Professional Documents
Culture Documents
Srebrenica U Drugom Svetskom Ratu - Numerička Analiza Stvarnih Ljudskih Gubitaka, Tokovi Istorije, 32009, 63-93 PDF
Srebrenica U Drugom Svetskom Ratu - Numerička Analiza Stvarnih Ljudskih Gubitaka, Tokovi Istorije, 32009, 63-93 PDF
94(497.6 */:*/'%`#)“1941/1945“(093.2)
314.117-058.65(497.6)“1941/1945“(093.2)
–
: *F *J
3
** „" 1941–1945“ 1964.
*-
M > J *J . 0*F
*J,
>
*
, ^ *
>, *
>, ^
>
J,
-3
,
3J > J
?
.
63
! 3/2009.
". 3$ +2 2< +$ +!2 " " #
", )! +< /, +!2 " )2 ", )!+
! $+, $ ))/2 +") +.
! + +" ! ! ))+ „Z
1941–1945“ / 1964. !2 $ + / +D2 "/ -
), # / 2 +$. )1
/ +!< ),, +! 2< )
+"$", "> )! ! +!2, )$/ +" $
+!2 +,, "> +" ! / $ +-$-
+$ +"$" +!<, + +, " $$+ +!2 +-
,
+ @. &)+ "/ $ + / +D2
)! +< !+$ ))". &! )2 $$ +!<,
)!!$ / )2 , )$/"" /" ))+, !+
$$ "",2 +"$" +!<.
#1 /"2 < !,2 )+", +
)# +!2 +, ), #, )#
) "! " 2 '+$ )D !'+$" +"$"" ))"-
. 3+ + ), #, +" +! +
)! +2, /"/ ! + +/ ($),
$ + / " ++"
$ D")
<#+. , " #!+$-)-
2
&)+ $+ "! ! "2 / ))"+ ) /! ))+$, -
$ ! 2 #"< 597.323 +#, , 56–59% ! < $ # #"<
))+ (/>" 1.016.000 1.056.000), " $ "" „2 $ 50.000 $-
+“, $ $ 40.000 / $ $ ! ! )!$. (Žrtve rata
1941–1945 – Rezultati popisa, / /! / ++$" (),
!, 1966 – )
1992, +. 7). &// ! ))+ #"< />" 51,7 54% + +!<,
) $,2 ))+ +1 #, $ ) +$ 30 ! (! 1992).
3+ + /+ <+$ >, ),+$ !$", ))+
- (/ )! ),), ' <$ )!< #+, )-
,, +1, $ $2, $ '" " -" , "/ ) "/
D !, 1995. ! ) ! / ))+ $ ! 1999 !-
. ! 2003. ! Z% ++ , /" ))+. &+1 1 ! +
#"< + + )+ ? #/ #/ ", +$", $", )-
$", " ))!+, # + $ ! ! +< !+$ ))+,
))+2 „$#+“, $ ! + !'$"" $ +" )+#
))+ 1964. !, + " ! $ #, @ "+. $
) /" < !'+$< +D2, $ / )+, $ )/"
$" " +D2 # "/ )" #" +!< $ + $ />"
1.070.000 1.120.000 +# ()2 # / " 3 /+ />" 1.042.000
1.092.000 +!<), !$ +! ! ))+ #"< ! 53,3–55,8% +!<.
! ))+ ! +! #"< 657.128 +!<, , 58,67 ! 61,41% !
)2 # +!<. /" ))+ +" +D ) +" >2 +!<,
+ /+ ! ! +!< +# ) + #$, , ! "
)/+ /< )!$ " $ # ", 2<" !++.
(< "+, '! 179 – &)+ Z 1941–1945 / 1964. !; < "/
D !, '! Z 1941–1945, #/ )!$ Z 1941–1945)
64
. 0 0
# #
...
65
! 3/2009.
66
. 0 0
# #
...
80
70
60
50
ueše u populaciji
40
ueše meu stradalima
30
20
10
0
Srbi Muslimani ostali
15
+$ + @ ' +" !#+ ( ), "+,, "D,
+ " ! $ +, $ )!"" (.
, . .,
+. 154). +,$ „!1 "+,“ +" + )+# + " +)>2"
! +)+$ +, (. , . ., +. 280).
16
/! + , 1943. + 27,44% +!<, !$ +< ! # +!< #
!$ 2, 1941. – 8,03%, 1944. – 8,66% 1945. ! 3,14%.
67
! 3/2009.
