TEKNİK ANALİZ

Teknik analiz gelecekte oluşacak fiyat hareketlerini tahmin etmek için kullanılan bir
yöntemdir.

Grafik Çeşitleri:

Çizgi Grafik(Line Chart): Bir paritenin belirli bir tarihte gördüğü fiyatların grafiksel tanımıdır.
Günlük kapanış fiyatlarının birleşmesi ile oluşturulur.

Çubuk Grafik (Bar Chart): Bir paritenin belirlenmiş zaman aralığı içerisindeki hareketinin
çubuklara tasviridir. Her çubukta o zaman diliminde görülen açılış,kapanış en yüksek ve en
düşük değerleri vardır.

Mum Grafik (Candlestick Chart) : Mum grafiği bir paritenin belirlenmiş zaman aralığı
içerisindeki hareketinin mum figürleri ile tasviridir.

Tepe Üst Kısım

ANA
Kapanış Açılış

GÖVDE

Açılış Kapanış

En Düşük
Alt ksıım

Eğer Kapanış fiyatı açılış fiyatından yüksek ise gövdenin içi boş, eğer açılış fiyatı kapanış
fiyatından daha yüksek ise gövdenin içi dolu olur.

Destek /Direnç: Fiyatların aşmaya çalışacakları tahmin edilen kritik bölgelere Direnç denir.
Fiyatlar düşerken talebin yoğunlaşması beklenen seviyelere de Destek denir. Destekler
kırıldıkça dirence dirençler kırıldıkça desteğe dönüşür. Her Destek ve direnç kırılabilir.
Genellikle destek ve direnç seviyelerinin hemen altından veya üstünden fiyatlar dönme
eğilimi gösterir. Bu nedenle stop seviyelerini mutlak seviyelerin hafif altında veya üstünde
belirlemek daha doğru sonuçlar verebilir. 6

5 1,2,3 DESTEK

4 3 4,5,6 DİRENÇ

1
Trend: Belirli bir zaman diliminde belirli değerlerin genel olarak aynı yönü takip edip o
doğrultuda ilerlemesidir. Piyasanın psikolojik çizgisinin fiyatlara yansıması olarak da
tanımlayabileceğimiz Trend yatırımcı algılamasını da vadelere bölünmüş şekilde yansıtır.
Trend Kısa, Orta, Uzun olarak üçe ayrılır.

Grafiğin başından sonuna çizdiğimiz çizgi uzun vadeli yükseliş trendini yansıtmaktadır. Kısa
çizgilerde kısa vadeli trendleri belirler. Yükseliş trendinde olan bir paritede baz paritenin
sürekli olarak değerlenmesi veya ikincil paritenin değer kaybetmesi beklenir.

Örneğin, EURUSD paritesi yükseliş trendin de ise EUR değer kazanması USD’ın değer
kaybetmesi beklenir.

İndikatörler:

Hareketli ortalama: Hisse senedi fiyatlarının belirli bir zaman dilimindeki ortalamalarını
gösteren bir indikatördür. Basit, ağırlıklı, harmonik ve üssel olarak farklı çeşitleri vardır.
Hareketli ortalama hesabı yapıldığı zaman finansal ürünün verilen zaman dilimindeki
ortalama değerinin matematiksel analizi yapılmış olur.Hareketli ortalamalar alım ve satım
sinyallerinde fiyat ile karşılaştırarak analiz yapılır. Fiyatın hareketli ortalamanın aşağısına
geçmesi SATIŞ, yukarısına geçmesi ALIM sinyali olarak değerlendirilebilir.Farklı zaman
dilimdeki birden fazla hareketli ortalamalarının birbiri ile kesişimi de ALIŞ-SATIŞ sinyali olarak
değerlendirilebilir.

Bollinger Bantları: Bollinger bantları trendin devamını göstermesi ile beraber, volatilite
hakkında bilgi verir. Üst ve alt bantlar standart 20 günlük ortalamalarının (orta bant) standart
sapmalarından oluşur. Bandın bir kenarına gelen fiyatın, diğer banda doğru hareketlendiği
varsayılır. Bantların daralması ileride fiyatların bir yöne doğru sert hareket yapacağını
gösterir.
Commodity Channel Index (CCI): İstatiksel ortalamalardan sapış, trendin ve tercihlerin ne
yönde değişmekte olduğunun anlaşılabilmesi açısından önemlidir. Gösterge volatilite
hakkında da bilgi verir. CCI, +100, -100 de yer alan referans değerlerinin tanımladığı aşırı
alım, aşırı satım bölgelerinin kullanımına dayanan göstergedir.

