5.

gaia
EUSKAL SEKTORE PUBLIKOA:
EZAUGARRI NAGUSIAK

5.1. Eskumen eremu eta agenteak

5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
5.5. EAEren egituratze politiko berezia (erakunde komunak eta foru
organoak) eta hortik eratortzen diren bereizgarri finantzario eta fiskalak
5.1. Eskumen eremu eta agenteak
5.1. Eskumen eremu eta agenteak

Gaur egungo euskal sektore publikoaren egituraketa:

70eko hamarkadaren bukaeran Estatu espainoleko
deszentralizazio administratiboa autonomia estatutuak

Euskal Herriko kasuan:

• Euskal Autonomia Erkidegoa (EAE) 1979an
• Nafarroako Foru Erkidegoa (NFE)1982an
5.1. Eskumen eremu eta agenteak

Euskal Herrian eskuhartze publikoaren eta eskumenen

banaketaren sistema konplexua, hainbat maila politiko-
administratiboek osaturik

• Europako Batasuna / Espainiako Estatua / EAE /

Lurralde Historikoak A-B-G / Toki Erakundeak
• (Nafarroan: Europako Batasuna / Espainiako Estatua
/NFE / Toki Erakundeak)

Gai honetan konplexutasun hori ondoen islatzen duen atal

batean zentratuko gara nagusiki: Estatua eta erkidegoen
arteko harreman tributario eta finantzarioak
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen
Ekonomikoa
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa

Jatorria
• Foru-sistema horri esker XIX. mendera arte lau
herrialdeek burujabetza maila altua
• 2. Gerra Karlista amaitutakoan: Foruen abolizioa
• Egoera berriari egokitzeko: ekonomia hitzarmenen sistema
• Nafarroan, Konbenioa edo Hitzarmena, 1841eko Lege Itundua
(paccionada) iturburu duena

• Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan: 1878an Kontzertu Ekonomikoak

(Ekonomia Itunak)
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa

• Behin behineko tresna gisa jaio arren Espainiako 1936ko

Gerra Zibila arte indarrean
(Bizkaia eta Gipuzkoa “probintzia traidoreak” izendatu
eta herrialde horiekikoak indargabetu)
• Dena den, trantsizio politiko arte:
• Zazpi kontzertu ekonomiko sinatu dira (1878, 1887, 1894, 1906,
1925)

• Eta Nafarroako kasuan, lau aldiz berriztatu 1841ean sinatutakoa

(1876, 1927, 1941, 1969)
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa

1978ko Espainiako Konstituzioan, Kontzertu eta Hitzarmenaren figurak

onartuko dira:
lehen xedapen gehigarrian : horren bitartez Konstituzioak babesa eta
begirunea eskaini dizkie foru-lurraldeen eskubide historikoei, eta foru-
araubidea, oro har, aldiro eguneratu dadila agindu du
EAEren kasuan, beste oinarri juridikoa Autonomi Estatutuaren III titulua
da
Lurralde historikoetako instituzioen arautzeko gaitasuna aitortzen du
Lurralde historikoek zerga-erregimena mantendu, ezarri eta arautu ahal
izango dutela berresten du
Horrela , Kontzertu Ekonomikoa 1981ean sinatu zen, eta 20 urteko
iraupenaz // 2002an onartu egin zen Kontzertu Ekonomiko berri bat, eta
hori da gaur arte indarrean dagoena, hainbat moldaketa tarteko (2007an,
2014an, 2017an)
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa
• Kontzertu Ekonomikoa Estatuaren eta EAEren arteko harreman
finantzarioak arautzen dituen tresna da / Hitzarmen Ekonomikoa,
bere aldetik, Estatua eta NFEren artekoa arautzekoa

• Hauetatik eratortzen diren gaitasun fiskal eta finantzarioak dira

euskal lurraldeen autonomia sistemaren ezaugarri nagusienetakoa

• Beren egituran bi zati:

Zerga-harremanei buruzkoa

Harreman finantzarioei buruzkoa (Kupoa edo Ekarpena-nafarra)

