సం�రణ్ �తన �గవతం-1 �ం� 5 ���

ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష�

www.freegurukul.org
“ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష�” �వ్� ��వ�, ���య్ల� ��న �దయ్ ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష్�యం� +
�ణయ్త� �� అం�ం� �� �రయ్�మం� �గం� ఈ �సత్��న్ ��మల ��ప� �వ�థ్నం �� �� �ం� �క�ం�
అం��త్�న్�. ఇం�� �� ��� కృతజఞ్త ��య���ం��న్�.

�� �� �� �వల �సత్రణ� �గం� ఈ �ం�ష� �థ్�ంచబ�న�. ఈ సవ్చచ్ంద సంసథ్ �వ్�� అ�న్ �వ�
అం�ంచబ��. ఇ�వం� �సత్�� �� ��నటల్�� (�క) �క��త్ �� ��య�యం�. �� �� ��య్�ధ్�
ఉ�తం� అం�� ��త్�, త�వ్� ఉనన్త ��వ�, ���య్� క��న ��య్�ధ్ల� మన ���� అం�ంచవ�చ్. ��
క�� నవ �రత ��మ్ణ �రయ్�మం� ప���ట�, �గ�వ్మయ్ం అ�ట� ఆస�త్ ఉం� సం��ంచగల�.

ఈ �ం�ల� ఉ�తం� ఆ� �� � చ��ట�, ��మ�(��ల్�) ����ట� గల ��గ్�:

1) ��మల ��ప� �వ�థ్నం �� �� ��: http://ebooks.tirumala.org
2) ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష� �� �� : www.freegurukul.org
3) �� �� �� �� : https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement
4) ��� ఆ�: Free Gurukul

గమ�క: భ�త్,�ఞ్న,ధరమ్ ���రధ్ం ఉ�తం� eBook �పం� ��మల ��ప� �వ�థ్నం �� స�యం� ఇవవ్డం
జ��ం�. ఇ� ��రజ్న దృ�ట్�� ఉ�త �వ. ఈ �వ� అంత�జ్లం��(ఇంట�న్�) ���స్ / ���� అభయ్ంత�� ���
అ��నన్ �సత్�ల� ��ంచటం జ��న�. అ���ం� ఏ�� అభయ్ంతరకర�న� ఉనన్� �� ��ప మన�, ���
�ల�ంచగల� అ� మన� ���ం��న్�.

Website: www.freegurukul.org Mobile App: Free Gurukul email: support@freegurukul.org

Facebook: www.facebook.com/freegurukul Helpline/WhatsApp: 9042020123

“ మన లకష్�ం: ��వ�, ���య్ల� ��న �దయ్ అ�� ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష్�యం� + �ణయ్త� �� అంద�� అం�ంచబ�� “

ఉ�త ���ల �దయ్ �ం�ష� – Free Gurukul Education Foundation

సరవ్ం పర�తమ్ �ద సమరప్ణమ�త్

http://ebooks.tirumala.org
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(„Ѩ^äŒ=∞, kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞ 㨯O^èŒ=ÚÅ∞)
"≥Ú^Œ\˜ ã¨OѨÙ@=Ú

u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞,

u~°∞Ѩu


 












POTANA BHAGAVATAMU, with Lucid Prose
First Volume - 1, 2 & 3 Skandhas

Author : Potana Mahakavi

Prose Rendering : Dr. Jandhyala Papaiah Sastry

Dr. Samudrala Lakshmanaiah
Dr. Asavadi Prakasa Rao

Edited by : Ist Skandha - Dr. Nanduri Ramakrishnamacharya

2nd & 3rd Skandhas - Dr. Jandhyala Papaiah Sastry. "Karuna Sri"

© All Rights Reserved

T.T.D Religious Publication Series No. 639-A

First Edition : 1987

Re-prints : 1998, 2004, 2005, 2008,2010
Revised Edition : 2015

Copies : 5,000

Published by
Dr. D.Sambasiva Rao , I.A.S.,
Executive Officer,
Tirumala Tirupati Devasthanams,
Tirupati.

D.T.P
Sri Asangananda Graphics
Sri Vyasasramam, Yerpedu.
Ph:08578-287528

Printed at
 
  
        



    
 
   
 


 


          
  

      

         
        

  
  


  
 

 






 




 

 
   
   
   

   
   
   

   
   
   

   

   


  

  

   
   

 =Ú#∞fl_ç
áÈ`«# =∞ǨHõq ÉèÏQÆ=`«=Ú#∞ xQÆ=∞=ÚQÍ P=∂flÜ«∞=ÚQÍ Jaè=i‚Oz L<åfl_»∞–
xQÆ=∞=ÚÅ∞ "ÕÜÚ« K«kq#, ã¨∞QÆ=∞O|∞Å∞ QÍ=Ù =ÚHÎ̃ ã¨∞ÉèQí `
Æ fi« O|∞Öò
ã¨∞QÆ=∞O|∞ ÉèÏQÆ=`« =∞#∞, xQÆ=∞O|∞ ѨiîOѨ =ÚH˜Î x=ã¨#=Ú |∞^è•. ÉèÏ. „Ѩ. 140
Éèí∞=#ˆHΔ=∞OHõ~°Oɡ·#, ÉèÏQÆ=`å=∂flÜ«∞=Ú
ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞ñ_»∞ ^•ñQÆeÊOK≥ <Õ~˘ÊѨÊñQÆ<£. ÉèÏ.„Ѩ.136
áÈ`«# ^Œ$+≤ìÖ’ ÉèÏQÆ=`«=Ú "Õ^Œ"åV‡Ü«∞=ÚÖ’ JO`«~åƒùQÆ"Õ∞
"Õ^Œ"åV‡Ü«∞=Ú – ÉèÏQÆ=`« `«`«Îfi=Ú
"Õ^Œ=ÚÅ∞– "Õ^•OQÆ=ÚÅ∂– LѨx+¨`«∞ÎÅ∞– ѨOK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«=Ú– ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞
™ê~°ã¨fi`«=ÚÖ’ „áêp#=ÚÅh, ÉèÏQÆ=`«=Ú J~åfip# âßYÜ«∞h Ö’Hõ=ÚÖ’ XHõ Jaè„áêÜ«∞O "åºÑ≤Oz
LOk. ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À J#∞je¿ãÎ ÉèÏQÆ=`« `«`«Îfi=Ú "Õ^Œ`«`«Îfi=Ú ã¨=∂#=ÚÖË. ÉèÏQÆ=`«=Ú ã¨∞ã¨Ê+¨ì=ÚQÆ
„ѨuáêkOKÕ Pã≤ÎHõ`«fiO, J=`å~°`«`«ÎfiO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO c[„áêÜ«∞OQÍ "Õ^Œ™ê~°ã¨fi`«OÖ’ L#fl\˜ì"Õ.
ÉèÏQÆ=`«=Ú#‰õΩ JO`«~å`«‡Ü≥ÿ∞# ''ÉèíHÎ̃—— Ö’x #=q^èŒÉèíHÎ̃ =∂~åæÅ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ǨÏ$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ
Jaè=i‚`åÅ∞.
„â◊=}O H©~°Î#O qëÈ‚ó 㨇~°}O áê^Œ¿ã=#"£∞I
J~°Û#O =O^Œ#O ^•ã¨ºO ã¨Yº =∂`«‡x"Õ^Œ#"£∞II
ÃÑ·â’¡HÍxH˜ áÈ`«# PO„nèHõ$u
`«#∞ǨÏ$^•ƒù+¨Å ã¨Yº=Ú<£, „â◊=}=Ú<£ ^•ã¨`«fi=Ú<£ =O^Œ<å
~°Û#=ÚÖò ¿ã=Ü«Ú <å`«‡Ö’ <≥é∞HõÜ«Ú<£ ã¨OH©~°Î#Öò zO`«#O
|#∞ h `˘q∞‡k ÉèíH˜Î=∂~°æ=ÚÅ ã¨~åfi`«∞‡<£ ǨÏi<£ #q∞‡ ã¨
[˚#∞ñ_≥· Ü«ÚO_»∞@ Éèí„^Œ =∞OK«∞ñ ^ŒÅñ`«∞<£ ã¨`«ºO|∞ ^≥·`Àº`«Î=∂! ÉèÏ– 7–167
ÉèÏQÆ=`«=Ú ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi=Ú#‰õΩ Ñ¨~åHÍ+¨ª#∞ „ѨuáêkOK«∞ ™êÇ≤Ï`«º tY~°O. ÉèíH˜Î "Õ^•O`«
`«`«Îfi„Hõ=∞ Ѩi}Ï=∞ qHÍã¨O. "Õ^Œ"åV‡Ü«∞OÖ’ ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À J#∞jeOKÕ "åiH˜ ÉèÏQÆ=`«O ã¨∞QÆ=∞"Õ∞.
"Õ^Œ "åV‡Ü«∞=ÚÖ’ #=q^èŒ=ÚÖˇ·# ÉèíH˜ÎH˜ Pã≤ÎHͺxH˜ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ HÀ H˘Å¡Å∞. JO^Œ∞ =HõΔº=∂}=ÚÖˇ·#
L^•Ç¨Ï~°}=ÚÅ∞ „Ѩ^è•#OQÍ Z#∞flHÀ=K«∞Û.
„â◊=}O
1. Éèí„^ŒO â’¡HõO „â◊¥Ü«∂ã¨O – – J^äŒ~°fi. 16–2
ÉèíQÆ=O`«∞x HõÖϺ} QÆ∞}ÏÖË q#QÀ~°∞K«∞<åfl#∞.
 II

H©~#ΰ O
2. qëÈ‚~°∞flHõO g~åº}˜ „áÈ"ÀK«"£∞ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–514–1
N=∞#‡Ç¨ q+¨μ‚=¸iΠѨ~å„Hõ=∞ QÍ^äŒÅ∞ „Ѩ=zOѨQÀ~°∞K«∞<åfl#∞.
㨇~°}O
3. =∞<å=∞¿ÇÏ Kå~°∞ ^Õâ◊º <å=∞ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–24 –1
Ѩ~°=∂`«‡ "≥·Éèí"À`«¯~°¬ 㨇iOK«=Öˇ.
áê^Œã¿ =#O
4. Aëê} WO„^Œ ã¨Ñ¨Îaè~°fl PQÆÇ≤Ï – – |∞∞ˆQfi^Œ. 8–13–13
„ѨÉèí∂! h~å[ sîq`À =∂Hõ_»‰õΩ qKÕÛÜ«Ú^Œ∞=ÙQÍHõ.
J~°Û#O
5. J~åÛ K«„HÍÜ«∞ âßH˜<Õ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–54–2
Ѩ~å`«Ê~°∞_≥·# WO„^Œ∞xH˜ J~°Û# ã¨=∞iÛOK« ^ŒQÆ∞.
=O^Œ#O
6. =O^•=∞¿ÇÏ `åfi – – |∞∞ˆQfi^Œ. 3–8–9
h‰õΩ Jaè"å^•Å∞.
^•ã¨ºO
7. "≥·âßfi#~°ã¨º ã¨∞=∞`Ò ™êº=∞ – – |∞∞ˆQfi. 1–98–1
=∞#=Ú qâ◊fiteÊ „áêÉèí=OÖ’ J}y Ü«ÚO_»^ŒQÆ∞.
ã¨YºO
8. =∞~°∞`«fiO`«fiO ã¨MϺܫ∞ ǨÏ"å=∞¿ÇÏ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–101 –6
ã¨HõÅ^Õ=`åkè<Õ`« ã¨YºO Ji÷OK≥^Œ=Ú QÍHõ.
P`«‡x"Õ^Œ#O
9. Éèí~Àæ ^Õ=㨺 nè=∞Ç≤Ï – – |∞∞ˆQfi^Œ. 3–62–10
Ѩ~å`«Ê~°∞x `Õ[O ^蕺xO`«∞=Ú.
ѨÓ~Àfi^•Ç¨Ï$`«∞Öˇ#· "Õ^Œ "åHͺÅ#∞ |\˜ì ÉèÏQÆ=`«ÉHíè Θ "Õ^•O`« `«`fiΫ O "Õ^„Œ áÈHõÎ "≥∞#ÿ ^Õ Jx `ÕÅ∞`«∞#flk.
 III

ÉèÏ~°`«=Ú – ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèÏ~°`«Hõ~°Î ÉèÏQÆ=`« „Ѩ=HõÎ "Õ^Œ"åºã¨ =∞ǨÏi¬ÜÕ∞†
ÉèÏ~°`« Hõ^äŒÖ’ z=iѶ¨∞@ìO NHõ$+¨‚x~åº}O,
ÉèÏQÆ=`«=ÚÖ’ „áê~°OÉèíѶ¨∞@ìO NHõ$+¨‚x~åº}O.
ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À Ѩije¿ãÎ ÉèÏ~°`«O U "Õ^•O`« `«`åÎfixH˜ Éèí~°`«"åHõºO ѨeH˜O^À ÉèÏQÆ=`«O P "Õ^•O`«
`«`åÎfixˆH <åOnwuHõ PÅÑ≤Oz#@∞¡ K≥ѨÊ=K«∞Û– ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Wu=$`åÎʼnõΩ ˆHO„^ŒO J=`å~°=¸iÎÜ≥ÿ∞#
NHõ$+¨μ‚_»∂, NHõ$+¨μ‚x ѨÓ~åfi=`å~åÅ∂. ÉèÏ~°`«OÖ’ Z<Àfl Ѷ¨∞\ÏìÅÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx J=`å~°OQÍ
„Ѩâ◊Oã≤`«∞_»∞.
ã¨ÉèÏѨ~°fiOÖ’
PkAñ_≥·# „|ǨχܫÚ^ŒÜ«∞O|∞# HÍã¨Ê^Œ"≥∞ÿ# "åñ_»∞ ! "Õ
^•k ã¨=∞ã¨Î "åV‡Ü«∞=ÚÅO^Œ∞ñ „|â◊Oã≤`«∞ñ _≥·#"åñ_»∞! Ö’
HÍk „uÖ’HõѨÓAºñ_»x P`«‡ <≥é˜Oy Ñ≤`å=∞ǨïO_»∞ ^•
"≥∂^Œ~°∞ñ *ˇÃÑÊñ |∂Aºñ_»x Ü«ÚHõÎ=∞ HÍ H˜k ÜÕ∞q∞ ^Àã¨"Õ∞! ÉèÏ. ã¨ÉèÏ–2–18
Jx ^èŒ~°‡~å [<åfl_»∞.
cè+¨μ‡ñ_»∞ ã¨ÉèÏѨ~°fiOÖ’ =∂„`«"Õ∞HÍHõ cè+¨‡Ñ¨~°fi=ÚÖ’ QÆ∂_» „Ѩã¨∞Êù@OQÍ NHõ$+¨μ‚x Ѩ~å`«Ê~°∞_çQÆ
„Ѩâ◊Oã≤Oz #@∞¡Ok.
áê~°÷™ê~°käQÍ #∞#fl NHõ$+¨μ‚_»∞ cè+¨μ‡xÃÑ·H˜ K«„HõO Ѩ\˜ì ã¨OǨÏiOKÕO^Œ∞‰õΩ ^Œ∞q∞H˜#ѨÙ_»∞ cè+¨μ‡_»∞
Ô~O_»∞™ê~°∞¡ NHõ$+¨μ‚x q+¨μ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ J=`å~°=¸iÎQÍ ã¨∞ÎuKÕ™êÎ_»∞ –
J>Ë¡ q+¨μ゠Ǩ Ϩ „ã¨<å=∞O ÉèÏ~°`O« Ö’ UHõ^âÕ "◊ ∞Õ . JO`ÕHÍHõ J=`å~° `«`åÎfixH˜ =¸ÅHõO^Œ"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ næ`«
ÉèÏ~°`«OÖ’ JO`«~åƒùQÆ"Õ∞.
ÉèÏQÆ=`«O ÉèíQÆ=næ`«‰õΩ ÉèÏ+¨º"Õ∞. JO^Œ∞KÕ`« ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆ=`« "Õ^•O`« `«`åÎfiÅ∞ q„ѨuѨ<åflÅ∞
QÍ=Ù. Jq aè#fl™êÇ≤Ï`«º „QÆO^ä•Å∞=∂„`«"Õ∞. ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi„ѨfuÖ’ ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆ=`åÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°
"≥·~°∞^ŒúºO ÖËx ã¨=∂O`«~° ˆ~YÅ∞. ã¨∂÷Å^Œ$+≤ìH˜ Jq HõÅã≤#@∞¡ HõxÊOK«=Ù. áê~°=∂i÷Hõ ^Œ$+≤ìÖ’ L#fl`«
QÆ}˜`«=ºÑ¨^Õâ◊OÖ’ =Öˇ– Jq J#O`« `«`«ÎfiOÖ’ HõÅ∞™êÎ~Ú.
ã≤OǨ=Ö’Hõ#„áêÜ«∞OQÍ K≥Ñʨ ^Œy# =∂@, "Õ^"Œ åV‡Ü«∞O ÉèÏ~°`« "Õ^•O`«O, ÉèÏQÆ=`«``
« fiΫ O Jq<åÉèÏ=
ã¨O|O^èŒO QÆey#\˜ì"Õ† UHÍ~°÷„Ѩuáê^ŒHõ=ÚÖË.
ÉèÏQÆ=`«O J=`«~°} QÆ∂iÛ P „QÆO^äŒÑ‘iîHõÖ’<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞"≥∞ÿ# Hõ^äŒ LOk. "Õ^Œ`«`«Îfi"Õ`«ÎQÍ
ѨOK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«=HõÎQÍ ã¨∞QÆ$Ç‘Ï`« <å=∞^èÕÜ«Ú_≥·# "åºã¨=∞ǨÏi¬ P„â◊=∂xH˜ =zÛ
 IV

''^è•`«=Ù ÉèÏ~°`« „â◊√u q^è•`«=Ù "Õ^Œ Ѩ^•~°÷*Ï`« q

*Ï˝`«=Ù! HÍ=∞ =ÚYºiѨÙ+¨@¯ q*Ë`«=Ù „|Ǩχ`«`«Îfi x
ˆ~‚`«=Ù Ü≥∂y<Õ`«=Ù qh`«∞ñ_» g=Ù K«eOz K≥Å¡ˆ~!
HÍ`«~°∞ ÔH·=_ç<£ =QÆ= HÍ~°}"Õ∞q∞? Ѩ~åâ◊~å`«‡*Ï! 1–89
JO\Ï_»∞. <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ "åºã¨∞xH˜ "Õ^•O`«`«`«ÎfiO LѨ^Õt™êÎ_»∞. "Õ^Œ"åºã¨ =∞ǨÏi¬H˜ z`«ÎâßOu
ÅaèOzOk. ÉèÏ~°`«Éèí∂q∞Ö’ Ü«ÚQÆÜ«ÚQÍO`«~åÅ #∞O_ç ÉèÏQÆ=`«O K«k"Õ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚʼnõÄ HÀ\Ï#∞HÀ@¡
„Ѩ*ÏhHÍxH˜ z`«ÎâßOu Åaèã¨∞ÎOk!
"åºã¨„áÈHõÎ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«O ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ K≥Ñ≤ÊOk "åºã¨∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬– `«O„_çx q∞Oz#
ã¨`«∞Ê„`«∞Îñ_»∞. #QÆflOQÍ J~°}ºOÖ’ ™êfl#O KÕã¨∞Î#fl JѨÊ~°ã¨Å∞ J`«x ~åHõ#∞ Ѩ\˜ìOK«∞HÀÖË^Œ∞. QÍx
H˘_»∞‰õΩ#∞ "≥^Œ‰õΩ`«∂ =zÛ# "Õ^Œ"åºã¨∞}˜‚K«∂z ã¨ã¨O„Éèí=∞OQÍ p~°Å∞ ^èŒiOKå~°@! J\˜ì â◊√‰õΩ_»∞ U_»∞
~ÀAÅÖ’ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊nH˜Δ`«∞_≥· =∞$`«∞ºxsHõΔ}Ö’ L#fl ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ, "≥∂HõΔ„áêÑ≤ÎÔH· K≥Ñ≤Ê# QÍ^äŒ ÉèÏQÆ=`«O.
P=ÙáêÅ∞ Ñ≤`«∞‰õΩ =º=kè^•\˜ â◊√‰õΩ_»∞ XHõ KÀ@ xeKÕ"å_»∞ HÍ_»∞. U_»∞ ~ÀAÅÖ’ =ÚH˜Î á⁄O^Õ =∂~°æO
HÀi# ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèÏQÆ=`« `«`ÀÎfiѨ^Õâ◊O â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ KÕâß_»∞. "Õ^Œ"Õ^•OQÍÅ∞, ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ∞,
qq^èŒÑ¨Ù~å}ÏÅ∂, =ÚHÎ̃=∂~åæxfl l*Ï˝ã¨∞=ÙÖˇ·# Éèí‰õΩÎʼnõΩ „ѨɒkèOKÕ"Õ. Jq ã¨∞n~°…â◊~°}ÏQÆ`«∞Å∞. ÉèÏQÆ=`«O
ã¨^Àº=ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# j„Ѷ¨∞â◊~°}ÏQÆu.
ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞™ê~°O "Õ^Œ"åºã¨=∞ǨÏi¬ „H©ã¨∞ΉõΩ Ñ¨Ó~°fiO ã¨∞=∂~°∞ =¸_»∞"ÕÅ
ã¨O=`«û~åʼnõΩ =ÚO^Œ∞ rqOz#"å_»∞. ѨOK«=∞"Õ^ŒO ÉèÏ~°`«O JѨC_Õ Ñ¨Ù\˜ìOk. "Õ^Œ "åV‡Ü«∞O JO`«‰õΩ
=ÚO^Õ "≥eq¡ iã≤Ok. JO^Œ∞KÕ`« ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ WѨÊ\˜H© J~Ú^Œ∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åʼnõΩ =ÚO^Õ K«i„`À^ŒÜ∂« xH˜
ѨÓ~°fi"Õ∞ ÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î "Õ^•O`«O "≥e¡qiã≤#@∞¡ K≥ѨÊ=K«∞Û.
ã¨O㨯$`« ÉèÏQÆ=`«OÖ’<Õ „Ѩã¨∞Êù@OQÍ ÉèÏQÆ=`«O ''ã¨~°fi"Õ^ÕuǨã¨O—— QÍ K≥ѨÊ|_çOk.
W^ŒO ÉèÏQÆ=`«O <å=∞ ѨÙ~å}O „|Ǩχã¨q∞‡`«O
L`«Î=∞ â’¡HõK«i`«O K«HÍ~° ÉèíQÆ"å #$+≤ó
ã¨~°fiO "Õ^ÕuǨ™ê<åO ™ê~°O ™ê~°O ã¨=Ú^Œú$`«"£∞
㨠`«∞ ã¨O„âß=Ü«∂=∂㨠=∞Ǩ~å[O ѨsH˜Δ`«"£∞II ÉèÏQÆ=`«O. 1 㨯O. 40–42
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ K«i„`«Ö’ „H©.ѨÓ. 113= ã¨O=`«û~°OÖ’ Ü«∞=#~åA UO\˜Ü«∂Öò ã≤_çãπ ѨOÑ≤# ~åÜ«∞ÉÏi
ÃÇÏeÜ≥Ú_ÀÅãπ ã¨∞OQÆ~åA ÉèíQÆ^Œ`«∞Î_ç P™ê÷<åxH˜ qkâ◊Ö’ QÆ~°∞_»ã¨ÎOÉèíO ZuÎOKå_»∞. `å#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç
#x ã¨QÆ~°fiOQÍ Kå@∞‰õΩ<åfl_»∞. nxfl|\˜ì ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ÉèÏQÆ=`« ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „H©ã¨∞ÎѨÓ~°fiO Ô~O_»= â◊`åaÌ
<å\˜H˜ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ <å@∞H˘x LO_»_»"Õ∞ QÍHõ q^ÕjÜ«Úefl Ãã·`«O PHõi¬Oz#@∞¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
„áêp# "Õ^Œ"åV‡Ü«∞OÖ’<Õ ã¨QÆ∞} x~°∞æ}Àáêã¨# Å∞<åfl~Ú. J^äŒ~°fi"Õ^ŒOÖ’
''^Õfi "å "À „|Ǩχ}À ~°∂¿Ñ =¸~°ÎO K≥· "å=¸~°ÎO K«. —— Jx =ÙOk.
 V

J>Ë¡ J=`å~°`«`«ÎfiO QÆ∂_» "Õ^Œ"åV‡Ü«∞O Ö’x^Õ.

„Ѩ*ÏѨuâ◊Û~°u Qƈ~ƒù~°O`« ~°*ÏÜ«∞=∂<À |Ǩï^è• q*ÏÜ«∞`Õ. Ü«∞Aˆ~fi^Œ– 31–19
^Õ=Ù_≥·# „Ѩ*ÏѨu =∂#∞+¨QÆ~°ƒùã¨∞÷_≥· qq^è•Hõ$`«∞Å∞ ^èŒi™êÎ_»∞ Jx ÃÑ· =∞O„`« `å`«Ê~°ºO.
WO„^À =∂Ü«∂aèó ѨÙ~°∞~°∂Ѩ DÜ«∞`Õ. |∞∞ˆQfi^Œ – 4–47–18
WO„^Œ∞_»∞ =∂Ü«∂„ѨÉèÏ=OKÕ Ñ¨$käqÖ’ J=`«iã¨∞Î<åfl_»∞ Jx ÃÑ· =∞O„`« `å`«Ê~°ºO. ÉèíQÆ=næ`«Ö’
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ `å<Õ ÉèíQÆ"å#∞}˜‚ Jx ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ „ѨHõ\˜OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ^Œ∞+¨ìtHõΔ} H˘é‰õÄ, ^èŒ~°‡~°HõΔ}H˘é‰õÄ
`å#∞ Ü«ÚQÆ Ü«ÚQÍO`«~åÅÖ’ Éèí∂Ö’HõOÖ’ J=`«i™êÎ#x K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl_»∞.
Ѩi„`å}ÏÜ«∞ ™ê^èŒ∂<åO q<åâßÜ«∞ K« ^Œ∞+¨¯$`å"£∞ I
^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ <å~å÷Ü«∞! ã¨OÉèí"åq∞ Ü«ÚˆQ Ü«ÚˆQ II Éèí.w. 4–9
ÉèÏQÆ=`« ÉèHí Θ "Õ^•O`« `«`åÎfixH˜ P^Œº „ѨH$õ `«∞Å∞ ã¨<å`«# "Õ^Œ "åV‡Ü«∞OÖ’<Õ „Ѩã∞¨ Êù@OQÍ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú.
ÉèHí Θ "Õ^•O`«``
« fiΫ „Ѩ=~°‰Î Ωõ Å∂ „ѨKå~°‰Ωõ Å∂ "Õ^HŒ ÍÅO #∞Oz Ü«ÚQÆÜÚ« QÍO`«~åÅ∞QÍ ÉèÏ~°`« =~°O¬ Ö’
ZO^Œé’ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ L^Œƒqù OKå~°∞. ZO^Œé¿˜ Ñ~°∞¡ K≥ÑÊ≤ #ѨÊ\˜H˜ Jk ã¨â+ı "¨ ∞≥ #ÿ PHõ$uQÆ}"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi „Ѩ=HõÎÅÖ’ ã¨∞„Ѩã≤^Œ∞ú_≥·# ÉèíQÆ=„^•=∂#∞AÅ HÍÅO „H©ã¨∞Îâ◊HõO Ѩ^ŒH˘O_»= â◊`åaÌ.
PÜ«∞# N "≥+· =‚¨ QÆ∞~°∞Ѩ~O° Ѩ~Ö° ’ z=i"å_Õ QÍx "≥Ú^Œ\„˜ Ѩ=HõÎ QÍ^Œ∞. PÜ«∞#‰õΩ =ÚO^Œ∞ P QÆ∞~°∞Ѩ~O° Ѩ~Ö° ’
„Ѩ=ÚY∞Öˇ#· PàÏfi~°∞Å∞ L<åfl~°∞. "å~°∞ ^ŒH} Δ˜ ÏѨ^•ä xH˜ K≥Ok#"å~°∞. ÉèQí =Æ „^•=∂#∞AÅ∞ J@∞ L`«~Î åѨ^OŒä Ö’x
"åV‡Ü«∞O W@∞ ^ŒH˜Δ}ÏѨ^äŒOÖ’x „^•q_»"Õ^Œ "åV‡Ü«∞O ã¨=∞#fi~ÚOz# `˘e LÉèíÜ«∞"Õ^•O`« =∂~°æ
„ѨuëêªÑ<¨ åKå~°∞ºÅ∞. "Õ^"Œ åV‡Ü«∞O #∞Oz JqzÛù#flOQÍ P¿ã`«∞Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞O =iúe#¡ ÉèHí Θ "Õ^•O`«`` « åÎfixH˜
ã¨O㨯$`«ÉèÏQÆ=`«O ™ê~°ã¨fi`« =¸ÅHõO^Œ"≥∞ÿOk.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊K«i„`«Ö’ ÉèíH˜Î "Õ^•O`«`«`«Îfi „Ѩ=~°Î‰õΩÅ∞QÍ H©iÎ QÆ_çOz# =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ N K≥·`«#∞º_»∞–
=Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅ∞– ã¨∂~°^•ã¨∞– `«∞Åã‘^•ã¨∞– ã¨=∞~°~÷ å=∞^•ã¨∞ „ѨÉ$íè `«∞Å∞. "å~°∞ áÈ`«# =∞ǨHõqH˜ J~åfip#∞Å∞.
=OQÆ^Õâ◊OÖ’ [x‡Oz# N K≥·`«#∞º_»∞ Ü«∂=`ü ÉèÏ~°`«^Õâ◊O Ѩ~°º\˜Oz# Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_»∞. P`«x
HÍÅ=Ú „H©ã¨∞Îâ◊HõO 1485 #∞O_ç 1533 =~°‰õΩ Jx K«i„`«HÍ~°∞Å x~°‚Ü«∞O. N K≥·`«#∞º_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ^Õâ◊OÖ’x
=∞OQÆà◊yiˆHΔ„`«O ^Œi≈Oz#O^Œ∞‰õΩ x^Œ~°≈#OQÍ J`«_ç áê^Œ =Ú„kHõÅ∞ JHõ¯_» K≥Hõ¯|_ç L<åfl~Ú.
N =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ"åi ~å^è•=∂^èŒ=`«`«ÎfiO â◊√^•ú^≥·fi`«OQÍ Ñ¨Ù+≤ì =∂~°æOQÍ ¿Ñ~°∞ ÔHH˜¯Ok. PÜ«∞#
`≥Å∞QÆ∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞. K≥` · #« ∞ºxÃÑ· Ѩ~ÀHõOΔ QÍ, =Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅÃÑ· „Ѩ`º« HõOΔ QÍ, áÈ`«# „ѨÉÏè =O „Ѩãi¨ Oz#@∞¡
ÉèÏqOѨ =K«∞Û. =∞Ǩ~å„+¨ìOÖ’ t"ål =∞Ǩ~åA QÆ∞~°∞=ÙQÍÔ~·# ã¨=∞~°÷~å=∞^•ã¨∞QÍ~°∞ `å=Ú ~°zOz#
^•ã¨É’^èŒ J<Õ „QÆO^äŒOÖ’ áÈ`«# =∞ǨHõqx „Ѩâ◊Oã≤Oz Ü«Ú<åfl~°∞. Ç≤ÏOn ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ ÉèíH˜Î "Õ^•O`«
`«`ÀÎfiѨ^Õ+¨ìÅ∞QÍ „Ѩâ◊ã≤Î QÍOz# ã¨∂~°^•ã¨∞, `«∞Åã‘^•ã¨∞Å∞ WOK«∞q∞OK«∞ ã¨=∞HÍb#∞Å∞. ã¨∂~°^•ãπ 1540
„áêO`«OÖ’ [x‡OKå_»x, `«∞Åã‘^•ã¨∞ HÍÅO „H©ã¨∞Î 1532–1623 Jh, Ç≤ÏOn ™êÇ≤Ï`«º"Õ`«ÎÅ Jaè„áêÜ«∞O.
gi^ŒÌé∂ áÈ`«#‰õΩ J~åfip#∞Å∞ –
 VI

ã¨∂~°^•ã¨∞ ~°zOz# ã¨∂~°™êQÆ~üÖ’ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =Öˇ ^•fi^Œâ◊㨯O^è•Å∞ L<åfl~Ú. Jk ÉèÏQÆ=`åxH©

J#∞"å^Œ„QÆO^äOŒ QÍ^Œ∞. HÍx ^•xÃÑ· ÉèÏQÆ=`« Hõq`å „Ñ¨ÉÏè =O ã¨∞ã¨Ê+¨Oì . `«∞Åã‘^•ã¨∞ áÈ`«#=Öˇ ~å=∞Éè‰í Ωõ _Î ∞» .
PÜ«∞# „"åã≤# ~å=∂Ü«∞}OÖ’ "åb‡H˜ Hõq`å„ѨÉèÏ=O, ÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi „ѨÉèÏ=O QÆOQÍ
Ü«∞=Ú#Å =Öˇ ã¨OQÆq∞OKå~Ú. ã¨∂~°^•ã¨∞ =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ "åiH˜ „Ѩ`«ºHõΔt+¨μº_»@! D q^èŒOQÍ áÈ`«#
=∞ǨHõq `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`« „ѨÉèÏ=O =OQÆ=∞Ǩ~å„+¨ì ^ÕâßÅÖ’ qã¨Îie¡Ok Jx TÇ≤ÏOѨ=K«∞Û.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ÉèÏ+¨Ö’¡ "≥Å∞=_ç# ÉèÏQÆ=`åÅhfl áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O `«~åfi`« "≥Åã≤#"Õ. `«q∞à◊OÖ’
ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î JiÜ«∞ѨÊѨÙÅ=~ü „H©.â◊. 1700 „áêO`«O "å_»∞. Hõ#fl_» ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î q~î°Å<å^äŒ∞_»∞ „H©ã¨∞Îâ◊Hõ=Ú
1530 „áêO`«O "å_»∞, =∞Ǩ~å„+¨ì ÉèÏ+¨Ö’ ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# =∞ǨÉèí‰õΩÎ_»∞ UHõ<å^äŒ∞_»∞ „H©.â◊. 1580 „áêO`«O
"å_»∞. XiÜ«∂ÉèÏ+¨Ö’ ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# [QÆ<åfl^ä^Œ •ã¨∞ 15 = â◊`åaÌ"å_»∞. =∞ÅÜ«∂à◊ ÉèÏQÆ=`«H~õ ΰ qA`«KÛ« <£
‰õÄ_» 15= â◊`åaÌ "å_»∞. =OQÆÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# =∂ÖÏ^èŒ~°^•ã¨∞ 16 = â◊`åaÌ "å_»∞. J™êûOÉèÏ+¨Ö’
ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î â◊OHõ~°^Õ=Ù_»∞ „H©. â◊. 1449–1568 ã¨O=`«û~åÅ=∞^茺 rqOz, `«#rq`«OÖ’ JѨ~°
ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•xx „"åã≤#@∞¡ K≥ѨC‰õΩ<åfl~°∞.
WHõ `åà◊§áêHõ J#fl=∂Kå~°∞ºÅ∞, "åi =OjÜ«ÚÅ∞, ~å=∞^•ã¨∞QÍ „Ѩã≤kúÔHH˜¯# QÀѨ#fl– `åºQÆ~åA
„ѨÉèí$`«∞ÅÃÑ· áÈ`«#fl „ѨÉèÏ=O „Ѩã¨iOK«_»O ã¨Ç¨Ï*O. `åºQÆ~åA x`åº~°Û#Ö’ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«áê~åÜ«∞}O
ã¨e¿Ñ"å_»∞. `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Ѩ^•ºÅ∞ `«~°`«~åÅ∞QÍ "ÕÅH˘Åk <åÅ∞HõÅÃÑ· x`«º
„áê~°<÷ åâ’¡HÍÅ∞QÍ xezáÈÜ«∂~Ú. PO„^è^Œ âÕ O◊ Ö’<Õ HÍHõ Ü«∂=`ü ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ L^Œº=∞™ê÷~ÚÖ’ "≥eq¡ iã≤#
ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi„ѨKå~åxH˜ áÈ`«# =∞ǨHõqÜÕ∞ Éèí=ºHõq`å"Õâ◊O JOkOz# =¸ÅѨÙ~°∞+¨μ_»∞. ÉèíH˜Î<Õ
=ÚHÎ̃H˜ ~åK«ÉÏ@QÍ Ü≥∂wâ◊fi~°∞ ÖˇO^Œé’ LѨ^ÕtOzKå~°∞. "åi K«i„`«Å∞ r=^Œ∞^•Ç¨Ï~°}=Ú Öˇ·<å~Ú. ÉèíHÎ̃
„ѨKå~°O ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O㨯$ux „Ѩu‰õÄÅ ã¨Éèíº`å ~°≠O~°≠Ï =∂~°∞`åÅ#∞O_ç ã¨O~°H˜ΔOz#
=„[Hõ=K«"≥∞ÿOk. ã¨<å`«#=∞`«OÖ’ Hõ~°‡*Ï˝# "≥·~åQƺ=∂~åæÅ∞ ™ê=∂#º „Ѩ*Ï ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ ã¨∞Å∞"≥·#q
HÍ=Ù. ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ã¨~°à◊ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ ã¨^Àº=ÚH˜Î ^•Ü«∞HõOQÍ ã¨=∞ã¨Î „Ѩ*Ï=oH˜ P~å^茺"≥∞ÿOk. Hõ~°‡*Ï˝#
"≥·~åQƺ=∂~åæÅ∞ Pã≤ΉõΩÖˇ·# J#∞ëêª# "Õ^•O`«∞Å∞ z~°™ê^èŒ#`À KÕÜ«∞=Åã≤# ã¨∞n~°… â◊~°}ÏQÆu. ÉèíH˜Î
j„Ѷ¨∞â◊~°}ÏQÆu† ã¨^Àº=ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞HõO.
áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x „Ѩu Ѩ^ŒºO ã¨^Àº=ÚH˜Î ã¨O^è•Ü«∞HõO. JO^Œ∞KÕ ÉèÏQÆ=`«O PO„^Œ∞Å
Jaè=∂#HÍ=ºOQÍ `«~°`«~åÅ `≥Å∞QÆ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ Lqfià◊√ Å∂iã¨∞Î#flk.
áÈ`«# =∞ǨHõq =¸sÎÉèíqOz# ÉèíH˜Î"Õ^•O`« `«`«Îfi"≥∞ÿ PO„^èŒOÖ’xH˜ ÉèÏQÆ=`«O J=`«iOѨ*Ëâß_»∞.
ÉèÏQÆ=`«O `≥eyOK«_»O ''ѨÙ#~°˚#‡O|∞ ÖˉõΩO_»∞@ÔH·—— áÈ`«#*Ëã≤# ™êÇ≤Ïf`«Ñ¨ã¨∞û. ''ǨÏi H˜zÛ K≥ÃÑÊ
D |"≥∞‡~° áÈ`«~å *ÁHõ_»∞ ÉèÏQÆ=`«O|∞ [QÆkú`«O|∞QÆ<£—— Jx `«#Hõ$ux #~åOH˜`«O ã¨ÅʉõΩO_®
â◊Ѩ^äŒO KÕã≤# =∞Ǩ=∞Ç≤Ï`å`«∞‡_®Ü«∞#! ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎH˜ QÆ∞O_≥Ö’¡ "≥<≥flÅ HÀ"≥Å xi‡OK«∞H˘x ÉèÏQÆ=`«Hõ$u
 VII

„"åã≤# áÈ`«# `«# HÍ=ºÑ‘iîHõÖ’ "åºã¨, "åb‡H˜ HÍo^•™êk „áêp# Hõ=Ùefl „Ѩâ◊Oã≤Oz, PO„^èŒHõq`å Q“~°=
[#=∞<ÀǨi ##flÜ«∞ã¨∂iO QÔ "· å~°O|∞ ¿ãã≤, ǨÏiǨÏ~° K«~}
° ÏqO^Œ=O^Œ <åaèÖÏ+≤O kHõ¯# =∞h+≤O Éè∂í +≤Oz,
=∞é˜Ü«Ú x`«~°Ñ¨Ó~°fiHõq [#ã¨OÉèÏ=#O|∞ QÍqOz =~°Î=∂#Hõ=ÙʼnõΩO „aÜ«∞O|∞ ѨeH˜, ''ÉèÏqHõ=ÙÅ——
|Ǩ˙HõiOz# ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞™ê~°fiÉè∫=Ú_»∞. ÉèÏQÆ=`«OHÀã¨"Õ∞ `≥Å∞QÆ∞ ѨÙ_»q∞Ö’ ѨÙ\˜ì# HÍ~°}[#∞‡_»∞QÍ<Õ
`«#∞fl QÆ∂iÛ áÈ`«# ã¨OÉèÏqOK«∞H˘#fl"å_»∞. áÈ`«# ÉèíH˜Î ã¨O‰õΩz`«"≥∞ÿOk HÍ^Œ∞.
KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=ѨÓ[ KÕÜ«∞=Öˇ#h, <À~°∞ <˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞= =Öˇ#h J`«x Jaè=∞`«O.
J>Ë¡ Hõq`åâ‹·eÖ’ QÆ∂_»,
''H˘O^Œé‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, H˘O^Œé‰õΩ#∞ ã¨O㨯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ Ô~O_»∞O
Q˘O^Œé‰õΩ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ Hõ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞º Ü≥∞_»Å<£—— 1–20
Jx X_»∞¤# xez# =∞^茺=iÎ.
''ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ ѨÅ∞‰õΩ@ z„`«O|∞, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#!
q|∞^èŒ [#∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, `≥eÜ«∞ =zÛ#O`« `Õ@ Ѩé`«∞—— 1–19
Jx KÕ`«∞Å∞ *’_çOz K≥Ñ≤Ê# q#Ü«∞=∂^èŒ∞~°º=¸iÎ áÈ`«#.
PO„^茙êÇ≤Ïf [QÆ`«∞ÎÖ’ Hõq„`«Ü«∂xfl áÈ`«# „Ѩâ◊Oã≤OzÜ«Ú<åfl_»∞. HÍ|\˜ì ÉèÏ㨯~°~å=∂Ü«∞}
Ѩ^•ºÅ‰õΩ J#∞Hõ$`«∞Å∞ `≥Å∞QÆ∞ÉèÏQÆ=`«OÖ’ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. HÍ|\˜ì áÈ`«# "åiH˜ Ñ≤=∞‡\˜"å_Õ J~Ú
LO_®eHõ^•! Zé]# Ѩ^Œ=¸_»= â◊`åaÌ=∞^茺 L#fl"å_»∞. „H©. â◊. 1370Ö’ ÉèÏ㨯~°~å=∂Ü«∞}O ~°K«#
ѨÓiÎÜ≥ÿ∞#@∞¡ N x_»^Œ"ÀÅ∞ "≥OHõ@~å=ÙQÍi Jaè„áêÜ«∞O. JO^Œ∞KÕ áÈ`«# =∞ǨHõq rq`«HÍÅO „H©.â◊.
1378 #∞O_ç 1460 Jx "åi x~°‚Ü«∞O. ѨÅ∞=Ù~°∞ ™êÇ≤Ïf"Õ`«ÎÅ∞ áÈ`«# D HÍÅO "å_»<Õ Jaè„áêÜ«∞Ѩ_»∞
`«∞<åfl~°∞. áÈ`«# Éè’yh^ŒO_»Hõ Hõ$uÉèí~°Î „H©.â◊. 1435 „áêO`«O"å_»∞. Hõq™ê~°fiÉè∫=∞ a~°∞^•OH˜`«∞_≥·#
N<å^äŒ=∞ǨHõq áÈ`«# ã¨=∞HÍb#∞_»∞.
áÈ`«# „"åã≤# W`«~° Hõ$`«∞Å∞
1. g~°É„íè ^Œq[Ü«∞=Ú, 2. <å~åÜ«∞}â◊`H« =õ Ú, 3. Éè’yh^ŒO_»H=õ Ú 4. ÉèÏQÆ=`«=Ú# 8 㨯O^è=Œ ÚÅ∞
(1,2,3,4, =∞é˜Ü«Ú 7,8,9,10 㨯O^è•Å∞)
ÉèÏQÆ=`«~°K«#Ö’ áÈ`«# ã¨Ç¨Ï„=`«∞Å∞
QÆOQÆ# ––– ѨOK«=∞㨯O^èŒ=Ú
ã≤OQÆ# ––– +¨+¨ªã¨¯O^èŒ=Ú
<å~°Ü«∞ ––– UHÍ^Œâ◊ ^•fi^Œâ◊ 㨯O^è•Å∞.
Ô~O_»= 㨯O^èŒ=ÚÖ’ H˘O`«ÉèÏQÆO ‰õÄ_» W`«_Õ „"åã≤#@∞¡QÍ H˘O^Œé∞ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ ã¨OYº ã¨∞=∂~°∞ `˘q∞‡k"ÕÅ∞.
 VIII

ã¨O㨯$`« ÉèÏQÆ=`åxH˜ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O ˆH=ÅO Ü«∞^ä•HõΔ~å#∞"å^ŒO HÍ^Œ∞. Ü«∞^äÀz`å#∞ã¨~°}O

Jx K≥Ñʨ =K«∞Û. Z<ÀflKÀ@¡ áÈ`«# =¸ÖÏxfl ÃÑOz „"åâß_»∞. ѨÅ∞`å=ÙÖ’¡ ã¨O㨯$`«ÉÏè QÆ=`åxH˜ N^è~Œ ∞° _»∞
„"åã≤# "åºMϺ#O ‰õÄ_® áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ J#∞=kOzÜ«Ú<åfl_»∞. =¸ÅOÖ’ ''xq∞â◊Hˆ „Δ `Õ—— Jx L#flO`«
=∂„`« `≥Å∞QÆ∞Ö’ áÈ`«#
''ѨÙ}ºOɡ· =Úx=Å¡Éèí, QÆ}ºOɡ· ‰õΩã¨∞=∞ Ѷ¨Å xHÍÜ≥∂u÷`« ™ê
^Œ∞æ}º =∞~Ú <≥·q∞âßMϺ,~°}ºO|∞ #∞uOѨñ^ŒQÆ∞ #~°}ºO|∞ÅÖ’<£.—— 1–38
Jx =∂„`«"Õ∞QÍHõ XHõ ã¨∞n~°…QÆ^ŒºO– ã¨O㨯$`« HÍ^ŒO|s QÆ^ŒºHÍ=ºâ‹·eÖ’ „áœ_è» ã¨=∂ã¨âı¡ëê#∞
„áê}˜`«OQÍ ''=∞^èŒ∞"≥·i =∞Ok~°O|∞OÉ’Öˇ =∂^èŒg =∞#‡^äŒ ã¨Ç≤Ï`«Oɡ·——, „|ǨχˆQǨÏO|∞#∞OÉ’Öˇ
âß~°^•xfi`«Oɡ· ... ... <≥·q∞âß~°}ºO|#∞ N q+¨μ‚ˆHΔ„`«O|∞# – W`åºkQÍ Jaè=i‚OKå_»∞. +¨+¨ªã¨¯O^èŒOÖ’
QÆ*ËO„^Œ "≥∂HõΔ}Ѷ¨∞@ìO =¸ÅOÖ’ HõO>ˇ `≥Å∞QÆ∞Ö’ <åÅ∞QÆ∞ Ô~@∞¡ ÃÑiyOk. J>Ë¡ NHõ$+¨‚bÅÅ∞ QÆÅ
^Œâ◊=∞㨯O^èŒO QÆ∂_» `≥#∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x H˘xfl Ѩ^•ºÅ‰õΩ ã¨O㨯$`«ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =¸ÖÏ^è•~åÅ∞ Jx
K≥ѨÊ^Œy# â’¡HÍÅ∞ ÖË=Ù. ''JÅ 'JÅ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞Ö’——, ''WOuO`≥· =@∞ñ _çO`«Ü≥ÿ∞——, ''=∞O^•~°
=∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°º=Ú#ñ *Á‰õΩ¯——, ''„áê}Ëâ◊! h =∞OAÉèÏ+¨Å∞ q#ÖËx——, ''J#fl =Ù h=Ù K≥Öˇ¡eH˜———–
''J#fl=Ù
=Ú#flQÆ∞ Z<Àfl Ѩ^•ºÅ∞ WO^Œ∞‰õΩ `å~å¯}ÏÅ∞QÍ L^•Ç¨ÏiOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ áÈ`«# =¸Å`«`«ÎfiO
Ju„Hõq∞OK«‰õΩO_»QÆ<Õ ã¨fiHõáÈÅ HõÅÊ#Å∞ KÕâß_»∞. =¸ÖÏ~°÷=Ú<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ "≥Å~ÚOKÕ `≥#∞QÆ∞
Ѩ^•ºÅ∞ áÈ`«# „"åã≤# JkèHõ ã¨OMϺHÍÅ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ –
=∞u~°flHõ$¿+‚ Ѩ~°`« ã¨ûfi`À "å q∞`Àaè Ѩ^Õº`« QÆ$Ǩτ=`å<å"£∞ I
J^•O`«QÀaèifiâ◊`åO `«q∞„ã¨O ѨÙ#óѨÙ# â◊Ûifi`« K«~°fi}Ï<å"£∞ II
J<Õ â’¡HÍxH˜ áÈ`«#QÍi `≥#∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO–
JK«ÛѨÙñ rñHõ\˜O |_ç QÆ$Ǩτ=`«∞Öˇ· q+¨Ü«∞ „Ѩq+¨μìÖˇ·
K«K«∞ÛK«∞ñ |∞@∞ìK«∞<£ =∞éÅñ [ifi`«K«~°fi}∞ Öˇ·# "åiH˜<£
*ˇK≥Û~°ñ |∞@∞ì<Õ, Ѩ~°∞Å∞ ÃãÑ≤Ê# <≥·# x*ËK«Ûù "≥·# <Õ
q∞zÛ# <≥·# HÍ#ʼnõΩ <Õy# <≥·#, ǨÏi„Ѩɒ^èŒ=ÚÖò. ã¨Ñ¨Î=∞ – 181
D |ǨïàÏO„^èÀH˜Î =∞Ü«∞„ѨѨOK«OÖ’ `«~°`«~åÅ#∞Oz ™êÇ≤Ïf„Ñ≤Ü«∞O ÉèÏ=Ù‰õΩÖˇ·# ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Úefl
=∂„`«"∞Õ QÍHõ ™ê^è•~°}„Ѩ*ÏhHõOÖ’x x~°H~Δõ ° ‰õΩ‰õΩΔ efl ã¨~Ú`«O Lé∂]`« Å∂yOz# áÈ`«# Hõq`«‰Ωõ ÅaèOz#
J##º ™ê=∂#º„ѨKå~åxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? J<ÕHõ HÍ~°}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O ˆH=ÅO
~°ã¨=`«¯q`«fi ÉO^èŒ∞~° "Õ∞HÍHõ ÉèíH˜Î`«`«Îfi „Ѩɒ^èŒHõ"≥∞ÿ# P^蕺u‡Hõ „QÆO^äŒO HÍ=@O „Ѩ^è•#HÍ~°}O Jx
K≥ѨÊ=K«∞Û.
''JѨâ◊|ÌO|∞Åñ QÆ∂_çÜ«Ú<£ ǨÏiK«i„`åÖÏѨ=ÚÖò ã¨~°fiáêѨѨi`åºQÆ=Ú¿ãÜ«Ú—— Jx áÈ`«#
ZÅ∞ÔQuÎ Kå\Ï_»∞. J~Ú`Õ ÖÏHõ}
Δ ‰˜ Ωõ Å∞ „áœ_è» ™êÇ≤Ïf"Õ`ÅΫ ∞ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O #~åOH˜`O« W+¨Oì ÖËH,õ ã¨~°fi[˝
 IX

Éèí∂áêÅ∞x JÉèíº~°÷# u~°ã¨¯iOz#@∂¡, P =∞Ǩ~åE HÀѨO`À ÉèÏQÆ=`«„Ѩ`«∞Å#∞ Éèí∂™ê÷Ñ≤`«O KÕã≤#@∂¡,

L`«û#fl ÉèÏQÍÅ#∞ PÜ«∞# t+¨μºÅ∞ "≥eQÆO^ŒÅ <å~°Ü«∂^Œ∞Å∞ ѨÓiOz#@∞¡, XHõ Hõ^äŒ „ѨKå~°OÖ’ LOk.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x J„Ѩ=∂}˜Hõ „ѨÜ≥∂QÍÅ∞ áÈ`«#QÍiq HÍ=h PÜ«∞# t+¨μºÅ =h XHõ qz„`«
q`«~°¯ã¨=∞~°÷# ‰õÄ_® |Ü«∞Å∞^ÕiOk. HÍà◊√¡ Hõà◊√¡–ÖËx DHõ@∞ìHõ^äŒ â◊√^•ú|^Œú=∞x ѨÅ∞=Ù~°∞ Ѩiâ’^艌 Ωõ Å∞
Δ ‰˜ Ωõ efl ã¨~‰° Ωõ ¿ãÜ«∞x ã¨fi`«O„`«„Ѩ=$uÎ QÆÅ Hõq. ''x~°O‰õΩâßó Hõ=Ü«∞ó—— Hõ=ÙÅ∞ x~°O‰õΩâ◊√
`ÕeÛ"Õâß~°∞. áÈ`«# ÖÏHõ}
Å<Õ Ö’HÀH˜HÎ ˜ áÈ`«# xifiHõÅÊ x^Œ~≈° #O. áÈ`«# =Ç≤ÏOz# ''ã¨ÇϨ [áêO_ç`º« —— a~°∞^Œ"∞Õ ÃÑ· q+¨Ü∞« O |∞∞A=Ù
KÕã∞¨ OÎ k.
áÈ`«# ''ѨÙ@∞ìHõq————. Hõq`« áÈ`«#‰õΩ P[#‡ã≤^OúŒ QÍ ÅaèOz# =~°„Ѩ™ê^ŒOQÍ ÉèÏqOKÕ Éè‰í Ωõ Î Å∞<åfl~°∞.
áÈ`«#ÜÕ∞ ''ѨeH˜OK≥_"ç å_»∞ ~å=∞Éè„í ^Œ∞O_»@!—— Jx `«#Hõq`« ^≥=· ^Œ`=Ϋ ∞x ã¨q#Ü«∞OQÍ ÉèÏqOK«∞H˘#∞K«∞#fl@∞¡
ã¨∂zOKå_»∞. Åe`«Hàõ Å◊ ∞ Jhfl ^≥=· ^Œ`=Ϋ ~åÅ∞ ÖË^• „ѨH$õ u ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ „Ѩ[Å˝ ∞ J<Õ K≥áêÊe. Ѩi„â◊=∞=Å¡
áêO_ç`º« O ã≤kOú K«=K«∞Û QÍx Hõq`«, ã¨Ow`«O, z„`«ÖYË #O, tÅÊOÖ’ Jaèx"ÕâO◊ JÅ=_»^∞Œ . JO^Œ∞KÕ áÈ`«#
ã¨ÇϨ [áêO_ç`º« ã¨Oâ’aè`∞« _≥#· P [#‡ Hõq Ü«∞x xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ K≥Ñʨ =K«∞Û.
Hõq`«‰õΩ, Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ QÆÅ Jq<åÉèÏ=ã¨O|O^èŒO PÅOHÍiHõ [QÆuÊ`å=∞Ǩï_≥·# Éèí~°`«=Úx QÆ∞iÎOz
''Kè«O^ÀÇ‘Ï#"≥∞ÿ# â◊|Ì"Õ∞ ÖË^Œx—— =Hͯ}˜OKå_»∞. „Ѩ=OK«ÉÏè +¨ ÅxflO\˜Ö’ „áêp#HÍÅO#∞Oz KèO« ^Œã∞¨ û‰õΩ
qt+¨ì"≥∞ÿ# ™ê÷#O LO@∞Ok. `≥Å∞QÆ∞ Hõq`åQÍ<åxH˜ Ü«∞u„áêã¨Å∞ =∞$^ŒOQÆ "åºáê~°O x~°fiiÎOK«_»O
ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚʼnõΩ J#∞Éèí"å„"Õ∞_ç`«O. ''^Õâ◊ÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ `≥Å∞QÆ∞ Öˇã¨û——J#∞ H©iÎÖ’ `≥#∞QÆ∞ Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ
K≥O^Œ=Åã≤# áêÅ∞ Z‰õΩ¯=.
„â◊=} ã¨∞ÉèíQÆ "≥∞ÿ# Kè«O^ÀxÜ«∞u QÆeæ, Ü«∞`«∞Å∞ QÆey „áêã¨QÆ`«∞Å∞ QÆey
fÑ≤ ÅÜ«∞Å∞ QÆey `≥Å∞QÆ∞Ö’ Ѩ^•ºÅ∞, ÃÇïÜ«∞Å∞ QÆey Ü≥∞_»^Œ Å∂Ѩ QÆÅ=Ù !
qâ◊fi™êÇ≤Ïf [QÆ`«∞ÎÖ’ Kè«O^À=∂^èŒ∞~°ºO `≥Å∞QÆ∞ Ѩ^ŒºtÅÊOÖ’ Ѩ~åHÍ+¨ª á⁄Ok#@∞¡ ÉèÏq¿ãÎ `≥Å∞QÆ∞
Ѩ^ŒºtÅÊO áÈ`«# Hõq`«Ö’ q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO ^èŒiOz ™êHΔÍ`«¯iOzOk Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. Jã¨Å∞
„HÍO`«^Œi≈Ü≥ÿ∞# HõqÉèÏ=#–ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎO KÕ¿ã â◊H˜Î „ѨѨOK«OÖ’ U ÉèÏ+¨‰õÄ ÖË^Œ<Õ K≥ѨÊHõ
`«Ñʨ ^Œ∞. â◊ÉÏÌʼnõΩ QÆÅ J~°O÷ Ѩiq∞`« "≥∞Oÿ k. Hõq ÉèÏ=# J"åV‡## QÀK«~° "≥∞#ÿ \˜kì . J~Ú`Õ =~°<‚ åf`«"∞≥ #ÿ
J#∞Éèí∂ux =∂@ÅÖ’ K≥ѨÊ_»"Õ∞ Hõq`åHõà◊Ö’x XHõ qz„`« q~À^è•ÉèÏã¨O. JO^Œ∞KÕ`« „ѨѨOK«OÖ’ ZÖˇ¡_»Å
Hõ=ÙÅ∞ Ѩiq∞`«â◊H˜Î QÆÅ ÉèÏ+¨‰õΩ Kè«O^Œã¨∞û JÅOHÍ~å^Œ∞Å∞ *’_çOz Hõ$`«Hõ$`«∞ºÅ∞ HÍ"åÅx Ü«∞^ä•â◊H˜Î
„Ѩܫ∞`åflÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. JO^Œ∞KÕ`« =∞ǨHõq`«Ö’ ÉèÏ+¨, ÉèÏ+¨‰õΩ Jf`«=ÚÖˇ·# JÅOHÍ~°=ÚÅ∂, JÅOHÍ~°
™ê=∞„yH˜ Jf`«"≥∞ÿ# Kè«O^Œã¨∞û, Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# <å^ŒaO^Œ∞ Hõà’áêã¨<å ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ìH˜ Jaè=ºHÍÎÅ∞.
JO^Œ∞KÕ`« áÈ`«# Kè«O^Œã¨∞û`À =∂„`«O `«$Ñ≤Î K≥O^ŒHõ ã¨fiK«ÛùO^ŒOQÍ HÀiHÀi =∞é˜H˘xfl qkèx¿+^è•Å∞ `«#
~°K«#Ö’ UiÛ ‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
áÈ`«# 'ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ ѨÅ∞‰õΩ@ z„`«=Ú‡, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#—
 X

J#flѨÙ_»∞ JO^Œ∞ â◊ÉÏÌÅOHÍ~åʼnõΩ Jf`«"∞≥ #ÿ KèO« ^Œã∞¨ û–KèO« ^Œã∞¨ û‰õΩ Jf`«"∞≥ #ÿ <å^ŒaO^Œ∞Hõà’áêã¨<å
JO`«s#¡ OQÍ Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞#ÿ ~°ã„¨ ѨfuH˜ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `«O HÍ=_»O "Õ`ÅΫ ‰õΩ J<å~°∂_èq» +¨Ü∞« O HÍ^Œ∞. J>Ë¡
''ǨiH˜ #O^Œ QÀ‰õΩÅqǨiH˜.......^≥·`«ºã¨OǨiH˜.............=∞<ÀǨiH˜—— J#flѨC_»∞ áÈ`«# <å^ŒaO^Œ∞
Hõà’áêѨ# J#∞„áê™êÅOHÍ~° Ѩiq∞`« "≥∞ÿOkHÍ^Œ∞. ''ѨÓiOK≥<£ ǨÏi áêOK«[#º=Ú—— Jx áÈ`«#
Ѩ^ŒºO XuÎ`Õ =HõΔº=∂} ã¨O㨯$`« ã¨=∂㨠QÍOcè~°ºO ã¨Ç¨Ï„㨠â◊OMÏ~å=™ê~° ã¨^Œ$â◊OQÍ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_çH˜
qxÊ㨠∞ Î O k. Hõ # fl`« e ¡ à ѷ „"åã≤ # Ѩ ^ Œ º O x^Œ ~ ° ≈ #„áêÜ« ∞ O. áÈ`« # `« # `« e ¡ H ˜ , ''=∂x#∞
b_» ∞ ~å~° ∞ ......n#=∂#㨠Q Í¡ x H˜ . ......QÆ c è ~ ° ` å™ê÷ x H˜ . ....... #Ü« ∞ "åQÆ ƒ ù " åxH˜ . ......|"≥ ∞ ‡~° ˆ H `« Ü « ∞
ÅHõ¯™êxH˜<£—— Jx JO\Ï_»∞. "åKå=∞QÀK«~"° ∞≥ #ÿ , =~°<‚ åf`«"∞≥ #ÿ P Ѩq„`«=∂`«$=¸iÎ =ºH˜` Î fi« O =∂@ʼnõΩ
Jf`« "≥∞#ÿ k. U^À ~¸ ѨÙ_»q∞Hõ=fie "≥Å∞QÆ∞Å∞ ã¨O`«iOK«∞‰õΩ#fl Ѩq„`«`« áê„`«`« P ~ÚÖÏ¡e =ºH˜` Î fi« OÖ’
ylQÍx QÆ∂_»∞=Öˇ Je¡ae¡QÆ JÅ∞¡H˘x TQÆ∞`«∂, ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚŠǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ Lé∂]`« Å∂yOK« QÆÅ=Ù.
Jk WO„^Œ*ÏÅ =∞¿ÇÏO„^Œ*ÏÖÏÅ#∞ q∞Oz Hõq`åHõà◊ „ѨÜ≥∂yOK« QÆÅ Éèí∞=# ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<å„ã¨ÎO. áÈ`«#
JHõΔÜ«∞ ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<å„ã¨Î `«∂}©~°∞_»∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ "å=∞# K«i„`« Ѷ∞¨ @ìO. XHõ =∞~°∞QÆ∞A˚ =@∞=Ù „uq„Hõ=Ú_≥· =¸_»∞Ö’HÍÅ∞ Ju„Hõq∞Oz
ZkyáÈÜ«∂_»∞. U Hõq U ÉèÏ+¨Ö’ =~°‚<åf`«"≥∞ÿ# P J`«º^Œ∞ƒù`« ã¨xfl"Õâ◊O Jaè=i‚OK«QÆÅ_»∞? "å=∞#"≥∞ÿ#
ÉèÏ+¨‰õΩ „uq„Hõ=∞`«fiO KÕ‰õÄ~°ÛQÆÅ ™ê=∞~°÷ºO–Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ, JÅOHÍ~°=ÚʼnõΩ Jf`« "≥∞ÿ# <å^ŒaO^Œ∞
Hõà’áêã¨#‰õΩ LO@∞Ok.
''WOuO`≥·! =@∞ñ _çO`«Ü≥ÿ∞ =∞é˜Ü«Úñ ^•xO`≥· ! #Éè’gkäÃÑ·
#O`≥· ! `ÀÜ«∞^Œ=∞O_»ÖÏ„QÆ=Ú# HõÅ¡O`≥· ! „ѨÉèÏ~åtÃÑ·
#O`≥· ! K«O„^Œ∞x HõO`«Ü≥ÿ∞ „^èŒ∞=ÙxÃÑ· #O`≥·! =∞ǨÏ~åfi\˜ÃÑ·
#O`≥· ! ã¨`«ºÑ¨^À#fl`«∞O _»QÆ∞K«∞ „|Ǩ‡O_®O`«ã¨O=iúÜ≥ÿ∞ !! ÉèÏQÆ=`«O–8–622
D Ѩ^ŒºO K«^Œq# ™êÇ≤Ïf „Ñ≤Ü«∞OÉèÏ=Ù‰õΩ_»∞ ã¨^ŒºóѨ~°x~°fi$u K≥Ok ''JǨ˙! =∞<À<Õ„`«x~åfi}O——
Jx ~°™ê#O^Œáê~°=â◊ºOÖ’ b# =∞=Ù`å_»∞ JO`Õ.
áÈ`«# Hõq`«‰õΩ qt+¨ì`« KÕ‰õÄ~°∞Û#k J`«x ÉèÏQÆ=`« ÉèÏëêâ‹·e. U ÉèÏ+¨Ö’<≥·# Hõq`« Ü«ÚQÆà◊Hõà◊.
™êÇ≤Ï`«ºO "åQÆ~å÷Å ã¨"Õ∞‡à◊#O. HÍo^•ã¨=∞ǨHõq Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°„áê~°÷# "åQÆ~å÷Å Jq<åÉèÏ= ã¨"Õ∞‡à◊<åxfl
ǨÏ$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ Jaè=ºHõÎO KÕ™ÈÎOk.
"åQÆ~å÷ q= ã¨OѨ$H“Î "åQÆ~°÷„ѨuѨ`«ÎÜÕ∞ I
[QÆ`«ó Ñ≤`«~“ =O^Õ áê~°fifѨ~°"Õ∞â◊fi~“ II ~°Ñ¶¨Ú.1–1
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ‰õΔΩ^è•~°∞Î#‰õΩ J#fl~°∂ѨOÖ’<Õ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ_»∞ J<åfl_»∞ QÍOnè=∞Ǩ`«∞‡_»∞.
[QÆ^HÕ Qõ ÍÜ«∞‰õΩ_≥#· `åºQÆ~åA ^Œ$+≤Öì ’ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ <å^ŒaO^Œ∞ HõàÏã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. =ã¨∞^èH·≥ õ HõqÜ≥∞ÿ # HÍo^•ã¨∞
áê~°fifѨ~"° ∞Õ â◊fi~°∞Å Jq<åÉèÏ= ã¨"∞Õ ‡à◊#O, Hõq`åHõàÖ◊ ’x "åQÆ~å÷Å ™êÜ«Ú[ºO =O\˜k Jx „Ѩã∞¨ uÎ OKå_»∞.
Hõq`å ´ ÉèÏ=O { ÉèÏ+¨. J~Ú`Õ Hõq`«‰õΩ ÉèÏ+¨ â◊s~°O† ÉèÏ=O „áê}O. „áê}OÖËx â◊s~°O â◊=O.
 XI

â◊s~°OÖËx „áê}O ^ŒÜ«∞ºO. „ѨѨOK«OÖ’x U ÉèÏ+¨Ö’<≥·# Hõ=ÙÅ∞ |Ǩïà◊OQÍ ÉèÏ+¨q∂^Œ<À ÉèÏ=O q∂^Œ<À
H˘O`« ''"≥ÚQÆ∞æ—— K«∂Ñ≤Oz#"å~°ÖË. J~Ú`Õ ''ã¨=∞óѨÓ~°‚ `«∞Ö˺= ™êº`ü—— J#fl@∞¡ ÉèÏ+¨–ÉèÏ==ÚʼnõΩ ã¨=∂#
„ѨuѨuÎ xzÛ# =∞ǨHõ=ÙÅ∞ qâ◊fi™êÇ≤Ïf[QÆ`«∞ÎÖ’ „"Õà◊¡ÃÑ· ÖˇHõ¯ÃÑ@ì^Œy#"åˆ~. JO^Œ∞Ö’ `≥Å∞QÆ∞ Hõq`«,
Ü«ÚQÆà◊Hõà◊Ö’ JO`«s¡#"≥∞ÿ# Ü«ÚQÆà◊Hõà◊. ÉèÏ+¨– ÉèÏ==ÚňH QÍHõ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏ+¨#∞ ã¨O㨯$`«Ñ¨^•Å∞QÍ
`≥Å∞QÆ∞Ѩ^•Å∞QÆ qÉèílOѨ=Åã≤ Ü«ÚO@∞Ok. `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨ J#QÍ<Õ JO^Œ∞Ö’ ã¨O㨯$`«Ñ¨^•Å∞ qkèQÍ
LO\Ï~Ú. ''JK«Û`≥Å∞QÆ∞—— <å=∞=∂„`«"≥∞ÿ#^Õ. Ü«∞^ä•~°÷=Ú#‰õΩ JK«Û`≥Å∞QÆ∞ Hõ|ƒ=Ú q∞H˜¯e Hõ$`«Hõ"≥∞ÿ#k
J<Õ q+¨Ü«∞O "Õ`«ÎʼnõΩ J<å~°∂_è» q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞. áÈ`«# =∞ǨHõq ã¨O㨯$`« `≥Å∞QÆ∞ Ѩ^•Å‰õΩ ã¨i`«∂HõO
"Õã≤ JѨ„â◊√u ÖËx ™êÜ«Ú[ºO HõeÊOz „ѨÜ≥∂yOKå_»∞.
H˘O^Œ~°‰õΩ `≥#∞ñQÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, H˘O^Œ~°‰õΩ#∞ ã¨O㨯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ Ô~O_»∞O
Q˘O^Œ~°‰õΩ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ñ QÆ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞ºÜ≥∞_»Å<£. 1–20
J<åfl_»∞ áÈ`«#.
áÈ`«#Hõq`«Ö’ `≥Å∞QÆ∞ #∞_çHÍ~°=Ù ™⁄OѨÙÅ∞ =OѨÙÅ∞ `å=∞~° `«OѨ~°Å∞. ã‘`å^Õqx =i‚OK«∞K«∞,
áÈ`«# „"åã≤# Ѩ^ŒºO L^•Ç¨Ï~°} „áêÜ«∞O.
ã≤QÆ∞æѨ_»∞@ QÆe¡– ã≤OQÍ~°=Ú#∞ QÆeæ, ÉèíH˜Î QÆeæ KåÅ ÉèíÜ«∞=Ú QÆeæ
#Ü«∞=Ú „Ñ≤Ü«∞=Ú QÆeæ– #~°<å^äŒ∞z`«ÎO|∞, ã‘`« `«#‰õΩ =â◊=Ú KÕã≤H˘xÜ≥∞. (ÉèÏQÆ – 9–337)
áÈ`«#, JÅu JÅu `«∞xÜ«∞Å∞QÍ HÍǨÏà◊ ã¨OkèOz#@∞¡ `Õ@ `≥Å∞QÆ∞ <å#∞_»∞Å∞ JÅ¡QÆÅ_»∞.
QÆOcè~°su ã¨∞ÉèíQÆ"≥∞ÿ# HÍ^ŒOÉsâ‹·eÖ’ „áœ_è» ã¨O㨯$`« ã¨=∂™êÅ#∂ „ѨÜ≥∂yOK« QÆÅ_»∞.
'JÅ"≥‰· Ωõ O~î° Ñ¨Ù~°O|∞Ö’ #QÆiÖ’ P=¸Å™œ^èOŒ |∞ ^•Ñ¨Å— Jx JÅu JÅu `«∞xÜ«∞Å`À P~°OaèOz–
'=∞O^•~° =<åO`«~å=∞$`«ã¨~°ó „áêO`ÕO^Œ∞ HÍO`ÀѨ֒`«ÊŠѨ~°ºOHõ~°=∂q<Àk— Jx ã¨∞n~°… ã¨O㨯$`«
ã¨=∂ã¨O qã¨~°QÆÅ_»∞ áÈ`«#. 'WO^Œ∞ QÆÅñ _»O^Œ∞ ÖË_»x— J#QÆÅ_»∞. 'HõÅñ_»∞ HõÅO_»<≥_»∞ "åñ_»∞ HõÅñ
_À ÖËñ_À— J#QÆÅ_»∞. `≥Å∞QÆ∞Ѩ^•Å‰õΩ ã¨O㨯$`«â◊ÉÏÌʼnõΩ JO^Œ~°∂ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. "åºHõ~°}O
"≥·iã¨=∂™êÅ#∞ x¿+kèOz D `«Å <˘Ñ≤Ê H˘O`« `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ EzOk. HÍx Wk "åºHõ~°}Ѩikèx ^•\˜#
ã¨=∞㨺. D ™ê~°ãfi¨ `«Ü∂≥ QÆ™ê^è#Œ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ã¨~fi° „`« ™êHΔÍ`«¯iã¨∞OÎ k. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ XHõ Ѩ^ºŒ O.
'áê^Œ^ŒfiO^Œfi=Ú <ÕÅ "≥∂Ñ≤, Ѩ=#∞<£ |OkèOz— ѨOKÕO„kÜ≥∂
<å‡^ŒO|∞<£ |i=∂iÛ, |∞kúÅ`«‰õΩ<£ =∂~å‰õΩ Ç¨ÏuÎOz x
¿+ö^Œ „|ǨχѨ^•=ÅO|#QÆu<£ „w_çOK«∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ =∞
~åº^Œ<£ #„Hõ=Ú q„Hõq∞OK≥ Hõiáê^•„HÍO`« x~°fi„Hõ"≥∞ÿ—
'Hõq`« "Õ~°∞– Hõqrq`«O "Õ~°∞— – Jx "åkOKÕ"å~°∞ H˘O^Œ~°∞ L<åfl~°∞. HÍx, HõqH© HÍ"åºxH© aO|
„ѨuaO|ÉèÏ=O xã¨~Oæ° . Hõq JO`«~å`«‡ ^èiŒ OKÕ q~å\ò ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ HÍ=ºO. Hõq „|^Œ∞‰õΩ "Õ~Ô ,· Hõq`«fiO "Õ~Ô `
· Õ
Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞#ÿ JѨ„â◊√u U^À P =∞^躌 Ö’ qxÊã¨∞OÎ k. ã¨`º« ǨÏiâ◊ÛO„^Œ∞x QÍ^äŒ „"å¿ã Hõq x[rq`«OÖ’
ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_»∞ HÍHõáÈ=K«∞Û. |∞^ŒúÉèíQÆ"å#∞x rq`«K«i„`« z„uOKÕ ~°K«~Ú`« ^ŒÜ«∂¢~°÷ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞
 XII

HÍHõ áÈ=K«∞Û. J^Œ$+¨ì=âß`«∞Î HõqH©, Hõq„"åã≤# HÍ"åºxH© JÉèË^•^茺=™êÜ«∞O ã≤kú¿ãÎ ZO`« ÉÏQÆ∞O@∞Ok?
ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# áÈ`«# x[rq`«OÖ’ Ѩ~=° ∞ ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú_»∞. x~°∞¿Ñ^ŒQÍ Ñ¨~â‚° ßÅÖ’ x=ã≤Oz– Hõ$+‘=Å∞_≥#·
Hõ~‡° Ü≥∂yQÍ, á⁄Å=Ú ^Œ∞#∞flH˘x „|kH˜# ~Ô ` · ∞« a_».¤ ÉèÏQÆ=`«Hqõ QÍ `å#∞ JOkOz# ã¨O^Õâßxfl PK«iOz
Ö’HÍxH˜ K«∂Ñ≤# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ áÈ`«# Hõq=∂„`«∞_Õ QÍHõ „uHõ~°}â◊√kú QÆÅ J#∞ëêª#"Õ^•Ou. 㨄`«Ê=~°Î#
™êÇ≤Ïf „ѨuÉèí rq`«=ÚÖ’ QÆOQÍ Ü«∞=Ú#Å =Öˇ ã¨OQÆq∞OK«∞@KÕ`« J`«_»∞ PO„^èŒ"åV‡Ü«∂HÍâ◊OÃÑ·
„^èŒ∞=`å~°=Öˇ "≥Å∞Q˘O^Œ∞K«∞<åfl_»∞. áÈ`«# Ѩ^•ºÅ∞ ~°ã¨QÆ∞oHõÅ∞.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’ „Ѩ*Ï#∞~°O[Hõ=ÚÖˇ#· Ѩ^•ºÅ∞ =∂„`«"∞Õ QÍHõ, QÆOcè~° "Õ^•O`« ^Œ~≈° <å`«‡Hõ=ÚÖˇ#·
QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. D ^Œ$+≤ì`À Ѩije¿ãÎ, ã¨O㨯$`«ÉèÏQÆ=`«=ÚHõO>ˇ QÆ∂_» `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O
H˘xflKÀ@¡ H˜¡+¨ì`«~°O Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. UÅ#, áÈ`«# ã¨O㨯$`«ÉèÏQÆ=`åxfl =∂„`«"Õ∞ QÍHõ Ü≥∞_»<≥_» N^èŒ~°
"åºMϺ<åxfl QÆ∂_» `≥xyOKå_»∞! D Ѷ¨∞\ÏìÅ∞ ™ê^è•~°} Ѩiî`«Å‰õΩ H˘~°∞‰õΩ_»∞ Ѩ_»=Ù. JO`ÕQÍHõ
Jâı+¨„Ѩ*ÏhHõO <åÅ∞HõÅÃÑ· #iÎOKÕ Ñ¨^•ºÅ∞ =∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ=∂^èŒ∞~°º ^èŒ∞s}=ÚÖˇ·# "å\˜Ö’¡ ‰õÄ_»
ã¨∞ÅÉèí™ê^茺O HÍx â◊ÉÏÌÅ∞ ^˘~°Å\O Hõ^Œ∞Ì. JO^Œ∞KÕ`«, JHõΔ~åã¨∞ºÖˇ·# PO„^茄Ѩ*ÏhHÍxH˜ JO^Œ~°‰õΩ
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ@@∞¡, „áê^äŒq∞Hõ q^•ºÉèϺã¨O KÕã≤# K«^Œ∞=~°∞ʼnõΩ J~°÷=∞ÜÕ∞º@@∞¡ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
Ö’x Ѩ^•ºÅ‰õΩ `å`«Ê~°ºO „ѨK«∞i¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞Ok JxÑ≤OzOk. WO\˜O@ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O =O\˜k D
„Ѩ}ÏoHõ. Ѩ<≥flO_»∞ 㨯O^è•Å∞– `˘q∞‡k "ÕÅ QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ∞ `å`«Ê~°º ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨK«∞iOKÕ „Ѩ}ÏoHõ‰õΩ
ZO`«\˜ =ºÜ«∞„ѨÜ∂« ã¨Å∞, =∞Ô~O`«\˜ ™êÇ≤Ïf `«áÈnHõΔ J=ã¨~O° ? qq^èŒ ã¨¯O^è•Å‰õΩ `å`«Ê~°ºO „"åÜ«∞\ÏxH˜
q^•fiOã¨∞Å#∞ Z#∞flHÀ=@O [iyOk.
Wk „Ѩ^äŒ=∞㨯O^èŒO. D „Ѩ^äŒ=∞㨯O^èŒ `å`«Ê~°º ~°K«~Ú`«, ã¨∞„Ѩã≤^Œú Hõq=ˆ~}∞ºÅ∞ N [O^蕺Å
áêѨܫ∞ºâß„ã≤ÎQÍ~°∞. N [O^蕺ŠáêѨܫ∞ºâß„ã≤ÎQÍiH˜ áÈ`«# Hõq`«ÃÑ·QÆÅ „Ñ‘u [QÆkfik`«O. `«# Jaè=∂#
HõqÜ≥ÿ∞# áÈ`«# Ѩ^•ºÅ‰õΩ N âß„ã≤ÎQÍ~°∞ „"åã≤# `å`«Ê~°ºO ã¨~°à◊ ã¨∞O^Œ~° ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ "≥e¡qiã≤Ok.
D „Ѩ^äŒ=∞㨯O^èŒ =Ú„^Œ}Ö’ „Ѩ`ÕºHõ „â◊^Œú =Ç≤ÏOz# N q[Ü«∞‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ QÍiH˜– <å
ã¨∞ǨÏ$^Œaè#O^Œ#Å∞. "åi`Àáê@∞ „ÃÑã¨∞û HÍi‡‰õΩÅ∞ JOkOz# ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú LQÆæ_çOѨ ^Œy#k. N=∂<£
|Ǩï[#Ѩe¡ âıëêKå~°∞ºÅ"åi Ѩi„â◊=∞ Z#fl^Œy#k. JO^Œ~°‰õΩ <å #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞.
D „ѨK«∞~°} „Ѩ*Ï#∞~°O[HõO HÍQÆÅ^Œx =∂ Pâ◊.
u~°∞Ѩu #O_»∂i ~å=∞Hõ$+¨‚=∂Kå~°º
14–1–1962 ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞, ѨÙã¨ÎHõ „ѨK«∞~°} qÉèÏQÆ=Ú,
u.u. ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞
 q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
"≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú (1–149)
q+¨Ü«∞=Ú Ñ¨Ù@
Hõ$uѨu x~°‚Ü«∞=Ú ––– 5
„QÆO^äŒHõ~°Î$ =Oâ◊=~°‚#=Ú ––– 9
+¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ ––– 10
Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 11
â∫#HÍk |∞∞+¨μÅ „Ѩâ◊fl ––– 16
ã¨∂`«∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}Hõ^ä• „Ѩâ◊O㨠KÕÜ«Ú@ ––– 19
ÉèíQÆ=O`«∞x ÜÕ∞HõqOâ◊`«º=`å~°=ÚÅ∞ ––– 24
"åºã¨∞ñ_»∞ "庉õΩÅ z`«∞ÎO_≥· zOuOK«∞@ ––– 32
"åºã¨∞x Hõ_»‰õΩ <å~°^Œ∞ñ_»∞ =K«∞Û@ ––– 34
<å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú ––– 39
J~°∞˚#∞ñ_»∞ Ѩل`«Ñ¶¨∂uÜ«∞QÆ∞ Jâ◊fi`å÷=∞ #==∂xOK«∞@ ––– 49
„^ÒѨk Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Ez ã¨OÉèÏ+≤OK«∞@ ––– 53
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ L`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ #~°ƒù‰õΩx `«# K«„Hõ=ÚKÕ ~°H˜ΔOK«∞@ ––– 57
‰õΩOf^Õq NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 59
^èŒ~°‡Añ_»∞ NHõ$+¨‚ ã¨Ç≤Ï`«∞ñ_≥· â◊~°`«ÅÊ QÆ`«∞ñ_≥·# cè+¨μ‡x Hõ_» ˆHQÆ∞@ ––– 65
cè+¨μ‡ñ_»∞ NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 69
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞# ˆHQÆ∞@ ––– 73
NHõ$+¨μ‚_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ „Ѩ"ÕtOK«∞@ ––– 77
NHõ$+¨μ‚ _»O`«óѨÙ~° HÍO`«Åñ E_»ñÉ’=Ù@ ––– 82
L`«Î~°‰õΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î [x‡OK«∞@ ––– 86
QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ^ÕǨÏ`åºQÆ=Ú KÕã≤H˘#∞@ ––– 94
^èŒ~°‡~åA ^Œ∞iflq∞`«Î=ÚÅ∞ QÆx zOuOK«∞@ ––– 101
J~°∞˚#∞ñ_»∞ ^•fi~°Hõ#∞O_ç =zÛ Hõ$+¨μ‚x~åº}O|∞ñ ^≥Å∞Ê@ ––– 104
^èŒ~°‡~åA ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞Ǩ„Ѩ™ê÷#O|∞# ˆHQÆ∞@ ––– 114
ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA Éèí∂^èŒ~°‡^Õ=`«Å ã¨O"å^ŒO ÉÏeOK«∞@ ––– 116
Hõe ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ ^èŒ~°‡^Õ=`«#∞ ^Œ#∞fl@ ––– 122
ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA QÆex x„QÆÇ≤ÏOz ^èŒ~°‡Ñ¨iáêÅ#=Ú KÕÜ«Ú@ ––– 127
ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ "Õñ\Ï_ç â◊q∂‰õΩxÃÑ· =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <≥uÎ "≥·K«∞@ ––– 132
â◊q∂HõѨل`«∞_»QÆ∞ â◊$Oy ѨsH˜Δ`«∞x â◊Ñ≤OK«∞@ ––– 134
ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ q„ѨâßѨO ɡé˜ñy „áêÜ≥∂Ѩq+¨μìñ_»QÆ∞@ ––– 140
â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA <˘^ŒÌ ˆH`≥OK«∞@ ––– 145
 XIV

Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú (150–248)

„Ѩ"ÕtHõ ––– 153
â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ =ÚH˜Î =∂~°æO|∞ `≥Å∞ѨÙ@ ––– 159
â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèíH˜Î=∂~°æOɡ =ÚYºO|x `≥Å∞ѨÙ@ ––– 172
<å~°^Œ∞O_»∞ „|Ǩχ#∞ „ѨѨOK«„ѨHÍ~°O|∞ #_»∞QÆ∞@ ––– 182
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~°O|∞Å Jaè=~°‚#=Ú ––– 197
ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ â◊√‰õΩx „ѨѨOKÀ^Œƒù"åkHõO|∞ #_»∞QÆ∞@ ––– 222
<å~åÜ«∞}∞O_»∞ „|Ǩχ`«Ñ¨O|∞#‰õΩ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@ ––– 227

=¸_»= 㨯O^èŒ=Ú (249–536)

„Ѩ"ÕtHõ ––– 251
q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú@ ...... 257
q^Œ∞~°∞O _»∞^Œú=ÙO QÆx Hõ$ëê‚^Œ∞Å =$`åÎO`«O |_»∞QÆ∞@ ...... 265
q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ã¨O"å^Œ=Ú ...... 298
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù „Ѩ*Ï=$kú ¿ãÜ«Ú@ ....... 361
N Ü«∞[˝ =~åǨ=`å~° =~°‚#=Ú ...... 364
N Ü«∞[˝ =~åǨÏ=¸iÎx „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ã¨∞Îu~ÚOK«∞@ ...... 368
"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ =$`åÎO`«O ɡé˜OyOK«∞@ ...... 375
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ "≥·‰õΩO~î°=Ú# Hõ~°∞QÆ∞@ ––– 386
ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 398
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ kuÜ«∞O^Œ∞ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÖˇ· ѨÙ@∞ì@ ––– 410
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩO_»∞ Ü«∞[˝=~åǨÏO|QÆ∞ ǨÏi <≥kiOz áÈ~°∞@ ––– 416
K«`«∞~°∞‡Y∞O _˘#~°∞Û Ü«∞HΔÍk ^Õ=`åQÆ} ã¨$+≤ì ^≥Å∞ѨÙ@ ––– 433
Hõ~°Ì=Ú_»∞ ÉèíQÆ=^Œ#∞[˝ =_»ã≤ ^Õ=Ǩ˙ux ɡO_ç¡Ü«∂_»∞@ ––– 441
Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu Ü≥∂QÆ „ѨÉèÏ=O|∞KÕ q=∂#O|∞ QÆeÊOz ÉèÏ~°º`ÀñQÆ∂_ç qǨÏiOK«∞@ ––– 456
^Õ=Ǩ˙u QÆ~°ƒùO|∞# q+¨μ‚O_»∞ QÆÑ≤ÖÏKå~°∞ºO_»∞QÍ #∞^Œ~ÚOK«∞@ ––– 465
HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=Ú#∞ `≥eÜ«∞ñ*ËÜ«Ú@ ––– 503
HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜ñ aO_À`«ÊuÎ „Hõ=∞O|∞ñ ^≥Å∞ѨÙ@ ––– 513
QÆ~°ƒùã¨∞÷O _»QÆ∞ r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨∞ÎuOK«∞@. ––– 515

c
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥Ú^Œ\˜ ã¨OѨÙ@=Ú
"≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
"≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú
N ÔH·=ź Ѩ^ŒO|∞ñ *Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£, Ö’Hõ ~°
ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ, ÉèíHõÎ áêÅ# HõàÏ ã¨O~°OÉèí‰õΩ<£, ^•#"À
„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩñ, ˆQo Ö’Å qÅã¨^ŒÌ$QÍ˚Å ã¨OÉèí∂`« <å
<å HõO*Ï`« Éèí"åO_» ‰õΩOÉèí‰õΩ, =∞Ǩ#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£. 1
ÉèÏQÆ=`åxˆH HÍ^Œ∞– `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º ã¨~°ã¨fiuˆH =∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#"≥∞ÿ# Ѩ^Œºq∞k. W+¨ì^Õ=`å ã¨∞Îf, =ã¨∞Î xˆ~Ìâ◊=¸ HõÅ D
=∞<À[˝=$`«ÎO =∞ǨÉèÏQÆ=`«OÖ’x Wu=$`åÎx HõO`å J^ŒÌO Ѩ_»∞`«∞Ok. D Ѩ^ŒºOÖ’ P~°∞ ^ŒàÏÅ∞ L<åfl~Ú. 1. N ÔH·=ź Ѩ^ŒO|∞
*Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£ 2. Ö’Hõ~°ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ<£ 3. ÉèíHõÎáêÅ# HõàÏ ã¨O~°OÉèí‰õΩ<£ 4. ^•#"À„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩ<£ 5. ˆHoÖ’Å qÅã¨^£ ^Œ$QÍ˚Å
ã¨OÉèí∂`« <å<å HõO*Ï`« Éèí"åO_» ‰õΩOÉèí‰õΩ<£ 6. =∞Ǩ#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£ J<Õq. ÉèíQÆ=O`«∞x „Ѩ^è•# QÆ∞}ÏÖˇ·# 㨈~fiâ◊fi~°`«fiO, ^èŒ~°‡
ã¨O™ê÷ѨHõ`«fiO, t+¨ì~°HõΔ} Ѩ~åÜ«∞}`«fiO, ^Œ∞+¨ì tHõΔ} K«}`«fiO, qâ◊fiHõ~°Î$`«fiO, P#O^Œ=∞Ü«∞`«fiO– J<Õq P~°∞ „Hõ=∞OQÍ ÃÑ· P~°∞
^ŒàÏÅ Ö’#∂ „Ѩã¨∞Êùiã¨∞Î<åfl~Ú.
WHõ ''N ÔH·=ź Ѩ^ŒO|∞ *Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£—— J#fl „Ѩ^äŒ=∞ ^Œà◊OÖ’ "≥∂HõΔO HÀã¨O L`«¯Oiî`«∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î =$`åÎO`«O`À
áê@∞ "≥Ú`«ÎO ÉèÏQÆ=`«"Õ∞ ^èŒfixã¨∞Î#flk. JÖψQ „Ѩ^äŒ=∞ 㨯O^èŒOÖ’x <å~°^Œ∞_»∞, cè+¨μ‡_»∞, ‰õΩOf^Õq "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi Hõ^äŒÅ∂† `«$fÜ«∞
㨯O^èŒOÖ’x ^Õ=Ǩ˙u =$`åÎO`«=¸, K«`«∞~°÷ 㨯O^èŒOÖ’x „^èŒ∞= K«i„`å ã¨∞Êùiã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞x ''㨈~fiâ◊fi~°`åfi——xfl x~°∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
ZO^Œ∞HõO>Ë ÔH·=ÖϺxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ JkèHÍ~°O 㨈~fiâ◊fi~°∞xH˜ =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok.
''Ö’Hõ~°ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ<£—— J#fl kfifÜ«∞^Œà◊O =Å¡ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõt=Ù HõO㨠HÍÅ Ü«∞=<å^Œ∞Å#∞ (`«$fÜ«∞, ã¨Ñ¨Î=∞, ^Œâ◊=∞
㨯O^è•Å∞) ã¨OǨÏiOz "åi J`åºKå~åÅ =Å¡ Jã¨Î=ºã¨Î"≥∞ÿ# Ö’HÍxfl L^ŒúiOz# ÉèíQÆ=O`«∞x ''^èŒ~°‡ ã¨O™ê÷ѨHõ`«fiO—— ™ê÷Ñ≤OK«|_çOk.
Éèí‰õΩÎÅ#∞ áêeOK«@O XHõ Hõà◊. ZѨC_≥ѨC_»∞ P~°∞ÎÅ#∞ P^Œ∞‰õΩO^•=∂ Jx J#∞HõΔ}O `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_»∞`«∞O\Ï_»∞ ™êfiq∞.
''ÉèíHõÎáêÅ# HõàÏ ã¨O~°OÉèí‰õΩ<£—— J<Õ `«$fÜ«∞ ^Œà◊O =Å¡ QÆ*ËO„^Œ∞}˜‚ HÍáê_»\ÏxH˜ =∞Ǩ q+¨μ‚=Ù "≥·‰õΩO~î°O #∞Oz Ѩ~°∞ÔQ`«∞ΉõΩ =zÛ#
=$`åÎO`«O (J+¨ì=∞ 㨯O^èŒO) ^èŒfixã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞x ''t+¨ì ~°HõΔ} Ѩ~åÜ«∞}`åfixfl—— Kå@∞`«∞#flk.
''^•#"À„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩ<£—— J#fl K«`«∞~°÷ ^Œà◊O =Å¡ J+¨ì=∞ 㨯O^èŒOÖ’x "å=∞<å=`å~°O =ºO[Hõ"≥∞ÿOk. ÃÑ· =∞#fiO`«~°OÖ’
WO„^Œ∞_»∞ HÍ=Åã≤# |e, =~°|ÅO`À =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã¨fi~åæxfl P„Hõq∞Oz WO„^ŒÑ¨^ŒO HÍOH˜ΔOKå_»∞. P ^•#"ÕO„^Œ∞x L„^ÕHÍxH˜ ѨQÍæÅ∞
Ѩ\˜ì ã¨ÎOaèOѨ*ËÜ«∞@O HÀã¨O '' ^Œ∞+¨ìtHõΔ}K«}∞—— _≥·# ™êfiq∞ "å=∞#∞_≥·<å_»∞.
''ˆHoÖ’#.... ‰õΩOÉèí‰õΩ<£—— J<Õ Ñ¨OK«=∞^Œà◊O =Å¡ ÉèíQÆ=O`«∞x ''qâ◊fiHõ~°Î$Hõ`åfi—— xfl "≥Å¡_çOKÕ ã¨∂~°º=Oâ◊ K«O„^Œ=OâßÅ K«i„`«
(#==∞ã¨ÎO^èŒO) ã¨∞ÊùiOzOk. ™êfiq∞ qÖÏã¨OQÍ „u¿ÑÊ Hõà◊¡Ö’ #∞Oz „|Ǩ‡O_®Å∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú. ã¨$+≤ì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. x*ÏxH˜
™êfiq∞Hõà◊√¡ ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞ÖËQÍ!
''=∞Ǩ#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£—— J#fl +¨+¨ª^Œà◊O Hõ$+¨‚bÖÏ ã¨~°fiã¨fi"≥∞ÿ# ^Œâ◊=∞ 㨯O^è•xH˜ „ѨfHõ. P #O^•OQÆ#‰õΩ P#O^ŒO
2 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JHõΔ~° "≥∞ÿ# "≥∂HõΔ ã¨OѨ^Œ#∞ J¿ÑH˜ΔOz# <Õ#∞ P#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ S# P#O^ŒQÀѨÙx WÖÏ¡e
X_çÖ’ JÖÏ¡~°∞ =Ú^Œ∞úQÍ P_»∞‰õΩO@∞#fl JO^•Å ÉÏÅ∞}˜‚ ^蕺xã¨∞Î<åfl#∞. P Ü«∞â’^• H˜â’~°∞_»∞
™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞† U =∂„`«O U=∞~°∞áê@∞ ÖˉõΩO_® ZÅ¡Ö’HÍÅ#∂ K«Å¡QÍ áêeã¨∂Î LO\Ï_»∞.
x~°O‰õΩâ◊√Öˇ·# xâßK«~°∞Å B^Œú`åºxfl x~°∂‡eã¨∂Î LO\Ï_»∞. JO`Õ HÍ^Œ∞. Hõ#fl`«e¡ X_çÖ’ XÜ«∂º~°OQÍ
‰õÄ~°∞Û#fl P zxfl Hõ#flÜ«∞º XHõ¯=∂@∞ JÖÏ Hõ#∞flÖˇuÎ K«∂¿ãÎ KåÅ∞, Z<≥fl<Àfl „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_®Å∞
`«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ P K«∂ѨÙÖ’¡ ~°∂ѨÙÅ∞ k^Œ∞̉õΩO\ÏÜ«∞@.
L. "åe# ÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯^Œ #"åi`« `åO_»= ˆHoH˜<£ ^ŒÜ«∂
âßeH˜ â◊¥eH˜<£ tYi*Ï =ÚYѨ^Œ‡ =∞Ü«¸Y =∂eH˜<£
ÉÏÅ â◊âßOHõ =∞øoH˜ñ QÆáêeH˜ =∞#‡^äŒ QÆ~°fi Ѩ~°fi`À
#∂‡eH˜ <å~°^•k =Úx =ÚYº =∞#ã¨û~°ã‘~°∞ǨeH˜<£. 2
* Hõ~å# =Ú"≥Ú‡#"åÅ∂, L~å# ѨÙ#∞HõÅ ¿Ñ~°∂, t~å# <≥Å=OHÍ ^èiŒ Oz bÖÏ`åO_»=Ö’Å∞_≥#
·
Ѩ~°=∞t=ÙxH˜ t~°ã¨∞û =Oz ÉèíH˜Î ѨÙ~°ã¨û~°OQÍ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl#∞. Hõ~°∞}Ï™êQÆ~°∞_≥·# P ǨÏ~°∞_»∞
HõO^Œ~Ê° ^Œ~Ê° ǨÏ~°∞_»∞. Ѩ~fi° `« ~å[Ѩلu =ÚYѨ^•‡xfl „ѨÑÙ¨¶ Å¡O HÍqOKÕ „ѨÉÏè Hõ~∞° _»∞. <å~°^∞Œ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
=∞øxã¨`«Î=ÚÅ z`«Î=ÚÅ<Õ <≥`«Îq∞‡ q~°∞ÅÖ’ qǨÏiOKÕ =∞`«Î=∞^èŒ∞Hõ~°∞_»∞.
L. P`«`« ¿ã=ñ *ËÃã^Œ ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° Éèí∂`« ã¨$+≤ì q
*Ï˝`«‰õΩ ÉèÏ~°f ǨÏ$^ŒÜ«∞™œYº q^è•`«‰õΩ "Õ^Œ ~åt x
ˆ~‚`«‰õΩ ^Õ=`å xHõ~° <Õ`«‰õΩñ QÆŇ+¨*Ë`«‰õΩ<£ #`«
„`å`«‰õΩ ^è•`«‰õΩ<£ xdÅ `åѨ㨠֒Hõ â◊√Éèí „Ñ¨^•`«‰õΩ<£. 3
* K«~åK«~° „ѨѨOKå#flO`å K«Hõ¯QÍ ã¨$+≤ìOѨ <ÕiÛ#"å_»∂, ã¨~°ã¨fif^Õq ™êfiO`åxH˜ ã¨O`À+¨O
KÕ‰õÄiÛ#"å_»∂, "Õ^•Å #xflO\˜h ã¨=∞~°÷OQÍ ã¨=∞‰õÄiÛ#"å_»∂, <åÜ«∞‰õΩ_≥· É$O^•~°Hõ |$O^•xfl kkÌ
fiÛ#"å_»∂, Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ#∞ áÈHÍiÛ# "å_»∂, n# [#∞Å#∞ F^•iÛ#"å_»∂, `«áÈ^èŒ#∞ ÅO^ŒiH©
â◊√ÉèÏÅ∞ X#QÆ∂iÛ#"å_»∂ S# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ „|Ǩχ ^Õ=Ù}˜‚ <Õ#∞ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À ã¨O¿ãqã¨∞Î<åfl#∞.
=. Jx xdÅ Éèí∞=# „Ѩ^è•# ^Õ=`å =O^Œ#O|∞ ¿ãã≤. 4
* D q^èŒOQÍ ã¨HõÅÖ’Hõ K«„Hõ=~°∞ÎÖˇ·# =ÚQÆ∞æ~°∞ =¸~°∞ÎʼnõÄ KÕ`«∞ÖÁyæ #=∞™ê¯~°O KÕã≤#
J#O`«~°O–

JOkã¨∂Î P#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∞Î#fl ''P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∞—— Hõ^• P #O^Œ#O^Œ#∞_»∞.

D q^èŒOQÍ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x 㨯O^è•ÅÖ’x Hõ^äŒÅxfl\˜h ^èŒfixOѨ*Ëã¨∞Î#fl D Ѩ^ŒºO ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞ºx ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`åºxH˜
K«Hõ¯x L^•Ç¨Ï~°}O. PO„^èŒ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ WO`«\˜ ǨÏ$^Œº"≥∞ÿ# Ѩ^ŒºO ''# Éèí∂`À # Éèíq+¨ºu.——
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 3
L. P^Œ~° "≥ÚÑ¨Ê „"≥ÚH˜¯_»∞^Œ∞ #„kã¨∞`å ǨÏ$^ŒÜ«∂#∞~åQÆ ã¨O
áêkH˜ ^À+¨ÉèËkH˜ñ „|Ѩ#fl q<ÀkH˜ qѶ¨∞fl=e¡HÍ
KÕÛùkH˜ =∞OA"åkH˜ #âı+¨ [QÆ[˚# #O^Œ "ÕkH˜<£
"≥∂^ŒHõMÏkH˜<£ ã¨=∞^Œ =¸+¨Hõ ™êkH˜ ã¨∞„Ѩ™êkH˜<£. 5
* Ç≤Ï=∂K«Å ‰õΩ=∂i J~Ú# L=∂^Õq =∞#ã¨∞ûÖ’x J#∞~åQÆ ã¨OѨ^Œ#∞ ã¨OáêkOz, Hõe
HõŇëêÅ#∞ ÉèËkOz, PѨ#∞flÅ q#fláêÅ#∞ P"≥∂kOz, P„t`«∞Å qѶ¨∞flÅ`«Å#∞ KèÕkOz, =∞OAÅ
=∞^èŒ∞~° ÉèÏ+¨}ÏÅ`À Jâı+¨ Éèí‰õΩÎʼnõÄ qâı+¨ ã¨O`Àëêxfl „Ѩ™êkOz, x"ÕkOz# ‰õΩ_»∞=ÚÅ∂ LO„_®à◊¥¡
Hõ_»Ñ¨ÙxO_® P~°yOz =¸+¨Hõ~åA#∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOz, =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ "≥∂^Œ„Ѩ^•Ü«∞‰õΩ_≥·# q<åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ
ÔH· "≥∂_»∞ÊÅ∞ Ѷ¨∞\˜™êÎ#∞.
L. HΔÀ}˜`«ÅO|∞#<£ #∞^Œ∞~°∞ ™ÈñHõñQÆ „"≥ÚH˜¯ #∞uO`«∞ Ãã·Hõ`«
„â’}˜H˜ñ [OK«sHõ K«Ü«∞ ã¨∞O^Œ~°"Õ}˜H˜ ~°H˜Δ`å=∞~°
„âı}˜H˜ñ ^ÀÜ«∞*Ï`«Éèí= z`«Î =jHõ~°}ˇÿHõ "å}˜H˜<£
"å}˜H˜ #HõΔ^•=∞ â◊√Hõ "åi[ ѨÙã¨ÎHõ ~°=∞º áê}˜H˜<£. 6
* <ÕʼnõΩ <≥#∞fl^Œ∞~°∞ ™È‰õΩ#@∞¡ ™êyÅѨ_ç „"≥ÚH˜¯ Ãã·Hõ`« „â’}©, K«^Œ∞=ÙÅ"å}©, JehÅ"Õ}©
J~Ú# "å}˜x ã¨#∞flu™êÎ#∞. P K«Å¡x `«e¡ XHõ KÕuÖ’ JHõΔ=∂Å#∂, =∞~˘HõKÕuÖ’ ~åzÅ∞Hõ#∂,
WOH˘HõKÕuÖ’ `å=∞~° ѨÙ=Ùfi#∂, "Õ~˘HõKÕuÖ’ ѨÙã¨ÎHÍhfl =ÚK«Û@QÍ ^èŒiã¨∞ÎOk. ã¨∞^èŒÅ∞ =i¬OKÕ `«#
ã¨∞O^Œ~° ã¨∞‰õΩ=∂~° ã¨∂‰õΩÎÅ`À J~°qO^ŒÉèí=Ùx JO`«~°OQÍxfl PHõi¬ã¨∞ÎOk. `«# Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À
ã¨∞~° xHõ~åxfl HõxHõiã¨∞ÎOk.
âß. ѨÙ@ìO |∞@ì t~°O|∞#<£ "≥ÚÅ=, #OÉè’Ü«∂#áê„`«O|∞#<£
<≥@ìO QÆÅæ#∞, QÍoñ Q˘Åfi#∞, |∞~å}˜OѨ<£ ^˘~°OH˘O\˜ g∞ñ
^≥>Ëì "≥O@ñ [iO`«∞ ^Œ`«û~°}˜ <å H©==∞‡! Ü≥∂ Ü«∞=∞‡! "Õ∞Öò
Ѩ@∞ì<£ <åHõQÆ∞=∞=∞‡! #q∞‡uñ Ag∞ „ÉÏǑχ! ^ŒÜ«∂OÉè’xnè! 7
*J=∂‡ ã¨~ã° fi¨ f! <Õ#∞ t~°ã∞¨ ûÃÑ· ѨÙ@ì ÃÑiy# PkHõq "åb‡H˜QÍ Ñ¨Ù@ìÖ^Ë ∞Œ . Ѩ_=» Ö’ „ѨÉqíè Oz#
"åºã¨∞_»#∞ HÍ#∞. Hõq‰õΩÅuʼnõΩ_≥#· HÍo^•ã¨∞_»#∂ HÍ#=∂‡! J~Ú<å `«Q∞Æ ^Œ∞ #=∂‡ Jx ѨÙ~å}Ïxfl
`≥eyOK«\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl#∞. ZO K≥Ü«∂ºÖ’, Ug∞ `ÀK«@O ÖË^Œ∞. W@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z@∞=O\˜
=∂~°æO J=ã¨~°"≥∂ Jk h"Õ <å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz <å KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x #_çÑ≤OK«∞, =Ú=∂‡\˜H˜ x<Õfl
#=Ú‡‰õΩ<åfl#∞ `«b¡! h"Õ <å‰õΩ P^è•~°O. <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ `«b¡! h Hõ~°∞} Jáê~° áê~å"å~°O.
L. âß~°^Œh~°^ÕO^Œ∞ Ѷ¨∞#™ê~° Ѩ\©~° =∞~åà◊ =∞e¡HÍ
Ǩ~° `«∞ëê~° ¿Ñ¶# ~°[`åK«Å HÍâ◊ Ѷ¨}©â◊ ‰õΩO^Œ =∞O
4 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^•~° ã¨∞^è•Ñ¨Ü≥∂kè ã≤`«`å=∞~° ™ê=∞~° "åÇ≤Ïh â◊√ÉèÏ
HÍ~°`« <˘Ñ¨C x#∞fl =∞kñ QÍ#ñQÆ <≥#fl_»∞ QÆÅ∞æ ÉèÏ~°f! 8
* `«b¡! ÉèÏ~°f! `≥Å¡q HÍO`«∞Å∞ "≥e¡q~°¿ã â◊~°<ՇѶ¨∞Hõ^ŒO|=¸, âß~°^ŒK«O„^ŒaO|=¸.
ѨK«ÛHõ~°∂Ê~°=¸, Ѩ\©~°=¸, ~å[ǨÏOã¨Å∂, *ÏlK≥O_»∂¡, hǨ~°=¸, _çO_ô~°=¸, "≥O_çH˘O_®,
~Ô Å∞¡ÑÓ¨ Å∂, Pkâı+μ¨ _»∂, =∞ÖˇÅ¡ ∂, =∞O^•~åÅ∂, áêÅã¨=Ú„^Œ=¸, ѨÓz# ѨÙO_»sHÍÅ∞, PHÍâ◊QOÆ QÍ–
W=hfl h â◊√ÉèÏHÍ~åxH˜ L[˚fiÅ"≥∞ÿ# LѨ=∂<åÅ∞, J@∞=O\˜ ã¨fiK«Ûù ^èŒ=à◊ ã¨∞O^Œ~°=¸iÎ"≥·# x#∞fl
Hõ#∞flÖÏ~å =∞#ã¨∞n~å Z#fl_»∞ ^Œi≈OѨQÆÅ∞QÆ∞`å<À QÆ^•!
L. JO|, #"åO|∞*’[˚fiÅHõ~åO|∞[, âß~°^ŒK«O„^ŒK«O„k HÍ
_»O|~° Kå~°∞=¸iÎ, „ѨHõ@ ã¨∞Êù@ Éèí∂+¨} ~°`«flnÑ≤HÍ
K«∞Oa`« kyfiÉèÏQÆ, „â◊√uã¨∂H˜Î qqHõÎ x[„ѨÉèÏ=, ÉèÏ
"åO|~°gkä q„â◊√`« qǨi}˜, #<£ QÆ$ѨñE_»∞ ÉèÏ~°f! 9
* J=∂‡! ÉèÏ~°f^Õg! qHÍ㨄ѨHÍâßʼnõΩ „ѨfHõQÍ qK«∞Û`«∂ qK«∞Û`«∂ L#fl Hõ=∞ÖÏxfl Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’
^èiŒ Oz# ^•#"≥,· â◊~K° Û« O„^Œ K«O„kHÍ#∞~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ã¨fi~°∂ѨO`À, JÅOHõiOK«∞H˘#fl PÉè~í }
° ÏÅ =∞}˜nѨÙÅÎ ∞
kQ∑ kQÆO`åÅ#∞ "≥eyOѨQÍ, Ѩq„`« "Õ^Œã¨∂‰õΩÎÅ∞ h „ѨÉèÏ"åxfl "≥Å¡_çOѨQÍ, ÉèíHõÎHõ=ÙÅ ÉèÏ"åO|~°
g^äŒ∞ÅÖ’ ¿ãfiK«ÛùQÍ qǨÏiOKÕ |OQÍ~°∞`«b¡! h Hõ$áê~°ã¨Ñ¨Ù [Å∞¡Å∞ <å g∞^Œ K«e¡ ##∞fl Hõ$`å~°∞÷}˜‚
HÍqOK«∞.
L. J=∞‡Å QÆ#flÜ«∞=∞‡, =ÚQÆ∞~°=∞‡Å =¸ÅѨÙ@=∞‡, KåÅñ ɡ
^ŒÌ=∞‡, ã¨∞~å~°∞Å=∞‡ Hõ_»∞ áêé_ç =ÙzÛ# Ü«∞=∞‡, ^Œ#∞fl Ö’
#q∞‡# "ÕÅ∞Ê@=∞‡Å =∞#=ڇŠ#∞O_≥_ç Ü«∞=∞‡, ^Œ∞~°æ, =∂
Ü«∞=∞‡, Hõ$áêaú ~ÚK«∞Û`« =∞ǨÏ`«Îfi Hõq`«fi Ѩ@∞`«fi ã¨OѨ^ŒÖò. 10
* P"≥∞ J=∞‡ÅO^ŒiH© J=∞‡. =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ# =ÚQÆ∞æ~°=∞‡Å‰õÄ =¸Å"≥∞ÿ# J=∞‡.
JO^Œ~=° ∞‡Å Hõ<åfl Jkè‰Ωõ ~åÖˇ#· J=∞‡. „=ÚH˜¯_»∞Öˇ#· ~°H¯õ ã≤=¸HõÅ#∞ LHõ¯_»yOz# J=∞‡. #=Ú‡H˘#fl
"ÕÅ∞Ê@=∞‡Å xO_»∞QÆ∞O_≥ÅÖ’ x=ã≤OKÕ J=∞‡. ^ŒÜ∂« ѨÜ∂≥ xkèÜ∞ÿ≥ # =∂Ü«∞=∞‡ ^Œ∞~åæÉ"íè åx =∞ǨÏ`«fiÎ
Hõq`«fi Ѩ@∞`«fi ã¨OѨ^ŒÅ#∞ <å‰õΩ „Ѩ™êkOKåe.
=∞. ǨÏiH˜O |@ìѨÙ^Õq, ѨÙ<≥fl=ÚÅ „áÈ, =~°÷OѨÙñ ɡxflHõ¯, K«O
^Œ∞~°∞ `Àñ|∞@∞ì=Ù, ÉèÏ~°f yiã¨∞`«Öò `À <å_»∞ ѨÓñ É’ñ_ç, `å
=∞~°ÅO ^Œ∞O_≥_ç =Ú^ŒÌ~åÅ∞, [QÆ=ÚÖò =∞xflOK«∞ xÖÏ¡Å∞, ÉèÏ
ã¨∞~°`«<£ ÖË=ÚÅ∞ "åѨ٠`«e¡, ã≤i ~ÚK«∞Û<£ x`«ºHõÖϺ}=ÚÖò. 11
(ÃÑ· 9,10 Ѩ^•ºÅ∞ H˘xfl „"å`«„Ѩ`«∞ÅÖ’ ÖË=Ù. 9 = Ѩ^ŒºO Zé]# ÉèÏ~°`«O Ö’xk)
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 5
* N^Õq ^Õ"åk ^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ Ñ¨@ìѨÙ^Õq. ѨÙ}ϺŠnq. ã≤iã¨OѨ^ŒÅ ÃÑxflkè. ˆ~~åA‰õΩ
QÍ~å|∞ K≥Öˇ¡Å∞. "å}˜`À â◊~åfi}˜`À ‰õÄ_ç „H©_çOKÕ Ñ¨ÓÉ’}˜. J~°qO^Œ =∞Ok~°Ü≥ÿ∞# [=~åÅ∞. JdÅ
Ö’HÍʼnõÄ P~å^èŒ∞º~åÖˇ·# WÖÏ¡Å∞. HÍO`«∞b<Õ XHõ¯ Hõ\ÏHõΔgHõΔ}O`À Éèí‰õΩÎÅ ^•i„^•ºxfl Ѩ\ÏѨOK«Å∞
HÍqOKÕ |OQÍ~°∞ `«e¡ N=∞ǨÅH˜Δ‡ =∂‰õΩ x`«ºHõÖϺ}ÏÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKåe.
=. Jx ~Ú+¨ì^Õ=`«ÅO lOuOz k#Hõ~° ‰õΩ=∂~° „Ѩ=ÚY∞ÅO ^ŒÅOz „Ѩ^äŒ=∞ Hõq`å q~°K«#
q^•ºqÖÏ™êuˆ~H˜ "åb‡H˜ #∞u~ÚOz, ǨÏÜ«∞„w= ^Œ#∞[Hõ~° Ѩiq∞o`« xQÆ=∞ x=Ç¨Ï qÉèÏQÆ
x~°‚Ü«∞ xѨÙ}`å ã¨=ÚÖÏ¡ã¨∞#‰õΩ "åºã¨∞#‰õΩ „"≥ÚH˜¯, N=∞ǨÉèÏQÆ=`« Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨ „ѨÜ≥∂yH˜
â◊√HõÜ≥∂yH˜ #=∞㨯iOz† =∞$^Œ∞ =∞^èŒ∞~° =K«# ~°K«# Ѩšq`« ™ê÷}∞#‰õΩ<£ ÉÏ}∞#‰õΩO „|}q∞e¡,
HõuѨÜ∞« â’¡Hãõ "¨ ∂≥ ‡k`«ã∂¨ ~°∞ =∞Ü«¸~°∞ #aè#OkOz, =∞Ǩ HÍ=ºHõ~}
° HõàÏ qÖÏã¨∞O QÍo^•ã¨∞O
Q˘xÜ«∂_ç, HõqHõ=∞Åqã¨~°~°q<£ ÉèÏ~°q<£ ÉÁQÆ_ç q^Œo`åѶ¨Ú =∂Ѷ¨Ú q#∞uOz, Ü«∂O„^èŒ
Hõq`åQ“~°= [#=∞<ÀǨÏi ##flÜ«∞ ã¨∂iO QÔ · "å~°O|∞ ¿ãã≤, ǨÏiǨÏ~° K«~}° Ï~°qO^Œ =O^Œ<åaèÖÏ+≤O
kHõ¯=∞h+≤<£ Éèí∂+≤Oz, =∞é˜Ü«Ú x`«~° ѨÓ~°fi Hõq[# ã¨OÉèÏ=#O|∞ QÍqOz, =~°Î=∂# Hõ=ÙʼnõΩO
„aÜ«∞O|∞ ѨeH˜, ÉèÏqHõ=ÙÅ |Ǩ˙HõiOz, Ü«ÚÉèíÜ«∞ HÍ=º Hõ~°} ^Œ‰õΔΩO_»<≥·. 12
* D q^èOŒ QÍ W+¨^ì =Õ `« ÅO^Œih 㨇iã¨∞<Î åfl#∞. ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞h ‰õΩ=∂~°™êfiq∞h ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞.
"≥Ú^Œ@ Hõq`åã¨~°ã¨fiu qÖÏ㨠q<庙êÅ#∞ "≥Å~ÚOѨ*Ëã≤# "åb‡‰õΩÅ "åiH˜ =O^Œ#O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
z‰õΩ¯Ñ¨_#ç "Õ^㌠=¨ ¸Ç¨xfl "≥ÚHõ¯áÈx F~°∞Ê`À, <Õ~∞° Ê`À K«H¯õ kkÌ# "åºã¨∞Å"åiH˜ ^Àã≤ÖÁQÆ∞` æ ∞« <åfl#∞.
N =∞ǨÉèÏQÆ=`«H^õ Œä J<Õ ã¨∞^è•~°™êxfl ѨOz ÃÑ\˜#ì â◊√HõÜ∂≥ yH˜ `«Å=Oz #=∞㨯iã¨∞<Î åfl#∞. J#O`«~O°
`«# "≥∞`«Î<≥·# uÜ«∞º<≥·# ѨÅ∞‰õΩÅ ‰õΩÅ∞‰õΩÅ`À tÅefl Ãã·`«O zQÆ∞iOѨ*Ëã≤# ÉÏ}HõqH˜ „Ѩ}Ï=∞O
KÕã¨∞Î<åfl#∞. Z#fl^Œy# H˘xfl â’¡HÍÅ`À<Õ ÉèíQÆ"å#∞_≥·# ÉèÏ㨯~°∞}˜‚ „Ѩã¨#∞fl}˜‚ KÕã≤H˘#fl =∞Ü«¸~°Hõqx
Jaè#Okã¨∞<Î åfl#∞. =∞ǨHÍ"åºÅ#∞ xi‡OKÕ HõàÖ◊ ’ Pi`Õi# HÍo^•ã¨ Hõq K«O„^Œ∞}˜‚ HÔ "· å~°O KÕã∞¨ <Î åfl#∞.
Hõ=ÙŠǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÖÏÅ#∞ qHõã≤OѨ*ËÜ«∞@OÖ’ ~°q =O\˜"å_≥·# ÉèÏ~°qx ãÎ̈=O KÕã¨∞Î<åfl#∞. x~°∞Ì+ì̈"≥∞ÿ#
Hõq`«‰õΩ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl =∂Ѷ¨∞Hõqx âߡѶ≤∞ã¨∞Î<åfl#∞. J#O`«~°O `≥Å∞QÆ∞ Hõq`«#∞ "≥Å~ÚOѨ*Ëã≤ JO^Œi
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ#fl ##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩx ã¨#∞fluOz, ǨÏiǨÏ~°<å^äŒ∞x K«~°}Ï~°qO^•Å‰õΩ
P#O^•uâ◊Ü∞« O`À „"≥Ú‰õΩ¯`«∞#fl uHõ¯<å~°∞º}˜‚ H˘xÜ«∂_ç, `«H¯˜ # ѨÓ~°fiHõ=ÙÅO^Œih =∞#™ê~å ÉèÏqOz
ã¨OÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞. D<å\˜ Hõ=ÙÅO^Œih Jaè#OkOz, =ÚO^Œ∞ ~åÉ’ÜÕ∞ Hõ=ÙÅO^ŒiH© â◊√ÉèíO ѨeH˜,
LÉèíÜ«∞ ÉèÏ+¨Ö’¡ QÆ^ŒºÑ¨^•º`«‡HÍÖˇ·# HÍ"åºÅ∞ ~°zOKÕ <≥·Ñ¨Ù}ºO JÅ=~°∞Û‰õΩ<åfl#∞.
-: Hõ$uѨu x~°‚Ü«∞=Ú :-
L. W=∞‡#∞*Ëâ◊fi~å^èŒ=ÚÅ H˜zÛ Ñ¨Ù~°O|∞Å∞ "åǨÏ#O|∞Å∞<£
™⁄=Ú‡Å∞ñ Q˘xfl ѨÙK«∞ÛH˘x, K˘H˜¯, â◊s~°=Ú "åã≤, HÍÅ∞KÕ
6 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨"≥∞‡@ „"Õ@∞ÅO |_»Hõ ã¨=∞‡u NǨÏi H˜zÛ K≥ÃÑÊ h
|"≥∞‡~° áÈ`«~å *ÁHõñ_»∞ ÉèÏQÆ=`«O|∞ [QÆkú`«O|∞QÆ<£. 13
* qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x q~°zOz# ÉèÏQÆ=`åxfl ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ `«Ñ¨Ê D zÅ¡~°
=∞Å¡~° „ѨÉ∞íè =ÙʼnõΩ JOH˜`« q∞=fi\ÏxH˜ <å JO`«~O° QÆO JOwHõiOK«@O ÖË^∞Œ . ZO^Œ∞HõO>Ë D ~åAeKÕÛ
J„QÆǨ~åÅ∂, Ǩ~åÅ∂, =ã¨∞Î "åǨÏ<åÅ∂ ѨÙK«∞ÛH˘x P "≥∞ÿHõOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z,D Ö’HõOÖ’ ã¨∞YO
J#∞ÉèíqOz<å, P Ö’HõOÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ\˜ì# Ñ≤=∞‡@ ѨÓ~°fiO KÕã≤# `«Ñ≤Ê^•Å‰õΩ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA KÕuÖ’
ã¨"≥∞‡@áÈ@∞¡ `«Ñ¨Ê=Ù, JO^Œ∞ˆH D |"≥∞‡~° áÈ`«~åA K«Hõ¯QÍ PÖ’zOz D ÉèÏQÆ=`« =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏiˆH ã¨=∞iÊOK«\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
`Õ. KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ùxñ |∂lOѨñ_Õx, <À~°∞ <˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞=ñ_Õx
^ŒÜ«∞Ü«Ú ã¨`«ºO|∞ Ö’#∞QÍñ ^ŒÅñѨñ_Õxñ, QÆÅ∞QÆ <Õ\˜H˜ñ ^ŒÅ∞¡Å Hõ_»∞ѨÙñ *Ë@∞. 14
* D [QÆ`«∞ÎÖ’ [x‡Oz# „Ѩu XHõ¯_»∞ KÕ`«∞ÖÏ~å t=Ù}˜‚ ѨÓlOz, <À~å~å ˆHâ◊=Ù}˜‚ H©iÎOz,
ã¨`«º=¸ Hõ~°∞}Ï "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨^Œ∞æ}ÏÅ#∞ JÅ=~°∞ÛHÀ"åe. JÖÏ KÕÜ«∞x x~åƒùQÆ∞º_»∞ D Ö’HõOÖ’
ѨÙ@ì@O ^ÕxH˜? `«e¡ Hõ_»∞Ѩ٠K≥_»Q˘@ì@O ^ÕxH˜?
=. Jx =∞é˜Ü«Ú =∞nÜ«∞ ѨÓ~°fi[#‡ ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨Oz`« `«Ñ¨óѶ¨ÅO|∞# N =∞<åfl~åÜ«∞}Hõ^ä• „ѨѨOK«
q~°K<« å ‰õΩ`«∂ǨÏÅ∞O_»<·≥ Ü≥ÚHõ¯ ~åHÍxâßHÍÅO|∞# ™È"≥∂Ѩ~åQÆO|∞ ~åHõñQÆx ã¨[<˚ å#∞=∞`«O|∞#
#„ÉèíOHõ+¨ â◊√„Éèí ã¨=Ú`«∞ÎOQÆ ÉèíOQÆ Ü«∞QÆ∞ QÆOQƉõΩO [x „‰õΩO‰õΩe_ç "≥_»e =∞ǨÏhÜ«∞ =∞OAÅ
ѨÙe#`«ÅO|∞# =∞¿ÇÏâ◊fi~° ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ yOz^Œ∞h‡e`«Ö’K«#∞O_»<≥· Ü«Ú#fl Ü≥∞_».15
* <Õ#∞ Z<≥fl<Àfl [#‡ÖˇuÎ LO\Ï#∞. "ÕÅ H˘Åk [#‡Ö’¡ ‰õÄ_»Éˇ@∞ì‰õΩ#fl <å `«Ñ¨ã¨∞û ѨO_çOk, <å
ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}^Õ=Ùx ѨÙ}ºHõ^ÅŒä #∞ qã¨iÎ Oz „ѨãiΨ Oz ~°zOKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO xO_çOk.
Jk XHõ ѨÓi‚=∂ ~å„u, xO_»∞ *Ïae¡ ѨO_»∞ "≥<≥flÅÅ∞ ‰õΩ~°∞ã¨∞Î<åfl_»∞. P<å_»∞ K«O„^Œ„QÆǨÏ}O. ÃÑ^ŒÌÅ
J#∞[˝ á⁄O^•#∞. PHÍâß#flO>Ë L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oy „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ Q“`«g∞QÆOQƉõΩ "≥àÏ¡#∞. P
#kÖ’ ™êfl#O KÕâß#∞. "≥Å∞ѨeH˜ =zÛ XHõ Z`«Î~Ú# `≥Å¡q Wã¨∞Hõ u<≥flg∞^Œ Ѩ~°=∞t=Ù}˜‚ ^蕺xã¨∂Î J~°ú
xg∞e`« <Õ„`åÅ`À ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞.
ã‘. "≥∞é∞ñQÆ∞ K≥OQÆ@ #∞#fl "Õ∞Ѷ¨∞O|∞ ÔH·=_ç #∞q^Œ K≥OQÆ@ #∞O_» <˘Ñ¨C"åñ_»∞
K«O„^Œ=∞O_»Å ã¨∞^è•™ê~°O|∞ áÈeHõ =ÚY=Ú#ñ lé∞#=Ùfi "≥ÚÅK«∞"åñ_»∞
=b¡Ü«Ú`« `«=∂Å =ã¨∞=∞f[=Ú ÉèíOy |Å∞qÅ∞¡ =¸ñѨÙ#ñ |~°ñQÆ∞"åñ_»∞
hÅ #QÍ„QÆ ã¨xflÇ≤Ï`« ÉèÏ#∞x ÉèíOy Ѷ¨∞# H˜s@=Ú ^ŒÅñ QÆÅ∞QÆ∞"åñ_»∞.
P. ѨÙO_»sHõÜ«ÚQÆ=Úñ É’Å∞ Hõ#∞flÅ"åñ_»∞, "≥_»ñ^Œ Ü«Ú~°=Ú"åñ_»∞, qѨÙÅÉèí„^Œ
=¸iÎ"åñ_»∞ ~å[=ÚY∞ºñ_˘Hõ¯~°∞ñ_»∞ <å, Hõ#∞flñQÆ=‰õΩ <≥^Œ∞~°ñ QÍ#ñ|_çÜ≥∞. 16
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 7
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ XHõ ~å*„âı+¨μª_»∞ <å Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. "Õ∞Ѷ¨∞O „ѨHõ¯#
"≥∞~°∞ѨÙÖÏQÍ PÜ«∞# K≥OQÆ@ XHõ JOQÆ# L#flk. K«O„^Œ =∞O_»ÖOÖ’ #∞Oz J=∞$`«OÖÏQÍ PÜ«∞#
=ÚYOÖ’ =∞O^ŒÇ¨ã¨O zO^Œ∞`«∂ LOk. `«=∂Å=$HΔÍxfl K«∞@∞ìH˘#fl fQÆÖÏQÍ PÜ«∞# Éèí∞*Ï„QÍ#
^èŒ#∞ã¨∞û „"ÕÖÏ_»∞ `«∞#flk. hÅyi tY~å# „ѨHÍtOKÕ ÉèÏ#∞aO|OÖÏQÍ PÜ«∞# t~°ã¨∞ûÃÑ· H˜s@O
q~ålÅ∞¡`«∂ LOk. D q^èŒOQÍ qzÛ# `≥Å¡ ^•=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À, qâßÅ"≥∞ÿ# =HõΔã¨÷ûÅO`À,
qâ◊fi=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨO`À, P ~å[âıY~°∞_»∞ <å HõO^À~ÚH˜ qO^Œ∞KÕâß_»∞.
=. U#∞ <å ~å[âıY~°∞O ^Õé˜K«∂z ÉèÏ+≤OѨ Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«Ú <≥_» #`«_»∞ ^• '~å=∞Éèí„^Œ∞O_»
=∞<åfl=∂OH˜`«O|∞QÆ N=∞ǨÉèÏQÆ=`«O|∞ñ ^≥#∞OQÆ∞ ¿ãÜ«Ú=Ú. h‰õΩ Éèí=|O^èŒO|∞Å∞ ^≥QÆ∞—#x
Ü«∂# uzÛ u~ÀÇ≤Ï`«∞O_»~Ú# ã¨=Úh‡e`« #Ü«∞#∞O_»<≥· "≥éñQÆ∞Ѩ_ç z`«ÎO|∞#. 17
* JѨC_»∞ <Õ#∞ ~å[t~À=∞}˜x Ô~ѨÊ"åÅÛ‰õΩO_® K«∂Kå#∞. U"≥∞ÿ<å =∂\Ï¡_»∞^•=∞x
„ѨÜ∞« uflã¨∞<Î åfl#∞. JO`«Ö’ PÜ«∞# ''<Õ#∞ ~å=∞Éè„í ^Œ∞}˜.‚ <å ¿Ñ~°∞ g∞^Œ∞QÍ N =∞ǨÉèÏQÆ=`åxfl `≥Å∞QÆ∞
K≥~Úº. h Éèí=|O^è•Å∞ Ѩ\ÏѨOK«Ö∫`å~Ú—— Jx ÃãÅqzÛ JO`«Ö’<Õ JO`«~åú#"≥∞ÿ<å_»∞. <Õ#∞ Hõ#∞flÅ∞
`≥~°z K«∂Kå#∞. JO`å Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk. <åÖ’ <Õ x\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl#∞.
Hõ. ѨeÔH_çk ÉèÏQÆ=`«=∞ñ@!, ѨeH˜OK≥_ç "å_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞O_»ñ@! <Õñ
|eH˜# Éèí=ǨÏ~° =∞QÆ∞#ñ@!, ѨeÔH^Œ "Õé˘O_»∞ QÍ^äŒ Ñ¨Å∞HõñQÆ <ÕÖÏ? 18
* PǨ! Ug∞ <å J^Œ$+¨ìO. ѨeˆHk Ѩ~°=∞Ѩq„`«"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«=∂! ѨeH˜OKÕ „ѨÉèí∞=Ù
Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_≥·# ~å=∞Éèí„^Œ∞_®! ѨeH˜ #O^Œ∞=Å¡ Éèí=|O^è•Å∞ ѨiǨ~°=∞ø`åÜ«∂! J@∞=O@ѨC_»∞
=$^ä•QÍ =∞~À Hõ^äŒ Ñ¨ÅHõ@O ^ÕxH˜? ÉèÏQÆ=`«"Õ∞ ѨÅ∞‰õΩ`å#∞.
P. ÉèÏQÆ=`«=Ú ^≥eã≤ ѨÅ∞‰õΩ@ z„`«O|∞!, â◊¥eÔH·#ñ ^Œq∞‡K«∂eÔH·#!
q|∞^èŒ[#∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, ^≥eÜ«∞ =zÛ#O`« ^Õ@Ѩé∞`«∞. 19
* J~Ú`Õ z„`«"∞Õ =∞O>Ë t=Ù_ÕHÍh, Ѩ^‡Œ Éè=í Ù_Õ HÍh, ÉèÏQÆ=`åxfl K«H¯õ QÍ ã¨=∞„QÆOQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x
K≥Ñʨ ÖË~O° >Ë WHõ <å ã¨OQÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? J~Ú`Õ ÃÑ^ŒÅÌ =Å¡ q#flO`«QÍ, "åi ã¨xflkèÖ’ <Õ~∞° Û‰õΩ#flO`«QÍ,
ã¨fiÜ«∞OQÍ <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flO`«QÍ q+¨Ü«∂xfl `Õ@`≥Å¡O KÕ™êÎ#∞.
Hõ. H˘O^Œé‰õΩñ ^≥#∞ñQÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ñ, Q˘O^Œé‰õΩ#∞ ã¨O㨯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, Ô~O_»∞O
Q˘O^Œé˜H˜ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ñ QÆ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞ºÜ≥∞_»Å<£. 20
* WHõ ÉèÏ+¨ q+¨Ü«∞ =∞O\Ï~å! H˘O^Œ~°∞ `≥#∞QÆO>Ë W+¨ìѨ_»`å~°∞. H˘O^Œ~°∞ ã¨O㨯$`«=∞O>Ë K≥q
HÀã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i H˘O^Œ~°∞ `≥#∞QÆ∞#∂ ã¨O㨯$`åxfl ã¨=∂#OQÍ Jaè=∂x™êÎ~°∞. <Õ#∞ <å „QÆO^ä•xfl
JO^Œ~°∂ P#OkOz "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ q^èŒOQÍ ~°K«# ™êy™êÎ#∞.
8 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. X#~°<£ ##flÜ«∞ uHõ¯<åk Hõ=Ù bÜ«ÚifiO |∞~å}Ï=à◊√àò
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«ÚK«∞ =∞`«∞Ê~åHõ$`« â◊√ÉèÏkèHõºO|∞ ^• <≥\˜ì^À
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«∞~°∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=Ú<£ nxO ^≥xOyOz <å
[##O|∞<£ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ñ *ËÃã^Œñ |∞#~°˚#‡O|∞ ÖˉõΩO_»ñQÆ<£. 21
* WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ ##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩ_»∂, uHõ¯# ™È=∞Ü«∂r "≥Ú^ŒÖˇ·# Hõ=ÙÅ∞ ã¨O㨯$`«OÖ’
L#fl ѨÙ~å}„QÆO^ä•Å∞ `≥#∞QÆ∞ KÕâß~°∞. J~Ú`Õ <å ѨÓ~°fi ѨÙ}ºÑ¨iáêHõO Z@∞=O\˜^À HÍx P =∞Ǩ=∞ǨïÅ∞
ÉèÏ~°`O« ~å=∂Ü«∞}O `«Ñʨ ÉèÏQÆ=`«O *’eH˜ ~åÖË^∞Œ . |Ǩïâ◊ó <å HÀã¨"∞Õ D ÉèÏQÆ=`åxfl =keÃÑ\Ïì~ˆ "≥∂!
WOˆHO HÍ"åe! D =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl `≥#∞QÆ∞KÕã≤ =∞m¡ [#‡O@∂ ÖˉõΩO_® D <å [#‡#∞ ™ê~°÷HõO
KÕã¨∞‰õΩO\Ï#∞.
=∞. Åe`« 㨯O^èŒ=Ú, Hõ$+¨‚=¸Å=Ú, â◊√HÍÖÏáêaè~å=∞O|∞, =∞O
AÅ`åâ’aè`«=Ú<£, ã¨∞=~°‚ ã¨∞=∞# ã¨∞û*˽ܫ∞=Ú<£, ã¨∞O^Œ~À
[˚fiÅ=$`«ÎO|∞, =∞ǨѶ¨ÅO|∞, q=∞Å "庙êÅ"åÅO|∞<≥·
"≥ÅÜ«Ú<£ ÉèÏQÆ=`åYº HõÅÊ`«~°∞ =Ùifi<£ ã¨kÌfi[ „âıÜ«∞"≥∞ÿ. 22
* D ÉèÏQÆ=`«O ™êHΔÍ`«∂Î HõÅÊ=$HõΔ"Õ∞! ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. U=∞O>Ë Åe`«=ÚÖˇ·# 㨯O^èŒ=ÚÅ∞
QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# É’^≥ HõÅk HõÅÊ=$HõΔO. Hõ$+¨μ‚_Õ =¸ÖÏ^è•~°OQÍ HõÅk ÉèÏQÆ=`«O† #Å¡x
"Õà◊√¡ HõÅk HõÅÊ=$HõΔO, â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ PÖÏáêÅ`À =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ#k ÉèÏQÆ=`«O† zÅ∞Hõ ѨÅ∞‰õΩÅ`À
~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ#k HõÅÊ=$HõΔO. ™œO^Œ~°ºO`À ã¨Oâ’aè`«"≥∞ÿ#k ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# Å`«Å`À â’aèÖË¡k
HõÅÊ=$HõOΔ . K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl ã¨ÇϨ $^ŒÜÚ« ʼnõΩ K«H¯õ QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ^ŒyOk ÉèÏQÆ=`«O† =∞Oz ~°OQÆ∞QÆŠѨÙ=ÙfiÅ`À
„QÆÇ≤ÏOѨ^ŒyOk HõÅÊ=$HõΔO. ã¨∞O^Œ~°=¸ L[˚fiÅ=¸ J~Ú# Wu=$`«ÎO QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°=¸
L[˚fiÅ=¸ J~Ú# QÆ∞O„_»x PHÍ~°O QÆÅk HõÅÊ=$HõOΔ . HÔ =· ź ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Q˘Ñ¨Ê „ѨÜ∂≥ [#O`À ‰õÄ_çOk
ÉèÏQÆ=`«O† ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ѨO_»`¡ À ‰õÄ_çOk HõÅÊ=$HõOΔ . Ѩq„`«∞_≥#· "åºã¨∞Å"åˆ~ P^è•~°OQÍ QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O†
ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ "åºã¨O`À ‰õÄ_ç# áê^Œ∞ QÆÅk HõÅÊ=$HõOΔ . L`«=Î ÚÖˇ#· kfiAʼnõΩ „âıÜ∂≥ ^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ k ÉèÏQÆ=`«O†
â◊√Hõ Ñ≤Hõ âßiHÍk Ѩ‰õΔΩʼnõΩ „âıÜ«∞㨯~°"≥∞ÿ#k HõÅÊ=$HõΔO. J~Ú`Õ P HõÅÊ=$HõΔO ã¨fi~°æÖ’HõOÖ’ LO@∞Ok†
ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ HõÅÊ=$HõΔO D Éèí∂Ö’Hõ=ÚÖ’<Õ q~ålÅ¡@O qâı+¨O.
=. W@∞¡ ÉèÏã≤Öˇ¡_»∞ N=∞ǨÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} áêi*Ï`« áê^ŒÑ¨ã¨=∂„â◊Ü«∞O|∞##∞, ǨÏiHõ~°∞}Ï
qâı+¨O|∞##∞, QÆ$`å~°÷`«fiO|∞ ã≤kúOK≥#x |∞kú <≥é˜Oy ÖËz =∞~°e H˘xfl k#O|∞ʼnõΩ <ÕHõ
tÖÏ#QÆ~°O|∞#‰õΩO [#∞^≥Oz Ü«∞O^Œ∞ QÆ∞~°∞=$^Œú |∞^èŒ|O^èŒ∞ [<å#∞*Ï˝`«∞O_»<≥·. 23
* D „ѨHÍ~°OQÍ „ѨHÍâ◊=∂#"≥∞#ÿ ÉèÏQÆ=`« =∞ǨѨÙ~å}=∞<Õ áêi*Ï`«=∞Ç‘Ï*Ïxfl ã¨=∂„â◊~ÚOK«@O
=¸ÖÏ#, NǨÏi qâı+O¨ QÍ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«@O =¸ÖÏ# <å [#‡ K«i`å~°"÷ ∞≥ #ÿ ^Œ#fl ã¨OQÆu K«H¯õ QÍ J~°O÷
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 9
KÕã¨∞‰õΩ#fl <Õ#∞ P #n „Ѩ^Õâ◊O #∞Oz Hõ^Œe H˘<åflà◊§‰õΩ UHõtÖÏ #QÆ~åxH˜ uiy=KåÛ#∞, JHõ¯_»
QÆ∞~°∞=ÙÅ∂, =$^Œ∞úÅ∂, ѨO_ç`«∞Å∂, |O^èŒ∞=ÙÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ J#∞[˝ JO^Œ∞‰õΩ<åfl#∞.
– : „QÆO^äŒHõ~°Î$ =Oâ◊ =~°‚#=Ú :–
ã‘. H“O_ç#ºQÀ„`« ã¨OHõe`«∞ñ _®Ñ¨ã¨ÎO ã¨∂„`«∞ñ_»∞ ѨÙ}∞ºO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆ∞ñ_≥·#
cè=∞# =∞O„uH˜ñ „aÜ«∞Ѩل`«∞Îñ _»#flÜ«∞, HõÅHõOiî `«^•ƒù~°º Q“~°=∂O|
Hõ=∞ÖÏѨÙÎ =~°=Ú#ñ QÆx# ™È=∞# =∞O„u =Å¡Éèí =∞Å¡=∞, "åi `«#Ü«Úñ
_≥Å¡#, Ü«∞`«xH˜ xÖÏ¡Å∞ =∂K«=∞ "åiѨل`«∞Îñ_»∞ =Oâ◊=~°ú#∞O_»∞
P. Åe`« =¸iÎ |ǨïHõàÏxkè ˆHã¨#, ^•# =∂# hu ^èŒ#∞ñ_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞
^Œ#‰õΩ ÅHõ¯=∂O| ^èŒ~°‡ˆQÇ≤Ïx QÍñQÆ, =∞xÜ≥∞ â‹·=âß„ã¨Î=∞`«=Úñ QÆxÜ≥∞. 24
* WHõ =∂ =Oâßxfl Jaè=i‚ã¨∞Î<åfl#∞, =∂k H“O_ç#ºã¨QÀ„`«O. JѨã¨ÎOÉã¨∂„`«O. ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞,
^èŒ<åº`«∞‡_»∞ J~Ú# cè=∞#fl =∞O„u =∂ =¸ÅѨÙ~°∞+¨μ_»∞. PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J#flÜ«∞º. PÜ«∞#
J~åúOy Q“~°=∞‡. P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ã¨∂~°∞ºx =~°„Ѩ™ê^ŒO =Å¡ ™È=∞#fl [x‡OKå_»∞. PÜ«∞# WÖÏ¡Å∞
=∞Å¡=∞‡. P ã¨fѨ`∞« Å ã¨O`å#O ZÅ¡#fl. PÜ«∞# ÉèÏ~°º =∂K«=∞‡. "åi^ŒiÌ H© =Oâ◊=~°#ú ∞_≥#· Hˆ ã¨#=∞O„u
L^Œ~ÚOKå_»∞. K«Hõ¯x"å_»∂, ÃщõΩ¯ Hõà◊ÖÖ’ ¿ÑÔ~H˜¯#"å_»∂, ^•`å, hu=∞O`«∞_»∂, Jaè=∂#^èŒ#∞_»∂
J~Ú# Hˆ ã¨#flQÍ~°∞ ÅHõ¯=∂O|#∞ ã¨ÇϨ ^è~Œ ‡° Kåi}˜QÍ =iOz âß„ã¨Î ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ â‹=· =∞`åxfl ã‘fiHõiOKå_»∞.
Hõ. #_»=^Œ∞ xÅÜ«∞=Ú "≥Å∞=_ç, `«_»=^Œ∞ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨μ QÆ∞}=Úñ ^Œ#Ѩu #∞_»∞=ÙO
QÆ_»=^Œ∞, q`«~°} Hõ~°∞}Å∞, q_»∞=^Œ∞, ÅHͯO| q|∞^èŒ qã¨~°=Ú "˘QÆ_»<£. 25
* ÅHõ¯=∂O| =∞Ǩ™êkèfi. P ^˘_»¤ ~ÚÖÏ¡Å∞ WÅ∞¡ =^Œe "≥Å∞ѨŠHÍÅ∞ ÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ^Œ∞. Ѩ~°
ѨÙ~°∞+¨μÅ ã¨OQÆu `«ÅÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ^Œ∞. ÃÑxq∞\˜ =∂@ [=^•\˜ Z~°∞QÆ^Œ∞. P"≥∞ ^•# ^èŒ~å‡Å‰õÄ,
^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺʼnõÄ, ÃÑ\˜ìOk ¿Ñ~°∞. ÃÑ^ŒÌÅ =∞#fl#efl ÃÑ^ŒÌQÍ JO^Œ∞‰õΩ#fl =Ú^ŒÌ~åÅ∞.
L. =∂x#∞ b_»∞ QÍ~°∞, |Ǩï=∂# x"åi`« n#=∂#ã¨
QÍ¡xH˜, ^•# ^èŒ~°‡ =∞u Q“~°= =∞OAÅ`å QÆcè~°`å
™ê÷xH˜, =Ú^Œ∞Ì™êxH˜, ã¨^•t=áê^ŒÜ«ÚQÍ~°Û<å#∞HõO
áê #Ü«∞"åQƃù"åxH˜x, |"≥∞‡~° ˆHã¨Ü«∞ ÅHõ¯™êxH˜<£. 26
* P K«Å¡x `«e¡ c^Œ™ê^ŒÅ#∞ P^ŒiOz "åi HõëêìÅ∞ áÈQ˘>Ëìk. B^•~åºxH©, |∞kú Kå`«∞~åºxH˜,
™œO^Œ~åºxH©, QÍOcè~åºxH© P"≥∞ P™ê÷#O. ã¨^•, ã¨^•t=Ùx Ѩ^•Å∞ JiÛã¨∂Î, ^ŒÜ«∞`À ‰õÄ_ç#
#Ü«∞"å‰õΩ¯Å`À, ™êHΔÍ`«∂Î áê~°fif ^ÕqÖÏ HõxÑ≤OKÕ P ˆHã¨#=∞O„u QÍi ^èŒ~°‡Ñ¨uflH˜ ™ê=∂#ºHÍO`«Å∞
™ê\˜~å~°∞.
10 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. P =∂xxH˜O |∞\˜ìu, "Õ∞ q∞~°∞=Ù~° =∞„QÆ*Ï`«∞ñ _ôâ◊fi~°¿ã"å
HÍ=Úñ_»∞ uѨÊ#† áÈ`«#, <å=∞=º‰õΩÎO_» ™ê^èŒ∞#Ü«∞ Ü«Ú‰õΩÎO_»<£. 27
* P"≥∞QÍiH˜ "Õ∞q∞^ŒÌ~°O H˘_»∞‰õΩÅO ѨÙ\Ïì=Ú. ÃÑ^ŒÌ"å_»∞ uѨÊ#fl† PÜ«∞# Dâ◊fi~å~°Û#
HõàÏjÅ∞_»∞. <Õ#∞ z#fl"å}˜‚† <å ¿Ñ~°∞ áÈ`«#fl. ÃÑ^ŒÌÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»∞ã¨∞Î#fl "å}˜‚.
=. J~Ú# <Õ#∞ <å z`«OÎ |∞#ñɡxfl^è•#O|∞#∞OÉ’x N~å=∞K«O„^Œ∞ ã¨xfl^è•#O|∞ñ QÆeÊOK«∞H˘x 28
* J@∞=O\˜ <Õ#∞ N ~å=∞K«O„^Œ∞}˜‚ <å xO_»∞QÆ∞O_≥Ö’ xÅ∞=ÙH˘#fl"å_»<≥·–
-: +¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ :-
L. ǨiH˜, #O^ŒQÀ‰õΩÅqǨiH˜ñ, [„Hõã¨g∞~° ^≥·`«º ã¨O
ǨiH˜, ÉèíHõÎ^Œ∞óYѨiǨiH˜, QÀѨx`«Oah =∞<À
ǨiH˜, ^Œ∞+¨ìã¨OѨ^ŒÑ¨Ç¨iH˜, Ѷ¨∞’+¨‰õΩ\©Ñ¨Ü≥∂Ѷ¨∞$`å
ǨiH˜, ÉÏÅHõ„QÆǨÏ=∞Ǩã¨∞~°^Œ∞~°fix`å„ѨǨiH˜<£. 29
* =∞<ÀǨÏ~åÖˇ·# Ǩ~åÅ∞ ^èŒiOz#"å_»∂, #O^Œ∞Å"åi |$O^•=#OÖ’ qǨÏiOz#"å_»∂,
`«$}Ï=~°∞Î_»<Õ ^•#=Ù}˜‚ ã¨OǨÏiOz# "å_»∂, Éèí‰õΩΊѨi`åáêÅ#∞ ѨiǨÏiOz#"å_»∂, QÀáêOQÆ#Å
=∞#ã¨∞ûÅ#∞ JѨǨÏiOz#"å_»∂, ^Œ∞+¨μìÅ ã¨OѨ^ŒÅ#∞ ǨÏiOz# "å_»∂, „"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’ QÀÑ≤HõÅ ~ÚO_»¡Ö’
áêÅ∂ <≥~¸º JѨǨÏiOz#"å_»∂, Ñ≤Å¡Å áêe\˜ ÃÑ#∞Éèí∂`«"≥∞ÿ# ѨÓ`«# J<Õ =∞Ǩ~åHõΔã≤x =∞@∞ì
ÃÑ\˜ì#"å_»∂–
L. jeH˜, huâßeH˜, =jHõ$`«â◊¥eH˜, ÉÏ} ǨÏã¨Î x
~°∂‡eH˜, Ѷ¨∞’~° h~°^Œq=ÚHõÎ tÖÏǨÏ`« QÀѨQÀÑ≤HÍ
áêeH˜, =~°‚ ^èŒ~°‡Ñ¨iáêeH˜, #~°∞˚#Éèí∂[Ü«ÚQƇ ã¨O
KåeH˜, =∂eH˜<£, qѨÙÅ K«„Hõ x~°∞^Œú =∞sz =∂eH˜<£. 30
* jÅ=O`«∞_»∂, hu=∞O`«∞_»∂, „uâ◊¥Å^è•iÜ≥ÿ∞# t=Ù}˜‚ =â◊O KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∂, ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x
ÉÏǨï^ŒO_®Å∞ YO_çOz# "å_»∂, WO„^Œ∞x ѨOѨÙ# "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ ‰õΩiã≤# ~åà◊¡ [Å∞¡‰õΩ K≥ÖÏ¡ K≥^ŒÔ~·# QÀ
QÀѨ QÀÑ≤HõÅ#∞ HÍáê_ç#"å_»∂, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ L^ŒúiOz# "å_»∂, [O@ =∞kÌ K≥@∞¡
ÃÑÅ¡yOz#"å_»∂, =#=∂Å ^èŒiOz# "å_»∂, Ãã·O^èŒ= ã¨OǨ~° ã¨=∞Ü«∂# `«# KÕu K«„HõO`À
ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl HõÑ≤Ê"Õã≤#"å_»∂–
L. HõOΔ `«‰Ωõ ñ QÍoÜ≥∂~°QqÆ âßÅѶ}
¨ Ï=o#~°#Î „H˜Ü∂«
~°O`«‰õΩ, #∞Å¡ã¨#‡QÆ^èŒ~å[ K«`«∞ifi^èŒ Ñ¶¨∞’~° "åÇ≤Ïh
ǨÏO`«‰õΩ, xO„^Œ #O^Œ# xÜ«∞O`«‰õΩ, ã¨~°fiK«~åK«~å=m
=∞O`«‰õΩ, xi˚`ÕO„kÜ«∞ã¨=∞Oz`« ÉèíHõÎ [<å#∞QÆO`«‰õΩ<£. 31
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 11
* HõΔ=∂QÆ∞}O HõÅ"å_»∂. HÍoÜ«Úx qâßÅ"≥∞ÿ# Ѩ_»QÆÅÃÑ· <å@º=∂_»@O <ÕiÛ#"å_»∂, á⁄Oy
Ѩ_»∞`«∞#fl [~åã¨O^èŒ∞x K«`«∞~°OQÆ Ãã·<åºÅ#∞ ǨÏ`«=∂iÛ#"å_»∂, áê~°∞÷x ~°^äŒO #_çÑ≤#"å_»∂, ã¨=∞ã¨Î
K«~åK«~° „ѨѨOK«O 㨇iOKÕ"å_»∂, l`ÕO„kÜ«ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ#∞ J#∞ã¨iOKÕ"å_»∂–
L. <åº~ÚH˜, Éèí∂ã¨∞ˆ~O„^Œ=∞$`«#O^Œ#^•~ÚH˜, ~°∞H˜‡}© =∞#
™ê÷û~ÚH˜, Éèí∂`«ã¨=∞‡^Œq^è•~ÚH˜, ™ê^èŒ∞[<å#∞~åQÆ ã¨O
^è•~ÚH˜ñ c`«=„ã¨ÎѨi^è•~ÚH˜, |^Œ‡Éèí"åO_»ÉèÏO_» x
~å‡~ÚH˜, QÀÑ≤HÍx=Ç¨Ï =∞Ok~°Ü«∂~ÚH˜, âı+¨âß~ÚH˜<£. 32
* <åºÜ«∂xfl "≥∞zÛ#"å_»∂, K«zÛáÈ~Ú# „ÉÏǨχ} ÉÏÅ∞}˜‚ `≥zÛ ~ÚzÛ#"å_»∂, ~°∞H˜‡}©^Õq
=∞#ã¨∞û‰õΩ ÉÏQÍ #zÛ#"å_»∂, ã¨HÅõ [QÆuH© ã¨O`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û"å_»∂, ã¨[#˚ ∞Å P^Œ~åaè=∂<åÅ#∞
kkÌ fˆ~Û"å_»∂, Ѩ@∞ì Ñ‘`åO|~åxfl Hõ@∞ì‰õΩ<Õ"å_»∂, „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_®Å#∞ ã¨$lOKÕ"å_»∂, QÀÑ≤HõÅ
QÆ$ǨÅ "≥·Ñ¨Ù Ѩܫ∞xOKÕ"å_»∂, Pkâı+¨μxÃÑ· â◊Ü«∞xOKÕ"å_»∂–
=. ã¨=∞iÊ`«O|∞ñQÍ <Õ <åO„^èŒO|∞# ~°z~ÚOѨñ |∂x# N=∞ǨÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}O|∞#‰õΩO
QÆ^ä•„áê~°OÉèíO ɡ\˜ì^Œx#. 33
* J~Ú# <å ™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊ`«OQÍ N=∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O `≥xyOK«\ÏxH˜ ѨÓ#∞H˘x P
„QÆO^ä•xH˜ Hõ^ä• „áê~°OÉèíO D q^èŒOQÍ KÕã¨∞Î<åfl#∞.
-: Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú :-
ã‘. qâ◊fi[#‡ã≤÷uqÅÜ«∞O|∞ Öˇ=fix =Å# <Õ~°Ê_»∞ ##∞=~°Î#=Ú#
"åº=~°Î#=Ú#ñ QÍ~°º=ÚÅO ^ŒaèA˝ñ_≥· `å# ~å [QÆ∞K«∞ñ l`«Î=Ú#ñ *Ëã≤
"Õ^ŒO|∞ ÅA#‰õΩ qk`«=ÚÖò QÍqOK≥ <≥=fiñ_»∞ |∞^èŒ∞Å∞ "≥∂Ç≤ÏO`«∞ Ô~=fi
xH˜ <≥O_»=∂=ÙÅ∞ h@ñ QÍKå^Œ∞Å #<Àº#º|∞kúñ ^• #_»~°∞#@∞¡
P. „uQÆ∞}ã¨$+≤ì Ü≥∞O^Œ∞ nÑ≤Oz ã¨`«º=Ú ÉèíOyñ ^ÀñK«∞ ã¨fi„ѨÉèÏx~° ã¨Î
‰õΩǨωõΩñ _≥=fiñ _»`«xñ QÀi zOuOK≥^Œ, ##Ѷ¨Ú ã¨`«∞ºñ |~°∞x ##∞k#O|∞. 34
* Z=x=Å¡ D qâßfixH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ U~°Ê_»∞`«∞O\ÏÜ≥∂, Z=_»∞ ã¨~°fi`À=ÚY"≥∞ÿ# HÍ~°º
x~°fiǨÏ}Ö’ ã¨=∞~°∞÷_À, Z=_»∞ ã¨=∞™êÎxH© ~å*ˇ· q~ålÅ∞¡`«∞O\Ï_À, Z=_»∞ ã¨OHõÅÊ=∂„`«O KÕ`«<Õ
„|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ "Õ^•Åhfl `Õ@`≥ÅO¡ KÕâß_À, Z=x =∂Ü«∞‰õΩ Ñ¨O_ç`∞« Å∞ Ãã·`O« Ö’|_çáÈ`å~À, Z=xÜ«∞O^Œ∞
ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# D ã¨$+≤ì JO`å ZO_»=∂=ÙÖ’¡, hà◊¡Ö’, QÍA =ã¨∞Î=ÙÖ’¡ÖÏQÍ Jã¨`«º"≥∞ÿ
‰õÄ_» ã¨`«ºOQÍ „ѨuÉèÏã≤ã¨∂Î LO@∞O^À, Z=_»∞ `«#`Õ[ã¨∞û`À =∂Ü«∞#∞ ^Œ∂~°OQÍ `˘Åy™êÎ_À,
J#Ѷ¨Ú_»∂, ã¨`«ºã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# P Ѩ~å`«Ê~°∞x „Ѩux`«º=¸ ã¨∞Îu KÕã¨∞Î<åfl#∞.
12 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ ''ã¨`«ºO Ѩ~°O nè=∞Ç≤Ï—— Ü«∞#∞ QÍÜ«∞„fÎ „áê~°OÉèí=Ú# QÍÜ«∞„f<å=∞„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨOɡ·
=∞`«ûºÑ¨Ù~å}O|∞Ö’# QÍÜ«∞„u #kèHõiOz ^èŒ~°‡qã¨Î~°O|∞#∞ =$„`åã¨∞~°=^èŒO|∞#∞ <≥O^Œ∞
*ˇÑ¨ÊO|_»∞ #kÜ«∞ ÉèÏQÆ=`«O |x ѨÅ∞‰õΩ@O *Ëã≤ ~¸ ѨÙ~å}O|∞ N=∞ǨÉèÏQÆ=`«O |#
<˘Ñ¨CK«∞O_»∞. 35
* ''ã¨`«ºO Ѩ~°O nè=∞Ç≤Ï—— J<Õ QÍÜ«∞„f =∞Ǩ=∞O„`«O`À P~°OaèOK«@O =Å¡ QÍÜ«∞„f
Ѩ~°^Õ=`åã¨fi~°∂Ѩ "≥∞ÿ#k D =∞Ǩ „QÆO^äŒO. ''QÍÜ«∞„ux Juâ◊~ÚOѨ*Ëã¨∂Î, ^èŒ~°‡„Ѩ™êÎ~åhfl, =$„`åã¨∞~°
ã¨OǨ~åhfl Jaè=i‚OKÕ „QÆO^ä•xfl ÉèÏQÆ=`«O JO\Ï~°∞—— Jx =∞`«ûºÑ¨Ù~å}OÖ’ K≥Ñ≤Ê LO_»@O=Å¡ Wk
''N =∞ǨÉèÏQÆ=`«O—— Jx „Ѩã≤kú QÍOzOk.
ã‘. N=∞O`«"≥∞ÿ =Úx„âı+¨ªHõ$`«Oɡ·# ÉèÏQÆ=`«O|∞ ã¨^ŒƒùH˜Î`À_»
q#ñ QÀ~°∞"å~°Å q=∞Å z`«ÎO|∞Åñ *ˇK≥Û~° hâ◊√O_»∞ z‰õΩ¯ñ QÍHõ†
~Ú`«~° âß„ã¨ÎO|∞Å hâ◊√ñ_»∞ z‰õΩ¯<Õ =∞Oz "å~°Å‰õΩ x~°‡`«û~°∞ʼnõΩñ
QÆѨ@ x~°∞‡‰õΩÎÖˇ· HÍOHõΔ ¿ãÜ«∞HõÜ«Ú#∞ ^Œye Ü«ÚO_»∞@ =∞Ǩ`«`«Îfi|∞kúñ
`Õ. |~°ñQÆ <å^蕺u‡HÍk `åѨ„`«Ü«∞O|∞, #_»z Ѩ~°=∂~°÷Éèí∂`«"≥∞ÿ Ü«∞kèHõ ã¨∞Y^Œ
"≥∞ÿ ã¨=∞ã¨ÎO|∞ñ QÍHõÜ«Ú #Ü«Úº #∞O_»∞, =ã¨∞Î "≥é∞ñQÆOQÆñ ^ŒQÆ∞ ÉèÏQÆ=`«=Ú#O^Œ∞. 36
* N=∞O`«=¸, "Õ^"Œ åºã¨ =∞Ǩ=Úx q~°z`«=¸ J~Ú# D ÉèÏQÆ=`« =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl JK«OK«Å
ÉèíH˜Î`À PHõi‚OK«QÀˆ~ Éèí‰õΩÎÅ JO`«~°OQÍÅÖ’<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~°O`«~°O x=ã≤™êÎ_»∞. JO`Õ QÍx W`«~°
„QÆO^ä•Å =Å¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ zHõ¯_»∞. =∞Ç≤Ï`«∞Å∂, =∂`«û~°º~°Ç≤Ï`«∞Å∂ J~Ú# ã¨[˚#∞Å∞ HõѨ@=∂~åæ#
áȉõΩO_®, Z@∞=O\˜ HÍOHΔÍ ÖˉõΩO_®, ÉèÏQÆ=`« „â◊=}=∞O^Õ P㨉õΩÎÖˇ· LO_»@O =∞Ozk. WO^Œ∞=Å¡
''`åѨ„`«Ü«∞O—— JO>Ë P^蕺u‡Hõ=¸, PkèÉè∫uHõ=¸, Pkè^≥·qHõ=¸ J<Õ „uq^èŒ `åáêÅ∂ #tOz
"åiH˜ `«`«Îfil*Ï˝ã¨ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D ÉèÏQÆ=`«OÖ’ Ѩ~°=∂~°÷Éèí∂`«=¸, Ѩ~°=∂#O^Œ ^•Ü«∞Hõ=¸,
=ºHÍÎ=ºHõÎ=¸ J~Ú# Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO Jaè=ºHõÎ =∞=Ù`«∞Ok.
P. "Õ^ŒHõÅÊ=$HõΔqQÆo`«"≥∞ÿ â◊√Hõ, =ÚYã¨∞^è•„^Œ==Ú# "≥Ú#ã≤Ü«Ú#fl
ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}Ѷ¨Å~°™ê™êfi^Œ#, Ѩ^Œqñ QÆ#∞ñ_»∞ ~°ã≤Hõ ÉèÏ=q^Œ∞Å∞. 37
* ''ÉèÏQÆ=`«—— =∞<Õ D =∞ǨѶ¨ÅO ''"Õ^Œ——=∞<Õ HõÅÊ=$HõΔO #∞O_ç ÉÏQÍ Ñ¨O_ç ~åeOk. â◊√Hõ=ÚY
ã¨∞^è•„^Œ=O`À xO_ç LOk. ÉèÏ=A˝Å∂ ~°ãA ¨ Å˝ ∂ J~Ú# ÉèHí =Îõ ~ˆ }∞ºÅ∞ ~°O_ç! D ѶŨ ~°™êxfl P™êfikOz
^èŒ#∞ºÅ∞ HõO_ç!
Hõ. ѨÙ}ºOɡ· =Úx=Å¡Éèí, QÆ}ºOɡ· ‰õΩã¨∞=∞ Ѷ¨Å xHÍÜ≥∂u÷`« ™ê
^Œ∞æ}º=∞~Ú <≥·q∞âßMϺ, ~°}ºO|∞ #∞uOѨñ ^ŒQÆ∞ #~°}ºO|∞ÅÖ’<£. 38
* ѨÙ}º=¸, ѨÙ+¨Ê ѶŨ Éèií `« `«~∞° =ˆ~}º=¸, `åѨ™È`«=Î ÚʼnõΩ â◊~}
° º=¸ J~Ú# <≥q· ∞âß~°}ºO
J~°}Ϻ ÅxflO\˜H© J„QÆQÆ}º"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∂ LOk.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 13
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ =∞^èŒ∞"≥·i =∞Ok~°O|∞#∞O É’Öˇ =∂^èŒg=∞#‡^äŒ=∞Ç≤Ï`«Oɡ·, „|ǨχˆQǨÏO|∞#∞O
É’Öˇ âß~°^•xfi`«Oɡ·, hÅQÆà◊ã¨ÉèÏxˆH`«#O|∞#∞O É’Öˇ =Ç≤Ïfl =~°∞} ã¨g∞~°} K«O„^Œ ~°∞„^Œ
ÃÇ·Ï=∂=f ‰õΩÉË~° =$+¨Éèí QÍÅ= âßO_çź áêâ◊√Ѩ`« [\˜ Ѩ@Å =∞O_ç`«Oɡ·, |ÅÉèËkÉèí=#O|∞#∞O
É’Öˇ <≥·~å=`å=∞$`« ~°OÉèÏ QÆ}˜HÍaè~å=∞Oɡ·, =Ú~åã¨∞~°∞xÅÜ«∞O|∞#∞OÉ’Öˇ #∞#‡`«Î~åHõΔã¨
=Oâ◊ã¨O‰õΩÅOɡ·, ^èŒ# ^•QÍ~°O|∞#∞O É’Öˇ â◊OY Ѩ^Œ‡‰õΩO^Œ =Ú‰õΩO^Œ ã¨∞O^Œ~°Oɡ·, ~°Ñ¶¨Ú~å=Ú
Ü«Ú^ŒúO|∞#∞O É’Öˇ x~°O`«~° â◊~å#ÅtMÏ|Ǩïà◊Oɡ·, Ѩ~°â◊√~å=Ú ÉèíO_»#O|∞#∞O É’Öˇ
#~°∞˚<À^Õƒù^ŒOɡ·, ^•#= ã¨O„QÍ=∞O|∞#∞OÉ’Öˇ #i+¨ì [OÉèíx‰õΩOÉèí â◊H˜ÎÜ«ÚHõÎOɡ·, H“~°=
ã¨OQÆ~°O|∞#∞O É’Öˇ „^À}Ï~°∞˚#HÍOK«#㨺O^Œ#Hõ^ŒO| ã¨"Õ∞`«Oɡ·, Hõ~°∞‚HõÅǨÏO|∞#∞O É’Öˇ
=∞Ǩϟ#fl`«â◊ź ã¨Ç¨ÏHÍ~°Oɡ·, ã¨=Ú„^Œ¿ã`«∞ |O^èŒ#O|∞#∞OÉ’Öˇ #ÅhŠѨ#™ê^Œº„k „ѨnÑ≤`«Oɡ·,
Éèí~°∞æ Éèí[#O|∞#∞O É’Öˇ <å<å â’HõÖËMÏ Ñ¶¨e`«Oɡ·, =∞~°∞x HÀ^ŒO_»O|∞#∞O É’Öˇ |∞<åflQÆ
tb=ÚYÉèí∂+≤`«Oɡ·, #~°ã≤OǨÏ~°∂ѨO|∞#∞O É’Öˇ ˆQã¨~°Hõ~°[ HÍO`«Oɡ·, <å@º~°OQÆO|∞#∞O
É’Öˇ #@#\© ã¨∞+≤~åxfi`«Oɡ·, â‹·Å*Ï x@ÅO|∞#∞OÉ’Öˇñ [O^Œ# Hõ~°∂Ê~° uÅHÍÅOHõ$`«Oɡ·,
=~å¬QÆ=∞O|∞#∞OÉ’Öˇ xO„^ŒÉÏ}Ïã¨# "Õ∞Ѷ¨∞ Hõ~°Hõ Hõ=∞hÜ«∞Oɡ·, xQÆ=∞O|∞#∞O É’Öˇ QÍÜ«∞„f
q~ål`«Oɡ·, =∞ǨHÍ=ºO|∞#∞O É’Öˇ ã¨~°Å =∞$^Œ∞Å`å Hõe`«Oɡ·, q#`åxÅÜ«∞O|∞#∞O É’Öˇ
ã¨∞Ѩ~°‚ ~°∞z~°Oɡ·, Ü«∞=∞~å=f ѨÙ~°O|∞#∞O É’Öˇ ã¨∞=∞<ÀÅe`«Oɡ·, ÔH·@Éè’^ÀºQÆO|∞#∞O
É’Öˇ =∞^èŒ∞=∂x`«Oɡ·, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞¿ã=#O|∞#∞O É’Öˇ #=∞$`«Ñ¶¨Å^ŒOɡ·, ^èŒ#O[Ü«∞
ã¨g∞HõO|∞#∞OÉ’Öˇ #„ÉèíOHõ+¨ Ѩ~åQÆOɡ·, "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞#∞O É’Öˇ Y_»æ ѨÙO_»sHõ qÅã≤`«Oɡ·,
#O^ŒÑ¶¨∞’+¨O|∞#∞O É’Öˇñ QÆ$+¨‚™ê~° ã¨∞O^Œ~°Oɡ· ÅOHÍ#QÆ~°O|∞#∞OÉ’Öˇ ~å=∞=∞Ç≤Ï+‘=OK«Hõ
ã¨=∞Oz`«Oɡ·, ã¨∞„w= Ãã·#ºO|∞#∞O É’Öˇ QÆ[ QÆ=Ü«∞ â◊~°Éèí â’aè`«Oɡ·, <å~åÜ«∞}™ê÷#O|∞#∞O
É’Öˇ hÅHõO~î° H“tHõ Éè~í ^° •fi[ uuÎi ÉèÏã¨∞~°Oɡ,· =∞ǨÉèÏ~°`O« |∞#∞O É’Öˇ <ÕHK
õ „« Hõ |HõHOõ Hõ^•è ~°~Î å„+¨ì
â◊‰õΩx #‰õΩÅ ã¨OKå~° ã¨q∞‡o`«Oɡ·, ã¨∂~°º ~°^äŒO|∞#∞O É’Öˇ #∞~°∞`«~°„Ѩ"åǨÏOɡ·, [Å^ŒHÍÅ
ã¨O^蕺=ÚǨ˙~°ÎO|∞#∞O É’Öˇ |Ǩïq`«`« *Ïu™œ=∞#㨺Oɡ·, Ü≥ÚѨC <≥·q∞âß~°}ºO|#∞ N
q+¨μ‚ ˆHΔ„`«O|∞#O^Œ∞ â∫#HÍk=∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨fi~À¡HõwÜ«∞=∂#∞O_»QÆ∞ ǨÏiO *Ë~°∞H˘é‰õΩ
ã¨Ç¨Ï„ã¨=~°¬O|∞ Å#∞ëêª#HÍÅO|∞QÍ QÆŠ㨄`« ã¨Ol˝HõOɡ·# Ü«∂QÆO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_ç ~°O^˘Hõ¯
<åñ_»∞ "å~°Å∞ ˆ~ѨHõ_» x`«º <≥·q∞uÎHõǨϟ=∞O|∞ ÖÏK«iOz ã¨`«¯$`«∞O_≥· ã¨∞MÏã‘#∞O_≥· Ü«Ú#fl
ã¨∂`«∞O Ez. 39
1P <≥·q∞âß~°}ºO =∂^èŒg =∞#‡^äŒ=∞Ç≤Ï`«"≥∞ÿ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =∞Ok~°O =Öˇ LOk.
2âß~°^•xfi`«"≥∞ÿ „|Ǩχ^Õ=Ùx Éèí=#O =Öˇ LOk.

1. =∂^èŒg{=∞#‡^䌴ѨÓÅ QÆ∞i"≥O^Œ K≥@∞¡ { "≥ÅQÆ K≥@∞¡, ÅH©Δ‡ =∞#‡^äŒ∞Å∞.

2. âß~°^Œ´U_®‰õΩÅ J~°\˜K≥@∞¡, ã¨~°ã¨fif ^Õq
14 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
3=Ç≤Ïfl, =~°∞}, ã¨g∞~°}, K«O„^Œ, ~°∞„^Œ, ÃÇ·Ï=∂=f, ‰õΩÉË~°, =$+¨Éèí, QÍÅ=, âßO_çź, áêâ◊√Ѩ`«,
[\˜ Ѩ@Å =∞O_ç`«"≥∞ÿ ™êO|t=Ùx ã¨ÉèÏ=∞O@ѨO =Öˇ LOk.
4S~å=`«, J=∞$`«, ~°OÉèÏ, QÆ}˜HÍaè~å=∞"≥∞ÿ ^Õ"ÕO„^Œ∞x „áê™ê^ŒO =Öˇ LOk.
5L#‡`«Î ~åHõΔã¨=Oâ◊ ã¨O‰õΩÅ"≥∞ÿ =Ú~åã¨∞~°∞x ~ÚÅ∞¡=Öˇ LOk.
6â◊OY, Ѩ^Œ‡, ‰õΩO^Œ, =Ú‰õΩO^Œ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ ‰õΩÉË~°∞x ™œ^èŒO =Öˇ LOk.
1x~°O`«~° â◊~å#Å tMÏ|Ǩïà◊"≥∞ÿ ~°Ñ¶¨Ú~å=Úx ~°}~°OQÆO =Öˇ LOk.
2J~°∞˚<À^Õƒù^Œ"≥∞ÿ Ѩ~°â◊√~å=Úx ÉèíO_»#O =Öˇ LOk.
3Ji+¨ì, [OÉèí, x‰õΩOÉèí, â◊H˜Î Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ ~åHõΔã¨Ü«Ú^ŒúO =Öˇ LOk.
4„^À}Ï~°∞˚# HÍOK«# 㨺O^Œ# Hõ^ŒO| ã¨"Õ∞`«"≥∞ÿ ‰õΩ~°∞áêO_»= ã¨O„QÍ=∞O =Öˇ LOk.
5=∞Ǩϟ#fl`« â◊ź ã¨Ç¨ÏHÍ~°"≥∞ÿ Hõ~°∞‚x Hõ^Œ#O =Öˇ LOk.
6#ÅhŠѨ#™êk J„k „ѨnÑ≤`«"≥∞ÿ ã¨=Ú„^Œ¿ã`«∞ |O^èŒ#O =Öˇ LOk.
7<å<å â’Hõ ÖËMÏ Ñ¶¨e`«"≥∞ÿ t=^Õ=Ùx ¿ã= =Öˇ LOk.
8ѨÙ<åflQÆ tb=ÚYÉèí∂+≤`«"≥∞ÿ =∞#‡^äŒ∞x qÅ∞¡ =Öˇ LOk.
9ˆHã¨~° Hõ~°[ HÍO`«"≥∞ÿ #$ã≤OǨïx ~°∂ѨO =Öˇ LOk.

3. =Ç≤Ïfl´z„`«=¸ÅO, Jyfl^Õ=Ù_»∞, =~°∞}´Le=Úi K≥@∞¡, =~°∞}^Õ=Ù_»∞. ã¨q∂Hõ~°}´=∞~°∞==Ú, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞. K«O„^Œ´ÃÑ^ŒÌ

UÅH˜, K«O„^Œ∞_»∞. ~°∞„^•HõΔ´ ~°∞„^•HõΔ=$HΔÍÅ∞, UHÍ^Œâ◊ ~°∞„^Œ∞Å∞. ÃÇ·Ï=∞=f ´ Hõ~°HõK≥@∞¡, áê~°fif^Õq. ‰õΩÉË~°´ #Ok =$HΔÍÅ∞,
‰õΩÉË~°∞_»∞. =$+¨Éèí´J_»¤ã¨~°, PñÉ’`«∞. QÍÅ=´ÖÁ^Œ∞ÌQÆK≥@∞¡, XHõ=Úx. âßO_çź´=∂ˆ~_»∞ K≥@∞¡, XHõ =Úx. áêâ◊√Ѩ`«´N=e¡,
t=Éèí‰õΩÎÅ∞. [\˜Ñ¨\˜Å´Aqfi K≥@∞¡, =Úx ã¨=¸Ç¨Ï=Ú.
4. S~å=`«´<åiO[ K≥@∞¡, WO„^Œ∞x U#∞QÆ∞. J=∞$`«´Lã≤iHõ K≥@∞¡, J=∞$`«O. ~°OÉèÏ´J~°\˜K≥@∞¡, JѨû~°ã¨. QÆ}˜HÍ ´J_»q
"≥ÚÅ¡Å∞, "Õâ◊ºÅ∞.
5. L#‡`«Î{~åHõΔã¨{=Oâ◊´L"≥∞‡`«Î {|Å∞~°ÔH¯ã¨{"≥^Œ∞~°∞, =∞kOz# ~åHõΔ㨠ã¨=¸Ç¨Å∞.
6. â◊OY{Ѩ^Œ‡{‰õΩO^Œ {=Ú‰õΩO^Œ ´ â◊OMÏÅ∞ {Ѩ^•‡Å∞{"≥ÚÅ¡Å∞{`å~°Å∞, #=x^èŒ∞Å∞
1. â◊~°{J#Å tMÏ´Ô~Å∞¡{â◊„Hõ ѨÙ+≤Ê. ÉÏ}Ïyfl *ÏfiÅÅ∞.
2. J~°∞˚# {L^Õƒù^Œ´=∞kÌ JO‰õΩ~åÅ∞, HÍ~°Îg~åº~°∞˚# ã¨OǨ~°O
3. Ji+¨ì{[OÉèí{x‰õΩOÉèí´"ÕѨK≥@∞¡{ x=∞‡K≥@∞¡{^ŒOu K≥@∞¡, Ji+¨μì_»∞{[OÉèí∞_»∞{x‰õΩOÉèí∞_»∞ (~åHõΔã¨∞Å∞).
4. „^À}{J~°∞˚#{HÍOK«#{㨺O^Œ#{Hõ^ŒO|´`«∞q∞‡K≥@∞¡{=∞kÌK≥@∞¡{ã¨OÃÑOQÆ K≥@∞¡{ Hõ_çq∞ K≥@∞¡, |OQÍ~°∞ ~°^ä•Å∞.
5. â◊ź{ã¨Ç¨ÏHÍ~° ´=∞OQÆ K≥@∞¡{=∂q∞_çK≥@∞¡, â◊Å∞ºx `À_®Ê@∞.
6. #Å{hÅ{Ѩ#㨴=\˜ì "Õ~°∞, heK≥@∞¡, Ѩ#ã¨K≥@∞¡, P ¿Ñ~°∞ QÆÅ "å#~°∞Å∞, J„k ´K≥@∞¡, H˘O_».
7. Jâ’Hõ{ÖËMÏ´Jâ’Hõ =$HõΔ Ñ¨O‰õΩÎÅ∞, â◊√ÉèíÖËYÅ∞.
8. ѨÙ<åflQÆ{tb=ÚY´ã¨∞~°á⁄#flÅ∞{`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞, ѨÙ<åflQÆ Ñ¨ÙëêÊÅ ÉÏ}ÏÅ∞.
9. ˆHѨ~°{Hõ~°[´á⁄#flK≥@∞¡{HÍ#∞QÆ∞ K≥@∞¡, EÅ∞{QÀà◊√§.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 15
10#@ #\© ã¨∞+≤~åxfi`«"≥∞ÿ <å@º~°OQÆO =Öˇ LOk.
11K«O^Œ# Hõ~°∂Ê~° uÅHÍOz`«"≥∞ÿ áê~°fif á¶êÅÉèÏQÆO=Öˇ LOk.
12WO„^ŒÉÏ}Ïã¨# "Õ∞Ѷ¨∞Hõ~°Hõ Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ =~å¬QÆ=∞O =Öˇ LOk.
13QÍÜ«∞„f q~ål`«"≥∞ÿ "Õ^ŒO =Öˇ LOk.
14ã¨~°à◊ =∞$^Œ∞Å`å Hõe`«"≥∞ÿ =∞ǨHÍ=ºO =Öˇ LOk.
15ã¨∞Ѩ~°‚ ~°∞z~°"≥∞ÿ q#`åQÆ$ǨÏO =Öˇ LOk
16ã¨∞=∞<ÀÅe`«"≥∞ÿ J=∞~å=f Ѩ@ì}O =Öˇ LOk.
17=∞^èŒ∞=∂x`«"≥∞ÿ ÔH·@Éèí∞x JkèHÍ~°O =Öˇ LOk.
18J=∞$`« Ѷ¨Å^Œ"≥∞ÿ ǨÏi¿ã=#O =Öˇ LOk.
19J„ÉèíOHõ+¨ Ѩ~åQÆ"≥∞ÿ ^èŒ#O[Ü«Úx Ü«Ú^ŒúO =Öˇ LOk.
20Y_»æ ѨÙO_»sHõ qÅã≤`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O =Öˇ LOk.
21Hõ$+¨‚™ê~° ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ #O^ŒÃѶ¸+¨O =Öˇ LOk.
22~å=∞=∞Ç≤Ï+‘ =OK«Hõ ã¨=∞Oz`«"≥∞ÿ ÅOHÍ#QÆ~°O =Öˇ LOk.
23QÆ[ QÆ=Ü«∞ â◊~°Éèí â’aè`«"≥∞ÿ ã¨∞„w= Ãã·#ºO =Öˇ LOk.

10. =@{=\©{ã¨∞+≤~°´^Œ∞O_çQÆ K≥@∞¡{^˘O_» K≥@∞¡{QÆ∞=fiQÆ∞uHõ K≥@∞¡, #\© #@∞Å "å^Œº qâıëêÅ∞.

11. K«O^Œ#{Hõ~°∂Ê~°{uÅHõ ´K«O^Œ# =$HΔÍÅ∞{HõeQ˘@∞¡{ÉÁ@∞ìQÆ∞ K≥@∞¡, =∞Oz QÆO^èŒO{Hõ~°∂Ê~° uÅHõO.
12. WO„^Œ{ÉÏ}{Pã¨#{"Õ∞Ѷ¨∞{Hõ~°Hõ´=∞~°∞=O{#Å¡QÀiO@{"Õyã¨{`«∞OQÆ=ÚÃãÎÅ∞{^•x=∞‡ K≥@∞¡, WO„^Œ ^èŒ#∞ã¨∞û{
=∞|∞ƒÅ∞{=_»QOÆ _»∞.¡
13. QÍÜ«∞„f´K«O„_» K≥@∞¡, QÍÜ«∞„f =∞Ǩ=∞O„`«O.
14. ã¨~Å° =∞$^Œ∞Å`å´`≥Å¡ `≥Q_Æ » K≥@∞¡{HÀ=∞Å =e¡HÅõ ∞, ™ê~°àº◊ ™œ‰õΩ=∂~åºÅ∞
15. ã¨∞Ѩ~´‚° ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ P‰õΩÅ∞, QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞.
16. ã¨∞=∞#ãπ´Ñ¨ÙëêÊÅ∞, ^Õ=`«Å∞.
17. =∞^è∞Œ ´Ñ¨Ó^Õ<,≥ =∞^è∞Œ _»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞.
18. J=∞$`« Ѷ¨Å^Œ´uÜ«∞ºx ѨO_»∞¡ WKÕÛk, "≥∂HõΔ Ñ¶¨ÖÏxfl WKÕÛk.
19. JO„ÉèHí +õ ¨ Ѩ~åQÆ=Ú´ PHÍâ◊=∞O`å „Hõq∞‡# ѨÙá⁄Ê_ç HõÅk, PHÍâ◊O xO_® „Hõq∞‡# ^Œ∞=∂~°O HõÅk.
20. ǨÏi{Y_»{æ ѨÙO_»sHõ´ã≤OǨÅ∞, #O^ŒH=õ ∞<≥_ç Y_»Oæ {ѨÙO_»s‰õΩ_»<Õ Éè‰í Ωõ _Î ∞» .
21. Hõ$+¨‚™ê~°´#Å¡ lOHõÅ∞, N Hõ$+¨μ‚x â◊H˜Î.
22. ~å=∞ =∞Ç≤Ï+‘ {=OK«Hõ´^Œ∞ѨCÅ∞{#Hõ¯Å∞, ~å=Úx Ѩuflx "≥∂ã¨yOz# ~å=}∞_»∞.
23. QÆ[{QÆ=Ü«∞{â◊~°Éèí´U#∞QÆ∞Å∞{QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∞{â◊~°Éèí=∞$QÍÅ∞, P ¿Ñ~°∞Å∞ QÆÅ "å#~° ¿ã<åѨ`«∞Å∞.
16 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
24hÅHõO~î° Ç¨ÏO㨠H“tHõ Éèí~°^•fi[ uuÎi ÉèÏã¨∞~°"≥∞ÿ <å~åÜ«∞}™ê÷#O =Öˇ LOk.
25UHõK«„Hõ |HõHõOHõ ^è•~°Î~å„+¨ì â◊‰õΩx #‰õΩÅ ã¨OKå~° ã¨q∞‡o`«"≥∞ÿ =∞ǨÉèÏ~°`«O =Öˇ LOk.
26L~°∞`«~° „Ѩ"åǨÏ"≥∞ÿ ã¨∂~°º ~°^äŒO =Öˇ LOk.
27|Ǩï q`«`« *Ïu ™œ=∞#㨺"≥∞ÿ [Å^ŒHÍÅ ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞O =Öˇ LOk.

