Salankara Krisnadevaraya PDF

kÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\T 190
l
kÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\T
düV≤ü ÁkÕe<Ûëì
»+<Ûë´\ düTÁãVü≤àD´ XÊÅdæÔ
$s¡∫‘·eTT
l
bı{Ïº lsêeTT\T
‘Ó\T>∑T $X¯«$<ë´\j·T+ yê]
Ä]∆ø£ düVü‰j·T+‘√ eTTÁ~‘·eTT
düVü≤ÁkÕe<Ûëì
»+<Ûë´\ düTÁãVü≤àD´ XÊÅdæÔ
$s¡∫‘·eTT
l
‘=* eTTÁ<äD : 1962
|ü⁄qs¡TàÁ<äD : 2009
Á|ü‘T· \T : 200
yÓ\ : s¡÷.150/`
&ç.{Ï.|æ. Á|æ+{Ï+>¥ :
áJ ˝…’Hé ÁøÏj˚TwüHé‡
¬ø._. ø±+ô|¢ø˘‡, z.j·TT. s√&é,
$<ë´q>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é`44.
ôd˝Ÿ : 9133 498 429
Á|ü‘·T\≈£î :
»+<Ûë´\ ≈£îdüTeT ≈£îe÷]
bÕ¢{Ÿ HÓ+.102, ≈£îdüTeTÁ|æj·T e÷´q¸Hé,
Ç.HÓ+. 2`1`275, q\¢≈£î+≥,
ôV’≤<äsêu≤<é ` 500 044.
ôd˝Ÿ : 7382006600
&Üˆˆ Vü≤] •e≈£îe÷sY 8`4`24
$ÁXÊ+‘· Ä#ês¡T´\T l $Vü‰sY
ø±ø£rj·T $X¯«$<ë´\j·TeTT lø£èwüí ø±\ì,
es¡+>∑˝.Ÿ es¡+>∑˝Ÿ ` 506 002.
¬ø’yÓ÷&ÉTŒ
ªªleT<äTuÛÑj·T uÛ≤cÕ ø£$‘ê Á|üMD, düVü≤ÁkÕe<Ûëq #·‘·Tsêqq, düV≤ü ÁkÕe<Ûëq
|ü+#êqq, |ü+#· düV≤ü ÁkÕe<Ûëì Ç‘ê´<ä´H˚ø£ _s¡T<ë+øÏ‘,· »+<Ûë´\e+X¯ |üjT· 'bÕsêyês¡
sêø±düT<Ûëø£sμ¡ μ l düTÁãVü≤àD´XÊÅdÔæ ô|<äH› êqï >±s¡T Áyêdæq ÁbÂ&ÛÉ Á|üã+<Û+ä Ç~. Ç+<äT
6 ÄXÊ«düeTT\˝À kÕVæ≤r düeTsê+>∑D #·Áø£e]Ô, Ä+Á<Ûä kÕVæ≤‘·´ πøåÁ‘·eTTq Á|üã+<Ûä
yêvàj·TeTH˚ ã+>±s¡T |ü+≥ |ü+&ç+∫q lø£èwü<í e˚ sêj·T\ J$‘·eTT kÕVæ≤‘·´ •\Œø£fi≤ùde
n_Ûe]í+|üã&çq~. ÄHê&˚ ø±<äT, áHê&ÉT ≈£L&Ü n˝≤+{Ï Á|ü‹uÛ≤e+‘·T˝…’q ø£e⁄\≈£î
Ä+Á<Ûä<˚X¯+˝À ø£s¡Te⁄˝Ò<äq{≤ìøÏ ì\TyÓ‘·TÔ ì<äs¡ÙqeTT l düTÁãVü≤àD´ XÊÅdæÔ >±s¡T.
n˝≤+{Ï $<ä«‘·ÿe⁄˝…’q e÷ ô|<ä›Hêqï >±] ÁbÂ&ÛÉyêø±ýêìøÏ eTT+<äTe÷≥ Áyêj·TeTì
e÷ #Ó˝…¢\T ∫ˆˆ\ˆˆkÂˆˆ ≈£îdüTeT≈£îe÷] n&ç–‘˚, ÄyÓT ø√]ø£ ø±<äq˝Òø£ á kÕVü≤kÕìøÏ
ˇ&ç>∑{≤ºqT ø±ì, <ëìøÏ ‘·–q ns¡Ω‘· ø£\yê&Éqì ø±<äT. Ç~ ˇø£ ô|<ä› kÕVü≤düeTì
Hê≈£î ‘Ó\TdüT. á dü+<äs“¡ +¤ ˝À ø±[<ëdü eTVü‰ø£$ ‘·q s¡|Tüò Te+X¯ eTVü‰ø±e´ ÁbÕs¡+uÛ+Ñ ˝À
#Ó|üø=qï `
ªªø£« dü÷s¡´ Á|üuÛÑy√ e+X¯', ø£« #ê\$wüj·÷ eT‹' ˆ
‹rs¡T¸ s¡T›düÔs¡+ yÓ÷Vü‰‘Y, ñ&ÉTù|Hêdæà kÕ>∑s¡yéTμμ ˆˆ
nqï XÀ¢ø£+ C≤„|üø£+ e∫Ã uÛÑj·T|ü&çb˛‘·THêïqT. á Hê kÕVü≤dü+ ≈£L&Ü
n\ŒC≤„qeTH˚ ∫qï Hê≥T|ü&eÉ ˝À XÊÅd>Ôæ ±] ø£$‘ê düeTTÁ<ëìï <ë≥&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ï+#·&+É
e+{Ï<˚ nì Hê≈£î ‘Ó\TdüT. ãVüQX¯ ` n+<äTπøH˚yÓ÷ 1962˝À Bìì yÓTT<ä{ÏkÕ]
eTTÁ~+∫q|ü⁄&ÉT, me] ªeTT+<äTe÷≥μ\T ˝Ò≈î£ +&Ü Á|ü#T· ]+#·ã&ç+~. n+<äTøπ ª¬øy’ ÷Ó &ÉTŒμ
nH˚ ù|s¡T‘√ yê]øÏ qeTkÕÿs¡|üPs¡«ø£+>± á Hê\T>∑T e÷≥\T ÁyêdüTÔHêïqT.
á ø±yê´ìøÏ ªkÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\Tμ nH˚ ù|s¡T ô|≥º&ÜìøÏ Ç~ $$<Ûä
n\+ø±s¡eTT\ \ø£åDeTT\≈£î \ø£å´Á>∑+<∏ä+>± Áyêj·Tã&çq Á>∑+<∏ä+ ø±e≥y˚T ! á
ø±e´+˝Àì 878 |ü<ë´\˝À @j˚T |ü<ë´\˝À @j˚T n\+ø±s¡eTT\T ìøÏ|å yÔü TÓ Æ ñHêïjÓ÷
l XÊÅdæÔ>±πs Á>∑+<∏ë+‘·eTTq ñqï ªªn\+ø±s¡ dü÷∫ø£μμ˝À #ÓbÕŒs¡T. Çø£ÿ&É XÊÅdæÔ>±]
yÓ’<äTcÕ´ìï >∑T]+∫ ˇø£e÷≥ #ÓbÕŒ*. Äj·Tq bÕ+&ç‘·´+ ` ªª|ü⁄düÔπøwüß#· j·÷ $<ë´,
ø√X‚wßü #·jT· <äq∆ +μμ ` e+{Ï~ ø±<äT. eTq≈£î ñ|üj÷Ó >∑|&ü ≈É î£ +&Ü e&û¶ e∫Ã ô|s¡T>∑T‘·T+~
ø£<ë nqï ÄX¯‘√ u≤´+≈£î˝À <ë∫ô|{Ïºq <Ûäq+ m˝≤+{Ï<√, eTq≈£î ˇ+≥|ü≥º≈£î+&Ü
|ü⁄düøÔ ±\ es¡øπ |ü]$T‘·yTÓ qÆ $<ä´ ≈£L&Ü n˝≤+{Ï<!˚ ø±˙, XÊÅd>Ôæ ±] bÕ+&ç‘´· + n˝≤+{Ï~
ø±<äT ø£<ë! yê]øÏ ` bÕDÏ˙j·TeTT, <Ûä«Hê´˝Àø£eTT, s¡dü>∑+>±<Ûäse¡ TT, n|üŒø£Mj·TeTT,
düs«¡ \ø£Då kÕs¡ dü+Á>∑V≤ü eTT, #·+Á<ë˝Àø£eTT ` e+{Ï \ø£D å Á>∑+<∏eä TT\T ø£+sƒd¡ eúü TT\T.
n+‘·{Ï <Ûës¡D≤X¯øÏÔøÏ ‘√&Ó’q~ yê] ø£$‘êX¯øÏÔ. yês¡T ª|òüT+{≤X¯‘· Á>∑+<∏äø£\q <ä≈£åî\Tμ.
‘·eT ÄX¯óø£$‘ê<Ûës¡‘√ ñ|üHê´kÕ\qT n\y√ø£>± #Ó|üŒ>∑\ Á|ü‹uÛ≤XÊ*. n˝≤+{Ï
bÕ+&ç‘·´+‘√H˚ $<ä«<äZ<ë«\ e+{Ï nH˚ø£ dü+kÕúHê\˝À |üØøå±~Ûø±] e+{Ï eTVü≤√qï‘·
dü‘êÿs¡eTT\ q+~qyês¡T. n+<äTe\q á ø±e´+˝À yê] ø£$‘êX¯øÏÔ ` n\+ø±s¡
bÕ+&ç‘´· eTT ` s¬ +&É÷ nq÷Vü≤´+>± ø£*dæb˛sTTHêsTT. ø±e´+ #·<Tä e⁄‘·÷ ñ+fÒ >∑+>±
Á|üyêVü≤+ ˝≤+{Ï ø£$‘ê<Ûës¡ Ç‹eè‘êÔìï ≈£î+≥T|ü&É˙j·T≈£î+&Ü q&ç|ædü÷Ô
ñ+≥T+~. ì•‘·+>± |ü]o*ùd,Ô ø£<ë∏ >∑eTq+˝À eTq≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&Ü Çìï n\+ø±s¡eTT\T
Ç+<äT˝À ñHêïj·÷ nqï ÄX¯Ãs¡´+ ø£\T>∑T‘·T+~. Ä $<Ûä+>± á ø±yê´ìï n<äT“¤‘·+>±
r]Ã~~›q e÷ ô|<ä›Hêqï >±] Á|ü‹uÛÑ nkÕ<Ûës¡DeTT. kÕe÷q´+>± n\+ø±s¡
XÊgÁ>∑+<∏ë\˝À ø£<∏ä ñ+&É<äT— n{≤¢π> ` ø£<∏ë Á|üyêVü≤+˝À n\+ø±sê\T nø£ÿ&Éø£ÿ&É
ø£ìŒkÕÔsTT ø±ì, Ç+‘· m≈£îÿe>± ø£ìŒ+#·e⁄. á ¬s+&ç+{Ï n<äT“¤‘· düy˚Tàfi¯qy˚T á
ªkÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\Tμ.
n\+ø±sê\T ø±e´kÂ+<äsê´ìï ÇqTeT&ç+|üCÒkÕÔsTT. ªªn\+ÁøÏj·T‘˚ nH˚q
Ç‘·´\+ø±s¡'μμ ` nì e⁄´‘·Œ‹Ô. X¯Øs¡+ MT<ä <Û]ä +∫q n\+ø±s¡eTT\T X¯Øs¡ kÂ+<äsê´ìï
ÇqTeT&ç+|üCdÒ qæ ≥T¢>±, ø±e´ kÂ+<äsê´ìï n\+ø±sê\T ~«>∑TD°ø]£ kÕÔsTT. n\+ø±sê\qT
$X‚w¢ +æ #·≥+˝À eTq n\+ø±]≈£î\˝À _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\T >√#·]kÕÔsTT. Bìe\q ‘=\T‘·
|ü<äT\ dü+K´˝À ñ+&çq$ Áø£eTÁø£eT+>± ô|]– ∫es¡≈£î ªôd+#·Øμì <ë{Ïb˛j·÷sTT.
n{≤¢ #·÷∫q|ü⁄&TÉ Á|ü‹B n\+ø±s¡+>±H˚ ø£ì|ædTü +Ô ~. ÄyÓT s¡+uÛ˝Ñ ≤>± #ê˝≤ n+<äyTÓ qÆ ~
` n+fÒ |üPs√í|eü T— ÄyÓT s¡+uÛ˝Ñ ≤>± ñqï~ ` n+fÒ n~ \Tb˛Ô|eü T. ÄyÓT s¡+uÛj Ñ T˚ `
n+fÒ s¡÷|üø£eTT. ÄyÓTqT #·÷dü÷Ô e⁄+fÒ s¡+uÛÒ uÛÑ÷$TøÏ ~–e∫Ãq<ë nì|ædüTÔ+~ `
n+fÒ ñÁ‘˚Œø£.å ÄyÓT düTo˝ÒHê? ˝Òø£ s¡+uÛ≤ ` n+fÒ dü+<˚V≤ü eTT— ÄyÓTqT #·÷dü÷Ô ñ+fÒ
s¡+uÛÑ C≤„|üø£+ edüTÔqï~ ` n+fÒ düàs¡D+. n+<ä+˝À ÄyÓT≈£î ÄyÓTj˚T kÕ{Ï ` n+fÒ
nqq«j·TeTT ` Ç{≤¢ #Ó|ü ≈£î+≥÷ b˛‘˚ Á|ü‹|ü<´ä eTT @<√ ˇø£ n\+ø±s¡yT˚ ne⁄‘·T+~.
ñqï~ ñqï≥T¢ #Ó_‘˚ dü«uÛ≤y√øÏÔ ne⁄‘·T+<ä+{≤s¡T. ø±ì n{≤¢ø±<äT. m+<äTø£+fÒ `
ªªô|’s¡T |ü#·Ã>∑ qT+&ÉT bÕ\T ‘Ó\¢>∑ qT+&ÉT, Äe⁄q≈£îqT ¬s+&ÉT ø=eTTà\T+&ÉTμμ ` n+fÒ
dü«uÛ≤y√øÏÔ ø±<äT. ndü\~ ø£$‘·«y˚T ø±<äT. ø£$‘·«eTHêïø£ n+<äT˝À ø=+‘· eÁø√øÏÔ,
#·eT‘êÿs¡eTT, s¡deü TT ñ+&Ü*. n$ ˝Òøb£ ˛‘˚ n~ s¡deü +‘·eTT ø±ø£, ˙s¡d|ü &ü bç ˛‘·T+~.
ø£qTø£ n\+ø±s¡eTT\qT düeTjÓ÷∫‘·+>± ≈£Ls¡TÃ‘·÷, s¡deü ‘·sÔ +¡ >± Ç‹eè‘êÔìï q&É|≥ü +
kÕe÷qT´\T #˚j·T˝Òì |üì. n~ dü‘·ÿe⁄\T e÷Á‘·y˚T #˚j·T>∑\ |üì. nìï+{Ïì ≈£L]Ã
ì]à+∫q á ø±eéTT l XÊÅdæÔ>±] Á|ü‹uÛÑ≈£î #·ø£ÿì ì<äs¡Ùq+. á ø±e´+˝À <ë<ë|ü⁄
170 n\+ø±sê\T bı+<äT|üs#¡ ã· &çq≥T¢ ªn\+ø±s¡ dü÷∫ø£μ˝À ø£ì|ædTü +Ô ~. ‘Ó\T>∑T˝À
Ç˝≤+{Ï ø±yê´\T ns¡T<äT. $<ë´Hê<∏ä eTVü‰ø£$ Áyêdæq ªÁ|ü‘ê|ü s¡TÁBj·TeTTμ n˝≤+{Ï<.˚
nsTTHê n~ dü+düÿè‘·+˝À ñqï~. ø£qTø£ ‘Ó\T>∑T˝À Ç˝≤+{Ï Á>∑+<∏ä+ Áyêj·T≥+ ˇø£
>=|üŒ Á|üjÓ÷>∑y˚T nqe#·TÃqT.
6 ÄXÊ«kÕ\‘√, 878 |ü<ë´\‘√ ≈£Ls¡Œã&çq á ø±eéTT &Üˆˆ n&ÉTdüT$T*¢
Hêsêj·TDsêe⁄ >±]øÏ n+øÏ‘$· Tj·T´ã&ç+~. Hêsêj·TDsêe⁄ >±s¡T eè‹ÔØ‘ê´ yÓ<’ Tä ´\T.
Á|üeè‹Ô kÕVæ≤‘ê´_Û˝≤wü. Äj·Tq kÕVæ≤‘ê´_Ûe÷ì e÷Á‘·y˚T ø±<äT— dü«j·T+>± ø£$.
Äj·Tq sê»yêVü≤q $»j·TeTT, s¡TÁ<äeT<˚$ #·]‘·eTT, $»j·THê≥ø£eTT, ô|qTeT‘·‡
jÓ÷–ì eTVæ≤eT, (Hêsêj·TDsêe⁄) d”«j·T #·]Á‘· ` e+{Ï ãVüQÁ>∑+<∏ä s¡#·sTT‘·. n≥T
XÊØs¡ø£ s¡T>∑à‘·\qT b˛>=≥º>∑\ yÓ’<ä´ •U≤eTDÏj˚T >±ø£, Ç≥T e÷qdæø£ s¡T>∑à‘·\qT
b˛>=≥º>∑\ düs¡dü ø±eéTT\qT s¡∫+|ü>∑\ ø£$•U≤eTDÏ. b˛≈£L] ø±o|ü‹ >±s¡T,
|üP‘·\ |ü≥Tº lsêeTT\T >±s¡T, ùwø˘ <ëeP<é ø£$ e+{Ï ø£e⁄\qT dü‘·ÿ]+∫q ñ<ës¡
Vü≤è<äj·TT\T. n<˚ $<Ûä+>± ` ÁãV”≤à<ä‘·Ôes¡Á|ükÕ<äT\T, >∑<ë«\ ` ø=˝≤¢|ü⁄s¡eTT `
<Ó’eeTT ~HÓï ` >√bÕ\ù|≥ e+{Ï dü+kÕúqeTT\˝ÀqT, Ä+Á<Ûäq\+<ë |”sƒ¡eTT˝ÀqT
ô|≈£îÿ ne<ÛëqeTT\qT #˚dæ ø°]Ô>∑&ç+∫q l düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ >±]ì ÄVü‰«ì+∫, (60
dü+ˆˆ\ ÁøÏ‘y· T˚ ) 1600 s¡÷bÕj·T\‘√ |òTü q+>± dü‘ÿ· ]+#ês¡T. l XÊÅd>Ôæ ±] ªX¯‘êe<Ûëqμ
Á>∑+<∏äeTTqT eTTÁ~+∫q~ ≈£L&Ü Hêsêj·TDsêe⁄ >±πs! Ä n_Ûe÷q+‘√H˚ á Á>∑+<∏ä+
Hêsêj·TDsêe⁄ >±]øÏ n+øÏ‘·+ #˚XÊs¡T XÊÅdæÔ>±s¡T. Çø£ÿ&É eTs=ø£ $X‚wüy˚T$T≥+fÒ `
kÕ<Ûës¡D+>± •wüß´\T ‘·eT Á>∑+<∏ë\qT >∑Ts¡Te⁄\≈£î n+øÏ‘·+ #˚kÕÔs¡T. ø±ì Çø£ÿ&É
•wü´ÁbÕj·TT˝…’q Hêsêj·TDsêe⁄ >±]øÏ n+øÏ‘· #˚j·T≥+ XÊÅdæÔ>±] yê‘·‡˝≤´ìøÏ,
n_Ûe÷HêìøÏ ì<äs¡ÙqeTT !
Á|ü‹uÛ,Ñ e⁄´‘·Œ‹Ô, nuÛ≤´düeTT á eT÷&ÉTqT |ü⁄wüÿ\+>± ñqï ø£e⁄˝Ò ø£e⁄\˙, Ç$
˝Òì ø£$ÁãTe⁄\T ªø£|ü⁄μ\˙ ˝≤ø£åDÏ≈£î\ n_ÛÁbÕj·TeTT. ªkÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\Tμ
e+{Ï #·øÿ£ ì s¡deü Á‘ÍŒ&ÛÉ Á|üã+<Ûeä TTqT Áyêj·T≥+˝ÀH˚ yê] Á|ü‹uÛÑ Á|üdqü ïeTe⁄‘·Tqï~.
Çø£ Äj·Tq˝Àì e⁄´‹Œ‹Ô Ç+<äT˝À Á|ü‹ |ü<´ä +˝Àq÷ ø£ì|ædTü +Ô ~. ÄX¯óø£$‘ê <ÛTä ØDT˝…q’
XÊÅdæÔ>±s¡T Ä+Á<Ûä kÕVæ≤‘·éTT˝Àì Á|üdæ<ä∆ ø£e⁄\ s¡#·q\˝Àì #·øÿ£ ì m‘·TÔ>∑&É\qT,
b˛ø£&É\qT dü+|üPs¡í+>± Á>∑Væ≤+∫qyês¡T.
n+<äTe\qH˚ yê] |ü<ë´\T eTVü‰Á|üyêVü≤+˝≤>± <ÛësêX¯ó~∆Ç‘√ XÀ_Û\¢≥y˚T
ø±ø£, ÁbÕNHê+Á<Ûä ø£e⁄\˝Àì #·ø£ÿì uÛ≤eq\≈£î nqTø£s¡D≤\ e+{Ï |ü<ë´\‘√
Äq+<äeTTqT ≈£Ls¡TkÕÔsTT `
ªªø°ås¡eTT˝Òì >√e⁄, ‹ìùd<äéTT #˚j·Tì j·TTø£åsêE...μμ (864),
ªª;ÛeTT&ÉT ô|’s¡T\+<äT, ]|ü⁄Ms¡T\ bÕ*≥ qTÁ>∑T&ÉTHé...μμ (676),
e+{Ï <ÛësêX¯ó~∆‘√ XÀ_Û˝¢Ò |ü<´ä s¡#q· á Á>∑+<∏+ä ˝À mø£ÿ&É|&ü ‘ç ˚ nø£ÿ&˚ >√#·]düT+Ô ~.
‘Ó\T>∑T |ü<ë´\˝À d”d|ü <ü ë´ìøÏ ˇø£ $•wü‘º q· T ≈£LsêÃs¡T Ä+Á<Ûøä e£ ⁄\T. lHê<∏ë~
ø±e´ø£e⁄\T, Á|üã+<Ûä ø£e⁄\T d”dü |ü<ë´ìï ‘·÷>∑T≥Tj·÷´\˝≤>± }–+#ês¡T. XÊÅd>Ôæ ±]
s¡#·q˝À ≈£L&Ü `
ªª<äe⁄« <äe⁄«\ <äTs¡Z<Ûëe÷\ $uÛÑT\‘√
düj·÷´≥˝≤&çq düs¡düTsê\T...μμ (596),
ªªeTqT#·]Á‘·eTT Áyêdæ e÷q´‘· HÓ\ø=˝…Œ
q\kÕì ô|<ä›HêVü≤«j·TT+&ÉT....μμ (842) `
e+{Ï d”dü |ü<ë´\T ø√ø=\¢\T.
uÛ≤e⁄ø£‘:· ªª|üø£åbÕ‘·+ãT <Ûäs¡à+ãT e+ø£" ~]¬>
≈£î{Ï\ >∑‹ #˚¬s q+>∑Hê≈£î+‘·\eTT\
#·\q eT~ Vü≤]DÒø£åD≤ø£åeTT\ CÒ¬s
>∑èwüí<˚esêj·T\T uÛÑ÷‘·\y˚Tà\T y˚fi¯μμ (399) `
l ø£èwüí<˚esêj·T\ bÕ\Hêø±\+˝À ` |üø£åbÕ‘· ãT~∆ <Ûäs¡à+ |ü≥¢H˚ ø±ì Ç‘·s¡T\
|ü≥ø¢ ±<äì, ≈£î{Ï\‘·«eTT Åd\Ô” eTT+>∑Ts¡T\˝ÀH˚ ø±ì eTqTwüß´\˝À ˝Ò<ìä , #·+#·\‘·«eTT
õ+ø£\ #·÷|ü⁄\˝ÀH˚ ø±ì e÷qe dü«uÛ≤eeTT\˝À ø£ìŒ+#·<äì n_Ûe]í+#˚ |ü<ë´\T
XÊÅdæÔ>±] uÛ≤e⁄ø£‘·≈£î ì<äs¡ÙHê˝Òø±ø£, u≤DTì ø±<ä+ãØ XË’*ì ‘·\|ækÕÔsTT. n{≤¢π> `
ªªdüs¡dü Á|üdü+>∑e÷? dü‘·‡uÛÑH˚>±ì
ÁbÂ&ÛÉø±+‘êsêõ ‘√&É>±<äT....μμ (124)
nH˚ |ü<´ä + ≈£L&Ü u≤DTì ø±<ä+ãØ s¡#q· ≈£î nqT>∑TDy˚T! ªªHê>∑e÷+‘·s“¡ D¤ ‘Ï ê#·Ã¤
<Û ä s ¡ à ìj· T e÷˙ø±qT>±e÷´X¯ j · ÷ !...μμ (656) ` e+{Ï |ü < ë´\T XÊÅdæ Ô > ±]
düe÷düuÛÑ÷sTTwüºyÓTÆq ÁbÂ&ÛÉs¡#·q≈£î #·ø£ÿì ì<äs¡ÙHê\T.
ªª#·qTu≤©j·Tø£ ‘·*C¢ ≤>∑Tdü\T|üH.é ...μμ (84) nqï |ü<´ä +˝À ø£èwüsí êj·T\ @&ÉT|ü⁄
MDMT<ä |ü+#·eT dü«s¡+˝À ø±+uÛÀõsê>∑+ yêsTT+∫q≥T¢ ñqï<äì e]í+#ês¡T XÊÅd>Ôæ ±s¡T.
n~ sêeTsê» uÛÑ÷wüDTì edüT#·]Á‘·˝À –]ø±<˚$ $s¡Vü≤ es¡íq˝À ` ªªÄ sêJyêqq
j˚T&ÓÃ", –qïs¡e<Ûä÷sê»‘·ÿsê+uÛÀ» ø±+uÛÀJ y˚Tfi¯ $|ü+∫ø±s¡e düT<Ûë|üPs¡+ãT
‘√s¡+ãT>±Héμμ (edüT. 4`52) nqï |ü<äéTTq≈£î nqTø£s¡Dy˚T!
ªªø£èwüíøå±àes¡ ôd’qú≤VüQã\ eTø°åD+ãT>± ì˝…Ã...μμ (305) e+{Ï |ü<ë´\T
<äTwüÿs¡ÁbÕdü‘√ ≈£L&Ü ìsê|òü÷≥+>± kÕ–b˛sTTHêsTT.
ø£èwüsí êj·T\T ‹s¡T|ü‹øÏ yÓ[fl l y˚+ø£fXÒ «¯ s¡kÕ«$Tì 24`10`1651q <ä]Ù+#ês¡≥.
Ä ‘˚~ `
ªªn‘·&ÉT |ü~j·÷ie<ä>∑T X¯‘êã›eT+<äT
H˚ã~j·TTH=ø£ÿ e‘·‡s¡+ uÒ>∑" ã<äe
HÓ\qT ìs¡«~Hê\ZVü≤+ãT\T >∑‹+|ü
‹s¡T|ü‹øÏ uÀsTT y˚+ø£fXÒ «¯ s¡Tq ø¬ i¬>`μμ (527)
nqï |ü<ä´+˝À #·ø£ÿ>± ≈£LsêÃs¡T XÊÅdæÔ>±s¡T.
ø£èwüísêj·T\T sêj·T\d”eTqT s¡‘·Hê\ d”eT>± e÷]Ãq rs¡T ` ªªø°ås¡eTT˝Òì
>√e⁄, ‹ì ùd<äéTT ùdj·Tì j·TTø£så êE...μμ (864) nqï |ü<´ä eTT˝À #·øÿ£ >± e]í+#ês¡T.
Çø£ l XÊÅd>Ôæ ±] nuÛ≤´düeTTq≈£î ` n+fÒ |ü<´ä s¡#H· ê $<ÛëHêìøÏ á Á>∑+<∏+ä ˝Àì
Á|ü‹|ü<äéT÷ ì<äs¡Ùqy˚T ! yê] <ÛësêX¯ó~∆ á ø±e´+˝À düπs«düs¡«Á‘· >√#·]düTÔ+~.
á $<Û+ä >± ` Á|ü‹uÛ≤e⁄´‘·Œ‹Ô nuÛ≤´düeTT\T eT÷&ÉTqT eT÷ØÔu$ÑÛ +∫q $<ä«‘·ÿe⁄\T
e÷ ô|<ä›Hêqï>±s¡T.
l ø£èwüí<˚esêj·T\T |ü{≤º_Ûwü≈£îÔ&Ó’ H˚{ÏøÏ dü]>±Z 500 dü+e‘·‡sê\T! Ä X¯óuÛÑ
dü+<äsê“¤ìï |ü⁄s¡dÿü ]+#·Tø=ì Ä+Á<Û<ä X˚ +¯ sêj·T\ |ü+#·X‘¯ ê_∆ eTVü≤√‘·‡yê\qT áHê&ÉT
|òTü q+>± »s¡T|ü⁄‘T· qï~. á X¯óuÛdÑ eü Tj·T+˝À á ªkÕ\+ø±s¡ ø£èwü<í e˚ sêj·T\Tμ |ü⁄qs¡TàÁ<äD
uÛ≤>±´ìï bı+<ä≥+ m+‘√ düeTT∫‘·+>± ñqï~. e÷ k˛<ä] ∫ˆˆ\ˆˆkÂˆˆ »+<Ûë´\
≈£îdüTeTø£Te÷] ‘·q ‘·+Á&ç>±] Á>∑+<∏ë\qT yÓ\T>∑T˝ÀøÏ rdüTø=ì edü÷,Ô |æ‘è· ãTTDeTT
rs¡TÃø=+≥Tqï+<äT≈£î |üse¡ ÷q+<äeTT>± ñqï~. ÄyÓT≈£î, u≤e>±s¡T l >∑T&çbÕ{Ï ø√fÒX«¯ s¡
X¯s¡à>±]øÏ yê] ∫s¡+Je⁄\≈£î Äj·TTsês√>∑´ ◊X¯«sê´\qT Ç‘√~Ûø£+>± Á|ükÕ~+#ê\ì
Ä ª|üsêX¯øÏÔμì ÁbÕ]∆düTÔHêïqT.
// X¯óuÛÑ+uÛÑ÷j·÷‘Y //
es¡+>∑˝Ÿ Vü≤] •e≈£îe÷sY
&Üˆˆ Vü≤] düq‘·Tÿe÷sY 2`7`401
Á|æì‡bÕ˝Ÿ (]f…Æs¡T¶) lìyêdt, m¬ø’‡CŸ ø±\˙,
Á|üuÛÑT‘·« &çÁ^ |æ.õ. ø£fi≤XÊ\ düTuÒ<ë], Vü≤qàø=+&É,
es¡+>∑˝.Ÿ es¡+>∑˝Ÿ ` 506 001.
ÄeTTKeTT
kÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\T ˇø£ #ê]Á‘·ø£ ø±eéTT. ø£è‹ø£s¡Ô e÷ ô|<ä›Hêj·Tq
>±s¡T l düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ>±s¡T. Vü≤] e+XÀ<ä“¤e⁄\T. »+<Ûë´\ yê]øÏ <ä‘·TÔ\T. e÷
e+X¯eTT\≈£î ø°]Ô ‘Ó∫Ãq |ü+#· düVü≤Ádü ne<ÛëqT\T.
Á|ü|ü+#· kÕVæ≤‘·éTTq ne<Ûëq Á|üÁøÏj·T Ä+Á<Ûä kÕVæ≤‘·éTTqH˚ ø£\<äT. n{Ïº
Á|ü|ü+#·eTTq |ü+#· düVü≤ÁkÕe<Ûëì e÷ ô|<ä›Hêj·Tq >±s¡T e÷Á‘·y˚T.
lø£èwüí<˚esêj·T\T kÕVæ≤r düeTsê+>∑D kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT. yê] J$‘·eTTqT,
$»j· T eTT\qT #ê]Á‘· ø £ ø±eéTT>∑ Áyêdæ q |ò ü T q‘· XÊÅdæ Ô >±]<˚ . ‹eTàq
bÕ]C≤‘ê|üV≤ü s¡DeT+<ä* n+X¯eTT\T $düèÔ ‘·eTT˝…,’ n\+ø±s¡ XÀ_Û‘e· TT˝…’ ªdü n\+ø±s¡
ø£èwüí <˚esêj·T\μ ø±eýÓTÆq~. kÕVæ≤‘·´ Á|ü|ü+#·eTTq \ø£å´ \ø£åD düeTq«j·T n|ü⁄s¡÷|ü
Á>∑+<∏äsê»eTT.
ø£<ë∏ +X¯eTT wücÕ˜XÊ«dü düeTì«‘·yTÓ Æ ˇ|æŒq~. Á|ü<eä∏ ÷XÊ«düeTT sêj·T\ u≤\éTT,
$<ëúÛ≤´düeTT, Á|üC≤<äsD¡ \‘√ ˇ|æŒ, sêj·T\ düe‹ ‘·*¢ Hê>±+ã ø±s¡DeTT>± eTè‘·T´
eTTKeTTqT #·÷∫ ãj·T\«&ÉT≥ ø£<∏ë+X¯eTT.
~«rj·÷XÊ«düeTT˝À sêj·T\qT ‹eTàs¡TdüT s¡ø+åÏ ∫q yÓq’ eTT, sêj·T\ j·TT<äe∆ TT\T,
eP´Vü≤s¡#·q, ñeTà‘·÷Ôs¡T, >∑+&çø√≥, •edüeTTÁ<ä $»j·TeTT\T, sêj·T\ ø°]Ô Á|ü‹wü̃\T
Ä+Á<Ûä, ø£sêí≥ø£ <˚X¯eTT\ yê´|æÔ Á|ükÕÔ$+#·ã&çq$.
‘·èrXÊ«düeTTq 1509 Hê{Ï sêj·T\ |ü{≤º_Ûùwø£eTT, Á|üC≤qTs¡+»ø£ bÕ\q,
$s¡÷bÕøå±\j·T ìsêàDeTT, sê»˙‹ XÊg n<Û´ä j·TqeTT, ls¡+>∑|≥ü ï, eTfi¯j÷· fi¯, #√fi¯
sê»éX¯eTT Á|ükÕÔ$+#·ã&çq$.
#·‘T· sêúXÊ«düeTT zÁ&ÛÉ $»j·TeTT, >∑»|ü‘T· \‘√ j·TT<äe∆ TT, ø=+&ÉM{Ï <äTsêZÁø£eTD,
sêj·T\ ‹s¡TeT\ <äsÙ¡ qeTT, $»j·Tdü+Ô uÛÑ kÕú|qü , nVü≤√_\ qs¡d+æ Vü≤ <äsÙ¡ qeTT, ø£≥ø£
$»j·TeTT, >∑»|ü‘·T\ ≈£îe÷¬sÔ ‘·Tø±ÿ+ã‘√ $yêVü≤eTT‘√ eTT–dæq~.
|ü+#·e÷XÊ«düeTT >√<ëe] kÕïqeTT, eTTe⁄«s¡T uÛ≤s¡´\‘√ Á|üj÷· DeTT, ‹s¡T|ü‹
>√|ü⁄se¡ TTq≈£î ã+>±s¡T|üP‘·, kÕ«$TøÏ qes¡‘êïuÛsÑ D¡ ≤\ ø±qTø£, nø£ÿ&çqT+&ç sêy˚TX¯«s¡eTT
j·÷Á‘· ‘·sê«‘· $»j·Tq>∑se¡ TTqT #˚sT¡ ≥, $»j·Tq>∑se¡ TTq düT_Ûøyå£ TÓ qÆ düTKXÊ+‘·T\‘√
bÕ\q.
wücÕ˜XÊ«düeTT kÕVæ≤‘·´ >√wüß˜\T, \*‘· ø£fi¯\ b˛wüD, uÛÑTeq $»j·TeTT,
ÄeTTø£Ôe÷\´<ä s¡#·q, •\Œ dü+|ü<ä, e]í+|üã&çq$. ø±yê´+‘·eTTq ø±\>∑s¡“¤eTT˝À
ø£*dæq yê{Ïì düà]dü÷Ô $T–*q yê{Ïì Á|üX¯+dædü÷Ô ø±e´+ eTT>∑TdüT+Ô ~.
Ä+Á<Û<ä X˚ e¯ TTq Ä+Á<Ûbä Õ\≈£î\qT >∑÷]Ã ñ<ä“$¤ +∫q #ê]Á‘·ø£ ø±e´+ kÕ\+ø±s¡
ø£èwüí<˚esêj·T\T. ø£èwüí<˚esêj·T\ |ü+#·X¯‘ê_› ñ‘·‡yê\ dü+<äs¡“+¤ >± e÷ k˛<ä]
≈£îdüTeT≈£îe÷] düø±\+˝À düŒ+~+∫ á eTTÁ<äD≈£î |üPqTø√e≥+ Á|üX¯+dü˙j·T+.
// X¯óuÛÑ+ uÛÑ÷j·÷‘Y //
es¡+>∑˝Ÿ Vü≤] düq‘·Tÿe÷sY

|ü⁄q]«˝Àø£q+
ªª‘Ó\T>∑<˚\ j·Tqï <˚X¯+ãT ‘Ó\Tπ>qT
‘Ó\T>∑T e\¢ uÛÑT+&É ‘Ó\Tø=+&É
jÓT\¢ qè|ü⁄\T >=\Te HÓiT>∑y˚ u≤kÕ&ç
<˚X¯ uÛ≤wü\+<äT ‘Ó\T>∑T˝…dü‡μμ
nì ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ_Ûe÷Hêìï m\T¬>‹Ô #ê{Ïq Ä+Á<ÛäuÛÀE&ÉT,
kÕVæ≤r düeTsê+>∑D #·Áø£e]ÔjÓÆTq l ø£èwüí<˚esêj·T\T n»sêeTs¡
j·TX¯dü‡+|üqTï&ÉT. kÕs¡dü«‘· b˛wüø±Á>∑DÏjÓÆTq sêj·T\T, ø£$|ü+&ç‘·
˝Àø±sê<ÛäT´&ÉT. Äj·Tq |ü]bÕ*+∫q ø±\+ Ä+Á<Ûä kÕVæ≤‘·´ #·]Á‘·˝À
dü«s¡jT· T>∑yTÓ Æ uÛ≤dæ*+¢ ~. Äj·Tq ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕeT‘·*ì¢ n+<ä\yÓTøÏÿ+∫q
rs¡T ˝Àø£$~‘·+.
lø£èwü<í e˚ sêj·T\ô|’ >∑\ >ös¡yê_Ûe÷Hê\‘√ e÷ |æ‘è· bÕ<äT\T |ü+#·
düVü≤ÁkÕe<Ûëì ø°ˆˆX‚ˆˆ »+<Ûë´\ düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ >±s¡T ªªkÕ\+ø±s¡
ø£èwü<í e˚ sêj·T\Tμμ nH˚ Á|üã+<Ûä s¡#q· 1962˝À #˚XÊs¡T. Äs¡T ÄXÊ«kÕ\˝À
878 |ü<ë´\‘√ sêj·T\ #·]Á‘·qT ø±e´ã<ä∆+ #˚XÊs¡T.
ø°ˆˆX‚ˆˆ »+<Ûë´\ düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ >±s¡T Áø°ˆˆX¯ˆˆ 1892e dü+ˆˆ˝À n+fÒ
q+<äqHêeT dü+e‘·‡s¡ bòÕ\TZD X¯ó<ä∆ $~j·THê&ÉT (1`3`1892) ø£ècÕíõ˝≤¢
ø£\TebÕeTT\ Á>±eT+˝À »ìà+#ês¡T. ªªø£\TebÕeTT\μμqT ªª¬ø’sy¡ êVæ≤ |ü⁄se¡ TTμμ
nì XÊÅdæÔ>±s¡T ù|s=ÿ+≥÷ ø=˝≤¢|ü⁄s¡ ne<Ûëq düuÛÑ˝À`
ªªø£ècÕíqB ÁbÕ+‘· ø£èwüí |ü⁄s√bÕ+‘·
¬ø’sy¡ êVæ≤|ü⁄se¡ TT ø±|ü⁄se¡ TTàμμ nì #Ó|Œæ ñHêïs¡T. M] »q˙ »q≈£î\T
kÕ$Á‘·eTà, Vü≤] ø±y˚TX¯«s¡ k˛eTj·÷E\T>±s¡T, nqï>±s¡T *+>∑eT÷]Ô>±s¡T
ø£$, ‘·eTTà&ÉT sêeT*+>∑XÊÅdæÔ Á|üdæ<ä∆ X¯‘êe<Ûëì, q\T>∑Ts¡T #Ó˝…¢fi¯ó¢.
∫qï‘·q+˝ÀH˚ Vü≤] düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ >±s¡T ` »+<Ûë´\ yê]øÏ <ä‘·TÔ&ÉT>±
yÓfi¯fl&É+ e\q yêsêHê{Ï qT+&ç »+<Ûë´\ düTÁãVü≤à´XÊÅdæÔ >±s¡j·÷´s¡T.
∫qï|ü&ÉT n˝≤¢s¡TeTT<äT›>± ô|s¡>∑&É+ e\¢ 12e @{Ï es¡≈£î
$<ëúÛ≤´dü+ ÁbÕs¡+_Û+#·˝Ò<äT. 1904 dü+ˆˆ˝À $<ë´s¡+uÛÑ+ #˚XÊs¡T.
XÊÅdæÔ>±s¡T ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ dü«Á>±eT+˝À |üP]Ô#˚dæ, ñqï‘· $<ëúÛ≤´kÕìøÏ
ã+<äs¡T yÓ[fl nø£ÿ&É 1912˝À dü÷ÿ\T ô|ò’q˝Ÿ |üØø£å˝À ñrÔs¡Tí\j·÷´s¡T.
1912`14\ eT<Ûä´ ã+<äs¡T H√ãT˝Ÿ ø£fi≤XÊ\˝À Ç+≥Øà&çj·T{Ÿ #·~yês¡T.
XÊÅdæ>Ô ±s¡T dü+düÿè‘· ø±yê´\T, u≤\eTH√s¡eT\qT l >=\¢|Pü &ç \ø£ÎDXÊÅdæÔ
>±] e<ä› |ü]ƒ+#ês¡T.
|ü•ÃeT>√<ëe] õ˝≤¢ qsê‡|ü⁄s¡+ ‘ê\÷ø± e<ä› |üÁs¡T Á>±eT+
(bÕ\ø=\T¢ düMT|ü+˝Àì~)˝Àì l <äTeP«] Hêπ>X¯«s¡XÊÅdæÔ >±] e<ä› yê´ø£sD ¡
XÊÅkÕÔìï nuÛÑ´dæ+#ês¡T. ‹s¡T|ü‹ y˚+ø£≥ ø£e⁄\˝À ˇø£¬s’q #Ófi¯fl|æfi¯¢
y˚+ø£≥XÊÅdæÔ>±] e<ä› qT+∫ ne<ÛëHê\T #˚j·T&É+˝À yÓT\≈£îe\T,
s¡Vü≤kÕ´\T Á>∑Væ≤+#ês¡T. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ª\|òüTT dæ<ë∆+‘·øöeTT~μì ≈£L&Ü
yê] <ä>sπZ∑ |ü]+ƒ #ês¡T. |ò*ü ‘·+>± ‘·sT¡ yê‹ ø±\+˝À yês¡Hø˚ £ X¯‘êe<ÛëHê\T,
düVü≤ÁkÕe<ÛëHê\T >±$+#ês¡T. ñs¡÷› uÛ≤wü˝À Hê´j·TXÊg+ #·~yês¡T.
XÊÅdæÔ>±s¡T dü+|üPs¡í düVü≤ÁkÕe<ÛëHê\T ` j·÷<ä–]>∑T≥º (1930
&çôd+ãs¡T), q\¢>=+&É (1932 &çôd+ãs¡T), dæ+>∑es¡+ (1933 »qe]),
<Ó’eeTT~HÓï (24`4`1935), Ç˝…¢+<äT|ü⁄s¡eTT (1935 qe+ãs¡T), >∑Ts¡C≤\
(5`10`1936), Vü≤qTeTø=+&É ` es¡+>∑\T¢ (1937 »qe]), eT+<∏qÓ (1931),
ø=˝≤¢|ü⁄s¡eTT, >∑<ë«\, q÷õM&ÉT, $Tsê´\>∑÷&ÓeTT, Hêsêj·TDù|≥,
ãfi≤fl], »–‘ê´\, >√bÕ˝Ÿù|≥, lXË’\eTT, #·\¢|ü*¢, ø£Ø+q>∑s¡eTT,
≈£Lqes¡eTT, ;ÛeTes¡eTT yÓTT<ä˝…’q Á|ü<˚XÊ˝À¢ >±$+#ês¡T.
ªª$<ä«<äZ<ë«\μμ nqï kÕs¡∆ø£ HêeT<Û˚j·T+‘√ $sê»*¢q >∑<ë«\
dü+kÕúq+˝À |üØøå±~Ûø±] |ü<$ä ìs¡«Væ≤+∫, ns¡Ωdü‘êÿs¡eTT\T bı+~Hês¡T.
n≥Te+{Ï $<ä«‘·‡uÛÑ\˝À bÕ˝§Zìq|ü&ÉT Äj·Tq≈£î, lø£èwüí<˚esêj·T\
uÛ Ñ T eq $»j· T dü u Û Ñ j ˚ T dü T Œs¡ D ≈£ î e#˚ Ã ~. 1962˝À kÕ\+ø±s¡
ø£èwü<í e˚ sêj·T\ ø£è‹ düeTs¡ŒD dü+<äs“¡ +¤ >± Ä+Á<Ûqä \+<ä dü+düú (>∑T&çyê&É)
XÊÅdæÔ>±]øÏ ø£qø±_Ûùwø£+ >±$+∫+~.
kÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\T :
Ms¡s¡dü Á|ü<ÛëqyÓTÆq á ø±e´+ Á|ü<Ûäe÷XÊ«dü+˝À |ü<ä´ dü+K´
1`29 es¡≈£î ø£èwüí<˚esêj·T\ e+X¯+ #·+Á<äe+X¯+>± n_Ûe]í+#ês¡T.
ªbÕ]C≤‘ê|üV≤ü s¡D+μ˝À ‹eTàq e]í+∫q e+XÊe[ì nqTdü]+∫ XÊÅdæ>Ô ±s¡T
n<˚ Áø£eT+˝À sêj·T\ e+XÊìï e]í+#ê&ÉT. #·+Á<äTìøÏ ãT<ÛTä &ÉT, ãT<ÛTä ìøÏ
|ü⁄s¡÷s¡e⁄&ÉT, |ü⁄s¡÷s¡e }s¡«X¯ó\≈£î j·Tj·÷‹, j·Tj·÷‹øÏ j·T<äT
‘·Ts¡«düT\qT Ç<ä›s¡T ≈£îe÷s¡T\T »ìà+#ês¡T. ‘·Ts¡«düTì ‘·s¡Tyê‘· Ä
e+XÊìøÏ ‘·Tfi¯óe e+X¯eTì ù|s¡T e∫Ã+<äì e+XÊqTÁø£eTDÏø£qT
‘Ó*j·T|ü]∫Hês¡T.
ÇeTà&ç (kÕfi¯óe) qs¡d+æ Vü≤sê\j·T |ü‘H· êq+‘·s+¡ kÕfi¯« uÛ÷Ñ e\j·T
eT+‘·j·TT ‘·Tfi¯óe qs¡dæ+Vü≤ sêj·T\≈£î Vü≤düÔ>∑‘·yÓTÆq $<Ûëq+ Ç˝≤
e]í+#·ã&ç+~.
d”ˆˆ ªª‘·T+>∑uÛÑÁ<ëqB s¡+>∑‘·Ôs¡+>√‘·ú
yê‘·ú dü+düŒsêà Á|ü|üP‘·y˚Tj·T~
düTs¡T∫s¡ qes¡‘·ï XÀuÛ≤ $uÛÑ÷wæ‘·
ø±+#·q •\Œ dü+|òüT{Ï‘·y˚Tj·T~
ùdHê $qÁe÷] uÛÑ÷es¡ kÕeT+‘·
eT≈£î≥ e÷DÏø±´+X¯ó eTVæ≤‘·y˚Tj·T~
ñuÛÑj·T bÕs¡Ù«düú uÛÑè‘ê´∫‘· ø£s¡>∑‘·
#êeTs¡ #ê\q düÔ–‘·y˚Tj·T~
Ä<ä´kÕfi¯ó uÛÑ÷es√ bÕ]®‘·eTTà
q>∑T $»j·Tq>∑s¡düú dæ+Vü‰düqeTTà
‘·Tfi¯óe e+X¯E\qT CÒ] yÓ\T">∑ <ä\∫
<ä+&ÉHê<Ûä qèdæ+VüQ H˚düÔ+ãTùdôd
‘·Tfi¯óe e+X¯düTú&Ó’q qs¡dæ+Vü≤sêE≈£î Hê>±+ã, ‹bÕŒ+ãj·Tì
Çs¡Te⁄s¡T uÛ≤s¡´\T. ‹bÕŒ+ã ≈£îe÷s¡T&ÉT ô|<ä›yê&ÉT qs¡dæ+Vü≤sêj·T\T.
Hê>±+ã ≈£îe÷s¡T&ÉT ø£èwüí<˚esêj·T\T.
d”ˆˆ ÄeTì <=s¡ k˛≈£îq+‘·HÓ Áø=e÷à$
ø=eTà≈£î H=<äe⁄ |òü\eTTà y√˝…
düTÁ|üuÛ≤‘· ‘·eTà+{Ï ÁdüTø£ÿ"Áu≤N<˚$
Á|üdü$+#·T uÛ≤qT _+ã+ãTy√˝…
X¯ó<ë∆+ãTø£DyÓTT+~ X¯óøÏÔø±+‘·\˝≤
eT+NqT eTTø±Ô|òü\+ãT y√˝…
ø£\XÊ+ãT ì~Û M∫ø± eT+>∑fi≤+>∑q
Á|üdü$+#·T #·+Á<ä_ãeTT y√˝…
<ä+&ÉHê<Ûä qèdæ+Vü≤ uÛÑ÷<Ûäe⁄ì kÕ~Û«
Hê>∑s¡÷+_ø£ |üPs¡«|ü⁄D´ Á|üuÛÑ÷‘·
|òü\eTTqHé >∑èwüí<˚esêj·T\T »ì+#Ó
Ä+Á<Ûä ø£sêí≥ø£ uÛÑ÷»HêVü‰¢<ä yÓTTdü¬>.
ô|’ $<Ûä+>± (e÷˝À|üeT)
sêj·T\ kÂ+<äs¡´ es¡íq :

#·‘·TsêdüT´+&É\ $T+#·T≥<ä›eTTq $T+#·Hé uÀ\T dæï>∑ú‘·«eTTHé
dæà‘· ì‘ê´düekÂs¡uÛ≤ uÛÑT´<äj·T sêJyÓ’ø£ •˝ÀŒqï‹Hé
Áã‘·‘√Ø«»q uÛ≤es¡+»q #·D ÁbÕ˝Òj·Ts¡T^›|æÔ $T
Á•‘·eTTHé CÒdæ düèõ+#Ó sêj·T\ eTTKl |üPs¡í kÂ+<äs¡éTTHé.
eTˆˆ HÓ\ Áø=+<äfi¯óÿ\ yÓHÓï\˝Ÿ ~–∫ #·÷]í+|ü>∑ HÍ #·÷s¡íyÓ÷
ø£\XÊ+uÛÀì~Û M∫ø± ø£DeTT˝À ø£\ŒÁ<äyÓ÷<ä÷“¤‘· ì
s¡à\ |ü⁄wüŒ+u§ø=, y˚\TŒ {≤y=dü>∑T ø°ås¡Áyê‘·yÓ÷‘·j·T+#·T sê
j·T\ ˝Òqe⁄«\ >±+∫ dü+»ì‘· X¯+ø±j·T‘·TÔ˝…’˝…\¢s¡THé.
ã\ |üsêÁø£e÷\T, ø£eå ÷ <ës¡´¶ eTT\T ø±s¡´Bø£å yÓTT<ä\>∑T >∑TD≤\T
sêj·T\ Á|ües¡Ôq˝À eT÷ØÔuÛÑ$+∫q+<äTe\¢ nbÕs¡yÓTÆq Á|üC≤<äsêìï
bı+<ë&ÉT. n~ #·÷∫ n‘·ì düe‹ ‘·*¢ jÓÆTq ‹bÕŒ+ã ‘·q ≈£îe÷s¡TìøÏ
dü+Vü‰düq+ <äø£ÿ<äqT uÛÑj·T+‘√ sêj·T\≈£î $wü$T∫Ã #·+|æ+#ê\ì
Á|üj·T‹ï+∫+~. Ä |üìøÏ ìj·T$T+#·ã&çq <ëdæ Vü≤è<äj·Ty˚<äq ªªπø∞eq
∫Á‘·qs¡Ôq eTj·T÷sêsêeeTT >±qT, ø±+uÛÀõsê>∑ ìã<ä∆ MD≤˝≤|üeTT>±qT,
n‘·T´Á>±|ü<ëy˚>∑e<ä∆èj·÷+ uÛÀ»eTTF Á|üs√<äqeTTμμ >±qT e]í+#·ã&ç+~.
$cÕVü‰s¡ $T∫Ã n+‘·yÓTTq]+#˚ Á|üj·T‘·ï+ $|òü\yÓTÆq ‘·s¡Tyê‘·,
‹bÕŒ+ã sêj·T\ Á|ües¡Ôq <äTs¡à<äeTT‘√ ≈£L&ç j·TTqï<äì sêE‘√
qeTàã*øÏ+~, sêj·T\ ø£qT>∑T&ÉT¢ ô|øÏ*+∫ #·÷|üeTì ‹eTàs¡TdüT≈£î
ÄC„ìe«>±, n‘·&TÉ sêj·T\qî s¡V≤ü dü´ kÕúes¡+˝À ñ+∫ y˚Tø£ ø£qT>∑T&Éq¢ T
sêE≈£î ‘Ó∫Ã #·÷|æ+∫ Ä $|ü‘·TÔqT+&ç s¡øÏå+#ê&ÉT. sêj·T\≈£î, $~Û+∫q
•ø£åø√s¡«˝Òø£ Á|üC≤e[ XÀøÏ+∫+~.
~«rj·÷XÊ«dü+˝Àì Ms¡qèdæ+Vü≤sêj·T\TqT rs¡j ú ÷· Á‘·\≈£î, ø£èwüí
sêj·T\TqT C…’Á‘·j·÷Á‘·\≈£î |ü+|ü⁄≥≈£î eè<äT∆&Ó’q qs¡dæ+Vü≤sêj·T\T
dü+ø£*Œ+#ê&ÉT. ncÕº<äX¯ es¡íq\˝À Á|üj·÷DeTH˚ es¡íq dü÷∫‘·yÓTÆq~.
|ü⁄s¡ es¡íq>± ñeTà‘·÷Ôs¡T |ü⁄s¡es¡íq Ç˝≤ e]í+#·ã&ç+~.
Á|ü‘·‘· #·÷&Üø£˝≤|ü $Vü‰] C≤Vü≤ï$Hé
|ü]U≤dü«s¡÷bÕq es¡\CÒdæ
s¡e÷´+>∑ uÛÑ÷wüDÁbÕj·TuÛÑT»>±[
s¡ø£åø£ Ms¡ X¯geTT\CÒdæ
y√éTÁ|ü<˚X¯ yê‘√<ä÷∆‘· |üè<ÛäT»{≤
uÛÑs¡eTT <äTs¡Z<Ûä«» Áe»eTT CÒdæ
dü+‘·‘· yêVü≤Bøå±uÛ≤düT q+BX¯ó
sê»yêVü≤q Vü≤dæÔsêE"CÒdæ
uÛÑe⁄ì ãVüQ$<Ûä *+>∑ s¡÷|üeTT\ <äTs¡Z
>√|ü⁄s¡eTT\ >±|ü⁄+∫ >√eTT HÓi|æ
j·Teì yÓ\dæq Vü≤s¡ ìyêkÕÁ~j·Tq>∑
H=|üŒ>± CÒj·T ô|qTkÂs¡T qTeTà‘·÷s¡T.
•e düeTTÁ<ä C…’Á‘·j·÷Á‘· dü+<äs¡“¤+˝À •edüeTTÁ<ä <äTs¡ZeTT, <ëìì
#·T≥Tºø=ì j·TTqï Äs¡íeeTT e]í+|üã&çq$. es¡íq\ìï <ë<ë|ü⁄ d”dü
|ü<ë´\‘√H˚ q&ç∫q$. e#·qeTT / >∑<äéTT ø£ì|æ+#·<äT.
Ms¡ s¡dü Á|ü<ÛëqyÓTÆq á s¡#·q˝À Hêj·T≈£î&ÉT BÛs√<ë‘·TÔ&ÉT.
•edüeTTÁ<ä+ ñeTà‘·÷Ôs¡T, ø=+&ÉM&ÉT, zÁ&ÛÉ yÓTT<ä\>∑T <˚XÊ\qT
eX¯|üs¡#·Tø=qï rs¡T˝À Ms¡s¡dü b˛wüD Á|üdüTŒ¤≥+>± <√´‘·ø£eTe⁄‘·T+~.
Á|ü ã +<Û ä ìj· T e÷˝… ’ q ncÕº < ä X ¯ es¡ í q \˝À |ü ⁄ s¡ e s¡ í q .
≈£îe÷s√<äj·T+, Äõ, j·÷Á‘·, $yêVü‰~ es¡íq\T düeTjÓ÷∫‘·+>± #√≥T
#˚düTø=HêïsTT.
ñ<ë´qeq es¡íq˝À ø√eT\ uÛ≤yê\≈£î eT+E|ü<ä $ì]à‹
XÀuÛÑ≈£Ls¡Ã>±, ª•edüeTTÁ<äeTTμ˝Àì ÄsêeT es¡íq˝À |ü]&ÛÉ$*¢q ÁbÂ&ÛÉ|ü<ä
dü+|ü<ä XÊÅdæÔ>±] <ÛësêX¯ó~∆øÏ ‘êsêÿD+.
ªª|ü⁄s¡Vü≤ sêà´Á>∑‘·r $Vü‰s¡ $düs¡‘·TŒD≤´+>∑Hê düT+<äsê+

ãs¡ uÛÑsêà+#·\ u≤\H√~‘· düMTsê+≈£Ls¡ dü+M»Hé
‘·T‡Œ¤]‘êø±X¯ ‘·s¡+–D° Á|ü#·*‘ê+uÛÀM∫ø± e´Á>∑l
ø£s¡ C≤\+ãT\ qÁ|üj·T‘·ïø£è‘· X¯è+>±s¡+ãT˝≤ sêeTeTT˝Ÿμμ
Ä+Á<Û ä < ˚ X Ê_Û e ÷ìjÓ Æ T q sêj· T \T $»j· T yê&É |ü ⁄ s¡ e TTqT
dü+<ä]Ù+∫q dü+<äs¡“¤eTT˝À Ç˝≤ e]í+#ês¡T.
d”. yêdüyêXÊe~Û uÛ≤dü«sêÁuÛÑ+ø£wü
Áb˛‘·TÔ+>∑ uÛÑ÷$TuÛÑè<ä÷“¤wæ‘·+ãT
<äøÏåD ~ø£Ô{°düú–‘· ùd‘·T $sê»
e÷qXË’yê*˙ e÷ì‘·+ãT
ÁbÕ>∑T<ä–›ø£Œ]yê´|üÔ s¡‘·ï $‘·]∆
ø±+∫‘· uÛÑs¡àVü≤sêà´+>∑DeTTà
ñuÛÑj·T bÕs¡Ù«düú uÛÑ÷CÀ‘·ÿs¡#êÃ¤j·÷_Û
XÀ_Û‘· o‘ê<Ûä« düTK|ü<äeTTà.
^. <ä÷s¡>∑eTq düe÷>∑yÓ÷<√´>∑ »ì‘·
|òüTs¡à »\ø£D Vü≤s¡düTeT ø±j·Te÷q
ã+<ÛäTsêsêeTeTT $»j·Tyê&É |ü⁄s¡eTT
qs¡ôd uÛÑ÷C≤ì j·÷+Á<Ûä <˚XÊ_Ûe÷ì. 533
sêj·T\ ôd’q´<Ûë{Ïì ù|s=ÿ+≥÷ .....
d”. ì•‘·ø£+≥ø£eTT\ H˚\ sê*Œ+#Ó&ÉT
‘·s¡T\Tqï <äTs¡Z e÷<Ûä«eTTqHÓ’q
ì≥ºì\T«>∑ ì+– eTT≥Tºq≥T¢>∑ ì\TÃ
|üs¡«‘êe[ j·T&ÉT¶ |ü&É">∑HÓ’q
Çs¡Te+ø£\Hé uÛÑj·T+ø£s¡s¡÷|ü XÊs¡÷›\
sêeeTT˝Ÿ X¯è‹ <äTs¡“¤s¡+ãT˝…’q
ã* düeTTÁ‘˚Œ]‘· bÕ‘êfi¯yêVæ≤qT˝Ÿ
Á‘√e ø£&É¶+ãT>±" <=s¡\HÓ’q.
^. $ø£≥ø±˝≤q˝À<äÁ>∑$|ü⁄\ <Ûä÷eT
πsK ˝…˝…¢&É" <äeTeTT" ã]«+|üHÓ’q
qdü<äèXÊVü≤e øöX¯˝≤e´Á>∑ ø£èwüí
sêj·T ã\<Ûë{Ï ‘·s¡\T düs¡«+ãT <ë{Ï. 553
nì e]í+#ês¡T.
ø£fi≤_Ûe÷ìjÓÆTq sêj·T\T ‘·Tø£ÿe÷+ã MD≤Hê<äe÷<ÛäT]ì
ÄkÕ«~+#·{≤ìï Ç˝≤ e]í+#ês¡T.
eT. n~>√! MqT\ k˛¬ø&ç= eT<ÛäTø£Ø Vü‰] dü«sê˝≤|üyÓ÷
eT<äH√»®è+uÛÑD ø±s¡DÁ|æj·T |æø° eT+E dü«sê˝≤|üyÓ÷
ñ<äj·T<é j·TÚeq yÓ÷Væ≤˙ #·‘·Ts¡ yê<√´<√´>∑e<ä«\¢ø°
eTè<äTì<Ûë«qyÓTT >∑T+&Ó ‘·\¢&ÉyÓTTq¬sÃHé e÷<ÛäTØ<ÛäTs¡ýÓTÆ. 633
#·+<äe÷eTqT, #·\>¢ ±*ì dü+»‘·iÏ ªiÏøÿ£ μqT #·øÿ£ >± |ü\Tø£]+∫q
rs¡T #·‘·Tsê∆XÊ«dü+˝À |ü]øÏ+#·e#·TÃ. (|ü<äéTT 637`640)
ª$\düÿ‘êÿe´ $˝ÒKHê #·‘T· s¡T˝ÀqT, $<ä«‘·ÿ$ÁX‚DT\‘√qT, \*‘·

kÕ«qeTH√»„ >±j·Tq ø£˝≤˝≤bÕqT|üE„\‘√μ sêj·T\ düuÛÑ XÀuÛÑ©HÓ&ç~.
(|ü<äéTT 701)
l ø£èwüí<˚esêj·T\ |ü+#· X¯‘êãT›´‘·‡yê\T »s¡T|ü⁄ø=qï á

dü+e‘·‡s¡+˝ÀH˚ á Á>∑+<Ûä+ |ü⁄qs¡TàÁ<äD≈£î H√#·Tø√e&É+ eTVü≤<ë“¤>∑´+.
á ì$T‘·Ô+ Ä]∆ø£ düVü‰j·T+ n+~+∫q bı{Ïº lsêeTT\T ‘Ó\T>∑T
$X¯«$<ë´\j·T+ n~Ûø±s¡ esêZìøÏ Hê Vü≤è<äj·T|üPs¡«ø£ ø£è‘·»„‘·\T.
m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT qqTï Áb˛‘·‡Væ≤+∫ e÷s¡Zìπs›X¯+ #˚dæq e÷ k˛<äs¡T\T

&Üˆˆ Vü≤]•e≈£îe÷sY, &Üˆˆ Vü≤] düq‘Y≈£îe÷sY\≈£î n+&É>± ì*∫q lyês¡T
l >∑T&çbÕ{Ï ø√fÒX¯«s¡ X¯s¡à>±]øÏ Hê Á|ü‘˚´ø£ ø£è‘·»„‘ê+»\T\T.

Á>∑+<∏äø£s¡Ô :
|ü+#·düVü≤ÁkÕe<Ûëì
ø°ˆˆX‚ˆˆ »+<Ûë´\ düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ
1892 ` 1980
ø£è‹ düeTs¡ŒDeTT
ñ. lj·T\sês¡ HêqT&ÉT\"
õqï‘·q+ãTq qT+&ç H˚]Ã j·÷+
Á<Ûëj·T‘· yêvàj·T+ãTq≈£î
Hê<äs¡$T#·TÃ#·T sêj·Tø°]Ôq
#êÃ¤j·T\<˚\T •wüß´q ø=dü+>∑T<äT"
ÁuÒeTT&ç q&ÉT‡eT*¢ Hê
sêj·TDsêj·T BÛeTDÏøÏ
sêj·T#·]Á‘·eTT q+øÏ‘·+ãT>∑Hé.
ø£è‹|ü‹ :
ø°ˆˆX‚ˆˆ n&ÉTdüTeT*¢ Hêsêj·TD sêe⁄
M.B.B.S.
ø£è‹ d”«ø±s¡eTT
XÊ. Áu≤V”≤à<ä‘·Ô es¡Á|ükÕ<äeTTq $ÁuÛ≤õ\T¢ »+<Ûë´\ düT
ÁãVü≤àD≤´KT´"&ÉT <˚•≈£î+&É>∑T≥j˚T uÛ≤>∑éTTà>±HÓ+#· q
Áu≤Vü≤àD´+ãT ‘·\+|ü ø° düs¡düø±e´+ ã+øÏ‘·+_#ÓÃ qHé
ÁãVü‰àq+<äeTTq+<äT" <˚˝…Ã uÛÑekÕs¡úø£éTTà Hê<˚>∑<ë!
ñ. nwüºX¯‘êe<Ûëqj·TT>∑ eT+<äiÏ kÕ<ÛäéTT— <ëq H˚{Ï, ≈£î

‘¡ÿèwüºeTT, ø£wüºkÕ<ÛäéTT düèõ+∫‹ |ü+#· düVü≤Ádü<Ûës¡DHé
>∑wüºeTT˝Òø£j˚T dü\T|ü">∑*Z‹ e~›, ‘·«Bj·TX¯øÏÔ düT
düŒwüºeTT, ùdôd ˙>∑]eT düs¡«ø£M+Á<äT\ <˚•ø√‘·Ôe÷!
ø£. ‹s¡T|ü‹ y˚+ø£≥ ø£e´+

‘·]ø£å •wü´Á|ü•wü´ qø£åÁ‘·‘·‹Hé
>∑Ts¡T&É Væ≤e÷+X¯ó&É"<ä ‘·ÿè
wüísêj·T ø±eéTTà XÀuÛÑ, dü+~Û‘·eT>∑T≥Hé.
ñ. ‹ø£ÿq ø£+øÏ‘·+_&ç eT‹+>∑HÓ" π>‘·q, yêì e÷s¡Zy˚T

Á‘=øÏÿ] ˙ düTVü≤èqàDT\T ‘=*¢≥ kÂ+<äs¡q+<ä ø±eéTTHé
eT≈£îÿe <˚•ø±+øÏ‘· yÓTTq]ÃqHê&ÉT. $∫Á‘·y˚T$T ˝Ò
<äø£ÿ&É— ˙y=— •wüß´q≈£î, q+øÏ‘·$T∫Ã‹ yÓ+‘·<ÛäqT´"&ÉHé.
ñ. sêj·T\T sêC…ø±"&ÉT, ø£$sêEqT ã+&ç‘·sêE, ‘·#·Ã]
Á‘êj·T‘· ø±eéTT˝Ÿ »\T|üHêjÓTqT <Ûä÷s¡®{Ï— ˙<äT ø±e´ e÷
e÷ïj·TeTTùdôd <ëì, q~ j·T+øÏ‘·$T#·TÃ#·T q&ÉT‡eT*¢ Hê
sêj·TDsêe⁄ HêeTeTT dæús¡yÓTTàq]+∫‹ ej·T´, <˚•ø±!
ñ. sêj·T\>±qT H˚qT >∑$sêEe⁄ ˙ø=ø£ j·TÁ>∑Vü‰s¡ y˚T

˙j·T">∑˝ÒqT \ø£å \dü˝Ò ø£qT|æ+e⁄, |ü+&ç‘êÁ>∑DÏHé
CÒj·T" >∑fi≤\j·TeTàsTTq" C…+>∑≥˝Ò <Ó≥Trs¡TÔ MT ãTTD
MTàsTT&ÉT dü‘·ÿè‹Hé <äìj·TTMT, ø=qTMT, ø£qø±_Ûùwø£‘·Hé.
^. dü|üÔ dü+‘êqeTT\j·T+<äT düeTdæb˛ì

<=ø£ÿ ø±e´+ã— j·T<ë›ì" »ø£ÿ~~›
e+X¯j·TT>∑àeTTà ø°]Ô XÊX¯«‘·yÓTTq]Ã
‘·~›πs— ˙<äT dü+ø£\Œ eT|òüTVü≤s¡eTTà.
Á|ükÕÔeq
d”. kÕú|æ+∫yêe⁄ dü<ä´X¯eTT >∑<ë«\dü+kÕúq $<ä«‘·‡uÛ≤+‘·s¡eTT\+<äT
m‹Ô+∫Hêe⁄ dü‘·ÿè‹uÛ≤»q+ãT >=˝≤¢|ü⁄sêkÕúq dü˝≤¢|üeT+<äT
|üs¡–+∫Hêe⁄ <Ó’eeTT~HÓï sêe÷sêjÓ÷Ø«X¯ |òüT{Ï‘·|ü⁄s√‘·‡e+ãT
‘·q]+∫Hêe⁄ j·÷<ä–Ø+Á<äãT<Ûä |üØøå±~Ûø±s¡ j·TX¯dü‡e÷s¡®q+ãT.
^. m≥T\ >∑÷]Œ+‘= j·T_Ûqe ø£èwüí<˚e

sêj·T _s¡T<ä Hêsêj·TD sêj·T $Væ≤‘·
ø£q<ä\+ø±s¡ ø£èwüísê {≤ÿe´s¡#·q
düø£\ düTø£$ »Hê\+ã ` XÊs¡<ë+ã!
eT. es¡ kÕVü≤Ádüø£è‘êe<Ûëq düs¡DÏHé Áu≤C≤´+Á<ÛäkÕÁe÷»´ ã+

<ÛäTs¡ #ê]Á‹ø£ ø±e´ì]à‹" >∑è‘ês¡TúHé CÒdæqfÒ¢ — j·T\+
ø£s¡D leTj·T ø£èwüísêj·T >∑TDe‘êÿyê´<äè‹Hé >∑÷s¡ŒìHé
düà]sTT+‘·THé eT<ä;Ûwüº MTj·TyÓ— >∑C≤kÕ´! düs¡«dæ~∆Á|ü<ë!
eT. Ç~ ÁbÕ>¥eè‘·ÔeTT |üP»éT+ #·_Ûqe+ ; ø±e´ eTÁ>±Vü≤éT+

#Ó<ä uÛ≤$+|üø£ eT+∫#Ó&É¶\ düTVü≤è<é eè‹ÔHé $#ê]+∫ dü<é
Vü≤è<äj·TT˝Ÿ y˚T\T uÛÑõ+‘·Ts¡+ #·ì] ÁbÕ^∆s¡T˝Ÿ, ‘·<äTøÏÔdüàè‹Hé
dü<ädü<ä«düTÔ$<äT˝Ÿ ‘=i+>∑e˝… <√dü+u…\¢ ˙ Hêø£è‹Hé.
düeTj·÷+‘·s¡ Á|üdü+>∑eTT
eT. n>∑T<äTHé ~s¡Œ‹ y˚+ø£fÒX¯ø£$ •wü´ Á>±eTDÏHé ÁuÒeTMT
i>∑ »+<Ûë´\ ≈£î˝≤_∆ o‘·ø£s¡ düTÁãVü≤àD´XÊÅd”Ô j·TqHé
»>∑eTT˝Ÿ _\TÔs¡T qqTï yêvŸeTj·TeTVü‰XÊg Á|ü$wüßº+&É $+
‘·>∑" p|æ+‘·T düVü≤Ádü|üÁ‘· ø£$‘ê+‘·XÊÃ‘·TØ dü+|ü<äHé.
d”. ∫ìï ‘êeTs¡˝Àq" C…H=ï+<äT <=s¡ #êq ≈£L]$T >±sêãT ≈£Lqe÷≈£î

˝Òìyês¡\ |ü+≥jÓÆTq <˚es¡ sTT+≥ yÓT{Ïºq \∫Ã ‘√ãT≥Tº e÷≈£î
X¯‘e· Á‘·eTT\$T+#·T, XÊdüqyÓTTàq]+#·T|üì j·TT>∑TbZ Õ\"uÀdæq~ e÷≈£î
e÷qés¡∆q#˚‘·, eTqT#·T Jeq<ë‘· uÛÑeq+ãT πø[ø±|ü<äeTT e÷≈£î.
^. sê»$ãT<ÛëqTuÛÀ>∑´ <ÛësêÁ|üdüøÏÔ
‘·qTe⁄qHé <ë∫ô|{Ïºq <ÛäqeTT e÷≈£î
neT\ ≈£îe\j·TuÛÀ– uÛÀ>±´\j·T+ãT
ì\j·TeT>∑T e÷≈£î, düTø£$ sêE\eTT y˚TeTT.
d”. n‹s¡j·T+ãTq >∑\TZ qVæ≤‘·+ãT˝≤|ü⁄ yê´ø£s¡D+|ü⁄>∑fiË¢+ãT ¬>’ qeT]Ã

ˇi|æ+#·Tø=\"~ ô|’≈£îãT≈£î q\+ø±s¡ düeT_ÛK´ ∫Á‘·|”sƒ¡eTTq ì$T&ç
düVü≤»dü+>∑‘· ^‘· kÕVæ≤‘·´s¡÷|üeTTà\>∑T ]ø±ãT\ q+Á|òüTT \\e]+∫
|ü+#·uÛ≤cÕuÛ≤e uÛ≤düTs¡ ø£$‘êK´ |ü+#·ø£fi≤´DÏ qX¯¯«+ãT HÓøÏÿ.
^. ÄX¯ó<Ûësê_Û<Ûëq eTVü‰j·TT<Ûä+ãT
H=+~ düTã“qï sö‘·T ñj·T÷´s¡T sêE
qqT#·T MT ø√≥ô|’" ã&Ó qs¡j·TTeTj·T´!
n]»j·÷y˚Tj·T— y˚+ø£{≤Á<ä´|üŒsêj·T.
|ü+&ç‘ê_ÛÁbÕj·TeTT
X‚cÕÁ~s¡eTDø£e⁄\T
X¯‘êe<ÛëqT\T
eT. ‘Ó\T>∑T+<˚X¯eTT düs¡«Ø‘·T\" ÁãX¯¯

dæÔHé >±+#Ó $<ä«<ä«‘·+
düT\ ¬ø+<˚ì ø=i+‘·˝Ò<äT düTø£$
k˛ÔeT+ ãq\Œ+ãT ˙
e˝… HÓ+<Ó’q düVü≤Ádü|üÁ‘· ø£$‘ê
yê´bÕs¡ bÕs¡+>∑‘·T˝Ÿ
ø£\πs sTT+<äì j·÷+Á<Ûäe÷‘· eT~˝À
>∑]«+#·T $<ä«qàD°Ï !
Á|ü<∏äe÷XÊ«düeTT
XÊ. lìsê«´» düTUÀ|üuÛÀ>∑eTT »>∑‘Y πøåe÷s¡úy˚TbÕs¡" ã
<ëàì]íÁ<ä eTH√qTsê>∑eTT Á|üC≤<Ûäsêàs¡ú yÓTTbÕŒs¡ ì
‘ê´q+<ä+ãTq yÓ\TZ ‹s¡à\ |ü<√<ä´‘Y lìyêdüT+&ç≥Hé
l Hêsêj·TDsêj·T BÛeTDÏøÏ" >∑÷]àHé >∑÷s¡TÃ ìcÕºs¡úeTT˝Ÿ. 1
eT. ìs¡‘·+ãTHé Væ≤eTeqàV”≤<Ûäs¡<ä]Hé ìcÕ˜|üs¡kÕ«+‘·jÓÆT

es¡>∑Hé u≤s¡«‹ Hê‘·à ùdeqeTT ‘ê‘·Œs¡´+ãTqHé _\«">±
qs¡j·THé sê$T ìC≤s¡∆<˚Vü≤eTTq ì‘êýêdæìHé CÒj·TT düT+
<äs¡T"&ûX¯ó+&ÉT X¯óuÛÑ+ãT\Hé eTqT#·T‘·Hé Hêsêj·TD≤sê´Á>∑DÏHé. 2
ñ. Hê´j·T|ü<∏ä+ãT>±"<ä\"∫ Hê‹e#·düŒ‹"CÒ]Ã ˙s¡C≤
‘êj·T‘· |”]ƒô|’HÓ>∑&ç, j·Tìï»>∑+ãT\T Hê\øÏ+∫ j·TÚ"
sê! j·Tq, Hê\TZ y˚<äeTT\ Hê\|üq+ u§q]+#·T <Ûë‘·, Hê
sêj·TDsêj·T BÛeTDÏøÏ Hêj·TTe⁄ yÓ’uÛÑe$T#·TÃ >±e⁄‘·Hé. 3
eT. »q≈£î+&ÉTHé –]C≤‘·, ‘·*¢ Á|üDj·TkÕ«+‘êq q+ø£düú\+
ãTq"CÒs¡ŒHé ì»>∑+&ÉuÛ≤>∑eTT\ô|’ eT÷ø=qï uÛÑè+>±e[Hé
|òüTqø£sêí+#·\ #ê\q+ãTq" <=\+>∑Hé<√\T <ä+‘êefi≤
qqT q]ú+‘·T q;Ûwüºdæ~∆" >∑è‹dü+<ÛëHÓ’ø£ dü+s¡+_ÛHÓ’. 4
d”. #·‘·Tsêdü´ ì>∑eTdüTdü«s¡©\"<äq#˚j·TT
MD≤dü«s¡+ãT\ $düÔ]+|ü
|”sƒ¡|ü+ø£»|üÁ‘· $düs¡eTTà#Ó\πs–
bı\‘ÓyÓTàs¡\≈£î <ëe⁄\T|òüT{Ï+|ü
eT<ÛäTs¡>±j·TqeT<Ûä´ eT+<äVü‰düeTà~.
‘·qy˚Tì <Ûäe[eTHé <ä≥º|üiT|ü
ì»bÕDÏ‘·\eTTq HÓ>∑&ÉTø±e´düTeTeTTà
kÕVæ≤rÁ|æj·TT\ ≈£î‘ê‡Vü≤yÓTTdü">∑.
^. ì\Te⁄#Ó+~s¡|ü⁄+u§≥Tº ìe«{Ï*¢
yÓ÷eTT<ä$TàøÏ ì<ä›+|ü⁄ >√eTT>∑÷]Ã
‘·q<äT Bs¡ÈdüTeT+>∑©‘·«+ãT <Ó\T|ü
HÓdü>∑T |ü\TÿHÓ\+‘· qH˚ï\T>±‘·. 5
ø£è‹|ü‹ e+XÊe‘·s¡DeTT
eT. es¡ ø£ècÕí‘·{Ï˙ ‘·{≤+#·\eTT\Hé uÛ≤dæ\T¢ dü+|üPs¡ídü
dü´ s¡e÷uÛÑ÷wæ‘· uÛÑ÷$TuÛ≤>∑eTTqT >∑ècÕíeT+&É˝≤_ÛK´#˚
düs¡düT˝Ÿ _\TÔs¡T ‘·‘·Œ<ë+‘·s¡eTTqHé »+Á<ë\ dü+C≤„eVü≤‘Y
|ü⁄s¡yÓTT|üHé >∑eT˙j·T Hêø£düTK yÓ’uÛÀ>±\yê˝≤ø£è‹Hé. 1
XÊ. Ä #·+Á<ë\ |ü⁄s¡+ãTq+<ä\s¡T ì‘ê´q\Œ uÛÑ÷ø£s¡¸D
ÁbÕ#·Ts√´<äZ‘· uÛÀ>∑uÛ≤>∑éTT düT<ä÷s¡ øå±à‘·˝≤j·÷‘· y˚T
<Ûë #ê‘·Ts¡´ ì<Ûëq |üP»qìã<ä∆kÕ«+‘·, eTÁXÊ+‘· |üP
‘ê#êsê]Ã‘· <Ó’e‘·+ ã&ÉTdüT$T˝≤¢Ú≤´q«j·T+ ãTqï‹Hé. 2
XÊ. düTŒ¤≥ XÀuÛ≤+∫‘·eTÚ ‘·<äq«j·TeTTqHé X¯ó<ë∆‘·Tà"&ÉTHé <√s¡›«jÓ÷
<ä“¤≥ ‘˚CÀì~Û düT+<äsêø£è‹j·TTHÓ’ uÛ≤dæ\T¢ e÷qT´+&ÉT yÓ+
ø£≥ sêe÷Vü≤«j·TT"&ÉT<ä“¤$+#Ó uÛÑeqø£åÁ‘· dü«uÛ≤e ÁøÏj·÷
|ü{ÏeTHé Áu≤E„\T ã*ÿ Ø‘·ìøÏ Åd”ÔyêkÕ+‘·sêyêdüeTTHé. 3
ñ. Äq>∑s¡+ãTbı+‘· >∑Ts¡C≤Vü≤«j·T |ü‘·ÔqeTT+&ÉT, q+<äT HÓ

πsïì dü<äq«j·T+ ã\s¡T lì~Û yÓ+ø£≥sêeTj·÷KT´"&É+
<Ó’qj·TXÊ*j·TjÓT´ q‘· &Ü‘·à‘·q÷»\j·T+<äT" u…<ä› dü«
kÕúq ìyêdüyÓTT|ü >∑TDkÕ+Á<äTì ø°j·T"<ä\+#Ó ì+‹>∑9. 4
ñ. yÓ+ø£≥sêeTj·÷s¡T´&ÉT $y˚#·qô|’" <äq ô|<ä›_&É¶j·TÚ
yÓ+ø£≥sêeTe÷Vü≤«j·TqT $ÁX¯ó‘· dü<äTZDT"&É&ÉTŒ$T*¢ l
yÓ+ø£≥sêeTj·÷KT´q≈£î" Á;‹ H=dü+– $yêVü≤yÓ’uÛÑe+
ãT+≈£îe" >∑÷]#Ó= >∑Ts¡»qT+&ç düTœ+∫] ‘·<ä«<Ûä÷es¡T˝Ÿ. 5
d”. @ ø£åe÷o* <äT]“¤øå±+‘·ø£+ã>∑T

ø£èwæ ùd"‘· <äq ì‘·éè‹Ô" CÒôd
@ dü‘·«XÊ* eTùV≤X¯yêVü≤qeTT\"
C…\Te+ãT MTi" uÀwæ+#·T#·T+&Ó
@ <äj·÷ìs¡‘·T+&ÉT ù|<ä \]ú+|ü">±
Áã‘·T≈£î e÷s¡ZeTTà\" ãqT\"pô|
@ >∑TD≤ì«‘·T"&ÉT y˚<ë>∑eTE„\≈£î"π>
˝Àà&çÃj·÷odüT‡\= u§+<äT#·T+&Ó.
^. @ j·TX¯dæ«øÏ H˚fÒ≥ H˚iTyêø£

|ü⁄qï$T ~q+ãT ìs¡T|üe÷ yÓ÷<ä yÓTTdü"¬>
n&ÉTdüT$T*¢ ≈£î˝À<ä∆s¡Ô ø£‘·ì ø=<ä$
sê‘·àE\T eTTe⁄« s¡s¡Ω>∑TD…Æø£ ì<ÛäT\T. 6
XÊ. Ä dü+‘êqeTTq+<äT qÁ>∑E"&ÉT X‚cÕs¡T´+&ÉT ô|+C…+Á&É dü+

yêdü+ãT+&çq u§|üŒHêq«j·T $uÛ≤dü«‘Y d”‘·eT= ¬>’ø=HÓÓ=
<ë kÂK´+|ü&ç j˚T&ÉT«s¡= düT‘·T\ uÛÑÁ<äkÕ«+‘·j·TÚ |ü⁄Á‹ qT
˝≤¢dü+u≤s¡" >∑HÓ= ÁãC≤qTeT‘·©\= ãT#ÓÃ" >±\+ã≥=. 7
ñ. n‘·ìyÓqÿ ãTf…º düeTj·TE„&ÉT yÓ+ø£≥sêj·THêeT $

uÛ≤´‘·T"&É‘·+&ÉT \ø£ÎeTdüe÷K´ >∑TD≤ì«‘·" u…+&ç¢j·÷&Ó <ÛÓ’
sê´‘·‘·eT÷]ÔjÓÆT >∑Ts¡»j·T+<äTq ˙‘·"&ÉT \ã∆\ø°Î‘√"
CÒ‘·eTT ‘·è|æÔC…+<ä ìedæ+#·T#·T qT+&ÓqT dü»®Hê|ü⁄Ô"&Ó’. 8
^. Äs¡´ yÓ+ø£≥sêj·T\ ø£qTE" &É>∑T#·T
Hê>∑j·T»ì+∫ $eT\kÂ+<äs¡´<ÛëeT
bıqïeT ø£s¡+ãT ¬>’ø=ì |ü⁄Á‘·T"ã&Éôd
Hê‘·"&É\sê¬s düTã“sêj·÷Vü≤«j·TeTTq. 9
#·. >∑Ts¡T»|ü⁄sêq q&ÉT‡$T*>√Á‘·$es¡úq yÓTT|üMTi l

