BILTEN

KANCELARIJE ZA EVROPSKE
INTEGRACIJE
me4 eu
eu4 me
ja za evropu evropa za mene

EU4ME: Projekat finansira

Evropska unija, a sprovodi UNDP
BILTEN
KANCELARIJE ZA EVROPSKE
INTEGRACIJE
Sadržaj
UVODNI GOVOR 2
DOGAĐAJ KOJI JE OBILJEŽIO
PRETHODNI PERIOD 4
PREGOVORI O PRISTUPANJU EU 4
KONFERENCIJE, REGIONALNI I
MEĐUNARODNI SKUPOVI 7
IPA 9
SARADNJA S CIVILNIM
SEKTOROM 11
SARADNJA S LOKALNIM
SAMOUPRAVAMA 12
OSTALO 13
me4 eu
eu4 me
ja za evropu evropa za mene
Uvodni govor
Uvaženi čitaoci/čitateljke,
Deseti broj Biltena Kancelarije za evropske integracije predstaviće
najvažnije događaje i aktivnosti u procesu pristupanja EU tokom
četvrtog kvartala 2019.
O dobrom rezultatu u pregovorima sa EU svjedoče 32 otvorena po-
glavlja, od kojih su tri privremeno zatvorena, i reforme koje već daju
vidljive rezultate u svim oblastima.
Kancelarija za evropske integracije posvećena je koordinaciji rada
pregovaračke strukture i intenziviranju aktivnosti s ciljem stvaranja
opipljivih rezultata u svim poglavljima, partnerstvu i saradnji s dru-
gim organima, kao i jačanju veza i odnosa s institucijama i članicama
EU kako bi Crna Gora zauzela ravnopravno mjesto među evropskim
partnerima.
I tokom prethodna tri mjeseca nastavili smo sa sprovođenjem aktiv-
nosti u pogledu koordinacije pregovaračkog procesa, Ipe, saradnje s
lokalnim samoupravama i civilnim sektorom, te organizacije brojnih
konferencija, regionalnih i međunarodnih skupova.
Uvjereni smo da i ovaj bilten predstavlja doprinos unapređenju in-
formisanja, razumijevanja i znanja građana o procesu pristupanja i
budućem članstvu Crne Gore u EU.
Kancelarija za evropske integracije
Sektor za informisanje o EU i procesu pristupanja EU
Generalni sekretarijat Vlade Crne Gore
 KEI
DOGAĐAJ KOJI
JE OBILJEŽIO
PRETHODNI PERIOD
16. XI 2019.
RADNI DOKUMENT EK O STANJU U
POGLAVLJIMA 23 I 24 U CRNOJ GORI
Evropska komisija je predstavila državama članicama Ev-
ropske unije Radni dokument o stanju u poglavljima 23 i 24 u
Crnoj Gori. Glavni pregovarač Aleksandar Drljević ocijenio je
da je Radni dokument Evropske komisije o stanju u poglavl-
jima 23 i 24 ohrabrujući za Crnu Goru, jer predstavlja poruku
da proces pristupnih pregovora nije zaustavljen i da država
ostaje u fokusu EU. „Izrada radnog dokumenta je ohrabren-
je za Crnu Goru jer predstavlja poruku da proces pristupnih
pregovora nije zaustavljen, već da se nastavlja određenom
dinamikom“, poručio je Drljević.
PREGOVORI O
PRISTUPANJU EU
5. XII 2019.
ODBOR ZA STABILIZACIJU I PRIDRUŽIVANJE
PREPOZNAJE POSVEĆENOST CRNE GORE
EVROPSKOJ INTEGRACIJI
Crna Gora nastavlja da potvrđuje svoje evropsko opredjeljenje
kroz sprovođenje reformi, bez obzira na aktuelna dešavanja
unutar Evropske unije, saopštio je glavni pregovarač Alek-
sandar Drljević na devetom sastanku Odbora za stabilizaciju
i pridruživanje između Crne Gore i EU. Sastanak u Podgorici
je, uz Drljevića, otvorio i šef Jedinice za Crnu Goru u Gener-
alnoj direkciji za susjedsku politiku i pregovore o proširenju
Tomas Haglajtner. Na sastanku je razmotreno ispunjavanje
političkih i ekonomskih kriterijuma pristupanja, napredak u ok-
viru pregovaračkih poglavlja, kao i sprovođenje Sporazuma o
KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE
OKTOBAR – DECEMBAR
2019.
stabilizaciji i pridruživanju (SSP). Drljević se, na početku sas-
tanka, osvrnuo na novu Evropsku komisiju, ističući da je Crna
Gora posebno ohrabrena porukom nove predsjednice EK, da
vrata EU za Zapadni Balkan ostaju otvorena, da dijelimo isti
kontinent, istoriju, kulturu, pa i sudbinu. Haglajtner je pods-
jetio na riječi predsjednice EK, koja je istakla da su vrata EU
otvorena i ocijenio da Crna Gora ostaje najnaprednija zemlja u
pregovaračkom procesu.
29. XII 2019
PEER REVIEW MISIJA O KAPACITETIMA CRNE
GORE U OBLASTI BORBE PROTIV TERORIZMA I
NASILNOG EKSTREMIZMA
Održan je završni sastanak peer review misije Evropske
komisije o kapacitetima Crne Gore u oblasti borbe protiv
terorizma i nasilnog ekstremizma. Cilj misije, koja je bora-
vila u Crnoj Gori od 26. do 29. novembra, bio je da obezbijedi
procjenu strateškog i zakonodavnog okvira, kao i institucio-
nalnih i operativnih kapaciteta pravosuđa, obavještajnih
agencija i organa za sprovođenje zakona u ovoj oblasti iz
perspektive pregovaračkog poglavlja 24 – Pravda, sloboda
i bezbjednost. U okviru misije održani su sastanci s pred-
