KABEL

(CABLE)

Disediakan oleh Juri Tunjan

Jurutera Elektrik (E13)
 OBJEKTIF
Memahami kabel dari segi:
1) fungsi asas dan cara binaan.

2) Jenis – jenis dan penentuan saiz.

3) Senggaraan .
 APA ITU KABEL?
Ω Media penting dalam pemasangan
elektrik.

Ω Berfungsi sebagai penghubung atau

laluan bekalan elektrik dari satu punca
ke punca yang lain.

Ω Terbahagi kepada 3 bahagian : pengalir,

penebat dan perlindungan mekanikal
 PENGALIR
Ω Berfungsi membawa arus elektrik.
Ω Pengalir yang baik adalah daripada
jenis logam yang mempunyai
rintangan yang rendah kerana
mudah membawa arus.
Ω Jenis kuprum dan aluminium kerap
digunakan.
JENIS-JENIS KABEL YANG
BIASA DIGUNAKAN
SAMBUNGAN……………
 FAKTOR-FAKTOR YANG
MEMPENGARUHI
RINTANGAN KABEL
Ω Luas keratan rentas.
Ω Panjang kabel
Ω Jenis bahan yang digunakan oleh
kabel
Ω Suhu pada kabel.
 LEMBAR
Ω Bilangan pengalir dalam sesuatu
kabel.
Ω Kabel mudah lentur terdapat banyak
lembar pengalir.
Ω Kabel yang kecil terdapat satu lembar
pengalir. Contoh : kabel 3/0.53 mm 3
adalah bilangan lembar pengalir 0.53
mm adalah saiz diameter setiap lembar
pengalir.
 SAIZ KABEL
Ω Pemilihan saiz kabel berpandukan
kepada label (cth: 1.5mm2,
2.5mm2, 4mm2, 6mm2, 10mm2)
Ω Label ini menunjukkan luas keratan
rentas pengalir bagi kabel tersebut
Ω Saiz kabel adalah luas kesemua
keratan rentas setiap pengalir yang
disatukan (tidak termasuk keluasan
rentas penebat)
CONTOH-CONTOH SAIZ
KABEL
 PENEBAT
Ω Bahan yang tidak boleh mengalirkan
arus.
Ω Untuk mengelakkan terkena renjatan
dan berlaku litar pintas apabila
tersentuh.
Ω Jenis-jenis penebat :
- getah , polivinil klorid (pvk), kertas
terisitepu, tetaban mineral dan urea
formaldehyde
 JENIS-JENIS PENEBAT
1) Getah asli Ciri fizikal : daya tebatan
yang baik, kalis air, mudah
dilentur dan dibentuk, mudah cair
jika terkena cahaya matahari

Kegunaan : penyalut pengalir,

sesendal, kasut keselamatan
 sambungan……….
2) Polivinil klorida (pvk) Ciri fizikal :
bahan tiruan campuran antara
plastik dan getah, tahan tindakan
kimia dan sinaran matahari, tidak
mudah terbakar dan kalis air
Kegunaan : penebat kabel di tempat
yang suhunya 0-70°C
 sambungan……….
3) Urea formaldehyde Ciri fizikal :
mempunyai rintangan yang tinggi,
tahan lama.
Kegunaan : digunakan sebagai
bahan alat tambah pemasangan
elektrik seperti suis, soket alur
keluar palam dan sebagainya
Contoh-contoh kabel

Gambarajah 1: Kabel Terpiuh

 sambungan……….

Gambarajah 2: Kabel Terpiuh Bersalut Logam

sambungan……….

Gambarajah 3: Kabel Sepaksi

sambungan……….

Gambarajah 4: Kabel Gentian Optik

 CARA MENENTUKAN
UKURAN SAIZ KABEL
1) BILANGAN LEMBAR DAN GARIS
PUSAT SETIAP LEMBAR
CTH: 7/1.04mm
7 MENUNJUKKAN 7 LEMBAR
1.04 GARIS PUSAT SETIAP LEMBAR
2) DENGAN MENYATAKAN SECARA
LUAS KERATAN RENTAS
KESELURUHAN PENGALIR KABEL
CTH: 6mm2
 FAKTOR UTAMA
PEMILIHAN KABEL
PEMILIHAN KABEL ADALAH SEPERTI
BERIKUT:
1) JENIS KABEL DIGUNAKAN
2) KEMAMPUAN MEMBAWA ARUS
3) KAEDAH PEMASANGAN
4) FAKTOR KUMPULAN (PEMBETULAN)
5) SUHU AMBIEN
6) PENEBAT TERMA
7) SUSUTAN VOLTAN
Sambungan……….