<Ûäs¡|ü<ä ùdeHê_Ûs¡‘· ‘·»®qø£X¯«X¯ósê\j·÷q düT
dæús¡eTT>∑ ì\¢≥+u…qj·TT BÛs¡T"&ÉT>±edæsTT+|ü, eè~∆‘·
‘·Œs¡T&É>∑T düTã“sêyÓ\$T" <ës=ÿHÓ e\T¢]bÕ˝…eTHé ãT]Hé. 10
eT. >∑Ts¡»Hé yÓ+ø£≥sêj·T \T‘·ÔeTdüTVü≤è<√Zw”˜ |üs¡kÕ«+‘·T"&Ó’

düs¡düÁX‚DÏøÏ e÷qT´"&Ó’ |ü≥T ø£fi≤dü+|ü<äT∆s¡T˝Ÿ bı+<äT ã+
<ÛäTs¡ eTsê´<ä\"p∫ j·÷‘·à≈£î\eT+<äTHé uÛ≤dü«s¡‘Y dü‘·ÿfi≤
düTŒ¤]‘√<ä+‘·T\T>∑\TZ ≥T‘·ÔeTeT≥+#·THé õ‘·ÔeT+<Ó+#Ó&ÉTHé. 11
eT. ns¡ôdHé yÓ+ø£≥sêj·T ˝≤‘·àdü‹\ø£Îe÷àK´j·T+<äTHé X¯óuÛÑ

dæús¡ kÕeTTÁ~ø£ \ø£ÎDÁ|ü‘·‹‘√ d”«j·Tø£åe÷ ùdeHê
<äs¡T Hêsêj·TDsêe⁄— Hê ø=eTs¡T&ÉT<ä´<ë“\ πø∞eTH√
Vü≤s¡ dü+#ês¡eTT\+<äT" p|üi≈£î HêVü‰¢<ä+ãT" CÒ≈£L]#ÓHé. 12
#·. ô|]eT<ä*s¡Œ"<ä‘·T‡‘·T"&ÉT ô|<ä›sTT l <Ûäqø√{Ï dü÷s¡úÛ≤

düÿs¡j·TqTù|s¡" _\«"ã&ÉT kÕ~Û«ì"¬>’ ø=HÓ e÷q˙j·T<Ûä
s¡às¡‹"u…q+– jÓTTø£ÿì">∑Te÷s¡Tì" eTTe⁄«s¡">∑÷"‘·T\Hé eTH√
Vü≤s¡ #·]‘ê&ÛÉ´\Hé >∑ì, ìC≤q«j·T ø°]ÔøÏ"u…f…º eìïj·THé. 13
^. ‘·qj·TTq≈£î ùV≤eT#·+Á<ä Á|ü‘ê|üdæ+Vü≤

#·Áø£es¡Ô´_Û<Ûëq yÓTTdü+¬> q‘·"&ÉT—
j·T+.&ç, ;j·Tdtdæ, &û{Ïj·T eT+ø£eTT\qT
<äq] j·÷ #·Áø£e]Ô yÓ’<äéTTq HÓ>∑&Ó. 14
d”. ;j·Tdtdæ HêeTø£_s¡Tã+<äT >=qT<äqÿ
u≤\´+ãTqHé >∑˝≤uÛ≤´düeT+<Ó
j·TÚeH√ <äj·TyÓTÆqj·T|ü⁄&ÉT j·T+&û j·TqHé
_s¡T<ä+ãT¬>’ø=qT y˚&Éÿq\¬s
j·T+ j·Tdt dæ. ;j·T˝…’j·T\s¡T H√ãT\|ü‹
#Í<ä]øÏHé <Ûäs¡àkÕ~Û«j·TjÓT´
Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑT‘·« yÓ’<ë´\j·T ìj·T‘·jÓÆT
düü$»j·÷uÛ≤´dü j·TX¯+ãT>±+#Ó.
^. BÛs¡— #·˝≤¢ Á|üuÛ≤er<˚$ #Í<ÛäT

sêDÏ, _Ûwü>∑Á>∑>∑D´, Hêsêj·TDTq≈£î
Á|ü<∏äeT|ü⁄Á‹ø£, j·TTuÛÑj·÷q«yêj·TeTT\≈£î
$‘·‘·ø°]Ô Á|ü<ëÁ‹jÓÆT eè~∆">±+#Ó. 15
eT. es¡Hêsêj·TDsê &ç›«rj·TdüT‘· Be´<éC≤„q dü+|ü~«uÛ≤

dü«s¡— ˝≤eD´\‘êK´j·TjÓÆT— _.jÓT._sT÷. |ü{≤º+≈£î"&Ó’ sTT+»˙sY
düs¡DÏ= $X¯«ø£˝≤\j·÷qTeT‹" u≤XÊÃ‘√´]«˝À •ø£åD=
dæús¡‘·= ¬>’ø=qT#·Tqï BÛeTDÏ, •yêJsêj·TTπø\T= >=HÓ9Ó . 16
eT. es¡Tdü= sêj·TT ‘·èrj·T|ü⁄Á‹ø£ »>∑<Ó’«uÛÀ>∑ dü+es¡∆Hê

<äs¡jÓÆTdü«s¡í≈£îe÷] j·TTø£Ô#·\H√<ä´q÷ï‘·ï ∫Á‘√<äj·÷
ø£s¡BÛeT»®j·Tsêe⁄ πø\T>=ì kÂK´Áù|]‘êq+<äjÓÆT
|üs¡>∑T= C…qï|ü⁄s¡+ãTq= ã‹|ü<ëu≤®‘ê~Û ùdyês¡‹=. 17
eT. ø£è‹ dü+b˛wü≈£î ‘·*¢|ü⁄{Ïºì\T düTÁos¡eTéTÚ" <ä‘·‡eTT

<ä∆è‹ dü+kÕú|ü≈£î˝…’q ‘ê‘·\ düT#ê]Á‘·+ãT ÁXÊe´+ã>∑T=
‘·‘·ø£ècÕí‘·{Ï˙ »\Á|üdüs¡D√<ä´‘Y düdüĆ≤˝≤_Ûwü+
>∑‘· yÓ’uÛÀ>∑düeTT»®«\‘Y ‘·eT]X¯Á>±eTdüTú˝≤ lì<ÛäT˝Ÿ. 18.
#·. ‘·eT]X¯ ìeTà>∑&É¶ ≈£î\<ÛëeTeTT ‘·‘·TŒ]»qïj·÷_Û<ë
s¡éTDÏ edæ+#·T Hê düTeT‹ j·÷s¡®qùdôdqT XÊ* düdü´bÕ
Á‘·eTT˝§ø£ jÓÆT<äT}iT ˝…ø£sê\≈£î $T+∫q πøåÁ‘·sê»eTT˝Ÿ
düTeTVæ≤‘· Vü‰*ø√‘·ÔeTTì #=|üq q+<Ó eTùV≤+Á<äuÛÀ>∑eTT˝Ÿ. 19
XÊ. ls¡eTT´+&É>∑T »qïj·÷s¡éTDÏøÏHé CÒ‘√ uÛÑyêuÛÑ´+∫‘ê
ø±s¡T˝Ÿ sêeTj·T düTã“HêKT´&ÉT eTi=ø£ÿ+&ûX¯ dü<ä“¤øÏÔ q
Á≈£Ls¡T˝Ÿ yÓ+ø£≥s¡‘·ï j·÷Vü≤«j·TT&ÉTqTHé >√bÕ\ø£ècÕíKT´&ÉTHé
BÛs¡kÕ«+‘·T\T|ü⁄{Ïº s¡q«j·T düeTT‘˚ÔCÀ_dü+<Ûëj·T≈£î˝Ÿ. 20
ñ. yê]‘· <äT]«#ês¡T\T qeX¯´ |üs¡düŒs¡ eè~∆‘·‘·Œs¡T˝Ÿ
Ms¡\j·T+<äT qT‘·ÔeTT&ÉT yÓ+ø£≥s¡‘·ïj·T ô|+&ç¢j·÷&Ó" >ö
e÷s¡eTTq+<Ó j·T\¢, |üdüTeT¬sÔ´\eT+∫*e+X¯C≤‘· >∑+
;Ûs¡ eTè<äTdü«uÛ≤eKì— |æ#·ÃeTHêeTø£ ø£q´ø±eTDÏHé. 21
ñ. Ä s¡eTD°j·T<ä+|ü‘·T\j·T+<äT »ì+∫] eTTe⁄«sê‘·à»˝Ÿ
Ms¡\j·T+<äT \ø£ÎeTjÓT ô|<ä›‘·q÷uÛÑe, sêj·Tq+ã— j·÷
Ms¡»qÁ|üø±+&ÉTq≈£î yÓ+ø£≥s¡‘·ïj·Tøö] dü<ä´X¯
oÙès¡eTD°j·TT˝≤‘·àE \]+<äeT dü‘·T«\T q\T«s¡T‘·ÔeTT˝Ÿ. 22
ñ. á j·T\|òüTT dü«uÛ≤e⁄\qT CÒ´wüß˜"&ÉT yÓ+ø£≥düTã“j·TjÓT´ Hê
sêj·TDsêj·T BÛeTDÏøÏ Hê‘·à»ì∫Ãq y˚Tqe÷eT— kÂ
e÷´j·T‘· Hê>∑s¡‘·ïeTj·TT Hê‘·ì ¬s+&Ée|ü⁄Á‹j·TjÓT´ Hê
sêj·TDTkÕ~Û« #Ó˝…¢\sTT j·÷‘·ìøÏHé Vü≤=i">∑THé eTi+<ä˝…’. 23
^. n≥¢>∑T≥"CÒdæ Hêsêj·TD≤s¡éTDÏøÏ
n&ÉTdüT$T* ‘·q |æ‘·èe+X¯yÓTÆq j·T≥T¢
$eTà>∑&Ü¶Ké+X¯y˚T HÓ\"‘·˙j·TT
HÓ’q düT|ü$Á‘· e÷‘êeTVü‰q«j·T+ãT. 24
d”. ÁbÕN~X¯Hé >∑T&É¢e˝…¢s¡›qTø£ »q+
uÒ sêj·TTHÍwü<ÛäkÕs¡e÷HÓ
bÕeT]ÔÁbÕ+‘· yÓTyê«ì j·T+Á‘·s¡<∏ä+ãT
$Vü≤]+#Ó s√>∑ìeè‹Ô"CÒj·T
‘·eT]X¯ÁbÕ+‘· uÛÑ÷‘·\eTT<äqÿ HÓyêì
yÓ’<ä´X¯geTT ãsêãs¡T\ ùdôd
|ü&ÉeTs¡ >∑T&çyê&ÉÁbÕ+‘· y˚Tsêj·Tì
j·T\|òüTT y˚T<ÛëX¯øÏÔ #Ó*$Tùdôd.
^. n&ÉTdüT$T \¢´q«jÓ÷<ä∆s¡Ô— yê´~ÛVü≤s¡Ô
$eT\ <Ûäq«+‘·] ÁøÏj·÷eè‹Ô"uÀ*
j·÷~Hêsêj·TD dü«s¡÷bÕ+X¯XÊ*
Á|üDT‘·o*— Hêsêj·TDsêj·TeTÚ[. 25.
d”. ns¡Ωø£ècÕíeT+&É˝≤+‘·s¡ >∑Ts¡C≤K´
|ü⁄s¡\øÏÎ ¬øyê«&ÉT eTT<äT›_&É¶
ncÕº<äXÊã› |üs¡´+‘·eTÚ ÁbÕj·T yÓT
e«ì¬ø’‘· kÕeTT#˚dæq ~q+ãT
ncÕºe<Ûëq $<ë´‘·ì« jÓTyê«ì
ø£s¡#ê\qeTT >=qï düs¡düTsê\T
X¯‘·e<Ûëq l $XÊ\øÏÎ jÓTyê«ì
øö–*+‘·\<˚\T >∑DT´sê\T.
^. |üs¡Te yÓT∫Ãq ø=\~j˚T düs¡düT|ü\T≈£î
yÓ\~ |òüT{Ïø±X¯‘·Á>∑+<∏ä ø£\qeT÷HÓ,
n‘·&ÉT >∑D˙j·TeT÷]Ô düsê«+Á<Ûä düTø£$
π>j·T ø°]Ô—Hêsêj·TDsêj·T düTeT‹. 26
eT. ‘Ó\T>∑T+ã\Tÿ yÓ\+~ jÓT+≥]>∑ dü+B|æ+|ü ˝Ò<ä+#·T, Hê+
>∑\yêø±ÿ$Tì¬ø’ ø£s¡+_&ç |üØø£å˝Ÿ ¬>\TÃq+<ëø£ ì
X¯Ã\Ø‹= >∑T&çyê&Éãè+<ä|ü⁄]˝À dü+s¡+uÛÑeTT˝Ÿ ùdj·THÓ’
yÓ\ôd= dü~«»j·÷+ø£ dü+Á>∑~Û‘·T&Ó’ eèB∏«Á|üX¯+kÕs¡TΩ&Ó’. 27
^. Ä+>∑˝Òj·T ø£˝≤ |üØøå±_Û»j·TeTT
yÓT\>∑ Hê+>±¢q ì+≥s¡TMT&çj˚T≥T
Hê" ãØø£åqT »j·TeT+<äT Hê{Ï ø£‘·&ÉT
ã+#· $+X¯‹ esê¸\ ÁbÕj·TeT+<Ó. 28
eT. n≥ Hê+π>¢j·T$<ÛëqyÓ’<ä´ ì>∑e÷uÛ≤´dü+ãT >±$+|ü">±
ã≥Tyê+#Û·Hé >∑qT#·THé $XÊKq>∑sêyêdü+ãT >±$+∫ j·TT
<ä“¤≥ X¯ôdÔÌèø£ ∫øÏ‘·‡#˚‘·HÓ s¡TC≤uÛÑ+>∑´+‘·eTT H˚ï]Ã j·T
#·Ã≥H˚ uÛÑ÷]$XÊs¡<ä‘·«eTT >=HÓHé X¯Åk˛Ô|üjÓ÷>∑ÁøÏj·THé. 29
^. n+‘·≥ $XÊK |ü≥ºD≤uÛÑ´+‘·s¡eTTq
uÛ≤dæ˝…&ÉT C≤]® sêCÒ+Á<ä yÓ’<ä´XÊ\
y˚X¯à X¯g∫øÏ‘ê‡ Á|üMD |òüDÏ‹
ã+<ÛäTs√<√´–jÓÆT ù|s¡T e&Éj·THêjÓT. 30
^. uÛÑe´$+X¯‹‘·eT X¯‘êã›+ãTq+<äT
eT÷&ÉT |ü<äT\TqT eT÷&Éã›eTT\T #·q+>∑
q|ü⁄&ÉT >∑T&çyê&É|ü⁄]øÏ <ë qs¡T>∑T<Ó+#Ó
‘·fi¯ó≈£î<˚*q yÓ’<ä´ X¯g+ãT‘√&É. 31
d”. n+uÛÀ~Û" õ*øÏ+∫ j·TeTè‘·+ãT |ü+∫q
yÓ÷Væ≤ì jÓT+<äT+&É" uÀjÓTH=ø=ÿ
düeTT∫‘êj·TTπs«<ä dü+<Ûë‘· <˚e <Ûä
q«+‘·] j˚Tø√q" ã{ÏºHê&=
düTs¡Hêj·T≈£îì ¬>*Ã düT<Ûä>=qï $Vü≤π>+Á<äT
&˚ d”eT˝À qTìÿ CÒdæHê"&=
neTè‘êø£s¡T+&ÉsTT neTs¡T\ Áã~øÏ+#·T
C≤_*¢ jÓT+<äT+&ç ø£åj·TeTT >=HÓH=.
^. s¡eT´ _Ûwü>∑+X¯uÛÑe⁄"&ÉT Hêsêj·TDT+&ÉT
Á|ü‘·‘· yÓ’<ë´_∆" Á<ä∫Ã kÕs¡+ãTe&Édæ
j·TeTè‘·eTj·T Vü≤ düÔ B|ü⁄Ô&Ó’ j·TX¯eTT>±+#Ó
n$s¡fi≤+ Á<Û√|üø±¬s’ø£uÛÑeeTT q&Éô|. 32
ø£. |ü\THêfi¯fl qT+&ç yê´<ÛäT\"
>∑fi¯efi¯ |ü&ÉT#·Tqï s√– >∑DeTT\ ‘·qTe⁄˝Ÿ
ì\T|ü" ÁãuÛÑT‘·«eTT ì*ô|Hé
<ä\ø=ì >ös¡e _Ûwüø£Œ<ä+ãTq sêe⁄Hé. 33
^. eTT|üŒ~j·TT" <=$Tà<äe j˚T&ÉT yÓTT<ä\T>±>∑
Ç‘·"&ÉT q\Tã~ ¬s+&Ée j˚T{Ï<äqÿ
eT÷&ÉT es¡¸+ãT \|üŒ<ä+ãTq s¡Væ≤+#Ó
ìœ\ düT»qT\≈£îHé e+<ä˙j·TT"&ÉjÓT´. 34
d”. n~Ûø±]es¡ZeTTà \&ÉT‡$T\¢´q«j·TT
ù|s¡T$qï+‘· CÀVü‰s¡T\ì]
ndü«düú‘ê |”&ç‘ê‘·Tà\T Hêsêj·T
D≤s¡T´ìCÒs¡ HêVü‰¢<ä|ü&ç]
Áã‘·T≈£îe÷s¡ZeTTà >√s¡">∑HÓ’q ù|<ä©
sêe⁄ kÕj·TeTTq ø±sê≥|ü&ç]
‘·‘·TŒs¡ kÕú|æ‘·‘·»„dü+|òüT+ãT©
Hêsêj·TDTq≈£î kÕúq+ãT*&ç].
^ n\¢q\¢q q‘·ì kÂe÷´‹X¯j·TeTT
e\q eT+&É\|ü]wü‘·TÔ yês¡\+<äT
düuÛÑT´ì>∑"CÒdæ j·TT|üø±s¡düs¡DÏ">=ì]
sêj·T"&ç≥T düs¡«dü»®Hêsê<ÛäT´"&ÉjÓT´. 35
eT. ø£$es¡T´+&ÉT _Ûwü>∑«πsDT´"&ÉsTT ˝Àø£C≤„q dü+|üqTï"&Ó’
uÛÑe˙j·÷+Á<Ûä ø£fi≤_Ûes¡∆q $<Ûëyê´˝À\T&Ó’ yÓ\TZ e÷
qés¡T+ &Ü‘·àdüuÛ≤düeTs¡TΩ&É j·T>∑THé HêHé $X¯«$<ë´\j·÷
s¡és¡T˝Ÿ |æ*ÃjÓTTdü+–Ø‘·ìøÏ düuÛÑ´‘·«+ãT ‘·qà+&É*Hé. 36
^. á X¯‘êu≤›q H˚ã~j˚T&Ée<ä>∑T
qã›eTTq" <ä‘·ÿ˝≤dü+|òüTeT+<äT" C§∫Ã
\*‘·$<ë´ Á|ü<ëqØ‘·T\ e∫+|ü
H˚{Ï<äqÿqT düuÛÑT´"&Ó’ ìe«{Ï\T¢. 37
#·. ns¡TdüeTTMTi H˚ã~j·TTHÓ’<äTdüeT˝Ÿ Á|üeVü≤‘Y X¯‘ê_›˝À
»s¡T>∑>∑ $X¯«Hê<∏ä ø£$dü‘·ÔeTTìHé _*|æ+∫ j·TT‘·Ôe÷
<äs¡eTTq y˚sTTj·÷s¡¢ yÓTsTT <äE„\eT+&É* ø±~Û|ü‘·éTTHé
<=s¡ø=ì dü‘·ÿè‹Hé »\T|ü<ä÷– >∑&ç+#Ó »HêqTyÓ÷<äeTTHé. 38
eT. n≥Tô|’ H˚ã~ô|’q Hês¡edüeTHé Áu≤sêΩ+Á<ÛäkÕVæ≤‘·´ dü
‘·Œ≥*Hé kÕú|üq#˚dæ <ëìì ªªq\+<ë|”sƒ¡μμ dü+πø‘· $
düTŒ¤≥eTTHéCÒj·TT#·T, Hê+Á<Ûäyêvàj·T »>∑Á‘√Œ‘ê‡Vü≤eTTHé CÒôdì
|üŒ{Ïø± j·÷+Á<Ûäq\+<ä e]∆\T wü&Éã›ÁbÕj·T dü+uÛ≤e´jÓÆT. 39
eT. |üs¡<˚oj·TT\ bÕ\qÁøÏj·T ì»ÁbÕX¯ düÔéTTHé u≤dæ uÛ≤
dü«s¡s¡÷|ü+ãTq H√≥T>=qï ‘Ó\T>∑THé u≤düHé j·T<Ûë|üPs¡« düT+
<äs¡eTTHé CÒj·TT≥j˚TÁ|ü‹wæ˜‘· q\+<ë|”sƒ¡ uÛ≤e+ãTHêHé
»s¡|æ+#ÓHé >∑è‹eTTÁ<äD+ãT\T düTBÛdü+<√Vü≤ dü‘êÿs¡eTT˝Ÿ. 40
^. Ä‘·"&˚ã~j˚T&Ée j·Tã›eT+<äT
dü‘·ÿMX¯«s¡ $‘·‹ qT‘ê‡Vü≤|üi#·"
Á‹|ü⁄s¡H˚ì sêeTkÕ«$T düàè‹øÏ >=\TŒ
düs¡DÏ es¡∆+‹ CÒsTT+#Ó »qT\T yÓT#·Ã. 41
d”. n_Ûqe‹ø£ÿHê+ø±&ÛÉä´ d”‘êsêeT
ø£$øÏ y˚j·÷s¡T¢ dü‘êÿs¡ yÓTTdü"¬>
es¡ e&É¢eT÷&ç >√bÕ\ø£èwüíø£$ì
>∑+&Éô|+&Ós¡eTT‘√ >ös¡$+#Ó
@ã<Óìà~j·Tej˚T≥ <˚e⁄\|ü*¢
ø£èwüí dü‘·ÿ$ì dü‘·ÿè‹ìCÒôd
düs¡dü ø±≥÷]e+X¯» yÓ+ø£fÒX¯«s¡
ø£$øÏ düuÛÑ´s¡Ω dü‘êÿs¡yÓTTdü"¬>.
^. neT\‘·s¡ø°]Ô l |æ+>∑fi≤q«yêj·TT
dü‘·ÿMX¯ó \ø°Îø±+‘·T dü‘·ÿ]+#Ó
düÔe´ y˚\÷] •esêeTXÊÅdæÔ eTDÏøÏ
dü‘·ÿè‹+ >∑÷¬sÃ uÛÑ÷]j·TX¯+ãT>±+#Ó. 42
^. @ã~j·TT"<=$Tà<äe j·Tã› y˚T>∑T<˚s¡
H˚<äTq÷] >∑+>±<Ûäs¡THê<ä]+#Ó
ÁbÕ»„eT˝≤¢~ dü÷s¡´Hêsêj·TD≤K´
XÊÅdæÔ dü‘·ÔeTT qs¡Ω‘·Hé dü‘·ÿ]+#Ó. 43
^. Vü≤è<ä´ düTdü«s¡>√bÕ\ø£èwüíj·÷Vü≤«
j·÷s¡T´q≈£î" u…qTeT‘ê‡q«j·÷_ÛC≤‘·
dü‘·´Hêsêj·TD≤_ÛK´ düs¡düø£$øÏ
wüwæº|üPs¡TÔ´‘·‡e+ãT\ »s¡T|üHêjÓT. 44
d”. >∑<ë«\ dü+kÕúq $<ä«‘·‡uÛ≤+‘·s¡
|òüT{Ï‘· düHêàqyÓ’K]ì $T+∫
ø=˝≤¢|ü⁄Ø düuÛ≤>√wü˜´+‘· $Væ≤‘· dü
Hêàq dü+‘·TwæºøÏ eTi|ü⁄>∑÷]Ã
<Ó’eeTT~HÓï$<ä«‘·‡uÛ≤q+‘·s¡
ø£è‘·|ü⁄s√‘·‡eeTT $düàè‹øÏ" >=*Œ
>√bÕ\ù|≥ düuÛ≤|üPs¡í dü‘êÿs¡
dü+Á|”‹ eTi|æ+#·Tdüs¡DÏ >∑÷]Ã.
^. $<ä«<ë+Á<Ûäq\+<ë~Û|”sƒ¡ X¯‘·e
<Ûëq dü‘·ÿè‹ Vü≤s¡¸<ä+u…’q <äq">∑
»+~Ûj·÷\ düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ <äì|æ
y˚sTTq÷sês¡T*&ç >ös¡$+|üHêjÓT. 45
eT. ‘·«s¡˝À qs¡«<äeã› eT+<äTø=q HêVü‰«ì+∫ lsêeT BÛ
es¡TìHé ã÷‘·\|ü≥Tºe+X¯Eì dü+uÛ≤$+#Ó" ã˝≤ï{Ï qT
dæús¡y˚T<∏ë$ X¯‘êe<ÛëqeTTq≈£îHé CÒôdHé ãVüAø±s¡ eT
‘·Ôs¡TD+ã+<äTq uÀsTT ;ÛeTq≈£î q+<äHé CÒôd dü‘êÿs¡eTTHé. 46
^. ns¡Te<=ø£≥ee‘·‡s¡+ ãe‘·]+|ü
ø±•|ü‹ø£$ qe<Ûëì >ös¡$+#Ó
>∑+<äq÷˝Ÿ ùw≈£î <ëeP<äTø£$es¡Tq≈£î
qs¡Ωdü‘êÿs¡ yÓTTq]+#Ó, Hê<äs¡eTTq. 47
^. ÁbÕ+∫‘ê+Á<∏ä q\+<ë~Û|ü‘·éT+<Ó
Á>∑+<∏äs¡‘êïø£sêVü≤«j·T Á>∑+<∏äì\j·T
yÓTT+&ÉT kÕú|æ+∫ j·T<ë∆q H=|ü>∑÷¬sÃ
¬s+&ÉTy˚˝…’<äTe+<ä\ ø£è‘·T\"CÒôd. 48
^. kÕ+düÿè‹ø£bÕsƒ¡XÊ\qT #·+Á&É eT<äq

eTÚVü≤qTìù|s¡ Hê‘·"&ÉT bı+<äT|üi#Ó
e÷q´$<ë´~ÛXÊœø±eT+Á‹jÓÆTq
ãT\TdüT |ü{≤º_ÛsêeTsêDY eT÷]Ô ‘Ói#Ó. 49
d”. Á|ü~Û‘ê&ÉT‡$T*¢ >√bÕ\ø£èwüíj·Tù|s¡T
dü+k˛ú|üHêeTyÓTÆ kÂs¡T>∑÷s¡Œ
uÛÑe´dü+kÕú~Û ìsê«Vü≤ø±<Ûä´ø£å‘·Hé
eTTø±Ô´\uÛÑ÷C≤ì |üPqTø=q">∑
Ä]úø£eT+Á‹>± q\sês¡T u…»yê&É
>√bÕ\¬s&ç¶ ‘ê">√]ÿ" <ÓiTe
dü+düÿè‘·yêø£ÿfi≤XÊ\ e÷ >∑T&çyê&É
q\sê¬sqì Á|ü»˝Ÿ Vü≤s¡¸eT+<ä.
^. ÁbÕ+∫‘ê+Á<Ûä q\+<ë~Û|ü‘·´|ü<ä$
Á>±\Tyê"&ÉT Hêsêj·TD sê&ÉT“<ÛäT+&ÉT
düs¡dü dü+düÿè‘·yêø£ÿfi≤XÊ\ H=ø£{Ï
bÕ<äTø=*Œ+#Ó >∑T&çyê&É|ü‘·ÔqeTTq. 50
q\+<ë eTTÁ<äDeTT\T :
d” eTTÁ~+|üCÒôd <äTs¡Tà_Ûes¡¸ eTø£s¡dü+
Áø±+‹ düHêàqÁ|üø±s¡yÓT\¢
Á|üø£{Ï+#Ó" u…qTeT‘·‡e+X¯» dü‘·´Hê
sêj·TD°j·T yê´ø£s¡D$<Ûä+ãT
Á|ü#·T]+#Ó yÓ+ø£≥sêj·Tø£M+Á<äTì
j·÷+Á<Ûä q\+<ëVü≤«j·T X¯‘·ø£eTTà
>∑D˙j·T sê|òüTeø£s¡í Á|üuÛ≤_ÛK´
Vü≤è<ä´ø±eéTTà eTTÁ~+|ü"CÒôd.
^. »+~Ûj·÷\ düTÁãVü≤àD´XÊÅdæÔ s¡∫‘·
X¯‘·e<ÛëqeTTà eTTÁ<äDdüs¡DÏ" <˚˝…Ã
leT<ë+Á<Ûä q\+<ë#·]Á‘·yÓT\¢
sêe⁄ q<Ûä´ø£å‘·Hé |üè<ÛäTÁ|ü~ÛeT >±+#Ó. 51
Hêsêj·TDsêj·T ø£$‘ês¡#·q :
d”. Áyêj·TqjÓT´qT sê»yêVü≤q $»j·TeTTà
uÛÑe˙j·Ts¡dü |ü]yê´|üè‘·eTT>∑
düeT≈£Ls¡ÃHêjÓT s¡TÁ<äeT<˚$#·]‘·+ãT
Hê+Á<ÛäkÕ<ÛäT«\≈£î \ø£å´+ãT>±>∑
$*œ+|ü">±HêjÓT $»j·T$»j·T <äèX¯´
ø±eéTTà q≥q s¡+>∑eTTà \\s¡
Á|ü#·T]+|ü">±HêjÓT" ã<ä´ ø±eéTTà>∑
u…qTeT‘·‡jÓ÷–ì $eT\ eTVæ≤eT.
^. \dü<ä\+ø±s¡ |ü⁄bÕŒ+»* düeT_ÛK´
|ü<ä´ ø£è‹CÒôd, ^‘ês¡ú |òüDÏ‹ Áyêj·T
<äq] Hêsêj·TD°j·÷K´ <ëìø=dü"¬>
s¡eTó* Hêsêj·TDsêj·T eTÚ[. 52
eT. ‘·>∑eTT H˚«sTTj·TT HÓ’<äT q÷s¡T\>∑T |ü<ä´ ÁX‚DÏ˝À C…\T«MT
s¡">∑ Hêsêj·TDsêe⁄ d”«j·T#·]‘· Á>∑+<∏ä+ãT ÁyêôdHé düTVü≤è
»®>∑ eT<ë›ì" ã]ƒ+∫ eTTÁ<äD≈£î" ÁuÀ‘ê‡Vü≤+ãT >±$+#·T Hê
kı>∑düT+ >∑ã“eTT q\Œø±\eTTqH˚ p#·THé düuÛ≤s¡+>∑eTTHé. 53
wüwü˜´+‘·eTT\T
ø£. qe´‘·eT eTè<äT\uÛ≤e
düÔe˙j·÷eè‹øÏ" Áã∫‘· dü‘·‡+>∑‹øÏHé
uÛÑe˙j·T X¯gyÓ’<ä´
eéVü≤è‹øÏHé Á•‘·s¡TC≤ ìyês¡Dø£è‹Hé. 54
ø£. ø±ø£$dæ+<ÛäTs¡ düèDÏøÏHé
eT÷ø°ø£è‘· <äT]«yê<ä eTTKsêÁ>∑DÏøÏHé
d”«ø£è‘·>∑Ts¡T<Û√s¡DÏøÏHé
l ø£$‘ê#·‘·Ts¡ø√{Ï ∫+‘êeTDÏøÏHé. 55
ø£. $s¡∫‘· düs¡k˛qï‹øÏHé
dæús¡dü+~Û‘· ø°]Ô$õ‘· o‘·<äT´‹øÏHé
düTs¡T∫s¡ ø£$ø£è‘·qT‹øÏHé
|üs¡y˚T<Ûë~Ûø£ÿè‘ês¡´ yê#·düŒ‹øÏHé. 56
ø£. Á•‘·»q s¡øå±‘·‘·Œs¡
eT‹øÏ q\+<ëX¯óuÛ≤_ÛeT+ ‘·q<ä‘êÔ
<äè‹ ø£_ÛqT‘· ø£è‹|ü‹øÏ
_‘·èe÷‘·è|ü<ës¡ÃHê |üÔì~Û $düÔè‹øÏHé. 57
ø£. Hêsêj·TDsêj·÷Vü≤«j·T
BÛs¡Tq≈£îHé >∑èwüísêj·T BÛs√<ä+‘√
<ë∆s¡Tq≈£îHé »j·Te÷+Á<Û√
sê«´s¡+uÛ≤uÛÑT´<äj·T ‘·‘·Œsê#ês¡Tq≈£îHé. 58
lll
ø£èwüí<˚esêj·T e+XÊe‘·s¡DeTT
d”. le÷ì˙ »qà<ÛëeTyÓTÆ <Ó’yêiT
‘·$Tàø=eTà≈£îdæ>∑TZ <ës¡TÃ u≤e
eTè<äTdüTe÷geTT\‘√ HÓ&Éu≤|ü⁄ $&ç|æ+#·T
MTqπø‘·qTq≈£î y˚Tqe÷eT
>∑>∑H˚+~sê+ã≈£î ¬>’ùd‘·\+~+#·T
#·Tø£ÿø£HÓï\H˚\T kıã>∑Tπs&ÉT
ã\eìïXÊ≥<äs¡ŒeTT u≤|ü⁄ yÓqTïì
j·T+>∑HêeTDÏøÏ qqT+>∑Tqqï.
^. es¡TeyÓ÷&Éì CÒCÒ\ bÕ*ãTe«
ø£+<äTyês¡ì »\sê• ø£&ÉT|ü⁄|ü+≥
<Ûäs¡àsêDTàK´ uÛÑ÷es√‘·ÔeTT\‘ê‘·
#·qT »Hêq+<äs¡düd”eT— #·+<äe÷eT. 1
ñ. Ä eTVü≤˙j·Tc˛&ÉX¯ ø£˝≤+∫‘·eT÷]ÔøÏ, X¯ó<ä∆<Ûäs¡ày˚T
<ÛëeTVæ≤‘·dü«s¡÷|ü⁄"&ÉT düT‘·Á|ües¡T+&ÉT ãT<ÛäT+&ÉT|ü⁄f…º: Hê
sêeT >∑èVü‰+ãTC≤ø£s¡ $sêeT |ü<ëuÛÑT´<äjÓÆTø£ ùV≤‘·TeT
<ë∆eTT&ÉT, ìs¡à˝≤‘·à|ü<ä ‘êeTs¡kÕÁ•‘· ˝Àø£ã+<ÛäTyÓ’. 2
ñ. Ä qj·TXÊ* ø£uÛÑT´~‘·T&ÉjÓT´" ãTs¡÷s¡e uÛÑ÷$uÛÑT+&ÉT, dü
sê«q‘· X¯Á‘·TXÊdüq düeTs¡∆ì‘ê+‘· uÛÑT»Á|ü‘ê|ü XÀ
uÛ≤ì~Û, ~ø£Ô{≤+‘·s¡ qèbÕ\ $ìs¡íj·T $düÔè‘ê#·˝≤
Á|”Dq<äø£å uÛÑ÷]ã\$Áø£eTeT÷]Ôj·TT" »Áø£e]ÔjÓÆT. 3
^. n‘·ì dü<äTZD>∑D eTdü+U≤´ø£eT>∑T≥
ôV’≤Vü≤j·÷~Û|ü⁄&˚ Áyêj·T qs¡TΩ&ÉjÓT´
<äX¯X¯‘ê≈£åî+&Ó MøÏå+|ü <ä≈£åî&ÉjÓT´
nVæ≤≈£î˝Ò+Á<äT&Ó qT&ÉTe düeTs¡Tú&ÉjÓT´. 4
d”. ñ<ä<ÛäT\THé >∑T\–s¡T ˝…<äT¬s’q" ÁuÀø£Ôyêø˘
düs¡DÏ"<ä|üŒì ì‘·´dü‘·ýê~
ø£s¡Te⁄ô|’" >∑s¡TyÓ’q" >∑\"‘·"C…+<äø£ |üP‘·
j·T»q+ãT >±$+#·T j·T»„o*
‘·qeTVü‰<ÛäqyÓTÆq" <äqTyÓ’q q]úøÏ
<ä&Éj·Tø£]Œ+#Ó&ç <ëqo*
kÂ+<äs¡éTTq"CÒdæ dü«]«˝≤dæìHÓ’q
‘·qŒ">±C≤\T düT+<äs¡$uÛÑT+&ÉT.
^. u≤VüQdü‘·«Á|üuÛ≤e dü+|ü‹Ô"CÒdæ
‘·÷– >∑+<Ûäs¡«|ü‹" u≤i<√\TH˚‘·
n‘·&ÉT o‘·eTj·T÷K eTVü‰q«yêj·T
C≤‘· eT÷]Ô— |ü⁄s¡÷s¡e #·Áø£e]Ô. 5
eT. eT<äHêsê<Ûäq ùddæ |ü⁄f…ºH= eTπse÷q´ÁøÏj·÷ dü‘·Œ¤˝≤

uÛÑT´<äj·T+uÀ ‘Ó*j·T+>∑sê<ä‘·"&ÉT— ‘·<√«é÷+>∑D kÕú+>∑Hê
düŒ<ä©˝≤»\sê• j·T÷s¡«•, eTqdü‡+C≤‘·πø∞düTK
Á|ü<äjÓÆT j·÷$uÛÑT"<äìŒ ‘ê"<äìdæ >∑s¡“¤+ã÷HÓ qÁã+ãT>∑Hé. 6
#·. n$T‘·s¡dü»„ j·T÷s¡«•øÏ Hês¡´|ü⁄s¡÷s¡e #·Áø£e]ÔøÏHé

qeT<ä]s¡ø£åDÁ|æj·T eTqdæ«>∑ Hêj·TTe⁄|ü⁄{Ïº <√'Á|üuÛ≤
eeTT yÓTsTT"»Áø£yêfi¯q>∑ u≤Vü≤´]|ü⁄øÏå‹bÕ+>∑Hê\ø±
ÁuÛÑeT<ädæ‘ê+<Ûäø±s¡Vü≤s¡bÕ≥e uÛ≤düÿs¡T&Ó’ $sêõ˝…Hé. 7
XÊ. Ä Ms¡ øÏå‹bÕ\eTÚ[øÏ düMTsêq\Œ dü‘ê«&ÛÉT´&ÉT=

<˚yêBÛX¯ |ü<ë|üVü‰s¡ø£ ‘·|üùdÔCÀ ì<ÛëqT+&ÉT y˚T
<ÛëyÓ’X¯<ä´$ì]®‘êeTs¡>∑Ts¡÷‘·Ô+düT+&ÉT >±+;Ûs¡é<é
uÛ≤eyê´|æÔ j·Tj·÷‹ |ü⁄{Ïº— |ü⁄&É$T= u≤*+#Ó" u…HêZ\eTT=. 8
d”. nœ˝≤Væ≤ >∑sê«|üVü‰] >±s¡T&É eT+Á‘·
düs¡DÏ |ü⁄≥ºìHê{Ï düs¡ŒsêE
sêVüQ dü+Á>∑Vü≤D ø£s¡à+ãT ô|’"ã&É"CÒj·TT
ì+<ä >∑T+<äìHê{Ï #·+<äe÷eT
dü+Á>±eT |ü<äs¡<∏ä #·Áø±eq‹ XÊ|ü
e÷\øÏ+|üìHê{Ï j·T+>∑sêE
Á|æj·Ts¡e÷o‘ê+X¯ó _+u≤|üqj·Tq+ãT
q+~ ø£+<äìHê{Ï j·T+ãTsê•.
^. yêø£ÿ˝≤XÖs¡´ >±+;Ûs¡´ yÓ’uÛÑeeTT\
qq">∑ »qeTT\T ‘·q ø°]Ô q_ÛqT‹+|ü
qeì"u≤*+#Ó ì+Á<ä uÛ≤>±´‹XÊsTT
j·T~Û|ü düeTT∫‘· ˙‹ j·Tj·÷‹ qè|ü‹. 9
#·. nqT|üeT ø°]ÔXÊ*øÏ j·Tj·÷‹øÏ <Ûäs¡à ø£˝≤ $˝≤dæ‘ê
‘·Tàq≈£î eTT<äyÓTà\s¡Œ j·T<äT‘·Ts¡«düT\= <äqj·TT˝Ÿ »ì+∫sê
‘·qj·TT\˝Àì ‘·Ts¡«düT qT<ës¡ >∑TD≤ø£s¡ e+X¯sê» yÓTT
j·T´q"<äTfi¯óyêq«yêj·TeTsTT j·T+<Ó »>∑qTï‘·ø°]Ô$düÔè‹=. 10
eT. ‘·Tfi¯óel eTVü≤<äq«yêj·TeTTq j·T+<äT= Hêø£ø£˝À¢*˙
\*‘ê*+>∑q s¡+>∑<ä÷]àø£s¡ ©˝≤|üPs¡ yêsê• dü+
e\H√\¢+|òüTq <äø£åyêj·TTdüT‘· dü‘·«lø£ ‹e÷àe˙
‘·\Hê<∏äT+ &ÉT<äsTT+#Ó BÛs¡»q dü+düÔe´Á|üuÛ≤ XÀ_ÛjÓÆT. 11
d”. $eT\ ^‹ø£\ $ìŒ+#·T ìC≤+>∑Hê
e["<äqTŒ<ä\ q÷|æ bÕ"|üsêE
¬ø\"≈£îq qTqï \ø°Î<˚$ qTs¡eTT >∑
H=Zq"CÒdæ ‘·ìsTT+#·T >∑÷s¡àsêE
Ä{≤&É">∑ì ô|<ä› j·T<äHÍ≥ <äTi|æ\T¢
ø£]DT\+ <äqTŒ ~>∑Z»#·j·T+ãT
ãs¡Te⁄ yÓ÷j·TT#·T ì» ÁbÕuÛÑe+ uÀ&çq
≈£î\–s¡T˝Ÿ Áø=+Á>=‘·Ô #Ó\TeeT÷qT.
^. $eT\‘·s¡yê]<Ûësê $_Ûqï<˚Vü≤
yÓ’] Msê+>∑ s¡ø£ÔÁ|üyêVü≤ eT»®
Hês¡TD ‘·qTÁ|üuÛ≤eT+&ÉHês¡ÿ ìuÛÑT&ÉT
‹eTàuÛÑ÷|ü‹ <ÛëÁr<Ûäs¡eTTà <ë\Œ. 12
^. ‹eTà <˚esêj·T edüT<ÛëBÛX¯«s¡Tq≈£î

q~Û|ü⁄ &ûX¯«s¡ <˚esêj·T\T »ì+#Ó
|æ‘·èdüeTs¡Ω |üsêÁø£e÷ì«‘·T &ç‘·+&ÉT
n»øÏXÀs¡+ãT |ü⁄≥TºH˚ yê´Á|òüTeTTq≈£î? 13
ø£. n‘·"&Éœ\ sê»´<Ûäsêà

ì«‘·T"&Ó’ l ãTø£ÿe÷+ã" u…+&ç*j·÷&ÓHé
qT‘·>∑TDo\ düeT+∫‘·
s¡‹düT+<ä] düs¡«düT»qsêJ$qT‘·Hé. 14
d”. ~qø£s¡ dü´+<äq+ãqT~q+_¬>Z&ÉT

‘·Ts¡>∑eTT˝Ÿ ùV≤wü\"<ä÷>∑Ty˚fi¯
o‘·\ eT+<äÁ|üuÛ≤‘· yê‘·+ãT\T
ìX¯Ùã›s√<ädæHé M#·Ty˚fi¯
‘·*¢ i…ø£ÿ\˝Àq <äqT\T+∫ ì<äT]+#·T
|üøÏÿ ≈£Lq\T ‘Ó*«|ü&Éj·TTy˚fi¯
q>∑sê» >∑Vü≤«sê+‘·s¡ ‘·b˛ìj·T‘·T\T
‘·|üdüT\T ˙sê&É"<äs¡\Ty˚fi¯.
^. nVü≤s¡Vü≤eTT y˚T\Tø±+∫ X¯j·÷´‘·\+ãT
e<ä* Vü≤è<äj˚TX¯«s¡Tì |ü<ëã®eTT\"<äq<äT
Vü≤düÔeTT\q+{Ï ø£qTï\ q<äT›#·T+&ÉT
uÛÑÁ<ä >∑TD<ÛëeT ãTø£ÿe÷+u≤\˝≤eT. 15
eT. düÔe˙j·÷\|òüTT $Áø£Áø£eT uÛÑT» düÔ+uÛ≤_Ûdü+s¡+_ÛjÓÆT
j·TTe≈£î+ &ûX¯«s¡sêE <äøÏåD~XÊ Áb˛<ä´<ä∆sêXÊdæ kÕ
fi¯óe uÛÑ÷C≤ì qèdæ+Vü≤sêE ]|ü⁄sê&√¢ø√<äZ‘êjÓ÷<ÛäH√
‘·‡eeTTHé Bs¡Œ>∑" _\«q+|ü"— »ìjÓTHé ôd’Hê´~Ûb˛<√´–jÓÆT. 16
^. kÕfi¯óe qèdæ+Vü≤sêE |üø£åeTTq ì*Ã

<ä+&ÉHê<∏ë~Ûø±sê_ÛeT+&ç‘·T&ÉsTT
»j·TeTT ˝≤]®+#·T ø£‘·q ˙X¯«s¡ $uÛÑTq≈£î
e+X¯» ÁbÕ|üéTjÓT´" <ä‘·Œ<ä$qTìøÏ. 17
eT. ã\e‘ê‡fi¯óe Hês¡dæ+Vü≤ã\ rÁeyê´|æÔ qsT÷´X¯«s√

»®«\ <√s¡›+&É ø£èbÕD#·+&çeT, yÓdü= kÕfi¯«ø£åe÷s¡ø£åD=
»\T|ü= C≤\Tf…>±ø£ j·÷‘·à<Ûäs¡D°dü+yê´|üHês¡+uÛÑeTT=
»*ô|= yÓ’]>∑D+ãT ‘·\¢&ç\T#·T= dü+~Û+|ü ùdHê+»\T˝Ÿ. 18
eT. ‘·q ôd’H˚´X¯«s¡T&Ó’q sT÷X¯«s¡T&É≥= <ä‘·Œ<äàCÀ~›wüºJ

eqø±\+ãT düe÷|üÔeTÚ≥ ~$øÏ= u…’ì+#Ó uÛÑ÷C≤ì, j·÷
j·Tq dü÷qT= qs¡dæ+>∑sêj·Tì"<äBj·T kÕúqeT+<äT+#Ó Hê
‘·ì ôd’Hê´~Û|ü‹‘·« eTuÛÑT´∫‘·yÓTÆ‘·HÓŒ= ø£åe÷e\¢uÛÑT=. 19
#·. neì H=øÏ+‘·ø±\eTT düeTÁ>∑»Hêeq sê»˙‹yÓ’

uÛÑeeTTqH˚* sê»´ dü]es¡∆qeTTHé s¡∫sTT+|üHêjÓT kÕ
fi¯¯óe qs¡dæ+VüQ &É{ÏºjÓT&É ˝À≈£î\T Vü≤s¡¸eTT ôd+<ä— q+<äH√
<ä“¤e eT\sê¬s qø=ÿeTs¡T u≤]∆e⁄CÒôdqT— ~eTàHêVü≤«j·TTHé. 20
eT. es¡kÕfi¯«øÏå‹bÕ\≈£î+&ÉT ~$ dü+yêdü+ãT >±$+|ü ˙

X¯«s¡ ø±s¡TDéTTq+~ kÕfi¯óe eTVü‰kÕÁe÷»´ düs¡«dü«eTTHé
>∑s¡eT+<äTHé >=ì u≤\T|üø£åeTTq uÛÑ÷ø±+‘·T+&ÉT>±ì*Ã sT÷
X¯«s¡ |ü⁄Á‘·TÔ+&É>∑T Hês¡dæ+Vü≤$uÛÑT&˚ bÕ*+#Ó qs¡Ω+ãT>∑Hé. 21
eT. qs¡dæ+Vü≤øÏå‹bÕ\T"&ÉTHé Áãã\ ùdHêHê<∏äT&Ó’ düs¡«dü+
>∑s¡ HÓ’|ü⁄D´$uÛÑ÷wæ‘·T+&ÉsTT ì»øå±àuÛ≤>∑eTTHé kÕfi¯« uÛÑ÷
es¡ kÕÁe÷»éTTqTHé ~XÊ+‘·s¡eTT\Hé yê´|æ+|ü">±"CÒdæ sT÷
X¯«s¡|ü⁄Á‘·T+&Éq XÖs¡´kÕVü≤düeTT\Hé kÕ~Û+#Ó"^s¡TÔ´qï‹Hé. 22
^. kÕfi¯« kÕÁe÷»´dü+∫‘· ôd’q´sêõ
¬ø\¢ qs¡dæ+Vü≤sêj·T \BÛX¯ó"&É>∑T#·T
<ä+&ÉHêj·Tø£|ü<ä$ q‘·´~Ûø£ XÖs¡´
>∑]eT yÓT|æŒ+#Ó"~eTàuÛÑ÷es¡eπsDT´. 23
d”. Äj·T‘· >∑s¡Ô|ü⁄sê´KéT+&É\>∑‘·
ø=+&ÉM&û‡eT≈£î eT+&Éq+ãT
n\|òüTT øö+&çq´>√Á‘ê+∫‘êuÛÑs¡D e÷
|üdüÔ+ãdü÷Á‘· Be´Á‘·ŒuÛÑ÷wü
düÁ<ë»´‘·+Á‘· $C≤„qì<Ûëq e÷
πs«\ìjÓ÷– BÛsê[‘=&Ée⁄
Á|üC≤„ì\j·T y˚eTsê{ÖŒÁ‘· ‹\ø£+ãT
‹eTàs¡T‡HêeTø£ BÛs¡eT÷]Ô.
^. nsTTq $ãT<ÛäTì kÕ«$TuÛÑø±Ô´\yê\T
uÛÑ÷] kÕfi¯óe kÕÁe÷»éTTq≈£î eT+Á‹
dü‘·ÔeTTì>±>∑ ìj·T$T+#Ó kÕfi¯«sêE
$»j·Tj·÷Á‘·\ kÕ–+#Ó yÓ+≥ yÓ+≥. 24
^. qs¡düôd’ H˚´X¯«s¡T&ÉT ã˝Àqï‹ìCÒdæ
‹eTàs¡TdüT sê»´‘·+Á‘·e÷s¡ZeTTàCÒdæ
Á|ü$‘·‘· $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´\øÏÎ
dü«eX¯eTTHé CÒdæø=HÓ— ôV≤#ÓÃ"u≤≥e+ãT. 25
eT. >∑]eTHé XÊÁ‘·eôd’qéTT= »~|æ \+ø±sê»´ kÕπø‘· uÛÑ÷
|ü]s¡øå±ø£s¡T"&ÉjÓT´ sêeTT&=ø£&˚— yÓ’s¡T´]«uÛÑè‘Ó’‡q´ dü+
Vü≤s¡D+ãT= s¡∫sTT+∫ kÕfi¯«qè|üsê»´ ÁbÕ»´$<ë´|ü⁄Ø
|üü]s¡øå±ø£s¡T"&ÉjÓT´ ˙ qs¡düuÛÑ÷bÕ˝À ‘·ÔeTT+ &=ø£ÿ&˚. 26
ñ. ôd’ìø£XÊdüqeTTà $\düqïesê»´ düe÷s¡®qeTà≥T˝Ÿ
ôd’ìø£ XÊdüqeTà≥T, \düqïesê»´ düe÷s¡®qeTTà uÛÑ÷
C≤ìqèdæ+Vü≤sêj·TTø£&É dü+>∑‘·— eT$« »Hê<äs¡+ãT˝≤
¬>’HÓ>∑&ÉT= »Hê<äs¡eTT Hê>∑TDeTT˝Ÿ ã˝… yêìj·T+<ä>∑T=. 27
#·. »qqT‘· ãTø£ÿe÷+_ø£ s¡kÕ‘·\ Hêj·Tø£ <ëq ©\$T+

∫q |òüTq <ëqo\ qs¡dæ+Vü≤ düe÷KT´ì q+‘·"~eTà<˚esê
j·Tì >∑qqjÓT´"<ä‘·TÿX¯\yês¡“¤ø£ $Áø£eT<ÛëeTT *s¡T«s¡T=
»q$T‘·T&Ó’ qèdæ+Vü≤ qs¡Hê<∏äT&ÉT ‘ê*#Ó sê»úÛ≤s¡eTT=. 28
eT. qs¡dæ+Vü‰KT´&ÉT j·TÚeH√<äj·TeTTq= Hê>±+ã" ~bÕŒ+ã $

s¡T«s¡" u…+&Ü¢&ç j·Tq\Œø±\eTTq dü<√“¤>∑+ãT\= >±+#Ó"<ä
qïs¡bÕ\ øÏå‹bÕ\q+ãTq≈£î Hêq+~+∫ HêHê~^
X¯«s¡T\T= <ä<äÈqø°]Ô\øÏÎøÏ&ç sêVü‰«q+ãT \ÁXÊ+‘·eTT=. 29
eT. n]sêCÒ+Á<ä >∑C≤+≈£îX¯+ãT qs¡dæ+Vü‰BÛX¯ó &ÉT<ä´<äTZD≤

ø£s¡ ‹bÕŒ+_ø£ j·T+<äT Ms¡ qs¡dæ+Vü‰BÛX¯óq+<ÓHé eTH√
Vü≤s¡s¡÷|üdüàs¡T $Áø£eTÁø£eT õ‘êXÊBÛX¯«s¡THé qÁeT uÛÑ÷
es¡ s¡øå±|üs¡T uÛÑÁ<ä\ø£åD<ÛäTs¡THé Áã‘·´]úVü≤èB“¤ø£s¡THé. 30
eT. qs¡dæ+Vü≤ øÏå‹XÊdæ ‹eTàs¡TdüT eT+Á‘·ÁbÂ&Ûç düs¡«ø£åe÷

<äs¡ bÕÁ‘·T+&ÉsTT j˚T\T#√ H=ø£&ÉT e÷‘·‡s¡´+ãTq= kÕfi¯«sê
»´ s¡e÷BÛX¯óì"~eTàqHé »~ô|"<ä‘Ó’‡H˚´X¯«s¡T+&Ó’q j·÷
qs¡dæ+VüQ+&Ó e<ÛÓ’ø£eT÷\eTqT#·T= X¯+øÏ+∫ s¡TØ«»qT˝Ÿ. 31
eT. ‘·q ø±s¡´+ãT\ ìs¡«Væ≤+#·T≥≈£î Hê‘·+ø£+ãT yê{Ï˝…¢Hê

u…qT dü+‘ê|üeTT H=+<Ó Hê qs¡dü |üèB∏«C≤ì— ì+<ëes√
|üDeTTHé e÷|ü">∑ sê»k˛<äs¡Tq≈£îHé ã≥º+ãT >∑{Ïº+#Ó Hê
j·Tqj˚T sTTeTà&ç Hês¡dæ+VüQ&ÉqT iÒ&Ó’ ì˝…Œ kÕfi≤«+ø£eTTHé. 32
^. u≤\ uÛÑ÷bÕ\T H=ø£ <äfi¯yêsTT #·~ô|
qqT#·T Á>∑Væ≤sTT+∫ qs¡dæ+Vü≤»qes¡T+&ÉT
ø£|ü{Ï <äfi¯yêsTT‘√ yÓTÆÁ‹ >∑]eT<˚\T
ìeTà&ç qèdæ+Vü≤ $uÛÑT e÷qdüeTTà Á~ô|Œ. 33
ø£. Vü≤+‘·≈£î&É>∑T <äfi¯yêsTTì

q+‘·eTT H=+~+|üe\j·TT q+#·T e∫+#ÓHé
ã+‘·eTTàq ìeTà&ç uÛÑ÷
ø±+‘·T&ÉT <äfi¯yêsTT eT&çj·T" >±s¡≈£î"&ÉjÓT´=. 34
eT. ô|qTyÓ’wüeTéTT \+‘·s¡+>∑eTT\ Hê$sê“¤eeTTHé C…+<ä q÷

‘·q sêC≤s¡“¤≈£îq+<äT qT+#·T≥" Áãe÷<ä+ã+#·T Hê H˚‘·, j·÷
‘·ì"u…H=Z+&É|ü⁄s¡+ãT" CÒ¬sÃ q#·≥Hé <äÁ<äø£åD≤s¡ú+ãT>±
ãì#ÓHé $X¯«dü˙j·T s¡ø£åø£uÛÑ≥ Áyê‘·+ãT ‘√s¡+ãT>∑Hé. 35
^. |ü~j·TTHÓ’<äT X¯‘·+ãT\ ô|’q HÓ’<äT

e‘·‡s¡+ãT ˝§–Hé Á^düTÔuÛÑeeTT yÓqTø£"
ãi>∑" u…qT>=+&Éø√≥ kÕfi¯«øÏår+Á<äT
&çeTà&ç qèdæ+Vü≤sêE ÁbÕDeTTà \T&çô|. 36
ñ. ÇeTà&ç Hês¡dæ+Vü≤ <Ûäs¡D°X¯«s¡T &û\TZ≥ ‘√&ÉH˚ j·Te

X¯éTTà>∑ kÕfi¯« uÛÑ÷e\j·TeT+‘·j·TT ˙ ‘·Tfi¯óyêq«j·TT+&ÉT j·TT
<ä∆eTTà\ ôd’q´XÊdüq $<ä>∑T∆&ÉT l qs¡dæ+Vü≤sêE XÖ
s¡éTTàq XÊ+‹<Ûäs¡àeTT\T sêõ\"u≤\q ùdj·T"C§#ÓÃ"u…’
qeTàVæ≤ sê»´\øÏÎ ‘·Tfi¯óyêq«j·T bÕ\q"CÒdæ e]∆˝…Hé. 37
d”. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ëqB s¡+>∑‘·Ôs¡+>√‘·ú

yê‘· dü+düŒsêÙ Á|ü|üP‘· yÓTj·T~
düTs¡T∫s¡ qes¡‘·ï XÀuÛ≤ $uÛÑ÷wæ‘·
ø±+#·q •\Œ dü+|òüT{Ï‘· yÓTj·T~
ùdyê $qÁe÷]uÛÑ÷es¡kÕeT+‘·
eT≈£î≥ e÷DÏø±´+X¯ó eTVæ≤‘· yÓTj·T~
ñuÛÑj·T bÕs¡Ù«düú uÛÑè‘√´∫‘· ø£s¡>∑‘·
#êeTs¡ #ê\q düú–‘· yÓTj·T~.
^. Ä<ä´ kÕfi¯óe uÛÑ÷es√bÕ]®‘·eTTà
q>∑T $»j·Tq>∑s¡düú dæ+Vü‰düqeTTà
‘·Tfi¯óe e+X¯E\qTCÒ] yÓ\T>∑"<ä\"∫
<ä+&ÉHê<∏ä qèdæ+VüQ H˚düÔ+ãT ùdôd. 38
eT. ø£\ø±s¡´+ãT\j·T+<äT" ~eTàs¡TdüT sê≥ÿ s¡ÔeéTT= ã\ÿuÛÑ÷

düú*"u≤*+#Ó q‘·+&Ó kÕfi¯óe eTVü‰kÕÁe÷»éTTHé <ä‘·‡eTT
»®«\ $<ë´q>∑¬s’ø£sê»éTTqT <√kÕ‡s¡eTTàqHéCÒdæ ‘ê
yÓ\sTT+#ÓHé »quÛÑ÷$T ìs¡®qeH√]«Hé XÊ+‹kÂK´+ãT>±Hé. 39
eT. uÛÑ≥ dü+ÁX‚DÏ |üsêÁø£yÓ÷qï‹qìHé e]Ô+|ü eT‘˚ÔuÛÑsê
≥Œ≥*Hé <äTs¡Zø£yê≥bÕ≥q $~ÛHé ã]«+|ü HêjÓ÷<ÛäH√
‘·ÿ≥s¡+>∑ Á|ü‹<Ûëeq+ãT\"<äTs¡+>∑ Áyê‘·eTTHé CÀ|ü $
düTŒ¤≥HÓ’|ü⁄DéTT p|üH˚¬sÃ düs¡düøå√D°X¯«s¡T+ &És¡Ω‘·Hé. 40
eT. qs¡düøå±à|ü‹ ôd’q´XÊdüq$~ÛHé <ä≈£åî+&ÉT X¯Á‘·Tø£åe÷
Vü≤s¡DÒ#·Ã¤Hé j·TeHê~ÛHê<∏äeX¯yÓTÆ e]ú\T¢ leT~“C≤
|ü⁄s¡<äTs¡Z+ãT |üsTTHé ã&ÓHé j·Teq uÛÑ÷|ü⁄Hé E{Ïº jÓ÷&ç+#Ó dü+
>∑s¡uÛÑ÷$THé qs¡dæ+VüQ&û qs¡düuÛÑ÷ø±+‘·T+&ÉqHé uÒs¡«&ÓHé. 41
#·. n‘·&=ø£ |üs¡«eT+<äT ì»Vü≤düÔ düs√s¡TVü≤eT+<äT yê]|üP

]‘·eT>∑T bÕÁ‘·ã÷ì q>∑Øìø£{À|üe˙ $Vü‰s¡ dü+
>∑‹ q\sês¡Ty˚fi¯ |òüTqø±+‹ìø±j·TyÓTTø£+&ÉT ìdü‡«Hê+
∫‘·>∑‹" u≤Á‘·yê]"ã&Ó" õÁ‘·$∫Á‘· $ø±düy˚Ts¡Œ&ÓHé. 42
ø£. qs¡dæ+Vü≤ <˚esêj·T\T
|üs¡e÷X¯Ãs¡´+ãTH=+~ |ü≥T‘˚CÀ$
düTŒ¤]‘· |ü<ës¡ú ìbÕ‘·eTT
düs¡DÏøÏ |òü*‘ês¡ú eTs¡j·TkÕ¬>Hé eT~˝ÀHé. 43
ø£. ô|qTÁbı<äT› ∫+‘·ùdj·TT#·T
<äq dü∫e⁄Hé ~eTàs¡TdüTqT <ä‘·Œ¤\eT&ÉT>∑Hé
<äqjÓTT~›øÏ sê"_\TeHé
ãì#ÓqT uÛÑ≥T q‘·"&ÉT eT+Á‹es¡T´ì" <Ó#ÓÃHé. 44
ø£. nqT|üeT~ÛwüD≤uÛÑ÷wæ‘·T
&Éq"<ä>∑T ‹eTàs¡TdüTeT+Á‹ j·T|ü&É ‘Ó*ô|Hé
»qes¡Tq≈£î s¡T∫sê+ãTe⁄
\qT Á<ëe">∑" C…ô|Œ <ä‘·Œ¤\+ _≥T\qT#·THé. 45
#·. ªª»qes¡! ø±+‹|ü⁄+» |ü]kÕ]‘·|üP‘·»\+ãT Á<ë$‘·«

<ä«ì‘·qT >∑÷&ÉTø=qïjÓT&É" <ë«<äèX¯ø±+‹eTj·÷‘·àC≤‘· dü+
»qqeTT>∑\TZ>±q ìeTTdü+ãTqT e´s¡úeTT ùdj·T πø>∑T MT
|üì HÓiy˚s¡TÃø=eTTà |üsTT"ãs¡ékÕqeTT p&É>±q>∑THéμμ. 46
eT. nì yêÁ≈£î∫Ãq Hê\øÏ+∫ Vü≤è<äj·Tyê´düø£Ô Vü≤s¡¸+ãTqHé

|òüTq$C≤„q|üjÓ÷~Û, ‹eTàs¡TdüT yêÅøöŒ&ÛçHé eTq+ãT+∫ y˚T
\ì ‘·‘êŒÁ‘·»\+ãT Á<ë$ j·T≥ Hê>±+u≤dürs¡‘·ïeTTHé
>∑q π>∞eì"CÒ] j·T+<äT yÓ<äTø£+>± C§#ÓÃ dü+ÁuÛ≤+‹#˚. 47
eT. |üe\+<äTHé q\TC≤eTT\Hé $s¡Vü≤‘ê|ü+ã+~ ø£˙ï{Ï_+

<äTe⁄\= >±]Ãq ø£\«#Ó\«ø£sTT #˚‘·T˝Ÿ kÕ∫ –*Z+‘·\=
düe]+|ü= u§\ #·+<äe÷eT jÓTT<äe= øå±àC≤ì MøÏå+∫ ¬ø’
s¡e <äèCŸ eT+E\ uÛ≤eC≤]Ô ø£&É‘˚s¡Œ=CÒôd dü+ø£\ŒeTT=. 48
eT. n|ü⁄ &Ü sêE $H√<äeTT= >=q">∑ ˝Àø±+‘·s¡Z‹= M&ç #=
ø£ÿ|ü⁄ C≤_*¢ |üsTT= ãsTT= »qTq≥T˝Ÿ >∑qŒf…º" Á>=eTàãT“˝Ò
Á‘·|üyÓTÆ yÓqÿ≈£î"uÀe⁄ H=ø=ÿ j·T‘·&˚ ‘êsêdüe÷*+>∑q
e´|ü<˚X¯+ãTq <ä÷>∑TH√ ‘·‘·$j·T<ë«sê• HÍø±>∑‹=. 49
eT. qTqT ¬ø+C≤j·T\ ø£|ü <ä|æŒø=ì eTTqTà+<˚>∑T C≤_*¢ô|’"

<äq _+ã+ãTqT >±+∫ dæ>∑TZ|ü&ç ø±+‘ês¡‘·ïeTT˝Ÿ #˚s¡Te=
ÁãDj·T kÕ«+‘·T\‘√ $Vü‰s¡ düTK kÂuÛ≤>∑´+ãT >√˝ÀŒe⁄yê
s¡ì Áø=eTàãT“\ &Ü– yÓ\«&ÉT#·T"C≤f…Æ j·÷&ÉT <√ã÷#·T\=. 50
eT. ‘·fi¯ó≈£î+ ã÷‘· ôVQi+>∑T |ü⁄bıŒ&ÉT\ H˚düÔ+u≤&ÉT eT+<ëì\+

ãT\ düj·÷´≥\T |üPe⁄$\TÔ #·\q+ãT˝Ÿ y˚–s¡+ ã÷q">±
»\T|ü= ˝Ò õ>∑Tsê≈£î C§+|üeTT\ HêbÕ~+#·T |üPπs≈£î\T
jÓT´\ \÷>∑= <ä$Tq÷>∑kÕ¬> <Ûäs¡D°uÛÑèHÍà[ uÛ≤yêã®eTT=. 51
eT. eT~ $ÁXÊ+‹ e]+|ü" C…+>∑≥ qyê+uÛÑkÕ‡s¡D°<ä‘·Ô<√

Vü≤<ä dü+e]∆‘· #·+<äHê~ \‹ø±fi≤´#êÃ¤~‘·+u…’q |üP
bı<ä]+≥= qs¡dæ+Vü≤sêj·T\T |ü<ä+ãT= u…{Ïº ‘√&√Ô >∑fi¯Hé
eTè<äT |ü⁄cÂŒ|òüTs¡CÀeTj·÷ düÔs¡ $‘·]›= CÒ¬s XÀuÛ≤ì~Û=. 52
XÊ. Ä≈£î+ÁuÀe⁄\ j·T+‘·sê+‘·s¡eTT\+ <ë˝Àø£é÷q+ãT \

k˛Ôø£ÁbÕuÛÑe<äs¡Œø±|üÔ‘·TVæ≤Hê+X¯ó l Á|ükÕs¡+ãT ˝≤
uÛÑ÷ ø±+‘·THé >∑\–+#Ó $düàj·T >∑‘ê‘·Tà+&Ó’q sêsêE>±
Hêø£]í+#Ó düdü+ÁuÛÑe÷+Á|òæTj·TT>∑ $Hê´dü+ãT \|üŒ≥TºqHé. 53
^. Hê>∑e÷<˚$¬ø’ <Ûäsê Hêj·T≈£î+&ÉT

HÓeT≈£î#·T+&ÉT≥>∑ì düT<ä÷s¡eTTq ì*∫
Á|æj·Tdüœ jÓTTø£s¡TÔ ø£qTôd’>∑Ø‹"<Ó˝…Œ
q+ã j·TT|üeq‘·T\d”düeTs¡Ã qTìøÏ. 54
XÊ. ‘˚»'|ü⁄+»ìbÕ‘·ø±\eTTqT q<˚›y˚] ãè+<ëeHê
yêĆ≤sê<Ûäq ø±\eTTHé >∑*j·TT≥Hé u≤{Ï+∫ ãè+<ëe˙
|üPC≤‘·‘·Œs¡ Hê>∑e÷]ú‘· es¡+ãT˝Ÿ C…+<ä kÕs¡úø£éTTHé
<˚CÀsê• düT‘√<ä“¤e+ ã>∑T≥ ìπs›•+#Ó πs&Ü‘·à˝À=. 55
ø£. <Ûäs¡D°+Á<äT&ÉT ø£åDø±\eTT

»s¡T|üø£ ‘·T\d”eqeTTà #êj·T= uÀjÓTHé
<äs¡TDÏHé Hê>∑eT qs¡ôd=
es¡ ãè+<ës¡ÃqeTT B]Ãe#ÓÃ&ç y˚fi¯Hé 56
d”. ø£s¡÷Œs¡ ˙sê»Hês¡ŒD¬ø’ ø=qï

ô|’&ç |üfiËfls¡ yÓTTø£ÿe+ø£" u…{Ïº
<˚M düeTs¡ÃH√~›wüº bÕ˙j·T bÕ
Á‘·eTT H=ø£ÿe+ø£ q´düÔeTTàùddæ.
$eT\ kÂs¡uÛÑ düe÷$sê“¤e~e´ Á|ü
dü÷q bÕÁ‘·eTT y˚~ô|’q qT+∫
n+_ø± ì‘·´ùdyêuÛÑ´s¡Ω #êeTs¡
<ä«+<ä«eTTà H=ø£ÿ#√ ã~\|üi∫.
^. <Ó’euÛÑøÏÔì düT+‘· >∑T|üÔeTTà ùddæ

|ü‹|ü<ë+ãT»uÛÑøÏÔ uÛ≤eeTTq ì*Œ
n&ÉT>∑&ÉT>∑Tq+<äT eTs¡T˝§\ÿ Hê‘·à$uÛÑTì
CÒ¬s Hê>∑eT, \*‘· X¯è+>±s¡d”eT. 57
eT. <Ûäs¡D°bÕ\T&ÉT ‘·ì«‘√ qT|üe˙ ‘ês¡TD´ MTøÏå+#·T#·T

düs¡düHé ãs¡T« \‘ê+‘·kÂs¡uÛÑeTT ô|\Ã eT÷s¡Tø=+#·THé eTH√
Vü≤s¡ ≈£î+»eTTà\ kÂs¡T p#·T#·T q≥ yê´|æ+#·T Áø=+ãTbıŒ&çHé
ãs¡e÷yÓ÷<äeTT‘√ düŒè•+#·T#·T »]+|üHé kÕ¬> H=øÏÿ+#·Tø£Hé. 58
eT. |òüTqkÕÁe÷»´ <ÛäTs¡+<Ûäs¡T+&ÉsTTq uÛÑ÷ø±+‘·T+&ÉT &Üj·T+>∑ dü<é
$qeT<é uÛ≤eeTT p|üH√|ü⁄qì uÛÑøÏÔHé ã÷bı<ä˝Ÿ bı+– $
∫Ãq |üPC§+|üeTT\Hé >∑sê+»\T\ >∑÷¬sÃ os¡¸dü+#ê] ø√
øÏ\ sêe+ãT\‘√ e∫+#Ó $»jÓ÷øÏÔ uÛ≤$ kÂuÛ≤>∑éTTHé. 59
eT. \*‘√<ë´qeHê+‘·s¡düúeT>∑T πøfi≤≈£L[ ÁyÓ÷\Hé $uÛ≤

dæ\T |üPe⁄+ u§<ä]\T¢, ˙øÏ#·≥ ã÷ôd»®˝Ÿ $sêõ\T¢ ˙
ø£\TeTT˝Ÿ ˙j·T$ $ÁX¯eT+ãT>=ì j˚T>∑Hé e#·TÃ $#˚Ãj·TT eT+
#·*s¡a+ø±s¡ X¯óø£Á|üdü+>∑eTT\ HêVü‰«ì+#·T uÛÑ÷Hêj·T≈£îHé. 60
^. #·ø£ÿ<äqeTTq øÏø£ÿj·TÚ #·+<äe÷eT

Áe÷qT yÓ&É*+#·T <Ûäefi≤+X¯ó eT+&É\eTT\
ø=eTà\THé ¬seTà ˝≤#êÃ¤<äqeTTà ùdj·T
‘·ìï≈£î+»eTTà s¡õ‘·kÂ<ÛäyÓTàj·TjÓT´. 61
^. sê» eì‘ê+>∑ uÛÑ÷wüD s¡‘·ïs¡T#·T\T

es¡ì≈£î+» <äfi≤+‘·s¡ e\sTT‘êe
ø±X¯eTT\ y˚\ #·+Á<äT\ >∑\T>∑CÒj·T
o‘·ø£s¡T &˚{Ï ≈£î<äsTT+#·T dæ>∑TZe÷*. 62
eT. #Ó* ø£qTï+>∑e $|æŒ Hê<ÛäTì >∑qHé dæ>öZ≥ Á^>∑+{Ï #·÷

|ü⁄\ H=j·÷´s¡eTTMTi p&É>∑ düàs¡ Áb˛<ë›eT kÕÁe÷»´ dü+
#·\q+ uÒs¡Œ&ç düs¡«ø±eTTø£ »>∑‘·‡+øå√uÛÑ <äøå±X¯ó>±
e[ jÓT≈£îÿeTà&ç Á>∑TyÓTàH√ j·Tq>∑ <ë|ü+ãjÓT´ uÛÑ÷C≤ìøÏHé. 63
d”. ø=<äeT HÓ$Tà ø=\+ãT ≈£î\T≈£î õ˝…ÿ&ÉT q&É˝Ÿ

iÒì >∑T+&çj·T <ä<ä›iÏ\¢CÒj·T
eT<äqTì eTT\T≈£î˝…’ bı<ä]+≥ qs¡$#·TÃ
$s¡T\ >±&ÉT|ü⁄yÓTsTTHé yÓ‘· |òüT{Ï+|ü
‘Ói|æ˝Òø±&Ó&ÉT eTs¡Tyês¡TeeTTà\
|ü\T≈£î\ #Óe⁄\ eTT\Tÿ\T>∑ u§&ÉTe
∫>∑Ts¡T\Hé >=iÏøÏ ¬s∫Ãq >√s¡Te+ø£\
∫+<äT\T <=s¡ <Ûäè‹Hé Á–+<äTùdj·T.
^. Á‹»>∑<ëq+<äø£s¡ Væ≤eTB|æÔ <Ûäefi¯

øÏs¡DC≤\ Á|ükÕs¡D düs¡DÏ ì+&ç
<Ûä÷s¡Ô eTqà<∏ä eè‹ÔøÏ <√&ÉTùdj·T
H˚$T ‘√#·ìyê&ÉjÓT´ uÛÑ÷$TC≤ì. 64
d”. |üdüT|ü⁄ ã÷j·TT<äTqT ˙ |ü<äeTT\Hé s¡eTàì

|ü#·Ã>∑H˚ïs¡T ø=eTà ôV≤#·Ã]+|ü
bÕsêDÏ Bs¡TÔ ˙ |ü<äeTT\+<äì ø£]í
ø±s¡eTTà >±sêãe÷s¡ _\Te
‹\ø£eTTà yÓ÷eTTq Bs¡TÔ s¡eTà+#·T s¡
ø±ÔXÀø£ ≈£î≥à\+ u≤\|æ+|ü
ø£+sƒ¡eTTà ¬>’ùd‘·T >∑~j·TTMT j·Tì eT*¢
ø± qe´ düTeTeTT ˝≤Vü‰«qyÓTTdü>∑.
^. y˚Tq >∑+<äeTTà >=q>∑ s¡MTà j·T≥+#·T
#·+<äq eTV”≤s¡TVü≤ eTà~ ôd’>∑ùdj·T
sê»kÕ~Û«ì _˝…Ã uÒs¡+≥eTTq≈£î
ãVüQfi¯ X¯óuÛÑù|{Ï j·TT<ë´qeqe<Ûä÷{Ï. 65
eT. »\j·T+Á‘·eTTà\ Hê\yê\eTT\‘√ dü+ã+<ÛäeTT˝Ÿ >±+∫ ì

s¡à\ <Ûësê |ü]|üP]‘·eTTà\sTT bÕiHé C≤\T ô|H√“<Ó\
ã\T uÛÑ÷»eTTà\ ø=|ü XÊK\≈£î dü+ã<ä∆+ãT˝Ö ‘·÷>∑T ≥T
j·T´\\ <ä÷– ì≈£î+»>∑s¡“¤düTeTX¯j·T´ <√ôd iÒ&ÉjÓT´&ÉHé. 66
^. Hê>∑e÷+_ø£ Á|æj·TTì düHêïVü≤eTs¡dæ
nÁ|ü<ä]Ù‘· \C≤®qTuÛ≤e düs¡DÏ
|üPe⁄ bı<ä]+≥ qT|ü#ês¡eTTq≈£î <ä–q
jÓT\¢ kÕeTÁ–>=ì ø=\« ì#·Ã–+#Ó. 67
^. kÕ~Û« jÓTTq]+#·T |òüTqkÕs¡#·s¡Ã \+~

Meq\ CÀ|ü⁄ bı\>±&ÉTŒ Øƒ$ ø£\]
eTqT»Hê<∏äT&ÉT eTè<äT\düTeTÁ|üuÛ≤dü«
<ä‘·qT X¯j·÷´‘·\+ãTq q~Ûedæ+#Ó. 68
d”. ∫Hêï] Áø=e÷à$ ∫e⁄s¡T C§+|üeTT\˝À

H=&É\T+∫ ø√sTT\ |ü&Éj·TTdüTKeTT
∫\Tø£\ sêsêE \*‘· _+ã|òü\+ãT
eTT≈£îÿ‘√ düe]+∫ bı+<äTdüTKeTT
e\|ü⁄ u…+|ü⁄qCÒdæ ã\T≈£Lõ‘·eTTà\
bÕsêe‘·eTTà\T |ü&Éj·TTdüTKeTT
nqTe>∑Ty˚fi¯ π>ø±s¡eeTT\T ùddæ
HÓ$Tàø=eTà >∑&ç+#·T qè‘·´düTKeTT.
^. ‘·T+>∑q>∑ yÓTøÏÿ eT\>∑T bÕ+<ÛäTì düTK+ãT
‘=\T‘· <=\ø£] yÓTTsTT*#·TÃ »\ø£DeTTq
>∑s¡“¤e‹j·T>∑T #ê‘·ø±+>∑q düTK+ãT
qìï düTKeTT\T |ü⁄e⁄ôd»® qe|òüT[+#Ó. 69
ø£. ø£&É∫q $s¡Te÷dü+ãT\T

|ü&É‹øÏ s¡T∫<äô|Œ uÛÀ»édüTÔe⁄\+<äT
‘·&Éã&Ó q&ÉT>∑T˝Ÿ Ábı<äT›\T
>∑&É#ÓHé sê≥‡‹øÏ Áãdüeø±\eTT e#ÓÃ. 70
ø£èwüí<˚esêj·T »qqeTT
d”. ÄeTì<=s¡ k˛≈£îq+‘·HÓ Áø=e÷à$
ø=eTà≈£î H=<äe⁄ |òü\eTTày√˝…
düT Á|üuÛ≤‘·eTà+{ÏÁdüTø£ÿ" Áu≤N<˚$
Á|üdü$+#·T uÛ≤qT _+ã+eTT y√˝…
ø£\XÊ+ãTì~ÛM∫ø±eT+>∑fi≤+>∑q
Á|üdü$+#·T #·+Á<ä_+ãeTT y√˝…
X¯ó<ë∆+ãTø£DyÓTT+~ X¯óøÏÔø±+‘ê\˝≤
eT+ ;qT eTTø±Ô|òü\+ãT y√˝….
^. <ä+&ÉHê<∏ä qèdæ+Vü≤uÛÑ÷<Ûäe⁄ì kÕ~Û«
Hê>∑e÷+_ø£ |üPs¡«|ü⁄D´ Á|üuÛÑ÷‘·
|òü\eTqHé>∑èwüí<˚esêj·T\T »ì+∫
Ä+Á<Ûäø£sêí≥ uÛÑ÷»HêVü‰¢<ä yÓTTdü¬>. 71
^. ø£èwüísêj·T\T uÛÑT$ »ìsTT+∫q{Ïº

düeTj·T eT~ uÛÑÁ<äø£s¡eTsTT #·qT≥"CÒdæ
ø£e⁄\T CÀ´‹wüßÿ ˝≤q+<äø£*‘·T˝…’]
düs¡düø£$ jÓTTø£ÿ"&ç≥Tôdô|Œ"C≤≥T<Ûës¡. 72
ñ. n+<ä* XÊ*yêVü≤q X¯ø±ã›eTT \Á~edüTÁ‹k˛eTT\Hé

e+~‘·yÓTÆq j·T$«ø£è‹ e‘·‡s¡eT+<ä* |ü⁄wüé÷düeT+
<äT+ <ä>∑" >∑èwüí|üø£åeTTq qT+&Ó&ç <ë«<ä• X¯óÁø£yêdüs¡
eTà+ <äT<äsTT+#Ó" >∑èwüßí"&ÉT düTU≤ì«‘·T"&Í qs¡dæ+Vü≤eT÷]ÔøÏHé. 73
eT. »qq+ã+<ä">∑" >∑èwüísêj·T \œ\øå±à#·Áø£ uÛ≤sê~Ûyê

Vü≤q qÁe÷‘·à•s¡düÿeTT˝Ÿ ≈£î\–ØXÊXÊdüeT+#·‘Y ø£Ø+
Á<ä ìø±j·T+ãT\T ìX¯Ù«dæ+#Ó >∑TDe<ë“¤yêã®eTT˝Ÿ XÀ_Û˝…Hé
eq≥Hé >∑T+~] yÓ’]uÛÑ÷|ü⁄\T uÛÑj·TÁuÛ≤+‘·T˝Ÿ $&É+_+|ü>∑Hé. 74
eT. >=qãT+u≤|üì y˚Tì Áø=+ãdæ&ç ‘·fi¯óÿ˝Ÿ>±+∫ j·÷q+<ä dü+
»qø±yÓ÷<äuÛÑs¡ Á|üdü÷q\‹ø± dü+#ê] uÛÑè+>±[ ø±+
#·q|ü⁄wüŒ ÁuÛÑeT"C…+~ <äe⁄«\HÓ dü+#ês¡+ãT >±$+|ü">±"
ÁãDj·÷sêeT düTes¡í _Ûqï düTeTe<ë“¤e+ãT\Hé <ës=ÿHÓHé. 75
eT. #·‘·TsêdüT´+ &É\ $T+#·T≥<ä›eTTq $T+#·Hé uÀ\T dæï>∑∆‘·«eTT=

dæà‘· ì‘ê´düe kÂs¡uÛ≤uÛÑT´<äj·T sêJyÓ’ø£ •˝ÀŒqï‹Hé
Áã‘·‘√Ø«»q uÛ≤es¡+»q #·D ÁbÕ˝Òj·Ts¡T^›|æÔ $T
Á•‘·eTTHé CÒdæ düèõ+#Ó sêj·T\ eTTKl|üPs¡í kÂ+<äs¡éTTHé. 76
ñ. n+>∑» sêeTD°j·Tø£ düeTì«‘· ìs¡à\ ø£èwüí<˚e sê

≥‡+>∑‘· eT+E˝≤dü´ »\C≤‘· $ìdü‡è‘· yê≈£î‡<Ûës¡‹Hé
C…+>∑≥" <äÁ<äkÕqTuÛÑeo\ ãT<Ûë[ ≈£î\+ãT s¡a+ÁøÏj·÷
dü+>∑‹ MqT\Hé >∑$dæ düeTà‹ ìeTàì dü+<ä&ç+#Ó&ÉT=. 77
#·. Çs¡Te~Hêfi¯ófl Vü≤s¡¸eTTq H˚–q j·T+‘· düTeT+>∑© düeTT

‘·ÿs¡ eTs¡T<Ó+∫ sêãT&ÉT‘·">±+#·q &√*ø£qT+∫ j·T÷|æ j·TT
s¡«s¡ düø£˝≤+>∑ XÀuÛÑyÓTsTT sê»düMTø£åD ø£s¡¸Ddüàè‹Hé
düs¡>∑Tq">∑èwüísêj·T\qT HêeTeTTq= ã\Tø±&ç s¡TãT“q=. 78
#·. nej·Te <ës¡¶éTT= qeqyêeT\ ùV≤eTdüe÷+>∑B|æÔ ¬ø’

s¡e<äfi¯ eT+E˝≤ø£åeTT, \Ts¡düú\ $düÔè‹, #êø£#·ø£éTTHé
>∑$dæq yê]∫‘·ÔeTT\ Á>∑qïq ì>∑TZ≥"CÒdæ ø£èwüí uÛÑ÷
<Ûäe⁄"&Éì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\TqT <äE„\T _*Ã] ‘·‘·Tÿe÷s¡≈£îHé. 79
eT. »q˙ kÕ«<äT|üj·T' Á|übÕq $~Û"u…\ÃHé ã÷‘·Hê∞ø£ dü+

Vü≤qH√‘˚Ô»yÓT\s¡Œ, dü÷qeTè<äTX¯j·÷´XÊsTTjÓÆT Ábı<äT›\
\¢q" ãT#ÓÃHé >∑eT˙j·T ùV≤eTeTj·T &√˝≤q´düÔ>√ |ü⁄‘·Ô∞
‘·qT s¡øå±<äs¡ πø[" >∑èwüßí"&ÉT j·TXÀ<ëq+<ä ø£èwüßí+ã˝…Hé. 80
eT. HÓ\Áø=+<äfi¯óÿ\ yÓHÓï\˝Ÿ ~–∫ #·÷]í+|ü+>∑ HÍ#·÷s¡íyÓ÷
ø£\XÊ+uÛÀì~ M∫ø±ø£DeTT˝À, ø£\ŒÁ<äTyÓ÷<ä÷“¤‘· ì
s¡à\ |ü⁄wüŒ+u§ø=, y˚\TŒ{≤y=dü">∑T ø°ås¡Áyê‘·yÓ÷ j·T+#·T sê
j·T\ ˝Òqe⁄«\" >±+∫ dü+»ì‘· X¯+ø±j·T‘·TÔ˝…’ ¬s\¢s¡THé. 81
eT. dæús¡<√dü‡‘·« düe÷s¡®H√<äéTeTT qø°åDø£åe÷<ës¡¶éTT=

es¡\ø°Î düeTTbÕs¡®Hêe´j·T$<ÛëqC≤„q e÷s√´ø£Ôã+
<ÛäTs¡ ø±sê´#·s¡D ã]+<äeTdüeTT<√´>∑Áe‘Í‘·T‡ø£éTTHé
|üs¡>∑THé u≤\Tì es¡Ôq+ãTq qqHé yêÁ≈£î∫Ã sêsêéfi¯ó˝Ÿ. 82
eT. ø£s¡|ü<äàeTTàq" u≤<ä|ü+ø£»eTT Hêø£]¸+∫ ˝≤˝≤»\

düTŒ¤s¡<ëdüéTTàq qT+∫ bÕ<äeTTq"<ä‘Y X¯ó<ë∆+ãTe⁄˝Ÿ C≤i p
|üi≈£îHé Áu≤ø£ÿeT˝≤ø£å ìs¡à\ |ü<ëã®dü´+~ >∑+>± $ì
dü‡s¡D+ãTHé düàè‹>=\Œ">± »qì ø£ècÕíj·T+#·T eTT<ë›&Ó&çHé. 83
eT. #·qTu≤©j·Tø£ ‘·*¢ C≤>∑T dü\T|üHé ôd’]+|ü ø±˝ÀqH˚

|òüTq MD≤>∑‘· |ü+#·eTdü«s¡ ø£q‘Y ø±+uÛÀõø±sê>∑ì
dü‡«qy˚TbÕs¡">∑ s√<äq+ãT dü\T|ü⁄Hé u≤\T+&ÉT kÕeT+‘· ‘·
s¡®q >∑sê®j·TT‘· uÛ≤$uÛÑ÷$T$uÛÑT&Ó’ sêõ\T¢H√ HêHé $~ÛHé. 84
eT. ~qeTT˝Ÿ C≤iT ø=\+~ sêø=eTs¡T &ÉTB›bÕÔs¡Ω ‘˚»dæ«jÓÆT