D q^èŒOQÍ <å<åq^è•Öˇ·# =$HΔÍÅ`À, Å`«Å`À =∞$QÍÅ`À, Ѩ‰õΔΩÅ`À xO_ç Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ N

q+¨μ‚ˆHΔ„`«"≥∞ÿ# P <≥·q∞âß~°}ºOÖ’ â∫#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨∞~°Ö’Hõ=O^Œ∞º_≥·# NǨÏi ã¨xflkè
HÀi#"åÔ~·, "≥~Úº ã¨O=`«û~åŠѨ~°ºO`«O H˘#™êˆQ 㨄`«ÎÜ«∂QÆO „áê~°OaèOKå~°∞. XHõ<å_»∞ "å~°O`å
L^ŒÜ«∞"Õ∞ x`«º <≥·q∞uÎHÍÖˇ·# Ǩϟ=∂Å∞ x~°fiiÎOz#"åÔ~· –
–: â∫#HÍk |∞∞+¨μÅ „Ѩâ◊fl :–
Hõ. P `åѨã¨∞ e@¡xi q h`«∞<£, q*Ï˝# Ѷ¨}˜`« xdŠѨÙ~å}
„"å`«∞<£, #∞`« ǨÏi QÆ∞} ã¨O, Ѷ¨∂`«∞<£, ã¨∂`«∞<£, x`åO`« Hõ~°∞}À¿Ñ`«∞<£. 40
* P â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å∞ q#Ü«∞jÅ∞_»∂† q*Ï˝# qâı+¨O KÕ`« "Õ^•Å#∂, ѨÙ~å}ÏÅ#∂
ѨO_çOK«∞‰õΩ#fl"å_»∂† N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨^∞Œ }
æ ã¨=¸Ç¨xfl ã¨OH©iOÎ KÕ"å_»∂† J#O`«"∞≥ #ÿ HÍ~°∞}ºO`À
xO_ç#"å_»∂ J~Ú# ã¨∂`«∞}˜‚ PÖ’H˜Oz D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞–
=∞. ã¨=∞`«O ^˘e¡ ѨÙ~å}ѨO‰õΩÎ euǨ㨄âı}∞Å∞<£ ^èŒ~°‡ âß
„ã¨Î=ÚÅ∞<£ h= v Ü«ÚѨ#ºã≤OѨÙ^Œ∞=Ù "Õ^Œ "åºã¨ =ÚY∞ºÖò =Ú#∞Öò
ã¨∞=∞`«∞Öò ã¨∂z# "≥xfl Ü«∞xflÜ«Ú#∞ ^ÀñK«∞<£ h=∞kO† ^Œ„`«Ê™ê
^Œ=Ú<£ *Ëã≤ Ü≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Î=Ù ã¨=∞ã¨ÎO|∞<£ |∞^èÕO„^À`«Î=∂! 41
* ''ã¨∞nè=∞}∞ÅÖ’ „Ѩ^=Œä ∞QÆ}∞º_»"#·≥ ã¨∂`«=ÚhO„^•! h=Ù „|Ǩ‡O_®k ѨÙ~å}ÏÅ∞, =∞ǨÉèÏ~°`O«
"≥Ú^ŒÖˇ·# WuǨ™êÅ∂, WOHÍ Z<Àfl ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∂ g∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ ã¨xflkèÖ’ K«Hõ¯QÍ K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åfl=Ù.
J=hfl =∂‰õΩ q=iOz K≥áêÊ=Ù. nè=∞O`«∞Öˇ#· "Õ^"Œ 庙êk =∞ǨÏ~°∞Ŭ ∞ ^Œi≈Oz# qâıëêÅhfl h =∞#ã¨∞ûÖ’
ã¨∞Êùi™êÎ~Ú. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ J#∞„QÆǨÏO=Å¡ h |∞kúH˜ JO^Œx ^ŒO@∂ Un ÖË^Œ∞. h=Ù ã¨~°fiA˝_»=Ù.
24. hÅHõO~î°{ǨÏOã¨{H“tHõ{Éèí~°^•fi[{uuÎi´<≥=∞à◊√§{ǨÏOã¨Å∞{QÆ∞_»¡QÆ∂|Å∞{U„\˜O`«Å∞{f`«∞=ÙÅ∞, t=Ù_»∞{ã¨∂~°∞º_»∞{
WO„^Œ∞_»∞{Éèí~°^•fi[ =∞ǨÏi¬ {`≥·uÎsÜ«∞O
25. UHõ K«„Hõ {|Hõ{^è•~°Î~å¢+¨ì{â◊‰õΩx{#‰õΩÅ´„âı+¨ª"≥∞ÿ# K«„Hõ"åHÍÅ∞{H˘OQÆÅ∞{ ~å|O^Œ∞Å∞{ǨÏOã¨Å∞{ Ñ≤K«∞ÛHõÅ∞{=ÚOyã¨Å∞,
UHõK«„HõѨÙ~°O{|HÍã¨∞~°∞_»∞{H“~°=ÙÅ∞{â◊‰õΩx{#‰õΩÅ∞_»∞.
26. L~°∞`«~° „Ѩ"åǨÏ=Ú´=∞Oz [Å „Ѩ"åǨÅ∞ HõÅk, "Õ∞Å∞ *Ïu QÆ∞„~åÅ∞ HõÅk.
27. |Ǩïq`«`« *Ïu ™œ=∞#㨺=Ú´q∞H˜¯e qâßÅ"≥∞ÿ# *ÏfÜ«∞ ™œÇ¨~°ÌO HõÅk. q∞H˜¯e *ÏlѨÓÅ∞ HõÅk.
v h=٠ѨiîOz K≥Ñ≤Êuq.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 17
Hõ. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ „Ñ≤Ü«∞t+¨μºÅ‰õΩO, |~°=∞ ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ∞ ^≥eÜ«∞ |Å∞‰õΩ^Œ∞ ~°K«Å
ã≤ú~° HõÖϺ}O ɡܫ∞ºk, ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ#∞ xâ◊Û~ÚOz É’kèOѨ٠`«QÆ<£. 42
* QÆ∞~°∞=ÙÖˇ·#"å~°∞ „Ñ‘uáê„`«∞Öˇ·# t+¨μºÅ‰õΩ J`«ºO`« ~°Ç¨Ï™êºÖˇ·# ã¨OQÆ`«∞Å∞ Z<Àfl É’kè™êÎ~°∞.
D Ö’HõOÖ’x =∂#=ÙʼnõΩ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# HõÖϺ}Ïxfl HõeyOKÕ q+¨Ü«∞"Õ∞^À ÉÏQÍ PÖ’zOz ^•xfl
^ŒÜ«∞`À =∂‰õΩ LѨ^ÕtOK«∞.
Hõ. =∞<åflñ_»=Ù z~°HÍÅ=Ú, QÆ<åflñ_»=Ù ÃщõΩ¯Öˇ·# „QÆO^ä•~°÷O|∞Öò
q<åflñ_»=Ù q#ñ^Œy#q, Ü«Ú<åflñ_»=Ù ÃÑ^ŒÌÖÁ^ŒÌ #∞`«Î=∞QÀ+≤ª<£. 43
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ ™êxfl^茺OÖ’ |ǨïHÍÅO L<åfl=Ù. PÜ«∂ =∞Ǩ„QÆO^ä•ÅÖ’x Ѩ~°=∂~å÷Å#∞
Hõ<åfl=Ù. ÃÑ^ŒÌÅ =^ŒÌ q#^Œy# qâıëêÖˇ<Àfl q<åfl=Ù.
K«. JÅã¨∞Å∞ =∞O^Œ|∞kúÜ«Ú`«∞ ÅÅÊ`«~åÜ«Ú=Ù Å∞„QÆ~ÀQÆã¨O
Hõe`«∞Å∞ =∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºÅ∞ ã¨∞Hõ~°‡=Ú ÖˇqfiÜ«Úñ *ËÜ«∞*ÏÅ s
HõeÜ«ÚQÆ=∞O^Œ∞ =∂#=ÙÅ∞† QÍ=Ù# <≥Ü«∞ºk ã¨~°fi™œYº"≥∞ÿ
Ü«∞Å=_»∞? <Õq∞@O ÉÁ_»=Ú <å`«‡‰õΩ âßOu? =ÚhO„^Œ! K≥ѨÊ"Õ? 44
* =ÚhO„^•! D HõeÜ«ÚQÆOÖ’x =∂#=ÙÅO^Œ~°∂ ™È=∞i áÈ`«∞Å∞, =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∞,
=∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºÅ∞, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∞. <å<å q^è•Öˇ·# ÉèíÜ«∞OHõ~° "åº^èŒ∞Å∞ "åà◊§x Ѩ\˜ì ѨÖÏ¡~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
"åà◊√§ ã¨`å¯~°º=Ú ÖËg KÕÜ«∞\ÏxH˜ Jã¨=∞~°∞÷ Ö∫`«∞<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡ Uk "åi P`«‡Å‰õΩ âßOux
„Ѩ™êkã¨∞ÎO`À J@∞=O\˜ =∂~åæxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
ã‘. Z=fix Ü«∞=`å~° "≥∞Å¡ Éèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨∞Y=Ú#∞ =$kúÜ«Ú ™⁄ikñ*ËÜ«Ú!
<≥=fix â◊√Éèí<å=∞ "Õ∞ „á⁄^Œ∞Ì #∞_»∞=OQÆ ã¨O™ê~° |O^èŒO|∞ ã¨=∞ã≤áÈ=Ù!
<≥=fix K«i`«O|∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ñ *Ë~°ÊOQÆ ÉèíÜ«∞=∞Ok =∞$`«∞º=٠Ѩ~°∞=Ù"≥@∞ì!
<≥=fix Ѩ^Œ#k <Õáê~°∞ [Å=ÚÅ∞ ¿ãqOѨ <≥·~°‡Åºã≤kú QÆÅ∞QÆ∞ñ!
`Õ. ^ŒÑ¨ã¨∞ Öˇ=fix áê^ŒO|∞ ^Œye âßOu, `≥~°∞=Ùñ QÍOzi! =ã¨∞^Õ=^Õ=‰õΩʼnõΩ
<≥=fiñ_»∞^Œ~ÚOK≥ñ ^Œ`«¯^äŒÖˇÅ¡ q#ñQÆ, xK«Û ѨÙ>ˇì_»∞ <≥é˜ñyOѨ٠q∞^ŒúK«i`«! 45
* U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx J=`å~°O D [QÆ`∞« ÖÎ ’x ã¨=∞ã¨Î r=ÙʼnõÄ P#O^•hfl, Jaè=$kúh JOkã¨∞OÎ ^À†
U =∞Ǩ  #∞Éè Ï =Ùx k=º<å=∂xfl ZÅ¡ Ñ ¨ C _» ∂ LK« Û iOK« @ O =¸ÖÏ# Éè í = |O^è • Åhfl Ѩ \ Ï
ѨOK«Öˇ· áÈ`åÜ≥∂† U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx Ѩq„`« K«i„`åxfl ÉèÏqOz# =∂„`«OKÕ`«<Õ =∞$`«∞º^Õ=`«
ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈ`«∞O^À, U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx áê^•Å #∞Oz L^ŒƒùqOz# #n[ÖÏÅ#∞ ¿ãqOz#O`«
=∂„`å# ã¨=∞ã¨Î HõŇëêÅ∂ #tOz áê=#`«fiO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^À, U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx K«~}
° ÏÅ#∞ ã¨=∂„â◊~ÚOz
ã¨OÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ âßOu =∂~åæxfl ™êkèOKå~À, U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙʼnõΩ =Ú^Œ∞ÌÅ a_»¤QÍ
18 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
[x‡OKå_À, P "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ^äŒÅhfl q<åÅx ZO`À =ÚK«Û@ Ѩ_»∞`«∞<åfl=Ú. F ã¨K«Ûi„`«∞_®!
J=hfl =∂‰õΩ qxÑ≤OK«∞.
Hõ. Éèí∂+¨}=ÚÅ∞ "å}˜H˜ #Ѷ¨∞, â’+¨}=ÚÅ∞ =∞$`«∞ºz`«Î cè+¨}=ÚÅ∞ ǨÏ$
`ÀÎ+¨}=ÚÅ∞ HõÖϺ} q, âı+¨}=ÚÅ∞ ǨÏi QÆ∞}ÀѨz`« ÉèÏ+¨}=ÚÖò. 46
* F =∞ǨÏs¬! NǨÏi QÆ∞} ã¨OH©~°Î#Å`À xO_ç# ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ "åˆQÌqH˜ JÅOHÍ~åÅ∞! ã¨HõÅ áêѨ
ѨiǨ~åÅ∞! =∞$`«∞º ^Õ=`«‰õΩ ÉèíÜ«∞OHõ~åÅ∞! ÉèíHõΠǨÏ$^ŒÜ«∂ʼnõΩ ã¨O`À+¨Hõ~åÅ∞! x`«º HõÖϺ} Hõ~åÅ∞!
Hõ. Hõe^À+¨x"å~°Hõ"≥∞ÿ, Ü«∞ÅѶ¨ÚÜ«∞â◊√Öò "˘QÆ_»∞#\˜ì ǨÏiHõ^äŒ#=Ú x
~°‡ÅQÆuñ QÀÔ~_»∞ ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞, "≥ÅÜ«∞ñQÆ <≥"åfiñ_»∞ ^Œye q#ñ_»∞ ? =∞Ǩ`å‡! 47
* =∞Ǩ`å‡! HõeHÍÅ ^ÀëêÅ#∞ áê~°„^ÀÅ∞`«∂ „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ „Ѩâ◊O㨠ÅO^Œ∞H˘#fl
QÀqO^Œ∞x Hõ^äŒÅ∞ ѨÙ}ºÖ’HÍÅ∞ HÀˆ~"å_»∞ Z=_»∞ Pã¨H˜Î`À q#‰õΩO_® LO\Ï_»∞?
P. J#Ѷ¨∞! q#∞ ~°ã¨A˝Öˇ· q#∞"åiH˜, =∂@=∂@ HõkèHõ=∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ#
Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚ Hõ^äŒ# =∂Hõ~°‚#=Ú ¿ãÜ«∞ñ, ^ŒÅñѨ٠QÆÅ^Œ∞ =∂‰õΩñ ^Œxq ÖË^Œ∞. 48
* J#Ѷڨ _®! Pã¨H`
Θ À PÅH˜OKÕ ~°ã[¨ ˝ ǨÏ$^ŒÜ∂« ʼnõΩ Ñ¨^Õ Ñ¨^Õ =∞^è∞Œ ~åu =∞^è∞Œ ~åÖˇ#· q NHõ$+¨μx‚
Hõ^äŒÅ∞. "åxx PHõi‚OKåÅx =∂‰õΩ ZO`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅOQÍ LOk. Zxfl q<åfl =∂‰õΩ `«xq f~°@O
ÖË^Œ∞.
=∞. =~° QÀqO^Œ Hõ^ä• ã¨∞^è• ~°ã¨ =∞Ǩ=~À¬~°∞ ^è•~å Ѩ~°O
Ѩ~°ÅO QÍHõ |∞^èÕO„^Œ K«O„^Œ! ~Ú`«~ÀáêÜ«∂#∞~°H˜ÎO „|q
ã¨Î~° ^Œ∞~åÌO`« ^Œ∞~°O`« ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï [#∞ã¨ûOÉèÏq`å<ÕHõ ^Œ∞
ã¨Î~° QÆOcè~° Hõ~îÀ~° HõŇ+¨ Hõ#^•Ì"å#ÅO ÉÏé∞<Õ? 49
* |∞^èÕO„^ŒK«O„^•! J`«ºO`« qã¨Î~°=¸, ^Œ∞ã¨Î~°=¸, ^Œ∞~åÌO`«=¸, ^Œ∞~°O`«=¸, ^Œ∞ã¨ûǨÏ=¸
J~Ú, J<ÕHõ [#‡Å #∞Op Juâ◊~ÚOz, JO`«\Ï "åºÑ≤Oz, ^•@ â◊Hºõ O QÍx^≥,· QÆOcè~=° ¸, Hõ~Àî ~°=¸
J~Ú# HõŇ+¨=∞<Õ HÍ~°∞zK«∞Û =∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ L#flk. nxfl PiÊ"ÕÜ«∂ÅO>Ë „âı+¨ª=∞~Ú# P#O^Œ
#O^Œ#∞x Hõ^ä• ã¨∞^è• ~°ã¨O`À xO_ç# „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# =~°¬^è•~å Ѩ~°OѨ~°Å∞ `«Ñ¨Ê "Õˆ~ LáêÜ«∞O ÖË^Œ∞.
ã‘. ǨÏi<å=∞ Hõ^äŒ# ^•"å#Å*ÏfiÅKÕñ QÍÅ"Õ Ñ¶¨∞’~åѶ¨∞ HÍ##=ÚÅ∞!
"≥·‰õΩO~î°^Œ~°≈# "åÜ«Ú ã¨OѶ¨∞O|∞KÕñ ^˘ÅñQÆ"Õ Éèí=^Œ∞óY `ÀÜ«∞^Œ=ÚÅ∞!
Hõ=∞Å<åÉèí^蕺# HõOsî~°=O|∞KÕñ QÆ∂Å"Õ ã¨O`åѨ ‰õΩO[~°=ÚÅ∞!
<å~åÜ«∞}㨇~°} „ѨÉèÏHõ~°nÑ≤Îñ né"Õ +¨_»fi~°æ uq∞~° `«`«∞Å∞!
P. #e# #Ü«∞# ÉèíH˜Î<å=KÕñ QÍHõ ã¨O, ™ê~°[Åkè ^•ñ\˜ K«#ñQÆ ~å^Œ∞†
"ÕÜ«Ú <ÕÅ! =∂‰õΩ q+¨μ‚ „ѨÉèÏ=O|∞ñ, ^≥Å∞Ѩ=Ü«∞º ã¨∂`«! nèã¨"Õ∞`«! 50
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 19
* nè=∞O`«∞_»"≥·# ã¨∂`«=∞ǨÏs¬! ÉèíÜ«∞OHõ~° áêáêÅ<Õ J~°}ϺÅ#∞ Éèí㑇Éèí∂`«O KÕÜ«∂ÅO>Ë,
NǨÏi <å=∞ ã¨OH©~°Î#Å<Õ ^•"åyfl *ÏfiÅÖË HÍ"åe. ã¨O™ê~° ^Œ∞óMÏÖ<Õ "Õ∞Ѷ¨∂Å#∞ áê~°„^ÀÖÏÅO>Ë,
"åã¨∞^Õ= ã¨O^Œ~°≈#=∞<Õ "åÜ«Ú ã¨=¸Ç¨Ï"Õ∞ HÍ"åe. Ѩi`åáêÅ<Õ Hõi ã¨=¸Ç¨xfl ã¨OǨÏiOKåÅO>Ë,
N=∞<åfl~åÜ«∞} ^蕺#=∞<Õ ã≤OǨÏ"Õ∞ HÍ"åe. Ji+¨_»fi~°æ=∞<Õ JO^èŒHÍ~° ã¨=¸Ç¨xfl Ѩ\ÏѨOK«Å∞
KÕÜ«∂ÅO>Ë, ǨÏi 㨇~°}=∞<Õ ã¨∂~°ºHÍOu HÍ"åe. ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜ QÆ>ˇìHͯÅO>Ë, q+¨μ‚^Õ=Ùx
ÉèHí Θ J<Õ <å=<Õ ZHͯe. "Õ~Ú =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ QÍx =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! =∂‰õΩ NǨÏi =∂Ǩ`出xfl qxÑ≤OK«O_ç
™êfig∞!
=. =∞é˜ÜÚ« ñ QÆÑ@
¨ =∂#=ÙO_»∞#∞ QÆ∂_è∞» O_»∞<≥#· =∂^è=Œ ÙO_»∞ ~å=∞ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· Ü«∞u=∂#∞+¨O|∞Öˇ#·
Ѩ~å„Hõ=∞O|∞Å∞ ¿ãÃã#ñ@! "åx q=iOѨÙ=Ú, HõeÜ«ÚQÆO|∞ ~åñQÆÅ^Œx "≥+· =‚¨ Hˆ „Δ `«O|∞# n~°…㨄`«Î
xq∞`«ÎO|∞# ǨÏiHõ^äŒÅ∞ q# <≥_»QÆey xezuq∞. ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#. 51
* JO`ÕHÍ^Œ∞, J„Ѩ"Õ∞Ü«Ú_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ =∂Ü«∂=∂#∞+¨ â◊s~°O ^èŒiOz |Å~å=Úx`À QÆ∂_ç
=∂#"åf`«=ÚÖˇ·# =∞Ǩ g~°Hõ$`åºÅ∞ Z<Àfl KÕâß_»x qO\Ï=Ú. J=hfl =∂‰õΩ q=~°OQÍ ÃãÅgÜ«∞O_ç!
HõeÜ«ÚQÆO ~åÉ’`«∞#fl^Œx qx =ÚO^Œ∞QÍ<Õ q+¨μ‚ ˆHΔ„`«"≥∞ÿ# D <≥·q∞âß~°}ºOÖ’ n~°…㨄`«=∞<Õ Ü«∞[˝O
„áê~°OaèOz ǨÏiHõ^äŒÅ∞ PÅH˜OKÕ J=HÍâ◊O HõeyOK«∞‰õΩ<åfl=Ú. ^≥·=O =∂‰õΩ `À_»∞Ѩ_çOk.
Hõ. [Å~åt ^•ñ@ñ QÀÔ~_ç, HõÅ=Ú [#∞Öò Hõ~°‚^è•~°∞ñ QÍOz# ÉèíOyO
QÆe ^À+¨ ǨÏ~°} "åOKèå, Hõe`«∞Å=∞QÆ∞ "Õ∞=Ú x#∞flñ QÆO\˜q∞ ã¨∂`å! 52
* =∞Ǩã¨=Ú„^•xfl `«iOKåÅx „ѨÜ∞« uflOKÕ „ѨÜ∂« }˜‰Ωõ ʼnõΩ F_» #_ç¿Ñ <åq‰õΩ_»∞ ÅaèOz#@∞¡QÍ
HõeHÍÅ HõÅ∞ëêÅ#∞ áÈHÍ~åÛÅ<Õ HÀiHõ`À xsH˜Δã¨∞Î#fl =∂‰õΩ h=Ù HõxÊOKå=Ù.
Hõ. Kå~°∞`«~° ^èŒ~°‡~åtH˜, ÉèÏ~°‰õΩñ_»QÆ∞ Hõ$+¨μñ‚ _®`«‡Ñ¨^Œ=Ú# ˆHñQÆ<£
ÉèÏ~°‰õΩñ_»∞ ÖËHõ Ü≥∞=fixñ, *Ë~°∞#∞ ^èŒ~°‡O|∞ |Å∞Ѩ٠Ãã_ç =Úx<å^ä•! 53
* L`«=Î ∞ ^è~Œ å‡Å‰õΩ P^è•~°OQÍ LO_Õ NHõ$+¨μ_‚ ∞» Ѩ~=° ∞Ѩ^OŒ KÕ~∞° ‰õΩ#fl J#O`«~O° , P^è•~°ÇÏ‘ #"≥∞ÿ
D ^èŒ~°‡O k‰õΩ¯=∂e zH˜¯ ri‚Oz Z=ix P„â◊~ÚOK«∞`«∞O^À q=iOK«=Ü«∂º =ÚhO„^•!——
–: ã¨∂`«∞O_»∞ <å~åÜ«∞} Hõ^䕄Ѩâ◊O㨠¿ãÜ«Ú@ :-
=. Jx ~Ú@∞¡ =∞ǨÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆi+¨μªÅ~Ú# â∫#HÍk =Úx„âı+¨μª Å_çy# ~À=∞ǨÏ~°¬} Ѩل`«∞ÎO_»~Ú
Ü«Ú„QÆ„â◊=ã¨∞O _»#∞¿Ñ~° <˘Ñ≤Ê xdŠѨÙ~å} "åºMϺ# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O_»∞. 54
* D q^èŒOQÍ ã¨^Œ∞æ} ™êO„^Œ∞Öˇ·# â∫#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =ÚxK«O„^Œ∞Å∞ J_»QÍæ ~À=∞ǨÏ~°∞¬x
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~å}ÏÅ#∞ K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥¿ÑÊ <Õ~°∞Ê HõÅ"å_»∂ J~Ú# ''L„QÆ„â◊=ã¨∞——_»<Õ
ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ LѨ„Hõq∞OKå_»∞.
20 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. ã¨=Úñ_≥· Ü≥∞=fiñ_»∞ =ÚHõÎHõ~°‡K«Ü«Úñ_≥· ã¨<åflºã≤Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚO\˜ñÉ’
= =∞Ǩ„Ñ‘u <˘Ç¨ÏŸ ‰õΩ=∂~°! Ü«∞#∞K«∞<£ "åºã¨∞O_»∞ p~°OQÆ =$
HõΔ=ÚÅ∞O ^Œ#‡Ü«∞`«O „|u^èŒfi#∞Å∞ ã¨Hõ¯O *ËÃã =Ú#fl\˜ì Éèí∂
`« =∞Ü«Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ñ ^ŒáÈ^èŒ<庄QÆ}˜<£ nè=∞}˜<£. 55
* U =∞Ǩ`«∞‡_»∞ ã¨~fi° Éè∂í `«=ÚÅO^Œ∂ ã¨=∂#ÉèÏ=O`À ã¨OK«iã¨∞OÎ \Ï_À, U =∞Ǩ`«∞‡_»∞ ã¨~fi° ã¨OQÆ
Ѩi`åºyÜ≥ÿ∞, q~åyÜ≥ÿ∞, =∞ǨÜ≥∂yÜ≥ÿ∞, XO@iQÍ J~°}ºOÖ’ "≥à◊√¡`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«O„_çÜ≥ÿ∞#
"åºã¨∞Å"å~°∞ J`«ºO`« "å`«ûźO`À ''F ‰õΩ=∂~å!—— Jx ÃÑ^ŒÌQÍ Q˘O`≥uÎ Ñ≤ez#ѨC_»∞ J_»qÖ’x
K≥@¡hfl `«#‡Ü«∞`«fiO`À ''F~Ú F~Ú—— JO@∂ „Ѩ`«∞º`«Î~° ~°∂ѨOQÍ „Ѩu^èŒfi#∞Å∞ KÕâßÜ≥∂† J@∞=O\˜
ã¨~°fiÉèí∂`«=∞Ü«Ú_»∂, `«áÈ^èŒ#∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~°∞_»∂, =∞Ǩ=∞h+≤ J~Ú# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙxH˜ N â◊√Hõ^Õ=ÙxH˜
#=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
ã‘. HÍ~°º=~°æO|∞#∞ QÍ~°} ã¨OѶ¨∞O|∞ #kèHõiOz K«iOK«∞ <å`«‡ `«`«Îfi
=∞^蕺`«‡ =∞#ñ|_»∞ #\˜ì Ü«∞^蕺`«‡=Úñ ^≥eÜ«∞ñ*ËÜ«∞ñQÆñ *ÏÅ∞ nѨ =∞QÆ∞K«∞
ã¨HõÅ "Õ^Œ=ÚʼnõΩ ™ê~åOâ◊"≥∞ÿ ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ Ü«∞™ê^è•~°}=∞QÆ∞ „ѨÉèÏ=
~å[HõOɡ·= ѨÙ~å} =∞~°‡O|∞#∞ QÍ_è» ã¨O™ê~åO^èŒHÍ~° Ѩ@e
`Õ. ^•ñ@ñ QÀÔ~_ç"åiH˜ ^ŒÜ«∞ ^Œe~°Ê, <Õ `«áÈxkè q=iOK≥ <Õ~°Ê_»OQÆ
#\˜ì â◊√Hõ<å=∞^èÕÜ«∞ =∞Ǩ`«‡ˆQÜ«Ú, q=∞Å q*Ï˝# ~°=∞}©Ü«Ú "Õ_»¯ñ Q˘Å∞`«∞. 56
* HÍ~°ºHÍ~°}ÏÅ#∞ =jHõiOK«∞H˘x JÅ~åˆ~ P`«‡`«`åÎfi<Õfl ÃÑ^ŒÌÅ∞ 'J^蕺`«‡O— JO\Ï~°∞.
J@∞=O\˜ J^蕺`«‡`«`åÎfixfl ã¨=∞„QÆOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOѨ*Ë¿ã nѨO =O\˜n, ã¨HõÅ "Õ^•Å ™ê~°Éèí∂`«"≥∞ÿ
#@∞=O\˜n† J##º=¸, J™ê=∂#º=¸, =∞Ǩ„ѨÉÏè = ã¨OѨ#fl=¸, ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~å} ~°ÇϨ 㨺=¸ J~Ú#
=∞ǨÉèÏQÆ=`åxfl ã¨O™ê~°=∞<Õ QÍ_è®O^èŒHÍ~° ã¨=¸Ç¨xfl `«iOK«QÀˆ~ qѨ#∞flʼnõΩ LѨ^ÕtOz# Jáê~°
Hõ$áê ѨÜ≥∂kèx, `«áÈxkèx, qâı+¨ q"ÕHõ*Ï˝<åÅ ÃÑxflkèx, "Õ^Œ"åºã¨∞ŠѨل`«∞}˜‚, ã¨∞nè[# ã¨∞Îu áê„`«∞}˜‚
Nâ◊√‰õΩ}˜‚ Pã¨H˜Î`À P~åkèã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ #~°∞#‰õΩ, ÉèÏ~°uH˜x „"≥ÚH˜¯ "åºã¨∞ Ѩ^Œ=ÚʼnõΩ #=∞
™ê¯~°=Ú ¿ãã≤ =zO`«∞ #∞, ^•~° „QÆO^äŒO|∞ ^Œo`« `«#∞ |O^èŒO|∞<£. 57
* #~°<å~åÜ«∞}ʼnõΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, ѨÅ∞‰õΩÅ `«e¡ ÉèÏ~°f ^ÕqH˜ „"≥ÚH˜¯, "åºã¨∞Å"åi
áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O HÍqOz, [## =∞~°} |O^è•Å#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã Ѩq„`« „QÆO^ä•xfl, ÉèÏQÆ=`åxfl
ѨÅ∞‰õΩ`«∞<åfl#∞.
=. Jx W@∞¡ ^Õ=`å QÆ∞~°∞ #=∞™ê¯~°O|∞ ¿ãã≤ ~Ú@¡xÜ≥∞ '=ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! ##∞fl g∞~°Å∞ xdÅ
Ö’Hõ =∞OQÆàO◊ |~Ú# „ѨÜ∂≥ [#O |_çyui. Uq∞@O QÆ$+¨‚ ã¨O„Ѩâfl◊ O|∞ ¿ãÜ«∞O|_»∞ <≥qfi^èOŒ |∞#
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 21
<å`«‡ „Ѩã#¨ flO|QÆ∞, xifiѶ∞¨ flÜ«Ú xˆ~›`∞« HõÜÚ« <≥· ǨÏiÉèHí Θ ÜÕ∞~°∂ѨO|∞#O QÆÅ∞QÆ∞ #k ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩñ
|~°^èŒ~°‡O|QÆ∞, "åã¨∞^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞ „|Ü≥∂yOѨO|_ç# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞ "≥·~åQƺ q*Ï˝#O|∞ÅO
|∞\˜ìOK«∞. <å~åÜ«∞} Hõ^äŒ=Å# <≥ÜÕ∞º ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ^ŒQÆ∞Å∞ =_» =q x~°~°÷HõO|∞Å∞. JѨ=~°æ
Ѩ~°ºO`«O|~Ú# Ѩ~°^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ ^Œ$+¨ì„â◊√`« „ѨѨOKå~°÷O|∞ Ѷ¨ÅO|∞ QÍ^Œ∞. ^èŒ~°‡O|∞#O
^Œ=ºaèKåiÜ≥ÿ∞# Ü«∞~°÷O|∞#‰õΩñ QÍ=∞O|∞ Ѷ¨ÖO|∞ QÍ^Œ∞. q+¨Ü«∞Éè’QÆOɡ·# HÍ=∞O|∞# H˜O„kÜ«∞
„Ñ‘u Ѷ¨ÖO|∞ QÍ^Œ∞. ZO`« `«_»=Ù rqOK«∞ #OuÜ«∞ HÍ=∞O|∞#‰õΩ Ñ¶¨ÅO|∞, `«`«Îfil*Ï˝ã¨QÆÅ
r=Ù#‰õΩñ QÆ~°‡O|∞ÅKÕ`« <≥Ü«∞ºk ã¨∞„Ѩã≤^ŒúO |kÜ«Ú #~°÷O|∞ QÍ^Œ∞† `«`«Îfil*Ï˝ã¨ Ü«∞#∞#k
^èŒ~°‡l*Ï˝ã¨ Ü«∞QÆ∞@ñ Q˘O^Œé∞ ^èŒ~°‡OÉË `«`«ÎfiO|x ѨÅ∞‰õΩ^Œ∞~°∞† `«`«Îfiq^Œ∞Å∞ *Ï˝#O|#∞ ¿Ñ~°
#^ŒfiÜ«∞Oɡ·# Ü«∞k `«`«ÎfiO|x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞~°∞. P `«`«ÎfiO|∞ <ÒѨx+¨^Œ∞ÅKÕ`« „|Ǩχ=∞xÜ«Ú,
ÃÇ·Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùÅKÕ`«O |~°=∂`«‡ Ü«∞xÜ«Ú, ™ê`«Îfi`«∞Å KÕ`« ÉèíQÆ=O`«∞O _»xÜ«Ú#∞ |Å∞HõO|_»∞.
"Õ^•O`« „â◊=}O|∞# „QÆÇ≤ÏOѨO|_ç *Ï˝#"≥·~åQƺO|∞Å`À_»O QÆ∂_ç# ÉèíH˜ÎKÕ`«ñ ^Œ`«Ê~°∞Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞
ˆHΔ„`«A˝O_≥·# Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ñ |~°=∂`«‡O ÉÁ_»QÆO^Œ∞~°∞. ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ ÉèíH˜Î Ѷ¨ÅO|∞, ѨÙ~°∞+¨μÅ∞
=~å‚„â◊=∞^èŒ~°‡ ÉèË^ŒO|∞ÅO *ËÜ«Ú ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ =∂^èŒ=ÙO_»∞ ã¨O`À+≤OK«∞@Ü≥∞ ã≤kú. UHõ
z`«ÎO|∞# x`«ºO|∞#∞ QÀqO^Œ∞ <åHõi‚OѨ#∞O =i‚OѨ#∞O ^ŒQÆ∞ñ [„HÍÜ«Ú^èŒ ^蕺#O |#∞
Y_»Oæ |∞# q"ÕH=õ O`«∞ ÅǨÏOHÍ~°x|^ŒOú ɡ#· Hõ~‡° O|∞ „^Œ∞Oz"≥` · ∞« ~°∞† ÉèQí =Æ O`«∞xÜ«∞O^Œe „â◊^Ü
úŒ Ú«
#Ѩ=~°^æ OŒ |QÆ∞ `«`¯« ^ä•„â◊=}Ï^Œ∞ÅÜ«∞O ^Œ`º« O`åã¨HÜ Î˜ Ú« ñ |∞}º f~å÷=QÍǨÏ# =∞ǨÏ`Õû"å^Œ∞ÅKÕ
ã≤kúOK«∞. Hõ~°‡x~°∂‡Å# ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ=∞ÅÖ’K«#∞ Hõ^äŒÅO ^≥=fiO_»∞ ~°u¿ãÜ«Ú, q# xK«ÛyOK«∞,
"åx H˜`«~°O|∞ ÖˇqfiÜ«Ú ~°∞z ѨÙ\˜ìOѨ<Õ~°=Ù. ѨÙ}º„â◊=}H©~°Î#∞O_≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ ^Œ# Hõ^äŒÅ∞
q#∞"åi ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ xez â◊√ÉèíO|∞ ÖÏK«iOK«∞† #â◊√ÉèíO|∞Å∞ ѨiǨÏiOK«∞†
#â◊√ÉèíO|∞Å∞ #+¨ìO|∞ Å~Ú#, ÉèÏQÆ=`«âß„ã¨Î¿ã"åqâı+¨O|∞# xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞† ÉèíH˜Î
QÆÅ∞QÆ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞} „ѨÉèí∂`«O|∞Öˇ·# HÍ=∞ Ö’ÉèÏ^Œ∞ʼnõΩ =â◊O|∞QÍHõ z`«ÎO|∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|∞#ñ
„|ã¨#flO |QÆ∞ñ† „|ã¨#fl =∞#ã¨∞¯O_≥·# =ÚHõÎ ã¨OQÆ∞O_»QÆ∞† =ÚHõÎ ã¨OQÆ∞O_≥·# hâ◊fi~° `«`«Îfi*Ï˝#O|∞
ã≤kúOK«∞† hâ◊fi~°∞O_»∞ QÍ#O|_ç#ñl[˚_» „QÆ^äŒ# ~°∂ѨOɡ·# Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞ aè#flO|QÆ∞†
#ǨÏOHÍ~°O|∞ aè#flOɡ·# #ã¨OÉèÏ=<åk ~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞Å∞ qzÛù#flO|∞ÅQÆ∞† ã¨Oâ◊Ü«∞
qKÕÛù^ŒOɡ·# #<å~°|úѶ¨ÅO|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞Å∞ xâı≈+¨O|∞Öˇ· #tOK«∞O QÍ=Ù#. 58
* Jx ^Õ=`«Å‰õÄ, QÆ∞~°∞=ÙʼnõÄ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍ^Œ∞Å`À WÖÏ J<åfl_»∞–
=ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂~å÷xfl K≥ѨC=∞x ##∞fl g∞~°∞ J_çQÍ~°∞.
^Õx=Å¡ Hõ$+¨μx‚ q+¨Ü∞« "≥∞#ÿ „Ѩâfl◊ Å∞ J_»Q|Æ _»`åÜ≥∂, ^Õx=Å¡ JO`«~å`«‡‰õΩ P#O^ŒO KÕ‰Äõ ~°∞`«∞O^À,
^Õx=Å¡ xifi~å=∞=¸ x~åfiº[=¸ J~Ú# ǨÏiÉèHí Θ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^À J^Õ =∂#=ÙʼnõΩ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° O J=Ù`«∞Ok.
QÀqO^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊ`«"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO =Å¡ "≥·~åQƺ=¸, P`«‡*Ï˝#=¸ Åaè™êÎ~Ú. =Ú‰õΩO^Œ∞x
Hõ^•ä ã¨∞^èÅŒ ‰õΩ ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ ^è~Œ å‡Å∞ ™ê~°ÇÏ‘ <åÅ∞. HÔ =· ź"Õ∞ QÆ=∞º™ê÷#"≥∞#ÿ Ѩ~=° ∞^è~Œ å‡xH© ѶŨ O, Hõ#|_»∞`«∂
q#|_»∞`«∂ L#fl D „áêѨOzHõ ã¨∞YO ã¨∞YO HÍ^Œ∞. ^èŒ~å‡xfl Ju„Hõq∞OK«x J~å÷xH˜ Ѷ¨ÅO HÍ=∞O
22 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
HÍ^Œ∞. q+¨Ü«∞Éè’QÆ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# HÍ=∂xH˜ Ѷ¨ÅO WO„kÜ«∞ ã¨O`«∞+≤ì HÍ^Œ∞. rqOz L#flO`« =~°ˆH HÍ=∂xH˜
„ѨÜ≥∂[#O. `«`«ÎfiqKå~°O L#fl"å_çH˜ x`«º <≥·q∞uÎHõ Hõ~°‡Å =Å¡ ÅaèOKÕ ã¨fi~åæk ã¨∞YO x~°~°÷HõO.
`«`fiΫ l*Ï˝ã‰¨ Äõ ^è~Œ ‡° l*Ï˝ã‰¨ Äõ JÉè^Ë •xfl ÉèÏqOz#"å~°∞ ^è~Œ å‡<Õfl `«`fiΫ =∞O@∞<åfl~°∞. S`Õ `«`fiΫ "Õ`ÖΫ #·ˇ
"å~°∞ J^ŒfiÜ«∞*Ï˝#"Õ∞ `«`«Îfi=∞x `«Å∞™êÎ~°∞. P `«`åÎfixfl B+¨x+¨^Œ∞Å∞ '„|ǨχO— JO@∞<åfl~°∞.
ÃÇ·Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùÅ∞ 'Ѩ~°=∂`«‡— JO@∞<åfl~°∞. ™ê`«Îfi`«∞Å∞ 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞— JO@∞<åfl~°∞. LѨx+¨`«∞ÎÅ
„â◊=}OKÕ`« ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ, *Ï˝#O`À#∂, "≥·~åQƺO`À#∂ ‰õÄ_ç# ÉèíH˜Î Ü«∞O^Œ∞ P㨉õΩÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∞
r"å`«‡ Ü«∞O^Õ Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ^Œi≈™êÎ~°∞. ^èŒ~å‡xH˜ ÉèíH˜ÎÜÕ∞ Ѷ¨ÅO. =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ J#∞+≤ªOKÕ
=∂#= ^èŒ~å‡xH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤OK«∞@ÜÕ∞ „ѨÜ≥∂[#O. `«^ÕHÍÜ«∞`«Î"≥∞ÿ# z`«ÎO`À x`«º=¸
ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Úx bÅÅ∞ PHõiO‚ K«@O, Jaè=i‚OK«@O J=â◊ºHõ~=ΰ ºO. q"ÕHOõ QÆÅ =∂#=ÙÅ∞ ǨÏi 㨇~°}=∞<Õ
Hõ~"° åÅO`À JǨÏOHÍ~° ѨÓi`«"∞≥ #ÿ Hõ~‡° |O^è•xfl HÀã≤"™Õ êÎ~∞° . =Ú‰õΩO^Œ∞x g∞k „â◊^úŒ =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k.
ѨÙ}º f~å÷Å#∂, ѨÙ}º ѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ ¿ãqOK«@O =Å¡<Õ ÉèQí =Æ O`«∞x Hõ^ÅŒä ∞ q<åÅ<Õ L`«¯O~î° L^Œ~Úã¨∞OÎ k.
Hõ~°‡ |O^è•Å#∞ x~°∂‡eOKÕ Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ^äŒÅ#∞ Pã¨H˜Î`À PHõi‚OKÕ"åxH˜ =∞ˆ~g ~°∞zOK«=Ù. ѨÙ}º
„â◊=} H©i#Î ∞_≥#· ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∞ `«# Hõ^ÅŒä ∞ PÅH˜OKÕ Éè‰í Ωõ ÅÎ JO`«~O° QÍÅÖ’ x=ã≤Oz "åiH˜ ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ∂
ã¨=∞‰õÄiÛ Jâ◊√ÉèÏÅ∞ áÈHÍ~°∞Û`å_»∞. Jâ◊√Éèí ѨiǨ~°O=Å¡ ÉèÏQÆ=`«¿ã= Åaèã¨∞ÎOk, ÉèÏQÆ=`«¿ã= =Å¡
JK«OK«ÅÉèíH˜Î „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ÉèíH˜Î=Å¡ ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ`À K≥ň~y# HÍ=∞ Ö’ÉèÏ^Œ∞ʼnõΩ ÖÁOQÆHõ z`«ÎO
ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏÜ«∞`«Î"≥∞ÿ „Ѩã¨#fl=∞ø`«∞Ok. z`«ÎO „Ѩã¨#fl"≥∞ÿ`Õ |O^è•Å∞ q_çáÈ`å~Ú. |O^èŒ~°Ç≤Ï`«∞_≥·# "åxH˜
`«`«Îfi*Ï˝#O ã≤kúOz Dâ◊fi~° ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. Dâ◊fi~°^Œ~°≈#O =Å¡ J*Ï˝#~°∂Ѩ"≥∞ÿ# JǨÏOHÍ~°O
^Œ∂~°=∞ø`«∞Ok. JǨÏOHÍ~°O ^Œ∂~°O HÍQÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î ã¨Oâ◊Ü«∂Å∂ Ѩ\ÏѨOK«Ö∫`å~Ú. ã¨Oâ◊Ü«∂Å∞
`˘ÅyáÈQÍ<Õ Jâı+¨Hõ~°‡Å∂ xâı≈+¨OQÍ #t™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ–
Hõ. QÆ∞~°∞=∞`«∞Å∞ `«Ñ¨ã¨∞ ÅO`«ó, Hõ~°}O|∞Å â◊√kú ¿ãÜ«∞ Ѷ¨∞#`«~°ÉèíH˜Î<£
ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊO`«∞~°∞, Ѩ~°=∂#O^Œ=Ú# aè#flÉèí=|O^èŒ#∞Öˇ·. 59
* |∞kú=∞O`«∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞Å∞ JO`«~°OQÍÅ#∞ â◊√kú KÕã¨∞HÀ=@O HÀã¨O ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞
„`Àã≤"Õã≤, JK«OK«Å"≥∞ÿ# J#∞~°H˜Î`À ‰õÄ_ç# `«=∞ ÉèíH˜Î#O`å Ѩ~°=∂#O^ŒO`À ÉèíQÆ=O`«∞xˆH
ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
`«. Ѩ~°=∞ѨÓ~°∞+¨μ _˘Hõ¯_®_è»∞ºñ_»∞ áêÅ<À^Œƒù= <åâ◊=ÚÖò
™⁄ikñ *ËÜ«Ú =Ú‰õΩO^Œ Ѩ^Œ‡[ â◊¥e ã¨O[˝Åñ„ÉÏHõ$`«
ã¨∞Êùi`« ã¨`«Îfi ~°[ã¨Î=∞O|∞Åñ ÉÁO^Œ∞ #O^Œ∞ â◊√Éèíã≤÷`«∞Öò
ǨÏi K«~åK«~°HÀ\˜ H˜K«∞Û ##O`« ã¨`«Îfi x~°∂_è»∞ñ_≥·. 60
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 23
* D J#O`« qâßfixH˜ Jnèâ◊fi~°∞_≥·# Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ XHõ¯_Õ. PÜ«∞<Õ ã¨`«fi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ#∞
ã‘fiHõiOz ǨÏi, qiOz, ~°∞„^Œ∞_»∞ J<Õ =Ú=¸‡~°∞ÎÅ∞ ^èŒiOz D Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜Δã¨∂Î, ã¨$+≤ìã¨∂Î, JO`«O
KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞. JO^Œ∞Ö’ J#O`« ã¨`fiΫ QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥#· NǨÏi K«~åK«~° „ѨÑO¨ KåxH˜ Jáê~° â◊√ÉèÏÅ#∞
J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» .
=. =∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯ qâı+¨O|∞ QÆÅ^Œ∞† HÍ+¨ªO|∞ HõO>ˇ ^èŒ∂=∞O|∞, ^èŒ∂=∞O|∞ HõO>ˇñ „^Œ~¸
=∞Ü«∞O|~Ú# =Ç≤Ïfl Ü≥∞@∞¡ qâı+¨O|QÆ∞ #@∞¡ `«"≥∂QÆ∞}O|∞HõO>ˇ ~°*’QÆ∞}O|∞, ~°*’QÆ∞}O|∞
HõO>ˇ „|Ǩχ„ѨHÍâ◊O|QÆ∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|∞ qt+¨ìO|QÆ∞† `˘e¡ =Ú#∞Å∞ ã¨`«Îfi=∞Ü«ÚO_»x ÉèíQÆ=O`«∞
ǨÏi #^èÀHõΔAO Q˘ezi† H˘O^Œé∞ ã¨O™ê~°=∞O^Œe "Õ∞Å∞ H˘é‰õΩ ##∞ºÅ ¿ãqO`«∞~°∞† "≥∂HΔÍ~°∞÷
Å~Ú#"å~°Å∞ Ѷ¨∞’~°~°∂ѨÙÅ~Ú# Éèí∂`«Ñ¨`«∞Å q_çz ^Õ=`åO`«~° xO^Œ ¿ãÜ«∞Hõ âßO`«∞Å~Ú
<å~åÜ«∞} Hõ^äŒÅ Ü«∞O^Õ „Ѩ=iÎO`«∞~°∞† H˘O^Œé∞ ~å[㨠`å=∞ã¨∞Å~Ú ã≤iÜ«Ú <≥·â◊fi~°ºO|∞#∞
„|[Å#∞O QÀi Ñ≤`«$Éèí∂`«„Ѩ*Ëâß^Œ∞Å <å~åkèO`«∞~°∞. "≥∂HõΔ q∞K«∞Û@O *Ëã≤ <å~åÜ«∞}∞O_»∞
¿ã=ÙºO_»∞† "Õ^Œ Ü«∂QÆ Ü≥∂QÆ „H˜Ü«∂ *Ï˝# `«áÈQÆu ^èŒ~°‡O|∞Å∞ "åã¨∞^Õ= =~°O|∞Å∞† x~°∞æ}∞O
_»~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_»∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞ ÖˉõΩO_»∞K«∞ñ „kQÆ∞}O|∞Å`À_»O QÆ∂_ç# `«# =∂Ü«∞KÕ`«
xO`«ÜÚ« ã¨$l~ÚOz QÆ∞}=O`«∞x K«O^ŒO|∞# x[ =∂Ü«∂ qÅã≤`O« |∞ Å~Ú# QÆ∞}O|∞ÅÖ’ñ
„|"ÕtOz q*Ï˝# q[$Oaè`«∞O_≥· "≥Å∞OQÆ∞† #yfl Ü≥ÚHõ¯~°∞O_»Ü«Úºñɡ‰õΩ¯„=∂ñ‰õΩÅO^Œ∞ñ
^Õ[iÅ∞¡K«∞ñ ɡHõ¯O„_≥· `ÀñK«∞ `≥éOQÆ∞# qâßfi`«‡‰õΩO_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO _˘Hõ¯O_» `«# =Å#O
QÆey# xdÅÉèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ #O`«~åºq∞ ~°∂ѨO|∞# nÑ≤OK«∞† =∞ǨÉèí∂`« ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∞O|∞
Å`À_»OQÆ∂_ç QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞ Å~Ú# ÉèÏ=O|∞ÅO ^Œ#KÕ`« xi‡`«O|∞Öˇ·# Éèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ñ
^ŒQÆ∞Å∞ =_»Hõ `«^Œ∞æ}O|∞ Å#∞Éèí=O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞† Ö’HõHõ~°ÎÜ≥ÿ∞# Ü«∞`«O_»∞ ^Õ= u~°ºV‡#∞ëêºk
*Ï`«∞ÅO^Œ∞ bÅ #=`«iOz Ö’HõO|∞Å ~°H˜ΔOK«∞ #x =∞é˜Ü«Ú ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 61
* WOHÍ XHõ qâı+¨O LOk. Ѩ$käg qHÍ~°"≥∞ÿ# ^•~°∞=Ù HõO>Ë ^èŒ∂=∞O qt+¨ì=∞~ÚOk. ^èŒ∂=∞O
HõO>Ë Ü«∞[˝™ê^èŒHõ"≥∞ÿ# Jyfl qt+¨ì=∞~ÚOk. J^Õ q^èŒOQÍ `«"≥∂QÆ∞}O Hõ<åfl ~°*’QÆ∞}=¸, ~°*’QÆ∞}O
Hõ<åfl Ѩ~=° ∂`«‡#∞ ^Œi≈OѨ*¿Ë ã ã¨`fiΫ QÆ∞}=¸ L`«=Î ∞ =∞~ÚOk. ѨÓ~°fiO =∞ǨÏ~°∞Ŭ ∞ ã¨`fiΫ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂,
ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, J^èÀHõΔA_»∂ J~Ú# NǨÏix ¿ãqOKå~°∞.
H˘O`«=∞Ok ã¨O™ê~° ã¨∞MÏÅ#∞ "åOzèOz W`«~°∞Å#∞ P~åkè™êÎ~°∞. "≥∂HΔÍxfl HÀi#"å~°∞ =∂„`«O
qHõ$`åHÍ~°∞Öˇ·# Éèí∂`«Ñ¨`«∞Å#∞ =^Œe, âßO`«ÉèÏ=ÙÖˇ· W`«~°^Õ=`«Å#∞ xOkOK«‰õΩO_® NǨÏi<Õ
P„â◊~Ú™êÎ~°∞. HÍx "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`« J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù_Õ ¿ãqOѨ ^ŒQÆæ"å_»∞. "Õ^•Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, Ü≥∂QÍÅ∞
„H˜Ü«∞Å∂, *Ï˝<åÅ∂, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, ^èŒ~å‡Å∂ Jhfl "åã¨∞^Õ= ã¨fi~°∂áêÖË.
„uQÆ∞}Ïf`«∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =ºHÍÎ=º HõÎ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ x[=∂Ü«∞ =Å¡ qâ◊fi=∞O`å
ã¨$+≤ìOz, ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ#∞ JOwHõiOz, QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞xÖÏQÍ q*Ï˝# qâı+¨O`À q~ålÅ∞¡`å_»∞.
24 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
XˆH Jyfl J<ÕHõ ^•~°∞YO_®ÅÖ’ q~ålÅ∞¡`∂« ÃщõΩ¯ ~°∂áêÅ∞QÍ HõxÊã¨∞#Î fl@∞¡, qâ◊fi=∞Ü«Ú_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡
XHõ¯_Õ `å#∞ ã¨$lOz# „áê}∞ÅxflO\˜Ü«∞O^Œ∂ JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ „ѨHÍtã¨∞ÎO\Ï_»∞. =∞#ã¨∞û=O\˜
ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç#"å_≥· QÆ∞}Ï`«‡HÍÖˇ·# ÉèÏ"åÅ ^•fi~å `å#∞ ã¨$+≤ìOz# „áê}∞ÅÖ’ z‰õΩ¯
Ѩ_»‰õΩO_® P Ü«∂ QÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞. Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOz# P Ѩ~°=∂`«‡ ^Õ= =∞#∞+¨º
u~°ºQÀº#∞ÅÖ’ bÖÏ=`å~°∞_≥· [x‡Oz Ö’Hõ ~°H}
Δõ O KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ ã¨∂`«∞_»∞ =∞m¡ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞.
ã‘. =∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° `«<凄`« ã¨OÜ«Ú‰õΩÎñ_≥· Kå~°∞ ëÈ_»â◊ HõàÏã¨Ç≤Ï`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
|OK« =∞ǨÉèí∂`«ÉèÏã≤`«∞O_≥· â◊√^Œú ã¨`«∞Îfiñ_≥· ã¨~åfiuâß~Ú Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
[~°}À~°∞ Éèí∞[ =ÚY „â◊=}ÏH˜Δ <å™ê t~°=ÚÅ∞ <å<åã¨Ç¨Ï„ã¨=ÚÅ∞ "≥Å∞ñQÆ
#O|~° ˆHÜ«¸~° Ǩ~° ‰õΩO_»Å H˜s\Ï^Œ∞Å∞ ÃщõΩ¯"Õ Å=∞~°∞K«∞O_»ñ
`Õ. |∞~°∞+¨ ~°∂ѨO|∞ ^èŒi~ÚOz Ѩ~°∞ñ _»#O`«∞ñ, _»dÅ Éèí∞=<≥·Hõ =~°Î# Ü«∞`«fl=∞=∞~°
=∂x`À^•~° [Å~åt =∞^茺=Ú##∞, Ü≥∂QÆx„^• qÖÏã≤Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚѨCK«∞O_»∞. 62
* J#O`«∞_≥#· P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î Éè∞í =<åÅ#∂ ã¨$+≤Oì Ѩ ^ŒÅz =∞ǨÏ^ŒÇϨ OHÍ~åÅ`À â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈
~°∂Ѩ ~°ã¨ QÆO^è•Å`À ‰õÄ_ç ëÈ_»â◊ HõàÏ Ñ¨iѨÓ~°∞‚_≥· Ѩ$käq† [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ
ѨOK«Éèí∂`åÅ`À „ѨHÍâ◊=∂#∞_≥·, â◊√^Œú ã¨`«Îfi ã¨fi~°∂ѨÙ_≥†· 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥·, "ÕÅH˘Åk áê^•Å`À, T~°∞=ÙÅ`À,
Éè∞í *ÏÅ`À, =ÚMÏÅ`À, K≥=ÙÅ`À, Hõ#∞flÅ`À, t~åÅ`À JÅ~å~°∞`«∂ "ÕʼnõΩ"ÕÅ∞ =„™êÎÅ∂, Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∂,
Ǩ~åÅ∞, =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∂, =∞}˜H˜s\ÏÅ∂ ^èŒiOz Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨ ã¨fi~°∂ѨO`À Ü≥∂QÆx„^• =Ú„k`«∞_≥·
=∞Ǩ ã¨=Ú„^Œ =∞^茺OÖ’ â◊Ü«∞xOz LO\Ï_»∞.
–: ÉèíQÆ=O`«∞x ÜÕ∞HõqOâ◊`«º=`å~°=ÚÅ∞ :-
=. Jk ã¨HõÖÏ=`å~°O|∞ʼnõΩ "≥Ú^Œe QÆxÜ≥ÿ∞# N=∞<åfl~åÜ«∞} ^Õ=Ùx q~å[=∂#O|~Ú#
k=º~°∂ѨO|∞† ^•xO |~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ ^Œi≈O`«∞~°∞† JѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞ <åaèHõ=∞ÅO|∞ =Å#
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅÖ’# „âı+¨μªO_≥·# „|Ǩχ Ü«Ú^Œ~ÚOK≥† #`«x Ü«∞=Ü«∞= ™ê÷#O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
Ö’Hõq™êÎ~°O|∞Å∞ QÆeÊOѨO|_çÜ≥∞† "≥Ú^ŒÅ #^ÕÌ=ÙO_»∞ H“=∂~åYºã¨~°æO|∞ <å„â◊~ÚOz
„|Ǩχ}∞ºO_≥· ^Œ∞â◊Û~°Oɡ·# „|ǨχK«~°ºO|∞ K«i~ÚOK≥, Ô~O_»= =∂é∞ [QÆ[˚##O|∞ H˘é‰õΩ
~°™ê`«ÅQÆ`« Ü«∞~Ú# Éè∂í q∞ <≥`∞« KÎ ∞« Ü«∞*Ëâ˝ √◊ O _»~Ú =~åǨÏ^ÕÇϨ O|∞ ^•ÖˇÛ†=¸ñ_»= `ÀÜ«∞O|∞#
<å~°^Œ∞O_»#∞ ^Õ=i¬Ü≥ÿ∞ Hõ~°‡x~À‡K«HõOɡ·# "≥·+¨‚=`«O„`«O|∞ ÃãÃÑʆ <åÅæ= Ѩi ^èŒ~°‡ÉèÏ~åº
ã¨~°æO|∞#O^Œ∞ #~°<å~åÜ«∞}Ïaè^è•#∞O_≥· ^Œ∞+¨¯~°Oɡ·# `«Ñ¨O|∞ ¿ãÃãñ |OK«=∂=`å~°O|∞#O
QÆÑÅ≤ ∞O_»#∞ ã≤^âúÕ √◊ O_»~Ú Ü«∂ã¨∞i Ü«∞#∞ „ÉÏǨχ}∞#‰õΩñ ^Œ`fiΫ „QÍ=∞x~°Ü ‚ ∞« O|∞ QÆÅ ™êOYºO|∞
#∞Ѩ^ÕtOK≥† <åé= â◊s~°O|∞# ##ã¨∂Ü«∂^ÕqÜ«∞O^Œ∞ #„u=∞Ǩ=ÚxH˜O QÆ∞=∂~°∞O_≥·
Ü«∞Å~°∞¯xH˜ñ „|Ǩ¡^Œ=ÚY∞ºÅ‰õΩ <å`«‡ q^Œºñ ^≥eÃц <Õ_»= q„QÆǨÏO|∞# <å‰õÄuÜ«∞O^Œ∞
~°∞zH˜ [x‡Oz Ü«∞A˝O_»#ñ „|HÍâ◊=∂#∞O_≥· Ü«∞=∂k ^Õ=`«ÅO QÆ∂_ç ™êfiÜ«∞OÉèí∞=
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 25
=∞#fiO`«~°O|∞ ~°H˜ΔOK≥† J+¨ì=∞ =¸iÎx "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ <åaèH˜ [x‡Oz Ü«Ú~°∞„Hõ=ÚO _»#O
„|ã≤^∞Œ Oú _≥· q^Œfi[˝#∞ʼnõΩñ |~°=∞ ǨÏO㨠=∂~°Oæ |∞O „|Hõ\O˜ K≥† |∞∞+¨μÅKÕ`ñ« QÀ~°O|_ç `˘q∞‡^Œ=
[#‡O|∞#ñ |$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎÜ≥ÿ∞ Éèí∂q∞x ^èÕ#∞=ÙO *Ëã≤ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅO akÔH† Kå‰õΔΩ+¨ =∞#fiO`«~°
ã¨OѨ¡=O|∞# ^Œâ◊=∞O|~Ú# g∞<å=`å~°O|∞ <˘Ok =∞Ç‘Ï~°∂ѨO|QÆ∞ <å= <≥H˜¯Oz "≥·=ã¨fi`«
=∞#∞=Ù #∞^ŒúiOK≥† ã¨=Ú„^Œ =∞^äŒ# HÍÅO|∞#O |^Œ∞<˘HõO_»= =∂é∞ Hõ=∞~îåHõ$ux
=∞O^Œ~åK«ÅO|∞ñ ^Œ# Ѩ$+ª̈H~õ Ê° ~°O|∞# <Õ~∞° ѨiÜ≥∞ÿ xeÃц ^è#Œ fiO`«i Ü«∞#∞ ѨO„_≥O_»= `«#∞=Ù#
ã¨∞~åã¨∞~° =∞^䌺=∂# H©Δ~°áê^äÀkè=∞^茺 ÉèÏQÆO|∞# #=∞$`« HõÅâ◊ǨÏã¨∞ÎO_≥· "≥_»Öˇ† |^Œ∞=¸ñ
_»=k Ü«∞~Ú# "≥∂Ç≤Ïh "Õ+¨O|∞# #ã¨∞~°∞Å "≥∂Ç≤Ï`«∞ÅO*Ëã≤ ã¨∞~°Å #=∞$`åǨ~°∞ÅO QÍqOK≥†
|^Œ∞<åÅ∞QÆ=kÜ≥ÿ∞# #~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞#O QÆ#HõHõtѨÙx ã¨OǨÏiOK≥ñ† |^Œ∞<Õ#=kÜ≥ÿ∞# HõѨ@
"å=∞<å=`å~° O |∞# |ex |^Œ „ `« Ü « ∞ O|∞ Ü« ∂ zOz =¸ñ_» ∞ Ö’HõO|∞Å <å„Hõq∞OK≥ñ†
|^Œ∞<åé=kÜ≥ÿ∞# ÉèÏ~°æ= ~å=∂Hõ$uxñ QÆ∞Ñ≤`«ÉèÏ=O|∞ñ ^•eÛ „ÉÏǨχ} „^ÀǨïÅ~Ú# ~åAÅ
x~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ =∂é∞ =kè~ÚOz Éè∂í q∞ xóHõ„Δ `«OÎ |∞ñ QÍqOK≥† |^Œ∞<Õ_=» kÜ≥∞ÿ # "åºã¨QÍ„`«O|∞#
#ÅÊ=∞`«∞Å~Ú# ѨÙ~°∞+¨μÅO QÆ~°∞}˜Oz "Õ^Œ=$HõΔO|∞#‰õΩ âßY ÖË~°ÊéK≥ñ† |^Œ∞<≥xq∞^Œ=^≥·#
~å=∂aè^è•#O|∞# ^Õ=HÍ~åº~°÷O|∞ ~å[`«fiO|∞<˘Ok ã¨=Ú„^Œ x„QÆǨk Ѩ~å„Hõ=∞O|∞ ÖÏK«iOK≥†
<ÕHÀ#qOâ◊u qOâ◊u`«=∞O|∞Öˇ·# ~å=∞Hõ$+¨‚~°∂ѨO|∞ÅKÕ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊O|∞#O^Œ∞ ã¨OÉèíqOz
qâ◊fiOÉèí~åÉèÏ~°O|∞ x"åiOK≥† <ÕHõqOâ◊u `«=∞Oɡ·# |∞^Œú<å=∞^èÕÜ«∞O|∞#O QÆeÜ«ÚQÍ
^Œº=ã¨~°O|∞# ~åHõΔ㨠ã¨"≥∂‡Ç¨Ï#O|∞ H˘é‰õΩ =∞^茺QÆÜ«∂ „Ѩ^Õâ◊O|∞# l#ã¨∞`«∞O_»~Ú `Õ[iÅ∞¡†
Ü«ÚQÆã¨OkèÜ«∞O^Œ∞ =ã¨∞O^èŒ~ånèâ◊√Å∞ KÀ~°„áêÜ«ÚÖˇ· ã¨OK«iOѨ q+¨μ‚Ü«∞â◊√O_»#∞ q„ѨÙxH˜ñ QÆe¯
Ü«∞#∞ ¿Ñ~° #∞^ŒƒùqOѨñQÆÅO_»x ~Ú@¡xÜ≥∞. 63
* J^Õ Jxfl J=`å~åʼnõÄ ''=¸Åq~å——@ì ~Ú# Jk<å~åÜ«∞}∞x ^ÕnѨº=∂#"≥∞#ÿ k=º~°∂ѨO.
P k=º~°∂áêxfl =∞Ǩ`«∞‡Öˇ#· Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ ã¨O^Œi≈™êÎ~∞° . N=∞<åfl~åÜ«∞} ^Õ=Ùx <åaèH=õ ∞ÅO #∞Oz
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅÖ’ P^Œ∞º_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞. NǨÏi J=Ü«∞= ™ê÷<åÅ #∞Oz ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∂
Pq~°ƒùqOKå~Ú.

Pk<å~åÜ«∞}^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^Œ@ 'H“=∂~°—=∞<Õ ã¨fi~åæxfl P„â◊~ÚOz ''ã¨#Hõã#¨ O^Œ——<åk ~°∂áêÅ`À

Hõ~îÀ~°°"≥∞ÿ# „|Ǩχ K«~åºxfl PK«iã¨∂Î „|Ǩχ}∞º_≥· K«iOKå_»∞. Ô~O_»=™êi ''Ü«∞[˝ =~åǨϗ— ^ÕǨÏO
^èiŒ Oz qâ◊fiã¨$+≤ì xq∞`«OÎ ~°™ê`«ÅO #∞Oz Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl L^Œiú OKå_»∞. =¸_»= Ѩ~åºÜ«∞O ''<å~°^∞Œ ——_»<Õ
^Õ=i¬QÍ [x‡Oz "≥∂HõΔ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# "≥·+¨‚= ^èŒ~å‡xfl É’kèOKå_»∞. <åÅ∞QÀ J=`å~°OÖ’ ^èŒ~°∞‡_»#∞
"åxH˜ =¸iÎÜ«∞O^Œ∞ ''#~°<å~åÜ«∞}—— ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· Pq~°ƒùqOz P`«‡ âßOuHÀã¨O Jáê~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. S^Àk ''HõÑ≤——ÖÏ=`å~°O. ^Õ=Ǩ˙u Hõ~°Ì=ÚʼnõΩ [xOz Pã¨∞i J<Õ „ÉǨχ}∞_çH˜
`«`fiΫ x~°∂ѨH"õ ∞≥ #ÿ ™êOMϺxfl LѨ^tÕ OKå_»∞. P~À J=`å~°OÖ’ J„u J#ã¨∂Ü«∞ʼnõΩ ''^Œ`å΄`ÕÜÚ« _≥—· —
26 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨÙ\˜ì JÅ~°∞¯_»∞, „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åiH˜ P`«‡q^Œº „ѨɒkèOKå_»∞. U_»= Ѩ~åºÜ«∞O ''Ü«∞A˝——_»
<Õ <å=∞O`À ~°∞zH˜, P‰õÄuH˜ ‰õΩ=∂~°∞_≥,· Ü«∞=∂k ^Õ=`«Å`À ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#fiO`«~åxfl ã¨O~°HOΔ˜ Kå_»∞.
Zxq∞^À ~°∂ѨOÖ’ <åaèH˜ "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ ''|∞∞+¨É∞íè _≥—· — „ѨÉqíè Oz ѨO_ç`∞« ʼnõΩ Ñ¨~=° ∞ǨÏO㨠=∂~åæxfl
„ѨHõ\˜OKå_»∞. `˘q∞‡^À [#‡Ö’ |∞∞+¨μÅ „áê~°÷# =∞xflOz ''Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iΗ— Ü≥ÿ∞ Éèí∂^Õqx QÀ=Ù
QÍqOz B+¨^èŒ∞Å#∞ Ñ≤kHÍ_»∞. Ѩ^Œ=^≥·# ''=∞`åûº=`å~°O—— ^•eÛ Kå‰õΔΩ+¨ =∞#fiO`«~°OÖ’ ã¨OÉèíqOz#
[ńѨàÜ ◊ ∞« OÖ’ <å=ÃÑ· <≥H¯˜ Oz "≥=· ã¨fi`« =∞#∞=Ù#∞ HÍáê_®_»∞. Ѩ^HŒ ˘O_À Ѩ~åºÜ«∞O ''‰õÄ~å‡=`å~°O——
ã‘fiHõiOz =Úhfl\˜Ö’ =ÚxyáÈ`«∞#fl =∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `åxfl <Õ~∞° ÊQÍ gѨÙÃÑ· ^èiŒ OKå_»∞. Ѩ<fl≥ O_À J=`å~°OÖ’
''^èŒ#fiO`«i—— Ü≥ÿ∞ ^Õ=^•#=ÙÅ∞ =∞käã¨∞Î#fl áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞Oz J=∞$`«HõÅâ◊O ǨϙêÎ# ^èŒiOz
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. Ѩ^=Œ ¸_À J=`å~°OÖ’ ''"≥∂Ç≤Ïx—— "Õ+O¨ `À ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ =OzOz ^Õ=`«Å‰õΩ J=∞$`«O
ѨOz ÃÑ\Ïì_∞» . Ѩ^•flÅ∞QÀ ™êi ''#~°ãO≤ ǨÏ=¸iΗ—Ü≥∞ÿ ^è∂Œ ~°∞_Î #·≥ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ}˜‚ ~°∂ѨÙ=∂áê_»∞. Ѩk¿ÇÏ<À
J=`å~°OÖ’ =∂Ü«∂ ''"å=∞#∞——_≥· |eK«„Hõ=iÎx =¸_»_»∞QÆ∞Å∞ ^•#=∞_çy =ÚÖ’¡HÍÅ∞ P„Hõq∞OKå_»∞.
Ѩ^ŒÇ¨~À=∂~°∞ ''Ѩ~°â◊√~å=Ú——_≥· ~“„^•HÍ~°O`À „ÉÏǨχ} „^ÀǨïÖˇ·# ~åAÅ#∞, W~°"≥· XHõ¯=∂~°∞
ã¨OǨÏiOz ^è•„ux HõΔ„uÜ«∞Ç‘Ï#O HÍqOKå_»∞. Ѩk¿ÇÏ_À™êi "Õ^Œ"åºã¨∞_≥· JÅʄѨA˝Öˇ·# "åiHÀã¨O
"Õ^⌠ßYÅ#∞ qã¨iÎ OѨ*âË ß_»∞. Ѩ^xÌ≥ q∞^À Ѩ~åºÜ«∞O ''N~å=Ú——_≥· ã¨=Ú„^Œ|O^è<Œ åk g~°H$õ `åºÅ∞ PK«iOz
^Õ=HÍ~°ºO x~°fiiÎOKå_»∞. ѨO^˘q∞‡^À J=`å~°OÖ’ ''|Å~å=Ú_»∞——QÍ, W~°=Ü≥∂º J=`å~°OÖ’
''NHõ$+¨μ_‚ ∞» ——QÍ ã¨OÉèqí Oz Éè∂í ÉèÏ~åxfl ǨÏiOKå_»∞. W~°"·≥ XHõ\’™êi ''|∞^Œ∞—ú —_≥· =∞^躌 QÆÜ∂« „Ѩ^âÕ O◊ Ö’
`Õ[ie¡ ~åHõΔã¨∞Å#∞ ã¨"≥∂‡Ç¨ÏѨ~°z Ѩ~ål`«∞Å#∞ KÕ™êÎ_»∞. W~°"≥· Ô~O_À Ѩ~åºÜ«∞O ''Hõe¯—— ~°∂ѨO`À
q+¨μ‚Ü«∞â◊√_»<Õ q„ѨÙxH˜ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡Oz HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’ HõÅ∞ëê`«∞‡Öˇ·# ~åAÅ#∞ Hõiî#OQÍ
tH˜Δ™êÎ_»∞ Jx ѨeH˜ ã¨∂`«∞_»∞ WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ã¨~°ã≤O ÉÏã≤# "ÕÜ«Ú HÍÅ∞=Å Ü≥∂[<£ q+¨μ‚#O ^≥·# N
Hõ~° <å<å „Ñ¨Hõ\Ï=`å~°=Ú Åã¨OMϺ`«O|∞ Å∞sfiâ◊√Å∞<£
ã¨∞~°Å∞<£ „ÉÏǨχ} ã¨OÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ =∞ǨÏ~°∞¬Öò q+¨μ‚#OâßOâ◊AÖò
ǨÏi Hõ$+¨μ‚O_»∞ |ÖÏ#∞[#∞‡ñ _≥_» Öˆ ^• q+¨μ‚ñ_Ò <Õ~°Ê_»<£. 64
* ã¨~°ã¨∞ûÖ’ #∞Oz ѨÅ∞ q^è•Öˇ·# HÍÅ∞=Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOz# „ѨHÍ~°O. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞xÖ’#∞Oz
qâ◊fi„âıÜ∂≥ ^•Ü«∞HÍÖˇ· J<ÕHÍÖˇ#· J=`å~åÅ∞ Pq~°ƒqù ã¨∂Î LO\Ï~Ú. Éè∂í Ѩ`∞« Å∂, ^Õ=`«Å∂, „|Ǩχ~°∞Ŭ ∂,
=∞ǨÏ~°∞¬Å∂ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù JOâ◊=Å¡ ѨÙ\˜ì#"åˆ~. |Å~å=Úx ™È^Œ~°∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ ™êHΔÍ`«∂Î NǨÏi
J=`å~°"Õ∞. "åi^ŒÌiH© ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞.
Hõ. ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ q+¨μ‚ñ_»∞, [QÆ=ÚÅ ÔH"Õfià◊ ~åHõΔ㨠=º^äŒ QÆÅ∞QÆ∞O
^ŒQÆ #"Õfià◊Åñ ^Œ_»Ü«∞Hõ, Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=Ú#ñ |∞\˜ì HÍK«∞ #∞^Œºb¡Å<£. 65
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 27
* UÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ Ö’HÍÅ∞ ~åHÍã≤ =¸HõÅ =Å¡ pH͉õΩ áêÅ=Ù`åÜ≥∂, PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’,
PÜ«∂ Ü«ÚQÍÅÖ’, ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ bÖÏ=`å~°∞_≥· „áê^Œ∞~°ƒqù Oz ^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ O t+¨~ì H° }
Δõ O
KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞.
P. Ju~°Ç¨Ï㨺"≥∞ÿ# ǨÏi[#‡Hõ^äŒ#O|∞, =∞#∞Añ _≥=fiñ_Õx =∂Ѩ٠ˆ~ѨÙñ
*ÏÅ ÉèíH˜Î`À_»ñ [kq# ã¨O™ê~°, ^Œ∞óY~åtñ ÉÏã≤ `˘ÅñyáÈ=Ù. 66
* J`«ºO`« ~°Ç¨Ï™êºÖˇ·# "åã¨∞^Õ=Ùx J=`å~°QÍ^äŒÅ∞, U =∂#=Ù_»∞ L^ŒÜ«∞=¸ ™êÜ«∞OHÍÅ=¸
J`«ºO`« „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À x`«º=¸ Ѩiî™êÎ_À J`«_»∞ ^Œ∞óY=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° |O^è•Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
`˘ÅyáÈ~Ú P#O^ŒO J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
=. q#∞O _»~°∂ѨÙO_»~Ú z^•`«‡‰õΩO_»~Ú Ñ¨~°ñQÆ∞ r=ÙxH˜O |~°"Õ∞â◊fi~°∞ =∂Ü«∂QÆ∞}O|∞Öˇ·#
=∞Ǩ^•k~°∂ѨO|∞ÅKÕ`« <å`«‡™ê÷#O|∞QÍ ã¨∂÷Åâ◊s~°O|∞ q~°z`«Oɡ·#, QÆQÆ#O|∞#O^Œ∞ñ
|=<å„t`« "Õ∞Ѷ¨∞ ã¨=¸Ç¨ÏO|∞#∞, QÍeÜ«∞O^Œ∞ñ ÉÏi÷=^èŒ∂o^èŒ∂ã¨~°`«fiO|∞#∞ <Õsu <åsu
„^Œ+¨ìÜ«∞QÆ∞ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ ^Œ$â◊º`«fiO|∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞ QÍx "åiKÕ`« <å~ÀÑ≤OѨO|_»∞. h ã¨∂÷Å
~°∂ѨO|∞ HõO>ˇ #^Œ$+¨ì QÆ∞}O|~Ú Ü«∞„â◊√`«Oɡ·# =ã¨∞Î=QÆ∞@O*Ëã≤ =ºHõÎO|∞ QÍHõ ã¨∂HõΔ‡Oɡ·
Hõ~K
° ~« }° Ï^Œ∞Å∞ ÖËHõ r=ÙxH˜ <˘O_˘Hõ ~°∂ѨO|∞ q~°z`«Oɡ· Ü«ÚO_»∞† ã¨∂‰õΩΔ ‡ñ_»~Ú# r=Ùx=Å#
#∞„`å¯Ou QÆ=∞<åQÆ=∞#O|∞ÅO |∞#~°˚#‡O|∞ ^ÀñK«∞† <≥ѨC _ô ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO|∞Å∞
Ô~O_»∞ ã¨fi~°∂Ѩ ã¨=∞ºQ∑*Ï˝#O|∞#O „|u¿+kèOѨO|_»∞ #ѨÙ_»∞ #q^ŒºO *Ëã≤ Ü«∂`«‡#∞
QÆeÊOѨO|_»∞ #xÜ«ÚO ^≥eÜ«Ú #xÜ«Ú r=ÙO_»∞ „|Ǩχ^Œ~≈° #O|∞# HõkHè Íi Ü«∞QÆ∞† ^Œ~≈° #O|#
*Ï˝<≥·Hõ ã¨fi~°∂ѨO|∞ qâß~°^Œ∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞x^≥· „H©_çOK«∞K«∞ #q^Œº Ü«∞#O|_»∞K«∞#fl =∂Ü«∞
Ü«ÚѨ~°`«Ü≥ÿ∞ Ü≥∞ѨC_»∞ ^•# q^•º~°∂ѨO|∞#O |i}`«Ü«∞QÆ∞ #ѨC_»∞ r"Àáêkè Ü«∞~Ú#
ã¨∂÷Åã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO|∞ ^ŒÇ≤ÏOz r=ÙO_»∞ HÍ+¨ªO|∞ ÖËHõ `Õ[iÅ∞¡ =Ç≤Ïfl K«O^ŒO|∞#O ^•#
Ü«ÚѨ~°`«∞O _»~Ú „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO|∞#O ÉÁOk Ѩ~°=∂#O^ŒO|∞# q~å[=∂#∞O _»QÆ∞† x@∞¡
`«`«ÎfiA˝Å∞ ÃãѨC^Œ∞ ~°x ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 67
* „áêHõ$`« ~°∂Ѩ~°Ç≤Ï`«∞_»∂, *Ï˝#ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# r=ÙxH˜ =∞ǨÏ^•^Œ∞Öˇ·# =∂Ü«∂QÆ∞}ÏÅ
=Å¡ P`«‡™ê÷#"≥∞#ÿ ã¨∂Å÷ â◊s~°O U~°Ê_çOk. QÆQ#Æ =∞O^Œ∞ "Õ∞Ѷ∞¨ ã¨=¸Ç¨xfl P~ÀÑ≤Oz#@∂¡, QÍe Ü«∞O^Œ∞
ÃÑ·H˜ ÖËz# ^Œ∞=Ú‡^Œ∞=∂~åxfl P~ÀÑ≤Oz#@∂¡ J*Ï˝#∞Öˇ·# "å~°∞ ã¨~°fi^Œi≈ J~Ú# P`«‡Ü«∞O^Œ∞
^Œ$â◊º`åfixfl P~ÀÑ≤OK«∞`«∞<åfl~°∞. r=ÙxH˜ HõxÑ≤OKÕ D ã¨∂Å÷ ~°∂ѨO HõO>Ë HõxÑ≤OK«xn, qxÑ≤OK«xn,
J=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ n, Hõ~K° ~« }
° Ï^Œ∞Å∞ ÖËxn J~Ú# ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂ѨO =∞~˘Hõ¯\˜ LO@∞Ok. ã¨∂HõΔ‡"≥∞ÿ# D
r"å`«‡Ü≥ÚHõ¯ L„`å¯Ou QÆ=∞<åQÆ=∞<åÅ =Å¡ =∞m¡ =∞m¡ [x‡ã¨∞#Î fl@∞¡ JxÑ≤OK«∞`«∞Ok. ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ*Ï˝#O
=Å¡ D ã¨∂Å÷ ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂áêÅ∞ ~Ô O_»∂ `˘ÅyáÈ`åÜ«∞h, =∂Ü«∞=Å¡ Wq P`«‡‰õΩ HõeÊOѨ|_»`åÜ«∞h
„QÆÇ≤ÏOz#ѨC_»∞ r=ÙxH˜ „|Ǩχã¨O^Œ~°≈<åxH˜ JkèHÍ~°O Åaèã¨∞ÎOk. ã¨=∞ºH± *Ï˝#"Õ∞ ^Œ~°≈#O.
ã¨~°fiA˝_≥·# Dâ◊fi~°∞xH˜ Ö’|_ç „H©_çã¨∂Î 'Jq^Œº— J#|_Õ =∂Ü«∞ LѨâ◊q∞Oz, `å#∞ q^ŒºQÍ
28 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩi}q∞Oz#ѨC_»∞ Láêkè J~Ú# ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡~°∂áêÅ#∞ ^ŒQÆúO KÕã≤, r=Ù_»∞ HÍ+¨ªO ÖˉõΩO_®
„ѨHÍtã¨∞Î#fl JyflÖÏQÍ `å<Õ „|Ǩχã¨fi~°∂áêxfl á⁄Ok Ѩ~°=∂#O^ŒO`À q~ålÅ∞¡`å_»∞. D q^èŒOQÍ
`«`«Îfi"Õ`«ÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞ Jx ã¨∂`«∞_»∞ =∞m¡ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
K«. [##=Ú ÖËHõ Hõ~°‡=ÚÅ *Ï_»Åñ É’Hõ ã¨=∞ã¨Îz`«Î =
~°Î#∞ñ _»QÆ∞ K«„H˜H˜O QÆ=Ù Å∞^•~° Ѩ^ŒO|∞Å [#‡Hõ~°‡=ÚÖò
q#∞`«∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞^Œ∞~°∞ "Õ^Œ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅO^Œ∞ <≥O^Œ∞ñ E
z# =∞é˜ ÖË=Ù r=ÙxH˜ñ *ˇÑ≤Ê# ÔH·=_ç [#‡Hõ~°‡=ÚÖò. 68
* ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ [#‡O ÖË^Œ∞. U Hõ~°‡=ÚÅ∂ PÜ«∞xfl JO@=Ù. ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ ÉèÏ"åÅÖ’ PÜ«∞#
x=ã≤ã∂¨ Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ Ѩ~å`«Ê~°∞xH˜ q^•fiOã¨∞Öˇ#· "å~°∞ [#‡ Hõ~‡° =ÚÅ∞ HõeÊOz, L^•`«=Î ÚÖˇ#·
Ѩ^Œ*ÏÖÏÅ`À =i‚ã¨∞Î<åfl~°∞. ™È΄`åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. "åã¨Î"åxH˜ "Õ^•Åhfl "≥^ŒH˜ K«∂z<å r=ÙxH˜ =Öˇ
^Õ=ÙxH˜ [#‡ Hõ~å‡Å∞ ÖË<ÕÖË=Ù.
=∞. Éèí∞=#„âı}˜ #"≥∂Ѷ¨∞bÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞O |∞\˜ìOK«∞ ~°H˜ΔOK«∞ #O
`« qkèO *ËÜ«Ú, =Ú#∞OQÆñ _»O^Œ∞† |ǨïÉèí∂`« „"å`«=∞O ^•`«‡ `«O
„`«qǨ~°ã≤÷`«∞ñ_≥· +¨_çO„kÜ«∞ ã¨=∞ãÎ̈ „Ñ‘uÜ«Ú<£ ^Œ=ÙfiÅ<£
kq ÉèíOyO Q˘#∞ñlHõ¯ñ† _çO„kÜ«∞=ÚÅO „kѨC<£ x|OkèOK«∞K«∞<£. 69
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ D ã¨HõÅ Éèí∞=# *ÏÖÏhfl `«# J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ# bÖÏqÖÏã¨O KÕ`«
ѨÙ\ì̃ã∞¨ OÎ \Ï_»∞† ~°HãΔ̃ ∞¨ OÎ \Ï_»∞† JO`«O KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞. JO`Õ HÍx `å#∞ =∂„`«O P [#‡ =∞~°}ÏÅÖ’
x=∞QÆflO HÍ_»∞. J<ÕHõ"≥∞ÿ# „áê}˜ ã¨=¸Ç¨Ï=∞O^Œ∞ P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· qǨÏiã¨∞ÎO\Ï_»∞. ZO`À ^Œ∂~°OÖ’
JO^Œ‰õΩO_® ã¨fi~°æOÖÏQÍ LO_ç, r=ÙÅ WO„kÜ«∂ʼnõΩ ã¨O`Àëêxfl ã¨O`«iã¨∂Î, `å#∞ =∂„`«O
WO„kÜ«∂ʼnõΩ Jf`«∞_»∞QÍ, xÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞ WO„kÜ«∂Å#∞ `«# W+¨ìO =zÛ#@∞¡ „uѨC`«∂ LO\Ï_»∞.
K«. [QÆ^Œkè<å^äŒ∞ñ_≥·# ǨÏi ã¨O`«`«bÅÅ∞ <å=∞~°∂Ѩ=ÚÖò
^Œye =∞<À=KÀQÆ`«∞Åñ ^•i¯HõKå`«∞i Ü≥∞O`« QÆeæ#<£
q∞ye ‰õΩ`«~°¯"åk ^ŒQÆ "Õ∞~°Å∞ ¿ãã≤ Ü≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Û<Õ ?
Ü«∞QÆ}˜`« #~°Î#„Hõ=∞=Ú #A˝ñ _≥é˜Oy #∞uOѨ <ÀñѨÙ<Õ? 70
* Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥·# NǨÏi bÖÏqÖÏã¨OQÍ <å<åq^è•Öˇ·# <å=∞~°∂áêÅ∞ ^èŒiã¨∂Î LO\Ï_»∞.
HõàÏ=∞~°‡A˝_∞» HÍx JA˝_∞» , <å@ºOÖ’x JO^ŒKO« ^•Å#∞ J~°O÷ KÕãH≤ ˘x P#OkOz Jaè#OkOK«Ö#Ë >Ë,¡
q`«~å¯Å∂ ‰õΩ`«~å¯Å∂ <ÕiÛ#"å_»∞ `«~°¯ âß„ã¨Î áêO_ç`«ºO ZO`« L#flѨÊ\˜H© ÉèíQÆ=O`«∞x
ã¨`«ºã¨fi~°∂áêxfl, =∞#ã¨∞ûKÕ`« QÍh "å‰õΩ¯Å KÕ`«QÍh ''WO`«—— ''JO`«—— Jx „QÆÇ≤ÏOѨÖË_»∞.
L. WOK«∞Hõ =∂Ü«∞ ÖËHõ =∞k <≥ѨC_»∞ñ ÉÏÜ«∞x ÉèíH˜Î`À_» =
iÎOK«∞K«∞ <≥=fiñ_Õx ǨÏi k=º Ѩ^•O|∞[ QÆO^èŒ~åt ¿ã
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 29
qOK«∞ #`«O _≥é∞OQÆ∞ #~°qO^Œ Éèí"å^Œ∞ÅÔH·# ^Œ∞~°¡Éè’
^ŒOz`«"≥∞ÿ# Ü«∂ǨÏi Ü«Ú^•~° =∞Ǩ^Œ∞ƒù`« Hõ~°‡=∂~°æ=ÚÖò. 71
* =OK«# WOK«∞ÔH·<å ÖˉõΩO_®, Z_»`≥QÆx ÉèíHÎ̃`À „Ѩ=iÎã¨∂Î, <å~åÜ«∞} K«~°}Ï~°qO^Œ ã¨∞QÆO^è•xfl
¿ãqOKÕ =∞Ǩ`«∞‡_»∞ „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ Ãã`
· O« JO^Œ∞HÀ â◊Hºõ O HÍx ÉèQí =Æ O`«∞x J`«º^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ bÖÏqâıëêÅ#∞
`≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ǨÏiáê^Œ^ŒfiÜ«∞ÉèíH˜Î g∞ =Å# x\Ï¡~°∂_è»"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞<Õ
u~°∞QÆO ÉÏé^Œ∞ z`«Î=$uΠǨÏiÃÑ· nÑ≤Oz g∞֒ѨÅ<£
^èŒ~°}© ^Õ=`«ÖÏ~°! g∞~°Å∞ =∞Ǩ^èŒ#∞ºÖò ã¨=∞ã¨ÎA˝Å∞<£
ǨÏizO`«<£ q∞=Úñ *ˇO^Œ "≥#flñ_»∞#∞ [<å‡O`« ~°fiº^ä•Ü≥∂QÆ=ÚÖò. 72
* F „|Ǩχ}∞ºÖÏ~å! g∞~°∞ ѨÙ}º=O`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞ºÅ∞. ã¨~°fiO `≥eã≤# =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞,
g∞Ö’ NǨÏi K«~}° Ü«ÚQÆOÃÑ· ÉèHí Θ WO`«QÍ P~°∂_è"» ∞≥ ÿ L#flk. g∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« Å∞ NǨÏiÜ«∞O^Œ∞ Pã¨H=Îõ ÚÖˇ·
Z_»ÉÏ@∞ Z~°∞QƉΩõ O_® L<åfl~Ú. N=∞<åfl~åÜ«∞} ã¨O㨇~°} „ѨÉÏè =O =Å¡ D Kå=٠ѨÙ@∞ìHÅõ ÉÏ^èÅŒ ∞
Z#fl_»∂ g∞ ã¨g∞áêxH˜ ~åÖË=Ù.
ã‘. ѨÙ}ºH©~°Î#∞ñ_≥·# Éèí∞=<Õâ◊√ K«i`«O|∞ „|Ǩχ`«∞źOɡ·# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨HõÅѨÙ~å}~å[=Ú ^˘e¡ Ö’Hõ Éèí„^Œ=ÚQÆ ^èŒ#º=ÚQÆ "≥∂^Œ=ÚQÆñ „cu
ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ "åºã¨Éèí\Ïì~°‰õΩñ _˘#iÛ â◊√‰õΩñ _»xÜ≥∞_»∞ `«# ã¨∞`«∞xKÕ`«ñ
[kqOK≥ xO`«Ü«Ú ã¨HõÅ "Õ^ÕuǨã¨=ÚÅ֒ѨŠ<≥Å¡ ™ê~°"≥∞ÿ#
P. ~¸ ѨÙ~å}"≥∞Å¡ <≥Åq∞ <å â◊√HõÜ≥∂y, QÆOQÆ #_»∞=∞ xeÛ Ñ¶¨∞# q~°H˜Î
Ü≥Ú^Œq =Ú#∞Å`À_» #∞Ѩq+¨μìñ_»QÆ∞ Ѩs, H˜Δ#flˆ~O„^Œ∞ñ _»_»∞QÆñ *ˇÃÑÊ q#∞ñ_»∞. 73
* N=∞^•ƒùQÆ=`«O ѨÙ}ºH©~°Î#∞_≥·# Ö’ˆHâ◊fi~°∞x K«i„`«O. Wk Ѩ~°„|Ǩχ „Ѩu~°∂Ѩ"≥∞ÿOk.
ã¨~°fiѨÙ~å}ÏʼnõÄ "Õ∞Å∞|Ou. D =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl ѨÓ~°fiO Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
"åºã¨É\ íè Ïì~‰° Ωõ _»∞ J`«ºO`« Ѩq„`«OQÍ, P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ, J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ ~°zOKå_»∞. JÖÏ ~°zOz#
D „QÆO^ä•xfl ã¨=∞„QÆOQÍ PÜ«∞# `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Nâ◊√‰õΩxKÕ`« ѨiîOѨKÕâß_»∞. ã¨=∞ã¨Î"Õ^•ÅÖ’,
WuǨ™êÅÖ’ ™ê~°Éèí∂`«"≥∞ÿ# D ÉèÏQÆ=`åxfl P â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ QÆOQÍ#n =∞^茺֒ =ÚxQÆ}
ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·, J`«ºO`« q~°‰õΩÎ_≥·, „áêÜ≥∂Ѩx+¨μì_≥· L#fl ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA J_»∞QÆQÍ ÃãÅqKåÛ_»∞.
=. Hõ$+¨μ‚_»∞ ^èŒ~°‡*Ï˝<å^Œ∞Å`À_»O ^Œ# Ö’HõO|∞#‰õΩñ [x# Ñ≤=∞‡@O QÆeHÍÅ^ÀëêO^èŒHÍ~°O|∞#
#+¨ì^Œ~°≈#∞Öˇ·# [#∞ʼnõΩ xѨC _çѨC~å}O|∞ Hõ=∞Å |O^èŒ∞x ÉèíOy #∞#flk. <åñ _»O^Œ∞
Éèí∂i`ÕAO_»~Ú H©iÎOK«∞K«∞#fl q„Ѩi¬=Å# <Õñ |iîOz# „Hõ=∞O|∞# <å =∞kH˜ QÀK«iOz
#O`«Ü«Ú qxÑ≤OK≥^Œ #x# ã¨∂`«∞#‰õΩ =Úx=~°∞O_»~Ú# â∫#‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 74
30 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ ^è~Œ ‡° *Ï˝#ã¨"∞Õ `«OQÍ `«# Ö’HÍxH˜ "≥o¡ áÈ~Ú# J#O`«~O° Ö’HõOÖ’ HõeÜ«ÚQÆO
„Ѩ"ÕtOzOk. HõeHÍÅ ^ÀëêÅ<Õ QÍ_è®O^èŒHÍ~°OÖ’ JO^茄áêÜ«ÚÖˇ· k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞Hõ z‰õΩ¯Ñ¨_ç L#fl
=∂#=ÙʼnõΩ WѨC_ô =∞ǨѨÙ~å}O ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O ÖÏQÍ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥≥ÖÏ~°∞Û`«∂ LOk. P<å_»∞ P
=Ú#∞Å =ÚO^Œ∞ =∞Ǩ `Õ[ã≤fiÜ≥∞ÿ NǨÏi bÅÅ∞ H©iãÎ ∂¨ Î L#fl „|Ǩχi¬ Nâ◊√HõÜ∂≥ y=Å¡ <Õ#∞ <Õ~∞° ÛH˘#fl
q^èOŒ QÍ, <å =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨∞ÊùiOz #O`«=~°‰Ωõ g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞– J<åfl_»∞ ã¨∂`«∞_»∞. JѨC_»∞ PÜ«∞#`À
=Úx „âı+¨μª_≥·# â∫#‰õΩ_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
âß. ã¨∂`å! ÜÕ∞ Ü«ÚQÆ"Õà◊ <Õq∞\˜H˜ <≥KÀÛ@<£ =Úx„âı+¨μª <Õ
„â’`«Öò QÀii? ÜÕ∞q∞ ¿ÇÏ`«∞=Ù#ÔH·, â’kèOz Ö’ÔH·Hõ q
MϺu<£ "åºã¨∞ñ_»∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=ÚO QÆeÊOK≥ñ? ^Œ`«∞Ê„`«∞Îñ _Õ
„Ñ‘u<£ ~åA# H© ѨÙ~å}Hõ^äŒñ *ˇÃÑÊO? *ˇÑ¨Ê"Õ Ü«∞O`«Ü«Ú<£. 75
* ã¨∂`«=∞ǨÏs¬! U Ü«ÚQÆOÖ’ U „Ѩ^Õâ◊OÖ’ U L^ÕÌâ◊O`À "åºã¨∞Å "åix ÉèÏQÆ=`åxfl ~°zOK«=∞x
Ji÷OKå~°∞? P "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞_»∞ ZO^Œ∞HÀã¨O ZO`À PÖ’zOz D =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl ~°zOKå_»∞? PÜ«∞#
‰õΩ=∂~°∞_≥·# Nâ◊√‰õΩ_»∞ Z@∞=O\˜ P^Œ~°O`À ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åAH˜ ÉèÏQÆ=`«Hõ^äŒ qxÑ≤OKå_»∞. W^ŒO`å
=∂‰õΩ ã¨=∞„QÆOQÍ q=iOz K≥ѨC.
=. |∞^èÕO„^•! "åºã¨Ñ¨Ù„`«∞O_≥·# â◊√‰õΩO_»#∞ =∞ǨÜ≥∂y ã¨=∞^Œ~°≈#∞O _ÕHÍO`«=∞u =∂Ü«∂â◊Ü«∞
#O|∞=Å#O ^≥eã≤# "åñ_»∞ QÆ∂_è»∞O_»∞ =¸_è»∞x „H˜Ü«∞ #∞O_»∞ x~° ã¨ÎMË^Œ∞O _»kÜ«Ú#∞O QÍHõ.
76
* q^Œfi#‡}©! "åºã¨ÑÙ¨ „`«∞_≥#· Nâ◊√‰õΩ_»∞ q~åy Jh, =∞ǨÜ≥∂y Jh, ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»h, „|ǨχA˝_h» ,
=∂Ü«∂f`«∞_»h ã¨~°fiA˝_»h q<åfl=Ú. PÜ«∞# xQÆ∂_è»"≥∞ÿ# „Ѩ=~°Î# QÆÅ"å_»=@O KÕ`« =¸_è»∞xÖÏQÍ
Ö’HÍxH˜ HõxÑ≤™êÎ_»∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx =∞#ã¨∞û‰õΩ Z@∞=O\˜ ÉèË^•Å∂ JO@=Ù.
`«. â◊√‰õΩñ_»∞ QÀñzÜ«Ú ÖËHõ ÃÑ·ñ [#ñ Ez `ÀÜ«∞=ÚÅO^Œ∞ Å
[˚‰õΩñ [eOѨHõ p~° ÖÁÅ¡Hõ K«Å∞¡ÖÏ_≥_ç ^Õ= Hõ
#ºHõÅ∞ Ǩ â◊√Hõ, Ü«∞OK«∞ "≥#¯ñ [#OQÆ "åºã¨∞xñ Ez Ü«∞O
â◊√Hõ=ÚÅ<£ ^èŒi~ÚOz ã≤QÆ∞æ# „ã¨∞H˜¯ ~°O^Œé∞ nèxnè! 77
* JO`ÕHÍ^Œ∞. XHõ<å_»∞ H˘O^Œ~∞° ^Õ=Hõ#ºÅ∞ ™êfl<åÅ∞ KÕã∂¨ Î L<åfl~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Nâ◊√‰õΩ_»∞
kQÆO|~°∞_≥· J@∞QÆ∞O_® "≥à◊¡@O K«∂z‰õÄ_® "å~°∞ U =∂„`«O K«eOѨÖË^Œ∞† ã≤QÆ∞æѨ_»ÖË^Œ∞† p~°Å∞
^èŒiOK«ÖË^Œ∞† JÖψQ LÖÏ¡ã¨OQÍ [Å∞¡ÖÏ_»∞`«∂ L<åfl~°∞. WO`«Ö’ "åºã¨∞Å"å~°∞ ''â◊√HÍ! â◊√HÍ!—— Jx
‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Ñ≤Å∞ã¨∂Î J@∞"≥·Ñ¨Ù =KÕÛã¨iH˜ P ^Õ=HÍO`«ÅO`å PÜ«∞xfl K«∂z ZO`À ã≤QÆ∞æ`À QÆ|QÆÉÏ
`«=∞`«=∞ p~°efl Hõ@∞ìH˘<åfl~°∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 31
=. =∞é˜ÜÚ« #QÆ∞flO_»∞ñ ^Œ~∞° }∞O_»∞<≥· K«#∞ `«# H˘_»∞‰õΩO QÆx =„ã¨ÑÎ i¨ ^è•#O ÉÁ#iOѨHõ =„ã¨^Î •è iÜ«Ú
=$^Œ∞úO_»∞#∞ <≥·# `«#∞O Ez KÕÅO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOK«∞ ^Õ= ~°=∞}∞ÅO QÆx "åºã¨∞O_»∞ HÍ~°}O
|_çy# "å~°Å∞ h Ѩل`«∞ÎO_»∞ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅ<≥_»∞ ÉèË^Œ ^Œ$+≤ì ÖËHõ Ü«ÚO_»∞† =∞é˜Ü«Ú #`«O_»∞
xifiHõÅ∞ÊO_»∞ QÍ# h‰õΩ #`«xH˜ =∞ǨO`«~°O|∞ QÆÅ^Œx† ~°\˜ì â◊√‰õΩO_»∞ ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ^Õâ◊O|∞Å∞
™⁄zÛ Ç¨Ïã≤Î<åѨÙ~°O|∞#ñ É∫~°[#O|∞ÅKÕ <≥@∞¡ *Ï˝`«∞O_»Ü≥∞º? =∞é˜Ü«Ú #∞#‡`«∞Îx „H˜Ü«∞,
=¸ñQÆ `≥éOQÆ∞#, [_»∞x ÉèíOy #∞O_»∞ #=∞‡Ç¨Ü≥∂yH˜ ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA `À_»
ã¨O"å^ŒO ɡ@∞¡ ã≤kúOK≥? Hõ^äŒhÜ«∞O |~Ú# NÉèÏQÆ=`« xQÆ=∞"åºMϺ#O ÉËsu ™êñÔQ? #Ü≥∂ºy
=ÚY∞ºO_»∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å QÆ$ǨÏO|∞Å QÀ=Ù#∞ akH˜#Ü«∞O`« ^Œ_»=ÙQÍx xÅ∞=O|_»O _»`«O_»∞
QÀ^ÀǨÏ# =∂„`«HÍÅO|∞ ã¨OK«iOz# ã¨Å÷ O|∞Å∞ f~°O÷ |∞ÅQÆ∞ #O„_»∞† ÃÑ^ŒHÌ ÍÅO ÉËHõ „Ѩ^âÕ O◊ |∞#
<≥@∞¡O_≥? ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_≥·# [#áêÅ∞x [#‡Hõ~°‡O|∞ ÖË „ѨHÍ~°O|∞Å∞? q=iOѨÙ=Ú. 78
* JѨC_»∞ kQÆO|~°∞_»∂, #=Ü«Ú=‰õΩ_»∂ J~Ú# `«# `«#Ü«Ú}˜‚ K«∂ã≤ ã≤QÆ∞æѨ_ç p~°Å∞
^èŒiOK«‰õΩO_®, =„ã¨Î^è•iÜ≥ÿ∞ =zÛ# =$^Œ∞ú_≥·# `«##∞ K«∂z Å[˚`À =„™êÎÅ∞ Hõ@∞ìH˘#fl ^Õ=HÍO`«efl
HÍOz Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç "åºã¨∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°} "Õ∞q∞@x J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ "å~°∞ ''h ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ „ã‘ÎÅ∞
ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ J<Õ ÉèË^ŒÉèÏ=O ÖË^Œ∞. JO`ÕHÍHõ PÜ«∞# xifiHõÅ∞Ê_»∞. =∞i hÖ’ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ ÉèË^ŒÉèÏ=O WOHÍ
áÈÖË^Œ∞. h‰õÄ PÜ«∞#‰õÄ ZO`À JO`«~°=ÚOk—— Jx J<åfl~°@! J@∞=O\˜ Nâ◊√‰õΩ_»∞ ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ
^ÕâßÅ∞ ZÖÏ „Ѩ"tÕ OKå_»∞? ǨÏã≤<Î åѨÙ~°OÖ’x áœ~°∞Å∞ PÜ«∞xfl ZÖÏ QÆ∞~°∞ÎѨ\Ïì~°∞? Ñ≤zÛ"å_»∞ÖÏQÍ,
=¸QÆ"å_»∞ÖÏQÆ, [_»∞_»∞ÖÏQÍ LO_Õ P =∞ǨÏi¬H,© ~å[i¬Ü∞ÿ≥ # ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA‰õÄ ã¨OÉèÏ+¨}O U q^èOŒ QÍ
‰õΩkiOk? ZO`À HÍÅO K≥Ñʨ ^Œy#@∞=O\˜ N=∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`« ã¨OÇ≤Ï`«#∞ q=iOK«@O ZÖÏ ™êyOk?
JO`ÕQÍHõ =∞Ǩq~åyÜ≥ÿ∞# P â◊√HõÜ≥∂y QÆ$ǨÏã¨∞÷Å WO_»¡Ö’ QÀ=Ù#∞ áêÅ∞ f¿ã@O`« HÍÅO =∂„`«"Õ∞
xÅ∞™êÎ_»h, PÜ«∞# QÀ ^ÀǨÏ# =∂„`«HÍÅO UÜÕ∞ KÀ@¡ xÅ∞™êÎ_À, J=hfl ѨÙ}ºf~å÷ Ö∫`åÜ«∞h
ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥áêÎ~∞° . J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ ÉèÏ=Ù_»∞ Jxfl k<åÅ∞ XˆH „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ ZÖÏ L<åfl_»∞? ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ Ö’
„âı+¨μª_≥·# P ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ ZÖÏ [x‡OKå_»∞? U"Õ∞q∞ KÕâß_»∞? ^ŒÜ«∞`À D qâıëêÅhfl
q=iOK«=Åã≤OkQÍ „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.
ã‘. áêO_»= =Oâ◊O|∞ |Å=Ú =∂#O|∞#∞ =iúÅ¡ QÆ_çq∞ <≥"åfiñ_»∞ =∞xÜ≥∞ñ!
|iѨOkä~åAÅ∞ Éèí~å‡k ^èŒ#=ÚÅ #iÛO`«∞ Ô~=fix Ü«∞O„Ѷ≤∞Ü«ÚQÆ=Ú !
QÆ∞OÉèí[ Hõ~å‚k ‰õΩ~°∞ Éèí@ =ӺǨÏO|∞ ™⁄zÛ K≥O_®_≥ <Õ â◊¥~°∞ `«O„_ç!
QÍOˆQÜ«∞ Ãã·xHÍ„HÍO`« QÀ=~°æO|∞ q_çÑ≤Oz `≥K≥Û <Õ g~°∞`å`«!
P. Ü«∞\˜ì QÍ_è» H©iÎ Ü«∞QÆ∞ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA q_»∞=~åx ~å[ºÅH˜Δ‡ñ
|iǨÏiOz QÆOQÆñ „ÉÏÜ≥∂Ѩq+¨μìñ_≥· Ü«∞ã¨∞=Ù Å∞O_», <ÕÅ Ü«∞_»ñyÜ«ÚO_≥? 79
32 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P ѨsH˜`Δ ∞« Î ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞. `«# Ѩ~å„Hõ=∞O`À áêO_»=ÙÅ =Oâ◊=¸, |Å=¸, Q“~°=„Ѩu+¨Åª ∂
=iúÅ∞¡#@∞¡QÍ „Ѩ=iÎOKå_»∞. „ѨuѨHΔõ Éè∂í Ѩ`∞« ÅO^Œ~∂° |OQÍ~°∞~åã¨∞Å∞ fã≤H˘x =zÛ PÜ«∞# HÍà◊=¡ ÚO^Œ∞
„‰õΩ=∞‡iOz PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqOKå~°∞. P =∞Ǩg~°∞x `«O„_çÜ≥ÿ∞# Jaè=∞#∞º_»∞
Jã¨Ç¨Ü«∞â◊¥~°∞_≥·, „^À} Hõ~å‚^Œ∞ÅKÕ Ñ¨i~°H˜Δ`«"≥∞ÿ# H“~°=¿ã<å =ӺǨÏOÖ’ „Ѩ"ÕtOz peÛ K≥O_®_®_»∞.
PÜ«∞# `å`«Ü≥ÿ∞# J~°∞˚#∞_»∞ cèëê‡aè~°H˜Δ`«"≥∞ÿ# ‰õΩ~°∞¿ã<å"åÇ≤Ïxx áê~°„^Àe QÀ=ÙÅ#∞ =∞~°eOz
`≥KåÛ_»∞. J@∞=O\˜ JYO_» H©iÎ ã¨OѨ#∞fl_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î. P =∞Ǩ~åA q_»=\ÏxH˜ gÅ∞ÖËx ~å[ºÅH˜Δ‡x
q_çz, QÆOQÍ#kÖ’ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤ „áê}ÏÅ#∞ aQÆѨ@∞ìH˘x ZO^Œ∞‰õΩ LO_»=Åã≤ =zÛOk.
L. L`«Î=∞ H©~°∞ÎÖˇ·# =∞#∞*’`«Î=Ú ÖÏ`«‡Ç≤Ï`«O|∞ Öˇ#flñ_»∞O
l`«Î=ÚÅO^Œ∞ QÀ~°~°∞ ǨÏã≤OzÜ«Ú, Ö’‰õΩÅ ÔHÅ¡ #~°÷ ã¨O
ѨuÎÜ«Ú Éèí∂uÜ«Ú<£ ã¨∞Y=Ú Éèí„^Œ=Úñ QÀ~°∞^Œ∞, ~°#º ~°HõΔ}Ï
`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ# "Õ∞#∞ qÉèí∞ñ _»∂~°Hõ ÜÕ∞Å q~°H˜Îñ ÉÏÃã<À? 80
* L`«=Î ∞"≥∞#ÿ H©iÎ „Ѩu+¨Åª ∞ HõÅ ~å*’`«=Î ÚÅ∞ #=ÙfiÖÏ@‰õΩ ‰õÄ_® P`«‡ ã¨∞MÏxfl JO`«~å`«‡ÅÖ’
JaèÅ+≤OK«~°∞. J\˜ì"å~°∞ ZšѨC_»∂ Ö’‰õΩÅO^ŒiH˜ J~°÷ã¨OѨ^•, Sâ◊fi~°º=¸, ™œYº=¸, „âıÜ«∞ã¨∂û
KÕ‰õÄ~åÛÅx HÍOH˜Δã¨∂Î LO\Ï~°∞. Ѩ~ÀѨHÍ~° áês}"≥∞ÿ# `«# ^ÕǨxfl Pq^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤
Ѩi`«ºlOK«\ÏxH˜ P „ѨÉèí∞=ˆ~}∞º_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ áêÅÊ_®¤_À?
Hõ. ™ê~°=ÚÅ <≥Å¡ <≥é∞ñQÆ∞^Œ∞, áê~°QÆ∞ñ_»=Ù ÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ |Ǩïq^èŒ Hõ^äŒ<À
^•~°∞ñ_»=Ù =∂‰õΩ ã¨~°fi=Úñ, ÉÏ~°=Ú =Ú@ìOQÆñ ^≥eÜ«∞ñ |Å∞‰õΩ =∞Ǩ`å‡! 81
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! h=Ù ã¨=∞ã¨Î „QÆO^äŒ=ÚÅ ™ê~åhfl HõxÃÑ\˜ì#"å_»=Ù. J<ÕHõÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ áê~°O
=Ú\˜ì#"å_»=Ù. <å<åq^èŒ=ÚÖˇ·# Hõ^äŒÅ#∞ K«Hõ¯QÍ K≥ѨÊ@OÖ’ HõOHõ}O Hõ\˜ì#"å_»=Ù. WѨC_»∞ "Õ∞=Ú
J_çy# q+¨Ü«∂Åhfl, P =¸ÖÏ„QÆOQÍ =∂‰õΩ q=iOK«=Åã≤OkQÍ HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú.
-: "åºã¨∞O_»∞ "庉õΩÅz`«∞ÎO_≥· zOuOK«∞@ :-
=. Jx Ü«∞_çy# â∫ã¨HÍk =Úx„âı+¨μªÅ‰õΩ ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞ñ ^Œ$fÜ«∞Oɡ·# ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆO|∞
né∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #∞ѨiK«~° =ã¨∞=Ù g~°ºO|∞# [x‡Oz "åã¨q <åñ ^ŒQ∞Æ ã¨`º« =u Ü«∞O^Œ∞ñ
|~åâ◊~°∞xH˜ ǨÏiHõà◊O *Ëã≤ q*Ï˝x Ü«∞~Ú# "Õ^Œ"åºã¨∞O_»∞ [x‡Oz, Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ |^Œi
HÍ„â◊=∞O|∞# ã¨~°ã¨fif [ÅO|∞Å ™êfl<åk Hõ~°‡O|∞ÅO niÛ â◊√zÜ≥ÿ∞ Ѩ~°∞Å∞ ÖËx KÀ@ <˘O\˜ñ
QÆ∂~°∞ÛO_ç ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞ "Õà◊ #f`å<åQÆ`« =~°Î=∂#A˝O_»~Ú# Ü«∂|∞∞+≤ =ºHõÎO|∞ QÍx "ÕQÆO|∞
QÆÅ HÍÅO|∞#O *Ëã≤ Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O|∞ʼnõΩ Éèí∞q ™êOHõ~°ºO|∞ "˘O^Œ∞. Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆO|∞Å Éè∫uHõ
â◊s~°O|∞ʼnõΩ â◊HÎ̃ ã¨#flO |QÆ∞ñ, |∞~°∞+¨μÅ∞ xã¨û`«∞κÅ∞ ^è≥·~°ºâ◊¥#∞ºÅ∞ =∞O^Œ„ѨA˝ ÅÖÏÊÜ«Ú=ÙÅ∞
^Œ∞~°ƒÅ∞Å∞ #Ü≥∞º^Œ ~°x `«# k=º ^Œ$+≤ìO Ez ã¨~°fi=~å‚„â◊=∞O|∞ʼnõΩ Ç≤Ï`«O|∞ ¿ãÜ«∞O
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 33
^ŒÖOz #Å∞=Ù~°∞ Ǩϟ`«ÅKÕ`« ##∞+≤ªOѨO^Œy „Ѩ[ʼnõΩ â◊√kúHõ~°O|∞Å~Ú# "≥·kHõ Hõ~°‡O|∞ÅQÆ∞
Ü«∞[˝O|∞ Öˇ_» `≥QƉõΩO_»∞ H˘é‰õΩ <ÕHõOɡ·# "Õ^ŒO|∞ |∞∞QƺA™êû=∂^äŒ~°fi}O |∞Å#∞ <åÅ∞QÆ∞
<å=∞O|∞Å qÉèÏyOz ~ÚuǨã¨Ñ¨Ù~å}O|∞ ÅxflÜ«Úñ|OK«=∞ "Õ^ŒO|x Ñ¨Öˇ¯#O^Œ∞. 82
* Jx J_»∞QÆ∞`«∞#fl â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å`À ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞– =¸_À Ü«ÚQÆ"≥∞ÿ#
^•fiѨ~°O ѨÓiÎ J=Ù`«∞O_»QÍ LѨiK«~° =ã¨∞=Ù g~°ºO =Å¡ L^ŒƒùqOz ''"åã¨q—— J#|_Õ ã¨`«º=uH˜
Ѩ~åâ◊~°∞x =Å¡ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊`À "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ [x‡OKå_»∞. XHõ<å_»∞ PÜ«∞# |^ŒiHÍ„â◊=∞OÖ’,
ã¨~ã° fi¨ f#kÖ’ ™êfl<åk x`«ºHõ$`åºÅ∞ ѨÓiÎKãÕ ∞¨ H˘x â◊√zÜ≥∞ÿ , ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UHÍO`«ãÅ÷¨ OÖ’
XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. Éèí∂`« Éèíq+¨º ^Œfi~°Î=∂<åÅ∞ `≥eã≤# P =∞ǨÏi¬ J=ºHõÎ"≥∞ÿ# HÍÅ "ÕQÍxH˜
Ö’HõOÖ’ Ü«ÚQÆ ^èŒ~å‡Å∞ ™êOHõ~°ºO á⁄O^Œ∞`åÜ«∞h, áêOK« Éè∫uHõ â◊s~åʼnõΩ â◊H˜Î ã¨#flyÅ∞¡`«∞O^Œh,
=∂#=ÙÅ∞ ™ê~°ÇÏ‘ #∞Å∂, ^è~·≥ º° ~°ÇÏ≤ `«∞Å∂, =∞O^Œ |∞^Œ∞Åú ∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂, ^Œ∞~°ƒÅ∞Å∂ J=Ù`å~°h
`«# k=º ^Œ$+≤ì`À `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Jxfl =~å‚ʼnõÄ, Jxfl P„â◊=∂ʼnõÄ "Õ∞Å∞ HõeyOKåÅ<Õ Pâ◊Ü«∞O`À
Ǩϟ`«, L^•æ`«, J^èŒfi~°∞º_»∞. „|Ǩχ J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ |∞∞ufi‰õΩ¯ÅKÕ J#∞+≤ªOѨ^Œy „Ѩ[ʼnõΩ ˆHΔ=∞O
KÕ‰õĈ~Û "≥·kHõHõ~°‡Öˇ·# Ü«∞*Ï˝Å∞ x~°O`«~°O JqzÛù#flOQÍ ™êQÆ@O HÀã¨O XHõ\˜QÍ L#fl "Õ^•xfl |∞∞‰õΩ¯,
Ü«∞Aã¨∞û, ™ê=∞=Ú, J^äŒ~°fi=Ú J<Õ <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∞QÍ qÉèílOKå_»∞. WuǨ㨠ѨÙ~å}ÏÅhfl HõeÑ≤
ѨOK«=∞ "Õ^ŒOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞.
ã‘. ÃÑ·Å∞O_»∞ |∞∞ˆQfi^ŒÑ¨~î°#O|∞ ^˘~°ñH˘<≥ ™ê=∞O|∞ *ˇ·q∞x ã¨^Œ∞=ÙK«∞O_≥,
Ü«∞A=Ù "≥·â◊OáêÜ«∞<åY∞ºO_»∞ ÔQ·H˘<≥ñ ^Œ∞k #^äŒ~°fi=Ú ã¨∞=∞O`«∞ñ_»∞ ѨiîOK≥
#dŠѨÙ~å}ËuǨã¨=ÚÖò =∂ `«O„_ç ~À=∞ǨÏ~°¬}∞ñ_»∞ x~°∂_èçñ ^•ÖˇÛñ
^Œ=∞`«=∞ "Õ^Œ =∂ `«Ñ¨ã¨∞Å∞ ÉèÏyOz t+¨ºã¨OѶ¨∞=ÚʼnõΩñ *ˇÑ≤Ê~°O`«
`Õ. t+¨μº ÖˇÅ¡#∞ <åf‡Ü«∞t+¨º[#∞Å, HõO`« |Ǩï=∂~°æ=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê Ü«∞#∞=∞uOѨñ
ɡ‰õΩ¯ âßYÅ∞ QÆey ~¸ Ѩ$käq Ö’#, xQÆ=∞ "≥ÚáêÊÔ~ Éèí∂ã¨∞~° x=ǨÏ=∞O^Œ∞. 83
* ÃÑ·Å∞_»∞ |∞∞ˆQfi^•xfl ѨiîOK«@O „áê~°OaèOKå_»∞. *ˇ·q∞x ™ê=∞"Õ^ŒO K«^Œ∞=™êQÍ_»∞.
"≥·â◊OáêÜ«∞#∞_»∞ Ü«∞Aˆ~fi^•xfl J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. ã¨∞=∞O`«∞_»∞ J^äŒ~°fi "Õ^•xfl
P~°OaèOKå_»∞. =∂ `«O„_çQÍÔ~#· ~À=∞ǨÏ~°}¬ ∞_»∞ Ѩ@∞ì^ÅŒ `À ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~å}ÏÅ∂, WuǨ™êÅ∂ K«^=Œ @O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. D q^èŒOQÍ `å=Ú <Õ~°∞ÛH˘#fl "Õ^•Å∂, ѨÙ~å}ÏÅ∂, WuǨ™êÅ∂ P `«áÈ^èŒ#∞Å∞
`«=∞ t+¨μºÅ‰õΩ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ qÉèílOz K≥áêÊ~°∞. P t+¨μºÅO^Œ~°∂ `«=∞ `«=∞ t+¨μºÅ‰õΩ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ
LѨ^ÕtOKå~°∞. WÖÏ "Õ^ŒO D "Õ∞kx g∞^Œ J<ÕHõ âßYÅ`À Éèí∂ã¨∞~° ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ ÉèÏã≤e¡Ok.
=. W@∞¡ "Õ∞^è•qÇ‘Ï#∞Å~Ú# ѨÙ~°∞+¨μÅKÕ`« #\˜ì "Õ^ŒO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOѨO|_»∞K«∞#flq. =∞é˜Ü«Ú
n#=`«ûÅ∞O_»~Ú# "åºã¨∞O_»∞ „ã‘Îâ◊¥„^Œ∞ʼnõΩO „^≥·=i‚HÍ^èŒ=ÚʼnõΩ "Õ^ŒO|∞Å∞ q# #~°›O|∞Å∞
QÍ=Ù. QÍ=Ù# =¸_è»∞Å ÔHÅ¡ "Õ∞ÅQÆ∞#x ÉèÏ~°`åMϺ#O|∞ KÕã≤Ü«Ú #=Ú‡x Éèí∂`«Ç≤Ï`«O|∞#O^Œ∞
34 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^Œ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ ã¨O`«ã≤OѨ‰õΩ#fl ã¨~°ã¨fif `«@O|∞# <˘O\˜Ü«ÚO_ç ¿ÇÏ`«∞=Ù q`«i¯OK«∞K«∞ñ
^Œ#Ö’ x@¡xÜ≥∞. 84
* D „ѨHÍ~°OQÍ "Õ^Œ=ÚÅ∞ qÉèílOѨ|_ç =∞O^Œ|∞^Œ∞úÖˇ·# =∂#=ÙÅKÕ Ñ¨iîOѨ|_»∞`«∂ L#flq.
„ã‘ÎÅ∂, â◊¥„^Œ∞Å∂, „|Ǩχ |O^èŒ∞=ÙÅ∂ "Õ^Œ „â◊=}ÏxH˜ ã¨=∞~°∞÷Å∞ HÍx HÍ~°}OQÍ, ™ê=∂#∞ºÅO^ŒiH©
ˆHΔ=∞O HõÅQÍÅx n#=`«ûÅ∞_≥·# "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞_»∞ =∞ǨÉèÏ~°`åxfl ~°zOKå_»∞. JѨÊ\˜H© qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û
HÀã¨O `å#∞ KÕã≤# Hõ$+≤Ö’ PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ«∞O ã¨O`«∞+¨ìO HÍÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ P =∞ǨÏi¬ ã¨~°ã¨fif
#nf~°OÖ’ UHÍO`«OQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç `«# Jã¨O`«∞+≤ìH˜ ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\Ï Jx PÖ’zOѨ™êQÍ_»∞.
ã‘. „=`«^è•i<≥· "Õ^Œ =Ç≤ÏflQÆ∞~°∞„âı}˜ =∞xflO`«∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡=ÚÅñ Q˘éñ`«
Ѩ_»‰õΩO_» #_»Ñ¨Ù^Œ∞ ÉèÏ~°`« q∞+¨=Ú#ñ |eH˜u "Õ^•~°÷ÉèÏ= "≥∞Å¡
=Ú#∞H˘x „ã‘Î â◊¥„^Œ=ÚYº^èŒ~°‡=Ú ÅO^Œ∞ñ ^≥eÑ≤u <Õñ *ˇÅ¡ n#ñ *Ëã≤
Ü«∂`«‡ ã¨O`«ã¨ =∞O^Œ ^•`«‡Ö’ hâ◊√O_»∞ ã¨O`«ã≤OѨHõ Ü«Ú#fl *Ï_» ^ÀñK≥.
P. ǨÏiH˜ Ü≥∂y=~°∞Å HõaèÅ+≤`«Oɡ·#, ÉèÏQÆ=`« q^èŒO|∞ñ|Å∞Hõ<≥·u
"≥∂ã¨=∞Ü≥∞ºñ ^≥eq "≥Ú#Ü«∞^Œ∞ =∞ézu, ##∞K«∞ =QÆK«∞K«∞#fl Ü«∞=ã¨~°=Ú#. 85
* ''Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ „=`åÖˇ<Àfl KÕÑ\
¨ Ïì#∞. "Õ^•Å#∞ qÉèlí OKå#∞. JQÆ∞flÅ#∞ JiÛOKå#∞. PKå~°∞ºÅ#∞
Q“~°qOKå#∞. âß„™ÈÎHÍÎÖˇ·# Hõ~°‡Å#∞ U =∂„`«O ֒ѨO ÖˉõΩO_® #_»∞ѨÙ`«∞<åfl#∞. "Õ^•Ö’¡x J~å÷#flO`å
=∞ǨÉèÏ~°`~« ∂° ѨOÖ’ "≥Å_¡ Oç Kå#∞. D ~°∂ѨOQÍ „ã‘Î â◊¥„^•^Œ∞Å∞ `«=∞ `«=∞ ^è~Œ ‡° Hõ~å‡Å∞ QÆ∞iÎOKÕ@@∞¡
KÕâß#∞. WO`« KÕã≤<å J^Õ"≥∂ HÍx <å JO`«~å`«‡‰õΩ ã¨O`À+¨O HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞. <å =∞#ã¨∞ûÖ’ L#fl
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ã¨O`«∞+¨μì_»∞ HÍ#>Ë¡ `Àã¨∞Î#flk. ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\’? Jhfl KÕâß#∞ HÍx ǨÏiH©, ǨÏiÉèí‰õΩÎÖˇ·#
Ѩ~°=∞ ǨÏOã¨Å‰õÄ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂áêxfl K≥ѨÊ@O =∂„`«O =∞~°záÈÜ«∂#∞. ZO`«
á⁄~°áê@∞ KÕâß#∞! ZO`« `≥eq `«‰õΩ¯= Ѩx KÕâß#∞! ZO`«\˜ q㨇$u áêÅÜ«∂º#∞!—— Jx "åºã¨=∞ǨÏi¬
qKåiã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
-: "åºã¨∞xHõ_»‰õΩ <å~°^Œ∞O_»∞ =K«∞Û@ :-
ã‘. `«#KÕu =Å¡H©`«O„f ã¨fi#O|∞# ã¨`«`« <å~åÜ«∞} â◊|ú "≥ÚѨÊ
<å## ã¨OÉèí∂`«Ç¨Ïiw`« ~°= ã¨∞^è• ^è•~°Å Ü≥∂wO„^Œ `«`«∞Å∞ ™⁄Hõ¯ñ
QÆÑ≤Å [\ÏÉèÏ~° HÍOuѨÙO[O|∞Å kâ◊Å∞ „ѨÉèÏ`« nkèu =Ç≤ÏOѨñ
^Œ#∞ÅQÆfl`«∞Åã≤HÍ ^•=∞QÆO^èŒO|∞Å∞ QÆQÆ<åO`«~åà◊O|∞ñ QÆÑ≤ÊH˘#ñQÆ
P. =K≥Û q∞O@#∞O_ç "åã¨g #O^Œ#∞, Hõ_»‰õΩ =∂@ÖÏ_»ñ QÆ_»ñHõ`À_»
Éèí„^Œq=∞ÅH©iÎ áê~°QÆ∞ñ _®~°∂_è»,#Ü«∞qâß~°^Œ∞O_»∞ <å~°^Œ∞O_»∞. 86
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åºã¨∞x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ JYO_»"∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨Åª ∞ ã¨OáêkOz#"å_»∂,
âß„ã¨ÎѨÙ~å} qâß~°^Œ∞_»∂ J~Ú# <å~°^Œ∞_»∞ PHÍâ◊ =∂~åæ# qKÕÛâß_»∞. PÜ«∞# KÕuÖ’ L#fl ''=∞ǨÏu——
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 35
J<Õg} fQÆÖ’ #∞Oz <å~åÜ«∞}<å=∞O x~°O`«~°OQÍ „Ѩu^èŒfixã¨∂Î LOk. PÜ«∞# <À\˜"≥O@ "≥Å∞=_Õ
ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~#ΰ =∞<Õ J=∞$`«„Ѩ"åǨÏOÖ’ =∞ǨÜ≥∂QÆ∞ÅO^Œ~∂° Ѩ~=° tOzáÈ`«∞<åfl~°∞. PÜ«∞# |OQÍ~°∞
~°OQÆ∞ [\ÏE@ HÍOu ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ k‰õΩ¯Åhfl „ѨÉèÏ`«HÍO`«∞Å∞ =Ç≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# XO\˜xO_®
^èŒiOz# `«∞Åã≤=∂ÅÅ ã¨∞QÆO^è•Å∞ QÆQÆ<åOQÆ}O xO_® "åºÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. HõxÜ≥∞<£ <å~°^Œ∞ñ _»O`«<£, q#Ü≥ÿ∞Hõ qÖÏã¨∞ xQÆ=∞ qÉèí[# q^•º
[x`ÀÖÏ¡ã¨∞<£ Éèí=^Œ∞ó,Y x~åã¨∞<£ QÆ∞~°∞=∞<ÀqHÍã¨∞<£ "åºã¨∞<£. 87
* P q^èOŒ QÍ =zÛ# <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ q#Ü«∞jÅ∞_»∂, "Õ^Œ qÉèÏQÆ q^•ºã¨=ÚÖÏ¡ã∞¨ _»∂, ã¨O™ê~° ^Œ∞ó
Y^Œ∂~°∞_»∂, =∞<Àq*Ï˝#™êO„^Œ∞_»∂ J~Ú# "åºã¨=ÚxK«O„^Œ∞}˜‚ ã¨O^Œi≈OKå_»∞.
=. W@∞¡ x*Ï„â◊=∞O|∞#‰õΩ =zÛ# <å~°^Œ∞ <≥é˜Oy ÖËz "åºã¨∞O_»∞ qkè=`ü „Hõ=∞O|∞#O |∂lOz#
#`«O_»∞ ÖË#QÆ=Ù <≥QÆ_≥_ç "≥ÚQÆO|∞ `À_» qѨOzHÍ`«O„u „"ÕÅ g∞@∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 88
* Dq^èOŒ QÍ `«# P„â◊=∂xH˜ qKÕÛã≤# <å~°^∞Œ }˜‚ K«∂z ÖËz áê~åâ◊~∞° º_»∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKå_»∞.
JѨC_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ =∞^èŒ∞~° =∞O^ŒÇ¨㨠ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°qO^ŒO`À =∞ǨÏfqѨOzx "≥∞Å¡QÍ g∞@∞`«∂
WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.–
L. ^è•`«=Ù! ÉèÏ~°`«„â◊√uq^è•`«=Ù! "Õ^ŒÑ¨^•~°÷*Ï`« q
*Ï˝`«=Ù! HÍ=∞=ÚYºiѨÙ+¨@¯q*Ë`«=Ù! „|Ǩχ`«`«Îfi x
ˆ~‚`«=Ù! Ü≥∂y<Õ`«=Ù! qh`«∞ñ_» g=Ù K«eOz K≥Å¡ ˆ~!
HÍ`«~°∞ÔH·=_ç<£ =QÆ=ñQÍ~°} "Õ∞q∞? Ѩ~åâ◊~å`«‡*Ï! 89
* ''Ѩ~åâ◊~°#O^Œ<å! h=Ù ^è•`«=Ù. ѨOK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`åxfl ~°zOKå=Ù. "Õ^•Å `å`«Ê~åºxfl
K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl=Ù. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO, Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, =∞^ŒO, =∂`«û~°ºO J<Õ Ji+¨_»fi~åæxfl
[~ÚOz#"å_»=Ù. Ѩ~„° |Ǩχ `«`åÎfixfl x~°~‚ ÚOz#"å_»=Ù, Ü≥∂QÆ∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° _»=Ù, q#Ü«∞ã¨OѨ#∞fl_»=Ù.
W@∞=O\˜ h=Ù D q^èOŒ QÍ K«eOzáÈ~Ú Ñ≤iH˜"åx=Öˇ qKåiOK«\ÏxH˜ HÍ~°}"Õ∞=∞Ü«∂º? Pâ◊Û~°ºOQÍ
LO^Õ!——
=. Jx#ñ ÉÏ~åâ◊~°∞ºO _ç@¡xÜ≥∞ 90
* JѨC_»∞ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬`À "åºã¨=∞ǨÏi¬ WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. ѨÙ\˜ìu =A `«#∞=Ù#ñ *Ë, Ѩ\˜ìuq ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ Éèí[#=Ú Ñ¨^Œ=ÚÖò
"≥∞\˜ìuq k‰õΩ¯ÅO ^Œ∞k, =Ú\˜ìuq =∞Ǩ„Ѩɒ^èŒ=Ú# =Úx<å^ä•! 91
* ''=∞Ǩ=Úh! h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=ÚOk. „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞_»=Ù. N=∞<åfl~åÜ«∞} ã¨OH©~<ΰ åxfl
ã‘fiHõiOKå=Ù. ^Œâ◊kâ◊ÖÏ HÍÅ∂x ã¨OK«iOKå=Ù. =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# `«`ÀÎfiѨ^Õâ◊OÖ’ ''JO^≥"Õã≤# KÕ~Ú——
JxÑ≤OK«∞H˘<åfl=Ù.
36 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ h=Ù ã¨∂~°∞ºxÉèíOy =¸ñ_»∞ Ö’HõO|∞ÅO [iO`«∞=Ù† "åÜ«Ú=٠Ѩyk
#dÅ[#∞ÅÖ’# "≥∞ÅOQÆ∞^Œ∞=Ù† ã¨~°fiA˝O_» =QÆ∞@O *Ëã≤. 92
* JO`ÕHÍ^Œ∞. h=Ù ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_çÖÏQÍ =ÚÖ’¡HÍÖ’¡ ã¨OK«i™êÎ=Ù. "åÜ«Ú^Õ=Ù_çÖÏQÍ ã¨~fi° =∂#=ÙÅ
=∞#ã¨∞ûÅÖ’ "≥∞ÅQÆ∞ `«∞O\Ï=Ù. ã¨=∞ã¨Î=¸ `≥eã≤#"å_»=Ù.
Hõ. h ÔHé∞ñQÆ~åx ^èŒ~°‡=Ú, Ö’Hõ=ÚÅ#∞ ÖË^Œ∞ |ǨïqÖ’H˜q h=Ù<£
<åH˘éñ`« Ü≥∞\˜ì ^ŒO`«Ü«Ú, <å‰õΩ<£ q=iOѨÙ=∞Ü«∞º <å~°^Œ! Hõ~°∞}<£. 93
* h=Ù Z~°∞QÆx ^è~Œ ‡° =∞O@∂ D Ö’HÍÅÖ’ Un ÖË^∞Œ . J<ÕHOõ PÖ’zOz#"å_»=Ù. <å‰õΩ „áêÑ≤OÎ z#
H˘~°`« Uq∞\’ h‰õΩ `≥eÜ«∞Ok HÍ^Œ∞. F <å~°^•! D Ö’áêxH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ ^ŒÜ∞« `À <å‰õΩ q=iOz
K≥ѨC.
=. Jx# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 94
* "åºã¨=ÚhO„^Œ∞x =∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. JOz`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡K«Ü«∞ =∞O`«Ü«Úñ *ˇÑ≤Êu, =O^Œ∞Ö’# xO
zOK«∞Hõ QÍx q+¨μ‚ Hõ^äŒ ÖË~°Ê_»ñ *ˇÑ¨Ê=Ù† ^èŒ~°‡=ÚÖò „ѨѨO
zOz# "≥∞K«∞Û<Õ QÆ∞}qâı+¨=Ú Öˇxfl#ñ QÍHõ h‰õΩ h
H˘OK≥=Ú =K«∞Û>ˇÅ¡ ǨÏiñ QÀi #∞uOѨq∞ <å~°ºÑ¨Ól`å! 95
* ''P~°ºÑ¨Ól`å! h=Ù JâıëêÖˇ·# ^èŒ~°‡qâıëêÅhfl "≥Å¡_çOKå=Ù. J~Ú`Õ KÕã≤# á⁄~°áê>Ëq∞@O>Ë–
JO^Œ∞Ö’ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ =∂„`«"∞Õ K≥áêÊ=Ù. K«H¯õ QÍ ã¨=∞„QÆOQÍ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . Zxfl ^è~Œ å‡Å∞
qã¨ÎiOz K≥Ñ≤Ê<å ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤OK«_»∞. "åã¨∞^Õ=Ùx QÆ∞}qâıëêÅ∞ JO^ŒOQÍ =i‚Oz K≥áêÊe. h
=∞#ã¨∞û‰õΩ D H˘~°`« ~å=\ÏxH˜ HÍ~°}O h=Ù h „QÆO^ä•ÅÖ’ ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#O „Ѩ^è•#OQÍ
KÕÜ«∞HõáÈ=@"Õ∞.
=∞. ǨÏi<å=∞ã¨∞Îu ¿ãÜ«Ú HÍ=º=Ú ã¨∞=~å‚OÉè’[ǨÏO™ê=m
ã¨∞~°∞z„ÉèÏl`«"≥∞ÿ# =∂#㨠ã¨~°ã¨∂ûÊùiÎ<£ "≥Å∞OQ˘O^Œ∞, N
ǨÏi<å=∞ã¨∞Îu ÖËx HÍ=º=Ú qz„`å~å÷xfi`«O |Ü«Úº N
Hõ~°"≥∞ÿ Ü«ÚO_»† ^Œ Ü≥∂Qƺ ^Œ∞~°‡^Œ #^Œ`å¯HÀÅ QÆ~åÎHõ$u<£. 96
* áê~åâ◊~åº! ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~#ΰ O`À „ѨHÍtOKÕ HÍ=ºO |OQÍ~°∞ Hõ=∞ÖÏÅ`À, HõÅǨÏO㨠ѨO‰õΩÅÎ `À
â’ÉèÏÜ«∞=∂#"≥∞#ÿ =∂#ã¨ã~¨ À=~°O ÖÏQÍ q~ålÅ∞¡`∞« Ok. ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~#ΰ O ÖËx HÍ=ºO z„`« qz„`åÖˇ#·
J~å÷Å`À ‰õÄ_ç#^≥· ‰õÄ_® ^Œ∞~°æO^èŒ Éèí∂~Ú+¨ª"≥∞ÿ H͉õΩÅ∞ =¸y# ZOyÖωõΩÅ |∞~°^ŒQÆ∞O@ ÖÏQÍ
â’ÉèÏHõ~°O HÍ^Œ∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 37
=∞. JѨâ◊|ÌO|∞Åñ QÆ∂_çÜ«Ú<£ ǨÏi K«i„`åÖÏѨ=ÚÖò ã¨~°fi áê
Ѩ Ѩi`åºQÆ=Ú ¿ãÜ«Úñ QÍ=Ù# ǨÏi<£ ÉèÏqOK«∞K«∞O ÉÏ_»∞K«∞<£
[Ѩ=ÚÖò ¿ãÜ«ÚK«∞ g#∞Å<£ q#∞K«∞ #„âßO`«O|∞ wiÎOK«∞K«∞O
^ŒÑ¨ã¨∞Öò ™ê^èŒ∞Å∞ ^èŒ#∞ºÖ∫^Œ∞~°∞ QÆ^• `«`«Îfi[˝! zOuOѨÙ=∂. 97
* `«`fiΫ qâß~°^•! h"Õ PÖ’zOz K«∂_»∞! JѨâÉ◊ ÏÌÅ`À ‰õÄ_»∞H˘#flѨÊ\˜H© Ѩq„`«"∞≥ #ÿ ǨÏi K«i„`«O`À
‰õÄ_ç# HÍ"åºÅ∞ ã¨HõÅ áêáêÅ#∂ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ã¨[˚#∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞Å∞ NǨÏix
ÉèÏqã¨∂Î, NǨÏi bÅÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î, PÜ«∞# <å=∞O [ѨO KÕã¨∂Î, PÜ«∞# Hõ^äŒÅ∞ K≥=ÙÖÏ~å qO@∂,
ZѨC_»∂ PÜ«∞#<Õ H©iÎã¨∂Î `«=∞ [#‡ ™ê~°÷HõO KÕã≤H˘O@∞<åfl~°∞.

=. =ÚhO„^Œ! x~°æ`«Hõ~°‡Oɡ· x~°∞áêkèHõOɡ·# *Ï˝#O|∞ ǨÏiÉèíH˜Î ÖˉõΩ#fl qâı+¨O|∞QÆ â’aè`«O|∞

QÍ^Œ∞, Ѷ¨ÅO|∞ QÀ~°Hõ Hõ~°‡Ocâ◊fi~°∞#‰õΩ ã¨=∞~°Ê}O|∞ ¿ãÜ«∞‰õΩ#fl #k „Ѩâ◊ã¨ÎOɡ· Ü«ÚO_»^Œ∞†
ÉèíH˜ÎÇ‘Ï#O|∞ Å~Ú# *Ï˝#"åKåHõ~°‡H“â◊ÅO|∞Å∞ x~°~°÷HõO|∞Å∞† QÍ=Ù# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙO_»=Ù,
Ü«∞^ä•~°÷^Œ~°≈#∞O_»=Ù, ã¨HõÅ kQÆO`« ^èŒ=à◊H©iÎq, ã¨`«º~°`«∞O_»=Ù, ^èŒ$`«„=`«∞O_»=Ù #QÆ∞ h=Ù
xdÅ |O^è"Œ ∂≥ K«#O|∞ H˘é‰õΩ "åã¨∞^Õ=Ùx bÖÏ qâı+O¨ |∞Å∞ ÉèHí ` Î̃ À_» =i‚OѨÙ=Ú† ǨÏi=~°#‚ O|∞
¿ãÜ«∞Hõ „ѨHÍ~åO`«~°O|∞# #~å÷O`«~°O|∞Å∞ gH˜ΔOz `«kfi=HΔÍHõ$`« ~°∂Ѩ <å=∞O|∞ÅO*Ëã≤
Ѩ$^äŒQÆÌ~°≈#∞O_≥·# "åx =∞u ÃÑ#∞QÍeKÕ`«O „kѨÊO|_ç `«Ñ¨ÊO[#∞ <å= K«O^ŒO|∞# <≥Å=Ù ¿ã~°
<Õ~°^Œ∞† HÍ=∞ºHõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞ ~åQÆO|∞ QÆÅ „áêHõ$`«[#∞ʼnõΩ xÜ«∞q∞Oz# ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ÃãÑ≤Ê
âß㨉õΩO_»=QÆ∞ h=Ù =QÆK«∞@ ^ŒQƆ ^Œk Ü≥∞@∞ì Åx# "å~° ÅkÜ≥∞ ^èŒ~°‡O |x AQÆ∞Ñ≤û`«O|∞
ÅQÆ∞ HÍ=∞ºHõ~‡° O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^Œ`fiΫ *Ï˝#O|∞ =∞é`«∞~°∞† QÍ=Ù# |∞kú "≥∂ǨÏO|∞ [x~ÚOѨHõ
`«`«ÎfiA˝O_»"≥· =º^ä• qÜ≥∂QÆO|∞ ¿ãÜ«Ú=∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 98

* =∞Ǩ=Úh! Hõ~°‡"åã¨<å ~°Ç≤Ï`«=¸, Láêkè q~°Ç≤Ï`«=¸ J~Ú# *Ï˝#O q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖËHõáÈ`Õ

qâı+¨OQÍ „ѨHÍtOK«^Œ∞. Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõΔÖËx xëê¯=∞Hõ~°‡=∞~Ú<å ÉèíQÆ=^ŒiÊ`«O HÍHõáÈ`Õ Jk „Ѩâ◊ã¨ÎO HÍ^Œ∞.
*Ï˝#O HÍh, "å‰õΩ¯ HÍh Hõ~‡° HÍh Jq Ü≥∞O`« Q˘Ñ¨Ê"≥<· å ÉèHí ÖΘ xË <å_»∞ x~°~H÷° ÍÖË. JO^Œ∞=Å¡ "åºã¨=∞ǨÏs¬!
h=Ù =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù! ã¨`º« ^Œ~≈° #∞_»=Ù! kQÆO`« q„âßO`«"∞≥ #ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û HõÅ"å_»=Ù! ã¨`º« x+¨μ_ª =» Ù! xÜ«∞=∞
Ѩ~åÜ«∞}∞_»=Ù! =∂#=ÙÅO^ŒiH© Éè=í |O^èqŒ =ÚH˜Î HÀã¨O ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· =∂^è=Œ Ùx bÅÅ∞ ÉèHí Θ ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ
Jaè=i‚OK«∞, "åã¨∞^Õ=Ùx =i‚OK«‰õΩO_® "Õ~˘Hõq^èŒOQÍ W`«~° =~°‚#Å∞ KÕ¿ã"åx |∞kú „ѨK«O_»"≥∞ÿ#
"åÜ«Ú"ÕQÍxH˜ „Ѩ"åǨÏOÖ’ Ѩ_ç H˘@∞ì‰õΩáÈÜÕ∞ Ѩ_»=ÖÏQÍ ˆ~=Ù KÕ~°ÖË^Œ∞. HÍ=∞ºHõ~°‡ÅO^Œ∞ P㨉õΩÎÖˇ·#
=¸_è»=∂#=ÙʼnõΩ xÜ«∞`åÖˇ·# ^èŒ~å‡Å∞ K≥Ñ≤Ê J#∞âßã≤OK«@O h =O\˜ "åxH˜ `«QÆ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
"å~°∞ J^Õ „Ѩ^è•#=∞x ÉèÏqOz HõÅ∞+≤`åÖˇ·# HÍ=∞ºHõ~°‡Å‰õΩ JÖ"å@∞ Ѩ_ç Ѩ~°=∂~å÷xfl q㨇i™êÎ~°∞.
38 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JO^Œ∞=Å¡ |∞kú ÃÑ_»^•i Ѩ\˜ìOK«‰õΩO_® "åiH˜ ÉèíQÆ=`«Î`åÎfixfl JOkOz "åi =º^äŒÅ∞ `˘ÅyOK«∞—— Jx
K≥Ñ≤Ê <å~°^Œ∞_»∞ WOHÍ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
K«. Zé˜ñÔQ_»∞ "åñ_»∞ Hõ~°‡K«Ü«∞ "≥∞Å¡#∞ =∂x ǨÏi ã¨fi~°∂Ѩ=Ú<£
<≥éÜ«∞ <≥é˜Oy Ü«∞=fiÅ# <Õ~°∞ѨÙñ EѨ٠QÆ∞}Ï#∞~°‰õΩÎñ_≥·
`≥é‰õΩ= ÖËHõ „‰õΩ=∞‡~°∞K«∞ ^ÕǨÏ^èŒ<å^Œºaè=∂# Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·
Ü≥∞é∞ñQÆx "åxH˜O ^≥eÜ«∞ hâ◊fi~°∞bÅ Öˇé∞OQÆñ *ˇÑ¨Ê"Õ. 99
* =ÚhO„^• ! „áêA˝_≥·#"å_»∞ HÍ=∞ºHõ~°‡ ÅxflO\˜h Ѩi`«ºlOz QÀqO^Œ∞x QÆ∞}QÆ}ÏÅO^Œ∞
J#∞~°‰Ωõ _Î ,·≥ ǨÏi ã¨fi~°∂áêxfl `≥eã≤HÀ=@O HÀã¨O ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ „ѨÜ∞« `«flO KÕ™êÎ_∞» . JA˝_#·≥ "å_»∞ q"ÕHÇõ Ï‘ #∞_≥·
^ÕǨaè=∂#O, ^èŒ<åaè=∂#O, ~°∂áêaè=∂#O HõÅ"å_≥· ã¨OK«iã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ J*Ï˝xH˜ Ãã·`«O
Dâ◊fi~°∞x bÖÏqÖÏ™êÅ∞ `≥e¿ã@@∞¡QÍ h=Ù K≥áêÊe.
K«. `«# ‰õΩÅ^èŒ~°‡=Ú<£ q_çz ^•#="≥·i Ѩ^•~°qO^Œ=ÚÖò
Ѩx=_ç ¿ã= ¿ãã≤ ѨiáêHõ=Ú "˘O^ŒHõ Ü≥∞=fiñ_Õxñ [
zÛ# =∞é∞ "Õ∞# <≥·# #k ã≤kú =Ç≤ÏOK«∞ñ ^ŒnÜ«∞ ¿ã=ñ ÉÏ
ã≤#ñ QÆ∞Å ^èŒ~°‡Q“~°==Ú ã≤kú =Ç≤ÏOK«∞<≥ Ü≥∞xfl "Õ∞#∞Å<£ ! 100
* Z=_≥`· Õ `«# ‰õΩÅ^è~Œ å‡Å#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì QÀqO^Œ Ѩ^•~°qO^•Å#∞ „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À ¿ãqã¨∂Î Hõ$`å~°∞_÷ ∞»
H͉õΩO_»<Õ =∞$u á⁄O^Œ∞`å_À J\˜"ì åxH˜ #+¨"ì ∞Õ g∞ HõÅ∞QÆ^∞Œ . J`«_∞» P [#‡Ö’ HÍHõáÈ~Ú<å =∞~°∞[#‡Ö’
<≥·<å `«# ¿ã=‰õΩ Ñ¶¨ÖÏxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. JÖÏ H͉õΩO_® q+¨μ‚¿ã"å q^Œ∂~°∞ _≥·#"å_»∞ Z\˜ì ‰õΩÅ^èŒ~å‡Å#∞
Q“~°qOz PK«iOz<å "å_»∞ Zxfl [#‡ÖˇuÎ<å Hõ$`å~°∞÷_»∞ HÍÖË_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# <≥é∞Hõ QÆÅ"åñ_»∞ ǨÏi¿ã=‰õΩO „|Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞ñ† QÍÅ„Hõ=∞O|∞# ã¨∞Y
^Œ∞óYO|∞Å∞ „áêѨÎO|∞ Å~Ú##∞ ǨÏi¿ã= q_»∞=O ^ŒQÆ^Œ∞† ^•#O *Ëã≤ Ü«¸~°úfiO|∞# „|Ǩχ
Ѩ~°ºO`«O|∞ „yO^Œ ™ê÷=~° Ѩ~°ºO`«O|∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞#fl r=ÙʼnõΩ <≥Ü«∞ºk á⁄O^Œ~å ^Œ\˜ì"Õ∞Å∞
ã≤kúOK«∞ H˘é‰õΩ Ç¨Ïi¿ã= ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú. ǨÏi¿ã=‰õΩO _»QÆ∞"åñ_»∞ [##O|∞ <˘OkÜ«Ú ##∞ºx
„H˜Ü∞« ã¨O™ê~°O|∞#ñ lHõ¯O_»∞† „Hõ=∞‡é ǨÏiK«~}
° 㨇~°}O|∞ñ *ËÜÚ« K«∞ ÉèHí Θ ~°ã¨ =jHõ$`«∞O_»~Ú
q_»∞= xK«ÛyOѨñ_»∞† =∞é˜Ü«Ú#∞. 101
* JO^Œ∞=Å¡ `≥eã≤#"å_»∞ NǨÏi K«~°} ¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞_»∞ HÍ=\ÏxH˜ „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∞@O
=∞Ozk. HÍÖÏ#∞™ê~°OQÍ Hõ+¨ì ã¨∞MÏÅ∞ ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ<å NǨÏi ¿ã=#∞ q_çzÃÑ@ì@O `«y#Ѩx HÍ^Œ∞. P
ǨÏi¿ã= =Å¡ „|Ǩχ֒HõO #∞O_ç ™ê÷=~°Ö’Hõ Ѩ~°ºO`«O Ѩi„Éèíq∞ã¨∞Î#fl =∂#=ÙʼnõΩ á⁄O^Œ â◊HõºO HÍx
P#O^ŒO U^≥·`Õ HõÅ^À Jk `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã≤kúã¨∞ÎOk. NǨÏi ¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞_≥·#"å_»∞ hK«[#‡O
á⁄Ok#ѨÊ\˜H© ã¨O™ê~°|O^è•Ö’¡ z‰õΩ¯HÀ_»∞. ѨÓ~°fi[#‡ ã¨O™ê¯~°O =Å¡ ÉèHí Θ ~°ã¨ Ѩ~=° â◊√_≥· ǨÏiK«~}
° 㨇~°}O
q_çzÃÑ@ì‰õΩO_® ™êyã¨∂Î<Õ LO\Ï_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 39
ã‘. q+¨μ‚O_»∞ qâ◊fiO|∞† q+¨μ‚x HõO>ˇ#∞ "ÕéËq∞Ü«Ú#∞ ÖË^Œ∞† qâ◊fi=Ú#‰õΩ
Éèí==$kú ÅÜ«∞=Ú ÖÏ Ñ¨~°"Õ∞â◊√KÕ #QÆ∞† h "≥é∞OQÆ∞^Œ∞ QÍ^≥ h =ÚY=Ú#
<≥é˜ñyOѨñ |_»¤k ÜÕ∞Hõ ^Õâ◊=Ú# h Éèí∞=# Éèí„^Œ=Ú#ÔH· ѨÙ\˜ì#\˜ì
ǨÏiHõàÏ*Ï`«∞O_» =x qKåiOѨÙ=Ú† ~°=∞}`À ǨÏiѨ~å„Hõ=∞=Ú ÖˇÅ¡
P. q#∞u¿ãÜ«Ú g∞=Ù qxH˜Ü«Úñ [^Œ∞=Ù#∞,^•# =∞`«∞Å #Ü«∞=Úñ ^ŒÑ¨=Ú ^èŒ$uÜ«Úñ
QÆeq∞ ÔHÅ¡ Ѷ¨Å=ÚQÍ^≥ ѨÙ}ºâ’¡‰õΩñ, QÆ=∞Å<åÉèí∞ñ ÉÁQÆ_»ñ QÆeÔQ<Õx. 102
* D qâ◊fi=∞O`å q+¨μ‚=∞Ü«∞O. D qâßÅ „ѨѨOK«OÖ’ q+¨μ‚=Ù HõO>ˇ J#º"≥∞ÿ#k Un ÖË^Œ∞. P
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ã¨OHõÅÊO KÕ`«<Õ D „ѨѨOKåxH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷uã¨OǨ~åÅ∞ U~°Ê_»∞`«∞O\Ï~Ú. "åºã¨ =∞ǨÏs¬!
h=Ù ã¨~fi° A˝_=» Ù! h‰õΩ `≥eÜ«∞Ok U=ÚOk! h"Õ XHõ KÀ@ XHõ q+¨Ü∂« xfl K≥ÑÊ≤ L<åfl=Ù. D qâ◊fiHõÖϺ}O
HÀã¨O =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù JOâ◊`À [x‡OKå##fl =∂@ QÆ∞~°∞Î KÕã∞¨ HÀ. JO^Œ∞=Å¡ h=Ù NǨÏi bÖÏ=`å~åÅÖ’x
q„Hõ=∞ qâıëêÅ#∞ ã¨Oã¨∞uÎ OK«∞ =∂#=Ùx *Ï˝<åxH©, J^躌 Ü«∞<åxH©, B^•~åºxH©, J#∞ëêª<åxH©, `«Ñ㨠∞¨ û‰õÄ,
^è≥·~åºxH©, ã¨OѨ^Œ‰õÄ „ѨÜ≥∂[#O ѨÙ}ºâ’¡‰õΩ_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ ã¨∞ÎuOK«@"Õ∞.
-: <å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú :-
=. =∞Ǩ`å‡! <Õ#∞ |∂~°fiHõÅÊO|∞#O ^˘e¡\˜ [#‡O|∞# "Õ^Œ"å^Œ∞Å ~ÚO\˜ ^•ã≤H˜O |∞\˜ì Ñ≤#fl<åñ
_»∞ "å~°ÅKÕñ |OѨO|_ç Ü≥ÚHõ¯ "å#HÍÅO|∞#ñ *Ï`«∞~å‡ã¨ºO|∞# <ÕHõ ã¨÷Åx"åã¨O|∞ ¿ãÜ«∞
xâ◊Û~ÚOK«∞ Ü≥∂y[#∞ʼnõΩO |iK«~°º ¿ãÜ«ÚK«∞. 103
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! <Õ#∞ QÆ_z» # HõÅÊOÖ’ QÆ`« [#‡OÖ’ – XHõ ^•ã‘ÑÙ¨ „`«∞}˜.‚ =∂ J=∞‡ "Õ^"Œ `
Õ ÖΫ #·ˇ
"åi WO_»¡Ö’ Ѩx KÕã¨∂Î LO_Õk. <Õ#∞ P ÃÑ^ŒÌÅ P#u t~°™ê =Ç≤Ïã¨∂Î "åiH˜ ¿ã= KÕã¨∂Î LO_Õ"å}˜‚.
Kå`«∞~凙êºÅÖ’ "å<åHÍÅO <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ∂ XˆH ™ê÷#OÖ’ x"åã¨O U~°Ê~°K∞« H˘x P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ
ѨiK«~°ºÅ∞ KÕ¿ã"å}˜‚.
Hõ. F@q∞`À <≥šѨC_»∞ñ ÉÏ@==Ú#ñ, |#∞Å∞ ¿ãã≤ ÉÏÅ∞~°`À <Õ
Ü«∂@ʼnõΩñ É’Hõ Ü≥ÚHõ [O, *Ï@O|∞#∞ ÖËHõ ÉèíH˜Î ã¨Å∞ѨÙ^Œ∞ ##Ѷ¨∂! 104
* F ѨÙ}ºK«i„`å! F~°∞Ê`À <Õ~°∞Ê`À ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÖ`À „Ѩ=iÎOKÕ"å}˜‚. `À_çÑ≤Å¡Å`À P@áê@ʼnõΩ
áȉõΩO_®, Z@∞=O\˜ W`«~° ã¨O|O^è=Œ ¸, ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À P =∞Ǩ`«∞‡efl P~åkèOKÕ"å}˜.‚
Hõ. =∞OQÆà◊ =∞#∞K«∞K«∞ "å~°Å, Ü≥∞Oye ÉèíH˜ΔO`«∞† "å# ÔHO_»‰õΩ <À_»<£
=ÚOQÆÅ xÅ∞`«∞#∞ xÜ«∞ux, "≥OQÆe „H˜Ü«∞ñ [#∞^Œ∞ #∞~°∞ q"ÕHõ=Ú `À_»<£. 105
* <Õ <å "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞ Éèí∞lOz# J#O`«~°O aèHΔÍáê„`«ÅÖ’ q∞ye L#fl J<åflxfl ÉèíH˜ΔOKÕ"å}˜‚.
ZO_»h "å#h ÖˉõΩO_® "åi =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç, ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ =∂~°∞ =∂@_»‰õΩO_® "åi P[˝Å∞
<≥~°"Õˆ~Û"å}˜‚.
40 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W>Ë¡#∞ =~å¬HÍÅ â◊~°`å¯ÅO|∞Å∞ ¿ãqOzu† "å~°∞#∞ <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÆ$Ѩ¿ãã≤ ~°O`«. 106
* D „ѨHÍ~°OQÍ =~å¬HÍÅ=¸, â◊~°`å¯Å=¸ QÆ_»záÈÜ«∂~Ú. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ <å g∞^Œ
J#∞„QÆÇϨ O HõeyOk.
âß. "å~°Öò Hõ$+¨μ‚ K«i„`«=ÚÖò K«^Œ∞=ñQÍ =i‚OѨñQÍ ÉÏ_»ñQÍ
<å ~å=O|∞ ã¨∞^è•~°ã¨„Ѩu=∞"≥∞ÿ Ü«∞„âßO`«=Ú<£ g#∞ÅO
^À~°Oɡ· ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ# =∞k ã¨O`À+≤Oz <Õ #O`«@O
„ÉÏ~°OaèOzu q+¨μ‚¿ã= H˜`«~° „áê~°OÉèí^Œ∂~°∞O_»<≥·. 107
* „áêA˝Ö#·ˇ P „|ǨχA˝Å∞ NHõ$+¨μx‚ Hõ^ÅŒä ∞ K«^∞Œ =Ù`«∂, ǨÏi bÅÅ∞ =i‚ã∂¨ ΠǨÏi<å=∞ ã¨OH©~#ΰ O
KÕã∂¨ Î LO_Õ"å~°∞. J#∞Hõ} Δ =¸ P ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å <À\˜#∞O_ç "≥_e» =KÕÛ â◊ÉÏÌÅ∞ J=∞$`« ~°ã„¨ Ѩ"åǨÖˇ· <å
g#∞ÅqO^Œ∞ KÕ¿ãq. <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O P#O^ŒO`À xO_çáÈÜÕ∞k. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ <Õ#∞ W`«~° q+¨Ü∂« ÅxflO\˜H©
ã¨fiã≤Î K≥Ñ≤Ê ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# ǨÏix P~åkèOK«@O P~°OaèOKå#∞.
=. W@∞¡ ǨÏi¿ã"å~°uO *Ëã≤ „ѨѨOKåf`«∞O_»<≥· „|Ǩχ~°∂Ѩ‰õΩO_»#~Ú# <åÜ«∞O^Œ∞ ã¨∂÷Å
ã¨∂HõΔ‡O|~Ú# ~¸ â◊s~°O|∞ x[ =∂Ü«∂HõeÊ`«O|x Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡ÅQÆ∞ Ü≥∂y[#∞Å
=¸ÅO|∞# ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ѨiǨi}˜ Ü«∞~Ú# ÉèíH˜Î ã¨OÉèíqOK≥† #O`«ñ *Ï`«∞~å‡ã¨ºO|∞ xO_ç#
#Ü≥∂ºy[#∞Å∞ Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú"å~°Öˇ·† iqfi^èŒO|∞#. 108
* JѨC_»∞ <å‰õΩ Ç¨Ïi¿ã=Ö’ J`«ºO`«"≥∞ÿ# Pã¨H˜Î U~°Ê_çOk. JO^Œ∞=Å¡ <Õ#∞ „ѨѨOKåf`«∞}˜‚
„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ}©‚ J~Ú# <å Ü«∞O^Œ∞, ã¨∂÷Å=¸ ã¨∂HõΔ‡=¸ J~Ú# D â◊s~°O ˆH=ÅO =∂Ü«∂
HõeÊ`«O Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# P Ü≥∂wO„^Œ∞Å J#∞„QÆǨÏO=Å¡ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ#∞
~°∂ѨÙ=∂¿Ñ JK«OK«Å ÉèHí Î̃ <å‰õΩ ã¨O„áêÑ≤OÎ zOk. Kå`«∞~å‡ã¨º „=`«O J#O`«~O° P =∞Ǩ`«∞‡Å∞ =∞~˘Hõ
„Ѩ^ÕâßxH˜ "≥à◊¡\ÏxH˜ L^Œ∞º‰õΩÎÖˇ·<å~°∞.
=∞. JѨKå~°O|∞Å∞ ÖËHõ x`«ºÑ¨iK«~åºÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_»<≥·
K«Ñ¨Å`«fiO|∞#∞ =∂x <ÕñQ˘Å∞=ñQÍ ã¨O„Ñ‘`«∞Öˇ· "å~°∞ x
+¨¯Ñ¨@`«fiO|∞# n#=`«ûÅ`«`Àñ QÍ~°∞}º ã¨OÜ«Ú‰õΩÎÖˇ·
Ü«ÚѨ^ÕtOzi <å‰õΩ hâ◊fi~°~°Ç¨Ï™Èº^•~° q*Ï˝#=Ú<£. 109
* D q^èŒOQÍ Z\˜ì X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ∂ ~å‰õΩO_®, KåOK«ÅºO ÖˉõΩO_® =ÚѨÓÊ@ÖÏ ÉèíH˜Î`À
P~åkèOz#O^Œ∞‰õΩ P ™ê^èŒ∞ѨÙOQÆ=ÙÅ∞ ã¨O„Ñ‘`«∞Öˇ·<å~°∞. ZO`À ã¨O`À+¨O`À, ZO`À HÍ~°∞}ºO`À,
ZO`À "å`«ûźO`À Ju~°Ç¨Ï㨺=¸, J"≥∂Ѷ¨∞=¸ J~Ú# Dâ◊fi~°q*Ï˝<åxfl P =∞Ǩ`«∞‡Å∞ <å‰õΩ
LѨ^ÕtOKå~°∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 41
=. U#∞#∞ "åi Ü«ÚѨ^Õâ◊O|∞# "åã¨∞^Õ=Ùx =∂Ü«∂#∞ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eã≤u† hâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞iÊ`«O |~Ú# Hõ~°‡O|∞ `åѨ„`«Ü«∞O|∞ =∂#∞Ѩ <Ò+¨^èŒO|QÆ∞† <Õ „^Œ=ºO|∞=Å# <Õ ~ÀQÆO|∞
[x~ÚOK≥ <å „^Œ=ºO ÉÏ ~ÀQÆO|∞ =∂#∞Ѩ<Õ~°^Œ∞† „^Œ"åºO`«~°O|∞ÅKÕ`« <≥·# zH˜`«û =∂#∞Ѩ
<ÀѨن Wqfi^èŒO|∞#ñ QÆ~°‡O|∞Å∞ ã¨O™ê~° ¿ÇÏ`«∞HõO|∞ ÅÜ«Úº hâ◊fi~åiÊ`«O|∞Öˇ· `å=Ú `«=Ú‡ñ
*ˇé∞ѨÙH˘# <ÀÑ≤Ü«ÚO_»∞† hâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞ñ *ËÜ«∞O|_»∞ Hõ~°‡O|∞ q*Ï˝#¿ÇÏ`«∞HõOɡ· hâ◊fi~°
ã¨O`À+¨}O|∞#∞ ÉèHí Θ Ü≥∂QÆO|∞#∞O |∞\˜Oì K«∞† hâ◊fi~°tHõOΔ *Ëã≤ Hõ~‡° O|∞Å∞ ¿ãÜ«Ú"å~°Å∞ Hõ$+¨Q‚ ∞Æ }
<å=∞=~°‚# 㨇~°}O|∞Å∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞† „Ѩ}=ѨÓ~°fiHõO|∞Å∞QÍ "åã¨∞^Õ= „Ѩ^Œ∞º=∞fl ã¨OHõ~°¬
}Ïx~°∞^Œú=¸iÎ <å=∞O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ ÉèíH˜ÎO |eH˜ #=∞™ê¯~°O|∞ ¿ãã≤ =∞O„`«=¸iÎÜ«Ú
=¸iÎâ◊¥#∞ºO_»∞ #~Ú# Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μO |∂lOK«∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ã¨=∞ºQÆÌ~°≈#∞O _»QÆ∞. 110
* <Õ#∞ ‰õÄ_® P =∞ǨÏhÜ«ÚÅ =∞ǨϟѨ^Õâ◊O =Å¡ ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =∂Ü«∂„ѨÉèÏ=O
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. Dâ◊fi~å~°Ê}O KÕã≤# Hõ~°‡"Õ∞ `åѨ„`«Ü«∂xfl ~°∂ѨÙ=∂¿Ñ Ѩ~°=∞ø+¨^èŒO. Ö’HõOÖ’ U
Ѩ^•~°÷O =Å¡ U ~ÀQÆO L^ŒƒùqOzO^À P Ѩ^•~°÷O P ~ÀQÍxfl áÈQ˘@ìÖË^Œ∞. =∞~À Ѩ^•~°÷O KÕ`« zH˜`«û
[iy`Õ<Õ HÍx P ~ÀQÆO âßOuOK«^Œ∞.
D „ѨHÍ~°OQÍ Hõ~°‡Å∞ Éèí=|O^èŒ HÍ~°}ÏÖË J~Ú#ѨÊ\˜H©, Dâ◊fi~å~°Ê}O KÕÜ«∞@O =¸ÖÏ#
`«=∞ Jã≤Î`åfixfl HÀÖ’Ê`å~Ú. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕÌtOz KÕ¿ã HÍ~°ºO qt+¨ì"≥∞ÿ# *Ï˝<åxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞=Å¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz JK«OK«Å ÉèíH˜Îx J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x „Ѩɒ^èŒO =Å¡ Hõ~°‡Å∞
HÍqOKÕ"å~°∞ N Hõ$+¨‚ QÆ∞} <å=∂Å#∞ H©iÎOK«@OÖ’, ã¨O㨇iOK«@OÖ’ P㨉õΩÎÖ∫`å~°∞.
FOHÍ~°ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ "åã¨∞^Õ= – „Ѩ^∞Œ º=∞fl– ã¨OHõ~}
¬° – Jx~°∞^Œú <å=∂Å∞ <åÅ∞QÆ∂ ÉèHí `
Θ À LK«ÛiOz
#=∞㨯iOz z#‡Ü«∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞}˜‚ P~åkèOKÕ =∂#=Ù_»∞ ã¨=∞ºQÆÌ~°≈#∞_≥· ã¨=∞^Œ$+≤ì
HõÅ"å_Ò`å_»∞.
Hõ. U #qfi^èŒ=Ú#ñ *ËÜ«∞ñQÆ, ^•#=‰õΩÅ "≥·i <å‰õΩñ ^Œ#Ü«∞O^Œe q
*Ï˝#=Ú xK≥Û#∞ =∞^Œ#∞,ëêª#=Ú #`«ñ _≥é∞ñQÆ∞, h=Ù ã¨Å∞ѨÙ=Ú nx<£. 111
* <Õ#∞ D q^èŒOQÍ „Ѩ=iÎOz#O^Œ∞=Å¡ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ qt+¨ì"≥∞ÿ# Dâ◊fi~°*Ï˝<åxfl <å‰õΩ
J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_»∞. <å #_»=_ç <å~åÜ«∞} =¸iÎH˜ `≥Å∞ã¨∞. "åºã¨=∞ǨÏs¬! h=Ù ‰õÄ_® NǨÏix ã¨OH©iOÎ K«∞.
Hõ. =Úx‰õΩÅ=ÚÖ’# q∞H˜¯e, q#∞‰õΩÅ∞ QÆÅ"åñ_» g=Ù† qÉèí∞H©~°∞ÎÅ∞ h
=#∞k#=Úñ ÉÁQÆ_» qxÜ≥∞_ç [#=ÚʼnõΩ<£ ^Œ∞óY "≥∞Å¡ âßOuO ÉÁO^Œ∞<£. 112
* =Ú#∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° _»=Ù. ZO`À Z~°∞Hõ HõÅ"å_»=Ù. q<Õ"åi ^Œ∞óMÏÅhfl ^Œ∂~°"∞≥ ÿ "åi ™êfiO`åʼnõΩ
âßOu ÅaèOKÕ@@∞¡ h=Ù K«Hõ¯QÍ "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞â’QÍ^äŒÅ#∞ ã¨Oã¨∞ÎuOK«∞.
=. W@∞¡ <å~°^Œ∞ [#‡Hõ~°‡O|∞Å∞ qx „Hõ=∞‡é "åºã¨∞O _ç@¡xÜ≥∞. 113
42 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èŒOQÍ <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ `«# ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞ qxÑ≤OK«QÍ PÅH˜Oz, "åºã¨=Úx
<å~°^Œ∞}˜‚ =∞m¡ WÖÏ „ѨtflOKå_»∞–
=∞. q#∞ =∂ aè‰õΔΩÅ∞ h‰õΩ x@∞¡ Hõ~°∞}<£ q*Ï˝#=ÚO *ˇÑ≤Ê áÈ
~Ú# ÉÏźO|∞# =$^ŒúÉèÏ==Ú# h ˆHsu ã¨OKå~°=ÚÖò
ã¨<≥? h H˜Ñ¨C_»∞ ѨÓ~°fiHõÅÊ=∞u ÜÕ∞ *Ï_»O „|nÑ≤OK≥ñ? ^Œ
`«Î#∞=ÙO ÉÏã≤# K«O^Œ "≥∞@∞¡ K≥ѨÙ=∂ ^•ã‘ã¨∞`«`«fiO|∞`À<£. 114
* JÜ«∂º! =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# P ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ ZO`À ^ŒÜ«∞`À h‰õΩ Dâ◊fi~°*Ï˝<åxfl LѨ^ÕtOz
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞ QÆ^•! P `«~°∞"å`« h ÉÏźO ZÖÏ QÆ_çzOk? ÃÑ^ŒÌ"å_ç"≥· ZHõ¯_≥Hõ¯_» ã¨OK«iOKå=Ù? D
[#‡Ö’ WѨC_»∞ h‰õΩ Ñ¨Ó~°fi [#‡ã¨‡$u U q^èŒOQÍ HõeyOk? ^•ã‘Ѩل`«∞_»"≥·# h=Ù U „ѨHÍ~°OQÍ h
^ÕǨxfl `«ºlOKå=Ù? ^ŒÜ«∞KÕã≤ q=iOK«∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ "åºã¨∞O _»_çy# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, ^•ã‘ Ѩل`«∞O_» #~Ú# ÜÕ∞#∞ aè‰õΔΩÅ =Å#
ǨÏi *Ï˝#O|∞ QÆey Ü«Ú#flO`«. 115
* "åºã¨∞Å"å~°∞ J_çy# „Ѩâ◊flʼnõΩ <å~°^Œ∞Å"å~°∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞– P q^èŒOQÍ <Õ#∞ P
™ê^èŒ∞ѨÙOQÆ=ÙÅ =Å¡ Dâ◊fi~° Ѩi*Ï˝<åxfl á⁄Ok# ã¨OQÆu q<åfl~°∞ Hõ^•!
ã‘. =∞=Ú‡ <Õe#"åi =∞Ok~°O|∞#ñ QÆŠѨ#∞ÖˇÅ¡ñ „QÆ=∞=Ú# ÉèíH˜Îñ *Ëã≤
`«# Ѩ~ånè#`«ñ ^ŒÅñѨ^Œ∞† ™⁄Åã≤u #Åã≤u <åH˘O\˜ ##∞K«∞ =zÛ
=∂ѨÙ#∞ ˆ~ѨÙ#∞ =∂ `«e¡ "≥∂ǨÏO|∞ ™⁄Oáê~° =Ú^•Ì_»∞ K«∞OK«∞ ^Œ∞=Ùfi
^ÕǨÏO|∞ x=Ù~°∞ "≥∂kOK«∞ñ Q“ñy@ñ *Ë~°∞Û #i‡e # xfl@∞ì Å~°ã≤ =∞#∞Ѩ
P. <Õ#∞ q_çz áÈHõ ~ÚO@ #∞O_çu #Ü«∞º, "≥∂Ç≤ÏñQÍHõ, Ü≥∞é∞Hõ "≥∂ã¨áÈHõ
=∂é∞ zO`« ÖËHõ =∞øx<≥· ÜÕ∞<ÕO_»¡, "åñ_» #QÆ∞K«∞ñ Q˘xfl "åã¨~°=ÚÅ∞. 116
* =∂ `«e¡k KåÖÏ *ÏeQÆ∞O_≥. L`«Î J=∂Ü«∞‰õΩ~åÅ∞. `«Å =OK«∞H˘x Ü«∞[=∂#∞Å QÆ$ǨÖ’¡
Ѩ#∞Åhfl =~°∞ã¨QÍ KÕ¿ãk. `«# ^•™êºxfl QÆ∂iÛ H˜Oz`«∞Î ‰õÄ_® H˜OK«Ñ¨_ÕkHÍ^Œ∞. <Õ#O>Ë P"≥∞‰õΩ
ѨOK«„áê}ÏÅ∞. ''JÜ≥∂º! <å a_»¤ JÅã≤áÈÜ«∂_»∞. ™⁄Åã≤áÈÜ«∂_»∞, PHõe Q˘<åfl_»∞.—— Jx JO@∂
ˆ~ѨÙÅ∂ =∂ѨÙÅ∂ JÖÏ¡~°∞=Ú^Œ∞ÌQÍ P^ŒiOz ##∞fl ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤Ok. ZO`À „¿Ñ=∞QÍ =∂\˜=∂\˜H© <å
|∞QÆÅæ ∞ =Ú^Œ∞ÃÌ Ñ@∞ìH˘<Õk. <å A@∞ì ^Œ∞"Õfik. <åXà◊√¡ xq∞ˆ~k. ##∞fl PáêºÜ«∞OQÍ J‰õΩ¯# KÕ~∞° ÛH˘<Õk.
D q^èŒOQÍ `«e¡ „¿Ñ=∞`À ÃÑiy# <Õ#∞ P"≥∞#∞ q_çz áÈÖËHõ WO\’¡<Õ LO_çáÈÜ«∂#∞. J~Ú`Õ <Õ#∞
ã¨O™ê~°"åº"≥∂ǨÏOÖ’ z‰õΩ¯|_»ÖË^Œ∞. *Ï˝<åxfl HÀÖ’ÊÖË^Œ∞. q+¨Ü«∂O`«~° "åºã¨‰õΩÎ}˜‚ HÍÖË^Œ∞. ѨOK«
=~°¬„áêÜ«∞O QÆÅ <Õ#∞ JÖψQ =∂ J=∞‡#∞ HõxÃÑ@∞ìH˘x =∞ø#OQÍ P „ÉÏǨχ}∞Å WO_»¡Ö’ H˘<åflà◊√¡
QÆ_çáê#∞.
†
"≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 43
Hõ. ã¨^Œ#=Ú "≥Å∞=_ç `≥~°∞=Ù#ñ, *ˇ^Œ~°Hõ =∂ `«e¡ ~å„uñ rñHõ\˜"Õà◊<£
"≥Ú^Œ=ÙO a^Œ∞HõñQÆ <˘HõѶ¨}˜, Ѩ^ŒÉèÏQÆ=Úñ QÆéK≥ñ„^˘Hõ¯ñ|_ç =Úx<å^ä•! 117
* "åºã¨=ÚhO„^•! XHõ<å_»∞ Uq∞ [iyO^ŒO>Ë =∂ J=∞‡ ~å„u"Õà◊ Hõ\˜Hõ pHõ\˜Ö’ P=Ù#∞ áêÅ∞
Ñ≤O_»@O HÀã¨O WÅ∞¡ =^Œe |Ü«∞\˜H˜ "≥o¡Ok. „`À=Ö’ P"≥∞ XHõáê=Ú#∞ „`˘H˜¯Ok. P ã¨~°ÊO P"≥∞
áê^•xfl Hõ~°zOk.
Hõ. hÖÏÜ«∞`«Éè’QÆѶ¨}Ï, "åºàÏ#Åq+¨ =∞Ǩϟ„QÆ=Ç≤Ïfl*ÏfiÖÏ
=∂ÖÏqxáêu`«Ü≥ÿ∞, „"åÖˇ<£ ##∞ñ QÆ#fl`«e¡ =ã¨∞=∞u g∞ñ^Œ<£. 118
* J`«ºO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P „`åK«∞áê=Ú HÀ~°ÅÖ’x qëêyfl *ÏfiÅÅ =Å¡ J=∞‡ <ÕÅ g∞^Œ
Ѩ_çáÈ~Úk.
L. `«e¡ ^èŒi„uÃÑ· <˘éñy `«Å¡_»áê@∞#∞ñ *ˇOk z`«Î=ÚO
|Å¡\˜ÅOQÆñ „ÉÏ}=ÚÅ∞ "åã≤#ñ Ez HõÅOQÆ ˆH#∞ <å
Ü«ÚÅ¡=ÚÖ’# "≥∂ǨÏ~°∞z <˘O^ŒHõ ã¨OQÆ=Ú "åÃã "Õ∞Å∞ ~å
lÖˇ¡ #@OK«∞ q+¨μ‚Ѩ^ŒzO`« Ü≥Ú#~°ÊñQÆ |∞kú ¿ãÜ«ÚK«∞<£. 119
* JÖÏ =∂ J=∞‡ „H˜O^ŒÑ¨_ç qÅqÅ `«#∞flH˘x q=â◊√~åÖˇ· „áê}ÏÅ∞ q_çzOk. JѨC_»∞ <Õ#∞ P
qëê^Œ^Œ$âߺxfl K«∂z U =∂„`«O HõÅ=~°Ñ¨_»‰õΩO_®, <åz`«ÎO â’HÍÜ«∞`«ÎO H͉õΩO_®, x|ƒiOK«∞H˘x
xÅÉ_®¤#∞. '=∞Ozk† |O^èOŒ `≥yáÈ~ÚOk— J#∞H˘<åfl#∞. WHõ <å‰õΩ Ç¨ÏiK«~}
° 㨇~°}"Õ∞ J=â◊ºHõ~=ΰ º=∞x
x~°‚~ÚOK«∞H˘<åfl#∞.
=. L`«Î~åaè=ÚY∞O_»<≥· ÜÕ∞#∞ "≥_»e [#Ѩ^ŒO|∞Å∞ñ |∞~°O|∞Å∞ |@ì}O|∞Å∞ñ „QÍ=∞O|∞Å∞ñ
|Öˇ¡Å∞ =∞O^ŒÅ∞ñ y~å`« ѨÙoO^Œ x"åã¨O|∞Å∞ #∞Ѩ=#O|∞Å∞ñ l„`«^è•`«∞qz„u`«O|∞ Å~Ú#
Ѩ~°fi`«O|∞Å∞ 㨨=∞^Œ HõiHõ~° q^Œo`« âßYÅ∞ QÆÅ âßYÅ∞#∞, x"åi`« ѨkäHõ [#„â◊=∂uˆ~HõO|∞Öˇ·#
`«\ÏHõO|∞Å∞ |Ǩïq^èŒ qǨÏOQÆ x#^Œ =∞<ÀǨÏ~°O|∞Öˇ· qHõKå~°qO^Œ =∞^èŒ∞áê# Ѩ~°=â◊
Ѩi„Éèí=∞„^Œƒù=∞~° ã¨∞O^Œ~°O|∞Öˇ·# ã¨~À=~°O|∞Å∞ ^•ñ\˜ K«#∞K«∞ ‰õΔΩuÊáê™ê ã¨"Õ∞`«∞O_»<≥· Ü≥ÚHõ¯
#n„ǨÏ^ŒO|∞#ñ „QÆ∞O‰õΩe_ç â◊√z<≥· h~°∞ „^•q QÆ`«„â◊=ÚO_»<≥· 120
* P q^èŒOQÍ J#∞H˘x <Õ#∞ L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ |Ü«∞Å∞^Õi Ñ¨Öˇ¡Å∂, Ѩ@ì}ÏÅ∂, #QÆ~åÅ∂,
[#Ѩ^•Å∂, „QÍ=∂Å∂, ¿Ñ@Å∂, aèÅ¡"å\˜HõÅ∂ ^•@∞H˘O@∂† P@q‰õΩÅ∞ x=ã≤OKÕ z@ì_»=ÙÅ∂,
~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞Å ^è•`«∞=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# Ѩ~°fi`åÅ∂, =∞kOz# U#∞QÆ∞Å∞ Hõ^ŒeOKÕ q^ŒeOKÕ H˘=∞‡Å∞ QÆÅ
=∞Ǩ=$HΔÍÅ∂, ÉÏ@™ê~°∞Å =∂~åæÜ∂« ™êxfl áÈQ˘>Ëì `«\ÏHÍÅ∂, <å<åq^è•Öˇ#· Ѩ‰ΩΔõ Å HõÅHõÖÏ ~å"åÅ`À
~°=∞}©Ü∞« "≥∞ÿ qHõãO≤ z# `å=∞~°ÑÓ¨ ÅÖ’x =∞Hõ~O° ^•xfl „`åy Ѩ~=° tOz Ѩi„Éèqí ∞OKÕ QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ`À
xO_ç# ã¨~°ã¨∞ûÅ∂ Ju„Hõq∞ã¨∂Î =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ#∞. JѨC_»∞ <å‰õΩ PHõb ^ŒÑ≤ÊHÍ Juâ◊~ÚOKå~Ú.
XHõ ÜÕ∞\˜ =∞_»∞QÆ∞Ö’ â◊√„ÉèíOQÍ ™êfl#O KÕã≤ h~°∞ „`åy <å =∂~åæÜ«∂™êxfl `«yæOK«∞H˘<åfl#∞.
44 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ™êÖÏ=$Hõ HõÑ≤ÉèíÅ∞¡Hõ, HÀÖËÉèí Å∞ÖÏÜ«∞ â◊ź Ѷ¨¸Hõ â◊~°Éèí âß
~°∂ÌÅ â◊â◊ QÆ=Ü«∞ Y_»æ, "åºàÏ[QÆ~åkÉèíÜ«∞^Œ =#=∞^茺=Ú#<£. 121
* `À_Õà◊¥§, HÀ`«∞Å∂, ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, =#=~åǨÅ∂, U#∞QÆ∞Å∂, =∞Ç≤ÏëêÅ∂, U^Œ∞ѨO^Œ∞Å∂,
QÆ∞_»¡QÆ∂|Å∂, â◊~°Éèí=∞$QÍÅ∂, âß~°∂ÌÖÏÅ∂, ‰õΩO^Õà◊¥¡, =∞#∞É’`«∞Å∂, Y_»æ=∞$QÍÅ∂, „‰õÄ~°ã¨~åÊÅ∂,
H˘O_»zÅ∞=Å∂ xO_ç# ÉèíÜ«∞OHõ~å~°}ϺŠQÆ∞O_® =∞m¡ „Ѩܫ∂}˜OKå#∞.
=. ^Œ∞ã¨Î~°O|∞ Öˇ·# hÅ"Õ}∞ H©K«Hõ QÆ∞Ň Å`å QÆǨÏfi~°O|∞Å á⁄O`« <˘Hõ¯ ~åq„=∂x _»QÆæéñ
QÆ∂~°∞ÛO_ç ÜÕ∞ q#fl K«O^ŒO|∞# <å ǨÏ$^ŒÜ«∞QÆ`«∞O |~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ѩ٠ǨÏiO lOuOzu.122
* ^•@ â◊HõºO HÍx he`«∞ѨÊÅ`À ‰õÄ_ç# "≥^Œ∞~°∞ á⁄^ŒiO_»∞¡ ^ŒQÆæ~°QÍ XHõ ~åqK≥@∞ì „H˜O^Œ
‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. <Õ#∞ q#fl q^èŒOQÍ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ѨkÅO KÕã≤H˘#fl Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# ǨÏix
^蕺#O KÕâß#∞.
âß. P#O^•„â◊√Å∞ QÆ#∞flÅ<£ "≥_»Å ~À=∂OK«O|∞`Àñ ^Œ`«Ê^Œ
^蕺<å~°∂_è»∞ñ_» <≥·# <å `«ÅñѨÙÖ’ #^ÕÌ=Ùñ_»∞O ^ÀñK≥ <Õ
<å#O^•aúQÆ`«∞O_»<≥· Ü≥∞é∞ñQÆ ÖË<≥·u<£ ##∞ hflâ◊fi~°∞<£
<å<åâ’HõǨÏ"≥∞ÿ# Ü«∞`«Î#∞=Ù QÍ#<£ ÖËHõ Ü«∞ @¡O`«@<£. 123
* <å Hõ#∞flÖ’¡ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖÏ~Ú. <å â◊s~°=∞O`å ѨÙÅH˜OzáÈ~ÚOk. P ÉèíH˜Î
áê~°=â◊ºOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x K«~°}ÏÅ∞ ^蕺xã¨∞Î#fl <å z`«ÎOÖ’ P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. <Õ#∞
Hõ#∞flÅ∞ `≥~°z K«∂KÕã¨iH˜ Éèí‰õΩÎÅ ^Œ∞óMÏÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ã¨fi~°∂ѨO J^Œ$â◊º"≥∞ÿOk.
=. ÖËz xÅ∞K«∞O_ç „Hõ=∞‡é #^ÕÌ=Ùx k"åºHÍ~°O|∞ñ E_» xzÛùOK«∞K«∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# xÅ∞ѨÙH˘x
Ü«∂`«∞~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇñ EzÜ«ÚO QÍ#ÖËHõ x~°‡#∞+¨ºOɡ·# =#O|∞#O [i~ÚOK«∞K«∞#fl
##∞fl #∞^ÕÌtOz "åQÆQÀK«~°∞O_≥·# ǨÏi QÆOcè~° =∞^èŒ∞~°O|∞Öˇ·# =K«#O|∞Å â’HõO |∞Ѩâ◊q∞OѨO
*ËÜ«Ú K«O^ŒO|∞# x@¡xÜ≥∞. 124
* <Õ#∞ qKå~°O`À ÖËz xÅ∞Û<åfl#∞. =∞m¡ P ^Õ=^Õ=Ùx k=ºã¨fi~°∂áêxfl ^Œi≈OKåÅ<Õ L`«¯O~î` ° À
x~å‡#∞+¨º"≥∞#ÿ P J~°}ºOÖ’ J@∂ W@∂ uiQÍ#∞. HÍx <å‰õΩ uiy Dâ◊fi~° ™êHΔÍ`å¯~°O HõÅ∞QÆÖ^Ë ∞Œ .
JO`«Ö’ "åKå=∞QÀK«~∞° _≥#· NǨÏi =∞^è∞Œ ~° QÆOcè~° =K«<åÅ∞ <åâ’HÍxfl LѨâq◊ ∞OѨ*ãË ∂¨ Î ##∞fl F^•~°∞ã¨∂Î
D q^èŒOQÍ q#=KåÛ~Ú–
L. UÅ ‰õΩ=∂~°! â’+≤ÅñQÆ? h[##O|∞# ##∞flñ QÍ#ñQÍ
*ÏÅ=Ù h=Ù HÍ=∞=ÚY+¨@¯=Ú x~°Ìo`«O|∞ ¿ãã≤ x
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 45
~°∂‡e`«Hõ~°∞‡Öˇ·# =Úx=ÚY∞ºÅ∞ QÍx ‰õΩÜ≥∂y QÍ#ñQÍñ
*ÏÅñ_»∞† h^Œ∞ HÀi¯ H˘#™êQÆ∞@ÔH· x[=¸iÎñ EÑ≤u<£. 125
* <åÜ«∞<å! ZO^Œ∞‰õΩ =$^ä•QÍ PÜ«∂ã¨Ñ¨_»`å=Ù. h=Ù ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å D [#‡Ö’ ##∞fl
^Œi≈OK«ÖË=Ù. HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOz x~°∂‡e`«Hõ~°∞‡Öˇ·# =Úx =ÚY∞ºÖË ##∞fl K«∂_»
QÆÅ∞æ`å~°∞. JO`Õ HÍx l`ÕO„kÜ«ÚÅ∞ HÍx"å~°∞ ##∞fl ^Œi≈OK«ÖË~°∞. J~Ú<å h =∞#ã¨∞Ö’x HÀiHõ#∞
H˘#™êyOK«@O HÀã¨O HõΔ} HÍÅO <å ã¨fi~°∂áêxfl h‰õΩ ã¨∞ÊùiOѨ*Ëâß#∞.
Hõ. <å=Åx HÀi¯ Ü«¸~°Hõ, áÈ=^Œ∞† q_çÑ≤OK«∞ ^À+¨Ñ¨ÙO[=ÚÅ#∞ =∞
`Õû=O |∞@∞ì#∞ "≥·à◊=∞, ÉèÏqOѨñQÆ <å^Œ∞ ÉèíH˜Î ÉÏÅHõ! qO>Ë. 126
* =`åû! <å Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl"≥∞ÿ# h HÀiHõ =º~°÷O HÍ^Œ∞. h ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ∂ ^Œ∂~°=∞ø`å~Ú. ##∞fl
¿ãqOK«@O =Å¡ <åÉèíH˜Î Jz~°HÍÅOÖ’<Õ h=∞kÖ’ ѨkÅ=∞ø`«∞Ok.
Hõ. <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆ h =∞k, "åÜ«∞^Œ∞ [<å‡O`«~°=ÚÅ ÉÏÅHõ! h g
HÍÜ«∞O|∞ q_çz g∞^Œ@, =∂ Ü«∞#∞=∞uñ |∞@ìñQÆÅ=Ù =∞^Œƒù‰õΩÎñ_»"≥·. 127
* ‰õΩ=∂~å! <å Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl"≥∞ÿ# h ǨÏ$^ŒÜ«∞O =KÕÛ [#‡Ö’ ‰õÄ_® ##∞fl JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
LO@∞Ok. h=Ù D ^ÕǨxfl =^Œe# J#O`«~°O <å J#∞[˝`À =∞m¡ [#‡Ö’ <å Éèí‰õΩÎ_ç"≥· L^Œƒùq™êÎ=Ù.
=∞. q#∞ g∞ ã¨$+≤ì ÅÜ«∞O|∞ <˘Ok Ü«ÚQÆ=ÚÖò "ÕÜ≥ÿ∞# HÍÅO|∞ Ü«∂
q∞xÜ≥ÿ∞ áÈÜ≥∞_çñ É’=ñQÍ QÆÅ∞QÆ∞ñE g∞^ŒO |∞#ó ã¨$+≤ì Ü«∞O
^Œ∞ x~°∂_è»ã¨‡$u`À_»ñ |∞>ˇì^Œ=Ù† x~ÀÌ+¨μO_»"≥· <å Hõ$Ѩ<£
Ѷ¨∞#`«O *ˇO^≥^Œ∞ â◊√^Œú ™êuÎfi‰õΩÅÖ’ QÆ}∞ºO_»"≥· Ü«∞~°ƒùHÍ! 128
* q#∞ z\˜ì`«O„_ô! D ã¨$+≤ì Ü«∂=`«∂Î ÅÜ«∞"≥∞ÿáÈ~Ú# Ñ≤=∞‡@ "Õ~Ú Ü«ÚQÍÅ∞ pHõ\˜ ~å„uQÍ
QÆ_zç áÈ`«∞Ok. JѨC_»∞ uiy ã¨$+≤ì U~°Ê_»∞`«∞Ok. h=Ù =∞m¡ [x‡™êÎ=Ù. h‰õΩ Ñ¨Ó~°fi㨇$u LO@∞Ok. <å
J#∞„QÆǨÏO =Å¡ h ^ÀëêÅhfl #tOz ã¨`«º QÆ∞}ã¨OѨ#∞flÖˇ·# ǨÏiÉèí‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥· ¿ÑÔ~xflHõ
QÆO\Ï=Ù.
=. Jx ~Ú\Ï¡HÍâ◊O|∞ =¸iÎÜ«Ú, |∞∞ˆQfi^•kHõO|∞ xâßfiã¨O|∞#∞QÍ <˘Ñ≤Ê, ã¨~°fixÜ«∂=∞HõOɡ·#
=∞ǨÉèí∂`«O|∞ ѨeH˜ Ü«¸~°‰õΩ#fl <Õ#∞ =∞ã¨ÎHõO|∞ =Oz „"≥ÚH˜¯, `«`«¯~°∞}‰õΩ ã¨O`«ã≤OK«∞K«∞
=∞^ŒO|∞ kQÆ<å\˜, =∞K«Û~°O|∞ q_çz, HÍ=∞O|∞ xi˚Oz, „HÀ^èŒO|∞ =i˚Oz, Ö’Éèí"≥∂ǨÏO|∞Å
"≥_»Å #_çz, ã≤QÆ∞æ q_çz, Ü«∞#O`«<å=∞O|∞Å∞ ѨiîOK«∞K«∞ñ, |~°=∞Éèí„^ŒO|∞ Å~Ú#
`«K«Ûi„`«O|∞ÅO lOuOK«∞K«∞, x~°O`«~° ã¨O`«∞+¨μìO_»<≥· Hõ$+¨μ‚x |∞kú xeÑ≤, x~°‡ÖÏO`«ó
Hõ~}
° O|∞Å`À_» q+¨Ü∞« q~°‰Ωõ OÎ _»<·≥ HÍÅO|∞# HÔ ^Œ∞~°∞ ã¨∂K«∞K«∞ Éè∂í q∞O k~°∞QÆ∞K«∞ #∞O_»∞#O`«O
Q˘O`«HÍÅO|∞#‰õΩ "≥∞é∞OQÆ∞ "≥∞éã≤# `≥éOQÆ∞# =∞$`«∞º=Ù ^Àñz#O |OK«Éèí∂`«=∞Ü«∞O|~Ú
46 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ~‡° ã¨fi~°∂ѨOɡ#· ѨÓ~°fi^ÕÇϨ O|∞ q_çz ǨÏiHõ$áê=â◊O|∞# â◊√^Œú ã¨`fiΫ =∞Ü«∞Oɡ#· ÉèÏQÆ=`«^ÇÕ Ï¨ O|∞
™⁄zÛu† #O`«O „^≥·Ö’HõºO|∞ ã¨OǨÏiOz „Ѩà◊Ü«∞HÍŠѨÜ≥∂~åt=∞^茺O|∞# â◊Ü«∞xOK«∞
<å~åÜ«∞}=¸iÎ Ü«∞O^Œ∞ x^Œ∞~°"À= xK«ÛyOK«∞ „|Ǩχxâßfiã¨O|∞ "≥O@ #`«x ֒ѨÅO
„|"ÕtOzu† #O`« ã¨Ç¨Ï„ã¨Ü«ÚQÆ Ñ¨iq∞`«O|~Ú# HÍÅO|∞ ã¨x# ÖËz Ö’HõO|∞Å∞ ã¨$l~ÚOѨ
#∞^ÀºyOK«∞ „|ǨχxâßfiO|∞ =Å# =∞sz =ÚY∞ºÅQÆ∞ =Ú#∞Å∞#∞ <Õ#∞#∞ [x‡Ozuq∞†
JO^Œ∞ #YO_ç`« „|ǨχK«~°∞ºO_»<≥· ÜÕ∞#∞ =¸_»∞ Ö’HõO|∞Å |Ç≤Ï~°O`«~°O|∞ÅO^Œ∞ =∞Ǩq+¨μ‚x
Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞# #_»¤O|∞ ÖËHõ ~¸â◊fi~°^Œ`«ÎÜ≥ÿ∞ „|Ǩ‡aè=ºO[HõO|∞Öˇ·# ã¨Ñ¨Î ã¨fi~°O|∞Å∞
^Œ=∞Ü«∞O`«# „"≥∂Ü«ÚK«∞#fl ~¸ g}ÏÖÏѨ# ~°uO*Ëã≤ <å~åÜ«∞} Hõ^ä•QÍ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
[i~ÚOK«∞K«∞O^Œ∞. 129
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ q~°q∞Oz# ã¨~fi° "åºÑ≤, ã¨~fi° xÜ«∞O`«, "Õ^=Œ ∞Ü«∞O |~Ú# P =∞ǨÉè∂í `åxH˜
<Õ#∞ `«Å=Oz „"≥ÚHͯ#∞. ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆǨxH˜ P#OkOKå#∞. =∞^•xfl g_®#∞. =∂`«û~åºxfl
kQÆ<å_®#∞. HÍ=∂xfl xi˚OKå#∞. „HÀ^è•xfl =i˚OKå#∞. Ö’ÉèÏxfl, "≥∂Ǩxfl áê~°„^ÀÖÏ#∞. ã¨OHÀK«O
ÖˉΩõ O_® Q˘O`≥uÎ J#O`«∞x J#O`«<å=∂Å∞ LK«Ûiã¨∂,ΠѨ~=° ∞Ѩq„`åÅ~Ú# ǨÏi K«i„`åÅ#∞ 㨇iã¨∂,Î
x`«ºã¨O`«∞+¨μ_ì <ç ·≥ "åã¨∞^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ѨkÅѨ~K° ∞« H˘<åfl#∞. „ѨâßO`«"∞≥ #ÿ JO`«óHõ~}
° O`À "≥~· åQͺxfl
J=ÅOaOz HÍÖÏxfl xsH˜ãΔ ∂¨ Î u~°∞QÆ™êQÍ#∞. H˘<åflà◊‰¡ Ωõ "≥∞~°∞Ѩ٠"≥∞iã≤#@∞¡QÍ =∞$`«∞º^Õ=`« <å =ÚO^Œ∞
„Ѩ`«ºHõΔ=∞~ÚOk. JѨC_»∞ <Õ#∞ ѨOK«Éèí∂`å`«‡Hõ"≥∞ÿ# ѨÓ~°fi^ÕǨxfl Ѩi`«ºlOz ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡
ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«^ÕǨÏOÖ’ „Ѩ"ÕtOKå#∞. `«~åfi`« HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ UHÍ~°‚= [Å=∞^茺OÖ’
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ â◊Ü«∞xOz L#fl ã¨=∞Ü«∂# „|Ǩχ^Õ=Ùx qâßfiã¨O`À áê@∞ <Õ#∂ ÉèíQÆ"å#∞x
L^Œ~O° Ö’ „Ѩ"tÕ OKå#∞. "≥~Úº Ü«ÚQÍÅ∞ QÆ_zç áÈ~Ú# `«~åfi`« ÖËz Ö’HÍÅ∞ ã¨$+≤Oì K«É’ÜÕ∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx
xâßfiã¨O #∞Oz =∞sz "≥Ú^ŒÅ~Ú# =Ú#∞Å∂ <Õ#∂ [x‡OKå=Ú. D [#‡Ö’ <Õ#∞ Jã¨öe`«
„|ǨχKåi<≥·, ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆǨÏO =Å¡ „uÖ’Hõ ã¨OKåi<≥·, Ѩ~°„|Ǩχ „Ѩuáê^ŒHÍÖˇ·# ã¨Ñ¨Îã¨fi~åÅ∞
`«=∞O`«`å"Õ∞ „"≥∂ˆQ D ''=∞ǨÏf—— g}g∞^Œ q+¨μ‚ Hõ^äŒÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î WÖÏ qǨÏiã¨∞Î<åfl#∞.
P. f~°÷áê^Œ∞ñ_»~Ú# ^Õ=ÙO_»∞ q+¨μ‚O_»∞, ^Œ# K«i„`« <Õ#∞ ^Œqe áê_»ñ
r~°ñ|_»¤"åx K≥Å∞=Ù# <Õ`≥Oz, Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ <å =∞#=Ú#ñ QÍ#=K«∞Û. 130
* f~°á÷ ê^Œ∞_≥#· ^Õ"åk ^Õ=Ù_»∞ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, <Õ#∞ PÜ«∞# bÅÅ#∞ QÍ#O KÕã#≤ ѨC_»∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ì̃
Ñ≤ez#@∞¡QÍ =zÛ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ JK«∞Û „QÆ∞kÌ#@∞¡ HÍ#=KÕÛ"å_»∞.
Hõ. q#∞ g∞ ã¨O™ê~°O |#∞, =#xkèÖ’ =Úxñy Hõ~°‡"åOKè«ÅKÕ "Õ
^Œ#ñ ÉÁO^≥_»∞ "åxH˜ q, +¨μ‚x QÆ∞}=~°‚#=Ú `≥Ñ¨Ê ã¨∞=Ú‡ =ÚhO„^•! 131
* F "åºã¨=ÚhO„^•! D ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ q+¨Ü«∞"åOKè«ÅKÕ „H˜O^Œ∞g∞^≥·
ÉÏ^èŒÑ¨_Õ"åxH˜ QÀqO^Œ QÆ∞}H©~°Î#O QÆ@∞ì KÕˆ~Û `≥ѨÊ=O\˜k.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 47
K«. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k Ü≥∂QÆ=ÚÅ <å`«‡ xÜ«∞O„u`« =∞Ü«Úºñ QÍ=∞~À
+¨=ÚÅ „|KÀk`«O| Ü«∞QÆ∞ âßOu =Ç≤ÏOѨ^Œ∞ q+¨μ‚¿ã=KÕñ
„QÆ=∞=Ú# âßOuñ ÔQ·H˘x# ÔH·=_ç <å^Œ∞ â◊s~° [#‡ Hõ
~°‡=ÚÅ ~°Ç¨Ï㨺 "≥∞Å¡ =Úx=∞O_»#, K≥Ñ≤Êu h=Ù QÀi#<£. 132

* Ü«∞=∞=¸, xÜ«∞=∞=¸, „áê}ÏÜ«∂=∞=¸, „Ѩ`åºÇ¨~°=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# JëêìOQÆ=ÚÅ ^•fi~å

=∞#ã¨∞û#∞ ZO`« Hõ@∞ìk@ìO KÕã¨∞H˘#flѨÊ\˜H© HÍ=∞=¸, ~À+¨=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åxKÕ Jk =∂\˜ =∂\˜H©
Ô~zÛáÈ`«∂<Õ LO@∞Ok. HÍx âßOuOK«^Œ∞. J\˜ì âßOu "åã¨∞^Õ=Ùx ¿ã= =Å¡<Õ „Hõ=∞OQÍ Åaèã¨∞ÎOk.
=Úx‰õΩÅÉèí∂+¨}Ï! <å ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi`«Î~åÅ ~°Ç¨Ï㨺=∞O`å h=Ù HÀi# „ѨHÍ~°O h‰õΩ q=iOz K≥áêÊ#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ <å~°^Œ∞O_»∞ "åºã¨=ÚhO„^Œ∞x g_˘¯x, g} "å~ÚOK«∞K«∞
Ü«∞^Œ$KåÛù=∂~°æO|∞#O [#Ü≥∞ #x ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 133
* Jx D „ѨHÍ~°OQÍ Ñ¨~°=∞ѨÓAº_≥·# „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞_≥·# <å~°^Œ∞_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}
=ÚhO„^Œ∞x`À ѨeH˜ g_À¯ÅO^Œ∞H˘x g}#∞ „"≥∂yOK«∞‰õΩO@∂ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. J#O`«~°O ã¨∂`«=Úx
â∫#HÍ^Œ∞Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. "å~ÚOK«∞ g} <≥ѨC_»∞, „"≥∂~ÚOK«∞ =Ú‰õΩO^Œw`«=ÚÅ [QÆ=ÚʼnõΩO
*Ë~ÚOK«∞ñ *ˇ=ÙŠѨO_»∞=Ù†, =∂~ÚOK«∞ #Ѷ¨∂o x\˜ì =∞u =∞é˜ QÆÅñ_Õ. 134
* ã¨~fi° ^• =∞ǨÏf qѨOz "å~Úã¨∂,Î =Ú‰õΩO^Œw`åÅ∞ „"≥∂~Úã¨∂,Î ã¨HÅõ [QÆ`∞« ÅÎ ‰õÄ g#∞ÅqO^Œ∞
KÕ~Úã¨∂Î, Ö’‰õΩÅ áêѨ ã¨=¸Ç¨Å#∞ =∂~Úã¨∂Î, ã¨OK«iOKÕ "Õ∞\˜ Éèí‰õΩÎ_»∞ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬. PÜ«∞#‰õΩ
PÜ«∞<Õ ™ê\˜.
=. Jx <å~°^Œ∞O Q˘xÜ«∂_ç# ã¨∂`«∞xO Ez <å~°^Œ∞ =∂@Å∞ q#fl "≥#∞Hõ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·#
ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞O _Õq∞ ¿ãÃã #x â∫#‰õΩO _»_çy# ã¨∂`«∞O _ç@ìxÜ≥∞† „|Ǩχ ^≥·=`«º Ü≥ÿ∞#
ã¨~°ã¨fiu Ѩ_»=∞\˜ f~°O|∞# |∞∞+¨μʼnõΩ ã¨„`«Î Hõ~°‡=~°ú#Oɡ· |^Œs `«~°∞+¨O_»=∞O_ç`«O|~Ú
''â◊=∂º„áêã¨O—— |#O „|ã≤^ŒúO|QÆ∞ <å„â◊=∞O|∞ QÆÅ^Œ∞. JO^Œ∞ [ÅO|∞Å "åiÛ ‰õÄ~°∞ÛO_ç
"åºã¨∞O_»∞ ^Œ# =∞k k~°O|∞ ¿ãã≤H˘x ÉèíH˜Î Ü«ÚHõÎO |~Ú# z`«ÎO|∞#O |iѨÓ~°∞‚O_»~Ú#
~¸â◊fi~°∞O QÍOz ~¸â◊fi~ånè# =∂Ü«∂=$`«Oɡ·# r=Ùx ã¨O™ê~°O|∞ñ QÆx r=ÙO_»∞ =∂Ü«∞KÕ`«
"≥∂Ç≤Ï`«∞O_»~Ú QÆ∞}=ºui‰õΩÎO_»Ü«Úº =∂Ü«∂ã¨OQÆuO ^•#∞ „kQÆ∞}Ï`«‡‰õΩO_»x Ü«∞aè
=∂xOK«∞K«∞ „kQÆ∞}`åfiaè=∂#O|∞#O QÆ~°ÎÜ«Ú Éè’HõÎÜ«Ú ##∞ ##~°÷O|∞ <˘O^Œ∞#xÜ«Ú† #Ü«∞º
#~°÷O|∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}ÉèíHÎ̃ Ü≥∂QÆO|∞ QÍx Ü«ÚѨâ◊=∞#O|∞ "Õé˘Hõ\˜ ÖË^ŒxÜ«Ú xâ◊Û~ÚOz,135
* JO@∂ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬x ã¨∞ÎuOKÕ ã¨∂`«∞}˜‚ K«∂z ''<å~°^Œ∞x =∂@Å∞ PÅH˜Oz# J#O`«~°O
"åºã¨ÉèíQÆ"å#∞_»∞ Uq∞ KÕâß_À K≥ѨC——=∞x â∫#‰õΩ_»∞ J_»QÍæ ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
48 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„|Ǩχ^Õ=`åHõ"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨fif #k Ѩ_»=∞\˜ f~å# |∞∞+¨μÅ∞ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã¨∞HÀ\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ
|^Œs `«~°∞ѨO‰õΩÎÅÖ’ xO_ç ''â◊Ü«∂º„áê㨗— =∞<Õ P„â◊=∞O LOk. "åºã¨∞_»∞ P P„â◊=∂xH˜ "≥o¡ `«#
z`«ÎOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OKå_»∞. Dâ◊fi~°∞x =∂Ü«∞ P=iOz L#fl r=Ùx ã¨O™ê~åxfl PÖ’H˜OKå_»∞.
=∂Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`«∞_≥#· r=Ù_»∞ „uQÆ∞}Ïf`«∞_≥· ‰õÄ_® =∂Ü«∂ „ѨÉÏè =O =Å¡ QÆ∞}Ïaè=∂#O HõÅ"å_≥· `å<Õ
Hõ~°Î#∂ Éè’HõÎ#∂ Jx J#~°÷ÉèÏ=# KÕ™êÎ_»h, D J#~å÷hfl LѨâ◊q∞OѨ KÕÜ«∞\ÏxH˜ 'ǨÏiÉèíHÎ̃— J<Õ Ü≥∂QÆO
`«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ Un ÖË^Œh xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
=∞. J=hK«„Hõ=ÚÖ’# <Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_Õ Ü«∂=∂flÜ«∞=Ú<£ q#fl =∂
^èŒ=ÙÃÑ· Ö’Hõâ◊~°}∞ºÃÑ· Éèí==ÚÅO ^ŒÑ≤ÊOѨñQÍñ *ÏÅ∞ Éèí
H˜Î qâı+¨O|∞ [xOK«∞ #\˜ì Éèí∞=#ˆHΔ=∞OHõ~°Oɡ·# ÉèÏ
QÆ=`å=∂flÜ«∞=Ú ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞ñ_»∞ ^•ñ QÆeÊOK≥ <Õ~˘ÊѨÊñQÆ<£. 136
* D qâßÅ =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅOÖ’ U =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl q#flO`« =∂„`«O KÕ`«<Õ ã¨O™ê~°|O^è•Å∞
ã¨=∞ã≤áÈ~Ú [QÆ<åfl^ä∞Œ _≥#· [<å~°#Ì ∞xÃÑ· JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí Θ Pq~°ƒqù ã¨∞OÎ ^À, J@∞=O\˜ Ö’HõHÖõ Ϻ}Hõ~"° ∞≥ #ÿ
=∞Ǩ„QÆO^ä•xfl – "Õ^Œã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`åxfl ÉÏ^Œ~åÜ«∞} =∞ǨÏi¬ F~°∞Ê`À <Õ~°∞Ê`À ~°∂á⁄OkOKå_»∞.
=. W@∞¡ ÉèÏQÆ=`«O|∞ xi‡Oz "≥∂HΔÍi÷Ü≥ÿ∞# â◊√‰õΩxKÕñ [kqOK≥#x K≥Ñ≤Ê# qx â∫#‰õΩO_»∞
x~åfi}`«`Ê« ~°∞O_»∞#∞ ã¨~Àfi¿ÑHõ‰Δ Ωõ O_»∞#∞ <≥#· â◊√HõÜ∂≥ y ÜÕ∞q∞\˜H˜ ÉèÏQÆ=`«O |Éèºí ã≤OK≥? ##=Ù_»∞
ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 137
* D q^èŒOQÍ =∞ǨÉèÏQÆ=`« ã¨OÇ≤Ï`«#∞ HõeÊOz =Ú=Ú‰õΔΩ"≥·# Nâ◊√‰õΩxKÕ K«kqOKå_»∞ Jx
ã¨∂`«∞_»∞ K≥ѨÊQÍ<Õ â∫#Hõ=Úx qx ''"≥∂HõΔ=∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ J¿ÑHõΔ Hõey, ã¨=∞™êÎhfl L¿ÑH˜ΔOKÕ,
â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞_»∞ ÉèÏQÆ=`åxfl ZO^Œ∞‰õΩ J^躌 Ü«∞#O KÕâß_»∞?—— Jx „ѨtflOK«QÍ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
Hõ. nè~°∞Å∞ x~°¿Ñ‰õΔΩÅ∞ <å, `å‡~å=ÚÅ∞<≥·# =Ú#∞Å∞ ǨÏiÉèí[#=Ú x
ëê¯~°}=∞ KÕÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞, <å~åÜ«∞}∞ñ _»\˜ì "åñ_»∞ #=ºK«i„`å! 138
* ѨÙ~å}K«i`å! l`ÕO„kÜ«ÚÅ∂, xëê¯=ÚÅ∂, P`å‡~å=ÚÖˇ·# =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõΔ
ÖˉΩõ O_®<Õ x~åfiº["≥∞#ÿ ÉèHí `
Θ À NǨÏix Éèlí ã¨∂Î LO\Ï~°∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ãã·`O« Éè‰í Ωõ ÅÎ q+¨Ü∞« OÖ’
xˆ~›`«∞Hõ *ÏÜ«∞=∂# Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔO HõÅ"å_Õ!
Hõ. ǨÏiQÆ∞}=~°‚# ~°`«∞ñ_≥·, ǨÏi`«`«Ê~°∞ñ_≥·# ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ â◊√Éèí `«
`«Ê~°`«O |iîOK≥ñ „k[QÆ, ^Œfi~°=∞OQÆà◊"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« xQÆ=∞O|∞<£. 139
* NǨÏi QÆ∞}H©~°Î# =∞O^Œ∞ P㨉õΩÎ_»∂, L`«Î=∞ q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎ_»∂ J~Ú# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ
HõÖϺ}„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« =∞Ǩã¨OÇ≤Ï`«#∞ qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û#∞ PHÍH˜ΔOz J^茺ܫ∞#O HÍqOKå_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 49
Hõ. xQÆ=∞=ÚÅ∞ "ÕÜ«Úñ [kq#, ã¨∞QÆ=∞O|∞Å∞ QÍ=Ù =ÚH˜Îã¨∞ÉèíQÆ`«fiO|∞Öò
ã¨∞QÆ=∞O|∞, ÉèÏQÆ=`«=∞#∞, xQÆ=∞O|∞ñ |iîOѨ =ÚH˜Îx=ã¨#=Ú |∞^è•! 140
* |∞^èOÕ „^•! "ÕÅH˘nÌ "Õ^•Å∞ =e¡Oz<å "≥∂Hõ™Δ œÉèÏQͺÅ∞ ã¨O„áêÑ≤OÎ K«=Ù. ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ P=∂flÜ«∂xfl
J^茺ܫ∞#O KÕ¿ãÎ ÔH·=źO Hõ~°`«ÖÏ=∞ÅHõ =∞ø`«∞Ok.
-: J~°∞˚#∞O_»∞ Ѩل`«Ñ¶¨∂uÜ«∞QÆ∞ Jâ◊fi`å÷=∞ #==∂xOK«∞@ :-
=. Jx ѨeH˜ ~å[i¬Ü≥ÿ∞# ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA [#‡ Hõ~°‡ =Ú‰õΩÎÅ∞#∞, ÉÏO_»=ÙÅ =∞Ǩ„Ѩ™ê÷#O|∞#∞,
Hõ$+¨H‚ ^õ Àä ^ŒÜ∞« O|∞#∞ *ˇÃÑÊ^ŒO† Q“~°=^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=∂fl^Œ∞Å Ü«Ú^ŒOú |∞# g~°∞Öˇ#· "å~°Å∞ ã¨fi~°|æ ∞#‰õΩO
[x# "≥#∞Hõ cè=Ú QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞O_»∞ ^˘_»Å∞ qé˜y ‰õÄe# #â◊fi`å÷=∞
^Œ∞~Àº^èŒ#∞#‰õΩO „aÜ«∞O|∞ ¿ãÜ«Ú"åñ_≥· x^Œ∞~°"À=Ù „^ÒѨn Ѩل`«∞ÎÅ t~°O|∞Å∞ YO_çOz
`≥zÛ ã¨=∞iÊOK≥. Jk „‰õÄ~°Hõ~°‡O|x Ö’‰õΩÅ∞ xOkO`«∞~°∞. 141
* ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# ѨsH˜Δ`«∞Î [#‡=$`åÎO`åhfl, ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ#∂, "≥∂HõΔ„áêÑ≤Îh, áêO_»=ÙÅ
=∞Ǩ„Ѩ™ê÷<åhfl Hõ$+¨‚ Hõ^äÀ^ŒÜ«∂hfl h‰õΩ q=i™êÎ#∞. H“~°= áêO_»=ÙʼnõΩ [iy# ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« ã¨O„QÍ=∞OÖ’
g~°∞ Öˇ·#"å~°∞ KåÖÏ=∞Ok K«xáÈ~Ú ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏ¡~°∞. J#O`«~°O cè=∞¿ã#∞x QÆ^•^ŒO_»O ^≥|ƒ‰õΩ
~å~åA ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ `˘_»Å∞ qiy <ÕÅ H˘iQÍ_»∞. QÆ∞~°∞Ѩل`«∞_≥·# Jâ◊fi`å÷=∞ ~å~åA‰õΩ ã¨O`À+¨O
HõeyOK«@O HÀã¨O x„^•ã¨‰õΩÎÖˇ·# „^ÒѨn ‰õΩ=∂~°∞Å t~°ã¨∞ûÅ∞ YO_çOKå_»∞. Wk KåÖÏ ^•~°∞}"≥∞ÿ#
Ѩx. Ö’‰õΩÅO^Œ~°∂ D „‰õÄ~°Hõ$`åºxH˜ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ xOkOKå~°∞.
L. ÉÏÅ∞~° Kå=Ù Hõ~°‚=ÚÅñ |_»¤ñ QÆÅOy Ü«∞ÖOy, Ü≥∂~°∞=O
*ÏÅHõ ÉÏ+¨Ê`ÀÜ«∞ Hõ}*ÏÅ=Ú K≥‰õΩ¯Å ~åÅ <Õ_çÛ, áêO
KåÅ`«#∂[ <ÕÅñ|_ç *Ïeñ |_»O QÆx, Ü≥∞uÎ =∞OA "å
KåÅ`«ñ EѨÙK«∞O l‰õΩ~°*ÏÅ=Ú ^Œ∞=ÙfiK«∞ñ „w_ç ~Ú@¡#∞<£. 142
* Hõ#fl H˘_»∞‰õΩÅO`å, Jâ◊fi`å÷=∞ Y_®æxH˜ |֡ᷠÈ~Ú<å~°x qx „^Œ∞Ѩ^~Œ å[Ѩلu ^Œ∞óMÏxfl ã¨ÇÏ≤ OK«ÖHË õ
áÈ~ÚOk. K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· Hõhflà◊√¡ HÍÅ∞=Å∞ Hõ@ìQÍ U_çÛ U_çÛ *Ïe`À <ÕÅÃÑ· Ѩ_ç ^˘~°∞¡`«∞#fl „^ÒѨkx
J~°∞˚#∞_»∞ F^•iÛ, =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂@Ö`À ^è≥·~°ºO K≥|∞`«∂ P"≥∞ t~À*ÏÅ∞ ^Œ∞=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞–
=∞. ^èŒ~°}©âß`«‡[ g=Ù h‰õΩ =QÆ=<£ ^èŒ~°‡Oɡ? Ü«∂ „^Ò}˜ x
+¨¯~°∞}∞O_≥· q^ŒoOK≥ ÉÏʼnõΩÅ! =∞^•æO_ô= x~°∞‡HõÎ cè
Hõ~° ÉÏ}O|∞Å <Õñ_»∞ "åx t~°=Ú<£ YO_çOz <Õñ ^≥`«∞Îñ ^Œ
zÛù~°=ÚO „^˘H˜¯ [ÅO|∞ ÖÏ_»∞ q∞K«@<£ j`åOâ◊√aOÉÏ#<å! 143
* ~åHÍK«O„^Œ=Úv! h=Ù ~å[‰õΩ=∂iq, Hõ„Δ uÜ«∞HÍO`«"#·≥ h‰õΩ K«xáÈ~Ú#"åiHÀã¨O qKåiOK«@O
^è~Œ ‡° O HÍ^Œ∞. WkQÀ q#∞– P Jâ◊fi`å÷=∞ ^ŒÜ∂« ^•H˜}
Δ ÏºÅ∞ ÖËx"å_≥· h a_»Å¤ #∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ
50 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