stavnicima Ministarstva unutrašnjih poslova, Uprave polici-
je, Specijalnog državnog tužilaštva, Agencije za nacionalnu
bezbjednost, Uprave za izvršenje krivičnih sankcija, Omla-
dinskog centra Ministarstva sporta i mladih i Ministarstva
rada i socijalnog staranja. Zatvarajući misiju, generalna di-
rektorica za međunarodnu saradnju i evropske integracije u
MUP-u i šefica Radne grupe za pregovaračko poglavlje 24,
Tanja Ostojić, istakla je da je misija bila prilika da se zajed-
nički sagleda ostvareni napredak u ovoj oblasti, te identifi-
kuju polja u kojima je potrebno dalje unapređenje.
4
 KEI
26. XI 2019.
ODRŽAN KOLEGIJUM ZA PREGOVORE:
INTENZIVNO ĆEMO RADITI NA REFORMAMA
Crna Gora će nastaviti intenzivno da radi na ispunjavanju svo-
je evropske agende i preuzetih zadataka i aktivnosti u cilju što
kvalitetnijeg ispunjenja reformskih procesa u svim oblastima,
zaključeno je na Kolegijumu za pregovore, kojim je predsjedavao
predsjednik Vlade Crne Gore Duško Marković. „Važno je da po-
kažemo kapacitet, snagu i posvećenost reformama. Razumijemo
evropski kontekst i njihovu potrebu unutrašnje konsolidacije, ali
naša evropska agenda neće i ne može imati alternativu“, rekao
je premijer Marković. Trajni fokus u pregovaračkom procesu,
rekao je Predsjednik, ostaje na korpusu vladavine prava, ali ne
manja pažnja i energija treba da budu usmjerene na ispunjavanje
završnih mjerila i preporuka iz ovogodišnjeg Izvještaja za Crnu
Goru i u ostalim oblastima pregovora.
14. XI 2019.
NA PODODBORU ZA EKONOMSKA I
FINANSIJSKA PITANJA I STATISTIKU
OCIJENJEN NAPREDAK U PROCESU REFORMI
Crna Gora je pozvana da nastavi sa napornim radom i ispun-
javanjem obaveza iz Procesa stabilizacije i pridruživanja, zal-
jučak je 12. sastanka Pododbora za ekonomska i finansijska
pitanja i statistiku. Predstavnici Ministarstva finansija, kao
vodeće institucije u ovoj oblasti, kao i ostale nadležne insti-
tucije, predstavili su kolegama iz Evropske komisije ažurirane
i detaljne informacije o postignutom napretku u oblastima
pokrivenim poglavljima 17 – Ekonomska i monetarna uni-
ja, 18 – Statistika, 32 – Finansijski nadzor i 33 – Finansijske
i budžetske odredbe. Glavni pregovarač Aleksandar Drljević
je istakao da je Crna Gora poziciju regionalnog lidera stekla
napornim radom i zalaganjem. „Ta nas pozicija istovreme-
no obavezuje u daljem procesu približavanja EU, za koji smo
svjesni da će biti sve zahtjevniji. Sa zadovoljstvom dijelimo
stečena znanja i iskustva sa susjednim zemljama, jer samo
stabilan Zapadni Balkan može biti posmatran kao respekta-
bilan činilac u kontekstu evropske perspektive i punopravnog
članstva u Uniji“, poručio je on.
KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE
OKTOBAR – DECEMBAR
2019.
7. XI 2019
CRNA GORA POSVEĆENA OBAVEZAMA IZ
PREGOVARAČKOG PROCESA
Crna Gora je postizanjem značajnih rezultata ponovo potvrdila
snažnu posvećenost pregovorima sa Evropskom unijom, oci-
jenjeno je na sastanku Pododbora za trgovinu, industriju, car-
ine, poreze i saradnju sa drugim zemljama kandidatima, koji
je održan u Briselu. Glavni pregovarač Aleksandar Drljević is-
takao je da sastanci pododbora predstavljaju odličnu platfor-
mu za razmatranje ostvarenih rezultata, kao i pitanja i izazova
u kojima je potreban dodatan angažman, a sve u cilju njihovog
efikasnijeg rješavanja i unapređenja stanja u datim oblastima
i podsjetio da je u periodu od prethodnog sastanka Pododbo-
ra Crna Gora otvorila jedno od najkompleksnijih poglavlja 27
– Životna sredina i klimatske promjene. Zamjenica šefa Jed-
inice za Crnu Goru u Generalnoj direkciji za susjedsku politiku
i pregovore o proširenju Barbara Hesus-Žimeno je pozdravi-
la napredak ostvaren u prethodnom periodu, ocijenjujući da
Crna Gora ima uspostvaljen regulatorni i institucionalni okvir u
oblastima koje obuhvata Pododbor, ali da je potreban dalji rad
na reformama i primjeni propisa, te da Evropska unija ostaje
snažno posvećena procesu proširenja, regionu i Crnoj Gori.
11. X 2019
SASTANAK PREGOVARAČKE GRUPE: CRNA GORA
BLIZU POTPUNOJ USKLAĐENOSTI SA PRAVNOM
TEKOVINOM EU
Crna Gora se, konstantnim radom na donošenju zakona, prib-
ližava potpunoj usklađenosti svog zakonodavstva sa pravnom
tekovinom Evropske unije, ocijenjeno je na sastanku Pregov-
aračke grupe.
U Kancelariji za evropske integracije je održana 21. sjednica
