PROGRAM BIJAK

BAHASA MELAYU
#Inisiatif 108
Pemartabatan Pendidikan Bahasa Melayu

BAHASA MELAYU
BAHAGIAN PENGURUSAN SEKOLAH HARIAN

2018

1
 KANDUNGAN
Garis Panduan Program Bijak Bahasa Melayu (PBBM)
Isi Kandungan i
1.0 Pengenalan 1
2.0 Rasional 1
3.0 Matlamat 1
4.0 Objektif 1
5.0 Kumpulan Sasaran 2
6.0 Kerangka Konsep 2
7.0 Pengurusan Program 3
7.1 Model Kelas PBBM
7.2 Kompetensi
7.3 Pelantikan Guru
7.4 Pelaksanaan PBBM
7.5 Sumber Kewangan
7.6 Bahan Sokongan
8.0 Peranan dan Tanggungjawab 6
8.1 Urus Setia KPM
8.2 Jabatan Pendidikan Negeri
8.3 Pejabat Pendidikan Daerah
8.4 Pentadbir Sekolah
8.5 Panitia Bahasa Melayu
8.6 Penyelaras
8.7 Guru PBBM
8.8 Guru Pemulihan Khas
8.9 Ibu bapa / penjaga
8.10 Persatuan Ibu bapa Guru/ Persatuan Ibu bapa dan Komuniti
9.0 Carta Alir 9
9.1 Carta Alir Pelaksanaan PBBM
10.0 Rumusan 12

2
11.0 Soalan Lazim 13
12.0 Senarai Semak 17
13.0 Lampiran 18
Lampiran A – Contoh Surat Pelantikan Guru PBBM
Lampiran B – Contoh Surat Makluman Ibu bapa /penjaga
Lampiran C - Contoh Surat Kebenaran Ibu bapa/penjaga
Lampiran D – Borang Profil Murid PBBM
Lampiran E – Cadangan Jadual Waktu PBBM
Lampiran F – Rekod Kehadiran Murid PBBM
Lampiran G – Rekod kehadiran Guru PBBM
Lampiran H – Rekod Prestasi Individu
Lampiran I – Pelaporan Prestasi Keseluruhan Murid PBBM
Lampiran J – Contoh-contoh Rancangan Pengajaran Harian

14.0 Pedagogi PBBM

15.0 Tahap Penguasaan (merujuk Konstruk LINUS2.0)
Prosedur Operasi : Tahap Penguasaan 1 hingga Tahap Penguasaan 4
16.0 Bahan Sokongan PBBM
17.0 Aktiviti 1 : Seri Pagi
Aktiviti 2 : Jom Ke Klinik
Aktiviti 3 : Jalan – Jalan Cari Kata
Aktiviti 4 : Sudut Bijak Bahasa Melayu
Aktiviti 5 : Hari Bahasa Melayu
Aktiviti 6 : Permainan Bahasa
18.0 Senarai Panel

3
1.0 PENGENALAN

Penguasaan kemahiran dengar membaca, menulis dan bertutur merupakan kemahiran

asas bagi semua bahasa termasuk bahasa Melayu. upayaan Kegagalan murid menguasai
kemahiran ini membolehkan mereka profisien dalam bahasa Melayu selaras dengan
hasrat Malaysia (PPPM) 2013 – 2025gag. Dalam gelombang 2 ((2016-2020) PPPM,
)Kementerian Pendidikan Malaysia memberikan tumpuan kepada memacu peningkatan
dan penambahbaikan sistem yang sedia ada. KPM telah memperkenalkan Inisiatif #108:
Pemartabatan Pendidikan Bahasa Melayu mulai tahun 2016. Salah satu program bawah
inisiatif ini ialah Program Bijak Bahasa Melayu (PBBM).

PBBM dilaksanakan untuk murid Tahap 2 di sekolah kebangsaan (SK). Program ini
bertujuan untuk membantu murid yang belum menguasai kemahiran membaca dan
menulis dalam bahasa Melayu. Murid diberi bimbingan berfokus berdasarkan
kompetensi yang disusun secara berperingkat bagi memastikan murid dapat menguasai
kemahiran asas berbahasa. 2. Pelaksanaan PBBM ini juga mendukung dasar
Memartabatkan Bahasa Malaysia Memperkukuh Bahasa Inggeris (MBMMBI).

2.0 RASIONAL

Data pencapaian murid dalam Program LINUS2.0 pada akhir tahun 3 menunjukkan
masih terdapat sebilangan murid yang belum menguasai kemahiran membaca dan
menulis dalam bahasa Melayu. Keadaan ini menyebabkan berlakunya defisit
pembelajaran dalam kalangan murid. Sehubungan dengan itu, KPM berhasrat untuk
memastikan semua murid kecuali Murid Berkeperluan Khas (MBK) menguasai
kemahiran membaca dan menulis melalui PBBM.