Aşırı alım ve satım bölgelerini kullanan diğer göstergelerde olduğu gibi, bu bölgelerde
dolaşan CCI değerleri bize trendin yakın gelecekte sonlanabileceği sinyallerini vermektedir.
Aşırı alım bölgesi fiyatların aşırı yükseldiğini ve her an satışların gelebileceğini söylerken bu
bölgelerden yapılacak alımların riskinin arttığını da anlatmaktadır. Aşırı satım bölgesi de
fiyatların aşırı düştüğünü ve burada alıma hazır olunması gerektiğini söylerken hala satmamış
olanlar açısından satımın çak da mantıklı olmadığını açıklar. Forex piyasalarından ziyade hisse
senedi piyasaları için çalışan bir göstergedir.

CCI göstergesinin -100 seviyesinin altına gelip, buradan bir dönüş yaparak bu seviyenin
üzerine çıkması varolan düşüş trendinin gücünü kaybettiği yüksek olasılıkla bir yükselişin
yaşanacağını işaret eder ve CCI göstergesinin en güçlü alım sinyalidir. Tam terside satış için
sinyaldir.

Moving Average Convergence/Divergence(MACD): Genelde 26 ve 12 günlük olarak

kullanılan iki üssel hareketli ortalamanın farkıdır. Kısa vadeli üssel ortalamanın uzun vadeliye
göre olan pozisyonlarını değerlendirerek trendin yönü hakkında bilgi vermeye çalışır.

MACD 0 olduğu seviyede 12 günlük üssel ortalama 26 günlük üssel ortalamaya eşittir. 12
günlüğün 26 günlüğün üzerine çıktığı durumlarda ise MACD pozitif değerler alacaktır. Tam
tersi durumlarda yani 12 günlüğün 26 günlüğün altına indiği durumlarda ise MACD pozitif
değerler alacaktır.12 günlük hareketli ortalamanın 26 günlük hareketli ortalamadan
uzaklaştığı yani MACD’ nin 0 değerinin altında veya üstünde olduğu durumlar aşırı alım veya
aşırı satım olarak değerlendirilebilir.
MACD’nin yorumlanmasında önem taşıyan bir diğer yöntemde uyumsuzlukların
araştırılmasıdır. Uyumun gevşeyen fiyatlar ve açılan trendle birlikte yeni dip seviyelerin ve
tepelerin bir öncekinden yukarıda olması demek olduğunu kabul edersek oluşumun bu
şekilde gelişmediği durumlar uyumsuzluk olarak adlandırılır ve yakın zamanda trendin
gücünü kaybederek ters yönde hareket yapacağı kabul edilir.

Momentum: Belirli gün sayısındaki fiyat değişimini ortaya koyan göstergedir. Trendlerin
gücünü ve hızını basit bir şekilde göstermektedir.Momentum hesaplanış yönünden basit bit
göstergedir. Bugün ki fiyatın 100 katı ile çarpımı ve daha sonra seçilen gün sayısı kadar önceki
kapanışa bölünmesi ile elde edilir. Momentum indikatörünün 100 eksenini aşağıdan yukarıya
kesmesi yükseliş,120 eksenine ulaşması aşırı alım olarak yorumlanır. 100 eksenini yukarıdan
aşağıya kesilmesi ise düşüş sinyali olarak yorumlanır. 80 seviyesi ise aşırı satış sinyali olarak
algılanır. İndikatörde standart gün sayısı 14 olarak kabul edilmektedir. 14 günlük periyot kısa
vadeli analizler için uygundur.

Relatif Güç Endeksi: Kapanış değerinin bir önceki güne göre değişiminden yola çıkarak
hesaplanır. Kısa ve orta vadeli analizlerde kullanılmaktadır. 30 ve 70 referans değeri olarak
kullanılmaktadır. Bunlardan ilki ve en yaygını 30 seviyesi ve altının aşırı satım, 70 seviyesi ve
üzerinin aşırı alım bölgesi olarak değerlendirilmesidir.

Stochastic: En sık kullanılan göstergedir. Piyasanın aşırı alım veya aşırı satım bölgesinde
olduğunu gösterir. %K ve %D adı verilen iki eğri ile gösterilmektedir.%K eğrisi ana eğridir.%D
eğrisi is %K eğrisinin3 günlük basit hareketli ortalamasıdır.

Bugünkü kapanış -5 gün içindeki en düşük

%K= * 100

5 gün içindeki en yüksek-5 gün içindeki en düşük

Göstergenin 20 seviyesi ve altına gelmesi aşırı satış,80 seviyesi ve yukarısına çıkması ise aşırı
alım olarak yorumlanır. Bu yaklaşım bazen hatalı sinyaller ürettiğinden sinyalleri kontrol
amaçlı %D çizgisinin %K seviyesini kesmesi ve buna ek olarak 20 seviyesinin altına gelinmesi
satış için ise seviyenin 80 seviyesinin üstüne çıkması gerekmektedir.

Parabolic Sar:SAR: Stop and Reversal(DUR ve Geri DÖN) sözcüklerinin baş harflerinden
oluşur. Daha çok diğer indikatörlerle birlikte kullanılması önerilir. Daha çok alçalan trendler
için kullanılır. Yatay trendlerde yanılma gücü yüksektir.