‘·qyêØs¡ì j·TqT´©s¡ì $uÛÒ<äC≤„qeTT+ C…+~ j·T
eTàqT, qj·T´Hé >∑TiÏ‹+∫ yês¡T >∑ì|æ+|üHé H˚\ô|’" Áu≤≈£î HÓ
∫Ãq yÓ÷Vü≤+ãTq" <ä*¢<ä+Á&ÉT ˝§&ç˝ÀCÒ]Œ+#·T |üs¡´+‘·eTTHé. 85
XÊ. ø±\THé CÒ‘·T\T H˚\yÓ÷|æø=qT#·THé >∑+<√sTT ¬ø+<ëeTs¡˝Ÿ

ÁyÓ÷\Hé _≥Tº ì–&çÃ <äe«>∑T |ü<ä+ãTHé CÒs¡ u≤sê&ÉT#√
u≤©j·THé HÓ|üeT÷ì #˚s¡TÃø=ì ì\Œ=p#·T qj·÷´¬s? jÓT
y˚«fi¯+ _&É¶\‘·*¢ j·TT\¢ eTø£è‘· Áù|e÷\j·T+uÒ>∑<ë? 86
d”. ø=eTà\Hé õe⁄s¡T C§+|üeTTà >∑qŒ&ÉTy˚fi¯
õ\Tø£eTày√˝… uÛ≤wæ+|üp#·T
ÄeTì<=s¡sêø£ Hêq+<äeTTq"u≤&ÉT
|üs¡uÛÑè‘ê+>∑qy√˝…" u≤&É"~e⁄s¡T
qey˚T|òüT ìq<ä+ãT #Óe⁄\ k˛øÏq y˚fi¯
HÓ$Tày√*ø£ Hê≥´ ìj·T‹ ø£&És¡T
eTè>∑j·÷$Vü‰s¡T\T MT<ä sêq>∑Ty˚fi¯
u…ãT“*y√˝… H√]«|üŒ"p#·T.
^. <ä]øÏ"CÒ]q j·÷|üÔ düT+<äs¡T\#˚‘·
\s¡dæ j·÷©\ dü«j·TeTT>± qqTø£]+#·T
|ü\Tø£]+∫qyê] yêø£Ã\q eTs¡dæ
øÏ\øÏ˝≤s¡e eT\s¡ qe⁄«\≈£î <ä÷>∑T.
^. neTàj·TTqT qj·T´ s¡eTTà s¡eTàqT#·T"CÒsTT

düqï>±$+|ü eT+<äVü‰düeTTà ùddæ
#˚‘·T˝≤&ç+∫ jÓT>∑"Áu≤≈£îØ‹ qeTs¡T
XË’X¯eeTTàq" >∑èwüísê&é »qes¡T+&ÉT. 87
eT. eTTqT Áu≤"ã\Tÿ\ k˛eTø±düTs¡T&ÉT >=+b˛e+>∑" <ä<ä›s¡Œ dü+

Vü≤qqeTTà= s¡∫sTT+|ü MTqeT>∑T y˚<ë+‘·X¯Ãs¡T+, &Ü>∑e÷
eqeTTHé H˚&ÉTqTCÒj·Tsêj·Tqj·Tq <ä«+<ä«eTTà>±HÓ’ ‘·Bj·÷+>∑q÷
‘·q ˝≤eD´|üjÓ÷~Û M∫ø£\˝À" <ësê&ÉT qÁXÊ+‘·eTTHé. 88
eT. nq˝≤øå±Vü≤eeT+<äT H√≥Te&ç dü÷HêdüTÔè+&ÉEHé CÒ] ‘·

<äÈqyÓ’<ä´>∑∆éTTp|ü ì\«q>∑T dü‘YkÕúq+ãT p|æ+|ü">√
]q yêD°X¯ó&ÉT ø£èwüísêj·T\ ‘·qTl<ÛëeTeTTHé pô| q+
‘·HÓ H˚Á‘êã® X¯s¡+ãT\Hé >=ì ‘·Bj·÷+>∑+ãTqHé q÷˝§ÿHÓHé. 89
eT. <Ûäs¡DÏHé uÛ≤s¡‘·uÛÑ÷$T |üP»éT≥ Hê+Á<Ûäøå±à‘·\+ ã+<äTl
ø£s¡ ø£ècÕí‘·{Ï˙ »˝≤qT>∑‘· ‘·T+>±yêVæ≤˙ ÁbÕ+‘·eT
<ä›] $<ë´q>∑s¡+ãT, q+<äT <äTfi¯óy√<ä´<ä«+X¯ eT<ë›ql
qs¡dæ+Vü‰~Û|ü ø£èwüísêj·T eTVü≤yÓTqï= düÔeéTT‘·ÿèwüºeTT=. 90
eT. eT‹øöX¯\éTT ø£èwüísêj·T\ ø£kÕe÷q´+ãT>± HÍ≥"<ä

‹Œ‘·, leTqïs¡dæ+Vü≤ uÛÑ÷$T$uÛÑT &Ü ‹eTàs¡T‡ eT+Á‘·´Á>∑DÏHé
Væ≤‘·eTTHé $<ä´j·TT H˚s¡Œ H˚s¡Œi#Ó lø£èwüßí+&ÉT eT+Ár+Á<ä uÀ
~Û‘· $<ë´#·j·TyÓT\¢ H˚s¡TÃø=HÓ ì]›cÕº\Œ ø±\+ãTqHé. 91
ø£. ‹eTàs¡Tôd >±ø£ j·÷‘·ì

‘·eTTà&ÉT >√$+<äsêj·T ‘·E„+&ÉTqT sê{Ÿ
düeTà‘· eTeX¯éT>∑T XÊ
geTTàHé »~$+#Ó" >∑èwüísêj·T\#˚‘·Hé. 92
eT. ‘Ó\yêsê®eTTq ìÁ<ä˝Ò∫ Vü≤j·TeTTHé <Ó|æŒ+∫ ô|’HÓøÏÿ j·TT

»®«\ ‘˚»+ãTq <äe⁄«>±"ãi#·T ≥uÛ≤´dü+ãT >±$+#Ó ì
X¯Ã\‘·Hé K&ÉZeTT Á~|üŒH˚s¡TÃø=ì sTT#·ÃHé <ä+&ÉeTT= ã÷ì X¯
Á‘·T\T &Üj·THé <Ós¡TMì u≤‹ <Ódü\+<äTHé Á~ô|Œ y˚>√<ä∆‹Hé. 93
^. ÁbÕ»„ düqTï‘·eT>∑T ãT~∆ |ü{ÏeT‘√&É

Äj·TT<ÛëuÛ≤e eTTwæº j·TT<ë∆<äT\+<äT
Á|üø£≥ $»j·÷s¡®HêuÛÑ´s¡Ω eT+>∑ã\eTT
ø£èwüísêj·T\j·T+<äT e]∆\¢C§#ÓÃ. 94
#·. ø£s¡ø£eT\eTTàqHé <ÛäqTe⁄¬>’ø=ì \ø£å´ |ü<ës¡úeT+<äTqHé

>∑TiÏj·TT&çy√e≈£î+&É">∑" <ä>∑T˝§ÿqT yÓ’K] y˚j·TH˚]#ÓHé
<äTs¡eTT\j·T+<äT XÊÁ‘·e⁄\‘√ $$<Ûëj·TT<Ûä kÕ<ÛäqeTTà\Hé
ã]|ü] uÀs¡T øöX¯\ eTbÕs¡eTT>± >∑&çsTT+#Ó qT<ä∆è‹Hé. 95
eT. qe ‘˚CÀì~Û Hê >∑Ts¡T<ä«j·TeTT ø£s¡í{≤+Á<Ûä uÛ≤cÕ<ä«sTTHé
$$<Ûë+X¯E„ì kÕVæ≤rj·TT‘·Tì dü+$<äT´≈£îÔ" >±$+∫ j·T+
<äT $X‚wüE„ì"CÒj·T">± qsTT] Væ≤+<ä÷kÕúìyêø˘ kÕVæ≤‹Hé
>∑$ >±$+∫] yêÅø£Ôj·÷+‘·s¡\dü‘êÿyêé[Hé Áyêj·T">∑Hé. 96
eT. qs¡düøå±à|ü‹ <ä+&ÉHêj·Tø£ ø£˝≤ HÓ’|ü⁄DéT+<äTHé düeTT

<äT∆s¡T&ÉjÓT´Hé eTiÏ ø£èwüísêj·T\T s¡D√<√´>∑ Á|üø±s¡»„ uÛÑ÷
es¡ $<ëé[j·T+<äT y˚T{Ï j·Tq">∑Hé Áu≤MDéTTHé H˚iÏ#ÓHé
düs¡kÕ˙ø£eTT ÁyÓ÷\ CÒj·T">∑*¬>Hé XÊÅkÕÔs¡ú dü+yê<äeTT˝Ÿ. 97
^. ‹eTàs¡TdüTeT+Á‹ düsê«+X¯ BÛs¡T&É>∑T≥

sê»´Væ≤‘· <ä+&É˙‹ì sê»˙‹
sê»´‘·+Á‘· Á|üjÓ÷>∑ dü+s¡+uÛÑeT+<äT
qs¡TΩì+CÒôd" >∑èwüísêj·T øÏår+Á<äT. 98
^. ÁbÕE„ ‹eTàs¡T‡ >√$+<äsêj·T $ãT<Ûä

j·TT>∑àeTTq"CÒdæ ø£èwüísêjÓ÷]«C≤ì
kÕVæ≤reTTK´ ø£fi¯\≈£î dü<äèX¯eTT\>∑T
sê»ø°j·T ø£fi¯˝Ÿ H˚]Ã Á|ü~∏eT">±+#Ó. 99
d”. |ü~j·÷iTø£fi¯\ quÛÑT´~‘·T &û‘·+&Éì

_s¡T<äT>± ì*Ã ùd$+#Ó sêE
qj·Tyê∫düTø£$‘ê Á|æj·TT"&Éì X¯óÁ≈£î+&ÉT
y˚">∑sTT ~qeTT ùd$+#·T#·T+&Ó.
n~Ûø£ y˚T<Ûësê• j·Te‘·]+#Ó q≥+#·T
>∑Ts¡TuÛ≤e eTìï≥Hé >∑÷¬sÃ >∑Ts¡T"&ÉT
dü+düÔe´ $C≤„qXÊ* |ü⁄f…ºq≥+#·T
qHê´ø£è‘·T\ ãT<ÛäT+ &ÉqTdü]+#Ó.
^. sêj·T\qT HêVü≤«j·T+ãT dü+Á>∑Vü≤eTTùddæ
Ábı<äT› bı&ÉTbÕ&ÉT #·Tø£ÿ‘√ ì<äT›s¡$&ç
ãT<ÛäT\T ùd$+|ü ~q~HêuÛÑT´<äj·TeT+~
sêj·T \œ˝À]«øÏHé e÷q˙j·TT"&ÉjÓT´. 100
XÊ. $<ëúÛ≤´düeTT Hê{ÏqT+&çj·TTqT dü+Á|”‹Hé ì»ÁuÛ≤‘·è ì

‘√´<√´>∑+ãTq ø£+f… HÓ≈£îÿ&ÉT>∑ HÓ+‘√ ùddæ BÛs√ø£Ôdü+
y˚<ë´+X¯+ãT\" >∑èwüísêj·T \~Ûø±_ÛE„+&ÉT>±HêjÓT uÛÑ÷
uÛÑè<√´>∑+ãTq ø°‘·" &És¡TΩ&ÉqT#·T= ÁuÒ$T+∫ s¡TØ«»qT˝Ÿ. 101
^. ‹eTàs¡TdüT eT+Á‹ l ø£èwüí<˚esêj·T

BÛ$X‚wüeTTà ‘·+Á&çøÏHé <Ó\T|ü q‘·"&ÉT
Ms¡qs¡dæ+Vü≤ $uÛÑTìô|’" ÁuÒeTø£+f…
q~Ûø£eT>∑T Áù|eT">∑èwüßíìj·T+<äT"pô|. 102
eT. ‘·Tfi¯óyêU≤´q«j·TeT+<äT HÓ+<äs= qπs+Á<äT˝Ÿ |ü⁄{Ïº s¡yê«]#˚

>∑T\dü+es¡∆qeTjÓT´>±, ø£düeTT CÒ≈£Ls¡Œ+>∑ lø£èwüísê
j·T ˝§ø£+&˚ >∑D˙j·TT&ÉjÓT´"— >∑qsêyê ‘ês¡ ˝Òq÷s¡T \T
»®«\ o‘ê+X¯óì eT+&É\+u… ì• uÛ≤dü«+‘·+ãT>±" CÒôd&ç=. 103
eT. <Ûäs¡DÏHé uÛ≤s¡‘·K+&É eTs¡ΩeT≥ Hê+Á<Ûäøå±à‘·\+ã+<äT— l

ø£s¡ø£ècÕí‘·{Ï˙ »˝≤qT>∑‘·‘·T+>±yêVæ≤˙ ÁbÕ+‘·eT
<ä›] $<ë´q>∑s¡+ãTq+<äT" <äTfi¯óy√<ä´<ä«+X¯ eT<ë›q l
qs¡dæ+Vü‰~Û|ü ø£èwüísêj·T eTVü≤ yÓTqïHé düÔe´ eTT‘·ÿèwüºeTTHé. 104
eT. »qdü+<√Vü≤eTT ø£èwüísêj·T ~ÛwüD≤ dü‘ê«<äT\Hé >±+∫ j·T

‘·´qTsê>∑+ãTq CÒ#·T≥Hé »q≈£î&ÉTHé <ä‘·TŒÁ‘·T" ÁuÒ$T+#·T≥Hé
>∑ì ‹bÕŒ+_ø£ jÓ÷s¡TŒe÷* ‘·<ädüTÁ>±eT+ãT BsTT+#·T#√
‘·q |ü⁄Á‘·TÔ+&É~Ûø±] j·TÚqHÓ&ç ∫+‘·Hé CÒôd kÕ«+‘·+ãTqHé. 105
eT. ‘·qj·TTHé Ms¡ qèdæ+Vü≤<˚e $uÛÑTH˚ <ÛëÁrX¯ó"CÒj·THé Áã»˝Ÿ
Á|üD‘·T˝Ÿ >∑÷s¡Œ>∑ sê» e÷‘· |ü<äM \uÛ≤´~Ûø±s¡+ãTqHé
ã&ÉT|ü⁄˝Ÿ ùdj·TT≥>√] ø£èwüí $uÛÑTìHé Áu≤D≤+‘·ø£è<äT›]«wü+
ãTqT ~ìŒ+|ü>∑ <ëdæ _*ÃsTT≥T ˝§|ü˝Ÿ rs¡TÃ#·THé yêø=HÓHé. 106
eT. $qTMT HÓ#ÓÃ*? ø£èwüísêj·T\jÓT&ÉHé $<ë´ $y˚ø±<äT˝…

#·Ãì sêCÒ+Á<äT&ÉT yêìô|’ HÓ|ü⁄&ÉT Áù|e÷~Ûø£éTTHé pô|&ÉTHé
eTq uÛÑ÷bÕ\T"&ÉT eè<äT∆&ÉjÓT´"<äT<ä kÕÁe÷C≤´~Ûø±s¡+ãT ø£è
wüßíqπø ≈£Ls¡TÃ ‘Ói+>∑T<√"#·TeTq ôV≤#·TÃ˝Ÿ kÕ>∑TH˚? j·TjÓT´&ÉHé. 107
eT. ‘·q≈£îHé Hê≈£î qèdæ+Vü≤sêj·T\>∑T>±<ë CÒ´wüß˜&Í |ü⁄Á‘·T&Ü

‘·ì eTìï+|üø£ Hê>∑e÷+ã|üsTT qT<ä´Á‘˚ŒeT#˚" >∑èwüísê
j·Tì sêCÒ+Á<äTì #˚j·TTE$TàsTTø£ Hê>±+u≤~Ûø±s¡+ãT˝À
eTq <Ísê“¤>∑éTTbı+<äT HêeTìøÏøÏHé eTsê´<ä jÓTT+&ÉT+&ÉTH˚. 108
eT. $dü eTqï+ãTq" >∑*ŒHêøÏ&ÉTeTT dü+Á|”‹Hé ~$Hé CÒ¬s<äHé

yÓdü qHé M&É">∑˝Òy= ø£èwüßíq ø£<˚ ô|{Ïº+∫ HêsT÷ eTH√
e´düq+ ã+‘·eTTùdj·TT eT+ãTì~Û |üs¡´+‘√]« kÕÁe÷»´ uÛ≤
>∑´ düTK+ãT+&çq J$ q÷´q>∑‹»Hê´j·÷dü yÓT{À¢¬sÃ&çHé. 109
ø£. nqT ø£+bÕ X¯Sq´+ãT>∑

»qbÕ*ì eT&çq Á≈£Ls¡ #·s¡´≈£î <ëkÕ+
>∑q ∫+‹*, >∑è‹ HêyÓT≈£î
>∑qTø=\T≈£î\C≤iT nÁX¯óø£DeTT\T <äT&ç#ÓHé. 110
XÊ. ne÷à! j·Tdæús¡<Ûëfi¯<Ûäfi¯´#·|ü˝≤yê´˝À\ ‘˚»' Á|ükÕ

s¡eTTà˝Ÿ uÛÑ÷]<äj·÷dü«s¡÷|üs¡dü ìs¡´‘êŒè eè&É+uÛÀ<äs¡÷
|üeTTà˝Ÿ ˙\düs√s¡TôVA |ü$T‘·eTT˝Ÿ ‘·«˝À¢#·qeTTà˝Ÿ $cÕ
<äeTTà˝Ÿ <Ó˝…Œ"&ç qÁX¯ó_+<äTe⁄\T ∫+<äHé >∑T+<ä">± H˚{ÏøÏHé. 111
#·. »qìs= j˚T{Ïø°eq≥? #ês¡T‘·sê+ãT<äd”eTqT+&ç #·
ø£ÿì qTqTyÓ\TZ©qTqT&ÉT ø±+&ÉeTT \T]«øÏÁyê\T©\ q
\¢ì ∫≈£îsê[eT+E\$˝≤düeTT &û\«&É u§+‘·H˚\ sê
*q j·T$ |üPe⁄C§+|üeTT\T πø¢X¯eT<˚{ÏøÏ ˙ eTq+ãTqHé. 112
#·. ns¡eTs¡˝Òø£ ø=*Ã‹ qVü≤]ïX¯eTTHé <=*qT+&ç ìHÓï ˙

es¡ ìeTTdü+ãT >∑qŒ&É$T Hê‘·à≈£î"<ä‘·ÔibÕ≥T <√#Ó— ;Û
ø£s¡$wüe÷ì H˚ eT&çj·T>±">∑\ q+#·T e∫+‘·TyÍs¡ ˙
e]–qj·T+‘· H˚ HÓe]j·T+&É eTqHé>∑\<ëq qeTàs√. 113
eT. $]>∑T‘·TÔ˝Ÿ ‘·Ts¡TeTHé $uÛÑ÷wüDyÓT? <˚M! >∑+<ÛäkÕs¡+ ã\+

ø£s¡D+uÒ! ø£eT˙j·Tø±+#·q ø£˝≤>±sê#·+\+ãT˝Ÿ »Ø
|ü]<Ûëq+ãT\T Hêø£\+ø£è‘·T˝…? ‘·«<ä“¤Á<ëø£sêC≤„eTj·÷
uÛÑs¡D+ u§ø£ÿ‘Ó#ê\T ˙<äT |üqT|ü⁄= uÛ≤wæ+|ü⁄MT ø=˝…Ã<äHé. 114
ñ. ‘Ó\¢eTT ø£èwüísêj·TT">∑&É‘˚s¡TÃ≥j˚T uÛÑeB|æ‡‘·+ãT ˙

yÓ\¢ $<Ûä+ãT\= ÁãeT<äy˚Ts¡Œ&É Á>∑TeTàiT#·T+&ÉT eTeTà ˙
j·T\¢eTT dü+‘·dæ\T¢q≥T ˝À<äqeT+<äT $wü+ãTyÓ{Ïº j˚T
j·T\¢]˝Òø£ ø£èwüí$uÛÑT &É+‘·eTTH=+<ä s¡∫+‘·T ì+‘·˝À=. 115
eT. ã*$THé sêDÏøÏ ì≥T¢ôd|æŒ eT~<äqŒ= C≤˝…H˚>±ì j·÷

#Ó*, j·÷»„= >=ìb˛sTT u…’≥ì≥T>± õ+‹+#Ó" ÁãX¯ï<ä«sTT=
ã\T≈£îHé<ä|æŒ qèbÕ+>∑Hê•‘· ø£è<∏ëeVæ≤ïHé ã&ÉT= ì\TÔHê
K\eè‹ÔHé qs¡bÕ\|ü⁄Á‘·Vü≤qHê|òüT+ã÷qHÍHê? j·TqHé. 116
eT. nì ∫+‹+∫ \‘ê+–— j·TÁX¯ó‘·‹, ≈£î˝≤´‘·T\ýÓTÆ‘·÷– ‘·

<äÈqeøå√s¡TVü≤\>∑ïXÊ{Ï" <ä&ÉT|ü+>± yÓ÷eTT HÓ‘·Ô$Tàô|’"
<äqπø\T+>∑eH= ‹Ô s√<äqø£≥T <Ûë«q+ãT>±$+#Ó Hê
<Ûä«ì j·÷*+∫ eTs=ø£ÿ<ëdæ eT~˝À <ä]ÿ+#Ó˙ ¬ø’e&ç=. 117
eT. n~ πø∞eq ∫Á‘·qs¡Ôq eTj·T÷sêsêeeTÚ>±ø£— n
j·T´~ø±<ä+<äTyÓTT ‘·+Á‹ø±|òüT{Ï‘· MD≤˝≤|ü ø±+uÛÀõø±
uÛÑT´<äj·THêï<äyÓTjÓÆT ‘·qs¡Ãe˝… q‘·T´Á>±|ü<ëy˚>∑e
<ä∆è<äj·÷+uÛÀ»eTTF Á|üs√<äqeTT>±<˚ jÓ÷» jÓ÷õ+∫qHé. 118
#·. nì eT~ j·T÷Vü≤ùddæø=ì j·÷qeø√eT*"CÒ] j·÷ô| yÓ÷

eTTq >∑sTT<√sTT qT+#·Tø=ì uÛÀs¡Tq H˚&ÉTÃ#·TqT+≥ HÓ#ÓÃ©!
nqj·TeTT eT+<äVü‰düdüeTT<ä+∫‘· eT+EeTTU≤s¡$+<ä yÓ’
ø=qø=ì dü+#·]+#·T<äTe⁄ >=\T¢q H˚&ÉTe H˚{ÏøÏ≥¢HÓHé. 119
eT. neTè‘· Áo‘·Tfi¯óyêq«yêj·TuÛÑe⁄ \T<ä´‘·ÿèwüísêj·÷~ ø√

‘·ÔeT uÛÑ÷uÛÑè»®q≈£î˝Ÿ düT<ÛÍ<äqeTT#˚‘·Hé u…+∫ Øy˚TqT ì
j·TéTè‘·ÁbÕj·Tø£s¡eTTàq+<äT $wü$TÁXÊH√ï<ä“¤e+ã+<äT ø±
\eTT ô|’ø=qï~ sT÷ $s¡T<ä∆$~Û j˚T˝≤ >√s¡TÔ qu≤®qHê! 120
^. nqT#·T"~bÕŒ+_ø±~ÛXÊdüqìã<ä∆
<ëdüuÛ≤$Tì qT&ÉTe"<ä<ë«Á>∑Vü≤dü´
uÛ≤eeTTHé Á>∑Væ≤sTT+∫ j·÷ |ü+ø£C≤øÏå
yÓ\yÓ\+ã&ç j·T÷sê]Ã yÓ&É*b˛jÓT. 121
ø£. düT<äreTDÏ j·÷qT&ç ‘·q

eTT~‘·≈£îqHÓ qf…¢ b˛sTTb˛sTT s¡Vü≤dü´+
ã~ >∑~ôd"~eTàs¡TdüT— qT&ç
ô|<ä$Hé <ë≥+>∑" ãè~∏« yÓ<ä∫+<äT>∑<ë? 122
d”. ô|’&ç ‘={Ïºj·T&√\"ã+&ÉT ÁbÕj·TeTTqT+&ç
eTT<ë›&ç Áù|$T+#·T|ü⁄DéT÷]Ô
≈£Lø£{Ï eTT&ç‘√&ç ø=<äeT ÁbÕj·TeTTqT+&ç
|ü\Tø±&É H˚]Œq ÁbÕ»„eTÚ[
|üiTyÓ‘·Ôã\eTT ô|’ã&ÉT ÁbÕj·TeTTqqT+&ç
j·÷{≤&ÉH˚]Œq j·÷s¡´ »qT&ÉT
u≤VüQ j·TT>∑àeTT >∑{Ïº|ü&ÉT ÁbÕj·TeTTqqT+&ç
ø£‹ÔkÕeTT\ H˚s¡TŒ >∑D´ãT~∆.
^. uÛÑ÷] $<ë´Á|üuÀ<Ûäø£ dü÷]$uÛÑT&ÉT
~–«»j·Tj·÷Á‘· H˚]Œq BÛs¡eT÷]Ô
‹eTàs¡TdüT+Á‹ lø£èwüí<˚esêj·T
$uÛÑTq ø±|ü<ä Á>∑eTà H˚$~Û düVæ≤+#·T? 123
d”. düs¡dü Á|üdü+>∑e÷! dü‘·‡uÛÑH˚ >±ì
ÁbÂ&ÛÉø±+‘êsêõ‘√&É>±<äT
sê>∑e÷? <Ûäs¡àdü+s¡ø£å j·T+<˚>±ì
$wüj·T kÂK´+ãT\Hé yÓ\j·TuÀ<äT
ns¡®HêqøÏÔj·÷? j·TX¯eTTq+<˚ >±ì
n~Ûø±s¡ú dü+#·j·TeT+<äT>±<äT
$\dü~«H√<äe÷? ø£fi¯\j·T+<˚>±ì
»qT\‘√"π>*ø± düs¡DÏ>±"<äT.
^. kÕ+Á<äuÛÑøÏÔj·T? düT»qs¡ø£åD düeTs¡ú
sêeTsê» |ü<ë\H˚ Á>±\T>±ì
dü«\ŒeTT\˝Ò<äT ‹eTàs¡T‡ dü∫eeTDÏøÏ
n‘·ì düTeT˙wü— Ä+Á<Ûä ˝À¬ø’ø£uÛÑ÷wü. 124
^. u≤\$uÛÑTq≈£î"<ä*¢ uÛ≤e+ãTôdô|Œ
düT<ä‹ùddæq |üPìÿ sêEq≈£î"<Ó˝…Œ
e÷‘· ø° Ø‹ ‘·>∑<äì ˙‹"C…ô|Œ
ø£èwüísêj·T\ eTè‹ <=\–+#Ó q‘·"&ÉT. 125
eT. qs¡düøå±à|ü‹, ‹|üŒe÷+ã, düT‘·T ÁbÕD+ãT˝Ÿ $cÕqï+ãT#˚
Vü≤]sTT+|ü=ãsTT ã÷HÓq+#·T $ì j·Te´Á>±Á>∑Vü≤√<äÁ>∑T&Ó’
<ä]øÏHé_*Ã j·T<∏ës¡ú e÷&ÉTeTqT#·T= <ä]®+|ü qy˚«fi¯Hê
düs¡d”C≤øÏå j·T<Ó\¢ ø£\¢j·Tì ô|\ÃHéC…|æŒ, ô|’ ì≥¢qTHé. 126
ñ. <ëdæ jÓTTø£s¡TÔ ‘·|üq q<ä\Ã">∑ s√düeTTã÷ì Hê≈£î Hê
j·÷düeTT>∑÷s¡Œ <äã“s¡\Hê&çq e÷Á‘·q ˙‹ø√$<äT˝Ÿ
Á‘êdüeTT \÷ì sT÷ |ü\T≈£î\= ì»e÷s¡j·T ø±Á>∑Væ≤+‘·Tπs
Hêdü]yês¡T ˙≈£î" u…s¡Hê‘·T\T>∑\Z¬s sT÷dü&ç+|ü">∑Hé. 127
#·. n~j·TTqT>±ø£ ˙yÓs¡T">∑ yê‘·ì#·s¡´\T ø£‹ÔkÕeTT\=

yÓT<ä* <ÛäqTwüÿfi≤düs¡DÏ y˚T{Ï‘·q+ãT >∑&ç+∫ y˚T+<äT
s¡à<äeTT eVæ≤+∫ ùd–øÏì eT+∫øÏ uÛÒ<äeTTCÒj·T ≈£î<ä∆‹Hé
eT~ ¬ø≥T ‘√#·TH√ j·T≥T˝… eTqïq e÷ì#·]+#·T HÓ˝…¢&ÉHé. 128
ñ. <Ûës¡TDÏ ¬ø\¢ ì‘·ÔiÏHÓ ‘êHÓ $uÛÑT+&ÉsTTq≥T¢ Á≈£îeTàiTHé

Ms¡qèdæ+Vü≤sêj·TT"ãè~∏M|ü‹" CÒj·TT<äTe+#·T <äTwüÿπs
sê¸´s¡‹ìHé e~Û+|ü">∑ düVü‰j·TeTT ùdj·T">∑ qqTï"CÒ] dü+
Áù|s¡D ùdôd ˙ yÓqTø£" _\¢\ qHÓï≥T ùdj·T HÓ+#ÓH√! 129
^. Ms¡qs¡dæ+VüQ&˚ dæ+Vü≤|”sƒ¡eTTq≈£î
qs¡TΩ &É~Ûø±] CÒ´wüß˜&Ó’, j·T‘·ì e\q
q~Ûø£XÀuÛÑ eVæ≤+#·T dæ+Vü‰düq+ãT
n‘· &É~Ûø£ XÀuÛÑ>±+#·T dæ+Vü‰düqeTTq. 130
ñ. }Vü≤ jÓTTøÏ+‘· #ê\ø£ ‘·q÷<ä“¤e⁄&ÉHé eT‹">∑èwüísêj·TT ˙

yêVü≤e X¯Ss¡T"#˚dæ‹ eVü‰ ]|ü⁄sêE\ qTø£ÿ&É+|ü">±—
yÓ÷Vü≤eTT#˚ qèwæ+VüQq¬ø— uÛÑ÷|ü]bÕ\q MT y=dü+>∑T#√
Á<√Vü≤eTTã÷ì ìqTïqT düT‘·THé yÓdü">∑èwüí$uÛÑT+&ÉT >∑÷\Ã"&˚! 131
#·. ‘·Tfi¯óe eTVü‰q«j·T+ ãq_Û<ä÷wüéTT dü‘·ÿs¡TD≤\yê\eTTHé

‘·Tfi¯óe eTVü‰q«j·÷_∆»ì‘·T+&Ée⁄ ˙<äT ø£èbÕs¡dü+ãTì
s¡à\eTT uÛÑe‘·‡«uÛ≤eeTTqT e÷s¡›e|üP]‘· eT{Ïº dü<äTZD+
ãT\T uÛÑeBj·T ø£èwüßíHÓ&É" ãT≥ºìejÓT´ ì<˚{Ï ∫Á‘·yÓ÷. 132
^. Á|üdüTÔ‘√<ä+‘· yÓT+‘·ì |ü\Tÿ<ëq—
#Ói≈£î‘·T<ä yÓqTïãT{Ïºq düs¡DÏj·TjÓT´
‹j·T´ #Ói≈£îq q\sês¡T rj·T<äqeTT
#Ó&ÉTqqT uÛÑj·T+ãT <√#·T Hê ∫‘·ÔeTTq≈£î. 133
#·. düs¡dü edü+‘· dü‘·‡eTj·T #ês¡Ts¡kÕ\ $XÊ\ XÊœø±+

‘·s¡eTT\ yêj·TkÕs¡“¤ø£eTT ‘êy=q]+∫ $<ä*Ã i…ø£ÿ\Hé
ãs¡uÛÑè‘·e\¢ uÛÑ+ãqì bÕ&çqj·T+‘· edü+‘·uÛ≤>∑´ sê
»´s¡eT≈£î dæ+Vü≤|”sƒ¡eTT s¡kÕ\ eT\+ø£è‘·eTÚHÓ <ëì#˚Hé. 134
#·. $qT ‘·T~e÷≥ ˙eT~øÏ y˚&ÉTø£ ri>∑ Hê‘·àXÊ+‹j·TTHé

»q"»]sTT+|ü HÓ+#·T<äTy= kÕ<ÛäTVæ≤‘êeq ùdj·THÓ+‘= ‘·
‘·Ôqj·Tì$wüºyÓ÷Vü≤eTTqT <ë´>∑eTT ùdj·TTeTT ø£èwüísêj·T\Hé
>=ì eqd”eTì*Œ, ‘·\>√j·T, uÛÑ{≤[øÏ Hêqrj·TTMT. 135
#·. nqe⁄&ÉT ‘·qïèdæ+Vü≤ edüT<Ûë~Û|ü⁄" &É+>∑qe÷≥ q$Tà |ü⁄

Å‘·TÔì ‘·\">√j·T Hêq‹&É" <ä÷>∑">∑"C≤\ø£, ∫+‘·ùddæ‘√
&ÉHÓ ‘·q eT+Á‹+~eTàs¡TdüT &Üj·T">∑"_*Ã <äTsêÁ>∑Vü‰q">∑è
wüßíì ø£qTÁ>∑T&ÉT¶\Hé ~–∫ #·÷|ü⁄$T Hêø£ì sTT#ÓÃHêq‹Hé. 136
eT. ne⁄sê? kÕVü≤dü\ø°Î— |òüTÀs¡ s¡Ds¡+>±j·÷‘·yÓ’s¡´+‘· u≤

VüQe⁄\Hé <ë+&ÉeeTT˝Ÿ s¡∫+#·T≥ ìdüs√Z<√´>∑y˚T ˙≈£î ì
qïe kÕÁe÷»´s¡e÷s¡Ω $Áø£eTTì >∑èwüíøå±àes¡THé Á$T+>∑"¬>’
‘·e yêø£ÿ\Œq y˚Ts¡MT¬s&ÉT uÛÑe‘ê‡eTs¡úéT©Œj·Ty˚T? 137
ñ. ‘·*¢ $wü+ãT ô|≥Tº≥≈£î+ <ës=ÿqT#·T+&É">∑" >∑qï‘·+Á&ç, ‘ê

qT\¢eTT" Á>∑÷s¡¬ø’‘·e düeTT<äéTe<ä«ì‘ê[ø°j·T">±"
>∑\¢]<Ó’e e÷|ü<ä\" >±e">∑H˚s¡ ø£s¡D´d”eT\Hé
<ä\¢&ÉeT+<ä" Á<√j·T">∑q"<ä≈£îÿ≥ jÓT+‘· j·T<äèwüºXÊ*ø√. 138
#·. »q≈£î&ÉT s√dæ eTè‘·TéTTKdü+>∑‹¬ø’ ô|&ÉÁ<√j·T qs¡“¤≈£îHé
|òüTq$|ü<ä_∆ M∫ø£\ >±j·TeTT H√&É">∑ ˙ø£ HÍø£#ê
&ÉTŒq" >∑sTT j·T÷‘·˙j·T">∑qT |ü⁄D´düT<Ûëì~Û ‘ês¡dæ\T¢ <Û√
s¡DÏ>∑q s¡ø£å´s¡ø£åø£|ü⁄sêø£è‘· u≤+<Ûäe\uÛÑý˚T>∑<ë? 139
#·. n$T‘· >∑;Ûs¡uÛ≤eeTTq Hêdü∫yêÁ>∑DÏ e÷iTe\ÿø£

Áø£eTeTì ‹|üŒe÷+_ø£jÓT ø±s¡D$T+‘·ø£qHé Á>∑Væ≤+∫ o
s¡¸eTT"<ä>∑q÷|æ, ∫‘·ÔeTì dü‘·«s¡y˚T– ≈£îe÷s¡ø£èwüßí dü+
ÁuÛÑeTeTTq" _\«q+|æ, Á|üuÛÑTes¡T´ì j·÷q‹"<Ó*Œ ∫+‹˝…Hé. 140
#·. »q≈£îìø£+f… q‘·´~Ûø£ kÕ+Á<ädüe÷<äs¡ <äèwæº‘√&É" u…+

∫qø£s¡TD≤ì~ÛHé >∑~dæ #˚‘·T\TyÓ÷&ç∫ ø£èwüísêj·T *
≥¢HÓ $qj·T+ãT ô|+|ü⁄q, <Ûäsê~Û|ü⁄&çjÓT´&É">±eT yÓ÷Vü≤ ã+
<ÛäqeTTq ì{Ïº XÊdüqeTT HêøÏ&Ó Hêe\ H˚&É«≈£î+&ÉTH˚? 141
XÊ. ÄX¯Ãs¡´+u§ø£ sTT+‘·˝Ò<äTdüT$T, C≤j·÷Áù|]‘· kÕ«+‘·T"&Ó’

<äTX‚ÃcÕºs¡Væ≤‘· Áees¡ÔqTìj·T+<äTHé H˚s¡eTT˝Ÿ yÓ÷|ü⁄#·THé
ì•Ã+‘êeT‹ |òüTÀs¡XÊdüqeTT q+~+#ÓHé qqTHé M&ÉTe÷
|üXÊÃ‘êÔ|üeTT H=+<äT‘·Hé »q≈£î&û bÕ|ü+ãT XÊ+‹+#·T‘·Hé. 142
^. nq">∑ $ì <ÛÓ’s¡´ >∑+;Ûs¡‘ê+ãTsê•

XÊ+‹o\T"&ÉT qÁ>∑e+X¯E&ÉT eT+Á‹
düTÁ|üdüHêï‘·Tà &Ü>±$T X¯óuÛÑ$<äT+&ÉT
ø£qT\"Á>∑$Tàq ø£˙ïs¡T >±s¡Œ ø£&É"#Ó. 143
^. neqe÷s¡ZeTTà qs¡dæ sêj·T\≈£î <ÛÓ’s¡´

düs¡DÏ yêÁ≈£î∫Ã j·TuÛÑj·TVü≤düÔ+ u§dü+¬>
<äq s¡Vü≤kÕ´\j·T+ãTq" <ëy=dü+–
j·TT∫‘· düeTj·T+ãT<äqÿ q+ <äT+&ÉTeTìjÓT. 144
eT. ‘·\"|ü= kÕfi¯óesê»´ K+&ÉeTTq q+‘·¬s’«s¡ ã<√∆Á>∑<√
s¡“\T\= Á<äT+|ü">∑", >∑èwüísêj·T ˝§ø£"&˚ |üsê´|üÔ dü‘·T«+&Éq=
<Ó*j·TT= eT+Á‹øÏ, <ëq, Hê j·TTe≈£î ìùdÔ»düTÿ">±$+|ü">±
e\<ä+#·T= dü∫e⁄+&ÉT |üPHÓ qT∫‘√bÕj·T+ãT <ÛÓ’s¡´+ãTq=. 145
eT. ˇø£ qyê´»eTT CÒ]Ã, eT+Á‹,ø£qTÁ>∑T&É÷¢&É= u…ø£*Œ+∫ q

eTàø£ y˚TbÕi">∑" CÒj·T yêì">=qT#·T= øå±àC≤ì <ä]Ù+∫ ø£è
wüí ≈£îe÷s¡T= $>∑‘ê≈£åî" CÒdæ‹ ìy˚ sT÷øÏå+#·TMT Á>∑T&É¢qHé
Áãø£{Ï+#Ó=— $uÛÑT&ÉT= >∑Te÷s¡ ì•‘ê|üÁ‘êŒ|æÔøÏ= õ+‹˝…=. 146
ñ. n+‹|ü⁄s¡+ãTq+<äT" ‘·q j·T+>∑q˝…\¢s¡T ø£èwüísêj·T <äè

wüº´+‘·eTT ∫+‘·ùddæ düT>∑TD≤&ÛÉT´&ÉT ø£èwüí≈£îe÷s¡T" &Éø£ÿ{≤!
m+‘· $|ü‘·TÔ bÕ\"ã&Ó, HÓ+‘·{Ï Vü≤è‘·ÿ]ƒq‘·« MT eTV”≤
ø±+‘·T&ÉT |üPìHê"&ÉqT#·T >∑s¡ΩDùddæ] e÷{Ïe÷{ÏøÏHé. 147
d”. ø£‹ÔkÕeTT\‘êe⁄ ø£Ás¡Á‹|ü\sƒêe⁄

ø£èwüísêj·T\ C≤&É ¬ø<äTs¡T#·÷#Ó
nVü≤s¡Vü≤+ãTqT $Vü‰sês¡ú y˚T‘Ó+#Ó&ç
Vü≤j·TeTT |òü÷düeTTy˚Tj·T ø£f…º ì*#Ó
eTq sê#·ø=eTs¡Tì ø£qT#·÷|ü⁄ #·HÓqì
ìœ\ Á|æj·÷[ ø£˙ïs¡T$&ç#Ó
>∑TDXÊ* øÏø£ÿ≥Tº >∑÷s¡Œe#·TÃHÓ j·T+#·T
q>∑Ø Á|üC≤e[ q\Te"<Ó>∑&Ó.
^. düø£\ »qeTT\T ì≥T |ü\T#·+<äeTT\T>∑
>∑èwüísêj·T\ •øå± ìø£èwüº>∑‹øÏ
e>∑∫πsø±ì ø£q¬s’] yêdüÔe+ãT
dü∫eø£è‘· ø±s¡´ eT‹s¡Vü≤düéTT>∑ qT+&Ó. 148
e÷*ì. qeq[q <äfi¯l q]Ô‘êbÕ+>∑<ÛäTsê´
ne>∑‘· X¯eT©˝≤Vü‰]Vü≤èìï‘·´#·sê´
ø£$>∑D >∑D˙j·÷ K+&ÉyêD° dü|üsê´
n$s¡‘·_Ûwü^Vü‰uÛ≤´dæ Hêsêj·TD≤sê´. 149
Ç~
leT<äTuÛÑj·T uÛ≤cÕø£$‘êÁ|üMD, düVü≤ÁkÕe<Ûëq #·‘·Tsêqq, düVü≤ÁkÕe<Ûëq
|ü+#êqq, |ü+#· düVü≤ÁkÕe<Ûë˙‘ê´<ä´H˚ø£ _s¡T<ë+øÏ‘·, »+<Ûë´\e+X¯
|üj·T'bÕsêyês¡ sêø±düT<Ûëø£s¡ düTÁãVü≤àD´ XÊÅdæÔ Á|üD°‘·+u…’q kÕ\+ø±s¡
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq Á|ü<∏äe÷XÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
~«rj·÷XÊ«düeTT
ø£. ls¡eT´ düs¡düø£$‘ê
<Ûësêø£è‘· ãVüQfi¯ ø£è‹ø£<∏ë düeTT<ëj·÷
BÛs¡Áyê‘· $<Û˚j·÷
Hêsêj·TDsêj·T dü<äTZD düÔe˙j·÷! 150
eT. #·ìjÓTHé >=ìï~q+ãT \T]«|ü‹ ‘·‘ê‡Áe÷»´ kÕeT+‘·sê&é
»qeTT˝Ÿ ~Ûø£ÿè‹ ùdj·T"ã÷ìs¡qT#·THé C≤s¡T˝Ÿ Á|üdü+–+|ü"<ä
<äÈqkÕÁe÷»´ |ü<ëeH√∫‘·‘·è{ÏHé <ë dü+düà]+#ÓHé düeT
düÔqπs+Á<ädüTÔ‘· ø£èwüísêj·T\ eTVü‰dü+Á>±eTøöX¯\éTTHé. 151
^. nq´»quÛ≤wæ‘·+ãT\ Hê\øÏ+∫
j·Ts¡j·Tπø ø±s¡ý˚Tì CÒj·T+>∑sê<äT
<äTqï sT÷ìq<äì jÓTø£ÿ&Éqï yÓ+≥
e‘·‡eTTHé >∑≥º qs¡T"&Ü Á‘·|ü&É">∑sê<äT. 152
ø£. ns¡dæ, qèbÕ\T+ &É‹<äT
s¡“¤s¡eT>∑T yÓ‘·H=+<Ó— ø£èwüísê{Ÿ X¯Sq´+uÖ
|ü⁄s¡y˚T\, sê»´\ø°Î
|ü]bÕ\q y˚T{Ïø£qT#·T" ã]‘ê|ü |ü&ÓHé. 153
^. Á|üø£≥‘˚»dæ« l ø£èwüísêj·T ˝§ø£"&Ó
n]»Hê˙ø£<äsêŒ|üVü≤s¡D#·DT&ÉT
neTè‘·øÏs¡DTìø£+f… H˚ j·TqéT÷]Ô
ns¡∆sêÁ‘ê+<Ûä‘·eTdüeTTà q&É"|üH˚s¡TÃ? 154
^. sê»éT<ÛäéTTàqHé >∑èwüísêj·T\T+&É
e÷q´>∑‹qT+&ÉTyês¡T kÕeT+‘·qè|ü⁄\T
m+‘·eiø£ã®Væ≤‘·T"&ÉT<äsTT+|ü≈£î+&ÉT
nã®wü+&É+ãT yÓ\uÀe⁄≥+‘·ei¬ø. 155
eT. nì ∫+‹+#·T#·T dü÷qTq+<ÛäTì>∑"CÒj·THé eTÚ&ÛÉý˚Tj·T+#·T XÖ

s¡´ ì<Ûëq+ã>∑T |ü⁄Å‘·TÔ e´s¡Túì>∑"CÒj·THé uÛÑ÷$TøÏHé Á<√Vü≤e÷
jÓT q≥+#·THé ã]‘ê|üeT+<Ó ]|ü⁄uÛÑ÷MTXÊ[ XÊdæ+|ü HÓ
e«ì"ã+|üHée˝… H˚$T j·T+&Éj·Tì dü+uÛ≤$+#Ó iÒ&ÉjÓT´&ÉHé. 156
^. BÛs¡eT‹ eT+Á‹ ‹eTàs¡T‡" CÒs¡"_\Te

uÛÑ≥Tì ã+|æ+#Ó q+‘· düs¡«E„&ÉsTTq
j·÷‘· &É‹dü+ÁuÛÑeT+ãTq qs¡T>∑T<Ó+∫
j˚T$Tj·÷q‹j·T+#·T uÛÑ÷MTX¯ó q&ç¬>. 157
^. ‘=\T‘· q]>±|ü⁄˝…’q{Ïº e\‹sêE

*|ü⁄&ÉTø=+<äiT eTqj·÷»„ ¬ø<äTs¡TqT&ç]
ns¡Ω$Áø£eTT" >∑èwüísêj·T\" <äq÷E
q+<ÛäT"CÒdæ‹ H˚$Tùdj·T+>∑e\j·TT? 158
XÊ. Hêø±$+∫q e´s¡úXÊdüdüqeTTqTHé >±<ä+#·T ˙yÓ’q Hê

πø ø±+‘·+ãTq" C…|üŒyÓ’‹$ >∑<ë sT÷Hê"&ÉT |ü⁄Á‘ê+<Ûä‘ê
XÀø£+u§ø£ÿ{Ï>±ø£ yÓ’]<Ûäs¡D°X¯ó˝Ÿ MTiÏkÕ«‘·+Á‘·´ ©
˝≤ø±+ø£åHé <ä\jÓT‘·TÔ{Ï+ø=ø£{Ï yÓ’ø£¢ã´+ãT >∑÷¬sÃHé >∑<ë? 159
#·. nì |ü]‘ê|ü ìs¡Z‘·eTT˝…’q e#·düT‡\ ôV≤#·Ã]+|üq

j·T´qT|üeT BÛ$XÊ\T"&É>∑T Hês¡T´&ÉT ‹eTàs¡Tdæ≥¢qTHé, qèbÕ!
eq≥"<=i+>∑T Hê<äT dü∫e‘·«eTT>±<äT ìs¡+≈£îX¯+ãT ˙
y=qs¡T#·T XÊdüq+ãTq≈£î H=\¢$T ôd|üŒ">∑ sê$T H=|æŒ‹Hé. 160
#·. nsTTqqT uÛ≤$ ø±s¡´ø£s¡D≤s¡Ω $#ês¡eTT ùddæ j·T{Ïº <äT
s¡íj·T yÓTTq]+#·T {§|üŒ<äì q$Tà uÛÑe‘·T‡‘·T" >∑èwüísêj·T\Hé
qj·Tq $V”≤qT" CÒj·Tø£f… Hêø£&ÉqT+∫‹" >∑\¢ ã*ÿ‹Hé
<äj·T>∑\<˚ì j·÷q‹&ÉT ‘·«Á‹Œj·Tq+<äqT"&ç+<Ó e#ÓÃ&çHé. 161
eT. nì j·÷»„Hé >=ì ø£èwüísêj·T\ qèdæ+Vü‰kÕúqeTTHé CÒs¡Œ">±"

ãì#ÓHé ùde≈£î Hês¡T´, &Üø£åDeTTqHé e#ÓÃHé >∑Te÷s¡T+&É≥Hé
»q≈£îHé p∫ ø£s¡+ãT yÓ÷&ÓÃ qs¡düøå±àC≤ì kÕq+<äT"&Ó’
‘·qj·TTHé >ö"–≥"CÒ]Ã y˚T\ìjÓT uÛÑÁ<ä+ãjÓT´ düs¡«dü«eTTHé. 162
eT. ‘·Tfi¯óeøå±à|ü‹ eè<äT∆"&ÉjÓT´qì jÓT+<äTHé $T+∫ kÕeT+‘· uÛÑ÷

|ü⁄\T ~Ûø±ÿs¡eTT ùdj·T"<äÁ‘·ŒVü≤s¡D Áb˛<√´>∑ <äøå√Á>∑<√
s¡“\T&Í sêj·T\T <äèX¯ó´&ÉjÓT´qì Vü≤s¡¸+u§+~ sêsêéfi¯ó˝Ÿ
ã*‘·+|ü⁄+<ä$TH=+~ |ü≥ºeTVæ≤w” uÛ≤yêã® yÓ÷&ÓHé <äT´‹Hé. 163
d”. eT<äeT‘·ÔX¯Á‘·T d”eT+‹˙ X¯ó<ë∆+‘·

eT+~s¡eTTà\≈£î dü+ÁuÛÑeTeTT ãTf…º
<Ís¡à‘·´ u≤~Û‘· ‘·<é»„ ∫‘êÔ+uÛÀ»
wü+&É+ãT \s¡Ω‘˚»eTTà"ãf…º
ÄVü≤eπø∞ $Vü‰sê_Û\wü <äX¯«
XÊ\\T ùV≤wü\Hé »<ä\T>∑f…º
Ä˝≤qeT÷\~«bÕ[ ãè+Væ≤‘·eTT\T
~ø£ÿØ+Á<äeTT\≈£î ~>∑T\Tô|f…º.
^. #·≥T\ XÊÁ‘·euÛÑ+»q düeTs¡jÓ÷<Ûä
sêõ ø£s¡yê\<Ûës¡\" <˚Eô|f…º
Äj·TT<Ûë>±s¡ |üè<∏äT ø£yê{≤s¡Zfi¯eTT\
ìdü‡«qeTTà\ <äTs¡ZeTTà ì+–eTTf…º. 164
#·. ø£qT>∑e˝Òø£ ˝Àø£eTTqT >±+#·">∑H˚s¡ø£ ‘êqT |òüTÀs¡ ø±
qqeTT\ qT+&ÉTy˚fi¯\ »q+ãT\≈£îHé <äq‘·+Á&ç πø$~ÛHé
u…qT |ü]‘ê|üyÓ÷— jÓT≥T ‘·|æ+‘·Ts= $TÁ‘·T\T, yÓ’s¡T˝Ò>∑‹Hé
»qes¡T ~Ûø£ÿ]+#·T<äTs= düs¡«eTT ø£èwüßí&ÓiÏ+¬> q‘·ÔiÏHé. 165
#·. ‘·q ø£qT<äèwæº Bj·TT≥≈£î" <ä+Á&ç $~Û+∫qj·÷»„ $düà]+

∫q düT>∑;Ûs¡ãT~∆, j·T~Ûùde´ <äj·÷ì~Û, dü+‘·‘ê$ø£
‘·úq düTø£è‹ Á|üdæ~∆, <Ûäè‹<ës¡¶´ düe÷]®‘·eè~∆ $düÔs¡<é
$qj·TdüeTè~∆, ø£èwüí düeT_ÛK´ >∑TD√<ä~Û, |ü˝…ÿ ˙ $~ÛHé. 166
#·. >∑Ts¡T‘·s¡ Ms¡uÛÀ»´ eT$≈£î+]ƒ‘·sê»éTT j·TÚeq+ãTqHé

~s¡T>∑ì u≤VüQdü‘·«eTTq" <˚*qHê"&ÉT >∑&ç+∫ô|f…º ˙
qs¡|ü‹ H˚&ÉT eè<äT∆&ÉT s¡D+ãT\ ì\«&É≥+#·T ~ÛÁøÏÿj·÷
|üs¡T\>∑Tyê] ¬>\TÃ≥≈£î ã+|ü⁄&ç qqTï $#ês¡y˚T{ÏøÏHé. 167
^. nsTTq kÕÁe÷»´\øÏÎøÏ q<äqT\+<äT

$»j·T j·÷Á‘êedüs¡eTT\T yÓ\j·TT#·T+&ÉT
n]»j·T+ãTq ø£]¬><ä Hê»„sTT&ÉT"&ç
~–«»j·T e÷#·]+∫ j˚T‘Ó+#·Tyê"&É. 168
eT. nì uÛ≤wæ+∫q ø£èwüísêj·T$uÛÑT, BÛsê˝≤|ü e÷*+#·T#·THé

<äì$Hé C…+~q eT+Á‹|ü⁄+>∑e⁄&ÉT #Ó+‘·Hé Hês¡dæ+Vü‰e˙
X¯óì Hêq+<ä$X‚wü dü+#·*‘·<äèø˘XÀuÛÑHé $˝ÀøÏ+∫ sê&é
»q kÕìï<Ûä´ düeTs¡ΩX¯ó<ä∆ $qj·TÚ»®«\´+ãT‘√ ì≥¢HÓHé. 169
^. ~–«»j·Tj·÷Á‘·¬ø’ ø£èwüí<˚esêj·TT
qqT|ü⁄ MT‘·"&ÉT yÓ’s¡T\ q&É"∫e#·TÃ
Bs¡új·÷Á‘ê]úù|s¡Tq ~X¯\"~s¡T>∑
qqT|ü⁄MT Ms¡qs¡dæ+Vü≤ »qeπsDT´. 170
^. qs¡düuÛÑ÷|ü‹ eT~øÏ Hêq+<äeTjÓT´
‹eTàs¡TdüT ‘·q kÕ«$TuÛÑøÏÔ Á|üuÛ≤e
$T{Ïº<äì ‘Ó*Œ ‘ê sêE"<äè |æÔ|üi#Ó
Hê>∑e÷+_ø£ j·TqT|üe÷q+<äeT+<Ó. 171
eT. n]sêE˝Ÿ ‘·eT˝Àq"<ëeTT ìs¡‘Ó’ø£´kÕŒ¤s¡ uÛ≤e+ãT\Hé
|üs¡">∑Hé C≤*s¡j˚Tì ã\T« s=ø£f…Æ ô|’e‘·TÔ— s¡y˚«fi¯ <äT
s¡“¤s¡ dü‘·«Á|ü‹uÛ≤$uÛ≤dæ‘· eTV”≤bÕ\T+&Ó b˛sê&ÉT— H=+
≥]jÓÆT b˛s¡T‘·— ø£èwüísêj·T $»j·÷&É+ã+ ãX¯ø£´+ã>∑THé. 172
d”. X¯Á‘·T≈£î+‘ê|òü÷‘·»ì‘· s¡ø£ÔdüŒs¡Ù
eT\j·T» #·s¡Ã>± <ä\"#·TH˚ì
#·+&Éø£èbÕD≤Á>∑ dü+|òüT≥ºq+ãT\
düTeTX¯sêVü≤‘·T\T>±" p#·TH˚ì
n‹uÛÑj·T+ø£s¡ ø±Vü≤fi≤qø£dü«qeTT\
|üs¡uÛÑè‘√≈£îÔ\T>±>∑ qs¡j·TTH˚ì
ÄVü≤eX¯Ss¡ j·÷‘êj·÷‘·Ø‘·T\
•œHê≥éTT\T>∑ MøÏå+#·TH˚$
uÛÑj·T<ä eT<äeT‘·Ô X¯ó+&Ü\ Vü≤j·TX¯‘ê+>∑
sê» $Vü≤s¡D dü+Á>±eTs¡+>∑eTT\HÓ
j·TT|üeqeTT\+#·T>∑qTH˚ì jÓ÷<ÛäT&É{Ïº
Ms¡|ü⁄s¡Twüßì e]sTT+#·T $»j·T\øÏÎ. 173
eTT. e\|ü⁄Hé >=˝…Œ&ÉT ÁbÂ&ÛÉuÛ≤$TqT\‘√" ã˝≤ÿ&ÉT#·THé qe´ø√
eT\ |ü⁄cÕŒdüe kÂs¡uÛÀ|üeq <ÛëeTyê´|üÔ≈£î+C≤+‘·s¡+
ãT\ X¯è+>±s¡$ø±s¡ #˚wüº\ eTq+ãTHé u…≥Tºyê"&Ó≥Tº \
]à* Hê]®+#·T, düMTø£s¡+>∑ »j·T\ø°Î uÛÀ>∑kÂuÛ≤>∑éTTHé. 174
XÊ. u≤\T+ &É+#·ì _Ûqï_Ûqï <Ûäs¡D°ÁbÕ+‘·düú kÕeT+‘· uÛÑ÷
bÕ\Áyê‘·eTT ˝Òø£yÓTÆ jÓT<äTs¡ôd’|ü+ õVü≤ïeT]ú+‘·Tyê?
u≤\ÁbÕj·TeTTq+<Ó bı+<Ó »j·TeTT˝Ÿ ÁbÕ;Û\s¡+>±\ Hê
sê´? ˝Àø£ÁX¯ó‘· $Á|üe+X¯Eq πø˝≤ j·T»„dü÷Á‘·+ãT‘√Hé. 175
^. ø£&É"– kÕeT+‘· uÛÑ÷es¡T˝Ÿ ø£*j·TTeTTqï
j·TTqïyês¡\ qTqï≥Tº \Tø£ÿ&É+∫
ôd’q´$‘·Ô ã\+ãT\ dü+Á>∑Væ≤+|ü
<äqj·TT qìùd‘· ø£qT|ü" >∑s¡Ôe´ eT~Û|ü. 176
^. nq">∑ $ì sê»´‘·+Á‘· s¡Vü≤dü´ yÓTiÏ"–

rs¡új·÷Á‘·≈£î ÁoMs¡<˚e⁄ q+|ü
ø£èwüísêj·Tì ~>∑®j·T Áø°&Éø£qT|ü
ìX¯Ãj·TeTT ùdôd qs¡dæ+Vü≤ qè|ües¡T+&ÉT. 177
eT. <Ûäs¡D°Hê<∏ä ≈£îe÷s¡T *s¡T«s¡TqT j·÷Á‘êdæ<äT∆˝…’ j·TT+&É HÓ

e«] πøbÕ{Ï X¯‘ê+>∑eTT˝Ÿ e\j·TTH√, uÛÑÁ<˚uÛÑsê»+ãT\THé
<äTs¡>∑Áyê‘·eTT˝Ò] ¬øìïe˝…H√ <äTs¡∆s¡¸jÓ÷<Ûë[ jÓT
e«s¡¬ø’ jÓT+<äi= ìs¡ísTT+∫s¡≥T dü\Œ+ã÷ìsês¡+uÛÑeTT˝Ÿ. 178
eT. <Ûäs¡D° ìs¡à\ |ü⁄D´rs¡úeTT\ dü+<ä]Ù+#·T#√"<äqàV”≤

X¯«s¡ dü+#ês¡eTT ˝…{Ïºy√ j·T#·≥ dü+uÛ≤dæ+#·T ùdHêdüeTT
‘·ÿs¡y˚TbÕ{Ï<= eTTqTï>±">∑\ j·TT<ä+‘·+ ãT]«øÏHé <Ó\TŒ#·THé
<äs¡\Hé Ms¡qèdæ+Vü≤<˚e$uÛÑT &ÉT‘ê‡Vü≤+ãT‘√ q÷˝§ÿHÓHé. 179
eT. Ç\ô|’" ãT≥Tºø£‘√&ÉH˚ jÓTqôd lø£èwüíø£åe÷BÛX¯ó"&ÉT

»®«\ XÖs¡´+ãT s¡D≤+>∑DÁuÛÑeTDyê+#Û·Hé yêìøÏHé <√&ÉŒ&ÉHé
ã\e‘Ó’‡qéTT düÁø£e÷Vü≤eeTT dü\ŒHé sê»ìπs›X¯eTTHé
>∑\T>∑Hé Áu≤>∑T|ü\ã∆ ‘˚»eTT düeTT‘·ÿsê¸dæú‹Hé C…+<ä<˚? 180
eT. düø£˝≤XÊ+‘·|üØ‘· kÕfi¯óe eTVü‰kÕÁe÷»´ ôd’Hê´~ÛHê

j·Tø£ ;C≤uÛÑT´~‘·T+&ÉT, Hêø£|ü<ä ìs¡´‘Y ÁbÕ+X¯ó‘˚»'Á|üuÛ≤
eø£q»®qà düeT÷&ÛÉ XÖs¡´ì~Û, |üPs¡«+uÒ j·T>∑THé—H˚&ÉT yê
ìøÏ XÖs¡´ ~«>∑TD°ÁøÏj·÷ø£åeT ã˝≤˙ø£+ _&ÉHé »j·TT´&˚? 181
eT. ‘·qπø¬ø’ø£ düT‘·T+&ÉT Áù|eTø£\Hê<ÛëeT+ãT lø£èwüísê
j·Tì |òüTÀsê] s¡D≤+>∑D√qTàKTì" CÒj·THé XÊdüq+uÖ HÓ&ÉHé
$qT Hê>±+ã≈£î düT+‘·j˚Tìj·TT uÛÑj·÷y˚X¯+ãT>± ˝Ò<äT>±
ø£ì yêsê´Vü≤euÛÑ÷»j·T+ãT >=qTeT+ #êodüT‡\Hé yêø=HÓHé. 182
eT. |ü\THêfi‚fl>∑ø£eTTqï iÒì ‘·qTedü«düú+ãT>±Hé eT+Á‹sê

e\qT+ >∑÷]∫ düs¡«sê»´|ü<äM |ü{≤º_Ûùwø√‘·‡e+
ã\]+|üHée˝… ãTÁ‘·T\+<Óeì sêC≤´BÛX¯ |”sƒ¡+ãTqHé
ì\T|ü+ >±e˝…" <Ó\TŒMTj·TqT#·T" Áã•ï+#ÓHé ÁãdüH√ï≈£îÔ\Hé. 183
eT. <Ûäs¡D° uÛÑ>∑eTT _Ûqï_ÛqïeT‘·T\Hé <äsêŒeè‘·+u…’ |üs¡

düŒs¡ yÓ’s¡+ãT\" u…+|ü⁄ ùddæø=ìjÓTHé dü+Á>±eT dü+dæ<ä∆yÓTÆ
|üs¡¬>Hé >∑èwüßí&Ó j·T{Ïºy˚fi¯ q]<äs¡Œ+ u≤s¡ŒHÍ>±ì ‘·
‘·‡s¡DÏHé Ms¡qèdæ+VüQ&É*Z ]|ü⁄|üø£å+u…’q HÓ\¢Hé C…&ÉTHé. 184
^. ‘·‘Ydæú‹ HÓ]+– sê»´‘·+Á‘·»„eT÷]Ô

‹eTàs¡TdüT Ms¡qs¡dæ+Vü≤ <˚esêj·TT
>∑<Ó›ô|’ qT+∫, sêj·T\T ¬ø’düVü‰j·T
$T#·TÃq≥T ùdj·T iÒìøÏ q#·Ã"C…ô|Œ. 185
ñ. Ms¡qèdæ+Vü≤<˚e⁄" ãè~∏M|ü‹>± H=q]+∫ ø£èwüísê&é

uÛÑ÷s¡eTDT+&ÉT kÕj·T|ü&ÉTb˛*ø£ ùdj·TT≥ ÁX‚j·TeTÚqqHé
BÛs¡T&ÉT eT+Á‹dü‘·ÔeTT&ÉT ‘Ó*Œq j·T|ü&Ó ‹|üŒe÷+ã kı+
bÕs¡"<ä\+#Ó sê»´s¡eT, Vü≤düÔ>∑‘êeT\ø£+ãT ¬ø’e&çHé. 186
ñ. Ms¡qèdæ+Vü≤sêE |üè~∏M|ü‹j·TÚ≥j·TT ãTTD´rs¡ú dü+

#ês¡eTT ùdj·TqT+≥— j·TdüTdü+ø£≥XÊÁ‘·e j·TT<ä∆s¡+>∑ dü+
#ês¡eTT ø£èwüßíbÕ\«&ÉT≥ düeTà‹">∑÷¬sÃ, qj·T‘·ïdü+>∑‹=
>√]ø£r¬s ~|üŒeT≈£î">∑÷&Ó qbÕs¡eTq' Á|üVü≤s¡¸eTT=. 187
d”. uÛÑÁ<ädæ+Vü≤<ë«s¡ ã+<ÛäbÕs¡Ù«eTTà\
qq{Ïø£+ãeTT ˝≤≈£î\\¢˝≤&É
m\¢<ë«s¡eTT\+<äT Vü≤è<ä´>±s¡T&ÉeTD°
C≤\‘√s¡DeTT \Tj·÷´\\÷>∑
ÁbÕ+>∑D>∑‘· eT+≥bÕ+‘·s¡ y˚~ø£˝Ÿ
eTT‘ê´\eTT>∑TZ\ eTTs¡Te⁄>∑÷s¡Œ
n‹dü+ÁuÛÑeTeTTàq qs¡T>∑T#√" ~s¡T>∑T#√
<ëdü uÛ≤$TqT\T ^‘·eTT\"u≤&É.
^. sê»<äTs¡ZeTTàq≈£î Hê\TZÁ|üø£ÿ\+<äT
C…\">∑T kÂ<ÛäeTT\= düTU≤d”qT˝…’q
yê<ä´ø±+Á&É X¯óuÛ≤˝≤|ü |òüDÏ‹MTi
H=ô|Œ"ã{≤ºwæùwø£eTôVA‘·‡e+ãT. 188
eT. ø£\TcÂ|òü÷+‘·ø£ ‘·T+>∑uÛÑ+>∑≈£î\ s¡+>∑‘·TÔ+>∑uÛÑÁ<ëqB
»\eTT˝Ÿ ¬>’ø=ì eT+Á‘·|üP‘·eTT\T>± »*Œ+∫, dü+|üP‘·‘·
»®\<Ûësê<ä´_Ûùwø£©\ qs¡düøå±àC≤ì j·TT‘ê‡Væ≤jÓÆT
#·*ô|= Ms¡qèdæ+Vü≤sêj·T$uÛÑT" <ä‘ê‡Áe÷»´ \ø°ÎX¯«s¡T=. 189
^. CÒ´wü˜düT‘·Tq¬ø |ü{≤º_Ûùwø£eT>∑T≥
düÔe´‘·Tfi¯óe eTVü‰q«j·÷#ês¡eT>∑T≥
CÒ´wü˜|ü⁄Á‘·T+&ÉT Ms¡qèdæ+Vü≤<˚e⁄
&É~Û|ü⁄ &Í≥HÓ— ìœ˝À]« Vü≤s¡¸eT+<Ó. 190
^. <˚X¯<˚X¯düe÷>∑‘ê‹<∏äT\T $q">∑
Ms¡qs¡dæ+Vü≤ düeT_ÛK´ uÛÑ÷s¡eTDTì
y˚TqTbı+>∑">∑" <äÁ<ë»<Ûëì $»j·T
q>∑] ÁbÕ>±Z<Ûä dü∫e⁄ &=|ü>∑" ã]ƒ+#Ó. 191
eT. X¯‘·dü+U≤´ø£ ø£˝≤Á|ü<äs¡Ùø£‘·‘·T˝Ÿ dü+düÔe´ dü‘êÿs¡ dü+
>∑‹ Vü≤]¸+∫], uÛÑÁ<ädæ+Vü≤|ü<ä$= ¬>’ùdj·TT Ms¡ø£åe÷
|ü‹ ø±os¡«#·q+ãT ˝≤&ç] ãT<ÛäÁyê‘·+ãT |ü⁄D≤´+>∑Hê
‘·‹ ˙sê»qyÓT‹ÔbÕ&Ó X¯óuÛÑyê>±∆{°q≥<˚Zj·TeTT˝Ÿ. 192
eT. qs¡düøå±à|ü‹dæ+Vü≤|”]ƒ, düT‘·THêq+<ä+ãT ô|+bÕs¡>±
qs¡ôd= Ms¡qèdæ+Vü≤sêj·T <Ûäè‘·sêC≤´<Ûä´ø£å‘êXÀuÛÑ ì
ã“s¡yÓTÆ ì˝…ÃqT e+~e÷>∑<ÛäT\T ¬ø’yês¡+ãT\= CÒj·T kÕ
–], ø°]Ô+∫] uÛÑÁ<äyê∫s¡düe‘·ÿè‘·T´≈£îÔ\= dü‘·ÿe⁄˝Ÿ. 193
d”. ‘·T+>±‘·s¡+–D° s¡+>∑‘·Ôs¡+>∑ uÛÑ+
>∑ Á|üuÛÑ+>∑ eTè<ä+>∑ ø£\q"<˚*
»j·T»j·T <Ûë«HêqTkÕ] düuÛ≤»q
ø£s¡‘êfi¯eTj·T ‘êfi¯düs¡DÏ HÓ>∑&ç
|üeHê+≈£îs√#·Ã\ <ä“VüQfi¯|ü‘êøÏø±
#·\HÓ’ø£ Hê≥´Á|üdüøÏÔ q\]
Äq+<ä ìdü‡s¡<ës¡´sêDà+<äVü‰
düeTVæ≤‘· <Ûäefi≤+X¯óø£eTTq MTiÏ.
^. Á|üeTT~‘· $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´\øÏÎ
Á|ü~Û‘· ‘·Tfi¯óyêq«yêj·T Ms¡Á|üø±+&É
ã+<ÛäTsêX‚¢wü kÂKýÓ’uÛÑeeTT >±+∫
j·TT‘·‡y√∫‘· Hê{≤´\ q÷>∑T˝≤&Ó. 194
^. ñ‘·‡yêq+‘·s¡eTTq yÓ’s¡T´]«bÕ\
uÛÑ+»qeTT ùddæ kÕÁe÷»´|ü<äeTTq+<äT
XÊ+‹ HÓ\ø=\TŒfÒ eT+Á‹dü‘·ÔeTTq≈£î
<Ûäs¡DÏ|ü‹øÏì" Áã<∏äeTø£s¡ÔeéTjÓT´. 195
ø£. ‹eTàs¡TdüT qq´dü∫yÍ
|òüTeTTàqT ôd’Hê´~Û Hêj·Tø£ Á|üø£s¡eTTàHé
HÓeTà~ Hê˝À#·q ì\
j·TeTTàq düuÛÑ#˚dæ, #˚dæ sê˝À#·qeTT˝Ÿ. 196
^. ~>∑®j·TeTTàq≈£îHé >∑èwüí<˚e $uÛÑT"&ÉT
rs¡új·÷Á‘·≈£î Ms¡ |üèB∏«es¡T+&ÉT
qs¡T>∑ H=&ç$q ‹eTàs¡T‡ HêX¯j·TeTT˝…
düeTà‹+>±+#Ó" <ä‘·‡uÛ≤dü<äT\ ÁyÓ÷\. 197
^. ø£èwüísêj·T\‘√ s¡Dπø[ ø£s¡T>∑
ôd’qéTTq" u…<ä›uÛ≤>∑eTTà düeTTà‹+#Ó
‘·≈£îÿ>∑\<ä+&ÉT rs¡új·÷Á‘ê Á|üdü≈£îÔ
Ms¡ qs¡dæ+Vü≤ $uÛÑT>=\« y˚&Éÿ|ü&ç] 198
XÊ. HêHê |ü⁄D´qB Á|ü|üP‘·eTT\T HêHê <˚e‘ê>±s¡ XÀ

uÛ≤ìdüÔ+Á<äeTT\T= ìs¡+‘·s¡ ø£è‘êuÛ≤´kÕ]®‘êq\Œ $
<ë´ HÓ’|ü⁄D´ $<Ûëq ã+<ÛäTs¡eTT\T= kÕq+<äeTT˝Ÿ <äøÏåD
kÕúq+ãT˝Ÿ >∑qH˚¬> Ms¡$uÛÑT&É+#·‘Y ôd’q´ dü+j·TT≈£îÔ"&Ó’. 199
XÊ. Ä˝À˝≤Á>∑|ü‘êøÏø±uÛÑs¡DyÓTÆ j·T+ÁuÛÑ+ø£c˛‘·TÔ+>∑yÓTÆ

Áø±\T= >∑qï&É sê»´dü+düú–‘· <äTs¡ZÁX‚DÏ, j·T+<äTqï uÛÑ÷
bÕ\TsY >=+<äiqÁeTT˝…’]— ]|ü⁄sê&É«s¡ZeTTà ì]®+∫ dü+
u≤[+|üHé e&ç" >∑èwüísêj·T\]¬>Hé Áu≤;Û\ ôd’Hê´[‘√Hé. 200
d”. kÕÁe÷»´ ∫Vü≤ïeTT˝Ÿ #Û·Á‘·#êeTs¡eTT\

ìs¡TbÕs¡Ù«eTT\ yÓ\sTT+#·Tyês¡T
nqT~q+ãTqT qT<äé÷s¡+uÛÑeTT\j·T+<äT
¬ø’yês¡eTT\T ùdj·T>∑\TZyês¡T
Vü≤düÔ$q´düÔ dæ<ë∆dæ<Ûës¡\‘√&É
q+>∑s¡øå±j·T‘·TÔ˝…’ qyês¡T
nqT‘·è{ÏHé<äqT düeTà‘ês√>∑´ s¡ø£åD
ø£>∑T _Ûwü>∑«\¢uÛÑT˝…’ qyês¡T.
^. nVü≤s¡Vü≤eTTà $sêeTy˚fi≤+‘·s¡eTT\
ø£fi¯\"<äìsTT+#·T q≥$≥ >±q$<äT\T
uÛÑÁ<ä ˙sê»qeTT˝…‹Ô bÕ&ÉTyês¡T
»qes¡Tì yÓ+≥"ãj·Tq+ãT dü\T|ü⁄yês¡T. 201
XÊ. dü+‘√wü+ãTq, <äTs¡Zs¡ø£åD $<ÛëÁX¯<ë∆j·TT‘·T+&Ó’, #·eT÷
ø±+‘·q´düÔ|ü<ëqTbÕ‘·|ü<ä ìø±«DÁø£yÓ÷<ë›eTT&Ó’
<ä+r+Á<ëX¯«s¡<Ûëe∞ ÁuÛÑeTD <äTs¡∆s¡Ù Á|üø±sê&ÛÉT´&Ó’
e+‘·Héu≤dæ qèdæ+Vü≤uÛÑ÷|ü⁄ &É\¬sHé uÛÑÁ<ëX¯j·T kÕ«+‘·T"&Ó’. 202
XÊ. n+<ä+<äTHé ì»sê»éT+&É\ |ü⁄s¡yê´˝Àø£qHé CÒj·TT#·THé

eT+BuÛÑ÷‘· $qÁeT‘ê~ >∑TDdü+|ü‘ê‡+Á<äeTTHé yÓ’]sê&é
ãè+<ä+ãTHé _*|æ+∫ ˝Àã&Ó&ÉT yêìHé uÀ<Ûä>±$+#·T#·THé
dü+<äs¡“¤+ãT\<Ó\Œ CÒ]] qèbÕkÕúq+ãT yêsêÔVü≤s¡T˝Ÿ. 203
eT. eTiT>∑T˝Ÿ #ês¡T\T <Ó\Œ">± "<äTfi¯óekÕÁe÷»´+ãT>±bÕ&ÉT"<Ó+

|üiT˝ÖjÓ÷<ÛäT\dü+K´, ôV≤#ÓÃqT >∑C≤X¯«ÁX‚DT\THé y˚\≈£îHé
u…iÏ¬>Hé j·TT<ä∆X¯‘ê+>∑dü+K´— ]|ü⁄uÛÑ÷uÛÑè<äT›s¡ZeTT˝Ÿ >∑÷\ŒHÍ
‘Ói>∑T˝Ÿ H˚]Ãq <ä+&ÉHê<∏ä‘·‹ bı+<ÓHé •ø£åD≤~Ûø£éTTHé. 204
^. <ä+&ÉHêj·Tø£ qs¡dæ+Vü≤<ÛëÁ‹$uÛÑT ‘·è

rj·T |ü⁄‘·Ôè≈£î &É#·T´‘· <˚esêj·T
$uÛÑT&ÉT sêC≤»„>=ì <ä+&ÉTyÓ&É* ¬>*#Ó
ã≥Tã\+ãTq" >√+ø£D ÁbÕ+‘·yÓT\¢. 205
XÊ+. ñeTà‘·÷Ô¬s›dü" >∑èwüísêj·T \~Ûø£Áb˛‘ê‡Væ≤jÓÆT j˚T>∑T#√

qe÷àsêZq" ãTsê+‹ø£düú* $sêe÷s¡ú+ãT>± ì\«— <äT
s¡ZeTTà˝Ÿ <ä<ä“\dü+|ü<äHé >∑ìq #ês¡ÁX‚DÏ j˚T‘Ó+#·T#·THé
qeTàHé |ü*ÿ] uÛÑ÷$TbÕ\ uÛÑT»<ä+&ÉÁbÂ&Ûç j·TTbıŒ+>∑">∑Hé. 206
eT. ‘·q j·÷s¡+uÛÑeTTqHé ãsê»j·TyÓT \ã∆+u…’q#√ dü<ä´XÀ

|òüTq uÛ≤>∑´+ãT ø=i+‘·bÕ\>∑Tqq+>± q÷Vü≤>±$+∫ >=
ãT“q">∑ s¡ÔeéTT q÷Vü≤ùddæ ‘·q ‘·eTTàHé <=\Ô>±q+|ü">±
ãìã÷HÓHé ]|ü⁄ôd’q´<Ûë{Ï dü&É*+|üHé CÒôd dü+ø£\ŒeTTHé. 207
eT. n|ü⁄&˚ j·T#·T´‘· <˚esêj·T\≈£î d”«j·÷˝À#·qHé <Ó*Œ X¯
Á‘·T|ü<√‘êŒ≥q ø±s¡´dæ~∆ø£sTT, ‘·<äT∆sêZeH√<√´>∑, e
]Ô |ü<ë‹ Á|ü‹uÛÑ+»H√‘·ÿ≥ $~ÛHé <˚»+ãT p|üHé <Ûäsê
~Û|ü XÖs√´qï‘·T q#·T´‘·THé ãì#Ó qT<˚«\¢#·ÃeT÷<Ûë{Ï‘√Hé. 208
eT. n≥T˝Ò j·T#·T´‘· <˚esêj·T |òüTqôd’q´+ãTeTà‘·÷s¡T›s¡ZeTTHé

ã≥T‘˚»+ãTq eTT≥º&ç+#Ó qsTTqHé u≤VüQã˝≤&ÛÉT´˝Ÿ düeTT
‘·ÿ≥ dü+Á>±eT düeTs¡Tú˝≤ Á|üã\<äTs¡Z<ë«s¡eTTHé >±∫ ì
\TÃ≥ ã˝≤ïfi¯¢sTT yÓqÿπø¬> eTi\= p|æ+|ü XÖs√´qï‹=. 209
ø£. ñeTà‘·÷Ôs¡T »sTT+|üø£

Áø£eTàiT q#·T´‘·Tì eTTK $ø±düeTT rs¡T=
~eTàs¡TdüT= Á>∑Væ≤sTT+#ÓqT
Á>∑yÓTà= s√düeTTà ø£èwüísêj·Tì eT~øÏ=. 210
eT. es¡y˚T<Ûëì~Û ø£èwüísêj·T \qT» ÁbÕMDéTj·TTéTà‘·÷sY

|ü⁄s¡eTT= ¬>’ø=q"C≤\<ä+#·T q~ j·TkÕ«BÛqyÓTÆj·TT+≥ ô|
H=Zs¡j·T+#·T= ã]øÏ+#Ó" ~eTàs¡TdüTe÷qT´= _*Ã ø£s¡Ôeý˚T
düs¡DÏ=>±e˝… yÓ’]<äTs¡ZeT~ j˚T #·+<ëq kÕ<Ûä´+ãHÓHé. 211
eT. n‹ ãT~∆ Á|ü‹uÛ≤<ÛäTs¡+<Ûäs¡T&ÉT BÛsêe÷‘·T´&˚ ø±s¡´ dü+

>∑‹ πø‘·+Á‘·eTT ôd|æŒq= $»j·TuÛ≤>∑´+ ããT“fÒ dü‘·é÷
eT‹eT+‘·T+ &ÉTeT‘·÷s¡T <äTs¡Z »j·T dü+|ü˝≤¢uÛÑeTÚ Á‘√e uÛÑ÷
|ü‹øÏ= yêø=HÓ" >∑èwüísêj·T \≥Tdü\Œ= ‘Ó˝…Œ q+^ø£è‹=. 212
^. düø£\ $uÛÑT>∑D e÷j·TTøÏÔ XÊ¢|òüTéTì]

‘·≈£îÿ>∑\ eT+Á‘·T \~jÓT ø£s¡ÔeéTì]
<ä+&ÉHêj·T≈£î \<Ó j·TT∫‘·+ã j·Tì]
ø£èwüísêj·T\ ≈£î‘ê‡Vü≤ $TqTeT&ç+#Ó. 213
eT. ‘·Tfi¯óe ÁoeTVæ≤‘êq«jÓ÷<ä“¤e⁄\ j·T+<äT= ÁuÒeT ô|+bÕs¡">±
<ä˝˝À Hê\Tø£y√˝… e]Ô˝…&ÉT ‘·+Á‘·E„+&ÉT ‹eTàs¡T‡ eTT
<ä›\s¡= p&É">∑ $E„"&Ó’ j·TdüeTø±s¡´ Áo≈£î"&Í ø£èwüísê
j·T\≈£î= ^]Ô|òüT{Ï+|ü yêø=HÓ qkÕ<Ûë´s¡+uÛÑ dü+s¡+uÛÑeTT=. 214
eT. <Ûäs¡D° #·Áø£eTT ÁøÏ+<äT MT<äsTTqqT= <ës¡˝Ÿ uÛÑT$= Áyê*q=

es¡Tdü= yê]<ÛäT*+øÏqHé >∑T\–s¡T˝Ÿ uÛÑ>∑ï+ãT˝…’ Á≈£î+–q=
düs¡d”C≤‘· eTH√Vü≤s¡T+&ÉT ~$ dü+#ês¡+ãTq= <ä|æŒq=
>∑s¡D°j·÷s¡úeTT" ø£èwüísêj·T \&ÉT>∑+>±"uÀ"&ÉT eTTe÷à{ÏøÏ=. 215
^. nqT#·T"ÁuÀ‘ê‡Vü≤ø±] yêø£éTTà ã*øÏ

‹eTàs¡TdüT ø£èwüísêj·T\ qTeTà‘·÷s¡T
sê» <äT¬sZÌø£ »j·Tdüe÷s¡®qeTT ùddæ
dæús¡j·TX¯+u§+<äTeT+#·T Hêos¡«~+#Ó. 216
eT. nqTyÓ÷<äeTTàq" >∑èwüísêj·T \q|òü÷! Ä˝À#·q+uÒ\? ‘·«

<äÈqãT~∆ Á|ü‹uÀ~Û‘êœ\ ø£˝≤‘·+Á‘·E„"&û ø£èwüísê
j·Tì yÓTÆÁbÕDeTT\Tqï j·T+<äqTø£ dü‘·´+ u≤Vü≤e+ ãTeTà‘·÷sY
>=q˝Ò≈£î+&çq ˝Ò"&Éq= <Ó*j·TT"&û øå√D°X¯ó"&û <ÛëÁ‹øÏHé. 217
XÊ. ñeTà‘·÷Ôs¡ì j˚T$T ‘Ó˝…Œ<äe⁄ ˙ j·TT<˚›X¯y˚T jÓÆTq#√