17
>" 2 + ) @, ) ! .
18
! +!< # 5,14% /"# D 1941. !, 9,30% $ 1944. 3,17% 1945.
!.
19
! +!< "+ 15,25% /"# D 1941. !, 17,00% $ 1943,
6,25% $ 1944. 2,25% $ 1945. !.
20
3! !+" +!< ! # " !" ! " + !" +"$"
+, # !" " ), ! , $ , +" " "
+ @, !+$ +, # ! ++1 !
"+, 2 ! # +< !.
68
. 0 0
# #
...
# +2< " !" /"# D !"
! (76,32%), 1943. $ $ < +! 53,51%,
! /#D 2< ", " !,2 +!2" !
85,92%. !" +, ! "+ +! ) ! !
(72,88%), , 1942. (49,15%), $ $ +" ",
" #" +!< ! 50,88%.
# $ ),+$ +!,, $$ ))+ ">-
, +! +" 1.252 +#, $ )" / 73 +1, $ ! )+ +)
++ /+ 17,15 +# ) +".21 >" +! 71,65% #
(897), 27,24% "+ (341) 1,12% ))!$ +< )/<
+ (14). ! # )" / 46, "+ / 49 +-
1. / +!2 ) +1 )$/" ! +" " 22 + +
D # +, " 27 +1 +" +! +$1" "+,
!$ " 24 + +! +$1" +)+$ +,. +" + +
)!!$ +!, $ !, )+" ++$ +,, 11,71%
+!< # ) / + #! (105), !$ / + 0"$ ) 13,78%
+!< "+ (47). &+ ++ ) +" $! # /+
19,50 +#, !$ $! "+ 6,96.
// $)$+ #" $ > )!"",
$ " +# +!D +#!$, ',+$, -
>+$, >", +$, !,$ "/ +)>2 <$"-
+ !, ! ! $ +!2 ))!$ #
). / ) +"$" +!< )$/" ! D 31,49%
21
&)+ / ))+, " +1 $ +" ))! ), !-
'$ ! D.
69
! 3/2009.
22
&)+ / 1964. ! #"< +" +# $ +" /"# D "
3
, !$
2 +" ))+ ))! +< < ' /. „$#+“.
$ / )!> ))+2 +< +!< #/ #/ " )-
70
. 0 0
# #
...
71
! 3/2009.
72
. 0 0
# #
...
+ # +!< " ) ! , $ ! !,
46,21%, /"# D $ 1944.32 !2 )/ ! $
)" # )<!. +"$" )$/" ! +"
>" 2 # 84,14% +!<, !$ "+ # 11,72%,
))!$ +< )/< + 4,14%. !+ " #"
+!< )/ +)+$ "++$ + /+ 7,18:1.
90
80
70
60
ueše u populaciji
50
40 ueše meu stradalim
partizanima
30
20
10
0
Srbi Muslimani ostali
32
#$ & !! ' $ 9. 9. 1943. " ?$ $!
" +
# #, ! # " !#" )+ ! )+. # !2 " " 1944.
!, $! $") !1 # #, („Srebreni`ki NOP odred“, Leksikon NOR i revo-
lucije, I–II (!. , ".
"),
!, 1980, +. II/1065). /-
," !1"# G$ / + 1943. + + "$1"2" "+ /
+
+ " ! )/, ), )"$$ " ?) )-
+" ), )/. )!" !/ ! )+$ ! $ " -
! )/, $! ), & X"$ (
. X", . ., +. 198–199).
73
! 3/2009.
74
. 0 0
# #
...
70
60
50
ueše u populaciji
40
10
0
Srbi Muslimani ostali
33
/ + )+# +$ " ?, $ + !"D /!D
)+" ! , " +!2 + $ "+,, , ! +))+$
75
! 3/2009.
76
. 0 0
# #
...
77
! 3/2009.
#< , + " ) ! " "
)!2 1942. + 58,50%,34 $! /#D 2< ",
" #" +!< ! 95,23%.
"#< " ), " !+" "$")
# +!< )+!2 ! " !+" ) ! ) /
)". ") 2, ! )"< ! 44,85% /#D
" ))+!2 ! , $! !/ ! + )+")2 +-
, )/, !$ ", " #" +!< ! 60% "
" )+!2 ! . !" ! +
, "<, 81,25%, !$ ! +< ! 45,45% /#D
" 1942. !, $ +" / ", " #" +!< " )+!-
2 ! + 6,67%.
& " +!2 !+$ +, " 2 !"!