OHAR garrantzitsua: Kontzertu Ekonomikoa administrazio zentrala eta

Eusko Jaurlaritza artean sinatzen bada ere, zerga eskumenak Lurralde
Historikoei dagokie (beren Batzar Nagusi eta Foru Ogasunei)
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa
Nafarroako Hitzarmen Ekonomikoa
OINARRIAK:

• 1841eko Lege Itundua (Ley Paccionada)

• Nafarroak Erresuma izaera galdu eta Espainiako
Estatuaren egituran sartu zen
• Berezko zergak ezartzeko ahalmenari eutsi zion
• baina Ekarpen altuagoa Estatuari

• Espainiako Konstituzioak: Nafarroako eskubide historikoak

onartu

• Foru Amejoramenduak: espreski jasoko du berezko zerga

sistema mantendu, ezarri eta arautzeko ahalmena
5.2. Kontzertu Ekonomikoa eta Hitzarmen Ekonomikoa
Nafarroako Hitzarmen Ekonomikoa
• 1841etik Nafarroak 5 hitzarmen ekonomiko izan ditu: 1877, 1927,
1941, 1969 eta, oraingoa,1990ean

• 1990eko Hitzarmena 5 aldiz gaurkotu da:

1997an / 2002an /2007 / 2011n / 2017

Aldaketen zergatia, nagusiki, Estatuko zerga-sisteman izandako

aldaketei egokitze beharra

• 1990eko Hitzarmenaz geroztik: Nafarroaren eta EAEren sistemak ia

berdindu egin dira, are gehiago hurrengo urteetako moldaketen
ondoren
(EAEn apur bat konplexuago, bere baitan 3 Foru Lurralde
egotearen ondorioz)
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn
eta NFEn
 5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn
Iturria: http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-
azterketa/oinarri-orokorrak/zerga-oinarriak

Tributu-oinarriak
ESKUMENEN BANAKETA
Kontzertu Ekonomikoak Euskadiko Lurralde Historikoen erakunde eskudunei euren
tributu-sistema eratzeko eta ezartzeko eskumena aitortzen die. Salbuespen
bakarra Estatuari modu esklusiboan dagozkion eskubideak dira, hala nola:
• Inportazioen gaineko eskubideak eta inportazioei lotutako Zerga Bereziak eta
BEZ
• Kontzertu Ekonomikoak ezarritako goi mailako ikuskapena
• Aipatutako ahalmenak erabiltzean Euskadiko Lurralde Historikoek printzipio
nagusi batzuk errespetatu behar dituzte, hala nola, harmonizaziorako eta
elkar-lanerako erregela jakin batzuk
Aplikazio-ahalmenak erabiltzeko, Kontzertu Ekonomikoak Euskadiko Lurralde
Historikoei aitortu dizkie Estatuko Herri Ogasunak dituen jarduteko ahalmen
berdinak.
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

Tributu-oinarriak
TRIBUTU-SISTEMAREN PRINTZIPIO OROKORRAK
Kontzertu Ekonomikoak printzipio orokorren multzoa biltzen du. Printzipio
horiek bi talde handitan sailka daitezke:

• batetik, Konstituzioari edo Estatutuari lotutako printzipioak, esaterako,

Nazioarteko Itunak errespetatzea edo elkartasunari begirunea izatea

• bestetik, Kontzertuak ezarritako eskumenekin zuzeneko zerikusia duten

printzipio orokorrak

Gainera, horietako bat Euskadiko Lurralde Historikoen arteko harremanei

buruzkoa da, Lurraldeen arteko koordinazioa, harmonizazio fiskala eta elkar-
lana izatea Eusko Legebiltzarrak emandako arauen arabera.
 5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn
Tributu-oinarriak
TRIBUTU-SISTEMAREN PRINTZIPIO OROKORRAK
Konztertuak ezarritako ahalmenekin zuzeneko zerikusia duten ondoko
printzipioak aipa daitezke:
• Estatuko zergen antolaketa orokorra kontuan hartzea
• Tributu-arauketa egitean, Lurralde Historikoek harmonizazio fiskalaren
arauak errespetatzea. Hauen artean nabarmen daitezke,
• benetako presio fiskal osoa Estatuko gainerako lekuen parekoa izatea
• pertsona, ondasun, kapital eta zerbitzuen zirkulazio-askatasuna.
• Lurralde Historikoetako erakundeen eta Estatuko Administrazioaren arteko
elkar-lana, batez ere hiru eremutan eragina izango duena
• arauzko proiektuak elkarrekin trukatzeko betebeharra,
• Euskadiko erakundeek parte hartzea Nazioarteko Itunen negoziaketan
eta aplikazioan,
• eta informazioa trukatzea
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

