Professional Documents
Culture Documents
świecie
Czasopisma muzyczne w Polsce i na świecie
Czasopisma muzyczne w Polsce i na
świecie Źródło: online-skills, licencja: CC0.
Ważne daty
1857 – pierwszy numer dwutygodnika Ruch Muzyczny
1) charakteryzuje muzykę w kontekście estetyki epoki – wymienia i opisuje wybrane style i techniki
muzyki XX i XXI w.: muzyka elektroakustyczna;
4. formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców
muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
Nauczysz się
wymieniać tytuły polskich i zagranicznych czasopism muzycznych, określać rodzaj każdego z nich ze
względu na częstotliwość ukazywania się i wskazać poruszaną przez nie tematykę;
definiować pojęcia: elektroakustyka, muzyka dawna, muzyka filmowa, rokoko, sztuki performatywne.
Czasopisma muzyczne w Polsce
Jak pewnie wiecie, czasopismo to rodzaj publikacji periodycznej wydawanej pod niezmienionym tytułem.
Posiada ono numerację ciągłą i ustaloną szatę graficzną. Ze względu na częstotliwość ukazywania się
czasopism wyróżniamy ich różne rodzaje, jak dzienniki (drukowane codziennie), dwudniki (raz na dwa
dni), tygodniki (raz w tygodniu), dwutygodniki (raz na dwa tygodnie), miesięczniki (raz w miesiącu),
dwumiesięczniki (raz na dwa miesiące), kwartalniki (raz na kwartał, czyli raz na trzy miesiące)
i półroczniki (raz na pół roku). Szczególną postać czasopisma stanowi aperiodyk, ukazujący się
nieregularnie.
Czasopisma poświęcone są określonej tematyce, którą mogą podejmować w sposób naukowy lub
popularnonaukowy. Wykorzystują one różne formy podawcze, jak m.in. artykuły naukowe, eseje,
felietony, recenzje, relacje, rozprawki, wywiady, listy.
Czasopisma muzyczne podejmują zagadnienia związane z muzyką poważną lub inną (jazzową, rockową,
pop itp.).
Pisma dotyczące muzyki poważnej mogą być poświęcone sztuce muzycznej wszystkich epok bądź
wybranego okresu historycznego (np. muzyce dawnej, muzyce romantyzmu, muzyce współczesnej).
Mogą zajmować się wszystkimi lub tylko określonymi rodzajami muzyki (np. muzyką wokalną, muzyką
instrumentalną, muzyką elektroniczną) czy gatunkami muzycznymi (np. muzyką religijną, muzyką
sceniczną). Pisma muzyczne mogą być ukierunkowane na różne zagadnienia, np. na rozważania natury
teoretycznej i analitycznej, problemy interpretacji utworów czy komentowanie aktualnych wydarzeń
z życia muzycznego.
Ruch Muzyczny
Pismo ukazało się po raz pierwszy w XIX w. (lata 1857–1861), później pojawiło się w połowie XX w. (lata
1945–1949). Początkowo występowało w formule dwutygodnika, zaś od 2013 r. ukazuje się jako
miesięcznik.
Ruch Muzyczny poświęcony jest muzyce poważnej wszystkich epok. Pismo ma charakter
popularnonaukowy. Jest skierowane zarówno do osób zawodowo związanych z muzyką jak i melomanów.
Publikuje relacje z koncertów i festiwali, recenzje płyt i książek, eseje, felietony oraz artykuły dotyczące
wszelkich aspektów muzyki poważnej.
Do Ruchu Muzycznego pisali tacy badacze muzyki i twórcy, jak m.in.: Ludwik Erhardt, Stefan Kisielewski,
Lucjan Kydryński, Bogusław Schaeffer, Mieczysław Tomaszewski, Zygmunt Mycielski.
Za chwilę wysłuchacie fragmentu utworu Pawana dla zmarłej infantki na fortepian Maurice Ravela –
kompozytora, którego twórczość wielokrotnie podejmowana była w czasopiśmie Ruch Muzyczny .
Utwór: Maurice Ravel, „Pawana dla zmarłej infantki” t. 1-27, wykonanie: Muzycy z Akademii Muzycznej im.
Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Kompozycja posiada wolne tempo. Cechuje się spokojnym
charakterem.
Canor
Czasopismo Canor (z łac. melodia) założone zostało w 1991 r. przez Wiesława Liseckiego. Ukazywało się
co kwartał do roku 2003 (od tego czasu zostało zawieszone).
Kwartalnik utrzymany był w charakterze naukowym. Jego tematyka dotyczyła problemów z zakresu
teorii, historii i filozofii muzyki dawnej. Pismo zawiera m.in. opisy dawnych praktyk wykonawczych,
analizy dzieł i tekstów, prezentacje sylwetek twórców i wykonawców oraz recenzje koncertów i nagrań.
