Professional Documents
Culture Documents
สายไฟฟาทองแดงหมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด
PVC INSULATED COPPER CABLES
สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
กระทรวงอุตสาหกรรม UDC 621.315.21 : 678.743 ISBN 974-8125-71-8
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
สายไฟฟาทองแดงหมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด
มอก. 11 2531
สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
กระทรวงอุตสาหกรรม ถนนพระรามที่ 6 กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท 0 2202 3300
(2)
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม สายไฟฟาทองแดงหมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด นี้ ไดประกาศใชเปนครัง้ แรกตาม
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม สายไฟฟาชนิดตัวนำทองแดงกลม หมุ ดวยฉนวนและเปลือกนอกโพลีไวนิลคลอไรด
มาตรฐานเลขที่ มอก.11-2513 ในราชกิจจานุเบกษา เลม 88 ตอนที่ 136 วันที่ 7 ธันวาคม พุทธศักราช 2514 และ
ไดยกเลิกและกำหนดใหมตามมาตรฐานเลขที่ มอก.11-2518 ในราชกิจจานุเบกษา เลม 92 ตอนที่ 210 วันที่ 10
ตุลาคม พุทธศักราช 2518 โดยเพิม่ เติมตารางแสดงรายละเอียดของสายไฟฟาทีม่ สี ายดิน ตอมาปรากฏวามีปญ หา
ในทางปฏิบตั ิ คณะกรรมการวิชาการพิจารณาแลวเห็นควรใหแกไขแบบยกเลิกเลมเดิมและกำหนดเลมใหม เพือ่ ให
ถูกตองเหมาะสมกับสภาพอุตสาหกรรม และสอคดลองกับมาตรฐานของไออีซซี งึ่ ไดแกไขปรับปรุงเปลีย่ นไปจากเดิม
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมนีก้ ำหนดขึน้ โดยใชเอกสารตอไปนีเ้ ปนแนวทาง
IEC 227-1(1979) Polyvinyl chloride insulated cables of rated voltages up to and including
450/750V
Part 1 : General requirements
IEC 227-2(1979) Polyvinyl chloride insulated cables of rated voltages up to and including
450/750V
Part 2 : Test methods
IEC 228(1978) Conductors of insulated cables
IEC 228A(1982) First supplement to publication 228(1978). Conductors of insulated
cables. Guide to the dimensional limits of circular conductors
IEC 332-1(1979) Tests on electric cables under fire conditions
Part : 1 Test on a single vertical insulated wire or cable
IEC 540(1982) Test methods for insulations and sheaths of electric cables and cords
(elastomeric and thermoplastic compounds)
IEC 719(1981) Calculation of the lower and upper limits for the average outer dimensions
of cables with circular copper conductors and rated voltages up to and
including 450/750V
(3)
สารบัญ
หนา
1. ขอบขาย -1-
2. บทนิยาม -1-
3. ประเภท -2-
4. ขนาด -2-
5. วัสดุและการทำ -20-
5.1 ตัวนำ -20-
5.2 ฉนวน -20-
5.3 การตีเกลียวแกน -20-
5.4 เปลือก -20-
5.5 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา -23-
6. คุณลักษณะทีต่ อ งการ -23-
6.1 ความคงทนของเครือ่ งหมาย -23-
6.2 ฉนวนและเปลือก -23-
6.2.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน -23-
6.2.2 ความตานแรงดึงและความยืดภายหลังเรงอายุใชงาน -23-
6.2.3 การสูญเสียของมวล -23-
6.2.4 ความทนตอการช็อกดวยความรอน -23-
6.2.5 การเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณ
ุ หภูมสิ งู -23-
6.3 สายไฟฟา -24-
6.3.1 ความตานทานของตัวนำ -24-
6.3.2 ความทนทางไฟฟาของสายไฟฟา -24-
6.3.3 ความทนทางไฟฟาของแกน -24-
6.3.4 ความตานทานของฉนวน -24-
6.3.5 ความโคงงอของสายออน -24-
6.3.6 ความติดแนนระหวางแกนของสายแบนคู -24-
6.3.7 ความตานทานการลุกไหม -24-
7. การบรรจุ -24-
8. เครือ่ งหมายและฉลาก -25-
9. การชักตัวอยางและเกณฑตดั สิน -26-
10. การทดสอบ -26-
10.1 ขนาดและจำนวนเสนลวดในตัวนำ -26-
10.2 การทำ -27-
10.2.1 ความหนาของฉนวน -27-
(4)
10.2.2 ความหนาของเปลือก -29-
10.2.3 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา -30-
10.3 ความคงทนของเครือ่ งหมาย -30-
10.4 ฉนวน -30-
10.4.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน -30-
10.4.2 ความตานแรงดึงและความยืดภายหลังเรงอายุใชงาน -33-
10.4.3 การสูญเสียของมวล -34-
10.4.4 ความทนตอการช็อกดวยความรอน -36-
10.4.5 การเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณ
ุ หภูมสิ งู -37-
10.5 เปลือก -40-
10.5.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน -40-
10.5.2 ความตานแรงดึงและความยืดภายหลังเรงอายุใชงาน -40-
10.5.3 การสูญเสียของมวล -40-
10.5.4 ความทนตอการช็อกดวยความรอน -41-
10.5.5 การเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณุ หภูมสิ งู -41-
10.6 สายไฟฟา -43-
10.6.1 ความตานทานของตัวนำ -43-
10.6.2 ความทนทางไฟฟาของสายไฟฟา -43-
10.6.3 ความทนทานไฟฟาของแกน -43-
10.6.4 ความตานทานของฉนวน -43-
10.6.5 ความโคงงอของสายออน -44-
10.6.6 ความติดแนนระหวางแกนของสายแบนคู -45-
10.6.7 ความตานทานการลุกไหม -45-
11. ภาคผนวก
11.1 ภาคผนวก ก. -50-
11.2 ภาคผนวก ข. -51-
(5)
ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม
ฉบับที่ 1444 ( พ.ศ. 2531 )
ออกตามความในพระราชบัญญัตมิ าตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
พ.ศ. 2511
เรือ่ ง ยกเลิกมาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
สายไฟฟาชนิดตัวนำทองแดงกลม
หมุ ดวยฉนวนและเปลือกนอกโพลีไวนิลคลอไรด
และกำหนดมาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
สายไฟฟาทองแดงหมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด
(7)
มอก. 11–2531
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรม
สายไฟฟาทองแดง หมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด
1. ขอบขาย