Printzipio orokorrak

http://www.conciertoeconomico.org/phocadownload/tablas/tributu_harremanen_koadroa.pdf
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

ESKUMENEN BANAKETA

Kontzertu Ekonomikoaren I. Kapituluak: printzipio orokorrak ezartzeaz

gain, Euskal Autonomia Erkidegoaren (EAE) eta Estatuaren arteko
eskumenak zehaztu
(tributuz tributu araugintza-ahalmena, ikuskatzeko ahalmena eta
biltzeko ahalmena EAEri edo Estatuari egotzita)

Eskumenen banaketa irizpide klasikoetan oinarritzen da:

• ohiko egoiliartasuna
• egoitza fiskala

Horrez gain, SZren eta BEZaren tributu-zama banatzeko administrazio

bakoitzaren lurraldean gauzatu diren eragiketen kopurua zenbatuz
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

ESKUMENEN BANAKETA

Itundutako tributuen lotura-guneak (puntos de conexión)

Ogasun foralek sistema tributarioa osatzen duten zerga guztiak kudeatzen

dituzte, eta dagokien diru bilketa egiten dute, kasu bakoitzean Kontzertuaren
araudiak berak jasotzen dituen lotura-guneak aplikatuz.

Kontzertu Ekonomikoak “lotura-gune” kontzeptua erabiltzen du zehazteko

itundutako tributu jakin bati buruz zein den aplikatu beharreko araudia,
komuna edo forala; eta zein administrazioari esleitu behar zaion haren
errendimendua edo hura ordainarazteko eskumena
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

ESKUMENEN BANAKETA
GARRANTZITSUA: Gizarte Segurantza Estatuaren eskumen esklusiboa
kotizazio sozialekin zerikusia duen guztia Kontzertu Ekonomikoaren eremutik
kanpo
-----------------------------
Kontzertu Ekonomikoak, 5 artikuluan, Estatuaren eskumen esklusiboak direnak
jasotzen ditu, funtsean inportazio-eskubideak eta Zerga Berezietako eta
BEZ zergako inportazio-kargak
--------------------------
Itundutako tributuetan bereizi:
• Araugintza autonomoko itundutako tributuak araugintza-ahalmena osoa
izango dela tributuen osagai ezberdinak arautzeko, zenbait kasutan muga
batzuk ezarri badira ere
• Araugintza erkideko itundutako tributuak arau orokorra da Lurralde
Historikoek ez dutela araugintza-ahalmenik; hortaz, lurralde erkideko
arauketa aplikatu behar da
5.3. Zerga alorra: eskumen fiskalak EAEn eta NFEn

Itundutako tributuen gaineko araugintza ahalmena

http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-azterketa/zerga-
harremanak/eskumenen-banaketa/itundutako-tributuen-gaineko-araugintza-ahalmena

Laburpen-koadroa, itundutako tributu bakoitzari aplikatu beharreko lotura-

guneekin, bai araugintza, bai ikuskapen bai bilketari begira. Zerga nagusiak:

• Pertsona fisikoen gaineko zuzeneko zergak

http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-azterketa/zerga-
harremanak/itundutako-tributuak/pertsona-fisikoen-gaineko-zuzeneko-zergak
• Sozietateen gaineko Zerga
http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-azterketa/zerga-
harremanak/itundutako-tributuak/sozietateen-gaineko-zerga
• Balio Erantsiaren gaineko Zerga
http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-azterketa/zerga-
harremanak/itundutako-tributuak/balio-erantsiaren-gaineko-zerga
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak:
Kupoa eta Ekarpena
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Kontzertu Ekonomikoaren II Kapituluak:
EAE eta Estatuaren arteko finantza harremanak

