Finalreport 2074075110201940230 PM

बार्षिक प्रतिवेदन
२०७४/७५
नेपाल सरकार
अर्थ मन्त्रालय
आन्त्तररक राजस्व ववभाग

लावजम्पाट, काठमाडौं
भूतिका
आतथिक वषि २०७४÷०७५ को राजस्व नीतिका उद्देश्यिध्ये राजस्व पररचालनिा दीगो वृर्िदर हातिल गरी िं घीय र्वत्त
प्रणालीलाई िुदृढ िुल्याउने गरी राजस्व प्रणालीिा िुधार गने र्वषयलाई प्रिुख प्राथतिकिािा राखखएको छ । राजस्व
िं कलनको वैकखल्पक कायि योजना कायािन्वयन, कर प्रशािनको च ुस्ि िथा करदािािैत्री िेवा प्रवाह, कायि फर्छ्यौटिा
शीघ्रिा, कर िं कलन गनि िर्कने नयां क्षेत्रको पर्हचान गरी र्वभागले कायि िम्पादन गरे कोले िोर्कएको राजस्व िं कलन
िथा कायििूलक लक्ष्यहरु पूरा गनि िक्षि भएको छ । आ.व. २०७४÷०७५ िा िम्पादन गररएका कायिहरुको ितिक्षा
गररएको वार्षिक प्रगति प्रतिवेदन प्रस्िुि गनि पाउं दा िलाई खुिी लागेको छ । र्वभागका चार वटा िहाशाखा अन्िगिि
रहेका र्वतभन्न शाखाहरुले िम्पादन गरे का िुख्य िुख्य कायिहरु िथा िािहि कायािलयहरुले िम्पादन गरे का कायििूलक
पररिुचकको लक्ष्य िथा प्रगति र राजस्व िं कलनको लक्ष्य िथा प्रगतिलाई ििेटेर प्रस्िुि प्रतिवेदन ियार भएको छ ।
आन्िररक राजस्व र्वभागले अन्िरािर्िय स्िरिा प्रतिपादन एवं अवलम्वन गररएका कर िम्बन्धी नयााँ तििान्िलाई िूक्ष्ि
रुपिा अध्ययन, र्वश्लेषण गरी कर कानूनिा िििािर्यक िुधार गनि िूचना प्रर्वतधको प्रयोग र करदािा खशक्षािा जोड
ददं दै करदािािैत्री कर प्रशािनको िाध्यिबाट आन्िररक राजस्व पररचालन बढाउनेिफि र्वभागले कायि गदै आएको छ
। आतथिक वषि २०७४/७५ िा आन्िररक राजस्व र्वभागको राजस्व िं कलनको लक्ष्य रु २ खवि ९९ अवि ९१ करोड
रहेकोिा रु २ खवि ९८ अवि ६५ करोड राजस्व िं कलन भएको छ । शीषिकगि राजस्व िं कलनको अवस्थालाई हेदाि
िू.अ.कर, अन्िःशुल्क र व्याजकरको िं कलन वार्षिक लक्ष्यभन्दा बढी भएको छ भने अन्य शीषिकहरुिा राजस्व
लक्ष्यभन्दा केही कि िं कलन भएको छ । आतथिक वषिको वीचिा वहालकर स्थानीय िहले िं कलन गने व्यवस्थाले
पतन िं कलनिा किी हुन गएको हो । यद्यर्प ििग्र राजस्व अिुली हेदाि गि वषिभन्दा कररव १६ प्रतिशि वढी राजस्व
अिुली भएको अवस्था छ । आगािी ददनिा कूल राजस्विा आन्िररक राजस्वको योगदान बढाई कर प्रणालीलाई
िवल र प्रभावकारी बनाउन र्वभागले करदािा खशक्षालाई अतभयानको रुपिा िं चालन गने, बजार अनुगिनलाई प्रभावकारी
र नतिजािुखी बनाउने, िूचना प्रर्वतधको प्रयोगिा व्यापकिा ल्याउने, प्रदशिन प्रभावी अनुिन्धान र कर परीक्षणिा जोड
ददने, िानव स्रोिको ज्ञान, क्षििा, िीप र्वकाि गनि िघन रुपिा िातलि िं चालन गने रणनीति िय गरे को छ । र्वभागले
करदािाको स्वेखछछक कर िहभातगिाको िाध्यिवाट राजस्व िं कलनको लक्ष्य हातिल गने गरी आफ्ना गतिर्वतध केखन्िि
गनेछ । यिका लातग र्वभागले बार्षिक व्यविार्यक कायियोजना स्वीकृि गरी र्वभाग र अन्िगििका कायािलयहरुले
कायािन्वयनिा ल्याइिकेका छन् ।कर िहभातगिा अतभवृर्ि गनिका लातग करदािा िेवा, खशक्षा, िूचना िम्प्रेषणका
र्ियाकलाप बढी भन्दा बढी िं ञ्चालन गररनेछन् ।
र्वभागको कायिगि िथा राजस्व िं कलनको लक्ष्य प्राति िथा कर प्रणालीको िुदृढीकरणका िन्दभििा अथि िन्त्रालयबाट
प्राि िागिदशिन, कर पररवारका िदस्यहरुको तिर्हनेि र र्ियाखशलिा एवं करदािा लगायि िरोकारवाला र्वतभन्न
िरकारी, तनजी, गैर िरकारी तनकाय, िं घ िं स्था, व्यखि िथा र्वदे शी दािृ तनकायहरुबाट भएको िहयोगका लातग कृिज्ञिा
प्रकट गनि चाहन्छु । यो वार्षिक प्रतिवेदन ियार गनि िहयोग गनुह
ि न
ु े र्वभागका उपिहातनदे शक श्री यज्ञ प्रिाद ढुं गेल,
र्वभागका ित्कातलन तनदे शक श्री नारायण प्रिाद भण्डारी र शाखा अतधकृि श्री खशवहरी न्यौपाने लगायि िम्पूणि
कििचारीहरुलाई धन्यवाद ददन चाहन्छु । अन्ििा, प्रतिवेदनिा दे खखएका किी किजोरी िुधार गदै आगािी ददनिा
यिलाई अझ बढी गुणस्िरयुि बनाउन िवै पक्षबाट उखचि पृष्ठपोषणको अपेक्षा गरे को छु ।
२०७५ ितिर १
र्वष्णुप्रिाद नेपाल
िहातनदे शक
ववषय सूची
कायिकारी िारांश 1
१. िािान्य जानकारी 7
१.१ पररचय 7
१.२ र्वभागको िोच, गन्िव्य, लक्ष्य, रणनीति, िूल्य िान्यिा र प्रतिबििा 9
१.३ आन्िररक राजस्व र्वभागको िं गठनात्िक िं रचना र जनशखि व्यवस्थापन 11
१.४ र्वगिको कर प्रशािन िुधारको ििीक्षा 12
१.५ आन्िररक राजस्व र्वभागको प्रतिवििा पत्र, २०७५ 21
२. आतथिक वषि २०७४।७५ को ििर्िगि उपलब्धी 25
ाँ राजस्व पररचालनको अनुपाि

२.१ कूल गाहिस््य उत्पादनिग 26
ाँ िूल्य अतभबृर्ि कर, आयकर र अन्िःशुल्क पररचालनको अवस्था

२.२ कूल गाहिस््य उत्पादनिग 27
२.३ राजस्वको िं रचनागि योगदान 28
2.4 कूल राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 28
2.5 कर राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29
२.६ पञ्चवषीय रणनीतिक िथा तत्रवषीय िुधार योजनाको ििीक्षा 30
२.७ शाखागि र्वश्लेषण 30
२.७.१ करदािा िेवा शाखा 30
२.७.२ कर परीक्षण व्यवस्थापन शाखा 34
२.७.३ अनुिन्धान िथा र्वकाि शाखा 37
२.७.४ िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन िहाशाखा 39
२.७.५ योजना िथा िानव िं शाधन र्वकाि शाखा 40
२.७.६ अनुगिन िथा िूल्यांकन शाखा 41
२.७.७ वेरुजु शाखा 43
२.७.८ अन्िःशुल्क शाखा 45
२.७.९ अन्िरार्िय कर शाखा 46
२.७.१० कर र्फिाि शाखा 47
२.७.११ प्रशािकीय पुनरावलोकन शाखा 49

२.७.१२ बक्यौिा शाखा 50
२.७.१३ कर परीक्षण पुनरावलोकन शाखा 51
२.७.१४ नीति र्वश्लेषण शाखा 52
२.७.१५ आतथिक प्रशािन शाखा 53
२.८ काठिाडौं घोषणापत्र २०७४ को प्रगति ितिक्षा 55
३. आन्िररक राजस्व िं कलनको ििर्िगि र्वश्लेषण 59
३.१ कुल आन्िररक राजस्व िं कलनिा शीषिकगि अिुलीको अं श 60
३.२ र्वगि आठ वषिको राजस्व िं कलनको अवस्था 61
३.३ िूल्य अतभवृर्ि कर आन्िररक र पैठारी िं कलन अनुपाि 62
३.४ शीषिकगि िूल्य अतभवृर्ि कर िं कलन (आन्िररक िफि) 63
३.५ िूल्य अतभवृर्ि करको िं रचनात्िक अवस्था 64
३.६ शीषिकगि आयकर िं कलनको िं रचना 65
३.७ आ.व. २०७४/०७५ को आयकर िं कलनको िं रचनागि अवस्था 66
३.८ अन्िःशुल्कको िं रचनात्िक अवस्था 67
३.९ आ.व. २०७४/७५को अन्िःशुल्क िफिको िं कलन िं रचना 68
३.१० आ.व. २०७४/७५ को राजस्व िं कलनको कायािलयगि अवस्था 69
३.११ उपत्यका तभत्रका करदािा िेवा कायािलय (हाल आन्िररक राजस्व कायािलय)को राजस्व िं कलनको
अवस्था 72
३.१२ िािाखजक िुरक्षा कर 73
३.१३ उपत्यकातभत्रका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्विा योगदान 74
३,१४ उपत्यका तभत्रका ठू ला करदािा, आन्िररक राजस्व कायािलयहरु र िार्वकका करदािा िेवा
कायािलयको राजस्विायोगदान 75
३.१५ उपत्यकातभत्रका ठू ला करदािा कायािलय, आन्िररक राजस्व कायािलय र िार्वकका करदािा िेवा
कायािलयको र उपत्यका वार्हरका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्व िं कलन िं रचना 75
३.१६ आकखस्िक लाभकर 76
३.१७ र्वतभन्न क्षेत्रको आयकरिा योगदान 76
ाँ ीगि लाभकर
३.१८ पूज 77
tflnsfx?sf] ;"rL
िातलका १ कूल गाहिस््य उत्पादनिा राजस्व पररचालनको अनुपाि 26
िातलका २ कूल गाहिस््य उत्पादनिा िू.अ.कर, आयकर र अन्िःशुल्कको अनुपाि 27
िातलका 3 राजस्वको िं रचनात्िक योगदान 28
िातलका 4 शीषिक गि राजस्व िं कलनको बनोट 28
िातलका 5 कूल राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29
िातलका 6 कूल कर राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29
िातलका ७ िूल्य अतभवृर्ि करको र्ववरणको िं रचनात्िक अवस्था 33
िातलका ८ आ.व. २०७3/७४ को राजस्व लक्ष्य र प्रगति 59
िातलका ९ आ.व. २०७2/७३ को शीषिकगि राजस्व िं कलन 60
िातलका १० र्वगि ८ वषिको राजस्व िं कलनको अवस्था 61
िातलका ११ िूल्य अतभवृर्ि करको आन्िररक र पैठारीको अवस्था 62
िातलका १२ िूल्य अतभवृर्ि करको आन्िररक र पैठारी िं कलन अनुपाि 63
िातलका १३ िूल्य अतभवृर्ि करको शीषिकगि िं कलन 64
िातलका १४ िूल्य अतभवृर्ि करको िं रचनात्िक अवस्था 65
िातलका १५ आयकरको शीषिकगि िं कलन 65
िातलका १६ आ.व. २०७३÷७४ को आयकरको शीषिकगि िं कलन 66
िातलका १७ अन्िः शुल्कको शीषिकगि िं कलन 67
िातलका १८ आ.व. २०७३÷७४ को अन्िःशुल्कको िं कलन िं रचना 68
िातलका १९ ठू ला करदािा कायािलयको राजस्व लक्ष्य र िं कलन 69
िातलका २० कायािलयगि राजस्व लक्ष्य र िं कलन 70
िातलका २१उपत्यकातभत्रका करदािा िेवा कायािलयको राजस्व लक्ष्य र िं कलन 72
िातलका २२ िािाखजक िुरक्षा कर िं कलन 73
िातलका २३ उपत्यका तभत्रका आन्िररक राजस्व कायािलयको राजस्व िं कलनिा योगदान 74
िातलका २४ उपत्यका तभत्रका ठू ला करदािा कायािलय, आन्िररक राजस्व कायािलय र करदािा िेवा 75
कायािलयको राजस्विा योगदान
िातलका २५ उपत्यकातभत्रका कायािलय र उपत्यका वार्हरका कायािलयको राजस्व िं कलनिा योगदान 75
िातलका २६ आकखस्िक लाभकर 76
िातलका २७ र्वतभन्न क्षेत्रको आयकरिा योगदान 77
िातलका २८ पूंजीगि लाभकर 78

lrqx¿sf] ;"rL
खचत्र १ कूल गाहिस््य उत्पादनिाँग राजस्व पररचालनको अनुपाि 26
खचत्र २ कूल गाहिस््य उत्पादनिाँग िू.अ. कर आयकर र अन्िःशुल्क कर राजस्व 27
पररचालनको अवस्था
खचत्र ३ कूल राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29
खचत्र ४ कुल कर राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 30
खचत्र ५ आन्िररक राजस्वको ििर्िगि र्वश्लेषण 60
खचत्र ६ आ.व. २०७४÷७५ को शीषिकगि राजस्व योगदान 61
खचत्र ७ र्वगि आठ वषिको राजस्व िं कलन 61
खचत्र ८ शीषिकगि िू.अ.कर िं कलनको प्रगति र्वश्लेषण 64
खचत्र ९ िूल्यअतभवृर्ि करको िं रचनात्िक अवस्था 65
खचत्र १० शीषिकगि आयकर िं कलन 66
खचत्र ११ आ.व. २०७३÷७४ िा आयकरको क्षेत्रगि राजस्व िं कलन 66
खचत्र १२ अन्िःशुल्किफिको राजस्व िं कलन प्रवृखत्त 68
खचत्र १३ आ.व. २०७३÷७४ िा अन्िःशुल्क िं कलन िं रचना 68
खचत्र १४ ठू ला करदािा कायािलयको लक्ष्य र िं कलन 69
खचत्र १५ आ.व. २०७३÷७४ को राजस्व िं कलनको कायािलयगि अवस्था 71
खचत्र १६ उपत्यका तभत्रका करदािा िेवा कायािलयको राजस्व िं कलनको अवस्था 73
खचत्र १७ िािाखजक िुरक्षा कर 74
खचत्र १८ उपत्यकातभत्रका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्विा योगदान 74
खचत्र १९ उपत्यकातभत्रका र उपत्यका बार्हरका कायािलयको राजस्व िं कलनिा योगदान 75
खचत्र २० आकखस्िक लाभकर 76
खचत्र २१ र्वतभन्न क्षेत्रको आयकरिा योगदानको प्रवृखत्त 78
खचत्र २२ पूंजीगि लाभकर 79
cg';"rLx¿
अनुिूची १ आयकर, िूल्य अतभवृर्ि कर, व्यखिगि स्थायी ले खा नं. दिािको अवस्था 79
अनुिूची २ आ.व. २०७३÷७४ िम्ि िूल्य अतभवृर्ि कर दिािको अवस्था 81
अनुिूची ३ आ.व. २०७३÷७४ िा आयकर दिाि 83
अनुिूची ४ आ.व. २०७३÷७४ को िं कलन उपलखव्ध ८5
अनुिूची ५ आन्िररक राजस्व र्वभाग िािहि कायािलयहरुको िं गठनात्िक िातलका ८7
अनुिूची ६ र्वभाग अन्िगििका कायािलयहरुको टे तलफोन फ्याक्ि 88

;+s]t ;"rL
आ.व. आतथिक वषि
आ.रा.र्व. आन्िररक राजस्व र्वभाग
आ.रा.का. आन्िररक राजस्व कायािलय
उ.ि.न.पा. उपिहानगरपातलका
क.िे.का. करदािा िेवा कायािलय
का.ि.पा. काठिाण्डौं िहानगरपातलका
गा.पा गाऊाँपातलका
चा.ए. चाटिडि एकाउण्टे ण्ट
ठू .क.का. ठू ला करदािा कायािलय
प्रा.तल. प्राइभेट तलतिटे ड
ि.ले .तन.का. िहाले खा तनयन्त्रक कायािलय
िू.अ.कर िूल्य अतभवृर्ि कर
रा.प.प्र. राजपत्रांर्कि प्रथि श्रे णी
रा.प.दि. राजपत्रांर्कि दििीय श्रे णी
रा.प.िृ. राजपत्रांर्कि िृिीय श्रे णी
रा.प.अ. राजपत्र अनं र्कि
रु. रूपैयााँ
शा.अ. शाखा अतधकृि
AA Amended Assessment
ABBS Any Branch Banking System
ASYCUDA Automated System for Customs Data and Management
DTAA Double Taxation Avoidance Agreement
EASy Excise Automation System
ECR Electronic Cash Register
EIMS e-Internal Monitoring System
e-PAN electronic- Permanent Account Number
e-TDS electronic- Tax Deducted at Source
FY Fiscal Year
GDP Gross Domestic Product
GIZ German Institute for International Co-operation
IT Income Tax
MA Management Assessment
NF Non - Filer
OECD Orgnization for Economic Cooperation and Development
PAN Permant Account Number
PDCR Posted Data Change Request
RAS Revenue Accounting System
RD Return Detail
SMS Short Massage Service
TPS Taxpayer Service
VAT Value Added Tax
कायिकारी िारांश
नेपालिा कर प्रणाली व्यवखस्थि गने प्रयािको थालनी भएको छ दशक भइिकेको छ भने स्वयंकर तनधािरणको
तििान्ििा आधाररि आधुतनक कर प्रणालीको प्रारम्भ भएको कररव दुई दशक भन्दा बढी भइिकेको छ ।
ु िा ििृर्ि र िुशािन कायि गने उद्देश्यले कर प्रणालीिा िियानुकूल िुधार ल्याई कर प्रणालीिा र्वतभन्न
िुलक
नीतिगि, प्रकृयागि, िं रचनागि र व्यवस्थापकीय एवं व्यवहारगि िुधारका प्रयािहरु गररदै आइएको छ ।
िरकारले तलएको ििृि नेपाल िुखी नेपालीको पररकल्पना पुरा गनि आन्िररक स्रोिको अतधकिि पररचालन
गनि, र्वश्वव्यापीकरणको बदोदो लहर िथा प्रभावले ल्याएका च ुनौिीहरु िािना गनि िक्ने गरी कर क्षििा
र्वकाि र र्वस्िार गनुप
ि ने आवश्यकिा छ ।
िार्वकको कर र्वभाग र िूल्य अतभबृर्ि कर र्वभागलाई एकीकृि गरी २०५८ िाल बैशाख २ गिे आन्िररक
राजस्व र्वभागको गठन भएको हो । कानुनी पूवािधारका रुपिा िूल्य अतभवृर्ि कर ऐन, 205२, आयकर
ऐन, २०५८, अन्िःशुल्क ऐन, २०५८ र िी ऐन अन्िगिि तनयिावली कायािन्वयनिा रहेका छन् । आन्िररक
राजस्व र्वभाग अन्िगिि हाल ठू ला करदािा कायािलय १, िध्यिस्िरीय करदािा कायािलय १, आन्िररक राजस्व
कायािलय ३८ र करदािा िेवा कायािलय १९ गरी जम्िा ५९ वटा कायािलयबाट आन्िररक राजस्वको प्रशािन
भइरहेको छ ।
तनष्पक्ष, िुवोध्य र र्वश्वव्यापी िुलनायोग्य करनीति िजुि

ि ा, स्वयं घोषणािा आधाररि करप्रणाली, कायि
र्वखशिीकरणिा आधाररि िं गठनात्िक व्यवस्था, करदािाको आवश्यकिािा आधाररि चेिनािूलक करदािा
खशक्षा, िूचना प्रर्वतधिा आधाररि करदािािेवा, वैज्ञातनक प्रक्षेपणिा आधाररि कर राजस्वको लक्ष्य तनधािरण,िूचना,
प्रिाण र अन्वेषणिा आधाररि कर च ुहावट िथा अनुिन्धान, जोखखि िूचकांकिा आधाररि कर लेखापरीक्षण,
कारोवारिा आधाररि करदािाको वगीकरण, पेशागि दक्षिािा आधाररि करप्रशािन, न्यार्यक तििान्ििा
आधाररि कर तनधािरण र पुनरावलोकन प्रणालीको अवलम्वन गने आन्िररक राजस्व र्वभागका प्रिुख िान्यिाहरु
ु को र्हि अनुकूल बनाउाँदै रार्िय र अन्िरािर्िय
रहेका छन् ।िाथै र्वश्व अथििन्त्र र रार्िय अथििन्त्रलाई िुलक
क्षेत्रिा नेपालको कराधार वृर्ि र िं रक्षण गने गरी कर प्रणालीिा िुधार िर्हि कर प्रशािन िञ्चालन गने
उद्देश्य तलइएको छ ।
आ.व २०७४÷०७५ िा भएका िूख्य िूख्य प्रगतिलाई िखक्षििा दे हायनुिार उल्ले ख गररएको छः
➢ आतथिक वषि २०७४÷०७५ िा आन्िररक राजस्व र्वभागको राजस्वको लक्ष्य २ खवि ९९ अबि ९१
करोड ३७ लाख ४५ हजार रहे कोिा अिुली २ खवि ९८ अबि ६५ करोड २३ लाख २५ हजार
भई लक्ष्यको िुलनािा ९९.५८ प्रतिशि प्रगति भएको छ । अिुली वृर्िदर आतथिक वषि २०७३।७४
को िुलनािा १६ प्रतिशि रहे को छ ।
बार्षिक प्रतिवेदन २०७४/७५ करः समद्भ

ृ नेपाल, सुखी नेपालीको भर 1
➢ िूल्य अतभवृर्ि करः रु २ खवि १५ अबि ९६ करोड लक्ष्य भएकोिा रु २ खवि ०६ अवि ७८ करोड
िं कलन भएको छ । िो िध्ये पैठारीिफि १ खवि ४२ अवि ११ करोड लक्ष्य रहेकोिा रु १ खवि
३६ अबि ४४ करोड िं कलन भएकोिा िूल्य अतभवृर्ि कर र्फिाि रु ५ अवि ८८ करोड भइ बााँकी
रु १ खवि ३० अवि ५६ करोड र आन्िररक िफि ७३ अवि ८५ करोड लक्ष्य रहेकोिा रु ७६ अबि
२१ करोड अिुल भएको छ । आन्िररक िफि लक्ष्यको िुलनािा १०३ प्रतिशि प्रगति भएको छ।
➢ आयकरः रु १ खवि ७६ अबि १९ करोड लक्ष्य रहेकोिा रु १ खवि ५९ अबि ८९ करोड िं कलन
भइ लक्ष्यको िुलनािा ९५.६३ प्रतिशि प्रगति भएको छ ।
➢ अन्िःशुल्कः रु १ खवि २ अबि ८८ करोड लक्ष्य रहेकोिा रु १ खवि २ अबि ५५ करोड िं कलन
भएको छ । अन्िःशुल्कको पैठारी िफि ४६ अवि २८ करोड लक्ष्य रहेकोिा ४२ अबि ७ करोड र
आन्िररक िफि रु ५६ अवि ६० करोड लक्ष्य रहेकोिा रु. ६० अबि ४७ करोड अिुली भएको छ।
आन्िररक िफि लक्ष्यको िुलनािा १०७ प्रतिशि प्रगति भएको दे खखन्छ ।
➢ करदािाका कर िथा आय र्ववरण िम्बन्धी ि्यांकहरू प्रशोधन गरी िूचना प्रणालीिा भण्डारण गने,
प्रशोतधि हुन निकेका र्ववरण र राजस्व जोखखि रहेका करदािा एवं र्ववरणको पर्हचान गरी कर
परीक्षण िथा अनुिन्धानको लातग करदािाको िूची ियार गने कायििम्पादन गररएका छन् । कर
प्रणालीको प्रभावकारी कायािन्वयनको लातग करदािा र जनिािाँग अन्िर्ििया गने र करदािाका िूचनाको
ददगो व्यवस्थापन गने कायि ििेि िम्पन्न भएका छन् ।
➢ आ.व. २०७३/०७४ िा िू.अ.करिा ३० प्रतिशि Non filer छ र आयकर िफि ४४ प्रतिशि Non-
filer रहेको छ ।
➢ आतथिक वषि २०७४/०७५ िा आन्िररक राजस्व र्वभागले आफू िािहिका कििचारीहरुलाई स्वदे श
िथा र्वदे शको र्वतभन्न िातलिहरु प्रदान गरे को छ । जिबाट २०० भन्दा बढी कििचारीहरु लाभाखम्वि
भएका छन् ।
➢ OECD िथा अन्य अन्िरािर्िय िं स्थाहरुिारा करि“ग िम्बखन्धि र्वतभन्न िातलि कायिििहरु अर्िया,
टकी, चीन, कोररया, हं गेरी र भारि लगायिका दे शहरुिा िञ्चातलि र्वभाग िथा अन्िगििका अतधकृिहरुले
िातलि प्राि गरे का छन् ।
➢ आन्िररक राजस्व र्वभाग र अन्िगिि कायािलयको जम्िा ४० अबि ६० करोड ६५ लाख ३३ हजार
राजस्व, र्वतनयोजन र धरौटी िफिको कूल बेरुजु रहेकोिा यि आतथिक वषििा १५ अबि ५२ करोड
५८ लाख ९६ हजार बेरुजु फछयौट भएको छ । उि बेरुजु फछयौट कूल बेरुजुको ३८.२
प्रतिशि हुन आउाँछ ।

➢ आ.व. २०७४/०७५ िा िू.अ.कर िफि रू. ८ अबि ६७ करोड ६० लाख र आयकर िफि ७ अवि
२४ करोड २० लाख गरी कुल जम्िा १५ अबि ९१ करोड ८० लाख बक्यौिा घट्न गएको छ ।
 आतथिक वषि 2074/75 िा जम्िा 196071 स्थायी लेखा नम्बर प्रदान गररएकोिा व्यविार्यक
स्थायी लेखा नम्वर (B-PAN) 116097 प्रदान गरी यि आतथिक वषििम्ि जम्िा 1036246
करदािाले व्यविार्यक स्थायी लेखा नम्वर प्राि गरे का छन् भने आतथिक वषि 2074/75 िा
व्यखिगि स्थायी ले खा नम्वर (PPAN) 79903 प्रदान गरी यि आ.व िम्ििा जम्िा 766191
करदािाले व्यखिगि स्थायी ले खा नम्वर प्राि गरे का छन् ।
 आतथिक वषि 2074/75 िा िू.अ.करिफि 20939 करदािा दिाि गरी यि आतथिक वषििम्ि
203928 करदािाहरु िू.अ.करिा दिाि भएका छन् ।
 आतथिक वषि 2074/75 िा अन्िःशुल्किफि 59147 करदािालाई अन्िःशुल्क इजाजिपत्र प्रदान

िथा नवीकरण गररएको छ ।
 आ.व. 2074/75 िा 833 करदािाको पूणि कर परीक्षण िम्पन्न भएको छ । यिबाट आयकरिफि
रु. 18 अवि 09 करोड, िू.अ.करिफि 1 अवि 38 करोड र अन्िःशुल्किफि 43 लाख कर तनधािरण
ु ा िाथै रु 12 अवि 22 करोड नोक्िानी घटे को दे खखन्छ ।
हुनक

भाग– १
िािान्य जानकारी

१. िािान्य जानकारी
१.१ पररचय
ु को र्वत्त नीतिको प्रिुख उपकरण कर राजस्व अन्िगिि आन्िररक राजस्व पररचालनको िहत्वपूणि स्थान
िूलक
रहन्छ । उि आन्िररक राजस्व पररचालनिा िक्षििा र प्रभावकारीिा ल्याउने उद्देश्यले 2058 िाल वैशाख
२ गिे िार्वकको राजस्व प्रशािनलाई पुनिं रचना गरी आन्िररक राजस्व र्वभागको गठन भएको हो । यि
र्वभागले िूलिः आयकर, िूल्य अतभवृर्ि कर र अन्िःशुल्कको प्रशािन गदै आएको छ । यि र्वभाग अन्िगिि
दे शभर १ ठू ला करदािा कायािलय, १ िध्यिस्िरीय करदािा कायािलय, ३८ आन्िररक राजस्व कायािलय र
१९ वटा करदािा िेवा कायािलयहरु िं चातलि छन् । आन्िररक राजस्व र्वभाग र अन्िगििका कायािलयहरु
कायििूलक िं गठन िं रचनािा आधाररि छन् ।
ाँ ी, प्रर्वतध र श्रिको बदोदो प्रवाहले

विििान र्वश्व अथििन्त्रको िं रचना आतथिक अन्ितनिभरि िािा आधाररि छ । पूज
र्वश्वव्यापीकरणका च ुनौिी बर्ढरहेका छन । यि पररप्रेक्ष्यिा िुलक
ु को कराधारको िं रक्षण गनि र राजस्विा
दीगो वृर्ि ल्याउन कर प्रणालीिा नीतिगि र िं रचनागि िुधारका प्रयाि शुरु भए ।
नेपालिा २०५८ िालिा आयकरको आधुतनक कानुनी िं रचना र प्रणाली स्थापना भएको हो । आयकर
प्रणालीलाई र्वश्वव्यापी रुपिा प्रतिस्पधी र िुलनायोग्य बनाउन, कराधारलाई फरार्कलो र दीगो बनाउन र्वगिका
अिल अभ्याि र कानुनी प्रबन्धलाई व्यवखस्थि गदै २०५८ िाल चैत्र १८ गिे आयकर ऐनको लागू गररएको
तथयो । यि ऐनले आय आजिन गने जुनिुकै व्यखि वा तनकायलाई पतन करको दायरिा ल्याउने, व्यविाय,
रोजगारी र लगानीका क्षेत्रिा करारोपण गने िथा स्वयं कर तनधािरण प्रणालीिा आधाररि कर लगाउने कानुनी
व्यवस्था गरे को छ । आयकरिफि आधुतनक िं रचना र प्रणाली स्थार्पि गरी हालिम्ि ई-फाइतलं ग, ई-र्टतडएि,
इ-पान र इ-पेिेन्ट िम्िका िुधार गदै तडखजटल प्रणालीिा आधाररि बनाउने कायि अगातड बढे का छन् ।
वस्िु िथा िेवािा लाग्ने र्वतभन्न करहरु जस्िै ः तबिी कर, होटल कर, ठे क्का कर र िनोरञ्जन करलाई प्रतिस्थापन
गदै लेखािा आधाररि अत्याधुतनक, लखचलो र पारदशी करको रुपिा िूल्य अतभवृर्ि कर लागू भएको दुई
दशक पूरा भैिकेको छ । यो कर िूल्य अतभवृर्ि कर ऐन, २०५२ जारी भई २०५४ िाल िागि १ गिेदेखख
कायािन्वयनिा आएको हो । यिको कायािन्वयन पश्चाि नेपालिा आन्िररक राजस्वको दायरा फरार्कलो भएको
छ । कर िं रचनािा उल्लेखनीय वृर्ि भएको छ । बजारिा तबलबीजक जारी गने प्रवृखत्तिा अझै िुधारको
अपेक्षा गररएिापतन कारोवारको पारदखशििा र लेखांकनिा िुधार दे खखन थालेको छ । कर र करारोपणको
आधारशीला र राजस्वको प्रिुख स्रोिका रुपिा िूल्य अतभवृर्ि कर रहेको छ ।
त्यिै गरी, िदभट्टी र ठे क्कािा आधाररि थोक करका रुपिा रहेको अन्िःशुल्क ििेि आन्िररक राजस्व र्वभागको
ाँ ै आएको छ ।
तनयिनिा भौतिक तनयन्त्रण प्रणाली िथा स्वयि् तनष्कािन प्रणालीिा आधाररि भई प्रशािन हुद
एकािफि स्वास््य , वािावरण र िािाखजक रुपिा अिर पाने तनखश्चि प्रकृतिका वस्िुिा उछच अन्िःशुल्कको