3.0
KEPENTINGAN KELAS PEMULIHAN BAHASA MALAYSIA
Memastikan setiap murid profisien dalam bahasa Melayu bagi memartabatkan bahasa
Melayu di sekolah sebagai bahasa rasmi, bahasa ilmu dan bahasa perpaduan selaras
dengan Anjakan ke-2 PPPM 2013-2025.

4.0
Pada akhir program ini murid dapat:
OBJEKTIFPELAKSANAAN KELAS PEMULIHAN BAHASA MALAYSIA5.1 Memastikan
semua murid menguasai kemahiran berbahasa Bahasa Malaysia.
5.2 Memastikan standard Bahasa Malaysia dapat diselaraskan di semua sekolah.

4
 5.3 Memastikan sifarmurid yang berada di kelas pemulihan Bahasa Malaysia tahun 4
hingga tahun 6 disemua sekolah rendahpada tahun 2015.
5.4 Memastikan 100 peratus murid kohort 2 (Tahun 3 2013) menguasai kemahiran
Bahasa Malaysia pada tah4 menguasai asas kemahiran membaca dan menulis
dalam bahasa Melayu untuk sebelum ke peringkat menengah,4.2
berkomunikasi dengan berkesan, dan
4.3 menguasai kemahiran berbahasa Melayu dengan baik.

5.0 KUMPULAN SASARAN

5.1 Murid tahun 4 yang tidak menguasai Literasi Bahasa Melayu (LBM) Saringan 2
Tahun 3 dalam Program LINUS2.0.
5.2 Murid tahun 5 dan 6 yang tidak menguasai kemahiran 2M dalam Ujian
Instrumen Penentu Penguasaan Membaca dan Menulis (IPP2M).
5.3 Murid tahap 2 yang telah menguasai kemahiran 2M dalam IPP2M tetapi dikenal
pasti masih memerlukan pengukuhan dalam penguasaan kemahiran asas 2M
oleh guru.

Membina jati diri murid. 6.0 KERANGKA KONSEP

INPUT PROSES OUTPUT

1. Murid tidak • PdP pemulihan di Peningkatan penguasaan

menguasai: dalam/luar bilik asas kemahiran membaca
• LBM Saringan 2 darjah. dan menulis berdasarkan
LINUS2.0 di tahun 3 • Bimbingan Instrumen Penentu
• IPP2M berfokus Penguasaan Membaca dan
2. Murid dikenal pasti berdasarkan Menulis (IPP2M).
memerlukan kompetensi yang
pengukuhan dalam disusun secara Tahun Sasaran
asas kemahiran berperingkat. Pencapaian
berbahasa • Ujian pengesanan Tahun 70%
untuk tujuan 4
* Tidak termasuk penambahbaikan. Tahun 85%
Murid Berkeperluan 5
Khas (MBK) Tahun 100%
6

5
7.0 PENGURUSAN PROGRAM

7.1 Model Kelas PBBM

Jadual 1 : Pemilihan Model Kelas PBBM.

Model 1 Model 2
Bil. Perkara PdP dalam jadual waktu PdP di luar jadual waktu
persekolahan persekolahan
2 hingga 5 jam seminggu 2 hingga 5 jam seminggu
(PdP boleh dilaksanakan
1 Jumlah Jam sebelum atau selepas sesi
persekolahan).

• Guru mata pelajaran • Guru Pemulihan Khas.

Bahasa Melayu
opsyen/bukan opsyen • Guru mata pelajaran
dan/atau Bahasa Melayu (opsyen).

• Guru Pemulihan Khas (jika • Guru mata pelajaran

2 Guru
kelas tidak melebihi 34 Bahasa Melayu (bukan
waktu berdasarkan Garis opsyen).
Panduan Pelaksanaan
Program Pemulihan Khas • Guru Pemulihan Khas
2012). LINUS.

Jumlah Maksimum 10 orang murid setiap kelas.

3
Murid

6
 i. Jadual waktu disediakan
Jadual waktu disediakan
ii. Jadual waktu diedarkan
Jadual selari dengan jadual waktu
4 kepada ibu bapa/penjaga
Waktu guru mata pelajaran Bahasa
yang terlibat.
Melayu.

• Menggunakan Modul Pedagogi yang disediakan.

5 PdP
• PdP berdasarkan aras kompetensi murid.

7.2 Kompetensi
7.2.1 Kompetensi ini mencakupi konstruk LINUS2.0 dan kemahiran
pemulihan seperti berikut:

Kompetensi 1
Mengenal, membunyi, menyebut dan menulis huruf vokal dan konsonan.

Kompetensi 2
Membatang, menulis dan mengimlak perkataan yang mempunyai dua dan tiga
suku kata.

Kompetensi 3
Membaca, membina dan menulis ayat yang mengandungi perkataan diftong,
digraf, vokal berganding dan konsonan bergabung.

Kompetensi 4
Membaca, membina dan menulis ayat yang mengandungi imbuhan awalan dan
imbuhan akhiran.