Bertan:
- Arau orokorrak
- Finantzaketa eredua:
- KUPOA
- Zergapetzearen gaineko doikuntzak

KONTUAN HARTU BEHAR: kanpo uzten da Gizarte Segurantzaren

Administrazioa (sarreren kasuan bezala, gastu arloan ere erkidego
autonomoek eskumenik ez)
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Arau orokorrak
Euskadiko erakundeek duten autonomia fiskala eta finantza-
autonomia, euren eskumenak garatu eta betetzeko
Elkartasunari begirunea izatea, Konstituzioak eta Autonomia
Estatutuak ezarritako baldintzekin
Aurrekontuen egonkortasunaren arloan Estatuarekin koordinatu
eta elkar-lanean aritzea
Euskal Autonomia Erkidegoak eginiko ekarpena (kupoa),
Erkidegoak bere gain hartu ez dituen Estatuko zamengatik, Kontzertu
Ekonomikoak zehaztu duen eran
-----------------------
Aurrekoez gain, Euskadiko toki-erakundeei eragiten dieten beste printzipio bi:
autonomia-maila (finantza-zaintzako ahalmenak)eta, bestetik, itundu gabeko
tributuetan toki-erakundeen partaidetza
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA

Labur bilduz, kupoa honako formula honen aplikazioaren

emaitza da:

KUPOA = (BGHezE - IGS - D).i

Non:
BGHezE = EAEk bere gain hartu ez dituen eskumenen balioa Estatuko
Aurrekontuetan /EAO ez

IGS = Itundu gabeko sarreren balioa Estatuko Aurrekontuetan /EAO ez

D = Estatuko Aurrekontuetan dagoen zorpetzea /defizita ez

i = egozpen-indizea
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA

Kupoa zehazteko metodologia

• Oinarri-urteko kupoa
• Bost urteko epealdiko gainerako kupoak
• Indarreko Kupoaren Legera sartutako beste osagai batzuk
• Kupoaren ordainketaren formazko izapideak
• Ondorioak: alde bakarreko arriskua

Iturria: http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-
azterketa/finantza-harremanak/2017-2021-metodologia/kupoa-zehazteko-metodologia
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA // Oinarri-urteko kupoa
Informe Económico Financiero de PGE 2017
Informe Económico Financiero de PGE 2017
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA // Bost urteko epealdiko
gainerako kupoak

10. Kupo Likidoa (4 – 8 – 9) 1.304.535,50

13. 2018ko eguneratze-indizea 1,0700198

14. 2018an eguneratutako kupo likidoa (10 x 15) 1.395.878,82

Arabari emaniko konpentsazioak 4.426,53

15. Ordaintzeko kupo likidoa (16-17) 1.391.452,29

Eguneratze-indizea
urte bateko eguneratze-indizea izango da zatidura baten emaitza: EAErekin itundu
dituen tributuengatik urte horretan Estatuak Espainia osoan bildutakoaren (lurralde
erkideko Autonomia Erkidegoei erabat lagatutako tributuak kenduta) eta tributu
berdinengatik oinarri-urtean bildutakoaren artean

e-i
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA // Indarreko Kupoaren Legera sartutako beste
osagai batzuk
• 1997an Fabrikazioaren gaineko Zerga Bereziak itundu zirenean onartu ziren
“finantza-konpentsazioak” mantenduko direla
• 2007tik 2011ra arteko bosturtekoaren eta 2012tik 2016ra artekoaren likidazioaren
emaitza konpentsatuko direla 2017-2021eko kupo likidoetan