दर लगाई तनयन्त्रण गने नीति रहेको छ भने अकोिफि नेपाल र्वश्व व्यापार िं गठनको िदस्य भएपश्चाि
भन्िारको प्रतिस्थापनको रुपिा प्रिुख राजस्वको स्रोिका रुपिा यिको दायरा बढाउाँदै लतगएको अवस्था छ।
अन्िःशुल्क ििेि आन्िररक राजस्व पररचालनको िहत्वपूणि र्हस्िा बनेको छ । अन्िःशुल्कलाई आधुतनक र
व्यवहाररक बनाउन पुरानो ऐनलाई पररिाजिन र प्रतिस्थापन गरी २०५८ िालिा अन्िःशुल्क ऐन जारी भयो।
ाँ ै आएको छ ।
हाल कायििूलक व्यवस्था अनुिार यिको प्रशािन हुद
आन्िररक राजस्व प्रणाली िुधार गररएका र्वतभन्न प्रयािका वावजुद अझै पतन आय आजिन गने थुप्रै व्यखिहरुलाई
करको दायरािा ल्याउन थप प्रयाि जरुरी छ । करदािाहरुलाई आफ्नो कर तनधािरण िही ढं गले गनि िक्ने
गरी िशखिकरण गने र कर तिनुि नागररकको कििव्य हो भन्ने धारणा जगाई उत्प्रेररि गने वािावरण र
व्यवस्थापकीय दक्षिाको र्वकाि गनुप
ि ने आवश्यकिा दे खखएको छ । कायािलयको कायि िं रचना र कायि
प्रणालीलाई कायििैत्री र करदािािैत्री बनाउन थातलएको छ । यद्यर्प थप िुधार र र्वकािका लातग अझ
योजनावि रुपिा कायि गनि आवश्यक छ । करदािालाई िुलभ, िहज र स्िरीय िेवा ित्काल प्रदान गनि
र्वकाि र र्वस्िार गररएको र्वद्युिीय प्रणालीको भरपदो, र्वश्विनीय र िुरखक्षि िेवाको िुतनखश्चििाको लातग थप
प्रयाि गनुप
ि ने दे खखन्छ । कर प्रशािन र करदािा बीचको प्रत्यक्ष िम्पकि घटाउन र करिहभातगिा लागि
िथा ििय न्यूनीकरण गनि र्वद्युिीय प्रणालीको प्रयोगिा र्वभाग अग्रस्थानिा छ । िथार्प यिको ददगोपना र
र्वश्विनीयिा बढाउन नव प्रवििनिर्हिको थप िुधार गदै जानु पने दे खखन्छ । र्वद्युिीय कर प्रशािनको उपयोग
र र्वस्िार िाँगिाँगै यिको िं रक्षणिा थप ध्यान केन्िीि गनुप
ि ने आवश्यकिा पतन छ ।
कर तिनुि नागररकको कििव्य हो भने कर िम्बन्धी िूचना र जानकारी जनस्िरिा पुयािउनु कर प्रशािनको
दार्यत्व हो । कर तिरी िभ्य नागररकको पररचय ददन र ििृि नेपाल बनाउन आि करदािा र नागररकिा
जागरण बढाउनुपदिछ । कर नीतििजुि
ि ा गदाि ििानिा, स्वछछिा, िटस्थिा, िरलिा, तनखश्चििा, कर भुिानीिा
िहजिा ल्याउन ििय िापेक्ष िुधार िर्हिको कानुन, प्रर्िया र र्वतधलाई आत्ििाि गररएको हुन्छ । िरकारले
आदशि कर प्रणालीलाई अवलम्बन गदै करदािा र आि नागररकको स्वैखछछक िहभातगिा बढाउने, करारोपणिा
न्यूनिि करको अन्िराल ल्याउने, कर िं कलन लागििा किी गनि, अथििन्त्रको दक्षिा बढाउन िघाउने र
ि दिछ । त्यिै गरी, आफूले
यिरी िं कलन गररएको राजस्वको उपयोग जनिाको र्हििा खचि गने गरी कायि गनुप
ु को र्वत्त
तिरे को करको िदुपयोग भयो भएन तनगरानी गरौं भन्ने धारणा करदािािा जागृि गराउन िकेिा िुलक
िं रचनालाई अनुकूल बनाउदै ििर्िगि आतथिक स्थार्यत्व कायि गराउने ददशािा नेपालको कर प्रणाली िफल
भएको िान्न िर्कन्छ । हािीले तिरे को कर ििृि नेपाल तनिािणको लातग हो । िरल, िहज र उत्कृि
िेवाबाट िन्िुि र िुखी नागररक हुन अन्ििः आन्िररक स्रोिका रुपिा रहेको करकै भर पनुप
ि ने यथाथिलाई
िबै िवििाधारणिा पुयािउन लागी पनुप
ि दिछ । िं घीय नेपाललाई र्वकतिि ििृि र न्यायपूणि बनाउनका लातग
आन्िररक स्रोिको आवश्यकिा र करको िहत्व जनजन र घरघरिम्ि पुयािउन िकेिा करको स्वैखछछक
िहभातगिािारा ििृि दे श तनिािणिा िहयोग पुग्नेछ

१.२ र्वभागको िोच, गन्िव्य, लक्ष्य, रणनीति, िूल्य िान्यिा र प्रतिबििा
क) िोच (Vision)
 फरार्कलो, पारदशी र स्वछछ कर प्रणालीको िाध्यिबाट र्वकाि प्रकृयािा टे वा पुग्ने गरी िक्षि
िं स्थाको रुपिा स्थार्पि हुने ।
ख) गन्िव्य (Mission)
 उपयुि कर नीति िथा उत्कृि िेवाको िाध्यिबाट कर िहभातगिा िुतनखश्चि गने ।
ग) ििग्र उद्देश्य (Overall Objective)
 ु ानयोग्य कर प्रणाली िुतनखश्चि गने ।

िििािूलक, प्रगतिखशल, पारदशी र पूवािनि
घ) कायािदेश (Mandates)
 कर प्रशािन िथा िुधार

 कर नीति िजुि
ि ा र कायािन्वयन
 करदािा िेवा र खशक्षा
 अनुिन्धान र र्वकाि
 िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन
ङ) िुल्य िान्यिा (Values)
 िदाचार
 व्यविार्यकिा
 स्वछछिा
 िम्िान
 िहकायि
 नवप्रवििन
र्वभागको कायिप्रणाली िुधारको प्रतिबििा
ििृि नेपाल तनिािणका लातग करदािा, लगानीकिाि र आि नागररकले अपेक्षा गरे को आदशि कर प्रणालीबाट
प्रेररि भएर िजुि
ि ा गररएको राजस्व नीतिका उद्देश्य पूरा गनि स्वछछिा, ििानिा, िटस्थिा र पारदखशििा कायि

गरी कर प्रशािन र करदािाबीच आपिी र्वश्वािको वािावरणिा स्वेखछछक कर िहभातगिा अतभवृर्ि गने, कर
कानूनको पररपालनािा जोड ददने, िरल िहज र िुलभ करदािा िेवािारा बढी भन्दा बढी कर िं कलन गरी
आन्िररक राजस्व पररचालनिा िहत्वपूणि योगदान ददने यि र्वभागको प्रतिवििा छ । ििृि नेपाल र िुखी
नेपालीका लातग एकिात्र भरपदो िाधन कर हो । यि अवधारणालाई आत्ििाि गदै उत्कृि िेवा प्रवाहिारा
प्रर्वतधिैत्री, लगानीिैत्री र करदािािैत्री कर प्रणालीको कायािन्वयन गदै िशि, व्याविार्यक र दक्ष कर
प्रशािनको पररचय ददन र्वभाग कर्टबि छ ।
जनिालाई िम्िान र िेवाः िुशािनलाई टे वा
करदािािाँग गररने व्यवहार नम्र, खशि र शालीन हुनेछ । कर प्रशािनिा करदािा िैत्री व्यवस्थापकीय
पद्दतिलाई प्राथतिकिा ददइनेछ ।
कर िहभातगिािा प्रवििनात्िकिा
हाम्रा दक्ष िेवा प्रदायकबाट करदािालाई यथाथि र िही कर िहभातगिा गनिका लातग खशक्षा र िेवा ददईनेछ।
र्वभागको कायि प्रणाली िुधारको प्रतिबििा
करदािालाई कर िम्बन्धी आधारभूि जानकारी ददने कर कानूनहरूको कायािन्वयन गनिका लातग करदािाले
बुझन िक्ने गरी कर िम्बन्धी िरल कायिर्वतध र तनदे खशका बनाई त्यिको जानकारी करदािा खशक्षाको
िाध्यिबाट उपलव्ध गराई करदािालाई कर िम्बन्धी पयािि िूचना प्रवाह गरी िचेि बनाइने छ ।
िुर्वधायुि कर िं रचना
करदािाको नखजक र शीघ्र िेवा प्रदान गने अतभप्रायले र्वद्युिीय िाध्यिबाट िेवा ददन कर िेवा प्रदायक िधै
ित्पर रहनेछ । यिबाट करदािाको कर िहभातगिा लागि र ििय घट्नेछ । ििथि, िपतिलिा उखल्लखखि
िेवा यथािियिै प्रदान गनि आन्िररक राजस्व र्वभाग िदै व प्रतिबि छः
 करदािाको अतधकांश तलखखि खजज्ञािाहरूको जानकारी १५ ददन तभत्र ददइने,
 र्वभागको कल िेन्टरिा टोल फ्री नम्बरिा फोन गरे िा कर िम्बन्धी खजज्ञािाको जवाफ ित्कालै
पाइने,
 कर िम्बन्धी कुनै खजज्ञािा भएिा र्वभागको Web Site: www.ird.gov.np बाट ित्कालै जानकारी तलन
िर्कने,
 र्वभागको Web Site बाटै र्वद्युिीय िाध्यिबाट कर र्ववरण दाखखला गनि िर्कने,
 करदािा दिािको जानकारी र्वभागको Web Site बाट िुरुन्ि िुिूखचि गराइने,

 आवश्यक कागजाि िर्हि स्थायी ले खा नम्बर तलनका लातग आवेदन गरे िा िोही ददन उपलब्ध
गराइने,
 आवश्यक कागजाि िर्हि कर र्फिािका लातग आवेदन गरे िा तनयतिि तनकािी किािको हकिा ३०
ददनतभत्र र अन्य िािान्य कर र्फिािको हकिा तनवेदन प्राि भएको ६० ददन तभत्रिा तनणिय ददइने ।
करदािाबाट अपेक्षा
 स्थायी ले खा नम्वर तलई कारोवार गने,
 िूल्य अतभवृर्ि करयोग्य कारोवार गनेले िूल्य अतभवृर्ि करिा दिाि गरी कारोवार गने,
 िािान खररद गदाि िथा र्विी गदाि कर र्वजक तलने र ददने बानीको र्वकाि गने,
 अतग्रि कर कर्ट्ट िम्बन्धी कर र्वबरण र्वद्युिीय िाध्यिबाट प्रेर्षि गने,
 आयकर िथा िूल्य अतभबृर्ि करका र्वबरणहरू म्याद तभत्रै र्वद्युिीय िाध्यिबाट बुझाउने,
 कर दाखखला िोर्कएको ििय तभत्रै गने,
 कर कानूनको पररपालना गने,
 कर छलीका िूचनाहरू खजम्िेबार नागररकको है तियिबाट िियिा नै कर प्रशािनलाई उपलब्ध

गराउने ।
१.३ आन्िररक राजस्व र्वभागको िंगठनात्िक िं रचना र जनशखि व्यवस्थापन
लगानीिैत्री, िुवोध्य, िििािूलक र तनष्पक्ष कर नीति िजुि

ि ा, करदािाको आवश्यकिािा आधाररि चेिनािूलक
करदािा खशक्षा, िूचना प्रर्वतधिा आधाररि करदािा िेवा, िूचना र ि्यिा आधाररि कर कानूनको कायािन्वयन,
वैज्ञातनक प्रक्षेपणिा आधाररि कर राजस्वको लक्ष्य तनधािरण गने ध्येयका िाथ आन्िररक राजस्व र्वभाग र यि
ि या कायििूलक
िािहिका कायािलयहरुको िं गठनात्िक िं रचना ियार गररएको छ । िं गठन िं रचना पूणि
प्रणाली (Functional System) िा आधाररि छ । र्वभागको िं गठनात्िक िं रचनािा रहेका ४ िहाशाखाहरू
तनम्नानुिार छन्ः
(क) िञ्चालन िहाशाखा
यि िहाशाखा अन्िगिि करदािा िेवा शाखा, कर परीक्षण व्यवस्थापन शाखा, िूचना िं कलन, अनुिन्धान िथा
जोखखि तबश्लेषण शाखा, अनुगिन िथा िूल्यांकन शाखा,कर िं कलन शाखा, बक्यौिा िथा बेरुजु शाखा र कर
र्फिाि शाखा रहेका छन् ।

(ख) नीति र्वश्लेषण िथा व्यवस्थापन िहाशाखा
यि िहाशाखा अन्िगिि अन्िरािर्िय कर शाखा, नीति र्वश्लेषण शाखा, कर प्रणाली िुधार शाखा, कर परीक्षण
पुनरावलोकन शाखा, योजना िथा िानव िं िाधन र्वकाि शाखा, कानून शाखा, िािान्य प्रशािन शाखा र आतथिक
प्रशािन शाखा रहेका छन् ।
(ग) अन्िःशुल्क िहाशाखा
यि िहाशाखा अन्िगिि अन्िशुल्क व्यवस्थापन शाखा र अन्िःशुल्क नीति र्वश्लेषण िथा र्वकाि शाखा रहेका
छन् ।
(घ) िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन िहाशाखा
यि िहाशाखा अन्िगिि व्यवस्थापन िूचना प्रणाली शाखा र िूचना प्रर्वतध शाखा रहेका छन् । यि िहाशाखाले
ििग्र कर प्रणालीलाई र्वद्युिीय प्रर्वतधको िञ्जालिा आवि गनि र िदनरूप कायि िञ्चालन गनि िािहि कायािलय
एवं करदािाहरूलाई िहजीकरण गने गदिछ ।
त्यस्िै िहातनदे शकको प्रत्यक्ष तनगरानीिा रहने गरी प्रशािकीय पुनरावलोकन शाखा रहेको छ । िबै
िहाशाखाहरूिा राजपत्रार्िि प्रथि श्रे णीका उप िहातनदे शकले नेित्ृ व गने व्यवस्था रहेको छ भने शाखाको
नेित्ृ व राजपत्रार्िि दििीय श्रे णीको उपिखचव स्िरको तनदे शकले गने व्यवस्था गररएको छ । र्वभागिा
राजपत्रार्िििफि ७० र राजपत्र अनंर्िििफि १८ गरी जम्िा ८८ जनाको स्थायी दरबन्दी कायि गररएको
छ। िो बाहेक र्वभागिा बररि चाटिडि एकाउन्टे न्ट, बररष्ठ अथिशास्त्री, अन्र्िरार्िय कर र्वज्ञ, अन्िरािर्िय कानून
र्वज्ञ, तििि एडतितनिेटर, प्रणाली र्वश्लेषक, प्रोग्रािर, डाटाबेश एडतितनिेटर, हाडिवेयर िथा नेटवकि
टे खक्नतियनलगायि कर िम्बन्धी र्वशेषज्ञ िेवा करारिा तलन िर्कने व्यवस्था छ ।
र्वभाग अन्िगिि ठू ला करदािा कायािलय १, िध्यिस्िरीय करदािा कायािलय १, आन्िररक राजस्व कायािलय
३८ व र करदािा िेवा कायािलय १९ वटा गरी जम्िा ५९ वटा कायािलयहरु रहेका छन् । ठू ला करदािा
कायािलय र िध्यिस्िरीय करदािा कायािलयिा राजपत्रार्िि प्रथि श्रे णी, िह िखचवस्िरको प्रिुख कर प्रशािक,
अन्य िबै आन्िररक राजस्व कायािलयहरूिा राजपत्रार्िि दििीय श्रे णीको उप िखचवस्िरका प्रिुख कर अतधकृि
कायािलय प्रिुख रहने व्यवस्था छ भने करदािा िेवा कायािलयहरूिा राजपत्रार्िि िृिीय श्रे णीको शाखा
अतधकृिस्िरको कर अतधकृि कायािलय प्रिुख रहने व्यवस्था छ। र्वभाग र कायािलयहरु ििेि जम्िा स्थायी
जनशखि ९८२ रहेकोिा िो िध्ये राजपत्रार्िििफि ५६२ र राजपत्र अनंर्िििफि ४२० रहेका छन् ।
१.४ र्वगिको कर प्रशािन िुधारको ििीक्षा
र्व.िं . २००८ िालिा अथि िन्त्रालयको स्थापना भएपतछ नेपालिा आधुतनक राजस्व प्रशािनको प्रारम्भ
भयो।त्यिपूव ि केबल िालपोि र दे शबार्हर गररने व्यापारिा िात्र कर लगाइन््यो । शुरुिा तबिीकर,

िम्पतिकर लगायिका ि-िाना कर लगाउने व्यवस्था भएिापतन २०१५।१६ िा आइपुग्दा आयाि तनयािि
कर, बन्द व्यापारिा तबिीकर र पाररश्रतिकिा लगाउने कर राजस्वका प्रिुख स्रोि तथए । यिै तिलतिलािा
र्व.िं . २०१५ िा अन्िःशुल्क ऐन, र्व.िं . २०१६ को िनोरञ्जन कर ऐन, २०१७ को ज्याला पाररश्रतिक
कर ऐन, २०१९ िालका आयकर ऐन िथा भन्िार ऐन, २०३१ िालको आयकर ऐन िथा िददरा ऐन र
२०३३ िालको तबिीकर ऐन जारी भई कर प्रशािनिा िुधारका िागि अखघ बदोदै आए । कर प्रणालीको
िुधार कायिले अनवरि रूपिा गतिशीलिा तलने िििा िन् १९९० को दशकिा आतथिक उदारीकरणिाँगै
िूल्य अतभवृर्ि कर ऐन, २०५२ जारी भयो । यिले िार्वकका चारवटा ऐनहरुलाई प्रतिस्थापन गरे को हो ।
२०५८ िाल चै त्र १८ िा जारी भएको आयकर ऐन, २०५८ ले आधुतनक कर प्रणालीको िागि खुला गरे को
पाइन्छ । ििग्रिा, नेपालको कर प्रणालीको िुधारको ििीक्षा गदाि यिले िूलिः तनम्न चरणहरू पार गरे को
छ ।
प्रथि पुस्िाको िुधार (२०१९ दे खख २०३१ िम्ि)
यि चरणिा कर प्रशािनको अवधारणा तनिािण गने, िं गठन िं रचनाको र्वकाि गने र कानूनी िुधारको थालनी
भएको पाईन्छ । कानून बिोखजि िात्र कर लगाउन पाउने प्रथाको थालनी आयकर ऐन, २०१९ िाफिि
गररएकोले यिलाई प्रथि पुस्िाको िुधार अन्िगिि राख्ने गररन्छ ।
दोस्रो पुस्िाको िुधार (२०३१ दे खख २०४९ िम्ि)
आयकर ऐन, २०३१ को िजुि

ि ा भएपतछ नेपालको कर प्रणालीिा कानूनिा आधाररि कर प्रणालीको र्वकािको
थालनी भएको तथयो । यि अवतधिा करारोपण गदाि करदािाको अतधकारको पालना र कर प्रणालीलाई पतन
र्वतभन्न कानूनी िं िोधन िाफिि आधुतनकीकरण गने र करदािा एवं कर प्रशािनलाई उत्तरदायी वनाउने प्रयाि
गररएको तथयो ।
िेस्रो पुस्िाको िुधार (२०४९ दे खख २०५८ िम्ि)
यि चरणिा िूलि नेपालिा स्वयं कर तनधािरण प्रणालीको थालनी, कर अवतधको तनखश्चििा, करदािाको
िहभातगिा, चालु वषिको आधारिा कर िं कलन जस्िा आयकरिम्बन्धी िुधार आरम्भ भए । त्यिै गरी, पुराना
कानूनहरुको प्रतिस्थापन गरी वस्िु िथा िेवािा आधाररि, ले खांकनिा आधाररि पारदशी प्रणाली िर्हिको िूल्य
अतभबृर्ि कर ऐन, २०५२ िा जारी भएको तथयो । र्वश्वव्यापी र िुलनायोग्य करका तििान्िलाई ििार्हि
गदै आधुतनक आयकर प्रणाली अवलम्बन गनि आयकर ऐन, २०५८ लागू गररयो । तनयन्त्रणको गह्रौं प्रशािन
र ठे केदारी प्रथाको अन्िःशुल्क पितिलाई तनयिन र िं र्हिावि गनि अन्िःशुल्क ऐन, २०५८ पतन िाँगै लागू
गररयो । यही िियिा नेपालको कर प्रणालीिा िूचना प्रर्वतधको प्रयोग गरी पूणि
ि ः आधुतनक िथा स्वःचातलि
कर प्रणालीका स्वरूपहरूको प्रारम्भ भएको हो ।

चौथो पुस्िाको िुधार (२०५८ दे खख हाल िम्ि)
यि चरणिा नेपालको कर प्रणालीलाई थप आधुतनकीकरण गनि करदािाको कर िहभातगिा लागि र ििय

घटाउन र्वद्युिीय कर िुशािन, आन्िररक िरल कायि प्रर्ियाको तनिािण, जोखखििा आधाररि कर परीक्षण,
२१ औ ं शिाव्दीलाई िुहाउाँदो जनशखि र्वकाि, नतिजािा आधाररि व्याविार्यक िं गठन र कायि
र्वखशिीकरणको लातग िं स्थागि िुधार गने जस्िा तनरन्िर िुधार प्रयािलाई अगातड बढाउाँदै लतगएको छ ।
ु को हीि अनुकूल बनाउाँदै रार्िय अन्िरािर्िय क्षेत्रिा नेपालको
र्वश्व अथििन्त्र र रार्िय अथििन्त्रलाई िुलक
कराधारको िं रक्षण गने गरी नीतिगि िुधारको कायि पतन यिै चरणिा थातलएको छ ।
नेपालको कर प्रणालीको िुधारको नीतिगि एवं कानूनी व्यवस्थाले उपयुि िागि अनुशरण गरे को छ । यद्यर्प
यिको कायािन्वयनका लातग थप िुधारको खााँचो भने दे खखएको छ । आन्िररक राजस्व र्वभागले करदािाको
िन ििशः खजत्दै गएको िन्दभििा िुधारको िही िागिखचत्र िर्हिको तनरन्िर िुधार प्रयाि नै र्वभागको बदतलदो
िकारात्िक छर्वको द्योिक हो । यिथि, आगािी ददनिा आन्िररक राजस्व र्वभागले बदतलाँदो पररवेश अनुरुप
अथिव्यवस्थाले ल्याउने जर्टलिा र र्वश्वव्यापीकरणका प्रभावलाई ििार्हि गदै िादात्म्यिा ल्याउने गरी तनम्न
क्षेत्रिा िुधारका कायिहरू गनुि पने दे खखन्छ ।
१.कर प्रणाली िुधार
 र्वश्वको अथिव्यवस्थाको बलतलाँदो चररत्र एवं अन्िरािर्ियस्िरिा आएको आतथिक र िािाखजक पररवििन िथा
दे शको शािकीय िं रचनािा र्वद्यिान पररवतििि पररवेशलाई आत्ििाि गदै कर कानूनिा ििय िापेक्ष
िुधारका लातग उछचस्िरीय कर प्रणाली पुनरावलोकन आयोगले ददएका िुझावहरु ििशः कायािन्वयन
गदै लतगने ।
 तनष्पक्ष, िुवोध्य र र्वश्वव्यापीरुपिा िुलनायोग्य कर नीति िजुि

ि ा, करदािाको आवश्यकिािा आधाररि
चेिनािूलक करदािा खशक्षा, िूचना प्रर्वतधिा आधाररि करदािा िेवा, वैज्ञातनक प्रक्षेपणिा आधाररि कर
राजस्वको लक्ष्य तनधािरण गररने ।
 िूचना, प्रिाण र अन्वेषणिा आधाररि कर च ुहावट अनुिन्धान, जोखखि िूचकांकिा आधाररि कर

ले खापरीक्षण, कारोवारिा आधाररि करदािाको वगीकरण, कायिगि कायिवोझिा आधाररि िं गठनात्िक
व्यवस्था, पेशागि दक्षिािा आधाररि कर प्रशािन, न्यार्यक तििान्ििा आधाररि कर तनधािरण र
पुनरावलोकन, स्वयं घोषणािा आधाररि कर प्रणाली उपागि अवलम्वन गरी कर प्रशािन िञ्चालन गररने।
 कर प्रणालीलाई थप प्रभावकारी बनाउन र अन्िरािर्ियस्िरको कर व्यवस्थापन गनि स्थायी िं स्थापन

तनदे खशका, िूल्य हस्िान्िरण तनदे खशका, दीघिकातलन करार तनदे खशका, दोहोरो कर िुखि िं झौिाको
नेपालको ढााँचा, पूवािदेश िम्बन्धी तनदे खशका ियार गरी लागू गररने ।
 अन्िरािर्िय कर नीति अन्िगिि दोहोरो कर िुखि िं झौिा, िूल्य हस्िान्िरण, कर ले खा परीक्षण, कर

िम्बन्धी िूचनाको आदान प्रदान आददलाई व्यवहाररक रूपिा नै कायािन्वयन गने क्षििा वृर्ि गने िफि
जोड ददइने ।

 ु िा भएका र्वकाि र नेपालको आवश्यकिा िम्बन्धिा तनरन्िर
कर प्रणाली िुधारका िन्दभििा अन्य िुलक
खोजर्वन र र्वश्लेषण गनि िं यन्त्रको व्यवस्था गररने ।
२. कायिप्रणाली िुधार
 करदािालाई कर दाखखला गनि िहज बनाउन हाल राजस्व िं कलन गदै आएका बैंकहरुको जुनिुकै
शाखाबाट राजस्व रकि दाखखला गनि िर्कने (ABBS) र र्वद्युिीय िाध्यिबाट कर दाखखला गनि िक्ने
प्रणाली (e-Payment) कायािन्वयनिा ल्याइएको र िबै आन्िररक राजस्व कायािलयिा बैक काउण्टर
व्यवस्था गरी िं चालन गररने,
 कर प्रणालीको प्रर्ियागि िरलीकरणिा लातग प्रशाितनक, कानुनी िथा प्रार्वतधक र्वषयहरुिा एकरुपिा
र स्पििा हुने गरी िुधार गररने ।
 र्वद्यिान व्याविार्यक िं केि नम्बरलाई पररिाजिन गरी भन्िारिा प्रयोग भइरहेको हािोनाइज्ड पद्दतििा
आधाररि वस्िु वगीकरण िं केििाँग िादात्म्य हुने गरी नयााँ व्यविार्यक िं केि नम्बर (SITC) र्वकाि
गरी कायािन्वयनिा ल्याइने ।
 करदािा िेवा र खशक्षा िम्बन्धी कायिहरूलाई core र non core कायििा र्वभाजन गरी non core
कायिहरू बाह्य िेवा प्रदायक िं स्थाहरू िाफिि िञ्चालन गररने ।
 करदािाहरूको व्याविार्यक लागि (Doing Business Cost) घटाउन, गुणात्िक िेवा प्रवाह गनि र
कानूनको पररपालना गराई कर िहभातगिा वृर्ि गनि िथा कर च ुहावटलाई अनुिन्धान िथा तनयन्त्रण
गनि करदािाहरूलाई लघु, िाना, िध्यि र ठू ला करदािािा वगीकरण गररएको ।
 र्वभाग िािहिबाट हुने कायिहरूको तनयतिि अनुगिन िथा तनरीक्षणको िाध्यिबाट तनगरानी गररने ।
 कायािलयहरूबाट प्रदान गररने िेवाको गुणस्िरिा िुतनखश्चििा गररने ।
 करदािाहरूको व्याविार्यक लागि (Doing Business Cost) घटाउन, गुणात्िक िेवा प्रवाह गनि ,
कानूनको पररपालना गराई कर िहभातगिा वृर्ि गनि िथा कर च ुहावटलाई अनुिन्धान िथा तनयन्त्रण
गनि र करदािाहरूलाई र्वना झन्झट कर तिने वािावरण ियार गनि आि नागररक, करदािा र िरोकार
ु ाई िथा िम्बोधनको उखचि प्रबन्ध तिलाइने ।यिका लातग हटलाइन, कल िेन्टर
ििूहको गुनािो िुनव
िथा उजुरी पेर्टकाहरू िाफिि् गुनािो प्राि गरी ििाधान गररने ।
 र्वभाग िथा िािहि कायािलयहरूबाट कर खशक्षा, िूचना, िञ्चार, बजार िवे क्षण िथा अनुगिन, अन्िर्ििया
लगायि अन्य जागरणका कायिहरू गररने । यिका लातग नेपाल उद्योग वाखणज्य िहािं घ, चेम्बर अफ
किशि, नेपाल उद्योग पररिं घ, उपभोिा हीि िं रक्षण िञ्च लगायििाँग ििन्वय र िहकायि गररने ।
 नेपाल चाटिडि एकाउन्टे न्ट िस्था, ले खापरीक्षक िं घ लगायिका िम्बि तनकायहरूिाँग करका र्वर्वध
पक्षिा एवं कर कानून कायािन्वयन िम्बन्धिा आवश्यक राय परािशि तलने कायिको थालनी गररने ।
 करदािाहरूलाई लघु, िाना, िध्यि र ठू ला करदािािा वगीकरण गररनेछ ।

 र्वभागिा ि्यांकशास्त्री, Chatered Accountant, Cost Accountant, Data Anayser, Economist
लगायिका र्वज्ञ ििूह राखखनेछ । जर्टल कानूनी र नीतिगि पक्ष िथा अनुिन्धान र छानर्वनिा र्वज्ञ
िेवाको उपयोग गरी कर व्यवस्थापनिा गुणस्िर हााँतिल गररने ।
 कर िम्बन्धी खजज्ञािा (Frequently Asked Question) लाई पररिाजिन गररने ।
३. करको दायरा र्वस्िार
 स्वेखछछक कर िहभातगिा अतभवृर्ि गदै करको दायरा र्वस्िार र कर िहभातगिा अतभवृर्ि गनि आतथिक
गतिर्वतधिा िं लग्न भएका िर स्थायी ले खा नम्बर नतलएका व्याखिलाई करको दायरािा ल्याइने ।
 करयोग्य आय भएका िर करिा दिाि नभएका िबै कििचारी, पेशार्वद, व्यविायी, स्वरोजगार गने
व्याखिहरुलाई स्थायी लेखा नम्बर तलन अतभयान िं चालन गररने ।
 िहानगरपातलका, उपिहानगरपातलका, नगरपातलका िथा आन्िररक राजस्व र्वभागले िोकेको क्षेत्रतभत्र

िददरा, च ुरोट, स्यातनटरी, इले क्रोतनक्ि एवं तनिािण िािाग्री लगायिका वस्िुहरुको कारोवार अतनवायि
रुपिा िूल्य अतभवृर्ि करिा दिाि गराइने ।
 िम्भार्वि कारोवारहरु र अनौपचाररक क्षेत्रिा रहेका कारोवारहरुलाई पर्हचान गरी, दिािलाई अतभयानका
रुपिा अखघ बढाई कराधारलाई थप फरार्कलो बनाउाँदै लै जाने ।
 करदािा दिाि गनि आवश्यक कागजाि, दिाि िम्बन्धी अतभलेखिा पररवििनको िूचना ददने प्रकृया र दिाि
िथा दिाि खारे जी िम्बन्धी स्पि प्रर्िया अवलम्बन गररने ।
 करदािाको अतभलेखलाई Digital अतभलेखिा रूपान्िरण गररनेछ । करदािाको अतभलेख िथा कम््युटर
प्रणालीिा रहेका िूचना एवं अतभलेखहरूको िुरक्षाको र्वशेष व्यवस्था गररने ।
 ाँ ीगि कारोवारको दायरा र्वस्िार गररने ।

घरजग्गा कारोवारिा पूज
४. कर पररपालनािा िुधार
 कर पररपालनाको जोखखि पत्ता लगाउन, व्यवस्थापन र अनुगिन गनि कर पररपालना जोखखि व्यवस्थापन
प्रकृया (Tax Compliance Management Process) को व्यवस्था गररने ।
 करदािा खशक्षा कायिििलाई तनजी क्षेत्रिाँगको िहकायििा प्रभावकारी रुपिा िं चालन गररने ।
 कर र्फिाि िम्बन्धी पररिाखजिि व्यवस्थाको कायािन्वयन गररने ।
 कर िहभातगिा जनाउनेलाई छु ट िुर्वधा (Scheme) को प्रभावकारी कायािन्वयन गररने ।
 र्वना दिाि कारोवार गने, दिाि भएर पतन तबल र्वजक जारी नगने, र्वल र्वजक जारी गरे पतन कारोवार
िूल्यिा जारी नगने, िियिा र्ववरण नबुझाउने (Non Filer) शून्य र्ववरण बुझाउने (Zero Return),
िेतडट र्ववरण बुझाउने (Credit Return), र्ववरण पेश गने िर कर नतिने, कर वक्यौिा राख्ने लगायि

कर कानूनको अवज्ञा गनेहरूलाई स्थलगि अनुगिन िथा िूचना प्रर्वतधको िाध्यिबाट अनुगिन गरी
कारवाहीको दायरिा ल्याइने ।
 रु. 35 करोडभन्दा बढीको कारोवार गने िबै करदािाहरुलाई केन्िीय बीजक अनुगिन प्रणालीिा ल्याई
िोको िूचना र्वश्लेषण र अनुगिनका आधारिा कर पररपालनाको स्िर बढाइने ।
 कर छली गने करदािा एवं व्यविायीहरूलाई कारवाही गनुक

ि ो अतिररि व्याविार्यक नैतिकिा पालना
िम्बन्धिा उद्योग वाखणज्य िं घ र तनजी क्षेत्रको ध्यानाकषिण गराइनेछ ।
 एकीकृि बजार अनुगिन िथा राजिागि अनुगिनको िाध्यिबाट र्वल र्वजक तलने ददने कायिको पररपालना
गराइने, िाथै यि कायििा तनजी क्षेत्रलाई ििेि िहभागी गराइने ।
 कुनै पेशा िथा व्याविार्यक प्रयोजनका लातग बैंकहरूिा खािा खोल्दा, िहं गो िवारी िाधन खरीद गदाि
वा अन्य कारोवार गदाि स्थायी लेखा नम्वर अतनवायि रूपिा उल्ले ख गने व्यवस्था गररने, व्याविार्यक
प्रयोजनका लातग रू.बीि लाखभन्दा बढीको ऋण तलं दा वा भुिानी गदाि िो को जानकारी िम्बखन्धि
बैंक र करदािाले आफ्नो दिाि रहेको आन्िररक राजस्व कायािलयलाई ददनुपने व्यवस्था तिलाइने ।
५.न्यून तबजकीकरण तनयन्त्रण
 ठू ला करदािाहरूले जारी गने कर तबजकलाई अतनवायिरूपिा कम््युटर िफ्टवेयर िाफिि जारी गनुि पने
व्यवस्था लागू गररने,
 व्यापार व्यविाय, आयाि तनयािि हुने भन्िार र्वन्दू वा घर जग्गा कारोवार हुने िालपोि वा बजारिा
वस्िु िथा िेवा तबिी र्विरणिा हुने न्यून र्वजकीकरण र न्यून िूल्यांकन तनयन्त्रण गनि िम्वि िबै
तनकायिाँग ििन्वय र िहकायि गरी कायििि िञ्चालन गररने,आयाि िथा आन्िररक बजारिा हुने न्यून
तबजकीकरण न्यूनीकरण गनि आन्िररक राजस्व र्वभाग, भन्िार र्वभाग िथा राजस्व अनुिन्धान र्वभागको
एकीकृि अनुगिन िं यन्त्रको र्वकाि गरी राजिागििा आन्िररक ओिारपिार र बजार अनुगिन िथा
कारवाही गररने ।
६. कर िूचना िं जाल र अनुिन्धान
 अन्िर तनकाय िूचना आदान प्रदान गनि आन्िररक राजस्व र्वभाग र कम्पनी रखजिारको कायािलय बीच
र्वद्युिीय िूचना प्रणाली स्थार्पि गने प्रर्ियालाई तनरन्िरिा ददइने ।
 अथिपूणि िूचना िं कलनको िाध्यिबाट जोखखिको पर्हचान गरी िूचना र ज्ञानिा आधाररि अनुिन्धान
गररने ।
 ाँ ीगि लाभकर अिुलीलाई अनुगिन िथा छानर्वन गररने ।