Jadual 4B1: Faktor Pembetulan

Sambungan……….

Jadual 4C2: Suhu Ambien

 KAEDAH PENGIRAAN
KABEL
TERDAPAT DUA CARA MEMBUAT
PEMILIHAN KABEL :
 MENGGUNAKAN JADUAL PERATURAN
IEE (LEBIH TEPAT DAN SELALU
DIGUNAKAN)
PENGIRAAN  MEMBUAT PENGIRAAN
MENGGUNAKAN HUKUM OHM.
(BIASANYA DIGUNAKAN UNTUK
MEMBUAT SESUATU ANGGARAN SAIZ
KABEL)
 SUSUTAN VOLTAN
1) APABILA VOLTAN DIBERIKAN
KEPADA SESUATU BEBAN, SUSUT
VOLTAN AKAN BERLAKU. PERKARA
YANG SAMA JUGA BERLAKU DALAM
KABEL KERANA KABEL MEMPUNYAI
RINTANGAN.
2) SUSUT VOLTAN YANG DIBENARKAN
DALAM ‘PERATURAN IEE’
HENDAKLAH KURANG DARI 6 % DARI
VOLTAN BEKALAN.
 Sambungan……….
1) VOLTAN BEKALAN 240V SUSUT
VOLTAN MAKSIMUM DIBENARKAN
240 X 6% = 14.4V

2) VOLTAN BEKALAN 415V SUSUT

VOLTAN MAKSIMUM DIBENARKAN
415 X 6% = 24.9V
 PERINGATAN!
 KADARAN SUSUT VOLTAN PADA
KABEL HENDAKLAH DIAMBIL KIRA
KERANA APABILA VOLTAN JATUH,
ARUS AKAN MENINGKAT DAN KUASA
(WATT) JUGA AKAN MENINGKAT
 KUASA MENINGKAT AKAN
MENYEBABKAN KABEL MENJADI
PANAS DAN KEADAAN INI AKAN
MENYEBABKAN KEROSAKAN PADA
PENEBAT KABEL DAN
MENDATANGKAN BAHAYA PADA
PEPASANGAN.
 PERKARA YANG BOLEH
MENYEBABKAN SUSUT VOLTAN
1) LUAS KERATAN RENTAS PENGALIR:
SAIZ KABEL YANG KECIL AKAN
MENYEBABKAN SUSUT VOLTAN YANG
BANYAK BERBANDING KABEL BERSAIZ
BESAR.
2) JENIS BAHAN PENGALIR BAHAN
PENGALIR:
KUPRUM MEMBERIKAN SUSUT
VOLTAN LEBIH RENDAH DARI
ALUMINIUM (FAKTOR KERINTANGAN)
 Sambungan……….
3) PANJANG PENGALIR APABILA
PENGALIR DIPANJANGKAN SUSUT
VOLTAN MENINGKATKAN DISEBABKAN
PENAMBAHAN RINTANGAN.

DALAM BUKU PERATURAN IEE

(LAMPIRAN 4 - 4D2B, 4E1B etc..)
MENUNJUKKAN SUSUT VOLTAN
SETIAP JENIS KABEL BAGI SETIAP
METER PANJANG KABEL ITU.
 Sambungan……….
4) ARUS YANG DIBEKALKAN / ARUS BIASA.
ARUS YANG BESAR AKAN
MENYEBABKAN SUSUT VOLTAN YANG
BESAR.