1.1 มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมนีก้ ำหนด ประเภท ขนาด วัสดุและการทำ คุณลักษณะทีต่ อ งการ การบรรจุ
เครื่ อ งหมายและฉลาก การชั ก ตั ว อย า งและเกณฑ ตั ด สิ น และการทดสอบสายไฟฟ า ทองแดงหุ ม ด ว ย
โพลิไวนิลคลอไรด ทีม่ แี รงดันไฟฟาทีก่ ำหนดไมเกิน 750 โวลต ซึง่ ตอไปในมาตรฐานนีจ้ ะเรียกวา “สายไฟฟา”
1.2 มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมนีค้ รอบคลุม สายไฟฟาทองแดงซึง่ ใชกบั ตัวนำทีม่ อี ณ ุ หภูมไิ มเกิน 70 องศา
เซลเซียส มีจำนวนแกนตัง้ แต 1 ถึง 4 แกน (ไมรวมสายดิน) ทีใ่ ชักบั ไฟฟากระแสสลับทีม่ คี วามถีไ่ มเกิน 60
แฮรตซ และไฟฟากระแสตรง แตไมรวมถึงสายไฟฟาทองแดงหมุ ดวยโพลิไวนิลคลอไรด ซึง่ มีประกาศกำหนด
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมไวตา งหากโดยเฉพาะ
2. บทนิยาม
ความหมายของคำทีใ่ ชมาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมนี้ มีดงั ตอไปนี้
2.1 โพลิไวนิลคลอไรดหรือพีวซี ี (polyvinylchloride compound) หมายถึง สวนผสมของสารโพลิไวนิลคลอไรดกบั
สารอืน่ ทีป่ ระกอบขึน้ เพือ่ ใหมสี มบัตติ ามทีต่ อ งการ ซึง่ อาจเปนพลาสโตเมอรโพลิไวนิลคลอไรด หรือมีโคโพลิ
เมอรผสมอยดู ว ย หรือเปนสวนผสมทีป่ ระกอบดวยสารโพลิไวนิลคลอไรดและโพลิเมอรบางตัว ของสารโพลิไวนิล
คลอไรด
2.2 แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด หมายถึง แรงดันไฟฟาคารากของกำลังสองเฉลีย่ หรือแรงดันไฟฟากระแสตรงระหวาง
แกนกับแกน
หมายเหตุ 1. ในระบบไฟฟากระแสสลับ แรงดันไฟฟาที่กำหนดของสายไฟฟา ตองมีคาอยางนอยเทากับแรงดัน
ไฟฟาระบุของระบบ
2. ในระบบไฟฟากระแสตรง แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนดของสายไฟฟาตองมีคา อยางนอยเทากับ 0.7 เทา
ของแรงดันไฟฟาระบุของระบบ
3. แรงดันไฟฟาปฏิบัติงานของระบบ อาจมีคาอยางถาวรเกินแรงดันไฟฟาระบุของระบบนั้นไดรอยละ
10 ถาแรงดันไฟฟาที่กำหนดของสายไฟฟา มีคาอยางนอยเทากับแรงดันไฟฟาระบุของระบบ
สายไฟฟานั้นสามารถใชในระบบที่แรงดันไฟฟาปฏิบัติงานมีคาสูงกวาแรงดันไฟฟาที่กำหนดรอยละ
10 ได
2.3 ตัวนำ หมายถึง ลวดทองแดงมีภาคตัดขวางกลม อาจเปนเสนลวดเสนเดียว หลายเสนตีเกลียวหรือเปนกลมุ ของ
เสนลวด
2.4 ตัวนำตีเกลียว หมายถึง เสนลวด 7 เสนหรือมากกวาตีเกลียวรวมศูนยกลางเดียวกัน
2.5 ฉนวน หมายถึง โพลิไวนิลคลอไรดทใี่ ชปอ งกันการสัมผัสกันโดยตรงระหวางตัวนำกับตัวนำหรือสิง่ อืน่
–1–
มอก. 11–2531
3. ประเภท
สายไฟฟาในมาตรฐานนี้ แบงออกเปน 2 ประเภท ตามแรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด คือ
3.1 ประเภทใชกบั แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนดไมเกิน 300 โวลต
3.2 ประเภทใชักบั แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนดไมเกิน 750 โวลต
4. ขนาด
4.1 ขนาดและรายละเอียดของสายไฟฟา ใหเปนไปตามทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17
–2–
มอก. 11–2531
–3–
ตารางที่ 2 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวนและเปลือก แกนเดียว สายแบน 2 แกน และสายแบน 3 แกน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
มอก. 11–2531
(ขอ 4.1)
2.5 1/1.78 0.7 0.9 1.2 1.2 5.8 5.4 x 8.4 6.4 x 10.0 5.4 x 11.5 6.4 x 13.5 0.009 2
2.5 7/0.67 0.7 0.9 1.2 1.2 6.2 5.6 x 8.8 6.8 x 10.5 5.6 x 12.0 6.8 x 14.5 0.008 4
4 1/2.25 0.8 0.9 1.2 1.2 6.6 6.0 x 9.8 7.2 x 11.5 6.0 x 13.5 7.2 x 16.0 0.008 6
4 7/0.85 0.8 0.9 1.2 1.2 7.0 6.2 x 10.0 7.6 x 12.0 6.2 x 14.0 7.6 x 16.5 0.007 8
6 7/1.04 0.8 0.9 1.2 1.2 7.6 6.8 x 11.0 8.2 x 13.5 6.8 x 16.0 8.2 x 18.5 0.006 6
10 7/1.35 0.9 0.9 1.2 1.2 8.6 8.0 x 13.5 9.4 x 16.0 8.0 x 19.0 9.4 x 22.0 0.005 9
16 7/1.70 1.0 1.2 1.2 1.4 11.0 9.2 x 16.0 11.0 x 18.5 9.6 x 23.0 11.5 x 26.5 0.005 3
25 7/2.14 1.2 1.2 1.4 - 12.5 11.0 x 19.5 13.0 x 22.5 - - 0.005 1
35 19/1.53 1.2 1.2 1.4 - 14.0 12.0 x 22.0 14.5 x 25.0 - - 0.004 3
ตารางที่ 3 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวนเปลือกหลายแกน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
(ขอ 4.1)
มอก. 11–2531
มอก. 11–2531
–6–
ตารางที่ 5 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวนและเปลือก แกนเดียว และสายแบน 2 แกน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 750 โวลต
(ขอ 4.1)
มอก. 11–2531
มอก. 11–2531
–8–
ตารางที่ 7 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวน เปลือกใน และเปลือกนอก หลายแกน แรงดันไฟฟาทีกำหนด 750 โวลต
(ขอ 4.1)
4 1/2.25 0.9 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 15.0 15.5 17.0 0.009 4
4 7/0.85 0.9 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 15.5 16.5 17.5 0.008 5
6 7/1.04 0.9 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 17.0 18.0 19.0 0.007 3
10 7/1.35 1.1 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 2.0 19.5 20.5 23.0 0.006 9
16 7/1.70 1.1 0.8 1.2 1.2 2.0 2.0 2.0 22.5 24.5 26.5 0.005 7
25 7/2.14 1.3 1.2 1.2 1.2 2.0 2.0 2.0 27.0 28.5 31.0 0.005 4
35 19/1.53 1.3 1.2 1.2 1.5 2.0 2.0 2.2 29.5 31.5 35.0 0.004 7
50 19/1.78 1.5 1.2 1.5 1.5 2.2 2.2 2.2 33.5 36.0 39.5 0.004 6
70 19/2.14 1.5 1.5 1.5 1.5 2.2 2.2 2.4 38.0 40.5 44.5 0.003 9
95 19/2.52 1.7 1.5 1.5 1.8 2.2 2.4 2.6 42.5 46.0 51.5 0.003 8
120 37/2.03 1.7 1.5 1.8 1.8 2.4 2.6 2.8 46.5 50.5 56.0 0.003 4
มอก. 11–2531
150 37/2.25 1.9 1.8 1.8 2.0 2.6 2.8 3.0 52.0 56.0 62.0 0.003 4
185 37/2.52 2.1 1.8 2.0 2.0 2.8 3.0 3.2 57.0 61.5 68.0 0.003 4
240 61/2.25 2.3 2.0 2.0 2.2 3.0 3.2 3.4 64.0 69.0 76.5 0.003 3