7.2.2 Pelaksanaan PdP hendaklah dimulakan berdasarkan aras kompetensi

murid. Murid dibimbing sehingga menguasai setiap satu kompetensi
secara berurutan sebelum ke kompetensi seterusnya.
7.2.3 Penguasaan murid bagi setiap kompetensi mestilah tekal.
7.2.4 Pencapaian murid direkod dalam Rekod Prestasi Individu.

7.3 Pelantikan Guru

7
 7.3.1 Guru Besar boleh melantik guru PBBM dalam kalangan guru-guru
berikut:

• Guru mata pelajaran Bahasa Melayu.

• Guru Pemulihan Khas (jika ada).
• Guru Pemulihan Khas LINUS (jika ada).

7.4 Pelaksanaan PBBM

Program ini akan dilaksanakan mulai BermuJanuari hingga September setiap
tahun
sebagaimana dalam Jadual 2 di bawah:

Jadual 2 : Aktiviti PBBM

Bulan Perkara Tindakan

Melantik penyelaras PBBM.

Mengenal pasti murid berdasarkan data LINUS2.0

Saringan 2 Tahun 3 dan IPP2M tahun 4 & tahun 5.

Melantik guru PBBM.

Ketua Panitia Bahasa
Januari Memilih model PBBM. Melayu

Menyediakan jadual waktu PBBM.

Membuat pemakluman kepada ibu bapa/penjaga.

Mendapatkan persetujuan ibu bapa/penjaga jika

pelaksanaan di luar waktu persekolahan (Model 2).
Januari - 1.Penyelaras PBBM
Pelaksanaan intervensi
April 2.Guru PBBM

Mei Pelaksanaan Ujian 1 IPP2M. Guru PBBM

8
 Pengisian data pencapaian murid dalam Ujian 1
IPP2M.

Analisis data pencapaian murid dalam Ujian 1

Penyelaras PBBM
IPP2M.
Analisis data pencapaian murid dalam Ujian 1
• dilaporkan kepada pengurusan sekolah Ketua Panitia Bahasa
• satu salinan analisis data pencapaian murid Melayu
dihantar ke PPD/JPN.

Cadangan penambahbaikan
Pelaksanaan intervensi dan tindakan
Jun - Ogos Guru PBBM
penambahbaikan (jika ada)

Pelaksanaan Ujian 2 IPP2M.

Guru PBBM
Pengisian data pencapaian murid dalam Ujian 2
IPP2M.

September Analisis data pencapaian murid dalam Ujian 2

Penyelaras PBBM
IPP2M.
Laporan dan analisis data pencapaian murid dalam
Ujian 2 IPP2M.
Ketua Panitia Bahasa
• dilaporkan kepada pengurusan sekolah
Melayu
• satu salinan laporan dan analisis data pencapaian
murid dihantar ke PPD/JPN.

Pelaksanaan intervensi diteruskan bagi murid yang

Oktober – Guru PBBM
belum menguasai Ujian 2 IPP2M.
November

Pemulihan Bahasa Malaysi8.1.3.2 Rekod ini

boleh dijadikan rujukan kekerapan kehadiran murid ke
kelas Pemulihan Bahasa Malaysia.

7.5 Peruntukan Kewangan

Pembiayaan aktiviti PBBM boleh menggunakan sumber berikut:
7.5.1 Peruntukan Geran Per kapita (PCG) mata pelajaran Bahasa Melayu; dan

Bantuan per kapita bukan mata pelajaran (Bimbingan dan

Kaunseling) - J bertarikh bruari .

9
 7.6 Bahan Sokongan

7.6.1 Kit Bahan Sokongan PBBM.

7.6modul Pedagogi Guru Pemulihan Khas, Modul PROTIM dan Modul LBM
LINUS2.0.Mengikuti
7.6.3 Bi.

6.2 Memastikan semua murid menguasai kemahiran berbahasa Bahasa Malaysia.

6.3 Meningkatkan prestasi pencapaian Bahasa Malaysia dalam UPSR.
8.0 PERANAN DAN TANGGUNGJAWABAN

8.1 Urus Setia KPM

8.1.1 Mengurus, menyelaras dan menilai keberkesanan pelaksanaan.8.1.2

Mengadakan mesyuarat dengan bahagian-bahagian-bahagian
Kementerian Pelajaran Malaysia dan JPN.
83erancang dan melaksanakan penataran kepada JPN.8.1.48 Membuat
verifikasi data pelaksanaan program.
8.1.5 Menganalisis data dan mmurid kept.

8.2 Jabatan Pendidikan Negeri

8.2.1 erancang dan melaksanakan penataran kepada PPD dan sekolah.