Pregovaračke grupe, kojom je predsjedavao glavni pregovarač
Aleksandar Drljević. On je informisao članove Pregovaračke
5
 KEI
grupe o ocjenama sa Pododbora za pravdu, slobodu i bez-
bjednost koji je održan u Podgorici, tokom kojeg su pred-
stavnici crnogorskih institucija sa kolegama iz EK razgov-
arali o ostvarenom napretku i daljim obavezama u oblasti
vladavine prava. Istakao je da će od posebne važnosti za
dalji napredak u ovoj oblasti biti ocjena u narednom Izv-
ještaju EK o Crnoj Gori i u tom kontekstu ukazao na potre-
bu nastavka kvalitetnog i efikasnog ispunjavanja obaveza
iz poglavlja 23 i 24.
8. X 2019.
REFORME U VLADAVINI PRAVA APSOLUTNI
PRIORITET CRNOGORSKIH INSTITUCIJA
Reforme u oblasti vladavine prava, kao ključnoj za dal-
ji demokratski razvoj crnogorskog društva i napredak u
pregovorima sa Evropskom unijom, apsolutni su prioritet
svih crnogorskih institucija, poručio je glavni pregovarač
Aleksandar Drljević na početku dvodnevnog sastanka Po-
dodbora za pravdu, slobodu i bezbjednost između pred-
stavnika Crne Gore i Evropske komisije. Kako je rekao, dal-
je unapređenje vladavine prava i sveopšteg demokratskog
sistema trajan je i zahtjevan zadatak, ali, bez obzira na
izazove, Crna Gora ostaje visoko motivisana i bezuslovno
predana ostvarenju tog cilja. Šef Jedinice za Crnu Goru u
Generalnom direktoratu EK za susjedsku politiku i prego-
vore o proširenju, Tomas Haglajtner, ocijenio je pozitivnom
činjenicu da je institucionalni okvir u oblasti vladavine pra-
va potpun, a zakonski uglavnom uspostavljen, ističući da
je sada važno da kompletan sistem vladavine prava bude
usmjeren na ostvarivanje konkretnih rezultata.
4. X 2019.
BRISEL: NASTAVLJA SE NAPREDAK U
SEKTORIMA POLJOPRIVREDE, BEZBJEDNOSTI
HRANE I RIBARSTVA
KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE
OKTOBAR – DECEMBAR
2019.
Crna Gora nastavlja da pravi iskorake u procesu pristupan-
ja Evropskoj uniji u oblastima poljoprivrede, bezbjednosti
hrane i ribarstva, ocijenjeno je u Briselu na sastanku Podod-
bora za poljoprivredu i ribarstvo. Sastanak su otvorili zam-
jenica šefa jedinice za Crnu Goru u Generalnoj direkciji za
susjedsku politiku i pregovore o proširenju Barbara Hesus
Žimeno i v.d. generalni direktor Direktorata za ruralni razvoj
u Ministarstvu poljoprivrede i ruralnog razvoja Darko Kon-
jević. Na sastanku je predstavljen napredak u poglavljima
11-Poljoprivreda i ruralni razvoj, 12-Bezbjednost hrane, vet-
erina i fitosanitarni poslovi i 13 - Ribarstvo u periodu između
dva sastanka Pododbora. Predsjedavajuća Hesus Žimeno
konstatovala je da postoji napredak u sve tri oblasti ističući
da je važno da se pojačaju aktivnosti na implementaciji svih
propisa koji su usvojeni i usklađeni sa EU legislativom. U tom
smislu, naglasila je pozitivno iskustvo u dosadašnjoj imple-
mentaciji IPARD programa, kroz koji crnogorski proizvođači
i prerađivači mogu ostvariti značajnu bespovratnu podršku.
2. X 2019.
U BRISELU ODRŽAN PODODBOR ZA INOVACIJE,
LJUDSKE RESURSE, INFORMATIČKO DRUŠTVO I
SOCIJALNU POLITIKU
U Briselu je održan dvodnevni sastanak Pododbora za ino-
vacije, ljudske resurse, informatičko društvo i socijalnu poli-
tiku. Sastanak su otvorili zamjenica šefa jedinice za Crnu
Goru u Generalnoj direkciji za susjedsku politiku i pregovore
o proširenju Barbara Hesus Žimeno i generalna direktorica
za evropske integracije, programiranje i implementaciju EU
fondova u Ministarstvu rada i socijalnog staranja Ljiljana Si-
mović. Predstavljeni su rezultati ostvareni nakon prethod-
nog sastanka Pododbora koji je održan u septembru 2018.
u Podgorici u poglavljima 2 – Sloboda kretanja radnika, 10 –
Informatičko društvo i mediji, 19 – Socijalna politika i zapošl-
javanje, 25 – Nauka i istraživanje i 26 – Obrazovanje i kultu-
ra. Tokom prvog dana, diskutovano je o pitanjima iz oblasti
obrazovanja, kulture, sporta, mladih, nauke i istraživanja,
dok je drugog dana diskusija bila vezana za socijalnu sarad-
nju, slobodu kretanja radnika, informatičko društvo i medi-
je. Predsjedavajuća Hesus Žimeno se osvrnula i na poruku
nove predsjednice Evropske komisije Ursule von der Leken
da Evropska komisija ostaje posvećena politici proširenja i,
u tom kontekstu, istakla da je važno da Crna Gora iskoristi
pozitivne signale EK i intenzivira svoj put prema EU.
6
 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