300 61/2.52 2.5 2.0 2.2 2.2 3.2 3.4 3.8 70.5 76.0 85.0 0.003 2
ตารางที่ 8 สายไฟฟาหมุ ฉนวน เปลือกใน และเปลือกนอก 3 แกน มีสายกลาง แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 750 โวลต
มอก. 11–2531
(ขอ 4.1)
6 84/0.30 0.9 1.4 1.6 1.8 2.0 9.4 16.0 17.5 19.5 0.007 1
10 80/0.40 1.1 1.8 1.8 2.0 2.2 12.0 20.0 21.5 24.0 0.006 8
16 126/0.40 1.1 1.8 2.2 2.4 2.6 13.5 23.0 25.0 28.0 0.005 0
25 196/0.40 1.3 2.2 2.4 2.6 2.8 16.0 27.5 30.0 33.0 0.004 8
35 276/0.40 1.3 2.2 2.6 2.8 3.1 17.5 31.0 33.5 37.0 0.004 1
50 396/0.40 1.5 2.6 - - - 21.0 - - - 0.004 0
70 360/0.50 1.5 2.6 - - - 23.0 - - - 0.003 4
95 475/0.50 1.7 3.0 - - - 26.5 - - - 0.003 4
มอก. 11–2531
มอก. 11–2531
–12–
ตารางที่ 11 สายแบน 2 แกน และ 3 แกน มีสายดิน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
(ขอ 4.1)
2.5 1.5 1/1.78 1/1.38 0.7 0.6 1.2 1.2 5.4 x 10.5 6.4 x 13.0 5.4 x 14.0 6.4 x 16.5 0.009 2
2.5 1.5 7/0.67 7/0.50 0.7 0.6 1.2 1.2 5.6 x 11.5 6.8 x 14.0 5.6 x 14.5 6.8 x 17.5 0.008 4
4 2.5 1/2.25 1/1.78 0.8 0.6 1.2 1.2 6.0 x 12.5 7.2 x 15.0 6.0 x 16.0 7.2 x 19.0 0.008 6
4 2.5 7/0.85 7/0.67 0.8 0.6 1.2 1.2 6.2 x 13.0 7.6 x 16.0 6.2 x 17.5 7.6 x 20.5 0.007 8
6 4 7/1.04 7/0.85 0.8 0.6 1.2 1.2 6.8 x 15.0 8.2 x 17.5 6.8 x 19.5 8.2 x 22.5 0.006 6
10 4 7/1.35 7/0.85 0.9 0.6 1.2 1.2 8.0 x 17.0 9.4 x 20.0 8.0 x 22.5 9.4 x 26.0 0.005 9
16 6 7/1.70 7/1.04 1.0 0.6 1.2 1.4 9.2 x 20.0 11.0 x 23.0 9.6 x 27.5 11.0 x 31.5 0.005 3
25 6 7/2.14 7/1.04 1.2 0.6 1.4 - 11.0 x 24.0 13.0 x 27.0 - - 0.005 1
35 10 19/1.53 7/1.35 1.2 0.6 1.4 - 12.0 x 27.0 14.5 x 31.0 - - 0.004 3
มอก. 11–2531
ตารางที่ 12 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวนและเปลือก หลายแกน มีสายดิน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
มอก. 11–2531
(ขอ 4.1)
2.5 1.5 1/1.78 1/1.38 0.7 0.6 1.2 1.2 1.2 0.009 2
2.5 1.5 7/0.67 7/0.50 0.7 0.6 1.2 1.2 1.2 11.5 12.5 13.5 0.008 4
4 2.5 1/2.25 1/1.78 0.8 0.6 1.2 1.2 1.2 12.5 13.5 14.5 0.008 6
4 2.5 7/0.85 7/0.67 0.8 0.6 1.2 1.2 1.2 13.0 14.0 15.5 0.007 8
6 4 7/1.04 7/0.85 0.8 0.6 1.2 1.2 1.2 14.5 15.5 17.0 0.006 6
10 4 7/1.35 7/0.85 0.9 0.6 1.2 1.2 1.4 16.0 18.5 20.5 0.005 9
16 6 7/1.70 7/1.04 1.0 0.6 1.4 1.4 1.4 19.0 22.0 24.5 0.005 3
25 6 7/2.14 7/1.04 1.2 0.6 1.4 1.8 1.8 22.5 27.5 30.0 0.005 1
35 10 19/1.53 7/1.35 1.2 0.6 1.4 1.8 1.8 25.5 30.5 33.5 0.004 3
มอก. 11–2531
–15–
ตารางที่ 14 สายไฟฟาหมุ ดวยฉนวน เปลือกใน และเปลือกนอก หลายแกน มีสายดิน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 750 โวลต
มอก. 11–2531
(ขอ 4.1)
4 2.5 1/2.25 1/1.78 0.9 0.6 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 15.5 17.0 18.0 0.009 4
4 2.5 7/0.85 7/0.67 0.9 0.6 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 16.5 17.5 19.0 0.008 5
6 4 7/1.04 7/0.85 0.9 0.6 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 1.8 18.0 19.0 20.5 0.007 3
10 4 7/1.35 7/0.85 1.1 0.6 0.8 0.8 0.8 1.8 1.8 2.0 19.5 22.5 25.0 0.006 9
16 6 7/1.70 7/1.04 1.1 0.6 0.8 1.2 1.2 2.0 2.0 2.0 22.5 26.5 28.5 0.005 7
25 6 7/2.14 7/1.04 1.3 0.6 1.2 1.2 1.2 2.0 2.0 2.0 27.0 31.0 33.5 0.005 4
35 10 19/1.53 7/1.35 1.3 0.6 1.2 1.2 1.5 2.0 2.0 2.2 29.5 34.0 38.5 0.004 7
50 10 19/1.78 7/1.35 1.5 0.6 1.2 1.5 1.5 2.2 2.2 2.2 33.5 36.0 43.0 0.004 6
70 10 19/2.14 7/1.35 1.5 0.6 1.5 1.5 1.5 2.2 2.2 2.4 38.0 40.5 44.5 0.003 9
95 16 19/2.52 7/1.70 1.7 0.6 1.5 1.5 1.8 2.2 2.4 2.6 42.5 46.0 51.5 0.003 8
120 16 37/2.03 7/1.70 1.7 0.6 1.5 1.8 1.8 2.4 2.6 2.8 46.5 50.5 56.0 0.003 4
150 25 37/2.25 7/2.14 1.9 0.6 1.8 1.8 2.0 2.6 2.8 3.0 52.0 56.0 62.0 0.003 4
185 25 37/2.52 7/2.14 2.1 0.6 1.8 2.0 2.0 2.8 3.0 3.2 57.0 61.5 68.0 0.003 4
240 35 61/2.25 19/1.53 2.3 0.6 2.0 2.0 2.2 3.0 3.2 3.4 64.0 69.0 76.5 0.003 3
300 35 61/2.52 19/1.53 2.5 0.6 2.0 2.2 2.2 3.2 3.4 3.8 70.5 76.0 84.5 0.003 2
ตารางที่ 15 สายออนหมุ ดวยฉนวนและเปลือก หลายแกน มีสายดิน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 750 โวลต
(ขอ 4.1)
10 4 80/0.40 56/0.30 1.1 0.6 1.8 2.0 2.2 20.0 23.5 26.0 0.006 8
16 6 126/0.40 84/0.30 1.1 0.6 2.2 2.4 2.6 23.0 27.5 30.5 0.005 0
25 6 196/0.40 84/0.30 1.3 0.6 2.4 2.6 2.8 27.5 32.5 36.0 0.004 8
35 10 276/0.40 80/0.40 1.3 0.6 2.6 2.8 3.1 31.0 36.5 40.5 0.004 1
มอก. 11–2531
ตารางที่ 16 สายแบนคู มีสายดิน แรงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
มอก. 11–2531
(ขอ 4.1)
มอก. 11–2531
มอก. 11–2531
5. วัสดุและการทำ
5.1 ตัวนำ
5.1.1 ตัวนำตองทำดวยลวดทองแดงอบออน
5.1.2 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ทีต่ วั นำเปนเสนลวดเสนเดียว ตองไมนอ ยกวาคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 18
5.1.3 คาเฉลีย่ ของเสนผานศูนยกลางของเสนลวดในตัวนำตีเกลียวตองไมนอ ยกวาคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 18
5.1.4 อัตราสวนของการเวียนของตัวนำตีเกลียว ตองไมเกิน 20 และชัน้ ของเกลียวทีอ่ ยตู ดิ กันตองเวียนสวนกัน
เกลียวชัน้ นอกสุดควรเวียนซาย
5.1.5 จำนวนเสนลวดในตัวนำสำหรับสายไฟฟา และสายออน ตองเปนไปตามทีก่ ำหนดในตารางที่ 18 และตารางที่
19 ตามลำดับ
5.1.6 เสนผานศูนยกลางของเสนลวดในตัวนำสำหรับสายออน ตองไมเกินคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 19