8.2.2 Memastikan pelaksanaan mengikut garis panduan yang disediakan.
8.2.3 Mengurus, menyelaras dan menilai pelaksanaan peringkat JPN.8.2.4
Melakukan p secara berkala.8.2.50 Mengumpul, menyemak dan
menganalisis data pencapaian daripada PPD.
8.2.6 Membuat verifikasi data pelaksanaan program.
8.2.7 Melaporkan dan pencapaian kepada pengurusan JPN dan KPM.
.
8.3 Pejabat Pendidikan Daerah

10
 8.3.1 Membimbing sekolah melaksanakan program mengikut garis panduan
yang ditetapkan.
8.3.2 Melaporkan dan pencapaian kepada pengurusan PPD dan
JPN.Melakukan p8.3.30 Mengumpul, menyemak dan menganalisis
data pencapaian murid daripada sekolah.
8.3.4 Memastikan keberkesanan intervensi yang dilaksanakan oleh pihak
sekolah.
8.3.5 Membuat tindakan susulan untuk penambahbaikan.

7.3.5 Memastikan semua guru Pemulihan Bahasa Malaysia melaksanakan

ProgramKelas Pemulihan dengan berkesan.
7.3.7 Memastikan semua Guru Besar memahami prosedur pelaksanaan
ProgramKelas Pemulihan Bahasa Malaysia Tahun 4 hingga Tahun 6.
8.4 Pentadbir Sekolah

8.4.1 Memastikan pelaksanaan mengikut garis panduan yang disediakan.

8.4.2 Melantik seorang penyelaras PBBM.8.4.3 Melantik guru Bahasa Melayu
Bahasa Malaysiauntuk mengajar murid PBBM.
8.4.4 Membimbing guru melaksanakan PdP berkesan.
8.4.5 ncerap PdP guru secara berkala.Pejabat Pelajaran8.4.6
Memaklumkan PBBM BM
kepada ibu bapa komuniti.Melakukan p8.4.70 PBBM sekiranya program ini
dilaksanakan luar jadual waktu persekolahan.7.4.5 Memastikan semua
guru memahami prosedur pelaksanaan Kelas Pemulihan Bahasa Malaysia
Tahun 4 hingga Tahun 6.
8.4.8 Melaporkan pencapaian murid kepada PPD dua kali setahun.
10 2
1 M e n y e d i a k a n d a n m p e m u l i h a n
T a h u n 4 h i n g g a T a h u n 6 .
7.4.15 Menyediakan pelan alternatif untuk murid yang telah ketinggalan
kelas p8.5 Panitia Bahasa Melayu

8.5.1 Merancang dan menyelaras pelaksanaan mengikut modul yang telah

disediakan.
8.5.2 Menyediakan peruntukan untuk membiayai aktiviti.
8.5.3 Membimbing guru PBBM.
8.5.4 Membincangkan penambahbaikan dan melaksanakan tindakan susulan.
8.5.5 Mk PBBM kepada pihak pengurusan sekolah.
8.5.6 Memastikan maklumat PBBM dikemas kini.

11
 8.6 Penyelaras

8.6.1 Menyediakan jadual waktu kelas.

8.6.2 Mengumpul dan menganalisis data kehadiran murid.
8.6.3 Mengumpul, menyemak dan menganalisis keseluruhan data pencapaian
murid.
8.6.4 Menyediakan laporan pelaksanaan dan pencapaian murid dalam PBBM.

8.7 Guru PBBM

8.7.1 Merancang dan melaksanakan PdP.

8.7.2 Menyediakan Rancangan Pelajaran Harian (RPH).
8.7.3 erekodkan kehadiran .
8.7.4
.
8.7.5 Memastikan setiap murid pemulihan yang terpilihmengikuti setiap
kelas pemulihan yang diMenambah baik PdP bagi membantu murid yang
tidak mencapai tahap penguasaan.
8.7.6 Merekod dan menganalisis data pencapaian murid dalam IPP2M.

8.8 Guru Pemulihan Khas

8.8.1 Memberi khidmat bimbingan kepada guru PBBM dalam merancang PdP
dan penyediaan bahan bantu mengajar.
8.8.2 Menyediakan data pencapaian murid dalam IPP2M.

8.9 Ibu Bapa/Penjaga

8.9.1 Menyokong dan memberi kerjasama dalam pelaksanaan PBBM.

8.9.2 Memastikan anak atau anak jagaan hadir mengikuti PBBM.

8.10 Persatuan Ibu Bapa Guru (PIBG)/Pelibatan Ibu bapa

Komuniti (PIBK)

8.10.1 Menyokong pelaksanaan PBBM pada, kepakaran dan.

hingga Tahun 6 di peringkat sekolah sama ada dari segi kewangan
ataupun sokongan moral.
yang terlibat.
8.10.2 Menjadi perantara pihak sekolah dengan ibu bapa murid yang terlibat
dalam pelaksanaan PBBM.

