Professional Documents
Culture Documents
Tema 14
Tema 14
Causas:
Descubridores:
- Cristovo Colón: pretendía chegar ás Indias navegando cara ao oeste e cruzando o Atlántico.
Descubriu América (1492). Américo Vespucio confirmou que os territorios descubertos por
Colón eran un novo continente.
- Descubriron novas especies animais e vexetais (pavo, pataca, tomate, cacao, etc, etc...
A sociedade e a economía.
O rei ten todo o poder do Estado: elabora as leis, fainas cumprir e xulga os que non as cumpren.
É un monarca absoluto e está por riba dos demais grupos sociais ou estamentos.
A sociedade dividíase en estamentos privilexiados e non-privilexiados:
- Privilexiados: (nobreza, alto clero) non pagaban impostos, posuían terra e tiñan acceso aos
altos cargos.
Nobreza: eran nobres desde o nacemento. De familias ricas e propietarias de terras, apoiaban
a monarquía absoluta e participaban na vida cortesá.
Alto clero: abades e bispos con altos cargos na Igrexa. Vivían en ricos mosteiros e
administraban as súas propiedades.
Baixo clero: relixiosos que vivían na cidade ou en mosteiros , en condicións máis humildes.
Burgueses: clase social urbana dedicada ao comercio. Formaban un grupo pouco numeroso,
pero moi activo.
Campesiños: era o grupo máis numeroso. Eran persoas libres que cultivaban a terra arrendada
á nobreza.
Ao longo da Idade Moderna, a economía segue sendo basicamente agrícola e gandeira, aínda
que tamén se produce manufacturas e aumenta o comercio.
Na agricultura cultívanse produtos para o consumo propio como o trigo, a vide e a oliveira.
Cando a produción é abundante, véndese unha parte. Castela foi no século XVI unha grande
exportadora de trigo.
O gando non adoita estar nas cortes. Pace nos prados e, cando estes se esgotan, trasládase
a outro lugar. O gando ovino foi moi importante en Castela, o que lle permitiu ser gran produtora
de tecidos de la.
Neste período establecéronse importantes rutas comerciais con América e Asia, moi
beneficiosas para Europa. Cambiaban produtos de pouco valor por produtos de luxo. Sevilla e
Lisboa transformáronse en grandes cidades, pois tiñan o dereito de comerciar de forma
exclusiva (Sevilla con América, e Lisboa con Oriente).
Reis:
S. XVI:
Reis Católicos (RRCC). Isabel I de Castela e Fernando II de Aragón trataron de ter na súa man
todo o poder. Seguiron unha política de expansión territorial, crearon novas institucións e
tentaron a unificación relixiosa coa expulsión dos xudeus e a conversión dos mudéxares.
Incorporaron aos seus territorios o reino de Granada, Tenerife, o reino de Navarra e todas as
terras colonizadas en América a partir do seu descubrimento en 1492.
Carlos I é o primeiro rei da dinastía dos Habsburgo. É neto por parte materna dos RRCC e por
parte paterna de Maximiliano de Habsburgo e María de Borgoña. A herdanza paterna lle permite
ser emperador de Alemaña.
S.XVII:
Filipe III, Filipe IV e Carlos II viviron unha época de crise. En 1700 Carlos II morreu sen
descendencia.
S. XVIII:
Os dous candidatos a ocupar o trono español eran Carlos de Austria (fillo do emperador de
Alemaña) e Filipe de Borbón (neto do rei de Francia). En 1701 Filipe de Borbón (Filipe V) foi
coroado rei. Os Estados Europeos temían que Francia e España de uniran nun só reino. Para
evitalo apoiaron a Carlos de Austria, provocando o estalido da Guerra de Sucesión
española en 1702, que rematou en 1713 co recoñecemento de Filipe V como rei de España e
a perda das últimas posesión en Europa.
Filipe V converteu os diversos territorios da monarquía nun Estado centralizado que, por
primeira vez, se chamou España.
Fernando VI, Carlos III e Carlos IV desenvolveron medidas para modernizar España sen ter
en conta o que o pobo pedía.
España xa non dispoñía do poder político e territorial que tivera en épocas anteriores.
Validos: ministros que acumularon moito poder nos que frecuentemente os reis Filipe III, Filipe
IV e Carlos II delegaban as súas funcións.
Na Idade Moderna, a maior parte de Galicia era campesiña. Pero tamén tiveron protagonismo
os fidalgos, membros da baixa nobreza que vivían nos pazos.
Grazas ao comercio con América, chegaron a Galicia novos cultivos, como a pataca e o millo,
que tiveron grande importancia na nosa agricultura.
Nesta etapa, Galicia quedou integrada na coroa española. Creouse a Real Audiencia de Galicia,
que impartía xustiza, e a Xunta do reino de Galicia, que representaba as sete provincias galegas
ante a monarquía española.
Os pazos:
Os pazos eran vivendas señoriais construídas en pedra para a nobreza e a fidalguía, que
estaban situados, xeralmente, no medio rural. A maior parte construíranse nos ss. XVII e XVIII.
Partes: residencia señorial, capela, patio, alpendres e muralla. Pazos destacados: pazo de Oca,
pazo de Fefiñáns, pazo de Castrelos, pazo de Mariñán.
O foro:
O foro era un contrato agrario polo que unha persoa ou institución lle cede a outra o uso da terra
a cambio dunha renda, que adoitaba ser parte da colleita.
Os propietarios das terras, o clero e a nobreza, arrendábanlles a terra mediante un foro aos
campesiños ou aos fidalgos, e estes pagaban unha renda por ela. Os fidalgos arrendábanlles a
terra mediante un subforo aos campesiños, coa conseguinte suba da renda.
Cos Reis Católicos, Galicia integrouse nun estado centralista e unitario, coa conseguinte perda
de autonomía e a súa castelanización. O castelán foi imposto como lingua oficial, mentres que
o galego pasou a ser empregado polas clases sociais máis baixas.
A Xunta do Reino de Galicia estaba formada por un representante de cada unha das sete
provincias galegas.
Funcións:
Un dos asuntos máis discutidos nas Xuntas do Reino foi a recuperación para Galicia do dereito
de voto nas Cortes de Castela, xa que era desempeñado polo representante de Zamora (o voto
recuperouse no ano 1623).
A cultura e a arte.
Cultura:
Na Idade Moderna a Igrexa continuo tendo moita influencia na vida das persoas, aínda que
perdeu importancia como difusora da cultura. Ca vez máis, a cultura foi urbana, vinculada
ás universidades.
Durante este época aparecen dúas novas correntes de pensamento que inflúen na sociedade:
o Humanismo e a Ilustración.
Humanismo: xorde no século XV. Considera o ser humano como centro do Universo. O artista
humanista ten que ser hábil en todas as facetas da arte.