घर जग्गा िथा िेयरको कारोवारिा पूज
 उद्योग, व्यापार, पेशा, व्यविाय, िं स्था दिाि गने िाथै अन्य तनयिनकारी तनकायहरू नेपाल राि बैंक,
उद्योग बाखणज्य िथा आपूतिि व्यवस्थापन र्वभाग, िहकारी र्वभाग, यािायाि व्यवस्था र्वभाग,
िहानगरपातलका, उपिहानगरपातलका, नगरपातलका लगायिका केन्ि, प्रदे श, स्थानीय िह र तिनका

िं बि तनकायहरू र कर प्रशािनबीच र्वद्युिीय िाध्यिवाट दिाि कै अवस्थाको िूचना प्राि गरी करिा
दिाि नगरी कारोवार गनि नपाइने गरी कर िूचना िञ्जालको स्थापना गरी चरणबि रूपिा कायािन्वयन
गररने,
 उछच र र्वलािी जीवनशैली अपनाउने व्यखिहरूको र्वतभन्न श्रोिबाट िूचना िं कलन गरी तनगरानी िथा
करको दायरािा ल्याई कर अिुल गररने । र्वखशि िथा प्रतिर्ष्ठि व्यखिहरूको कर प्रशािन गनि र्वभागिा
एक िशि एकाई गठन गरी कायि थालनी गररने,
 आन्िररक राजस्व र्वभाग, भन्िार र्वभाग र राजस्व अनुिन्धान र्वभागबीच िूचना िञ्जाल िाफिि िूचना
आदान प्रदान गने व्यवस्था तिलाइने । अनुिन्धान तनकायहरु र आन्िररक राजस्व र्वभागबीच प्रार्वतधक
ितितिहरू गठन गरी कायिगि ििन्वय कायि गररने ।
 िुराकी, पुरस्कार िथा प्रोत्िाहन िम्बन्धी कायिर्वतध बनाई बढी भन्दा बढी िूचना र िुराक तलने व्यवस्था
गररने ।
७. कर परीक्षण व्यवस्थापन
 र्वद्यिान कर परीक्षण प्रणालीलाई िूचना प्रर्वतधिाा आधाररि बनाइनेछ । कर परीक्षण तनदे खशकाको
अध्यावतधक गदै लतगने ।
 कर परीक्षण पुनरावलोकन प्रणालीलाई बढी प्रभावकारी वनाउन र्वशेषज्ञहरूको िेवा तलने व्यवस्था
तिलाइने ।
 करदािाको कर परीक्षण छनौट िम्बन्धिा जोखखि िं यन्त्रिा आधाररि िापदण्ड तनधािरण गररनेछ ।
यि अन्िगिि कर र्ववरण पेश भएको वा पेश गनुि पने तितिले ३ वषितभत्र कर परीक्षण िम्पन्न गने गरी
कायियोजना बनाई लागू गररनेछ । कर परीक्षण गदाि पूणि ियारीका िाथ डे स्क अतडटको प्रतिवेदन
स्वीकृि भएपतछ िात्र करदािाको पररिरिा गई स्थलगि करपरीक्षण गने नीति तलइने ।
 र्वतभन्न क्षेत्र र्वशेषका आधारिा कर र्ववरणका अनुिूची र्वकाि गरी कारोवारिम्बन्धी बढी भन्दा बढी
िूचना र ि्यहरु उजागर गने पद्दति अवलम्बन गररने ।
८. कर बक्यौिा िथा बेरुजु फर्छ्यौट
 कर वक्यौिालाई अंक, ििय र गाम्भीयििाका आधारिा वगीकरण गने प्रणाली र्वकाि गररने ।
 वक्यौिा अिुली र ि्यांक तभडानको कायियोजना बनाई अिुली र फरफारक गररने ।
 अतनवायि रुपिा अखन्िि िहको कारवाही गरी कर वक्यौिा राख्ने प्रवृखत्तलाई तनरुत्िार्हि गररने ।

९. अन्िःशुल्क व्यवस्थापन
 अन्िःशुल्कको र्वद्यिान हालको भौतिक तनयन्त्रण प्रणालीलाई ििशः स्वयं तनष्काशन प्रणालीिा
रूपान्िरण गने नीति लाई तनरन्िरिा ददइनेछ । नक्कली खस्टकरको प्रयोग र खस्टकर नै प्रयोग नगने
प्रवृखत्तलाई तनरुत्िार्हि गनि आकखष्िक तनरीक्षण टोली गठन गरी पररचालन गररने,
 अन्िःशुल्किा हुने च ुहावटलाई तनयन्त्रण गनि तनयतिि अनुगिन गररनेछ । प्राि िूचना र अतभले ख
ििेिको र्वश्लेषण गरी अनुिन्धान र कारवाही गररने,
 अन्िःशुल्क प्रशािनलाई आधुतनक कर प्रणालीको िूलप्रवाहिा आन्िररकीकरण गदै लतगने,
 अवैध िददरा उत्पादन गने व्यखिहरूलाई िददरा ऐन िथा अन्िःशुल्क ऐनको िजायको अतिररि
किुरको िात्राको आधारिा खाद्य ऐन अनुिार पतन कारवाही गनि तिफाररि गने आवश्यक व्यवस्था
तिलाइने,
 िददरा र िुिीजन्य पदाथिहरू र अन्य उपभोग्य िािाग्री एकै स्थानवाट तबिी र्विरण गनि नपाइने
व्यवस्थालाई कडाइका िाथ लागू गरी तनरन्िर अनुगिन गररने ।
 िददरा एवं च ुरोटको तबिी र्विरण, तनयिन र व्यवस्थापनलाई थप प्रभावकारी बनाइने ।
१०. िूचना प्रर्वतधको उपयोग
 करदािाहरूको िेवािा िहज पहुाँचको लातग िूचना प्रर्वतधलाई िुख्य औजारको रूपिा र्वकतिि गदै
करिम्बन्धी िवै कायि र्वद्युिीय िूचना प्रणालीको िाध्यिबाट हुने व्यवस्था तिलाई करदािा र कर
प्रशािनको बीचको दुरी न्यून गररने,
 िूचना प्रर्वतधिा आधाररि िुशािन कायि गदै िदाचार वृर्ि गनि तनरन्िर िानव तनयन्त्रणिा आधाररि
प्रणालीलाई स्वचातलि पितििफि रूपान्िरण गने स्पि कायियोजना ियार गरी कायािन्वयनिा ल्याइने,
 र्वद्यिान SITC (Standard International Trade Classification Code) लाई पररिाजिन गरी कायािन्वयनिा
ल्याइने, र्वद्युिीय भुिानी (e-payment) िाफिि ििेि राजस्व दाखखला गनि िक्ने व्यवस्था परीक्षणको
रुपिा कायािन्वयनिा आएको आधारिा र्वस्िार गदै लतगने छ ।
 िवै करदािाहरूलाई कर दाखखला रकि िथा वााँकी वक्यौिा रकि र्वद्युिीय प्रणालीबाट हेन ि िक्ने
Read Only िुर्वधा ददन आवश्यक व्यवस्था गररने ।
 बैंक िथा र्वत्तीय िं स्थाहरु र कर प्रशािनिा पेश हुने र्वत्तीय र्ववरणहरुको िूचना आदान प्रदान हुने
स्वचातलि प्रणालीको र्वकाि गररने ।
११. पुनरावलोकन िथा पुनरावेदन प्रणाली
 आन्िररक राजस्व र्वभागको प्रशािकीय पुनरावलोकन िम्बन्धी व्यवस्थालाई करदािाहरूिा न्यार्यक

िनको प्रयोग भएको अनुभतू ि हुने गरी व्यवखस्थि गने कायिलाई तनरन्िरिा ददइने,

 प्रशािकीय पुनरावलोकनिा परे का िुद्दाहरूको ऐनले प्रदान गरे को िियावतधतभत्र ििशः तनरुपण गदै
लतगने,
 एर्ककृि अर्पल व्यवस्थापन प्रणालीलाई पूणि रुपले कायािन्वयनिा ल्याइने ।
१२. जनशखि र्वकाि िथा िातलि
 कर प्रशािनको जनशखिलाई दक्ष िथा िीपयुि वनाउन र्वशेष िातलि नीति बनाई प्रखशक्षण कायििि
िञ्चालन गररनेछ । आवतधक रुपिा कर अतधकृिले अतनवायि तनखश्चि िेतडट आवर तलनुपने व्यवस्था
गरी अध्ययन र नवपवििनका लातग प्रोत्िाहन गने पद्दति अवलम्बन गररने ।
 कर परीक्षणको गुणस्िर बृर्ि गनि कर अतधकृिहरूको क्षििा र कायि अनुभवको आधारिा िात्र कर
परीक्षणको खजम्िा ददइनेछ । िाथै, कर अतधकृिहरूलाई कर परीक्षण िथा अनुिन्धानिा अझ बढी
खजम्िेवार बनाउन कर तनधािरणको गुणस्िर र प्रशािकीय पुनरावलोकन िथा आन्िररक पुनरावलोकनिा
दे खखएका ि्यहरूलाई अतभले खीकरण गरी कायि िम्पादन िूल्यांकनिाँग आबि गररने,
 ु व भएका कर अतधकृिहरूलाई िात्र ठू ला कारोवार भएका

तनखश्चि अवधी कर प्रशािनिा कायािनभ
कायािलयहरूिा कर ले खा परीक्षण गने खजम्िेवारी ददइने,
 िेवािा प्रवेश गने नव प्रवेशी अतधकृिहरूलाई करिम्बन्धी िघन िातलि ददएर िात्र पदस्थापन गने
व्यवस्था कायािन्वयनिा ल्याइने,
 कर प्रशािनका कििचारीहरूिा िदाचार पितिको र्वकाि र पालनािा जोड ददइने ।
१३. अन्िरािर्िय िहयोगको पररचालन
 नेपालको कर प्रणाली िुधारका लातग अन्िरािर्िय दािृ तनकाय र र्वकाि िाझेदारहरूबाट हालिम्ि प्राि
िहायिा र िहयोगको िहािना गदै भर्वष्यिा र्वभागको दोस्रो पञ्चवषीय रणनीतिक योजना र तत्रबषीय
िुधार योजना कायािन्वयन गनि िहयोग र िहायिा पररचालन गररने,
 र्वकाि िाझेदारबाट प्राि िहायिा र िहयोगलाई र्वभागको िं स्थागि क्षििा र कििचारीको क्षििा
र्वकाि िथा प्रणाली िुधारिा केन्िीि गदै नेपालको कर प्रणालीलाई अन्िरािर्िय स्िरको बनाइने,
 नेपालको कर प्रशािनले अवलम्वन गरे को स्वं य कर प्रणालीलाई अन्िरािर्ियस्िरिा प्रचलनिा रहेका

नयााँ आयािहरू अनुिार पररिाखजिि गरी कायािन्वयनिा ल्याइने ।
14. राजस्व प्रशािनको िुदृणीकरण
 नयााँ आन्िररक राजस्व कायािलय, करदािा िेवा कायािलयहरु र िध्यिस्िरीय करदािा कायािलयको
स्थापना ।
 आन्िररक राजस्व र्वभाग र भन्िार र्वभागलाई िूचना प्रर्वतध िाफिि अन्िर आवििा गररने ।
 कायािलय प्रिुखहरुिाँग कायििम्पादन िम्झौिा गररने ।

 तबल तबजक तलने ददने प्रणालीिा िुधार गरी कारोवारिा पारदशीिा ल्याउन र कर प्रशािनको पहुाँच
स्थार्पि गनि तनखश्चि प्रकृतिका कारोवार गने करदािाले अतनवायि रुपिा र्वद्युिीय िाध्यिबाट तबजक
जारी गने व्यवस्था गररने ।
१.५ आन्िररक राजस्व र्वभागको प्रतिवििा पत्र, २०७५
“ििृि नेपाल िुखी नेपाली” को दीघिकालीन उद्देश्य हातिल गनि आवश्यक स्रोिको ददगो आधार नै राजस्व
भएको िन्दभििा आदशि कर प्रणालीवाट प्रेररि भई िजुि
ि ा गररएका राजस्व नीति िथा कायिििका उद्देश्यहरु
हातिल गनि आन्िररक राजस्व र्वभाग प्रतिवि छ । िबै आतथिक र्ियाकलापहरुलाई करको दायरािा ल्याई
राजस्वको आधार फरार्कलो बनाउने, आतथिक र्ियाकलापको र्वस्िारिा िहयोग पुग्ने गरी कर प्रणालीलाई
लगानी िैत्री बनाई उत्पादनिूलक उद्योग िथा व्यविायको प्रबधिन गने, करको िं रचना र करका दरहरुिा
ििय िापेक्ष िुधार गरी कर प्रणालीलाई थप प्रगतिखशल र ििन्यार्यक बनाउने र राजस्व प्रशािनिा िुधार
गरी करदािालाई दक्ष, व्याविार्यक, स्वछछ एवि् िुदृढ कर प्रशािनको िुतनखश्चििा ददइनेछ । नेपाल िरकारले
जारी गरे को श्वेि पत्र, िरकारको नीति िथा कायििि, बजेटिा व्यि राजस्वका उद्देश्य, नीति, कायििि र
िम्बि कर कानुन, कर कानुनका व्यवस्था, राजस्व नीति िथा कायििि कायािन्वयन योजनाबाट तनदे खशि हुाँदै
र्वगििा गररएका घोषणा र तिनको कायािन्वयन अवस्थालाई िध्यनजर गरी २०७५ श्रावण २७ र २८ गिे
लतलिपुरिा िम्पन्न व्यवस्थापन गोष्ठीवाट िदाचाररिा, इिान्दाररिा र र्वभागका नीति िथा कायििि प्रति पूणि
प्रतिवि रहाँदै चालु आ.व. २०७५।७६ िा िपिील बिोखजिका कायि िम्पादन गने िािूर्हक प्रतिवििा,२०७५
जारी गरे का छौं ।
 आतथिक वषि २०७५।७६ का लातग तनधािरण गररएको कुल राजस्व िं कलनको लक्ष्य रु.८३१ अवि
िध्ये आन्िररक राजस्व र्वभागलाई िोर्कएको रु.४०४ अवि राजस्व लक्ष्यलाई िं कलन गररनेछ ।
 स्वेखछछक कर िहभातगिा अतभवृर्ि गनि िेवा प्रवाहिा िुधार र कर िहभातगिा लागििा किी ल्याउदै
लखक्षि राजस्व िं कलन गनि आतथिक ऐनले प्रदान गरे का छु ट िथा िुर्वधाहरु (Scheme) को प्रभावकारी
रुपिा कायािन्वयन गरी करको दायरा र्वस्िार िथा कर िहभातगिा अतभवृर्ि गररनेछ।
 अखन्िि िहिम्िको कानुनी कारवाही गरी बक्यौिा िं कलन िथा फर्छ्यौटको लक्ष्य हातिल गररनेछ
। िाथै बेरुजुको अतभलेखलाई र्वद्युिीय प्रणालीिा अद्यावतधक गरी िोर्कएको लक्ष्य प्राि गररनेछ ।
 कर प्रणालीलाई लगानीिैत्री बनाउदै उत्पादनिूलक उद्योग र व्यविायको प्रबधिनका लातग यि वषि

तलइएका नीतिगि र कानूनी िुधारको पयािि प्रचार प्रिार र कायािन्वयन गररनेछ ।
 करदािा खशक्षा, बजार अनुगिन र अनुिन्धान एवं कर परीक्षण कायिलाई जोखखििा आधाररि बनाई
िघन बनाइनेछ ।
 र्वद्युिीय भुिानी (e-payment) प्रणालीलाई कायािन्वयनिा ल्याईनेछ ।

 आन्िररक राजस्व र्वभाग अन्िगििका कायािलयहरुको पुनःिं रचना अनुिार कायािलयहरु व्यवस्थापन
गरी िं चालनिा ल्याइनेछ ।
 र्वद्यिान SITC (Standard International Trade Classification Code) लाई पररिाजिन गरी कायािन्वयनिा
ल्याईनेछ ।
 एर्ककृि कर प्रणालीिा आयकर िफिको Audit Trial Report (ATR) ियार गरी कायािन्वयनिा ल्याईनेछ।
 आयकर, िूल्य अतभवृर्ि कर, अन्िःशुल्क लगायिका राजस्व िम्बन्धी कानुनी व्यवस्थाहरुलाई िरल,
िहज एवि् पररष्कृि गरी एउटै ऐनिा ििार्हि गनि एर्ककृि कर िं र्हिाको िस्यौदा ियार गररनेछ।
 पुनरावेदन िूचना व्यवस्थापन प्रणाली (Apeal Information Management System) को र्वकाि गरी
कायािन्वयनिा ल्याईनेछ ।
 कर परीक्षण िथा अनुिन्धान िम्बन्धी िम्पूणि प्रर्ियागि अतभलेखहरु एकीकृि िूचना प्रणालीबाटै
तिजिना हुने व्यवस्था तिलाईनेछ । कर प्रशािन िम्बन्धी कायििा दे खखने नीतिगि िथा कायिगि
अस्पििाको तनदान गनि र्वषयगि Core Group लाई र्ियाशील िुल्याइनेछ ।
 रु ३५ करोड भन्दा बढी कारोवार गने करदािालाई अतनवायि रुपिा र्वद्युिीय िाध्यिबाट र्वजक
जारी गनुप
ि ने व्यवस्था गररनेछ । र्वभागले िोकेका करदािाहरुलाई केन्िीय र्वजक अनुगिन प्रणालीिा
आबि गररनेछ ।
 प्रशािकीय पुनरावलोकनको लातग चालु आ.व.िा दिाि भएका ५० प्रतिशि र गि वषिदेखख खजम्िेवारी
िरे का तनवेदनिध्ये कखम्ििा ५० प्रतिशि तनवेदनउपर तनणिय गररनेछ ।
 Excise Automation लाई पूणि कायािन्वयनिा ल्याइनेछ । िददरा र र्वयर उद्योगहरुिा Camera जडान
गरी प्रत्यक्ष तनगरानीको व्यवस्था गररनेछ ।वाइन उद्योगहरुले आगािी वषि २०७६ बैशाखदे खख खस्टल
ट्ांक वा काठको भ्याट प्रयोग गनुप
ि ने व्यवस्था कायािन्वयन गररनेछ । नेपालिा रहेका िददरा
उद्योगको आधारभुि पूवािधारको िापदण्ड बनाइनेछ ।
 एर्ककृि कोष प्रणाली (TSA) र भुतििुधार व्यवस्थापन र्वभागिा रहेको Land Record Management
Information System (LRMIS) र Integrated Tax System बीच अन्िर आबििा कायि गररनेछ ।
 प्रत्येक कायािलयबाट कखम्ििा १०० जना बढी राजस्व दाखखला गने करदािाको दिाि िम्बन्धी िूचना,
आय र्ववरण, कर बक्यौिा, बेरुजु िथा योगदान गरे को कर ििेि खुल्ने गरी Profile ियार गररनेछ।
 कर प्रशािनिा आबि कििचारीको लातग ियार भएको आचार िं र्हिाको पालना गररनेछ । िो उलं घन
गने उपर शुन्य शहनतिलिाको नीति अवलम्बन गररनेछ ।
 प्रदे श र स्थानीय िहिा राजस्व िं कलनिा
 दे खखएका दिर्वधा ििाधान, आपिी िहयोग, ििन्वय र िहकायि गररनेछ ।

भाग – २
आतथिक वषि २०७४/०७५ को

ििर्िगि उपलब्धी

२. आतथिक वषि २०७४।७५ को ििर्िगि उपलब्धी
ljut jif{df s/ k|0ffnLdf ul/Psf] >[+vnfj4 ;'wf/n] cfly{s lqmofsnfksf] lj:tf/ Pj+ cy{tGqsf]
;'b[9Ls/0f eO{ s/sf] cfwf/ / bfo/f km/flsnf] x'“b} uPsf] 5 . ;/sf/ s/sf b/x?df j[l4 gu/L lghL
If]qnfO{ ;lqmo Pj+ :jtM :km"t{ ?kdf ;xefuL u/fO{ s/ sfg'gsf] k"0f{ sfof{Gjog ub}{ /fh:j ;+sng j[l4
ug{ rfxG5 . cfly{s jif{ @)&$÷&% df o; eGbf cl3Nnf jif{x?df ;+rfng ePsf sfo{x?nfO{ lg/Gt/tf
lb+b} sltko yk sfo{qmdx? sfof{Gjog ul/of] eg] /fh:j kl/rfngnfO{ kf/bzL{ / s/bftfd}qL agfpg],
s/sf] bfo/f a9fpg], s/ ;x'lnot tyf ;'ljwf j[l4 ug]{, r'xfj6 lgoGq0f ug]{ /0fgLltsf ;fy yk
sfo{qmdx? to u/L sfo{ of]hgf ;lxt sfof{Gjog ul/Psf] lyof] . s/sf] bfo/fdf gcfPsfnfO{ bfo/fdf
Nofpg], s/bftf ;]jfdf u'0f:t/ j[l4 u/L s/bftfd}qL jftfj/0f >[hgf ug]{, s/ k/LIf0f tyf cg';Gwfg,
sd{rf/Lsf] Ifdtf ljsf; tyf k|efjsf/L cg'udgsf] dfWodaf6;"rgf, k|df0f, tYo / cGj]if0fdf cfwfl/t
s/ 5nL cg';Gwfg, hf]lvdsf ;"rsf+sdf cfwfl/t s/ n]vf k/LIf0f, sf/f]jf/sf cfwf/df s/bftfsf]
juL{s/0f, sfo{af]emsf cfwf/df ;+u7gfTds Joj:yf, k]zfut bIftfdf cfwfl/t s/ k|zf;g Goflos
l;4fGtdf cfwfl/t eP/ s/ lgwf{/0f / k'g/fjnf]sg, :jo+ 3f]if0ffdf cfwfl/t s/ k|0ffnL ca{nDag ub}{
cfPsf] b]lvG5 . pNn]lvt k|0ffnLut ;'wf/ / k|zf;lgs bIftf clej[l4sf] kmn:j?k cf=j= @)&$÷&%
;Dd cfOk'Ubf b]xfo adf]lhdsf] pknJwL k|fKt ePsf] 5M
 d"No clej[l4 s/ M ?= @ vj{ !% ca{ (^ s/f]8 nIo lgwf{/0f ePsf]df ?= @ vj{ )^ca{{ &* s/f]8
c;"n ePsf] 5 . ;f] dWo] k}7f/Ltkm{ ! vj{ $@ ca{{ !! s/f]8 nIo /x]sf]df ?= !#) ca{ %^ s/f]8 /
cfGtl/s tkm{ &#ca{{ *% s/f]8 nIo /x]sf]df ?= &^ ca{ @! s/f]8 c;'n ePsf] 5 . cfGtl/s tkm{
nIosf] t'ngfdf !)# k|ltzt k|ult ePsf] b]lvG5 .
 cfos/ M?=! vj{ ^&ca{ !( s/f]8 nIo /x]sf]df ?= ! vj{ %( ca{ *( s/f]8 c;'nL x'g uO{ nIosf]
t'ngfdf (^ k|ltzt k|ult ePsf] 5 .
 cGtMz'Ns M ?= ! vj{ )@ ca{ ** s/f]8 nIo /x]sf]df ?= ! vj{ )@ ca{ %% s/f]8 c;'nL ePsf] 5 .
cGtMz'Nssf] k}7f/L tkm{ $^ ca{{ @* s/f]8 nIo /x]sf]df $@ ca{ )& s/f]8 / cfGtl/s tkm{ ? %^ca{{ ^)
s/f]8 nIo /x]sf]df ?= ^) ca{ $& s/f]8 c;'nL ePsf] 5 . cfGtl/stkm{ nIosf] t'ngfdf !)& k|ltzt
k|ult ePsf] b]lvG5 .
 lzIff ;]jf z'Ns M ?= (( s/f]8 nIo /x]sf]df ? (! s/f]8 c;'nL eO{ (@ k|ltzt k|ult ePsf] b]lvG5.
 :jf:Yo ;]jf s/ M ?= ! ca{{ @& s/f]8 nIo ePsf]df ? ! ca{{ !$ s/f]8 c;'nL eO{ () k|ltzt k|ult
ePsf] b]lvG5 .
cfGtl/s /fHf:j ljefusf] s"n ?= @ vj{ (( ca{ (! s/f]8 nIodf @ vj{ (* ca{{ ^% s/f]8 ;+sng eO{
nIosf] ((=%* k|ltzt k|ult ePsf] b]lvG5 . cf=j= @)&#÷&$ sf] t'ngfdf cf=j= @)&$÷)&% sf] /fh:j
c;'nLsf] j[l4b/ !^ k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . o;}u/L cfGtl/s /fh:j ljefu cGt{ut ut jif{sf] o;}
ca{lwsf] t'ngfdf cfo s/, d"No clej[l4 s/ / cGtMz'Nssf] ;+sng j[l4 qmdz * k|ltzt, @% k|ltzt
/ @* k|ltzt /xg uPsf] 5 . o; k|ult ;dLIffdf /fh:j kl/rfngsf] ;du| ca:yf / ;+/rgfut ljZn]if0f
tyf ut jif{sf] s/ gLltsf] sfof{Gjogaf6 k|fKt dxTjk"0f{ pknlJwx¿sf] ljZn]if0f lgDgfg';f/ ul/Psf] 5
.

ाँ राजस्व पररचालनको अनुपाि
२.१ कूल गाहिस््य उत्पादनिग
g]kfndf cfw'lgs s/ k|0ffnLsf] yfngL ePsf] cfwf/ jif{ @)%*÷)%( nfO{ lng] xf] eg] z'?sf jif{df s"Nf
ufx{:Yo pTkfbgdf pTkfbssf] d"Nodf s"n /fh:j c;"nLsf] cg'kft !! k|ltzt /x]sf] lyof] . o;} qmddf
g]kfndf ePsf] cfly{s lqmofsnfkdf ePsf] j[l4 / cy{tGqsf] lj:tf/ ;Fu;Fu} cf=j= @)^%÷)^^ df cfO{k'Ubf
o;sf] cg'kftdf ;'wf/eO{ !@ k|ltzt k'u]sf] lyof] . To:t} cf=j= @)^^÷^& df of] cg'kft !%=# k|ltzt /Xof]
eg] cf=j= @)^&÷)^* df !$=^ k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . To:t} cf=j= @)^*÷)^( df o; k|j[lQdf
pNn]vgLo ;'wf/ eO{ o;sf] cg'kft !%=& k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . cf=j= @)^(÷)&) df !&=% k|ltzt
/xg uPsf] cg'kft cf=j= @)&)÷)&! df !*=% k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . cf=j=@)&!÷)&@ df s"n ufx{:Yo
pTkfbg;Fu /fh:jsf] cg'kft !(=( k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . To:t} cf=j= @)&@÷)&# df /fh:jdf of]ubfg
@!=$# k|ltzt /x]sf]df cf=j= @)&#÷)&$ df cfOk'Ubf s'n ufx{:Yo pTkfbg;Fu s'n /fh:jsf] cg'kft @#=$$
k|ltzt /x]sf] 5 . o;}u/L s'n ufx{:Yo pTkfbg;Fu s/ /fh:jsf] cg'kft cf=j= @)&@÷&# df !*=*% k|ltzt
/x]sf]df cf=j= @)&#÷&$ @!=)^ k|ltzt /xg uPsf] b]lvG5 . h'g cg'kft cf=j= @)&$÷&% df @!=(! k|ltzt
k'u]sf] 5 . oL tYof+ssf] cfwf/df g]kfndf s/sf] cfwf/ tyf s/ ;+sngsf] ca:yf qmdzM ;'wf/ x'Fb} uPsf]
b]lvG5 .
tflnsf g+= ! M s"n ufx{:Yo pTkfbgdf /fh:j kl/rfngsf] cg'kft
Year 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Ratio of Tax
Revenue to 12 13.3 12.6 13.2 15.3 16.1 16.75 18.85 21.06 21.91
GDP
Ratio of Total
Revenue to 14.7 15.3 14.6 15.7 17.5 18.5 19.1 21.43 23.44 24.34
GDP
s"n ufx{:Yo pTkfbgdf /fh:j kl/rfngsf] cg'kft

30
25
20
Ratio
15
10
0
2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Ratio of Tax Revenue to GDP Ratio of Total Revenue to GDP
lrq g+= !
ljut !) jif{sf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ cf=j= @)^%÷^^ df s'n ufx{:Yo pTkfbgdf s/ /fh:jsf] cg'kft
!@ k|ltzt s/ /fh:jsf] cg'kft a9\b} uPsf] / u}/ s/sf] cg'kftdf s]xL sdL cfPsf] b]lvG5 .

ाँ िूल्य अतभबृर्ि कर, आयकर र अन्िःशुल्क पररचालनको अवस्था
२.२ कूल गाहिस््य उत्पादनिग
cfly{s jif{ @)%*÷)%( nfO{ cfwf/ jif{ dfgL ljZn]if0f ubf{ j:t' tyf ;]jfsf] pkef]udf cfwfl/t s/ cyf{t
d"No clej[l4 s/ ;+sngsf] s'n ufx{:Yo pTkfbg;Fusf] cg'kft cf=j= @)%*÷%( df f sl/a !=! k|ltzt
/x]sf] b]lvG5 . cfly{s jif{ @)^%÷^^ df of] cg'kft $ k|ltzt /x]sf]df cfly{s jif{ @)^^÷)^& ;Dd cfpFbf
o;sf] cg'kftdf j[l4 x'g uO{ $=^ k|ltzt k'Ug uof] . To:t} cf=j= @)^*÷)^( df $=^ k|ltzt /xg uPsf]
lyof] eg] cf=j= @)&@÷&# df %=$# k|ltzt, cf=j= @)&#÷&$ df ^=!& k|ltzt / cf=j= @)&$÷&% df ^=**
/x]sf] 5 .
cfos/ P]g, @)%* sf] sfof{Gjog kl5 cfos/sf] s'n ufx{:Yo pTkfbg;Fusf] cg'kftdf qm|dzM j[l4 x'b} uPsf]
5 . cf=j= @)^&÷)^* df #=! k|ltzt /xg uPsf]df qm|dzM j[l4 x'b} cf=j= @)&#.&$ df %=& k|ltzt / cf=j=
@)&$÷&% df %=#@ k'u]sf] 5 .
o;}u/L pkef]udf cfwfl/t cGtMz'Nssf] cg'kft klg z'?sf] cfwf/ jif{df tTsfnsf] laqmL s/sf] xf/fxf/Ldf
/x]sf] ePtfklg g]kfnn] ljZj Jofkf/ ;+u7gsf] ;b:otf k|fKt u/L eG;f/ /fh:jsf] Go"gtf kl/k"lt{ ug{ yk
If]qdf o; s/sf] s/f/f]k0f ug{ YfflnPkl5 cGtMz'Nssf] /fh:jdf of]ubfgsf] cg'kftdf klg qmdzM j[l4 x'Fb}
cf=j= @)&)÷)&! ;Dd cfO{ k'Ubf cGtMz'Nssf] of]ubfg s"n ufx{:Yo pTkfbg;Fusf] @=$ k|ltzt /x]sf]df
cf=j @)&#÷&$ df #=@^ k|ltzt / cf=j= @)&$÷&% df cfOk'Ubf #=$! k|ltztk'u]sf] 5 .
tflnsf @ M s"n ufx{:Yo pTkfbgdf cGtMz'Ns,cfos/ d"=c=s/sf] cg'kft
Year 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Ratio of
1.6 2 1.9 2 2.2 2.4 2.52 3.09 3.26 3.41
Excise to
Ratio
GDP of IT to 2.8 2 3.1 3.4 4 4 4.16 5.2 5.7 5.32
GDP
Ratio of VAT
4 4.6 4.5 4.6 4.9 5.2 5.58 5.43 6.17 6.88
to GDP
8
s"n ufx{:Yo pTkfbgdf d"=c=s/, cfos/ / cGtMz'Nssf] cg'kft
7
6
5
4
3
2
1
0
2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Ratio of Excise to GDP Ratio of IT to GDP Ratio of VAT to GDP
lrq g+= @
ljut !) jif{sf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ s/ /fh:jsf k|To]s If]qsf] of]ubfg k|To]s jif{ a9\b} uPsf] b]lvG5
. s/bftfsf] s/ kl/kfngfdf ePsf] j[l4, s/ sfg'gsf] k|efjsf/L sfof{Gjog, gLltut If]qdf ePsf ;'wf/
h:tf s'/fx?n] s'n ufx{:Yo pTkfbgdf s/ /fh:jsf] cg'kft a9]sf] 5 .