Znaleźć w nim można różne formy przekazu, jak artykuły naukowe, eseje, recenzje, noty biograficzne,
wywiady, listy; zamieszczano też fragmenty dawnych rozpraw i traktatów muzycznych.
Dzięki licznym kontaktom z muzykami z zagranicy, Canor posiadał możliwość darmowego przedruku
artykułów z powszechnie znanego i cenionego czasopisma Early Music.
Do czasopisma Canor pisali tacy badacze muzyki i twórcy, jak m.in.: Bohdan Pociej, Cezary Zych,
Christopher Page, David Lasocki, Davitt Moroney, Ewa Obniska, Franciszek Wesołowski, Georg Muffat,
Joshua Rifkin, Krzysztof Lipka, Roger Worrington, Timothy McGee, Wiesław Lisecki.
Wysłuchajcie Menueta z Kwartetu smyczkowego E‑dur G. 275 Luigi Boccherini. Twórczość kompozytora
wpisującego się w styl muzycznego rokoka mogła stanowić przedmiot rozważań czasopisma Canor.
Utwór: Luigi Boccherini, „Menuet z Kwartetu smyczkowego E-dur” G.275. W celu wysłuchania dzieła
należy w dolnym lewym rogu nacisnąć szary trójkąt, służący do odtworzenia muzyki.
De Musica
Czasopismo De Musica publikowane było w Internecie. Pojawiało się nieregularnie od 2001 do 2012 r.
(dotychczas ukazało się 16 numerów, z których część została wydrukowana).
Pismo De Musica miało charakter naukowy. Powstało jako wynik działań Stowarzyszenia De Musica,
promującego działalność kulturalną, wydawniczą i naukową, w myśl hasła: Nauka musi rozumieć sztukę.
Zgodnie z założeniem wydawców: Zeszyty o nazwie De Musica mają być tak pojemne, żeby pomieścić
teksty zarówno o charakterze akademickim, jak i nieakademickim. Co więcej, kierujemy się zasadą, iż
muzykowi nie mogą być obce jeszcze inne niż czysto zawodowe tematy, więc jeżeli takie się przydarzą,
będą mieć u nas wzięcie.
Do De Musica pisali tacy badacze muzyki i twórcy, jak m.in.: Anna Szlagowska, Horia Surianu, Julia
Hartwig, Krzysztof Meyer, Marcin Gmys, Michał Bristiger, Monika Chodkowska, Paolo Emilio Carapezza,
Stephan Thomas, Teresa Chylińska, Władysław Malinowski, Zygmunt Krzyżanowski.
Wysłuchajcie Kwartetu op. 22 na skrzypce, klarnet, saksofon i fortepian Antona Weberna – kompozytora,
którego twórczość mogła stanowić punkt rozważań czasopisma De Musica.
Utwór: Anton Webern, „Kwartet”, wykonanie: Muzycy z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego
w Bydgoszczy. Kompozycja posiada wolne tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Okładka niemieckiego czasopisma „Allgemeine Musikalische Zeitung” z 1798 r., wikimedia.org, CC BY 3.0
Czasopisma poświęcone muzyce poważnej odnaleźć można także za granicą. Do najważniejszych z nich
należą:
Okładka brytyjskiego czasopisma „BBC Music Magazine” z 2017 r., rse.magzter.com, CC BY 3.0
To brytyjski miesięcznik poświęcony muzyce wszystkich epok. Jego pierwszy numer ukazał się w 1992 r.
Posiada on największy nakład wśród wszystkich pism muzycznych na świecie. Miesięcznik publikuje
recenzje z koncertów, z płyt, wywiady i artykuły dotyczące muzyki poważnej, a także jazzowej
i popularnej.
Acta Musicologica
Organised Sound
Early Music
To brytyjski kwartalnik poświęcony muzyce dawnej, najbardziej znane powszechnie pismo o tej
tematyce. Pierwszy numer Early Music ukazał się w 1973 r. Poza artykułami naukowymi, esejami,
felietonami, wywiadami i recenzjami, zawartość czasopisma stanowią liczne i bogate ilustracje.
To niemiecki tygodnik poświęcony muzyce wszystkich epok. Pierwszy numer czasopisma ukazał się
w 1798 r. W XIX w. zawartość tygodnika stanowił głównie przegląd europejskich wydarzeń muzycznych.
Artykuły w Allgemeine Musikalische Zeitung publikowali m.in. E.T.A. Hoffmann, Robert Schumann, Franz
Liszt i Eduard Hanslick.