HÓ$TàHé C…|üeTT, q÷‘·ïsê»´ |ü<äM ìsêàDeTT= CÒdæ uÛ≤
s¡eTTà= <ë*Ã <Ûä«»eTTà HÓ‘ÓÔ<äqT >∑sêí{≤+Á<Ûä uÛÑ÷eT+&É*=
~eTàs¡T‡ Á|æj·T•wüß´ qqTï ¬>\Te= BÛs¡T+&=ø£+&ÉT+&ÉTH˚? 218
^. nì eTH√<ÛÓ’s¡´dü÷∫yêø£éTTà˝≤&ç
n]»q+ãT\ô|’ <ä+&Éj·÷Á‘·πø>∑
Hêv„¬>’ø=ì e+<äq+ u≤#·]+∫
j·÷q yÓTTq]+|ü ôd’Hê´[ ø±v„ jÓTTdü"¬>. 219
d”. n‹XÊ‘· X¯gVü≤kÕÔs¡÷&ÛÉ Vü≤j·Tsêõ
Äe©e\ ùV≤\ q&ÉT>∑T*&É>∑
yÓ’]<äTs¡Z<ë«' ø£yê≥bÕ≥q<äø£å
>∑+<Ûädæ+<ÛäTs¡eTT \Á>∑eTTq q&ÉTe
kÕVü‰j·T´ø±s¡ø£ kÕeT+‘· ø£*‘·eTTà
\s¡<äeTT˝Ÿ ‘·qÁyÓ÷\ qe|òüT[+|ü
Hêj·Tø£bÕ<ä $Hê´kÕqT|ü<ä>±$T
ôd’ì≈£î˝Ÿ k˛‘ê‡Vü≤ düs¡DÏ q&ÉTe.
^. düeTs¡ düeTj·÷_ÛeT+&Éq kÕŒ¤s¡<˚Væ≤
uÛÑÁ<äkÕeT»sê»+ãTô|’ edæ+∫
X¯Ss¡ùdHê |ü]eè‘√eTà‘·÷s¡T ø√≥
&Üj·T"»qTyê"&ÉT lø£èwüísêj·T$"uÛÑT&ÉT. 220
XÊ. ne÷àqT´+ &É‹<ä÷s¡eT+<äs¡ôd" >±+kÕ´+X¯ó#·Ã¤{≤ B|üÔkÕ
\eTTà=, düT+<äs¡ #·+Á<äø±+‘· eTDÏC≤\ kÕú|æ‘√‘·TÔ+>∑ X¯è+
>∑eTTà= X¯è+>∑‘·{°>∑‘·<Ûä«» $\>∑ï Áb˛#·Ã\#˚Ã\ <Ûë
eTeTTàHé ôd’ìø£uÛ≤es¡+»ø£eTT qTeTà‘·÷ÔsY eTVü‰<äTs¡ZeTT=. 221
eT. n~ j·Tqà‘·Ô |ü⁄s¡+u… ø±+dü´s¡»‘ê<ä´#êÃ#·Ã¤ ˝ÀVü‰+‘·sê

düŒ<äs¡‘·ï<äT´‹#˚‘· dü+‘·‘· ìXÊuÛ≤e+ãT>± HÍ≥"<ä
‘·Œ<ä dü+uÛ≤dæ‘· B]Èø±≈£îe\jÓ÷<ä´B∆|æÔ #˚‘·= ~Hê+
‘·<äX¯= >∑H=Zì bÂs¡T\÷qT<äTs¡T dü+<Ûëé+<äHê~ ÁøÏj·T˝Ÿ. 222
eT. es¡ø±+dü´ Á|ü‹ã<ä∆ kÕ\|ü<ä <Ûëefi¯´+ãTq= yÓ\¢HÓ’
j·TTs¡TuÛÑÁ<ëX¯«ø£]Á|üø±+&ÉeTT\T ~y√´#Ó’ÃÁX¯ÙyÓ’sêe‘√
<äT∆s¡s¡÷|ü+ãT\‘√&É >∑qŒ&ÉT≥#˚ <ä÷s¡düújÓ÷<Ûëefi¯ó˝Ÿ
‘·«s¡#˚"<ä‘·TŒ] HÓ+#·kÕ–] düT|üsê«D≤~Ûyêdü+ãT>∑Hé. 223
d”. Á|ü‘·‘· #·÷&Üø£˝≤|ü $Vü‰] C≤Vü≤ï$=
|ü]U≤ dü«s¡÷bÕq es¡\"CÒdæ
s¡e÷´+>∑ uÛÑ÷wüDÁbÕj·T uÛÑT»+>±[
s¡ø£åø£ Ms¡ X¯geTT\"CÒdæ
y√éTÁ|ü<˚X¯ yê‘√<ä÷∆‘· |üè<ÛäT»{≤
uÛÑs¡eTT <äTs¡Z<Ûä«» Áe»eTTCÒdæ
dü+‘·‘· yêVü≤Bøå±uÛ≤düT, q+BX¯ó
sê»yêVü≤q Vü≤dæÔsêE"CÒdæ.
^. uÛÑe⁄ì ãVüQ$<Ûä *+>∑s¡÷|üeTT\ <äTs¡Z
>√|ü⁄s¡+ãT\ >±|ü⁄+∫ >√eTTHÓi|æ
j·Teì yÓ\dæq Vü≤s¡ìyêkÕÁ~j·Tq">∑
H=|üŒ">±"CÒj·TT u…qTkÂs¡T qTeTà‘·÷s¡T. 224
^. yÓ’]<äTs¡ZeTTàq≈£î" <ä>∑T <ä÷s¡eT+<äT
dü+>∑s√∫‘· •_s¡ dü+kÕú|üq+ãT
»*|æ dü+C≤„_Û $C≤„q #·‘·Ts¡ uÛÑ≥T\
s¡ø£å≈£î\ ì˝…Œ lø£èwüísêj·T $uÛÑT&ÉT. 225
eT. ‘·>∑">±$+∫] <ä÷s¡ã<ä∆ •_sê+‘·s¡«]Ô ôd’Hêéfi¯ó˝Ÿ
>∑>∑q ls¡eTD° Á|üXÊ+‘· düTKuÛÑ+>∑ yê´|üH√<˚«>∑eTT˝Ÿ
~>∑BÛXÊ‘·à düTU≤+‘·HÓ’»eTT\T |üèB∏«uÛ≤s¡yêVü≤ÁøÏj·÷
$>∑fi¯~›>∑Z» $ÁuÛÑeT+ãT\T dü$T<é uÛÒØeTVü‰ |òüTÀwüeTT˝Ÿ. 226
^. |ü<äqT u…{Ïº] uÛÑ≥T\T ø£èbÕDeTT\≈£î
q‹•‘·eTTà\T>±>∑"»+Á<ëj·TT<ÛäeTT\
uÛÑ\¢eTT\ >∑T+‘·eTT\ dæ<ä∆|üiT|üHÓ’]
düeTs¡ dæ<ä∆eTTà>± HêjÓT ôd’qýÓT\¢. 227
eT. n‹ <ä÷s¡+ãTqqT+&ç #·÷∫ j·T~ XË’yêVü‰s¡´ dü‘ê«&ÛÉéT=
eT‹>±$+∫ j·TBÛX¯ó &ûX¯ã\dü+|üÁ<ë• j·TÚ‘·= uÛÑ{≤
j·T‘· #·Áø±eè‹ eTT≥º&ç+‘·TqqT <ÛÓ’s¡´dü÷Œ¤]ÔH˚bÕ¬s$
düÔè‘· XÖsê´ø£è‹ ø£èwüíHêeTeTTq≈£î= <˚HÓ+#Ó kÕs¡úø£éTT=. 228
ø£. uÛÒØø±Vü≤fi¯ &ÛÉ+ø±
<ë´sêeeTT Ä\øÏ+∫ j·Tj·TTéTà‘·÷ÔsY
uÛÑ÷s¡eTDT&ÉT <äTsêZÁ>∑ ‘·
{≤s√Vü≤Dùddæ yÓ’]j·÷s¡“¤{Ï qs¡ôd=. 229
eT. »q‘êyêdü |ü<ä+ãT\+<äø£ Á|üC≤ dü+#ês¡eTT˝Ÿ ˝Òø£ jÓT+

<äTqH√ ø√eT\|òü÷dü |ü\¢e #·s¡<√Ze‘·‡ dü+|òü÷‘· \+
|òüTqeTT˝Ÿ MTi">∑ ìs¡®q+ãsTT uÛÑj·TÁø±+‹= $&É+_+#·T ‘ê
e⁄q ˙Hê&ÉT »ì+#Ó uÛÑ÷es¡ #·eT÷uÛÀ>±´s¡ú yÓ’ uÛÀ>∑eTT˝Ÿ. 230
d”. •X¯óyÓ’q" ãX¯óyÓ’q" CÒ] MTi">∑sêì

ø£+≥ø±es¡D+ãT |òüT{Ï‘·eTjÓT´
q\TÁ|üø£ÿ\= Á<ëe⁄ »\eTT\ q\sês¡T
~>∑T&ÉT u≤e⁄\T <ä|æŒ ~e⁄\TB¬sÃ
bÕ<ä|ü#êÃ¤j·T\T ã\T>∑T&Üs¡eTTà\T
~qø£sê‘·|ü#·+&É B|æÔ ì*ô|
s¡eTD°j·T |ü≥ ≈£î{°s¡ Áø£eT kÕú|üq=
M~∏ø± X¯è+>±s¡ $uÛÑeeTjÓT´.
^. Á|ü‘·‘· X¯è+>±≥ø£eTTà\ bÕs¡Ù«‘·≥T\

≈£îdüTeT\‹ø±+≈£îs¡eTTà\ ≈£î<äTs¡T˝…’q
düTs¡T∫s¡ Vü≤dü+‹ø±efi¯ó˝Ÿ XÀuÛÑ>∑÷¬sÃ
•_s¡eTTq sê#·q>∑s¡+|ü⁄dæ] edæ+#Ó. 231
eT. •_s¡ Hê´dü$uÛÑ÷wæ‘·øÏå‹‘·˝≤ ø°åD√]«s¡T{Ÿ XÊœø±

ì_&Ü˝À\ ≈£î˝≤j·T dü+~Û‘· düeTTH˚àcÕdüHêd”qeTT˝Ÿ
kıã>∑T+ãT\TZ\T ø£èwüísêj·T \TeT‘·÷sY øå√D°X¯ <äTs¡Zdüú©
Á|üã˝≤<Ûä´ø£å‘· H=+<äTq+#·T" <Ó*ô|= uÛÑÁ<ë‘·à^‘êe[=. 232
XÊ. HêHêes¡í ≈£î{°s¡ •\Œs¡#·Hê qe´Á|üø±s¡+ãT, ùd
Hê˙ø£ Á|ü‹#ê*‘·<Ûä«» |ü‘êø±‘·´+‘· <Ó’s¡È´+ãTqT=
<ëHê˝Àø£q CÒdæ #˚dæ j·TTeT‘·÷sY <ÛëÁrX¯ó &Üràj·T ùd
HêHê<∏äT= _*|æ+∫ ôV≤#·Ã]ø£ qT+&É= <Ó˝…Œ s¡øå±$~Û=. 233
eT. ªªn~ kÕÁe÷»éTT <˚e‘ê+X¯uÛÑe $<ë´s¡DéTÚ˙+Á<ä ~

e´ <äj·÷bÕ~‘· ùV≤eTes¡¸ ø£\Hêyê´\ã∆ kÂuÛ≤>∑´ e÷
|ü<äeTT= s¡ø£åD ùdj·TT">∑èwüí<Ûäs¡D°bÕ\T+&ÉT <√kÕ‡s¡ dü+
|ü<ä qq÷´qT &É‘·+&Ó e#ÓÃ HÓ≥T dü+u≤[+‘·Ty√ <äTs¡ZeTT=. 234
eT. nì H˚ ì*Ãq" >∑èwüísêj·Tqè|ü u≤Vü‰bÕ≥e+u…{Ïº<√

ø£qT>=+<äT= eT<äq\Œ XÖs¡´ $uÛÑeÁø±+‹ Á|üjÓ÷>∑+ãTq=
eTqT#√"p#Ó<ä <äTs¡Zs¡ø£åD $<Ûëq+ ;e jÓ÷õ+|ü⁄ ‘·T
‘·TÔìj·T\Y ùdôd<ä>±ø£ yÓ’]ã\eTT= <√s¡›s¡Œ dü+s¡+uÛÑeTT=μμ. 235
^. nqT#·T uÛ≤wæ+#ÓH˚ >±ì j·T] düeT÷&ÛÉ

ôd’q´ eT+uÀ~Ûe˝… düeTT#·Ã\q eT+~
Ms¡uÛÑ≥sêõø± M∫ø±s¡eeTT\
qs¡dæqø=\+~ j·T‘·"&ÉT $Vü≤«\‘· H=+<Ó. 236
ñ. yês¡ø£, sê» XÖs¡´ $uÛÑe+ãTq≈£îHé ì» dü‘·« yÓTT+&Ó j·÷

<Ûës¡eTT>± s¡Væ≤+#ÓqT Áã‘ê|ü quÛÀeTDÏ ø£èwüísêj·T ˝≤
#˚s¡Teì\«. dü+X¯j·TeTT#˚≥Tq øÏ|ü&ÉT ‘·Á‘·Œeè‹Ô ø±
<Ûës¡eTT \j·Té÷‘·TéT‹ <ësY&ÛÉéTT <äTs¡Z|ü<ë‹dü‘·«eTT˝Ÿ. 237
eT. düeTsês¡+uÛÑeTTq+<Ó sêj·T\T <äj·÷dü+|üP]‘· kÕ«+‘·T"&Ó’

j·TTeT‘·÷s¡T›s¡Z |ü<ë~ÛHêj·T≈£îq ø±‘√à<˚›X¯eTTHé <Ó\Œ">±
qeT˝≤+Á<Ûëø£ås¡ |ü+≈£îÔ\+ ~≥T\ Áyêj·T+CÒdæ <Í‘·´ÁøÏj·÷
ø£åeT BÛsêÁ>∑DÏ øÏ∫Ã ˝ÒK qìô|Hé øå±àbÕ\ eTsê´<ä‘√Hé. 238
eT. <Ûäs¡D°ã+<ÛäTs¡ sê»ýÓ’uÛÑeeTT Áb˛<ä´B«s¡ uÛÀ»´+ãqHé
ªª>∑Ts¡Tyêø£´+ã>∑T qTeTà‘·÷s¡ï>∑] e÷≈£îHé Áu≤+‘·<äTs¡Z+ãT ‘·«
‘·Œ]|ü⁄cÕº\|òüTTsê»´dü+|ü<ä düTπs+Á<ä ÁbÕ»´ kÕÁe÷»´ düT+
<äs¡yÓTÆ jÓTT|ü uÛÑe‘·‡eTT<äéTeTT dü+düÔe´+ãT uÛ≤$+|ü">∑Hé. 239
eT. uÛÑeBj·÷œ\ ~–«uÛ≤dæ‘· j·TXÀyÓ’X¯<ä´ uÛ≤>∑´+ ãq

\Œ $~ÛHé e]ú* ø°ås¡yê]ì~Û ©˝≤<äs¡ŒD+ã+<äT q
<Ûäé˝Àø£´+ã>∑T>±‘·— ˙ jÓT&É qqTj·÷eè‹Ô#˚>±<äT ìHé
>∑$j·THé e#·TÃ≥— Ms¡\ø£åD \dü‘êÿs¡´+ãT>± HÓ+#·TMT! 240
eT. n$T‘êÁXÊ+‘· eT<äÁ|ükÕ]‘· ø£{yê´\>∑ï |ü⁄wüŒ+<Ûäj·T

Áø£eT dü+#ê\q˝À\ ø£s¡íj·TT>∑ X¯è+>±sêqTwü+π>uÛÑ ≈£î+
uÛÑeTT ˝Ò$THé— eTè>∑sêE, düs¡«eTè>∑ <äs¡Œøå±fi¯q Á|üÁøÏj·÷
düeTTBs√íÁ>∑qU…’ø£ bÕ+&ç‹ jÓT≥Hé kÕ–+∫ XÀ_Û˝…¢&çHé. 241
eT. eTVæ≤"<äTfi≤«q«j·TC≤‘· X¯Ss¡ø£è‘· kÕÁe÷»´+ãT HêHê ~XÊ

eTVæ≤‘√Ø« $»jÓ÷‘·T‡ø£+ ã>∑T≥ kÕeT+‘· ø£åe÷C≤ìyÓ’
düVü≤q+ ã÷ì ø£s¡+ãT >∑≥Tº≥≈£î ì#·ÃHé p|ü⁄MT— ø±<= <äT
dü‡Vü≤ dü+Á>±eT $Vü‰s¡kÕ<Ûäq‘·‹Hé dü+dæ<ä∆eTTHé CÒj·TTe÷. 242
eT. ~qyÓTTø£ÿ+ &Éeø±X¯ $T∫Ã‹ düTãT~∆Hé düT+‘· jÓ÷õ+|ü⁄MT

»qkÂK´Á|ü<ä dü+~Ûe÷s¡ZeTTqπø dü+ø£\ŒeTTHé CÒj·TT<√
|òüTq ôd’H√´‹ú‘· <Ûä÷[<Ûä÷dü]‘· <äTs¡ZdüTú+&ÉyÓ’ X¯g yê
Vü≤qeTT˝Ÿ >±+#·">∑˝Òø£ u…–Z\T qT<äÁ>±edüú Hêdæ+‘·Ty√? 243
eT. ã\e‘ÍÔfi¯óe <ä+&ÉHê<∏ä ì•‘· ÁbÕX¯düÔ´ X¯ÅkÕÔVü≤‹=

ì\Te= C≤\ø£ dü+>∑sê+>∑DeTTq+<˚ Á≈£î+>∑T ˙¬ø’ ø£&ÉT=
$\|æ+|ü+>∑\ sê»uÛ≤$TqT\ ø£˙ïπs ìyêb˛<äø£+
ãT\T>± ¬>’ø=qT <äTs¡›X¯Hé >=q≈£î e÷yÓ÷~+∫ dü+Á>±eTeTTHé. 244
eT. |òüTq‘˚»' |òü\eTT= $düs¡Z ã\e‘Y ø±j·TT+&ÉT ˙yÓ’]— j·÷
‘·ì ‘˚»+ãTqT <Ó’e<ä‘·ÔeT>∑T≥= <Ó’e+u… j·÷ H˚‘·≈£î=
u…qT kÕVü‰j·TéTT CÒj·TT ‘·÷\düeT<√Ø«s¡T´+&É e⁄Á>∑Á|üuÛÑ+
»q‘·T˝≤´] $eTs¡›q+ãT\ düVæ≤+#·= ˝Òe⁄ dü+~Û+|ü⁄e÷. 245
#·. ø£] ‘·Ts¡>∑ Á|ü#ês¡ |ü]ø£*Œ‘· dü‘·T«&ÉyÓ’ Á|ü#·+&É dü+
>∑s¡ ≈£îX¯\T+&ÉyÓ’ ã* »>∑qTï‘· e÷q<ÛäqT+&ÉyÓ’q ˙
|ü]ø£s¡#·+&çeT= uÛÑe<äbÕs¡ düMTø£$Vü‰s¡BÛs¡yÓ’
K]"»$#·÷#·T <äTs¡Z|ü]U≤»\ ‘·T+>∑‘·s¡+>∑ uÛÑ+>∑eTT˝Ÿ. 246
#·. n]»q e÷s¡D≤s¡úeTT Á|üj·T‘·ïeTT ùdj·T">∑ HÓ+#·T˙e⁄ ‘·«
‘·Œ]»q e÷s¡D≤s¡úeTT ø£è‘·Á|ü‹j·T‘·ï|òü˝≤~yÍ<äT M
‘·s¡TDeTTq+<Ó ‘·‘·TÔfi¯óe<ÛëÁ‹øÏ ˙ e]>±|ü⁄yÓ’q#√
u…]"–q ˙<äT uÛ≤>∑´ eT‹y˚>∑eTT>± ~«>∑TD°ø£è‘·+ã>∑T=. 247
eT. »qbÕ˝≤Á>∑DÏ! düs¡«kÕfi¯óe eTVü‰kÕÁe÷»´ ùdHê~Û XÊ
düqT"&Ó’ q÷‘·q sê»´|”sƒ¡eTTqT dü+kÕú|æ+#·T Hê ‘·+Á&ç ÁyÓ÷
\qT XË’\eTTà\qTqï ‘·eTTà \T<ä<ÛäT˝Ÿ >∑+;Ûs¡eTT˝≤Zìyê
j·Tì\T+&ÉT= »*sTT+|ü˝Ò&ÉäT— »j·T˝≤uÛ≤düøÏÔ ˙πø{ÏøÏ=. 248
^. nqT#·T *œsTT+∫ ø£èwüísêj·÷e˙X¯ó
&ÉTeTà‘·÷s¡T›s¡Z $uÛÑTq≈£î" >∑eTàq+ô|
n‘·&É~ |ü]ƒ+∫— »j·TeTT kÕ<Ûä´+ãT>±$T
dü]j·T≥T *œ+#Óqì X¯+øÏ‘ê‘·Tà&ÉjÓT´. 249
d”. #Ós¡˝≤&ÉT düeTj·÷q •‘·<ä+&É‘ê&Éq=
ãTdüø={Ïºj·÷&Ó&ç uÛÑT»–y√˝…
n‹•‘· Á^wüà$j·Tqà+&É*Hé yÓ\TZ
eT<Ûä´+~Hês¡ÿ _+ã+ãTy√˝…
ÄUÒ≥ πø∞$Vü‰s¡+ãTqHé X¯s√
#·Ã*‘·yÓTÆ jÓT>∑j·TT u…ãT“* $<Ûëq
Äø£*y˚fi¯ eT<ëj·T‘·Ôø£]ô|’øÏ
\+|òæT+#·T dæ+Vü≤ e\¢uÛÑeTTy√˝….
^. düú–‘· ø√bÕq˝≤s¡TDÏ‘· Á|ü#·+&É
H˚Á‘·<äèwüßº\ qTeTà‘·÷sY qè|ües¡T+&ÉT
eTT+<äTyÓqTø£\ jÓ÷»qeTTà+ <=i+–
ø£èwüísêj·T\ øÏ≥T *œsTT+∫ j·T+ô|. 250
eT. ªªdüs¡kÕkÕ«<äq uÛ≤>∑´jÓ÷>∑´ s¡düe‘·‡+#ê] y˚˝≤er
düTŒ¤s¡ <ëdü´+ãT\, dü‘·T‡<ëeT\s¡dü+ãT= u§+~ øå±s¡dæú‹=
ãs¡–+#·T= ã&Éu≤–ï bÕ\‡*ô|&ÉT= u≤‘êfi¯ <äTsêZVü≤ >∑
Vü≤«s¡ eT+~+#·TqT yê]ú jÓT≥T¢ düs¡düT+&É+#·T= e∫+|ü=<ä>∑T=.251
d”. |ü]D‘· |òü\s¡kÕkÕ«<äq Á|æj·TT"&Ó’q
X¯óø£sêE ˙e\¢ $ø£\T"&ÉjÓT´
\*‘·ø£cÕj·T |ü\¢e ‘·‘·Œs¡T+&Ó’q
|æø£sêE ìqT>=*Ã $düTe⁄C…+<Ó
ø£eT˙j·T kÂs¡uÛÑÁ>∑Vü≤D ‘·‘·Œs¡T"&Ó’q
ÁuÛÑeTs¡ e\¢uÛÑT&ÉT ì= u≤dæ bÕi…
n<Ûä«dü+»ì‘· ÁX¯e÷+‘·eTTà >∑q˝Òø£
bÕ+<ÛäT+&ÉT ˙ <ä+&É" u≤dæ b˛jÓT.
^. n$TcÕVü‰s¡ ìs¡‘·+ãT ˝…’qj·T{Ïº
ø±ø£ >∑èÁ<Ûë~ $Vü≤>∑dü+|òüTeTTà ˝…\¢
jÓTiT">∑ø£ uÛÑõ+∫, |òü\eT+<ä ¬ø–] #·ìjÓT
XÊ\à©? sTT+ø£ H˚eTì dü+<ä&ç+‘·T? 252
^. düÁ<äkÕkÕ«<äH√<√´>∑ #·‘·Ts¡T&Ó’q
ÁuÛÑeTs¡e\¢uÛÑT HÓf…¢Ìq e<ä›"CÒ]Ã,
yêì |ü]#·s¡´" >√s¡T #·+|üø£düTeT+ã!
#˚s¡Tyês¡\ øÏ&ÉT$T ˙ kÂs¡uÛÑ+ãT. 253
ñ. ø√≥eT<äq´ uÛÑ÷es¡Tq≈£î= eX¯|ü⁄#·TÃ≥ Ms¡jÓ÷<Ûäsê
{Àÿ{Ï H=dü+–qf…¢— ]|ü⁄ø√{ÏøÏ" ¬>’edü eTÚ≥j˚T#·Te÷?
j˚T{Ï »\+ãTq= eTø£s¡ yÓT+<äqTø£= »qTq+‘· <äqÿ"uÀ
sê≥eTTq+<äT eT‘·Ô>∑»sê»eTT HÓ’qqT ˝…ø£ÿùdj·TTH˚? 254
XÊ. e÷ ‘ê‘·˝Ÿ Á|ü|æ‘êeTVü‰<äT ˝…e s¡TeTà‘·÷Ôs¡T ì]à+∫s√
H˚‘·˝Ÿ yês¡\T— yê]ø°]Ô ì\T|ü= y˚THÓ’q q]Œ+#·T<äT=
˙‘·T˝Ÿ y˚sTT e∫+|ü H˚{ÏøÏ qèbÕ˙ø£+ãT yÓT#·Ã= dü$T<é
uÛ≤‹= <Ûäs¡àeTTbÕ{Ï ùddæø=ì ˙ ÁbÕMDéTT= p|ü⁄e÷. 255
d”. #Ó≥Tºø=eTà\CÒ] |ü⁄{Ïº|ü⁄≥ºø£eTTqï
ø£düT>±j·T\+ Á<äT+|ü >∑&É">∑Tyês¡T
n|üø±s¡ eTs¡j·Tø£ j·÷<äs¡+ãT+ p|ü⁄
Hê|üÔes¡ZeTT <ä÷iHê&ÉTyês¡T
m\¢$<Ó›\qT dü+‘·è|æÔ>± uÀ~Û+#·T
<˚•≈£î ì+~+|ü"~e⁄s¡Tyês¡T
b˛sê≥eTT\" CÒj·TT r¬s\¢H˚]∫
uÛÑ+&Éq+ãTq yÓqÿ"u≤iTyês¡T.
^. ◊$Tø±eTTwæàø±s¡Ω kÂKéTT\" >=qø£
n|üj·TX¯dü‡+‘·eTdüeTTq q&É">∑">∑\s¡T
|æ]øÏ‘·qy˚T\ ø√≥ô|’ yÓ&É*e∫Ã
‘·&Éj·T">±H˚\ qìøÏ dæ<äT∆&Ée⁄ >∑eTTà. 256
eT. »q‘ê s¡+»ø£ kÂs¡uÛÀ|ü>∑‹#˚, dü+|ü⁄\¢ |ü⁄wüŒ+ãT, ‘·
<äÈq |ü⁄wüŒ+ãT\#˚, \‘ê‘·‹j·TT kÂ+<äsê´qT≈£L˝À\¢q
‘·ÔqT ˝≤eDéTT#˚ \‘ê+–j·TT— uÛÑTC≤<ä+&É Á|üuÛ≤e+ãT#˚
»qbÕ\T+&ÉT yÓ\T+>∑T H˚düs¡DÏH˚" C≤*+‘·T X¯Ss¡ÁøÏj·T=. 257
^. |òüTÀs¡ dü+Á>±eT eT+<äTq Ms¡jÓ÷<Ûä
C≤\y˚T >±ø£ ãVüQfi¯ Á|üC≤[ j·T&É">∑T
ì+‘· Á≈£Ls¡‘·j˚T{Ïø£+ #Ó#·Ã]+‘=
Ä\øÏ+|ü⁄$T eTs=ø£ yêø£´+ãT qT&ÉT<äT. 258
ñ. y˚Tø=ì dü‘·ÿèbÕø£è‘· düMTVæ≤‘· <ëqeTT, JeVæ≤+dü j·T
i≤¿ø£\#˚ <ÛäHês¡®qeTT, Á>±Vü≤´ <Ûäqe´j·T eTTÁ>∑uÛ≤wü\
k˛Ôø£eTè<äTÁ|üdü+>∑eTT\T ‘·÷>∑s¡Væ≤+#·T≥ kÕ~Û‘ês¡ú dü
‘ê´ø£è‹— sê»˙‹— s¡dæø±s¡´ düe÷<äè‘· Ø‹, uÛÑ÷|ür? 259
^. ñeTà‘·÷sY <äTs¡Z$uÛÑT &É+|ü⁄ qT‘·Ôs¡eTTà

q+‘·sês¡ú+ãT j·TT<ä∆düe÷#·s¡DyÓT
j·TqT#·T sêj·T\T <ä+&ÉHê<∏äTq≈£î" <Ó*|æ
j·TìøÏ H˚‘˚s¡ ôd’Hê´[ ø±q‹#ÓÃ. 260
eT. uÛÑ≥ es¡ZeTTà\T eTT≥º&ç+∫ s¡TeT‘·÷sY yÓ’s¡T´Á>∑ <äTs¡ZeTTà— eTT+

<ä≥" u≤s¡Ù«eTTà\j·T+<äT yÓq›≥eTTq= <ÛÓ’s¡´ø£åe÷<ÛëeTT\T
‘·ÿ≥ HêHêj·TT<ÛäeTdüÔ yÓ’]»qeTT˝Ÿ >±bÕ&ÉT≥= <ä#·ÃeT÷
|ü≥© j·TT>∑àeTTq= C…\+¬> q‹ <äTsê«sêVü≤yês¡+uÛÑeTT˝Ÿ. 261
eT. ø£&ÉTô|ò÷s¡eTTà>∑ eT÷&ÉT e÷düeTT\ <ädüÿ= kÕ¬>dü+Á>±eT eT

jÓT´&É <äTsêZ~Ûìyêdæ Ms¡T\≈£î HêjÓT= uÛÀ»´ <ë]Á<äéTT=
ø£&É|üf…º= ã\, eT+<äT">=+<äiÏøÏ, eTTø£ÔÁbÕDT˝…’ jÓT+<äs√
|ü⁄&É$T= Áyê*], ø±ì <äTs¡Z $uÛÑT&É|ü⁄¶= uÀ¬s qT‘·ÿs¡¸#˚. 262
d”. sê»uÛ≤$TqT\T k˛s¡D>∑+&É¢ HêdüéTT˝Ÿ

C§ìŒ, s¡D≤s¡“¤{Ï= p∫ j·T&É\
<äTs¡Zs¡ø£åø£ uÛÑ{À<√´>∑eTTà ìkÕ‡s¡
e÷jÓTq+ #êsêeeT‘·Ô$T\¢
$»j·÷X¯$&ç sê#·yÓ\"<äT\T B]Èø±+
‘·s¡eTT\+ <äTiTø£ j·T‘·ïeTT\T ùdj·T
»\ì<ÛëqeTT\düèø£‡$TàÁ•‘·eTTà˝…’
yê]ô|’ øå±eT<˚e‘· q{Ï+|ü.
^. nœ\ ~X¯\ Vü‰Vü‰ø±s¡ eTe|òüT[+|ü
>√&É\= Á<ëfi¯ófl~–∫ Áy˚˝≤&ç <äT$TøÏ
ø=+<äi]bÕ*πø– ÁyÓTT≈£îÿ\T s¡∫+|ü
<äTs¡ZC≤q+<äs¡eT <ä÷s¡<ä÷s¡ y˚T¬>. 263
eT. #·\y˚TbÕs¡ $»è+uÛÑD≤s¡Ω düeTj˚Tøå±‘·‘·Œs¡T+&Ó’q sê
j·T\T <√kÕ‡s¡ |üsêÁø£eT+ã\s¡ dæ+Vü≤<ë«'ø£yê≥+ãT Áã
<ä›\T ùdj·THé »≥T\ Á|ü|òü÷‘·eTT\ H=‘·ÔHé s√wüeT+~+∫ &û
ø=*ô|Hé >±+X¯´ø£yê≥ bÕ≥q |ü≥TÁ≈£Ls√Á>∑ eT‘˚ÔuÛÑeTTHé. 264
^. ø£+#·T>∑Tã“\ ‘·\T|ü⁄ eT]›+#·Tq|ü⁄&ÉT
sê#·j˚TqT>∑T |ò”T+ø±s¡ e÷#·]+#Ó
ø√≥‘·\T|ü⁄\T ‘·Tìj·T˝…’ Á‘√epô|
Á|ü»\ ∫‘·Ô+ãT \‹uÛÑj·÷düŒ<äeTT\jÓT´. 265
ñ. o‘·eTs¡TÁ‘·ŒkÕs¡eTT\ #Ó≥¢ düTœ+#·T K>±[ bÕi… yê

d”Œ¤ ‡‘· »˝≤X¯j·T+ãT\≈£î"CÒ¬s »˝≤s¡ú´ düTeT#·Ã¤j·T+ãT X¯ó
#ê´‘·|ü‘·|üÔ <äTs¡Zø£eT˝≤\j·TeTTHé $&ç sê»MTq yÓT+
<˚‘·{Ï˙ ‘·≥+ãT\ edæ+|ü>∑ H˚>∑">∑ X¯ø£éTø£ÿ{≤. 266
eT. ø£s¡yê\+ãT\T Ms¡sê≥Ô‹ ø£\+ø±s¡+ãT˝…’ j·TTeTà ‘·÷

s¡TŒs¡ ìsêàDeTT ùddæ s¡ø£åD ø£˝≤|üPs¡í+ãT˝…’ jÓTTô|Œ"<ä
‘·ÿs¡yê\+ãT˝… sêj·TjÓ÷<ÛäT\ ø£\+ø±s¡+ãT˝…’ j·TTeTà‘·÷
s¡TŒs¡ HêX¯+u§q]+∫ •ø£åD ø£˝≤|üPs¡í+ãT˝…’ sêõ˝…=. 267
ñ. Ms¡T&ÉT ø£èwüísêj·T|üè~∏M|ü‹ jÓT‘·Ôs¡TD≤qHÓ’q Væ≤+

kÕs¡‹ H=\¢&ÉHé ã\T ø£kÕ<ÛäéTT ‘·Á~|ü⁄sêõ dü«s¡Z dü+
#ês¡eTT>√] yêj·TT|ü<ÛäXÊ+‹ì J*∫ $TÁ‘·>∑s¡“¤eTTHé
CÒ] $<ës¡D+ãT $s¡∫+∫ |üsTT+ã&ÉT#·T+&çπs>∑<ë? 268
ñ. ÄVü≤euÛÑ÷$T">∑èwüíedüT<Ûë~Û|ü⁄ &ÉÁø£eT|üø£åbÕ‹' j·TT
‘ê‡Vü≤eTTùdj·TT dü‘·‡eTj·T kÕVü≤dü<Ûäs¡àeTT— B]Èø±dü´ <äT
sêZVü≤|ü<Ûä+ãT\Hé ã*»>∑Á‘·Œ‹j·÷qeTT ùddæ j·T+<äT ì
ùd‡ïVü≤ düTU≤~ÛyêdæqT\"CÒôd>∑<ë! j·T]sê»ø±+‘·\Hé. 269
#·. n‘·T*‘· <ÛÓ’s¡´>∑s¡« düeTT<ä+∫‘· ‘êeTs¡ùdø£åD≤eTH√

<Ûäè‹Vü≤s¡ ø£èwüísêj·T <Ûäs¡D°X¯ó qì= >∑qT#√ ìCÒX¯«s¡
Áe‘·eTT ‘=s¡+– s¡+>∑q\T u≤|ü⁄¬s j·Tj·TTéT‘·÷s¡T<äTs¡ZuÛÑ÷
|ü‹ qesê»´\øÏÎ jÓT≥T bÕj·Tø£j·TT+&ÉT ã‹Áe‘ê‘·«eTT=. 270
ø£. ã\e<ä]sê»jÓ÷<ÛäT\T
$\$\ <äTsêZ+‘·s¡ Á|üy˚X¯eTT ùdj·T=
yÓ\<äT\T ø√q\ &Ü–]
#·\eTT= $&ç ø√≥iÒ&ÉT X¯s¡DeTT y˚&ÓHé. 271
ø£. X¯s¡D≤>∑‘· s¡ø£å≈£î&ÉTqT

ø£s¡TD≤s¡dü uÛÑ]‘· uÛ≤eø£+»E"&É>∑T≥Hé
|üs¡Te⁄Hé >ös¡e eT&É|üø£
|üs¡<äTs√Z|ü]|ü<ëq <Ûä«»eTTHé Hêf…Hé. 272
eT. |üs¡uÛ≤>±´qTuÛÑyÓ’ø£ ‘·‘·Œs¡‘· düTkÕ«+‘√eTà‘·÷sY Áo<ÛäTs¡+

<Ûäs¡T #Ó+‘·Hé >∑T$T≈£L&ç <äTs¡íj·TeTT uÀ<ÛäHé CÒj·TT <äTcÕºe˙
X¯«s¡ <äTs√“<Ûä\ uÛÑ÷es¡T+&ÉT $ìjÓTHé düHêàs¡Z yÓ’eTTK´ ì
s¡“¤s¡T&Ó’ ‘·‘·Œ¤\yÓTÆq sê»´$uÛÑe ÁuÛÑ+X¯+ãT H=+<ÓHé <äT~Hé. 273
eT. |üs¡uÛÀ^X¯«s¡uÛ≤>∑´dü+~Û‘· |üj·T'bÕq+ãTq= $T+#·T <äT

wüÿs¡ Væ≤+kÕø£s¡ <äT]«cÕq\eeT‘Y ø±ø√<äsêBÛX¯ ;Û
ø£s¡ Hê≥´+ãT\T s¡÷|ü&É+¬>qT ã‘·+>∑ ÁbÕ»´ _+u≤+‘·s¡
dæús¡ ùdyê|üs¡ ø£èwüísêj·T K>∑sêfÒÔ»' Á|ükÕs¡+ãTq=. 274
ñ. Ms¡$|üø£å uÛÑ÷$Tes¡ ;Ûø£s¡dü‘·T«&ÉT ø£èwüísêj·T uÛÑ÷
MT s¡eTDT+&Ó j·TTeTà‘·Ts¡T y˚T~ì ¬>’ø=qTq+‘·e÷Á‘· Hê
X¯Ss¡Tì e÷s=ÿq= »&çdæ, øå√_Û* ‘·‘·‡eT X¯Ss¡dæ+Vü≤ dü+
Vü‰s¡eTT ùdj·T |òüTÀs¡$|æHêeì CÒ]] yÓ’]sê≥‡KT˝Ÿ. 275
^. X¯s¡DTbı+~q j·TTeTà‘·÷s¡®qeπsDT´
ÁbÕ»´ kÕÁe÷»´ kÕeT+‘·sêECÒdæ
ø£s¡eTT q]Œ+|ü H=&Éã&ÉT ø£s¡DÏ+<˚*Ã
#Ó*$T, q&É"≈£îeq+<Ó edæ+|ü ì*ô|. 276
#·. q>∑s¡eTT ø£èwüísêj·T qs¡Hê<∏äTq≈£î= eX¯yÓTÆq ‘√&ÉH˚

q>∑s¡ìyêdæ BÛj·TT‘· »q+ãT\" u…<ä›\HÓ\¢ kÕ<äs¡
eTTà>∑" _*|æ+∫ jÓTTø£ÿjÓT&É uÛÑ÷] düuÛ≤uÛÑeq+ãTq+<äT H=
|ü>∑ yÓ\sTT+∫ #Óô|Œ »qeTTK´ düe÷#·s¡D°j·T ø£è‘·éTT˝Ÿ. 277
#·. »qeTT\T sê»éT÷\eTT\T dü»®qdü+|ü<ä sê»úÛ≤>∑´ dü+
»qø£eTT, düÁ‘·ŒC≤eqeTT øå±àes¡dü+‘·‘· ø£è‘·ýÓTÆ#·qTHé
»q|ü‹øÏHé $qÁeTT\sTT kÕ>∑T≥ dü»®q ø£è‘·éT{Ïº dü
»®q »qbÕ\ düKéTT bıdü+>∑T≥ XÊ+‹j·TT dü«s¡ZkÂKéTTHé. 278
#·. eTTqTuÛÑeBj·T<ÛëÁ‹ es¡|ü⁄+>∑e⁄&˚ $~ÛbÕ\q+ãTqHé

<äìô|H= $TeTTà Hêdüs¡DÏ uÛÑ÷] eTqdüT‡K y˚Ts¡Œ&É+>∑ uÛÑ÷
»q |ü]bÕ\qÁø£eTeTT kÕ>∑>∑"CÒj·TTf…ø±ø£ MT≈£î H˚
j·TqTe⁄q H˚$Tø±e˝…H= j·T+‘·j·TT H˚s¡Œ&ÉTq+#·T HÓ+#·T&û. 279
^. düø£\bÂs¡T\ø° Ø‹ XÊ+‹uÀ<Ûä
dü*|æ q$Tàø£>∑\Z uÛ≤wüDeTTùddæ
$uÛÑT&ÉT sêj·T\T düVü≤è<äj·T $‘·‹"<äìŒ
düT»q düU≤éTè‘·s¡dü+ãT" pi>=ìjÓT. 280
#·. Á|ü‹ì~Û qTeTà‘·÷s¡T |ü]bÕ\qeTTHé s¡∫sTT+|üì*Œ j·T
Á|ü‹Vü≤‘· X¯øÏÔXÊ* |ü]yês¡eTT˝À dü>∑eT+<äTì*Œ— j·÷
j·T‘· ì»u≤VüQ XÖs¡´ düeTTbÕ]®‘· <äTs¡Z»j·TÁ|üø±s¡ eT+
∫‘· $~Û #Ó|üŒq+ô| qs¡dæ+Vü≤qèbÕ\TìjÓTT<ä› ø=ø£ÿìHé. 281
#·. ~q yÓTTø£ j˚T&ÉT>± >∑&ç|æ ‘˚|ü≈£î Á<√e\" p#·T#·Tqï dü
»®qT&É>∑T eT+Á‹ ‹eTàs¡TdüT kÕ«+‘· eTq+‘· $ø±düeT+<Ó ôV≤
∫Ãq Á|üeT<ä+ãT‘√&É qs¡dæ+Vü≤qèbÕ\T"&ÉT uÛÑ÷] eT+>∑fi¯
dü«qeTT\‘√&É" <äeTTàq≈£î kÕ«>∑‘·$T#ÓÃ eTôVA‘·‡e ÁøÏj·T=. 282
d”. $<ë´q>∑s¡sê»´ $ÁX¯ó‘·<Ûä«» eTTs¡T
<äTs¡Z X¯è+>∑eTTàq" <ä÷>∑T˝≤&É
ø£èwüísê&ç«»j·T #ê]Á‘êø£ås¡ ÁX‚DÏ
XÊdüq|òü\ø£ uÛÑ÷wüDeTT >±>∑
ñeTà‘·÷s¡T›s¡Z |üPs√«Ø«X¯«s¡T+ &É]
>±"|ü⁄>±" ¬>’<ä+&É yÓ÷|ü⁄ ùdj·T
>∑D˙j·T $»j·Tq>∑s¡ eTVü‰kÕÁe÷»´
\ø°Î $Vü‰s¡düú\+ãT ô|iT>∑.
^. Ä+Á<Ûä ø£sêí≥ eT+&É˝≤uÛÑ´+‘·s¡ Á|ü
<˚X¯ qè|ü‘·T\ >∑T+&çj·T˝Ÿ ~>∑TZs¡q">∑
>∑èwüísêj·T\ ø°]Ô \ø°Î\‘ê+–
<˚X¯<˚X¯+ãT ˝…>∑"Áu≤øÏ ‘˚»]˝…¢. 283
•edüeTTÁ<ä $»j·Tj·÷Á‘·
eT. »j·T j·÷Á‘ê~Û>∑‘· Á|üVü≤s¡¸DeTTqHé dü˝≤¢|ü ©\Hé ~q
<ä«j·T |üs¡´+‘·eTT Ábı<äT›|ü⁄#·Ãã&Ó q+‘·Hé sê»´ dü+es¡∆q
Á|æj·T dü+uÛ≤wüD y˚fi¯"~eTàs¡TdüT |üèB∏«C≤ì‘√"C…ô|Œ ì
s¡›j·T‘·Hé CÒø=q>±e˝…Hé •edüeTTÁ<ä ÁbÕ»´ <äTs¡Z+ãqHé. 284
^. nqT#·T"~eTàs¡T‡ sêCÒ#·Ã¤ qqTdü]+∫
•edüeTTÁ<ëK´ <äTs¡Z $X‚wüeTT\qT
<Ó*dæsê" C≤s¡T\= ã+ô|" BÁe>∑‹ì
C≤s¡T\~ #·÷∫e∫Ã sT÷ düs¡DÏ qì]. 285
d”. ñ‘·TÔ+>∑ uÛÑ÷MT<Ûäs√|üe÷q+ãTs¡T

y˚<ä+&Éø±+&É yÓTT|æŒ<äeTT >∑÷s¡Œ
|òüTÀs¡ Á|üsêedü+≈£î\ ‘·s¡+>±uÛÑeTT˝Ÿ
uÛÑj·T<äùV≤cÕÁuÛÑeT<ä∆j·TeTT\\s¡
#·+Á<ädü÷s¡´ Á|üuÛ≤ dü+uÛ≤düe÷q+ãT
>∑s¡“¤düús¡‘·ï dü+|òüT+ãT yÓTij·T
qeX¯g ø£s¡uÛÑs¡ HÍø±$ø±düeTT˝Ÿ
düeTs¡ X¯‘ê+>∑eTT˝Ÿ #Íø£[+|ü.
^. JeHê<Ûës¡ yÓ’uÛÑe uÛ≤e⁄ø£+ãT
nœ\ uÛÑTeH√|üJe⁄\ ø±\j·T+ãT
qe⁄#·T \ø°ÎìyêdüeTÚ •edüeTTÁ<ä
eTs¡dæ#·÷&É düeTTÁ<ä XÀuÛ≤\j·T+ãT. 286
eT. Á|üdüs¡‘êÿ+#·qq eÁ|üX¯è+>∑ |òüTqXÀuÛ≤yê´|üÔ <äTs¡Z+ãT Hê

s¡dæ y˚Ts¡÷]«<Ûäs¡+ãT>±>∑ì $Vü‰s¡ Á|üÁøÏj·÷düø£Ô <˚
e düreT+&É* <äTs¡ZkÕ\eTTq≈£î= ÁuÛ≤+‘ê‘·à˝…’&ç–Z q
˝…›dü \H˚«wüD ùdj·TTyês¡T ì»e©¢ dü+~Û‘êyêdüeTT˝Ÿ. 287
eT. n]sê»q´ uÛÑT»Á|ü‘ê|ü »j·TX¯Ssê Áπ>dü sêyêdüeTTHé

es¡sö|ü´ Á|ü‹uÛ≤ Á|ükÕ~‘· eTVü‰ÁbÕkÕ<ä ≈£î&É´ÁeCÀ
|ü]$q´düÔ eTDÏÁ|üuÛ≤Vü≤‘·‘·yÓ÷ yê´bÕs¡ dü+#ês¡eTTHé
ãTs¡sê»+ã>∑T C≤s¡#√s¡ uÛÑj·Tdü+uÛÑ÷‘·´ Á|ü‹yê´|üÔeTTHé. 288
eT. |ü⁄s¡Vü≤sêà´Á>∑‘·{° $Vü‰s¡ $düs¡‘·TŒD≤´+>∑Hê düT+<äsê+
ãs¡ uÛÑsêà+#·\ #ê\H√~‘· düMTsê+≈£Ls¡ dü+M»H√
‘·TŒŒ¤]‘êø±X¯ ‘·s¡+–D° Á|ü#·*‘ê+uÛÀM∫ø±e´Á>∑ o
ø£s¡C≤\+ãT\ qÁ|üj·T‘·ïø£è‘· X¯è+>±s¡+ãT ˝≤sêeTeTT˝Ÿ. 289
eT. düTs¡ø£˝À¢\er düT<ÛëeTj·T |üj·TX¯SÃs¡í Á|ü|üP‘êì˝≤+

≈£îs¡yÓTÆÁr |ü]eè<ä∆ UÒ\qe˙ øå√D°» dü+‘êqeTT˝Ÿ
es¡ dü+‘êq ‘·s¡TÁ|üuÛ≤eeTT\T>± uÛ≤dæ\T¢≥= <ä‘·TŒØ
düs¡<ësêeT$Vü‰] kÕ<ÛäT«\T<äj·T‘·‡+‘êq\ ÁXÊ+‘·eTTHé. 290
eT. •ebÕ<ë+ãT» ∫+‘·Hês¡‘· dürX¯è+>±s¡ uÛÑ÷sTTwü˜yÓTÆ

•eìs¡÷à*‘· düs¡«dü»®q eTq•Ã+‘ê Á|üø±s¡+ãTHÓ’
n$˙‘· Á|ü‹XÊdüø£ Á|üfi¯j·Tø±˝≤–ï Á|ü#·+&Éø£åe÷
<Ûäe dü+s¡øÏå‘·yÓTÆ #·qTHé •edüeTTÁ<äU≤´‘· <äTs¡Z+_\=. 291
eT. düs¡d”C≤‘· eTH√Vü≤sêdüe<ÛäT˙ dü+#ês¡ #·+#·‘·ŒjÓ÷

uÛÑs¡yÓTÆ ìeTï‘·‘ê+‘·sêfi¯ >∑eTqyê´˝À\ qÁø±~ ;Û
ø£s¡ »+‘·÷‘·ÿs¡yÓTÆ $|üø£å qè|üVü≤è‘êÿ+&É Á|üuÛÒ<ä ÁøÏj·÷
ø£s¡ ì<Ûë«q ‘·s¡+>∑yÓTÆq |ü]U≤>∑s¡Ô+ã>∑THé >√≥≈£îHé. 292
eT. n~ ‘·Á‘êŒ+‘· qèbÕ\ <äTs¡ZeTT\˝À qÁπ>düs¡+u…’, <ÛäHê

düŒ<äyÓTÆ, düTdæús¡ uÛÀ>∑uÛ≤>∑´ $#·\‘Y kÕÁe÷»´ <ÛëeT+ãT>±
u§<ä\Hé uÀ˝…&ÉTy˚fi¯ sê>∑\~ø£Hé— uÛÑ÷bÕ— Á|ü‘êbÕq" <ä
‘·Œ<äeTTHé ¬>\T«$T ì\T«MT •edüeTTÁ<ä kÕ«$TyÓ’ yÓ\TZMT. 293
^. nqT#·T"C≤s¡T\T e∫sTT+|ü Hê\øÏ+∫

Ms¡qs¡dæ+VüQ &ÉT‘ê‡Vü≤eP]‘·T"&ÉsTT
‹eTàs¡TdüTe+ø£" p#Ó Hê BÛs¡eT+Á‹
ø£èwüísêj·T\<Ódü $˝ÀøÏ+#Ó q|ü⁄&ÉT. 294
#·. n\|òüTT‘·s¡ Á|ü‘ê|ü düeTT<ä+∫‘· kÕVü≤düeT÷]Ô, ø£èwüísê
j·T\ eTè<äT>∑+&É uÛ≤>∑eTT\j·T+<äT qdüè>∑T›´‹ #Ó+>∑*+|ü">±
ãT\ø£\T q+≈£î]+|ü" u§\T|ü⁄+ >∑qT<√sTT $XÊ\yÓTÆ ‘·>∑T+
<äfi¯ó≈£î\ qT\¢dæ˝…¢ s¡D‘·‘·Œs¡ uÛ≤eeTT yÓ\«]+|ü">∑Hé. 295
ø£. ‹eTàs¡TdüT uÛ≤e>∑‘·<ÛÓ’

s¡éTTàq lø£èwüí<˚esêj·T\ ø£ìjÓTHé
qeTTà<äT ˙ y=ø£&ÉyÓ <äT
s¡ZeTTàqT yÓdü eTT≥º&ç+|ü" >∑\eì ø£ècÕí. 296
ø£. nì |ü\ÿ">∑èwüísêj·T\T
qìøÏHé eTT+>±\T <äT$« j·Te⁄qe⁄ qìjÓTHé
»q|ü‹ j·÷»„+ ¬>’ø=ì
|òüTqôd’qéTT dæ<ä∆|üiT|ü">± uÛÑ≥T qì#ÓHé. 297
XÊ. Ä˝À">±Vü≤fi¯ uÛÒ]ø± eq» &ÛÉ+ø±sêeeTT˝Ÿ πs¬> X¯

ÅkÕÔ[ÁbÕ+X¯ó <Ûä>∑<ä∆>∑<äT´‹ $wü+>±˝Àø£eTT˝Ÿ MTi… ùV≤
cÕ˝À˝≤X¯« X¯‘ê+>∑ >∑+<Ûä>∑»sê≥‡+#ê\q+u§ô|Œ ôd’
Hê´\T= ã+≈£îÔ\T ~]#Ó= •edüeTTÁ<ë{À|üeTT= e÷|ü>∑=. 298
eT. |òüTq ùdHêìeVü≤+ãT¬>’ø=ì j·TTeøå±àC≤ì ø±y˚] ø±

K´ qBsê» <äTbÕ+‘·uÛÑ÷$T<Ûäs¡ eT<Ûä´düú Á|ü<˚X¯+ãTq=
»qT#√ yÓ’] qèbÕ[ e÷s=ÿìjÓT >∑èwüíøå√DÏuÛÑè‘˚Œq q+
<äì >±$+#Ó" >∑Te÷s¡ ø£èwüßí &ÉTs¡T<ÛÓ’s¡´ ôdúÌs¡´ XÖs√´<ä∆‹=. 299
eT. Á|ü‹|üøå±+>∑ |ü‘·‘·ÿèbÕD \‹ø± <Ûë«q+ãT˝≤ ø=+&É\=

Áã‹ìø±«D yÓTTqs¡Œ">∑= <äX¯~XÊ Áyê‘·+ãT |òüT÷]í˝…¢"ã
s¡«‘· dü+<√Vü≤ >∑TVü‰+‘·sêfi¯ |ü<ädüT|üÔyê´Á|òüT |òüTÀsês¡e
Á|ü‘·‘·T˝ŸMTi… qTbÕ+‘·d”eT\" ÁãC≤es¡Z+ãTqT= ;Û‹˝…=. 300
eT. n]dü+|òü÷‘·eTT ø£èwüísêj·T uÛÑT» dü‘ê«{À|ü eT‘·´+‘· ;Û
ø£s¡yÓTÆMTi" ã˝≤j·Tq+ãT\" u…q+>∑=ã{Ïº kÕeT+‘· uÛÑ÷
es¡T\= CÒôd q‘·+&ÉTuÛÑ÷|ü‹øÏ">∑|üŒ+ ã+|ü⁄#·T= Ms¡ uÛÑ÷
es¡ kÕÁe÷»´ s¡e÷qT≈£L\ düs¡DÏ= u…’ã÷ì e]Ô\¢>∑Hé. 301
ñ. n+‹j·Tø±ø£ |üs¡«‘·|ü<ëVü≤es¡+>∑ |üsêõ‘· ø£åe÷

ø±+‘·T\T d”«j·Tôd’ìø£ ìø±j·TeTT\Hé <äq j·TT<äé÷\ q
‘·´+‘·eTT" <√&ÉTbÕ{§dü">∑Tq≥Tº ˝§&É+ã&É"CÒôd d”«j·T kÕ
eT+‘·T\"u…+∫ j·T$«~Û düe÷s¡®qCÒôd qq+‘· dü‘·«eTTHé. 302
eT. <Ûäs¡D°Hê<ÛäT\ q÷‘·ïj·T÷<ÛäeTT dü«j·T÷<ÛäÁX‚DÏ‘√" >∑÷]Ã kÕ

<Ûä´s¡j·T Áb˛<ä∆‹ MTi">∑Hé •edüeTTÁ<ë_ÛK´ <äTs¡ZeTTàô|’
ø£]¬>Hé sêj·T\T eTT≥º&ç+#Ó— q≥— <äTsêZBÛX¯ dü+s¡ø£åD√
‘·ÿs¡eTT˝Ÿ b˛s=q]+|üükÕ–] $j·T‘Y øå±à #·Áø£eTT˝Ÿ ø£+|æ\Hé. 303
eT. nVü≤eTT˝Ÿ yês¡eTT˝Ò¬> e÷düeTT\T b˛HêjÓTHé <Ûä]ÁruÛÑj·÷
eVü≤ dü+Á>±eTeTTqHé ãs¡düŒs¡ #·eT÷|ü+≈£îÔ´Á>∑ X¯g#·Ã¤{≤
ìVü≤‹ Áb˛<äZ‘· $düTŒ¤*+>∑eTT\T |üPHÓHé <ës¡ø±yÓTÆÁ‹ ì
{Ï¢Vü≤eTTHé Hêø£eTTH˚ø£yÓTÆ#·q s¡D+uÒbÕ¬s H=ø£ÿã›eTTHé. 304
XÊ. ø£èwüíøå±àes¡ ôd’q´ u≤VüQã\ eTø°åD+ãT>±ì˝…Ã ;Û

ìcÕí‘·+ãsTT yÓ’] ôd’qéTT <Ûäè‹Hé M&ÓHé ã\+uÀ&Ó" »+
<√cÕí+X¯ó Á|ü‹uÛÑT+&ÉT sêj·T\≥Tô|’ qT<ä›+&É <ä+&ÜVü≤‹Hé
>∑ècÕíV”≤+Á<äTì rÁes¡÷|üeTTq <ä÷¬>Hé <äTs¡Zsê»+ãTô|’. 305
XÊ. ùdHê˙ø£ düeTT<ä∆è‘êdæ‘·‹ j·TT»®è+_Û+|ü MøÏå+∫ dü+

kÕúHêBÛX¯ó"&ÉT ‘·‘·ÿy˚s¡ ‘·qj·÷ XË’yê*˙ M∫ ø±
BÛqT+&Ó’ ì»J$‘ês¡ŒD $~ÛHé B|æ+#Ó X¯ó<ë∆+‘· ø±+
‘ê˙ø£+ãT •‘ê–ï ≈£î+&ÉeTTq" Á<√j·T+uÀ* sê‘êà+>∑eTT˝Ÿ. 306
d”. $<ë´q>∑s¡ uÛÑ÷] $Áø£eTÁb˛<ä∆‹
j·T] <äTs¡Z\øÏÎ πø \+<äTø=ìjÓT
n_Ûõ‘·<äTs¡Z, kÕ˝≤Á>∑ dü+kÕú|æ‘·
πø‘·q Áyê‘·+ãT øÏå‹øÏ Áyê˝…
sêC≤q«yêj·T» Á|üø£≥s√cÕy˚X¯
uÛ≤>∑T\T Nø£≥¢ <ë>∑T{≤jÓT
dü+kÕúq|ü‹ e+X¯dü+eè~∆ ‘·‘·Œsê
uÛÑT´~‘êÁX¯ó |üPs¡eTT˝Ÿ >∑<ä*bÕi….
^. ‘·Tfi¯óe kÕÁe÷»´ ôd’ìø√<ä÷∆‘·bÕ<ä

<Ûä÷[ <äTs¡Z |ü<ä+u…\¢ <Ûä÷dü]+#Ó
»>∑<ä_ÛC≤„‘· ø£èwüísê&é »j·T|ü‘êø£
•edüeTTÁ<ä+ãT ‘·\ô|’q" õ+<äT˝≤&Ó. 307
d”. ‘·qeX¯ yÓTTàq]+#·Tø=HÓ HÓyê &É>∑DÏ‘·

ÁbÕuÛÑy√ù|‘ê] |ü‘·ÔqeTT\
bÕ<äTø=˝…Œ HÓyê&ÉT uÛÑe˙j·T ø£sêí≥
s¡+>∑ eT<ÛäéTTàq sê»´\øÏÎ
ìj·T$T+#Ó HÓyê«&ÉT ì» sê»<Ûëì>±
Á|ü∫‘· yÓ’uÛÑeeTT ls¡+>∑|ü⁄s¡eTT
kÕú|æ+#Ó HÓyê«&ÉT dü‘·«dü+>∑‹" CÒdæ
j·Tœ\ ø£sêí≥ »j·T<Ûä«»eTTà.
^. ¬ø’edüeTT ùddæø=ìjÓT H˚øå±Å‘·Ô≈£î\T&ÉT

ø£|üŒ yÓTTø£ø√{Ï s¡÷|üéTT˝Ÿ >∑≥Tº $uÛÑT\
Hê‘·"&É\|òüTT Á|ü‘ê|ü kÕVü≤dü<ÛäTØDT
&Éq">∑ j·TX¯yÓTT+<Ó" >∑èwüísêj·÷+Á<Ûä $uÛÑT"&ÉT. 308
eT. n‘·T˝…’X¯«s¡´ düeT+∫‘√eTà‘·Ts¡T <äTsêZÁø±+‹‘√ uÛÑ÷] |ü
s¡«‘· <˚XÊ+‘·s¡ uÛ≤dü«s¡‘Y •edüeTTÁ<ä l düe÷Áø±+‹‘√
q‘·os¡¸ Á|ü‹|üø£å sê»‘·‹‘√ HêHê ~XÊ+‘·]«sê
õ‘· ‘˚CÀ$~Û ø£èwüísêj·T ˝…\$T= CÒ¬s= ìC≤yêdüeTT=. 309
e÷ìì. π>j·T eTVü‰+Á<Ûä »>∑»®qbÕ\ø£, ø£èwüíqèbÕ\ eTH√»„#·]

Á‘êj·T‘· ø±e´s¡dü Á>∑Vü≤D√‘·T‡ø£! ns¡ΩdüTBÛ eTVæ≤‘ê+Á<Ûä q\+
<ë j·TTs¡;Ûwüº X¯óuÛÑÁ|ü<äes¡Ôq— n#·T´‘·uÛÑøÏÔ düeTì«‘· Hê
sêj·TD sêj·TeTVü‰X¯j·T, dü‘·ÿ$sê» j·TXÀeè‘· düs¡«~XÊ. 310
Ç~
leT<äTuÛÑj·T uÛ≤cÕø£$‘êÁ|üMD, düVü≤ÁkÕe<Ûëq #·‘·Tsêdüe, düVü≤ÁkÕ e<Ûëq
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq ~«rj·÷XÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
‘·èrj·÷XÊ«düeTT
ø£. ls¡+õ‘· dübÕÔÁ~ $
Vü‰] s¡y˚TXÊ+Á|òæT ùdeHê]®‘· |ü⁄D≤´!
<Ûë]‘· BÛHÓ’|ü⁄D≤´
Hêsêj·TD sê&É«πsD´" qj·T>∑TD>∑D≤´! 311
eT. |ü{ÏeTHé Ms¡qèdæ+Vü≤<˚e$uÛÑT&ÉTHé yÓ’edü«‘êXÊ] sê

≥Œ≥*= qÁeT•s¡düTÿ\Hé »*|æ y˚&ÉÿHé d”«j·T kÕÁe÷»´|ü⁄+
<ä≥eTTHé CÒ¬sqT u≤|üuÛÑ+»q düeTT<ä´rÔs¡új·÷Á‘√~‘·
düTŒ¤≥ $<ë´q>∑s¡ Á|ü‘ê|üj·TX¯eTTHé u§+~+#Ó düsê«X¯\Hé. 312
^. |ü~j·TT H˚q÷iT ‘=$Tà~ e‘·‡s¡eTT\T
Áø°düTÔ yÓqTø£ >∑‹+|ü qø°åDã\T&ÉT
Ms¡ qs¡dæ+Vü≤sêj·T |üèB∏«es¡T+&ÉT
yê´~ÛeX¯eTTq $T>∑T\" >∑èXÊ+>∑T&ÉjÓT´. 313
#·. |üs¡qè|üj·T‘·ïeTT˝Ÿ ‹s¡T>∑Tu≤≥T\T ;<äs¡TqT+&ç j·÷ _C≤
|ü⁄]ei≈£îHé >∑q+ã&çjÓT uÛÑ÷] _C≤|ü⁄s¡d”eTyêdüT˝Ö
qs¡T\ ø£XÊ+‹j·TÚ≥ X¯s¡D+_&É" <Ífi¯óe <˚esêj·T uÛÑ÷
es¡T\qT>√s¡ yês¡T Á•‘·bÕ\q ùdj·T">∑ H=|æŒ sê<äè‹Hé. 314
#·. ‘·Ts¡ø£\˝Àq" Á>∑÷s¡eT‹ <Ûä÷s¡TÔ&ÉTHÓ’q ø£e÷\TU≤qT ;

<äs¡T|üsTT πø"– sêj·T\ Væ≤‘·+ãTq sê»éTT H˚\T#·Tqï Hê´
j·Ts¡‘·T&ÉT kÂeTéT÷]Ôì eTVü≤eTà<äTcÕ" yÓiu…{Ïº j˚Ts¡Ã eTT
wüÿs¡T&É>∑T yêììHé »<äT|ü">± ãì ô|’"ã&Ó sê»eTÚ[øÏHé. 315
^. ‘êqT >∑qï{Ïº Áù|eT dü+‘·‹ìHÓ’q
CÒ]Œ j·÷ø£≥Á$T+>∑T Hêo$wü+ãT
d”«j·TeT‘·uÛÑe düT»qT Væ≤+dæ+|ü" ~e⁄s¡T
Á|üã\ <äsêŒ+<Ûäø±sê~Û u≤~Û‘·T+&ÉT. 316
ñ. ìã“s¡eTT+&É˙j·Tø£ »ì+∫q e\¢s¡T \Ó\¢#√≥¢ yÓTÆ
qTã“dü eTT<ä“¤$+|ü ã\yÓ÷&ç eTVæ≤Hé <äq J$‘·dæú‹Hé
<äã“s¡>±"<ä\+∫ j·TT∫‘·E„&ÉT Ms¡qèdæ+Vü≤sêj·T˝Ò
>=ãT“q sê»´|”sƒ¡eTTqT >=eTàì ø√¬sqT >∑èwüísêj·T\Hé. 317
^. sê» qs¡dæ+Vü≤sêj·T <Ís¡“\´ eTs¡dæ
‹eTàs¡TdüT eT+Á‹ j·÷˝À#·qeTTàùddæ
Á|ü~∏‘· $<ë´q>∑s¡sê»´ |ü≥º|”]ƒ
ì\Tee˝…qì ø£èwüísêj·T\≈£î"ã*¬ø. 318
^. Äs¡´ düeTà‘·Ø‹" ã{≤º_Ûùwø£
ã+<ÛäTs¡ eTôVA‘·‡eeTTq πøsêŒ≥T »]¬>
sê»ýêdüT\T kÕeT+‘·sê≥Ãj·T+ãT
Hê‘·àã+<ÛäT»q+ãT\T Vü≤s¡¸eT+<ä. 319
d”. uÛÑÁ<ädæ+Vü≤<ë«s¡ã+<ÛäeTTàqHé eTT<äT›
≥q"{Ïø£+ã|ü⁄{≤≈£î \\¢˝≤&É
m\¢<ë«s¡eTT\+<äT Vü≤è<ä´>±s¡T&ÉeTDÏ
C≤\ ‘√s¡DeTT \Tj·÷´\\÷>∑
ÁbÕ+>∑D>∑‘· eT+≥bÕ+‘·s¡y˚<äT\Hé
eTT‘ê´\eTT>∑TZ\T eTTs¡Te⁄ >∑÷s¡Œ
n‹ dü+Á_ÛeT+ãTq qs¡T>∑T#√ eTi\T#√
qqT#·s¡K+&É>±j·TqeTT ˝…>∑j·T.
^. sê»<äTs¡ZeTTàq≈£î Hê\TZ Á|üø£ÿ\+<äT
C…\">∑T kÂ<ÛäeTTà\Hé düTU≤d”qT˝…’q
yê<ä´|üs¡T\ X¯óuÛ≤˝≤|ü |òüDÏ‹ MTi"
Á>±˝… qT‘·‡e \dü<ä\+ø±s¡ >∑]eT. 320
d”. ˇø£ e+ø£ ãVüQfi¯ yÓ’~ø£ ø£fi≤$E„\T
y˚<ës¡úuÛ≤wüD $<ÛäT\ HÓi|ü
ˇø£ e+ø£ uÛÑÁ<äø±˝À∫‘· XÊÅkÕÔs¡ú
uÛ≤‹ y˚<ë+>∑ $C≤„‘·\q">∑
ˇø£e+ø£ qes¡dü Á|üø£≥ yê≈£LŒ]‘·
ø£$‘ê Á|üdü+>∑eTT˝Ÿ ø£e⁄\T »s¡T|ü
ˇø£ e+ø£ eT<ÛäTs¡dü«s√<ä+∫‘êV”≤ >±
j·TqeTT\"»‘·Ts¡ >±j·T≈£î\TbÕ&É.
^. uÛÑ÷] eTÚøÏÔø£eTDÏ s¡‘·ï|ü⁄+» |üP]
‘ê+»\T\‘√&É kÕeT+‘·T˝…’q qè|ü⁄\T
$qj·T $q$T‘· os¡T¸˝…’ yÓ\j·T H=ø£≥
sê≥‡uÛ≤eT+≥|ü+ãT Vü≤s¡¸+ãT>∑÷¬sÃ. 321
^. BÛs¡ sê#·÷]e+X¯E˝Ÿ X¯Ss¡kÕì
yês¡T q+<ë´\ e+X¯» Á|ü~∏‘· j·TX¯ó\T
ã÷<äVü≤*yês¡T HêØ«{Ï ãTø£ÿsêE
Hê~ >±>∑\ kÕeT+‘·T \\] s¡+<äT. 322
eT. ‘·Tfi¯óeøå±à|ü‹e+X¯dü+»ì‘·T \‘·T´Á>±Vü≤y√<ä›+&ÉT \T
»®«\ ‘˚CÀ$<ÛäT\THé s¡<∏ëX¯«>∑» •øå±<äø£å ùdHê|ü‘·T˝Ÿ
ã\eqà+&É\ bÕ\ø√‘·ÔeTT\T ‘·‘·Œ{≤º_Ûùwø£ÁøÏj·÷
ø£\qHé p&É">∑e∫Ã s¡T\¢dü<ä\+ø±s¡ Á|üø±s¡+ãT\Hé. 323
d”. sêj·Tdü+ sêeT#·+Á<äj·T u§ø£ÿdüeTT uÛ≤düÿ
s¡j·T´ \ø°Î|ü‹ Á‘·´+ãø£j·T´
nedüs¡+ yÓ+ø£j·T´ n|üŒs¡T |æfi¯flj·TT
\ø£ÿDX¯Ss¡T &Ó\¢q ãT<ÛäT+&ÉT
<äfi¯yêsTT*+>∑s¡T‡ <äfi¯yêsTT eTHêïs¡T
|æfi¯flj·TTHé ~eTàq Ms¡eT÷]Ô
ndüe÷q BÛXÊ* j·TbÕŒõ kÕfi¯óe
y˚Tø£ sêC≤<äT\T HÍ≈£îyês¡T.
^. dü+>∑sêEqT yÓ\T>√{Ï XÖs¡´ ì<ÛäT\T
Ms¡T&ÉT Á|ü<Ûëì ‹|üŒqï ô|<ä›kÕì
j·Tø£ÿ bÕs¡T´&ÉT eTTqTï>± q~Û|ües¡T\T
|ü\Te⁄ s¡s¡T<Ó+∫ s¡j·TT´‘·‡e+ãT"p&É. 324
ø£. ÁX¯ó‹y˚‘·Ô\T uÛÑ÷MTdüTs¡T
\‘·T*‘· ã\XÊ* uÛÑ≥ düeTì«‘·T\>∑T#·T=
#·‘·Ts¡+uÛÀ~Û »\+ãT\"
»‘·Ts¡‘·">=ì <Ó∫Ã s¡s¡Ω düeTj·TeTTq+<äT=. 325
eT. <äT]‘Í|òü÷+‘·düs¡dü«r Á|ü$düs¡‘√Ôj·T+ãT >√<ëeØ

es¡>∑+>±j·TeTTHê~ ~e´‘·{Ï˙ uÛÑÁ<ë+ãT<Ûësê düeTT
‘·ÿs¡eTT˝Ÿ Áu≤Vü≤àDeT+Á‘·|üP‘·eTT\T ‘·‘·Œ{≤º_Ûùwø£ÁøÏj·÷
#·s¡D≤s¡Ω+ãT\T ‘˚ã&ÓHé $»j·T ìkÕ‡« HêqTj·÷q+ãTq=. 326
eT. <Ûäs¡D°C≤ìøÏ" »+<äHê>∑s¡T\dü‘·ÿdü÷Ô]ø± >∑+<Ûä ã+
<ÛäTs¡˙s¡+ãT\‘√&É ì‘·´$»j·T<√´‘·‘Y dü«sê˝≤|ü düT+
<äs¡ ^reTj·T Vü≤è<äýê<äéTT\ eT<Ûä´Hé >∑D´ |ü⁄D≤´+>∑Hê
ø£s¡˙sê»q B|ü⁄Ô\Hé u§*#Ó s¡+>∑qà+>∑fi¯kÕïqeTT˝Ÿ. 327
eT. ø£\<ÛÍ‘ê+ãs¡eTT˝Ÿ <Ûä]+∫ qT<äT≥Hé >±˝≤s¡Ω ø£dü÷Ô]ø±
‹\ø£+ãTHé u§dü"–+∫ dü«s¡íeTDÏ dü+BbÕÔ+X¯ó Vü‰s¡+ãT\Hé
>∑fi¯d”eTHé yÓ\sTT+∫ d”«j·T>∑Ts¡Te⁄Hé >ös¡e⁄´" ~eTàs¡T‡ì
s¡à\ ∫‘·Ô+ãTq dü+düà]+∫ ø£~ôdHé sêDÖà[ ly˚~ø£=. 328
eT. j·TX¯e÷]®+∫q BÛeTDÏÁ|ü‘·‹ HêVü‰«ì+∫ πø˝≤s¡>±

<äX¯<ëq+ãT ˝§q]Ã c˛&ÉX¯ eTVü‰<ëq+ãT\Hé >∑÷¬sÃ— <Û˚
qT X¯‘·+ãTHé qes¡‘·ï uÛÑ÷wüDeTT\Hé uÛÑ÷K+&ÉeTT˝Ÿ BÛs¡ $
Á|üX¯‘·ÁX‚DÏ ø=dü+¬>" ¬>’ø=ìjÓT" <ä<ä“¤Á<ä+ø£sêodüT‡\Hé. 329
eT. düs¡d”CÀ<äs¡e+X¯dü+uÛÑe⁄\T Hê#ês¡E„\T= XÊg$‘Y
düs¡düÁyê‘·eTT ‘·»®\+ãT qè|üos¡¸+ã+<äT" Áb˛øÏå+|ü H=
|æŒ] #·+#·‘·‡eTj·T»„uÛ≤wæ‘·‘·è{Ï= y˚&Éÿ˝Ÿ _kÕ[+#Ó l
<Ûäs¡D°C≤ìøÏ" >∑èwüísêj·T\≈£î <ä‘·Œ{≤º_Ûùwø£ÁøÏj·THé. 330
eT. <Ûäs¡D°<˚e düMT]‘ê>∑eTe#√ <Ûësê |ü$Árø£è‘·

düTŒ¤s¡D√<äÁ|ü‹bÕ‘·qÁø£eTeTT‘√ X¯ó<ä∆Áe‘√<ä+‘· BÛ
es¡eT+Á‘êø£å‘· ˝…+‘·j·TT+ã&Ó »j·T<Ûë«q+ãT\THé düÁ|ü‹
dü«s¡$<ë´q>∑¬s’ø£ sê»´|ü<ä uÛ≤dü«q÷à]Ô øÏ+ô|’ #·HÓHé. 331
XÊ. Ä dü÷s¡T´ø£Ô eTTVüA s¡ÔeT+<äT ãT<Ûä $q´kÕÔø£å‘·˝Ÿ |üP]«ø±

uÛ≤´kÕs¡Ω+ãT>∑" >∑èwüísêj·T\ ‘·\Hé Áyê˝…Hé <ä>∑Hé Hêø£dü+
yêdæÁù|wæ‘· |ü⁄wüŒes¡¸ $uÛÑyÍ|üe÷´\ŒyêoÙø£s¡
Hê´düÁ|üÁøÏj·T‘√, düuÛ≤»qø£s√<ä´‘êÔfi¯ Hê<ä+ãT‘√. 332
ø£. <Ûäs¡D° $es¡∆H√Vü‰

uÛÑs¡eTTq q‘·´~Ûø£ uÛ≤s¡e+‘·T+&É>∑T uÛÑ÷
es¡Tq≈£î" ãdæ+&ç‘·T\˝À
»]¬>" <äT˝≤uÛ≤s¡ eTœ\ düuÛÑT´\T yÓT#·ÃHé. 333
ø£. qs¡es¡Tì y˚Tì jÓT‘·TÔq

dü]‘·÷–q ~e´ùV≤eT dü+#·j·T yÓT\¢Hé
>∑Ts¡T\≈£î ìiTù|<ä\≈£îHé
ãs¡e÷yÓ÷<äeTTq q|ü⁄&Ó |ü+#·+ã&çjÓTHé. 334
^. ãVüQfi¯ $Áø£eT <ÛäTs¡T´&Í bÕ]∆y˚+Á<äT

q+‘·≥Hé <äT\ HÓdü–+∫ j·T‘·ì jÓT‘·TÔ
s¡»‘·eTTq <ä÷>∑"CÒdæ j·÷ s¡»‘·sê•"
ã+∫ yÓ{Ïº] dü»®q Á|ü‘·‹j·T+<äT. 335
eT. $eT˝≤sêΩX¯j·TuÛ≤s¡ <ÛÓ’s¡´>∑TD >±+;Ûs¡´ Á|üø±s¡+ãT\Hé
düeT‘·Hé C…+<ä">∑ C≤\ e#·Ã¤s¡»‘· dü«sêí#·˝Ò+Á<ä+ãT ˝Ò
Áø£eTy˚TbÕs¡>∑" >∑èwüísêj·T‘·Tfi¯óe øå±àsê»´dü+XÊdæ‘√
düeT‘·Hé ì\«>∑H˚s¡TÃyês¡ *‘·s¡ øå±àbÕ\ #·÷&ÜeTDT˝Ÿ? 336
eT. n\|òüTT l|ü]|üPs¡ísê»´|ü<ä düsê«BÛX¯«s¡‘·«+ãT‘√

$\dæ\T¢Hé <ä>∑" >∑èwüísêj·T\q">∑Hé $U≤´‹ uÛÑ÷eT+&É*Hé
>∑\ø±\+ãT s¡Væ≤+|ü"<äqïè|ü‹ $C≤„Hê~ÛH˚‘·˝Ÿ >∑èVü≤
düTú\≈£îHé XÊX¯«‘·yêdüjÓ÷>∑´ edü‘·T˝Ÿ p|æ+#Ó qT˝≤¢dæjÓÆT. 337
#·. Á|ü$qT‘· <ëq ‘·‘·Œs¡T&ÉT sêj·T\T ‘·‘·‡eTj·T+ãTq+<äT ‘·<é

»„$‘·‹ øÏ∫Ãq{Ïº dü<äq+ãT\ kÕ\eTDÏ <äT´‹#·Ã¤≥Hé
Áã$eT‘·T˝…’ ìXÊø£s¡ ~yêø£s¡T \‘·ée÷q \>∑Tï˝…’
|üe˝§ø£s¡T+&ÉT qqT´&É>∑T yê&ÉT ì•Hé >∑qsês¡T uÛÑ÷$TøÏHé. 338
d”. Vü≤j·Tdüe÷s√Vü≤ düeTs¡Tú\¬ø’ ≈£L¬sÃ

‘·<äqT≈£L\ ‘·Ts¡+>∑ ‘·\¢»eTT\
ø£èwæeT÷\ Jeq ‘·èwæ‘ê‘·Tà\ ø=dü+¬>
|ü≥T dü‘·«j·TT‘· ã©es¡›eTT\qT
>√ |üj·T'bÕq dü≈£îÔ\≈£î q;Û|æ‡‘·
>√dü+#·j·T+ãT\ >∑÷s¡ŒHêjÓT
Äj·TT<Ûä Áyê‘·ø£è‘êjÓ÷<ÛäqT\ øÏ#ÓÃ
#·≥T\ <Ûësêq\Œ X¯gsêõ.
^. n‹<∏äT\ø=dü+¬> C≤+ã÷q<ë+ãs¡eTT\
dü«#·Ã¤eTDÏ K∫‘· dü«s¡íuÛ≤»qeTT\
ôV’≤eT dü<äHê+>∑D+ãT\ Hê≥˝≤&ÉT
qs¡“¤≈£î\ øÏ#ÓÃ" >∑\uÛÑ+ãT ˝≤<äs¡eTTq. 339
d”. Á|ü~Û‘· #·‘·Tπs«~ sêeTBøÏå‘·dü÷]
<äVü≤q<˚e⁄ì Á|ükÕ<ä+ãTy˚&É
>∑D´XÊ_›≈£î&ÉT yÓ+ø£≥sêeTXÊÅdæÔ l
<äøÏåD≤eT÷]Ô j·÷<äs¡eTT>√s¡
düÔe´ düVü≤ÁkÕe<Ûëì Á|üuÛ≤ø£s¡
XÊÅdæÔ $ù|òTïX¯ Á|ükÕ<äeT&ÉT>∑
nwüºuÛ≤cÕø£$‘êyÓ÷~ ø£ècÕíe
<Ûëì yêDÏ Á|ükÕ<ä+ãTy˚&É.
^. ãVüQ$<Ûäø£fi≤s¡Ω $C≤„qe+‘·T˝…’q
yês¡T $<ë´q>∑s¡yêdæ uÛÑeéT‘·T\T
$$<Ûä <Ó’eø£èbÕ<äèwæº y˚&É q\s¡T
$ãT<ÛäT\≈£î" <ëe⁄ ø£èwüísê &ç«uÛÑTì ø=\Te⁄. 340
d”. düTeTH√eTTK+ãT\ düTs¡T∫sês¡úeTT H=+~
n<Ûäe÷[ bÕ˝Ò‡j·T ø£\s¡Tyês¡T
uÛÑ÷uÛÑè~«‘·‹HÓ’q" u§s¡*+#·T rÁe Á|ü
uÛÑ+»qT dü‘·«eTTà" ã&Éj·TTyês¡T
‘·qT<ëVü≤eT+~qHé <ä<äTbÕÁ•‘ê[øÏ"
»+<äqeTà≥T y˚T\T dü\T|ü⁄yês¡T
|ü+#·‘·« yÓTqdæqHé dü«>∑TD+ãT$&Éì dü+
‘êq+ãT |ü{ÏeT"<äqs¡TÃyês¡T
^. #ê|ü˝≤eè‹ <=i"– bÕeq|ü<ä+ãT
q+~ #·]sTT+#·T |òüTqT\ eTVü≤+ãT >∑*–
düs¡düT\≈£î s¡dü|üPs¡D dü\T|ü⁄yês¡T
Á>±\ düTø£è‘·T\ HÓ\e⁄— sêsêE ø=\Te⁄. 341
eT. düs¡düÁX‚DÏøÏ" »+<äHê<äT\ yÓTsTTHé »sêÃ$~ÛHé >∑÷]Ã |üP
düs¡T\+~+#·T#·T eø£ÿ˝≤≈£î *&ç os¡¸q´düÔVü≤kÕÔ+ãT»
düTŒ¤s¡DHé Áu…≈£îÿ qeTdüÿè‘·T˝Ÿ dü*|æ ‘·<ä÷“¤C≤ì j·T+|æ+#Ó HÓ
\¢s¡"<ä‘·Ô ìïj·T‘ê\j·T+ãT\≈£î qT˝≤¢dü+ãT ô|+bı+<ä>∑Hé. 342
eT. ì»ã+<ÛäTÁ|üj·T+ãT‘√ Á_j·TVæ≤‘ê˙ø£+ãT‘√" ã+øÏÔ˝À
uÛÑTõsTT+#ÓHé <ä|ü˙j·TbÕÁ‘·eTTq— kÕyÓ÷<ë+ãTe⁄˝Ÿ ùdeø£
Á|ü»j·T]Œ+|ü">∑sê+Á|òüTT\Hé >∑&ç¬> Hêô|’ –\Tÿ bÕyê\, kÕ
eT»j·÷q+ãTq kÕ¬> q÷i&ÉT>∑T ˝≤ øå±àC≤ì bÕs¡Ù«düú*Hé. 343
^. Hê"{Ï eT<Ûë´Vü≤ï eT+<äTqHé <ä–qy˚fi¯

dü∫e⁄ &ÉbÕŒõ, ì‘·s¡ BÛ»qT\ _\«
q+|æ jÓTTø£ÿeTVü‰düuÛÑ qeTs¡CÒôd
qeìbÕ\q <Ûäs¡à+ãT ˝≤\øÏ+|ü. 344
^. <ä+&ÉHêj·T≈£eTDT\T, Á|ü<Ûëì#·j·TeTT
qq´sê»ø°jÓ÷<√´>∑T˝…’qyês¡T
eTTK´ã+<ÛäT \E„\T ÁyÓ÷\q\s¡
e+<äq+_&ç sT÷Ø‹"ã*¬ø iÒ&ÉT. 345
ñ. Ms¡qèdæ+Vü≤sêE |üè~∏M‘·\y˚T\ düVü‰j·TØ‹" u…+

bÕs¡">∑"»+Á<äeTÚ[j·TTqT q#·T´‘·sêj·T\T y˚TeTT ≈£Ls¡T#·T
Hêïs¡eTT— MTs¡©|üsTTq, qHé <Ûäs¡D°|ü]bÕ\q ÁøÏj·÷
uÛ≤s¡eTT ã÷q"CÒdæ‹]— ã\Tÿ&ç ô|<ä›\T sê»<Ûäs¡àeTT˝Ÿ. 346
eT. |òüTqkÕÁe÷»´|ü⁄ dæ+Vü≤|”sƒ¡eTTqT X¯è+>±]+#·T uÛÑ÷C≤ì e

s¡Ôq y˚T˝≤{Ï<= <äTs¡®qÁ|üeTTKT\Hé <ä+&ç+#·T#·+<ä+ãT eT+
Á‹ìø±jÓ÷∫‘·b˛wüD≤<Ûä«eTTqT <ä<éeè‹Ô Á|üø±s¡+ãT dü
»®qT\Hé ã+<ÛäT\ Hê<ä]+#·T$<ÛäeTTHé uÛ≤wæ+#·T &û BÛeTDT˝Ÿ. 347
eT. |ü]yês¡+ãT\ HÓ{Ïº#·+<äeTTq dü+u≤[+|ü">±" C…\T¢H√

|ü]#·sê´$~Û Hê‘·às¡ø£åD≈£î HÓyê«ìHé ìjÓ÷–+|ü">±"
ã]‘ê|ü+ãT \&É+>∑TH√, <ÛäqeTT H˚ uÛÑ+–Hé düe÷]®+|ü">±"
düs¡dü+uÀ e´j·TyÓT≥T¢ ùdj·Te˝…H√ düs¡«+ãT yêÁ≈£î#·TÃ"&û. 348
^. ÁbÕE„\>∑Tyês¡T uÀ~Û+|üe\j·TT e÷≈£î
|üs¡eT<Ûäs¡àeTT ˝…iÏ"– ‘·<ä“¤+– q&É∫
X¯X¯«‘· j·TX¯dü‡e÷s¡®q dü\T|ü">∑\eTT
>∑Ts¡T»Hêoôd‡ eT+>∑fi¯ø£s¡eTT e÷≈£î. 349
eT. ø£åeTyÓTÆ sêj·T\T ø√s¡Tø=qïj·T~ jÓ÷>∑´+ã+#·T" ÁuÒeTdü«uÛ≤

eeTT‘√ eè<ä∆´_Û˝≤wæ j·TeTàs¡TdüTqTHé u≤#·s¡T‡ qbÕŒõø=+
&ÉeTs¡TdtHêj·T≈£î"&ÉTHé eTT<ä+|ü&ç] sê&Ü«+#Ûê$~ÛHéCÒj·T uÛÑ
eéTqHé ã*ÿ] sê»˙‘·T\qT dü+uÛ≤wæ+#Ó u≤#·]‡≥T˝Ÿ. 350
^. uÛÑ÷es¡Tq ø£s¡ΩeT+Á‹ $uÛÑ÷wüD+ãT

ns¡ΩeT+Á‹øÏ uÛÑ÷wüD+ ã~Û|üeTÚ[
ø£+ø£DeTTq≈£î eTDÏj·T\+ø±s¡ yÓTTdü">∑T
eTDÏø£\+ø±s¡ yÓTTdü">∑T" >∑+ø£DeTT <ä\"|ü. 351
^. Á|üuÛÑTe⁄q≈£î Væ≤‘·yêø£´+ãT |ü\Tø£≈£î+&ÉT

eT+Á‹ <äTwüßº&ÉT $Væ≤‘·<Ûäs¡à+ãT $qì
Á|üuÛÑTe⁄ <äTwüßº&ÉT— eT+Á‹j·TT= Á|üuÛÑTe⁄ H=ø£]
ø=ø£s¡T eTqïq >∑÷s¡TÃ≥ jÓTT|ü >∑÷s¡TÃ. 352
eT. n_Ûe÷q+ãT <Ûäq+ãT>±" <ä\"∫ eTsê´<ë_Û s¡øå±s¡úyÓTÆ

