ÖDEV 2:

1-Sinterlemenin üç temel aşaması nedir?

2-Katı Hal Sinterlemede baskın difüzyon mekanizmaları ve etkilerini yazınız?

3-Sıvı faz sinterlmeyi açıklayınız?

4-Vizkos sinterlemeyi açıklkayınız?

5-Katı Hal Sinterlemede itici güç nedir?

6-Sıcaklık ve sürenin sinterlemeye olan etkilerini tartışınız?

7-Katı hal sinterlemede pore izolasyonu için nelere dikkat edersiniz?

8-Neden sıvı faz sinterleme katı hale göre daha koılaydır?

9-Vitrifcasyonla sıvı faz sinterlemenin farkları nelerdir?

10-Sıvı faz sinterlemede reaksiyon mekanizmaları nelerdir?

CEVAPLAR

Cevap 1: Sinterleme 3 temel aşamadan oluşur.Bunlar başlangıç (initial) , orta (intermediate) ve son (final)
aşama olarak adlandırılabilir.Başlangıç aşamasında, partikül boyutunun 3 te 1 inden daha küçük olan
boyun noktalarında tanecikler arası boyunlarda büyüme görülür.Bu aşamada yaklaşık olarak %67
yoğunlaşma görülür.Ayrıca bu aşama sırasında sıklıkla lineer çekme %3 civarında bir boyut değişikliğine
sebep olur.Orta aşamada ise taneler arası boyunların boyutu tanecik botunun 3 te 1 I ile tane boyutunun
yarısı kadar olur.Bu aşamada %70-%92 arası yoğunlaşma gerçekleşir.Bu aşama gözenekler tübüler yapıda
ve dış yüzeye açık olduğundan gaz çıkışı gözlemlenebilir.Son aşamada ise geriye kalan %8 lik gözenek
yapısı dolurularak yaklaşık %99 yoğunluk elde edilir.Bu aşamada geriye kalan gözenekler artık dış yüzeye
açık değildir.

Cevap 2: Katı hal sinterlemede 6 tip difüzyon vardır.Bunlar;

1-Yüzey Difüzyonu

2-Latis (Hacim) Difüzyonu

2.1-Yüzeyden

2.2-Tane sınırından
3-Tane Sınırı Difüzyonu

4-Buharlaşma ile taşınım

5-Plastik akış.

Yüzey difüzyonunda, yüzeyden latis difüzyonunda ve buharlaşma ise taşınım mekanizmalarının hepsinde
Yüzeyden boyun bölgesine hareket vardır ve bu üç mekanizma yoğunlaşmaya sebep olmaz.Tane
sınırından latis difüzyonu ve tane sınırı difüzyonu mekanizmalarında tane sınırından boyun bölgesine
hareket vardır.Plastik akışta ise dislokasyonlardan boyun bölgesine hareket vardır.Bu üç mekanizma ise
malzemenin yoğunlaşmasına katkıda bulunur.

Cevap 3: Eğer sıkıştırılmış toz solidus eğrisi üzerine denk gelecek şekilde sinterleniyorsa bu duruma sıvı
faz sinterleme denir.Sıvı faz sinterleme sistemi genel olarak toz taneciklerinin ve sıvının kimyasal dengede
bulunduğu bir sistem olarak tanımlanır.Sıvı faz sinterleme genel olarak Kabul görmüş şu üç aşamadan
oluşur.(1)kılcal gerilme gradyanları ile tahrik edilen katı fazın yeniden düzenlenmesi,(2) çözelti-çökelme
içeren katı faz tane şekillerinin uyuşması ve yoğunlaşma, (3)sıvı fazdaki artık gözeneklerden kaynaklı son
aşama yoğunlaşmasıdır.

Cevap 4: Viskoz sinterlemede, sinterleme sıcaklığında bulunan viskoz bir cam veya sıvı, gözeneklerin kılcal
kuvvetlerinin etkisi altında, yapının gözenekliliğini doldurmak için akar. Viskoz sinterlemeye basit bir
örnek olarak gözenekli bir cam yapı verilebilir.Daha karmaşık bir örnek olarak ise doğal olarak oluşan
hammaddelerin karışımından kil bazlı seramiklerin (Porselen) üretilmesi gösterilebilir. Kimyasal
reaksiyon, sıvı oluşumu ve sıvının gözeneklere viskoz akışı, soğutma sırasında kristal tanelerin ve camsı
fazların mikroyapısından meydana gelen yoğun bir yapıyı ortaya çıkarır. Kil bazlı malzemelerdeki bu
oldukça karmaşık viskoz sinterleme durumu vitrifikasyon olarak adlandırılır.

Cevap 5: Katı hal sinterlemenin itici gücü olarak serbest yüzey enerjisinin düşürülmesi kabul edilir.Spesific
enerji ve partikül yüzeylerinindeki eğrilikler ,yüzey altındaki atomlar üzerinde etkili bir basınç
oluşturur.Sinterlemenin termodinamik olarak tanımı ise katı-gaz(S/V) temaslı yüzeylerin katı-katı(S/S)
temaslı hale getirilmesi olarak söylenebilir. Termodinamik olarak aşağıdaki gibi ifade edilebilir;

d(γA) = Ad γ + γdA < 0

sinterlemenin başlangıç ve orta aşamasında S/S ve S/V yüzeyler S/S haline dönüşür.Bu aşamalarda (Ad γ)
baskındır.Son aşamada ise sinterleme süresi veya bekleme süresi uzun tutulduğunda tane büyümesi
görülür ve burada ( γdA) etkilidir.