การทดสอบใหทำโดยการตรวจพินจิ และขอ 10.1
5.2 ฉนวน
5.2.1 การหมุ ฉนวน ตองหมุ ใหแนบชิดตัวนำและตองทำใหปอกฉนวนออกไดงา ยโดยไมทำใหตวั นำชำรุด
การทดสอบใหทำโดยการตรวจพินจิ
5.2.2 ความหนาเฉลีย่ ของฉนวน ตัองไมนอ ยกวาคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17 ฉนวนทีจ่ ดุ ใดจุดหนึง่
อาจบางกวาทีก่ ำหนดได แตจะบางกวาไดไมเกิน 0.1 มิลลิเมตร บวกรอยละ 10 ของคาทีก่ ำหนด
ความหนาเฉลี่ยของฉนวนระหวางตัวนำของสายแบนคูตองไมนอยกวาผลรวมของความหนาของฉนวน
ของแกนทีอ่ ยตู ดิ กัน
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.2.1
5.3 การตีเกลียวแกน
อัตราสวนของการเวียนของแกนตองไมเกิน 20 และการตีเกลียวแกนควรเวียนซาย
การทดสอบใหทำโดยการวัด
5.4 เปลือก
ความหนาเฉลีย่ ของเปลือก เปลือกในและเปลือกนอก ตองไมนอ ยกวาคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่
17 เปลือกทีจ่ ดุ ใดจุดหนึง่ อาจบางกวาทีก่ ำหนดได แตจะบางกวาไดไมเกิน 0.1 มิลลิเมตร บวกรอยละ 15
ของคาทีก่ ำหนด
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.2.2
–20–
มอก. 11–2531
ตารางที่ 18 ตัวนำของสายไฟฟาแกนเดียวและหลายแกน
(ขอ 5.1)
–21–
มอก. 11–2531
ตารางที่ 19 ตัวนำของสายออนแกนเดียวและหลายแกน
(ขอ 5.1)
–22–
มอก. 11–2531
5.5 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา
5.5.1 เสนผานศูนยกลางเฉลีย่ ของสายไฟฟา ตองไมเกินคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17 ยกเวนสายไฟฟา
ทีม่ แี กนตัง้ แต 2 แกนขึน้ ไปและมีเปลือก อาจมากกวาคาทีก่ ำหนดไดแตจะมากกวาคาทีก่ ำหนดไดไมเกิน
รอยละ 5
5.5.2 ความแตกตางของเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟาทีว่ ดั ไดสงู สุดและต่ำสุดทีภ่ าคตัดขวางเดียวกัน ตองไม
เกินรอยละ 15 ของคาเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17 ยกเวนสาย
แบนและสายไฟฟาทีม่ เี สนผานศูนยกลางเกิน 15 มิลลิเมตร
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.2.3
6. คุณลักษณะทีต่ อ งการ
6.1 ความคงทนของเครือ่ งหมาย
เครือ่ งหมายทีส่ ายไฟฟาตองมีความคงทนและไมลบเลือนงาย
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.3
6.2 ฉนวนและเปลือก
6.2.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน
คามัธยฐานของความตานแรงดึง ตองไมนอ ยกวา 12.5 เมกะพาสคัลสำหรับสายไฟฟา และไมนอ ยกวา
10.0 เมกะพาสคัลสำหรับสายออน
คามัธยฐานของความยืด ตองไมนอ ยกวารอยละ 125 สำหรับสายไฟฟา และไมนอ ยกวารอยละ 150 สำหรับ
สายออน
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.4.1 และขอ 10.5.1 ตามลำดับ
6.2.2 ความตานแรงดึงและความยืดภายหลังเรงอายุใชงาน
คามัธยฐานของความตานแรงดึงและความยืด สำหรับสายไฟฟาและสายออน ใหเปนไปตามขอ 6.2.1
ความแตกตางระหวางคามัธยฐานภายหลังเรงอายุใชงานกับคามัธยฐานกอนเรงอายุใชงาน ตองไมเกินรอยละ
20 ของคามัธยฐานกอนเรงอายุใชงาน
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.4.2 และขอ 10.5.2 ตามลำดับ
6.2.3 การสูญเสียของมวล
เมือ่ ทดสอบฉนวนตามขอ 10.4.3 และเปลือกตามขอ 10.5.3 แลว การสูญเสียของมวลตองไมเกิน 2.0
มิลลิกรัมตอตารางเซนติเมตร
6.2.4 ความทนตอการช็อกดวยความรอน
เมือ่ ทดสอบฉนวนตามขอ 10.4.4 และเปลือกตามขอ 10.5.4 แลว ฉนวนและเปลือกตองไมแตกราน
6.2.5 การเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณ ุ หภูมสิ งู
เมือ่ ทดสอบฉนวนตามขอ 10.4.5 และเปลือกตามขอ 10.5.5 แลว คามัธยฐานของความลึกทีร่ อยกดตอง
ไมเกินรอยละ 50 ของความหนาเฉลีย่ ของชิน้ ทดสอบ เมือ่ วัดตามขอ 10.4.5.4 และขอ 10.5.5.4 ตาม
ลำดับ
–23–
มอก. 11–2531
6.3 สายไฟฟา
6.3.1 ความตานทานของตัวนำ
ความตานทานกระแสตรงสูงสุดของตัวนำที่ 20 องศาเซลเซียส ตองไมเกินคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 18 และ
ตารางที่ 19
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.6.1
6.3.2 ความทนทางไฟฟาของสายไฟฟา
เมือ่ ทดสอบตามขอ 10.6.2 แลว ฉนวนและ/หรือเปลือกของสายไฟฟาตองไมเสียสภาพฉับพลันหรือวาบไฟ
ตามผิว
6.3.3 ความทนทานไฟฟาของแกน
เมืด่ ทดสอบตามขอ 10.6.3 แลว ฉนวนของแกนตองไมเสียสภาพฉับพลันหรือวาบไฟตามผิว
6.3.4 ความตานทานของฉนวน
ความตานทานของฉนวนที่ 70 องศาเซลเซียส ตองไมนอ ยกวาคาทีก่ ำหนดในตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.6.4 ยกเวนสายดิน ไมตอ งทดสอบ
6.3.5 ความโคงงอของสายออน
เมือ่ ทดสอบตามขอ 10.6.5 โดยใหสว นเคลือ่ นที่ ค เคลือ่ นไปกลับ 15 000 ครัง้ (30 000 ครัง้ ถานับทัง้
2 ทาง) ในระหวางการทดสอบ กระแสไฟฟาในสายไฟฟาตองไมหยุดชะงัก หรือสายไฟฟาตองไมลดั วงจร
และภายหลังทดสอบตัวอยางตองทนการทดสอบความทนทางไฟฟาของสายไฟฟา ตามขอ 10.6.2 ไดดว ย
6.3.6 ความติดแนนระหวางแกนของสายแบนคู
แรงทีใ่ ชแยกแกนของสายแบนคอู อกจากกัน ตองมีคา ระหวาง 3 ถึง 30 นิวตัน
การทดสอบใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.6.6
6.3.7 ความตานทานการลุกไหม
เมืด่ ทดสอบตามขอ 10.6.7 แลว สวนทีไ่ หมตอ งไมแผขยายเขาไปในระยะ 50 มิลลิเมตรจากขอบดานลาง
ของทีจ่ บั ซึง่ ยึดชิน้ ทดสอบดานบน
7. การบรรจุ
7.1 ใหทำเปนหนวยบรรจุ ซึง่ อาจเปนลอ มวน ขด ฯลฯ สวนขนาดความยาวของสายไฟฟาในแตละหนวยบรรจุ ให
เปนไปตามขอตกลงระหวางผซู อื้ กับผขู าย
7.2 การบรรจุ ใหมสี งิ่ ปองกันสายไฟฟาไมใหเสียหายเนือ่ งจากการเคลือ่ นยายและขนสง ทัง้ นีใ้ หเปนไปตามขอตกลง
ระหวางผซู อื้ กับผขู าย
–24–
มอก. 11–2531
8. เครือ่ งหมายและฉลาก
8.1 ทีส่ ายไฟฟาทุกหนวยบรรจุ ทุกระยะหางไมเกิน 200 มิลลิเมตรสำหรับสายไฟฟาทีห่ มุ ดวยฉนวน และไมเกิน
500 มิลลิเมตรสำหรับสายไฟฟาทีม่ เี ปลือก อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครือ่ งหมายแจงรายละเอียดตอไปนี้
ใหเห็นไดงา ย ชัดเจน และไมลบเลือน
(1) ขอความ “พีวซี ี 70o C”
(2) ประเภท