Á|üuÛÑTes¡T´+ &É>∑Tyê"&ÉT X¯Á‘·T$»j·T yê´|æÔHé $»è+_Û+#·T" Áu≤
DuÛÑj·T+ãTHé $&ç ø=qï ø°]Ô <ÛäqyÓTqïHé XÊX¯«‘·+ ãdæús¡
Á|üuÛÑeTÚ dü+|ü<ä j·TÁ|ü<ÛëqeTì dü+uÛ≤$+#·T BÛs¡T+&ç\Hé. 353
^. nqT#·T qbÕŒõ yêÁ≈£î#ÓÃ q+‘·˝Àq

u≤#·s¡TdüT˝Ò∫ »qs¡+»Hê#·s¡DeTT
ã÷qTø=qTyêì sê»q+uÀ\T qqT#·T
sê»X¯u≤›s¡∆eTTHé <Ó˝…Œ sê»düuÛÑ≈£î. 354
#·. »\<Ûäs¡eT_∆qT+&ç »\kÕs¡eTT ¬>’ø=ì j·÷‘·às¡÷|üeTTHé
<=*>=ì es¡¸ø±\eTTq <√j·TeTT*∫Ã |üjÓ÷~Û ì+|æ uÛÑ÷
‘·\eTTq düdüéTT˝Ÿ u…qT#·T <ÛëÁ‹ìeTÚ[ Á|üC≤[qT+&ç, ì
#·Ã\T ø£s¡eTT˝Ÿ Á>∑Væ≤+∫ <Ûäqdü+|ü<ä˝Ÿ= |òüT{ÏsTT+#·T qT]«øÏHé. 355
ñ. ≈£L]$T‘√&É dü»®qT\≈£îHé X¯s¡D≤>∑‘· e÷qyê[øÏHé

yês¡ø£ y˚T\T ùdj·Te˝…" ÁãdüTŒ¤≥ <äTs¡íj·T ø£s¡àø±s¡T˝Ö
yês¡\ •ø£å ùdj·Te˝…" u≤]úe⁄&Ü $~Û" CÒj·T" &˚ì jÓT
yê«]øÏ H˚ì" E\ÿq>∑T" Áu≤uÛÑeeTT˝Ÿ #Ó&ÉTq{ÏºyêìøÏHé. 356
#·. »qeTT\j·T+<äT sêEq≈£î düeTà‹— sêEq≈£îHé »q+ãT\+

<äTq"»qH√|ü⁄, sêEq≈£î <√s¡“\ eTT]«»q+ãT, yê]øÏHé
|òüTq‘·s¡X¯øÏÔ, bÕ\≈£îì >±≥|ü⁄>±s¡e eT≥T¢>±ø£, ‘·
»®q|ü‹øÏHé »q+ãT\≈£î düeTà‹j·TT+&É<= düs¡«eTTHé C…&ÉTHé. 357
^. Á|ü»\j·T+ <äqTs¡øÏÔ#˚" u≤]úe⁄q≈£î

ã\eTT, ã\eTTq q]»j·T yê´|æÔ>∑\T>∑T
X¯Á‘·T»j·TeTTq Hê‘·àsê»´ Á|üeè~∆
eè~∆e\qHÓ |ü⁄s¡TcÕs¡údæ~∆ >∑\T>∑T. 358
ø£. nì eTiÏj·TT" u…≈£îÿØ‘·T\

qìqHé u≤#·s¡T‡yêDÏ Vü≤s¡¸<ä eTjÓT´Hé
»qes¡Tq≈£î düuÛÑT´\ ø±
~qeTTq≈£îHé düuÛÑ »j·TÁ|üB|æÔHé eTT–ôdHé. 359
eT. ªª<Ûäq˝≤uÛÑ+ãTqT ;<äkÕ<ä\≈£î H˚ <ÛëÁrX¯ó" &É+~+#·T H˚

»qbÕ\T+ &ç&ÉT q]údü+‘·‹øÏ" »+#·<ë∆qéTTHé $‘·Ô $T+
<äqj·T+ u…e«"&ÉT edüTÔyêVü≤qeTT ©j·THé H˚s¡TÃ Hêsê´[ ¬ø
∫Ãq kÂK´+ãT HÓyê&ÉT ≈£Ls¡TÃ Áã»≈£îHé ªlø£èwüí uÛÑ÷C≤ìj˚Tμ. 360
eT. nì bÂs¡T˝Ÿ |ü⁄]yê&Éyê&É\qT qH√´q´+ãT Á|üXÀï‘·Ôs¡
Á|üDj·÷˝≤|üeTT\Hé s¡∫+#·T#·T eTV”≤bÕ˝≤qTø£+bÕÁs¡› uÛ≤
eqo˝≤<äT\ qT>∑Z&ç+∫] düTBÛesêé[ ÁbÕ]ú‘ê
s¡ìø±j·T Á|ü‹<ëq kÕVü≤düeTT" ÁãkÕÔ$+∫ s¡‘·´+‘·eTTHé. 361
XÊ. dü+|üÁ<ëõ‘· sê»<Ûëìø£&É" <ä‘ê‡Áe÷»´ |ü{≤º_Ûùw
ø£+|ü⁄+ ã+&ÉT>∑jÓÆTqyÓ+≥ $#·\‘·ÿ˝À¢\ uÛÑÁ<ë‘·{°
Vü≤+|” C≤q|ü<ë+‘·s¡düúeTsTT bÕbÕ+‘·+ãT >±$+#·T l
|ü+bÕ|ü‘·´~ÛyêdüyÓTÆq >∑T&ç" <äÁ‘êŒø±s¡ eTTU≤´<Ûä«eTTHé
kı+bı+~+|ü">∑ >√|ü⁄s¡+ãT ì*ô|Hé XÀuÛ≤eTj·÷ø±s¡eTTHé. 362
ø£. <Ûäsêà<Ûäs¡à $#ês¡D
eT]à* s¡∫sTT+#·Ty˚fi¯ qedüs¡eT>∑T≥Hé
uÛÑs¡àdüuÛ≤uÛÑeq+ãTHé
ì]à+|ü">∑" CÒôd" >∑èwüíqè|ü⁄ &Ü #Ó+‘·Hé. 363
XÊ. Ä |ü+bÕ|ü‹ <˚efi¯+ãTq≈£î q‘·´+‘ê+‹ø£øå√DÏ˝À
u≤bÕ+‘·ø£åeTeTTHé düs√es¡eTT" Á<äe«Hé CÒdæ qÁ\Œø£ÿ\Hé
k˛bÕq+ãT\" >∑≥º"CÒôd— düs¡d”X¯ó<ë∆+ãT\Hé eTTìZ |ü+
bÕ|ü‘·´+∫‘·<äs¡Ùq+ãT dü\T|üHé u≤j·TTHé düeTkÕÔ|òüTeTT˝Ÿ. 364
XÊ. HêHê<Ûäs¡à #·j·TE„&Ó’ »qeTT ˝≤q+~+|ü uÛÑÁ<ëdüHê

d”qT+&Ó’ ‘=* Hê‘·às¡ø£åD$~ÛHé õ+‹+|ü>± qjÓT´— ˙
sê¸´HÓ’ »+ãTq k˛<äs¡<ä«sTT ì» ÁbÕD≤+‘·eTTHé CÒj·T">±
ã÷qHé e#·TÃq≥+#·T ã+<Ûäìj·TeT+ãTHé >∑÷¬sÃ qyê«]øÏHé. 365
ñ. <ë«s¡eTTK+ãTq+<äT uÛÑ≥e\¢uÛÑT\Hé ìj·T$T+∫ j·TT+∫ j·T

yê«] >∑‘ê>∑‘·+ãT\ dü«uÛ≤e yÓTiT+>∑T#·T sê»ø°j·T dü+
#ês¡eTT e÷ìŒj·TT+#Ó H=ø£ kÂ<ÛäeTTqHé— ã]bÕ\q ÁøÏj·÷
#ês¡eTT ˝≤ |ü⁄Ô\+<äsTTq C≤*eVæ≤+|ü">∑˙j·T eø£ÿ{≤! 366
ñ. Ä $~Û"ø=ìï Hêfi¯fls¡T>∑ q_∆ #·‘·Twüÿ|üØeè‘ê+Á<Ûä <Ûë
Áre\j·÷~ÛHê<∏äT &ÉsTT ‘˚»eTT H=+~q ø£èwüísêj·T uÛÑ÷
MTes¡eTÚ[ ø£≥T¢ ã*$THé ì» k˛<äs¡ã+<Ûäq+ãT kÕ«
uÛ≤$ø£<äè–«s¡T<ä∆eTì uÛ≤eq ùddæ] $TÁ‘·T ˝≤ |ü⁄Ô\THé. 367
#·. >∑Tdü>∑Tdü ˝…≈£îÿejÓT´" Áã»≈£îHé qè|ük˛<äs¡ ã+<Ûäq+ãT ‘ê

eTdü eTT<äsTT+|ü"CÒôd eT‹eT+‘·T"&ÉT ‹eTàs¡Td” Áø£eT+ãT e÷
qdüeTTq" õ+‘·ùddæ jÓTTø£Hê"&ÉT qπs+Á<äTì"CÒ] j·÷‘·à˝À
eTdü\T#·TqTqï u≤<Ûä |üsTT e÷≥\"C…|üŒø£ H=ô|Œ _Ûqï‘·Hé. 368
ñ. ‹eTàs¡T dü≥Tº ì\« ø£‹Bs¡È|ü⁄ dü÷Á‘·eTT #˚>∑{Ïº uÛÑ

Á<äeTTà>∑" <Ó#·TÃ|üÁ‘·eTT\" <äqàj·TT&Ó’ ø£s¡D°j·TyÓTÆq ø±
s¡éTTàq qTqïj·T≥Tº\T ‘·«s¡Hé $&É"Bj·T>∑ kÕ¬>— q{Ïº j·T
‘·ï eTà‹Bs¡È eTÚ≥ qs¡Hê<∏äTq ø£jÓT´qT dü+~j·T yÓTà<äHé. 369
^. Ä $<Ûëq+ãTq+<äT dü÷øå±àX¯j·T+ãT
>∑\<ä≥+#·T <ä<äs¡ú+ãT <Ó*dæø=q">∑
q÷Vü≤>±$+|ü q~ >=˝…Œ qT\¢eTTq≈£î
ÁuÛ≤‘·èìs¡“+<ÛäyÓ÷#·HêeX¯´ø£+ãT. 370
#·. nqTuÛÑeXÊ* ‹eTàs¡TdüT kÕ«]®‘·ø°]Ô<ÛäHÓ’ø£ ì‘·´s¡

ø£åDeTTq¬ø\¢ u≤<ÛäT´ &É$#ê]‘·yêø£éTT" ã\ÿ&É+#·T HÓ
eTàqeTTq $X¯«dæ+∫ eT~ e÷{ÏøÏ jÓ÷»q ùddæ yê]¬ø’
j·TqTe>∑T ‘êe⁄ ôd|üeTì j·÷ qs¡Hê<∏äT&ÉT >√¬s Hê‘·ìHé. 371
#·. »qeTT\ >√&ÉT ‹eTàs¡TdüT kÕ«‘·+eTTqHé ~\øÏ+∫ düT+‘· <ä

e⁄«q>∑\j·T{Ïº #·+Á<ä–] uÛÑ÷$Tì" >=+&=ø£ ÁbÕ+‘·y˚T\">±
qqTE\ øÏ∫Ã ùd«#·Ã¤yÓTsTT q+ <ä~Ûø±s¡ düeTì«‘·+ãT>±
eTqT≥ ø£qT»„ ˙"<ä>∑T"Ee÷ j·Tì jÓTT|üŒ>∑" C…ô|Œ iÒìøÏHé. 372
ñ. ‹eTàs¡Tdüqï! e÷q´ düTeT‹ Á|ües¡T +&ÉT\_Û+∫q{Ïº sê
»éTTàq ø±~Û|ü‘·éTTq ø£s¡TΩì"CÒdæqyê"&ÉT J$‘ê+
‘·eTTàqT Á>∑T&ç¶>± q>∑T $‘ê≈£îqT e÷ìŒqyê"&ÉT ‘=\Ô" Áu≤
DeTTà˝… ø±∫q{Ïº ø£s¡TD≤eT‹ |ü\Tÿ\MTi ùdeTe÷? 373
^. nqT#·T"õ+‹+∫ ø£èwüísêj·TÁ|üuÛÑT+&ÉT
ns¡Ω‘·+Á‘·E„&ÉsTT j·TbÕj·TeTTà ;Û‹
e<ä* j·T|üsê<Ûäs¡Væ≤‘· Á|ües¡ÔqT\>∑T
‘·q<äT ‘·eTTà\ y˚T\T uÛ≤eqeTT ùdôd. 374
#·. |üs¡T\qT <ä÷iTyê&ÉT,|üì ô|’ø=q ≈£Liø£ j·TT+&ÉTyê"&ÉT eTT

wüÿs¡T&ÉT ìø£èwüßº&ÉTHé eT~øÏ XÊ+‹ jÓTiT+>∑ì Bs¡Èø√|ü $
düÔs¡T &ÉTs¡T>ös¡e+ãT #Ó&ç <Ûäq´|òü\Á|ü<ä ø£s¡à<ä÷s¡T&Ó’
bıs¡j·T"&çôVA|üuÛÀ>∑´ düTKeTTHé ãs¡kÂKéTT j·TTø£ÔyÓ’K]Hé. 375
#·. nì eT] ∫+‘·ùddæ ‘·q j·÷Á>∑Vü≤eè‹Ô q&É+∫ eT+Á‹uÛ≤

eqeTTq øÏj·T´ø√\TqT&ç ÁuÛ≤‘·\"»+Á<ä–] ø£åe÷+‹ø£+
ãTq q\sês¡T <ÛëÁ‹|ü<äeTTHé düø£˝≤~Ûø£è‘·T˝Ÿ j·T<∏˚#·Ã¤>±
»q"ã]bÕ\q yÓTà\$T" »\TŒø=q+>∑ e∫+#Ó düeTà‹Hé. 376
#·. nqT>∑TDo\eTT˝Ÿ >∑*–q{Ïº düôVA<äs¡T ˝§|üŒ ˙ $~ÛHé

<äq |òüTqsê»´d”eT qT∫‘·+ã>∑T ÁbÕ+‘·eTT >=+‘· sTT∫Ã ‘ê
qì‘·s¡yÓ’uÛÑy√|üeTeTT, Hês¡´Væ≤‘·+ ã]uÛÑ+»H√<äé÷
‘·qT düVü≤ø±s¡ ø±s¡DeTT ‘·eTTà\ >ös¡e<äèwæº ¬>’ø=HÓHé. 377
eT. qe<ÛëÁr |ü]bÕ\qÁø£eTeTT dü+kÕú|æ+∫ ø±bÕ&É">±

qe⁄ ôd’q´+ãT düôVA<äs¡<ä«sTTøÏ ˙j·T+C≤*— ø£èwüíø£åe÷
<Ûäe⁄"&ûØ‹ dü«‘·+Á‘·‘êìj·T‹" ÁuÀ‘ê‡Vü≤+ãT >±$+#Ó— yê
s¡e˙Hê<∏äT düTÔ‹+∫ ]f…¢dü"¬> qH√´Hê´qTsê>∑+ u§–Hé. 378
#·. nq\eTT C≤„‹es¡Z eT≥T ˝≤]®‘· dü+|ü<ä\+<äT uÛ≤>∑eTT˝Ÿ
>=qT<äTs¡T k˛<äsê[ Á|ü‹≈£L\T¬s ‘ê<äèX¯<äèwæº HÓ’ q q
j·T´qTE\ qÁeT‘ê~ düT>∑TD≤&ÛÉ´‘· ø±‘·"&ÉT <äè|æÔC…+~ >=
ãT“q q~Ûø±s¡T\Hé »*|æ— bı+<ä">∑" >√¬sqT <ä‘·‡Vü‰j·T‘·Hé. 379
#·. nqTE\T #·+Á<äeTÚ[j·TTqT q#·T´‘· sêj·T\T Ms¡ø£èwüísê

j·Tì düT$XÊ\e÷qdüeTT Hês¡dæ ‘·Á‘·Œ‹ø£*Œ‘ês¡ú uÛ≤
»qT\sTT yêìuÛÑ÷] >∑TDdü+|ü<ä <ëeTTqT u§+~ j·TT»®«\
~«qj·Tø£è‘·»„‘ê~ >∑TDeè‹Ô>∑&ç+∫ #·]+∫ s=|ü>∑= 380
#·. ‘·qj·TTì <äèwæºe÷|ü⁄≥≈£î <ës¡TDXÊdüq $T∫Ãq{Ïº ‘·

»®q≈£îì <ës¡TDÁ|üø£è‹ kÕ– ‘·q÷E\q+≥ HÓ’»yÓTÆ
‘·q]q" >∑èwüísêj·T edüT<Ûëes¡T, q#·T´‘·sêj·TT" »+Á<äeTÚ
[qè|ü‹ H=ø£ÿj·T|ü&ÉTqT ˝ÒX¯eTT q+≥>∑˝Ò<äT s¡÷&Ûç>∑Hé. 381
^. #·+Á<äeTÚ[j·TT q#·T´‘·»qes¡T+&ÉT,
#·+Á<ä–]d”eT πø– s¡ø£åDdüeTs¡Ω
<äTs¡Zì]à‹"CÒdæ j·T+<äTq edæ+∫
bÕ\qeTT ùdj·TkÕ– sê ÁbÕ+‘· yÓT\¢. 382
eT. »qe÷q´+ãT>∑ >∑èwüísêj·T\T uÛÑT$Hé XÊdæ+#·T#√ ~Ûø£ÿ]+

∫q yÓ’] Á|ü#·j·T+ãT os¡¸eTT\ Áyê˝…ÃHé X¯óø£¢|ü¬øåÌ+<äyê
‘·qTπsU≤dü<äèX¯eTTà>± ~q~H√<ä´<é eè~∆ H˚bı+~ ‘·<é
|òüTq ø£ècÕí~Û|ü #·+Á<äø°]Ôø£fi¯ X¯è+>±]+#Ó kÕÁe÷»éTT=. 383
eT. ‘·q |üPs¡«øÏå‹bÕ\T πsdüs¡DÏ"<äÁ<ë»´+ãT bÕ*+∫s√

»qs¡øå±$~Û HÓ{Ïº XÊdüqeTT\= XÊdææ+∫s√ ‘·~«~Û=
>∑qT uÛ≤e+ãTq iÒ&ÉT |üÁ‘·eTT\ j·÷>±s¡+ãT XÀ~Û+#·T#√
>∑ìjÓT= kÕfi¯« qèdæ+Vü≤sêj·T *K‘· dü«#êÃ¤ø£å]= ãÁ‹ø£=. 384
XÊ. l $<ë´q>∑sê~Û|”sƒ¡eTTq Hêd”qT+&ÉT>±HÓ’q <Ûë
Áres¡T´+ &É\eTT<äZ˝À]«|ü‹X¯øÏÔ= ¬>*Ã sê#√\T <Ûë
ÁrMsê~Û|ü⁄ qTø£ÿ&É+∫ ì»<ÛëÁ‹= CÒs¡Œ">∑"C…\T¢q=
uÛ≤e+ãTHé Áãø£≥+ãT>±" »~yÓ" <ä‘·ŒÁ‘êø£ås¡ ÁX‚DT\=. 385
eT. es¡sê#√\T qèbÕ\<äTs¡Z eT]uÛÑ÷bÕ˝≤Á•‘·+u…’ uÛÑj·T+

ø£s¡yÓTÆ j·TT+&É">∑ eTT≥º&ç+|ü yÓTT<ä˝Òø±+øÏå+#·T uÛÑ÷C≤ìøÏHé
u§]" ãÁ‘ê\j·T <äèwüº˝ÒKq $<Ûä+ãT˝Ÿ õ‘·ÔeTTHé πs|æ dü
‘·«s¡<äTs¡Z Á|ü‹uÛÑ+»q+ãT dü\T|ü= ã]«+#Ó qT‘ê‡Vü≤eTT=. 386
eT. ‘·qsê»´+ãTq ø£+≥ø£+ãT dü\T|ü= <ä‘êÿ+ø£åj˚T ùV≤‘·TyÓ’

#·q ˙sê¸´fi¯óe⁄ eTT<äZ˝À]«|ü‹ <äTwüº‘·«+ãT X¯Á‘·T‘·«eTT=
u…qT|ü= kÕfi¯«qèdæ+VüQ|üÁ‘·eTT Á|üø£*Œ+|ü= s¡D≤s¡+uÛÑ— yÓT+
‘·ì kÕÁe÷»´ <ÛäTs¡+<Ûäs¡T+&ÉT düVü≤qyê´bÕs¡eTTHé u…’ø=qTHé? 387
eT. n~ kÕfi≤«~Û|ü <ä+&ÉHê<∏ä *œ‘·+u…’ j·÷‘·àkÕÁeT»´ dü+

|ü<ä_Ûyê´|æÔøÏ >±s¡D+ãTq>∑T≥Hé uÛ≤$+∫ <äTs¡Z<ä«sT÷
ø£<äHêuÛÑ´s¡Ω eTVü‰j·TT<Ûë<äT\ düMTø£Áb˛Á>∑X¯Ssêe[Hé
>∑T~]+|ü= <Ûäs¡D°+Á<äT &ÉT<äéT$\>∑Tï+&ÉjÓT´ BÁyêõøÏ=. 388
eT. dü<äj·TÁbÕvŸqè|ü dü÷∫‘êX¯¯j·T$~ÛHé X¯Á‘·Tø£åe÷Hê<∏ä<äT

s¡à<äeTTHé e÷|ü>∑ sê#·y√\T »j·Tj·÷Á‘êdæ<ä∆‘·= <Ó\Œ">±
>∑<äHês¡+uÛÑ düeTT‘·T‡ø±qT#·s¡ dü+|òü÷‘·+ ãj·T‘·ï+ãT>±
Vü≤è<äjÓ÷‘·ÿ+]ƒ‘· ø±s¡´dæ~∆ j·T>∑T≥= Vü≤ècÕº‘·Tà˝…’ ¬s+‘·j·TTH.é 389
eT. |ü\THêfi‚fl>∑ø£eTTqï eTT<äZ\eTV”≤bÕ\T+&ÉT <äTs¡Z+ãT ùd

q\ dü+eè~∆ s¡∫+‘·T dü+>∑s¡ø£˝≤ HÓ’|ü⁄D´ dü+•ø£åD+
ãT\ H=+~+‘·TqT sê»éT+&É\eTT ô|+|ü⁄+>∑÷s¡TÔ HêHÓ+#·— sê
j·T\kÕÁe÷»éTT˝À eTTì+¬> qø£{≤! Ä‘√à]«düs¡«dü«eTT=. 390
XÊ. ÄXÊã+<ÛäeTT kÕ<Ûä´\ø£åéTTq Á>±Vü≤´+u…’ düeTT˙à*‘·
πø¢X¯+u…’ j·TdüTs¡ø£åø£+ãT q>∑T#·T= Á^&ç+#·T Hêj·÷X¯j˚T
<˚X¯+ãT˝Ÿ $&ç|æ+#·T Vü≤è~«ø£\‘ê~ÛÁù|s¡ø£+u…’<äTsê
y˚X¯+ãT= >∑*–+∫ j·÷‘·à |òüTq‘ê$Áø±+‹ e÷|ü⁄= >∑<ë. 391
ñ. #ês¡T\ q+|æ <˚X¯eTTq XÊ+‹|ü]dæú‹" >∑èwüísêj·T <Ûë

Árs¡eTDT+ &ÓiÏ+¬>qT düTBÛs¡T\T $E„\T"<äqTï"p&É">±
CÒ¬s&ÉTyês¡T düìï~Û e∫+#·T HÓ&ÉHé $ì <˚X¯yês¡Ô\=
H˚]#Ó— iÒ\T #ês¡»qH˚Á‘·T\q= $ãT<Û√øÏÔ s¡÷&Ûç>±=. 392
eT. ø£åDe÷Á‘·+ ãT&çy√ø£, uÛÑ÷»q qeTkÕÿsê~ eTsê´<ä\=

ÁãDj·÷˝≤|ü >∑è‘·»„‘ê Á|üø£≥q= yê´düø£ÔyÓTÆ yÓ’uÛÑy√
\“DyÓTÆ MTi…&ÉT sê»´\øÏÎ" õs¡yÓTT\¢= C…\T¢Hê? #ês¡uÛ≤
wüD $XÊ«düeTT#˚‘· qE„\≈£î •ø£å˝Ÿ ôd|üŒ">±"<ä|üŒ$THé. 393
ñ. sê‹]y˚fi¯ sê»q>∑s¡+ãTq M<∏äT\yÓ+≥ _Ûqïy˚

cÕ‘·‘·eT÷]ÔjÓÆT ‹]–, j·÷‘·à<Ûäsê|ü]bÕ\q ÁøÏj·÷
Ø‘·T\, HÓ$«<Ûä+ãTq" ãTØ»q‘êX¯j·T yÓTTô|ŒH√ ì»
U≤´‹øÏ H˚$T ˝À|üeTT\T >∑˝…ZH= ‘êHÓ jÓTiÏ+¬> ì#·Ã\T=. 394
ñ. <Ûës¡TDÏ H˚\T uÛÑ÷$uÛÑT\T ‘·‘·Ô~XÊ+‘·s¡ dü+uÛÑe‘Y düe÷

#ês¡eTT\= Á>∑Væ≤+#·T≥≈£î" C≤s¡T\ q+|ü⁄<äT s¡{Ïº#ês¡T ˝≤
#ês¡eTT>±" ãsêø£è‘·T\ dü+>∑‹ >±+‘·Ts¡T sêj·T\T]«bÕ
#ês¡eTT e÷ì, #ês¡>∑TD#ê‘·T]" ã÷qT≥ qÁãeTjÓT´&ç=. 395
#·. ‘·q |ü]bÕ\qdæú‹ ¬ø<ä= ã]‘·è|æÔ>∑&ç+|ü ø£q´<Ûë

Á‹ì eTq"uÀsTT X¯Á‘·T$‘·‹= >∑\>∑÷&çqyê]" ã{Ïº •
ø£åD yÓTTq]+∫ j·÷‘·à|ü⁄] Á>∑eTài yêdüeTT ùdj·T q#·Ã|ü⁄+
ÁãDj·TeTT" ã÷q"CÒdæ düTø£s¡+ãT>∑ H˚\T#·TqT+&Ó uÛÑ÷Á|ü»=. 396
#·. ‘·q <Ûäs¡DÏ= <ä´õ+#·T≥qT <ä<ä›j·TT <äÁ~|ü⁄<ÛëÁ‹ πø– j·÷
»qes¡sêõ‘√&É" u…qTdüKéTT ùddæ edæ+#·T#·T+&ÉT≥=
<äqø£sTT yês¡T X¯Á‘·T˝…>∑<ë j·Tì yês¡\ iÒ&ÉT yÓ’s¡eTT=
>=q"&ÉT ìC≤<äπsø£åDeTT >=\¢>∑"p|ü⁄ q‘·<äTZD…ÆwæjÓÆT. 397
d”. ì&ÉTπø\T kÕ]+∫ j·T&ç–q j·T]ú»
Hêe[ ¬ø|ü⁄&ÉT ˝Ò<äq">∑ ˝Ò<äT
‘Ó*dæ ‘·bıŒq]+#·T <äè|üÔe÷qe⁄ì HÓ
qï&ÉT •ø£åùdj·Tø£ $&ÉTe˝Ò<äT
yêø±´s¡ú yÓTTq]+#·T |ü+&ç‘·T H˚Hê"&ÉT
qs¡Ω dü‘·ÿè‹ ùdj·T ø£+|ü˝Ò<äT
ÁX¯ó‹ Væ≤‘√≈£îÔ\T ã\Tÿ j·T‹e\¢uÛÑT\T CÒs¡
ã<ä|üP» ùdj·Tø£ |ü+|ü˝Ò<äT.
^. ~q~qeTTàqT <˚e<äs¡ÙqeTT ùddæ
eT÷]Ô¬ø’ ÁyÓTTøÏÿ ‘·<äT<ä+‘·ø°s¡ÔqeTTà
ùdj·TπøHê"&ÉT Áu§<äT› <ä]Ù+|ü˝Ò<äT
sêj·T\÷qì sê»<Ûäs¡à+ãT>∑\<Ó? 398
^. |üø£åbÕ‘·+ãT <Ûäs¡à+ãT e+ø£"~]¬>
≈£î{Ï\>∑‹"CÒ¬s q+>∑Hê≈£î+‘·\eTT\
#·\qeT~ Vü≤]DÒø£åD≤ø£åeTT\" CÒ¬s
>∑èwüísêj·T\T uÛÑ÷‘·\y˚Tà\T y˚fi¯. 399
d”. XÊ+‹dü+kÕú|üHê#ês¡eTTKéTTà>±
»>∑eTTq HÓ>∑&ÉT dü+»j·TTì ˙‹
<Ûäsêà_Ûe÷q Á|ü<Ûëq eT÷\eTTà>∑
$U≤´‹e&Édæq $<äTs¡˙‹
X¯Á‘·Tdü+‘·‹HÓ’q kÕøÏ d”«j·TT\"CÒdæ
düTø£è‘·+ãT CÒsTT+#·T X¯óÁø£˙‹
ø£åDe÷Á‘·eTTq eTVü‰kÕÁe÷»´|ü‹H˚ì
q$T‘·T">±$+#·T #êDø£´˙‹
^. X¯Á‘·T$»j·T düe÷s¡®q #·‘·Ts¡‘·+Á‘·
s¡#·q H˚bÕs¡T ‹eTàs¡T‡ sê»˙‹
B|æÔ#Ó&ç‘˚iÏ lø£èwüí<˚esêj·T
<ÛëÁ‹bÕ\Tìô|’q Hê<Ûës¡|ü&çjÓT. 400
|”. ‘·q<äTbÕsêyês¡ ‘·‘·«eTT dü+Á•‘·
düT»qø±s¡TD´ $dü÷Œ¤]Ô HÓi|æ
dü+‘·‘· ì»yê]XË’‘·´Á|üø±s¡+ãT
Bq»Hêeq<äèwæº ì*|æ
‘·q<äT >±+;Ûs¡´$<Ûëq+ãT qdü<äèX¯
Á|ü‹|ü<√‘·ŒqïuÛ≤eeTTq C§ìŒ
K+&ç‘· M∫ø± &ç+&ûs¡ bÕ+&çeT
düÔe˙j·T eT+<äVü‰düeTTq ì*|æ
^. ‘·q<äT ì‘·´Á|ü|òüTÀwü XÊÁ‘·e düMTø£
|ü<ädüeTT<ä÷“¤‘· »j·T»j·Tø£«DeTT CÒdæ
kÕ>∑s¡T"&ÉT ø£èwüísêj·÷+Á<Ûä »qes¡Tq≈£î
düeTT∫‘ê‘êàs¡ŒDeTTCÒdæ kÂs¡Tu…+#Ó. 401
d”. s¡ø£ÔbÕ‘·eTTà XÊÁ‘·e os¡¸eTT\ &Üôd
ø£˙ïs¡T ]|ü⁄≈£î˝≤+>∑q\ >∑~ôd
ø£]ƒq‘·« eT+>∑Hê>∑D ≈£î#·eTTà\"CÒ¬s
ø£s¡|”&ÉqeTT ${≤Á>∑DT\ q+<Ó
eT+~eT s¡‹ø±\eTVæ≤fi¯ dæ>∑TZq Áyê˝…
˝Ò$T ø±+‘êeT<Ûä´d”eT" Á>∑yÓTà
dü+ø£s¡¸eTTà ø£s¡¸ø£C≤‹ <ä]|üf…º
eÁø£es¡ÔqeTT XË’e*ì" C…\¬>
^. |ü≥T‘·sê˙‹ düdü´ dü+|ü‹Ô" >∑$ôd
dü‘·‘· ìs√Èwü eT|üsê~Û »qT\" Áu≤yÓT
düÔe´ $<ë´q>∑s¡ sê»<ÛëeT |”]ƒ
sêj·T \\sês¡ <äTs¡TZD Á|ü‘·‹ dü&É˝…. 402
#·. ø£*$TøÏ" <ëe\+ãsTTq >∑D´|üsêÁø£eT kÕVü≤dü+ãT \
>∑Z\eTT>∑>=qï Hês¡´»q >ös¡ebÕÁ‘·‘· øÏø£ÿ"jÓÆTq qT
»®«\ eT‹kÕ+Á<äeT+Á‹ ã\dü+|ü<äø±ø£s¡yÓTÆq" >∑èwüísê
j·T\T $&É≈£î+&Ó Á>∑+<∏ä|üsƒ¡Hê\j·T yêvàj·Tùde HÓqï&ÉT=. 403
ø£. $*œ‘·|üÁ‘·eTTà\T>∑\
ì\j·TeTTàq" >∑èwüísêj·Tqè|ü⁄ &ûøÏå+#Ó=
q\TbÕ<äeTTà\ q\¬s&ÉT
‘Ó\T>∑T+ ã<Ó›eTT u§ø£+&ÉT ~>∑Te $<Ûëq=. 404
ø£. ªªø£*‘êj·TT<Ûä ã\es¡ZeTT

ã\eTTq ø£>∑Z\eTT>± qèbÕ\Tq ø=<äe⁄=
ã*$T ô|s¡ qè|ü‹ ø±C≤„
ã\dü+|ü<ä ¬ø+‘·<äe⁄« ã<Ó› qπs+Á<ë?μμ 405
ø£. Ç+<ä* uÛ≤eeTT sêj·T\T

&Ó+<äeTTàq" <Ó*j·T">±" ã]ƒ+∫q j·T+‘·=
>=+<ä\|ü&ç <äTs¡ZeTTàq
j·T+<äT+>∑\ ã\eTT ‘Ó*j·T Hê˝À∫+#ÓHé. 406
ø£. ‘=\T<=\Ô" <äq<äTø√≥=

>∑\ >∑D≈£îì _\∫ ‘·>∑TÁ|üø±s¡eTT <Ûäqe
ìï\j·TeTTqHé >∑\ ì~ÛøÏHé
yÓT\≈£îe‘√ ˝…ø£ÿôd|üMT j·Tì j·T&ç¬>Hé. 407
^. nq|òüTeT÷]Ô $<ë´s¡D´ j·T‹es¡T+&ÉT

sê»´ dü+kÕú|üH√ <äé÷s¡+uÛÑeT+<äT
»qes¡Tq≈£î+#Ó H˚ø√qX¯‘·eTTø√≥T¢
ô|’q H˚ã~j·÷s¡¢ø£å˝…’q <ÛäqeTT. 408
eT. es¡sê»q´≈£î˝…’ø£ uÛÑ÷wüDT\ kÂuÛ≤>±´s¡ú eT+<äT+#Ó düT+
<äs¡ uÛÑ÷cÕø£è‹ Hê\TZø√≥¢ì~Û s¡‘·ïyê´|æÔ wü{Àÿ{Ï"<ä
<äTZs¡T s¡÷bÕs¡úeTTqT+&ç ¬ø’ø=qø£j˚T øå√D°<Ûäe⁄˝Ÿ sê»éTTHé
ã]bÕ*+∫qyês¡T Á<äeéTTq ˝À|ü+ã+<ä ø=øÏÿ+‘·j·TTHé. 409
^. |ü~j·TT"<=$Tà~ø√≥T ˝Òã~j·TT HêiT

\ø£å\>∑T ô|’&ç HêD…eTT˝Ÿ >∑Dq#˚dæ
$\Te#˚dæ] kÕÁe÷»´ qè|ü‹ eTDT\T
eTT≥º˝Ò <˚ $uÛÑT+&ÉT ˙eT÷\<ÛäqeTT. 410
^. ≈£L&Ó">∑sêí≥ì~Û |ü~ø√≥¢ô|’q
HÓqTã~j·TT Hê\TZ \ø£å\ <ÛäqeTT<ëq
qs¡úã\eTTq Hê"{Ï $<ë´q>∑s¡|ü⁄
K+&É eTÁπ>düs¡eTàì >∑DT‹ ¬ø¬øÿ. 411
eT. n\sê¬sHé <ä|ü˙j·T eTTÁ~ø£\T <˚yê<ëj·T $‘·Ô+ãT>±—

q\¬sHé <ëìøÏ"<√&ÉT>±" >∑\dæ ÁãVü‰à<ëj·TeTTHé düs¡« e÷
q´\dü~«‘·ÔeTT ˝…ø£ÿùdj·T <äX¯ø√≥´+‘·+ãT yÓTT‘·Ô+ãT sê
õ˝… $<ë´q>∑Ø düe÷]®‘· <Ûäql bı˝…Ã ìkÕ‡eTýÓTÆ. 412
#·. Çs¡Te~Hê\TZ y˚\ei ¬øqï">∑ e∫Ãq j·TX¯«sê»eTT˝Ÿ

ø£]‘·‹ jÓTTø£ÿ y˚sTT|üsTT>± ~«X¯‘·+ãTqT ¬s+&ÉT\ø£å˝…’
|üs¡–q ø±\“\+ãT\TqT e]Ô˝…q+#·T HÓiÏ+¬>" >∑èwüí uÛÑ÷
es¡T &É≥T \ìï>∑*ZqqT e´s¡úeTT>±">∑ì sTT≥T¢ ∫+‹˝…Hé. 413
^. nœ\sê»q´»q´ Áø£e÷e\+ã´
‘·+Á‘·$C≤„‘· ‹eTàs¡TŒ ‘êfi¯|òü\eTT
|ü&Éj·T">± u≤VüQj·TT>∑àeTTà ô|’øÏHÓ‹Ô
ms¡T>∑T˝≤&Ó&ÉT ˙e÷&çÿ πø$T |òü\eTT? 414
eT. ‘·q j·÷»„+ <ä\<ë*Ã dü+>∑s¡eTT dæ<ä∆+u…’q#√ HÓ+<äi°
|òüTq $<ë´q>∑sê_Ûs¡ø£åD≈£î <ä÷>∑Hé H˚s¡TÔs√? ø£èwüísê
&É®qHê<∏äT+ &És¡j·T+>∑sê$T— »qs¡øå±Ø‹ sT÷ Ø‹>±
»qTuÛ≤$Hé >∑s¡D°j·T y˚TeTì eT~Hé »]Ã+#Ó" BÁe+ãT>∑Hé. 415
eT. ‘·q¬ø’ J‘·eTTÁøÏ+<ä qTqï ã\y˚T, <ÛëÁrX¯ó dü‘·«+ ã<˚

ø£åDeT+<Ó’qqT >±s¡´ìs¡«Vü≤DeTTHé >±$+|ü>± e#·TÃ— q
q´qèbÕBÛqã\+ãT ‘·ìï>∑~‘êC≤„ã<ä∆yÓTÆj·TT+≥ ‘·
»®qbÕ˝≤qTeT‹ Á|üø±s¡eTT>∑<ë dü+dæ<ä∆eTÚ{≤õøÏHé. 416
^. ø£s¡>∑‘·+u…’q j·÷eT\ø£+ãT>±<äT
#=ø£ÿ|ü⁄+ <=&ç¶ ‘·+¬>{Ï EqTï>±<äT
n+–*Hé >∑\ u…\¢+ãTHÓ’q >±<äT
n~Û|ü⁄¬ø’ J‘·eTTq >±ø£ j·T\s¡T ã\eTT. 417
ø±. á Ø‹Hé ã]bÕ\Hêìj·TeTeTT˝Ÿ düèwæº+#Ó" ~eTàs¡T‡— ‘·

B∆s¡T+&˚ |üè~∏MX¯ dü‘·«eTTqT ìπs›•+#·T‘·Hé— _Ûqï e÷
sêZs¡+uÛÑ+ãTq" <äqàq' Á|üø£è‹ e÷s¡Œ+C≤\T j·T‘·ï+ãT H˚"
Áu≤s¡+_Û+#Ó<ä>±ø£— j·T+#·T qT∫‘√bÕj·T+ãT q÷Væ≤+#·T#·THé. 418
eT. ˇø£Hê"&É<ä›eTπssTT iÒ&ÉT ‘·q j·TT<√´>∑eTTà HÓyê«&ÉT >±

qø£ j·TT+&ÉHé »ì |ü‘·Ôq+ãTq ≈£îbÕ+‘·ã+<äT ¬s+&ÜeT&ÉHé
$ø£\+u…’q |ü⁄sê‘·Hê\j·TeTTqHé $ÁXÊ+‹yÓTÆ" ã+&Ó"u≤
\≈£î &Ó+<˚¬>H= j˚T¬siT+>∑$Tì >√\˝Ÿ |ü⁄f…º <äTs¡Z+ãTqHé. 419
eT. qs¡Hê<∏äT+ &Ó{§ b˛jÓTq+ #ÓiÏ"– e+‘·Hé eT+Á‹ ‹eTàs¡T‡ ªªuÛÑ÷

es¡T &Óyê«]øÏ" C…|üŒπø>∑">∑‘· yÓTã“¤+–Hé _kÕ[+#Ó— ì
‘·Ôs¡TD+ã+<äTq HÓ+<äTqT+&ÉTqT dü«‘·+Á‘·ÁbÕ»´ kÕÁe÷»´ düT+
<äs¡ yÓ’uÛÀ>∑eTT˝§+<äT uÛÑ÷|ü‹øÏ j·TTø£Ô+uÖHÓ sTTfÒ¢>∑">∑Hé. 420
eT. ‘·q ø£è‘·´+ãT\T ô|≈£îÿ\Tqïj·T$ ‘·‘·‡øÏÔ= $dü]®+∫ q÷
‘·qe÷s¡Z+ ãe\+ã˙j·TeTì ∫+‘·˝Ÿ ùdj·TT {Ïy˚«fi¯Hê?
ô|qT e÷‘·‡s¡éTT ã÷ì yÓ’]>∑DeTT˝Ÿ y˚y˚>∑ ì]®+|ü">±
>∑qTyê]jÓT´&É" <ëq<äèX¯ó´"&É>∑T#√ øå±àsê»´ yÓT{≤¢¬>&ç=. 421
eT. ‘·q yê+∫Û+∫q <˚$Tø±<äqT≥≈£îHé <ä≈£åî˝Ÿ Á|üC≤es¡ZeTT˝Ÿ

‘·q j·÷»„Hé ìs¡dæ+#·Tyês¡ ˝…eØ <ÛëÁr eTVü‰eT+&É*Hé
|òüTq ø±s¡´+ãT\T kÕ<Ûä˙j·TeTT ˝…dü+>∑ kÕúqy˚T M&ÉT#·THé
>∑qsê≈£î+&É>∑uÀe⁄ uÛÑ÷|ü⁄ &Éœ\ øå±àeT+&É*Hé >∑\TZH˚? 422
eT. #·‘·Ts¡+uÀ~Û |üØ‘·uÛÑ÷]‘·s¡ sê»´ls¡e÷XÊdæjÓÆT

q‘·˝Àø±eq <äø£å‘êì\j·TT&Ó’ Hê¬ø’q dü÷∫+|ü ø°
>∑‹ qC≤„‘·ìyêdüeTTHé »\T|ü H˚ ø£s¡à+ãTHé uÀjÓT Hê
»‘·q+u…\¢ ìs¡s¡úø£+u… >∑<ä sT÷ øå±àuÛÑs¡Ô sê≈£î+&çqHé. 423
ñ. iÒìøÏ >√¬sÿjÓTT+&É e‘·]+∫q B]Ãø=q+>∑HÓ’q j˚T

<˚H=ø£ j·T‘·ïeTTHé »\T|ü⁄fÒ ø£s¡D°j·TeTT, ø√s¡Tq+‘·e÷
Á‘êq eTH√s¡<∏ä+ ãT|ü>∑‘·+ ã>∑THê? ì<äT]+#·T dæ+Væ≤ j·÷
kÕ´q eTè>±[ e∫Ã|ü&ÉTHê ? j·T~ dü+uÛÑeeTÚq ? jÓT+<äTqHé. 424
^. nqT#·T õ+‹+∫ ‹eTàs¡T düe~Û>=qø£

#ês¡T\Hé _*|æ+∫ $#ês¡ yÓTTqj·T
qìï<Ódü\≈£îuÀsTT sêj·T\qT yÓ<äTø£
#ês¡ $‘·‹øÏ q|ü⁄&Ó XÊdüq yÓTTdü+¬>. 425
ø£. ‹eTàs¡TdüT Hê»„uÛÑ≥e

s¡ZeTTà\T |ü⁄]<=s¡– BÁe>∑eTqeTT‘√ bÕ
s¡Ù«eTTà\ πø‘Ó+∫] B
|üeTTàq q>∑T ø±+‹øÏs¡D|ü≥\eTT y√˝…Hé. 426
#·. q>∑s¡es¡+ãTqT+&ç sTTs¡THê\T>∑TÁø√düT\ <ä÷s¡eT+<äT J
s¡í>∑‹ <äqs¡TÃ <˚efi¯eTTqHé eTTKeT+≥|ü bÕs¡ÙeT+<äTqHé
HÓ>∑&ÉT •˝≤ìyêdüeTTq HÓ‹Ô eTTqT+>∑eTTdüT+>∑T yÓ{Ïº <äè
>∑T´>∑eTs¡ yÓ÷&çÃ j·T+<ä\s¡T qT+≈£îe\Hé >∑qT#·T+&Ó H=+{Ï>∑Hé. 427
ñ. n~jÓTTø£ y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì j·÷\j·TeTÚ≥ Áã|òü÷D |òüT+{Ïø±

q<äeTT\ e÷<ÛäTØ>∑]eT qe´ qèbÕ\ø£ uÛÑøÏÔuÛ≤e dü+
|ü<ä»q ì≥T¢>∑Hé Vü≤è<äj·T|ü<äàeTTqHé düTÔ‹ ùdôd dü<ä›j·÷
düŒ<ä #·]‘· Á|üø±s¡T, Á•‘·»Hê<äs¡T, yÓ+ø£fÒX¯«s¡THé. 428
#·. #·+&É‘·sêdæ |òü÷‘·eTT\ dü+>∑s¡eTT˝Ÿ s¡∫sTT+|ü H˚s¡TÃ qT

<ä›+&ÉT\ u≤VüQ<ä+&É >∑Ts¡T<ës¡¶éTTHé uÛÑeBj·T rÁe <äè
ø±ÿ+&ÉeTT CÒdæ jÓT+&Éã&ç Áø±– ø£s¡+¬>&ÉT eT+#·T>∑&É¶>±
>∑+&ÉT‘·q+ãT >√\Œ&ÉT qK+&Éã˝≤ø£sê y˚+ø£fÒX¯«sê. 429
#·. ø£s¡eTTq yê\T¬>’ø=ì Á|ü|òü÷‘·eTT ˝Òdæ j·T]Á|ü‘ê|üeTTHé

>∑&É">∑>∑" CÒj·TTyês¡T <äè&ÛÉø±j·TT\T ˙ edæX¯Sq´bÕDÏyÓ’
|ü]– $˝Àø£e÷Á‘·eTTq yÓ’s¡T\>∑T+&çj·T ˝≤s¡ŒH˚s¡TÔ M
<Ûäs¡|üsTT ˙≈£î kÕ{Ï $~‘·+ãT>∑ ˙yÓ düTe÷ |üsê‘·Œsê. 430
#·. e\eTT] #·T≥Tº¬ø’<äTesTT ã<äà>∑<ëj·TT>∑fi¯+ãT H˚ ÁøÏj·THé

»\T|ü⁄H= ‘·Á‹ÿj·÷düs¡DÏ XÊ‘·<äè>∑T\¢düq+u… dü\TŒ<äT
wüßº\ düT»qÁ|üu≤<Ûä≈£î\ p∫ e~Û+#·T uÛÑe‘·‡MTø£åD√
»®«\‘· ø£<˚ düeT+ ãdüeTkÕs¡ |üsê‘·Œs¡ y˚+ø£fÒX¯«sê. 431
#·. Á•‘·|òüTq uÛÑø£Ôs¡ø£åDeTT ùdj·T>∑ ˙es¡T<˚s¡THê&ÉT dü

eTà‹ ã]yês¡eT+‘·j·TTqT e÷s¡ZeTTqHé ã&ç yÓ+ã&ç+|ü<˚
j·T‘·T\ ø£èbÕs¡dü+ãTq <Ûäsêeqùdj·T ì$T‘·Ôø±s¡D≤
ø£è‹qqT Hê|üÔôd’ìø£ |üØeè‘·T CÒj·Te<˚\ lVü≤Ø. 432
#·. »>∑<äeqÁ|üø±s¡eTTq kÕ¬>&ÉT ˙ #·s¡D≤s¡$+<ä yÓTT
|ü>∑ uÛÑõsTT+‘·T <˚e! ì»uÛÑ÷»q ìs¡“¤j·Tyêdüs¡ø£å ¬ø’
|ü>∑‘·Ts¡<ë&ç <ä|üø=q K+&Éq <ä≈£åî\ ôd’ìø±[ì
eTTà>∑ dü«eX¯+ãTqHé yÓT\>∑T b˛*ÿ _sêq qqTÁ>∑Væ≤+|üyê. 433
^. nqT#·T" Áu≤]ú+∫ ø£èwüísêj·÷e˙X¯ó

&É\Tø£ qT|üyêdü Bø£å#˚ q\"‘·" C…+~
j·÷e\Hé ôd’q´ ø√˝≤Vü≤˝≤‹X¯j·TeTT
Hê\øÏ+∫j·TT" Á>∑eTài qf…º |ü+&Ó. 434
^. yÓ<äTø£"uÀsTTq #ês¡T\T $uÛÑTìC≤&É

<Ó*j·T"Á>∑eTàiÏ l ø£èwüí<˚esêj·T
\~Ûedæ+∫q ÁbÕ‘· <˚yê\j·T+ãT
C≤&É ~eTàs¡T‡ Áô|>∑Z&É‘√&É qì]. 435
#·. |ü\T#·ì j·÷≈£î|ü#·Ã e\Te˝Ÿ bıdü"–+#·T |ü‘êøÏø±e[Hé

u§\T#·T düMTø£s¡+>∑ |ü]|üPs¡í ø£˝≤$<äT˝…’q Ms¡jÓ÷
<ÛäT\ H=ø£y˚sTTeT+~ eì"Á<√eì\+ã&ç sêeTìHé eTs¡T
#·Ã*‘· qeÁ|üyêfi¯|ü]kÕ]‘· <ÛëÁ‹»sêõjÓ÷»>∑Hé. 436
ñ. sêj·T\T ì\TÃ ‘êHÓiÏ"– sê»Væ≤‘√∫‘· ø±s¡éT+Á‘· dü+

<Ûëj·T≈£î &ç#·ÃyÓTÆ düeTs¡Hêj·Tø£ dü+>∑‹qTqï ôd’’qéTTHé
&Üj·T">∑"_*Ã <äTs¡®j·TuÛÑ≥Á|üø£s¡+ãT\T yÓ+≥q+≥ <˚
yêj·T‘·Hê+‹ø√]« $&çj·THé qT&ç sêj·T\" CÒ¬s H=+{Ï>∑=. 437
eT. eTDÏeTj·TuÛÑ÷wü ˝Òø£ >∑fi¯eTÚøÏÔø£ Vü‰s¡eTT˝…’q ˝Òø£, dü<é

|òüTèDÏ qes¡‘·ï‘·\¢» $ø°s¡ídüTes¡íø£sê_Ûs¡÷|ü ø£+
ø£DeTT\T ˝Òø£ sê»≈£î\>ös¡ebÕÁ‘· düTes¡íeg<Ûë
s¡DeTT\T ˝Òø£ e+‘·" »qTsêj·T\" Áu…>∑Z&É >±+#Ó qjÓT´&É=. 438
ñ. <äe⁄«\qT+&ç eT+Á‹ ‘·q ‘êe⁄q≈£î+ »qT {°ø£åùdj·TT#·T=
eTe«|ü⁄"ã#·Ã&É+ãT ‘·qyÓTÆ eTTqT>∑Hé _>∑"<ä{Ïº |ü+&Óq+
<ä$«~Û ì<äT›s¡Hé >=ìqj·T≥¢>∑T sêj·T\ ì+#·Tπøìj·TT=
H=e«">∑˙ø£ eT+Á‹, $~Û q÷˝§ÿq ì˝…Ã $qÁeTos¡T¸&Ó’. 439
ø£. ô|qTìÁ<äqT+&ç ˝Ò∫q

»qTìe˝…Hé q≥qCÒdæ #·≈£åîs¡T´>∑eTTHé
<äqπø\ qT*|æ sêj·T\T
>∑ìjÓTHé BHêqqeTTq >∑~dæq dü∫e⁄Hé. 440
ñ. #˚‘·T\T yÓ÷&çÃ j·T+»* s¡∫+∫ $qÁeT‘· ì*Ãj·TTqï $

U≤´‘· eT˙wæ" ~eTàs¡TdüTHês¡dæ sêj·T *fÒ\ e∫Ã‘·+
#ê‘·Ts¡∫‘·TÔ"&Ó’ j·T&ç¬>— Hê‘·"&ÉT ‘·«Á<ä∫‘ê»„" CÒdæ ùd
Hê‘·‹" <Ó∫Ã‹Hé ì*|æHê"&É q<˚ ø£qTeT+#·T yêø=HÓ=. 441
ñ. ªªuÛÑ÷‘·\Hê<∏äTHê»„ ã]|üP]Ôs¡∫+|ü ~q<ä«j·T+ãT>±

ùV≤‘·T yÓiÏ+–‘˚ sTT|ü⁄&ÉT H˚ìj·TT ùdq\ qqúÛÑ÷|ü‹
Áyê‘·eTTH=<ä› qT+#·THÓ&É uÛÑ+&ÉqeTT= ãsTT"ã÷qTø=qï H˚
uÛ≤‹ düø±\eT+<äT ã\es¡ZeTT sê<=? j·T<Ó+‘· yÓ÷düyÓ÷μμ. 442
#·. dü]j·Tì j·TqúÛÑ÷|ü‘·T\T ôd’qéTT e÷ø£&É ø£+|ü⁄<äqÿ dü+

>∑s¡eTT\" π>\T >∑{Ïºø=q">±e˝… >±<Ó— ‘·«<äTø£Ô |ü<ä∆‹=
‘·s¡TDeTT ôd|üŒe#·TÃHÓ— dü«‘·+Á‘·ã\+ãT\T˝Òø£ j·÷õøÏHé
qs¡|ü‹ j·Tdü«‘·+Á‘·T &ÉsTTqHé Áã‹|üø£å »j·T+ãT kÕ<Ûäý˚T. 443
ñ. ˙‘·T \T|üq´dæ+∫ $~Û$s¡íj·TeTT˝Ÿ s¡∫sTT+#·T e÷Á‘·qHé

˝≤‹ qèbÕ\es¡ZeTT \\+‹ã\+ãT\ y˚fi¯ ø£s¡ŒDHé
CÒ‘·T s¡qHé qT&çHé düs¡≈£î ùdj·TT≥ sê»qj·T+ãT>±<äT¬ø’
J‘·eTTH=+<äT jÓ÷<ÛäT\qT CÒj·TT$T eT<ä«X¯es¡TÔ˝…’ #·qHé. 444
^. sêj·T *≥T\q eT+Á‹ os¡¸+ãT q÷ô|
ã\eTT\qT CÒ] qs¡Hê<∏äT ‘·\"|ü⁄ H=&çyÓ
Á|üuÛÑTq≈£î dü«‘·+Á‘· ã\eTT H˚sêŒ≥T ùdôd
düeTà‹+∫ $uÛÑT+&ÉT <äTs¡ZeTTà" CÒ¬s. 445
#·. qs¡|ü‹HêeTeTTHé >=ì s¡q\Œ|ü<ë‹$‘êq•ø£å≈£î˝Ÿ

qs¡es¡T˝§+~ s¡X¯«|ü‹HêeTeTT, qX¯«<äfi¯Á|üX¯dæÔ, q+
~] qs¡Hêj·T≈£î˝Ÿ >∑»|ü‹ Á|ü~∏‘ê+ø£eTT qTÁ>∑kÕeTCÀ
‘·ÿs¡ |ü]|ü⁄wüßº *≥T¢ edüT<Ûëes¡sêõøÏ H=ô|Œ q+ø£eTT˝Ÿ. 446
d”. kÕú|æ+#Ó H˚X¯øÏÔ X¯Á‘·T>∑÷*∫ »j·T

<Ûä«»eTT Hê ls¡+>∑|ü‘·ÔqeTTq
ÁyÓ÷sTT+#Ó H˚X¯øÏÔ bı]bı] »j·TuÛÒ]
#Ó\Te+|ü⁄ eTfi¯j·÷fi¯d”eT˝Àq
$ì|æ+#Ó H˚X¯øÏÔ ;Ûø£sês¡´+‘· &ÛÉ
ø±ÿ eTVü‰<Ûä«ì ≈£Ls¡TZd”eT˝Àq
$<ä[+#Ó H˚X¯øÏÔ $»j·T|üŒ q+|æ+∫
•‘·$|üø£å»Hê[" CÒs¡d”eT.
^. @ uÛÑj·T<äX¯øÏÔ j·÷‘·+ø£ yÓT&ÉeTTùddæ
#√fi¯kÕÁe÷»´\øÏÎì ps¡>=ìjÓT
n{Ïº lø£èwüísêj·T #·+&ÜdæX¯øÏÔ
y˚\T]+ >∑|üŒeTT\ ì–Z $\Te"u…+#Ó. 447
XÊ. y˚\÷s¡Hé ì»sê»´XÊdüq eTVü‰|”sƒ¡+ãT kÕú|æ+∫ j·TT

<˚«\øå±àes¡sêõ ø£|üŒeTT\ q]Œ+|ü+>∑ XÊdæ+#Ó HÓ
y˚«fi¯Hé »q´$Vü‰s¡ eT÷ìqqT y˚y˚\= X¯‘ê+>±X¯« ùd
Hê[= ã+|ü">∑ sêj·T ˝Òs¡Œi#Ó ì‘·´ l j·TX¯' ø±+øÏåjÓÆT. 448
d”. |üè<∏äTqÁeTos¡¸ øÏØ≥s¡‘·ïÁ|üuÛ≤
luÛÑè‘ê+»\T\ q]Œ+#·Tyês¡T
es¡<äj·÷uÛÑ´s¡úq Á|ü|òüT{Ï‘· qes¡‘·ï
$düTŒ¤{≤+»\T\ q]Œ+#·Tyês¡T
ì»uÛ≤ee÷s¡›e ìj·TeTdü÷∫ ≈£îdüTeT
luÛÑsê+»\T\ q]Œ+#·Tyês¡T
$eT\ uÛÑøÏÔ düeT÷&ÛÉ $~ÛeÁ‘·ŒD≤eT dü
$ÁuÛÑe÷+»\T\T q]Œ+#·Tyês¡T.
^. <˚esêj·÷+ø£ düeTTù|‘· BÛs¡sê»
dü+Á|ü<ä]Ù‘· XÖs¡´ Á|ü#ês¡ø°]Ô
$qT‹ yê≈£î‡e÷+»\T\ q]Œ+#·Tyês¡T
n~Û|üsêj·T\ kÕeT+‘·T˝…’q yês¡T. 449
eT. es¡‘˚CÀì~Û ø£èwüísêj·Tõ‘· dü‘·«ÁbÂ&ÛÉ yÓ’s¡´+>∑q˝Ÿ

X¯s¡D+ã+<ä">∑" >±qπø>∑ qsTTqHé øå±às¡T&é \‘êeT+»Ø
|ü]UÒ\Á<ä“¤eTsê[ ÁuÛ≤+‹" >∑T#·≈£î+uÛÑÁX‚DÏ" >√sê&ÉT düT+
<äs¡ _+u≤<Ûäs¡sêõ, ÁuÛ≤+‘·X¯óø£ dü+‘êq+ãT |”&ç+#Ó&ÉTHé. 450
eT. ã\e<ä÷“¤uÛÑs¡D≤s¡Ω <äTs¡Z|ü⁄s¡ XÀuÛÑHéC…\T¢ HÓ\÷¢s¡T eT+

&É\ e÷<ä´+ãT>∑" >=\¢&É+ei≈£î qT+&É=uÀ\T <ÛëH√´<äjÓ÷
»®«\ düdü´Á|ü‹e]ú‘ês¡ú |òüT{Ï‘Ó’X¯«s√´]« XÊdæ+|ü">±
ì*ô|= >∑èwüí|üHêj·T≈£îHé ì»ã˝≤˙ø£+ãT πø\÷‘·>±Hé. 451
^. <ëì <ä$* ‘·+C≤ePs¡T <äqTø£HÓ’q

H˚\"<äqj·÷»„ q&ÉT|ü">± ì*ô| $uÛÑT&ÉT
Msêsê|òüTeHêj·Tø£ Ms¡es¡Tì
d”«j·TkÕÁe÷»´s¡eT j·TX¯d”‡Œ¤‘·>±>∑. 452
eT. |òüTqyÓ’XÊ\éTT ‘·+»ePs=à<ä\T>±" >∑Hê´≈£îe÷s¡´Á>∑>±
eì|üs¡´+‘· eTVü‰eTV”≤‘·\eTTqTHé u≤*+|ü yÓ+ø£|üŒHê
j·TìH˚$T+#Ó düeTdüÔ <äøÏåD~XÊyê´bÕÔe˙ eT+&É\+
ãqTXÊdæ+#Ó&ÉT uÛ≤>∑´$T#ÓÃ ì»XÖs¡´ l eTVü‰\øÏÎøÏHé. 453
XÊ. HêHê\+ø£s¡D Á|ü<∏ëq s¡düe÷q´Á>∑+<∏ä dü+<Ûëj·Tø±!

BÛìdüÔ+Á<ä ãVüAÁøÏj·÷uÛÑT´~‘· dürÿsêÔéè‘êXÊeTTU≤!
BHês¡Tú´Á>∑ <ä]Á<ä‘êÁ|üX¯eTH√B›bÕÔs¡ú <ëH√‘·T‡ø±!
l Hêsêj·TDsêj·THêeTø£ ø£è‹d”«ø±s¡ ìsê«Vü≤ø±! 454
Ç~
leT<äTuÛÑj·T uÛ≤cÕø£$‘êÁ|üMD, düVü≤ÁkÕe<Ûëq #·‘·Tsêdüe, düVü≤ÁkÕe<Ûëq
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq ‘·èrj·÷XÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
#·‘·TsêúXÊ«düeTT
ø£. lj·TeTìj·Te÷uÛ≤´kÕ
Äj·TT'Á|ü<ä yÓ’<ä´$\dü<ädæ$Hê´kÕ!
Hê´j·÷Á•‘·e÷qdü— Hê
sêj·TDsêj·÷! |ü]düTŒ¤s¡<ä›s¡Vü‰kÕ! 455
^. @düTX¯ø£eTT |ü<˚qT q÷iÒ+&É¢ô|’q

|ü~j·TT eT÷&Éã›eTT\T yÓqÿã&çqj·T|ü⁄&ÉT
$»j·Tq>∑s¡ø£åe÷C≤ì >∑»|ür+Á<äT
XÖs¡´\øÏÎì MøÏå+|ü düeTj·TeTjÓT´. 456
eT. ñ<äj·÷ÁBX¯«s¡T HÓj·TéTTHé »\T|ü⁄ uÛÑ÷s√´Á&ÛÉø£åe÷sê»´ dü+

|ü<ä, <˚y˚X¯«s¡yê+#Û·˙j·TeT>∑T kÂuÛ≤>∑´+ãT‘√ ì+&ç j·T
j·TT´<ä>±XÊ~Û|ü $‘·ÔyÓ’uÛÑeeTT‘√ H=bÕŒs¡T≥Hé p&É>±
HÓ<ä"<ä‘Y l $»j·÷_Û˝≤wü y=&ÉyÓTHé >∑èwüíø£åe÷C≤ìøÏHé. 457
eT. n~ jÓ÷Á&ÛÜeì, uÛ≤dæ\THé >∑»|ür+Á<ëBÛqyÓTÆ <ëì dü+

|ü<ä $<ë´q>∑s√s¡Tdü+|ü<ä≈£î kÕeT´+ã÷qT— sêC≤´+<Ûä‘ê
eT<äeT‘·Ô Á|üuÛÑT<√s¡“\+ãT ì» kÕÁe÷C≤´+∫‘Íqï‘·ýÓT
≥¢<äTeT= C≤˝…&çq+#·T sêj·T\T düeTsêΩ˝À#·q˝Ÿ ùdôd&ÉTHé. 458
eT. ø£≥ø£+u≤uÛÑT$ sê»<Ûëì ‘·<ä˙ø£+ ãs¡íeÁbÕj·TeTT

‘·ÿ≥ e+>±+>∑ ø£[+>∑ sêhã\j·T÷<Ûä+u…\¢ »è+_Û+∫ jÓTT
ø£ÿ{ÏjÓÆT ‘·<ä“\ yê]sê• ì\Te+>∑Hé >√DuÛ≤>∑+ãTqTHé
~≥ y˚bÕs¡">∑ ì+|üC≤\<äT düeTTrÿsêíVü≤e Áb˛<ä∆‹Hé. 459
ø£. »qbÕ\Tì düìï~Û ø=ø£
~qeTTq" »qT<Ó+∫ eT+Á‹ ‹eTàs¡T düs¡j·THé
»q|ü‹e<äqe÷à˝À
#·qeT>∑ï+ã>∑T≥ ì≥T Á|üdü+>∑eTT ùdôdHé. 460
^. sêE »>∑<ä_Ûeè~∆ø±s¡≈£î&ÉT sê»

<äs¡ÙqeTT eTH√s¡+»H√‘êŒ<äø£eTTà
≈£îe\j˚TX¯óq≈£î qàôVA‘·‡eeTT"CÒdæ
»\~Ûe˝… »qdü+<√Vü≤ eT\s¡T >∑÷s¡TÃ. 461
eT. Á|ü‹bÕ*+#·TqT X¯ó<ä∆e÷s¡ZeTT\" kÂs¡uÛÑ´+ãTu§+~+#·T dü+

Vü≤‘·eTTHé es¡∆q"CÒj·TT e÷¢qeTT »˝≤<Ûë´dæ ø£ÔeTT= CÒj·TT Hê
q‘·T\Hé ÁuÀqï‘·T\= düMTø£è‘·T\T>∑Hé >±$+#·T <äTwüÿ+≥øÏ
Á|ü‘·‹Hé Á<√j·TTqT uÛÑ÷$TbÕ\T &É e˙s¡øå±|üs¡Á|üÁøÏj·THé. 462
#·. <Ûäs¡DÏ düeTdüÔ<Ûäs¡àeTT\ ‘·‘·«yÓTiÏ+–, düeTs¡Ω˙‹eT

‘·‡s¡DÏ" ÁãC≤~ÛbÕ\qeTT dü\TŒ#·T X¯Á‘·Tø£è‘ê|üø±s¡eTT˝Ÿ
bı]bı] <ä÷s¡eTTHé »\T|ü⁄ uÛÑ÷es¡Tì= Áã»˝…\¢" ÁuÒeTdü+
uÛÑ]‘· eTqdüTÿ˝…’ j·Ts¡dæ uÛ≤eq ùdôd&çyês¡T Áù|eTT&çHé. 463
^. |òüTqT&ÉT ø£s¡¸ø£‘·‹øÏ Jeq yÓTTdü+>∑T

ø£s¡¸ø±eqT &É>∑T≥j˚T>±ø£ iÒ&ÉT
qœ\ <ÛëÁ‹»Hê[øÏ Vü≤s¡¸<ësTT
JeqyÓTTdü+– j·T~Ûø£ Á|üdæ~∆>±+#·T. 464
eT. Á|ü»ø±eX¯´ø£yÓTÆq j·T+X¯eTTq" <√&ÜŒ{Ï#·TÃ#·THé <äT]«|ü<é

Áe»eTT˝Ÿ ô|’ø=qTy˚fi¯ <ÛÓ’s¡éTTqT qT‘ê‡Vü≤+ãT CÒ≈£L]Ã ì
‘·´»j·T+ãT= düeT≈£Ls¡TÃ#·T= qT‘·qj·÷<Ûä«+ã÷ì bÕ*+#·T#√
$»j·T+ãTHé>=ì iÒ&ÉT uÛ≤dæ\T ìC≤;Ûwüº+ãT ©&˚i">∑Hé. 465
^. düs¡«<˚yê‘·à≈£î+&É>∑THé »qes¡T+&ÉT
øå√DÏ|ü‹" >=\«">± X¯óuÛ≤X¯óuÛÑ|òü\+ãT
\|ü⁄&ÉT #˚≈£Ls¡T, <˚e‘êuÛÑ´s¡Ãq+ãT
\+<äT |òü\yÓTTq>∑÷&ÉT">±˝≤+‘·s¡eTTq. 466
#·. nì e∫sTT+|ü" ~eTàs¡TdüT HêX¯j·TeTT˝Ÿ Á>∑Væ≤sTT+∫ yÓ+&ç j·÷

»qes¡T" &Üs¡éT+Á‹" >∑ì dü~«qj·TÁ|ü$qÁeT os¡T¸&Ó’
»qqT‘·BÛeTD°, dü∫e dü‘·ÔeT! sê»>∑TDÁ|üø±s¡ yÓT
e«ìe\q= |òüT{Ï+#·Tq~ |ü\TÿeTq= eT‹eT+‘·T" &ç≥¢qT=. 467
$T. düTs¡Hê<∏äT+&ÉT Á|üuÛÑT‘·«X¯øÏÔ >∑]eT= X¯ó<ë∆–ïôVAÁ‘·T+&ÉT dü+

>∑s¡s¡+>∑ Á|ü<∏äe÷q ‘˚»eTT qT<äÁ>∑+u…’q Áø√<Ûä+ãT ;Û
ø£s¡ yÓ’edü«‘·eT÷]Ô yÓ’ÁX¯eDT&ÉTHé >±+øÏå+#·T ∫‘·Ô+ãTqT=
Vü≤s¡T&ç#·TÃ= uÛÑT» $Áø£eT+_≥T Á|üuÛÑT‘ê«+>∑+ãT ˝ÒbÕ¬s&ÉTHé. 468
eT. »qesêúÛÑT´∫‘· Á|ükÕ<äeTTq HÓ’X¯«s¡´+ãT yê{Ï\T¢ ‘·

<äÈq<√]«Áø£eTuÛ≤è≤‹j˚T »j·TeTT Hêø£]¸+#·T" Á>√<Ûä+ãTq=
»qT <äTs¡àè‘·Té⁄ düs¡«‘˚»eTTq≈£îHé kÕúq+ãT>± H=|ü Hê
»qbÕ˝≤Á>∑DÏ ÁyÓ÷\ e]Ô\q>∑THé dü‘êÿ\ $C≤„‘·jÓÆT. 469
^. bÕÁ‘·T\ ø=dü+>∑T <ë‘·— dü+uÛ≤e´ düT>∑TD

sê>∑o* dü|ü]yês¡uÛÀ– jÓTTs¡T\
sTT+–‘· yÓTiT+>∑Tyê&ÉTqT dü+>∑s¡ Á|ü
#·+&ÉT"&É>∑Tyê"&ÉT düeTT∫‘· »qes¡T+&ÉT. 470
eT. s¡DeT<Ûä´+ãTq yÓ’]j·TT>∑àeTTq H˚ sêCÒ+Á<äT&Ó’q= ÁãC≤

>∑DeTT˝Ÿ ô|≈£îÿiT HêX¯yÓTT+<ä qs¡j·T+>±˝Òø£ ‘·<Ó’«]øÏ=
ÁãD‘·T+&Ó’ X¯s¡D+ãT y˚&ÉTHÓ&É >∑s¡« Áb˛<ä∆‹= uÀø£ ø±
s¡TDÏø£‘·«+ãTq düeTà‹+|üe˝… X¯Ss¡T˝Ÿ XÊÁ‘·Te⁄˝Ÿ yÓT#·Ã">∑Hé. 471
d”. ø=qø=+&Éô|’HÓøÏÿ øå√DÏøÏHé <äTeTT≈£î#·T
dü«X¯Øs¡ eTT&ÉT>∑T≥ düeTT∫‘·+ãT
r+Á&ç+∫ >±+Á&ç+∫ ‘Ói∫q |ü⁄*H√≥
‘·\ u…{Ïº eT\j·TT≥ ‘·>∑T$<Ûä+ãT
|ü<äqTø√i\‘√&É uÛÑj·T<äeTÚ düs¡Œ+ãT
HêkÕ´q" π>\T+#·T ≥+∫‘·+ãT
nìyês¡´ VüQ‘·uÛÑTCŸ eTVü‰C≤«\\+<äTq
ã&ç ã÷~jÓÆT y˚TqT$&ÉT≥ bÕ&ç.
^. XÊÁ‘·yêdæøÏ ã*j·TÚ≥ kÂK´ø£s¡eTT
X¯geTT= ã{Ïº kÕÁe÷»´ XÊdüqeTTà
dü\T|ü⁄ sêsêE ‘·q<äT uÛÑ÷‘·\eTTq+<äT
$eT‘· <äTs¡Z+ãT H=ø£<ëì $&ÉT≥ø£+f…. 472
^. nqT#·T"~eTàs¡T‡ sê»qj·T Á|üuÀ<Ûä
»\T|ü">± $ì lø£èwüí»qeπsDT´"
&Üs¡´" ‘·eT ˙‹ sê»e÷q´ eTà≥+#·T
Vü≤düÔeTT\ yÓ÷&çÃ e+<äq+ u≤#·]+#Ó. 473
ø£. |òüTqeT>∑T kÕÁe÷»éTT bÕ
\q ùdj·T">∑ ì•Ã‘ê_Û˝≤wü= »qTH˚
H=q]+|ü">∑ q>∑T ø±s¡éTT
$qT#·T eTqHé eT+Á‘·‘·+Á‘·$<äT &ç≥¢ìjÓTHé. 474
eT. $‘·‘êÁuÛÑ+ø£wü ‘·T+>∑X¯è+>∑‘·≥dü+$wüº <Ûä«»l düeTT
‘·Œ‘·q+ ãTÁ>∑X¯‘·|òæTïø±Vü≤‹ ìs√<ÛäÁbÕ+X¯ó ≈£î&É´ Á|üC≤
eè‘·yÓTÆ jÓTTô|Œ&ÉT ø=+&ÉM{Ï|ü⁄s¡ eTT]«= >∑s¡Ô|ü⁄sê´Vü≤«j·÷+
∫‘· uÛÑ÷eT+&É\eT+<äT qT+&ÉT düø£\l uÛ≤düTsêyêdüyÓTÆ. 475
eT. ìs¡‘ê+‘·' |ü]ø°s¡é÷D $»jÓ÷ìï Á<ädü«Hêq+<ä $
düÔs¡ <äTs¡ZeTTàqT E{Ïº ì‘·´ $#·\<é uÛÑ+>∑ Á|üuÛÑ+>±+ãT dü+
uÛÑs¡D+uÖ |ü]U≤Á|üø±+&É eT\s¡THé Áãd”Œ¤‘· eT‘˚ÔuÛÑ<äT.
düÔs¡ >±+;Ûs¡´ uÛÑs¡+ãTHÓ’ j·T]#·eT÷dü+<√Vü≤ <äTsêZVü≤yÓTÆ 476
eT. ‘·>∑söbÕ´#·\ <Ûëfi¯<Ûäfi¯´ |ü]B|üÔÁbÕ+X¯ó <äTs¡Z#·Ã¤e⁄˝Ÿ
q>∑Øs¡ø£åø£ dü+uÛÑè‘ê+ãs¡ dæ‘êq\Œ<äT´‘·T˝Ÿ Á>∑eTTà≥Hé
q>∑Ø ø±+dü´ø£yê≥ã+<Ûä|ü<äeTTHé >∑qŒ≥º$THé yÓ’] jÓ÷
<Ûä>∑D+ãT˝Ÿ #=s¡ u≤≥ >∑H=Zqø£ ∫+‘·= CÒdæ s¡H˚«wüDHé. 477
^. ø£q <äK+&É •˝À#·Ãj·T |òüT{Ï‘·yÓTÆq

Á|üeTTK sêC≤<Ûä«ã+<Ûä ø£yê≥eTTq≈£î
≈£î+_Û ≈£î+uÛÑ $<ës¡D ≈£îX¯\eTT\>∑T
≈£î{Ï\ dü÷#·´Á>∑eTTK eTT\T >∑Tã“ \eTs¡T. 478
^. <äTs¡ZkÕ\+ãT ô|’qqTHé <äTs¡ZeTTq≈£î

E≥TºqTHé $#·TÃø£‘·TÔ\ X¯Ss¡uÛÑ≥T\T
Á|ü‹qèbÕ\ ìs√<Ûä dü+s¡+uÛÑ yÓTqj·T
~qeTT sêÁ‹j·TT">±bÕ&É" ~e⁄s¡T#·T+Á<äT. 479
eT. es¡eÁb˛|ü]y˚~ø±Á>∑‘·≥ dü+ã<ä∆+ãTHÓ’ ø±+dü´ ã+

<ÛäTs¡ |òüT+{≤‹\ø£+u§ø£+&É\s¡T" Áu§<äT›+ Áu§<äT› |òüT+{≤ |ü]
düTŒ¤s¡ Hê<ä+ãTq" >±\eTTHé <Ó\T|ü⁄ <ä‘·T‡kÕ«q e÷*+∫ dü
‘·«s¡T˝…’ uÛÑè‘·T´\T |üPqT#·T+<äTs¡T <ÛäsêbÕ˝À ø£Ôø£è‘·´+ãT\Hé. 480
d”. $$<Ûë>∑e÷+‘·s¡ $C≤„ì $ãT<ÛäT\

yê<ëqTyê<ä ìdü‡«qeTT˝…>∑j·T
ndüe÷q XÖs¡´ X¯Ssêe[ X¯g $
<ëúÛ≤´dü ìq<äeTTà \e|òüT[+dü
$|üDÏ M~∏q´düÔ $$<Ûä s¡‘êï+‘·s¡
yê´bÕs¡eTT\ yÓ’X¯ó´\‘·Ô$T\¢
n‘·T*‘· <Ûëq´|üP]‘· X¯ø£{≤>∑eT
yê´|æÔ Hê |üDM~Û ø±[ÁyÓ÷e.
^. sê»M<ÛäT\" ã~Ûø£ dü+s¡ø£åD√<ä´
eTeTTq uÛÑè‘·T´\T XÊ+‹ Áø£eTeTTà HÓi|ü
sê»<äs¡Ùq uÛÑe »j·÷sêe<ÛëeT—
$|ü⁄\ düTKuÛÑ÷eT— j·÷ ø=+&ÉM{Ïd”eT. 481
ø£. Ä ø=+&ÉM{Ï dü+|ü<ä

CÒø=ì ‘·‘ÍŒs¡ X¯Ss¡X‚Ks¡ X¯ÅkÕÔ
˙ø£ ã\+ãTq H√Á&ÛÉä
øå±àø±+‘·T&ÉT s¡TÁ<ä$uÛÑT&ÉT >∑]«+#·T HÓ<äH.é 482
^. düeTj·TeTT HÓiÏ+– ‘·<äT›s¡Z »j·TeTTCÒdæ

<ëì kÕÁe÷»éTTq" CÒs¡Œ" ã÷qe\j·TT
‘·Á‘·Œ‘êbÕ+ø£ s¡TÁ<äuÛÑ÷<Ûäe⁄ì eTq\"
>=\T#·T kÕeT+‘·Tì>∑" CÒj·Te\j·TT q~Û|ü. 483
eT. nì ‹eTàs¡T‡ e∫+|ü »+&É‘·s¡ ø√bÕy˚X¯ s¡ø±Ôe˝À

ø£qT"&Ó’ os¡¸eTT ø=+&ÉM{Ï <Ódü>±>∑Hé Á~|æŒ jÓ÷Á&ÛÜe˙+
Á<äTì u≤Vü‰ã\eT+‘· <äTs¡®j·TeTT>± <ä÷>±&ÉTHê j·T+#·T, ôV≤
#·TÃq" ã+øÏ+#·T#·T eT+Á‹ H˚Á‘·jT· T>∑[Hé #=|æŒ+#Ó <äè>±®\eTTHé. 484
eT. es¡eTTø±Ô|òü\ ø£+sƒ¡Vü‰s¡ $düs¡‘Y dü«#êÃ¤+X¯óe÷˝≤ düeTT

‘·ÿs¡ dü+|üP]‘· uÛÑ÷$TbÕ\ e<äHêKs¡« Á|ü<˚XÊq ;Û
ø£s¡s√wü Á|ü‹|üqï s¡øÏÔeT yÓTsTTHé >∑˝≤Ωs¡ dü+uÛÑ÷‹‘√
$]ôd= >∑qTï\T ‘Ó\TŒq+ <äs¡TDB|æÔdü÷Œ¤]Ô jÓT≥¢jÓT´H√. 485
^. eTTK´ùdHêì _*|æ+∫ uÛÑ÷es¡T+&ÉT