„ѨfHÍ~°OQÍ <å QÍO_ô=O #∞O_ç "≥Å∞=_ç# =∞Ǩϟ„QÆÉÏ}ÏÅ`À "åx t~°ã¨∞û YO_çOz h‰õΩ HÍ#∞HõQÍ
fã¨∞H˘x =™êÎ#∞. P `«Å#∞ HÍe`À `«xfl# `«~°∞"å`Õ h=Ù "≥∞ÿÅ™êfl#O KÕ^Œ∞Ì=Ù QÍx.
=. Jx ~Ú\Á¡_»O|éz `«#‰õΩ q∞„`«∞ÎO_»∞#∞ ™ê~°käÜ«Ú<≥·# ǨÏi "Õ∞Å#∞K«∞O_»O QÆ=K«O|∞ ^˘_çy
QÍO_ô=O|∞ ^èŒi~ÚOz HõÑ≤^èŒfiAO_≥· QÆ∞~°∞ã¨∞`«∞x "≥O@ ~°^äŒO|∞ ^ÀeOz#. 144
* D q^èŒOQÍ „^ÒѨkH˜ #K«Û*ˇÑ≤Ê Pf‡Ü«Ú_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ "Õ∞Å∞"Õ∞Åx „Ѩâ◊Oã≤OK«∞`«∞O_»QÍ,
Hõ=Kåxfl ^èŒiOz QÍO_ô"åxfl KÕ`«ñ |\˜ì, HõÑ≤^èŒfi[O`À ‰õÄ_ç# ~°^ä•xfl ™ê~°käÜ≥ÿ∞ QÀqO^Œ∞_»∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ
Hõ^ŒeOѨQÍ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ "≥O|_çOKå_»∞ J~°∞˚#∞_»∞.
âß. `«#∞flO [OÃÑ^Œ#OK«∞ =K«∞Û q[Ü«Ú<£ ^Œi≈Oz `«„^ÒÌ}˜ Ü«∂
Ѩ#∞flO_≥· tâ◊√ǨÏO`« QÍ=Ù# x[ „áê}ËK«Ûùñ ÉÏéˇ<£ =_ç<£
=Ú<åfl „|Ǩχ =∞$QÍHõ$uO ^Œ#Ü«∞‰õΩ<£ "≥∂Ç≤ÏOz „H©_çOѨ <å
ã¨#∞flO_Ò Ç¨Ï~°∞ñ Ez áêé∞ Ѩyk<£ 㨈~fiO„kÜ«∞ „ÉèÏOu`À<£. 145
* tâ◊√ǨÏO`«Ü≥ÿ∞# Jâ◊fi`å÷=∞ `«##∞ ã¨OǨÏiOK«@O HÀã¨O ã¨#fl^Œ∞ú_≥· =ã¨∞Î#fl q[Ü«Ú}˜‚ gH˜ΔOz,
q„ÉèÏO`«∞_≥· k‰õΩ¯ `ÀK«Hõ „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞ HÀ=@O HÀã¨O PÖ’zOKå_»∞. ѨÓ~°fiO Hõ#fl ‰õÄ`«∞ifl
"≥∂Ç≤ÏOz HÍ=∂`«∞~°∞_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩ~°=∞t=Ù}˜‚ K«∂z ÖË_ç ~°∂ѨO ^•eÛ Ñ¨~°∞ÔQuÎ#@∞¡QÍ HÍeH˘nÌ
Ѩ~°∞ÔQ`åÎ_»∞.
=. W\’¡Ñ≤#O`« ^Œ∂~°O|∞ |~°∞q_ç "≥#∞Hõñ Ez ~°^äŒ`«∞~°QÆO|∞ ÅÅÜ«Ú@ñ ^≥eã≤ xez
„áê}~°HõΔ}O|∞#‰õΩ <˘O_»∞áêÜ«∞O|∞ ÖËq∞ xâ◊Û~ÚOz, [ÅO|∞Å "åiÛ, „^À}#O^Œ#∞O_»∞
ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«∞ÎO_≥· „ѨÜ≥∂QÆO| HÍx Ü«ÚѨã¨OǨ~°O|∞ <Õ~°HõÜ«Úñ „ÉÏ} ã¨O~°HõΔ}Ï~°÷O|∞
áê~°∞÷xg∞ñ^Œ „|Ǩχ t~À <å=∞ HÍ„ã¨ÎO|∞O „|Ü≥∂yOz# #k „ѨK«O_» `Õ[O|∞# kQÆO`«~åà◊O|∞
xO_ç „áê}˜ ÉèíÜ«∞OHõ~°Oɡ· `Àñz# ǨÏiH˜ #~°∞˚#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 146
* D „ѨHÍ~°O HÍà◊Ö¡ ’ ã¨`∞« =Î L#flO`« =~°‰Äõ Ѩ~∞° QÆ∞ Öˇ`∞« `
Î ∞« #fl Jâ◊fi`å÷=∞ XHõ¯=∂@∞ "≥#‰õΩ¯
uiy K«∂âß_»∞. áê~°∞x÷ ~°^•ä âßfiÅ∞ JÅã≤áÈ~Ú#@∞¡QÍ `≥eã≤H˘<åfl_»∞. WHõ `«# „áê}Ïefl ~°HOΔ˜ K«∞HÀ=\ÏxH˜
"Õˆ~ LáêÜ«∞O ÖË^Œ<Õ xâ◊ÛÜ«∞O`À, PK«=∞#O KÕã≤, JK«OK«Åz`«ÎO`À „ѨÜ≥∂QÆ"Õ∞ QÍx LѨã¨OǨ~°O
`≥eÜ«∞x „|Ǩχt~À<å=∞HÍ„™êÎxfl áê~°∞x÷ ÃÑ· „ѨÜ∂≥ yOKå_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞. P „|Ǩχt~À<å=∞HÍ„ã¨OÎ „ѨKO« _»
`Õ[O`À kyÌQÆO`åÅ∞ "åºÑ≤Oz, ã¨~°fi„áê}∞ʼnõÄ ÉèíÜ«∞O Hõeyã¨∂Î, q[$OaèOK«@O K«∂z J~°∞˚#∞_»∞
Hõ$+¨μ‚x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. Ѩ^Œ‡Ö’K«#! Hõ$+¨‚! ÉèíHÍÎÉèíÜ«∞„Ѩ^Œ! q#∞=Ú ã¨O™ê~åyfl "ÕñQÆ∞K«∞#fl
[#∞Å ã¨O™ê~°O|∞ ã¨OǨÏiOѨñQÆ h=Ù ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ∞ ÖË~°∞ ^ŒÅñz K«∂_»
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 51
™êHΔÍ`«¯iOz# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»=Ù „ѨHõ$uH˜ #=fie „ѨÉèí∞ñ_» "å^Œº
ѨÙ~°∞+¨μO_»=QÆ∞ h=Ù É’^èŒ=ÚKÕ =∂Ü«∞ #_»ñ`«∞=Ù x„âı≈Ü«∞™ê`«‡Ü«∞O^Œ∞
P. =∂Ü«∞KÕ`« =Úxñy =∞#∞"å~°Å‰õΩñ QÆ$Ѩ, ¿ãã≤ ^èŒ~°‡=ÚYºzǨÏfl=∞~Ú#
â◊√Éèí=Ú¿ãÜ«Ú n=Ù ã¨∞[#∞Å #=xÖ’ñ, QÍ=ñ |∞@∞ì^Œ∞=Ù [QÆxfl"åã¨! 147
* Ѩ^Œ‡#Ü«∞<å! ÉèíHõÎ[#~°HΔÍѨ~åÜ«∞}Ï! Hõ$ëê‚! ã¨O™ê~° [fiÅ#*ÏfiÅÖ’¡ `«Ñ≤OzáÈ`«∞#fl [#∞Å
Hõëêìxfl áÈQ˘@ì@O h‰õΩ `«Ñ¨Ê =∞~˘HõiH˜ â◊HõºO HÍ^Œ∞. h=Ù ™êHΔÍ`«∂Π㨈~fiâ◊fi~°∞_»=Ù. D =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ
J=fie"å_»=Ù! PkѨÙ~°∞+¨μ_»"≥·# „ѨÉèí∞_»=Ù! h=Ù =Ú=Ú‰õΔΩ=ÙʼnõΩ *Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOz =∂Ü«∞#∞
=∞@∞=∂Ü«∞O KÕ™êÎ=Ù. h=Ù =∂Ü«∂*ÏÅOÖ’ =Úxy# "åiH˜ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û#∞ J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ=Ù.
F [QÆxfl"å™ê! t+¨ì~°HõΔ}O HÀã¨"Õ∞ h g [QÆ`«∞ÎÖ’ [x‡™êÎ=Ù.
Hõ. Wk Ü≥ÚHõ `Õ[=Ú Éèí∂q∞Ü«Úñ, [^ŒÅ∞#∞ k‰õΩ¯Å∞#∞ xO_ç ã¨~°fiOHõ+¨"≥∞ÿ
Ü≥∞^Œ∞Ô~· =K«∞ÛK«∞ #∞#flk, qk`«=ÚQÍ <≥é∞ñQÆñ *ˇÑ¨Ê"Õ ^Õ"Õâß! 148
* ^Õ"åk^Õ"å! "åã¨∞^Õ"å! W^Õ^À XHõ „ѨKO« _»"∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û. Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∂, k‰õΩ¯Å∂ "åºÑ≤Oz
Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∞Î#flk. nx ã¨fi~°∂Ѩ "Õ∞q∞\’ <å‰õΩ ã¨Ê+¨ìO K≥~Úº.
=. Jx# ǨÏi ~Ú@¡xÜ≥∞. 149
* J~°∞˚#∞x =∂@Å∞ qx NHõ$+¨μ‚_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
âß. lǨχ`«fiO|∞#ñ ÉÏé˜ „^À}Añ_»∞ ^Œ∞j≈Å∞O_»∞ „áê}ËK«Ûù"≥∞ÿ
„|Ǩ‡„ã¨ÎO |^≥ ÜÕ∞Ãㆠ=K≥Û x^≥ `«^•ƒ}Ïyfl cÉèí`«û! h
„|Ǩ‡„ã¨ÎO|∞# QÍx nx =∞~°eOѨ<£ ~å^Œ∞† ã¨OǨ~° g∞
„|Ǩ‡Ñ¨`«º "≥∞é∞OQÆñ _ÕÜ«Ú=Ú =_ç<£ „|Ǩ‡„ã¨Î=Ú<£ nxÃÑ·. 150
* ''q=fiK«∞Û_®! zK«∞ÛÅ∞ K≥~°∞QÆ∞`«∂ D =KÕÛk „|Ǩ‡„ã¨ÎO. nxfl Ñ≤Hõ¯|ÅO`À áêiáÈ`«∞#fl
‰õΩ\˜ÖÏ`«∞‡_»∂, ^è∂Œ ~°∞_Î ∂» J~Ú# Jâ◊fi`å÷=∞ „áê}~°H} Δõ O HÀã¨O „ѨÜ∂≥ yOKå_»∞. nxfl „uÑ≤Ê H˘@ì\ÏxH˜
h „|Ǩ‡„ã¨OÎ `«Ñʨ =∞~˘Hõ¯\˜ ã¨=∞~°O÷ HÍ^Œ∞. „ÉÏǨχ}Ü«Ú=‰õΩ_≥#· D Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ „|Ǩ‡„ã¨Î „ѨÜ∂≥ QÆO
`«Ñʨ LѨãO¨ Ǩ~°O `≥eÜ«∞<Õ `≥eÜ«∞^Œ∞. J~°∞<˚ å! PÅ㨺O KÕÜ∞« Hõ nx ÃÑ·# h „|Ǩ‡„ã¨OÎ „ѨÜ∂≥ yOK«∞.——
=. Jx# #~°∞#˚ ∞O_»∞ [ÖO|∞Å∞ "åiÛ Ç¨ÏiH˜O „|^ŒH}
Δ˜ O|∞ =zÛ, „^À}#O^Œ#∞O _Õã#≤ „|Ǩ‡„ã¨OÎ |∞
g∞ñ^Œñ ^Œ# „|Ǩ‡„ã¨ÎO|∞ñ „|Ü≥∂yOz#. 151
* "åã¨∞^Õ=Ùx =K«<åÅ∞ q#QÍ<Õ J~°∞˚#∞_»∞ PK«q∞Oz, Hõ$+¨μ‚xH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã≤, Jâ◊fi`å÷=∞
„ѨÜ≥∂yOz# „|Ǩ‡„ã¨ÎO g∞^Œ `«# „|Ǩ‡„™êÎxfl „ѨÜ≥∂yOKå_»∞.
52 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. J=x "Àº=∞=ÚÅO^Œ∞ xO_ç `«=∞Ö’ <å Ô~O_»∞ „|Ǩ‡„ã¨Î=ÚÖò
~°q =Ç≤Ïfl^Œ∞ºuñ É’~°∞K«∞O „kÉèí∞=#„`åã¨O|∞ QÍqOѨñQÍ
q=â◊„ÉèÏOu Ü«ÚQÍO`«"≥∂ Ü«∞x „Ѩ[Öò gH˜ΔOѨ <å "Õà◊ =∂
^èŒ=Ù <å[˝<£ q[Ü«ÚO_»∞ ¿ãÃã qtY^ŒfiO^ÀfiѨã¨OǨ~°=Ú<£. 152
* P Ô~O_»∞ „|Ǩ‡„™êÎÅ∂ q∞#∂fl =∞#∂fl UHõO KÕã¨∂Î W^ŒÌ~°∞ ã¨∂~°∞ºÅ ÖÏQÍ, JyflǨϟ„`«∞Å
ÖÏQÍ Ñ¨~°ã¨Ê~°O Ѷ¨∞’~°OQÍ áÈ~°∞ ™êyOKå~Ú. JkK«∂z ÉèíÜ«∞O`À =ÚÖ’¡HÍÅ∂ HõOÑ≤OKå~Ú.
„Ѩà◊Ü«∞HÍÅ"Õ∞"≥∂ #x „Ѩ[ÅO`å ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞Å`À ѨiH˜OѨ™êQÍ~°∞. W^ŒO`å NHõ$+¨μ‚_»∞ K«∂Kå_»∞.
J~°∞˚#∞xH˜ J#∞[˝ WKåÛ_»∞. „|Ǩ‡„™êÎÅ∞ Ô~O_çO\˜h áê~°∞÷_»∞ LѨã¨OǨÏiOKå_»∞.
=. W@¡„ã¨Î^ŒfiÜ«∞O|∞ #∞Ѩã¨OǨÏiOz, ^èŒ#O[Ü«ÚO_»∞ „^À}#O^Œ#∞O QÆ∂_» #iy `«é˜q∞ Ѩ@∞ìH˘x,
~Àëê~°∞}˜`« Ö’K«#∞O_≥· Ü«∂l˝‰õΩO_»∞ ~°A˚=Ù#O |â◊√=Ùñ QÆ\˜ì# K«O^ŒO|∞# |OkèOz ta~°O|∞
Hõ_»‰õΩO Q˘x K«x Ç≤ÏOã≤O`«∞#x uyz#O Ez ǨÏi ~Ú@¡xÜ≥∞. 153
* D q^èŒOQÍ J„™êÎÅ∞ Ô~O_çO\˜h LѨã¨OǨÏiOz# J#O`«~°O „H©_ç Jâ◊fi`å÷=∞#∞ "≥<åfl_ç
Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞. HÀѨO`À Z„~°|_»¤ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ J~°∞#˚ ∞_»∞, Ü«∂l˝‰Ωõ _»∞ Ü«∞[˝OÖ’ Ѩâ√◊ =Ù#∞ |OkèOz#@∞¡QÍ
J`«}˜‚ „`åà◊¡`À |OkèOKå_»∞. ta~åxH˜ ÖÏH˘¯x "≥o¡ D ^èŒ∂~°∞Î}˜‚, z„`«Ç≤ÏO㨠KÕ™êÎ#x D_»∞ÛH˘x
=ã¨∞Î#fl J~°∞˚#∞}˜‚, K«∂z JkèHõ"≥∞ÿ# „HÀ^èŒO`À Hõ$+¨μ‚_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
L. =∂é∞Ѩ_»OQÆÖËx Ü«∞ã¨=∞~°∞÷Å ã¨∞ѨÙÎÅ #„ã¨Îq^ŒºÅO
^Õéx Ñ≤#fl áêѨŠ=kèOK≥ xj^äŒ=Ú#O^Œ∞ñ „QÆ∂~°∞ñ_≥·,
áêé∞ñ_≥ gñ_»∞ áê`«‰õΩñ_»∞, „áê}ÉèíÜ«∞O|∞# "≥K«Û #∂~°∞ÛK«∞O
ÉÏéˇ_ç gxñ QÍ=Ù=Ú Hõ$áê=∞u #~°∞˚#! áêѨ=~°˚<å! 154
* J~°∞˚<å! g_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞. „áê}Ѷ¨∂`«‰õΩ_»∞. =∞Ǩáê`«‰õΩ_»∞. J~°ú~å„u ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J„ã¨Îq^ŒºÅÖ’ Pi`Õ~°x"å~°∂, Z^Œ∞~˘¯#ÖËx Jã¨Ç¨Ü«∞ ã≤÷uÖ’ x„kã¨∞Î#fl"å~°∂ J~Ú# Ѩã≤áêѨÅ#∞
D áêáê`«∞‡_»∞ Ѩ\˜ì =kèOKå_»∞. g _≥Hõ¯_ç „ÉÏǨχ}∞_»∞? áêѨ Hõ$`«ºO KÕã≤, áê_»∞ „áê}ÏÅ∞
HÍáê_»∞HÀ=@O HÀã¨O "Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çã¨∂ΠѨ~°∞ÔQuÎ áÈ`«∞<åfl_»∞. S<å g}˜‚ HõxHõiOK«∞.
K«. "≥éz# "åx, ^≥·#º=Ú# "Õñ^Œ∞é∞ <˘Ok#"åx, x„^Œ "≥∞ÿ
=∞éz#"åx, ™œYº=Ú# =∞^Œº=Ú „^•q# "åx, ÉèíQÆ∞flñ_≥·
Ѩéz# "åx, ™ê^èŒ∞ [_»ÉèÏ==Ú "åxx, QÍ=Ù =∞OK«∞ "å
K«éz# "åxñ, QÍq∞#∞Åñ [OѨÙ@ ^èŒ~°‡=Ú QÍ^Œ∞ Ѷ¨Å∞æ<å! 155
* ѶŨ ∞æ<å! ÉèÜ
í ∞« Ѩ_#ç "å_çh, kQÆ∞Å∞`À =∞u„Éèqí ∞Oz# "å_çh, x„^ŒáÈ~Ú# "å_çh, =∞^Œºáê#OKÕã≤
"≥∞=ÿ ∞~°z# "å_çh, Ѩ~ål`«∞_≥· áêiáÈÜÕ∞ "å_çx, Hõ^ÅŒ Hõ "≥∞^ŒÅHõ Ѩ_ç L#fl"å_çh, ~°HOΔ˜ K«=∞x "Õ_#ç "å_çh,
P_»∞"åih K«OѨ@O ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞QÍ.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 53
âß. ã¨fi„áê}O|∞Å <≥=fiñ_Õxñ QÆ~°∞}Ïã¨OQÆO|∞ ™êeOz Ü«∞
#º „áê}O|∞ÅKÕ`« ~°HõΔ}=Ú ¿ãÜ«∞<£ "åñ _»^èÀÖ’Hõ ^Œ∞ó
Y„áêѨÙÎO_»QÆ∞ ~å[^ŒO_»=Ú# ã¨`«¯ÖϺ}∞ñ_Ò <≥·# h
q„ѨÙO ^ŒO_ç`«∞ñ *ËÜ«∞ <Õ\˜H˜ =∞Ǩq„ÉèÏOuKÕ #∞O_»ñQÆ<£. 156
* Z=_»∞ HõxHõ~°O ÖˉõΩO_® `«# „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞HÀ=@O HÀã¨O Ѩ~°∞Å „áê}∞Å∞ f™êÎ_À
J@∞=O\˜ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ #~°Ö’HõOÖ’ <å<å^Œ∞óMÏÅ∂ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. J~Ú`Õ ~åA "å}˜‚ tH˜Δ¿ãÎ "å_ç
áêѨO #tOz "å_çH˜ „âıÜ«∞ã¨∞û Åaèã¨∞ÎOk. HÍx ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞_≥·# D Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Hõiî#OQÍ tH˜ΔOK«‰õΩ.
=. Jx ~Úqfi^èŒO|∞# QÆ$+¨μ‚O _®#uzÛ#O „ÉÏǨχ}∞O_»∞ Hõ$`åѨ~å^èŒ∞O_»~Úº =^èŒ∞ºO_»∞ QÍñ
_»#∞ ^èŒ~°‡O|∞ ^ŒÅOz K«OѨHõ „^Œ∞Ѩ^Œ~åAѨلuH˜O ^Œ# KÕã≤# „Ѩu[˝O ^ŒÅOz, |^Œ∞úO_≥·#
QÆ∞~°∞ #O^Œ#∞O ^À_˘¯x, Hõ$+¨μ‚O_»∞ ™ê~°^䌺O|∞ ¿ãÜ«∞ ta~°O|∞Hõ_»‰õΩ =zÛ. 157
* D q^èŒOQÍ Hõ$+¨μ‚_»∞ q=iOz<å ''JѨ~å^èŒO KÕã≤#ѨC\˜H© „ÉÏǨχ}∞}˜‚ K«OѨ‰õÄ_»^Œ∞—— J<Õ
^è~Œ å‡<Õfl áê\˜Oz J~°∞#˚ ∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ ã¨OǨÏiOѨÖ^Ë ∞Œ . áêOKåÅ ~å[Ѩلu ã¨=∞HõOΔ Ö’ `å#∞ ѨeH˜#
„Ѩu[˝ „ѨHÍ~°O HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ Hõ\˜ì"Õã≤ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ ÖωõΩ¯x=zÛ ~°^äŒO ÃÑ·# ZuΠѨ_»"Õâß_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞
JâßfiÅ#∞ J^ŒeOKå_»∞. ~°^äŒO ta~°O =^ŒÌ‰õΩ KÕiOk.
Hõ. ã¨∞~°~å[ã¨∞`«∞_»∞ K«∂ÃÑ#∞, ^Œ∞~°=kè ã¨∞`«â’HõÜ«Ú`«‰õΩ „^Œ∞Ѩ^Œ∞x ã¨∞`«‰õΩO
|iK«e`åOQÆ „âı}˜O, |~°∞+¨ =∞Ǩáêâ◊ |^Œúáê}˜<£ „^Ò}˜<£. 158
* WzÛ# =∂@ <≥~°"Õ~°∞ÛH˘#fl WO„^Œ#O^Œ#∞_»∞ QÆ\˜ì „`åà◊¡`À HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ ayOѨ|_ç yÅyÅ
H˘@∞ìH˘O@∞#fl QÆ∞~°∞#O^Œ#∞}˜‚ Ѩل`« â’HõO`À Ѩi`«Ñ≤ã¨∞Î#fl „^Œ∞Ѩ^Œ#O^Œ# =ÚO^Œ∞ `≥zÛ Ñ¨_»"Õâß_»∞.
-: „^ÒѨk Ü«∞â◊fi`å÷=∞#∞ Ez ã¨OÉèÏ+≤OK«∞@ :-
=. W@¡~°∞˚#∞O_»∞ ^≥zÛ K«∂Ñ≤# ÉÏÅ=^èŒ [x`«Å*Ï˚ Ѩ~åV√‡Y∞O_≥·# Hõ$Ñ≤ H˘_»∞‰õΩO Ez „"≥ÚH˜¯
ã¨∞ã¨fiÉèÏ=Ü«∞QÆ∞ „^ÒѨk ~Ú@¡xÜ≥∞. 159
* z#fl Ñ≤ÅÅ¡ „áê}ÏÅ∞ fã≤#O^Œ∞‰õΩ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ #ç Jâ◊fi`å÷=∞ „^ÒѨk =ÚO^Œ∞ `«Å Z`«ÖÎ HË áõ ÈÜ«∂_»∞.
ã¨∞QÆ∞}=uÜ≥ÿ∞# „^ÒѨk Ѩ~åV√‡Y∞_≥·# QÆ∞~°∞=٠Ѩل`«∞}˜‚ K«∂z #=∞㨯iOz WÖÏ J#flk –
=∞. Ѩ~°ñQÆ<£ =∂ =∞QÆ"å~° ÅO^Œé∞#∞ =Ú<£ ÉÏ}„ѨÜ≥∂QÀѨ ã¨O
ǨÏ~°}Ï^•ºÜ«Ú^èŒq^Œº ÅxflÜ«Ú#∞ „^À}ÏKå~°∞ºKÕ #Éèíºã≤O
zi Ѩل`åÎHõ$u #∞#fl „^À}∞ñ_»=Ù, h z`«ÎO|∞Ö’ ÖËâ◊=ÚO
QÆ~°∞}Ïã¨OQÆ=Ú ÖËHõ t+¨ºã¨∞`«∞Å<£ YO_çOѨQÍ ÉÏ_çÜÕ∞? 160
* <åÜ«∞<å! g∞ <åÜ«∞#QÍÔ~·# „^À}ÏKå~°∞ºÅ"åi ã¨xflkèÖ’ =∂ =∞QÆ"å~° ÖO^Œ~°∂
„ѨÜ∂≥ QÀѨãO¨ Ǩ~åÅ`À ã¨=∞ã¨Î â◊„™ê΄ã¨Î q^ŒºÅ∂ JÉèºí ã≤OKå~°∞. Ѩل`åHÍ~°OÖ’ L#fl PKå~°º „^À}∞_»=Ùh=Ù.
54 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∂‰õΩ QÆ∞~°∞`«∞Å∞º_»"≥·# h=Ù Å=ÖËâ◊O ‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûÖ’ HõxHõ~°O ÖˉõΩO_® h t+¨º#O^Œ#∞Å t~°ã¨∞ûÅ∞
YO_çOKå"Õ. Wk ^èŒ~°‡=∞@Ü«∂º!
Hõ. Éèí∂ã¨∞~°∞ñ_»=Ù, |∞kú^ŒÜ«∂, ÉèÏã¨∞~°∞ñ_»=Ù â◊√^Œúg~°Éèí@ã¨O^ÀǨ
„ˆQã¨~°∞ñ_»=Ù, tâ◊√=∂~°}, =∂ã¨∞~°Hõ$`«ºO|∞ ^èŒ~°‡=∞QÆ∞<Õ `«O„_ô! 161
* „ÉÏǨχ}∞_»"≥· ѨÙ\Ïì"Õ! q"ÕHÍxfl, ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ#∂ KÕѨ\Ïì"Õ! g~åkèg~°∞ÅÖ’ =ÚO^Œ_»∞QÆ∞
ÃÑ\Ïì"Õ! J\˜ì h=Ù ÉÏÅ∞~° „áê}ÏÅ∞ f¿ã W\˜ì ~åHõΔã¨Hõ$`åºxH˜ ZÖÏ X_çQÆ\Ïì=Ù `«O„_ô!
âß. L„^ÕHõO|∞# ~å~°∞ â◊„ã¨Î^èŒ~°∞Öˇ·, Ü«Ú^•ú=x<£ ÖË~°∞, ‰H˜O
z„^ÀÌǨÏO|∞#∞ h‰õΩñ *ËÜ«∞~°∞ |Ö’`ÕûHõO|∞`Àñ rñHõ\˜<£
Éèí„^•HÍ~°∞Åñ a#fl áêѨŠ~°}„áœ_è» „H˜Ü«∂Ç‘Ï#∞Å<£
x„^•ã¨‰õΩÎÅ ã¨OǨÏiOѨ #Hõ\Ï! h KÕ`«∞ Öˇ\Ï¡_≥<À? 162
* L„^ÕHõO`À h ÃÑ·H˜ ^Œ∂HõÖË^Õ! Ü«Ú^Œú~°OQÆOÖ’ PÜ«Ú^èŒáê}∞Öˇ· Z^Œ∞~°∞ xÅ∞=ÖË^Õ! Å=ÖËâ◊O
‰õÄ_® h‰õΩ JѨHÍ~°O KÕÜ∞« ÖË^!Õ J@∞=O\˜ z#fl"åà◊#¡ ∞, JO^•Å∞ zO^Õ Ñ≤#fl"åà◊#¡ ∞, ã¨O„QÍ=∞~°OQÆOÖ’
WOHÍ ã¨OѨÓ~°‚ ™ê=∞~°º÷ O á⁄O^Œx "åà◊#¡ ∞, x„^ŒÖ’ P^Œ=∞~°z L#fl "åà◊#¡ ∞– HÍ~°∞pHõ\Ö˜ ’ – g~å"ÕâO◊ `À–
=kèOK«\ÏxH˜ JÜ≥∂º! h‰õΩ KÕ`«∞ ÖˇÖÏ =KåÛÜ«∞Ü«∂º?
L. JHõ¯@! Ѩل`«Î â’Hõ [x`å‰õΩÅ ÉèÏ~° q+¨}‚z`«Î<≥·
á⁄‰õΩ¯K«∞ #∞#flÉèíOy x#∞ñ É’~°ñ ys\˜ x|^Œ∞Ìñ *Ëã≤ <Õ
_çHõ¯_» H©_çÛ `≥K«∞Û@ ã¨Ç≤ÏOѨx^≥· Éèí=nÜ«∞ =∂`« <Õñ
_≥Hõ¯_» x\˜ì â’Hõ=Ú# <Õ „H˜Ü«∞ <Õ_»∞ÛK«∞ñÉÁ‰õΩ¯K«∞#fl ^À! 163
* QÆ∞~°∞#O^Œ<å! Ѩل`«â’HõO`À |~°∞"≥H˜¯ "庉õΩÅ"≥∞ÿ# z`«ÎO`À WHõ¯_» <Õ#∞ U_»∞ã¨∞Î#fl>Ë¡ JHõ¯_»
h `«e¡, Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ Hõ\˜ì x#∞fl J~°∞˚#∞_»∞ WHõ¯_çH˜ D_»∞ÛH˘x =KåÛ_»#fl ã¨OQÆu
`≥eã≤, ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# ^Œ∞óYO`À ZO`«QÍ `«Å¡_çe¡ áÈ`«∞#fl^À Hõ^•!
=. Jx Hõ$ëê‚~°∞˚#∞ÅO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 164
* D q^èŒOQÍ Jâ◊fi`å÷=∞`À ѨeH˜ áêOKåÅ ~å[Ѩلu Hõ$ëê‚~°∞˚#∞Å "≥·Ñ¨Ù K«∂z WÖÏ J#flk–
L. „^À}∞x`À tdO |_»Hõ „^À}‰õΩ@∞Oax Ü«Ú#fl kO@ #
H©Δ}`«#∂[ â’Hõq=jHõ$`«<≥· qÅÑ≤OK«∞ÉèíOy, h
„^Ò}˜ñ ^≥~°eÛ `≥K«∞Û@‰õΩ ^≥·#º=Ú <˘O^Œ∞K«∞ <≥O`« á⁄‰õΩ¯<À!
„áê} qÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·# #u áêѨ=Ú† „ÉÏǨχ}Ç≤ÏO㨠=∂# ˆ~. 165
* PKå~°º „^À}∞Å`À ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕÜ«∞‰õΩO_® PKå~°º Ѩufl WOHÍ „|uH˜ L#flk. WO\’¡
XO@i rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`«∞#fl P ~ÚÖÏ¡Å∞ `«# UÔHH· õ Ѩل`«∞}˜‚ |OkèOz Ѩ@∞ì‰Ωõ "≥àÏ¡~x° qx Éèií OѨ~åx
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 55
Ѩل`« â’HõO`À <åÖÏQÍ<Õ QÆ∞O_≥Å∞ ѨyÖË@@∞¡ ZO`« P„HÀtã¨∞#Î fl^À! g∞~°∞ D Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Ç≤ÏOã≤OK«@O
=∂#O_ç. áêѨO! W`«_»∞ „áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê`Õ =∞#‰õΩ =∞ǨáêѨO K«∞@∞ì‰õΩO@∞Ok.
Hõ. Éèí∂áêʼnõΩʼnõΩ q„ѨÙÅñ, QÀÑ≤OѨO *ËÜ«∞ñ^ŒQÆ^Œ∞† HÀÑ≤Oz# ^Œ
`À¯áê#ÅO|∞ "≥Ú^ŒeH˜, Éèí∂áêÖÏ@=ÙÅñ QÍÅ∞Û Éèí∂HõOѨ=ÚQÆ<£. 166
* „Ѩ*ÏáêʼnõΩÖˇ#· ~åAÅ∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ P„QÆÇϨ O `≥ÑÊ≤ OK«‰Äõ _»^∞Œ . „‰õΩ^Œ∞Öú #·ˇ q„ѨÙÅ HÀáêyfl
*ÏfiÅʼnõΩ Ñ¨Ù_»q∞ HõOÑ≤ã¨∞ÎOk. ^èŒ~°}©Ñ¨`«∞Å =OâßÅ∞ ^èŒfiOã¨=∞ø`å~Ú.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ~°‡ºO|∞#∞ ã¨Hõ~°∞}O|∞#∞ x~°fiºmHõO|∞#∞ ã¨=∞O[ã¨O|∞#∞ âߡѶ¨∞ºO|∞#∞ QÍñ
|Å∞‰õΩ „^ÒѨk ѨÅ∞‰õΩʼnõΩ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ ã¨O`«ã≤Öˇ¡. #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ= ™ê`«ºH˜ ^èŒ#O[Ü«∞
Hõ$+¨μ‚Å∞ ã¨=∞‡uOzi† ã¨=∞‡uOѨHõ cè=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 167
* D „ѨHÍ~°O „^ÒѨk ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ, ^•H˜Δ}ºã¨Ç≤Ï`«OQÍ x+¨¯Ñ¨@OQÍ, x+¨ÊHõΔáê`«OQÍ,
<åºÜ«∞OQÍ, „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞OQÍ Ñ¨eH˜Ok. áêOKåe JÖÏ =∂\Ï¡_ç#O^Œ∞‰õΩ ^èŒ~°‡~åA ã¨O`À+≤OKå_»∞.
#‰õΩÅ ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ∂, ™ê`«ºH©, Hõ$ëê‚~∞° #˚ ∞Å∞ ã¨=∞‡uOKå~°∞. cè=∞¿ã#∞_»∞ =∂„`«O `«# Jã¨=∞‡u „ѨH\
õ 㘠∂¨ –Î
K«. H˘_»∞‰õΩÅñ |\˜ì K«OÃÑ #x HÀѨ=Ú <˘O^Œ^Œ∞ ÉÏÅѶ¨∂`«∞‰õΩ<£
q_»∞=Ù =∞@OK«∞ñ *ˇÃÑÊ_çx "≥é˜]k „^ÒѨk† g_»∞ q„ѨÙñ_Õ?
q_»∞=ñQÆ <ÕÅ? K«OѨÙñ_ç@∞ gxx g∞~°Å∞ ã¨OѨ ˆ~x <å
Ñ≤_çH˜\˜áÈ@∞#<£ t~°=Ú aè#fl=Ú ¿ãÃã^Œñ E_»∞ñ _çO^Œé∞<£. 168
* ''Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ ‰õΩ`«∞HÎ Åõ ∞ HÀã≤#O^Œ∞‰õΩ HÀѨO ~åQÆáÈQÍ D áêáê`«∞‡}˜,‚ D ÉÏÅѶ∂¨ `«∞‰õΩ}˜‚
q_çz ÃÑ@ì=∞O@∞O^Õq∞\˜ D "≥„iÉÏQÆ∞Å „^ÒѨk? g_»∞ ¿Ñ~°∞‰õΩ =∂„`«"Õ∞ q„ѨÙ_»∞. gx q+¨Ü«∞OÖ’
HõxHõ~°O ѨxH˜~å^Œ∞. W`«}˜‚ D H˜~å`«Ç¨ÏO`«‰õΩ}˜‚ ǨÏ`«=∂~°ÛO_ç. P Ѩx g∞ =Å¡ HÍHõáÈ`Õ g∞~°∞ JÖÏ
K«∂ã¨∂Î LO_»O_ç. XHõ¯ =Ú+≤ìѶ¨∂`«O`À D ^Œ∞+¨μì_ç t~°ã¨∞û zè<åflaè#flO KÕ™êÎ#∞.—— J<åfl_»∞.
=. Jx ѨeH˜# #â◊fi`å÷=∞‰õΩ „^ÒѨk Ü«∞_»¤O|∞ =K≥Û† cè=Úx ã¨O~°OÉèíO|∞ ã¨∂z ǨÏi
K«`«∞~°∞ƒùAO_»~Ú Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å cè=Úx "åiOz Hõ_»=∞ Ô~O@#∞ „^Œ∞Ѩ^ŒÑ¨Ù„uHõ#∞ ^ŒÅOyOz
#QÆ∞K«∞ cè=Ú#H˜@¡xÜ≥∞. 169
* cè=Ú_»∞ J#flO`« Ѩh KÕ™êÎ_»h ÉèíÜ«∞O`À áêOKåe Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ J_»¤O =zÛOk. cè=Úx
`˘O^Œ~°áê@∞ K«∂ã≤ NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# K«`«∞~°∞ƒù[`«fiO ™ê~°÷HõOQÍ D „ѨHõ¯ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À cè=Ú}˜‚
QÆ\˜ìQÍ Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. P „ѨHõ¯ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À áêOKåex „ѨHõ¯‰õΩ XuÎyOK«∞`«∂ cè=Úx`À –
L. J=Ùºñ_»∞ QÍñ_»∞ gñ_»∞ tâ◊√ǨÏO`«, ^Œ∞~å`«‡‰õΩñ _®`«`å~Ú Ç¨ÏO
`«=Ùºñ_»∞ „|Ǩχ|O^èŒ∞ñ_»QÆ∞ñ ^ŒÑ¨Ê^Œ∞ xHõ¯=Ú '„ÉÏǨχ}À # ǨÏ
56 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#Î=º— Ü«∞@OK«∞ "Õ^Œqk`«O |QÆ∞ñ QÍ=Ù# ^èŒ~°‡^Œ$+≤ìñ QÆ
~°Î=º=Ú gx QÍñK«∞@ Ü«∞^ä•ã≤÷uñE_»∞=Ú áêO_»"À`«Î=∂! 170
* ''áêO_»∞‰õΩÅ qÉèí∂+¨}Ï! áê`«‰õΩ_»∂, tâ◊√ Ѷ¨∂`«‰õΩ_»∂, H˜~å`«‰õΩ_»∂, „Éèí+¨ì*Ï`«‰õΩ_»∂ J~Ú#
D Jâ◊fi`å÷=∞ K«OѨ^Œy#"å_Õ HÍx ~°H˜ΔOѨ^Œy#"å_»∞ HÍ<ÕHÍ^Œ∞. Wk =Ú=∂‡\˜H© ã¨`«ºO. J~Ú`Õ
''„ÉÏǨχ}À # ǨÏO`«=ºó—— J<Õ "Õ^"Œ åHõºO q#=ã¨∞#Î flk. D ^è~Œ ‡° ã¨∂Hõ‡Δ O „ѨHÍ~°O D`«}‚˜ ~°HOΔ˜ K«@"Õ∞
<åºÜ«∞OQÍ `Àã¨∞Î#flk. Ü«∞^ä•~°÷O h"Õ PÖ’zOK«∞—— J<åfl_»∞.
=. Jx ã¨~°™êÖÏѨO|∞ ÖÏ_ç Ѩ=##O^Œ#∞ <˘_»O|éz Ü«∞~°∞˚#∞OEz „^ÒѨkH˜ <å‰õΩ cè=∞¿ã#∞#‰õΩ
ã¨=∞‡`«O|∞QÆ =Ú#fl h KÕã≤# „Ѩu[˝Ü«Ú ã≤kúOK«∞#@∞¡ <å ѨOѨٿãÜ«Ú=∞x, <å~åÜ«∞}∞O
_®#uzÛ# #~°∞˚#∞O_»∞#∞ <å~åÜ«∞}Ï#∞=∞`«O|∞#. 171
* D q^èŒOQÍ K«`«∞~À‰õΩÎÅ`À, cè=∞#fl#∞ K«Å¡Ñ¨~°z, NHõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ PÖ’H˜Oz ''Ѷ¨Å∞æ<å!
áêOKåeH©, <å‰õÄ, cè=Ú_çH˜ ã¨=∞‡`« =∞ÜÕ∞º@@∂¡ h „Ѩu[˝ <≥~°"Õˆ~@@∂¡ D q^èŒOQÍ K≥~Úº.—— Jx
Hõ~°Î=ºO ã¨∂zOKå_»∞.
âß. qâ◊fiã¨∞Î`«∞ºñ_»∞ â◊„Hõã¨∂#∞ñ_»∞ =∞Ǩg~°∞O_»∞ Ѷ¨∞’~åã≤KÕ
#â◊fi`å÷=∞ t~À[=ÚÖò ^Œé˜ñy K«∂_®O`«~°‡Ç¨~°`«fl=Ú<£
â◊â◊fif¯iÎ "≥Å∞OQÆñ |∞K«∞ÛH˘x áêâ◊„"å`«|O^èŒO|∞Å<£
qâßfiã¨O|∞# #∂_çÛ „`ÀK≥ ta~ÀsfiÉèÏQÆ=ÚO ÉÏã≤ áÈ<£. 172
* qâ◊fi=∞O`å H˘xÜ«∂_» ^Œy#"å_»∂, g~åkèg~°∞_»∂ J~Ú# q[Ü«Ú_»∂ NHõ$+¨μ‚x
Jaè„áêÜ«∂#∞™ê~°O Hõ~°‰õΩ Hõ~°"åÅO ÃÑiH˜ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞x t~À*ÏÅ∞ YO_çOz ֒ѨŠ"≥∞~°∞ã¨∞Î#fl
=∞Ǩ=∞}˜x qâßÅÜ«∞â◊ã¨∞û`Àáê@∞ =â◊O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. `«~°∞"å`« Hõ\˜ì# „`åà◊¡hfl qѨÊnã≤ ta~°OÖ’
#∞Oz "≥Å∞ѨeH˜ ÔQO\˜"Õâß_»∞.
Hõ. x|ƒ~°Ñ¨Ù ÉÏÅǨÏO`«Ü«Ú, Q˘|∞ƒ#ñ ^Õ[O|∞ =∞}˜Ü«Úñ QÀÅÊ_ç #`«∞ñ_≥·
„Ѩaƒ# =QÆKÕ q„ѨÙñ_»∞, ã≤aƒu`À <˘_»e QÆ|∞ƒ Ãã_ç =_çñ [xÜ≥∞<£. 173
* x~°ƒùÜ«∞OQÍ J~°ƒù‰õΩÅ#∞ ǨÏ`«ºKÕã≤# P „ÉÏǨχ} „|∞=Ù_»∞ ÉèíiOѨ~åx J==∂#O`À
=∞~åº^Œ#∂, =∞}˜x ‰õÄ_® HÀÖ’Ê~Ú ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘x Juâ◊~ÚOz# P"Õ^Œ#`À "≥Å"≥Å¡<≥·,
"ÕQOÆ QÍ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞.
P. ^èŒ#=Ú Q˘#∞@ Ü≥ÚO_≥, ^ŒÅñ Q˘é∞QÆ∞@ Ü≥ÚO_≥, <åÅÜ«∞O|∞ "≥_»Å #_»K«∞ \ÁO_≥ñ,
QÍx K«OѨñ^Œy# Hõ~°‡O|∞ ¿ãã≤#ñ, [OѨñ^ŒQÆ^Œ∞ q„Ѩ*Ïuñ |uH˜. 174
* ^èŒ#O fã≤HÀ"åe, ÖË^• `«Å Q˘iyOKåe, Jn HÍ^• WO\’¡ #∞Oz "≥à◊¡Q˘\Ïìe. JO`Õ QÍx
K«OѨ^Œy# ^Œ∞+¨¯~°‡O KÕã≤<å P q„ѨÙ}˜‚ K«OѨ@O ~åAʼnõΩ ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 57
=. W@¡â◊fi`å÷=∞O „ÉÏ}Ï=t+¨μìO *Ëã≤ "≥_»Å#_çz, áêO_»=ÙÅ∞ áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ѩل`«∞ÎʼnõΩ â’H˜Oz
=∞$`«∞Öˇ·# ÉO^èŒ∞=ÙÅ ÔHÅ¡ ^ŒÇ¨Ï<åkHõ$`«ºO|∞Å∞ ¿ãã≤ Ü«Ú^ŒHõ „Ѩ^•#O|∞ ¿ãÜ«Ú H˘é‰õΩ „ã‘ÎÅ
=ÚO^Œ@ x_çH˘x QÀqO^Œ∞O_»∞#∞O ^•~°∞#∞O QÆOQƉõΩO [x uÖ’^ŒHõO|∞Å∞ ¿ãã≤ „Hõ=∞‡é
qÅÑ≤Oz ǨÏiáê^Œ Ѩ^Œ‡*Ï`« Ѩq„`«O|∞Å~Ú# ÉèÏw~°nä[ÅO|∞Å ™êfl`«∞Å~Ú Ü«Ú#fl Ü≥∞_»O
|∞„`«Î â’HÍ`«∞~°∞ Å~Ú# QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ#∞, QÆ∞Of „^ÒѨ^Œ∞Å#∞ Ez =∂^èŒ=ÙO_»∞
=ÚhO„^Œ∞Å∞O ^•#∞#∞ |O^èŒ∞=∞~°}â’HÍ`«∞~°∞ Å~Ú# "å~°Å =QÆѨ٠=∂xz =∞xflOK≥
xqfi^èŒO|∞#. 175
* D =∂kiQÍ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ „áê}ÏÅ`À ÔQO\˜"Õã≤ áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·# áêO_»∞#O^Œ#∞Å∞
x[#O^Œ#∞Å HÀã¨O â’H˜OKå~°∞. J#O`«~°O K«xáÈ~Ú# |O^èŒ∞=Ù ÅO^ŒiH© ^ŒÇ¨Ï# ã¨O™ê¯~åÅ∞
PK«iOKå~°∞. „ã‘Î [# ѨÙ~°ã¨û~°OQÍ NHõ$+¨μ‚x`À QÆ∂_ç QÆOQÍ#kH˜ "≥o¡, á⁄Oy á⁄~°ÖË ^Œ∞óYO kQÆ „q∞Oy
=∞$`«∞ÅO^ŒiH© uÖ’^ŒHÍÅ∞ =kÖÏ~°∞, J#O`«~O° JO^Œ~∂° N=∞<åfl~åÜ«∞} K«~} ° HõO*Ï`« ã¨O*Ï`åÖˇ#·
Ѩq„`« ÉèÏw~°nä [ÖÏÅÖ’ ™êfl<åÅ∞ KÕâß~°∞. `«~∞° "å`« "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =Úx=ˆ~}∞ºÅ`À ‰õÄ_ç Ѩل`«â’HõO`À
"庉õΩÅ =∞#ã¨∞¯Öˇ· L#fl QÍO^è•s ^è$Œ `«~å„+¨μÅì #∂, ‰õΩOf „^ÒѨ^∞Œ Å#∂ ã¨g∞Ñ≤Oz Z<Àfl q^è•Å T~°_Oç z
^è≥·~°ºO K≥áêÊ_»∞.
âß. áêOKåb Hõ|sqHõ~°¬} =∞ǨáêѨ HõΔ`åÜ«Ú+¨μ¯ÅO
[OK«^Œæ~°∞fiÅ ^è•~°Î ~å„+¨μìÅ #xO [OÑ≤Oz QÀqO^Œ∞ñ _ç
Ñ≤ÊOK≥<£ ~å[º=Ú ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞Î#‰õΩñ , QÆeÊOK≥<£ =∞ǨMϺuñ *Ë
~ÚOK≥<£ =¸ñ_»∞ `«∞~°OQÆ "Õ∞^èŒ=ÚÅ∞ ^Õ"ÕO„^Œ „ѨÉèÏ=O|∞#<£. 176
* D q^èOŒ QÍ #O^Œ#O^Œ#∞_≥#· QÀqO^Œ∞_»∞ xO_»∞ã¨ÉÖíè ’ „^Œ∞Ѩ^#Œ O^Œ# "Õ}˜ Ѩ\ì˜ ÖÏy# =∞ǨáêѨO
=Å¡ H©}Δ O˜ z# PÜ«Úã¨∞ûÅ∞ QÆÅ ^Œ∞~°‡^•O^è∞Œ Öˇ#· ^è$Œ `«~å„+¨#ì O^Œ#∞ ÅO^Œih ã¨=∞~åOQÆ}OÖ’ K«OÑ≤Oz,
^èŒ~°‡~åA‰õΩ ~å[ºO WÑ≤ÊOKå_»∞. q[Ü«∞ÉèËi „"≥∂~ÚOz =∞¿ÇÏO„^Œ"≥·Éèí=O`À =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞
KÕ~ÚOz ~åA ÅO^ŒiÖ’#∂ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¿Ñ~°∞ `≥Ñ≤ÊOKå_»∞.
-: NHõ$+¨μ‚O_»∞`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ #~°ƒù‰õΩx `«# K«„HõO|∞KÕ ~°H˜ΔOK«∞@ :-
=. JO`« "åã¨∞^Õ=ÙO_»∞ "åºã¨ „Ѩ=ÚYÉè∂í ã¨∞~° ѨÓl`«∞O_»~Ú Ü«Ú^Œ=ú ™ê`«º‰õΩÅ∞ Q˘Å∞= ^•fi~°HÍQÆ=∞#
„ѨÜ∞« `«flO|∞#O ÉÏO_»=ÙÅ g_˘¯x ~°^•ä ~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãÜ«Ú ã¨=∞Ü«∞O|∞#O ^Œ`~Ϋ Ñ° _¨ ∞» K«∞ #∞`«~Î ° ã¨#∞^≥Oz
HõÖϺ} QÆ∞}À`«Î~°∞O_≥·# ǨÏi H˜@¡xÜ≥∞. 177
* J#O`«~O° "庙êk =∞ǨÏ~°∞Ŭ ѨÓ[ ÅO^Œ∞H˘#fl "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ L^Œ=ú Ù}©,‚ ™ê`«ºH˜h "≥O@ɡ@∞ìH˘x
^•fi~°H‰õ Ωõ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞. áêO_»=ÙÅO^ŒiH© K≥ÑÊ≤ ~°^OŒä Z‰õΩ¯`«∞O_»QÍ L`«~Î ° `«`~Ϋ Ñ° _¨ ∞» `«∂ Ѩ~∞° QÔ `«∞‰Î Ωõ
=zÛ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx`À WÖÏ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘Ok.
58 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. W^≥ HÍÖÏ#Å `«∞ź "≥∞ÿ# qtYO ÉË`≥OK≥ ^Õ"Õâ◊ ! <Õñ
_»∞^Œ~åO`«~°æ`« QÆ~°ƒù ^•Ç¨Ï=Ú#ÔH· Ü«Ú„QƄѨÉèí<£ =K«∞Û K«∞
#flk ^Œ∞~À¡Hõº=Ú =∂#∞Ѩ<£ â◊~°} =∞#ºO ÉËq∞Ü«Ú<£ ÖË^Œ∞ h
Ѩ^Œ Ѩ^Œ‡O|∞Öˇ HÍx Ü≥ÚO_≥é∞ñQÆ h ÉÏ}Ïyfl "åiOѨ"Õ! 178
* ''^Õ=^Õ"å! „ѨàÜ ◊ ∂« yfl *ÏfiÖÏcèÅ"≥∞#ÿ ÉÏ}O XHõ¯\˜ ZHõ¯\˜#∞OKÀ Hõà‰¡◊ Ωõ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ê`«∂
=zÛ <å Hõ_»∞ѨÙÖ’ L#fl Hõã¨∞QÆO^Œ∞#∞ HÍeÛ"ÕÜ«∂Åx K«∂ã¨∞Î#flk. D ÉèíÜ«∞OHõ~° â◊~åxfl x~ÀkèOz
##∞fl ~°HOΔ˜ KÕ"å~°∞ "Õ~Ô =~°∂ ÖË^∞Œ . hK«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ â◊~}
° ∞*ÁKåÛ#∞. Hõ~∞° }˜Oz D â◊~åyflx x"åiOK«∞.
Hõ. ^Œ∞~°ƒù~° ÉÏ}Ï#Å=Ú#, QÆ~°ƒù=ÚÖ’ #∞#fl tâ◊√=٠Ѷ¨∞# ã¨O`åáê
q~åƒù=O|∞#∞ ÉÁO^≥_ç, x~°ƒù~°Hõ$Ѩñ QÍ=Ù=∞Ü«∞º xdÅã¨∞Î`åº! 179
* F qâ◊fiOÉèí~å! ÉèíiOѨ~åx D ÉÏ}ÏyflH˜ Hõ_»∞ѨÙÖ’ L#fl Ѩã≤QÆO^Œ∞ Hõã¨∞QÆOk áÈ`«∞<åfl_»∞.
JH©Δ} ^•H˜Δ}ºO`À ~°H˜ΔOK«∞.
Hõ. K≥Öˇ¡e HÀ_»Å, h "Õ∞, #Å∞¡ñ_»∞ â◊„`«∞=ÙÅKÕ`« ǨÏ`«∞ñ _»Ü≥∞º#∞, ã¨O
Ѷ¨ÙÖÏ¡~°qO^ŒÖ’K«#!, ÉèíÖÏ¡yfl #_»Oz tâ◊√=Ù „|uH˜OѨñQÆ^Õ! 180
* <Õ#∞ h K≥Öˇ¡e ã¨∞Éèí„^Œ=∞‡‰õΩ HÀ_»efl. h "Õ∞#Å∞¡}˜‚ â◊„`«∞=ÙÅ∞ J<åºÜ«∞OQÍ á⁄@ì#
ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. qzÛ# `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÖˇuÎ K«∂_»∞. D J=Ú‡#∞ ==Ú‡KÕã≤ <å |OQÍ~°∞
`«O„_ç „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞.
P. QÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ñ QÆ=∞Å QÆ~åƒùO_»â◊`«=ÚÅ∞, x=Ú_»∞H˘# =Ç≤ÏOK«∞ hâ◊fiˆ~â◊!
h‰õΩ <˘Hõ¯ =∂xhQÆ~°ƒù~°HõΔ}, "≥∞O`« |~°∞=Ù x~°fiÇ≤ÏO`«∞ QÍHõ! 181
* QÆ~°ƒùOÖ’ =O^ŒÅ H˘nÌ „|Ǩ‡O_®Å#∞ Éèí„^ŒOQÍ ÉèíiOKÕ h‰õΩ XHõ P_»^•x QÆ~åƒùxfl ~°HΔ̃OK«@O
U=∞O`« „|Ǩ‡O_»O! PѨ^ŒÖ’ L#fl ##∞fl P^Œ∞HÀ™êfig∞!——
=. Jx# <å„t`«=`«ûÅ∞O_»QÆ∞ #ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ ã¨∞Éèí„^Œ HÀ_»e n<åÖÏѨO|∞ ÖÏeOz, ~Úk
„^À}#O^Œ#∞O_»∞ Ö’Hõ =∞O`«Ü«Ú #áêO_»=O |Ü≥∞º_»∞ =∞x ÜÕ∞ã≤# k"庄ã¨ÎO|x Ü≥∞é˜OÔQ†
#O`«ñ ÉÏO_»=ÙÅ Hõaè=ÚYO|~Ú „^À}#O^Œ# k"庄ã¨Î x~°æ`« xt`« =∂~°æ}O|∞Å∞ _»QÆæé˜#
ɡQÆæ_çÅHõ "å~°∞#∞ „|`«º„ã¨ÎO|∞ JOkH˘x ÃÑ#OQÆ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 182
* PѨ#flâ◊~°}∞º_≥·# QÀáêÅ∞_»∞ J#∞QÆ∞ K≥Öˇ¡e HÀ_»Öˇ·# L`«Î~° n<åÖÏáêÅ∞ q<åfl_»∞. Wk ''Ö’HõO
JáêO_»=O HÍ"å——Åx HÍ"åÅx Jâ◊fi`å÷=∞ „ѨÜ≥∂yOz# k"庄ã¨Î=∞x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. JO`«\’¡ P
k"庄ã¨ÎOÖ’ #∞Oz "≥Å∞=_ç# Ѩ^Œ∞<≥·# ÉÏ}ÏÅ∞ áêO_»=ÙÅ#∞ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. "å~°∞ ɡ^ŒiáȉõΩO_®
Z^Œ∞~°∞ xez â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å`À ã¨=∞~°O ™êyOKå~°∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 59
=∞. `«#¿ã"å~°uzO`« QÍx Ѩ~°zO`å ÖËâ◊=Ú<£ ÖËx ã¨
[˚#∞ÅO ÉÏO_»∞`«#∂AÅ<£ =∞#∞K«∞ "å`«ûźO|∞`À „^À} #O
^Œ#∞ „|Ǩ‡„ã¨Î=Ú #_»¤ÃÑ@ìñ |xK≥<£ ^≥·`åºi ã¨~åfii ™ê
^èŒ# x~°fi„Hõ=Ú ~°H˜Δ`ådÅ ã¨∞^è•O^èŒâ◊Û„Hõ=ÚO [„Hõ=Ú<£ . 183
* NHõ$+¨μ‚}˜‚ ¿ãqOKåÅ<Õ ÉèÏ=O `«Ñ¨Ê W`«~° ÉèÏ=O U=∂„`«=¸ Z~°∞QÆx ã¨K«Ûi„`«∞Å∞
áêO_»∞Ѩل`«∞Å∞, J@∞=O\˜ ã¨[˚#∞Å#∞ PѨ^ŒÖ’ HÍáê_®Å<Õ HÍ~°∞}ºÉèÏ=O`À, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·#
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞x „|Ǩ‡„™êÎxfl „uÑ≤ÊH˘@ì@O HÀã¨O, â◊„`«∞=ÙÅ PÜ«Ú^è•Å‰õΩ K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°xn,
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`åK«„HÍxfl Hõ#∞Ô~ѨÊÖÏ HÍáê_Õn J~Ú# ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍxfl „ѨÜ≥∂yOKå_»∞.
=∞. ã¨HõÅ „áê}˜Ç¨Ï$^ŒO`«~åà◊=ÚÅ ÉèÏã¨fi*’˚ºuÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_»∞ ã¨∂
HõΔ‡Hõà◊√O _»K«∞º`«∞ñ _»Ü≥∞º_»<£ q~°@*Ï QÆ~°ƒùO|∞ñ ^•ñ [„HõǨÏ
ã¨Î‰õΩñ_≥· "≥·+¨‚==∂Ü«∞ñ QÆÑ≤Ê ‰õΩ~°∞ ã¨O`å<åi÷Ü≥ÿ∞ Ü«∞_»¤"≥∞ÿ
„ѨHõ@ã¨∂ÊùiÎ #_»OK≥ „^À}`«#Ü«∞ „|Ǩ‡„ã¨Î=Ú<£ bÅ`À<£. 184
* ã¨∂HΔ͇u ã¨∂Hõ‡Δ "≥∞#ÿ ~°∂ѨO`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åàÏÖ’¡ *’ºu~°∂‡iÎÜ∞ÿ≥ „ѨHÍtOKÕ
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ áêO_»=ÙÅ =OâßO‰õΩ~åxfl ~°HOΔ˜ K«@O HÀã¨O K«„HÍxfl ^èiŒ Oz, L`«~Î å QÆ~åƒùxfl Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞`À
HõÑ≤Ê"Õã≤, J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ# "≥·+¨‚= `Õ[ã¨∞û`À Jâ◊fi`å÷=∞ „|Ǩ‡„™êÎxfl J=bÅQÍ J}z"Õâß_»∞.
=. W@∞¡ „^À}`«#Ü«ÚO_Õã≤# „Ѩu„H˜Ü«∂~°Ç≤Ï`«O|~Ú# „|Ǩχt~°O|xÜ≥∞_ç k"庄ã¨ÎO|∞
"≥+· =‚¨ `Õ[O|∞# x~°~H÷° Oõ |Ü≥∞º† x[=∂Ü«∂ qÅã¨#=Ú# ã¨HÅõ Ö’Hõ ã¨~ãæ° u÷≤ ã¨OǨ~°O|∞ ÖÏK«iOK«∞
#\˜ì ǨÏiH˜ ^èŒ~°}©ã¨∞~° ÉÏ} x"å~°}O|∞ qz„`«O|∞ QÍ^Œ∞† `«`«û=∞Ü«∞O|∞# ã¨O`«ã≤Oz,
áêO_»= áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞ Q˘Ou, QÆ=∞<À#∞‡Y∞O_»~Ú# ǨÏiO *Ë~°=zÛ ~Ú@¡xÜ≥∞. 185
* QÆ∞~°∞Ѩل`«∞_»∞ „ѨÜ∂≥ yOz# „|Ǩ‡„ã¨OÎ u~°∞QÆ∞ÖËx^≥<· å "≥+· =‚¨ `Õ[ã¨∞û =ÚO^Œ∞ =º~°"÷ ∞≥ ÿ áÈ~ÚOk.
`«# =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O`À xdÅ [QÆ`«∞Î#∂ xi‡Oz ÉèíiOz ǨÏiOKÕ Ñ¨~°=∂`«∞‡xH˜ XHõ „ÉÏǨχ}
Ü«Ú=‰õΩx ÉÏ}Ïxfl x"åiOK«@O qz„`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« "Õ∞g∞ HÍ^Œ∞. JѨC_»∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À ‰õΩOf^Õq
HÀ_»Öˇ·# „^ÒѨk`À#∂, H˘_»∞‰õΩÖˇ·# áêO_»=ÙÅ`À#∂ =zÛ „Ѩܫ∂}"≥∞ÿ ^•fi~°Hõ‰õΩ "≥à◊¡É’`«∞#fl NHõ$+¨μ‚}˜‚
D q^èOŒ QÍ ã¨∞u Î OzOk–
-: ‰õΩOf^Õq NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
Hõ. ѨÙ~°∞+¨μO _®_è»∞ºñ_»∞ „ѨHõ$uH˜ñ, |~°∞ñ_»=ºÜ«Úñ _»dÅÉèí∂`« |Ç≤Ï~°O`«~åƒù
ã¨∞~°∞ñ_»∞#∞ Ö’Hõ xÜ«∞O`«Ü«Úñ, |~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_≥·# h‰õΩñ „|}`«∞ÅQÆ∞ ǨÏs! 186
* 'Hõ$ëê‚! h=٠ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù. ^Õ=^Õ=Ù_»=Ù. „ѨHõ$uH˜ J=fie"å_»=Ù. J#O`«∞_»=Ù. ã¨=∞ã¨Î
„áê}∞ÅÖ’ "≥Å∞ѨŠ֒ѨŠ"≥Å∞QÆ∞`«∞O_Õ "å_»=Ù. qâßÅ qâßfixfl #_ç¿Ñ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»"#·≥ h‰õΩ #=∞™ê¯~åÅ∞.
60 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜ÜÚ« [=xHõ =∞é∞=Ù# <å@ºO|∞ ã¨Å∞=Ù #@∞x K«O^ŒO|∞# =∂Ü«∂ Ü«∞=xHÍO`«~åà◊O|∞#
xÅ∞=O|_ç h =∞Ç≤Ï=∞KÕñ |~°=∞ǨÏOã¨Å∞ q=$`«~åQÆ^Õfi+¨μÅ∞ x~°‡ÖÏ`«∞‡Å∞ #~Ú# =Ú#∞ʼnõΩ
#^Œ$â◊º=∂#∞O_»=~Ú Ñ¨izÛù#∞flO_»=Ù QÍx h=Ù =¸_è»^Œ$‰õΩ¯Å∞ QÆ∞@∞O|=O`«∞Å∞ #QÆ∞ =∂‰õΩ
<≥@∞¡ ^Œ~°≈hÜ«ÚO_» =Ü≥∞º^Œ∞? NHõ$+¨‚! "åã¨∞^Õ=! ^Õ=H©#O^Œ#! #O^ŒQÀѨ‰õΩ=∂~å! QÀqO^Œ!
ѨOHõ[<åÉèí! Ѩ^Œ‡=∂eHÍÅOHõ$`«! Ѩ^Œ‡Ö’K«#! Ѩ^Œ‡ã¨OHÍâ◊ K«~°}! ǨÏ$+‘ˆHâ◊! ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#O
*Ëã≤ #=∞㨯iOK≥^Œ. #=^èŒiOѨÙ=Ú. 187
* `≥~K° å@∞# =iÎOKÕ #@∞xÖÏQÍ =∂Ü«∞ J<Õ Ü«∞=xHõ =∂@∞# =iÎOKÕ h =∞Ç≤Ï=∞ JQÀK«~"° ∞≥ #ÿ k.
Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Å∂, ~åQÆ^Õfi+¨~°Ç≤Ï`«∞Å∂, x~°‡ÅǨÏ$^ŒÜ«ÚÅ∂ J~Ú# =Úhâ◊fi~°∞Å∞ Ãã·`«O ^Œi≈OѨÖËx
ѨÓ~°‚ѨÙ~°∞+¨μ_»"≥·# x#∞fl ã¨O™ê~° x=∞QÆ∞flÅ=¸ *Ï˝#Ç‘Ï#∞Å=¸ J~Ú# =∂ =O\˜ "å~°O ZÖÏ
K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞`åO? NHõ$ëê‚! "åã¨∞^Õ"å! ^Õ=H©#O^Œ<å! #O^ŒQÀѨ‰Ωõ =∂~å! QÀqO^•! Ѩ^‡Œ <åÉèÏ! Ѩ^‡Œ =∂ÖÏ
qÉè∂í +¨}Ï! Ѩ^‡Œ #Ü«∞<å! Ѩ^‡Œ ã¨OHÍâ◊ K«~}
° Ï! ǨÏ$+‘Hˆ âß! ÉèHí Θ ѨÓ~°fiHõ"∞≥ #ÿ <å „Ñ¨}Ï=∂Å∞ Ѩi„QÆÇÏ≤ OK«∞!
<å q#flѨO =∞xflOK«∞.
ã‘. `«#Ü«ÚÅ`À_» <Õ ^ŒÇ¨Ïº=∂#O |QÆ∞ [`«∞QÆ$ǨÏO|O^Œ∞#∞ñ *Ï=‰õΩO_»ñ
QÆ∞~°∞~åA "≥\˜ìOK«∞ Ѷ¨∞’~°q+¨O|∞Å =∂~°∞`«Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ =∞_çÜ«∞‰õΩO_»
^è•~°Î~å„+¨μìñ_»∞ ã¨=Ú^Œúuñ r~° ÖÁÅ∞=OQÆ „^ÒѨk=∂#O|∞ ^ŒÅñQƉõΩO_»
QÍOˆQÜ«∞ ‰õΩOÉèí[ Hõ~å‚kѶ¨∞#∞ÅKÕ <åa_»¤ Åx Ö’# #ÅñQƉõΩO_»
`Õ. q~°@∞ ѨلuÎHõ Hõ_»∞ѨÙÖ’ "≥ÅÜ«Ú K«∂Å∞ñ, „^À}#O^Œ#∞ â◊~°=Ç≤Ïflñ „^Œ∞OQƉõΩO_»
=∞é˜Ü«Ú ~°H˜ΔOzuq ÃщõΩ¯=∂~°æ=ÚÅ#∞, x#∞fl <Õ=∞x =i‚O`«∞? h~°*ÏHõΔ! 188
* ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_»∞`«∞#fl ÅHõ¯~ÚO\’¡ <å a_»¤Å∂, <Õ#∂ HÍe Éèí㨇"≥∞ÿáȉõΩO_® HÍáê_®=Ù.
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ÃÑ\˜ìOz# ^Œ∞ã¨ûǨÏqëê#flO ux K«xáȉõΩO_® cè=∞ ¿ã#∞}˜‚ ~°H˜ΔOKå=Ù. ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À
„`«∞o¡Ñ_¨ ∞» `«∂ ^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞ „^Œ∞Ѩ^~Œ å[Ѩلu Hõ@∞ì|@ìÅ∞ XÅ∞ã¨∞#Î fl Hõ+ì¨ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <å HÀ_»Å∞ J==∂#O
áêÅ∞ H͉õΩO_® P^Œ∞H˘<åfl=Ù. cè+μ¨ ‡_»∂, „^À}∞_»∂, Hõ~∞° _‚ ∂» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü≥∂^è•#∞Ü≥∂^è∞Œ Å =Å¡ áÈ~å@OÖ’
KÕ@∞ "å\˜Å‰¡ Ωõ O_® <å a_»Å¤ ‰õΩ J_»∞¤ Ѩ_®¤=Ù. =∞m¡ WѨC_»∞ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞x â◊~åyfl *ÏfiÅÅÖ’ „=∞yæáȉõΩO_®
z\ì̃`«e¡ L`«Î~° Hõ_»∞ѨÙÖ’x Hõã¨∞QÆO^Œ∞#∞ HõxHõiOKå=Ù. Wxfl q^è•Å∞QÍ ##∂fl, <å a_»¤Å#∂ Hõ\ÏHΔ̃Oz#
ѨÙO_»sHÍHΔÍ! x#∞fl U q^èŒOQÍ H˘xÜ«∂_Õk!
=∞`«ÎHÀH˜Å. |e¡^Œ∞O _»QÆ∞ HõOã¨∞KÕ`«#∞ ÉÏ^èŒ <˘O^Œ∞K«∞ #∞#fl g∞
`«e¡ñ QÍz# ÉèíOyñ QÍzu ^è•~°Î~å„+¨μìÅKÕ`« <Õñ
^ŒÅ¡_»O|∞#ñ lHõ¯‰õΩO_»QÆñ ^•=H©# QÆ∞}„=[O
ÉˇÅ¡ ã¨Oã¨∞Îu ¿ãã≤ K≥ѨÊñQÆ <≥O`« ^•# [QÆ`«Êf! 189
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 61
* |Å=O`«∞_≥· HõOã¨∞x ÉÏi #∞Oz g∞ `«e¡ ^Õ=H©^Õqx ~°H˜ΔOz#@∞¡QÍ H“~°=ÙÅ∞ ÃÑ\˜ì# HõëêìʼnõΩ
Ö’#∞Q͉õΩO_® ##∞fl HÍáê_®=Ù. PѨ#fl „Ѩã¨#∞fl_»"≥·# h J#O`«HÀ\˜ QÆ∞}ÏÅ∞ Jaè=i‚OK«\ÏxH˜ <Õ
<≥O`«^•xfl [QÆ<åfl^ä•!
Hõ. [##=Ú <≥·â◊fi~°ºO|∞#∞, ^èŒ#=Ú#∞ q^ŒºÜ«Ú#∞ QÆÅ =∞^ŒK«Ûù#∞fl ÅH˜O
K«# QÀK«~°∞ñ_»QÆ∞ x#∞fl<£, q#∞uOѨñQÆ ÖË~°∞ xdÅq|∞^èŒã¨∞Î`åº! 190
* Q˘Ñ¨Ê=Oâ◊OÖ’ [x‡OKå=∞h, Éè’QÆÉèÏQͺ Å∞<åflÜ«∞h, ^èŒ#O ã¨OáêkOKå=∞h, q^•º=O`«∞Å
=∞h, =∞^•O^èŒ∞Öˇ·# =∂#=ÙÅ∞– xëê¯=ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ QÀK«iOKÕ– x#∞fl xdÅ ^Õ=`å
ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞ =∂#∞}˜‚ „Ѩã¨∞ÎuOѨÖË~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ÉèíHõÎ^èŒ#∞O_»∞#∞, x=$`«Î^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ q+¨Ü«ÚO_»∞#∞, ~åQÍk~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, ÔQ·=ź^•#
ã¨=∞~°∞÷O_»∞#∞, QÍÅ~°∂Ѩ‰õΩO_»∞#∞, xÜ«∂=∞‰õΩO_»∞#∞, <å^ŒºO`«â◊¥#∞ºO_»∞#∞, qÉèí∞O_»∞#∞,
ã¨~°fiã¨=ÚO_»∞#∞, ã¨HõÅ Éèí∂`«x„QÆǨ#∞„QÆǨÏHõ~°∞O_»∞#∞ <≥·# x#∞flñ ^ŒÅOz #=∞㨯iOK≥^Œ
#=^èŒiOѨÙ=Ú. =∞#∞+¨μºÅ q_»OaOK«∞ Éèí=nÜ«∞qÅã¨#O|∞ x~°‚~ÚOѨ <≥=fiñ_»∞ ã¨=∞~°∞÷O_»∞?
h‰õΩO „aÜ«∂„Ñ≤Ü«ÚÅ∞ ÖË~°∞† [#‡Hõ~°‡â◊¥#ºO_» =~Ú# h=Ù u~°ºQÍkr=ÙÅ Ü«∞O^Œ∞ =~åǨk
~° ∂ Ѩ O |∞Å#∞, =∞#∞+¨ μ ºÅO^Œ ∞ ~å=∂k ~° ∂ Ѩ O |∞Å#∞, |∞∞+¨ μ ÅÜ« ∞ O^Œ ∞ "å=∞<åk
~°∂ѨO|∞Å#∞, [ÅK«~O° |∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =∞`åûºk ~°∂ѨO|∞Å#∞ #=`«iOK«∞@ Ö’Hõ q_»O|<å~°O÷ |∞
QÍx, [#‡Hõ~°‡ ã¨Ç≤Ï`«∞O_» =QÆ∞@O QÍ^Œ∞. 191
* h=Ù Éèí‰õΩÎʼnõΩ H˘OQÆ∞|OQÍ~åxq. ^èŒ~å‡~°÷ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# "åº"≥∂Ǩxfl `˘ÅyOKÕ "å_çq.
P`å‡~å=Ú_çq. âßO`«=¸iÎq. "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^•`«=Ù. HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_çq, [QÆxflÜ«∞O`«=Ù. P^ŒºO`åÅ∞ ÖËx"å_»=Ù.
㨈~fiâ◊fi~°∞_»=Ù. ã¨~°fiã¨=Ú_»=Ù. x„QÆǨ#∞„QÆÇ¨Ï ã¨=∞~°∞÷_»=Ù. h „ѨÉèÏ"åxfl ÉèÏqOz KÕ¿ã <å #=∞™ê¯~åÅ∞
ã‘fiHõiOK«∞. =∂#=ÉèÏ"åxfl J#∞Hõiã¨∂Î =iÎOKÕ h bÅÅ∞ QÆ∞iÎOK«@O Z=iH˜ ™ê^茺O! h‰õΩ S#"å~°∂
HÍx"å~°∂ ÖË~∞° . [#‡Hõ~‡° Å∞ ÖË=Ù. [O`«∞=ÙÅÖ’ =~åǨk~°∂áêÅ`À, [ÅK«~åÅÖ’ =∞`åûºk~°∂áêÅ`À
h=Ù J=`«iOK«@O Ö’HõO HÀã¨"Õ∞ HÍx x*ÏxH˜ h‰õΩ [<å‡^Œ∞Å∞ ÖË<Õ ÖË=Ù.
L. HÀѨ=Ú`À_» h=Ù ^Œkè‰õΩOÉèí=Ú aè#fl=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞#flKÀ
QÀÑ≤Hõñ „^•@ñ QÆ\˜ì# q‰õΩOz`« ™êO[#ÉÏ+¨Ê`ÀÜ«∞ ^è•
~å ѨiѨÓ~°‚ =„HõÎ=Úñ QÆ~°O|∞Åñ „ÉÏ=ÚK«∞ "≥K«Û #∂~°∞ÛK«∞O
ÉÏѨñ_»"≥· #\˜OK«∞@ Hõ$áêѨ~°! <å=∞kñ *’^Œº =∞Ü≥∞º_ç<£. 192
* ^ŒÜ«∂=∞Ü«∂! z#fl`«#OÖ’ XHõ=∂@∞ h‰õΩ HÀѨO =zÛ ÃÑ~°∞QÆ∞‰õΩO_» |^ŒÌÅ∞ H˘\Ïì=Ù. g∞
J=∞‡ Ü«∞â’^Œ x#∞fl „`åà◊¡`À QÆ\˜ìQÍ Hõ\˜ì"Õã≤Ok. JѨC_»∞ h=Ù =ÚYO z#fl|∞K«∞ÛH˘x, "≥H˜¯ "≥H˜¯
U_»∞ã¨∂Î "≥K«Û#∂~°∞ã¨∂ΠѨã≤áêѨx ÖÏQÍ #\˜OKå=Ù. P h ÉÏÅbÅ <å‰õΩ ZO`À qO`«QÍ `ÀzOk.
62 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =∞ÅÜ«∞=Ú# [O^Œ#=Ú „H˜Ü«∞, "≥ÅÜ«∞ñQÆ ^èŒ~°‡Ax H©iÎ "≥Å~ÚOK«∞@ÔH·
~ÚÅÃÑ· #Éèí=Ùñ_»∞ ǨÏi Ü«∞^Œ∞, ‰õΩÅ=Ú# #∞^Œ~ÚOK≥ #O„_»∞ Q˘O^Œ é#O`å! 193
* J#O`å! ^èŒ~°‡#O^Œ#∞x Ü«∞â◊ã¨∞û #Å∞^≥ã¨ÖÏ „Ѩã¨iOѨ*ËÜ«∞\ÏxH˜ =∞ÅÜ«∞Ѩ~°fi`«O g∞^Œ
K«O^Œ#=$HõΔO K«O^•# ѨÙ@∞ìHõ Z~°∞QÆx ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»x H˘O^Œ~°O\Ï~°∞.
Hõ. =ã¨∞^Õ= ^Õ=‰õΩÅ∞ `å, Ѩã¨QÆu Éèí==Ú#O^Œ∞ñ „ÉÏi÷Oz# ã¨O
`«ã¨=Ú#ñ |∞„`«Î`« <˘Oku, =ã¨∞~°∞Å =∞$u HõOK«∞ñ, Q˘O^Œ éO„_»∞ =∞Ǩ`å‡! 194
* ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ JѨÓ~°fi"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ∞ „áêi÷OK«QÍ ~åHõΔ㨠ã¨OǨ~°O HÀã¨O
P ѨÙ}º^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ Ñ¨Ù„`«∞_»"≥· ѨÙ\Ïì=x H˘O^Œ~°∞ K≥|∞`å~°∞.
Hõ. [Å~åt #_»∞=∞ =ÚxÔQñ_»∞, HõÅ=Ú„H˜Ü«∞<£ Éèí∂iÉèÏ~°Hõi≈`« Ü«∞QÆ∞ h
~ÚÅñ QÍ= #Añ_»∞ QÀi#ñ, QÆeyu =x H˘O^Œ éO„_»∞ QÆ}<åf`å! 195
* #@ì#_ç ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈÜÕ∞ <å=ÖÏQÍ ÉèíiOѨ~åx |~°∞=Ù`À „‰õΩOy ‰õÄÖÏ~°∞`«∞#fl
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl L^ŒúiOK«@O HÀã¨O „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „áêi÷OѨQÍ J=`å~°O Z`åÎ=O\Ï~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∞.
`Õ. =∞éz Ü«∞*Ï˝# HÍ=∞ºHõ~°‡=ÚÅñ k~°∞QÆ∞, "Õ^Œ<å`«∞~°∞ʼnõΩ ^Œxfl=$uÎñ *ËÜ«∞
„â◊=} zO`«# =O^Œ<å~°Û#=Ú eK«∞Û, H˘é‰õΩ #∞^Œ~ÚOz `«O„_»∞ x<£ Q˘O^Œ éÉèí=! 196
* Hõ~=ΰ ºO q㨇iOz HÍ=∞ºHõ~‡° ÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ J*Ï˝#O`À H˘@∞ìq∞\Ïì_∞» `«∞#fl PѨ#∞flÅ
PiÎ áÈQ˘\˜ì "åiH˜ „â◊=}O, zO`«#O, =O^Œ#O, J~°Û#O "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ xq∞`«ÎO
„ѨÉèíqOKå=x H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O.
=∞. x#∞ñ lOuOK«∞K«∞ñ ÉÏ_»∞K«∞O ÉÁQÆ_»∞K«∞<£ h k=ºKåi„`«=ÚÖò
q#∞K«∞O E`«∞~°∞QÍHõ Ö’‰õΩ e`«~å<Õfi+¨O|∞ÅO E`«∞ˆ~
Ѷ¨∞# ^Œ∞~°˚#‡ Ѩ~°OѨ~å ǨÏ~°} ^ŒHõΔOɡ· =∞ǨÜ≥∂y "å
yfi#∞`«Oɡ·# Éèí=`«Ê^•|˚Ü«ÚQÆ=Ú<£ qâıfiâ◊! qâ◊fiOÉèí~å! 197
* F qâıfiâ◊fi~å! qâ◊fiOÉèí~å! ^Œ∞~°O`åÖˇ·# [#‡Ñ¨~°OѨ~°Å#∞ JO`«O KÕ¿ãg, Ѩ~°=∞Ü≥∂QÆ∞Å∞
Ѩq„`«"å‰õΩ¯Å`À „Ѩã¨∞ÎuOKÕg J~Ú# h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞, ZšѨC_»∞ x<Õfl ^蕺xã¨∂Î, h bÅÖË QÍ#O
KÕã¨∂Î x<Õfl „Ѩâ◊Oã≤ã¨∂Î, h Ѩq„`« K«i„`åÖË PHõi‚ã¨∂Î LO_Õ "å~°∞ =∂„`«"Õ∞ ^Œi≈OK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
JO`ÕHÍx W`«~° „Ѩܫ∞`åflÖËg Ѷ¨Å=O`åÅ∞ HÍ=Ù.
=. ^Õ"å! x~å„â◊ÜÚ« Å"≥∞ÿ Éè=í nÜ«∞ K«~}
° Ï~°qO^ŒO|∞ ÖÏ„â◊~ÚOz h "å~°Å"≥∞#ÿ =∞=Ú‡ q_çz qKÕÛÜ«∞
<ÕÅ? h Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ#O|∞Å x`«ºO|∞#∞ E_»"Õx Ü«∂^Œ=ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·# áêO_»=ÙÅ∞ r=ÙxO
ÉÏã≤# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å K«O^ŒO|∞# wiÎã¨OѨ^ŒÅ∞ ÖËHõ `«∞K«Ûù`«fiO|∞ <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞† HõÖϺ}
ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«O|∞ Å~Ú# h Ü«∞_»∞QÆ∞ÅKÕ`« #OH˜`«Oɡ·# ~¸ ^èŒ~°}©=∞O_»ÅO|∞ h=Ù "åã≤#
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 63
â’aè`«O|∞ QÍ^Œ∞† h Hõ$áêgHõΔ}Ï=∞$`«O|∞# xHõ¯_ç [#Ѩ^ŒO|∞Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞Ѷ¨Å Éèíi`«O|∞Öˇ·
Ü≥∂+¨kè `«~°∞ Å`å QÆ∞Ň #^Œ #n ã¨"Õ∞`«O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞. 198
* ^Õ=^Õ"å! h "å~°ÅO. x~å„â◊Ü«ÚÅ"≥∞ÿ h K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ<Õ P„â◊~ÚOKå=Ú. J@∞=O\˜
=∞=∞‡efl q_çz "≥à@ ¡◊ O <åºÜ«∞O HÍ^Œ∞. Hõ~∞° }Ï=∞Ü«∂Öˇ#· h Hõ\ÏHõΔ gHõ}
Δ ÏÅ`À gH˜OΔ K«Háõ È`Õ Ü«∂^Œ=ÙÅ`À
‰õÄ_ç áêO_»=ÙÅ∞, r"å`«‡#∞ Z_»ÉÏã≤# ѨOKÕO„kÜ«∂Å =∂kiQÍ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨ªÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú
J<å=∞‰õΩÖ∫`å~°∞. ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèíÅHõΔ}ÏÅ∂ JÅ~åˆ~ h áê^ŒÑ¨OHõ*ÏÅ`À JOH˜`«"≥∞ÿ# D Éèí∂ÉèÏQÆO h=Ù
ÖËHõáÈ`Õ â’ÉèÏÇ‘Ï# =∞=Ù`«∞Ok. h K«Å¡x K«∂ѨÙÖ’¡ "≥e¡ qi¿ã Hõ~°∞}Ï~°™ê=∞$`«„ѨÉèÏ=O =Å¡ WHõ¯_ç
ѨÖÅ¡ˇ ∞ ѨÙ+¨ÊѶŨ ã¨=∞$kú Hõey „ѨHÍtã¨∞<Î åfl~Ú. ÉÏQÍ Ñ¨O_ç# ѨO@KÕÅ`À, =$HΔÍÅ`À, Å`«Å`À, á⁄^ŒÅ`À,
xO_ç# #n#^•Å`À Hõ#∞ÅѨO_»∞=Ù KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
L. Ü«∂^Œ=ÙÅO^Œ∞ñ ÉÏO_»∞ã¨∞`«∞ÅO^Œ∞ #nèâ◊fi~°! <å‰õΩ "≥∂Ç¨Ï q
KÕÛù^Œ=Ú ¿ãÜ«Ú=∞Ü«∞º Ѷ¨∞# ã≤O^èŒ∞=Ùñ *ËÔ~_ç QÆOQÆÉèíOy h
áê^Œã¨~À[ zO`«#=ÚÃÑ· #xâ◊O|∞ =∞nÜ«∞|∞kú #
`åº^Œ~°=$uÎ`Àñ QÆkÜ«Ú #@∞¡QÆñ *ËÜ«∞ñQÆ^ŒÜ«∞º! ~¸â◊fi~å! 199
* ™êfig∞! [QÆ<åfl^ä•! Pf‡Ü«ÚÖˇ·# Ü«∂^Œ=ÙÅg∞^•, áêO_»=ÙÅg∞^• <å‰õΩ#fl J#∞~åQÆ |O^è•xfl
„`≥OÑ≤ "≥~Úº. Hõ_e» ~åAÖ’ Hõe¿ã QÆOQÍ`«~O° y}˜ÖÏQÍ <å |∞kú ã¨~fi° ^• h K«~}
° ã¨~À[ ã¨O㨇~°}OÖ’<Õ
ã¨OÅQÆfl =∞ÜÕ∞º@@∞¡ K≥~Úº.
âß. NHõ$ëê‚! Ü«∞^Œ∞Éèí∂+¨}Ï! #~°ã¨MÏ! â◊$OQÍ~°~°`åflHõ~å!
Ö’Hõ„^ÀÇ≤Ï #ˆ~O„^Œ=Oâ◊^ŒÇ¨Ï<å! Ö’ˆHâ◊fi~å! ^Õ=`å
hHõ „ÉÏǨχ} QÀQÆ}ÏiÎǨÏ~°}Ï! x~åfi}ã¨O^è•Ü«∞HÍ!
h‰õΩ<£ „"≥ÚÔH¯^Œñ „^Œ∞OѨ"Õ Éèí=Å`«Öò x`åº#∞HõOáêxnè! 200
* ''NHõ$ëê‚! Ü«∞^Œ∞‰õΩÅÉè∂í +¨}Ï! q[Ü«∞„Ñ≤Ü∂« ! â◊$OQÍ~° ~°ã~¨ `
° åflHõ~å! [QÆ`¯« O@‰õΩÖˇ#· =∞Ç‘ÏѨ`∞« Å
=OâßÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOz "Õ¿ã [QÆnâ◊fi~å! PѨ#∞flÖˇ·# J=∞~°∞Å#∂, J=hã¨∞~°∞Å#∂, P=ÙÅ=∞O^ŒÅ#∂ PiÎ
ÉÏÑ≤ HÍáê_Õ ™êfig∞! "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkOKÕ „ѨÉèí∂! h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞. ѨiѨÓ~°‚ Hõ~°∞}ÏѨÜ≥∂xkè"≥·
<å Éèí=|O^è•Å∞ YO_çOK«∞.——
=. Jx ~Ú@∞¡ ã¨HõÅ ã¨OÉèÏ+¨}O|∞Å #∞u~ÚOK«∞ Q˘Ou=∂@ʼnõΩ xÜ«∞ºH˘x, QÀqO^Œ∞O_»∞
=∂Ü«∂ x~°∂_è» =∞O^ŒÇ¨㨠qâı+¨O|∞# "≥∂ǨÏO|∞ <˘OkOz ~°^ä•~°∂_è»∞O_≥· Hõi#QÆ~°O|∞#‰õΩ
=zÛ, ‰õΩOf ã¨∞Éèí„^•^Œ∞Å g_˘¯x, `«# ѨÙ~°O|∞#‰õΩ qKÕÛÜ«∞ QÆ=∞H˜Oz, ^èŒ~°‡~åAKÕñ
yOz`å¯ÅO|∞ xÅ∞=Ù =∞x „áêi÷`«∞O_≥· xeK≥ #O`« |O^èŒ∞=^èŒâ’HÍ`«∞~°∞O _»~Ú# ^èŒ~°‡AO_»∞
<å~åÜ«∞} "åºã¨ ^èÒ=∂º^Œ∞ÅKÕ`«ñ ^≥Å∞ѨO|_çÜ«Úñ ^≥eÜ«∞Hõ "≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· xifi"ÕHõO|QÆ∞
z`«ÎO|∞# x@¡xÜ≥∞. 201
64 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D =∂kiQÍ =∞^è∞Œ ~À‰õΩÅÎ `À =∂^è=Œ Ù}˜‚ H˘xÜ«∂_çOk ‰õΩOf^Õq. P"≥∞ „áê~°#÷ #∞ ã‘fiHõiOz#
NHõ$+¨μ‚_»∞ =∂Ü«∂ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# `«# =∞^èŒ∞~° =∞O^ŒÇ¨ã¨O`À áêO_»= [#xx "≥∞ÿ=∞~°Ñ≤Oz ~°^ä•~°∂_è»∞_≥·
ǨÏã≤Î<åѨÙ~åxH˜ uiy=KåÛ_»∞. H˘O`« HÍÅ"≥∞ÿ# `«~åfi`« ‰õΩOuH© ã¨∞Éèí„^Œ‰õÄ K≥Ñ≤Ê ^•fi~°HÍ#QÆ~åxH˜
„ѨÜ∂« }"≥∞#ÿ QÀqO^Œ∞_»∞ H˘ÅkHÍÅO LO_»∞=∞x ^è~Œ ‡° ~åA |u=∂ÅQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. K«∞\ÏìÅO^Œih
=∞@∞ì ÃÑ\Ïì##fl ^Œ∞óYO`À `«Å¡_çÅ∞¡`«∞#fl ^èŒ~°‡A}˜‚ Hõ$+¨μ‚_»∞, "åºã¨∞_»∞, ^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞
Z<Àfl q^è•Å F^•~åÛ~°∞. J~Ú<å PÜ«∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ T~°@ ÅaèOK«ÖË^Œ∞. "庉õΩÅ"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À
^èŒ~°‡~åA D q^èŒOQÍ J#∞H˘<åfl_»∞–
=∞. `«# ^ÕǨÏO|∞#ÔH· Ü«∞<ÕHõ=∞$QÆ ã¨O`å#O|∞ñ [OÑ≤OK«∞ ^Œ∞
~°˚#∞ÉèíOyO QÆ∞~°∞ÉÏÅHõkfi[ `«#∂[ „ÉèÏ`«$ ã¨OѶ¨∞O|∞ x
@¡xñ [OÑ≤Oz# áêѨHõ~°∞‡#‰õΩ ~å*ϺHÍOH˜ΔH˜<£ <å‰õΩ Ç¨
Ü«∞# ÅHΔÍ=kè <≥·# Ѷ¨∞’~°#~°Hõ "åºã¨OQÆ=ÚÖò =∂#∞<Õ? 202
* `«# â◊s~°áÈ+¨}HÀã¨O J=∂~ÚHÍÖˇ#· J<ÕHõ =∞$QÍÅ#∞ K«OÑ≤OKÕ ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» ÖÏQÍ, ~å[ºOHÀã¨O
QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂, ÉÏʼnõΩÅ#∂, „ÉÏǨχ}∞Å#∂, P`«‡AÅ#∂, J#fl^Œ=Ú‡Å#∂ ã¨=∞~° ~°OQÆOÖ’
K«OÑ≤OKå#∞. WO`«\˜ áêáêxH˜ X_çQÆ\˜ì# <å‰õΩ #∂~°∞ "ÕÅ ã¨O=`«û~åŠѨ~°ºO`«O Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# #~°HõO
J#∞ÉèíqOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ñ „|*ÏѨiáêÅ#Ѩ~∞° O _»~Ú# ~åA ^è~Œ ‡° Ü«Ú^ŒOú |∞# â◊„`«∞=ÙÅ =kè~ÚOz#O ÉÏѨO|∞
ÖË^Œx âß„ã¨Î =K«#O|∞ QÆÅ, ^Œ~Ú# #k q*Ï˝#O|∞ H˘é‰õΩ ã¨=∞~°÷O|∞ QÍ^Œ∞† K«`«∞~°OQÆO|∞Å
#<ÕHÍHΔ“Ç≤Ï}© ã¨OMϺ`«O|∞ÅO [OÑ≤Ozu† ǨÏ`«|O^èŒ∞Å~Ú# ã¨`«∞Å ˆH#∞ *Ëã≤# „^ÀǨÏO|∞
^ŒÑÊ≤ OK«∞H˘# <Õ~∞° ÊÖË^∞Œ † QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞ ^è~Œ ‡° O|∞Öˇ#· `«∞~°OQÆ "Õ∞^è•k Ü«∂QÆO|∞Å KÕ`ñ« |∞~°∞+¨μO_»∞
„|ǨχǨÏ`åºk áêѨO|∞Å=Å# q_ç=_ç x~°‡Å∞O_»Q∞Æ #x xQÆ=∞O|∞Å∞ xQÆq∞OK«∞ñ† |OHõO|∞#ñ
|OH˜Åã¨÷ÅO|∞#‰õΩ, =∞^ŒºO|∞# =∞^ŒºÉèÏO_»O|∞#‰õΩ â◊√kú ã¨OÉèíqOѨx K«O^ŒO|∞# |∞kúѨÓ~°fiHõ
r=Ç≤ÏOã¨#O|∞ Å~Ú# Ü«∂QÆO|∞ÅKÕ`O« |∞~°∞+¨μʼnõΩñ ÉÏѨÉÏǨïà◊ºO| HÍx áêѨ x~°∞‡H˜QÎ Í^Œx
â◊OH˜OK≥^Œ. 203
* „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOKÕ ~åA ^è~Œ ‡° |∞kú`À â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«@OÖ’ ^À+¨O ÖË^xŒ âß„™êÎÅ∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. J~Ú<å PÖ’zOz K«∂¿ãÎ D =∂@ <å‰õΩ ã¨=∞O[ã¨OQÍ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. ~°^ä•Å`À,
U#∞QÆ∞Å`À, QÆ∞„~åÅ`À, HÍe|O@¡`À ‰õÄ_ç# ÃщõΩ¯ JHΔ“Ç≤Ï}∞Å#∞ K«OÑ≤OKå#∞. Ѩ`«∞Å#∂,
|O^è∞Œ =ÙÅ#∂ ǨÏ`«=∂iÛ ã¨`∞« ʼnõΩ <Õ#∞ HõqΔ ∞OK«~åx =∞Ǩ „^ÀǨÏO KÕâß#∞. <å ~¸ áêáêxH˜ ѨiǨ~°O
ÖË^Œ∞. QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~å‡Öˇ·# Jâ◊fi"Õ∞^è•k Ü«∂QÍÅ∞ PK«i¿ãÎ „|ǨχǨÏ`åºk ^ÀëêÅ∞ ѨiǨ~° =∞ø`åÜ«∞x
"Õ^•Å∞ J#∞âßã≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. |∞~°^=Œ Å¡ |∞~°^<Œ ÅÕ Ñ¨iâ◊√„ÉèOí HÍ^Œ∞. HõÅ∞¡áÈã≤ Hõ_yç #O^Œ∞=Å¡ HõÅ∞¡‰Ωõ O_»‰Ωõ
â◊√kú ÅaèOK«^Œ∞. JÖψQ |∞kú ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕ¿ã r=Ç≤ÏOã¨`À ‰õÄ_ç# Ü«∞*Ï˝Å=Å¡ =∂#=ÙÅ áêѨO
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Õ HÍx `«~°∞QÆ^Œx <å ã¨O^ÕǨÏO.——
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 65
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ~°‡ã¨∂#∞ñ_»∞, "≥Ú#ã≤ x~åǨ~°ÉèÏ==Ú# ^Õ=#n
`«#Ü«Úñ_»∞ QÆ∂e# KÀ\˜H˜ñ, [xÜ≥∞ñ „|*Ï„^ÀÇ¨Ï áêѨ K«e`å`«∞‡O_≥·. 204
* D q^èOŒ QÍ ^è~Œ ‡° ~åA „Ѩ*Ï„^ÀǨÏO =Å¡ ã¨OÉèqí Oz# áêáêxH˜ ÉèÜ
í ∞« qǨÏfiÅ∞ _»Q∞Æ `«∂ h~åǨ~°∞_≥·
cè+¨μ‡_»∞ Ѩ_ç L#fl KÀ@∞‰õΩ "≥àÏ¡_»∞.
-: ^Œ~°‡Añ_»∞ N Hõ$+¨‚ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥· cè+¨μ‡xHõ_» ˆHQÆ∞@ :-
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#O ^ŒH˜¯ áêO_»=ÙÅ∞#∞ Ѷ¨Å∞æ#ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥·# Ѩ^Œ‡Ö’K«#∞O_»∞#∞ QÍOK«#
ã¨=∞Oz`«O|∞ Å~Ú# ~°^äŒO|∞ ÖˇH˜¯ ^èŒ~°‡AO QÆ∂_ç K«x# #`«O_»∞ QÆ∞ǨϺHõã¨Ç≤Ï`«∞O _»~Ú#
‰õΩÉË~°∞x ÉèíOy <˘ÃÑʆ x@∞¡ áêO_»=ÙÅ∞ Ѩi[#∞Å∞ Q˘Å∞=ñ |^Œ‡<åÉèíã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O|∞#
Hˆ ñy k=O|∞##∞O_ç <ÕÅO QÆ∂e# ^Õ=`« `≥éOQÆ∞# ã¨O„QÍ=∞ ~°OQÆÑu ¨ `«∞O_≥#· QÆOQÍ#O^Œ#∞#‰õΩ
#=∞㨯iOz† ~°O`« |$ǨÏ^Œâ◊fi Éèí~°^•fi[ Ѩ~°â◊√~å=∞ Ѩ~°fi`« <å~°^Œ ÉÏ^Œ~åÜ«∞} Hõâ◊ºáêOy~°ã¨
H“tHõ ^èÒ=∞º ã¨∞^Œ~°≈# â◊√Hõ =ã≤ëêª^Œº<ÕHõ ~å[i¬ „|Ǩχ~°∞¬Å∞ t+¨ºã¨"Õ∞`«∞Öˇ· K«#∞^≥Oz#O Ez
ã¨O`«ã≤Oz ^Õâ◊HÍÅqÉèÏQÆ"ÕkÜ≥ÿ∞# cè+¨μ‡O_»∞ "å~°Å‰õΩO |∂[#O|∞Å∞ ¿ã~ÚOz. 205
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõ$ëê‚~°∞˚#∞Å∂, cè=∞ #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∂, |OQÍ~°∞ ~°^ä•Å∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOz
^èŒ~°‡~åA "≥O@ "≥àÏ¡~°∞. JѨC_»∞ ^èŒ~°‡A_»∞ QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ`À ‰õÄ_ç# ‰õΩÉË~°∞x =∂kiQÍ „ѨHÍtOKå_»∞.
D q^èŒOQÍ áêO_»=ÙÅ∞ ã¨Ñ¨i"å~°∞Öˇ· NHõ$+¨μ‚x`À ‰õÄ_® ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`åxH˜ "≥àÏ¡~°∞. JHõ¯_» kq#∞Oz
Éèí∞qg∞^Œ ‰õÄe# ^Õ=`«ÖÏQÍ ã¨O„QÍ=∞~°OQÆOÖ’ â◊~°`«ÅÊOÃÑ· Ѩ_ç L#fl QÍOˆQÜ«ÚxH˜ #=∞㨯iOKå~°∞.
JѨC_»∞ |$ǨÏ^Œâ◊√fi_»∞, Éèí~°^•fiA_»∞, Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞, Ѩ~°fi`« <å~°^Œ∞Å∞, "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞, Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞,
POy~°ã∞¨ _»∞, H“t‰õΩ_»∞, ^èÒ=Úº_»∞, ã¨∞^Œ~≈° #∞_»∞, â◊√‰õΩ_»∞, =ã≤+μ¨ _ª ∞» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÃщõΩ¯=∞Ok ~å[~°∞Ŭ ∂,
^Õ=~°∞¬Å∂, t+¨μºÅ`À ‰õÄ_® ~å=@O K«∂z P#OkOz ^Õâ◊HÍÅ qÉèÏQÍÅ∞ `≥eã≤# cèëê‡Kå~°∞º_»∞
=zÛ# "å~°O^Œih "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ JiÛOKå_»∞.
Hõ. =∂Ü«∂OwHõ$`« ^ÕǨïO_≥· Ü«∞dÖËâ◊fi~°∞ñ_»∞ =∞#∞Añ _≥·<åñ_»x „Ѩ
*Ï˝Ü«∞`«z`«ÎO|∞# QÍO, ˆQÜ«Úñ_»∞ ѨÓ[#=Ú ¿ãÃãñ QÆ$+¨μ‚<£ l+¨μ‚<£. 206
* `«~åfi`« 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ =∂Ü«∂ =∂#= ^ÕǨÏO ^èŒiOz J~°∞^≥Oz<å_»<Õ Ñ¨~°=∞ Ѩq„`«ÉèÏ=O`À
QÍOˆQÜ«Ú_»∞ [Ü«∞jÅ∞_≥·# QÀáêÅ∞}˜‚ ѨÓlOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú QÆOQÍ#O^Œ#∞O_»∞ q#Ü«∞ „¿Ñ=∞ ã¨∞O^Œ~°∞Å~Ú# áêO_»∞#O^Œ#∞ÅO QÆ∂~°∞ÛO_»
xÜ≥∂yOz =∞Ǩ#∞~åQÆ [x`« ÉÏ+¨Ê ã¨eÅ ã¨O^ÀÇ¨Ï ã¨q∞‡o`« Ö’K«#∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. 207
* J#O`«~O° PKå~°º cè+μ¨ ‡_»∞ q#Ü«∞ q#„=ÚÅ∂, „¿Ñ=∞ áê„`«∞Å∂ J~Ú# áêO_»∞Ѩل`«∞Å#∞
^ŒQÆæ~° ‰õÄ~ÀÛ ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. Jáê~°"≥∞ÿ# J#∞~åQÆO`À á⁄Oy á⁄~°ÖË ÉÏ+¨Ê^è•~°Å`À xO_ç# Hõ#∞flÅ∞
HõÅ"å_≥· WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
66 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. ^èŒ~°}˜ã¨∞~°∞Å∞ ǨÏiÜ«Ú ^èŒ~°‡O|∞ k‰õΩ¯QÍ, „|^Œ∞Hõñ^ŒÅñz g∞~°∞ |Ǩïq^èŒ=ÚÅ
##flÖÏ~°! Ѩ_çu ~åѨ`«Ê~°OѨ~°, e\˜ì z„`«Hõ~°‡"≥∞O^Œ∞ñ QÆÅ^Œ∞? 208
* ''<åÜ«∞#ÖÏ~å! ÉèíQÆ"å#∞_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∂, „ÉÏǨχ}∞Å∂, ^èŒ~°‡=¸, k‰õΩ¯QÍ ÉèÏqOz rqOKÕ
g∞~°∞ Z<≥fl<Àfl Hõ+¨ì Ѩ~°OѨ~°Å áêÖˇ·<å~°O>Ë, WO`«HõO>Ë qz„`«=∞~Ú# q+¨Ü«∞O U=ÚO@∞Ok?

L. ã¨O`«ã¨ q∞O`«ÖË^Œ∞ =∞$QÆâßѨ =â◊O|∞#ñ ÉÏO_»∞ Éèí∂qÉèí∞O

_»O`«=Ú <˘OkÜ«ÚO_» q∞=Ú #~°ƒù‰õΩÅO Q˘x=zÛ HÍOHõΔ`À
xO`«Å "åiñQÍñ ɡxK≥ <≥#flñ_»∞ ™œYº=Ú Ñ¨@∞ì QÍ# n
Q˘Ou Ü«∞<ÕHõ ^Œ∞óY=ÚÅñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ #∞O_»∞#∞† ÉèÏQƺ "≥∞\˜ì^À! 209
* áêѨO! g∞ J=∞‡ ‰õΩOf^Õq ã¨O`À+¨O ~°=fiO`≥·<å Z~°∞QÆ^Œ∞. áêO_»∞=∞Ç‘ÏѨu =∞$QÆ~°∂ѨOÖ’
L#fl =ÚxâßѨO =Å¡ =∞$u K≥O^ŒQÍ Ñ¨ã≤HõO^Œ∞Öˇ·# q∞=∞‡efl J~°KÕ`«∞ÅÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤
WO`«"åix HÍqOzOk. U<å_»∂ ™œMϺxH˜ <ÀK«∞HÀÖË^Œ∞. D"≥∞ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì"Õ∞"≥∂ HÍx „|`«∞HõO`å
Ѩ_»~åx HõëêìÅ`À<Õ QÆ_çz áÈ~ÚOk.

L. "åÜ«Ú=â◊O|∞Öˇ· Ü≥∞QÆã≤ "åi^èŒ~°O|∞Å∞ q∞O@ñ QÆ∂_»∞K«∞O

ÉÏÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ ÔH·=_çñ „|ѨOK«=Ú ã¨~°fi=Úñ QÍÅ `«O„`«"≥∞ÿ
áêÜ«ÚK«∞ñ QÆ∂_»∞ K«∞O_»∞ <˘HõÉèíOyñ [iOѨ^Œ∞ HÍÅ =∞xflÜ«ÚO
*ËÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ñ QÍÅ=Ú qz„`«=Ú ^Œ∞ã¨Î~° "≥∞\˜ì"åiH˜<£. 210
* PHÍâ◊OÖ’x "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ QÍeH˜ Zyi Ѩ~㰠ʨ ~°O HõÅ∞ã¨∞H˘O@∂ q_çáÈ`«∂ L#fl@∞¡ D „ѨÑO¨ K«OÖ’x
„áê}˜HÀ\˜ ã¨=∞ã¨Î=¸ HÍÅK«„HõO =Å¡ ‰õÄ_»∞`«∂, g_»∞`«∂ LO@∞Ok. ¿ãfiK«Û J<Õk ÖË^Œ∞. HÍÅ"Õ∞
Jxfl\˜H© =¸ÅO. HÍÅO KåÖÏ qz„`«"≥∞ÿOk. ZO`« "å~°∞ ‰õÄ_® D HÍÅ „Ѩ"åǨxfl Kå@ÖË~°∞.
L. ~å[ñ@ ^èŒ~°‡AO_»∞, ã¨∞~°~å[ã¨∞`«∞O_»ñ@ ^èŒxfi, âß„`«"À
^Õfi[Hõ"≥∞ÿ# QÍO_ç==Ú qÅ¡ñ@, ™ê~°kä ã¨~°fiÉèí„^Œ ã¨O
Ü≥∂[‰õΩñ _≥·# K«„H˜ Ü«∞ñ@, Ü«Ú„QÆQÆ^•^èŒ~°∞ñ_≥·# cè=Úñ _»
Ü«∂ºlH˜ñ ^À_»∞ =K«∞Û#ñ@, Ü«∂Ѩ^Œ QÆÅ∞æ\˜^Õq∞ KÀ^Œº"≥∂! 211
* ^èŒ~°‡Añ _»O`«"å_»∞ ~åA. =∞Ǩg~°∞_≥·# J~°∞˚#∞_»∞ Ü≥∂^Œú. â◊„`«∞ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÍO_ô=O
J`«x ^èŒ#∞ã¨∞û. ã¨~°fi ™œÉèÏQƺ ã¨O^è•`« NHõ$+¨μ‚_»∞ ™ê~°kä, „ѨK«O_» QÆ^•^ŒO_»^è•i J~Ú# cè=∞¿ã#∞_»∞
H˘O_»O`« JO_». WO`«\˜ ã¨Ç¨ Ü«∞ã¨OѨuÎ Hõe<æ å áêO_»=ÙʼnõΩ J~°}º"å™êÅ∂, J*Ï˝`"« å™êÅ∞ `«Ñʨ ÖË^∞Œ .
ZO`« Pâ◊Û~°ºO!
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 67
P. Dâ◊fi~°∞O_»∞ q+¨μñ‚ _≥"Õfià◊ <≥=fix, <Õq∞ ¿ãÜ«Úñ |∞~°∞+¨μñ _Õq∞ Ü≥∞é∞ñQÆ∞
#`«x =∂Ü«∞ʼnõΩ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ q^•fiOã¨∞, Å_»ñy "≥∞ÅñQÆ∞K«∞O^Œ∞ ~°O^èŒ∞ ÅQÆ∞K«∞. 212
* Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ZѨC_»∞ Z=iH˜ Uq∞ KÕ™êÎ_À Z=~°∞ K≥ѨÊQÆÅ~°∞? P
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx =∂Ü«∞ʼnõΩ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ q^•fiOã¨∞Å∞ Ãã·`O« k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞x"åÔ~,· Ö’|_ç J}ñy =∞}ñy
LO\Ï~°∞.
=. HÍ=Ù# ^≥·=`«O„`«Oɡ·# ѨxH˜ =QÆ=O |xÖË^Œ∞† ~°HõΔ‰õΩÅ∞ ÖËx „Ѩ[Å #∞¿ÑH˜ΔOѨHõ ~°H˜ΔOѨñ
|∞O_»sH͉õΩΔ O_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz# <å~åÜ«∞}∞O_»∞, `Õ*’x~°∂_è∞» O_»∞ QÍHõ Ü«∂^Œ=ÙÅO^Œ∞ QÆ∂_è∞» O_≥·
`«# =∂Ü«∞KÕ`« Ö’HõO|∞Å "≥∂Ǩuˆ~HõO|∞ <˘OkOK«∞† #`«x ~°Ç¨Ï㨺 „ѨHÍ~°O|∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞
_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O _≥é∞OQÆ∞† =∞é˜Ü«Ú ^Õ=i¬Ü«∞QÆ∞ <å~°^Œ∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ HõÑ≤Å=ÚxÜ«Ú
<≥é∞OQÆ∞^Œ∞~°∞† g∞~°∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞ ^Õ=H© Ѩل`«∞O_»x =∂`«∞ÖËÜ«ÚO_»x `«ÅOz ^Œ∂`« ã¨z=
™ê~°kä |O^èŒ∞ q∞„`« „ѨÜ≥∂[#O|∞Å xÜ«∞q∞O`«∞† ixfl@O Q˘éO`« ÖË^Œ∞† ~åQÍk â◊¥#∞ºO_»∞,
x~°Ç¨ÏO HÍ~°∞O, _»^ŒfiÜ«ÚO_»∞, ã¨=∞^Œ~°≈#∞O_»∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞ #~Ú# ~¸â◊fi~°∞#‰õΩ #`À#fl`«
ÉèÏ= =∞u"≥+· =¨ ∞ºO|∞ ÖˇH¯õ _çq? ÖË=Ù. J~Ú# ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞O_»∞ QÍ=Ù# <ÕHÍO`«É‰íè Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨∞ÅÉè∞í O_≥·
Ü«ÚO_»∞. 213
* JO^Œ∞=Å¡ ^≥·=ã¨OHõÅÊO =Å¡ [iy#^•xH˜ qKåiOK«@O q"ÕHõO HÍ^Œ∞. ~°HõΔ} ÖËx „Ѩ*ÏhHÍxfl
~°H˜ΔOK«@OHÀã¨O NǨÏi ѨÙO_»sHÍHõΔ~°∂ѨOÖ’ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«# ^≥·=`«fiO Jaè=ºHõÎO
H͉õΩO_® Ü«∞^Œ∞‰õΩÅOÖ’ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ ã¨OK«iã¨∂Î `«# =∂Ü«∞ KÕ`« =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOz
`ÕÅ∞ã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# Ö’QÆ∞@∞ì ÃÑ~°∞=∂à◊¡ˆH Z~°∞Hõ. P QÆ∞@∞ì=∞@∞ìÅ∞ WOHÍ ^Õ=i¬ S# <å~°^Œ∞xH©,
*Ï˝#ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# HõÑ≤Å=∞ǨÏi¬H© H˘O`« H˘O`« `≥Å∞ã¨∞. <åÜ«∞#ÖÏ~å! g∞~°∞ NHõ$+¨μ‚x ^Õ=H© Ѩل`«∞_»h,
g∞ "Õ∞#=∂=∞ ‰õΩ=∂~°∞_»x `«ÅOKå~°∞. ^Œ∂`«QÍ, ã¨z=Ù_»∞QÍ, ™ê~°käQÍ, |O^èŒ∞=ÙQÍ, q∞„`«∞_»∞QÍ
ÉèÏqOz Z<Àfl Ѩ#∞ʼnõΩ xÜ≥∂yOz PÜ«∞xfl qxÜ≥∂yOK«∞H˘<åfl~°∞. S<å WO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ZÖÏO\˜
֒ѨO ~å^Œ∞. ~åQÆ^fiÕ ëêÅ∞ ÖËx"å_»∂, JǨÏOHÍi HÍx"å_»∂, ^ŒfiO^•fiʼnõΩ Jf`«∞_≥#· "å_»∂, ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»∂,
ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∂ S# [QÆ<åfl^ä∞Œ #‰õΩ Z‰õΩ¯= `«‰Ωõ ¯= ÉèÏ"åÅ∂, Jaè„áêÜ«∞Éè^Ë •Å∂ ZHõ¯_çq? J~Ú#ѨÊ\˜H©
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞ J~Ú#O^Œ∞# Pf‡Ü«ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎʼnõΩ =∂„`«O `«y#O`« JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’
LO\Ï_»∞.
ã‘. JuÉèíH˜Î <≥=fix Ü«∞O^Œ∞ñ l`«Î=Úñ *ËiÛ Ü≥∞=fix <å=∞ =¸Ç≤ÏOz á⁄QÆ_ç
HÍÜ«∞O|∞ q_»∞K«∞K«∞ñ QÍ=∞ Hõ~å‡kx~°∂‡Å#∞O_≥· Ü≥∂y =ÚH˜Î <˘O^Œ∞
#\˜ì 㨈~fiâ◊fi~°∞O _»dÅ^Õ"À`«ÎOã¨∞ñ _≥"Õfià◊ñ „ÉÏ}O|∞ ÖË#∞ q_»∞`«∞
#O^•ñHõ x^≥ =∞ǨǨÏ~°∞¬ñ_≥· qHõã≤`« =^Œ<å~°qO^Œ∞ñ_≥· =K≥Û <Õñ_»∞
`Õ. <åÅ∞æ Éèí∞[=ÚÅ∞ QÆ=∞ÖÏÉèí #Ü«∞#Ü«ÚQÆ=Ú, <˘Ñ¨ÊñQÆ#∞flÅ =ÚO^Œ@ #∞#fl"åñ_»∞
=∂#"Õâ◊fi~°!, <å ÉèÏQƺ=∞Ç≤Ï=∞ñ E_»∞ "Õ∞q∞ ¿ãã≤u<À ѨÙ}º q∞`«xñ QÆ∂iÛ 214
68 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ü≥∂y J~Ú#"å_»∞ J`«ºO`« ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎ_≥· U ^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ z`«ÎO ÅQÆflOKÕã≤, U ^Õ=Ùx
Ѩq„`«<å=∞O LK«Ûiã¨∂Î `«#∞=Ù KåeOz, HÍ=∂k Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl x~°∂‡eOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å_À
J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ <Õ#∞ â◊s~°O KåeOKÕ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =∞Ǩ#O^ŒO`À qHõã≤`«
=^Œ<å~°qO^ŒO`À qKÕÛã≤ <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞Å`À `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À <å Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. ^è~Œ ‡° ~å*Ï! <åÉèÏQƺO ѨO_çOk. D =∞ǨÉèÏ=Ùx HÀã¨O ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ ZO`« ѨÙ}ºO
KÕâß<À——
=. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ#O[Ü«∞ ã¨O„áêÑ≤`« â◊~°Ñ¨O[~°∞O _»~Ú# ‰õΩ~°∞‰õΩO[~°∞x =K«#O|∞ ÖÏHõi‚Oz
=Ú#∞ÅO^Œé∞ q#∞K«∞O_» ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞O_»∞ =∞O^•H˜h #O^Œ#∞ =Å# #~°*Ïu ™ê^è•~°}O|∞ÅQÆ∞
^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, ~åQÆ"≥·~åQÀºáê^èŒ∞Å`À QÆ∂_ç# „Ѩ=$uÎ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞,
^•#^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, ~å[ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, „ã‘Î ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞ â◊=∞^Œ=∂kHõO|∞Å∞#∞, ǨÏi
`À+¨}O|∞ÅQÆ∞ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HõOΔ |∞Å∞#∞, <å<åq^èÀáêMϺ<ÕuǨã¨O|∞Å∞#∞,
ã¨OˆHΔѨ q™êÎ~°~°∂ѨO|∞Å <≥éO˜ QÔ † #O`« ~°kHä õ ã¨ÇϨ „ã¨O|∞ʼnõΩ QÆq∞HÍñ_≥#· cè+μ¨ ‡O_»∞ ã¨fiK«ÛOù ^Œ
=∞~°}∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞ÅKÕ`« "åOzè`«O|QÆ∞ #∞`«Î~åÜ«∞}O|∞ ã¨#∞^≥Oz# #k ^Œ#‰õΩ
=∞~°}Àz`«HÍÅO|x xâ◊Û~ÚOz. 215
* D q^èŒOQÍ J~°∞˚#∞_»∞ HõeÊOz# â◊~°`«ÅÊO g∞^Œ â◊Ü«∞xOz L#fl ‰õΩ~°∞‰õΩÅ Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞
ѨeH˜# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ JK«Û@‰õΩ qKÕÛã≤# =Ú#∞ÅO^Œ~∂° q<åfl~°∞. JѨC_»∞ ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞_»∞ QÆOQÍ#O^Œ#∞_≥#·
PKå~°º cè+¨μ‡x =Å# =∂#=*ÏuH˜ J=âßºÖˇ·# ™ê=∂#º^èŒ~å‡Å∞, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å∞, J#∞~åQÆ
"≥~· åQͺʼnõΩ ã¨OÉOkèOz# „Ѩ=$uÎ x=$uÎ ^è~Œ å‡Å∞, ^•# ^è~Œ å‡Å∞, ~å[ ^è~Œ å‡Å∞, „ã‘Î ^è~Œ å‡Å∞ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜
„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡Å∞, â◊=∞^Œ=∂^Œ∞Å∞, K«`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Öˇ·# ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞,
<å<åq^è•Öˇ#· LáêMϺ<åÅ∞, WuǨ™êÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =hfl H˘xfl ã¨OHˆ ÑΔ O¨ QÍ#∂ H˘xfl q=~°O QÍ#∂ q<åfl_»∞.
`«~åfi`« =∞Ǩ~°^äŒ∞ʼnõΩ t~ÀÉèí∂+¨}"≥∞ÿ# cè+¨μ‡_»∞ ã¨fiK«ÛùO^Œ=∞~°}∞Öˇ·# ã¨OÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ "åOzèOKÕ
L`«Î~åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅO =zÛO^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘x Jk `å#∞ `«#∞=Ù KåeOK«\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#
ã¨=∞Ü«∞=∞x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
âß. PÖÏѨO|∞Å∞ =∂x z`«Î=Ú =∞hëêÜ«∞`«Î=ÚO *Ëã≤ ^Œ$
QÍ˚ÅO|∞<£ ǨÏi"≥∂=ÚÃÑ·ñ |éÑ≤ `«`å¯~°∞}º^Œ$+≤ì<£ qx
~°∂‡bÉèí∂`« â◊~°=º^ä• xK«Ü«Úñ_≥· "≥∂kOz cè+¨μ‡O_»∞ ã¨O
jÅO ÉÁÑ¨Ê #∞uOK≥ñ QÆŇ+¨QÆ[ „âı}©Ç¨Ïi<£ NǨÏi<£. 216
*JѨC_»∞ QÍOˆQÜ«Ú_»∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOz =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã∞¨ H˘x `«# K«∂ѨÙÅhfl QÀáêÅ^Õ=Ùx
=ÚY=∞O_»ÅOÃÑ· Hˆ O„nHõiOKå_»∞. P Hõ=∞ÖωõΩΔ x ^•H˜}
Δ º=∞Ü«∞=Å¡ Hõ\ÏHõgΔ Hõ}
Δ O =Å¡ PÜ«∞# â◊s~°Og∞k
QÍÜ«∂ÅÉÏ^èŒ LѨâq◊ ∞OzOk. JѨC_»∞ âßO`«jÅ∞_≥#· âßO`«#ѨÙ_»∞ ã¨O`À+≤Oz HõÅ∞ëêÅ<Õ QÆ[ã¨=¸Ç¨xfl
zOz K≥O_®_Õ Ü«∞^Œ∞ ã≤OǨï}˜‚ #∞uOKå_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 69
=. W@∞¡ Ñ‘`åO|~°^è•iÜ«Úñ [`«∞~°∞ƒùAO_»∞ <åkѨÓ~°∞+¨μO_»∞ñ |~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞#QÆ∞ ǨÏiÜ«∞O^Œ∞
xëê¯=ÚO_≥· qâ◊√^ŒúO|QÆ∞ ^蕺# qâı+¨O|∞KÕ x~°ã¨Î^À+¨μO _»QÆ∞K«∞ ^è•~°}Ï=uÜ≥ÿ∞# |∞kúx
ã¨=∞iÊOz, Ѩ~°=∂#O^ŒO|∞ <˘Ok „ѨHõ$u=Å#<≥·# ã¨$+≤ì Ѩ~°OѨ~°Åñ |iǨÏiOK«∞ `«ÅOѨÙ#
=∞O^•H˜h #O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 217
* =∞O^•H˜h #O^Œ#∞_≥·# cè+¨μ‡_»∞ ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ#∂, Ѩ~åã¨ÎO KÕã≤ xëê¯=∞ÉèÏ=O`À,
x~°‡Å^蕺#O`À Ñ‘`åO|~°^~Œè ∞° _»∂, K«`∞« ~°∞ƒùA_»∂, ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»∂, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∂ J~Ú# QÀqO^Œ∞x
Ü«∞O^Œ∞ UHÍ„QÆ|∞kúx ã¨O^è•xOz Ѩ~=° ∂#O^Œ Éèií `«∞_≥· ã¨fiÉèÏ=ã≤^•úÖ#·ˇ ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞ ѨiǨÏiOKÕ
L^Õúâ◊O`À D q^èŒOQÍ „Ѩã¨∞ÎuOKå_»∞–
-: cè+¨μ‡_»∞ NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
=∞. „u[QÆ<À‡Ç¨Ï# hÅHÍOuñ ^Œ#∞ =ÙnÌÑ≤OѨñ „ÉÏÉèÏ`« h
~°[|O^èŒ∞„ѨÉèí"≥∞ÿ# KÕÅ=Ú Ñ¨~Ú<£ ~°OlÅ¡ hÖÏÅHõ
„=[ ã¨OÜ«ÚHõÎ =ÚMÏ~°qO^Œ =∞u ¿ã=ºOɡ· q[$OaèOѨ =∂
q[Ü«ÚO *ËÔ~_»∞ =<≥flÖÏñ_»∞ =∞k <å"ÕtOK«∞ <≥šѨC_»∞<£. 218
* =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ "≥∂Ç≤ÏOѨ*¿Ë ã hÅ=~°H‚ ÍO`«∞Å`À xQÆxQÆÖÏ_Õ ^ÕÇϨ O`À "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂«
ÉÏÅÉèÏ#∞„ѨÉÅíè `À „ѨHÍtOKÕ |OQÍ~°∞KÕÅO`À, XÜ«∂º~°O XÅHõÉ’ã¨∂,Î #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À, =Ú^Œ∞ÅÌ ∞
=¸@QÆ>ìË =ÚMÏ~°qO^ŒO`À, J#∞~åQÍÅ∞ zOkã¨∂Î =∂ J~°∞#˚ ∞}˜‚ ã¨g∞Ñ≤OKÕ JO^ŒQÍ_»∞ <å JO`«~O° QÆOÖ’
x~°O`«~°O xezáÈ"åe.
=∞. ǨÏÜ«∞ iOMÏ=ÚY ^èŒ∂o ^èŒ∂ã¨~° Ѩi#º™êÎÅHÀ¿Ñ`«"≥∞ÿ
~°Ü«∞*Ï`«„â◊=∞ `ÀÜ«∞aO^Œ∞Ü«Ú`«"≥∞ÿ ~ålÅ∞¡ <≥"≥∂‡=Ú`À
[Ü«∞=ÚO ÉÏ~°∞÷# H˜K«∞Û "Õ_»¯ #x <åâ◊„™êÎǨÏuO *ÏÅ <˘
zÛÜ«Úñ É’iOK«∞ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù =∞kÖ’ñ lOuO`«∞ #„âßO`«=Ú<£. 219
* QÆ∞„~åÅ y@ìÅ∞ ~ˆ Ñ≤# ^Œ∞=Ú‡ H˘@∞ìH˘x ~°OQÆ∞K≥_ç K≥^iŒ # =ÚOQÆ∞~°∞Å`À#∂, QÆ=∞# "ÕQOÆ =Å¡
HõO^ŒoOz# Ѷ¨∞~°‡aO^Œ∞=ÙÅ`À#∂ ‰õÄ_ç =ÚK«Û@ Q˘ÖËÊ =ÚYO HõÅ"å_≥· H˜s\˜x ÔQeÑ≤OKåÅ<Õ
‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À <å â◊~åѶ¨∂`åʼnõΩ ÉÏQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ ‰õÄ_® q=fiK«∞Û}˜‚ „áÈ`«ûÇ≤ÏOz áÈiOz#
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ =∞#ã¨∞ûÖ’ J„âßO`«=¸ ^蕺xã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. #~°∞ =∂@Öò qx, #=Ùfi`À #∞ÉèíÜ«∞¿ã<å=∞^茺=∞HΔÀ}˜Ö’ñ /
|~°∞ bH˜ΔOѨ ~°^äŒO|∞ xeÊ Ñ¨~°Éèí∂áêÖÏ=oO EѨÙK«∞O
|~°Éèí∂áêÜ«Ú=Ù ÖˇÅ¡ñ EѨÙÅ# â◊√OÉèí`Õ¯o =OzOK«∞, h
Ѩ~°"Õ∞â◊√O_»∞ "≥Å∞OQÆ∞ K«∞O_≥_»∞#∞ ǨÏ$`«Ê^•‡ã¨<åã‘#∞ñ_≥·. 220
70 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* J~°∞#˚ ∞x =∂@Å∞ PHõiO‚ z z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ ѨQ"Æ å~°∞ K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ áêO_»= H“~°= Ãã·<åºÅ
=∞^茺„Ѩ^Õâ◊OÖ’ `Õ~°∞ xeÑ≤ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å "≥·iѨHõΔOÖ’x g~°∞Å#∞ KÕÜ≥∞uÎ K«∂Ñ≤ã¨∂Î, `«# K«∂ѨÙÅ`À<Õ
P Éèí∂Ѩ`«∞Å PÜ«Ú=ÙÅhfl J=bÅQÍ PHõi¬OKÕ Ö’ˆHâ◊fi~°∞_»∞ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^Œ‡OÖ’ Ѩ^•‡ã¨#O ÃÑ·#
ÉèÏã≤Å∞¡`∞« <åfl_»∞.
Hõ. `«#"åiñ [OѨñ*ÏÅHõ, "≥#∞Hõ‰õΩñ É’ xK«ÛyOK«∞ q[Ü«Úx â◊OHõ<£
Ѷ¨∞#Ü≥∂QÆq^Œºñ ÉÏÑ≤# =Úx=O^Œ∞ºx áê^ŒÉèíH˜Î "≥Ú#Ü«Ú<£ <å‰õΩ<£. 221
* ~°}~°OQÆOÖ’ `«# |O^è∞Œ q∞„`«∞Å „áê}ÏÅ∞ fÜ«∞\ÏxH˜ W+¨Ñì _¨ H» õ "≥#∞HõO[ "Õã∞¨ #Î fl ^è#Œ O[Ü«ÚxH˜
w`ÀѨ^Õâ◊O KÕã≤ ã¨O^ÕǨxfl áÈQ˘\˜ì =ÚO^ŒO[ "Õ~ÚOz# =Úx[# =O^Œ∞º_≥·# =Ú‰õΩO^Œ∞x áê^ŒÉèíH˜Î
<åÖ’ Ѩi_èq» ÖÏ¡e.
ã‘. ‰õΩÑ≤ÊOz Ü≥∞QÆã≤#ñ QÆ∞O_»ÅO|∞Å HÍOu QÆQÆ#ÉèÏQÆOÉˇÅ¡ñ QÆÑ≤ÊH˘#ñQÆ
#∞é˜H˜# <À~°fiHõ Ü«Ú^Œ~°O|∞Ö’ #∞#fl [QÆ=ÚÅ „"ÕñQÆ∞# [QÆu QÆ^ŒÅñ
[„HõO|∞ñ *ËѨ\˜ì K«#∞^≥OK«∞ ~°Ü«∞=Ú#ñ ɡ· #∞#fl ѨK«Ûx Ѩ@=Ú *Ïé
#q∞‡u <åÖÏ=Ù #QÆ∞ñÉÏ@∞ ¿ãÜ«∞Hõ =∞xflOѨ٠=∞x „H©_ç =∞~°Åñ kQÆ∞=ñ
`Õ. QÆiH˜ ÅOѶ≤∞OK«∞ ã≤OǨÏO|∞Hõ~°}˜ "≥∞éã≤, <Õñ_»∞ cè+¨μ‡xñ [OѨÙ^Œ∞ x#∞flñ QÍ`«∞
q_»∞=Ù =∞~°∞˚# Ü«∞#∞K«∞ =∞kfitY =$+≤ìñ, ^≥~°e K«#∞^≥OK«∞ ^Õ=ÙO_»∞ k‰õΩ¯ <å‰õΩ. 222
* P <å_»∞ ~°}HΔÀ}˜Ö’ <å ÉÏ}=~å¬xfl Éèií OK«ÖHË õ <å g∞kH˜ ^Œ∞q∞ˆH <å ™êfiq∞ g~°QOÆ cè~ã° fi¨ ~°∂ѨO
WѨÊ\˜H© <å‰õΩ Hõ#∞flʼnõΩ Hõ\˜ì#@∞¡ HõxÊã¨∞Î#flk. ‰õΩÑ≤ÊOz ÃÑ· ÔHyi#ѨC_»∞ ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍO`«∞Å∞
QÆQÆ#=∞O_»ÅO xO_® "åºÑ≤OKå~Ú. =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂H˜#ѨC_»∞ ÉÁ[˚Ö’x =Ú[˚QÍÅ |~°∞=Ù ÉèíiOK«ÖËHõ
Éè∂í q∞ HõOÑ≤OzáÈ~ÚOk. KÕuÖ’ K«„HÍxfl ^èiŒ Oz J~°∞^≥OKÕ "ÕQÍxH˜ ÃÑ#· ∞#fl |OQÍ~°∞KÕÅO *ÏiáÈ~ÚOk.
#=Ú‡H˘#fl ##∞fl #Å∞QÆ∞iÖ’ #=ÙfiÅáêÅ∞ KÕÜ«∞=^ŒÌx =∂\˜=∂\˜H˜ H˜s\˜ "≥#‰õΩ¯ ÖÏQÆ∞`«∞<åfl
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õΩO_® ''J~°∞˚<å! ##∞fl =^Œ∞Å∞. D <å_»∞ cè+¨μ‡x ~°∂ѨÙ=∂Ñ≤ x#∞fl HÍáê_»∞`å#∞—— JO@∂
HõiÃÑ·H˜ ÅOѶ≤∞OKÕ HõOsî~°=O ÖÏQÍ <å ÃÑ·H˜ ^Œ∂ˆH QÀáêÅ ^Õ=Ù_Õ <å‰õΩ ~°HõΔ.
=∞. `«#‰õΩ<£ Éèí$`«∞ºñ_»∞ gxñ QÍK«∞@ =∞Ǩ^èŒ~°‡O|∞ "˘=∞‡OK«∞ #
~°∞˚#™ê~°^䌺=Ú Ñ¨Óx ѨQÆæ=ÚÅ∞ KÕñ *’^ŒºO|∞QÍñ |@∞ìK«∞<£
=ÚxHÀÅ<£ =_çñ |∂x Ѷ¨∞’@Hõ=ÚÅ<£ "≥∂kOz `å_çOK«∞K«∞<£
[#∞Å<£ "≥∂ǨÏ=Ú <˘O^Œñ *ËÜ«Úñ Ѩ~°"≥∂`åûǨïO „|â◊Oã≤OK≥^Œ<£. 223
* ''W`«_»∞ <å #q∞‡#|O@∞, W`«}˜‚ HÍáê_»@O <å Hõ~°Î=ºO ã¨∞=∂!—— JO@∂ J~°∞˚# ™ê~°^䕺xfl
JOwHõiOz <˘QÆÅ #_»∞=∞ ‰õÄ~°∞ÛO_ç XHõ KÕuÖ’ XÜ«∂º~°OQÍ Ñ¨QÍæÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x, =∞~˘Hõ KÕuÖ’ H˘~°_®
^èŒiOz, Ѩ~°"≥∂`åûǨÏOQÍ JâßfiÅ#∞ J^Œeã¨∂Î K«∂KÕ"åà◊¡#∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Å#∞ KÕã¨∞Î#fl áê~°÷™ê~°käx
„ѨâO◊ ã≤ã∞¨ <Î åfl#∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 71
Hõ. ѨÅ∞‰õΩÅ #QÆ=ÙÅ #_»Ñ¨ÙÅ, #Å∞HõÅ #=Ö’Hõ#=ÚÅ <åcè~°=^èŒ∂
‰õΩÅ=ÚÅ =∞#=ÚÅ `åeq∞, H˘Å∞‰õΩÅ∞ =^ŒeOK«∞ Ѷ¨∞#∞xñ Q˘eK≥^Œ =∞kÖ’<£. 224
* =∂@Å`À =∞O^ŒÇ¨ ™êÅ`À, „Ѩ=~°#Î Ö`À, „Ѩ}Ü«∞HÀáêÅ`À, "åÅ∂ÛѨÙÅ`À „=[=^è∂Œ =∞}∞Å
=ÅѨÙÅ∞ ^ÀK«∞H˘<Õ "åã¨∞^Õ=Ùx =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞s =∞s ¿ãq™êÎ#∞.
P. =Ú#∞Å∞ #$ѨÙÅ∞ñ E_» =Ú#∞ ^èŒ~°‡Ax ã¨ÉèÏ, =∞Ok~°=Ú# Ü«∂QÆ=∞O_»Ñ¨=Ú#ñ
l„`« =∞Ç≤Ï=∞`À_»ñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞, [QÆ^•k ^Õ=Ùñ _»=∞~°∞ <å^Œ∞ ^Œ$+≤ìÜ«∞O^Œ∞. 225
* =ÚhO„^Œ∞Å∞, #ˆ~O„^Œ∞Å∞ K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ =Ú#∞Ѩ٠^èŒ~°‡ #O^Œ#∞x ã¨ÉèÏ=∞Ok~°OÖ’x
Ü«∞[˝=∞O_»ÑO¨ Ö’ z„`« qz„`« „ѨÉÏè "åÅ`À K≥Å∞"˘O^Õ [QÆ<åfl^ä∞Œ _»∞ <å K«∂ѨÙÖ’¡ ~°∂Ѩ٠k^Œ∞HÌ ˘O@∞<åfl_»∞.
=∞. XHõ ã¨∂~°∞ºO_»∞ ã¨=∞ã¨Îr=ÙʼnõΩñ ^• <˘H˘¯Hõ¯ñ_≥· `ÀñK«∞ áÈ
eHõ <Õ ^Õ=Ùñ_»∞ ã¨~°fiHÍÅ=Ú =∞ǨbÅ<£ x*’`«Ê#fl [
#º Hõ^ŒO|O|∞ŠǨÏ$`«û~À~°∞ǨÏ=ÚÅ<£ <å<åq^è•#∂# ~°∂
Ѩ‰õΩñ_≥· Ü≥ÚѨCK«∞#∞O_»∞ #\˜ì ǨÏi <Õñ „ÉÏi÷O`«∞ â◊√^Œ∞úO_»<≥·. 226
* XˆH XHõ ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨HõÅ r=~åã¨∞ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯iH˜ XH˘¯Hõ¯_»∞QÍ HÍ#=KÕÛ q^èŒOQÍ `å#∞
ã¨$+≤ìOz# <å<åq^èŒ „áê}˜ ã¨=¸Ç¨ŠǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÖÏÅÖ’ <å<å q^èŒ=ÚÖˇ·# ~°∂áêÅ`À ã¨~°fiHÍÅ
ã¨~åfi=ã¨÷Å Ü«∞O^Œ∞ `«# bÖÏ qÖÏã¨O`À `«#~åˆ~ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Ѩq„`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.

=. Jx ~Ú@∞¡ =∞<À"åQÆ~Ì ≈° #O|∞ÅO |~°=∂`«∞‡O_»Q∞Æ Hõ$+¨μx‚ ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞# xeÑ≤H˘x, xâß≈fiã¨O|∞Å∞

=∂x x~°∞áêkèHõO|~Ú# "åã¨∞^Õ= „|ǨχO|∞#O^Œ∞O QÆÅã≤# cè+¨μ‡xO Ez ã¨~°fi[#∞Å∞
k=™ê=™ê#O|∞# qǨÏOQÆO|∞ Å∂~°HõÜ«ÚO_»∞ `≥éOQÆ∞# #∞O_çi† ^Õ= =∂#= "åk`«O|∞Öˇ·
^Œ∞O^Œ∞aè x<å^ŒO|∞Å∞ "≥Ú~°Ãㆠ=∞$`«∞O_»~Ú# cè+μ¨ ‡xH˜ ^è~Œ ‡° AO_»∞ Ѩ~Ö° ’Hõ „H˜Ü∞« Å∞ ¿ã~ÚOz
=ÚǨ˙~°Î=∂„`«O|∞ ^Œ∞ód`«∞O_»Ü≥∞º† #O`« #K«Û\˜ =Ú#∞Å∞ Hõ$+¨μ‚xñ ^Œ=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞Å
xeÑ≤H˘x ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞ ÅQÆ∞K«∞O ^ŒnÜ«∞ k"åº=`å~°<å=∞O|∞ÅKÕ ã¨∞Îu~ÚOz
™êfi„â◊=∞O|∞ʼnõΩO [xi† Ñ≤^ÑŒ ¨ #Ü«Úºkè+~ª≤ ∞° O_»∞ QÆ$+¨ã‚ Ǩ Ï≤ `«∞O_≥· QÆ[ѨÙ~°O|∞#‰õΩO [x QÍO^è•s
ã¨"Õ∞`«∞O_»~Ú#, ^èŒ$`«~å„+¨μì <˘_»O|éz, `«`«û=∞‡`«O|∞# "åã¨∞^Õ"å#∞"≥∂k`«∞O_≥·
Ñ≤`«$ÃÑ·`å=∞ǨÏOɡ·# ~å[ºO|∞ ÔQ·H˘x, ^èŒ~°‡ =∂~°æO|∞#O „|*ÏáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥ #x
K≥Ñ≤Ê# qx ã¨∂`«∞#‰õΩ â∫#‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 227
* D „ѨHÍ~°OQÍ QÍOˆQÜ«Ú_»∞ =∞#ã¨∞û^•fi~å, =∂@Å^•fi~å, K«∂ѨÙÅ^•fi~å NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡#∞
ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ѨkÅѨ~K° ∞« H˘x xâßfi™êxfl x~ÀkèOz x~°∞áêkèHõ Ѩ~„° |Ǩχ"≥∞#ÿ "åã¨∞^Õ=ÙxÖ’ SHõº"≥∞<ÿ å_»∞.
72 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JѨC_»∞ Jk K«∂z JHõ¯_» L#fl "å~°O^Œ~°∂ ã¨O^蕺 ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ‰õΔΩÖÏ¡QÍ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå~°∞.
^Õ=Ö’HõOÖ’#∂, =∂#= Ö’HõOÖ’#∂ ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ ^èŒfixOKå~Ú. ™ê^èŒ∞ã¨OH©~°Î#Å∞ qxÑ≤OKå~Ú.
ѨÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiâß~Ú. `«#∞=Ù KåeOz# ã¨∞~°#n `«#Ü«ÚxH˜ ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~åÅ∞ [iÑ≤Oz ^è~Œ ‡° ~åA
=ÚǨ˙~°ÎHÍÅO ^Œ∞ódOKå_»∞. JHõ¯_ç =Ú#∞ÅO^Œ~°∂ NHõ$+¨μ‚x ~°∂ѨO `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖÖ’ xÅ∞ѨÙH˘x
PÜ«∞# k"åº=`å~åÅ#∞ H˘xÜ«∂_»∞`«∂ ã¨O`À+≤`«™êfiO`«∞Öˇ· `«=∞ `«=∞ P„â◊=∂ʼnõΩ `«~°eáÈÜ«∂~°∞.
J#O`«~O° ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞_»∞ #O^Œ#O^Œ#∞x`À Hõeã≤ ǨÏã≤<Î åѨÙ~åxH˜ "≥àÏ¡_∞» . JHõ¯_» QÍO^è•s ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#·
^è$Œ `«~å„+¨μ}
ì ‚˜ XÑ≤ÊOz PÜ«∞# JOwHÍ~°O`À, NHõ$+¨μx‚ P"≥∂^ŒO`À `«# `å`« `«O„_»∞Å∞ ѨiáêeOz#
~å*Ϻxfl ã‘fiHõiOz#"å_≥· ^èŒ~°‡O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOK«™êQÍ_»∞. WÖÏ K≥ѨÊQÍ<Õ â∫#‰õΩ_»∞
ã¨∂`«=∞ǨÏi¬x K«∂z –
P. ^èŒ#=Ú ÅѨǨÏiOz `«#`À_»ñ *ˇ#ÔH_»∞, <å`«`å~Ú [#∞Å #x =kèOz
|O^èŒ∞ =∞~°} ^Œ∞óY Éèí~°=Ú# ^èŒ~°‡Añ, _≥@∞¡ ~å[ºÅH˜Δ‡ xK«ÛyOK≥. 228
* ''`«# ã≤iã¨OѨ^ŒÅhfl JѨǨÏiOz `«#`À Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ# ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ã¨=∞~°OÖ’
ã¨OǨÏiOz# ^è~Œ ‡° ~åA K«∞\ÏìÅO^Œ~∂° =∞~°}O˜ Kå~°<Õ ^Œ∞óYÉèÏ~°O`À áê@∞ D ~å[ºÉèÏ~åxfl Éèií OK«\ÏxH˜
U q^èŒOQÍ JOwHõiOKå_»∞? Jx J_çQÍ_»∞.
=. Jx# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 229
* ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞.
Hõ. ‰õΩ~°∞ã¨O`«uH˜ñ |sH˜Δ, #fl~°=~°∞ #O‰õΩ~°=Ú ¿ãã≤ <å~åÜ«∞}∞ñ _ô
^èŒ~°}© ~å[º=Ú#‰õΩ h, â◊fi~°∞QÍ ^èŒ~°‡Ax xeÑ≤ ã¨O`À+≤OK≥<£. 230
* ‰õΩ~°∞=OâßO‰õΩ~°OQÍ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ xÖɡ\˜ì D ã¨=∞ã¨Î ™ê„=∂*ϺxH˜ Ü«Úkè+≤ª~°∞}˜‚ Jkè<Õ`«QÍ
xeÑ≤ NHõ$+¨μ‚_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞_≥·<å_»∞.
=. W@∞¡ [QÆO|∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~ånè#O|∞QÍx ã¨fi`«O„`«O|∞ QÍ ^Œ#∞#k "≥Ú^ŒÅQÆ∞ cè+¨μ‡x =K«#O|∞ÅO,
QÆ$+¨μx‚ ã¨OÉèÏ+¨}O|∞Å ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞O_»∞ „Ѩ=~°=ú ∂# q*Ï˝#∞O_»∞#∞, x=iÎ`« â◊OHÍHõàO◊ ‰õΩO_»∞#∞
<≥· <å~åÜ«∞}Ï„â◊Ü«ÚO_≥·# ~ÚO„^Œ∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ [`«∞™êûQÆ~° "ÕÖÏÅOHõ$`«O|QÆ∞ =ã¨∞O^èŒ~å
=∞O_»ÅO|∞ ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~° ã¨Ç¨Ü«ÚO_≥· ÜÕ∞Å∞K«∞O_≥. 231
* D q^èŒOQÍ ^èŒ~°‡~åA cèëê‡Kå~°∞ºx LѨ^ÕâßÅ=Å¡, NHõ$+¨μ‚x „Ѩɒ^è•Å=Å¡ `«# q*Ï˝<åxfl
ÃÑOá⁄OkOK«∞H˘x, `«# ã¨O^ÕǨ ÅxflO\˜x x=iÎOK«∞H˘x, L¿ÑO„^Œ∞x ã¨Ç¨Ü«∞O`À =∞¿ÇÏO„^Œ∞x =Öˇ
NHõ$+¨μ‚x JO_»^ŒO_»Å`À K«`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`«"≥∞ÿ# =∞Ç‘Ï=∞O_»ÖÏxfl ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å ã¨Ç¨Ü«∞O`À
ѨiáêeOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. ã¨OѨÓ~°‚=$+≤ìñ |~°˚#∞ºO_»∞ QÆ∞i~ÚOK«∞ xÅ Ü≥∞Å¡ HÀ~°∞¯Å h#∞K«∞O_»∞
QÀ=ÙÅ∞ =i¬OK«∞ Ѷ¨∞’+¨Éèí∂=ÚÅñ ÉÏÅ∞ Ѷ¨Å=O`«=ÚÅ∞ Å`å áê^ŒÑ¨=ÚÅ∞
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 73
ѨO_»∞ ã¨ã¨º=ÚÅ∞ ^ŒÑ¨ÊHõ |∞∞`«∞=ÙÅ <≥Å¡ ^èŒ~°‡ "≥∞Öˇ¡_»Å#∞ ^Œ#i Ü«ÚO_»∞
^≥·=Éèí∂`å`«‡`«O„`«=Ú ÅQÆ∞ ~ÀQÍk ÉèíÜ«∞=ÚÅ∞ ÃãO^Œ=Ù „Ѩ[Å ÔHO^Œ∞ñ
P. QÆ∞~°∞‰õΩÖ’`«Î=ÚO_»∞ QÆ∞Of`«#∂AO_»∞, ^•#=∂# Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ^èŒ~°‡AO_»∞
ã¨`«º"åHõº ^èŒ#∞ñ_»∞ ã¨HõÅ =∞Ç‘Ï~å[º, qÉèí=ÉèÏl Ü«∞~Ú# "Õà◊Ü«∞O^Œ∞. 232
* ^•#Ѷ¨∞#∞_»∂, =∂#^èŒ#∞_»∂, ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_»∞, ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏÖOHÍ~°∞_»∂, ‰õΩOu‰õΩ=∂~°∞_»∂ S#
^èŒ~°‡~åA ã¨~°fi^èŒ~°}© =∞O_»ÖÏxfl "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ Ñ¨iáêeã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ∞Ѷ¨Ú_»∞ ‰õΩOÉèí=$+≤ì
‰õΩiÑ≤OKå_»∞. Ѩ$käq ÉOQÍ~°∞ ѨO@Å∞ ѨO_çOzOk. QÀâßÅÖ’x QÀ=ÙÅ∞ ‰õΩO_»Å H˘nÌ áêeKåÛ~Ú.
=$HΔÍÅ∂, Å`«Å∂ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ Ñ¶¨eOKå~Ú. |∞∞`«∞^èŒ~°‡O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® xO_»∞QÍ Ñ¨O@Å∞ ѨO_®~Ú.
^Õâ=◊ ∞O`«\Ï ^è~Œ ‡° O áê`«∞‰õΩ#flk. P^蕺u‡HÍÅ∂, PkèÉ∫è uHÍÅ∂, Pkè ^≥q· HÍÅ∂ J~Ú# Pkè"åº^è∞Œ Å∞
„Ѩ[Å#∞ ÉÏkèOK«ÖË^Œ∞.
-: NHõ$+¨μ‚O_»∞ ^•fi~°HÍ #QÆ~°O|∞# ˆHQÆ∞@ :-
=. JO`« QÆ$+¨μ‚O_»∞ K«∞\ÏìʼnõΩ â’HõO|∞ ÖˉõΩO_»O *ËÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞ ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩñ „aÜ«∞O|∞
¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞ QÆ[ ѨÙ~°O|∞#O Q˘xfl <≥ÅÅ∞O_ç, ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ #‰õΩO „|Ü«∂}O|∞ ¿ãÜ«∞O
^ŒÅOz ^èŒ~°‡#O^Œ#∞#‰õΩO QÆ$`åaè#O^Œ#∞O _»QÆ∞K«∞ #`«xKÕ <åeOy`«∞O_≥· Ü«∂=∞O„`«}O|∞
=_»ã≤ H˘O^Œé∞ ^Œ#‰õΩ #=∞㨯iOz#O Q“ñyeOzH˘x H˘O^Œé∞ ^Œ#∞O Q“ñyeOѨ <å#OkOK«∞K«∞
~°^•ä ~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãÜ«Ú #=ã¨~O° |∞# ã¨∞Éè„í ^ŒÜÚ« „^ÒѨkÜ«Úñ QÆ∞OuÜ«Ú #∞`«~Î Ü
° Ú« QÍO^è•iÜ«Ú
^èŒ$`«~å„+¨μìO_»∞#∞ q^Œ∞~°∞O_»∞#∞ Ü«Úkè+≤ª~°∞O_»∞#∞ Ü«ÚÜ«Ú`«∞ûO_»∞#∞ QÆ$áêKå~°∞ºO_»∞#∞
#‰õΩÅã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞#∞ =$HÀ^Œ~°∞O_»∞#∞ ^èÒ=ÚºO_»∞#∞ ã¨`«ûOQÆO|∞ =Å# =ÚHõÎ^Œ∞ã¨ûOQÆ∞O_»QÆ∞
|∞^èŒ∞O_»∞ ã¨Hõ$`å¯Å ã¨OH©~°Îº=∂#Oɡ· ~°∞zHõ~°O|QÆ∞ <≥=fix Ü«∞â◊O|∞ <åHõi‚Oz q_»∞=<ÀѨO
_»\˜ì ǨÏi`À_ç qÜ≥∂QÆO|∞ ã¨Ç≤ÏOѨHõ ^Œ~°≈# ã¨Ê~°≈<åÖÏѨâ◊Ü«∞ <åã¨# Éè’[#O|∞Å =Å#
xq∞+¨=∂„`«O|∞#∞ ǨÏiH˜ <≥_» ÖËx "å~°Öˇ·# áêO_»=ÙÅO QÆ∂_çH˘x ǨÏi =∞~°Å=ÅÜ«Ú#x
HÀ~°∞K«∞ ǨÏi K«x# =∂~°æO|∞ ã¨∂K«∞K«∞ ǨÏi q#ºã¨Î z`«∞ÎÅ~Ú Ö’K«#O|∞Å ÉÏ+¨ÊO|∞
ÖÁÅ∞Hõ #O`« xÅ∞=O|_ç ~°Ü∞« º=ã¨~O° |∞#. 233
* ÉO^èŒ∞=ÙÖˇ·# áêO_»=ÙÅ â’HõO áÈHÍ~°Û@O HÀã¨O „Ñ≤Ü«∞™È^Œi ã¨∞Éèí„^Œ =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨O`À+¨O
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û@O HÀã¨O, "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ǨÏã≤<Î åѨÙ~°OÖ’ H˘xfl =∂™êÅáê@∞ L#fl `«~åfi`« ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. `«#‰õΩ Jaè#O^Œ<åÅ∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î#fl #O^Œ#O^Œ#∞}˜‚ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ P#O^ŒO`À
Jaè#OkOz PeOQÆ#O KÕã¨∞H˘x g_À¯eKåÛ_»∞. J#O`«~°O NHõ$+¨μ‚_»∞ H˘O^Œi #=∞™ê¯~åÅ∞
JO^Œ∞H˘<åfl_»∞. H˘O^Œix H“yeOK«∞H˘<åfl_»∞. H˘O^Œ~°∞ `«##∞ H“yeOK«∞H˘#QÍ "åiH˜ â◊√ÉèÏHÍOHõΔ
ÖOkOKå_»∞. QÀqO^Œ∞_»∞ 㨺O^Œ#O ZHõ¯É’`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨∞Éè„í ^• „^ÒѨ^∞Œ Å∞, ‰õΩOf QÍO^è•~°∞Å∞,
^è$Œ `«~å„+¨μ_ì ∞» , q^Œ∞~°∞_»∞, ^è~Œ ‡° ~åA, Ü«ÚÜ«Ú`«∞û_»∞, Hõ$áêKå~°∞º_»∞, #‰õΩÅ ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ∞, cè=∞¿ã#∞_»∞,
^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O`å, ã¨[˚#™êOQÆ`«ºO =Å¡ ^Œ∞~°˚# ™êOQÆ`åºxfl Ѩi`«ºlOz# |∞kú=∞O`«∞_»∞
Z=x =∞^èŒ∞~°QÍ^äŒÅ∞ XHõ¯=∂@∞ qO>Ë =∞m¡ q_çz ÃÑ@ìÖË_À J@∞=O\˜ NHõ$+¨μ‚x Z_»ÉÏ@∞ ã¨Ç≤ÏOK«
74 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÖËx"åÔ~·<å~°∞. J#∞HõΔ}O PÜ«∞##∞ K«∂ã¨∂Î, `å‰õΩ`«∂, =∂\Ï¡_»∞`«∂, PÜ«∞#`À Hõeã≤ â◊Ü«∞xã¨∂Î,
‰õÄ~°∞ÛO@∂, Éèí∞lã¨∂Î LO_Õ áêO_»=ÙÅ`À áê@∞ NHõ$+¨μ‚_»∞ "≥#∞Hõ‰õΩ =∞~°e ~å"åÅx JaèÅ+≤ã¨∂Î,
PÜ«∞# "≥o#¡ =∂~åæxfl J=Ö’H˜ã∂¨ ,ΠǨÏi=∞Ü«∂Öˇ#· ǨÏ$^ŒÜ∂« Å`À, J„â◊√=∞Ü«∂Öˇ#· #Ü«∞<åÅ`À JÅ¡O`«
^Œ∂~°OÖ’ xÅ|_ç áÈÜ«∂~°∞.
ã‘. Hõ#Hõ™œ^èŒ=ÚÅÃÑ·ñ Q“~°=HÍO`«Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞=~°¬O|∞Å∞ QÀi ‰õΩiÜ«∞
=∞øH˜ÎHõ^•=∞ ã¨=∞Oz`« ^èŒ=àÏ`« Ѩ„`«O|∞ q[Ü«ÚO_»∞ Ѩ@∞ìK«∞O_»
#∞^Œú= ™ê`«º‰õΩ Å∞`åûǨÏ=O`«∞Öˇ· ~°`«fl Éèí∂+≤`«Kå=∞~°=ÚÅ∞ g=
QÆQÆ<åO`«~åà◊O|∞ QÆÑ≤Ê HÍǨÏà◊ÉèËi Ѩ@Ç¨Ï â◊OMÏk â◊|Ì=ÚÅ∞ "≥Ú~°Ü«∞
P. ã¨HõÅq„Ѩ[#∞Å∞ ã¨QÆ∞}x~°∞æ}~°∂Ѩ, Éèí„^ŒÉèÏ+¨}=ÚÅ∞ ѨÅ∞‰õΩK«∞O_»
Éèí∞=# "≥∂ǨÏ#∞O_»∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞, ѨÙ}º~åt ǨÏã≤ÎѨÙ~°=Ú "≥_»Öˇ. 234
* Éèí∞=#"≥∂ǨÏ#∞_»∂, ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ‚_»∞ ѨÙOrÉèíqOz# ѨÙ~°[#∞ŠѨÙ~åHõ$`«
ѨÙ}ºOÖÏQÍ Ç¨Ïã≤Î<åѨÙ~° g^äŒ∞Å "≥O@ ™êyáÈ`«∞<åfl_»∞. JO`«óѨÙ~° HÍO`«Å∞ |OQÍ~°∞ "Õ∞_»ÅÃÑ· xÅ|_ç
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=ÚxÃÑ· ѨÙ+¨Ê =~å¬Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. q[Ü«Ú_»∞ "≥#∞Hõ xÅ|_ç =Ú`åºÅã¨~åÅ`À q~ålÖË¡
âıfi`«K«Ûù„`åxfl Ѩ\Ïì_»∞. L^Œú=Ù_»∂, ™ê`«ºH©, L`åûǨÏO`À W@∂ #@∂ ~°`«flYz`åÖˇ·# Ñ≤_»∞Å∞ Ѩ@∞ìH˘x
qO*Ï=∞~°Å∞ gã¨∞Î<åfl~°∞. ÉÏHÍÅ∂, #QÍ~åÅ∂, `«ÃÑÊ@Å∂, â◊OMÏÅ∂ PHÍâ◊O |^ŒúÅÜÕ∞@@∞¡
„"≥∂QÆ∞`«∞<åfl~Ú. "Õ^Œ"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨QÆ∞} x~°∞æ} ã¨fi~°∂Ѩx~°∂ѨHõOQÍ ã¨fiã≤Î=K«<åÅ∞
ѨÅ∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
=. `«`û« =∞Ü«∞O|∞#O É∫~°ã∞¨ O^Œ~∞° Å∞ „áê™ê^ŒtY~° ÉèÏQÆO|∞Å xez QÀáêÅã¨∞O^Œ~∞° x ã¨O^Œi≈Oz,
=~°æO|∞Öˇ· =∂~°æO|∞Å Ô~O_»∞ ^≥ã¨ÅO QÆ~å~°qO^ŒO|∞Å∞ ™êz Ü≥ÚO_˘~°∞ʼnõΩO EѨÙK«∞O
^Œ=∞Ö’#O ^˘e¡@O „|à◊Ü«∞O|∞# QÆ∞}O|∞ÅO QÆ∂_»Hõ r=ÙÅ∞ b#~°∂ѨO|∞Öˇ· Ü«ÚO_»O
„|ѨOK«O|∞ „Ѩ=iÎOѨx ã¨=∞Ü«∞O|∞# <˘O\˜ nÑ≤OK«∞ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μO _ç`«O_»#∞"å~°∞#∞,
r=ÙʼnõΩ „|Ǩχ`«fiO|∞ QÆÅ∞QÆ ÅÜ«∞O|∞ ã≤kúOK«∞@ Ü≥∞@¡#∞ "å~°∞#∞, r"Àáêkè Éèí∂`«O|∞
Å~Ú# ã¨`åÎfikâ◊‰õΩÎÅ ÅÜ«∞O|∞ r=ÙÅ ÅÜ«∞O|#∞ "å~°∞#∞, „QÆ=∞‡é ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ≥ÿ∞#
Ü«∞ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ x[g~°º „¿Ñi`«Ü≥ÿ∞ x*ÏOâ◊ Éèí∂`«O|∞Öˇ·# r=ÙʼnõΩ "≥∂Ç≤Ïx Ü«∞QÆ∞K«∞
ã¨$+≤ì ¿ãÜ«∞ xâ◊Û~ÚOz <å=∞~°∂ѨO|∞Å∞ ÖËx r=ÙÅO^Œ∞ <å=∞~°∂ѨO|∞Å∞ QÆeÊOK«∞H˘é‰õΩ,
=iÎÅ∞¡ ã¨fi=∂Ü«∞ #OwHõiOK«∞ ##∞"å~°∞#∞, x~°‡ÅÉèíH˜Î ã¨=Ú`«¯O~îåqâı+¨O|∞Å, #‰õΩOiî`«∞Öˇ·
l`Õ O „kÜ« Ú ÅQÆ ∞ q^•fiO㨠∞ e=∞‡Ç¨  #∞Éè Ï =Ù x[~° ∂ Ѩ O |∞ ^Œ i ≈O`« ∞ ~° # ∞"å~° ∞ #∞,
Ü≥∂QÆ=∂~°æ=Ú#OQÍx ^Œi≈OѨ~å^Œ#∞ "å~°∞#∞<≥· =∞é˜Ü«Ú#∞. 235
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ âߺ=∞ã¨∞O^Œ~∞° }˜‚ ã¨O^Œi≈OK«\ÏxH˜ áœ~°ã∞¨ O^Œs=∞}∞Å∞ gkä H˜~∞° "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ L#fl
™œ^è•ÅÃÑ· ÔHHͯ~°∞. QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ xÅ|_ç, KÕ`«∞Å∞ Kåz Hõ$+¨μ‚}˜‚ XHõà◊√¡ =∞~˘Hõà◊¡‰õΩ
K«∂Ñ≤OK«∞H˘O@∂ `«=∞Ö’ `å=Ú ã¨OÉèÏ+≤OK«∞HÀ ™êQÍ~°∞. PkHÍÅOÖ’ „ѨÑO¨ K«O ѨÙ@ìHõ =ÚO^Œ∞ PHÍ~°O
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 75
^èŒiOK«x „áê}˜ ã¨=¸Ç¨#flO`å `«#Ö’ b#O KÕã¨∞H˘x JkfifÜ«∞ Ѩ~°„|Ǩχ"≥∞ÿ q~ålÖË¡ ѨÙ~å}
ѨÙ~°∞+¨μ_»<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~°∂, LáêkèÉèí∂`åÖˇ·# ã¨`åÎfik â◊‰õΩÎÅ ÅÜ«∞"Õ∞ r=ÙÅ ÅÜ«∞ =∞<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~°∂†
=∞m¡ P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ P`«‡ â◊H˜ÎKÕ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«|_ç ^Õ"åOâ◊ ã¨OÉèí∂`«∞Öˇ·# r=ÙÅ#∞ "≥∂Ç≤ÏOѨ *Ë¿ãn,
<å=∞~°∂áêÅ∞ ÖËx r=ÙʼnõΩ <å=∞~°∂áêÅ∞ HõeÊOz ã¨$+≤ìx „Ѩ=iÎOѨ*Ë¿ãk, J~Ú# =∂Ü«∞#∞
JOwHõi™êÎ_∞» J<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~∂° , Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ ÉèHí Θ „ѨÑ`
¨ ∞« ÅÎ `À, ‰õΩO@∞Ѩ_x» L`«¯O~î`
° À l`ÕO„kÜ«ÚÖˇ,·
ã¨∞QÆ∞}=`«Oã¨∞Öˇ· q^•fiOã¨∞Å∞ D ^Õ=^Õ=Ùx ã¨`«º ã¨fi~°∂áêxfl ã¨O^Œi≈™êÎ~°∞ J<Õ"å~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∂,
Ü≥∂QÆ=∂~°æO ^•fi~å<Õ ã¨ˆ~fiâ◊fi~° ™êHΔÍ`å¯~°O ã¨OÉèí==∞<Õ WOH˘O^Œ~°∂.
=∞. ~°=∞}©! ^Œ∂~°=Ú "ÀÜ≥∞ñ QÆ$+¨μ‚~°^äŒ=Ú<£† ~å kOHõ gH˜ΔOѨ h
Hõ=∞ÖωõΔΩO ÉÁ_»QÍ#ÖËx k#=ÚÖò QÆÅÊO|∞Öˇ· `ÀñK«∞† ˆQ
ǨÏ=ÚÅO ^Œ∞O_»ñQÆ <ÕÅáÈ~Ú Ñ¨iK«~°ºÖò ¿ãÜ«ÚK«∞<£ <≥q∞‡ #∞O
^Œ=Ú ~°=∂‡, Ü«∞<≥ <˘Hõ¯ K«O„^Œ=Úd HõO^Œ~åÊâ◊√QÆ„ÉèÏO`«Ü≥ÿ∞. 236
* F K≥b! NHõ$+¨μx
‚ ~°^OŒä ^Œ∂~°OQÍ "≥oO¡ k. WHõ =∞# Hõà‰¡◊ Ωõ HõxÊOK«^∞Œ . Hõ=∞ÖωõΩΔ }˜‚ Hõ#∞Q˘#ÖËx
k<åÅ∞ HõÖÏÊÅ∞QÍ `À™êÎ~Ú. WHõ D ~ÚO_»Ö¡ ’ Hõ} Δ O ‰õÄ_® LO_»Ö=Ë Ú. =∂^è=Œ Ùx "≥O@ =∞#O ‰õÄ_®
"≥o¡ PÜ«∞#‰õΩ ¿ã=Å∞ KÕã∂¨ Î JHõ¯_Õ Ç¨~ÚQÍ LO^•=Ú JOk ѨÙqfiÅ∞HÍx „H˘qfii `«∂ѨÙʼnõΩ QÆ∞iÜ≥∞ÿ #
XHõ [=fix.
=∞. `«~°∞}©! Ü«∂^Œ=~åA QÍñ_ç`«ñ_»∞† "Õ^Œ=º‰õΩÎñ_≥· Ü≥ÚHõ¯ñ_≥·
=~°∞ã¨<£ Ö’HõÉèí=ã≤÷u „Ѩà◊Ü«∞=ÚÖò =iÎOѨñQÍñ *ËÜ«Ú ^Œ∞
ã¨Î~° bÖÏ~°`«∞ñ_≥·# ~¸â◊√ñ, _ç`«x<£ ^Œi≈OzuO |∞}º ÉèÏ
ã¨∞~°! <Õ #OK«∞ #\˜OK≥ <˘Hõ¯`≥ =∞Ǩâ◊√^•úO`«~°OQÆO|∞#<£. 237
* ã¨v! D Hõ$+¨μ_‚ ∞» "Õ^Œ "Õ^∞Œ º_≥#· Pk<å~åÜ«∞}∞_Õ QÍx Ü«∂^Œ= „ѨÉ∞íè =Ù HÍ^Õ! D =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞
qâßfixH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ HõeÊOKÕ ^Õ=^Õ=Ù_Õ! DÜ«∞# bÅÅ∞ =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. Ö’ˆHâ◊fi~°∞}˜‚
Hõ#∞ÖÏ~å PÖ’H˜Oz# <Õ#∞ ZO`« J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÅ<À Jx XHõ JOQÆ# P#O^Œ `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË
JO`«~°OQÆO`À zO^Œ∞Å∞ "Õã≤Ok.
Hõ. `å=∞ã¨QÆ∞}∞ ÅQÆ∞ ~åAÅ∞, Éèí∂q∞O „|ÉèíqOz „Ѩ[Åñ ÉÁe~ÚOѨñQÆ ã¨
`åÎfi=∞Å`«#∞ñ_≥· ~¸`«ñ_»∞, ÉèÏq∞x! "å~°Å =kèOK«∞ñ „|uHõÅÊ=Ú#<£. 238
* `«"∂≥ QÆ∞} ^Œ∂+≤`∞« Öˇ#· Éè∂í Ѩ`∞« Å∞ „ѨuHõÅÊOÖ’#∂ D ѨÙ_»q∞Ö’ ѨÙ\˜ì „Ѩ*ÏhHÍxfl ÉÏkèOz
"ÕkèOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨`«º ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· ã¨=Ú^ŒƒùqOz P [QÆ`«¯O@‰õΩÅ#∞ ã¨OǨÏiOKÕ ™êfiq∞x K«∂_»"Õ
ÉèÏq∞h! J#flk XHõ HõÅǨÏOã¨QÍq∞x.
=. WkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 239
76 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* "å~°∞ WOHÍ D q^èŒOQÍ J#∞H˘<åfl~°∞–
ã‘. D Ü«Ú`«Î=∞â’¡‰õΩñ _≥Åq∞ [x‡OѨOQÆ Ü«∂^Œ=‰õΩÅ "≥∞Å¡ ##Ѷ¨∞ =∞Ü≥∞º†
h ѨÙ}º=~°Î#∞ñ _Õ„á⁄^Œ∞Ì #∞O_»OQÆ =∞^äŒ∞~åѨÙ~°=Ú ^˘_»¤ =∞Ç≤Ï=∞ñ QÆxÜ≥∞
h ѨÓ~°∞+¨ „âı+¨μª hH˜ΔOѨ ÉèíH˜Î`À ^•fi~°HÍ"åã¨∞Å∞ ^èŒ#∞ºÖˇ·i
~¸ =∞Ǩ|Åâße Ü≥∞é˜ñy tH˜ΔOѨOQÆ x+¨¯O@HõO |Ü≥∞º xdÅÉèí∞=#
`Õ. g∞ [QÆ<À‡Ç¨Ï<åHõ$u xK«ÛyOz, ѨOK«â◊~° ÉèíÅ¡ *ÏÅ qÉèí[º=∂#
q=â◊ =∂#ã¨"≥∞ÿ =Å¡gã¨=¸Ç¨Ï, q∞`«x Ü«∞^èŒ~å=∞$`«=Ú „QÀÅ∞ <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ì. 240
* D ã¨K«Ûi„`«∞_»∞ [x‡OK«@O =¸ÅOQÍ<Õ Ü«∂^Œ==Oâ◊O ѨÙh`«=∞~ÚOk. D ѨÙ}º=¸iÎ
ZšѨC_»∂ x=ã≤OK«@O =Å¡<Õ =∞^èŒ∞~å#QÆ~°O =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#flk. D ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚
J#∞Hõ}Δ O gH˜OΔ K«@O KÕ`<« Õ ^•fi~°HÖõ ’ LO_Õ áœ~°∞Å∞ ^è<Œ åº`«∞‡Öˇ<· å~°∞. D g~åkèg~°∞_»∞ „‰õÄ~å`«∞‡Å#∞
Ui áê~°"ÜÕ ∞« @O ^•fi~å D qâßÅ qâ◊fiO „ѨâßO`«OQÍ =∞#QÆÅ∞QÆ∞`«∞#flk. D [QÆ<À‡Ç¨Ï#∞x ™œO^Œ~åºxfl
ã¨O^Œi≈Oz, =∞#‡^äŒ â◊~Ñ° ~¨ O° Ѩ~Å° ‰õΩ HõOÑ≤Oz# ǨÏ$^ŒÜ∂« Å`À „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x ѨÅ=¡ áê}∞Å∞ ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï D
#Å¡#Ü«∞º"≥∂q `ÕxÜ«∞Å∞ „`å=ÙK«∂ LO\Ï~°∞.
L. D Hõ=∞ÖωõΔΩ h ã¨∞ÉèíQÆ∞ h Hõ~°∞}ÏO|∞kèñ „ÉÏ}<å^äŒ∞ñQÍñ
*ËH˘x "Õ_»¯ñ QÍñѨÙ~°=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_≥_ç ~°∞H˜‡}© =ÚMÏ
<ÕHõ Ѩu„=`«Öò xÜ«∞u x~°‡Å=∂#ã¨Öˇ· [QÆ#∞fl`å
™ÈÎHõ qâı+¨f~°÷=ÚÅñ ^˘e¡\˜ ÉÏ=ÚÅ <Õq∞ <Àñz~À! 241
* D Hõ=∞ÖωõΔΩ}˜‚, D ™œO^Œ~°º ~åtx, D Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞}˜‚ `«=∞ rq`Õâ◊fi~°∞xQÍ ã‘fiHõiOz
P#O^ŒOQÍ HÍѨÙ~°O KÕã∞¨ #Î fl P ~°∞H˜‡}©, ã¨`º« ÉèÏ=∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ™ênèfi=∞}∞Å∞ x+¨¯Å‡+¨ ǨÏ$^ŒÜ∂« Å`À
ѨÓ~°fi[#‡Ö’ U ѨÙ}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOKå~À, U =∞Oz<À=ÚÅ∞ <ÀKå~À–
=. Jx ~Ú@∞¡ <å<å q^èŒO|∞Å∞QÍñ |Å∞Hõ ѨÙ~°ã¨∞O^Œ~°∞Å =K«#O|∞ ÖÏHõi‚Oz Hõ\ÏH˜ΔOz #QÆ∞K«∞
#QÆ~°O|∞ "≥_»Öˇ† ^èŒ~°‡AO_»∞#∞ ǨÏiH˜ ~°HõΔHõO|∞Öˇ· H˘ez #_»∞=O [`«∞~°OQÆ |ÅO|∞ÅO
|Oz# ^Œ`ûÕ <åã¨"∞Õ `«∞Öˇ· ^Œ#`À_ç qÜ≥∂QÆO|∞# HÀ~°fiHõ ^Œ∂~°O|∞ "≥#∞`«ye# H“~°=ÙÅ =∞~°eOz
‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ áêOKåÅ ^Õâ◊O|∞Å∞ ^•\˜, â◊¥~°¿ã# Ü«∂=Ú# Éèí∂=ÚÅO QÆ_»z „|Ǩ‡=~°Î,
‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«, =∞`«ûº, ™ê~°ã¨fi`«, =∞~°∞^èŒ#fi, ™œg~åcè~°Ãã·O^èŒ= q+¨Ü«∞O|∞ Åu„Hõq∞Oz, `«`«Î^ÕÌâ◊"åã¨∞
ezÛ# HÍ#∞HõÅ∞ ÔQ·H˘#∞K«∞ <å#~°Î =∞O_»ÖO|∞ ™⁄zÛ Ñ¨^Œ‡ÉO^èŒ∞O_»∞ ѨtÛ=∞ ã≤O^èŒ∞
x=∞QÆ∞flO_»~Ú# ã¨=∞Ü«∞O|∞# |i„âßO`«"åǨïO_≥· K«xK«x. 242
* Jx J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞H˘O@∞#fl áœ~° HÍO`å=∞}∞ŠѨÅ∞‰õΩÅ∞ qO@∂, „H©QÆO\˜
K«∂ѨÙÅ`À Hõ#∞Q˘O@∂, =∞O^ŒÇ¨㨠=^Œ<å~°qO^Œ∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ =Ú#∞‡O^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞. ^èŒ~°‡~åA
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 77
NHõ$+¨μ‚xH˜ JOQÆ~°HõΔ‰õΩÅ∞QÍ K«`«∞~°OQÆÉÖÏÅ#∞ ѨOÑ≤OKå_»∞. P Ãã·#ºO`À áê@∞ `«# Z_»ÉÏ@∞‰õΩ
F~°fiÖËHõ ѨOѨ\O HÀã¨O |Ǩï^Œ∂~°O =zÛ# áêO_»∞#O^Œ#∞Å#∞ "≥#∞Hõ‰õΩ Ñ¨OÑ≤Oz =ã¨∞^Õ=#O^Œ#∞_»∞
Ü«∞=Ú<åf~°OÖ’ L#fl ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ áêOKåÅ â◊¥~°¿ã# ^ÕâßÅ∞ ^•\Ï_»∞. „|Ǩ‡=~åÎhfl, ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`åxfl
QÆ_Kç å_»∞. =∞`«ûº ™ê~°ãfi¨ `« =∞~°∞^è#Œ fi ^ÕâßÅ QÆ∞O_® ™êy Pcè~° ™œg~° ã≤O^è∞Œ ^ÕâßÅ#∞ Ju„Hõq∞OKå_»∞.
P Ü«∂ ^Õâ◊„Ѩ[Å∞ ã¨=∞iÊOz# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘O@∂ ^•fi~°HõÖ’ JO`«~åƒùQÆ"≥∞ÿ# P=~°Î=∞O_»ÖÏxfl
KÕ~∞° H˘<åfl_»∞. ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞O ã¨g∞Ñ≤OzOk. JâßfiÅ∞ Jeã≤áÈÜ«∂~Ú. JÅ¡O`« ^Œ∂~°OÖ’ ^•fi~°HÍ#QÆ~O°
HõxÑ≤OzOk.

-: NHõ$+¨μ‚_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ „Ѩ"ÕtOK«∞@ :-

=∞. [Å*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ â∫i _»QÆæéˇ =∞Ǩ™œ^è•„QÆ â◊$OQÍ~°Hõ<£
QÆÅǨÏO™ê=$`« ¿ÇÏ=∞Ѩ^Œ‡Ñ¨iMÏ HÍ™ê~°Hõ<£ ^À~°}Ï
=o ã¨OKèåk`« `å~°Hõ<£ ^Œ~°∞Å`å =~åæ#∞"ÕÖ’^ŒÜ«∞
`«ÊùÅѨÙëêÊO‰õΩ~° HÀ~°Hõ<£ =∞}˜=∞Ü«∞ „áêHÍ~°Hõ<£ ^•fi~°Hõ<£. 243
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ NHõ$+¨μ‚_»∞ |OQÍ~°∞ HõÅâßÅ`À „ѨHÍtOKÕ Z`≥ÂÎ# "Õ∞_»Å∞
HõÅn, HõÅǨÏOã¨Å`À#∂ HÍOK«#=~°‚ Hõ=∞ÖÏÅ`À#∂ JÅ~åˆ~ JQÆ_=λ ∞_»∞QÆ∞ HõÅn, K«∞Hõ¯Å∞ `åˆH K«H¯õ x
`À~°}ÏÅ∞ HõÅn† ѨO_»¡`À, ѨÙ=ÙfiÅ`À, z=Ùà◊¡`À, "≥ÚQÆæÅ`À xO_ç# Å`å‰õΩO*ÏÅ∂, =$HõΔѨO‰õΩÎÅ∂
HõÅn† ~°`«flYz`« „áêHÍ~åÅ∞ HõÅn S# ^•fi~°HÍ#QÆ~åxfl ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞.
=. W@∞¡ `«# „Ñ≤Ü«∞ѨÙ~°O|∞ _»QÆæé˜ 244
* D q^èŒOQÍ `«# J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ~å[^è•x ã¨g∞áêxH˜ "≥o¡#"å_≥·–
=∞`«Î. J#ºã¨#∞fl`« ™êǨÏã¨∞O_»∞ =Ú~åi Ü≥Ú`≥Î Ü«∞^Œ∂`«Î=ÚÖò
^èŒ#∞ºÖˇ· q#ñ ÉÏOK«[#º=Ú ^•i`ådÅ[O`«∞ K≥·
`«#º=Ú<£ Éèí∞=<≥·Hõ =∂#º=Ú ^•~°∞}^èŒfix cè`« ~å
[#º=Ú<£ |i=¸iÛù`ådÅâ◊„`«∞ ^•#=Ãã·#º=Ú<£. 245
* Pf‡Ü«ÚÖË HÍHõ J#∞ºÅ∞ Ãã` · O« Jaè#OkOKÕ ^è~·≥ º° ™êǨϙêÅ∞ HõÅ QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂
xâıÛ+¨μÅì #∞ KÕ¿ãn, Ö’HõO „ѨâO◊ ã¨Å∞ JO^Œ∞HÀQÆeyOn, K≥=ÙÅ∞ |^ŒÅÌ Ü≥∞º â◊|OÌ `À ~åAÅ#∞ ɡ^~Œ Q° ˘>Ënì ,
„ѨuѨ‰ΩΔõ Öˇ#· ~åHõãΔ Ü
¨ ∂≥ ^è∞Œ ÅO^Œih =¸iÛùÅK¡ ¿Õ ãn J~Ú# '' áêOK«[#º—— =∞#∞ `«# â◊OMÏxfl ѨÓiOKå_»∞.
=∂#∞ºÖˇ·# Ü«∞^Œ∞‰õΩÖÏ„QÆQÆ}∞º ÅO^Œ~°∂ P â◊OY^èŒfixx qx ^èŒ#∞ºÖˇ·<å~°∞.
âß. â◊OMÏ~å==Ú g#∞Å<£ qx [#∞Öò ã¨fi~å‚O|~° „^Œ=º=ÚÖò
ã¨OMϺf`«=Ú H˘OK«∞ =zÛi k^Œ$HΔÍ^ŒiÊ`À`«¯O~î°#
78 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„¿ÑOY^Œƒù‰õΩÎÅ∞ =Oâ◊HÍǨÏà◊=∞Ǩ ÉèËsQÆ*Ïâßfi=m
iOMÏ~å==Ú Å∞Å¡ã≤Å¡ ^Œ#∞*ÏiO E_» <å㨉õΩÎÖˇ·. 246
* áêOK«[#º â◊OMÏ~å=O K≥=ÙŠѨ_»QÍ<Õ „Ѩ[ÅO`å L~°HõÅ∞ "Õ¿ã L`«¯O~î°`À, Ѩ~°=à◊√§ `˘ˆH¯
ÉèíH˜Î`À, Juâ◊~ÚOz# Pã¨H˜Î`À "Õ}∞=ÙÅ∂, ÉÏHÍÅ∂ T^Œ∞`«∂, #QÍ~åÅ∞ „"≥∂yã¨∂Î, y@ìÅ K«Ñ¨Cà◊√¡
KÕã¨∂Î #_çKÕ QÆ∞„~åÅ`À U#∞QÆ∞Å`À Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# |OQÍ~°∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∂, qÅ∞QÆÅ =Å∞=Å∂ HÍ#∞HõQÍ
fã¨∞H˘x Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ ™êfiq∞H˜ Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞.
Hõ. |O^èŒ∞Å∞ñ É∫~°∞Å∞ñ ^≥zÛ#, QÆO^èÕÉèí ǨÏÜ«∂^Œ∞Öˇ·# HÍ#∞HõÅ∞ ^ŒÜ«∂
ã≤O^èŒ∞ñ_»∞ ÔQ·H˘<≥ #O|∞[, |O^èŒ∞ñ_»∞ Q˘#∞ ^Œ`«Î nѨ ѨO‰õΩÎÅÉèíOy<£. 247
* |O^èŒ∞q∞„`«∞Å∂, „Ѩ[Å∂ H˘x`≥zÛ# U#∞QÆ∞Å∂, QÆ∞„~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# |Ǩï=∞`«∞Å#∞
Hõ~∞° }Ïã≤O^è∞Œ "≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» , Éè‰í Ωõ ÅÎ iÊOz# nѨÑO¨ ‰õΩÅÎ #∞ Ѩi„QÆÇÏ≤ OKÕ Ñ¨^‡Œ ÉO^è∞Œ xÖÏQÍ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞.
=. W\Ï¡`å‡~å=ÚO_»∞#∞ |∂~°‚HÍ=ÚO_»∞<≥·# Ü«∞ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ #∞áêÜ«∞#O|∞ eK«∞ÛK«∞ <åQÆ~°∞Å∞
qHõã≤`«=ÚY∞Å~Ú QÆ^Œæ^Œ ÉèÏ+¨}O|∞Ö`À_» _»Ü«∞º‰õΩO_» #_»Ñ¨Ù#Ü«∞º‰õΩ <≥Ü«∞ºOѨÙñ EѨÙÅ
#_»¤O|∞ ÖËx a_»¤Å K«O^ŒO|∞# „"≥ÚH˜¯ ~Ú@¡xi. 248
* D q^èOŒ QÍ ^•fi~°HÍѨÙ~° áœ~°∞Å∞ P`å‡~å=Ú_»∂, ã¨OѨÓ~°H‚ Í=Ú_»∂ J~Ú# âߺ=∞ã¨∞O^Œ~∞° xH˜
HÍ#∞HõÅ∞ ã¨=∞iÊOz P#O^ŒO`À qHõãO≤ z# =ÚMÏÅ∞ HõÅ"å~°∂, ǨÏ~°Q¬ ^Æ ^æŒ Œ ÉèÏ+¨}ÏÅ∞ HõÅ"å~°∂ J~Ú
HõO\˜H˜ Ô~ѨÊÖÏ HÍáê_Õ #Å¡#Ü«∞º‰õΩ, Hõ#fl`«O„_çH˜ z#fla_»¤Å =Öˇ #=∞㨯iOz WÖÏ Ñ¨eHÍ~°∞–
âß. h áê^•|˚=Ú „|ǨχѨÓ[º=Ú QÆ^•, h ¿ã= ã¨O™ê~° ã¨O
`åѨ^èŒfiOã≤xÜ«∞øñ QÆ^•, ã¨HõÅÉèí„^Œ„âı}∞ÅO „cu`À
<åáêkO`«∞ñ QÆ^•, „ѨѨ#∞flʼnõΩñ QÍÖÏnèâ◊! HÍÅO|∞ x
~åfiºáê~°O|∞ QÆ^ŒÜ«∞º KåÅ~°∞ x#∞<£ =i‚OѨ „|Ǩ‡^Œ∞Å∞<£. 249
* ™êfig∞! h áê^•ÉÏ˚Å∞ „|ǨχѨÓ*ϺÅ∞. h K«~°} ¿ã= ã¨O`åѨ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl
^•\˜OKÕ <å=. h=Ù PѨ#∞flʼnõΩ ã¨HõÅ™œÉèÏQͺÅ∂ ã¨O`À+¨OQÍ „Ѩ™êkOKÕ Hõ~°∞}Ï=¸iÎq. h=Ù
HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. HÍÖÏxH˜ Jnèâ◊fi~°∞_»=Ù. „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® x#∞fl „Ѩâ◊Oã≤OK«ÖË~°∞.
Hõ. L<åfl~°=Ú ™œYºO|∞#, q<åfl~°=Ú h „Ѩ`åѨ q„Hõ=∞Hõ^äŒÅ<£
=∞<åfl~°=Ú ^èŒx‰õΩÅ"≥∞ÿ, Hõ<åfl~°=Ú `å=HÍO„Ѷ≤∞ Hõ=∞Å=ÚÅ∞ ǨÏs! 250
* Hõ$ëê‚! h ^ŒÜ«∞=Å¡ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl=Ú. ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ ÔQ·H˘<åfl=Ú. h J=„HõѨ~å„Hõ=∞
QÍ^äŒÅ#∞ g#∞ÖÏ~å q<åfl=Ú. WѨC_»∞ h K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ#∞ Hõ#∞ÖÏ~å Hõ<åfl=Ú.
Hõ. P~å@=Ú =∞k <≥é∞ñQÆ=Ú, áÈ~å@=Ú eO_»¡Hõ_»Åñ |∞@ì=٠ѨÙiÖ’ñ
*’~å@# "≥∞QÆÜ«∞^Œ∞ h, ^Œ∂~å@# "≥∂~°fiÖË=Ú `ÀÜ«∞[<Õ„`å! 251
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 79
* Hõ=∞Å <Õ„`«∞_»"≥·# F ™êfig∞! =∞#ã¨∞ûÅÖ’ P~å@O ÖˉõΩO_®, QÆ$ǨÖ’¡ áÈ~å@O ÖˉõΩO_®
ã¨∞YOQÍ L<åfl=Ú. #QÆ~°OÖ’ ZHõ¯_® KÀ~°ÉèíÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. J~Ú<å h=Ù ^Œ∂~°^Œ∂~åʼnõΩ áÈ~Ú#ѨC_»∞
h qÜ≥∂QÍxfl ã¨Ç≤ÏOK«ÖË=Ú.
L. `«O„_»∞Å ÔHÅ¡ñ ^ŒO„_çÜ«∞QÆ∞ ^è•`«‰õΩñ ^ŒO„_çq ^Õ=! h=Ù =∂
`«O„_çqñ ^Œe¡qO |uq ^≥·==∞=Ù<£ ã¨dq<£ QÆ∞~°∞O_»† "Õ
`«O„_»∞Å∞ h„H˜Ü«∞O „|[Å ^èŒ#∞ºÅñ *Ëã≤i. "ÕÅ∞Ê Öˇ·# <À
`«O„_ç! Éèí=#∞‡MÏO|∞[=Ú ^èŒ#º`«ñ QÍ#~°∞ =∂ q^èŒO|∞#<£. 252
* `«O„_»∞ÅO^ŒiH© `«O„_çÜ≥ÿ∞# „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ h=Ù `«O„_çq. =∂ JO^ŒiH© `«O„_çg, `«e¡g,
^≥"· åxg, Éè~í =ΰ Ó, q∞„`«∞_»=Ó, QÆ∞~°∞_»=Ó, ã¨=∞ã¨=Î ¸ h"Õ, Hõ#fl`«O„_»∞Öˇ<· å hÖÏQÍ „Ѩ[Å#∞ Ѩ~=° ∂#O^Œ
Éèií `«∞Å#∞ KÕã≤ ^è#Œ ∞ºÅ#∞ KÕÜ∞« ÖË~∞° . ^Õ=`«Ö<·ˇ å =∂ ÖÏQÍ h =ÚY Ѩ^•‡xfl gH˜OΔ z Hõ$`å~°∞Å÷ ∞ HÍÖË~∞° .
Hõ. K≥K≥Û~° QÆi#QÆiH˜ h, qKÕÛã≤# xq∞+¨"≥∞ÿ# "ÕÜÕ∞O_»¡QÆ∞ h
"≥KÀÛ\˜H˜ qKÕÛÜ«∞Hõ, =∞zÛHõ`À #∞O_»∞=∞Ü«∞º =∂ #QÆ~°=Ú#<£. 253
* „ѨÉèí∂! h=Ù =∂\˜=∂\˜H˜ ǨÏã≤Î<åѨÙ~åxH˜ "≥o§#ѨC_»∞ XHõ¯ x"Õ∞+¨"Õ∞ =∂‰õΩ "ÕÜÕ∞O_»∞¡QÍ
`Àã¨∞ÎOk. F ѨK«ÛxqÅ∞Îx Hõ#flÜ«∂º! h=Ù WK«Û\˜#∞Oz ZK«Û\˜H© qKÕÛÜ«∞Hõ =∞zÛHõ`À =∂ #QÆ~°OÖ’<Õ
x=ã≤OK«=Ü«∂º!
P. JO^èŒHÍ~°"≥·i Ü«∞Ѩ~å„k Hõ=fiÅO, [x# #O^èŒ=∞~Ú# [QÆ=ÚÉèíOy
x#∞flñ QÍ#‰õΩ#fl h~°[Ö’K«#! Ü«∞O^èŒ`«=∞㨠=∞`«∞Å =∞QÆ∞^Œ∞ =∞Ü«∞º. 254
* ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ Ѩ_»=∞\˜ H˘O_»Kå@∞‰õΩ áÈ~Ú#ѨC_»∞ JO^èŒHÍ~°|O^èŒ∞~°"≥∞ÿ# [QÆ`«∞ÎÖÏQÍ
h=Ù Hõ#∞flʼnõΩ HÍ#~å‰õΩO>Ë "Õ∞=Ú Hõ\˜Hõ pHõ\˜Ö’ Ѩ_ç H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∞O\Ï=Ú.
=. Jx ~Ú@∞¡ „Ѩ[ÖÏ_≥_ç ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ =∞^èŒ∞~° =∞OAÖÏÖÏѨO|∞Å∞ QÆ~°‚HõÖÏѨO|∞Å∞QÍ #=^èŒiOz,
Hõ~∞° }Ï=Ö’Hõ#O|∞Å∞ =i¬OK«∞K«∞ ǨÏi¬OK«∞K«∞ñ ^Œ#~åHõ qx =∞Ǩ#∞~åQÆO|∞# ã¨O~°OÉèí "ÕQOÆ |∞Å
=∞[˚#Éè’[#â◊Ü∞« <åk Hõ$`«ºO|∞ ÖÁÅ¡Hõ Ü«Ú„QÆ¿ã<儉õÄ~° =ã¨∞^Õ= |ÅÉè„í ^Œ „Ѩ^∞Œ º=∞fl ™êO|Kå~°∞
^Õ+¨‚QÆ^Œ „Ѩ=ÚY Ü«∞^Œ∞‰õΩO[~°∞Å∞ ‰õΩO[~° `«∞~°QÆ ~°^ä•~°∂_è»∞Öˇ· k‰õΩ¯O[~°ã¨xflÉèíO|~Ú# Ü≥ÚHõ¯
‰õΩO[~°O|∞ =ÚO^Œ@ x_»∞H˘x, ã¨∂`«=∂QÆ^èŒ #@ #~°ÎHõ =Okã¨O^ÀǨÏO|∞Å =∞OQÆà◊ ÉèÏ+¨
}O|∞Å∞#∞, Éèí∂ã¨∞~åj~åfi^Œ "Õ^ŒÑ¶¨∞’+¨}O|∞Å∞#∞, g}Ï"Õ}∞ ÉèËsѨ@ǨÏâ◊OY HÍǨÏà◊ ^è•fi#O|∞
Å∞#∞, ~°^ä•~°∂_è» qÉèí∂+¨} Éèí∂+≤`« "å~° Ü«Ú=f QÍ#O|∞Å∞#∞, #ã¨=∂#O|∞Öˇ· K≥ÅOQÆ
<≥^Œ∞~°∞H˘x Ü«∞^äÀz`« „Ѩ}Ï=∂aè"å^Œ# Ѩi~°OÉèí Hõ~°ã¨Ê~°≈# ã¨OÉèÏ+¨} =∞O^ŒÇ¨㨠ã¨O^Œ~°≈<åk
q^è•#O|∞Å |Ǩï=∂#O|∞Å∞ ¿ãã≤, "å~°Å∞O ^•#∞#∞ Éèí∞[ˆQO„^Œ áêe`«Oɡ#· Éè’QÆ=f#QÆ~O° |∞
K«O^ŒO|∞# ã¨fi ã¨=∂# |Å Ü«∞^Œ∞ Éè’[ ^•âß~°› ‰õΩ‰õΩ ~åO^èHŒ õ =$+≤‚g~°áêe`«O|∞#∞, ã¨HõÅ HÍÅ
ã¨OѨ^ºŒ =∂<åO‰õΩ~° ѨÅ=¡ HÀ~°Hõ ‰õΩ@‡Å ‰õΩã¨∞=∞ ѶŨ =∞O[sѨÙO[ ÉèÏ~° q#q∞`« Ö`å áê^ŒÑ~¨ å[
80 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q~ål `À^•º#=∞Ǩ=<ÀѨ=<å~å=∞ ÉèÏã≤`«O|∞#∞, =<åO`«~åà◊ ~°™êÅ ™êÅ âßMÏO‰õΩ~°
MÏ^Œ#‰õΔΩ}‚HõëêÜ«∞ HõO~î° HõÅHõO~î° q∞^äŒ∞#HÀÖÏǨÏŠѶ¨Å ~°™ê™êfi^Œ ѨiѨÓ~°‚ âßiHÍ H©~°‰õΩÅHõÅHõÅ
HõǨ¡~° ѨÙ+¨Ê=∞Hõ~°O^Œ áê# Ѩ~°=â◊ Éèí$OQÆÉèí$OwHõ^ŒO| ~°≠OHÍ~°ã¨~À=~° Hõ#HõHõ=∞Å =∞$^Œ∞ÅHÍO_»
YO_»ã‘fiHÍ~°=∞`«Î =~å\ÏÜ«∞`«Î HõÅǨÏOã¨x=Ç¨Ï „ˆHOHÍ~°ã¨Ç≤Ï`«O|∞#∞, =∞Ǩϟ#fl`«™œ^èŒ*ÏÅ ~°O„^èŒ
x~°æ`«Hõ~°∂Ê~° ^èŒ∂Ѩ^èŒ∂=∞Ѩ@Å ã¨O^Œ~°≈# ã¨O*Ï`« [Å^èŒ~° „ÉèÏOu q„ÉèÏO`« ã¨=Ú^Œú`«Ñ≤OKè«
#~°#Î „Ѩ=~°=Î ∂# =∞`«=Î ∞Ü«¸~°Hˆ HÍ~°= =∞Ç≤Ï`«O|∞#∞, <å<å~°∂Ѩ`À~°}^èfiŒ [ "≥[· Ü«∞OuHÍ xHÍÜ«∞
x~°∞^Œú`å~°HÍ„QÆǨτѨHÍâ◊O|∞#∞, =ÚHÍÎѶ¨Å q~°z`«~°OQÆ=e¡ HÍÅOHõ$`« =∞Ok~°^•fi~° ^ÕǨÏm"ÕkHÍ
„Ѩ^âÕ O◊ |∞#∞ Ѷ∞¨ #™ê~° QÆO^虌 ê~° Hõã∂¨ iÎ HÍ ã¨O"åã≤`« =}˜Qˆ Çæ Ϩ Qˆ ǨÏm xHõ~° Hõ#HõQàÆ O◊ uHÍ qH©~º° =∂}
ã¨eÅ^è•~å ã¨Oã≤HõÎqѨ}˜ =∂~°æO|∞#∞ „|ux"å㨠|Ç≤Ï~°OQÆ} ã¨=∞iÊ`« ~°™êÅ^ŒO_» Ѷ¨Å‰õΩã¨∞=∞
QÆO^è•HõΔ`« ^èŒ∂ѨnѨ ~°`åflO|~åk qq^èÀѨǨ~° =~°æO|∞#∞, „|"åà◊hÅ=∞~°Hõ`«=„[ "≥·_»∂~°º xi‡`«
QÀѨÙ~å\ÏìÅHõO|∞#∞, qÉèí=xi˚`« =∞¿ÇÏO„^Œ#QÆ~åÅHõO|∞#∞ <≥·# ѨÙ~°=~°O|∞O „|"ÕtOz
~å[=∂~°æO|∞# =K«∞Û ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 255
* D „ѨHÍ~°OQÍ ^•fi~°HÍ#QÆ~O° Ö’x „Ѩ[Å∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl ÉèHí Θ |O^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ =∞^è∞Œ ~° =∞OAÖÏÖÏáêÅ∞
g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qO@∂, Hõ~°∞}Ï„~åÌÖˇ·# Hõ_»HõO\˜K«∂ѨÙÅ∞ ‰õΩiÑ≤ã¨∂Î, =ÚiÑ≤ã¨∂Î `«# PQÆ=∞#O qx
=∞Ǩ#∞~åQÆO`À, ã¨O~°OÉè"í QÕ OÆ `À ™êfl#O, Éè’[#O â◊Ü∞« #O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ x`«ºHõ$`åºÅ∞ ‰õÄ_® Ѩi`«ºlOz
L„QÆ¿ã#∞_»∂, J„‰õÄ~°∞_»∂, =ã¨∞^Õ=Ù_»∂, |ÅÉèí„^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∂, „Ѩ^Œ∞º=Úfl_»∂, ™êO|∞_»∂,
Kå~°∞^Õ+¨μ‚_»∂, QÆ^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü«∞^Œ∞‰õΩ=∂~°∞Å∂ U#∞QÆ∞Å#∂ QÆ∞„~åÅ#∂ ~°^ä•Å#∂
Jkè~ÀÇ≤ÏOz#"åÔ~·, S~å=`«O =O\˜ XHõ Éèí„^ŒQÆ*Ïxfl =ÚO^Œ∞OK«∞H˘x ã¨∂`«∞Å∂, #@∞Å∂, #~°Î‰õΩÅ∂,
=Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi =∞OQÆà◊ÉèÏ+¨}ÏÅ`À Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ Pj~åfi^Œ "Õ^Œx<å^•Å`À g},
"Õ}∞=Ù, #QÍ~å, `«ÃÑÊ@, â◊OYO, ÉÏHÍ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å^Œº ^èŒfi#∞Å`À <å<åÅOHÍ~åÅ∂ ^èŒiOz ~°^ä•ÅÃÑ·
‰õÄ~°∞Û#fl "å~°HÍO`«Å Hõ=∞hÜ«∞ QÍ<åÅ`À Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞. "å~°O^Œih NHõ$+¨μ‚_»∞ =O^Œ<åÅ`À,
Jaè"å^•Å`À, H“yeO`«Å`À, Hõ~°ã¨Ê~°≈Å`À Ü«∞^äÀz`«OQÍ Q“~°qOKå_»∞. "åi`À ‰õÄ_ç, <åQÆ~åAÅKÕ
ѨiáêeOѨ|_Õ Éè’QÆ=f#QÆ~°OÖÏQÍ, `«#O`«\˜ |Åã¨OѨ#∞flÖˇ·# Ü«∞^Œ∞ Éè’[ ^•âß~°› ‰õΩ‰õΩ~° JO^èŒHõ
=$+≤‚g~°∞ÅKÕ ã¨O~°H˜ΔOѨ|_»∞`«∞#fl ^•fi~°HÍѨÙ~åxfl "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
P =∞Ǩ#QÆ~°O ZÅ¡HÍÅ=ÚÅO^Œ∂ HÀH˘Å¡Å∞QÍ LO_Õ JO‰õΩ~åÅ`À, Ѩš"åÅ`À, HÀ~°HÍÅ`À,
‰õΩ@‡ÖÏÅ`À, ‰õΩã¨∞=∂Å`À, ѨO_»¡ QÆ∞`«∞ÎÅ`À , =Oy# Å`«ÅÜ≥ÚHõ¯, =$HΔÍÅÜ≥ÚHõ¯ ã¨=¸Ç¨Å`À,
q~ålÖË¡ L^•º#=<åÅ`À, LѨ=<åÅ`À, „H©_®=<åÅ`À „Ѩ=∞^Œ=<åÅ`À „ѨHÍtã¨∞#Î flk. P =<åÅ#_»∞=∞
L#fl ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ #=Ѩš"åÅ#∞ H˘iH˜ HõëêÜ«∞HõO~îåÖˇ·# HõÅHõO~î°^ŒOѨ`«∞Å ‰õΩǨ˙x<å^•Å`À,
ѶŨ ~°™êÅ#∞ ã¨O`«$Ñ≤QÎ Í P™êfikOz# QÀ~°∞=OHõÅ zÅ∞HõÅ HõÅHõÅ^èfiŒ #∞Å`À, qHõãO≤ z# HõÅ∞=ѨÓ=ÙÖ’¡x
=∞Hõ~°O^•xfl áê#OKÕã≤ Ѩ~°=tOz# `«∞"≥∞‡^Œ ^ŒOѨ`«∞Å Hõ=∞‡x ~°≠OHÍ~åÅ`À#∂, ã¨~°ã¨∞ûÅÖ’
|OQÆ~°∞`å=∞~°`«∂O_»¡ `«∞#∞HõÅ∞ ux "≥∞ÿ=∞~°z# HõÅǨÏOã¨^ŒOѨ`«∞Å „ˆHOHÍ~åÅ`À#∂ ‰õÄ_ç L#flk.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 81
=∞Ǩϟ#fl`åÖˇ·# "Õ∞_»Å QÆ"åHΔÍÅÖ’ #∞Oz |Ü«∞Å∞ "≥_»e# Hõ~°∂Ê~° ^èŒ∂áêÅ∂, JQÆ~°∞^èŒ∂=∂Å∂ K«∂z
hÅ"Õ∞Ѷ∂¨ Å<Õ „ÉèÏOu`À X_»Å∞ `≥eÜ«∞Hõ Ñ≤OKèåÅ∞ qÑ≤Ê <å\ϺÅ∞ KÕã∞¨ #Î fl =∞`«=Î ∞Ü«¸~åÅ Hˆ HÍ~°"åÅ`À
xO_çLOk. P#QÆ~°OÖ’x <å<åq^è•Öˇ·# =∞Hõ~° `À~°}ÏÅ`À, q[Ü«∞^èŒfi*ÏÅ`À, "≥·[Ü«∞OuHõÅ`À
PHÍâ◊OÖ’x #HõΔ„`« „QÆǨÏ=∞O_»ÖÏÅ „ѨHÍâßÅ∞ x~°∞^Œú=Ú Ö∫`«∞<åfl~Ú. =∞Oz=Ú`åºÅ`À ‰õÄiÛ#
~°OQÆ=e¡HõÅ`À, JÅOHõiOѨ|_»¤ =∞Ok~°^•fi~åÅ∂, QÆ_»Ñ¨Å∂, "ÕkHõÅ∂ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. Hõ~°∂Ê~°O,
K«O^Œ#O, Hõã∂¨ iΠѨi=∞oOKÕ =~°‰Î Ωõ Å QÆ$ǨÅ ^•fi~°ÉO^è•Å∂, |OQÍ~°∞ áê„`«Å∞ [Å∞¡=∞x K«Å∞¡`∞« #fl
h\˜ [Å∞¡Å`À ÉÏQÍ `«_ãç #≤ ~å[=∂~åæÅ∂, „Ѩu QÆ$ǨÏO „áêOQÆ}ÏÅÖ’ ã≤^OúŒ QÍ LOK«|_ç# K≥~‰° Ωõ QÆ_Å» ∂,
ѨO_»∂,¡ ѨÙ=ÙfiÅ∂, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ∂, =∞OQÆàÏHõ`
Δ Å« ∂, ^è∂Œ ѨnáêÅ∂, ~°`åflO|~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ <å<åq^è•Å
HÍ#∞HõÅ∞ Hõ#∞qO^Œ∞ HÍqã¨∞Î<åfl~Ú. ѨQÆ_®Å`À, hÖÏÅ`À, ѨK«ÛÅ`À, =„["≥·_»∂~åºÅ`À xi‡OѨ|_»¤
QÀѨÙ~åÅ∞, K«O„^ŒâßÅÅ∞ JO`«\Ï „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. P Ѩ@ì}O `«# =∞Ǩ"≥·Éèí=O`À =∞¿ÇÏO„^Œ∞x
ã¨fi~°æѨ@ì}Ïhfl, ‰õΩÉË~°∞x JÅHÍѨ@ì}Ïhfl u~°ã¨¯iã¨∞Î#fl@∞¡#flk. W@∞=O\˜ ^•fi~°HÍ #QÆ~åxfl „Ѩ"ÕtOz
NHõ$+¨μ‚_»∞ ~å[=∂~°æOÖ’ QÆ∞O_® =ã¨∞Î<åfl_»∞.
=∞`«Î. Hõ#∞flÖÏ~°QÆ x`«º=Ú<£ ǨÏiñ QÍOK«∞K«∞<£ =∞#∞"å~°Å
Ü«Úº #flg# ‰õΩ`«∂ǨÏÖ’`«û=Ü«ÚH˜Î <åQÆ~° HÍO`«Å
`«∞º#fl`À#fl`«Ç¨Ï~°‡º ˆ~YÅ #∞O_ç K«∂zi xH˜¯ KÕ
ã¨#flÅO ^Œ=∞Ö’# ^ŒkfiÉèí∞ ™œ‰õΩ=∂~°º=Ú ã¨∂ѨÙK«∞<£. 256
* P #QÆ~°OÖ’x áœ~°HÍO`«ÅO^Œ~°∂ PÜ«∞xfl K«∂_»\ÏxH˜ L#fl`À#fl`«"≥∞ÿ# ™œ^è•Å#∞
Jkè~ÀÇ≤ÏOKå~°∞. „Ѩux`«º=¸ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ Hõ#∞Q˘O@∞#flѨÊ\˜H© "å~°∞ „H˘O„Q˘`«Î ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À
‰õÄ_ç#"åÔ~· xH˜¯xH˜¯ K«∂_»™êQÍ~°∞. `«=∞Ö’ `å=Ú P âߺ=∞ã¨∞O^Œ~°∞x ™œO^Œ~°º ™œ‰õΩ=∂~°º
ÖÏ=}º=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂áêxfl KÕ`«∞Å∞ Kåz K«∂Ñ≤OK«∞H˘O@∂ P#OkOKå~°∞.
ã‘. HõÅ∞=ÚÅ h<≥_»∞ HõÅHõOiî Ü≥∞Å<åñQÆ =iÎOK«∞ <≥"åfix =HõΔ=∞O^Œ∞!
[#^Œ$HõÛHÀ~°ã¨OѶ¨∞O|∞#‰õΩ ã¨∞^è• áêhÜ«∞áê„`«"Õ∞ Éèí=Ùº=ÚY=Ú!
ã¨HõÅkHÍÊÅHõã¨q∞uH˜ <≥"åfix ÉÏǨï^ŒO_»O|∞Å∞ Ѩ@∞ìñQ˘=∞‡!
ÖÏ„t`«„âı}˜ ˆH Ü«∞kèѨÙx áê^Œ~år= Ü«ÚQƇO|∞Å∞ KÕ~°∞QÆ_»Å∞!
P. Éèí∞=#"≥∂ǨÏ#∞O_»∞ ѨÙ~°∞+¨Éèí∂+¨}∞ñ, _≥=fiñ _»\˜ì Hõ$+¨μ‚ñ _»iÔQ ǨÏ~°‡ºtY~°,
~å[=∂# ÅQÆ∞K«∞ ~å[=∂~°æO|∞#, ~å[=ÚY∞Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞~ålñ QÆ∞iÜ«∞. 257
* U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx =HõãΔ û÷¨ ÅOÖ’ ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∞ ‰õΩi¿ã <ås t~À=∞}˜ N^Õq #iÎã∂¨ Î LO@∞O^À,
U =∞Ǩ`«∞‡x áê=#=^Œ#O „¿ÑHõ‰Δ Ωõ Å #Ü«∞#K«HÀ~åʼnõΩ J=∞$`«O zO^Õ "≥<fl≥ Å áê„`«"∂≥ , U =∞ǨÏhÜ«Úx
Éè∞í *Ï^ŒO_®Å∞ ã¨~fi° kHÍÊʼnõΩʼnõΩ Ñ¨@∞ìH˘=∞‡Ö’, U =∞Ç≤Ï`å`«∞‡x áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ P„t`«∞ʼnõΩ JO_»^OŒ _»Ö’,
U =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Éèí∞=#"≥∂ǨÏ#∞_À J\˜ì ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, NHõ$+¨μ‚_»∞, ™œ^èŒtY~åÅÃÑ· q~ålÖË¡
~år=#Ö’K«#Å∞ ‰õΩã¨∞=∞~ål ‰õΩiÑ≤OK«QÍ ~å[=∂~°æOÖ’ ™êy"≥àÏ¡_»∞.
82 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. [Å*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ ã¨∂_» <˘ÃÑÊ ^èŒ=à◊K«Ûù„`«O|∞`Àñ *Ï=∞~°O
|∞Å`Àñ |∞+¨Ê Ñ≤â◊OQÆKÕÅ=ÚÅ`À Éèí∂ëê=∞}˜ ã‘Êù`«∞ñ_≥·
#ehÉÏO^èŒ=Ù`À â◊t^èŒfi[=Ú`À #HõΔ„`« ã¨OѶ¨∞O|∞`À
|ÅaèKåÛѨ=Ú`Àñ ^Œ\˜Å¡uHõ`À ÉèÏã≤Å∞¡ "Õ∞Ѷ¨∂Hõ$u<£. 258
* âıfi`«K«Ûù„`«O`À, Kå=∞~åÅ`À ѨÙëêÊÅ`À, Ñ‘`åO|~åÅ`À, =∞}˜QÆ}ÏÅOHÍ~°O`À, „ѨHÍtOKÕ
Ѩ^‡Œ Ѩ„`« <Õ„`«∞_≥#· âߺ=∞ã¨∞O^Œ~∞° _»∞, ã¨∂~°ºaO|O`À#∂, K«O„^Œ^fiŒè [O`À#∂, #Hõ„Δ `«ã=¨ ¸Ç¨ÏO`À#∂,
WO„^Œ KåѨO`À#∂, "≥∞~°∞ѨÙf=`À#∂ ÉèÏã≤ÖË¡ hÅ"Õ∞Ѷ¨∞O ÖÏQÍ L<åfl_»∞.
=. W@¡iy `«e¡^ŒO„_»∞Å x"åã¨O|∞ ™⁄zÛ ^Õ=H© „Ѩ=ÚY∞Å~Ú# `«Å∞¡Å ˆH_»∞fi~°‰õΩ „"≥ÚH˜¯#. 259
* NHõ$+¨μ_‚ ∞» [#h[#‰õΩÅ ™œ^è•xH˜ "≥àÏ¡_∞» . ^Õ=H˜ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ U_»∞QÆ∞~°∞ `«Å∞¡Å‰õÄ #=∞㨯iOKå_»∞.
Hõ. a_»¤ñ_»∞ „"≥ÚH˜¯#ñ ^ŒÅ∞¡Å∞, [_»¤# #OHõ=ÚÅ #∞xz K«#∞flÅ `«∞kñ ÉÏ
ÖÁ_»¤yÅñ „ÉË=∞Éèí~°=Ú#, [_»∞¤=_»O ^Œ_çÑ≤ ~°H˜Δ[Å=ÚÅ ##Ѷ¨∂! 260
* zxflHõ # flÜ« ∞ º „"≥ Ú Hõ ¯ QÍ Hõ # fl`« Å ∞¡ Å ∞ `« \ ÏÅ∞# PÜ« ∞ #∞fl `« = ∞ „¿Ñ=∂OHÍÅÖ’
‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ@∞ìH˘<åfl~°∞. Ѩل`« „¿Ñ=∞=Å¡ "åi=HΔÀ*ÏÅÖ’ áêÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖÏ~Ú. `«Å∞¡ÅO^Œ~°∂
#Å¡#Ü«∞º#∞ `«=∞ P#O^ŒÉÏëêÊÅ`À Jaè¿+H˜OKå~°∞.
-: NHõ$+¨μ‚ñ _»O`«óѨÙ~°HÍO`«ÅO E_»ñ É’=Ù@ :-
=. `«^Œ#O`«~°O| Ü«∞ëÈì`«Î~°â◊`«ëÈ_»â◊ ã¨Ç¨Ï„㨠™œ^èŒHÍO`«O|~Ú# â◊√^•úO`«Éèí=#O|∞ ™⁄zÛ Ç¨Ïi
^Œ# =∞#O|∞#– 261
* `«~°∞"å`« QÀqO^Œ∞_»∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞"ÕÅ #∂@Ü≥∞xq∞k ã¨fi~°‚ ™œ^è•Å`À ‰õÄ_ç# JO`«óѨÙ~°
„áêOQÆ}OÖ’H˜ „Ѩ"Õtã¨∂Î WÖÏ J#∞H˘<åfl_»∞.
=∞. XHõ ÉèÏ=∂ Éèí=#O|∞ =Ú#∞fl ™⁄~° "Õé˘Hõ¯~°∞Î Ö’ñQÆ∞O^Œ∞<À
ã¨∞Hõ~åÖÏѨ=Ú ÖÏ_»^À, ™⁄ÅÜ«Ú<À, ã¨∞„Ñ‘u hH˜ΔOѨ^À,
qHõÅ`«fiO|∞# #∞O_»∞<À Ü«∞#∞K«∞ #"Õfià◊<£ =^èŒ∂ˆQǨÏ=ÚÖò
„ѨHõ\Ïâ◊Û~°ºqÉèí∂uñ *ÁK≥Û |Ǩï~°∂Ѩ=º‰õΩÎñ_≥· ÉèÏ~°æ"å! 262
* =ÚO^Œ∞QÍ XHõ ã¨∞O^Œi =∞Ok~åxH˜ "≥o` ¡ Õ "Õ~˘Hõ ã¨∞O^Œi ‰õΩO^Œ∞`«∞O^Õ"∂≥ ! `˘O^Œ~á° ê@∞`À
ã¨∂\˜QÍ =∂\Ï¡_»^Õ"≥∂! ™⁄H˜¯áÈ`«∞O^Õ"≥∂! „¿Ñ=∞`À gHΔ̃OK«^Õ"≥∂! "≥·HõźO =Ç≤Ïã¨∞ÎO^Õ"≥∂! Jx JO^Œ~°∞
ÉèÏ~°ºÅ QÆ$ǨÅÖ’H˜ Jxfl ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# =∞Ç≤Ï=∞`À XHõ¯=∂@∞QÍ<Õ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 83
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# 263
* Pq^èŒOQÍ =zÛ# `«=∞ ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞_≥·# Ü«∞^Œ∞#O^Œ#∞}˜‚ K«∂z–
Hõ. tâ◊√=ÙÅñ [OHõÅ x_ç `«#∞, Hõ$â◊`«Å∞ q~°Ç¨yflñ ^≥Å∞Ѩ QÆ$ǨψQǨÏà◊√Å<£
~°â◊#Å∞ *ÏéñQÆ ã≤QÆ∞æ#, â◊t=ÚY∞ Öˇ^Œ∞ˆ~ñy ~°Ñ¨Ù_»∞ [Å*ωõΔΩ#‰õΩ<£. 264
* K«O\˜a_»¤Å#∞ K«OHõ#ɡ@∞ìH˘x, q~°Ç¨Ï`åѨO=Å¡ zH˜¯ áÈ~Ú# â◊s~åÅ`À, kQÆ∞æ#ÖËz ã≤QÆ∞æ`À
HÍOpHõÖÏáêÅ∞ *ÏiáÈQÍ K«O„^Œ=ÚY∞ ÖO^Œ~°∂ Ü«∞^Œ∞K«O„^Œ∞#‰õΩ Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞.
=∞. Ѩu <å~ÚO\˜H˜ =Ú#∞fl =K≥Û, x^≥ <å „áê}Ëâ◊√ñ _»ã¨‡^Œæ$Ǩ
QÆ`«∞ñ_»Ü≥∞º<£ =Ú#∞ ¿ãÔ~ñÉ’ `˘Å∞`« =∞`å¯O`«∞O_»∞ <åâßňH
x`«~åÅÉèíº ã¨∞YO|∞ QÆO\˜ #x `å iO\˜O@ #iÛOz ~°
Ü«∞ºu=Öò #∂é∞ñ |^•é∞ "ÕÅ∞ <≥#=∞O„_»"Õfià◊ <å`Õ‡â◊fi~°∞<£. 265
* ''W^Œ∞QÀ <å Éèí~°Î <å ~ÚO\˜ˆH `˘Å∞`« =KåÛ_»∞. <å „áê}Ëâ◊fi~°∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ <å QÆ$ǨÏOÖ’<Õ
J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. <å =∞<À<å^äŒ∞_»∞ <å =∞Ok~åxˆH =ÚO^Œ∞QÍ KÕ~å_»∞. J##º ™ê=∂#º"≥∞ÿ# P#O^•xfl
<Õ<Õ á⁄O^•#∞—— J#∞H˘O@∂ Ѩ^ŒÇ¨~°∞"ÕÅ #∂@ Ü≥∞xq∞k=∞Ok ~°=∞}©=∞}∞Å∞ WO\˜O\Ï `«=∞
P`Õ‡â◊fi~°∞}˜‚ PiÛOKå~°∞.
=. "å~°ÅO Ez ǨÏi ~Ú@¡xÜ≥∞. 266
* P â◊√Éèí ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „¿Ñ=∞=∞Ü«Ú_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ P HÍq∞h =∞}∞Å ˆHΔ=∂xfl WÖÏ J_çQÍ_»∞–
=∞. H˘_»∞‰õΩÖò ÉèíH˜Î q^èÕÜ«Ú Ö∫^Œ∞~°∞ QÆ^•? HÀ_»O„_»∞ g∞ "åHõº=ÚÖò
QÆ_»=O*ÏÅHõ Ü«ÚO^Œ∞~å? q|∞^èŒ ã¨`å¯~°O|∞ QÍqO`«∞~å?
`˘_»=ÙÖò =„ã¨Î=ÚÅ∞O |^•~°÷~°ã¨ ã¨O^ÀǨÏO|∞Å∞O *ÏÅ∞<å?
Hõ_»=∞Öò QÍ=Ù QÆ^•, Éèí=xflÅÜ«∞=ÚÖò QÆÖϺ}Ü«ÚHõÎO|∞ÖË! 267
* ''g∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ q#Ü«∞q#„=ÚÖˇ· g∞ P[˝Å#∞ áêeã¨∞Î<åfl~å? g∞ HÀ_»à◊√¡ g∞ =∂@Å#∞
[=^•@‰õΩO_® L<åfl~å? K«^Œ∞=ÙH˘#fl q^•fiOã¨∞Å∞ J~°∞^≥Oz#ѨC_»∞ ã¨`å¯~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~å? #QÆÅ∂,
p~°Å∂, ~°ã=¨ O`åÖˇ#· =∞^è∞Œ ~° Ѩ^•~å÷Å∂ Jhfl ã¨=∞$kúQÍ L<åflÜ«∂? g∞‰õΩ Z@∞=O\˜ Ö’@∂ "å\˜Å@
¡ O
ÖË^Œ∞. Hõ^•!
ã‘. uÅHõ "Õ∞\˜H˜ ÖË^Œ∞ uÅH˜huÅHõ=∞? ѨÙ=ÙfiÅ∞ ^Œ∞é∞=∞"å ѨÙ=ÙfiñÉ’ñ_ç?
Hõã¨∂Îi Ü«∞Åñ^Œ"å Hõã¨∂ÎiHÍQÆOkè? `˘_»=ÙÅ∞ ^˘_»∞="å `˘_»=Ù`˘_»=?
HõÅǨÏOã¨ñ ɡOѨÙ^Õ HõÅǨÏOã¨QÍq∞x? H©~°=Úñ [kqO`≥ H©~°"å}˜?
Å`«Åñ É’+≤O`«∞ "å ÅuHÍ Åe`«^ÕǨÏ? ã¨~°ã≤ <ÀÖÏ_»∞^Õ ã¨~°ã≤*ÏH˜Δ?
84 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. =∞$yH˜ "Õ∞ñ`« e_»∞^≥ =∞$QÆâßÉÖ’K«#? QÆ∞~°∞Å <å^ŒiO`≥ QÆ∞~°∞q"ÕHõ?
|O^èŒ∞[#∞Åñ „É’`≥ |O^èŒ∞zO`å=∞}˜? Ü«∞#∞K«∞ ã¨`«∞Å #_çÔQ #K«∞º`«∞O_»∞. 268
* =^è∂Œ uÅHõ=∂! JeHÍ# kÅHõO k^Œ∞HÌ ÀÖË^qÕ ∞? ѨÙ=ÙfiÉ’}©! `«ÅÖ’ ѨÙ=ÙfiÅ∞ `«∞~°∞=ÚHÀÖË^qÕ ∞?
K«O^Œ#QÆOnè! K«O^Œ#O ѨÓã¨∞HÀÖË^Õq∞? ǨÏOã¨QÍq∞h! ǨÏOã¨Å#∞ ÃÑOK«∞`«∞<åfl"å? zÅ∞HõÅ H˘eH©!
zÅ∞HõÅ#∞ fÜ«∞QÍ Ñ¨eH˜ã¨∞Î<åfl"å? Å`åOw! Å`«Å#∞ áÈ+≤ã¨∞Î<åfl"å? ã¨~À*ÏH©Δ! ã¨~À=~°OÖ’ K«Hõ¯QÍ
™êfl#O KÕã∞¨ <Î åfl"å? ǨÏi}Ö’K«<å? ÉÏÅǨÏi}ÏʼnõΩ "Õ∞`«Å∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl"å? =Ú^Œ∞QÌ ∞Æ =∂‡? ÃÑ^ŒÅÌ #∞
Q“~°qã¨∞Î<åfl"å? K«∞\ÏìÅ ã¨∞~°cè? K«∞\ÏìÅ#∞ P^Œiã¨∞Î<åfl"å?—— JO@∂ =Ú~åi „Ñ≤Ü«∞HÍO`« ÅO^Œih
Ѩ~å=∞i≈OKå_»∞.
=. Jx Ü«∞_çy# "å~°Å∞ ǨÏiO ÉÏã≤# k#O|∞ÅO^Œ∞ â◊s~°ã¨O™ê¯~° ˆHm qǨ~° Ǩ㨠=# =∞Ok~°
QÆ=∞#=∞Ǩϟ`«û= ^Œ~°≈#O|∞ ÖÁÅ¡x ~ÚÖÏ¡O„_»∞ HÍ=Ù#. 269
* JѨC_»∞ P HÍO`«ÅO`å `«=∞ HÍO`«∞_»∞ ^•fi~°HõÖ’ ÖËx k<åÅÖ’ â◊s~° ã¨O™ê¯~åÅ∂, bÖÏ
qÖÏ™êÅ∞, ѨiǨ㨠ÉèÏ+¨}ÏÅ∂, L^•º# qǨ~åÅ∂, PÅÜ«∞ QÆ=∞<åÅ∂, =∞Ǩϟ`«û= ã¨O^Œ~°≈<åÅ∂,
W+ì̈Ñ_¨ x» WÖÏ¡O„_»∞. JO^Œ∞=Å¡"å~°∞–
=∞. ã≤i KåOK«Åº=Ú`À_ç^ŒÜ«Úºñ ^Œ#‰õΩ<£ r"Õâ◊fi~°∞O _»OK«∞ñ <Õ
ѨÙ~°∞+¨ „âı+¨μª =iOK≥ #\˜ì Ѩ~°=Ú<£ |∞kú<£ qÖ’HõO|∞Å<£
QÆ~°Ü«ÚQƇO|∞Åñ Q“ñyeOzi ã¨`«∞Öò QÆÖϺ} ÉÏ+¨ÊO|∞ ÖÏ
Éèí~°} „âı}∞Å∞QÍñ „|uHõΔ} #= „áêáêÎ#∞~åQÆO|∞Å<£. 270
* N^Õq K«OK«Åã¨fiÉèÏ=O HõÅ^≥· ‰õÄ_®, `«# rq`Õâ◊fi~°∞_»x U ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ =iOz, XHõ¯
Hõ}
Δ O ‰õÄ_® =^ŒeÃÑ@ì‰Ωõ O_® LO^À, J@∞=O\˜ Ѩ~=° ∂`«∞‡}˜‚ =ÚO^Œ∞ =∞#ã¨∞û`À, `«~∞° "å`« K«∂ѨÙÅ`À,
J@∞Ñ≤=∞‡@ KÕ`«∞Å`À P#O^•uâ◊Ü«∞O`À Hõ#∞Å "≥O@ „^ŒqOKÕ HõÖϺ} ÉÏëêÊÅ∞ J}˜=Ú`åºÅ
ã¨~åÅ∞QÍ *ÏÅ∞"å~°QÍ, HõΔ}HõΔ}=¸ „H˘`«Î^Œ#O`À ‰õÄ_ç# J#∞~åQÆO`À QÆ\˜ìQÍ H“yeOK«∞H˘<åfl~°∞.
=∞`«Î. ѨOK«ÉÏ}∞x hé∞ ¿ãã≤# Éèí~°∞æxO ^Œ#qÅ∞¡ =
i˚Oz =¸iÛùÅñ *ËÜ«∞ñ*ÏÅ∞ qâı+¨ Ǩ㨠qÖ’Hõ<À
^ŒOz`åHõ$`«∞ÅÜ«Úºñ QÍO`«Å∞ ^ŒOÉèíKÕ+¨ìÅ =∂^èŒ=Ù<£
ã¨OK«eOѨñQÆñ *ËÜ«∞ <Õq∞Ü«Úñ *ÏÅÔ~·i |∞^èÀ`«Î=∂! 271
* ã¨∞nè=∞}˜"#·≥ â∫#HÍ! ѨOK«ÉÏ}∞}˜‚ HõO\˜=∞O@`À Éèãí ‡¨ O KÕã#≤ Ñ≤<åHõáê}˜Ü∞ÿ≥ # Ѩ~=° ∞t=Ù}˜‚
Ãã·`«O qÅ∞¡ q_çz =¸iÛùÅ¡KÕ¿ã z~°∞#=ÙfiÅ∂, "åÅ∂ÛѨÙÅ∂, =∞<ÀǨÏ~°^ÕǨÅ∂ HõÅ"åÔ~· ‰õÄ_® P
HÍO`«Å∞ `«=∞ â◊$OQÍ~° KÕ+¨ìÅ`À =∂^èŒ=Ùx =∞#ã¨∞û#∞ K«eOѨ KÕÜ«∞ÖËHõ áÈ~Ú<å~°∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 85

=. Wqfi^èŒO|∞# ã¨OQÆ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# HõO™êi ÔH·=_ç qǨÏiOѨ #*Ï˝# qÖ’‰õΩÅ~Ú# Ö’‰õΩÅ∞ Ö’Hõ