(3) จำนวนแกนและพืน้ ทีห่ นาตัดระบุของตัวนำ
(4) หมายเลขตาราง (ตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17)
(5) ชือ่ ผทู ำหรือโรงงานทีท่ ำ หรือเครือ่ งหมายการคา
8.2 ทีห่ นวยบรรจุสายไฟฟาทุกหนวย อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครือ่ งหมายแจงรายละเอียดตอไปนีใ้ หเห็น
ไดงา ย ชัดเจน และไมลบเลือน
(1) ขอความ “พีวซี ี 70o C”
(2) ประเภท
(3) จำนวนแกนและพืน้ ทีห่ นาตัดระบุของตัวนำ
(4) หมายเลขตาราง (ตารางที่ 1 ถึงตารางที่ 17)
(5) ความยาว เปนเมตร
(6) น้ำหนักสุทธิ เปนกิโลกรัม ในกรณีเปนลอใหระบุน้ำหนักรวมดวย
(7) เดือนและปทที่ ำ
(8) ในกรณีทหี่ นวยบรรจุเปนลอ ใหมลี กู ศรแสดงทิศทางการกลิง้ ลอ และตำแหนงปลายสาย
(9) ชือ่ ผทู ำหรือโรงงานทีท่ ำ หรือเครือ่ งหมายการคา
8.3 ในกรณีทใี่ ชภาษาตางประเทศ ตองมีความหมายตรงกับภาษาไทยทีก่ ำหนดไวขา งตน
8.4 สายไฟฟาทีม่ แี กนตัง้ แต 2 แกนขึน้ ไป แตละแกนใหใชสขี องฉนวนตางกัน ในแกนเดียวกันใหใชสเี หมือนกันตลอด
ยกเวนตามทีร่ ะบุในขอ 8.6 ขอ 8.7 และขอ 8.8
8.5 สีของฉนวนทีใ่ ชแสดงแกนของสายไฟฟา มีดงั นี้
(1) สายไฟฟา 2 แกน : สีเทาออน และดำ
(2) สายไฟฟา 3 แกน : สีเทาออน ดำ และแดง
(3) สายไฟฟา 4 แกน : สีเทาออน ดำ แดง และน้ำเงิน
การกำหนดสีของแกนในขอนี้ ไมรวมถึงแกนซึง่ ทำหนาทีเ่ ปนสายดิน
8.6 สีของฉนวนทีใ่ ชแสดงแกนซึง่ ทำหนาทีเ่ ปนสายดิน ใหใชสเี ขียวแถบสีเหลือง การสลับสีเขียวกับสีเหลืองนัน้ ควร
ใชสใี ดสีหนึง่ อยางนอยรอยละ 30 แตไมเกินรอยละ 70 ของพืน้ ผิวของแกน อีกสีหนึง่ ใหใชพนื้ ทีส่ ว นทีเ่ หลือ
8.7 สีของฉนวนของสายแบนคู และสายแกนตีเกลียวจำนวน 2 แกน ถาเปนสีเดียวกันจะเปนสีใดก็ได แตตอ งมีแถบ
หรือไหมสีขาวหรือสีเทาออนแสดงไวทแี่ กนหนึง่ แถบนัน้ ตองตอเนือ่ งกันหรืออาจคัน่ ดวยเครือ่ งหมายตามขอ
8.1 ก็ได ถาฉนวนเปนสีขาวหรือสีเทาออนแถบหรือไหมตองเปนสีดำ
–25–
มอก. 11–2531
9. การชักตัวอยางและเกณฑตดั สิน
9.1 รนุ ในทีน่ ี้ หมายถึง สายไฟฟาประเภทและตารางเดียวกัน พืน้ ทีห่ นาตัดระบุของตัวนำ จำนวนและเสนผาน
ศูนยกลางของเสนลวดในตัวนำ และจำนวนแกนอยางเดียวกัน ทีท่ ำในคราวเดียวโดยตอเนือ่ ง หรือสงมอบหรือซือ้
ขายในระยะเวลาเดียวกัน
9.2 การชักตัวอยางและเกณฑตดั สิน ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางทีก่ ำหนดตอไปนี้ หรืออาจใชแผนการชัก
ตัวอยางอืน่ ทีเ่ ทียบเทากันทางวิชาการกับแผนทีก่ ำหนดไว
9.2.1 การชักตัวอยาง
ใหชกั ตัวอยางโดยวิธสี มุ จากรนุ เดียวกัน จำนวน 30 เมตร จากหนวยบรรจุในแตละรนุ
9.2.2 เกณฑตดั สิน
ตัวอยางตองเปนไปตามขอ 4. ขอ 5. ขอ 6. และขอ 8. ทุกรายการ จึงจะถือวาสายไฟฟารนุ นัน้ เปนไปตาม
มาตรฐานผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมนี้
10. การทดสอบ
10.1 ขนาดและจำนวนเสนลวดในตัวนำ
10.1.1 เครื่องมือ
ไมโครมิเตอร ทีว่ ดั ไดละเอียดถึง 0.01 มิลลิเมตร
10.1.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ตัดตัวอยางสายไฟฟาจากตัวอยางตามขอ 9.2.1 ทีส่ ว นปลายทัง้ 2 ขาง และสวนกลางอยางละชิน้ เปนชิน้
ทดสอบยาวอยางนอยชิน้ ละ 200 มิลลิเมตร
10.1.3 วิธที ดสอบ
10.1.3.1 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ทีต่ วั นำเปนเสนลวดเสนเดียว
วัดเสนผานศูนยกลางของเสนลวดทีจ่ ดุ ใดจุดหนึง่ ดวยไมโครมิเตอร 2 ครัง้ ในแนวตัง้ ฉากกัน แลวหา
คาเฉลีย่
10.1.3.2 เสนผานศูนยกลางของเสนลวดในตัวนำตีเกลียว
วัดและหาคาเฉลีย่ ของเสนผานศูนยกลางของเสนลวดแตละเสนเชนเดียวกับขอ 10.1.3.1 หลังจาก
นัน้ หาคาเฉลีย่ ของเสนลวดทัง้ หมดในตัวนำตีเกลียวนัน้
10.1.3.3 เสนผานศูนยกลางของเสนลวดในตัวนำสำหรับสายออน ในกรณีทจี่ ำนวนเสนลวดในตัวนำไมเกิน 50
เสน ใหวดั เสนผานศูนยกลางของเสนลวดทุกเสน ในกรณีทจี่ ำนวนเสนลวดในตัวนำเกิน 50 เสน ใหวดั
เสนผานศูนยกลางของเสนลวด 50 เสน
–26–
มอก. 11–2531
–27–
มอก. 11–2531
รูปที่ 1 การวัดความหนาของฉนวนและเปลือก
(ขอ 10.2.1.3 ขอ 10.2.2.3 ขอ 10.4.3.3 และขอ 10.5.5.3)
–28–
มอก. 11–2531
10.2.1.4 การรายงานผล
ใหคำนวณคาเฉลีย่ จาก 18 คา ซึง่ ไดจากชิน้ ทดสอบ 3 ชิน้ ใน 1 แกน โดยคิดทศนิยม 2 ตำแหนง
แลว ปดเศษเหลือทศนิยม 1 ตำแหนง คาทีไ่ ดคอื คาเฉลีย่ ของความหนาฉนวน ในการคำนวณ ถา
ทศนิยมตำแหนงทีส่ องเปน 5 หรือมากกวา ใหปด ทศนิยมตำแหนงทีห่ นึง่ ใหมคี า ถัดขึน้ ไป ถาทศนิยม
ตำแหนงทีส่ องนอยกวา 5 ใหปด ทิง้ คาต่ำสุดทีไ่ ดจาก 18 คา ใหถอื เปนความหนาของฉนวน ณ จุดทีบ่ าง
ทีส่ ดุ
ในกรณีสายแบนคู ใหรายงานคาความหนาของฉนวน ณ จุดบางทีส่ ดุ และคาความหนาเฉลีย่ ของฉนวน
ระหวางตัวนำดวย
การทดสอบนี้ อาจทำรวมกับการวัดความหนาของฉนวนซึง่ กำหนดในขอ 6.2.1 และขอ 6.2.2
หมายเหตุ ความหนาของฉนวนทีว่ ดั ได อาจนำไปใชคำนวณตามขอ 10.4.1
10.2.2 ความหนาของเปลือก
10.2.2.1 เครื่องมือ
เชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.2.1.1
10.2.2.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใชตวั อยางสายไฟฟา 3 แหง แตละแหงหางกันอยางนอย 1 เมตร ถอดแกนหรือวัสดุอนื่ (ถามี) ทัง้
ภายในและภายนอกเปลือกออกจากตัวอยางโดยไมใหเปลือกทีจ่ ะทดสอบเปนรอยหรือชำรุดใชอปุ กรณ
ทีเ่ หมาะสม เชน มีดบางคม หรือใบมีดโกน ตัดเปลือกเปนแผนบางตามระนาบซึง่ ตัง้ ฉากกับแนวของ
สายไฟฟา เพือ่ ทำเปนชิน้ ทดสอบ ถาการทำเครือ่ งหมายบนเปลือก เปนเหตุใหความหนาของเปลือก
ตรงสวนนัน้ ลดลง ใหใชเปลือกตรงทีม่ เี ครือ่ งหมายนัน้ เปนชิน้ ทดสอบ
10.2.2.3 วิธที ดสอบ
วัดความหนาของชิน้ ทดสอบ โดยวางระนาบรอยตัดตัง้ ฉากกับแนวของการมอง ดังนี้
(1) ถารูปขอบในของชิน้ ทดสอบเปนวงกลม ใหวดั ความหนา 6 ครัง้ ทีร่ ะยะตามแนวเสนรอบวง
เทา ๆ กัน
(2) ถาผิวภายในซึง่ สวนใหญมลี กั ษณะเปนวงกลม ไมสม่ำเสมอหรือไมเรียบ ใหวดั ความหนา 6 ครัง้
ในตำแหนงทีเ่ ปลือกบางทีส่ ดุ โดยปรับเสนในแนวดิง่ ของเครือ่ งมือดังแสดงในรูปที่ 1 ง.