! ),+$ )+$. $ "# )!+1" 81,11% +!<, )-
"< 15,56%, +< 3,33%%, !$ / +! )!$ !
34
/! + ! ! $ $ +! 29,05% ! +< "#<.
78
. 0 0
# #
...
35
! "#< ! 34,93% / 1942. !.
36
! )"< / ! 35,71% /"# D " ) ! ! , !$ 2< "!
" ), " )!" /+ 23,64%.
79
! 3/2009.
80
. 0 0
# #
...
65% "+ (13) 35% # (7). ! )"< )$ #-
#, / ! ) 25%, , )" , ! ", !+$ +-
, " ))" ),, "! !+"$ , ! ", +!<
/ ! " "$") +!2" ),, + $ )+!
+< ) „+)!“ ! ## $ +" > ! # ! )
!,. $ !+)) " #" )"<
!+$ +,, >" $ "+ )!+1" 80%
+!< (4). &" "++$ + / !
)!+1" 30,77% +< )"< "+, , !+"$
, ! ", +!< / ! " )>2" + +! ), "
$" ") (14,75%).
$" / ))+ ! + ">2" !+ ()-
/) / +!2 +$ +#, , "2 ))+ 1964.
!.37 " ), # ! +! !+ / +!2
"> " 29,96% +", !$ + / +< 70,04% , "$ "
/ ". +! )1 +" $! +!<
#, $! $< "> !+ / +!2 " 34,62% +", !$
/ , $! "+, $! $< )/ " 18,50% +"
))!$ +< )/< + + 23,81%. G+ ##
" ), 22 „+)!“ ), ! ! +" ! ! +"
+ + " 2 #" /, + ! +" !
/ +!2 $ ! +, ),. >" +# $! $<
"> !+ / 2< +!2, ! ! 79,49% /"#
D ! -)+$< ' @ (>" $ , ! "+-
,), / ! $ (
) 10,96%, ' $ +$ 9,32%, !$
! +< +< +! 0,23%.38
%! ) +, ) $ /$ " )-
/, , " )+! >"+# +"$#12 )-
, + !< / +!2 / " +")+1 -
!. # +" , +! ! -)+$<
+$< ' @, $ +" ! / +!2 93,43% +-
37
'" $ +" ))"2 )$ ))+ # )!> )$")12
)!$ !+ / +!2 (" /), " 2 )+ )"
)!$ 2. &, )! +" "/ " #/ )$ #! /" )-
)+ (1965–1966), +" #> )$ 2< !/ 1992. !. !-
+ / +!2 ! )/ $! $ +!< ))!$
3
" / /#1$, !$ $! +< $ " )+" ">2.
38
/ ))+ )!> ! + "! !+ / /, / +< -
< ' $ +" < ) )+" "+, ) + #.
! +< < ' D "! !+ / / $ +" )
!
, , )/ + )+2 < +D2 " " "
)<!< ,/!+ !, $ , "$ !1 !+")," >
$ + !+ 2<.
81
! 3/2009.
100
90
80
70 vojno-policijske formacije
60 NDH
50 JVuO-etnici
40
nemake jedinice
30
20
10
0
Srbi Muslimani ostali
82
. 0 0
# #
...
83
! 3/2009.
67,50%, $! #, 50,39%, !$ $ +$ ", +!< )1-
)!$ $! ))!$ +< )/< + !
14,29%. !" $" ")" >" +! /!D (D-
, !, + +#) + 37,30%, ! ) $ /$
>" +. /!D $! # 41,77% +!<,
$! ))!$ +< )/< + 38,10%, !$ $! "-
+ "+"" + 26%. ") # )!"D ")" +-
!< "$ +"!, $ ")" + )<!, +
!# ") ! )!"$ !41 ))" (550) $ 38,49%
+!< (43,25% $! #, 42,86% $! +< )/< -
+ 26,25% $! "+). !+ " #" +!< /!D<
$! # "+ /+ 4,05:1, !$ $! +!< "$ +"!
/+ $ 11:1, $ !+ " +!2" " ), 2,53:1.
41
! +$$ # " !" ! " " )!, $$ # ),
#, ! /!D< >$ # "$1" " )+ )>2 " !-
+", )! " $ /+$ !2.
84
. 0 0
# #
...
42
+"! / ! 61,54% +< +!< "$ +"!, >"
2 + 87,5% # 12,50% +< )/< +, !$
+!< >$ "++$ +.
85
! 3/2009.