ø±+ø£åyÓTsTT" >=+&ÉM{Ï <äTs¡ZeTTàô|’q
<ä+&ÉT$&çj·T+>∑ HÓ+‘·T qT<ä∆+&Éùdq
dæ<ä∆|üi|ü⁄ eT≥+#·T XÊdææ+#Ó q|ü⁄&ÉT. 486
eT. ~qe÷Á‘·eTTàq" >=+&ÉM&ÉT q>∑Ø ~>±´Á‘·¬ø’ ø£èwüísê&é
»qbÕ\T+ &É\|òüTTÁ|üj·T‘·ï|üs¡T&Ó’ ôd’Hêé[Hé >∑÷s¡TÃ{≤
jÓTq≥+ #√Á&ÛÉqèbÕ\eTÚ[ $ì ‘·‘·ŒèB∏«X¯ó yê]+|ü">±
ãì#ÓHé <äTs¡Z|ü<ë_Ûs¡ø£åD ø£˝≤bÕØD jÓ÷<Ûëe[Hé. 487
^. Çs¡Te~ düVü≤ÁdüeTT\ <äqÿ" <äTs¡>∑<äfi¯eTT
q≥" Á<äjÓ÷<äX¯ X¯‘·ø£ dü+U≤´ø£ø£s¡T\T
HÓ’<äT\ø£å\ ø±\“\+ ã\s¡ ì˝…Ã
H√Á&ÛÉuÛÑ÷|ü‹ ø£èwüí≈£î qT‘·Ôs¡eTTq. 488
d”. XÊ¢|òüT´ sê#·÷s¡T eT˝≤¢U≤qT&ÉT Á|üeT‘·Ô
kÕeT»j·T÷<Ûä XÊdüqeTT ùdj·T
qT<ä›+&É ‘˚»dæ« j·TT<ä›+&ÉU≤qT+&ÉT
qX¯«<äfi≤~Û|ü‘·éTT eVæ≤+|ü
n\ u≤\#·+Á<ä eTVü‰bÕÁ‘· X¯Ss¡T+&ÉT
ns¡<ä+|ü⁄ ã+≈£îÔ\ ‘Ós¡Te⁄p|ü
es¡|üPdübÕ≥´q«yêj·TE+ &É>∑T sê∫
sêE |ü<ë‹es¡Z+ãT q&ÉT|ü.
^. ÁbÕ»„∫HêéT\ø£ düyêbÕÁ‘· $uÛÑT&ÉT
q\¢ lHê<∏äsêEqT HêVü≤yÓ’ø£
‘·+Á‘·eTTHé uÀ<Ûäùdj·T" Áã‘ê|üs¡TÁ<ä
qè|ü‹ sêj·T\ e÷s=ÿq HÓ<äTs¡T #·÷#Ó. 489
eT. s¡Ds¡+>∑+ãT\T ¬s+&ÉT>± q>∑T≥, dü+Á>±eT Á|üø±sêE„ BÛ
eTDÏ ‹eTàs¡T‡qT p∫ sêj·T\T ]|ü⁄øå±àHê<∏äj·÷<Ûä+ãT e÷
s¡DeTT= CÒj·T">∑ H˚$T‘·+Á‘· eTq" <ä+Á‘·C≤„ìj˚T>±ø£, <ë
s¡TD »q´ Á|ü‹|òüT≥ºq Áø£eTø£˝≤s¡÷&ÛÉT+ &É‘·+ &ç≥ºqTHé. 490
eT. n]<äTs¡ZeTàqT E≥TºeTT{Ïº ‘·<äTbÕ+‘êq\Œ ôd’q´+_\Hé
<=s¡\Hé >=f…º<ä H˚qT= >∑èwüíø£e\ <ä÷>±&ÉT ùdHêqeTT
‘·ÿs¡eTT= ;Ûø£s¡ ôd’q´Hêj·T≈£î \+&É>∑= ˙e⁄ b˛sê&ÉT MT
düs¡DÏHé ôd’q´ eT&É+>∑ <äTs¡ZeT~ dü+kÕ<Ûä´+ãT >±≈£î+&ÉTH˚ ! 491
^. ‘·{Ï˙ ‘·T+>∑ ‘·s¡+>∑ ã+–ø£\ ì<Ûë«q+ãT˝À eTTìZ <√'
|ü{ÏeT= pe⁄≥ <äTs¡¢uÛÑ+ãqT#·T <äsê«~ Á|üyêVü≤+ãT <ë
≥T≥≈£î= u≤\Œ&ÉTy˚fi¯ <ä÷s¡eTTq H=&ÉT=¶ CÒ] #·+#·#·ÃeT÷
|ü≥*= >=f…º&ÉTyê]HÓ\¢ q&É"|ü= uÛ≤s¡+ãT ˙<˚ düTe÷. 492
^. ø±\Œ\+ãTqT ¬s+&ÉT uÛ≤>∑eTT\T ùddæ
¬s+&ÉT πse⁄\qT+&ç s¡aØeT‘·*¢
y˚>∑eTT>∑ <ë{Ï j·÷e* πø>∑" p&ÉT
eT~jÓT XÊÁ‘·e ‘·+Á‘· s¡Vü≤dü´Vü≤s¡eTT. 493
eT. eTTqT >∑ècÕí‘·s¡D+ãTq= $»j·TeTTHé u§+<ä+>∑HÍ ùdq yê
Væ≤ì <ë≥+>∑" >∑&É+>∑Tyê]ø£sTT ‘√&ûj·Tã Áãj·T‹ï+#·T#√
eTq ôd’q´+ãT düeTdüÔ e÷e*øÏ ùdeT+u§|üŒ">± CÒs¡T— q+
‘· ì‘ê+‘· Á|üdüs¡Á‘·Œ‘ê|ü >∑]eT= <ä{Ïº+|üHÍ XÊÁ‘·e⁄Hé. 494
eT. <Ûäè‹" ã÷qHée˝…" <ä<äTZD√|ü>∑‘· kÕ<äèX¯´+ãT qT‘ê‡Vü≤ e÷
>∑‹ ø£s¡Ω+ã>∑T kÕVü≤dü+ãTe˝… dü+Á>±yÓ÷]« HÓ+<˚ q<Û√
>∑‘·T&Ó’ ø°* #·]+|ü HÓ’s¡ú«>∑‘·eTT˝Ÿ >±≈£îHÓï ø°˝≤efi¯ó˝Ÿ
<Ûäè‹ j·TT‘ê‡Vü≤eTT kÕVü≤düeTTà $»j·T l<˚$ Hê]®+|üy˚. 495
eT. ‘·qTe⁄Hé u≤dæq<ädüÿ <äTs¡Z »j·T j·T‘·ï+uÒqT >±$+‘·T" <ä
<äÈq ø£ècÕís¡as¡ rs¡yêdæ ]|ü⁄ dü+|òü÷‘·+ãT πø˝Àà&ÉTÃ <ä
qÿqT yÓHêÿ&Éø£ b˛s¡TMTe⁄ eTq\Hé kÕÁe÷»´ \ø°ÎeT‘·
*¢ì. ˝À¬ø’ø£ j·TXÀ\‘ê+– Á|üDj·÷X‚¢wü+ãT >±$+#Ó&ÉTHé. 496
^. qè|üeTDÏøÏ \ã∆uÛ≤>∑´ dü+‘·è|æÔH=+~
$Tqï≈£î+&Ó&ÉT #·+<ä+ãT y˚T\T>±<äT
‘·è|æÔH=+<äì ~«E&ÉT dü+‘·è|æÔ|ü&Éj·TT
qT]«|ü⁄&ÉT #Ó&ÉT qHÓ&ÉT ˝Àø√øÏÔ $qyÓ! 497
eT. eTq kÕÁe÷»´ ìs¡+≈£îXÊ‹X¯j·T dü+|ü<é eè~∆øÏHé eT÷\ MT
|òüTq<äTs¡ZeTà >∑&ç+∫ düs¡«$»j·÷Áø±+‹Hé j·TX¯+u§+<ä ø°
‘·qT yÓTTVü≤+ãTq »+ø£ H˚$T{ÏøÏ qT<ä´<ë«]ú s¡‘êïe[=
>=ì CÒCÒ˝Ÿ ‘·ìy=+~πs— düT<Ûä>=qHé >√]ÿHé Áãj·T‹ï+|üπs! 498
d”. Á|üfi¯j·T ø±˝≤q\ Á|ü»«\rÿ˝≤[
kÕ+Á<äo‘·\ ôVQeT»\eTT >±<Ó !
yê´‘êÔqHê‘·T´<ä Á>±ø£è‹ eTè>∑sêE
eTè<äT|òü÷dü JeqeTè>∑eTT >±<Ó !
|òüTÀs¡ eTè‘·T´Á|ü<ë≈£î+sƒ¡ Vü‰˝≤Vü≤\
sê• |”j·T÷wü es¡¸+ãT>±<Ó !
@ø£sêoø£è‘· |üè<ÛäT˝≤_∆ dü|üÔø£+
ã\Œ ≈£î˝≤´‘·T\´ eT>∑TqT >±<Ó !
^. ˝Ò*Vü‰q+ãT y˚T*|üPe÷\ >±<Ó !
»qTq ø±‘·"&ÉT kÕVü≤k˛‘ê‡Vü≤ <ÛÓ’s¡´
ãT~∆ X¯øÏÔ |üsêÁø£eT+ãT\qT u§+~
<Ó’eVæ≤‘·T"&ÉsTT #·]sTT+|ü <äqs¡TH˚ì. 499
eT. nì Áb˛‘ê‡Vü≤ ø£s√≈£îÔ\Hé ã\T≈£î BÛsêe÷‘·´ XÖs√´wæíeTHé
>∑ì j·÷q+<äeTT H=+~, Áb˛ø£Ôqj·Tyê>±“¤yêqT≈£L\+ãT>±
u§q]+|üHé <ä\b˛dæ, X¯Á‘·Tq>∑s¡+ãTHé ¬>\«">±"C≤\T jÓ÷
<Ûäìø±j·T+ãT\‘√&É eT+Á‹ qì#ÓHé <ä<äT›s¡ZeTTHé e÷s=ÿqHé. 500
ñ. ‘ê q|ü⁄&És¡Ωôd’q´ düeTT<äÁ>∑ uÛÑ{≤<äT\T yÓ+≥ q+≥" >∑è
cÕíq~ ø°e\Hé ì*∫, X¯Á‘·TeTV”≤|ü‹ ø£+ô| yês¡Ô ªªsTT+
<˚ ì\j·T+ãTqHé ì*∫ sT÷e⁄ s¡D+ u§q]+|ü H˚s¡TÔy√
Ä ì\j·T+ãT" CÒs¡T<äT uÛÑTC≤s¡Zfi¯dü‘·«eTT" p|ü s¡μμeTàqHé. 501
^. ø£èwüísêj·T\ yês¡Ô Á>∑$T+|üqj·TT´
>∑»|ür+Á<äT+&ÉT <Ûäs¡àe÷s¡ZeTTà e<ä*
dü+>∑s¡ düú\ìj·TeT+ãT dü\T|ü˝Òø£
‘·s¡TDeTT ø=\+~ b˛sê&É" <ä\"|ü⁄ ùdôd. 502
^. ns¡T\T ø£ècÕí‘·s¡+–DÏ ‘·s¡>∑\+<äT
qTiÏøÏ ‘·]sTT+|ü j·T‘·ï+ãT »s¡T|ü⁄q|ü⁄&ÉT
‘·≥eTTq+ <äT+&ç >∑»|ü‹ <ÛëÁ‹$uÛÑT&ÉT
e÷s¡DeTT ùdj·T">± HÓ+∫ eTÚqeT÷HÓ. 503
ñ. Ä qè|ü⁄ eTÚquÛ≤eeTT s¡Vü≤düéTT Hê‘·à HÓ]+– jÓ÷Á&ÛÉ uÛÑ÷
C≤ì, j·T<Ûäs¡à ‘·‘·Œs¡‘·, kÕ«+‘·>∑‘êX¯j·TeTTHé Á>∑Væ≤+∫ ùd
HêìeVü≤+ãTqHé dü>∑eTT HÓ’|ü⁄DÏMTi">∑ H˚iT<ë≥>±
Hêq‹sTT#ÓÃ sêj·T\T uÛÑ{≤[ »\+ãT\ C§∫Ã s¡$«~ÛHé. 504
#·. ø£s¡eTT\ X¯geTT˝Ÿ >=ì j·TK+&É <Ûäè‹Á|ü~∏eT+ãT‘√&É ì

s¡Ès¡»\M∫ø±#·≥T\ dü+Vü≤‘·T\Hé »*sTT+#·T Hêe\=
ãs¡>∑T#·T q÷jÓT\= <äqs¡TuÛ≤‹ì q{Ïº≥T \÷>∑T˝≤&ÉT#·THé
düs¡>∑Tq jÓ÷<Ûä|ü⁄+>∑e⁄\T kÕ–] XË’e*ìHé <ä]+|ü">∑Hé. 505
^. ôd’ìø£#·j·T+ãT ø=+‘· ø£ècÕíÁdüe+‹

q&çÁ|ü<˚X¯+ãT CÒs¡T ø£åD+ã bı+∫
>∑»|ür+Á<äTì ôd’q´ìø±j·T yÓT<äTs¡"
>∑&ÉT e&çHé CÒ¬s— uÛÑj·T<ädü+Á>±eT eTjÓT´. 506
^. yêVæ≤˙eT<Ûä´ ø£è‘·X¯guÛÑ+&ÉqeTTq
eT÷\eTT≥Tº>∑" u≤eø£C≤«\ Hês¡TŒ
n+ãTe⁄\ q–ï $qTŒ¤*+>∑+ãT ˝…>∑ôd
Á|üø£è‹j·T+<äT $s¡T<ä∆ø±s¡´+ãT |ü⁄f…º. 507
eT. ‘·q ôd’q´+ãTqT iÒ&ÉT ¬s+&ÉT>∑ $uÛÑø£Ô+ uÖq≥T˝Ÿ ùddæ yê

Væ≤ì eT<Ûä´+ãTq" »+&É uÛÑ+&ÉqeTT ùdsTT+#ÓHé ]|ü⁄ÁX‚DÏ e÷
s=ÿq H=ø£ÿ+&ÉT ‘·<äqT´ &√]$TyÓTsTT= ≈£L\+ø£wü= BÁeX¯¯
øÏÔì <ëf…Hé— C…\πs¬> Hê\eTT ø£&ÉT= BÁe Á|üø±s¡+ãTqHé. 508
eT. Á|üfi¯j·÷;Û\ ø£è‘ê+‘· øÏ+ø£s¡T\ #˚eHé |òüTÀs¡ dü+Á>±eTeTT=

»\T|üHé sêj·T\&ÛÜø£ø√s¡«ø£ ]|ü⁄øå±àbÕ\T &Ü]Ô= düeTT
»®«\ y˚>∑+ãTq" >±q\Hé ã&É>∑" Á<√eHé <ä<é $s¡÷bÕø£è‹Hé
>∑\"‘·Hé >∑H=Zì C≤* ì#ÓÃ" <äs¡TXÊK˝Ÿ ì\«">± ˙&É\Hé. 509
eT. uÛÑj·T˝À\ <äZ»|ü‘·´BÛX¯ó&ÉT eqÁbÕ+‘ê<Ûä«>±˝ÀøÏjÓÆT
qj·Tq <ä«+<ä«eTT ø£+|æ\Hé Áã‹ qs¡THé <ä‘·ÿèwüísê&û«s¡T &É
e´j·T ‘˚CÀì~Û sTT+<äT e#ÓÃqì <Ó’q´+u≤s¡ uÛ≤$+#Ó ì
s¡›j·T‘·Hé <äTs¡ZeTT >∑÷˝…Hêj·TqT#·T ∫+‘·Hé CÒôd kÕ«+‘·+ãTqHé. 510
ñ. Ms¡ eπsDT´˝Ö uÛÑ≥T\T u…≈£îÿs¡T Hê•«ø£ ôd’’ìø±[ j·÷

<Ûës¡eTT>±>∑ sêõ*q ‘·<äZ»|ü‘·´~ÛHê<∏äT <ÛÓ’s¡´ ©
˝≤ s¡eT ôd’ìø±•«ø£ $˝≤düeTT <äe⁄«q eTTìZb˛ ìsê
<Ûës¡ eTqdæ«‘ê >∑]eT ‘ê*$T <ä÷*j·TT qTìÿ >√\Œ&ÓHé. 511
ñ. mø£ÿ&ç <äø£ÿ&˚ e<ä* jÓT{§¢ j·TqT Áe»eTTqï" C≤\Tq+

∫ø£ÿ <=s¡+>∑T Hê >∑»|ür+Á<äT eTVü‰ •_s¡+ãT C§∫Ãq˝Ÿ
~≈£îÿ\" Á<ä$«#·÷&É">∑" ã~+ã~ \ø£å\ $‘·ÔeTu…“" uÒ
¬søÏÿq j·TX¯«kÕeT»eTT ˝…H=ï \_Û+#ÓqT sêj·TeTÚ[øÏHé. 512
XÊ. b˛sê≥+ãTqj·T+ <äy˚Tj·T$»j·T+ãTHé >±+∫ j·TT‘ê‡Vü≤ $

kÕŒs√‘˚Ô»eTT‘√&É" ~eTàs¡TdüT≈£îHé kÕj·T+ãT >±$+|ü">±
CÒ¬s= sêj·T\T, >=+&ÉM{Ï $eT‘·ÁX‚DT˝Ÿ dü«<äTsêZeH√
Á>±s¡+uÛÑ+ãT\ ¬s+&ÉTe÷düeTT\<äqÿHé CÒj·T HÓ’s¡T<ä∆è‹=. 513
eT. ‘·T<ä≈£îHé y˚dü] ø=+&ÉM{Ïq>∑Ø <äTs¡›+&ÉjÓ÷<Ûë[ j·T

ø£ÿ<äH√<˚«>∑eTT H√s¡« ø√≥T|ü&ç, <äTs¡ZÁbÕ»ýÓ’uÛÀ>∑ e÷
|ü<äbÕ\jÓT´ q≥+#·T ;Û‹|ü&ç s¡|üŒ≥¢Hé ≈£åî<ÛëXÊ+‹ dü+
Á|ü<ä uÛÀC≤´s¡Ω |ü<ës¡úC≤\ eTT&ç¬>= yê´|æ+#Ó dü+øå√uÛÑeTTHé. 514
ñ. ø√≥≈£î H=ø£ÿÁ|üø£ÿ>∑\ >√&É≈£î" Á–+<äT>∑ sê‹#·≥º y˚T

sêŒ {§q]+∫ sêj·T \Ts¡Tu≤VüQã˝≤&ÛÉT´\ Ms¡jÓ÷<ÛäT\Hé
y˚T≥T\" >√≥˝À ~– düMTø£eTT ùdj·T">∑ q+ô|"<ä#·ÃeT÷
<Ûë{ÏøÏ Hê>∑˝Ò, ø£]$‘êqeTT #˚‘·T\T yÓ÷&ÓÃ iÒìøÏHé. 515
^. ~e´‘·s¡ ø£èwüíy˚DÏø± rs¡eT+<äT
‘·Tfi¯óesêj·T Á|ü‘ê|üs¡TÁ<äT\≈£î HÓ’q
dü+>∑s¡+ãTq sêj·T\T »j·TeTT>±+#Ó
ø=+&ÉM{Ï #·eT÷<Ûë{Ï >∑T+&Ó \<ä¬s. 516
eT. ‘=*ø±\eTTàq" >=+&ÉM&ÉT q>∑Ø<äTs¡ZeTTà ¬s&É¶´q«yê

j·TT\T bÕ*+∫qHê"s¡T XÊÁ‘·e #·eT÷e⁄´Vü‰ Á|üuÛÒ<äéTTà>±
C…\">∑Hé B]∫ ¬s+‘· ~≥ºeTsTTq= lø£èwüísê{Ÿ •øÏå‘√
»®«\ ôd’q´ Á|ü‹|òüT≥ºHê|üõ‘·yÓTÆ Áyê˝…Hé ã{≤|ü+#·˝…’. 517
^. |ü≥Tºã&çq{Ïº yê]˝À" ÁãuÛÑTe⁄, sêDÏ

eTTK´ ùdHêìj·TTHé õìï |ü⁄Á‘·Ô≈£î+&ÉT
eTTqTï >±">∑\ yês¡˝≤|üqTï˝…’]
n~Û|ü »qà+ãT $|ü<ë\j·T+ ãj·÷¬s? 518
ñ. kÕfi¯óe eT+Á‹es¡T´q≈£î XÊÁ‘·e<äTs¡Z eTBÛqeTjÓT´ uÛÑ÷

bÕ\T&ÉT eT+Á‹dü‘·ÔeTTì Á|ü»„≈£î HÓ+‘·j·TT dü+‘·dæ+#Ó q
y˚«fi¯\" õ≈£îÿe&É¶ j·T]Ms¡ qèbÕ\Ts¡HÓ\¢" ã{Ïº ã+
B\T>∑" ã+ô| eT+Á‹ j·T‹ rÁeeTT>±" <äq sê»<ÛëìøÏHé. 519
d”. $qT‘· $Áø£eTXÊ* Ms¡uÛÑÁ<ä >∑»|ü

r+Á<äT+&ÉT ìs¡“+<Ûä yÓTqj·THêjÓT
es¡ Ms¡uÛÑÁ<ä uÛÑ÷bÕ\Tì eTTK´ Hê
j·T≈£î \T]« ì&ç] ìC≤j·TT<ÛäeTT\
>∑»|ü‹ øå±àbÕ\ $»j·T |ü‘êø±[
ìX¯Ã\‘·«eTTH=+~ H˚\ ø=]¬>
uÛÑÁ<ä dæ+Vü≤<ë«s¡ uÛ≤düTs¡ ÁbÕkÕ<ä
eT+>∑fi¯ yê<äéTT˝Ÿ e÷≥TeTD¬>.
^. ìœ\ ø£\TcÕ+‘· ø£èwüíy˚D° Ádüe+‹
ø± j·Te÷XÊø£åe÷K+&É >∑»|ür+Á<ä
ø√{Ï|ü]bÕ\qeTT e÷ôd">=+&ÉM≥
sêj·T\ <Ûäsê~Û|ü‘·´ e÷s¡+uÛÑeTjÓT´. 520
eT. n]sê &ÉT›s¡ZeTT eT+Á‹|ü⁄+>∑e⁄q≈£î= kÕ«BÛqeTTHé CÒdæ ‘·
<ä∆s¡D° s¡ø£åD¬ø’ düeTs¡∆ uÛÑ≥j·T÷<Ûä+ ã#·Ã≥Hé ì*Œ ‹
eTàs¡TdüTHé <ä‘·Œ]bÕ\q+ãT s¡∫sTT+|ü= ì*Œ l ø£èwüísê
&É∆s¡D°Hê<∏äT&ÉT uÛÑ÷] ôd’q´‘·‹‘√&ÉHé CÒ¬s $<ë´|ü⁄]Hé. 521
#·. <Ûäè‹yÓTsTT" >=+&ÉM{Ï q>∑Ø |òüTq<äTs¡ZeTT ¬>\TÃ<äqÿ q
Á|ü‹Vü≤‘·X¯ øÏÔ p|æq Á|üuÛ≤ø£s¡<äTs¡®j·T dü‘·«ôd’ìø£
Á|ü‘·‹ì CÒs¡"_*Ã düTÔ‹yêø£´ düeTT<ä∆‹" ÁuÀ‘·‡Væ≤+∫ j·T+
∫‘· ãVüQe÷qeTT˝Ÿ bıdü">∑"CÒdæ qèbÕ\T&ÉT <äHÓŒ HÓ\¢s¡=. 522
ø£. ‘·Tfi¯óyêq«j·÷_∆ H=<äyÓHé
düT\*‘· ø£\ŒÁ<äTeT+ãT düT»Hêe[ yê+
#Û·\T Bs¡T >=\¢>± qì
j·T\]] ôd’ì≈£î\T Væ≤‘·T\T qœ˝≤ |üÔ»qT˝Ÿ. 523
d”. Á|ü~∏‘· $<ë´q>∑s¡ ÁbÕ»kÕÁe÷»´
XÖs¡´\øÏÎøÏ õ‘·ÔXÊ+‹ >±>∑
düø£˝≤s¡Ôb˛wüD√‘·TŒø£ $s¡÷bÕ≈£åîì
<Ûäq´ø°]ÔøÏ <√Vü≤<ä+ãT>±>∑
eT»®qe÷Á‘· düeTkÕÔ|òüTuÛÑ+»ø£
uÛÑÁ<ë+ãT#·j·TeTT kÕ|òü\éT+<ä
>∑»|ür+Á<√Á>∑ dü+>∑s¡ »jÓ÷bÕ]®‘·
<ÛäqeTVü‰\øÏÎ kÕs¡úø£éT+<ä.
^. |òüT{Ï‘· $‘·ÔeTT sêCÀ´|üø±] ‘·qTe⁄
düeT‘·" <ë\Œ">∑ lø£èwüí»qes¡T+&ÉT
‘·>∑" <äT˝≤e÷qeTTq q+∫‘·eTTà ùddæ
»qT\ øÏ|æŒ+#Ó dü‘·T\ Vü≤düÔeTT\ #˚‘·. 524
d”. ø√s¡Tq+‘·{Ï ô|’&ç" >∑÷s¡TÃ ùV≤e÷Á~j·÷?
ø£<ä*e∫Ã jÓTTdü+>∑T" >±+#·q+ãT
n&ç–q<Ó\¢" >±<äq øÏ#·TÃ düTs¡_Ûj·÷ ?
HÓyÓTàsTT= •s¡eTTq" >=eTTà˝Ò<äT
‘·\|ü⁄\ Bs¡TÃ" õ+‘ês¡‘·ïy˚T j·TÚq ?
eTqTE HêdüéTT‘√&É e÷≥˝≤&ÉT
<ÛäH˚´|æ‡‘ês¡ú dü+<ÛësTT dü+‘êqe÷ ?
XÊK\Hé ã&Éj·T ø=dü+>∑T ˙&É
^. Vü≤s¡T&É? ø±*eTj˚Tj·T+>∑ eT+<äT˝Ò<äT
nVæ≤X¯j·÷qT&É? ì<äTs¡e÷+<äéTTà>±q
eT>∑T‘· ‘·Tfi¯óyêq«j·÷_∆ düT<Ûëø£s¡T+&Ó
j·Tì] düT»Hê[ ø£èwüísêj·÷e˙X¯ó. 525
ñ. BÛs¡≈£î˝≤+>∑HêeTDT\T ‹s¡à\<˚$j·TT" õqïe÷+ã $
kÕŒ¤s¡ qj·TÁ|üø±s¡eTTq" u≤]úe dü‘·ÔeTT yÓ+≥ qT+&ÉTfÒ
ø√s¡T#·T" CÒ]sê <Ûäs¡DÏø√≥qT qj·TéTsêer|ü⁄]Hé
Hê]øÏ Vü≤èÁ‹Œj·÷qT>∑eTq+ãTqø£+f…qT ÁX‚j·TeTTqï<˚? 526
^. n‘·&ÉT |ü~j·÷ie<ä>∑T X¯‘êã›eT+<äT
H˚"ã~j·TT H=ø£ÿ e‘·‡s¡+uÒ>∑! ã<äe
HÓ\qT ìs¡«~ Hê\ZVü≤+ãT\T >∑‹+|ü
‹s¡T|ü‹øÏ"uÀsTT y˚+ø£fÒX¯«s¡Tq ¬øi"¬>. 527
eT. ‘·q sT÷ ~–«»j·T Ádüj·÷D|ü≥T eè‘·Ô+ ãT]«øÏHé <Ó\¢eTÚ
≥qT≈£L\+ãì |üPs¡« |ü•ÃeT düeTTÁ<ëBÛX¯ó&É= X¯Ss¡ sê
&É®q <ä‘êÔ+ø£eTT <ëì‘√ j·Teqsê»´ kÕú|üHê#ês¡T´&É+
#·qTuÛÑÁ<ë+ø£eTT XÊdüHês¡Ω •\ Áyêj·T+CÒôd qT‘·ÿ+sƒ¡#˚. 528
XÊ. ÄHê"&É_“q |üPs¡« |ü•ÃeT düeTTÁ<ëBÛX¯«sê+ø£+ãT |üè
B∏«Hê<∏ëq«j·T C≤‘·>∑T|üÔ eTVæ≤X¯SsY $U≤´‘· sêCÒ´X¯«sê
kÕúq+ ã+<äTq H˚"{ÏøÏHé »qesê#ê¬s’ø£ ¬ø’yês¡yêø˘
ÁX‚DÏHé $ÁX¯ó‘·yÓTÆ düàè‹Hé >=\T|ü⁄ lø£ècÕíe˙XÀqï‹=. 529
d”. bÕeqø£ècÕí Ádüe+‹ø√bÕ+‘·düú
|üs¡«‘·|ü⁄s¡ <äTs¡Z|ü<äeTT q+{Ï
<Ûäs¡DÏø√{≤_ÛK´ |ü⁄s¡X¯Ss¡T\= <ëøÏ
uÛÑj·T»q´ XË’‘·´+ãT bÕi<√*
neTsêer |ü⁄sê<Ûëýêdæ »qT\ dü+
‘ê|ü+ãTπs|æ j·TT<ä∆‹ eVæ≤+∫
‹s¡T|ü‹ y˚+ø£fÒX¯«s¡ |ü<ëã®eTT\≈£î
uÛÑøÏÔ ‘·‘·Œs¡‘· ìyê[ HÓ‹Ô.
^. –]|ü⁄Ø<äTs¡Z ‘·\¢CÀ‘·Ôs¡ $uÛ≤dæ
>∑»|ürX¯«s¡ HêeTø±Áø±+‘· eTT\>∑T
Áb˛Á>∑ <äTs√Z|üeqeTT\ ã÷~ùddæ
n\eTTø=HÓ &É+ãT sêj·T XÖsê´q\+ãT. 530
XÊ. j·÷Á‘êdü+>∑‹ >∑+<äq÷\T q>∑s√bÕ+‘êq <ä]Ù+#Ó <äè
v±àÁ‘· <Ûä«qÔ düeTdüÔ XÊÁ‘·e#·eT÷ e÷j·÷ $<ÛëqeTTà dü«
sêúÁr Hê>∑»>∑Á‘·Ôj·T Á|üdüs¡D≤<Ûës¡ Á|üU≤‘·eTTà Hê
s¡´Á‘êkÕ+‘· qèdæ+Vü≤ s¡÷|üeTT ‘·Bj·÷ôVA_\ πøåÁ‘·eTTHé. 531
eT. qs¡dæ+ùV≤+Á<äTq øÏ#ÓÃ sêj·T˝…\$THé HêHê$<ÛëeT÷\´ düT+
<äs¡s¡‘·ï Á|ü‹uÛ≤dæ e÷\éTT\ HêHê∫Á‘· •\ŒÁøÏj·÷
uÛÑs¡kÂes¡íeTj·÷+ãs¡ Á|üø£s¡eTT˝Ÿ ÁbÕ+‘·düúπø∞eHê+
‘·s¡ dü+bÕ~‘· kÂs¡uÛ≤+∫‘·\‘ê+‘· Áyê‘·eTT˝Ÿ ø±qTø£˝Ÿ. 532
d”. yêdüyêXÊe~Û uÛ≤dü«sêÁuÛÑ+ø£wü
Áb˛‘·TÔ+>∑ uÛÑ÷$TuÛÑè<ä÷“¤wæ‘·+ãT
<äøÏåD ~ø£Ô{°düú–‘· ùd‘·T $sê»
e÷qXË’yê*˙ e÷ì‘·+ãT
ÁbÕ>∑T<ä–›ø£Œ]yê´|üÔ s¡‘·ï $‘·]∆
ø±+∫‘· uÛÑs¡àVü≤sêà´+>∑DeTTà
ñuÛÑj·T bÕs¡Ù«düú uÛÑ÷CÀ‘·ÿs¡#êÃ¤j·÷_Û
XÀ_Û‘· o‘ê<Ûä« düTK|ü<äeTTà.
^. <ä÷s¡>∑eTq düe÷>∑yÓ÷<√´>∑ »ì‘·
|òüTs¡à »\ø£D Vü≤s¡düTeT ø±j·Te÷q
ã+<ÛäTsêsêeTeTT $»j·Tyê&É |ü⁄s¡eTT
qs¡ôd uÛÑ÷C≤ì j·÷+Á<Ûä <˚XÊ_Ûe÷ì. 533
eT. n≥">=Hêïfi¯ófl ìyêdüeTT+&ç •e<˚yê>±s¡ MTøÏå+∫ j·TT
<ä“¤≥ $<ë´ |ü]XÀ_Û‘ês¡T´\≈£î dü‘êÿs¡+ãT \+~+∫ j·T
#=Ã≥ ì˝…ŒHé dæús¡ XÊdüq+ãT ø£≥ø£ øå√D°»jÓ÷‘ê‡Væ≤jÓÆT
|ü≥Ty˚>∑+ãTq" >=+&ÉM≥ düeT≈£Ls¡Œ= uÀjÓT ôd’Hêé[Hé. 534
eT. ø£≥ø£øå±àes¡ ìs¡®j·÷X¯j·TeTT ‘·÷>∑= ã\Tÿ uÛÑ÷bÕ\THê
s¡≥eTT= >±+∫q eT+Á‹‹eTàs¡TdüT <äTsê«sê] <√s¡›s¡ŒeTT
‘·ÿ≥eTÚ≥= >∑ì sê»sêEq≈£î" <ä‘·‡+Á>±eT dü+s¡+uÛÑ dü+
|òüT≥q+ ãTÁ>∑$|üÁ‘·Œ<ëj·Tø£ eTq+>∑= ã˝…ÿ ˙ yÓ’K]=. 535
ø£. n] ã\ <äsêŒ~Ûø£éTT
qs¡j·Tø£ j·Tìùd‘· <ä\"|ü Vü‰ì|òüT{Ï+#·T=
>∑s¡T&ÉT+ &ÉeTè‘·|ü⁄uÛ≤+&ÉeTT
u§s¡j·T">∑" ã&ÉTbÕ≥T¢ <ä\#·Tø=eTTà qπs+Á<ë! 536
ø£. n]#˚"õøÏÿq <Ûäs¡D°
X¯«s¡Tq≈£î düeTTbÕ]®‘ês¡ú yÓ’uÛÑeeT&É>∑T=
<äs¡\THé ì»ã\bÕ≥e
eT]y√e⁄= ãT~∆≈£îX¯\‘ê~ø£ yÓT\¢Hé. 537
ø£. ∫s¡ø±\kÕú|æ‘· eTT
s¡«s¡ô|’ ˙ >∑»|ür+Á<ä |ü≥TkÕÁe÷»´
eTàs¡j·T$T Hêdæ+#Ó&ÉT ˙
|üs¡TeyÓTàsTT dü+~j·TeTTà bÕ\>∑T"EMTà. 538
eT. n] ôd’q´+ãTq"<ä÷– j·TTÁ>∑‘·s¡ u≤Vü‰dü‘·«eTTHé p|æ dü+
>∑s¡s¡+>±q »j·T+ãT>±+∫ ]|ü⁄<äTs¡Z+ãTHé düe÷]®+∫ j·T
j·T´]Vü≤èr‡eT uÛÑj·T+ãT >=*Œ‹$, ÁX‚j·T+ãjÓT´" ‘·rÿ]Ô qT
s¡«s¡ô|’ qTdæús¡eTTHé s¡∫+#·T eT~ ø£s¡Ôe´+ãT sê&ée\¢uÛ≤. 539
eT. ô|s¡#√≥Hé >∑\ bÕ\T Á<ëe⁄≥≈£î dü+Á|”‹Hé $&É+_+∫ ô|
q“s¡Te⁄˝Ÿ ô|{Ïº Á|üj·÷düeT+~ ø£\ ÁbÕã\´+ãT >√˝ÀŒe⁄ yÓ’
K] ø£+f…Hé |òüT{Ïø±+ãTbÕqeTTq kÂK´+ã+~ Vü≤]¸+∫ <äT
düÔs¡ kÕeTs¡ú´ düe÷s¡®qHé »\T|ü⁄fÒ dü+|üÁ‘·Œ<ä+ ãT]«ô|’. 540
eT. »qbÕ˝≤Á>∑DÏ! >±<ä\∫‘√? düÔe´Á|ü‘êbÕ+ø£ s¡T

Á<ä qsêBÛX¯«s¡ sê»´dü‘·« >∑]eTHé <ä«Á<ë»´ ôd’Hê´~Û Hê
<Ûäìø±jÓÆTø£ã\+ãTqTHé <äT\ì&ÉHé <ä‘·‡‘·«y˚T uÛ≤s¡yÓTÆ
ø£qT|ü≥TºHé E$T, ‘·qïèbÕ\düeTT &˚øå±àbÕ\T&ÉTHé >±&ç\Hé. 541
eT. nì yê]+#·T#·T HÓ+‘· ôd|æŒqqT Hêsêé÷‘·´ yêø£´+ãT\Hé
|òüTq >∑sê«eè‘·∫‘·TÔ&Ó’ >∑»|ü‹øå±àuÛÑè»®j·÷XÊqT<Ûë
eqT"&Ó’ eT+Á‹ uÛÑj·÷|üø£]¸‘·eT‹Hé uÛ≤wæ+#Óq≥¢+#·T"<ä
»®qbÕ˝≤Á>∑DÏ ìX¯ÃsTT+#Ó"<äT<ä≈£îHé dü+Á>±eTdüHêïVü≤eTTHé. 542
^. Á|üuÛÑT\ düìï~ÛHé $Væ≤‘· dü+uÛ≤wüD+u…
πøåeTeTqT ˙‹ jÓT]"–q BÛeTVæ≤‘·T&ÉT
‹eTàs¡TdüT bÕ]úy˚#êÃ¤$<ÛäeTTàMTi
H=\¢<äì ‘·\|ü+øÏ+∫ e˝…¢ j·TìjÓT. 543
eT. s¡Ddü+s¡+uÛÑdüeTTqTàKT+&ÉsTT uÛÑ≥Áyê‘·+ãTs¡|æŒ+∫ sê
DàDÏ j·÷C≤„$~Û ìs¡íj·T+ãT ‘Ó*ô|Hé qyê´Vü≤yês¡+uÛÑø±
s¡DeTT˝Ÿ <Ó˝…ŒqT ôd’ì≈£î˝Ÿ »j·T»j·÷sêeÁ|üsêe+ãT\Hé
s¡DuÛÒØø£«Dq+ãT ùddæ] ~XÊÁyê‘·+ãT e÷Ás√àj·T">∑Hé. 544
#·. ªªmeìøÏyê"&ÉT sê»>∑T≥j˚T X¯X¯os¡¸$cÕD©\ e÷
qe⁄qdüVü‰j·TJeq eTqHé eTè>∑‘·èwüí HÓdü+>∑T ˙s¡y˚T
j·Teì qHêj·Tø£‘·«eTTq HÓ’ø£´ã\+ãT $j·T\¢‘ê+‘· $T
j·T´$\_ÛsTT+|üC…\T¢ dæø£‘ê+‘·s¡‘Ó’\eTT Bj·T H˚]ÃqHé. 545
#·. »q|ü‹eT+Á‹dü‘·ÔeTT\T düeTà‹jÓ÷#·q ùddæ j·TTø£ÔeTT=
»qVæ≤‘·yÓTÆq ø±s¡éTT Á|üC≤‘·‹ ¬ø\¢s¡≈£îHé e∫+|ü">±
»qeTT\ ¬ø’ø£eT‘·´ eTqTdü+~Û‘·yÓTÆq »j·T+ãT yê{Ï\THé
»qes¡ dü+K´ ôV≤#·ÃsTTq kÕ>∑e⁄ düs¡«Væ≤‘·Á|üj·T‘·ïeTT˝Ÿ. 546
#·. qs¡T\≈£î H=ø£ÿs¡T+&ÉT »qHê<∏äT&ÉT>±" »qTH˚ì yê]˝À

qs¡T&=ø£ j·÷|ü<äHé ã&çqHê"&ÉT eTV”≤X¯óì #Ó+‘·πø– <äT
s¡“¤s¡|ü]‘ê|üeTTHé <Ó*j·T"ã\ÿ $|üqTïì" >∑+≥"p#·T uÛÑ÷
es¡eTDÏ C≤*¬>’ø=ì $|ü‘·Œ]Vü‰s¡eTT ùdj·TT qjÓT´&ÉHé. 547
#·. ‘·qTe⁄qT ˙&É qT+#·Tø=q <ÛëeTeTT p|ü⁄qT iÒ"&ÉT ≈£îøÏå b˛
wüDø£sTT Á‘√e"p|ü⁄ Væ≤‘·T#·+<äeTTqHé düTeTH√qTs¡+»q+
u§qs¡T#·T øå±eTu≤<Ûä\qT qTÁ>∑$|ü‘·TÔ\ XÊ+‹ùdj·TT J
e⁄q≈£î $eTTøÏÔe÷s¡Z |ü]uÀ<Ûäø£yê≈£îÿ\ y˚T\Tùdôd&ÉTHé. 548
ñ. ø±e⁄q düs¡«s¡ø£å≈£îì ¬ø’e&ç y˚T˝§q]+#·Tq{Ïº dü<é
uÛÑ÷es¡T ìwüº<Ó’eeTì ‘√s¡|ü⁄ã‹Ôì >=\«H√|ü⁄ Hê
C≤„$<ÛäT˝…" Bs¡Œq>∑T X¯Á‘·Tdüe÷>∑eTyÓTÆq y˚fi¯"<ä
øå±àes¡<˚Vü≤s¡ø£åDeTT dü\Œ »qeTTà\T ô|’ø=qHé e˝…Héμμ. 549
^. nqT#·T ôd’ìø£‘·‹øÏ qj·T+ãTôd|æŒ
kÕfi¯« ‹eTs¡T‡ sêj·T\ XÊdüq+ãT
HÍ<ä\+ <ë*Ã ø£≥ø£ sê»´Á|ü<Ûëq
<ÛëeTeTTq ¬ø\¢ jÓ÷<ÛäT\" <äs¡\"CÒôd. 550
d”. uÛÒ]ø±ø±Vü≤fi≤$s¡÷“¤‘· ìq<äeTT˝Ÿ
~>∑Z»ÁX‚DÏ ;Û‹\¢"CÒj·T
Á|üd”Œ¤‘· <√kÕ‡s¡ uÛÑ≥ dü<√<ä∆‘·s¡»'
|ü≥\+ãT uÛ≤qT_+ã+ãT Á>∑eTà
düeTsêX¯«s¡∫‘· ùV≤cÕ BÛs¡Hê<äeTTà
\eTs¡e\¢ uÛÑT\ ø±Vü‰«qMTj·T
;Ûø£s¡ eT‘˚ÔuÛÑ ãè+Væ≤‘· ì<Ûë«q
yÓTÆsêe‘·eTT |ü≥¢ Vü‰düé÷&É.
^. ø£<äqeTTq <˚e sêø£ådü >∑DeTTHÓ’q
ã{Ïº |ü˝≤¢s¡Œ>∑\ uÛÑ≥ Á|ü‘·‹‘√&É
ø£≥ø£sêCÒ+Á<ä eT+&É ˝≤Áø£eTD ùdj·T
q]¬> sêj·T\T eT+Á‹ ‹eTàs¡TdüT‘√&É. 551
ø£. düTŒ¤s¡ <ëVü≤yêj·TT<Ûä l
uÛÑ]‘·eTT \s¡<äeTT\ ~«s¡<äes¡ZeTT ©&É«=
_s¡_s¡ eTT+<ä&ÉT–&É q]
<Ûäs¡D°+Á<äT\ ãT~∆ X¯øÏÔ ‘·&Éã&ÉkÕ¬>=. 552
d”. ì•‘·ø£+≥ø£eTT\ H˚\ sê*Œ+#Ó&ÉT
‘·s¡T\Tqï <äTs¡Z e÷<Ûä«eTTqHÓ’q
ì≥ºì\T«>∑ ì+– eTT≥Tºq≥T¢>∑ ì\TÃ
|üs¡«‘êe[ j·T&ÉT¶ |ü&É">∑HÓ’q
Çs¡Te+ø£\Hé uÛÑj·T+ø£s¡s¡÷|ü XÊs¡÷›\
sêeeTT˝Ÿ X¯è‹ <äTs¡“¤s¡+ãT˝…’q
ã* düeTTÁ‘˚Œ]‘· bÕ‘êfi¯yêVæ≤qT˝Ÿ
Á‘√e ø£&É¶+ãT>±" <=s¡\HÓ’q.
^. $ø£≥ø±˝≤q˝À<äÁ>∑$|ü⁄\ <Ûä÷eT
πsK ˝…˝…¢&É" <äeTeTT" ã]«+|üHÓ’q
qdü<äèXÊVü≤e øöX¯˝≤e´Á>∑ ø£èwüí
sêj·T ã\<Ûë{Ï ‘·s¡\T düs¡«+ãT <ë{Ï. 553
eT. |üs¡>∑Hé ôd’qéTT ø=+&Éô|’q, •K] Á|üU≤´‘·Ms¡T+&ÉT dü
‘·«s¡y˚T ì<äT›s¡ y˚T\Tø±+∫ ‘·qMT<äHé u≤<äs¡øå± |ü]
düTŒ¤s¡<ä+Á|òæT Áø£eT‘ê&ÉH√ Á>∑$~ÛøÏHé ÁuÀB∆|æ‘·Áø√<ÛäT&Ó’
Ks¡dü÷#·´Á>∑•˝≤qK+ãT\ uÛÑ≥T˝Ÿ >±dæ\¢ <Ûä{Ïº+#Ó&ÉTHé. 554
eT. –]uÛÑ÷MTs¡TVü≤|üø£« X¯ówæÿ‘·<äfiÀBZs¡í dü«qyê´ø£è‹Hé
es¡kÕq«+‘·s¡ ìdü‡s¡‘Y >∑Ts¡Ts¡aØ<Ûë«Hêø£è‹Hé CÒdæ;Û
ø£s¡ dü+Á>±eT ìHê<äy˚T j·TqT#·T >∑èwüíøå√DÏuÛÑè‘Ó’‡qéTT˝Ÿ
es¡˝…Hé X¯Á‘·TqèbÕ\ ôd’qéTT\T ô|’ô|’e#·TÃ y˚fi¯Hé ã˝…Hé. 555
eT. eqe÷s¡ZeTTàq H˚>∑T CÀ<äT\qT bÕs¡Ù«düúÁ<äTyÓ÷<ä´Á‘·ŒuÛÑ+
»qT&=≈£îÿeTà&ç M∫ e÷s=ÿq">∑ os¡¸ Áyê‘·eTT˝Ÿ eèø£åeTT˝Ÿ
|òüTq<äs¡ŒeTTàq ìøÏÿ jÓ÷s¡TŒyÓTsTT eTT+>±˝Ÿ yÓ’e">±"CÒdæ ôd’
q´ìø±j·T+ãT\ kÕ>∑"CÒôd qes√<Ûëj·÷dü X¯Sq´dæú‹Hé. 556
eT. s¡as¡D°eT+E‘·s¡+–ø±+>∑q\T ‘·‘Ó’‡q´düú Msê[ &É+
ãs¡j·T= Ms¡s¡kÕ|üø£èwüº ì»uÛ≤yê C≤„‘·˝…’ jÓTTø£ÿs=
ø£ÿ]ìHé >±+#·T#·T Hê≈£îHêø£qT#·T y˚&Éÿ= eTT<äT›*eTà+#·T&É
>∑ZiT düsê›s¡¢ Á>∑Væ≤+|ü¬s’] qTiT>∑T+>∑ Hêï≈£î ∫s¡ïe⁄«\=. 557
^. <ä–Zs¡≈£î"uÀø£ eTTqï dæ<ä∆eTT>∑ qTqï
#·≥T\ >∑»|ü‹ kÕeT+‘· ôd’q´sêõ
X¯Á‘·Tes¡ZeTTà sê»sê{ŸkÕúq düeT_Û
j·÷qyÓTTq]+|ü ˙ø£ b˛sê&É ì˝…Ã. 558
eT. |ü{ÏeTHé sêj·T\T ‘·Á‘·Œ<˚X¯ |ü⁄s¡ dü+uÛ≤dü´s¡Ω kÕeT+‘·sê{Ÿ
|ü≥*= <ë≈£î#·T >√≥\= C…qøÏ kÂuÛ≤>∑´+ã&É+–+#·T#·THé
>∑≥ø±BÛX¯«s¡ <ÛëeTeTTHé >∑~dæ dü+Á>±eT+ãT >±$+|ü qT
‘·ÿ≥ <äs¡Œ+ãTq kÕ–e#ÓÃ qqT yês¡Ô˝Ÿ ùd¬s s¡TÁ<äÁ|üuÛÑTHé. 559
d”. $T+∫ ø£ècÕí>ö‘·MTeT<Ûä´<˚XÊ\
q]Ms¡T\≈£î >∑T+&Ó\$j·T" <ë¬ø
»yÓTà˝Àj·T= düeTT»®«\ ‘˚»eTTHé pô|
ø=sƒê˜eTTd”eT˝À" >=+‘· yÓTs¡ôd
‘·‘· y˚–<˚X¯sê&ÜúeT sê»eTùV≤+Á<ä
es¡eTTq »j·TØ‹" >∑iT≈£îbÕi…
r+Á&ç+∫ eTq´Á|ü<˚X¯ eT<Ûä´kÕúsTT
s¡Væ≤‘ê|ü⁄Ø$Vü‰s¡+ãT dü*ô|.
^. düÔeú≤VüQã˝Ò+Á<äe+X¯düúsê{Ÿ |ü
<ä+ãT bı≥÷ïs¡TqHé »j·T düÔ+uÛÑyÓT‹Ô
kÕ{Ï˝Òìj·TX¯+ãT Hês¡®qeTT ùdôd
nÁ|ü‹eTkÕs¡, ø£èwüísêj·÷dæ<Ûës¡. 560
eT. »\~ÛÁbÕ+‘· $XÊK|ü≥ºD düeT+#·qà<Ûä´<˚X¯+ãTqHé
>∑\ lyêdüeTT e÷&ÉT>√\TqT düe÷Áø±+‘·+ãT>±" CÒôd qT
»®«\ eT‘ê‡´q«j·T X¯Ss¡dü+ø£*‘·eTÚ e&Ü¶~ ì]®+#ÓHê
e\ dæ+Vü‰#·\ <˚e⁄\Hé >∑ìjÓT dü<ä“¤ø£Ô´+∫‘·kÕ«+‘·T"&Ó’. 561
eT. dæús¡uÛÑøÏÔ Á|üDÏã<ä∆ ∫‘·Ô≈£î\ kÕBÛ«j·TT>∑àeTTHé yÓ+≥sê"
>∑s¡TD≤yê]úøÏ Hês¡dæ+VüQq ø£\+ø±s¡+ãT>±" >±+#·Hê
uÛÑs¡D+ãT˝Ÿ ø£qø±+ãs¡+ãT\T eTV”≤bÕ\T+ &=–Hé >∑÷¬sÃ Á>∑
#·Ãiq#√Ã ì*|æ+#Ó" ^]Ô ø£s¡HÓ’»+ãTHé »j·T düÔ+uÛÑeTTHé. 562
ø£. »qbÕ\T"&ÉT sêj·T\T ‘·q
|òüTq‘·s¡ kÕVü≤düeTT dü‘·«>∑]eTeTTàqT uÛÑ÷
»qeTT\≈£î" <˚≥|ü&É q+
<äTq ì˝…ÃHé >=ìïHêfi¯ófl ‘·÷–q y˚&ÉÿHé. 563
ø£. n\|òüTTã˝≤ì«‘·T"&Ó’ sê
j·T\T ì»sêh Á|üC≤[ø±j·÷dü$T&ÉHé
ì*#ÓHé dæ+Vü‰Á~ qHé
<Ó*j·THé >∑»|ü‹$uÛÑT+&ÉT rÁe‘·"<ë˝…ÃHé. 564
eT. nì$T ‘·Ô+ãT>∑" >±\T<äT$« ‘·‘·sê»´l düe÷Áø±+‹" u…+
bıq]+|üHé >∑qT#·THé Á>∑eTÁø£eTeTT>±" ÁuÀ<ä›+&É<äsêŒq $T+
∫q <ÛÓ’s¡´+ãTq &Üj·TT#·Tqï $eT‘·THé •øÏå+|ü H˚e÷s¡ZeTÚ
qì kÕeT+‘·T\ eT+Á‘·T\Hé _\∫ iÒ"&Ü˝À#·q˝Ÿ ô|’ø=HÓHé. 565
d”. ã\düeTT<ä∆‹" CÒdæ bÕi<√\T &É≥+#·T
ã\uÛÑÁ<äbÕÁ‘·T+&ÉT |ü\Tø£HêjÓT
eP´Vü≤eTTàqHé ã≥º qT+øÏ+#·T&Éì
<ÛäTs¡T´+&ÉT ;ÛeTbÕÁ‘·T&ÉT e∫+#Ó
Á|æj·Te#·düT‡\" ã*ÿ yÓ&É*+|ü⁄" &É+#·T eTT
≈£î+<äbÕÁ‘·T+&ÉTj·TT≈£îÔ\qT C…ô|Œ
<äTs¡Ze÷s¡D´ »+‘·TÁX‚DÏ bÕ˝Ò‡j·T
<Ó˝…Œ <äTsêZbÕÁ‘· BÛs¡eT÷]Ô.
^ |ü˝…¢ jÓTT+&ç∫Ã yÓqTø£≈£î" ã+|ü⁄"&É+#·T
Áã‘·‘·$uÛÑe⁄ &ÜK+&É\ bÕÁ‘·T&ÉìjÓT
dü«uÛÑT» XÖs¡´Á|ü<äs¡Ùq düeTT|üj·÷‘·
ø£èwüísêj·T\ ìX¯Ãj·T+ u…iT">∑˝Òø£. 566
d”. s¡Ds¡+>∑ bÕÁ‘· ‘·Ts¡+>∑ πse+&É bÕ
Á‘·T\T πs–b˛sê&É" <ä÷>∑T&Éì]
eÁ»eTTwæº eTTsê] bÕÁ‘·T\T qdüVü‰j·T
bÕÁ‘·T&ÉT qì ø£+»yÓ’#·T&Éì]
nX¯ì eTèπ>+Á<ä >∑C≤+≈£îX¯ bÕÁ‘·T\T
$<˚«wæ"ã≥ºø£ $&ÉTeeTì]
uÛ…’s¡e;Ûø£s¡ bÕÁ‘· K&ÜZbÕÁ‘·
eTTKT´\T <äTs¡e÷&É eTTKéTì].
^. Ç≥T¢ c˛&ÉX¯kÕeT+‘· |üè~∏«|ü‘·T\T
#·+&ÉuÛÑ+&Éq $Vü≤s¡ D√‘ê‡Vü≤eT‘·T\T
>∑»|ü‹ øå±à‘·˝Ò+Á<äT |üø£åeTTq ì*Ã
sêj·T\Hé e÷s=ÿq">∑ q_ÛÁbÕj·T$T&ç]. 567
ø£. nDTe÷Á‘·eTT yÓqTø±&Éø£
s¡Ds¡+>√‘ê‡Vü≤ $uÛÑe s¡+õ‘·eT‘·T\T
\“D<Ûäè‹ kÕeT+‘√]«|ü
eTDT˝≤uÛ≤wæ+∫ s¡]$eTs¡›q$<ÛäeTT˝Ÿ. 568
d”. $<ë´q>∑s¡ sê» $‘êÔ\j·TeTT<√∫
$‘·ÔeTTà MT≈£î q]Œ+|ü">∑\eTT
Vü≤j·Tsê»eTT\ >={Ïº j·T~ÛHêj·T≈£î\ ã{Ïº
e+∫+∫ MT ÁyÓ÷\ qT+#·>∑\eTT
eT<ä>∑»<ä+‘ê[ $<ä[+∫ ‘·T+&Ü\
Á<äT+∫ MT HÓÁyÓ÷à\ qT+#·>∑\eTT
n]|ü<ë‹ Áyê‘·Vü≤düÔ bÕ<ä#·j·TeTTà
ì≈£åî‘·T\éTT>∑" >√sTT+#·">∑\eTT.
^. nqT#·T $qj·T$qÁeT osê¸+∫‘ê+»
\T\ |òüT{Ï+∫ e∫+#·T yê≈£îÿ\≈£î qT_“
<ä]Œ‘·kÕ«+‘·T&É>∑T#·T" Áã‘ê|üs¡TÁ<ä
>∑»|ür+Á<äT+&ÉT dü+Á>±eT ø±+øÏåj·TjÓT´. 569
ø£. eTs¡T~qeTTq ôd’q´düeTT
‘·ÿs¡eTTq ø±q‹ jÓTTdü+¬> >∑»|ü‹ $uÛÑT&Ü
düs¡DÏHé <äeTô|’ e#ÓÃ&ÉT
q] ¬>\TeHé düs¡«dæ<äT∆˝…’ e]ú\¢Hé. 570
eT. es¡ kÕeT+‘·qè|ü Á|üdü+>∑eTT\, uÛÑ÷bÕ˝≤»„\Hé X¯Á‘·T dü+
Vü≤s¡D√‘ê‡Vü≤ yÓTiT+>∑T&ÉTHé >∑eT˝HêuÛÑj·÷´s¡T´&ÉHé >∑èwüísê&é
<Ûäs¡D°Hê<∏ä ìj·TTø£Ôôd’q´|ü‹ ‘·<ë«sêÔe[Hé ãÁ‹ø±
düs¡DÏHé >∑÷]∫ #ês¡eT÷\eTTq <Ó\ŒHé >∑˝…Z dü«kÕ«$TøÏHé. 571
ñ. |ü+‘·eTTMTi s¡TÁ<ä»qbÕ\Tì #Ó+>∑≥Hê&çq{Ïº kÕ
eT+‘·T\ ;s¡eTT˝Ÿ $ìqe÷Á‘·q sêj·T\T d”«j·TeT+Á‹ j˚T
ø±+‘·eTTq+<äT"CÒdæq qj·TÁ|æj·TuÀ<ÛäeTT ˝…ø£ÿ ùdj·T$T=
õ+‘· jÓTTq]Ã eT+Á‹ ìedæ+#·T >∑T&Üs¡eTT" CÒ¬s Hêì•Hé. 572
^. mqï" &ÓiT>∑ì j·÷‘·Ts¡eè‹Ô<√|ü
q>∑TyÓTT>∑eTTe÷iÏ $qï<äq+u…\s¡Œ
ø£eT\HêuÛ≤s¡´ *œ‘· |üÁ‘·eTTqT p|æ
iÒ&ÉT ø£s¡ÔeéTT= $e]+|ü⁄eTìjÓT. 573
eT. eTTqT>± <Ó\Œø£ j·Ts¡úsêÁ‘·düeTj·T+ãTHé Jø£{ÏHé u≤{Ïùd
j·Tì #·+<ä+ãTq H=+{Ïe#·TÃ $uÛÑTHêkÕ´+uÛÀ»eTTHé >±+∫ j·T+
<äìyês¡´+ã>∑T Hê]Ô dü÷#·qeTT <äèX¯´+uÖ≥ q÷Væ≤+∫ ‘·
‘·åDy˚T eT+Á‹e∫+#Ó uÛÑ÷es¡Tq ø±XÊ«düÁ|ü<ë˝≤|üeTTHé. 574
eT. #·≥T˝≤;Û\ uÛÑT»Á|ü‘ê|ü $düs¡‘ê‡eT+‘· ‘˚»dü‡eTT

‘·ÿ≥yÓTÆ j·TÁ|ü‹CÒj·TeTÚ >∑»|ür+Á<äÁbÕ»´sê»´+ãT ‘·
‘·ÿ≥ø£øå√DÏ" »sTT+|ü"uÀ "»q<äq+>± <Ó*Œ‹Hé eTTHÓïsTT
#·Ã{ÏøÏ= CÒ]q yÓqÿ"CÒj·Tq>∑THê? X¯+ø±eTj·÷˝À#·q˝Ÿ. 575
XÊ. <ä+&√bÕj·TeTT X¯Á‘·T e÷s¡D$<Ûë <äø£å+ãT >±≈£îqï#√

X¯ó+&Ü˝≤X¯« X¯‘ê+>∑ ôd’qéTìøÏ= C§|æŒ+|ü">±"uÀø£ BÛ
s¡T+&É|üŒ≥Tº q <ëquÛÒ<ä>∑eTq Áb˛<√´>∑eTT= CÒj·T qT
<ä›+&É+u…’q ]|ü⁄Áe»+ãT Á|ü∫‘ê+‘· ¬s’«s¡yÓTÆ ø√\Œ&ÉTHé. 576
^. nqT#·T uÛ≤wæ+∫ ‘·q ùdj·THÓ’q j·TTøÏÔ

j·T+‘· $e]+|ü" >∑èwüísêj·T Á|üuÛÑT+&ÉT
dü«<Ûäq ì\j·TeTTà dü∫e⁄ì eX¯eTT"CÒdæ
j·T]¬>— Áu…>∑Z&É ø£s¡D°j·T eTs¡j·T q]¬>. 577
eT. yÓqTyÓ+≥= dü∫e⁄+&ÉT <ë"_\Te q+ô|= >=+&ÉeT s¡‡j·TéT

s¡‡qT BÛeT<äT´>∑fi¯+ãT sêj·TdüeTT Msê_ÛKT´ \ø°Î |ü‹=
eTqô|’ sêq>∑T Hê|ü<ä= >∑&ÉTe">± e÷s¡Z+ãT jÓ÷õ+|ü⁄&É+
#·qT#·THé >√]q" »s¡Ã\= »s¡|æ sêsêúÛ≤wæ‘ê<Ûä«+ãTqHé. 578
ñ. <ëqeTT X¯Á‘·TuÛÑ÷es¡T qT<ës¡ düTVü≤è<ä«s¡T">± s¡∫+#·T dü
HêàqeTT $TÁ‘·eT+&É*ì e÷qø£ uÛÑè‘·T´\>± s¡∫+#·T s¡+
>±q ÁX¯yÓTÆø£ kÕ<ÛäéT>∑T ø±s¡éTT uÛÒ<äeTT #˚‘· H˚ÁX¯eT+
uÒìj·TT ˝Òø£ kÕ<ÛäéTì jÓT\¢ düTBÛeTDT ˝§|æŒ sêdüuÛÑHé. 579
eT. ‘·s¡TD√bÕj·TeTT q÷Vü≤ùddæ dü∫y√ ‘·Ô+düT+&ÉT yÓ’]øÏår
X¯«s¡ kÕeT+‘·T\≈£îHé ã<ës¡T>∑Ts¡≈£îHé ã+|üHé düTesêí+ãsê
uÛÑs¡DÁyê‘·eTT" u…f…º\+ ~$T&ç#Ó= Áã‘˚´ø£yÓTT+&=+&ÉT>±
qs¡j·THé ¬>’‘·e|üÁ‘·sêõì≥T Áyêj·T+CÒdæ j·T+<äT+#Ó&ÉTHé. 580
d”. ªªlj·TT‘ê+Á<Ûäø£åe÷dæ+Vü‰düHê<Ûä´≈£åî
&É>∑T ø£èwüí<˚esêj·TÁ|üuÛÑT+&ÉT
|ü~j·÷s¡T>∑Ts¡T X¯Ss¡ bÕÁ‘·kÕeT+‘·T\
ø£+|ü⁄#·Tqï{Ïº ˝ÒU≤s¡úeTT*$
>∑»|ü‹sêh <äTs¡ZdüTú\T MT≈£î e÷
j·Tìq |ü\Tÿ\T Áyêdæ j·T+|æHês¡T
n&ç–q≥Tº\ düTesêí+ãsêuÛÑs¡DeTT˝Ÿ
ì+|æ eT+<ädüeTT\ q+|æHêeTT.
^. nìøÏe∫Ãq j·T≥¢ πs|üs¡T>∑T<Ó+∫
Á|üuÛÑTes¡Tì e÷≈£î kÕ«BÛq|üi‘·Tπsì
ø=<äTe˝Ò≈£î+&É $Ty˚Tà\Tø=+<äT y˚TeTT
|ü\T≈£îì\T|ü⁄&ÉT bÕÁ‘·uÛÑ÷bÕ\T˝≤s¡μμ. 581
^. eT+Á‹es¡T´+&ÉT ˝ÒU≤düeT+∫‘·eTTà
\sTTq eT+<ädüeTT\qT C≤sê[ø=dü"–
ñ]«|ü⁄\ ø£+<ä"CÒdæ Á|ü‘·T´‘·Ôs¡eTT\
ã&Édæ sê"C…|æŒ yês¡\= ã+|æyÓ’#Ó. 582
eT. ‘·|ü˙j·÷+ãs¡|üPs¡íeT+<ädü düeTT<ä´Á‘√Œ‘·Ôe÷+>±[‘√
]|ü⁄sê&Ü∆eTeTT CÒs¡">± >∑»|ü‹ leTqàV”≤Hêj·T≈£î+
&É|ü⁄&Ü #ês¡T\ dü+X¯sTT+∫ ‘·q uÛÑÁ<ëkÕúqeTT= CÒ]Ã ‘·
~«|üØ‘êX¯j·T ˝ÒK \+<äTø=ìjÓTHé uÒ{° ì>∑T |üÔ+ãT\=. 583
eT. <Ûäs¡D°Hê<∏äT"&ÉT ˝ÒK\Hé »~$ Vü≤è‘·ÿ+bÕq" u≤Á‘·ø£åe÷
es¡ $Á<√Vü≤eTj·T Á|ües¡ÔqyÓT sT÷ uÛ≤‹Hé »qT=yês¡T q
qï]uÛÑ÷bÕ\Tq ø£|üŒ–+#·T≥jÓT dü‘·´+ã+#·T uÛ≤$+∫ j·T
‘·Ô] HêõHé $&ç ‘·qTï >±#·Tø=qTfÒ <Ûäs¡à+ãT>± HÓ+#Ó&ÉTHé. 584
^. e÷qy˚+Á<äTì ã\eTT kÕeT+‘· qè|ü‹
e\¢uÛÑT\ô|’q Hê<Ûës¡|ü&ç s¡$T+#·T
ø±ì $uÛÑTuÛ≤eã\ eT]>±|ü⁄\+<äT
˝Ò$T Hê<Ûës¡dü÷ø£åà‘·= π>¢X¯ |ü&çjÓT. 585
eT. ãVüQ ‘˚»+ãTq" CÒdæ, ;Ûø£s¡eT<˚uÛÑ ÁX‚DÏø±+#·‘Y X¯‘ê+
>∑Vü≤j·÷˙ø£ |ü<ë‹es¡ZeTT\ &ÛÜø£Hé ~e´<äTsêZe[
Á|üVü≤‹Hé CÒj·TT#·T e#·TÃ sêj·T\¬ø $XÊ«kÕs¡TΩ ©bÕÁ‘· <äT
s¡àVæ≤Hê<∏äT˝Ÿ qqT ã{ÏºsTT#·TÃHÓ&É Hê sê»´+ _ø£Hé <ä≈£îÿH˚. 586
XÊ. kÕeT+‘·øÏå‹bÕ\<√s¡“\yÓT sT÷ düÁe÷&É“˝≤~Ûø£é÷

kÕeT+‘·T˝Ÿ ]|ü⁄ |üø£åeT+ <äTiÏøÏ ‘·‘ê‡Áe÷»´ $Á<√Vü≤ #·
sê´ eTÚ&ÛÜéè‘· ∫‘·TÔ˝…’qjÓT&É kÕÁe÷»´+ u…≥T˝Ÿ ì\TÃ sê
&Ü∆e÷BÛX¯óì ÁbÕDe÷q yÓT≥T uÛÑÁ<ä+ã+#·T"ã\ÿHé <ä>∑THé. 587
#·. n~j·TTqT>±ø£ ≈£îÁ≥yÓTsTT qj·T´]>±|ü⁄\T Á≈£Ls¡ e+#·Hê

düŒ<ä >∑eTq+ãT ã÷ìqqT X¯Á‘·Tø£s¡+ãT\" Á<√dæπsì <äT
s¡à<ä>∑‘·yÓ’] Hê≈£î qee÷qeTT >∑÷s¡Œ"&Ó ‘·‘·ŒsêuÛÑyê
|ü<ä"ã&ÉT Ø‹ ø£+f… eqyêdüeTT ÁX‚j·TeTq+>∑" C…\¢<˚? 588
eT. n]>±ô|’ eTqTeT+#·T ã\TÿH= ø£s¡+ ã]Œ+|ü">±">√s¡TH√

|ü]#·sê´>∑‹ >∑÷s¡TÃH√ ì•‘· ìs¡“+<Ûä+ãT bÕ˝Ò‡j·TTH√!
n] sTT+πø$~ÛbÕ\T ùdj·T">∑qTH√ n+‘·'|ü⁄s¡ Åd”Ô\πø
<äTs¡edüú= >∑*–+#·TH√ Á•‘·T\πø <äT'K+ãT yê{Ï\T¢H√. 589
#·. nì sTT≥T ∫+‘·ùddæ Vü≤è<äj·T+ãT uÛÑj·T e´~Û‘·+ãT>±>∑ HÓ
e«ìøÏ e∫+|ü"uÀø£ Væ≤‘· ã+<ÛäT dür ‘·qj·÷ düy˚T‘·T"&Ó’
j·Tqe~Û ø±+<Ûäø±s¡ ì_&Ü≥$øÏ= ãj·Tì+#Ó" <äìï•=
»q|ü‹HÓ’ q" Áu≤ø£ÿè‘· eX¯ Á|ü‹uÛÀ>∑´ |òü\+ãT M&ÉTH˚! 590
ø£. eTiÏsTT"ø£ H˚Hê"{ÏøÏ uÛÑ÷

es¡jÓ÷>∑´+ãsTTq dæ+Vü≤|ü<ä|”sƒ¡eTTq=
es¡\T<äTH√, m|ü⁄&É>∑TH√
dæús¡uÛÀ>∑ eT≥+#·T iÒ&ÉT∫+‹\" C§#ÓÃ=. 591
eT. eTiTHê" &ÜVü≤edæ<äT∆˝…’ düã\ kÕeT+‘· ø£åe÷Hêj·T≈£î˝Ÿ

es¡düÁe÷{Ÿ ìj·T‘êVü≤edüú*øÏ uÀe= sêE ˝Ò"&ÉjÓT´ Hê
ø£s¡DÏHé >=*Œq ùV≤‘·Te⁄˝Ÿ #Ó$"ã&É+>± u≤Á‘·es¡Z+ãT ì
yÓ«s¡bÕ≥T+ã&ç ô|\T¢>∑Hé u§–* s¡TØ«Hê<∏ä ìÁcÕÿ+‹#˚=. 592
eT. ne˙Hê<∏äT &É<äèX¯ó´"&Í≥s¡dæ, sêC≤C≤„ $V”≤q+ãT>±
ães¡+ãTHé s¡∫sTT+|üsê<äì uÛÑj·TÁuÛ≤+‹Hé <äq÷s¡ø£å¬ø’
j·T$y˚ø£+ãTq" >±qπø>∑T <Ûäè‹ X¯Sq´kÕ«$T¬ø’ ;Ûø£sê
Vü≤ey˚T˝≤? j·Tì bÕÁ‘·uÛÑ÷|ü‘·T\T &Üj·T+uÀsTT sêyêdüeTT˝Ÿ. 593
eT. n_Ûe÷q+ãTq X¯Ss¡T&ÉT‘·ÔeTqs¡T+ &É+#·‘Y ø£˝≤yê´|æÔ#˚
düuÛÑ$<ë«+düT\#˚‘· kÕ<ÛäTe⁄ <äj·÷kÕ«+‘·eTTàq= CÒdæ uÛÑ÷
$uÛÑT &Óqï= dü«uÛÑTC≤düeTs¡ú‘·yÓTsTT= yÓ˝§Z+<äT, q= dü÷øÏÔì=
Á|üuÛÑT &É÷Væ≤+|üø£ ø±q πø¬> qø£{≤! Á|ü‘·T´Á‘·ÿe÷XÊ#·T´‹=. 594
eT. |ü≥T<ÛÓ’s¡´+ãTq eT+Á‹ sê&ç«s¡∫‘√bÕj·T+ ã<˚Ø‹ dü+
ø£≥eTT= >∑÷s¡TÃH=, yÓ’]sêE\ ø£q+>±" u§+∫ MøÏå+|ü q÷
i≥yÓTÆ ì*Ãq ø£èwüísêj·T \≥ düs¡«dü«+ãT y˚T˝Ö≥"<ä
‘·ÿ≥ø±+‘·]«ìy˚X¯eTT= »*ô| uÛÑè‘·´ÁX‚DÏ‘√ eT+Á‹‘√. 595
d”. <äe⁄« <äe⁄«\ <äTs¡Z<Ûëe÷\ $uÛÑT\‘√
düj·÷´≥˝≤&çq düs¡düTsê\T
n‹ düVü≤Ádü >∑» ÁeC≤s√Vü≤ düeTT∫‘√
‘·‡eeTT\+ <˚\T s¡düE„sê\T
ø£è‘êÔ] eTdüÔø√~Zs¡ <ädüè>±«Væ≤˙
M#·T\+ B~q Ms¡Tsê\T
n_∆ |üs¡´+‘· $Vü‰sê~Û>∑‘· j·TX¯'
|ü≥eTT ãjÓT´<äCÒj·TT eHÓï˝≤&ç.
^. e÷q´ >∑»|ü‹ Ms¡ kÕÁe÷»´ \øÏÎ
πssTT q_ÛkÕ]ø± >∑‹= &Üj·T"uÀsTT
düs¡düsêj·T >∑fi≤X‚¢wü kÂKéT&ç¬>
ø£èwüísêj·T\T ¬ø’kÕ∫ πø\T|üf…º 596
^. ÁbÕ>∑Z»|ür+Á<ä Ms¡ uÛÑ÷es¡T\ ã*$T
kÕú|æ‘·+ãsTT j·T~Ûø£ s¡dü»„yÓTÆÁ‹
qs¡ΩuÛÀ>±qTuÛÀ>∑ ˝≤uÛ≤_Û˝≤wü"
>∑≥ø£|ü⁄] ø£èwüísêj·T dü+>∑‹ >∑&ç+#Ó. 597
ø£. »qeTT\ eT~ $XÊ«düeTT
»qqeTT>±" ÁuÒeTuÛ≤e »qø£eTT\>∑T uÛ≤
wüDeTT\ >±$+∫ düTVü≤è
»®qeTT\>±" CÒôd">∑èwüí»qes¡T" &Ó\$T=. 598
eT. n‹y˚>∑+ãTq Hê‘·àu≤VüQã\ kÕsê$Áwæÿj·÷s¡Ω+ãT>±
q‘·uÛÑ÷MT»qs¡ø£åD≤qT>∑eTHêq+<ä+ãT ‘Ó\¢+ãT>±
<ä‘·$<ë´q>∑s√s¡Tsê»´s¡eT j·TT‘ê‡Vü≤+ |ü&É= iÒ&ÉT XÊ
X¯«‘· ø°]ÔdüTŒ¤≥ <Ûë{ÏHêf… $»j·T düÔ+uÛÑ+ãT q‘êÔe⁄Hé=. 599
eT. õ‘·eTT= s¡+õ‘·eTT= ÁãkÕ~Û‘·eTT düTlj·TTø£ÔeTT= CÒj·T">±
eT‹#ê‘·Ts¡´ yÓT\s¡Œ ôd’q´‘·‹‘√ eT+Á‘·´Á>∑DÏÁX‚DÏ‘√
Væ≤‘·ã+<ÛäTÁ|üø£s¡+ãT‘√ " >∑≥ø£eT+<˚ ø=ìï Hêfi¯ófl+&çj·T+
<ä‹e÷Á‘·eéVü‰s¡ ìs¡«Vü≤D ©˝≤s¡+uÛÑeTT˝Ÿ ô|’ø=HÓ=. 600
XÊ. uÛÒ<√bÕj·T$_Ûqï e÷qdüT\T ‘·<ä«è‘êÔ+‘·j·÷<∏ës¡ú´MT
MT<ä= H˚]∫πsì bÕÁ‘·‘·‹ kÕ«$T+>∑÷&ÉT#√ùd– j·÷
bÕ~+|ü+>∑\<ä+#·T" ~eTàs¡Tdü≥= dü«kÕ«$TøÏ+ <Ó˝…Œ eT
sê´<ës¡Ω+ãT>∑ s¡TÁ<äsêEì≥ ø±Vü‰«ì+|ü j·TTø£Ô+ãHÓ=. 601
#·. n~ Á>∑Væ≤sTT+∫ iÒ&ÉT ø£≥πø+Á<äTì ù|]≥ dü~«qÁeT‘ê
düŒ<äeT>∑T#·+<äyÓTT|üŒ X¯óuÛÑ|üÁ‘·eTT ì$«~Û Áyêôd ªªsê»! ì=
>∑~j·TT≥ sê»´ ø±+ø£åyÓTsTT >±<äTdüTMT düeTTbÕ‘·Ô XÖs¡´ dü+
|ü<ä" Áãø£{Ï+|ü e∫Ã‹ì bÕ]úe <Ûäs¡àeTT>± HÓiT+>∑T≥=. 602
#·. n] qìq= <ä\+∫ >∑Vü≤Hê+‘·s¡ d”eT\ πø>∑T<Ó+∫ <äT
s¡“¤s¡ |ü]‘ê|üeTT=>=qT ≥bÕs¡eTT ‘ê|üø£s¡eTTà e÷ø£>∑THé
Vü≤s¡TdüeTT‘√&Ée∫Ã uÛÑe<ë]®‘· sê»´s¡e÷ $uÛÀ>∑ $
düTŒ¤s¡DeTT <=+{Ïy√˝… >=ì, |üPqT$T HêjÓT&É $TÁ‘·uÛ≤eeTT=. 603
#·. nì *œsTT+∫ j·Tj·T´~ s¡Vü≤dü´ ø£è‘·+ãì ‘√#·Tq≥T¢>±"
<äq ø£sTTÁyê\T>∑÷]Ã edüT<Ûë‘·\ XÊdüq eTTÁ~ø±+ø£ yÓTT
ô|Œ qj·T">∑">∑÷]Ã ‘·<äZ»|ürX¯«s¡ $X¯«dü˙j·T #ês¡eTT
KT´qøÏ&ç MTqπs+Á<äT ø£&É≈£î= >=ìbıeTàì j·T+ô| Hê‘·ì=. 604
d”. |ü<äeTT\ qeT]+#Ó" Áã•‘· ø£+≥ø£uÛÒ<ä
#·‘·Ts¡eTTà" u≤<äs¡øå±<ä«j·TeTTà
}HÓ Vü≤düÔeTTq uÛ≤q÷wæíeTÁ|üDÏs√<Ûä
<äø£åHÓ’»eTT #Û·Á‘· ‘·\¢»eTTà
os¡¸eTTàq+<äT+#Ó" õÁ‘· $∫Á‘ê+X¯ó
$kÕŒ¤s¡ eTè<äTBs¡È y˚wüºqeTTà
ˇø£πø\ H=|æŒ+#Ó qTÁ>∑»+‘·÷‘·ÿsê
Vü≤qHês¡Ω ì•‘· eTTU≤j·TT<ÛäeTTà.
^. <ÛëÁ‹Hêj·Tø£ <ä‘·Ô |üÁ‘·eTTà q‘·"&ÉT
ã+<ÛäTsê+X¯óø£eTTq" E{Ïº |ü~\ei#Ó
sêj·T >∑»|ü‹u≤+<Ûäyês¡+uÛÑdü+~Û
s¡÷|üHê≥ø£ dü÷Á‘·<Ûës¡T+&ÉT yÓ&É˝…. 605
ñ. #ês¡T&ÉT uÛ≤edü+dæú‘· $#ês¡T&ÉT sê&ç«wüj·÷s¡∆ <˚X¯dü+
#ês¡T&ÉT <ä÷s¡e]Ô»q kÂK´$#ês¡ø£<∏ë ìy˚<äHê
#ês¡T&ÉT ˝ÒK‘√ düs¡uÛÑdü+ãT>∑ j·÷qeTT ùddæ sê≥Œ<ä+
u≤s¡dæ sê»e\¢uÛÑTq ø£+»*ùdj·TT#·T ì˝…Ã düìï~ÛHé. 606
eT. kı]~Hé C≤s¡T&ÉT >∑H=ZHÓHé ~qs¡e÷X¯SHê´+ãTC≤‘·+ãT dü
‘·«]‘√bÕ>∑‘· sêVüQ<äèwæº $ø£è‘·ÁbÕ˝Òj·Ts¡T>¥ _+ãe÷
<äs¡ ©˝≤j·T‘·ø±$T˙ $s¡Væ≤dü+<Ûë´ø√ø£<ÛëeT+ãT sê
»´s¡e÷˙‘·ø£fi≤>∑fi¯‘·ÿ≥ø£ sêC≤´BÛX¯ œHêïdüéTTHé. 607
eT. ∫s¡ø±\eTTà »>∑Á‘·Œ<äøÏåDeT‹Hé C…\T«+&ÉT HêHêeTVü‰
X¯s¡~ÛÁ|üdæú‘·T&Ó’ ‘·TbÕqT\qT, s¡a+s¡a≤yê‘·eTTHé MTiT#·THé
<äs¡DÏHé <äe⁄«q"&Üj·Te#·TÃ HÓ&É"<ä‘·‡+πø‘·e÷˝Àø£éTÚ
ø£s¡DÏHé C≤s¡ø£s¡düú|üÁ‘·eTT düMTø£å´+ãjÓT´ uÛÑ÷C≤ìøÏHé. 608
ø£. #ês¡Tì˝ÒK= >∑»|ü‹
uÛÑ÷s¡eTDT+&És¡dæ os¡¸eTT= >∑+|æ+#Ó=
<ä÷s¡düTúì" <äqTï+>=ì
ø±iÏ+#·T≥ sêj·Tyê+#Û·>±" ã]øÏ+#Ó=. 609
ñ. #ês¡düeTTø£Ôyêø£éTT\ dü+X¯j·T|üP]‘· ∫‘·TÔ&Ó’ ìsê
<Ûës¡eTT\+#·T <=\Ô edüT<Ûëes¡T &Ó+#ÓqT>±ì eTTÁ~ø±
<Ûës¡DeTT= >∑sêø£ås¡ $‘êqeTT dü+~j·TyÓT\¢ Bs¡Œ Hê
#ês¡Tì ÁãX¯ï ùdôd"ã\T#·+<äeTT\= <äqX¯+ø£ Bs¡">∑=. 610
ø£. ø=+‘·e&ç" õ+‘·ùddæj·TT
q+‘·+ãTq >∑»|ür+Á<äT &Ü]®‘· <Ûäè‹jÓÆT
kÕ«+‘·eTT XÊ+‹|ü&É= uÛÑ÷
ø±+‘·T= sêj·T\qT CÒs¡">±"<ä\b˛ôd=. 611
ñ. #ês¡Tì‘√&É kÕ«>∑eTq dü+>∑‹"C…|æŒ jÓTTøÏ+‘· eTT+<äT>±"
CÒs¡">∑"ã+ô| Hê‘·ì" Áãdæ<ä∆ düTes¡íeTj·÷+ãs¡+ãT\=
uÛÑ÷] s¡T∫Á|ükÕ+Á<ä eTDÏ|ü⁄+» ì>∑T+_Û‘· Vü‰s¡sêõ ì+
&Üs¡>∑ >±qTø£˝Ÿ >=ì Á|üj·÷DeTTùdôd düã+<ÛäT$TÁ‘·T"&Ó’. 612
eT. ñs¡T‘˚»dæ«. Á|ü‘ê|üs¡TÁ<ä >∑»|ü‘·T´Ø«X¯«s¡T+ &É]à*=
ãi‘˚s¡+>∑\"&É+#·T kÕ«>∑‘·eTT<Ó\Œ= XÊ+‹ôd’Hê´<ä´\+
ø£s¡DT+&Ó’ jÓT<äTπs– iÒ&ÉT∫‘·dü‘êÿs¡+_&Ó= >±+#· Hê+
ãs¡uÛÑ÷cÕ+#·<äTbÕj·Tq+ãT>=ì Áù|eT= CÒôd HêX‚¢wüeTT=. 613
eT. »qbÕ˝≤Á>∑DÏ sêj·T˝≤ >∑»|ü‹øå±àbÕ\T Hê*+>∑q+
u§q]+|ü= $Væ≤‘√≈£îÔ ˝≤&ÉTHÓ&É" u≤s√Ù«bÕ+‘· H˚|ü<∏äéT+
<äqT≈£L˝≤düqjÓÆT Á|ü‘ê|üqè|ü ø£Hê´s¡‘·ï eTT‘·ÿ+sƒ¡" p
#ÓqT <˚CÀ$uÛÑe Á|üuÛ≤ø£s¡ìuÛÑT= lø£èwüísê&É«\¢uÛÑT=. 614
eT. ~qeTT= kÕyÓTTq]+∫ eT+E >∑ eTH√B›bÕÔX¯«sê»+ãTq=

u…qTy˚>∑+ãTq kÕ«]ùdj·TT#·T <äq÷eè~∆Hé ã˝À‘˚Ô»eTT=
u…qT|üHéC≤*, $q÷‘·ï eTqà<∏ä ø£˝≤$s¡÷“¤‹ sêDÏ+#·T Hê
‘·ì kÂs¡÷|ü´ >∑;Ûs¡‘ê~>∑TDeTT˝Ÿ ‘·HÓŒHé <ä<äu≤®qqHé. 615
^. n≥Tº\H√´q´ $TÁ‘· uÛ≤yêqTsê>∑

eT\e&É">∑" <ä‘·Ô<ä~Û yêdüeTT\≈£î"uÀsTT
>∑»|ür+Á<äT+&ÉT sêj·T\Hé >∑*dæ yÓT\dæ
bÕ≥Tã&É"C§#ÓÃ H=ø£ jÓTT&É+ã&çø£ ø=i≈£î. 616
eT. ‘·q sê»éTTàqT <äTs¡Ze÷+Á<Ûä $uÛÑT<√s¡›s¡Œ+ãT bÕ˝Ö≥"u…

q«q≥Hé CÒdæ Á|ü‘ê|üs¡TÁ<äT" &Ó≥T˝…’qHé dü+~Û >±$+∫— b˛
sTTq ø£*à+>=q sê»<Ûëì ø£≥ø£+ _#êÃ¤$~ÛHé CÒ] q÷
‘·q dü+<ÛäT´<äéTeTTHé s¡∫+|ü" <=&É¬>Hé <ä+Á‘·Á|üjÓ÷>∑+ãTqHé. 617
eT. ø£≥ø£øå√DÏ" »]+#·Ty˚fi¯" >∑ìjÓTHé øå±àC≤ì lsêj·T\
#=Ã≥ uÛ≤dæ\T¢ eTH√»„kÂs¡uÛÑ düTeTk˛Ôe÷_ÛsêeT+ãT $
düTŒ¤≥ eT+<ëì\ dü+Á|ü#ê*‘· düs¡X¯óÙ<√∆]àe÷˝≤uÛÑe
‘·Œ≥T &√˝≤+‘·s¡dü+ÁuÛÑeT~«Vü≤>∑sê&Ü›eT+ãT HêsêeTeTTHé. 618
ñ. Ä düeTj·T+ãTqHé »qesê‘·à» ‘·Tø£ÿeT jÓTTø£ÿHê"&ÉT Hê

HêdüTs¡_ÛÁ|ükÕ] düTeTq' |ü]|üP]‘· πø[ø±e˙
uÛ≤düTs¡jÓÆT $H√<äeTj·TuÛ≤wüD ˝§ô|Œdü">∑Hé $|ü+∫ø±
uÛ≤´dü ìeT>∑ïjÓÆT eT<ÛäT]e÷‹X¯j·T+ãTq"u≤&Ó ˙qT&ÉT˝Ÿ. 619
eT. #·\e÷s¡Hé eTVæ≤fi≤\ø±#·\q øöX¯\´+ãT ‘√&ÉHé \‘ê

$\j·÷Á>∑düú\ |üø£«|üÁ‘· |ü‘·H√H˚àwü Á|üuÛ≤e+ãT‘√
\*‘ê+^ |ü]UÒ\HêuÛÑT´∫‘· &√˝≤ã<ä∆XÊU≤e∞
e\q+uÒs¡Œ&É <äøÏåD≤ì\eT! uÛ≤e´+uÖHÓ qH˚ïs¡Œ">∑Hé. 620
#·. ã[ã[ #·+<äe÷eT, $TqTu≤≥" »]+#Ó&ç u≤≥kÕ]y˚

yÓ\T>∑T $sêeTeTTHé >=HÓ&ÉT y˚&ÉTø£ y˚i=ø£#√{Ïπø>∑, ˙
sTT\ ø£eTè‘·+|ü⁄ CÒ‘·T*&ç jÓT˝…¢&É" Jø£{Ï" Á<√dæ|ü⁄#·TÃ HÓ
#ÓÃ*! $s¡Vü‰s¡TÔ\Hé »\Te#˚j·Te⁄ ˙ >∑eTq+ãT Hê´j·Te÷? 621
#·. Á|ü$eT\ kÂ<Ûäyêdæ$ <Ûäsê|ü]|üPõ‘· ‘ês¡ø±ø£ås¡

Á|üeDT&Ée⁄Hé eTH√»„ ãT<Ûäs¡+õ‘· ì‘·´$Vü‰s¡ H˚‘·e⁄Hé
>∑Te\j·T sê>∑uÛ≤>∑´$ì>∑T+uÛÑqo* $ ˝Àø£s¡+»H√
‘·‡e ìj·T‘êqTes¡Ôq $<ÛësTT$, bÕ+<∏äT\ H˚s¡Ã"C…\T¢H˚? 622
eT. Vü≤è<äj·÷ø±s¡ ì≈£î+»eT+<äTq" Á_j·TÁù|eT Á|üdü÷q+ã>∑T=

u§<ä≈£î ˙ïs¡eTTb˛j·TT b˛wü≈£îì düÁ‘√Œ‘ê‡Vü≤eTT˝Ÿ ˝Òø£ <√
Vü≤<äeTT= >±+#Ó&ç ‘ÓqTï>±qø£ ‘·Bj·÷XÊ<äfi¯+uÀ&É>±
yÓTT<ä˝À&ÉT=>∑<ä? n{Ïºy˚fi¯ uÛÑT$ ø±yÓ÷<ä+ãT dü+uÛÀ>∑é÷. 623
eT. Áã‘·T≈£î+>±\eTT b˛e uÀe q≥Tô|’ sêHÓ’q s¡+>∑+ãT\+
∫‘· <ÛÓ’s¡´+ãTqT >√\Tb˛sTT ø£&ÉT dü+øÏå|üÔ+ãT˝…’ ‘√#·T dü+
>∑‹øÏ= HÓj·TéTT˝…’q sT÷~qeTT ˝≤>∑+C≤\ yêe÷s¡TŒ˝À"
»‘·Ts¡‘·«+ u…≥Tb˛e⁄H√ sTT"ø£ uÛÑ$wü´‘êÿ\ yÓT≥T¢+&ÉTH√! 624
eT. \*‘ê yÓ÷<ä \‘ê+‘·C≤\eTT Á|üyêfi¯ Áyê‘·eTT˝Ÿ |ü+&ÉT{≤

≈£î\T |üPe⁄+u§&ç ∫+<äT‘˚ìj·T\ ∫qTÿ˝Ÿ ø±j·Te÷q+ãT\T=
>∑\ j·TT<ë´qeTT ˙<äT #·\¢<äqeTT= >∑*Z+|ü">± ˝Ò<äT ô|
<ä›\≈£î= <Ûäs¡àeT, dü+Á•‘êe[øÏ dü+‘ê|ü+_&É=C≤_©. 625
XÊ. b˛e⁄Hé j·TÚeqø±\yêVæ≤ì eTVü‰yÓ÷<ä dü«s¡ÁX‚DÏ"B