(3) ถารูปขอบในของชิน้ ทดสอบไมเปนวงกลม ใหวดั ความหนาจำนวนครัง้ ตามความเหมาะสม แต
ไมเกิน 6 ครัง้ ตรงเปลือกทีบ่ างทีส่ ดุ เชน ทีด่ า นลางของรองซึง่ เกิดจากแกน ดังแสดงในรูป
ที่ 1 จ.
ในการวัดความหนาเปลือกขางตน การวัดครัง้ แรกใหวดั ตรงตำแหนงทีเ่ ปลือกบางทีส่ ดุ
10.2.2.4 การรายงานผล
การคำนวณคาเฉลีย่ ซึง่ ไดจากการวัดชิน้ ทดสอบทัง้ 3 ชิน้ ใหคดิ ทศนิยม 2 ตำแหนง แลวปดเศษโดย
อาศัยหลักการปดเศษตามขอ 10.2.1.4 คาทีไ่ ดคอื คาเฉลีย่ ของความหนาเปลือก
คาต่ำสุดทีไ่ ดจากการวัดชิน้ ทดสอบทัง้ 3 ชิน้ ใหถอื เปนความหนาของเปลือก ณ จุดทีบ่ างทีส่ ดุ
การทดสอบนีอ้ าจทำรวมกับการวัดความหนาของเปลือก ซึง่ กำหนดในขอ 6.2.1 และขอ 6.2.2
หมายเหตุ ความหนาของเปลือกทีว่ ดั ได อาจนำไปใชในการคำนวณตามขอ 10.5.1
–29–
มอก. 11–2531
10.2.3 เสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา
10.2.3.1 เครื่องมือ
(1) ในกรณีเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ไมเกิน 15 มิลลิเมตร ใหเปนไปตามขอ 10.2.1.1
10.2.3.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใหเปนไปตามขอ 10.2.1.2 หรือขอ 10.2.2.2
10.2.3.3 วิธที ดสอบ
(1) ในกรณีเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ไมเกิน 15 มิลลิเมตร ใหวดั เสนผานศูนยกลางจาก
ชิน้ ทดสอบชิน้ เดียวกับทีใ่ ชในขอ 10.2.1.3 และขอ 10.2.2.3 โดยใหวดั 2 ครัง้ ในแนวตัง้ ฉาก
ซึง่ กันและกัน
(2) ในกรณีเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา เกิน 15 มิลลิเมตร ยกเวนสายแบน ใหวดั เสนรอบวง
ของสายไฟฟาละเอียดถึง 0.1 มิลลิเมตร
(3) ในกรณีสายแบนและสายแบนคู ใหใชไมโครมิเตอร เครือ่ งฉาย หรือเครือ่ งมือทีค่ ลายกัน
10.2.3.4 การรายงานผล
(1) ในกรณีเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา ไมเกิน 15 มิลลิเมตร คาเฉลีย่ ของ 6 คาทีว่ ดั ไดคอื
คาเฉลีย่ ของเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา
(2) ในกรณีเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา เกิน 15 มิลลิเมตร เสนผานศูนยกลางทีค่ ำนวณจาก
การเฉลีย่ 3 คาทีว่ ดั ได คือคาเฉลีย่ ของเสนผานศูนยกลางของสายไฟฟา
(3) ในกรณีสายแบนและสายแบนคู คาเฉลีย่ ของ 3 คาทีว่ ดั ได คือคาเฉลีย่ ของเสนผานศูนยกลางของ
สายไฟฟา
10.3 ความคงทนของเครือ่ งหมาย
ใชผา ทีช่ มุ น้ำถูเครือ่ งหมายทีส่ ายไฟฟาเบา ๆ 10 ครัง้ แลวตรวจพินจิ เครือ่ งหมายตองยังคงติดแนนและเห็น
ไดชดั เจน
10.4 ฉนวน
10.4.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน
10.4.1.1 เครื่องมือ
(1) กลองจุลทรรศน หรือเครือ่ งวัดทีเ่ ทียบเทาทีม่ แี รงกดสัมผัสไมเกิน 7 นิวตันตอตารางเซนติเมตร
(2) เครือ่ งทดสอบแรงดึงทีม่ อี ตั ราการดึง 250 ± 50 มิลลิเมตรตอนาที
10.4.1.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใชตวั อยางทุกแกน แตละแกนตัดเปนชิน้ ทดสอบ 5 ชิน้ มีรปู รางตามทีก่ ำหนดในขอ (1) หรือขอ
(2) (อีก 5 ชิน้ สำหรับการทดสอบภายหลังเรงอายุใชงาน โดยตัดจากบริเวณทีอ่ ยตู ดิ กัน การทดสอบ
ความตานแรงดึงกอนเรงอายุใชงานและภายหลังเรงอายุใชงานใหทำอยางตอเนือ่ งกันทันที) ถาเปน
สายแบนคไู มตอ งแยกแกนออกจากกัน หากตัวอยางชำรุดซึง่ เกิดจากความเสียหายทางกล ไมใหทำ
เปนชิน้ ทดสอบ
–30–
มอก. 11–2531
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 2 ชิน้ ทดสอบรูปดัมบเบลล
(ขอ 10.4.1.2 ขอ 10.4.1.5 และขอ 10.4.3.3)
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 3 ชิน้ ทดสอบรูปดัมบเบลลเล็ก
(ขอ 10.4.1.2 ขอ 10.4.1.5 และขอ 10.4.3.3)
–31–
มอก. 11–2531
–32–
มอก. 11–2531
–33–
มอก. 11–2531
–35–
มอก. 11–2531
10.4.3.5 การรายงานผล
ใหรายงานผลเปนคามัธยฐาน ของคาทีไ่ ดจากการหาอัตราสวนคาแตกตางระหวางมวลทีช่ งั่ ไดของชิน้
ทดสอบแตละชิน้ ตอพืน้ ทีผ่ วิ A
10.4.4 ความทนตอการช็อกดวยความรอน
10.4.4.1 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ตัดแกนใหมคี วามยาวทีเ่ หมาะสมจากตัวอยางทดสอบ 2 แหง แตละแหงหางกันอยางนอย 1 เมตร
ถามีสงิ่ หมุ ภายนอกแกนใหถอดออก แลวนำไปทำชิน้ ทดสอบ ดังนี้
(1) แกนทีม่ เี สนผานศูนยกลางไมเกิน 12.5 มิลลิเมตร ใหใชแกนเปนชิน้ ทดสอบ
(2) แกนทีม่ เี สนผานศูนยกลางเกิน 12.5 มิลลิเมตร ใหผา ฉนวนตามแนวแกนของสายไฟฟาทำเปน
แผนมีความกวางไมนอ ยกวา 1.5 เทาของความหนาแตไมนอ ยกวา 4 มิลลิเมตร
10.4.4.2 วิธที ดสอบ
พันชิน้ ทดสอบแตละชิน้ บนแมนเดรล ใหแนนเปนวงชิดกันและยึดปลายชิน้ ทดสอบใหอยกู บั ที่ ทีอ่ ณ
ุ หภูมิ
หอง เสนผานศูนยกลางของแมนเดรลและจำนวนรอบทีพ่ นั ให เปนดังนี้
(1) ชิน้ ทดสอบตามขอ 10.4.4.1(1) ใหเปนไปตามตารางที่ 20 สำหรับสายแบนคใู หถอื วามิติ
แกนสัน้ เปนเสนผานศูนยกลางของชิน้ ทดสอบ และในการพันชิน้ ทดสอบใหแกนสัน้ ตัง้ ฉากกับ
แกนแมนเดรล
ตารางที่ 20 เสนผานศูนยกลางของแมนเดรลและจำนวนรอบ
(ขอ 10.4.4.2(1) และขอ 10.5.4.2(1))
เสนผานศูนยกลาง เสนผานศูนยกลาง
ของชิ้นทดสอบ ของแมนเดรล จํานวนรอบ
มิลลิเมตร มิลลิเมตร
ไมเกิน 2.5 5 6
เกิน 2.5 ถึง 4.5 9 6
เกิน 4.5 ถึง 6.5 13 6
เกิน 6.5 ถึง 9.5 19 4
เกิน 9.5 ถึง 12.5 40 2
–36–
มอก. 11–2531
ตารางที่ 21 เสนผานศูนยกลางของแมนเดรลและจำนวนรอบ
(ขอ 10.4.4.2(2) และขอ 10.5.4.2(2)