12
 9.0 PELAKSANAAN PROGRAM PEMULIHAN BAHASA MALAYSIA

9.1 Proses pelaksanaan Program Pemulihan Khas adalah

seperti carta aliran berikut:

Carta AlirAN Pelaksanaan PROGRAM PBBM

Pencalonan dan pMURIDMurid tidak menguasai kemahiran

Literasi Bahasa Melayu Tahun 3
Saringan 2 LINUS2.0

S u d a h m e n g u a s a i

13
 Kemahiran 2M

Ujian 1 Pelajar IPP2M

Keputusan LINUS Ujian 1

IPP2M Ujiandiagnostikdanujia
npengamatan
PenyediaanRancangan
Pengajaran
Intervensi

Ujian 2 Pelajar IPP2M

Pelajar PBBM yang
tidak menguasai IPP2M
akan terus diberi
Intervensi 3M
intervensi sehingga
tamat sesi
persekolahan tahun 4
sebelum ke tahun 5.
Analisis ujian
lepasidiagnostik
Keputusan Ujian 2 IPP2M
S u d a h m e n g dan
u ujiana s a i
K e m a h i r a n pengamatan 2 M
Pelajar Kelas Perdana Tahun 4
(Melestarikan murid PBBM)
10.0 RUMUSAN

Garis Panduan ini menjadi rujukan kepada semua pihak yang terlibat dalam
pelaksanaan PBBM mulai tahun 2018. Program ini diharapkan dapat memberi manfaat
kepada semua pihak demi membantu murid yang menghadapi masalah penguasaan
kemahiran membaca dan menulis bahasa Melayu, selaras dengan hasrat Anjakan ke-2
yang terkandung dalam PPPM 2013-2025 bagi memastikan setiap murid profisien dalam
bahasa Melayu.

14
15
 SOALAN LAZIM

1. Apakah PBBM?
PBBM ialah Program Bijak Bahasa Melayu yang dilaksanakan untuk murid Tahap 2 di
sekolah kebangsaan (SK) bagi membantu murid yang belum menguasai kemahiran
membaca dan menulis dalam bahasa Melayu.

2. Apakah objektif pelaksanaan PBBM?

Objektif pelaksanaan PBBM adalah untuk murid dapat menguasai asas kemahiran
membaca dan menulis dalam bahasa Melayu sebelum ke peringkat menengah,
berkomunikasi dengan berkesan, dan menguasai kemahiran berbahasa Melayu dengan
baik.

3. Murid manakah yang terlibat dengan PBBM?

Murid yang terlibat dengan PBBM ialah:
i. Murid tahun 4 yang tidak menguasai Literasi Bahasa Melayu (LBM) Saringan 2
Tahun 3 dalam Program LINUS2.0.
ii. Murid tahun 5 dan 6 yang tidak menguasai kemahiran 2M dalam Ujian
Instrumen Penentu Penguasaan Membaca dan Menulis (IPP2M).
iii. Murid tahap 2 yang telah menguasai kemahiran 2M dalam IPP2M tetapi dikenal
pasti masih memerlukan pengukuhan dalam penguasaan kemahiran asas 2M
oleh guru.

4. Bagaimanakah pemilihan murid PBBM Tahun 4?

Pemilihan Murid PBBM Tahun 4 berdasarkan data Literasi Bahasa Melayu (LBM)
Saringan 2 Tahun 3 dalam Program LINUS2.0.

5. Adakah Murid Berkeperluan Khas (MBK) terlibat dalam pelaksanaan PBBM?

Tidak.

6. Siapakah guru yang terlibat dalam PBBM?

Guru yang terlibat dalam PBBM ialah guru Bahasa Melayu dan Guru Pemulihan Khas
yang dilantik.

16
7. Adakah Guru Pemulihan Khas boleh dilibatkan dalam PBBM?
Ya, Guru Pemulihan Khas boleh dilibatkan sebagai guru yang mengajar di kelas PBBM
atau membantu membimbing guru PBBM merancang dan melaksanakan PdP.

8. Bilakah kelas PBBM dilaksanakan?

PBBM dilaksanakan dari Januari hingga November setiap tahun.

9. Adakah PBBM dilaksanakan di dalam jadual waktu persekolahan atau di luar jadual
waktu persekolahan?
Kelas PBBM boleh dilaksanakan dalam jadual waktu persekolahan atau luar jadual
waktu persekolahan.

10. Berapakah masa yang diperuntukan bagi pelaksanaan PdP dalam seminggu?
Tempoh masa PBBM ialah 2 jam hingga 5 jam seminggu.

11. Bilakah kelas PBBM boleh dilaksanakan jika memilih program ini luar jadual waktu
persekolahan?
Kelas PBBM boleh dilaksanakan sebelum/selepas waktu persekolahan mengikut
kesesuaian.

12. Bolehkah sekolah menggunakan kedua-dua model PBBM?

Boleh, sekolah boleh memilih Model 1 atau Model 2 atau kedua-dua model.
Contoh, tahun 4 menggunakan Model 1 manakala tahun 5 menggunakan Model 2.

13. Bagaimanakah cara penulisan Rancangan Pengajaran Harian (RPH) PBBM?

Guru PBBM perlu menyediakan RPH yang berasingan dengan RPH perdana. RPH adalah
berdasarkan kompetensi penguasaan kelompok murid dan mematuhi syarat penulisan
RPH berdasarkan SPI Bil 3/1999 Penyediaan Rekod Pengajaran dan Pembelajaran.

