You are on page 1of 2

Keltler; yaklaşık İÖ 2.000’den, İÖ 1.

yüzyıla kadar çoğunlukla Avrupa Kıtası’na


yayılmış, ortak Hint-Avrupa dil ve kültürüyle bağlı topluluklar grubudur.
Başlıcaları: Galler (Fransa), Galatlar (Galatya), Belgaeler (Belçika),
İrlandalılar, İskoçlar ve Welshler’dir (Galler). Keltler, İÖ 6. yüzyılda Yunanlı
coğrafyacılarca, Marsilya’nın kuzey bölgesinde yaşayan barbar topluluk olarak
tanıtıldı. İÖ 5. yüzyılda Herodotos onları, Yukarı Tuna Bölgesi’nde yaşayan tam
anlamıyla Batı Avrupalı halklar olarak tanımladı. Yunancada (Keltoi), sonraları
Kelt ya da Selt adıyla biline geldi. Klasik yazarlar, Galatea (Gelatlar) ve Gali (Gal)
adlarını kullandılar. Avrupa Kelt yerleşim bölgelerinde üç ana kültür öğesine
rastlandı; Urnfield, Halstatt ve La Tene, İÖ 8. yüzyılda demirin ekonomiye
katılmasıyla, Hallstatat kültürü yukarı Tuna’dan Ren’e ve Doğu Fransa’ya kadar
genişledi. 6. yüzyılın ortalarında Yunan kolonisi Marsilya, Württemberg, Baden ve
Burgundy bölgelerindeki barbar Keltlerle ticari ilişkilerin sürdürüyordu. Prens
mezarlarında bulunan Yunan ve Etrüsk işi altın, tunç eşyalar, zengin bir Kelt
ulusunun varlığının belgeleridir. İÖ 5. yüzyılda Orta Ren Bölgesi’ndeki demir
üretimiyle süregelen Akdeniz kültür etkinliği karışımından La Tene kültürünün
temelleri atıldı.
Yaklaşık İÖ 4. yüzyıl başlarında, Kuzey İtalya’nın verimli topraklarına inerek İÖ
390’da Roma’ya ulaştılar. Böylece İÖ 4.-3. yüzyıllarda genel bir yayılmayla
Bohemya, Karpatlar, Ukrayna’ya dağıldılar. Yaklaşık İÖ 279’da Delphoi’yi (Delfi)
yağmaladılar. Bazı göçmen Galatlar, Anadolu’ya sızdılar. Ancak dil ve bazı
özgün ulusal niteliklerini korumakla birlikte, bir süre sonra boyunduruk altına
girerek özümsendiler. İtalya’daki Cisalpina Galleri ise Romalılar tarafından
Telamon Savaşı’nda (İÖ 225) durdurulabildiler. İÖ 124’te Keltlerin Transalpine
Bölgesi, Romalılar tarafından alındı ve İÖ 58′ de Sezar’ın Galler Savaşı ile
Avrupa’ daki Gal egemenliği sona erdirildi, ingiliz Adaları’ndaki Kelt yerleşim tarih
ve niteliği tartışmalı bir konu oldu. Kimi tarihçiler, Avrupa Bronz Çağ kültürünü
yaşarken, İÖ 2.0001i yıllarda ilk Kelt dillerini varlığını, kimi de Urnfield ve Hallstat
kültür karışımının İÖ 8.-5. yüzyıllar arasında Aşağı Ren ve Sen’den geçtiği
kanısındadır. İÖ 3. yüzyılda La Tene kültürünü taşıyan Galliler olasılıkla
İrlanda’ya yerleşti. Ötekiler sonradan göçmen olarak geldiler. Britanya’daki Kelt
kaleleri, İÖ 55-54’lü yıllarda Sezar’ın ve İS 43’de İmparator Claudius’un ellerine
düştü.

Kelt boyları bir kralın denetiminde özgür kişilerden oluşur ve savaşçılar, soylular,
çiftçiler olarak alt sınıflara ayrılırdı. Soylulardan alınarak yetiştirilen “druid”
adındaki din adamları, en üst katmandı. Savaşçı sınıfın, Kelt tarihinde önemli bir
yeri vardır. İÖ 4.-1. yüzyıllarda Kelt savaşçıları, mızrak, kılıç ve uzun kalkanlarıyla
yaya savaşırlardı. İki atlı savaş arabalarını, çarpışmaktan daha çok gözdağı
vermek, gösteri yapmak ve ulaşım için kullanırlardı. Gerçek anlamda eğitilmiş
süvari birliği yoktu.

You might also like