२.३ राजस्वको िंरचनागि योगदान
s/ /fh:jsf] bfo/f lj:tf/ eO{ s'n /fh:j ;+sngdf s/ /fh:jsf] c+z pNn]vgLo ?kdf a[l4 ePsf] 5 . s/
k|zf;gsf] k|efjsf/Ltf / o;sf] pQ/bfloTj a9\g', s/bftfsf] s/ ;xefuLtf nfut / ;dodf qmdzM ck]lIft
;'wf/ x'Fb} hfg' ;fy} s/ sfg'gsf gLltut dfu{bz{gx? ;do ;fk]If ?kdf plrt lbzftkm{ pGd'v x'Fb} hfg'
nufotsf sf/0fx?n] s/ /fh:jsf] bfo/f tyf of]ubfgnfO{ j[l4 ub}{ nu]sf] 5 .
cf=j= @)&$÷&% sf] s"n /fh:jsf] nIo ?= & vj{ #) ca{{ % s/f]8 ePsf]df ?= & vj{ #@ ca{{ @# s/f]8
;+sng eO{ nIosf] t'ngfdf !))=#) k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] 5 . h;df eG;f/ dxz'n ?= !#&=&* ca{{,
cfos/ ?= !%(=() ca{{, d"No clej[l4 s/ ?= @)^=&( ca{{, cGtMz'Ns ?= !)@=%* ca{{, lzIff ;]jf z'Ns ?=
)=(! ca{{ / :jf:Yo ;]jf s/ ?= !=!% ca{{ c;'nL ePsf] b]lvG5 . To;}u/L s'n /fh:j ;+sng ?= &#@=@# df
u}x|s/ /fh:j ?= &@=&$ ;+sng eO{ s"n /fh:j ;+sngdf u}x|s/ /fh:jsf] c+z (=(# k|ltzt /xg uPsf] 5
eg] s/ /fh:j ?= ^%(=$(ca{{ cyf{t s'n /fh:j ;+sngsf] ()=)& k|ltzt ;+sng ePsf] 5 .
tflnsf # M /fh:jsf] ;+/rgfTds of]ubfg
Heading Rs billions
Tax Revenue 659.49
Non Tax Revenue 72.74
Total 732.23
tflnsf $ M zLif{sut /fh:j ;+sngsf] agf}6
Heading (Rs billions)
Costom Duty 137.78
Vat 206.79
Execise 102.58
Income Tax 159.9
Health Service Tax 1.15
Education Service Fee 0.91
Other Tax (Registration fee, Vehicle Tax and Other Tax) 50.37
Non tax Revenue 72.74
dflysf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ s'n /fh:j ;+sngdf s/ /fh:jsf] lx:;f qmdzM a9\b} uPsf] / u}x|s/ /fh:jsf]
lx:;f qmdzM 36\b} uPsf] b]lvG5 . ljut jif{x?sf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ cf=j= @)&#÷&$ df s'n /fh:j
;+sngdf s/ /fh:jsf] lx:;f *(=*& /x]sf]df cf=j= @)&$÷&% df ;f] lx:;f ()=)^ k|ltzt k'u]sf] 5 . To:t}
;f] ca{lwdf u}x|s/ /fh:jsf] lx:;f !)=!# af6 36]/ (=($ k|ltzt k'u]sf] 5 .
2.4 कूल राजस्व िंकलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान
s'n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefuaf6 ;+sng x'g] /fh:jsf] of]ubfg a9\b} uPsf] 5 . ljut jif{x?df
;+sng ePsf] /fh:jsf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ s'n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:jsf] c+z k|To]s cfly{s
jif{df a9\b} uPsf] b]lvG5 . s'n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfgnfO{ x]bf{ cf=j= @)^%÷^^
df s'n /fh:j ;+sng ?= !$%=#@ ca{{df cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg ?= %@=@^ ca{{ cyf{t #%=(^

k|ltzt cf=j= @)^^÷)^& sf] s"n /fh:j ;+sng ?= !*@=#& ca{{ /x]sf]df cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg
?= ^&=(^ ca{{ cyf{t #&=@^ k|ltzt /x]sf] lyof] . cf=j= @)^&÷)^* sf] s"n /fh:j ;+sng ?= !((=*! ca{{
/x]sf]df ?= *)=$( ca{{sf] /fh:j of]ubfg cfGtl/s /fh:jsf] /x]sf] lyof] h'g s"n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s
/fh:jsf] of]ubfgsf] cz+ #%=@ k|ltzt xf] . To;}u/L cf=j= @)^*÷)^( sf] s"n /fh:j ;+sng ?= @$#=(@
ca{{ /x]sf]df cf=j= @)&#÷&$ df s'n /fh:j ;+sng ?= ^)(=!*ca{{dWo] cfGtl/s /fh:j ;+sng ?= @%*=!&ca{{
cyf{t $@=#* k|ltzt /cf=j= @)&$÷&% df s'n ;+sng ? &#@=@# ca{dWo] cfGtl/s /fh:j ;+sng ?= @(*=^%
ca{ cyf{t $)=&( k|ltzt /x]sf] 5 .
tflnsf % M s"n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg -ca{{df_
Fiscal Year 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Total Revenue
145.32 182.37 199.81 243.92 296.02 356.62 405.86 481.96 609.18 732.23
(bn)
IRD’s
52.26 67.96 80.49 97.9 117.89 140.59 160.09 204.43 258.17 298.65
Collection(bn)
Share % 35.96% 37.26% 40.28% 40.14% 39.83% 39.42% 39.44% 42.42% 42.38% 40.79%
800
s'n /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg
700
Revenue collection(Rs.billion)
600
500
400
300
200
100
0
2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
& Total Revenue (bn) IRD’s Collection(bn)
lrq g+= #
2.5 कर राजस्व िंकलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान
s/ /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfgnfO{ x]bf{ b]xfo cg';f/ b]lvPsf] 5 .
tflnsf ^ M s"n s/ /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg -ca{{df_
Heading 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Total Tax Revenue (bn) 259.21 312.44 355.96 421.09 547.48 659.49
IRD’s Collection(bn) 117.89 140.59 160.09 204.43 258.17 298.65
IRD's Share on Tax Revenue 45.48% 45.00% 44.97% 48.55% 47.16% 45.28%

s'n s/ /fh:j ;+sngdf cfGtl/s /fh:j ljefusf] of]ubfg
700 659.49
Revenue Collection (Rs. billion)
600 547.48
Total Tax Revenue
500
421.09 (bn)
400 355.96 IRD’s Collection(bn)
312.44 298.65
300 259.21 258.17
204.43
200 140.59 160.09
117.89
100
0
2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
lrq g+= $
२.६ पञ्चवषीय रणनीतिक िथा तत्रवषीय िुधार योजनाको ििीक्षा
s/ k|0ffnLnfO{ ;dofg's"n ;"rgf k|ljlwd}qL agfO{ ljBdfg ;+/rgfsf] k'g/fjnf]sg, dftxt sfof{nox?sf]
sfo{If]qsf] k'gl;{df+sg tyf s/ k|zf;gdf cfj4 hgzlQmsf] Ifdtf tyf pTkfbsTj j[l4 ug]{ tkm{ ;':ki6 sfo{
of]hgf ;lxt sfo{k|f/De ug{sf] nflu xfn ljefun] ca{nDag u/]sf lqjifL{o ;'wf/ of]hgfn] kl/nlIft u/]sf /
;'wf/ of]hgf z'? ePb]lv xfn;Dd ;DkGg ePsf sfo{x?sf] uxg ljZn]if0f tyf 7f]; ;d:of klxrfg u/L]
/fh:j kl/rfngnfO{ km/flsnf] / pRr agfO{ ;'b[9 ;fj{hlgs k|0ffnLsf] ljsf; ug]{ /fh:j gLltn] lnPsf
p2]Zosf ;fy of] of]hgf NofOPsf] xf] . lqjifL{o ;'wf/ of]hgfsf] ;dLIff ubf{ of]hgfn] kl/nlIft u/]sf ;"rsx?sf]
sfof{Gjogsf] ca:yfnfO{ x]bf{ ! j6f ;"rs k"0f{ sfof{Gjg ePsf], !# j6f ;"rs cf+lzs sfof{Gjog ePsf], $
j6f ;"rs ev{/} sfof{Gjogdf cfPsf] / ! j6f ;"rs xfn;Dd sfof{Gjogsf] k|s[ofdf g/x]sf] ca:yf 5 .
२.७ शाखागि र्वश्लेषण
२.७.१ करदािा िेवा शाखा
s/bftf ;]jf zfvfn] d"ntM s/sf] bfo/f km/flsnf] agfpg], s/ ;xeflutfsf] :t/df ;'wf/ ug]{, s/bftfnfO{
s/sf cf}krfl/stf k"/f ug{ ;Ifd agfpg s/bftf lzIffsf] sfo{qmd ;~rfng ug]{, s/b]oL Ifdtfsf] klxrfg
u/L s/ k|zf;gsf] k|efjsfl/tfsf] nflu ;"rgf ;+sng ug]{, cfGtl/s ¿kdf k|fKt ePsf s/bftfsf ;"rgfsf]
e08f/0f ug{], o;sf] pkof]u ug{sf nflu cfGtl/s ¿kdf ;"rgf k|jfx ug]{, s/bftfnfO{ ljB'tL dfWodaf6
;]jf lng ;Sg] / sfof{non] ;]jf lbg;Sg] u/L gjLg k|ljlwsf] ljsf;df hf]8 lbg] sfo{ ub{5 . o;sf ;fy}
k|fKt ePsf s/bftfsf s/ tyf cfo ljj/0fx¿ ;DaGwL tYof+sx¿ k|zf]wg u/L ;"rgf k|0ffnLdf e08f/0f ug]{,
k|zf]lwt x'g g;s]sf ljj/0f / /fh:j hf]lvd /x]sf s/bftf Pj+ ljj/0fsf] klxrfg u/L s/ k/LIf0f tyf
cg';Gwfgsf] nflu s/bftfsf] ;"rgf j}s tof/ ug]{ sfddf klg lqmofzLn 5 . s/ k|0ffnLsf] k|efjsf/L
sfof{Gjogsf] nflu s/bftf / hgtf;Fu cGtlq{mof ug]{ / s/bftfsf ;"rgfsf] lbuf] Joj:yfkg ug]{ sfo{ klg
o; zfvfjf6 ;Dkfbg x'Fb} cfPsf] 5 .

-s_ s/sf] bfo/f lj:tf/M
 cfly{s jif{ 2074.75 df hDdf 1,96,071 :yfoL n]vf gDa/ k|bfg ul/Psf]df Joj;flos :yfoL n]vf
gDj/ -B-PAN) 116097 k|bfg u/L o; cfly{s jif{;Dd hDdf 10,36,246 s/bftfn] Joj;flos :yfoL
n]vf gDj/ k|fKt u/]sf %g\ eg] cfly{s jif{ 2074.75 df JolQmut :yfoL n]vf gDj/ (P-PAN)
79,973 k|bfg u/L o; cf=j ;Dddf hDdf 7,66,191 s/bftfn] JolQmut :yfoL n]vf gDj/ k|fKt
u/]sf %g\ .
 cfly{s jif{ 2074.75 df d"=c=s/tkm{ 20,939 s/bftf btf{ u/L o; cfly{s jif{;Dd 2,03,928
s/bftfx? d"=c=s/df btf{ ePsf %g .
 cfly{s jif{ 2074.75 df cGtMz'Nstkm{ 59,147 s/bftfnfO{ cGtMz'Ns Ohfhtkq k|bfg tyf
gjLs/)f ul/Psf] % .
s/sf] bfo/f lj:tf/sf] ca:yf
s/sf] bfo/f lj:tf/ 2073.74 2074.75
Joj;flos :yf=n]=g+= 84246 116097
JolQmut :yf=n]=g+= 86770 79973
d"=c=s/ btf{ 16826 20939
cGtMz'Ns Ohfht 67667 59147
axfn s/ ;e]{If)f ;+Vof 33847 5149
-v_ s/bftf lzIff sfo{qmd M
 s/bftfx?;+u 804 j^f cGtlqm{of tyf tflnd sfo{s|d ;DkGg ul/Psf] .
 s/bftf lzIff sfo{s|dnfO{ k|efjsf/L agfOPsf] .
-u_ s/ ;xeflutfdf a[l$M
 cfly{s jif{ 2072÷073 df 455691 cfo ljj/)f k|fKt ePsf]df o; cf=j= 2073÷074 df
615666 cfo ljj/)f k|fKt ePsf] % .
 cfly{s jif{ 2073÷074 df clu|d s/ s^\^Lsf] ljj/)f 129507 k|fKt ePsf]df cf=j= 2074÷075
df 123080 k|fKt ePsf] % .
 cfly{s jif{ 2073.74 df d"=c=s/ ljj/)f k]z gug]{ s/bftfx? 23 k|ltzt /x]sf]df cf=j 2074.75
sf] cGTodf ljj/)f k]z gug]{ s/bftfx? 23=68 k|ltzt /x]sf] b]lvG% .
 cfly{s jif{ 2073.74 df 10300 cfoljj/)fsf] Rapid verification u/L ?=8,13,50,000.00 s/

lgwf{/)f ul/Psf]df cf=j 2074.075 df 10074 cfo ljj/)fsf] Rapid verification u/L ?
2,24,75,76,000.00 s/ lgwf{/)f ul/Psf] % .
s/ ;xeflutfdf a[l$ 2073.74 2074.75
cfoljj/)fsf] k|flKt 455691 615666
cfoljj/)f ggkmfOn/ 44 46
d"=c=s/ ggkmfOn/ 23 23=68

l^=l*=P; ljj/)f k|flKt 129507 123080
e]l/lkms]zg
Rapid verification No 10300 10074
Rapid verification Amount( 000) 81350 2247576
s/bftf ;]jf zfvfaf^ ;Dkflbt cGo sfo{x?
1= s/bftfx?sf] Log Off/Log On
g]kfn ;/sf/ dlGqkl/ifbsf] ldlt @)&%.)$.!* sf] lg0f{ofg';f/ ljefu cGtu{tsf sfof{nox?sf] :jLs[t
;+u7g ;+/rgf cg';f/ sfof{nox?sf] sfo{If]q lgwf{/0f tyf clwsf/ ;d]t k|Tofof]hg eO ;fljssf] cfGtl/s
/fh:j sfof{no sf7df08f} If]q g+= !, @ / # vf/]h ePsf] / 7"nf s/bftf sfof{no -LTO_ sf] sfo{If]q
cGtu{tsf s/bftfx?sf] sf/f]af/ ;Ldf aflif{s ?= *) s/f]8 eGbf a9L, dWod :t/Lo s/bftf sfof{no
cGtu{tsf s/bftfx?sf] sf/f]af/ ;Ldf aflif{s $) s/f]8 b]lv ?= *) s/f]8 ;Dd ;fy} a}+s tyf ljQLo
;+:yf, aLdf sDkgL, d]l8sn sn]h, 6«feN; tyf 6«]lsª Joj;fo, 7]Ssfk§f Joj;fo ug{] s/bftfsf] xsdf
jflif{s sf/f]jf/ ;Ldf ?=@% s/f]8 b]lv ?=*) s/f]8;Dd / cfGtl/s /fh:j sfof{nosf sfo{If]q leq /xg]
s/bftfx?sf] sf/f]af/sf] ;Ldf aflif{s ?= $) s/f8 ;Ddsf] sf/f]af/ ;Ldf lgwf{/0f ePsf] x'+bf ;f]xL adf]lhd
s/bftfx?nfO{ ;fljs sfof{noaf6 Log Off u/L gofF :yfkgf ePsf sfof{nodf Log On ul/Psf] 5 .
@= 5}7f} /fli6«o s/ lbj;, @)&$
– 5}7f} /fli6«o s/ lbj;, @)&$ d"n ;df/f]x cfof]hs ;ldlt / ljleGg sfo{ut pk;ldltx? u7g u/L
@)&$ dfu{ ! ut] /fli6«o k|1f k|lti7fgdf eJotfsf ;fy ;DkGg ul/Psf] / ;f]xL ca;/df /fh:jdf
pNn]vgLo of]ubfg ug]{ s/bftfx? / pTs[i6 sfo{;Dkfbg ug{] sd{rf/Lx?nfO{ ;Ddfg tyf k'/:sf/ ljt/0f
ug]{ nufot ;KtfxJofkL ?kdf ljleGg sfo{qmdx? ;DkGg ePsf] lyof] .
– 5}7f} /fli6«o s/ lbj;sf] cj;/df s/bftfsf] laqmL sf/f]jf/nfO{ lahs hf/L ubf{s} ;dodf cfGtl/s
/fh:j ljefudf k|ltj]bg x'g] u/L tof/ ePsf] Central Billing monitoring System (CBMS)sf] ;d'b3f6g
;DkGg ul/of] .
– s/bftfx?sf] lh1f;fx?nfO{ ;Daf]wg x'g] u/L s/bftfn] ;f]lw/xg] ljifox?nfO{ ;dfa]z u/L Frequently
Asked Question ck8]6 ul/Psf] 5 .
– ;]jfu|fxLsf s/ k|zf;g;Fu ;DalGwt lh1f;f Pj+ k|Zgx?sf] Call Centre dfkm{t pQ/ lbg] sfo{ ul/Psf]
5.
#= ;"rgf, k|sfzg / k|zf/0f M
s/bftfx?nfO{ s/ sfg'gdf ePsf k|fjwfgx? / s/;xeflutf clej[l4 ug{ hfgsf/Ld"ns ljleGg ;"rgfx?
tof/ u/L k|;f/ k|rf/ ul/Psf] ;fy} s/ ;DaGwL ljBdfg Joj:yfx? tyf cfly{s ljw]os, @)&$ åf/f s/
sfg'gx?df ul/Psf kl/jt{gx? ;DaGwL ;"rgf k|sfzg / k|zf/0f ul/Psf] lyof] .
$=s/ bfo/fsf] lj:tf/
s/bftfsf] sf/f]jf/sf] ;Ldfsf] cfwf/df d"No clea[l4 s/df btf{ x'g] z'?sf] Joj:yf / d"No clej[l4 s/ sfg"gn]
s]xL Joj;fonfO{ s/sf] bfo/f aflx/ /fv]sf]n] s/bftfsf] klxrfgsf] ca:yf km/s b]lvG5 . cf=j @)&$÷)&% df

Joj;flos :yfoL n]vf gDa/ ! nfv !^ xhf/ )(& nfO{ k|bfg ul/Psf] 5 eg] d"No clea[l4 s/ tkm{ @) xhf/
( ;o #( s/bftfx¿ yk ePsf 5g\ . o;} u/L cf=j= @)&$÷)&% ;Dddf cGtMz'Nssf] gofF Ohfht lng] /
Ohfhtsf] gljs/0f u/fpg] s/bftfsf] ;+Vof %( xhf/ ! ;o $& /x]sf] 5 . s/bftf btf{ x'g] ljutb]lvsf]
k|j[lQut ca:yf x]bf{ cf=j= @)%&÷)%* df %) xhf/ %^! s/bftfn] Joj;flos :yfoL n]vf gDa/ lnPsf]df
cf=j= @)&$÷)&% ;Dd cfp+bf !) nfv #^ xhf/ @ ;o $^ s/bftf btf{ ePsf] b]lvG5 . d"=c=s/ tkm{
@)%$÷%% df %@)( s/bftf btf{ /x]sf]df cf=j= @)&$.&% ;Dd cfOk'Ubf d"=c=s/df btf{ x'g] s/bftf @ nfv
# xhf/ ( ;o @* k'u]sf 5g\ .
%=d"No clej[l4 s/ ljj/0fsf] ;+/rgfTds ca:yf

cf=j @)&#÷)&$ df s"n d"No clej[l4 ljj/0fsf] ;+/rgfTds ca:yfnfO{ x]bf{ VAT Filer / Non Filer qmdzM
&& / @# k|ltzt /x]sf]df cf=j= @)&$÷)&% df &^ / @$ k|ltzt /x]sf] 5 . Debit VAT Returns cf=j=
@)&)÷)&! df @&=!$ k|ltzt, cf=j= @)&!÷)&@ df !*=(* k|ltzt, cf=j= @)&@÷)&# df !#=#) k|ltzt
/ cf=j= @)&#÷&$ !#=@% k|ltzt /x]sf]df cf=j= @)&$÷)&% df !$=)^ k|ltzt /x]sf] b]lvG5 . To;}u/L
Credit VAT Returns cf=j= @)&)÷)&! df $%=$( k|ltzt, cf=j= @)&!÷)&@ df $$=)# k|ltzt, cf=j=
@)&@÷)&# df %!=!! k|ltzt, cf=j= @)&#÷&$ df %!=!$ k|ltzt /x]sf]df cf=j= @)&$÷&% df qm]l86
l/6g{ %!=(& k|ltzt /x]sf] b]lvG5 .
tflnsf &M d"No clea[l4 s/ ljj/0fsf] ;+/rgfTds ca:yf
2070/071 2071/7072 2072/073 2073/074 2074/075
Debit Returns (%) 27.14 18.98 13.30 13.25 14.06
Credit Returns (%) 45.49 44.03 51.11 51.14 51.97
Zero Returns (%) 27.37 25 35.58 35.61 33.97
Debit Amounts shown in M3 4.76 3.40 6.33 8.71 9.96

(billions)
Credit Amounts shown in 39.05 17.77 26.50 27.52 35.71
M3(billions)
Ratio of credit Amount to debit 8.20 times 5.22 times 4.19 Times 3.16 Times 3.59 Times
amount (Times)
Zero VAT Returns cf=j= @)&)÷)&! df @&=#& k|ltzt, @)&!÷)&@ df @% k|ltzt, cf=j= @)&@÷)&# df
#%=%* k|ltzt, cf=j= @)&#.&$ df #%=^! k|ltzt /x]sf]df cf=j= @)&$÷)&% df ##=(& /x]sf] b]lvG5 .
Debit Amount sf] t'ngfdf Credit Amount sf] cg'kftnfO{ x]bf{ cf=j= @)&)÷)&! df *=@) Times, cf=j=
@)&!÷)&@ df %=@@ u'0ff, cf=j= @)&@÷&# df $=!( u'0ff / cf=j= @)&#÷&$ df #=!^ u'0ff /x]sf]df cf=j=
@)&$÷&% df #=%( u'0ff /x]sf] b]lvG5 .
cf=j= @)&$÷&% df d"=c=s/ ljj/0f gj'emfpg] s/bftf @#=^*Ü, s/ ljj/0f a'emfpg] s/bftf &%=($ k|ltzt
/x]sf 5g\ . d"=c=s/ ljj/0f a'emfpg] s/bftfdWo] !$=)^Ü n] 8]lj6 ljj/0f, %!=(&Ü, n] qm]l86 ljj/0f /
##=(&Ü n] z"Go ljj/0f a'emfPsf] b]lvG5 . d"No clej[l4 s/ tkm{ 8]lj8 ljj/0f a'emfpg]sf] ;+Vof 36\b} uPsf],
qm]l86 ljj/0f / z"Go ljj/0f a'emfpg] s/bftfsf] ;+Vof a9\b} uPsf]n] sfg"gsf] sfof{Gjogdf s8fO ub}{ ahf/
cg'udgnfO{ k|efjsf/L Pj+ ;zQm agfpg'kg]{ b]lvG5 .

२.७.२ कर परीक्षण व्यवस्थापन शाखा
o; ljefucन्िu{t &"nf s/bftf sfof{no, cfGtl/s /fh:j sfof{nox? tyf ;fljssf s/bftf ;]jf
sfof{nox? -pkTosf l:yt_ sf] nflu cf=j= 2074.075 df tkl;n adf]lhdsf km/s km/s s/ k/LIf)f
cGtu{tsf kl/;"rsx? lgwf{/)f u/L ;f]xL adf]lhd nIo lgwf{/)f ul/Psf] lyof] . ;f] adf]lhd pQm
sfof{nox?jf^ ePsf] ;du| k|ult, b]lvPsf sdhf]/Lx? tyf ;d:ofx? tyf cfufdL aif{sf nflu ;'wf/sf]
nflu ;'emfjx? pNn]v ul/Psf] % .
;j} sfof{nox?sf] PsLs[t ?kdf x]bf{ k|:t't cf=j= df k")f{ s/ k/LIf)ftkm{ 4380 s/bftfsf] ljj/)f
k/LIf)f ug{] nIo /x]sf]df 5105 s/bftfsf] s/ k/LIf)f u/L lgwf{l/t nIosf] 117 k|ltzt k|ult ePsf]
% eg] ? 935 s/f]* s/f]* gf]S;fgL #^fpg] nIo /x]sf]df 1873 s/f]* gf]S;fgL #^fO{ lgwf{l/t
nIosf] 200 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % . s/ lgwf{/)ftkm{ ? 690 s/f]* cfos/ lgwf{/)f ug{]
nIo /x]sf]df ? 1980 s/f]* cfos/ lgwf{/)f eO{ lgwf{l/t nIosf] 287 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf]
% . To:t} ? 156 s/f]* d"=c=s/ lgwf{/)f ug{] nIo /x]sf]df ? 234s/f]* d"=c=s/ lgwf{/)f eO{
lgwf{l/t nIosf] 150 k|ltzt xfl;n k|ult ePsf] % . cGtMz'Nstkm{ ? 6 s/f]* cGtMz'Ns lgwf{/)f
ug{] nIo ePsf]df ? 62 s/f]* cGtMz'Ns lgwf{/)f eO{ lgwf{l/t nIosf] 970 k|ltzt k|ult xfl;n
ePsf] % . k|lt s/bftf cf}iftdf gf]S;fgL ? 3669 xhf/ #^]sf], k|lt s/bftf cf};tdf ? 3878
xhf/ cfos/ lgwf{/)f ePsf], k|lt s/bftf cf};tdf ? 459 xhf/ d"=c=s/ lgwf{/)f ePsf] / cf};tdf
? 121 xhf/ cGtMz'Ns lgwf{/)f ePsf] % .
To;} u/L rfn' jif{sf] s/ lgwf{/)ftkm{ 1269 s/bftfsf] s/ k/LIf)f ug{] nIo /x]sf]df 843 s/bftfsf]
s/ k/LIf)f ;DkGg eO{ lgwf{l/t nIosf] t'ngfdf 66 k|ltztn] dfq k|ult xfl;n ePsf] % eg ] ?
16=85 s/f]* d"=c=s/ lgwf{/)f ug{] nIo /x]sf]df ? 43=64 s/f]* d"=c=s/ lgwf{/)f eO{ nIosf]
t'ngfdf 253 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % . k|lt s/bftf ? 505 xhf/ s/ lgwf{/)f ePsf] %
. clu|d s/ s§L k/LIf)f tkm{ 1280 s/bftfsf] s/ k/LIf)f ug{] nIo /x]sf]df 1200 s/bftfsf] s/
k/LIf)f u/L nIosf] t'ngfsf 94 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % eg] s'n hDdf ? 110=69 s/f]*
s/ dfu eO{ lgwf{l/t nIo ? 24=35 s/f]*sf] 455 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] b]lvG% . k|lt
s/bftf cf};t ? 9172 xhf/ dfu >[hgf ePsf] b]lvG% . ahf/ ;a]{If)f nIo 8220/x] sf]df 8598
x'g uO{ nIosf] t'ngfdf 105 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % eg] btf{ vf/]hL s/ k/LIf)fsf] nIo
2347 /x]sf]df 3602 x'g uO{ nIosf] t'ngfdf 153 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % . To;} u/L ca}w
dlb/f la?$sf] sfg"gL s/jfxLsf] nIo 234 /x]sf]df sfg'gL sf/jfxL 279 ;+Vofdf eO{ nIosf]
t'ngfdf 119 k|ltzt k|ult xfl;n ePsf] % . ;fy} lzIff ;]jf z'Ns / :jf:Yo ;]jf z'Nssf]
cg'udgtkm{ 845 ;+Vofdf nIo /x]sf]df 718 ;+Vofdf cg'udg eO{ nIosf] t'ngfdf 85 k|ltzt
k|ult xfl;n ePsf] % eg] dfu tkm{sf] nIo ? 1=85 s/f]* /x]sf]df k|ult ? 363=98 s/f]* eO{
nIosf] 19675 k|ltzt k|ult ePsf] b]lvG% . Mismatch Resolution tkm{ 432 nIo lgwf{/)f ePsf]df
sfof{nox?jf^ o; cf=j=df 606 Missmatch sf/f]jf/sf] Mismatch Resolution ;DkGg eO{ lgwf{l/t
nIosf] t'ngfdf 140 k|ltztn] k|ult xfl;n ePsf] % . k'gM s/ lgwf{/)f ;a} sfo{ ;DkGg ug'{ kg]{
x'bf nIosf] ;+Vof tf]lsPsf] lyPg . o;/L x]bf{ cf=j= 2074.075 s/ k/LIf)f Joj:yfkg zfvfsf]
nflu ;kmn tyf k|efjsf/L jif{sf] ?kdf /x]sf] b]lvG% .
s/ k/LIf)ftkm{sf] cf=j= 2074.075 sf nflu sfod ul/Psf] s"n ljefluo nIox? / ;f] adf]lhd
xfl;n ePsf] k|ult ljj/)f b]xfo adf]lhd tflnsfdf k|:t't ul/Psf] % .

dfly pNn]lvt tYof°x?sf] cfwf/df s/ k/LIf)f Joj:yfkg zfvfsf] cf=j= 2074.075 sf] nflu sfod
IRD Audit Section :
Indicator Indicators Target Performance Performance

Percentage
Full Audit(No.)
66 Total (Vat, ITx & Excise) 4380 5105 117

Target for Assessment
107 Loss Recovery(in '000) 9359500 18731472 200

36 AA in ITx (in '000) 6902500 19799446 287
37 MA in VAT (in '000) 1560500 2341747 150
38 Excise (in '000) 64120 622010 970
Detail Investigation
110 Pre Investigation (No. of Cases) 815 821 100

112 Comprehensive Investigation (No) 501 638 127
191 EDP Based Investigation (No) 134 90 67
153 Amendment / Assessment of IT ('000) 202500 481666 237
154 Management Assessment of VAT (000) 142500 441417 309
Current Year Audit
149 Current Year Audit of VAT (No) 1269 843 66

150 MA in VAT (in '000) 168500 426495 253
151 TDS Audit ( No) 1280 1200 94
152 TDS Demand (Rs in 000) 243500 1106971 454
AA against non_filer in ltx
48 No. of Cases 711 633 89

De-registration
65 As taxpayer request (# of cases) 2347 3602 153

Market Monitoring
171 Market Monitoring 8220 8598 105

183 Monitoring of Health Tax, Education Service Fee 845 718 85
(No)
184 Health Tax, Education Service Fee (Amount in 18500 3639896 19675
000)
54 Legal Action Against Illegal Liquor 234 279 119
ul/Psf] s"n ljefuLo nIox? / ;f] adf]lhd xfl;n ePsf] k|ult ljj/)f ;d]tsf] cfwf/df laZn]if)f
ubf{ cf=j= 2074.075 sf] ;du| k|ult pRr:t/sf] b]lvG% . cfGtl/s /fh:j laefusf] /fh:j ;+sng
tyf s/ lgwf{/)f ÷;+zf]lwt s/ lgwf{/)fsf] dxTjk")f{ lx:;f cf]u^\g] &"nf s/bftf sfof{nosf nflu
sfod ul/Psf] nIox? / ;f] adf]lhd xfl;n ePsf] k|ult ljj/)f b]xfo adf]lhd /x]sf] % .