14. Bagaimanakah penglibatan guru pemulihan khas yang tidak dilantik dalam PBBM?
Guru Pemulihan Khas yang tidak dilantik sebagai guru PBBM akan memberi khidmat
bimbingan kepada guru PBBM lain dalam merancang dan melaksana PdP serta
penyediaan bahan bantu mengajar.

17
15. Apakah yang perlu dilakukan jika murid melebihi 10 orang?
Jika murid yang perlu mengikuti PBBM melebihi 10 orang, kelas PBBM mesti diadakan
dua atau lebih.

16. Jika terdapat dua atau lebih kelas PBBM, adakah kelas perlu diasingkan mengikut aras
kompetensi murid?
Ya. Murid mesti diasingkan mengikut aras kompetensi masing-masing.

17. Bagaimanakah pemilihan kompetensi dibuat untuk penentuan permulaan PdP PBBM?
Guru mesti memilih kompetensi yang berbeza mengikut pelbagai tahap penguasaan
murid yang berbeza.

18. Adakah murid akan dikeluarkan selepas melepasi Ujian 1 IPP2M?

Tidak. Murid perlu kekal sehingga melepasi Ujian 2 IPP2M.

19. Bolehkah pihak sekolah memohon bantuan kepakaran daripada ibu bapa?
Boleh.

18
 SENARAI SEMAK

Panitia Bahasa Melayu bertanggungjawab untuk memastikan dokumen berikut disediakan:

Senarai
Bil Perkara Lampiran semak
( Tandakan √
atau x)
1. Surat Lantikan Guru PBBM Lampiran A
2. Surat makluman pelaksanaan PBBM Lampiran B
3. Surat kebenaran ibubapa/penjaga jika dilaksanakan Lampiran C
luar waktu persekolahan
4. Profil Murid PBBM Lampiran D
5. Jadual waktu persendirian guru dan jadual waktu Lampiran E
PBBM
6. Rekod Kehadiran murid PBBM Lampiran F
7. Rekod Kehadiran guru PBBM Lampiran G
8. Rekod Prestasi Murid (Individu) – disimpan oleh guru Lampiran H
PBBM
9. Pelaporan Prestasi Keseluruhan Murid PBBM Lampiran I
10. Contoh Rancangan Pengajaran Harian PBBM Lampiran J

19
 Lampiran A

Contoh Surat Pelantikan Guru Program Bijak Bahasa Melayu (PBBM)

KEPALA SURAT SEKOLAH

Rujukan:
Tarikh :

----------------------------------
----------------------------------

Tuan,

PELANTIKAN GURU PROGRAM BIJAK BAHASA MELAYU (PBBM)

Dengan segala hormatnya perkara di atas adalah dirujuk.

2. Sukacita dimaklumkan bahawa Tuan/Puan/Encik/Cik ........................................................

(No. KP :......................................) telah dilantik sebagai Guru Program Bijak Bahasa Melayu
(PBBM) di SK..............................................................................mulai .............................................

3. Sehubungan dengan itu, tuan dikehendaki melaksanakan pengajaran dan pembelajaran

Program Bijak Bahasa Melayu (PBBM) di dalam/luar waktu pengajaran dan pembelajaran agar
matlamat untuk mengatasi masalah penguasaan kemahiran berbahasa (menulis dan membaca)
tercapai.

4. Pelantikan ini hendaklah dipatuhi. Sebarang pertukaran Guru Program Bijak Bahasa
Melayu (PBBM) mestilah dirujuk kepada pentadbir sekolah untuk kelulusan.

Kerjasama pihak tuan didahului dengan ucapan terima kasih.

Sekian.

”BERKHIDMAT UNTUK NEGARA”

Saya yang menurut perintah,

20
..................................................
( )

Lampiran B

Contoh Surat Makluman Ibu Bapa/Penjaga

KEPALA SURAT SEKOLAH

Rujukan:
Tarikh :

----------------------------------
----------------------------------

Tuan,

PELAKSANAAN PROGRAM BIJAK BAHASA MELAYU (PBBM)

Dengan segala hormatnya perkara di atas adalah dirujuk.

2. Sukacita dimaklumkan bahawa anak/anak jagaan tuan yang bernama

......................................................... (No. Sijil Lahir:................................) telah dikenal pasti
untuk mengikuti Program Bijak Bahasa Melayu (PBBM) Tahun: ...........................................
mulai: ..............................................

3. Sehubungan dengan itu, anak tuan dikehendaki hadir mengikuti Program Bijak Bahasa
Melayu. Kelas ini akan dijalankan di dalam/luar waktu pembelajaran supaya anak tuan dapat
menguasai kemahiran berbahasa (membaca dan menulis) dengan baik.

4. Kerjasama tuan sangat dihargai. Sebarang pertanyaan sila hubungi...............................

melalui talian ...........................................

Kerjasama pihak tuan didahului dengan ucapan terima kasih.

Sekian.

”BERKHIDMAT UNTUK NEGARA”

Saya yang menurut perintah,

21
..................................................
( )
Lampiran C

Contoh Surat Kebenaran Ibu Bapa/Penjaga

Nama ibu bapa/penjaga

Alamat rumah

Rujukan :
Tarikh :

Guru Besar,
..................................................
..................................................

