Energetska elektronika

Vežbe

dr Aleksandar M. Kovačević
 TRANZIJENTNI PROCESI

1. zadatak
Otpornik otpornosti R = 2,2 [kΩ], se priključuje na izvor jednosmernog napona Uizv = 5 [V],
periodično preko prekidača Q, pri čemu je prekidač uključen tokom vremenskog intervala trajanja
tuklj = 2 [ms], a isključen je tokom vremenskog intervala tisklj = 1 [ms]. Analizirati naponske i strujne
pojave u kolu i odrediti veličine periode ponavljanja T, frekvencije prekidanja fs i faktora ispune
D!

2
Rešenje 1. zadatka:
uR
Za omski otpor važi: iR =
R

Pošto je tokom vremenskog intervala u kom je prekidač Q uključen, napon na otporniku

jednak sa naponom izvora uR = Uizv, sledi da je u tom intervalu struja otpornika:

3
 = 2,272 ⋅10−3[A] = 2,272[mA]
uR Uizv 5
iR = = =
3
R R 2,2⋅10

Tokom vremenskog intervala u kom je prekidač Q isključen, napon na otporniku je jednak

nuli uR = 0, pa je tada i struja otpornika jednaka nuli:

= = 0[A]
uR 0
iR =
R R

Perioda ponavljanja T iznosi:

T = tuklj + tisklj = 2 ⋅ 10-3 + 1 ⋅ 10-3 = 3⋅ 10-3[s]= 3[ms]

Frekvencija prekidanja fs iznosi:

1
= 333,333[Hz]
1
fs = =
T 3⋅10−3

4
 Faktor ispune D definiše se kao odnos vremena uključenja i periode ponavljanja, odnosno:
t 2⋅10 −3
D= uklj
= = 0,666[ ]
T 3⋅10−3

Primećuje se da je faktor ispune D relativna veličina (nema jedinicu mere) i da za minimalno

vreme uključenja jednako nuli iznosi D = 0, a da za maksimalno vreme uključenja jednako periodi
ponavljanja iznosi D = 1.

0 T
Dmin = = 0 Dmax = =1
t uklj = 0 T t uklj =T T