13. XII 2019.

KONFERENCIJE, DRLJEVIĆ NA ASPEN KONFERENCIJI:
REGIONALNI I DRŽAVE REGIONA DA POKAŽU REZULTATE

MEĐUNARODNI
SKUPOVI
17. XII 2019
PREMIJER MARKOVIĆ SA NVO: KONTINUIRAN
I KONSTRUKTIVAN DIJALOG JE POKRETAČKA
SNAGA NAŠEG DRUŠTVA Države koje pregovaraju sa Evropskom unijom treba da nas-
tave sa konkretnim rezultatima u procesu, kako bi pokazale
zemljama članicama da su spremne za narednu integracionu
fazu, poručeno je tokom Aspen konferencije u Berlinu. As-
pen konferencija, u organizaciji istoimenog instituta, okupila
je predstavnike država Balkanske šestorke, kao i njemačkog
Ministarstva vanjskih poslova. Na konferenciji je učestvovao
i glavni pregovarač Aleksandar Drljević. Učesnici su razmotri-
li teme koje se odnose na agendu proširenja EU na Zapadni
Balkan, aktivnosti nove Evropske komisije, kao i na migraci-
je iz država Zapadnog Balkana. Drljević je upoznao prisutne
sa aktivnostima u integracionom procesu. „Nakon najave
otvaranja i poslednjeg pregovaračkog poglavlja, Crnoj Gori
predstoji intenziviranje aktivnosti na ispunjavanju mjerila u
pregovaračkom procesu, uz očekivanje da će međunarodni
Jedino kontinuiran i konstruktivan dijalog iz kojeg se uči i partneri vrednovati postignute rezultate“, dodao je glavni
sazrijeva može i treba biti nova pokretačka snaga našeg pregovarač.
društva, ne uslovljavanje, isključivost i jednostranost, kazao
je predsjednik Vlade Crne Gore Duško Marković na okruglom 6. XII 2019.
stolu „Saradnja Vlade i NVO u procesu pristupanja EU“. „Kon-
tinuitet dijaloga unapređujemo iz dana u dan i drago mi je da
PRISTUP EVROPSKOM TRŽIŠTU PRILIKA ZA
smo prevazišli određene nedostatke istaknute na našem pre- GRAĐANE I IZAZOV ZA DRŽAVE
thodnom sastanku“, dodao je on. Predsjednik Marković je is-
takao da smo kroz nekoliko zakonodavnih aktivnosti uspjeli
da primijetno unaprijedimo ambijent za rad NVO sektora. Ove
godine je iz državnog budžeta za projekte NVO opredijeljeno
3,5 miliona eura. Tendencija rasta budžetske podrške radu
NVO je evidentna, pa je u protekle dvije godine Vlada kofi-
nansirala 69 projekata NVO u ukupnom iznosu od 1,2 miliona
eura. Šef delegacije EU u Crnoj Gori Aivo Orav je kazao da je
počela sa radom nova Evropska komisija i da je to značajno
za sve zemlje kandidate. On je dodao da se, iako je bilo nekih
pomiješanih signala iz EU, proces proširenja nastavlja kao i
da su vijesti o poglavlju 8 signal za to. Predstavnici civilnog
sektora pohvalili su pristup predsjednika Vlade da direktno
razgovara sa njima i iskazali određene stavove i sugestije u
odnosu na poglavlja u kojima učestvuju, a najviše iz oblasti
Pristup evropskom tržištu rada velika je šansa da crnogor-
vladavine prava i poljoprivrede
ski građani iskoriste pogodnosti koje ta zajednica pruža, ali
ta oblast sa sobom nosi i određene izazove, na koje je mo-
guće odgovoriti intenzivnijim ekonomskim razvojem zemlje,
zaključeno je na okruglom stolu „Sloboda kretanja radnika
– Temeljna vrijednost EU“. Okrugli sto je organizovao Gen-
eralni sekretarijat Vlade, u saradnji sa Ministarstvom rada i
socijalnog staranja i Unijom slobodnih sindikata Crne Gore, u
okviru projekta „EU4ME“ koji finansira EU, a sprovodi UNDP.