Finantzaketa eredua: KUPOA // Kupoaren ordainketaren formazko izapideak

• kupoa hasieran behin-behinean zehaztuko (Estatuko Aurrekontuetako
zenbatekoetatik abiatuta) // Behin ekitaldia amaitu eta gero, Estatuko
Aurrekontuen likidazioa egiten denean: zuzenketak aldeko edo kontrako
diferentziak hurrengo ekitaldiko behin-behineko kupoari gehituko zaizkio
• Kupoaren kopurua Estatuko Ogasun Publikoari ordainduko zaio hiru epe
berdinetan, urteko maiatzean, irailean eta abenduan.
• Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartu dituen eskumenetan aldaketarik
gertatuz gero kupoan aldaketa horrek izan behar dituen eraginak kalkulatu eta
urteko koste hori proportzioz kendu behar dela
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: KUPOA // Ondorioak: alde bakarreko
arriskua

Kupoaren kopurua Gobernu zentralak gastatzen duenaren arabera zehaztuko da eta

ez du zerikusirik izango Lurralde Historikoek bildutako tributuekin
Kupoaren urteko eguneratzea ere Administrazio zentralaren esku dauden aldagaietan
soilik oinarritzen da
Kupoa zenbatzeko eta zehazteko erabiliko diren osagaietako bat ere, ez da euskal
Administrazioek har ditzaketen erabakien mende edo baldintzapean

(ikus taula eta grafikoak hemen: http://www.conciertoeconomico.org/eu/profesional-eta-ikasleentzat/itunaren-

azterketa/finantza-harremanak/2017-2021-metodologia/kupoa-zehazteko-metodologia/ondorioak-alde-
bakarreko-arriskua )
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: Zergapetzearen gaineko doikuntzak
Kontzertu Ekonomikoak doikuntza/egokitzapen batzuk arautu ditu
EAEri egotzi beharreko sarrerak behar bezala zehazteko

Zuzeneko zergen gaineko egokitzapenak KUPOtik kenketa

bat eginez jasoko dira

Zeharkako zergen gaineko egokitzapenak fluxu

independentea, kupotik kanpo eta kupoaren osagarri
5.4. Estatuarekiko harreman finantzarioak: Kupoa eta Ekarpena
Finantzaketa eredua: Zergapetzearen gaineko doikuntzak
Zeharkako zergen gaineko egokitzapenak fluxu independentea,
kupotik kanpo eta kupoaren osagarri
Funtsean: kontsumoaren gaineko zergetan (BEZ eta Zerga Bereziak) jarri diren
lotura-guneek ez dute lortzen administrazio tributario bakoitzak bere lurralde
eremuko kontsumoari dagokion zerga-bilketa osoa jaso ahal izatea.
Horri zuzendu nahian egokitzapen mekanismoa bat: zerga bakoitzaren bilketa-
ahalmenaren indizea (A) eta kontsumo indizea (B) kontutan hartuz.
• EAEren A<B orduan EAEAren aldeko fluxua
• EAEren A>B alderantziz
Fluxu horiek Foru Ogasunen zerga-bilketan txertatuko dira
(ikus 2017rako: http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/7119/es_2335/adjuntos/2017.pdf )
5.5. EAEren egituratze politiko berezia eta hortik
eratortzen diren bereizgarri finantzario eta fiskalak
5.5. EAEren egituratze politiko berezia eta hortik eratortzen
diren bereizgarri finantzario eta fiskalak

http://www.euskadi.eus/baliabideen-banaketa/web01-a2ogazer/eu/

Banaketa bertikala eta banaketa horizontala

Herri-Dirubideen Euskal Kontseilua (Finantza Publikoen Euskal Kontseilua)

• LHL (Lurralde Historikoen Legea): Azaroaren 25eko 27/1983 Legeak , Autonomia

Erkidego Osorako Erakundeen eta Bertako Lurralde Historikoetako Foruzko Jardute-Erakundeen
Arteko Harremanei Buruzkoak, eskumenak banatzeko barne esparrua zehazten du eta gainera
beharrezko tresnak ezartzen ditu Euskadiko erakunde maila guztien artean baliabideak finantzatu
eta banatzeko

• Ekarpenei buruzko Legea: (2/2007 Legea, martxoaren 23koa, Baliabideen banaketarako

eta foru-aldundiek Euskal Autonomia Erkidegoaren aurrekontuak finantzatzeko egin beharreko
ekarpenak zehazteko 2007-2011 aldian aplikatuko den metodologiari buruzkoa
5.5. EAEren egituratze politiko berezia eta hortik eratortzen
diren bereizgarri finantzario eta fiskalak
Hurrengo azalpenean, Ekarpenei buruzko Legearen ardatz nagusiak
aurkeztuko ditugu

