«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού

έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
(Εξώφυλλο-Συγγραφέας-εικονογράφηση)
1η διδακτική ώρα:
 διαμοιρασμός βιβλίου
 γνωριμία με το εξώφυλλο
 ανάγνωση σημειώματος μεταφράστριας

Τίτλος: Ο Μικρός Πρίγκιπας (Πρωτότυπος τίτλος: Le Petίt Prince) Συγγραφέας: Antoine de Saint-Exupéry
Χρόνος και τόπος συγγραφής: Το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 1942, ενώ ο Saint-Exupéry ζούσε στη
Νέα Υόρκη. Πρώτη έκδοση: Εκδόθηκε για πρώτη φορά σε αγγλική μετάφραση στις 6 Απριλίου του 1943.
Εκδότης : Reynal & Hitchcock, Harcourt Brace Jovanovich, Inc. (U.S. edition, both French and English);
Gallimard (French edition) Γλώσσα: Γαλλικά Κειμενικό είδος : Ανεπτυγμένη αφήγηση Τύπος της ιστορίας:
Ιστορία για παιδιά, νουβέλα-μυθοπλασία

1η δραστηριότητα: γνωριμία με εξώφυλλο (Κάθε βιβλίο έχει ένα μπροστινό εξώφυλλο, ένα οπισθόφυλλο
και μια ράχη. Τα μέρη αυτά του βιβλίου συνήθως είναι φτιαγμένα από σκληρό χαρτί για να προστατεύουν τις
σελίδες του. Μερικά βιβλία με σκληρό εξώφυλλο έχουν ένα κάλυμμα, ένα κομμάτι χαρτί που τυλίγεται γύρω από
το βιβλίο κι το προστατεύει. Το κάλυμμα έχει μπροστινό εξώφυλλο και οπισθόφυλλο, πτερύγια και ράχη.)

Διδακτικοί Στόχοι:
Οι μαθητές:
 Να εξετάσουν τα συστατικά στοιχεία του εξωφύλλου ή του καλύμματος ενός βιβλίου.
 Να εξοικειωθούν με την ορολογία.
 Να διαπιστώσουν τη λειτουργία και την αναγκαιότητα αυτών των στοιχείων.

Συστατικά στοιχεία εξώφυλλου

Τίτλος του βιβλίου
Όνομα συγγραφέα
Όνομα εικονογράφου
Εικόνα ή φωτογραφία
Εκδοτικός οίκος
Αριθμός έκδοσης
Μετάφραση από

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 1

«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού
έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
Ερωτήσεις προς επεξεργασία:

Περιγραφή της απεικόνισης του εξωφύλλου

1. Ποια είναι τα χρώματα που χρησιμοποιούνται;

2. Ποιες εικόνες χρησιμοποιούνται;

3. Οι εικόνες είναι ρεαλιστικές ή συμβολικές;

4. Τι ακριβώς απεικονίζεται στο εξώφυλλο;

5. Τι συναισθήματα ή διάθεση δημιουργεί η εικόνα;

6. Ποια στοιχεία της εικόνας δημιουργούν αυτά τα συναισθήματα ή τη διάθεση; Με ποιο τρόπο;
Πρόβλεψη για το περιεχόμενο του βιβλίου

1. Ποια στοιχεία του βιβλίου πιστεύετε ότι προβάλλει το εξώφυλλο του βιβλίου; (χαρακτήρες -
πλαίσιο - πλοκή - θέμα – διάθεση). Εξηγήστε την άποψή σας.

2. Βασισμένοι στο εξώφυλλο, ποιο πιστεύετε ότι είναι το θέμα του βιβλίου; Ποιες ενδείξεις
προσφέρει το εξώφυλλο;

3. Ποιο είναι το πρόσωπο που εικονίζεται στο εξώφυλλο;

4. Ποιος είναι ο ρόλος του στην ιστορία;

5. Γιατί αυτό το πρόσωπο κυριαρχεί στο εξώφυλλο του βιβλίου;

6. Τι είδος πιστεύετε ότι είναι το βιβλίο; Γιατί;

7. Σε ποιο κοινό απευθύνεται ο συγγραφέας του βιβλίου; Είναι ένα βιβλίο γραμμένο για παιδιά
ή για μεγάλους; Τι σας κάνει να το πιστεύετε αυτό;

Μελλοντική δραστηριότητα: Να επανασχεδιάσουν οι μαθητές το εξώφυλλο του βιβλίου και να

αποδώσουν τα βασικά του στοιχεία στους υποψήφιους αναγνώστες του.

