You are on page 1of 1

Tadeusz Kościuszko był polskim oficerem, walczył u boku amerykańskich rewolucjonistów.

Skonstruował port West Point. Znacznie wyprzedzał swoje czasy, był wielkim obrońcą praw ludzi
wszelkich ras. Niewolnictwo w Ameryce przypominało mu poddaństwo w Europie, żołd przeznaczył
na wykup czarnych niewolników.

Kościuszko urodził się w Polsce 12 lutego 1746 r. w szlacheckiej rodzinie, studiował w Warszawie i
Paryżu. W 1775 r. opuścił Polskę. W Paryżu dowiedział się o panującej wojnie o niepodległość Stanów
Zjednoczonych, i w czerwcu 1776 r. wyruszył jako ochotnik do armii kontynentalnej.

Bitwa pod Saratogą była punktem zwrotnym w rewolucji amerykańskiej, dzięki poddaniu się
Brytyjczyków Francja postanowiła przystąpić otwarcie do wojny po stronie amerykańskiej. Sukces tej
bitwy należy w dużym stopniu do Kościuszki.

Kościuszko w armii kontynentalnej był cudzoziemcem o najdłuższej służbie, nigdy nie otrzymał
wynagrodzenia, ale Kongres poprosił o przygotowanie sztucznych ogni na 4 lipca 1783-pierwszy dzień
niepodległości obchodzony po wojnie. 13 października Kongres awansował Kościuszkę na Generała
Brygady, Waszyngton podarował mu 2 pistolety i szablę

Konfederacja barska wywołała wewnętrzną walkę, Tadeusz postanowił nie walczyć z rodakami i
wyjechał na dalszą naukę wojskowości do Paryża, nie mógł jednak wstąpić do Francuskiej Akademii
Wojennej ze względu na to, że był cudzoziemcem, uczył się u profesorów prywatnie. Kościuszko
podziwiał fizjokratyzm-koniec feudalizmu, fizjokraci chcieli zniesienia przymusowej pracy poddanych i
zapewnienia wolnego runku, wolności osobistej.

W 1784 r. Kościuszko wrócił do Polski, jego ukochana Ludwika wyszła za księcia Lubomirskiego.
Tadeusz powrócił na swoje ziemie wiódł życie wiejskiego szlachcica. Ludwika przekonała króla, by dał
Kościuszce angaż generalski. Pierwsza europejska konstytucja z 3 maja 1791 r. przyznawała więcej
praw mieszczaństwu i Żydom rewolucja przemysłowa dawała nowe możliwości, zapewniała więcej
wolności. Nie podobało się to carycy i królowi Prus, w efekcie najechali oni na Polskę by zdławić
reformy. Król Stanisław poddał się, Rosja i Prusy zajęły kolejne ziemie, Kościuszko musiał uciekać z
ojczyzny. Polacy przekonali go do powrotu, przedarł się do Krakowa na spotkanie z powstańcami. 24
marca 1794 r. Rada Rewolucyjna w Krakowie mianowała go Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej.
Kościuszko podczas przysięgi oświadczył, iż pragnie aby wszyscy byli równi. Obiecał zmniejszyć
obciążenia żydowskiej społeczności, polscy Żydzi wsparli armie, werbował również chłopów. 4
kwietnia 1794 r. pod Racławicami Kościuszko poprowadził szarżę 300 chłopów. Zaskoczona armia
carycy wycofała się. 7 maja 1794 r. Kościuszko ogłosił uniwersał połaniecki- przyznając chłopom
wolność osobistą i prawa. W warszawie do polskiego generała dołączyli żołnierze, chłopi żydzi i
mieszczanie. Powstanie rozwścieczyło carycę. Rosja, Prusy i Austrii dokonały rozbioru, Polskę
wymazano z mapy. Kościuszko spędził 2 lata w rosyjskiej niewoli, musiał złożyć przysięgę wierności
Rosji by wyzwolić 12 tys. jeńców zesłanych na Syberię. Tadeusz pragnął wrócić do Europy, wyzwolić
Polskę i położyć kres poddaństwu. Kongres jako zaległy żołd przyznał Kościuszce ponad 17 tys.
dolarów, wykorzystał je przeciw niewolnictwu. Resztę życie spędził na wygnaniu. 15 października
1817 r. generał zmarł w Szwajcarii. Jego ostatnią wolą było wykupienie niewolników, zadanie to
przekazał przyjacielowi Jeffersonowi. Jednak ten go nie wypełnił go, nie chciał żeby właściciele
ziemscy- posiadacze niewolników źle o nim pomyśleli. W 1852 Sąd Najwyższy orzekł nieważność
testamentu. Kościuszko wyprzedzał swoje czasy, był wybitnym generałem, inżynierem, akceptującym
inność.

You might also like