43
! +< +!< +"D#$ +"2$ 87,50% / !, !$ ! +< )!-
$ 67,74% / !.
86
. 0 0
# #
...
44
), +!2" +, +
+
@ !: $,
„
+ @ – "$ !>2 1"!+$< "#$ " " ++$ "“,
{ ?"
# – +$ #: N "
" -
# ' " -, (". $),
!, 2009, +. 79–156.
87
! 3/2009.
45
!+"
@ / +
+ ) 35,85% +< +!< ))!$
3, 28,63%
" )+$ " (207) 41,58% +!< " / /#1$ (378).
46
/ +
+ ) 51,53% +!< "+ (152) 32,62% +!< #
(368) ))!$
3.
88
. 0 0
# #
...
))!
3, )!+1" 2,78 !+ 6,58% +!< +"!$
+
+ 0,89 !+ 3,39% "#$ >" +"! /
@
$ +" /"# D $ ))!
3. !+ " #" +!<
))!$
+)+$ "++$ + # $
7,18:1, )$/" 2 ", "+ >" )/ " )-
>2" +
@ +
+47 ! !+ /+ 3,44:1, !+
2,68:1. &/ +)+$ + 2% +!< +"!$
))!$
/ +
+ 0,42% +!< +"!$ "
)/
@. >" "+ )/ / +
+
+! / # )!+1" 0,70%, >" +! /
@
0,29%. !+ " +!2" +)+$ "++$ + "
), # 2,36:1, , D +) "
@ ! /+
3,47:1, , " +
+,48 " $ /+ 1,59:1. )$/"
! +!2 "+ # # 2 " )+!
$"D2" +
+, " )>2" + "$") !+ "
@. #$ # "+ 3,14% !+ 1,99%
+!< +"!$ +
+ 0,70% !+ 1,46% "#$
>" +"!
@.
!+ / +!2, " $ ! +! "> $
)+ / ))+, ! / + )+ ))""
+$" +!2. ), # )
", -)+$< ' @ " +!2" +, "
!+" $"D2 +
+, !+") ! 2< ",
"
@. !" +, +!2 ! $ / 2 " !+"
+"
+", " !+" 2< ", " !+
/ +!2 +,
@. ! +!2 ! ! $
+$ /! " ), 2 #D $"D2", #
, 2 "
@.
$,2 !+ / +!2 + +"$"
+!< "+ )/ +!2 < !,2
)!". >" +#$ # 93,34% /"# D
! -)+$< + @ ()+ "+,), ,
, ! ", < ' " +!2" # +
+ !
/+ 83,52%. !" +, # / # +" " 2
+! ! $< !, 5,71%, $, 0,57% +< <
47
$"
@ + +
+ ) 20,90% )/ +)+$ (6.091)
40,81% "++$ (2.434) +.
48
/ +
+ ) 73,22% +< +!< "++$ +
(18.769), $ D 47,82% 2< ))" "
@. +
) 22,13% "#$ +)+$ + (27.980), !$ + 2
) 31,65% +)+$ ))"
@.
89
! 3/2009.
49
+
+ ) 19% #
@ $ +" /"# D ! "+,
(11.541), 18,26% +!< ! ! $ +$ (1.689), 59,96% +!< ! -
$ (319) 35,90% # $ +" /"# D ! +< < ' (270).
>" +! #
@ 85,22% +! ! -)+$< + @,
12,98% ! ! $ +$, 0,75% ! !
1,05% ! +< <
'.
50
/ +
+ ) 85,47% "+ $ +" /"# D ! !
(4.687), 35,98% +!< ! "+, (616), 50,73% +!< ! ! $ +$
(484) 36,42% "+ $ +" /"# D ! +< < ' (63).
@ 65,89% "+ /"# D ! $, 20,57% ! -)+$<
! @, 11,46% ! ! $ +$ 2,08% ! +< < '.
90
. 0 0
# #
...
91
! 3/2009.
Summary
92
. 0 0
# #
...
their suffering from the Chetniks 0.57% and from other armed formations 0.29%
is negligible. Largest part of Muslims fell victims to the Chetniks 60.81%, than
to German military units 27.03%, whereas 12.16% were killed by the military,
police and para-military units of the Independent State of Croatia. The victims
from Srebrenica make up 2.27% of the population and 2.06% of the victims from
Eastern Bosnia, whereas they make up 0.79% of the total population of Bosnia-
Herzegovina and 0.68% of the victims from that territory.
93