Fungsi dan Persamaa Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah , Anda akan mempelajari Sf > Fungsi dan Persamaan Kuadratik p= Warisan terletak di Kuala Terengganu. Pulau ini menjadi daya tarikan baharu bagi para pelancong kerana merupakan sebuah pulau buatan manusia yang dihubungkan dengan jambatan. Jambatan ini mirip seperti jambatan di Putrajaya Tahukah anda bahawa bentuk binaan jambatan ini mempunyai ciri-ciri matematik yang istimewa? Fungsi dan persamaan kuadratik banyak digunakan dalam bidang sains, pemiagaan, sukan dan sebagainya, Dalam arena¢ Al-Khawarizmi (780 M - 850 M) ‘Al-Khawarizmi terkenal dengan gelaran Bapa Algebra. Beliau merupakan pengasas kepada beberapa cabang, dan konsep matematik. Hasil kerjanya dalam algebra begitu cemerlang dan beliau bukan sahaja mempunyai inisiatif terhadap subjek dalam pembentukan sistematik tetapi juga bertanggungjawab membangunkan penyelesaian analitikal dalam perkembangan garis JARMINGAN KATA, Torus deta pereerngan Kundratik. * fungsi kuadratik “ HAS _ * paksi simetri ax * pemboleh ubah > vai * punea iS rao! ai : * titik maksimum = ma bupy/yakin-pelajacconvKhwarizmi/I pat * titik minimum =m eee. Standard Pernahkah anda melakar gerakan sebiji =a bola yang ditendang oleh seorang pemain seperti yang ditunjukkan Mong eral ea ay dalam gambar rajah di sebelah? cngeopen Se Bentuk gerakan ini dikenali sebagai __saljpemboleh ubah, bentuk parabola, ‘Tahukah anda, bentuk parabola ini mempunyai persamaan tersendiri seperti persamaan garis lurus? Rangsangan Minda 1 A Tujuan: Mengenal pasti dan menerangkan ciri-ciri ungkapan kuadratik dalam satu pemboleh ubah. Langkah: 1. Berdasarkan jadual dalam langkah 3, masukkan semua ungkapan satu demi satu dalam geometri dinamik seperti di bawah. Imbas QR Code untuk menjalankan aktiviti ini. huips:/awmgeogebra. orgigraphing 2, Teliti graf yang diperoleh. 3. Lengkapkan jadual di bawah. Ciri-ciri Ungkapan Koordinat titik paling rendah Rentakigras) atau paling tinggi (jika ada) (@) xe +4r+1 bis | () x?-1 a (© [28-245 @) sx+4 | | (e) 37-2 | () | -2x? + 4x i @® |e +1 Perbincangai Graf suatu ungkapan kuadratik ialah \/ atau >\ dan mempunyai satu ttik paling tinggi atau satu titik paling rendah, Ungkapan yang manakah merupakan ungkapan kuadratik? Berikan justifikasi anda. biaBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah asi! daripada Rangsangan Minda 1, didapati bahawa; a Secara generalisasi, Contoh: Tentukan sama ada setiap ungkapan berikut merupakan ungkapan kuadratik dalam satu pemboleh ubah atau bukan, Jika bukan, berikan justifikasi anda. (@) +5 (b) 3-6 (@ 384241 (sme (@ 2-3 (jae Penyelesaian: (a) 2x2 + 5 ialah ungkapan kuadratik dalam satu pemboleh ubah. (b) +6 bukan ungkapan kuadratik kerana kuasa tertinggi pemboleh ubah ialah tiga. (©) 3x2+2y+ I bukan ungkapan kuadratik dalam satu pemboleh ubah kerana terdapat dua pemboleb ubah iaitu x dan y. @ ‘}?ilah ungkapan kuadratk dalam satu pemboleh ubsh. 3 (©) 2, bukan ungkapan kuadratik Kerana terdapat kuasa yang bukan nombor Pulat oaec 1, Tentukan sama ada pemboleh ubah atau bukan. Jika bukan, berikan justifikasi anda, es (b) 22+? () =x @at4ar-1 ) P-4p+3 2. Tentukan nilai (a) 2x?-Sr+1 (b) x? = 2 @ ~je"+ 4p (© I-x-28 @®) Wa3h-4 (b) yea? @ Apakah kaitan antara fungsi kuadratik dengan hubungan banyak kepada satu? Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah setiap ungkapan berikut merupakan ungkapan kuadratik dalam satu (0) 3y°—3x+1 (9 #+2x-1 (i) n(n-2) a,b dan ¢ bagi setiap ungkapan kuadratik yang berikut (©) 2? +1 (4x7 (@ 2r(r-3) Jenis-jenis hubungan kepada banyak + Hubungan banyak kepada satu jubungan banyak kepada banyakBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah Tujuan: Mengenal fungsi kuadratik sebagai hubungan banyak kepada satu, Alat: Pembaris, pensel. ZON INFORMASy Langkah: Berdasarkan graf fungsi f(x) di bawah, lukis satu garis yang selari dengan paksi pada graf (b) dan (c) seperti contoh (a). ‘Tandakan titik persilangan antara graf fungsi f(x) dengan garis lurus. Nyatakan bilangan titik persilangan dan koordinat titik persilangan. Ulang langkah 1 hingga 3 dengan meletak pembaris pada nilai f(x) yang berbeza, Pastikan | garis lurus yang dilukis sentiasa selari dengan paksi-r. (@) f@)=x?—3x O)f@)=wP+4x+1 | (o) f@)=x?- 3x42 we she Bilangan titik persilangan _Bilangan titik persilangan 2 = ordinal titikpersilangan Koordinat tik persilangan (4,4), C1, 4) -@j ) Perbincangan: 1, Apakah kaitan antara koordinat-x dengan koordinat-y pada kedua-dua titik persilangan setiap fungsi? 2. Apakah jenis hubungan suatu fungsi kuadratik? Hasil daripada Rangsangan Minda 3, didapati bahawa; Sebagai kesimpulannya, beyBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah Apakah bentuk graf fungsi kuadratik? -Tujuan: Mengenal pasti dan memerihalkan hub fungsi kuadratik. wungan antara nilai a dengan bentuk graf suatu ‘Langkah: 1. Gerakkan slider perlahan-perlahan ke kiri dan ke kanan. Perhatikan bentuk graf. Imbas OR Code untuk menjalankan akcivit ini Inps:/swun.geogebra.ore/ graphingltSaz2zwm negatif. 2. Lakarkan sekurang-kurangnya dua graf bagi nilaiapositifdan dua grafbaei nt aia Perbincangan: AApakah kaitan antara nilai a dengan bentuk graf? aksimum atau titik minimum bagi suatu fungsi kuadratik? Apakah titik mi \g tertinggi atau Setiap lakaran graf fungsi kuadratik akan mempunyai nilai Koordinat-y yan {erendah berdasarkan bentuk lakaran, fo) Bagi lakaran graf fungsi kuadratik dengan keadaan a < 0, » ialah nilai tertinggi bagi koordinat-y dan x, ialah nilai yang sepadan bagi 1. Titik (x), »,) dikenali sebagai titik maksimum. ‘Bagi lakaran graf fuungsi kuadratik dengan keadaan a> 0, y2 ialah nilai terendah bagi koordinat-y dan x; ialah nilai yang sepadan bagi y>- Titik (4, v2) dikenali sebagai titik minimum. cy rioBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah Tujuan: Meneroka titik maksimum atau titik minimum bagi suatu fungsi kuadratik, Langkah: 1. Taip fungsi kuadratik menggunakan perisian geometri dinamik. 2. Lengkapkan jadual di bawah seperti dalam (a). 3. Ulang langkah | dan 2 dengan pelbagai fungsi kuadratik. Imbas QR Code menjalankan aktvit Attps:/wwws in ‘graphing m4 Titik [ Maksi | seyateaea at /, Tite (Maisinam, (ob) f(x) =x? 4x43 (©) |) f@®)=-2?-4r+1 Perbincangan: Apakah kaitan antara nilai a dengan titik maksimum atau titik minimum? Hasil daripada Rangsangan Minda 5, didapati bahawa; Apakah paksi simetri suatu graf fungsi kuadratik? Paksi simetri suatu graf fungsi kuadratik ialah garis lurus yang selari dengan paksi-y dan membahagikan graf tersebut kepada dua bahagian ‘yang sama saiz dan bentuk. Paksi simetri akan melal maksimum atau titik minimum graf fungsi seperti dalam rajah di bawah. '<—Paksi simetri —>) pasaBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah ve Melukis dan mengenal pasti paksi simetri graf fungsi kuadratik Langkah: 1, Dengan menggu setiap graf fungsi 2, Seterusnya tulis