Legenda Gunung Wurung

Gunung Wurung iku salah sawijining gunung sing dumunung ing Kabupaten Kebumen, Jawa Tengah,
Indonesia. Bentuk gunung iki cukup unik, amarga dhuwur mung sekitar 80 meter lan ora duwe puncak
sing paling dhuwur. Miturut masarakat setempat, gunung iki digawe dening para dewa swarga. Nanging,
dheweke wis mandhegake pagawean sadurunge gunung rampung. Napa para dewa ora ngrampungake
gawe gunung kasebut? Sampeyan bisa tindakake crita ing crita ing ngisor iki Katrangan Gunung Wurung.

***

Biyen, ing sawijining wilayah (saiki kalebu ing Kecamatan Karangsambung), ana desa cilik sing wilayahe
ana lemah rata. Ora ana gumpalan bumi utawa bukit sing bisa dideleng.

Ing sawijining bengi sing sepi, para pinituwa desa katon ndedonga karo para dewa ing swarga. Kanthi
keramat, dheweke njaluk supaya gunung ing sacedhake omah. Ternyata pandongane dijawab karo
dewa. Konstruksi gunung bakal diwiwiti sesuk lan bakal digawe sewengi. Nanging kanthi syarat, ora ana
sing diwenehake nalika ndeleng gunung kasebut.

Para sesepuh desa setuju syarat iki. Esuke esuk, wong-wong padha nglumpukake warga kanggo menehi
kabar lan syarat sing apik.

"Dhuh bangsaku! Kita njaluk sampeyan kabeh supaya ing awan, mlebu omah dhewe lan ora ana sing bisa
ninggalake omah nganti srengenge munggah esuk! "Ujare pinituwa desa.

"Nuwun sewu, Pak! Bencana apa sing bakal ditimpa desa? Napa kita dilarang ninggalake omah? ”Pitakon
karo warga sing bingung.

"Maklum, kabeh dewa bakal nggawe gunung kanggo kita lan ora ana sing bisa ndeleng nalika lagi
makarya," ujare pinituwa desa liyane.
Sawise krungu katrangan, warga bisa ngerti kenapa dheweke dilarang lunga saka omah. Nalika surup,
swasana desa mula tenang. Kabeh warga wis mlebu omah lan ngunci lawang kanthi rapet. Durung suwe,
para dewa tumurun saka swarga kanggo miwiti ngupayakake gunung ing pucuk desa. Wiwitane padha
gawe pilar.

Sawise setengah wengi kerja, para dewa wis rampung ngrampungake pilar kasebut. Cagak banjur diisi
lemah nganti mengko bakal dadi gunung. Para déwa makarya miturut pakaryan masing-masing tanpa
ngendika. Dheweke terus kerja nganti wengi tanpa lemes.

Nalika esuk, konstruksi gunung meh rampung, kabeh isih ana kanggo ngrampungake sisa lawon liyane.
Ing wektu para dewa isih sibuk kerja, ujug-ujug saka arah desa ana bocah wadon tumuju ing sirah sirah
(kali) sing ana ing sekitar papan gawe gunung kasebut. Ketoke, bocah wadon kasebut ora ngerti babagan
woro-woro babagan ing njaba wengi kasebut. Amarga, nalika wektu wara-wara kasebut digawe dening
salah sawijining pinituwa desa, dheweke ora ana lan ora ana sing ngandhani babagan iki.

Bocah wadon mau teka ing kali amarga dheweke kepengin ngumbah nasi supaya bisa dimasak. Dheweke
mlaku tanpa ngeling-eling kahanan ing saubenge amarga swasana isih peteng. Nalika arep mudhun
menyang kali, bocah wadon kasebut kaget amarga tiba ing ngarepe ana gunung.

"Huh, kenapa dumadakan ana bukit ing papan iki? Nyatane, dina-dina sadurunge papan iki isih tetep
rata? Dhuh Gusti, kula kepengin ngimpi bab punika? "Ngomel bocah wadon kasebut kaya-kaya ora
percaya karo apa sing dideleng.

Nanging, nalika ndeleng sawetara makhluk sing nggegirisi cepet-cepet nalika ngangkat watu gedhe
tanpa tembung, bocah wadon langsung mlayu ninggalake kali amarga wedi.

"Tolooong ... Tolooong ... Tulung aku!" Dheweke mbengok banter.

Bocah wadon mau terus mlayu tanpa nguwatirake kahanane, supaya nasi sing dikumbah dibuwang.
Mesthine, pari kasebut kasebar ing ndhuwur bukit. Sing ngomong, nasi kasebut malih dadi watu sing
katon sega.
Dewa-dewa sing krungu jeritan bocah wadon mau. Dheweke uga sadhar, yen pakaryane wis disekseni
dening manungsa.

"Pendhudhuk wis nerak perjanjian kita. Ayo lunga menyang papan iki! ”Salah sawijining dewa mbengok
marang dewa liyane.

Pungkasane para dewa mungkasi gaweyane. Dheweke metu saka papan kasebut lan enggal-enggal bali
menyang swarga. Nyatane konstruksi gunung durung rampung. Pungkasan, mbatalake nggawe gunung
kasebut.

***

Mangkono critane Katrangan saka Gunung Wurung saka Kebumen, Jawa Tengah. Warga lokal diarani
"Gunung Wurung" amarga mikir yen gunung durung rampung utawa durung rampung. Tembung
wurung ing basa Jawa tegese durung rampung utawa dibatalake. Secara geologis, Gunung Wurung
dibentuk saka rock intrusive, rock material sing sadurunge ana ing bentuk cairan, pijar, lan panas sing
asale saka magma ing usus bumi sing arep ngrusak permukaan, nanging wis beku sadurunge teka ing
permukaan. Dene watu berwarna padha karo beras diarani watu diabas.

Kanthi maca crita iki, paling ora bisa ngerteni kenapa Gunung Wurung dibentuk kaya (mung setengah),
amarga konstruksi kasebut durung rampung dening para dewa, kaya sing dipercaya dening pemilik crita
kasebut.