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 7

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

Ministar rada i socijalnog staranja Kemal Purišić istakao je 30. X 2019.

da je pristup evropskom tržištu rada od 500 miliona građana
velika šansa da crnogorski građani iskoriste sve uslove koje DRLJEVIĆ U BUDVI: PRISTUPANJE EU SNAŽAN
pruža ova zajednica za unapređenje kvaliteta života. U tom POKRETAČ EKONOMSKOG RAZVOJA
pravcu je, kako je rekao, potrebno raditi na jačanju konkurent-
Proces pristupanja Evropskoj uniji jedan je od najsnažnijih
nosti domaćih radnika kako bi mogli ravnopravno učestvovati
pokretača ekonomskog razvoja čitavog regiona, poručio je
na tržištu rada EU, naročito kada je riječ o znanju, vještinama
glavni pregovarač Aleksandar Drljević, ocjenjujući da će us-
i kompetencijama. Šef Delegacije EU u Crnoj Gori, Aivo Orav,
postavljanje konkurentnog ekonomskog sistema obezbijediti
smatra da bi vlasti trebalo paralelno da ulažu napore kako bi
uslove za bolji život građana i usporiti trend iseljavanja mladih i
podstakle radnike da ostanu u matičnim zemljama, a talento-
obrazovanih. Drljević je, govoreći na konferenciji „Zapadni Bal-
vane profesionalce da se vrate, imajući u vidu veliki broj iselje-
kan između ekonomskog razvoja i emigracija“ u Budvi, istakao
nika u svim zemljama regiona. Glavni pregovarač Aleksandar
da je u interesu i regiona i EU da Zapadni Balkan nastavi sa
Drljević je istakao da je EU utemeljena na principima otvorenog
procesom pridruživanja. „Države regiona, sprovođenjem na-
društva, a da su države članice svjesne značaja svojih među-
cionalnih politika i posvećenošću saradnji, pokazuju da ne žele
sobnih veza i da koriste EU da sarađuju kako bi dostigle veće
biti na margini Evrope. Neprestano dokazujemo da, ulaganjem
zajedničko dobro. Sloboda kretanja radnika je, dodao je, jedan
zajedničkih napora u prevazilaženje izazova koje moderno vri-
od najvažnijih modaliteta saradnje država članica.
jeme postavlja pred nas, kao partneri možemo dati značajan
doprinos stabilnosti i bezbjednosti kontinenta“, kazao je on.
23. XI 2019. Prema riječima Drljevića, Crna Gora kontinuirano promoviše
DRLJEVIĆ U BAVARSKOJ: POTREBAN blisku ekonomsku saradnju na regionalnom nivou i podržava
DOSLJEDNIJI PRISTUP EU U DONOŠENJU razvoj nacionalne saobraćajne i energetske infrastrukture.
BUDUĆIH ODLUKA
Evropska unija, uprkos unutrašnjim izazovima, mora imati ko-
herentnu i konzistentnu politiku proširenja prema našem re-
gionu, a države članice dosljedniji pristup, posebno kad je u
pitanju donošenje budućih odluka, jer je integracija Zapadnog
Balkana u obostranom interesu, poručio je glavni pregovarač
Aleksandar Drljević. On je, na konferenciji „Od autsajdera do
predvodnika EU integracija: Crna Gora na putu prema EU“,
koja je održana pod pokroviteljstvom Panevropske unije Ba-
varske, u Furth im Waldu, rekao da je Zapadni Balkan dio koji
nedostaje Uniji. „Crna Gora je zemlja koja je u proteklim godi-
nama uspjela ne samo da obnovi nezavisnost, već da odlučno
i dinamično uđe u integrativne procese kako bi zauzela svoje 24. XI 2019.
mjesto u evropskoj zajednici. Sveukupni napredak Crne Gore i
rezultati koje smo postigli nedvosmisleno potvrđuju suštinsku DRLJEVIĆ: REGION NE SMIJE BITI NA MARGINI
posvećenost članstvu u EU, uz odgovorno preuzimanje obav- EVROPE
eza, koristi i sprovođenje reformi“, rekao je glavni pregovarač.

Zapadni Balkan ne smije dopustiti da bude na marginama Ev-

rope, a sprovođenje temeljnih reformi i njegovanje dobrosus-
jedskih odnosa uslov su bez kog se ne može postići neopho-
dan razvoj i unaprijediti standard građana, poručio je glavni
pregovarač Aleksandar Drljević. On je, govoreći na otvaranju
Petrovačih diskursa na temu „Evropski izbori u kontekstu
razvoja Evropske unije i Zapadnog Balkana“, podsjetio da su
posljednji evropski izbori donijeli pobjedu partija centra, ali i
nikad jače grupacije na ljevici i desnici, kao i da su pokazali

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 8

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

rast interesovanja građana za EU i brigu za zajednicu. Glavni
pregovarač je, imajući u vidu izazove s kojima se trenutno
suočava Evropa, ocijenio da Balkan nikada nije bio potrebniji
Evropskoj uniji nego danas, a da se, uzevši u obzir trenutne
okolnosti na Balkanu, mora zaključiti da naš region nema al-
ternativu u odnosu na pridruživanje EU.
- Crna Gora 2014-2020, na sastanku Zajedničkog odbora za
nadgledanje, održanog u Tivtu. Odobreni projekti unaprijediće
saobraćajnu povezanost programskog područja i promovisa-
ti energetsku efikasnost, te doprinijeti razvoju turizma i oču-
vanju kulturne i prirodne baštine, kao i unapređenju razvoja
konkurentnosti i poslovnog okruženja programskog područja.