™ê=∂#º =∞#∞+¨μºO_»h `«ÅO`«∞, ~å`凄â◊Ü∞« Ü≥∞ÿ # |∞kú Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞#fl Ü«∂#O^•^Œ∞Å`À_»O
QÆ∂_»x `≥éOQÆ∞# hâ◊fi~°∞O_»∞ „ѨH$õ u`À_»O QÆ∂_çÜÚ« <å „Ñ¨H$õ u QÆ∞}O|∞Öˇ#· ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Åñ
*ˇO^ŒHÜ
õ Ú« O_»∞ñ, |~°ã¨Ê~°ã¨OѶ¨∞~°¬}O|∞ÅKÕ "Õ}∞=ÙÅ =Å# =Ç≤Ïflñ |∞\˜ìOz =#O|∞Å ^ŒÇ≤ÏOK«∞
=∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù K«O^ŒO|∞# Éèí∂q∞H˜ ÉèÏ~°¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ· Ü«∞<ÕHÍHΔ“Ç≤Ï}∞Å`À_»O „|=$^Œú`ÕAÅQÆ∞
~åAÅ Hõ<Àº#º "≥·~°O|∞Å∞ QÆeÊOz x~åÜ«Ú^èŒ∞O_≥· ã¨OǨ~°O|∞ ¿ãã≤, âßO`«∞O_≥· Ñ≤^ŒÑ¨O
QÍO`å=∞^茺O|∞#ñ „ÉÏHõ$`«=∞#∞+¨μºO_»∞#∞O É’Öˇ ã¨OK«iOK«∞K«∞O_≥ <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#– 272
* D q^èŒOQÍ ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥ÿ∞# HõO™êi, ã¨O™êiÖÏQÍ qǨÏiOK«@O K«∂z, =¸~°∞öÖˇ·#
Ö’‰õΩÅ∞ ™ê=∂#º =∂#=ÙxQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞. P`凄â◊Ü«∞"≥∞ÿ# |∞kú P`«‡QÆ`«"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ`À HõÅ=x
q^èŒOQÍ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „ѨHõ$u`À Hõeã≤ LO_ç ‰õÄ_® P „ѨHõ$uQÆ∞}ÏÖˇ·# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ á⁄O^Œ‰õΩO_®
LO\Ï_»∞. "≥^Œ∞~°∞ QÆ_»Å‰õΩ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ã¨OѶ¨∞~°¬} HõeyOk. Jyfl ѨÙ\˜ìOk. J~°}ϺÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOKÕ
=∞Ǩ„ѨÉèíO[#O =∂kiQÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, J<ÕHõ JHΔ“Ç≤Ï}© Ãã·<åºÅ`À Éèí∂q∞H˜ |~°∞=Ù KÕ>ˇÿ#, „Ѩ=$^Œú
`ÕAÖˇ#· ~åAʼnõΩ J<Àº#ºHõÅǨÅ∞ HõeÊOz `å#∞=∂„`«O PÜ«Ú^èOŒ Ѩ@‰ì Ωõ O_® ^Œ∞+¨ãì O¨ Ǩ~°O KÕ~ÚOz
Ѩ~=° ∞âßO`«∞_≥· WѨC_»∞ JO`«óѨÙ~åÅÖ’ HÍO`å[#=∞^躌 OÖ’ ™ê=∂#º =∂#=Ùx =Öˇ ã¨OK«iã¨∞<Î åfl_»∞.
Hõ. Ü«∞`«∞ bâ◊fi~°∞x =∞ǨÏ`«Îfi=Ú, q∞`« "≥∞é∞ñQÆx ÉèíOy #„Ѩ"Õ∞Ü«Úñ_»QÆ∞ ǨÏi
ã≤÷u <≥é∞ñQÆHõ HÍ=Ú‰õΩñ_»x, ~°`«=ÚÅ∞ ã¨Å∞ѨÙ^Œ∞~°∞ uyz ~°=∞}∞Å∞ ã¨∞=∞f! 273
* |∞kÌ=∞O`«∞_»"≥·# â∫#HÍ! `«áÈxÜ«∞`«∞Öˇ·# Ü«∞`«∞Å∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x „ѨÉèÏ=O W^Œq∞`«÷=∞x
Z~°∞QÆx q^èŒOQÍ J„Ѩ"Õ∞Ü«Ú_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =∞ǨÏ`åÎfixfl QÆ∞iÎOK«‰õΩO_® HÍ=Ú‰õΩ_»<Õ ÉèÏ=O`À
~°=∞}∞ÅO^Œ~°∂ P ~°=∂~°=∞}∞x`À „H©_çOKå~°∞.
Hõ. ZšѨC_»∞ =∂ ~ÚO_»¡#∞, =Å¡Éèí∞ñ_»∞ =ã≤OK«∞, <Õ=∞ =Å¡ÉèíÅ=Ú N
=Å¡Éèí∞# Hõ#∞K«∞ QÀÑ‘, =Å¡Éèí∞KÕ ã¨`«∞Å∞ =∞=∞`«=Åñ |_ç ~°#Ѷ¨∂! 274
* 'ã¨K«Ûi„`«∞_»"≥·# â∫#HÍ! =∂ =Å¡Éèí∞_»∞ ZѨC_»∂ =∂ QÆ$ǨÅ#∞ =^ŒeÃÑ@ì_»∞. ~°=∂=Å¡Éèí∞_≥·#
Ü«∞^Œ∞=Å¡Éèí∞#‰õΩ "Õ∞"Õ∞ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "å~°O— Jx ÉèÏqOKÕ P HÍO`«ÅO^Œ~°∂ Ü«∞â’^•#O^Œ#∞x =ÅѨÙÅ
=ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘<åfl~°∞.
=. Jx K≥Ñ≤Ê# qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞# H˜@¡xÜ≥∞. 275
* D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê# ã¨∂`«∞x =∂@Å∞ qx â∫#‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
86 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
–: L`«Î~°‰õΩñ |sH˜Δ`«∞Î [x‡OK«∞@ :–
ã‘. QÆ∞~°∞#O^Œ#∞O_»∞ 㨄HÀ^èŒ∞ñ_≥· ÜÕ∞ã≤# „|Ǩχt~À <å=∞ÉÏ}=Ç≤Ïflñ
QÆOÑ≤OK«∞ #∞`«Î~°QÆ~°ƒùO|∞ñ „QÆ=∞‡éñ |^Œ‡Ö’K«#∞KÕ`« „|kÔH #O„_»∞,
QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ ÉÏÅ∞ñ QÆO™êi ÜÕ∞su „|uH˜OK≥ =∞$`«∞º=Ù ÉèíÜ«∞=Ú "åÑ≤
[x~ÚOz Ü«∞`«ñ _≥xfl ã¨O=`«û~°=Ú Å∞O_≥? <≥|ƒùOy =iÎOK≥? <Õq∞ ¿ãÃã?
P. q#∞=Ú â◊√‰õΩñ_»∞ =zÛ q*Ï˝# Ѩ^Œúu, #`«x ÔH@∞¡ ã¨∂ÃÑ? #`«ñ_»∞ Ñ≤^ŒÑ¨ñ
^Œ# â◊s~° "Õ∞ q^èŒO|∞# =i˚OK≥? q„Ѩ=ÚYº! <å‰õΩ qã¨ÎiOѨÙ. 276
* ''„|Ǩχ}∞ºÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥·# ã¨∂`«=∞ǨÏs¬! P„QÆǨ"Õâ◊O`À Jâ◊fi`å÷=∞ „ѨÜ≥∂yOz#
„|Ǩχt~À<å=∞Hõ"∞≥ #ÿ =∞Ǩ„ã¨OÎ =∞O@ʼnõΩ, `«ÑO≤ záÈ~Ú# L`«~Î ° QÆ~ƒ° Où Ö’x ѨãH≤ Oõ ^Œ∞#∞ ^Õ=H© #O^Œ#∞_»∞
uiy „|uH˜OKå_»x q<åfl#∞. `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ L#fl J~°ƒù‰õΩ}˜‚ Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ =∞$`«∞º=ÙÉÏi Ѩ_»‰õΩO_® ZÖÏ
~°H˜ΔOKå_»∞? JÖÏ ã¨∞~°H˜Δ`«∞_≥· [x‡Oz# P ÉÏÅ∞_»∞ D ^èŒ~°}˜Ö’ Zxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ rqOKå_»∞? U
q^èŒOQÍ „Ѩ=iÎOKå_»∞? UÜÕ∞ Ѷ¨∞#HÍ~åºÅ∞ KÕâß_»∞? J#O`«~°O PÜ«∞# `«# `«#∞=Ù#∞ U q^èŒOQÍ
`«ºlOKå_»∞? D q+¨Ü«∂Åhfl <å‰õΩ q=iOK«∞.——
=. Jx# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ K«`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`ådÅ [O|∂ nfiѨ~å[ºO|∞
<åi˚OzÜ«Ú, q∞#∞fl =Ú\˜ì# H©iÎ #∞áêi˚OzÜ«Ú, #OQÆ<å`«∞~°OQÆ=∂`«OQÆ ã¨∞Éèí@ HÍOK«<åk
k=ºã¨OѨ^ÅŒ ∞ ã¨OáêkOzÜ«Ú, g~°™È^Œ~° q„Ѩ q^Œfi[˚# q<À^ŒO|∞Åñ „|"≥∂kOzÜ«Ú, "≥É· =íè O|∞
ÅÅ=iOzÜ«Úñ „QÆ`«∞=Ù ÖÏK«iOzÜ«Ú, ^Œ∞+¨ìtHõΔ} t+¨ì~°HõΔ}O|∞ ÖÁ#iOzÜ«Ú, =Ú‰õΩO^Œ
K«~°}Ï~°qO^Œ ¿ã"å~°`«∞O_≥· ã¨=∞ã¨Î ã¨OѶ¨∞O|∞ÅO^Œ∞ #aèÖÏ+¨O|∞ =i˚Oz Ü«∞i+¨_»fi~°æO|∞
[~ÚOz, ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞. 277
* JѨC_»∞ ã¨∂`«∞_»∞ D q^èŒOQÍ K≥ѨʙêQÍ_»∞. ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ <åÅ∞æ ã¨=Ú„^•Å #_»∞=∞ QÆÅ
[O|∂nfiѨ ™ê„=∂*ϺxH˜ JkèÑu¨ J~Ú<å_»∞. PHÍâß#flO\˜# JYO_»Hi© xÎ Pi˚OKå_»∞. JOQÆ<å=∞}∞Å∂,
L`«Î=∞ `«∞~°OQÍÅ∂, =∞`«Î =∂`«OQÍÅ∂, ã¨∞Éèí@ xHÍÜ«∂Å∂, ã¨∞~°∞z~° ã¨∞=~å‚Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# Jáê~°
ã¨OѨ^ÅŒ #∞ ã¨OáêkOKå_»∞. g~åkèg~°∞Öˇ#· ™È^Œ~∞° Å`À, q^•fiOã¨∞Öˇ#· q„Ѩ=~ˆ }∞ºÅ q^•ºq<À^•Å`À
P#OkOKå_»∞. Éè’QÆÉèÏQͺÅ#∞ ÔH·=ã¨O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. Ü«∞*Ï˝Å∞ PK«iOKå_»∞. ^Œ∞+¨μìÅ#∞ tH˜ΔOKå_»∞.
t+¨μìÅ#∞ ~°H˜ΔOKå_»∞. QÀqO^Œ áê^•~°qO^Œ ¿ã"å~°`«∞_≥·, ã¨=∞ã¨Î SÇ≤ÏHõ q+¨Ü«∂ÅÜ«∞O^Œ∞ q~°‰õΩÎ_≥·,
Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOz#"å_≥· ~å[ºáêÅ# ™êyOKå_»∞.
`Õ. K«O^Œ<å^Œ∞Å <åñHõ@ „ã¨QÆ∞æ"åñ_»∞, ^Œxq <˘O^Œx ÔH·=_ç ^èŒ~°‡ã¨∞`«∞ñ_»∞
ã¨OѨ^ŒÅ∞ ÃщõΩ¯ QÆeyÜ«Úñ [„H˜áê^Œ, ¿ã=#O|∞Åñ ѨiѨÓiÎ ÃãO^Œ‰õΩO_≥. 278
* PHõe`À J@=∞\˜OKÕ "åxH˜ K«O^Œ#K«~°ÛÅ∂, ѨÓÅ=∂ÅÅ∂ ã¨O`«∞+≤ìx HõeyOK«x q^èŒOQÍ
ǨÏiK«~°} ¿ã"å`«`«Ê~°∞_≥·# ^èŒ~°‡~åA‰õΩ D Sâ◊fi~åºÖËg ã¨OѨÓ~°‚"≥∞ÿ# ã¨O`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°ÛÖË^Œ∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 87
=. JO`«O Q˘xfl k#O|∞ʼnõΩ #aè=∞#∞º HÍO`åQÆ~°ƒùO|∞#O^Œ∞#fl _çOÉèí‰õΩO_»∞ ^Œâ◊=∞=∂ã¨
ѨiKÕÛù^Œ∞ºO_≥· QÆ~åƒùO`«~åà◊O|∞# ^Œ∞~°O`«Oɡ·# Ü«∞â◊fi`å÷=∞ ÉÏ}Ï#ÅO|∞# ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#∞O_≥·
`«Å¡_çÅ∞¡K«∞. 279
* WÖÏ H˘<åflà◊√¡ QÆ_çKå~Ú. Jaè=∞#∞ºx J~åúOy J~Ú# L`«Î~°‰õΩ #==∂™êÅ∞ xO_®~Ú.
Ѩ^=Œ <≥Å „Ѩ"tÕ OzOk. JѨC_»∞ Hõ_∞» ѨÙÖ’x tâ◊√=Ù QÆ∞~°∞Ѩل`«∞xÎ â◊~åyfl *ÏfiÅʼnõΩ Hõq∞e, ‰õΩq∞eáÈ`«∂
WÖÏ P„HÀtOK«™êQÍ_»∞–
L. ‰õΩ~Úº_» â◊H˜Î ÖË ^Œ∞^Œ~°QÀà◊=Ú֒ѨŠ#∞#fl "åñ_» k
ÔH¯Ü«∞ºk ^• #<å^äŒ #x Ü≥∞ѨC_»∞ñ ^Œe¡ QÆ}˜OѨ qO^Œ∞ <Õ
_ç~Úº+¨μ=Ç≤Ïfl "åÜ«Ú@‰õΩ <≥Ü«∞ºk =∂~°æ=Ú ##∞flñ QÍ= <Õ
Ü«∞Ü«∞º QÆÅO_»∞? QÆ~°ƒù[x`åѨ^Œ <≥=fiñ _≥é∞OQÆ∞ ^≥·==∂! 280
* F ÉèíQÆ=O`«∞_®! U_»fi\ÏxH˜ FÑ≤HõÖË^Œ∞. `«e¡QÆ~°ƒùOÖ’ `«Å¡_çÅ∞¡`«∞<åfl#∞. k‰õΩ¯ÖËx n#∞}˜‚.
'J<å^䌗 #O@∂ J#∞HõΔ}O J=∞‡ P„HõOkOK«@O PÅH˜ã¨∞Î<åfl#∞. D ÉÏ}Ïyflx x"åiOKÕ LáêÜ«∞O
Uq∞\˜? D JáêÜ«∞O#∞Oz ##∞fl P^Œ∞H˘<Õ ^ŒÜ«∞QÆÅ `«O„_ç ZHõ¯_» L<åfl_À? `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ <Õ#∞
J#∞ÉèíqOKÕ "Õ^Œ# J~°÷OKÕã¨∞H˘<Õ ^≥·="≥∞=fi~°∞?
Hõ. zK«ÛéHÀÅ=â◊O|∞#ñ, [zÛ |Ç≤Ï~°æ`«∞ñ_»ñ QÍx ã¨=∞Ü«∞=Ú##∞ ^•ñ
#∞K«Ûe`«QÆ~°ƒù"Õ^Œ#ñ, [K«∞Û#∞ =∂ `«e¡ Ѷ¨∞’~° ã¨O`åѨ=Ú#<£. 281
* JÜ≥∂º! D zK«∞ÛÅ∞ z"Õ∞‡ ÉèíÜ«∞OHõ~°ÉÏ}O =Å¡ <Õ#∞ K«zÛáÈ=@O `«^䌺O. Hõ_»∞ѨÙÖ’x
=∞$`«tâ◊√=Ù#∞ Hõ#ÖËHõ Juâ◊~ÚOz# QÆ~°ƒù"Õ^Œ#`À JÖÏ¡_ç JÖÏ¡_ç, J=∞‡‰õÄ_® =∞~°}˜OK«@O `«Ñ¨Ê^Œ∞.
Hõ. K≥K≥Û~° ÉÏ}*ÏfiÅÅ∞, =zÛ# q+¨μ‚O_»∞ QÍ==K«∞Û ##∞K«∞ñ ^•ñ
=ÚK«Û@Å∞ ÃãѨC ã¨`«∞ʼnõΩ, xK«ÛÅ∞ =∂Ü«∞=fi <Õñ_»∞ x[=∞Ü≥∞º_ç<À. 282
* J=∂O`«OQÍ J„ã¨Î *ÏfiÅÅ∞ <å ÃÑ·H˜ =zÛ Ñ¨_ç#ѨC_»∞ NǨÏi ##∞fl ~°H˜Δ™êÎ_»x =∂ J=∞‡
J#∞k#O JO^Œi`À JO@∂ LO@∞Ok. J=∞‡ K«Å¡x =∂@ Ü«∞^ä•~°÷=∞ø`«∞O^•?
âß. ~åñ_® K«∂_», ã¨=∞ã¨ÎÉèí∂`«=ÚÅÖ’ ~ålÅ∞¡"åñ _çK«Û@<£
ÖËñ_®! áêé∞x zK«Ûé=Ú‡ñ ^˘ÅñQÆ<£ bÖÏQÆuO „^Àz <å
H©ñ_® <Õñ_»ÉèíÜ«∞„Ѩ^•# =∞`«ñ _»∂Ç≤ÏOѨ<£ #`«„`å`« =Ú<£
QÍñ_®! Ü≥∞O^Œé˜ñ QÍ=ñ_ô Ü≥∞_»Å =∞`«¯~°‡O|∞ ^• <≥\˜ì^À! 283
*JdÅ „áê}∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ „ѨHÍtOKÕ ™êfiq∞ <å HõëêìÅ∞ gH˜OΔ K«Ö_Ë ®! ##∞fl ~°HOΔ˜ K«\ÏxH˜
~å_®! xѨCÅ∞ K≥iQˆ D „|Ǩ‡„™êÎxfl âßOuOѨ*Ü Ë ∞« _®! PѨ#∞fl_»<#·≥ <å‰õΩ JÉèÜ
í ∞« g∞Ü«∞_®! HÍáê_»=∞x
HÔ "· ∂≥ _ÕÛ"åà◊#¡ ∞ ZO^Œi<À HõxHõiOz HÍz# Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_»∞ <å "≥Ú~°ÖÏeOz ##∞fl ÖÏeOz áêeOK«_®!
U"≥∂! <å J^Œ$+¨ìO ZÖÏ L#fl^À!
88 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx QÆ`«„áê}∞O_≥· „Éèí∂}QÆ`«∞O_≥·# tâ◊√=Ù zOuOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#– 284
* WÖÏ =ã¨∂Î áÈ`«∂ L#fl „áê}ÏÅ`À L`«~Î ° Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#fl z<åfli Z<Àfl q^è•Å zOuOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. "Õ∞Ѷ¨∞O|∞g∞ñk „H˘"≥∞‡é∞ñQÆ∞ ÔH·=_ç "Õ∞x ÃÑ·#∞#fl ѨK«Ûx Ѩ@=Ú"åñ_»∞
QÆO_»ÉèÏQÆO|∞Åñ QÍOK«# =∞}˜ =∞Ü«∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»Å HÍOu =∞ÅÜ«Ú"åñ_»∞
â◊~°=Ç≤Ïfl #_»ñyOK«∞ ã¨O~°OÉèí=Ú#ñ *Ëã≤ Hõ#∞flÅ #∞#∞ñÔQOѨ٠HõÅ∞QÆ∞"åñ_»∞
ÉÏÖÏ~°¯=∞O_»Å „Ѩu=∂# ~°`«flǨ@Hõ q~ål`« H˜s@O|∞ "åñ_»∞
`Õ. HõOHõ}ÏOQÆ^Œ =#=∂eHÍ q~å[, =∂#∞ñ _»ã¨=∂#∞ñ _»OQÆ∞+¨ª=∂„`«^ÕǨïñ
_˘Hõ¯ QÆ^Œñ *Ë`«ñ ^•eÛ <Õ„`À`«û==ÚQÆ, q+¨μ‚ñ _®q~°ƒùqOK≥ #"Õfià◊Ü«∞O^Œ∞. 285
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ∞Ѷ∞¨ Og∞^Œ "≥∞~°∞ѨÙf=ÖÏQÍ, #Å¡x ^ÕÇϨ O g∞^Œ ѨKÛ« x KÕÅO ^èiŒ Oz#"å_»∂,
K≥H˜¯à◊§ÃÑ·# =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏŠѨã≤_çHÍO`«∞Å∞ „Ѩã¨iOKÕ"å_»∂, â◊~åyfl *ÏfiÅefl K«ÖÏ¡ˆ~Û
ã¨O~°OÉèíO =Å¡ ~°=fiO`« *Ë=ÙiOz# Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, L^Œ~ÚOKÕ ã¨∂~°ºaOÉÏxfl áÈe# ~°`«flYz`«
ã¨∞=~°‚ H˜s@O `«ÅÃÑ· ^•eÛ#"å_»∂, HõOHõ}ÏÅ`À, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ`À, =#=∂eHõ`À q~ålÖË¡"å_»∂,
JOQÆ∞+¨=ª ∂„`«^ÇÕ ï¨ _»∂ J~Ú# N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù QÆ^•^è~Œ ∞° _≥· Hõ#∞flÅѨO_»∞=ÙQÍ QÆ~ƒ° Où Ö’x J~°ƒ‰ù Ωõ x =ÚO^Œ∞
Jq~°ƒqù OKå_»∞.
=. W@∞¡ ÉèHí Îõ Ѩ~ånè#∞O_»~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O _®q~°ƒqù Oz =∞OK«∞ qi~ÚOK«∞ =∂~åÎO_»∞ K«O^ŒO|∞#
tâ◊√=Ù#‰õΩ ^Œâk◊ â◊ÅO ^Œ#KÕu Ü«∞YO_ç`« =∞ǨϟÖϯã¨xflÉèOí ɡ#· QÆ^•^ŒO_»O|∞ =∞O_»ÖÏHÍ~°O|∞QÆ.
léléO „kÑ≤Ê q„ѨÙx zK«Ûé=Ú‡ "Õñ_çq∞ áÈñ_çq∞ñ *ˇéz, _çOÉèí‰õΩx Ѩi`åѨq[$OÉèí}O|∞
x"åiOz, QÆ~°ƒùO|∞ QÆO^Œ‰õΩO_» #~°ƒù‰õΩxH˜ <å#O^ŒO|∞ QÆeÊOz# 286
* D q^èŒOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz ÉèíHõÎѨ~ånè#∞_≥·# ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ÉèÏ#∞_»∞ =∞OK«∞#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞
QÍqOz#@∞¡ =∞O_»∞`«∞#fl Lů=O\˜ QÆ^•^ŒO_®xfl =∞O_»ÖÏHÍ~°OQÍ tâ◊√=Ù ^Œâk◊ â◊ÖÏ y~°y~° „uѨC`«∂,
ÃãQÆÅ∞ á⁄QÆÅ∞ „QÆHˆ ¯ „|Ǩ‡„ã¨Î „Ѩ`åáêxfl âßOuOѨ*âË ß_»∞. Hõ_∞» Ѩ٠Hõã∞¨ HõO^Œ‰Ωõ O_® ѨãH≤ Oõ ^Œ∞ Ѩi`åáêxfl
LѨâ◊q∞OѨ*Ëã≤ JѨiq∞`å#O^ŒO HõeyOKå_»∞.
=∞. QÆ^Œñ *Ëñ|\˜ì Ѩi„Éèíq∞OK«∞K«∞ QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞ÅO ^Œ∞~°ƒùÜ«∞
„Ѩ^Œ"≥∞ÿ =K«∞Û â◊~åyflñ ^Œ∞`«∞Î=Ú~°∞QÍ ÉèíOlOz ~°H˜ΔOK«∞ h
ã¨^ŒÜ«ÚO _≥=fiñ_˘HÀ Ü«∞@OK«∞ =∞kÖ’ñ [iÛOK«∞K«∞<£ âß|‰õΩO
_≥^Œ∞Ô~· K«∂_» #^Œ$â◊√ºñ_»Ü≥∞º ǨÏi 㨈~fiâ◊√O_»∞ q„áÈ`«Î=∂! 287
* ''Jˆ~! Z=s Hõ~∞° }Ï=¸iÎ! QÆ^•Ç¨Ïã¨∞_Î ·≥ Ѩi„Éèqí ∞ã¨∂,Î ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ ÃÑ·#|_ç ÉÏkèã∞¨ #Î fl ÉÏ}Ïyfl
*ÏfiÅefl Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã≤, ##∞fl Hõ\ÏH˜ΔOz ~°H˜ΔOz# D ^•H˜Δ}º=¸iÎ Z=~°∞?—— JO@∂
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 89
`«i¯OK«∞H˘O@∂ QÆ~°ƒùã¨÷tâ◊√=٠ѨsH˜ΔOz xsH˜ΔOKÕÖ’QÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO`«i›`«∞_≥·<å_»∞.
=. JO`« ##∞‰õÄÅ â◊√Éèí„QÆǨϟ^ŒÜ«∞O|∞#∞, ã¨~°fiQÆ∞}À`«Î~° Ѷ¨Åã¨∂K«HõO|∞#∞ <≥·# â◊√ÉèíÅQÆflO|∞#O
ÉÏO_»= =Oâ’^•ú~°‰õΩO _»~Ú# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡Oz#, ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ ^èÒ=∂ºk Éèí∂ã¨∞~°
=~°æO|∞ ~°Ñ≤ÊOz, ѨÙ}ϺǨÏO|∞ ã¨kqOz *Ï`«Hõ~°‡O|∞ ¿ã~ÚOz, ‰õΩ=∂~°∞ [#‡ =∞Ǩϟ`«û=
HÍÅO|∞# Éèí∂ã¨∞~°∞ʼnõΩ qÉèí"åaè ~å=∞O|∞ Å~Ú# QÀ Éèí∂ Ç≤Ï~°}º ǨÏÜ«∂<ÕHõ „QÍ=∞O|∞Å∞#∞
™êfi^Œ∞ ~°∞z ã¨OѨ#flO|∞ Å~Ú# Ü«∞#flO|∞ e_ç# "å~°Å∞ `«$ѨÙÎÖˇ· ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞Î# H˜@¡xi. 288
* J#O`«~O° â◊√Éè„í QÆÇ¨ Åhfl LK«Û™ê÷<åÖ’¡ LO_»QÍ, ã¨~fi° ™œÉèÏQƺ ã¨=Ú^•Î`"« ∞≥ #ÿ L`«=Î ∞ =ÚǨ˙~°OÎ Ö’,
L`«~Î ‰° Ωõ áêO_»= =Oâ’^•ú~‰° Ωõ _≥#· ÉÏÅ∞_»∞ L^Œƒqù OKå_»∞. ^è~Œ ‡° ~åA ^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å#∞
Ñ≤eÑ≤Oz ѨÙ}ϺǨÏ"åK«#O, *Ï`«H~õ å‡^Œ∞Å∞ [iÑ≤OKå_»∞. Ѩل`À^ŒÜ∞« =∞Ǩϟ`«û"åxfl "≥É· "íè À¿Ñ`«OQÍ x~°fiiÎOz,
Éè∂í ã¨∞~À`«=Î ÚʼnõΩ +¨„_»™È¿Ñ`« Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\˜Oì z, QÀ=ÙÅ∂ Éè∂í =ÚÅ∂ ã¨∞=~å‚Å∂ JâßfiÅ∂ J„QÆÇ¨ ~åÅ∂
^•#O KÕâß_»∞. ã¨O`«∞+¨μÖì #·ˇ „ÉÏǨχ} „âı+μ¨ Åª ∞ Ü«Úkè+~ª≤ ∞° }˜‚ K«∂z–
K«. „ѨHõ\˜`« ^≥·= Ü≥∂QÆ=Ú#ñ É∫~°= ã¨O`«u Ü«∞O`«iOѨñQÍ
qHõÅ`« <˘O^ŒhHõ „ѨÉèíq+¨μ‚ñ_»∞ q+¨μ‚ñ _»#∞„QÆÇ≤ÏOz âß
|‰õΩñ „|kH˜OK≥ñ QÍ=Ù# #$áêÅHõ! âß|‰õΩñ _çOHõ âß„`«"åO
`«‰õΩñ _»QÆ∞, q+¨μ‚~å`«∞ñ _»# ^è•„uñ „|ã≤kúH˜ <≥‰õΩ¯ñ |∂Aºñ_≥·. 289
* ''=∞Ǩ~å*Ï! ^•@~åx ^≥·=xÜ≥∂QÆO =Å¡ ÉèÏ~°`«=Oâ◊O JO`«iOz áȉõΩO_® „ѨÉèíq+¨μ‚"≥·#
N=∞Ǩq+¨μ=‚ ٠Ѩ~=° ∂#∞„QÆÇϨ O`À D Ѩãá≤ êѨ#∞ „|uH˜OKå_»∞. D ÉÏÅ∞_»∞, ѨQ"Æ åiáêe\˜ ÅÜ«∞HÍÅ∞_≥·
q+¨μ=‚ ÙKÕ`« ~°HOΔ˜ K«|_ç#O^Œ∞# q+¨μ~‚ å`«∞ _»<Õ <å=∞O`À qMϺ`«∞_≥,· [QÆ<å‡#∞º_Ò`å_»∞.—— Jx ѨeHÍ~°∞.
=. Jx# qx# Éèí∂^Õ"À`«Î=ÚʼnõΩ #~°^Õ"À`«Î=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 290
* JѨC_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞_»∞ "åix WÖÏ J_çQÍ_»∞–
âß. F ѨÙ}Ϻ`«‡‰õΩÖÏ~°! <å ѨÅ∞‰õΩ g∞ ~°∂Ç≤ÏOѨÙñ_® „"≥ÚÔH¯^Œ<£
=∂ ÃÑ^ŒÌÖò „â◊√`«H©~°∞ÎÖˇ· ã¨^ŒÜ«ÚÖˇ· =∞<åfl~°∞ ~å[~°∞¬Öˇ·
~¸ Ñ≤<åfl`«ñ_»∞ "åiñ É’Öˇ_çñQÆ^• Ü≥∞šѨC_»∞<£ =∂^èŒ=
Náê^•O|∞[ ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞<£ rqOK«∞<Õ! K«∂_»ˆ~. 291
* ''F =∞Ǩ`«∞‡ÖÏ~å! g∞‰õΩ KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞. <å ѨÅ∞‰õΩÅ∞ PÅH˜Oz <å ã¨O^ÕǨÏO
f~°ÛO_ç. =∂ ÃÑ^ŒÌÅO`å kQÆO`« q„âßO`« H©~°∞ÎÖˇ·, HÍ~°∞}º=¸~°∞ÎÖˇ·, ~å[~°∞¬Öˇ· q~ålÖÏ¡~°∞. D z<åfli
ÉÏÅ∞_»∞ Ãã·`«O `«# `å`«=Ú`åÎÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»∞ã¨∂Î "åiÖÏQÍ<Õ ZšѨC_»∂ N =Å¡Éèí∞x áê^Œ
Ѩ^•‡Å#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqã¨∂Î rq™êÎ_»∞ QÆ^•! ^ŒÜ«∞KÕã≤ H˘OK≥O ÃãÅgÜ«∞O_ç.——
90 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx# qx #ˆ~O„^•! Éè=í nÜ«∞ᜄ`«∞OÎ _»∞ =∞#∞Ѩل`«∞OÎ _»~Ú# ~ÚHΔÍfi‰õΩx K«O^ŒO|∞#O „|[Å
~°HOΔ˜ K«∞† N~å=∞K«O„^Œ∞x ÉèOí y „|Ǩχ}∞ºO_»∞ ã¨`º« „ѨuA˝O_»∞ #QÆ∞† _ÕQÆ "≥O@ #O\˜# a@∞ì
cè`O« Éè·ˇ "≥#∞Hõ‰Ωõ =zÛ# HõáÈ`«O|∞ñ QÍz# taK«„Hõ=iÎ su â◊~} ° ∞ºO_»∞#∞ q`«~} ° YxÜ«Ú #QÆ∞†
^Œ∞+¨ºO`«ã∂¨ #∞O_≥#· Éè~í ` ° ∞« Ѩyk ™È=∂#fiÜ«∞ *Ï˝u=~°Oæ |∞ʼnõΩ Ü«∞[fiʼnõΩ ##~°àæ ◊ H©iÎ qã¨iÎ OK«∞†
^è#Œ O[Ü«∞ HÍ~°gÎ ~°∞ºÅ Hõ~} ° ˜ ^è#Œ ∞~°~ú 儈Qã¨~∞° O_»Q∞Æ ñ† we áÈeHõ ^Œ∞~°~ú ∞° O¬ _»Q∞Æ † ã¨=Ú„^Œ∞x `≥éOQÆ∞#
^Œ∞ã¨~Î ∞° O_»Q∞Æ † =∞$ˆQO„^ŒO|∞ HÔ =· _ç q„Hõ=∞âße Ü«∞QÆ∞† =ã¨∞=∞u"ÀÖˇ #HõÜ Δ ∞« HΔÍOu Ü«Ú‰õΩOÎ _»Q∞Æ †
ÉèÏ#∞x ÖÏQÆ∞#ñ „|`åѨ=O`«∞O_»Q∞Æ † "åã¨∞^Õ=Ù =_»∞=Ù# ã¨~fi° Éè∂í `«ÇÏ≤ `«∞O _»Q∞Æ ñ† ^Œe^¡ OŒ „_»∞Å
=∂_ç¯ ã¨ÇÏ≤ +¨μO‚ _»Q∞Æ . =∞é˜ÜÚ« #∞. 292
* JѨC_»∞ J*Ï`«â◊„`«∞x`À q„ѨÙÅ∞ D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞– ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`å! D h ᜄ`«∞_»∞
=∞#∞=Ù ‰õ Ω =∂~° ∞ _≥ · # WHΔ Í fi‰õ Ω #ˆ ~ O„^Œ ∞ xÖÏQÍ „Ѩ [ Å#∞ áêe™êÎ _ » ∞ . HÍ~° ∞ }º™êO„^Œ ∞ _≥ · #
N~å=∞K«O„^Œ∞xÖÏQÍ ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_»∂ ™œ[#ºã≤O^èŒ∞_»∂ B`å_»∞. PHõeQ˘#fl _ÕQÆ "≥#flO\˜ `«~°=∞QÍ,
J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« ã¨"∞Õ `«"∞≥ #ÿ HõáÈ`åxH˜ JÉèÜ
í ∞« q∞zÛ# taK«„Hõ=iÎÖÏQÍ P~°âÎ ~◊ }
° ∞º_≥· =^•#∞ºÅÖ’ J„QÆQ}
Æ ∞º
_Ò`å_»∞. ^Œ∞+¨ºO`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Éèí~°`«∞xÖÏQÍ Ü«∞[# „H˜Ü«∂x~°`«∞_≥·. JYO_»Ü«∞â’Éèíi`«∞_≥·
K«O„^Œ=OâßxH˜ ¿Ñ~°∞ `≥™êÎ_»∞. J~°∞˚#∞x =Öˇ, HÍ~°Îg~åº~°∞˚#∞x=Öˇ qÅ∞HÍO„_»Ö’ "Õ∞Å∞|Ou J=Ù`å_»∞.
JyflǨϟ„`«∞_»∞ÖÏ K≥#Hõ~åx "å_»∂, ã¨=Ú„^ŒxÖÏ Ju„Hõq∞OѨ~åx "å_»∂, ã≤OǨÏO=O\˜ Ѩ~å„Hõ=∞âßb,
=ã¨∞O^è~Œ =° O\˜ Hõ=Δ ∂jb J=Ù`å_»∞. k#Hõ~∞° xÖÏ `Õ*’ =∞Ç≤Ï`«∞_»∂, ^Õ=H©#O^Œ#∞xÖÏ ã¨HÅõ Éè∂í `« Ç≤Ï`«∞_»∂,
[#h [#‰õΩÅ∞ÖÏ ã¨ÇϨ # ã¨ÇÏ≤ `«∞_»∂ J=Ù`å_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞–
ã‘. ã¨=∞^Œ~°≈#O|∞# [Å*Ï`«Éèí=Ùñ _»#ñ |~°=∞„Ѩã¨#fl`« Éèí~°∞æñ _»#ñQÆ
<≥Å¡ QÆ∞}O|∞Å xOk~åqÉèí∞ñ _»# #kèHõ^èŒ~°‡=Ú# Ü«∞Ü«∂u Ü«∞#ñQÆ
^è≥·~°ºã¨OѨ^Œ |e^≥·`«º=Å¡Éèí∞ñ _»# #K«∞º`«ÉèíH˜Îñ „|Ǩ¡^Œ∞ñ _»#ñQÆ
~å[`À^•~°`« ~°Ou^Õ=ÙO _»# <å„t`« =∞Ç≤Ï=∞ ¿ÇÏ=∂„k Ü«∞#ñQÆ
`Õ. Ü«∞â◊=Ú <åi˚OK«∞ñ, ɡ^ŒÌÅ <å^ŒiOK«∞, #â◊fi"Õ∞^èŒO|∞ ÖÁ#iOK«∞, <å`«‡ã¨∞`«∞Å
Ѷ¨∞#∞Åñ |∞\˜ìOK«∞, ^ŒO_çOK«∞ YÅ∞Åñ |\˜ì, =∂#^èŒ#∞ñ_»∞ h =∞#∞=∞ñ_»∞ =∂#"ÕO„^Œ! 293
* W`«_»∞ ã¨=∞^Œ$+≤ìÖ’ [Å[Éèí=Ù_»∞– „Ѩ™ê^ŒOÖ’ Ѩ~°=∞t=Ù_»∞. ~°=∞}©Ü«∞ QÆ∞}ã¨OѨ^ŒÖ’
~°=∂^è=Œ Ù_»∞– JxÑ≤OK«∞H˘O\Ï_»∞. ^è~Œ å‡uâ◊Ü∞« OÖ’ Ü«∞Ü«∂uQÍ, ^è~·≥ º° OÖ’ |eK«„Hõ=iÎQÍ, ÉèHí „Î˜ ^Œ_=çè ∞Ö’
„ѨǨ¡^Œ∞_»∞QÍ, ^•`«$`«fiQÆi=∞Ö’ ~°Ou^Õ=Ù_»∞QÍ, P„â◊Ü«∞=∞Ç≤Ï=∞Ö’ Ç≤Ï=∞yiQÍ MϺu QÍOK«∞`å_»∞.
H©iÎÃÑ· J#∞~°H©Î, ÃÑ^ŒÌÖÃÑ· ÉèíH©Î, Hõey Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞ PK«i™êÎ_»∞. `«#=O\˜ `«#Ü«ÚʼnõΩ `«O„_çÜ≥ÿ∞ =Oâßxfl
ѨO_ç™êÎ_»∞. ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ^ŒO_ç™êÎ_»∞. h =∞#∞=∞_»∞ =∂#^èŒ#∞ÅÖ’ =∂#hÜ«Ú _Ò`å_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 91
Éèí∞[OQÆ „Ѩܫ∂`«=Ú. ǨÏiOK«∞O QÆe„¿Ñi`åѶ∞¨ O|∞ ÖˇÅ<¡ ,£ Éèií OK«∞<£ ^è~Œ <° £ ~å=∞Éè„í ^Œ∞O_»∞ñÉ’Öˇ<£
[iOK«∞<£ ã¨^• "Õ^Œ âß„™êÎ#∞=$uÎ<,£ =iOK«∞<£ qâı+O≤ z "≥‰· Ωõ O~î∞° ÉèHí <Θ .£ 294
* W`«_∞» HõeHõŇëêÅ#∞ ǨÏi™êÎ_∞» . N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ÖÏQÍ Éè∂í ÉèÏ~åxfl Éèií ™êÎ_∞» . "Õ^⌠߄™êÎÅ#∞
J#∞ã¨iOz ã¨^• K«i™êÎ_»∞ qt+¨ì"≥∞ÿ# q+¨μ‚ÉèíH˜Îx =i™êÎ_»∞.
=. W@∞¡ ÃшH¯O_»∞¡ rqOz, Éè∂í ã¨∞~° ‰õΩ=∂~° „¿Ñi`«O |~Ú# `«HHΔõ õ ã¨~Ê° qëê#ÅO|∞#O ^Œ#‰õΩ
=∞~°}O|x Ü≥∞é˜Oy, ã¨OQÆ =i˚`«∞O_»~Ú =Ú‰õΩO^Œ Ѩ^•~°qO^Œ Éèí[#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞,
â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞x =Å# <å`«‡ q*Ï˝# ã¨OѨ#∞flO_≥,· QÆOQÍ`«@O|∞# â◊s~°O|∞ q_çz, x~°`
æ « ÉèÜ
í ∞« â’HõO
|~Ú# Ö’HõO|∞ñ „|"ÕtOK«∞#x *Ï`«HÑõ Ũ¶ O|∞ ÃãÑ≤Ê Å|úHÍ=ÚÅ~Ú Éè∂í ã¨∞~°∞Å∞ ã¨x ~°O`«.295
* D ÉÏÅ∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<ÕHõ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çÑ≤, =Úx‰õΩ=∂~°∞x=Å¡ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«|_ç#
`«H‰Δõ Ωõ x qëêyfl*ÏfiÅÅKÕ `å#∞ K«xáÈ`å#x `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥∞ÿ , QÀqO^Œ K«~}
° Ï~°qO^Œ
Éèí[<å#∞~åyÜ≥ÿ∞, â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞Å=Å¡ „|Ǩχ*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl_≥· QÆOQÍ#nf~°OÖ’ â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz
ÉèíÜ«∞â’HÍÅ∞ ÖËx ѨÙ}º Ö’HÍxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞– Jx D „ѨHÍ~°OQÍ ÉÏʼnõΩx Éèíq+¨º`«∞Î „ѨHõ\˜Oz,
^èŒ~°‡~åA WzÛ# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘x, Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ∞ ã¨O`«∞+¨ìz`«∞ÎÖˇ· "≥o¡áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. `«# `«e¡ Hõ_»∞ѨÙ֒ѨÅ, =Ú#∞ ã¨∂z# qÉèí∞ñ_»∞ qâ◊fi=Ú# <≥Å¡ñ QÆÅO
_»#∞K«∞ñ |sH˜ΔOѨñQÆ [#∞, Å#Ѷ¨Úñ |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞ñ _»O„_»∞ =ÚhO„^•! 296
* â∫#Hõ =ÚhO„^•! `«# Hõ#fl`«eQ¡ ~Æ ƒ° Où Ö’ =Ú#∞fl `å#∞ ã¨O^Œi≈Oz# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qâ◊fi=∞O`«\Ï
q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_Õ"≥∂ #x ѨsH˜ΔOz#O^Œ∞=Å¡ P ÉÏÅ∞}˜‚ Ö’‰õΩÅ∞ 'ѨsH˜Δ`«∞Η Jx Ñ≤eKå~°∞.
P. Hõà◊ÅKÕ`« ~åA „QÆ=∞=Ú#ñ |iѨÓ~°∞‚, _»~Ú# ÉèíOyñ ^•`« Å#∞k#O|∞ñ
É’+¨}O|∞ ¿ãÜ«∞ñ |∂~°∞‚ñ _»Ü≥∞º#∞ ^èŒ~°‡, Ѩ@ÅáêʼnõΩO_»∞ ÉÏʼnõΩO_»∞. 297
* `å`«Å∞ k#k#=¸ J#∞~åQÆO`À ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ Ü
Õ ∞« QÍ P ÉÏʼnõΩ_»∞, ëÈ_»âH◊ àõ Å◊ KÕ`« ѨiѨÓ~°∞_‚ #·≥
K«O„^Œ∞x=Öˇ „Hõ=∞OQÍ =$kúá⁄O^Œ™êQÍ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ |O^èŒ∞ ã¨OǨ~°^À+¨O|∞ "åÜ«ÚH˘é‰õΩ #â◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÆO|∞ ¿ãÜ«∞O
^ŒÅOz, „Ѩ[Å=Å#O QÆ~^° OŒ _»O|∞Å #∞áêi˚`O« |~Ú# q`«OÎ |∞ ™êÅHõ z`«OÎ |∞=ñ lOuOK«∞<≥_»
#K«∞º`« „¿Ñi`«∞Öˇ· cè=∂~°∞˚<å^Œ∞Å∞, ^˘e¡ =∞~°∞`«∞ÎO_»#∞ ~åA =∞YO|∞ ¿ãã≤ Ѩi`«ºlOz
xˆHΔÑ≤Oz# ã¨∞=~°‚ áê„`åkHõOɡ·# q`«ÎO |∞`«Î~°kQ̓ùQÆO|∞=Å# |Å=O`«∞Öˇ· `≥zÛ#, <å
~å[ã¨`«Î=ÚO_»∞ ã¨=∂Ü«∞`«Î Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°}∞O_≥· ã¨HõÅ |O^èŒ∞ ã¨"Õ∞`«O|∞QÆñ QÆ$+¨μ‚x <åǨfi#O|∞
¿ãã≤, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú #∞^ÕÌtOz =¸ñ_»∞ [#flO|∞Å∞ QÍqOK≥ñ ^Œ^Œ#O`«~°O| Hõ$+¨μ‚O_»∞
|O^èŒ∞„Ñ≤Ü«∞O|∞ H˘é‰õΩñ QÆi#QÆ~°O|∞#ñ Q˘xfl<≥Å Å∞O_ç ^èŒ~°‡ Ѩل`åÎ^Œ∞ÅKÕ <å =∞O„`«}O|∞
=_»ã≤, Ü«∂^Œ= ã¨"Õ∞`«∞O_»~Ú ^èŒ#O[Ü«Úñ_»∞ ^À_»~å x[#QÆ~°O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞, #O`«‰õΩ
=Ú#∞fl q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ã¨x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú =ÚO^Œ@ñ QÆ~°‡Ü≥∂QÆ„=`åk q+¨Ü«∞O|∞ Å~Ú#
92 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„Ѩâ◊flO|∞Åñ Q˘xfl\˜O *Ëã≤ Ü«∞`«x =Å# <å`«‡ q*Ï˝#O|∞ ^≥eã≤, Hõ$`å~°∞÷O_≥· ǨÏã≤Î<åѨÙ~°O|∞#‰õΩ
=zÛ#. 298
* `«~åfi`« ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ K«∞\ÏìÅ#∞ K«OÑ≤# áêѨO áÈQ˘@∞ìHÀ=@O HÀã¨O Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∞[˝O
KÕÜ«∂Å#∞H˘<åfl_»∞. Ѩ#∞flÅ ~°∂ѨOÖ’#∂, tHõΔÅ~°∂ѨOÖ’#∂ „Ѩ[Å#∞Oz ~å|\˜ì# ^èŒ#O ã¨iáÈ^Õ Jx
J`«_»∞ qKåiOK«™êQÍ_»∞. JѨC_»∞ ѨÓ~°fiO =∞~°∞`«Î =∞Ǩ~åA Ü«∞[˝OKÕã≤ q∞ye# ^èŒ<åxfl Éèí∂q∞Ö’
xˆHΔÑ≤OKå_»x qx NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞xKÕ „¿Ñi`«∞Öˇ·# cè=∂~°∞˚#∞Å∞ L`«Î~åxH˜ "≥o¡ ã¨∞=~°‚~åã¨∞Å∞ H˘x
`≥KåÛ~°∞. J#O`«~°O ~å[=ˆ~}∞º_≥·# ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ Ü«∞*Ï˝xH˜ HÍ=Åã≤# LѨHõ~°}ÏÅhfl
ã≤^ŒúOKÕã¨∞H˘<åfl_»∞. NHõ$+¨μ‚}˜‚ |O^èŒ∞ã¨"Õ∞`«OQÍ PǨfixOKå_»∞. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞QÍ
ÉèÏqOz =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞ HÍqOKå_»∞. P `«~åfi`« QÀqO^Œ∞_»∞ |O^è∞Œ =ÙÖˇ#· áêO_»=ÙÅ ã¨O`À+¨OHÀã¨O
ǨÏã≤Î<å#QÆ~°OÖ’ H˘xfl =∂™êÅáê@∞ L<åfl_»∞. J#O`«~°O PÜ«∞# áêO_»=ÙÅ#∞ g_˘¯x ã¨HõÅ|O^èŒ∞
ã¨"Õ∞`«∞_≥·, J~°∞˚#∞}˜‚ "≥O@ɡ@∞ìH˘x ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
H˘O`«HÍÖÏxH˜ f~°Ü ÷ ∂« „`«ÅHõx |Ü«∞Å∞^Õi# q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx ã¨xflkè KÕ~∞° H˘<åfl_»∞.
Hõ~å‡Å∞, Ü≥∂QÍÅ∞, „=`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# JOâßÅÃÑ· PÜ«∞xfl H˘xfl „Ѩâ◊flÅ∞ J_çy ã¨O^ÕÇ¨Ï x=$uÎ
HÍqOK«∞H˘<åfl_»∞. Ѩ~=° ∂~°*÷ Ï˝#O ã¨OáêkOz# q^Œ∞~°∞_»∞ Hõ$`å~°∞_÷ ·≥ uiy ǨÏã≤#Î ‰õΩ J~°∞^≥OKå_»∞.
Hõ. |O^èŒ∞ñ_»∞ =K≥Û #@OK«∞#∞, QÍO^è•sqÉèí∞ñ_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ #O^Œé∞ ã¨O
ÉO^èŒ=ÚÅ∞ <≥éÑ≤ „Ñ‘uO, |O^èŒ∞~°QÆuñ*Ëã≤ ~°Ñ¨Ù_»∞ =∞#fl# Å#Ѷ¨∂! 299
* P`«‡ |O^èŒ∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ f~°÷Ü«∂„`«Å∞ =ÚyOz uiy =KåÛ_»x qx, ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∂,
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O`å ZO`À ã¨O`À+¨O`À Z^Œ∞ˆ~y ™êfiQÆ`«O ѨeHÍ~°∞.
=. JO`« ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ =∞[˚#Éè’[<åk ã¨`å¯~°O|∞Å∞ ¿ã~ÚOz ã¨∞MÏã‘#∞O_≥·
`«#"å~° ÅO^Œé∞ q# x@¡xÜ≥∞. 300
* ^èŒ~°‡~åA ^èŒ~°‡q^Œ∞_≥·# q^Œ∞~°∞xH˜ ™êfl#O, Éè’[#O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨HõÅ ã¨`å¯~åÅ∂ KÕ~ÚOz
Éè’[<å#O`«~°O ã¨∞MÏã‘#∞_≥· L#fl PÜ«∞#∞fl ã¨q∂Ñ≤Oz WÖÏ J_çQÍ_»∞–
ã‘. U =~°Î#O|∞# xO`«HÍÅ=Ú g∞~°∞ ã¨OK«iOzu ~°Ü«∞º [QÆuÖ’#
<Õ f~°÷=ÚÅ∞ QÆO\˜ Ô~Hõ¯_» #∞O\˜i ÉèÏqOѨ g∞=O\˜ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
f~°÷ã¨OѶ¨∞O|∞Å kèHõ¯iO`«∞~°∞ QÆ^• g∞Ü«∞O^Œ∞ q+¨μ‚O_»∞ "≥∞éÜ«Ú Hõ`«#
g∞~°∞ f~°÷O|∞Å∞† g∞ HõO>ˇ q∞H˜¯e f~°÷O|∞ Å∞#fl"≥ `≥eã≤K«∂_»
`Õ. "Õé∞ f~°÷O|∞ Å=xÃÑ· "≥^ŒHõ <ÕÅ, q∞=Ú‡ñ ÉÁ_»QÆx ÉèÏ+≤OK«∞ "Õ∞Öˇ KåÅ∞
"å~°Î ÖË=∞O„_»∞? Ö’‰õΩÅ∞ =ã¨∞^èŒÖ’#, g∞‰õΩ ã¨~°fiO|∞ <≥é˜ñÔQ_ç "Õ∞^èŒ QÆÅ^Œ∞. 301
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 93
* ''JÜ«∂º! WO`«HÍÅ=¸ g∞~°∞ UÜÕ∞ „áêO`åÅ∞ ã¨O^Œi≈OKå~°∞? ZÖÏ ZÖÏ ã¨OK«iOKå~°∞?
UÜÕ∞ ѨÙ}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOKå~°∞? UÜÕ∞ „Ѩ^âÕ ßÖ’¡ x=ã≤OKå~°∞? g∞=O\˜ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ∞ f~å÷Å#∞
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞~°∞QÆ^•! g∞Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨xflkèKÕã≤ L<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ g∞ˆ~ ѨÙ}ºf~å÷Å∞. PÖ’zOz K«∂¿ãÎ
g∞HõO>Ë q∞Oz# ѨÙ}ºf~å÷Å∞ ѨÙ_»q∞Ö’ ZHõ¯_» L<åfl~Ú? g∞=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ ^Œi≈Oz ã¨OÉèÏ+≤OKÕ
J^Œ$+¨ìO Jaƒ`Õ KåÅ^•! "Õˆ~ f~å÷ÅHÀã¨O "≥^ŒHõ=Åã≤# Ѩ<Õ=Ú#flk? g∞~°∞ ã¨~°fiA˝Å∞, q"ÕHõ=O`«∞Å∞.
L#fl KÀ@<Õ LO_ç Ö’HõOÖ’ L#fl qâıëêÅhfl `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞.
=∞`«Î. `«O„_ç ã¨zÛ#g∞ñ^Œ =∂ ÃÑ^Œ`«O„_ça_»¤Å∞ ^˘e¡ ÃÑ
Hõ¯O„_»∞ ã¨~°Êqëêyfl ÉÏ^èŒÅ QÍã≤ñɡ@ìñQÆ =∞=Ú‡ x
ÖÏ¡O„_» #O`«=Úñ ÉÁO^Œ‰õΩO_»ñQÆ ÖÏÅ#O|∞# g∞~°∞ =∂
`«O„_ç ÉèíOy ã¨=Ú^ŒúiO`«∞~°∞ `«kfi^èŒO|∞ ^ŒÅO`«∞ˆ~? 302
* =∂ `«O„_çQÍ~°∞ K«xáÈ~Ú# J#O`«~°O =∂ ÃÑ^Œ`«O„_ç ‰õΩ=∂~°∞Å∞ =∞=∞‡efl Z<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞
ÃÑ\Ïì~°∞. ã¨~åÊÅKÕ`« HõiÑ≤OKå~°∞. qëê#flO uxÑ≤OKå~°∞. H˘OѨ‰õΩ xѨC JO\˜OKå~°∞. =∂ `«O„_ç=O\˜
g∞~°∞ =∞=∞‡bfl =∂`«e¡h =∞$`«∞º=Ù"å`« Ѩ_»‰õΩO_® J`«ºO`« J#∞~åQÆO`À ÖÏeOz áêeOKå~°∞.
HõëêìÅÖ’ #∞Oz L^ŒúiOKå~°∞. P q+¨Ü«∂Åhfl Z#fl_≥·<å `«ÅK«∞H˘O\Ï~å?
Hõ. Ѩ‰õΔΩÅ∞ `«=∞éˇHõ¯ÅÖ’ñ, |HõΔO|∞Å∞ ~åx Ñ≤šѨ^Œ∞=ÙÅ =∞=∞`«<£
~°H˜ΔOz# „H˜Ü«∞ g∞~°Å∞, ѨH©ΔHõ~°}O|∞ ¿ãÜ«∞ „|uH˜uq∞ QÆ^Õ. 303
* Ô~Hõ¯Å∞~åx `«=∞ Ѩã≤HõO^Œ∞efl Ô~Hõ¯Ö’¡ ^•K«∞H˘x =∞=∞HÍ~°O`À ~°H˜ΔOKÕ Ñ¨‰õΔΩÅ q^èŒOQÍ, g∞~°∞
ZO`À ^•H˜Δ}ºO`À =∂ѨHõΔO =Ç≤ÏOz =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOKå~°∞.
Hõ. =∞<åfl~å ^•fi~°HõÖ’, #∞<åfl~å Ü«∞^Œ∞=Ù ÅO|∞*’^Œ~°∞ Hõ~°∞}<£
QÆ<åfl~å Ö’‰õΩÅKÕ, q<åfl~å g∞~°∞ "åi q^èŒ "≥∞\˜ìkÜ≥∂? 304
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! g∞~°∞ f~°Ü
÷ ∂« „`«Å∞ KÕã∂¨ Î ^•fi~°H‰õ Ωõ "≥àÏ¡~å? "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ Hõ<åfl~å? Ü«∂^Œ=ÙÅO`å
P ™êfiq∞ J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ ã¨∞YOQÍ L<åfl~å? áÈh Z=i=Å¡<<·≥ å "åi =$`åÎO`«O q<åfl~å?——
K«. J# qx ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ <å q^Œ∞~°∞O_»∞ ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ =
~°Î#=Úñ „QÆ=∞O|∞`À_» qâ◊^ŒO|∞QÆñ *ˇÑ≤Ê Ü«∞^Œ∞HõΔÜ«∞O|∞ Ãã
Ñ≤Ê# #`«ñ_»∞„QÆâ’Hõ=Ú# ɡyæÅ∞ K«∞O_≥_ç #OK«∞ <Õq∞Ü«Ú<£
q#∞ =∞x K≥ѨÊñ_»Ü≥∞º† Ü«∞^Œ∞g~°∞Å <åâ◊=Ú ÉèÏ~°æ"À`«Î=∂! 305
* D q^èOŒ QÍ „ѨtflOz# ^è~Œ ‡° ~åA`À q^Œ∞~°∞_»∞ `«# f~°÷ Ü«∂„`å qâıëêÅhfl q=iOz K≥áêÊ_»∞.
Jhfl K≥áêÊ_»∞. HÍx Ü«∂^Œ=ÙÅ <åâ◊#O =∂„`«O K≥ѨÊÖË^Œ∞. JÖÏ K≥Ñ≤Ê`Õ ^èŒ~°‡~åA ^Œ∞óMÏ "Õâ◊O`À
„‰õΩOy Hõ$tOzáÈ`å_»<Õ ÉèíÜ«∞O`À P q+¨Ü«∂xfl K≥ѨʉõΩO_® ^•@"Õâß_»∞.
94 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. "Õ∞Å∞ ÃãÃÑÊ<Õx "Õ∞ ÅO„_»∞ Ö’‰õΩÅ∞, K≥@ìÜ«∞O„_»∞ H©_»∞ K≥ÃÑÊ<Õx
#O`«g∞ñ^Œ â◊¥„^Œ∞ñ_≥·# Hõ`«O|∞#, t+¨ì=∞~°} =∞`«ñ_»∞ ÃãѨÊñ_»Ü≥∞º. 306
* Ö’‰õΩÅ∞ =∞Oz q+¨Ü∞« O K≥ÑÊ≤ `Õ "Õ∞Å∞ "Õ∞Åx qO\Ï~°∞. K≥_q¤» +¨Ü∞« O K≥a`Õ p^ŒiOK«∞H˘O\Ï~°∞.
JO^Œ∞=Å¡ ã¨^ŒÜ«∞ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ Ü«∞^Œ∞g~°∞Å =∞~°}"å~°Î#∞ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ K≥ѨÊÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
=. Jk Ü≥∞@¡x# =∂O_»=º=∞Ǩ=Úx âßѨO|∞#O ^˘e¡ Ü«∞=ÚO_»∞ â◊¥„^Œ Ü≥∂xÜ«∞O^Œ∞ q^Œ∞~°∞O_≥·
[x‡OzÜ«Ú#fl #∂é∞ =`«û~°O|∞ Å~°º=ÚO_»∞ Ü«∞^ä•„Hõ=∞O|∞#O ÉÏѨHõ~°∞‡Å ^ŒO_çOK≥† x@
Ü«Úkè+≤ª~°∞O_»∞ ~å[ºO|∞ñ ÔQ·H˘x Ö’HõáêÅã¨OHÍâ◊√ Å~Ú# `«=Ú‡Å∞O ^•#∞#∞ QÆ∞ÅnѨ‰õΩO_≥·#
=∞#∞=∞x =Ú^Œ∞Ì¿ãÜ«ÚK«∞ñ ɡ^ŒÌHÍÅO|∞ =∞Ǩ"≥·Éèí=O|∞# ã¨∞dÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_≥#O`«. 307
* q^Œ∞~°∞_»∞ ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ =∂O_»=Ùº_»<Õ =∞ǨÏi¬ âßѨO=Å¡, Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA
â◊¥„^Œ‰õΩÅOÖ’ q^Œ∞~°∞_≥· [x‡OKå_»∞. P #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∂, ã¨∂~°∞º_Õ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA
™ê÷#OÖ’ LO_ç áêáê`«∞‡Å áêáêʼnõΩ `«y# tHõΔÅ∞ qkèã¨∂Î L<åfl_»∞.
D „ѨHÍ~°OQÍ ^è~Œ ‡° ~åA ~å[ºÉèÏ~åxfl ã‘fiHõiOz kHÍÊÅ∞~°=O\˜ ™È^Œ~∞° Å`À ‰õÄ_ç, ‰õΩÅnѨ‰Ωõ _≥#·
=∞#∞=∞}˜‚ =Ú^Œ∞Ì =Ú^Œ∞QÌ Í ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ âÕ ß_»∞. KåÖÏHÍÅO =∞Ǩ"≥É· =íè O`À ã¨∞YOQÍ HÍÅO QÆ_áç ê_»∞.
Hõ. ÉÏÖÏ[# âßÖÏ ^èŒ#, bÖÏ=# =ÚYº qÉèí=b# =∞hëê
ÖÏÅã¨∞ ÅQÆ∞ =∂#=ÙÅ#∞, QÍÅ=Ú =OzOK«∞ ^Œ∞~°=QÍǨÏ=Ú ã¨∞=∞f! 308
* <åÜ«∞<å! â∫#HÍ! q<åfl=ÙQÆ^•! JOQÆ<å [<åÅ∂, P#O^Œ Éèí=<åÅ∂, Jáê~°^èŒ<åÅ∂, JO^•Å
=<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Éè’QÆÉÏè QͺÅÖ’ |∞kúÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ =Úxy`ÕÅ∞`«∂, ã¨∞YÖÏÅã¨∞Öˇ#· =∂#=ÙÅ#∞ HÍÅO
`≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ "≥∂ã¨O KÕã¨∞ÎOk. =OK«<åjÅ"≥∞ÿ# J@∞=O\˜ HÍńѨ"åǨÏO ^Œ∞~°=QÍǨÏO ã¨∞=∂!
-: QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ^ÕǨÏ`åºQÆ=Ú ¿ãã≤H˘#∞@ :-
=. Jk xq∞`«ÎO|∞QÍñ QÍÅQÆu Ü≥∞é˜Oy q^Œ∞~°∞O_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì# H˜@¡xÜ≥∞. 309
* JO^Œ∞=Å¡ HÍÅA˝_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μìx ã¨g∞Ñ≤Oz WÖÏ „ѨɒkèOKå_»∞.
=∞. Hõ#HÍQÍ~° Hõà◊„`« q∞„`« ã¨∞`« ã¨OѶ¨∂`«O|∞Å<£ =ÚO^Œ@O
QÆx „áê}ËK«ÛùÅ #∞O_»∞ [O`«∞=ÙÅ <Õ HÍÅO|∞ ^Œ∞~°¡OѶ¨∞º"≥∞ÿ
Ü«∞x"å~°ºã≤÷uñ [OѨÙ#\˜ì x~°∞áêÜ«∞Oɡ·# HÍÅO|∞ =
K≥Û #∞áêO`«O|∞#, =∂é∞ nxH˜ =∞kO lOuOѨ٠^è•„fâ◊fi~å! 310
* ''~å*Ï! „ѨÑO¨ K«OÖ’x =∂#=ÙÅ∞ |OQÍ~°∞ Éè=í <åÅ#∂, Ѩل`« q∞„`«, Hõà„◊ `« Ѩi"å~åÅ#∂
ZšѨC_»∂ Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® K«∂K«∞H˘O@∂, „áê}ÏÅg∞^Œ fÑ≤x ÃÑOK«∞H˘O@∂ LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ
^Œ∞ifl"å~°H"õ ∞≥ #ÿ HÍÅO "åà◊#¡ ∞ K«OÑ≤ f~°∞`«∞Ok. HÍÖÏxfl HÍ^Œx ZkiOKÕ â◊HΘ Z=iH© ÖË^∞Œ . JHõ¯_» U
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 95
LáêÜ«∂Å∂ ѨxKÕÜ«∞=Ù. J@∞=O\˜ HÍÅO h ã¨g∞áêxH˜ =zÛ hHÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#flk =∞Ǩ~å*Ï!
nxH˜ „Ѩu„H˜Ü«∞ U^≥·<å PÖ’zOK«O_ç.
âß. ѨÙ@ìO^èŒ∞O_»=Ù, ÃÑ^ŒÌ"åñ_»=Ù, =∞ǨÉè’QÆO|∞ÖÏ ÖË=Ù, h
Ѩ>ˇìÅ¡O *ˇ_çáÈÜ≥∞† ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï [~åÉèÏ~°O|∞ ÃÑ·ñQÆÃÑÊ, h
K«∞\Ïì ÖˇÅ¡#∞ É’~Ú† ~åÅ∞ =∞QÆñ_»∞<£ â’HõO|∞#<£ =∞QÆ∞flÖˇ·
Hõ\Ïì! ^•Ü«∞ÅѨOK« #∞O_»ñ^ŒQÆ"Õ Q“~°=º=Oâß„QÍ}©! 311
* F ‰õΩ~°∞‰õΩÅt~À=∞}©! Jã¨Å∞ h=٠ѨÙ@∞ìHõ`À<Õ JO^èŒ∞_»=Ù. ÃÑ·QÍ WѨC_»∞ =¸_»∞HÍà◊¡
=Úã¨e"≥·<å=Ù. =∞Ǩ~å[ "≥·Éèí"åÅhfl JO`«iOKå~Ú. JkèHÍ~°O J_»∞QÆO\˜Ok. ÉèíiOѨ~åx "å~°úHõºO
ÃÑ·# |_çOk. <å J#fl"å~°∞ JO`å QÆuOKå~°∞. WѨC_»∞ D q^èOŒ QÍ „|uH˜ K≥_¤» g∞ ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ ÉO_≥_∞»
^Œ∞óYO`À =Úxy `ÕÅ∞`«∂ JÜ«∞ºÜ≥∂º! ^•Ü«∂^Œ∞Öˇ·# áêO_»=ÙŠѨOK«Ö’ Ѩ_ç LO_»@O U=∞O`«
ÉÏQÆ∞Ok?
Hõ. ÃÑ\˜ìui zK«∞Û QÆ$ǨÏ=Ú#ñ, |\˜ìui ^ŒnÜ«∞ÉèÏ~°ºñ, ÉÏ_»_»=ÙʼnõΩO
Q˘\˜ìui, "å~°∞ =∞#∞ѨñQÆ, <≥>ˇìÂ# Éèíi~ÚOѨ=Öˇ<≥?~¸ „áê}=ÚÅ<£. 312
* g∞~°∞ áêO_»=ÙÅ H˘OѨ‰õΩ zK«∞ÛÃÑ\Ïì~°∞. áêO_»=Ѩuflx xO_»∞ã¨ÉèíÖ’ K≥~°|\Ïì~°∞. P
J=∂~Ú‰õΩefl J<åºÜ«∞O KÕã≤ J~°}ϺʼnõΩ "≥à◊¡Q˘\Ïì~°∞. WѨC_»∞ D q^èŒOQÍ "åi JO_»*Ëi, "å~°∞
ÃÑ\˜ì# uO_ç ux „áê}ÏÅ∞ xÅ∞ѨىõΩO@∞<åfl~°∞.
Hõ. a_»¤Å‰õΩ |∞kú ÃãѨÊx, „QÆ∞_ç¤H˜ñ aO_»O|∞ =O_çH˘x á⁄O† _ç^≥ ÃÑ·ñ
|_®¤ñ_»x cè=ÚO _˘é Q˘_≥¤=Ú ÖÏ_»OQÆñ QÆ∂_»∞ñ QÆ∞_çK≥^Œ =kèáê! 313
* P<å_»∞ a_»¤Å‰õΩ |∞kÌK≥ѨÊÖËx „QÆ∞_ç¤"å_»∞ D <å_»∞ ã≤QÆ∞æ ÖˉõΩO_® =∂~ÚO\˜ g∞^Œ Ѩ_®¤_»∞.
D Hõà◊√¡ÖËx HõÉ’kH˜ WO`« Ñ≤O_»O =O_ç Ѩ@∞ìÔHo¡ Ѩ_≥Ü«∞ºO_ç— JO@∂ cè=Ú_»∞ ѨeˆH Ѩ~°∞+¨ "å‰õΩ¯Å∞
qO@∂, P k‰õΩ¯=∂e# uO_ç uO@∂, ZÖÏ LO@∞<åfl=Ù. =∞Ǩ~å*Ï!
Hõ. HõxÜ≥∞^Œ"À a_»¤Å xñHõ, =∞xÜ≥∞^Œ"À, `˘O\˜HõO>ˇ =∞#∞=∞Å =∂@Öò
qxÜ≥∞^Œ"À, ~ÚK≥Û^Œ ~°, =∞‡xÜ≥∞^Œ"À ^•#=ÚʼnõΩ #=hã¨∞~°∞Å<£, 314
* WHõ D [#‡Ö’ Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ =ÚMÏÅ∞ Hõ#ÖË=Ù QÆ^•! "≥#∞Hõ\˜ ^Œ~°ÊO`À =∞#ÖË=Ù QÆ^•! h
=∞#∞=∞Å =Ú^Œ∞Ì Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ q#ÖË=ÙQÆ^•! J„QÆÇ¨ ~åÅ∞ ^•<åÅ∞ „QÆÇÏ≤ OK«\ÏxH˜ ^è~Œ }
° ã© ∞¨ ~°∞Å#∞ ~°=∞‡#ÖË=Ù
QÍ^•! ZO^Œ∞HõÜ«∂º WOHÍ D „|`«∞‰õΩ!
Hõ. ^ÕǨÏ=Ú x`«º=Ú QÍ^Œx, "≥∂ǨÏ=Úñ ^≥QÆñ QÀã≤ ã≤^Œú =Úx=~°Î#∞ñ_≥·
ˆQǨÏ=Ú "≥Å∞=_»∞ #~°∞ñ _»∞, `åûǨÏ=Ú`Àñ *ˇO^Œ∞ =ÚH˜Î ã¨OѨ^Œ ##Ѷ¨∂! 315
96 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D ^ÕǨÏO x`«ºO HÍ^Œ#fl ã¨`«ºO `≥Å∞ã¨∞H˘x ^ÕǨÏO g∞^Œ "åº"≥∂ǨÏO `≥OK«∞H˘x, Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ#
"≥·~åQƺ=∂~°æOÖ’ L`åûǨÏOQÍ =ÚO^Œ_»∞QÆ∞ "Õ¿ã"å_Õ "≥∂HõΔÅH˜Δ‡x ÔH·=ã¨O KÕã¨∞HÀ QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.——
=. Jx q^Œ∞~°∞O_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì#‰õΩ q~°H˜Î =∂~°æO |∞Ѩ^ÕtOz#, #`«O_»∞ „Ѩ*Ï˝K«‰õΔΩO_≥·, ã¨O™ê~°O|∞
kQÆ<å_ç, "≥∂ǨÏáêâ◊O|∞ =Å# #∂_ç, q*Ï˝#=∂~°Oæ |∞#O QÆ∂_ç, ^Œ∞~°=æ ∞O|QÆ∞ Ç≤Ï=∞=#flQÆO|∞#‰õΩ
x~°æq∞Oz# 316
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ ^è$Œ `«~å„+¨μxì H˜ q~°HΘ =∂~åæxfl LѨ^tÕ OKå_»∞. P „Ѩɒ^èOŒ `À ‰õΩ~°∞~åA
*Ï˝#<Õ„`«O qáêÊiOk. J`«_»∞ ã¨O™ê~° ™œMϺÅ#∞ qã¨i˚Oz, "≥∂Ç¨Ï |O^è•Å#∞ „`≥Oz, *Ï˝# =∂~åæxfl
J=ÅOaOz, ^Œ∞~°O`åÖˇ·# Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`« „áêO`åʼnõΩ „Ѩܫ∂}O ™êyOKå_»∞.
âß. JO^èŒ∞O_≥·# Ѩu<£ =iOz, ѨuÉèÏ"åã¨H˜Î <Õ„`«^Œfi~¸
|O^è•KåÛù^Œ#=Ú<£ ^èŒiOz, xÜ«∞=∞„ѨMϺ`«Ü≥ÿ∞ Ü«Ú#fl `«
^•æO^è•~°H˜Δu<å^äŒ∞ ‰õÄñ`«∞~°∞#∞ Ü≥∂QÆ„Ñ‘u z`«ÎO|∞Ö’
ã¨OkèÅ¡O |u"≥O@ <ÕñÔQ, #∞^ŒÜ«∞`åûnèfiQÆ∞}Ï~°∂_è»Ü≥ÿ∞. 317
* ѨÙ@ìO^èŒ∞_≥·# Éèí∂Éèí~°Î#∞ Éèí~°ÎQÍ =iOz, Ѩu K«∂_»ÖËx „ѨѨOKåxfl `«#∞ =∂„`«O ZO^Œ∞‰õΩ
K«∂_®Å<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À Hõà◊¡‰õΩ QÆO`«Å∞ ^èŒiOz, Ö’HÍ=Ö’Hõ#O ѨiǨÏiOz# P ™ênèfi=∞}˜– P L`«Î=∞
WÖÏ¡Å∞– P ѨÙ}ºÑ¨Ù~°O„kè– P QÍO^è•~° =∞Ǩ~åA QÍ~å|∞ ‰õÄ`«∞~°∞– QÍO^è•i Juâ◊~ÚOz#
"≥·~åQƺÉèÏ=O`À Ѩu "≥O@ |Ü«∞Å∞^Õi áÈ~ÚOk.
K«. "≥#∞Hõ‰õΩ ~åHõ K˘K«∞Û ~°}g~°∞xÔH·=_ç, ~å[^ŒO_»#O
|∞#‰õΩ ÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ =_çñ É’Ü≥∞_»∞ nè~°∞x ÉèíOy, #ѨC _®
=x`« ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ# Ç≤Ï=∞=O`«=Ú á⁄O`« =<åO`«Éèí∂q∞H˜O
ɡxq∞\˜`À_» xOK«∞HõÜ«Ú cèu =Ç≤ÏOѨHõ ÜÕ∞ÔQñ „cu`À<£. 318
* ã¨O^ÕÇϨ O ÖˉΩõ O_® =ÚO^Œ∞‰õΩ K˘K«∞ÛH˘xáÈÜÕ∞ ã¨=∞~° g~°∞x suQÍ, [O‰õÄ Q˘O‰õÄ ÖˉΩõ O_®
~å[^ŒO_»<åxfl J#∞Éèqí OK«\ÏxH˜ K«HKõ H« õ ™êyáÈÜÕ∞ =∞QÆn~è ∞° x =∂kiQÍ, u~°∞QÆ∞ÖËx xsƒùu`À, `«iyáÈx
„Ñ‘u`À, `«# =Å¡Éèí∞x "≥O@|_ç Ç≤Ï=∞=O`«O „áêO`«OÖ’x ^Œ∞~°æ=∞=<åO`åʼnõΩ P"≥∞ x~°æq∞OzOk.
=. W@∞¡ q^Œ∞~°ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ =#O|∞#‰õΩO [x# =∞é∞<å_»∞ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞
„ѨÉèÏ`«O|∞# ã¨O^蕺=O^Œ#O|∞ ¿ãã≤ x`«º Ǩϟ=∞O|∞ QÍqOz „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚʼnõΩ QÀ Ç≤Ï~°}º
uÅ =„™êÎk ^•#O|∞Å∞ ¿ãã≤ #=∞㨯iOz, QÆ∞~°∞=O^Œ#O|∞H˘é‰õΩñ |∂~°fi„ѨHÍ~°O|∞#O ^ŒO„_ç
=∞Ok~°O|∞#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ q^Œ∞~° ã¨Ç≤Ï`«∞ Å~Ú# `«e¡^ŒO„_»∞ÅO QÍ#Hõ =∞OAÑ‘~î°O|∞#ñ
QÆ∂~°∞Û#fl ã¨O[Ü«Ú# H˜@¡xÜ≥∞. 319
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 97
* D „ѨHÍ~°OQÍ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ q^Œ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç J~°}ϺʼnõΩ "≥àÏ¡~°∞. P =∞~åfl_»∞
^è~Œ ‡° ~åA „áê`«óHÍÅ Hõ$`åºÅ∞ f~°∞ÛH˘x, ã¨O^躌 "å~°∞ÛH˘x, JyflHÍ~åºÅ∞ <≥~"° ~Õ ∞° ÛH˘<åfl_»∞. J#O`«~O°
L`«Î=ÚÖˇ·# q„ѨÙʼnõΩ QÀ^•# ã¨∞=~°‚^•# uÅ^•# =„ã¨Î^•<å^Œ∞Å∞ x~°fiiÎOz, ÃÑ^ŒÌʼnõΩ #=∞㨯iOKÕ
xq∞`«ÎO Ü«∞^ä•qkèQÍ ÃÑ^Œ`«O„_çQÍi Éèí=<åxH˜ "≥àÏ¡_»∞. JHõ¯_» q^Œ∞~°∞_»∂, QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∂
HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. XHõ ã¨∞~°∞z~°Ñ‘~î°O g∞^Œ ã¨∞MÏã‘#∞_≥· L#fl ã¨O[Ü«Ú}˜‚ K«∂z ^èŒ~°‡~åA WÖÏ J_çQÍ_»∞–
ã‘. =∂ `«e¡^ŒO„_»∞ b =∞Ok~°O|∞# ÖË~°∞, ã¨O[Ü«∞! "åÔ~O^Œ∞ñ [xi <Õñ_»∞
=ÚO^Œé QÍ#ñ_»∞ =Ú^Œ∞ã¨e =∂ `«O„_ç Ѩل`«Î â’HõO|∞#ñ ÉÁQÆ∞Å∞ñ ^Œe¡
™œ[#ºxkè „áê}ã¨Y∞ñ_»∞ =∂ Ñ≤#`«O„_ç =∞O^Œ |∞^Œ∞úÅ"≥∞ÿ# =∞=Ú‡ q_çz
Ü≥∞@ñÉ’~Ú~À =Ú=Ùfi Ô~é˜ñyOѨ٠QÆOQÆÖ’ñ ^Œ# Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞ñ ^Œ_»qH˘#∞K«∞
P. ÉèÏ~°º`À_»ñ ^ŒO„_ç Ѩi`åѨ=Ú#ñ |_»∞ñ, QÆѨ@ q∞O`« ÖË^Œ∞ Hõ~°∞} QÆÅ^Œ∞
áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞O_»∞ Ѩ~°Ö’HõQÆ`«∞ñ_≥·#, =∞=Ú‡ñ a#fl"åO„_» =∞xK≥ #`«ñ_»∞. 320
* ''ã¨O[Ü«∂! =∂ `«b¡ `«O„_ô D "Õ∞_»Ö’ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. "åÔ~Hõ¯_çH˜ "≥àÏ¡~À `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂
`«O„_çQÍ~°∞ HõO\˜K«∂Ѩ٠Hõ~°"≥·# =¸_»∞HÍà◊¡=Úã¨e. =∂ `«e¡QÍ~°∞ Hõ_ç"≥_»∞ â’HõO`À Hõhfl~°∞ =Úhfl~°∞QÍ
qÅÑ≤ã¨∞ÎO@∞Ok. =∂ Ñ≤#`«O„_çQÍ~°∞ =∂‰õΩ „áê} ã¨=∂#∞_»∞. ™œ[#º=¸iÎ. D =ÚQÆ∞æ~°∂
=∞O^Œ=∞`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl =^ŒeÃÑ\ì̃ Z@∞ áÈ~Ú<å~À `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂ÃÑ^Œ`«O„_çQÍ~°∞ XHõ"Õà◊ `å=Ú
KÕã≤# `«Ñ¨CʼnõΩ Ñ¨âßÛ`åÎѨO K≥Ok ÉèÏ~°º`À ‰õÄ_® QÆOQÆÖ’ ^Œ∂HÍ_Õ"≥∂#x J#∞=∂#OQÍ LOk. `≥e¿ãÎ
K≥ÑC¨ . PÜ«∞# KåÖÏ J=∂Ü«∞‰õΩ_»∞, Hõ~∞° }Ï„~°Çú Ϩ $^ŒÜÚ« _»∞. =∂ `«O„_ç áêO_»∞Éè∂í áêÅ∞_»∞ Ѩ~Ö° ’HõQ`
Æ ∞« _»∞
HÍQÍ Ñ≤#fl"åà◊¡"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl ZO`À „¿Ñ=∞`À ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕâß~°∞.——
=. Jx# ã¨O[Ü«ÚO_»∞ ^ŒÜ«∂¿ãflǨÏO|∞Å #uHõi≈`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ, ^Œ# „ѨÉèí∞=Ù "À~Ú# `≥éO
QÔ é∞OQÆH,õ H˘O`« ^Œ_» =Ó~°‰Ωõ O_ç, `«kfiÜ≥∂QÆ ^Œ∞óYO|∞#ñ QÆhfl~°∞ ^Œ∞_çzH˘#∞K«∞, |∞kú |ÅO|∞#O
l`«ÎO|∞ ^è≥·~åºÜ«∞`«ÎO|∞ ¿ãã≤, `«= Éèí~°Î$áê^ŒO|∞Å =∞#O|∞# <≥#∞flK«∞ ^èŒ~°‡A# H˜@¡xÜ≥∞.321
* ^èŒ~°‡Ax =∂@Å∞ qx ã¨O[Ü«Ú_»∞ HõxHõ~°O`À#∂, „¿Ñ=∞`À#∂ xO_ç# QÆ∞O_≥`À `«#
„ѨÉ∞íè =Ù ZHõ¯_çH˜ áÈ~Ú<å_À `≥eÜ«∞Hõ H˘OK≥O ¿ã=Ù =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞. P =∞Ǩ~åA "≥oá¡ È~Ú#O^Œ∞‰õΩ
á⁄Oy=KÕÛ Hõhfl~°∞ `«∞_»∞K«∞H˘<åfl_»∞. QÆ∞O_≥ k@=ÙѨ~K° ∞« H˘x `«# „ѨÉ∞íè =Ù áê^•Å∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺xã¨∂Î
^èŒ~°‡~åA`À WÖÏ J<åfl_»∞ ã¨O[Ü«Ú_»∞.
`Õ. JdÅ "å~°ÎÅ∞ =Ú#∞fl ##fl_»∞QÆ∞K«∞O_»∞, #_»∞QÆñ _ô ˆ~~Ú g∞ `«O„_ç Ü«∞=x<å^äŒ!
=∞Ok~°=ÚÖ’# q^Œ∞~°∞`À =∞O`«#O|∞, x#fl Ü«∂_»∞K«∞ #∞O_≥#∞ <Õñ_»∞ ÖËñ_»∞. 322
* ''^èŒ~°‡*Ï! hÃÑ^Œ `«O„_çQÍ~°∞ „Ѩuk#=¸ "å~°ÎÖËq∞@x ##∞fl J_»∞QÆ∞`«∞O_Õ"å~°∞. D ~å„u
PÜ«∞# #<Õflg∞ J_»QÆÖË^Œ∞. x#fl\˜=~°‰õÄ ~å[=∞Ok~°OÖ’ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ ~°Ç¨Ï™êºÖ’K«#Å∞ KÕã¨∂Î
LO_Õ"å_»∞. D<å_»∞ HõO\˜H˜ HõxÊOK«‰õΩO_® "≥àÏ¡_»∞.
98 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. q^Œ∞~° QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ##∞fl =OzOz Ü≥∞O^Œ∞ñÉ’~Ú~À "å~°Å xâ◊ÛÜ«∞O|∞Öˇ\˜ì"À
Ü≥∞é∞OQÆ#x ã¨O[Ü«ÚO_»∞ ^Œ∞ódOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#ñ ^Œ∞O|∞~°∞ ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· <å~°^∞Œ O_»∞ =zÛ#,
ÖËz #=∞㨯iOz `«=Ú‡Å∞O ^•#∞#∞ <å~°^Œ∞O |∂lOz, H“O`ÕÜ«∂„QÆAO _ç@¡xÜ≥∞. 323
* q^Œ∞~°∞_»∂ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∂ <å‰õΩ K≥ѨʉõΩO_® <å Hõ#∞flQÆÑ≤Ê ZHõ¯_çH˜ "≥o¡áÈÜ«∂~À, U
L^ÕâÌ º◊ O`À "≥oá¡ ÈÜ«∂~À `≥eÜ«∞^Œ∞—— JO@∂ ã¨O[Ü«Ú_»∞ ÉÏ=Ù~°∞=∞<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞O|∞~°∞x`À
<å~°^Œ∞_»∞ JHõ¯_çH˜ qKÕÛâß_»∞. ^èŒ~°‡~åA ÖËz `«=Ú‡Å∂ `å#∂ "åiH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ ѨÓlOKå_»∞.
J#O`«~°O J*Ï`«â◊„`«∞_»∞ „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞x`À–
L. JHõ¯@! `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ QÆ$ǨÏO|∞# ÖË~°∞ =∞Ǩ`«‡! "å~°∞ <Õñ
_≥Hõ¯_» "À~Ú~À Ü≥∞é∞ñQÆ, <≥ѨC_»∞ a_»¤Å ¿Ñ~°∞ „QÆ∞zÛ `åñ
ÉÁ‰õΩ¯K«∞#∞O_»∞ñ ^Œe¡ Ü≥∞@∞ "ÀÜ≥∞<˘HÀ! qѨ^ŒO|∞ ~åtH˜<£
xHõ¯=Ú Hõ~°‚^è•~°∞ñ_»=Ù h=Ù, [QÆ[˚# áê~°^Œ~°≈<å! 324
* ^Õ=s¬! h=Ù ã¨~°fiA˝_»=Ù. =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^ŒO@∂ Ug∞ÖË^Œ∞. PѨ^ŒÅ<Õ ã¨=Ú„^ŒO
^•\˜OK«\ÏxH˜ x[OQÍ h=Ù Hõ~°‚^è•~°∞_»=Ù. JÜ≥∂º! =∞Ǩ`å‡! U=∞x K≥ѨÊ=∞O\Ï=Ù. `≥Å¡"åi K«∂KÕ
ã¨iH˜ =∂`«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ WO\˜Ö’ ÖË~∞° . "å~°∞ WÅ∞¡ =^Œe ZHõ¯_çH˜ áÈÜ«∂~À `≥eÜ«∞‰õΩO_® LOk. ã¨~fi° ^•
`«#a_»¤Å#∞ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å `«ÅK«∞H˘x `«Å¡_çÖË¡ =∂ `«e¡ Z@∞áÈ~ÚO^À! U=∞~ÚáÈ~ÚO^À!—— Jx
J<åfl_»∞.
=. Jx# ã¨~°fiA˝O_≥·# <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡A# H˜@¡xÜ≥∞† hâ◊fi~° =â◊O|∞ qâ◊fiO|∞. Dâ◊fi~°∞O_»
Éèí∂`«O|∞Å <˘Hõ\˜`À <˘Hõ\˜ñ*Ë~°∞Û, <≥_»ñÉÏѨÙ. ã¨∂p aè#fl<åã≤Hõ ÅO^Œ∞ ~°A˚„áÈ`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ñ
QÆO~î°~°A˚=ÙÅñ QÆ@ìñ|_ç# |b=~°ÌO|∞ÅOÉ’Öˇñ QÆ~°Î"åºHõ~°Î=ºq^è•Ü«∞Hõ "Õ^ŒÅHõΔ} Ü«∞QÆ∞
"åHõÎO„uÜ«∞O^Œ∞ =~å‚„â◊=∞ ÅHõΔ}O|∞Å∞ QÆÅ <å=∞O|∞ÅKÕ |^Œ∞úÖˇ·# Ö’HõáêÅ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Öˇ·
Ö’HõOcâ◊fi~å^ÕâO◊ |∞ =Ç≤ÏOK«∞ñ† „w_®™ê^è#Œ O|∞ÅQÆ∞ #HõHΔ Oõ ^Œ∞ HÍ^Œ∞Å HÔ @∞¡ ã¨OÜ≥∂QÆ qÜ≥∂QÆO|∞
Å@∞¡ „H©_çOK«∞† hâ◊fi~°∞x „H©_®™ê^èŒ#O|∞Öˇ·# [O`«∞=ÙʼnõΩ ã¨OÜ≥∂QÆ qÜ≥∂QÆO|∞ ÅQÆ∞K«∞O_»∞.
ã¨=∞ã¨Î[#O|∞#∞ r=~°∂ѨO|∞# „^èŒ∞=O|∞#∞ ^ÕÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞# #„^èŒ∞=O|∞<≥· Ü«ÚO_»∞†
=∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯ ѨHõΔO|∞# „^èŒ∞=O|∞ #„^èŒ∞=O|∞#∞OQÍHõ Ü«ÚO_»∞† â◊√^Œú„|Ǩχã¨fi~°∂ѨO|∞#
#x~°fiK«hÜ«∞O|∞QÆ Ô~O_»∞<≥· Ü«ÚO_»∞. J[QÆ~°O|∞KÕ`« „q∞OQÆO |_ç# ѨÙ~°∞+¨μO _»#∞ºÅ
~°H˜ΔOѨ ÖËx `≥éOQÆ∞#ñ |OK«Éèí∂`«=∞Ü«∞Oɡ· HÍÅHõ~°‡ QÆ∞}Ïnè#Oɡ·# ^ÕǨÏO|∞ Ѩ~°∞Å
~°HOΔ˜ Ѩ ã¨=∞~°O÷ |∞ QÍ^Œ∞. Hõ~O° |∞Å∞ QÆÅ [O`«∞=ÙʼnõΩñ QÆ~O° |∞Å∞ ÖËx K«`∞« +¨Ê^ŒO|∞ ÖÏǨ~°O|∞
ÅQÆ∞ñ† [~°}O|∞Å∞ QÆÅ „áê}∞ʼnõΩO [~°}O|∞Å∞ ÖËx `«$}Ï^Œ∞Å∞ ÉèíHõΔ}©Ü«∞O|∞ ÅQÆ∞†
#kèHõ[#‡O|∞ QÆÅ "庄Ѷ¨∂^Œ∞ʼnõΩ #ÅÊ[#‡O|∞Å∞ QÆÅ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ Éè’[ºO|∞ ÅQÆ∞, ã¨HõÅ
^ÕÇ≤Ï ^ÕǨÏO|∞ÅO^Œ∞ r=ÙO_»∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ r=ÙxH˜ r=ÙO_» rqHõ Ü«∞QÆ∞† JǨÏã¨Î ã¨Ç¨Ï™êÎk
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 99
~°∂ѨOɡ#· qâ◊fi=∞O`«ÜÚ« hâ◊fi~°∞O_»∞QÍñ ^≥eÜ«Ú=Ú. J`«xH˜ "Õé∞ ÖË^∞Œ † x[=∂Ü«∂ qâı+O¨ |∞#
=∂Ü«∂qÜ≥ÿ∞ *ÏuÉèË^Œ ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ |Ǩï„ѨHÍ~°O|∞Å Éè’yÉè’Qƺ ~°∂ѨO|∞Å
#O`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°OQÆO|∞Å nÑ≤OK«∞ñ QÍ# Ü«∞<å^äŒ∞Å∞ n#∞Å∞ #QÆ∞ <å^Œ∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ##∞O
ÉÏã≤ ÜÕ∞ =∞Ü≥∞º^Œ~À, Ü≥∞@∞¡ =iÎO`«∞~À, Ü«∞x =QÆ=O |x ÖË^Œ∞. J*Ï˝#=¸ÅO |QÆ∞
¿ãflǨÏO|∞# <≥·# =∞<À "庉õΩÅ`«fiO|∞ ѨiǨÏiOѨ٠=∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 325
* P ѨÅ∞‰õΩÅ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞– ''^èŒ~°‡~å*Ï! D qâ◊fi=∞O`å Dâ◊fi~ånè#O.
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ „áê}∞Å#∞ XHõi`À XHõix HõÅ∞ѨÙ`«∂ q_»nã¨∂Î LO\Ï_»∞. =Ú‰õΩ¯„`åà◊√¡ á⁄_çz, "≥∞_»‰õΩ
ѨÅ∞ѨÙÅ∞ `«yeOz, ѨQÍæÅ∞ KÕ`« Ѩ@∞ìH˘x, Hõ~‰¬° Ωõ _»∞ Z^Œ∞ÅÌ #∞ „uÑ≤Ê#@∞¡QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõ~"ΰ åºHõ~"ΰ åºÅ#∞
É’kèOz, "Õ^Œ "å‰õΩ¯Å<Õ „`å_»∞ ayOz , =~å‚„â◊=∞^è~Œ å‡Å‰õΩ J#∞QÆ∞}"≥∞#ÿ q^èOŒ QÍ WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ`À
ã¨Ç¨ „áê}∞Å#∞ W+¨ìO =zÛ#@∞¡ „uѨC`«∞O\Ï_»∞. „H©_®HÍ~°∞x Wëêì#∞™ê~°O áêzHõÅ∂, ÉO`«∞Å∂
"≥Ú^ŒÖˇ·# P@=ã¨∞Î=ÙÅ∞ HõÅ∞ã¨∂Î q_çáÈ`«∂ L#fl@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞x WKåÛù#∞™ê~°OQÍ „áê}∞ʼnõΩ ã¨OÜ≥∂QÆ
qÜ≥∂QÍÅ∞ „áêÑ≤Îã¨∞ÎO\Ï~Ú.
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=Ö’Hõ=¸ P`«‡~°∂ѨOÖ’ x`«º"≥∞#ÿ ^≥· ^ÕÇϨ ~°∂ѨOÖ’ Jx`«º"≥∞#ÿ ^≥· LO@∞Ok. =∞~Àq^èOŒ QÍ
K«∂¿ãÎ Ô~O_»∞ H͉õΩO_® LO@∞Ok. Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞ÿ# „|Ǩχã¨fi~°∂ѨO á⁄Ok#ѨC_»∞ x`åºx`«º"≥∞ÿ
LO@∞Ok. H˘O_»zÅ∞= Ѩ@∞ìH˘#fl =∞#∞+¨μº_»∞ WOHÀ =∞#∞+¨μºxH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« ÖË#>Ë¡ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ ÿ
HÍÅHõ~å‡nè#"≥∞,ÿ ã¨O™ê~°ÑO¨ Hõ x~°‡QÆfl"≥∞#ÿ ^ÕÇϨ O Ѩ~∞° Å#∞ HÍáê_»Ö^Ë ∞Œ . KÕ`∞« Å∞#fl „áê}∞ʼnõΩ KÕ`∞« Å∞ÖËx
K«`«∞ëêÊ^Œ [O`«∞=ÙÅ∂, HÍà◊√¡O_ç Hõ^ŒÅQÆÅ „áê}∞ʼnõΩ HÍà◊√¡ÖËx `«$}Ï^Œ∞Å∂, PǨ~° =∞=Ù`«∞<åfl~Ú.
ÃÑ^Œ[Ì O`«∞=ÙÖˇ#· ÃÑ^ŒÑÌ Ù¨ Å∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ÖËà√◊ ¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ z#fl *O`«∞=ÙÅ#∞ uO@∞#flq. ã¨=∞ã¨Î ^ÕÇϨ ^è•~°∞Å
^ÕǨÖ’¡ r=Ù_»∞ L#flO^Œ∞=Å¡ rqH˜ rqÜÕ∞ r=<å^è•~° =∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. KÕ`«∞Å∞#fl „áê}∞Å`À#∂,
KÕ`∞« Å∞ÖËx „áê}∞Å`À#∂ xO_ç# D qâ◊fi=∞O`å Dâ◊fi~° ã¨fi~°∂ѨOQÍ ÉèÏqOK«∞, PÜ«∞#HõO>Ë J#ºO
ÖË^∞Œ . `«# =∂Ü«∂qâı+O¨ KÕ`« =∞Ǩ=∂Ü«∂q J~Ú# Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ |Ǩï~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz `å<Õ Éè’HõÜ Î ∞ÿ≥ ,
Éè’[º"≥∞ÿ† ֒ѨÖÏ, "≥Å∞ѨÖÏ JO`«\Ï `å<≥· q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ =∞Ǩ~å*Ï! ''<å `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ n#∞ÖË! k‰õΩ¯ ÖËx"åˆ~! ##∞fl =^Œe U"≥∞ÿáÈ`å~À! UÖÏ
rq™êÎ~À!—— J<Õ qKå~°O =∂#∞. J*Ï˝#=¸ÅHõ"≥∞ÿ# =∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞H˘x J#=ã¨~°OQÍ =∞#ã¨∞û#∞
ˆH¡â◊ÃÑ@∞ìHÀ=^Œ∞Ì.
P. J\˜ì HÍÅ~°∂ѨÙñ _»dÖÏ`«∞‡ñ_»QÆ∞ q+¨μ‚ñ, _»ã¨∞~°<åâ◊=Ú#‰õΩ #=`«iOz
^Õ=Hõ$`«º "≥∞Å¡ñ niÛ zH˜¯# Ѩx, ÔH^Œ∞~°∞ã¨∂K«∞K«∞O_»∞ xѨC _»kèѨ! 326
* HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_≥· JdÖÏO`«~åºq∞ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Jã¨∞~°∞Å#∞ ã¨OǨÏiOK«@OHÀã¨O
J=`«iOKå_»∞. ^Õ=HÍ~°ºO fiáÈ~ÚOk. WѨC_»∞ q∞ye# ѨxHÀã¨O xsH˜Δã¨∞Î<åfl_»∞.
100 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞`«Î. ZO`« HÍÅ=Ú QÆ$+¨μ‚ñ _ôâ◊fi~°∞ñ _ç^Œúi„uñ [iOK«∞, g∞
~°O`« HÍÅ=Ú #∞O_»∞ñ _»O^Œé∞ #=fiÅO |xÖË^Œ∞, q
„HÍOu =∂#∞=Ú† HÍÅ=ÚO QÆ_»=OQÆ <≥=fi~°∞ <ÀѨ, s
zO`« ÜÕ∞Å #ˆ~O„^Œã¨`«Î=∞! K≥ÃÑÊ^Œ<£ q#∞ =∞O`«Ü«Ú<£. 327
* JO^Œ∞=Å¡ NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ D Éèí∂q∞g∞^Œ L#flO`« HÍÅO g∞~°O`å LO_»O_ç. PÜ«∞#
J=`å~°O KåeOz# J#O`«~O° g∞~°∂ LO_»=Åã≤# ѨxÖË^∞Œ . =∞Ǩ~å*Ï! "庉õΩÅѨ_‰» Ωõ . ZO`« "å_»~Ú<å
HÍÅ „ѨÉèÏ"åxH˜ `«Å=OK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. ZO^Œ∞‰õΩ hH© qKå~°O, Uq∞ [iyO^À K≥|∞`å q#∞.
=. ^è$Œ `«~å„+¨μOì _»∞ QÍO^è•sq^Œ∞~° ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`«^HŒ }
Δ˜ ÉèÏQÆO|∞# <˘Hõ¯ =Úx=#O|∞#‰õΩO
[x `˘e¡ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å‰õΩ ã¨O`À+¨O|∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ <åHÍâ◊QÆOQÆ ÜÕ∞_»∞ „Ѩ"åǨÏO|∞Å~Ú á⁄é˜#
ѨÙ}ºf~°÷O|∞#O QÆ$`«™êfl#∞O_≥· Ü«∞^ä•qkè Ǩϟ=∞O ÉÁ#iOz, [ÅÉèíHõΔ}O|∞ QÍqOz, ã¨HõÅ
Hõ~°‡O|∞Å∞ qã¨i˚Oz, qѶ¨∞flO|∞ÅO *ˇO^ŒHõ x~åǨ~°∞O_»~Ú, Ü«ÚѨâßO`å`«∞‡O_»~Ú
Ѩل`åÎ~°÷^•Ô~·+¨}O|∞Å∞ =i˚Oz, q#º™êÎã¨#∞O_≥· „áê}O|∞Å xÜ«∞q∞Oz, =∞#ã¨ûÇ≤Ï`«O|∞Öˇ·#
K«‰õΔΩ~ånO„kÜ«∞O|∞Å <åé˜O\˜x q+¨Ü«∞O|∞ÅO „|=iÎOѨhHõ x=iÎOz ǨÏiÉèÏ=#KÕ
^è•~°}ÏÜ≥∂QÆO|∞ =Ç≤ÏOz, ~°[ã¨û`«Îfi`«"≥∂~°∂ѨO|∞ ÅQÆ∞ =∞ÅO|∞Å =¸ñ\˜x ǨÏiOz =∞#O|∞
#ǨÏOHÍ~åã¨Ê^ŒOɡ·# ã¨∂÷Å^ÕǨÏO|∞=Å#O ÉÏÑ≤, |∞kúÜ«∞O^Œ∞ <ÕH©Hõ~°}O|∞ ¿ãã≤, Ü«∞\˜ì
q*Ï˝<å`«‡#∞ ^Œ$âߺOâ◊O|∞=Å# qÜ≥∂yOz, Hˆ „Δ `«Ax˝ Ü«∞O^Œ∞ñ ÉÁOkOz, ^Œ$+¨Oì ɡ#· ~¸â◊fi~°∞x
=Å# ˆHΔ„`«A˝xO ÉÏÑ≤, =∞ǨHÍâ◊O|∞`À_» Ѷ¨∞\ÏHÍâ◊=ÚO QÆÅ∞Ѩ٠ÔH·=_ç, <å^è•~°Éèí∂`«O ɡ·#
„|Ǩχ=∞O^Œ∞ñ QÆeÑ≤, ֒Ѩe QÆ∞}HΔÀÉèíO|∞#∞, "≥Å∞Ѩe ~ÚO„kÜ«∞ qˆHΔѨO|∞#∞ ÖËHõ x~°∂‡e`«
=∂Ü«∂QÆ∞}"åã¨#∞O _»Q∞Æ K«∞ x~°∞^ŒOú |∞ ÅQÆ∞ =∞#â◊Û‰õΩΔ ~ånO„kÜ«∞O|∞Å∞ QÆey, Ü«∞dÖÏǨ~°O|∞
Å#∞ =i˚Oz, H˘é_»∞ K«O^ŒO|∞#. 328
* g∞ÃÑ`«ÎO„_ç ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞ QÍO^è•s q^Œ∞~°∞Å`À Hõeã≤ Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`åxH˜ ^ŒH˜Δ}OQÍ L#fl
=Ú#∞Å `«áÈ=<åxH˜ "≥àÏ¡_∞» . JHõ¯_» ѨÓ~°fiO ã¨Ñ=Ψ ∞ǨÏ~°∞Ŭ ã¨O`À+¨O HÀã¨O PHÍâ◊QOÆ QÆ U_»∞ áêÜ«∞Å∞QÍ
„Ѩ=Ç≤ÏOzOk. 'ã¨Ñ„Ψ â’`«— =∞<Õ P ѨÙ}ºf~°O÷ Ö’ g∞ `«O„_çQÍ~°∞ =¸_»∞ "ÕàÖ◊ Ï ™êfl#O KÕã∂¨ ,Î Ü«∞^ä•qkèQÍ
JyflHÍ~°ºO PK«iã¨∂Î, x~åǨ~°∞_≥· ˆH=ÅO [ÅO =∂„`«"Õ∞ ã‘fiHõiã¨∂Î, ã¨HõÅHõ~°‡Å∂ Ѩi`«ºlOz
x~å@OHõOQÍ „ѨâßO`«z`«∞_Î ,·≥ D+¨}„`«Ü∂« xfl qã¨iO˚ z ^Œ~åƒùã<¨ åã‘#∞_≥,· l`ÕO„kÜ«Ú_≥,· ã¨`fi« ~°[ã¨"Î ∂≥
QÆ∞}ÏÅ =∂e<åºxfl áÈHÍiÛ, `«^ÕHõ^蕺#O`À NǨÏix zOuã¨∂Î L<åfl_»∞. P q^èŒOQÍ PÜ«∞# `«#
=∞#ã¨∞û#∞ JǨÏOHÍ~åxH˜ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# ã¨∂÷Å ^ÕǨÏO#∞Oz ã¨"≥∞ÿHõºOKÕâß_»∞. J\˜ì q*Ï˝<å`«‡Hõ"≥∞ÿ#
|∞kúx q+¨Ü∂« Å#∞Oz |∞kúÜ∞« O^Œ∞ =∞o¡Oz P`«‡Ü«∞O^Œ∞ ã¨OÅQÆflO KÕâß_»∞. J\˜ì P`«‡#∞ =∞ǨHÍâ◊OÖ’
Ѷ¨∞\ÏHÍâßxfl HõeÑ≤#@∞ì ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ΉõΩ P^è•~°Éèí∂`«∞_≥·# Ѩ~°=∂`«‡Ö’ ã¨Ob#O KÕâß_»∞. WѨC_»∞ g∞
`«O„_ç JO`«iO„kÜ«∞ ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∂Å ã¨OHΔÀÉèOí ÖˉΩõ O_® =∂Ü«∞#∞ x~ÀkèOz, "åOKèÅ« #∞ x~°∂‡eOz
™ê÷}∞=Ù=Öˇ Ѩ~°‚âߊ֒ѨŠL#fl "ÕkHõÃÑ· xâ◊ÛÖOQÍ Pã‘#∞_≥· L<åfl_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 101
=∞. L@*ÏO`«ã¨÷ûÅ "ÕkHõ<£ xÜ«∞`«∞ñ_≥· Ü«Ú<åflñ_»∞ <Õñ_®kQÍ
x@ÃÑ· <Õ#=<åñ_»∞ "Õ∞<£ q_»∞=ñQÍ x*Ϻyfl Ü≥∂QÍyfl `«
`«Ê@∞ ^ÕǨÏO|∞ ^ŒÇ≤ÏOѨñ Ez, xÜ«∞=∞ „ѨMϺ`« QÍO^è•i ~Ú
@ì@∞ "À <˘Å¡Hõ „áê}=Å¡Éèí∞x`À #yflO |_»∞<£ Éèí∂=~å! 329
* =∞Ǩ~å*Ï! g∞ `«O„_ç ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞ <Õ\˜H˜ S^Œ=<å_»∞ Ü≥∂QÍyflÖ’ ^ÕǨÏ`åºQÆO KÕÜ«∞\ÏxH˜
ã¨Oã≤^∞Œ _ú ·≥ L<åfl_»∞. P q^èOŒ QÍ PÜ«∞# Ü≥∂QÍyflÖ’ ^ŒQOúÆ HÍ=@O K«∂ã≤ =∞ǨѨu„=`« J~Ú# QÍO^è•i
xã¨ûOHÀK«OQÍ `«# „áê}Ëâ◊fi~°∞x`Àáê@∞ P áê=Hõ *ÏfiÅÖ’¡ Ѩ_ç Éèí㨇"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok.
Hõ. JO`«@ "å~°Å =∞~°}=Ú, qO`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ E_»ñ|_ç# q^Œ∞~°∞ñ_»∞ zO`å
ã¨O`åѨ "≥Ú^Œ=ñ „c`«, ™êfiO`«∞O_≥· f~°÷=ÚʼnõΩñ [xÜ≥∞_»∞ #kèáê! 330
* JѨC_»∞ P =∞Ǩ~å[ ^ŒOѨ`«∞Å P`«‡`åºQÍxH˜ Pâ◊Û~°º K«H˜`«∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ ã¨O`À+¨
ã¨O`åáêÅ∞ ÃÑ#Q˘#fl ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À ѨÙ}ºf~å÷ʼnõΩ "≥o¡áÈ`å_»∞.
=. Jx q^Œ∞~å^Œ∞Å =$`åÎO`«O |O`«Ü«Ú ^èŒ~°‡#O^Œ#∞x ÔHé˜OyOz `«∞O|∞~°∞ ã¨Ç≤Ï`«∞O_»~Ú#
<å~°^Œ∞O_»∞ ã¨fi~°æO|∞#‰õΩ x~°æq∞Oz# "≥#∞Hõ, ^èŒ~°‡AO_»∞ cè=ÚxO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 331
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~° QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ =$`åÎO`åxfl ^èŒ~°‡~åA‰õΩ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ q=iOz#
<å~°^Œ∞_»∞ `«∞O|∞~°∞x`À ‰õÄ_® ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜ ™êyáÈÜ«∂_»∞. J#O`«~°O J*Ï`«â◊„`«∞_»∞ cè=∞¿ã#∞}˜‚
K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞–
-: ^èŒ~°‡~åA ^Œ∞iflq∞`«ÎO|∞ÅO QÆx zOuOK«∞@ :-
ã‘. XHõ HÍÅ=Ú#ñ |O_»∞ <À+¨kèK«Ü«∞=Ú "Õ é˘Hõ HÍÅ=Ú#ñ |O_»‰õΩO_»∞ #O„_»∞
„HÀ^èŒO|∞ Ö’ÉèíO|∞ „‰õÄ~°`« ÉÁO‰õΩ#∞ nÑ≤OѨ #~°∞Å∞ =iÎO`«∞ ~°O„_»∞
=º=Ǩ~°=ÚÅ∞ =∞Ǩ"åº[ Ü«ÚHõÎ=Ú ÅO„_»∞ ã¨YºO|∞ =OK«<å ã¨Ç≤Ï`« =∞O„_»∞
=∞QÆÅ`À xÖÏ¡O„_»∞ =∞K«ÛiOK≥^Œ ~°O„_»∞ ã¨∞`«∞Å∞ ^ŒO„_»∞Åñ ^≥QÆñ E`«∞ ~°O„_»∞
`Õ. QÆ∞~°∞Å t+¨μºÅ∞ ^Œ∂+≤Oz ‰õÄ_» ~°O„_»∞, âß„ã¨Î=∂~°æ=Ú ÖˇqfiÜ«Úñ [~°∞QÆ =O„_»∞
<åºÜ«∞Ѩ^Œúu |∞^èŒ∞Öˇ·# #_»=~°O„_»∞, HÍÅQÆu qO`«Ü≥ÿ∞ =K≥Ûñ QÆO>ˇ <Õñ_»∞. 332
* ''`«=Ú‡_»∂! K«∂âß=Ù Hõ^•! HÍÅQÆ=∞#OÖ’ ZO`« =∂~°∞Ê =zÛO^À! ѨO@Å∞ ã¨HÍÖÏxH˜
ѨO_»@O ÖË^∞Œ . „HÀ^èOŒ , Ö’ÉèOí , „H“~°ºO, Jã¨`º« O q∞ug∞i „Ѩ[Å∞ „Ѩ=iÎã∞¨ <Î åfl~°∞. "åºáê~åÅÖ’ "≥∂ã¨O
KÀ@∞ KÕã¨∞H˘O@∞#flk. ¿ãflǨÏOÖ’ „^ÀǨÏO HõxÑ≤ã¨∂Î LOk. ÉèÏ~°ºÅ∞ Éèí~°ÎÅ#∞ ^Õfi+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. H˘_»∞‰õΩÅ∞
Hõ#fl`«O„_»∞ÅÃÑ· HÍÅ∞^Œ∞=Ùfi`«∞<åfl~°∞. t+¨μºÅ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ ^Œ∂+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. âß„ã¨qÎ ^è∞Œ Å∞ ‰õΩO@∞|_®¤~Ú.
qA˝Å∞ Ãã·`«O <åºÜ«∞ =∂~åæxfl q_çzÃÑ\Ïì~°∞. HÍÅQÆ=∞#O ZO`«QÍ qO`«QÍ =∂iáÈ~ÚOk!
102 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. ǨÏiñ E_»<£ #~°∞ñ _Õñy<åñ_»∞ <≥Å ÖË_»Ü≥∞ºO QÆ^• ~å~°∞ HÍ
Å~°∞ Öˇ"åfi~°∞#∞† Ü«∂^Œ=ÙÖò ã¨=∞^Œ Ö’Å ™êfiO`«∞ b "Õà◊ ã¨∞
ã≤÷~°∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞^Œ∞~å? =Ú~åi ã¨∞dÜ≥ÿ∞ ¿ã=∞O|∞`À #∞O_»∞<å?
Ü≥∞~°"≥· Ü«Ú#flk z`«Î g∞â◊fi~°Hõ$`«O ɡ\’¡ Hõ^Õ! =∂~°∞f! 333
* =∞~°∞#flO^Œ<å! =∂^èŒ=Ùx "≥O@ =∞# J~°∞˚#∞_»∞ ‰õÄ_® ^•fi~°HÍ#QÆ~åxH˜ "≥àϧ_»∞ QÆ^•!
WѨÊ\˜H˜ U_»∞ =∂™êÅ∞ QÆ_zç áÈÜ«∂~Ú. WO`«=~°‰Äõ uiy~åÖË^∞Œ . =∞m¡ =∞#‰õΩ "åiˆH=Δ ∞O `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ .
Kå~°∞Å∞ ‰õÄ_® Z=~°∂ ~åÖË^Œ∞. Ü«∂^Œ=ÙÅ∞ H˘OK≥O L^Œú`« ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞. "åik "Õ_ç~°HõÎO. "å~°∞
„ѨâßO`«z`«∞ÎÖˇ· LO_ç LO\Ï~°∞ QÆ^•! "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ‰õΩâ◊ÖOQÍ<Õ LO\Ï_»∞ Hõ^•! =∞#ã¨ûO`å zH͉õΩQÍ
LOk. Dâ◊fi~° ã¨OHõÅÊO ZÖÏ LO^À U"≥∂!
Hõ. =∂#ã¨=Ú QÆÅñQÆ∞ K«∞#flk, =∂#=Ù |Ǩï^Œ∞iflq∞`«Î =∞~åº^ŒÅ∞, ã¨
<å‡#= ^ÕǨτH©_»Å∞, =∂# qKåiOѨ <ÀѨ٠=∂^èŒ=Ùñ _»#∞*Ï! 334
* cè=∞¿ã<å! <å =∞#ã¨ûO`å "庉õΩÅOQÍ LOk. Jhfl ^Œ∞â◊≈‰õΩ<åÖË `Àã¨∞Î<åfl~Ú. "åã¨∞^Õ=Ù_»∞
bÖÏ=∂#∞+¨ ^ÕǨxfl KåeOKåÅx PÖ’zã¨∞Î<åfl_Õ"≥∂!
Hõ. =∞#=ÙÅ∞ ÃãѨÊHõ =ÚO^Œé, =∞# ^•~° „áê} ~å[º =∂# NÅ<£
=∞#∞ѨÙ^Œ∞ #x =∂^èŒ=Ùñ_ç@, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈã≤ =∞xK≥ =∞#ÅO QÆ~°∞}<£. 335
* P =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_»∞ =∞#O q#flqOK«∞H˘#Hõ =ÚO^Õ =∞# HõëêìÅhfl QÆ∞iÎOz =∞# ^èŒ~°‡Ñ¨uflh,
„áê}ÏÅ#∂, ~å*Ϻhfl, =∞~åº^Œ#∂, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ#∂ HõO\˜H˜ Ô~ѨÊÖÏ HÍáê_®_»∞.
Hõ. <å~°^Œ∞ñ_®_ç# ÔH·=_çñ, „QÆ∂~°Ñ¨ÙñQÍÅO|∞ =K«∞Ûñ QÆ∞Oaèx g∞ñ^Œ<£
Ѷ¨∞’~°=ÚÅQÆ∞ #∞`åÊ`«=Ú, ÖÏ~°Éèí\˜O E_»ñ|_çÜ≥∞ #xÅ[! HõO>Ë. 336
* <åÜ«∞<å! <å~°^Œ∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ K≥_»∞HÍÅO ^•Ñ¨ÙiOz^Õ"≥∂! D Éèí∂q∞g∞^Œ ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·#
LѨ„^Œ"åÅ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. K«∂Kå=Ù. Hõ^•!
ã‘. F_»Hõ =ÚO^Œ@ <˘Hõ ™ê~°"Õ∞Ü«∞O|∞ "≥Úé∞ñQÆ∞K«∞ #∞#flk "≥∂~° Ü≥∞uÎ!
Ü«∂k`«∞ºñ _»∞^Œ~ÚOѨ #aè=ÚYOɡ· #Hõ¯ "åáÈÜ≥∞ =∞O@Å∞ "å`«ñ QÆÅ∞QÆ!
q∞H˜¯Å∞K«∞#flq "≥∞éã≤ QÆ$„^è•^Œ∞Å∞ QÆ~°ÌÉèÏ^Œ∞Å∞ niÛ „HõO^Œ∞H˘xÜ≥∞!
#∞`«Î=∂â◊fiO|∞Å ‰õΩ^Œ~ÚOK≥ñ QÆhfl~°∞ =∞`«ÎQÆ[O|∞Å =∞^Œ=Ú Å∞_ç ÔQñ!
P. QÍÅ∞ ^Œ∂`«ÉèíOyñ QÆkÃãñ QÆáÈ`«=Ú!, =∞O_» ^Œyfl Ǩϟ=∞=∞Ok~°=ÚÅñ!
A@∞ìñ ÉÁQÆÅ∞ kâ◊Å ™⁄ik <åKåÛùkOK≥ñ!, ^Œ~°}˜ =∂Ããñ E_»∞ ^èŒ~°}˜ QÆ^ŒÖˇ. 337
* J^Œ∞QÀ! =∞# =ÚO^Œ∞QÍ XHõ¯ ‰õΩHõ¯ =ÚYO ÃÑ· ÔHuÎ "≥Ú~°∞QÆ∞`«∞#flk. #Hõ¯ L^Œ~ÚOKÕ
ã¨∂~°∞ºxH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_ç <À\˜ "≥O@ xѨCÅ∞ „QƉõΩ¯`«∂ U_»∞ã¨∞Î#flk. „QÆ^ŒÌÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ‰õΔΩÅ∞
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 103
QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. QÍ_ç^ÅŒ ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ [O`«∞=ÙÅ∞ ÉÏ~°∞Å∞ fiÛ<å~Ú. "Õ∞e*Ïu
QÆ∞„~åÅ∞ Hõhfl~°∞ HÍ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∞ h~°∞QÍi áÈ`«∞<åfl~Ú. HõáÈ`åÅ∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«ÖÏ¡QÍ
ÃÑ·ÃÑ·H˜ =ã¨∞Î<åfl~Ú. Ǩϟ=∞‰õΩO_®Ö’¡ JyflǨϟ„`åÅ∞ =∞O_»@OÖË^Œ∞. ^Œ@ì"≥∞ÿ# á⁄QÆÅ∞ k‰õΩ¯ ÅO`«\Ï
K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. ã¨∂~°ºaO|O =∞ã¨Hõ "Õã≤#@∞¡QÍ LOk. Éèí∂q∞ HõOÑ≤OK«∞`«∂ LOk.
Hõ. "å`«=ÚÅ∞ qã¨Ô~, ˆ~}∞, „"å`«=Ú ÖÏHõã¨=Úñ QÆÃÑÊ, =_ç ã¨∞_çQ˘x x
~å…`«=ÚÅ∞ =_çÜ≥∞, Ѷ¨∞# ã¨OѶ¨∂`«O|∞Å∞ ~°HõÎ=~°¬Hõe`«=Ú ÅÜ≥∞º<£. 338
* qѨs`« "åÜ«Ú=ÙÅ∞ gKå~Ú. PHÍâ◊O ^èŒ∂o ^èŒ∂ã¨i`«"≥∞ÿOk. ÃÑ·#∞O_ç Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞
Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ ~°HõÎ=~å¬xfl ‰õΩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. „QÆǨÏ=ÚÅ∞ áÈ~å_≥_ç <å, „QÆǨÏ=ÚÅ∞ q#ñ|_çÜ≥∞, Éèí∂`« HõÅHõÅ=ÚÅ∞ ^Œ∞
ã¨ûǨÏ=Ú ÅQÆ∞K«∞ tdH©ÖÏ, =ǨÏ=ÚÅ„H˜Ü«∞ñ ^ÀñK≥ QÆQÆ# =ã¨∞^è•O`«~°=ÚÖò. 339
* „QÆÇ¨ Å∞ P„QÆÇϨ O`À áÈ~å_»∞H˘O@∞<åfl~Ú. Z@∞ K«∂z<å Éè∂í `åÅ HõÅHõÖÏÅ∞ q#|_»∞`«∞<åfl~Ú.
=∞#∂fl q∞#∂fl UHõ"≥∞ÿ ÉèíQÆ ÉèíQÆ =∞O_çáÈ`«∞#fl@∞¡ `Àã¨∞Î#flk.
Hõ. ^Œ∂_»Å∞ QÆ∞_»∞==Ù K«#∞flÅ∞, ^Œ∂_»Å‰õΩ<£ QÀ=Ù b=Ù ^Œ∞QÆú=Ú ÖÁ_»ÅO
c_»Å∞ =∂#=٠Ѩâ◊√=ÙÅñ, QÆ∂_»=Ù =$+¨Éèí=ÚÅ∞ `«éÑ≤ ‰õΩé]Å <≥‰õΩ¯<£. 340
* ^Œ∂_»Å∞ áêÅ∞ `åQÆ@O ÖË^Œ∞. P=ÙÅ∞ ^Œ∂_»Å‰õΩ áêbÜ«∞@O ÖË^Œ∞. ^Õâ◊=∞O`«\Ï "åº^èŒ∞Å∞
"åºÑ≤OKå~Ú. =$+¨ÉèÏÅ∞ QÀ=ÙÅ#∞ =^Œe HÀ_≥Å g∞^Œ Z‰õΩ¯`«∞<åfl~Ú.
Hõ. Hõ^ŒÖˇ_»∞ "ÕÅ∞ÊÅ ~°∂ѨÙÅ, =^ŒÖˇ_»∞ñ QÆhfl~°∞ "åx=Å#O *ˇ=∞@Öò
"˘^ŒÖˇ_çñ „|u=∞Å∞ "≥eñ[x, "≥Ú^ŒÖˇ_ç <˘H˘¯Hõ¯ QÆ∞_çx "Õ∞kxÜ«∞O^Œ∞<£. 341
* ^Õ==∞Ok~åÅÖ’ ^Õ=`åq„QÆǨÅ∞ Hõ^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. Hõhfl~°∞ =^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. QÆ∞_çÖ’x
„Ѩu=∞Å∞ LHõ¯‰õΩ `åà◊ÖËHõ<Õ"≥∂ "≥Å∞ѨʼnõΩ "≥o§áÈ`«∞<åfl~Ú.
Hõ. HÍHõO|∞Å∞ "åáÈÜ≥∞_ç, Ѷ¨¸HõO|∞Å∞ #QÆ~°ñ |QÆÅ∞ QÆ∞O„_»Å∞ Q˘eÃÑ<£
Ö’HõO|∞Å∞ q„Éèí+¨ì, NHõO|∞Å∞ QÆu #tOz tkäÅ=Ú ÅÜ≥∞º<£. 342
* H͉õΩÅ∞ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∞Î<åfl~Ú. QÆ∞_»¡QÆ∂_»Å∞ Ѩ@ìѨQÆÖË QÆ∞O„_»OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Ö’HÍÅ∞
â’Éèí#∞ HÀÖ’Ê~Ú pH͉õΩ áêÖˇ·<å~Ú.
=∞. Ü«∞= Ѩ^•‡O‰õΩâ◊ KåѨ K«„Hõ ~°≠+¨ ˆ~MÏÅOHõ$`«Oɡ·# =∂
^èŒ=Ù áê^Œ ^ŒfiÜ«∞ q∞OHõ "≥∞>ˇìñ_»∞ Ѩq„`«`«fiO|∞ <Õñ_®kQÍ
#=hHÍO`«‰õΩ ÖË^Œ∞ áÈ =∞é˜ =∞nÜ«∂OQÆO|∞ "å=∂H˜Δ ÉÏ
Ǩï=Ù ÖÏHõOѨ=Ú <˘O^Œ∞K«∞O_»∞ xÅ ˆH Ü«Ú„QÆã≤÷`«∞Öò =K«∞Û<À. 343
104 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* <åÜ«∞<å! cè=∞¿ã<å! K«„Hõ–KåѨ–Ѩ^Œ‡– JO‰õΩâßk â◊√Éèíˆ~YÅ`À JÅOHõ$`«"≥∞ÿ# "åã¨∞^Õ=Ùx
áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ã¨Ê$tOz áê=#=∞ÜÕ∞º J^Œ$+¨ìO WHõ D Éèí∂^ÕqH˜ ÖË^Õ"≥∂! <å Z_»=∞ Hõ#∂fl, Z_»=∞
Éèí∞[O =∂\˜=∂\˜H© J^Œ∞~°∞`«∞<åfl~Ú. D Ö’HÍxH˜ WOHÍ Z@∞=O\˜ cèHõ~° Ѩiã≤÷`«∞Å∞ ~å#∞<åflÜ≥∂!
=. =∞é˜Ü«Ú =∞Ǩϟ`åÊ`«O|∞Å∞ ÃщõΩ¯Å∞ ѨÙ@∞ìK«∞#flÜ«∞x† =Ú~åO`«‰õΩx =$`åÎO`«O|∞ q#~å^Œx
‰õΩOfã¨∞`å„QÆAO_»∞ cè=Úx`À qKåiOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 344
* WOHÍ Z<Àfl L`åÊ`åÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞Î<åfl~Ú. JHõ¯_» ^•fi~°HõÖ’ =∞# ÉÏ= NHõ$+¨μ‚_»∞ ZÖÏ
L<åfl_À U"≥∂! PÜ«∞# Hˆ =Δ ∞=$`åÎO`«O WO`«=~°‰Äõ `≥eÜ«∞~åÖË^∞Œ .—— Jx ^è~Œ ‡° ~åA q+¨}Ç‚ Ϩ $^ŒÜ∞« O`À
cè=∞¿ã#∞x`À =∂\Ï_»∞`«∞<åfl_»∞.
-: J~°∞˚#∞O_»∞ ^•fi~°Hõ #∞O_ç =zÛ Hõ$+¨‚ x~åº}O|∞ñ ^≥Å∞Ê@ :-
Hõ. MË^Œ=Ú# xO„^Œã¨∂#∞ñ_»∞, Ü«∂^Œ= ѨÙi#∞O_ç =zÛ Ü«∞„QÆAñ QÆx `«
`åÊ^Œ=ÚÅ #Ü«∞# ã¨eÖ’, `åÊ^Œ‰õΩñ_≥· Ѩ_çÜ≥∞ n#∞ÉèíOy #ˆ~O„^•. 345
* â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! JO`«Ö’ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O #∞Oz =zÛ# J~°∞˚#∞_»∞ J„â◊√ѨÓi`«
<Õ„`åÅ`À ÉèíiOѨ~åx ^Œ∞óYO`À n#∞_≥· J„QÆAx áê^•ÅÃÑ· "åÖÏ_»∞.
Hõ. Ѩš\˜e# Ü«ÚÅ¡=Ú`Àñ, ^ŒÅ¡_»Ñ¨_»∞K«∞#fl Ñ≤#fl`«=Ú‡xñ QÆx "≥
ÖˇfiÅ¡ #QÆ∞"≥ÚQÆ=Ú`À [#∞, ÖˇÅ¡#∞ q# ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞ñ _ç@¡x ѨeÔH<£. 346
* JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À `«Å¡_çe¡áÈ`«∞#fl z#fl `«=Ú‡}˜‚ K«∂z ^èŒ~°‡~åA =ÚYO
"≥Å"≥ÅÉ’~ÚOk. PÜ«∞# JO^Œ~°∂ qO@∞O_»QÍ J~°∞˚#∞x`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
ã‘. =∂`å=∞ǨïO_≥·# =∞# â◊¥~°∞ñ _»∞<åfl_≥? =∞OQÆà◊"Õ∞ =∞# =∂`«∞Å∞#‰õΩ ?
"≥∂^Œ"Õ∞ #Å∞QÆ∞~°∞ =ÚQÆ∞~°∞ "Õ∞#`«ÎÅ? HÍ#O^Œ"Õ∞ "åi Ü«∂`«‡AʼnõΩ?
#„‰õÄ~° Hõ$`«=~°‡ ÖÏÜ«Úã¨û"Õ∞`«∞ÖË? rq`«∞ñ_Õ Ü«Ú„QÆ¿ã#qÉèí∞ñ_»∞?
HõÖϺ}Ü«Ú‰õΩÎÖË QÆ^Œ ™ê~°}Ï^Œ∞Å∞? =∂^èŒ=Ù `«=Ú‡Å∞ =∂#^èŒ#∞Å∞?
`Õ. #O^Œ"Õ∞ =∞# ã¨`«ºHõ#O^Œ#∞#‰õΩ? Éèí„^Œ"Õ∞ â◊O|~åã¨∞~° ÉèíO[#∞#‰õΩñ?
QÆ∞â◊Å"Õ∞ ÉÏ}^Œ#∞*ËO„^Œ∞ ‰õÄñ`«∞ѨuH˜? ǨÏ~°¬"Õ∞ áê~°÷! =Úã¨eH˜, ǨÏeH˜, |eH˜? 347
* <åÜ«∞<å! J~°∞<˚ å! =∞# =∂`å=∞Ǩï_≥#· â◊¥~°¿ã#∞_»∞ ‰õΩâ◊Å"Õ∞ Hõ^•! =∞# "Õ∞#=∂=∞ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞
ã¨∞YOQÍ L<åfl_»∞ Hõ^•! =∞# "Õ∞#`«ÅÎ ∞ U_»∞QÆ∞~°∂ ã¨O`À+¨OQÍ L<åfl~°∞ Hõ^•! "åi H˘_»∞‰õΩ ÅO^Œ~∂°
Hˆ =Δ ∞"Õ∞ Hõ^•! J„‰õÄ~° Hõ$`«=~°‡Å‰õΩ P~ÀQƺ"Õ∞ Hõ^•! L„QÆ¿ã# =∞Ǩ~åA u#flQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_®! =∂#^è#Œ ∞Å∂
"åã¨∞^Õ=Ùx ™È^Œ~∞° Å∂ J~Ú# QÆ^∞Œ _»∞, ™ê~°}∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å ‰õΩâ◊Å"Õ∞<å? =∞# ™ê`«ºH˜ Hˆ =Δ ∞"Õ∞<å?
„Ѩ^∞Œ º=Úfl_»∞ ÉÏQÍ L<åfl_®? Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» ‰õΩÖÏ™êQÍ L<åfl_®? =∞# ÃÑ^ŒÌÉÏ= |Å~å=Ú_»∞ ã¨∞YOQÍ
L<åfl_®?
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 105
=. =∞é˜Ü«Ú #O^èŒHõ =∞^èŒ∞ Éè’[ ^Œâß~°› =$+≤‚ ™ê`«fi`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# Ü«∞^Œ∞=Oâ◊ g~°∞Å∞#∞,
ǨÏi‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ™êOÉ ã¨∞¿+} „Ѩ=ÚY∞Å∞#∞, <å~åÜ«∞}Ï#∞K«~°∞Öˇ·# Ü«Ú^Œú"å^Œ∞Å∞#∞, QÆ$+¨‚
ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·# ã¨∞#O^Œ #O^•^Œ∞Å∞#∞ ã¨∞MÏ#O^Œ∞ÖË Ü«∞x Ü«∞O^Œé #_çy ^èŒ~°‡AO_»∞ „QÆ=∞‡é
x@¡xÜ≥∞. 348
* WOHÍ JO^艌 Ωõ Å∂, =∞^è∞Œ =ÙÅ∂, Éè’AÅ∂, ^Œâß~°∞›Å∞, =$+¨μÅ‚ ∂, ™ê`«fi`«∞Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊
g~°∞ÅO^Œ~∂° Hˆ =Δ ∞OQÍ L<åfl~å? NHõ$+¨μx‚ Ѩل`«∞Öˇ#· ™êO|∞_»∂, ã¨∞¿+}∞_»∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂, J#∞K«~∞° Öˇ#·
L^Œú=Ù_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∂, ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·# #O^Œ∞_»∂, ã¨∞#O^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∂ ã¨∞YOQÍ#∞,
P#O^ŒOQÍ#∂ L<åfl~å? Jx D q^èŒOQÍ JO^Œi ˆHΔ=∞=¸ J_çy WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞ ^èŒ~°‡~åA.
ã‘. "≥·‰õΩO~î°"åã¨∞Å =_»∞=Ù# <≥=fix, |Å=Ú# <å#O^ŒÉèíi`«∞ ÅQÆ∞K«∞
"≥é=Hõ Ü«∂^Œ= g~°∞Å∞ =iÎO`«∞ ~°=∞~°∞Å∞ Q˘Å∞=ÙO_»∞#\˜ì H˘Å∞=Ù
K«qÔH <åHõi¬Oz K«~°}¿ã=‰õΩÖˇ·# |O^èŒ∞q∞„`å^Œ∞Å áê^ŒÜ«ÚQÆ=Ú
<≥=fiñ_»∞ „^˘H˜¯OK≥ xO„^ŒÑ‘~î°=Ú g∞ñ^Œ =„[O|∞ [oÑ≤Oz „"åÅ∞"åx
`Õ. „áê} =Å¡Éèí ÔHOˆQÅñ ÉÏ^Œ∞ ¿ãã≤, Ü«∞=∞$`«[Å=ÚÅñ É’+≤OѨ #Å~°∞ áêi
*Ï`« "≥∞=fiñ_»∞ Q˘x=zÛ ã¨`«ºÉèÏ=∞, H˜K≥Û #\˜ì =∞Ǩ`«∞‡# H˜Ñ¨Ù_»∞ â◊√Éèí"≥∞? 349
* ''J~°∞<˚ å! U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx JO_»^OŒ _»Å=Å¡ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ x=ã≤OKÕ "åiÖÏQÍ, ^•fi~°HÖõ ’ x=ã≤OKÕ
Ü«∂^Œ=g~°∞Å∞ P#O^Œã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· LO@∞<åfl~À, U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å∞ H˘Å∞=Ù
fˆ~Û ã¨∞^èŒ~å‡=∞O@ѨOÖ’ `«# Éèí‰õΩÎÅ#∂ |O^èŒ∞=ÙÅ#∂ q∞„`«∞Å#∂ ‰õÄ~°∞ÛO_» ÃÑ\Ïì_À, U
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞, =„*ÏÜ«Ú^èŒO ^èŒiOz =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å =∞^茺 =Ú`åºÅ QÆ^≥ÌÃÑ· H˘Å∞=Ù fˆ~Û WO„^Œ∞x
„áê}Ëâ◊fii J~Ú# â◊p^Õq `«# KÕ`«∞Å`À áê^Œ∞KÕã≤ J=∞$`«O áÈã≤ ÃÑOz# áêi*Ï`« =$HΔÍxfl, kq
#∞Oz Éèí∞qH˜ fã¨∞H˘x =zÛ `«# „Ñ≤Ü«Ú~åÖˇ·# ã¨`«ºÉèÏ=∞‰õΩ |Ǩ˙HõiOKå_À– P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ˆHΔ=∞"Õ∞<å?
âß. J<åfl! Ѷ¨Å∞æ#! ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞ñ_»∞ „|Ǩχ}∞ºO_»∞ QÀqO^Œ∞ñ _®
Ѩ<åflhHõâ◊~°}∞ºñ _ôâ◊√ñ_»∞ [QÆ^Œƒù„^•#∞ã¨O^è•~Ú N
=∞#fl"åºO|∞[ Ѩ„`« <Õ„`«∞ñ_»∞ ã¨∞^èŒ~å‡=∞^茺 Ñ‘~î°O|∞#O
^Œ∞<åflñ_® |ÅÉèí„^Œ∞ñQÆ∂_ç ã¨∞dÜ≥ÿ∞ Ü«Ú`åûÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ ^•fi~°Hõ<£? 350
* <åÜ«∞<å! J~°∞<˚ å! Éè‰í Ωõ ÅÎ Ü«∞O^Œ∞ "å`«ûźO ‰õΩiÑ≤OKÕ "å_»∂, „|Ǩχ}∞º_»∂, PѨ#flâ◊~}
° ∞º_»∂,
ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, Ö’HÍʼnõΩ "Õ∞Å∞ HõeyOKÕ"å_»∂, â’ÉèÏ=O`åÖˇ· JѨC_»Ñ¨C_Õ qHõã≤ã¨∞Î#fl `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ =O\˜
106 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, J~Ú# QÀqO^Œ∞_»∞ ^•fi~°HõÖ’ ã¨∞^èŒ~å‡ã≤OǨã¨#O =∞^茺 J#flQÍÔ~·# |Å~å=Úx`À
‰õÄ_» ã¨∞YOQÍ L`åûǨÏOQÍ L<åfl_®?
Hõ. P ~å=∞ ˆHâ◊=ÙʼnõΩ#∞, ™ê~å=∞ÅÉèíH˜Î h=Ù ã¨Å∞ѨÙ^Œ∞=Ù QÆ^•
QÍ~å=ÚÅ∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~å, áÈ~å=ÚÅ |O^èŒ∞ ÖˇÅ¡„á⁄^Œ∞Ì l`ås! 351
* q[Ü«∂! P ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å#∞ h=Ù ã≤÷~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À Pã¨H˜Î`À ¿ãqOKå=Ù QÆ^•! JHõ¯_ç =∞#
K«∞\ÏìÅO`å x#∞fl J#∞k#O JáêºÜ«∞OQÍ J#∞~åQÆOQÍ P^ŒiOKå~°∞ Hõ^•!
âß. =Ú#∞fl„QÍ@qÖ’ =~åǨÏ=Ú#ÔH· =ÚHõ¯O\˜`Àñ É’~°∞KÀ
ã¨<åflǨÏO|∞#ñ QÍňHÜ«ÚÅ #xO [Hͯ_»∞KÀñ „ÉÏÉèí=
㨯#∞flO_≥· K«#∞ H“~°"ÕO„^Œ∞ ѨxÔH· QÆO^èŒ~°∞fiÅO ^ÀÅ∞KÀñ
QÆhfl Ô~#flñ_»∞ñ ^Õ=Ù `«O„_ç! K≥ѨÙ=∂ HõÖϺ}"Õ∞ K«„H˜H˜<£? 352
* `«O„_ô! W^Õq∞@Ü«∂º! Hõ#∞flÅ"≥O@ h~°∞ HÍ~°∞ã¨∞<Î åfl=Ù? ѨÓ~°fiO ÉèÜ
í ∞« OHõ~å~°}ºOÖ’ ѨOkHÀã¨O
á¶êÖωõΔΩx`À áÈ~å@O ™êyOz#ѨC_»∞ HÍh, ã¨~°fiã¨<åflǨÅ`À áÈ~Ú HÍňHÜ«ÚÅ#∞ Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’
zOz K≥O_®_Õ@ѨC_»∞ HÍh, "≥·Éèí=O HÀÖ’Ê~Ú Q“~°=O Ѩ_çáÈ~Ú# H“~°"ÕO„^Œ∞}˜‚ q_çÑ≤OK«@O HÀã¨O
QÆO^èŒ~°∞fiÅ`À HõÜ«∂ºxH˜ `«ÅѨ_ç#ѨC_»∞ HÍh, HõO@h~°∞ ÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ"Õ! WѨC_Õq∞ Hõ+¨ìO =zÛOk? =ÚO
n =∂@ K≥ѨC– Ü«∞â’^•#O^Œ#∞_»∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ L<åfl_»∞ Hõ^•!
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ 353
* =∂~°∞ ѨÅ∞Hõ "Õ=∞Ü«∂º!
Hõ. F_çu"À â◊„`«∞=ÙʼnõΩ, <å_çu"À ™ê^èŒ∞ ^Œ∂+¨}ÏÖÏѨ=ÚÅO
QÆ∂_çu"À Ѩ~°ã¨`«∞Å#∞, g_çu"À =∂#^èŒ#=Ú g~°∞Å #_»∞=∞<£! 354
* ѨQÆ"åi`À áÈ~å_ç F_çáÈÖË^Œ∞ Hõ^•! ã¨[˚#∞Å#∞ `«∂Å<å_»ÖË^Œ∞Hõ^•! Ѩ~åOQÆ#Å#∞ ‰õÄ_»ÖË^Œ∞
Hõ^•! Jig~°∞Å #_»∞=∞ Jaè=∂<åxfl g_»ÖË^Œ∞ Hõ^•!
Hõ. `«Ñ≤Êu"À, ~ÚK≥Û^Œ #x† K≥Ñ≤Êu"À HõѨ@™êH˜Δ! KÕã≤# "Õ∞Å∞O
^≥Ñ≤Êu"À! â◊~°}Ï~°∞÷Å, ~˘Ñ≤Êu"À kfiAÅñ |ã¨∞Å, ~ÀQÆ∞Å, ã¨`«∞Å<£! 355
* J#fl=∂@ `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞ Hõ^•! ^˘OQÆ™êHõΔºO K≥ѨÊÖË^Œ∞ Hõ^•! W`«~°∞ʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕã≤ uiy K≥ѨÊÖË^Œ∞
Hõ^•! â◊~}
° Ï~°∞Å÷ g∞^•, „ÉÏǨχ}∞Å g∞^•, QÀ=ÙÅ g∞^•, ~ÀQÆ∞Åg∞^•, „ã‘ÅÎ g∞^• á⁄~°áê@∞# ÉÏ}ÏÅ∞
QÆ∞ѨÊÖË^Œ∞ Hõ^•!
Hõ. J_çzu"À Éèí∂ã¨∞~°∞Å#∞?, QÆ∞_çzu"À ÉÏÅ=$^ŒúQÆ∞~°∞=ÙÅ∞ "≥eQÍ?
q_çzu"À Ü«∂„t`«∞Å#∞?, =Ú_çzu"À Ѩ~°∞Å q`«Î=ÚÅ∞ Ö’Éèí=Ú#<£? 356
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 107
* P~å^è∞Œ ºÖˇ#· Éè∂í ã¨∞~°∞Å#∞ J_çz#O^Œ∞HÍ? ÖËHõ ÉÏÅ∞~°#∂ =$^Œ∞Åú #∂ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ Ñ≤Å=‰õΩO_®
‰õΩ_çz#O^Œ∞HÍ? â◊~°}#fl "åix q_çz#O^Œ∞HÍ? áÈh Ѩ~°∞Å ^èŒ<åÅ#∞ Ö’ÉèíO H˘nÌ =Ú_çz #O^Œ∞HÍ?
ZO^Œ∞HõÜ«∂º h H© qKå~°O?
=. Jx ѨeH˜#O QÆhfl~°∞ Hõ~°`«ÅO|∞#O ^Œ∞_çzH˘#∞K«∞, QÆ^Œæ^Œã¨fi~°O|∞# =∞ǨxkèO QÀÅ∞áÈ~Ú#
¿Ñ^ŒK«O^ŒO|∞# x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çOK«∞K«∞, #~°∞˚#∞O _»#fl H˜\¡xÜ≥∞. 357
* ^è~Œ ‡° A_»∞ WÖÏ „ѨtflOK«QÍ<Õ J~°K`
Õ ∞« Å`À J„â◊√=ÙÅ `«∞_»∞K«∞H˘O@∂, QÆ^^æŒ HŒ Oõ ~îO° `À, ÃÑxflkèx
áÈQ˘@∞ìH˘#fl ¿Ñ^Œ"åx =∂kiQÍ "Õ_ç "Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çã¨∂Î J~°∞˚#∞_»∞ J#flQÍi`À WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. =∞# ™ê~°kä, =∞# ã¨z=Ùñ_»∞, =∞# qÜ«∞º=Ú, =∞# ã¨Y∞O_»∞, =∞# ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£
=∞# qÉèí∞ñ_»∞, QÆ∞~°∞ñ_»∞, ^Õ=~°, =∞#Å#∞ kQÆ<å_ç K«xÜ≥∞, =∞#∞*Ïnèâß! 358
* ''=∞Ǩ~å*Ï! U=∞x K≥¿ÑÊk? =∞# ™ê~°kä , =∞# =∞O„u, =∞# qÜ«∞ºO, =∞# q∞„`«∞_»∂, =∞#
ÉO^èŒ∞=Ù, =∞# „ѨÉèí∞=Ù, =∞# QÆ∞~°∞=Ù, =∞# ^Õ=Ù_»∞, =∞# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =∞#Å#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì =∞~À
Ö’HÍxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. HõO@‰õΩÅ∞ #$ѨÙÅ∞ ã¨∂_»ñQÆ, q∞O@O QÆOÑ≤OK«∞ Ü«∞O„`«g∞#=Úñ QÀÅ<£
ÔQO\˜Oz =∞#=Ú "åÅ∞O, QÆO\˜O *ËH˘O\˜ =∞`«x Hõ~°∞}# HÍ^Õ! 359
* â◊„`«∞~åA ÅO^Œ~∂° Hõà√◊ ¡ JѨÊyOz K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ PHÍâß# uiˆQ =∞`«ûºÜ«∞O„`åxfl QÆ∞iÃÑ\˜ì
H˘\˜ì =∞#O áêOKåÅ~å[ Ѩلux Ѩi}Ü«∞=∂_çOk P Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Úx Hõ\ÏHõΔO =Å¡<Õ Hõ^•!
Hõ. ^ŒO_ç #<Õ‰õΩÅ`À <å, YO_»Å∞ñ _≥^Œ∞ ~°~Ú# ÔQez MÏO_»==#=ÚO
[O_®iÛH˜ #iÊOz#, QÍO_ô==Ú xK≥Ûñ [„H˜ QÆÅ∞QÆ∞@ #kèáê! 360
* QÆO_»~° QÆO_»_≥·, J=∞~°K«=¸ ã¨=¸Ç¨ÏO`À PYO_»Å∞_»∞ Z^Œ∞Ô~· xeÛ<å, ÔQeÛ MÏO_»==<åxfl
Jyfl^Õ=ÙxH˜ JiÊOz, QÍO_ô"åxfl ÔQ·H˘#flk P K«„Hõ^èŒ~°∞x K«Å∞= =Å¡<Õ Hõ^•!
Hõ. k‰õΩ¯Å ~åAÅ <≥Å¡#∞, =∞H˜¯Oz ^èŒ#O|∞ Q˘#∞@ =∞Ü«∞Hõ$`«ã¨Éèí =Ú
<≥fl‰õΩ¯@ [#fl=Ú ¿ãÜ«Ú@, xHõ¯=Ú Ç¨Ïi =∞#‰õΩ ^ŒO_» xez#ñ QÍ^Õ! 361
* <å<å kâ◊ÅÖ’x #~°<å^äŒ∞Å#∞ ã¨=∞~°OÖ’ [~ÚOz Jâı+¨ ^èŒ#~åã¨∞Å#∞ ÔH·=ã¨O KÕã¨∞H˘#fln,
=∞Ü«∞ã¨Éèí#∞ JO^Œ∞H˘#fln, ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞ǨÜ«∂QÆO x~°fiiÎOzOn x*ÏxH˜ P "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ
ÉÏã¨@QÍ xeÛ#O^Œ∞=Å¡<Õ Hõ^•!
=∞. WÉèílnfi~°º! =∞MÏaè+≤HõÎ =∞QÆ∞ h ~ÚÖÏ¡e ^èŒq∞‡Å¡=Ú<£
ã¨ÉèíÖ’ âß„`«=Ù b_çÛ#<£ =Ú_»∞= HÍ K«O„^•ã¨º ^Œ∞ódOѨñQÍ
#ÉèíÜ«∞O azÛ „Ѩu[˝ ¿ãã≤ Éèí=nÜ«∂~åuHÍO`å t~À
[Éèí~°NŠǨÏiOѨñ_Õ q^èŒ=Öˇ· ™œÉèÏQƺ=ÚÖò g_»ñQÆ<£! 362
108 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ã≤OǨÏѨ~å„Hõ=Ú_»"≥·# =∞Ǩ~å*Ï! ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞ǨÜ«∞[˝OÖ’ Jaè¿+HõѨÓ`«"≥∞ÿ# h ~ÚÖÏ¡e
HõÉsÉèí~åxfl Ѩ\˜ì ÖÏy D_»∞ÛH˘x =zÛ xO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ h â◊„`«∞=ÙÅ∞ J==∂xOz #ѨC_»∞ P ã¨u
P„HÀtOK«QÍ, P"≥∞‰õΩ JÉèíÜ«∞q∞zÛ nHõΔ =Ç≤ÏOz, h â◊„`«∞HÍO`«Å t~À[ "≥·Éèí"åxfl "åi ™œÉèÏQͺxfl
ǨÏiOz =∞#‰õΩ [Ü«∞O KÕ‰õÄiÛ# PѨÎ|O^èŒ∞_»∞ PÜ«∞<Õ Hõ^•!
âß. "≥·~°∞Öò QÆ\˜ì# ѨÙ@ì=ÚÖò q_»∞=ñQÍ "åiOѨ <å =Å¡Éèí∞Öò
~å s "Õà◊, #∞¿ÑHõΔ ¿ãÜ«∞ñ^ŒQÆ"Õ, ~å"Õ, x"åiOѨ"Õ?
Öˈ~ „`å`«Å∞! Hõ$+¨‚! Ü«∞OK«∞ ã¨ÉèíÖ’ b<åOy Ü≥ÿ∞ ‰õΩ~Úº_»O
QÍ~°∞}ºO|∞# Éèí∂i=„ã¨ÎHõe`«OQÍñ *ËÜ«∞ñ_Õ „^ÒѨk<£! 363
* P<å\˜ =∞Ǩã¨ÉèíÖ’ „‰õÄ~å`«∞‡Öˇ· H“~°=ÙÅ∞ p~°Å∞ q¿ÑÊ@ѨC_»∞ '<å =Å¡Éèí∞Å∞ ##∞fl
L¿ÑH˜ΔOKå~°∞. WHõ h"Õ ##∞fl ~°H˜ΔOKåe, ~å"Õ ~°H˜ΔOK«"Õ— Jx áêOKåe Å*Ï˚ã¨O‰õΩz`åOyÜ≥ÿ∞
„áêi÷Oz#ѨC_»∞ p~°ezÛ HÍ~°∞}ºO`À HÍáê_®_»∞.
ã‘. ^Œ∞~åfiã¨∞ñ _˘Hõ<åñ_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞ñ_»∞ =OѨñ |k"ÕÅ t+¨μºÅ ÉèíH˜Îñ Q˘Å∞=ñ
[#∞^≥Oz =∞#=Úñ ÉÏOKåeÜ«Úñ QÆ∞_çz# "≥#∞Hõ <åǨ~°O|∞ "Õñ_çH˘x#ñ
ɡ>ˇì^Œ ##=Ù_»∞ñ ɡ@ì‰õΩ#fl â◊Ñ≤O`«∞ ##∞K«∞ñ ^ÀÜ«∂=QÍǨÏ=Ú# ˆHñQÆñ
QÆ_»=Å ##fl âßHõ=ÚÅ∞ né∞@ñ Ez áêOKåŠѨلuÎHõ Ѩ~°‚âßÅ
`Õ. Ö’#ñ ^ŒÅñz# qKÕÛã≤ Ö’qÖ’x, t+¨ìâßHÍ#flÅ==Úñ „ÉÏtOz, `«Ñ¨ã≤
HÀѨ =Ú_çyOz, ѨiѨÓ~°‚‰õΩH˜Δñ *ËÃã, x\˜ì „`≥·Ö’Hõºã¨O`«iÊ Ü≥∞O^Œ∞ñ QÆÅñ_»∞? 364
* XHõ<å_»∞ =ÚHÀ¯Ñ≤ J~Ú# ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ# „¿Ñi`«∞_≥· Ѩk"ÕÅ =∞Ok t+¨μºÅ`À =∞#
=^ŒÌ‰õΩ =KåÛ_»∞. JѨÊ\˜ˆH =∞# =∞O^Œ~°=¸, áêOKåb Éèí∞lOKå=Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P =ÚhO„^Œ∞_»∞
'=∂‰õΩ J#flO ÃÑ_»`å~å? ÃÑ@ì~å? ÃÑ@ìHõáÈ`Õ âßѨO ÃÑ_»`å#∞— JO@∂ K«~°K«~å #kH˜ ™êfl<åxH˜
™êyáÈÜ«∂_»∞. JѨC_»∞ Ѩ~°‚âßÅÖ’H˜ áÈ~Ú áêOKåe áê„`«Åhfl ѨiH˜Oz K«∂zOk. ZHõ¯_® XHõ¯
‰õÄ~°=ÚHõ¯ ‰õÄ_® HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . P"≥∞ xâ◊ÛŠǨÏ$^ŒÜ∞« O`À P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ `«ÅK«∞H˘Ok. `«H} Δõ O P
^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»∞ „Ѩ`º« Hõ"Δ ∞≥ ÿ =O@áê„`«Ö’ J_»∞QÆ∞# JO@∞H˘x L#fl XHõ¯ "≥∞`«∞‰õΩ#∞ <À\˜Ö’ "Õã∞¨ H˘<åfl_»∞
JO`Õ. WOˆH=ÚOk! =Úhâ◊fi~°∞ʼnõΩ Hõ_∞» ѨÙÅhfl xO_çáÈÜ«∂~Ú. "å~°∞ âßOuOz `ÕÑÙ¨ ‰õΩO@∂ "≥oá¡ ÈÜ«∂~°∞.
ã¨OHõÅÊ=∂„`«O KÕ`«<Õ =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ ã¨O`«∞+≤ì HõeyOKÕ J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ =∞Ô~Hõ¯_»
^˘~°∞‰õΩ`å_»∞!
ã‘. ѨOkÔH· áÈ~å_» á¶êÖωõΔΩñ _≥=fix |Å=Ú# <å H˜K≥Ûñ ÉÏâ◊√Ѩ`«=Ú?
<≥=fix ÖÏ=Ù# x"Õ∞‡# ^Õ"ÕO„^Œ∞ Ñ‘~îå~°ú=Ú# #∞O_»ñ ɡOѨÙñ QÆO\˜ñ?
QÍňHÜ«∞ x"å`«Hõ=Kåk ^≥·`«∞ºÅñ [OÑ≤u <≥=fix ã¨O㨇iOz?
QÀ„QÆǨÏ}=Ú<åñ_»∞ ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏOÉè’xkèñ QÆ_»zu <≥=fix Hõ~°∞}ñ *Ëã≤?
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 109
P. Hõ~°‚ã≤O^èŒ∞ ~å[ H“~°"ÕO„^•^Œ∞Å, `«ÅÅ áêQÆ ÖˇÅ¡ñ ^Œ_»q `≥zÛ,
ÜÕ∞ =∞Ǩ`«∞‡ |eq∞ xzÛu q~°@∞x, ѨلuÎ Ü«∞_»∞QÆ ÉÁ=∞‡á⁄uÎHõʼnõΩ. 365
* J<åfl! P <å_»∞ =~åǨÏO HÀã¨O ™êy# ã¨=∞~°OÖ’ á¶êÅ<Õ„`«∞x =Å¡ áêâ◊√Ѩ`« =∞Ǩ„™êÎxfl
PÜ«∞# ^ŒÜ∞« =Å¡<Õ Hõ^• JO^Œ∞H˘<åfl#∞. „uÖ’HÍnèâ√◊ _≥#· ^Õ"OÕ „^Œ∞x J~°ãú O≤ Ǩã¨<åxfl PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O
=Å¡<Õ Hõ^• Jkè+≤ªOѨ QÆeQÍ#∞. HÍňHÜ«Ú_»∞, x"å`«Hõ=K«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å#∞ P =∞ǨÏhÜ«Úx
|ÅO =Å¡<Õ Hõ^• Ѩi=∂~åÛ#∞. L`«Î~° QÀ„QÆǨÏ} ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ á⁄Oy =zÛ# H“~°¿ã<å"åÇ≤Ïxx PÜ«∞#
Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔO =Å¡<Õ Hõ^• ^•@ QÆeQÍ#∞. P<å_»∞ ÉÁ=∞‡ á⁄uÎHõÅ#∞ `≥=∞‡x L`«Î~° J_çy`Õ Hõ~°‚
Ãã·O^èŒ= ã¨∞Ü≥∂^èŒ<å^Œ∞ŠѨ@∞ì‰õΩK«∞ÛÅ `«ÅáêQÆÅ∞ HÀã≤ `≥zÛ P"≥∞ =Ú^Œ∞Ì K≥e¡OK«QÆeyOk P Ѩ~°=∞
ѨÙ~°∞+¨μx ^ŒÜ«∞=Å¡<Õ Hõ^•!
=∞. QÆ∞~°∞cèëê‡^Œ∞Å∞ QÆ∂_ç Ѩxfl# ‰õΩ~°∞HΔÀ}©â◊ K«„HõO|∞Ö’
QÆ∞~°∞â◊H˜Î<£ ~°^äŒÜ«∞O`« Ü≥ÿ∞ <˘QÆÅÃÑ·ñ QÆ∂~°∞ÛO_ç Ü«∂ "Õ∞\˜ <å
â◊~°=ÚÖò "åéHõ =Ú#fl "å~°Å |Ö’`åûǨÜ«Ú ~°∞^ÀºQÆ `«
`«Ê~°`«Öò K«∂_»∞¯Å ã¨OǨÏiOK≥ #q∞`À`åûǨÏO|∞ <å H˜K«∞ÛK«∞<£ 366
* cè+¨‡ „^À}Ïk =∞ǨÜ≥∂^èŒ∞Å`À ‰õÄ_ç# ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« =∞Ǩã¨O„QÍ=∞OÖ’ <å‰õΩ ™ê~°^䌺O KÕã¨∂Î,
~°^OŒä <˘QÆÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç <å ÉÏ} Ѩ~O° Ѩ~Å° ∞ =i¬OѨH=õ ÚO^Õ `«# K«∂ѨÙÅ`À â◊„`«∞=ÙÅ â◊HhΘ , L`åûǨhfl
PÜ«Ú~åÌÜ«∂hfl, `«^ÕHõnHõΔ#∂ JѨǨÏiOz, <å‰õΩ Jq∞`å#O^•xfl JOkOz# q[Ü«∞ ™ê~°kä PÜ«∞<Õ
Hõ^•!
=∞. Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞O _˘#iOK«∞ Hõ$`«º=ÚÅ∞ „ѨǨ¡^Œ∞O „|"ÕtOz ÔQ
Åfi ã¨=∞~°÷O|∞Å∞ QÍx ÔH·=_çñ QÆ$áêâ◊fi`å÷=∞ QÍOˆQÜ«∞ ã¨∂
~°ºã¨∞`« „^À} ^èŒ#∞ifi=ÚHõÎ |Ǩïk"庄ã¨Î „ѨѨOK«O|∞ <å
^≥㨉õΩ<£ ~åHõ `˘ÅOÔQ =∂^èŒ=Ù ^ŒÜ«∂^Œ$+≤ì<£ #ˆ~O„^À`«Î=∂! 367
* =∞Ǩ~å*Ï! ѨÓ~°fiO Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx „‰õÄ~°Hõ$`åºÅ∞ „ѨǨ¡^Œ∞x q+¨Ü«∞OÖ’ qѶ¨ÖÏÖˇ·#>Ë¡, cè+¨‡
„^À} Hõ~°‚ Hõ$Ѩ Jâ◊fi`å÷=∞Å ^èŒ#∞ã¨∞ûÅ #∞Oz "≥Å∞=_ç# <å<åq^è•Öˇ·# â◊„™ê΄™êÎÅ∞ <å g∞^Œ‰õΩ ~å‰õΩO_®
P =∂^èŒ=Ùx ^ŒÜ«∂^Œ$‰õΩ¯Å`À „ѨHõ¯‰õΩ `˘Åy áÈÜ«∂~Ú.
K«. =ã¨∞=∞u k=ºÉÏ}=ÚÅ „=Hõ¯Å∞ "åÑ≤ H˘ÅO‰õΩ ¿ãã≤, <å
~°ã¨=ÚÅ∞ =∂@∞QÍñ |éÑ≤ ~°^䌺=ÚÅ<£ iÑ¨Ù ÖˇÅ¡ñ E_» ™ê
ǨÏã¨=Ú# h@ñ ɡ\˜ìu ~°}Ï=x Ãã·O^èŒ=Ùñ [OѨÙ<åñ_»∞, <å
Hõã¨∞~°q~Àkè Éèí„^ŒQÆu #O_»~Ú =zÛ#ñ QÍ^≥ Éèí∂=~å! 368
110 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* =ã¨∞=∞f =Å¡ÉÏè ! Ãã·O^è=Œ Ùx =kèOKÕ P <å\˜ ~°}~°OQÆOÖ’ â◊„`«∞=ÙÅ∞ HõàÏ¡~å K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ, <å
k=º ÉÏ}ÏÅ`À Éèí∂q∞x „=Ü«∞ºÅ∞ KÕã≤ [ÖÏâ◊Ü«∂xfl HõeÊOz JÅã≤ ™⁄Åã≤# <å ~°^ä•âßfiʼnõΩ ^ŒÑ≤ÊHõ
fiÛOk P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Úx JO_»=Å¡<Õ Hõ^•!
ã‘. K≥eHÍñ_»! ~°=∞‡x p~°∞ #<˘flHõ"Õà◊ =∞xflOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ =∞éñk Ü«∞#∞K«∞
|O^èŒ∞ÉèÏ=O|∞#ñ ÉÏ\˜OK«∞ <˘Hõ"Õà◊, ^•`«Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ ^èŒ#=Ú eK«∞Û,
=∞O„uÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ =∞O„`« =∂^ÕtOK«∞, É’kèÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ |∞kúÃãѨC,
™ê~°^䌺 "≥Ú#iOK«∞ñ [# qzÛ Ü≥ÚHõ"Õà◊ñ, „w_çOK«∞ <˘Hõ"Õà◊, ˆQe¿ãÜ«Ú,
`Õ. <˘Hõ¯ â◊Ü«∂ºã¨#O|∞# #∞O_»∞ñ, QÆ#fl, `«O„_ç ÔH·=_çñ *Ëã≤# `«Ñ¨Cñ QÍK«∞,
ǨÏã¨Î=ÚÅ∞ =\˜ì á⁄`«∞Î# <å~°yOK«∞, =∞#∞[=Å¡Éèí! =∂^èŒ=Ù =∞é= ~å^Œ∞. 369
* P "åã¨∞^Õ=ÙxH˜ <Õ#O>Ë ZO`« „¿Ñ=∞! XHõ =∂@∞ K≥eHÍ_®! ~å ~°—=∞‡x Ñ≤eKÕ"å_»∞.
XHõ=∂@∞ '=Ú^Œ∞ÌÅ =∞~°n— Jx =Ú^Œ∞Ì KÕ¿ã"å_»∞, XHõ=∂@∞ P`«‡|O^èŒ∞"≥· P^ŒiOKÕ"å_»∞. XHõ=∂@∞
B^•~°º=¸iÎÜ∞ÿ≥ |Ǩï^è<Œ åÅ∞ |Ǩ˙HõiOKÕ"å_»∞. XHõ=∂@∞ =∞O„uÜ≥∞ÿ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕ¿ã"å_»∞. XHõ=∂@∞
QÆ∞~°∞"≥· Hõ~°Î"åºxfl É’kèOKÕ"å_»∞. =∞~˘Hõ=∂@∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞ K«#∞=Ù K«∂¿Ñ"å_»∞. "Õ~˘Hõ=∂@∞ Pf‡Ü«Ú_≥·
Ǩ㨺=∂_»∞`«∂ P@Å∞ Ѩ\˜ìOKÕ"å_»∞. WOH˘Hõ =∂@∞ XˆH „ѨHõ¯g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛÃÑ@∞ìH˘x Hõ#fl`«O„_ç =Öˇ
<å `«ÑC¨ Å∞ ã¨ik^Õ"Ì å_»∞. =∞~˘Hõ=∂@∞ <å KÕ`∞« Å∞ Ѩ@∞ìH˘x |Å=O`«O KÕã≤ á⁄`«∞#Î P~°yOѨ *Ë¿ã"å_»∞.
J@∞=O\˜ =∞# =Ú^Œ∞ÌÅÉÏ= J~Ú# =∂^èŒ=Ù}˜‚ =∞~°záÈ=\O ZÖÏ =∞Ǩ~å*Ï!
Hõ. q[Ü«∞, ^èŒ#O[Ü«∞, ǨÏ#∞=∞, ^Œúfi[ Ѷ¨Å∞æ#, áê~°÷, áêO_»∞`«#Ü«∞, #~°, =∞¿ÇÏO
„^Œ[, q∞„`å~°∞˚# Ü«∞OK«∞#∞, Éèí∞[=ÚÅ∞ ^ŒÅHõ_»= ~åHõ"ÀHõÅñ r~°∞<£. 370
* ~åHõáÈHõÅ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ KÕ`«∞Å∞ Kåz 'q[Ü«∂! ^èŒ#O[Ü«∂! HõÑ≤^èŒfi*Ï! Ѷ¨Å∞æ}Ï! áê~å÷!
áêO_»∞#O^Œ<å! H˜s\©! ã¨=ºáêp! J~°∞˚<å! Jx ZO`« PáêºÜ«∞OQÍ Ñ≤eKÕ"å_À Hõ^•!
Hõ. "åi[QÆO^èŒ∞Å∞ ^Œ=∞Ö’, "åiOѨñQÆ ~åx „¿Ñ=∞ "å^Œ=Ú ¿ãÜ«∞<£
"åi[<Õ„`«∞ñ_»∞ ##∞ñ ^ŒQÆ, "åiO_»¡‰õΩñ |#∞=Ù #Å∞Hõ "åiOѨ #$áê! 371
* JѨC_»Ñ¨C_»∞ `«#‰õΩ JO`«óѨÙ~° HÍO`«Å`À „Ѩ}Ü«∞HõÅǨÏO ã¨OÉèíqOz#ѨC_»∞ "åi
á⁄ÅÜ«∞Å∞Hõ#∞ f~°Û@O HÀã¨O ##∞fl „|u=∂e "åi ~ÚO_»‰¡ Ωõ ѨO¿Ñ "åi*ωõΩΔ x U q^èOŒ QÍ q㨇iOK«QÅÆ O
„ѨÉ∂íè !
Hõ. xK«ÛÅ∞ ֒Ѩe HÍO`«Å∞, =∞zÛHõñ ^Œ#`À_» <å_»∞ =∂@Å∞ <å‰õΩ<£
=ÚK«Û@Å∞ ÃãѨC "≥∞Å¡#, qK«ÛÅq_çñ ^˘_»Åg∞ñ^Œ qKÕÛã≤ #$áê! 372
* `å#∞ K«#∞=ÙQÍ <å K≥O`« KÕi, <å X_çÖ’ ‰õÄ~˘Ûx, x`«º=¸ `«# „Ñ≤Ü«Ú~åà◊¡‰õÄ `«#‰õÄ
=∞^茺 [iˆQ ~°Ç¨Ï㨺 ã¨OÉèÏ+¨}Åhfl ѨÓ㨄QÆ∞zÛ#@∞¡ "≥∞Å¡QÍ <å K≥qÖ’ K≥¿ÑÊ"å_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 111
K«. J@=∞@=∞Ü≥∞º <å Éèí[# =∞O`«Ü«Ú Éèí∂=~°! <Õñ_»∞ ã¨∂_»∞=∂
~Ú@∞=Öˇ QÍ~°qOK«∞ [QÆnâ◊√ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÖËx Ñ≤=∞‡@O
|@∞`«~° ^ÕǨÏÖ’Éèí=Ú#ñ „ÉÏ}=Ú Å∞#flq "≥O@ñÉ’Hõ <Õñ
QÆ@QÆ@! ѨÓ~°fi[#‡=Ú#ñ QÆ~°‡=Ú Öˇ\˜ìq KÕã≤<åñ_»<À? 373
* <å ¿ã=Åhfl D <å_»∞ x~°~°÷HÍÖˇ·<å~Ú. D q^èŒOQÍ PáêºÜ«∞OQÍ P^ŒiOKÕ NHõ$+¨μ‚_»∞
DÖ’HõO #∞Oz "≥o¡áÈ~Ú# `«~°∞"å`« ‰õÄ_» <å „áê}ÏÅ∞ PÜ«∞#"≥O@ áȉõΩO_® D ^ÕǨxfl JO\˜
ÃÑ@∞ì‰õΩx L<åfl~Ú. JÜ«∞ºÜ≥∂º! ѨÓ~°fi[#‡Ö’ Z\˜ì áêѨHõ$`åºÅ‰õΩ X_çQÆ\Ïì<À!
âß. HÍO`å~°O|∞# <˘O\˜ ^À_»∞H˘x ~åñQÍñ Ez QÀqO^Œ∞ â◊√
^•úO`«„ã‘ÎÅñ |^•é∞"ÕÅ =∞^Œ~åQÍÜ«∞`«∞ÎÖˇ· `åñH˜ <å
K≥O`«<£ É’Ü«∞Å∞ =¸ñy Ѩ\˜ìH˘# <å ã‘=∞Ouh ã¨OѶ¨∞=Ú<£
„ÉèÏOu<£ ÉèÏq∞x ÉèíOy #∞O\˜ q_çÑ≤OѨ<£ ÖËHõ† ^è•„fâ◊fi~å! 374
* P =∞Ǩ  #∞Éè Ï =Ù_» ∞ `« # ∞=Ù KåeOz# J#O`« ~ ° O PÜ« ∞ # JO`« ó Ѩ Ù ~° H ÍO`« Å #∞
Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞"ÕÅ=∞Okh "≥O@ɡ@∞ìH˘x =ã¨∞OÎ _»QÍ J~°}º=∞^躌 OÖ’ =∞^À#‡`«∞ÖÎ #·ˇ H˜~å`«∞Å∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ì
Ѩ@∞ìH˘<åfl~°∞. "åi ÉÏi#∞Oz P <ås=∞}∞Å#∞ HÍáê_»ÖËHõ P_»∞^•xÖÏQÍ qã¨∞ÎáÈ~Ú Hõà◊¡Ñ¨ÊyOz
K«∂ã¨∂Î T~°∞H˘<åfl~°∞.
âß. P `Õ ~å ~°kä‰õΩO_»∞ <å ǨÏÜ«∞=Ú ÖÏ Ü«∞„™êÎã¨#O ÉÏ â◊~°
„"å`«O |#∞ºÅñ ^˘e¡ [OѨÙ#∞ ^Œ∞k<£ =º~°÷O|∞Öˇ· áÈÜ≥∞ =∞
KÕÛ`À-- nèâ◊√ñ_»∞ K«„H˜ ÖËq∞, Éèíã≤`« H˜ΔáêÎ[º=∂Ü«∂q =∂
Ü«∂ `«O„`À+¨~°Éèí∂q∞ c[=ÚÅ =∞~åº^Œ<£ x"Õ∞+¨O|∞#<£. 375
* P`Õ‡â◊fi~°∞_≥·# P NǨÏi ÖËHõáÈ~Ú#O^Œ∞=Å¡ P ~°^äŒOÃÑ· #∞#fl <Õ#∂, P QÆ∞„~åÅ∂, PqÅ∞¡,
â◊„`«∞ã¨OǨ~°HÍÖˇ#· P â◊~ã° =¨ ¸Ç¨Å∂, Jhfl |∂_ç^ÖŒ ’ áÈã≤# <≥~ÚºÖÏQÍ, =∂Ü«∂q Ü«∞O^Œ∞ „ѨÜ∂≥ yOz#
=∂Ü«∞ÖÏQÍ, T+¨~°ˆHΔ„`«OÖ’ K«e¡# q`«Î<åÖÏ¡QÍ HõΔ}HÍÅOÖ’ x~°∞ѨÜ≥∂QÍÖˇ· áÈÜ«∂~Ú.
=∞. Ü«∞^Œ∞g~°∞Öò =Úx<å^äŒ∞, âßѨ=Ú#ñ QÍÖÏnè#∞Öˇ·, Ü«∞O^Œé∞<£
=∞k~åáê# q=~°ú=∂# =∞^Œã¨=∞‡~ÀÌ„QÆ ~ÀëêO^èŒ∞Öˇ·
Hõ^Œ#O|∞Öò ^Œ=∞Ö’# =Ú+≤ìǨÏ`«∞ÅO QÍqOz héˇÿi, #
+¨ì^Œâ◊O lH˜¯i #Å∞fiˆ~=Ù ~°K«@<£ ã¨~°fiOã¨Ç¨=Å¡ÉèÏ! 376
* ^èŒ~°}©=Å¡ÉèÏ! WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ g∞~°∞ ¿Ñ~˘¯#fl Ü«∂^Œ= g~°∞ÅO`å qkè"≥·Ñ¨s`«ºO =Å¡
=ÚxâßáÈѨǨÏ`«∞Öˇ·. "å~°O^Œ~°∂ =∞^Œºáê#O KÕã≤# =∞`«∞ÎÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z P„QÆǨ"Õâ◊O`À ^Õfi+¨~ÀëêÅ`À
Hõ#∂fl q∞#∂fl HÍ#Hõ `«=∞Ö’ `å=Ú áÈ~å_»∞H˘<åfl~°∞. =Ú+≤ìѶ¨∂`åÅ`À Ѩ~°ã¨Ê~°O H˘@∞ìH˘x „áê}ÏÅ∞
áÈQ˘@∞ìH˘<åfl~°∞. áÈ~Ú#"å~°∞ áÈQÍ #Å∞QÆ∞ Ô~·^Œ∞QÆ∞~°∞ =∂„`«O ZÖÏQÀ „|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_®¤~°∞.
112 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Éèí∂`«=ÚÅ=Å# <≥ѨC_»∞, Éèí∂`«=ÚʼnõΩ [#‡ =∞~°} áÈ+¨}=ÚÅ∞ x
s‚`«=ÚÅ∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞#∞, Éèí∂`«=∞Ü«ÚO _ôâ◊fi~°∞O_»∞ Éèí∂`«â◊~°}Ϻ! 377
* P„t`«=`«ûÖÏ! Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ ã¨~fi° Éè∂í `åO`«~åºq∞. PÜ«∞# „áê}∞ʼnõΩ ã¨$+≤ì ã≤u
÷ ã¨OǨ~åÅ∞,
`À\˜ „áê}∞Å =Å¡<Õ ã¨OÉèíqOѨ *Ëã¨∞ÎO\Ï_»∞.
Hõ. |Å=ÚÅ∞ QÆÅ g∞#O|∞Å∞, |Åq~°Ç≤Ï`« g∞#=ÚÅ#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞ „H˜Ü«∞<£
|Å=O`«∞ Å~Ú# Ü«∞^Œ∞=ÙÅ∞, |Å~°Ç≤Ï`«∞Åñ [OÑ≤ ~°Ç≤Ï`«ÉèÏ==ÚÅ #$áê! 378
* |Å=O`«=ÚÖˇ·# ÃÑ^ŒÌKÕѨÅ∞ |Å=O`«OQÍ, |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# z#fl KÕѨÅ#∞ q∞OQÆ∞`«∞O\Ï~Ú.
J^Õq^èŒOQÍ |Å=O`«∞Öˇ·# Ü«∞^Œ∞g~°∞Å∞, x~°ÌÜ«ÚÖˇ· xëê¯~°} HÀáê"ÕâßÅ`À |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ·# `«=∞ `À_ç
Ü«∂^Œ=ÙÅ<Õ ~°∂ѨÙ=∂áê~°∞.
=∞. |ÅÇ‘Ï<åOQÆ∞ʼnõΩ<£ |ÖÏkè‰õΩʼnõΩO „|`«ºi÷ÉèÏ"À^Œº=∞O
|∞Å∞ QÆeÊOz, q<åâ◊=Ú<£ <≥éÑ≤, ~¸ Éèí∂ÉèÏ~°=ÚO ÉÏÑ≤, x
â◊ÛÅ|∞kúO QÆ$`«HÍ~°∞ñ_≥· K«xÜ≥∞, <å 㨈~fiâ◊fi~°∞O _»K«∞º`«∞O
_»ÅѶ¨ÚO _Õ=∞x K≥ѨC^Œ∞<£ ÉèíQÆ=^•Ü«∞`«ÎO|∞ Ѩ$näfiâ◊fi~å! 379
* Ѩ$näfi<å^ä•! |Å=O`«∞Öˇ#· "åiH© |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ#· "åiH© #_»∞=∞ ѨQÅÆ ∞ HõeÊOz, Ѩ~㰠ʨ ~° ã¨OǨ~°O
KÕ~ÚOz, D Éèí∂ÉèÏ~åxfl fiÛ P JK«∞º`«∞_»∞, P J„Ѩ"Õ∞Ü«Ú_»∞, P JdÖËâ◊fi~°∞_»∞, P NHõ$+¨μ‚_»∞
=zÛ# HÍ~°ºO ѨÓiÎ KÕã¨∞H˘x x|ƒ~°OQÍ, xâ◊ÛÅOQÍ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. WOHÍ Uq∞ K≥¿ÑÊk! P 㨈~fiâ◊fi~°∞x
ã¨OHõÅÊO „ѨHÍ~°O [iyáÈ~ÚOk.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Õâ◊HÍÖÏ~°÷ Ü«ÚHõÎO|∞Å∞, #O`«óHõ~°} ã¨O`åѨ â◊=∞#O|∞Å∞ #~Ú# ǨÏi=K«#O|∞ÅO
^ŒÅOz, z`«ÎO|∞ Ѩ~åÜ«∞`«ÎO|~Ú Ü«Ú#flk Jx Ü«∞#fl‰õΩO *ˇÑ≤Ê, x~°∞`«Î~°∞O_≥·, x~°O`«~°
ǨÏiK«~°}Ï~°qO^Œ zO`å=∞Å|∞kúÜ≥ÿ∞ â’HõO|∞ =i˚Oz, ã¨^• ^蕺#ÉèíH˜Î qâı+¨O|∞ÅO
QÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å [~ÚOz, `˘e¡ `«# ‰õΩÉèíÜ«∞ ¿ã<å=∞^茺O|∞# #K«∞º`«∞O _®#uzÛ# w`«Å∞
^ŒÅOz, HÍÅHõ~°‡ Éè’QÍaèx"Õâ◊O|∞ÅKÕ`« <å=$`«O|~Ú# q*Ï˝#O|∞ñ „QÆ=∞‡é #kèQÆq∞Oz,
¿ÇÏ`«∞=∞^•ƒù=O|∞# â’Hõ¿ÇÏ`«∞ =ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~å`«‡HõO |~Ú# ^≥·fi`«„Éèí=∞O |xÜ«Ú#∞,
^≥·fi`« „Éèí=∞O|∞#‰õΩñ QÍ~°}O|∞ ^ÕǨÏO |xÜ«Ú#∞, ^ÕǨÏO|∞#‰õΩ c[O|∞ eOQÆO |xÜ«Ú#∞,
eOQÆO|∞#‰õΩ =¸ÅO|∞ QÆ∞}O|∞ ÅxÜ«Ú#∞, QÆ∞}O|∞ʼnõΩ x^•#O|∞ „ѨHõ$u Ü«∞xÜ«Ú#∞,
'„|Ǩ‡Ç¨Ï— =∞xÜ≥∞_»∞ *Ï˝#O|∞# b#Ü≥ÿ∞ „ѨHõ$u ÖˉõΩO_»∞ #xÜ«Ú, „ѨHõ$u Ü«∞_»OQÆ∞@Ü«∞
<≥·~°∞æ}ºO |xÜ«Ú#∞, <≥·~°∞æ}ºO|∞=Å#ñ QÍ~°º eOQÆ<åâ◊O |xÜ«Ú#∞, QÍ~°ºeOQÆ<åâ◊O|∞#
#ã¨OÉèí=O|QÆ∞ „ѨHõ$uO ÉÏã≤ „Hõ=∞‡é ã¨∂÷Åâ◊s~°„áêѨÙÎO_»∞ QÍHõ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ã¨=∞ºQÀƒùQÆO|∞#
#∞O_» ∞ #xÜ« Ú #∞ xâ◊ Û ~ÚOz, Ü« ∞ ~° ∞ ˚ # ∞O_» ∞ q~° ‰ õ Ω Î O _≥ · Ü« ¸ ~° ‰ õ Ω O_≥ † ^è Œ ~ ° ‡ AO_» ∞
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 113
ÉèíQÆ=nÜ«∞=∂~°æO|∞ñ ^≥eã≤, Ü«∂^Œ=ÙÅ <åâ◊O|∞ qx <å~°^Œ∞ =K«#O|∞ÅO ^ŒÅOz, xâ◊ÛÅ
z`«∞ÎO_≥· ã¨fi~°æ=∂~°æ QÆ=∞#O|∞#‰õΩ Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥ <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 380
* Jx D q^èŒOQÍ J~°∞˚#∞_»∞ J#fl‰õΩ K≥Ñ≤Ê ^Õâ◊HÍÖÏÅ#∞ J#∞ã¨iOKÕq, =∂#ã≤Hõ ã¨O`åáêxfl
â◊q∞OѨ*¿Ë ãg S# "åã¨∞^Õ=Ùx "å‰õΩ¯Å∞ 㨇iOK«∞H˘x Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~åÜ«∞`«"Î ∞≥ #ÿ z`«OÎ `À =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞.
ã¨O`«`«QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ã¨O㨇~°}OKÕ`« ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# |∞kúHõÅ"å_≥· â’HÍxfl qã¨i˚OKå_»∞. x~°O`«~°
^蕺#~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ÉèíH˜Îqâı+¨O`À HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å#∞ [~ÚOKå_»∞. ѨÓ~°fiO ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«OÖ’ H“~°= áêO_»=
¿ã<å=∞^茺OÖ’ ÉèíQÆ"å#∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ É’kèOz# w`å"åHͺÅ∞ =∞##O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞.
HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ Hõ~°‡Å#∞ J#∞ÉèíqOK«@OKÕ`« =∞~°∞QÆ∞Ѩ_ç# w`åq*Ï˝<åxfl =∞m¡ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞.
J~°∞#˚ ∞_»∞ HÍ~°ºHÍ~°}ÉèÏ"åxfl J#∞ã¨iOz â’HÍxH˜ JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ`À ‰õÄ_ç# ^≥fi· `«„ÉèÏOu
HÍ~°}=∞x, P ^≥·fi`«„ÉèÏOuH˜ â◊s~°O HÍ~°}=∞h, P â◊s~åxH˜ eOQÆO HÍ~°}=∞h, P eOQÍxH˜ QÆ∞}ÏÅ∞
HÍ~°}=∞h, P QÆ∞}ÏʼnõΩ „ѨHõ$u HÍ~°}=∞h „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. 'JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡— J<Õ *Ï˝#O`À „ѨHõ$u
qb#"≥∞ÿáÈ`«∞O^Œx, „ѨHõ$u #tOzáÈ=@"Õ∞ QÆ∞}~åÇ≤Ï`«º=∞h, QÆ∞}~åÇ≤Ï`«º"Õ∞ eOQÆ â◊s~°q<åâ◊=∞h,
eOQÆâ◊s~°q<åâ◊"Õ∞ [#‡~åÇ≤Ï`«º=∞h `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. „ѨHõ$ux Ѩi`«ºlOz# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ uiy ã¨∂÷Å
â◊s~åxfl á⁄O^ŒHõ „|ÃǷχHͺxfl á⁄O^Œ∞`å_»x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x J~°∞˚#∞_»∞ q~°‰õΩÎ_≥·<å_»∞. ^èŒ~°‡~åA
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NHõ$+¨μ‚x J=`å~° ã¨=∂Ñ≤Îx, Ü«∂^Œ=ÙÅ q<åâ◊<åxfl qx, <å~°^Œ∞x „Ѩɒ^èŒ "å‰õΩ¯Å∞
`«ÅOK«∞H˘x JK«OK«Å ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥· ѨÙ}ºÖ’Hõ „áêÑ≤ÎH˜ „Ѩܫ∞uflOK« ™êQÍ_»∞.
Hõ. Ü«∞^Œ∞=ÙÅ <åâ◊=Ú =∂^èŒ=Ù, Ѩ^ŒqÜ«Ú qx ‰õΩOu q=∞ÅÉèíH˜Î<£ ÉèíQÆ=
`«Ê^ŒzO`å`«`«Ê~°Ü≥ÿ∞, =Ú^Œ=Ú# ã¨O™ê~°=∂~°æ=Ú#‰õΩO ÉÏÃã<£. 381
* Ü«∂^Œ=ÙÅ =∞~°}=¸, =∂^èŒ=Ùx x~åº}=¸ PÅH˜Oz# ‰õΩOf^Õq x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À
ǨÏiK«~°} ã¨O㨇~°}OÖ’ P㨉õΩÎ~åÖˇ· „ѨâßO`«OQÍ â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOzOk.
=. W@∞¡ HõO@HõO|∞#O QÆO@HÀ#∂‡Å#O|∞ ¿ãã≤ HõO@HõO|∞Å∞ Ô~O\˜x ѨiǨÏiOK«∞ q<åfl}˜
`≥éOQÆ∞=, Ü«∂^Œ=~°∂Ѩ â◊s~°O|∞#O*Ëã≤ ~¸â◊fi~°∞_»∞ Ö’HõHõO@Hõ â◊s~°O|∞Å∞ ã¨OǨÏiOz x[
â◊s~°O|∞ q_çK≥† ã¨OǨ~°O|∞#‰õΩ x[â◊s~° Ѩ~°â◊s~°O|∞Å∞ Ô~O_»∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ ã¨=∞O|∞Å∞.
x[~°∂ѨO|∞# "≥∞ÅOQÆ∞K«∞ ~°∂áêO`«~°O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz „Hõ=∞‡é #O`«~åú#O|∞ <˘O^Œ∞
#@∞x ÔH·=_ç bÖÏѨ~åÜ«∞}∞O_≥·# <å~åÜ«∞}∞O_»∞ g∞# ‰õÄ~å‡k ~°∂ѨO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOK«∞O
|iǨÏiOK«∞#x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 382
* D q^èŒOQÍ HõO@HõO`À =∞~À HõO@HÍxfl ÃÑHõeOz, Ô~O_»∞ HõO\HÍÅ#∂ ^Œ∂~°OQÍ áê~°"Õ¿ã
q"ÕHõ=O`«∞xÖÏQÍ, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Ü«∂^Œ=â◊s~°O ^èŒiOz [QÆ`«¯O@HÍÖˇ·# Ѩ~°∞Å â◊s~åÅ#∞ JO`«
"≥ÚOkOz `«# â◊s~åxfl =keÃÑ\Ïì_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ ã¨OǨ~° q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨fiѨ~°^ÕǨÅ<Õ ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞.
Ô~O_»∂ ã¨=∂#"Õ∞. ã¨fiã¨fi~°∂ѨO`À „Ѩ=iÎã¨∂Î, J#º~°∂áêÅ∞ ÃщõΩ¯Å∞ ^èŒiOz, =∞m¡ ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl
114 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
á⁄O^Õ #@∞xÖÏQÍ qz„`«bÖÏqÖÏã¨∞_≥#· "≥‰· Ωõ O~î"° åã¨∞_»∞ =∞`«ûº‰õÄ~å‡k J=`å~åÅ∞ ^èiŒ ã¨∂ΠѨiǨÏiã¨∂Î
LO\Ï_»∞.
Hõ. U k#=Ú# "≥·‰õΩO~î°∞ñ_»∞, "Õ∞kxÃÑ·ñ ^•eÛ#\˜ì "Õ∞#∞ q_çz <åñ
_® k#=Ú# #â◊√Éèí „Ñ¨u, áê^ŒHõ=∞QÆ∞ HõeÜ«ÚQÆO|∞ „áêѨÎO |Ü≥∞º<£. 383
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ bÖÏ=∂#∞+¨~°∂áêxfl ^•eÛ U<å_»∞ J=`å~°ã¨=∂Ñ≤Î HÍqOKå_À P<å_Õ
J=∞OQÆà◊ ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# HõeÜ«ÚQÆO P~°OÉèí=∞~ÚOk.
-: ^èŒ~°‡~åA ѨsH˜Δ`«∞#‰õΩñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞Ǩ„Ѩ™ê÷#O|∞# ˆHQÆ∞@ :-
ã‘. Hõe=~°Î#O|∞#ñ „Q“~°ºÇ≤ÏO™êã¨`«º ^ŒOÉèí H“\˜ÖϺ^Œº^èŒ~°‡K«Ü«∞=Ú
ѨÙ~°=ÚÅ QÆ$ǨÏ=ÚÅ Éèí∂=ÚÅñ ^Œ=∞Ö’#ñ QÆÅ∞QÆ∞@ ^ŒÅáÈã≤ HõiѨÙ~°=Ú#
=∞#∞=∞x ~å["≥· =∞#∞ =∞x nqOz ã≤O^èŒ∞`ÀÜ«∞Hõ}Ïaè+≤‰õΩÎñ *Ëã≤
Ü«∞x~°∞^Œú #O^Œ#∞O_≥·# =„Axñ ^≥zÛ =∞^èŒ∞~°ñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞=∞`«ñ ÉÏã≤
P. Hõ~°∞ŠǨÏ~°∞Å Éèí@∞Åñ QÆOHõ}ÏkHõ=ÚÅ, =∞O„u[#∞Å |∞^èŒ∞Å =∂#=`«∞Å
#dÅ =∞~Ú# ^èŒ#=Ú #aè=∞#∞º ã¨∞`«∞#‰õΩ, #ѨÊyOz |∞kú <å„â◊~ÚOz. 384
* Hõe „Ѩ"âÕ O◊ =Å¡ „H“~°ºO, Ç≤ÏOã¨, Jã¨`º« O, P_»O|~°O, H“\˜ÅºO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À J^è~Œ ‡° K«„HõO
Ѩ@}
ì ÏÅÖ’, ѨÖÖ¡ˇ Ö’, QÆ$ǨÅÖ’, ã¨=∞ã¨Î „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ qã¨iÎ OzO^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘#fl ^è~Œ ‡° ~åA `«# =∞#∞=∞_≥#·
ѨsH˜Δ`«∞Î#∞ ~åA#∞ HÍqOz ǨÏã≤Î<åѨÙ~° ã≤OǨã¨#O ÃÑ·# ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\Ïì_»∞. Ѩq„`« ã≤O^èŒ∞[ÖÏÅ`À
Jaè¿+H˜Oz Pj~°fikOKå_»∞. Jx~°∞^Œ∞úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# =„A}˜‚ =∞^èŒ∞~å ~å*ϺxH˜ JkèѨu KÕâß_»∞.
=∞=∞HÍ~åÅ#∞ Ѩi`«ºlOz U#∞QÆ∞Å∞, QÆ∞„~åÅ∞, Ãã·x‰õΩÅ∞, HõOHõ}Ïk PÉèí~°}ÏÅ∞, J=∂`«∞ºÅ∞,
q^•fiOã¨∞Å∞, „ã‘ÎÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨HõÅ ^èŒ# Hõ#Hõ =ã¨∞Î "åǨÏ<åÅ#∞ Jaè=∞#∞º #O^Œ#∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ
JѨÊyOz ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ "≥·~åQƺ=∂~åæxfl P„â◊~ÚOKå_»∞.
=. q~°‰õΩÎ_≥·# ^Œ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ „áê*ÏѨ`«ºO |xÜ≥∞_ç ~Ú+≤ìñ QÍqOz Ü«∞QÆ∞flÅ <å`å‡~ÀѨ}O|∞
¿ãã≤, x~°ÇϨ OHÍ~°∞O_»∞#∞, x~°oÌ `åâı+¨ |O^è#Œ ∞O_»∞#∞<≥· ã¨HÖõ OË „kÜ«∞O|∞Å =∂#ã¨O|∞# #_»Oz,
„áê}Ïnè#=$uÎ Ü«∞QÆ∞ =∂#ã¨O|∞#∞ „ÉÏ}=∞O^Œ∞#∞, „ÉÏ}=Ú #áê#=∞O^Œ∞#∞, #∞`«û~°æã¨Ç≤Ï`«O
|~Ú# Ü«∞áê#=Ú =∞$`«∞º=Ù #O^Œ∞#∞, =∞$`«∞º=Ù#∞ ѨOK«Éèí∂`«O|∞ʼnõΩ <≥·HõºOɡ·# ^ÕǨÏO|∞
#O^Œ∞#∞, ^ÕÇϨ =Ú#∞ QÆ∞}„`«Ü∞« O|∞ #O^Œ∞#∞, QÆ∞}„`«Ü∞« O|∞ #q^ŒºÜ«∞O^Œ∞#∞, ã¨~åfi~ÀѨ¿ÇÏ`«∞
=QÆ∞ #q^Œº#∞ r=ÙxÜ«∞O^Œ∞#∞, r=ÙO _»~Ú# `«#∞fl #=ºÜ«∞O|~Ú# „|Ǩχ=∞O^Œ∞#∞
Å~ÚOѨ*ãË ≤ |Ç≤Ï~°OQÆ "åºáê~°O|∞Å∞ q_çz, <å~° p~°Å∞ ^èiŒ ~ÚOz =∞øxÜ«Ú x~åǨ~°∞O_»∞#∞
=ÚHõΈHâ◊√O_»∞#∞<≥·, Ü«Ú#‡`«Î Ñ≤âßK« |kè~° [_»∞Å K«O^ŒO|∞# x~°¿ÑHõΔHõ`«fiO|∞#. 385
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 115
* q~°‰Ωõ _Î #·≥ ^è~Œ ‡° ~åA „áê*ÏѨ`º« =∞<Õ Ü«∂QÆO KÕã≤ QÍ~°›Ñ¨`º« O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JQÆ∞flÅ#∞ P`«‡Ü«∞O^Œ∞
P~ÀÑ≤OK«∞H˘<åfl_»∞. x~°ÇϨ OHÍ~°∞_≥· ã¨O™ê~°|O^è•Å∞ `≥Q` Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã≤ "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ WO„kÜ«∂Å#∞
=∞#ã¨∞û#O^Œ∂, =∞#ã¨∞û#∞ „áê}=∞O^Œ∂, „áê}Ïxfl Jáê#=∞O^Œ∂, Jáê<åxfl =∞$`«∞º=Ù#O^Œ∂,
=∞$`«∞º=Ù#∞ áêOK«Éè∫uHõ"≥∞ÿ# â◊s~°=∞O^Œ∂, â◊s~åxfl ã¨`«Îfi~°[ãÎ̈"≥∂ QÆ∞}=ÚÅO^Œ∂, P QÆ∞}„`«Ü«∂xfl
Jq^ŒºÜ«∞O^Œ∂, P~Àáê Åxfl\˜H˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# Jq^Œº#∞ r"å`«‡Ü«∞O^Œ∂, r"å`«‡#∞ J=ºÜ«∞"≥∞ÿ#
Ѩ~=° ∂`«‡Ü«∞O^Œ∂ Å~ÚOѨ*âË ß_»∞. ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥∞ÿ <å~° p~°Å∞ ^èiŒ OKå_»∞. =∞ø#O`À x~åǨ~°∞_≥·
=ÚHõΈHâ◊√_≥·, Ñ≤zÛ"åx =Öˇ, Ñ≤âßK«„QÆã¨∞Îx =Öˇ, |kè~°∞x =Öˇ, [_»∞x =Öˇ x~°¿Ñ‰õΔΩ_≥·<å_»∞.
Hõ. z`«ÎO|∞# „|Ǩχ=Ú <å, =$`«Î=Úñ QÍqOzH˘#∞K«∞ q*Ï˝#^èŒ<å
Ü«∞`«∞ÎÅ∞ ^˘e¡ "≥eOÔQ_ç, Ü«Ú`«Î~°kâ◊ ˆHñÔQ x~°‡Ö’^ÀºQÆ=Ú#<£. 386
* =∞#ã¨∞ûÖ’ Ѩ~°„|Ǩ‡xfl =∞##O KÕã¨∞H˘O@∂ ѨÓ~°fiO q*Ï˝#=O`«∞Öˇ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
J#∞ã¨iOz# L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ UHÍ„QÆz`«ÎO`À „Ѩ™ê÷#O ™êyOKå_»∞ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞.
ã‘. JO`« <å`«x `«=Ú‡ ÅxÅѨل`åÎ^Œ∞Å∞ QÆe~åHõKÕñ ÉÏѨHõ~°∞‡ ÅQÆ∞K«∞ñ
[i~ÚOK«∞ „Ѩ[Å ã¨OKå~°O|∞ bH˜ΔOz Ü«∞dÅ^èŒ~°‡O|∞Å <åK«iOz
"≥·‰õΩO~î° K«~°}Ï|˚ =iÎ`«Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ· `«^ŒƒùH˜Îx~°‡Å`«fi=Ú#∞ *ˇOk
q+¨Ü«∞Ü«Ú‰õΩÎʼnõΩñ „|"ÕtOѨñQÍ ~åHõ x~°∂ú`«HõŇ+¨ xѨÙ}=∞`«∞Å∞
`Õ. |Ǩïà◊ q*Ï˝#^•"åyfl Éèíã≤`«Hõ~°∞‡Öˇ·#, ÜÕ∞HÍO`«∞ʼnõΩ ÅHõΔº"≥∞ÿ "≥Å∞OQÆ∞
=ÚYº<å~åÜ«∞} ™ê÷#=Ú#‰õΩñ [xi, qQÆ`«~°["≥∞ÿ# Ü«∂`«‡Å q„Ѩ=ÚYº! 387
* J#O`«~°O ^èŒ~°‡Ax ™È^Œ~°∞Öˇ·# cè=∞¿ã<å^Œ∞Å∞ Hõe„ѨÉèÏ=O`À „Ѩ[ÅO`å áêѨ=∂~°æOÖ’
ã¨OK«iOK«@O QÆ=∞xOKå~°∞. ^•#^èŒ~å‡Å∞ PK«iOKå~°∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«=∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ѨkÅѨ~°K«∞H˘<åfl~°∞. ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎKÕ Ñ¨iâ◊√^Œú r=#∞Öˇ·<å~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ ~°*’QÆ∞}
~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ǨÏ$^ŒÜ∂« Å`À q+¨Ü∂« 㨉Ωõ ÅÎ ‰õΩ „Ѩ"tÕ OѨ~åxn, áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞Å∂, q*Ï˝# ã¨OѨ#∞flÅ∂ J~Ú#
UHÍO`«Éèí‰õΩÎʼnõΩ QÆ=∞º™ê÷#"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õn S# q+¨μ‚ Ö’HÍxfl KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞.
=. JO`« q^Œ∞~°∞O_»∞ „ѨÉèÏ㨠f~°÷O|∞# ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞ ¿ãiÛ, â◊s~°O|∞ q_çz, Ñ≤`«$=~°æO|∞
`À_» ^ŒO_»^èŒ~°∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ x*ÏkèHÍ~° ™ê÷#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† „^Œ∞Ѩ^Œ~å[ѨلuÜ«Úñ
|`«∞Å=Å# #∞¿ÑH˜` Δ Ü
« ∞ÿ≥ [QÆ`Ê« uÜ≥∞ÿ # "åã¨∞^Õ=Ù#O^Œ∞ñ l`«OÎ |∞ ¿ãiÛ `«`Ê« ^ŒO|∞ ¿ãÔ~ x@∞¡.388
* `«~°∞"å`« q^Œ∞~°∞_»∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ# „ѨÉèÏã¨f~°÷OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Œ∞ =∞#ã¨∞û ÅQÆflOKÕã≤ `«#
â◊s~åxfl `«ºlOz, ѨÓ~°fi[#‡Ö’ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA J~Ú#O^Œ∞=Å¡ Ñ≤`«$^Õ=`«Å`À HõÅã≤, `«# JkèHÍ~°
Ñ‘~åî xfl Jkè+Oª≤ Kå_»∞. „^ÒѨk x~°¿Ñ‰õΩΔ Öˇ#· Éè~í Åΰ KÕ L¿ÑH˜`
Δ Ü
« ∞ÿ≥ ^Õ=^Õ=Ù_≥#· "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ Pã¨H"Îõ ∞≥ #ÿ
ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° ™êxfl^蕺xfl á⁄OkOk.
116 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. áêO_»=Hõ$+¨μ‚Å Ü«∂#=Ú, áêO_»∞~°=∞u <≥=fiñ_≥·#ñ |eH˜# q#fl<£
YO_ç`«Éèí=Ùñ_≥· ǨÏi^•, ã¨∞O_≥· ÔH·=źѨ^Œ=Ú ™⁄K«∞Û #ˆ~O„^•. 389
* D q^èŒOQÍ [iy# áêO_»=ÙÅ =∞Ǩ„Ѩ™ê÷#=¸, NHõ$+¨μ‚x Ѩ~°=∞Ѩ^Œ Ü«∂#=¸, ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À K«kq#"å_»∂, q#fl"å_»∂, Éèí=|O^èŒ q=Ú‰õΩÎ_≥·, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° Éèí‰õΩÎ_≥· ÔH·=ź Ѩ^ä•xfl ÔH·=ã¨O
KÕã∞¨ H˘O\Ï_»∞.
=. JO`« #@O |sH˜Δ`«∞¯=∂~°∞O_»∞ *Ï`«Hõ~°‡q^Œ∞Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ ÃãÑ≤Ê# K«O^ŒO|∞# Éèí∂ã¨∞~À
`«Î=∞tHΔÍ=â◊O|∞# =∞ǨÉèÏQÆ=`« âıY~°∞O_≥· ^èŒ~°}©áêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞`«Î~°∞x ѨلuHõ x~å=u
Ü«∞#∞ =∞`«ÎHÍtxO ɡO_ç¡Ü«∞~Ú, [#"Õ∞[Ü«∞ „Ѩ=ÚY∞Öˇ·# #Å∞=Ù~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ #∞`åÊkOz,
QÆOQÍ Ñ¨Ùe#`«ÅO|∞#ñ QÆ$áêKå~°∞ºO_»∞ QÆ∞~°∞`«fiO|∞ ¿ãÜ«∞ Ü«∂QÆÉèÏQÆO|∞ʼnõΩ =zÛ# ^Õ=`«Å
hH˜OΔ K«∞K«∞, Éè∂í i^ŒH}
Δ˜ O|∞Å∞QÍ =¸ñ_»âfi◊ "Õ∞^èOŒ |∞ ÖÏK«iOz, kyfi[Ü«∞HÍÅO|∞# QÀq∞^ä∞Œ #O|∞ñ
^Œ#∞fl â◊¥„^Œ∞O_»∞#∞ ~å[zǨÏfl =Ú„k`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞ HõeO |\ì̃ x„QÆÇÏ≤ OK≥ #x K≥ÑÊ≤ #, â∫#‰õΩO_»∞
áœ~å}˜‰õΩ# H˜@¡xÜ≥∞. 390
* JHõ¯_» ǨÏã≤Î<åѨÙ~°OÖ’ ~å[‰õΩ=∂~°∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î, „áêA˝Öˇ·# ^≥·=A˝Å∞ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ
Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ ã¨xflkèÖ’ ã¨=∞ã¨Î q^ŒºÅ∂ JÉèíºã≤OKå_»∞. =∞ǨÉèíHõÎ t~À=∞}˜Ü≥ÿ∞ ~å[ºáêÅ#O
KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ L`«Î~°∞x ‰õΩ=∂Ô~ÎÜ≥ÿ∞# W~å=u J<Õ `«~°∞}©=∞}˜x Ѩi}Ü«∞=∂_®_»∞.
P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡OKå~°∞. ѨsH˜`Δ ∞« Î QÆOQÍ#nf~°OÖ’
Hõ$áêKå~°∞ºx Ѩ~°º"ÕHõΔ}Ö’ Éèí∂i^ŒH˜Δ}Å`À ‰õÄ_ç# =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕâß_»∞. P Ü«∞*Ï˝ÅÖ’
^Õ=`«Å∞ „Ѩ`«ºHõΔOQÍ =zÛ Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ∞ JO^Œ∞H˘<åfl~°∞. J#O`«~°O ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA *ˇ·„`«Ü«∂„`«‰õΩ
|Ü«∞Å∞^Õi k‰õΩ¯Åhfl [~Úã¨∂Î XHõ¯KÀ@ QÀq∞^ä∞Œ <åxfl `«#∞fl`«∂ ~å[zǨÏfl =Ú„k`«∞_≥· â◊¥„^Œ"+Õ O¨ Ö’
L#fl Hõe ѨÙ~°∞+¨μx Ѩ@∞ìH˘x tH˜ΔOKå_»∞.
Jx K≥ѨÊQÍ<Õ â∫#‰õΩ_»∞ ã¨∂`«∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
-: ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA Éèí∂^èŒ~°‡^Õ=`«Å ã¨O"å^ŒO ÉÏeOK«∞@ :-
Hõ. Éèí∂=~°~°∂ѨÙñ_»∞ â◊¥„^Œ∞ñ_»∞, QÀ=ÙO ^• <ÕÅ `«<≥flñ QÀi ѨsH˜Δ
^Œ∂ƒù=~°∞ñ_»∞ kâ◊Å ÔQÅ∞K«∞K«∞, <Õ qkèñ QÆe x„QÆÇ≤ÏOK≥ <≥é˜ñyOѨñQÆ^Õ. 391
* JÜ«∂º! ã¨∂`«=∞ǨÏs¬! ~å["Õ+¨OÖ’ L#fl â◊¥„^Œ∞_»∞ QÀ=Ù#∞ ZO^Œ∞‰õΩ `«<åfl_»∞? *ˇ·„`«Ü«∂„`«
™êyã¨∞Î#fl ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ P Hõex U q^èŒOQÍ x„QÆÇ≤ÏOKå_»∞? <å‰õΩ q=~°OQÍ K≥ѨC.
=∞. J~°qO^•HõΔ Ñ¨^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^•ã¨‰õΩÎÖˇ· Ü«Ú#fl ã¨
`«∞Ê~°∞+¨„âı+¨μªÅ =$`«Î=ÚÖò q#Hõ ^Œ∞~°∞ƒkú<£ qÅOѶ≤∞Oz, ^Œ∞
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 117
~°fl~°"å~åÎHõ^äŒ# „ѨѨOK«=ÚÅ∞ QÆ~°‚„áêѨÎ=ÚÖò ¿ãã≤, "å
ã¨~°=ÚÖò =º~°÷`«ñ „^ÀK«∞K«∞O_»ñ [# n ã¨O™ê~° "≥∂ǨÏO|∞#<£. 392
* #O^Œ#O^Œ# áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ áê#OKÕ`« Ѩ~°=â◊√Öˇ·# L`«Î=∞ ѨÙ~°∞+¨μŠѨq„`« K«i„`«Å∞
q#‰õΩO_® ÃÑK«∞Û ÃÑiy# =∞K«Û~°O`À ^Œ∞~°˚#∞Å ^Œ∞â◊Ûi„`«Å‰õΩ K≥=ÙÖÁyæ, ã¨O™ê~°|O^è•Å‰õΩ Ö’|_ç,
Ѩ~°=∂~å÷xfl q㨇iOz, =º~°÷OQÍ HÍÅO QÆ_»Ñ¨@O `≥eq `«‰õΩ¯= Ѩx.
ã‘. =∞#∞@ x`«º=Ú QÍ^Œ∞ =∞~°}O|∞ x[ =∞x Ü≥∞é˜ñy "≥∂HõΔã≤÷u xK«ÛyOK«∞
#ÖÏÊÜ«Ú=Ù ÅQÆ∞ =∂ Hõ#º^Œ∞~°˚# K«i„`«=Ú Ö’eñ QÆ~°‚ ~°O„^èŒ=ÚÅñ ɡ\˜ì
|OQÍ~°∞ =O\˜ ~¸ „|kÔH_»∞ HÍÅO|∞ñ É’<å_»ñQÍ <ÕŠѨÙ}ºK«i`«!
=∂^èŒ=Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡ =∞Hõ~°O^Œáê#O|∞ ¿ã~ÚOѨ"Õ ÜÕ∞=Ú ¿ãÜ«Ú#\˜ì
P. 㨄`«ÎÜ«∂QÆ=Ú#‰õΩ ã¨#∞‡hO„^Œ∞Å∞ ã‘~°, "åñ_≥ ^ŒO_»^èŒ~°∞ñ_»∞ =K≥Ûñ E_»∞
K«OѨñ _˘Hõx<≥·# [#fl =∞Ü≥∞º_»∞^•Hõ, q#∞K«∞#∞O_»∞ñ ^Œye q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞. 393
* ѨÙ}ºK«i„`å! „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«O HÍ^Œ∞. ''ѨÙ\˜ì# „áê}˜ y@ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.—— J#fl ã¨`åºxfl QÆ∞iÎOz
"≥∂HΔÍxfl HÍOH˜OΔ KÕ JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯ÅO "Õ∞=Ú. J@∞=O\˜ =∂‰õΩ JѨq„`åÖˇ#· JÅ∞ÊÅ K«i„`åÅ∞ K≥=ÙÖÁyæ
PÅH˜ã¨∂Î, |OQÍ~°O =O\˜ rq`« HÍÖÏxfl áê_»∞KÕã¨∞HÀ=@O Ü«ÚHõÎO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ QÀqO^Œ Ѩq„`«
Ѩ^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ^è•~°Å∞ =∂‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞, =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! "Õ∞=Ú ™êyã¨∞Î#fl D㨄`«ÎÜ«∂QÍxH˜
=ÚhO„^Œ∞Å∞ PǨfixOK«QÍ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA qKÕÛâß_»∞ K«∂âß"å! D Ü«∞[˝O ѨÓ~°ÎÜÕ∞º^•HÍ PÜ«∞# U
XHõ¯x „áê}O ‰õÄ_® fÜ«∞‰õΩO_® "≥∞ÿ=∞~°z Pã¨H˜Î`À "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ^äŒÅ∞ PÅH˜ã¨∞Î<åfl_»∞.
Hõ. =∞O^Œ∞#‰õΩ =∞O^Œ|∞kúH˜, =∞O^•Ü«Ú=Ù#‰õΩ x~°~°÷=∂~°∞æ#‰õΩ#∞ QÀ
qO^ŒK«~°}Ï~°qO^Œ =∞, ~°O^Œ=Ú Q˘#ñ ^≥éÑ≤ ÖË^Œ∞ ~å„uOk==ÚÖò. 394
* =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∂, ™È=∞i áÈ`«∞Å∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂ S# =¸~°∞öÅ∞ =∂„`«"Õ∞ ѨxH˜=∂e#
=∂~åæÅÖ’ Ѩ_ç H˘@∞ìH˘O@∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ "åiH˜ ǨÏiK«~}
° Hõ=∞Å ã¨∞^è•^è•~°Å K«qK«∂_»\ÏxH˜
~å„uO|=à◊√¡ J=HÍâ◊"Õ∞ LO_»^Œ∞.——
=. Jx â∫#‰õΩ_»∞ ѨeH˜# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞ñ |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O_»∞ x["åÇ≤Ïh ã¨O^ÀÇ¨Ï ã¨∞~°H˜Δ`«O|QÆ∞
‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ^ÕâO◊ |∞#O QÆe „Ѩ"âÕ O◊ |∞ <åHõiO‚ z, Ü«Ú^Œ‰ú Ωõ `«∂ǨÏÅ`« #OwHõiOz, Ü≥ÚHõ¯ <åñ_»∞
ã¨=ÚÖÏ¡ã¨O|∞# ÉÏ}Ïã¨#O|∞ ÔQ·H˘x, hÅ h~°^Œ xÉèí`«∞~°OQÆ x=Ç¨Ï Ü≥∂l`«O|∞#∞, Ѷ¨e`«
=∞<À~°^OŒä |∞#∞ <≥#· ~°^OŒä |∞ <å~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãã≤, =∞$ˆQO„^Œ ^èfiŒ *O|∞ "≥Å∞OQÆ ~°^Œä Hõi `«∞~°OQÆ=∞
ã¨∞Éè@í ã¨OѶ∞¨ \˜`O« |QÆ∞ "åÇ≤ÏhK«„HõO|∞ x~°fi„HõO|∞QÆO Q˘Å∞=, kyfi[Ü«∂~°O÷ |∞ "≥_e» ѨÓ~°fi^ŒH} Δ˜
ѨtÛ"≥∂`«Î~° ã¨=Ú„^ŒÅQÆflO|∞ Å~Ú#, ~ÚÖÏ=$`« ~°=∞ºHõ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ǨÏi=~°¬ H˜OѨÙ~°∞+¨ Éèí„^•â◊fi
118 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ˆH`«∞=∂Å ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞Å∞ #∞`«Î~° ‰õΩ~°∞^Õâ◊O|∞Å∞#∞ [~ÚOz, ѨÙ+¨¯Å ^èŒ#„Ѩ^•# ѨÓifiHõÅQÆ∞
ã¨Ñ¨~°ºÅ #ÉèíºiÛ`«∞O_≥· `«`«Î^ÕÌâ◊"åã¨∞ ezÛ# HÍ#∞HõÅ∞ ÔQ·H˘#∞K«∞ =∞OQÆà◊ áê~î°Hõ ã¨OѶ¨∂`«
*ËwÜ«∞=∂# ѨÓ~°fi~å[=$`åÎO`«O|∞ ÖÏHõi‚OK«∞K«∞ñ ÉÏ~î°HõѨiî`«Ñ¨^ŒºO|∞Å =Å#O ÉÏO_»=ÙʼnõΩ
ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_≥· ѨÙO_»sH͉õΔΩO _®K«iOz# ™ê~°^䌺, ã¨Yº, ™êz=º, ã¨ÉèÏѨu`«fi, g~åã¨#`«fi,
^Œ∂`«ÉèÏ"åk Hõ~°‡O|∞Å∞ #â◊fi`å÷=∂„ã¨Î `Õ[O|∞ =Å#ñ ^Œ#∞fl ~°H˜ΔOK«∞@Ü«Ú, Ü«∂^Œ=
áêO_»=ÙÅO^Œe ¿ãflǨ#∞|O^èŒO|∞#∞, "å~°Å‰õΩñ QÆey# ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Îqâı+¨O|∞#∞ qx, qâ◊fiOÉèí~°∞x
ÉèíHõÎ "å`«ûźO|∞#‰õΩ <åâ◊Û~°ºO|∞ <˘O^Œ∞K«∞, =Ok|$O^ŒO|∞ʼnõΩ<£ =∞Ǩ~°…O|∞ÅQÆ∞
Ǩ~åO|~åÉèí~°}Ïk ã¨O^ÀǨÏO|∞Å <˘ã¨OQÆ∞K«∞ñ, |^Œ‡<åÉèí áê^ŒÑ¨^Œ‡ Éèí[# Ѩ~°`«O„`«
Ѩq„`«=∂#ã¨∞O_≥· Ü«ÚO_≥† #Ü≥∞º_» =$+¨Éèí ~°∂ѨO|∞# <ÕHõáê^ŒO|∞# ã¨OK«iOK«∞ ^èŒ~°‡^Õ=ÙO_»∞
^Œ# ã¨g∞ѨO|∞# ÖËñQÆÖËx ÖËñQÆ\˜ ‰õΩé˜ K«O^ŒO|∞# ǨÏ`«„ѨÉèíÜ≥ÿ∞ <Õ„`«O|∞Å ã¨eÅO|∞Å∞
QÆ∞iÜ«ÚK«∞ QÀ~°∂ѨÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl ^è•„u H˜@¡xÜ≥∞. 395
* D q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜# â∫#‰õΩx =∂@Å∞ qx ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞– ''=ÚhO„^•!
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ `«# ¿ã<å ã¨=¸Ç¨ÏO KÕ`« ~°H˜ΔOK«|_»∞`«∞#fl ‰õΩ~°∞ *ÏOQÆÅ^Õâ◊OÖ’ HõeѨÙ~°∞+¨μ_»∞
„Ѩ"ÕtOKå_»x q<åfl_»∞. XHõ<å_»∞ Hõ^Œ# ‰õΩ`«∂ǨÏÅO HõÅ"å_≥· Lá⁄ÊOˆQ LÖÏ¡ã¨O`À qÅ∞¡ KÕ|\Ïì_»∞.
hÅ"Õ∞Ѷ∂¨ Å=O\˜ QÆ∞„~åÅ#∞ Hõ\#ì̃ ã¨ÑŨ¶ =∞<À~°^"Œä ∞≥ #ÿ ~°^•ä xfl Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞, ã≤OǨÏ^èfiŒ [O HÍO`«∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∞O_»QÍ ~°^äŒ QÆ[ `«∞~°QÆ Ñ¨^•u ã¨OѶ¨∞\˜`«Ü≥ÿ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êˆQ Jáê~°¿ã<å "åÇ≤Ïx`À q[Ü«∞
Ü«∂„`«‰Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. `«∂~°∞Ê#, ^ŒH} Δ̃ Ï#, ѨtÛ=∂#, L`«~Î å# L#fl ™êQÆ~° f~åÅÖ’x WÖÏ=$`«OÎ .
~°=∞ºHõO, Ç≤Ï~°}‡Ü«∞O, ǨÏi=~°¬O, H˜OѨÙ~°∞+¨O, Éèí„^•â◊fiO, ˆH`«∞=∂ÅO, ÉèÏ~°`«=~°¬O J<Õ ^ÕâßÅ#∂
L`«Î~° ‰õΩ~°∞^ÕâßÅ#∂ [~ÚOz. PÜ«∂ ^Õâ◊"åã¨∞Å∞ H˘x=zÛ ~ÚzÛ# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞
=Ok=∂QÆ^èŒ|$O^•ÅKÕ QÍ#O KÕÜ«∞|_»∞`«∞#fl ѨÓ~°fiÉèí∂Ѩ`«∞Å =$`åÎO`åÅ#∞ PHõi‚OKå_»∞. ™È΄`«
áê~ Ωõ Å∞ ѨiOî z# Ѩ^•ºÅ=Å¡ ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» áêO_»=ÙʼnõΩ ™ê~°kQä Í, W+¨ãì Y¨ ∞_»∞QÍ, ã¨z=Ù_»∞QÍ,
ã¨ÉÏè ѨuQÍ, ã¨O~°H‰Δõ Ωõ _»∞QÍ, ^Œ∂`«QÍ PK«iOz# Hõ$`åºÅhfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. Jâ◊fi`å÷=∞ „ѨÜ∂≥ yOz#
„|Ǩ‡„ã¨ÎO q~°l"Õ∞‡ Jyfl*ÏfiÅÅ #∞Oz `«##∞ ~°H˜ΔOz# =$`åÎO`«O `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Ü«∂^Œ=ÙʼnõÄ
áêO_»=ÙʼnõÄ L#fl Ѩ~°ã¨Ê~° ¿ãflǨ#∞|O^è•hfl, "åiH˜ QÆÅ NHõ$+¨‚ ÉèíH˜Îh „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. qâ◊fiOÉèí~°∞x
ÉèíHõÎ"å`«ûÖϺxH˜ Ѩ~°=∂â◊Û~°º Éèíi`«∞_≥·<å_»∞. ã¨∞Îu áê~î°‰õΩʼnõΩ |Ǩï=¸ÖÏºÖˇ·# Ǩ~åÅ∂, =„™êÎÅ∂,
JÉèí~°}ÏÅ∂ |Ǩ˙HõiOKå_»∞. Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x áê^ŒÑ¨^•‡~å^èŒ#OÖ’ Ѩ~°=â◊"≥∞ÿ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∂#ã¨O`À
L<åfl_»∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =$+¨ÉÏè HÍ~°O ^èiŒ Oz XO\˜HÍe`À ã¨OK«iã¨∞#Î fl ^è~Œ ‡° ^Õ=Ù_»∞, ^Œ∂_»#∞ g_ç# áê_ç
P=Ù =∂kiQÍ HÍOu HÀÖ’Ê~Ú Hõhflà◊√¡ HÍ~°∞ã¨∂Î QÀ~°∂Ѩ^è•i}˜ J~Ú# Éèí∂^Õq`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. #Ü«∞<åOÉèíóHõ}*ÏÅ "Õ∞Å q_»∞=<£ <å`«e¡! h "Õ∞#∞ ™ê
=∞Ü«∞"≥∞ÿ Ü«Ú#flk† "≥∂=Ú "å_ç#k† h =∞xflOK«∞ K«∞\ÏìʼnõΩ<£
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 119
ÉèíÜ«∞^Œ∞óYO|∞Å∞ <≥O^Œ∞ <˘O^Œ=Ù QÆ^•? |OkèOz â◊¥„^Œ∞Öò Ѩ^Œ
„`«Ü«∞Ç‘Ï#<£ ##∞ñ |@ì =`«∞Î ~°xÜ≥∂, `åѨO|∞ h ˆH\˜H˜<£? 396
* ''`«b¡! h Hõ#∞flÅ #∞Oz ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞`«∞<åfl ÜÕ∞q∞\˜? h ^ÕǨÏO "åºkè„QÆã¨Î"≥∞ÿ
L#fl^Õq∞\˜? h =^Œ#=∞O`å JÖÏ "å_çáÈ~ÚO^Õq∞\˜? h „Ñ≤Ü«∞ |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ ÉèíÜ«∞^Œ∞óMÏÅ∞
„áêÑ≤ÎOK«ÖË^Œ∞ Hõ^•! 'â◊¥„^Œ∞Å∞ XO\˜HÍe`À ‰õΩO@∞`«∂ L#fl ##∞fl Ѩ\˜ì |Okè™êΈ~"≥∂—#x kQÆ∞Å∞
Ѩ_»∞`«∞<åfl"å! Ñ≤zÛ `«b¡! ZO^Œ∞H˜ÖÏ L<åfl=Ù?
ã‘. =∞Y=ÚÅ∞ ÖËq∞ #=∞~°∞κŠH˜@g∞ñ^Œ =∞YÉèÏQÆ=ÚÅ∞ ÖËHõ =∂#∞ #xÜ≥Ú?
~°=∞}∞Å∞ ~°=∞}∞Å ~°H˜ΔOѨ ~°xÜ≥Ú Ñ¨Ù„`«∞ÎÅñ ^Œe¡^ŒO„_»∞Å∞ „áÈ= ~°xÜ≥Ú?
ÉèÏ~°u QÆ∞[#∞Å „ÉÏÑ≤OK«∞ #xÜ≥Ú ã¨kfi„ѨÙÅ∞ #$ѨÙÅ ¿ãqO`«∞ ~°xÜ≥Ú?
‰õΩeâ◊ ǨÏã¨∞Îñ_»∞ "å# QÆ∞i~ÚOѨ‰õΩO_»ñQÆñ „|[Å∞ ^Œ∞óYO|∞Åñ |_»∞^Œ∞~°xÜ≥Ú?
P. Ç‘Ï#=Oâ◊*Ï`«∞ ÖËÖˇ^Œ ~°xÜ≥Ú, ~å[º=ÚÅ∞ áê_ç QÆey [~°∞QÆ=xÜ≥Ú?
=∞#∞A Å#fláê#"≥∞ÿ^äŒ∞# â◊Ü«∞<åã¨, <åk Hõ~°‡ã¨‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°xÜ≥Ú? 397
* Ü«∞*Ï˝Å∞ ÖË#O^Œ∞=Å¡ WHõ=ÚO^Œ∞ ^Õ=`«Å‰õΩ Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ∞ ÅaèOK«=h, Éèí~°ÎÅ∞ ÉèÏ~°ºÅ#∞
Éèií OK«~h° , Ñ≤ÅÅ¡ ∞ `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ áÈ+≤OK«~h° ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl"å? ã¨~ã° fi¨ u ^Œ∞~°#˚ ∞Å#∞ P„â◊~Úã¨∞OÎ ^Œh,
L`«Î=∞ q„ѨÙÅ∞ ~åAʼnõΩ ¿ã= KÕ™êÎ~°h, WO„^Œ∞_»∞ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OK«HõáÈ`Õ „Ѩ[Å∞ HõëêìÅ áêÅ=Ù`å~°h
MË^ŒÑ¨_»∞`«∞<åfl"å? Ç‘Ï# =Oâ◊ *Ï`«∞Å∞ ~å*ϺÅ∞ UÅ∞`å~°h, ^Õâ◊OÖ’ <åºÜ«∞O #tOz áÈ`«∞O^Œh,
=∂#=ÙÅ∞ PǨ~° x„^• "≥∞ÿ^äŒ∞<åk Hõ~°‡ÅÜ«∞O^Œ∞ P㨉õΩÎ Ö∫`å~°h qKåiã¨∞Î<åfl"å? ZO^Œ∞‰õΩ h H©
P"Õ^Œ#?
=∞. [#h! h Éèí~° "≥∞Å¡ _çOK«∞@‰õΩ<≥· K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞O _çxfl Ǩ
Ü«∞#=ÚÖò ^•#∞ #~åHõ$u<£ "≥∞Åñy x`åº#O^Œ=ÚO *Ëã≤ áÈ
~Ú# <Õ xOHõ #<å^äŒ <≥·uñ† QÆ∞[#∞O _≥"åfiñ_»∞ âßã≤OK«∞<À
ÃÑ#∞ ^Œ∞óYO|∞Å <Õq∞ á⁄O^Œ∞ #xÜ≥∂ cèue¡ zOuOK«∞@Öò. 398
* ''Éèí∂ÉèÏ~åxfl `«yæOK«@O HÀã¨O K«„Hõ^èŒ~°∞_≥·# NǨÏi Wxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ =∂#"åHÍ~°O ^èŒiOz,
K«iOz, P#O^ŒO KÕ‰õÄiÛ J=`å~°O KåeOKå_Õ? WHõ <Õ#∞ k‰õΩ¯ÖËx^•# <≥·<å#∞. U ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ WHõ
=ÚO^Œ∞ ##∞fl áêe™êÎ_À, Z@∞=O\˜ ^Œ∞óMÏÅ∞ „áêÑ≤ΙêÎÜ≥∂—— Jx kQÆ∞Å∞Ѩ_ç P„HÀtã¨∞Î<åfl"å `«b¡?
Hõ. ^≥ѨÊ~° =∞QÆ∞ HÍÅ=ÚKÕ, <≥ѨC_»∞ ^Õ=`«ÅÔHÅ¡ x+¨ìO |QÆ∞ h
Ü≥ÚÑ≤Ê^Œ=Úñ QÆ$+¨μ‚ñ _»iy#ñ, ^ŒÃÑÊñQÆ^•! `«e¡! h=Ù `«Å¡_»Ñ¨_»ñQÆ<£. 399
* J#~å÷ʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ HÍÅOÖ’ Hõ$+¨μ_‚ ∞» L#flO`« =~°‰Äõ ^Õ=`«Å‰õΩ ‰õÄ_® ã¨Oã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ k
h ™œÉèÏQƺO. WѨC_»∞ Hõ$+¨μ‚_»∞ "≥o¡áÈQÍ<Õ J^Œ$+¨ìO =∂iáÈ~ÚOk. J#~°÷O "å\˜e¡Ok.
120 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx# Éèí∂^Õq ~Ú@¡xÜ≥∞. 400
* Jx ^èŒ~°‡^Õ=Ù_»∞ ѨÅ∞HõQÍ qx Éèí∂^Õq WÖÏ J#flk–
Hõ. D Ö’HõO|∞#ñ |∂~°fi=Ú, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ h=Ù #_»`«∞=Ù <Õñ _®
NÅÅ<Õâ◊√ñ_»∞ ÖËq∞x, QÍÅ=ÚKÕ h‰õΩ <˘O\˜ HÍÅÜ≥∞ºñ QÆ^Õ! 401
* ''^è~Œ ‡° ^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙ_»"#·≥ h=٠ѨÓ~°fiO D Ö’HõOÖ’ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_»∞ã¨∂Î LO_Õ"å_çq.
D <å_»∞ WOk~å=Å¡Éèí∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ ÖË#O^Œ∞=Å¡<Õ Hõ^• HÍńѨÉèÏ"åxH˜ Ö’|_ç XO\˜ HÍe`À
#_»∞ã¨∞<Î åfl=Ù!
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨`«º â∫K« ^ŒÜ«∂ HΔÍO`«∞Å∞#∞, ^•ºQÆã¨O`Àëê~°˚=O|∞Å∞#∞, â◊=∞ ^Œ=∞ `«Ñ¨O|∞Å∞#∞,
ã¨=∞`«fiO|∞#∞, Ѩ~åѨ~å^èŒ ã¨Ç¨Ï#O|∞#∞, ÖÏÉèíO|∞ QÆÅÜ≥∞_» #∞^•ã‘#∞O_≥· Ü«ÚO_»∞@Ü«Ú#∞,
âß„ã¨ÎqKå~°O|∞#∞, *Ï˝#q~°‰õΩÎÅ∞#∞, <≥·â◊fi~°º â∫~°º„ѨÉèÏ ^ŒHõΔ`«fiO|∞Å∞#∞, 㨇$uÜ«Ú#∞,
™êfi`«O„`«ºO|∞#∞. Q“â◊ÅHÍOu ^è≥·~°º=∂~°Ì= „ѨuÉèÏuâ◊Ü«∞ „Ѩ„â◊Ü«∞jÅO|∞#∞, *Ï˝<ÕO„kÜ«∞
Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞ =∞<À|ÅO|∞Å∞#∞, ™œÉèÏQƺQÍOcè~º° ÃãÂ~÷ º° O|∞Å∞#∞, „â◊^•úHi© Î =∂# QÆ~åfiÉèÏ=O|∞Å∞#∞
#xÜ≥∞_ç =ÚѨÊk `˘q∞‡k QÆ∞}O|∞Å∞† #qÜ«Ú#∞OQÍHõ „|Ǩχ}º`å â◊~°}º`åk =∞Ǩ
QÆ∞}ã¨=¸Ç¨ÏO|∞#∞ NHõ$+¨‚^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ =iÎÅ∞¡OQÍ=Ù#– 402
* ã¨`«ºO, â∫K«O, ^ŒÜ«∞, HõΔ=∞, `åºQÆO, ã¨O`À+¨O, P~°˚=O, â◊=∞O, ^Œ=∞O, `«Ñ¨ã¨∞û, ã¨=∞ÉèÏ=O,
uuHõΔ, LѨ~°u, „â◊√`«O, *Ï˝#O, "≥·~åQƺO, Sâ◊fi~°ºO, â∫~°ºO, `Õ[ã¨∞û, ™ê=∞~°÷ºO, 㨇$u, ™êfi`«O„`«ºO†
H“â◊ÅO, HÍOu, ^è~·≥ º° O, =∂~°=Ì O, „ѨuÉè,í q#Ü«∞O, jÅO, *Ï˝<OÕ „kÜ«∞ Ѩ@∞`«fiO, Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞ Ѩ@∞`«fiO,
=∞<À|ÅO, ™œÉèÏQƺO, QÍOcè~°ºO, ÃãÂ÷~°ºO, „â◊^Œú, H©iÎ, Q“~°=O, x~°Ç¨ÏOHÍ~°O J<Õ =ÚÃÑ·Ê `˘q∞‡k
ã¨∞QÆ∞}ÏÖË H͉õΩO_® "Õ^qŒ *Ï˝#O, â◊~} ° ÏQÆ`« Ѩi„`å}O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J#O`« QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ P N Hõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡
Ü«∞O^Œ∞ JÅ~å~°∞`«∞O\Ï~Ú.
Hõ. QÆ}<åf`«=Ú ÅQÆ∞ ã¨^Œ∞æ}=ÚÅ∞ QÆÅ K«„H˜ Ѷ¨∞’~°Hõe „¿Ñ
~°}=Ú#ñ ÉÏѨ ã¨=¸Ç¨Ï, „=}Ü«Ú`«∞ÅQÆ∞ [#∞Åñ Ez =QÆK≥^Œñ ^ŒO„_ô! 403
* F `«O„_ô! D q^èŒOQÍ ÖˇH˜¯OK«\ÏxH˜ â◊HõºOHÍx ã¨∞QÆ∞}ÏÅ ~åt K«„Hõ^èŒ~°∞_»∞ J=`å~°O
KåeOK«QÍ<Õ, HõÅ∞ëê`«∞‡_≥·# HõeѨÙ~°∞+¨μx „¿Ñ~°} =¸ÅOQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~° áêѨHõ$`åºÅ‰õΩ áêÅÊ_ç#
„Ѩ*Ïã¨=¸Ç¨xfl K«∂_»OQÍ<Õ <å‰õΩ ^Œ∞óYO á⁄Oy =ã¨∞Î#flk.
Hõ. ^Õ=`«Å‰õΩ |∞∞+¨μʼnõΩñ a`«$, ^Õ=`«Å‰õΩ <å‰õΩ h‰õΩ nè~°∞ʼnõΩ#∞ <å
<å =~å‚„â◊=∞=ÚʼnõΩ#∞, QÀ=ÙʼnõΩ#∞ ÉÏ^èŒ Ü«∞#∞K«∞ñ QÆ∞O^≥^Œ ##Ѷ¨∂! 404
* F ѨÙ}º=¸sÎ! ^Õ=`«Å‰õÄ, Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õÄ, |∞∞+¨μʼnõÄ, <å‰õÄ, h‰õÄ, <å<åq^è•Öˇ·#
=~å‚„â◊=∂ʼnõÄ, QÀ=ÙʼnõÄ, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõÄ ÉÏ^èŒÅ∞ „áêÑ≤Îã¨∞Î#flO^Œ∞‰õΩ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl#∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 121
ã‘. „|Ǩ‡^Œ∞ Öˇ=fix Éèí„^ŒHõ\ÏHõΔ gHõΔ}=Ú "åOzèO`«∞~°∞ ã¨`«ÎѨ=ÚÅñ
QÆ=∞ÖÏÅÜ«∞=Ú =∂x Hõ=∞Å Ü≥∞=fix áê^Œ Hõ=∞ÅO|∞ ¿ãqOK«∞ñ Q“`«∞Hõ=Ú#ñ
|~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Éèí=º z`«Î=ÚÅO^Œ∞ xÅ∞ѨÙ^Œ∞ Ô~=fix xÜ«∞u`À_»
"Õ^ŒO|∞ Öˇ=fix q=∞ÅKåi„`«=ÚÖò q#∞uOѨñQÍ ÖËHõ "≥QÆ_»∞ =_çÜ≥∞.
P. #\˜ì "åã¨∞^Õ=Ù #|˚ =„*ÏO‰õΩâ◊, K«„Hõ g∞# â◊OY KåѨ ˆH`«∞
zÇ≤Ïfl`«O|∞Öˇ·# NK«~°}=Ú eOHõ, ™ÈñHõ =#∞K«∞ =QÆѨ٠™ÈñÔH #Ü«∞º! 405
* „|Ǩ‡k ^Õ=`«ÅO`å ZO`À HÍÅO `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã≤ KÕã≤ U ^Õ=Ùx HõÖϺ} Hõ~°∞}Ï Hõ\ÏHõΔ
gHõΔ}ÏÅ#∞ HÍOH˜Δ™êÎ~À, Ѩ^•‡ÅÜ«∞ J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq `«# x"åã¨"≥∞ÿ# Ѩ^•‡xfl Ãã·`«O Ѩi`«ºlOz,
J`«ºO`« ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À U ^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèã¨∞Î#fl^À, Ѩ~°=∞ xëêªQÆi+¨μªÖˇ·# =Úx„âı+¨μªÅ∞
`«=∞ Ѩq„`« ǨÏ$^ŒÜ∞« ѶŨ HÍÖÃÑ· U ^Õ=Ùx áê=# ã¨fi~°∂áêxfl xÜ«∞=∞ѨÓ~°fiHõOQÍ xÅ∞Ѩ٠H˘O@∞<åfl~À,
ã¨=∞ã¨Î "Õ^•Å∂ U ^Õ=Ùx k=º K«i„`«Å∞ ã¨iQÍ =i‚OK«ÖËHõ `«_»ÉÏ@∞ Ѩ_»∞`«∞<åflÜ≥∂, J@∞=O\˜
^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx Ѩ^Œ‡, =„[, JO‰õΩâ◊, â◊OY, K«„Hõ, KåѨ, g∞#, ^èŒfi[ ˆ~YÅ`À JÅOHõ$`åÖˇ·#
NK«~°}ÏÅ∞ WHõ g∞^Œ, <å g∞^Œ ™ÈHõ=Ù QÆ^• Jx â’H˜ã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. ǨÏiáê^ŒO|∞Å∞ ™ÈñÔH_ç, ã≤iHõ`«=Ú# #dÅÉèí∞=#¿ã=º`«fi=Ú`À
ã≤÷~° <≥·u xxfl k#=ÚÅ∞, ǨÏi <å QÆ~°fiO|∞ =∂xÛ Ü«∞iÔQ =∞Ǩ`å‡! 406
* =∞Ǩ`å‡! ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ÃÑ·ÃÑ· ™ÈˆH =∞ǨÉèÏQƺO <å‰õΩ ÅaèOK«@O =¸ÖÏ#
JdÅÖ’HÍʼnõΩ P~å^èŒ∞º~åÅ<≥· W<åflà◊¥§ á⁄Oy ѨÙÅH˜OKå#∞. „ѨÉèí∞=Ù <å Jaè=∂<åxfl JO`«O KÕã≤
WѨC_»∞ JO`«~åú#O K≥O^•_»∞.
Hõ. bÖÏHÍ~°=Ú ^•ÖˇÛ#∞, NÅÅ<Õâ◊√O_»∞ YÅ∞Å tH˜ΔOz Éèí"À
#∂‡Å#=Ú ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ x#∞fl #_çÑ≤OK«∞@‰õΩ<£. 407
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ^Œ∞+¨ì tHõ} Δ HÀã¨O, t+¨ì ~°H}
Δõ HÀã¨O, ã¨O™ê~° ã¨O`åáêxfl âßOuOѨ*Ü
Ë ∞« @O
HÀã¨O, ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»"#·≥ x#∞fl <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_çÑO≤ K«@O HÀã¨O bÖÏ=∂#∞+¨ ^ÕÇ¨ xfl ^èiŒ OKå_»∞.
L. P =∞^èŒ∞~À‰õΩÎ ÖÏ #Ü«∞=Ú ÖÏ ^Œ~°Ç¨ã¨=Ú ÖÏ ^ŒÜ«∂~°ã¨O
ÉÏ =ÚiѨO|∞ ÖÏ `«QÆ=Ù ÖÏ QÆ=∞#„H˜Ü«∞ ÖÏ =∞<ÀǨÏ~°
„¿Ñ=∞Hõ~å=Ö’Hõ#=Ú „Ñ‘uñ QÆ#∞OQ˘#ÖËq∞ =∂^èŒ=ÙO
QÍq∞#∞ ÖËÅ? x~°Ìo`«Hõ~°∞‡Å∞ Ü≥∂QÆ∞Å∞ñ ÉÏÜ«∞ <Õ~°∞Έ~! 408
* =∂^è=Œ Ùx bÅÅ∞ =∞izáÈÖË=Ú. P fÜ«∞ fÜ«∞x =∂@Å∞, P #Ü«∞QÍ~åÅ∞, P z~°∞#=ÙfiÅ∞,
P HõxHõ~åÅ∞, P =Ú^Œ∞Ì =ÚiáêÅ∞, P „Ѩ}Ü«∞HõÅǨÅ∞, P ã¨∞O^Œ~°=∞O^ŒÜ«∂<åÅ∞, =∞#ã¨∞ûÅ#∞
ǨÏiOKÕ P =∞^èŒ∞~° Hõ\ÏHõΔgHõΔ}ÏÅ∞ ^Œ∂~°"≥∞ÿ áÈ`åÜÕ∞ J<Õ qKå~°O`À JOQÆ#ÖË HÍ^Œ∞ ã¨~°fiã¨OQÆ
Ѩi`åºQÆ∞Öˇ·# Ü≥∂QÆ∞Å∞ ‰õÄ_® P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Úx qÜ≥∂QÍxfl ã¨Ç≤ÏOK«ÖË~°∞.
122 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. "≥∞Å¡# <åÃÑ· Ü«∂^Œ=, =Å¡Éèí∞ñ _»_»∞y_»ñQÆ "≥∂ǨÏ=â◊<≥· <Õ ~°O
lÅ¡QÆ ~À=∂OK«=Ú „H˜Ü«∞, "≥ÚÅ¡=ÚÖˇ· "≥ÚÅK«∞ ã¨ã¨º=ÚÅ∞ =∂~°æ=ÚÅ<£. 409
* P QÀÑ≤HÍ =Å¡É∞íè ñ_»∞ <å ÃÑ·# "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ J_»∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ #_»∞ã¨∞OÎ >Ë P#O^Œ áê~°=â◊ºOÖ’
<å Xà◊√¡ QÆQ∞Æ ~˘Ê_çKkÕ . <å ^ÕÇϨ O xO_® "≥Úez# P ѨÙÅHÍO‰õΩ~åÖË ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ 㨙êºO‰õΩ~åÖˇ· J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å
á⁄_»K«∂¿Ñq.
=. Jx ~Ú@∞¡ ѨÓ~°fi"åÇ≤Ïx Ü≥∞ÿ # ã¨~ã° fi¨ ff~°O|∞# ^è~Œ ‡° ^Õ=ÙO_»∞#∞ Éè∂í q∞Ü«Ú =$+¨^#Õè ∞~°∂ѨO|∞Å
ÉèÏ+≤OѨ ~å[i¬Ü≥ÿ∞# ѨsH˜Δ^Œ∂ƒù=~°∞O_»∞ _»QÆæé˜Ü≥∞† <å ã¨=∞Ü«∞=Ú#. 410
* D q^èŒOQÍ =$+¨Éèí ^èÕ#∞ ~°∂áêÅ`À ^èŒ~°‡^Õ=Ù_»∂, Éèí∂^Õq W^ŒÌ~°∂ `«∂~°∞ÊQÍ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ
ã¨~°ã¨fif #k X_»∞¤# ã¨OÉèÏ+≤OK«∞ H˘O@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~å[i¬ J~Ú# ѨsH˜Δ#‡Ç‘ÏáêÅ∞_»∞ JK«Û\˜H˜
=KåÛ_»∞. JѨC_»∞–
-: HõeѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ ^èŒ~°‡^Õ=`«#∞ ^Œ#∞fl@ :-
âß. ÔH·ÖÏ™êK«Å ã¨xflÉèíO|QÆ∞ =∞ǨQÆOcè~° QÀ~å[=ÚO
QÍÅ„HÀ^èŒ∞ñ_»∞ ^ŒO_»Ç¨Ïã¨∞Îñ_»∞ #$áêHÍ~°∞O_»∞ „‰õÄ~°∞O_»∞ [O
Ѷ¨∂Å∞O _˘Hõ¯ñ_»∞ â◊¥„^Œ∞ñ _®ã¨∞~°QÆuO QÍ~°∞}º x~°∞‡‰õΩÎñ_≥·
<ÕÅO QÆ∂ÅñQÆñ ^Œ<≥flñ |OzuÅñQÍ x~å…`«áê^•Ç¨Ïu<£. 411
* Hõ^eŒ =zÛ# HÔ Ö· Ï㨠Ѩ~fi° `«OÖÏQÍ `≥ÅQ¡ Í QÆOcè~O° QÍ #∞#flQÍ JO`≥`∞« #Î L#fl P =∞Ǩ=$+¨ÉÏè xfl
„HÀ^èÀ#‡`«∞Î_»∂, Hõ~îÀ~°z`«∞Î_»∂, ^ŒO_»Ç¨Ïã¨∞Î_»∂, ~å["Õ+¨^è•s, |Å"≥∞ÿ# Ñ≤Hõ¯Å∞ HõÅ"å_»∂ J~Ú#
XHÍ<˘Hõ â◊¥„^Œ∞_»∞ Hõ\˜Hõ ~åHõΔã¨∞xÖÏ QÆ|QÆ| =zÛ HõxHõ~°O ÖˉõΩO_® HÍe`À `«<åfl_»∞. Ñ≤_»∞QÆ∞áê@∞
=O\˜ P `«#∞fl‰õΩ áêѨO P =$+¨ÉèíO <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄÅ|_ç =¸„`« qã¨~°˚#O KÕã≤Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 412
* "å_»∞ JO`«\˜`À PQÆÖË^Œ∞–
âß. PÖ’ÖÏOQÆHõ #„â◊√ `ÀÜ«∞ Hõ} *ÏÖÏH˜Δ<£ =∞ǨOÉèÏ~°=<£
ÉÏÖÏ~°∂_è» `«$}Ï=mHõ|à◊Ö’Éèí "åºÑ¨Î lǨfi„QÆ <åO
^Àà◊™êfiO`« #r==`«û, #∞^ŒÜ«∞^Œ∞ÌóMÏxfi`«<£ Ѷ¨∞~°‡ H©
ÖÏÖÏѨÓ~°‚ â◊s~°, <å "≥Ú^Œ=Ù #∞Å¡OѶ≤∞Oz `«<≥fl<£ =_ç<£. 413
* QÆ_»QÆ_» =_»‰õΩ`«∂ Hõ#∞flÅ "≥O|_ç J„â◊√^è•~°Å∞ HÍ~°∞ã¨∞Î#fl ^•xfl, Q˘O`≥uÎ 'JOÉÏ— Jx
J~°∞ã¨∞Î#fl^•xfl, [OѨÙQÍ ÃÑiy# ÖË`« ѨzÛHõ "Õ∞Ü«∞\ÏxH˜ <åÅ∞Hõ Kåã¨∞Î#fl ^•xfl, K≥^Œi# QÆ∞O_≥
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 123
HõÅ^•xfl, ÖËQ^Æ ∂Œ _» ÖˉΩõ O_® XO@iQÍ =zÛ# ^•xfl, ¿ãfi^Œ[ÅO`À xO_ç# ^ÕÇϨ O HõÅ^•xfl, P QÀ=∂`«#∞,
P ÉèíÜ≥∂¿Ñ`«#∞ P áêáê`«∞‡_»∞ ÃÑ·ÔHyi ÃѶ_ÕŇx `«<åfl_»∞.
=. W \Ï¡ ^èÕ#∞=$+¨ÉèíO|∞Å∞ Ô~O\˜O QÆO@‰õΩO_≥· `«#∞flK«∞#fl ~å[ ÅHõΔ} =Ú„k`«∞O _»~Ú#
â◊¥„^Œ∞xO Ez ã¨∞=~°‚ ѨiHõ~° 㨺O^Œ<å~°∂_è»∞O_»QÆ∞ #aè=∞#∞º #O^Œ#∞O_»∞ QÀ^ŒO_»O|∞
ã¨QÆ∞}O|∞ ¿ãã≤ "Õ∞Ѷ¨∞QÆOcè~° ~°=O|∞ÅQÆ∞ =K«#O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 414
* D q^èŒOQÍ `«# HõO\˜ =ÚO^Õ P ^èÕ#∞ =$+¨ÉèÏÅ#∞ Ô~O\˜h "≥O@|_ç `«#∞fl`«∞#fl
[QÆ`«¯O@‰õΩ_≥·# P â◊¥„^Œ∞}˜‚ ѨiH˜Oz HÍOK«# ~°^ä•~°∂_è»∞_≥· L#fl ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ qÖˇ¡‰õΩ¯ ÃÑ\˜ì
"Õ∞Ѷ¨∞ QÆOcè~° ÉèÏ+¨}ÏÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞.
âß. x#∞flO Q˘=Ú‡Åñ l"≥∞‡<À? HõkÃã<À? xsƒùu"≥· QÀ=ÙÅO
^Œ#flO QÍ~°}"Õ∞q∞? =∞^Œ∞ƒù[ã¨<å^äŒHΔÀ}˜ <Õ "Õà◊ÅO
^Œ∞ <Õfl~°O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ ~å†^≥é∞ñQÆ "å ^èŒ∂~°Î`«fi=Ú<£ Éèí∂q∞ Éèí$
`«û<åflǨÏO|∞ <˘#Ô~Û ^≥=fiñ_»=Ù x<£ âßã≤OK≥^Œ<£ ^Œ∞~°‡f! 415
* Z=_»=Ù~å h=Ù? x#∞fl H˘=Ú‡Å`À z=∞‡ÖË^Õ! h g∞kH˜ ~åÖË^Õ! U áêѨ=¸ Z~°∞QÆx D
QÀ=ÙÅ#∞ J<åºÜ«∞OQÍ `«<åfl "≥O^Œ∞‰õΩ~å? <å Éèí∞[^ŒO_»O ã¨O~°H˜ΔOKÕ D =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅOÖ’ U "ÕàÏ
Z=~°∂ Z@∞=O\˜ <Õ~åÅ∂ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx `≥eÜ«∞^•? ^Œ∞~°∞ƒkú`À ~å["Õëêxfl ^èŒiOz ~å[ã¨O
XÅHõÉ’ã¨∞Î#fl ^èŒ∂~°∞Î_®! x#∞fl Hõiî#OQÍ tH˜Δ™êÎ#∞.
Hõ. QÍO_ôqÜ«Úñ [„H˜Ü«Ú Éèí∂, =∞O_»eñ ɡ_»ñÉÏã≤ K«x# =∞^Œ=∞`«∞Îñ_»"≥·
^ŒO_çOѨñ ^ŒQÆx "å~°Å, ^ŒO_çOK≥^Œ∞ h= `«QÆ∞^Œ∞ ^ŒO_»#=Ú#‰õΩ<£. 416
* QÍO_ô=^è•i J~°∞˚#∞_»∂, K«„Hõ^è•i NHõ$+¨μ‚_»∂ D Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl q_çz "≥àÏ¡~°<Õ nè=∂`À
=∞^À#‡`«∞Î_»"≥· ^ŒO_çOѨ`«QÆx ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∞ ^ŒO_çã¨∞Î#fl h‰õΩ „ѨK«O_»"≥∞ÿ# ~å[^ŒO_»# `«Ñ¨Ê^Œ∞——
=. Jx =$+¨ÉèíO|∞ #∞^ÕÌtOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 417
* Jx ѨeH˜ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA =$+¨Éèí~å*Ïxfl K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞–
=∞. ‰õΩ~°∞^è•„fâ◊fi~°, ÉÏǨï =„Ѩ Ü«ÚQÆm QÆ∞ѨÎHõΔ=∂ =∞O_»eO
|iH˜OѨ<£ Éèí=nÜ«∞<Õ„`« [x`åOÉèí„âı≈}˜ñ ^ŒHõ¯<£ [#∞Öò
^˘~°ñQÆO *ËÜ«∞ ~°^èŒ~°‡ã¨O[x`« [O`«∞„âı}˜ ÉÏ+¨ÊO|∞Å<£
QÆ∞~°∞â◊H˜Î<£ q^ŒoO`«∞ñ E_»∞ q∞`«x<£ QÀ=¸iÎ^Õ"À`«Î=∂! 418
* ''F =$+¨Éíè ~°∂ѨOÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ"å! ‰õΩ~°∞=OjÜ«ÚÖˇ#· #ˆ~O„^Œ∞Å ÉÏǨï^ŒO_®Å<Õ HÀ@QÀ_»Å
#_»∞=∞ ã¨∞~°H˜Δ`«"≥∞ÿ L#fl D ^èŒ~åK«„HõOÖ’x [#∞Å∞, h Hõ=∞Å "≥O@ „ã¨qOKÕ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ `«Ñ¨Ê
J^èŒ~°‡ÉÏkè`«∞Öˇ·# U ~Ú`«~° r=ÙÅ Hõhfl\˜ ^è•~°Å∂ WO`«=~°‰õΩ K«∂z Z~°∞QÆ~°∞. WkQÀ K«∂_»∞! <å
J=„HõѨ~å„Hõ=∞O`À D ^Œ∞~å`«∞‡}˜‚ zOz K≥O_®_»∞`å#∞.
124 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