Tuan/Puan,

KEBENARAN MENGIKUTI PROGRAM BIJAK BAHASA MELAYU (PBBM)

Dengan segala hormatnya perkara di atas adalah dirujuk.

2. Sukacita dimaklumkan bahawa saya ................................................................................

(No. Kad Pengenalan: ........................................................) ibu bapa/penjaga kepada murid
................................................................ (No. Sijil Lahir :...............................)
membenarkan/tidak membenarkan anak jagaan saya mengikuti kelas Program Bijak Bahasa
Melayu (PBBM).

3. Sehubungan dengan itu, saya akan memastikan anak jagaan saya akan menghadiri kelas
tersebut mengikut jadual yang disediakan.

Kerjasama pihak tuan didahului dengan ucapan terima kasih.

Sekian.

Yang benar,

22
..................................................
( )

Lampiran D

BORANG PROFIL MURID PBBM

TAHUN 20.............
-foto-

1. Nama Sekolah : .............................................................. 2. Kelas : .....................................

3. Nama Murid : .......................................................................................................

4. Jantina : L P 5. Tarikh Lahir : ................................

6. Kaum / Bangsa : Melayu Cina India Lain-lain

7. No. Sijil Lahir : ...................................... 8. Umur : ............................................

9. Bil. Adik-beradik : .......................................... Anak ke : ....................................................

10. Tarikh Masuk Sekolah: .............................................................................................................

11. Alamat Rumah : ...................................................................................................................

........................................................................................................................................................

12. Bandar/Luar Bandar: ................................ Jarak dari sekolah: ........................................

13. Cara ke sekolah : ...................................................................................................................

14. Nama ibu/bapa : ..................................................................................................................

15. Nombor Telefon Bimbit: ...........................................................................................................

16. Pekerjaan ibubapa/penjaga: .....................................................................................................

17. Latar belakang Pendidikan Ibubapa/penjaga: .........................................................................

(Sekolah Rendah, Menengah, Maktab, Universiti)

23
........................................
( )
Tandatangan guru: Tarikh: ..............................
Lampiran E
Cadangan Jadual Waktu PBBM

Model 1 - Mengikut Jadual Waktu Persekolahan

Hari/masa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ahad
Isnin
Selasa Mengikut Jadual Waktu Bahasa Melayu sedia ada untuk kelas yang
Rabu terlibat.
Khamis (mengambil 2 jam hingga 5 jam seminggu)
Jumaat

Model 2 - Cadangan Jadual Waktu di luar waktu persekolahan

Contoh Jadual 1
Hari/masa 30 minit sebelum waktu 30 minit selepas waktu
persekolahan persekolahan
Ahad
Isnin
Selasa
Rabu
Khamis
Jumaat

Contoh Jadual 2
Hari/masa 1 jam selepas waktu
persekolahan
Ahad
Isnin
Selasa
Rabu
Khamis
Jumaat

Contoh Jadual 3
Hari/masa 30 minit
sebelum/selepas waktu
persekolahan
Ahad
Isnin
Selasa
Rabu

24
Khamis
Jumaat

* Kelas PBBM (contoh 2 jam seminggu)

25
 Lampiran F
REKOD KEHADIRAN MURID PBBM
BULAN ...............

KELAS : ..................................................
NAMA GURU : .................................................

Jantina Kaum Tarikh

Bil Nama murid
L P M C I L 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

JUMLAH

Disediakan oleh: Disahkan

oleh:

.......................................
......................................
( ) (
)

Lampiran G
REKOD KEHADIRAN GURU PBBM

KELAS : ..................................................
BULAN : .................................................

26
 Jantina Kaum Tarikh
Bil Nama Guru
L P M C I L 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

JUMLAH

Disediakan oleh: Disahkan

oleh:

.......................................
......................................
( ) (
)

27
 Lampiran H

REKOD PRESTASI INDIVIDU

NAMA MURID : ...................................................................... KELAS : ...................................