Wysłuchajmy Arii na strunie G z III suity D‑dur BWV 1068 Jana Sebastiana Bacha. Twórczość lipskiego
kantora wielokrotnie podejmowana była w większości wspominanych czasopism muzycznych.
Utwór: Jan Sebastian Bach, „Aria na strunie G” z „III suity D-dur” BWV 1068, wykonanie: Muzycy
z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Kompozycja posiada wolne tempo.
Cechuje się spokojnym, sentymentalnym charakterem.
Podsumowanie
Okładka brytyjskiego czasopisma „Early Music” z 2015 r., encrypted-tbn0.gsta c.com, CC BY 3.0
Pisma dotyczące muzyki poważnej mogą być poświęcone muzyce wszystkich epok lub tylko wybranych,
zajmować się wszystkimi bądź określonymi rodzajami i gatunkami muzycznymi.
Główne zagraniczne czasopisma muzyczne to brytyjskie BBC Music Magazine, Organised Sound i Early
Music; niemieckie Allgemeine Musikalische Zeitung i Acta Musicologica; amerykańskie Fontes Artis
Musicae oraz włoskie Ad Parnassum i Recercare. Spośród wspomnianych periodyków tematykę związaną
ze wszystkimi epokami muzycznymi podejmują BBC Music Magazine, Allgemeine Musikalische Zeitung,
Acta Musicologica i Fontes Artis Musicae; muzyką dawną zajmuje się Early Music; zagadnienia związane
z muzyką włoską od XIV do I poł. XIX w. odnajdziemy w Recercare; problemy muzyki
instrumentalnej XVIII i XIX w. przedstawia Ad Parnassum; na muzyce elektronicznej skupia się zaś
Organised Sound.
Zadania
Ćwiczenie 1
Ruch Muzyczny
Canor
De Musica
Ćwiczenie 2
....................................- Brytyjski miesięcznik poświęcony muzyce wszystkich epok. Jego pierwszy numer
ukazał się w 1992 r. Posiada największy nakład wśród wszystkich pism muzycznych na świecie.
Miesięcznik publikuje recenzje z koncertów, z płyt, wywiady i artykuły dotyczące muzyki poważnej,
a także jazzowej i popularnej.
....................................- Brytyjski kwartalnik poświęcony muzyce dawnej, najbardziej znane powszechnie
pismo o tej tematyce. Pierwszy numer ukazał się w 1973 r. Poza artykułami naukowymi, esejami,
felietonami, wywiadami i recenzjami, zawartość czasopisma stanowią liczne i bogate ilustracje.
....................................- Niemiecki kwartalnik poświęcony muzyce wszystkich epok, w szczególności do
XVIII w. Początkowo (1928–1930) publikowany był pod nazwą Mitteilungen der Gesellschaft für
Musikwissenschaft Internationalen.
Ćwiczenie 3
Wskaż tytuł niemieckiego tygodnika wydawanego od 1798 r., którego zawartość początkowo stanowił
przegląd europejskich wydarzeń muzycznych i w którym swoje teksty publikowali m.in. E.T.A.
Hoffmann, Robert Schumann, Franz Liszt i Eduard Hanslick.
Spośród poniższych czasopism wskaż te, które poświęcone są muzyce wszystkich epok.
Twoja Muza
Muzyka 21
Ad Parnassum
Ćwiczenie 5
Early Music
De Musica
Canor
Ćwiczenie 6
Wskaż, które z poniższych czasopism poświęcone jest muzyce włoskiej od XIV do I poł. XIX w.
Ćwiczenie 7
Wskaż, które z poniższych czasopism poświęcone jest muzyce elektronicznej i porusza zagadnienia
związane z elektroakustyką, sztukami performatywnymi i wykorzystaniem multimediów.
Organised Sound
Muzyka 21
Fontes Artis Musicae
Polecenie 1
Stwórz prototyp swojego wymarzonego czasopisma muzycznego (może być ono poświęcone muzyce
poważnej lub innej). Wymyśl tytuł pisma, określ jego formułę (częstotliwość ukazywania się), charakter
(naukowy, popularnonaukowy) i poruszaną tematykę. Zaproponuj stałe rubryki czasopisma i zdefiniuj
przedmiot ich rozważań. Zaprojektuj okładkę pisma. Prototyp swojego czasopisma przedstaw na forum
klasy.
Słownik pojęć
Elektroakustyka
Muzyka dawna
Muzyka filmowa
gatunek muzyki komponowany na potrzeby filmu. Muzyka filmowa może stanowić ilustrację wydarzeń
filmowych lub dopełniać ich treść (np. tworzyć nastrój, charakteryzować bohaterów).
Rokoko
Sztuki performatywne
Słownik muzyki pod red. Wojciecha Marchwicy, Zielona Sowa, Warszawa 2006
Biblioteka muzyczna