Hõ. *Ïeñ |_» <ÕÅ? <å â◊~°, *ÏÅO|∞Å áêÅ∞ ¿ãã≤ K«OÃÑ^Œ gx<£
Éèí∂Ö’HõO|∞# xѨÙ_Õ, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ x#∞fl #_çÑ≤O`«∞ñ Ag∞. 419
* F ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂áê! kQÆ∞Å∞ Ѩ_»É’‰õΩ. <å "å_ç`«∂ѨÙÅ`À D áêáê`«∞‡}˜‚ ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å#∞.
x#∞fl WѨC_Õ D Éèí∂q∞ g∞^Œ =∞m¡ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_çÑ≤OK«∞`å#∞.
L. "åK«qÜ≥ÿ∞# QÆ_ç¤ñ kx "åÇ≤Ï#∞ÅO^Œ∞ [ÅO|∞ „^•=ñQÍ
h K«~°}O|∞ Öˇ=fiñ_ç@∞ x~°Ìo`«O|∞QÆñ *ËÃㆠ"åñ_»∞ ^•
MËK«~°∞ñ_≥·#, "åx =∞}˜ H©e`« Éèí∂+¨} Ü«ÚHõÎ ÉÏǨïÅ<£
"Õ K«x „`«∞Oz"≥·`«∞ q#∞gkäH˜ <Õy# <ÕÅ _®ñy#<£. 420
* J_»=ÙÅÖ’ WK«Û=zÛ# ѨzÛQÆ_ç¤ "Õ∞ã¨∂Î, #^Œ∞ÅÖ’ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h~°∞ „`å=Ù`«∂, ¿ãfiK«ÛùQÍ rqOKÕ
^è~Œ ‡° =¸iÎ"#·≥ h áê^•Å∞ U áêáê`«∞‡_»∞ D q^èOŒ QÍ q~°QQÆ ˘\Ïì_À K≥ÑC¨ , "å_»∞ MËK~« ∞° _≥<· å, Éè∂í K«~∞° _≥<· å,
xOyÖ’H˜ áêi<å, <ÕÅÖ’H˜ ^Œ∂i<å, P ^Œ∞O_»QÆ∞x =∞}˜HõOHõ} =∞O_ç`åÖˇ·# Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∂ WѨC_Õ
YO_çOz "Õ™êÎ#∞.——
=. Jx =∞é˜Ü«Ú QÀ~°∂Ѩ Ü«∞~Ú# Éèí∂^Õq`À x@¡xÜ≥∞– 421
* Jx ѨeH˜ ѨsH˜Δ`«∞Î QÀ~°∂Ѩ^è•i}˜ J~Ú# Éèí∂^Õq`À WÖÏ J<åfl_»∞ –
K«. JQÆ}˜`«"≥·Éèí=ÙO _»QÆ∞ =Ú~åO`«‰õΩñ _»Hõ¯@ áÈÜ≥∞ #OK«∞ <≥
=fiQÆÅñ QÆ$tOz <Õ„`«=ÚÅ "åiHõ}O|∞Å∞ ^Õ‰õΩ =∞=∞‡! Ö’
ɡQÆ_»‰õΩ =∞=∞‡! =∞kfitYÉ$O^Œ=ÚÅ<£ =$+¨Å∞<£ =kèO`«∞ <å
=∞QÆñ\˜q∞ñ E_»==∞‡! "≥é =∂#ñ QÆ^Œ=∞‡! â◊√Éèí „Ñ¨^•~Úh! 422
* ''J=∂‡! J#O`« "≥·Éèí"À¿Ñ`«∞_≥·# NHõ$+¨‚™êfiq∞ D Ö’HÍxfl =^Œe "≥o¡áÈÜ«∂_»<Õ P"Õ^Œ#`À
Hõ$tOz Hõhfl~°∞ =Úhfl~°∞QÍ U_»∞=‰õΩ. =∞#ã¨∞ûÖ’ kQÆ∞Å∞ ÃÑ@∞ìHÀÉ’‰õΩ. ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«=Ù HÍÉ’‰õΩ.
HõÖϺ}^•~Úx"≥·# x#∞fl `«xfl# D ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ WѨC_Õ <å ÉÏ}ÏÅ`À <ÕÅ ‰õÄÅ∞™êÎ#∞, K«∂_»∞ `«b¡!
Hõ. ™ê^èŒ∞=ÙÅQÆ∞ [O`«∞=ÙʼnõΩ, ÉÏ^èŒÅ∞ QÍqOK«∞ YÅ∞Å ÉèíOlOѨx ~å
*Ï^èŒ=Ú <åÜ«Úã¨ûfi~°æ, N^èŒ#=ÚÅ∞ g\˜ñÉ’=Ù ã≤^Œú=Ú `«b¡! 423
* x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# ™ê^èŒ∞[#∞Å#∞ ÉÏkèOz "ÕkèOKÕ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ~å*ˇ·#"å_»∞ J=â◊ºO tH˜ΔOKåe.
JÖÏ tH˜ΔOK«‰õΩO_® L¿ÑH˜ΔOz# ~å*Ï^èŒ=Úx rq`«=¸, PÜ«Úã¨∂û, Sâ◊fi~°º=¸, ã¨~°fiO =º~°÷O. D
=∂@ =Ú=¸‡\˜H© Ü«∞^ä•~°÷O `«b¡!
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 125
Hõ. ^Œ∞+¨ì[# x„QÆǨÏO|∞#∞, t+¨ì[<å#∞„QÆǨÏO|∞ñ *ËÜ«∞ñQÆ #$ѨÙÅ<£
„ã¨+¨ì qkèOK≥ñ |∞~å}, „^Œ+¨ìÅ∞ ÃãѨC^Œ∞~°∞ Ѩ~°=∞^èŒ~°‡=Ú ™ênèfi! 424
™ênèfi=∞}˜"≥·# Ѩ$näfi! ^Œ∞+¨μìÅ#∞ tH˜ΔOK«@O HÀã¨O t+¨μìÅ#∞ ~°H˜ΔOK«@O HÀã¨"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ~åAÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»x âß„ã¨Î"Õ`«ÎÅ∞ K≥|∞`å~°∞. Hõ#∞Hõ WѨC_»∞ ~åA<≥·# <å‰õΩ P~°Î~°HõΔ}O
J#flk Ѩ~°=∞^èŒ~°‡O.——
=. Jx# ^èŒ~°‡#O^Œ# ᜄ`«∞Î#‰õΩ =$+¨Éèí=¸iÎ#∞#fl ^èŒ~°‡^Õ=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 425
* WÖÏ Ñ¨eH˜# ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞x =∞#∞=∞_≥#· ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞x`À =$+¨É~íè ∂° ѨOÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ=Ù_»∞
WÖÏ J<åfl_»∞–
L. „‰õÄ~°∞Åñ [OÑ≤, ™ê^èŒ∞=ÙʼnõΩ<£ q[Ü«∞O ÉÁ#iOK«∞#\˜ì Ü«∂
áœ~°= =Oâ◊*Ï`«∞ñ_»=Ù ÉèÏQƺã¨"Õ∞`«∞ñ_» "Ò^Œ∞ `˘e¡ g∞
"å i@∞=O\˜ "å ~°QÆ∞@ "åi[<Õ„`«∞ñ_»∞ "≥∞zÛ ^Ò`«º ã¨O
Kå~°=Ú ¿ãÃãñ QÍ^≥ #$Ѩã¨`«Î=∞! ÉèíH˜ÎÅ`åx|^Œ∞úñ_≥·. 426
* ''#~°<å^äŒ t~À=∞}©! ^Œ∞~°˚#∞Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOz, ã¨[˚#∞Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ Ñ¨Ù~°∞=Oâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì#
^èŒ~°‡=¸~°∞ÎÅ∞ Hõ#∞Hõ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ g∞ "åi ÉèíH˜Î „â◊^ŒúʼnõΩ "≥∞zÛ =∞#ã≤zÛ ^Œ∂`«Ü≥ÿ∞
~åÜ«∞ÉÏ~åÅ∞ #_çáê_»∞.
=. #ˆ~O„^•! ÜÕ∞=Ú „áê}∞ʼnõΩ ^Œ∞óY¿ÇÏ`«∞=ÙÅ=Ú QÍ=Ú† =∂=Å# ^Œ∞óYO|∞ <˘O^≥_∞» ѨÙ~°∞+¨μO_»∞
ÖËñ_»∞† "åk"åHõº ÉèË^ŒO|∞Å Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· ÉèË^ŒO|∞ <åKåÛùkOz, `«=∞‰õΩ <å`«‡
ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å xK«∞Û „ѨÉèí∞=x K≥ѨC^Œ∞~°∞. ^≥·=A˝Å∞ „QÆǨÏ^Õ=`å^Œ∞ʼnõΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞
ã¨OáêkO`«∞~°∞† g∞=∂O㨉õΩÅ∞ QÆ~°‡O|∞#‰õΩO „ÉÏÉèí=O|∞O „|Hõ\˜O`«∞~°∞†Ö’HÍÜ«∞u‰õΩÅ∞
ã¨fiÉèÏ=O|∞#‰õΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞ ã¨OáêkO`«∞~°∞† WO^≥=fiiH˜x ã¨∞Y^Œ∞óY „Ѩ^•#O|∞ ¿ãÜ«∞
qÉèí∞`«fiO|∞ ÖË^Œ∞† Ѩ~°∞Å=Å# ^Œ∞óYO|∞ =zÛ# #^èŒ~°‡O|∞ Ѩ~°∞Å∞ ¿ãã≤~°x qKåiOѨ =Å^Œ∞†
`«i¯OѨ#∞ xˆ~ÌtOѨ#∞ ~åx Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x=Å# ã¨~°fiO|∞ #QÆ∞K«∞O_»∞ #x# ^èŒ~°‡^Õ=ÙxH˜
^èŒ~°‡#O^Œ# ᜄ`«∞ÎO _ç@¡xÜ≥∞. 427
* ~å*ËO„^•! "Õ∞=Ú W`«~° „áê}∞Å#∞ ÉÏ^èŒ ÃÑ>Ë"ì åà◊O¡ HÍ=Ú. =∂ =¸ÅOQÍ U „áê}˜H© Z@∞=O\˜
PѨ^• HõÅ∞QÆ^Œ∞. <å<å q^è•Öˇ·# "å^ÀѨ"å^•Å‰õΩ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ P`«‡ÜÕ∞ ã¨∞Y^Œ∞ó
MÏÅ∞ HõeÊOKÕ „ѨÉ∞íè =O\Ï~°∞. ^≥=· A˝Å∞ „QÆÇ¨ ʼnõÄ, ^Õ=`«Å‰õÄ „ѨÉ∞íè `åfixfl Páêk™êÎ~∞° . g∞=∂O㨉Ωõ Å∞
Hõ~å‡xˆH „áê^è•#ºO JOwHõi™êÎ~°∞. Ö’HÍÜ«∞u‰õΩÅ∞ „ѨHõ$uˆH „áêÉèí"åxfl Hõ@ìɡ_»`å~°∞. HÍx "å~°∞
126 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K≥¿ÑÊ"åiÖ’ Z=fiiH© ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ WKÕÛ ™ê=∞~°÷ºO ÖË^Œ∞. Z=i =Å¡<À `«=∞‰õΩ ^Œ∞óYO „áêÑ≤ÎOzO^Œh,
Z=~À `«=∞‰õΩ ZQÆ∞æ KÕâß~°h J#∞HÀ=@O á⁄~°áê@∞. |∞kúH© =∞#ã¨∞ûH© Jf`«∞_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x =Å¡<Õ
ã¨=∞ã¨Î=¸ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— Jx ѨeˆH ^èŒ~°‡^Õ=Ùx`À ^èŒ~°‡~åA ᜄ`«∞Î_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î WÖÏ J<åfl_»∞–
P. ^èŒ~°‡=¸iÎ =Ü«∞º ^èŒ~°‡[˝ =$+¨~°∂Ѩ, Ѩ~°=∞^èŒ~°‡ g∞=٠ѨÅ∞‰õΩ „`À=
áêѨHõ~°∞‡ KÕÜ«Ú áêѨO|∞ ã¨∂zOѨñ ÉÏѨHõ~°∞‡ñ _ÕñQÆ∞ Ѩ^äŒ=Ú =K«∞Û. 428
* ''=$+¨Éíè ~°∂ѨOÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ"å! h=Ù ^è~Œ ‡° =¸iÎq. ^è~Œ ‡° A˝_=» Ù. h ѨÅ∞‰õΩÅ f~°∞ Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° OQÍ
LOk. áêáê`«∞‡_»∞ KÕã≤# áêáêxfl „ѨHõ\˜OK«\ÏxH˜ ‰õÄ_® W+¨ìѨ_»=Ù. x["Õ∞! áêѨ Hõ~°∞‡Å áêáêxfl
„ѨHõ\˜OKÕ "åiH˜ P áêѨ Ѷ¨ÖO JO@∞‰õΩO@∞O^ŒO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Õ==∂Ü«∞=Å# Éèí∂`«O|∞Å "åV͇#ã¨O|∞ʼnõΩ =^茺Ѷ¨∂`«∞Hõ ÅHõΔ}O|QÆ∞ =$uÎ
ã¨∞ÅÉèíO|∞#O ^≥eÜ«∞~å^Œ∞† h=Ù ^èŒ~°‡^Õ=`«=Ù† Hõ$`«Ü«ÚQÆO|∞#O ^ŒÑ¨ â∫≈K« ^ŒÜ«∂
ã¨`«ºO|∞Å#∞ <åÅ∞QÆ∞ h‰õΩO ÉÏ^ŒO|∞ Åx K≥ѨC^Œ∞~°∞† „`Õ`åÜ«ÚQÆO|∞#ñ |∂~ÀfiHõÎáê^Œ
K«`«∞+¨¯O|∞#O ^ŒÑ¨â∫≈K«^ŒÜ«∂ ã¨`«ºO|∞ÅO ^˘Hõ¯ áê^ŒO|∞ H©Δ}O |Ü≥∞º† ^•fiѨ~°O|∞#O
ÉÏ^Œ^ŒfiÜ«∞O|∞ #tOK≥O† QÆeÜ«ÚQÆO|O^Œ∞ x=fi_»∞=Ù# xѨC_»∞ h‰õΩñ ÉÏ^Œ„`«Ü«∞O|∞
ÉèíQŒflO|Ü≥∞º, #=t+¨ìO|QÆ∞ Éèí=nÜ«∞ K«`«∞~°÷ áê^ŒO|∞# ^èŒ~°‡O|∞ QÆźO`«O|∞# x„QÆÇ≤ÏOѨ
QÆ=∞H˜OK«∞K«∞#flÜ«∞k, q#∞ =∞kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 429
* "å‰õΩ¯‰õÄ =∞#ã¨∞û‰õÄ Jf`«"∞≥ #ÿ ^≥g· =∂Ü«∞=Å¡ r=ÙʼnõΩ =^躌 Ѷ∂¨ `«∞Hõ ã¨fi~°∂ѨO ã¨∞ÅÉè"í ^Õ ºŒ O
HÍ^Œ∞. h=Ù ^èŒ~°‡ ^Õ=`«=Ù. Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ h‰õΩ `«Ñ¨O, â∫K«O, ^ŒÜ«∞, ã¨`«ºO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞
LO_Õ=x K≥|∞`å~°∞. „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ P <åÅ∞QÆ∞ áê^•ÅÖ’ XHõ áê^ŒO ÉèíQÆfl=∞~ÚOk. ^•fiѨ~°Ü«ÚQÆO
~åQÍ<Õ Ô~O_»∞ áê^•Å∞ Ö’Ñ≤OKå~Ú. WѨC_»∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ =¸_»∞ áê^•Å∞ Å∞ѨÎ"≥∞ÿáÈ~Ú ã¨`«º=∞<Õ
XHõ¯áê^ŒO =∂„`«O q∞ye LOk. P áê^•xfl ‰õÄ_® HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’ J^èŒ~°‡O P„Hõq∞Oz ÉèíQÆflO
K≥Ü«∂ºÅx HÍK«∞H˘x LOk. W^Œ∞QÀ W@∞ K«∂_»∞–
=∞. Éèí~°=ÚO ÉÏÑ≤ ~°=∂qÉèí∞O_»∞ QÆ~°∞}O ÉÏ^ŒO|∞ÅO „^˘Hõ¯ñQÍ
ã≤÷~°Ü≥ÿ∞ "Õ_»∞Hõ xO`«HÍÅ=Ú ã¨∞YN <˘O^≥ Éèí∂^Õq† `«
K«Û~°}ã¨Ê~°≈=Ú ÖËq∞ â◊¥„^Œ‰õΩÅAÖò âßã≤O`«∞ ~°OK«∞<£ x~°O
`«~° â’HõO|∞# h~°∞ QÆ#∞flÅ x_≥<£ ^èŒ~°‡[˝! gH˜ΔOz`Õ. 430
* NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ J=`«iOz Éè∂í ÉèÏ~°O f~åÛ_»∞. NHõ$+¨^‚ =Õ Ùx Náê^Œãʨ ~°≈=Å¡ Éè∂í ^Õq ѨÙÅH˜Oz
ã¨∞ã≤÷~å#O^ŒO`À "≥∞ÿ=∞~°z áÈ~ÚOk. WѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x áê^Œã¨Ê~°≈‰õΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿ áêáê`«∞‡ Öˇ·#"å~°∞
`«#g∞^Œ ÃÑ`«Î#O K«ÖÏ~Ú™êΈ~"≥∂ #<Õ ÉèíÜ«∞O`À Hõ#∞flÅ"≥O@ ÉÏëêÊÅ∞ HÍ~°∞ã¨∞Î#flk. ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂áê!
D"≥∞#∞ gH˜ΔOK«∞.——
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 127
-: ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA QÆex x„QÆÇ≤ÏOz ^èŒ~°‡Ñ¨iáêÅ#=Ú ¿ãÜ«Ú@ :-
=. Jx Ü«∞@∞ ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=`«Å |∞[˚yOz =∞Ǩ~°^äŒ∞O_»~Ú# q[Ü«∞ᜄ`«∞ÎO_»∞ „H˘Hͯ~°∞
"≥∞é∞OQÆ∞ K«Hõ¯^Œ#O|∞ kèHõ¯iOz k‰õΩ¯Å‰õΩ "≥Hõ¯ã¨O|~Ú# Ü«∞_ç^ŒO|∞ ɡ_ç^ŒO|∞QÆ [_çÑ≤Oz
áêѨ¿ÇÏ`«∞=~Ú# Hõex ~°∂ѨÙ=∂Ѩ #∞^ÀºyOz#, "åñ_»∞ ~å[~°∂ѨO|∞ q_»<å_ç, "å_ç#
"≥ÚQÆO|∞`À_» ÉèÜí ∞« qǨÏfiÅ∞O_≥· ǨÏãÎ̈O|∞Å∞ ™êñz `«`åÊ^Œ=¸Å q#ºãÎ̈ =∞ãÎ̈‰Ωõ O_≥· „Ѩ}Ï=∞O|∞
¿ãã≤. 431
* D q^èŒOQÍ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA ^èŒ~°}˜h, ^èŒ~°‡^Õ=Ù}©‚ T~°_çOKå_»∞. =∞Ǩ~°^äŒ∞_»∂, J~°∞˚#∞x
=∞#∞=∞_»∂ J~Ú# P g~儈Qã¨~°∞_»∞ `˘ÅHõi "≥∞~°∞ѨÙfQÆÖÏ `«à◊ `«à◊ "≥∞~°∞ã¨∂Î Hõà◊¡‰õΩ q∞~°∞q∞@∞¡
Q˘e¿Ñ `«# Y_®æxfl z"åÅ∞# ^Œ∂ã≤, áêáê`«∞‡_≥·# Hõex ~°∂ѨÙ=∂áêÅx xâ◊Û~ÚOKå_»∞. JѨC_»∞
`«##∞ ã¨OǨÏiOK«\ÏxH˜ L^Œ∞º‰õΩÎ_≥·# =∞Ǩ~åA#∞ K«∂z, Hõe ~å[zǨflÅhfl q_çz, =_»e# =^Œ#O`À
QÆ_»QÆ_»ÖÏ_»∞`«∂ ÉèíÜ«∞qǨÏfiÅ∞_≥· P ~åAáê^•Å g∞^Œ Ѩ_ç ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕã≤–
Hõ. HõOÑ≤OK≥ ^ÕǨÏ"≥∞Å¡O, [OѨ‰õΩ "≥∂ ~å[uÅHõ! â◊~°}ÏQÆ`«∞ ~°
H˜ΔOѨ٠=∞x `«#‰õΩ „"≥ÚH˜¯#ñ, [OѨHõ HõeñEz #QÆ∞K«∞ [#Ѩu ѨÅ∞‰õΩ<£. 432
* F #$áêÅuÅHÍ! ÉèÜ í ∞« O`À <å ^ÕÇϨ =∞O`å HõOÑ≤Oz áÈ`«∞#flk. ##∞fl K«OѨ=^Œ∞,Ì h K«~}
° ÏÅ#∞
â◊~°}∞ "Õ_»∞`«∞<åfl#∞. ##∞fl Hõ~°∞}˜OK«∞.—— Jx „áêi÷OKå_»∞. ѨsH˜Δ`«∞Î HõeѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ K«OѨ‰õΩO_®
HõΔq∞Oz WÖÏ =∞O^ŒeOKå_»∞–
Hõ. J~°∞˚#H© iÎã¨"Õ∞`«∞O, _»~°∞˚# ᜄ`«∞ÎO_»∞ ÉèíÜ«∞ ~°™ê=$`« [#∞Å<£
xi˚`«∞Åñ [OѨ <˘Å¡ñ_»∞, ^Œ∞~°˚#ÉèÏ=O|∞ q_çz `˘ÅQÆ∞ ^Œ∞~å`å‡! 433
* ''F~¸! J`«ºO`« x~°‡ÅÜ«∞â’qâßÅ∞_≥·# J~°∞˚#∞x J#∞QÆ∞ =∞#∞=∞_»∞ F_ç, ^è≥·~°ºO g_ç,
^Àã≤ÖÁyæ# "åix =kèOѨ_»∞. WHõ h ^èŒ∂~°Îã¨fiÉèÏ"åxfl q_çz ^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyáÈ ^Œ∞~å‡~°∞æ_®!
=. h=Ù áêѨ|O^èŒ∞_»=Ù =∞nÜ«∞ÉÏǨïáêe`«O |~Ú# =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞# xÅ∞= =Å=^Œ∞†
~å*^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞ =iÎOK«∞ x#∞fl #ã¨`«ºÖ’Éèí KÒ~°º ^Ò~°˚#º ^Œ∞~åKå~° =∂Ü«∂HõÅÇ¨Ï HõѨ@
HõÅ∞ëêÅHΔÍ ‡ºk ^茈~ ‡`«~ °ã ¨= ¸Ç¨ Ï O|∞ ÖÏ„â◊ ~ÚOK« ∞† 㨠` « º^è Œ ~° ‡ O|∞ʼnõ Ω x"å㨠O |QÆ ∞
„|Ǩ‡=~°^Î âÕ O◊ |∞# Ü«∞[˝ q™êÎ~° xѨÙ}∞ Å~Ú# "å~°∞ Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞O _»~Ú# ǨÏiOQÆ∂iÛ Ü«∂QÆO|∞
¿ãÜ«ÚK«∞#fl "å~°∞† Ü«∞lOK«∞ "å~°Å‰õΩ ã¨∞Y„Ѩ^•#O|∞¿ãÜ«ÚK«∞, ã¨HõÅ Éèí∂`åO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O _»~Ú# ǨÏi [OQÆ=∞™ê÷=~°O|∞ʼnõΩ #O`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°OQÆ=ÚÅ ã¨OK«iOK«∞ "åÜ«Ú=Ù
K«O^ŒO|∞# <å`«‡~°∂ѨO|∞ =∞<À~°^äŒO|∞ xK«∞ÛO† QÍ=Ù# h qO ^Œ∞O_» =Å= ^Œ#∞K«∞ ^ŒO_»
ǨÏã¨∞ÎO_»~Ú# [=Úx ÔH·=_ç =∞O_»ÖÏ„QÆO|∞ ™êñz# ~å[=~°∞º#‰õΩO QÆe ~Ú@¡xÜ≥∞. 434
128 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ѩ~°=∞ áêáê`«∞‡_»"≥·# h‰õΩ <Õ#∞ áêeOKÕ D Éèí∂=∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷#O ÖË^Œ∞. ~å["Õ+¨^è•i"≥·#
hÖ’ Jã¨`º« O, Ö’ÉèOí , ^˘OQÆ`#« O, ^Ò~°̊#ºO, ^Œ∞~åKå~°O, "≥∂ã¨O, HõÅǨÏO, HõÑ@¨ O, HõÅ∞+¨O, ^Ò~åƒùQºÆ O
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J^è~Œ ‡° QÆ∞}ÏÅ∞ QÆ∂_»∞Hõ@∞ìH˘x L<åfl~Ú. ã¨`åºxH© ^è~Œ å‡xH© PÅ"åÅ"≥∞#ÿ D „ÉǨ‡=~°^Î âÕ O◊ Ö’
Ü«∞[˝"Õ`«ÎÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ü«∞*Ë̋â◊fi~°∞_≥·# N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ Ü«∞*Ï˝Å`À P~åkèã¨∞Î<åfl~°∞. K«~åK«~° „ѨѨOK«OÖ’
"≥Å∞ѨÖÏ Ö’Ñ¨ÖÏ xO_ç ã¨OK«iOKÕ "åÜ«Ú=ÙÖÏQÍ ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# P ™êfiq∞ "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î
â◊√ÉèÏÅ∂ KÕ‰õÄ~°∞ã¨∂Î "åi HÀiHõÅ∞ f~°∞ã¨∂Î LO\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ D „Ѩ^Õâ◊OÖ’ h=Ù LO_»\ÏxH˜
gÅ∞ÖË^Œ∞.—— Jx HõuÎx ÃÑ·ÔHuÎ# K«„Hõ=iÎ`À HõeѨÙ~°∞+¨μ_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
Hõ. [QÆfâ◊fi~°! h Ü«∞_ç^Œ=Ú, ^èŒQÆ^èŒy`«„ѨÉèíÅ`À_»ñ ^ŒéK«∞QÆ "≥∞éÜ«∞<£
ɡQÆ_≥O l`«Î=Ú QÆ∞O_≥Å∞, =yÖˇ_ç <≥O^Œ∞ñ xñHõ *Á`«∞Î ÉèÏqOѨñ QÆ^Õ 435
* ''[QÆ`«Êf! ^èŒQÆ^Œúy`« HÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl h Hõ~°‰õΩ Hõ~°"åÖÏxfl K«∂z <å QÆ∞O_≥Å∞
ѨQÆ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O ɡ^Œ∞~°∞`«∞#flk. WѨC_»∞ <Õ <≥Hõ¯_çH˜ áÈÜÕ∞k? ZHõ¯_» LO_Õk? h"Õ
PÖ’zOK«∞.
=. #ˆ~O„^•! x#∞fl, <å~ÀÑ≤`«â◊~°â◊~åã¨#∞ ã¨~°fi„Ѩ^Õâ◊O|∞ÅO^Œ∞#∞ qÖ’H˜OK«∞K«∞#fl "å_»† <Õ <≥Hõ¯_»
#∞O_»∞^Œ∞ <å#u=∞‡x# ~å[#º âıY~°∞O_»∞ „áê}˜=^èŒ „ã‘Î ^Œ∂º`« áê#O|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞
™ê÷#O|∞Å xzÛ =∞é˜Ü«Ú #_çy# ã¨∞=~°‚=¸ÅO|QÆ∞ #ã¨`«º =∞^Œ HÍ=∞ Ç≤ÏO™ê "≥·~°O|∞
ÅxÜ≥∞_»∞ ѨOK«„Ѩ^Õâ◊O|∞Å <˘ã¨Oy, ~Ú`«~°ã¨÷ÅO|∞Å ã¨Ê$t~ÚOѨ‰õΩO_» xÜ«∞q∞OK≥, x@∞¡
Hõex„QÆÇϨ O|∞ ¿ãã≤ Ç‘Ï#O|∞ Å~Ú# `«Ñ⨠∫≈K«^Ü Œ ∞« ÅxÜ≥∞_»∞ =¸ñ_»∞ áê^ŒO|∞Å∞ =$+¨É=íè ¸iÎ
Ü«∞~Ú# ^èŒ~°‡^Õ=Ùx H˜zÛ, qâ◊fiOÉèí~°‰õΩ x~°ƒù~°O |~Ú# ã¨O`À+¨O|∞ ã¨OáêkOz. 436
* ''~å*ËO„^•! Z@∞ K«∂¿ãÎ J@∞ ã¨~°fi„`å ^èŒ#∞~°ú~°∞_»"≥·# h ~°∂Ѩ"Õ∞ <åÖ’K«<åʼnõΩ QÀK«iã¨∞Î#flk.
=∞i <Õ#∞ ZK«@ `«Å^•K«∞H˘<Õk? P*Ï˝ÑO≤ K«∞—— Jx JÅ=∞\˜OKÕ HõeѨÙ~°∞+¨μx „áê~°#÷ PÅH˜Oz ѨsH˜` Δ ∞« Î
"åxH˜ E^ŒO, =∞^Œºáê#O, „ã‘ÎÅ∞, „áê}˜=^èŒ J<Õ <åÅ∞QÆ∞ ™ê÷<åÅ∞ WKåÛ_»∞. WOHÍ J`«_»∞ Ji÷OK«QÍ
=∞Ǩ~åA ''ã¨∞=~°O‚ —— J<Õ J~Ú^À ™ê÷<åxfl ‰õÄ_® J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Jã¨`º« O, QÆ~fi° O, HÍ=∞O,
Ç≤ÏOã¨, "≥~· O° J<Õ WOHÍ S^Œ∞ ™ê÷<åÅ∞ ‰õÄ_® Hõe x=ã≤OKÕ „Ѩ^âÕ ßÅ∞ S<å~Ú. D™ê÷<åÅÖ’ `«Ñʨ W`«~°
ã¨÷ÖÏÅ#∞ ã¨Ê$tOK«=^ŒÌx Hõex Hõ@ì_ç KÕâß_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î. D „ѨHÍ~°O P =∞Ǩ~åA HõeѨÙ~°∞+¨μ}˜‚
x„QÆÇÏ≤ Oz áÈQ˘@∞ìH˘#fl `«Ñ㨠∞¨ û, â∫K«O, ^ŒÜ∞« J<Õ =¸_»∞ áê^•Å∂ =$+¨É=íè ¸iÎ J~Ú# ^è~Œ ‡° ^Õ=`«‰Ωõ
JiÊOz Éèí∂^ÕqH˜ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^•xfl HõeyOKå_»∞.
Hõ. QÆ[<å=∞^èÕÜ«∞ѨÙ~°=Ú#, QÆ[iѨÙÑ‘~î°=Ú# Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ QÆe^Œ=∞#∞O _»
QÆæ["≥·iѨ~å„Hõ=Úñ _≥·, QÆlal ÖˉõΩO_»ñ ^•ÖˇÛñ Q“~°=ÅH˜Δ‡<£. 437
* J#O`«~°O ã≤OǨÏѨ~å„Hõ=Ú_≥·# P ~å[ã≤OǨï_»∞ ǨÏã≤Î<åѨÙ~°OÖ’ ã≤OǨã¨<åã‘#∞_≥· H“~°=
™ê„=∂[ºÅH˜Δ‡x Q“~°= ѨÓ~°fiHõOQÍ „ѨâßO`«OQÍ Ñ¨iáêeOKå_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 129
=. W@∞¡ Hõ$+¨μ‚x Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞# #â◊fi`å÷=∞ÉÏ}áê=HõO|∞ =Å# „|kH˜, =$+¨Éèí=¸iÎ Ü«∞~Ú#
^èŒ~°‡^Õ=`«‰õΩ #ÉèíÜ«∞O azÛ# ѨsH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O_»∞ „ÉÏǨχ} âßѨ„áêѨÎ`«HõΔ HÍÇ≤ÏÉèíÜ«∞O|∞ =Å#ñ
„ÉÏ}O|∞Å∞ "À=Ù #x Ü≥∞é˜Oy ã¨~°fiã¨OQÆO|∞Å∞ =i˚Oz, â◊√‰õΩ#‰õΩ t+¨μºO_≥· q*Ï˝#O|∞
QÆey, QÆOQÍ`«~°Oy}© f~°O|∞#O QÆàı|~°O|∞ q_çK≥, q#∞ñ_»∞. 438
* D q^èOŒ QÍ "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ Jâ◊fi`å÷=∞ J„™êÎ#Å *ÏfiÅÖ’¡ #∞Oz „|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_ç
=$+¨Éèí~°∂ѨOÖ’x ^èŒ~°‡ ^Õ=`«‰õΩ JÉèíÜ«∞q∞zÛ# ѨsHΔ̃`«∞Î =ÚxâßѨ„QÆã¨∞Î_≥·, `«HõΔ‰õΩx qëê#Å*ÏfiÅÅ =Å¡
=∞~°}O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Œ#fl ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥∞ÿ â◊√HõÜ∂≥ yx P„â◊~ÚOz, Ѩ~=° ∂~å÷xfl
„QÆÇ≤ÏOz, QÆOQÍ#n f~°OÖ’ â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOKå_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«∞_»∞ â∫#‰õΩx`À WOHÍ WÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. ǨÏi"å~°Î Öˇé∞ñQÆ∞ "åiH˜, ǨÏiѨ^Œ=ÚÅ∞ ^ŒÅñK«∞"åi Hõ#=~°`«O|∞<£
ǨÏiHõ^äŒÅ∞ q<≥_ç"åiH˜, =∞~°}ÏQÆ`« "≥∂ǨÏã¨O„Éèí=∞=Ú ÖË^Œ#Ѷ¨∂! 439
* Ѩq„`« K«i„`å! ǨÏibÅÅ∞ J~°O÷ KÕã∞¨ H˘<Õ"å~°∂, ǨÏi K«i„`«Å∞ PÅH˜OKÕ"å~°∂, ǨÏi K«~}
° ÏÅ
㨇~°}O KÕã¨∞HÀ<Õ"å~°∂ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® Z@∞=O\˜ "Õ^Œ<å, P"Õ^Œ<å, `˘O^Œ~°áê@∂
`˘„@∞áê@∂ á⁄O^Œ~°Ü«∂º!
Hõ. â◊√ÉèíK«i`«∞ñ_»∞ ǨÏi Ü«∞iy#ñ, „|ÉèíqOz ^èŒi„u <≥Å¡ñ „|aƒÜ«Úñ QÆe ^•
#aè=∞#∞ºã¨∞`«∞x "Õà◊#∞, „|ÉèíqOѨHõ Ü«∞_»ñy Ü«ÚO_≥ ÉèÏ~°æ==ÚMϺ! 440
* ѨÙ}ºK«i„`«∞_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∂ J=`å~°O KåeOz# J#O`«~°O q[$OaèOz# Ö’Hõ=∞O`å
"åºÑ≤Oz# Hõe Jaè=∞#∞º#O^Œ#∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î HÍÅOÖ’ `«Å=Oz J}y=∞}y L<åfl_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#ñ [`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`ådÅ =∞Ç‘Ï=∞O_»Å „áê[º™ê„=∂[ºO|∞ ѨÓ[ºO|∞QÍñ
*ËÜ«ÚK«∞ <å Ü«∞aè=∞#∞º ã¨OÉèí=ÙO_»∞. 441
* D „ѨHÍ~°OQÍ <åÅ∞QÆ∞ ã¨=Ú„^•Å #_»∞=∞ L#fl Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl UHõKÛ« „ù `«OQÍ Ñ¨iáêeOKå_»∞
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞.
L. KÕã≤#ñ QÍx áêѨ=ÚÅ∞ ÃãO^Œ=Ù† KÕÜ«∞ñ ^ŒÅOz #O`«@O
*ËÃã^Œ ##fl =∂„`«=Ú#ñ *ˇO^Œ∞ñ QÆ^• Hõe"Õà◊ñ |∞}º=ÚÖò†
"≥∂ã¨=Ú ÖË ^Œ@OK«∞ #$Ѩ=ÚY∞ºñ_»∞ QÍK≥ñ QÆe<£ =∞~°O^Œ =Ú
ÖÏ¡ã¨=Ú`À_»ñ „QÀe q~°∞ÅO ^≥QÆñE_»x `Õñ\˜ ÔH· =_ç<£. 442
* J~Ú`Õ D HõeÜ«ÚQÆOÖ’ XHõ qâı+=¨ ÚOk, KÕ¿ãÎ<Õ QÍx áêáêÅ∞ `«=∞ Ѷe¨ `åxfl W=fi=Ù. WHõ
ѨÙ}ϺÅO^•=∂ KÕ™êÎ#∞ Jx J#∞H˘O>Ë KåÅ∞ Ѷ֨ Ïxfl W™êÎ~Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ Jaè=∞#∞º ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Hõe
q[$OÉè}í Ïxfl =∂„`«O JiHõ\ì˜ „áê}ÏÅ`À q_çz ÃÑ\Ïì_∞» . `«∞"≥∞‡^Œ, ֒ѨŠL#fl =∞Hõ~O° ^•xfl =∂„`«O
P#O^ŒO`À „`åy ѨÓÅ#∞ =^Œ∞Å∞`«∞Ok Hõ^•!
130 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜ÜÚ« O „|=∞`«∞ÖÎ ·ˇ Ü«∞nè~∞° ÅQÆ∞ #~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =$HõO|∞ K«O^ŒO|∞# <˘ky HÍK«∞H˘x Ü«ÚO_ç
KÕ+≤ìOK«∞OQÍx nè~°∞Öˇ·# "åiH˜O QÆe=Åx ÉèíÜ«∞O|∞ ÖË^Œx Hõe#O`«O|∞ <˘OkOѨñ_»Ü≥∞º #x#
qx |∞∞+¨μÅ∞ ã¨∂`«∞# H˜\¡xi. 443
* JnQÍHõ á⁄Oz ÃÑ·H˜ ^Œ∂ˆH `À_ÕÅ∞ÖÏQÍ „Ѩ=∞`«∞ÎÖˇ· K«OK«Å z`«∞ÎÖˇ·# "åix =∂„`«"Õ∞ Hõe
ÉÏkèã¨∞ÎOk HÍx nè~°∞Öˇ·# "åiH˜ Hõe =Å¡ Z\˜ì ÉèíÜ«∞=¸ HõÅQÆ^Œx ÉèÏqOz#"å_≥· P =∞Ǩ~åA Hõex
ã¨~°fi<åâ◊#O K≥Ü«∞ºÖË^Œ∞ Jx K≥ѨÊQÍ<Õ qx â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ã¨∂`«∞x Jaè#Okã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞.
ã‘. áœ~å}˜HÀ`«Î=∞! „|^Œ∞‰õΩ=Ú ÃшH¯O_»∞¡ `å=∞~°™ê‰õΔΩx ^èŒ=à◊Ü«∞â◊=Ú
=∞~°}jÅ∞~°"≥∞ÿ# =∂ ÔHé˜OyOzu HõeÊ`«O|QÆ∞ „Hõ`«∞Hõ~°‡=∞O^Œ∞ñ
ÉÁQÆÅKÕñ ÉÁye Ü«∞|∞^Œúz`«∞ÎÅ"≥∞ÿ# =∞=Ú Ç¨Ïi Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡ =∞^èŒ∞~° ~°ã¨=Ú
„^•qOzuq h=Ù, ^èŒ#∞ºÅ "≥∞ÿuq∞ ã¨fi~°æ "Õ∞xÜ«Ú #Ѩ=~°æ"Õ∞x
`Õ. ÉèÏQÆ=`« ã¨OQÆ Å= ÉèÏQƺѶ¨Å=Ú H©_≥?, „ѨHõ$uQÆ∞}Ç‘Ï#∞ñ_»QÆ∞ K«„H˜ Éèí„^ŒQÆ∞}=Ú
bâ◊ Hõ=∞ÖÏã¨<å^Œ∞Å∞ <≥é∞ñQÆ ÖË~°∞, qxH˜ q#ñ*ÏÅ =∞xÜ≥∞_ç "≥é˜] QÆÅñ_≥? 444
* áœ~å}˜Hõ t~À=∞}©! h=Ù z~°HÍÅO =iúÅ∞¡. =∞~°}jÅ∞~°"≥∞ÿ# =∂‰õΩ J=∞$`«=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ǨÏi
bÖÏqâıëêÅ∞ qxÑ≤OKå=Ù. |~°∞"≥·# D Ü«∞[˝HÍ~°ºO P~°OaèOz Ǩϟ=∞^èŒ∂=∂Å`À á⁄QÆK«∂i áÈ~Ú#
=∂ ǨÏ$^ŒÜ∂« ʼnõΩ QÀqOK« K«~} ° Ï~°qO^Œ =∞^è∞Œ ~°=∞Hõ~O° ^•xfl `«xqf~å „`åyOKå=Ù. ^è#Œ ∞ºÅ"≥∞<ÿ å=Ú.
ã¨fi~°æ"Õ∞ HÍ^Œ∞. JѨ=~°æO ‰õÄ_® ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ ™êOQÆ`«º Ѷ¨ÅOÖ’ â◊`åOâßxH˜ ‰õÄ_® ™ê\˜ ~å^Œ∞ Hõ^•!
„áêHõ$`« QÆ∞}Ïf`«∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx HõÖϺ} QÆ∞}qâıëêÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O Éèí=Ù#‰õÄ Ñ¨^Œ‡Éèí=Ù#‰õÄ
‰õÄ_® ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞x Ѩq„`«QÍ^äÅŒ ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qO\ÏxH˜ W+¨Ñì _¨ x» "≥„i"åà◊√¡
ZHõ¯_≥·<å LO\Ï~å?
Hõ. NѨO|∞Å∞ YO_ç`« ã¨O, `åѨO|∞Å∞ QÆŇëêO^èŒ`«=∞㨠=∞Ǩϟ^Œº
nÌѨO|∞Å∞ áê+¨O_» ^Œ∞, ~åѨO|∞Å∞ q+¨μ‚=O^Œ<åÖÏѨO|∞Öò. 445
* P #O^Œ#O^Œ=∞x =O^Œ<åÖÏáêÅ∞ NÅ#∞ KÕѨ>Ëìq† áêáêÅ#∂, ã¨O`åáêÅ#∂ ѨÓ_çÛ ÃÑ>Ëìg,
HÍO`«∞b<Õ k"≥fiÖˇ· HõÅ∞ëêÅ<Õ Hõ\˜Hõ pHõ@¡#∞ áÈQ˘>Ëìg, áê+¨O_»∞Å ÉèÏ"åʼnõΩ ã¨=∂kè Hõ>Ëìg–
Hõ. áê=#=ÚÅ∞ ^Œ∞i`«Å`å, ÖÏ=#=ÚÅ∞ x`«º=∞OQÆà◊ „áêÉèí= ã¨O
r=#=ÚÅ∞ ÅH©Δ‡ã¨O, ÉèÏ=#=ÚÅ∞ "åã¨∞^Õ=٠Ѩ^Œ¿ã=#=ÚÖò. 446
* P QÀáêÅ^Õ=Ùx Náê^Œ¿ã=Å∞ áê=#`åfixfl „Ѩ™êkOKÕg, ^Œ∞i`« Å`«Å#∞ KèÕkOKÕg, [QÆuH˜
x`«ºHõÖϺ}Ïxfl ã¨OáêkOKÕg, N^Õq ¿ã=#∞ P"≥∂kOKÕq–
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 131
P. Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞ñ_»∞ áêO_»=ᜄ`«∞ÎO_»∞, â◊√‰õΩx ÉèÏ+¨}=ÚÅ â◊√^Œú|∞kú
Ü≥ÿ∞ q~å[=∂#∞ñ_≥· =ÚH˜Î Ü«∞QÆ∞ q+¨μ‚, áê^Œ=¸Å "≥∞@∞¡ =_»Ãã ##Ѷ¨∞! 447
* Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`儈Qã¨~°∞_»∂, áêO_»= ᜄ`«∞_»∂, ã¨^Œ∞æ} ™êO„^Œ∞_»∂ J~Ú# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞
â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ PÅH˜Oz Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∂~°|÷ ∞kú`À `Õ[iÅ∞¡`∂« =ÚH˜HÎ ˜ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ "åã¨∞^Õ=Ùx
áê^Œ=¸ÖÏxfl ZÖÏ á⁄O^•_»∞?
=. =∞Ǩ`å‡! qz„`«Ü≥∂QÆxëêª Hõe`«O|∞#∞, q+¨μ‚K«i`« Åe`«O|∞#∞, |~°=∞ ѨÙ}ºO|∞#∞,
ã¨HõÅHõÖϺ} QÆ∞}QÆ}ºO|∞#∞, ÉèÏQÆ=`« [<å¿ÑH˜Δ`«O|∞#∞ <≥·# áêsH˜Δ`« ÉèÏQÆ=`åMϺ#O|∞
qxÑ≤OѨ٠=∞x# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 448
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Ü≥∂QÆq^•ºã¨=Ú¿Ñ`«=¸, ÉèíQÆ=`«¯^ä•Ñ¨iѨÓ`«=¸, Ѩ~°=∞ѨÙ}º=¸, ã¨=∞ã¨Î
HõÖϺ} ™ê^Œ∞}
æ º=¸, ÉèHí Îõ [#∞ʼnõΩ J¿ÑHΔ̃`=« ¸ J~Ú# ѨsHΔ̃`∞« Î „â◊=}O KÕã#≤ ÉèÏQÆ=`«QÍ^ä#Œ ∞ =∂‰õΩ
qxÑ≤OK«∞– Jx J_»∞QÆ∞`«∞#fl =∞ǨÏ~°∞¬Å`À ã¨∂`«∞_çÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞–
Hõ. q∞=ÚÉ’ñ\˜ ÃÑ^ŒÌ"å~°Å∞, Hõ=∞ÖωõΔΩx K«i`« =∞_»∞QÆñQÍñ *ˇÃÑÊ_ç ÉèÏ
Qƺ=Ú QÆeÔQ <Õñ_»∞ <å [, #‡=Ú ã¨Ñ¶¨ÅO |Ü≥∞º =$^Œú=∂#∞ºñ_» #QÆ∞@<£. 449
* JÜ«∂º! ÃÑ^ŒÌÖˇ·# g∞ =O\˜ "å~°∞ HÍ"åÅx HÀ~°QÍ<Õ Hõ=∞ÖωõΔΩx QÍ^äŒÅ∞ qxÑ≤OKÕ =∞ǨÉèÏQƺO
<å‰õΩ „áêÑ≤ÎOzOk. <å [#‡O ^èŒ#º"≥∞ÿOk. <å rq`«O ã¨[˚# ã¨=∂‡#º =∞~ÚOk.
Hõ. ‰õΩÅÇ‘Ï#∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}!, qÅã¨`«¯^äŒ#=ÚÅ∞ QÆ_»ñHõ qxÑ≤Oz#ñ ^Œ
`«∞¯ÅÇ‘Ï#`«ñ ÉÏã≤ =∞Ǩϟ, [˚fiÅ ‰õΩÅ[`«fi=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ ã¨#∞‡#∞ÖÏ~å! 450
* xHõ$+¨‰ì Ωõ ÅOÖ’ [x‡Oz#"å_»∞ ‰õÄ_® „ѨH$õ +¨"ì ∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ O`«∞x QÍ^äÅŒ ∞ Ѩ~∞° ʼnõΩ qxÑ≤OK«QeÆ y`Õ
J`«∞º`«Î=∞ ‰õΩÅQ“~°"åxfl JO^Œ∞H˘O\Ï_»∞.
ã‘. Z=fix QÆ∞}*ÏÅ "≥∞#fl lǨÏfiÅ∞ ÖËHõ #e#QÆ~åƒù^Œ∞ Å#O`«∞ñ _»O„_»∞
HÀÔ~_»∞ q|∞^èÕO„^ŒHÀ\˜ <˘Å¡Hõ ÅH˜Δ‡ „áêi÷OK≥ <≥=fix áê^Œ ~°[=Ú
„|Ǩχ Ü≥∞=fix áê^ŒÑ¨^Œ‡O|∞ QÆ_çy# [Å=Ú ^èŒ#º`« xK≥Û [#∞Å ÔHÅ¡
ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»xÜ≥∞_ç Éèí„^Œâ◊|ú=Ú#‰õΩ <≥=fiñ_»~å÷Hõ$u <ÕѨ٠q∞QÆ∞Å∞
P. <Õ =∞Ǩ`«∞‡ <å„â◊~ÚOz â◊s~åk, ã¨OQÆHÀ\˜<≥Å¡ ã¨OǨÏiOz
„áêÉèí==Ú# =Ú#∞Å∞ áê~°=∞ ǨÏO㨺O|∞, <˘Ok uiy ~åHõ Ü«ÚO^Œ∞ Ô~Åq∞. 451
* U ^Õ=Ùx QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ QÆ}˜OK«\ÏxH˜ <åÅ∞HõÅ∞ KåÅHõ Ѩ^Œ‡QÆ~åƒùk ^Õ=`«Å∞ ''J#O`«
QÆ∞}=O`«∞——_»x J<åfl~À, `«##∞ "åOzèOKÕ `«H˜¯# =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å#∂ ui㨯iOz N^Õq Z=x
áê^Œ Ѩ~åQÍxfl ã‘fiHõiOzO^À, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ U áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ Hõ_çy P Ѩq„`«QÆOQÆ#∞ JdÅ[QÆuH˜
J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_À, 'ÉèQí =Æ O`«∞_»∞— J<Õ Ñ¨~=° ∞ Ѩq„`« â◊ÉÏÌxH˜ J~°O÷ QÍ U ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂ѨO q~ålÅ∞¡`∞« #fl^À,
132 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
U ^Õ=Ùx P„â◊~ÚOz =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ xã¨ûOQÆ∞Öˇ· uiy~åx Ѩ~°=∞ǨÏO㨠Ѩ^•xfl JO^Œ∞H˘<åfl~À, P
"åã¨∞^Õ=Ùx k=ºQÍ^äŒÅ∞ ã¨=∞„QÆOQÍ QÆ∞iÎOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Z=iH˜ ™ê^茺=∞ø`«∞Ok?
K«. „Hõ=∞=Ú# q∞O\˜ÔH· Ü≥∞QÆÜ«ÚñQÍHõ qǨÏOQÆ=Ú q∞O\˜^≥·# áê
~°=Úñ QÆ#<Õ~°∞Û<Õ? ǨÏiѨ~å„Hõ=∞ "≥∂Ñ≤#Ü«∞O`«ñ QÍHõ ã¨
~°fi=Ú q=iOѨ <≥=fiñ_»∞ „Ѩ=~°Î‰õΩñ_Ò =Ú#∞ÖÏ~°! <å^Œ∞ z
`«Î=Ú#‰õΩ <≥O`« QÍ#ñ|_≥ñ ^ŒÑ¨ÊHõ K≥ÃÑÊ^Œ g∞‰õΩ #O`«Ü«Ú<£. 452
* Ѩ‰ΩΔõ Å∞ `«=∞ â◊HΘ H˘nÌ ~Ô Hõ¯ÖÏ_çã∂¨ Î ZO`« ÃÑ·H˜ Zyi<å PHÍâ◊O JO`«∞ Hõ#∞HÀ¯ÖË=Ù. J^Õq^èOŒ QÍ
"åã¨∞^Õ=Ùx =∞Ǩ"≥É· "íè åxfl `«#‰õΩ `≥eã≤#=∂„`«O `«Ñʨ ã¨=∞„QÆOQÍ q=iOz K≥Ñʨ QÆÅ ã¨=∞~°∞÷ _≥=_»∞<åfl_»∞?
<å =∞#ã¨∞û‰õΩ JOk#O`«=~°‰õÄ g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. q#O_ç.
Hõ. "Õ^ŒO_»Ñ¨Ù~ånèâ◊√ñ_»∞, QÀ^ŒO_»=Ú ¿ã`«ñ |\˜ìH˘x QÆǨÏ#=ÚÖ’
"Õ^ŒO_®^Œ∞Å <˘Hõ<åñ, _Õ ^ŒO_»Åñ É’= hHõ Ü≥∞QÆK≥<£ |eq∞<£. 453
* XHõ<å_»∞ HõiѨÓ~ånèâfi◊ ~°∞_≥#· ѨsH˜`
Δ ∞« Î Z‰õΩ¯ ÃÑ\˜#ì qÅ∞¡ KÕ`|« \˜ì HÍO`å~°É∂íè =ÚÖ’¡ U#∞QÆ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# [O`«∞=ÙÅ#∞ "≥O\Ï_ç "Õ\Ï_» ™êQÍ_»∞.
Hõ. XQÆæ=ÚÅ∞ „^Œqfi Ѩ_»∞ =∞x, Ü≥ÚÔQæ_»∞ ÃÑ#∞ñ^≥~°Å =ÅÅ #∞~°Å∞ =∞$QÆ=ÚÅ<£
_»QÆæé˜ K«OÃÑ_»∞ "Õ_»∞Hõ, "≥QÆæÅ"≥∞ÿ z`«Î=∞O^Œ∞ "≥O\Ï_çOѨ<£. 454
* Ö’`≥·# HõO^ŒHÍÅ∞ „`«gfi, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =ÅÅ∞ Ѩ~°p, LK«∞ÛÅ∞ Ѩhfl =∞$QÍÅ#∂, Ѩ‰õΔΩÅ#∂
Ѩ@∞ìH˘x |OkèOKÕ L`åûǨÏO`À J~°}º=∞O`å qK«ÛÅq_çQÍ uiQÍ_»∞.
Hõ. HÀÅ=ÚÅ QÆ=Ü«∞ =$Hõ âß~°∂ú, Å=ÚÅñ ^Œ~°‰õΔΩ Y_»æ ~ÀÇ≤Ï`« ǨÏi â◊√O
_®Å=ÚÅ â◊~°Éèí K«=∞~°, "åºÅ=ÚÅ =kèOK≥ qÉèí∞ñ_»∞ =_ç <ÀÅ=ÚÅ<£. 455
* =# =~åǨÅ#∂, J_»q Z^Œ∞ÅÌ #∂, `À_Õà§◊ #∂, ÃÑ^ŒÌ ѨÙÅ∞Å#∂, ã≤=OQÆ∞Å#∂, Y_»=æ ∞$QÍÅ#∂,
J_»q Q˘„Ô~Å#∂, ã≤OǨÅ#∂, U#∞QÆ∞Å#∂, â◊~°ÉèÏÅ#∂, [_»Å |„Ô~Å#∂, H˘O_»zÅ∞=Å#∂ P
=∞Ǩ~åA <≥·Ñ¨Ù}ºO`À Ѩ_»Q˘\Ïì_»∞.
-: ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ "Õñ\Ï_ç â◊g∞‰õΩxÃÑ· =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <≥uÎ "≥·K«∞@ :-
Hõ. =∞$QÆÜ«ÚÅ∞ "≥∞K«Û #ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞, =∞$QÆ~åA Ѩ~å„Hõ=∞=Ú# "≥∞éã≤ ǨÏiOK≥<£
=∞$QÆ^èŒ~° =∞O_»Å=Ú#ñ QÆÅ, =∞$QÆ "≥ÚHõ¯\˜ ^ŒHõ¯ ã¨~°fi=∞$QÆ=ÚÅ <≥Å¡<£. 456
* P #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞$ˆQO„^Œ q„Hõ=∞O`À "Õ\QÍà◊√¡ "≥∞KÕÛ@@∞¡QÍ K«O„^Œ=∞O_»ÅOÖ’x =∞$QÍxfl
`«Ñ¨Ê J~°}ºOÖ’ L#fl =∞$QÍÅxflO\˜h "Õ\Ï_®_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 133
=. W@∞¡ "å@O|~Ú# "Õñ@`«=∞HõO|∞# =∞$QÆO|∞Å "≥O|_çO |_ç Ü≥∞QÆK«∞K«∞O [iOK«∞@O *Ëã≤
|∞Éèí∞HΔÍ Ñ≤áêã¨Å =Å# q∞QÆ∞Åñ |i„âßO`«∞O_»~Ú ^èŒ~°}©HÍO`«∞O_»∞ K«Å¡x h\˜ H˘ÅO‰õΩO
QÍ#Hõ HõÅOÔQ_»∞ z`«ÎO|∞`Àñ [x Ü≥ÚHõ¯ `«áÈ=#O|∞ QÆx Ü«∞O^Œ∞. 457
* D q^èŒOQÍ =∞$QÆÜ«∂H“`«∞HõO`À =∞$QÍÅ "≥O@|_ç `«~°∞=Ú`«∂ Ѩ~°∞QÆ∞Öˇ`«Î@O =¸ÖÏ#
PHõe ^ŒÑ¨CÅ =Å¡ JÅã≤ áÈÜ«∂_»∞ =∞Ǩ~åA. Ѩi„âßO`«∞_≥·# P Éèí∂HÍO`«∞_»∞ K«Å¡x [ÖÏâ◊Ü«∞O
HÀã¨O "≥^ŒH˜ "Õ™êi XHõ `«áÈ=<åxfl „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
ã‘. "≥∞ÅñQÆ∞@ KåeOz g∞e`« <Õ„`«∞ñ_≥· âßO`«∞ñ_≥· ‰õÄ~°∞ÛO_ç [_»`« ÖËHõ
„áê} =∞<À|∞kú ѨOKÕO„kÜ«∞O|∞Å |Ç≤Ï~°OQÆg^äŒ∞Åñ ÉÏéhHõ
*ÏQÆ~°}ÏkHõ ™ê÷#„`«Ü«∞=Ú ^•ñ\˜ Ѩ~°=∞"≥∞ÿ Ü«ÚO_≥_ç Ѩ^Œ=Úñ ^≥eã≤
„|ǨχÉèí∂`«`«fi ã¨O„áêѨΠº q„H˜Ü«Úñ _»~Ú Ü«∞un~°…[@Å∞ñ ^Œ <åfl=iOѨ
`Õ. #ÅѶ¨Ú ~°∞~°∞ K«~°‡^è•iÜ≥ÿ∞ Ü«∞Å~°∞K«∞#fl, `«Ñ¨ã≤ñ ÉÁ_»QÆx â’+≤`«`åÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞
<≥O_ç `«_çÖËHõ ‰õΩ`«∞ÎHõ <≥Å∞ñQÆ∞ _çO^Œ, =∞O^ŒÉèÏ+¨Å x@¡#∞ =∞#∞[ qÉèí∞ñ_»∞. 458
* JHõ¯_» xg∞e`«<„Õ `åÅ`À ‰õÄ~°∞Ûx âßO`«OQÍ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ #Î fl â◊g∞Hõ=Úxx K«∂Kå_»∞. P
`«Ñ㨠fi≤ á⁄_»∞QÆ∞áê\˜ [_»Å`À, lOHõ K«~‡° O ^èiŒ Oz ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∞ x~ÀkèOz „áê}Ïhfl, =∞#ã¨∞û#∂,
|∞kÌh Ö’Q˘x *Ï„QÆ`ü, ã¨fiѨflO, ã¨∞+¨μÑ≤Î J<Õ =¸_»∞ J=ã¨÷Å#∂ Ju„Hõ=∞Oz <åÅ∞QÆ=^≥·# ã¨=∂kè
J=ã¨Ö÷ ’ UHÍ„QÆz`«∞_Î ,·≥ „|Ǩ‡#∞ã¨O^è•#O KÕã≤ L<åfl_»∞. ѨsH˜`
Δ ∞« Î P ã¨OÜ«∞g∞O„^Œ∞x ã¨g∞Ñ≤Oz ^Œ=_»Å∞
ZO_ç, <åÅ∞Hõ `«_ç Pi, _»QÆ∞æuÎHõ`À "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ
Hõ. `ÀÜ«∞=ÚÅ∞ ^≥=Ú‡ =∂ H©, `ÀÜ«∞=Ú "Õñ\Ï_» "≥~°=Ù ^˘~°Hõ^Œ∞ Ѷ¨∞# KÕ
`ÀÜ«Ú`« _»Ñ≤Ê [xOK≥#∞, `ÀÜ«∞=Ú "å~°Å∞#∞ ÖË~°∞ ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï =∞#Ѷ¨∂! 459
* ''hà◊√§ hà◊√¡! D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ\Ï_»ÖËHõ ^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞ÿ# ^•Ç¨ÏO`À =KåÛ#∞. <å "å~°O`å
^Œ∂~°OQÍ L<åfl~°∞.—— J<åfl_»∞.
=. Jx Éèí∂=~°∞O_»∞ â◊g∞Hõ=∞Ǩ=Úx ã¨=∂kè xëêªxg∞e`« <Õ„`«∞O_»∞#∞ q㨇$`« ÉÏǨºO`«iO„kÜ«∞
Hõ$`« ã¨OKå~°∞O_»∞#∞ ǨÏizO`å Ѩ~°∞O_»∞#∞<≥· Ü«ÚO_»∞@O ^≥eÜ«∞ÖËHõ. 460
* P =Úx =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞. P =ÚhO„^Œ∞_»∞ xg∞e`«<Õ„`«∞_≥·, ã¨=∂kèã¨∞÷_≥· ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞*Ï˝#O
ÖËHõ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° zO`å Ѩ~°`«O„`«∞_≥· L<åfl_»x =∞Ǩ~åA `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞_≥·<å_»∞.
L. Hõ#∞flÅ∞ =¸ã≤ „ÉÏǨχ}∞ñ_»∞ QÆ~°fi=Ú`À_»∞`« #∞#fl "åñ_»∞, KÕ
ã¨#flÅ <≥·# ~°=∞‡#ñ_»∞, ™ê~°[ÅO|∞Å∞ ^≥zÛ áÈÜ«∞ñ _Õ
=∞#fl#Öˇ·#ñ *ËÜ«∞ñ_»∞, ã¨=∞„QÆѶ¨ÅO|∞Å∞ "≥@ìñ_çO`« ã¨O
Ѩ#fl`« <˘O^≥<Õ `«# `«Ñ¨â◊Û~°}τѨu=∞ „ѨÉèÏ==ÚÖò. 461
134 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ''ZO`« QÆ~°fiO! D „ÉÏǨχ}∞_»∞ Hõà◊√¡ `≥~°=_»∞! ÉˇÅ¡O Q˘\˜ì# ~å~ÚÖÏQÍ Hõ^ŒÅ_»∞. "≥∞^ŒÅ_»∞!
áÈh ~°=∞‡x KÕu`À Ãã· ÔQ·<å K≥Ü«∞º_»∞! =∞Ozhà◊√¡ WÜ«∞º_»∞! =∞Ǩ~åA#x =∞~åº^ŒQÍ Ñ¨O_À Ѷ¨Ö"≥∂
`≥zÛ ÃÑ@ì_»∞, =∞ǨÏi¬#<Õ JǨÏOÉèÏ=O `«ÅÔHH˜¯ WO`«QÍ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ áÈÜ«∂~Ú HÍÉ’Å∞!
P. "åiñ QÀ~°∞K«∞#fl "åiH˜ j`«Å, "åi ~Ú_»∞@ Ü≥∞\˜ì"åi Hõ~Ú#
"åi`«O|∞QÍx =Åã≤# ^èŒ~°‡O|∞, "åi ~Ú_»ñ_»∞ ^•Ç¨Ï"åi QÍñ_»∞. 462
* ^•Ç¨ÏO`À <ÀÔ~O_ç ˆQǨÏO =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ J_çy# JukäH˜ K«Å¡x [ÅO `≥zÛ ~Ú=fi@O
Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å J=â◊ºHõ~°Î=ºO. D [\˜ [Åq∞zÛ <å ^ŒÑ≤ÊHõ x"åiOK«_Õq∞\˜?——
K«. Jx =∞#∞*Ëâ◊fi~°∞O_»∞ =∞$QÆÜ«∂ѨiMË^Œ x`åO`« ^•Ç¨Ï ã¨O
[x`« ^Œ∞~°O`« ~À+¨=Ú# ã¨OÜ«∞q∞ ^Œ#∞flñ k~°ã¨¯iOz, ѨÓ
[#=ÚÅ∞ ¿ãÜ«∞ñ_»OK«∞, =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <˘Hõ¯\˜ qO\˜HÀѨÙ#O
|x=_ç `≥zÛ "≥·K≥, #@∞ „|Ǩχ=ÚhO„^Œ∞x Ü«∞Oã¨"ÕkHõ<£. 463
* Jx Ö’ ֒ѨŠL_çH˜áÈÜ«∂_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î. Jã¨ÖË "Õ@Ö’ JÅã≤ Q˘O`≥O_ç ^Œ∞~°O`« ~À+¨O`À
‰õΩq∞eáÈ`«∞#fl ~åA HÀáêxfl PѨÙHÀÖËHõ, J==∂<åxfl ÉèíiOK«ÖËHõ, qO\˜ H˘Ñ¨C`À XHõ K«zÛ# áê=Ú#∞
ѨxHõ@∞ìH˘x H˘x`≥zÛ P „|Ǩχi¬ Éèí∞*Ï# Ѩ_»"Õâß_»∞.
=. W@¡`«O_»∞ „Ѩ`åºÇ¨Ï$`« ÉÏǨºO`«iO„kÜ«ÚO _»QÆ∞@ xg∞e`«Ö’K«#∞O_»∞ QÍ <ÀѨÙ<À Ü«∞@∞¡QÍHõ
QÆ`åQÆ`«∞ÅQÆ∞ HõΔ„`«Î|O^èŒ∞ÅKÕ <Õq∞Ü«∞x =∞$ëêã¨=∂kè x+¨μªO_»∞ QÍ<ÀѨÙ<À, Ü«∞x q`«i¯OK«∞K«∞
=$^ä•~À+¨ ^Œ~Ê° O|∞# =Úx =¸ñѨÙ# QÆ`åã¨∞=~Ú# ã¨~Ê° O|∞ x_ç #ˆ~â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ#ѨÙ~°O|∞#‰õΩO
[xÜ≥∞† #O`« ã¨g∞Ѩ=~°∞ÎÖˇ·# =Úx‰õΩ=∂~°∞ ÅO`«Ü«ÚO ^≥eÜ«∞O Ez â◊g∞Hõ#O^Œ#∞O_≥·#
â◊$OyHõ_»‰õΩO [x. 464
* ''D =Úx UHÍ„QÆz`«OÎ `À x[OQÍ<Õ xëêªQiÆ +¨μ_ª ·≥ xg∞e`« <Õ„`«∞_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_®? ÖËHõ ZѨC_»∂
=ã¨∂Î áÈ`«∂ LO_Õ ™ê=∂#º~åAÅ`À Uq∞ Ѩx Jx ^˘OQÆ[ѨO KÕã¨∞Î<åfl_®?—— Jx =∞#ã¨∞ûÖ’
q`«i¯OK«∞H˘O@∂<Õ Éèí∂áêÅ∞_»∞ PѨÙHÀÖËx HÀáê\’ѨO`À ^•Ñ¨Ù# Ѩ_ç L#fl =∞$`«ã¨~åÊxfl =Úx
=¸Ñ¨Ù# "Õã≤ ǨÏã≤<Î åѨÙ~åxH˜ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞. JѨC_»∞ K«∞@∞ì„ѨH¯õ Å u~°∞QÆ∞`«∞#fl =Úx‰õΩ=∂~°∞Å∞ W^ŒO`å
K«∂z â◊g∞Hõ=Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥#· â◊$Oy ã¨g∞áêxH˜ "≥o¡–
-: â◊g∞HõѨ٢`«∞ÎO _»QÆ∞ â◊$Oy ѨsH˜Δ`«∞x â◊Ñ≤OK«∞@ :-
Hõ. #~°QÆO^èŒQÆ[㨺O^Œ#, `«∞~°QÆO|∞Å <ÕÅ∞ ~åA `ÀÜ«∂`«∞~°∞ñ_≥·
Ѩ~°ñQÆ<£ h [#‰õΩx "≥∞_», #∞~°QÆ=Úñ ^ŒyeOz áÈÜ≥∞ <À_»Hõ `«O„_ô! 465
* ''Éèí@∞Å∞, U#∞QÆ∞Å∞ ~°^ä•Å∞, QÆ∞„~åÅ∞ J<Õ K«`«∞~°OQÆ Ãã·<åºxH˜ JkèѨu J~Ú# Z=_À
XHõ~åA [ÅO HÀã¨O =zÛ "≥#∞Hõ =ÚO^Œ∞ PÖ’zOK«‰õΩO_® h [#‰õΩx HõO~î°OÖ’ ã¨~åÊxfl `«yeOz
áÈÜ«∂_»Ü«∂º! —— Jx K≥áêÊ~°∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 135
=. Jx ѨeH˜# ã¨=∂# =Ü≥∂ ~°∂Ѩ =Úx‰õΩ=∂~° bÖÏã¨Oy Ü«∞~Ú# â◊$Oy â◊$OQÆO|∞Å`À_ç
=¸iÎ ^èŒiOz#@∞¡ q[$OaèOz ~À+¨ã¨O~°OÉèíO|∞# #^ŒiѨ_ç |ź#flO|∞Å Éèí∞lOz ѨÙ+¨ìO|∞
ÅQÆ∞ #i+¨ìO|∞Å∞O É’Öˇ |eã≤Ü«Ú ^•fi~°O|∞Å QÍzH˘x Ü«ÚO_»∞ ™ê~°"Õ∞Ü«∞O|∞ŠѨyk
^•ã¨Éèí∂`«∞ÅQÆ∞ HõΔ„uÎÜ«∂ÉèÏã¨∞ Öˇ@∞ì „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÅKÕ ã¨fi~°HõΔ‰õΩÅ∞QÆ x~°∂Ñ≤`«∞ Å~Úi?
J\˜ì"å~° Öˇ@∞¡ `«^Œæ$ǨÏO|∞Å ÉèÏO_»ã¨OQÆ`«O|QÆ∞ ##flO|∞ Éè∞í lOѨ #~°∞› ÅQÆ∞^Œ∞~°∞? `«`¯« $`«O|∞
Å~Ú# „^ÀǨÏO|∞ Öˇ@∞¡ x[ ™êfiq∞O *ˇO^Œ∞ #x =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 466
* P =∂@Å∞ qx `À_ç =Úx‰õΩ=∂~°∞Ö`À P@ÖÏ_»∞`«∞#fl â◊$Oy H˘=Ú‡Å∞ uiy# „HÀ^è~Œ ã° O¨ ÖÏQÍ
ǨïOHõiOz , ~Àëê"Õâ◊O`À J^ŒiѨ_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞– ''D ~åAÅ∞ |e=Ú^ŒÌÅ∞ ux |eã≤#
H͉õΩÅ =O\˜"å~°∞. ^•fi~åÅ=^ŒÌ HÍK«∞H˘x LO_Õ ™ê~°"Õ∞Ü«∂Å =O\˜"å~°∞. QÆ$ǨÏ^•ã¨∞Öˇ·# D PÉèÏã¨
HõΔ„uÜ«ÚÅ#∞ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ∞ `«=∞ QÆ$ǨÏ~°HõΔ‰õΩÅ∞QÍ ZÖÏ xÜ«∞q∞OKå~°∞? ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞QÍ
LO_»^Œy#"å~°∞ =O\˜O\˜Ö’ „Ѩ"ÕtOz =O_ç# J<åflxfl Éèí∞lOK«\ÏxH˜ ZÖÏ J~°∞›Ö∫`å~°∞? "å~°∞ KÕ¿ã
„^ÀǨʼnõΩ QÆ$Ǩϙêfiq∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÉÏ^èŒ∞º _»=Ù`å_»∞?
L. P_»ñ_»∞ `«#∞fl ^Œ∂+¨}=Ú, ÖÏ„â◊=∞"åã¨∞Åñ QÍx "≥·~°∞ÅO
QÆ∂_»ñ_»∞, HõO^Œ=¸Å=ÚÅ∞ QÆ∂_»∞QÆñ kOK«∞ ã¨=∂kèx+¨μªñ_≥·
g_»ñ_»∞ Ö’x K«∂_»∞¯Å#∞, q+¨μ‚xñ ^ŒHõ¯ñ |~°„ѨѨOK«=ÚO
E_»ñ_»∞ =∞^Œ∞æ~°∞O_»∞† Ѷ¨}˜ñ A@ìñQÆ <Õ\˜H˜ ~åK«"åxH˜<£? 467
* =∂ `«O„_ç `«##∞ `«∂Å<å_»ÖË^Õ! P„â◊=∞"åã¨∞Å`À<Õ QÍx `«=∞ â◊„`«∞ ~åAÅ`À ‰õÄ_»ÖË^Õ!
J_»qÖ’ HõO^Œ=¸ÖÏÅ∞ Éè∞í lã¨∂Î JK«OK«Å =∞#ã¨∞¯_≥· JO`«~^ü $Œ +≤xì g_»‰Ωõ O_®, W+¨^ì "·≥ åxfl `«Ñʨ W`«~°
„ѨѨOKåxfl K«∂_»‰õΩO_®, `«áÈx+¨ªÖ’ L#fl PÜ«∞# g∞^Œ P ~åK«"å_»∞ „`åK«∞áê=Ú#∞ qã≤iáÈ`å_®?
L. áÈ=Ú Ç≤Ï~°}º ^•#=ÚÅñ |∞K«∞ÛH˘#OQÆ, ^èŒ#O|∞ ÖËq∞Ü«ÚO
^Õ=Ú, ã¨=OK«#O|∞Å∞QÆ n=# eK«∞ÛK«∞ "Õã¨iOѨñQÍ
~å=Ú, =#O|∞Å<£ QÆ$ǨÏq~å=ÚÅ"≥∞ÿ x=ã≤OѨñ *ˇÅ¡ˆ~
áê=Ú#∞ "≥·=ñQÍñ ^ŒQÆ∞<≥ „|Ǩχ=ÚhO„^Œ∞Éèí∞*Ï~°æà◊O|∞#<£? 468
* "Õ∞=Ú Ç≤Ï~°}º^•<åÅ∞ ѨÙK«∞ÛHÀ=\ÏxH˜ áÈ"Õ∞! Pj~åfi^•Åx "≥∂ã¨O KÕã≤ ^èŒ#O QÆ∞OAHÀ"Õ∞!
Ѩ~∞° Å#∞ "ÕkOè KÕ"åà◊O¡ HÍ"Õ∞! Wà◊¥¡ "åH˜à¥◊ ¡ q_çzÃÑ\˜ì J_»=ÙÖ’¡ Ѩ_ç L<åfl"Õ∞, J@∞=O@ѨC_»∞ „|Ǩχi¬
J~Ú# =∂ `«O„_çQÍi "≥∞_»Ö’ áê=Ú#∞ Ѩ_»"ÕÜ«∞\ÏxH˜ P ~åA‰õΩ UO áÈÜÕ∞ HÍÅO =zÛO^À!
Hõ. ѨÙ_»q∞ñQÆÅ [#∞Å∞ "˘QÆ_»ñQÆñ, QÆ∞_»∞`«∞~°∞ QÆ@∞ì^Œ∞~°∞QÍHõ ‰õΩ=ÅÜ«∞ Ѩ`«∞Öˇ·
Ü«∞_»=ÙÅ x_»∞=∞Åñ |_çÜ≥∞_ç, |_»∞QÆ∞Å "≥∞_» x_»ñQÆñ ^ŒQÆ∞<≥ Ѩ#flQÆ â◊==Ú<£? 469
* „ѨÑO¨ Kåxfl áêeOKÕ „ѨÉ∞íè =Ù Å~Ú`Õ Ñ¨OK«ÉHíè ºΔõ Ѩ~=° ∂<åflÅ∞ Hõ_∞» ѨÙxO_® ‰õΩ_»==∞#O_ç. qÅ∞=QÆÅ
=Å∞=Å∞ =Ú_»==∞#O_ç. JO`ÕHÍx J_»=ÙÅÖ’ W_»∞=ÚÅ∞ Ѩ_Õ |_»∞QÆ∞ `åѨã¨∞Å "≥∞_»Ö’ áê=Ú#∞
K«∞_»`å~å?
136 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞ QÀqO^Œ∞ñ_»∞, [QÆuO ɡ_»ñÉÏã≤ K«x# âßã≤OѨOQÍñ
^ŒQÆ∞"å~°∞ ÖËq∞ ^Œ∞~°˚#∞, ÖˇQÆã≤ =∞Ǩ™ê^èŒ∞[#∞Å <ÕñK≥^Œ ~°Hõ\Ï! 470
* ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» Ö’HÍxfl q_çz "≥o#¡ `«~åfi`« ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ âß㨉Ωõ _»∞ Z=~°∂ ÖËHáõ È=@O`À
^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ q[$OaèOz x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∞ ÉÏkèOѨ ™êQÍ~°∞.
Hõ. ÉÏʼnõΩÖÏ~°! ^èŒi„f, áêʼnõΩ â◊Ñ≤~ÚO`«∞ ##∞K«∞ |Å∞=_çx qÖ’
ÖÏʼnõΩñ_»QÆ∞ =Úx‰õΩO[~°, ÉÏʼnõΩñ _»iÔQO „kÖ’HõáêʼnõΩ Å^Œ~°<£. 471
* ''ÉÏʼnõΩÖÏ~å! q#O_ç. WѨC_Õ P Éè∂í áêʼnõΩxH˜ âßѨO—— ÃÑ_»`å#∞ Jx =ÚxÉÏʼnõΩ_≥#· â◊$Oy
^Õ=`«Å∞ ^Œ^ŒÌiÖË¡@@∞¡ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Ζ

=. W@∞¡ ~À+≤Oz H“tH©#kH˜O [x [֒Ѩã¨Ê~°≈O|∞ ¿ãã≤. 472

* H“tH©#kH˜ "≥àÏ¡_»∞. hà◊√§ KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘<åfl_»∞.
L. F_»Hõ qO\˜HÀѨÙ# =∞$`À~°QÆ=ÚOQ˘x =zÛ =∂é∞ =∂
\Ï_»Hõ Ü«Ú#fl =∞[˚#‰õΩ #O㨠`«ÅO|∞#ñ ɡ\˜ì ^Œ∞~°‡^Œ
„H©_»ñ [iOK«∞ ~åA ǨÏ~° ˆHâ◊=Ù Å_ç¤#ñ <≥·#ñ [K«∞Ûñ É’
ÜÕ∞_»=<åñ_»∞ `«HõΔHõ Ѷ¨}©O„^Œ qëê#Å ¿ÇÏu ã¨OǨÏu<£. 473
* ''ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_® K«zÛ# ã¨~åÊxfl H˘x=zÛ =∞ø#=Ú„^ŒÖ’ L#fl =∂ `«O„_çQÍi Éèí∞[OÃÑ·#
Ѩ_»"Õã≤ ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À Hõ#∂fl q∞#∂fl HÍ#x P ~åA, ǨÏiǨÏ~°∞Å∞ J_»∞¤Ñ¨_ç<å <Õ\˜H˜ U_»=<å_»∞
`«HõΔ‰õΩx qëêyfl *ÏfiÅʼnõΩ ^ŒQÆú"≥∞ÿáÈ`å_»∞.——
=. Jx â◊g∞Hõ=∞Ǩ=Úx‰õΩ=∂~°∞O _»~Ú# â◊$Oy ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞x â◊Ñ≤~ÚOz, x*Ï„â◊=∞O|∞#‰õΩO
[#∞^≥Oz, HõO~î°ÅQÆfl HÍHÀ^Œ~° Hõàı|~°∞O_≥·# `«O„_çO Ez. 474
* Jx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞}˜‚ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ â◊Ñ≤Oz â◊g∞Hõ =∞Ǩ=Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊$Oy P„â◊=∂xH˜
J~°∞^≥Oz ^蕺#=Ú„^ŒÖ’ L#fl `«O„_çx ^Œi≈OKå_»∞. PÜ«∞# "≥∞_»Ö’ WOHÍ P =∞$`«ã¨~°ÊO JÖÏ
„"ÕÖÏ_»∞`«∂<Õ LOk.
Hõ. WÜ≥∞º_» h HõO~î°=Ú##∞, xÜ«Úº~°QÆ Hõàı|~°O|∞ x@∞ "≥·z# Ü«∂
Ü«∞Ü«∞º xñHõ <Õq∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞, <≥Ü«∞ºO|∞Å∞ ÖË=Ù ã¨∞=Ú‡ #$ѨÙʼnõΩñ ^ŒO„_ô! 475
* ''JÜ≥∂º! `«O„_ô! D ~åAʼnõΩ Ñ¨~∞° =Ù =∞~åº^ŒÅ∞ `≥eÜ«∞=Ù. W`«_≥=_À =∞$`«ã¨~åÊxfl `≥zÛ h
HõO~î°OÖ’ "Õâß_»∞. =∞i D ^˘~°QÍiH˜ ZÖÏ |∞kú K≥áêÊÖ’ U"≥∂!
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 137
âß. „áê~°OÉèíO|∞# "Õñ@ =zÛ ^èŒ~°}©áêÅ∞O_»∞, =∂ `«O„_çÃÑ·
<Õ~°O ÉËq∞Ü«Ú ÖËHõ ã¨~°Êâ◊==Ú<£ <Õñ _»∞„QÆ∞ñ _≥· "≥·z <åñ
_ôsu<£ Ѷ¨}˜ „QÆ=∞‡é<£ „|^Œ∞‰õΩ<À, Ç≤ÏOã≤OK«∞<À HÀéÅ<£,
~åˆ~ `åѨã¨∞ÖÏ~°! nxñ k=ˆ~, ~°H˜ΔOѨˆ~, „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 476
* F `åѨã¨∞ÖÏ~å! Z=~À ~åAQÍ~°∞ "Õ@HÀã¨O J_»qH˜ =zÛ x~°Ñ¨~åkè J~Ú# =∂ `«O„_ç g∞^Œ
x~åÌH˜Δ}ºOQÍ D K«zÛ# áê=Ú#∞ Ѩ_»"Õã≤ "≥àÏ¡_»∞. D ÉèíÜ«∞OHõ~° ã¨~°ÊO =∞m¡ „|`«∞‰õΩ`«∞O^À U"≥∂!
„‰õÄ~°"≥∞ÿ# HÀ~°Å`À HÍ@∞ "Õã¨∞ÎO^Õ"≥∂! g∞‰õΩ KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞㨯i™êÎ#∞. "Õy~°O ~°O_ç. D áê=Ú#∞
`À¿ãÜ«∞O_ç. =∂ `«O„_çx ~°H˜ΔOK«O_ç.——
=. Jx "≥éѨÙ# ã¨~°ÊO|∞ñ kQÆ∞K«∞ <Õ~°∞Ê ÖËHõ Ü≥∞Å∞OÔQuÎ ÜÕ∞_»∞ÛK«∞#fl ‰õΩ=∂~°‰õΩ ~À^Œ#^èŒfix qx
Ü«∂Oy~°ã¨∞O_»~Ú# â◊g∞‰õΩO_»∞ ã¨=∂kè ™êeOz "≥∞Å¡# Hõ#∞flÅ∞ ^≥éz =¸ñѨÙ# „"ÕÅ∞K«∞#fl
=∞$`À~°QÆO|∞ hH˜ΔOz, fã≤ áêé"≥·z, ‰õΩ=∂~°‰õΩO *Ïz. 477
* JO@∂ ÉèíÜ«∞O`À P ã¨~åÊxfl `˘ÅyOKÕ <Õ~°∞ÊÖËHõ ÃÑ^ŒÌQÍ U_»=™êQÍ_»∞. J#∞QÆ∞ #O^Œ#∞x
P„HõO^Œ#O PHõi‚Oz â◊g∞Hõ =∞Ǩ=Úx ã¨=∂kè KåeOz "≥∞Å¡QÍ Hõà◊√§ `≥iKå_»∞. Éèí∞*Ï# „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl
Éèí∞[OQÍxfl fã≤ ^Œ∂~°OQÍ áê~°"Õã≤ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«∂z–
Hõ. U H©_»∞ <åK«iOѨ=Ú, Ö’‰õΩʼnõΩ<£ =∞#=Ú ã¨~°fiÖ’Hõ ã¨=ÚÅ=Ú<£
â’H˜OѨ <ÕŠѨل`«ÎHõ!, HÍHÀ^Œ~° "Õ∞Å =K≥Ûñ QÆO~î°O|∞#‰õΩ<£? 478
* ''<åÜ«∞<å! =∞#O Z=~°H© U H©_»∂ KÕ¿ã"åà◊§O HÍ"Õ∞! ã¨HõÅ Ö’‰õΩÅ#∂ ã¨=∂#OQÍ P^Œi™êÎ"Õ∞!
h=Ù ZO^Œ∞‰õΩ P„HõOkã¨∞Î<åfl=Ù? Jã¨Å∞ D HÍÅ ã¨~åÊxfl <å HõO~îåxH˜ Z=~°∞ K«∞\Ïì~°∞?——
=. Jx Ü«∞_çy#ñ ^ŒO„_çHñ˜ Q˘_»∞‰õΩ, ~åA ã¨~Ê° O|∞ "≥K
· ∞« @Ü«ÚO ^•#∞ â◊ÑO≤ K«∞@Ü«Ú#∞ qxÑ≤Oz#,
#=Ú‡x `«# k=º *Ï˝#O|∞# #=∂‡#"ÕO„^Œ∞O_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»x Ü≥∞é˜Oy H˘_»∞‰õΩ=Å#
ã¨O`«ã≤OѨHõ ~Ú@¡xÜ≥∞. 479
* Jx „ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ â◊$Oy ~åA =zÛ áê=Ú#∞ "ÕÜ«∞@O, P ~åA#∞ `å#∞ â◊Ñ≤OK«@O
`«# `«O„_çH˜ q#flqOKå_»∞. "≥O@<Õ â◊g∞Hõ=∞ǨÏi¬ `«# k=º^Œ$+≤`
ì À P ~åA ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞_»x `≥Å∞ã¨∞H˘x
H˘_»∞‰õΩ KÕã≤# ѨxH˜ qKåiã¨∂Î WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. ɡ\˜ì^Œ =∞QÆ∞ âßѨ=Ú#‰õΩ, ^Œ@ìѨ٠„^ÀǨÏO|∞ QÍ^Œ∞, ^èŒ~°}©HÍO`«∞O
QÆ\Ïì ÜÕ∞Å â◊Ñ≤Ozu, Ѩ\©ì! `«HõΔHõ qëêyfláêÅQÆ∞ =∞#∞K«∞<£? 480
* <åÜ«∞<å! WO`«\˜ Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ âßѨO ÃÑ@ì\ÏxH˜ JO`«\˜ =∞ǨѨ~å^èOŒ P =∞Ǩ~åA UOKÕ™ê_»∞?
`«HõΔHõqëêyfl *ÏfiÅÅ áêÅ∞ Hõ=∞‡x P ^èŒ~°}©áêÅ∞}˜‚, JÜ«∞ºÜ≥∂º! ZO^Œ∞‰õΩ â◊Ñ≤OKå=Ù?
138 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. `«e¡ Hõ_»∞ѨÙÖ’# ^ŒQÆ∞Ìñ_≥· „Hõ=∞‡éñ, QÆ=∞Å<åÉèí∞ Hõ~°∞}ñ QÆey<åñ_»∞†
|eq∞ QÆey „Ѩ[Åñ ÉÏeOK«∞K«∞<åflñ_»∞, k@ì=_»∞QÆ! ~åAñ k@ìñ ^ŒQÆ∞<≥? 481
* áêѨO ѨsH˜`
Δ ∞« Î `«e¡ QÆ~ƒ° Où Ö’<Õ ^ŒQ∞Æ _ú <·≥ å_»∞. =∞m§ NHõ$+¨μx‚ Hõ\ÏHõOΔ =Å¡ „|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_®¤_∞» .
WѨC_»∞ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"å_≥· Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞_≥· „Ѩ[Å#∞ Ѩiáêeã¨∞Î<åfl_»∞. Fi Ñ≤zÛ `«O„_ô! J@∞=O\˜
=∞Oz~åA#∞ â◊Ñ≤OK«=KåÛ?
L. HÍѨi ÖËx Q˘é˜]Ü«∞Å ÔH·=_çñ QÆO@Hõ KÀ~° HÀ\˜KÕ
<ÕÑ¨é˜ Ü«Ú#fl nÉèí∞=# g∞â◊√ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÖËq∞, x\˜ìKÀ
Éèí∂ ѨiáêÅ#O|∞ ã¨=∞|∞kú x`«O _˘#iOѨñ *ˇÅ¡ˆ~
~¸ Ѩiáê\˜ „^ÀǨÏ=Ú# H˜@∞¡ â◊Ñ≤OѨñQÆ <ÕÅ ÉÏÖHÍ? 482
* "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ÖËHõáÈ=@O =¸ÖÏ# Ö’Hõ=∞O`å pH͉õΩ áêÖˇ·Ok. „Ѩ[Å∞ HÍѨiÖËx Q˘„Ô~ÖÏ¡QÍ
PѨ^Œ áêÅÜ«∂º~°∞. ^˘OQÆÅ∂ ^Œ∞O_»QÆ∞Å∂ ÃÑK«ÛiÖÏ¡~°∞. W@∞=O\˜ H˜¡+¨ìã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞# =∞Ǩ~åA
ã¨=∞^Œ$+≤ì`À ã¨=∞~°÷OQÍ „Ѩ[Å#∞ áêeã¨∞Î<åfl_»∞. JÜ≥∂º! D ~°=fiO`« JѨ~å^è•xH˜ ~åA#∞ â◊Ñ≤OKå
"≥O^Œ∞‰õΩ <åÜ«∞<å?
ã‘. áêѨO|∞ hKÕ`«ñ „ÉÏÑ≤OK≥ =∞#† H˜OHõ ~åA #tOz# ~å[º=∞O^Œ∞
|Å=O`«∞ñ _»QÆ∞"åñ_»∞ |ÅÇ‘Ï#∞ Ѩâ◊√ ^•~° ǨÏÜ«∞ ã¨∞=~å‚^Œ∞Å #ѨǨÏiOK«∞
*Ï~° KÀ~å^Œ∞Å∞ ã¨OK«iO`«∞~°∞ „Ѩ[ Hõ<Àº#º HõÅǨÏO|∞ Åuâ◊~ÚÅ∞¡
"≥·kHõOɡ· Ü«Ú#fl =~å‚„â◊=∂Kå~° ^èŒ~°‡q∞OK«∞Hõ ÖËHõ `«Ñ≤ÊáÈ=Ù
P. #O`«g∞^Œ Ö’‰õΩ Å~°÷HÍ=∞O|∞Åñ, ^Œye ã¨OK«iOѨ ^èŒ~°}˜ <≥Å¡
=~°‚ã¨OHõ~°=ÚÅ∞ =K«∞Û#∞ =∞~°¯@, ™ê~°"Õ∞Ü«∞ ‰õΩÅ=Ú "Õ∞~°ñ |∞„`«Î! 483
* h =¸ÅOQÍ =∞#‰õΩ áêѨO „áêÑ≤ÎOzOk. ~åA =∞~°}˜¿ãÎ ~å[ºOÖ’ J~åK«HõO „Ѩ|Å∞`«∞Ok.
|ÅO HõÅ"å_»∞ |ÅO ÖËx"å_ç g∞^Œ Ѩ_ç "å_ç ã¨~°fiã¨fiO ^ÀK«∞‰õΩO\Ï_»∞. *Ï~° KÀ~°∞Å∞ x~åѶ¨∂@OQÍ
qǨÏi™êÎ~∞° . „Ѩ[ÅÖ’ Ѩ~㰠ʨ ~° HõÖǨÅ∞ ÃÑiy áÈ`å~Ú. "≥k· Hõ ^è~Œ å‡Å∂, =~å‚„â◊=∂Kå~åÅ∂ ã¨=¸ÅOQÍ
#t™êÎ~Ú, ^è~Œ ‡° O #tOzáÈQÍ Ö’‰õΩÅ∞ J~°H÷ Í=∂Å "≥O@|_»`å~°∞. ~å[º=∞O`«\Ï "å#~° ™ê~°"∞Õ Ü«∂Ö’¡
ÖÏQÍ =~°‚ã¨OHõ~°O "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
L. ÉèÏ~°`«=Oâ◊AO |~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞<£ ǨÏÜ«∞"Õ∞^èŒÜ«∂l <å
Kå~°∞Ѩ~°∞<£ =∞Ǩ#Ü«∞qâß~°^Œ∞ ~å[ ‰õΩÖˇ·Hõ Éèí∂+¨}∞<£
h~°=Ú QÀi <Õñ_»∞ =∞# <ÕʼnõΩ =zÛ# Ü«∞i÷ ÉèíH˜Î ã¨
`å¯~°=Ú ¿ãã≤ ѨOѨñ [#∞ñQÍHõ, â◊Ñ≤OѨñQÆ h‰õΩ ^èŒ~°‡"Õ∞! 484
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 139
* Ѩq„`«"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ [x‡OKå_»∞. Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞_»x ¿Ñ~°∞QÍOKå_»∞. Jâ◊fi"Õ∞^èŒO
PK«iOKå_»∞. ã¨^•Kå~°ã¨OѨ#∞fl_»∂, ~å[huA˝_»∂, ~å[‰õΩÖÏÅOHÍ~°∞_»∂ J~Ú# JO`«\˜ =∞Ǩ~åA
^•Ç¨Ï"≥∞ÿ =∞# `«áÈ=<åxH˜ =¿ãÎ P^Œ~°O`À Jukäã¨`å¯~åÅ∞ PK«iOK«‰õΩO_® ѨOÑ≤`Õ Ñ¨OѨ=K«∞ÛQÍx
WÖÏ â◊Ñ≤OK«@O Uq∞ ^èŒ~°‡=∞Ü«∂º!
Hõ. Éèí∂ѨuH˜ x~°Ñ¨~å^èŒ=∞, âßѨ=Ú ^• xK≥Û |∞kú KåѨÅ=Ú# =∂
áêѨñ_»∞, gñ_˘#iOz# áêѨ=Ú ^˘ÅñyOѨ٠Hõ$+¨‚! Ѩ~°"Õ∞â◊! ǨÏs! 485
* F Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! NHõ$ëê‚! "åã¨∞^Õ"å! <å Ñ≤Å¡"å_»∞ |∞kú KåѨźO=Å¡ Éèí∂áêÅ∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ
âßѨO ÃÑ\˜ì áêѨO Hõ@∞ìH˘<åfl_»∞. D ^Àëêxfl `˘ÅyOK«∞ `«O„_ô!
Hõ. á⁄_çz#ñ k\˜ì#ñ Q˘\˜ì#ñ, |_»∞K«∞O^Œ∞~°∞ QÍx Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ ^•
~˘_»ñ|_»~°∞ =∂é∞ ¿ãÜ«∞ñQÆñ, Q˘_»∞HÍ! qÉèí∞ñ _≥QÆ∞æ¿ãÜ«∞ñ QÀ~°ñ_»∞ h‰õΩ<£. 486
* ‰õΩ=∂~å1 H˘\˜<ì å u\˜<ì å Ѩ~=° ∞Éè‰í Ωõ ÖÎ #·ˇ "å~°∞ âßO`«O`À Éèií ™êÎ~ˆ HÍx „ѨfHÍ~°O K≥Ü∞« º\ÏxH˜
JOwHõiOK«~°∞. h âßáêxH˜ =∞# =∞Ǩ~åA „ѨuâßѨO W=fi_»∞.
Hõ. K≥ÅñQÆ~°∞ HõÅñQÆ~°∞ ™ê^èŒ∞Å∞, q∞o`«=ÚÅ~Ú Ñ¨~°∞Å=Å# "Õ∞Å∞O w_»∞<£
<≥ÅH˘x# <≥·# <å`«‡‰õΩ, <˘ÅÜ«∞=Ù ã¨∞Y^Œ∞óYK«Ü«∞=Ú Å∞„QÆ=Ú ÅQÆ∞K«∞<£. 487
* ã¨[˚#∞Å∞ W`«~°∞Å∞ KÕã≤# LѨHÍ~åxH˜ á⁄OyáÈ~°∞. JѨHÍ~åxH˜ „‰õΩOyáÈ~°∞. =∞Ǩ`«∞‡Å
P`«‡Å#∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ P=Ç≤ÏOK«=Ù.——
=. Jx ~Ú@∞¡ â◊g∞Hõ =∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞O_»∞ „QÆ=∞‡é˜OѨ â◊H˜Î ÖËx H˘_»∞‰õΩ ¿ãã≤# áêѨO|∞#‰õΩ
ã¨O`åѨO|∞ <˘Ok, `«# t+¨μº<˘Hõ =Úx‰õΩ=∂~°∞xO aez, ÜÕ∞`«^Œfi$`åÎO`«O |O`«Ü«Ú
~åA# ÔHé˜OyOz ~°=∞‡x ѨOK≥† #O`« <å Ü«∞aè=∞#∞ºÑ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ â◊g∞Hõ=Úx t+¨μºx=Å#
âßѨ=$`åÎO`«O|∞ qx, HÍ=∞„HÀ^è•k q+¨Ü«∂㨉õΩÎO_»QÆ∞ `«#‰õΩO ^ŒHõΔHõqëêyfl q~°H˜Î c[O |QÆ∞
##∞K«∞ñ QÆi#QÆ~°O|∞#‰õΩO [x ÜÕ∞HÍO`«O|∞#. 488
* Jx D q^èŒOQÍ â◊g∞Hõ=∞Ǩ=Úx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ KÕã≤# u~°∞QÆ∞ÖËx âßѨ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# áêáêxH˜
ã¨O`åѨO K≥O^•_»∞. "≥O@<Õ `«# t+¨μº_≥#· XHõ =Úx Ѩل`«∞}˜‚ Ñ≤ez D =$`åÎO`« =∞O`å =∞Ǩ~åA‰õΩ
K≥Ñ≤Ê~°=∞‡x ѨOÑ≤OKå_»∞.

Jaè=∞#∞º Ѩل`«∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î =Úxt+¨μºx=Å¡ â◊g∞Hõ ‰õΩ=∂~°∞x âßѨ=$`åÎO`«O q<åfl_»∞.

HÍ=∞„HÀ^è•k ã¨O™ê~° q+¨Ü«∂ÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞#fl `«#‰õΩ `«HõΔ‰õΩx qëêyfl H©ÖÏ*ÏÅO "≥·~åQͺxH˜
=¸Å =∞ø`«∞O^Œx qKåiã¨∂ΠǨÏã≤Î<åѨÙiH˜ KÕi UHÍO`«OQÍ `«#Ö’ WÖÏ J#∞H˘<åfl_»∞–
140 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

-: ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ q„ѨâßѨO ɡé˜Oy „áêÜ≥∂Ѩq+¨μìO _»QÆ∞@ :-

L. U\˜H˜ "Õñ@ "À~Úu? =ÚhO„^Œ∞ñ_»∞ QÍ_è»ã¨=∂kè #∞O_»ñQÍ
<Õ\˜H˜ñ ^Œ^Œ∞ƒù*Ï„QÆ=Ú# <Õã≤u ã¨~°Êâ◊=O|∞ñ ^≥zÛ? <Õñ
_Õ\˜H˜ñ ÉÏѨ™êǨÏã¨=Ú b„H˜Ü«∞ñ *Ëã≤u? ^≥·= Ü≥∂QÆ=Ú<£
^•ñ@ñQÆ ~å^Œ∞ "Õy~°=∞ `«^䌺=Ú w_»∞ [xOK«∞ Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ. 489
* ''<Õ#∞ "Õ@HÀã¨=∞x J~°}ϺxH˜ ZO^Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡#∞? P =∞Ǩ=Úx xâ◊ÛÅ^蕺# ã¨=∂kèÖ’ L#flѨC_»∞
=∞$`«ã~¨ åÊxfl H˘x=zÛ PÜ«∞# "≥∞_»Ö’ ZO^Œ∞‰õΩ "Õâß#∞? D q^è"Œ ∞≥ #ÿ áêѨHÍ~åºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß#∞?
W^ŒO`å Hõe„ѨÉÏè =O. ^≥=· ã¨OHõÖÏÊxfl Z=fi~°∂ Ju„Hõq∞OK«Ö~Ë ∞° . `«Ñʨ ^Œ∞. KÕã#≤ áêáêxH˜ tHõΔ J#∞Éèqí OK«Hõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞.
L. áê=Úqëêyfl H©ÅÅ#∞ „ÉÏ}=Ú ÖËñy# <ÕñQÆ∞ñQÍHõ , ~¸
Éèí∂q∞Ü«Ú ~å[ºÉè’QÆ=ÚÅ∞ñ É’~Ú# xѨC_» áÈ=Ùñ QÍHõ, ™œ
^•=∞xñ É’Å∞ r=#=Úñ ^Œ^䌺=ÚQÍñ ^ŒÅáÈã≤ ~ÚOHõ <Õ
<Õ=∞x =∂é∞ k@∞ì^Œ∞ =ÚhO„^Œ‰õΩ=∂~°‰õΩ ^Œ∞ifl"å~°‰õΩ<£. 490
* cèHõ~°"≥∞ÿ# `«HõΔ‰õΩx qëêyfl *ÏfiÅʼnõΩ „áê}ÏÅ∞ áÈ`ÕáÈh! D ™ê„=∂[º=¸, Éè’QÆÉèÏQͺÅ∂
ÖËHõáÈ`Õ ÖËHõáÈh! q^Œ∞ºÅ¡`« =O\˜ „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«=∞x ÉèÏqOz ^Œ∞ifl"å~°∞_≥·# P =Úx‰õΩ=∂~°∞}˜‚ <Õ#∞
uiy U=∞x â◊Ñ≤OKÕk?
P. ~å[ ##K«∞ñ É’~Ú ~å[ºQÆ~°fiO|∞#, =#=Ú H˘é‰õΩ "åi=#=Ú ™⁄zÛ
^ŒO^Œâ◊¥Hõâ◊==Úñ ^ŒO„_çÃÑ· "≥·z#ñ, ÉÁeÜ«∞ñ k@ì ˆHÅ áÈ=Ù ã¨∞`«∞ñ_»∞? 491
* x*ÏxH˜ P ÉÏÅ∞x `«¿ÑÊ=ÚOk? =∞Ǩ~åA#∞ QÆ^• Jx JǨÏOHÍ~°O`À ^•Ç¨ÏOHÀã¨O "åi
`«áÈ=#OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOz `«O„_çÃÑ· K«zÛ#áê=Ú#∞ Ѩ_»"Õ¿ãÎ H˘_»∞‰õΩ K«KÕÛ@@∞¡ â◊Ñ≤OK«‰õΩO_® <À~°∞
=¸ã¨∞‰õΩ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_®?
Hõ. QÀ=ÙʼnõΩ#∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ, ^Õ=`«Å‰õΩ, <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ìñ ^≥OѨÙ#ñ w_»∞O
QÍqOK«∞ áêѨ=∂#ã¨, "Õ∞ q^èŒ=Ú#ñ |∞@ì‰õΩO_», <Õ "åiO`«∞<£. 492
* QÀ=ÙÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂, „ÉÏǨχ}∞Å#∂, xëê¯~°}OQÍ =kèOz ÉÏkèOKåÅ<Õ ^Œ∞~°∞ƒkú ZÅ¡ÑC¨ _»∂
<åÖ’ ѨÙ@ì‰õΩO_® x"åiOKÕ LáêÜ«∞ "Õ∞q∞\˜?——
=. Jx q`«i¯OK≥. 493
* Jx `«#Ö’ `«i¯OK«∞H˘<åfl_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 141
Hõ. ^•"≥∂^Œ~° Ѩ^ŒÉèíH˜ÎO, QÍ=∂^Œ∞Å ÔQeÛ<åñ_»∞ QÍ=Ù#ñ QÆ~°∞}<£
Éèí∂g∞â◊√ñ _»Å∞QÆñ _»Ü≥∞º#∞, ™ê=∞~°÷º=Ú QÆey ^À+¨ã¨Oy<£ â◊$Oy<£. 494
* ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx k=ºK«~°}ÏÅ g∞k ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ =Å¡ HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_»fi~åæxfl
[~ÚOz Hõ~°∞}Ï„~°÷ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î `«##∞ â◊Ñ≤Oz# â◊$Oy g∞^Œ U =∂„`«O P„QÆÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞.
™ê=∞~°÷ºO LO_ç ‰õÄ_® â◊Ñ≤OK«ÖË^Œ∞.
=. JO`« =Úx‰õΩ=∂~°∞_»∞ â◊Ñ≤Oz# =$`åÎO`«O|∞ñ ^ŒHõΔ‰õΩO_»∞ qx Ü≥∞_»~°∞ "ÕzÜ«ÚO_≥† x@ñ
^ŒHõΔHõ"åºà◊ qëê#Å *ÏfiÖÏ*ÏÅO|∞#O ^Œ#‰õΩ ã¨Ñ¨Î=∞ k#O|∞# =∞~°}O|x Ü≥∞é˜Oy#"åñ_»∞
QÍ=Ù#, Éèí∂áêÅ∞O_»∞ Éèí∂Ö’Hõ ã¨fi~°æÖ’Hõ Éè’QÆO|∞Å∞ ¿ÇÏÜ«∞O|∞Åx `«ÅOz, ~å[ºO|∞ qã¨i˚Oz,
x~°â◊# nHΔÍHõ~°}O|∞ ã¨OHõeÊOK«∞H˘x. 495
* =Úx‰õ Ω =∂~° ∞ _» ∞ ~åA#∞ â◊ Ñ ≤ O z# =$`åÎ O `« O q#fl `« H õ Δ ‰ õ Ω _» ∞ 㨠= ∞Ü« ∞ O HÀ㨠O
Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ `«HõΔ‰õΩx ^•~°∞} qëêyfl *ÏfiÅÅ =¸ÖÏ# `«#‰õΩ U_»=<å_»∞
=∞~°}O `«Ñʨ ^Œx x~°~‚ ÚOK«∞H˘<åfl_»∞. Éè∂í Ö’Hõ Éè’QÍÅ∂, ã¨fi~°Öæ ’Hõ ã¨∞MÏÅ∂ ѨxH˜=∂e#=x ÉèÏqOKå_»∞.
~å*Ϻxfl Ѩi`«ºlOKå_»∞. x~åǨ~° nHõΔ J=ÅOaOK«\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
=∞. `«∞Åã‘ã¨OÜ«Ú`«^≥·`«ºl`«Ê^Œ~°[™ÈÎû=∞O|∞HõO>ˇ<£ =∞Ǩϟ
[˚fiÅ"≥∞ÿ kHõÊuã¨OѶ¨∞ã¨OÜ«Ú`«[QÆ`ÒûÉèÏQƺã¨O^è•~ÚÜ≥ÿ∞
Hõe^Àëê=e <≥Å¡ñ ÉÏѨ٠kq+¨^ŒæOQÍ „Ѩ"åǨÏO|∞ Ö’
ѨeH˜O É’~Ú =∞i+¨º=∂}∞ñ _»QÆ∞K«∞O „ÉÏÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O|∞#<£. 496
* `«∞Åã‘^àŒ ÏÅ`À qÅã≤Ö¡Ë N=∞<åfl~åÜ«∞} K«~}° Hõ=∞ŠѨ~åQÍÅ`À Hõeã≤ =∞Ǩϟ[˚fiÅOQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î
Ö’HõáêÅ∞~°`À áê@∞ ã¨HÅõ Ö’HÍÅ "åiH© ™œÉèÏQƺã¨OѨ^ÅŒ ∞ „Ѩ™êkã¨∂Î Hõe HõÅ∞ëêÅ #xflO\˜h Hõ_yç "Õ¿ã
k=º"≥∞ÿ# QÆOQÍ#nf~°OÖ’ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤ „áê}ÏÅ∞ q_»=\ÏxH˜ ã¨OHõeÊOK«∞H˘<åfl_»∞.
Hõ. z`«Î=Ú QÀqO^ŒÑ¨^•, Ü«∞`«Î=Úñ QÍqOz =∞øxÜ≥ÿ∞ `«#Ö’ <Õ
`«`«Îé=Ú ÖËHõ Éèí∂=~°, ã¨`«Î=Úñ_»∞ =ã≤OK≥ =ÚHõÎ ã¨OQÆ`«fi=Ú#<£ 497
* P ~å[ã¨`«Î=Ú_»∞ `«# z`åÎxfl QÀqO^Œ Ѩ^•Ü«∞`«ÎO KÕã≤ ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥ÿ∞ Z@∞=O\˜
=∞<À"≥·HõźO ÖˉõΩO_® =∞ø#OQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
=. W@∞¡ áêO_»=ᜄ`«∞ÎO_»∞ =Ú‰õΩO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ =O^Œ<å#O^Œ HõO^•Ü«∞=∂# =∂#ã¨∞O_≥·
q+¨μ‚Ѩnf~°O|∞#O „ÉÏÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O|∞# #∞O_»∞@ qx ã¨HõÅÖ’Hõ áê=#=¸~°∞ÎÅ∞ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
#QÆ∞K«∞ñ n~°÷O|∞ʼnõΩO n~°÷`«fiO|∞ ÖÁã¨OQÆ ã¨=∞~°∞÷Öˇ·# Ü«∞„u qâßfiq∞„`« "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ Éèí$QÆ∞ =ã≤+¨ª
Ѩ~åâ◊~° K«º=# Éèí~°^•fi[ Ѩ~°â◊√~å=∞ ^Õ=Å Q“`«=∞ Hõâ◊ºÑ¨ Hõ}fi HõÅâ◊ã¨OÉèí= "åºã¨ Ѩ~°fi`«
142 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<å~°^„Œ Ѩ=ÚY∞Öˇ#· „|Ǩχi¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬ ѨÙOQÆ=ÙÅ∞#∞ HÍO_»~∞° Ŭ ~Ú# Ü«∞~°∞}Ï^Œ∞Å∞#∞, =∞é˜ÜÚ«
<å<åQÀ„`« ã¨O*Ï`«∞Öˇ#· =Ú#∞Å∞#∞ t+¨º „Ѩt+¨ºã¨"∞Õ `«∞Öˇ· K«#∞^≥Oz# "å~°Å‰õΩñ „|`«∞º`å÷#O|∞
¿ãã≤ ѨÓlOz ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz, ‰õÄ~°∞ÛO_» xÜ≥∂yOz. 498
* D q^èOŒ QÍ áêO_»=ᜄ`«∞_≥#· ѨsH˜` Δ ∞« ΠǨÏiK«~}
° ã¨O㨇~°}Ï#O^Œ HõO^Œo`« ǨÏ$^ŒÜ∂« ~°qO^Œ∞_≥·
q+¨μ‚ áê^À^Œƒ=ù Ü≥∞ÿ # QÆOQÍ#k X_»∞#¤ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μ_ì ·≥ L<åfl_»#fl ã¨OQÆu q#fl"åÔ~· JdÅÉè∞í =# Ѩq„`«∞Öˇ,·
=∞Ǩϟ^•~°K«i„`«∞Öˇ·, f~°÷Ü«∂„`å "åº[O`À f~å÷Å f~°÷`åfixfl ™ê~°÷HõO KÕ¿ã, ã¨~°fi ã¨=∞~°∞÷Öˇ·#"å~°∞ J„u,
qâßfiq∞„`«∞_»∞, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞, Éèí$QÆ∞=Ù, =ã≤+¨μª_»∞, Ѩ~åâ◊~°∞_»∞, K«º=ã¨∞_»∞, Éèí~°^•fiA_»∞, Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞,
^Õ=Å∞_»∞, Ѩ~°fi`«∞_»∞, <å~°^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „|Ǩχ~°∞¬Å∂ ^Õ=~°∞¬Å∂ ~å[~°∞¬Å∂† J~°∞}∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
HÍO_»~°∞¬Å∂, WOHÍ qq^èŒ QÀ„`«ã¨OÉèí=ÙÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ t+¨μºÅ`À#∂ „Ѩt+¨μºÅ`À#∂ Hõeã≤ JK«Û\˜H˜
qKÕÛâß~°∞. ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ P q^èŒOQÍ =zÛ# =ÚhO„^Œ∞ʼnõΩ Z^Œ∞~°∞=zÛ, P~°…ºáê^•ºezÛ JiÛOz
™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕã≤ ã¨∞MÏã‘#∞Å#∞ HÍqOKå_»∞.
Hõ. „Hõ=∞‡é #=Ú‡x qÉèí∞ʼnõΩ, #=∞‡#∞*ËO„^Œ∞O_»∞ „"≥ÚH˜¯ ǨÏ~嬄â◊√`«`«∞Öò
„QÆ=∞‡ñQÆ =Ú‰õΩo`«Hõ~°∞ñ_≥·, ã¨=∞‡`«=ÚQÆñ *ˇÃÑÊ <å`«‡ ã¨OKå~°O|∞<£. 499
* P =∞Ǩ~åA P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oy á⁄~°Å∞QÍ P =Úx~åAÅ =ÚO^Œ∞ =Ú‰õΩo`« Hõ~H° =õ ∞Å∞_≥·
WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞.
L. FÑ≤Hõ ÖËHõ, K«zÛ# =∞Ǩϟ~°QÆ=ÚO Q˘x =zÛ, HÀÑ≤<≥·
`åѨã¨∞ =¸ñѨÙÃÑ· x_ç# ^•~°∞} z`«∞Îñ_»† =∞`«∞Îñ_»<£ =∞Ǩ
áêѨÙñ_» g∞~°∞ áêѨ`«$}áê=‰õΩ Å∞`«Î=Ú ÅÜ«∞ºÖÏ~°, <å
áêѨ=Ú "åÜ«Ú =∂~°æ=Ú QÆ$áêѨ~°∞ÖÏ~°! qkèOz K≥Ѩʈ~. 500
* ''^ŒÜ«∂x^èŒ∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞ÖÏ~å! <Õ#∞ ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê~Ú HÀáêxfl PѨÙHÀÖËHõ K«zÛ# ã¨~åÊxfl
`≥zÛ =ÚhO„^Œ∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· "Õã≤# áêáê`«∞‡}˜‚, „Ѩ=∞`«∞Î}˜‚, „‰õÄ~°z`«∞Î}˜‚. g∞~À áêáê~°}º áê=‰õΩÅ∞
L`«Î=ÚÅ∞. ã¨OÜ«∞q∞ã¨`«Î=ÚÅ∞. JÜ«∞ºÖÏ~å! <å áêѨO ѨiǨ~° =∞ÜÕ∞º =∂~°æO ÃãÅgÜ«∞O_ç.
L. Éèí∂ã¨∞~°áê^Œ ˆ~}∞=ÙÅ∞ ѨÙ}∞ºÅñ *ËÜ«Ú #ˆ~O„^Œ∞Å<£ † ^èŒi
„fã¨∞~°∞ÖÏ~°! g∞ K«~°} ˆ~}∞ Hõ}O|∞Å∞ "Õ∞#∞ ™ÈñHõ <å
KÕã≤# áêѨ =∞O`«Ü«Ú #tOK≥ñ† QÆ$`å~°∞÷ñ_» <≥·u† <≥kÌ ÜÕ∞ñ
*Ëã≤# =ÚH˜Î Ѩ^ŒúuH˜ñ *ˇK≥Û~°ñ É’=ñQÆñ =K«∞Ûñ *ˇÑ¨Êˆ~. 501
* =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞Å K«~°}ˆ~}∞=ÙÅ∞ =∞Ç‘ÏѨ`«∞Å áêáêÅ#∞ áê~°^Àe Ѩq„`«∞Å#∞ KÕ™êÎ~Ú.
„|ǨχA˝ÖÏ~å! g∞ áê^ŒÑ¨~åQÍÅ∞ <åÃÑ· „Ѩã¨iOK«QÍ<Õ <å áêѨO Ѩ\ÏѨOK«Å~ÚOk. <Õ#∞ Hõ$`å~°∞÷}˜‚
JÜ«∂º#∞. WѨC_»∞ <Õ#∞ Uq∞ KÕ¿ãÎ <å‰õΩ "ÕQÆOQÍ =ÚH˜Î „áêÑ≤Îã¨∞ÎO^À ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥ѨÊO_ç.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 143
Hõ. cèHõ~°`«~°ã¨O™ê~°, "庉õΩÅ`«<£ qã≤y ^ÕǨÏ=~°˚#QÆu <å
Ö’H˜OK«∞ <å‰õΩñ ^ŒHõΔHõ, HÍHÀ^Œ~°q+¨=Ú =ÚH˜Î HÍ~°}=∞Ü≥∞º<£. 502
* q∞H˜¯e ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ѨOHõOÖ’ z‰õΩ¯H˘x qã≤y "Õ™êi ^ÕǨÏO q_çz ÃÑ_»^•=∞x
PÖ’zã¨∞Î#fl <å‰õΩ `«HõΔ‰õΩx =∞Ǩq+¨O "≥∂HõΔ¿ÇÏ`«∞"≥·Ok.
Hõ. Uáê~°∞ #ǨÏOHÍ~°, "åºáê~°=ÚÖO^Œ∞ =Úxñy =iÎOѨOQÍ
<å áêe\˜ ǨÏi Éèí∂ã¨∞~°, âßѨ"åº[=Ú# =ÚHõÎ ã¨OQÆ∞O *ËÃã<£. 503
* Juâ◊~ÚOz# JǨÏOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç# ã¨O™ê~° ™êQÆ~°OÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞#fl <å‰õΩ <å áêe\˜
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ''„ÉÏǨχ}âßѨ——=∞<Õ q∞+¨`À q=ÚH˜Î „Ѩ™êkOKå_»∞.
=∞. L~°QÍnèâ◊√ qëê#ÅO|∞#‰õΩ "Õ∞ <˘Ñ≤ÊO`«∞† â◊OH˜OѨ h
â◊fi~°ã¨OHõÅÊ=Ú <Õñ_»∞ =∂#^Œ∞† Éèíq+¨º[˚#‡ [#‡O|∞Å<£
ǨÏizO`å~°uÜ«Ú<£ ǨÏi„Ѩ}∞u ÉèÏëêHõ~°‚ <åã¨H˜ÎÜ«Ú<£
ǨÏiáê^•O|∞[ ¿ã=Ü«ÚO QÆÅ∞QÆ g∞ ~°i÷O „|™êkOѨˆ~! 504
* `«HõΔ‰õΩx ÉèíÜ«∞OHõ~° qëêyfl *ÏfiÅʼnõΩ ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_® <å â◊s~°O ã¨=∞iÊ™êÎ#∞. ã¨O^ÕǨÏO
ÖË^∞Œ . Dâ◊fi~°ãO¨ HõÅÊO Jx"å~°ºO. J~Ú`Õ ~åÉ’ÜÕ∞ „Ѩu[#‡Ö’ ‰õÄ_® NHõ$+¨‚ zO`«Ü∞« O^Œ∞ J#∞~°H,Ω
NHõ$+¨‚Hõ^ä•„â◊=}=∞O^Œ∞ Pã¨H©Î, NHõ$+¨‚ K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ Ü«∞O^Œ∞ ÉèíH©Î, Hõey LO_Õ@@∞¡QÍ g∞~°∞
J#∞„QÆÇÏ≤ OKåe.
Hõ. K«∂_»∞ñ_»∞ <å HõÖϺ}=Ú, áê_»∞ñ_»∞ QÀqO^Œ∞ g∞ñk áê@Å∞ ^ŒÜ«∞`À
<å_»∞ñ_»∞ ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ Hõ^äŒ, ÖË _»Ç¨Ï=ÚÅÖ’# =ÚH˜Î ˆHñQÆñQÆ xK«@<£. 505
* <å „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ HÍOH˜ΔOK«O_ç. Hõ=∞ÖωõΔΩx bÅÅ∞ QÍ#O KÕÜ«∞O_ç, ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ K«i„`«Å∞
qxÑ≤OK«O_ç. U_»∞ k<åÖ’¡ <å‰õΩ ÔH·=źO „Ѩ™êkOK«O_ç.
Hõ. J=∂‡! x#∞ñ Ez# #~°∞ñ, ÉÁ=∂‡Ü«∞x =ÚH˜Î Hõ_»‰õΩñ |∞`«∞Î =ñ@ Hõ$Ѩ<£
Öˇ=∂‡ h ~°∂Ѩ=Ú`À, ~°=∂‡ <å ÔH^Œ∞~° QÆOQÆ! ~°=∞º`«~°OQÍ! 506
* J=∂‡! QÆOQÆ=∂‡! h `«~°OQÍÅ∞ ZO`« ~°=∞}©Ü«∞OQÍ L<åflÜ«∞=∂‡! x#∞fl ^Œi≈Oz# "åix
"≥∂HΔÍxH˜ ѨOÑ≤™êÎ=x q<åfl#∞. Hõ^Œe ÖËz ~å==∂‡! HõxHõiOz ^Œ~°≈# g∞Ü«∞==∂‡!——
=. Jx `«#‰õΩ g∞ñ^Œ #Ü≥∞º_ç [<å‡O`«~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ ǨÏiáê^ŒÉèíH˜Î ™œ[#ºO|∞Å∞ ã¨OkèÅ∞¡OQÍ`«
=∞x QÆOQÍ`«~O° y}© ^ŒH}
Δ˜ ‰õÄÅO|∞#O |∂~åfi„QÆ ^Œ~åƒùã#¨ O|∞# #∞`«~Î åaè=ÚY∞O_≥· Ü«ÚѨ"tÕ Oz,
[#"Õ∞[Ü«Ú ~°Ñ≤ÊOz, ~å[ºÉèÏ~°O|∞ ã¨=∞iÊOz, Ü«∞`«flO|∞ ã¨O™ê~°ÉO^èŒO|∞#‰õΩO ^ŒÑ≤ÊOz
z`«ÎO|∞ ǨÏiH˜ <˘Ñ≤ÊOz Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_≥·# áêO_»= ᜄ`«∞ÎO_»∞ „áêÜ≥∂Ѩ q+¨μìO_≥· Ü«Ú#fl
ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 507
144 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Jx ~åÉ’ÜÕ∞ [#‡ [<å‡Å‰õÄ ÉèíQÆ=`ü ÉèíH˜Î ™œÉèÏQƺO `«#‰õΩ „áêÑ≤ÎOKåÅx „áêi÷OKå_»∞.
`«#Ü«Ú_≥·# [#"Õ∞[Ü«Ú}˜‚ ~°Ñ≤ÊOz ~å[ºÉèÏ~°O JѨÊyOKå_»∞. QÆOQÍ`«~°Oy}˜ ^ŒH˜Δ}f~°OÖ’
`«∂~°∞ÊH˘#Å∞ LO_Õ@@∞¡QÍ Ñ¨~°z# ^Œ~åƒùã¨#O g∞^Œ L`«Î~åaè=ÚY∞_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. `«# z`åÎxfl
ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞Oz x=$`«ÎO KÕã≤ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~åÜ«∞`«ÎO HÍqOKå_»∞, D q^èŒOQÍ ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_≥·#
áêO_»= ᜄ`«∞_»∞ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μì_≥· L#fl â◊√Éèí ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Hõ. XuÎe á⁄QÆ_»∞K«∞ ã¨∞~°Å∞ q, Ü«∞`«ÎÅ=Ú# #∞O_ç "≥∞zÛ Ü«∞Å~°∞Å "å#Öò
"≥Ú`«Î=ÚÖˇ· ‰õΩiã≤i #$Ѩ, ã¨`«Î=ÚÃÑ· Éèí∂i ÉèËi â◊|ÌO|∞Å`À<£. 508
* ã¨∞~°Å∞ PHÍâ◊O #∞Oz q~°∞Å"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. ѨsH˜`
Δ ∞« Î QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ QÍ#O KÕã∂¨ Î #QÍ~åÅ∞
„"≥∂yOKå~°∞.
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# ã¨ÉèÏã‘#∞ Å~Ú# |∞∞+¨μ e@¡xi. 509
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨∞MÏã‘#∞Öˇ· L#fl =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ P ~å[i¬`À WÖÏ J<åfl~°∞–
=∞. H˜Δu<å^äÀ`«Î=∞! h K«i„`«=Ú =∞Ǩz„`«O|∞ g∞ `å`« Å∞
„QÆ `«áÈ^èŒ#∞ºÅ∞ q+¨μ‚áê~°≈fiѨ^ŒqO QÍq∞Oz ~å[#º â’
aè`«HÀ\©~°=∞}˜ „ѨÉèÏxfi`«=∞ǨÑ‘~î°O|∞ =i˚Oz ~°∞
#fl`«∞Öˇ·† h=Ù =∞Ǩϟ#fl`«∞O_»=Ù QÆ^• <å~åÜ«∞}^蕺~Ú"≥·. 510
* ''~å*ËO„^•! h K«i„`«O KåÖÏ z„`«O! ã¨∞Îuáê„`«O! g∞ Ñ≤`å=∞ǨïÅ∞ =∞Ǩ`«Ñ¨ã¨ûOѨ#∞flÅ∞,
"å~°∞ "åã¨∞^Õ=Ùx ã¨xflkèx "åOzèOz <å<å~å[ H˜s@ z~°`«fl ~°`«fl „ѨÉèÏ~ål`À q~ålÖË¡ ~å[Ñ‘~îåxfl
qã¨iO˚ Kå~°∞. "åˆ~ L#fl`«∞ Å#∞H˘O>Ë <å~åÜ«∞} <å=∞ áê~åÜ«∞}∞_»"#·≥ h=Ù "åi HõO>ˇ =∞Ǩϟ#fl`«∞_»=Ù.
=∞. =ã¨∞^è•nèâ◊fi~°! h=Ù =∞~°Îº`«#∞=Ù<£ =i˚Oz xâ’≈Hõ"≥∞ÿ
=ºã¨#KÕÛù^ŒHõ"≥∞ÿ ~°*’~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ =iÎOK«∞ Ö’HõO|∞ ã¨
~°fiã¨=∞`«fiO|∞#ñ *Ë~°∞#O`«‰õΩ Éèí=^•fiHõºO|∞Å<£ qOK«∞ <Õ
^≥㨉õΩO É’=Hõ K«∂K«∞K«∞O_≥^Œ=Ú h k=º„ѨÉèÏ=O|∞Å<£. 511
* =ã¨∞=∞f=Å¡ÉèÏ! h=Ù D =∞#∞+¨º^ÕǨxfl =^Œe â’Hõ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, =ºã¨#~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, ~°*’~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ
=iÎOKÕ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍxfl KÕˆ~@O`«=~°‰õÄ "Õ∞q∞Hõ¯_Õ LO\Ï=Ú. ZHõ¯_»H© áȉõΩO_® h =∂@Å∞ qO@∂ h
k=º„ѨÉèÏ=O uÅH˜ã¨∂Î WHõ¯_Õ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï=Ú——
=. Jx ~Ú@∞¡ ѨHõΔáê`«â◊¥#ºO|∞Å∞#∞ =∞ǨÏhÜ«∞ =∂^èŒ∞~°º QÍOcè~°º ™œ[#º ^èŒ∞~°ºO|∞Å∞#∞
<≥·# ÉèÏ+¨}O|∞ ÖÏ_»∞K«∞ =¸ñ_»∞ Ö’HõO|∞ʼnõΩ #=fie^≥·# ã¨`«ºÖ’HõO|∞#O^Œ∞ =¸iÎ
=∞O`«O|∞Öˇ· <≥QÆ_»∞K«∞#fl xQÆ=∞O|∞Å K«O^ŒO|∞#O ^Õ[iÅ∞¡K«∞#fl |∞∞+¨μÅO Ez Éèí∂=~°∞O_»∞
<å~åÜ«∞} Hõ^ä•„â◊=} ‰õΩ`«∂ǨÏÅ∞O_»~Ú #=∞㨯iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 512
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 145
* Jx WÖÏ x~åˆHΔѨOQÍ x+¨ÊHõΔáê`«OQÍ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ѨeH˜# =∞^èŒ∞~° QÆOcè~° ÉèÏ+¨}ÏÅ∞ qx,
=ÚÖ’¡HÍʼnõÄ J=`«Å L#fl ã¨`º« Ö’HõOÖ’ =¸iÎ=∞O`åÖˇ· "≥eQˆ "Õ^•ÖÏ¡QÍ q~ålÖË¡ =∞ǨÏ~°∞Ŭ #∞ =∞Ǩ~åA
#=∞㨯iOKå_»∞. q+¨μ‚bÅÅ∞ q<åÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. U_»∞ k#O|∞Å =ÚH˜ÎO, QÆ∂_»ñQÆ <Õ su =K«∞Û QÆ∞~°∞ ã¨O™ê~°
„H©_»# "Õ∞ „H˜Ü«∞ <≥_»`≥QÆ∞ñ, E_»∞ñ_»∞ =∂ `«O„_»∞ÖÏ~°! „â◊√u=K«#=ÚÅ<£. 513
* '' `«O„_»∞ÖÏ~å! "Õ^Œ"åHͺÅ∞ ÉÏQÍ Ñ¨ijeOz ÃãÅgÜ«∞O_ç. ã¨Ñ¨Îk<åÅÖ’ ã¨O™ê~°|O^è•Å∞
„`≥OK«∞H˘x JѨ=~åæxfl JO^Œ∞H˘<Õ =∂~°æO Hõ$Ѩ`À LѨ^ÕtOK«O_ç.
â∫. „áêáêÎ#O^Œ∞Å∞ „|Ǩχɒ^èŒ# HõàÏáês}∞ ÖÏ`«‡„ѨÉèÏ
Å∞áêÎ*Ï˝#∞Å∞ g∞~° ÖÏ~°∞ºÅ∞ ^ŒÜ«∂à◊√`åfiaè~å=ÚÖò =∞<À
QÆ∞ѨÎO|∞Öò ã¨HõÖÏ~°÷*ÏÅ=ÚÅ∞ g∞‰õΩO QÍ#=K«∞ÛO QÆ^•!
ã¨áêÎǨÏO|∞Å =ÚH˜Î ˆHñÔQ_»∞ QÆuO [iÛOz ÉèÏ+≤OѨˆ~! 514
* g∞~° ∞ P#O^Œ 㨠fi ~° ∂ Ѩ Ù Å∞, „|Ǩ Ï ‡*Ï˝ # áês}∞Å∞, qA˝ Å ∞, P`« ‡ `« ` « Î fi A˝ Å ∞.
^ŒÜ«∂„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«ÚÅ∞. ã¨HõÅ=¸ `≥eã≤#"å~°∞. [QÆ`«∞ÎÖ’x ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∂ g∞~°∞ g∞ =∞<À<Õ„`«O`À
ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. U_»∞<åà◊¡Ö’ "≥∂HõΔO „áêÑ≤ÎOKÕ q^è•#O qKåiOK«O_ç.——
=. Jx Ü«Ú`«Î~å#O^Œ#∞O _®_ç# =K«#O|∞ʼnõΩ =Ú#∞ ÅO^Œé∞ñ „|`«∞º`«Î~°O|∞ q=∞i≈OK«∞ <≥_»
^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#. 515
* Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl L`«Î~å#O^Œ#∞x „Ѩâ◊flʼnõΩ ã¨iÜ≥ÿ∞# „Ѩ`«∞º`«Î~°O HÀã¨O ã¨OÜ«∞g∞O„^Œ∞
ÅO^Œ~°∂ ã¨=∂Ö’K«#Å∞ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl~°∞.
-: â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA <˘^ŒÌ ˆH`≥OK«∞@ :-
ã‘. „Ѩux"Õ∞+¨=Ú Ñ¨~°„|ǨχO|∞ hH˜ΔOz =∞kñ *ÁH˜¯ "≥Å∞=Å =∞éK«∞"åñ_»∞
Hõ=∞ÅO|∞g∞ñk Éèí$OQÆ=ÚÅ ÔH·=_ç "≥∂=ÚÃÑ· <≥éÑ≤# ˆHâ◊Ѩ@e"åñ_»∞
yé˜ „"åã≤ =∂Ü«∞ #OwHõiOK«x ÉèíOy =ã¨#O|∞ñ QÆ@ìHõ =K«∞Û"åñ_»∞
ã¨OyQÍñ_»x "≥O@ñ *Ï@∞Éèí∂`«=ÚÅ∞ <å ÉÏÅ∞~° Ǩã¨â◊|Ì=ÚÅ "åñ_»∞
`Õ. =∞Ç≤Ï`« Ѩ^Œ *Ï#∞ [OѶ¨∞’~°∞ =∞^茺 ǨÏã¨Î, ÉÏǨï =HΔÀ QÆàÏ## á¶êÅ Hõ~°‚
<åã≤HÍ QÆO_» =∞ã¨ÎHõ #Ü«∞# Ü«ÚQÆà◊√ñ, _≥·# Ü«∞=^èŒ∂`«=¸iÎ "åñ _»~°∞QÆ∞^≥OK≥. 516
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^≥·=Ü≥∂QÆO=Å¡, „ѨuHõΔ}=¸ Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂áêxfl ã¨O^Œi≈ã¨∂ΠѨ~°=tOz#
ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À |Ü«∞\˜ „ѨÑO¨ Kåxfl =∞~°z#"å_»∂, Hõ=∞ÅO g∞^Œ QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÖÏ¡QÍ =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ =¸@QÆ>ìË
=ÚYOÃÑ·# =ÚOQÆ∞~°∞Å∞ =Úã¨∞~°∞`«∞#fl "å_»∂, w`« wã≤ =∂Ü«∞#∞ u~°ã¨¯iOz#@∞¡ =„™êÎxfl
146 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
qã¨iO˚ z#"å_»∂† ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºyÜ≥∞ÿ # =∞ǨÜ≥∂y W`«_x» Kå@∞`«∞#fl@∞¡ ѨiǨã¨=K«# ѨiKåʼnõΩÖˇ#·
ÉÏʼnõΩÅ∞ "≥O@#O\˜ =ã¨∞Î#fl"å_»∂, ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~åÖˇ·# K«~°}ÏÅ∂, [OѶ¨∞Å∂, T~°∞=ÙÅ∂, #_»∞=¸,
KÕ`∞« Å∂, Éè∞í *ÏÅ∂, =HõãΔ û÷¨ Å=¸, HõO~î=° ¸, =ÚY=¸, ÅÖÏ@=¸, g#∞Å∂, Hõ#∞flÅ∂, <åã≤HÍ, K≥H¯˜ à◊¥,¡
t~°ã¨∂û Hõey# XHõ J=^èŒ∂`«=¸iÎ J#∞HÀ‰õΩO_® JK«Û\˜H˜ qKÕÛâß_»∞.
L. D~°x Ö’‰õΩÅO QÆxã≤, Ü≥∞QÆ∞æÅ∞ =ůx"åñ_»∞ QÀiHõÖò
QÀ~°x"åñ_»∞ QÆ∂@∞=Åñ QÆ∂_»x "åñ_»∞ =$^ä• „ѨѨOK«=ÚO
*Ë~°x"åñ_»∞ ^≥·=QÆuñ *Ëi# ÖÏÉèí=Úñ ã¨∂z `«∞+¨μìñ_≥·
<Õ~°x "åxK«O^Œ=Ú# <Õ~°∞ÊÅ∞ ã¨∂ÃÑ_»∞ "åñ_»∞ "≥O_çÜ«Ú<£. 517
* DÜ«∞ÖË^Œx Z=ih HÀѨO`À ZQÆ∞æÅ∞ ѨÅHõ_»∞. HÍ"åÅx UHÀiHõÅ∂ HÀ~°_»∞. Z=i`À#∂
ã¨O|O^è•Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ_»∞. =º~°÷"≥∞ÿ# „ѨѨOK« q+¨Ü«∂Å g∞kH˜ =∞#ã¨∞û áÈhÜ«∞_»∞. ^≥·==â◊O =Å¡ `«#‰õΩ
„áêÑ≤ÎOz# ^•x`À ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok Ug∞ Z~°∞QÆx J=∂Ü«∞‰õΩxÖÏ Hõ#|_»∞`å_»∞.
P. J=∞‡Ç¨`«∞‡ ëÈ_»âß|Ì =Ü≥∂~°∂Ѩ, QÆ=∞# QÆ∞} qÖÏ㨠H“â◊Å=ÚÅ∞
=ÚH˜ÎHÍO`« ã¨∂z "≥∂Ç≤Ï`« Ü«∞QÆ∞ ##, x`«~°HÍO`« ÖˇÅ¡ <Õq∞ ÃãѨÊ! 518
* P =∞Ǩ`«∞‡x Ѩ^ŒÇ¨ˆ~à◊¡ #=Ü«∞ø=#O K«∂¿ãÎ P ã¨∞O^Œ~° QÆ=∞#O QÆ=∞x¿ãÎ, P QÆ∞}qâıëêÅ∞
PÖ’H˜¿ãÎ, =ÚH˜HÎ ÍO`« Ãã·`O« =ÚK«Û@Ѩ_ç "≥∂Ç≤Ïã¨∞OÎ ^ŒO>Ë WHõ W`«~H° ÍO`«Å q+¨Ü∞« O "Õ~ˆ K≥¿ÑÊ ^Õ=ÚOk?
P. "≥é˜]`«#=Ú =∂x q*Ï˝#=¸iÎÜ≥ÿ∞, „|ǨχÉèÏ==Ú##∞ |~°º\˜OѨ
"≥é˜] Ü«∞OK«∞ â◊√‰õΩx "≥O@ <Õ`≥O`«∞~°∞, "≥Åñ^Œ∞ Å~°ƒù‰õΩÅ∞#∞ "≥é∞] ÅQÆ∞K«∞. 519
* "≥„iÖ’HÍxfl qã¨i˚Oz q*Ï˝#=¸iÎ`À, „|Ǩχ*Ï˝# Ѩiã¨∂ÊùiÎ`À Ѩ~°º\˜ã¨∞Î#fl =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·#
Nâ◊√‰õΩ}˜‚ "≥„i"å_»x ÉèÏqOz U^À "≥„Ô~uÎ#@∞¡ „ã‘ÎÅ∂, ÉÏʼnõΩÅ∂ PÜ«∞# "≥O@|_ç Ѩ~°∞ÔQ`«∞ÎH˘O@∂
=ã¨∞OÎ \Ï~°∞.
=. W@∞¡ "åºã¨#O^Œ#∞O_≥·# â◊√‰õΩO _»~°∞QÆ∞^≥Oz# #O^Œe =ÚhO„^Œ∞ Å=∞‡Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx „ѨÉèÏ=O|∞
Öˇé∞OQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍ=Ù# x*Ïã¨#O|∞Å∞ _çyæ „Ñ¨`«∞º`å÷#O|∞ ¿ãã≤i† áêO_»= ᜄ`«∞ÎO_»∞ <å
Ü≥∂y[# tMÏ=∞}˜H˜ #ukä ã¨`å¯~°O|∞Å∞ QÍqOz ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞ ¿ãã≤ ѨÓlOK≥† =∞é˜Ü«Ú
„QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« `å~°HÍ=∞^茺O|∞#O ^Õ[iÅ∞¡ ~åHÍã¨∞^è•Hõ~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ „|Ǩχi¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬
=∞^茺O|∞#O QÆ∂~°∞ÛO_ç q~å[=∂#∞O_≥·# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O QÆ#∞OQ˘x. 520
* D q^èŒOQÍ "Õ^Œ"åºã¨ #O^Œ#∞_≥·# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ JHõ¯_»‰õΩ ~åQÍ P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx
=∞ǨÏ`«fiÎ O `≥eã≤# JHõ¯_ç =Úx=~°∞ºÅO`å `«=∞`«=∞ Pã¨<åÅ #∞Oz ÖËz Z^Œ∞~°∞=zÛ ™êfiQÆ`« q∞KåÛ~°∞.
áêO_»= ᜄ`«∞Î_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î P =∞ǨÜ≥∂yH˜ Jukä ã¨`å¯~åÅ∞ HÍqOKå_»∞. ™êëêìOQÆ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O
KÕã≤ ѨÓlOKå_»∞. „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« `å~°HÍ ã¨=¸Ç¨ÏO #_»∞=∞ q~ålÖË¡ ã¨OѨÓ~°‚ ѨÓi‚=∂ K«O„^Œ∞_»∞ÖÏQÍ
„|Ǩχi¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬ =∞^茺OÖ’ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ `Õ[iÖÏ¡_»∞.
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 147
L. á¶êÅ=Ú <ÕÅ "≥∂Ñ≤, ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À_» #=∞㨯iOz, Éèí∂
áêÅ ‰õΩÖ’`«Î=ÚO_»∞ QÆ~°Ñ¨^Œ‡=ÚÅ<£ =Ú‰õΩoOz, <Õñ_»∞ <å
áêe\˜ÉèÏQƺ "≥∞\˜ìkÜ≥Ú, áê=#=¸iÎq ѨÙ}ºH©iÎ g
"Õà◊‰õΩ h=Ù =zÛu q"ÕHõqÉèí∂+¨}! k=º ÉèÏ+¨}Ï! 521
* ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏ=`«Oã¨"≥∞ÿ# ѨsH˜Δ`«∞Î ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À =∞m¡ HΔÀ}˜`«ÖÏ# <≥#∞fl^Œ∞~°∞ ™ÈˆH@@∞¡QÍ
„Ѩ}Ï=∞OKÕã≤ Hõ~H° =õ ∞ÖÏÅ∞ *’_çOz WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞– ''=∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! â◊√Hõ^"Õ å! <å J^Œ$+¨"ì ∞Õ "≥∂
QÍx áê=#=¸iÎg, ѨÙ}ºH©iÎg, q*Ï˝# qÉèí∂+¨}∞_»=Ó, k=ºÉèÏ+¨}∞_»=Ó J~Ú# h=Ù ã¨=∞Ü«∂xH˜
q[Ü«∞O KÕâß=Ù.
=∞. J=^èŒ∂`À`«Î=∞! =∞O\˜, <Õñ_»∞ x#∞ _®Ü«∞O QÆO\˜, h=O\˜ q
„Ѩ =~°∞O ÉË~˘¯#∞ #O`«\<£ Éèíã≤`«=∞øñ ÉÏѨO|∞ <å É’ñ\˜H˜<£
Éèí=^•Ö’Hõ# ÉèÏ+¨}Ï~°Û# Ѩ^Œ„ѨHΔÍà◊# ã¨Ê~°≈<å
k q^è•#O|∞Å =ÚH˜Î KÕѨ_»∞@ zOuOѨOQÆ <åâ◊Û~°º"Õ∞? 522
* J=^èŒ∂`« t~À=∞}©! h PQÆ=∞#O =Å¡ <Õ#∞ ^èŒ#∞º}‚~Ú<å#∞. h ã¨O^Œ~°≈#O =Å¡ <å [#‡
`«iOzOk. h=O\˜ „|Ǩχ*Ï˝x Ѩq„`« <å=∞O XHõ¯=∂@∞ LK«Ûi¿ãÎ áêáêÅhfl Éèí㑇Ѩ@Å =∞ø`å~Ú.
WHõ x#∞fl ^Œi≈Oz, h =∂@Å∞ qx, x#∞fl JiÛOz, h HÍà◊√¡ Hõ_çy hà◊√¡ ÃÑ·# K«Å∞¡H˘x, x#∞fl ã¨Ê$tOz
h ¿ã= KÕã¨∞H˘<Õ =∞ǨÉèÏQƺO ÅaèOz# <å =O\˜ "åxH˜ "≥∂HõΔO „áêÑ≤Îã¨∞ÎO^ŒO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°º
"Õ∞=ÚOk?
Hõ. ǨÏiKÕ`«#∞ ^Œ#∞*ËO„^Œ∞Å∞, ^èŒ~°ñ „^Œ∞OÔQ_»∞ ÉèíOy h Ѩ^Œã¨Ê~°≈=ÚKÕ
QÆ∞~°∞áê`«Hõ ã¨OѶ¨∞O|∞Å∞, á⁄i=∂Å∞ñ QÆ^ŒÜ«∞º Ü≥∂yÉèí∂+¨}! qO>Ë. 523
* ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =Å¡ [QÆ`«¯O@‰õΩÖˇ·# xâßK«~°∞Å∞ #tOzáÈ~Ú#>Ë¡ Ѩ~°=∞Ü≥∂y"≥·#
h áê^Œã¨Ê~°≈=Å¡ áêѨ~åã¨∞Å∞ Éèí㨇=∞=Ù`å~Ú.
=∞. ZÅq∞<£ "Õ∞#=∞éOkÜ≥ÿ∞ ã¨z=Ùñ_≥· ÜÕ∞"Õ∞\˜ =∂ `å`«Å<£
|eq∞O QÍz ã¨=Ú„^Œ =Ú„k`« ^èŒ~°O |@ìO|∞ñ QÆ\˜ìOK≥, #
Ü«∞ºÅѶ¨ÚO _ôâ◊√ñ_»∞ K«„H˜ ~°HõΔ‰õΩñ_»∞ QÍ Hõ#∞ºÖò qѨ„^ŒHõΔ‰õΩÖò
QÆň~, "Õñ_≥^Œ ÉèíH˜Î <å QÆ∞}xkèO QÍ~°∞}º "å~åxflkè<£. 524
* U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ =∞~°kÜ≥∞ÿ , =∞O„uÜ≥∞ÿ =∂ Ñ≤`å=∞ǨïÖˇ#· áêO_»=ÙÅ K«`∞« ã¨û=Ú„^Œ
=Ú„k`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°}©K«„HÍxH˜ K«„Hõ=~°∞ÎÅ#∞ KÕâß_À P =∞Ǩ`«∞‡_»∞, P Ö’ˆHâ◊fi~°∞_»∞, P K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞_»∞
JO^ŒiH© ~°HõΔ‰õΩ_≥· LO\Ï_»∞. PѨ^ŒÖ’ L#fl"åix P^Œ~åaè=∂<åÅ`À P^Œ∞H˘<Õ '~°HõΔ‰õΩÅ∞ PÜ«∞#
QÍHõáÈ`Õ Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=~°∞<åfl~°∞? P Éè‰í Ωõ ÅÎ áêe\˜ ÃÑxflkèx P HÍ~°∞}º"å~åxflkèx ÉèHí `
Θ À "Õ_∞» H˘O\Ï#∞.
148 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. J=ºHõÎ=∂~°∞æO_» "≥·# h ^Œ~°≈# =∂é_ç áÈ <Õ~° ^Œaè=∞`å~°÷
ã≤kú QÍqOK«∞@ ã≤^ŒúO|∞ <Õ _≥e¡ ^ÕǨÏO|∞ =i˚OK«∞ ^ÕǨÏ^è•i
ˆHq∞ zOuOz# <Õq∞ [Ñ≤Oz#, <Õq∞ QÍqOz#, <Õq∞ qx#,
<Õq∞ ¿ãqOz# <≥#flñ_»∞ ã¨O™ê~° Ѩ^Œúuñ ÉÏã≤# Ѩ^Œq QÆÅ∞QÆ∞
`Õ. #∞O_»∞ =∞#~å^Œ∞ QÆ∞~°∞ñ_»=Ù Ü≥∂yqÉèí∞ñ_», "å=Ùñ akH˜# `«_»"≥O`« Ü«∞O`« ¿ãѨÙ
QÍx Ü≥ÚHõ ^≥㨠#∞O_»=Ù Hõ~°∞}`À_»ñ, *ˇÑ¨Ê<Õ `«O„_ç =ÚH˜ÎH˜ñ *Ë~°∞ `≥~°∞=Ù! 525
* J=^èŒ∂`«Å`À J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. J=ºHõÎ"≥∞ÿ# QÆ=∞#O HõÅ"å_»=Ù. h ã¨O^Œ~°≈#O =º~°÷O HÍ^Œ∞.
<å "åOzè`å~°÷O =Ú=¸‡\˜H˜ ã≤kúã¨∞ÎOk. D<å_À ˆ~áÈ ^ÕǨ<Õfl `«ºlOK«É’ÜÕ∞ rqH˜ ã¨O™ê~° |O^è•Å∞
ã¨=∞ã≤áÈ~Ú "≥∂HõOΔ „áêÑ≤OÎ KÕ xq∞`«OÎ zOuOѨ=Åã≤On, [Ñ≤OK«=Åã≤On, KÕÜ∞« =Åã≤On, q#=Åã≤On,
¿ã=ÅOkOK«=Åã≤On Uq∞\’ ^ŒÜ«∞KÕã≤ qâ◊nHõiOK«=∞x "Õ_»∞H˘O@∞<åfl#∞. h=Ù [QÆ^Œ∞æ~°∞_»=Ù. h‰õΩ
`≥eÜ«∞Ok Uq∞ ÖË^Œ∞. QÀ=Ù#∞ áêÅ∞ Ñ≤kH˜#O`« ¿ãѨ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= ¿ã=Ù ZHõ¯_® LO_»=Ù. F
^ŒÜ«∞QÆÅ `«O„_ô! "≥∂HõΔ =∂~åæxfl <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C.——
=. Jx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ #_çÔQ #x K≥Ñ≤Ê. 526
* D q^èŒOQÍ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞}˜‚ „ѨtflOKå_»∞.
Hõ. ~år=Ѩ„`«ÎÖ’K«#! ~å*ËO„^Œ H˜s@ Ѷ¨∞\˜`« ~°`«fl =∞sz
„ÉèÏl`«áê^•OÉè’~°∞ǨÏ! Éèí∂[# =∞O^•~°! x`«ºÑ¨Ù}ºqKå~å! 527
* `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_®! ~å*Ïkè~åAÅ H˜s\ÏÅÖ’ K≥H˜¯# ~°`«flHÍO`«∞ÅKÕ
„ѨHÍtOKÕ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ HõÅ"å_®! Éèí‰õΩÎÅ áêe\˜ áêi*Ï`«"≥∞ÿ# "å_®! qâ◊fiHõÖϺ} ÉèÏ=#Å`À
q~ålÖË¡"å_®!
=∂. J#∞Ѩ=∞QÆ∞}Ǩ~å! ǨÏ#º=∂<åig~å!
[# q#∞`« qǨ~å! *Ï#H© z`«ÎKÀ~å!
^Œ#∞[ Ѷ¨∞# ã¨g∞~å! ^•#=„j q^•~å!
Ѷ¨∞# HõÅ∞+¨ Hõ~îÀ~å! HõOkè QÆ~åfiѨǨ~å! 528
* J#∞Ѩ=∞ HõÖϺ} QÆ∞}Ǩ~°∞_»"≥·, Ѩ~ål`« "≥·i g~°∞_»"≥·, qâ◊fiq#∞`« qǨ~°∞_»"≥·, *Ï#H©z`«Î
KÀ~°∞_»"≥·, â◊„`«∞=ÙÅ<Õ "Õ∞Ѷ¨∂ʼnõΩ ã¨g∞~°∞_»"≥·, ^•#= qÉèí=q^•~°∞_»"≥·, HõÅ∞ëê`«∞‡Å‰õΩ Hõ~îÀ~°∞_»"≥·,
™êQÆ~° QÆ~åfiѨǨ~°∞_»"≥·# "å_®!
QÆ^Œº=Ú :- Wk N Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}ÏHõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨#=∞O„u Ѩل`«Î ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«º
áÈ`«<å=∂`«º„Ѩ}` © O« ɡ#· N=∞ǨÉèÏQÆ=`«O|#∞ =∞ǨѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ <≥q· ∞âß~°}º =~°#‚ O|∞#∞
â∫#HÍ^Œ∞Å „Ѩâ◊flO|∞#∞ ã¨∂`«∞O_»∞ <å~åÜ«∞} Hõ^ä•ã¨∂K«#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, "åºã¨zO`«Ü«Ú,
 "≥Ú^Œ\˜ 㨯O^èŒ=Ú 149
<å~°^•QÆ=∞#O|∞#∞, <å~°^Œ∞x ѨÓ~°fiHõÅÊ =$`åÎO`«O|∞#∞, |∞„`«Îâ’HÍ`«∞~°Ü≥ÿ∞# „^Œ∞Ѩ^Œ~å[
#O^Œ# Hõ~°∞˚#∞O _»â◊fi`å÷=∞O ^≥zÛ Ü≥ÚÑ≤ÊOz QÆ~°fi ѨiǨ~°O|∞ ¿ã~ÚOz q_çÑ≤OK«∞@Ü«Ú,
cè+¨‡ x~åº}O|∞#∞, ^èŒ~°‡#O^Œ#∞ ~å*Ϻaè¿+HõO|∞#∞, QÀqO^Œ∞x ^•fi~°HÍQÆ=∞#O|∞#∞, q~å@
Hõ#ºHÍ QÆ~ƒ° ù q^Œº=∂#∞O_≥#· Ü«∞~°ƒ‰ù Ωõ #â◊fi`å÷=∞ ÉÏ}Ï#ÅO|∞ =Å#O ÉÏÑ≤ q+¨μO‚ _»∞ ~°HOΔ˜ K«∞@Ü«Úñ
, |sH˜Δ[˚#‡O|∞#∞ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨ì q^Œ∞~°∞Å x~°æ=∞O|∞#∞, <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡~åA#‰õΩñ QÍÅ
ã¨∂K«#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Úñ, QÆ$+¨x‚ ~åº}O|∞ qx, áêO_»=ÙÅ∞ =∞ǨѨ^OŒä |∞#O [#∞@Ü«Ú #aè=∞#∞º
Ѩل`«∞ÎO_»∞ kyfi[Ü«∞O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ â◊¥„^Œ~å[ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«∞O_»QÆ∞ HõeQÆ~°fiO|∞ ã¨~°fiO|∞ =∂Ñ≤
QÀ=$ëêHÍ~°O|∞Å #∞#fl ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=`«Å #∞^ŒúiOK«∞@Ü«Ú, â◊$Oy âßѨcè`«∞O_≥· Ü«Ú`«Î~å
#O^Œ#∞O_»∞ QÆOQÍf~°O|∞#O „ÉÏÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O|∞# #∞O_ç â◊√Hõ ã¨O^Œ~°≈#O|∞ ¿ãã≤, "≥∂HΔÀáêÜ«∞O
|_»∞QÆ∞@Ü«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ „Ѩ^äŒ=∞ 㨯O^èŒ=Ú. 529
* ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}ÏHõe`« Hõq`å qz„`«∞_»∂, ˆHã¨<å=∂`«∞ºx
Ѩل`«∞_»∂, ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞º_»∂ S# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOKå_»∞. D =∞Ǩ„QÆO^äŒOÖ’ <≥·q∞âß~°}º
=~°‚#=¸, â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å ã¨O„Ѩâ◊fl=¸, ã¨∂`«∞Å"åi <å~åÜ«∞} Hõ^ä• ã¨∂K«#=¸, "åºã¨∞Å"åi
qKå~°=¸, <å~°^•QÆ=∞#=¸, <å~°^Œ∞Å"åi ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«=¸, „^ÒѨk Ѩل`«â’HõO`À
Ѩi`«Ñ≤OK«@=¸, J~°∞˚#∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ |OkèOz fã¨∞H˘x~å=@=¸ Jâ◊fi`å÷=∞ QÆ~°fi ѨiǨ~°=¸,
cè+¨μ‡x x~åº}=¸, ^èŒ~°‡~åA Ѩ\Ïìaè¿+Hõ=¸, NHõ$+¨μ‚x ^•fi~°HÍQÆ=∞#=¸, L`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷_≥·#
J~°ƒù‰õΩ}˜‚ Jâ◊fi`å÷=∞ J„ã¨Î *ÏfiÅÅ #∞Oz NHõ$+¨μ‚_»∞ ~°H˜ΔOK«@=¸, ѨsH˜Δ`«∞Î [##=¸, QÍO^è•s
^è$Œ `«~å„+¨ì q^Œ∞~°∞Å x„+¨¯=∞}=¸, <å~°^∞Œ _»∞ ^è~Œ ‡° A#‰õΩ KÕã#≤ HÍÅã¨∂K«#=¸, NHõ$+¨‚ x~åº}=¸,
áêO_»=ÙÅ =∞Ǩ„Ѩ™ê÷#=¸, ѨsH˜Δ`«∞Î kyfi[Ü«∞=¸, HõeQÆ~°fi ÉèíO[#=¸, ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=ÙÅ
ã¨=Ú^Œú~°}=¸, ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ â◊$Oy âßѨ=¸, QÆOQÍf~°OÖ’ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊=¸, N â◊√Hõ ã¨O^Œ~°≈#=¸,
"≥∂HõΔ=∂~åæÉèíº~°÷#=¸ J<Õ Hõ^äŒÅ`À ‰õÄ_ç# „Ѩ^äŒ=∞㨯O^èŒ q∞k.
N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î

W
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥Ú^Œ\˜ ã¨OѨÙ@=Ú
Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú
 „Ѩ"ÕtHõ
~å}‡¿ÇÏO„^Œ HõgO„^Œ∞ ~°`«<åÅ "Õ∞_»Ö’, Ѩã≤_çy<≥flÅ QÆ∞=∞‡áêÅ∞ „`åq
™È=∞Ü«∂AÅ QÆ$Ǩ~å=∞ã‘=∞ÅÖ’#, JÖÏ¡~°∞=Ú^Œ∞ÌQÍ P@ÖÏ_ç
N<å^äŒ∞Å ã¨∞=~°‚ ã‘ã¨=∂eHõÅÖ’, Ǩ~ÚQÍ `«∂QÆ∞@∞Ü«∂ºÅ Å∂y
ÉèÏQÆ=`«∞Å"åi Ö’yà◊¡Ö’ "≥∞`«Î, "≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅ <˘uÎye¡
q[Ü«∞ q^•º#QÆ~° ~å[g^äŒ∞ÅO^Œ∞, kQÆæ[O|∞Å g∞^Œ<Õ uiy uiy
HõOK«∞ [Ü«∞ÉèËi ^≥ã¨Å „"≥∂yOK«∞H˘#fl PO„^èŒ Hõq`å ‰õΩ=∂i ! [Ü≥∂-ã¨∞Î h‰õΩ !
D Ѩ^ŒºOÖ’ PO„^èŒHõq`å ‰õΩ=∂i |"≥∞‡~° áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«OÖ’ "≥∞`«Î"≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅÃÑ·
XuÎ_ç `«yeO^Œ#fl JOâ◊O QÆ=∞<å~°›O. P =∞ǨHõq â◊Ü«∂º ™œÉèÏQƺO JO`«\˜ ã¨∞u "≥∞`«Îxk. JO^Œ∞Hõ<Õ–
JK«ÛѨ٠AO\˜`ÕxÜ«∞Å, <≥·HõΔ=YO_» ã¨∞^è•~°™êÅ, QÀ
Ô~fiK«Ûx áêÅg∞QÆ_»Å, qK≥Û_ç Hõ<≥flQÆ∞ÖÏa "≥ÚQÆæÅ<£
=∞K«ÛiH˜OK«∞ D =∞^èŒ∞~° =∞OAÅ "≥∂ǨÏ#=ÚQÆúâ‹·e h
"≥K«Û@ <ÕiÛ<å=Ù? ã¨∞Hõg, ã¨∞Hõq`«fi HõàÏ HõàÏxnè!
J#fl "≥∞K«∞ÛHÀÅ∞ áÈ`«#flQÍix =Åz=zÛ =iOzOk. áÈ`«#fl QÍ~°∞ ''Hõq`«fi——=∞<Õ zHõ¯x
P=ÙáêÅÖ’ ''ÉèHí —Î˜ —J<Õ K«H¯õ x ѨOK«^•~° HõeÑ≤ =∞^è∞Œ ~åu =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ áêHõOKÕã≤ =∞ǨÉèÏQÆ=`« ~°™êÜ«∞<åxfl
=∞#O^ŒiH© JOkOKå~°∞. =Ú^Œ∞ÌÅ∞ =¸@Hõ>Ëì PÜ«∞# Ѩ^•ºÅ∞ „H˘O„Q˘`«Î ã¨∞QÆO^è•Å∞ QÆ∞ÉÏoã¨∂Î
=∞Öˇ¡Å∂, ã¨#fl*ÏAÅ∂ HõÅÉ’ã≤ ^ŒO_»Å∞ Hõ\˜ì#@∞¡O\Ï~Ú.
Hõq`å=∂^èŒ∞~°ºO
''=∞^èŒ∞=∞Ü«∞ Ѷ¨}˜f<åO =∂~°æ^Œs≈ =∞ǨÏi¬ó—— J#fl ã¨∞Hõqã¨∂H˜Î "åb‡H˜ `«~°∞"å`« áÈ`«#fl QÍi
Ѩ@¡<Õ ™ê~°÷Hõ`«fiO ã¨OáêkOK«∞‰õΩO@∞Ok. Hõ=ÙÅ∞ áÈ`«#flQÍi Hõq`å =∂^èŒ∞~åºxfl WÖÏ Jaè=i‚OKå~°∞–
=Ú^Œ∞ÌÅ∞ QÍ~° ÉèÏQÆ=`«=Ú<£ ~°z~ÚOK«∞K«∞ ѨOK«^•~°Ö’
#kÌu"Õ"≥Ú QÆO@=Ú =∞ǨHõqâıY~°! =∞^茺 =∞^茺 J
@¡^ŒÌHõ =\˜ì QÆO@=Ú# #\˜ì@∞ wz# `å\˜Ü«∂‰õΩÖ’
Ѩ^≥Ì=ÚÅO^Œ∞ – D =∞^èŒ∞~°ÉèÏ==Ú ÖˇK«Û@#∞O_ç =K«∞Û~å?
x*ÏxH˜ áÈ`«#flQÍ~°∞ `«# QÆO\Ïxfl ѨOK«^•~°Ö’ J^ÕÌ „"åâß~À, uÜ«∞º`Õ<≥Ö’ =ÚOKÕ „"åâß~À
HÍh ÉèÏQÆ=`«O Ѩ^•ºÅ‰õΩ#fl „Ѩ™ê^Œ =∂^èŒ∞~°º ™œ‰õΩ=∂~åºÅ∞ =∞ˆ~ Hõ=ÙŠѨ^•ºÅ‰õΩ „áêÑ≤ÎOK«ÖË^ŒO>Ë
JO^Œ∞Ö’ ã¨O^ÕǨÏO J}∞=∂„`«=¸ ÖË^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO`À ‰õÄ_ç#
Ѩ^Œ|O^èŒ x~å‡}<≥·Ñ¨Ù}º"Õ∞ „Ѩ^è•#HÍ~°}O HÍ=K«∞Û.
154 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨÙ}º qâı+¨O
##flÜ«∞º uHõ¯<åk =∞ǨHõ=ÙÅ∞ ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ#∞ =∂„`«"∞Õ `≥xyOz ÉèÏQÆ=`åxfl `«#HÀã¨O
J\˜ìÃÑ@ì@O `«# ѨÙ~åHõ$`«Ñ¨Ù}º qâı+¨OQÍ ÉèÏqOz á⁄Oy ѨÙÅH˜OzáÈ~Ú<å~°∞ áÈ`«#flQÍ~°∞.
X#~°<£ ##flÜ«∞ uHõ¯<åk Hõ=Ù b Ü«ÚifiO |∞~å}Ï=à◊√Öò
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«ÚK«∞ =∞`«∞Ê~åHõ$`« â◊√ÉèÏkèHõºO|∞ ^•<≥\˜ì ^À
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«∞~°∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=Ú<£† nxO ^≥xOyOz <å
[##O|∞<£ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ñ *ËÃã^Œ ѨÙ#~°˚#‡O|∞ ÖˉõΩO_»ñQÆ<£.
"åã¨Î"åxH˜ Jk áÈ`«#flQÍi ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`« qâı+¨O =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, PO„^èŒ∞ÅO^Œi JѨÓ~°fi
ѨÓ~°fiѨÙ}ºqâı+¨O. N=∞^•ƒùQÆ=`åxfl `≥xyOK«_»O=Å¡ P =∞ǨHõqH˜ =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞, =∞ǨÉèÏQÆ=`åxH˜
‰õÄ_® ѨÙ#~°˚#‡ J#∞#k ÖˉõΩO_® áÈ~ÚOk.
q#Ü«∞ q#„=∞`«
ã¨ÇϨ [ áêO_ç`∞« º_≥#· áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ `«# ã¨ÇϨ [ q#„=∞ ã¨fiÉèÏ"åxfl ZO`« K«H¯õ QÍ "≥Å_¡ ãç ∞¨ <Î åfl_À
K«∂_»O_ç–
ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ ѨÅ∞‰õΩ@ z„`«O|∞, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#,
q|∞^èŒ=~°∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, `≥eÜ«∞=zÛ#O`« `Õ@Ѩé`«∞.
P`«‡ qâßfiã¨O.
<Õ#∞ xq∞`«Î=∂„`«∞}˜‚....''Jxfl\˜H˜ P ~å=∞Éèí„^Œ∞_Õ L<åfl_»∞——J#flk PÜ«∞# P`«‡qâßfiã¨O. J^Õ
PÜ«∞# ^Œ$_è»ã¨OHõÅÊO.
ѨeÔH_çk ÉèÏQÆ=`«=∞ñ@, ѨeH˜OK«∞ qÉèí∞O_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞O_»ñ@, <Õ
ѨeH˜# Éèí=ǨÏ~° =∞QÆ∞#ñ@, ѨeÔH^Œ "Õé˘O_»∞QÍ^äŒ Ñ¨Å∞HõñQÆ <ÕÖÏ?
J=Ù#∞, P =∞ǨHõq ѨÅ∞‰õΩ Ñ¨Å∞‰õΩÖ’ ~å=∞Éèí„^Œ∞_»∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∂<Õ L<åfl_»∞.
J^≥·fi`«ÉèÏ=#
áÈ`«#flQÍ~°∞ â‹"· åKå~°ãO¨ Ѩ#fl"≥∞#ÿ =Oâ◊OÖ’ [x‡OKå~°∞. "åi `«O„_ç Hˆ ã¨#=∞O„uQÍ~°∞ =∞Ǩâ‹=· ÙÅ∞.
`«e¡ ÅHõ¯=∂O|QÍ~°∞ ã¨^•t= áê^ŒÜ«ÚQÍ~°Û<å Ѩ~°∞~åÅ∞. J#fl uѨÊ#flQÍ~°∞ Dâ◊fi~°¿ã"åHÍ=Ú_»∞.
WHõ `å<À ''Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~° Hõ~∞° }Ï Hõe`« Hõq`å qz„`«∞}˜—‚ —Jx ã¨fiÜ«∞OQÍ áÈ`«#flQ͈~ K≥Ñʨ H˘<åfl~°∞. J@∞=O\˜
â‹·= ‰õΩ@∞O|OÖ’ [x‡Oz# =∞ǨHõq N~å=∞Éèí‰õΩÎ_≥· ÉèÏQÆ=`«O „"åÜ«∞@O qz„`«OQÍ<Õ LOk.
K«∂_»O_ç PÜ«∞# ''N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ä• „ѨѨOK« q~°K«<å ''‰õ Ω `« ∂ Ǩ Ï ÅO——
ÅO——`À, J„ÉèíOHõ+¨
ã¨=Ú`«∞OÎ QÆ `«~O° QÆ S# Q“`«q∞QÆOQÆÖ’ ™êfl#OKÕã≤ =∞ǨÏhÜ«∞ =∞OAŠѨÙe#`«Å =∞^躌 OÖ’ =∞¿ÇÏâ◊fi~°
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 155
^蕺# Ѩ~°=â◊√_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. ã‘`å ã¨"Õ∞`«∞_≥·# N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ PÜ«∞# Hõ#∞Å=ÚO^Œ∞
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. ''=∞<åfl=∂OH˜`O« |∞QÍ ÉèÏQÆ=`«O|∞ `≥#∞ñQÆ∞ ¿ãÜ«Ú——=∞x P*Ï˝ÑO≤ Kå_»∞. áÈ`«#QÍ~°∞
ÉèÏQÆ=`åxfl „"åã≤ ''ǨiH˜ #O^ŒQÀ‰õΩÅ qǨiH˜ QÀѨx`«Oah =∞<ÀǨiH˜—— NHõ$+¨μ‚xH˜ JOH˜`«O KÕâß_»∞.
ZO`« J`«º^Œ∞ƒù`O« QÍ LO^À K«∂_»O_ç. N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ÅŒä ∞ „"åÜ«∂Å#∞H˘#fl "å_»∞ t=Ù}˜‚ ^蕺xã¨∂Î
‰õÄ~ÀÛ=_»"∞Õ q∞\˜? t=Ù}˜‚ ^蕺xã¨∞#Î fl "åxH˜ N~å=Ú_»∞ „Ѩ`º« HõOΔ HÍ=_»"∞Õ q∞\˜? N~å=Ú_»∞ `«#H˜=fi=∞#fl
Hõ$ux NHõ$+¨μx‚ H˜ JOH˜`O« KÕÜ∞« _»"∞Õ q∞\˜? D<å@Hõ=∞O`å N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù‰õÄ, t=Ù#‰õÄ, N~å=Ú_çH,©
NHõ$+¨μ‚xH© ÉèË^ŒO ÖË^Œx ^èŒfixOѨ*ËÜ«∞@O HÍHõáÈ`Õ =∞ˆ~q∞\˜? W^˘Hõ J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#, Juqz„`«"≥∞ÿ#,
J`«ºO`« =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# HÍ=º^èŒfix. JO^Œ∞ˆH J=`åiHõ „áê~°OÉèíOÖ’<Õ –
''KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ùx ѨÓlOѨñ_Õx, <À~°∞<˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞=ñ_Õx——
Jx K≥ѨÊ@OÖ’<Õ áÈ`«#flQÍi J^≥·fi`«^Œ$+≤ì ã¨Ê+¨ì =∞=Ù`«∞#flk.
„"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’ #O^Œ∞Å"åi QÆ∞=∞‡O =ÚO^Œ∞ ^Œ∞=ڇ֒Ѩ_ç P_»∞‰õΩO@∞#fl ÉÏÅHõ$+¨μ‚x Jaè=i‚ã¨∂Î
WÖÏ „"åâß~°∞.
`«#∞=Ù# #O\˜# ^èŒ~°}©Ñ¨~åQÆO|∞, ѨÓã≤# <≥é˜Éèí∂u ѨÓ`« QÍñQÆ
=ÚO^Œ~° "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ =ÚHÍÎÅÖÏ=∞O|∞, `˘QÆÅ ã¨OQÆ_çHÍx `«∞#∞Hõ QÍñQÆ
á¶êÅÉèÏQÆO|∞ÃÑ· Ѩ~°ñQÆ∞ HÍqiÉÁ@∞ì, HÍ=Úx ÔQez# Hõ#∞fl QÍñQÆ
HõO~î°=∂eHõÖ’x Ѷ¨∞#hÅ~°`«flO|∞, Hõ=∞hÜ«∞=∞QÆ∞ "≥∞_»HõѨC QÍñQÆ
Ǩ~°=Å∞¡ Å∞~°QÆǨ~°=Å∞¡Å∞ QÍñQÆ, ÉÏÅbÅ „áœ_è»ÉÏʼnõΩO_»∞
t=Ùx ÉèíOy<˘ÃÑÊ t=Ù#‰õΩ ^Œ#‰õΩ#∞, "Õé∞ ÖËq∞ `≥ÅÊ "≥ÅÜ«Ú#@∞¡.
t=ÙxH© `«#‰õÄ JÉèË^ŒO K≥áêÊÅ<Õ ÉèÏ=O NHõ$+¨μ‚#‰õΩ L#fl^À ÖË^À HÍh =∞# áÈ`«#fl QÍiH˜
=∂„`«O ã¨OѨÓ~°‚OQÍ LOk.
P<å\˜ ã¨=∂[OÖ’ K≥ň~QÆ∞`«∞#fl â‹·="≥·+¨‚= =∞`åŠѨ~°ã¨Ê~° ã¨OѶ¨∞~°¬}Ïxfl âßOuOѨ*Ë¿ã
ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À áÈ`«#flQÍ~°∞ uHõ¯#flQÍi J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ ǨÏiǨÏ~å^≥·fi`« ÉèÏ=##∞ WÖÏ Pq+¨¯iOKå~°∞.
„HÍO`«^Œ~°≈#O
áÈ`«#flQÍ~°∞ KåÖÏ =ÚO^Œ∞K«∂Ѩ٠HõÅ"å~°∞. „áê~°OÉèOí Ö’ HÍo^•ã¨∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨O㨯$`« Hõ=ÙÅO^ŒiH©
„Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕâß~°∞. ##flÜ«∞ºQÍiH© uHõ¯#flQÍiH© Z„~°#flQÍiH© #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞. `«H¯˜ # ѨÓ~°fiHõ=Ù
ÅO^Œih `«y# q^èOŒ QÍ ã¨OÉèÏqOKå~°∞. JO^ŒiÖÏQÍ ‰õΩHõqxO^Œ KÕÜ∞« HõáÈQÍ z=~°‰Ωõ =~°=Î ∂# Hõ=ÙʼnõΩ
„Ñ≤Ü«∞O ѨeHÍ~°∞. JO`«\˜`À T~°‰õΩ<åfl~å? ZѨC_À =ÚO^Œ∞ ~åÉ’ÜÕ∞ ÉèÏqHõ=ÙÅ#∞ ‰õÄ_® ÉèÏqOz
|Ǩ˙HõiOz â◊√ÉèOí ѨeHÍ~°∞. ZO`« z`«âÎ √◊ kú, ZO`«^∂Œ ~°^$Œ +≤,ì ZO`« qâߊǨÏ$^ŒÜ∞« O, D J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ
156 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
UO_»¡Ö’ [x‡Oz# Hõ=ÙÅO`å – D ÉèÏqHõ=ÙÅO`å áÈ`«#flQÍi ÉèÏ=ÙHõ`åfixH˜ KÕ`«∞ÖˇuÎ â◊`«ã¨Ç¨Ï„ã¨
„Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
WOHÍ PÜ«∞# „HÍO`«^Œ~°≈#O ZÖÏO\˜^À z`«ÎyOK«O_ç –
''cè+¨μ‡x ÃÑ·H˜ ‰õΩÑ≤ÊOz ÅOѶ≤∞OK«∞ QÀ áêÅHõ$+¨μ‚x ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍOu†
Hõi~åA "≥Ú~°ÃÑ@ì Ѩ~°∞"≥`«∞Î Hõi"ÕÅ∞Ê =Ú_çg_ç =¸Ñ¨ÙÃÑ· |_ç# A@∞ì†
ã¨=∞~°O|∞ QÍqOK«∞ ã¨`«º Hõ#∞flÅ #∞O_ç "≥_»Å∞ „¿Ñ=∞ „HÀ^èŒ gHõΔ}=ÚÅ∞†
H˘ã¨i K«Å∞ÌÅ∞ "≥∞‰õΩ¯ Q˘Å¡Ñ≤Å¡Å „"Õà◊¡ ã¨O^Œ∞ =∂QÍÜ«∞ ѨK«Û_ç Ѩã¨O^Œ∞——
=∞ǨHõq „ѨuÉèÏK«‰õΔΩã¨∞ûÅ`À gH˜ΔOKå_»∞.
ÉèíHõÎHõq áÈ`«#flQÍi =∂@Ö’¡ ÉèÏQÆ=`«O XHõ HõÅÊ`«~°∞=ÙQÍ ~°∂á⁄OkOk –
Åe`«ã¨¯O^èŒ=Ú, Hõ$+¨‚=¸Å=Ú, â◊√HÍÖÏáêaè~å=∞O|∞, =∞O
AÅ`å â’aè`«=Ú<£, ã¨∞=~°‚ ã¨∞=∞#ã¨∞û*˽ܫ∞=Ú<£, ã¨∞O^Œ~À
[˚fiÅ =$`«ÎO|∞, =∞ǨѶ¨ÅO|∞, q=∞Å"庙êÅ"åÅO|∞<≥·
"≥ÅÜ«Ú<£ ÉèÏQÆ=`åYº HõÅÊ`«~°∞ =Ùifi<£ ã¨kÌfi[ „âıÜ«∞"≥∞ÿ,
áÈ`«#flQÍi TǨÏÅ∞ ѨÓÅ"å#Å∞, áÈ`«#fl QÍi ÉèÏ"åÅ∞ `Õ<≥™È#Å∞
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ ''=∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~åºÅ——#∞ zOk™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÅÖ’ Ѩiî`«Å ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ FÅÖÏ_ç™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ K≥OQÆ∞ K≥OQÆ∞# QÆO`«∞Å∞ "Õ¿ã ÉÏʼnõΩ~°OQÍ ÖÏ¡QÍ Ñ¨~°∞QÆ∞Å∞ f™êÎ~Ú :
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ "≥<≥flÖ’¡ P_»∞‰õΩ<Õ Hõ<≥flÑ≤Å¡ÖÏ¡QÍ XÜ«∂º~åÅ∞ XÅHõÉ’™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ Ѩã≤áêѨŠ|∞QÆæÖÏ¡QÍ "≥∞`«Î"≥∞`«ÎQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ ǨÏ`«∞ΉõΩO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ áÈ`«#ÉèÏQÆ=`«O „ѨuѨ^ŒºÉèÏ"å~°÷ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜`«O HÍ=@O PO„^èŒ∞ÅO^ŒiH©
P#O^ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
ã¨ÇϨ [ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ã¨ÇϨ [áêO_ç`∞« º_ç ÉèÏQÆ=`«O JHõ~Δ åã¨∞º ÅO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ xq∞`«OÎ
ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜OKåÅ<Õ ã¨OHõÅÊO u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ"åiH˜ HõÅQÆ@O
„Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞O. D ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊ºO`À<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O „áê*ˇ‰õΩì „áê~°OaèOѨ|_çOk. D =∞ǨHÍ=ºOÖ’
<å‰õΩ#∂fl J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°º x~°fiǨÏ}ÏkèHÍi N. l. ‰õΩ=∂~°™êfiq∞Ô~_ç¤ QÍiH˜ <å Hõ$`«[` ˝ åѨÓ~°fiHõ
^èŒ#º"å^•Å∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 157
D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ##∞fl PǨfixOz J#∞"å^ŒÉÏè QÍ ÅxflO\˜h ѨijeOz Ѩi+¨¯iOz UHõã∂¨ „`«`«
HõeÊOKÕHÍ~°ºO <å g∞^Œ LOz# N~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ – Ñ≤. P~ü. F. QÍiH˜ <å Jaè=O^Œ<åÅ∞.
ÉÏźO#∞Oz |"≥∞‡~°áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«O JO>Ë <å‰õΩ Ñ¨OK«„áê}ÏÅ∞. W@∞=O\˜ Ѩ~°=∞
Ѩq„`«„QÆO^ä•xfl ™ê#∞"å^ŒOQÍ ~°∂á⁄OkOKÕ J^Œ$+¨ìO „¿Ñ=∞ÃÑxflkè J~Ú# U_»∞H˘O_»Å™êfiq∞ ã¨xflkèÖ’
<å‰õΩ ÅaèOzOk. <å qkèx <Õ#∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl#∞.
„Ѩã¨∞Î`«O `«=∞ ǨÏã¨ÎHõ=∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz L#fl „QÆO^äŒO áÈ`«#ÉèÏQÆ=`« kfifÜ«∞㨯O^èŒO. D
㨯O^è•xfl ã¨~à° Q◊ ^Æ ºŒ OÖ’ J#∞=kOz# "å~°∞ ã¨∞„Ѩã^≤ úŒ q^•fiOã¨∞Å∞ t~À=∞}˜, Nã¨=Ú„^•Å ÅHõ‡Δ }Ü«∞º
ZO.U., QÍ~°∞. Nã¨=Ú„^•Å"å~°∞ ã¨^Œ∞æ~°∞ N =∞ÅÜ«∂à◊ ™êfi=ÚÅ"åi „Ñ≤Ü«∞t+¨μºÅ∞. J#fl=∂Kå~°º
ã¨OH©~°Î<å=∞$`«=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# J<ÕHõ „QÆO^ä•Å∞ ~°zOz#"å~°∞. \˜.\˜._ç. Ç≤ÏO^Œ∂^èŒ~°‡ ~°HõΔ}ã¨Oã¨÷
HÍ~°ºx~åfiǨωõΩÅ∞, =∞Oz=HõÎÅ∞, ¿ã"å`«`«Ê~°∞Å∞, ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞, gi J#∞"å^ŒO ã¨Ç¨Ï[OQÍ, ã¨~°à◊OQÍ
ã¨~åfiOQÆã¨∞O^Œ~°OQÍ ™êyOk.
D kfifÜ«∞㨯O^è•xfl WO`« `«fi~°QÍ WO`« =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz WzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~°∞
N q[Ü«∞‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH˜ <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
JHõΔ~° ^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï™ê„‰õΔΩÖˇ· „ѨÓѨÙÅ∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ N =Úk=iÎ
H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ"åiH˜, N =ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚âß„ã≤ÎQÍiH˜ <å ^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡
„ÃÑãπ HÍÑ‘ ã≤^ŒúO KÕã≤ WzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.
g∞
Hõ~°∞}N
u~°∞Ѩu „Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞,
10–4–84 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O.
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú
N =∞^ŒƒùHõÎ K«HÀ~°Hõ ™È=∞! q"ÕHÍaè~å=∞ ! ã¨∞~°q#∞`« QÆ∞}
™ÈÎ=∞! x~°ÅOHõ$ `åã¨∞~°~å=∂ã‘=∞O`«ã‘=∞ ! ~åѶ¨∞=~å=∂! 1
* Éèí‰õΩÎÅ<Õ K«HÀ~°Ñ¨‰õΔΩʼnõΩ K«O„^Œ∞_»=Ó, q"ÕHõ=Ú`À qÅã≤Å∞¡"å_»=Ó, ^Õ=`«Å á⁄QÆ_»Î QÍOz#
ã¨^Œ∞æ} ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú QÆÅ"å_»=Ó, ~åHõΔ㨄ã‘ÎÅ áêѨ@ÉÁ@∞ìÅ∞ `˘ÅyOz# "å_»=Ó J~Ú# F
~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊ÅÖÏ=∂ ! ~å=∂! J=^èŒiOK«∞.
=. =∞ǨÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x „âı+¨μªÅ‰õΩ xdŠѨÙ~å}"åºMϺ# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@¡xÜ≥∞† J@∞¡ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 2
* L#fl`« QÆ∞}ÏÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° Öˇ#· P =Úhâ◊fi~°∞Å#∞ K«∂z qq^èŒ Ñ¨Ù~å}ÏÅ#∞ qâ◊nHõiOK«_O» Ö’
q^•fiOã¨∞_≥·# ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
* P q^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤# ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA`À â◊√Hõ =∞ǨÏi¬ D q^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞.