22. X 2019.
ODRŽAN DESETI SASTANAK UPRAVNOG ODBORA
STRATEGIJE EVROPSKE UNIJE ZA JADRANSKO-
JONSKI REGION
Deseti sastanak Upravnog odbora Strategije Evropske unije
za Jadransko-jonski region (EUSAIR) održan je u Beogradu
21-22. oktobra 2019. Sastanku su prisustvovale generalna
direktorica za Evropsku uniju u Ministarstvu vanjskih poslova
i EUSAIR nacionalna kordinatorka Jelena Burzan i zamjeni-
ca glavnog pregovarača-nacionalna IPA koordinatorka i EU-
SAIR nacionala koordinatorka za fondove EU u Kancelariji za
evropske integracije Ivana Glišević Đurović, sa saradnicima. 6. XII 2019.
Sastanak Upravnog odbora EUSAIR-a jedna je od prvih ak- FINANSIJSKA PODRŠKA EU VAŽNA ZA
tivnosti u okviru srpskog predsjedavanja EUSAIR-om. Tokom
ovog sastanka predstavljen je program i prioriteti predsje-
CRNOGORSKE INSTITUCIJE I CJELOKUPNO
davanja, te definisane predstojeće obaveze i aktivnosti. Na- DRUŠTVO
cionalni koordinatori 8 zemalja učesnica EUSAIR-a podržali
su pokretanje procedure za formalno uključivanje Sjeverne
Makedonije u strukture EUSAIR-a. Nacionalni koordinatori za
fondove EU definisali su finalnu fazu i korake neophodne za
usvajanje liste makro-regionalnih prioriteta koji će biti pred-
loženi Evropskoj komisiji za uključivanje u najvažnija pro-
gramska dokumenta za period 2021-2027.

Finansijska podrška Evropske unije je od izuzetnog značaja za

crnogorske institucije i društvo u cjelini, kako s aspekta po-
drške reformskim procesima, tako i zbog niza infrastrukturnih
projekata od kojih značajnu korist imaju građani u crnogorskim
opštinama, poručeno je sa 14. sastanka Nadglednog odbora
Instrumenta pretpristupne podrške koji je održan u Podgori-
ci. Sastankom, koji je nastavak redovnog dijaloga i saradnje

IPA crnogorskih institucija i Evropske komisije, su kopredsjedavali

19. XII 2019.
ODOBRENO 29 PROJEKATA U OKVIRU DRUGOG
CILJANOG POZIVA INTERREG IPA PROGRAMA
PREKOGRANIČNE SARADNJE ITALIJA -
ALBANIJA - CRNA GORA
29 projekata ukupne vrijednosti 13.060.873,75 eura odobre-
no je za ugovaranje u okviru Drugog ciljanog poziva Inter-
reg IPA programa prekogranične saradnje Italija - Albanija
zamjenica glavnog pregovarača - nacionalna IPA koordinator-
ka Ivana Glišević Đurović i šef Jedinice za Crnu Goru u General-
nom direktoratu Evropske komisije za susjedstvo i pregovore
o proširenju Tomas Haglajtner. Glišević Đurović je, osvrnuvši
se na korišćenje Instrumenta pretpristupne podrške tokom
perioda 2007-2013, naglasila da su svi programi u okviru ovog
perioda uspješno zatvoreni, a odobreni projekti završeni, s
izuzetkom jednog infrastrukturnog projekta većeg obima kod
kojeg su, zbog kompleksnosti objekata, radovi u finalnoj fazi.
Haglajtner je ukazao na važnost podrške iz evropskih fondo-
va, posebno kada je u pitanju veza sa procesom pristupanja
Evropskoj uniji i reformama koje Crna Gora sprovodi u okviru
ovog procesa.

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 9

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

17. XII 2019. dinatorka Ivana Glišević Đurović i šef sektora za saradnju u
Delegaciji Evropske unije u Crnoj Gori Herman Špic. Glišević
CRNOJ GORI DODATNIH 4,4 MILIONA EURA ZA Đurović je istakla da su IPA strukture u Crnoj Gori nastavile
ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE sa sprovođenjem ugovorenih i ugovaranjem novih projekata
iz programa IPA 2014-2017. Pored ovoga, u potpunosti je za-
Upravni odbor Zapadnobalkanskog investicionog okvira dodi-
vršena priprema programa IPA 2018-2020, čije sprovođenje
jelio je Crnoj Gori dodatnih 4,4 miliona eura za drugu fazu
nas očekuje u narednom periodu. Špic je istakao da EU pre-
izgradnje kanalizacione mreže u Bokokotorskom zalivu. Do-
poznaje napredak ostvaren u prethodnom periodu, navodeći
datna sredstva odobrena su na 21. sastanku Upravnog odbo-
da je i u narednom periodu potrebno jednako posvećeno radi-
ra, koji je održan u Londonu, u organizaciji Evropske komisije
ti, posebno na ugovaranju i sprovođenju odobrenih programa.
i Evropske banke za obnovu i razvoj. Delegaciju Crne Gore na
sastanku je predvodio rukovodilac Kancelarije nacionalnog
IPA koordinatora Bojan Vujović. Odobrena sredstva u iznosu
31. X 2019.
od 4,4 miliona eura su namijenjena drugoj fazi izgradnje ka- ODOBRENO 30 PROJEKATA U OKVIRU INTERREG
nalizacione mreže u široj oblasti Kotorskog zaliva. Nakon im- IPA PROGRAMA PREKOGRANIČNE SARADNJE
plementacije projekta, kanalizacija u Risnu, Perastu, Prčanju i HRVATSKA - BOSNA I HERCEGOVINA - CRNA
Stolivu biće u potpunosti povezana za glavnim kolektorom u
GORA
Kotoru i postrojenjem za prečišćavanje otpadnih voda. Sred-
stva su dodijeljena iz budžeta bilateralnih donatora Zapad-
nobalkanskog investicionog okvira, konsenzusom dvadeset
država koje svojim donacijama podržavaju funkcionisanje
ovog instrumenta, kojeg u najvećoj mjeri finansira Evropska
unija.