2η Δραστηριότητα: η ταυτότητα του συγγραφέα

Διδακτικοί Στόχοι:

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 2

«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού
έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
Οι μαθητές:

 Να αναζητήσουν στοιχεία για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα-εικονογράφου μέσα

από διάφορες πηγές
 Να εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά της ζωής και της εργογραφίας του, που έχουν άμεση
ή έμμεση σχέση με το συγκεκριμένο κείμενο.
 Να γνωρίσουν το ιστορικο-κοινωνικό πλαίσιο που υπαγόρευσε τη συγγραφή αυτού του
έργου.
 Να προσεγγίσουν τα δομικά στοιχεία της βιογραφίας.

Ερωτήσεις
 Πού γεννήθηκε και πού έζησε ο συγγραφέας –εικονογράφος;

 Πώς ήταν τα παιδικά του χρόνια;

 Ποιο ήταν το επάγγελμά του;

 Ποια ήταν τα πιο σημαντικά γεγονότα της ζωής του;

 Ποια ήταν τα ενδιαφέροντά του; Τι σας κάνει να το πιστεύετε αυτό;

 Ποια ήταν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του;

 Από πού νομίζετε ότι αντλούσε τις ιδέες του και ποιες ήταν οι πηγές της έμπνευσής του;

 Ποια ήταν τα σημαντικότερα έργα του;

 Υπάρχει κάτι στη βιογραφία του που σας προκάλεσε έκπληξη; Ποιο είναι αυτό και γιατί;

Στόχος:

 να αντλήσουν πληροφορίες για τον συγγραφέα- εικονογράφο του βιβλίου

 πληροφορίες για τον τρόπο δουλειάς του: τη συγγραφή και την εικονογράφηση

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Απόσπασμα από άρθρο του Αντουάν Μισελάν: «Σταθμός μας: Το

αστέρι του Μικρού Πρίγκιπα» στο περιοδικό «Διαβάζω», τ. 330 σ. 45

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 3

«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού
έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
«Μάτια ολοστρόγγυλα, μαλλιά που ανεμίζουν, ένα μακρύ παλτό γεμάτο αστερόσκονη.
Σε μια γωνιά του τραπεζιού, στην άκρη του τραπεζομάντιλου, ο μικροκαμωμένος ήρωας
παίρνει υπόσταση. «Τι σχεδιάζετε εκεί;» ρωτά έξαφνα ο εκδότης Cutrice Hichcook που
αντιλαμβάνεται το αφηρημένο βλέμμα του συνομιλητή του. Απέναντί του ο Αντουάν ντε
Σαιντ Εξυπερύ χαμογελάει, ίσως με κάποια μελαγχολία. «Τίποτα σπουδαίο» απαντά.
«Είναι ένα αστείο ανθρωπάκι που έχω εδώ και πολλά χρόνια κλεισμένο στην καρδιά
μου». Έτσι γεννήθηκε σε ένα εστιατόριο της Νέας Υόρκης, στην αρχή του 1942, η ιδέα
της δημοσίευσης του Μικρού Πρίγκιπα. Comment [u1]: Ο ήρωας του βιβλίου είχε πάρει
μορφή πριν γραφτεί το βιβλίο. Το πρωτότυπο χειρόγραφό του Μικρού Πρίγκιπα είναι
αρκετό για να αποδείξει τη μέθοδο εργασίας του συγγραφέα. Λεκέδες από καφέ και
καψίματα από τσιγάρο μάς αναπαριστούν τις νύχτες που πέρασε πάνω από τα γραπτά
του.... Ιδιαίτερα απαιτητικός ο Αντουάν ντε Σαιντ Εξπέρ γράφει και σβήνει συνέχεια.
Κόβει και ελαφραίνει ασταμάτητα θέλοντας να κρατήσει μόνο τις ουσιαστικές λέξεις που
χτυπούν, που αγγίζουν την καρδιά. Οι εικόνες έρχονται πριν από τις λέξεις. Έχοντας
περάσει κάποιο καιρό στη Σχολή Καλών Τεχνών αποφασίζει να εικονογραφήσει ο ίδιος
το βιβλίο του. Ένας φίλος του ο Denis de Rougemont, άφησε μια συγκινητική περιγραφή
των δημιουργικών στιγμών του καλλιτέχνη. «Είναι ένας καλοκάγαθος γίγαντας με
διεισδυτική ματιά, με ακρίβεια και επιδέξιες κινήσεις, που πιάνει τα μαθητικά πινέλα,
και με τη γλώσσα να προεξέχει στη γωνιά του στόματός του, συγκεντρώνεται στο να
είναι καθαρές οι γραμμές της ζωγραφιάς του».
Ενδεικτικές ερωτήσεις:

 Ποιος είναι ο δημιουργός του Μικρού Πρίγκιπα;

 Πώς «γεννήθηκε» ο Μικρός Πρίγκιπας;

 Ποια «μέθοδο» χρησιμοποίησε ο συγγραφέας-εικονογράφος στη δημιουργία

αυτού του βιβλίου;

 Πώς καταλαβαίνεις τη φράση : «Οι εικόνες έρχονται πριν από τις λέξεις»;

3η Δραστηριότητα: η εικονογράφηση του βιβλίου

Διδακτικοί Στόχοι

Οι μαθητές:

 Να κατανοήσουν ότι η εικονογράφηση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του βιβλίου και

διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κατανόηση του κειμένου.

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 4

«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού
έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
 Να συνδέσουν την εικονική με τη λεκτική αφήγηση.

 Να περιγράψουν τις εικόνες του βιβλίου ( περιεχόμενο, μορφικά στοιχεία, τεχνική ).

 Να ανακαλύψουν λεπτομέρειες και να τις αποδώσουν λεκτικά.

 Να αναπτύξουν δεξιότητες, όπως: η παρατηρητικότητα, η φαντασία, η δημιουργική

παραγωγή νοημάτων, η επινόηση νέων στοιχείων και η γλωσσική ανέλιξη.

Σε αυτή δραστηριότητα θα αναζητήσουμε μέσα στο

κείμενο τη «φωνή» του εικονογράφου-αφηγητή. Δε

θα επιχειρήσουμε να τον διακρίνουμε από το

συγγραφέα-εικονογράφο που γνώρισαν τα παιδιά

στο προηγούμενο άρθρο. Ο εικονογράφος –

αφηγητής έχει επιλέξει να ακουστεί, όχι μόνο μέσα

από τις εικόνες του, αλλά και μέσα από την αφήγησή

του. Το εισαγωγικό κεφάλαιο του βιβλίου δε μας

εισάγει στο χωροχρονικό πλαίσιο και την αρχική

κατάσταση της ιστορίας. Μας μιλά για τις πρώτες

«αποτυχημένες» -κατά τους άλλους- προσπάθειές του να ζωγραφίσει, για τη

αποθάρρυνση και την εγκατάλειψη της προσπάθειας. Δε ξέρουμε γιατί μας μιλά για

αυτό. Την απορία μας θα τη λύσει ο ίδιος πολύ γρήγορα. Στα επόμενα κεφάλαια

υπάρχουν συνεχείς αναφορές του εικονογράφου- αφηγητή στην εικονογράφηση του

βιβλίου. Ο ίδιος την αναδεικνύει ως αναπόσπαστο κομμάτι της αφήγησής του.

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 5

«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ: Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού
έργου
4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σχ. έτος 2017-18- Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου
Πρόκειται για μια δραστηριότητα που θα διεκπεραιωθεί κατά την ανάγνωση του

βιβλίου.

Διδάσκουσες: Μαρία Βασάκη, Αγάπη Καπετανάκι, Στέλλα Τερζάκη Σελίδα 6