Áyêy˚X¯eTTà\, qÁø£eT Á|ü>∑‘·T\Hé Vü≤‹Ô+∫ j·÷˝À\ ©
˝≤ MNø£s¡ sêõ‘√ ì»‘·{°˝≤dü´\¢‘ê+≈£Ls¡ \
ø°Î yê‘·‡\´ ø£è‘ê_Ûj·÷qj·TsTT j·÷X‚¢wæ+∫ s¡+õ\T¢#·THé. 626
eT. |ü⁄e⁄<√≥˝Ÿ ÁuÛÑeTØ eTH√»„ ìq<ä+ãT˝Ÿ ìs¡ÈØj·÷qeTT˝Ÿ
qe|òü÷kÕ+≈£îs¡ uÛ≤düTs¡eTTà\>∑T ø√q˝ŸCÒ] düj·÷´≥\Hé
j·TTer e÷qdü s¡+»ø£+ãT\qH˚yÓ÷ |ü\Tÿ yês¡{Ïº kÂ
K´ $<ÛëqeTTà\T dü«|üïuÛ≤eqeTT˝À n‘·T´≈£îÔ˝À, j·T÷Vü≤˝À. 627
d”. |ü⁄&É$T ‘·*¢ eTH√»„eTT>∑ yê] bÕ<äeTTà
qe˙s¡TVü≤eTTà\ ø£+<ä"CÒj·T
es¡TDT+&ÉT yÓTT>∑Z\ düs¡DÏ ìÁ~+#Ó&ÉT
≈£îdüTeTsêõøÏ y˚T\Tø=\T|ü⁄ ùdj·T
eT\j·T>∑+<Ûäe Vü≤eTTà eT+E kÂs¡uÛÑeTT\
|üi|æ Je⁄\≈£î yÓTÆeTi|ü⁄ >=\T|ü
‘·s¡TD edü+‘·T &ÉT<ë´q uÛÑ÷»eTT\≈£î
¬>’j·T÷‘·ì&ç Jeø£fi¯ H=dü+>∑.
^. ∫\Tø£‘˚s¡Tq e÷s¡T &É>∑Z\|ü⁄ >∑i≈£î
≥eTTà˝…’~+{Ï ì≈£åîX¯sêdüqeTTq
HÓ≈£îÿyÓ{Ïº »>∑eTTà\ ÁdüTø£ÿ"CÒj·TT
düèwæºeT÷\s¡Vü≤dü´+ãT C…|üŒq>∑THÓ? 628
ñ. Áù|eTs¡dü eTàeT÷\éTT $]+∫øÏHÓ’q q>∑eTýÓTÆq <˚
d”eT≈£î"uÀsTT j˚Tqs¡Tì #Ó+>∑≥" p∫q dü«dü«s¡÷|üe<é
<ÛëeTeTT‘√&É">∑qŒ&É <äT<ës¡T\¬ø’q \_Û+|ü<˚ eTVü‰
X‚eTTwæπøì kÕ<ÛäéTq" C…\¢<äT ∫Á‘·$∫Á‘·HÓ’»yÓTÆ. 629
eT. »\<Ûës¡˝Ÿ Á|üeVæ≤+∫ XË’e*ì‘√ dü+>±‘·eTTHéCÒj·TT XË’
e*˙uÛ≤$Tì kÕ>∑s√|ü>∑eTq yê´bÕs¡eTTHé CÒj·TT >±
&ÉTŒ\T M#·´+‘·s¡ y˚Tfi¯q+ãT>=qT H=+&ÉTHé ì\«<˚ø±øÏjÓÆT
ø£*j·THé <Ûäs¡àeTT>±<Ó ˙<äT qqTsê>∑dü÷Œ¤]ÔHês¡øÏÔ˝À. 630
eT. »qkÂVü‰s¡›eTT dü+‘·]+∫ <Ûäs¡D° kÂuÛ≤>∑´dü+|üÁ‘·Œe
s¡∆q ∫‘·TÔ+&É>∑T ø£èwüísêj·T s¡dæø√‘·Ô+düT&ÉT πø∞e˙
|òüTq‘·Hé p&É">∑uÀsTT j·T+<äT ì\Te+>∑Hé MqT\Hék˛¬¬øH=
j·T´q" >±+‘ê\|üq+ãT >±qs¡dü <ÛësêkÕs¡dü+|üPs¡íyÓTÆ. 631
eT. Ç~ j·÷sêeTeTT ã+<ÛäTsê‘·|üdü e÷eè‘√Ôwüí‘êyês¡ø£

#·Ã¤<ä X¯è+>±s¡eTT ìs¡È Ø»\eTT ©kÕúq+ãT uÛÑ÷wæ+#·T ˙
s¡<äø£\Œ+ãT\T XÊœ XÊK\T |üsTT=Á>∑eTTà=>∑<ë! jÓÆTq Hê
jÓT<ä≈£î= <ë|üyÓT>∑÷s¡TÃ ˙ eq|ü<ä+ _+<˚$T >∑T≥Tºqï<√. 632
eT. n~>√! MqT\ k˛¬ø&ç= eT<ÛäTø£Ø Vü‰] dü«sê˝≤|üyÓ÷
eT<äH√»®è+uÛÑD ø±s¡DÁ|æj·T |æø° eT+E dü«sê˝≤|üyÓ÷
ñ<äj·T<é j·TÚeq yÓ÷Væ≤˙ #·‘·Ts¡ yê<√´<√´>∑e<ä«\¢ø°
eTè<äTì<Ûë«qyÓTT >∑T+&Ó ‘·\¢&ÉyÓTTq¬sÃHé e÷<ÛäTØ<ÛäTs¡ýÓTÆ. 633
eT. –]X¯è+>±[, $j·TÁ<äe÷eTDÏì s¡øÏÔHé E+ãq+u≤&Ó&ÉTHé
¬>s¡≥+|ü⁄+»esê+Á&É dü+>∑‹øÏ HÓ’ πø˝≤‡#·T C≤_*¢ uÛ≤
düÿs¡T &Ü*+>∑qCÒj·TT uÛÑ÷$T s¡eTD° düsê«+>∑ MT jÓ÷» ˙
düs¡düHé »e«ìj·TTqï ì+<äéTT\? ‘·‘ê‡+>∑‘·´dü˝≤¢|üeTT˝Ÿ. 634
eT. ne⁄sê! sT÷ $|üØ‘· HÓ’» eT~qHêïdæ+|ü˝Ò <Óqï&ÉTHé
ãeHê+≈£Ls¡eTT˝Àì XË’‘·´ eT‹‘ê|ü+ãTHé yÓTsTTHé >∑÷iÏ#ÓHé
ãTe⁄*+>±\eTT\jÓT´ eT+E$Vü≤>∑+ãT˝Ÿ eÁ»s¡÷|ü+ãT˝…’
q$j·T+CÒj·TT" <äBj·T<äs¡ŒyÓT≥T XÊ+‘·+uÖ≥ dæ~∆+#·TH√. 635
#·. Ç≥Te˝…" >=+‘· ‘ê|ü|ü&ç sT÷|æ‡‘·y˚T~jÓTT |ü⁄{Ïº rÁeyÓTÆ

j·T≥eT≥" C…+<ä"CÒôdqì j·÷‘·à HÓiT+>∑ø£, ì+–"p&É q
|üŒ{Ï eTTìe÷|ü⁄#·Tø£ÿ Á|ü‹uÛÑHé>∑ì ‘·‘·ÔibÕ≥T" C…+~ j·T
ø£ÿ{Ïø£eTT˝Òì sT÷ Á|üø£è‹ ø£\¢j·THÓHé e>∑C…+<Ó ˙$~ÛHé. 636
XÊ. HêHêkÂs¡uÛÑ kÕs¡uÛÀ>∑ |üs¡jÓÆT q]Ô+#·T kÕs¡+– dü«
kÕúq+ã+<ä">∑" CÒj·TH˚s¡TÔe⁄ ÁX¯eT ÁXÊ+‹Hé $sêeTdæú‹Hé
ã÷qHéCÒj·TT<äT, kÕ+<Ûä´sê>∑ düs¡DÏHé uÀHê&ç $Tqï+{Ï ì
‘ê´q+<ä+ãTq yÓ\TZ dü+»‘·iÏiÏø±ÿ HêjÓT&ÉHé yÓ’s¡e÷? 637
#·. bı\eTT\ ã∫Ãø£˝Ÿ yÓTdü$ uÛÀs¡Tq ˝Ò>∑\HÓ+∫ j·÷s¡TÃ »+
‘·T\ yÓTTi˝≤\øÏ+∫, sTT\TÁ‘√e\"p|ü⁄ <äj·÷_∆Me⁄ ø=+
<ä\eTTq" C…≥Tº˙&É"ã&ç ‘·\¢&ÉeT+<Ó&ç Hê≈£î uÛ≤e ì
X¯Ã\‘· qqTÁ>∑Væ≤+|ü$~ düqTï‘· e÷s¡ZeT? kÕ+<Ûä´‘ês¡ø±? 638
eT. eì"u≤i≤&Ó&ÉT ø±\«\Hé »\»\ <Ûë«q+ãTqHéCÒdæ <ë
|ü⁄q dü+ÁXÊe´ ø£˝≤Á>∑ s¡+>∑eTTq" <ëe⁄Hé CÒj·T">±˝Òø£ kÕ«+
>∑q¬ø’ ø=eTà\ <˚e⁄˝≤&Ó&ÉT $Vü≤+>∑kÕ«$THÓ’ ≈£î+<äT Hê
ø£qT≈£L*+|üe? >∑+<ÛäyêVü≤? Á|æj·T˝Àø±Vü‰«q yêsêÔVü≤sê? 639
eT. eq≥Hé C…+<ä≈£î #·+<äe÷eT! ìø£≥ ÁbÕ+‘·düú ^‘ê\j·÷
qq ìwü´+<ä´düe÷q>±j·Tqø£˝≤ qyêéTè‘· Áoõ‘·
dü«ì<ÛëqT+&Éq≥+#·T H=+≥]>∑" Á<√eHé u≤i">±H˚\ Hê
|üqT|ü⁄+CÒj·TTeTT ˙<äT c˛&ÉX¯ ø£˝≤uÛ≤>∑´+ãT uÛÀ>∑´+ã>∑THé 640
#·. Ç≥Te˝…" >=+‘·Ábı<äT› $s¡Væ≤ Á|ü‹uÛ≤wü\ Hê\|æ+∫ j·T
#=Ã≥T$&ç Hê<ä|ü⁄+<Ódü≈£î øå√DÏ$uÛÑT+ &És¡T<˚s¡">±"ã]
düTŒ¤≥eTì •\Œdü+düú–‘·X¯ó<ä∆ düTes¡íìã<ä∆ y˚~ô|’
>∑≥ø£ qπs+Á<äT Hê‘·àuÛÑe >∑qŒ&É uÛ≤eqùdj·TT ˙ $~Û=. 641
#·. #Ó\Te\ sêeTD°j·Tø£eTT JeeTT"uÀj·TT, eTH√» XÖs¡´ dü+
ø£\q≈£î">√]ø£Hé u§<ä\T >∑DT´\ ∫‘·Ôdüs√»eTT˝Ÿ \‘ê+
>∑T\ eTVü≤<ë_Ûs¡÷|üéTTq≈£îHé u…qT Áù|eTT&ç"p|ü H˚s¡TÃHê
j·T\s¡T\T Je<ësTT ì•‘ê+X¯ó eTVü≤+ãTq"p|ü⁄" ÁuÒeTT&çHé. 642
eT. Ç~ yêdü+‹ø£ yêdüs¡+ãT, K>∑eTT˝Ÿ Vü≤è<ä´+ãT>±"u≤&ÉT ì+
bı<äe+>∑Hé <äTeTTø±&ÉT ˝Ò&çø£<äT|ü⁄˝Ÿ, eèøå±Á>∑XÊU≤efi¯ó˝Ÿ
>∑<ä\THé eT+<ädüMTs¡ M»q\— kÂK´+u§|ü uÛÑ÷‘ê[— ø°
j·T<äH˚, HêeT~øÏ+>∑\+ãT, düàs¡u≤Vü‰X¯øÏÔ kÕe÷qý˚T. 643
#·. |üs¡|ü⁄s¡TcÕ>∑eT+ãTq qèbÕ\≈£îe÷]ø£ ‘·~«|ü+∫ø£=

<Ûäs¡DÏøÏyê+∫ >∑<Ó› ~– ‘·qïè|ü⁄ sêj·T\T>± HÓiÏ+– uÛÑ÷
es¡es¡ø£q´ø±uÛÑT´∫‘·uÛÑ+–ì dæ>∑TZq k˛j·T>∑+ãTq=
•s¡eTs¡yê+∫ sTT+<äT <äj·Tùdj·TTeTq= qT&ç #·÷ô|>∑~›j·T=. 644
d”. MD…ÁøÏ+~øÏ &ç+#·Ty˚fi¯ s¡aD+s¡aD‘Y

ø£«DÏ‘· ø£+ø£DeTT\ ø£s¡eTT\s¡dæ
bı\>±* ¬ø>∑dæ j·T\¢\Hê&ç yÓ÷eTTq
Á>∑eTTà eTT+>∑Ts¡T\ j·T+<äeTTà qs¡dæ
dü«s¡Zy˚~ø£ &ç>∑Z dü&É\T ô|’≥ #Ói+>∑T
|üsTTø=‘·TÔ HÓ\Hê>∑ Vü≤=j·T\T"p∫
ÁM&ÉyÓTÆ yÓqTø£+» y˚j·TT#√ $\dæ\T¢
sêj·T+#· q&É\ ôVQi+>∑T qs¡dæ
^. y˚T* eTTdüT>∑T ‘=\+–+∫ j·÷ \‘ê+–
|üi#·T Áø°>∑+{Ï #·÷|ü⁄\ yê&çø√&ç
BÛs¡∫‘·TÔ+&ÉT <äq eTH√<Ûäè‹" <=i+¬>
q‘·ì ∫iTqe⁄« #Ó\Te øÏ+–‘·eTT <Ó˝…Œ. 645
eT. ‘·‘·yÓTÆ sê»≈£îe÷s¡\ø£åD düy˚T‘·+u…’q bòÕ\eTTà Hê

j·T‘·yÓTÆ ìs¡à\ø±+‹ dü+ø£*‘·eTÚ qøÏå<ä«j·T+ãT= düTB
s¡È‘·s¡+u…’ ã*‘·+|ü⁄ C≤qTe⁄\ |üs¡´+‘·+ãT H˚bÕs¡T <√
]›«‘·jT· +ãTHé ãè<ÛTä eø£eå TTHé >∑*dæ sTT+‹Hé eTT+#Ó"ÁuÒe÷+ãT~ÛHé. 646
eT. ‘·qT˝≤eDéTT H√s¡#·÷|ü⁄ >=qãTHé <äqà<Ûä´ <ë]Á<äéTTHé

>∑q~+Bes¡ |üÁ‘·kÕeT´ s¡#·HêøöX¯\éH˚ïÁ‘·eTT˝Ÿ
Á|üDj·÷ø£s¡¸ø£ #ês¡Tes¡ÔqeTT uÛÑ÷"bÕ˝≤‘·àC≤uÛÑ´s¡Ω\
ø£åDkÂuÛ≤>∑éTT q+‘·ø£+‘· ø£~Ûπø#·Ã¤Hé >∑÷¬sÃ uÛÑ÷C≤ìøÏHé. 647
^. eTs¡Tì &ÛÜø£≈£î HÓijÓÆTq <Ûäs¡DÏC≤ì

d”«j·T düVü≤»>∑TD+ãT >±+;Ûs¡´>∑]eT
ø=ø£ÿkÕ]>∑ HêVü‰«q yÓTTdü">∑qjÓT´
dü‘·éT>∑T Áù|eT ì≥T $eTs¡ÙqeTT ùdôd. 648
^. ø£qT>=ìq j·T+‘·e÷Á‘êq" >±s¡D≤+‘·

s¡eTTq »ìsTT+#·T Áù|eT ‹s¡eTTà>±<äT
dæús¡‘·eTÁù|eT H=+<äì #Ó\Te$Tqï
q+<ä">±sê<äT XÊ+‹ kÂU≤´_Û˝≤wæ. 649
eT. $s¡Vü‰y˚<äq ø±s¡D+ãT\>∑T ìy˚«fi¯˝Ÿ edü+‘√<äj·T
düTŒ¤s¡D+ãT˝Ÿ »\<ë>∑e÷~ ‘·s¡TD+ãT˝Ÿ Á>∑eTà yÓHêÿ&ÉT— q
‘·ÔiÏHÓ’qHé eTiÏjÓTqï&Ó’qqT ìC≤+‘·sê“¤eu≤+<Ûäe´ ã+
<ÛäTs¡eTÚ Áù|eTyÓT dü‘·éTj·T´~jÓT, jÓT+<äTHé >∑÷s¡TÃHêq+<äeTTHé 650
eT. nø£\+ø£+ãsTT ì‘·´B|æ‘· eTj·T÷U≤~‘·´ _+ã+ãT>±

$ø£dü‘˚Ô»eTTq+~ kÂs¡uÛÑuÛÑsê$sê“¤e eT©¢\‘ê
Á|üø£s√<ä÷“¤‘· \‘ê+‘· e÷s¡›eeTT‘√ s¡+õ\T¢ Áù|eT+u……, uÛÀ
>∑´ ø£˝≤|ü+ãTq ø±\yê\eT>∑T ˝Ò<ë? n+‘·j·TTHé e+‘·j˚T? 651
^. ã&É* Á|æj·TT&=ø£ÿ#√ q<Ûä' |ü‘·qeT+~

Äs¡TÔ&Ó’ j·TTqïj·T|ü⁄&ÉT Áù|e÷qTã<ä∆
∫‘·ÔjÓÆT yêì <˚\Œ+>∑" õ+‘·ùdj·TT
q‹e Áù|eTjÓT |ü]X¯ó<ä∆yÓTÆ ‘·qs¡TÃ. 652
eT. #Ó* #·ø£ÿ+<äqyÓT\¢" ÁuÒeTs¡düeTTHé õ+~+|ü">±"CÒôd ˙

\* <ÛäsêàqTeT‘·+ãT>±<äT Vü≤è<äjÓ÷˝≤¢dü+ ãeX¯´+ãT>±"
<ä\"|üHé sê<äì sêj·T ˝…+#Ó"C…* ‘·<ë“¤yêqT≈£L\+ãT>±
e\|ü⁄Hé ì˝…ŒqT <Ûäs¡à ìs¡íj·T s¡‘·T˝Ÿ e]Ô˝…¢ kÕ«+‘·+ãT\Hé. 653
eT. eTqeTT˝Ÿ ¬s+&ÉT |üs¡düŒs¡ Á|üDj·T dü+ã<ä∆+ãT˝…’qHé $X¯ó

<ä∆ qj·÷<Ûë«qT>∑‘·+ãT˝…’ yÓ\j·T q+‘·sê«+#Û·q+ <=ø£ÿ¬s’
qqT uÛ≤wæ+|üø£ πøe˝≤‘·à ≈£îX¯˝≤q+<ä Á|üdü+>∑+ãT\+
<äTq, H=øÏÿ+#·Tø£ Ábı<äT›|ü⁄∫Ã] eTs¡THé <ä÷s¡+ãT>±" <√\T#·TH.é 654
^. sêE ‹eTàs¡T‡ q&ÉT>∑ ìs¡íj·TeTTùdôd

‘·+Á&ç‘√qì ‘·÷>∑">±" <ä\"#Ó" <äs¡TDÏ
düeTà‘·T\ q+~ ‘·eT‘·eT kÕúqeTT\≈£î
ìs¡Te⁄s¡T+ »ì sêπssTT »]–b˛jÓT. 655
eT. ì>∑e÷+‘·s¡“¤DÏ‘ê#·Ã <Ûäs¡àìj·Te÷˙ø±qT>±e÷´X¯j·÷!
düú–‘· Á|üdüÔs¡ $Á>∑ôVA ø·Ô»qø± dü«˝≤ŒqTsê>√<äj·÷!
K>∑sê&É›]Ù‘· e÷‘·èuÛÑøÏÔ $qj·÷Áø±+‘· dü«uÛ≤yêe´j·÷!
q>∑<Ûë]Á|ü‹e]ú‘êuÛÑT´<äj·T! lHêsêj·TD≤sê´Vü≤«j·÷! 656
Ç~
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq #·‘·TsêúXÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
|ü+#·e÷XÊ«düeTT
ø£. kÕs¡$y˚ø±eT+<ë
Äsê~Û‘· $$<Ûä yêvàj·÷+Á<Ûä q\+<ë
<Ûës¡D ìVæ≤‘êq+<ë
Hêsêj·TDsêj·T, eTè<äT\ HÓ’C≤düŒ+<ë! 657
eT. ‘·qsê»´+ãTq≈£îHé ã\+ãsTTq bÕÁ‘·øå√DÏ|üÁX‚DÏøÏHé
eTqeTT˝Ÿ Á‹|æŒ eTV”≤X¯e+#·≈£î\T>±Hé e÷j·÷eTjÓ÷bÕj·TeTT˝Ÿ
ô|q">∑Hé ãìï »j·T+ãT ¬>’ø=ìq uÛÑ÷uÛÑè<ä«\¢uÛÑTHé yÓTÆÁ‹#˚
‘·HÓ kÕ~Û+|ü">∑ H√|ü⁄q+, #·s¡ôd s¡TÁ<äøå±àes¡T+&ÉjÓT´&ÉHé. 658
eT. ì»ø£HêéTDÏ ãT~∆øöX¯\ düeTTìïÁ<äHé »>∑H√àVæ≤ìHé
>∑»|ü‘·T´]«<Ûäe⁄+&ÉT ‘·qTï >∑~j·T+>∑Hé _*Ã yêÁ≈£î#ÓÃ Hê
‘·à»' bÕÁ‘· øÏå‹bÕ\e+#·qeTTqHé <ÛëÁr‘·\+u…\¢ ~
–«»j·÷sê∆>∑‘· ø£èwüísêj·T\¬ødü+¬>Hé >±<ÓHêHé œÛqTï"&Ó’. 659
^. Á|üuÛÑTe⁄ H√<ës¡Œ <ä\b˛dæ sê#·|ü{Ïº
ªª»qø£! ø=+<ä\eT+<äT≥ j·TqT∫‘·+ãT
ø±\#·Áø£+ãT ~s¡T>∑T#√ >∑‘·T\Te÷iÏ
ã+&ÉT¢ H√&É\T, H√&É\T ã+&ÉT¢>±yÓÓ? 660
eT. n‘·"&É‘·´+‘· eTH√»„eT÷]Ô düT>∑TDyê´\ã∆ dürÿ]Ô dü+

>∑‘· sê»q´ ≈£î˝≤qTs¡÷|ü $»j·÷+ø£dü÷Œ¤]Ô düs¡« ø£åe÷
|ü‹ düe÷àq´ |üsêÁø£yÓ÷qï‹ ø£˝≤eHêàq´ BÛe]ÔH˚
q‘·ìHé ¬>’ø=q" Á>∑eTàiHé eTq<äT sê»´+uÖ]®‘·+ uÖμμ qHÓHé. 661
^. ªª@qT X¯ó<ë∆+‘· ø±+‘êee÷q ;Û‹
HêVü≤y√<äéTy˚T ùdj·THÓ’‹" <äqj·T
n|üVü≤è‘Ó’X¯«s¡´MT j·TTbÕj·T+ãT ø£‘·q
eTi\T— u≤+<ÛäeéTTqì+‘· eTVæ≤eT˝Ò<Ó. 662
^. Ä‘·àE&ÉT sê»´ |ü]bÕ\Hê~Ûø±]

<Ó’eeX¯eTTq q≥T>±ø£— ‘·qs¡ >∑\<äT
|ü⁄Á‹Ôø± bÕ\qeTTà ˙ eT÷\eTTqHÓ—
∫+‘·\T <=\+>∑Tμμ q+#·T e∫+#Ó qè|ü⁄&ÉT. 663
^. sêj·T\ e]+∫ ô|+&ç¢ j˚Ts¡ŒiT|ü" <ä+Á&ç

q&ÉT>∑qT+&çq ø£q´≈£î Hê&ÉuÀsTT
q{Ïº rs¡úyÓT jÓT<äT¬s’qj·T≥T¢ ‘·+Á&ç
‘êHÓ sêj·T\ >=eTàì ‘·\|ü⁄ ôdô|Œ. 664
XÊ. Ä‘·q«+– »>∑Á‘·ŒX¯+düúÛÑT» XÖsê´s¡+uÛÑeTTHé CÒdæ ˝À

ø±r‘· Á|ü‹uÛ≤ $ì]®‘· ~>∑+‘êq\Œ sê»q´ dü+
C≤‘·T+&Ó’ qs¡bÕ\\ø£åD ø£˝≤dü+|üqTï&Í≥= eTq'
Á|”‹= eTTHÓï e]+∫j·TT+≥" ÁãeT<ä+uÒ#·÷ô|" <äÁ‘√ŒøÏÔøÏ=. 665
XÊ. Äq+~+#Ó" Áã‘ê|üs¡TÁ<äT&ÉT düT‘êVü≤sê¸ì«‘ê+^ø£è‹=

<ëqb˛Œ*ø£ sê≥Œ<ä#·T´‹øÏ õ+‘êeT>∑Tï&Ó’j·TTqï">∑
Hê´ì]›wüº X¯óuÛÑÁ|üø±s¡eTTq iÒ&É\T¢+&ÉT>±HÓ’ q"ã÷
sê«q+<ä+ãTqT uÛ≤>∑éTT= <äq≈£î kÕ<Ûä´+ã+#·T HÓ+#Ó= eT~Hé. 666
eT. ˇø£ sê»´+ãT eTVü‰Á|üj·T‘·ïeTT" >∑èÁ#Û√bÕj·TeTTHé ãìï »+

ø£ø£ kÕ«BÛqeTT ùddæø√" ãi¬>"<ä‘·ÿwüº+ãT ˝…øÏÿ+|ü ø=
ø£ÿ ≈£îe÷ØeTDÏ πø\T|ü≥Tº≥≈£îHÓ’ ø±+øÏå+∫‘·= yÓ÷Vü≤ <äè
wæºøÏ ˝ÀHÓ’ qs¡bÕ\T&Ü $uÛÑe yÓTT&Ó¶Hé <ëq H˚eTTqï<√. 667
eT. düø£˝ÀÁ&ÛÉ øÏå‹eT+&É\ Á|ü|òüT{Ï‘Ó’X¯«s¡´+ãT lø£èwüíuÛÑ÷
|ü ø£èbÕyê]~Û s¡TÁ<äuÛÑ÷|ü‹øÏ&É= uÛ≤wæ+#Ó" >∑Hê´s¡ŒD
Á|üø£{Ö<ës¡éTT HÓ+‘= yÓT#·TÃø=ì ‘·Á<ëJeH˚Á‘·Hé X¯óuÛÀ
‘·T‡ø£∫ ‘·ÔHé Á>∑Væ≤sTT+|ü">± qqTeT‹Hé dü÷∫+#Ó eT+Á‘·T´øÏÔô|’Hé. 668
^. Ä »>∑H√àVæ≤˙ $yêVü≤+ãT »s¡T>∑

ñ∫‘·\>∑ï+ãT $ãT<Ûä düeTTø£ÔeTjÓT´
düs¡«Væ≤‘· u≤+<Ûäyêe÷‘·´ düeTà‘·eTT>∑
H=ô|Œ XÊÅd”Ôj·T yÓ’yêVæ≤ø√‘·Œe+ãT. 669
#·. |ü]Dj·Ty˚fi¯" >∑èwüíqs¡bÕ\ eTTU≤ã®eTT uÛ≤$T˙eTH√

Vü≤s¡ ø£qø±+>∑T∞j·Tø£ düeT+∫‘· s¡‘·ïeTTq+<äT" <√|ü"Á>∑
#·Ãi" Áã‹_+ãeT+<Ó dü‹kÕ«+‘·eTT \>∑ïeTT"CÒdæ sTT+Á~jÓ÷
‘·ÿs¡ |ü]|üPs¡í ìs¡è«‹ $<Ûä+ãTq" <ë"ã]‘·è|æÔ¬>’ø=HÓHé. 670
ñ. ô|+&ç*y˚fi¯ sêj·T\≈£î" Á;‹ »ì+|ü">∑" ÁuÒeT|ü⁄Á‹Ôj·TÚ

q+&É»j·÷q≈£îHé ÁãeT<äe÷s¡>∑" >∑èwüí≈£î <äøÏåD≤X¯>±
qT+&çq ‘·qïπs+Á<ä $‘·‘√]«‘·\+ãs¡D+_&ÓHé <Ûäsê
K+&É\eT÷]Ô s¡TÁ<ä qè|ü>∑DT´&ÉT ø±+#ÓqT ø°]Ôdü+|ü<äHé. 671
eT. ndüe÷qs¡Zfi¯ X‚eTTw” $uÛÑe kÕ<Ûä´düÔe´ uÛÒ<ë<äT´bÕ

j·T düe÷\+ã$<äT+&ÉT ‹eTàs¡TdüT BÛ yê´bÕs¡$Áø±+‹ ø±
s¡´düuÛÑHé s¡TÁ<ä$uÛÑT+&ÉT düs¡«»qe÷q´+u…’q dü‘êÿs¡eTTHé
u§dü"¬>Hé <Í\e ø£èwüísêj·T\≈£î HêyÓ÷<ä+ãT ì+&Üs¡">∑Hé. 672
^. düø£\sêh Á|üC≤$HêX¯qeTT Hê|æ

nqe~Ûø£yÓTÆq $‘·Ôe´j·T+ã&É+∫
uÛÑ+&ÉqeTT ì*Œ düK´ y˚Ts¡Œi#·TeT+Á‹
‘·\¢E\¬ø\¢ qT∫‘· dü‘êÿs¡eTjÓT´. 673
d”. düVü≤»kÂ+<äs¡´ uÛÑ÷cÕ dü‘·ÿè‘·T\>=qï
BÛs¡T © qè|ü⁄&ÉT sê<Û˚j·TT&Éì]
esê¸X¯qeTT\T>± ãVüQeT‘·T˝Ÿ e&Édæq
yê¬s\¢ •_#·Áø£e]Ô j·Tì]
nuÛÑ´s¡TΩ˝…’ j·TÁ>∑Vü‰s¡eTTà\Hé >=qï
ÁbÕE„\T ã*#·Áø£e]Ô j·Tì]
ñ<√´>∑eTT\" <ä<äuÛÑT´qï‘·‘·«eTT>=qï
|ü⁄s¡Twüß˝…\¢s¡T <Ûäs¡àeT÷]Ô j·Tì].
^. n~ sTT~ j·T≥+#·T>√s¡ø£ j·Tìï>=qï
ãT<Ûä»qeTT ©‘·"&˚ ø£\Œ uÛÑ÷» eTì]
düeTT∫‘· ãVüAø£è‘·T\T ùdj·TT düeTj·TeT+<äT
$|ü⁄\ <Ûäsêà_Ûe÷ì? j·÷ |üè~∏«C≤ì. 674
eT. eTq ø£èwüí øÏå‹bÕ\ o\eT~ kÕe÷q´+u…? ø±yê´+>∑Hê

uÛÑ´qTsê>∑+ãTq e÷s¡›e Á|ü∫‘·yÓTÆ uÛ≤dæ\T¢ BHês¡Tú\+
<äqT ø£+bÕeTj·TyÓTÆ ‘·qs¡TÃ ]|ü⁄‘·sêÿ˝≤|ü dü+s¡+uÛÑeT+
<äTq">±s¡ÿX¯´ eTj·T+ã≥+#·T »>∑eT+<äTHé u§+<Ó" u…˙Z]‹Hé. 675
ñ. ;ÛeTT&ÉT bÂs¡T\+<äT ]|ü⁄Ms¡T\ bÕ*≥ qTÁ>∑T&ÉT= >∑TD

Á>±eTeTT|ü≥¢ uÛ≤dü«<ä_ÛsêeTT&ÉT uÛ≤s¡ZesêeTT&˚ düeTT
<ë∆eT $|üø£å es¡ZeTT\ <äs¡ŒeT&É+|ü">∑" >∑èwüísêj·T BÛ
<ÛëeTT&É≥+#·T"ã˝…ÿ edüT<Ûëdüú* ~–«»sTT Áø£eT+ãTqHé. 676
eT. qekÕBÛ«eTD°‘√&É sêj·T\T düTU≤q+<ä+ãT\Hé <˚* sê

»´ $X‚wü+ãT\HÓ\¢" p∫ Á|ü»ø£‘êéX¯´ø±;ÛwüºeTT˝Ÿ
düÔe˙j·T+ãT>∑" >∑÷]Ã l ø£≥ø£sê»´+ãTHé düeTdüÔ+ãT Hê
‘·àeX¯+u…’ #·qTØ‹" CÒj·TT#·T $sêeT+ã+<Ó" >=Hêïfi¯fl≥Hé. 677
eT. eTTqT<˚y˚+Á<äT&ÉT ø±$T˙Á‘·j·TeTT‘√ uÛÀ>±´qTuÛÀ>∑+ãT¬>’
ø=HÓH√ ˝Ò<= $q÷‘·ï<äTs¡ZeTTHÓ ‘·≈£îÿ˝Ÿ ˝Òì Hêø£+ãT>±"
»q" õqïeTàqT ~s¡à˝≤+ãqT düeT+#·‘Y l»>∑H√àVæ≤ì=
u…qT kÂK´+ãT\ <äìŒ düs¡«düTKB|æÔ= iÒ&ÉT yÓ÷<ä+|ü&Ó=. 678
eT. ‘·q jÓ÷cÕ˜q" Áã‘ê|üs¡÷|ü>∑TD dæ<ä∆+u…’q sê>∑+ãT s¡T

Á<äTì <Ûëefi¯éTT qe⁄«\= >∑»|ü‹ Áb˛<ë›eT >∑+;Ûs¡‘·=
<äq j·÷q+ãTq >∑÷]Ã eT÷s¡∆»‘·‹= <ä‘·ÿèwüíD‘·= <ë*Ã yÓ÷
Væ≤ì |æÁ‘ê‘·à<Ûäyê_Û<ÛëeTVæ≤eT kÕúsTT=CÒôd kÕ«+>∑+ãTq=. 679
eT. ‘·>∑Tø±\+ ã≥qT+&ç ø£èwüí$uÛÑT &Ü |üÔøå±àesêC≤„e#√-

~Û>∑‘·T+<Ó’ ø£≥ø±eì=$&Ó X¯óuÛÀB›|üÔ= »>∑H√àVæ≤ì=
eT>∑Te˝Ÿ ∫qïeT ~s¡à˝≤+_ø£qT ÁuÒeTHé >=+#·T Vü≤s¡¸+ãT MT
i>∑ $<ë´q>∑sê_Û<Ûëq ì»kÕÁe÷»´+ãT Á‘√eHé >=HÓHé. 680
^. ≈£î+≈£îe÷s¡TD ‹\ø£ XÀuÛ≤+∫‘·\TqT

düTs¡T∫s¡\‘ê+‘· dü+C≤‘· XÀ_Û‘·\sTT
s¡eT´|ü\¢ e\‹ø£\THé sê»dü‘·T\T
ns¡T>∑Tqs¡<ë\ uÛÑ÷wæ+|ü qeTs¡T≥jÓT´. 681
eT. n‹rÁe+ãTq j·÷qeTT˝Ÿ dü\T|ü⁄#√ q<Ûë«q" u≤s¡Ù«<ä«j·÷+

∫‘· dü+|ü⁄\¢ düTeTÁ|üuÛÑ÷wæ‘· \‘ê d”eT+‹˙ ÁX‚DÏ, uÛÑ÷
|ü‹ os¡¸+ãTq ã÷\ ùddü\qTyÓ’e= kÕ–sêos¡«#√
>∑‹ uÛ≤wæ+∫] k˛«|ü]dæú‘· $Vü≤+>∑ Áyê‘· yê>√∆s¡DÏHé. 682
eT. |üs¡>∑Hé sêj·T\T ø=+‘· <äe«s¡T>∑" >∑qŒf…ºHé quÛÑX¯óÃ+ãq

düTŒ¤s¡<äT‘·TÔ+>∑ düTes¡íkÂ<Ûä •Ks¡+ãT˝Ÿ, ≈£î&É´dü+C≤‘·eTT˝Ÿ
es¡e÷DÏø£´ ì>∑T+_Û‘· <äT´‹$uÛ≤dü«<äT›s¡Z eÁ|ü+ãT\THé
<ä]øÏHé CÒs¡">∑ sêDàùV≤+Á<ä |ü⁄s¡dü+düÔy√´s¡T kÂuÛ≤>∑éTTHé. 683
eT. |üs¡e÷|ü⁄Ô+&É>∑T yê] sê• u§&ÉyÓTHé Áu≤˝Òj·Ts¡TvŸ eT÷]Ô, ‘·
<äTZs¡T e+XÊ>∑‘· uÛÑÁ<ä‘·Ts¡«düT≈£î˝À<ä÷“¤‘·T+&ÉT $<ë´|ü⁄Ø
X¯«s¡T&Í sêj·T\ sêø£ >∑T¬sÔiÏ– X¯X¯«<ÍZ‘·e÷|ü‘·´ ì
s¡È]D°kÕ~Û« ìCÀ]àø±ø£s¡eTT\Hé dü+~Û+#ÓHêVü‰«qeTTHé. 684
XÊ. HêHê|òüT Á|ü‹uÛÑ+»Hê‘·àø£ |üjÓ÷Hê{À´]à >√<ëeØ

kÕïq+ãT˝Ÿ s¡∫sTT+∫ sêj·T\T düTBÛ dü+‘·è|æÔô|+bÕs¡ >√
<ëq+ãT˝Ÿ qes¡‘·ï <ëqeTT\T egÁX‚DÏø± <ëqeTT˝Ÿ
‘êqT+CÒôd, H=qs¡ŒCÒôd ì»ø±+‘êVü≤düÔ |ü<äà+ãT\=. 685
eT. ‘·Tfi¯óy√Ø«X¯≈£î˝≤+>∑Hêdü´\dü~+<äTÁX‚DÏ ˙øÏå+∫ dü+

≈£î\‘·Hé q\T«s¡T #·+Á<äT ˝…{§¢ ‘Ó*j·THé >√<ëeØ kÕ~Û« #·+
#·\ ø£˝À¢\ ø£sê_Û>∑eT´ s¡düe‘·‡+X‚¢wü ©˝≤s¡‹Hé
>∑T\Hê<ÛäHé >∑*j·T+>∑" BÁe>∑‹<√>∑THé ù|òqe÷q+ãTqHé. 686
ñ. Ä q>∑s¡+ãTqHé >∑\T>∑Tq{Ïº |ü⁄sê‘·q |üP‘· <˚e‘ê

kÕúqeTT ©ø£åùddæ »qdüeTà‘· yÓ’K] q+<äTq+<äT ì
sêàDì$T‘·Ô ø±»„\qT sêE dürÁ|üDj·÷qT≈£L\ uÛ≤
yêqTeT‹Hé u§dü+– »j·Tj·÷Á‘· s¡∫+|ü">∑kÕ¬>" <ä÷≈£îeHé. 687
^. $»j·Tq>∑s¡+ãTq≈£î" CÒ] Mø£åùddæ

$$<Ûä bÂs¡ Á|üC≤uÛ≤e eè‹ÔHÓiÏ"–
XÊ+‹ dü+yêdü düs¡DÏøÏ dü+‘·dæ+∫
#·ìjÓT sêj·TT\T ‹s¡T|ü‹ kÕ«$Tqs¡j·T. 688
eT. qes¡‘êï+∫‘· ùV≤eTX¯è+K\eTq+‘· Á|”‹ ly˚+ø£fÒ

X¯$uÛÑ÷‘·Ô+düTì j·T+>∑uÛÑ÷wüDeTT>± dü+<ÛëqeTT+CÒôd dü+
düÔe˙j·T+ãT\" u…≈£îÿ <ëqeTT\ dü<ä“¤øÏÔHé s¡∫+|æ+#Ó q
j·Té˝Àø±´+X¯eTT B¬sÃ XÊdüq•˝≤q´kÕÔø£ås¡ ÁX‚DÏ‘√. 689
d”. MøÏå+#Ó Hê <˚e $uÛÑTìô|’ yÓ\ôd&ÉT
Hêq+<äì\j·T $e÷q>∑]eT
|üPsTT+#Ó Hê ˝ÀVü≤|üPs¡ $e÷q+ãT
ô|’" ã<ës¡«HÓï\ |üdæ&ç|üP‘·
n]Œ+#Ó $$<Ûä |ü<ësêús¡ŒD√∫‘·
‘·|ü˙j·T |òüT{Ï‘· bÕÁ‘·Áe»+ãT
ÁyêsTT+#Ó <ëq|üüÁ‘·eTTà\Hé dü«ø£[+>∑
~>∑®j·T j·÷Á‘êÁ|üB |üÔØ‹.
^. |ü~j·TT H˚q÷s¡T¢ |ü~j˚T&Ée~j·T jÓÆTq
Vü‰j·Tq+ãTq »qe] j·÷~j·T+<Ó
j·÷ ø£[+>√]« ~>∑®j·Tj·÷Á‘· eTT–j·T"
<äq¬sqq Áyêj·T"CÒôd" <ä‘·ŒÁ‘·‘·‘·T\. 690
#·. ‹s¡T|ü‹ø=+&É HÓø£ÿ" »qT<˚s¡ eTTKdüú ø£yê≥eT+<äT q

sTT´s¡T<Ódü\+<äT Hê+Á<Ûä |üè~∏MX¯ •˝≤eTj·T $Á>∑Vü≤+ãT düT
dæús¡$~Û >±qe#·TÃ ã]<äèX¯éTT \jÓT´&ÉT" õqïe÷+_ø±
‹s¡TeT\ dü+vÏ„ø±+_ø£\ ~e´ ø£˝≤eTj·T $Á>∑Vü≤+ãT\T=. 691
^. eTTHÓï ‹s¡T|ü‹ø=+&É ‘·<ä÷“¤uÛÑè<äÁ>∑

|ü<äeTT uÛÑ÷wæ+#·T yÓ+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT q‘·ì
Á|üø£ÿsêj·T\T Hê‘·ì |ü»®dü‘·T\T
q\s¡q~j˚T] ø°ø£åD°j·T+ãT>±<äT? 692
#·. miT>∑eTT ø£èwüísêj·T\qT HÓqï&ÉT ø£qTï\" p&É˝Ò<äT ‘·

#·Ã]‘·eTT ø£s¡í|üs¡«eTT>∑ dü‘·ÿ$ ø±e´#·j·T+ãT ôd|ü ˙
düs¡DÏ <äè–+Á~j·TÁ|üeT<ä dü+>∑‹" <ä≈£îÿ\T >∑÷s¡TÃ<Ûës¡ u…
H=Zi‘·qT yÓ+ø£fÒX¯«s¡T&Ó ≈£L&É">∑" Bôd&ç •\Œ ì]à‹Hé. 693
ñ. e÷‘·èedüT+<ÛäsêuÛÑT´<äj·T eT+&Éq ‘·‘·Œs¡ ø£èwüísêj·T BÛ
H˚‘·è&ÉT dü‘·ÿfi¯Á‘· eTVü≤˙j·T eTq'düTKyê]sê• C…’
yê‘·è≈£î &É+‘· <äøÏåD X¯óuÛÑÁ|ü<ä bÕeqrs¡új·÷q dü+
<Ûë‘·è&ÉT>±>∑ eTT+<ä]¬>" <ä<ä“\<ÛëeT ‘·èD°ø£è‘ê]jÓÆT. 694
ñ. $X¯«dü˙j·T uÛÑè‘·´ |ü]y˚wæº‘·T"&Ó’ »\sêX¯ó´bÕ+‘· sê

y˚TX¯«s¡ *+>∑<äs¡Ùq düMT|æ‡‘·eTTHé HÓiy˚i yÓ’] uÛÑ÷
MTX¯«s¡ ø£è+‘·qÁ|üuÛÑe uÛÑ÷s¡´|òüTuÛÑ+»q ùV≤‘·Tø£ Ádüe+
rX¯«s¡yê] eT»®qeTT *#·Ã≥" CÒôd X¯óuÛ≤_Û˝≤wæjÓÆT. 695
XÊ. sêeTkÕú|æ‘· ôd’ø£‘·Á|üø£{Ï‘· Á|üU≤´‘· *+>±s¡Ãq

k˛Ôe÷bÕ~‘· <ÛÓ’s¡´<ÛëeTT"&ÉsTT dü+X¯ó<ë∆‘·Tà&Ó’ <√s¡“˝À
<ë›eT ÁbÂ&ÛçeT H˚– ø±+#Ó X¯óuÛÑ ì<Ûë«H√<äj·÷e´Á>∑eTTHé
>±e÷Øø£åD uÛÑÁ<ä‘êø£s¡eTT" <ä‘·ÿHê´≈£îe÷s¡´Á>∑eTTHé. 696
eT. Á>∑Vü≤sêC≤~Ûø£ u≤VüQ$Áø£eTT&ÉT >√ø£sêíe˙uÛÑè‘·Ô{ÏHé

$Vü≤]+#ÓHé >∑]eTHé Á|ü<äøÏåD $<Ûë Á|”‘ê‘·Tà&Ó’ ‘·<äTZVü‰
ãVüQs¡‘·ïÁ>∑~∏‘· dü«s¡÷|ü ãèVü≤<ä+u≤j·TTø£Ô >√ø£s¡í $
Á>∑Vü≤ MTøÏå+#Ó" ÁãD≤eTeTT˝Ÿ dü*ô| dü+ø£\Œ+ãT ©&˚i">∑Hé. 697
XÊ. |üPs√í‘ê‡Vü≤eTT‘√&É <äøÏåD~XÊ uÛÑ÷j·÷Á‘·" ã÷]+∫ >√

ø£sêíBÛX¯ó qqT»„H=+~ ø£åDeTTHé >±\e´j·T+ uÀ|üø±
ø£sêí{≤+Á<Ûä eTV”≤‘·˝Ò+Á<äT&ÉT ìC≤>±s¡+ãT CÒs¡Hé X¯óuÛÀ
BsêíyÓ÷|òüT eTTVüAs¡ÔeTTHé >∑ì ãj·T˝Ò›¬sHé ÁãyÓ÷<ä+ãT>∑Hé. 698
eT. X¯óuÛÑ\>∑ï+ãTq sê»<ÛëeTq>∑Ø XÀuÛÑHé $˝ÀøÏ+#Ó q

j·TúÛÑe⁄Hé l $sƒ¡˝ÒX¯«s¡THé >∑ì $s¡÷bÕ≈£åîHé düMT|æ+∫ kÂ
s¡uÛÑdü+XÀ_Û \‘ê+‘· e÷\é<äqs¡È dü«s¡ís¡‘êïe[Hé
$uÛÑT"&É]Œ+#ÓqT >±qÿ>±">∑ Vü≤è<äj·TÁù|eT Á|üã<ë∆+»*Hé. 699
eT. ‘·q ø±$+∫q düs¡«~–«»j·Tj·÷Á‘ê dü+>∑‘√<ä+‘·eTT˝Ÿ
»qkÕe÷q´ yÓTiT+>∑"C…|ü#·T" ÁãC≤dü‘·«+u… kÕÁe÷»´bÕ
\Tì dü‘·«+ãì uÀ<Ûäùdj·TT#·T" ÁãC≤˝Àø£+ãT sê&É“¤øÏÔô|+
|ü⁄q uÀC≤*q#√ düeTdüÔ $»j·T+ãTHé XÀ_Û‘·+uÖqHÓHé. 700
eT. ô|\T#·Hé XÊg$#ês¡eTT˝Ÿ dü\T|ü⁄ dü~«<ä«‘·Ô‹Hé $»„‘ê

$\dü‘êÿe´ $˝ÒKHê#·‘·Ts¡T\Hé $<ä«‘·ÿ$ÁX‚DT\Hé
\*‘·kÕ«qeTH√»„>±j·Tq ø£˝≤˝≤bÕqT˝≤|üE„\Hé
>∑*j·THé CÒdæ düuÛ≤Á|ü<äs¡ÙqeTT\Hé >∑*Œ+#Ó Hêq+<äeTTHé. 701
d”. ‘·‘·Ô‘·TŒsê+‘·s¡ kÕúq+ãT\+<äTq

|ü≥T ø£fi≤XÊ\ ˝Òs¡ŒiT|ü"ã&çjÓT
kÕú|æ‘· dü‘·ÿfi≤XÊ˝≤+‘·s¡+ãT\
e\q wü&É›]Ù˙ Á|ü»„|ü¬s«
wü&É›]Ù˙ |ü]C≤„q dü+yê´|æÔ#˚
kÕVæ≤r Á|ü‹uÛ≤Á|üdüøÏÔ$T+#Ó
kÕVæ≤r Á|ü‹uÛ≤ Á|ükÕsê_Ûe~∆#˚
ø±e´$˝ÒKq >∑]eT <äq¬s.
^. |ü≥T ø£MX¯«s¡ *œ‘· ø±eéTT\e\q
XÖs¡´ kÕVü≤dü©˝≤ Á|ü#ês¡eTjÓT´
XÖs¡´ kÕ~Û‘· dü‘êÿs¡´ düs¡DÏe\q
Ä+Á<ÛäyÓ’uÛÑe eT~«rj·TeTT>∑" u…iÏ¬>. 702
eT. |ü\THê∞fl$~Û kÕVæ≤ruÛÑes¡düÁ|ükÕŒ¤s¡ >√w”˜s¡‹=

\*‘√<ä+‘· s¡kÕqTuÛÀ>∑´ ø£$‘ê+\ø±s¡ >√w”˜s¡‹Hé
>∑\>±q ÁX¯eD≤qTyÓ÷<äeTTq kÂK´+ãT+&ç dü+U≤é<ë
e[øÏHé dü‘·ÿè‘·T*#·TÃ#·T= >∑&Éô| uÛÑ÷bÕ\T+&ÉT $<ë´<äè‹=. 703
eT. ãVüQdü+U≤´ø£ ø£$Á|üø±+&ÉT\TqT dü‘Y Á|üC≤„ì<ÛäT˝Ÿ X‚eTTw”
eTVæ≤‘êq\Œ düT<Ûës¡k˛|üeTe#√e÷<ÛäTs¡é‘êÿeéTT˝Ÿ
eTVæ≤bÕ˝≤Á>∑DÏ ù|]≥Hé u§dü"– ‘·‘Yøå±àHê<∏ä <ä ‘·Ô+ãT˝Ö
ãVüQe÷q+ãT\T e÷qéTT˝Ÿ >=ì] X¯X¯«rÿ]Ôdü+<Ûë‘·˝…’. 704
eT. ø£s¡eTT˝Ÿ e´øÏÔ >∑‘êqT≈£L\´düs¡DÏ= ¬>’ø=+#·T düs¡«Á|üCÀ

‘·ÿs¡ kÂKýÓTà Á|ü<∏ëq\ø£åéTT>∑"õ+‘·= CÒj·TT#·THé sê»éTT=
ã]bÕ*+#ÓqT >∑èwüísêj·T\T »qÁyê‘·+ãT ˝≤q+<ä$
düÔs¡ ∫‘·Ô+ãT\ XÊdüH√ø£Ô $<ÛäT\= kÕ–+∫ e÷ì+|ü">∑=. 705
^. »qT\qT+&ç ø£s¡+ãT\ dü+‘·]+∫

øå±àes¡T&ÉT Á|ü» ≈£î|üjÓ÷>∑ø£s¡eTT˝…’q
u≤≥\ düs√|üs¡eTT\" >∑÷|üeTT\ qeTs¡"
CÒdæ Á|ü‘·T´|üø±]jÓÆT dæs¡T˝§dü+¬>. 706
^. Ä+Á<Ûä ø£sêí≥sê»´ dæ+Vü‰düqeTTq

yÓ’q‘˚j·T |üsêÁø£eT Á|ü‹uÛÑ‘√&É
$T+∫ sêj·T\T <Ûäs¡DÏ u≤*+#·Ty˚fi¯
X¯Á‘·T düsêŒ[ ‘·\jÓT‘·Ô" C≤\≈£î+&Ó. 707
ø£. dü<äq+ãT\" >∑\Vü≤+ãT˝…

j·TT<äsTT+|ü">∑sêìejÓT´— H=<ä$q#√≥¢=
dü<ädü~«#ês¡#·‘·Ts¡T\T
|ü~\eTT>± XÊ+‹ùdj·TT yê¬s’ ¬s\$T=. 708
eT. |ü\THê∞fl$~Û XÊ+‹ ìe«{Ï\>∑Hé ã+#ê<äXÊu≤›\≈£îHé

<=*e]Ô+∫q uÛÒ<äø±s¡DeTT \+<äT= <äèwæº kÕ–+#·T#·THé
>∑*$THé ã*àì >=qï <äøÏåD ~XÊsêÿ{Ÿ ÁbÕ+‘· ø±≥÷s¡T uÛÑ÷
‘·\ Hê<∏äT+&ÉT $yê<äeTT˝Ÿ yÓTT<ä*&Ó= <äsêŒ+<Ûä‘êeT>∑Tï&Ó’. 709
^. @$T ùV≤‘·Te⁄\TqïqT H˚ã<˚+&ÉT¢
eTÚqeTTq" ãT∫Ã sT÷Hê"&ÉT eTs¡\H˚yÓTT
X¯$T‘·ø±s¡DeTT+ ãTs¡dü‡s¡eTT ùdj·T"
u≤&ç>±<äì sêj·T\T yês¡Ôq+ô|. 710
eT. qj·TbÕØDT\T eT<Ûäés¡TÔ\T ‘·<ä+‘·πs“¤<äeTT˝Ÿ e÷|ü XÊ+

‹j·TT‘√≈£îÔ˝Ÿ |ü\TuÛÑ+>∑T\Hé H=&ç$qHé ~Ûø±ÿs¡eTT=CÒdæ ì
s¡“¤j·T‘·Hé dü+>∑s¡dæ<äT∆&Ó’ j·T$qj·T Á|ü‘·T´‘·Ôs¡+_#·TÃ <äT
s¡íj·TT">±≥÷s¡T $uÛÑTHé »sTT+|ü"»HÓ" >∑èwüíøå±àes¡T+&Ü|üsTTHé. 711
^. @ã<˚+&É¢≈£î eTT+<äT" ãèBÛ«X¯ó"&Ó’q

BÛs¡ qs¡dæ+Vü≤sêj·TT kÕ~Û+|ü˝Òø£
H˚&ÉT ‘·Á<ë»´|”sƒ¡düú qè|ü⁄ì‘√&É
uÀs¡≥eTTô|{Ïº ø=qTf…+‘· ãT~∆>∑]eT? 712
XÊ. Äø±≥÷s¡È q<äTs¡Zsê»eTT ]|ü⁄øå±àBÛX¯ <äTs¡ZeT´ kÕ

˝≤ø±s√qï‘· ≈£î&É´dü+eè‘·eTT ≈£î&É´+u…\¢ <äTkÕÔs¡´ ≈£î
˝≤´ø£˝À¢\ |üj·Tdü‡e÷eè‘·eTT ø±˝≤ø±\eTT˝Ÿ ˝Òø£ j·T
u≤›ø°s√í|ü]uÛ≤>∑yÓTÆ ô|qT‘·$THé Áu≤;Û\yÓTÆ ‘√#Ó&çHé. 713
ñ. ø±\Tebı+– bıs¡T¢q≥T>± »\yÓT˝…¢&É ì+&çj·TT+&ÉT≥Hé

>±*&É">± qkÕ<ÛäéTsTT ø±\“\ $T<ä›] ì*Ãj·TT+&Ó q
y˚«fi¯ qπs+Á<ä<äTs¡Z |ü]eè‘·Ô eTôVAqï‘· kÕ\s¡ø£å≈£î˝Ÿ
y˚T*"ø£ yÓqÿπø>∑T&Éì y˚T\eTT ùddæ] sêj·TMs¡T\Hé. 714
#·. n~>∑ì ø£èwüísêj·T ˝…<ä HêÁ>∑Vü≤eVæ≤ï <äVæ≤+|ü >±\«˝À

qT<äø£eTT yÓ\«]+|ü<ä>∑T jÓ÷>∑eTT uÛ≤eqùddæ <ëìøÏ=
ã~j·T>∑T ‘êe⁄\+<äT >∑Tq|üeTTà\bÕ≥Tq" _\¢ø±\Te˝Ÿ
>∑T<äTs¡">∑"CÒôd dü‘·«s¡yÓT ø√\Œ&Ó">±\Te jÓT\¢˙s¡eTT=. 715
ñ. ‘√&ÉHÓ \ø£å ôd’ì≈£î\‘√" Á~düVü≤Ádü <äè&ÛÜ•«ø±[‘√
uÀ&ç$T‘√&É ì‘·´|ü]b˛wüD" C…+<Ó&ç <äTs¡Zsê» eT
˝≤¢&É">∑" >∑èwüísê≥Œ≥TuÛÑ{≤e[ ø±\Te<ë{Ï <äTs¡Z|ü⁄+
>√&É\ <ë«s¡eTT˝Ÿ |ü>∑T\>={Ïº] HÓ{Ïº] yÓ’]Ms¡T\Hé. 716
eT. ø£s¡yê\+ã! ø£s¡+ã! Bs¡ÈdüeTj·÷Áø±+‘ê~ <äTs¡Z#·Ã¤{≤

|ü]bÕ‘·eTTàq sê≥T<˚*‹$ >∑s¡«ÁbÂ&Ûç dü+<Ûë´X¯j·÷
ø£ås¡ |üÁ‘·eTTàqT Á<√dæ|ü⁄∫Ã sTT≥T dü+Á>±eT+ãT Hêdæ+#·TeTT
wüÿs¡T">±iÏ+|ü⁄ eT≥+#·T sêj·T\dæe+ø£Hé p#Ó" Á>√<Û√<ä∆‹Hé. 717
ñ. <äTs¡Z ø£yê≥ ã+<ÛäeTT\ <äT‘·TÔìj·T˝Ÿ s¡∫sTT+∫ sê{Ÿ #·eT÷

es¡ZeTT˝Àq" C§∫Ã] $|ü≈£åî\T u≤i">∑C§∫Ãs¡+‘· H˚
e÷s¡ZeTTHÓ’q X¯Á‘·TuÛÑ≥eT+&É* j·T&ÉT¶≥ sê≥‡‘·T˝Ÿ ãVæ≤sY
ìs¡ZeTq+ãTùdj·TT>∑‹ H˚s¡ø£ Áyê*Ã] y˚TqT\>∑Tï\Hé. 718
eT. >∑&çj·THé >√≥ j·TBÛqeTjÓT´ qTqTã+>±s¡|ü⁄ dæ+>±s¡|ü⁄+

<=&Ée⁄˝Ÿ õ¬øÿqT sê»eTTÁ~ø£\ bı+<äT+ u§+<äT Á<äe´+ãT u…
qZ&Ée˝Ÿ u≤q\T ô|’&ç <ë|ü⁄&ÉT\ >∑+>±fi¯+ãT\THé õ¬øÿ"u≤
\Œ&Ó qX¯«+ãT\T Hê>∑eTT˝Ÿ ‘·Tfi¯óe uÛÑ÷bÕ˝ÀÁ>∑jÓ÷<Ûë[øÏHé. 719
^. kÕ+<Ûä´sê>∑+ãT ô|’ø=qT düeTj·TeTTq¬ø

ø±≥Ts¡TqèbÕ\ X¯ó<ë∆+‘· >∑D´B]È
ø±»\+ãT\ K&ÉZeTT˝Ÿ >∑&ÉT>∑HÓ’]
Áb˛Á>∑ ø£èwüíeTV”≤bÕ\ jÓ÷<Ûä>∑DeTT. 720
ñ. b˛s¡Tq">∑èwüísêj·T |ü]b˛wæ‘·jÓ÷<Ûäes¡T+ &Óyê&= ø±

≥÷s¡T qèbÕeTj·÷sTT jÓTe&√ ‘Ó*j·T=— ‘·>∑T>∑Ts¡TÔ\jÓT´">±
≥÷s¡T uÛÑ{≤•y˚TqT\">∑&ÉT= Áãdü]+∫q ø£‹Ô>±j·TeTT˝Ÿ
yês¡ø£bÕs¡T s¡ø£Ô|ü⁄" ÁãyêVü≤eTT\T= Á<äT{Ï‘ê+>∑ø£+ãT\T=. 721
XÊ. eT÷\Hé &Ü–q X¯Á‘·TMs¡Tìø£s¡eTTà˝Ÿ bÕ<äeTT˝Ÿ>∑{Ïº yÓ÷
kÕ\= jÓ÷<ÛäT\T &ç+|ü sêj·T \‘·ì= X¯+øÏ+∫— $<Ûä«düÔ o
sê¸\+ø±s¡eTT sê»<ä+&É eTTK∫Vü≤ï+ãT˝Ÿ qeTqàdüÔø£+
u≤˝ÀøÏ+#·T#·T Hê‘·à ‘·Twæº>=ì <äTsêZBÛX¯«s¡T+&˚ j·THÓHé. 722
^. ‘·q≈£î<ëqsTT <äTs¡à<ë+<ä‘· ø£‘êq

<äTs¡eTT ø=ì‘Ó#·TÃø=qï j·÷ <äTs¡ZsêE
j·TT<ä∆eTTq H√&ç X¯è+K˝≤ã<äT∆&É>∑T#·T"
>∑èwüísêÁ&Ü»<ÛëìøÏ ì>∑Z"ã&çjÓT. 723
ñ. ø±≥Ts¡T <äTs¡Zsê»eTTq" ¬>’edüyÓTÆq >∑CÒ+Á<ä dü+|òüTeTT˝Ÿ

|òüTÀ≥ø£s¡‘·ïeTT˝Ÿ qè|ü⁄q≈£îHé >∑\ ôd’qéTT ô|+|ü⁄ ùdôd<ä
<ë∆≥ø£ s¡‘·ïsê»‘· |ü<ës¡úeTT˝…\¢qT >∑èwüísê≥ÃeT÷
ø√{ÏøÏ ã+#·">±" ã&çjÓT">∑÷&Ó ãVüAø£è‘·T ˝…\¢yê]øÏHé. 724
eT. nø£{≤! <äTdüÔs¡yê]∆‘·T\´ >∑Ts¡T≈£î˝≤´ dü+eè‘√<ä›+&É <äT

s¡Z ø£yê{≤+‘·s¡ Ms¡s¡ø£åø£ ø£sêÁ>∑q´düÔ K&ÜZ\ ì
X¯ÃøÏ‘· Á|üÁøÏj·T s¡øÏå‘·T+&ÉsTTq ‘˚»XÊÙ* \øå±s¡ΩjÓ÷
<Ûä≈£î˝≤&ÛÉT´Hé $~Û ã<äT∆CÒôd&ç qì‘·´+ãT˝Ÿ >∑<ë! dü+|ü<ä˝Ÿ. 725
^. <äøÏåD≤sêÿ≥T ø±≥÷s¡T <Ûäs¡DÏC≤ì

yÓ’] s¡∫‘êee÷q+ãT ø±s¡DeTTq
q&É* sêj·T\ ø±sê>∑èVü≤+ãTq+<Ó
q$dæ j·TeTs¡|ü<ës√Vü≤D+ãTùdôd. 726
^. Ä $»j·Tj·÷Á‘· dü+|üPs¡íyÓTÆqyÓqTø£
>=+&ÉM&é <äTs¡ZeTTq" ÁãC≤‘·+&ÉeTT\≈£î
;Ûø£sê+‘·' ø£\Vü≤eTT ˝≤$s¡“¤$+|ü
XÊ+‹" CÒ≈£Ls¡Œ sêj·T\T dü∫e⁄q+ô|. 727
eT. ø£\"‘·˝≤«s¡D ùddæ ‹eTàs¡TdüT <äTs¡ZÁbÕ+‘·yêdæ Á|üC≤
e[jÓTT<ä›Hé \_ÛsTT+|üHÓ’q ~«s¡<ëX¯«Áyê‘· eTs¡∆+ãT\
ø£å\ $<ë´q>∑s¡+ãT"CÒs¡ qìô|Hé øå±àC≤ì eT+Ár+Á<äTq
]à*"_*Œ+∫ düe÷<ä]+#Ó H=q>∑÷¬sÃHé uÛÑ÷]dü‘êÿs¡eTT˝Ÿ. 728
sêj·T#·÷s¡T<ä+&Éj·÷Á‘·
eT. n≥T˝≤q+<äs¡düÁ|üeT>∑Tï&ÉsTT sê»´l |ü]wü«+>∑ $
düTŒ¤≥ kÂK´dæú‹" >=ìïHêfi¯ó¢ »]ô|= uÛÑ÷C≤ì— j·÷iÒì ø=
ø£ÿ≥" ãÁ‘ê\j·TeT+>∑T" Áu≤–¢œ‘·˝ÒK˝Ÿ p#·T#√ $Áø£yÓ÷
<ä“¤≥Vü≤è‘Y kÕfi¯«qèdæ+Vü≤sê&ç¢œ‘· |üÁ‘·+u§+&ÉT >±q+ã&Ó=. 729
eT. $*œ+#ÓHé qs¡dæ+Vü≤sêE ì»|üèB∏«XÊ+‹ dü+s¡ø£åDHé
»\T|ü= <ä|üŒø£ <äøÏåD≤|ü<∏ä eTV”≤X¯yê´|üÔeTÚ sêj·T#·÷sY
ã\e<äT›s¡Z eTTbÕs¡®˙j·TeTì ‘·<ë“¤e+ãT" u≤{Ï+∫ sê
j·T\T uÛ≤$+#Ó, eTi=ø£ÿkÕ] ì»XÖs¡´dü÷Œ¤]Ô kÕ]+|ü">∑Hé. 730
eT. n]uÛÑ÷bÕ\ø£ <äTÁwüŒ‘ês¡´|ü]|òü÷ yê´˝À\ ø£˝À¢\ uÛ≤
dü«s¡ |òüTÀcÕ|ü]ø°s¡íyÓTÆ $eT\ ø£ècÕí‘·T+>∑uÛÑÁ<ëeTVü‰
dü]<äT‘·TÔ+>∑ ‘·s¡+>∑ uÛÑ+>∑ø£\Hê+#·‘Y ÁbÕ+‘·eT<Ûä´düúyÓTÆ
es¡\THé<äTs¡ZeTT sêj·T#·÷s¡T –]ô|’ ÁbÕ;Û\kÕ˝≤eè‹Hé. 731
eT. dæús¡dü+uÛ≤dæ düVü≤Ádü•\ŒeTT\‘√" C…H=ï+<äT ˙ <äTs¡ZyÓT
e«s¡T ì]à+∫s=, kÕ\, s¡‘·ï$\düÁ‘êŒkÕ<ä kÂ+<äs¡éTT˝Ÿ
ã]øÏ+|ü+>∑ düVü≤ÁdüH˚Á‘·T&ÉT, *œ+|üHé ôV’≤Vü≤j·÷BÛX¯ó&ÉTHé
eTs¡\Hé sêe˝…>±ø£— j·T{Ïº |ü<äMT øå±àeT+&É*Hé eTè>∑ý˚T! 732
eT. ‘=*uÛÑ÷bÕ\Ts¡T sêj·T#·÷s¡Tq>∑Ø <äTs¡Z+ãTô|’ <ä+&Éj·÷
Á‘·\T |ü˝≤àiT\T ùdj·THÓ’q dü|òü\‘·«+ u§+<ä$THé CÒdæ sê
j·T\ ø± <äTs¡Z»j·T+ãT bÂs¡Twüø£s¡ yê´bÕs¡e÷jÓTHé s¡D
düú*">√¬s= qè|ü⁄ &ÜÁ>∑Vü≤~«>∑TDÏ‘√‘ê‡Vü‰‹πsø£+ãTq=. 733
eT. $»j·Tl X¯óuÛÑ<äs¡ÙH√‘·‡e $<ÛäT˝Ÿ ô|+|ü= Áã‘ê|ü+ãT e+
X¯» dü+dü÷∫‘· sêj·T#·÷s¡Tq>∑Ø dü+XÊdüqÁ|üÁøÏj·T=
ì»∫‘·Ô+_&ç q÷iTH˚+&É¢ø£sTTq= J$= eTVü‰sê»´ dü+
düè»Hêq+<äeTT #Ó+<äT Hê qs¡dæy˚#Ó= j·TTø£Ôø±˝≤]újÓÆT. 734
XÊ. Ä<äTs¡Z+ãT _C≤|ü⁄sêBÛÛø£è‹ e÷<ä´H˚¢à#·Ã¤C≤rj·TT"&Í

Hê~˝ŸcÕ düT\‘êqT dü+~Ûø£è‘· kÂVü‰s¡›+ãTq+<äT+≥ ã
<ë∆] ùdïVü≤$uÛÑ+>∑eTT= »\T|ü">±HÓ’ ì]ï$T‘êÔVü≤yê
sê∆<˚X¯+ãT\T ùdj·TTf…≥¢qT#·T" CÒj·T=C§#ÓÃ Hê˝À#·q˝Ÿ. 735
#·. <ÛäqeTT Vü≤]+∫>±ì edüT<Ûë|ü‹ |ü≥Tºq Á<√Vü≤∫+‘·q+

u§q]∫>±ì e#·TÃ qs¡TH=|ü≥ b˛\<ä≥+#·T q{Ïº <äT
s¡®qTq≈£î HÓ{Ïº j·÷ÁX¯j·T yÓTTdü+>∑T≥j·TT= <ä>∑<ä+#·T e]Ô˝…Hé
eTTqT<äeT≈£îHé _C≤|ü⁄s¡|ü⁄ uÛÑ÷|ü⁄\ø=|æŒq dü+~ÛØ‹˝ÀHé. 736
eT. n~ j·T≥T¢+&É">∑" >∑èwüísêj·T\≈£î j·TT<ë∆X¯«+ãT\= <Ó∫Ã sTT

#ÓÃ<ä q+#·THé ã\Ty˚\T>±">∑ <ÛäqeTTHé CÒ|üf…º q$Tà+#Ó dü
j·T´<äT eTsêÿs¡qT es¡Ô≈£î+&ÉT ‘·Ts¡>∑yê´bÕ] j·÷Á<√Væ≤ q
\«~y˚\“+>∑s¡T HêD…eTT˝Ÿ e&Édæ ‘ê"u≤i…Hé ãs¡øå√DÏøÏ=. 737
^. n\¢q\¢q eTsêÿsY ìC≤ |üÔ»qT\

eTìøÏjÓÆTq bıe÷&ÉÁ>±eT+ãT CÒ¬s
‘Ó>∑TeyÓTsTT q≥qT+&ç j·÷~˝ŸwüVü‰Á|ü
<˚X¯eTTHé CÒ] düTK©\" ~s¡T>∑T#·T+&Ó. 738
XÊ. BÛeT+‘·T+&É>∑T ø£èwüísêj·T\|ü⁄ &Ü~˝≤¸øÏ≥T˝Ÿ Áyêôd Hê

sê´! eTsêÿs¡qT qX¯«es¡Ô≈£î&ÉT e÷ sêh+ãTq= CÒ] dü+
Á>±e÷XÊ«[>=q+>∑ q\«~ düVü≤ÁkÕ˝Ÿ HêD…eTT˝Ÿbı+~ e÷
j·÷e÷s¡ZeTTàq" u≤iÏ ì= >∑~ôd ì+<ä+|æ+|ü⁄ e÷e+#·≈£îHé. 739
^. ô|<ä› ø±\+ãT <äqÿ MT $eT‘·»qT\T
e÷≈£î X¯Á‘·Te⁄\+ #Ó+∫ eTdü*HêeTT
eTq≈£î >∑*–q dü+~Û dü+ã+<ÛäeT+<äT
yÓ÷dü>±+Á&É≈£î X¯s¡D+ãT |ü⁄≥ºsê<äT. 740
eT. qqTe+∫+∫q j·T‘·TÔs¡+>∑ eDÏEHé e÷j·÷$" <√&√Ôq ˙

eqTe÷ì+|üø£j˚T eX¯+ |üi#·TfÒ j·TH√´q´ kÂVü‰s¡› e
s¡úq eT÷\+ã>∑T dü+~Û|ü<ä∆‘·T\ j·÷<∏ës¡ú´+ãT #Ó*¢+|ü⁄ $T
≥¢qT≈£L*+|üy= j·÷ jÓTT&É+ã&çø£ eyÓTÆàq≥T¢ uÛ≤$+#Ó<äHé. 741
ñ. Ä$~Û">∑èwüísêj·T\T j·T<∏ës¡ú ìs¡÷|üø£ |üÁ‘·eTTHé düTVü≤è‘Y

øå±àes¡T bÕ*ø£+ô|qT _C≤|ü⁄s¡uÛÑ÷|ü‹ <ëì"p∫ ‘ê
H˚$~Û" CÒj·T">±e˝…H= jÓT\¢ e∫+|ü⁄&É≥+#·T y˚T¢#·Ã¤ y˚T
<Ûëe⁄\" CÒ]Ã |ü˝…ÿ qT∫‘·E„\T yêø=ì Ø$<Ûä+ãTqHé. 742
#·. eT‘·eT~ <Ó’edüeTà‘·eTT e÷qedü+düè‹ kÕ<Ûäq+ ãTbÕ

]®‘·eT>∑T $‘·ÔyÓTÆVæ≤ø£eTT ∫+‘· jÓTTqs¡Œ">∑ ¬s+{Ïj·T+<äT <Ó’
e‘· Væ≤‘·ø±s¡´ ìs¡«Vü≤D uÛ≤eéT! ◊Væ≤ø£ <äèø£‡eT÷&ÛÉ dü+
düè‹ ø£è‘·<√wü•ø£åDeTT ùdj·TT≥ <Ûäs¡àVæ≤‘·Á|üø±s¡e÷? 743
ñ. #ês¡T eTVü≤eTàBj·TeT‘· düeTà‘· <Ûäs¡à |ü$Á‘·eT÷]Ô ªªeT

sêÿs¡TqT Væ≤+<äT<Ûäs¡à |ü]s¡ø£åDo\T&ÉT <√wæ XÊdüHê
#ês¡T"&ÉT ø£èwüísêj·T\ eX¯+u§q]+#·T≥ bÕ&ç>±<äT yê´
bÕs¡eTT ÁøÏ+<äTMT<äsTTq |ü≥Tºq" CÒôd&ç<˚$T j˚T]øÏHéμμ. 744
#·. nìqT&ÉT y˚T¢#·Ã¤<Ûäs¡à $Væ≤‘ê\|üq+ãT\ Hê\øÏ+∫ j·TÚ

qqT#·T _C≤|ü⁄sê~Û|ü‹, j·÷‘·ì ªª&ÜãT\Tμμ |ü‘·Ôq+ãT˝À
eTqT>∑&Éø£+ô| es¡Ô≈£î"&ÉT q|ü]qT+&ç eTiÒ&Éø√ |ü˝≤
j·TqyÓTTq]+#Ó Hê~\TwüVü‰ sTT≥T dü+~Ûì MTiÏe]Ô˝…Hé. 745
^. ‘Ó– _C≤|üPs¡TdüT\‘êqT <Ûäè‹eVæ≤+∫
düj·T<äT eTsêÿs¡T e÷ Á|ü<˚X¯+ãTe<ä*
jÓT+<äT"u§jÓTH= j˚TyÓTT y˚TyÓTiT">∑"C≤\
eTqT#·T sêj·T\≈£î= yês¡Ô q+|üHêjÓT. 746
ø£. n~>∑ì ø£èwüíeTV”≤|ü‹
m<äHêÁ>∑Vü≤eT÷ì |üPs¡«ø£è‘· dü+~Û$~ÛHé
u§<äyÓHé uÛÑ+>∑eTàqT#·THé
>∑<äqeTTàq ø£~jÓT ‘·–qø£‘·eTì ‘·\"#ÓHé. 747
eT. |üìyÓTÆ $TÁ‘·Tì‘√&ç b˛s¡T ‘·>∑<äHé uÛ≤e+_≥Hé ã÷s¡«sê

»ìj·TTø±Ô+X¯eTT ø±s¡éT+#·HÓ&ÉT $XÊ«dü+ãT b˛sê&É ì
≥¢qT≈£L\ Á|ü‹≈£L\uÛ≤eeTT\T CÀ&Ó’ iÒìu≤~Û+#Ó ì+
<äqTø£Hé— y˚T¢#·TÃ¤ìyês¡Ô sTT|ü&É&É#ÓHé <ä<ä∆s¡àdü+<˚Vü≤eTTHé. 748
XÊ. ùdHêBÛX¯ó\ Ms¡jÓ÷<ÛäT\qT ìd”‡eTÁ|üuÛ≤yê&ÛÉ´ y˚T
<ÛëìdüÔ+Á<äT\ eT+Á‹dü‘·ÔeTT\ HêkÕúq+ãTqHé CÒs¡ Hê
Vü‰«q+ãT˝Ÿ u§q]+∫ #˚]Ã ]|ü⁄ <äTÁcÕŒs¡+uÛÑeTT= <Ó*Œ s¡+
>±q= »s¡Ã jÓTTq]Ã, ‘Ó\TŒ&ÉìjÓTHé >∑s¡Ôe´‘ê yÓ’K]Hé. 749
^. düuÛÑT´˝§ø£ sTT+‘· ‘·&Ée⁄ #·s¡Ã\T s¡∫+∫
dü+~Ûìj·Te÷\ H=ø£ÿ‘=dü+¬> j·T>∑T≥
H˚$Tj·TTHé <Ó\Œ ≈£îØ«X¯ó ì#·Ã j·Tì]
qè|ü‹ ø£‘·eTTq <äTs¡yÓT ì]›wüºeTjÓT´. 750
d”. es¡Ms¡jÓ÷<ÛäT\ ø£s¡|ü⁄≥+ãT\j·T+<äT
‘·s¡yês¡T\$$T+#·T ‘·fi¯ó≈£î©q
nìøÏ">±\T›e⁄« MsêXÊ«[ùV≤wü\T
ì+– ;≥\T yêi ìe«{Ï\¢
yÓ’] <äTs¡Z<ë«]«<ë] eT‘·Ôø£Ø+Á<ä
|ò”T+ø±s¡eTT\≈£î ~ø˘ÁX‚DÏ j·T<äs¡
düeTs¡ düHêïVü≤ dü+#·*‘· X¯‘ê+>±[
ìdü‡«Hês¡“¤≥T\≈£î H˚\>∑<ä\.
^. X¯+U≤ø±Vü≤fi¯|ü≥Vü‰~ kÕ<ÛäqeTT\
j·÷s¡eeTT\≈£î »>∑yÓT\¢ e÷iTÁyÓ÷j·T
$»j·Tq>∑sê+‘·s¡ Á|üC≤$‘·‹ jÓT\¢
dü+>∑s√‘ê‡Vü≤ #·s¡´\ dü+<äÉ&ç+#Ó. 751
#·. _<äs¡T_sês¡T<˚X¯ $uÛÑTMs¡T\T X¯Ss¡ ìC≤eTTcÕVæ≤ j·÷
j·T<äqTq q+‘·s¡+>∑ø£\Vü≤ Á|ü‹|”&ç‘·T˝…’ #Ó\+>∑T≥Hé
>∑<äqeTTq+<äT" <√&ÉT|ü&ÉT øå±àes¡T˝…e«s= yÓ’]|üø£åeTTHé
>∑~ôd&ç yê¬syês= jÓTiT">∑Hé <ä>∑Tø±\eTTe#ÓÃ iÒìøÏHé. 752
eT. ˇø£ #·+<ä+ãTq $TÁ‘·uÛ≤e düeTTù|‘√<˚›X¯eTT+CÒdæ jÓ÷
|æø£yÓTÆ ;<äs¡T≈£îHé _sês¡T≈£î ìC≤+ Ms¡ø£åe÷C≤ìøÏHé
ªªÁãø£≥ Á|üÁøÏj·T sêj·T#·÷s¡T|üsTT" uÀs¡+uÀ<äT— MTdüeTà‹Hé
Áãø£{Ï+|ü⁄+μμ &ÉìÁyêdæ lÁ|òüTeTT>∑"ã+|üHé CÒôd, ˝ÒU≤Á‘·sTTHé. 753
ø£. ;<äs¡T _sês¡T Á|üuÛÑTe⁄\T
øå±à<äsTT‘·Tì j·TT<äéTeTTq düeTà‹ì&çsê
j·÷ ~˝ŸwüVü‰ \‘ê+– dü
ôVA<äs¡T&ÉT ìC≤eTT $Tqï≈£î+&ÓHé <ë*àHé. 754
eT. düeTuÛ≤e+ãTq <Ûäs¡às¡øÏÔì ìC≤+XÊVæ≤ Á|üuÛÑT+ &Ó+‘= j·TT
‘·ÔeT $TÁ‘·T+&Éq H=ô|Œ ì+<äqTø£ Hê+Á<Ûä Áo<ÛäsêC≤ìøÏHé
düeTsês¡+uÛÑeTTùddæ <Ûäs¡à|ü]s¡øå±Ø‹¬ø’ |æ\«HÓ
j·TéTT p|æ+|üø£ $Tqï≈£î+&ÓqT ìC≤+XÊVæ≤ Á|üø±s¡+ãTqHé. 755
eT. n]<äTs¡Zdüú s¡Vü≤düéTT= <Ó*j·T ùdHêBÛX¯ó q+|æ+#Ó H˚
&ÓÔi p|ü= ã~y˚\jÓ÷<ÛäT\"ã<ësY <äèù|ÔuÛÑsê»+ãT\Hé
eTiÏj·TT= eTT|üŒ~y˚\ ôd’ì≈£î\">± e÷Hêj·T≈£î= y˚sTT>∑Hé
<äTs¡>±˙ø£eTT q+ô| q+<äT>∑*ôdHé q÷iT˝Ÿ X¯‘·|ò”Tï‘·‘·T˝Ÿ. 756
eT. eT‹eT+‘·T+&É>∑T ø£èwüísêj·T\≥ô|’ e÷Hêé˙<˚e |ü+
&ç‘·yêÁ^‹ eTTVüAs¡ÔìX¯Ãj·TdüeTTH˚àwü+ ã~ÛcÕ˜q <Ó’
e‘· |üPC≤$~ÛB]Ã uÛÑÁ<äX¯≈£îqÁbÕ|æÔ= düMTøÏå+∫ Á|ü
dæú‘·T"&ÉjÓT´= dü«eX¯+ãT CÒdæø=q">∑= l sêj·T#·÷sY <äTs¡ZeTT=. 757
d”. Á|üã\ <ÛäqTwüÿfi≤ yê´bÕ] $s¡∫‘·
{≤+ø±s¡eTT\ ¬ø\¢ e+ø£\<äs¡
|æiT<ä H˚"ã~y˚\ ø£i≈£î ø£‘·TÔ\CÀ<äT
\eì sT÷ìqj·T≥Tº \<ä≥T>=\Œ
•øÏå‘·Áø£eTeTTq" C…\πs>∑T ~«düVü≤Ádü
ø£<äq‘·Ts¡+>∑eTT˝Ÿ >∑+‘·T*&É">∑
<äTs¡Zø£yê≥eTT˝Ÿ <ä÷{≤&ÉH˚]Ãq
sTTs¡«<˚qT>∑T\T |ò”T+ø£è‘·T\Tùdj·T.
^. <äs¡˝…"~s¡à\Hêj·Tø£ <ä+&ÉHê<∏äT"
&Éœ\ ôd’ìø£es¡Z e÷Vü‰¢<äyÓTqdæ
düeT~Ûø√‘ê‡Vü≤|üP]‘· kÕ«+‘·eT>∑T#·T
$eT‘· <äTsêZÁø£eTD ùdj·T yÓ+ã&ç+#Ó. 758
#·. Çs¡Te~y˚\ ø±\“\eTT *+ø£qT eTT|üŒ~jÓÆT<äTq÷iT˝Ö
‘·Ts¡>∑<äfi¯+ãTeTT|üŒ<ä] <äTs¡Z$<ës¡D •ø£åDÁøÏj·÷
$s¡‘·eT<˚uÛÑsê»eTT\T yÓ+ã&çkÕ¬>qT ~eTàHêj·T≈£î+
&É]¬>&çy˚fi¯" p|üi Vü≤è<ä+ãT»eTT˝Ÿ #·\q+ãT C…+<ä>∑Hé. 759
#·. nø£\Twæ ô|eTàkÕì $eT˝≤q«j·T C≤‘·T"&ÉT sêeT*+>∑ Hê
j·T≈£î"&=ø£e+ø£>±q]¬> Hê‘·"&ÉT kÕ«$T düMT]‘·ÁøÏj·÷
ìø£s¡ düeTT»®«\~«»j·T ìs¡«Vü≤D Á|ü‹uÛ≤<ÛäTs¡T+&ÉT ôd’
ìø£#·j·T Hêj·Tø£‘·«eTTq H˚s¡ŒiÏ, sê≥Tÿ\ bÂs¡TcÕ&ÛÉT´"&ÉTH.é 760
^. yÓTT‘·ÔeTTq H˚&ÉT \ø£å\ eT÷&ÉTy˚\
#·+&ÉjÓ÷<ÛäT\T eTT|üŒ~¬s+&ÉTy˚\
j·÷iTe+<ä\ j·TX¯«eTTà˝…’<äTq÷s¡¢
j˚Tã~ jÓTTø£+&ÉT >∑»eTT\T HÓ<äTs¡"uÀjÓT. 761
d”. n] HÓ<äTs=ÿquÀ<äTq+<äTHê? j˚T&ÉT \

ø£å\ dü+K´≈£îHé $T+#Ó X¯Á‘·Tã\eTT
dü+~Ûq]ú+‘·THê? »qbÕ\T ~Ûø£ÿè‹
ùddæ Áø£eTài q]∆ ùdj·TTf…≥T¢
;<äs¡T ;sês¡T $uÛÑT\ Áu≤]∆+‘·THê!
yÓ’s¡T˝…’yês¡Tô|’ e#·TÃyês¡T
n~Ûø£ùdq ìC≤eTT q&ÉT>∑T<äTHê! ì»
øå±às¡ø£åD+ u…≥T¢ e÷q">∑\"&ÉT.
^. X¯s¡DeT+<äTq? C≤‹ \ø£åDyÓT>±<äT
bÕi"p‘·Tq? j˚Tø√q Áã<äTø£e\j·TT
uÛ≤e#·|ü\‘· ì≥T u≤<Ûä|ü&ÉT#·T HÓ{§¢
kÕúqeTTq ì˝…Ã Hê ~\TcÕ$uÛÑT+&ÉT. 762
ñ. n+‘·≥ ôd’q´ eTìï<Ódü\+<äTq <äTs¡ZeT sêj·T#·÷s¡T <äT

sêZ+‘·eTT ùdj·T"E≥Tºø=qTq≥Tº\ sêj·T\T Áb˛‘·‡Væ≤+#Ó— <äT
sêZ+‹ø£e]Ô ôd’ì≈£î\j·T+<äTq <äTs¡Z#·eT÷X¯‘·|òæTïø±
dü+‘·‹ Áù|\Ã">±"ã&çjÓT ôd’qéTT u≤j·T">∑"C§#ÓÃ <ÛÓ’s¡éTTHé. 763
eT. n] sê»q´ X¯‘·|òæTï ø±q\ø£D yê´|òü÷‘·eTT˝Ÿ MTi eTT+

<äiÏøÏ= uÀeø£ ì\TÃ ôd’ì≈£î\ ≈£î‘ê‡Vü≤+ãT >∑*Œ+|ü uÛÑ÷
es¡T"&ÉT= kÕVü≤düeT÷ì ì*Ã ªª‘·qT kÂuÛ≤>∑´+ã ì‘·´+ãT<äT
düÔs¡ dü+Á>±eT »j·T+u… ÁX‚j·TμμeTì j·TT<ëÈ{Ï+#Ó" BÁy√≈£îÔ\=. 764
^. ôd’qéT<Ûä´+ãTq≈£î" uÀsTT X¯Á‘·T<äTs¡Z
bÕ\ ≈£î&√´|ü\+ãT\ C≤s¡TÃ"&ÉìjÓT
ÁãdüÔs¡eTTq≈£î eTT|üŒ~ |üDeTT*‘·TÔ
qqT#·T yê>±›qyÓTTq]+∫ j·÷dü>=˝…Œ. 765
^. Á|üdüÔs¡eTT ô|<ä›<Ó’q q\«~|üD≤\T

q+‘·≈£î= u…<ä›<Ó’q#√ qs¡dæyÓT∫Ã
j˚Tã~ |üD≤\ ãVüQeT‹ ì&ÉT<äTqìjÓT
ø£&É"– ¬s\¢s¡T <äTs¡Ze÷s¡Z+ãT ùdj·T. 766
XÊ. Ä~˝ŸcÕ ‘·q eTTK´ôd’qéTT X¯‘·|òü÷ï´<ë´j·TT<ÛäÁX‚DÏ‘√