persamaan @) f@="-2e mnakan pembaris, lukis paksi simetri bagi kuadratik di bawah. paksi simetri berkenaan seperti dalam (a). (b) f(a) = 20? + 4x-3 (c) f(x) = 2x? + 4x +2 fe) FQ) fe) \ Z oO Persamaan paksi simetri Persamaan paksi simetri Ess ia Perbincangan: 1. Apakah hubungan antara paksi simetri graf fun 2, Apakah hubungan antara paksi simetri graf fungsi kuadratikt dengan kedudukan titik maksimum atau titik minimum? gsi kuadratik dengan paksi-y? Hasil daripada Rangsangan Minda 6, didapati bahawa; tu graf fungsi Kuadratik adalah selari dengan paksi-y dan melalui EyBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubat Apakah kesan perubahan nilai a, b dan c terhadap graf fungsi kuadratik f(x) = ax? + bx + c? ‘Tujuan: Mengenal pasti kesan perubahan nilai a terhadap graf fungsi kuadratik f(x) = ax? + bx +c Langkah: 1. Gerakkan slider ke kiri dan ke kanan. Imbas OR Code untuk menjalankan akciviti ini. ilps: //wwn geogebra.org/ graphing/ahfigy3 2, Perhatikan bentuk graf apabila nilai a berubah. Perbincangan: ‘Apakah kesan perubahan nilai a terhadap graf fungsi kuadratik? Hasil daripada Rangsangan Minda 7, didapati bahawa;Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah Rangeangn ia 8 6? ‘Tujuan: Mengenal pasti kesan perubahan nilaib terhadap graf fungsi kuadratik f(x) = ax? + pe Langkah: 1, Gerakkan slider ke kiri dan ke kanan. Imbas OR Code menjalankan atv a 2. Perhatikan kedudukan paksi simetri apabila nilai b berubah. Perbincangan: Apakah kesan perubahan nilai 6 terhadap graf fungsi kuadratik? Hasil daripada Rangsangan Minda 8, didapati bahawa; Nilai b menentukan kedudukan paksi simetri. | Secara generalisasi,Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah ‘Tujuan: Mengenal pasti kesan perubaban nilai c terhadap graf kuadratik f(x) = ax? + br +e. Langkah: 1. Gerakkan slider ke kiri dan ke kanan. ba Imbas QR Code wntak 2. Perhatikan kedudukan pintasan-y apabila nilai c berubab. i Perbincangan: ‘Apakah kesan nilai c ke atas graf fungsi kuadratik f(x) = ar? + bx + c? Hasil daripada Rangsangan Minda 9, didapati bahawa; Secara generalisasi, Pune inact Cm eps ay Hitung nilai c bagi setiap kes 9400) () AC, 3) Penyelesaian: — (a) Titik A(0, 4) berada di paksi-y, maka nilai c = 4, (0) f(x) = -3x+0 ~ Gantikan nilai x =—1 dan f(x) =3 ke dalam fungsi aeeaepae bestia ent |Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah Rajah di sebelah menunjukkan dua graf fungsi kuadratik y = (x) 8) = pe 4 A Er dan y = g(x) yang dilukis pada paksi yang sama. Nyatakan julat ea 4 nilai p. Berikan justifikasi anda \ Penyelesaian: O 0, bentuk \/ Nilai b = 0, paksi simetri ialah paksi-y Nilai c= 1, pintasan-y ialah 1 maka titik minimum ialah (0, 1) Apabila.x=2,f(2 241 b) F@)= Nilai a=—1 <0, bentuk /\ Nilai b = 0, paksi simetri ialah paksi-y Nilai c=-3, pintasan-y ialah -3 maka titik maksimum ialah (0,3) Apabila x = 1,f(1) =—(1P -3 =-4 . Lakar setiap graf fungsi kuadratik yang berikut. (a) f(x) = 2x? + 2x ~ 24 (b) f(x) =2? — 8x + 16 (c) f(x) =—2x? + 2x + 40 (d) fq) =-2 +8 2. Lakar setiap graf fungsi kuadratik yang berikut. () f@=2+5 (b) f@)=22 +1 © SQ) +2Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah | @ Bagaimanakah anda menyel melibatkan persamaan kuad =n Teste ingin membuatrangka sebuah kotak berbentuk kuboid dengan menggunakan rod kay rod kayu ialah RMS per meter. Tapak kuboid tersebut berbentuk segi empat sama, Ting ch 30.cm lebih daripada panjang tapak. Jumlah luas permukaan