BIL KOMPETENSI KOMPETENSI KOMPETENSI KOMPETENSI KOMPETENSI

1 2 3 4

Membatang

Mengimlak
Membunyi
Menyebut
Mengenal

Membaca

Membaca
Membina

Membina
Menulis

Menulis

Menulis

Menulis
KEMAHIRAN

1 Huruf kecil (a-z)

2 Huruf besar (A-Z)
3 Huruf vokal (a,u,o,i,e)
4 Suku Kata KV (me)
5 Perkataan KV + KV (sudu)
6 Perkataan VKV (api)
7 Perkataan KV+KV+KV (kelapa)
8 Perkataan KVK (jam)
9 Suku kata KVK(pah)
10 Perkataan V + KVK (ikan)
11 Perkataan KV + KVK (lalat,gajah)
12 Perkataan KVK + KV (lembu)
13 Ayat mudah KVK+KVK, KV+KV+KVK
14 Ayat mudah KVK+KVK, KV+KV+KVK
15 Perkataan KVK+KV+KVK (rambutan)
16 Perkataan KVKK (wang)
17 Suku kata KVV (bang)
18 Perkataan KV+KVKK (pisang)
19 Perkataan V+KVKK (udang)
20 Perkataan KVK+KVKK (kambing)
21 Perkataan KVKK+KV (tangga)
22 Perkataan KVKK+KVK (songkok)
23 Perkataan KVKK+KVKK (longkang)
24 Perkataan KVKK+KV+KVKK (teropong)
25 Perkataan KV+KVK+KVKK (belimbing)
26 Perkataan KVK+KV+KVKK (tempurung)
27 Perkataan KVKK+KV+KVK (tengkorak)
28 Perkataan KV+KVKK+KVK (gelongsor)
29 Perkataan Yang Melibatkan Diftong
dan Vokal Berganding
30 Perkataan Yang Melibatkan Huruf
Konsonan Bergabung
31 Membaca Membina Ayat Mudah
32 Bacaan dan Pemahaman

28
 Lampiran I
PELAPORAN PRESTASI KESELURUHAN MURID PBBM
TAHUN .............

SEKOLAH : ................................................. (Bandar / Luar Bandar) NO.TELEFON SEKOLAH : ..........................

KELAS : .................................................
PPD : .................................................

Jantina Kaum Tahap Penguasaan Kemahiran

Bil Nama murid
L P M C I L 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

JUMLAH

Disediakan oleh: Disahkan oleh:

....................................... ......................................
( ) ( )

29
 Lampiran J

Contoh Rancangan Pengajaran Harian PBBM

CONTOH 1

Kompetensi : Mengenal huruf vokal

Objektif : Pada akhir proses pembelajaran dan pengajaran:

1. Murid dapat menyebut lima huruf vokal dengan betul.
2. Murid dapat menulis lima huruf vokal dengan tepat.

Aktiviti : 1. Murid mengenal dan mengingat huruf vokal berdasarkan bahan

rangsangan.
2. Murid mengajuk bunyi huruf vokal yang didengar.
3. Murid membunyikan huruf vokal secara turutan atau tanpa
turutan berdasarkan kad huruf/ bahan rangsangan.
4. Murid menulis huruf vokal.

Refleksi : 8 /10 orang murid boleh menyebut dan menulis huruf vokal dengan
betul. 2 orang murid diberi latihan latih tubi.

CONTOH 2

Kompetensi : Membaca, membina dan menulis ayat menggunakan perkataan yang

mengandungi vokal berganding.

Objektif : Pada akhir proses pembelajaran dan pengajaran murid dapat:

1. Membaca tiga ayat yang mengandungi vokal berganding.
2. Membina dan menulis tiga ayat menggunakan vokal berganding.

Aktiviti : 1. Murid menyebut perkataan vokal berganding berdasarkan

kad perkataan/bahan rangsangan dengan sebutan yang betul dan
jelas.
2. Murid membaca ayat yang mengandungi perkataan vokal
berganding.
3. Murid menulis ayat yang mengandungi perkataan vokal
berganding.
Refleksi : 6 /10 orang murid boleh membaca dan menulis ayat yang
mengandungi vokal berganding dengan betul. 4 orang murid diberi
bimbingan.

30
CONTOH 3

Kompetensi : Membaca dan menulis perkataan yang mengandungi diftong.

Objektif : Pada akhir proses pembelajaran dan pengajaran:

1. Murid dapat membaca lima perkataan diftong.
2. Murid boleh menulis lima perkataan diftong.

Aktiviti : 1. Murid membaca perkataan yang mengandungi diftong.

Contoh: pulau, kedai, pakai, helai, lebai, boroi, pukau.
2. Murid menyebut perkataan diftong secara individu dan kumpulan.
3. Murid mengeja perkataan diftong dengan betul.
4. Murid mencantum suku kata menjadi perkataan diftong.
5. Murid menulis perkataan diftong.

Refleksi : 8/8 orang murid dapat membaca dan menulis perkataan mengandung
diftong dengan betul. Semua murid diberi latihan pengayaan.

CONTOH 4

Tajuk : Bapaku Pulang dari Kota

Kompetensi : Membaca dan memahami teks.
Objektif : Pada akhir proses pembelajaran dan pengajaran:

1. Murid dapat membaca sebuah cerita pendek yang diberi dengan

intonasi yang betul serta sebutan yang jelas dan lancar.
2. Murid dapat menjawab tiga soalan pemahaman yang diberi
dengan tepat dan betul.

Aktiviti : 1. Murid bersama-sama membaca petikan yang diberi (bacaan

mekanis).
2. Murid membaca secara individu (penilaian).
3. Murid mengecam isi cerita.
4. Murid menjawab soalan pemahaman.

Refleksi : 1. 10/10 murid boleh membaca petikan yang diberi dengan jelas dan
lancar.
2. 9/10 murid boleh menjawab soalan pemahaman dengan tepat
dan betul.

31