Full Audit
Indicator Name Target Performance Percentage(P)

Total (Vat, ITx & Excise) 450 833 185
Target for Assessment
Loss Recovery(in '000) 7000000 12223106 175
AA in ITx (in '000) 6000000 18094406 302
MA in VAT (in '000) 1000000 1381579 138

Excise (in '000) 45000 4322 10
Current Year Audit

Current Year Audit of VAT (No) 12 13 108
MA in VAT (in '000) 10000 10511 105
TDS Audit ( No) 40 46 115
TDS Demand (Rs in 000) 80000 565344 707
AA against non_filer in ltx
No. of Cases 5 3 60
De- registration
As taxpayer request (# of cases) 5 7 140
pk/f]Qm tflnsfjf^ &"nf s/bftf sfof{nosf] s/ k/LIf)f / ;f];+u ;DalGwt s/ lgwf{/)f ;Gtf]ifhgs
/x]sf] % . k")f{ s/ k/LIf)ftkm{ d"=c=s/ / cGtMz'Nssf] dfu nIo eGbf lgs} a(L /x]sf] ;fy} rfn'
cf=j= s/ k/LIf)fsf] d"=c=s/ dfu nIo eGbf 5 k|ltztn] a(L /x]sf] % .
s/ k/LIf)f ;Gbe{df b]lvPsf sdhf]/Lx? tyf ;d:ofx? M
 s/ k/LIf)f tyf s/ lgwf{/)fdf ck]lIft u')ffTdstf j[l$ x'g ;s]sf] %}g .
 bIf hgzlQmsf] ljsf;sf] nflu kof{Kt tflnd lbg ;lsPsf] %}g .
 s/ k/LIf)fsf nflu ;lhnf] kmfOnx?df dfq Wofg lbbf %gf}^ ePsf s]xL s/bftfx?sf] s/
lgwf{/)fsf] nflu Dofb hfg] ca:yf cfpg] u/]sf] .
 s]xL sfof{nox?df kof{Kt hgzlQm gx'bf+ nIo xfl;n ug{ sl&gfO{ ePsf] .
 rfn' cf=j= s/ k/LIf)fn] sd dxTj kfPsf] .
 s/ k/LIf)fdf s/bftf %gf}^ ug{] Risk Engine nfO{ k'g/fjnf]sg ug'k

{ g{] ePsf] .
 ax'/fli^<o sDkgLx?sf] s/ k/LIf)f tyf cg';Gwfgsf] nflu la! ;d"x tof/ ug{ ;lsPsf] %}g .
 s/ k/LIf)f tyf cg';Gwfgsf] dfWodjf^ k|bz{gLo k|efj (Demonstrative Effect) ;[hgf u/L s/
;xeflutf clea[l$ ug]{ s/ k/LIf)f tyf cg';Gwfgsf] l;$fGtnfO{ sd dxTj lbPsf] kfOof] .
ug'{ kg]{ ;'wf/x?
 sfof{nonfO{ cfjZos kg]{ hgzlQm ;dodf g} kbk"lt{ ug]{ .

 s/ k/LIf)fsf] u')f:t/ a[l$sf nflu lgoldt ?kdf s/ clws[t tyf k|d'v s/ clws[tnfO{ tflnd
Joj:yf ug]{
 %gf}^ ePsf s/bftfsf] s/ lgwf{/)fsf] Dofb ghfg] u/L sfo{of]hgf agfpg nufpg] / Dofb
u'hf/]sf] ca{:yfdf ;DalGwt s/ clws[t÷k|d'v s/ clws[tnfO{ lhDd]jf/L agfpg] .
 rfn' jif{sf] k/LIf)fnfO{ k|efjsf/L agfpg s/bftf %gf}^ k|s[ofnfO{ cem j}!flgs agfpb} n}hfg] .
 ax'/fli^<o sDkgL nufot &"nf s/bftfx?jf^ x'g ;Sg] s/ r'xfj^ Pj+ s/ d'lQm of]hgf /f]Sgsf]
nflu ;DalGwt s/ clws[t tyf k|d'v s/ clws[tnfO{ /fli^<o cGt/fli^<o tflndsf] Joj:yf ug]{ .
 s/ k/LIf)f tyf cg';Gwfg sfo{nfO{ u')f:t/Lo,cg'zfl;t tyf Jojl:yt agfpgsf] nflu b)* /
k'/:sf/sf] Joj:yf ug]{ .
 s/bftfsf] sf/f]jf/;DaGwL ;"rgfdf kof{Kt kx'r k'Cofpgsf] nflu cGo lgsfox?;¤u ;"rgf ;`hfnsf]
ljsf; ug]{ .
२.७.३ अनुिन्धान िथा र्वकाि शाखा
cg';Gwfg tyf ljsf; zfvfaf6 cf=j= @)&$÷)&% df s/bftfx?n] sfof{nodf k]z u/]sf ljleGg ljj/0fx?sf]
ljZn]if0fsf ;fy} cfGtl/s tyf jfx|o >f]tx?jf6 k|fKt ePsf] ;"rgf tyf ph'/Lx?nfO{ cfwf/ lnP/ cg';Gwfgsf]
sfo{ cl3 j9fpg] /0fgLlt lnO{ ;f]xL cg';f/ cg';Gwfg ;DaGwL sfo{ut kl/;"rsx?sf] jflif{s nIo lgwf{/0f
u/L sfof{nox?df k7fOPsf] .
cg';Gwfg ;DaGwL sfo{ut kl/;"rsx?sf] jflif{s tyf dfl;s nIo xfl;n ug{sf nflu cfGtl/s /fh:j ljefu
cGt{ut sf7df08f} pkTosf leqsf cfGtl/s /fh:j sfof{no If]q g+= !, @ / # tyf 7"nf s/bftf sfof{nodf
cg';Gwfg zfvfsf ?kdf 5'§} zfvf ;+rfngdf /x]sf] 5 eg] cGo cfGtl/s sfof{no tyf s/bftf ;]jf
sfof{nox?df s/ k/LIf0f zfvfjf6 g} cg';Gwfg ;d]tsf] sfo{ ;Dkfbg x'g] u/]sf] 5 .
ljB'tLo Joj:yfkg ;"rgf k|0ffnL -EIMS_ df k|ljli6 ul/Psf] k|ult k|ltj]bgsf] tYof+ssf] cfwf/df cfly{s jif{
@)&$÷)&% df cg';Gwfg ;DaGwL sfo{ut kl/;"rsx?sf] ;du|df nIo cg'?k k|ult ePsf] 5 .
cg';Gwfg tyf ljsf; zfvfsf] ljut % cfly{s jif{sf] sfo{ut kl/;"rsx?sf] k|ult tyf Yield Per Case nfO{
b]xfo cg';f/ k|:t't ul/Psf] 5 .
!_ cfGtl/s /fh:j sfof{no / s/bftf ;]jf sfof{no
Audit Section : IRO & TSO
Detail Investigation
Performance Performance Performance Performance Performance

Indicators
2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Comprehensive
Investigation (No. of 769 1266 942 856 655
cases)
Amendment / Assesment
160908 213626 254373 438336 484568
of IT ('000)
Yield Per case ('000) 209 169 270 512 740

Management Assesment
225230 224933 244742 351389 442106
of VAT (000)
Yield Per case ('000) 293 178 260 410 675
Total 386347.2 438727.7 499385 789725 926674
Yield Per case ('000) 502 347 530 923 1415
@_ 7"nf s/bftf sfof{no / cfGtl/s /fh:j sfof{no sf7df8f}+ If]q g+= !,@ / #
Investigation Section :LTO, IRO 1, 2, 3
Indicators Performanc Performanc Performanc Performanc Performance

e 2070/71 e 2071/72 e 2072/73 e 2073/74 2074/75
Comprehensive 533 337 147 138 159
Investigation (No)
EDP Based Investigation 40 24 48 27 24
(No)
AA of IT (Rs 000) 1771571 1148762 647972 1085269 500305
Yield Per case ('000) 3324 3409 4408 7864 3147
MA of VAT (Rs. 000) 995898 454906 148906 203357 187811
Yield Per case ('000) 1868 1350 1013 1474 1181
Total 2770793 1607077 801286 1288626 688116
Yield Per case ('000) 5198 4769 5451 9338 4328
tYof+sLo ljZn]if0f ( Data Analysis) tkm{M

s/bftfaf6 sfof{nodf k]z ePsf cfos/ tyf d"=c=s/ ljj/0f / s/lkmtf{ sf] TfYof+s laZn]if0fsf] nIo /
k|ultnfO{ ;dLIff ubf{ ;du|df zt k|ltzt eGbf j9L k|ult xfl;n ePsf] b]lvG5 . ljut $ jif{sf] nIo k|ult
ljj/0f lgDgfg';f/ /x]sf] 5 M
Indicators 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75

Target Performance Target Performance Target Performance Target Performance
Data Analysis Income 100 115 100 113 100 119 100 101
Tax Returns (No)
Data Analysis of VAT 100 118 100 114 100 117 100 115
Returns (No)
Data Analysis of Refund 50 58 50 58 50 54 50 42

Claims (No)
cg';Gwfg ;+Vof tkm{

cg';Gwfgsf] ;du| ;+VofTds nIonfO{ x]bf{ k|f/lDes cg';Gwfg tyf lj:t[t cg';Gwfgsf] nIo xfl;n ePs} b]lvG5
. sDKo"6/ ;"rgfdf cfwfl/t cg';Gwfg -EDP_ ;+Vofsf] nIo klg ljutsf] cfly{s jif{x?df eGbf al9 k|ult ePsf]
kfOG5 . ljut $ jif{sf] ljefusf] ;du| nIo k|ultsf] ljj/0f lgDgfg';f/ /x]sf] 5M
Indicators 2071.72 2072.73 2073.74 2074.75

Pre Investigation (No. 1028 1266 1230 1332 900 1200 975 1009
of Cases)
Comprehensive 1194 1626 432 1088 589 994 601 814

Investigation (No. of
cases)
EDP Based 20 24 48 48 24 43 174 114
Investigation (No)
s/ lgwf{/0f tkm{M
cg';Gwfgjf6 s/ lgwf{/0f tkm{sf] nIo ;du|df xfl;n ePsf] b]lvG5 . ljut $ jif{sf] nIo k|ultsf] ljj/0f
lgDgfg';f/ /x]sf] 5M
Indicators 2071.72 2072.73 2073.74 2074.75

Amendment 1040567 1363054 551200 902299 876600 1523605 877500 984873

/ Assesment
of IT('000)
Management 582800 680450 339200 393648 273400 554746 275000 629917

Assesment of
VAT(000)
cg';Gwfgsf] ;+Vofdf lg/Gt/ ?kdf sdL cfPsf] t/ k|ltkmndf eg] ;'wf/ ePsf] b]lvG5 . cg';Gwfgsf] u'0f:t/df
;'wf/ ug{ cy{k'0f{ ;"rgfsf] ;+sng, hf]lvdsf] ljZn]if0f ub]{ ;"rgf / 1fgdf cfwfl/t cg';Gwfgdf hf]8 lbg'kg]{
b]lvG5 .
२.७.४ िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन िहाशाखा
िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन िहाशाखाबाट आ.व. २०७४÷७५ िा िम्पादन भएका कायिहरुको प्रगति दे हाय बिोखजि
उल्लेख गररएको छ ।
 करच ुिाको तनवेदन अनलाइनबाट ददने र प्रणालीबाटै च ुिा प्रिाणपत्र ियार गरी जारी गने व्यवस्थािा पररिाजिन
गररएको।
 केन्िीय र्वजक अनुगिन प्रणाली (Central Billing Monitoring System) को प्रारुप ियार गरी निूनाको
रुपिा लागु गदै थप र्वस्िारको िििा रहेको।
 आयकरको Audit Trail Report (ATR) ियार गरी प्रणालीिा आवि गररएको।
 आयकरको िं शोतधि कर तनधािरण (AA) पररिाजिन गररएको।
 र्वभागको िूचना प्रर्वतध प्रणालीको System Audit बाट औल्ँ याइएका प्रिुख किी किजोरीलाई व्यवस्थापन
 ु ानीको लातग र्वभागको एकीकृि कर प्रणालीबाटै भ ुिानी गनि िक्ने व्यवस्था
र्वद्युिीय प्रणालीबाट राजस्व भि
तिलाइएको।

 नयााँ स्थापना भएका कायािलयिा आवश्यक न्यूनिि र्वद्युिीय उपकरणको Specification ियार गरी उपलब्ध
गराइएको।
 र्वभागको डाटा िेन्टरिा थप गररएका िभिर, Storage लगायिका र्वद्युिीय उपकरणहरुलाई Configure गरी
प्रयोगिा ल्याइएको।
 अन्िःशुल्कको स्टीकर व्यवस्थापन प्रणाली पररिाजिन गरी लागु गररएको।
 कम््युटर तबजक िम्बन्धी कायिर्वतध, २०७४ अनुिार प्रिाखणकरणका लातग पेश भएका िफ्टवेयरहरुको प्रार्वतधक
परीक्षण गरी राय उपलब्ध गराएको।
 भन्िार र्वभागिाँग Interconnectivity स्थापना गरी वेव ितभिि िाफिि आयाि तनयािि िम्बन्धी ि्याि प्राि गने
व्यवस्थाको लातग ििन्वय गररएको।
 एर्ककृि कर प्रणाली (Integrated Tax System) को Taxpayer Portal बाटै र्वद्युिीय भ ुिानी गनि िक्ने
गरी प्रणाली र्वकाि गररएको।
 Appeal Information Management System (AIMS) को र्वकाि गरी परीक्षण कायि िम्पन्न भएको।
 अन्िःशुल्क िफि भौतिक तनरीक्षण प्रणाली लागु भएका उद्योगहरुको लातग Activity Recording System को
र्वकाि गररएको।
 आतथिक ऐन, २०७५ ले ददएका कर छु टको र्ववरण व्यवस्थापनको लातग Scheme Waiver नािक छु ट्टै
Module ियार गरी प्रणालीिा ििावेश गररएको।
 एकीकृि कर प्रणालीिा ििावेश गररएका नयााँ प्रावधानहरु िम्बन्धिा कायािलयहरुिा स्थलगि िातलि प्रदान
 र्वद्युिीय हस्िाक्षर प्रयोग प्रारम्भ गनिको लातग अध्ययन गरी ITS िा यिको प्रयोग गने ियारी गररएको।
 बक्यौिा व्यवस्थापनको लातग प्रयोगिा रहेको Arrear Management System िा पररिाजिन गरी करदािागि
बक्यौिा िथा िो को ATR प्रणालीबाट Generate गने व्यवस्था तिलाइएको।
 व्यविाय नगरे का प्राकृतिक व्यखि स्वयंले Taxpayer Portal बाट आफ्नो Withholdee User बनाई करकट्टी
भएको र्ववरण हेन ि िक्ने व्यवस्था थप गररएको।
२.७.५ योजना िथा िानव िं शाधन र्वकाि शाखा
of]hgf tyf dfgj ;+zfwg zfvfaf6 cf=j= @)&$÷&% df hgzlQmsf] 1fg, Ifdtf ljsf; ug{ ljleGg :jb]zL
tyf ljb]zL tflnd ;+rfngdf ;d]t ;xeflutfsf nflu dgf]gog nufot b]xfo adf]lhdsf sfo{x? ;~rfng
u/]sf] 5 .
 ljefusf] k|yd /0fgLlts of]hgf -@)!@÷!#–@)!^÷!&_ sf] ;ldIff u/L cfufdL % jif]{ k|yd /0fgLlts
of]hgf d"Nof+sg u/L]{ bf];|f] /0fgLlts of]hgf tof/Lsf] qmddf /x]sf]] .
 ljefusf] jflif{s sfo{of]hgf tof/ u/L sfof{nox?nfO{ ;f] cg'?k jflif{s sfo{of]hgf tof/ ug{ nufOPsf] .
 Joj:yfkg uf]i7Lsf] cfof]hgf / ;f] adf]lhd sfo{of]hgf tof/ ul/Psf] .
 ljefu / cGt/ut sfo{/t sd{rf/Lx?nfO{ cfwf/e't n]vf k|0ffnL ;DaGwL tflnd (Basic Accounting
Training), Nepal Financial Reporting System(NFRS) / ITS ;DaGwL tflnd ;~rfng ul/Psf] .

 j}b]lzs tflnd, ;]ldgf/, cWoog e|d0fdf ljefu / cGtu{t sfo{/t $% hgfnfO{ ;xefuL u/fOPsf] .
 ljefu / cGt/ut ;DkGg sfo{x? Pj+ s/bftfnfO{ ljleGg ;"rgf Pj+ hfgsf/L k|jfx ug{sf] nflu
dfl;s?kdf s/ a'n]l6g k|sfzg ul/Psf] .
 GIZ, IMF nufot cGo ;fem]bf/x?;+u ;xsfo{ / ;dGjonfO{ lg/Gt/tf lbOPsf] .
२.७.६ अनुगिन िथा िूल्यांकन शाखा
cfly{s jif{ 2074÷075 df o; zfvfn] ljefusf] cfjZostfg';f/ ljefudf /fh:j ;dLIff a}&s
;`rfng u/]sf] / k|To]s dlxgf ljefun] u/]sf] sfo{ k|ult, /fh:j c;'nL nufot ;dLIffTds k|:t'tLsf]
ljj/)f cy{ dGqfnodf k]z u/]sf] % . o; ljefu dftxtsf 49 j^} sfof{nox?sf] sfo{;Dkfbgsf]
cg'udg, lg/LIf)f tyf d"Nof+sg u/]sf], sfo{;Dkfbg ;"rsf+s sfof{Gjog lgb]{lzsf cBfjlws ug],{ ljefusf
dxflgb]{zs / pkdxflgb]{zs÷lgb]{zsx? tyf dxflgb]{zs / dftxtsf sfof{no k|d'vx?aLr sfo{ ;Dkfbg
;Demf}tf ;DaGwdf e"dLsf lgjf{x u/]sf] / e-ims nfO{ cBfjlws ug]{ sfo{ u/]sf] % .
cf=j= 2074÷075 df cfGtl/s /fh:j sfof{nox?nfO{ tf]lsPsf] sfo{ut nIo / k|ultsf] cfwf/df
b]xfodf pNn]v eP adf]lhd cfGtl/s /fh:j sfof{no, dx]Gb|gu/n] 98=09 k|ltzt k|f Kt u/L k|yd,
cfGtl/s /fh:j sfof{no, wgu(Ln] 98=12 k|ltzt k|fKt u/L låtLo / cfGtl/s /fh:j sfof{no, kf]v/fn]
97=08 k|ltzt k|fKt u/L t[tLo :yfg xfl;n u/]sf %g\ . ;du| sfo{;Dkfbg:t/ x]bf{ 7 cf]^f
sfof{nox?n] A++, 19 cf]^f sfof{nox?n] A+, 9 cf]^f sfof{nox?n] A / 1 cf]^f sfof{non] B u|]l*~
k|fKt u/]sf %g\ . ;a} sfof{nox?sf] zfvfut / s"n sfo{;Dkfbgsf] c+s b]xfo adf]lhd /x]sf] % .
sfof{nox?sf] sfo{;Dkfbg tyf u|]l*~
Audit Appeal Collection Investigation TP Services Total

Office Perfo
Name Perform Gra rman Perform Gra Perform Gra Perform Gra Perform Gra
S.No. ance de ce Grade ance de ance de ance de ance de
Mahend
ranagar -
1 21 104.00 A++ 101.76 A++ 89.60 A+ 98.90 A++
Dhangad
2 hi - 20 102.88 A++ 101.92 A++ 88.12 A+ 98.12 A++
Pokhara
3 - 22 102.72 A++ 102.76 A++ 83.88 A 97.08 A++
4 Dang - 51 108.56 A++ 95.44 A++ 84.96 A 96.89 A++
Bharatp
5 ur - 19 102.12 A++ 101.44 A++ 84.60 A 96.63 A++
Lalitpur -
6 23 108.56 A++ 97.92 A++ 78.96 A 95.96 A++
Bhairaha
7 wa - 24 104.84 A++ 95.08 A++ 84.24 A 95.24 A++
KTM 2 -
8 28 92.61 A+ 83 A 89.89 A+ 85.84 A+ 107.60 A++ 92.35 A+
Nepalgu
9 ng - 26 91.80 A+ 97.80 A++ 86.60 A+ 92.34 A+
Biratnag
10 ar - 12 101.72 A++ 92.60 A+ 80.76 A 92.24 A+

Bhaktap
11 ur - 29 99.84 A++ 89.80 A+ 81.72 A 90.89 A+
Butwal -
12 33 88.08 A+ 92.44 A+ 90.40 A+ 90.30 A+
TSO,
13 Kalanki 96.08 A++ 92.80 A+ 80.28 A 90.19 A+
KTM 1 -
14 27 86.30 A+ 100 A++ 85.82 A+ 94.87 A+ 98.00 A++ 90.05 A+
KTM 3 -
15 25 84.39 A 58 C 85.97 A+ 101.94 A++ 89.25 A+ 89.98 A+
Hetaund
16 a - 18 88.40 A+ 100.04 A++ 79.88 A 89.92 A+
TSO,
17 Thamel 87.16 A+ 101.68 A++ 78.52 A 89.65 A+
TSO,
Koteshw
18 or 90.60 A+ 95.60 A++ 76.92 A 88.25 A+
TSO,
Putalisad
19 ak 97.72 A++ 87.40 A+ 77.60 A 88.07 A+
Krisnana
20 gar - 30 86.84 A+ 93.08 A+ 83.52 A 88.03 A+
TSO,
Maharaj
21 gunj 94.36 A+ 88.32 A+ 79.56 A 87.81 A+
Janakpur
22 - 14 86.88 A+ 92.92 A+ 81.96 A 87.52 A+
23 LTO - 52 91.64 A+ 92 A+ 85.36 A+ 81.58 A 92.50 A+ 87.37 A+
Bhadrap
24 ur - 11 90.48 A+ 90.08 A+ 78.68 A 86.80 A+
Dharan -
25 13 89.00 A+ 88.08 A+ 82.04 A 86.59 A+
Birgunj -
26 17 85.64 A+ 90.04 A+ 78.76 A 85.12 A+
TSO,
Battisput
27 ali 81.16 A 95.84 A++ 74.32 B 84.25 A
TSO,
28 Kalimati 81.28 A 90.08 A+ 80.28 A 84.06 A
TSO,
29 Chabahil 85.76 A+ 84.68 A 78.52 A 83.21 A
TSO,
Tripures
30 hwor 84.16 A 87.84 A+ 72.16 B 81.85 A
Simara -
31 16 63.28 C 94.40 A+ 81.08 A 79.51 A
Lahan -
32 15 79.52 A 71.88 B 80.80 A 77.23 A
TSO,
New
33 Road 72.88 B 72.00 B 86.84 A+ 76.76 A
TSO,
34 Tangal 62.36 C 88.44 A+ 76.92 A 75.86 A
TSO,
New
Baneshw
35 or 81.36 A 75.40 A 69.00 B 75.57 A
TSO,
36 Balaju 50.44 C 85.92 A+ 76.52 A 70.68 B

IRD performance:87.81(A+)
Grade Percentage
A++ 95 & Above
A+ 85 - 95
A 75 - 85
B 65 - 75
C 50 - 65
D 0 - 50
२.७.७ वेरुजु शाखा
आन्िररक राजस्व र्वभाग र अन्िगििका कायािलयहरुको आतथिक वषि २०७४÷७५ िा कुल बेरुजु रकि ४० अबि
४८ करोड ४९ लाख ७३ हजार रहेकोिा १५ अबि ४८ करोड ७६ हजार बेरुजु फछ्र्यौट भइि कुल बेरूजुिध्ये
३८.२ प्रतिशि बेरुजु फर्छ्यौट भएको छ । आन्िररक राजस्व कायािलयहरु दाङ र िहे न्िनगरको बेरुजु शुन्य
रहे को छ। आन्िररक राजस्व कायािलयहरु भिपुर,धरान, र्वराटनगर, तििरा, हे टौडा, भरिपुर, काठिाडौं क्षेत्र नं= १,
२, ३, लतलिपुर, भिपुर, पोखरा, बुटबल, भैरहवा, कृष्णनगर, नेपालगंज, धनगढी, क=िे=का= कोटे श्वर, बत्तीिपुिली,
पुिलीिडक, ठिेल, िहाराजगंज, वालाजु, कातलिाटी, कलं की टं गालले ५० प्रतिशिभन्दा बेरूजुफर्छ्यौटगरे का छन् ।
ििग्रिा आन्िररक राजस्व र्वभागको बेरुजु फर्छ्यौट प्रगति ३८=२ प्रतिशि रहेको छ ।
sfof{nout j]?h'sf] km5{\of}6 ePsf] a]?h'sf] ca:yf
रु. हजारिा
ति.नं. कायािलयको नाि जम्िा बेरुजु फर्छ्यौटभएको बेरुजु प्रगतिप्रतिशि
1 cf=/f=sf=eb|k'/ 19029 15675 82.4%
2 cf=/f=sf=w/fg 103427 53323 51.6%
3 cf=/f=sf=lj/f^gu/ 200313 101360 50.6%
4 cf=/f=sf=nfxfg 58441 15327 26.2%
5 cf=/f=sf hgsk'/ 21562 2900 13.4%
6 cf=/f=sf=l;d/f 62036 51869 83.6%
7 cf=/f=sf=lj/u`h 128439 50930 39.7%
8 cf=/fsf=x]^f}+*f 69424 52137 75.1%
9 cf=/f=sf=e/tk'/ 245357 197124 80.3%
10 cf=/f=sf=If]qg+= 1 472651 334609 70.8%

11 cf=/f=sf=,If]qg+= 2 306048 194769 63.6%
12 cf=/f=sf=,If]qg+= 3 339872 223961 65.9%
13 cf=/f=sf=nlntk'/ 286989 184887 64.4%
14 cf=/f=sf=eQmk'/ 200592 113874 56.8%
15 cf=/f=sf=,kf]v/f 87496 63441 72.5%
16 cf=/f=sf=a'ân 70060 53268 76.0%
17 cf=/f=sf=e}/xjf 165505 102524 61.9%
18 cf=/f=sf=s[i)fgu/ 2550 2357 92.4%
19 cf=/f=sf=,bf~ 0 0
20 cf=/f=sf=g]]kfnuGh 69733 47250 67.8%
21 cf=/f=sf=wgul( 16321 13933 85.4%
22 cf=/f=sf,dx]Gbgu/ 1223 1223 100.0%
23 &'nf s/bftf sfof{no 34480187 12721503 36=9%
24 s=;]=sf=sf]^]Zj/ 37744 28144 74.6%
25 s=;]=sf=rfjlxn 127652 52748 41.3%
26 s=;]=sf=alQ;k'tnL 8847 8613 97.4%
27 s=;]=sf=gof¤afg]Zj/ 1007721 28237 2.8%
28 s=;]=sf=k'tnL;*s 389889 198601 50.9%
29 s=;]=sf=lqk'/]Zj/ 500328 25223 5.0%
30 s=;]=sf=gof¤;*s 212771 88575 41.6%
31 s=;]=sf &d]n 12441 9419 75.7%
32 s=;]=sf=dxf/fhu`h 25582 15135 59.2%
33 s=;]=sf=afnfh'' 142936 73132 51.2%
34 s=;]=sf sfnLdf^L 189550 135212 71.3%
35 s=;]=sf=sn+sL 251994 135158 53.6%

36 s=;]=sf=^+ufn 166890 83603 50.1%
37 s=;]=sf=bds 0 0
38 s=;]=sf=O{nfd 0 0
39 s=;]=sf=wgs'^f 0 0
40 s=;]=sf=O{^x/L 0 0
41 s=;]=sf= ufO{#f^ 32 32 100.0%
42 s=;]=sf= alb{af; 0 0
43 s=;]=sf= uf}/ 0 0
44 s=;]=sf= w'lnv]n 0 0
45 s=;]=sf=bdf}nL 0 0
46 s=;]=sf=afun'~ 0 0
47 s=;]=sf=kfNkf 0 0
48 s=;]=sf=;'v]{t 958 0 0.0%
49 s=;]=sf=h'Dnf 2383 0 0.0%
hDdf 40484973 15480076 38.2%
२.७.८ अन्िःशुल्क शाखा
cGtMz'Ns zfvfaf6 cf=j= @)&$÷&% df lgDg adf]lhdsf sfo{x? ;Dkfbg ul/Psf] 5 .

cfly{s jif{ @)&$÷&% df ;Dkfbg ul/Psf d'Vo sfo{x?
 cGtMz'Ns l6s6 tyf 8f]/nssf] 5kfO{ tyf cfk"lt{ k|lqmofsf nflu 6]08/ k|lqmof ;'? ul/Psf] .
 cGtMz'Ns lgb]{lzsf, @)^*-kl/dflh{t ;+:s/0f, @)&#_ nfO{ kl/dfh{g u/L cGtMz'Ns lgb]{lzsf,
@)^*-kl/dflh{t ;+:s/0f, @)&%_ sfof{Gjogdf NofOPsf] .
 lao/sf] af]tndf cGtMz'Ns l6s6 nufpg] Joj:yfsf] sfof{Gjog ul/Psf] .

 cGtMz'Ns l6s6 Joj:yfkgsf] nflu ;km\6j]o/ lgdf{0f u/L k|of]u ul/Psf] .
 cNsf]xn zlQm dfkg ug]{ Portable Alochol Meter vl/b u/L k|of]udf NofOPsf] .

 cGtMz'Ns l6s6 g} 6f+; gePsf, gSsnL cGtMz'Ns l6s6sf] k|of]u u/]sf, tf]lsPeGbf km/s
zlQmsf] cGtMz'Ns l6s6 k|of]u u/]sf !! j6f dlb/f pTkfbs k|lti7fgx?nfO{ sf/afxL ul/Psf] .
 cfly{s jif{ @)&$÷&% tyf @)&%÷&^ sf nflu cfk"lt{ ePsf cGtMz'Ns l6s6sf] k|fljlws k/LIf0f
u/L sfof{Gjogdf NofOPsf] .
 ef}lts lgoGq0f k|0ffnL cGtu{t ( j6f dlb/f pTkfbs k|lti7fgx?sf] cg'udg ul/Psf] .
२.७.९ अन्िरार्िय कर शाखा
cGt/f{li6«o s/ ;Fu ;DalGwt ljifox?df ljefusf] Focal Point sf] ?kdf of] zfvfn] sfo{ ug]{ ub{5 . cfos/
P]g, @)%* sf] bkmf &# sf] pkbkmf ! cg';f/ g]kfn ;/sf/sf] tkm{jf6 ljleGg b]zx?;Fu l4kIfLo lxt tyf
cfjZostfsf cfwf/df bf]xf]/f] s/ d'lQm tyf ljQLo 5n lg/f]w ;Demf}tf ug]{, cfjZos k/]sf] v08df ;Demf}tfdf
ePsf Joj:yfx? ;+zf]wg ;DaGwL sfo{ ug]{ / ;Demf}tfx?df pNn]v ePsf ljifox?sf] sfof{Gjog ug]{ sfo{ o;
zfvfsf] k|d'v sfo{sf] ?kdf /x]sf] 5 . ;Demf}tfsf k|fjwfgx?sf] ljifodf l4ljwf eO{ s/bftfx?jf6 cg'/f]w eO
cfPdf ljefujf6 cfjZos lg0f{o u/L l4ljwf x6fpg] sfo{ ;d]t of] zfvfjf6 x'g] ub{5 . ;fy} o; zfvfsf
cGo sfo{x?df ljb]zL nufgLstf{x?nfO{ g]kfnsf] s/ sfg"g tyf s/ ;DaGwL Joj:yfx?sf] af/]df hfgsf/L
pknJw u/fpg], cGt/f{li6«o s/sf ljljw ljifox?df cWoog ug]{ u/fpg], g]kfndf sfo{ ug{] ljb]zL gful/sx?sf]
s/ ;xeflutf cg'udg ;DaGwL sfo{x? /x]sf 5g\ .
cfly{s jif{ @)&$÷)&% ;Dddf g]kfnn] !) j6f ldq/fi6«x?;+u bf]xf]/f] s/ d'lQm tyf ljQLo 5n lg/f]w
;Demf}tf ;DkGg ul/;s]sf] 5 eg] s]xL b]zx?;Fu ;Demf}tfsf] k|lqmof cuf8L a9]sf] ca:yf 5 .
g]kfnn] xfn ;Dd bf]xf]/f] s/ d'lQm ;Demf}tf u/]sf b]zx?

l;=g+= b]z ;Demf}tf ldlt s}lkmot
!= u0ftGq ef/t (Republic of India) @& gf]e]Dj/ @)!! ;g\ !(*& df
ePsf] k'/fgf]
;Demf}tfnfO{
k'g:yf{lkt u/]sf]
@= gj]{ clw/fHo (Kingdom of Norway) !# d] !((^
#= yfONof08 clw/fHo (Kingdom Thailand) @ km]a'|c/L !((*
$= k|hftflGqs ;dfhjfbL u0ftGq >Ln+sf (Democratic ^ h'nfO !(((
Socialist Republic of Sri Lanka)
%= u0ftGq df}l/;; (Republic of Mauritius) # cui6 !(((

^= u0ftGq cli6«of (Republic of Austria) !%l8;]Dj/ @)))

&= O:nflds u0ftGq kfls:tfg(Islamic Republic of @% hgj/L @))!
Pakistan)
*= hgjfbL u0ftGq rLg (People's Republic of China) !$ d] @))!

(= u0ftGq sf]l/of (Republic of Korea) % cS6f]j/ @))!
!)= stf/ (State of Qatar) !% cS6f]j/ @))&
ut cfly{s jif{df ePsf pNn]vgLo sfo{x? M

!= cGt/b]zLo s/ 5ln lgoGq0f ug{ cfly{s ;xof]u tyf ljsf; ;+u7g (Organization for Economic
Cooperation and Development, OECD) n] ;g\ @)!# b]lv kl/of]hgfsf] ?kdf cufl8 a9fPsf] gjLg ca{wf/0ff
Base Erosion and Profit Shifting (BEPS) cg';f/ g]kfnsf] s/ k|0ffnLdf k/]sf] k|efj ;DjGwdf cWoog ;DkGg
eO{ k|ltj]bg k|fKt ePsf] .
@= bf]xf]/f] s/ d'lQm tyf ljQLo 5n lg/f]w ;Demf}tfsf] nflu ljutdf sfo{ k|f/De eO{ 5nkmnsf] qmddf /x]sf
d'n'sx? l;+ufk"/, ;+o'Qm c/a Old/]6\;, ci6«]lnof, Sofg8f, a]nfot, hfkfg, dn]lzof, 6sL{, /l;of, cf]dfg,
a|flhn / ax/fOg ;+u DTAA ;Demf}tf k|:tfljt ePsf] pQm ;Demf}tfx?jf6 g]kfnsf] s/, k|ToIf j}b]lzs
nufgL tyf cGo cfly{s kIfx?df kg{ ;Sg] k|efjsf ;DaGwdf cWoog ;DkGg eO{ k|ltj]bg k|fKt ePsf]
.
#= a+unfb]z ;/sf/ ;+u ljleGg r/0fdf jftf{ ;DkGg eO{ ;Demf}tfdf x:tfIf/ ug]{ r/0fdf k'u]sf] 5 . cf=
j= @)&$÷&% df g]kfn ;/sf/ dlGqkl/ifb\jf6 lg0f{o eO{ dfggLo cy{ dGqLnfO{ g]kfn ;/sf/sf] tkm{jf6
;Demf}tfdf x:tfIf/ ug]{ clVtof/L k|fKt ePsf] 5 . lgs6 eljZodf b'O{ b]z aLr x:tfIf/ eO{ ;Demf}tf
k|lqmofn] k"0f{tf kfpg] ca:yf /x]sf] 5 .
$= ldq/fi6« j]nfot;+u bf]xf]/f] s/ d'lQm tyf ljQLo 5n lg/f]w ;Demf}tfsf] nflu k|yd r/0fsf] jftf{ ug]{
ljifodf ljefujf6 lg0f{o eO{ jftf{sf] nflu cfjZos kg]{ sfuhft ;lxt jftf{ 6f]nL u7g ug{] k|lqmof
cuf8L a9fpg cy{ dGqfnodf cg'/f]w ul/Psf]df dGqfnojf6 k|lqmof cl3 a9]sf] x'+bf lgs6 eljZodf
b'O{ b]z aLr k|yd r/0fsf] jftf{ ;DkGg x'g] ca:yf /x]sf] 5 .
%= u[x dGqfnojf6 sfo{ ;xdlt k|fKt u/L g]kfndf ljleGg ;+3, ;+:yf tyf lgsfox?df /f]huf/L ug{ cfPsf
ljb]zL gful/sx?sf] ;DalGwt cfGtl/s /fh:j sfo{fnox? dfkm{t s/ ;xeflutf cg'udg ug]{ sfo{
z'?jft ul/Psf] 5 .
२.७.१० कर र्फिाि शाखा
cf=j= 2074÷75 df s/ lkmtf{sf] ca:yfnfO{ x]bf{ hDdf 619 j^f s/ lkmtf{ bfjL ul/Psf]df
Refunded Count -s/ lkmtf{ ;+Vof_ 383 cyf{t 61=87 k|ltzt / Rejected Count -s/ lkmtf{ cdfGo
;+Vof_ 236 cyf{t 38=13 k|ltzt /x]sf] b]lvG% .

s/lkmtf{ ljj/)f
l;=g+= cf=j= Claimed Amount Accepted Amount

-in arab_ -in arab_
1 2074÷075 5=60 4=59
2 2073÷074 5=78 4=76
3 2072÷073 7=22 4=23
4 2071÷072 9=91 5=05
5 2070÷071 8=23 6=03
6 2069÷070 9=62 5=11
7 2068÷069 13=54 3=42
8 2067÷068 10=61 3=39
9 2066÷067 7=61 2=27
10 2065÷066 3=93 2=25
11 2064÷065 4=49 3=20
12 2063÷064 4=80 3=52
13 2062÷063 5=18 4=09
14 2061÷062 3=90 2=85
15 2060÷061 3=43 2=08
16 2059÷060 3=56 1=68
VAT Refund Status
Accepted Amount,
4.59 Claimed Amount
, 5.6

s'^gLlts s/ lkmtf{ tkm{sf] ljj/)f
l;=g+= cf=j= Claimed Amount (in crore_ Accepted Amount-in crore_

1 2074÷075 59=76 42=87
2 2073÷074 96=03 75=73
3 2072÷073 80=87 70=38
4 2071÷072 51=46 37=83
5 2070÷071 79=46 40=01
s'^gLlts VAT Refund tkm{sf] ca:yfnfO{ x]bf{ cf=j= 2070÷071 df Claimed Amount 79=46
s/f]*df 40=01 s/f]* /sd dfq Accepted ul/Psf] lyof] . To;}u/L cf=j= 2074÷075 df
cfO{kU' bf Claimed Amount 59=76 s/f]*df 42=87 s/f]* /sd dfq Accepted u/]sf] b]lvG%
.
२.७.११ प्रशािकीय पुनरावलोकन शाखा
k|zf;sLo k'g/fjnf]sg zfvfaf6 cfly{s jif{ @)&$÷&% df u/]sf sfo{x?sf] k|ult ljj/0f tklzn adf]lhd
/x]sf] 5 .
s|=;+= ljj/)f ;+Vof
1 cf=j=2073.074 af^ lhDd]jf/L ;/L cfPsf lgj]bg ;+Vof 1047
2 cf=j= 2074.075 df btf{ x'g cfPsf lgj]bg ;+Vof 406
3 hDdf lgj]bg ;+Vof -1®2_ 1453
4 cf=j= 2074.075 df km%{\of}{êPsf lgj]bg ;+Vof 174
5 cf=j= 2075.076 sf] nflu lhDd]jf/L ;/L uPsf lgj]bg ;+Vof -3®4_ 1279
 cf=j= 2073.074 af^ cf=j= 2074.075 sf] nflu hDdf 1047 lgj]bg lhDd]jf/L ;/L
cfPsf] / cf=j= 2074.075 df hDdf 406 j^f lgj]bg k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu
btf{ ul/Psf lyP .
 cf=j= 2073.074 af^ lhDd]jf/L ;l/ cfPsf / cf=j= 2074.075 df btf{ ePsf ;d]t
hDdf 1453 lgj]bg dWo] cf=j= 2074.075 df hDdf 174 j^f lgj]bgx? lgoldt
k|ls|of cGtu{t km%{\of}{^ ul/Psf %g\ .
 pko'{Qm cg';f/ lhDd]jf/L ;/L cfPsf / gof+ btf{ ePsf ;d]t hDdf 1453 lgj]bg dWo]
km%\{of}{^ ePsf hDdf 174 #^fO{ jf+sL /x]sf 1279 lgj]bg cf=j=2075.075 sf] nflu
lhDd]jf/L ;fl/Psf] % .