ความหนาของชิ้นทดสอบ เสนผานศูนยกลาง
ของแมนเดรล จํานวนรอบ
มิลลิเมตร มิลลิเมตร
ไมเกิน 1 2
เกิน 1 ถึง 2 4
เกิน 2 ถึง 3 6 6
เกิน 3 ถึง 4 8
เกิน 4 ถึง 5 10
หมายเหตุ การวัดความหนาของชิ้นทดสอบ ใหใชแคลลิเปอรสหรือเครื่องวัดอยางอื่นที่
เหมาะสม
ุ หภูมิ 150 ± 2 องศาเซลเซียส เปนเวลา
นำชิน้ ทดสอบซึง่ พันอยบู นแมนเดรล ไปไวในตอู บทีม่ อี ณ
1 ชั่วโมง หลังจากนั้นนำชิ้นทดสอบทั้งที่ยังอยูบนแมนเดรลมาปลอยใหเย็นที่อุณหภูมิหอง
แลวตรวจพินจิ ชิน้ ทดสอบตองไมแตกราน
10.4.5 การเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณ ุ หภูมสิ งู
10.4.5.1 เครื่องมือ
เครือ่ งทดสอบดังแสดงในรูปที่ 4 ประกอบดวยแผนโลหะสีเ่ หลีย่ มผืนผาลักษณะคลายใบมีด ขอบหนา
0.70 ± 0.01 มิลลิเมตร ซึง่ ใชกดลงบนชิน้ ทดสอบ
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 4 เครือ่ งทดสอบการเปลีย่ นรูปขณะมีแรงกดทีอ่ ณ
ุ หภูมสิ งู
(ขอ 10.4.5 และขอ 10.5.5.3)
–37–
มอก. 11–2531
–38–
มอก. 11–2531
รูปที่ 5 การวัดรอยกด
(ขอ 10.4.5.4)
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 6 การวัดรอยกดสำหรับชิน้ ทดสอบทีม่ เี สนผานศูนยกลางภายนอกไมเกิน 6 มิลลิเมตร
(ขอ 10.4.5.4)
–39–
มอก. 11–2531
10.4.5.5 การรายงานผล
ใหรายงานผลคามัธยฐานของความลึก ทีร่ อยกดของชิน้ ทดสอบทัง้ 3 ชิน้ เปนรอยละของความหนา
เฉลีย่ ของชิน้ ทดสอบทีว่ ดั ในขอ 10.4.5.3
10.5 เปลือก
10.5.1 ความตานแรงดึงและความยืดกอนเรงอายุใชงาน
10.5.1.1 เครื่องมือ
เชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.1.1
10.5.1.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ตัดตัวอยางเปนชิน้ ทดสอบ 5 ชิน้ มีรปู รางเชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.1.2 (อีก 5 ชิน้ สำหรับ
การทดสอบภายหลังเรงอายุใชงาน โดยตัดจากบริเวณทีอ่ ยตู ดิ กัน การทดสอบความตานแรงดึงกอน
เรงอายุใชงานและภายหลังเรงอายุใชงาน ใหทำอยางตอเนือ่ งกันทันที) หากตัวอยางชำรุดซึง่ เกิดจาก
ความเสียหายทางกล ไมใหทำเปนชิน้ ทดสอบ
ถาเปลือกมีสนั ซึง่ เกิดจากแกนภายใน ใหผา เปลือกตามแนวสัน แลวขัดหรือตัดผลเนือ่ งจากสันนัน้ ให
เรียบ ในการทำชิน้ ทดสอบรูปทอ ใหถอดสวนตาง ๆ ทีอ่ ยภู ายในเปลือกออกใหหมด เชน แกน วัสดุ
เสริม และสิง่ หอหมุ ภายใน
10.5.1.3 การหาพืน้ ทีห่ นาตัดของชิน้ ทดสอบ
ใหปฏิบตั เิ ชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.1.3 แตการวัดความหนาของเปลือกและเสนผานศูนยกลาง
ของชิน้ ทดสอบตามวิธี ก. ใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.2.2 และขอ 10.2.3.3 ตามลำดับ สำหรับการวัดความ
หนาแนนตามวิธี ข. ใหใชชนิ้ ตัวอยางเพิม่ เติมตางหากจากตัวอยางเดียวกัน สำหรับชิน้ ทดสอบรูปทอ
ถาเปลือกมีสนั ใหใชวธิ ี ข. เทานัน้
10.5.1.4 การปรับภาวะของชิน้ ทดสอบ
ใหปฏิบตั ติ ามขอ 10.4.1.4
10.5.1.5 วิธที ดสอบ
ใหปฏิบตั เิ ชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.1.5
10.5.1.6 การรายงานผล
ใหปฏิบตั เิ ชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.1.6
10.5.2 ความตานแรงดึงและความยืดภายหลังเรงอายุใชงาน
ใหปฏิบตั เิ ชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.2
10.5.3 การสูญเสียของมวล
10.5.3.1 เครื่องมือ
เชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.3.1
10.5.3.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ถอดแกนหรือวัสดุอนื่ (ถามี) ทัง้ ภายในและภายนอกเปลือกออกจากชิน้ ตัวอยาง โดยไมใหเปลือกเปน
รอยหรือชำรุด แลวทำเปนชิน้ ทดสอบเชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.4.3.2
10.5.3.3 การคำนวณพืน้ ทีส่ ว นระเหย
–40–
มอก. 11–2531
–41–
มอก. 11–2531
–42–
มอก. 11–2531
10.6 สายไฟฟา
10.6.1 ความตานทานของตัวนำ
วัดความตานทานของตัวนำแตละแกนจากตัวอยางสายไฟฟาทีม่ คี วามยาวอยางนอย 1 เมตร และใหคำนวณ
ความตานทานของตัวนำตอ 1 กิโลเมตร ทีอ่ ณ
ุ หภูมิ 20 องศาเซลเซียส จากสูตร
254.5 1 000
R20 = Rt x
234.5 + t L
เมื่อ R20 คือ ความตานทานของตัวนำ ทีอ่ ณ ุ หภูมิ 20 องศาเซลเซียส เปนโอหมตอกิโลเมตร
Rt คือ ความตานทานของสายไฟฟายาว L เมตร ทีอ่ ณ ุ หภูมิ t เปนโอหม
t คือ อุณหภูมขิ องตัวอยางสายไฟฟาขณะทีว่ ดั เปนองศาเซลเซียส
L คือ ความยาวของตัวอยางสายไฟฟา เปนเมตร (มิใชความยาวของแตละแกนหรือเสนลวด)
10.6.2 ความทนทางไฟฟาของสายไฟฟา
10.6.2.1 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใชตวั อยางสายไฟฟาเปนชิน้ ทดสอบ 1 ชิน้ ยาวอยางนอย 10 เมตร
10.6.2.2 วิธที ดสอบ
แชชนิ้ ทดสอบในน้ำทีอ่ ณ ุ หภูมิ 20 ± 5 องศาเซลเซียส เปนเวลาอยางนอย 1 ชัว่ โมง โดยใหปลายชิน้
ทดสอบทัง้ 2 ขางโผลพน ผิวน้ำขึน้ มาประมาณขางละ 250 มิลลิเมตร จายแรงดันไฟฟากระแสสลับ
ความถี่ 50 แฮรตซ ระหวางตัวนำแตละแกนกับตัวนำทีเ่ หลือทัง้ หมดซึง่ ตอเขาดวยกัน ระหวางตัวนำ
แตละแกนกับน้ำ และระหวางตัวนำทัง้ หมดซึง่ ตอเขาดวยกันกับน้ำ แรงดันไฟฟาทดสอบมีคา ดังนี้
2 000 โวลต สำหรับสายไฟฟาทีม่ แี รงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 300 โวลต
2 500 โวลต สำหรับสายไฟฟาทีม่ แี รงดันไฟฟาทีก่ ำหนด 750 โวลต
1 500 โวลต สำหรับสายดิน