Formülü:

Bir sonraki gün görülen fiyat= Bugünki fiyat +Hızlanma faktörü*(Uç nokta- Bugün ki fiyat)

Sar noktaları fiyatların altındayken al, üstündeyken sat sinyali verir.

NOT: Matematik ağırlıklı bir indikatör olduğundan hesaplaması biraz komplikedir. Hesaplarda
dikkatli olmanızı öneririz.

Fibonacci: Leonardo Fibonacci doğanın düzeni ile matematiksel yapısı üzerine incelemeler
gerçekleştiren bir bilim adamıdır. Fibonacci sayı dizisi 0 ile başlar ve sayıların sırası ile birbiri
ile toplanması ile oluşur.

0,1,2,3,5,8,13,21,34,55….

Dizinde her 3. Sayı 2 ile her dördüncü sayı 5 ile her altıncı sayı ise 8 ile bölünebilir.

Fibonacci sayı dizisindeki herhangi bir sayının 1.618( Altın Oran ) ile çarpımı bir sonraki sayıyı
yaklaşık olarak verir.

Altın Oran: Doğadaki bir çok canlı ve cansız varlığın şeklinde ve yapısında bulunan özel
orandır. Doğrunun altın orana bölünmesidir. Altın oran irrasyonel bir sayıdır. Ondalık
sistemde yazılışı 1.61803398874984’dür. Hesaplamalarda düz olarak 1.6180 alınır.

Teknik analizde Fibonacci oranlarından yükseliş ve düzeltme hareketlerinde hedef tespitinde

yararlanılır. Daha çok orta ve uzun vadeli destek ve direnç tespitlerinde kullanılır.

Fibonacci düzeltme seviyeleri: AL veya SAT sinyali yerine orta ve uzun vadede destek ve
direnç seviyelerini hesaplama da yardımcıdır. Trendlerde dip ve zirve arasındaki farkın her
fibonacci katsayısı ile çarpımının ayrı bir düzeltme seviyesini tespit etmesidir. Uzun vadede
oldukça başarılı bir yöntemdir.

Katsayılar: 0.236 ,0.382 , 0.500, 0.618

Fibonacci zaman aralıkları: Fibonacci sayılarını sırasıyla 1. Gün 2. Gün 3. Gün 5. Gün …. Bu
günlere grafik üzerinde dikey çizgiler çizilir ve dalgalanma süreleri tespit edilir.
Fibonacci Yayları: %38.2 %50 %61.8 seviyelerine çizilen yaylardır. Yayların yorumundaki
mantık düzeltme seviyeleri ile aynıdır. Fiyatın yaya yukarıdan yaklaşması destek, aşağıdan
yaklaşması direnç olarak yorumlanır.

FORMASYONLAR:

Fiyat grafiği üzerinde meydana gelen özel şekiller formasyonları oluşturmaktadır.

Flama: Gittikçe daralan bir düzeltme hareketinde hareket eden bir devam formasyonudur.
Hem aşağı hemde yukarı yönlü olabilir. Flama oluşumundan önce yükseliş trendinde ise
formasyonun kırılmasından sonra hareketin devamı beklenir.

Bayrak: Trend doğrultusunda yaptıkları hızlı ve kesin bir hareket sırasında paralel bir kanalda
duraklama dönemi geçirmesi ile oluşur.

Üçgen: Çoğunlukla mevcut hareketin devam edeceği yönünde sinyaller verir. Yatırımcıların
üçgen sınırlarının birbirine yaklaştığı bölgelerde bir kırılma hareketi beklentisi ile pozisyon
almaları beklenir. Hareketin süresi için üçgen sınırları arasındaki genişliğine bakılır. Genişlik
kırılmanın gerçekleştiği seviyeye eklenerek hareketin sona ereceği seviyeler belirlenir.

Yükselen Alçalan
Çift Tepe: Trendin bir destek veya direnç seviyesine ulaşmasının ardından o seviyeden iki
kere dönerek önceki trendin aksine bir hareket gerçekleştirmesi ile oluşur. Çift tepe
formasyonları uzun vadede oluşur.

Omuz Baş Omuz: Genellikle uzun vadeli trendlerin sonunda görülür. Oluşum süresi bir aydan
bir yıla kadar değişir ve trend dönüşünün en önemli sinyallerinden biridir. İşlem hacminin
çoğu sol omuz oluşurken görülür ve sonrasındaki düzeltme esnasında belirgin bir şekilde
azalmaya başlar. Düzeltme bittiğinde fiyatlar yeniden eski trende döner ama bu sefer işlem
hacmi sol omuz altında oluşan işlem hacminden çok daha azdır. İşlem hacmi az olduğu için
yeni bir düzeltmenin başlamasına neden olur. Sağ omuz artık son deneme olarak gerçekleşir
ve boyun çizgisinin son olarak kırdıktan sonra formasyon tamamlanır ve yeni trend oluşur.