२.७.१२ बक्यौिा शाखा
आ.व. २०७४/०७५ िम्िको अर्पलिा गएको ििेि जम्िा वक्यौिा रकि रु.१४६ अबि २१ करोड ३२ लाख
२६ हजार रहको छ भने आ.व.२०७४/०७५ को िात्र अर्पलिा गएको ििेि बक्यौिा रकि रु. २५अबि ९४
करोड ६३ लाख २८ हजार रहेको छ । वक्यौिाको ििग्र अवस्थाको िम्बन्धिा िलको तनम्न खचत्र प्रस्िुि
गररएको छ :-
cf=j= 2074.075 ;Ddsf] jSof}tfsf] ljj/)f
jf:tljs jSof}tf clkndf uPsf] s'n hDdf jSof}tf
jSof}tf ;+Vof /sd ;+Vof /sd ;+Vof /sd ? Dff
d'No clea[lb s/ 76,636 11,129,440,511 3042 12650442648 79,678 23,779,883,159
cfos/ 34,718 87,749,252,114 2574 34684090904 37,292 122,433,343,018
TOTAL 111,354 98,878,692,625 5,616 47,334,533,552 116,970 146,213,226,177
cf=j= @)&$÷&%sf] dfq aSof}tfsf] ljj/0f

jf:tljs jSof}tf clkndf uPsf] s'n hDdf jSof}tf
jSof}tf ;+Vof /sd ;+Vof /sd ;+Vof /sd ? Dff
d'No clea[lb s/ 42,531 5,700,720,811 70 454,389,101 42,601 6,155,109,912
cfos/ 5,045 16,294,068,584 142 3,497,149,564 5,187 19,791,218,147
47,576 21,994,789,395 212 3,951,538,665 47,788 25,946,328,059
s/df :yfO{ n]vf g+= glnPsf] jSof}tf ljj/)f 2074.075 ;Dd d'=c= s/ gg kmfOn/ jSof}tf 2074.075 ;Dd
;+Vof /sd ;+Vof /sd
14,926 73,959,554,806 19,730 4,217,791,554
cfotg cg';f/ cfos/ jSof}tf cf=j= 2074.075 ;Dd

;+Vof /sd
20000 ;Ddsf] 15,406 77,949,044
20001 b]]lv 50000 ;Ddsf] 7033 227991063.8
50001 b]]lv 100000 ;Ddsf] 3,909 277,471,474
100001 b]]lv 500000 ;Ddsf] 5,274 1,199,404,932
500001 b]]lv 1000000 ;Ddsf] 1,261 895,225,726
1000001 eGbf jl( 1,833 85,071,089,873
cfotg cg';f/ d'=c=s/ jSof}tf cf=j= 2074.075 ;Dd

;+Vof /sd
20000 ;Ddsf] 54,355 221,243,634
20001 b]]lv 50000 ;Ddsf] 8,246 264,185,377
50001 b]]lv 100000 ;Ddsf] 4,660 330,640,531
100001 b]]lv 500000 ;Ddsf] 6,582 1,466,754,911
500001 b]]lv 1000000 ;Ddsf] 1,382 960,766,544
1000001 eGbf j(L 1,411 7,885,849,514

२.७.१३ कर परीक्षण पुनरावलोकन शाखा
s/ k/LIf0f k'g/fjnf]sg zfvfn] o; ljefu cGtu{tsf 7"nf s/bftf sfof{no, cfGtl/s /fh:j sfof{no,
s/bftf ;]jf sfof{nox?n] k"0f{ s/ k/LIf0f/ cg';GwfgfTds s/ k/LIf0f ;DkGg u/]sf s/bftfsf kmfOnx?
5gf}6 u/L sfof{noaf6 dfu u/L cfos/ P]g, d"No clej[l4 s/ P]g, cGtMz'Ns P]g, lgod, lgb{]lzsf, kl/kq
cg';f/ u'0f:t/Lo ?kdf s/ k/LIf0f ;DkGg eP gePsf] ;Gbe{df cWoog, ljZn]if0f, 5fgljg u/L yk ;'wf/
ug'{kg{] ljifo klxrfg u/L cfjZos sf/jfxLsf nflu dftxt sfof{nodf k7fpg], k|ltj]bg lng], cg'udg ug{]
cflb sfo{ ub{5 .
o; jif{
utjif{sf] of] jif{
l;=g+= sfof{nosf] gfd k'g/fjnf]sg af+sL
af+sL k|fKt
e} lkmtf{
1 cfGtl/s /fh:j sfof{no eb|k'/ 0 2 1 1
2 cfGtl/s /fh:j sfof{no la/f^gu/ 1 2 1 2
3 cfGtl/s /fh:j sfof{no w/fg 2 2 2 2
4 cfGtl/s /fh:j sfof{no nfxfg 3 1 3 1
5 cfGtl/s /fh:j sfof{no hgsk'/ 0 0 0 0
6 cfGtl/s /fh:j sfof{no jL/u+h 0 2 2 0
7 cfGtl/s /fh:j sfof{no l;d/f 1 0 1 0
8 cfGtl/s /fh:j sfof{no x]^f}+*f 1 2 2 1
9 cfGtl/s /fh:j sfof{no e/tk'/ 1 2 0 3
10 cfGtl/s /fh:j sfof{no kf]v/f 1 2 3 0
11 cfGtl/s /fh:j sfof{no a'^jn 2 1 1 2
12 cfGtl/s /fh:j sfof{no e}/xjf 0 0 0 0
13 cfGtl/s /fh:j sfof{no s[i)fgu/ 1 1 2 0
14 cfGtl/s /fh:j sfof{no bf~ 0 0 0 0
15 cfGtl/s /fh:j sfof{no g]kfnu+h 2 2 1 3
16 cfGtl/s /fh:j sfof{no wgu(L 3 2 3 2
17 cfGtl/s /fh:j sfof{no dx]Gb|gu/ 1 1 1 1

18 cfGtl/s /fh:j sfof{no sf&df*f} If]q g+=1 7 5 6 6
21 cfGtl/s /fh:j sfof{no eQmk'/ 3 2 3 2
22 cfGtl/s /fh:j sfof{no nlntk'/ 3 2 3 2
23 &"nf s/bftf sfof{no 8 10 5 13
24 s=;]]=sf=snsL 0 2 1 1
25 s=;]=sf= sfnLdf^L 0 2 1 1
26 s=;=]sf=lqk'/]Zj/ 0 1 0 1
27 s=;]=sf= gof;*s 2 0 2 0
28 s=;]=sf=k'tnL;*s 1 1 1 1
29 s=;]=sf=&d]n 1 1 0 2
30 s=;]=sf=^+ufn 0 2 0 2
31 s=;]=sf=dxf/fhu+h 1 1 1 1
32 s=;]=sf=rfalxn 0 2 1 1
33 s=;]=sf=sf]^Z
] j/ 0 1 0 1
34 s=;]=sf=gofafg]Zj/ 0 2 1 1
35 s=;]=sf=afnfh' 1 0 1 0
36 s=;]=sf=alQ;k'tnL 2 1 2 1
hDdf 48 67 51 64
२.७.१४ नीति र्वश्लेषण शाखा
1=P]g, lgodfjnLsf] ;+ufnf] k|sfzgM
cfos/ P]g, 2058 / lgodfjnL, 2059 tyf d"No clea[l$ s/ P]g, 2052 / lgodfjnL,
2053 df cfly{s P]g, 2074 n] u/]sf ;+zf]wg ;d]t ;dfj]z u/L b'O{ %'§f %'§} ;+ufnf]
k|sfzg ul/Psf] % . ;fy} cf=j=2068.069 b]lv 2073.074 ;Ddsf] kl/kq ;u|+x ;d]t tof/
u/L k|sfzg ul/Psf] .

2= PsLs[t s/ ;lx+tf ;DaGwL ljw]ossf] d:of}bf tof/ ug]{ ;DaGwdf %nkmnnfO{ lg/Gt/tf
lbOPsf] .
3= o; zfvfaf^ ePsf dxTjk")f{ lg)f{ox?sf] Scanned Copy ljefusf] Server df clen]vf°gu/L

;'/lIft ul/Psf] .
4= cf=j= 2074.075 sf] Joj;flos sfo{ of]hgf tof/ u/L sfof{Gjog ul/Psf] .
5= cf=j 2075.076 sf nflu /fh:j gLlt kq (Policy Paper) tof/ u/L cy{ dGqfnodf k]z
ul/Psf] .
6= o; ljefun] k|zf;g ug]{ cfos/, d"No clej[l$ s/, cGtMz'Ns / cGo s/ ;DaGwL sfg"gdf
cfly{s P]g dfkm{t ug'{ kg]{ ;+zf]wgsf] tLg dxn] ljj/)f tof/ kf/L cy{ dGqfnodf k]z
ul/Psf] .
7= plNnlvt P]g ;Dj$ lgodfjnLdf ug'{ kg]{ ;+zf]wgsf] tLg dxn] ljj/)f tof/ kf/L dGqfnodf
k]z ul/Psf] .
२.७.१५ आतथिक प्रशािन शाखा
cfGtl/s /fh:j ljefu / ljefu cGtu{tsf sfof{nosf] vr{sf] laZn]if)fnfO{ b]xfo cg';f/ b]vfOPsf] %
.
-s_ cfGtl/s /fh:j ljefu
rfn' vr{tk{m
o; ljefusf] nflu cfly{s jif{ 2074.075 df rfn' vr{tkm{ hDdf 82 s/f]* 60 nfv lalgof]hg
ePsf]df cfly{s jif{sf] cGt;Dd 59 s/f]* 97 nfv cyf{t 73% k|ult ePsf] % . o; cf=j=df
ljefusf lgoldt sfo{s|dx? s/ lbj;, s/ ;Ktfx, ;+sng, cg';Gwfg tyf cg'udg ;DaGwL sfo{x?,
;/;kmfO{ / ;'/Iff nufotsf sfo{x? ;Gtf]ifhgs (+un] ;DkGg ePsf %g . cGtMz'Ns l:^s/
cfk"lt{sf] nflu bf]>f], t]>f] / rf}yf] vl/b cfb]z eO{ ;f]xL adf]lhd g]kfn /fi^< a+}+sdf Pn=l;= vftf
vf]nL ;Demf}tf adf]lhd l:^s/ cfk"lt{ / /sd e'QmfgL eO{ /x]sf] % .
k++"hLut vr{tkm{
o; ljefusf] nflu cf=j=2074.075 df k"+hLut vr{tkm{ 4 s/f]* 32 nfv /sd lalgof]hg ePsf]df
cfly{s aif{sf] cGt;Dd 3 s/f]* 86 nfv cyf{t 89 k|ltzt k|ult ePsf] % . o; cfly{s jif{df
ljefusf] nflu ;jf/L ;fwg vl/b, l:js[t jflif{s sfo{s|d cg';f/sf d]lzg/L cf}hf/x? tyf
kmlg{r/x? vl/b ug]{ sfd ;DkGg ePsf %g\ . To;}u/L ljefu kl/;/df kfn]#/ / e)*f/ sf]&f
lgdf{)f ;DkGg ePsf %g . ljefusf] ejg dd{t ePsf] % . cfGtl/s /fh:j sfof{no e}/xjfdf l*=
cf/= l; sf]&fsf] dd{t ePsf] % . ;du|df k"+hLut vr{ ;Gtf]ifhgs ePsf] b]lvG% .

v_ cfGtl/s /fh:j sfof{nox?
Rffn' vr{tkm{
o; ljefu dftxt /x]sf &"nf s/bftf sfof{no, cfGtl/s /fh:j sfof{nox?, s/bftf ;]jf sfof{nox?
/ s]xL sf]=n]=lg=sf= x?sf] nflu ;d]t hDdf 1 ca{ 11 s/f]* 98 nfv /sd lalgof]hg ePsf]df
cfly{s jif{sf] cGTo ;Dd hDdf 83 s/f]* 3 nfv vr{ ePsf] % . of] vr{ s'n ljlgof]hgsf] 74
k|ltzt xf] . l:js[t jflif{s sfo{s|d cg';f/ lgoldt ?kdf ;`rfng ug'k
{ g]{ sfof{nosf sfo{x?
;Dkfbg ePsf %g\ h; dWo] s/ lbj;, s/ ;Ktfx, s/ hfu/)f ;DaGwL laleGg ;"rgf d"ns sfo{x?
dxTjk")f{ /x]sf %g\ .
k"+hLut vr{tkm{
o; ljefu cGt{utsf sfof{nox?sf] nflu cf=j= 2074.075 df hDdf ?=27 s/f]* 93 nfv /sd
lalgof]hg eO{ cfly{s jif{sf] cGt;Dd ?=15 s/f]* 56 nfv cyf{t 56 k| ltzt vr{ ePsf] % . o;
ca{lwdf cfGtl/s /fh:j sfof{no g]kfnuGh / lj/uGhdf lgdf{)ffwLg /x]sf sfof{no ejgx? lgdf{)f
;DkGg eO{ x:tfGt/)fsf] ca:yfdf /x]sf %g\ . cfGtl/s /fh:j sfof{no kf]v/f / wgu(Ldf cfjf;
u[x lgdf{)f eO/x]sf %g\ . s/bftf ;]jf sfof{no /f}tx^df lgdf{)f ;'? ePsf] sfof{no ejgsf] *<Oé
l*hfOgdf b]lvPsf] ;d:of ;dfwfg eO{ lgdf{)fsf] k|s[ofdf /x]s]f % . sfof{nox?n] l:js[t jflif{s
sfo{s|d cg';f/ sfo{ ;`rfngsf] nflu cfjZos kg]{ kmlg{r/, d]lzg/L cf}hf/ / ;jf/L ;fwgx? vl/b
sfo{ lgoldt ?kdf ;DkGg ePsf %g . cfGtl/s /fh:j ljefusf] k|fyldstfs|d (P1) sf cfof]hgfx?sf]
;dliût jflif{s k|ultnfO{ b]xfocg';f/ pNn]v ul/Psf] %M
-s_ rfn' vr{tkm{
rfn' vr{ a=p=lz=g+= 3050203 tkm{ b]xfocg';f/ k|ult ePsf] %M
 cGtz'Ns l:^s/sf] vl/b / cfk"lt{ lgoldt ?kdf eO/x]sf] .
 sfof{nosf] ;/;kmfO{ / ;'/Iff uf*{sf] Joj:yf eO{ sfof{no ;'rf? ;`rfng ePsf] .
 :^]zg/L / %kfO{sf] cfk"lt{ af]nkqsf] dfWodaf^ ePsf] .
 Joj:yfkg uf]i&L, s/ lbj; dgfpg] sfo{ ;kmntf ;fy ;DkGg ePsf] .
 dftxtsf sfof{nox?sf] cg'udg lgoldt ?kdf ePsf] .
 cGt/fli^<o s/ zfvfaf^ cGt/fli^<o s/ ;DaGwL zf]w / cg';Gwfg ePsf] .
 dlb/fsf] u')f:t/ k/LIf)fsf] nflu cfjZos cf}hf/sf] Joj:yf ePsf] .
 ljefusf] lgoldt ?kdf a'nl]^g, :dfl/sf, jflif{s k|ltj]bg nufotsf k|sfzgx? ePsf .
 laleGg /]*Lof] ^]lnlehg / kq klqsfx?af^ s/ hfu/)f ;DaGwL lj!fkgx? lgoldt ?kdf

k|sfzg x'g] u/]sf .
rfn' vr{ a=p=lz=g+= 3050213 tkm{ b]xfocg';f/ k|ult ePsf] %M
 s/ ;Ktfx, s/ ;+sng, cg';Gwfg tyf cg'u

' dg ;DaGwL sfo{ ePsf] .
 sfof{nox?af^ s/ hfu/)f ;DaGwL laleGg ls|ofsnfkx? ;`rfng ePsf] .

-v_ k"+hLut tkm{M
k"+hLut vr{ a=p=lz=g+= 3050204 tkm{ b]xfocg';f/sf] k|ult ePsf] % M
 l:js[t jflif{s sfo{s|d cg';f/ ;jf/L ;fwg, d]lzg/L cf}hf/x?, kmlg{r/x? vl/b ePsf] .
 laefu kl/;/df uf*{ Sjf^/, e)*f/ sf]&f, uf*L kfls{é ;]*, lgdf{)f ePsf .
 ljefusf] ;"rgf k|ljlw zfvfsf] l;i^d ;`rfngsf] nflu cfjZos kg]{ d]lzg/L cf}hf/ nufotsf
;fdfgx? vl/b ePsf] .
 cf=/f=sf e}/xjfdf /x]s]f l* cf/ l; sf]&f dd{t ePsf] .
 ljefusf] ejg dd{t ePsf] .
k"+hLut vr{ a=p=lz=g+= 3050214 tkm{ b]xfocg';f/sf] k|ult ePsf] % M
 l:js[t jflif{s sfo{s|d cg';f/ ;jf/L ;fwg / d]lzg/L cf}hf/, kmlg{r/x? vl/b ePsf] .
 sfof{nodf cfjZostf cg';f/ kmfon Joj:yfkg ePsf] .
 cf=/f=sf g]kfnuGh / lj/uGhsf] lgdf{)ffwLg ejg lgdf{)f ;DkGg eO{ x:tf:t/)fsf] ca:yfdf
/x]sf .
 cf=/f=sf kf]v/f / wgu(Ldf cfjf;u[x lgdf{)f ePsf .
 cf=/f=sf e/tk''/df l:^s/ Joj:yfkgsf] nflu ef*fsf] ejg Joj:yf ul/Psf] .
 cf=/f=sf x]^f}*fdf l:^s/ e)*f/sf] nflu uf]bfd #/ lgdf{)f ePsf] .
२.८ काठिाडौं घोषणापत्र २०७४ को प्रगति ितिक्षा
र्वत्तीय स्थार्यत्व एवि् आतथिक वृर्िको लातग िुदृढ र्वत्त िं रचना तनिािण गने, कर प्रणालीको िुदृढीकरण गदै ददगो रुपिा
आन्िररक र्वत्तीय स्रोि पररचालन गने, र्वद्युिीय िूचना प्रणालीएव छररिो कायिर्वतध अवलम्वन गरी कर िहभातगिा लागि
एवं िं कलन लागि न्यून गने उद्देश्यले यि आतथिक बषिको राजस्व नीति िथा कायििि र र्वभागिारा र्वतभन्न िियिा
घोषणा गररएका प्रतिबििा एवं नीतिहरुलाई आत्ििाि् गदै २०७4 िाल भाि २० र २१ गिे काठिाडौंिा िम्पन्न
व्यवस्थापन गोष्ठीबाट आतथिक वषि २०७४/०७५ को लातग २१ बुाँदा बिोखजिका कायि िम्पादन गने िािुर्हक प्रतिबििा
िर्हि काठिाडौं घोषणापत्र, 2074 जारी गररएको तथयो ।3f]if0ff kqdf pNn]v ePsf] @! a'bf dWo] % j6f a'bf
k"0f{ sfof{Gjg ePsf], # j6f a'+bf cf+lzs sfof{Gjog ePsf], % j6f a'+bf ev{/} sfof{Gjogsf] r/0fdf uPsf] / *
j6f a'+bf xfn;Dd sfof{Gjogsf] k|s[ofdf g/x]sf] ca:yf 5 .

भागः ३
आन्िररक राजस्व िं कलनको ििर्िगि र्वश्लेषण

३. आन्िररक राजस्व िं कलनको ििर्िगि र्वश्लेषण
cfly{s jif{ @)&$÷)&% df cfGtl/s /fh:j c;'nLsf] ;+/rgfTds ca:yfsf] ljZn]if0f ubf{ /fh:jsf] nIo
@ vj{ (( ca{ (! s/f]8 #& nfv $% xhf/ /x]sf]df c;'nL @ vj{ (* ca{ ^% s/f]8 @# nfv @% xhf/
ePsf] 5 . h'g nIosf] t'ngfdf ((=%* k|ltzt c;'nL ePsf] b]lvG5 . c;'nL j[l4b/ cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf
!^ k|ltzt ePsf] b]lvG5 . zLif{sut ?kdf cfos/ tkm{ ! va{ ^& ca{ !( s/f]8 &% nfv ^^ xhf/ nIo
/x]sf]df ! va{ %( ca{ *( s/f]8 %$ nfv ^& xhf/ ;+sng eO{ nIosf] t'ngfdf (^ k|ltzt ;+sng ePsf]
5 . To;}u/L d"No clej[l4 s/ tkm{ cfGtl/s /fh:j ljefunfO{&# ca{{ *% s/f]8 #( nfv ^% xhf/ nIo
lbOPsf]df &^ ca{{ @! s/f]8 (% nfv ^& xhf/ c;'nL eO{ nIosf] t'ngfdf !)# k|ltzt k|ult ePsf] 5 .
cfGtl/s / k}7f/L ;lxtsf]d"No clej[l4 s/sf] hDdf nIo @ vj{ !% ca{ (^ s/f]8 *& nfv ($ xhf/
/x]sf]df c;'nL @ vj{ )^ ca{ && s/f]8 (* nfv &) xhf/ ePsf] 5 h'g nIosf] t'ngfdf (^ k|ltzt
k|ult ePsf] b]lvG5 -k|ultdf d"No clej[l4 s/ lkmtf{sf] /sd ?= % ca{{ ** s/f]8 #@ nfv @% xhf/
;dfof]hg ul/Psf]_ . h;df d"No clej[l4 s/sf] cfGtl/s tkm{sf] ;+sng ?= &^ cj{ @! s/f]8 (% nfv ^&
xhf/ / k}7f/Ltkm{sf] ;+sng ?=!#) cj{ %^ s/f]8 # nfv # xhf/ eO{ d"=c=s/sf] cfGtl/s / k}7f/Lsf]
cg'kft #&M^# /x]sf] 5 .
To;}u/L cGtMz'Ns cfGtl/s / k}7f/L ;lxtsf] hDdf nIo ? ! va{ )@ ca{ ** s/f]8 !# nfv /x]sf]df s"n !
va{ )@ ca{ %% s/f]8 %) nfv @$ xhf/ c;'nL ePsf] 5 h'g nIosf] t'ngfdf !)) k|ltzt k|ult ePsf] b]lvG5
. h; cGtu{t cfGtl/s tkm{ ? ^) cj{ $& s/f]8 %^ nfv (( xhf/ k}7f/Ltkm{ ? $@ cj{ $) s/f]8 %^ nfv
! xhf/ ;+sng eO{ cfGtl/s k}7f/Lsf] cg'kft %(M$! /x]sf] 5 .
tflnsf g++= * M cf=j= @)&$÷&% sf] /fh:j nIo / k|ult
zLif{s nIo k|ult k|ult /fh:jsf] lx:;f j[l$b/
k|ltztdf k|ltztdf k|ltztdf
cfos/ 149716995 140383526 93.77 47.01 3.54

jxfns/ 4919874 4542960 92.34 1.52 11.93
Jofhs/ 12560697 14968981 119.17 5.01 74.20
cfos/ hDdf 167197566 159895467 95.63 53.54 7.87
d"=c=s/ 73853965 76219567 103.20 25.52 24.70
cGtMz'Ns 56600276 60475699 106.85 20.25 28.08
lzIff ;]jf z'Ns 991535 913033 92.08 0.31 23.43
:jf:Yo ;]jf z'Ns 1270403 1148559 90.41 0.38 33.03
hDdf 299913745 298652325 99.58 100.00 15.68

Revenue Contribution (Rs. in Billion)
ESC, 0.91 HST, 1.15
Excise, 60.48
Income Tax, 159.90

VAT, 76.22
lrq g+= %
cfGtl/s /fh:j ;+sngsf] ;+/rgfut c;'nL k|ltztsf] ljZn]if0f ubf{ cfos/, d"No clea[l4 s/, cGtMz'Ns,
Jofh s/ , jxfn s/, :jf:Yo ;]jf s/ / lzIff ;]jf z'Nssf] lx:;f qmdzM $&=)!, @%=%@, @)=@%, !=%@,
%=)!, )=#* / )=#! k|ltzt /x]sf] 5 . ;+:yfut cfos/ tkm{ qmdzM 36fpFb} nuL JolQmut cfos/df j[l4 ug]{
ljZjJofkL k|j[lQ /x]sf] ;Gb{edf kfl/>lds cfosf] c+z lgs} Go"g b]lvG5 . cfly{s lqmofsnfkdf j[l4 ePklg
s/ ltg]{ jfgLsf] ljsf; / s/bftf lzIffnfO{ k|efjsf/L agfpg g;Sbf JolQmut cfos/sf] c+zdf ck]Iff ul/P
cg'¿k j[l4 ug{ ;lsPsf] 5}g . t;y{ ;+:yfut cfos/sf] t'ngfdf JolQmut cfos/ sd} b]lvG5 . d"No clej[l4
s/ tkm{ ljut aif{sf] t'ngfdf /fh:j ;+sng a9\b} uPtfklg ljut jif{sf] t'ngfdf k|ltzt j[l4df sdL cfPsf]
5 . s/sf] ;+efJotf cg'¿k cem} k"0f{ ¿kdf s/ ;+sng x'g g;s]sf] b]lvG5 . d"No clej[l4 s/sf] k|efjsf/L
sfof{Gjogsf nflu cfjZos kg]{ /fHo;Fu hgtfsf] cGt/;+jfb, s/ k|zf;gsf] k|efjsfl/tfdf sdL, Go"g
ljhsLs/0f / ljn lng] lbg] jfgLdf kl/jt{g Nofpg g;lsPsf] sf/0f /fh:jdf ;f]r] cg';f/sf] of]ubfg j[l4
ug{ g;lsPsf] xf] . cGtMz'Ns k|zf;gsf sfo{k|0ffnL / sfo{ljlw cem} klg k"0f{ ?kdf :jrflnt agfpg g;lsPsf]
ca:yf 5 . o;nfO{ cfw'lgsLs/0f ub}{ :jrflnt ?kdf k|of]udf n}hfg' kg]{ k|s[ofsf] yfngL ePklg k"/f ug{
s]xL ;do kv{g' kg]{ ca:yf 5 . cGtMz'Nssf] k|0ffnLut ;'wf/ u/L sfof{Gjogdf Nofpg ;lsPdf r'xfj6
lgoGq0f x'g uO{ /fh:j c;'nLdf o;sf] of]ubfg a9\g] lglZrt 5 .
३.१ कुल आन्िररक राजस्व िंकलनिा शीषिकगि अिुलीको अंश
tflnsf 9M आ.व.२०७४।७५ को शीषिकगि राजस्व िं कलन
राजस्वशीषिक राजस्वको र्हस्िा प्रतिशििा

cfos/ 47.01
jxfns/ 1.52
Jofhs/ 5.01
cfos/ hDdf 53.54
d"=c=s/ 25.52
cGtMz'Ns 20.25
lzIff ;]jf z'Ns 0.31
:jf:Yo ;]jf z'Ns 0.38
hDdf 100.00

Heading wise Revenue Contribution (In %)
Education Service
Health Tax, 0.38
Charge, 0.31
Excise, 20.25
Income Tax, 47.01
VAT, 25.52
Rent Tax, 1.52

Interest Tax, 5.01
lrq g+= ६
cf=j= @)&$÷&% df cfGtl/s /fh:jsf] zLif{sut c;'nLsf] k|ltztnfO{ dfly k|:t't ul/Psf] 5 . ;j}eGbf a9L
of]ubfg cfos/sf] $&=)! k|ltzt /x]sf] 5 eg] To;kl5 bf];|f] :yfgdf d"No clej[l4 s/sf] of]ubfg @%=%@ k|ltzt
/x]sf] 5 . cGtMz'Nssf] cfGtl/s /fh:j c;'nLdf of]ubfg @)=@% k|ltzt /xg uPsf] 5 . Jofhs/sf] of]ubfg
%=)! k|ltzt 5 eg] jxfns/sf] of]ubfg !=%@ k|ltzt /x]sf] b]lvG5 . To;}u/L :jf:Yo ;]jf s/ / lzIff ;]jf
z'Nssf] c+z qmdzM )=#* / )=#! k|ltzt /x]sf] 5 .
३.२ र्वगि आठ वषिको राजस्व िंकलनको अवस्था
tnsf] tflnsfdf cfly{s jif{ @)^&÷)^* b]lv cfly{s jif{ @)&$÷&% ;Dd k|To]s cfly{s jif{df d"No
clej[l4 s/, cfos/ tyf cGtMz'Ns, lzIff ;]jf z'Ns, :jf:Yo ;]jf s/ / Jofh s/ ;+sngsf] k|ult k|:t't
ul/Psf] 5 . cf=j= @)^&÷^* b]lv @)&$÷)&% ;Dd cfGtl/s /fh:jdf qmlds ?kdf j[l4 ePsf] kfOG5 .
cf=j= @)&)÷)&! af6 :jf:Yo ;]jf s/sf] c;'nL ug]{ u/L nIo /flv+b} cfPsf] 5 . cf=j= @)^&÷)^* df
cfos/, d"No clej[l4 s/ / cGtMz'Nssf] c;'nL qmdzM $&=(@, @@=#( / !%=*(ca{{ /x]sf] lyof] h'g cf=j=
@)&$÷)&% ;Dd cfOk'Ubf qmdzM ? !%(=(), ? &^=@@ / ? ^)=$*ca{{ /x]sf] 5 . To:t} lzIff ;]jf z'Ns
/ :jf:Yo ;]jf s/sf] ;+sng qmdzM (! s/f]8 / ! ca{{ !% s/f]8 /x]sf] 5 .
िातलकानं. १० र्वगि ८ वषिको राजस्व िं कलन रु. अवििा
Revenue Heading 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
House Rent Tax 1.15 1.52 1.96 2.38 2.66 3.33 4.06 4.54
Interest Tax 4.17 5.38 5.55 6.16 6.13 6.85 8.59 14.97
Income Tax 42.6 52.33 67.02 69.38 79.67 106.96 135.58 140.38
Total Income Tax 47.92 59.23 74.53 77.92 88.46 117.14 148.24 159.90
Excise( Internal) 15.89 19.92 22.06 27.4 31.05 36.19 47.22 60.48
VAT(Internal) 22.39 25.64 28.49 34.39 39.56 49.82 61.12 76.22
Health Service Tax 0 0 0 0.44 0.56 0.72 0.86 1.15
Education Service Fee 0.18 0.22 0.32 0.43 0.46 0.57 0.74 0.91
Total Tax Rev. 86.2 104.79 125.08 140.58 160.09 204.43 258.17 298.65