Cevap 6: Sıcaklık sinterleme için en önemli parametrelerden birisidir.Sinterleme için seçilen sıcaklıkta
yapıda bulunan fazlar sinterleme sonucu yoğunlaşmayı ve diğer parametreleri etkilemektedir.Örneğin
demir nikel karışımı bir yapının sinterlenmesi sırasında dakikada 10 derecelik artış ile çekme miktarı
gözlemlendiğinde 910 dereceye gelindiğinde demirin faz değiştirmesi sonucu sıcaklığa karşılık çekme
miktarındaki artış hızının düştüğü görülmüştür.Sinterleme için zaman parametreside fazlasıyla
etkilidir.Sinterleme sıcaklığında bekleme süresi arttıkça sinterlenme artar.Fakat çok fazla beklendiğinde
yapıda tane büyümesi görülür.Farklı sıcaklıklar için boyun bölgesindeki büyümeye bakıldığında sıcaklık
arttırıldığında çok daha kısa sürelerde boyunlarda uzama meydana gelir.

Cevap 7: Katı hal sinterlemede pore izolasyonu için nelere dikkat edersiniz? Eğrilik gradyanlarının ortadan
kaldırılması, gözenek yapısının itilmesine ve çekilmesine yol açar. Açısal gözenekler yumuşar, küçük
gözenekler küçülür ve büyük gözenekler büyür. Net sonuç, gözeneklilik azalırken gözenek boyutunda
küçük bir değişikliktir. Hem büyük hem de küçük gözeneklere sahip yapılarda, büyük gözenekler sabit
kalırken küçük gözenekler kaybolur.Aglomerasyon arasında kalan gözenekler daha büyüktür.Ayrıca
partiküller arası gözenekler küçülürken bu gözenekler büyür.Gözenek etrafında çok sayıda partikül olması
durumunda gözenek çekmeye karşı daha dirençlidir.Bu parametrelere bakıldığında tanelerin boyutları ve
bundan kaynaklı dihedral açı ,toparklanma olup olmaması, sinterleme işleminin katı hal sinterleme vey
sıvı faz ve viskoz sinterlememi olup olmadığı,bu durumda da sıvı fazing özellikleri dikkat edilmesi
noktalardır.

Cevap 8:Sıvı faz sinterlemede katı fazın yanında bir de sıvı faz bulunmaktadır.Sıvı faz sinterlemenin en
büyük avantajı katı hal difüzyonuna gore yüzlerce kat daha hızlı bir şekilde difüze olabilmesidir.Ayrıca
ürünlerin çoğu neredeyse %100 yoğunluğa ulaşabilmektedir.Sıvı faz sinterlemede sıvı faz katılaştığında
tanecikler dışındaki alanı doldurur ve bu sayede gözenekleri tam anlamıyla kapatır.

Cevap 9:Vitrifikasyon, başlangıç bileşenleri arasındaki reaksiyonların oldukça düşük bir sıcaklıkta eriyen
bileşiklerden oluştuğu ve bol miktarda viskoz sıvı geliştirdiği silikat seramikler için kullanılır.Sıvı faz
sinterlemede içerisinde hacimce %30 a kadar sıvı faz bulunur.Bunun üzerindeki yüzdelerde vitrifikasyon
olarak değerlendirilir.Vitrifikasyonda sıvı fazda olduğu gibi çözünme ve kristallanme gerekmez.Ayrıca
tane şekillerinde de değişim oluşmaz.Vitrifikasyonda önemli olan sıvının katıyı ıslatabilmesidir.

Cevap 10:Sıvı faz sinterleme 3 aşamada gerçekleşir.Başlangıçta, yeniden düzenleme hızlı bir şekilde
gerçekleşir, ancak yoğunlaşma meydana geldikçe, sistemin viskozitesi artar ve yoğunlaşma oranının
sürekli olarak azalmasına neden olur. Yeniden düzenleme ile yoğunlaşma yavaşladıkça, sıvıdaki katı
çözünürlüğe ve sıvıdaki difüziviteye bağlı etkiler baskın hale gelir ve ikinci aşama çözelti çökelmesi olarak
adlandırılır. Katı, daha yüksek bir kimyasal potansiyele sahip katı-sıvı arayüzlerinde çözünür, sıvı boyunca
yayılır ve daha düşük bir kimyasal potansiyele sahip diğer bölgelerdeki partiküller üzerinde çökelir. Bir tür
çözünme bölgesi yani parçacıklar arasında ıslak bir temas alanı oluşur. Çökelme ise temas alanından uzak
bölgelerde meydana gelir. Çözelti-çökeltme mekanizması ile yoğunlaşmaya ayrıca tanelerin şeklindeki
değişiklikler de eşlik eder. Sıvı miktarı oldukça fazla olduğunda, taneler normalde yuvarlak bir şekle
bürünürler.Sıvı miktarı az olduğunda ise taneler düz yüzler geliştirir ve daha verimli bir paketleme şekli
elde etmek için bir polihedron şeklini alır. Sıvı-faz sinterlemesinin son aşaması katı parçacık iskelet ağının
yoğunlaştırılmasıyla olmaktadır. İşlem, genişleyen yapıdaki büyük difüzyon mesafeleri ve katı tanelerle
temas eden rijit iskelet nedeniyle yavaştır.Son aşamada Ostwald olgunlaşması görülür. Kalan gözenekler
sıkışmış gaz içeriyorlarsa büyür ve kompakt şişmeye yol açar. Tanelerin daha iyi paketlenmesini sağlayan
tane şekli yerleşimine tanebüyümeside eşlik eder.Yoğunlaşma için sıvı, daha verimli bir şekilde
paketlenmiş bölgelerden salınabilir ve izole gözeneklere akabilir.