Na sastanku Zajedničkog odbora za nadgledanje Interreg IPA

20. XI 2019.
CRNOGORSKA ADMINISTRACIJA POSVEĆENA
SPROVOĐENJU EU PROGRAMA I PROJEKATA
programa prekogranične saradnje Hrvatska - Bosna i Her-
cegovina - Crna Gora, održanog u Sarajevu 29 i 30 oktobra,
odobreno je 30 projekata predloženih u okviru Drugog poziva
za dostavljanje projektnih predloga. Upravljačko tijelo će u
narednom periodu kontaktirati vodeće partnere i informisati
ih o proceduri i dinamici potpisivanja ugovora o bespovratnoj
podršci.

Sprovođenje programa i projekata koje Evropska unija finan-

sira u Crnoj Gori nastavljeno je uz punu posvećenost adminis-
tracije i stalno unapređenje efikasnosti procesa, poručeno je
sa redovnog sastanka Sektorskog nadglednog odbora za pro-
grame Ipe II koji je održan u Podgorici. astankom su kopredsje-
davali zamjenica glavnog pregovarača - nacionalna IPA koor-

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 10

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

SARADNJA 27. XI 2019.

POTPISAN MEMORANDUM O SARADNJI KEI I
S CIVILNIM FPN-A

SEKTOROM
7. XII 2019.
OTVOREN PARK ISPRED REKTORATA UCG
Ispred Rektorata Univerziteta Crne Gore otvoren je park,
u okviru kog je zasađeno više od 60 sadnica obezbijeđenih
kroz projekat EU4ME. Park, u kom je postavljen i parking za
bicikla, zvanično su obišli i otvorili glavni pregovarač Alek-
sandar Drljević, rektor Univerziteta Crne Gore Danilo Nikolić,
i šef Delegacije EU u Crnoj Gori Aivo Orav. Oplemenjivanje
univerzitetskog kampusa počelo je u novembru prošle go-
dine, kada je, povodom obilježavanja 140 godina od priznan-
ja Crne Gore na Berlinskom kongresu, posađeno 140 sadni-
ca, uz pomoć sredstava UCG i projekta EU4ME, koji finansira
Evropska unija, a sprovodi UNDP. Rektori državnih univer-
Predstavnici Kancelarije za evropske integracije i Fakulteta
ziteta iz Jugoistočne Evrope posadili su dodatnih 25 sadnica
političkih nauka Univerziteta Crne Gore potpisali su Memoran-
maslina povodom obilježavanja dana UCG. Glavni pregov-
dum o saradnji, kojim je predviđeno sprovođenje projekata od
arač Aleksandar Drljević ocijenio je da je uređivanje parka
zajedničkog interesa u oblasti evropske integracije. Memoran-
ispred Rektorata u skladu sa opredjeljenjem Kancelarije za
dum o saradnji, koja će se zasnivati na principima partnerst-
evropske integracije da doprinese očuvanju ekološke države
va, transparentnosti i međusobnog informisanja, potpisali su
i bude primjer odgovornosti za očuvanje prirodnog bogatst-
glavni pregovarač Aleksandar Drljević i dekan FPN-a Milan
va kojim se naša država ponosi. Rektor vjeruje da će 4.000
Marković. Memorandumom su predviđeni različiti oblici sarad-
kvadratnih metara univerzitetskog parka, u sklopu kampu-
nje, među kojima je obavljanje prakse studenata FPN-a u KEI,
sa tehničkih fakulteta, svojom vegetacijom, mikroklimom i
učešće predstavnika Fakulteta na relevantnim događajima
filtracijom gradskog vazduha, temperature i buke, doprini-
koje organizuje KEI, kao i zajedničko kandidovanje projekata
jeti stvaranju zdravog okruženja i zelene oaze relaksacije,
usmjerenih na unapređenje informisanja i edukacije o procesu
rekreacije i socijalne interakcije studenata i građana. Orav je
pristupanja i koristima od članstva u EU. Predviđena je i orga-
poručio da je donacija sadnica univerzitetskom parku u skla-
nizacija otvorenih dana i posjeta studenata FPN-a Kancelariji,
du sa kampanjama koje je Delegacija EU organizovala pre-
s ciljem upoznavanja s djelokrugom institucije, aktuelnostima
thodnih mjeseci sa ciljem podizanja svijesti građana o zaštiti
iz procesa pristupanja EU i politikama Unije.
životne sredine.