ववगत ८ वर्वको राजस्व संकलनको ववश्लेर्ण House Rent Tax
350 Interest Tax
राजस्व संकलन अववमा
300
Income Tax
250
200 Total Income Tax
150
Excise( INTERNAL)
100
50 VAT( INTERNAL)
0 Health Service Tax
2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Education Service Fee
Total Tax Rev.
lrq g+= &
३.३ िूल्य अतभवृर्ि कर आन्िररक र पैठारी िंकलन अनुपाि
cfly{s jif{ @)^$÷^% df hDdf d"No clej[l4 s/ ;+sng ?= #) ca{{ !@ s/f]8 /x]sf]df cfGtl/s tkm{ !! ca{{
!! s/f]8 / k}7f/L tkm{ ? !( ca{{ ! s/f]8 ;+sng eO{ cfGtl/s / k}7f/L tkm{sf] cg'kft #&M^# /x]sf] b]lvG5 .
cfly{s jif{ @)^(÷&) df hDdf d"No clej[l4 s/ ;+sng *# ca{{ %) s/f]8 /x]sf]df cfGtl/s tkm{ @* ca{{
$( s/f]8 / k}7f/L tkm{ %% ca{{ ! s/f]8 ;+sng eO{ o;sf] cg'kft #$M^^ sf] /x]sf] b]lvG5 . cf= j
@)&$÷)&%df cfOk'Ubf d"=c=s/ ;+sng ?=@)^ca{{ && s/f]8 (* nfv &) xhf/ ePsf]df cfGtl/s tkm{ &^
ca{{ @! s/f]8 (% nfv ^& xhf/ / k}7f/Ltkm{ !#)ca{{ %^ s/f]8 # nfv # xhf/ ;+sng eO{ cfGtl/s k}7f/L
cg'kft #&M^# /x]sf] 5 -d"No clej[l4 s/ lkmtf{ ? % s/f]8 ** nfv #@ xhf/ @% nfv nfO{ k}7f/Ltkm{ ;+sng
ePsf] d"No clej[l4 s/af6 36fOPsf]]_ .
cf=j= @)^$÷^% df d"=c=s/ ;+sngsf] j[l4 !& k|ltzt /x]sf] lyof] eg] of] j[l4b/ @)^^÷^& df ;a}eGbf
a9L #%=!! k|ltzt ePsf]df @)^&÷^* df !%=)@ k|ltzt ePsf] b]lvG5 eg] cf=j= @)&)÷&! df d"No
clej[l4 s/ ;+sngsf] j[l4 @)=(@ k|ltzt /xFbf cfly{s jif{ @)&!÷&@ df !% k|ltztn] j[l4 ePsf] b]lvG5 .
To;}u/L cf=j= @)&@÷)&# df d"No clej[l4 s/ ;+sngsf] j[l4b/ !@ k|ltzt /Xof] . To:t} cf=j= @)&#÷)&$
df cfO{k'Ubf @% k|ltzt /x]sf] d"No clej[l4 s/ ;+sngsf] j[l4b/ cf=j= @)&$÷)&% df cfOk'Ubf @( k|ltzt
/x]sf] 5 .
tflnsf g+= !! cfGtl/s / k}7f/Lsf] d"No clej[l4 s/sf] ca:yf
d"=c=s/ cfoft cfGtl/s
d"=c=s/ /sd -? ca{{df_ !#)=%^ &^=@@
k|ltztdf ^# #&

tflnsf g+= !@ M d"No clej[l4 s/sf] cfGtl/s / k}7f/L ;+sng cg'kft
Tax Heading 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
VAT( INTERNAL)
(Rs.bn) 19.1 22.39 25.64 28.49 34.4 39.55 49.82 61.12 76.22
VAT( IMPORT )
(Rs.bn) 34.54 39.31 46.54 55.01 66.57 78.94 77.94 105.34 130.64
VAT Collection(Rs.bn) 53.64 61.7 72.18 83.5 100.97 118.49 127.75 166.46 206.86
Ratio(Internal:Import) 36:64 36:64 36:64 34:66 34:66 33:67 39:61 37:63 37:63
VAT Collection on
Total Revenue(%) 35.11 15.02 16.99 15.68 20.92 29.2 26.52 27.33 28.25
dflysf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ cfly{s jif{ @)^^÷^& df d"No clej[l4 s/ ;+sngsf] cfGtl/s / k}7f/L
tkm{sf] cg'kft #^M^$ /x]sf] b]lvG5 . of] cg'kftdf To;kl5sf s]xL jif{x?df cfGtl/s d"=c=s/sf] lx:;f 36b}
/ k}7f/L d"=c=s/sf] lx:;f a9\b} uPsf] b]lvG5 . h'g cf=j= @)&!÷)&@ df cfO{k'Ubf cfGtl/s d"=c=s/sf] c+z
## / k}7f/L d"=c=s/sf] lx:;f ^& k|ltzt ePsf] b]lvG5 . cf=j= @)&!÷)&@ eGbf kl5sf jif{df eg] cfGtl/s
d"=c=s/sf] lx:;f a9]sf] 5 h'g cg'kft cf=j @)&@÷&# #(M^!, cf= j @)&#÷)&$ / cf=j= df #&M^# /x]sf]
5 . cf=j= @)&$÷&% df klg cfGtl/s d"=c=s/ / k}7f/L d"=c=s/sf] cg'kft ut cf=j=s} oyfjt #&M^# sf]
cg'kft /x]sf] 5 .
३.४ शीषिकगि िूल्य अतभवृर्ि कर िंकलन (आन्िररक िफि)
zLif{sut d"No clej[l4 s/ ;+sngnfO{ x]bf{ 7]Ssf k/fdz{ tkm{ cf=j= @)^%÷^^ df ? !=^ ca{{, cf=j= @)^^÷^&
df @=!( ca{{, @)^&÷^* df #=!@ ca{{, @)^*÷^( df $=&&ca{{, @)^(÷&) df %=$( ca{{, @)&)÷&! df %=*%
ca{{, @)&!÷&@ df ^=%$ ca{{, cf=j= @)&@÷&# df ? *=@$ ca{{,] cf=j= @)&#÷&$ df ?= !)=@) ca{{ ;+sng
ePsf]df cf=j= @)&$÷&% df ? !#=($ ca{{ ;+sng eO{ #& k|ltztsf] j[l4b/ /x]sf] b]lvG5 . ko{6g pBf]u tkm{
cf=j= @)^%÷^^ df )=*$ ca{{ /x]sf]df @)^&÷^* df !=!@ ca{{ k'u]sf]df @)^*÷^( s]xL 36\g uO{ !=)^ ca{{,
cf=j= @)^(÷&) b]lv j[l4 x'+b} @)&!÷&@ df !=&^ ca{{ k'u]sf]df cf=j= @)&@÷&# df s]xL 36\g uO{ !=$) ca{{,
@)&#÷&$ df !=*&c a{{ / @)&$÷&% df ? @=!^ ;+sng ePsf] 5 . o;}u/L pTkfbg / laqmL ljt/0f tkm{{
d"Noclej[l4 s/ cf=j= @)^%÷^^ b]lv cf=j= @)&$÷&% ;Dd j[l4 x'+b} uPsf] b]lvG5 . pTkfbg tkm{ cf=j=
@)&#÷&$ df ? @!=@) ca{{ ;+sng ePsf]df cf=j= @)&$÷&% df ? @^=)* ca{{ ;+sng eO{ @# k|ltztsf]
j[l4b/ /x]sf] 5 . laqmL ljt/0f tkm{cf=j= @)&#÷&$ df ? !%=)! ca{{ ;+sng ePsf]df cf=j= @)&$÷&% df ?
!*=&$ ca{{ ;+sng eO{ @% k|ltzt j[l4b/ /x]sf] 5 . cGo ;]jftkm{ @)&#÷&$ df !)=@% ca{{ d"=c=s/ ;+sng
ePsf]df cf=j= @)&$÷&% df ? !!=@^ ca{{ ;+sng ePsf] 5 . l/e;{ rfh{ tkm{ cf=j= @)^%÷^^ b]lv cf=j=
@)^&÷^* ;Dd j[l4 ePsf]df cf=j= @)^*÷^( df s]xL 36\g uPsf] b]lvG5 . cf=j= @)^(÷&) b]lv k'gM j[l4 x'+b}
cf=j= @)&!÷&@ df ? @=)% ca{{ ;+sng ePsf]df cf=j= @)&@÷&# df 36\g uO{ @ ca{{df ;Lldt ePsf]df cf=j=
@)&#÷&$ df ?= @=%&ca{{ ;+sng ePsf] 5 h'g cf=j= @)&$÷&% df $ ca{{ ;+sng eO{ %% k|ltztsf] j[l4b/
/x]sf] 5 . ko{6g pBf]u, cGo ;]jf / l/e;{ rfh{ tkm{ ptf/ r9fj b]lvPtf klg pTkfbg, ljqmL ljt/0f / 7]Ssf
k/fdz{df d"Noclej[l4 s/ j[l4 x'+b} uPsf] b]lvG5 . cf=j= @)&#÷&$ df s"n cfGtl/s d"No clej[l4 s/ ;+sng
^!=@@ca{{ *@ s/f]8 ePsf]df cf=j= @)&#÷&$ df ?= &^=!* ca{{ ;+sng ePsf] 5 h'g ut cf=j=sf] ;+sngsf]
t'ngfdf !@% k|ltztn] a9L xf] .

tflnsf 13Md"No clej[l$ s/sf] zL{ifsut ;+sng ?= ca{{df
Tax Heading 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Tourism Industries 0.84 0.94 1.12 1.06 1.2 1.43 1.76 1.4 1.87 2.16
Reverse Charge 0.84 0.94 1.12 0.72 1.32 1.64 2.05 2 2.57 3.99
Contract &
Consultancy 1.6 2.19 3.12 4.77 5.49 5.85 6.54 8.24 10.2 13.94
Other Services 5.05 6.65 7.13 5.1 4.35 6.22 7.14 8.64 10.26 11.26
Sales and Distribution 2.37 3.3 4.25 5.55 6.39 7.89 9.22 13.34 15.02 18.74
Production 4.06 6.02 6.77 8.4 9.77 11.32 12.86 16.2 21.2 26.08
Total VAT 14.76 20.04 23.51 25.61 28.52 34.36 39.56 49.82 61.12 76.18
Trend of Heading Wise VAT Collection (Internal)

30
20
10
0
2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Tourism Industries Reverse Charge Contract & Consultancy

Other Services Sales and Distribution Production
lrq g+= *
dflysf] zLif{sut d"No clej[l4 s/sf] ;+sngsf] Trend ljZn]if0f ubf{ pTkfbg, ljlqm ljt/0f / 7]Ssf tyf
k/fdz{ zLif{saf6 ;+sng x'g] d"=c=s/sf] j[l4b/ ;Gtf]ifhgs g} /x]sf] 5 . ljut !) jif{sf] tYof+snfO{ ljZn]if0f
ubf{ cf=j= @)^%÷)^^ sf] cfwf/df cf=j= @)&$÷&% df cfOk'Ubf pTkfbg, lalqm ljt/0f / 7]Ssf tyf k/fdz{sf]
d"=c=s/df qmdzM ^$@, &(! / *&! k|ltzt ;+sng ePsf] 5 . To:t} l/e;{ rfh{af6 ;+sng x'g] d"=c=s/df
cf=j= @)^%÷^^ sf] t'ngfdf $&% k|ltzt ;+sng ePsf] 5 . cGo ;]jf / ko{6g zLif{saf6 k|fKt x'g] d"=c=s/df
eg] cfzfltt ;'wf/ x'g ;s]sf] 5}g h;sf] cf=j= @)^%÷)^^ sf] t'ngfdf j[l4b/ qmdzM @@# / @%& k|ltzt
dfq ;+sng ePsf] 5 .
३.५ िूल्य अतभवृर्ि करको िंरचनात्िक अवस्था
cf=j @)&$÷)&% df cfGtl/s tkm{sf] d"No clej[l4 s/ ;+sng ?= &^=@@ ca{{ /x]sf] kfOG5 . h;df k|To]s If]qsf]
of]ubfgnfO{ lgDgfg'';f/ pNn]v ul/Psf] 5 .

tflnsf g+= !$ d"No clej[l4 s/sf] ;+/rgfTds ca:yf
VAT Collection (In Contribution on Total Internal
Tax Heading Billion) VAT Collection
Tourism Industries 2.16 2.83%
Reverse Charge 3.99 5.23%
Contract & Consultancy 13.94 18.29%
Other Services 11.26 14.77%
Sales and Distribution 18.74 24.59%
Production 26.08 34.22%
Total VAT 76.22 100.00%
Contribution of Different sector on Total Internal VAT

Collection
Tourism Industries
34%
Reverse Charge
25%
3% Contract & Consultancy
15% 18% Other Services

5%
Sales and Distribution
Production
lrq g+= (
३.६ शीषिकगि आयकर िंकलनको िंरचना
cfly{s jif{ @)^&÷^* df ;+:yfut cfos/ @#=(! ca{, JolQmut cfos/ !!=## ca{, nufgLdf s/ &=)* ca{
u/L hDdf #%=)% ca{ ;+sng ePsf]df cf=j= @)&$÷&% df cfOk'Ubf ;+:yfut cfos/ *^=%@ ca{, JolQmut
cfos/ $^=$$ ca{, nufgLdf s/ @^=^^ ca{ u/L hDdf !%(=^# ca{ ;+sng ePsf] 5 . ut cf=j= @)&#÷&$
sf] t'ngfdf nfugLaf6 k|fKt x'g] s/df !$ k|ltztn] sdL cfPsf] 5 eg] cGo If]qsf] s/ eg] ut cf=j=df
eGbf a9L ;+sng ePsf] 5 . Joj;foaf6 k|fKt x'g] k"FhLut nfes/ ;+sngdf (# k|ltztn] sdL cfP;Fu}
;Dk"0f{ nufgLaf6 k|fKt x'g] s/sf] j[l4b/ g} gsf/fTds ePsf] xf] .
tflnsf g+= !% M cfos/sf] zLif{sut ;+sng -? ca{{df_
Heading 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Income Tax on Windfall gain 0.02 0.04 0.06 0.06 0.1 0.09 0.12 0.16
Other Income 0.26 0.41 0.45 0.35 0.59 0.51 0.73 1.14
Total Taxes on Investment 7.08 8.03 9.48 9.89 10.99 22.64 31.00 26.66
Income (Including Windfall
gain and Other Income)
Total Corporate Income 23.91 30.41 39.63 39.28 51.27 60.93 78.85 86.52
Tax(CIT)

Total Personal Income Tax 11.33 13.45 17.4 20.69 25.55 32.93 38.58 46.44
Total Income Tax 42.6 52.33 67.02 70.27 88.48 117.13 148.43 159.63
Income Tax on Windfall

Heading wise Income Tax Collection (In billion) gain
100
90
Other Income
80
Amount (In billion)
70
60
50 Total Taxes on Investment
40 Income (Including
30 Windfall gain and Other
20 Income)
Total Corporate Income
10
Tax(CIT)
0
2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
lrq g+= !)
३.७ आ.व. २०७४/०७५ को आयकर िंकलनको िंरचनागि अवस्था
cfly{s jif{ @)&$÷)&% df cfos/tkm{ hDdf ? !%(=^# ca{{ ;+sng ePsf]df ljleGg If]qsf] of]ubfgnfO{
tkl;n adf]lhd pNn]v ul/Psf] 5 .
tflnsf !^M आ.व. २०७४/०७५ को आयकरको क्षेत्रगि िं कलन
Heading Rs.(in billion) Shares(%) on Total Income Tax

Total Taxes on Investment Income 26.66 16.70%
Total Corporate Income Tax(CIT) 86.52 54.20%
Total Personal Income Tax 46.44 29.09%
Total Income Tax 159.63 100.00%
Shares (%) of sector wise Income Tax

Total Total Personal
Corporate Income Tax
Income 29%
Tax(CIT)
54%
Total Taxes on
Investment Income
17%
lrq g+= !!

cfos/ ;+sngsf] ;+/rgfTds ca:yfsf] ljZn]if0f ubf{ ;+:yfut cfos/, JoflQmut cfos/df / nufgLsf] If]qaf6
k|fKt x'g] cfos/df cf=a= @)^%÷^^ b]lv cf=j= @)&#÷&$ ;Dd nuftf/ j[l4 eO/x]sf]df cf=j= @)&$÷&% df
eg] nufgLaf6 k|fKt x'g] cfos/ cl3Nnf] cfly{s jif{sf] t'ngfdf 36]sf] 5 . ;Dk"0f{ cfos/ dWo] ;+:yfut cfos/sf]
of]ubfg xfn ;Dd klg pRr /x]sf] 5 . JoflQmut cfos/sf] of]ubfg s"n s/ /fh:jdf pNn]vgLo x'g'kg]{df pQm
s/jf6 ck]lIft /fh:j ;+sng x'g ;s]sf] 5}g . JolQmut /fh:j ;+sng sd x'g'df nufgLsf] cfos/ ;+sngdf
k|efsf/L cg'udgsf] cefj, s/ ltg]{ afgLdf ;'wf/ gcfpg', k|fs[lQs JolQmsf] Joj;fo tyf nufgLsf] s/
;xeflutfsf] :t/df ;'wf/ ug{ g;Sg' / s/bftfsf] bfo/df klg lj:tf/ gcfpg' k|d'v sf/0fx¿ /x]sf 5g\ .
o;sf cltl/Qm Hofnfsf] b/df j[l4 gx'bf /f]huf/Lsf] cfodf sdL ePsf] / cg'udg k|efjsf/L agfpg g;Sbf
klg ck]Iff ul/P cg'¿ksf] /fh:j ;+sng x'g g;s]sf] xf] . o;sf ;fy} g]kfnsf] JolQmut s/sf] b/n] cfosf]
7f8f] ;dfgtf sfod ug]{ ljj]szLn s/sf] b/sf] cefan] klg JolQmut cfos/sf] ;+/rgfdf k|efa kfg{ uPsf]
xf] . pko'{Qm s/ afx]s cGo s/x¿sf] /fh:j ;+sngdf of]ubfg /xg] g} ePtf klg nufgLdf cfos/, Jofh
s/, k"+hLut nfe s/, nfefz+ / cfsl:ds nfe s/df ;d]t plrt cg'udg x'g' kg]{ b]lvG5 . o;sf ;fy}
cy{tGqsf] lj:tf/sf] qmddf o; k|sf/sf] ca:yf b]lvPtf klg qmdzM cfly{s lj:tf/ / nufgLsf] jftfj/0fdf
cg's"n ;'wf/ cfPdf nufgLsf] cfos/df ;'wf/ cfpg ;Sb5 .
३.८ अन्िःशुल्कको िंरचनात्िक अवस्था
ljutsf] tYof+snfO{ ljin]if0f ubf{ cfGtl/s /fh:j c;'nLdf cGtMz'Nssf] of]ubfg cf=j= @)^%÷^^ df cGo
cf}Bf]lus pTkfbg, r'/f]6 la+8L, dlb/f / ljo/sf] c;'nL qmdzM ? @=!, ?= #=&$, ?= #=)^ / ?= @=)& ca{{ u/L
hDdf ? !)=(&ca{{ /x]sf] b]lvG5 . cf=j= @)&#÷)&$ sf] tYof+snfO{ x]bf{ pQm zLif{sx?df qmdzM ^=#@ ca{{,
!)=(( ca{{, !*=&) ca{{ / !!=!( ca{{ u/L hDdf ?= $&=@) ca{{ ;+sng ePsf] b]lvG5 . h'g cf=j= @)&$÷&%
df cfOk'Ubf cGo cf}Bf]lus pTkfbg, r'/f]6 la+8L, dlb/f / ljo/sf] c;'nL qmdzM ?= &=*$, ?= !$=)$, ?= @@=(^,
?=!%=^@ ca{{ k'u]sf] 5 .o;af6 ;j} zLif{sx?df qmdzM j[l4 x'+b} uPsf] b]lvG5 . cfGtl/s tkm{sf] cGtMz'Nssf]
;+sng cf=j= @)^%÷^^ df ? !)=(&ca{{ /x]sf] lyof] h'g qmdzM a9\b} uP/ cf=j= @)&$÷&% ;Dd cfOk'Ubf
o;sf] ;+sng a9]/ ?= ^)=$^ ca{{ cGtMz'Ns tkm{ /fh:j c;'nL ePsf] b]lvG5 . s'n ;+sngnfO{ x]bf{ !) jif{sf]
ca{lwdf sl/j ^ u'0ff a9]sf] b]lvG5 .
tflnsf !&M cGtMz'Nssf] lzif{sut ;+sng -? ca{{df_
Fiscal Year
Excise Collection -
Internal (Rs bn) 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Tobacco base (Cigarettes,

3.74 4.51 5.14 5.22 5.35 7.3 7.17 8.95 10.99 14.04
Bidi )
Liquor 3.06 3.74 5.26 7.98 8.46 11 12.68 14.5 18.7 22.96
Beer 2.07 2.84 3.12 3.87 4.85 5.3 6.86 8.29 11.19 15.62
Other Industrial Products 2.1 2.5 2.16 2.58 3.07 3.68 4.344 4.45 6.32 7.84
Total Excise 10.97 13.59 15.68 19.65 21.73 27.28 31.05 36.19 47.2 60.46

Collection Trend of Heading wise Excise Collection (Rs in billion)
25
20
15
10
5
0
2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
Tobacco base (Cigarettes, Bidi ) Liquor Beer Other Industrial Products
lrq g+= !@
३.९ आ.व. २०७४/७५को अन्िःशुल्क िफिको िंकलन िंरचना
cf=j= @)&$÷&% df cGtMz'Ns tkm{ ;"lt{hGo kbfy{sf] of]ubfg ?= !$=)$ ca{{, cGo cf}Bf]lus pTkfbgsf]
of]ubfg, ?= &=*$ca{{, ljo/sf] of]ubfg ?= !%=^@ca{{ / dlb/fsf] of]ubfg ?= @@=(^ ca{{ u/L hDdf cGtMz'Nssf]
s"n of]ubfg ?= ^)=$^ca{{ /x]sf] b]lvG5 .
tflnsf g+= !*M cf=j= @)&$÷)&% df cGtz'Nssf] ;+sng ;+/rgf
Sectior wise contribution on
Heading Collection (in billion)
total excise collection
Tobacco base (Cigarettes, Bidi ) 14.04 23.22%
Liquor 22.96 37.98%
Beer 15.62 25.84%
Other Industrial Products 7.84 12.97%
Total Excise 60.46 100%
Sectior wise contribution on total excise collection

Beer, 25.84%
Other Industrial Products,

12.97%
Liquor, 37.98%
Tobacco base (Cigarettes,
Bidi ), 23.22%
lrq g+= !#

३.१० आ.व. २०७४/७५ को राजस्व िंकलनको कायािलयगि अवस्था
cf=j= @)&$÷&% df cfGtl/s /fh:j ljefunfO{ cfos/, d"No clej[ l4 s/, cGtMz'Ns, lzIff ;] j f
z'Ns tyf :jf:Yo ;]jf s/sf]u/L hDdf ?=@((=(! ca{ { nIo tf]lsPsf]df ? @(*=^% ca{{ ;+ sng eO{
nIosf] ((=%* k| ltzt k| ult xfl;n ePsf] b] lvG5 .
cfGtl/s /fh:j ljefu cGtu{tsf sfof{nox?nfO{ ljleGg zLif{sx?df hDdf ?= @##=^) ca{{ nIo
ljefhg ul/Psf]df @^ j6f sfof{nox?sf] ;+sng nIo k"/f ePsf] b]lvG5 .
7"nf s/bftf sfof{nonfO{ hDdf ?= !%^=@(ca{{ nIo tf]lsPsf]df ?= !$*=*@ca{{ c;'nL ePsf] 5 . h'g
nIosf] t'ngfdf (% k|ltzt x'g cfpF5 .
tflnsf g+= 19 &"nf s/bftfsfof{nosf] /fh:j nIo / ;+sng

Collection Contribution on Total Inland
Office Name Target (Rs.bn) Achievemnt
(Rs.bn) Revenue Collection
LTO 156.29 148.82 95% 49.83%
Target and Collection of LTO

Collection (Rs.bn) 148.82
Target (Rs.bn) 156.29
144.00 146.00 148.00 150.00 152.00 154.00 156.00 158.00

Amount (Rs in bn)
lrq g+= !$
To;}u/L, cfGtl/s /fh:j sfof{nox?nfO{ tf]lsPsf] nIo, c;'nL tyf s'n /fh:j c;'nLdf sfof{nout
of]ubfgnfO{ lgDgfg';f/ b]vfOPsf] 5 .

tflnsf g+= 20 sfof{nout /fh:j nIo / ;+sng
Office Name Target (Rs.bn) Collection Achievemnt Contribution on Total

(Rs.bn) Inland Revenue Collection
Bhadrapur 2.43 2.55 105% 2.43
Biratnagar 5.47 5.21 95% 5.47
Dharan 3.45 3.55 103% 3.45
Janakpur 2.45 2.53 103% 2.45
Lahan 1.66 2.04 123% 1.66
Simara 8.47 8.72 103% 8.47
Birgunj 5.33 6.80 128% 5.33
Hetauda 2.94 2.93 100% 2.94
Bharatpur 19.69 21.81 111% 19.69
Dhangadi 2.55 2.78 109% 2.55
Mahendranagar 1.19 1.48 124% 1.19
Pokhara 8.64 9.47 110% 8.64
Lalitpur 10.40 9.97 96% 10.40
Bhairahawa 9.63 9.02 94% 9.63
Ktm 3 4.86 5.07 104% 4.86
Nepalgunj 3.32 3.67 111% 3.32
Ktm 1 6.51 6.77 104% 6.51
ktm 2 3.14 2.60 83% 3.14
Bhaktapur 3.98 4.18 105% 3.98
Krishnanagar 1.22 1.26 103% 1.22
Butwal 6.34 6.45 102% 6.34
Dang 1.43 1.94 136% 1.43
Total 115.10 120.79 105% 115.10

Office wise Target and Collection
1.94
Dang
1.43
6.45
Butwal
6.34
1.26
Krishnanagar
1.22
4.18
Bhaktapur
3.98
2.60
ktm 2
3.14
6.77
Ktm 1
6.51
3.67
Nepalgunj
3.32
5.07
Ktm 3
4.86
9.02
Bhairahawa
9.63
9.97
Lalitpur
10.40
9.47
Pokhara
8.64
Collection (Rs.bn)
Mahendranagar 1.48 Target (Rs.bn)

1.19
2.78
Dhangadi
2.55
21.81
Bharatpur
19.69
2.93
Hetauda
2.94
6.80
Birgunj
5.33
8.72
Simara
8.47
2.04
Lahan
1.66
2.53
Janakpur
2.45
3.55
Dharan
3.45
5.21
Biratnagar
5.47
2.55
Bhadrapur
2.43
0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00
lrq g+= !%
३.११ उपत्यका तभत्रका करदािा िेवा कायािलय (हाल आन्िररक राजस्व कायािलय)को राजस्व
िंकलनको अवस्था
cf=j= @)&$÷)&% df pkTosfleq /x]sf s/bftf ;]jf sfof{nox?nfO{ ?= @* ca{{ %@ s/f]8 nIo tf]lsPsf]df
nIosf] t'ngfdf !)@ k|ltzt cyf{t\ ? @( ca{{ )# s/f]8 ;+sng ePsf] 5 . pkTosfleq /x]sf s/bftf ;]jf
sfof{nox?nfO{ tf]lsPsf] nIodf c;'nL k|ltztsf cfwf/df ;a}eGbf a9L s/bftf ;]jf sfof{no sn+sLn] !!#
k|ltzt k|ult u/]sf] 5 . To;}u/L ;]jf sfof{nox? dWo] nIosf] t'ngfdf ;a}eGbf sd s/bftf ;]jf sfof{no
gofF;8sn] *$ k|ltzt k|ult xfl;n u/]sf] 5 .
tflnsf g+= 21 pkTosf leqsf s/bftf ;]jf sfof{nosf] /fh:j nIo / ;+sng
Collection Contribution on Total Inland

Office Name Target (Rs.bn) Achievemnt
(Rs.bn) Revenue Collection
2.45 2.64 108% 0.88%
Tangal
2.19 2.13 97% 0.71%
Maharajgunj
3.57 3.83 107% 1.28%
Balaju
1.43 1.61 113% 0.54%
Kalanki
2.00 2.18 109% 0.73%
Kalimati
4.08 4.21 103% 1.41%
Putalisadak
2.52 2.29 91% 0.77%
New Baneshwor
Batishputali 2.60 2.52 97% 0.84%
1.88 1.71 91% 0.57%

Chabahil
Koteshwor 1.38 1.50 108% 0.50%
2.14 2.34 109% 0.78%

Tripureshwor
New Road 1.34 1.12 84% 0.38%
0.94 0.95 100% 0.32%

Thamel
Total 28.52 29.03 102% 9.72%

Inside Valley TSO's Collection
0.95
Thamel
0.94
1.12
New Road
1.34
2.34
Tripureshwor
2.14
1.50
Koteshwor
1.38
1.71
Chabahil
1.88
2.52
Batishputali
2.60
New 2.29 Collection (Rs.bn)

Baneshwor 2.52
Target (Rs.bn)
4.21
Putalisadak
4.08
2.18
Kalimati
2.00
1.61
Kalanki
1.43
3.83
Balaju
3.57
2.13
Maharajgunj
2.19
2.64
Tangal
2.45
0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50 3.00 3.50 4.00 4.50
lrq g+= !^
३.१२ िािाखजक िुरक्षा कर
cfly{s jif{ @)^^÷)^& b]lv ;fdflhs ;'/Iff s/ nufpg] Joj:yf z'? ePsf] lyof] . kfl/>lds cfo cfh{g
ug]{ JolQmx?af6 s/of]Uo cfosf] ! k|ltzt ;fdflhs ;'/Iff s/ nufpg yflnPsf] lyof] . cf=j= @)^^÷)^&
b]lv @)&#÷)&$ ;Ddsf] ;fdflhs ;'/Iff s/ ;+sngsf] ca:yf ljZn]if0f ubf{ cfly{s jif{ @)^^÷^& df ?=
*^ xhf/ ;+sng ePsf]df cfly{s jif{ @)&#÷&$ df cfOk'Ubf ?= $ ca{{ ## s/f]8 ;+sng ePsf] b]lvG5 . h'g
cf=j= @)&$÷)&% df ?= % cj{ @# s/f]8 ;+sng ePsf] 5 .
tflnsf 22 M ;fdflhs ;'/Iff s/ -Rs in 000)
Fiscal Year 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Social Security
86 614 1334557 1925947 2351743 2949891 3201204 4332829 5239170
Tax (Rs.000)

Social Security Tax (Rs."000")
6000000 5239170
5000000 4332829
4000000 3201204
2949891
3000000 2351743
1925947
2000000 1334557
1000000
86 614
0
2066/67 2067/68 2068/69 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
lrq g+= !&
३.१३ उपत्यकातभत्रका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्विा योगदान
sf7df8f}+ pkTosfleq /x]sf 7"nf s/bftf sfof{no, cfGtl/s /fh:j sfof{no sf7df8f}+ If]q g+= !, @ / #
cfGtl/s /fh:j sfof{no, nlntk'/ / cfGtl/s /fh:j sfof{no eQmk'/sf] /fh:jdf of]ubfg lgDg
tflnsfdfpNn]v ul/Psf] 5 .
tflnsf g+= @#M pkTosf leqsf cfGtl/s /fh:j sfof{nosf] /fh:j ;+sng -)))_
Office Name Target Collection Achievemnt Contribution on Total Inland
Revenue Collection
LTO 156292425 148823673 95% 49.83%
Lalitpur 10398486 9973867 96% 3.34%
Ktm 1 6513051 6771186 104% 2.27%
Ktm 3 4863997 5066060 104% 1.70%
ktm 2 3140277 2599937 83% 0.87%
Bhaktapur 3982354 4179116 105% 1.40%
Contribution on Total Inland Revenue Collection

3% 2% 2% 1%1%
50% 41%
LTO Lalitpur Ktm 1 Ktm 3 ktm 2 Bhaktapur Others
lrq g+= !*

/fh:j ;+sngsf] b[li6n] 7"nf s/bftfsf] lx:;f s'n cfGtl/s /fh:jdf $(=*# k|ltzt /x]sf] 5 . To;}u/L
cfGtl/s /fh:j sfof{nox? nlntk'/, sf7df08f}+ If]q g+= !, # / @ / eQmk'/sf] of]ubfg qmdzM #=#$, @=@&,
!=&), )=*& / !=$) k|ltzt /x]sf] 5 .
३,१४ उपत्यका तभत्रका ठू ला करदािा, आन्िररक राजस्व कायािलयहरु र िार्वकका करदािा िेवा
कायािलयको राजस्विायोगदान
7"nf s/bftf sfof{nosf] s'n /fh:j c;'nLdf $(=*# k|ltzt of]ubfg /x]sf] 5 . To:t} pkTosfleqsf cfGtl/s
/fh:j sfof{nosf] s'n /fh:j c;'nLdf of]ubfg (=%& k|ltzt 5 eg] pkTosf leqsf;fljssf s/bftf ;]jf
sfof{nox?sf] of]ubfg (=&@ k|ltzt /x]sf] 5 .
tflnsf 24 &"nf s/bftf sfof{no, pkTosfleqsf cfGtl/s /fh:j sfof{no / s/bftf ;]jf
sfof{nosf] /fh:j ;+sng ;+/rgf
S.N. Nature of Contribution on Total Inland Revenue Total Revenue Collection

Office Collection
1 LTO 49.83% 148823673
2 IROs 9.57% 28590166
3 TSOs 9.72% 29033806
३.१५ उपत्यकातभत्रका ठू ला करदािा कायािलय, आन्िररक राजस्व कायािलय र िार्वकका करदािा

िेवा कायािलयको र उपत्यका वार्हरका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्व िंकलन िंरचना
tflnsf 25 pkTosf leqsf sfof{no / pkTosf aflx/sf sfof{nosf] /fh:j ;+sngdf of]ubfg
Office Location Contribution on Total Inland Revenue Collection Total Revenue Collection
Inside Valley 69.13% 206447645
Outside Valley 30.87% 92204680
Area wiseContribution on Total Inland Revenue Collection
Inside Valley Outside Valley