–: â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ =ÚH˜Î =∂~°æO|∞ñ ^≥Å∞Ê@ :-

ã‘. H˜ΔuѨu! h „Ѩâ◊fl ã≤^ŒúO|∞ =∞Ozk Ü«∂`«‡"Õ`«ÎÅ∞ "≥∞`«∞Î ~°dÅâ◊√Éèí^Œ
=∂Hõ~°‚hÜ«∞O|∞ ÅÜ«Ú`«ã¨OYºÅ∞ QÆÅ =O^Œ∞ =ÚYºO ak Ü«∞dÅ =~°=Ú
QÆ$ǨÏ=ÚŠ֒ѨŠQÆ$ǨÏ"Õ∞^èŒ∞ÅQÆ∞ #~°∞ ÖÏ`«‡`«`«Îfi=Ú ÖËâ◊"≥∞ÿ# <≥é∞ñQÆ
~°OQÆ<å~°`«∞Å x„^•ã¨H˜Îñ [#∞ ~å„u áÈ=Ùñ QÆ∞@∞OÉÏ~°÷|∞kú #ǨÏ=Ú
P. Ѩâ◊√ Hõà◊„`« Ѩل`«ÎÉÏO^èŒ= ^ÕǨk, ã¨OѶ¨∞ "≥∞Å¡ñ ^Œ=∞‰õΩ ã¨`«º =∞#∞K«∞ñ
QÍñѨÙ~°=ÚÅ∞ ¿ãã≤ Hõ_»Ñ¨@ñ [`«∞Î~°∞, HõxÜ«Úñ QÍ# ~°O`«ºHÍÅã¨~°}˜. 3
* ~å*Ï! WѨC_»∞ h=_çy# „Ѩâ◊fl KåÖÏ ã¨=∞O[ã¨"≥∞ÿ#k. nxx P`«‡`«`«ÎfiO `≥eã≤# "åà◊√¡
"≥∞K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. Wk ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk. Ö’HõOÖ’ q#^Œy# q+¨Ü«∂Å∞ "ÕÅH˘Åk
L<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ Wk Ju =ÚYº"≥∞ÿOk† Q˘Ñ¨Êk. ã¨O™ê~°OÖ’ =Úxy`ÕÅ∞`«∞#fl QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ
160 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P`«‡`«`«ÎfiO H˘OK≥O ‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. "åà◊¡‰õΩ „ã‘Î ã¨OQÆO`À#∞, x„^Œ`À#∂, ˆ~~Ú QÆ_»záÈ`«∞Ok.
ѨQÆÅO`å ‰õΩ@∞O| =º=Ǩ~åÅ`À ã¨iáÈ`«∞Ok. Ѩâ◊√=ÙÅ∂, ÉèÏ~°ºÅ∂, a_»¤Å∂, K«∞\ÏìÅ∂, â◊s~°=¸
W`åºk Ѩi"å~° =∞O`«\˜h x[=∞x #=Ú‡H˘x HÍѨÙ~åÅ∞ ™êyã¨∂Î, ™êyã¨∂Î Hõ_»‰õΩ "åà◊√¡ Hõ#∞fl=¸ã≤
HÍ\˜áêÅ=Ù`å~°∞. JO`«ºHÍÅ ^Œ∞~°Ìâ◊ `≥eã≤<å `≥eÜ«∞#>Ë¡ LO_çáÈ`å~°∞.
Hõ. HÍ=Ù# ã¨~åfi`«‡‰õΩñ_»∞ =∞, ǨqÉèí=Ùñ_»∞ q+¨μ‚ñ _ôâ◊√ñ _®Hõi‚OѨ<£
¿ãqOѨ#∞ =i‚OѨ#∞, ÉèÏqOѨ#∞ ÉèÏ=Ùºñ _»Éèí=ÉèÏlH˜ #kèáê! 4
* ~å*Ï! JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HõΔ=∂~°æOÖ’ Ѩܫ∞xOKÕ "å_çH˜ Jxfl\˜H© P`«‡Ü≥ÿ∞# "å_»∂, =∞Ǩ"≥·Éèí=O
HõÅ"å_»∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»∂ S# q+¨μ‚"Õ ÉèÏqOK«_®xH©, ¿ãqOK«_®xH©, =i‚OK«_®xH©, PHõi‚OK«_®xH©
`«y#"å_»∞.
P. [#∞Å ÔHÅ¡ â◊√Éèí=Ú ™êOYº Ü≥∂QÆ=Ú† ^•x, =Å# ^èŒ~°‡x+¨ª=Å# #~Ú#
#O`«ºHÍÅ=∞O^Œ∞ ǨÏizO`« ¿ãÜ«Ú@, ѨÙ@∞ì=ÙʼnõΩ Ñ¶¨Å=Ú Éèí∂=ˆ~O„^Œ! 5
* „Ѩ[ÅO^ŒiH© ™êOYºÜ≥∂QÆO "Õ∞Å∞ KÕ‰Äõ ~°∞ã¨∞OÎ k. P Ü≥∂QÆO =Å¡<<·≥ å ÖËHõ ^è~Œ å‡K«~}
° `À <≥<· å
J=™ê#HÍÅOÖ’ ǨÏix zOuOKåe. ~å*ËO„^•! [#‡"≥∞uÎ#O^Œ∞‰õΩ „ѨÜ≥∂[#O JÖÏ K≥Ü«∞º_»"Õ∞!
`Õ. J~°ã≤ x~°∞æ}„|ǨχO|∞ <å„â◊~ÚOz, qkèx¿+^èŒ x=$uÎ ã¨kfi=∞Å=∞`«∞Å∞
¿ãÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞ ǨÏi QÆ∞}zO`«#=ÚÅ∞, =∂#ã¨O|∞Å <Õ„á⁄^Œ∞Ì =∂#"ÕO„^Œ! 6
* #~°=~å! x~°‡Å|∞kú QÆÅ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ qkè x¿+^è•Å∞ q_»<å_ç QÆ∞}~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ Ѩ~„° |Ǩχ=Ú#∞
P„â◊~ÚOz =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨^• =∂^èŒ=Ùx QÆ∞}ÏÅ#∞ =∞##O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. ^≥·fiáêÜ«∞#∞ñ_»∞ <å^Œ∞ `«O„_ç, ^•fiѨ~°"Õà◊ „|Ǩχã¨q∞‡`«"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«=Úñ
|~î°#O|∞ ¿ã~ÚOK≥: „|Ǩχ`«`«Ê~°∞ñ_»<≥· Ü«Ú`«Î=∞â’¡HõbÖ’`«û==Ú#
<åHõ$+¨ì z`«∞ÎO_»<≥· ѨiîOzu! h=٠ǨÏi áê^Œ Éèí‰õΩÎñ_» =QÆ∞@ñ*Ëã≤
Ü≥∞é˜ñyO`«∞ q#=Ü«∞º! ~¸ ÉèÏQÆ=`«=Ú# q+¨μ‚ ¿ã"å|∞kú qã¨ÎiÅ∞¡:
P. "≥∂HõΔHÍ=Ú#‰õΩ#∞ "≥∂HõΔO|∞ ã≤kúOK«∞, Éèí=ÉèíÜ«∞O|∞ ÖˇÅ¡ñ ÉÏã≤áÈ=Ù†
Ü≥∂yã¨OѶ¨∞=Ú#‰õΩ #∞`«Î=∞ „=`«=ÚÅ∞, "åã¨∞^Õ= <å=∞=~°‚#=ÚÅ∞. 7
* =∂ `«O„_ç "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞_»∞ ^•fiѨ~Ü
° Ú« QÆOÖ’ "Õ^` Œ ∞« ź"≥∞#ÿ ÉèÏQÆ=`«O <å KÕ`« K«kqOKå_»∞.
<Õ#∞ Ѩ~°„|Ǩχ=∞O^Œ∞ ÅQÆflz`«∞Î_»<≥· ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~°bÅÅ∞ #<åflHõi¬OK«_»O=Å¡ nxfl ѨiîOKå#∞.
h=٠ѨOHõ*ωõΩΔ x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ P„â◊~ÚOz# Éè‰í Ωõ _Î qç . JO^Œ∞=Å¡ h‰õΩ ÉèÏQÆ=`«`` « fiΫ O `≥eÜ«∞Ѩ~∞° ™êÎ#∞.
q#=Ü«∂º =∞Ǩ~å*Ï! ÉèÏQÆ=`« „â◊=}O =Å¡ q+¨μ‚=Ù#∞ ¿ãqOKåÅ<Õ |∞kú qâßÅ =∞=Ù`«∞Ok. "≥∂HõΔO
HÍOH˜ΔOKÕ"å_çH˜ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. [#‡ [~å=∞~°}Ïk ã¨O™ê~° ÉèíÜ«∂Åhfl ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. "åã¨∞^Õ=Ùx
<å=∞ ã¨OH©~°Î#ÖË Ü≥∂yã¨`«Î=ÚʼnõΩ L`«Î=∞ „=`åÅ∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 161
`«. ǨÏi <≥é∞OQÆHõ ~ÚO\˜Ö’ |ǨïǨÜ«∞#O|∞Å∞ =∞`«∞Îñ _≥·
á⁄~°Å∞K«∞O_≥_ç "≥é˜] =ÚH˜ÎH˜ñ É’= <Õ~°∞Û<≥? "åñ_»∞ ã¨O
ã¨~°}=ÚO ɡ_»ñÉÏÜ«∞ñ _≥#flñ_»∞† ã¨`«º =∂ ǨÏi<å=∞ ã¨O
㨇~°}"≥ÚHõ¯ =ÚǨ˙~°Î=∂„`«=Ú KåÅ∞ =ÚH˜Î^Œ=∞ø #$áê! 8
* ~å*Ï! q+¨μ‚^Õ=Ùx `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® =∞`≥ÎH˜¯ ã¨O™ê~°=ÚÖ’ ã¨O=`«û~åÅ `«~°|_ç á⁄~°ÖÏ_»∞`«∂
ã¨`=« ∞`« =∞=Ù`«∞O_Õ Jq"ÕH˜ =ÚH˜Î HÔ ÖÏ áÈQÆÅ_»∞? "å_»∞ ã¨O™ê~°|O^èOŒ #∞O_ç Z#fl\˜H© |Ü«∞@Ѩ_Ö» _Ë ∞» .
Wk x[O. XHõ¯ HõΔ}"≥∞ÿ<å ǨÏi<å=∞O 㨇i¿ãÎ KåÅ∞. Jk =ÚH˜Îx „Ѩ™êkã¨∞ÎOk.
ã‘. H“~°"Õâ◊fi~°! `˘e¡ Y\ÏfiOQÆ∞ñ_»#∞ qÉèí∞O _çÅ <Õ_»∞ n=ÙÅ <ÕÅ∞K«∞O_ç
â◊„HÍk kqAÅ∞ ã¨O„QÍ=∞Éèí∂=ÚÅ #∞„QÆ^•#=ÙʼnõΩ <À_ç =zÛ
`«=∞‰õΩñ ^À _»_çy# ^èŒ~°#∞O_ç kq ˆHñy ^•#=qÉèí∞Å #O^Œé =kèOѨ
=~° q∞`«∞Î =∞#∞K«∞ ^Õ=`«Å∞ ã¨OÉèÏ+≤OѨ ''rq`«HÍÅO|∞ ÃãѨCñ _çkÜ«∞
P. =~°=Ú <å‰õΩ <˘O_»∞ =~° "≥ÚÅ¡—— ##=Ù_»∞, ''<åÜ«Ú "˘Hõ =ÚǨ˙~°Î=∞O`« `«_»=Ù,
QÆÅ—— ^Œ@OK«∞ñ |Å∞Hõ QÆQÆ#Ü«∂#=Ú# #, =∂‡#"Õâ◊fi~°∞O_»∞ =∞Ç≤ÏH˜ =zÛ. 9
* H“~°=<å^ä•! ѨÓ~°fiO ''Y\ÏfiOQÆ∞——_»<Õ ~åA ã¨Ñ¨ÎnfiáêÅ#∂ Ѩiáêeã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
WO„^•k^Õ=`«Å∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ cèHõ~°∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å KÕ`«∞Ö’¡ F_çáÈ~Ú PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ `«=∞‰õΩ
™êÜ«∞Ѩ_»=∞x „áêi÷OKå~°∞. PÜ«∞# Éèí∂Ö’HõO #∞Oz ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜ "≥o¡ ^•#=~åAÅ #O^Œih
ã¨OǨÏiOKå_»∞. JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞ ã¨O`À+≤Oz Y\ÏfiOQÆ∞}˜‚ =~°O HÀ~°∞HÀ=∞<åfl~°∞. ''<Õ<≥O`« HÍÅO
„|`«∞‰õΩ`å<À K≥ѨÊO_ç. W^Õ <Õ#∞ HÀˆ~ =~°O† =∞~À =~°O <å HõHõ¯~°ÖË^Œ∞—— Jx J`« _»<åfl_»∞. ''h‰õΩ
PÜ«Ú=Ù WHõ XHõ =ÚǨ˙~°ÎHÍÅ"Õ∞ LOk—— Jx "ÕÅ∞Ê Å<åfl~°∞. "≥O@<Õ P Éèí∂áêÅ∞_»∞ q=∂# "≥∞H˜¯
Éèí∂Ö’HÍxH˜ =KåÛ_»∞.
Hõ. y~°∞ÅO É’Öˇ_ç Hõ~°∞Å#∞, ǨÏ~°∞ÅO ^Œ# „áê}^Œ~Ú`«Öˇ· =∞xÜ≥∞_ç ã¨∞O
^Œ~°∞Å#∞, Ç≤Ï`«=~°∞Å#∞, |∞^èŒ =~°∞Å#∞ =i˚Oz QÍ_è»"≥·~åQƺ=Ú#<£. 10
* JÖÏ =zÛ Y\ÏfiOQÆ =∞Ǩ~åA Ѩ~°fi`åÅ=O\˜ ÜÕ∞#∞QÆ∞Å#∞, QÆ∞„~åÅ#∂, „áê}„Ñ≤Ü«∞Öˇ·#
ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å#∂, ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ#· Ç≤Ï`«∞Å#∂, ѨO_ç`„« âı+μ¨ Åª #∂ „ѨQÍ_è"» ∞≥ #ÿ "≥~· åQƺO`À Ѩi`«ºlOKå_»∞.
Hõ. QÀqO^Œ<å=∞H© ~°Î#ñ, QÍqOz ÉèíÜ«∞O|∞ ^ŒH˜¯ Y\ÏfiOQÆ ^èŒi
„fqÉèí∞ñ_»∞ ã¨∂~° Q˘xÜ≥∞#∞, ÔQ·=ź=Úñ ^˘e¡ Ô~O_»∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’#<£. 11
* D q^èŒOQÍ =ÚHõÎã¨OQÆ∞_≥·# Y\ÏfiOQÆ∞_»∞ QÀqO^Œ<å=∞ ã¨OH©~°Î#O KÕã≤ ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞_≥· Ô~O_»∞
QÆ_çÜ«∞Ö’¡<Õ "≥∂HõΔO á⁄O^•_»∞.
162 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. q#∞=Ú. h‰õΩ <Õñ_»∞ k=ã¨O|∞ʼnõΩO QÍx rq`åO`«O|∞ QÍ^Œ∞† `å=`å¯ÅO|∞#‰õΩO ÉÏ~°Ö∫H˜Hõ
™ê^èŒ#Éèí∂`«O|QÆ∞ Ѩ~°=∞HõÖϺ}O|∞ ã¨OáêkOѨ=K«∞Û. #O`«ºHÍÅO|∞ ^ŒQÆæé˜#<£ ɡQÆæ_çÅHõ ^ÕÇ≤Ï
^ÕǨÏѨل`« Hõà◊„`åk ã¨O^ÀǨÏO|∞=Åx "≥∂ǨϙêÅO|∞ xëê¯=∞Hõ~°"åÅO|∞# x~°∂‡Å#O|∞ ¿ãã≤
Qˆ ǨÏO|∞ "≥_e» ѨÙ}ºf~°÷ [ÖÏ=QÍǨÏO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <ÕHÍO`«â√◊ z „Ѩ^âÕ O◊ |∞# qkè=„`«ÊHÍ~°O|∞#O
QÆ∞âßl#KÕÅO|∞Å `À_»O QÆeÊ`åã¨#∞O_≥· =∂#ã¨O|∞# xdÅ[QÆ`Ê« q„fHõ~} ° ã¨=∞~°O÷ ɡ· Ü«∞HÍ~åk
„u=~°‚ Hõe`«Oɡ· „|Ǩχc[O|~Ú# „Ѩ}=O|∞ ã¨O㨇iOK«∞K«∞ "åÜ«Ú=ÙÅ [~ÚOz q+¨Ü∞« O|∞Å
"≥O@ #O\˜áêéˇ_ç ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å |∞kú™ê~°käÜ≥ÿ∞ =∞<À<å=∞HõO|∞Öˇ·# ѨQÆæO|∞Å aQÆæñ|\˜ì
„"≥ÚQÆOæ kyz ^Œ@Oì |∞Öˇ#· Hõ~‡° Ѷ∞¨ @ìO|∞Å∞ x@ì@∞ì "≥∞>ˇ_ì ç =∞#O|∞#∞ âı=Ú+‘|ÅO|∞# x~ÀkèOz
ÉèíQÆ=^•HÍ~°O|∞ `À_» |OkèOz xifi+¨Ü«∞Oɡ·# =∞#O|∞# ÉèíQÆ=`åÊ^•^Œº=Ü«∞=O|∞ÅO
„QÆ=∞O|∞# ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« <åH˜ΔѨÎO|∞#∞ q=¸_è»O|∞#QÆ∞
z`« Î O |∞#O ^Œ ^ Œ ∞ æ } O|∞Å=Å# #Ü≥ ∞ º_ç =∞ÅO|∞ÅO ^è • ~° } Ï=â◊ O |∞#O É’#_ç z
x~°‡Åz`«ÎO|∞#O |~°=∞Oɡ·# q+¨μ‚Ѩ^ŒO|∞#‰õΩO [#∞. ^è•~°}ÏxÜ«∞=∞O|∞ QÆÅ∞QÆ ã¨∞MÏ`«‡HõO
|QÆ∞ q+¨Ü«∞O|∞ #=Ö’H˜OK«∞ Ü≥∂yH˜ ÉèíH˜Î ÅHõΔ}Oɡ·# Ü≥∂QÍ„â◊Ü«∞O|∞# "ÕQÆO| "≥∂HõΔO|∞
ã≤kúOK«∞ #x# Ü≥∂wO„^Œ∞#‰õΩ #ˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 12
* ~å*Ï! q#∞. h‰õΩ U_»∞ ~ÀAÅ∞ `«~åfi`«<Õ QÆ^• =∞~°}O. JO`«=~°‰õΩ Ñ¨~°Ö’Hõ™ê^èŒ#"≥∞ÿ#
Ѩ~°=∞â◊√ÉèÏxfl Pi˚OK«_®xH˜ J=HÍâ◊O ZO`À LOk. J=™ê#HÍÅO ã¨g∞Ñ≤OK«QÍ<Õ ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩO_®
^ÕǨÏ^è•iÜ≥ÿ∞# "å_»∞ â◊s~°O, Ѩل`«∞Å∞, ÉèÏ~°º "≥Ú^ŒÖˇ·# "åiÃÑ·QÆÅ "≥∂ǨÏ=∞<Õ =$HΔÍxfl xëê¯=∞=∞<Õ
Y_»æO`À `≥QÆ#~°HÍe. WÅ∞¡ =^Œe Ѩq„`«"≥∞ÿ# f~°÷[ÖÏÖ’¡ ™êfl#=∂_»∞`«∂ „ѨâßO`«"≥∞ÿ# UHÍO`« „Ѩ^Õâ◊O
KÕ~°∞HÀ"åe. JHõ¯_» âß„ã¨ÎO qkèOz#@∞¡ ^Œ~°ƒùÅ∂, lOHõK«~°‡=¸, =„ã¨Î=¸ Ѩ~°K«∞H˘x ‰õÄ~ÀÛ"åe.
[QÆ=∞O`å Ѩq„`«O K≥Ü«∞ºQÆÅn, JHÍ~° LHÍ~° =∞HÍ~åÅ<Õ =¸_»HõΔ~åÅ`À ‰õÄ_ç#n, „|Ǩχ c[=¸
S# FOHÍ~åxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ 㨇iã¨∂Î LKåÛùfi㨠xâß≈fi™êÅ#∞ =â◊Ѩ~°K«∞HÀ"åe. P ÃÑ·# q+¨Ü«∂Å "≥O|_ç
Ѩ~°∞y_Õ WO„kÜ«∂Å#∞ |∞kú J<Õ ™ê~°kä`À#∞, =∞#ã¨û<Õ Ñ¨QÆæO`À#∞ aQÆ|\˜ì x„QÆÇ≤ÏOKåe. QÆ\˜ì"≥·#
Hõ~°‡|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x Tyã¨ÖÏ_Õ z`åÎxfl „Ѩ*Ï˝|ÅO`À x~ÀkèOz ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ xâ◊ÛÅOQÍ
xÅáêe. q+¨Ü«∞~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À P ^Õ=Ùx Hõ~°K«~°}Ï^Œ∞Öˇ·# J=Ü«∞"åÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ ^蕺#O
KÕÜ∂« e. ~°*’QÆ∞}O KÕ`å `«"∂≥ QÆ∞}O KÕ`å PHõiO¬ Ѩ|_ç "≥∂ǨxH˜ Ö’#ÜÕ∞º =∞#ã¨∞û#∂, P QÆ∞}ÏÅ=Å¡
Hõey# =∂e<åºÅ#∂ ^è•~°}`À `˘ÅyOz x~°‡ÅO K≥Ü∂« ºe. JÖÏ KÕã#≤ "å_»∞ ã¨~Àfi`«¯$+¨"ì ∞≥ #ÿ q+¨μÑ‚ ^¨ OŒ
KÕ~∞° `å_»∞. ^è•~°}ÏxÜ«∞=∞O ã≤k¿ú ãÎ P`«_∞» ã¨∞Y=∞Ü«∞"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« xfl K«∂™êÎ_∞» . J\˜ì Ü≥∂y ÉèHí ÅΘ Hõ}
Δ "≥∞#ÿ
Ü≥∂QÍxfl P„â◊~ÚOz "≥∂HõΔO K«∂~°Q˘O\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x`À
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ^è•~°} ÜÕ∞ „H˜Ü«∞ xÅ∞K«∞#∞?, ^è•~°} ˆH ~°∂Ѩ? "≥∞kÌ ^è•~°} Ü«∞#ñQÍ?
^è•~°} ѨÙ~°∞+¨μ =∞<À=∞Å, "Õ∞su ǨÏiOK«∞? <å‰õΩ <≥é˜ñyOѨñQÆ^Õ. 13
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 163
* ''™êfig∞! ^è•~°} ZÖÏ xÅ∞ã¨∞ÎOk? ^•x ã¨fi~°∂ѨO Z\˜ìk? ^è•~°} JO>Ë Uq∞\˜? Jk r=Ùx
z`«Î=∂e<åºxfl ZÖÏ áÈQ˘_»∞`«∞Ok? ^ŒÜ«∞KÕã≤ <å‰õΩ `≥eÜ«∞Ѩ~°K«O_ç.——
=. Jx# qx ~åA#‰õΩ #=^èŒ∂`«qÉèí∞O _ç@¡xÜ≥∞. 14
* P =∂@Å∞ qx J=^èŒ∂`«ÅÖ’ "Õ∞\˜Ü≥ÿ∞# â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#∞ Ez WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
P. Ѩ=#=ÚÅ∞ [~ÚOz ѨiǨÏ$`«ã¨OQÆ∞ñ_≥·, ~ÚO„kÜ«∞=ÚÅ QÆ~°fi"≥∞Å¡ =∂Ñ≤
ǨÏi qâßÅ~°∂Ѩ=∞O^Œ∞ñ l`«Î=Úñ *ËiÛ, xÅ∞Ѩ=ÅÜ«Ú |∞kú <≥éÑ≤ |∞^èŒ∞ñ_»∞. 15
* ѨO_ç`«∞_≥·#"å_»∞ QÍex JiHõ\˜ì, ^•~°Ñ¨Ù„`åÎ^Œ∞Å`À_ç ã¨Oã¨~°æO =^ŒeÃÑ\˜ì, WO„kÜ«∂Å#∞
[~ÚOz |∞kú|ÅO`À =∞#ã¨∞û#∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx qâßÅ ã¨fi~°∂ѨOÖ’<Õ ã≤÷~°OQÍ xÅáêe.
=. q#∞=Ú ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ǨÏi q~å_çfi„QÆǨÏO|∞#O^Œ∞ Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#O ɡ·# qâ◊fiO|∞
qÖ’Hõº=∂#O |QÆ∞, ^èŒ~°}©ã¨eÅ `Õ[ã¨ûg∞~°} QÆQÆ<åǨÏOHÍ~° =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞ Åx Ü≥∞_ç
ã¨áêÎ=~°}O|∞ÅKÕ`« <å=$`«O|QÆ∞ =∞ǨO_»HÀâ◊Oɡ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ ^è•~°}Ï„â◊Ü«∞O |~Ú#
"≥·~å[ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Õ[iÅ∞¡, #=∞‡Ç¨`«∞‡xH˜ñ ÉÏ^Œ=¸ÅO|∞ áê`åà◊O|∞, áê~ü+≤‚ÉèÏQÆ áê^•„QÆ
ÉèÏQÆO|∞Å∞ ~°™ê`«ÅO|∞, QÆ∞ÅÊùO|∞Å∞ =∞Ǩ`«ÅO|∞, [OѶ¨∞Å∞ `«ÖÏ`«ÅO|∞, *Ï#∞^ŒfiÜ«∞O|∞
ã¨∞`«ÅO, |∂~°∞=ÙÅ∞ q`«ÖÏ `«ÅO|∞Å∞, [Ѷ¨∞#O|∞ =∞Ç‘Ï`«ÅO|∞, <åcèq=~°O|∞ #Éèíã¨÷ûÅO|∞,
=HõΔO|∞ „QÆǨÏ`å~°HÍ=ÚY *’ºuã¨û=¸Ç¨Ï ã¨"Õ∞`«O|QÆ∞ #HõΔ„`« Ö’HõO|∞, „w=O|∞ =∞ǨÏ~À¡HõO|∞,
=ÚYO|∞ [#Ö’HõO|∞, ÅÖÏ@O|∞ `«áÈÖ’HõO|∞, j~°¬O|∞ ã¨`«ºÖ’HõO|∞, ÉÏǨï^ŒO_»O|∞
eO„^•^Œ∞Å∞, QÆ~°‚O|∞Å∞ kâ◊Å∞, „â◊=}ËO„kÜ«∞O|∞ â◊|ÌO|∞, <å™êѨÙ@O|∞ Åtfih^Õ=`«Å∞,
„Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ QÆO^èŒO|∞, =^Œ#O|∞ =Ç≤Ïfl, <Õ„`«O|∞ ÅO`«iHõΔO|∞, K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞
ã¨∂~°∞ºO_»∞, ~ˆ ~ÚO|QÆà√◊ ¡ éˇÑʨ Å∞, „Éè∂í Ü«ÚQƇ q[$OÉè}
í O|∞ „|ǨχѨ^OŒ |∞, `åÅ∞=ÙÅ∞ [ÅO|∞,
l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O|∞ ~°ãO¨ |∞, ÉèÏ+¨}O|∞Å∞ ã¨HÅõ "Õ^OŒ |∞Å∞, ^ŒO„+¨Åì ∞ ^ŒO_»^~Œè ∞° O_»∞, ^ŒO`«O|∞Å∞
Ѩل`åk¿ãflÇ¨Ï Hõà◊Å∞, #QÆ=ÙÅ∞ [<À<å‡^Œ Hõ~°O|∞ Å~Ú# =∂Ü«∂ qâı+¨O|∞Å∞, Hõ\ÏHõΔO|∞
Å#O`«ã¨~°æO|∞Å∞, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ „g_®Ö’ÉèíO|∞Å∞, ã¨Î#O|∞Å∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞, "≥ #fl^èŒ~°‡=∂~°æO|∞,
"Õ∞„_èO» |∞ „Ѩ*ÏѨu, =$+¨}O|∞Å∞ q∞„`å=~°∞}∞Å∞, [~î~° O° |∞ ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞, â◊źã¨OѶ∞¨ O|∞Å∞
y~°∞Å∞, <å_ôx=ǨÏO|∞Å∞ #^Œ∞Å∞, `«#∂~°∞ǨÏO|∞Å∞ `«~°∞=ÙÅ∞, xâß≈fiã¨O|∞Å∞ "åÜ«Ú=ÙÅ∞,
„áêÜ« ∞ O|∞ x~° = kè H õ O |~Ú# HÍÅO|∞, Hõ ~ ° ‡ O|∞Å∞ <å<åq^è Œ [ O`« ∞ x=Ǩ Ï ã¨ O =$`«
ã¨Oã¨~} ° O|∞Å∞, t~À[O|∞Å∞ "Õ∞Ѷ∞¨ O|∞Å∞, Hõ@∞ìÑÙ¨ @ìO|∞Å∞ ã¨O^躌 Å∞, ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞ „Ѩ^•è #O|∞,
ã¨~°fiqHÍ~°O|∞ʼnõΩ <å„â◊Ü«∞Oɡ·# =∞#O|∞ K«O„^Œ∞O_»∞, z`«ÎO|∞ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO, |ǨÏOHÍ~°O|∞
~°∞„^Œ∞O_»∞, #YO|∞ Åâßfiâ◊fi`« ~°∞º„+¨ìQÆ[O|∞Å∞, Hõ\˜„Ѩ^Õâ◊O|∞ Ѩâ◊√=∞$QÍ^Œ∞Å∞, qz„`«O|∞Öˇ·#
Ü«∂ÖÏѨ <≥·Ñ¨Ù}ºO|∞Å∞ Ѩ‰õΔΩÅ∞, |∞kú =∞#∞=Ù, x"åã¨O|∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞, +¨_®˚^Œ∞ Öˇ·#
ã¨fi~°qâı+¨O|∞Å∞ QÆO^èŒ~°fi q^•º^èŒ~° Kå~°}ÏѨû~° ã¨û=¸Ç¨ÏO|∞Å∞, 㨇$u „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞, g~°ºO|∞
^≥`· º« ^•#"åhHõOɡ· Ü«ÚO_»∞, =∞iÜ«Ú # =∞‡Ç‘ÏqÉè∞í #‰õΩ =ÚYO|∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞#∞, Éè∞í [O|∞Å∞
164 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
HõΔ„uÎÜ«ÚÅ∞, #∂~°∞Å∞ "≥·â◊√ºÅ∞#∞, [~°}O|∞Å∞ â◊¥„^Œ∞Å∞#∞, <å=∞O|∞Å∞ <å<å q^èŒO|∞Öˇ·#
=ã¨∞~°∞„^•k ^Õ=`åaè^è•#O|∞Å∞#∞, „^Œ=ºO|∞Å∞ ǨÏq~åƒùQÆO|∞Å∞#∞, Hõ~°‡O|∞Å∞ Ü«∞[˝
„ѨÜ≥∂QÆO|∞Å∞#∞ #QÆ∞, x\˜ì ã¨~°fi=∞Ü«ÚO_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x q„QÆǨÏO|∞ =Ú=Ú‰õΔΩ "≥·#"åñ_»∞
=∞#O|∞# ##∞ã¨O^è•#O|∞ ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú#x =Hͯ}˜Oz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 16
* ~å*Ï! q#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚x q~å\ò ã¨fi~°∂ѨOÖ’ [iy#, [~°QÆ#∞#fl, [~°∞QÆ∞`«∞#fl
„ѨѨOK«=∞O`å QÀK«iã¨∞ÎOk. Éèí∂q∞, [Å=Ú, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊=Ú, JǨÏOHÍ~°=Ú, =∞ǨÏ`«Î`«Îfi=Ú
J<Õ P=~°}ÏÅ∞ U_»∂ =∞ǨO_»HÀâ◊"≥∞ÿ# q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~åxfl HõÑ≤Ê L<åfl~Ú. P â◊s~°OÖ’ ^è•~°}‰õΩ
<≥Å"≥· q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞. P =∞Ǩ`«∞‡_çH˜ áê`åà◊O JiHÍÅ∞† ~°™ê`«ÅO HÍe=∞_»=∞,
=Úx„"Õà√◊ §† =∞Ǩ`«ÅO pÅ=∞O_»Å∞† `«ÖÏ`«ÅO Ñ≤H¯õ Å∞† ã¨∞`«ÅO "≥∂HÍà◊§[O@† q`«Å=¸ J`«Å=¸
`˘_»Å∞† Éèí∂`«ÅO Ñ≤~°∞^Œ∞† PHÍâ◊O ÉÁ_»∞¤† „QÆǨÅ∂, `å~°HõÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# *’ºuã¨û=¸Ç¨ÏO`À ‰õÄ_ç#
#HõΔ„`«Ö’HõO =HõΔóã¨÷ÅO† =∞ǨÏ~À¡HõO "≥∞_»† [#Ö’HõO =ÚYO† `«áÈÖ’HõO <˘ã¨Å∞† ã¨`«ºÖ’HõO t~°ã¨∞û†
WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ Éèí∞[^ŒO_®Å∞† k‰õΩ¯Å∞ K≥=ÙÅ∞† â◊|ÌO „â’„`ÕO„kÜ«∞O† Jtfih ^Õ=`«Å∞
=Ú‰õΩѨÙ\ÏÅ∞† QÆO^èOŒ „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∞O† Jyfl <À~°∞† JO`«iHõOΔ Hõà√◊ †¡ ã¨∂~°∞º_»∞ <Õ„`ÕO„kÜ«∞O† ~ˆ Ѩ=à◊√§
Hõ#∞Ô~ѨÊÅ∞† „|ǨχѨ^OŒ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞† [ÖÏÅ∞ ^Œ=_»Å∞† ~°ãO¨ l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O† ã¨=∞ã¨"Î ^Õ •Å∞ ÉèÏ+¨}ÏÅ∞†
Ü«∞=Ú_»∞ HÀ~°Å∞† Ѩل`å^Œ∞Åg∞^Œ ¿ãflǨÏHõàÅ◊ ∞ ^ŒO`åÅ∞† [#∞ʼnõΩ Ñ≤KÛ≥ uÎOKÕ =∂Ü«∂ qâıëêÅ∞ #=ÙfiÅ∞†
`«∞kÖËx ã¨$+¨μìÖË Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ∞† ã≤QÆ∞æ, Ö’ÉèíO ÃÑ^Œ=ÙÅ∞† ^èŒ~°‡ =∂~åæÅ∞ ~˘=Ú‡Å∞, J^èŒ~°‡=∂~°æO
"≥#∞fl† „Ѩ*ÏѨu ѨÙ~°∞ëêOQÆO† q∞„`å=~°∞}∞Å∞ =$+¨}ÏÅ∞, ã¨=Ú„^•Å∞ Hõ_»∞Ѩن H˘O_»Å∞ Z=ÚHõÅ∞†
#^Œ∞Å∞ <å_»∞Å∞† K≥@∞¡ ~À=∂Å∞† "åÜ«Ú=Ù x@∂ì~°∞ÊÅ∞† Hõ_»ÖËx HÍÅ"Õ∞ „áêÜ«∞O. ѨÅ∞q^è•Öˇ·#
„áê}∞Å`À QÆ∂_ç# ã¨O™ê~åÅ∞ Hõ~‡° Å∞† =∞|∞ƒÅ∞ t~À*ÏÅ∞† ã¨O^躌 Å∞ Hõ@∞ì|@ìÅ∞. „Ѩ^•è #O ǨÏ$^ŒÜ∞« O.
K«O„^Œ∞_»∞ qHÍ~åÅxflO\˜H© <≥Å"≥·# =∞#ã¨∞û. =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO z`«ÎO. ~°∞„^Œ∞_»∞ JǨÏOHÍ~°O† QÆ∞„~åÅ∞,
HõOK«~°QÍ_ç^ŒÅ∞, XO>ˇÅ∞, U#∞QÆ∞Å∞ QÀà◊√§† Ѩâ◊√=ÙÅ∞ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ Hõ\˜„Ѩ^Õâ◊O† Ѩ‰õΔΩÅ∞ z„`«"≥∞ÿ#
=∂@Å <Õ~°∞ÊÅ∞† =∞#∞=Ù |∞kú† ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ x"åã¨O† QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, q^•º^èŒ~°∞Å∞, Kå~°}∞Å∞, JѨû~°ã¨Å∞
+¨_O˚» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨fi~åÅ∞† „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ã¨$‡u† ^≥`
· ∞« ºÅ∞, ^•#=ÙÅ∞ g~°ºO. JO`ÕHÍ^Œ∞. P =∞Ǩ„ѨÉ∞íè =Ù#‰õΩ
„ÉÏǨχ}∞Å∞ =ÚYO† Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ ÉÏǨï=ÙÅ∞† "≥â· √◊ ºÅ∞ `˘_»Å∞† â◊¥„^Œ∞Å∞ áê^•Å∞† =ã¨∞=ÙÅ∞ ~°∞„^Œ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÃщõΩ¯ ^Õ=`«Å ¿Ñˆ~¡ <å=∂Å∞† ǨÏq~åƒùQÍÅ∞ „^Œ"åºÅ∞† Ü«∞[˝„ѨÜ∂≥ QÍÅ∞ Hõ~‡° Å∞ J=Ù`«∞<åfl~Ú.
W@∞=O\˜ qâ◊fi=∞Ü«Ú_≥#· q~å@∞Ê~°∞+¨μx q„QÆÇ¨ xfl "≥∂HΔÍi÷ J~Ú#"å_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞ã¨O^è•#O
KÕã¨∞HÀ"åe JO@∂ K≥Ñ≤Ê WOHÍ D q^èŒOQÍ K≥ѨʙêQÍ_»∞ Nâ◊√‰õΩ_»∞.
Hõ. ǨÏi=∞Ü«∞=Ú qâ◊fi =∞O`«Ü«Ú, ǨÏi qâ◊fi=∞Ü«ÚO_»∞, ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú Ñ¨xÖË ^•
ǨÏi=∞Ü«∞=Ú QÍx „^Œ=º=Ú, Ѩ~°=∂}∞=Ù ÖË^Œ∞ =Oâ◊áê=#! qO>Ë. 17
* ‰õΩÅáê=#∞_»"≥·# ~å*Ï! qâ◊fi=∞O`å q+¨μ‚=∞Ü«∞O. q+¨μ‚=Ù qâ◊fi=∞Ü«Ú_»∞. WO^Œ∞Ö’ ã¨O^ÕǨÏO
ÖË^Œ∞. q+¨μ‚=∞Ü«∞O HÍx Ѩ^•~°÷O D „ѨѨOK«OÖ’ XHõ¯ Ѩ~°=∂}∞=Ù ‰õÄ_® ÖË^Œ∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 165
ã‘. HõÅÖ’# r=ÙO_»∞ H“`«∂ǨÏÅO|∞#ñ ɡ‰õΩ¯ ^ÕǨÏO|∞Åñ ÉË~°∞ =_»ã≤
~ÚO„kÜ«∞O|∞Å "≥O@ <≥Å¡=$`«ÎO|∞Å∞ hH˜ΔOz =∞é˜ `«#∞fl <≥é∞ñQÆ∞Hõ~°}˜
#dÖÏO`«~å`«‡‰õΩñ_»QÆ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _»dÅr=ÙŠǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ #∞O_ç
|∞kú =$`«∞ÎÅ <≥Å¡ É’^ŒúÜ≥ÿ∞ gH˜ΔOK«∞ |^Œ∞úO_»∞ QÍñ_»∞ „áêÉèí==Ú =Å#
`Õ. ã¨`«∞ºñ _®#O^Œ|Ǩïà◊ q*Ï˝#=¸iÎ, Ü«∞`«x ¿ãqOѨ #QÆ∞ñQÍHõ, Ü«∞#º¿ã=ñ
QÆÅ∞QÆ<Õ~°=Ù ÔH·=ź Q“~°==ÚÅ∞, áêÜ«∞ ^≥#flñ_»∞ ã¨O™ê~°|O^èŒ =∞kèѨ! 18
* ~å*Ï ! r=Ù_»∞ HõÅÖ’ L|ÖÏ@O`À ѨÅ∞ â◊s~åÅ∞ `åÅ∞™êÎ_»∞. ѨÅ∞¿Ñ~°¡`À =º=ǨÏiOѨ
|_»`å_»∞. WO„kÜ«∂Å ^•fi~å qâıëêÅhfl QÆ=∞x™êÎ_»∞. P `«~åfi`« `«#∞fl `å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
WÖψQ JO`«\˜H© JO`«~å`«‡QÍ L#fl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Jxfl „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ LO_ç „Ñ¨*Ï˝=O`«∞_≥·
|∞kú"åºáê~å ÅxflO\˜h Ѩijeã¨∞ÎO\Ï_»∞. `å<Õ Jxfl\˜H© „ѨÉèí∞=Ù HÍ|\˜ì ^ÕxH© |^Œ∞ú_»∞ HÍ_»∞. `å#∞
ã¨`«ºã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. P#O^ŒO`À xO_ç# q*Ï˝#=¸iÎ. PÜ«∞# ¿ã= =ÖË¡ "≥∂HõΔO ã≤kúã¨∞ÎOk. W`«~°∞Å#∞
H˘e¿ãÎ "≥∂HõΔO ÅaèOK«^Œ∞. D ã¨O™ê~° |O^èŒO =^ŒÅ^Œ∞.
=∞. |Ǩï=~°¬O|∞Å∞ „|Ǩχ `˘e¡ [QÆ=Ú`åÊkOѨ q<åfl}˜ QÍ
Hõ ǨÏi „áê~°÷# ^è•~°}Ï=â◊=Ú#O QÍ^Õ! Ü«∞"≥∂ÃѶ∂Å¡ã¨
#‡Ç¨ÏhÜ≥∂[˚fiÅ |∞kúÜ≥ÿ∞ Éèí∞=#x~å‡} „ѨÉèÏ=O|∞`À
qǨÏiOK≥<£ #~°<å^äŒ! [O`«∞x=Ǩq~åƒù=xˆ~‚`«Ü≥ÿ∞. 19
* F ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! ѨÓ~°fiO „|Ǩχ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ#∞H˘<åfl_»∞. ÃшH¯O_»∞¡ „ѨÜ∞« uflOKå_»∞.
J~Ú<å <Õ~°Êi HÍÖËHõáÈÜ«∂_»∞. P ÃÑ·# UHÍ„QÆz`«ÎO`À ǨÏix „áêi÷OKå_»∞. =∞Ǩϟ#fl`« |∞kú qHÍã¨O
á⁄O^•_»∞. Ñ≤=∞‡@ „áê}˜ HÀ@¡ ѨÙ@∞ìHõ#∞ x~°‚~ÚOz [QÆxfl~å‡}^Œ‰õΔΩ_≥· qǨÏiOKå_»∞.
=. q#∞, =¸_è»∞O_»∞ â◊|Ì=∞Ü«∞ "Õ^Œ=∂~°æOɡ·# Hõ~°‡Ñ¶¨Å É’^èŒ# „ѨHÍ~°O|∞# =º~°÷O|∞Öˇ·# ã¨fi~åæk
<å<åÖ’Hõ ã¨∞YO|∞Å xK«ÛyOK«∞K«∞ =∂Ü«∂=∞Ü«∞ =∂~°Oæ |∞# "åã¨<å =¸ÅO|∞# x„kOK«∞"åñ_»∞
QÆÅÅ∞ QÆ#∞ `≥éOQÆ∞#O |i„Éèíq∞OK«∞K«∞ x~°=^Œº ã¨∞YÖÏÉèíO|∞O *ˇO^Œñ_»∞† `«xflq∞`«ÎO|∞#
q^•fiOã¨∞O_»∞ <å=∞=∂„`« ™ê~°O|∞ÅQÆ∞ Éè’QƺO|∞ÅÖ’# <≥O`« ^ÕǨÏx~°fiǨÏ}O|∞ ã≤kúOK«∞
#OuÜ«∞ ÔH·H˘#∞K«∞ #„Ѩ=∞`«∞ÎO_≥· ã¨O™ê~°O|∞ ã¨∞YO |x xâ◊Û~ÚOѨHõ Ü≥ÚO_»∞ =∂~°æO|∞#
ã≤kú QÆÅ^Œx K«∂z Ѩi„Éèí=∞}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞. 20
* J*Ï˝x â◊|„Ì Ñ¨^•è #"≥∞#ÿ "Õ^OŒ Ö’x Hõ~‡° HÍO_» É’kèOz# q^èOŒ QÍ x~°~H÷° ÍÅ~Ú# ã¨fi~åækã¨∞MÏÅ∞
Ji÷™êÎ_»∞. x„kOKÕ"å_»∞ ѨÓ~°fi ã¨O™ê¯~°O`À HõÅÅ∞ Hõ#fl@∞¡ =∂Ü«∞Ö’ Ѩi„Éèíq∞™êÎ_»∞. JO`ÕHÍx
"≥∂HõΔã¨∞YO á⁄O^ŒÖË_»∞. *Ï˝x JÖÏ HÍ^Œ∞. J`«_»∞ â◊s~°^è•~°}‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« "Õ∞~°ˆH x™êû~°"≥∞ÿ#
Éè’QÍÅ#∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. *ÏQÆ~°∂‰õΩ_≥· "≥∞ÅQÆ∞`å_»∞. ã¨O™ê~°O ã¨∞Y =∞#∞HÀ_»∞. ^•x Hõf`«"≥∞ÿ# „`À=Ö’
Ѩܫ∞x¿ãÎ<Õ ã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx QÆ∞iÎOz JÖÏ „Ѩ=iΙêÎ_»∞.
166 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. Hõ=∞hÜ«∞ Éèí∂q∞ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ ÖˉõΩ#fl"Õ! Ѩ_çÜ«ÚO_»∞@‰õΩ ^Œ∂kѨé∞Ѩ٠ÖËÅ?
ã¨Ç¨Ï[O|∞ÅQÆ∞ Hõ~åO[Å∞Å∞ ÖˉõΩ#fl"Õ! Éè’[#ÉèÏ[#ѨÙO[ "Õ∞Å?
=ůÖÏl# ‰õΩâß=à◊√Å∞ ÖˉõΩ#fl"Õ! Hõ@ì ^Œ∞‰õÄÅ ã¨OѶ¨∞O|∞ ÖËÅ?
Q˘#H˘x =ã≤~ÚOѨ QÆ∞ǨÏÅ∞ ÖˉõΩ#fl"Õ! „áê™ê^Œ™œ^è•k Ѩ@Å "Õ∞Å?
`Õ. Ѷ¨Å~°™ê^Œ∞Å∞ QÆ∞iÜ«∞"Õ áê^ŒÑ¨=ÚÅ∞!, ™êfi^Œ∞[Å=ÚÅ #∞O_»"Õ ã¨HõÅ#^Œ∞Å∞!
á⁄ã¨ñQÆ aèHõΔ=Ú "≥@ìˆ~ ѨÙ}ºã¨`«∞Å∞!, ^èŒ#=∞^•O^èŒ∞Å H˘Å∞"ÕÅ `åѨã¨∞ʼnõΩ? 21
* |∞kú=∞O`«∞_»∞ D q^èŒOQÍ ÉèÏ=# KÕ™êÎ_»∞ – Ѩ_»∞HÀ=_®xH˜ Kåe#O`« K«^Œ∞<≥·# K«Hõ¯x <ÕÅ
LO_»QÍ ^Œ∂kѨ~∞° Ñ¨Ù ÖˇO^Œ∞‰õΩ? ѨÙ@∞ìH`õ À =zÛ# ^Àã≤à√◊ § L<åfl~Ú Hõ^•, =∞i Éè∞í lOK«_®xH˜ HõOKåÅ∂
QÆi>ˇÅ∂ ZO^Œ∞‰õΩ? <å~°p~°Å∞, lOHõK«~å‡Å∞, ^Œ~°ƒùKåѨÅ∞ ÖË"å! Hõ@∞ìHÀ=_®xH˜ Ѩ@∞ìѨÙ\Ïì ÖˇO^Œ∞‰õΩ?
x`«º=¸ x=ã≤OK«_®xH˜ QÆ∞ǨÏÅ∞<åfl~Ú Hõ^•, WHõ "Õ∞_»Å∂ q∞^≥ÅÌ ∂ ZO^Œ∞‰õΩ? K≥@∞¡ `«y#@∞¡ ѶŨ ~°™ê^Œ∞Å∞
=i¬ã∞¨ <Î åfl~Ú Hõ^•! #^Œ∞ÅÖ’ uÜ«∞ºx h\˜H˜ H˘^Œ=ÖË^∞Œ Hõ^•! ѨÙ}º„ã‘ÅÎ ∞ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ aèHOΔõ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞
QÆ^•! WHõ `«áÈ^èŒ#∞Öˇ·# "åà◊√¡, ^èŒ#=∞^ŒO`À Hõ#∂flq∞#∂fl HÍ#x "åà◊¡#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ¿ãqOKåe?
Hõ. ~°HõΔ‰õΩÅ∞ ÖËx"å~°Å, ~°H˜ΔOK≥^Œ ##∞K«∞ñ [„H˜ ~å*ˇ· Ü«ÚO_»<£
~°H˜ΔOѨ٠=∞#∞K«∞ <˘Hõ #~°∞, #HõΔ=Úñ „ÉÏi÷OѨ<ÕÅ Ü«∂`«‡A˝Å‰õΩ<£? 22
* k‰õΩ¯ÖËx "åiH˜ kÔH·¯ ~°H˜Δ™êÎ#O@∂ K«„Hõ^è•iÜ≥ÿ∞# NǨÏi ã≤^ŒúOQÍ L<åfl_»∞. J@∞=O@ѨC_»∞
P`«‡A˝Öˇ·# „áêA˝Å∞ Jã¨=∞~°∞÷_≥·# XHõ =∂#=Ù}˜‚ ~°H˜ΔOѨ=∞x ZO^Œ∞‰õΩ „áê^èÕÜ«∞Ѩ_®e?
=. Jx ~Ú@∞¡ ã¨fi`«ã≤û^Œ∞úO_»∞#∞, <å`«‡Ü«Úñ, „aÜ«ÚO_»∞#∞, x`«∞ºO_»∞#∞, ã¨`«∞ºO_»∞#∞,
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ <≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx ÉèílOz `«nÜ«∞ ¿ã"å#∞Éèí"å#O^ŒO|∞# ã¨O™ê~° ¿ÇÏ`«∞=QÆ∞
#q^Œº=Å# |∞kú=∞O`«∞O_»∞ q_»∞=O|_»∞O QÍ=Ù#. 23
* WÖÏ ÉèÏqOz |∞kú=∞O`«∞ _≥·#"å_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∂, P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∂,
x`«∞º_»∂, ã¨`∞« º_»∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ ¿ãq™êÎ_∞» . P ¿ã= =Å¡ HõeQˆ P#O^ŒO J#∞Éèqí ã¨∂Î
J`«_»∞ ã¨O™ê~°HÍ~°}"≥∞ÿ# Jq^Œº #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=∞. ǨÏiñ lOuOѨHõ =∞`«∞Îñ_≥· q+¨Ü«∞ zO`åÜ«∞`«∞Îñ_≥· zH˜¯ "å
ã¨~°=ÚÖò „^ÀÃã_»∞"åñ_»∞ H˜OHõ~°QÆ^• ã¨O`å_ç`À~°ã¨∞¯ñ_≥·
^èŒ~°}©â’`«Î=∞ ! ^ŒO_»Éèí$xfl=ã¨# ^•fi~ÀѨHõO~îÀ„QÆ "≥·
`«~°}©=Ç≤Ïfl tMÏѨ~°OѨ~°ÅKÕ ^ŒQÆ∞úO_»∞ Q͉õΩO_»∞<Õ? 24
* ~å*’`«=Î ∂! NǨÏix zOuOѨHõ =∞^À#‡`«Î z`«∞_Î ·≥ q+¨Ü∞« Éè’QÍÜ«∞`«∞_Î ·≥ k<åÅ∞ QÆ_¿ç Ñ "å_çH˜
Ü«∞=∞Éèí@∞Å QÆ^ŒÅ ^≥|ƒÅ∞ `«Ñ¨Ê=Ù. J`«_»∞ #~°Hõ^•fi~°O =^ŒÌ "≥·`«i}© #kÖ’x ÉèíÜ«∞OHõ~° [fiÅ#
*ÏfiÅÖ’¡ Ѩ_ç =∞Å=∞Å =∂_çáÈ`å_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 167
Hõ. "≥Ú`«∞Î^Œ∞~°∞ QÆ^ŒÅ, =∞O@Å, ÔH`«∞Î^Œ∞ ~°_»¤O|∞, ^ÕÇ¨Ï q∞OuO`«Å∞ QÍ
<˘`«∞Î^Œ∞, ~°ã≤ѨلuÎHõÅ#∞, ǨÏ`«∞Î^Œ∞~°∞ Hõ$`åO`«Éèí@∞Å∞ ǨÏiq~°Ç≤Ï`«∞Å<£. 25
* ÉèíQÆ=O`«∞x ÉèílOK«x áê+¨O_»∞Å#∞ Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ QÆ^ŒÅ`À "≥∂^Œ∞`å~°∞. "åà◊¡ â◊s~åÅ#∞
=∞O@ÅáêÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. "åà◊¡ J=Ü«∞"åÅ#∞ Hõ~°‰õΩ Hõ`«∞ÎÅ`À =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ YO_ç™êÎ~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ǨÏi K«~°} Hõ=∞ÅQÆO^èŒ ~°™ê™êfi^Œ#O ɡé∞OQÆx "å~°Å∞ x[Hõ~°‡|O^èŒO|∞Å ^ŒO_»^èŒ~°
=∞Ok~° ^•fi~° ^ÕǨÏm ã¨g∞Ѩ *Ï[fiź=∂# "≥·`«~°}© `«~°Oy}© ^ŒÇ¨Ï#^•~°∞} *ÏfiÖÏ *ÏÅ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº
=∂#^ÕǨïÅO QÆ∂_ç tdtMÏ=QÍǨÏO|∞Å <˘O^Œ∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜Ü«Ú q*Ï˝#ã¨OѨ#∞flÖˇ· =∞#∞
„Ѩã¨#∞flÅ∞ =∂Ü«∂Ѩ#∞flÅ∞ QÍHõ q<åfl}O|∞#O ^Œ=∞`«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂O`«~åà◊O|∞ÅO „ÉÏ^Õâ◊=∂„`«
k=º^ÕǨïO_»∞#∞, kyÉèí~å[â◊√O_® ^ŒO_»ã¨OHÍâ◊n~°… K«`«∞~åƒÇ¨ïO_»∞#∞, HõO^Œ~°ÊHÀ\˜
ã¨=∂#ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞#∞, ^èŒ$`«=∞O^Œ~°∞O_»∞#∞, ~åHÍq~å[=∂# ~å[=∞O_»Åã¨xflÉèí =^Œ#∞O_»∞#∞,
™œÉèÏQƺã¨^Œ#∞O_»∞#∞, „|ÉèÏ`«HÍÅ ÉèÏã¨=∂# ÉèÏ㨯~°aO| „Ѩu=∂#q~ål`« Ѩ^Œ‡~åQÆ~°`«fl
~årq~å[=∂# H˜s@‰õΩO_»Å∞O_»∞#∞, N=`«ûÅHõΔ} ÅH˜Δ`« =HΔÀ=∞O_»Å∞O_»∞#∞. ~°=∞}©Ü«∞
H“ã¨∞ÉÎ ~íè `° fl« Yz`« HõOiîHÍÅOHõ$`« HõO^è~Œ ∞° O_»∞#∞, x~°O`«~° Ѩi=∞à◊q∞o`« =#=∂eHÍ |O^è∞Œ ~°∞O_»∞#∞,
<å<åq^èŒ QÆOcè~° Ǩ~°ˆHÜ«¸~° Hõ@HõHõOHõ} "Õ∞YÖÏOQÆ∞mÜ«∞Hõ qÉèí∂+¨} „"å`«ã¨=Ú[˚fiÅ∞O_»∞#∞.
x@Å`«@ qÅO|=∂# q=∞Åã≤flQÆú hʼnõΩOz`« ‰õΩO`«Å∞O_»∞#∞. `«~°∞}K«O„^Œ K«O„kHÍ^èŒ=à◊
=∞O^ŒÇ¨ã¨∞O_»∞#∞, |iѨÓ~°‚ Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ# „Éèí∂ÉèíOQÆ ã¨Oã¨∂z`« ã¨∞ÉèíQÆ ã¨O`«`å#∞„QÆǨÏ
bÖÏqÖÏã¨∞O_»∞#∞, =∞ǨÜ≥∂y~å[ qHõã≤`« ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞Å Hõi‚HÍ=∞^茺 ã¨O™ê÷Ñ≤`« qÅã≤`«
K«~°}H˜ã¨ÅÜ«ÚO_»∞#∞, ã¨O`«`å#O^Œ=∞Ü«ÚO_»∞#∞, ã¨Ç¨Ï„ã¨HÀ\˜ ã¨∂~°º ã¨OѶ¨∂`«ã¨xflÉèí∞O_»∞#∞,
qÉèí∞O_»∞#∞ <≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x =∞<À^è•~°}Ï=â◊O|∞# xeÑ≤H˘x `«nÜ«∞QÆ∞ÅÊùK«~°}*Ï#∞
[OѶ¨∂^Œº=Ü«∞=O|∞ÅO „QÆ=∞O|∞# <˘H˘¯Hõ¯\˜x „|uHõΔ}O|∞#∞ ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
<≥O`«HÍÅO|∞#‰õΩñ |iѨÓ~°‚ xâ◊ÛÅÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞ ã≤kúOK«∞ #O`«HÍÅO|∞#∞O ^ŒnÜ«∞zO`å
`«`«Ê~°∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 26
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~åºxH˜ q=ÚY∞Öˇ·# "åà◊√§ `«=∞`«=∞
Hõ~°‡|O^è•Ö’¡ `«QÆ∞ÖÁ¯O\Ï~°∞. `«`«Êùe`«=ÚQÍ Ü«∞=∞=∞Ok~° ^•fi~°O =^ŒÌ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ "≥·`«~°}©#kÖ’
ÉèQí ÉÆ Qíè =Æ ∞O_Õ ÉèÜ
í ∞« OHõ~åyfl*ÏfiÅÅÖ’ HÍeáÈ`«∞#fl"åi`À [`«Q∂Æ _»∞`å~°∞. qâı+¨ *Ï˝#ã¨OѨ#∞flÖˇ· rqOKÕ
â◊~} ° ÏQÆ`∞« Å∞ =∂Ü«∞‰õΩ Ö’|_»Hõ <Õ~∞° Ê`À `«=∞`«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^蕺x™êÎ~∞° . P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞
A`≥_Î ∞» H˘Å`« QÆÅ k=ºâ◊s~°O HõÅ"å_»∞† kQÆ[æ `«∞O_®Å=Öˇ á⁄_»"#·≥ <åÅ∞QÆ∞ KÕ`∞« Å∞ QÆÅ"å_»∞† K«H¯õ ^Œ#OÖ’
HÀ\˜ =∞#‡^äŒ∞ʼnõΩ n>ˇÿ#"å_»∞† =∞O^Œ~°yix ^èŒiOz#"å_»∞† ѨÙ#fl=∞<å\˜ K«O^Œ=∂=∞ =O\˜ "≥∂=Ú
HõÅ"å_»∞† ™œÉèÏQͺxH˜ <≥Å"≥·#"å_»∞, „áê`«óHÍÅѨ٠ÉèÏ#∞aO|=ÚÖÏQÍ „ѨHÍtOKÕ Ñ¨^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å∞
á⁄ky# H˜s@‰õΩO_»ÖÏÅ∞ `åeÛ#"å_»∞† =HõΔóã¨÷ÅOÖ’ N=`«û=∞<Õ Ñ¨Ù@∞ì=∞K«Û HõÅ"å_»∞† Hõ=∞hÜ«∞
168 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
H“ã¨∞ÉÎ ~íè `
° fl« O `åÑ≤# HõO~îåÉè~í }
° O "≥∞_»Ö’ JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∞† ZѨC_»∂ ã¨∞"åã¨#b<Õ =#=∂eHõ`À
Xáêʈ~"å_»∞† ѨÅ∞q^è•Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Ǩ~åÅ∂, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂, Hõ_çÜ«∂Å∂, =Ú~°∞QÆ∞Å∂, "≥ÚÅ#∂Å∂,
LOQÆ~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ™⁄=Ú‡Å`À â’aèÖË¡"å_»∞† <˘ã¨@ =Úã¨∞~°∞H˘#fl xQÆxQÆÖÏ_Õ he =ÚOQÆ∞~°∞Å∞
QÆÅ"å_»∞† Hõ~∞° }Ï=∞Ü«∞"≥∞#ÿ Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂ѨÙÅ`À_ç „Éè∂í qÖÏ™êÅ`À Éè‰í Ωõ ÅÎ ÃÑ· Ѩ~=° ∂#∞„QÆÇϨ O „Ѩãi¨ OѨ
*Ë¿ã"å_»∞† =∞Ǩ Ü≥∂wâ◊fi~°∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^•‡ÅÖ’ z=Ùà◊¡=O\˜ `«# K«~°}ÏÅ∞ "≥∂Ñ≤# "å_»∞† ã¨^•
P#O^Œã¨fi~°∂ѨÙ_»∞† "Õ~Ú HÀ@¡ ã¨∂~°∞ºÅ`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#"å_»∞† Ö’HÍkèѨÙ_»∞. J\˜ì Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
q*Ï˝#ã¨OѨ#∞flÅ∞ ^è•~°}`À zHõ¯|\˜ì PÜ«∞# pÅ=∞O_»Å∞, áê^•Å∞, "≥∂HÍà◊√§, Ñ≤Hõ¯Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
J=Ü«∞"åÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ ^•xx „Hõ=∞OQÍ J#∞HõΔ}O ^蕺x™êÎ~°∞. JK«OK«Å"≥∞ÿ# ѨÓ~°‚ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO
ã≤kúOKÕ=~°‰õΩ P Ѩ~°=∂`«∞‡x ^蕺#OÖ’<Õ x=∞QÆ∞flÖˇ· LO\Ï~°∞. WÖÏ K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ =∞m§ D q^èŒOQÍ
J<åfl_»∞.
ã‘. Pã¨#fl =∞~°}Ïi÷Ü≥ÿ∞# Ü«∞fâ◊√O_»∞ HÍÅ^Õâ◊=ÚÅ#∞ QÍzH˘#ñ_»∞
`«#∞=Ù qã¨i˚OK«∞ `«ÅñѨ٠[xOz# Éèí„^•ã¨#ã¨∞÷ñ_≥· „áê}Ѩ=#∞
=∞#ã¨∞KÕ`« [~ÚOz =∂#ã¨"ÕQÆO|∞ |∞kúKÕ ÉèíOyOz |∞kúñ^≥zÛ
ˆHΔ„`«A˝`Àñ QÆ∂iÛ ˆHΔ„`«A˝ <å`«‡Ö’ѨÅñ *ËiÛ Ü«∂`«‡#∞ „|Ǩχ =∞O^Œ∞ñ
`Õ. QÆeÑ≤ Ü≥ÚHõ¯\˜ QÍqOz QÍ~°==Ú#, âßOu`À_» x~°∂_è»∞ñ_≥· ã¨HõÅHÍ~°º
x=Ç¨Ï "≥∞Å¡#∞ kQÆ<å_ç x`«ºã¨∞Y=Ú, =ÅÜ«Ú #x K«∂K«∞ #@g∞ñ^Œ =ã¨∞=∞fâ◊! 27
* ~å*Ï! „áê~°|Hú ~õ ‡° #tOѨQÍ â◊s~°O `«ºlOKåÅ#∞H˘#fl ã¨<åflºã≤ ^ÕâH◊ ÍÖÏÅHÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»_∞» .
P ÉèÏ=# HõÅQÆQÍ<Õ J`«_»∞ ã¨∞MÏã¨<åã‘#∞ _»=Ù`å_»∞. =∞#ã¨∞û`À „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ x„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
=∞<À"ÕQÍxfl |∞kú`À Ji Hõ_` » å_»∞. |∞kúx Hˆ „Δ `«A˝ _»#|_Õ r"å`«‡`À á⁄Ok™êÎ_∞» . r"å`«‡#∞ â◊√^•ú`‡« Ö’
KÕ~∞° ™êÎ_∞» . â◊√^•ú`‡« #∞ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ b#O KÕ™êÎ_∞» . JÖÏ KÕã≤ âßO`å`«∞‡_≥· HÍ~åºÅxflO\˜h Ѩi`«ºl™êÎ_∞» .
PÃÑ· x`«ºã¨∞YO HÍ"åÅx JaèÅ+≤™êÎ_»∞.
=. q#∞=Ú! Ѩ~°=∂`«‡Ü≥ÿ∞# „|ǨχO|∞#‰õΩñ ^ŒHõ¯ HÍÅ ^Õ= ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏǨÏOHÍ~° =∞ǨÏ`«Î`«Îfi
„Ѩ^è•#O|∞ʼnõΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞ ÖË^Œ∞, HÍ=Ù#O |~°=∂`«‡ =ºuiHõÎO|∞ ÖË^Œ∞, ^ÕǨ^Œ∞ÅÜ«∞O
^•`«‡`«fiO|∞ qã¨i˚Oz Ü«∞#º ™œÇ¨Ï$^ŒO|∞ =∂x ѨÓ[ºO |~Ú# ǨÏiѨ^ŒO|∞O „|uHõΔ}O|∞#∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# <åeOQÆ#O|∞ ¿ãã≤ "≥·+¨‚=O|~Ú# Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO|∞ ã¨~Àfi`«Î=∞O|x ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞
^≥eÜ«Ú^Œ∞, iqfi^èŒO|∞# q*Ï˝# ^Œ$wfi~°º[fiÅ#O|∞# x~°ÌQÆúq+¨Ü«∞ "åã¨#∞O_≥· „Hõ=∞O|∞#
x~°¿ÑHõΔ`«fiO|∞#. 28
* #ˆ~O„^•! q#∞. Ѩ~=° ∂`«‡Ü≥∞ÿ # „|Ǩχ=Ú#‰õΩ `«Ñʨ HÍÖÏxH˜, HÍńѨÉÏè "åxH© Ö’|_»¤ „|Ǩ‡k
^Õ=`«Å‰õÄ, ã¨`fiΫ ~°[ ã¨=Î ∞ã¨∞ûÅ<Õ QÆ∞}ÏʼnõÄ, JǨÏOHÍ~åxH©, =∞ǨÏ`«`
Î åÎfixH˜, ã¨=∞ã¨ãÎ $¨ +≤Hì © ¿ÇÏ`«∞ Éè∂í `«"∞≥ ÿ
„Ѩ^è•# =∞#|_Õ „ѨHõ$uH© PkèѨ`«ºO ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ aè#fl"≥∞ÿ# Ѩ^•~°÷=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞.
ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ â◊s~å^Œ∞ÅÃÑ· P`«‡ÉèÏ=# =^Œ∞Å∞`å~°∞. W`«~° q+¨Ü«∂Åg∞^Œ "åº"≥∂ǨÏO q_»∞™êÎ~°∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 169
=∞ǨÏhÜ«∂Öˇ·# =∂^èŒ=Ùx K«~°}Ï~°qO^•Å<Õ =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞HõΔ}=¸ xÅ∞ʉõΩO\Ï~°∞. q+¨μ‚ã¨O|O^èŒ
=∞QÆ∞ Ѩ~=° ∞Ѩ^"Œ ∞Õ JxflO\˜HOõ >ˇ L`«=Î ∞™ê÷#=∞x „QÆÇÏ≤ ™êÎ~∞° . D suQÍ âß„ã¨*Î Ï˝#|Å=Ú J<Õ =∞O@Ö’
q+¨Ü«∞"åã¨#Å#∞ `«QÆ∞Åɡ\˜ì "å~°∞ ^Õx g∞^• J¿ÑHõΔ ÖˉõΩO_® LO\Ï~°∞.
ã‘. JO„Ѷ≤∞=¸Å=Ú# =¸ÖÏ^è•~°K«„HõO|∞ñ c_çOz, „áê}O|∞ ayÜ«∞ñ |\˜ì,
<åaè`«Å=Úñ*ËiÛ, #Ü«∞=Ú`À "≥∞Å¡# ǨÏ$`«û~À[=Ú g∞ñk ÔHQÆÜ«∞ñ |\˜ì,
Ü«∞@g∞ñ^Œ #∞~°=∞O^Œ∞ ǨÏuÎOz, „Hõ=∞‡éñ ^•Å∞ =¸Å=Ú#‰õΩñ ^Œé˜q∞ xeÑ≤,
=∞=∞`«`À „Éèí∂Ü«ÚQÆ=∞^茺O|∞ ¿ãiÛ, ^Œ$ Hõ¯~°‚<å™ê㨺 =∂~°æ=ÚÅ∞ =¸ã≤,
P. ~ÚK«ÛÖËx Ü≥∂y Ü≥∞Åq∞ =ÚǨ˙~åÎ~°ú, q∞O„k Ü«∂#∞+¨OQÆ q∞O`« ÖËHõ
„áê}=ÚÅ#∞ =Oz „|Ǩχ ~°O„^èŒ=Ú zOz, „|Ǩχ=∞O^Œ∞ñ QÆÅÜ«Úñ É∫~°"ÕO„^Œ! 29
* ~å*Ï! Ü≥∂y áê^Œ=¸ÅO`À =¸ÖÏ^è•~°K«„HÍxfl J#QÍ QÆ∞^Œ™ê÷<åxfl Jkq∞ Ѩ_»`å_»∞. P ÃÑ·
„áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ aQÆ|\˜ì ÉÁ_»∞¤=^ŒÌ L#fl =∞}˜Ñ¨Ó~°Hõ K«„HÍxH˜ fã¨∞‰õΩáÈ`å_»∞. JHõ¯_»#∞O_ç
ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’x J<åǨÏ`«K„« HÍxH©, JO^Œ∞O_ç =HõOΔ Ö’ L#fl qâ◊√^Œú K«„HÍxH˜, J@#∞O_ç P K«„HÍ„QÆ=ÚO_Õ
`åÅ∞=¸ÖÏxH©, P `åÅ∞=¸ÅO #∞O_ç Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å=∞^茺 #∞#fl P*Ï˝ K«„HÍxH© „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞
`«~°e™êÎ_»∞. JO^Œ∞g∞^Œ@ HõO_»∞¡, K≥=ÙÅ∞, =Ú‰õΩ¯, <À~°∞ – Wq =¸ã¨∞H˘x U HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_≥·
J~°ú=ÚǨ˙~°ÎHÍÅO WO„kÜ«∂Å`À U =∂„`«O ã¨O|O^èŒO ÖˉõΩO_® „áê}ÏÅ#∞ x„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. Ñ≤=∞‡@
„|Ǩχ ~°O„^èŒO ÉèËkOK«∞H˘x Ѩ~°„|ǨχOÖ’ b#=∞=Ù`å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^ÕǨÏ`åºQÆHÍÅO|∞# xO„kÜ«∞O|∞Å`À_ç ã¨OQÆ=∞O|∞ q_»∞=x "åñ_»∞ "åx`À_»#
QÆ∞}ã¨=Ú^•Ü«∞ ~°∂ѨO|QÆ∞ „|Ǩ‡O_»O|∞ #O^Œ∞ MËK«~°ã≤^Œú qǨ~°Ü≥∂QƺO|∞#∞ #}˜=∂kHõ
ã¨HÖõ â·ˇ fi◊ ~°º ã¨"∞Õ `«O|∞#∞ <≥#· Ѩ~"° ∞Õ +≤ª Ѩ^OŒ |∞ñ *Ë~∞° , q^•º`«áÈÜ≥∂QÆ ã¨=∂kèÉ[íè #O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
|=<åO`«~°æ`« eOQÆâ◊s~°∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞ʼnõΩ „|Ǩ‡O_» |Ç≤Ï~°O`«~åà◊O|∞Å∞ QÆu Ü«∞x K≥ѨC^Œ∞,
ˆ~iH˜O QÆ~°‡O|∞Å #\˜ì QÆuñ ÉÁO^Œ â◊HõºO|∞ QÍ^Œ∞, Ü≥∂y Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞ „|Ǩχ֒HõO|∞#‰õΩ
<åHÍâ◊Ñ^¨ OŒä |∞#O É’=ÙK«∞ ã¨∞+¨μ=∂fl<å_ç"O≥ @ #yflÜ«∞#∞ ^Õ=`«O *Ëi *’ºu~°‡Ü«∞Oɡ#· `Õ[O|∞#
x~°‡Å∞O_≥· Ü≥∞O^Œ∞#∞O ^ŒQÆ∞Å∞ =_»Hõ `å~å=∞O_»ÅO|∞g∞ñ^Œ ã¨∂~åºk „^èŒ∞"åO`«Ñ¨^ŒO|∞Åñ
„QÆ=∞„Hõ=∞O|∞# #u„Hõq∞Oz ǨÏiã¨O|O^èOŒ |~Ú# tOâ◊√=∂~° K«„HõO|∞ñ *Ëi Ü≥ÚO@i Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|~°=∂}∞ Éèí∂`«Oɡ·# eOQÆ â◊s~°O|∞`À_» „|Ǩχq^Œ∞ʼnõΩ <≥Å"≥·# =∞ǨÏ~À¡HõO|∞ñ *ÁzÛ
=∞ǨHõÅÊHÍÅO|∞ „H©_çOK«∞ñ† QÆÖÏÊO`«Oɡ·# ##O`«=ÚMÏ#Å *ÏfiÖÏ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#O|QÆ∞
Ö’Hõ„`«Ü«∞O|∞ hH˜ΔOK«∞K«∞ñ ^Œxflq∞`«Î ã¨O*Ï`å#Å ^•Ç¨ÏO|∞ ã¨Ç≤ÏOѨO*ÏÅHõ – 30
* â◊s~°O qã¨iO˚ KÕ@ѨC_»∞ WO„kÜ«∂Å`À ã¨O|O^èOŒ =^ŒÅx"å_»∞ "å\˜`À ã¨Ç¨ QÆ∞}=∞Ü«∞"≥∞#ÿ
„|Ǩ‡O_»OÖ’ MËK~« ∞° Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, qǨÏiOK«_®xH˜ J#∞"≥#· n, J}˜=∂^Œ∞Öˇ#· Sâ◊fi~åºÅxflO\˜`À ‰õÄ_ç#n
J~Ú# „|Ǩχ֒HõO KÕ~∞° `å_»∞. q^Œº, `«Ñ㨠∞¨ û, Ü≥∂QÆO, ã¨=∂kè – Wq J#∞+≤㪠∂¨ Î eOQÆâs◊ ~åxfl "åÜ«Úb#O
KÕã≤# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ „|Ǩ‡O_»O ֒ѨÖÏ, "≥Å∞ѨÖÏ ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~°x ÃÑ^ŒÌÅ =∂@. Hõ~°‡Å`À Z=fi~°∂
170 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JÖÏO\˜ ™ê÷#O á⁄O^ŒÖË~°∞. „|ǨϺ֒HÍaè=ÚY∞_≥·# Ü≥∂y ã¨∞+¨μ=∂fl<å_ô ^•fi~°O #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi
PHÍâ◊=∂~°Oæ Ö’ ѨÜ∞« xã¨∂Î Jyfl ^Õ=`«#∞ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_» *’ºu~°‡Ü«∞"≥∞#ÿ „ѨHÍâ◊O`À ѨÙ}ºáêáêÅ∞
#tOѨ*Ëã¨∞H˘x x~°∞‡Å∞_≥· ÉèÏã≤™êÎ_»∞. J`«_»∞ ^ÕxÖ’#∂ `«QÆ∞Ö’¯_»∞. #HõΔ„`«Ñ¨^äŒO QÆ_»záÈ`å_»∞. PÃÑ·
ã¨∂~°º=∞O_»ÅO "≥Ú^ŒÅ∞ „^èŒ∞==∞O_»ÅO =~°‰õΩ =∞O_»ÖÏÅhfl =~°∞ã¨QÍ ^•@∞‰õΩO\Ï_»∞. `«∞^Œ‰õΩ q+¨μ‚
ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# tOâ◊√=∂~° K«„HõO KÕ~°∞`å_»∞. JHõ¯_» XO@iQÍ Ñ¨~°=∂}∞ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# eOQÆâ◊s~°O`À
„|Ǩχ"Õ`«ÎÅ∞ x=ã≤OKÕ =∞ǨÏ~À¡HõO „Ѩ"Õt™êÎ_»∞. =∞ǨHõÅÊHÍÅO =~°‰õÄ JO^Õ „H©_ç™êÎ_»∞. HõÖÏÊO`«OÖ’
J#O`«∞x =^Œ#=Ú#∞O_ç "≥Å∞=_Õ Hõ~åàÏyfl *ÏfiÅÖ’¡ ^ŒQÆú=∞~Ú áÈ`«∞#fl „uÖ’HÍÅ#∞ K«∂™êÎ_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ [xOKÕ Jyfl ^•Ç¨ÏO ã¨ÇÏ≤ OK«ÖHË õ JHõ¯_»#∞O_ç „|Ǩχ֒HõO KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞† JHõ¯_Õ x=ã≤™êÎ_∞» .
ã‘. WÅg∞ñ^Œ =∞#∞=Ù bˆ~_»∞fi~°∞ñ *#∞"Õà◊ k=ã¨"≥∞ÿ Ü≥∞KÀÛ@ñ k~°∞QÆ∞K«∞O_»∞,
=∞ǨÏhÜ«∞ ã≤^Œúq=∂# ã¨OѶ¨∞=Ú ÖˇO^Œ∞ k#Hõ~°„ѨÉèí=ÚÖˇ· `Õ[iÅ∞¡,
â’Hõ[~å=∞$`«∞ºâ’+¨} ÉèíÜ«∞^Œ∞óY x=ǨÏO|∞ ÖˇO^Œ∞ [xOѨ‰õΩO_»∞,
q+¨μ‚Ѩ^Œ ^蕺# q*Ï˝# ~°Ç≤Ï`«∞Å â’HõO|∞ ÖˇO^Œ∞O_ç K«∂_»=K«∞Û,
P. Ѩ~°=∞ã≤^ŒúÜ≥∂y ÉèÏ+¨}Ï=∞$`« "≥∞O^Œ∞, „â◊=} Ѩ~°fi=∞QÆ∞K«∞ [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞
#\˜ì „|Ǩχ֒Hõ=∞O^Œ∞ =ã≤OK«∞#∞, ~å[=~°º! =∞~°Å ~åñ_»∞ "åñ_»∞. 31
* Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ѩ^Œ∞#Å∞æ~°∞ =∞#∞=ÙÅ∂ ѨÙ\˜ì y>Ëì HÍÅ=∞O`å Hõe¿ãÎ „|Ǩχ֒HõOÖ’ XHõ¯
k#=∞=Ù`«∞Ok. JHõ¯_» =∞ǨÏhÜ«ÚÖˇ·# ã≤^Œ∞úÅ q=∂<åÅ∞ ã¨∂~°º`Õ[O`À q~ålÅ∞¡`«∞O\Ï~Ú. â’HõO,
"å~°Hú ºõ O, =∞$`«∞º=Ù, Hõ$â◊`fi« O, ÉèÜ
í ∞« O, ^Œ∞óYO – WÖÏO\˜ ÉÏ^èŒ ÅHõ¯_»Ö=Ë Ù. ǨÏiK«~}
° ÏÅ#∞ ^蕺xOKåÅ<Õ
`≥eq ÖËHõ =¸_è∞» Öˇ#· "åi â’Hõãu÷≤ x „|Ǩχ֒HõO #∞Oz QÆ=∞xOK«=K«∞Û. „âı+μ¨ Öª #·ˇ ã≤^∞Œ Åú ∂, Ü≥∂QÆ∞Å∂
J=∞$`«„áêÜ«∞OQÍ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞HÀ=_®xfl K≥=ÙŠѨO_»∞=ÙQÍ JHõ¯_» q#=K«∞Û. ~å*ËO„^•! JÖÏO\˜
„|Ǩχ֒HõOÖ’ J`«_»∞ x=ã≤™êÎ_»∞. =∞m§ P Ö’HõO#∞O_ç uiy ~å<Õ~å_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« <˘Hõ¯ qâı+O¨ |∞ QÆÅ^Œ∞ó ѨÙ}Ϻuˆ~HõO|∞# „|Ǩχ֒HõQ` Æ ∞« Öˇ#· "å~°∞ HõÖÏÊO`«~O° |∞#O
|∞}º`å~°`«=∞ºO|∞Å #kèHÍ~°qâı+¨O|∞ <˘O^Œ∞"å~° ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, „|Ǩ‡k ^Õ=`åÉèí[#O|∞#O
[#∞"å~°∞ „|Ǩχrq`« HÍÅO ÉˇÅ¡ „|Ǩχ Ö’HõO|∞# =ã≤~ÚOz =Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, <å~åÜ«∞}
K«~}° Hõ=∞Å ÉèHí Θ Ѩ~åÜ«∞}`«fiO|∞#O [x#"å~°∞ x*ËKåÛù=â◊O|∞# x~°~àæ° ◊ QÆ=∞#∞Öˇ· „|Ǩ‡O_»O|∞
ÉèËkOz =∞Ǩϟ#fl`« "≥·+¨‚=Ѩ^•~°∂_è»∞Å~Ú `Õ[iÅ∞¡^Œ∞, sâ◊fi~åkè+≤ª`«Oɡ·# „ѨHõ$uÜ«∞Oâ◊O|∞#
=∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|QÆ∞, =∞ǨÏ`«Î`åÎfiOâ◊O|∞# #ǨÏOHÍ~°O|QÆ∞, #ǨÏOHÍ~åOâ◊O|∞# â◊|Ì`«<凄`«O|QÆ∞,
â◊|Ì`«<凄`åOâ◊O|∞# QÆQÆ#O|QÆ∞, QÆQÆ<åOâ◊O|∞# ã¨Ê~°≈`«<凄`«O|QÆ∞, ã¨Ê~°≈`«<凄`åOâ◊O|∞#
ã¨g∞~°}O|QÆ∞, ã¨g∞~°}ÏOâ◊O|∞# ~°∂Ѩ`«<凄`«O|QÆ∞, ~°∂Ѩ`«<凄`åOâ◊O|∞=Å#ñ ^Õ[O|QÆ∞,
`Õ*’-Oâ◊O|∞# ~°ã¨`«<凄`«O|QÆ∞, ~°ã¨`«<凄`åOâ◊O|∞=Å# [ÅO|QÆ∞, [ÖÏOâ◊O|∞#
QÆO^èŒ`«<凄`«O |QÆ∞, QÆO^èŒ`«<凄`åOâ◊O|∞#ñ |$käq Ü«∞QÆ∞, "åx "Õ∞à◊#O|∞#O [`«∞~°Ìâ◊
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 171
Éè∞í =<å`«‡HõOɡ#· q~å„_»∂ѨO|QÆ∞† <å ~°∂ѨO|∞#‰õΩñ QÀ\˜Ü∂≥ [# qâßÅOɡ#· Ü«∞O_»H\ õ ÏǨÏO|∞
„Ѩ^äŒ=∂=~°}Oɡ·# Ѩ$käfiÜ«∞QÆ∞, nxñ |OKåâ◊`À¯\˜qâßÅO|x H˘O^Œé∞ =Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞,
JÜ«∂º=~°}O|∞ g∞ñ^Œ ã¨eÅ `Õ[ã¨ûg∞~° QÆQ<Æ åǨÏOHÍ~° =∞ǨÏ`«` Î fiΫ O|∞ ÅxÜ≥∞_ç Ü«∂=~°}O|∞Å∞
„Hõ=∞O|∞# <˘O_˘O\˜H˜ ^ŒâQ◊ ∞Æ }À`«~Î åkèHOõ |∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ÜÕ∞_çO\˜g∞ñ^Œñ „|Hõ$`åº=~°}O|∞
=∞Ǩ"åºÑ¨HõO |QÆ∞† „|Ǩ‡O_»O|∞ ÉèËkOz "≥·+¨‚=Ѩ^•~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãÜ«Ú"åñ_»∞ x~°ƒùÜ«ÚO_≥·
"≥∞Å¡# eOQÆ ^ÕǨÏO|∞#ñ |$kä"åº`«‡Hõ`«fiO|∞ <˘Ok Ü«∞\˜ì Ѩ$kä"åº`«‡Hõ`«fiO|∞# „Ѷ¨∂}O|∞#
QÆO^èOŒ |∞#∞, [ÖÏ`«‡Hõ`fi« O|∞# ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞# ~°ãO¨ |∞#∞, ^Õ*’~°∂ѨH` õ fi« O|∞# ^Œ~≈° #O|∞#
~°∂ѨO|∞#∞, ã¨g∞~°}Ï`«‡Hõ`«fiO|∞# ^ÕǨÏO|∞# ã¨Ê~°≈#O|∞#∞, QÆQÆ<å`«‡Hõ`«fiO|∞# „â◊=}O|∞#
â◊|OÌ |∞#∞, #u„Hõq∞Oz Éè∂í `«ã∂¨ Hˆ ‡Δ O„kÜ«∞ ÅÜ«∞™ê÷#Oɡ#· Ü«∞ǨÏOHÍ~å=~°}O|∞# ã¨O„áêѨÙOÎ _≥·
Ü«∞O^Œ∞ =∞<À=∞Ü«∞O|∞#∞, ^Õ==∞Ü«∞O|∞#∞<≥·# ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~° QÆ=∞#O|∞# =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞
™⁄zÛ, QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞# Å~ÚOz, „Ѩ^è•#O|∞ <˘Ok, „Ѩ^è•<å`«‡Hõ`«fiO|∞# ^ÕǨÏO|∞#∞,
#∞áêkè Ñ ¨ ~ ° O Ѩ ~ å=™ê#O|∞#O „|Hõ $ uO ÉÏã≤ Ü« ∂ #O^Œ = ∞Ü« Ú O_≥ · Ü« ∂ #O^Œ O |∞#O
|~°=∂`«‡~°∂ѨOɡ·# "åã¨∞^Õ= „|ǨχO|∞#O^Œ∞ñ QÆÅÜ«Ú#x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 32
* WOHÍ XHõ qâı+=¨ ÚOk. Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºO =Å¡ „|Ǩχ֒HõO KÕi# "å~°∞ =∞~˘Hõ HõÅÊOÖ’ `«=∞ `«=∞
ѨÙ}ϺŠÃÇÏK«∞Û `«Q∞Æ Åæ #∞ |\˜ì P Ü«∂ JkèHÍ~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å#∞ ¿ãqOz
â◊s~°`åºQÆO KÕã#≤ "å~°∞ P „|Ǩχ rqOz#O`«HÍÅO „|Ǩχ֒HõOÖ’ x=ã≤Oz Hõ_Ñ» @ ¨ =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å~°∞.
NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· J`«ºO`« ÉèíH˜Î Hõey ^ÕǨÏO g_ç#"å~°∞ ¿ãfiK«Ûù`À x~å@OHõOQÍ Ñ¨Ü«∞#O ™êyOz
„|Ǩ‡O_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# "≥·+¨‚=™ê÷#O Jkè+≤ªOz „ѨHÍt™êÎ~°∞. Dâ◊fi~°∞ _»kè+≤ªOz#
„ѨH$õ u JOâ◊O`À =∞ǨÏ`«` Î fiΫ O ѨÙ_»∞`«∞Ok. =∞ǨÏ`«`
Î fiΫ O JOâ◊O`À JǨÏOHÍ~°O ѨÙ_»∞`«∞Ok. JǨÏOHÍ~°O
JOâ◊O`À â◊|Ì`«<凄`« ѨÙ_»∞`«∞Ok. â◊|Ì`«<凄`« JOâ◊O`À PHÍâ◊O ѨÙ_»∞`«∞Ok. PHÍâ◊O JOâ◊O`À
ã¨Ê~°≈ `«<凄`« ѨÙ_»∞`«∞Ok. ã¨Ê~°≈`«<凄`« JOâ◊O`À "åÜ«Ú=٠ѨÙ_»∞`«∞Ok. "åÜ«Ú=Ù JOâ◊O`À
~°∂Ѩ`«<凄`« ѨÙ_»∞`«∞Ok. ~°∂Ѩ`«<凄`« JOâ◊O#∞O_ç `Õ[ã¨∞û ѨÙ_»∞`«∞Ok. `Õ[ã¨∞û JOâ◊O#∞O_ç
~°ã¨`«<凄`« ѨÙ_»∞`«∞Ok. ~°ã¨`«<凄`« JOâ◊O#∞O_ç [ÅO ѨÙ_»∞`«∞Ok. [ÖÏOâ◊O #∞O_ç QÆO^èŒ `«<凄`«
ѨÙ_»∞`«∞Ok. QÆO^èŒ `«<凄`« JOâ◊O`À Ѩ$käfi ѨÙ_»∞`«∞Ok. g@xfl\˜ HõÅ~ÚHõ =Å¡ Ѩ^Œ∞<åÅ∞æ Éèí∞=<åÅ
ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ q~å„_»∂ѨO L^Œƒqù ã¨∞OÎ k. P ~°∂áêxH˜ HÀ\˜ Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î "‚° ∞≥ #ÿ JO_»H\ õ ÏǨÏ"Õ∞ "≥Ú^Œ\˜
P=~°}"≥∞#ÿ Éè∂í q∞ J=Ù`«∞Ok. H˘O^Œ~∞° nxx U|kHÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qâßÅ=∞x =i‚™êÎ~∞° . D P=~°}O
g∞^Œ [ÅO, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O, JǨÏOHÍ~°O, =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO J<Õ P~°∞ P=~°}ÏÅ∞<åfl~Ú. Jq
„Hõ=∞OQÍ XHõ^•x H˘Hõ\˜ Ѩ^Õã≤ Ô~@∞¡ ÃÑ^ŒÌqQÍ L<åfl~Ú. P ÜÕ∞_®=~°}ÏÅ g∞^Œ Zxq∞^Œ=^≥·#
„ѨHõ$`åº=~°}O Q˘Ñ¨ÊQÍ "åºÑ≤Oz LOk. D „|Ǩ‡O_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x q+¨μ‚Ѩ^ŒO Jkè+≤ªOz#"å_»∞
=∞~°}Ïk ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞ _»=Ù`å_»∞. J`«_»∞ "≥∞Å¡QÍ eOQÆâ◊s~°O`À Ѩ$käg `«`«ÎfiO á⁄O^Œ∞`å_»∞. P Ѩ$käg
172 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«`«ÎfiOÖ’ „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O`À QÆO^è•xfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. [Åã¨fi~°∂ѨÙ_≥· ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O`À ~°™êxfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
`Õ*’~°∂ѨÙ_≥· <Õ„`ÕO„kÜ«∞O`À ~°∂áêxfl „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . "åÜ«Ú ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· `«fiyO„kÜ«∞O`À ã¨Ê~å≈xfl „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» .
QÆQÆ# ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· „â’„`ÕO„kÜ«∞O`À â◊ÉÏÌxfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. JxflO\˜h Ju„Hõq∞Oz P Ü≥∂y PHÍâßk
ѨOK«Éèí∂`åʼnõÄ, ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∂ʼnõÄ ÅÜ«∞™ê÷#"≥∞ÿ# JǨÏOHÍ~å=~°}O KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_»
=∞<À=∞Ü«∞=¸, ^Õ==∞Ü«∞=¸ S# ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O`À =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ_»∞. P ÃÑ·x
ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ Å~ÚOz# „ѨHõ$ux á⁄O^Œ∞`å_»∞. P „ѨHõ$`åº`«‡Hõ`«fiO`À ^ÕǨhfl,
LáêkèѨ~°OѨ~°Åhfl =Úyã≤# Ñ≤=∞‡@ „ѨHõ$uh Ѩi`«ºlOz P#O^Œ=∞Ü«Ú _»=Ù`å_»∞. P P#O^ŒO`À
Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# "åã¨∞^Õ= Ѩ~°„|ǨχOÖ’ b#=∞=Ù`å_»∞. D q^èŒèOQÍ K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À
WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
P. Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ áê\˜OK«∞ Ѩ^äŒ q∞k, ~¸ Ѩ^äŒ=Ú# Ü≥∂y ÜÕ∞ñÔQ <Õx
=∞QÆ∞_ç ~åñ_»∞ "åñ_»∞ =∞é˜ ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú ÖË^Œ∞, HõÅÊâ◊`«=Ú Öˇ·#ñ Q“~°"ÕO„^Œ! 33
* ‰õΩ~°∞<å^ä•! Wk ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ∞ J#∞ã¨iOKÕ =∂~°æO. D =∂~åæ# Ѩܫ∞xOz# Ü≥∂y
=O^ŒÅH˘Åk HõÖÏÊÅ∞ QÆ_»z<å =∞m§ uiy~å_»∞. WO^Œ∞‰õΩ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
=. q#∞=Ú, h=_çy# ã¨^Àº=ÚH˜Ü Î Ú« ñ „QÆ=∞=ÚH˜Ü
Î Ú« #xÜ≥∞_»∞ h ~Ô O_»∞ =∂~°Oæ |∞Å∞ "Õ^wŒ `«ÅO^Œ∞
q=iOѨO|_çÜ≥∞, gxO ^˘e¡ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# "åã¨∞^Õ=ÙO_»∞ „|ǨχKÕ`« <å~åkè`«∞O_≥· K≥ÃÑÊ,
ã¨O™ê~° „Ѩq+¨μìO_≥·# "åxH˜ñ ^ŒáÈÜ≥∂QÍ^Œ∞ Å~Ú# "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞Å∞ ÃщõΩ¯Å∞ QÆÅ, =O^Œ∞
ÉèíH˜Î=∂~°æO|∞HõO>ˇ ã¨∞ÅÉèíO|∞ ÖË^Œ∞. 34
* ã¨^Àº=ÚH˜Î, „Hõ=∞=ÚH˜Î J<Õ Ô~O_»∞ =∂~åæÅ∞ h=Ù J_çQÍ=Ù. Wq Ô~O_»∂ "Õ^Œw`«ÅÖ’ q=iOѨ
|_®¤~Ú. ѨÓ~°fiO „|Ǩχ `«#∞fl P~åkèOѨQÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· q+¨μ=‚ Ù PÜ«∞#‰õΩ g\˜x É’kèOKå_»∞. ã¨O™ê~°OÖ’
„Ѩ"tÕ Oz# "åxH˜ `«Ñ㨠∞¨ û, Ü≥∂QÆO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "≥∂HõΔ =∂~åæÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. JxflO\˜ HõO>Ë ã¨∞ÅÉè"í ∞≥ Oÿ k
ÉèíHÎ̃=∂~°æO.
-: â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèíH˜Î=∂~°æOɡ =ÚYºO|x `≥Å∞ѨÙ@ :-
=∞. q#∞ =∞OÉè’[Éèí=ÙO_»∞ =Ú#∞fl =∞kÖ’ "Õ^ŒO|∞ =Ú=∂‡é∞ ^èŒ
~°‡ #Ü«∞[˝`«fi=Ú`À_» <≥O`«Ü«Úñ |~å=∞i≈Oz "≥∂HõΔO|∞ ^Œ
H˜¯# =∂~°æO|∞# "≥O@ ÖË^Œ#∞K«∞ ÉèíH˜ÎO lO`« ¿ãÃã<£ [<å
~°Ì#∞ <å`å‡Hõ$u xifiHÍ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞O ^Œ<å‡~°æ xˆ~‚`«Ü≥ÿ∞. 35
* Wk WOHÍ qq~°OQÍ K≥ѨÙ`å#∞ q#∞: ѨÓ~°fiO „|Ǩχ =∞#ã¨∞Ö’ =¸_»∞™ê~°∞¡ "Õ^•xfl
^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}"≥∞ÿ# ^Œ$+≤ì`À Ѩ~å=∞i≈OKå_»∞. JÖÏ Ñ¨~å=∞i≈Oz ÉèíH˜Î`À `«Ñ¨Ê =∞~À =∂~åæ# "≥∂HõΔO
ÅaèOK«^Œx xâ◊Û~ÚOKå_»∞. P =∂~åæ<Õfl `«~°}ÀáêÜ«∞OQÍ x~°‚~ÚOK«∞H˘x qHÍ~åxH˜ Ö’#∞Q͉õΩO_®
[<å~°Ì#∞x P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl ÉèíH˜Î`À ^蕺xOKå_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 173
ã‘. JdÅÉèí∂`«=ÚÅO^Œ∞ <å`«‡~°∂ѨO|∞# hâ◊√O_»∞ ǨÏi Ü«ÚO_»∞ <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ì
|∞^•úºk ÅHõΔ}O|∞Åñ QÍ#ñ|_»∞#∞ =∞ǨÏ`Õû=hÜ«Úñ _»Ç¨Ïiflâ◊O|∞
=O^ŒhÜ«Úñ_»∞ ÉèíHõÎ =`«ûÅ∞O _»`«ºO`« xÜ«∞`«∞ñ_≥· ã¨`«`«O|∞ xÜ«∞`« |∞kú
<å`«‡~°∂Ѩ‰õΩñ_»QÆ∞ ǨÏiHõ^ä•=∞$`«=Ú#∞ QÆ~°‚ ѨÙ@O|∞Åñ QÍOHõΔ n~°ñ
`Õ. „QÀÅ∞K«∞O_≥_»∞ ^èŒ#∞ºÅ∞ ‰õΩ\˜Å|Ǩïà◊, q+¨Ü«∞ =∞ehHõ$`åOQÆ=ÚÖò "ÕQÆ q_çz
q+¨μ‚ ^Õ=Ùx K«~°}Ï~°qO^ŒÜ«ÚQÆ=Ú, Hõ_»‰õΩñ [#∞^Œ∞~°∞ ã≤^ŒúO|∞ H“~°"ÕO„^Œ! 36
* [QÆnâ◊fi~°∞_≥#· NǨÏi ã¨=∞㨄Πáê}∞ÅÖ’ ã¨^• P`«‡~°∂ѨÙ_≥· L<åfl_»∞. |∞kú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÅHõ}
Δ ÏÅ`À
PÜ«∞# =∞#‰õΩ QÀK«i™êÎ_»∞. ÃÑ^ŒÌʼnõΩ PÜ«∞# ¿ãqOѨ^Œy#"å_»∞. ã¨=∞ã¨Î"Õà◊Å #=∞㨯iOѨ^Œy# "å_»∞.
Éèí‰õΩÎÅ g∞^Œ "å`«ûźO ‰õΩiÑ≤OKÕ"å_»∞. xÜ«∞=∞ x+¨ªÅ∞ Hõeæ UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# |∞kú`À P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·#
NǨÏi Hõ^ä• ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xq n~å, K≥=ÙÖÏ~å „QÀÖË"å~°∞ ^èŒ#∞ºÅ∞. J@∞=O\˜"å~°∞ ‰õΩ\˜Å"≥∞ÿ#
ѨÅ∞q+¨Ü∂« Å`À ^Œ∂+≤`åÖˇ#· `«=∞ â◊s~åÅ#∞ `«fi~°QÍ `«ºlOz q+¨μ‚ ^Õ=Ùx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞.
H“~°=<å^ä•! Wk x[O.
Hõ. =∂#∞+¨[#‡=Ú <˘Ok#, =∂#=ÙʼnõΩ ÅÉèíº=∂# =∞~°}∞ʼnõΩ =∞Ǩ
*Ï˝#∞ʼnõΩñ *ËÜ«∞=ÅÜ«Ú q, ^è•#=Ú xQÆkOѨñ|_çÜ≥∞ ^èŒ~°}©<å^ä•! 37
* ~å*Ï! =∞#∞+¨μºÅ∞QÍ [x‡Oz#"åà◊¥§, =∞~°}=Ú Pã¨#fl"≥∞ÿ# "åà◊¥§, =∞Ǩ*Ï˝#∞Å∂
KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ~°Î=ºO WÖÏ <˘H˜¯ =Hͯ}˜OѨ|_ç LOk.
=. q#∞=Ú. „|Ǩχ=~°Ûã¨HÍ=Ú_≥#· "åxH˜ "Õ^qŒ Éè∞í O_»Q∞Æ K«`∞« ~°∞‡Y∞O_»∞#∞, xO„kÜ«∞ áê@=HÍ=Ú#‰õΩ
xO„^Œ∞O_»∞#∞, „|*ÏHÍ=Ú#‰õΩ ^ŒHÍΔ k „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞#∞, Éè’[#HÍ=Ú#‰õΩ #kuÜ«Ú, ã¨fi~°Hæ Í=Ú#‰õΩ
<åk`«∞ºÅ∞#∞, ~å[ºHÍ=Ú#‰õΩ qâ◊fi^Õ=`«Å∞#∞, ^Õâ„◊ Ѩ*Ï ^è#Œ HÍ=Ú#‰õΩ ™ê^è∞Œ ºÅ∞#∞, NHÍ=Ú#‰õΩ
^Œ∞~°æÜ«Úñ, ^Õ[™ê¯=Ú#‰õΩ #yflÜ«Ú, =ã¨∞HÍ=Ú#‰õΩ =ã¨∞=ÙÅ∞#∞, g~°ºHÍ=Ú#‰õΩ g~°º„Ѩ^Œ∞ÅQÆ∞
~°∞„^Œ∞Å∞#∞, <åÜ«Úëê¯=Ú#‰õΩ #tfih^Õ=`«Å∞#∞, |∞+≤Hì Í=Ú#‰õΩ Éè∂í q∞Ü«Úñ, „|uëêª HÍ=Ú#‰õΩ
Ö’Hõ=∂`«Ö#·ˇ QÆQ#Æ Éè∂í ^Õ=`«Å∞#∞, ™œO^Œ~º° HÍ=Ú#‰õΩ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞#∞, QÍq∞hHÍ=Ú#‰õΩ #Ѩû~°ãÜ ¨ ∞ÿ≥ #
Ü«¸~°fitÜ«Ú, ã¨~åfikèѨ`«ºHÍ=Ú#‰õΩ „|ǨχܫÚñ, wiÎHÍ=Ú#‰õΩ Ü«∞[˝O|∞Å∞#∞, q`«Î«ã¨OK«Ü«∞HÍ
=Ú#‰õΩO „|KÕ`«ã¨∞O_»∞#∞, q^•ºHÍ=Ú#‰õΩ #∞=∂=Å¡Éèí∞O_»∞#∞, ^•OѨ`«º „Ñ‘uHÍ=Ú#‰õΩ
#∞=∂^Õ q Ü« Ú , ^è Œ ~ å‡~° ÷ H Í=Ú#‰õ Ω #∞`« Î = ∞â’¡ ‰ õ Ω O_» Q Æ ∞ q+¨ μ ‚ = Ù#∞, 㨠O `å#HÍ=Ú#‰õ Ω ñ
a`«$^Õ=`«Å∞#∞, ~°HÍΔ HÍ=Ú#‰õΩ Ü«∞‰õΩΔ Å∞#∞, |ÅHÍ=Ú#‰õΩ =∞~°∞^Œ} æ O|∞Å∞#∞, ~å[`«fiHÍ=Ú#‰õΩ
=∞#∞~°∂Ѩ ^Õ=`«Å∞#∞, â◊„`«∞=∞~°} HÍ=Ú#‰õΩñ QÀ}áêʼnõΩO_≥·# ~åHõΔã¨∞O_»∞#∞, Éè’QÆHÍ=Ú#‰õΩO
[O„^Œ∞O_»∞#∞ Éèí[hÜ«Ú ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 38
* q#∞. „|Ǩχ=~°Ûã¨∞û HÀˆ~"å_»∞ "Õ^ጠêʼnõΩ_≥#· K«`∞« ~°∞‡Y „|Ǩχ#∞ ¿ãqOKåe. JÖψQ WO„kÜ«∞â◊HΘ
HÍOH˜ΔOKÕ"å_»∞ WO„^Œ∞}©‚, ã¨O`å#O JaèÅ+≤OKÕ"å_»∞ ^Œ‰õΔΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∂, Éè’[#O
174 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
PtOKÕ"å_»∞ Jkuh ѨÓlOKåe. ã¨fi~°æO "åOzèOKÕ"å_»∞ Pk`«∞ºÅ#∂, ~å*ϺaèÖÏ+¨ HõÅ"å_»∞
qâ◊fi^Õ=`«Å#∂, ^Õâ◊„Ѩ[Å#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘#QÀˆ~"å_»∞ ™ê^èŒ∞ºÅ#∂, ã≤ix =iOKÕ"å_»∞ ^Œ∞~°æ#∂
Láêã≤OKåe. `Õ[ã¨∞ûHÀˆ~"å_»∞ Jyflh, ^è<Œ åaèÖÏ+≤ =ã¨∞=ÙÅ#∂, g~°ºO Ji÷OKÕ"å_»∞ ~°∞„^Œ∞Å#∂, PÜ«Ú=Ù
HÀˆ~"å_»∞ Jtfih ^Õ=`«Å#∂, ѨÙ+≤ì HÍ"åe J<Õ"å_»∞ Éèí∂q∞h JiÛOKåe. „Ѩu+¨ª#∞ J¿ÑH˜ΔOKÕ"å_»∞
Ö’Hõ=∂`«Öˇ·# PHÍâ◊Éèí∂^Õ=`«Å#∂, JO^ŒO HÀˆ~"å_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∂, =x`«ÅÃÑ· "åOKè«HõÅ"å_»∞
JѨû~°ãÜ ¨ ∞ÿ≥ # T~°fith, ã¨~åfikèHÍ~°O HÍOH˜OΔ KÕ"å_»∞ Ѩ~"° ∞Õ +≤hª Éèlí OKåe. H©iHÎ Àˆ~"å_»∞ Ü«∞[˝=¸iÎÜ∞ÿ≥ #
q+¨μ=‚ Ù#∂, q`«OÎ PtOKÕ"å_»∞ „ѨK` Õ ã« ∞¨ }©,‚ q^ŒºÃÑ· HÀiHõ QÆÅ"å_»∞ t=Ù}©,‚ ^•OѨ`º« ã¨∞YO Ji÷OKÕ"å_»∞
áê~°fiuh H˘Å"åe. ^èŒ~å‡~å÷ÅÃÑ· JaèÖÏ+¨ HõÅ"å_»∞ ѨÙ}ºK«i„`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù#∂, ã¨O`å#O HÀˆ~"å_»∞
Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂, ~°HõΔ} HÍOH˜ΔOKÕ"å_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ#∂, |ÅO HÀˆ~"å_»∞ =∞~°∞^Œæ}ÏÅ#∂, ~åK«iHõO HÍ"åe
J<Õ"å_»∞ =∞#∞~°∂ѨOÖ’ L#fl ^Õ=`«Å#∂, â◊„`«∞=∞~°}O "åOzèOKÕ"å_»∞ x~°$uh, Éè’QÍÅ#∞
JaèÅ+≤OKÕ"å_»∞ K«O„^Œ∞}©‚ P~åkèOKåe.
Hõ. HÍq∞OѨHõÜ«Ú#∞ ã¨~°fi=Úñ, QÍq∞OzÜ«Ú<≥·# =ÚH˜Îñ QÍq∞Oz `«QÆ<£
Ö’ q∞Oz Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx, <Õq∞Oz ÉèílOK«∞ñ ^Œ`«ÎfixѨÙ}∞O _»kèáê! 39
* #ˆ~O„^•! ÃÑ· K≥Ñ≤Ê# "å\˜ #xflO\˜h HÀi<å, HÀ~°HõáÈ~Ú<å `«`«ÎfiO `≥eã≤#"å_»∞ "≥∂HõΔO
=∂„`«O `«Ñ¨ÊHõ HÀ~°∞`å_»∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ „Ѩu+≤ªOz Éèíl™êÎ_»∞.
=∞. J=∞ˆ~O„^•^Œ∞Åñ Q˘Å∞ÛÉèíOy [#∞ñ _®Ü«∞ÉÏ˚‰õΔΩ ¿ãqOѨñQÍ
q=∞Å*Ï˝# q~°H˜Î =Ú‰õΩÎ ÖÁ^Œ=Ù<£ "ÕÜÕ∞Å? Éèí∂<å^äŒ! `«
`«¯=∞ÖÏnèâ◊ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ã¨ #nHõÖ’¡Å=∂ÖÏ Ñ¨i
„Éèí=∞ "≥∞"åfiiH˜<≥·#ñ QÆ~°‚Ü«ÚQÆm Ѩ~°fiO|∞ Q͉õΩO_»∞<Õ! 40
* ÃÑ· HÀiHõÅ`À WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åix ¿ãqOz#>Ë¡ Ѩ^Œ‡ <Õ„`«∞_≥·# q+¨μ‚x Éèíl¿ãÎ x~°‡Å"≥∞ÿ#
*Ï˝#=¸, "≥~· åQƺ=¸, "≥∂Hõ=Δ ¸ ã≤k™ú êÎ~Ú. ~å*Ï! ѨÅ∞=∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? P ÅH©‡Δ <å^ä∞Œ x Hõ^•ä „ѨãO¨ QÍÅ<Õ
#n`«~°OQÍÅÖ’ FÅÖÏ_»@O HõO>Ë J^Œ$+¨ì "Õ∞=ÚO@∞Ok? NǨÏi Hõ^äŒÅ∞ Z=iÔH·<å K≥=ÙŠѨO_»∞=Ù
KÕÜ«∞‰õΩO_® LO\ÏÜ«∂?
=. Jx ~Ú@∞¡ ~åA#‰õΩ â◊√‰õΩO_»∞ ÃãÃÑÊ #x# qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞# H˜@¡xÜ≥∞. 41
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA‰õΩ â◊√HõÜ∂≥ y K≥áêÊ_»x ã¨∂`«∞_»∞ ѨÅ∞HõQÍ qx â∫#‰õΩ_»∞ ã¨∂`«∞x`À
WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =~° `å`«Ê~°º=Ú`À x@∞, Éèí~°`å#fiÜ«∞qÉèí∞ñ_»∞ â◊√‰õΩx ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx ã¨
`«fi~°`åÜ«Ú`«∞ñ_≥· „âıÜ«∞, 㨯~°`å=∞u <Õq∞ Ü«∞_çÔQ QÆ}∞uOѨñQÆ^Õ! 42
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 175
* D suQÍ Nâ◊√‰õΩ_»∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ „â◊^ŒúQÍ q#fl ѨsH˜Δ`«∞Î „âıÜ≥∂aèÖÏ+≤Ü≥ÿ∞ "≥O@<Õ ÜÕ∞=∞x
„ѨtflOKå_À q=iOK«=Ü«∂º!
Hõ. XÃÑÊ_ç ǨÏiHõ^äŒ ÖˇÜ«∞ºq, ÃãÃÑÊ_ç<À Ü«∞#∞K«∞ =∂‰õΩñ l`ÀÎ`«¯O~î°Öò
QÆ∞ѨÊÅ∞Q˘#∞K«∞#flq† ~°∞K«∞, Å∞ѨÊuÅ<£ h =∞<ÀǨÏ~À‰õΩÎÅ∞ q#ñQÆ<£. 43
* K«=ÙÅ∂iOKÕ =∞<À[˝"≥∞ÿ# h =∂@Å∞ qO@∞O>Ë WOHÍ ZÖÏO\˜ =∞Oz =∞Oz ǨÏiHõ^äŒÅ∞
K≥ѨÙ`å_À Jx =∂ =∞#ã¨∞ûÖ’ L|ÖÏ@O ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∞#flk.
=. Jx# qx ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 44
* â∫#‰õΩ_ç =∂@Å∞ qx ã¨∂`«∞ _çÖÏ K≥áêÊ_»∞.
Hõ. `«∂Öˇ_ç ‰õÄñHõ\˜`À_»#∞, ÉÏÅ∞~°`À <å_»∞K«∞O_ç ÉÏź=Ú# =∞Ç‘Ï
áêÅ∞ñ_»∞ ǨÏiK«~°}Ï~°Û#, ¿ÇÏÖÏÅã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞ #∞O_≥ <≥O`«Ü«Ú xÜ«∞u<£. 45
* =Ú#∞ÖÏ~å! P ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA ÉÏźOÖ’ `«∂eѨ_Õ AÅáêÅA@∞ì`À `À_ç ÉÏÅ∞~°`À
P_»∞‰õΩO_Õ ~ÀAÖ’¡‰õÄ_» „â◊^Œú`À NǨÏi áê^•Å#∞ JiÛOKÕ"å_»∞.
=. J\˜ì Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞O_≥·# áêO_»"ÕÜ«Ú#‰õΩ "åã¨∞^Õ= Ѩ~åÜ«∞}∞O_≥·# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 46
* JÖÏO\˜ ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μª_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î`À "åã¨∞^Õ=Ùx Éèí‰õΩÎ_≥·# Nâ◊√‰õΩ_çÖÏ K≥áêÊ_»∞.
ã‘. "åã¨∞^Õ= â’¡Hõ"å~°Î ÖÏeOK«∞K«∞ñ QÍÅ "Õ∞ ѨÙ}∞ºO_»∞ QÆ_»∞ѨÙK«∞O_»∞
#`«x Ü«∂Ü«Ú=Ùñ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ Ü«∂Ü«Ú=Ù #∞^ŒÜ«∂ ã¨Î=∞Ü«∞=ÚÅ #∞„QÆHõ~°∞ñ_»∞
=OzOz H˘xáÈ=Ù, "åñ_»k Ü≥∞é∞ñQÆHõ rqO`«∞ñ ɡˆH¯O_»∞¡ ã≤^Œú =∞#∞K«∞
#OQÆ<åѨل`«Î ˆQǨ~å=∞ q`åÎk ã¨O™ê~°¿ÇÏ`«∞Hõ ã¨OQÆ ã¨∞Y=Úñ
`Õ. ^Œye =iÎOѨñ QÍÅO|∞ `«é˜ Ü≥∞é˜Oy, ^ŒO_»^èŒ~°H˜OHõ~°∞Å∞ =zÛ `å_»#=ÚÅ∞
¿ãã≤ H˘xáÈ=ñ |∞}ºO|∞ ¿ãÜ«∞ <≥·uñ, ÉÏѨ~°u <≥·u #x a@∞ì ѨÅ=iOK«∞. 47
* U ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ^äŒÅ∞ qO@∂ HÍÅO QÆ_»∞ѨÙ`å_À P`«x PÜ«Úã¨∞û `«Ñ¨Ê
W`«~∞° Å PÜ«Úã¨∞û#∞ ã¨∂~°∞º_»∞ L^ŒÜ∂« ã¨=Î ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ "≥∂ã¨yOz ÖωõΩ¯áÈ`«∂ LO\Ï_»∞. P
ã¨OQÆu `≥eÜ«∞Hõ =¸_è»∞_»∞ '<Õ#∞ `«Ñ¨ÊHõ |ǨïHÍÅO rq™êÎ#∞— J#∞‰õΩO\Ï_»∞. ã¨O™ê~° HÍ~°}ÏÖˇ·#
PÅ∞a_»¤Å∞, WÅ∞¡"åH˜à◊√¡, `À@Å∞ ^˘_»∞¡ ^èŒ#=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ `«QÆ∞ÅOÖ’ z‰õΩ¯=_»`å_»∞. J^Œ#∞
K«∂z Ü«∞=Úx |O@∞¡ "å}˜‚ ѨÅ∞q^è•Å ÉÏkèã¨∂Î Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ fã¨∞Hõ "≥à◊`å~°∞. JѨC_»∞ 'JÜ≥∂º!
<Õ#∞ ѨÙ}ºO KÕÜ«∞ÖË^Õ† áêѨO KÕâß<Õ— JO@∂ "å_»∞ QÀ_»∞QÀ_»∞# U_»∞™êÎ_»∞.
176 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jk QÍ=Ù#. 48
ã‘. JÅ~°∞ *ÁOѨ=ÚÅ`À #„ÉèíOHõ+¨O|∞Öˇ· „|^Œ∞Hõ"Õ =#=ÚÅñ ÉÏ^ŒÑ¨=ÚÅ∞!
MÏ^Œ# "Õ∞ǨÏ<åHÍOHõΔÅñ |â◊√=ÙÅ∞ rqOѨ"Õ „QÍ=∞ã‘=∞ÅO^Œ∞!
xÜ«∞u"≥∞ÿ #∞KåÛùfi㨠xâß≈fi㨠Ѩ=#=ÚÖò „áêÑ≤ÎOѨ"Õ K«~°‡Éèí„ã≤ÎHõÅ∞#∞!
„QÍ=∞ã¨∂Hõ~° â◊√#Hõ„âı}∞ eO\˜O@ñ k~°∞QÆ"Õ ^Œ∞~ÀºQÆn#=$uÎ!
`Õ. #∞„+¨ì Y~°=ÚÅ∞ "≥∂Ü«∞"Õ Ü«Ú~°∞Éèí~°=ÚÅñ, |∞O_»sH͉õΔΩ <≥é∞ñQÆx ѨÙ~°∞+¨ Ѩâ◊√=Ù
Å_»=ÙÅO^Œ∞ x"åã¨=ÚÅO^Œ∞ñ „ÉÏ}, q+¨Ü«∞Éèí~°Ü«ÚH˜Î`À #∞O@ qѶ¨Å =∞kèѨ! 49
* JO^Œ∞=Å¡ F ~å*Ï! ѨÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ`À PHõã¨=∞O@∞`«∂ J_»=ÙÅÖ’ K≥@∞¡ rqOK«_»O ÖË^•?
PǨ~°"≥∞ÿ^äŒ∞<åk "åOKè«Å`À Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Ñ¨Öˇ¡ Ѩ@∞ìÖ’¡ „|`«Hõ_»O ÖË^•? H˘eq∞u`«∞ÎÅ∞ ‰õÄ_» Z_»`≥iÑ≤
ÖˉõΩO_® LKåÛùfi㨠xâßfifiã¨Å∞ ™êyã¨∞Î<åfl~Ú Hõ^•! T~°Ñ¨O^Œ∞Å∞, ‰õΩHõ¯Å∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ We¡Å∞¡
K«∞_»∞`«∂ k‰õΩ¯=∂e#"≥· n#OQÍ u~°Q@ Æ O ÖË^•? XO>ˇÅ∞, QÍ_ç^ÅŒ ∞ ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ |~°∞=ÙÅ∞ "≥∂ã¨∞<Î åfl~Ú
Hõ^•? J^Õ q^èŒOQÍ Ñ¨^•‡‰õΔΩx `≥eÜ«∞<Õ~°x #~°Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ J_»=ÙÅÖ’<À, QÆ$ǨÅÖ’<À ã¨O™ê~°ÉèÏ~åxfl
"≥∂ã¨∂Î rqã¨∞Î<åfl~°∞. "åà◊¡ „|`«∞‰õΩ =º~°÷O.
ã‘. q+¨μ‚H©~°Î#=ÚÅ∞ q#x Hõ~°‚O|∞Å∞ H˘O_»Å aÅ=ÚÅ∞ ‰õΩ=ÅÜÕ∞â◊!
K«„H˜Ñ¨^ŒºO|∞Åñ [^Œ∞=x lǨÏfiÅ∞ QÆѨÊÅ lǨÏfiÅ∞ H“~°"ÕO„^Œ!
N=∞<À<å^äŒ∞ hH˜ΔOѨx Hõ#∞flÅ∞ ˆHH˜Ñ≤OKèå‰õΔΩÅ∞ H©iÎ^Œ~Ú`«!
Hõ=∞ÖωõΔΩ Ñ¨Ó[‰õΩñQÍx ǨÏã¨ÎO|∞Å∞ â◊==Ú Ç¨Ïã¨ÎO|∞Å∞ ã¨`«º=K«#!
J. ǨÏiѨ^Œ `«∞Åã‘ ^ŒàÏ"≥∂^Œ ~°u ÖËx, =Ú‰õΩ¯ ѨOk=Ú‰õΩ¯ =ÚxK«i„`«!
QÆ~°∞_»QÆ=∞#∞ Éèí[#QÆu ÖËx Ѩ^Œ=ÚÅ∞, áê^ŒÑ¨=ÚÅ áê^ŒÑ¨@Å =∞#Ѷ¨∞! 50
* Éèí∂Ѩf! q+¨μ‚^Õ=Ùx <å=∞ ã¨OH©~°Î#Å∞ q#x g#∞Å∞ Ѩ~°fi`«QÆ∞ǨÏÅ∞. ‰õΩ~°∞<å^ä•! K«„Hõ^èŒ~°∞x
g∞^Œ Ѩ^•ºÅ∞ K«^Œ∞=x <åÅ∞HõÅ∞ HõѨÊÅ <åÅ∞HõÅ∞. H©iÎ=∞O`«∞_®! NHÍO`«∞x Hõ#ÖËx Hõ#∞flÅ∞
<≥=∞eÑ≤OKèÑ« Ù¨ Hõ#∞flÖË. ã¨`º« =K«#∞_®! ~år"å‰õΩΔ x ѨÓ[‰õΩ LѨHiõ OK«x KÕ`∞« Å∞ â◊==Ú KÕ`∞« Å∞. ~å[s¬!
NǨÏi K«~°}ÏÅ g∞k `«∞Åã‘^Œà◊ Ѩi=∞à◊O P„Ѷ¨∂}˜OK«x =Ú‰õΩ¯ ѨOk=Ú‰õΩ¯. áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_®!
QÆ~°∞_»^èŒfiAx ÉèílOK«_®xH˜ Hõ^ŒÅx HÍà◊√¡ K≥@¡ "Õà◊√¡.
ã‘. <å~åÜ«∞}∞x k=º<å=∂HõΔ~°=ÚÅÃÑ·ñ QÆ~°ñQÆx =∞#=ÚÅ∞ Hõiî#tÅÅ∞
=Ú~°"≥·i Hõ^äŒÅ‰õΩ =Úk`å„â◊√~À=∂OK« q∞o`«"≥∞ÿ Ü«ÚO_»x "Õ∞#∞ "≥Ú^Œ∞Ì
K«„H˜H˜ „"≥ÚHõ¯x [_»∞x Ü«∞ø^ŒÅ #∞#fl Hõ#Hõ H˜s@O|∞ QÆ>ˇì"≥∂ѨÙ
=∂^èŒ"åiÊ`«=ÚQÍ =∞#x =∂#=Ù ã≤i =#^Œ∞~°æ K«O„kHÍ"≥·Éèí=O|∞
P. ÔH·@ÉèÏiÉèí[# QÆey Ü«ÚO_»x "åñ_»∞, QÍeÖ’# #∞O_ç Hõ^ŒÅ∞ â◊==Ú
Hõ=∞Å<åÉèí∞Ѩ^Œ=Úñ QÆ#x "åx „|`«∞‰õΩ, Ѩã≤ñ_çHÍÜ«∞Ö’x „áê}˜ „|`«∞‰õΩ. 51
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 177
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ѩq„`« <å=∂Hõ~Δ ° 㨇~°}`À „^ŒqOK«xq =∞#ã¨∞ûÅ∞ HÍ=Ù, Jq
Hõ~°‰õΩ |O_»Å∞† J|˚<åÉèí∞x Hõ^äŒÅ‰õΩ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ ~åÅQÍ, á⁄Oy ѨÙÅH˜OK«xk â◊s~°O HÍ^Œ∞, Jk
=\˜ì"≥Ú^Œ∞̆ Ѩ~°=∂`«∞‡#‰õΩ „Ѩ}q∞Å¡x =¸_è»∞x `«Åg∞kk |OQÍ~°∞ H˜s@O HÍ^Œ∞, Jk Hõ>ˇìÅ"≥∂Ѩن
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ J~°Ê}OQÍx =∂#=Ùx Sâ◊fi~°ºO Sâ◊fi~°ºO HÍ^Œ∞, J_»qQÍã≤# "≥<≥flņ "åã¨∞^Õ=Ùx
¿ãqOѨx"å_»∞ „áê}"åÜ«Ú=Ù֒ѨŠLO_»@O=Å¡ HõkÖË â◊=O. Ѩ^‡Œ <åÉè∞í x áê^Œ=ÚÅ∞ P„â◊~ÚOѨx"åx
rq`«O á⁄uÎ #∂eHÍÜ«∞Ö’x ѨÙ~°∞QÆ∞ rq`«O.
=. Jx ~Ú@∞¡ =eH˜# "≥·Ü«∂ã≤ =K«#O|∞Å H“`«Îˆ~Ü«ÚO_»∞ HõO^Œo`« ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· x~°‡Å=∞u
qâı+¨O|∞#. 52
* WÖÏ Ñ¨eH˜# â◊√‰õΩx ѨÅ∞‰õΩʼnõΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞ΠǨÏ$^ŒÜ«∞O qHõã≤OzOk. J`«_»∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# |∞kú
qâı+¨O HõÅ"å_≥·<å_»∞.
J. ã¨∞`«∞Å Ç≤Ï`«∞Å q_çz, K«∞\ÏìÅ q_çz, ~Ú ÖÏ¡e q_çz, |Ǩï|ÖÏo q_çz,
~åA ǨÏ$^ŒÜ«∞ q∞_çÜ≥∞ ~år=#Ü«∞#∞ÃÑ·, ^èŒ#=Ú q_çz, [_»∞¤ñ^Œ#=Ú q_çz. 53
* P ~åA a_»Å¤ #∂, Ç≤Ï`«∞Å#∂, |O^è∞Œ =ÙÅ#∂, ÉèÏ~°º#∂, W`«~° Ѩi[<åhfl, ^è<Œ åhfl, [_»`åfihfl
=^ŒeÃÑ\˜ì Ѩ^Œ‡<Õ„`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x ÃÑ· =∞#ã¨∞û xeáê_»∞.
=. W@∞¡ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞ x~°ã≤Oz ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞O|∞Å∞ ã¨#flºã≤Oz ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú#O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞
q#ºã≤Oz ǨÏibÖÏÅHõΔ}O|∞ Å∞Ѩ#ºã≤OѨ٠=∞#∞ `«ÅOѨÙ# #ˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 54
* D q^èŒOQÍ =∞~°}cèux x~åHõiOz, ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞=ÚÅ<Õ „u=~åæxfl u~°ã¨¯iOz, Ѩ~°=∞
ѨÙ~°∞+¨μ#O^Õ =∞#ã¨∞û#∞ Hˆ O„nHõiOz, N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏqâıëêÅ#∞ Jaè=i‚OѨQÍ PHõiO‚ KåÅ<Õ
ã¨OHõÅÊO`À ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~åfi`«∞‡ "åã¨∞^Õ=Ùx, ã¨~°fiA˝_» "≥·# h=Ù ã¨Oã¨∞Îu ¿ãÜ«∞<£
ã¨~°fi„ÉèÏO`«∞Å∞ =^ŒÖˇ =∞, Ǩϟsfiã¨∞~°=~°º! =∂#™È`«û= =∞QÆ∞K«∞<£. 55
* „ÉÏǨχ}À`«Î=∂! ã¨~°fi=¸ `≥eã≤# h=Ù ã¨~åfixH© P`«‡Ü≥ÿ∞# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ q#∞uOKÕã¨iH˜
<åÖ’x „Éèí=∞Åhfl `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. <å =∞#ã¨∞û ã¨O`À+¨Ñ¨~°=â◊"≥∞ÿOk.
ã‘. Dâ◊√O_»∞ ǨÏi q+¨μ‚ñ _ô qâ◊fi "Õ∞ suñ |∞\˜ìOK«∞ñ ~°H˜ΔOK«∞ñ ÉÁeÜ«∞ñ EK«∞
|Ǩïâ◊H˜ÎÜ«Ú`«∞ñ_»QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»=ºÜ«Úñ _®k <Õ â◊‰õΩÎÅ <å„â◊~ÚOz
„|Ǩχâ◊„HÍk ~°∂Ѩ=ÚÅ q<ÀkOK≥ñ „QÆ=∞=Ú#<À ÜÕ∞HõHÍÅ=Ú#<˘
„ѨHõ$u QÆ∞}O|∞Åñ|\˜ì „QÆÇ≤ÏOK«∞@ <ÕHõ`«fi=Ú# #∞O_»∞ hâ◊fi~°∞O_»∞
P. aè#fl=¸iÎ Ü«∞QÆ∞K«∞ñ ɡ‰õΩ¯q^èŒO|∞Å, <ÕÅ Ü«ÚO_»∞? #`«x ˆHq∞ =K≥Û
#∞O_»‰õΩ#flñ? ^•Ñ¨™È`«Î=∞! `≥Å∞Ѩ"Õ!, "Õ_»¯ <å‰õΩ ã¨~°fi"Õk g=Ù! 56
178 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* =ÚxѨÙOQÆ"å! 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂, ã¨~°fi"åºÑ‘ S# NǨÏi D [QÆ`«∞Î#∞ ZÖÏ ã¨$+≤ìOz, áÈ+≤Oz,
ã¨OǨÏiã¨∞Î<åfl_»∞? J=ºÜ«Ú_≥·# P Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ J<ÕHõ â◊‰õΩÎÅ`À QÆ∂_ç#"å_»∞. J`«_»∞ "≥Ú^Œ@ U
â◊‰Ωõ ÅÎ ™êÜ«∞O`À „|Ǩχ, WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ~°∂áêÅ∞ `åeÛ q<ÀkOKå_»∞? PÜ«∞# „ѨH$õ u QÆ∞}ÏÅ#∞
Ѩi„QÆÇÏ≤ OK«_O» „Hõ=∞OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞O^•? ÖËHõ XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞O^•? UHõ=¸iÎÜ∞ÿ≥ # Dâ◊fi~°∞_»∞
J<ÕHõ =¸~°∞ÎÅ∞ ^èŒiOz J<ÕHõ q^è•Å ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ=iΙêÎ_»∞? JÖÏ „Ѩ=iÎOK«Hõ áÈ`Õ PÜ«∞#‰õΩ =KÕÛ
#+¨ì"Õ∞q∞\˜? h=Ù JO`å `≥eã≤#"å_»=Ù. <åH© q+¨Ü«∂Å∞ q=iOK«∞.
=. Jx# # Ü«Úº`«Î~å#O^Œ#∞ =K«#O|∞ʼnõΩ x~°∞`«Î~°∞O_»∞ QÍHõ ã¨^Œ∞`«Î~°„Ѩ^•# ‰õΩ`«∂ǨÏÅ∞O_≥·
Ö’HÀ`«Î~° QÆ∞}À`«Î~°∞O_≥·# `åѨ™È`«Î=ÚO_»∞ ^Œ# z`«ÎO|∞#. 57
* ѨsH˜`
Δ ∞« Î JÖÏ J_çQˆ ã¨iH˜ =∞ø#O =Ç≤ÏOѨHõ `«Q∞Æ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊÅ#fl ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À L`«=Î ∞QÆ∞}
ã¨OѨ#∞fl_≥·# â◊√HõÜ≥∂y =∞#ã¨∞ûÖ’ WÖÏ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKå_»∞.
=∞. Ѩ~°∞ñ_≥·, ~¸â◊fi~°∞ñ_≥·, =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=Úñ_≥·, „áê^Œ∞~°ƒù=™ê÷# ã¨O
ǨÏ~°}„H©_»#∞ñ_≥·, „uâ◊H˜ÎÜ«Ú`«∞ñ_≥· Ü«∞O`«~°æ`«*’ºuÜ≥ÿ∞,
Ѩ~°"Õ∞+≤ª „Ѩ=ÚMÏ=∞~åkèѨÙʼnõΩO „ÉÏÑ≤OѨ~å‰õΩO_»∞ ^Œ∞
ã¨Î~° =∂~°æO|∞#ñ ^Õ[iÅ∞¡ ǨÏiH˜O ^Œ`åÎfii÷<≥· „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 58
* „ѨHõ$uHõO>Ë r=ÙxHõO>Ë Ñ¨~°∞_»∂, Dâ◊fi~°∞_»∂, Q˘Ñ¨Ê =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»∂, ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∂Å#∞
P@QÍ ™êyOKÕ"å_»∂, „|Ǩχ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å<Õ „u=¸~°∞ÎÅ â◊H˜Î HõÅ"å_»∂, JO^ŒiH© JO`«~å`«‡QÍ
"≥Å∞Q˘O^Õ"å_»∂, „|Ǩ‡k^Õ=`«Å∞ JO^Œ∞HÀ_®xH˜ gÅ∞HÍx ^Œ∞ã¨~Î "° ∞≥ #ÿ „`À=Ö’ „ѨHÍtOKÕ"å_»∂ J~Ú#
NǨÏiH˜ `«`åÎfiaèÖÏ+¨`À #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨[˚#^Œ∞i`« ã¨OǨ~°‰õΩO_»∞#∞, ^Œ∞~°˚#x"å~°‰õΩO_»∞#∞, ã¨~°fi~°∂Ѩ‰õΩO_»∞#∞,
|~°=∞ǨÏO™ê„â◊=∞ „Ѩ=~°Î=∂# =Úx[# ǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å Hõi‚HÍ =∞^茺 „ѨnѨ‰õΩO_»∞#∞, ™ê`«fi`«
„âı+¨μªO_»∞#∞, xdÅ HõÖϺ} QÆ∞} QÆi+¨μªO_»∞#∞, |~°=∞ ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ ã¨∞ÅÉèí∞O_»∞#∞, ÉèíH˜ÎÇ‘Ï#[#
^Œ∞~°¡Éèí∞O_»∞#∞, x~°uâ◊Ü«∞ x~°∞Ѩ=∞ x~°=kèHõ „ѨHÍ~°∞O_»∞#∞, x[ã¨fi~°∂Ѩ „|ǨχqǨ~°∞O_»∞#∞
<≥·# Ü«∞ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ. 59
* ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ áêáêÅ#∞ ѨiǨÏiOKÕ"å_»∂, ^Œ∞~°#˚ ∞Å#∞ tH˜OΔ KÕ "å_»∂, Jxfl~°∂ѨÙÅ∂ `«#~°∂Ѩ"∞Õ
J~Ú#"å_»∂, Ѩ~°=∞ǨÏO™ê„â◊=∞=ÚÖ’ LO_Õ =Ú#∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å =∞^茺OÖ’ "≥Å∞Q˘O^Õ"å_»∂,
Ü«∂^Œ=ÙÅÖ’ „âı+μ¨ _ª ∂» , ã¨=∞ã¨HÎ Öõ Ϻ} QÆ∞}ÏÅ`À â’aèÖ"¡Ë å_»∂, L`«=Î ÚÖˇ#· Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ÅaèOKÕ"å_»∂,
ÉèHí Θ ÖËx"åiH˜ „áêÑ≤OÎ K«x"å_»∂† J`«∞º`«=Î ∞=¸, J#∞Ѩ=∂#=¸, J#O`«=¸ J~Ú# „Ѩ=~°#Î QÆÅ"å_»∂,
ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „|Ǩχ=ÚÖ’ qǨÏiOKÕ"å_»∂ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ „Ѩ}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞.
L. U qÉèí∞ =O^Œ<å~°Û#=Ú ÖË qÉèí∞ zO`«Ü«Ú <å=∞H©~°Î#O
ÉË qÉèí∞bÅ Å^Œ∞ƒù`«=Ú ÖˇÑ¨C_»∞ ã¨O„â◊=}O|∞ ¿ãÜ«∞ ^À
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 179
ëê=eñ ÉÏã≤ Ö’Hõ=Ú â◊√ÉèÏÜ«∞`«=$uÎñ *ˇÅOQÆ∞#O„_»∞ <Õ
<å qÉèí∞ <å„â◊~ÚOK≥^Œ #Ѷ¨∞øѶ¨∞x=~°Î#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 60
* U Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕtÌ Oz KÕã#≤ #=∞™ê¯~°O, ѨÓ[, zO`«#, <å=∞ã¨OH©~#ΰ J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∂: Z=i
Hõ^äŒÅ∞ qO>Ë ^ÀëêÅhfl `˘Åy Ö’HõO =∞OQÆà◊ã¨OѨ#fl =∞=Ù`«∞O^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥ѨÙ`«∞<åfl~À – J\˜ì
áêѨxK«Ü«∞ x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞ H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ P„â◊~Úã¨∞Î<åfl#∞.
L. U Ѩ~°"Õ∞â◊√ áê^ŒÜ«ÚQÆ "≥∞ѨC_»∞ QÀi ÉèílOz <Õ~°Ê~°∞Öò
֒Ѩe |∞kú`À #∞ÉèíÜ«∞Ö’Hõ=ÚÅO^Œ∞Å [_»∞¤ñÉÏã≤, ÜÕ∞
`åѨ=Ú ÖËHõ „|ǨχQÆuñ ^•~°∞ QÆ`«„â◊=ÚÖˇ· K«iO`«∞: ˆ~
<å Ѩ~°"Õ∞â◊√ „"≥ÚÔH¯^Œ #Ѷ¨∞øѶ¨∞x=~°Î#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 61
* U Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x áê^•Å#∞ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ HÀi ¿ãqOz xѨÙ}∞Öˇ·#"å~°∞ JO`«~°∞‡Y"≥∞ÿ# |∞kú`À
WÇ¨Ï Ñ¨~°Ö’HÍÅ`À_ç `«QÆ∞ÅO =^ŒÅ∞H˘x, U `åѨ=¸ ÖËHõ Ѩ~°„|Ǩχ#∞ KÕˆ~ =∂~°æOÖ’ U Hõ+¨ì=¸
ÖËx"åÔ~· ã¨OK«i™êÎ~À J\˜ì áêѨxK«Ü«∞x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞ H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
Éèlí ã¨∞<Î åfl#∞.
K«. `«Ñ¨=ÚÅñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, =∞é˜ ^•#=Ú ÖˇxflÜ«Úñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, <Õ
[Ѩ=ÚÅñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, ^èŒ#ã¨OK«Ü«∞ "≥∞=fixñ *Ë~°Ê‰õΩ#fl ¿ÇÏ
Ü«∞Ѩ^Œ=ÚÖˇ· ^Œ∞~°O`« qѨ^ŒOz`«suQÆ <˘Ñ¨CK«∞O_»∞ #
Ü«∞ºÑ¨~°q∞`«∞<£ ÉèílOK≥^Œ #Ѷ¨∞øѶ¨∞x=~Ϋ#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 62
* Z<≥flxfl `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, ^•<åÅ∂, [áêÅ∂ KÕã≤<å "å\˜=Å¡ HõeˆQÕ Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ U Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_çH˜
JiÊOK« ‰õΩO>Ë J=hfl xO^•ºÖˇ· PѨ^ŒÅ „H˜O^Œ Ѩi}q∞™êÎÜ≥∂, J\˜ì Ѩiq∞u ÖËx"å_»∂, áêѨxK«Ü«∞
x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ¿ãqã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. Ü«∞=# "åº^èŒ Ñ¨ÙoO^Œ Ǩ˙} â◊Hõ HõOHÍcè~° K«O_®Å ã¨O
Éèí=ÙÅ∞O ^ŒH˜¯# áêѨ=~°Î#∞Å∞ <Õ Éèí„^•`«∞‡ ¿ãqOz ÉèÏ
QÆ=`«„âı+¨μªÅ _®ã≤ â◊√^Œú`«#∞Öˇ· HõàϺ}∞Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞ ~å
Ü«∞qHÍ~°∞O „|Éèíq+¨μ‚ <å^Œ∞ =∞kÖ’ #„âßO`«=Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 63
* Ü«∞=#∞Å∞, H˜~å`«∞Å∞, ѨÙoO^Œ∞Å∞, Ǩ˙}∞Å∞, â◊‰õΩÅ∞, HõO‰õΩÅ∞, Pcè~°∞Å∞, K«O_®Å∞~°∞ –
D *Ï`«∞Ö’¡ ѨÙ\˜ì#"å~°∂, q∞ye# áêáê`«∞‡Å∂ U Ѩ~°=∞áê=#∞x ¿ãqOz ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μªÅ
<å„â◊~ÚOz#"åÔ~·, Ѩiâ◊√^Œú â◊s~°∞Öˇ· =∞OQÆàÏHÍ~°∞Öˇ· LO\Ï~À J\˜ì qHÍ~°~°Ç≤Ï`«∞_»∂, ã¨~°fiã¨=∞~°∞÷_»∂
J~Ú# Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ #=∞㨯i™êÎ#∞.
180 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. `«Ñ¨=ÚÖò ¿ãã≤#<À, =∞<ÀxÜ«∞u<À, ^•#„=`å=$uÎ<À
[Ѩ=∞O„`«O|∞Å<À, „â◊√uã¨$‡`«∞Å<À, ã¨^ŒƒùH˜Î<À Ü≥∞@∞¡ Å
|úѨ^Œ∞O_Ò#x „|Ǩχ~°∞„^Œ=ÚY~°∞Öò, ÉèÏqO`«∞ Ô~"åfix #
Ü«∞ºÑ¨=~åækèѨÙñ _®`«‡=¸iÎ ã¨∞ÅÉèí∞O_ÒñQÍHõ <å ÔHѨC_»∞<£. 64
* `« Ñ ¨ ã ¨ ∞ ûÅ`À<å? =∞<Àx„QÆ Ç ¨ Ï O`À<å? ^•<åÅ`À<å? „=`åÅ`À<å? [áêÅ`À<å?
=∞O„`åÅ`À<å? „â◊√u㨇 $`«∞Å#∞ =e¡OK«_»O =Å¡<å? ÖËHõ L`«Î=∞ÉèíH˜Î`À<å? ZÖÏ PÜ«∞# k=ºã¨xflkèH˜
KÕ~°QÆÅO? Jx „|Ǩχ, ~°∞„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ U Ѩ~°=∂`«‡#∞ ÉèÏqã¨∞ÎO\Ï~À P "≥∂HõΔ„Ñ¨Éèí∞=Ó,
P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ <å‰õΩ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ ã¨∞ÅÉèí∞_»=ÙQÍHõ!
Hõ. NѨuÜ«Ú Ü«∞[˝Ñ¨uÜ«Úñ „|, *ÏѨuÜ«Ú<£ |∞kúѨuÜ«Ú [QÆ^ŒkèѨuÜ«Ú<£
Éèí∂ѨuÜ«Ú Ü«∂^Œ=„âı, }© ѨuÜ«Ú<£ QÆuÜ«Ú<≥·# xѨÙ}∞ ÉèílO`«∞<£. 65
* ÅH˜Δ‡H©, Ü«∞*Ï˝xH©, „Ѩ[ʼnõÄ, |∞kúH©, [QÆ`«∞ΉõÄ, Éèí∂q∞H©, Ü«∂^Œ= =~åæxH©, Ѩf QÆf J~Ú#
ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãq™êÎ#∞.
=∞. J}∞"À HÍHõ Hõ_»∞<£ =∞ǨqÉèí=Ùñ_À, Ü«∞zÛù#∞flñ_À, zè#∞flñ_À,
QÆ∞}˜Ü≥∂, x~°∞æ}∞ñ_À Ü«∞@OK«∞ q|∞^èŒ∞Öò – QÆ∞OsîÉèí=`«Î`«Îfi =∂
~°æ}∞Öˇ· ÜÕ∞ qÉèí∞áê^ŒÑ¨^Œ‡ Éèí[<À`«¯~°¬O|∞ÅO ^Œ`«Îfi g
HõΔ}=ÚO *ËÃã^Œ ~°\˜ì q+¨μ‚ñ |~°=Ú<£ ã¨~åfi`«∞‡ ¿ãqOK≥^Œ<£. 66
* P Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ J}∞ã¨fi~°∂ѨÙ_®? ÖËHõ qâ◊fi=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz# =∞Ǩ ã¨fi~°∂ѨÙ_®?
^ÕâH◊ ÍÖÏ^Œ∞ÅKÕ`« JѨizÛù#∞fl_®? ÖËHõ ѨizÛù#∞fl_®? PÜ«∞# ã¨Q∞Æ }∞_®? ÖËHõ x~°∞} æ ∞_®? Jx ѨO_ç`∞« Å∞
=º~°"÷ ∞≥ #ÿ `«`åÎfi<Õfi+¨}O KÕã≤ KÕã≤ z=~°‰Ωõ U ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ Juâ◊Ü∞« OQÍ Éèlí OK«_O» ^•fi~å
`«`«Îfiã¨fi~°∂áêxfl QÆ∞iΙêÎ~À J\˜ì ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_»∂, ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∂ J~Ú# Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚
Éèlí ™êÎ#∞.
=∞. [QÆ^Œ∞`åÊ^Œ#|∞kú „|Ǩχ‰õΩ =∞k<£ ã¨OkèOѨ #∂Ç≤ÏOz ÜÕ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨~°ã¨fiuO |#∞Ѩ <å Ѩ^•‡ã¨º ^• #qfiÉèí∞<£
=∞QÆxO QÍ xÜ«∞q∞Oz `«^Œ∞ƒù=# ™ê„=∂[ºã≤÷u<£ ã¨$+≤ì áê
~°QÆ∞ñ *ËÃã<£ =Ú#∞ „|Ǩχ: #\˜ì QÆ∞}˜ <å~°OaèO`«∞ ¿ãqOѨñQÆ<£. 67
* „|Ǩχ‰õΩ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ |∞kúÑÙ¨ \˜Oì KåÅ<Õ TǨÏ`À U ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ѨÓ~°fiO ã¨~ã° fi¨ ux
ѨOѨQÍ P"≥∞ „|Ǩχ#∞ Éèí~°ÎQÍ ã‘fiHõiOz Ö’Hõ™ê„=∂[ºOÖ’ PÜ«∞##∞ ã¨$+≤ìxѨÙ}∞}˜‚ KÕã≤O^À J\˜ì
QÆ∞}=O`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x Éèí[#‰õΩ LѨ„Hõq∞™êÎ#∞.
ã‘. ѨÓ~°∞‚ñ _»Ü«Úº#∞ =∞ǨÉèí∂`« ѨOK«HõÜ≥∂QÆ, =Ú# "Õ∞#∞Å#∞ ѨÙ~°=ÚÅ∞ ã¨$lOz
ѨÙ~°=ÚÅÖ’ #∞O_ç ѨÙ~°∞+¨ÉèÏ=O|∞#, nÑ≤OK«∞ <≥=fi_»∞ nè~°=$uÎñ
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 181
|OK«Éèí∂`«=ÚÅ#∞ Ѩ^Œ∞<˘HõO _çO„kÜ«∞, =ÚÅñ „|HÍtOÑ≤Oz Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞
ëÈ_»âß`«‡‰õΩñ _»# â’aèe¡ r=`«fi, #$`«Îq<À^ŒO|∞ <≥éѨÙK«∞O_»∞
`Õ. #\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»=ºÜ«ÚO _»K«∞º`«∞O_»∞, =∂#™Èk`« "å‰õΩÊ+¨Ê=∂eHõÅ#∞
=∞OA #=~°ã¨ =∞Hõ~°O^Œ =∞Ç≤Ï=∞ Å∞@ì, t+¨ìǨÏ$^•ƒù=bÅÅñ *ËÜ«ÚñQÍ`«õ! 68
* `å#∞ ѨiѨÓ~°∞‚_≥· LO_ç‰õÄ_® Ѩ$kä"åºk ѨOK« =∞ǨÉèí∂`åÅ#∞ HõeÑ≤ â◊s~åÅ#∞ ѨÙ~åÅ#∞
ã¨$+≤Oì z "å\˜Ö’ ѨÙ~°∞+¨μ_»<Õ ¿Ñ~°∞`À Z=_»∞ ã¨^• nè~∞° _≥· „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï_À† ѨOK«É∂íè `åÅ#∂, Ѩ^HŒ ˘O_»∞
WO„kÜ«∂Å#∂ „ѨHÍtOѨ*Ëã≤ Q˘Ñ¨Ê „ѨÉèÏ=O`À ëÈ_»â◊HõàÏ`«‡‰õΩ_≥· â’aèÅ∞¡`«∂ Z=_»∞ r=`«fi =∞<Õ
#$`«ÎqÖÏã¨O „Ѩ^Œi≈ã¨∞ÎO\Ï_À† J=ºÜ«Ú_»∂, JK«∞º`«∞_»∂ J~Ú# J\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞<À[˝"≥∞ÿ#
#=~°™êÅ<Õ `Õ<≥Å∞ *ÏÅ∞"å~°∞`«∂ <å =∞#ã¨∞û#∞O_ç ѨÙ\˜ì# "å‰õΩ¯Å<Õ Ñ¨Ù+¨Ê=∂eHõÅ`À ã¨[˚#∞Å
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å #ÅiOK«∞QÍHõ!
L. =∂#^èŒ#∞Öò, =∞Ǩ`«∞‡Å∞, ã¨=∂kèx~°∂_è»∞Å∞, Ü«∞#∞‡MÏO|∞[
^蕺#=∞~°O^Œáê#=Ú# <å`«‡ÉèíÜ«∞O|∞Åñ ÉÏã≤ =Ú‰õΩÎÖˇ·
Å∂#`« <˘O^Œ: ~°\˜ì =ÚxÖ’Hõ tMÏ=∞}˜H˜<£ qâ◊OHõ \Ï
*Ï˝#`«"≥∂ #Éè’=∞}˜H˜ ™ê^èŒ∞[<å„QÆ}˜ ˆH#∞ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 69
* =∂#"Õ∞ ^è#Œ =ÚQÍ QÆÅ"å~°∂, =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∂, ã¨=∂kèx+¨μŪ ∂, U =∞Ǩ=∞Ǩïx =ÚYѨ^‡Œ ^蕺#
=∞<Õ `Õ<≥ ÖÏ#∞`«∂, ÉèÜ
í ∞« ~°ÇÏ≤ `«∞Öˇ,· Éè=í |O^èŒ q=Ú‰õΩÖÎ ·ˇ „ѨHÍt™êÎ~À J\˜ì =Úx[# =∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#∞_»∂,
QÍ_è»"≥∞ÿ# J*Ï˝#=Ú J<Õ pHõ\˜H˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨ÉèÏ#∞_»∂, t+¨μìÅÖ’ „Ѩ^è•#∞_»∂ J~Ú# "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞xH˜
=O^Œ#=ÚÅ∞ PK«iã¨∞Î<åfl#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ǨÏiQÆ∞~°∞=O^Œ#O|∞ ¿ãã≤ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ ~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 70
* Jx WÖÏ Ç¨ÏiH©, `«O„_çÜ∞ÿ≥ # "åºã¨=∞ǨÏi¬H© „Ѩ}q∞e¡ Ü≥∂wO„^Œ∞_≥#· â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA`À
WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. Jq~À^èŒO|∞# h=Ù ##fl_»∞QÆ∞ hÜ«∞~°÷O|∞ =Ú<£ „|Ǩχ =∂
^èŒ=ÙKÕ`«<£ qx <å~°^Œ∞O _»_çy#O ^Œ^䌺O|∞QÍñ *ˇÃÑÊ! =∂
#=Ö’ˆHâ◊fi~°! <å~°^Œ∞O_»∞ "≥#∞Hõ<£ <å‰õΩO „|™êkOK≥! ã¨O
„â◊=}©Ü«∞O|∞ =∞Ǩ^Œ∞ƒù`«O|∞ q#∞=∂ ã¨O^ÕǨÏqKÕÛù^Œ=Ú<£. 71
* ~å*Ï! h qѨÙ_»∞ ##fl_çy# q+¨Ü∞« "Õ∞ ѨÓ~°fiO |Ǩχ^Õ=Ù_»∞ <å~åÜ«∞}∞x=Å¡ q<åfl_»∞. <å~°^∞Œ
_»_yç `Õ ^•x<Õ PÜ«∞# q=iOKå_»∞. PÃÑ#· <å~°^∞Œ _»∞ <åHõk `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. q#^ŒyOn, =∞Ǩ^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ n,
ã¨Oâ◊Ü«∞O `˘ÅyOKÕn J~Ú# P q+¨Ü«∞O h‰õΩ K≥ѨÙ`å#∞† q#∞.
182 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
-: <å~°^Œ∞O_»∞ „|Ǩχ#∞ „|ѨOK« „ѨHÍ~°O|∞ #_»∞QÆ∞@. :-
=. <å~°^Œ∞O_»∞ „|Ǩχ H˜@¡xÜ≥∞. 72
* <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ „|Ǩχ^Õ=Ùx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. K«`«∞~åã¨∞ºO_»=Ù! "ÕÅ∞Êñ ɡ^ŒÌ=Ù! [QÆ`«û~åæ#∞ã¨O^è•~Ú g
„â◊√uã¨OѶ¨∂`«=Ú h =ÚMÏO|∞[=ÚÅ<£ â’aèÅ∞¡ â◊ÉÏÌ~°÷ ã¨O
Ü«Ú`«"≥∞ÿ! ã¨~°fi=Ú h Hõ~å=∞ÅHõ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞O QÆ^•! ÉèÏ~°f
ã¨u ~ÚÖÏ¡ Åñ@ h‰õΩ! <À [#Hõ! <å ã¨O^ÕǨÏ=ÚO ÉÏѨ"Õ! 73
* `«O„_ô! h=Ù K«`«∞~°∞‡Y∞_»=Ù. ^Õ=`«ÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ"å_»=Ù. Ö’HÍʼnõΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. D "Õ^•Åhfl h
=ÚYѨ^•‡ÅÖ’<Õ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl~Ú. â◊ÉÏÌ~=÷° ∞Ü«∞"≥∞#ÿ qâ◊fi=∞O`å h‰õΩ J~°KuÕ Ö’x Lã≤iHõÑO¨ _»∞ =∂ki
`Õ@`≥Å¡"Õ∞, ÃÑ·QÍ h‰õΩ ã¨~°ã¨fif^Õq WÖÏ¡Å@ ! WkQÀ ! D <å ã¨O^ÕǨÏO f~°∞Û.
âß. „áê~°OÉèÏk q"ÕHõ "≥∞=fiñ _˘ã¨ñQÆ∞O? „ÉÏ~°OÉèíã¨OѨuÎ HÍ
^è•~°O ɡܫ∞ºk? ÜÕ∞q∞ ¿ÇÏ`«∞=Ù? Ü«∞^Œ~°÷O ÉË ã¨fi~°∂ѨO|∞ ã¨O
™ê~å#∞„Hõ=∞ =¸~°‚<åaèѨyk<£ ™êyOK≥ <≥šѨC_»∞O
ÉèÏ~°O ɡ#flñ_»∞ ÖË^Œ∞! h =∞#∞=Ù ^Œ∞„ëêÊѨO|∞ "å}©â◊fi~å! 74
* D [QÆ`∞« Ü Î Ú≥ Hõ¯ ã¨$+≤xì „áê~°OaèOKÕ q*Ï˝#O h HÔ =_»∞ „Ѩ™êkã¨∞<Î åfl_»∞! P „áê~°OÉèãí O¨ Ѩ^‰Œ Ωõ
P^è•~° "Õ∞q∞\˜? Dã¨$+≤ì x~å‡}ÏxH˜ ¿ÇÏ`«∞ "Õq∞\˜? nxH˜ „ѨÜ≥∂[# "Õ∞q∞\˜? nx ã¨fi~°∂Ѩ "Õ∞q∞\˜?
™êyã¨∞Î<åfl h‰õΩ „â◊=∞ J<Õk ÖˉõΩO_® L#flk. ã¨~°ã¨fif<å^ä•! h r=#Ѩ^Œúu JO^ŒiH©˜ ÅÉèíºÑ¨_Õk HÍ^Œ∞.
âß. <å‰õΩO E_»ñQÆ h=Ù ~å[ =#∞K«∞<åflñ_»<£ Ü«∞^ä•~°÷ã≤÷u<£
hHõO>ˇ<£ Ѷ¨∞#∞ñ _˘Hõ¯ ~åA QÆÅñ_À? h =O`«‰õΩ<£ ~å["À?
h ˆH ÖÏÉèí=Ú ~åñ^ŒÅOz [QÆ=ÚÖò xi‡OK≥, n KÕ`«<å
hHõO ɡO^Œ∞ [xOK«∞ #∞O_»∞ #_»ñQÆ∞<£, xHõ¯O|∞ ÉèÏ+≤OѨÙ=∂. 75
* <å =∞@∞ì‰õΩ <Õ#∞ h"Õ „ѨÉèí∞=x J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. "åã¨Î"åxH˜ hHõO>Ë Jkè‰õΩ_≥·# „ѨÉèí∞=Ù
=∞~˘Hõ_∞» <åfl_®? h"Õ JO^ŒiH© „ѨÉ∞íè _»"å? J~Ú`Õ ÜÕ∞ „ѨÜ∂≥ [#O HÍOH˜OΔ z h g Ö’HÍÅ∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl=Ù?
D r=ã¨=Ú^•Ü«∞O ZHõ¯_ç#∞O_ç L^Œƒùqã¨∞Î#flk? ZHõ¯_» LO@∞#flk? ZHõ¯_» ÅÜ«∞ =∞=Ù`«∞#flk?
x[O K≥ѨÊ=Ü«∂º!
=∞. ã¨^Œã¨`«ûOQÆu <å=∞ ~°∂Ѩ QÆ∞} ^Œ$â◊ºO ɡ·# qâ◊fiO|∞ h
ǨÏ$^Œnè#O|∞ QÆ^•! Ѷ¨∞#∞Öò ã¨=ÚÅ∞ hÔH"åfi~°Å∞<£ ÖË~°∞, h
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 183
Ѩ^Œ =∞`«∞º#fl`«, q∞\˜ì h=Ù `«Ñ¨=ÚO „ÉÏg}ºÜ«Ú‰õΩÎO_»"≥·
=∞k <Õ ~¸â◊fi~°∞ñ QÀi KÕã≤uq? `«<å‡~°æO|∞ ã¨∂zOѨ"Õ! 76
* ã¨`«∞Î Jã¨`«∞ÎÅ HõÅ~ÚHõ=Å¡ <å=∞~°∂ѨQÆ∞}ÏÅ`À HõxÑ≤ã¨∞Î#fl D „ѨѨOK«O h ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜
Ö’|_çO^Õ Hõ^•! h HõO>Ë Jkè‰õΩÅ∞, h`À ã¨=∂#∞Å∞ Z=fi~°∂ ÖË~°∞. h ™ê÷#O Hõ_»∞ ^˘_»¤k. WÖÏO\˜ h=Ù
U Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕÌtOz <Õ~°∞Ê`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù? P ^•i U^À K«∂Ѩ=Ü«∂º!
âß. JOÉè’*Ïã¨#! h‰õΩ hâ◊√ñ_»∞ QÆÅO _»O>Ëxñ ^Œ`«ÊHõΔ =∞O
^ŒOÉè’*Ï`«Éèí"åO_» "Õ∞ qÉèí∞x bÖÏáêOQÆ ã¨OÜ«ÚH˜ÎKÕ
ã¨OÉèí∂`«O |QÆ∞ =~°Î=∂# =∞QÆ∞ ã¨OKè«#flO |QÆ∞O ^ŒkfiÉèí∞<£
ã¨OÉèÏ+≤OѨñQÆ =K«∞Û<Õñ ^ŒÅñѨ <Õ K«O^ŒO|∞"åñ _®Hõ$u<£? 77
* F Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí"å! h‰õΩ XHõ „ѨÉèí∞=Ù<åfl _»O\Ï"å? J>ˇÂ¡`Õ D „|Ǩ‡O_»O U „ѨÉèí∞x Hõ\ÏHõΔ
qÖÏã¨O`À ѨÙ@∞ì`«∞#fl^À, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl^À, y@∞ì`«∞#fl^À P „ѨÉèí∞x QÆ∂iÛ =ÚK«Û\˜OK«∞HÀ=K«∞Û<å?
PÜ«∞# ã¨fi~°∂Ѩ "≥∞ÖÏO\˜k?
Hõ. `ÀÜ«∞[ã¨OÉèí=! <å H©, `ÀÜ«∞=Ú q=iOѨÙ, KåÅñ ^Àñz# <Õ <å
`ÀÜ«∞=Ú"åiH˜ ##∞ºÅ, `ÀÜ«∞=ÚÅO *ˇO^Œ‰õΩO_» „^èŒ∞= "≥∞é˜ñyO`«∞<£. 78
* Hõ=∞Å ã¨OÉè"í å! D q+¨Ü∞« O K«H¯õ QÍ q=iOK«∞. <å H© ã¨OQÆu K«H¯õ QÍ J~°"÷ ∞≥ `
ÿ Õ ##fl#∞ã¨iOKÕ
"åà◊¡‰õΩ D ã¨`«ºO `≥eÜ«∞Ѩ~°∞™êÎ#∞. "åà◊√¡ W`«~° =∂~åæÅ#∞ J#∞ã¨iOѨ‰õΩO_® KÕ™êÎ#∞.
=. ^Õ"å ! Éèí∂`« Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#O|∞ÅQÆ∞ =º=Ǩ~°O|∞ʼnõΩ h= =Å¡Éèí∞O_»∞! h Ü≥∞é∞OQÆx
Ü«∞~°÷O ÉÁO_≥kÌÜ«Ú ÖË^Œ∞! qâ◊fi„ѨHÍ~°O|∞ qxÑ≤OѨ٠=∞x# qx qHõã≤`«=ÚY∞O_≥· qiOz
~Ú@¡xÜ≥∞. 79
* ™êfig∞! [iy#, [~°∞QÆ#∞#fl, [~°∞QÆ∞`«∞#fl =º=Ǩ~å Åxfl\˜H© h"Õ Hõ~°Î=Ù. h‰õΩ `≥eÜ«∞x
q+¨Ü«∞=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞. D „ѨѨOK«q^è•#O <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C – Jx <å~°^Œ∞_»∞ „ѨtflOKå_»∞.
JO^Œ∞‰õΩ qáêÊi# =^Œ#O`À q^è•`« WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ~å~å |∞^èŒ∞Å∞! q~°‰õΩÎÅ∞, QÍ~å! ~¸ su #_»∞QÆñQÍ <Õ~°~°∞ q
¿ã‡~å=ǨÏ=Ú Éèí=#‡`«, =∞ø~å! <å qÉèí∞x =∞~°‡ =∞_çyu =`åû! 80
* ‰õΩ=∂~å! ZO^Œ~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞ x`«ºO <å =^ŒÌ‰õΩ ~å=_»O ÖË^Œ∞ "å~°O^Œ~°∂ q~°‰õΩÎÖË Hõ^•!
J~Ú<å "åà‹¡=~°∂ hÖÏQÍ ##∞fl „ѨtflOK«ÖË^Œ∞. h Ü«∞aè„áêÜ«∞O <åÔHO`À P#O^ŒO Hõeyã¨∞Î#flk.
Pâ◊Û~°ºO! <å „Ñ¨Éèí∞x =∞~°‡"Õ∞ J_çQÍ=Ù!
âß. <å<å ™ê÷=~° [OQÆ=∞ „ѨHõ~°=ÚÖò <åÜ«∞O`« xi‡OѨ q
*Ï˝#O ÉËq∞Ü«ÚÖËHõ `˘„@∞Ѩ_» xK«Û<£ <å‰õΩ ã¨~åfi#∞ã¨O
184 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^è•<å~°OÉèí qK«HõΔ}`«fi=Ú =∞Ǩϟ^•~°O|∞QÍ xK≥Û =Ú
<Õfl <å ~¸â◊fi~°∞ <å[˝ñQÍHõ [QÆ=ÚÖò xi‡OѨ â◊‰õΩÎO_»<Õ? 81
* <å~°^•! q#∞ ! <å<å~°∂áêÅ`À L#fl D K«~åK«~° „ѨѨOKåxfl <å JO`«@ <Õ<Õ ã¨$lOK«\ÏxH˜
Kåe# `≥eq U H˘OK≥=¸ ÖËHõ `«aƒ|∞ƒ Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞. P ã≤u÷ Ö’ ѨÓ~°fiO ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤xì „áê~°OaèOK«_®xH˜
J=ã¨~°"≥∞ÿ# q*Ï˝<åxfl <å HÍ „ѨÉèí∞=Ù ZO`À L^•~°|∞kú`À J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JÖÏO\˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x
P#u ÖËHõáÈ`Õ D Ö’HÍÅ∞ xi‡OKÕ â◊H˜Î <åÔHHõ¯_çk <åÜ«∞<å!
=∞. J#Ѷ¨∂! qâ◊fi=Ú <≥Å¡ nѨÎ=ÚQÆñ *ËÜ«∞<£ <Õ ã¨=∞~°∞÷O_»<Õ?
~Ú#K«O„^•#Å `å~°HÍ„QÆǨÏQÆ}O ÉË su <å su <≥
=fix nÑ≤ÎO „|unѨΠ=∞Ü≥∞º Éèí∞=#„"å`«O|∞ ^ŒnÌÑ≤ÎKÕ
##∞nѨÎO |QÆ∞#\˜ì ~¸â◊fi~°∞# ˆH #„âßO`«=Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 82
* áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_®! D „ѨÑO¨ Kå#flO`«\h˜ „ѨHÍtOѨ*¿Ë ã ™ê=∞~°º÷ O <å‰õΩ ÖË^∞Œ . Z=x „ѨHÍâ◊O =Å¡
ã¨∂~°∞º_»∂, K«O„^Œ∞_»∂, Jwfl, #Hõ„Δ `åÅ∂, „QÆÇ¨ Å∂ ÖÏQÍ<Õ D Ö’HÍÅhfl ã¨=Ú[˚fiÅOQÍ „ѨHÍtã¨∞<Î åflÜ≥∂,
J\˜ì k=ºnÑ≤Î`À `Õ[iÅ∞¡`«∞#fl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ <Õ <≥Å¡ "Õà◊ÖÏ „Ѩ}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞.
=∞. q#∞ g∞ ~¸â◊fi~°∞ ^Œ$+≤ì=∂~°æ=Ú# <å"ÕtOѨ â◊OH˜Oz ã≤
QÆ∞æ# ã¨OHÀK«=Ú <˘O^Œ∞ =∂Ü«∞=Å#O QÆ∞OsîÉèí=„`«Ê[˝KÕ
##∞ Ö’ˆHâ◊fi~°∞ñ_»OK«∞ „"≥Ú‰õΩ¯ =∞uÇ‘Ï#„"å`«=ÚO Ez <Õ
#xâ◊O|∞<£ #y kèHõ¯iO`«∞ ǨÏi=∂Ü«∂Hõ$`«º =∞OK«∞<£ ã¨∞`å! 83
* WOHÍ D q+¨Ü∞« O qâ◊^OŒ QÍ qxÑ≤™êÎ#∞† q#∞. =∂Ü«∞ Dâ◊fi~°∞x ^Œ$+≤Ñì ^¨ OŒä Ö’ „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜
â◊OH˜Oz ã≤QÆ∞æ`À ‰õΩOzOK«∞HõáÈ`«∞Ok. D =∂Ü«∞=Å¡ `«=∞ „Ѩ[˝ ‰õΩOiî`«O HÍQÍ |∞kúÖËx "åà◊√¡ #<Õfl
Ö’HõqÉè∞í _»x ÉèÏqOz <å‰õΩ #=∞㨯iã¨∞OÎ \Ï~°∞. =`åû! JÖÏO\˜ =¸~°∞Åö #∞ K«∂z Wk NǨÏi =∂Ü«∞=Å¡
[iˆQ Ѩx Hõ^• Jx <åÖ’ <Õ#∞ #=ÙfiH˘x "åà◊¡#∞ „`Àã≤ѨÙK«∞Û`å#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^ÕǨÏO|∞#‰õΩ „^Œ=ºO|∞Öˇ·# =∞ǨÉèí∂`«O|∞Å∞#∞. [#‡xq∞`«ÎO|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞Å∞#∞,
QÆ~°‡HΔÀÉèíHõOɡ·# HÍÅO|∞#∞, QÍÅѨi}Ï=∞ ¿ÇÏ`«∞"≥·# ã¨fiÉèÏ=O|∞#∞, Éè’HõÎÜ≥ÿ∞# r=ÙO_»∞#∞.
"åã¨∞^Õ=ÙO_» HÍ <≥é∞OQÆ∞=Ú, "åã¨∞^Õ= =ºuiHõÎO|∞ ÖË^Œ∞, ã≤^ŒúO|∞, <å~åÜ«∞} xÜ«∞=∞ºO|∞Å∞
Ö’HõO|∞Å∞, ^Õ=`«Å∞ <å~åÜ«∞}â◊s~° ã¨OÉèí∂`«∞Å∞, "Õ^Œ Ü«∂QÆ `«áÈ Ü≥∂QÆ q*Ï˝#O|∞Å∞
<å~åÜ«∞} Ѩ~°O|∞Å∞, *Ï˝#™ê^茺O |QÆ∞ Ѷ¨ÅO|∞ <å~åÜ«∞}∞ #nè#O|∞, ‰õÄ@ã¨∞÷O_»∞#∞
ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ ã¨~°fi„^Œ+¨ìÜ«Ú #~Ú# ~¸â◊fi~°∞x Hõ\ÏHõΔ qâı+¨O|∞# ã¨$l~ÚOѨO|_ç
„¿Ñi`«∞O_»<≥· ã¨$[ºOɡ·# „ѨѨOK«O|∞ ã¨$lOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞, x~°∞æ}∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞x =Å#
~°[ã¨û`«Îfi`«"≥∂QÆ∞}O|∞Å∞ „ѨÉèí∂`«O|∞Öˇ· Ü«Ú`«ÊuÎ ã≤÷u ÅÜ«∞O|∞ʼnõΩO ÉÏÅ∞Ѩ_ç HÍ~°ºHÍ~°}
Hõ~°$Î`«fiÉèÏ=O|∞ÅO^Œ∞ „^Œ=ºO|∞Öˇ·# =∞ǨÉèí∂`«O|∞Å#∞ *Ï˝#=¸~°∞ÎÅ~Ú# ^Õ=`«Å∞#∞
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 185
„yÜ«∂~°∂ѨO|∞Å~Ú# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞ <å„â◊Ü«∞O|∞Å∞QÍ x`«º=Ú‰õΩÎO _»Ü«Úº#∞
=∂Ü«∂ã¨=∞xfi`«∞O_≥·# r=Ùx |OkèOK«∞, r=Ù#‰õΩ <å=~°}O|∞Å~Ú Ü«Úáêkè Éèí∂`«O|∞Å~Ú#
=¸ñ_»∞ eOQÆO|∞Å∞ ¿ãã≤ Ѩ~°∞ʼnõΩ ÅH˜Δ`«O|∞QÍHõ `«#‰õΩ ÅH˜Δ`«Oɡ·# `«`«ÎfiO|∞ QÆÅ ~¸â◊fi~°∞O
_çqfi^èŒO|∞#O „w_çOK«∞K«∞O_»∞. 84
* JO`ÕHÍ^Œ∞. â◊s~°x~å‡}ÏxH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ Ñ¨$kä"åºk ѨOK« =∞ǨÉèí∂`åÅ∂, ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ
¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ~°‡Å∂, Hõ~°‡ „Ѩ=$uÎH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# HÍÅ=¸, HÍÅ=Ú =∂~°∞Ê#‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# ã¨fiÉèÏ==¸,
Hõ~‡° ѶŨ O J#∞Éèqí OKÕ r=Ù_»∂ – JO`å "åã¨∞^Õ= ã¨fi~°∂ѨÙÖË Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ. P ^Õ=Ùx HõO>Ë J#º"≥∞#ÿ n
ÖË^∞Œ . Wk x[O. D Ö’HÍÅhfl xÜ«∞q∞OKÕ "å_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ! "ÕÅ∞ÊÅ∞ <å~åÜ«∞}∞x â◊s~°O#∞O_ç
ѨÙ\˜#ì "åˆ~! "Õ^•Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, `«Ñ㨠∞¨ ûÅ∂, „áê}ÏÜ«∂=∂k Ü≥∂QÍÅ∂, q*Ï˝#=¸ JO`å <å~åÜ«∞}∞x
P~å^è<Œ å ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ "Õ! *Ï˝#O =Å¡ ™êkèOKÕ Ñ¶Å¨ O ‰õÄ_® <å~åÜ«∞}∞x Jnè#OÖ’<Õ =ÙOk. xifiHÍ~°∞_»∂,
ã¨~åfiO`«~åºg∞, ã¨~°fi^Œ~°≈#∞_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x „H©QÆO\˜K«∂Ѩ٠=Å¡<Õ <Õ#∞ [x‡OKå#∞. PÜ«∞#
Hõ\ÏHõOΔ =Å¡<Õ „¿Ñ~°}á⁄Ok ã¨$lOѨ^QŒ æÆ qâ◊fi=∞O`«\h˜ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl#∞. QÆ∞}~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· Dâ◊fi~°∞x #∞O_ç
~°[ã¨∂û, ã¨`«Îfi=¸, `«=∞ã¨∂û J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ ѨÙ_»∞`«∞<åfl~Ú. Jq L`«ÊuÎH©, ã≤÷uH©, ÅÜ«∂xH©
¿ÇÏ`«∞=Ù Å=Ù`«∞<åfl~Ú. HÍ~°ºÉèÏ=OÖ’#∂, HÍ~°}ÉèÏ=OÖ’#∂, Hõ~°Î$ÉèÏ=OÖ’#∂ „^Œ"åºÖˇ·# Ѩ$kä"åºk
ѨOK« =∞ǨÉèí∂`åÅ#∂, *Ï˝#~°∂áêÖˇ·# „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å#∂, „H˜Ü«∂~°∂áêÖˇ·# WO„kÜ«∂Å#∂
P„â◊~Úã¨∞Î<åfl~Ú. r=Ù_»∞ ã¨^• =Ú‰õΩÎ_Õ J~Ú<å =∂Ü«∞`À ‰õÄ_ç LO_»_»O =Å¡ P „uQÆ∞}ÏÅ∞ J`«}˜‚
|Okèã¨∞Î<åfl~Ú. r=Ù}˜‚ HõÑ≤Ê"Õ¿ã Láê^èŒ∞Öˇ·# D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ HõeÊOz `«^•Ìfi~å Dâ◊fi~°∞_»∞
W`«~∞° ʼnõΩ U =∂„`«O QÀK«iOK«Hõ `«#‰õΩ =∂„`«O QÀK«iOKÕ `«`fiΫ O`À D q^èOŒ QÍ q<Àkã¨∂Î LO\Ï_»∞.
Hõ. P ~¸â◊√ñ _»#O`«∞ñ_»∞ ǨÏi, <åÜ«∞‰õΩñ _ô Éèí∞=#=ÚʼnõΩ, <å‰õΩ<£, h‰õΩ<£,
=∂Ü«∞‰õΩñ „ÉÏ}˜„"å`«=Ú, H© Ü≥∞_»Å<£ ÖË^Œ ~¸â◊fiˆ~`«~°=Ú ã¨∞`å! 85
* ‰õΩ=∂~å! P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ `«∞k ÖËx"å_»∞. P NǨÏi D Ö’HÍʼnõÄ, <å‰õÄ, h‰õÄ, =∂Ü«∞‰õÄ,
„áê}˜ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ „ѨÉèí∞=Ù. PÜ«∞# HõO>Ë J#º"≥∞ÿ#k Un D [QÆ`«∞ÎÖ’ ÖË<Õ ÖË^Œ∞.
=. q#∞=Ú, =∂Ü«∂qÉèí∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ# =∂Ü«∞O*Ëã≤ ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#O „ÉÏѨÎO|∞Å~Ú#
HÍÅr"å^Œ$+¨ì ã¨fiÉèÏ=O|∞Å∞ qq^èŒO|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ xâ◊Û~ÚOz ÔH·H˘xÜ≥∞, hâ◊fi~åkè+≤ª`«Oɡ·#
=∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞ =Å# #QÆ∞ HÍÅO|∞# QÆ∞}=ºuHõ~°O|∞#∞ ã¨fiÉèÏ=O|∞# |i}Ï=∞O|∞#∞
r"å^Œ$+¨ìÉèí∂`«O|~Ú# Hõ~°‡O|∞# [#‡O|∞#∞ #Ü≥∞º, ~°[ã¨û`«ÎfiO|∞ÅKÕ #∞Ѩ|$OÇ≤Ï`«Oɡ·
qHÍ~°O|∞ <˘Ok# =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞=Å#O ^Œ=∞ó„Ѩ^è•#Oɡ· „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü«∂`«‡HõO|QÆ∞
ã¨Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ QÆeÔQ, #kÜ«Ú ~°∂áêO`«~°O|∞ ÖÁO^Œ∞K«∞ „^Œ=ºâ◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# `å=∞ã¨O|∞#∞
„yÜ«∂â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ~å[ã¨O|∞#∞ *Ï˝#â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ™êuÎfiHõO|∞#∞ ## =¸ñ_»∞ q^èŒO|∞ÅÜ≥∞º, #O^Œ∞
Éèí∂`åkÜ≥ÿ∞# `å=∞™êǨÏOHÍ~°O|∞ =Å# #ÉèíO|∞ HõeÔQ, #ÉèíO|∞#‰õΩ ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO|∞
186 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„^Œ+$ì¨ ^Œ$â◊º=ÚʼnõΩ É’^èHŒ Oõ ɡ#· â◊|OÌ |∞ QÆ∞}O|QÆ∞, #ÉèOí |∞=Å# "åÜ«Ú=Ù QÆeQÔ , "åÜ«Ú=Ù#‰õΩO
|~å#fiÜ«∞O|∞# â◊|ÌO|∞ ã¨Ê~°≈O|∞ ##∞ Ô~O_»∞ QÆ∞}O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, #k ^ÕǨÏO|∞ÅO
^Œ∞O_»∞@O *Ëã≤ „áê}~°∂ѨOɡ· ~ÚO„kÜ«∞ =∞#â◊≈s~° áê@=O|∞<≥· Ü≥∂[ã¨ûǨϟ|ÅO|∞ʼnõΩ
¿ÇÏ`«∞"≥· =iÎOK«∞, "åÜ«Ú=Ù =Å# ~°∂Ѩ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ QÆ∞}O|∞Å∞ñ =¸ñ\˜`À_»ñ
^Õ[O|∞ QÆeÔQ, ^Õ[O|∞=Å# ~°ã¨ ~°∂Ѩ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞ QÆ∞}O|∞Å`À [ÅO|∞
QÆeÔQ, [ÅO|∞=Å# QÆO^èŒ ~°ã¨ ~°∂Ѩ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ QÆ∞}O|∞ Å~ÚkO\˜`À_»O
|$käq QÆeÔQ, "≥·HÍiHõOɡ·# ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O|∞ =Å#ñ [O„^Œ ^≥·=`«O|~Ú# =∞#O|∞ QÆeÔQ†
=∞é˜Ü«Ú k‰õΩ¯Å∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#∞ #~°∞¯O_»∞#∞ „|KÕ`«ã¨∞O_»∞#∞ <åtfi#∞Å∞#∞ =Ç≤ÏflÜ«Ú
xO„^Œ∞O_»∞#∞ #∞¿ÑO„^Œ∞O_»∞#∞ q∞„`«∞O_»∞#∞ „|*ÏѨuÜ«Ú #xÜ≥∞_ç ^Œâ◊^Õ=`«Å∞ QÆeyi,
`≥·[ã¨Oɡ·# ~å[™êǨÏOHÍ~°O|∞ =Å# kÔQÂÌ=`«Oɡ·# `«fiyO„kÜ«∞O|∞#∞ ã¨∂~°º^≥·=`«Oɡ·#
~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ #tfi^≥·=`«Oɡ·# „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞#∞ =Ç≤Ïfl^≥·=`«Oɡ·# ǨϿãÎO„kÜ«∞O|∞#∞
#∞¿ÑO„^Œ ^≥=· `«Oɡ#· áê^ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ q∞„`« ^≥=· `«Oɡ#· QÆ∞^ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ „|*ÏѨu ^≥=· `«Oɡ#·
QÆ∞¿ÇϺO„kÜ«∞O|∞#∞ #xÜ≥∞_ç ^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞ É’^èŒ[#HÍO`«óHõ~°}ˇÿHõ ÉèÏQÆO|~Ú#
|∞kú Ü « Ú ñ „yÜ« ∂ [#HÍO`« ó Hõ ~ ° } O|~Ú# „áê}O|∞#∞O QÆ e Ô Q ,x\˜ ì „â’„`å^Œ ∞ ÅQÆ ∞
^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å`Àñ QÆ∂_ç# Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞<ÀQÆ∞}O|∞Å∞ "Õˆ~fié∞QÆñ „|Ǩ‡O_» â◊s~°
x~å‡}O|∞#O^Œ ã¨=∞~°÷O|∞ ÅQÆ∞#ѨÙ_»∞ QÆ$ǨÏx~å‡}O|∞#‰õΩO ɡ‰õΩ¯ Ѩ^•~°÷O|∞Å∞
ã¨OáêkOz#OQÍx KåÅx K«O^ŒO|∞# Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞<ÀQÆ∞}O|∞Å=Å# QÆ$ǨÏO|∞ÔH·=_ç
Éè í Q Æ = K« Û ù H ˜ Î „¿Ñi`« O |∞ ÅQÆ ∞ K« ∞ <Õ H © É è í q Oz# 㨠= ∞+≤ ì =ºëêì º `« ‡ Hõ ` « fi O|∞ #OwHõ i Oz
KÕ`«<åKÕ`«#O|∞ÅO QÆÅ „|Ǩ‡O_»O|∞ HõeÊ`«O|Ü≥∞º, #\˜ì Ü«∞O_»O|∞ =~å¬Ü«Ú`«
ã¨Ç¨Ï„™êO`«O|∞ ^Œ#∞Hõ [ÅO|∞#O^Œ∞O_≥ñ, QÍÅ Hõ~°‡ ã¨fiÉèÏ=O|∞ÅO ^ŒQÆ∞Å∞=_»Hõ ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞
r=Ü«ÚHõÎO|∞QÆñ *ËÜ«∞ hâ◊fi~°∞O _»KÕ`«#O|∞#∞ ã¨KÕ`«#O|∞#∞QÆ <˘#Ô~Û, #O`«O QÍÅHõ~°‡ã¨fiÉèÏ=
„¿Ñ~°‰Ωõ O_»~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ r=~°∂ѨO|∞# =∞Ǩ=~°} [Å=∞^躌 ã≤` ÷ O« |~Ú# „|Ǩ‡O_»O|∞
Ö’#∞ ™⁄zÛ ã¨q™êÎ~°O|∞ QÍqOz Ü«∞\˜ì Ü«∞O_»O|∞ ÉèËkOz x~°æq∞OK≥ <≥@¡O>Ëx. 86
* Dâ◊fi~°∞_»∞ =∂Ü«∞‰õΩ xÜ«∂=∞‰õΩ_»∞, P „ѨÉèí∞=Ù‰õΩ `«# =∂Ü«∞=Å¡ HÍÅ=¸, r"å^Œ$+¨ì=¸,
ã¨fiÉèÏ==¸ J„Ѩܫ∞`«flOQÍ ã≤kúOKå~Ú. "å\˜x PÜ«∞# qq^èŒ~°∂áêÅ∞QÍ KÕÜ«∂Åx xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x
ã¨$+≤ì HÍ~åºxH˜ ã¨ÇϨ HÍ~°∞Å∞QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. Dâ◊fi~°∞xKÕ Jkè+Oª≤ Ѩ |_»¤ =∞ǨÏ`«`
Î fiΫ O HÍ~°}OQÍ HÍÅO#∞O_ç
„uQÆ∞}ÏÅ =º`åºã¨=¸, ã¨fiÉèÏ=O #∞O_ç Ѩi}Ï=∞=¸, r=Ùx J^Œ$+¨~ì ∂° ѨOÖ’ =Ù#fl Hõ~‡° #∞O_ç [#‡=¸
ã≤kúOKå~Ú. ~°*’QÆ∞}O KÕ`å, ã¨`«ÎfiQÆ∞}O KÕ`å, =$kúá⁄Ok# =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO qHÍ~åxH˜ Ö’#~ÚOk.
^•x#∞OKÕ `«"∂≥ QÆ∞} „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ n, ѨOK«É∂íè `åÅ∞, ѨOK«*Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∞, ѨOK«H~ˆõ ‡O„kÜ«∂Å∞ ~°∂ѨOQÍ
HõÅn J~Ú# JǨÏOHÍ~°O [xOzOk. P JǨÏOHÍ~°O =∞m§ qHÍ~åxH˜ Ö’<≥· „^Œ=ºâ◊HΘ Ü≥∞ÿ # `å=∞ã¨=∞h,
„H˜Ü«∂â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ~å[ã¨=∞h, *Ï˝#â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ™êuÎfiHõ=∞h =¸_»∞ ~°∂áêÅ∞QÍ Ñ¨i}q∞OzOk.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 187
ѨOK«Éèí∂`åʼnõÄ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# `å=∞™êǨÏOHÍ~°O #∞O_ç PHÍâ◊O ѨÙ\˜ìOk. „^Œ+¨ì J~Ú#
P`«‡‰õÄ, ^Œ$â◊º"≥∞#ÿ [QÆ`∞« ‰Î Äõ É’^èHŒ =õ ¸, ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂Ѩ"∞≥ ÿ =Ù#fl â◊|OÌ PHÍâßxH˜ QÆ∞}=∞~ÚOk. qHÍ~åxH˜
Ö’<≥·# PHÍâ◊O #∞O_ç ã¨Ê~°≈ QÆ∞}„Ѩ^è•#"≥∞ÿ# "åÜ«Ú=٠ѨÙ\˜ìOk. `«#‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# PHÍâ◊=∞O^Œe
â◊|Ì=¸, `«#‰õΩ ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# ã¨Ê~°≈=¸ J<Õ Ô~O_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ "åÜ«Ú=Ù# ‰õΩ<åfl~Ú. "åÜ«Ú=Ù â◊s~åÅÖ’
„áê}~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok. Jk WO„kÜ«∞ áê@"åxH©, =∞<À|ÖÏxH©, âßs~°Hõ â◊H˜ÎH© ¿ÇÏ`«∞==Ù`«∞#flk.
qHÍ~°O á⁄Ok# "åÜ«Ú=Ù#∞O_Õ ~°∂ѨO, ã¨Ê~°≈O, â◊|OÌ J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À áê@∞ `Õ[ã¨∞û [xOzOk.
`Õ[ã¨∞û#∞O_ç ~°ã¨O, ~°∂ѨO, ã¨Ê~°≈O, â◊|ÌO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ QÆ∞}ÏÅ`Àáê@∞ [ÅO [xOzOk. [ÅO#∞O_ç
QÆO^èŒO, ~°ã¨O, ~°∂ѨO, ã¨Ê~°≈O, â◊|ÌO J<Õ J~Ú^Œ∞ QÆ∞}ÏÅ`À Ѩ$käfi ѨÙ\˜ìOk. ÃÑ· *ˇÑ≤Ê#=hfl
`å=∞™êǨÏOHÍ~°O#∞O_ç Hõeæ#"Õ.
qHÍ~åxH˜ Ö’<≥#· ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O #∞O_ç =∞#ã¨∞û ѨÙ\˜Oì k. ^•xH˜ K«O„^Œ∞_»∞ Jkè^=Õ `«. JO`ÕHÍHõ
P ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O #∞O_Õ k‰õΩ¯Å∂, "åÜ«Ú=Ó, ã¨∂~°∞º_»∂, =~°∞}∞_»∂, Jtfih ^Õ=`«Å∂, Jyfl,
WO„^Œ∞_»∂, L¿ÑO„^Œ∞_»∂, q∞„`«∞_»∂, „Ѩ*ÏѨu J<Õ Ñ¨k=∞Ok ^Õ=`«Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞.
`≥·[ã¨"≥∞ÿ# ~å[™êǨÏOHÍ~°O #∞O_ç „â◊=}O "≥Ú^ŒÖˇ·# S^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂, "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖˇ·#
S^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂, |∞nú, „áê}=¸ HõeQÍ~Ú. P Ѩk ~ÚO„kÜ«∂Å Jkè^Õ=`«Å q=~°q∞k –
„â◊=}ËO„kÜ«∂xH˜ k‰õΩ¯Å∂, `«fiyO„kÜ«∂xH˜ "åÜ«Ú=Ó, <Õ„`ÕO„kÜ«∂xH˜ ã¨∂~°∞º_»∂,
~°ã¨<ÕO„kÜ«∂xH˜ „ѨKÕ`«ã¨∞_»∂, „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∂xH˜ Jtfih^Õ=`«Å∂, "åyO„kÜ«∂xH˜ Jwfl,
Ǩ Ï ¿ãÎ O „kÜ« ∂ xH˜ WO„^Œ ∞ _» ∂ , áê^Õ O „kÜ« ∂ xH˜ L¿ÑO„^Œ ∞ _» ∂ , QÆ ∞ ^Õ O „kÜ« ∂ xH˜ q∞„`« ∞ _» ∂ ,
LѨ¿ã÷O„kÜ«∂xH˜ „Ѩ*ÏѨf ^Õ=`«Å∞QÍ =Ù<åfl~°∞. |∞kú *Ï˝#O HõeyOKÕ JO`«óHõ~°}OÖ’ XHõ ÉèÏQÆO.
„áê}O „H˜Ü«∞#∞ HõeæOKÕ JO`«óHõ~°}O.
„â’„`«O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩk ~ÚO„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç# Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞û, â◊|Ìã¨Ê~å≈k
QÆ∞}ÏÅ∞ q_çq_çQÍ =Ù#flѨC_»∞ „|Ǩ‡O_»=∞<Õ â◊s~åxfl xi‡OK«ÖËHõ áÈÜ«∂~Ú. WÅ∞¡ Hõ\ÏìÅO>Ë J<ÕHõ
=ã¨∞Î=ÙÅ#∞ XHõ¯KÀ@ KÕiÛ`Õ HÍx ™ê^茺O HÍ^Œ∞ QÆ^•! J^Õ suQÍ ÃÑ·# *ˇÑ≤Ê# Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞,
=∞#ã¨∞û, QÆ∞}ÏÅ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Î=Å¡ „¿Ñ~°}á⁄Ok XHõ¯\˜QÍ KÕ~å~Ú. ã¨=∞+≤ìQÍ#∂, =º+≤ìQÍ#∂ Hõeã≤
KÕ`<« åÅ#∂, JKÕ`<« åÅ#∂ HõeÊOKå~Ú. JÖÏ ~¸ „|Ǩ‡O_®xfl xi‡OKå~Ú. P q^èOŒ QÍ xi‡OѨ|_»¤
JO_»O HÀ\˜ ã¨O=`«û~åÅ =~°‰õÄ hà◊¡Ö’<Õ =ÙO_çáÈ~ÚOk.
P ÃÑ·# HÍÅHõ~°‡ã¨fiÉèÏ"åʼnõΩ Ö’#∞ QÍx"å_»∂, Jxfl\˜h „áê}=O`åÅ∞QÍ KÕÜ«∞QÆÅ"å_»∂
J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ „áê}~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ^•xx „áê} ã¨ÇÏ≤ `«O KÕâß_»∞. HÍÅHõ~‡° ã¨fiÉèÏ"åʼnõΩ „¿Ñ~°‰Ωõ _≥#· P
Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ =∞Ǩ=~°} [Å=∞^躌 OÖ’=Ù#fl „|Ǩ‡O_»OÖ’ r=~°∂ѨOÖ’ „Ѩ"tÕ Oz ^•xfl q∞H˜¯e qã¨$Î `«O
KÕâß_»∞. z=iH˜ P JO_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x "≥eH˜ =KåÛ_»∞. Jk ZÖÏ [iyO^À q#∞.
188 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Éèí∞=<å`«‡‰õΩñ _®~¸â◊√ñ_»∞, Éèí=<åHõ$u`À_» #∞O_»∞ „|Ǩ‡O_»O|∞<£
q=~°=Ú`Àñ |^Œ∞<åÅ∞QÆ∞, q=~°O|∞Å∞QÍ <˘#Ô~Û qâ◊^ŒO|∞Å∞QÆ<£. 87
* „ѨѨOK« ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P ~¸â◊fi~°∞_»∞ XHõ Éèí=#O ÖÏQÍ=Ù#fl „|Ǩ‡O_®xfl q_çq_çQÍ KÕã≤
qѨÙÅ"≥∞ÿ# K«`«∞~°ÌâíÉèí∞=<åÅ∞QÍ fiÛk^•Ì_»∞.
=∞. |Ǩïáê^À~°∞Éèí∞*Ï# <ÕHõΔ}t~°óá¶êÅ„â◊"À Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·
qǨÏiOK«∞<£ |Ǩï^ÕÇ≤Ï ^ÕǨÏQÆ`«∞ñ_≥·, q^•fiOã¨∞ Å∂Ç≤ÏOz `«
^ŒƒÇ¨ï ~°∂áê=Ü«∞=O|∞Å<£ Éèí∞=#ã¨OѨuÎ<£ qKåiO`«∞, ~å
=∞ǨÏhÜ«∂^Œ∞ƒù`«=¸iÎ Ü≥∂y[#ǨÏ$<å‡#∞ºO_»∞ "Õ∞^è•xnè! 88
* |∞kú=∞O`«∞_®! P ^Õ=Ù_»∞ J<ÕHÍÖˇ·# áê^•Å∂, T~°∞=ÙÅ∂, Éèí∞*ÏÅ∂, =ÚMÏÅ∂, <Õ„`åÅ∂,
t~°ã¨∞ûÅ∂, <˘ã¨à◊¥¡, K≥=ÙÅ`À ‰õÄ_ç =Ù<åfl_»∞. JÖÏ =ÙO@∂ J<ÕHõ „áê}∞Å â◊s~åÅÖ’ <≥ÅH˘x
qǨÏiã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. ѨO_ç`«∞Å∞ K«Hõ¯QÍ q=∞i≈Oz P ÉèíQÆ=O`«∞x J<ÕHõ ~°∂áêÖˇ·# J=Ü«∞"åÅÖ’<Õ
ã¨=∞ã¨ÎÉèí∞=<åÅ LxH˜h qKåiã¨∂Î LO\Ï~°∞. =∞Ǩ=∞Ǩï_»∂, Pâ◊Û~°ºHõ~° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# P
ÉèíQÆ"å#∞_»∞ Ü≥∂QÆ∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ JiÛOѨ^Œy =Ù<åfl_»∞.
=. q#∞=Ú. K«`«∞~°Ìâ◊Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞ g∞ñk ÜÕ∞_»∞ Ö’HõO|∞Å∞ N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù#‰õΩO QÆ\˜„Ѩ^Õâ◊O|∞#
#∞O_ç Ü«¸~°úfi^ÕÇ¨Ï =∞xÜ«Ú#∞, „yOk ÜÕ∞_»∞ Ö’HõO|∞Å∞ [Ѷ¨∞#O|∞#∞O_ç Ü«∞^èÀ^ÕǨÏ
=∞xÜ«Ú#∞O |Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞. „ѨѨOK« â◊s~°∞O_»QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x =ÚYO|∞=Å# „|Ǩχ‰õΩÅO|∞#∞,
ÉÏǨï=ÙÅ=Å# HõΔ„uÎÜ«∞‰õΩÅO|∞#∞, #∂~°∞=ÙÅ=Å# "≥·â◊º‰õΩÅO|∞#∞, ÉÏ^ŒO|∞Å=Å#
â◊¥„^Œ‰õΩÅO|∞#∞ [x~ÚOK≥#x K≥ѨC^Œ∞~°∞† Éèí∂Ö’HõO|∞ QÆ\˜ „Ѩ^Õâ◊O|∞, Éèí∞=~À¡HõO|∞ <åaè,
ã¨∞=~À¡HõO|∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞, =∞ǨÏ~À¡HõO|∞ =HõΔO|∞, [#Ö’HõO|∞ „w=O|∞, `«áÈÖ’HõO|∞
ã¨Î#^ŒfiÜ«∞O|∞, ã¨<å`«#O|∞#∞ „|Ǩχx"åã¨O|∞#∞ <≥·# ã¨`«ºÖ’HõO|∞ t~°O|∞, [Ѷ¨∞# „Ѩ^Õâ◊O
|`«ÅO|∞, `˘_»Å∞ q`«ÅO|∞, *Ï#∞=ÙÅ∞ ã¨∞`«ÅO|∞, [OѶ¨∞Å∞ `«ÖÏ`«ÅO|∞, QÆ∞ÅÊùO|∞Å∞
=∞Ç‘Ï`«ÅO|∞, Ѩ^•„QÆO|∞Å∞ ~°™ê`«ÅO|∞, áê^Œ`«ÅO|∞ áê`åà◊O|∞ #x (Ö’Hõ=∞Ü«ÚOQÍ)
ÉèÏqO`«∞~°∞. H˘O^Œé∞ =∞é˜Ü«ÚO ÉÏ^Œ`«ÅO|∞=Å# Éèí∂Ö’HõO|∞#∞, <åaè=Å# Éèí∞=~À¡HõO|∞#∞,
t~°O|∞=Å# ã¨fi~À¡HõO|∞#∞ QÆeÔQ#x Ö’HõHõÅÊ#O|∞ <≥#∞fl^Œ∞~°∞. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx =ÚYO|∞=Å#
ã¨~°fi[O`«∞ "åKå*ÏÅO|∞#∞, `«^Œkèëêª`«Ü«∞QÆ∞ =Ç≤ÏflÜ«Ú #∞^Œ~ÚOK≥! K«~°‡~°HõÎ=∂O㨠"Õ∞^Œâ◊≈ź
=∞*Ï˚â◊√Hõ¡O|∞Å∞ ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=Ù ÅO^Œ∞~°∞. ѨHΔÍO`«~°O|∞# ~À=∞ `«fiV͇O™êã≤÷ ™êflÜ«Ú=∞*Ï˚
„áê}O|∞Å∞#∞ ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅx Ü«∞O^Œ∞~°∞, JO^Œ∞ ~À=∞O|∞ Å∞+≤‚HõÛùO^ŒO|xÜ«Úñ. ^Œfi‰õΩ¯
^è•„fKè«O^ŒO |xÜ«Ú, =∂Oã¨O|∞ „u+¨μìѨÛùO^ŒO |xÜ«Ú, ™êflÜ«Ú =#∞+¨μìѨÛùO^ŒO |xÜ«Ú,
#ã≤÷ [QÆfKè«O^ŒO |xÜ«Ú, =∞[˚ ѨOH˜ÎK«ÛùO^ŒO |xÜ«Úñ, „ÉÏ}O|∞ |$ǨÏfKè«O^ŒO |xÜ«Ú
<å^ÕtO`«∞~°∞. ǨÏ=ºHõ"åº=∞$`å#flO|∞ʼnõΩ, =∞^èŒ∞~åk +¨„_»ã¨O|∞ʼnõΩ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞#‰õΩ,
~°™ênèâfi◊ ~°∞O_≥#· =~°∞}∞xH˜x ǨÏi~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞ [#‡™ê÷#O|∞. ã¨~fi° „áê}Ï^Œ∞ʼnõΩ "åÜ«Ú=Ù#‰õΩ
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 189
q+¨μ‚<åã≤HÍ q=~°O|∞ x"åã¨O|∞. ã¨g∞Ѩ ^Œ∂~°"åºÑ≤ QÆO^èŒO|∞ʼnõΩ, <À+¨^èŒ∞ʼnõΩ, #tfi^Õ=`«Å‰õΩ
ÉèQí =Æ O`«∞x „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∞O|∞ x"åã¨O|∞† ^Õ=Ö’Hõ ã¨`º« Ö’HõO|∞ʼnõΩñ, ^Õ[O|∞#‰õΩ, ã¨∂~°∞º#‰õΩ,
ã¨HõÅK«‰õΔΩ=ÙʼnõΩ Ö’HõÖ’K«#∞x K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞ ™ê÷#O|∞† kâ◊ʼnõΩ, <åHÍâ◊O|∞#‰õΩ, „â◊√u
Éèí∂`«O|∞Öˇ·# Ü«∞Oâ◊O|∞ʼnõΩ, â◊|ÌO|∞#‰õΩ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x Hõˆ~‚O„kÜ«∞O|∞ [#‡™ê÷#O|∞.
=ã¨∞™Î ê~°O|∞ʼnõΩ, =~°h‚ Ü«∞ ÉèÏQƺO|∞ʼnõΩñ |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μx QÍ„`«O|∞ ÉèÏ[#O|∞. ã¨Ê~°≈O|∞#‰õΩ,
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ, ã¨HõÅã≤flQÆú`«fiO|∞#‰õΩ k=º^ÕǨïx ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞O|∞ ˆQǨÏO|∞. Ü«¸Ñ¨„Ѩ=ÚY
Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°}O|∞ÅQÆ∞ `«~°∞QÆ∞Ň Å`å^Œ∞ʼnõΩñ |∞~°∞ëÈ`Ϋ=Úx ~À=∞O|∞Å∞ =¸ÅO|∞Å∞,
tÖÏ֒ǨÏO|∞Å∞ ã¨~fi° =∞Ü«Úx #YO|∞Å∞, "Õ∞Ѷ∞¨ *ÏÅO|∞Å∞ ǨÏ$+‘Hˆ â◊√x Hˆ â◊O|∞Å∞, "≥∞é∞OQÆ∞Å∞
qâıfiâ◊fi~°∞x â◊‡„â◊√=ÙÅ∞. Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=~À¡Hõ ~°HõΔ‰õΩÖˇ·# Ö’HõáêʼnõΩŠѨ~å„Hõ=∞O|∞ʼnõΩ Éèí∂~åk
Ö’HõO|∞ʼnõΩ ˆHΔ=∞O|∞#‰õΩ, â◊~°}O|∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}∞x q„Hõ=∞O|∞Å∞ xˆH`«#O|∞Å∞†
ã¨~°fiHõ~°‡O|∞ʼnõΩ, #∞`«Î=∞O|∞Öˇ·# =~°O|∞ʼnõΩñ n~°÷áê^Œ∞x áê^•~°qO^ŒO|∞ ÖÏã¨Ê^ŒO|∞Å∞.
[ÅO|∞ʼnõΩ, â◊√Hõ¡O|∞#‰õΩñ, |~°˚#∞º#‰õΩñ, „|*ÏѨuã¨~°æO|∞#‰õΩ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x "Õ∞„_è»O|∞ ã¨OÉèí=
xÅÜ«∞O|∞. ã¨O`å#O|∞#‰õΩñ, QÍ=∂kѨÙ~°∞ëê~°÷O|∞ʼnõΩñ l`«Î™œYº~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ <å#O^ŒO|∞
ʼnõΩ, â◊s~° ™œYºO|∞#‰õΩ #K«∞º`«∞x Ü«ÚѨ¿ã÷O„kÜ«∞O|∞ ™ê÷#O|∞. Ü«∞=ÚxH˜, q∞„`«∞xH˜,
=∞Åqã¨~°æO|∞#‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞x áê~ÚfiO„kÜ«∞O|∞ Éèí=#O|∞. Ç≤ÏO㨉õΩ, x~°$uH˜, =∞$`«∞º=Ù#‰õΩ,
x~°Ü«∞O|∞#‰õΩ xdÅ~°∂Ѩ‰õΩx QÆ∞^ŒO|∞ x"åã¨O|∞. Ѩ~åÉèí=O|∞#‰õΩ, #^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ, #q^Œº‰õΩ,
#O^èŒHÍ~°O|∞#‰õΩ ##O`«∞x Ѩ$+¨ªÉèÏQÆO|∞ ã¨^Œ#O|∞, #^Œ#n x=ǨÏO|∞#‰õΩ hâ◊fi~°∞x<å_ô
ã¨O^ÀǨÏO|∞ [#‡=∞Ok~°O|∞. Ѩ~°fi`«O|∞ʼnõΩ #^èÀHõΔAx â◊źO|∞Å∞ [#Hõã¨÷ÅO|∞Å∞.
„Ѩ^è•#O|∞#‰õΩ, ##fl~°ã¨O|∞#‰õΩ, ã¨=Ú„^ŒO|∞ʼnõΩ, Éèí∂`«ÅÜ«∞O|∞#‰õΩ „|Ǩ‡O_»QÆ~°∞ƒùx
Ü«Ú^Œ~O° |∞ x"ÕâO◊ |∞. =∞<À"åºáê~° ~°∂ѨO|QÆ∞ eOQÆâs◊ ~°O|∞#‰õΩ =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=Úx ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞
ã¨~°æÉèí∂q∞ Ü«∞QÆ∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 89
* D Ѩ^Œ∞<åÅ∞QÆ∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ ÃÑ· ÜÕ∞_»∞ Ö’HÍÅ∂ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#‰õΩ #_»∞=Ú#∞O_ç ÃÑ·
â◊s~°=∞O\Ï~°∞. JÖψQ „H˜Ok ÜÕ∞_»∞ Ö’HÍÅ∂ #_»∞=Ú#∞O_ç „H˜Ok â◊s~°=∞x K≥|∞`å~°∞. „ѨѨOK«"Õ∞
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ â◊s~°O. PÜ«∞# =ÚYO#∞O_ç „|Ǩχ‰õΩÅ=¸, ÉÏǨï=ÙÅ#∞O_ç HõΔ„uÜ«∞‰õΩÅ=¸,
`˘_»Å#∞O_ç "≥·â◊º‰õΩÅ=¸, áê^•Å#∞O_ç â◊¥„^Œ‰õΩÅ=¸ ѨÙ\ÏìÜ«∞x =i‚™êÎ~°∞.
P =∞Ǩq+¨μ‚=Ù‰õΩ Hõ\˜ã¨÷ÅO Éèí∂Ö’HõO, <åaè Éèí∞=~À¡HõO, ǨÏ$^ŒÜ«∞O ã¨∞=~À¡HõO, =HõΔO =∞ǨÏ~À¡HõO,
HõO~îO° [#Ö’HõO, ã¨<Î åÅ∞ `«áÈÖ’HõO, t~°ã∞¨ û ã¨<å`«#"≥∞#ÿ „|Ǩχ x=ã≤OKÕ ã¨`º« Ö’HõO, [Ѷ∞¨ #O J`«ÅO,
`˘_»Å∞ q`«ÅO, "≥∂HÍà◊√¡ ã¨∞`«ÅO, Ñ≤Hõ¯Å∞ `«ÖÏ`«ÅO, pÅ=∞O_»ÅO =∞Ǩ`«ÅO, HÍe =Úx"Õà◊√¡
~°™ê`«ÅO, JiHÍÅ∞ áê`åà◊O – D HÍ~°}OQÍ PÜ«∞##∞ Ö’Hõ=∞Ü«Ú_»x ÉèÏq™êÎ~°∞.
=∞iH˘O`«=∞Ok PÜ«∞# áê^Œ`Å« O #∞O_ç Éè∂í Ö’Hõ=¸, ÉÁ_»∞#¤ ∞O_ç Éè∞í =~À¡H=õ ¸, t~°ã∞¨ û#∞O_ç
ã¨fi~À¡Hõ=¸ ѨÙ\ÏìÜ«∞x =¸_»∞ Ö’HÍÅ ã¨$+≤ìh q=i™êÎ~°∞.
190 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x =ÚYO#∞O_ç ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å "å‰õΩ¯Å∂, "å‰õΩ¯Å Hõkëè êª#"≥∞#ÿ Jwfl ѨÙ\Ïì~Ú.
K«~°‡O, ~°HõÎO, =∂Oã¨O, "≥∞^Œ_»∞, Z=ÚHõÅ∞, =∞[˚, â◊√Hõ¡O – Wq ÜÕ∞_»∂ P ^Õ=Ùx ÜÕ∞_»∞ ^è•`«∞=ÙÅx
K≥|∞`å~°∞. =∞~˘Hõ Ѩ^ŒúuÖ’ ~À=∂Å∞, K«~°‡O, =∂Oã¨O, Z=ÚHõÅ∞, ™êflÜ«Ú=ÙÅ∞, =∞[˚, „áê}ÏÅ∞ – Wq
U_»∞ ^è•`«∞=ÙÅx =i‚™êÎ~°∞.
"å\˜Ö’ ~À=∂Å∞ L+≤H‚ ± KèO« ^Œãû¨ h, K«~‡° O ^è•„fKèO« ^Œãû¨ h, =∂Oã¨O „u+¨μÑì π KèO« ^Œãû¨ h, ™êflÜ«Ú=Ù
J#∞+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨ûh, â◊źO [QÆfKè«O^Œã¨ûh, =∞[˚ ѨOH˜ÎK«ÛùO^Œã¨ûh, „áê}O |$ǨÏf Kè«O^Œã¨ûh
=º=ǨÏi™êÎ~°∞.
^Õ=`«Å HõiÊOKÕ Ñ¨Ù~À_®â◊~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ǨÏ"åºxH©, Ñ≤`«$^Õ=`«ÅH˜KÕÛ K«~°∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Hõ"åºxH©,
J=∞$`å<åflxH©, fÑ≤ "≥Ú^ŒÅ~Ú# P~°∞ ~°™êÅH©, ~°ã¨<ÕO„kÜ«∂xH©, ~°™êxH© Jnèâ◊fi~°∞_≥·# =~°∞}∞_çH©
q+¨μ‚^Õ=Ùx ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞"Õ∞ [#‡™ê÷#O. JÖψQ Jxfl „áê}Ï^Œ∞ʼnõÄ, "åÜ«Ú=Ù‰õÄ q+¨μ‚x <å™ê ~°O„^èŒO
<≥Å=Ù. ^ŒQ~æÆ Q° Í#∂, ^Œ∂~°OQÍ#∂ "åºÑ≤OKÕ "åã¨#ʼnõÄ, F+¨^∞Œè ʼnõÄ, Jtfih ^Õ=`«Å‰õÄ P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x
„Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O ™ê÷#O.
^Õ=Ö’HÍxH©, ã¨`«ºÖ’HÍxH©, `Õ[ã¨∞û‰õÄ, ã¨∂~°∞º_çH©, ã¨HõÅ <Õ„`åʼnõÄ Ö’Hõ<Õ„`«∞_≥·# Ѩ~°=∂`«∞‡x
K«‰õΔΩiO„kÜ«∞"Õ∞ x"åã¨O. k‰õΩ¯Å‰õÄ, PHõ™êxH©, „â◊=}ÏOâßʼnõÄ, â◊ÉÏÌxH© 㨈~fiâ◊fi~°∞x „â’„`ÕO„kÜ«∞O
[#‡Éèí∂q∞. „Ѩâ◊™êÎÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙʼnõÄ, H˘xÜ«∂_»^Œy# ™œO^Œ~åºÅ‰õÄ Ñ¨~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μx â◊s~°"Õ∞ ™ê÷#O.
ã¨Ê~å≈xH©, QÍeH©, <≥·QÆxQͺxH© P k=ºâ◊s~°∞x `«fiyO„kÜ«∞"Õ∞ QÆ$ǨÏO. Ü«∂QÆѨâ◊√=Ù#∞ |OkèOKÕ
ã¨ÎOÉèÏk Ü«∞[˝Ñ¨iHõ~åÖˇ·# K≥@∂¡, á⁄^ŒÅ∂, fQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜H˜ ѨÙ~°∞ëÈ`Ϋ=Úx ~À=∂Å∞ ™ê÷<åÅ∞.
~åà◊¥¡, ֒ǨÅ∞ P qâ◊fi=∞Ü«ÚxH˜ QÀà◊√¡. =∞|∞ƒÅ∞ ã¨~À*ωõΔΩx t~À*ÏÅ∞. "≥∞~°Ñ¨ÙÅ∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞x
g∞™êÅ∞† Éèí∂Ö’Hõ Éèí∞=~À¡Hõ ã¨∞=~À¡HÍÅ#∞ HÍáê_Õ Ö’HõáêʼnõΩŠѨ~å„Hõ=∂ʼnõΩ, Éèí∂Ö’HõO "≥Ú^ŒÖˇ·#
Ö’HÍÅ ˆHΔ=∂xH©, â◊~°}ÏxH© <å~åÜ«∞}∞x Ѩ~å„Hõ=∞O #\˜ìÅ∞¡. ZÅ¡HÀiHõʼnõÄ, „âı+¨ª"≥∞ÿ# =~åʼnõÄ P
Ѩq„`«áê^Œ∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÖË xÅÜ«∂Å∞.
[ÖÏÅ∞, â◊√Hõ¡O, Ѩ~°˚#∞º_»∞, „Ѩ*ÏѨu ã¨$+≤ì – g@xflO\˜H© P 㨈~fiâ◊fi~°∞x ѨÙ~°∞ëêOQÆO [#‡ã¨÷ÅO.
ã¨O`«uH©, HÍ=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨÙ~°∞ëê~å÷ʼnõÄ, =∞#ã¨∞û‰õÄ Ç¨~Ú HõeyOKÕ P#O^•Å‰õÄ, â◊s~°ã¨∞MÏxH©
JK«∞º`«∞x QÆ∞¿ÇϺO„kÜ«∞O ™ê÷#O. Ü«∞=Ú_çH©, q∞„`«∞_çH©, =∞Åqã¨~°˚<åxH© P ^Õ=Ùx QÆ∞^ÕO„kÜ«∞O
WÅ∞¡. Ç≤ÏO㨉Äõ , x~°$uH©, =∞$`«∞º=Ù‰õÄ, #~°HÍxH© P ã¨~fi° ~°∂ѨÙx QÆ∞^ŒO <≥Å=Ù. J==∂<åxH©, J^è~Œ å‡xH©,
Jq^Œº‰õÄ, pHõ\H˜ ,© JO`«=Ú ÖËx P ^Õ=Ùx Ѩ$+ª̈„Ѩ^âÕ O◊ x"åã¨O. #^Œ#n ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ Dâ◊fi~°∞x <å_ô
ã¨OѶ∞¨ O ѨÙ\˜Åì ∞¡. H˘O_»Å‰õΩ J^èÀHõA
Δ x Z=ÚHõÅ∞ [#‡™ê÷<åÅ∞. „Ѩ^•è <åxH©, J#fl~°™êxH©, ã¨=Ú„^•Å‰õÄ,
Éè∂í `åÅ qÅÜ«∂xH© P „|Ǩ‡O_»Q~Æ ∞° ƒùx L^Œ~"° ∞Õ LxH˜Ñ@ ¨ ∞ì. =∂#ã≤Hõ "åºáê~° ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ eOQÆ^ÇÕ ¨ xH˜
Q˘Ñ¨Ê=∞Ç≤Ï=∞ QÆÅ P ^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∞O ã¨$+≤ì ™ê÷#O. JO`Õ HÍ^Œ∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 191
P. hÅHõO^èŒ~°∞#‰õΩ h‰õΩ <å‰õΩ ã¨#`«∞¯, =∂~°=ÚYº ã¨∞`«ã¨=∂[=Ú#‰õΩ
^èŒ~°‡ã¨`«Îfi|∞kú `«`«Îfi=ÚʼnõΩ hâ◊fi, ~å`«‡ q#∞=Ú Ñ¨~°=∞"≥∞ÿ# <≥Å=Ù. 90
* t=ÙxH©, h‰õÄ, <å‰õÄ, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ‰õΩ=∂~°=~åæxH©, ^èŒ~å‡xH©, ã¨`åÎfixH©,
q*Ï˝<åxH© „âı+¨ª"≥∞ÿ# =∞xH˜ Ѩ@∞ì P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x P`Õ‡.
ã‘. #~° ã¨∞~åã¨∞~° Ñ≤`«$ <åQÆ ‰õΩO[~° =∞$QÆ, QÆO^èŒ~°fi Ü«∞HõΔ ~åHõΔ㨠=∞Ç‘Ï[
ã≤^Œú q^•º^èŒ~° r=¸`« Kå~°}, „QÆÇ¨Ï `å~°HÍѨû~ÀQÆ} qǨÏOQÆ
Éèí∂`« `«\˜^Œfiã¨∞ΠѨÙO[O|∞Å∞#∞ h=Ù, =ÚHõ¯O\˜Ü«Ú#∞ =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ <Õ#∞
ã¨eÅ#Éèíã¨÷ûÅK«~°=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#, qq^èŒr=ÙÅ`À_ç qâ◊fi"≥∞Å¡
P. q+¨μ‚=∞Ü«∞=Ú Ñ¨Ù„`«Î! "ÕÜÕ∞Å „|Ǩ‡O_», =∞`«x *Ë#Ö’# #_»ñy Ü«ÚO_»∞
|∞kú <≥é∞ñQÆ~å^Œ∞ Éèí∂`«Éèí=^Œƒù=º, Ö’Hõ"≥∞Å¡ q+¨μ‚Ö’# #∞O_»∞. 91
* ‰õΩ=∂~å! =∂#=ÙÅ∂, ^Õ=`«Å∂, ^•#=ÙÅ∂, Ñ≤`«~°∞Å∂, L~°QÆ∞Å∂, QÆ*ÏÅ∂, =∞$QÍÅ∂,
QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, Ü«∞‰õΩΔ Å∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å∂, =$HΔÍÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∂, "Õ∞Ѷ∂¨ Å∂, Kå~°}∞Å∂, „QÆÇ¨ Å∂,
#HõΔ„`åÅ∂, JK«Û~°Å∂, Ѩ‰õΔΩÅ∂, Éèí∂`«QÆ}ÏÅ∂, "≥∞~°Ñ¨ÙÅ∂, Hõ#HÍk ^èŒ#~åã¨∞Å∂, h=Ó, t=Ù_»∂,
=∞ǨÏ~°∞¬Å∂, <Õ#∂† hà◊¡Ö’#∂, PHÍâ◊OÖ’#∂, Éèí∂q∞g∞^• ã¨OK«iOKÕ qq^èŒ „áê}∞Å`À QÆ∂_ç# D
„ѨѨOK«=¸ – JO`å q+¨μ‚=∞Ü«∞"Õ∞. "Õ~Ú=∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_®Åhfl J`«x *Ë#Ö’
Wq∞_çáÈ`å~Ú. Hˆ =ÅO |∞kú|ÅO`À =∞#O P ^Õ=^Õ=Ùx `≥eã≤HÀÖË=Ú. Hõ_K» #« flg, WѨÙ_»∞#flg, ~å#∞#flg
J~Ú# Ö’HÍÅhfl q+¨μ‚=ÙÖ’<Õ =Ù<åfl~Ú.
Hõ. =∞O_»Å=ÚÖ’# ÉèÏ㨯~°∞ñ, _»∞O_ç [QÆO|∞ʼnõΩ nÑ≤Î <˘ã¨ñÔQ_ç „H˜Ü«∞, „|
Ǩ‡O_»=Ú֒ѨŠ#K«∞º`«∞ñ, _»∞O_»∞K«∞ |Ç≤Ï~°O`«~°=ÚÅ <˘y "≥eñyOK«∞<£. 92
* `«# =∞O_»ÅOÖ’<Õ `å#∞O@∂ ã¨∂~°∞º_»∞ Ö’HÍʼnõΩ HÍOu xã¨∞Î<åfl_»∞. JÖψQ JK«∞º`«∞_»∞
„|Ǩ‡O_»OÖ’ =ÙO@∂<Õ Ö’Ñ¨ÖÏ, "≥Å∞ѨÖÏ „ѨHÍtOѨ*Ëã¨∞Î<åfl_»∞.
L. J\˜ì Ü«∞#O`«â◊H˜Î [QÆ^•`«∞‡x <åaèã¨~À[=∞O^Œ∞ñ <Õñ
|∞\˜ì Ü«∞lOѨñQÍ =∞#ã¨∞ ѨÙ\˜ì# Ü«∞[˝Ñ¨^•~°÷*Ï`«=ÚÖò
<≥@ì# HÍ#~åq∞H˜ qx~°‡Å Ü≥ÿ∞# `«nÜ«∞ ~°∂Ѩ=Ú<£
QÆ\˜ìQÆ |∞kúÖ’ xeÑ≤ HõO\˜ #∞áêÜ«∞=Ú <å=∞#O|∞#<£. 93
* J@∞=O\˜ J#O`«â◊HÎ̃ QÆÅ qâßfi`«∞‡x ÉÁ_»∞¤ `å=∞~°Ö’ <Õ#∞ ѨÙ\Ïì#∞. <å‰õΩ Ü«∞[˝O KÕÜ«∂Å<Õ
|∞kú ѨÙ\˜ìOk. HÍx Ü«∞*Ï˝x Hõ=ã¨~°"≥∞ÿ# Ѩ^•~å÷ ÖËg <åHõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. JѨÙ_»∞ Ju ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
P ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂áêxfl ^Œ$_è»OQÍ |∞kúÖ’ xeÑ≤ ^蕺#O KÕâß#∞. JѨÙ_»∞ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ
LáêÜ«∞O `ÀzOk.
192 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. Ѩâ◊√Ü«∞[˝ "å@Ü«¸Ñ¨ã¨ÎOÉèí áê„`« =∞$, ^Œ…@ â◊~å= =ã¨O`« HÍÅ=ÚÅ∞#∞
¿ãflǨÏ∫+¨nè|Ǩï֒ǨÏKå`«∞~À›„`«, =∞`« <å=∞ ^èÕÜ«∞ã¨#‡O„`«=ÚÅ∞#∞
ã¨OHõÅÊ|∞∞QƺA™êû=∞ xÜ«ÚHõÎ =, +¨\ϯ~°=∞O„`å#∞K«~°}=ÚÅ∞#∞
^ŒH˜Δ}Öò ^Õ=`å^蕺# `«^Œ#∞QÆ`«, `«O„`«„=`À^ÕÌâ◊ ^èŒ~°}˜ã¨∞~°∞Å∞
`Õ. #~°Ê}O|∞Å∞ É’^è•Ü«∞<åkHõ~°‡, ã¨~°}˜ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°} ã¨q∞u
Ü«∞O`«Ü«Ú#∞ # =∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∞=Ü«∞==ÚÅ∞, QÍñQÆñ QÆeÊOz qkè=„`«ÊHÍ~°=Ú##∞. 94
* Ü«∞[˝Ñ⨠√◊ =ÙÅ∂, Ü«∂QÆâßÖÏ, Ü«¸Ñ¨ãOΨ Éè=í ¸, áê„`«Å∂, =∞\˜‰ì Ωõ O_»Å∂, =¸‰õΩà◊¥,¡ Ü«∂QÍxH˜
`«y# =ã¨O`« |∞∞`«∞=Ó, <Õ~¸, =_»∂¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# F+¨^èŒ∞Å∂, HÍOK«<å^Œ∞Öˇ·# qq^èŒÖ’ǨÅ∂, #Å∞QÆ∞~°∞
Ǩϟ`«Å`À QÆ∂_ç# ^Œ~°≈ѨÓ~°‚=∂™êk Hõ~°‡Å∂, *’ºuëÈì=∂k <å=∂Å∂, =∞O„`åÅ∂, ã¨OHõÅÊ=¸,
|∞∞QƺA™êû=∞ "Õ^•ÅÖ’x =+¨\ϯ~åÅ`À QÆ∂_ç# =∞O„`åÅ∂, Ü«∂QÆ^ŒH˜Δ}Å∂, ^Õ=`å^蕺#=¸,
^•xH˜ `«y# `«O„`åÅ∂, „=`åÅ∂, Éèí∂ã¨∞~°∞Å∂, ^Õ=`«Å #∞^ÕÌtOz KÕ¿ã Hõ~°‡ ã¨=∞~°Ê}=¸,
É’^è•Ü«∞<åk HõÅÊ„QÆO^ä•ÅÖ’x Hõ~°‡„Hõ=∞=¸, Ü«∞*Ï˝xH˜ HÍ=Åã≤# W`«~° ã¨OÉèÏ~åÅ∂ – W=hfl P
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x J=Ü«∞"åÅ∞QÍ HõeÊOKå#∞. PÃÑ· âß„™ÈÎHõÎ qkè ##∞ã¨iOKå#∞.
Hõ. Ü«∞*Ï˝Oy Ü«∞[˝Ñ¶¨Å^Œ∞ñ_»∞, Ü«∞*Ë˝â◊√ñ_»∞ Ü«∞[˝Hõ~°Î Ü«∞QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞<£
Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μñQÍ =∂#ã¨, Ü«∞[˝=Úñ QÍqOzuO ^Œ^Œ~°Ê}|∞kú<£. 95
* Ü«∞[˝"Õ∞ â◊s~°"≥∞ÿ# "å_»∂, Ü«∞*Ï˝xH˜ Ѷ¨Åq∞KÕÛ"å_»∂, Ü«∞*Ï˝xH˜ „ѨÉèí∞=Ó, Ü«∞*Ï˝xH˜ Hõ~åÎ
J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚QÍ KÕã¨∞H˘<åfl#∞. P Ü«∞*Ï˝xfl PÜ«∞#ˆH JiÊOKåÅ#fl |∞kú`À
=∂#ã¨Ü«∞[˝O KÕâß#∞.
Hõ. JѨC_»∞ „|ǨχÅ∞ ^Œ=∞Ö’, ^ŒÑ¨ÊHõ ##∞ñ Ez ã¨=Úz`«„H˜Ü«Ú ÅQÆ∞K«∞
#flѨÊ~°"Õ∞â◊√# Hõaè=∞`«, "≥ÚѨÊñQÆñ ^ŒQÆ ã¨Ñ¨Î`«O`«∞ "˘yñ QÍqOѨ<£. 96
* JѨC_»∞ =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ <Õ#∞ KÕã≤# Ü«∂QÆO K«∂z `å=Ú QÆ∂_® L`«∞û‰õΩÖˇ· P
ÉèíQÆ"å#∞xH˜ „Ñ‘u HõeˆQ@@∞¡ Ü«∞[˝O KÕâß~°∞.
K«. =∞#∞=ÙÅ∞, ^Õ=^•#=ÙÅ∞, =∂#=<å^äŒ∞Å∞, =∞~°ÎºHÀ\˜, ^•
~°#Ü«∞=Ú "åi"åiH˜ñ „aÜ«∞O|QÆ∞ ^Õ=`«Å<£ ÉèílOK«∞K«∞<£,
Ѷ¨∞#`«~°x+¨ª Ü«∞[˝=ÚÅñ ÔQ·H˘x KÕã≤i, `«`«ÊùÅO|∞ Å
Ü«∞º#∞Ѩ=∞=¸iÎ Ü«∞[˝=∞Ü«Úñ_≥·# ~°=∂=~°∞#O^Œ∞ñ *ˇO^ŒñQÆ<£. 97
* Jk K«∂z ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞#∞=ÙÅ∂, ^Õ=`«Å∂, ^•#=ÙÅ∂, ~åAÅ∂, =∞#∞+¨μºÅ∂
– g~°O^Œ~°∂ "åà◊¡ "åà◊¡ H˜+¨ì"≥∞ÿ# ^Õ=`«Å#∞ H˘Å∞ã¨∂Î ™ê\˜ÖËx"å_»∂, Ü«∞[˝ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# ÅH©Δ‡
<å^äŒ∞xˆH Ѷ¨ÅO K≥O^Œ∞#@∞¡QÍ =∞Ǩx+¨ª`À Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕâß~°∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 193
Hõ. ã¨∞=ºHõÎ `«O„`«~°∂Ѩ‰õΩñ, _»=º‰õΩÎñ _»#O`«∞ñ _»Éèí=Ùñ _»K«∞º`«∞ñ _ôâ◊√O
_»=ºÜ«Úñ _»QÆ∞ ǨÏi ã¨∞~°QÆ}, ¿ã=Ùºñ_»∞ „Hõ`«∞Ѷ¨Å^Œ∞ñ _»QÆ∞@ñ *Ëã≤i =∞Y=ÚÖòò. 98
* ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# `«O„`«~°∂ѨO HõÅ"å_»∂, W`«~°∞ʼnõΩ =ºHõÎO HÍx"å_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, ѨÙ@∞ìHõ
ÖËx"å_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»∂, J=ºÜ«Ú_»∂ J~Ú# NǨÏi ^Õ=`«Å‰õΩ ¿ãqOѨ^yŒ #"å_»∂,
Ü«∞[˝Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ"å_»∂ HÍ=_»O =Å¡ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# "å~°O^Œ~°∂ PÜ«∞# #∞^ÕÌtOKÕ Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕâß~°∞.
Hõ. JQÆ∞}∞O_»QÆ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊√ñ_»∞, [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOK«∞H˘é‰õΩñ [`«∞~°`« =∂Ü«∂
ã¨QÆ∞}∞O _»QÆ∞ñ QÍ=Ù# ǨÏi, ÉèíQÆ=O`«∞O _»#ñQÆñ |~°ñÔQ Éèí=ºK«i„`å! 99
* Ѩq„`« K«i„`«∞_»"#·≥ <å~°^•! Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ x~°∞}
æ ∞_»∞ S<å [QÆ`∞« ÅÎ #∞ ã¨$+≤Oì K«_®xÔH· <Õ~∞° Ê`À
PÜ«∞# `«# =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O =Å¡ QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞ _»=Ù`«∞<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ PÜ«∞# ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞——Jx
K≥ѨÊ|_»∞`«∞<åfl_»∞.
Hõ. qâßfi`«∞‡ñ_»∞. qâıfiâ◊√ñ_»∞, qâ◊fi=∞Ü«ÚO, _»dÅ<Õ`«, q+¨μ‚ñ, _»AO _ô
qâ◊fi=ÚÖ’ñ ^• #∞O_»∞#∞, qâ◊fi=Ú ^Œ#Ö’#ñ *ÏÅ "≥Å∞ñQÆ∞K«∞ #∞O_»<£. 100
* qâßfixH˜ P`«‡ J~Ú#"å_»∂, qâßfixH˜ „ѨÉèí∞=Ó, qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨=∞™êÎxH© <åÜ«∞‰õΩ_»∂,
ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∂ J~Ú# q+¨μ‚=Ù D qâ◊fiOÖ’ =ÙO\Ï_»∞. D qâ◊fiO PÜ«∞#Ö’ q∞H˜¯eQÍ „ѨHÍtã¨∂Î
=ÙO@∞Ok.
K«. J`«x xÜ«ÚH˜Îñ *ˇOk ã¨K«~åK«~°Éèí∂`« ã¨"Õ∞`«ã¨$+≤ì <Õ
q`«`«=ÚQÍ ã¨$lO`«∞ñ, „|Éèíq+¨μ‚ñ_»∞ q+¨μ‚ñ_»∞ „áÈK«∞ñ, ÉÏ~°fif
Ѩu ÅÜ«∞ "≥ÚO^Œñ*ËÜ«Ú, ǨÏi ѨOHõ~°∞Ǩϟ^Œ~°∞ñ _®k=¸iÎ Ü«∞
K«∞º`«∞ñ_»∞ „uâ◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞O_»∞#∞ xO`«‰õΩñ ^•# =¸Å"≥∞ÿ. 101
* P ^Õ=Ùx P#u ##∞ã¨iOz <Õ#∞ K«~åK«~„° áê}∞Å`À QÆ∂_ç# D ã¨$+≤xì q™êÎ~O° QÍ ã¨$lã¨∞<Î åfl#∞.
„ѨÉèÏ=ã¨OѨ#∞fl_≥·# q+¨μ‚=Ù nxx áÈ+≤ã¨∞Î<åfl_»∞. áê~°fif<å^äŒ∞_≥·# t=Ù_»∞ nxx Å~ÚOѨ *Ëã¨∞Î<åfl_»∞.
Ѩ^Œ‡<åÉèí∞_»∂, "≥Ú^Œ\˜ "ÕÅ∞ѨÓ, JK«∞º`«∞_»∂ J~Ú# NǨÏi ã¨$+≤ì ã≤÷uÅÜ«∂Å Hõxfl\˜H© =¸Å¿ÇÏ`«∞"≥·
P =¸_»∞ q^è•Öˇ·# â◊‰õΩÎÅ`À#∂ ‰õÄ_ç =ÙO\Ï_»∞.
Hõ. q#∞ =`«û! h=Ù ##fl_ç, y# „Ѩâ◊fl‰õΩ #∞`«Î~°O|∞ ˆH=ÅѨ~°=∞O
|∞#∞ „|ǨχO c Ü«∞dÅO, |∞# HõQÆ∞ <å^è•~°¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«=Ú ã¨∞g∞‡! 102
* ‰õΩ=∂~å! h=Ù ##∞fl J_çy#„Ѩâ◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å#∞, q#∞. D ã¨=∞ã¨Î qâßfixH©
P^è•~°HÍ~°} "≥∞ÿ#k XˆH XHõ Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞ ã¨∞=∂!
194 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ǨÏi ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ_»∞, Hõ~°}ÏO|∞kè ã¨$+≤ìHÍ~°ºHÍ~°} ¿ÇÏ`«∞
ã¨∞Êù~°}∞O _»ŒqfiÉèí∞HõO>ˇO, |~°∞ñ _≥=fiñ_»∞ ÖËñ_»∞ `«O„_ç! ѨiH˜OѨOQÆ<£. 103
* NǨÏi +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»∞, JO`«=Ú ÖËx"å_»∞, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞, ã¨$+≤ì J<Õ HÍ~åºxH˜
HÍ~°}Éèí∂`« "≥∞ÿ#"å_»∞. <åÜ«∞<å! PÖ’zOz K«∂_»QÍ P „ѨÉèí∞x HõO>Ë „âı+¨μª_≥·#"å_»∞ WOH˘Hõ_≥=fi_»∂
ÖË_∞» .
ã‘. Wk Ü«∞O`«Ü«Ú#∞ xHõ¯ "Õ∞ ÉÁOHõ #∞`«¯O~î° =∞uñ ^Œ^Œ∞æ}^蕺#=∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤
ѨiH˜OѨ <Õ <Õq∞ =eH˜# #k Ü≥∞Å¡ ã¨`«ºO| Ü«∞QÆ∞ |∞^èŒã¨∞Î`«º! q#∞=Ú
nèÜ«ÚHõÎ =∂=∞ˆHO„kÜ«∞=ÚÅ∞ =∞ézÜ«Úñ, ÉÁ~°Ü«∞ =ã¨`«ºqã¨∞Êù~°} "≥∞O^Œ∞!
#kQÍHõ =∞`«Î#∞ "å=∂flÜ«∞`«∞źO|∞, #=∞ˆ~O„^Œ=O^ŒhÜ«∞O|∞ #Ü≥∞ºñ,
`Õ. ^Œqe Ü«∂ ^Õ=^Õ=Ùx Éèí==∞Ǩaú, `å~°}O|∞#∞ =∞OQÆà◊HÍ~°}O|∞
#dÅã¨OѨ`«¯~°O|∞<≥· Ü«∞Å~°∞ áê^Œ, =#[=Ú# ˆH <˘#Ô~Û^Œ =O^Œ#=ÚÅ∞. 104
* WѨC_»∞ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å x[O. <Õ#∞ Jã¨`«º=∂_»#∞. ѨO_ç`« ã¨∞Îu áê„`«∞_»"≥·# F <å~°^•!
q#∞. B`«∞ûHõºO`À P ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞}ÏÅ#∞ ^蕺xOK«_»O =Å¡ Hõey# „ѨÉèÏ=O`À <Õ <Õq∞ ѨeH˜<å
J^ŒO`å x["Õ∞ J=Ù`«∞Ok. F |∞kú=∞O`«∞_®! <å WO„kÜ«∂Å∞ U ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ QÍh á⁄~°áê@∞#QÆ∂_®
Jã¨`«ºO"≥·Ñ¨Ù „Ѩã¨iOK«=Ù. JO`Õ HÍ^Œ∞. <å â◊s~°O "Õ^ŒO`À ã¨=∂#O. ^Õ"ÕO„^Œ∞xH˜ QÆ∂_® Wk
#=∞㨯iOѨ^Œy# ^Œ~ÚOk. ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•\˜OKÕn, â◊√ÉèÏʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞"≥· #n, ã¨=∞ã¨Îã¨OѨ^ŒÅ#∞
ã¨=∞‰õÄ~ˆ Ûn J~Ú# P ^Õ"åk^Õ=Ùx áê^ŒÑ^¨ ‡Œ Ü«ÚQÆàÏxH˜ <Õ#∞ ÉèHí Θ ÉèÏ=O`À „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl#∞.
L. P #o<å‰õΔΩ #O^Œ#∞ñ_» #Ü«Úºñ, „|*ÏѨu #Ü«Úº, Ü≥∂QÆ q
^•ºxѨÙ}∞O_» #Ü«Úº#∞, |^ŒOѨ_ç =∞[˚##„ѨHÍ~°"Õ∞
ÜÕ∞#∞ <≥é∞OQÆ, #qfiÉèí∞x ~Ú^Œú=∞ǨÏ`«Îfi "≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Î<Õ?
HÍ#ñ|_»∞<£ ~°"Õ∞â◊ѨiHõeÊ`«qâ◊fi=Ú Q˘O`«H˘O`«Ü«Ú<£. 105
* <Õ#∞ P Ѩ^‡Œ Ö’K«#∞x ‰õΩ=∂~°∞_»<,Õ „Ѩ*ÏѨu<Õ† Ü≥∂QÆq^ŒºÖ’ <Õ~Ê° i<Õ – S<å <å ѨÙ@∞ìHõ ZÖÏ
[iyO^À <Õ<Õ `≥eã≤HÀÖˉõΩ<åfl#∞. WHõ P „ѨÉèí∞x „ѨnѨ΄ѨÉèÏ=O ZÖÏ `≥eã≤HÀQÆÅ#∞? P ÅH©Δ‡<å^äŒ∞_»∞
HõeÊOz# D „ѨѨOK«O H˘OK≥O H˘OK≥O <å‰õΩ QÀK«iã¨∞Î#flk.
=∞. q#∞ "Õ ÜÕ∞\˜H˜ñ ^•Ñ¨ã¨„Ѩ=~°! ~Ú qfiâßfi`«∞‡ñ _ôâ◊√O_»∞ ^•ñ
^Œ# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∂O`«=ÚO ^≥eÜ«∞ñQÍñ ^Œ^䌺O|∞QÍñ *ÏÅñ _»
#fl#∞, <Õ <≥·##∞ g∞~°Öˇ·# ã¨∞~°Öˇ·#<£ "å=∞^Õ=ÙO_»∞ <≥·
##∞ xHõ¯O ɡé∞ñQÆOQÆñ *ÏÅ∞^Œ∞"≥∞ *Ï˝# „Ѩ„H˜Ü«∂ Ü«Ú‰õΩÎÅ<£. 106
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 195
* =Úx„âıëêª! "Õ~Ú =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? Wk q#∞. qâ◊fiã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# D Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ `«#
=∂Ü«∂"≥É· "íè åxfl Hõ_=» Ú\Ïì `å<Õ „QÆÇÏ≤ OK«Ö‰Ë Ωõ <åfl_»∞. Wk "åã¨=Î O. JÖÏO@ѨC_»∞ <Õ#∞ QÍh, g∞~°∞QÍh,
WO„^•k ^Õ=`«Å∞QÍh, Hõ_»‰õΩ t=Ù_»∞QÍh, =∞# *Ï˝#O`À#∂, „H˜Ü«∞Å`À#∂ LáêÜ«∂Å`À#∂ ã¨`«ºO
`≥eã≤HÀQÆÅ=∂?
=. J=∞‡Ç¨`«∞‡O_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞ ã¨~°fiA˝O _»O>Ëx. 107
* P =∞Ǩ`«∞‡_≥#· Ѩ^‡Œ <Õ„`«∞_»∞ ã¨~fi° A˝_∞» QÆ^•! `«# =∞Ç≤Ï=∞ PÜ«∞# HÔ O^Œ∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞? Jx
h=Ù „ѨtflOK«=K«∞Û. P q+¨Ü«∞O q=i™êÎ#∞, q#∞.
Hõ. QÆQÆ#=Ú ^Œ# Hõ_»Ñ¨Åñ ^•ñ, ^ŒQÆ <≥é∞ñQÆx Hõ~°}˜ qÉèí∞ñ_»∞ ^• <≥é∞ñQÆñ _»#<£
QÆQÆ#„Ѩã¨==Ú ÖË ^Œ#, #QÆ∞<Õ ã¨~°fi[˝`«‰õΩ#∞ Ǩx ^ŒÅOѨ<£. 108
* PHÍâ◊O `«# JO`åxfl `å<Õ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ ã¨~°fi"åºÑ≤ J~Ú# ^Õ=Ù_»∞ `«#
ã¨=∞„QÆ`«#∞ `å<Õ Z~°∞QÆÖˉõΩ<åfl_»∞. PHÍâ◊‰õΩã¨∞=∞O ÖË^Œ#flO`«=∂„`å# ã¨~°fi[˝`åfixH˜ Ǩx HõÅæ^Œ∞Hõ^•!
J^ÕsuQÍ `«# JO`«∞ `«#ˆH `≥eÜ«∞^Œ#flO`« =∂„`å# ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨~°fi[˝`åfixH˜ Ö’@∞ "å\˜Å¡^Œ∞.
K«. `«ÅH˘x Ü«∞=∞‡Ç¨`«‡‰õΩñ_»∞ ^•eÛ# Ü«∞Ü«∞º=`å~°Hõ~°‡=ÚÖò
"≥ÅÜ«∞ñQÆ #㨇^•^Œ∞Å=Ú "Õ~Ú q^èŒO|∞Å ã¨#∞fluO`«∞, =∞
Ü«∞ºÅѶ¨Ú ##O`«∞xO l^Œz^•`«‡‰õΩ <å^Œ∞º #hâ◊√ hâ◊fi~°∞O
^≥eÜ«∞ñQÆ <Õ~°∞Î"Õ∞ `«qe? k=ºK«i„`«∞# ˆH#∞ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 109
* P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ [QÆ„^ŒHõΔ}‰õΩ Ñ¨Ó#∞H˘x P Ü«∂ J=`å~åÖ’¡ KÕã≤# Ѩ#∞Å∞ =∂ É’O@¡O "Õ~Ú
q^è•Å q#∞uã¨∂Î =ÙO\ÏO. =∞Ǩ=∞Ǩï_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, z^Œz`«ûfi~°∂ѨÙ_»∂, "≥Ú^Œ\"˜ å_»∂, `«#‰õΩ
„ѨÉ∞íè =Ù ÖËx"å_»∂, `å<Õ „ѨÉ∞íè "≥#· "å_»∂ J~Ú# P ^Õ=Ùx ZO`« „ѨÜ∞« uflOz<å =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=∂!
k=ºjÅ∞_≥·# P ^Õ=^Õ=Ù#‰õΩ <Õ#∞ #=∞㨯i™êÎ#∞.
=∞. Ѩ~°=∂`«∞‡O _»Añ _ô [QÆO|∞ñ „|uHõÅÊO|O^Œ∞ñ QÆeÊOK«∞ñ ^•ñ
|i~°H˜ΔOK«∞#∞ „^Œ∞OK«∞#\˜ì Ü«∞#Ѷ¨Ú<£ „|Ǩ‡`«∞‡ x`«∞º<£ [QÆ
^Œƒùi`«∞O ˆQ=Å∞ #kfifÜ«Úx qâ◊√^Œú*Ï˝#∞ ã¨~åfi`«∞‡ h
â◊fi~°∞ <å^ŒºO`«qÇ‘Ï#∞ x~°∞æ}∞x â◊â◊fi#∂‡iÎñ lOuOK≥^Œ<£. 110
* ѨÙ@∞ìHÖõ xË P Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∞ „ѨuHõÅÊOÖ’#∂ D qâßfixfl ѨÙ\˜™ì êÎ_∞» , áÈ+≤™êÎ_∞» , ã¨OǨÏi™êÎ_∞» .
áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»∂, „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, âßâ◊fi`«∞_»∂, [QÆ=∞O`å xO_ç#"å_»∂, ˆH=Å∞_»∂, ™ê\˜ÖËx"å_»∂,
x~°‡Å"≥∞ÿ# *Ï˝#O HõÅ"å_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, `«∞k"≥Ú^Œà◊√¡ ÖËx"å_»∂, QÆ∞}~°Ç≤Ï`«∞_»∂, x`«∞º_»∂
J~Ú# P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ^蕺xã¨∞Î<åfl#∞.
K«. ã¨~°ã¨QÆu<£ =ÚhO„^Œ∞Å∞ „Ѩã¨#fl â◊s~°Ç¨Ï$+‘Hõ=∂#ã¨
ã¨∞Êù~°} QÆÅѨC _»qfiÉèí∞x Éèí∂iHõàÏHõe`« ã¨fi~°∂Ѩ=ÚO
196 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^Œ~° q∞_ç K«∂`«∞! Ô~ѨC_»∞ñ QÆ∞`«~°¯`«"≥∂ǨÏuKÕ`« #[˝`«O
ÉÁ~°ã≤# Ü«∞ѨC _»qfiÉèí∞x =¸iÎñ QÆ#∞OQ˘#ÖË~°∞ <å~°^•! 111
* <å~°^•! =Úhâ◊fi~°∞Å∞ `«=∞ â◊s~°O, WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞û „Ѩã#¨ flOQÍ =Ù#flѨC_»∞ =∂„`«"∞Õ P
Ѩ~=° ∂`«∞‡x =∞Ç≤Ï`«Hàõ ÏqÅã≤`"« ∞≥ #ÿ ã¨fi~°∂ѨO K«∂_»QÅÆ ~°∞. ZѨC_»∞ "åà◊√¡ ‰õΩuû`«"∞≥ #ÿ `«~¯° q`«~å¯Å<Õ
`«=∞ã¨∞û‰õΩ Ö’|_ç J*Ï˝#∞Öˇ· „Ѩ=iΙêÎ~À JѨC_»∞ P ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂ѨO QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡#∞. ##Ѷ¨∂! Ü«∞=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞`Õ*’xkè "≥Ú^Œe Ü«∞=`å~°O|∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨j~å¬k
Ü«ÚHõÎO|~Ú „ѨHõ$u „Ѩ=~°ÎHõO|QÆ∞ <åkѨÙ~°∞+¨ ~°∂ѨO|QÆ∞, #O^Œ∞ñ QÍÅã¨fiÉèÏ=O|∞Å#∞ â◊‰õΩÎ
Å∞^Œ~ÚOK≥† #O^Œ∞ñ QÍ~°ºHÍ~°}~°∂ѨO|~Ú# „ѨHõ$u [xOK≥ñ, „|Hõ$u=Å# =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞#∞
^•x=Å# #ǨÏOHÍ~° „`«Ü«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, #O^Œ∞ ~å[™êǨÏOHÍ~°O|∞=Å# xO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞
™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O|∞=Å# xO„kÜ«∞QÆ∞} „Ѩ^è•#O|∞Öˇ·# Ü«∞kè^Õ=`«Å∞#∞, `å=∞™êǨÏOHÍ~°O|∞
=Å# Éèí∂`«HÍ~°}O|∞ Å~Ú# â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~°ã¨ QÆO^èŒ`«<凄`«O|∞Å∞#∞O ÉÁ_»"≥∞ñ,
|OK«`«<凄`«O|∞Å=Å# QÆQÆ<åxÅ=Ç≤Ïfl ã¨eÅ^èŒ~åkHõOɡ·# Éèí∂`«Ñ¨OK«HõO|∞ QÆeÔQ, #O^Œ∞
*Ï˝<ÕO„kÜ«∞O|∞Å~Ú# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`« lǨfi „Ѷ¨∂}O|∞Å∞#∞ Qƈ~‡O„kÜ«∞O|∞Öˇ·# "åHÍÊ}˜
áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷O|∞Å∞#∞ =∞#O|∞#∞ [x~ÚOK≥, #xflO\˜ ã¨OѶ¨∂`«O|∞# qâ◊fi~°∂ѨÙO_≥·#
q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ѨÙ>ˇì #`«x =Å# ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√O _»~Ú# ã¨fi~å@∞ì ã¨OÉèíqOK≥, #O^Œ∞ñ
[~åK«~°~°∂ѨO|∞Å ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡HõO|~Ú# [QÆ`«∞Î QÆeÔQ, #O^Œ∞ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ï`«‡‰õΩÅ
=∞~Ú# q+¨μ‚O_»∞#∞ Ç≤Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùO_» #~Ú# ÜÕ∞#∞#∞ ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞ QÆeyu, =∞O^Œ∞ ã¨$+≤ì
[##HÍ~°}∞O_»~Ú# K«`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ ѨÙ>ˇì. "åx=Å# ^ŒHΔÍ^Œ∞ÅQÆ∞ „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ^˘=∞‡O„_»∞
QÆeyi. JO^Œ∞ Éèí=„`«Ê=ÚY∞Öˇ·# ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞#∞, <åHõÖ’Hõx"åã¨∞Å~Ú#
"åã¨"å^Œ∞Å∞#∞, YQÆÖ’HõáêʼnõΩÅQÆ∞ QÆ~°∞_®^Œ∞Å∞#∞, #$Ö’HõáêʼnõΩÅQÆ∞ =∞#∞=∂O^è•`«$
„Ѩ = ÚY∞Å∞#∞, ^Œ Å Ö’Hõ á êʼnõ Ω ÅQÆ ∞ ##O`« "å㨠∞ H˜ „Ѩ c è ` « ∞ Å∞#∞, QÆ O ^è Œ ~ ° fi q^•º^è Œ ~ °
Kå~°}™ê^茺~°HΔÀ Ü«∞HΔÀ~°QÆ <åQÆÖ’HõáêÅ∞~°∞#∞, =∞é˜Ü«Ú |∞∞+¨μÅ∞#∞, a`«$^Õ=`«Å∞#∞,
^≥`
· º« ^•#= Éè∂í `«„¿Ñ`«Ñâ≤ ßK« ‰õÄâ߇O_» Ѩâ√◊ =∞$QÍ^Œ∞Å∞#∞ #∞^Œƒqù Ozi. W\˜ì [QÆ„`«Ê^ä"Œ ∂≥ ^Œƒ=ù O|∞
=∞ǨÏ`«Î`«Îfiã¨$+≤ì Ü«∞#O|_»∞. kfifÜ«∞O |O_»ã¨Oã≤÷`«O |#O ^ŒQÆ∞ñ, ^Œ$fÜ«∞O|∞ ã¨~°fiÉèí∂`«ã¨÷O
|#<˘Ñ¨C, #O ^≥·â◊fi~°º `Õ*’|Åã¨OѨ#∞flÖˇ·# ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ã¨~åfi`«∞‡O_≥·# <å~åÜ«∞}∞x
Ü«∞Oâ◊ãO¨ Éè=í ÙÅ∞QÍ <≥é∞OQÆ∞=Ú. JѨCO_»sH͉õΩΔ x bÖÏ=`å~°O|∞ Å#O`«O|∞Å∞, ^Œ`¯« ~°‡O|∞Å∞
ÖˇHõ¯"≥@ì <≥=fiiH˜x #ÅqQÍ^Œ∞, J~Ú##∞ <å‰õΩO ^Àñz#O`« h ÔHé˜OyOK≥^Œ q#∞=Ú. 112
*Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ „|Ǩχ WÖÏ J<åfl_»∞.
áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»∞! "Õ~Ú `«ÅÅ∞, "Õ~Ú <Õ„`åÅ∞, "Õ~Ú áê^•Å∞ Hõey „ѨHõ$ux „Ѩ=iÎOѨ*Ë¿ã
PkѨÙ~°∞+¨μx ~°∂Ѩ"Õ∞ =∞Ǩ`Õ[ã≤fi J~Ú# P ^Õ=^Õ=Ùx "≥Ú^Œ\˜ J=`å~°O. P J=`å~° ã¨fi~°∂ѨO
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 197
#∞O_ç HÍÅ=¸ ã¨fiÉèÏ==¸ J<Õ Ô~O_»∞ â◊‰õΩÎÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. JO^Œ∞Ö’#∞Oz HÍ~°ºHÍ~°}~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „ѨHõ$u
ѨÙ\˜ìOk. „ѨHõ$u #∞O_ç =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO ѨÙ\˜ìOk. ^•x#∞O_ç ~å[™êǨÏOHÍ~°O, ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O,
`å=∞™êǨÏOHÍ~°O J<Õ =¸_»ÇϨ OHÍ~åÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú, "å\˜Ö’ ~å[™êǨÏOHÍ~°O#∞O_ç WO„kÜ«∂Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú.
™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O #∞O_ç WO„kÜ«∞QÆ∞}ÏÅ∞ „Ѩ^•è #OQÍ QÆÅ WO„^•k ^Õ=`«Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . `å=∞™êǨÏOHÍ~°O
#∞O_ç ѨOK«Éèí∂`åʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õ `«<凄`«Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú. P
`«<凄`«Å#∞O_ç PHÍâ◊O, "åÜ«Ú=Ù, Jyfl, [ÅO, Éèí∂q∞ J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∞ „ѨÉèíqOKå~Ú. "å\˜#∞O_ç
`«fi‰õΩ¯, K«‰õΔΩ=Ù, „â’„`«O, lǨÏfi, „Ѷ¨∂}O J<Õ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂ =∞#ã¨∂û ѨÙ\Ïì~Ú.
g@xfl\˜ KÕiHõ=Å¡ qâ◊fiã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. J`«x #∞O_ç ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_≥#·
ã¨fi~å@∞ì Pq~°ƒùqOKå_»∞. J`«xÖ’ #∞Oz K«~åK«~° ~°∂áêÅ`À ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡HõO J~Ú# [QÆ`«∞Î
ѨÙ\ì̃Ok. JO^Œ∞O_ç ã¨`fiΫ QÆ∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· q+¨μ_‚ ∂» , ~°*’QÆ∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_»<·≥ Ç≤Ï~°}ºQÆ~∞° ƒù _»#|_Õ <Õ#∂,
`«"≥∂QÆ∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# ~°∞„^Œ∞_»∂ [x‡OKå=Ú. JO^Œ∞O_Õ ã¨$+≤ì L`«ÊuÎH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ
„|Ǩχ L^ŒƒùqOKå_»∞. PÜ«∞#=Å¡ ^Œ‰õΔΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `˘q∞‡k =∞Ok „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åi#∞O_ç
h=Ù, ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞, ã¨fi~°Öæ ’HõOÖ’ =ÙO_Õ WO„^•^Œ∞Å∞, ѨHÖΔ˜ ’Hõ ~°H‰Δõ Ωõ Öˇ#·
QÆ~°∞_®^Œ∞Å∞, =∂#=Ö’HÍxfl áêeOKÕ =∞#∞=Ù, =∂O^è•`« "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å~°∂, `«ÅÖ’HÍxfl áêeOKÕ
J#O`«∞_»∞, "åã¨∞H˜ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂, WOHÍ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∂, Kå~°}∞Å∂, ™ê^è∞Œ ºÅ∂,
~åHõΔã¨∞Å∂, Ü«∞‰õΔΩÅ∂, L~°QÆ∞Å∂, <åQÆ∞Å∂ – P *Ï`«∞Å#∞ áêeOKÕ"å~°∂, |∞∞+¨μÅ∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
^≥`
· ∞« ºÅ∞, ^•#=ÙÅ∞, Éè∂í `åÅ∞, „¿Ñ`åÅ∞, Ñ≤âßKåÅ∞, ‰õÄâ߇O_»∞Å∞ =∞ihfl Ѩâ√◊ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ L^Œƒqù OKå~Ú.
WÖÏO\˜ [QÆ`«∞Î "≥Ú^Œ\˜ ѨÙ@∞ìHõ#∞ =∞ǨÏ`«Î`«Îfi ã¨$+≤ì JO\Ï~°∞. Ô~O_»=k JO_»QÆ`«"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì.
=¸_»=k ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«QÆ`«"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì. JO^Œ∞Ö’ Sâ◊fi~°º=¸, `Õ[ã¨∞û, |Å=¸ QÆŠѨÙ~°∞+¨μÅ∞
ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x JOâ◊=∞O^Œ∞ ѨÙ\˜ì#"å~°∞QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ. P J~°qO^•‰õΔΩx
bÖÏ=`å~åʼnõΩ JO`«O ÖË^Œ∞. PÜ«∞# PK«iOKÕ =∞Oz Ѩ#∞Å∞ ÖˇH˜¯OK«_»O Z=iH© â◊HõºO QÍ^Œ∞.
JÜ«∞<å <å‰õΩ `Àz#O`« =~°‰õÄ h‰õΩ qxÑ≤OK«∞`å#∞, q#∞.
-: N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~°O|∞Å Ü«∞aè=~°‚#=Ú :-
L. J#ºHõ^ä•#∞ÖÏѨ=Ú ÅǨÏiflâ◊=Ú<£ q#∞#\˜ì 㨄u¯Ü«∂
â◊¥#º=ÚÖˇ·# Hõ~°‚=ÚÅ ã¨∂i[#ã¨∞Î`«! ã¨~°fiÖ’Hõ ã¨
=∂‡#º=Ú<≥· `«#~°∞Û Ç¨Ïi=∞OQÆà◊ k=ºHõ^ä•=∞$`«O|∞ ™œ
[#º`«ñ „QÀÅ=Ü«∞º |∞^èŒã¨`«Î=∞! ÜÕ∞ q=iOz K≥ÃÑÊ^Œ<£! 113
* ã¨∂i=ˆ~}∞ºÅ‰õΩ P~å^èŒhÜ«Ú_»"≥·# <å~°^•! ˆ~~ÚO|=à◊¥¡ W`«~°Hõ^ä• „Ѩã¨OQÍÅ∞ qO@∂
U=∂„`«O ѨÙ}ºHõ^ÅŒä á⁄O`«É’x g#∞ʼnõΩ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ qO^Œ∞KÕ™êÎ~Ú. ã¨HÅõ Ö’Hõ ѨÓ[hÜ«∞"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õ
P ^Õ=^Õ=Ùx k=º=∞OQÆà◊ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°™êxfl <Õ#∞ h‰õΩ JOk™êÎ#∞. Pã¨H˜Î`À P™êfikOK«=Ü«∂º!
198 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx ѨeH˜ <å~°^Œ∞O Ez =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 114
* D q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜ <å~°^Œ∞x K«∂z „|Ǩχ =∞m¡ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
=∞. Hõ#H͉õΔΩO_»∞ Éèí∞*Ïq[$OÉèí}=Ú#<£ HΔ͇K«„Hõ=ÚO *ÏѨñ A
\˜ì# =∂_ç¯O Q˘xáÈ=, Ü«∞[˝=∞Ü«∞^ŒO„+≤ì ™êfiHõ$uO^•eÛ Ü«∞
^ŒÌ#∞*Ïnèâ◊fi~°∞ñ ^•ñH˜ Ü«∞aú#_»∞=∞<£ ^ŒO„ëêìǨÏuO „^Œ∞OѨ ^è•
„ux QÆ∂ÖˇO QÆ∞eâßǨÏuO |_»∞ =∞Ǩ„kO É’e Ü«∞`«∞º„QÆ`«<£. 115
* ѨÓ~°fiO Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞O_Õ"å_»∞. "å_»∞ ÉÏǨï|ÖÏ\’ѨO`À Éè∂í K«„HÍxfl KåѨK∞« \˜#ì @∞¡
K«∞\˜ì ™êQÆ~Q° ~Æ ƒ° Où Ö’ ^•QÍ_»∞. JѨC_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂ѨO ^èiŒ Oz P ^•#=~åA`À
^•~°∞}"≥∞ÿ# ~°}O KÕâß_»∞. Jáê~° áê~å"å~°O #_»∞=∞ HÀ~°Å`À „‰õΩq∞‡ P ~°Hõ¯ã¨∞}˜‚ LHõ¯_»yOKå_»∞.
=„*ÏÜ«Ú^èŒO „"Õ@∞‰õΩ <ÕÅQÆ∂ÖË =∞ǨѨ~°fi`«O ÖÏQÍ "å_»∞ JucèHõ°~åHÍ~°O`À „H˜O^ŒÑ¨_®¤_»∞. Wk
Ü«∞[˝=~åǨ=`å~° Hõ^äŒ.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨∞Ü«∞*Ï˝=`å~°O|∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 116
* WHõ ã¨∞Ü«∞*Ï˝=`å~°O ZÖÏ [iyO^À K≥|∞`å#∞ q#∞=∞x <å~°^Œ∞x`À „|Ǩχ =∞m¡ WÖÏ
J<åfl_»∞.
ã‘. „ѨHõ@ ~°∞z „Ѩ*ÏѨuH˜x ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùx ‰õÄñ`«∞ ~å‰õÄu Ü«∞#∞ Å`åOy
Hõi÷ [x‡Oz ã¨∞Ü«∞A˝O_»∞ <å <˘Ñ¨Ê #`«ñ_»∞ ^ŒH˜Δ} Ü«∞#∞ #u=Ü«∞O^Œ∞
ã¨∞Ü«∞=∞<å=∂=∞~°™ÈÎ=∞O|∞ñ |∞\˜ìOz ~ÚO„^Œ∞ñ_≥· "≥Åã≤ Ü«Ú¿ÑO„^ŒbÅ
ã¨dÅÖ’HõO|∞Å Ü«∂iΠǨÏiOz# #`«x =∂`å=∞ǨïO_≥·# =∞#∞=Ù
`Õ. `«#=∞#O|∞#ñ ^ŒK«Ûi„`«=Ú# HõÅi, Ѩ~°=∞ ѨÙ}∞ºO_»∞ ǨÏi Ü«∞x ѨeÔHñ QÍ#
#Oz`« *Ï˝#xkèÜ≥ÿ∞ ã¨∞Ü«∞A˝ñ _≥Åq∞ñ, ^•Ñ¨™È`«Î=∞! ǨÏi Ü«∞=`å~°=∞Ü≥∞º. 117
* ѨÓ~°fiO ~°∞z J<Õ „Ѩ*ÏѨuH©, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù ‰õÄ`«∞Ô~·# P‰õÄu J<Õ ã¨∞QÆ∞}=uH©
''ã¨∞Ü«∞A˝_»∞—— J<Õ"å_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞. J`«_»∞ ''^ŒH˜Δ}——J<Õ HÍO`«#∞ ѨuflQÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. P"≥∞ Hõ_»∞ѨÙ#
ã¨∞Ü«∞=ÚÅ∞ J#fl ¿Ñ~°∞QÆÅ "ÕÅ∞ÊÅ#∞ [x‡OѨ*Ëâß_»∞. WO„^Œ∞_≥· ^Õ=`«Å‰õΩ <åÜ«∞Hõ`«fiO WKåÛ_»∞.
q+¨μ‚=ÙÖÏQÍ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ ^Œ∞óMÏhfl ѨiǨÏiOѨ *Ëâß_»∞. `å`« J~Ú# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«#
=∞#∞=∞x K«i„`«‰õΩ =∞#ã¨∞Ö’ ZO`À ã¨O`À+≤Oz 'D Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞_»∞ NǨÏiÜÕ∞——Jx ѨeHÍ_»∞.
=ÚhO„^•! P HÍ~°}O=Å¡ L`«=Î ∞ *Ï˝<åxH˜ xkèÜ∞ÿ≥ # ã¨∞Ü«∞A˝_∞» ''ǨÏi—— J=`å~°OQÍ „Ѩâã◊ Î≤ =Ç≤ÏOKå_»∞.
=. Jx K≥ÑÊ≤ ™êOYºÜ≥∂QÆ „Ѩ=~°HÎ ÍKå~°º=~°∞ºO _»Q∞Æ HõÑÅ≤ ∞x Ü«∞=`å~°O|∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞.118
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 199
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ÃÑ· Hõ^Œä K≥ÑÊ≤ PÃÑ· +¨_~Ì» ≈° <åÅÖ’ XHõ>#ÿˇ ™êOYº Ü≥∂QÆO „Ѩ=iÎOѨ*ãË #≤ HõÑÅ≤ =∞ǨÏi¬
J=`å~°QÍ^äŒ#∞ PÅH˜OK«=∞O@∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. ^èŒ$`«=∞u ^Õ=Ǩ˙uH˜x k=ºqÉèí∞O_»QÆ∞ Hõ~°Ì=∞„Ѩ*Ï
ѨuH˜ñ „|"≥∂^Œ "≥ÚÑ¨Ê #=ÉèÏ=∞Å`Àñ QÆÑ≤ÖÏYºñ |∞\˜ì ÜÕ∞
QÆu ǨÏi á⁄O^Œ∞ #\˜ì ã¨∞ÉèíQÆO|QÆ∞ ™êOYº=Ú ^Œe¡ H˜zÛ ^Œ∞
+¨¯$`«=ÚÅ∞ "åã≤ K«∂ÃÑ =Úx¿ãq`«"≥∞ÿ `«#~å~°∞ "≥∂HõΔ=Ú<£. 119
* ^Õ=Ǩ˙u J<Õ P"≥∞ xâ◊ÛÅ=∞u J~Ú# ã¨u. k=º`Õ[ã≤fiÜ≥ÿ∞# Hõ~°ÌŒ=∞ „Ѩ*ÏѨu P"≥∞ Ѩu. P
^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ P#O^ŒO Juâ◊~ÚOѨQÍ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ P_»∞ `À|∞@∞ì=ÙÅ`À ã¨Ç¨ NǨÏi 'HõÑ≤Å∞_»∞—
J#fl ¿Ñ~°∞`À Pq~°ƒùqOKå_»∞. U Ü≥∂QÆO`À <å~åÜ«∞}∞x á⁄O^Œ\ÏxH˜ gÅ=Ù`«∞O^À, P =∞<À[˝"≥∞ÿ#
™êOYºÜ≥∂QÍxfl P =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ `«e¡H˜ É’kèOKå_»∞. P q^èŒOQÍ P"≥∞ áêáêÅ∞ ~°∂ѨÙ=∂Ñ≤ =Ú#∞Å∞
J¿ÑH˜ΔOKÕ "≥∂HΔÍxfl P"≥∞‰õΩ „Ѩ™êkOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Œ`å΄`ÕÜ«∂=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 120
* WHõ ^Œ`å΄`ÕÜ«Úx J=`å~°O ZÖÏ qÅã≤e¡O^À q=i™êÎ#∞ q#∞.
ã‘. `åѨ™È `«Î=Úñ _»„u `«#Ü«Úxñ QÀi ~°"Õ∞â◊√ "Õñ_ç# ǨÏi ÜÕ∞#∞ h‰õΩ
##Ѷ¨∞! ''^Œ`«∞Îñ_» <≥·u—— #x ѨÅ∞¯Hõ`«=Ú# #`«ñ_»∞ ^Œ`å΄`ÕÜ«Úñ_≥· [xOK≥
# =∞‡Ç¨`«∞‡x K«~°}Ï|˚ Ѩ~åQÆ ã¨O^ÀǨÏO|∞KÕñ |∂`«^ÕǨï ÅQÆ∞K«∞
ÃÇ·ÏǨÏÜ«∞ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊√º Öˇ·Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡Hõ Ѷ¨Å~°∂Ѩ =∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ|Å=Ú =_»ã≤
`Õ. ã¨Oz`« *Ï˝# Ѷ¨Å ã¨∞Mˇ·â◊fi~°º â◊H˜Î, â∫~°º=ÚÅñ ÉÁOk `«=∞ H©iÎ K«^ŒÅ "≥Å∞ñQÆ
xO^Œ∞ #O^Œ∞#∞ "åã≤H˜ <≥H˜¯, ~°\˜ì, k=º`«~° =¸iÎ q+¨μ‚ #∞uOѨñ^Œ~°"≥∞? 121
* J„u=∞ǨÏi¬ =Ú#∞ÅÖ’ "Õ∞\˜. PÜ«∞# `«#‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ „Ѩ™êkOK«=∞x ÅH©‡Δ <å^ä∞Œ }˜‚ „áêi÷OKå_»∞.
JѨC_»∞ NǨÏi ''áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_»"#·≥ F =ÚhO„^•! <Õ#∞ h‰õΩ ''^Œ`∞« _Î » #Ü«∂º#∞—— Jx J<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡
ǨÏiÜÕ∞ J„uH˜ ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_≥· [x‡OKå_»∞. P =∞ǨÏhÜ«Úx áê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÆO ™ÈH˜ ÃÇ·ÏǨÏÜ«∞=OâßxH©˜,
Ü«∞^Œ∞=OâßxH© K≥Ok# "å~°O^Œ~∂° Ѩq„`«^ÇÕ ï¨ ÅÜ«∂º~°∞. PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O=Å¡<Õ "åà◊√¡ WǨÏѨ~Ö° ’HÍÅ∞
„Ѩ™êkOKÕ Ü≥∂QÆ|ÅO Pi˚OK«∞H˘<åfl~°∞. *Ï˝# Ѷ¨ÖÏhfl, ã¨∞MÏhfl, Sâ◊fi~åºhfl, â◊H˜Îh, â∫~åºhfl á⁄O^•~°∞.
`«=∞ H©iÎ q∞O@ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞O_»QÍ LÉèíÜ«∞Ö’HÍÅÖ’ „Ѩã≤kú =Ç≤ÏOKå~°∞. JÖÏO\˜ k=º~°∂ѨÙ_≥·#
q+¨μ‚^Õ=Ùx q#∞uOK«_»O ™ê^茺=∂!
=. "≥O_çÜ«Ú ã¨#HÍ^Œº=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 122
* WHõ ã¨#HÍ^Œ∞Å J=`å~° „ѨHÍ~°O PÅH˜OK«∞.
200 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ÜÕ∞#∞ QÆÖÏÊkx qâ◊fiO|∞ ã¨$l~ÚOѨñ ^ŒÅñz Ü«∞Oz`« `«Ñ¨O|∞
#i÷ñ *ËÜ«ÚK«∞ ''ã¨#—— Ü«∞x ѨÅ∞¯@Ü«Ú #k HÍ~°}O|∞QÆ ã¨<åYºÅ#∞ QÆÅ ''ã¨
#O^Œ#'', ''ã¨#Hõ——, ''ã¨#`«∞¯=∂~°——, ''ã¨#`«∞û*Ï`«∞Å∞—— #Å∞fi~°∞ ã¨OÉèíqOz
=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Öˇ· =∞Ç≤Ï #∞uÔHH˜¯i áÈ~Ú# HõÖÏÊO`«=Ú# #tOz
`Õ. #\˜ì Ü«∂f‡Ü«∞ `«`«ÎfiO|∞ =Ù@ìñ *Ëã≤, ã¨O„Ѩ^•Ü«∞Hõ ÉèíOyx [QÆu <≥Å¡ñ
QÆÅ∞QÆñ*Ëã≤i Ü«∞ qfi+¨μ‚Hõà◊Åñ ^Œ#i, #Å∞=Ù ~°Ü«Úº#∞ <˘Hõ¯ñ_» #Ü«∞K«i„`«! 123
* Ѩq„`å`å‡! <Õ#∞ HõÖÏÊ~°OÉèOí Ö’ qâßfixfl ã¨$+≤Oì Ѩ^ÅŒ K«∞ H˘<åfl#∞. JO^Œ∞HÔ · `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∂¨ Î 'ã¨#—
Jx ѨeHÍ#∞. JO^Œ∞=Å¡ 'ã¨#— J<Õ ¿Ñ~°∞`À 'ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞, ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞—
J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åà◊√¡ „|Ǩχ=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å∞QÍ „ѨѨOK«OÖ’ „Ѩã≤kúÔHHͯ~°∞. QÆuOz# HõÅÊO
z=~° JO`«iOzáÈ~Ú# P`«‡ `«`åÎfixfl "åà◊√¡ =∞m¡ Ö’HõOÖ’ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞™ê~°OQÍ „Ѩ=iÎOѨ*Ëâß~°∞.
#Ü«∞jÅ∞_»"≥·# <å~°^•! P q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõà◊Å`À [x‡Oz# "åà◊√¡ #Å∞QÆ∞Ô~·<å x*ÏxH˜ "åi J=`å~°O
XHõ¯>Ë.
=. =∞é˜Ü«Ú #~°<å~åÜ«∞}Ï=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 124
* WOHõ #~°<å~åÜ«∞}∞Å J=`å~°Ñ¨^Œúu PHõi‚OK«∞.
Hõ. QÆ}∞uOѨñQÆ #~°<å~å, Ü«∞}∞ Å# ^èŒ~°∞‡#‰õΩ #∞^ŒÜ«∞ =∞Oki ^•HΔÍ
Ü«∞}˜ Ü≥ÿ∞# ''=¸iΗ—=Å#O, „|}∞`«QÆ∞}À`«Î~°∞Å∞ Ѩ~°=∞áê=#=¸~°∞ÎÖò. 125
* q#∞uQÍOz# QÆ∞}ÏÅ∞ QÆÅ"å~°∂, q∞H˜¯e Ѩq„`«=¸~°∞ÅÎ ∂ J~Ú# #~°<å~åÜ«∞}∞ Å<Õ"å~°∞
^èŒ~å‡xH˜ Jkèëêª#"≥∞ÿ# ^èŒ~°∞‡_çH˜, ^Œ‰õΔΩx ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# '=¸iΗ Ü«∞O^Œ∞ [x‡OKå~°∞.
Hõ. J#Ѷ¨ÚÅ∞ |^Œs=#=Ú#, q#∞`«`«áÈ=$uÎ #∞O_», q|∞^è•kèѨÙñ_»∞<£
=∞#=Ú# x[Ѩ^ŒÇ¨xH˜, Ѷ¨∞#=ÚQÆñ lOuOz kq[HÍO`å=∞}∞Å<£. 126
* P Ѩ~°=∞áê=#∞Å∞ |^ŒiHÍ =<åxH˜ "≥o¡ xâ◊ÛÅ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ x=∞QÆ∞fl ÅÜ«∂º~°∞. "åà◊¡ `«Ñ¨ã¨∞û
Ѷ¨e¿ãÎ `«# Ѩ^ŒqH˜ ZHõ¯_» =ÚѨC =¸_»∞`«∞O^À Jx =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À zOuOKå_»∞.
JѨû~°ãŨ #∞ Ñ≤eÑ≤OKå_»∞.
Hõ. ~åqOz ''`«áÈqѶ¨∞fl=Úñ, QÍqOѨÙO''_»#∞K«∞ |#∞Ѩñ QÆ_»∞ "Õ_»∞Hõ`À
ÉèÏ=Éèí"åhH˜#∞ Å#ñ, QÍ =x`«Å∞ ã¨xi |^ŒiHÍ =#=Ú#‰õΩ<£. 127
* P q^èŒOQÍ J`«_»∞ ã¨∞~°ã¨∞O^Œ~°∞Å#∞ Ñ≤eÑ≤Oz '#~°<å~åÜ«∞}∞Å `«Ñ¨ã¨∞û K≥_»Q˘@ìO_ç—Jx
K≥Ñ≤Ê Ñ¨Oáê_»∞. PHÍO`«Å∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À HõO`«∞x K«`«∞~°OQÆ¿ã#ÖÏ J#fl@∞¡ |Ü«∞Å∞^Õi
|^Œs=<åxH˜ "≥àϧ~°∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 201
=. JO^ΰ. 128
=∞. #~°<å~åÜ«∞}∞ Å∞#fl KÀ\˜H˜ =∞~°∞<åflsã¨=¸Ç¨ÏO|∞ ÉèÏ
ã¨fi~°bÅO [x ~°∂Ѩq„Éèí=∞ HõàÏKå`«∞~°º "Õ∞áê~°ñQÍñ
|iǨ™È‰õΩÎÅ <å@áê@Åñ [iOѨO Ez xtÛO`«`«<£
Éèíi`«^蕺# `«Ñ¨ó„ѨÉèÏ=x~°uO ÉÏ\˜Oz xëê¯=ÚÖˇ·. 129
* JHõ¯_» #~°∞_»∞, <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl „Ѩ^ÕâßxH˜ ^Õ=HÍO`«Å∞ ã¨qÖÏã¨OQÍ =KåÛ~°∞.
JO^ŒK«O^•Å f~°∂, HõàÏ<≥·Ñ¨Ù}ϺŠ™œ~°∂, L\˜ìѨ_Õ@@∞¡ ѨiÜ«∂K«HÍÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∂, P@ÖÏ_»∞`«∂,
áê@Å∞ áê_»∞`«∂ qǨÏiOKå~°∞. JÖÏ qÖÏã¨bÅÅ`À `«áÈ=#OÖ’ qK«ÛÅq_çQÍ qǨÏiã¨∞#Î fl JѨû~°ãŨ #∞
#~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ K«∂Kå~°∞. HÍx U =∂„`«O K«eOK«Ö^Ë ∞Œ . HÍ=∂xH˜ Ö’#∞ HÍÖË^∞Œ . xtÛO`«∞Öˇ,· x~À‡Ç¨ïÖˇ·
"åà◊√¡ JÖψQ x~°uâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# ^蕺#O`À =∞Ǩ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ· =ÙO_çáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. „HÀ^èŒ=Ú ^Œ=∞ `«Ñ¨=ÚʼnõΩ#∞, ÉÏ^èŒHõ =∞QÆ∞ >ˇé˜ñy kq[ÉèÏ=∞ÅÃÑ· #
"Õ∞‡^è•`«‡‰õΩ ÖÁHõ ~ÚO`«Ü«Úñ, „QÀ^èŒ=Úñ ^ÕÔ~·i ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ü«Ú`«∞ ÅQÆ∞@<£. 130
* HÀѨO `«=∞ `«Ñ¨ã¨∞ûʼnõΩ Ö’Ñ¨O Hõeyã¨∞ÎO^Œx „QÆÇ≤ÏOz ã¨`«Îfi ã¨OѨ#∞flÅ∂, |∞kú=∞O`«∞Å∂
J~Ú# #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ "åà◊¡g∞^Œ U =∂„`«O HÀѨO K«∂ѨÖË^Œ∞.
Hõ. <å~åÜ«∞}∞ñ _»Ñ¨C_»∞ ^Œ#, Ü«¸~°∞=Ù "≥ã¨ñ r~°, #O^Œ∞ #∞^Œ~ÚOK≥#∞ ɡO
áê~°OQÆ #∂~°fij =ÚY, <ås[#HÀ\˜ kq[<å~°∞Å∞ "≥∞K«Û<£. 131
* JѨC_»∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞ "≥O@<Õ `«# T~°∞ ÉèÏQÍxfl QÀ\˜`À p~å_»∞. J`«x `˘_»Ö’#∞O_ç
J=∞~° HÍO`«Å∞ "≥∞KÕÛ@@∞¡QÍ T~°fit "≥Ú^ŒÖˇ·# JѨû~°ó „ã‘Î ã¨=¸Ç¨ÏO L^ŒƒùqOzOk.
Hõ. T~°∞=ÙÅO^Œ∞ [xOz#, HÍ~°}=Ú# ''#∂~°fit——Ü«∞# Ѷ¨∞#`«‰õΩ <≥ÔH¯<£
"å~°Å ~°∂ѨqÖÏ㨠q, Ǩ~°=ÚʼnõΩ <À_ç ~°O`« #=∞s[#=ÚÖò. 132
* <å~åÜ«∞}∞x T~°∞=ÙÖ’ #∞O_ç ѨÙ@ì_»O=Å¡ P"≥∞ '' T~°fit—— Jx ¿Ñ~°∞QÍOzOk. WO„^Œ∞_»∞
ѨOѨQÍ =zÛ# ^Õ=`å„ã‘ÎÅ∞ T~°fit "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊¡ JO^ŒK«O^•Å∂, Ǩ=ÉèÏ"åÅ∂, q<À^ŒqǨ~åÅ∂
K«∂z Å[˚`À ‰õΩOzOK«∞‰õΩ áÈÜ«∂~°∞.
=. JO`«O ^•=Ú #~°<å~åÜ«∞}∞Å `«áÈqѶ¨∞flO|∞ QÍqOѨO|∂x KÕÜ«Ú qÖÏã¨O|∞Å∞, =∂#ã≤Hõ
ã¨OHõÅÊ=∂„`«O|∞# ã¨$+≤ìã≤÷u ã¨OǨ~°O|∞ ÖÁ#~°ÊO*ÏÅ∞ #=∞‡Ç¨`«∞‡Å ^≥ã¨O |xH˜~åHõ
Hõ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩO *ËÜ«Ú #∞ѨHõ$`«∞Å∞OÉ’Öˇ x+¨ÊùÅO|∞Öˇ·# ã≤QÆ∞æ#O QÆ∞O^Œ∞K«∞, #∂~°fitO ^Œ=∞‰õΩ
=ÚY∞º~åeQÍñ ÔQ·H˘x `«=∞ =zÛ# *Ï_»# =∞~°e K«x ~°O`«. 133
* =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞‰õΩO>Ë KåÅ∞, P #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∂Å∞ KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JÖÏO\˜
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ ÉèíOQÆO HõeyOK«_®xH˜ ã¨∞~°HÍO`«Å∞ KÕã≤# â◊$OQÍ~° qÖÏ™êÅ∞ Hõ$`«Ñ¶¨Úfl_çH˜
202 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
KÕã≤# LѨHÍ~åÅ ÖÏQÍ x~°∞ѨÜ≥∂QÍ ÅÜ«∂º~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "åà◊√¡ ã≤QÆ∞æ`À Ѩi`«Ñ≤OKå~°∞. P T~°fit<Õ
`«=∞‰õΩ <åÜ«∞‰õΩ~åÅ∞QÍ KÕã¨∞H˘x =zÛ#^•i<Õ uiyáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. HÍ=Úx ^ŒÇ≤ÏOK≥ñ „QÀ^èŒ =∞, Ǩ=∞Ç≤Ï=∞#∞ ~°∞„^Œ∞ñ, _»\˜ì Ü«∞uHÀѨ=Ú <å
nè=∞O`«∞Å∞ ÔQez ~°#O, QÍ=∞=Ú ÔQÅ∞K«∞@Å∞ ÃãѨÊñQÍ <Õq∞\˜H˜<£? 134
* ѨÓ~°fiO ~°∞„^Œ∞_»∞ =∞Ǩ„HÀ^èŒO`À HÍ=Ú}˜‚ HÍeÛ"Õâß_»∞. HÀѨO JO`« ^•~°∞} =∞~ÚOk. J\˜ì
HÀáêxfl Ãã·`O« P |∞kú=∞O`«∞Å∞ J=bÅQÍ [~ÚOKå~°∞. WHõ HÍ=∂xfl QÔ Å=_»O QÆ∞iOz K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk?
=. J\˜ì #~°<å~åÜ«∞}Ï=`å~°O|∞ [QÆ`åÊ=#Oɡ· qÅã≤Öˇ¡, "≥O_çÜ«Ú „^èŒ∞"å=`å~°O|∞ q=iOK≥^Œ
q#∞=Ú. 135
* JÖÏO\˜ #~°<å~åÜ«∞}∞Å J=`å~°O Éèí∞=#„`«Ü«∂xfl Ѩq„`«O KÕã≤Ok.
WHõ „^èŒ∞"å=`å~°O q=i™êÎ#∞, q#∞.
ã‘. =∂x`«K«i`«∞ñ ''_»∞`åÎ#áê^Œ∞O——_»#∞ Éèí∂=ˆ~}∞º#‰õΩ ã¨`«∞Ê„`«∞ñ _»#ñQÆ
#∞^Œ~ÚOz =∞Ç≤Ï=∞ñ ɡOá⁄Ok ÉÏźO|∞# [#‰õΩxHõ_» #∞O_ç ã¨=u`«e¡
^Œ#∞ <å_»∞ "åHͺ„ã¨Î`«uñ QÆ∞Ok =∞Ç≤Ï`« `«Ñ¨O|∞ QÍqOz HÍÜ«∞O|∞`À_»ñ
[x q∞O@ „^èŒ∞=Ѩ^Œ™ê÷~Ú Ü≥ÿ∞ Ü«∞@g∞ñ^Œ #i÷ =iÎOK«∞ Éèí$QÍfik=Ú#∞Å∞ñ
`Õ. [`«∞~°QÆu „yO^Œ =iÎOK«∞ ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÅñ, ɡOѨ٠nÑ≤OѨñ ^Œ#∞fl #∞uOѨ "≥Åã≤
''„^èŒ∞=Ùñ_»∞—— <å <˘Ñ≤Ê Ü«∞ qfi+¨μ‚`«∞Å∞ºñ _»QÆ∞K«∞, #∞#fl ѨÙ}Ϻ`«∞‡ñ _çѨC_»∞ #∞#fl"åñ_»∞. 136
* „^èŒ∞=Ù_»∞ L`«Î=∞K«i„`«∞_≥·# ''L`åÎ#áê^Œ∞—_»<Õ ~åA‰õΩ ã¨`«∞Ê„`«∞_»∞QÍ [x‡OKå_»∞.
„ѨÉèÏ=ã¨OѨ#∞fl_≥· ¿Ñ~°∞QÍOKå_»∞. z#fl `«#OÖ’ XHõ<å_»∞ `«O„_ç=^ŒÌ L#flѨC_»∞ ã¨=u`«e¡ ''ã¨∞~°∞z——
J`«}‚˜ xO^•=K«<åÅ<Õ J„™êÎÅ`À <˘Ñ≤ÊOzOk. ^Œ∞ód`«∞_≥#· „^è∞Œ =Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. P `«Ñ㨠∞¨ û
Ѷ¨eOzOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz J`«}˜‚ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. J`«_»∞ ã¨â◊s~°OQÍ "≥o¡ PHõã¨OÖ’
=∞Ǩϟ#fl`«"∞≥ #ÿ „^è∞Œ =™ê÷#OÖ’ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®¤_∞» . P ™ê÷<åxH˜ ÃÑ·# =ÙO_Õ Éè$í QÆ∞=Ù "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞ǨÏ~°∞Ŭ ∂, „H˜O^Œ
=ÙO_Õ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∂ P =∞ǨÏhÜ«Ú}˜‚ Q˘Ñ¨ÊQÍ „Ѩâ◊Oã≤OKå~°∞. J`«_»∞ ''„^èŒ∞=Ù——_»<Õ ¿Ñ~°∞`À „ѨHÍtOz
q+¨μ‚=Ù`À ã¨=∂#∞_≥·<å_»∞. WѨC_»∞ ‰õÄ_® P ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ „^èŒ∞=™ê÷#O Ö’<Õ =Ù<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ |$^äŒ∞x Ü«∞=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 137
L. "Õ#∞ñ_»∞ q„ѨÉèÏ+¨} Ѩq „ѨǨÏu K«∞º`« ÉèÏQƺ áœ~°∞+¨μO
_≥· x~°Ü«∞O|∞#O |_ç# <å`«‡`«#∂Éèí=Ùñ_≥· Ѩ$^äŒ∞O_»∞ <åñ
|∂x [xOz `«[˚#‰õΩñ |∞#fl~°HõO|∞#∞ ÉÏÃÑ, "Õ∞kx<£
^èÕ#∞=Ùñ*Ëã≤ =ã¨∞Î q`«uO akÔH<£ ǨÏiã¨`«¯àÏOâ◊√ñ_≥·. 138
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 203
* WHõ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J=`å~°O q#∞.
''"Õ#∞——_»<Õ Éèí∂áêÅ∞_»∞ Éèí∂ã¨∞~°∞Å âßѨ=K«<åÅ<Õ =„*ÏÜ«Ú^èŒÑ¨Ù ^≥|ƒÅ‰õΩ QÆ∞iÜ≥ÿ∞<å_»∞. ã≤ih,
áœ~°∞ëêhfl HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. `«∞^Œ‰õΩ #~°HõO á⁄O^•_»∞. J`«xH˜ ''Ѩ$^äŒ∞——_»<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞<åfl_»∞. J`«_»∞
`«O„_çx ѨÙ<åfl=∞#~°HOõ #∞O_ç ~°HOΔ˜ Kå_»∞. NǨÏi HõàÏOâ◊É=íè Ù_≥#· P Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ D Éè∂í q∞x ^è#Õ ∞=ÙQÍ
*Ëã≤ J=¸Åº"≥∞ÿ# J<ÕHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ Ñ≤kHÍ_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú =$+¨ÉèÏ=`å~°O|∞ <≥é˜OyO`«∞, q#∞=Ú, Jwfl„^èŒ∞O _»#∞"åxH˜ ''<åaè—— Ü«∞#∞"åñ
_»∞^Œ~ÚOK≥, #`«xH˜ "Õ∞~°∞^Õq Ü«∞#∞ <å=∂O`«~O° |∞ QÆÅ ''ã¨∞^Õq——Ü«∞O^Œ∞ ǨÏi =$+¨ÉÏè =`å~°O|∞
<˘Ok [_»ã¨fiÉèÏ=Oɡ·# Ü≥∂QÆO|∞ ^•eÛ „ѨâßO`åO`«ó Hõ~°}∞O_»∞#∞, |i=ÚHõÎã¨OQÆ∞O_»∞#∞<≥·
Ѩ~°=∞ ǨÏO™êaèQÆ=∞ºO |~Ú# Ѩ^ŒO ak Ü«∞x =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ =Å∞‰õΩK«∞O_»O [iOK≥, =∞é˜Ü«Ú
ǨÏÜ«∞„w"å=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 139
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê „|Ǩχ =∞m¡ <å~°^Œ∞_ç`À D suQÍ J<åfl_»∞. WѨC_»∞ =$+¨Éèí∞x J=`å~°O
`≥eÜ«∞Ѩ~°∞™êÎ#∞, PÅH˜OK«∞. ''Jwfl„^èŒ∞—— _»<Õ "å_çH˜ ''<åaè—— J<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. <åaè ÉèÏ~°º ã¨∞^Õq.
J"≥∞‰õΩ "Õ∞~°∞^Õq Jx =∞~À ¿Ñ~°∞ LO_Õk. P"≥∞‰õΩ Ç¨Ïi =$+¨ÉèÏ=`å~°∞_≥· J=`«iOKå_»∞. J`«_»∞
[_»jÅ"≥∞#ÿ Ü≥∂QÆO ѨÓ<å_»∞. „ѨâßO`«"∞≥ #ÿ z`«OÎ Hõeæ W`«~∞° Å`À á⁄`«∞Î =kÖÏ_»∞. '' Wk Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨Å∞
á⁄O^Œ^Œy#ã≤÷u—— Jx `«#∞fl QÆ∂iÛ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ „Ѩâ◊Oã≤OKÕ@@∞¡ „Ѩ=iÎOKå_»∞.
WHõ ǨÏÜ«∞„w"å=`å~°O Jaè=i‚™êÎ#∞ q#∞.
K«. J#Ѷ¨∞K«i„`«! =∞#‡Y=Ú#O^Œ∞ [xOK≥ ǨÏÜ«∂#<åYº`«<£
q#∞`«ã¨∞=~°‚ =~°∞‚ñ_»∞#∞ "Õ^Œ=∞Ü«ÚO _»dÖÏO`«~å`«‡‰õΩO
_»#∞Ѩ=∞ Ü«∞[˝Ñ¨Ó~°∞+¨μñ_»∞ <≥· ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞, ^Œ`«û=∞ã¨Î áê
=# =∞QÆ∞ <åã≤HÍâ◊fiã¨#=~°æ=ÚÅO ^Œ∞^Œ~ÚOK≥ "Õ^Œ=ÚÖò. 140
* ã¨K«Ûi„`«∞_®! "Õ∞eq∞|OQÍ~°∞ HÍOuHõÅ"å_»∂, "Õ^Œã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, ™ê\˜ÖËx
Ü«∞[˝ÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∂ J~Ú# ^Õ=^Õ=Ù_»∞ ''ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞——J#fl ¿Ñ~°∞`À <Õ#∞ KÕã#≤ Ü«∞[˝OÖ’#∞O_ç [x‡OKå_»∞.
ã¨~åfihfl Ѩq„`«O KÕ¿ã P ǨÏÜ«∞„w=Ùx =Ú‰õΩѨÙ\ÏÅÖ’x âßfiã¨"åÜ«Ú=ÙÅ#∞O_ç "Õ^•Å∞ „áê^Œ∞~°ƒqù OKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú =∞`åûº=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 141
ã‘. Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ "≥·=ã¨fi`« =∞#∞=Ù‰õΩ ^Œ$+¨ì"≥∞ÿ Ü«∞~°∞^≥OK«∞#\˜ì Ü«ÚQÍO`«ã¨=∞Ü«∞
=∞O^Œ∞ qz„`«=∞`åûº=`å~°=Ú ^•eÛ Ü«∞dÖÏ=h=∞Ü«∞O |QÆ∞K«∞ñ *ÏÅ
ã¨~°fir=ÙʼnõΩ <å„â◊Ü«∞Éèí∂`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ <Õ HÍ~°‚=Oɡ·# `ÀÜ«∞=ÚÅ #_»∞=∞
=∞#∞‡Yâ◊¡^äŒ"Õ^Œ=∂~°æO|∞Å#∞ l‰õΩ¯ =_»‰õΩO_» âßY ÖË~°Ê_»ñQÆñ *Ëã≤
204 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. k=Ùº Åi÷OѨ <åHõi÷ñ ^≥zÛ ~ÚzÛ, =∞#∞=Ù <≥H˜¯Oz ÃÑ<åfl= =#kè#_»∞=∞
=Ú#∞ñQƉõΩO_»OQÆ #~°ã≤# Ü«∞xq∞ëê=, `å~° "Õ∞iH˜ #∞u~ÚOѨñ ^Œ~°"≥∞ =`«û! 142
* WHõ =∞`åûº=`å~°O ã¨OQÆu K≥|∞`å#∞ q#∞. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ ã¨=∞ã¨=Î ¸ [Å=∞Ü«∞"≥∞áÿ È~ÚOk.
P Ѩiã≤u÷ x "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù =ÚO^Õ „QÆÇÏ≤ Oz XHõ Ѩ_=» ÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. JѨC_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qz„`«"∞≥ #ÿ
=∞`åûº=`å~° "≥∞`åÎ_»∞. Éèí∂`«ÖÏxH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# P ^Õ=Ù_»Ñ¨C_»∞ ZÅ¡„áê}∞ʼnõÄ x"åã¨Éèí∂`«∞_≥·<å_»∞.
<å =^Œ#O#∞O_ç *ÏiáÈ~Ú# "Õ^ŒâßYÅ∞ ã¨OH©~°‚O H͉õΩO_® qÉèílOz ^Õ=`«Å HÀiHõ"Õ∞~°‰õΩ =∞m§ <å‰õΩ
„Ñ‘u`À JO^Œ*âË ß_»∞. "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù Jkè+Oª≤ z# <å= ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáȉõΩO_® HÍáê_®_»∞. <åÜ«∞<å!
=∞ǨÏhÜ«∞"≥∞ÿ# P =∞`åûº=`å~åxfl q=iOK«_»O Z=iH˜ ™ê^茺O?
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∂~å‡=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 143
=∞. J=∞$`À`åÊ^Œ#Ü«∞`«∞flÖˇ· q|∞^èŒ^≥·`åºhHõ=ÚÖò, =∞O^Œ~å
QÆ=Úñ QÆ=fiO|∞QÆñ *Ëã≤ Ü«∞aú ^Œ~°∞=OQÍñ, QÆ=fiѨÙOQ˘O_» "å
iú =Ú#∞OQÆ<£ ǨÏi ‰õÄ~°‡~°∂Ѩ=Ú# #„kO ^•ÖˇÛñ ^Œ`«Ê~°fi`«
„Éèí=∞}"åº[`« gñѨÙñn@ â◊q∞~ÚOѨO*ËÜ«∞ñQÍ <å~°^•! 144
* WHõ ‰õÄ~å‡=`å~°O =$`åÎO`«O `≥Å∞ѨÙ`å#∞ q#∞. <å~°^•! ѨÓ~°fiO ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂
J=∞$`«O ™êkèOKåÅ<Õ „Ѩܫ∞`«flOÖ’ =∞O^Œ~°yix Hõ=fiOQÍ *Ëã¨∞H˘x H©Δ~°™êQÆ~åxfl =∞käOKå~°∞. P
Hõ=fiѨ٠H˘O_» Hõ_»e #_»∞=∞ =ÚxyáÈ~ÚOk. JѨC_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«# gѨÙ^Œ∞~°^Œ
`˘ÅyOK«∞HÀ=\ÏxHÍ J#fl@∞¡ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞#fl yix ‰õÄ~°‡~°∂ѨO ^èŒiOz ^èŒiOKå_»∞.
=. "≥O_çÜ«Ú #$ã≤OǨ=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 145
=∞. ã¨∞~°Ö’HõO|∞ñ QÆÅOz ^Õ=ã¨q∞u<£ñ „ã¨∞H˜¯Oz Ü«Ú^Œº^Œæ^•
^èŒ~°∞ñ_≥· =K«∞Û xâßK«~°∞O QÆx, Hõ#^ŒÌO„ëêìHõ~åàÏ㨺 q
ã¨∞Êùi`«„Éèí∂‰õΩ\˜`À #$ã≤OǨÏQÆu ~°HΔÀ~å[ =HõΔO|∞ cè
Hõ~°ÉèÏã¨fi#flY~ålñ„^Œ∞OK≥ñ „k[QÆ`«¯ÖϺ}ã¨O^è•~ÚÜ≥ÿ∞. 146
* WHõ #~°ã≤OǨ=`å~° =$`åÎO`«O q#∞.
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»<Õ ~°H¯õ ã¨∞_»∞ ^Õ=Ö’HõOÃÑ· ^ŒO_≥uÎ ^Õ=`«Å#∞ ÉÏkèOKå_»∞. „ѨKO« _»"∞≥ #ÿ QÆ^•^ŒO_»O
KÕ|∂x =ã¨∞#Î fl P ^•#=Ù}˜‚ NǨÏi K«∂Kå_»∞. "å}˜‚ Ѩi=∂iÛ =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ Hˆ =Δ ∞O HõeyOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞.
"≥O@<Õ HÀ~°Å`À cèuH˘e¿Ñ <À~°∂, HÀѨO`À =Ú_ç=_»¤ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∂ QÆÅ #~°ãO≤ Ǩ=`å~°O ^èiŒ OKå_»∞.
"å_ç QÀà◊¡`À P ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°∞x =HõΔO peÛ Ç¨Ï`«=∂~åÛ_»∞.
=. WOHõ <åk=¸ÖÏ=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 147
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 205
=∞. Hõi<å^äŒ∞O_»∞ [Å„QÆÇ¨Ï „QÆǨÏ}^Œ∞óMÏ„HÍO`«∞ñ_≥· "Õ~Ú =
`«û~°=ÚÖò QÆ∞~Úº_»∞K«∞O_» "ÕÅ∞ÊʼnõΩ qâ◊fi"åºÑ≤Î ÖˉõΩO_»∞@<£
''ǨÏi h"Õ â◊~°}O|∞ <å—— Hõ x#ñ QÆ∞Ü«∂ºeOz "Õ"ÕQÆ "å
â◊Û~°=ÚO „^Œ∞Oz HõsO„^Œ∞ñ QÍK≥ =∞Ç≤Ï`À`åûǨÏO|∞#O ^•Ñ¨™ê! 148
* WHõ Pk=¸ÖÏ=`å~°O q=i™êÎ q#∞.
<å~°^•! QÆ*OË „^Œ∞_»∞ "≥Úã¨eKÕ`« Ѩ@∞ì=_ç ^Œ∞ódOKå_»∞. "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ ^•x`À ÃÑ#QÆ∞ÖÏ_»∞`«∂
~°HõΔ}ÔH· "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. `«H˜¯# ^Õ=`«Å∞ qâ◊fi=∞Ü«ÚÅ∞ HÍ~°∞ HÍ|\˜ì J`«x PѨ^Œ =∂#ÊÖËHõ
áÈÜ«∂~°∞. JѨC_»`_« ∞» 'NǨÏs! h"Õ <åH˜Hõ k‰õΩ¯— Jx P~°∞_Î ·≥ P„HõO^Œ#O KÕâß_»∞. Jk qx "≥#∞"≥O@<Õ
Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ Pk=¸Å ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· =zÛ Ñ¨~°"≥∂`åûǨÏO`À =∞Hõix K«OÑ≤ Hõix HÍáê_®_»∞.
=. =∞阘ܫÚ#∞ "å=∞<å=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 149
ã‘. Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞O_»QÆ∞ ǨÏi q+¨μ‚ñ _»kuã¨O`å#O|∞#‰õΩ <≥Å¡ñ ^Œ=Ú‡ñ_»Ü«Úºñ
ɡOáê~°∞ QÆ∞}=ÚÅñɡ^ŒÌ Ü≥ÿ∞, "å=∞# =¸iÎ`À |eK«„Hõ=iÎñ *Ëi
`«^Œ∂ƒùq∞ =¸_»∞ áê^Œ=ڇŠ#_çy Ѩ^Œ„`«Ü«∞O|∞##∞ [QÆ„`«ÎÜ«∞O|∞
=OzOz H˘xÜ≥∞#∞ "åã¨=Ù#‰õΩ ~å[º =∞OkOѨ hâ◊fi~°∞O _»Ü«Úº "≥Úéñy
`Õ. Ü«∞i÷~°∂ѨO|∞ ÔQ·H˘x Ü«∞_»∞QÆ =ÅÃã, ^è•i‡‰õΩÅ ™⁄=Ú‡ q#Ü≥∂z`«=ÚQÆñ QÍx
"≥_»ñQÆ∞ñ^Œ#=Ú# #∂~°Hõ q„QÆÇ≤ÏOz, K«Å# =∞OkOѨ~å^Œ∞ xâ◊ÛÜ«∞=Ú Ñ¨Ù„`«! 150
* WHõ "å=∞<å=`å~°O =i‚™êÎ#∞ q#∞. Ü«∞*Ï˝kèѨÙ_≥·# q+¨μ‚=Ù Jku a_»¤ÅÖ’ Hõx+¨μª_»∞ S<å
L`«Î=∞ QÆ∞}ÏÅÖ’ JO^ŒiHõO>Ë *˺+¨μª_»Ü«∂º_»∞. PÜ«∞# "å=∞<åHÍ~°O`À |e K«„Hõ=iÎ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ
=¸_»_»∞QÆ∞Å <ÕÅ J`«}˜‚ Ü«∂zOz ѨÙK«∞ÛH˘<åfl_»∞. P =¸_»_»∞QÆ∞Å`À =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ P„Hõq∞Oz
=OK«#`À JѨǨÏiOKå_»∞. `å#∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥· =ÙO_ç‰õÄ_» WO„^Œ∞_çH˜ ~å[ºO =Ú@ì*ˇÑ¨Ê_®xÔH· PÜ«∞#
=OK«#`À |ex Ü«∂zOK«=Åã≤ =zÛOk. =`åû! ^èŒ~å‡`«∞‡Å ™⁄=Ú‡ q#Ü«∞OQÍ "≥o¡ Lz`« Ѩ^ŒúuÖ’
„QÆÇ≤ÏOKåe. JO`Õ HÍx =¸~°ö`«fiO`À áÈ\Ï¡_ç P„Hõq∞OK« QÆ∂_»^Œ∞ ã¨∞=∂! Wk x[O!
K«. |e x[=∞øo # =fi@∞x áê^Œã¨~À~°∞Ç¨Ï Éèí=ºf~°÷ =Ú
`«¯eHõ ^èŒiOz, `«#∞fl#∞ [QÆ„`«ÎÜ«∞=Ú<£ ǨÏi H˜zÛ, H©~°∞ÎÅ<£
xeÃÑ =ã¨∞O^èŒ~åã¨÷ex x~°˚~°Ö’Hõ qÉèí∞`«fi ǨxH˜O
^ŒÅñHõHõ â◊√„‰õΩ =∂@ʼnõΩñ ^•~°Hõ Éèí∂i=^•#ºjÅ∞ñ_≥·. 151
* Ѩ~°=∞^•`« J~Ú# |eK«„Hõ=iÎ P „|ǨχKåi "å=∞#∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ Hõ_çy# Ѩq„`« f~å÷xfl
B`«∞ûHõºO`À `«Åg∞^Œ K«Å∞¡‰Ωõ <åfl_»∞. `«#`Àáê@∞ =¸_»∞Ö’HÍÅ#∂ <å~åÜ«∞}∞_çH˜ ^è•~å^Œ`OΫ KÕâß_»∞.
qâ◊fi=∞O`«\Ï âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û xÅ∞ѨÙH˘<åfl_»∞. P ^•#O=Å¡ ^Õ=Ö’HõO g∞^Œ `«#‰õΩ#fl ÃÑ`«Î#O
áÈ`«∞O^Œx [OHõ ÖË^Œ∞. `«#‰õΩ Ç¨x [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx â◊√„HÍKå~°∞º_»∞ K≥Ñ≤Ê<å ÅHõΔº ÃÑ@ìÖË^Œ∞.
206 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú # ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ <å~°^•! ǨÏO™ê=`å~°O|∞ <˘Ok Ü«∞uâ◊Ü«∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞#
ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ h‰õΩ <å`«‡`«`«Îfi „ѨnѨHõO|QÆ∞ ÉèÏQÆ=`« =∞ǨѨÙ~å}O |∞Ѩ^ÕtOK≥,
=∞#fi=`å~°O|∞ <˘Ok ã¨fiH©Ü«∞ `Õ[ó„ѨÉèÏ=O|∞# #„ѨuǨÏ`«Oɡ·# K«„HõO|∞ ^èŒi~ÚOz
^Œ∞+¨ì=~°Î#∞Öˇ·# ~åAÅ ^ŒO_çOK«∞K«∞ t+¨ìѨiáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <åf‡Ü«∞ H©iÎK«O„kHõÅ∞
ã¨`«ºÖ’HõO|∞# "≥eOyOK≥, =∞é˜Ü«Ú ^èŒ#fiO`«i Ü«∞# #=`«iOz `«# <å=∞㨇~°}O|∞#
Éè í ∂ [#O|∞#‰õ Ω ã¨ H õ Å ~ÀQÆ x "å~° } O|∞ ¿ãÜ« Ú K« ∞ <åÜ« Ú ˆ ~ fi^Œ O |∞ñ QÆ e ÊOK≥ , xOHõ O
|~°â◊√~å=∂=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 152
* <å~°^•! JO`ÕHÍ^Œ∞. P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ǨÏO™ê=`å~° "≥∞`åÎ_»∞. Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# h ÉèíH˜Î Ü≥∂QÍxH˜
ã¨O`«ã≤OKå_»∞. h‰õΩ P`«‡`«`«ÎfiO `≥eÜ«∞Ѩ~°KÕ ÉèÏQÆ=`« =∞<Õ =∞ǨѨÙ~å}O LѨ^ÕtOKå_»∞. =∞#∞=ÙQÍ
J=`«iOz `«# `Õ*’=∞Ç≤Ï=∞`À J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∞#ÿ K«„HõO KÕ|∂x ^Œ∞~°#˚ ∞Öˇ#· ~åAÅ#∞ tH˜OΔ Kå_»∞, ã¨[#˚ ∞Å#∞