CONTOH: KABEL YANG MEMPUNYAI

RINTANGAN 10Ω DIBEKALKAN ARUS 5
AMP, SUSUT VOLTANNYA 50V. TETAPI J
IKA ARUS DITAMBAHKAN KEPADA 10
AMP SUSUT VOLTANNYA MENJADI 100V
 PERLINDUNGAN
MEKANIKAL
 IA BERTUJUAN UNTUK MELINDUNGI
KABEL DARI TERCACAT AKIBAT
BAHAYA MEKANIK YANG WUJUD
SEPERTI HENTAKAN, TERLANGGAR,
TERHIMPIT ATAU SEBARANG PERKARA
YANG BOLEH MENYEBABKAN
MELUKAKAN ATAU MEMECAHKAN
KABEL
 Sambungan……….
 TIDAK MEMBERI KESAN SAMPINGAN KE
ATAS PENEBAT KABEL DENGAN
MENGELUARKAN KARAT ATAU KESAN
TINDAK BALAS KIMIA.

 SALUTAN KABEL JUGA TERMASUK

DALAM KATEGORI PERLINDUNGAN
MEKANIK.
 Sambungan……….
 PERLINDUNGAN MEKANIKAL
TERBAHAGI KEPADA DUA
BAHAGIAN:

1. JENIS TIDAK BERPERISAI

2. JENIS BERPERISAI
 JENIS TIDAK BERPERISAI
 TIDAK MEMPUNYAI LOGAM YANG
MENJADI PERISAI UNTUK
MELINDUNGINYA.

 PERLINDUNGAN MEKANIKNYA
HANYA BERGANTUNG PADA
SALUTAN KABEL YANG BERUPA
BALUTAN JUT MAJMUK ATAU
BALUTAN BENANG PITA DI LUAR
SALUTAN KABEL.
 Sambungan……….
 SALUTAN KABEL YANG SELALU
DIGUNAKAN IALAH:
1) PLUMBUM
2) ALUMINIUM
3) KUPRUM

Gambarajah 5: Perlindungan Mekanik Tak Berperisai

 JENIS BERPERISAI
 KABEL YANG MEMPUNYAI DAWAI
ATAU PITA LOGAM BAGI MELINDUNGI
KABEL DARIPADA TERCATAT OLEH
BAHAYA MEKANIK.

 PERISAI INI DIBUAT SELAPIS ATAU DUA

LAPIS PADA SESUATU KABEL MENGIKUT
KEPERLUAN KETAHANAN MEKANIK
YANG DIKEHENDAKI.
 Sambungan………..
 LOGAM YANG LAZIM DIGUNAKAN
IALAH BESI GALVANI DAN
KELULI.

 DIBUAT DALAM BENTUK DAWAI

GALVANI ATAU PITA KELULI.

 MEMBALUTI SALUTAN JUT

MAJMUK ATAU PITA HESSIAN
SESUATU KABEL.
 Sambungan………..

Gambarajah 6: Perlindungan Mekanik

1. Namakan 5 jenis bahan pengalir yang biasa
digunakan (10 Markah)

2. Sebutkan bahagian utama kabel (10 Markah)

3. Senaraikan faktor – faktor yang mempengaruhi

rintangan sesuatu pengalir. (10 Markah)

4. Terangkan fungsi – fungsi penebat dalam kabel

elektrik (5 Markah)

5. Senaraikan jenis-jenis penabat kabel yang biasa

digunakan (10 Markah)
6. Senaraikan 5 faktor – faktor utama yang
mempengaruhi pemilihan jenis kabel dalam
sesuatu pepasangan elektrik
(10 Markah)

7. Terangkan istilah “Susutan Voltan” dalam

sesuatu kabel elektrik.
(5 Markah)

8. Nyatakan factor –factor yang mempengaruhi

“Susutan Voltan” dalam sesuatu kabel elektrik.
(10 Markah)
9. Jelaskan fungsi perlindungan mekanikal dalam
sesuatu kabel elektrik.
(5 Markah)

10. Terangkan jenis – jenis perlindungan

mekanikal dalam sesuatu kabel elektrik.
(5 Markah)

11. Kirakan susutan voltan maksimum untuk

bekalan voltan 240V dan 415V (5 Markah)

12. Lukiskan dan labelkan keratan rentas kabel

berperisai logam (10 Markah)
13. Mengapakah susutan voltan perlu diambil
kira semasa pemilihan kabel untuk pepasangan
elektrik. (5 Markah)