(ikusi:http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/7121/eu_2336/adjuntos/Ley_2-2007.pdf)

Ekarpenen legea
• ZER den:
Foru Aldundiek zergen bidez biltzen dutena EAEko erakundeen
artean nola banatuko den zehazteko metodologia ezartzen duen
tresna
• 2 osagai:
▫ Banaketa bertikala zenbat jasoko duen Eusko Jaurlaritzak
▫ Banaketa horizontala zenbat jarriko duen Foru Aldundi bakoitzak
Ekarpenen legea
Zerga-bilketaren banaketa EAEn

Kupoa
ZERGA BILKETA ESTATUA
Ekarpenak

EUSKO JAURLARITZA

FORU ALDUNDIAK

Udalentzako
UDALAK Funtsa
Ekarpenen legea

BANAKETA BERTIKALA
Ideia: hiru lurraldeetan egindakotik
kalkulatzen da (“poltsa bakarra)
(ZBa + ZBb + ZBg)

Zerga Bilketa osoa ─ Kupoa =

= Banatu beharreko baliabideak
Ekarpenen legea

Honakoa kalkulatu behar da: EJri dagokion zatia

• Nola? Koefiziente Bertikalaren bidez (KB)

Koefiziente bertikala * banatu beharreko baliabideak
• Nola finkatzen da KB hori? Teorian eskumenekin lotuta eta
horrek EJri dakarkion gastuaren estimazioa; praktikan irizpide
politikoen arabera
• Kontuan hartzeko:
Arrisku konpartitua
Diputazioen arteko elkarreraginak
Ekarpenen legea
BANAKETA HORIZONTALA

• Printzipioz, lurralde bakoitzak bere ahalmenaren arabera

ordainduko du EJri dagokion kopuru horren zati bat
• Nola neurtzen da “ahalmena”?
%70 errenta (BPG)
%30 zerga ahalegina (alderantzizkoa)
Zerga bilketa / BPG
Bilketa ahalmenaren bitartez ponderatua

(berez egon litezke beste aukera batzuk ere: zerga-bilketa,

edo zergabilketaren oinarria, edo biztanle kopurua, adibidez;
baina goikoa da erabiltzen dena)
Hemendik hiru koefiziente aterako zaizkigu:
Arabarena (%17)
Bizkaiarena (%50)
Gipuzkoarena (%33)
Ekarpenen legea

Ereduaren funtzionamendua

Adibidea:

ZBa = 20
ZBb = 200 ZB = 300
ZBg = 80

EJri = %70 * 300 = 210

Nola? Arabak: %17*210= 35

Bizkaiak: %50*210= 105
Gipuzkoak: %33*210 = 70
Ekarpenen legea

Dena den, ereduak arazoak ditu, ez baitu

baliabideen banaketa orekatua lortzen

Horren muinean: BPGk ez du islatzen lurraldeen

benetako zerga-ahalmena

Horren aurrean, orain arte, zenbait “konponbide”:

Zerga Bereziak eta BEZa KHen arabera banatzea

Egokitzapenerako Funts Orokorra sortzea
Ekarpenen legea

ZERGA BEREZIAK ETA BEZ KHen ARABERA BANATZEA

Adibidea:
ZBa = 20 ZBa* = 300*%17=50
Birbanatu
ZBb = 200 ZB = 300 ZBb* = 300 *%50=150
ZBg = 80 ZBg* = 300*%33=100

EJri = %70 * 300 = 210

Arabak: %17*210= 35
Bizkaiak: %50*210= 105
Gipuzkoak: %33*210 = 70
Ekarpenen legea

EGOKITZAPENERAKO FUNTS OROKORRA

Zertarako?

▫ Zerga bilketaren pisua ekarpenen pisuari egokitzeko

Zergabilketaren%
= %99
Ekarpenen%