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 11

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

SARADNJA S Cetinju i Lipskoj pećini, kao jednom od rezultata teritorijalne

saradnje, čija se dostignuća i slave u okviru obilježavanja

LOKALNIM
ovog datuma. Savjetnica glavnog pregovarača, Ivana Vu-
jošević, poručila je djeci da je, kao i u školi, zajednički rad i

SAMOUPRAVAMA
saradnja dobar put za rješavanje problema i teških zadataka.
Gradonačelnik Cetinja, Aleksandar Kašćelan, poželio je do-
brodošlicu djeci, navodeći da mu je drago što su došli da pos-
jete Prijestonicu – istorijski i kulturni centar Crne Gore. „Želim
15. X 2019. vam ugodan boravak na Cetinju, u našoj Prijestonici. Želim
da se lijepo osjećate i da uživate u arhitekturi grada starog
OPŠTINE DA ISKORISTE PREGOVORE I PODRŠKU gotovo šest vjekova“, naveo je Kašćelan. Državna sekretar-
EU ZA RAZVOJ I JAČANJE KAPACITETA ka u Ministarstvu kulture, Sandra Đurbuzović, istakla je da
su kultura i umjetnost danas, možda više nego ikada ranije,
vrijedan alat u spoznaji savremenog svijeta ali ujedno i pros-
tran poligon za intelektualnu igru, kreativnost i ukupan rast i
razvoj kroz proces učenja i stvaranja.

Učlanjenje u Evropsku uniju zahtijeva transformaciju cjelok-

upnog društva, a važnu ulogu u tom procesu imaju loka-
lne samouprave, koje treba da iskoriste period pregovora i
značajnu finansijsku podršku EU za izgradnju infrastrukture i
stvaranje uslova za nove investicije, poručeno je na sastanku
Zajedničkog savjetodavnog odbora (ZSO) Komiteta regiona
EU i Crne Gore. Glavni pregovarač Aleksandar Drljević je is-
takao da, uprkos izazovima sa kojima se EU suočava, pro-
ces proširenja nije zapostavljen i predstavlja i dalje jedan od
prioriteta na političkoj agendi nove predsjednice Evropske
komisije. I kopredsjedavajući ZSO, gradonačelnik Cetinja,
Aleksandar Kašćelan, istakao je ulogu opština u integraciji
države u EU i implementaciji evropskih vrijednosti u lokalnim
zajednicama. Kako je istakao šef Delegacije EU u Crnoj Gori,
Aivo Orav, lokalne samouprave imaju važnu ulogu u proce-
su donošenja odluka. Govoreći o podršci EU razvoju lokalnih
samouprava, Orav je naveo da je, po osnovu raznih projekata,
crnogorskim opštinama iz evropskih fondova do sada obezbi-
jeđeno oko 25 miliona eura.

1. X 2019.
POZNAVANJE SOPSTVENE ISTORIJE VAŽNO ZA
EVROPSKU PERSPEKTIVU DRŽAVE
Kultura i umjetnost imaju važnu ulogu u razvoju svakog mod-
ernog društva, a pomoć evropskih fondova je od ogromnog
značaja za očuvanje i promociju kulturne baštine Crne Gore
u međunarodnim okvirima, poručeno je tokom drugog dana
obilježavanja Evropskog dana saradnje na Cetinju. Evropski
dan saradnje ove je godine obiljeežen i posjetom učenika Os-
novne škole „Đoko Prelević“ – Ubli i Osnovne škole „Oktoih“
– Područno odjeljenje u Dajbabama Muzeju kralja Nikole na

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 12

 KEI OKTOBAR – DECEMBAR
2019.

OSTALO
20. XII 2019.
POBJEDNICIMA KVIZA „KOLIKO ZNAŠ O EU?“
DODIJELJENE NAGRADE

Pobjednicima kviza „Koliko znaš o EU?“, Mariji Goranović, Jo-

vanu Šaranoviću i Luki Dedijeru, uručene su nagrade. Glavni
pregovarač Aleksandar Drljević im je, uz tri bicikla, uručio i
diplome za prva tri osvojena mjesta. 140 učenika i učenica os-
mog i devetog razreda osnovne škole je, tokom petnaestom-
inutnog takmičenja, odgovaralo na 15 pitanja o Evropskoj uniji.
Kviz je sproveo Generalni sekretarijat Vlade – Sektor za infor-
misanje javnosti o Evropskoj uniji i pristupanju Crne Gore Ev-
ropskoj uniji u okviru projekta „EU4ME“ koji finansira Evropska
unija, a sprovodi UNDP. Marija Goranović, učenica VIII razreda
Osnovne škole „Savo Pejanović“ iz Podgorice, osvojila je prvo
mjesto na takmičenju. Drugoplasirani je Jovan Šaranović, uče-
nik IX razreda iste škole, dok je na trećem mjestu Luka Dedijer,
učenik IX razreda Osnovne škole „Orijenski Bataljon“ iz Bijele
u hercegnovskoj opštini.

KANCELARIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE 13