คงคาแรงดันไฟฟาทดสอบไวเปนเวลา 5 นาที ระหวางทดสอบสายไฟฟาตองไมเสียสภาพพลันหรือวาบ
ไฟตามผิว
10.6.3 ความทนทางไฟฟาของแกน
10.6.3.1 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ตัดตัวอยางสายไฟฟาใหมคี วามยาวประมาณ 5 เมตร ปอกเปลือก สิง่ หมุ หรือวัสดุเสริมออกโดยไม
ทำใหแกนเสียหาย
ในกรณีสายแบนคู ใหผา ระหวางแกน แลวใชมอื แยกแกนออกจากกันยาวประมาณ 2 เมตร
10.6.3.2 วิธที ดสอบ
ใหปฏิบตั เิ ชนเดียวกับทีก่ ำหนดในขอ 10.6.2.2 แตจา ยแรงดันไฟฟากระแสสลับระหวางตัวนำกับน้ำ
ระหวางทดสอบแกนตองไมเสียสภาพฉับพลันหรือวาบไฟตามผิว
10.6.4 ความตานทานของฉนวน
10.6.4.1 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใชแกนเปนชิน้ ทดสอบยาวประมาณ 5 เมตร จากชิน้ ทดสอบทีผ่ า นการทดสอบตามขอ 10.6.3 หาก
เปนไปไมไดใหใชตามขอ 10.6.2
–43–
มอก. 11–2531
–44–
มอก. 11–2531
ตารางที่ 22 น้ำหนักทดสอบและเสนผานศูนยกลางของรอก
(ขอ 10.6.5.3)
ชนิดของสายออน น้ําหนักทดสอบ เสนผานศูนยกลางของรอก
กิโลกรัม มิลลิเมตร
1. สายแบนคูและสายออน 1.0 60
2. สายออนมีเปลือกที่มีพื้นที่หนาตัดระบุ
- ไมเกิน 1 ตารางมิลลิเมตร 1.0 80
- 1.5 และ 2.5 ตารางมิลลิเมตร 1.5 120
ในการทดสอบสายออนกลมใหใชรอกทีม่ รี อ งครึง่ วงกลมและในการทดสอบสายแบนคใู หใชรอกทีม่ ี
รองแบน ตรึงทีจ่ บั ง ติดกับสายไฟฟา ดังแสดงในรูปที่ 7 เพือ่ ใหแรงดึงเกิดจากตมุ น้ำหนักทีอ่ ยตู รง
ขามกับทิศทางการเคลือ่ นทีเ่ ทานัน้
จายกระแสไฟฟาประมาณ 1 แอมแปรตอ ตารางมิลลิเมตร ใหกบั ตัวนำแตละเสน
ในกรณีสายออน 2 แกน และสายออน 3 แกนมีเปลือกใหใชแรงดันไฟฟากระแสสลับ 220 โวลต
ในกรณีสายออนชนิดอืน่ ทีม่ ี 3 แกนขึน้ ไป ใหใชแรงดันไฟฟากระแสสลับ 3 เฟส 380 โวลต ปอนเขา
กับแกนทัง้ 3 ถามีแกนทีเ่ กินจากการที่ 3 ใหตอ เขากับสายกลาง
10.6.6 ความติดแนนระหวางแกนของสายแบนคู
10.6.6.1 เครื่องมือ
เครือ่ งทดสอบความตานแรงดึงทีม่ อี ตั ราการดึงประมาณ 50 มิลลิเมตรตอวินาที
10.6.6.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ใชสายแบนคเู ปนชิน้ ทดสอบ 1 ชิน้ ยาวพอประมาณ
10.6.6.3 วิธที ดสอบ
ผาชิน้ ทดสอบระหวางแกน แลวแยกแกนออกจากกันใหมรี ะยะพอทีจ่ ะใหเครือ่ งทดสอบ จับปลายที่
แยกจากกันไดใชแรงดึงทดสอบจนขาดออกจากกัน บันทึกคาแรงดึงทีใ่ ช
10.6.7 ความตานทานการลุกไหม
10.6.7.1 เครื่องมือ
(1) ตะเกียงกาซ
ใหใชตะเกียงกาซซึง่ สามารถปรับกาซใหเปลวไฟสูงประมาณ 175 มิลลิเมตร และใหเปลวไฟ
รูปกรวยสีน้ำเงินสูงประมาณ 55 มิลลิเมตร และมีคุณลักษณะตามขอ 10.7.6.2 ตัวอยาง
ตะเกียงกาซทีเ่ หมาะสมแสดงไวในรูปที่ 8
–45–
มอก. 11–2531
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 8 ตัวอยางตะเกียงกาซ (ภาคตัด)
(ขอ 10.6.7.1(1))
–46–
มอก. 11–2531
รูปที่ 9 การจัดวางตะเกียงกาซ
(ขอ 10.6.7.1(1))
10.6.7.2 การตรวจสอบการทำงานของตะเกียง
วางตะเกียงโดยใหแกนของตะเกียงอยใู นแนวดิง่ ใชลวดทองแดงเปลือยทีม่ เี สนผานศูนยกลาง 0.7
± 0.025 มิลลิเมตร และมีความยาวพนทีจ่ บ ั ไมนอ ยกวา 100 มิลลิเมตร ปลายอีกขางหนึง่ แหยเขาไป
ในเปลวไฟ ตามแนวระนาบ ทีร่ ะยะเหนือสวนบนของเปลวไฟรูปกรวยสีน้ำเงิน 10 มิลลิเมตร จนปลาย
ลวดอยเู หนือขอบตะเกียงดานทีไ่ กลจากทีจ่ บั ลวด เวลาทีท่ ำใหลวดหลอมตองไมเกิน 6 วินาที และไม
นอยกวา 4 วินาที
–47–
มอก. 11–2531
–48–
มอก. 11–2531
หนวยเปนมิลลิเมตร
รูปที่ 10 การจัดวางชิน้ ทดสอบในทีก่ ำบัง
(ขอ 10.6.7.4)
–49–
มอก. 11–2531
ภาคผนวก ก.
การคำนวณความตานทานของฉนวน
(ขอ 4.1)
–50–
มอก. 11–2531
ภาคผนวก ข.
การคำนวณหาความหนาแนนโดยวิธพี กิ โนมิเตอร
(ขอ 10.4.1.3)
ข.1 เครื่องมือ
ข.1.1 เครือ่ งชัง่ ทีช่ งั่ ไดละเอียดถึง 0.1 มิลลิกรัม
ข.1.2 ทีจ่ บั ยึดพิกโนมิเตอร
ข.1.3 พิกโนมิเตอรทมี่ คี วามจุ 50 ลูกบาศกเซนติเมตร
ข.1.4 อางของเหลวทีค่ วบคุมอุณหภูมไิ ด
ข.2 การเตรียมชิน้ ทดสอบ
ตัดตัวอยางฉนวนหรือเปลือกเปนชิน้ เล็กเพือ่ ทำเปนชิน้ ทดสอบมีมวลไมนอ ยกวา 1 กรัม แตไมเกิน 5 กรัม
ถาฉนวนหรือเปลือกเปนรูปทอใหผา ตามยาวเปน 2 ซีกหรือมากกวา เพือ่ ปองกันการเกิดฟองอากาศภายใน
ข.3 การปรับภาวะของชิน้ ทดสอบ
เก็บชิน้ ทดสอบไวทอี่ ณ ุ หภูมโิ ดยรอบ 23 ± 2 องศาเซลเซียส
ข.4 วิธที ดสอบ
ทำความสะอาดพิกโนมิเตอร ปลอยใหแหงแลวชัง่ ใสชนิ้ ทดสอบปริมาณทีเ่ หมาะสมลงในพิกโนมิเตอรแลวชัง่
เทแอลกอฮอลบริสทุ ธิร์ อ ยละ 96 ลงในพิกโนมิเตอรใหทว มชิน้ ทดสอบและไลอากาศออกจากชิน้ ทดสอบโดย
อาจทำใหพิกโนมิเตอรเปนสูญญากาศดวยการใสไวในเดซิกเคเตอร นำพิกโนมิเตอรออกจากเดซิกเคเตอร
เติมแอลกอฮอลลงในพิกโนมิเตอรจนเต็ม แลวนำไปแชในอางของเหลวโดยทำใหอณ ุ หภูมขิ องแอลกอฮอลมคี า
23 ± 0.5 องศาเซลเซียส นำพิกโนมิเตอรขนึ้ จากอางของเหลว เช็ดใหแหง แลวชัง่ ทำความสะอาดพิกโนมิเตอร
แลวใสแอลกอฮอลจนเต็ม ไลอากาศออกแลวชัง่
ข.5 วิธคี ำนวณ
ความหนาแนนที่ 23 องศาเซลเซียส m x 0.798 8
=
กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร m1 - m2
เมื่อ m คือ มวลของชิน้ ทดสอบ เปนกรัม
m1 คือ มวลของแอลกอฮอลบรรจุเต็มพิกโนมิเตอร เปนกรัม
m2 คือ มวลของแอลกอฮอลบรรจุเต็มพิกโนมิเตอร เมือ่ มีชนิ้ ทดสอบบรรจุอยดู ว ย เปนกรัม
0.798 8 คือ ความหนาแนนของแอลกอฮอลบริสทุ ธิ์ รอยละ 96 ที่ 23 องศาเซลเซียส เปนกรัม
ตอลูกบาศกเซนติเมตร
–51–