Hê<äTs¡Z+ãTq ø£+ô|"C…#ÓÃi s¡Vü≤kÕ´<Ûä«+ãTqHé <äTs¡Zs¡
øå± Bøå±ìj·T‘·T˝Ÿ ã\+ãT\TqT <äTs¡Z+ã+<äTqHé CÒ] j·TT
<ë∆~Hé eT÷dæs¡]Á|üs√<Ûäø£s¡ dæ+Vü≤<ë«' ø£yê≥<ä«sTT=. 767
XÊ. e÷s¡Z+uÒs¡Œ&É sêj·Tôd’ìø£ \kÕe÷q´ÁX¯eTHé CÒdæsê

e÷s¡Z+ãTHé dü«eX¯+ãT ùddæø=ì πøåeTôdúÌs¡´ <ÛÓ’sê´&ÛÉT´˝…’
<äTsêZ+‘·s¡ï>∑s¡+ãT C§∫Ã j·Ts¡T\Hé <äTHêà&É">±kÕ–— πs
es¡Z+ãTHé yÓqTBj·T$THé ø£<äqeTT˝Ÿ e]Ô˝…¢ eTTe÷àdüeTT˝Ÿ. 768
d”. |ü≥Tdü‘·«eTTq <ë≥ uÛÑ≥T\T y˚\÷Z&çq

H˚Hê"&É>∑&ÉÔ #√{°j·T˝Ò<äT
‘·Ts¡>∑sê»eTTà\ <äT$TøÏ+#·T yÓ’s¡T\
uÛÑ+–øÏ kÕ\eTTà ˝§+>∑˝Ò<äT
|òüTq≈£î+_Û≈£î+uÛÑ |òüT≥ºq\<äTs¡Z<ë«sê
ã+<Ûäø£yê≥+ãT |ü>∑T\˝Ò<äT
ø±+dü´≈£î&ÉéTTà\ ø£+f…Hé <äè&ÛÉeTTà˝Ö
>√&É˝…‘êÔe⁄qHé >∑÷\˝Ò<äT.
^. Bs¡Èø±\+ãTqT+&ç j·TTBs¡íeÁ|ü
•Ks¡\>∑ï<Ûä«»eTTà\T #Ó<äTs¡˝Ò<äT
n{Ïº <äTs¡ZeTTà yÓ’]bÕ\>∑TH= j˚TyÓTT
nqT#·T"õ+‹+#Ó <äTs¡Zs¡øå±~Ûø±]. 769
eT. es¡ <äTsêZ+‘·s¡ kÂ<ÛäeT+~s¡#·s¡‘Y ÁbÂ&ÛÜ+>∑Hês¡÷|ü ã+
<ÛäTs¡ ˝≤eDéTT ©ø£åùdj·T j·TTeuÛÑè‘·T´˝Ÿ &Üj·T— ˝À˝≤≈£åî ˝≤
uÛÑs¡D+ãT˝Ÿ ‘=\–+∫ ø=|ü\T ~>∑= ã]«+∫ e÷Hêeq
dæús¡˝…’ X¯geTT˝…‹Ô sêj·TTe»qT˝Ÿ ~Á>±“¤+‘·T˝…’sêÁøÏj·T=. 770
XÊ. uÛÑè+>√‘·Ô+düeTT˝≤s¡ |ü⁄\¢ düTeTH√$U≤´‘· dü<ë«düHê
uÛÑ+êT+E\ eT*¢ø±\‘·\qHé ÁuÛ≤+‹= $˝ÀøÏ+∫ Áyê
\+>∑= p#Ó<äπs\? sTT$« ÁuÛÑeTs√˝≤¢dü Á|ü#ês¡ÁøÏj·÷
uÛÑ+>±s¡+uÛÑ düTes¡í|ü⁄wüŒeTT\q= uÛ≤wæ+∫ sê j·T+>∑q˝Ÿ. 771
eT. j·TTejÓ÷<ÛäT˝Ÿ ]|ü⁄<äTs¡Z kÂ<Ûä‘·‘·T\+ <=bÕŒs¡T ≈£î&É´+ãT\=
qe•\TŒ˝Ÿ *œsTT+#·T ∫Á‘·eTT\ ø±+‘ês¡÷|üeTT˝Ÿ p∫ uÛÀ
>∑´$˝≤kÕ+∫‘· HÓ’» uÛ≤$TqT\q+>±" CÒ] ¬ø’"<ä≥º" Áu≤
|ü´$~Û= e+∫‘·T˝…’] Á|üdüÔs¡ø£≥T düŒsêÙVü≤‘ê;Ûwüßº˝…’. 772
eT. ø£s¡yê\+ãT\" >√X¯>∑s¡“¤eTT\ &Ü>∑=CÒdæ $ÁXÊ+‘· ‘·
‘·Œs¡‘·= Á>∑TeTàiT q÷‘·ïj·TÚeq uÛÑy√‘ê‡VüQ˝Ÿ uÛÑ≥ÁX‚DÏ düT+
<äs¡T\= yêeT\CÒ] ôd’«s¡düTK ∫+‘êuÛ≤eeTT˝Ÿ <Ó\Œ Hê
‘·s¡TDT˝Ÿ ã*ÿ] <äTs¡Z ìs¡®j·TeTTMT<ä= >∑÷s¡Œ ìcÕºs¡úeTT˝Ÿ. 773
d”. Áb˛‘·TÔ+>∑ X¯è+>±&ÛÉ´ uÛÑ÷<Ûäs¡+ãT˝§qs¡Œ
<äøÏåD√‘·Ôs¡ ~XÊ s¡ø£åD+ãT
eTVæ≤‘· ôd’q´+ãT\T yÓTÆ<ëqeTT˝§qs¡Œ
ÁbÕø£Œ•Ãe÷ XÊ_Ûs¡ø£åD+ãT
XÊ‘·•˝≤eTj·T kÕ\≈£î&ÉéT&É+|ü
HêdüqïyÓ’] <ÛÓ’sê´‹X¯j·TeTT
<äTs¡ZÁ|üC≤[øÏ" <√j·TeTTà H=q>∑÷s¡Œ
q+‘·'Á|ü<˚X¯ »˝≤X¯j·TeTTà.
^. n+‘·s¡TØ« $uÛ≤dæ uÛ≤+&Ü\j·Tdüú
|ü+#·e‘·‡s¡ |üsê´|üÔ ãVüQfi¯uÛÀ»´
edüTÔkÕeTÁ– ì+&Üs¡ $düÔ]+|ü
<ä÷¬>qy˚«fi¯ sêj·T#·÷sY <äTs¡Z|ü<äeTT. 774
^. sêj·T#·÷s¡T›s¡ZeTTq ≈£î<äø˘ ÁbÕ+‘·eT+<äT
Á|üuÛÑTe⁄sêj·T\T ‘·q<äT kÕúes¡eTT ùddæ
•_s¡eTT\>∑÷]Ã j·÷Áø±+‘· d”eT#·T≥Tº
Á|ü•‘·ø£+≥øÏ XÊK\Hé ã*$THêf…. 775
^. sêj·T\ >∑T&Üs¡eT+<äT H˚s¡ŒiT|ü"ã&çjÓT
<˚e‘êeT+~s¡eTT\T |üPC≤$<Ûëq
|üs¡T\T Áu≤Vü≤àDT\≈£î eT+Á‹ e\¢uÛÑT\≈£î
‘·–qedü‘·T\T düeTjÓ÷∫‘·eTT>∑ HÓ>∑&Ó. 776
eT. uÛÑ≥es¡Z+ãT\ ø±•«ø±e[øÏ Hêyêdü+ãT ˝§ô|Œ= düeTT
‘·ÿ≥ dü+Á>±eT‘·\+ãT sê»q>∑Ø ø£\Œ+ãT>±HêjÓT HÓ
#·Ã≥HÓ’ q= >∑qe#ÓÃ Hê|üDeTT \+#·<ä«düTÔC≤\+ãT $
düTŒ¤≥ ˙\+ãT\T |ü⁄wü´sê>∑eTT\T ¬ø+|ü⁄\T e÷qé÷DÏø£éTT˝Ÿ. 777
eT. j·TeHêBÛX¯ó&ÉT \ø£å sTTs¡«<ä>∑T y˚˝Ö jÓ÷<ÛäT\= <ä+‹sê
DÏíeVü≤+ u§ø£ÿX¯‘·+ãT H˚"ã~ •‘ê˙ø±j·TT<ÛäÁX‚DÏ q
X¯«$‘êq+ãT H=–= ã<Óìà~ düVü≤Ádü+ãT˝Ÿ X¯‘·|ò”Tï‘·‹=
ães¡+u≤&É">∑ <√&ÉTùdj·TT≥≈£î >∑÷s¡Œ=C≤˝… qT‘ê‡Væ≤jÓÆT. 778
^. ns¡“¤≈£î\ >±E>√©\ j·÷≥>±<äT
ø£\Vü≤o\\ yê>±«<ä ø£\q>±<äT
¬ø’‘·e<ä÷´‘· UÒ\q Áø£eTeTT>±<äT
Ä+Á<Ûäsêj·T\ÁyÓ÷\ uÀsê&ÉT ©\. 779
eT. eTTqTeTT+<ë~\TcÕ qèbÕ\T&É<äq+|ü⁄+<ä+&ÉT">∑ècÕí‘·≥+
ãTq ì*Œ+#ÓqT sêj·T˝Ò ‘·q|üsTT= uÀsê&ÉH˚‘˚s¡ ôd’
q´ìø±j·T+ãTqT ¬s+&ÉT uÛ≤>∑eTT\T ùdj·T= uÀs¡ kÂ\uÛÑéTÚ
qì jÓT+#Ó=— s¡D‘·+Á‘·$E„ &Ó≥T e÷j·÷Ø‹øÏHé ˝À"ã&ÉTHé? 780
XÊ. ø=Hêïfi¯fl#·Ã≥qT+&ç j·÷~\TwüVü‰ øå√D°X¯ ôd’H˚´X¯ó&Ü

|üHêï>∑+ãT eè<∏ëÁ|üj·÷düeTì dü+uÛ≤$+∫ j·TT<ä∆ÁøÏj·÷
düHêïVü≤+ãT"<ä´õ+∫,j˚Ts¡Z&É∫ ø£èwüíøå±à|ü ôd’Hê´[ e÷
s=ÿqïHé >∑˝…Z"ãsê»j·T+ãT ã\ eTTKT´˝Ÿ bÕiÏsêXÊ#·T´‹Hé. 781
eT. es¡$<ë´q>∑sê~ÛHê<∏äT&ÉT ã\Áyê‘·+ãT uÛ≤–+#Ó <ä

‘·Ôs¡TD≤s¡Ω+ãT>∑ H˚&ÉT uÛ≤>∑eTT\T>±" <ä‘·‡s¡« ôd’q´+ãT dü+
>∑s¡$<ë´≈£îX¯˝≤‘·Tà˝…’q ã\e‘êÿj·TT˝Ÿ düeT]ú+|ü">±"
ãs¡–+#ÓHé ìj·TeT+ãT, <ë, dü«j·TeTT>±"u…’ã÷HÓ" uÀsê&É">∑Hé. 782
^. Á|ü~∏‘· $Áø£eTXÊ* ls¡+>∑ |ü≥º

D≤~ÛXÊdæ≈£îe÷s¡ Ms¡j·T´$uÛÑT&ÉT
sêj·T\≈£î e÷eT— j·T‘·ì |ü⁄Á‘·Á|üø£s¡eTT
eT÷&ÉT|ü<äT\>∑T yês¡\T b˛s¡"»ì]. 783
ø£. e÷qT´&ÉT ≈£îe÷s¡Ms¡j·T

»Hê´Á>∑düú*" »]+|ü düeTà‹ùdôd=
ôd’qéTT\Hé q&ç|æ s¡kÕ
e÷q´ã\T˝Ÿ Ms¡ sê≥Tÿe÷s¡≈£î˝≤õHé. 784
eT. ‘=*j·÷eT+ãTq eT+<äyêdüs¡eTTqHé <äTsê∆+‘· dü+Á>±eT dü+

ø£\q+ãT˝Ÿ yÓTT<ä\jÓT´ sêj·T\ eTVü‰ôd’q´+ãT <=\ÔHé <äTs¡T
wüßÿ\" ã\à+~q&É+#Ó q+‘·≥" <äTs¡Twüßÿ˝Ÿ rÁe‘·Hé ã÷ì sê
j·T\ ôd’Hêé[ yÓqÿ≈£î+<äiÏ$T s¡TÁ>±y˚X¯dü+y˚X¯ó˝…’. 785
XÊ. ÄØ‹Hé yÓqTø£+»yÓ’#·T ‘·qôd’q´ ÁX‚DÏ˝À ì*Ã <√
kÕ‡s¡ kÕŒ¤s¡T"&ÉT ø£èwüísêj·T\T eTVü≤√‘ê‡ôV’≤ø£ yêø£´+ãT ˝Ò
bÕs¡= ã\ÿ">∑" C§#ÓÃ <ë dü«j·TeTT>± HêjÓ÷<ÛäHêX¯¯«+ãTô|’
Hês√Væ≤+∫ düMT|üeT+ <ä\s¡T ôd’q´ÁX‚DT ˝≤*+|ü>∑=. 786
eT. •‘·u≤Vü‰ã\<ë]‘ê]»q‘êos¡¸ Ádüeìïs¡à\

ø£å‘·C≤ø±s¡ø£ >∑+<ÛäkÕs¡ eTè<äT#·sêÃÁ|”‘·— X¯ÅkÕÔ+#·˝≤
$T‘·‘˚CÀ q≥Hê_ÛC≤‘·, »j·T\ø°Îø±+‘·— ‘·Á<ä÷|üy˚T
Á|ü‹_+_+|üø£j·TT+&Ó ì≥¢qT|ü\uÛÑ´+uÖ≥ πøùV≤‘·Ty√. 787
XÊ. nq´kÕúqeTT\+<äT" ÁuÒeTyÓTsTT" >∑+sƒêX‚¢wüeTT= CÒdæq=

<ÛäqT´= CÒdæ‹>±<Ó— Hê »j·Ts¡e÷‘·q«+– H˚ &˚˝Àø√
eTqT´ Áù|]‘·yÓ’‹— X¯Á‘·T>∑fi¯d”eT= X¯g<Ûësêã®e÷
\´Hê´dü+ãT ø=i+‘·y√jÓTqìj·÷? n]Œ+‘·T— XÊ+‹+|ü⁄e÷! 788
#·. n\|òüTTeT‹ Á|üø±X¯ düeTT<ä+∫‘· Ms¡≈£îe÷s¡T˝≤s¡— X¯

Á‘·T\" ã]e÷s¡TÃ#√ Vü≤qq<√wüeTT MTø£ì jÓT+#·uÀ≈£î"&û
ø£\q≈£î H˚qT >±s¡≈£î"&É >∑s¡à|òü\+ ã~ MT≈£î>±<äT dü
<ä“\ø£è‘· düs¡«ø£s¡à \ø£è‘·+ãT\T>± eTqT e⁄#·Ã]+|ü"&˚. 789
XÊ. á sê»´+ ãœ\+ãT düs¡«»>∑eTT˝Ÿ düèwæº+#Ó ˙X¯ó+&Ó ˝À

ø±sê<ÛäT´+&É>∑T ˙X¯«s¡T+&Ó qqT øå±Á‘ê+XÀ<ä“¤e⁄Hé CÒôd— <√
kÕ‡s¡+ ãs¡ŒDùdj·T πø düs¡DÏ sê»‘·«+ãT kÕs¡ú+ãT— ªªu≤
VüAsê»q´μμ j·TqHé ÁX¯ór]‘·eTT e´s√úø£Ô+ãT>±e#·TÃH˚? 790
^. dü«j·TeTT>± H˚HÓ b˛¬s<ä dü+>∑s¡eTTq

qs¡T\#˚‘·T\ eTè‘·T"&ÉH˚ jÓÆT‹H˚ì
á j·TeT÷\´ düTesêí+>∑T∞j·Tø£+ãT
Hê<äT qsê∆+>∑T\≈£î" p|ü⁄"<ës¡eTTq. 791
^. nqT#·T H=ø£ìøÏ q+>∑T∞j·Tø£eTT ì#ÓÃ
BÛs¡jÓ÷<ÛäT\T sêj·T\ ‘Ó>∑Tep∫
ã+<ÛäTs√‘ê‡Vü≤eTT= C…+~ bÕ]úy˚+Á<äT
yÓ+≥"»ì b˛] s¡düe÷q $Áø£eTeTTq. 792
eT. #·≥T˝≤õdüú*, U≤<äédüTÔ#·j·Tsê»‘Y XÊ\ >±$+∫ j·TT

‘·ÿ≥ ø£èwüíøÏå‹bÕ\jÓ÷<Ûä‘·‹, <äTsê›+‘ê] sêJ•s¡'
|ü≥*Hé >√dæ j·TTbÕX¯q$Tà&ç j·TdüèÁø£ŒÁkÕeeTT˝Ÿ <ä|æŒ j·÷
s¡≥eTTHé Bs¡Œ>∑ì∫Ã j·÷]|æ] Ms¡dü«s¡Z\ø°Î≈£åî<ÛäHé. 793
ñ. Ä düeTj·T+ãTq= Áã#·≥T ˝≤Vü≤eyÓTÆ j·TeH˚X¯ó ùdq dü+

Á‘êdüeTT‘√&É u≤VüQã\ <äs¡ŒeTT ˝À&ÓqT ø£èwüíy˚DÏbÕ˝Ÿ
ùddæ] y˚TqT˝…+<äi= ã*wü˜ø£Ø+Á<äø£sê_Û|òü÷‘· M
‘êdüT\T ø=+<äiÁ~≈£îVü≤sê+‘·s¡ yêdüT\T HÓ’] ø=+<äiT=. 794
ñ. #·∫Ã] ô|≈£îÿuÛ≤$TqT\T, #·∫Ã] u≤\Ts¡T, eè<äT∆˝…+<äiÀ

Á‘·∫Ãqq+ãTsê•q≥T sêeeTT \T|üŒ‹\+>∑ HêjÓT" >±
\«∫Ãq j·T–ï|üs¡«‘·eTT ˝≤>∑Tq πs–q ø£èwüísêj·TT X¯
Ák˛Ô#·Ã*‘·Á|ü#·+&É‘·≈£î H√≥Te&Ó= j·TeH˚+Á<äT"&ÉT= <Ûäè‹Hé. 795
eT. Áã<äTπø #ê\Tq≥+#·T" <ä‘·‡<äèX¯ s¡÷|üÁb˛Á>∑jÓ÷<ÛëÁ>∑DÏHé

>∑<äH√]«Hé qè|ü⁄&É+#·T qeTTàdüs¡DÏ= >∑*Œ+∫ ~«&É«+#·Hê
düŒ<äy˚wü+ãTq, qÁ|üø±X¯eTT>∑" >∑ècÕíyêVæ≤˙ ÁbÕ+‘·eTTHé
>∑~ôdHéyÓ’], ‘·{≤+‘·s¡ düú–‘· s¡øå±dü<äàeT+<äTHé ã&ÓHé. 796
eT. ‹qTã+&Üs¡eTT uÛÑ÷]$‘·ÔeTTqT Hê~˝ŸcÕ >∑T&Üsê\"õ

¬øÿqT, qq÷ïiT |òæs¡+>∑T\THé qeX¯‘· Áø°&ÜX¯‘·|ò”Tï s¡<∏ë
[ì q˝Ò«\ Vü≤j·T+ãT\Hé X¯‘·>∑C≤[Hé ã{Ïº lø£èwüísê&é
»qbÕ\T+&ÉT eX¯+ãT ùddæø=HÓ" <ä»®HêékÕq+ãTqHé. 797
eT. ‘·q#˚ õøÏÿ] u≤*ø±eTDT\T ø±+‘ês¡‘·ïeTT˝Ÿ >√Áe»+
ãTqT CÒõ¬øÿ— <äj·÷eTj·TT+&ÉsTTq ‘·<ä÷“¤C≤ì ‘·J®e⁄\Hé
ãì>±M&Ó" ã<ëiTy˚\ dü«uÛÑ≥Áyê‘·+ãT dü«s¡ZdüúeT
jÓT´qqHé õ+‘·jTÓ Tq¬sÃ" ãTD´s¡‹"CÒsTT+#ÓHé <ä<+ä ‘·´ÁøÏjT· ˝.Ÿ 798
^. ‘·q<äTôd’’Hê´\ ≈£î‘ê‡Vü≤ $TqTeT&ç+#Ó

\ã∆ edü÷Ô‘·ÿs¡eTTq ã\+ãTô|iÏ¬>
yÓ’]sê&ÉT›s¡ZeTTqT eX¯+|üi#·Tø=qT≥
j·T+<Ó sêj·T\<äèwæº $q´düÔeTjÓT´. 799
eT. |ü≥T ùdHêìeVü‰~Û Hêj·T≈£î"&ÉT dü\“‘YU≤qT s¡øå±ø£s¡T+

&É≥ H˚q÷iT\ b˛s¡TÃ^düT s¡D$<ë´X¯Ss¡T\Hé CÒ]Ã b˛
s¡≥eTTHéCÒôdqT >∑èwüísêj·T s¡D#·s¡´Hé ÁdüTøÏÿ #˚"õøÏÿ dü+
ø£≥eTT C…+<Ó <äè&ÛÜ+<Ûäø±s¡ $düs¡‘êÿsê>∑èVü‰yêdæjÓÆT. 800
eT. |òæ>∑Ø&√j·TqT b˛s¡TÃ^dt düTeT‹ j·TT<˚«\‘Y X¯‘·|ò”TïÁ|üjÓ÷

>∑>∑]wüß˜+&És¡T<Ó+∫ sêj·T\≈£î düK´+ uÒs¡Œ&ÉHé ã\Tÿ#·THé
<ä>∑Hê»„Hé >=ì <äTs¡ZuÛÑ+»q $<Ûëq+ã+<äT qT<äT´≈£îÔ&Ó’
$T>∑T\= BÁe‘· q–ïes¡¸eTTqT Á>∑$Tà+#Ó= ~«wü‘˚‡qô|’. 801
^. ñuÛÑj·T |üøå±\yês¡T eTôVAÁ>∑‘·s¡X¯

‘·|òæTïø±–ïÁ|üjÓ÷>∑ j·TT<ä∆+ãT q&ÉT|ü
|òæ>∑]&√‘·iÏ ˙øÏå+∫ $eT‘·|üø£å
ôd’q´|ü‹ H=ø£ÿ Áy˚≥Tq dü+Vü≤]+#Ó. 802
ø£. Çs¡Te~ ~qeTTà˝≤\eTT

|üs¡–q q≥TyÓqÿ">√≥yêøÏ{Ï ‘·\T|ü⁄˝Ÿ
‘ÓiTe+ã&Ó <äTsêZuÛÑ´+
‘·s¡Ms¡T\T ì\T|üHÓ’] <Ûäefi¯|ü‘êø£Hé. 803
eT. ø£s¡C≤\+ãT\ X‚«‘·s¡TCŸ eTj·T|ü‘êø£˝Ÿ dü+~Û dü+ÁbÕs¡úHê
ø£s¡∫Vü≤ï+ãT\ ã{Ïº sêj·T\ »j·÷Áø±+‹= ÁãX¯+dæ+#·T#·T=
X¯s¡D+u≤&ç] yÓ’s¡T\‘·ÔiÏ <äj·÷kÕ«+‘·T+&ÉT ø£èwüíø£åe÷
es¡T&ÉT= eT+Á‘·T\HÓ\¢s¡Hé _*∫ ‘Ó\Œ=>√¬s >∑s¡ÔeéTTHé. 804
^. eT+Á‹es¡ZeTTà jÓ÷õ+∫ øå±àes¡Tq≈£î

HêVü≤e+ãTq X¯s¡D≤>∑‘êeq+ãT
XÊ+‹e÷s¡ZeTT düVü≤q+ãT düÔeéTì]
|òæ>∑]&√qT qT‹+∫] $$<Ûä>∑‘·T\. 805
eT. n≥Tô|’ sêj·T\ X¯Ss¡ôd’ì≈£î\T sêC≤C≤„qTkÕs¡+ãT>±

düTŒ¤≥<ÛÓ’s¡´+ãTq" >√≥"C§∫Ã] »q+ãT˝Ÿ qÁeTT˝…’ì*Ã j·T+
‘·≥ lø£èwüíqèbÕ\T bÕ\qeTT qT‘ê‡Vü≤+ãT‘√ H=|æŒ, j·÷
<ä≥‘√ kÕ«>∑‘· MTj·Tã÷ì] ‘·<Í<ës√´∫‘· Á|üÁøÏj·THé. 806
^. ªªsê»X¯ã› uÛÑeyÓTÆàq sêj·T|ü<äeTT

‘êeø±_ÛK´j·T+<äT" ã<ä+ãTùdôd
Bì »qs¡+»qeTTq kÕØúø£]+∫
s¡ø£åùdj·TT$T! eTeTT">∑èwüísêj·T uÛÑ÷wü. 807
eT. eTVü≤<äT#·Ã+&É uÛÑTC≤<äT“¤‘êj·TT<ÛäT&ÉyÓ’ øå±àuÛÑè‘·Tÿ˝À<ä∆s¡ÔyÓ’

ãVüQe÷Hê´Á•‘· sê»sê»<äqTø£+bÕ<äè>¥ $˝À\T+&ÉyÓ’
nVæ≤‘ê|ü Á|ü‹uÛ≤+‘·$Áø£eT düeTT<ä´<Ó’«q‘˚j·TT+&ÉyÓ’
ãVüQø°]Ô+>=qT, sêj·T, kÕ«>∑‘·μμeTqHé uÛ≤wæ+∫sêuÛÑ÷»qT˝Ÿ. 808
eT. eT<äe÷‘·+>∑ #·j·T+ãT eTT+<äTyÓqTø£Hé eT+<äÁ|ükÕs¡+ãTqHé

>∑<ä\Hé eT+E\ s¡‘·ïø£+ãfi¯ düs¡‘Y düÿ+<Û˚uÛÑsê»+ãTô|’
eTT<äe÷s¡Hé ãj·Tì+#·T#·THé $»j·Tdü+uÛÑ÷‘· Á|üsêe+ãT\Hé
ã<äeTTHéu…f…ºqT >∑èwüísêj·T\T »>∑Á‘·ŒU≤´‘· <äTs¡Z+ãTqHé. 809
ñ. n+<äTedæ+|ü ì#·Ã>∑\ j·T+<äiÏøÏHé düTKØ‹ qT+&É Hê
q+<äeTT‘√&É Hêq‹&Ó— HêD…|ü⁄ ÁuÀe⁄\‘√&É" >∑wüºy˚T
bı+<ä>∑"CÒdæ ≈£Ls¡TÃø=qH√|æq edüTÔ#·j·T+ãT‘√&É, H˚
>∑+ <ä\b˛j·TTyê] ø£s¡T>∑Hé qs¡bÕ\T&=dü+¬> Hêq‹Hé. 810
^. sêj·T#·÷s¡T›s¡ZeT+<äT H˚sêŒ≥T¢ ‘·–q

$<ÛäeTTqHé CÒdæ sêj·T\T $»j·Tq>∑s¡
sê»<ÛëìøÏ $»j·T $ÁuÛÑeTeTT‘√&É
q]¬> »j·THê<äeTT\T ì+– Hêe]+|ü. 811
eT. es¡s¡‘·ï<äT´‹ s¡eT´Vü≤s¡à´ |ü<äuÛ≤dü«<é uÛÑÁ<ädæ+Vü‰düHê

ø£s¡$<ë´q>∑s¡+ãT $düÔè‘· eTVü‰>∑+;Ûs¡ XË’yê*˙
X¯«s¡‘·Héu…’ø=ì ˝Àø£;Ûø£s¡ ‘·eT dü‡+Vü‰], sêEHé>∑qHé
ãi#ÓHé kÕ«>∑‘·dü÷∫ Vü≤düÔ#·\Hê yês√´]àø± qè‘·éTT˝Ÿ. 812
eT. düT\‘êq{Ïº |üsê»j·TeTTàq •‘êe÷j·÷–ï dü+<ä>∑T›&Ó’

#Ó*$THé yÓ÷düeTT ùdj·T"uÀ\TqqT#·THé õ+‹+∫ lø£èwüísê
j·T\ H=|æŒ+|ü">∑ sêj·Tu≤s¡eTìô|Hé kÕ«BÛqyÓTÆq{Ïº ‘·
<ä“\e<äT›s¡ZeTT Á>∑eTài= u§dü"– $TÁ‘·‘·«+ãT kÕ–+|ü">∑Hé. 813
ñ. sêj·T\T sêj·Tu≤] qs¡Tsêø£ HÓiÏ+–j·TT H=ø£ÿe÷düyÓTÆ

b˛sTTq yÓqÿ<äs¡ÙqeTT u§+<ä">∑ Hêq‹ sTT#ÓÃ"_*Ã, ‘·
B∆j·TT‘·Tsêj·Tu≤s¡eTTqT <Ó\¢eTT>± $ì j·Ts¡Ω>ös¡yê
<Ûë´j·T‘· dü‘·ÿè‘·T˝Ÿ |üi∫ j·÷~\TcÕøÏ≥T |ü\TÿeT+#·HÓ=. 814
eT. ªª<äTs¡eT+<äTHé >∑sTT>=qï ‘·‘·‡ø£\ edüTÔÁyê‘·eTT= sêj·T#·÷sY

es¡<äTs¡ZeTTà H=dü+–˙ eqT$~ÛHé yê+#Ûêe[= Bs¡TÔ— ˙
j·T]uÛ≤eeTTà" <=i+– ‘=+{Ïe˝… HÓj·T´+ãT+#·">± HÓ+#·T#√"
<ä«s¡yÓTÆ e∫Ã eT<ä+Á|òæT #·T+ãqeTT dü\Œ= düeTà‹Hé <Ó\TŒe÷? 815
ñ. á$~Ûyê s¡Ôq+|ü Á>∑Væ≤sTT+∫ s¡j·T+ãTq sêj·Tu≤] ‘·
<ä÷“¤$uÛÑT #Ó+‘·πø– qT&çb˛&ç$T <Ó\Œ">∑ y˚T¢#·Ã¤ uÛÑ÷|ü⁄"&û
sê¸´ $wüj·T+ã&É+#·Tø=ì j·÷Vü≤eqwüº eTH√»„<äTs¡Zy˚T
<√$~Û"Á>∑eTài= >=qTf… j·TTø£ÔeTq+>∑ì j·T+ô| düeTà‹=. 816
^. #·+#· <ä_Ûe÷q<ÛäqT&Ó’q dü»®qT+&ÉT

#·+#·\eTT˝…’q j·TdüTe⁄\ düs¡≈£î>=qø£
kÕú|üqeTT ùdj·T<ä\#·T XÊX¯«‘·j·TX¯+ãT
‘ê<äèX¯óq ¬ø\¢ dæ] j·TÁ|ü<ÛëqeTq¬s? 817
^. n{Ïº j·T_Ûe÷q e÷e+‘· qs¡j·TuÀì

y˚T¢+#Û·T"&É]bÕ<ä #·T+ãqπø¢X¯\eeTT
u§s¡j·T">±˝Ò<äT b˛sTTq dæ] >∑&ç+∫
sêj·T#·÷s¡T›s¡Z |ü⁄qs¡TbÕs¡®qyÓTø√¬s. 818
^. sê»´ eT<Ûä´+ãTqHé ÁãC≤sêõÁyÓ÷\

yÓ’] |ü<äeTT\eTT≥º quÛ≤eéTqT#·T
<Ó\T|ü sêj·T\T ì»<Ûäsêdüú* ø=q|ü⁄]
eTT<äZ\Tq" >∑÷&ç j·T≥T ùdj·T"uÀ\TqìjÓT. 819
#·. n≥ düT\‘êqT e˝…¢ j·Tìq≥T¢>∑ ã+|æq yês¡Ôq+~ j·TT

‘·ÿ≥ |ü]|ü+~Û" ã≥Tºø=ì Á>∑≈£îÿq ã+~Û‘·T" CÒj·THÓ+∫ j·T
#·Ã{Ï ø£s¡T<Ó+#Ó sêj·T \~ cÕ$uÛÑT &Ó≥Tº˝§ dü+X¯sTT+∫ dü+
ø£≥|ü&ç j·T+<äT" CÒs¡T≥≈£î">±‘·s¡eTT+ >=ì|ü⁄#ÓÃ"Áu§<äT›\Hé. 820
eT. |òüTqe÷j·÷$ø£s¡+ãTqHé ã&çq#√ ¬>’|ü{Ïº kÕÁe÷»´bÕ

\q ìsê«Vü≤ eT<Ûäs¡àeT+ #·q>∑H˚˝≤? ˝ÀìøÏHé C§∫Ã y˚T
qTq"ÁbÕD+ãT\"Bj·T" u≤D$‘·‘·T˝Ÿ H=|æŒ+|üyê? Á≈£Ls¡<äT
s¡®q u≤<Ûës¡Væ≤‘·+ãT>± HÓ|ü⁄&ÉT kÕÁe÷»´+ãTbÕ*+‘·TH√. 821
#·. nqT#·T <Ó\T+>∑TiÒ&ÉT ]|ü⁄ yê&çqe÷≥\T <äô|Œq+#·T dü+
»ì‘· s¡TcÕeè‘·T+&ÉsTT _C≤|ü⁄]øÏ+ »qT<Ó+∫ cÕ$uÛÑT=
>∑qT>= q"_\«q+ô| q~ ¬ø’‘·eeT+#·T" <ä\+∫ y˚T¢+#Û·T&Ü
»qes¡T p&ÉH=\¢ø£ _C≤|ü⁄] CÒs¡ø£ ì˝…Ã<äe⁄«q=. 822
#·. »q>∑D ø£wüºø±s¡≈£î \kÕ<ÛäT#·]Á‘·T \<Ûäs¡àeTÁø£eT+

ãqè‘·eTT e+#·qÁ|üø£è‹ yêéè‹j·TT= u…qTbı+<äT sê»éT+
<äqT|üeTuÛÀ>∑uÛ≤>∑´ eT\sê]q, \øÏÎjÓT ì‘·´‘ê+&Ée+
u§qs¡T#·T#·Tqï qeTàVæ≤ Á|üjÓ÷»qeTTHÓï? düTU≤_Û˝≤wæøÏ=. 823
#·. |ü≥T‘·s¡ø£+≥ø£ Á|ü∫‘·bÕ<ä|ü |òüTÀs¡ì≈£î+» |ü⁄+» dü+

|òüT≥q\ >∑˝…ZH˚ì eTè<äT>±&ÛÉ eTH√Vü≤s¡ kÂs¡uÛ≤ì«‘·
düTŒ¤≥≈£îdüTe÷[ ˙qT |ü]X¯ó<ä∆ \‘êìeVü≤+ãT ˝…+<äTH˚
q≥eT≥ ˝Òì kÂK´$T&ÉTHê? ìs¡bÕj·TeT? ì‘·úÛÀ>∑é÷? 824
ø£. áØ‹= sêj·T\T dü$,

#ês¡dæú‹qT+&É y˚T¢+#Û·»qT &Éqè‘√≈£îÔ˝Ÿ
H˚s¡eTàì j·T~ e÷|ü">∑
Hês¡dæ jÓTTø£ sêj·Tu≤] q+|ü">∑ <ä\"#Ó=. 825
ñ. Ä düT\‘êqT j·TTøÏÔyÓTsTT Hêdü<äTuÛ≤qTì kÕ«+>∑s¡ø£åø±

Áπ>düs¡T qTø£ÔØ‹ì »]+|ü$T"<äqTï ø£å$T+|ü"uÀ\TqHé
u≤dü\"<Ó\Œ"u≤]úe⁄ì e<ä›≈£î ã+ô|qT>±ì— sêø£‘√
Hêdü<äTU≤qTq÷Vü≤ ô|s¡j·TjÓT´ <ä<äq´ ≈£î‘·+Á‘· dü+>∑‹=. 826
^. ÄVü≤e+ãTq" >∑èwüísêj·TøÏår+Á<äT
#˚‘·"ã&ç #ÓikÕ\">∑è•+#·T <äq<äT
X¯Á‘·Te⁄= dü\ã‘·TU≤qT" »+|ü"CÒj·T
düeTj·TeTì jÓT+#Ó q‘·"&ÉT <˚«wü+ãT ø£‘·q. 827
#·. nqTe⁄>∑ u≤dü\= »*|æ j·÷~\TcÕ |ü]uÛ≤wæ‘√ øÏÔ>±
eTTqTø=ì, ø£èwüísêj·T$uÛÑT ÁyÓ÷\ s¡Vü≤düú‡* ì*Ã ªªsê»! e÷
»q|ü‹ MT düeTø£åeTTq düeTà‹" CÒs¡$TøÏ= ø£åe÷|üDHé
ãì$ì ø√¬s MTjÓT<äT≥ yêø=ì s¡eTàHÓ ì$«X‚wüeTT=. 828
#·. dü\ã‘·TuÛ≤qT e÷qè|ü‹ X¯Á‘·Te $X¯«dü˙j·TT&Í≥ Hê

K\eT‹ j·T+‘·]+#·T <äqTø£= j·TeH˚X¯ó"&ÉT MT<äT HÓj·TéTTHé
»\T|ü">∑sê&ÉT e÷qè|ü⁄ì düKéTT>√s¡T<äTπsì Á≈£Ls¡T"&Í
dü\ã‘·T s¡÷|ü⁄e÷|ü⁄"&É≥" »j·T´q Hê~\TcÕqT <Ó#ÓÃ<äHé. 829
#·. n‹•‘· ø£èwüísêj·T, düTuÛÑ{≤[ ø£èbÕDKsêÁ>∑<Ûë{Ï dü

\“‘·T $ø£{≤+>∑ eT+<äT ãVüQfi¯ ø£å‘·eTT˝Ÿ dü*|æ+∫ ≈£åî‘·ÿè‘√
<Ûä∆‹yÓTsTTy˚T¢#·TÃ¤yÓTÆ qdüT$‘êqeTT ;\Ã>∑ eTè‘·T´X¯øÏÔ j·T
<äT“¤‘·eTT>∑ H√s¡T$#ÓÃ qquÛÑ÷‘·\ >∑s¡ÔeTT|ü⁄f…º Á$T+>∑">∑Hé. 830
#·. n<äqTq ø£èwüísêj·Tqè|ü⁄ &Ü~\TcÕ $<ÛäT"ã≥Tº q÷Vü≤‘√"

»<äT|ü">∑"CÒôd ã+~Û‘·Tì dü\“‘·TU≤qT"&É&É+¬>qHé qT&ÉT˝Ÿ
$~‘·eTT˝…’q" <ä‘·Tÿ{Ï\eè‘·Ô>∑T &Üdü<äTU≤qT ‘·<äT“¤$Hé
e<ä* |ü˝≤sTT‘·T+&ÉsTT j·TbÕs¡eTT<ä+ãTq"CÒ¬s kÕ«~Û|ü⁄Hé. 831
#·. |ü<ä|ü&ç sêj·Tu≤] qT&ç uÛÑ+–ì Hê~\TcÕ $uÛÑT+ &Ó≥Hé

>∑~j·T$T, y˚T¢#·Ã¤uÛÑ÷$uÛÑT&ÉT ø£\¢\ e+#·qùdôdq+#·T" <ë
HÓ<ä" <ä\b˛dæ ø£èwüí<Ûäs¡D°X¯ó"&ÉT ‘ê˝…Ã eTVü‰Á>∑Vü≤√ Á>∑‘·Hé
e<ä\ø£ yÓ’]>∑s¡«eTTqT uÛÑ+>∑eTT ùdj·T">∑ HÓ+#Ó Hê‘·à˝À. 832
eT. n≥Tô|’ Hê~\TcÕ <Ûäsêe\j·T Be´<é uÛ≤$T˙ sê»´ >√

<ä“¤≥ >∑T\“s¡Z |ü⁄sêe‘·+dü eTT<äj·T‘Y kÂuÛ≤>∑´sê&Ü∆eTeTTHé
ã≥T‘˚»+ãTq eTT≥º&ç+∫ »j·T XÀuÛ≤uÛÑ÷wæ‘·T+&ÉjÓT´ q+
‘·{Ï‘√ sêj·T\ j·÷Á>∑Vü‰q\eTT XÊ+‘·+ãjÓT´ H=øÏÿ+‘·>∑Hé. 833
#·. eTTqTdüT\‘êqT ‘·qï>∑]bı+‘·" C…iHé ã&ÉyÓ’e>∑T+<äT &É
ø£ÿqTqs¡bÕ\ ø±‘·àE\ >ös¡ey˚Ts¡Œ&É" ã+<ÛäeTT≈£îÔ\Hé
u§q]"∫ yê]˝À düT>∑TD|ü⁄+» ì<ÛëqT"&ÉT ô|<ä›yêì uÛ≤
$Tì |òüTqsê»´|”]ƒ ìj·T$T+#Ó" ÁãC≤|ü]bÕ\Hês¡úyÓTÆ. 834
^. ‘·≈£îÿ>∑\ sê≥Tÿe÷s¡T *<ä›iÏì <äq<äT

sê»´<ÛëeT+ãTq≈£î" CÒ]Ã |üP»´|ü<äe⁄
\+<äT ìj·T$T+∫ ø£è‘·ø£è‘·´‘êqTwü+–
j·TjÓT´ H=j·T´q" >∑èwüísêj·TÁ|üuÛÑT+&ÉT. 835
^. z]$THé sê≥Tÿe÷s¡T\ ø=<äyÓ eTT<äeTT

ø£wüºeT>∑Ty˚fi¯ <Ûäè‹H√&ç ø£q\ø√]à
q\s¡TyêìøÏ q÷iÒ+&É¢¬ø’q eTT<äeTT
ø£\T>∑TqìjÓT&ç ˝Àø√øÏÔ ø£\¢j·T>∑THÓ. 836
ñ. Äj·T‘· s¡T–«X‚wü $|ü<ë|ü‹‘ê]∆ìø±j·Tyêdü jÓ÷

>±´j·T‘·Hê~ kÂK´s¡#·Hê_ÛeT‘ê! >∑‘·»qàyêdüHê
H˚j·Ts¡TC≤es√<Ûä >∑D˙j·T _Ûwü>∑®qe÷q˙j·T Hê
sêj·TDsêj·T BÛs¡ ø£$sê{Ÿ düÔe˙j·T j·TX¯dæú‡sêÁX¯j·÷! 837
Ç~
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq |ü+#·e÷XÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
wücÕ˜XÊ«düeTT
ø£. BÛs¡düuÛ≤uÛÑ´]Œ‘·düTeT
Vü‰sê— ø£è‹ø£q´ø± düe÷X‚¢wü|üsê
<ä÷Øø£è‘· >∑s¡«uÛÑsê—
Hêsêj·TDsêj·T! n]úqeeT+<ësê! 838
ñ. uÛÑ÷es¡e\¢uÛÑT+&É≥T\" ã÷s¡«~XÊ»j·T j·÷Á‘·"CÒdæ dü+

uÛ≤$‘· düs¡«Ms¡uÛÑ≥es¡Z #·eT÷ Á|ü∫‘·Á|üyÓ÷<äT&Ó’
øå±àe\j·÷+‘·sêfi¯ |ü]dü]Œ‘·ø°]Ô $sê»e÷qT"&Ó’
j˚T $ø£è‘êVü≤e+ãT |òüT{ÏsTT+|ü$T HÓeTà~" ãT#ÓÃ"Áu§<äT›\Hé. 839
ø£. ÄXÊ+‹ düeTj·TeTTq uÛÑ÷

MTX¯ó&ÉT ‘·q ‘Ó\TZu≤dü H˚\">∑">∑$‘ê
BÛX¯ó\ HÓqeT+Á&ÉqTì
πs›X¯eTT >±$+#Ó qwü› ~>∑Z»eTT\qHé. 840
d”. düÔyê´+Á<Ûä ø£$‘ê|æ‘êeTVü≤ _s¡T<ë+≈£î

&É\kÕì e+X¯ ô|<ä›q eT˙wæ
eT+E\X¯j·÷´ düeT+∫‘· ø£$‘ê_Û
$qT‘·T+&ÉT q+~ ‹eTàq$uÛÑT+&ÉT
n‘·T*‘· eT<ÛäTs¡yê>¥ yê´bÕs¡ BÛs¡‘ê
ø£*‘·T+&ÉT <Ûä÷s¡®{Ï ø£$es¡T+&ÉT
qeuÛ≤eø£\Œq düÔe˙j·T|æ+>∑[
dü÷s¡Hê_ÛK´ j·TXÀ<ÛäTs¡T+&ÉT.
^. n+‘· e÷<äj·T>±] eT\¢qj·TT sêeT
sê»uÛÑ÷wüDT &Éj·T´\sêE sêeT
uÛÑÁ<äT&ÉTHé sêeTø£èwüí BÛes¡T&ÉTHÓ’]
sêj·T\≈£î qwüº~>∑Z» Á|ü~∏‘·ø£e⁄\T. 841
d”. eTqT#·]Á‘·eTT Áyêdæ e÷q´‘·Hé HÓ\ø=˝…Œ

q\kÕìô|<ä›HêVü≤«j·TãT<ÛäT+&ÉT
es¡bÕ]C≤‘ê|üVü≤s¡D+ãT *œsTT+#Ó
q+~‹eTàq s¡dü»„ Á|ües¡T&ÉT
n\ bÕ+&ÉTs¡+>∑ e÷e÷‘·à´+ãT *œsTT+∫
sêeTø£èwüßí&ÉT ø£è‘ês¡ú‘· >∑&ç+#Ó
ãVüQfi≤s¡úsê|òüTebÕ+&ÉMj·TeTT Áyêdæ
|æ+>∑[ dü÷s¡qï $qT‹¬ø¬øÿ.
^. ø£$ qT‘êeTTø£Ôe÷\´<ë ø±e´sê»
e÷+Á<Ûä uÛÀC≤+øÏ‘·T+&ÉT Áyêj·T+>∑qjÓT´
düTeT‹ sêj·T\T ãVüQø±e´düTeTeTT ˝≤+Á<Ûä
yê≈£î‡eT+>∑*¬ø’ düeTs¡ŒDeTTùdôd. 842
#·. düTÔ‘·eT‘·T˝…’q dü‘·ÿe⁄\ dü÷≈£îÔ\≈£î+ C…$ jÓTT–Z ÁbÂ&ÛÉ |ü+

&ç‘· $düs¡‘·‡uÛ≤düú\T\ ì+&ÉT eTq+ãTq Hê\øÏ+∫ dü+
~Û‘· s¡#·Hê$˝≤düeTT\ B|æÔøÏ dü+‘·düeT+<äT#·THé ãVüA
ø£è‘·T ˝§q]+∫ dü‘·ÿ$eπsD´ <ä]Á<ä‘·e÷ô| ˙$#˚. 843
#·. »qes¡T &É\¢kÕì ≈£î\C≤‘·T"&ÉT ô|<ä›q Áyêdæq{Ïº j·÷

eTqT#·]‘êK´ ø±e´≈£îdüTeTeTTàqT HÍ"<ä\"<ë*Ã ô|<ä›\+
~q X¯óuÛÑ©\"<ä‘·ÿè‹|ü‹‘·«eTT¬>’ø=ì ¬ø’‘·‘ê‘· ô|
<ä›q≈£î"ãTs√‘·‡yê<äT\ $<ÛëqeTTq= u§dü¬>= ÁãyÓ÷<äeTTHé. 844
#·. eT<ä>∑»sêEô|’"<äq] øå±à<äsTT‘·T+&ÉT $Vü‰s¡eTTHé düTU≤
düŒ<ä $~Û"CÒdæ Á≈£îeTà¬s&ÉT |ü≥Tºq"u…<ä›q dü‘·ÿMX¯«s¡T+
&Ó<äTs¡sTTqHé eTT<ä+ãTq" >∑Ø+Á<äeTT &ç–Z >∑s¡+ãTkÕ∫ j·÷
eT<äø£] HÓø£ÿ"CÒdæ" ô|]eTeTTàq eTqïq#˚ôd qø£ÿ$=. 845
ñ. ø√]qj·T+‘·e÷Á‘·eTTq" >√ø£≥eTTK´ ‘·‘êÁ>∑Vü‰s¡eTT˝Ÿ

ù|]$T‘√&É ì#ÓÃ düTø£$ Á|ües¡T˝Ÿ ø=ìj·÷&É y˚T*à ã+
>±s¡|ü⁄ >∑+&Éô|+&Ós¡eTT >±\<ä–*Ã >∑&ç+#Ó <Ûäq´‘·Hé
<Ûës¡TDÏ sêj·T˝Ò\">∑$‘êdü‹>±+#Ó qq+‘· uÛÀ>∑eTT˝Ÿ. 846
#·. nqT~qeT+<äT sêj·T\T $Vü‰s¡eTT ùdj·T">∑" uÀsTTsê>∑" u…

<ä›q jÓT<äT¬s’q Hê+Á<Ûäø£$‘ês¡Ω |æ‘êeTVü≤ j·T\¢kÕì ô|
<ä›qø£$#·+Á<äj·T+#·T" >∑s¡TD≤Ás¡›eTq+ãTq" _*Ã ùdeTe÷
j·Tì eTTqTÁãX¯ïùdôd">∑$j·T+<äT qèbÕ\Tq ¬ø+‘·Áù|eTjÓ÷. 847
#·. eTqT#·]‘êK´ ø±e´ ≈£îdüTeT+ãTqT <ëÁ>∑Væ≤sTT+#·Ty˚fi¯" u…

<ä›q |ü⁄s¡y˚T>∑>± »j·T»j·T<Ûä«qT \T|üŒ‹\+>∑"ã\¢øÏHé
<äqø£s¡|ü+ø£»+ãTq qT<ës¡eT‹Hé ãsTT¬ø‹Ô j·÷+Á<Ûäyê
>∑Èq ø£$‘ê\‘ê+–ø£>∑T >ös¡eyÓ’K]" pô| uÛÑ÷$TøÏHé. 848
eT. |ü≥TkÕVæ≤‘·´ $XÊs¡<äT˝Ÿ Á|ü$eT\yê´Vü‰s¡ wü&É›]Ù˙

|ü≥˝≤<Ûës¡ $yê<ä<ä≈£åî\T eTV”≤bÕ˝À ‘·Ôe÷kÕúq dü+
|òüT{Ï‘êq\Œ düuÛ≤+‘·sêfi¯|ü<äeTT˝Ÿ ¬>’ùddæ #·sêÃeTj·÷
s¡“¤≥T\= CÒj·T">∑ Hê\øÏ+∫ $uÛÑT&ÉTHé sêõ˝…¢ $C≤„ìjÓÆT. 849
d”. X¯ã› kÕ<ÛäT‘·« $#ês¡+ãT u…’ø=qï"

Áu≤»„Á|üjÓ÷>±\ |òüDÏ‹"pô|
Hê´j·TXÊg Á|üdæ<ë∆+X¯ $yê<ë\
qT∫‘·Á|üe÷D+ãT ˝§dü">∑qjÓT´
y˚<ë+‘· $<ë´$yê<ä+ãT \T<äsTT+|ü
yê´k˛ø£Ô uÛ≤yê\ ãj·T\Tô|f…º
düeTj·÷s¡Ω s¡düeÁ‘·ŒdüøÏÔ #·s¡Ã\Tsê>∑
˝ÖøÏø£ Á|üuÛÑ\ yÓ\¢&çjÓTTq¬sÃ.
^. düs¡düø±yê´s¡ú dü<ädü~«#ês¡eT+<äT
yê~$<ë«+düT\= eT<Ûäé]Ôj·T>∑T#·T
dü«j·TeTT>±= Bs¡TŒ\= C…|æŒ XÊ+‹>∑÷¬sÃ
neì H˚iÒ&ÉT ø£èwüísêj·T\≈£î ˙&ÉT! 850
^. düs¡düø£$‘ê_Ûes¡∆q düs¡DÏ>±ø£
∫Á‘·˝ÒKq $<ë´ Á|üdæ<ä∆»qT\
≈£î∫‘·Ø‘·T\" ÁuÀ‘ê‡Vü≤ yÓTTdü">∑qjÓT´
Hê"{Ï eè‘·Ô+ãT ì\Te, ˙Hê{Ïei≈£î. 851
eT. düeTj·TE„+&ÉTqT sê»´‘·+Á‘· $<äT"&Í øå±àbÕ\es¡T´+&ÉT X¯

Á‘·TeTV”≤Hê<∏äT\ <ä+&Éj·÷Á‘·\≈£î HÓ+<äT= dü+<äT>±˙ø£ <äT
s¡ZeTT ÁbÕø±s¡eTT dü‘·«dü+j·TT‘·eTT >±>∑=CÒdæ, <ä÷s¡düú <äT
s¡ZeTT\Hé düs¡«|ü⁄s¡+ãT\Hé düT<äè&ÛÉeTT˝Ÿ >±$+#Ó ÁX¯<ë∆fi¯óyÓ’. 852
^. $»j·Tj·÷Á‘ê $Vü‰]jÓÆT yÓ\j·TTy˚fi¯

HÓ’q •\Œø£fi≤X¯øÏÔ Hê‘·àqT+#Ó
•\TŒ\Hé <ä÷s¡eTTqqT+&ç #˚s¡"_*Ã
∫Á‘· •\ŒeTTà\= >∑÷s¡Œ"CÒôd qè|ü⁄&ÉT. 853
d”. $»j·Tq>∑s¡eTTq= $sƒ¡˜˝≤\j·TeTTq"

Áã~∏‘· •\ŒeTT" »ø£ÿ|üiT|ü" CÒôd
e÷q´ Vü≤C≤s¡T sêeTkÕ«$T ø√yÓ\Hé
<ä>∑T #Óø£ÿ&ÉeTTà\ ‘êe⁄" CÒôd
~e´ |ü+bÕer <˚yê\j·TeTTq≈£î
kÕú|æ+#Ó •˝≤Œ\ >√|ü⁄s¡eTTà
BÛs√Á>∑ qs¡dæ+Vü≤<˚e⁄ $Á>∑Vü≤eTTqT
ÁuÖ&ÛÉ •\Œ+ãT ‘êe\eTT"CÒôd.
^. eT+E˝≤sêeTeTT\ düuÛ≤eT+≥|üeTT\
Vü≤s¡à´ sêJ$sêõ s¡‘êï|üDeTT\"
C≤\" B]Œ+∫ •\Œø£˝≤\j·TeTT>∑
sêj·T\\]+#Ó" <äq ~e´sê»<Ûëì. 854
eT. |ü\T<˚X¯+ãT\qT+&ç ∫Á‘·s¡#·HêbÕØDT\Hé CÒ]Ã eT+

E\ ∫Á‘·eTTà\ Áyêj·T Hêq‹&ç ‘·‘Y XÀuÛ≤$˝≤düeTTà\
]à* MøÏå+∫j·TT" u≤]‘√wæø£eTT \]Œ+|üHé ãsTTHé ã÷HÓ dü«
düú\eT+ <=|üŒ">∑" CÒôd •\Œs¡#·Hêdü+yêdü kÂ<Ûä+ãT\Hé. 855
eT. »qdü+<√Vü≤eTT b˛wüD≤s¡úeTTq¬ø’ dü+‘ê|üeTTHé C…+<äuÀ

eì #·+<äeTTàq eè‹Ôø£\ŒqeTT dü+uÛ≤$+∫ <˚XÊs¡Ω Ø
‹ì ùd<ëúÛÑT´∫‘êeø±X¯eTT\qT= B]Œ+#Ó uÛÑÁ<ëÁ|üyê
Væ≤ìøÏ= ùd‘·T ìs¡÷|üD+ãT dü*ô|= düèwæº+#Ó" >∑T˝≤é[=. 856
^. yê]˝À|üeTTàq= |òü˝≤uÛ≤eyÓTÆq
|ü<äeTT ˝Ò≈£î+&É ˙s¡+ãT u≤i"CÒôd
<Ûäs¡DÏ dükÕ´qT≈£L\eTÚ düs¡DÏ"CÒôd
ø=<äTe˝Òø=ô|Œ »qT\≈£î Áã<äT≈£î‘Ós¡Te⁄. 857
#·. |üdüT|ü⁄ |òü*+#·T ‘√≥\TqT u≤j·Tø£ sTT≈£åîe⁄ $T+#·T πøåÁ‘·eTT˝Ÿ

ô|dü\TqT Hê&ÛÉø£+ãT\TqT $düÔè‘·‘·÷\ $e]∆s¡+>∑eTT˝Ÿ
ø£düs¡Tq"ã+&É" CÒj·TT≥≈£î >± dü<äTbÕj·TeTT B¬sÃ">∑s¡¸ø£
Á|üdüs¡eTT uÛ≤>∑úÛÀ>∑éTT\ e]∆\"CÒôd" >∑èbÕ+‘·s¡+>∑T&Ó’. 858
eT. ‘·q sê»´+ãTq" >∑èwüísêj·T\T |ü<ës¡úÁyê‘·eTT= HÍø£\Hé
eq~Û= j·÷qeTTùdj·TT es¡Ô≈£î\≈£îHé kÕ«j·T‘·ÔeTT+ CÒdæ ô|+
|ü⁄q yêDÏ»éTT kÕ>∑"CÒôd q≥T\= uÛÑ÷s¡´s¡ú dü+<√Vü≤ yÓTT
j·T´q >±$+|ü eDÏø£Ãj·T+ãT" ì»ø√XÊ>±s¡eTT˝Ÿ e]∆˝…Hé. 859
eT. ~ÛwüD≤yê]~Û ø£èwüísêj·T\ eTVü‰‘˚»+ãT MøÏå+#·T ô|

ìàwü#˚‘·Hé ãs¡<˚X¯uÛ≤>∑ ì#·jÓ÷˙à\ Á<äe÷<˚$ ô|Hé
>∑èwæ#˚ sêj·T\ ø√X¯dü<äàeTT\ q+Á|òæTHéu…{Ïº sê&É«\¢uÛ≤
•wüeTT˝Ÿ u§+<äT#·T" <äÁ<äe÷Á|üø£{Ï‘· ùdïVü≤+ãT >±$+#Ó&ÉTHé. 860
eT. q>∑s¡kÕú|üD M~∏ø±+∫‘· düTes¡íÁyê‘· eTT‘·TÔ+>∑ yÓTÆ

>∑>∑HêsêeT $Vü‰s¡˝À\ düTs¡uÛÀ>∑ Åd”Ô»HêVü‰«q yÓTT
|ü>∑" >±$+|ü">∑" π>[ø±$Vü≤s¡D+ãT˝Ÿ e÷$ j˚T‘Ó+∫, ø±+
#·">∑ ùV≤e÷#·\ X¯+ø£ô|’">=ì] |ü˝≤‡s¡T˝Ÿ ‘·<äu≤®qq˝Ÿ. 861
eT. |ü]øÏ+|üHé qe ø£èwüísêj·T q>∑Ø ÁbÕ+‘·düú eTTø±Ô|òü˝À

‘·ÿs¡eTT<ä´‘·ÿ\<ÛÍ‘· uÛÑ÷<Ûäs¡eT‹Hé >∑*Œ+|ü dü+ÁuÛ≤+‘· jÓÆT
Vü≤s¡HêØeTDÏ &Üdæ Áø£eTài $s¡÷bÕøå±\j·T+ã+<äT dü+
düàs¡D°j·T+ã>∑T ‘˚»eTT= ì*|æ sTT#·Ã= CÒ¬s"¬>’˝≤düeTT=. 862
eT. Çs¡TbÕs¡Ù«+ãT\ kÂ<Ûäsê»eTT\˝À H˚bÕs¡T q‘·´+‘· düT+

<äs¡ s¡‘êï|üDC≤\eT+ <äs¡T>∑T, ø£èwüíøå√DÏuÛÑè<ë«Vü≤q
~«s¡<√‘·Ô+düeTT kÂ<ÛäuÛ≤dæ‘· eDÏ>¥ BÛsê[ j·T+~+#·T ã+
<ÛäTs¡s¡‘êï[" ø£sêÁ>∑eT+<äT">=ì ‘·<ä÷“¤C≤ì ø£+~+#Ó&ÉTHé. 863
ñ. ø°ås¡eTT˝Òì >√e⁄, ‹ì ùd<äéTT ùdj·Tì j·TTø£åsêE uÛÑ

Á<ës¡eTDÏj·T˙s¡eTT\ <Ûäq´‘·"<˚\ì |æ\¢ø±\«\T=
BÛs¡‘·|üdæ«øÏ= ÁX¯eTeTTBs¡Œì Á|üeÔs¡ >∑Vü≤«s¡+ãT HÓ
yê«s¡TqT >±q¬s’] >∑<ä! u≤|ü⁄¬s sêj·T\ sê»´d”eT˝À=. 864
eT. –]C≤Hê<∏äT&ÉT C≤Vü≤ïM »qì s¡øÏÔ= os¡¸eT+<äT+∫ sTT
|ü] ø±Vü‰«qeTTùdj·TT iÒìøÏ es¡+ãTHé >∑÷s¡TÃ q÷Vü≤Hé eTH√
Vü≤s¡ >∑+>±+ã≈£î" <äT+>∑uÛÑÁ<äj·TqT HêK´Hé >∑÷]Ã X¯+uÛÑT+&ÉT ô|Hé
Vü≤s¡T y=|üŒHé ãT]|ü»® CÒ¬sqT $s¡÷bÕø£å dü«s¡÷|ü+ãTqHé. 865
eT. eT<äeT‘êÔ] •s√$ø£è+‘·q$<ÛëeT+<äÁ|üuÛ≤yê&ÛÉT´"u≤

s¡<ä dü+#ês¡ düeTs¡ΩãT~∆ |òüTq‘êsê»‘Y Á|üuÛ≤uÛ≤düTs¡THé
ã~jÓÆT<äã›X¯‘·+ãT \s¡«~j·TT Hêô|’ Hê\Tπ>+&˚¢>∑+">±
eTT~ XÊs¡÷›\eTT sêj·T\Hé >∑~ôd H˚|ü⁄Hé e÷ô|"<ä<ë∆{ÏøÏHé. 866
eT. ‘·q j·÷πs+&É¢ ≈£îe÷s¡e\¢uÛÑTì" <ä‘ê‡Áe÷»´ |ü{≤º_Ûwæ

≈£îÔì >±$+#·T#·T"<ë" Áã<∏ëq dü∫y√<√´>∑+ãTqHé ì*Ã bÕ
\quÛ≤s¡+ãTqT u…’q"ã÷HÓ düT»HêVü‰¢<ä+ãT>±Hé sê»´‘·+
Á‘· ì<ÛëqT+&É>∑T kÕfi¯«‹eTàs¡TdüT ‘·‘·ÿs¡ÔeéTT˝Ÿ ôd|üŒ">∑Hé. 867
ø£. mì$T~ e÷dü+ãT\ <ä
qÿqT kÕÁe÷C≤´_Ûùwø£ >∑D√´‘·‡eeTT˝Ÿ
bıq]+|æ+#ÓqT »q|ü‹
j·TqT|üeT $U≤´‹düT‘·Tq ø£\e&ÉT ©\=. 868
ø£. ‹eTàs¡TdüT ø√&ÉT|ü&ÉT uÛ≤
eeTTàqT e∫sTT+|ü sê»´|ü<ä$Hé kÕyÓ÷
<äeTTà>∑" <äq düT‘·T qTì#ÓHé
düeTà‹sê≥T‡‘·Tq ø£‘·"&ÉT kÕj·TyÓTTq¬sÃHé. 869
eT. ∫s¡ø±\+ _≥T b˛ø£eTT+<Ó ô|qT>±dæ= õìïiÒ&=+<Ó ;Û
ø£s¡ C≤&É´+ãT q‘·+&ÉT ‘·<ä“¤j·T<äs√>∑d”Œ¤‘· u≤<Û√<ä∆‹Hé
<=i"¬>Hé >±j·TeTT" >∑èwüísêj·T\≈£î <äTs¡T›'K+ãT yê{Ï˝…¢ qT
s¡«s¡ uÛÑ÷bÕ\Ts¡H˚ì M&Ée⁄>∑<ë ÁbÕø£ÿs¡àC≤j·÷düeTT˝Ÿ. 870
eT. nì#˚" Á>∑eTài sêj·T#·÷s¡T>=q sê Hê~˝Ÿ wüVü‰<√s¡à<ä+
ãTqD+#ÓHé— j·Teqø£åe÷Áø£eTD¬ø’ uÛÑ÷C≤ì‘ê" uÀs¡TÃ^dt
»qyÓTÆÁ‹Hé >=ì wü{Ÿ X¯‘êX¯«eTT\T>± ôd’q´+ãTqT+u…+#Ó q+
‘·HÓ u…˝≤ZeTTqT ìqTï >=+<äTqì yês¡ÔHé ã+ô|"<ä <Ó’«]øÏHé. 871
XÊ. Ä˝ÀqHé »*ø±\e÷>∑‘·eTT>± HêjÓ÷<ÛäH√<√´>∑eT+

<ë\dü´+ãT |òüT{Ï+#Ó sêj·T\ yÓTsTTHé yê´<ÛäT´<ä“¤e+ãjÓT´ sê
{≤Œ¤\yê´*œ‘êj·TTy˚ø£&É#Ó dü+ÁbÕbÕékÕq+ãT sêDY
eTÚ[Hé >ö"–≥" CÒ¬sÃ q$«»j·TkÕÁe÷»´+ãT ø£˙ï]&ÓHé. 872
ñ. ªªuÛÀs¡Tq j·÷#·ø£Á|ü‘·‹ uÛÑ÷] $|ü<ä›X¯H=+<äT#·T+&É">±

Hês¡j·T XÊ*yêVü≤q X¯ø±ã›eTT \Á~j·TT>±_∆ k˛eTT\Hé
<ës¡D e‘·‡s¡+ãTq ì<ë|òüT~q+ãTq CÒ´wü˜ X¯ó<ä∆ wü
w”˜ s¡$yêdüs¡+ãTq qèdæ+VüQì ø£èwüßí&ÉT CÒ¬s dü«s¡ZeTTHé
<ë«s¡ø£qTqï ø£èwüßí &Ée‘ês¡düe÷ |æÔì C…+<äT ¬ø’e&çHéμμ. 873
d”. •\Œ$dü÷Œ¤]Ô yÓ’∫Á‘·´+ãT" p|æ+#·T

<ë«s¡ã+<ÛäeTT\ yÓ’uÛÑeeTT"p∫
Á|üdüÔs¡K+&É •\Œ q´düÔdüÁbÕD
dü<äèX¯ó&Í >∑Ts¡T >∑DÒX¯«s¡Tì"p∫
ø£+ãø£+ã+ãTqHé >∑D´•\Œ+ãT‘√
qeTs¡T •˝≤ eT+≥|üeTT\"p∫
dü‘·ÿMXÊos¡«#·düT‡#˚ e÷j·Tì
sê≥‡uÛ≤\j·TeTT\ i≤\p∫.
^. bÕ&ÉTã&çj·TTqT H˚&ÉT JeeTT\>∑*Z
q≥T¢ >∑qe#·TÃ ã\T$Á>∑Vü≤eTT\"p∫
ô|<ä›ô|≥Tºq" >∑˙ïs¡T ì&Éì <˚X¯
uÛÑ≈£îÔ&É>∑T HÓ+<äT? Hê+Á<ÛäÁ|ü|ü+#·eT+<äT. 874
eT. nø£{≤ ~e´ ‘·|ü' Á|üuÛ≤e ì~Û $<ë´s¡DT´"&˚eTjÓT´H√
düø£\ ÁbÕuÛÑekÕs¡ ø±s¡D eTVü‰kÂes¡í dü+eèwæº <Ûë
{ÏøÏì, y˚Tà|ü<äeTjÓT´H√ ~«s¡<ä <Ûë{°|òüTÀ≥ø√#êÃ* ‘ê
•«ø£ ùdHêqeTTbÕ]®‘ês¡Ω $»j·T l<ÛëeT yÓT+<˚¬>H√? 875
eT. #·øÏ‘·+ãjÓT´&ç" õ‘·Ô eTÁX¯óe⁄\T ô|\ÃHé >±s¡T HêHê{Ï sê

»´ø£˝≤yÓ’uÛÑe •wüº ∫Vü≤ïeTT\ |ü»®Héì*Ã MøÏå+∫qHé
$ø£\+u…’q≥T ˝…\¢"<√#·Tq~ <√Ø«s¡´Á|üB bÕÔ]yê
s¡ø£ kÕÁe÷»´$<ÛësTT sêj·T\ uÛÑTC≤s¡+uÛÑ+ u…≥Hé <ë¬>H√? 876
^. düø£\uÛ≤cÕì\j·TeTT\ düuÛÑ\j·T+<äT
q÷i¢ #ê]Á‘·ø±s¡T\ H√fi¯flj·T+<äT
dü‘·ÿMX¯«s¡ e<äHê+ãT»eTT\ H˚"&ÉT
qs¡ÔqeTTùdj·TT sêj·T\ ø°]Ô\øÏÎ. 877
|üèBÛ«. Vü≤]Á|æj·Tdüreè‘ê! n&ÉTdüTeT*¢ e+XÀ<ä“¤yê!

ìs¡+‘·s¡, düs¡<ä›j·÷ ì_&É\ø£Îe÷+u≤düT‘ê!
ø£sê]Ã‘· s¡y˚TX¯, y˚+ø£≥düTBÛs¡ <ÛäHê´‘·àC≤
düàs¡Á|æj·Tdürø£˝≤ eTVæ≤‘· uÛ≤düÿsê‘˚àX¯«sê! 878
Ç~
ø£èwüí<˚esêj·T\qT Á|üã+<Ûä+ãTq wücÕ˜XÊ«düeTT dü+|üPs¡íeTT.
n\+ø±s¡ dü÷∫ø£
|ü<ä´ n\+ø±s¡eTT |ü<ä´ n\+ø±s¡eTT
dü+K´ dü+K´
9 j·T<∏ëdü+KéTT 143 BÛs¡XÊ+‘·‘·«eTT
12 uÛ≤$ø±\+ø±s¡eTT 152 <äècÕº+‘·s¡eTT
26 Á|ü‹edü÷Ô|üeT 153 $H√øÏÔ
27 ñ|üy˚T jÓ÷|üeT 154 Á|ü‹edü÷Ô|üeT
48 ùV≤‘·«\+ø±s¡eTT 155 <äècÕº+‘·s¡eTT
61 s¡÷|üø£eTT 163 düeTT#·Ã¤j·TeTT
62 Á|ür|üeTT 164 |üsê´jÓ÷ø£ÔeTT
63 ñÁ‘˚Œø£å 166 BÛsê<ë‘·Ô‘·«eTT
74 düeTT#·Ã¤j·TeTT 180 nqT>∑TDeTT
75 ÁuÛ≤+‹eT<ä\+ø±s¡eTT 181 ÁbÂ&Û√øÏÔ
77 |ü]D≤eTeTT 187 Á|üVü≤s¡¸DeTT
80 düàs¡DeTT 222 nqTe÷qeTT
81 dü+<˚Vü≤eTT 237 |üsê´j·TeTT
85 nsêú+‘·s¡Hê´düeTT 240 ì<äs¡ÙqeTT
90 kÕsê\+ø±s¡eTT 241 nÁ|üdüTÔ‘· Á|üX¯+dü
94 düVü≤√øÏÔ 242 $ø£˝≤Œ\+ø±s¡eTT
99 düe÷\+ø±s¡eTT 243 MT\q $ø£\Œdü+ø£s¡eTT
100 <äècÕº+‘·eTT 245 Äπøå|üeTT
116 $ø£˝≤Œ\+ø±s¡eTT 246 |ü]ø£s¡eTT
118 n|üVüQï‹ 247 $∫Á‘·eTT
120 $wüe÷\+ø±s¡eTT 247 dü+uÛ≤eq
124 |ü]dü+K´ 248 n‘·T´øÏÔ
130 nH√´qéTT 250 ñ|üe÷\+ø±s¡eTT
132 n‘·<äTZDeTT 252 >∑÷&Û√øÏÔ
133 Á|üdüTÔ‘ê+≈£îs¡eTT 254 nsêú+‘·s¡Hê´düeTT
134 nÁ|üdüTÔ‘· Á|üX¯+dü 256 ø±s¡ø£B|üø£eTT
257 B|üø£eTT 414 \*‘·eTT
258 düe÷k˛øÏÔ 417 ì<äs¡ÙqeTT
267 yê´|òü÷‘·eTT 424 ndü+uÛÑyê\+ø±s¡eTT
268 yê´»düTÔ‹ 426 ñ|üe÷\+ø±s¡eTT
269 |üsê´jÓ÷ø£ÔeTT 429 ñ|üe÷\+ø±s¡eTT
274 s¡÷|üø£eTT 430 nqq«j·TeTT
275 X‚¢cÕ+>∑ Á|ü‘·´˙ø£eTT 432 düàs¡DeTT
316 Á|ü‹edü÷Ô|üeT 436 ñ|üeT
336 nsêú|‹ü Ô 459 n~Ûø±\+ø±s¡eTT
339 ñ<ë‘·ÔeTT 461 X‚¢cÕH√´q´dü+ø£s¡eTT
341 X‚¢cÕ\+ø±s¡eTT 462 düe÷k˛øÏÔ
351 nH√´Hê´\+ø±s¡eTT 464 e´‹πsø£eTT
351 Á|ü‹edü÷Ô|üeT 468 B|üø£eTT
358 ø±s¡De÷\ 477 kÕe÷qéTT
360 ñ‘·Ôsê\+ø±s¡eTT 484 yêĆÀøÏÔ
369 dü÷øå±à\+ø±s¡eTT 485 $wüe÷\+ø±s¡eTT
377 |ü]eè‘·Ô´\+ø±s¡eTT 495 düe÷\+ø±s¡eTT
379 nqT»„ 497 ˝Àø√øÏÔ
380 ñ˝≤¢düeTT 499 dü+uÛ≤eq
381 neC≤„\+ø±s¡eTT 507 $wüeTeTT
386 düe÷<Ûä´\+ø±s¡eTT 509 $s¡÷|ü|òüT≥q
387 ÁbÂ&Û√øÏÔ 510 $X‚cÕ\+ø±s¡eTT
389 Á|üVü≤s¡¸eTT 510 eTTÁ<ä
390 $cÕ<äeTT 511 Ä<Ûës¡s¡Væ≤‘ê<Û˚j·TeTT
391 ˝ÒXÊ\+ø±s¡eTT 516 ndü+>∑‹
393 ‹s¡düÿè‹ 518 nsêú+‘·s¡Hê´düeTT
395 ‘·<äTZDeTT 523 n‹X¯jÓ÷øÏÔ
397 n‘·<äTZDeTT 525 dü+<˚Vü‰\+ø±s¡eTT
400 |üsê´j·TeTT 536 ñ<ëVü≤s¡DeTT
401 |ü]D≤eTeTT 540 #Û˚ø√øÏÔ
541 ndüe÷\+ø±s¡eTT 721 ñ˙à*‘·eTT
545 $T<∏ë´<Ûäédæ‘·eTT 722 Ä‘·à‘·TwæºÁ|üe÷DeTT
555 nqTe÷Hê\+ø±s¡eTT 725 nsê∆+‘·s¡Hê´düeTT
585 n˝≤Œ\+ø±s¡eTT 732 |ü]ø£sê+≈£îs¡eTT
590 nsêú+‘·s¡Hê´düeTT 734 ◊‹Vü≤éTT
591 Áù|jÓ÷\+ø±s¡eTT 743 $ø£\ŒeTT
594 B|üø£eTT 748 uÛ≤edü+~Û
596 düe÷k˛øÏÔ 755 ìs¡TøÏÔ
605 dü«uÛ≤y√øÏÔ 759 düVü≤√øÏÔ
608 ñ<ëVü≤s¡DeTT 762 uÛ≤eX¯¯ã\‘·
622 nÁ|üø£è‘·X‚¢wü 770 s¡kÕuÛ≤düeTT
623 >∑÷&Û√øÏÔ 771 Á|üdüTÔ‘ê+≈£îs¡eTT
630 ø±e´*+>∑eTT 772 }s¡d® «æ
634 ùV≤‘·«\+ø±s¡eTT 773 uÛ≤y√<äj·÷\+ø±s¡eTT
664 ˝Àø√øÏÔ 779 Á|ü‹ùw<ÛäeTT
674`676 ñ˝Ò¢U≤\+ø±s¡eTT 787 nqT|ü\_∆
678 e´‹πsø£eTT 788 düe÷Væ≤‘·eTT
679 ø±e´*+>∑eTT 789 düàè‘·´\+ø±s¡eTT
681 ‘·T\´jÓ÷–‘· 790 ÁX¯ó´‘·´\+ø±s¡eTT
682 s¡÷|üø£eTT 793 n+>±+ûÛ≤edü+ø£s¡eTT
683 n‘·T´øÏÔ 796 j·TTøÏÔ
684 ñÁ‘˚Œø£å 807 X¯ã›Á|üe÷DeTT
686 ñÁ‘˚Œø£å 808 $eè‘√øÏÔ
692 kÕsê\+ø±s¡eTT 812 dü+düèwæº
702 ø±s¡De÷\ 820 dü+uÛ≤eHêdü+<˚Vü‰\+ø±s¡eTT
706 |ü]eè‹Ô 823 @ø£yê#·ø±qTÁ|üy˚X¯ø£eTT
707 s¡÷|üø£eTT 824 dü+uÛ≤eHêÁ|üdü÷Ô‘ê+≈£îs¡
712 Á|ü‘·´˙ø£eTT dü+ø£s¡eTT
717 $<Ûä´\+ø±s¡eTT 830 ñÁ‘˚Œø£å
720 |üsê´jÓ÷ø£ÔeTT 836 ˝Àø√øÏÔ

Salankara Krisnadevaraya PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Salankara Krisnadevaraya PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

kÕ\+ø±s¡ ø£èwüí<˚esêj·T\T 190

es¡+>∑˝Ÿ Vü≤] düq‘·Tÿe÷sY

sêj·T\ kÂ+<äs¡´ es¡íq :

ªª|ü⁄s¡Vü≤ sêà´Á>∑‘·r $Vü‰s¡ $düs¡‘·TŒD≤´+>∑Hê düT+<äsê+

ª$\düÿ‘êÿe´ $˝ÒKHê #·‘T· s¡T˝ÀqT, $<ä«‘·ÿ$ÁX‚DT\‘√qT, \*‘·

l ø£èwüí<˚esêj·T\ |ü+#· X¯‘êãT›´‘·‡yê\T »s¡T|ü⁄ø=qï á

m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT qqTï Áb˛‘·‡Væ≤+∫ e÷s¡Zìπs›X¯+ #˚dæq e÷ k˛<äs¡T\T

ñ. nwüºX¯‘êe<Ûëqj·TT>∑ eT+<äiÏ kÕ<Ûä´eTT— <ëq H˚{Ï, ≈£î

ø£. ‹s¡T|ü‹ y˚+ø£≥ ø£e´+

ñ. ‹ø£ÿq ø£+øÏ‘·+_&ç eT‹+>∑HÓ" π>‘·q, yêì e÷s¡Zy˚T

ñ. sêj·T\>±qT H˚qT >∑$sêEe⁄ ˙ø=ø£ j·TÁ>∑Vü‰s¡ y˚T

^. dü|üÔ dü+‘êqeTT\j·T+<äT düeTdæb˛ì

^. m≥T\ >∑÷]Œ+‘= j·T_Ûqe ø£èwüí<˚e

eT. es¡ kÕVü≤Ádüø£è‘êe<Ûëq düs¡DÏHé Áu≤C≤´+Á<ÛäkÕÁe÷»´ ã+

eT. Ç~ ÁbÕ>¥eè‘·ÔeTT |üP»´eT+ #·_Ûqe+ ; ø±e´ eTÁ>±Vü≤´eT+

d”. ∫ìï ‘êeTs¡˝Àq" C…H=ï+<äT <=s¡ #êq ≈£L]$T >±sêãT ≈£Lqe÷≈£î

d”. n‹s¡j·T+ãTq >∑\TZ qVæ≤‘·+ãT˝≤|ü⁄ yê´ø£s¡D+|ü⁄>∑ﬁË¢+ãT ¬>’ qeT]Ã

eT. ‘Ó\T>∑T+<˚X¯eTT düs¡«Ø‘·T\" ÁãX¯¯

eT. ìs¡‘·+ãTHé Væ≤eTeqàV”≤<Ûäs¡<ä]Hé ìcÕ˜|üs¡kÕ«+‘·jÓÆT

ñ. Äq>∑s¡+ãTbı+‘· >∑Ts¡C≤Vü≤«j·T |ü‘·ÔqeTT+&ÉT, q+<äT HÓ

d”. @ ø£åe÷o* <äT]“¤øå±+‘·ø£+ã>∑T

^. @ j·TX¯dæ«øÏ H˚fÒ≥ H˚iTyêø£

XÊ. Ä dü+‘êqeTTq+<äT qÁ>∑E"&ÉT X‚cÕs¡T´+&ÉT ô|+C…+Á&É dü+

ñ. n‘·ìyÓqÿ ãTf…º düeTj·TE„&ÉT yÓ+ø£≥sêj·THêeT $

#·. >∑Ts¡T»|ü⁄sêq q&ÉT‡$T*>√Á‘·$es¡úq yÓTT|üMTi l

eT. >∑Ts¡»Hé yÓ+ø£≥sêj·T \T‘·ÔeTdüTVü≤è<√Zw”˜ |üs¡kÕ«+‘·T"&Ó’

eT. ns¡ôdHé yÓ+ø£≥sêj·T ˝≤‘·àdü‹\ø£Îe÷àK´j·T+<äTHé X¯óuÛÑ

#·. ô|]eT<ä*s¡Œ"<ä‘·T‡‘·T"&ÉT ô|<ä›sTT l <Ûäqø√{Ï dü÷s¡´uÛ≤

^. ‘·qj·TTq≈£î ùV≤eT#·+Á<ä Á|ü‘ê|üdæ+Vü≤

^. BÛs¡— #·˝≤¢ Á|üuÛ≤er<˚$ #Í<ÛäT

eT. es¡Hêsêj·TDsê &ç›«rj·TdüT‘· Be´<éC≤„q dü+|ü~«uÛ≤

eT. es¡Tdü= sêj·TT ‘·èrj·T|ü⁄Á‹ø£ »>∑<Ó’«uÛÀ>∑ dü+es¡∆Hê

eT. ø£è‹ dü+b˛wü≈£î ‘·*¢|ü⁄{Ïºì\T düTÁos¡eT´eTÚ" <ä‘·‡eTT

^. kÕ+düÿè‹ø£bÕsƒ¡XÊ\qT #·+Á&É eT<äq

eT. eT<äHêsê<Ûäq ùddæ |ü⁄f…ºH= eTπse÷q´ÁøÏj·÷ dü‘·Œ¤˝≤

#·. n$T‘·s¡dü»„ j·T÷s¡«•øÏ Hês¡´|ü⁄s¡÷s¡e #·Áø£e]ÔøÏHé

XÊ. Ä Ms¡ øÏå‹bÕ\eTÚ[øÏ düMTsêq\Œ dü‘ê«&ÛÉT´&ÉT=

^. ‹eTà <˚esêj·T edüT<ÛëBÛX¯«s¡Tq≈£î

ø£. n‘·"&Éœ\ sê»´<Ûäsêà

d”. ~qø£s¡ dü´+<äq+ãqT~q+_¬>Z&ÉT

^. kÕﬁ¯óe qèdæ+Vü≤sêE |üø£åeTTq ì*Ã

eT. ã\e‘ê‡ﬁ¯óe Hês¡dæ+Vü≤ã\ rÁeyê´|æÔ qsT÷´X¯«s√

eT. ‘·q ôd’H˚´X¯«s¡T&Ó’q sT÷X¯«s¡T&É≥= <ä‘·Œ<äàCÀ~›wüºJ

#·. neì H=øÏ+‘·ø±\eTT düeTÁ>∑»Hêeq sê»˙‹yÓ’

eT. es¡kÕﬁ¯«øÏå‹bÕ\≈£î+&ÉT ~$ dü+yêdü+ãT >±$+|ü ˙

#·. »qqT‘· ãTø£ÿe÷+_ø£ s¡kÕ‘·\ Hêj·Tø£ <ëq ©\$T+

eT. qs¡dæ+Vü‰KT´&ÉT j·TÚeH√<äj·TeTTq= Hê>±+ã" ~bÕŒ+ã $

eT. n]sêCÒ+Á<ä >∑C≤+≈£îX¯+ãT qs¡dæ+Vü‰BÛX¯ó &ÉT<ä´<äTZD≤

eT. qs¡dæ+Vü≤ øÏå‹XÊdæ ‹eTàs¡TdüT eT+Á‘·ÁbÂ&Ûç düs¡«ø£åe÷

eT. ‘·q ø±s¡´+ãT\ ìs¡«Væ≤+#·T≥≈£î Hê‘·+ø£+ãT yê{Ï˝…¢Hê

ø£. Vü≤+‘·≈£î&É>∑T <äﬁ¯yêsTTì

eT. ô|qTyÓ’wüeT´eTT \+‘·s¡+>∑eTT\ Hê$sê“¤eeTTHé C…+<ä q÷

^. |ü~j·TTHÓ’<äT X¯‘·+ãT\ ô|’q HÓ’<äT

ñ. ÇeTà&ç Hês¡dæ+Vü≤ <Ûäs¡D°X¯«s¡T &û\TZ≥ ‘√&ÉH˚ j·Te

d”. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ëqB s¡+>∑‘·Ôs¡+>√‘·ú

eT. ø£\ø±s¡´+ãT\j·T+<äT" ~eTàs¡TdüT sê≥ÿ s¡Ôe´eTT= ã\ÿuÛÑ÷

#·. n‘·&=ø£ |üs¡«eT+<äT ì»Vü≤düÔ düs√s¡TVü≤eT+<äT yê]|üP

#·. ªª»qes¡! ø±+‹|ü⁄+» |ü]kÕ]‘·|üP‘·»\+ãT Á<ë$‘·«

eT. nì yêÁ≈£î∫Ãq Hê\øÏ+∫ Vü≤è<äj·Tyê´düø£Ô Vü≤s¡¸+ãTqHé

eT. |üe\+<äTHé q\TC≤eTT\Hé $s¡Vü≤‘ê|ü+ã+~ ø£˙ï{Ï_+

eT. qTqT ¬ø+C≤j·T\ ø£|ü <ä|æŒø=ì eTTqTà+<˚>∑T C≤_*¢ô|’"

eT. ‘·ﬁ¯ó≈£î+ ã÷‘· ôVQi+>∑T |ü⁄bıŒ&ÉT\ H˚düÔ+u≤&ÉT eT+<ëì\+

eT. eT~ $ÁXÊ+‹ e]+|ü" C…+>∑≥ qyê+uÛÑkÕ‡s¡D°<ä‘·Ô<√

#·. ns¡eTs¡˝Òø£ ø=Ã‹ qVü≤]ïX¯eTTHé <=qT+&ç ìHÓï ˙