69% 31%
lrq g+= !(

३.१६ आकखस्िक लाभकर
cf=j= @)&)÷&! b]lv cf=j= @)&$÷&% ;Ddsf] cfsl:ds nfes/sf] k|j[lQ x]bf{ a9\b} uPsf] b]lvG5 . cf=j=
@)&)÷&! df ?=^&$#! xhf/ ;+sng ePsf] cfsl:ds nfes/ cf=j= @)&$÷&% df ? !%&^%$ xhf/ ;+sng
ePsf] 5 .
tflnsf 26 M Income Tax on windfall gain( in Rs.000)
Fiscal Year 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75

Income Tax on windfall gain 67431 94415 90271 117407 157654
Income Tax on windfall gain

180000 157654
Revenue collection (Rs in thousand)
160000
140000 117407
120000 94415 90271
100000
67431
80000
60000
40000
20000
0
2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
lrq g+= @)
cf=j= @)&)÷&! b]lv cf=j= @)&$÷&% ;Ddsf] cfsl:ds nfes/sf] k|j[lQ x]bf{ cf=j= @)&)÷&! af6 cf=j=
@)&!÷&@ df cfpbf pRr j[l4 ePsf] b]lvG5 eg] cf=j= @)&@÷&# df s]xL 36\g uPsf] 5 cf=j= @)&#÷&$
/ @)&$÷&% dfk'gM pNn]Vo j[l4 ePsf] b]lvG5 .
३.१७ र्वतभन्न क्षेत्रको आयकरिा योगदान
ko{6g Joj;fo, a}+s / pTkfbgd"ns Joj;fosf] cfos/sf] ljut ^ jif{sf] of]ubfgnfO{ tnsf] tflnsfdf
b]vfOPsf] 5 . ko{6g Joj;fosf] of]ubfgnfO{ x]bf{ cf=j= @)^(÷&) b]lv cf=j= @)&!÷&@ ;Dd a9b} uPsf]df
cf=j= @)&@÷&# df s]xL Go"g ;+sng ePsf] 5 . a}+s tyf pTkfbgd"ns Joj;fotkm{sf] ;+sngk|To]s jif{ a9\b}
uPsf] b]lvG5 .
tflnsf @&M ljleGg If]qsf] cfos/df of]ubfg -? xhf/df_
Heading 2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Tourism Sector 534358 668523 749229 671738 681962 757019
Banks 6803381 8418150 9303922 11686028 16378154 18544658
Manufacturing Industries 6099827 7467732 8929127 10670632 13847324 17408205

Income Tax collection (000) 20000000 ljleGg If]qsf] cfos/df of]ubfg
18000000
16000000
14000000 Tourism Sector
12000000
10000000 Banks
8000000
Manufacturing
6000000
Industries
4000000
2000000
0
2069/70 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal Year
lrq g+= @!
dflysf] tYof+snfO{ ljZn]if0f ubf{ ko{6g Joj;fosf] cfos/ tkm{sf] ;+sngdf j[l4 ePsf] b]lvPg . ljut ^
jif{ cufl8sf] ;+sngsf] t'ngfdf cf=j= @)&$÷&% df !$@ k|ltzt dfq} c;'nL ePsf] 5 . To:t} a}+s /
pTkfbgd"ns Joj;fosf] xsdf eg] cfos/df of]ubfgsf] j[l4b/ pNn]Vo kfpg ;lsG5 . a}+stkm{ cf=j=
@)^(÷&) sf] ;+sngsf] t'ngfdf cf=j= @)&$÷&% df sl/j @&# k|ltzt ;+sng ePsf] 5 . pTkfbgd"ns
Joj;fodf cf=j= @)^(÷&) sf] ;+sngsf] t'ngfdf cf=j= @)&$÷&% df sl/j @*% k|ltzt ;+sng ePsf]
5.
ाँ ीगि लाभकर
३.१८ पूज
cfo cfh{gsf ;a} ;|f]tx?nfO{ cfos/sf] bfo/fdf NofO{ s/sf] cfwf/ lj:tf/ ug{] ;Gbe{df lj=;+= @)%* b]lv
k"FhLut nfedf s/ nufpg yflnPsf] xf] . of] s/ JolQmut / ;+:yfut ?kdf nufO+b} cfPsf] 5 . cf=j=
@)^(÷&) b]lv cf=j= @)&$÷&% ;Ddsf] k"FhLut nfes/ c;'nLnfO{ tnsf] tflnsfdf b]vfO{Psf] 5 .
Table 28: Capital Gain Tax (Rs.000)
Heading 2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Individual Capital Gain Tax 1995560 2620571 6669592 13726463 7216729

Corporate Capital Gain Tax 15580 44992 10049691 7018055 933892
Total Capital Gain Tax 2011140 2665563 16719283 20744517 8150621

Collection Trend of Capital Gain Tax
25000000
Revenue collection (in"000")
20000000
15000000
10000000
5000000
0
2070/71 2071/72 2072/73 2073/74 2074/75
Fiscal year
Individual Capital Gain Tax Corporate Capital Gain Tax Total Capital Gain Tax
lrq g+= @@
dflysf] ljj/0fnfO{ ljZn]if0f ubf{ cf=j= @)^(÷&) b]lv cf=j= @)&#÷&$ ;Dd k"FhLut nfes/ c;'nL k|To]s
jif{ j9\b} uPsf] b]lvG5 . kl5Nnf] jif{ 3/hUufsf] sf/f]af/df cfPsf] sld tyf ;]o/ sf/f]jf/ / ;]o/ ;'rsf+s
36]sf] x'Fbf k"FhLut nfes/df klg 36]sf] 5 .

IRD IT, VAT, EXCISE, PPAN REGISTRATION STATUS UPTO FY 2074.075
OFFCODE OFFICE_NAME IT VAT EXCISE PPAN
11 Inland Revenue Office Bhadrapur 32,968 4,255 2,538 17,246
12 Inland Revenue Office Biratnagar 26,712 5,683 2,302 34,245
13 Inland Revenue Office Dharan 12,916 1,676 812 19,843
14 Inland Revenue Office Janakpur 25,712 4,431 771 20,108
15 Inland Revenue Office Lahan 23,843 2,829 886 13,340
16 Inland Revenue Office Simra 16,245 1,981 912 15,036
17 Inland Revenue Office Birgunj 25,774 7,373 942 19,285
18 Inland Revenue Office Hetauda 15,872 3,320 973 16,272
19 Inland Revenue Office Bharatpur 36,888 5,981 3,526 31,392
20 Inland Revenue Office Dhangadi 42,859 4,683 3,479 23,427
21 Inland Revenue Office Mahendranagar 24,315 2,695 3,331 10,349
22 Inland Revenue Office Pokhara 59,984 9,656 4,869 41,845
23 Inland Revenue Office Lalitpur-1 46,166 11,959 1,319 48,169
24 Inland Revenue Office Bhairahawa 26,495 4,048 2,704 19,880
25 Inland Revenue Office Kathmandu 3 0 0 14 33,752
26 Inland Revenue Office Nepalganj 33,139 4,807 2,667 24,227
29 Inland Revenue Office Bhaktapur 34,015 6,828 1,165 22,306
30 Inland Revenue Office Krishnanagar 19,149 2,239 1,566 11,610
33 Inland Revenue Office Butwal 34,883 5,628 2,745 15,779
51 Inland Revenue Office Dang 37,533 4,041 2,447 24,077
52 Large Taxpayer Office 690 520 3 2
53 Middle Level Taxpayer Office 833 662 3 1
1,101 Taxpayer Service Office Illam 7,341 519 610 4,158
1,102 Inland Revenue Office Damak 13,064 1,503 843 3,744
1,201 Taxpayer Service Office Biratchowk 13,699 1,073 1,051 0
1,301 Taxpayer Service Office Itahari 21,341 2,715 1,391 6,750
1,302 Taxpayer Service Office Dhankuta 4,378 352 419 2,018
1,303 Taxpayer Service Office Khandbari 3,558 277 97 0
1,401 Taxpayer Service Office Bardibash 10,814 1,342 482 0
1,403 Taxpayer Service Office Malangawa 12,955 1,608 364 0
1,501 Taxpayer Service Office Gaighat 7,947 1,014 718 7,069
1,502 Taxpayer Service Office Rajbiraj 12,033 1,710 789 0
1,601 Taxpayer Service Office Gaur 12,320 1,808 639 2,911
1,901 Taxpayer Service Office Kawasoti 10,415 1,206 922 0
2,201 Inland Revenue Office Damauli 10,891 1,127 1,148 3,381
2,202 Inland Revenue Office Baglung 5,820 646 538 4,118
2,501 Inland Revenue Office Tangal 11,489 3,694 557 19,409
2,502 Inland Revenue Office Maharajgunj 28,282 7,085 1,724 15,816
2,503 Inland Revenue Office Balaju 34,832 8,090 2,072 10,399
2,504 Inland Revenue Office Kalanki 26,332 4,974 1,366 12,685
2,505 Inland Revenue Office Kalimati 19,234 5,116 998 14,662
2,601 Inland Revenue Office Surkhet 22,592 2,528 1,255 2,611
2,602 Taxpayer Service Office Jumla 6,968 865 48 1,183
2,701 Inland Revenue Office Putalisadak 23,578 8,760 679 33,262
2,702 Inland Revenue Office Naya Baneshwor 22,663 8,801 785 18,343
2,703 Inland Revenue Office Battishputali 13,124 4,005 696 14,693

2,704 Inland Revenue Office Chabahil 32,526 6,855 1,570 11,951
2,705 Inland Revenue Office Koteshwor 14,118 4,166 711 12,538
2,801 Inland Revenue Office Tripureshwor 10,998 4,374 314 16,387
2,802 Inland Revenue Office Nayasadak 15,599 6,767 224 9,685
2,803 Inland Revenue Office Thamel 10,243 2,644 291 11,820
2,901 Inland Revenue Office Dhulikhel 13,321 2,343 723 2,836
3,301 Taxpayer Service Office Tansen 6,813 771 809 3,626
Total 1,036,279 194,033 64,827 766,195

IRD VAT REGISTRATION STATU OF FY 2074.075
OFFCODE OFFICE_NAME MONTHLY TRIMESTER BIOMONTHLY Total
11 Inland Revenue Office Bhadrapur 448 0 0 448
12 Inland Revenue Office Biratnagar 458 1 0 459
13 Inland Revenue Office Dharan 164 0 0 164
14 Inland Revenue Office Janakpur 677 0 0 677
15 Inland Revenue Office Lahan 472 0 0 472
16 Inland Revenue Office Simra 223 1 0 224
17 Inland Revenue Office Birgunj 684 0 0 684
18 Inland Revenue Office Hetauda 284 0 0 284
19 Inland Revenue Office Bharatpur 815 1 0 816
20 Inland Revenue Office Dhangadi 633 2 0 635
21 Inland Revenue Office Mahendranagar 250 0 0 250
22 Inland Revenue Office Pokhara 1,016 0 0 1,016
23 Inland Revenue Office Lalitpur-1 998 2 0 1,000
24 Inland Revenue Office Bhairahawa 583 1 0 584
26 Inland Revenue Office Nepalganj 650 0 0 650
29 Inland Revenue Office Bhaktapur 982 0 0 982
30 Inland Revenue Office Krishnanagar 332 0 0 332
33 Inland Revenue Office Butwal 667 2 0 669
51 Inland Revenue Office Dang 593 2 0 595
52 Large Taxpayer Office 9 0 0 9
53 Middle Level Taxpayer Office 21 0 0 21
1,101 Taxpayer Service Office Illam 76 0 0 76
1,102 Inland Revenue Office Damak 197 0 0 197
1,201 Taxpayer Service Office Biratchowk 179 0 0 179
1,301 Taxpayer Service Office Itahari 343 0 0 343
1,302 Taxpayer Service Office Dhankuta 27 0 0 27
1,303 Taxpayer Service Office Khandbari 34 0 0 34
1,401 Taxpayer Service Office Bardibash 278 0 0 278
1,403 Taxpayer Service Office Malangawa 230 0 0 230
1,501 Taxpayer Service Office Gaighat 110 0 0 110
1,502 Taxpayer Service Office Rajbiraj 231 0 0 231
1,601 Taxpayer Service Office Gaur 286 0 0 286
1,901 Taxpayer Service Office Kawasoti 250 0 0 250
2,201 Inland Revenue Office Damauli 90 0 0 90
2,202 Inland Revenue Office Baglung 106 0 0 106
2,501 Inland Revenue Office Tangal 349 0 0 349
2,502 Inland Revenue Office Maharajgunj 605 1 0 606
2,503 Inland Revenue Office Balaju 760 0 0 760
2,504 Inland Revenue Office Kalanki 622 0 0 622
2,505 Inland Revenue Office Kalimati 441 1 0 442
2,601 Inland Revenue Office Surkhet 403 1 0 404
2,602 Taxpayer Service Office Jumla 110 1 0 111
2,701 Inland Revenue Office Putalisadak 734 0 0 734
2,702 Inland Revenue Office Naya Baneshwor 803 1 0 804
2,703 Inland Revenue Office Battishputali 345 0 0 345
2,704 Inland Revenue Office Chabahil 708 0 0 708
2,705 Inland Revenue Office Koteshwor 436 1 0 437

2,801 Inland Revenue Office Tripureshwor 338 0 0 338
2,802 Inland Revenue Office Nayasadak 293 0 0 293
2,803 Inland Revenue Office Thamel 155 0 0 155
2,901 Inland Revenue Office Dhulikhel 306 0 0 306
3,301 Taxpayer Service Office Tansen 116 0 0 116
Total 20,920 18 0 20,938

IRD REGISTRATION INCOME TAX BASED ON TAXPAYER'S TYPE IN 2074.075
PROFIT_NOT_DIST_COMPANY
PARTNERSHIP_FIRMS
PRIVATE_LIMITED
PUBLIC_LIMITED
JOINT_VENTURE
COOPERATIVES
CORPORATION
EDUCATIONAL
INDIVIDUAL
PAROPKARI
HOSPITAL
OFFCODE
OTHERS
TOTAL
INGO
NGO
OFFICE_NAME
11 I. R. O. Bhadrapur 2,650 268 0 23 3 76 64 54 0 1 0 16 0 12 3,167
12 I. R. O. Biratnagar 2,116 258 0 18 0 94 8 13 0 1 0 16 2 56 2,582
13 I. R. O. Dharan 1,031 134 0 10 0 19 5 34 0 3 0 7 1 57 1,301
14 I. R. O. Janakpur 2,310 325 0 57 0 32 13 95 0 8 0 5 1 30 2,876
15 I. R. O. Lahan 2,422 213 0 43 0 50 2 51 0 1 0 6 1 7 2,796
16 I. R. O. Simra 1,685 98 0 10 4 18 1 64 0 1 0 3 0 22 1,906
17 I. R. O. Birgunj 1,991 251 0 5 0 46 0 42 0 1 0 10 0 11 2,357
18 I. R. O. Hetauda 1,860 178 0 4 0 42 0 36 0 2 0 11 0 23 2,156
19 I. R. O. Bharatpur 4,043 477 0 18 0 139 9 25 1 0 0 15 3 122 4,852
20 I. R. O. Dhangadi 3,819 276 0 37 1 130 4 107 4 4 0 7 2 205 4,596
21 I. R. O. Mahendranagar 2,505 106 0 59 0 40 2 31 0 2 0 19 0 107 2,871
22 I. R. O. Pokhara 5,380 995 0 75 0 121 16 149 1 10 0 26 1 13 6,787
23 I. R. O. Lalitpur-1 2,269 1,603 0 36 0 86 39 72 2 5 0 74 60 70 4,316
24 I. R. O. Bhairahawa 2,855 254 0 18 0 92 74 8 0 4 0 9 0 46 3,360
26 I. R. O. Nepalganj 3,354 311 0 29 1 79 3 66 0 5 0 16 2 1 3,867
29 I. R. O. Bhaktapur 2,762 944 0 38 1 148 8 179 0 0 0 3 15 78 4,176
30 I. R. O. Krishnanagar 1,905 103 0 34 1 50 4 12 0 0 0 8 0 47 2,164
33 I. R. O. Butwal 3,708 470 0 37 0 159 4 20 0 1 0 0 2 92 4,493
51 I. R. O. Dang 5,220 399 0 35 0 92 1 7 0 3 0 7 0 92 5,856
52 LTO 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 8
53 MLTO 1 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 4 16
1101 T.S.O. Illam 662 54 0 12 0 35 1 50 0 0 0 7 0 1 822
1102 I. R. O. Damak 1,216 100 0 11 0 37 39 7 0 0 0 3 0 12 1,425
1201 T.S.O. Biratchowk 1,440 149 0 3 0 33 2 8 0 0 0 0 0 45 1,680
1301 T.S.O. Itahari 2,335 259 0 18 0 41 71 11 0 9 0 9 1 63 2,817
1302 T.S.O. Dhankuta 471 22 0 5 0 7 1 0 0 0 0 3 0 22 531
1303 T.S.O. Khaadbari 311 24 0 8 0 3 2 8 0 1 0 2 1 8 368
1401 T.S.O. Bardibash 1,313 189 0 29 0 17 20 19 0 2 0 8 4 12 1,613
1403 T.S.O. Malangawa 1,062 89 0 30 0 13 28 31 0 0 0 0 1 12 1,266
1501 T.S.O. Gaighat 842 65 0 14 0 16 3 37 0 0 0 6 0 6 989
1502 T.S.O. Rajbiraj 1,111 79 0 23 0 30 3 56 0 8 0 1 1 3 1,315
1601 T.S.O. Gaur 1,377 58 0 11 0 27 0 67 1 11 0 1 0 25 1,578
1901 T.S.O. Kawasoti 1,397 145 0 9 0 55 3 5 0 0 0 0 2 26 1,642
2201 I. R. O. Damauli 1,266 107 0 9 0 20 2 7 0 1 0 2 0 5 1,419
2202 I. R. O. Baglung 751 57 0 24 1 15 13 2 0 0 0 21 4 4 892
2501 I. R. O. Tangal 287 533 0 2 0 13 9 39 0 0 0 0 23 21 927
2502 I. R. O. Maharajgunj 1,175 1,276 0 8 0 54 2 112 3 1 0 16 22 15 2,684
2503 I. R. O. Balaju 2,863 1,129 0 16 0 89 9 129 0 3 0 4 23 36 4,301
2504 I. R. O. Kalanki 2,103 755 0 22 0 73 1 108 0 1 0 16 14 1 3,094
2505 I. R. O. Kalimati 946 574 0 12 0 36 21 11 0 1 0 34 6 25 1,666

2601 I. R. O. Surkhet 2,977 176 0 68 0 82 3 103 0 0 0 1 0 2 3,412
2602 T.S.O. Jumla 799 37 0 17 1 11 0 29 0 0 0 2 1 2 899
2701 I. R. O. Putalisadak 517 996 0 6 0 40 1 70 0 0 0 66 36 2 1,734
I. R. O. Naya
2702 Baneshwor 577 1,031 0 1 0 36 2 74 0 1 0 92 13 29 1,856
2703 I. R. O. Battishputali 438 601 0 1 0 22 16 20 0 1 0 1 8 16 1,124
2704 I. R. O. Chabahil 1,824 1,154 0 13 0 61 90 58 0 0 0 9 47 15 3,271
2705 I. R. O. Koteshwor 745 712 0 8 0 37 26 27 0 0 0 6 11 29 1,601
2801 I. R. O. Tripureshwor 330 304 0 3 0 13 49 6 0 0 0 13 12 10 740
2802 I. R. O. Nayasadak 574 202 0 5 0 34 11 4 0 0 0 2 4 0 836
2803 I. R. O. Thamel 401 247 0 2 0 12 4 18 0 0 0 2 1 0 687
2901 I. R. O. Dhulikhel 1,032 209 0 37 0 65 1 65 0 2 0 15 3 0 1,429
3301 T.S.O. Tansen 714 73 0 16 3 13 1 4 0 0 0 1 0 4 829
TOTAL 87,742 19,085 0 1,029 16 2,553 691 2,250 12 94 0 604 328 1,546 115,950

Sectorwise Collection Report
Change % Change %
2 years Compared Current Compared
SNo. Revenue Head Last Year
before to Last Year to Last
Year Year
Corporate Income Tax

Income Tax From Government
1 Corporation - 11121 3586012 7402951 106.44 4633537 -37.41
Income Tax From Public Limited
2 Companies - 11122 27280789 33517205 22.86 37015343 10.44
Private Limited Companies -
3 11123 25462800 32341473 27.01 37098595 14.71
4 Other Companies - 11124 4623301 5584354 20.79 7836105 40.32
Total 60952902 78845983 177.1 86583580 28.06
Personal Income Tax
Personal Income Tax &
5 Proprietorship - 11111 9510017 12719817 33.75 16158740 27.04
6 Remuneration - 11112 13497128 14507832 7.49 18040674 24.35
7 Social Security Tax - 11211 3194582 4333887 35.66 5265304 21.49
Capital Gain Tax Individual -
8 11113 6681891 7038288 5.33 7239195 2.85
Total 32883618 38599824 82.23 46703913 75.73
Investment Income Tax
9 Rent & Lease - 11131 3329744 4057025 21.84 4541688 11.95
10 Interest - 11132 6857827 8595614 25.34 14979824 74.27
Capital Gain Tax Corporate -
11 11125 10049692 13726435 36.59 934413 -93.19
12 Dividend - 11133 2396352 3726860 55.52 4862225 30.46
Other income of investment -
13 11134 21396 52098 143.49 92688 77.91
14 Windfall Gain Tax - 11135 92784 117407 26.54 158022 34.59
15 Other Income Tax - 11136 505299 730508 44.57 1144455 56.67
Total 23253094 31005947 353.89 26713315 192.66
Value Added Tax
16 Production - 11411 16223530 21196185 30.65 26100180 23.14
17 Sales and Distribution - 11413 13363188 15026090 12.44 18760950 24.86
18 Contract & Consultancy - 11414 8245811 10192848 23.61 13957014 36.93
19 Tourism Industries - 11415 1409897 1874347 32.94 2162252 15.36
20 Other Services - 11416 8643774 10254521 18.63 11273493 9.94
21 Reverse charge - 11417 2016129 2589004 28.41 4018579 55.22
Total 49902329 61132995 146.68 76272549 165.45
Excise Tax
Tobacco base (Cigarette/bidi) -
28 11421 8949257 11045967 23.43 14037356 27.08

29 Liquor - 11422 14501512 18702040 28.97 22975479 22.85
30 Beer - 11423 8292966 11194257 34.98 15625802 39.59
Other Industrial Production -
31 11424 4444984 6315857 42.09 7846394 24.23
Total 36188719 47258121 129.47 60485031 113.75
Health Service Tax
32 Health Service Tax - 11442 721863 862691 19.51 1148830 33.17
Total 721863 862691 19.51 1148830 33.17
Education Tax
Education Fees (school,college) -
33 11443 366921 426456 16.23 531631 24.66
Education Fees (foreign study) -
34 11444 199934 314951 57.53 380716 20.88
Total 566855 741407 73.76 912347 45.54
35 Other Administrative Fees - 14227 6551 9204 40.49 8717 -5.3

Foreign Employment Supply
36 Service - 11441 624 656 5.25 2521 284.05
Total 7175 9860 45.74 11238 278.75
Total Tax Collection 204476555 258456828 126.40 298830803 115.62

cfGtl/s /fh:j ljefusf] ;+u7g ;+/rgf

ljefu cGtu{tsf sfof{nox¿ / ;Dks{ 6]lnkmf]g tyf km\ofS; g+=
l;=g+= sfof{nosf] gfd 6]lnkmf]g gDj/ km\ofS; g+
1
cfGtl/s /fh:j sfof{no, eb|k'/ 023 4455012, 456702 023455019
1.1 s/bftf ;]jf sfof{no, र्फददि 024 521131, 521130
1=2 s/bftf ;]jf sfof{no, Onfd 027 520112
२ cfGtl/s /fh:j sfof{no, bds 023 585752
३ cfGtl/s /fh:j sfof{no, w/fg 025 520982, 520983, 025528283
3=1 s/bftf ;]jf sfof{no O6x/L 025 581655
३=2 s/bftf ;]jf sfof{no, wgs'6f 026 520141
3.3 करदािा िे वा कायािलय, खााँदबारी 029 560817
४ cfGtl/s /fh:j sfof{no, lj/f6gu/ 021 530166, 526323, 021522717
४.१ s/bftf ;]jf sfof{no, तबराटचोक ...........
५ cfGtl/s /fh:j sfof{no, nfxfg 033 560188, 560249 033560449
५=1 s/bftf ;]jf sfof{no, pbok'/ 035 421541
5.2 s/bftf ;]jf sfof{no,ददिेल

5=3 s/bftf ;]jf sfof{no, /fhlj/fh 031 520267
5.4 s/bftf ;]jf sfof{no,लुक्ला

६ cfGtl/s /fh:j sfof{no, hgsk'/ 041 520136, 520423, 041520297
६=1 s/bftf ;]jf sfof{no, alb{jf; 044 550469
६.२ s/bftf ;]jf sfof{no, िलङ्गवा 046 520453
7 cfGtl/s /fh:j sfof{no, l;d/f 053 520930, 520113, 053520713
7=1 s/bftf ;]jf sfof{no, uf}/ 055 520429
8 cfGtl/s /fh:j sfof{no, lj/u+h 051 522112, 522066 051 522112
9 cfGtl/s /fh:j sfof{no, x]6f}8f 057523101, 520308 057520308
10 cfGtl/s /fh:j sfof{no, e/tk'/ 056520106, 523558 056526778
10=1 s/bftf ;]jf sfof{no, sfjf;f]tL 078 540501, 540502
11 cfGtl/s /fh:j sfof{no, kf]v/f 061464449, 464363 061464449
12 cfGtl/s /fh:j sfof{no, bdf}nL 065560129 065560129
13 cfGtl/s /fh:j sfof{no, afUn'Ë 068520129

14 cfGtl/s /fh:j sfof{no, e}/xjf 071 420857, 420177 071421763
15 cfGtl/s /fh:j sfof{no, j'6jn 071437776, 438862 071438863
15=1 s/bftf ;]jf sfof{no, kfNkf 075520117 522042
16 cfGtl/s /fh:j sfof{no, s[i0fgu/ 076420632, 420032 076420032
17 cfGtl/s /fh:j sfof{no, bfª 082522109, 520175 082520009
18 cfGtl/s /fh:j sfof{no, g]kfnu+h 081 520026, 520159, 081526209
19 cfGtl/s /fh:j sfof{no, ;'v{]t 083 525172
19=1 s/bftf ;]jf sfof{no, h'Dnf 087 520552
20 cfGtl/s /fh:j sfof{no, wgu9L 091 521206 091521206
20=1 s/bftf ;]jf sfof{no, nDsL 091 540455
21 cfGtl/s /fh:j sfof{no, dx]Gb|gu/ 099 521106, 521118 099521106
21=1 s/bftf ;]jf sfof{no, 88]nw'/f 096 410305, 410309
22 cfGtl/s /fh:j sfof{no, nlntk'/ ! 01 501009, 501010, 501011, 01501010
23 cfGtl/s /fh:j sfof{no, nlntk'/ @

24 cfGtl/s /fh:j sfof{no, eQmk'/ 01 6612226, 6614795 016614795
25 cfGtl/s /fh:j sfof{no, w'lnv]n 011 490786
26 cfGtl/s /fh:j sfof{no, rfjlxn 01 4484340 014474522
27 cfGtl/s /fh:j sfof{no, sf]6]Zj/ 01 4489247, 4489248 014489247
28 cfGtl/s /fh:j sfof{no, k'tnL;8s 01 4243176, 014243156
29 cfGtl/s /fh:j sfof{no, jlQ;k'tnL 01 4113690 014113690
30 cfGtl/s /fh:j sfof{no, jfg]Zj/ 014484671, 4483672 014485543
31 cfGtl/s /fh:j sfof{no, lqk'/]Zj/ 014230464, 4230466 014230563
32 cfGtl/s /fh:j sfof{no, gofF;8s 014266572, 4265055 014266653
33 cfGtl/s /fh:j sfof{no, 7d]n 014218953, 4227621, 014227604
34 cfGtl/s /fh:j sfof{no, dxf/fhu+h 014419264 014419264
35 cfGtl/s /fh:j sfof{no, jfnfh' 014389791, 4389792, 014389794
36 cfGtl/s /fh:j sfof{no, sn+sL 01 4285951, 4289952, 014285951
36=1 s/bftf ;]jf sfof{no, uN5L

37 cfGtl/s /fh:j sfof{no, sflndf6L 01 4283658 014282812
38 cfGtl/s /fh:j sfof{no, 6+ufn 014439476, 4439477 014439476

39 7"nf s/bftf sfof{no 015010050, 5010052, 015010051
40 dWod :t/Lo s/bftf sfof{no 014221966
Call Center
d"No clea[l4 s/ , cfo s/ , cGtMz'Ns / s/ k|zf;g ;DjGwL hfgsf/Lsf nflu 6f]n k|mL gDj/
!^^))!$)))) df kmf]g ug'{xf]; jf www.ird.gov.np df Log-onu/L FAQ df lSns ug'{xf];\ .


Finalreport 2074075110201940230 PM

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Finalreport 2074075110201940230 PM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

बार्षिक प्रतिवेदन

आन्त्तररक राजस्व ववभाग

१.२ र्वभागको िोच, गन्िव्य, लक्ष्य, रणनीति, िूल्य िान्यिा र प्रतिबििा 9

१.३ आन्िररक राजस्व र्वभागको िं गठनात्िक िं रचना र जनशखि व्यवस्थापन 11

१.४ र्वगिको कर प्रशािन िुधारको ििीक्षा 12

१.५ आन्िररक राजस्व र्वभागको प्रतिवििा पत्र, २०७५ 21

२. आतथिक वषि २०७४।७५ को ििर्िगि उपलब्धी 25

ाँ राजस्व पररचालनको अनुपाि

ाँ िूल्य अतभबृर्ि कर, आयकर र अन्िःशुल्क पररचालनको अवस्था

२.३ राजस्वको िं रचनागि योगदान 28

2.4 कूल राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 28

2.5 कर राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29

२.६ पञ्चवषीय रणनीतिक िथा तत्रवषीय िुधार योजनाको ििीक्षा 30

२.७ शाखागि र्वश्लेषण 30

२.७.१ करदािा िेवा शाखा 30

२.७.२ कर परीक्षण व्यवस्थापन शाखा 34

२.७.३ अनुिन्धान िथा र्वकाि शाखा 37

२.७.४ िूचना प्रर्वतध व्यवस्थापन िहाशाखा 39

२.७.५ योजना िथा िानव िं शाधन र्वकाि शाखा 40

२.७.६ अनुगिन िथा िूल्यांकन शाखा 41

२.७.७ वेरुजु शाखा 43

२.७.८ अन्िःशुल्क शाखा 45

२.७.९ अन्िरार्िय कर शाखा 46

२.७.१० कर र्फिाि शाखा 47

२.७.११ प्रशािकीय पुनरावलोकन शाखा 49

२.७.१३ कर परीक्षण पुनरावलोकन शाखा 51

२.७.१४ नीति र्वश्लेषण शाखा 52

२.७.१५ आतथिक प्रशािन शाखा 53

२.८ काठिाडौं घोषणापत्र २०७४ को प्रगति ितिक्षा 55

३. आन्िररक राजस्व िं कलनको ििर्िगि र्वश्लेषण 59

३.१ कुल आन्िररक राजस्व िं कलनिा शीषिकगि अिुलीको अं श 60

३.२ र्वगि आठ वषिको राजस्व िं कलनको अवस्था 61

३.३ िूल्य अतभवृर्ि कर आन्िररक र पैठारी िं कलन अनुपाि 62

३.४ शीषिकगि िूल्य अतभवृर्ि कर िं कलन (आन्िररक िफि) 63

३.५ िूल्य अतभवृर्ि करको िं रचनात्िक अवस्था 64

३.६ शीषिकगि आयकर िं कलनको िं रचना 65

३.७ आ.व. २०७४/०७५ को आयकर िं कलनको िं रचनागि अवस्था 66

३.८ अन्िःशुल्कको िं रचनात्िक अवस्था 67

३.९ आ.व. २०७४/७५को अन्िःशुल्क िफिको िं कलन िं रचना 68

३.१० आ.व. २०७४/७५ को राजस्व िं कलनको कायािलयगि अवस्था 69

३.१२ िािाखजक िुरक्षा कर 73

३.१३ उपत्यकातभत्रका आन्िररक राजस्व कायािलयहरुको राजस्विा योगदान 74

३.१६ आकखस्िक लाभकर 76

३.१७ र्वतभन्न क्षेत्रको आयकरिा योगदान 76

िातलका २ कूल गाहिस््य उत्पादनिा िू.अ.कर, आयकर र अन्िःशुल्कको अनुपाि 27

िातलका 3 राजस्वको िं रचनात्िक योगदान 28

िातलका 4 शीषिक गि राजस्व िं कलनको बनोट 28

िातलका 5 कूल राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29

िातलका 6 कूल कर राजस्व िं कलनिा आन्िररक राजस्व र्वभागको योगदान 29

िातलका ७ िूल्य अतभवृर्ि करको र्ववरणको िं रचनात्िक अवस्था 33

िातलका ८ आ.व. २०७3/७४ को राजस्व लक्ष्य र प्रगति 59

िातलका ९ आ.व. २०७2/७३ को शीषिकगि राजस्व िं कलन 60

िातलका १० र्वगि ८ वषिको राजस्व िं कलनको अवस्था 61

िातलका ११ िूल्य अतभवृर्ि करको आन्िररक र पैठारीको अवस्था 62

िातलका १२ िूल्य अतभवृर्ि करको आन्िररक र पैठारी िं कलन अनुपाि 63

िातलका १३ िूल्य अतभवृर्ि करको शीषिकगि िं कलन 64

िातलका १४ िूल्य अतभवृर्ि करको िं रचनात्िक अवस्था 65

िातलका १५ आयकरको शीषिकगि िं कलन 65

िातलका १६ आ.व. २०७३÷७४ को आयकरको शीषिकगि िं कलन 66

िातलका १७ अन्िः शुल्कको शीषिकगि िं कलन 67

िातलका १८ आ.व. २०७३÷७४ को अन्िःशुल्कको िं कलन िं रचना 68

िातलका १९ ठू ला करदािा कायािलयको राजस्व लक्ष्य र िं कलन 69

िातलका २० कायािलयगि राजस्व लक्ष्य र िं कलन 70