~°H˜ΔOKå_»∞. `«# H©iÎK«O„kHõÅ∞ ã¨`«ºÖ’HõOÖ’ „ѨHÍtOѨ *Ëâß_»∞.
WOHÍ ^èŒ#fiO`«iQÍ J=`å~°O ^•ÖÏÛ_»∞. `«# <å=∞㨇~°}`À<Õ Éèí∂q∞g∞k [<åxH˜ ~ÀQÍÅhfl
áÈQ˘@∞ì`«∂ PÜ«Úˆ~fi^ŒO HõeÊOKå_»∞. WHõ Ѩ~°â◊√~å=∂=`å~°O ZÖÏ [iyO^À K≥|∞`å, q#∞.
=∞. ^èŒ~°}© HõO@‰õΩÖˇ·# ÃÇ·ÏǨÏÜ«∞ #ˆ~O„^Œ „"å`«=Ú<£ Éèí∂i q
ã¨∞Êùi`À^•~° ‰õΩ~îå~°^è•~°ñ QÆÅ#<£ =ÚÜÕ∞º_»∞ =∂é∞Öò á⁄iO
ÉÁi =∞iÌOz, ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«Å=Ú q„ѨÙÖò "Õñ_»ñQÍ xzÛ `åñ
l~°H©iÎ<£ [=∞^Œyfl ~å=Úñ_»# q∞OK≥O ^•Ñ¨¿ãO„^À`«Î=∂! 153
* =ÚhO„^Œ∞ÅÖ’ J„QÆQ}Æ ∞º_»"#·≥ <å~°^•! ÃÇÏ· ǨÏÜ«∞~åAÅ∞ Ö’Hõ q~À^è∞Œ Öˇ· ^Œ∞~°∞ã¨∞QÍ „Ѩ=iÎOKå~°∞.
"åà◊¡#∞ tH˜ΔOK«_®xH˜ N=∞<åfl~åÜ«∞}=¸iÎ ÉèÏ~°æ=~å=Ú_»∞QÍ J=`«iOKå_»∞. ~°}~°OQÆOÖ’ W~°"≥·
Ü≥ÚHõ¯™ê~°∞¡ D ~å[ã¨=¸Ç¨xfl ^•~°∞}"≥∞#ÿ `«# QÆO„_»Q˘_»e¤ `À K≥O_®_ç<å_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ "Õ_∞» HÀQÍ
Éèí∂=∞O_»Å =∞O`å "åà◊¡‰õΩ ^•#O KÕâß_»∞. [=∞^Œyflã¨∞`«∞_≥·# P Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ JÖÏ âßâ◊fi`« H©iÎ`À
"≥Å∞Q˘O^•_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú N ~å=∂=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 154
ã‘. `ÀÜ«∞[ Ç≤Ï`« =Oâ◊ ^Œ∞QÆú áê~å"å~° ~åHÍ qǨ~° ÔH·~°=Ç≤Ï`«∞O_»∞
Hõ=∞hÜ«∞ HÀã¨ÅHΔ͇Éèí$`«∞û`å QÆ~°ƒù â◊√H˜Î ã¨OѨÙ@ Åã¨<Ò‡ H˜ÎHõO|∞
x[áê^Œ¿ã=Hõ „=[ ^Œ∞óY xa_®O^èŒ HÍ~° qã¨∞Êùi`« ѨOHõ~°∞ǨÏã¨Y∞ñ_»∞
^Œâ◊~°^äÕâ◊fi~° Hõ$`å^èŒfi~° "å\˜HÍ „áêOQÆ}ÏHõ~° ^Õ=`å<ÀHõǨÏO|∞
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 207
`Õ. K«@∞Å ^•#= QÆǨÏ# "≥·âßfi#~°∞O_»∞, ~å=}Ï\’Ѩ ⋷ŠѨÙ~°O^Œ~°∞O_»∞
#QÆ∞K«∞ Ö’HÀѨHÍ~å~°÷ =∞=`«iOK≥, ~å=Úñ_≥· K«„H˜ Ö’HÍaè~å=Úñ _»QÆ∞K«∞. 155
* WHõ N~å=∂=`å~°O q=i™êÎ#∞ q#∞.
K«„Hõ^èŒ~°∞_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù Ö’HÀѨHÍ~°O KÕÜ«∞_®xÔH· [QÆ^Œaè~å=Ú_≥·# N~å=Ú_»∞QÍ
J=`«iOKå_»∞. PÜ«∞# ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ áêů_»eH˜ ѨÙ#fl=∞K«O^Œ∞~°∞_»∞. HÀã¨Å~åA ‰õÄ`«∞~Ô #· H“ã¨ÖϺ^Õq
QÆ~°ƒù=∞<Õ =Ú`≥ÎѨ٠zѨÊÖ’ ѨÙ\˜ì# "Õ∞e =Ú`«ºO. `«# áê^Œ¿ã=‰õΩÅ â’Hõ=∞<Õ z=∞‡pHõ@¡#∞ áÈH͈~Û
ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_»∞. ^Œâ~◊ ^° =Œä ∞Ǩ~åA QÍi Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ì Ü«∂QÆâßÅ =ÚOy@ "≥ÚÅÔHuÎ# HõÅÊ=$HõOΔ . ^•#=ÙÅ<Õ
^•~°∞}Ï~°}Ϻxfl ^ŒÇ≤ÏOKÕ HÍiÛK«∞Û. ~å=}∞x QÆ~°fi=∞<Õ Ñ¨~°fi`åxfl |^ŒÌÅ∞ KÕ¿ã WO„^Œ∞_»∞.
Hõ. z„`«=ÚQÆ Éèí~°`« ÅHõΔ‡}, â◊„`«∞Ѷ¨ÚflÅ Hõi÷ #„QÆ[#∞‡O _»QÆ∞K«∞<£
^è•„u<£ ~å=Úñ_»∞ "≥ÅÃãñ |, q„`«∞ñ_»∞ ^Œ∞+¨¯$`« Å`åÅq„`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 156
* P N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ Éè~í `
° ∞« _»∞, ÅHõ‡Δ }∞_»∞, â◊„`«∞Ѷڨ fl_»∞ J<Õ ™È^Œ~∞° ʼnõΩ J„QÆA_≥· [x‡OKå_»∞.
P =∞Ǩ áê=#∞_»∞ áêáêÅ<Õ f=Å#∞ KèÕkOKÕ H˘_»=eQÍ D Ö’HõOÖ’ „ѨHÍtOKå_»∞.
=. JO`«. 157
ã‘. H˜ã¨ÅÜ«∞ YO_ÕO^Œ∞ a㨠‰õΩO^Œ Ѩ^•‡|˚ Ѩ^Œ á¶êÅ Éèí∞[ ~°^Œ áê}˜ <Õ„`«ñ
QÍǨÏà◊ Hõ~°Éèí K«„Hõ qÜ«∞`«∞Êe# â◊OY [OÃѶ∂~°∞ ‰õΩK« =∞^茺 [Ѷ¨∞# HõO~î°
=Ú‰õΩ~° K«O^Œ# aO| â◊√Hõ QÆ[ NHÍ~° QÆO_» QÆO^èÀ+¨ª"åQÆæ=∞# Hõ~°‚ñ
[OѨ ˆHO^Œ∞ ã¨fi~°‚ â◊Ѷ¨~° ^èŒ#∞ sflÅ <åã≤HÍ™êºOQÆ^Œ$„QÆ∂ƒùt~À[
`Õ. #o ã¨∞^è•=~°Î ‰õΩO`«Å Ǩ㨠<åaè, Hõe`« [#HÍ=háêÅHõ#ºHÍ Å
ÖÏ=∞ñ |i}Ü«∞=∞Ü≥∞º ÅÖÏ@<Õ„`«, HÍ~°∞‡Hõ ^èŒfiO㨠=ÚO‰õΩ= QÍñQÆ #`«ñ_»∞. 158
* PÃÑ·# N~å=Ú_»∞ t=Ùx ^èŒ#∞~°ƒùOQÆO Fe HÍQÍ [#Hõ=∞Ǩ~åA ѨلuHõ ã‘`å^Õqx KÕѨ\Ïì_»∞.
P =∞Ǩ^Õq áê^•Å∞ z=Ùà◊¡ =O\˜q† á¶êÅO J~°úK«O„^Œ∞x =O\˜k† Éèí∞*ÏÅ∞ `å=∞~°`«∂O_»¡ =O\˜q†
^ŒO`åÅ∞ "≥ÚÅ¡Å =O\˜q† ǨϙêÎÅ∞ Ѩ^•‡Å =O\˜q† <Õ„`åÅ∞ HõÅ∞=Å =O\˜q† Ñ≤Hõ¯Å∞ HÍǨÏà◊√Å
=O\˜q† `˘_»Å∞ Hõ~°ÉèÏÅ =O\˜q† ã¨Î<åÅ∞ K«„Hõ"åHÍÅ =O\˜q† #_»∞=Ú PHõã¨O =O\˜k† Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞
Wã¨∞Hõ u<≥flÅ =O\˜q† HõO~î°O â◊OYO =O\˜k† K≥H˜¯à◊√¡ J^•ÌÅ =O\˜q† â◊s~° Ѩi=∞à◊O K«O^Œ#O =O\˜k†
ÃÑ^Œq ^˘O_»Ñ¨O_»∞ =O\˜k† ѨÅ∞‰õΩ zÅ∞Hõ ѨÅ∞‰õΩ =O\˜k† QÆ=∞#O QÆ[QÆ=∞#O =O\˜k† K≥=ÙÅ∞
NHÍ~åÅ =O\˜q† =Ú‰õΩ¯ ã¨OÃÑOQÆ =O\˜k† "≥∂=Ú K«O„^Œ∞x =O\˜k. â◊s~°O ã¨fi~°‚O =O\˜k† K«∂ѨÙÅ∞
KÕÑŨ =O\˜q† Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ ^è#Œ ∞ã¨∞û =O\˜q† `«Å "≥O„_»∞HõÅ∞ hÖÏÅ =O\˜q† =ÚOQÆ∞~°∞Å∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ
=O\˜q† #=Ùfi J=∞$`«O =O\˜k† ÉÁ_»∞¤ ã¨∞_ç =O\˜k.
=. JO`«. 159
208 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ~å=Ú<£ "Õ∞K«Hõ[Å^Œ, âߺ=Ú<£ ã¨∞QÆ}Ïaè~å=Ú ã¨^≥·fiÉèí= ã¨∞
„`å=Ú<£ ^Œ∞+¨ìxâß@ q, ~å=ÚO ÉÁ=∞‡xÜ≥∞ñ |OH˜Î~°^äŒ∞ñ _»_»=ÙʼnõΩ<£. 160
* P ÃÑ·#, he=∞|∞ƒ=Öˇ #Å¡x"å_»∂, ã¨^Œ∞æ}ÏÅ`À X¿ÑÊ"å_»∂, Sâ◊fi~°ºOÖ’ WO„^Œ∞x`À
™ê\˜Ü≥ÿ∞#"å_»∂, K≥_»∞QÆ∞~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ K≥O_®_Õ"å_»∂ J~Ú# ~å=∞K«O„^Œ∞}˜‚ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ J_»=ÙʼnõΩ
á⁄=∞‡<åfl_»∞.
=. W@∞¡ ѨOz#. 161
K«. J~°∞^Œ∞QÆ ÅHõΔ‡}∞O_»∞ [#HÍ`«‡[Ü«ÚO ^Œ#`À_» <ÕñQÆ∞^Õ
#iy ~°Ñ¶¨¸`«Î=ÚO_»∞ =Ú^Œ=∂~°ñQÆñ *ÁK≥Ûñ ^Œ~°‰õΔΩ ã≤OÇ¨Ï ã¨∂
Hõ~° Hõi ѨÙO_»sHõ HõÑ≤ Y_»æ ‰õΩ~°OQÆ =$HÍÇ≤Ï ÉèíÅ¡ HÍ
ã¨~° =ÚY =#º ã¨`«Îfi K«Ü«∞ K«O_»`«~å@q ^ŒO_»HÍ@q<£. 162
* JÖÏ Ñ¨O¿Ñã¨iH˜ J_»=ÙʼnõΩ "≥à◊√Î#fl ~å=Ú}˜‚ ÅHõΔ‡}∞_»∂, ã‘`å "≥O|_çOKå~°∞. ~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊
ÅÖÏ=Ú_≥·# ~å=Ú_»∞ ã≤=OQÆ∞Å∂, ã≤OǨÅ∂, J_»qѨO^Œ∞Å∂, U#∞QÆ∞Å∂, ѨÙÅ∞Å∂, HÀ`«∞Å∂,
Y_»=æ ∞$QÍÅ∂, lOHõÅ∂, `À_Õà¥◊ ,¡ áê=ÚÅ∂, ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, J_»q ^Œ∞#flÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J_»q =∞$QÍÅ`À
J`«ºO`« cèHõ~°"≥∞ÿ# ^ŒO_»HÍ~°}ºO „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
Hõ. P =#=Ú# =ã≤~ÚOz #$, áê=##Ü«∞âße ~ÚK≥Û #ÉèíÜ«∞=ÚÅ∞ [QÆ
`åÊ=# =Úxã¨OuH˜ñ QÆ$, áê=#xkèÜ≥ÿ∞# ~å=∞Éèí„^Œ∞O _≥Åq∞<£, 163
* ~å[~°HõΔ} hu ã¨OѨ#∞fl_»∂, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∂ J~Ú# ~å=∞Éèí„^Œ∞_»∞ P =∞Ǩ~°}ºOÖ’
x=ã≤OKå_»∞. JHõ¯_» Ö’Hõáê=#∞Öˇ·# =ÚxQÆ}ÏʼnõΩ JÉèíÜ«∞„Ѩ^•#O KÕâß_»∞.
Hõ. Y~°Hõ~° ‰õΩÅ [Åxkè Ç≤Ï=∞, Hõ~°∞ñ_»QÆ∞ ~°Ñ¶¨Ú~å=∞qÉèí∞ñ_»∞ QÆéHõé˜`À_»<£
Y~°∞x =kèOK≥#∞ Ѷ¨∞#cè, Hõ~° â◊~°=ÚÅ #dÅ[#∞Å∞ñ QÆ~° =∞~°∞^ŒO^Œ<£. 164
* ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH˜ K«O„^Œ∞x=O\˜"å_≥·# P ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ JO^Œe [#∞ÅO^Œ~°∂
Pâ◊Û~°ºÑ¨_Q» Í HÀѨO`À q∞H˜¯e ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ÉÏ}ÏÅ∞ „ѨÜ∂≥ yOz Y~°∞_»<Õ ~°H¯õ ã¨∞}˜‚ LHõ¯_»yOKå_»∞.
Hõ. ǨÏiã¨∞`«∞ñ |iK«~°∞ñQÍñ Q˘x, ǨÏiã¨∞`«∞ñ ^Œ∞#∞=∂_ç ѨxK≥ ǨÏiѨÙ~°=Ú#‰õΩ<£,
ǨÏiqÉèí∞#‰õΩ Ç¨Ïi =∞^茺#∞, ǨÏi ~å[ºÑ¨^ŒO|∞ xK≥Û Ç¨Ïiq„Hõ=Úñ_≥·. 165
* ã≤OǨÏѨ~å„Hõ=Ú_≥#· N~å=Ú_»∞ ã¨∂~°ºã¨∞`«∞_≥#· ã¨∞„w=Ù}˜‚ J#∞K«~∞° _»∞QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. WO„^Œ
Ѩل`«∞_≥#· "åex <ÕÅQÆ∂eÛ Ü«∞=∞ѨÙiH˜ ѨOáê_»∞. "å#~åkèÑÙ¨ _≥#· ã¨∞„w=ÙxH˜ H˜+¯≤ O^è• ~å*Ϻhfl, ã≤OǨÏO
=O\˜ #_»∞=Ú QÆÅ ~°∞=∞#∂ JѨÊyOKå_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 209
=. JO`« ã‘`åxq∞`«ÎO|∞#O „kÖ’HõHõO@‰õΩO_»QÆ∞ ^Œâ◊HõO~î°∞O ^Œ∞#∞=∂_»∞@‰õΩ<≥· HõÑ≤¿ã<å ã¨"Õ∞
`«∞O_»~Ú K«xK«x =ÚO^Œ∞@ #u^Œ∞~°æ=∞O |~Ú# ã¨=Ú„^ŒO|∞ ¿ÑiÛ `≥~°∞=Ù ã¨∂Ѩ‰õΩ#fl #ey.
166
* J@∞Ñ≤=∞‡@ N ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ã‘`« H˘~°ÔH· =Ú[˚QÍʼnõÄ q~ÀkèÜ≥ÿ∞# ~å=}∞}˜‚ ã¨OǨÏiOѨ
^ŒÅKå_»∞. "å#~° ¿ã#Å#∞ "≥O@ɡ@∞ìH˘x ÅOHõ"≥·Ñ¨Ù Ѩܫ∞xOKå_»∞. ^ŒH˜Δ} ã¨=Ú„^Œf~°O KÕ~å_»∞. ^•@
gÅ∞QÍx P ™êQÆ~°O ÉÏ@ K«∂Ѩ#O^Œ∞# PÜ«∞#‰õΩ P„QÆǨÏO =zÛOk.
=∞. qHõ@ „Éèí∂Hõ\˜ á¶êÅÉèÏQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ g~°∞O_»∞ „HÀ^è•~°∞}ÏO
|‰õΩ _≥· K«∂z# Ü«∞O`« =∂„`«=Ú# #áêÊ^äÀkè ã¨O`«Ñ¨Î `À
Ü«∞ Hõ} „QÍÇ¨Ï uq∞OyŠѨ¡= _è»∞b "åºà◊ „Ѩ"åà’i‡HÍ
|Hõ HÍ~°O_»= K«„Hõ =ÚYº [Åã¨`«Îfi„âı}˜`À xOH˜#<£. 167
* JO`«@ P =∞Ǩg~°∞_»∞ <˘ã¨@ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_»QÍ HÀѨO =Å¡ Z~°∞ÃÑH˜¯# <Õ„`åÅ`À
ã¨=Ú„^ŒO "≥·Ñ¨Ù K«∂Kå_»∞. JÖÏ K«∂KÕã¨iH˜ ã¨=Ú„^ŒO, h\˜HÀà◊¥¡, `åÉËà◊¥¡, áê=ÚÅ∂, "≥Úã¨à◊¥¡,
uq∞OyÖÏÅ∂, Ѩ=_»ÑÙ¨ fQÆÅ∂, `«~O° QÍÅ∂, H˘OQÆÅ∂, Hõ<fl≥ ÖËà¥◊ ,¡ K«„Hõ"åHÍÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ [Å[O`«∞=ÙÅ`À
ã¨Ç¨ hà◊√¡ `«∞Hõ`«∞Hõ L_»HõQÍ WOH˜ áÈ~ÚOk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# ã¨=Ú„^Œ∞O_»∞ Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞O _»QÆ∞ N~å=∞Éèí„^Œ∞x â◊~°}O|∞ ™êzÛ#O
QÆ~°∞}˜Oz Ü≥∞ѨÊ\˜ Ü«∞@¡ xeÑ≤ #Å∞xKÕ ¿ã`«∞=Ù |OkèOÑ≤Oz `«<å‡~°æO|∞#O [x. 168
* JѨC_»∞ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_≥#· ~å=∞Éè„í ^Œ∞_çH˜ â◊~}
° ÏQÆ`∞« _»Ü∂« º_»∞. ~å=Ú _»`x« ÃÑ·
^ŒÜ«∞K«∂Ñ≤ Ü«∞^䕄ѨHÍ~°O LO_»=∞x J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. #Å∞_»<Õ "å#~° „Ѩ=ÚY∞xKÕ =O`≥# Hõ\˜ìOz
~å=Ú_»∞ ã¨=Ú„^ŒO ^•\Ï_»∞.
=∞. ѨÙ~°=ÚÖò =¸ñ_»∞#∞ <˘Hõ¯ÉÏ}=Ú# x~°∂‡ÅO|∞ QÍqOK«∞ â◊O
Hõ~°∞ K«O^ŒO|∞# <ÕÔ~Û ~åѶ¨∞=Ùñ_»∞ ÅOHÍѨ@ì}O a^Œú QÀ
ѨÙ~° âßÖÏOQÆ} ǨÏ~°‡º ~å[Éèí=# „áÈ^Œº„`«Ê`Àm Hõ"å
@ ~°^ä•â◊fi kfiѨ â◊„ã¨Î=∞Ok~° xâß@ „âı}˜`À „"Õe‡_ç<£. 169
* ѨÓ~°fiO t=Ù_»∞ XˆH ÉÏ}O`À „uѨÙ~åÅ#∞ HÍeÛ"Õâß_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ ~å=Ú_»∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ
QÀѨÙ~åÅ∞, âßÅÅ∞, =ÚOyà◊√¡, "Õ∞_»Å∞, ~å[QÆ$ǨÅ∞, ~°K«ÛÅ∞, `«Å∞ѨÙÅ∞, ~°^ä•Å∞, QÆ∞éÏ]Å∞, U#∞QÆ∞Å∞,
PÜ«Ú^è•QÍ~åÅ∞, ~åHõΔã¨QÆ}ÏÅ∞ xO_ç=Ù#fl ÅOHÍ#QÆ~åxfl z\˜HõÖ’ Éèí㑇Ѩ@ÅO KÕâß_»∞.
Hõ. ~å=}∞ #dÅ [QÆkfi, „^•=}∞ñ |i=∂iÛ xeÃÑ ~°HΔÀqÉèí∞ñQÍ
~å=}∞##∞[#∞‡x <≥·, ~å=}ã≤`«H©iÎ "≥∞éã≤ ~åѶ¨∞=Ùñ _≥Åq∞<£. 170
* D q^èŒOQÍ S~å=}QÆ[O =Öˇ `≥Å¡x H©iÎ`À „ѨHÍtOz# N ~å=Ú_»∞ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=<åÅ#∂
"ÕkOè z ÉÏkèOz# ~å=}∞x ǨÏ`«=∂iÛ<å_»∞. J`«x `«=Ú‡_≥#· qcè+}
¨ ∞}˜‚ ~°H¯õ ã¨∞ʼnõΩ ~åAQÍ KÕâß_»∞.
210 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ^èŒ~°‡ ã¨O~°HõΔHõ`«fi „ѨÉèÏ=ÙO _»Ü«Úº ^èŒ~°‡ q^èŒfiOã¨Hõ`«fi=Ú#ñ ÉÁ^Œe
Y~°^ŒO_»<åaè=ÚYº=Úñ ÉÁO^Œ ‰õΩO_çÜ«Ú Y~°^ŒO_» <åaè=ÚYº=Ú# "≥∞éã≤
|∞}º[<å=# ã¨∂ÊùiÎñ ɡOá⁄OkÜ«Úñ ѨÙ}º[<åO`«Hõ ã¨∞Êù~°}ñ ^Œ#i
ã¨O`«`å„t`« qcè+¨}∞ñ_»∞ Q͉õΩO_çÜ«Ú ã¨O`«`å„t`« qcè+¨}`« <˘Ñ≤Ê
`Õ. q∞OK≥ñ, ^Œ#H©iÎKÕ`« "åã≤OK≥ kâ◊Å∞, ^Œ~°"≥∞ #∞u~ÚOѨ [QÆu <≥=fiiH˜<≥·#ñ
*Ï~°∞`«~°=¸iÎ #=hâ◊ K«„Hõ=iÎñ, „|Hõ@QÆ∞}™êO„^Œ∞ ^Œâ◊~°^äŒ~å=∞K«O„^Œ∞. 171
* PÜ«∞# ^èŒ~å‡xfl ~°H˜ΔOz#"å_»∞ J<Õ =∞Ç≤Ï=∞ Hõey ‰õÄ_® ^èŒ~°‡q^èŒfiO㨉õΩ_≥· „ѨHÍtOKå_»∞†
J#QÍ t=^èŒ#∞~°ƒùOQÆO KÕâß_»#fl=∂@! Y~°^ŒO_»#Ö’ Jaè=ÚY∞_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å Y~°^ŒO_»#Ö’
Jaè=ÚY∞Ü«∂º_»∞† JO>Ë Hõiî#tHõΔÅ∞ qkèOK«_®xH˜ q=ÚY∞_≥·# P~å=Ú_»∞ Y~°∞_»<Õ ~åHõΔã¨∞}˜‚
^ŒO_çOK«_®xH˜ ã¨∞=ÚY∞ _»Ü«∂º_»∞. ѨÙ}º [#~°HõΔ‰õΩ_≥· ‰õÄ_» ѨÙ}º[#∞Å#∞ ǨÏ`«=∂~åÛ_»∞† J#QÍ
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å#∞ ~°H˜ΔOz ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ tH˜ΔOKå_»#fl=∂@! P„t`«qcè+¨}∞_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å P„t`«qcè+¨}∞
_»Ü∂« º_»∞† J#QÍ P„â◊~ÚOz# "åiѨ@¡ ÉèÜ í ∞« OHõ~∞° _»∞ H͉õΩO_® qcè+}
¨ ∞x HÍ„â◊Ü∞« O WzÛ#"å_»Ü∂« º_»∞.
`«# qâßÅ Ü«∞â◊ã¨∞û#∞ ^Œâ◊kâ◊ÖÏ "åºÑ≤OѨ*Ëã≤ ã¨∞„Ѩã≤^Œ∞ú _»Ü«∂º_»∞. =∞Ǩã¨∞O^Œ~°∞_»∂, =∞Ǩ~åAÅÖ’
"Õ∞\˜, ã¨∞QÆ}Ïaè~å=Ú_»∂ J~Ú# P ^Œâ◊~°^äŒ ~å=Ú}˜‚ H©iÎOK«_®xH˜ Ö’HõOÖ’ Z=iH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
=. J\˜ì N~å=∂=`å~°O|∞ [QÆ`åÊ=#O|∞#∞ #㨇„`«Ê™ê^Œ HÍ~°}O|∞#∞<≥· #∞uÔHÔH¯, xOHõñ
QÆ$ëê‚=`å~°O|∞ q=iOK≥^Œ, q#∞=Ú. 172
* JÖÏO\˜ N~å=Úx J=`å~°O Ö’Hõáê=#"≥∞ÿ J㨇^•^Œ∞ʼnõΩ J#∞„QÆǨÏHÍ~°} =∞~ÚOk. WHõ
Hõ$ëê‚=`å~åxfl =i‚™êÎ#∞, q#∞.
ã‘. `åѨ™È`«Î=∞! q#∞ ^≥·`åºOâ◊=ÚÅñ |∞\˜ì #~°<å^äŒ∞ Å`«∞Å ¿ã<åã¨"Õ∞`«∞
ÅQÆ∞K«∞ ^茈~‡`«~°∞Öˇ· ^è•„uñ ɡ‰õΩ¯ÉÏ^èŒÅ #ÅOK«∞@ñ *Ëã≤ ^èŒ~°}˜ =QÆÅñ
ÉÁO^Œ∞K«∞ "åáÈ= Éèí∂ÉèÏ~° =Ú_»∞ѨÙ@ ÔH· ǨÏi Ѩ~°∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞
K≥K≥Û~°ñ ^Œ# ã≤`åã≤`« ˆHâ◊Ü«ÚQÆ=Ú# |Å~å=∞ Hõ$+¨‚ ~°∂Ѩ=ÚÅñ ^Œ#i
`Õ. Ü«∞^Œ∞‰õΩÅO|∞# bÅ"≥∞ÿ #∞^ŒÜ«∞ =∞Ü≥∞º, Éèí=ºÜ«∞â◊√ñ _»QÆ∞ =ã¨∞^Õ=Ù ÉèÏ~°ºÖˇ·#
~ÀÇ≤Ï}˜Ü«Ú ^Õ=H˜Ü«Ú ##∞ ~°∂Ѩ=`«∞Å, Ü«∞O^Œ∞ #∞#‡`«Î^≥·`«º ã¨OǨi Ü«∞QÆ∞K«∞. 173
* =Úx„âı+¨μª_»"≥·# <å~°^•! ~åHõΔ™êOâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì# ~åAÅ∞ ÃщõΩ¯=∞Ok `«=∞ Jáê~°¿ã<å|ÅO`À
J^è~Œ ‡° =∂~åæ# „Ѩ=iÎOKå~°∞. Éè∂í ^ÕqH˜ J<ÕHÉõ Ï^èÅŒ ∞ HõeyOKå~°∞. P"≥∞ ^Œ∞ódã¨∂ΠǨÏi`À "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘#flk.
Ѩ ~ å`« Ê ~° ∞ _≥ · # N=∞<åfl~åÜ« ∞ }∞_» ∞ =∞^À#‡`« ∞ Î Ö ˇ · # ^•#=ÙÅ#∞ 㨠O Ǩ Ï iOz Éè í ∂ Éè Ï ~åxfl
`˘ÅyOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ =<≥flÔHH˜¯# "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ~ÀÇ≤Ï}˜, ^Õ=H˜ J<Õ ÉèÏ~°ºÅÜ«∞O^Œ∞
`«# `≥Å¡x "≥O„@∞Hõ`À |Å~å=Ú_»∞QÍ#∂, #Å¡x "≥O„@∞Hõ`À Hõ$+¨μ‚_»∞QÍ#∂ PÜ«∞# "≥O@<Õ
J=`«iOKå_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 211
=. W@∞¡ ѨÙO_»sH͉õΩΔ O_»Q∞Æ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ ã¨=∞ã¨ÉÎ ∂íè ÉèÏ~°x"å~°}O|∞ ¿ãÜ«∞O ^Œ# "Õ∞x Hˆ â◊^fiŒ Ü«∞O|
KåÅ∞#x Ü«∂`«‡ „ѨÉèÏ=O|∞ ^≥Å∞ѨÙH˘é‰õΩ x[HõàÏã¨OÉèí=ÙÖˇ·# ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å ^ÕǨÏ=~°‚O|∞Å∞
âıfi`«Hõ$+¨‚O|∞Åx xˆ~ÌtOK«∞ H˘é‰õΩ ã≤`åã≤`« ˆHâ◊ ^ŒfiÜ«∞ "åº[O|∞# ~å=∞Hõ$ëê‚YºÅ #Åi
Ü«∞=`«iOK≥,#O^Œ∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ ™êHΔÍkfi+¨μ‚O_»∞#∞ <≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ [#=∂~°æ=iÎ Ü«∞Ü«Úº#∞
#u=∂#∞+¨Hõ~°‡O|∞Å <åK«iOK«∞@O *Ëã≤ ˆH=ŠѨ~°"Õ∞â◊fi~°∞O _»Ü≥∞º, #=∞‡Ç¨`«∞‡O _®K«iOK«∞
HÍ~°ºO|∞Å∞ ÖˇHõ¯ "≥@ì <≥=fiiH˜ #Åq QÍ^Œ∞, J~Ú##∞ <å‰õΩ QÀK«iOz#Ü«∞O`« Ü≥∞é˜OyOK≥^Œ,
q#∞=Ú. 174
* D q^èŒOQÍ Ñ¨^•‡‰õΔΩ_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Éèí∂ÉèÏ~° =∞O`å x"åiOK«_®xH˜ `«# Ô~O_»∞
"≥O„@∞HõÖË KåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# „ѨÉÏè =O `≥ÅѨ_®xH˜ `«# JOâ◊OÖ’ ѨÙ\˜#ì ~å=∞Hõ$+¨μÅ‚ â◊s~°HÍO`«∞Å∞
`≥Å∞Ѩ٠#Å∞ѨÙÅ∞QÍ KÕâß_»∞. ^èŒ=à◊=¸, hÅ=¸ J~Ú# Ô~O_»∞"≥O„@∞HõÅ <≥ѨO`À ~å=Ú_»∞, Hõ$+¨μ‚_»∞
J#∞ ¿Ñ~°` ¡ À J=`«iOKå_»∞. "åiÖ’ +¨_∞» }æ âÿ̌ fi◊ ~°º ã¨OѨ#∞fl_»∂, ™êHΔÍkfi+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ_‚ ∞»
W`«~[° #∞Å∞ #_çz# =∂~°Oæ Ö’ #_çz<å =∂#"åf`«"∞≥ #ÿ HÍ~åºÖˇ<Àfl KÕâß_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞QÍ<Õ
„Ѩã≤kú K≥O^•_»∞. P =∞ǨÏhÜ«Ú _˘#iÛ# HÍ~åºÅ∞ QÆ}˜OK«_»O Z=iH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞. J~Ú<å <å‰õΩ
`≥eã≤#O`« =~°‰õÄ `≥Å∞ѨÙ`å#∞, q#∞.
Hõ. #∂`«# QÆ~°à◊ ã¨Îx Ü«∞QÆ∞, ѨÓ`«#ñ |∞~°∞\˜O\˜Ö’#ñ ÉÁ`«∞ÎÅ tâ◊√"≥·
KÕ`«#=ÚŠǨÏi~ÚOz Ѩ, ˆ~`«#QÆ~°=Ú#‰õΩ #xK≥ñ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÃÑÅ∞K«<£. 175
* Hõ$+¨μ‚_»∞ ѨÙi\˜O\’¡ á⁄`«∞ÎÅa_»¤QÍ =Ù#fl ã¨=∞Ü«∞=∞k. ѨÓ`«# J<Õ ~°Hõ¯ã≤ K«#∞flʼnõΩ q+¨O
ѨÓã¨∞H˘x áêe=fi_®xH˜ =zÛOk. Hõ$+¨μ‚_»∞ áêÅ`Àáê@∞ ^•x „áê}ÏÅ∞QÆ∂_® „`åy ^•xfl Ü«∞=∞Ö’HÍx
HõOáê_»∞.
Hõ. qHõ@=ÚQÆ x[Ѩ^•Ç¨Ïuñ, „|Hõ@=ÚQÍ =¸ñ_»∞ <≥ÅÅ ÉÏʼnõΩñ_≥· Ü«∂
â◊Hõ@ xâß@∞x #O`«Hõ, xHõ@ã¨∞÷xñ *ËÃã ÉèíHõÎxHõ~å=#∞ñ_≥·. 176
* ÉèíHõÎÖ’Hõ ~°HõΔ‰õΩ_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ =¸_»∞<≥ÅÅ Ñ≤Å¡"å_»∞QÍ L<åfl_»∞. â◊Hõ@~°∂ѨOÖ’ XHõ ~åHõΔã¨∞_»∞
J`«}‚˜ Ѩi=∂~°Û\ÏxH˜ =KåÛ_»∞. Jk QÆ=∞xOz# ÉÏÅHõ$+¨μ_‚ ∞» `«# HÍe`«#∞fl`À P ^•#=Ù}˜‚ ^ŒO_»^~Œè ∞° x
ã¨g∞áêxH˜ ™êQÆ#Oáê_»∞.
Hõ. =Ú^Œ∞ÌÅ H˘=∞~°∞x „"Õ`«Å, ~°^Œ∞ÌÅÔH· `«e¡ é’Å ~°A˚Åñ QÆ@ìO
|^Œ∞ÌʼnõΩ q∞#∞fl =Ú\˜ì#, =∞^Œ∞ÌÅ =_çñ QÆ∂ÖˇÛ [#ã¨=∂[=Ú "˘QÆ_»<£. 177
* Hõ$+¨μ‚_»∞ JÅ¡i KÕã¨∞Î<åfl_»x QÀÑ≤HõÅ∞ Ü«∞â’^Œ=^ŒÌ QÀÅÃÑ\Ïì~°∞. Ü«∞â’^Œ J`«}˜‚ „`å\˜`À ~À\˜H˜
Hõ\˜ì"Õã≤Ok. "≥O@<Õ J`«_»∞ ~Àb_»∞ÛH˘O@∂ "≥o¡ PHõ㨠=∞O>Ë [O@ =∞^Œ∞ÌÅ#∞ <ÕÅQÆ∂ÖÏÛ_»∞. JѨC_»∞
JHõ¯_ç [#=∞O`å Hõ$+¨μ‚}˜‚ H©iÎOKå~°∞.
212 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. =∞kñ QÆ$+¨μ‚O_»∞ Ü«∞â’^Œa_»¤ñ_»x #=∞‡O*ÏÅ Ü≥∂wO„^Œ! `«
^Œfi^Œ<åOÉè’[=ÚÖ’ñ [~åK«~°ã¨=∞ã¨Î „áê}˜*Ï`å@g
#^Œ#^Œº„kѨÜ≥∂kèÜ«ÚHõÎ =∞QÆ∞ <å<åÖ’Hõ*ÏÅO|∞ ÉèÏ
ã¨fi^Œ#∂#„H˜Ü«∞ñ EÃÑñ ^Œe¡H˜ =∞Ǩâ◊Û~°ºO|∞ "å\˜Å¡ñQÆ<£. 178
* Ü≥∂y=~åº! ÉÏźOÖ’<Õ WÖÏO\˜ Ѩ~°=∂^Œ∞ƒù`åÅ∞ Z<Àfl KÕã≤# Hõ$+¨μ‚_»∞ Ü«∞â’^Œ H˘_»∞Hõx
<Õ#∞ #=∞‡ÖˉõΩ<åfl#∞. XHõ<å_»∞ J`«_»∞ `«e¡H˜ ã¨HõÅK«~åK«~° „áê}∞Å∂, J~°}ϺÅ∂, #n#^•Å∂,
Ѩ~°fi`åÅ∂, ã¨=Ú„^•Å∂ – g\˜`À ‰õÄ_ç# qq^èŒ [QÆ*Ï˚ÖÏxfl JѨÓ~°fiOQÍ `«# <À@ K«∂áê_»∞. Jk
K«∂z P `«e¡ Pâ◊Û~°º K«H˜`«∞~å Å~ÚOk.
K«. =~°Ü«∞=Ú<å #n„ǨÏ^Œ x"å㨉õΩñ_≥· x[ =„HõÎx~°æ`«
ã¨∞Êùi`« qëêO|∞áê#=Ú# Éèí∂[#∞Å<£ =∞$uñ ÉÁO^Œñ*ËÜ«Ú cè
Hõ~° QÆ~°à◊ kfilǨïfiñ_»QÆ∞ HÍoÜ«∞ Ѩ#flQÆ∞ <å„ǨÏ^ŒO|∞ñ *ˇ
K≥Û~° "≥_»eOz HÍK≥ Ü«∞^Œ∞ã≤OǨïñ_»∞ QÀѨHõQÀQÆ}O|∞Å<£. 179
* Ü«∞=Ú<å #k =∞_»∞QÆ∞Ö’ HÍoÜ«Ú_»<Õ ã¨~°Ê~åA x=ã≤OKÕ"å_»∞. J`«x <åůÅ∞ Ô~O_»∂
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# q+¨O`À xO_ç =ÙO_Õq. J`«_»∞ „HõH˜¯# QÆ~°à◊O Hõeã≤# hà◊√¡ „`åy „Ѩ[Å∞ „áê}ÏÅ∞
QÀÖ’ÊÜÕ∞ "å~°∞. WÖÏ =ÙO_»QÍ Ü«∂^Œ=„âı+¨μª_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ HÍoÜ«Ú}˜‚ P =∞_»∞QÆ∞#∞O_ç "≥_»ÅQ˘\˜ì
QÀ=ÙÅ#∂, QÀáêÅ∞~°#∂ HÍáê_®_»∞.
=∞. `«#Ü«∂! QÀѨ‰õΩ ÖÁHõ¯ˆ~~Ú `«é˜, x„^ŒO *ˇO^Œñ QÍiÛK«∞Û =
zÛ#ñ ''QÆ$ëê‚! =∞=Ú #yfl Ñ‘_ç`«∞Å ~°H˜ΔOѨO ^ŒQÆ∞O QÍ="Õ——
Ü«∞x#O ''QÆ#∞flÅ∞ g∞~°∞ "≥∂_»∞fiñ _ç^≥ ^•"åyfl<£ "≥ã¨<åfl~°∞Î <Õ——
## "å ~°@¡ Ü≥Ú#~°Ê „q∞OÔQ tdñ |^•‡‰õΔΩO_»∞ bÖÏQÆu<£. 180
* ‰õΩ=∂~å! Jk XHõ<å\˜~å„u. QÀѨ‰õΩÅO^Œ~°∂ x„kã¨∞Î<åfl~°∞. WO`«Ö’ J=∂O`«OQÍ HÍiÛK«∞Û
"åà◊¡#∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ìOk. ''Hõ$ëê‚! =∞O@Ö’¡ z‰õΩ¯H˘<åfl=Ú. =∞=∞‡efl HÍáê_»∞, HÍáê_»∞—— JO@∂
"åà◊¡O^Œ~°∂ `«#∞fl "Õ_»∞H˘<åfl~°∞. JѨC_»∞ Ѩ^Œ‡<Õ„`«∞_»∞ ''g∞~°O`å Hõà◊√¡ =¸ã¨∞HÀO_ç! WkQÀ HõΔ}OÖ’
<Õ#∞ P ^•"å#ÖÏxfl PiÊ "Õ™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. "å~°ÖÏ KÕâß~°∞. Hõ$+¨μ‚_»∞ JÅ"ÀHõQÍ HÍiÛK«∞Û#∞ Hõ|oOz
"Õâß_»∞.
Hõ. =∞O^Œ∞x QÆu Ü«∞=Ú<åO|∞=Ù, ÅO^Œ∞ xã≤O „QÆ∞OH˜ |^Œ∞úñ_≥· zH˜¯# Ü«∂
#O^Œ∞x, =~°∞}∞x |O^èŒ#, =∞O^Œ∞ x=$`«∞ÎxQÆñ *ËÃã ǨÏi ã¨^ŒÜ«ÚO_≥·. 181
* XHõ J~°ú~å„u"Õà◊ #O^Œ∞_»∞ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ∞ K«∂_»‰õΩO_® Ü«∞=Ú<å #n [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O
KÕã¨∂Î =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. JHõ¯_» =~°∞}∞x áêâßÅÖ’ z‰õΩ¯H˘<åfl_»∞. JѨC_»∞ ^ŒÜ«∂ã≤O^èŒ∞_≥·# ǨÏi P
|O^èŒO#∞O_ç J`«}˜‚ q_çÑ≤OKå_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 213
=∞. =∞Ü«∞ã¨∂#∞O_»∞ x*Ï#∞=~°∞ÎÅ =∞Ǩ=∂Ü«∞<£ =∞Ç‘ÏÉèí$^Œ∞æǨ
„â◊Ü«ÚÅOQÍ <˘#iOz `«`«Ê^äŒ=Ú h~°O„^èŒO|∞ QÍqOz#<£
~°Ü«∞ "≥ÚѨÊO QÆ∞\˜ÖÏã¨∞~å^èŒ=Úxñ É’~°O „^Œ∞Oz QÀáê=o<£
^ŒÜ«∞`Àñ QÍz# Hõ$+¨μ‚ ã¨#‡Ç≤Ï=∞ "Õ∞`«<凄`«"Õ∞ `åѨ™ê! 182
* =∞Ü«Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# "Àº=∂ã¨∞~°∞_»∞ XHõ™êi `«# =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O`À Hõ$+¨μ‚x ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·#
QÀѨ‰õΩ ÅO^Œih XHõ QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\Ïì_»∞. WOÔH=~°∂ P QÆ∞ǨÏÖ’ ^Œ∂~°‰õΩO_® ^•i =¸ã≤"Õâß_»∞.
"≥O@<Õ =∞Ǩ"ÕQÆO`À Hõ$+¨μ‚_»∞ P „‰õÄ~°^•#=Ù}˜‚ áÈ~å@OÖ’ K«Oáê_»∞. QÀáêʼnõΩÅ #O^Œih Hõ$Ѩ`À
HÍáê_ç<å_»∞. =ÚhO„^•! J@∞=O\˜ Hõ$+¨μ‚x =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞ WOuO`«x K≥ѨÊ`«~°=∂!
Hõ. kq*ËO„^Œ„Ñ‘uQÆ =, Å¡=[#∞ ÖËñ>Ëñ@ñ *ËÜ«Ú ÖÏe`« ã¨=<À
`«û==Ú Ç¨Ïi =∂xÑ≤# QÀ, Ѩ=~°∞Å∞ QÍqOѨ‰õΩ#fl |ÅiѨÙñ _»Å∞Hõ<£. 183
* QÀѨ‰õΩÅ∞ „Ѩuã¨O=`«û~°=¸ WO„^Œ∞_çH˜ „Ñ‘uQÍ Ü«∂QÆO KÕ¿ã"å~°∞. P Ü«∂QÆO KÕÜ«∞=^ŒÌx
NǨÏi "åiH˜ É’kèOKå_»∞. QÀѨ‰Ωõ Å∞ Hõ$+¨μx‚ =∂@ ##∞ã¨iOz Ü«∂QÆO KÕÜ∞« _»O =∂x"Õâß~°∞. WO„^Œ∞_»∞
HÀáÈnÌÑ≤`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
`Õ. =∞O^Œ Q˘O^ŒÅ=∞O^Œ #=∞O^Œ=$+≤ìñ, „QÆO^Œ∞H˘#∞ñ _»OK«∞ xO„^Œ∞O_»∞ =∞O^ŒeOѨñ
[O_»Ñ¨=# ã¨=Ú^Œ∂ú`« K«@∞Å qÅÜ«∞, ã¨=∞Ü«∞ ã¨O=~°Î HÍcèÅ [Å^èŒ~°=ÚÅ∞. 184
* "≥O@<Õ ''„"ÕÑÖ¨ ¡ˇ HõÅ`«Ñ_¨ @
Õ @∞ì *’~°∞# Z_»`~≥ Ñ° Ö≤ xË "å# ‰õΩ~°=O_ç—— JO@∂ J`«_∞» "Õ∞Ѷ∂¨ Å#∞
P^ÕtOKå_»∞. „ѨK«O_»"≥∞ÿ# =∂~°∞`«"ÕQÍxH˜ ÃÑ· ÔHyi „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’x ã¨O=~°ÎHÍÅ=O\˜ P "Õ∞Ѷ¨∂Å∞
cèHõ~°OQÍ JO`«\Ï „Hõ=Ú‡H˘<åfl~Ú.
âß. ã¨Ñ¨Î㨯O^èŒ tMÏ HõÖÏѨ ~°∞z=∞`Òû^•=∞h=e¡HÍ
náÈÎ^Œ„QÆ=ÚǨï ã¨Î=∞ó Ñ≤Ç≤Ï`«^è•„f ÉèÏQÆh~°O„^èŒ"≥∞ÿ
ã¨áêÎâ◊fiã¨∞Êù~°kO^Œ∞ =∞O_»Å#Éèíã¨ûOKèåk`åâßO`«~°
"åºáêÎOÉè’^Œ x~°~°æà◊ ã¨∞Êù@t~À"åó ѨÓ~°^è•~åà◊"≥∞ÿ. 185
* "å# „áê~°OÉèí =∞~ÚOk. Jyfl *ÏfiÅÖÏ¡QÍ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘e¿Ñ "≥∞~°∞ѨÙÅ`À#∂, =∂\˜=∂\˜H˜
L„QÆOQÍ Li"Õ∞ L~°∞=ÚÅ`À#∂ P =~°O¬ JO`«HOõ `«‰Äõ ÉèÜ í ∞« OHõ~° =∞~ÚOk! ã¨∂~°º K«O„^Œ=∞O_»ÖÏÅ`À
ã¨Ç¨ QÆQ<Æ åxfl HõÑÊ≤ "Õã≤ kQÆO`«~åʼnõΩ "åºÑ≤OKå~Ú P HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ∞. ^è•~åà◊OQÍ ‰õΩO_»áÈ`«QÍ ~åà◊"¡ å#
‰õΩiÜ«∞™êyOk.
=. ‰õΩiÜ«Ú "å#[Å∞¡ ÃÑÅ∞¡# i=∞‡Q˘x ™⁄=∞‡Å∞ "À~Ú QÀ‰õΩÅO ÉωõΩÅO|~Ú ''Hõ$+¨‚! Hõ$+¨‚!
~°H˜ΔOѨٗ— =∞x Ü«∂iÎO ÉÁOk ‰‰õΩ~Úº_» #Ü«∞ºYO_» Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ã¨=Ú„^Œ∞O_»∞#∞ ÉèíHõÎ[#
ã¨∞~°„^Œ∞=ÚO_»∞#∞ <≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞. 186
214 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* q~å=∞O ÖˉõΩO_® JÖÏ ‰õΩi¿ã ÃÑ^ŒÌ "å#[Å∞¡‰õΩ QÀ‰õΩÅ=∞O`å "庉õΩÅ =∞~ÚáÈ~ÚOk.
[#∞ÅO^Œ~°∂ =∞u„Éèí=∞ K≥Ok =¸iÛùÖÏ¡~°∞. P q^èŒOQÍ HõÅ`«=_ç ÉÏ^èŒ`À ''Hõ$ëê‚! Hõ$ëê‚! HÍáê_»∞!
HÍáê_»∞!—— =∞O@∂ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. JѨC_»∞ J#O`« ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∂, ÉèíHõÎ [#∞Å áêe\˜
HõÅÊ=$HõΔ=¸ J~Ú# Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∞.
âß. ã¨áêÎ|ÌO|∞Å ÉÏÅ∞ñ_≥· x[Éèí∞*Ï ã¨ÎOÉèíO|∞#<£ bÅ"≥∞ÿ
ã¨áêÎǨÏO|∞Å∞ â‹·Å~å[=Ú Åã¨K«Ûù„`«ÎO|∞QÍñ ^•eÛ, ã¨O
QÆ∞Ѩ΄áê}∞Åñ *ËÃã =∂^èŒ=Ùñ_»∞ QÀQÀáêÅHõ „"å`«=Ú<£
ã¨áêÎOÉè’kè Ѩs`«Éèí∂^èŒ~°∞# HÍâ◊Û~°ºOɡ zOuOѨñQÆ<£. 187
* U_ÕO_»¡ ÉÏÅ∞_»∞ ã¨ÎOÉèÏÅ=O\˜ `«# Éèí∞*ÏÅ`À JÅ"ÀHõQÍ QÀ=~°ú# yix Q˘_»∞QÆ∞ÖÏQÆ
U_»∞~ÀAÅáê@∞ ZuÎÑ@ ¨ ∞ìH˘<åfl_»∞. QÀ=ÙʼnõÄ, QÀáêʼnõΩʼnõÄ „áê}~°H}
Δõ HÍqOKå_»∞. ã¨ÑãΨ =¨ Ú„^•Å`À
K«∞@ì|_ç# Éèí∂q∞<Õ ^èŒiOz# P Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ XHõ¯ H˘O_»#∞ Q˘_»∞QÆ∞QÍ ZuΠѨ@∞ìHÀ=_»O U=∞O`«
Pâ◊Û~°ºO.
ã‘. ™êO„^Œ â◊~°K«ÛO„^Œ K«O„kHÍ ^èŒ=o`« q=∞Å |$O^•=# gkäÜ«∞O^Œ∞
~å㨈Hm =∞ǨϟÖÏ¡ã¨∞ñ_≥· Ü«Ú`«∞ÊùÅ¡ [Å*ωõΔΩñ _˘Hõ xâß ã¨=∞Ü«∞=Ú##∞
^Œ#~å~°∞ =∞O„^Œ =∞^茺=∞ `å~°=ÚÅ xOѨ٠^Œà◊√H˘`«Î ~åQÆÉèË^Œ=ÚÅñ *ˇÅñy
^è≥·=`« |∞∞+¨Éèí QÍO^è•~° xëê^Œ ѨOK«=∞ +¨_»˚ =∞^茺=∞ ã¨fi~°=Ú Ö’eñ
`Õ. QÆà◊Å∞ *Ï`«∞Å∞ =¸~°Ûù#Öò QÆÅ∞QÆ "Õ}∞, <åà◊ q=~åOQÆ∞à◊<åºã¨ ÖÏÅ#=Ú#
=∞Ç≤Ï`«QÆuñ ÉÏ_≥ #=ºHõÎ =∞^èŒ∞~°=ÚQÆ#∞, ѨOHõ*ωõΔΩO_»∞ ^•~°∞=Ù ÅO‰õΩiOѨ. 188
* Jk XHõ â◊~°`å¯ÅѨ٠~å„u. ѨO_»∞"≥<≥flÅÖ’ |$O^•=# =∞O`å `≥Å¡QÍ HõxÊã¨∞Î#flk. q~°|∂z#
`å=∞~°Å=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ Hõ$+¨μ‚_»∞ P =#OÖ’ ~å㨈HoH˜ LѨ„Hõq∞OKå_»∞. P „H©_ÀÖÏ¡ã¨O`À Ñ≤Å¡#„QÀq
KÕ`« |\Ïì_∞» . ^•x ~°O„^è•ÅÃÑ· „"Õà¥◊ #¡ ∞`«∂ WOѨÙQÍ J<ÕHõ ~åQÍÅ#∞ PÖÏÑ≤OKå_»∞. "å\˜Ö’ =∞O„^Œ™ê÷~Úh,
=∞^茺=∞™ê÷~Úh, `å~°™ê÷~Úh qxÑ≤OKå_»∞. ^≥·=`«O, |∞∞+¨ÉèíO, QÍO^è•~°O, xëê^ŒO, ѨOK«=∞O, +¨_»˚O,
=∞^躌 =∞O J<Õ ã¨fi~åÅ∞, HõàÅ◊ ∂, *Ï`«∞Å∂, P~ÀǨÏ}Ï=~ÀǨÏ} „Hõ=∂Å∂ `Õ@Ѩ_@ Õ @∞¡QÍ J=ºHõÎ =∞^è∞Œ ~°OQÍ
QÍ#O KÕâß_»∞. P QÍ<åxH˜ „"≥∂à◊√¡ z=ÙiOKå~Ú.
=∞. ǨÏi"Õ}∂^Œæ`« =∞OAÅ ã¨fi~°x<å^•Ç¨˙`«Öˇ· QÀѨ ã¨∞O
^Œ~°∞ ÖË`Õ~° ^èŒ<åkèáê#∞K«~° QÆO^èŒ~°∞fiO_»∞ Q˘OáÈ=ñ ^Œ
`«Î~°∞}∞Öò QÆ∞~Úº_» â◊OYK«∂_»∞x Éèí∞*Ï^Œ~°ÊO|∞ =∂~ÚOz `åñ
|i~°H˜ΔOz# Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚x #∞uOѨ<£ â◊Hõº"Õ∞ ÜÕ∞iH˜<£? 189
* NǨÏi "Õ}∞=Ù #∞O_ç "≥Å∞=_Õ =∞^èŒ∞~° ^èŒfix Ñ≤Å∞Ѩ٠qx QÀÑ≤HõÅ∞ Ѩ~°∞ÔQ`«∞ΉõΩ =KåÛ~°∞.
JѨC_»∞ ‰õΩÉË~°∞x J#∞K«~°∞_≥·# â◊OYK«∂_»∞_»<Õ QÆO^èŒ~°∞fi_»∞ "åà◊¡ <≥`«∞ΉõΩáÈÜ«∂_»∞. "åà◊√§ ''Hõ$+¨‚!
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 215
Hõ$+¨!‚ ——JO@∂ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. "≥O@<Õ =∂^è=Œ Ù_»∞ â◊OYK«∂_»∞x Éè∞í [QÆ~fi° O áÈHÍiÛ P ~°=∞}©=∞}∞Å#∞
~°H˜ΔOKå_»∞. JÖÏO\˜ =#=∂ex H˘xÜ«∂_»_»O Z=iH© â◊HõºO HÍ^Œ∞.
K«. #~°Hõ =Ú~° „ѨÅO| Ü«∞=#kfiѨ =Ú+≤ìHõ =∞Å¡ HõO㨠â◊O
|~° tâ◊√áêŠѨOK«[# áœO„_»Hõ ѨÅfiÅ ^ŒO`«=„HõÎ "å
#~° Y~° ™êÅfi =`«û |Hõ <åQÆ q^Œ∂~°^äŒ ~°∞H˜‡ ˆHt ^Œ
~°∞Ì~° =$+¨ ^èÕ#∞Hõ „Ѩ=ÚY^Œ∞+¨ìxâß@∞Åñ „^Œ∞OK≥ „"Õe‡_ç<£. 190
* P Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∞ #~°HÍã¨∞~°∞_»∞, =Ú~åã¨∞~°∞_»∞, „ѨÅO|∞_»∞, HÍÅÜ«∞=#∞_»∞, ‰õΩ=ÅÜ«∂Ñ‘_=» Ú
J<Õ U#∞QÆ∞, =Ú+≤ì‰õΩ_»∞ Kå}∂~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Å∞¡~°∞, HõOã¨∞_»∞, â◊O|~°∞_»∞, tâ◊√áêÅ∞_»∞, áœO„_»Hõ
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞, ѨÅfiÅ∞_»∞, ^ŒO`«=„‰õΩ_Î ∞» , kfiq^Œ∞_»∞ J<Õ "å#~°∞_»∞, QÆ~ÉÌ° Ïè ã¨∞~°∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, =`åûã¨∞~°∞_»∞,
|HÍã¨∞~°∞_»∞, q^Œ∂~°^äŒ∞_»∞, ~°∞H˜‡, ˆHt, ^Œ~°∞Ì~°∞_»∞, =$+¨ÉèÏHÍ~åÅ∞ QÆÅ U_»∞QÆ∞~°∞ ^Œ#∞AÅ∞, ^èÕ#∞‰õΩ_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# ÃщõΩ¯=∞Ok ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ XHõ¯„`«∞\˜Ö’ ~°∂ѨÙ=∂áê_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 191
=∞. |Åcè=∂~°∞˚# =ÚYº KåѨ^èŒ~° ~°∂Ѩ"åº[`«O „QÆ∂~°∞Å<£
YÅ∞Å<£ ^Œ∞+¨ì^èŒ~å`«ÖËâ◊fi~°∞Å ã¨O„QÍ"≥∞ÿHõ áês} ^À
~°ƒÅ ˆHoO ^Œ∞#∞=∂_ç ã¨~°fi^èŒ~°}©ÉèÏ~°O|∞ =∂~ÚOz ™ê
^èŒ∞Å ~°H˜ΔOz# Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚x ##O`«∞O Q˘Å∞Î <≥šѨC_»∞<£. 192
* JO`ÕHÍ^Œ∞. |Å~å=Ú_»∞, cè=Ú_»∞, J~°∞˚#∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# qÅ∞HÍO„_» ~°∂áêÅ`À J=`«iOz
Hõiî#∞Å∞, hK«∞Å∞, ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ J~Ú# ~åAÅ#∞ ~°}~°OQÆOÖ’ Pi`Õi# Éèí∞[|Å„H©_»`À NHõ$+¨μ‚_»∞
ǨÏ`«=∂~åÛ_»∞. ã¨=∞ã¨Î Éè∂í ÉèÏ~åxfl `˘ÅyOKå_»∞. ã¨[#˚ ∞Å#∞ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. J\˜ì J#O`«∞}˜‚ <Õ#∞ J#∞Hõ}
Δ =¸
P~åkè™êÎ#∞.
=. J\˜ì Ö’HÀ`«¯$+¨μOì _≥#· Hõ$+¨μx‚ Ü«∞=`å~°=∂Ǩ`«‡ºO ɡéO˜ yOzu xOHõ "庙ê=`å~°O|∞ q#∞=Ú.
193
* J@∞=O\˜ Ö’Hõ„âı+μ¨ _ª #·≥ NHõ$+¨μx‚ J=`å~° „ѨÉÏè "åxfl K≥áêÊ#∞. WOHõ "庙ê=`å~°O|∞ q#∞=Ú.
K«. „ѨuÜ«ÚQÆ=∞O^Œ∞ ã¨O‰õΩz`« ÉèÏ=ÙÅ∞ #ÅÊ`«~åÜ«Ú=ÙÖò ã¨∞^Œ∞
~°æu‰õΩÅ∞ <≥·# =∞~°∞κŠHõQÆ=∞º=ÚÅ∞<£ ã¨fiHõ$`«O|∞Å∞<£ ã¨∞âß
â◊fi`«=ÚÅ∞ <≥·# "Õ^Œ`«~°∞âßYÅ∞ ^• qÉèílOz#\˜ì ã¨
#∞fl`«∞ñ_»∞ Ѩ~åâ◊~°„Ñ≤Ü«∞`«#∂Añ_»∞ <å ǨÏi ѨÙ>ˇì #i‡e<£. 194
* „Ѩu Ü«ÚQÆOÖ’ JÅÊ|∞^Œ∞úÅ∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂, ^Œ∞~°æu áêÅÜÕ∞º"å~°∂ J~Ú# =∂#=Ù
Å∞O\Ï~°∞. "åà◊‰¡ Ωõ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ xi‡Oz#g, âßâ◊fi`«=ÚÅ∂ J~Ú# "Õ^•Å∞ É’^èÑŒ _¨ =» Ù. JÖÏO\˜ "åà◊#¡ ∞
216 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J#∞„QÆÇ≤ÏOKåÅ<Õ |∞kú`À „jǨÏi ã¨[˚#ã¨∞Îu áê„`«∞_≥· Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ „Ñ≤Ü«∞Ѩل`«∞_≥·# "åºã¨∞_»∞QÍ
„ѨÉèíqOz P "Õ^Œ=$HΔÍxfl âßYÅ∞ âßYÅ∞QÍ qÉèílOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú |∞^•ú=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 195
=∞. JuÖ’ÖÏ`«∞‡Å∞ ã¨∂#$`Õ`«~°∞Å∞ ÉèË^•Kå~° ã¨OjÅ∞ ~°∞
^Œú`« áê+¨O_»=∞`ÒѨ^èŒ~°∞‡ºÅ∞ [QÆ`«ûOǨ~°∞ Öˇ·#\˜ì Ü«∂
ku ã¨O*Ï`«∞ Å^èŒ~°‡ "åã¨#Å =iÎOѨO, ^Œ^•Kå~° ã¨O
ǨÏu =∂~ÚOz ǨÏiOK≥ ^•#=ÙÅñ |^•‡‰õΔΩO_»∞ |∞^•úHõ$u<£. 196
* WHõ |∞^•ú=`å~°O q#∞. K«Ñ¨Åã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂, Jã¨`«º"å^Œ∞Å∂, ÉèË^•Kå~°Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∂,
J^èŒ~°‡x~°`«∞Å∂ â◊√^Œú áê+¨O_»∞Å∂ J~Ú# ^≥·`«∞ºÅ∞ Ö’HÍxfl K«OѨىõΩ u<Õ"å~°∞. ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞
|∞^Œ∞ú_»∞QÍ J=`«iOz P ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ "åi ^Œ∞~åKå~åÅ`Àáê@∞ x~°∂‡eOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO QÆůº=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 197
=∞. =#*ÏHõΔ ã¨Î=â◊¥#∞ºÖˇ· =∞é˜ =+¨\ÏûfiǨ ã¨fi^è• "åHõº â’
Éèí# ~åÇ≤Ï`«∞ºÅ∞, ã¨∂#$`Õ`«~°∞Å∞#∞O, ÉÏ+¨O_»∞Å∞ <≥·fl# q
„ѨxHÍÜ«∞O|∞#∞ â◊¥„^ŒÉèí∂ѨÙÅ∞ñ QÆeO ÉÏ\˜e¡#O QÆe¯Ü≥ÿ∞
[##O |Ok Ü«∞^èŒ~°‡=Ú #fl_»ñK«∞ ã¨O™ê÷Ñ≤OK«∞ ^èŒ~°‡O aÅ<£. 198
* WHõ Hõůº=`å~°O QÆ∞iOz PÅH˜OK«∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x q#∞uOK«~°∞.
"Õ^ŒqÇ≤Ï`«"≥∞ÿ# Ü«∞[˝Ü«∂QÍk Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«~°∞. "åà◊¡ <À\˜#∞O_ç '=+¨\ò, ™êfiǨ, ã¨fi^è•— J<Õ =∞OQÆà◊
=K«<åÅ∞ qxÑ≤OK«=Ù. "åà◊√§ ã¨`«ºO áê\˜OK«~°∞† <åã≤ΉõΩÖˇ· „Ѩ=iΙêÎ~°∞. â◊¥„^Œ∞Å∞ ~åA Å=Ù`å~°∞.
WÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ ã¨OÉèqí Oz#ѨC_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõe¯QÍ J=`«i™êÎ_∞» . J^è~Œ ‡° O `˘Åy™êÎ_∞» . Éè∂í `«ÅOÖ’
^èŒ~°‡O ™ê÷Ñ≤™êÎ_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Úñ a`å=∞ǨïO_»∞ <å~°^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞, =ÚhO„^•, ѨÙO_»sH͉õΔΩO _»OwHõiOz#
bÖÏ=`å~°Hõ^ä•=$`åÎO`«O|∞ <Õ#∞ h‰õΩ <≥é˜OyOK«∞ #O`«‰õΩ =Ú#fl ǨÏi =~åǨ^Œº=`å~°O|∞
ÅOwHõiOz `«„`«ÊÜ≥∂[#O|∞Åñ nÔ~Û, =∞#fiO`«~å=`å~°O|∞ ÅOwHõiOz #qÜ«Ú #OwHõiOѨñ
QÆÅqÜ«Ú<≥· Ü«Ú#flÜ«∞q† =~°Î=∂#O|∞# ^èŒ#fiO`«i Ѩ~°â◊√~å=∂=`å~°O|∞Å∞ ^•eÛ Ü«Ú#fl"å_»∞,
ÉèÏqHÍÅO|∞# N~å=∂^Œº=`å~°O|∞Å #OwHõiOѨOQÆÅ"åñ,_» =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ ã¨$ëêìºk HÍ~°º
ÉèË^ŒO|∞ÅH˘é‰õΩ =∂Ü«∂QÆ∞}Ï=`å~°O|∞ÅO^Œ∞, |Ǩïâ◊H˜Î ^è•~°}∞O_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨~åækx
^ŒÑO¨ |∞ <Õ#∞#∞ |∞∞+≤ QÆ}O|∞Å∞#∞ #=„Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞#∞<≥· Ü«∞=`«iOz qâ’fi`åÊ^Œ#O|∞ QÍqOK«∞
K«∞O_»∞, ^èŒ~°‡O|∞#∞ q+¨μ‚O_»∞#∞ Ü«∞[˝O|∞Å∞#∞ =∞#∞=ÙÅ∞#∞ xO„^•k ^Õ=QÆ}O|∞Å∞#∞
^è•„fѨ`«∞Å∞#∞ #~Ú Ü«∞=`«iOz [QÆO|∞Å ~°H˜ΔOK«∞K«∞O_»∞, #^èŒ~°‡O|∞#∞ ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞
=∞Ǩϟ~°QÆO|∞Å∞#∞ ~åHõΔ™êhHõO|∞Å∞#∞ <≥· Ü«∞=`«iOz qÅÜ«∞O|∞ <˘OkOK«∞ K«∞O_»∞,
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 217
x`≥éÎ OQÆ∞#O |~°"∞Õ â◊fi~°∞O_»∞#∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ <≥#· ǨÏi qâ’fi`«ÊuÎãu
÷≤ ÅÜ«∞ ¿ÇÏ`«∞ Éè∂í `«∞O_≥·
qÅã≤Å∞¡, ^èŒ~°}©ˆ~}∞=ÙÅ #~Ú# QÆ}∞uOѨ #ÅqÜ«∞QÆ∞O QÍx Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡x bÖÏ=`å~å^Œ∞ƒù`«
Hõ~°‡O|∞Å∞ ÖˇHõ¯ "≥@ì <≥=fiiH˜ #â◊HõºOɡ· Ü«ÚO_»∞, h‰õΩ ã¨OˆHΔѨ~°∂ѨO|∞# #∞Ѩ#ºã≤Ozu
ã¨q™êÎ~°O|∞QÍ <≥é˜OyOѨ <å‰õΩO ^Œ~°O|∞QÍ ^Œx# ##∞ºÅO *ˇÑ¨Ê<ÕÅ? q#∞=Ú. 199
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê „|Ǩχ =∞m¡ <å~°^Œ∞x`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞. =Úx„âıëêª! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
ã‘fiHõiOz# bÖÏ=`å~°Hõ^ä• qâıëêÅ∞ <ÕxѨC_»∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. WO`«‰õΩ =ÚO^Õ NǨÏi Pk=~åǨÏO
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=`å~åÅ∞ ã‘fiHõiOz KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩ#∞Åhfl KÕâß_»∞. =∞#fiO`«~=° ÚÅ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ J=`å~åÅ∞
WO`«=~°‰õÄ [iy#g L<åfl~Ú. WHõ [~°QÆÉ’ÜÕ∞g L<åfl~Ú. =~°Î=∂# HÍÅOÖ’ PÜ«∞# ^èŒ#fiO`«i,
Ѩ~°â◊√~å=∂=`å~åÅ∞ ^èŒiOz =Ù<åfl_»∞. Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ N~å=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J=`å~åÅ∞ `åÅÛ QÆÅ_»∞.
P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ ã¨$+≤ì "≥Ú^ŒÖˇ·# qq^èŒ HÍ~åºÅ∞ <≥~°"Õ~°Û_®xH˜ =∂Ü«∂QÆ∞}O`À xO_ç# J=`å~åÅ∞
ã‘fiHõi™êÎ_∞» .
J<ÕHâõ ‰◊ Ωõ ÅÎ `À ‰õÄ_ç# P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨$ëêìºkÖ’ `«Ñ㨠∞¨ ûQÍ, <Õ#∞QÍ, |∞∞+¨μÅ∞QÍ, `˘q∞‡k=∞Ok
„Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞QÍ J=`«iOz Ö’HÍxfl ã¨$+≤ãì ∂¨ Î =ÙO\Ï_»∞. ^è~Œ ‡° =Ú, q+¨μ=‚ Ù, Ü«∞*Ï˝Å∞, =∞#∞=ÙÅ∞, WO„^Œ∞_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å ~°∂áêÅ`À, ~åAÅ ~°∂áêÅ`À J=`«iOz Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜Δã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. J^èŒ~°‡=Ú,
~°∞„^Œ∞_»∞, cèHõ~°ã¨~åÊÅ∞, ~åHÍã≤=¸HõÅ∞QÍ J=`«iOz qâßfixfl ã¨OǨÏiã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞.
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂, ã¨~°fiã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# NǨÏi D q^èŒOQÍ D qâßÅ qâ◊fiO ã¨$+≤ìH©, ã≤÷uH©,
ÅÜ«∂xH© ¿ÇÏ`«∞"≥· „ѨHÍt™êÎ_»∞. Éèí∂q∞Ö’x ^èŒ∂oHõ}ÏÅ #~Ú<å ÖˇHõ¯ÃÑ@ì=K«∞ÛQÍx P ÉèíQÆ=O`«∞x
bÖÏ=`å~åÅÖ’x J^Œ∞ƒù`« Hõ$`åºÅ#∞ ÖˇHõ¯ÃÑ@ì_»O Z=fiiH© JÅqHÍ^Œ∞. h‰õΩ ã¨O„QÆǨÏOQÍ K≥áêÊ#∞.
ã¨qã¨Î~°OQÍ K≥ѨÊ_»O <åˆH ™ê^茺O HÍ^Œ∞. WHõ W`«~°∞Å =∂@ K≥ѨÊ_» "≥∞O^Œ∞‰õΩ? WOHÍ q#∞.
K«. J=∞~°ñ „kq„Hõ=∞ã¨∞Êù~°} #Ok# Ü«∞=∞‡Ç≤Ï`å`«∞‡áê^Œ "Õ
QÆ=Ú# ǨÏ`«O|∞ Öˇ·# „u[QÆO|∞Å HÍ=Å "≥Å∞æ ã¨`«º Ö’
Hõ=Ú K«e~ÚOz#O QÆ~°∞}ñ ÔQ·H˘x HÍz ^èŒiOK«∞ áê^Œ Ѩ
^Œ‡=Ú `«∞k #∞#fl Ü«∞„ѨuǨÏ`«O|QÆ∞ â◊H˜Î QÆ}˜OѨ â◊Hõº"Õ∞. 200
* P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ „uq„Hõ=∂=`å~°O ^èŒiOKå_»∞. PÜ«∞# áê^•Å qã¨∞~°∞‰õΩ =ÚÖ’¡HÍÅ∂
`«Å¡_çÖÏ¡~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞. P =Ú[˚QÍʼnõΩ P=Å "≥Å∞Q˘O^Õ ã¨`«ºÖ’HõO QÆ∂_® =}H˜áÈ~ÚOk. JѨC_»∞
P ^Õ=Ù_»∞ Hõ$Ѩ`À =ÚѨC#∞O_ç `«ÑÊ≤ Oz P Ö’HÍÅ#∞ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. J@∞=O\˜ P Ѩ~=° ∂`«∞‡x áê^•„QÍx
‰õΩO_Õ J„ѨuǨÏ`«"≥∞ÿ# â◊H˜Î WOuO`«x =i‚OK«_»O Z=iH© â◊HõºO HÍ^Œ∞.
=∞. ǨÏi =∂Ü«∂|Å "Õ∞ <≥é∞OQÆ #ñ@ â◊HõºOÉË ã¨#O^•k ã¨
`«∞Ê~°∞+¨ „"å`«=ÚÔH·#, |∞kú x`«~°O|∞<£ =∂x ¿ã"åkèHõ
218 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨∞Êù~°}O ^ŒK«Ûi`å#∞~åQÆ QÆ∞}qã¨∂ÊùiÎ<£ ã¨Ç¨Ï„™ê㨺 ã¨∞O
^Œ~°`«O ÉÁÅÊQÆ∞ âı+¨μñ_»∞O ^≥eÜ«∞ñ _»#fl<£ *ˇÑ¨Ê<Õ ÖÁO_˘~°∞<£. 201
* NǨÏi =∂Ü«∂â◊H˜Îx <Õ<Õ `≥Å∞ã¨∞HÀÖˉõΩ<åfl#∞. WHõ ã¨#O^Œ∞_»∞, ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨[#˚ ã¨OѶ∂¨ ʼnõΩ =∂„`«O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ gÅ=Ù`«∞O^•? Pkâı+μ¨ _»∞ W`«~"° ∞≥ #ÿ PÖ’K«#Å∞
=^Œe ÃÑ\˜ì |∞kúx ã¨^• ÉèQí =Æ `Õû=ˆH JOH˜`O« KÕâß_»∞. "Õ~Ú <Àà◊`
¡ À P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x K«i„`«#∞ J#∞~°‰Ωõ _Î ·≥
H©iÎã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. J\˜ì âı+¨μ_»∞ QÆ∂_» PÜ«∞# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∞ ZÖÏO\˜^À `≥Å∞ã¨∞HÀÖˉõΩ<åfl_»∞. WHõ
W`«~°∞Å ã¨OQÆu K≥áêÊÖÏ?
K«. W`«~°=Ú =∂x `«#∞fl =∞k <≥O`«Ü«Ú #q∞‡ ÉèílOK«∞"åi <å
„t`«[#¿ãq`åO„Ѷ≤∞ ã¨~°ã‘~°∞Ǩïñ_≥·# ã¨~À[<åÉèí∞ñ _»O
z`«^ŒÜ«∞`À_» x+¨¯Ñ¨@z`«Î=Ú#O QÆ~°∞}˜OK«∞, #\˜ì "å
~°`«∞Å ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ `«#~°∞ #qfiÉèí∞ =∂Ü«∞ñ ^ŒiO`«∞ Ô~ѨC_»∞<£. 202
* Z=~°∞ W`«~° zO`«Å∞ =∂x ã¨^• N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}Ë‚ ^Œ$_è»OQÍ #q∞‡ ¿ãq™êÎ~À, "åà◊¡#∞,
P„t`«∞Å∞ JiÛOKÕ áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ HõÅ"å_≥#· Ѩ^‡Œ <åÉè∞í _»∞ q∞H˜¯e ^ŒÜ∞« QÆey HõÖÏ¡HÑõ @ ¨ OÖËx =∞#ã¨∞û`À
J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . JÖÏ ÉèQí =Æ O`«∞x ¿ãqOz PÜ«∞# Hõ$Ѩ‰Ωõ áê„`«∞Öˇ#· "åà◊√¡ =∂„`«"∞Õ ™ê\˜ÖxË n, ^•@~åxn
J~Ú# P ÉèíQÆ=O`«∞x =∂Ü«∞#∞ x~°O`«~°O `«iOѨQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ ã¨O™ê~°=∞QÆ∞flÅ~Ú k=ã¨O|∞Å∞ „^ÀñzÜ«Ú #O`«O|∞# â◊√#Hõ ã¨$QÍÅÉèíHõΔ}O|∞Öˇ·#
HÍÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ =∞=∞`«fiO|∞ ¿ãÜ«∞Hõ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}O|∞ ¿ãã≤# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞O Q˘O^Œé∞ QÆÅ
Ô~é˜OyO`«∞ q#∞=Ú, <Õ#∞ h „|Ǩχ`«fiO|∞#O *ˇO^Œ∞ ~å[ã¨O|∞ q_çz Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡x
áê^•~°qO^ŒO|∞Å ÉèíH˜Î x+¨μªO_» #~Ú â◊~°}ÏQÆ`«`«fiO|∞# Éèíl~ÚOK«∞#ѨC_»∞ ^≥eÜ«Ú^Œ∞,
~å[ã¨QÆ∞}∞O_»<≥· Ü«Ú#fl"Õà◊O ^≥eÜ«∞O*ÏÅñ, QÍ=Ù# âß„ã¨ÎO|∞Å∞ „ѨѨOzOѨHõ ˆH=ÅÉèíH˜Î*Ï˝#
Ü≥∂QÆO|∞# ¿ãqO`«∞, =∞é˜Ü«Ú ã¨#HÍ^Œ∞ÅQÆ∞ g∞~°∞#∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞,
^≥·`«ºÑ¨uÜ≥ÿ∞# „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞#∞, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#∞, #`«x ѨuflÜ«∞QÆ∞ â◊`«~°∂ѨܫÚñ,
^Œ`«∞Ê„`«∞ÅQÆ∞ „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å∞#∞O, „ÉÏp# |i›Ü«Ú, |∞∞Éèí∞=Ù#∞, "Õ#[#‰õΩO_»QÆ∞
#OQÆ∞O_»∞#∞, „^èŒ∞=ÙO_»∞#∞ QÆ_»=O *ÏÅ∞^Œ∞~°∞ "≥O_çÜ«Ú. 203
* WO`ÕHÍ^Œ∞. WOHõ H˘O^Œ~∞° ѨÙ}Ϻ`«∞‡ Å∞<åfl~°∞. "åà◊ã¡ O¨ QÆu q=i™êÎ#∞ q#∞. "åà◊√¡ ã¨O™ê~°OÖ’
=Úxy `ÕÅ∞`«∂ k<åÅ∞ QÆ_çÑ≤<å z=~°Ö’ ‰õΩHõ¯Å∂, #Hõ¯Å∂ Ñ‘H˘¯x u<Õ D â◊s~åÅÃÑ· =∞=∞HÍ~°O
ÃÑ@∞ìHÀÖË^Œ∞. `«=∞ ^ÕǨÅ#∞ ѨÓiÎQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xˆH JiÊOKå~°∞. <Õ#∞ „|Ǩχ#∞ QÆ^• J#fl QÆ~°fiO`À
XH˘¯Hõ¯™êi ~°*’QÆ∞}O ##∞fl ÃÑ·H˘O@∞Ok. P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ <Õ <å=∞Ǩ`«∞‡x `«`«ÎfiO WÖÏO\˜ ^Œx
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË#∞. ~°*’QÆ∞}O =^Œe ÉèHí Ü
Θ Ú« ‰õΩ_Î <» ·≥ PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ â◊~}
° ÏQÆu ÉèÏ=O`À ¿ãqOKÕ@ѨC_»∞
=∂„`«"Õ∞ P ÉèíQÆ=#‡Ç≤Ï=∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ âß„™êÎÅÃÑ· P^è•~°Ñ¨_»Hõ ÉèíH˜Î
*Ï˝#Ü≥∂QÍÅ`À =∂„`«"Õ∞ <Õ#∞ P Ѩ~°=∂`«‡#∞ ¿ãq™êÎ#∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 219
<Õ#∞ HÍ^Œ∞† ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ#∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞, ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞, h=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊¥¡,
ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· t=Ù_»∂, ^≥`
· ∞« ºÅ#∞ áêeOKÕ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∂, ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»<Õ =∞#∞=Ó, J`«x ÉèÏ~°º â◊`~« ∂° Ѩ
J<Õ ã¨f=∞}©, "åà◊¡ ‰õΩ=∂~°∞Öˇ#· „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∂, L`åÎ#áê^Œ∞_»∂, ѨلuHõÖ#·ˇ ^Õ=Ǩ˙u "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂,
''„áêp#|i›——J<Õ ~å*ËO„^Œ∞_»∂, ''|∞∞Éè∞í =Ù——J<Õ =∞ǨÏs¬† "Õ#∞x `«O„_çJ~Ú# JOQÆ∞_»∂, L`åÎ#áê^Œ∞x
‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ „^èŒ∞=Ù_»∂ – g~°O^Œ~°∂ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞#∞ `«iOѨQÆeæ#"åˆ~! WOHÍ q#∞!
ã‘. QÍkè QÆÜ«∂^Œ∞ eHΔÍfi‰õΩ kbѨ =∂O^è•`«Å∞ cè+¨‡ Ü«∞Ü«∂u ã¨QÆ~°
~°Ñ¶¨Ú =ÚK«∞‰õΩO ^≥·à◊ ~°Ou^Õ "À^Œú= ™ê~°ã¨fi`À^ŒOHõ Éèí∂i¿+}
„â◊√`«^Õ= =∂~°∞u â◊`«^èŒ#fi Ñ≤ѨÊÅ |e qcè+¨} ta áê~°÷ q^Œ∞~°∞
ÅO|s+¨ Ѩ~åâ◊ ~åÅ~°¯ ^Õ=Å ™œÉèíi q∞käÖËâ◊fi~åaè=∞#∞º
`Õ. ÖÏ~ü+≤‚¿+}Ï^Œ∞Öˇ·# =∞Ǩ`«∞‡ Öˇeq∞ñ, ^Œqe Ü«∞^ÕÌ=Ù ÉèíH˜Îñ l`«Î=ÚÅ xeÊ
`«`«Ê~åÜ«∞}∞Ö∫@ ^Œ∞~åÌO`«"≥∞ÿ#, q+¨μ‚=∂Ü«∞ñ ^ŒiO`«∞~°∞ q=∞Å=∞`«∞Å∞. 204
* QÍkè, QÆÜÚ« _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞, WHΔÍfi‰õΩ=Ù, kbѨÙ_»∞, =∂O^è•`«, cè+μ¨ ‡_»∞, Ü«∞Ü«∂u, ã¨Q~Æ K° „« Hõ=iÎ,
~°Ñ¶¨Ú=∞Ǩ~åA, =ÚK«∞‰õΩO^Œ∞_»∞, SÅ∞_»∞, ~°Ou^Õ=Ù_»∞, L^Œú=Ù_»∞, ™ê~°ã¨fi`«∞_»∞, L^ŒO‰õΩ_»∞,
Éè∂í i¿+}∞_»∞, „â◊√`«^=Õ Ù_»∞, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞, â◊`^« #Œè ∞fi_»∞, Ñ≤Ñʨ Å∞_»∞, |eK«„Hõ=iÎ, qcè+}
¨ ∞_»∞, taK«„Hõ=iÎ,
J~°∞#˚ ∞_»∞, q^Œ∞~°∞_»∞, JO|s+¨μ_»∞, Ѩ~åâ◊~=° ∞ǨÏi¬, JÅ~°¯=∞Ǩ~åA, ^Õ=Å∞_»∞, ™œÉèií , [#Hõ=∞Ǩ~åA,
Jaè=∞#∞º_»∞, P~ü+¿‚≤ +}∞_»∞, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ x~°‡Å=∞`«∞Öˇ#· =∞Ǩ`«∞‡ÅO^Œ~∂° J#∞~°‰Ωõ ÖÎ ·ˇ ÉèHí ` Θ À P ^Õ=Ùx
`«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÖÏÊ~°∞. PÜ«∞<Õ QÆu Jx ¿ãqOKå~°∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ^•@ gÅ∞QÍx q+¨μ‚=∂Ü«∞#∞
^•@QÆÅ"å~°Ü«∂º~°∞.
=∞. J#Ѷ¨∂! g~°Å <≥#fl <Õq∞\˜H˜ñ, k~°ºQÆ˚O`«∞ã¨O`å# Ѩ
H˜Δxâß\Ï@qHÍѶ¨∞r= x=Ǩτã‘Î â◊¥„^ŒÇ¨˙}Ï^Œ∞ Öˇ·
##∞ <å~åÜ«∞}ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï`å#O^•`«∞‡ Öˇ· ˆ~x "å
~°#Ü«∞O|∞O ^Œi~ÚO`«∞ ~°qfiÉèí∞x =∂Ü«∂"≥·Éèí"åOÉè’xkè<£. 205
* áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_®! ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å~Ú# gà◊¡#∞ QÆ∂iÛ K≥ѨÊ=Åã≤# ѨxÖË^Œ∞. Ѩâ◊√=ÙÖˇ·<å,
Ѩ‰ΩΔõ Öˇ<· å, ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ<· å, J_»qÖ’ rqOKÕ"åÔ~<· å, áêѨr=#∞Öˇ<· å, „ã‘ÖÎ <·ˇ å, â◊¥„^Œ∞Öˇ<· å, Ǩ˙}∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åÔ~·<å – Z=Ô~·<å 㨈~ – P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x g∞k ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO`À JYO_»"≥∞ÿ# P`å‡#O^ŒO
á⁄Ok#"åÔ~·`Õ KåÅ∞† J=â◊ºO P ^Õ=^Õ=Ùx =∂Ü«∂"≥·Éèí==∞<Õ =∞Ǩã¨=Ú„^•xfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ `«i™êÎ~°∞.
=. HÍ=Ù#. 206
Hõ. â◊â◊fi„`«ÊâßO`«∞ #ÉèíÜ«Úx, qâßfi`«∞‡ñ „|É’^èŒ=∂„`«∞ qÉèí∞ ã¨Oâ◊√^Œ∞ú<£
âßâ◊fi`«∞ ã¨=Ú ã¨^Œã¨`«Ê~°∞, hâ◊fi~°∞ñ l`«Î=Ú# xÅ∞Ѩ٠"≥∞ѨÙ_»∞ =ÚhO„^•! 207
220 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JO^Œ∞=Å¡ =ÚhO„^•! ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï q∞H˜¯e âßO`«∞_≥· =ÙO_Õ"å_»∂, ÉèÜ í ∞« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∂, qâ◊fi=∞Ü«Ú_»∂,
Hˆ =Å *Ï˝#ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, â◊√^•ú`∞« ‡_»∂, âßâ◊fi`«∞_»∂, ã¨=Ú_»∂, ã¨`∞« ‰Î Äõ Jã¨`∞« ‰Î Äõ Jf`«∞_»∂
J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ã¨^• h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ѩu+≤ªOK«∞HÀ!
=. J@¡~Ú# #ѨC}Ϻ`«∞‡Å ##=^ŒºjÅ∞~° #q^Œº Å*Ï˚=#`« =^Œ#Ü≥∞ÿ á⁄O^ŒO *ÏÅHõ "≥=· ÚYºO|∞#
^Œ=Ùfi ^Œ=ÙfiÅO ^ŒÅOy áÈ=Ù. =∞é˜Ü«Ú#∞. 208
* Z=~°∞ Ѩ~°=∂`«∞‡x z`«ÎOÖ’ „Ѩu+≤ªOK«∞H˘O\Ï~À, J\ì̃ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∂, ã¨K«Ûi„`«∞Å∂ J~Ú#
=∞ǨÏhÜ«ÚÅ K≥O`«‰õΩ áÈÖËHõ ''Jq^Œº—— ã≤QÆ∞æ`À `«Å =OK«∞H˘x ÃÑ_»"≥ÚQÆ"≥∞ÿ ^Œ∂~°^Œ∂~åʼnõΩ `˘Åy
áÈ`«∞Ok. WO`ÕHÍ^Œ∞.
K«. ǨÏiñ |~°=∂`«∞‡ #K«∞º`«∞ ##O`«∞xñ l`«Î=ÚÅO ^ŒÅOz ã¨∞
ã≤÷~°`« qâ’Hõ ™œYº=ÚÅñ *ˇOk# nèx^èŒ∞ Å#ºHõ$`«º=Ú
ŇézÜ«Úñ *ËÜ«∞ <˘Å¡~°∞, `«ÅOz# #\˜ì^ŒÜ«∞ø, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞O
|~°∞=_ç #∞~Úº „^Œ=Ùfi<≥ Ñ≤áêã≤`«∞ñ_≥· ã¨eÖÏaèÖÏ+≤`«<£? 209
* Ѩ~°=∂`«∞‡_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂, JO`«O ÖËx"å_»∂ J~Ú# NǨÏix =∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤÷~°OQÍ
ÉèÏqOz# "åà◊√¡ â’HõO ÖËx ã¨∞Yã≤÷u á⁄O^Œ∞`å~°∞. JÖÏO\˜ |∞kú=∞O`«∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x 㨇~°} `«Ñ¨Ê
W`«~° HÍ~åºÅ∞ U=∞~°∞áê@∞# QÆ∂_® KÕÜ«∞~°∞. PÖ’z¿ãÎ Jk JO`Õ! =~°¬O ‰õΩiÑ≤OKÕ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞
^ŒÑ≤ÊQ˘x hà◊¡H˘~°ÔH· ÉÏq „`«=Ùfi`å_®?
L. ã¨~°fiѶ¨Å „Ѩ^•`«Ü«Ú#∞, ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_»∞, ã¨~°fiâ◊‰õΩÎñ_»∞<£
ã¨~°fi[QÆ„`«Êã≤^Œ∞úñ_»∞#∞, ã¨~°fiQÆ`«∞O _»QÆ∞ K«„Hõáê}˜ ~¸
ã¨~°fiâ◊s~°∞Å∞<£ qQÆ=∞ã¨OQÆuñ *ˇOk qj~°º=∂}∞Öˇ·
Ѩifi#KÀ #ÉèíO|∞QÆu „|Ǩχ=Ú ^•ñ *ˇ_»‰õΩO_»∞ <≥ѨC_»∞<£. 210
* P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO^ŒiH© Jxfl Ѷ¨ÖÏÅ∞ WKÕÛ"å_»∞. JO^ŒiH© â◊~°}∞ á⁄O^Œ^Œy#"å_»∞. Jxfl
â◊‰õΩÎÅ∂ QÆÅ"å_»∞. Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ „Ѩã≤kú á⁄Ok#"å_»∞. JO`«\Ï "åºÑ≤Oz#"å_»∞. ã¨∞^Œ~°≈# =∞<Õ
K«„HõO ^èŒiOz# „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P ^Õ=Ù_»∞, `«H˜¯# D ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å∂ zH˜¯ „ã¨∞H˜¯ tkäÅ"≥∞ÿ
JO`«iOzáÈ~Ú# HõÖÏÊO`« HÍÅOÖ’ QÆ∂_® PHÍâ◊OÖÏQÍ `å<˘Hõ¯_»∂ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°‰õΩO_® xifiHÍ~°∞_≥·
xez =ÙO\Ï_»∞.
L. HÍ~°}HÍ~°º¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞ HõO[^ŒàωõΔΩxHõO>ˇ ##∞º Öˇ
"åfi~°∞#∞ ÖË~°∞, `«O„_ç! ÉèíQÆ=O`«∞ ##O`«∞x qâ◊fiÉèÏ=<À
^•~°∞x ã¨^Œ∞æ}Ï=à◊√ Å∞^•`«Î=∞uO Q˘xÜ«∂_»‰õΩO_ç#O
*Ë~°=Ù z`«Î=ÚÖò „ѨHõ$uñ *ˇO^Œx x~°∞æ}"≥∞ÿ# „|Ǩχ=Ú<£. 211
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 221
* `«O„_ô! J@∞ HÍ~°}ÏʼnõÄ, W@∞ HÍ~åºÅ‰õÄ Jxfl\˜H© HÍ~°}Éèí∂`«∞_≥·#"å_»∞ P Hõ=∞ÖωõΔΩ_Õ.
PÜ«∞# HõO>Ë W`«~°∞ Öˇ=~°∂ P„â◊~ÚOѨ^Œy# "åà◊√¡ ÖË~°∞. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂,
„ѨѨOK«ã¨$+≤ì QÍqOKÕ L^•~°∞_»∂ J~Ú# P Ѩ~°=∂`«∞‡x ã¨^Œ∞æ} ѨÙO*ÏÅ#∞ Q˘Ñ¨Ê =∞#ã¨∞û`À
H˘xÜ«∂_®e. ÖˉõΩO>Ë =∞#ã¨∞ûÅ∞ „ѨHõ$uH˜ Jf`«"≥∞ÿ# x~°∞æ} „|Ǩχ#∞ á⁄O^ŒÖË=Ù.
=∞. xQÆ=∂~°÷ „Ѩuáê^ŒHõ „ѨHõ@"≥∞ÿ, x~åfi} ã¨O^è•~ÚQÍ
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ~°zOѨ ÉèÏQÆ=`«HõÅÊHΔ͇["≥∞ÿ âß„ã¨Î ~å
l QÆi+¨ªO|QÆ∞ h ѨÙ~å} Hõ^äŒ ã¨OˆHΔѨO|∞#O *ˇÑ≤Êu<£,
[QÆu<£ h=Ù ~°zOѨ٠^•# #uq™êÎ~°O|∞QÍñ |∞„`«HÍ! 212
* =`åû, D ѨÙ~å}Hõ^Œä "Õ^•~å÷Å#∞ „ѨuáêkOK«_O» KÕ`« „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ ÿ =ÙOk. "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^OŒ QÍ =ÙO_Õ@@∞¡
P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ nxfl ~°zOKå_»∞. Wk ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎʼnõΩ HõÅÊ=$HõΔO, âß„™êÎÅxfl\˜Ö’#∂ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. D
ѨÙ~å}Hõ^äŒ#∞ <Õ#∞ h‰õΩ ã¨O„QÆǨÏOQÍ K≥áêÊ#∞. h=Ù nxfl Ö’HõOÖ’ qã¨Î$`«OQÍ „ѨKå~°O HÍqOK«∞.
K«. ѨÙ~°∞+¨Éèí=O|∞ <˘O^Œ∞@ Ü«∞ѨÓ~°fi=Ú [#‡=ÚÅO^Œ∞, #O^Œ∞ Éèí∂
ã¨∞~°‰õΩÅ=∞O^Œ∞ñ |∞@∞ì @uKÀ^Œº=Ú, x@¡QÆ∞@<£ =∞#∞+¨μº Å
ã≤÷~° =∞QÆ∞ HÍ~°º^Œ∞~°Ìâ◊ÅKÕ`« #tOѨHõ q+¨μ‚¿ã=<å
Ѩ~°`«ñ ^Œ#iÛ x`«º =∞QÆ∞ Éèí=ºÑ¨^äŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ∞ \ÁѨÊ^Õ? 213
* [#‡ÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨[#‡O KåÖÏ JѨÙ~°∂ѨO. JO^Œ∞Ö’#∂ „ÉÏǨχ}‰õΩÅOÖ’ ѨÙ@ì_»O =∞s
J~°∞^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ =∂#=ÙÅ∞ Jx`«º"≥∞ÿ# x„+¨ÊÜ≥∂[# HÍ~åºÅÖ’ |_ç ^Œ∞~°=ã¨÷Å áêÅ∞ H͉õΩO_®
NǨÏix ¿ãqOz x`«º"≥∞ÿ# Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO á⁄O^Œ_»O Lz`«O Hõ^•?
=∞. LѨ"å㨄=`« â∫K« jÅ =∞Y ã¨O^èÀºáê㨠<åyfl„H˜Ü«∂
[Ѩ ^•<å^茺ܫ∞<åk Hõ~°‡=ÚÅ "≥∂HõΔ„áêÑ≤Î ¿ã‰õÄ~°, ^Œ
K«ÛѨÙÉèí H˜Î<£ ǨÏiñ |∞O_»sHõ#Ü«∞#∞<£ ã¨~åfiuâß~Ú<£ ~°=∂
kèѨÙñ ÉÏѨѶ¨Úflñ |ˆ~â◊√ #K«∞º`«∞x #i÷O Q˘ÅfiÖˉõΩO_ç#<£. 214
* Ѩ^Œ‡<Õ„`«∞_»∂, Jxfl\˜h q∞Oz#"å_»∂, ÅH©Δ‡HÍO`«∞_»∂, áêѨ<åâ◊‰õΩ_»∂, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂,
K«∞ºu~°Ç≤Ï`«∞_»∂ J~Ú# NǨÏix x~°‡ÅÉèíHÎ̃ QÆey Pã¨HÎ̃`À ÉèílOKåe. JÖÏ KÕÜ«∞‰õΩO_® LѨ"å™êÅ∞,
„=`åÅ∞, â∫KåÅ∞, jÖÏÅ∞, Ü«∂QÍÅ∞, ã¨O^èÀºáêã¨#Å∞, JyflHÍ~åºÅ∞, [áêÅ∞, ^•<åÅ∞, "Õ^•^躌 Ü«∞<åÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ#∞Öˇxfl KÕã≤<å "≥∂HõΔO ÅaèOK«^Œ∞.
Hõ. =#*ωõΔΩ =∞Ç≤Ï=∞ x`«º=Ú, q#∞uOK«∞K«∞, <˘~°∞Å∞ "˘QÆ_» q#∞K«∞<£, =∞kÖ’
##∞"≥∂kOK«∞K«∞ #∞O_≥_»∞, [#=ÚÅ∞ ^Œ<À‡Ç¨Ï=â◊`«ñ [#~°∞ =ÚhO„^•! 215
* =Úx„âıëêª! Ѩ^Œ‡<Õ„`«∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞ ZÅ¡"Õà◊ÅÏ ã¨∞ÎuOKåe. W`«~°∞Å∞ ã¨∞Îuã¨∂Î =ÙO>Ë q<åe.
=∞#ã¨∞ûÖ’ P =∞Ç≤Ï=∞#∞ =∞##O KÕã¨∂Î ã¨O`«ã≤OKåe. JÖÏ KÕ¿ã "åà◊√¡ ^Õ=Ùx =∂Ü«∞‰õΩ Ö’#∞QÍ~°∞.
222 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Jx "å}©â◊√ñ_»∞ <å~°^Œ, =Úx=~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê#\˜ì =ÚYºHõ^ä• ã¨∂
K«# =∞uÉèíH˜Îñ |sH˜Δ, [˚#áêÅ∞x`À_» Ü≥∂yK«O„^Œ∞ñ_»∞ #∞_ç"≥<£. 216
* WÖÏ Ñ¨Ó~°fiO „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =Úx„âı+μ¨ _ª #·≥ <å~°^∞Œ xH˜ =ÚYºHõ^#Œä ∞ q=iOKå_»∞. P q+¨Ü∂« xfl
Ü≥∂wâ◊fi~°∞_≥·# â◊√‰õΩ_»∞ =∞Ǩ ÉèíH˜Î`À ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
-: ѨsH˜Δ`«∞ñ_»∞ â◊√‰õΩxñ „|ѨOKÀ^Œƒù"åkHõO|∞ #_»∞QÆ∞@. :-
ã‘. q#∞ â◊√HõÜ≥∂yH˜ =∞#∞*Ëâ◊√ñ _ç@¡#∞ =Úx<å^äŒ! ^Õ=^Œ~°≈#=Ú QÆÅ∞QÆ
<å~°^Œ=ÚxH˜ñ |OˆH~°∞ǨÏÉèí=Ùñ _≥é˜OyOz# `≥éñQÆ∞ ã¨`«¯$Ѩ ^Œe~°Ê
QÆ}∞uOѨ ã¨`åÎfikQÆ∞}â◊¥#∞ºñ_»QÆ∞ ǨÏi Hõ=∞ÖωõΔΩ Ö’Hõ=∞OQÆà◊=ÚÖˇ·#
Hõ^äŒÅ∞ <å ÔHé˜ñyOѨ٠ÔH·H˘x xã¨ûOQÆ "≥∞ÿ# <å ǨÏ$^ŒÜ«∂|˚=∞O^Œ∞ñ QÆ$+¨μ‚
`Õ. Éèí=ºK«i`«∞x <å^ŒºO`«ÉèÏ=â◊¥#∞ºñ, l#‡Ü«∂HÍ~°∞ ##Ѷ¨Ú ÅH©Δ‡ã¨"Õ∞`«∞
xeÑ≤, Ü«∞ã≤÷~°qÉèí=O|∞ xdÅ ¿ÇÏÜ«∞, ÉèÏ[#O ɡ· # ~¸ Hõàı|~°=Ú q_»∞`«∞. 217
* JѨC_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î â◊√Hõ=∞ǨÏi¬`À WÖÏ J<åfl_»∞ – ''=Úhâ◊fi~å! „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ <å~°^Œ=ÚxH˜
ÉèíQÆ=`åûHΔÍ`å¯~°O HõÅQÆ_®xH˜ K≥Ñ≤Ê# LáêÜ«∞O ^ŒÜ«∞`À <å‰õΩ K≥ѨÊO_ç. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏʼnõΩ
Jf`«∞_»∂, Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∂ J~Ú# NǨÏi Hõ^äŒÅ∞ Ö’HÍxH˜ =∞OQÆà◊O KÕ‰õÄ~°∞™êÎ~Ú. Jq <å‰õΩ
`≥eÜ«∞Ѩ~°K«O_ç. g∞~°∞ K≥Ñ≤ÊOk qx ã¨OQÆ~°Ç≤Ï`«=∞~Ú# <å ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’ â◊√ÉèíK«i„`«∞_»∂, `«∞k
"≥Ú^Œà◊√¡ ÖËx"å_»∂, z#‡Ü«∞ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»∂, ÅH©Δ‡ ã¨Ç≤Ï`«∞_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ‚}˜‚
xÅ∞ѨÙH˘O\Ï#∞. K«OK«Å=¸, ¿ÇÏÜ«∂Åxfl\˜H© <≥Å=Ó J~Ú# D â◊s~åxfl q_çz ÃÑ_»`å#∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü≥∞=fiO_Õx „â◊^•ú ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_≥· Hõ$+¨‚QÆ∞}H©~°Î#O|∞Å∞ q#∞K«∞O |Å∞‰õΩK«∞
#∞O_»∞ #\ì̃"åx ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ^‡Œ O|∞#O^Œ∞ñ QÆ~‚° ~°O„^è=Œ ∂~°Oæ |∞ÅO „|"ÕtOz Hõ$+¨μO‚ _»∞ q„â◊q∞Oz
ã¨eÅQÆ`«Oɡ·# HõÅ∞+¨O|∞#∞ â◊~°`å¯ÅO|∞ x"åiOK«∞ K«O^ŒO|∞# <å`«‡QÆ`«Oɡ·# =∂e#ºO|∞
#ѨHõi¬OK«∞ñ QÍ=Ù#. 218
* JO`ÕHÍHõ Z=_»∞ „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ∞ Hõey Hõ$+¨μ‚x QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ W`«~°∞Å∞ H©iÎã¨∞ÎO>Ë qO\Ï_À,
`å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ H©iΙêÎ_À, JÖÏO\˜ "åx ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅO Ö’H˜ „â◊=} ‰õΩǨÏ~åÅ ^•fi~å Hõ$+¨μ‚_»∞
„Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» . JHõ¯_» q„â◊q∞™êÎ_∞» . h\˜Ö’x =∂e<åºxfl â◊~^° $Œ `«∞=Ù `˘ÅyOz#@∞¡ =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂e<åºxfl
`˘Åy™êÎ_»∞.
=∞. Éèíi`À^Œ„QÆx^•Ñ¶¨∞`«Ñ¨ÙÎñ_»QÆ∞ #áêÊO^äŒ∞O _»~°}Ϻk ã¨O
K«~°}ˆH¡â◊ã¨=Ú^Œƒù=O |QÆ∞ Ñ≤áêã¨O *ˇOk Ü«∂f‡Ü«∞ =∞O
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 223
k~°=ÚO *Ëi QÆ`«„â◊=ÚO _»QÆ∞K«∞ <≥O^ÕxO [#OÉ’x ÉèíO
y ~°=∂nèâ◊√Ѩ^•~°qO^ŒÜ«ÚQÆã¨OwÉèí∂`«∞ñ_≥· =∂#∞<Õ! 219
* J_»=ÙÖ’¡ ã¨OK«iã¨∂Î "Õãq¨ =∞O_»∞>ˇO_»Å `åáêxH˜ Ѩi`åѨO K≥Ok# ÉÏ@™êi |_»e ^ŒÑÊ≤ Q˘x
z=iH˜ `«# ~ÚÅ∞¡ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞. JHõ¯_» Ǩ~ÚQÍ JÅã¨@ f~°∞ÛH˘O\Ï_»∞. JHõ¯_ç#∞O_ç =∞m§
ZHõ¯_çH© Hõ^ŒÅ_»∞. JÖψQ ~°=∂HÍO`«∞x K«~°}Hõ=∞Å ^ŒfiO^ŒfiO`À ã¨O|O^èŒO Hõey P P#O^ŒO K«q
K«∂z#"å_»∞ =∞m¡ ^•xfl =^ŒÅ_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨HõÅÉèí∂`« ã¨Oã¨~°æâ◊¥#ºOɡ·# Ü«∂`«‡‰õΩ Éèí∂`«ã¨Oã¨~°æO ÉË˄ѨHÍ~°O|∞#O QÆeÔQ?
#k xiflq∞`«Î`«fiO|∞#O *Ëã≤Ü≥∂ Hõ~°‡O|∞#O *Ëã≤Ü≥∂ Ü«∂„Hõ=∞O|∞ <å ÔHé˜OyOѨÙ=Ú. 220
* JO`ÕHÍ^Œ∞ ã¨=∞ãÎ̈ Éè∂í `åÅ`À\˜ HõÅ~ÚHõ ÖËx P`«‡‰õΩ Éè∂í `åÅ`À ™êOQÆ`º« O ZÖÏ HõeyOk?
Jk JHÍ~°}OQÍ HõeyO^•? ÖËHõ Hõ~°‡=Å¡ HõeyO^•? P "≥·#O <å‰õΩ q=iOK«∞.
ã‘. Z=fix <åaèÜ«∞O ^≥Å¡ Ö’HÍOQÆ ã¨O™ê÷#HÍ~°}ѨOHõ[O|∞ "˘_»"≥∞,
#O ^Œ∞^Œ~ÚOz ã¨~åfi=Ü«∞=ã¨∂ÊùiÎñ ^Œ#~å~°∞#\˜ì Ñ≤`å=∞ǨïO_»∞
QÆ_»ñy Ü≥∞=fix Ü«∞#∞„QÆǨÏ=Ú# xdÅ Éèí∂`«=ÚÅ ã¨$lOK≥ #∞`«¯O~î°`À_»
#\˜ì q^è•`« ÜÕ∞ Ü«∞#∞=Ù# 㨈~fiâ◊√ ~°∂ѨO|∞ QÆ#∞ñQ˘<≥ ~°∞z~°ÉèíOy
`Õ. <å Ѩ~°O*’ºu Ü≥ÿ∞# Ѩ^•‡‰õΔΩ#‰õΩ#∞, #e#A#‰õΩñ „|fHõq<åºã¨ÉèÏ=
QÆ`«∞Å=Å##∞ ÉèË^ŒO|∞ QÆÅ^≥ K≥ѨÙ=∞, Ü«∞u^ŒÜ«∂™êO„^Œ! Ü≥∂y‰õΩÖÏaúK«O„^Œ! 221
* Z=x<åaèÖ’ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅ LxH˜H© ¿ÇÏ`«∞"≥#· Ѩ^‡Œ O ѨÙ\˜Oì ^À, P Ѩ^‡Œ OÖ’, „ѨÉqíè Oz ã¨~åfiOQÆ
ã¨∞O^Œ~°OQÍ „ѨHÍtOKÕ „|Ǩχ Z=x J#∞„QÆǨÏO =Å¡ B`«∞ûHõºO`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂ ã¨$+≤ìOKå_À, P
„|Ǩχ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x ã¨fi~°∂áêxfl U q^èOŒ QÍ ™êHΔÍ`«¯iOѨ *Ëã∞¨ H˘<åfl_À, JÖÏO\˜ Ѩ~O° *’ºu ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#·
Ѩ^•‡‰õΔΩ_çH©, „|Ǩχ‰õÄ J=Ü«∞=q<åºã¨OÖ’#∂, ÉèÏ=QÆuÖ’#∂ ÉèË^Œ=Ú#fl^•? F Ѩ~°=∞Hõ~°∞}Ï™êO„^•!
Ü≥∂y‰õΩÅ [ÅkèK«O„^•! <å‰õΩ K≥ѨÊ=Ü«∂º!
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ Éèí∂`Õâ◊fi~°∞O _»~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞O _»∞`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∞HÍ~°}Oɡ·# `«# =∂Ü«∞#∞
q_çz =∂Ü«∂xÜ«∂=∞‰õΩO_≥· ÜÕ∞ÜÕ∞ „Ѩ^Õâ◊O|∞Å â◊Ü«∞#O|∞ ¿ãÃã? #kÜ«Ú#∞OQÍHõ
ѨÙ~°∞ëê=Ü«∞=O|∞ÅKÕñ |∂~°fiHÍÅO|∞# Ö’HõáêÅã¨"Õ∞`«O|∞Öˇ·# Ö’HõO|∞ Öˇ`≥ÎéOQÆ∞#O
QÆ e Ê`« O |∞ ÅÜ≥ ∞ º? #kÜ« Ú #∞OQÍHõ =∞Ǩ  Hõ Å ÊO|∞Å∞#∞, #"åO`« ~ ° Hõ Å ÊO|∞Å∞#∞,
Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂# HÍÅO|∞Å∞#∞, ^ÕǨaè=∂#∞Öˇ· [x~ÚOz# ^Õ=Ñ≤`«$=∞#∞ëêº^Œ∞ʼnõΩO
QÆÅ∞QÆ∞ <åÜ«Úó „Ѩ=∂}O|∞Å∞#∞, |$ǨÏ`«∂ûHõΔ‡HÍÖÏ#∞=~°Î#O|∞Å∞#∞, U ÜÕ∞ Hõ~°‡O|∞ÅO
*Ëã≤ r=Ù ÖË ÜÕ∞ Ö’HõO|∞Å <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞? =∞é˜Ü«Ú <ÕÜÕ∞ Hõ~°‡O|∞ÅO *Ëã≤ ^Õ"åk â◊s~°O|∞ÅO
„ÉÏÑ≤O`«∞? ~°\ì˜ Hõ~‡° =∂~°„æ ѨHÍ~°O|∞#∞, ã¨`åÎfik QÆ∞}O|∞ŠѨi}Ï=∞O|∞ÅQÆ∞ ^Õ"åk~°∂ѨO|∞ÅO
QÀ~°∞ r=ÙʼnõΩ <Õ ÜÕ∞ Hõ~°‡ã¨=Ú^•Ü«∞O ɡ@∞ì ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞? <≥=fixH˜ #iÊOѨO^ŒQÆ∞? #q
224 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ü≥∞=fixKÕ`« „QÆÇ≤ÏOѨO|_»∞? Éèí∂ áê`åà◊ Hõ‰õΩÉò"Àº=∞ „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« Ѩ~°fi`«O|∞Å∞#∞
ã¨i`«û=Ú„^ŒO|∞Å∞#∞ nfiѨO|∞Å∞#∞ <Õ „ѨHÍ~°O|∞# ã¨OÉèíqOK≥? <å Ü«∂ ™ê÷#O|∞Å QÆÅ"åi
ã¨OÉèí=O|∞ ÖËÖÏ\˜q? ÉÏǨºÉèíºO`«~°O|∞ÅO QÆÅ∞QÆ∞ „|Ǩ‡O_» „Ѩ=∂}O ɡO`«? =∞Ǩ`«∞‡Å
K«i„`«O|∞ Öˇ\˜ìq? =~å‚„â◊=∞ qxâ◊ÛÜ«∞O|∞Å∞#∞, ##∞QÆ`«O|∞Öˇ· Ü«∂â◊Û~åº=ǨÏO|∞ÅQÆ∞
ǨÏiÜ«∞=`å~° K«i„`«O|∞Å∞#∞, Ü«ÚQÆO|∞Å∞#∞, Ü«ÚQƄѨ=∂}O|∞Å∞#∞, Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞,
„|uÜ«ÚQÆO|∞#O^Œ∞#∞ =∞#∞+¨μºÅ ˆHÜÕ∞ ^èŒ~°‡O|∞ ÖÏK«~°}©Ü«∞O|∞ Å\˜ì ™ê^è•~°}
^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, qâı+^¨ ~Œè ‡° O|∞Å∞#∞, *Ïu qâı+¨ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, ~å[i¬ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, <åѨ`å¯Å
r=# ™ê^è Œ # Éè í ∂ `« O |∞ÅQÆ ∞ ^è Œ ~ ° ‡ O|∞Å∞#∞, =∞Ǩ Ï ^•k`« ` « Î fi O|∞Š㨠O YºÜ« Ú #∞,
ã¨OMϺÅHõ} Δ O|∞#∞, <å `«`fiΫ O|∞ʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `« ÅHõ} Δ O|∞Å∞#∞, ÉèQí =Æ `«û=∂~å^è#Œ q^èOŒ |∞#∞,
Jëêì O QÆ Ü ≥ ∂ QÆ „Hõ = ∞O|∞#∞, Ü≥ ∂ wâ◊ fi ~° ∞ Å Ü« ∞ }˜ = ∂^≥ · º â◊ fi ~° º „Ѩ H Í~° O |∞#∞, "å~° Å
Ü« ∞ iÛ~åkQÆ ` « ∞ Å∞#∞, eOQÆ â ◊ s ~° Éè í O QÆ O |∞Å∞#∞, |∞∞QÆ º A™êû=∂^ä Œ ~ ° fi "Õ ^ Œ O |∞Å∞#∞,
#∞Ѩ " Õ ^ Œ O |∞Öˇ · # Ü« ∂ Ü« Ú ˆ ~ fi^•^Œ ∞ Å∞#∞, ^è Œ ~ ° ‡ â߄㨠ΠO |∞Å∞#∞, xuǨ  㨠Ѩ Ù ~å}O|∞Å
㨠O Éè í = O|∞#∞, 㨠~ ° fi Éè í ∂ `« O |∞Å Ü« ∞ "åO`« ~ ° „Ѩ à ◊ Ü « ∞ O|∞#∞, =∞Ǩ  „Ѩ à ◊ Ü « ∞ O|∞#∞,
xëêì Ñ ¨ Ó ~° Î O |∞Å∞#∞, Ü« ∂ QÍk "≥ · k Hõ Hõ ~ ° ‡ *ÏÅO|∞#∞, "åÑ‘ ‰ õ Ä Ñ¨ ` « \ ÏHõ ^Õ " åÅÜ« ∂ k
x~å‡}O|∞Å∞#∞, ##fl^•#O ÉÏ~å=∞„Ѩu+¨ª "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ™ê‡~°ÎHõ~°‡O|∞Å∞#∞, HÍ=∞ºO|∞Öˇ·#
Ü«∞yflǨϟ„`«O|∞Å Ü«∞#∞ëêª# „ѨHÍ~°O|∞#∞, r=ã¨$+≤Ü ì Ú« , ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞O|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ „u=~°Oæ |∞Å
Ü«∂K«~°}„ѨHÍ~°O|∞#∞, =∞e<ÀáêkèHõ áê+¨O_» ã¨OÉèí=O|∞#∞, r"å`«‡|O^èŒ "≥∂HõΔ „ѨHÍ~°O|∞#∞,
ã¨fi~°∂áê=™ê÷# q^èŒO|∞#∞, ã¨~°fiã¨fi`«O„`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O _®`«‡=∂Ü«∞O *Ëã≤ ã¨~°fi Hõ~°‡™êH˜Δ
Ü«∞Ü«Úº #=∂‡Ü«∞ <≥_»ñÉÏã≤ Ü«Ú^•ã‘# QÆux qÉèí∞O_≥· „H©_çOK«∞ `≥éOQÆ∞#∞ „QÆ=∞O|∞#ñ
„|Ѩ#∞flO_»<≥·# <å‰õΩ <≥é˜OyOѨÙ=Ú.
„ÉÏǨχ} âßѨO|∞#O*Ëã≤ â’Hõ"庉õΩÅ z`«∞ÎO_»"≥· Ü«∞#â◊# „=`«∞O_»"≥·# h=Ù q#∞@ Ü≥∞@¡x
ã¨O^ÕÇ≤ÏOѨ=Å=^Œ∞, `«finÜ«∞ =ÚMÏ~°qO^Œ qxóã¨$`« <å~åÜ«∞} Hõ^ä•=∞$`« áê#‰õΩ`«∂ǨÏe <≥·#
<å‰õΩ xO„kÜ«∞O|∞Å∞ =â◊O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #k QÍ=Ù# <Õ#_çy# „Ѩâ◊flO|∞ʼnõΩ #∞`«Î~°O|∞Å∞
㨠q 㨠Π~ ° O |∞Å∞QÍ <å#uzÛ Hõ $ `å~° ∞ ÷ x O *Ë Ü « ∞ ñ |~° " Õ ∞ +≤ ª ` « ∞ Å∞ºO_» = QÆ ∞ h=Ѩ Ó ~° fi
ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞~À^èŒO|∞# #~°∞›O_» =QÆ∞^Œ∞ =x q+¨μ‚~å`«∞O _»~Ú# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞
„|Ǩχ~å`«∞O_≥·# â◊√HõÜ≥∂y #_çy# #`«O_»∞ „|Ǩχ <å~°^Œã¨O"å^ŒO|∞#∞ <ÕHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞
QÆ`O« |∞#∞ QÆ`å#∞QÆuHõ „ѨHÍ~°O|∞#∞<≥· `˘e¡ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞ „|ǨχHõÅÊO|∞# „|Ǩχ‰õΩѨ^tÕ Oz#
ÉÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}O|∞ "Õ^Œ`«∞źO|∞, h ÔHé˜OyO`«∞ q#∞ =∞x K≥ÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk
=∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩO *ˇÑ≤Ê #@∞¡ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 222
* Éèí∂`åʼnõΩ Jkè<å^äŒ∞_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ L`«ÊuÎH©, ã≤÷uH©, ÅÜ«∂xH© ¿ÇÏ`«∞"≥·# `«#=∂Ü«∞#∞
=^Œe =∂Ü«∂xÜ«∂=∞‰õΩ_≥· UÜÕ∞ã¨÷ÖÏÅÖ’ â◊Ü«∞xOKå_»∞? JO`ÕHÍHõ ѨÓ~°fiO q~å@∞Ê~°∞+¨μx
J=Ü«∞"åÅ`À WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ö’HõáêʼnõΩÅ`À ‰õÄ_ç# Ö’HÍÅ∞ ZÖÏ ã¨$+≤ìOѨ|_®¤~Ú. JO`ÕHÍHõ
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 225
=∞ǨHõÖÏÊÅ∞, J"åO`«~°HõÖÏÊÅ∞, Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#HÍÖÏÅ∞, â◊s~åaè=∂#O`À [x‡OKÕ ^Õ=`«Å∞,
Ñ≤`«~°∞Å∞, =∂#=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"åiH˜ HõeˆQ PÜ«Úó„Ѩ=∂}ÏÅ∞ <å‰õΩ K≥ѨC.
=∞ǨHÍÖÏhfl, ã¨∂HõΔ‡HÍÖÏhfl J#∞=iÎOz r=ÙÅ∞ U ÜÕ∞ Hõ~°‡Å∞ KÕã≤ U ÜÕ∞ Ö’HÍʼnõΩ „Ѩܫ∂}O
™êy™êÎ~°∞? UÜÕ∞ Hõ~°‡Å=Å¡ "åà◊¡‰õΩ ^Õ=`åâ◊s~åÅ∞ =™êÎ~Ú? J\˜ì Hõ~°‡=∂~°æѨ^Œúu <å‰õΩ q=iOK«∞.
WOHÍ ã¨`åÎfik QÆ∞}ÏʼnõΩ Ñ¶¨Å=ÚÖˇ·# ^Õ"åk ã¨fi~°∂áêÅ∞ HÀˆ~ r=ÙÅ∞ U ÜÕ∞ Hõ~°‡Å∞ U q^èŒOQÍ
KÕÜ«∂e? P Hõ~°‡Å#∞ Z=iH˜ ã¨=∞iÊOKåe? "å\˜x Z=~°∞ ã‘fiHõi™êÎ~°∞?
Éèí∂q∞, áê`åà◊O, k‰õΩ¯Å∞, PHÍâ◊O, „QÆǨÅ∞, #HõΔ„`åÅ∞, Ѩ~°fi`åÅ∞, #^Œ∞Å∞, ã¨=Ú„^•Å∞,
n=ÙÅ∞ ZÖÏ L^ŒƒùqOKå~Ú. PÜ«∂ KÀ@¡ LO_Õ r=ÙÅ [#‡Å∞ ZÖÏO\˜q?
"≥Å∞ѨÖÏ, ֒ѨÖÏ „|Ǩ‡O_»O H˘Å`« ZO`«? =∞Ǩ`«∞‡Å K«i„`«Å∞ Z@∞=O\˜q? =~å‚„â◊=∞
xÜ«∞=∂Å∞, „Hõ=∞OQÍ U~°Ê_ç Pâ◊Û~°ºO HõeæOKÕ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J=`å~°Hõ^äŒÅ∞, <åÅ∞QÆ∞Ü«ÚQÍÅ∞,
P Ü«ÚQÍÅ „Ѩ=∂}ÏÅ∞, Ü«ÚQÆ^~Œè å‡Å∞, „ѨuÜ«ÚQÆOÖ’#∂ =∂#=ÙÅ∞ áê\˜OK«=Åã≤# ™ê^è•~°}^è~Œ å‡Å∞,
qâı+^¨ ~Œè å‡Å∞, PÜ«∂*Ï`«∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ^è~Œ å‡Å∞, ~å[~°∞Ŭ ^è~Œ å‡Å∞, r=#™ê^è<Œ åÖˇ#· PѨ^~úŒ å‡Å∞,
=∞ǨÏ`«∞Î "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅã¨OYº, "å\˜ ÅHõΔ}=Ú, P `«`åÎfiʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ~Ú# ÅHõΔ}ÏÅ∞, ÉèíQÆ"å#∞}˜‚
P~åkèOKÕ Ñ¨^Œúu, Ü«∞=∞xÜ«∞=∂^Œ∞Öˇ·# JëêìOQÍÅ`À ‰õÄ_ç# Ü≥∂QÆ„Hõ=∞=Ú, Ü≥∂y„âı+¨μªÖˇ·# "åi
J}˜=∞, =∞Ç≤Ï=∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ J+¨ìã≤^Œ∞úÅ ã¨fi~°∂ѨO, JiÛ~åk =∂~åæÅÖ’ P Ü≥∂QÆ∞Å∞ Ѩܫ∞xOKÕ f~°∞,
eOQÆâ◊s~åÅ q<åâ◊=Ú, |∞∞‰õΩ¯, Ü«∞Aã¨∞û, ™ê=∞=Ú, J^èŒ~°fiO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∞, PÜ«Úˆ~fi^ŒO
"≥Ú^ŒÖˇ·# LѨ"Õ^•Å∞, ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∞, WuǨ™êÅ∞, ѨÙ~å}ÏÅ∞ Pq~°ƒùqOz# Ѩ^Œúu, Jxfl Éèí∂`åʼnõÄ
U~°Ê_Õ J"åO`«~° „Ѩà◊Ü«∞=Ú, "å\˜ã≤÷u, =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞=Ú, WëêìѨÓ~åÎÅ#|_Õ Ü«∞*Ï˝k "≥·kHõ Hõ~°‡Å∞,
ÉÏ=ÙÅ∞, =∞_»∞QÆ∞Å∞, K≥~°∞=ÙÅ∞, ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜ x~å‡}O, J#fl^•#O, P~å=∞„Ѩu+¨ª
"≥Ú^ŒÖˇ·# 㨇$`«∞Ö’¡ K≥Ñ≤Ê# Hõ~°‡Å∞, HÍ=∞º Hõ~°‡Öˇ·# JyflǨϟ„`å^Œ∞Å∞ x~°fiiÎOKÕ q^è•#O, r=ÙÅ ã¨$+≤ì,
^è~Œ ‡° O, J~°O÷ , Hõ~‡° O J<Õ =∞`«=~åæÅ#∞ PK«iOKÕ f~°∞, =∞e# â◊s~°∞Öˇ#· áê+¨O_»∞ŠѨÙ@∞ìH,õ r"å`«∞‡_»∞
|OkèOѨ|_Õ su, PÃÑ· "≥∂HõΔO á⁄O^Õ Ñ¨^Œúu, ã¨fiã¨fi~°∂ѨOÖ’ <≥ÅH˘<Õ „ѨHÍ~°=Ú, ^ÕxH© Ö’|_»Hõ Jxfl\Ï
ã¨fi`«O„`«∞_≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«# =∂Ü«∞`À ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å‰õÄ ™êH˜ΔQÍ =ÙO@∂<Õ P =∂Ü«∞‰õΩ Jf`«∞_≥·
L^•ã‘#∞x ÖÏQÍ „ѨÉèí∞"≥· „H©_çOKÕ Ñ¨^Œúu – D ã¨OQÆ`«∞Åhfl qѨ#∞fl_»<≥· „ѨѨ#∞fl_»<≥·# <å‰õΩ q=iOK«∞.
''h=Ù „ÉÏǨχ} âßѨO =Å¡ ^Œ∞ódã¨∞Î<åfl=Ù† h =∞#ã¨∞û HõÅ`« *ˇOk =ÙOk† ÃÑ·QÍ x~åǨ~° nHõΔÖ’
L<åfl=Ù! <Õ#∞ K≥¿ÑÊ D q+¨Ü∂« Å∞ ZÖÏ q#QÆÅ=Ù——? Jx ã¨Oâ◊~ÚOѨ=^Œ∞.Ì <Õ#∞ g∞ =ÚYѨ^‡Œ O #∞O_ç
"≥Å∞=_Õ N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ä•ã¨∞^èŒ#∞ `«xqn~å „`åQÍÅ#fl ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À =Ù<åfl#∞. J\˜ì <å‰õΩ
~ÚO„kÜ«∂Å∞ ™êfinè#OÖ’<Õ =Ù<åfl~Ú. HÍ|\ì̃ <Õ#∞ J_çy# „Ѩâ◊flÅ∞ Jxfl\˜H© ã¨=∂^è•<åÅ∞ ã¨qãÎ̈~°OQÍ
P#uzÛ ##∞fl Hõ$`å~°∞÷}˜‚ HÍqOK«∞. „áêp# ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl J#∞ã¨iOz, JO^Œ∞‰õΩ `«y#"å_»=Ù h"Õ!
h=Ù „|Ǩχ`À ã¨=∂#∞_»=Ù!——
226 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D q^èŒOQÍ q+¨μ‚~å`«∞_≥·# (q+¨μ‚=ÙKÕ ~°H˜Δ`«∞_≥·#) ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA „|Ǩχ~å`«∞_≥·# („|ǨχKÕ
"åºã¨∞xH˜ Ѩل`«∞_»∞QÍ J#∞„QÆÇ≤ÏOѨ|_ç#) â◊√Hõ=∞ǨÜ≥∂yx J_çQÍ_»∞.
JѨC_»∞ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ''~å*Ï! „|Ǩχ <å~°^Œ∞Å ã¨O"å^Œ~°∂Ѩ=¸, XˆH ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥OkOn,
„Hõ=∞Ѩ^ŒúuÖ’ Ѩ~°OѨ~°QÍ =ã¨∞Î#fln J~Ú# ÉèÏQÆ=`« =∞<Õ =∞ǨѨÙ~å} =Ú#flk. Jk "Õ^ŒO`À ã¨=∂#O.
^•xx ѨÓ~°fiO 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ „|ǨχHõÅÊOÖ’ „|Ǩχ‰õΩ LѨ^ÕtOKå_»∞. Jk h‰õΩ `≥eÜ«∞ Ѩ~°∞™êÎ#∞,
q#∞——Jx K≥Ñ≤Ê Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. Éèí∂áêÅHÀ`«Î=∞! Éèí∂`«Ç≤Ï`«∞O_»∞ ã¨∞*Ï˝#ã¨fi~°∂Ѩ‰õΩñ _≥·# Ü«∞\˜ì
„áê}˜H˜ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒ "≥∞@¡QÆ∞ ##fl =∞Ç≤Ï <˘Ñ¨C hâ◊fi~°=∂Ü«∞ ÖËHõ
HõÅ∞QÆ^Œ∞, x„^ŒÖ’ñ QÆÅÖ’#ñ ^Àñz# ^ÕǨÏ|O^èŒO|∞Å `≥éñQÆ∞=Öˇ#∞
ǨÏiÜ≥∂QÆ =∂Ü«∂=∞ǨÏ`«ÎfiO|∞#O ÉÏOK« Éè∫uHõ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒ∞ñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. #\˜ì =∂Ü«∂QÆ∞}O|∞Å <å`«‡ Ü≥∂e, ÉÏź H“=∂~° Ü«∞ø=#ÉèÏ==ÚÅ#∞
#~° ã¨∞Ѩ~åfik =¸~°∞ÎÅñ ÉÁ~°ã≤ ''ÜÕ∞#∞——, ''<åÜ«∞ kk—— Ü«∞#∞ ã¨O™ê~°=∂Ü«∞ñ ^Œye. 223
=. =iÎOK«∞K«∞ x@∞¡#fl r=ÙxH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Ü≥∂QÆO|∞# =ÚH˜Î ã¨OÉèíqOK«∞@ Ü≥∞@¡#fl – <≥ѨC_Õx
r=ÙO_»∞ „ѨHõ$u ѨÙ~°∞ëêf`«O|~Ú# „|Ǩχã¨fi~°∂ѨO|∞#O^Œ∞ =∞Ç≤Ï`«^蕺# x+¨μªO_»QÆ∞ #ѨC_»∞
qQÆ`«"≥∂ǨïO_≥· Ü«∞ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~å`«‡HõO|~Ú# ã¨O㨯~°}O|∞ ^˘éOy =Ú‰õΩÎO_»~Ú
Ü«ÚO_»∞, =∞é˜Ü«Ú r"Õâ◊fi~°∞ʼnõΩ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒO|∞Å∞ QÍ#O|_»∞K«∞O_»∞, #\˜ì ^ÕǨÏ^è•iÜ≥ÿ∞#
ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œe ÉèíH˜ÎO *Ëã≤ r=Ù#‰õΩ =ÚH˜Î Ü≥∞`≥ÎéOQÆ∞#O QÆÅ∞QÆ∞#x Ü«∞_çyuq, r=ÙO
_»q^•º=∞Ç≤Ï=∞O *Ëã≤ Hõ~å‡#∞QÆ`«O|~Ú# q∞^䕺 ~°∂Ѩ^ÕǨÏã¨O|O^èŒ∞O_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞
x[Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ =∞Ç≤Ï=∞O|∞#O *Ëã≤ ¿ãfiKåÛù ѨiHõeÊ`« z^Œ…# bÖÏq„QÆǨïO_»∞. HÍ=Ù#
ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ã¨fiÉèí[#O|∞ =ÚHÎ̃ ™ê^èŒ#*Ï˝<å~°÷O|∞ HõeÊ`«O|x K«`«∞~°∞‡Y∞#‰õΩñ
^ŒnÜ«∞x+¨¯Ñ¨@`«Ñ¨â◊Û~åºk ¿ãq`«∞O_»~Ú x[*Ï˝<å#O^ŒÑ¶¨∞#O|~Ú# ã¨fi~°∂ѨO|∞ ã¨∂ѨÙK«∞
<å#uK≥Û, #k QÍ=Ù# r=ÙxH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î "≥∂HõΔ„Ñ¨^•Ü«∞HõO|QÆ∞, xO^Œ∞ʼnõΩ <˘Hõ¯ ~ÚuǨã¨O|∞
QÆÅ ^≥é˜OyO`«∞ <åHõi‚OѨÙ=Ú,^•# Éèí=nÜ«∞ ã¨Oâ◊Ü«∞x=$uÎ Ü«∞Ü≥∞º_»∞ #x â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞
~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 224
* ~å*’`«Î=∂! ''r=Ù_»∞ Éèí∂`åʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õĈ~Û"å_»∞, *Ï˝#"Õ∞ ã¨fi~°∂ѨOQÍ HõÅ"å_»∞, JÖÏO\˜
"åxH˜ â◊s~°O`À ã¨O|O^èŒO ZÖÏ HõeyOk!—— JO\Ï"å? [QÆf`«Å =∞O`å "åºÑ≤Oz=Ù#fl Dâ◊fi~°∞x
=∂Ü«∞ J<Õk ÖËHáõ È`Õ r=ÙxH˜ ^ÕÇϨ O`À ã¨O|O^èOŒ HõÅ∞QÆ^∞Œ . x„kOKÕ "Õà◊ ã¨fiѨflOÖ’ ^ÕÇ¨ Å`À ã¨O|O^èOŒ
QÀK«iã¨∞OÎ kHõ^•! JÖψQ <å~åÜ«∞}∞x Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„ѨÉÏè =O=Å¡ r=Ù_»∞ ѨOK«É∂íè `åÅ`À ‰õÄ_ç# ^ÕÇϨ O`À
ã¨O|O^èŒO HõÅ"å_»=Ù`å_»∞. P =∂Ü«∂QÆ∞}ÏÅ=Å¡<Õ „Hõ=∞OQÍ ÉÏźO, H“=∂~°O, Ü«∞ø=#O J<Õ ^Œâ◊Å∞
á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∞#∞+¨º, ^Õ=`åk PHÍ~åÅ#∞ QÆ∂_® ã‘fiHõi™êÎ_»∞. '<Õ#∞— J<Õ JǨÏOHÍ~åhfl, '<åk— J<Õ
=∞=∞HÍ~åhfl ÃÑOK«∞H˘O\Ï_»∞. ã¨O™ê~°=∂Ü«∞Ö’ |^Œ∞ú_»=Ù`å_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 227
D q^èOŒ QÍ |^Œ∞_ú ·≥ =iÎOKÕ r=Ù_çH˜ ÉèQí =Æ O`«∞xg∞k ÉèHí `
Θ À =ÚH˜Î ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok JO\Ï"å?
Jk K≥|∞`å#∞ q#∞. „ѨHõ$uH©, ѨÙ~°∞+¨μ_çH© Jf`«"≥∞ÿ# „|Ǩχã¨fi~°∂áêxfl ZѨC_»∞ r=Ù_»∞ f„=OQÍ
^蕺x™êÎ_À, JѨC_»∞ "≥∂ǨÏO#∞O_ç q_ç=_»∞`å_»∞. JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° =∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°O#∞O_ç
q=Ú‰õΩÎ_≥· =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞.
JO`ÕHÍ^Œ∞† r=Ù_çH©, Dâ◊fi~°∞_çH©, â◊s~åÅ`À ã¨O|O^è•Å∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞‰õÄ_®
â◊s~°O ^èŒiOKÕ=Ù<åfl_»∞. J\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞_ç g∞^Œ ÉèíH˜Î QÆey =ÙO>Ë r=Ù_ç ÔHÖÏ =ÚH˜Î ã≤kúã¨∞ÎOk? Jx
J_çQÍ=Ù.
Jq^Œº‰õΩ Ö’<≥#· "å_»∞ r=Ù_»∞. Jq^Œº „ѨÉÏè =O=Å¡ J`«_∞» Hõ~‡° ##∞ã¨iOz ã¨O„áêÑ≤OÎ z# â◊s~åxfl
^èŒi™êÎ_»∞. P ^ÕǨÏO q∞^䕺~°∂Ѩ "≥∞ÿ#k. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞`À QÆ∂_ç#"å_»∞. PÜ«∞#
`«#Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„ѨÉÏè =O =Å¡ `«# Wëêì#∞™ê~°O *Ï˝#=∞Ü«∞"≥∞#ÿ bÖÏâ◊s~°O HõeÊOK«∞H˘O\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡
"≥∂HΔÍxH˜ ™ê^è#Œ "≥∞#ÿ *Ï˝<åxÔH· `«# ¿ã= HõeÊOK«|_çO^Œx ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Dâ◊fi~°∞_»∞ „|Ǩχ`À K≥áêÊ_»∞.
„|Ǩχ x+¨¯Ñ¨@OQÍ `«Ñ㨠∞¨ ûKÕã≤ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x P~åkèOKå_»∞. JѨC_»∞ `«# *Ï˝<å#O^ŒÑ∞¨¶ #"≥∞#ÿ ã¨fi~°∂ѨO
„|Ǩχ‰õΩ K«∂Ñ≤ã¨∂Î Dâ◊fi~°∞_»∞ ÃÑ· q^èŒOQÍ `≥eáê_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ r=Ù_çH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î `«Ñ¨ÊHõ "≥∂HõΔ q∞ã¨∞ÎOk. D q+¨Ü«∞O x~°∂Ñ≤OKÕ WuǨã¨O XHõ\˜
=ÙOk. Jk q=i™êÎ#∞, q#∞. ^•x=Å¡ h‰õΩ Hõeæ# ã¨O^ÕǨÏO `˘ÅyáÈ`«∞Ok Jx K≥Ñ≤Ê Ü≥∂y„âı+¨μª_≥·#
â◊√‰õΩ_»∞ ~å[„âı+¨μª_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
-: <å~åÜ«∞}∞O_»∞ „|Ǩχ `«Ñ¨O|∞#‰õΩ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@ :-
ã‘. ǨÏiáê^ŒÉèíH˜Î ~°Ç¨Ï™ÈºÑ¨^Õ+¨ìÜ«Ú #dÅ ^Õ=`«Å‰õΩ #kèqÉèí∞O_»∞
<≥·# q^è•`« QÆÖÏÊkÜ«∞O^Œ∞#∞ x*Ï„â◊Ü«∞Ѩ^Œ‡=Ú# Hõkèëêª# =∞~°Ü«∞
#i÷Oz [Å=ÚÅ #<Õfi+¨}=Ú ¿ãã≤ #e#O|∞ "≥Ú^ŒÅ∞ QÍ#OQÆÖËHõ
qã≤q „Hõ=∞‡é#∞ ^Œkƒã¨~°∞Ǩã‘#∞ñ_≥· ã¨$+≤ìx~å‡}ËK«Ûùñ l`«Î=∞O^Œ∞ñ
`Õ. *ÏÅ #∂Ç≤ÏOz `«`«Êi*Ï˝#=∞Ç≤Ï=∞, ã¨~°}˜ =∞#=Ú#ñ ^ÀñѨHõ [_»#∞Ѩ_»∞K«∞
Ö’Hõ*ÏÅO|∞ñ |∞\˜ìOѨÖËHõ "≥∂Ç≤Ï, `å`«∞‡ñ_≥· zO`« <˘O^Œ∞ #Ü«∞º=ã¨~°=Ú#. 225
* ^Õ"åk^Õ=Ùx áê^•Åg∞^Œ ÉèíH˜Î QÆeæ=ÙO_»_»OÖ’x Ѩ~°=∞ ~°Ç¨Ï™êºxfl LѨ^ÕtOz#"å_»∞, ^Õ=`«Å
HõO^ŒiH© Jkè<Õ`« J~Ú# q^è•`« HõÖÏÊ~°OÉèíOÖ’ `«#‰õΩ <≥Å"≥·# Ѩ^•‡xH˜ =¸Å "Õ∞q∞\’
ѨijeOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. hà◊¡Ö’ "≥^ŒHõ_»O „áê~°OaèOKå_»∞. ZO`« "≥^ŒH˜<å P Ѩ^•‡xH˜ "≥Ú^Œ ÖˇHõ¯_»
=ÙO^À `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞. z=iH˜ qã≤y "Õ™êi =∞~°e=zÛ P Ѩ^Œ‡OÖ’<Õ Pã‘#∞ _»Ü«∂º_»∞.
[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ã¨OHõÅÊO PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ L^Œ~ÚOzOk. ZO`À PÖ’zOKå_»∞. HÍx
ã¨$+≤Hì ˜ ã¨O|OkèOz# Ѩi*Ï˝#O PÜ«∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ JO^ŒHõ „H˜O^Œ∞g∞^Œ~Ú<å_»∞. JÅã¨`fi« O P=Ç≤ÏOzOk.
Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. J`«xz`«ÎO "≥∂ǨÜ«∞`«Î =∞~ÚOk. zO`å„HÍO`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
228 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. [Å=∞^茺O|∞##∞O_ç Ü«∞HõΔ~° ã¨=∂=∂flÜ«∞O|∞# ã¨Ê~°≈O|∞ÅO^Œ∞ ëÈ_»âßHõΔ~°O|∞#∞ =∞é˜Ü«Ú
<ÕHõqOâßHõΔ~°O|∞#∞ <≥·# ~ÚÜ«∞ºHõΔ~° ^ŒfiÜ«∞O|∞ =Å# #QÆ∞K«∞ =∞Ǩ=Úx [#^èŒ#O |~Ú#
''`«Ñ¨—— Ü«∞#∞ â◊|ÌO a#∞=∂ é∞K«ÛiOѨO|_ç q#O|_ç#, #\˜ì â◊|ÌO|∞ =eH˜# Ü«∞ѨC~°∞+¨μx
gH˜ΔOѨOQÀi #Å∞k‰õΩ¯Å‰õΩO [x "≥^ŒH˜, Ü≥∞O^Œ∞#∞O QÍ#Hõ. =∞~°e =zÛ x[™ê÷#Oɡ·#
Ѩ^Œ‡O|∞#O ^•ã‘#∞O_≥· Ü≥ÚH˜¯O`« zOuOz Ü«∞\˜ì â◊|ÌO|∞ ^Œ#∞flñ^ŒÑ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú=∞x
xÜ«∞q∞OK«∞@QÍñ ^ŒÅOz „áê}ÏÜ«∂=∞ Ѩ~åÜ«∞}∞O_≥,· *Ï˝<OÕ „kÜ«∞ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞Å [~ÚOz,
ÜÕ∞HÍ„QÆ z`«∞ÎO_≥·, ã¨HõÅÖ’Hõ ã¨O`åѨ¿ÇÏ`«∞=QÆ∞ `«Ñ¨O|∞ "Õ~Ú k=º=`«û~°O|∞Å∞ QÍqOѨ,
hâ◊fi~°∞O_»∞ „Ѩã¨#∞flO_≥· á⁄_»ã¨∂Ñ≤# #Hõ¯=∞Åã¨OÉèí=ÙO_»∞ `«`ü«HõΔ}O| ~å[ã¨`å=∞ã¨q∞„â◊ã¨
`«ÎfiQÆ∞}Ïf`«O|∞#∞, â◊√^Œú ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ï"åã¨O|∞#∞, #HÍÅ q„Hõ=∞O|∞#∞ – ã¨~°fiÖ’HÀ#fl`«O|∞#∞,
ã¨HõÅ ã¨∞~°QÆ} ã¨∞Î`«ºO|∞#∞, ##O`« `Õ*’q~ål`«O|∞, <≥·# "≥·‰õΩO~î° Ñ¨Ù~°O|∞O ÉÁ_»QÆx Ü«∞O^Œ∞.
226
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h\˜#_»∞=∞ #∞O_ç XHõ â◊|ÌO qxÑ≤OzOk. 'Hõ— "≥Ú^ŒÅ∞ '=∞— =~°‰õÄ LO_Õ
ã¨Ê~å≈Hõ~Δ åÅÖ’ Ѩ^∞Œ <å~°=n W~°"·≥ Ü≥ÚHõ@=n J~Ú# ''`«Ñ—¨ —J<Õ ~Ô O_»∞ JHõ~Δ åÅ=Å¡ P â◊|OÌ U~°Ê_çOk.
''`« Ѩ—— J<Õ P Ѩ^ŒO =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ J=¸Åº"≥∞ÿ# ^èŒ#O. P =∂@ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ '`«Ñ¨ `«Ñ¨— Åx
LK«ÛiOѨ|_çOk. „|Ǩχ ^•xfl q<åfl_»∞. P â◊ÉÏÌxfl LK«ÛiOz# ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ K«∂_®Å#∞H˘<åfl_»∞. <åÅ∞QÆ∞
k‰õΩ¯Å‰õÄ "≥o¡ "≥uHÍ_»∞. ZHõ¯_® P ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ QÀK«iOK«ÖË^Œ∞. uiy=zÛ `«# x"åã¨"≥∞ÿ# Ѩ^Œ‡OÖ’<Õ
‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. H˘O`« ¿ãѨ٠PÖ’zOKå_»∞. `«#∞fl `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« =∞x ÃÇÏK«ÛiOK«\ÏxˆH P â◊|OÌ qxÑ≤OzOk
J#∞H˘<åfl_»∞. „áê}ÏÜ«∂=∞O „áê~°OaèOKå_»∞. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å#∂, Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å#∂ ™êfinè#O
KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã∞¨ H˘x "≥~Úº k=º ã¨O=`«û~åÅ∞ JÖÏ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. P ^•~°∞}
`«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ Ö’HÍÅhfl `«Ñ≤OzáÈÜ«∂~Ú. JѨC_»∞ NǨÏi „Ѩã¨#∞fl_≥· „|Ǩχ‰õΩ „Ѩ`«ºHõΔ=∞Ü«∂º_»∞.
"≥O@<Õ „|Ǩχ "≥‰· Ωõ O~îÑ° Ù¨ ~åxfl K«∂Kå_»∞. P ѨÙ~°O ~å[ã¨Q∞Æ }ÏxH©, `å=∞ã¨Q∞Æ }ÏxH© P QÆ∞}ÏÅ`À
q∞„â◊"≥∞ÿ# ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏxH© Jf`« =∞~ÚOk. ˆH=Å ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏxH˜ x"å㨠=∞~ÚOk. HÍÖÏxH˜ JHõ¯_»
„áê|źO ÖË^Œ∞. Jk Jxfl Ö’HÍÅHõO>Ë J`«∞º#fl`« "≥∞ÿ#k. ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ „Ѩã¨∞ÎuOѨ ^Œy#k.
JHõ¯_» Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, ÉèíÜ«∞O J<Õq ÖË=Ù. JHõ¯_çH˜ áÈ~Ú#"å~°∞ =∞m¡ uiy ~å=_»=∞O@∂ [~°QÆ^Œ∞.
`«∞k ÖËx `Õ[ã¨∞û`À Jk „ѨHÍtã¨∂Î =Ù#flk. JÖÏO\˜ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~åxfl ã¨~À[ ã¨OÉèí=Ù_»∞ ã¨O^Œi≈OKå_»∞.
ã‘. ã¨∂~°ºK«O„^•#Å ã¨∞Êù~°}ÅO *Á~°hHõ x[nkèu ã¨∂ÊùiÎ x=fi\˜Å¡
k=º =∞}˜„ѨÉèÏ nÑ≤`« ™œ^èŒ q=∂# QÀѨÙ~° ǨÏ~°‡º =∞O_»Ñ¨=ÚÅ∞ñ
„|ã¨= QÆ∞K«Ûù ã¨fiK«Ûù Éèíi`« HÍq∞`« Ѷ¨Å ã¨O`å# áê^ŒÑ¨ ã¨=Ú^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ñ
QÍOK«# ^ŒO_» ã¨OQÆ`« =∂~°∞`À^Œ∂ú`« `«~°à◊ qz„`« ˆH`«#K«Ü«∞=ÚÅ∞
`Õ. qHõK«ÔH·~°= ^Œà◊^Œ~°qO^Œ QÆ`« =∞, ~°O^Œ ~°ã¨áê# "≥∂k`ÕOkOk~° „Ѩ
Éèí∂`« =∞OAÅ x#^Œ„Ѩ|∞^Œú ~å[, ǨÏOã¨â’aè`« =~°Hõ=∞ÖÏHõ~°=ÚÅ∞, 227
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 229
* JHõ¯_» "Õ∞_»Å∞, q=∂<åÅ∞, QÀѨÙ~åÅ∞, q∞^≥ÌÅ∞, =∞O_»áêÅ∞, k=º=∞}˜HÍO`«∞Å`À
^ÕnѨº=∂#OQÍ `Õ[iÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. P nÑ≤Î „ѨÉèÏ=O =ÚO^Œ∞ ã¨∂~°ºK«O„^•QÆ∞flÅ `Õ[ã¨∞ûÅ∞
"≥Å"≥ÅÉ’`«∞<åfl~Ú. WOHÍ P "≥‰· Ωõ O~îÑ° Ù¨ ~°OÖ’ ѨÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ `À xO_ç HÀi# Ѷ֨ ÏÅ∞ „Ѩ™êkOKÕ HõÅÊ=$HõΔ
ã¨=¸Ç¨Å∞ L<åfl~Ú. |OQÍ~°∞ Hõ„~°Å‰õΩ `«yeOz# ~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞ŠѨ`åHõÅ∞ QÍeH˜ ~Ô Ñ¨~Ô Ñ¨ ÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú.
qHõãO≤ z# HõÅ∞=Ö’¡#∂, Hõ=∞ÖÏÖ’¡#∂ =∞Hõ~O° ^ŒO „QÀÅ∞`«∂ =∞^è∞Œ Hõ~° |$O^•Å∞ P#O^ŒO`À ~°≠OHÍ~°O
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. P â◊ÉÏÌxH˜ "Õ∞ÖÁ¯#fl HõÅǨÏOã¨Å`À JHõ¯_ç `«\ÏHÍÅ∞ Hõ#∞ÅѨO_»∞=Ù HÍqã¨∞Î<åfl~Ú.
ã‘. =Å <˘Ñ¨Ê QÍ '# ^≥·=O ˆHâ◊"å`«Ê~°— =∞‡x ѨÅ∞¯ ~å[H©~å=oÜ«Ú#∞
=∞Ç≤Ï=∞ '[QÆkfi+¨μ‚=∞Ü«∞ =∞dÅ—=∞‡x K«k"≥_»∞ âßiHÍã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞
<Õáê~°ñQÍ 'l`«O `Õ Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ— Ü«∞x bÅñ ÉÏ_»∞ Ñ≤HÍ=oÜ«Ú#∞
Åe g∞éñQÍ '=∞OQÆà◊O =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#— Ü«∞#∞K«∞ñ |Öˇ¯_»∞ =∞Ü«¸~å=oÜ«Ú#∞
`Õ. ^Œqe '„â∫+¨_»fi+¨@ûfi^èÕ— `åºk â◊|Ì, Hõe`«=ÚQÆ „"≥∂Ü«Ú =∞^èŒ∞Ѩ xHÍÜ«∞=ÚÅ∞#∞
QÆey Ü«∞dÖˇ·Hõ k=º =∞OQÆà◊ qÖÏã¨, =∞Ç≤Ï=∞ñ *ˇ<˘flO^Œ∞ "≥·‰õΩO~î°=∞Ok~°O|∞. 228
* JHõ¯_ç ~åzůÅ∞ 'ˆHâ◊=Ùx HõO>ˇ Ѩ~^° =·≥ O ÖË^∞Œ — Jx ѨÅ∞¯`«∞<åfl~Ú. QÀ~°∞=OHõÅ∞ 'qâ◊fi=∞O`å
q+¨μ‚=∞Ü«∞O— Jx K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl~Ú. HÀ~ÚÅÅ∞ 'Ѩ^•‡HΔÍ! h^Õ [Ü«∞O!—Jx áê_»∞`«∞<åfl~Ú. <≥=∞à◊√¡
'=∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å! h‰õΩ =∞OQÆà◊O—Jx P_»∞`«∞<åfl~Ú. `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙÅ∞ '„â∫+¨\ò—, '=+¨\ò—, 'ã¨fi^è•—
W`åºk â◊ÉÏÌÅ`À ~°≠OHÍO°O KÕã¨∞Î<åfl~Ú. D q^èŒOQÍ "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°=∞Ok~°O ã¨=∞ã¨Î k=º
=∞OQÆà◊ bÖÏqÖÏ™êÅ`À Ѩ~°=∞ã¨∞O^Œ~°OQÍ =ÙOk.
=. =∞é˜Ü«ÚO |Ü≥∂^èŒ~å=m qÉèÏã≤`«#ÉèíO|∞#∞OÉ’Öˇ "≥Å∞OQÆ∞K«∞#fl Ü«∞kÌ=º^è•=∞O|∞#O^Œ∞.229
* WOHÍ ^è•~å^èŒ~° ~ål`À q~ålÖË¡ `å~åѨ^äŒOÖÏQÍ `Õ[iÅ∞¡`«∞#fl P k=º=∞Ok~°OÖ’.
ã‘. ã¨Åe`ÕOn=~°âߺ=∂Ü«∞=∂<À[˚fi ÖÏOQÆ∞Å∞ #=ºÑ‘`åO|~°∞Å∞#∞
^èŒ=àÏ~°qO^Œã¨∞O^Œ~° Ѩ„`«<Õ„`«∞Å∞ ã¨∞‰õΩ=∂~°`«#∞Å∞ ÉèÏã¨∞~° q#∂`«fl
~°`«fl qÉèí∂+¨} „ÔQ·"ÕÜ«∞ HõOHõ} Ǩ~° ˆHÜ«¸~° =∞Or~° ^èŒ~°∞Å∞
x`«ºÜ«∞ø=#∞Å∞ qx~°‡ÅK«i`«∞Å∞, ~Àz+¨μ‚Å∞#∞ ǨÏi~°∂Ѩ^èŒ~°∞Å∞
`Õ. #QÆ∞ ã¨∞#O^Œ∞O_»∞ #O^Œ∞O_»∞ #~°›}∞O_»∞ñ, „||Å∞ñ_»∞#∞ <åk Ü«∞QÆ∞ x[áê~°≈fiK«~°∞Å∞
=∞é˜Ü«Ú "≥·^Œ∂~°º q„^Œ∞=∂=∞Å =∞$}Ïà◊, `«∞źQÍ„`«∞Å∞ ^Œ#∞ ÉèíH˜Î`À ÉèílOѨ. 230
* ã¨∞#O^Œ∞_»∞, #O^Œ∞_»∞, J~°›}∞_»∞, „Ѩ|Å∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ¿ã=‰õΩÅ∞ ÉèQí "Æ å#∞x ÉèHí `
Θ À Éèlí ã¨∞<Î åfl~°∞.
"åà◊√§ #Å¡ HõÅ∞=ÖÏ¡QÍ hÅ"≥∞ÿ xQÆxQÆÖÏ_Õ â◊s~åÅ`À x=fi\˜Å∞¡`∞« <åfl~°∞. ѨKÛ« x H˘O„Q˘`«Î Ѩ@∞ìÑÙ¨ \ÏìÅ∞
230 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ@∞ìH˘<åfl~°∞. `≥Å¡`å=∞~° ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ`À â’aèÅ∞¡`«∞<åfl~°∞. "åiq ã¨∞u"≥∞`«Îx ^ÕǨÅ∞. "åà◊√¡
^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_Õ ~°`åflÉèí~°}ÏÅ∂, HõO~î°Ç¨~åÅ∂, HõOHõ}ÏÅ∂, =Ú`åºÅ ã¨~åÅ∂, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂, JO^≥Å∂
^èŒiOz =Ù<åfl~°∞. =∂ã≤áÈx Ü«∞ø=#O`À ÉèÏã≤ã¨∞Î<åfl~°∞. Ѩq„`«"≥∞ÿ# „Ѩ=~°Î# Hõey =Ù<åfl~°∞. JO^Œ~°∂
ǨÏi~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz *Ï[fiź=∂#OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. "å~°∞ "≥·_»∂~åºÅ`À#∂, ѨQÆ_®Å`À#∂,
`å=∞~° `«∂O_»` ¡ À#∂ ã¨=∂#"≥∞#ÿ â◊s~åÅ∞ Hõe=æ Ù<åfl~°∞. JO^Œ~∂° ÉèHí `
Θ À N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Éèlí ã¨∞<Î åfl~°∞.
ã‘. HΔÍo`ådÅHõŇ+¨„=*Ï=∞~°#n [#Hõ HÀ=∞ŠѨ^•[˚=ÚÅ "åx
#dÅ ã¨OѨ`å¯~°}ÏáêOQÆ ÅH©Δ‡ qÖÏã≤`« =HõΔóã¨÷ÅO|∞ "åxñ
|^Œ‡q∞„`åq∞„`« ÉèÏã≤`« Hõ~°∞}Ï`«~°Oy`« Kå~°∞<Õ„`«=ÚÅ "åx
Éèí∞=#x~å‡} <≥·Ñ¨Ù} Éèí=º x[ [#‡ HÍ~°} <åaè ѨOHõ[=Ú "åx
`Õ. #Ç≤Ï Ç≤Ï`åÇ≤Ï`« â◊Ü«∞# "åǨÏ=ÚÅ "åx, ¿ãq`å=∞~°`åѨ㨄âı}˜ "åx
#dÅÖ’HõO|∞ʼnõΩ QÆ∞~°∞ñ_≥·# "åxñ QÍOK≥ñ |~°"Õ∞+≤ª QÆ#∞flÅ Hõé=Ù né. 231
* P ÉèQí =Æ O`«∞x HÀ=∞Å áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞O_Õ ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ Hõ_yç "Õ¿ã QÆOQÍ#k L^Œƒqù OzOk.
`«# Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙ`À HõÅ∞=ÚÅhfl „Ѩ™êkOѨQÆÅ N=∞ǨÅH˜Δ‡ PÜ«∞# =HõΔóã¨÷ÅOÖ’<Õ x=ã≤ã¨∞Î#flk.
PÜ«∞# ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å<Õ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞. P Hõ#∞ÅÖ’ Hõ~∞° }Ï `«~O° QÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°Å∞`«∂
=ÙO\Ï~Ú. [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì K«_O» Ö’ xѨÙ}∞_≥#· „|Ǩχ P ÉèQí =Æ O`«∞x <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_Õ [x‡OKå_»∞.
âı+¨μ_Õ PÜ«∞#‰õΩ â◊Ü«∞#O. QÆ~°∞_»∞_Õ PÜ«∞#‰õΩ "åǨÏ#O. =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å∂, =Ú#∞Å∂ PÜ«∞##∞
¿ãqã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞. PÜ«∞# ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍʼnõÄ `«O„_ç. JÖÏO\˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Hõ#∞flÅHõ~°=Ù
nˆ~@@∞ìQÍ K«∂Kå_»∞.
Hõ. Hõ=∞hÜ«∞ ~°∂Ѩˆ~MÏ, ~°=∞}©Ü«∞`«ñ *ÏÅ <˘Ñ¨C ~°=∞}©=∞}˜ Ü«∞
Hõ¯=∞ÖÏÅÜ«∞ ^Œ# =∞$^Œ∞ Hõ~°, Hõ=∞ÅO|∞Å qÉèí∞x áê^ŒHõ=∞Å=Ú ÖÁ`≥Î<£ 232
* ~°∂Ѩˆ~MÏqÖÏ™êÅ`À K«Hõ¯x K«∞Hõ¯ÖÏ =Ù#fl ÅH©Δ‡^Õq `«# HÀ=∞Å"≥∞ÿ# áê}˜ Ѩ^•‡Å`À
„áê}Ëâ◊fi~°∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ X`«∞Î`«∞#flk.
=. "≥O_çÜ«Ú. 233
âß. NHÍO`åuÅHõO|∞ ~°`«fl~°∞z~ål„¿ÑOd`«ã¨fi~°‚ _À
ÖψHo<£ qÅã≤e¡ `«`«¯K«Éèí~åÅOHÍ~° „ã¨QÆæO^èŒ Ö’
ÉèÏH©~°‚ „ѨK«~°#‡^èŒ∞„=`« =∞<À*Ï˝Ö’Å <å^ŒO|∞ Å
™ÈÎHÍ#∞ã¨fi~° bÅ <˘Ñ¨ÊñQÆ x*Ëâ◊√<£ "Õ_»¯`Àñ ÉÏ_»ñQÆ<£. 234
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N =∞ǨÅH˜Δ‡ ~°`«flHÍO`«∞Å`À q~ålÖË¡ |OQÍ~°Ñ¨Ù `«∂QÆ∞@∂Ü≥∞ÅÖ’ TQÆ∞`«∂
=Ù#flk. P"≥∞ H˘Ñ¨CÖ’ K≥iqH˘#fl ã¨∞=∞=∂eHõÅ ã¨∞QÆO^èŒO g∞k Pâ◊`À QÆ∞q∞QÆ∂_ç# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 231
=∞<À[˝OQÍ A=∞‡x ~˘^Œ KÕã¨∂Î qǨÏiã¨∞Î<åfl~Ú. P „Éèí=∞~° ~°≠OHÍ~°"Õ∞ „â◊√uQÍ N^Õq NǨÏig∞^Œ
áê@Å∞ áê_»∞`«∞#flk.
=. J\˜ì x`«ºqÉèí∂uÜ«∞O^Œ∞. 235
=∞. ã¨`«`«*Ï˝#~°=∂ Ü«∞â’ |Å =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~åºk Ü«Ú‰õΩÎ<£ [QÆ
`«Êu Ü«∞*Ë˝â◊√ ##O`«∞ #K«∞º`«∞ ^Œà◊`«ÊOˆH~°∞Ǩ‰õΔΩ<£ „tÜ«∞ó
Ѩu <å^ŒºO`« qHÍ~°^Œ∂~°∞ñ QÆ~°∞}Ïáê^äÀxkè<£ ™ê`«fi`åO
Ѩu =iú+¨μ‚ ã¨Ç≤Ï+¨μ‚ q+¨μ‚ QÆ∞}q„ÉèÏl+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 236
* JÖÏO\˜ Ѩ~°=∞Ѩ^ŒOÖ’ ZÅ¡ "Õà◊ÖÏ *Ï˝#=¸, ã¨OѨ^•, H©iÎ, |Å=¸, Sâ◊fi~°º=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·#
QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#"å_»∂, Éè∞í =<åʼnõΩ „ѨÉ∞íè =Ó, Ü«∞*Ï˝xH˜ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂,
qHõã≤OK«∞K«∞#fl Ѩ^•‡Å=O\˜ <Õ„`åÅ∞ HõÅ"å_»∂, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, "≥Ú^ŒÅ∞ `«∞^Œ qHÍ~°=Ú ÖËx"å_»∂,
^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_»∂, Ü«∂^Œ=ÙʼnõΩ Jkè<å^ä∞Œ _»∂, =$kújÅ∞_»∂, ã¨ÇϨ #jÅ∞_»∂, JO`«\Ï "åºÑ≤Oz# "å_»∂,
HõÖϺ}QÆ∞}ÏÅ`À q~ålÖË¡"å_»∂, HÍOu=∞O`«∞_»∂ –
=∞. ^Œ~°Ç¨™ê=∞$`« ѨÓi`åã¨∞º x[ÉèíHõ΄`å} áê~åÜ«∞}∞
#fl~°∞}ÏOÉè’~°∞ǨÏѨ„`«Ö’K«#∞xñ c`å"åã¨∞ñ „^≥·Ö’Hõº ã¨∞O
^Œ~°∞ =∞Or~° H˜s@ ‰õΩO_»Å =ÚM’^Œº^Œ∂ƒù+¨μ Ü≥∂wâ◊fiˆ~
â◊fi~°∞ ÅH©Δ‡Ü«Ú`«=‰õΔΩñ l#‡Ü«Ú ^ŒÜ«∂™êO„^Œ∞O [`«∞~åƒÇ¨ïx<£. 237
* z~°∞#=Ùfi J<Õ J=∞$`«O q~°l"Õ∞‡ <≥"≥∂‡=Ú QÆÅ"å_»∂, `«# Éèí‰õΩÎÅ#∞ ~°H˜ΔOK«_»OÖ’ Pã¨H˜Î
QÆÅ"å_»∂, Z„~°`å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, Ñ‘`åO|~°^~Œè ∞° _»∂, „uÖ’Hõ ã¨∞O^Œ~∞° _»∂, JO^≥Å∞,
H˜s@=¸, =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "Õ∞e™⁄=Ú‡Å∞ QÆÅ"å_»∂, Ü≥∂wâ◊fi~°∞ʼnõΩ „ѨÉèí∞=Ó, =HõΔó
ã¨÷ÅOÖ’ ÅH˜Δ‡x ^èŒiOz#"å_»∂, *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, Hõ$áêxnè, <åÅ∞QÆ∞Éèí∞*ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂.
=. =∞é˜Ü«Ú ##~°… ~°`«fl=∞Ü«∞ ã≤OǨã¨<åã‘#∞O_»∞#∞ ã¨∞#O^Œ #O^Œ‰õΩ=Ú^•k ¿ãq`«∞O_»∞#∞,
„|Hõ$uѨÙ~°∞+¨ =∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~°O|∞Å#∞ K«`«∞â◊≈‰õΩÎÅ∞#∞ Qƈ~‡O„kÜ«∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∞=∞<À
=∞ǨÉèí∂`«O|∞Å#∞ ëÈ_»â◊ â◊‰õΩÎÅ∞#∞ |OK«`«<凄`«O|∞Å∞#∞O |i"Õ+≤ìOѨñ QÀ@º~°¯
„ѨÉèÏqÉèÏã≤`«∞O_»∞#∞, ¿ãfi`«~åÅÉèíº ™êfiÉèÏ qHõ ã¨=∞ÃãÂÎâ◊fi~åºuâ◊Ü«ÚO_»∞#∞<≥· ã¨fiã¨fi~°∂ѨO|∞#O
„w_çOK«∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_≥·# Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO |∞~°∞ëÈ`«Î=ÚO |∞O_»sH͉õΔΩ <å~åÜ«∞}∞O Ez
™êO„^•#O^Œ H õ O ^Œ o `« Ǩ Ï $^Œ Ü « ∂ ~° q O^Œ ∞ O_» ∞ #∞, ~À=∂OK« H õ O K« ∞ H˜ ` « â◊ s ~° ∞ O_» ∞ #∞,
P#O^ŒÉÏ+¨Ê^è•~åã≤HõÎ HõáÈÅ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞. 238
* J=¸Åº"≥∞#ÿ =∞}˜=∞Ü«∞ ã≤OǨã¨#OÖ’ ‰õÄ~°∞Û#fl"å_»∂† ã¨∞#O^Œ∞_»∞, #O^Œ∞_»∞, ‰õΩ=Ú^Œ∞_»∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J#∞K«~∞° Å ¿ã=Å∞ QÔ H· ˘#∞K«∞#fl"å_»∂† „ѨH$õ u, ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, =∞ǨÏ`«`
Î fiΫ =Ú, JǨÏOHÍ~°=Ú J<Õ
232 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<åÅ∞æ â◊‰õΩÎÅ∂† "å‰õΩ¯, áê}˜, áê^Œ=Ú, áêÜ«Ú=Ù, LѨã¨÷ J<Õ Ñ¨OK« Hõ̂~‡O„kÜ«∂Å∂† „â’„`«=Ú, `«fi‰õΩ¯,
K«‰õΔΩ=Ù, lǨÏfi, „Ѷ¨∂}=Ú J<Õ Ñ¨OK« *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂† =∞#ã¨∂û† Ѩ$käq, JѨC, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù,
PHÍâ◊=Ú J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∂ – D Ѩ^Œ∞<å~°∞ â◊‰õΩÎÅ∂, â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õ S^Œ∞
`«<凄`«Å∂ `«#K«∞@∂ì KÕi H˘Å∞ã¨∞ÎO_»QÍ HÀ\˜ ã¨∂~°∞ºÅ HÍOu`À ÉèÏã≤OKÕ"å_»∂† W`«~°∞ʼnõΩ ÅÉèíºO
HÍxg, `«#‰õΩ =∂„`«"Õ∞ ã¨fiÉèÏ=ã≤^Œú"≥∞ÿ#g J~Ú# ã¨HõÖˇ·â◊fi~åºÅ`À „ѨHÍtOKÕ"å_»∂, x[ã¨fi~°∂ѨOÖ’<Õ
q<ÀkOKÕ"å_»∂, JO`«\˜H© Jkè<å^äŒ∞_»∂, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∂, Ѩ~°=∞„âı+¨μª_»∂, Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∂ J~Ú#
<å~åÜ«∞}∞}˜‚ „|Ǩχ K«∂Kå_»∞. PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ^‡Œ O Jq∞`å#O^ŒO`À qHõãO≤ zOk. PÜ«∞# â◊s~°O
QÆQÆ∞~åÊ@∞ K≥OkOk. PÜ«∞# K≥H˜¯à◊√¡ P#O^Œ ÉÏëêÊÅ`À P„~°Ì=ÚÖˇ·<å~Ú.
Hõ. =~° Ѩ~°=∞ǨÏO㨠QÆ=∞º, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx Ѩ^Œ ѨO
Hõ~°∞ǨÏ=ÚʼnõΩ #Añ_»∞ K«`«∞, t≈~°=ÚÅ∞ ™ÈñHõOQÆ #`«∞Å∞ ¿ãã≤# ǨÏiÜ«Ú<£. 239
* P ÃÑ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ#· Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨Å‰õΩ =∂„`«"∞Õ KÕ~^° yŒ # P Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μx áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ
„|Ǩχ `«# <åÅ∞QÆ∞ `«ÅÅ∞ `«yÖË@@∞¡ „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕâß_»∞.
K«. „Ñ≤Ü«Úñ_»QÆ∞ ÉÁ_»∞¤ñ^Œq∞‡ `˘ea_»¤ñ_»∞ "ÕÅ∞ѨÙñɡ^ŒÌ Éèí∂`« ã¨O
K«Ü«∞=ÚÅñ *ËÜ«ÚHõ~°Î x[âßã¨#áê„`«∞ñ_»∞ ^è•`« „"≥ÚH˜¯#<£
^ŒÜ«∞ ^Œà◊√H˘`«Îñ |Öˇ¯ñ „|=∞^Œã≤‡`« Kå~°∞=ÚMÏ~°qO^Œ∞ñ_≥·
#Ü«∞=Ú#ñ ÉÏ}˜Ñ¨OHõ[=Ú#<£ ǨÏi Ü«∂`«x^ÕÇ¨Ï =∞O@∞K«∞<£. 240
* `«# <åaèѨ^Œ‡OÖ’ [x‡Oz# =Ú^Œ∞ÌÅ ÃÑ^ŒÌH˘_»∞‰õΩ, ^Õ=`«ÅÖ’ *˺+¨μª_»∞, „áê}∞ʼnõΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î,
`«# J^Œ∞áê[˝ÅÖ’ "≥∞eˆQ"å_»∞ J~Ú# „|Ǩχ `«#‰õΩ #=∞㨯iOKÕ ã¨iH˜ NǨÏiH˜ ^ŒÜ∞« á⁄Oyá⁄~°eOk.
P#O^ŒO`À ‰õÄ_ç# =∞O^ŒÇ¨ã¨O`À PÜ«∞# =ÚMÏ~°qO^ŒO qáêÊiOk. `«# Hõ~°Hõ=∞ÅO`À q^è•`«
â◊s~åxfl "≥∞Å¡QÍ x=Ú~°∞`«∂ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
P. HõѨ@=Ú#∞Å ÔHO`« HÍÅ=Ú#‰õΩ <≥·#, ã¨O`«ã≤OѨ <Õ#∞ [Å[QÆ~°ƒù!
z~°`«Ñ¨ã¨û=∂kèñ *ˇOk q㨈~æK«Ûù, "≥∞ÅñQÆ∞ x#∞flñ |i}q∞O`«∞ñQÍx. 241
* ã¨~À[ã¨OÉèí"å! z~°HÍÅO ##∞fl ¿ãqOz<å z`«Îâ◊√kúÖËx =Ú#∞ÅѨ@¡ <Õ#∞ ã¨O`À+¨O á⁄O^Œ#∞.
|ǨïHÍÅO `«áÈx+¨ªÖ’ LO_ç ã¨$+≤ìKÕÜ«∂Å#fl HÀiHõ`À L#fl x#∞fl =∂„`«O "≥∞K«∞ÛH˘O\Ï#∞.
`Õ. Éèí„^Œ=∞QÆ∞ñQÍHõ, h‰õΩ <À Ѩ^Œ‡QÆ~°ƒù, =~°=Ú xѨÙ_ç`«∞Î <≥é˜ñyOѨ٠"åOzè`«O|∞,
^Õ=^Õ=Ùñ_» #QÆ∞ #㨇nÜ«∞ áê^Œ, ^Œ~°≈#O É=kè qѨuÎ^Œâ◊Å Hõ#Ѷ¨∞, 242
* Hõ=∞ÅQÆ~åƒù! h‰õΩ =∞OQÆà◊ =∞QÆ∞QÍHõ! h HÀiHõ ÜÕ∞q∞\’ K≥ѨC. WѨC_Õ h‰õΩ =~°O „Ѩ™êk™êÎ#∞.
áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_®! <Õ#∞ ^Õ=`«Å‰õΩ ^Õ=Ù_»#∞. <å áê^Œã¨O^Œ~°≈#O =Å¡ PѨ^ŒÅhfl JO`«"≥∞ÿáÈ`å~Ú.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 233
K«. ã¨~°ã≤[QÆ~°ƒù! hÜ≥∞_»ñ „|ã¨#fl`« <˘Ok =∞nÜ«∞Ö’Hõ "Õ∞
x~°=ÙQÆñ EѨÙ>ˇÅ¡#∞ #¿ÇÏ`«∞Hõ Éèí∂i ^ŒÜ«∂ Hõ\ÏHõΔ q
ã¨∞Êù~°}# HÍx, h^ŒQÆ∞ `«áÈqÉèí=O|∞#ñ QÍ^Œ∞, h `«Ñ¨
â◊Û~°}=Ú <å^Œ∞ "åHõº=ÚÅ ã¨OQÆuñQÍ^≥ ã¨~À[ã¨OÉèí"å! 243
* J~°qO^ŒÉèí"å! hÃÑ· J#∞„QÆǨÏO Hõey "≥·‰õΩO~î° Ö’Hõ=∞O`å h‰õΩ K«∂áê#∞. WÖÏ K«∂Ѩ_®xH˜
HÍ~°}O LOk. Wk <å Jáê~° Hõ$áê Hõ\ÏHõΔ„Ñ¨™ê~°O =Å¡<Õ [iyOk. JO`ÕHÍx h `«áÈ"≥·Éèí=O =Å¡
[~°QÆÖË^Œ∞. Hõ=∞Åã¨OÉèí"å! h=Ù `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® <å =∂@Å#∞ áê\˜OKÕ Hõ^•!
Hõ. `«Ñ¨ =∞#ñQÆ =∞`«ûfi~°∂Ѩ=Ú, `«Ñ¨=∞#∞ `«~°∞=Ù#‰õΩ Ñ¶¨Åq`å#=Ú<Õ <å
`«Ñ¨=Ú#<Õ [## ã≤÷, `«∞ºÑ¨ã¨OǨÏ~°}=Ú ÖÁ#~°∞ÛK«∞O_»∞^Œ∞ñ ^Œ#Ü«∂! 244
* `«Ñ¨ã¨∞û JO>Ë <å ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞HÍx =∞ˆ~g∞ HÍ^Œ∞. `«Ñ¨ã¨∞û J<Õ =$HΔÍxH˜ Ѷ¨ÅO <Õ<Õ ‰õΩ=∂~å! P
`«Ñ¨ã¨∞û =Å¡<Õ <Õ#∞ Ö’HÍÅ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ HÍqã¨∂Î =ÙO\Ï#∞.
Hõ. HÍ=Ù# =∞^ŒƒùH˜ÎH˜ñ ^ŒÑ¨, "Õ∞q^èŒ=Ú# =¸Å^èŒ#=Ú xk h =∞k ~å
r=Éèí=! Ü≥∞é˜ñy `«Ñ¨ q∞@∞, QÍqOK«∞@ qQÆ`«"≥∂ǨÏHõ~°∞‡ñ_» qOHõ<£. 245
* JO^Œ∞=Å¡ <åÜ«∞O^Œe ÉèíH˜ÎH˜ U q^èŒOQÍ K«∂z<å `«Ñ¨¿ãû =¸Å^èŒ#O. Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí"å! Wk h
=∞#ã¨∞ûÖ’ Öˇã¨ûQÍ QÆ∞iÎOz `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù. HÍ|\˜ì h Hõ~°‡Å∂, "≥∂ǨÏ=¸ `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú.
Hõ. Jx Ü«∂#uzÛ Hõ=∞Å[!, Ü≥∞#Ü«∞ñQÆ Éèí=nÜ«∞=∂#¿ãÑ≤û`« "Õ∞ "≥∞ÿ
##∞ x`«∞Î, "Õñ_»∞ =∞x##∞, =#~°∞ǨÏã¨OÉèí=Ù_»∞ qHõK«=^Œ#∞O _»QÆ∞K«∞<£. 246
* D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê q+¨μ‚=Ù =∞m¡ ''K«`«∞~°∞‡MÏ! h =∞<Àcè+¨ìO U^≥·<å 㨈~, W™êÎ#∞. HÀ~°∞HÀ!——
J<åfl_»∞. P =∂@Å∞ qx q^è•`« "≥∂=Ú qHõã≤OzOk.
K«. ǨÏi=K«#O|∞ ÖÏ`«‡‰õΩñ „aÜ«∞O ÉÁ#iOѨñ |Ü≥∂[QÆ~°∞ƒùñ _À
Ѩ~°=∞Ѩ^Õâ◊! Ü≥∂y[#ÉèÏ=#! ~¸ xdÖ’ifiÜ«∞O^Œ∞ h
Ü«∞~°Ü«∞x Ü«∞\˜ì Ü«∞~°÷ "≥ÚHõñ_≥·##∞ QÆÅ∞æ<≥? Ü≥ÿ∞# <å =∞k<£
ɡ~°ã≤# HÀi¯ ^Õ=! qxÑ≤O`«∞ ^ŒÜ«∂=∞uñ l`«ÎyOѨ"Õ! 247
* NǨÏi "å‰õΩ¯Å∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ P#O^ŒO HõeyOѨQÍ J~°qO^Œ ã¨OÉèí=Ù_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx`À WÖÏ
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. Ѩ~°=∞Ѩ^Œ <åÜ«∞‰õΩ_»"≥·# ™êfig∞! Ü≥∂y[# ǨÏ$^ŒÜ«∂O`«~åºg∞! D ã¨=∞ã¨Î
Éè∂í =ÅÜ«∞OÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü∞« =∞O@∂ Ug∞ ÖË^∞Œ . S<å <å z`«OÎ Ö’ <≥ÅH˘#fl HÀiHõ h‰õΩ =∞#q
KÕ™êÎ#∞. Hõ$Ѩ`À z`«ÎyOK«∞ ^Õ"åk ^Õ"å!
=. ^Õ"å! ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åºq∞"≥· ÉèíQÆ=O`«∞O_»"≥·# h‰õΩ #=∞㨯iOz =∞nÜ«∞ "åOzè`«O|∞
q#flqOK≥^Œ #=^èŒiOѨÙ, =∞=ºHõÎ~°∂ѨO|∞Öˇ· "≥Å∞OQÆ∞ Éèí=nÜ«∞ ã¨∂÷Åã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO|∞Å∞#∞,
234 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<å<åâ◊‰õΩκѨ|$OÇ≤Ï`«O|∞Öˇ·# „|Ǩ‡k ~°∂ѨO|∞Å∞#∞, hÜ«∞O`« h"Õ ^èŒiOz [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ
ã≤÷uÅÜ«∞O|∞ÅO ^ŒO`«∞ H©@O|∞#∞O É’Öˇñ QÍqOK«∞K«∞ #"≥∂Ѷ¨∞ã¨OHõÅ∞ÊO_»"≥· bÖÏqÉèí∂uO
„w_çOK«∞ =∞Ç≤Ï=∞O|∞ ^≥eÜ«Ú#\˜ì Ѩi*Ï˝#O|∞ñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Ú=Ú, Éèí=nÜ«∞ âßã¨#O|∞#
[QÆxfl~å‡}O|∞ QÍqOK«∞#ѨÙ_»∞ „|Ǩ‡aè=∂#O|∞#O*Ëã≤ Ü«∞=â◊ºO|∞#∞ =∞ǨÏ^ŒÇϨ OHÍ~°O|∞Å∞
<å=∞kO ÉÁ_»=ÚO QÍ=Ù#ñ^Œ`Ê« iǨ~å~°O÷ |∞ "Õñ_≥^,Œ ##∞flO QÆ~∞° }Ï„~°Ì ^Œ$+≤ì qÖ’H˜Oz ^ŒÜ∞« ¿ãÜ«Ú
=∞x q#flqOz# <åeOz ѨÙO_»sH͉õΔΩO _»`«x H˜@¡xÜ≥∞. 248
* ™êfig∞! h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥· ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞ "≥· =Ù<åfl=Ù. W\˜ì h‰õΩ „Ѩ}q∞e¡ <å
HÀiHõ q#flq™êÎ#∞, J=^èŒiOK«∞, =ºHõÎO HÍx ~°∂áêÅ`À „ѨHÍtOKÕ h ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂áêÅ∂, qq^èŒ
â◊‰õΩÎÅ`À =$kúá⁄Ok qÅã≤ÖË¡ „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi ~°∂áêÅ∂ hÜ«∞O`«@ h"Õ `åÅ∞ã¨∞Î<åfl=Ù.
™êÖˇÑ¨Ù~°∞QÆ∞ÖÏQÍ [QÆ`«∞ΉõΩ ã¨$+≤ìã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl=Ù. h ã¨OHõÅÊO =º~°÷O HÍxk. WÖÏ bÖÏ
qÉèí∂u`À q<Àkã¨∞Î#fl h „ѨÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ `≥eq <å‰õΩ „Ѩ™êkOK«∞. <Õ#∞ h Ü«∂*Ï˝#∞™ê~°O
[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìã¨∞ÎO\Ï#∞. P ѨxKÕ¿ã@ѨC_»∞ „|Ǩχ#∞ Hõ^• J#fl Jaè=∂#O`À <å =∞#ã¨∞ûÖ’
=∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~åÅ∞ á⁄_»ã¨∂ѨÙ`å~Ú. "å\˜x #tOѨ*ËÜ«∞=Åã≤OkQÍ „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞. ##∞fl ^ŒÜ«∂„~°Ì
^Œ$+≤ì`À J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!
WÖÏ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ QÍqOz# q#flѨO qx Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∞ D suQÍ Ñ¨eHÍ_»∞.
Hõ. "åi[Éèí=! âß„™êÎ~°÷ q, Kå~°*Ï˝#=Ú#∞ ÉèíH˜Î ã¨=∞kèHõ™êHΔÍ
`å¯~°=Ú Å#∞ h =¸ñ_»∞ #∞, ^•~°`« h =∞#=Ú#O^Œ∞ ^èŒi~ÚOѨ#QÆ∞<£. 249
* F~¸! ã¨~À[ã¨OÉèí"å! âß„™êÎÅ J~å÷xfl ѨijeOz#O^Œ∞=Å¡ HõeˆQ *Ï˝#=¸, <å g∞k ÉèíH©Î,
L`«Î=∞"≥∞ÿ# ™êHΔÍ`å¯~°=¸ J<Õ D =¸_Õ h =∞#ã¨∞ûÖ’ QÆ\˜ìQÍ xÅ∞ÊHÀ!
ã‘. ѨiH˜OѨ =∞`«ûfi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ==ÚÅ∞#∞ =∞Ç≤Ï=∂=`å~° Hõ~°‡=ÚÅ∞ñ ^≥eÜ«∞ñ
`«`«Îfiq*Ï˝#O|∞ ^ŒÅH˘x =∞„`«Ê™ê^Œ=Ú#ñ QÆÖˇæ_ç h‰õΩñ QÆ=∞ÅQÆ~°ƒù!
ã¨$+≤ìѨÓ~°fi=Ú#ñ [iÛOѨ <Õ <˘Hõ~°∞O_»ñ QÆey Ü«ÚO_»∞^Œ∞ g`«Hõi‡ #QÆ∞K«∞
ã¨=∞kèHõã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂Ѩ=ÚÅ∞ñ ^Œ`å¯~°} „ѨHõ$uÜ«Úñ ^ŒQÆ∞ =∞^ŒOâ◊
P. =∞O^Œ∞ b#"≥∞ÿ# #kfifÜ«ÚO_»<≥·, Ü«ÚO_»∞ <å‰õΩ ##º "≥ÚHõ\˜ ÖË^Œ∞,
ã¨$+≤ìHÍÅ=∞O^Œ∞ ã¨$[º=∂#O |QÆ∞, [QÆ=Ú =∞`«ûfi~°∂Ѩ =∞QÆ∞#∞ =`«û! 250
* [Å[QÆ~åƒù! <å ã¨fi~°∂Ѩ=¸, ã¨fiÉèÏ==¸, „ѨÉÏè ==¸, J=`å~åÅ∂, JO^Œ∞ <Õ#∞ KÕ¿ã Hõ~‡° Å∂
– g\˜ #xflO\˜h „QÆÇ≤ÏOKÕ `«`«Îfi*Ï˝#O <å J#∞„QÆǨÏO =Å¡<Õ h‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨$+≤ìH˜ =ÚO^Œ∞ <Õ#∞
XHõ¯}Ë‚ LO_Õ"å}˜‚. JѨC_»∞ <å‰õΩ ZÖÏO\˜ Hõ~°‡ã¨O|O^èŒ=¸ LO_ÕkHÍ^Œ∞. ã¨∂÷Å ~°∂Ѩ=¸,
ã¨∂HõΔ‡~°∂Ѩ=¸, "å\˜H˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# „ѨHõ$f, <å JOâ◊OÖ’<Õ JѨC_»∞ b#"≥∞ÿ =ÙO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 235
<Õ<˘Hõ¯_»<Õ `«Ñ¨Ê <åHõO>Ë "ÕÔ~·# =∞~˘Hõ Ѩ^•~°÷=∞O@∂ LO_»^Œ∞. ‰õΩ=∂~å! ã¨$+≤ìHÍÅOÖ’ [xOz#
[QÆ`«ÎO`å <å ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞ Jx „QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ.
Hõ. J~°Ü«∞ñQÆñ QÆÅʄѨà◊Ü«∂O, `«~°=Ú# <å^ŒºO`« q~°Ç≤Ï`« „H˜Ü«∞`À_»O
|iѨÓ~°‚ x`«º =∞Ç≤Ï=∞O, |~°=∂`«∞‡ñ_»<≥· ã¨~À[Éèí=! ÜÕ∞ #∞O^Œ∞<£. 251
* Hõ=∞Åã¨OÉèí"å! HõÖÏÊxH© „Ѩà◊Ü«∂xH© =∞^茺HÍÅOÖ’ `«∞k "≥Ú^ŒÅ∞ ÖËx"å_»<≥·, xO_≥·#
x`«º=∞Ç≤Ï=∞`À QÆ∂_ç <Õ#∞ Ѩ~°=∂`«∞‡_»<≥· LO\Ï#∞.
=. JkÜ«ÚOQÍHõ h=Ù ##fl_çy# ~¸ [QÆxfl~å‡}=∂Ü«∂ „ѨHÍ~°O ɡé˜OyO`«∞, ÖËx Ü«∞~°÷O|∞ â◊√H˜Î
~°[`«„ÉèÏOuÜ«ÚOÉ’Öˇ <Õq∞\˜ =∞Ç≤Ï=∞O ^Àñz „Hõ=∞‡éñ ^ÀñѨHõ=∂#∞ #kÜ≥∞ =∞nÜ«∞
=∂Ü«∂qâı+¨O |x Ü≥∞é∞OQÆ∞, =∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ ÖËx Ü«∞~°÷O|∞ ^Œ$â◊º=∂#O |QÆ∞@‰õΩ#∞, QÆÅ
Ü«∞~°÷O|∞ ^Œ~°≈#QÀK«~°O|∞ Q͉õΩO_»∞@‰õΩ#∞, kfiK«O„^•kHõO|∞#∞ ^Œ=∞ó „ѨÉèÏã¨O|∞#∞
^Œ$ëêìO`«O|∞Å∞QÍñ ^≥eÜ«Ú, "Õ∞ „ѨHÍ~°O|∞# =∞ǨÉèí∂`«O|∞Å∞ Éè∫uHõO|∞Å~Ú# Ѷ¨∞@
Ѩ\Ï^Œ∞ÅO^Œ∞ñ „|"ÕtOzÜ«ÚO_»∞, <å „Ñ¨HÍ~°O|∞# <Õ#∞ h Éèí∂`« Éè∫uHõO|∞ Å~Ú#
ã¨~fi° HÍ~°ºO|∞ÅO^Œ∞ ã¨`åÎfik~°∂ѨO|∞ÅO „|"ÕtOz Ü«ÚO_»∞^Œ∞, Éè∫uHõO|∞Å∞, Éè∂í `«O|∞ÅO^Œ∞ñ
QÍ~°}Ï=ã¨O÷ ÉÁO^Œ∞ K«O^ŒO|∞# Éè∂í `«É∫è uHõO|∞Å∞ QÍ~°}Ï=ã¨O÷ ÉÁOk <åÜ«∞O^Œ∞ #aè=ºHõOÎ |∞Öˇ·
Ü«ÚO_»=Ù† ã¨~fi° ^ÕâO◊ |∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞, ã¨~fi° HÍÅO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞, <Õk É’kè`O« ɡ· Ü«ÚO_»∞ #\˜kì Ü«∞
Ѩ~°„|Ǩχã¨fi~°∂ѨO|∞, `«`«ÎfiO ɡé∞OQÆ xzÛùOz# q∞=ÚÉ’ñ\˜ "å~°Å‰õΩ h K≥Ñ≤Ê# =∞nÜ«∞
`«`åÎfi`«‡HõOɡ·# Ü«∞~°÷O| Ü«∞~°÷O |x Ü≥∞é∞OQÆ∞. D Ü«∞~°÷O |∞`«¯$+¨ìO |~Ú#Ü«∞k,
ÜÕ∞HÍ„QÆz`«∞ÎO_»"≥· Ü«∂Hõi‚Oz Éèí=nÜ«∞z`«ÎO|∞# ^èŒi~ÚOz# h‰õΩ ã¨~åæk Hõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞
"≥∂ǨÏO|∞ ÃãO^Œ‰õΩO_≥_ç #x ÉèíQÆ=O`«∞O_»~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ K«`«∞~°∞‡Y∞# HÍ#uzÛ
x[Ö’HõO|∞`À #O`«~åú#O|∞ <˘O^≥ #x K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩO_»∞ "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 252
* JO`ÕHÍ^Œ∞, h qO^•Hõ ##∞fl [QÆ`«∞Î#∞ xi‡OK«_®xH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# =∂Ü«∂q^è•<åxfl QÆ∞iOz
J_çQÍ=Ù. P q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞Ѩ~°∞™êÎ#∞. =Ú`≥ÎѨÙzѨÊ#∞ K«∂z#ѨÙ_»∞ ^•xÖ’ "≥O_ç ÖˉõΩ<åfl L#fl@∞¡
`Àã¨∞ÎOk. J^Õ =∂ki ÖËx =ã¨∞Î=Ù L#fl@∞¡ `Àz qKåiOz K«∂¿ãÎ ÖË^Œx ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞Ok. Wk ^Õx
=∞Ç≤Ï=∞=Å¡ [~°∞QÆ∞`«∞#fl^À, J^Õ <å =∂Ü«∂ qâı+¨=∞x „QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ.
JO`ÕHÍHõ =∂Ü«∂„ѨÉÏè =O =Å¡ ÖËx =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«_O» , L#fl =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«Háõ È=_»O [~°∞QÆ∞`«∂
LO@∞Ok. K«O„^Œ∞_˘Hõ¯_Õ S<å W^Œ~Ì ∞° K«O„^Œ∞Å∞#fl@∞¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k Hõ^•! Wk ÖËx =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«\ÏxH˜
^Œ$ëêìO`«O. ~åǨï„QÆǨÏO L#fl =ã¨∞Î=Ù HõxÑ≤OK«HõáÈ=_®xH˜ ^Œ$ëêìO`«O. „QÆǨÏ=∞O_»ÅOÖ’ ~åǨï„QÆǨÏ
=∞<Õ „QÆǨÏO L<åfl Jk =∞#‰õΩ HõxÑ≤OK«^Œ∞QÆ^•!
236 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩ$kä"åº^Œ∞Öˇ·# =∞ǨÉèí∂`åÅ∞, Éè∫uHõѨ^•~å÷Öˇ·# Ѷ¨∞@O, Ѩ@O "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ „Ѩ"ÕtOz
LO\Ï~Ú. JÖψQ <Õ#∞ Éè∂í `åÅÖ’#∂, Éè∂í `«xi‡`åÖˇ#· ã¨=∞ã¨Î Éè∫uHõ Ѩ^•~å÷ÅÖ’#∂ ã¨`åÎfik ~°∂áêÅÖ’
„Ѩ"ÕtOz LO\Ï#∞.
Ѩ$käq "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí∂`åÅÖ’ Ѷ¨∞@Ѩ\Ï^Œ∞Öˇ·# Éè∫uHõ Ѩ^•~å÷Å∞ HÍ~°}Ï=ã¨÷#∞ á⁄O^Œ∞`å~Ú,
J^ÕsuQÍ Éèí∂`åÅ∂, Éè∫uHÍÅ∂ – W=hfl <åÖ’ HÍ~°}Ï=ã¨÷#∞ á⁄Ok LO\Ï~Ú. JO`ÕHÍx Jaè=ºHÍÎÖˇ·
LO_»=Ù. WO`«=~°‰õÄ x~°∂Ñ≤`«"≥∞ÿ# D Ѩ~°„|Ǩχã¨fi~°∂ѨO Jxfl ^ÕâßÅÖ’#∂, Jxfl HÍÖÏÅÖ’#∂
WÖψQ LO@∞Ok HÍx =∂~°∞Ê K≥O^Œ^Œ∞. `«`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞HÀQÀˆ~ g∞É’\˜"åà◊§‰õΩ <ÕxѨC_»∞ K≥Ñ≤Ê#^Õ `«`«Îfi
ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# J~°÷=∞x „QÆÇ≤ÏOK«∞. D J~°÷"Õ∞ Jxfl\˜HõO>ˇ „âı+¨ª =∞~Ú#k. nxfl UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À
qx h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ xÅ∞ѨÙHÀ. JÖÏ KÕ¿ãÎ [QÆxfl~å‡}Ïk HÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã@ѨC_»∞ "≥∂ǨÏO x#flO@^Œ∞.
D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „|Ǩχ‰õΩ P#uKåÛ_»∞. J#O`«~°O `«# "≥·‰õΩO~î°Ö’HõO`À
‰õÄ_® JO`«~åú#O K≥O^•_»∞.
â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ K≥Ñ≤Ê =∞m§ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
ã‘. J=hâ◊! „|Ǩχ ~Ú@¡O`«i›`«∞O_≥·#ñ |∞O_»sH͉õΔΩx |∞kú xeÑ≤
Ü«∂#O^Œ=Ú#ñ ÉÁOk Ü«∞O[e QÍqOz `«`«Êi„QÆǨÏ=Ú#ñ ^Œ#^Œ∞ |∞kúñ
ÔQ·H˘x ѨÓ~°fi„ѨHÍ~°O|∞##∞ ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOK«O|∞#∞ ^ŒQÆ ã¨$lOz
=∞é˜Ü≥ÚHõ<åñ_»∞ ^èŒ~°‡„Ѩ=~°Î‰õΩñ _ÒK«∞ #dÅ „Ѩ*ÏѨuÜ≥ÿ∞# Hõ=∞Å
`Õ. QÆ~°∞ƒùñ _®`«‡Ç≤Ï`å~°÷"≥∞ÿ HÍHõ ã¨HõÅ, Éèí∞=#Ç≤Ï`«|∞kú #∞#fl`«ã¨∞Êù~°} "≥∞éã≤
=∂x`«Oɡ·# Ü«∞=∞xÜ«∞=∞=ÚÅ Ô~O\˜, <åK«iOK≥#∞ ã¨=Ú‡k`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞. 253
* ~å*Ï! D q^èŒOQÍ JO`«~åú#O K≥Ok# Ѩ^•‡‰õΔΩ}˜‚ „|Ǩχ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ xÅ∞ѨÙH˘<åfl_»∞.
ZO`À P#O^ŒO`À PÜ«∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. PÜ«∞# Hõ$Ѩ‰õΩ áê„`«∞_≥· ѨÓ~°fiOÖÏQÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍhfl ã¨$+≤ìOKå_»∞. ^èŒ~å‡xfl „Ѩ=iÎOѨ*Ë¿ã"å_»∂, „Ѩ*ÏѨf J~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =∞~˘Hõ<å_»∞ `«#
"Õ∞Å∞HÀã¨O HÍHõ ã¨HõÅÖ’HÍÅ ˆHΔ=∞O HÍOH˜ΔOz ã¨O`«∞ëêì`«∞‡_≥· Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å`À =∞Ǩϟ#fl`«"≥∞ÿ#
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# 254
Hõ. P #e<åã¨# #O^Œ#∞, Öˇ·# ã¨#O^•k=Ú#∞Å Hõ„ˆQã¨~°∞ñ_»∞<£
=∂#∞QÆñ „aÜ«∞`«=Úñ_»∞#∞ #QÆ∞, <å <å~°^Œ∞ñ _ÕñQÆ∞^≥OK≥ #|˚A Hõ_»‰õΩ<£. 255
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ=∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞ÖÎ #·ˇ ã¨#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =Ú#∞ÅÖ’ "≥Ú^Œ\"˜ å_»∂, PÜ«∞#‰õΩ
q∞H˜¯e W+¨μì_»∂ J~Ú# <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ `«O„_ç J~Ú# „|Ǩχ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ_»∞.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 237
Hõ. K«#∞^≥Oz `«O„_çH˜O „aÜ«∞, "≥Ú#~°ñQÆ â◊√„â◊¥+¨}O|∞ ÖÁ#iz Ü«∞`«ñ_»∞O
^Œ#^≥ã¨ñ „|ã¨#∞flñ _»QÆ∞@Ü«Úñ, QÆx ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞ ^≥eÜ«∞ñQÍ #∞`«∞û‰õΩñ_≥·, 256
* JÖÏ =zÛ ã¨O„Ñ‘u`À ã¨Ñ¨~°ºÅ∞ KÕâß_»∞. „|Ǩχ‰õÄ_® J`«x Ѩ@¡ „Ѩã¨#∞fl _»Ü«∂º_»∞. JѨC_»∞
<å~°^Œ∞_»∞ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞ Z\˜ì^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ L|ÖÏ@ Ѩ_®¤_»∞.
ã‘. J=hâ◊! h=Ù ##fl_çy# Ѩyk <å`«ñ_»∞ñ ^ŒO„_ç #_»∞QÆñ a`å=∞ǨïO_»∞
ÉèíQÆ=O`«∞ñ _®„t`«áêi*Ï`«=Ú Ç¨Ïi QÆ$Ѩ`À_»ñ ^Œ# ÔHé˜OyOz#\˜ì
Ö’Hõ=∞OQÆà◊K«`«∞â’¡≈Hõ ~°∂ѨO|∞#∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞Åñ ^Œ#~°∞ ÉèÏQÆ
=`«=Ú <å~°^Œ∞# ‰õΩ#fluñ *ˇÃÑÊ <å`«ñ_»∞ Kå~°∞ ã¨~°ã¨fif f~°=Ú##∞
`Õ. ǨÏiѨ^Œ^蕺# áês}∞ñ _®`«‡"Õk, „ѨHõ@`Õ[ã≤fi Ü«∞QÆ∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞#‰õΩñ
QÀi Ü≥∞é˜ñyOK≥ # =∞‡Ç¨ÏŸ^•~°∞ñ _≥eq∞, <å‰õΩ <≥é˜ñyOK≥, <≥é˜ñyO`«∞ h‰õΩ <Õ#∞. 257
* ~å*Ï! h=Ù ##∞fl J_çy#>Ë¡ <å~°^Œ∞_»∞ `«O„_ç #_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, P„t`«∞ʼnõΩ
HõÅÊ=$HõΔ=Ú =O\˜"å_»∂ J~Ú# NǨÏi ^ŒÜ«∞`À `«#‰õΩ `≥eÜ«∞Ѩ~°z#n, Ö’HÍʼnõΩ â◊√ÉèíO HõeyOKÕn,
<åÅ∞QÆ∞ â’¡HÍÅ ~°∂ѨO`À L#fln, ѨkÅHõΔ}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#n J~Ú# ÉèÏQÆ=`åxfl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
L^•~°|∞kú`À <å~°^Œ∞xH˜ LѨ^ÕtOKå_»∞. <å~°^Œ∞_»∞ P ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂áêxfl =∞<À[˝"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨fif
#nf~°OÖ’ NǨÏi áê^•Å#∞ ^蕺xOK«_»OÖ’ x=∞QÆ∞fl_»∂, P`«‡`«`«Îfi "≥∞iy# "å_»∂, =∞Ǩ`Õ[ã‘fi
J~Ú# "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ É’kèOKå_»∞. L^•`«Î K«i„`«∞_≥·# "åºã¨=∞ǨÏi¬ „Ñ‘u`À <å‰õΩ É’kèOKå_»∞. <Õ#∞
h‰õΩ É’kè™êÎ#∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ~ÚѨÙ_»∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μx=Å# h [QÆO|∞ ÖË =_»∞ѨÙ#ñ ÉÁ_»"≥∞ ##∞ xq
"≥Ú^ŒÅ~Ú# „Ѩâ◊flO|∞Å∞ Q˘xfl ##fl_çyuq, U#∞ #xflO\˜H˜ #∞`«Î~°O |QÆ∞#@∞¡QÍ x=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ`«O
|∞Ѩ#ºã≤OK≥^Œ <åHõi¬OѨÙ=Ú, J=∞‡Ç¨ѨÙ~å}O|∞ K«`«∞â’¡≈Hõ~°∂ѨO|∞#∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞#∞<≥·
ã¨O‰õΩz`«=∂~°æO|∞# <˘Ñ¨C, #O^Œ∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞ Öˇqfi Ü«∞x# – ã¨~°æO|∞#∞, qã¨~°æO|∞#∞,
™ê÷#O|∞#∞, É’+¨}O|∞#∞, #∂`«∞Å∞#∞, =∞#fiO`«~°O|∞Å∞#∞, hâß#∞K«i`«O|∞Å∞#∞,
x~À^èŒO|∞#∞, =ÚH˜ÎÜ«Ú, <å„â◊Ü«∞O|∞#∞ ##O |k `≥éOQÆ∞ ÅÜ≥∞º, ^Œâ◊=∂„â◊Ü«∞qâ◊√^Œúº~°÷O|∞
`«H˜¯# `˘q∞‡k ÅHõΔ}O|∞Å∞ñ *ˇÑ¨ÊO|_≥ #q Ü≥∞\˜ì=x#. 258
* JO`ÕHÍHõ WѨC_»∞ h=Ù ##∞fl ''q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç D Ö’HÍÅ∞ ZÖÏ Ñ¨Ù\Ïì~Ú?——Jx D
ÖÏO\˜ „Ѩâfl◊ Å∞ H˘xfl J_çQÍ=Ù. "å\˜ HõxflO\˜H© ã¨=∂^è•#OQÍ <Õ#∞ D =∞ǨÉèÏQÆ=`«O h‰õΩ LѨ^tÕ ™êÎ#∞,
q#∞. P =∞ǨѨÙ~å}O <åÅ∞QÆ∞ â’¡HÍÅ∂, ѨkÅHõΔ}ÏÅ∂ Hõeæ ã¨O„QÆÇ¨Ï ~°∂ѨOQÍ L#flk. JO^Œ∞Ö’
ѨkÅHõΔ}ÏÅ∞ U=O>Ë ã¨~°æO, qã¨~°æO, ™ê÷#O, áÈ+¨}O, T`«∞Å∞, =∞#fiO`«~åÅ∞, Dâß#∞K«i„`«Å∞,
x~À^èŒO, =ÚH˜Î, P„â◊Ü«∞O – J<Õq. gxÖ’ Ѩ^Œ=ÅHõΔ}"≥∞ÿ# P„â◊Ü«∞"Õ∞ „|ǨχO. P „|Ǩχ`«`«Îfi*Ï˝#O
H˘~°ÔH· K≥Ñ≤Ê#"Õ q∞ye# `˘q∞‡k ÅHõΔ}ÏÅ∂. "å\˜ ã¨fi~°∂ѨO ZÖÏO\˜^À q=i™êÎ#∞.
238 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. =∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° ѨOK«`«<凄`« QÆQÆ#, Ѩ=# td `ÀÜ«∞ Éèí∂ Éèí∂`«Ñ¨OK« ˆHO„k
Ü«∞ „ѨѨOK«O|∞ ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œ∞ #QÆ∞@, ''ã¨~°æ—— =∞O^Œ∞~°∞ nxx [#=ˆ~}º! 259
* ~å*Ï! =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO, JǨÏOHÍ~°O, â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ѩ ~°ã¨QÆO^è•Å<Õ S^Œ∞ `«<凄`«Å∞, PHÍâ◊O,
QÍe, Jyfl, h~°∞, Éèí∂q∞ J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∞, S^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞, S^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ – Wq Jhfl
ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ HõxÊOK«_»"Õ∞ ''ã¨~°æ——=∞O\Ï~°∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[QÆ~°∞ƒùO_»∞ q~å, @∞Ê~°∞+¨μx =Å#<£ [xOz, Éèí∂i`«~° K«~å
K«~° Éèí∂`« ã¨$+≤ìñ *ËÜ«Ú@, Ѩ~°∞=_çx ''qã¨~°æ——=∞O„_»∞ Éèí~°`«‰õΩÖËâß! 260
* Éèí~°`«=Oâ◊OÖ’ „ѨÉèíqOz# F ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! K«`«∞~°∞‡Y „|Ǩχ q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç
Pq~°ƒùqOz Jáê~°"≥∞ÿ# K«~åK«~° „áê}˜HÀ\˜x ã¨$+≤ìOK«_®xfl ''qã¨~°æO—— JO\Ï~°∞.
Hõ. Ö’Hõ„^ÀÇ≤Ï#ˆ~O„^•, hHõ=Úñ |i=∂iÛ [QÆ=Ú <≥é˜ xeÊ# Ü«∂
"≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞ q[Ü«∞O, ÉÏHõÅÊ ''™ê÷#—— =∞Ü≥∞º #=h<å^ä•! 261
* ~å*Ï! [QÆ„^ÀÌǨïÖˇ·# ~å[ã¨=¸Ç¨xfl K«OÑ≤ [QÆ`«∞Î#∞ L^ŒúiOz# P q+¨μ‚^Õ=Ùx q[Ü«∂<Õfl
'™ê÷#—=∞x JO\Ï~°∞.
Hõ. ǨÏi 㨈~fiâ◊√ñ _»#O`«∞ñ_»∞, x~°∞Ѩ=∞â◊√Éèí=¸iÎ ¿ãÜ«Ú x[ÉèíHõÎ [<À
^Œú~°}=Ú ''áÈ+¨}——=∞=h, =~°! ''Ü«¸`«∞—— Å#OQÆñ QÆ~°‡"åã¨# Å~°Ü«∞<£. 262
* ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, `«∞kÖËx"å_»∂, ™ê\˜ÖxË =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# NǨÏi `«# ÉèHí Îõ [#∞Å#∞
L^Œiú OK«_"» ∞Õ ''áÈ+¨}O——J=Ù`«∞Ok. #~°<å^ä•! [<å‡O`«~åÅ #∞O_ç r=ÙÅ ##∞ã¨iOz =KÕÛ Hõ~‡° "åã¨#ňH
'' T`«∞Å∞——Jx ¿Ñ~°∞.
`Õ. [Å[<åÉèí ^ŒÜ«∂Hõ\ÏHõΔ „Ѩ™ê^Œ, Åaú #dÖˇ·Hõ Ö’HõáêÅHõ qÉèí∂u
=∞Ç≤Ï=∞ñ ÉÁOk#"åi ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ qã¨Î,~°=Ú#ñ |Å∞‰õΩ@ ''=∞#fiO`«~°=ÚÅ∞—— Éèí∂Ѩ! 263
* ~å*Ï! P Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x Hõ$áêHõ\ÏHõΔO =Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∂ áêeOKÕ =∞ǨÉèÏQƺO á⁄Ok#
=∞ǨÏhÜ«ÚÅ ^èŒ~å‡Å#∞ qѨÙÅOQÍ =i‚OK«_®<Õfl ''=∞#fiO`«~å——Åx K≥|∞`å~°∞.
Hõ. =#*’^Œ~°∞#=`å~° Hõ, ^äŒ#=Úñ ^ŒnÜ«∂#∞=$uÎñ ^Œ KåÛi„`«O
|∞#∞ qã¨ÎiOz ѨÅ∞HõO, [#∞ #q ''~¸âß#∞ Hõ^äŒÅ∞—— ™œ[#ºxnè! 264
* ™œ[#º=¸iÎ"#·≥ ~å*ËO„^•! J|˚<åÉè∞í x J=`å~åÅ#∞ Jaè=i‚OK«_O» – PÜ«∞##∞ J#∞ã¨iOKÕ
ÉèíHõÎ[#∞Å Hõ^äŒÅ#∞ qã¨Î$`«OQÍ q=iOK«_»O – ''Dâß#∞Hõ^äŒÅ∞—— JO\Ï~°∞.
ã‘. =ã¨∞=∞f<å^äŒ! ã¨~°fi™êfiq∞ Ü≥ÿ∞# QÀqO^Œ∞O_»∞ z^Œz^•#O^Œ=¸iÎ
ã¨Åe`« ™Èfiáêkè â◊H˜Îã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· `«#~å~°∞ <åf‡Ü«∞^è•=∞=∞O^Œ∞
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 239
Ѷ¨}˜~å[ =∞$^Œ∞Å `«ÅÊO|∞ÃÑ· ã¨∞YbÅ Ü≥∂QÆx„^•~°u #∞#fl"Õà◊
#dÅr=ÙÅ∞ x["åºáê~° â◊¥#∞ºÖˇ·, Ü«Ú#fl`« `Õ[O|∞ Å∞~°Å∞H˘#ñQÆ
`Õ. [~°∞QÆ∞ # Ü«∞º=™ê÷qâı+¨O|∞ ÖˇÅ¡, qk`« =∞QÆ∞#@∞¡ =Å∞‰õΩ@ Ü«∞k ''x~À^茗—
=∞# xk Ü«∞"åO`«~° „Ѩà◊Ü«∞O |#OQÆñ, |~°ñQÆ∞ xñHõ ''=ÚH˜Î—— QÆu q#∞ áêi÷"ÕO„^Œ! 265
* Éèí∂<å^ä•! ã¨~åfixH© „ѨÉèí∞=Ó† z`«∞Î, Jz`«∞Î, P#O^Œ=Ú "Õ∞à◊qOz# ã¨fi~°∂ѨO QÆÅ"å_»∂
J~Ú# QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# `«# Láêkè â◊‰õΩÎÅ`À ‰õÄ_ç#"å_≥· "≥·‰õΩO~î°OÖ’ "≥∞`«Îx âı+¨â◊Ü«∞ºÃÑ·
ã¨∞YOQÍ Ü≥∂QÆ x„^ŒÖ’ LO\Ï_»∞. JѨC_»∞ ã¨=∞ãΫ r=ÙÅ∂ `«=∞ `«=∞ `Õ[ã¨∞ûÅ#∞ HÀÖ’Ê~Ú "åºáê~°
â◊¥#∞ºÅ∞ J=Ù`å~°∞. JѨÊ\˜ P J=™ê÷qâıëêÅhfl ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥e¿ã@@∞¡ ѨÅHõ_»"Õ∞ ''x~À^èŒO——. ^•<Õfl
''J"åO`«~° „Ѩà◊Ü«∞——=∞O\Ï~°∞. ~å*Ï! WHõ ''=ÚH˜Î—— JO>Ë Uq∞\’ q#∞.
ã‘. r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=`«¯$áê=â◊O|∞#ñ *Ëã≤ ^ÕǨÏ^èŒ~°‡O|∞Öˇ· ^èŒ$u #<ÕHõ
[<å‡#∞K«i`«^Œ$â◊º=Ú Öˇ·# Ü«∞[˚~å =∞~°}O|∞ ÖÏ`«‡^èŒ~°‡O|∞ Å~Ú#
Ѷ¨∞# ѨÙ}º áêѨ xHÍÜ«∞ x~À‡K«# ã≤÷u <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ó~°fiã¨Oz`«=ÚÖˇ·#
Ü«∞ѨǨÏ`« áêѨ‡=`åÎfi^Œº+¨ì `«^Œ∞æ}=O`«∞ñ_≥· `«QÆ ÉèíQÆ=K«Ûùs~°
`Õ. Éèí∂`«∞ñ_≥· áê~°`«O„`åº`«‡|∞kú <˘Ñ≤Ê, k=º =∂ÖϺ#∞`åѨ# Éèí=º QÆO^èŒ
Hõe`« =∞OQÆà◊ k=º q„QÆÇ¨Ï qt+¨μìñ, _»QÆ∞K«∞ ǨÏi~°∂Ѩ "≥ÚO^Œ∞>Ë Ü«∞#Ѷ¨∞! ''=ÚH˜Î.—— 266
* áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_®! r=Ù_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡ â◊s~°^èŒ~å‡Öˇ· J<ÕHõ [#‡Å#∞O_ç Ѩ~°OѨ~°QÍ
„áêÑ≤ÎOz# [~å=∞~°}ÏÅ#∞ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘O\Ï_»∞. JÖψQ P`«‡^èŒ~å‡Öˇ·# ѨÙ}ºáêáêÅ#∞O_ç ‰õÄ_»
q_ç=_»∞`å_»∞. =ÚO^Œ\˜"≥·# ''JѨǨÏ`« áêѨ‡=`«ÎfiO—— "≥Ú^ŒÖˇ·# Zxq∞k QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜
â◊s~°É∂íè `«∞ _»=Ù`å_»∞. ÉèQí =Æ `«Ê~°`O« „`« "≥∞#ÿ |∞kú QÆeæ „Ñ¨HÍt™êÎ_∞» . k=º=∂ÖϺÅ`À, k"åº#∞ÖËÑ<¨ åÅ`À,
k=ºQÆO^è•Å`À X¿ÑÊ k=ºâ◊s~°O HõÅ"å_»=Ù`å_»∞. D q^èŒOQÍ r=Ù_»∞ ǨÏi ã¨fi~°∂ѨO á⁄O^Œ_»"Õ∞
''=ÚH˜Î—— JO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #∞`«ÊuÎã≤÷uÅÜ«∞O|∞ ÖˇO^ŒQÆ∞K«∞ñ „|HÍtOѨñ |_»∞#k ''Ü«∂„â◊Ü«∞O—— |#O|_»∞,
#kÜ«∞ Ѩ~°=∂`«‡, „|Ǩχ â◊|Ì"åK«ºO|∞ #kÜ«∞, „Ѩ`«ºHΔÍ#∞Éèí=O|∞# qk`«O|∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ
<å`«‡ Ü«∂^蕺u‡HÍk qÉèÏQÆO|∞ ÃãѨÊO|_çÜ≥∞, #k Ü≥∞@ìx# <å`«‡ ''Ü«∂^蕺u‡—— ''HÍkè^≥·q——
''HÍkè Éè∫uHõO|∞——ÅO „kq^èŒO |Ü≥∞º, #O^Œ∞ <å^蕺u‡HõO|∞ K«‰õΔΩ~åk QÀà◊HÍO`«~°fiiÎÜ≥ÿ∞
Ü≥∞é∞OQÆO |_»∞ñ, [‰õΔΩ~åk Hõ~°}Ïaè=∂xÜ≥ÿ∞ „^Œ+¨ìÜ≥ÿ∞# r=ÙO_≥ Ü«∂kè^≥·q‰õΩO _»#O^ŒQÆ∞ñ,
[‰õΔΩ~å^Œºkèëêª <åaè=∂#^Õ=`«Ü≥ÿ∞ ã¨∂~åºk `Õ*’q„QÆǨïO_»∞ #QÆ∞K«∞ <≥=fix Ü«∞O^Œ∞ h
Ü«ÚÉèíÜ«∞ qÉèÏQÆO|∞#∞O QÆÅ∞QÆ∞ #`«O_≥ Ü«∂kèÉè∫u‰õΩO_»∞#∞, q~å_çfi„QÆǨïO_»∞#∞ #QÆ∞O
QÍ=Ù# „^Œ+¨ìÜ«Ú ^Œ$‰õΩ¯#∞ ^Œ$â◊ºO|∞ ##O^ŒQÆ∞ h =¸ñ\˜Ü«∞O^Œ∞ <˘Hõ\˜ ÖˉõΩ#fl <˘Hõ\˜
QÍ#~å, n „u`«Ü«∞O|∞ <≥=fiO _≥é∞OQÆ∞ #`«O_»∞ ã¨~°fiÖ’HÍ„â◊Ü«ÚO_≥· Ü«ÚO_»∞. #`«O_≥
240 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩ~°=∂`«‡Ü«Ú#∞, P =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ bÖÏ~°÷Oɡ·# [QÆ`«û~°˚#O|∞¿ãÜ«Ú `«ÅOѨÙ# „|Ǩ‡O_»O|∞
xˆ~ƒùkOz `«#‰õΩ ã¨∞Y™ê÷#O|∞ #¿ÑH˜ΔOz "≥Ú^ŒÅ â◊√^ŒOú |∞ ÅQÆ∞ [ÅO|∞Å ã¨$l~ÚOK≥† ã¨fi`«ó
Ѩiâ◊√^Œ∞Oú _»∞ QÍ=Ù# ã¨fiã¨$+¨Oì ɡ· ÜÕ∞HÍ~°"‚ åHÍ~°O ɡ#· [Å~åtÜ«∞O^Œ∞ â◊Ü∞« #O|∞ ¿ãÜ«Ú@O *Ëã≤
'â’¡—, PáÈ <å~å Wu „áÈHÍÎ PáÈ "≥· #~°ã∂¨ #=ó, `å Ü«∞ ^Œ™êºÜ«∞#O ѨÓ~°fiO `Õ# <å~åÜ«∞}ó㨇$`«ó
—— J#∞ „Ѩ=∂}=Ú K˘Ñ¨C# <å~åÜ«∞}â◊|Ì"åK«∞ºO_»∞ QÍ=Ù# #`«x„ѨÉèÏ=O|∞ =i‚OѨ ^Œ∞~°¡ÉèíO,
|∞áê^•#Éèí∂`«O|~Ú# „^Œ=ºO|∞#∞, „kq^èŒO |~Ú# Hõ~°‡O|∞#∞, QÆàÏHÍëêª^Œ∞ºáêkè
aè#flO|~Ú# HÍÅO|∞#∞, *Ï˝<åkHõO|QÆ∞ r=ã¨fiÉèÏ=O|∞#∞, Éè’HõÎ Ü«∞QÆ∞ r=ÙO_»∞#∞, <≥=fix
Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞ K«∞O_»∞, <≥=fix Ü«Ú¿ÑHõΔO*Ëã≤ =iÎOѨ‰õΩO_»∞, #\˜ì „ѨÉèÏ=O|∞
QÆŠ㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ^• <ÕHõ=∞Ü«Úº #<ÕHõO|∞QÍñ ^ŒÅOz Ü≥∂Q«HõÅÊO|∞#O „||∞^Œ∞úO_≥· Ü«ÚO_»∞.
Jñ@ g∞ñ^Œ ã¨fiã¨OHõÅÊO|∞#O *Ëã≤ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞Oɡ·# `«# q„QÆǨÏO|∞ #kè^≥·=`«O|∞#∞,
#^蕺u‡HõO|∞#∞, #kèÉèí∂`«O|∞#∞ ##∞ ã¨O*Ï˝Ü«Ú`«Oɡ· „uq^èŒO|∞QÍ ã¨$l~ÚOK≥. 267
* WHõ L`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∂Å∞ J<Õq ZHõ¯_» [~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ ^•x<Õ '' P„â◊Ü«∞—— =∞O\Ï~°∞. J^Õ
Ѩ~°=∂`«‡. „|Ǩχâ◊|ÌO KÕ`« K≥ѨÊ|_Õn J^Õ! ^•xx „Ѩ`«ºHΔÍ#∞Éèí=O`À `≥eÜ«∞*ËÜ«∞\ÏxÔH·
P`«‡ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# P^蕺u‡HõO "≥Ú^ŒÖˇ·# qÉèÏQÆO K≥ѨÊ|_çOk. Jk ZÖÏQÆO>Ë.
P`«‡ P^蕺u‡Hõ=∞h, Pkè^q·≥ Hõ=∞h, Pkè Éè∫uHõ=∞h =¸_»∞ q^è•Å∞. <Õ„`«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ QÀà◊HÍÅÖ’
LO@∂ `≥eÜ«∞|_Õk P^蕺u‡HõO. <Õ„`ånO„kÜ«∂aè=∂#O Hõey „^Œ+ì̈ J=Ù`«∞#fl r=Ù_Õ Pkè^≥·q‰õΩ_»∞.
<Õ„`å^Œ∞Öˇ·# Jkèëêª<åÅÖ’ Jaè=∂#O HõÅ ^Õ=`«Ü≥ÿ∞, ã¨∂~åºk `Õ[ã¨∞ûÖË â◊s~°OQÍ HõÅ"å_≥·# Z=xÖ’,
P^蕺u‡Hõ – Pkè^q·≥ HÍÅ<Õ D ~Ô O_»∞ qÉèÏQÍÅ∞ ã¨OÉèqí ™êÎÜ∂≥ J`«_Õ PkèÉ∫è u‰õΩ_»∞, q~å@ûfi~°∂ѨÙ_»∞
QÆ∂_® J=Ù`«∞<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ K«∂KÕ"å_»∞, K«∂KÕ ™ê^è#Œ =Ú, K«∂_»^yŒ #n J#|_Õ D =¸_çO\˜Ö’#∂
U XHõ¯\˜ ÖˉõΩ<åfl =∞~˘Hõ\˜ HõxÑ≤OK«^Œ∞. ''„uѨÙ\˜——J#|_Õ D =¸_çO\˜h Z=_»∞ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_À
J`«_Õ ã¨~°fiÖ’HÍʼnõÄ P„â◊Ü«Ú_≥· LO\Ï_»∞. Ѩ~°=∂`«‡‰õÄ_» J`«_Õ.
q<À^ŒOH˘~°‰Ωõ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ `«ÅOѨ٠P =∞Ǩ`«∞‡_çH˜ HõeyOk. P ã¨OHõÅÊO`À PÜ«∞#
„|Ǩ‡O_®xfl xˆ~ƒùkOKå_»∞. `«#‰õΩ ã¨∞Y™ê÷#O HÀi "≥Ú^Œ@ Ѩq„`«"≥∞ÿ# hà◊¡#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. PÜ«∞#
ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ñ¨iâ◊√^Œ∞ú_»∞. JO^Œ∞=Å¡ `å#∞ ã¨$+≤ìOz# Jáê~° áê~å"å~° ~°∂ѨOÖ’ L#fl [Å~åtÖ’
â◊Ü«∞xOKå_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ.
PáÈ ''<å~å—— Wu „áÈHÍÎ, PáÈ "≥· #~° ã¨∂#=ó,
`å Ü«∞^Œ™êºÜ«∞#O ѨÓ~°fiO, `Õ# ''<å~åÜ«∞}ó—— ã¨‡$`«ó.
(#~°∞_»<Õ <å=∂O`«~°O HõÅ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ [ÖÏÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. JO^Œ∞ˆH hà◊¡‰õΩ ''<å~°=Ú——Åx
¿Ñ~°∞. J\˜ì <å~°=ÚÅ∞ ™ê÷#OQÍ Hõey LO_»_O» =Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ''<å~åÜ«∞}∞_»∞——J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.) J#fl
„Ѩ=∂}Ï #fl#∞ã¨iOz PÜ«∞# '<å~åÜ«∞}— â◊|Ì"åK«∞º _»=Ù`«∞<åfl_»∞. J@∞=O\˜ PÜ«∞# „ѨÉèÏ=O
=i‚OK«_»O J™ê^茺O.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 241
Láê^•#HÍ~°}"≥∞ÿ# „^Œ=ºO ã¨Oz`«O, „áê~°|úO, PQÍq∞ J<Õ =¸_»∞ q^è•Öˇ·# Hõ~°‡=¸† Hõà◊,
HÍ+¨ª =Ú#flQÆ∞ Láê^è∞Œ ÅKÕ aè#fl"≥∞#ÿ HÍÅ=¸, *Ï˝#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ r=Ùx ã¨fiÉèÏ==¸, J#∞Éèqí OKÕ r=Ù_»∂
– W=hfl PÜ«∞# J#∞„QÆǨÏO =Å¡ LxH˜ QÆeæ L<åfl~Ú. PÜ«∞# L¿ÑH˜Δ¿ãÎ "å\˜H˜ LxH˜ ÖË^Œ∞. JÖÏO\˜
=∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»∞ P 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞.
`å#∞ "≥Ú^Œ@ XHõ¯_≥·<å P Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ ^Õ= =∞#∞ëêºk ~°∂áêÅ`À J<ÕHõO HÍ"åÅx
ã¨OHõeÊOKå_»∞. ™êfi`å‡#∞Éèí=~°∂Ѩ "≥∞ÿ# Ü≥∂QÆâ◊Ü«∞#OÖ’ "Õ∞ÖÁ¯xÜ«ÚO_ç `«# ã¨OHõÅÊO`À
Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞ÿ# `«# â◊s~å<Õfl Jkè^≥·=`«O, J^蕺u‡HõO, JkèÉèí∂`«O J<Õ ¿Ñ~°¡`À =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ
ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
ã‘. J\˜ì q~å_çfi„QÆǨO`« ~åHÍâ◊O|∞ =Å# <À[ã¨ûǨϟ|Å=Ú ÅÜ≥∞ºñ
„ÉÏ}O|∞ ã¨∂HõΔ‡~°∂Ѩ„H˜Ü«∂ â◊H˜ÎKÕ [x~ÚOz =ÚMϺã¨∞ =#ñQÆñ |~°ñÔQ
"≥Å∞=_ç K«#∞ rq "≥#∞H˘x „áê}=ÚÖò ã¨#∞K«∞O_»∞ x[<å^äŒ∞ ##∞ã¨iOK«∞
Éèí@∞Å K«O^ŒO|∞#ñ, ÉÏ\˜Å∞¡ ‰õΔΩ`«∞Î#∞ Éèí∂i`«$+¨‚Ü«Ú =∞é˜ =ÚY=Ú=Å#ñ
`Õ. ^•Å∞ lǨfikHõO|∞ Å∞^Œƒù==Ú <˘O^≥, #O^Œ∞ #∞^Œ~ÚOK≥ <å<åq^è≥·Hõ ~°ã¨=Ú,
Öˇ#Ü«∞ #q Ü≥∞Å¡ lǨÏfiKÕ <≥é∞ñQÆñ|_»∞#∞, "≥Ú#ã≤ ѨÅ∞Hõ #¿ÑH˜ΔOK«∞ =ÚY=Ú=Å#. 268
* JÖÏO\˜ q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~°O֒Ѩe PHÍâ◊O #∞O_ç „Ñ¨=$uÎ ™ê=∞~°÷º~°∂Ѩ"≥∞ÿ# F[ã¨∞û,
"ÕQÆ™ê=∞~°÷ºO, |ÅO J<Õ ^èŒ~å‡Å∞ HõeQÍ~Ú. ã¨∂HõΔ‡~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „H˜Ü«∂â◊H˜Î =Å¡ „áê}O ѨÙ\˜ìOk. J^Õ
ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ʼnõΩ =ÚYº"≥∞ÿ#k. Ü«∞[=∂x ##∞ã¨iOKÕ ¿ã=‰õΩÅÖÏQÆ „áê}ÏÅ∞ rq ##∞ã¨iOz
"≥_»eáÈ`«∞O\Ï~Ú. q~å@∞Ê~°∞+¨μ#‰õΩ [~î°~åyfl nÑ≤OK«QÍ<Õ PHõe^ŒÑ≤ÊHõÅ∞ U~°Ê_®¤~Ú. =ÚYO #∞O_ç
^Œ=Ù_»Å∞, <åÅ∞Hõ "≥Ú^ŒÖˇ·#q ѨÙ\Ïì~Ú. JO^Œ∞O_Õ P~°∞q^è•Öˇ·# ~°™êÅ∞ [xOKå~Ú. P ~°ã¨ÉèË^• Åhfl
<åÅ∞Hõ`À<Õ „QÆÇ≤ÏOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. =ÚYO ã¨OÉèÏ+≤OKåÅx HÀiOk.
=. =∞é˜Ü«Ú "åyO„kÜ«∞O|∞ =Ù>ˇì, ^•xH˜ ^Õ=`« Ü«∞yfl, Ü«∂ Ô~O\˜=Å# ÉèÏ+¨}O|∞ "˘_»"≥∞, <å
Ü«∞yflH˜ =∞Ǩ[Å "åºÑ¨ÎO |QÆ∞ [QÆO|∞# x~À^èŒO|∞ QÆÅ∞QÆ∞@O*Ëã≤ Ü«∂ [ÅOɡ „Ѩu|O^èŒHõO
|Ü≥∞º, ^À^Œ∂Ü«∞=∂#O ɡ·# =∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù =Å# „Ѷ¨∂}O|∞ =Ù>ˇìO QÍ=Ù# "åÜ«Ú^Õ=`åHõO
ɡ·# „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ QÆO^èŒ „QÆǨÏ} ã¨=∞~°÷O |Ü≥∞º, x~åÖ’HõO |QÆ∞ <å`«‡ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ñ
E_»O QÀi `Õ[O|∞=Å# <åk`«º^Õ=`åHõOɡ· ~°∂Ѩ„QÍǨÏHõOɡ·# Ü«∞H˜ΔÜ«ÚQÆà◊O|∞ =Ù>ˇì, |∞∞+≤
QÆ}O|∞ÅKÕ`« É’kè`«∞O _»QÆ∞K«∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ kˆQÌ=`åHõO|∞#∞ â◊|Ì„QÍǨÏHõO|∞#∞ <≥·#
„â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞ =Ù\ì̃OK≥, ã¨~#°̊ O|∞ ¿ãÜ«Ú Ñ¨Ù~°∞+¨μx=Å# =∞$^Œ∞`«fiHÍiî#ºO|∞Å∞#∞, ÅѶڨ `«fi
QÆ∞~°∞`«fiO|∞Å∞#∞, #∞+¨‚`«fi j`«Å`«fiO|∞Å∞#∞ *ËÃã_»∞ `«fiyO„kÜ«∂kèëêª#O|QÆ∞ K«~°‡O|∞ ѨÙ>ˇì,
^•x=Å# ~À=∞O|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥, "åxH˜ =∞Ç‘Ï~°∞ǨÏO|∞ Åkè^Õ=`« ÅÜ≥∞º, #O^Œ∞ #kèQÆ`«ã¨Ê~°≈
242 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ∞}∞O_»∞#∞, #O`«~°ƒÇ≤Ïó „Ѩ^Õâ◊O|∞Å <å=$`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù=Å# |Å=O`«O|∞Å∞#∞,
xO„^Œ^Õ=`åHõO|∞Å∞#∞, <å^•#ã¨=∞~°÷O|∞Å∞#∞, <å<åHõ~°‡Hõ~°} ^ŒHõΔO|∞Å∞#∞ #QÆ∞ ǨÏã¨ÎO|∞
Å∞^Œ~ÚOK≥, ¿ãfiKåÛù q+¨Ü«∞QÆu ã¨=∞~°∞÷O_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x =Å# q+¨μ‚ ^Õ=`åHõO|∞ÅQÆ∞ áê^ŒO|∞
Å∞^Œ~ÚOK≥ñ, „|*Ï#O^•=∞$`åi÷Ü«∞QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x=Å#ñ „Ѩ*ÏѨu ^Õ=`åHõOɡ·, „ã‘Î ã¨OÉè’QÍk
HÍ=∞ºã¨∞YO|∞Å∞ HÍ~°ºO|∞Å∞QÍñ QÆÅ tâ’flѨã¨÷O|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥, q∞„`«∞O _»kè^≥·=`«O|∞QÍñ
QÆey Éèí∞HÍÎ<åfl^Œº™ê~åOâ◊ `åºQÀѨÜ≥∂QÆO|QÆ∞ ''áêÜ«Ú——=<≥_ç QÆ∞^ŒO |∞^ŒƒùqOK≥, "åx Hõ$`«ºO
|∞ÉèíÜ«∞ =∞Å"≥∂K«#O|∞, ^ÕǨÏO|∞# #∞O_ç ^ÕǨO`«~°O|∞ñ *Ë~°O QÀi ѨÓ~°fiHÍÜ«∞O|∞
q_»∞K«∞@‰õΩ ™ê^èŒ#O |QÆ∞ <åaè^•fi~°O|∞ ã¨OÉèíqOK≥, #\˜ì <åaèÜÕ∞ „áê}Ïáê#|O^èŒ ™ê÷#O
|#O|_»∞ñ, ^Œ^ŒƒO^èŒ qâı¡+¨Oɡ =∞$`«∞º=QÆ∞, #kÜ«Ú Ü«¸~åúfi^èÀ^ÕÇ¨Ï ÉèË^ŒHõO |xÜ«Ú#∞
*ˇÑ¨ÊO|_»∞, ##fláê<åk ^è•~°}Ï~°÷O|∞QÆ <åO„`« ‰õΩH˜Δ <å_ôxK«Ü«∞O|∞Å∞ QÆeÊOѨO|_çÜ≥∞, "åxH˜
#^Œ∞Å∞#∞, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞#∞ #kè^Õ=`« ÅÜ≥∞º, "åx=Å#ñ ^Œ∞+≤ì ѨÙ+¨μìÅ#∞ #∞^Œ~°Éèí~°}
Ѩi}Ï=∞O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, <åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂zO`«#O ÉÁ#~°∞Û#ѨÙ_»∞ HÍ=∞ºã¨OHõÖÏÊk™ê÷#O
|QÆ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ QÆeÔQ, ^•x=Å# =∞#O|∞#∞, [O„^Œ∞O_»∞#∞, QÍ=ÚO_»∞#∞, ã¨OHõÅÊO|∞#∞
#∞^Œ~ÚOK≥, #O`«g∞ñ^Œ [QÆ`«û~°˚#O|∞ ¿ãÜ«Ú q~å_çfi„QÆǨÏO|∞# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ∞#∞,
|$kä=º¿ÑÎ*’=∞Ü«∞O|∞ Å~Ú# ã¨Ñ¨Î „áê}O|∞Å∞#∞, "Àº=∂O|∞ "åÜ«Ú=ÙÅKÕ #∞`«Ê#flO|∞Öˇ·
QÆ∞}Ï`«‡HõO|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞, #ǨÏOHÍ~° „ѨÉèí=O|∞Öˇ·# QÆ∞}O|∞Å∞#∞, ã¨~°fiqHÍ~°
ã¨fi~°∂ѨO |QÆ∞ =∞#ã¨∞û#∞, q*Ï˝#~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞QÆ∞ |∞kúÜ«Ú#∞ |∞@∞ì. qq^èŒO|QÆ∞ xk Ü«∞O`«Ü«Ú
㨈~fiâ◊fi~°∞x ã¨∂÷Å q„QÆǨÏO|∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 269
* =ÚYO #∞O_ç "å‰õΩ¯ J<Õ WO„kÜ«∞O ѨÙ\˜ìOk. ^•xH˜ Jyfl Jkèëêª#^Õ=`«. "åyO„kÜ«∞O
#∞O_ô, Jyfl#∞O_ô ã¨OÉèÏ+¨}O ѨÙ\˜ìOk. [QÆ`«ÎO`å [Å"åºÑ¨ÎO HÍ=_»O =Å¡ JyflH˜ [ÅO =Å¡ x~À^èŒO
HõeæOk. JO^Œ∞=Å¡ JyflH˜ [Å"Õ∞ „Ѩu|O^èŒHõ =∞~ÚOk. q∞H˜¯eQÍ K«eOKÕ =∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù #∞O_ç
„Ѷ¨∂}O ѨÙ\˜ìOk. ^•xH˜ "åÜ«Ú=Ù Jkè^Õ=`«. P „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O QÆO^è•xfl „QÆÇ≤ÏOK«_»OÖ’ <Õ~°∞ÊQÆÅ
^Œ~ÚOk. q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x P`«‡#∞ `«#Ö’ K«∂_»QÀ~å_»∞. JѨC_»∞ ã¨∂~°∞º_»∞ ^Õ=`«QÍ
HõÅg, ~°∂ѨO „QÆÇ≤ÏOKÕg J~Ú# <Õ„`åÅ∞ Ô~O_»∂ `Õ[ã¨∞û#∞O_ç ѨÙ\Ïì~Ú.
=Ú#∞ÅO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OK«QÍ PÜ«∞# k‰õΩ¯Å∞ ^Õ=`«QÍ Hõey, â◊ÉÏÌxfl „QÆÇ≤ÏOKÕ
„â’„`ÕO„kÜ«∂xfl L^ŒƒùqOѨ*Ëâß_»∞.
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ≥ÿ∞# ѨÙ~°∞+¨μx #∞O_ç `«fiyO„kÜ«∂xH˜ Jkèëêª#"≥∞ÿ# K«~°‡O ѨÙ\˜ìOk. P K«~°‡O P Ü«∂
=ã¨∞=Î ÙÅÖ’x =∂~°"Ì åhfl, HÍiî<åºhfl, `ÕeHõ`<« åhfl, |~°∞=Ù#∂, "Õ_qç ∞h, K«Å^¡ <Œ åhfl „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. K«~‡° =Ú
#∞O_ç "≥O„@∞HõÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. "å\˜H˜ K≥@∞¡ Jkè^Õ=`«ÅÜ«∂º~Ú.
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 243
`«fiyO„kÜ«∂xfl Jkè+Oª≤ z#"å_»∂, ã¨Ê~°≈=∞<Õ QÆ∞}O HõÅ"å_»∂, ֒ѨÖÏ "≥Å∞ѨÖÏ "åºÑ≤Oz#"å_»∂
J~Ú# "åÜ«Ú=Ù#∞O_ç ǨϙêÎÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. Jq |ÅO HõÅg, =ã¨∞΄QÆǨÏ}OÖ’ <Õ~°∞Ê HõÅg, J<ÕHõ"≥∞ÿ#
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞QÆÅg. "å\˜H˜ WO„^Œ∞_»∞ Jkè^Õ=`«.
`«#‰õΩ WK«Û =zÛ# KÀ\˜H˜ áÈÜÕ∞ ™ê=∞~°÷ºO HõÅ Dâ◊fi~°∞x #∞O_ç áê^•Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú. "å\˜H˜
q+¨μ‚=Ù Jkè^Õ=`«.
„Ѩ*Ï#O^Œ =∞<Õ J=∞$`«O HÍOH˜ΔOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç ѨÙ~°∞ëêOQÆ=¸, LѨã¨÷ [xOKå~Ú.
"å\˜H˜ Jkè^=Õ `« „Ѩ*ÏѨu. „ã‘ãÎ O¨ Éè’QÆO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q "å\˜Ñ#¨ ∞Å∞. q∞„`«∞_»∞ Jkè^=Õ `«QÍ QÆÅ ''áêÜ«Ú=Ù——J<Õ
WO„kÜ«∂xfl ''QÆ∞^ŒO——Jx ‰õÄ_» JO\Ï~°∞. Jk Éè∞í HõΠѨ^•~å÷ÅÖ’x x™êû~°"∞≥ #ÿ JOâßxfl `«ºlOK«\ÏxH˜
™ê^èŒ# =∞=Ù`«∞Ok. Jk LÉèíÜ«∞ =∞ÖÏÅ#∂ =i˚ã¨∞ÎOk.
XHõ â◊s~°O =^Œe =∞~˘Hõ â◊s~°O ^èŒiOѨ QÀi#ѨC_»∞ "≥Ú^Œ\˜ â◊s~°O =^ŒÅ_®xH˜ ™ê^èŒ#OQÍ
'ÉÁ_»∞—¤ J<Õ ^•fi~°O ѨÙ\˜Oì k. „áê}O, Jáê#O |OkèOѨ|_Õ ™ê÷#O J^Õ. P |O^èOŒ q_çáÈ=_»"∞Õ =∞$`«∞º=Ù.
ÃÑ· â◊s~åhfl, „H˜Okâ◊s~åhfl "Õ~°∞ KÕ¿ãk QÆ∂_® P <åaè™ê÷#"Õ∞. PǨ~° áêhÜ«∂^Œ∞Å#∞ ^èŒiOK«_®xH˜
¿ÑQÆ∞Å∞, á⁄@ì, <å_ô ã¨=¸Ç¨ÏO HõeÊ`«=Ú Öˇ<· å~Ú. "å\˜H˜ #^Œ∞Å∂, ã¨=Ú„^•Å∂, Jkè^=Õ `«Å∞. "å\˜=Å¡
`«∞+≤ì, ѨÙ+≤ì J<Õ L^Œ~åxfl ÉèíiOKÕ ~°ã¨Ñ¨i}Ï=∂Å∞ HõeQÍ~Ú.
P q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ `«# =∂Ü«∞#∞ ^蕺xOKÕ@ѨC_»∞ HÍ=∂xH©, ã¨OHõÖÏÊ^Œ∞ʼnõÄ, ™ê÷#"≥∞ÿ#
ǨÏ$^ŒÜ«∞O ѨÙ\˜ìOk. P ǨÏ$^ŒÜ«∞O #∞O_ç =∞#ã¨∂û, K«O„^Œ∞_»∂, HÍ=Ú_»∂, ã¨OHõÅÊ=¸ ѨÙ\Ïì~Ú.
PÃÑ·# [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKÕ q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~°OÖ’ `«fi‰õΩ¯, K«~°‡O, =∂Oã¨O, ~°HõÎO, "Õ∞^Œã¨∞û,
=∞[˚, Z=ÚHõÅ∞ – J<Õ U_»∞ ^è•`«∞=ÙÅ∂, Ѩ$käg [Å `Õ*’~°∂áêÖˇ·# U_»∞ „áê}ÏÅ∂, PHÍâ◊[Å
"åÜ«Ú=ÙÅ#∞O_ç [xOz# QÆ∞}ã¨fi~°∂áêÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂, JǨÏOHÍ~åxfl HõeyOKÕ QÆ∞}ÏÅ∂,
JxflqHÍ~åÅ∂ ã¨fi~°∂ѨOQÍ HõÅ =∞#ã¨∂û, q*Ï˝# ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# |∞nú [xOKå~Ú. W^ŒO`å P 㨈~fiâ◊fi~°∞x
ã¨∂÷Å â◊s~°"Õ∞. WO`ÕHÍ^Œ∞.
Hõ. =~°∞ã¨ñ |$kä"åº^Œºëêì, =~°}Ï=$`«"≥∞ÿ ã¨=∞„QÆ"≥·Éèí==ÚÅñ |O
Hõ~°∞ǨÏÉèí"åO_®f`«, ã¨∞Êù~°}O *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ #uqÉèí∂u ^Œe~°Ê<£. 270
* P ã¨∂Å÷ q„QÆÇϨ O „Hõ=∞OQÍ Ñ¨$käq, [ÅO, `Õ[O, "åÜ«Ú=Ù, QÆQ#Æ O, JǨÏOHÍ~°O, =∞ǨÏ`«`
Î fiΫ O,
J=ºHõÎO – J<Õ Zxq∞k P=~°}ÏÅ`À "åºÑ¨Î"≥∞ÿ LOk. ã¨OѨÓ~°‚ "≥·Éèí=O`À „|Ǩ‡O_®xfl q∞Oz#^≥·
J`«∞º[˚fiÅOQÍ „ѨHÍtã¨∞Î#flk.
Hõ. á⁄Å∞ѨQÆ∞ ã¨HõÅ qÅHõΔ}, =ÚÅ∞ QÆÅ Ü«∂^ŒºO`« â◊¥#º=Ú#∞ x`«º=Ú<≥·
Åe ã¨∂HõΔ‡"≥∞ÿ =∞<À "å, ‰õΩ¯Å‰õΩO ^ŒÅáÈÜ«∞ñQÍ #QÀK«~° =∞QÆ∞K«∞<£. 271
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO qÅHõΔ}"≥∞ÿ#k. ^•xH˜ "≥Ú^ŒÅ∞, `«∞k – ÖË=Ù. Jk x`«º"≥∞ÿ#k.
=∞#ã¨∞û‰õÄ, "å‰õΩ¯‰õÄ QÀK«~°O HÍxk
244 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. JÅѶ¨Ú `Õ*’=∞Ü«∞O ɡ·# ~°∂ѨO ak H˜Δu<å^äŒ! <åKÕ`«ñ *ˇÑ¨Êñ|_çÜ≥∞,
=∂x`« ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂ѨO|∞Å =Å# <˘ÃÑÊ_»∞ ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂Ѩ
=∞=∞‡Ç¨`«‡‰õΩx =∂Ü«∂|ÅO|∞#ñ *Ëã≤ k=º=ÚhO„^Œ∞Å∞ñ ^≥eÜ«∞ÖË~°∞,
=ã¨∞^èÕâ◊! "åK«º"≥∞ÿ "åK«HõOɡ· <å=∞ ~°∂Ѩ=ÚÖò „H˜Ü«∞Å∞#∞ ~°∂_èçñ^•eÛ
P. Ü«ÚO_»∞ #\˜ì ~¸â◊fi~°∞O_»∞ <å~åÜ«∞}∞O, _»dÅ^èŒ$`« [QÆxflÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞#
z#‡Ü«∂`«‡‰õΩO_»∞ ã¨$l~ÚOK«∞ h „Ѩ*Ï, Ѩ`«∞Å |∞∞+¨μÅñ a`«$q`«`«∞Å <≥Åq∞. 272
* ~å*Ï! =∞Ǩ`Õ[ã¨∞û`À xO_ç# ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂áêxfl QÆ∂iÛ <ÕxѨC_»∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. ã¨∂÷Å=∞h,
ã¨∂HõΔ‡=∞h Ô~O_»∞~°∂áêÅ`À qÅã≤ÖË¡ P ÉèíQÆ=^•HÍ~åxfl P Ѩ~°=∂`«∞‡x =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O =Å¡ k=º
`Õ*’^èŒ#∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ ‰õÄ_® `≥eã≤HÀÖˉõΩ<åfl~°∞. "åK«º"≥∞ÿ, "åK«Hõ"≥∞ÿ, <å=∞~°∂Ѩ„H˜Ü«∞Å∞ ^•eÛ#
Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍʼnõÄ xÜ«∂=∞‰õΩ_≥· L<åfl_»∞. *Ï˝#=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
„Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∂, |∞∞+¨μÅ#∂, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂ „Ñ‘u`À ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 273
ã‘. ã¨∞~° ã≤^Œú ™ê^茺 H˜#fl~° =~° Kå~°} QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi ~åHõΔ㨠Ñ≤âßK«
Éèí∂`« "Õ`åà◊ H˜OѨÙ~°∞+¨ ‰õÄâ߇O_» QÆ∞ǨϺHõ _®H˜h Ü«∞HõΔ Ü«∂`«∞^è•#
q^•º^èŒ ~åѨû~À q+¨^èŒ~° „QÆÇ¨Ï =∂`«$ QÆ} =$Hõ ǨÏi Ѷ¨∞$+≤ì YQÆ =∞$QÍo
ÉèíÅ∂¡Hõ ~ÀÇ≤Ï`« Ѩâ◊√ =$HõΔÜ≥∂#∞Å qq^èŒHõ~°‡O|∞Å∞ "≥ÅÜ«∞ñ|∞\˜ì
`Õ. [Å #Éè’ Éèí∂`«ÅO|∞Å ã¨OK«iOK«∞, [O`«∞ K«Ü«∞=ÚÅ ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞
}=ÚÅñ k~°º‰õΩû~åã¨∞~°#~°^èŒ~åk, ÉèÏ==ÚÅ aè#∞fl ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ áœ~°"ÕO„^Œ! 274
*WOHÍ q#∞. ~å*Ï! r=ÙÅ∞ `å=Ú KÕã≤# <å<åq^è•Öˇ·# Hõ~°‡efl J#∞ã¨iOz ã¨∞~°Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞,
™ê^èŒ∞ºÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, Kå~°}∞Å∞, QÆ~°∞_»∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, ~åHõΔã¨∞Å∞, Ñ≤âßKåÅ∞, Éèí∂`åÅ∞, ÉË`åàÏÅ∞,
H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞, ‰õÄâ߇O_»∞Å∞, QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ∞, _®H˜#∞Å∞, Ü«∞‰õΩΔ Å∞, Ü«∂`«∞^è•#∞Å∞, q^•º^è~Œ ∞° Å∞, JK«Û~°Å∞,
<åQÆ∞Å∞, „QÆǨÅ∞, =∂`«$QÆ}ÏÅ∞, `À_Õà◊√¡, ã≤OǨÅ∞, ã¨∂Hõ~åÅ∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞, =∞$QÍÅ∞, ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡,
KÕÑŨ ∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ∞, K≥@∞¡ – g\˜ *Ï`«∞Ö’¡ ѨÙ\˜ì h\˜Ö’#∂, xOyÖ’#∂, <ÕÅg∞^Œ#∂ ã¨OK«i™êÎ~∞° . ã¨`fiΫ QÆ∞},
~°*’QÆ∞}, `«"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ =ÙO\Ï~°∞. D „áê}˜*Ï`« =∞O`å u~°º‰õΩ¯Å∞, ã¨∞~°Å∞, Jã¨∞~°∞Å∞,
#~°∞Å∞, y~°∞Å∞ – W`åºk aè#flaè#fl ~°∂áêÅ`À LO@∞Ok.
=∞. W~°"˘O^Œ<£ „^Œ∞Ç≤Ï}Ï`«‡‰õΩO _»~Ú ~°=∂nèâ◊√O_»∞ qâ◊fiO|∞ ã¨∞
ã≤÷~°`«O *Ëã≤, ǨÏiã¨fi~°∂ѨÙñ _»~Ú ~°H˜ΔOK«∞<£ ã¨=∞ã¨Î„Ѩ*’
`«¯~° ã¨OǨ~°=Ú ¿ãÜ«Ú#ѨC_»∞ ǨÏ~åO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ ~ÚO`«Ü«Ú<£
ǨÏi~ÚOK«∞O |=#∞O_»∞ "Õ∞Ѷ¨∞=ÚÅ =∂Ü«∞O *ËÜ«Ú K«O^ŒO|∞#<£. 275
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 245
* ÅH©Δ‡<å^äŒ∞_»∞ K«`«∞~°∞‡Y∞_≥· [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ì™êÎ_»∞. q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· ^•xx ~°H˜Δ™êÎ_»∞. ã¨OǨ~°
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ǨÏ~°∞xH˜ JO`«~åºq∞QÍ LO@∂ =∂~°∞`«O =∞|∞ƒÅ#∞ ǨÏiOz#>Ë¡ ã¨=∞ã¨Î qâßfihfl
ã¨OǨÏi™êÎ_∞» .
Hõ. D Ѩykx qâ◊fi=Ú ã¨O, ™ê÷Ñ≤OK«∞#∞ =∞#∞K«∞ #_»ñK«∞ ^èŒ~å‡`«‡‰õΩñ_≥·
nÑ≤`« u~°ºVfl~° ã¨∞~°, ~°∂ѨO|∞Å∞ ^•# `åeÛ ~°∂_èç ^Œe~°Ê<£. 276
* D q^èŒOQÍ P ^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· `å<Õ Ñ¨â◊√ѨHΔͺ^Œ∞Å∞, #~°∞Å∞, ã¨∞~°Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
~°∂áêÅ∞ ^èŒi™êÎ_»∞. `å<Õ D qâßfixfl ã¨$+≤ì™êÎ_»∞, áÈ+≤™êÎ_»∞, ã¨OǨÏi™êÎ_»∞.
ã‘. ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ <åHÍâ◊, =∂HÍâ◊=Ú# "åÜ«Ú, =xÅO|∞=Å# Ǩï`åâ◊#∞O_»∞,
ǨÏ=º"åǨÏ#∞#O^Œ∞ #O|∞=Ù, Å∞^ŒHõO|∞ =Å# =ã¨∞O^èŒ~° QÆeÔQ, ^è•„u
=Å# |Ǩï„Ѩ*Ï=o Ü«Ú^Œƒù=O |Ü≥∞º, xO`«‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨ñQÆ∞#\˜ì,
<å~åÜ«∞}∞ñ_»∞, z^•#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ‰õΩO, _»=ºÜ«ÚO, _»Añ_»∞, ##O`«∞ñ, _®_è»∞ºñ
`Õ. _®k =∞^蕺O`« â◊¥#∞ºO, _»<åkx^èŒ#∞ñ, _»`«x=Å##∞ ã¨OÉèí∂`« "≥∞ÿ# Ü«∞\˜ì
ã¨$+≤ì ¿ÇÏ`«∞„ѨHÍ~° g∞H˜ΔOz `≥eÜ«∞ñ, *ÏÅ Ô~O`«\˜ =Ú#∞Öˇ·# [#=ˆ~}º! 277
* NǨÏi#∞O_ç PHÍâ◊O ѨÙ\˜ìOk. PHÍâ◊O #∞O_ç "åÜ«Ú=٠ѨÙ\˜ìOk. "åÜ«Ú=Ù #∞O_ç Jyfl
ѨÙ\˜ìOk. Jyfl#∞O_ç h~°∞ ѨÙ\˜ìOk. h\˜ #∞O_ç Éèí∂q∞ ѨÙ\˜ìOk. Éèí∂q∞ #∞O_ç <å<åq^èŒ r= ã¨O`«u
ѨÙ\˜ìOk. WO`«\˜H© =¸Å"≥∞ÿ „ѨHÍtOKÕ"å_»∞ P <å~åÜ«∞}∞_Õ. PÜ«∞# *Ï˝<å#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞,
J=ºÜ«Ú_»∞, ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∞, JO`«=Ú ÖËx"å_»∞, „ѨÉ∞íè =Ù, Pk=∞^蕺O`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞, [## =∞~°}ÏÅ∞
ÖËx"å_»∞. ~å*Ï! PÜ«∞# #∞O_ç [xOz# D ã¨$+≤ìH˜ ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\’, ^•x ã¨fi~°∂Ѩ "≥∞ÖÏO\˜^À ZO`«
ѨsH˜ΔOz<å ZO`«\˜ =Úhâ◊fi~°∞Öˇ·<å `≥Å∞ã¨∞HÀÖË ‰õΩ<åfl~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ, 278
=∞. ^èŒ~°}©â’`«Î=∞! Éèí∂`«ã¨$+≤ì x@∞ ã¨O™ê÷Ñ≤Oz ~°H˜ΔOK«∞ <å
ǨÏiHõ~°Î$`«fi=Ú <˘Å¡ HÍ`«‡QÆ`« =∂Ü«∂~ÀÑ≤`«O *Ëã≤, `å
x~°=^Œ∞ºO_»∞ x~°O[#∞O_»∞ñ |~°∞ñ_»∞<£ x+≤¯OK«#∞O _®_è»∞ºñ_»∞<£
x~°¿Ñ‰õΔΩO_»∞#∞ x+¨¯à◊O‰õΩñ _»QÆ∞K«∞<£ x`«º`«fi=ÚO ÉÁO^≥_ç<£. 279
* JO`ÕHÍHõ ~å*’`«Î=∂! D q^èŒOQÍ „áê}∞Å#∞ ã¨$+≤ìOz ~°H˜Δã¨∞Î#fl P NǨÏi `«#‰õΩ Hõ~°Î$`«fiO
JOwHõiOK«_»∞. W^ŒO`å `«# =∂Ü«∞ˆH P~ÀÑ≤™êÎ_»∞. `å#∞ x~°=^Œ∞º_»∞, x~°O[#∞_»∞, Ѩ~°∞_»∞,
x+≤¯OK«#∞_»∞, P_è»∞º_»∞, x~°¿Ñ‰õΔΩ_»∞, x+¨¯à◊O‰õΩ_»∞, J~Ú#"å_≥· âßâ◊fi`«`åfixfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=. „|Ǩχã¨O|OkèÜ∞« QÆ∞ h HõÅʄѨHÍ~°O |"åO`«~H° Åõ ÊO|∞`À_» ã¨O‰õΩz`« „ѨHÍ~°O|∞# <≥éO˜ yOzu,
x\˜ì „|ǨχHõÅÊO|∞# <˘Ñ¨C „áêHõ$`«"H·≥ $õ `« HõÅÊ „ѨHÍ~°O|∞Å∞#∞, ^Œ`Ê« i=∂}O|∞Å∞#∞, HÍÅHõÅÊ
246 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÅHõΔ}O|∞Å∞#∞, #"åO`«~° HõÅÊ =∞#fiO`«~åk ÉèË^Œ qÉèÏQÆ ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ #uq™êÎ~°O|∞QÆ
<≥éO˜ yO`«∞ q#∞ =∞kÜ«Ú#∞O |^Œ‡ HõÅÊO |#O ^ŒQ∞Æ #x ÉèQí =Æ O`«∞O_≥#· â◊√‰õΩO_»∞ ѨsH˜`
Δ ∞« #Î ‰õΩO
*ˇÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ <≥é˜OyOz#. 280
* „|Ǩχ‰õΩ ã¨O|OkèOz# D HõÅÊ ã¨fi~°∂áêxfl J"åO`«~° HõÅÊO`À ã¨Ç¨ ã¨O„QÆǨÏOQÍ K≥áêÊ#∞.
WÖÏO\˜ „áêHõ$`åÅ∞, "≥·Hõ$`åÅ∞ J~Ú# HõÖÏÊÅ q^è•<åÅ∂, "å\˜ Ѩi=∂}ÏÅ∂, HÍÅ ÅHõΔ}ÏÅ∂,
HõÖÏÊÅ ÅHõ}Δ ÏÅ∂, J"åO`«~° HõÖÏÊÅ∂, =∞#fiO`«~åÅ∂, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx Éè^Ë •Å∂, qÉèÏQÍÅ∂, qѨÙÅOQÍ
q=i™êÎ#∞, q#∞. ^•xfl ‰õÄ_» ''Ѩ^‡Œ HõÅÊO—— JO\Ï~°∞ Jx ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· â◊√HõÜ∂≥ y ѨsH˜`
Δ ∞« ‰Î Ωõ K≥ÑÊ≤ #@∞¡
ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
Hõ. qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞O, QÆ#∞ñQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞ ã¨∂`«! Hõ~°∞}À¿Ñ`å!
[##∞`« QÆ∞} ã¨OѶ¨∂`å! Ѷ¨∞#ѨÙ}ºã¨"Õ∞`«! qQÆ`« HõÅ∞+¨ „"å`å! 281
* ã¨∂`«∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å qx â∫#‰õΩ_»∞ PÜ«∞xfl K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞ – ''ã¨∂`«=ÚhO„^•!
Hõ~°∞}Ï™êO„^•! [#∞Å∞ âߡѶ≤∞OKÕ ã¨^Œ∞æ}ã¨=¸Ç¨ÏO HõÅ"å_»=Ù! JYO_» ѨÙ}º~åtq. Å=ÖËâ◊O ‰õÄ_®
áêѨO x#∞fl ã¨Ê$tOѨÖË^Œ∞.
=. Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_≥·# q^Œ∞~°∞O_»∞ |O^èŒ∞q∞„`« *Ï`«O|∞Å q_çz ã¨HõÅ Éèí∞=#
áê=#O|∞Å∞#∞, w~°hÎ Ü«∞O|∞Å∞#∞ <≥#· f~°O÷ |∞Å#∞, #QÆ}ºO|∞Öˇ#· ѨÙ}ºˆH„Δ `«O|∞Å#∞ ^Œi≈Oz,
„Hõ=∞‡é =zÛ H“ëê~°qÜ«∞QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO QÆx Ü«∞`«x=Å# ã¨^蕺`«‡ É’^èŒO|∞ =_»Ãã #x
q#O|_»∞, #kÜ«∞O`«Ü«Ú <≥é˜OyOѨ٠=∞x# #`«O_ç@¡xÜ≥∞. 282
* =∞ǨÉèÏQÆ=`« =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQ}
Æ ∞º_≥#· q^Œ∞~°∞_»∞ |O^è∞Œ =ÙÅ#∂, q∞„`«∞Å#∂, Ѩi`«ºlOKå_»h,
ã¨=∞ã¨ÖÎ ’Hõ áê=<åÅ∂, ã¨∞uÎ áê„`åÅ∂ S# f~å÷Å∂, ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞‰õΩ¯@"≥∞#ÿ ѨÙ}ºˆH„Δ `åÅ∂ ã¨O^Œi≈OKå_»h,
=∞m§ uiy =zÛ H“ëê~°q J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úxx ^Œi≈Oz PÜ«∞##∞O_ç J^蕺`«‡`«`«Îfi*Ï˝#O
á⁄O^•_»h qO@∞<åfl=Ú. J^ŒO`å =∂‰õΩ q=iOz K≥ѨC.——
D q^èŒOQÍ J_çy# â∫#HÍ^Œ∞Å`À ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ D „ѨHÍ~°OQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ñ_çѨÙ_»∞ g∞~°∞ ##fl_ç, y# `≥éñQÆ∞# â◊√‰õΩ =ÚhO„^ŒˆQÜ«Úñ |sH˜Δ
[˚#Ѩu Ü«∞_çy# #`«ñ_®, `«x ÔHé˜ñyOz# q^èŒO|∞ñ^ŒQÆ <≥é˜ñyO`«∞<£. 283
=. ™ê=^è•#∞ÅÔ~· q#∞O_»x, 284
* =Ú#∞ÖÏ~å! q#O_ç! g∞iѨC_»∞ ##fl_çy#>Ë¡ =ÚhO„^Œ ã¨=Î hÜ«Ú_≥#· â◊√HõÜ∂≥ yx ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA
„ѨtflOKå_»∞. â◊√‰õΩ_»∞ ~åA‰õΩ K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∂Å#∞ g∞‰õΩ <Õ#∞ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞. „â◊^Œú`À PÅH˜OK«O_ç!
 Ô~O_»= 㨯O^èŒ=Ú 247
L. ~å=∞! QÆ∞}Ïaè~å=∞! k#~å[‰õΩÖÏO|∞kè™È=∞! `ÀÜ«∞^Œ
âߺ=∞! ^Œâß##„Ѩ|ÅÃã·#ºq~å=∞! ã¨∞~åiQÀ„`« ã¨∞
„`å=∞! ã¨∞ÉÏǨïÉÏǨï|Å^Œ~°Ê `«=∞óѨ@∞f„=^è•=∞! x
ëê¯=∞! ‰õΩÉèí$Å¡ÖÏ=∞! QÆ~°HõO~î° ã¨f#∞`«<å=∞! ~åѶ¨∞"å! 285
* N ~å=∞K«O„^•, h=Ù HõÖϺ}QÆ∞}™êO„^Œ∞_»=Ù, ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH© K«O„^Œ∞_»=Ù,
hÅ"Õ∞Ѷ¨∞âߺ=Ú_»=Ù, ~å=}Ïã¨∞~°∞x cèHõ~°Ãã·<åºxfl JO`«"≥ÚOkOz# ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ ÅÖÏ=Ú_»=Ù, D
~°H¯õ ã¨∞Å<Õ Ñ¨~fi° `åÅ#∞ =ÚHõ¯Å∞KÕ¿ã =„[^è~Œ ∞° _»=Ù, ã¨∞ÉÏǨïx ÉÏǨï|Å QÆ~fi° O J<Õ pHõ\H˜ ˜ „ѨÉÏè Hõ~∞° _»=Ù,
HÍOHõΔÅ∞ ÖËx"å_»=Ù, J=hѨ`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. â◊~åfi}˜ ã¨~°fi^• h<å=∞O ã¨#∞fluKÕã¨∂Î LO@∞Ok.
Hõ. J=∞ˆ~O„^Œã¨∞`« q^•~°}! Hõ=∞ÖÏѨÎ`«#∂[ ~å[ºHÍ~°}! Éèí= ã¨O
`«=∞㨠k<Õâ◊fi~°! ~å*’`«Î=∞! ^≥·=`« ™ê~°fiÉè∫=∞! ^Œâ◊~°^äŒ~å=∂! 286
* "åex ǨÏ`«=∂iÛ#"å_»=Ù! ã¨∞„w=Ùx ~å*Ϻaè+≤‰õΩÎx KÕã≤# "≥Ú#QÍ_»=Ù! ã¨O™ê~° =∞<Õ
JO^èŒHÍ~åxH˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨Hõ~°∞_»=Ù! ~å[ÅÖÏ=Ú_»=Ù! ^≥·=`«™ê~°fiÉè∫=Ú_»=Ù J~Ú# ^Œâ◊~°^äŒ~å=Ú_»=Ù h=Ù!
=∂. x~°∞Ѩ=∞QÆ∞}*ÏÖÏ! x~°‡ÖÏ#O^ŒÖ’ÖÏ! ^Œ∞i`« Ѷ¨∞# ã¨g∞~å! ^Œ∞+¨ì^≥·`«º „ѨǨ~å!
â◊~°kè=∞^Œqâ’ëê! Kå~°∞ã¨^ŒƒùHõÎáÈëê! ã¨~°ã≤[^Œà◊<Õ„`å! ã¨[˚#™È΄`«áê„`å! 287
* ™ê\˜ÖxË ã¨∞QÆ}ÏÅ∞ QÆÅ"Õ∞\˜q, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_»∞`«∞O\Ï=Ù. áêáêÅ<Õ "Õ∞Ѷ∂¨ ʼnõΩ
„ѨÉèíO[#O =O\˜"å_»=Ù, ^Œ∞+¨ì~åHõΔã¨∞Å#∞ tH˜ΔOz#"å_»=Ù, ã¨=Ú„^Œ∞x JǨÏOHÍ~åxfl J}z#"å_»=Ù,
J#∞~°‰õΩÎÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ#∞ ѨiáêeOKÕ "å_»=Ù, Hõ=∞Å ^Œà◊=ÚÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ™êfig∞! h=Ù ã¨[˚#∞Å
™È΄`«=ÚʼnõΩ áê„`«"≥∞ÿ# "å_»=Ù.
QÆ. Wk NѨ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}Ï Hõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨# =∞O„uѨل`« ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«º áÈ`«<å=∂`«º
„Ѩ}©`«O ɡ·# N=∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À_» â◊√HõÜ≥∂y ÉèÏ+≤OK«∞@Ü«Ú,
ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} "≥·Éèí=O|∞#∞, ''Y\ÏfiOQÆ∞—— "≥∂HõΔ„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, ^è•~°}ÏÜ≥∂QÆq+¨Ü«∞O |~Ú#
=∞Ǩq+¨μ‚x Náê^•^Œº =Ü«∞=O|∞Å ã¨~°fiÖ’HõO|∞Å∞ #∞#fl `≥éOQÆ∞#∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨=$uÎÜ«Ú,
"≥∂HõΔ=ºuiHõÎ ã¨~°fiHõ~°‡Ñ¶¨Å „Ѩ^Œ^Õ=`å Éèí[# „ѨHÍ~°O|∞#∞, "≥∂HõΔ„Ñ¨^Œ∞O_»∞ NǨÏi Ü«∞#∞@Ü«Ú,
ǨÏi Éèí[#q~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·# [#∞ʼnõΩ ¿ÇÏÜ«∞`åáê^Œ#O|∞#∞, ~å[„Ѩâ◊flO|∞#∞, â◊√HõÜ≥∂y NǨÏi
™È΄`«O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, "åã¨∞ ^Õ=„Ѩ™ê^ŒO|∞#O [`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ „|Ǩ‡kèÑ` ¨ º« O|∞ =_»ÜÚ« @Ü«Ú,
NǨÏi=Å# „|Ǩχ~°∞„^•kÖ’Hõ „ѨѨOK«O|∞ ѨÙ@∞ì@Ü«Ú, N=∞<åfl~åÜ«∞} k=º bÖÏ=`å~°
Ѩ~O° Ѩ~å"≥É· =íè =$`åÎO`«ã∂¨ K«#O|∞#∞, ÉèÏQÆ=`«"É·≥ =íè O|∞#∞, |sH˜` Δ ∞« Î â◊√HõÜ∂≥ y #_çy# „ѨÑO¨ Kåk
„Ѩâ◊flO|∞Å∞#∞, #O^Œ∞ NǨÏi „Ѩ^è•#Hõ~°ÎÜ«∞x `«^Œ$fi`åÎO`«O|∞ ÃãѨC@Ü«Ú, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î
"≥É· =íè O|∞#∞, „|Ǩχ`«Ñ⨠Û◊ ~°}O|∞#‰õΩO „|ã¨#∞flO_≥· ǨÏi "≥‰· Ωõ O~î° #QÆ~O° |∞`À_» „|ã¨#∞flO_»~Ú#
™È΄`«O|∞ ¿ãã≤ `«„`«Ê™ê^ŒO|∞#O ^Œ#‡Ç≤Ï=∞O|∞ q#∞@Ü«Ú, "åã¨∞^Õ=ÙO _®#uzÛ# „ѨHÍ~°O|∞#
248 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„|Ǩχ <å~°^Œ∞xH˜ ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} „Ѩ^è•# ^Œâ◊ ÅHõΔ}O|∞ Å∞Ѩ#ºã≤OK«∞@Ü«Ú, <å~åÜ«∞}
"≥·Éèí=O|∞#∞, r"åk `«`«Îfi ã¨$+≤ìÜ«Ú, NǨÏi x`«ºqÉèí∂`åºk =~°‚#O|∞#∞, QÆÅÊ „ѨHÍ~åk
ã¨∂K«#O|∞#∞, â∫#‰õΩO_»∞ q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ã¨O"å^ŒO|∞ ÃãѨC=∞x ã¨∂`«∞ #_»∞QÆ∞@Ü«Ú ##∞
Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ kfifÜ«∞ 㨯O^èŒ=Ú. 288
* Wk Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x J#∞„QÆǨÏO=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# Hõq`«fiO HõÅ"å_»∂, ˆHã¨#=∞O„u
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# áêO_ç`«ºO HõÅ"å_»∂ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOz# N=∞ǨÉèÏQÆ=`«
ѨÙ~å}O.
WO^Œ∞Ö’ ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA`À â◊√HõÜ∂≥ y ã¨OÉèÏ+¨}=¸, ÉèÏQÆ=`«ÑÙ¨ ~å}„Ѩâã◊ ,Α Y\ÏfiOQÆ∞_»∞ "≥∂HõOΔ
á⁄Ok# q^è•#=¸, ^è•~°}Ï Ü≥∂QÍxH˜ q+¨Ü∞« "≥∞#ÿ =∞Ǩq+¨μ^‚ =Õ Ùx N áê^•Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=Ü«∞"åÅÖ’
ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∞ L#flѨ^Œúf, ã¨`«∞Ê~°∞+¨=~°Î#=¸, "≥∂HõΔOHõO>ˇ aè#fl"≥∞ÿ# ã¨=∞ãΫ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∂ WKÕÛ
^Õ=`«Å#∞ ÉèílOKÕ sf, "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`« NǨÏi XHõ¯_Õ J#_»=¸, ǨÏi¿ã= KÕÜ«∞x „Ѩ[ʼnõΩ
Ç‘Ï#`åfiáê^Œ#=¸, ~åA „ѨtflOK«_=» ¸, â◊√HõÜ∂≥ y NǨÏix ã¨∞uÎ OK«_=» ¸, "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞„QÆÇϨ O=Å¡
„|Ǩχ „|Ǩχ֒HÍkèѨ`«ºO =Ç≤ÏOK«_»=¸, NǨÏi#∞O_ç „|Ǩχ, ~°∞„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi Ö’HÍÅ∞
[xOK« _ » = ¸, N=∞<åfl~åÜ« ∞ }∞x k=ºbÖÏ=`å~åÅ "≥ · É è í = "å~° Î Å #∞ 㨠∂ zOK« _ » = ¸,
ÉèÏQÆ=`«„áê=ÚYº=¸, ѨsH˜Δ`«∞Î â◊√HõÜ≥∂yx „ѨѨOK«O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x QÆ∂iÛ „ѨtflOK«_»O, JO^Œ∞Ö’
NǨÏi Jxfl\˜H© =ÚYºHõ~°Î Jx PÜ«∞# =$`åÎO`åxfl „ѨuáêkOK«_»=¸, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î „áêâ◊ã¨Îº=¸,
„|Ǩχ KÕã≤# `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ "≥∞zÛ NǨÏi "≥·‰õΩO~î°O`À ã¨Ç¨ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ`«ºHõΔO HÍ=_»=¸, „|Ǩχ
q+¨μ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOz PÜ«∞# J#∞„QÆǨÏO =Å¡ PÜ«∞#=∞Ç≤Ï=∞#∞ PÅH˜OK«_»=¸, "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ K≥Ñ≤Ê#>Ë¡
„|Ǩχ <å~°^Œ∞_çH˜ ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}ÏxH˜ ã¨O|OkèOz# „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# Ѩk ÅHõΔ}ÏÅ#∞ q=iOK«_»=¸,
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x "≥·Éèí==¸, r=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅ ã¨$+‘ì "åã¨∞^Õ=Ùx x`«ºqÉèí∂u "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜
=~°‚#=¸, HõÅʄѨHÍ~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ ã¨∂K«<å, â∫#‰õΩ_»∞ q^Œ∞~°∞xH© "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxH© [iy# ã¨O"å^ŒO
K≥ѨÊ=∞x ã¨∂`«∞x J_»QÆ_»=¸ J<Õ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ kfifÜ«∞㨯O^èŒO ã¨=∂ѨΠ=∞~ÚOk.
N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥Ú^Œ\˜ ã¨OѨÙ@=Ú
=¸_»= 㨯O^èŒ=Ú
 „Ѩ"ÕtHõ
''ZO_ç# „"≥∂_»∞ÖË H˜ã¨Å~ÚOK≥<˘! UHõtÖÏѨÙ~°=Ú‡Ö’
|O_»Å∞ ѨÙůiOK≥<˘! Jáê~°=Ú^Œ=Ú‡# `≥Å∞æ `«e¡H˜<£
QÆ∞O_≥Å∞ á⁄OyáÈ~Ú Hõ#∞Q˘Å∞¯Å∞ xO_≥<˘, ѨzÛÃÑ·~°∞ÖË
ѨO_≥<˘! *ÏÅ∞"åi# Éèí=`«¯q`å=∞$`« =~°¬^è•~°Å<£!!——
J=Ù#∞. áÈ`«#flQÍi ÖËdx #∞Oz J=∞$`«=~°O¬ ‰õΩiã≤Ok. PÜ«∞# Hõq`åã¨∞^è•~°ã^¨ •è ~°Å∞ J#O`«âH◊ Θ
ã¨OѨ#fl"≥∞ÿ#q. PÜ«∞# ~°K«<å ~å=∞}©Ü«∞HÍÅ∞ JO`«\˜ =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ#q. "åb‡H˜ "åºã¨Hõ$`åÖˇ·#
~å=∂Ü«∞}, ÉèÏ~°`,« ÉèÏQÆ=`åÅ∞ ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O㨯$uH˜ =¸ÅHõO^•Å∞. D „`«~¸ã¨OѨ^Œ PO„^èÉŒ Ïè +¨Ö’
ã¨O`«iOK«∞H˘#flO`« ã¨~°fi`À=ÚYã¨=∞$kú =∞ˆ~ ÉèÏ+¨Ö’#∂ JO^Œ∞HÀÖË^Œ#@OÖ’ Juâ◊Ü≥∂H˜Î ÖË^Œ∞.
g∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ Q˘Ñ¨Ê„QÆO^ä•Å∞ Uq∞@x XHõ `«q∞à◊ ™È^Œ~∞° }˜‚ „Ѩtfl¿ãÎ ''HõO| ~å=∂Ü«∞}O——Jx
K«@∞‰õΩ¯# ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å_»∞. J^Õ „Ѩâfl◊ XHõ Hõ#fl_» ™È^Œ~∞° _çH˜ "Õ¿ãÎ "≥O@<Õ ''ѨOѨ ÉèÏ~°`O« —— JO\Ï_»∞.
JÖψQ XHõ Ç≤ÏOn ™È^Œ~°∞}˜‚ J_çy`Õ ''`«∞Åã‘ ~å=∂Ü«∞}O——Jx ["å|∞ =ã¨∞ÎOk. WHõ XHõ `≥Å∞QÆ∞"å}˜‚
''g∞ ÉèÏ+¨Ö’ Q˘Ñ¨Ê „QÆO^ä•Å∞ Uq?—— Jx J_çy`Õ "å_»∞ U =∂„`«O `«_»∞=ÚHÀ‰õΩO_® ''Hõq„`«Ü«∞O"åi
ÉèÏ~°`«O, |"≥∞‡~° áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«O, |∞^•úÔ~_ç¤ ~°OQÆ<å^äŒ~å=∂Ü«∞}O——Jx K«HõK«HÍ K≥¿ÑÊ™êÎ_»∞.
ÉèÏ~°`O« XHõ =∞¿ÇÏuǨã¨O. ÉèÏQÆ=`«O XHõ =∞ǨѨÙ~å}O. ~å=∂Ü«∞}O XHõ =∞ǨHÍ=ºO. WO`«\˜
ã¨O㨯$u ã¨OѨ#fl"≥∞ÿ# ™êÇ≤Ïf ã¨=∞$kú, ™ê~°ã¨fi`« ã¨OѨ^Œ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ „áêOfÜ«∞
ÉèÏ+¨Ö’#∂ HõxÑ≤OѨ^Œ∞. PO„^èŒÉèÏ+¨Ö’ J#∂k`åÖˇ·# ÉèÏ~°`«, ÉèÏQÆ=`«, ~å=∂Ü«∞}ÏÅÖ’ qâı+¨„ѨKå~°O
ã¨OáêkOK«∞‰õΩ#flk |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`«O J#@OÖ’ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
`«q∞à◊O, =∞ÅÜ«∂à◊O, Hõ#fl_»O, =∞~åsî, QÆ∞[~åf, ɡOQÍb, XiÜ«∂, J™êûg∞, ѨO*Ïc "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
„áêOfÜ«∞ ÉèÏ+¨ÅÖ’ P Ü«∂ Hõ=ÙÅKÕ`« ÉèÏQÆ=`«O J#∞=kOѨ|_ç#ѨÊ\˜H˜ P J#∞"å^•Å∞ ã¨=∞„QÆOQÍ
HÍHõ UHõ^Õâ◊OQÍ<À, ã¨O„QÆǨÏOQÍ<À HõxÑ≤™êÎ~Ú. H˘xfl 㨯O^è•Å∞ =∂„`«"Õ∞ H˘O^Œ~°∞, H˘xfl Ѷ¨∞\ÏìÅ∞
=∂„`«"Õ∞ H˘O^Œ~°∞ J#∞"å^ŒO KÕâß~°∞. Ç≤ÏOnÖ’ ã¨∂~°^•ã¨∞ ~°zOz# ''ã¨∂~°™êQÆ~ü——J<Õ =∞Ǩ „QÆO^äŒO
ÉèÏQÆ=`«OÖ’x ^Œâ◊=∞㨯O^è•xˆH J`«ºO`« „áê^蕺#q∞zÛ `«H˜¯# 㨯O^è•ÅÖ’x Hõ^äŒ KåÖÏ ã¨OH˜ΔѨÎOQÍ
=i‚OzOk. JO^Œ∞=Å¡ Jk "åºã¨∞x ÉèÏQÆ=`åxH˜ ã¨iÜ≥ÿ∞# J#∞"å^ŒO Jx K≥ѨÊ\ÏxH˜ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞.
ã¨~åfiOQÆã∞¨ O^Œ~O° QÍ ~°ãɨ Ïè =|O^è∞Œ ~°OQÍ ÉèHí Θ â◊$OQÍ~° ã¨OQÆ=∞OQÍ ã¨ÇϨ $^ŒÜ∞« ǨÏ$^ŒÜ∞« OQÆ=∞OQÍ
ã¨O㨯$`« ÉèÏQÆ=`åxfl J#∞=kOz# J^Œ$+¨ìO áÈ`«#flQÍiˆH ^ŒH˜¯Ok. J@∞=O\˜ J=HÍâ◊O `≥Å∞QÆ∞
ÉèÏ+¨ˆH zH˜¯Ok.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O PO„^èŒ*ÏuH˜ PÉÏÅQÀáêÖÏxH˜ P~å^茺 „QÆO^äŒ"≥∞ÿ#k. XHõ¯ `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’<Õ
HÍ^Œ∞ Kè«„`«Ñ¨u t"årH˜ QÆ∞~°∞^Õ=Ù_≥·# ã¨=∞~°÷ ~å=∞^•ã¨™êfiq∞ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O K«kq áÈ`«# ÉèíH˜Î
252 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„ѨѨ`«∞ÎÅ#∞ ''^•ã¨É’^茗—J<Õ „QÆO^äŒOÖ’ |Ǩï^è• „Ѩâ◊Oã≤OKå_»∞. P^èŒ∞xHõ `«q∞à◊ ™êÇ≤Ï`«º Ü«ÚQƄѨ=HõÎ
ã¨∞„|Ǩχ}ºÉèÏ~°u ''ã≤Å HõqÜ«∞~°â◊~ü——J#<Õ "åºã¨OÖ’ |"≥∞‡~°"åix J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ H˘xÜ«∂_®_»∞.
<å~°^Œ =∞ǨÏi¬ J=`å~°OQÍ#∂, <å^Œ„|Ǩϟ‡áê㨉õΩ_»∞QÍ#∂, "åˆQæÜ«∞HÍ~° t~À=∞}˜QÍ#∂ „Ѩã≤kúQÍOz#
`åºQÆ~å[™êfiq∞ |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`åxfl „Ѩuk#=¸ ÉèHí ÑΘ Ó¨ ~°fiHõOQÍ áê~åÜ«∞}O KÕ¿ã"å_»x K≥|∞`å~°∞.
Jk ~ÚѨÊ\˜H© u~°∞=Ü«∂º~°∞Ö’ `åºQÆÜ∞« º QÆ$ǨÏOÖ’ ^Õ=`å~°Û# ¿Ñ\˜HÜ õ ∞« O^Œ∞ ѨkÅѨ~K° |« _ç L#fl^Œx
P~°∞ºÅ JaèÉèÏ+¨}. ã¨Ow`« ™êÇ≤Ï`«º ã¨~°ã¨fiuÜ≥ÿ∞ J+¨ìÉèÏëê ѨO_ç`«∞_≥· ǨÏiHõ^ä•Ñ≤`å=∞Ǩï_≥·# PkÉèí@ì
<å~åÜ«∞}^•ã¨∞QÍ~°∞ `«# ÉÏźOÖ’<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Ѩ^•ºÅhfl JѨÊyOKÕ"å~°h JO^Œ∞Hõx
PÜ«∞# J~Ú^Œ=ÜÕ∞@ PO„^èŒ=∞ǨÉèÏQÆ=`«O`À<Õ PÜ«∞#‰õΩ JHõΔ~åÉèϺã¨O KÕâß~°h ÃÑ^ŒÌÅO\Ï~°∞.
áÈ`«#flQÍiHõO>ˇ `«~°∞"åu"åÔ~·# =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ∞, K≥·`«#º „ѨÉèí∞=Ù áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O=Å¡
„ѨÉÏè q`«∞Öˇ<· å~°#fl PKå~°º x_»∞^Œ"ÀÅ∞ "ÕOHõ@~å=ÙQÍi Jaè„áêÜ«∞O QÆ=∞xOѨ^yŒ Ok. =Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅ∞
`≥Å∞QÆ∞"å_Õ J~Ú#O^Œ∞=Å¡ K≥·`«#º „ѨÉèí∞=Ù `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’ ã¨OK«iOKå_»#\ÏxH˜ `«y# P^è•~åÅ∞
L#flO^Œ∞=Å¡ x_»∞^Œ"ÀÅ∞"åi Jaè„áêÜ«∞O ã¨=∞O[ã¨OQÍ<Õ `Àã¨∞Î#flk.
ÉèÏQÆ=`«O Ѩ<≥flO_»∞ 㨯O^è•Å „QÆO^äŒO. ^Œâ◊=∞㨯O^èŒOÖ’ NHõ$+¨μ‚x K«i„`«O ã¨~åfiOQÆã¨∞O^Œ~°OQÍ
Jaè=i‚OѨ|_çOk. z„`«"∞Õ =∞O>Ë „Ѩ^=Œä ∞ 㨯O^èOŒ Ö’ NHõ$+¨‚ x~åº}O K≥Ñʨ |_çOk. Wk ÃÑ·H˜ K«∂_»\ÏxH˜
H˘OK≥O q~°∞^ŒúOQÍ<Õ Hõ#|_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O ÖËHõ áÈÖË^Œ∞.
ÉèÏQÆ=`« =∞Ǩ„QÆO^ä•xH˜ =HõÎ â◊√Hõ =∞ǨÏi¬. „â’`« ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA. ѨsH˜Δ`«∞Î#∞ ~°OQÆOg∞^Œ‰õΩ
~°Ñ≤ÊOK«\ÏxH˜ NHõ$+¨‚ x~åº}QÍ^äŒ P=â◊ºHõ =∞~ÚOk.
J~°∞˚#∞_»∞ ^•fi~°Hõ #∞Oz =zÛ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ Hõ$+¨‚x~åº} "å~°Î qxÑ≤™êÎ_»∞. ^èŒ~°‡~åA P "å~°Î qx
qëê^ŒO`À q~°‰õΩÎ_≥· Jaè=∞#∞º#O^Œ#∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î#∞ Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎ}˜‚ KÕã≤ `«=Ú‡Å`À „^ÒѨk`À =∞Ǩ
„Ѩ™ê÷<åxH˜ "≥à◊√¡`å_»∞. =∞Ǩ~å*ˇ·# ѨsH˜Δ`«∞Î "Õ@HÀã¨O "≥o§ ^•Ç¨~°∞Î_≥· â◊g∞Hõ =∞ǨÏi¬ "≥∞_»Ö’ K«zÛ#
áê=Ú#∞ "Õã≤ uiy ~å[^è•xH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞ǨÏi¬ ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊$Oy =∞Ǩ~åA#∞ ÃѶ∂~°OQÍ
â◊Ñ≤™êÎ_»∞. U_»∞ k<åÅÖ’ `«#‰õΩ =∞$`«∞º=Ù `«Ñ¨Ê^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl ѨsH˜Δ`«∞ΠѨq„`« QÆOQÍf~°OÖ’
„áêÜ≥∂Ѩq+¨μì _»=Ù`å_»∞. ÉèíQÆ"å#∞_≥·# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ`«∞Î ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞. =∞Ǩ~åA =∞ǨÏi¬H˜
™êëêìOQÆ#=∞™ê¯~°O KÕã≤ U_»∞ k<åÅÖ’ "≥∂HõΔO ™êHΔÍ`«¯iOKÕ LáêÜ«∞O K≥ѨÊ=∞x „áêi÷™êÎ_»∞. D
q^èŒOQÍ „Ѩ^äŒ=∞ 㨯O^èŒO =ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk.
WHõ kfifÜ«∞ 㨯O^èŒO. Nâ◊√‰õΩ_»∞ Ô~O_»∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’ ÔH·=ÖϺxfl ã¨OáêkOz# Y\ÏfiOQÆ∞x
=$`åÎO`«O K≥Ñ≤Ê ''h‰õΩ U_»∞k<åÅ∞ QÆ_»∞=Ù =ÙOkHõ^•! `«Ñ¨Ê‰õΩO_® "≥∂HõΔѨ^•xfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï=Ù——Jx
ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ ^è≥·~°ºO K≥|∞`«∂_»∞. ÉèíH˜Î =∂~°æ"Õ∞ „Ѩ^è•#=∞x ѨeH˜ ÉèÏQÆ=`«`«`åÎfixfl LѨ^Õt™êÎ_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 253
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~åÅ Jaè=~°‚#O D 㨯O^èŒOÖ’ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂ѨO
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x=Å¡ „|Ǩχ^Õ=ÙxH©, „|Ǩχ=Å¡ <å~°^∞Œ xH©, <å~°^∞Œ x=Å¡ "åºã¨ =∞ǨÏi¬H,© "åºã¨=∞ǨÏi¬=Å¡
Nâ◊√‰õΩxH© ã¨O„áêѨÎ=∞~ÚOk. P ÉèÏQÆ=`« `«`åÎfixfl Nâ◊√‰õΩÅ∞ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ q=i™êÎ~°∞.
WѨC_»∞ `«$fÜ«∞ 㨯O^èŒOÖ’H˜ =KåÛ=Ú. WO^Œ∞Ö’ q^Œ∞~° "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ã¨O"å^ŒO, Ç≤Ï~°}ϺHõΔ
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ =$`åÎO`«O, [QÆ`«¯O@‰õΩ_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝=~åǨ=`å~°O ^èŒiOz
ã¨OǨÏiOK«@O, ^Õ=Ǩ˙u Hõ~=Ì° ÚÅ ^•OѨ`º« O, HõÑÅ≤ ^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^ŒO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q „Ѩ^•è # Ѷ∞¨ \ÏìÅ∞.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`åxH˜ WO`«\˜ nÑ≤Î, "åºÑ≤Î ~å=\ÏxH˜ ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx ã¨Ç¨Ï[ã¨∞‰õΩ=∂~°"≥∞ÿ#
â◊Ü«∂º ™œÉèÏQƺO, ÉèÏ"å"Õâ◊O, ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO „Ѩ^è•# ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞. J~°÷QÍOcè~°º=¸, â◊|Ì™œO^Œ~°º=¸
ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ #=Ѩš= HÀ=∞ÅÜ≥ÿ∞# áÈ`«#flQÍi HÍ=ºHõ#ºHõ‰õΩ ÃÑ@ìx ™⁄=Ú‡Å∞. "åQÆ~å÷Å∞ áê~°fif
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞Å=Öˇ |"≥∞‡~°"åi Hõq`«fiOÖ’ HõÅã≤ "≥∞Åã≤ LO\Ï~Ú.
J~°÷ QÍOcè~°º=Ú !
H“~°=ã¨ÉèíÖ’ ^èŒ$`«~å„+¨ì =∞Ǩ~åA‰õΩ Ç≤Ï`«É’^èŒ KÕã¨∞Î#fl q^Œ∞~°∞x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç.
J\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ_»∞ =Ú~åã¨∞~°ÉèËk Ѩ~åѨ~°∞O_»∞ KÕ
Ѩ\˜ì ã¨Y∞O_»∞ qÜ«∞º=Ú#∞ ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£ QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ qÉèí∞O_»∞<≥·
~Ú@ìÅ"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞=Ú# <≥ѨC_»∞ñ ^À_»Ê_»∞K«∞O_»∞ "å~°Å<£
A@ì# „"ÕÅ <≥=fiiH˜ñ EѨñQÆ =K«∞Û#∞ ÉÏi÷"À`«Î=∂! (3–31)
D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’x^Õ =∞~˘Hõ Ѩ^ŒºO –
^èŒ~°}©<åÜ«∞Hõ! áêO_»∞ Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ h `«=Ú‡O_»∞ ^Œ`«∞Ê„`«∞ÎÅ<£
|i~°H˜ΔOz# ^èŒ~°‡=ÚO ^ŒQÆ=Ù#∞O ÉÏ\˜Å∞¡, =Oâ◊O|∞ ã¨∞
ã≤÷~° ™œM’º#fluñ*ˇO^Œ∞, â◊„`«∞[Ü«∞=Ú<£ *ˉõÄ~°∞, QÀáêÅ âı
Y~°∞ z`«ÎO|∞#∞ =K«∞Û#@¡QÆ∞@ Ü≥∂ H“~°=º =Oâß„QÆ}©! (3–24)
"≥·‰õΩO~î°OÖ’x "åã¨∞^Õ=Ùx =~°‚#O D Ѩ^ŒºOÖ’ z`«ÎyOK«O_ç.
=~°"≥·‰õΩO~î°=Ú ™ê~°™êHõ~°=Ú† k=ºã¨fi~°‚ âßÖÏOHõ QÀ
ѨÙ~° ǨÏ~出=$`«"≥∞ÿ# `«^Œƒù=# =∞OÉè’[O|∞† `«#‡Ok~åO
`«~°q„ÉèÏl`« Éè’y Hõi‚Hõ† `«^Œ∞^Œº^ÀƒùQÆ Ñ¨~°ºOHõ=∞O
k~°"˘O^Œ<£ =ã≤~ÚOK«∞ =∂^èŒ=Ùñ_»∞ ^• <Õáê~°∞ Éèí$OQÍHõ$u<£. (3–513)
Ö’HõHOõ @‰õΩ_≥#· Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x ã¨OǨÏiOK«@OHÀã¨O J=`«iOz J"å~°ºâ∫~°ºO`À =∂~°∞ÖËx qǨ~°O
KÕã¨∞Î#fl Pk=~åǨÏ=¸iÎx áÈ`«#flQÍ~°∞ D „H˜Ok ã‘ã¨Ñ¨^ŒºOÖ’ ã¨Ç¨Ï[ã¨∞O^Œ~°OQÍ Jaè=i‚OKå~°∞.
254 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«∞^Œ "≥Ú^Œà◊¡‰õΩñ lH˜¯ `«∞xã≤ áêéñQÆ "≥∂~°ñ QÆ∞Åâ‹·Å=ÚÅñ l=Ú‡ñ Q˘O`« `«_»=Ù
„|Ǩ‡O_»ÉèÏO_»O|∞ Ѩye zÅ∞¡Å∞ "À=ñ Q˘=Ú‡Åñ ^•\˜OK«∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù
[Å^èŒ∞ ÖË_»∞#∞ |OHõã¨O‰õΩÅOɡ· ~ÚOHõ Y∞~°=ÚÅ =∞\Ïì_»∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù
L_»∞~åA ã¨∂~°∞ºO_»∞ <˘Hõ¯=¸Å‰õΩñ É’=ñ QÆ∞é∞K«"åÅ=Úñ „kѨCñ Q˘O`« `«_»=Ù
QÆ∞xÜ«Úñ QÆ∞Ñ≤ÊOK«∞ ÅOѶ≤∞OK«∞ñ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞ <≥QÆÜ«Ú ^èŒ~°ñ „^Œ=Ùfiñ ÉÁé˜Ü«∞ñQÍ <ÕѨ٠q∞ye
^•#"ÕO„^Œ∞x QÆ∞O_≥Å∞ ^ŒÅ¡_çÅ¡ñ |Ok "≥∞Å¡# ~°} Ѩiã¨ÊOk Ü«∞QÆ∞K«∞. (3.637)
â◊|Ì ™œO^Œ~°º=Ú :
J~°÷ QÍOcè~°º=Ú`À ‰õÄ_ç# â◊|Ì ™œO^Œ~°º=Ú ã¨∞=∞<À =∞<À[˝OQÍ LO@∞Ok. áÈ`«#fl QÍiH˜
JO`åº#∞„áê™êÅ`À Ѩ^•ºxfl ǨÏ$^ŒºOQÍ #_»Ñ¨@O "≥#fl`À ÃÑ\˜ì# q^Œº. NǨÏi áê^•Å#∞ D „H˜Ok
K«OѨH=õ ∂Å`À JÅOHõiOKå_»∞. "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ QÀqO^Œ∞x ã¨O^Œi≈Oz# ã¨O^Œ~ƒ° qù ∞k.
ã¨∞xt`« ÉèíH˜Îñ ^Œ#∞‡Y=Úñ Ez# K«∂_»∞¯Å∞ „kѨÊÖËHõÜ«ÚO
QÆ#∞ñQ˘x Ô~@ìˆHʼnõΩ #HõŇ+¨ ÉèíHõÎ q^èŒ∂`« MË^Œ=ÚÖò,
=Úx[# z`«Î "≥∂^Œ=ÚÅ∞, =ÚH˜Îx"å㨠Hõ"å@ ÉèË^Œ=ÚÖò,
q#∞`« q#∂`«fl #∂ѨÙi`« "Õ^Œ=Ú, Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«Ú áê^Œ=ÚÖò. (3.541)
~°}~°OQÆOÖ’ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ =~åǨÏ=¸iÎH˜ ÖÁOyáÈ=@O D „H˜Ok HõO^ŒOÖ’ JO^ŒOQÍ
=i‚OѨ|_çOk.
k@ K≥_ç Ö’ñ|_≥ ^≥·`«∞ºñ_»∞, ã¨\˜H˜<£, ^ŒO„ëêì qaè#fl â◊„`«∞=∞Ǩϟ~°
ã¨Î\˜H˜<£, Y~°Y∞~° ѨÙ\˜H˜<£, QÆ\˜ `«@ ǨÏ`« Hõ=∞Å *ÏO_» Ѷ¨∞\˜H˜<£, y\˜H˜<£. (3.698)
"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ f~°÷ Ü«∂„`«Å∞ KÕã¨∂Î NHõ$+¨μ‚x ^Œi≈Oz# ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’xk ~¸ Ѩ^ŒºO.
HõxÜ≥∞O ^•Ñ¨ã¨Ñ¨ÙOQÆ=ÙO _»dÅÖ’HõMϺ`« =iú+¨μ‚, â’
Éèí# ÉèÏã¨fi`«Êi ѨÓ~°‚ Ü«∞ø=# HõàÏ„ÉèÏl+¨μ‚, Ü≥∂wO„^ŒÇ¨Ï$
^Œfi#*Ï`≥·HõK«i+¨μ‚ñ, Q“ã¨∞ÎÉèí=ÚM’^Œº^Œ∂ƒù+¨}ÏÅOHõi
+¨μ‚, xeOáêÇ≤Ï`«l+¨μ‚, q+¨μ‚ñ, „|Éèíq+¨μ‚O, QÆ$+¨μ‚, ~Àz+¨μ‚x<£. (3.148)
ã‘™êÅÖ’JO`«º„áê㨠qÖÏ㨠q<庙êÅ∞ áÈ`«#fl QÍiH˜ ZO`À W+¨ìO.
^Œà◊ ^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ѩ„`« ~°∞z~å‰õΔΩ ã¨Åe`« N=`«û Hõe`« =‰õΔΩ
hÅh~°^Œ hÅhÖ’`«ÊÅ âߺ=Ú #e‰õΩÖωõΩÅ =∂eHÍaè~å=Úñ
Q“ã¨∞ÎÉèíHõe`« =ÚHÍÎǨ~°Ü«Ú`« HõO~î°∞ Ü≥∂y=∂#㨠ѨOHõ*’ѨHõO~î°∞
ã¨`«`« „Ѩã¨#fl ã¨ã≤‡`«=^Œ<åOÉè’A k#Hõ~° HÀ\˜ ã¨OnѨΠ`ÕA........ (3.922)
=∞~˘Hõ q^èŒ"≥∞ÿ# J#∞„áêã¨q<åºã¨O HõÅ D ã‘™êxfl z`«ÎyOK«O_ç.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 255
HõO*Ï`« H˜O[ů ѨÙO[~°Ol`« Ñ‘`« H“âıÜ«∞"åã¨∞ [QÆxfl"åã¨∞
â◊„`«∞ cèHõ~° K«„Hõ â◊OY QÆ^• Ѩ^Œ‡ qÇ≤Ï`« K«`«∞~åƒÇ¨ï qQÆ`«"≥∂Ǩï....... (3.924)
D „H˜Ok „áêã¨=ÚHÍÎ~ÚOѨÙÅ∞ ‰õÄ~°Û@OÖ’ áÈ`«#fl QÍik JO^≥ "Õã≤# KÕ~Ú.
ÉèíHõΠѨi`À+¨} Éèí∂+¨}! áêѨâ’+¨}Ï! (3.115)
HõÅ∞+¨ QÆÇϨ #^Œ=Ú#<£ Ü«∞=Ú#<£. (3.170)
ѨÙO_»sHÍHõΔ! ã¨O`«`« Éèí∞=# ~°HõΔ! (3.309)
Hõ$áêQÆ∞} Éè∂í +¨}! áêѨâ’+¨}Ï! (3.548)
ã¨∞nè[#`å=#! qâ◊fiÉèÏ=<å! (3.570)
[QÆ`Ê« iáêÅ#! x`«ºMËÅ<å! (3.572)
iѨÙ=∂# q=∞~°#Ì ∞ <å [<å~°#Ì ∞<£. (3.666)
q"ÕHõ qâßÅ∞x ѨÙ}ºjÅ∞x<£. (3.707)
D q^èŒOQÍ |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`«O J~°÷QÍOcè~åºxH˜, â◊|Ì ™œO^Œ~åºxH©, ÉèíH˜Î Ѩ~°=â◊`åfixH˜,
=∞ǨÏ`«Îfi Hõq`«fi Ѩ@∞`åfixH˜ PÅ"åÅ"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞#flk.
W@∞=O\˜ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O JHõ~Δ åã¨∞ºÅO^ŒiH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ q^èOŒ QÍ ã¨~à° ◊ QÆ^•º#∞"å^Œ
ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜OKåÅ<Õ ã¨OHõÅÊO u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷<åÅ "åiH˜ HõÅQÆ@O Jaè#OkOK« =Åã≤#
q+¨Ü«∞O. D ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O „áê*ˇ‰õΩì „áê~°OaèOѨ|_çOk. D =∞ǨHÍ~°ºOÖ’ <å‰õΩ
J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi N Zãπ. ÅH©Δ‡<å~åÜ«∞}, S. U. Zãπ., QÍiH˜ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞
ѨÓ~°fiHõ #=∞ã¨∞û=∞#ã¨∞ûÅ∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞.
D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ##∞fl JǨfixOz J#∞"å^Œ ÉèÏQÍ ÅxflO\˜h ѨijeOz Ѩi+¨¯iOz UHõ
ã¨∂„`«`«#∞ HõeÊOKÕÉèÏ~°O <åg∞^Œ LOz# _®Hõì~ü ~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ, Ñ≤. P~ü. F., QÍiH˜
<å Jaè=O^Œ# =∞O^•~åÅ∞ JOkã¨∞Î<åfl#∞.
„¿Ñ=∞ ÃÑxflkè J~Ú# Nx"åã¨∞x ã¨xflkèÖ’ ZO`À ã¨O`À+¨O`À <Õ#∞ <å qkèx x~°fiiÎOK«\ÏxH˜
ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞Î#fl N.ÔH. ã¨∞Éσ~å=Ù, Z_ç@~ü QÍiH˜ <å ǨiÌHõ Jaè"å^•Å∞.
`«=∞ Hõ~H° =õ ∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz L#fl „QÆO^äOŒ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O `«$fÜ«∞ 㨯O^èOŒ . D 㨯O^è•xfl
ã¨~°à◊QÆ^ŒºOÖ’ J#∞"å^ŒO KÕã≤#"å~°∞ N Pâß"åk „ѨHÍâ◊~å=Ù, ZO. U., QÍ~°∞. g~°∞ z`«∂Î~°∞lÖÏ¡,
#QÆi _ç„w HõàÏâßÅÖ’ PO„^èÀѨ<åºã¨‰õΩÅ∞. Jëêì=^è•#Hõà◊Ö’ Pi`Õi#"å~°∞. q#Ü«∞Éèí∂+¨}∞Å∞.
=∞^èŒ∞~°ÉèÏ+¨}∞Å∞.
Pâß"åk "åi J#∞"å^ŒO ã¨~ã° O¨ QÍ ã¨~à° O◊ QÍ ™êyOk. D `«$fÜ«∞ 㨯O^è•xfl WO`« =ÚK«Û@QÍ
=Ú„kOz# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~ü N q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH˜ <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
256 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JHõ~Δ ^° ÀëêÅ∞ ^˘~°Å‰õΩO_® ã¨ÇϨ „™ê‰õΩΔ Öˇ· „ѨÓѶ٨ Å∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ N =Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ
"åiH©, N=ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚âß„ã≤Î QÍiH© <å ^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡ „ÃÑãπHÍÑ‘ ã≤^ŒúOKÕã≤
WzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚, ZO.U., ZO.Ѷ≤Öò.,‰õΩ <å â◊√ÉèÏjã¨∞ûÅ∞.