Kotak ini ialah 4 800 cm? ey untuk membina rangka sebuah kotak ialah RM1S. Tentukan sama ada Joseph emma yang mencukupi atau tidak. kan masalah yang Penyelesaian: Panjang tapak =x cm a7 Tinggi kuboid = (x + 30) cm : t 5| Jumlah luas permukaan = 4800 em? Bajet = RMIS sebuah kotak : Jumlah luas permukaan = 2(x)(x) + 4(2x)(x + 30) = 22+ 4x2 + 1208 = Ge? + 120r 6x? + 120x = 4 800 6x? + 120x~4 800 =0 x? + 20x - 800 =0 SOE ecco (© +40) 20) =0 x=—40 atau x = 20 x=—40 tidak diterima, maka x = 20 cm Ukuran kotak ialah 20 em « 20 cm x 50 cm Panjang sisi kotak = 8 x 20 em +4 * 50 em = 160 cm + 200 cm NT)Bab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah 1. Sebuah padang yang berbentuk segi empat fepat perlu dipagar dengan dawai pagar. Panjang padang ini ialah (5x + 20) m dan lebarnya ialah xm. (a) Ungkapkan luas padang ini, / m?, dalam sebutan x. (b) Diberi luas padang ialah 5 100 m, hitung kos memagar padang ini jika kos dawai pagar tersebut (Sx +20)m Jaju purata (201 ~ 20) km j-' selama (¢ — 3) jam iui oleh Encik Kamarul ialah 225 km. Had laju bagi lebuh raya km '-Adakah Encik Kamarul mematuhi peraturan had laju lebuh raya? ialah RM20 per meter. 2. Encik Kamarul memandu keretanya dengan di lebuh raya. Jarak yang dilal berkenaan ialah 110 J. Tentukan sama ada setiap ungkapan berikut merupakan ungkapan kuadratik dalam satu pemboleh ubab atau bukan. (@) pP-4p+1 (b) pP-4y+9 @t-m+0 (® —m+1 (©) +2 ott 2, Nyatakan persamaan paksi simetri bagi setiap graf fungsi kuadratik di bawah. (a) fo) ) Fo) | Oo | 3. Selesaikan setiap persamaan kuadratik berikut. (a) 4x2-1= (b) 27-81 =0 (©) -4y=0 (@) 2+3x+2=0 (©) 2x27-x-10=0 ), @_2P=16 | (g) m2+3m—4=0 (h) 2p? 13p +20=0 (i) &-4(k-1) = 18 | hel sca | OFT (&) 2@-2% = 4. Dien salah satu punca bagi persamaan kuadratik x2 + px ~ 18 = 0 ialah 2. Hitung 5. Tunji i Dupes bahawa persamaan kuadratik (m — 6)? = 12 ~ 2m boleh ditulis sebagai im + 24 = 0, Seterusnya selesaikan persamaan (m — 6)? = 12 - 2m. re) KPMBab 1 Fungsi dan Persamaan Kuadratik dalam Satu Pemboleh Ubah 6. Tentukan koordinat titik minimum bagi fungsi kuadratik f(x) =2° 6x + 5, 7. Diberix=4 ialah paksi simetri bagi fungsi kuadratik f (x) = 7+ 8x7. Tentukan Kooning maksimum bagi fungsi kuadratik ini, 8. Rajah di sebelah menunjukkan sebahagian daripada f(x) araf fungsi kuadratik f(x) =x? + 6x — 5. Garis lurus AB adalah selari dengan paksi-x. Tentukan (a) koordinat titik 4, (b) persamaan paksi simetri, (c) koordinat titik B, (4) koordinat titik maksimum P. 9. Rajah di sebelah menunjukkan graf bagi fungsi kuadratik Sle) f(x) = ax? + 8x + c, Hitung nilai bagi setiap yang berikut. (a) ¢, (b) m, Oa @)n an 10. Rajah di sebelah menunjukkan sebahagian daripada graf bagi f(x) fungsi kuadratik f(x) = a(x — h)(x— k) dengan keadaan h Ye 6 —) | ) neat — | < } | x] 1 ae bide } Melintang ‘Menegak 2. Bentuk graf fungsi kuadratik, 1. Paksi mencancang yang melalui titik 3. Titik tertinggi bagi suatu graf fungsi maksimum atau titik minimum suatu kuadratik. graf fungsi kuadratik. 4. Titik terendah bagi suatu graf fungsi 2. Kaedah untuk menentukan punca kuadratik. suatu persamaan kuadratik, 5, Fungsi yang mempunyai kuasa 6. Nilai pemboleh ubah yang memt tertingginya ialah dua. suatu persamai jadratik, Bentuk graf fungsi kuadratik ialah salah satu bentuk graf yang paling biasa dijumpai dalam kehidupan scharian kita, Perhatikan gambar-gambar yang berikut. Gunakan kreativiti anda untuk melukis satu binaan berbentuk kuadratik.