u~°∞Ѩu, Éèí=nÜ«Ú_»∞
10–2–86. Hõ~°∞}N
„Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
=¸_»= 㨯O^èŒ=Ú
N =∞Ç≤Ï`« q#∞`« kq[
™ÈÎ=∞! Ü«∞â◊ã‘û=∞! ~å[™È=∞! ã¨∞"Õ∞~°∞
¿ã÷=∞! qxi˚`« ÉèÏ~°æ=
~å=∞! ^Œâß## q~å=∞! ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ~å=∂! 1
* ~å=∂! ~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ÅÖÏ=∂! h=Ù J`«ºO`« â’ÉèÏ=O`«"∞≥ ,ÿ kQÆO`«q„âßO`«"∞≥ ,ÿ ^Õ=`«Å∞ ã¨OH©iOÎ KÕ
H©iÎ"≥·Éèí=O HõÅ"å_»=Ù. #ˆ~O„^Œ∞ÅÖ’ K«O„^Œ∞_»=Ù! "Õ∞~°∞ nè~°∞_»=Ù! Ѩ~°â◊√~å=Úx ÉèíOQÆѨ~°z# g~°∞_»=Ù.
Ѩk`«ÅÅ ~å=}∞x `«∞^Œ=Ú\˜ìOz# â◊¥~°∞_»=Ù. J=^èŒiOK«∞!
=. =∞ǨÏhÜ«∞QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x „âı+¨μªÅ‰õΩ xdÅѨÙ~å}"åºMϺ# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@¡xÜ≥∞. J@∞¡ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μìO_≥·# ѨsHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√Hõ Ü≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 2
* ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~å}ÏÅ#∞ K«Hõ¯QÍ q=iOK«@OÖ’ q∞H˜¯e <Õ~°∞ÊQÆÅ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ L`«Î=∞QÆ∞}
ã¨OѨ#∞flÖˇ·# â∫#HÍk =Úxã¨`«Î=ÚÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞–
P q^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊ nHõΔÖ’ L#fl ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞}˜‚ gH˜ΔOz â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ D q^èŒOQÍ
ѨeHÍ_»∞–
–: q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú@ :–
L áêO_»∞#$áêÅ #O^Œ#∞Å∞ ÉÏǨï|ÅO|∞# ^è•~°Î~å„+¨μìÅ<£
ÉèíO_»#Éèí∂q∞Ö’ ÔQez áêO_»∞~° âß~°^Œ K«O„^Œ K«O„kHÍ
YO_»Ü«∞â◊ó „Ѩã¨∂# HõeHÍ=oñ Q“~°= ~å[ºÅH˜Δ‡ <˘O
_˘O_» Ü«∞ÅOHõiOѨÙK«∞ [Ü≥∂#flu ~å[º=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞O_»ñQÆ<£. 3
* áêO_»∞~å[‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ^èŒ~°‡~å*Ï^Œ∞Å∞ ÉÏǨïq„Hõ=∞O`À ^èŒ$`«~å„+¨μìx H˘_»∞‰õΩÖˇ·#
^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞Å#∞ ~°}~°OQÆOÖ’ [~ÚOKå~°∞. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# â◊~°`å¯ÅѨ٠ѨO_»∞ "≥<≥flÅÖÏO\˜ JYO_»H©iÎx
Pi˚OKå~°∞. J@∞=O\˜ Ü«∞â◊ã¨∞û J<Õ Ñ¨ÓÅ"≥ÚQÆæÅ`À H“~°=~å[ºÅH˜Δ‡x JÅOHõiOKå~°∞. Dq^èŒOQÍ
"å~°∞ q[Ü≥∂ÖÏ¡ã¨O`À ~å[ºáêÅ#O ™êyOKå~°∞.
258 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =∞#∞*ËO„^Œ! q^Œ∞~°∞ñ _»O`«‰õΩ =Ú#∞, =#=Ú# ˆHñy Ü«∞K«@ =Úx[#ˆQÜ«Ú<£
q#∞`« `«áÈ ^èÒˆ~Ü«Ú<£ Ѷ¨∞#∞, ##∞Ѩ=∞ QÆ∞}q^èÕÜ«Úñ QÆ<≥ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú<£. 4
* F ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! JO`«‰õΩ=ÚO^Õ– J#QÍ =∞ǨÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúO [~°QÆ\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ
q^Œ∞~°∞_»∞ J_»=ÙʼnõΩ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» =Ú#∞ÅKÕ H©iÎOѨ|_Õ"å_»∂, „Ѩâ◊ã¨Î"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ ¿ÑÔ~xflHõQÆ#fl
"å_»∂, ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜QÆ∞}ÏÅ∞ QÆey ã¨Oã¨Î=hÜ«Ú_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ ã¨O^Œi≈OKå_»∞.
Hõ. Hõ#∞ñQ˘x `«`åÊ^ŒO|∞Å∞, ^Œ# á¶êÅ=Ú ™ÈHõ „"≥ÚH˜¯ `«QÆ x@¡xÜ≥∞<£
=Úx=~°! ã¨HõÅ [QÆ`åÊ, =# K«i`«∞ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ _»dÅ =O^Œ∞ºO _≥Åq∞<£. 5
* JÖÏ ^Œi≈Oz P =∞Ǩ=Úx áê^•ÅÃÑ· `«# #∞^Œ∞~°∞ ™ÈˆH@@∞¡ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ q^Œ∞~°∞_»∞
W\Ï¡ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•! ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍefl Ѩq„`« "≥Ú#~°Û QÆÅ K«i„`« QÆÅ"å_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ JO^ŒiH©
=O^ŒhÜ«Ú_»∞.
Hõ. =∞O_ç`« `Õ*’xkè Ü≥ÿ∞,áêO_»= Ç≤Ï`«=∞ux ^Œ∂`«ÉèÏ=O|∞# "Õ
^ŒO_»Ñ¨Ùi ˆHy ‰õΩ~°∞‰õΩÅ, =∞O_»#∞ñ _»QÆ∞ ^è•~°Î~å„+¨μì =∞Ok~°=Ú#‰õΩ<£. 6
* ^ÕnѨº=∂#"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û `«#‰õΩ Ñ¨i"Õ+¨Éèí∂+¨}OQÍ "≥Å∞Q˘O^Õ P QÀqO^Œ∞_»∞ áêO_»=ÙÅ
"Õ∞Å∞ HÀi, ~åÜ«∞ÉÏiQÍ Ç¨Ïã≤Î<åѨÙ~åxH˜ =KåÛ_»∞. JÖÏ qKÕÛã≤# NHõ$+¨μ‚_»∞ H“~°=‰õΩÅ =`«Oã¨∞_≥·#
^Œ∞~Àº^èŒ#∞x ™œ^è•xH˜ "≥à◊§ÖË^Œ∞.
`Õ. K«#ñQÆ <˘Å¡Hõ =∞^Œæ$ǨÏO|∞#‰õΩ ÉèíHõÎ, =`«ûÅ∞O _»QÆ∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞ =K«∞Û>Ëq∞
Hõ`«=Ú? <åHõk Ü≥∞é˜ñyOѨ٠Hõ~°∞}`À_», ##∞K«∞ q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú #_çÔQ #x#. 7
* J\Ï¡ "≥à◊§‰õΩO_®, P ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞ „Ѩ`ÕºHõOQÍ <å ~ÚO\˜H˜ ^ŒÜ«∞KÕâß_»∞. W\Ï¡ ~å=_®xH˜
HÍ~°}O Uq∞\˜? ^ŒÜ«∞KÕã≤ WO^Œ∞Ö’ L#fl ~°Ç¨Ï㨺O <å‰õΩ qÑ≤Ê K≥ѨC Jx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚
J_çQÍ_»∞.
Hõ. qx "≥éñQÆOk ѨsH˜Δ, #‡#∞[=ˆ~}∞ºO_»∞ q=∞Å=∞u xã¨ÎO„^Œ∞<£
=Úx‰õΩÅ [Åxkè K«O„^Œ∞<£, ã¨∞xt`« ǨÏiÉèíH˜Î™êO„^Œ∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞<£. 8
* W\Ï¡ K≥|∞`«∞#fl =∞ǨÏi¬=∂@Å∞ qx ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û QÆÅ"å_»∂,
ã≤÷~° ã¨OHõÅ∞Ê_»∂, =Úx[#=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH˜ K«O„^Œ∞x=O\˜"å_»∂, u~°∞QÆ∞ÖËx ǨÏiÉèíH˜ÎKÕ QÆ∞O_≥
ѨO_ç#"å_»∂– J~Ú# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬"≥·Ñ¨Ù K«∂Kå_»∞.
Hõ. Hõx ~Ú@¡<≥ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx, ##Ѷ¨ÚO_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞ñ _Õ~°Ç¨Ï㨺=Ú Å_çÔQ<£?
=Úx ÜÕ∞q∞ K≥ÃÑÊ? <Õ Ñ¨y, kx n~°÷=Ú ÖÏ_≥? <≥K«@ñ k~°∞QÆ∞K«∞ #∞O_≥<£? 9
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 259
* J\Ï¡ K«∂ã¨∂Î W\Ï¡ J<åfl_»∞. ѨÙ}∞º_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ =∂#∞º_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx U ÜÕ∞ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞
J_çQÍ_»∞? JO^Œ∞‰õΩ P =∞Ǩ=Úx ÜÕ∞"Õ∞q∞ ã¨=∂^è•<åÅ∞ K≥áêÊ_»∞? q^Œ∞~°∞_»∞ U ÜÕ∞ f~å÷ÅÖ’ U
q^èŒOQÍ ™êfl#O KÕâß_»∞? ZHõ¯ _≥Hõ¯_» U q^èŒOQÍ ã¨OK«iOKå_»∞?
`Õ. Wxfl ^≥eÜ«∞OQÆ <å#u ~ÚzÛ ##∞fl, #i÷ ~°H˜ΔOѨ"Õ q=∞ÖÏO`«~°OQÆ!
Ѷ¨∞# ^ŒÜ«∂áêOQÆ! ǨÏiáê^Œ Hõ=∞ÅÉèí$OQÆ!, =∞Ç≤Ï`« QÆ∞}ã¨OQÆ! áêѨ`«=∞óѨ`«OQÆ! 10
* =∞ǨÏs¬! h=Ù ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ǨÏ$^ŒÜ∞« O QÆÅ"å_»=Ù! Hõ~∞° }`À xO_ç# Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂ѨÙÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù!
q+¨μ‚ áê^•Å<Õ Ñ¨^•‡Å‰õΩ `«∞"≥∞‡^ŒÖÏO\˜"å_»=Ù! h=Ù L`«Î=∞ QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»=Ù. áêѨ=∞<Õ pHõ\˜x
Ѩ\ÏѨOK«Å∞KÕ¿ã ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»=Ù. ^ŒÜ«∞KÕã≤ W=hfl q=iOz PѨ#∞fl_»<≥·# ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞.
K«. J#=Ù_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ ^èŒ~åkèѨÙ`À ##∞ñ |∂~°∞=Oâ◊ =
~°ú#! q#∞ Hõ+¨μìñ_≥·# ^èŒ$`«~å„+¨ì#$áêÅ∞ñ_»∞ ÃÑOѨÙ`À ã¨∞Ü≥∂
^èŒ# =ÚY Ѩل`«∞ÅO QÆ_»∞ =Ú^ŒO|∞#ñ ɡOѨÙK«∞ñ ÉÏO_»∞~åA ^Œ
Ñ≤Ê# Ñ≤^ŒÑ¨<£ ^Œ^•`«‡AÅ∞ ÃÑÅ∞¯é˜ `«#flx KÕ~° =zÛ#<£. 11
* J#QÍ â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. ѨÙ~°∞=Oâ◊ =~°ú<å! q#∞. ^Œ∞+¨μì_≥·# ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞,
`«# ‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞efl Z‰õΩ¯= QÍ~å|OQÍ ÃÑOKå_»∞. `«O„_ç áêO_»∞~åA Ѩ~°=∞ѨkOK«QÍ<Õ
PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ áêO_»=ÙÅ∞ ÉèíÜ«∞O`À HõOÑ≤Oz J`«x JO_»KÕi<å~°∞.
=. W@∞¡ =zÛ# áêO_»=ÙÅ Ü≥∞_» #ã¨∂Ü«∂ x=∞QÆ∞flÖˇ· ã¨∞Ü≥∂^èŒ<å^Œ∞Å∞ 12
Hõ. ÃÑ\˜ìi qëê#fl† =∞O@O, QÆ\˜ìi Ѷ¨∞#áêâ◊=ÚÅ#∞† QÆOQÍ#kÖ’
<≥\˜ìi† ~å[º=Ú "≥_»ÅO, Q˘\˜ìi† ^èŒ~°‡O|∞ q_çz ‰õΩ\˜ÖÏ`«‡‰õΩÖˇ·. 13
* Dq^èOŒ QÍ =zÛ# áêO_»=ÙÅ#∞ K«∂z ^Œ∞~Àº^è<Œ å^Œ∞Å∞ Jã¨∂Ü«∂„QÆã∞¨ ÖÎ <·ˇ å~°∞. ^è~Œ ‡° ^Œ∂~°∞Å∞,
‰õΩ\˜Å |∞^Œ∞úÅ∞ J~Ú# H“~°=ÙÅ∞ "åiH˜ q+¨O HõeÑ≤# J#flO ÃÑ\Ïì~°∞. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ `åà◊¡`À Hõ\Ïì~°∞.
QÆOQÍ #kÖ’ <≥\Ïì~°∞. ~å[ºO#∞O_ç ‰õÄ_® "≥à◊¡Q˘\Ïì~°∞.
Hõ. „‰õÄ~å`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞ ÖÏHΔÍ, QÍ~°O|∞# "å~°∞ x„^Œ ÔQ·H˘x Ü«ÚO_»<£
^•~°∞} td ^ŒiH˘eÑ≤i, =∂~°} Hõ~°‡=ÚÅ Hõ„Ѩ=∞`«∞ÎÅ∞ #QÆ∞K«∞<£. 14
* ÅHõ¯ WO\’¡ "≥∞ÿ=∞~°z áêO_»=ÙÅ∞ x„^ŒáÈ`«∂ LO_»QÍ „‰õÄ~°Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ·# ÔH“~°=ÙÅ∞ WO\˜H˜
xѨÊO\˜OKå~°∞. "åix ~°∂Ѩ٠=∂Ѩ\ÏxH˜ U=∞~°∞áê@∞ ÖˉõΩO_® Z<Àfl Ѩ<åflQÍÅ∞ Ѩ<åfl~°∞.
`Õ. ã¨∂i[#ˆQÜ«∞ =∞QÆ∞ ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∞[˝, qÅ㨠^Œ=Éèí$^䌙êfl# Ѩq„`«"≥∞ÿ#
„^ÒѨn Kå~°∞ "Õ}©Éèí~°O|∞ =\˜ì, H˘Å∞=٠֒ѨŠh_çÛi ‰õΩuû`«=Ú#. 15
* ѨO_ç`=« ~ˆ }∞ºÅ „ѨâO◊ 㨠ÅO^Œ∞H˘#fl ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞ǨÜ«∞[˝OÖ’ ѨÓ[hÜ«∞"≥∞#ÿ J=Éè$í ^䙌 êfl#O`À
Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«"∞≥ ÿ XáêÊ~°∞`«∞#fl áêOKåe H˘Ñ¨C Ѩ@∞ìH˘x hKåuhK«OQÍ xO_»∞H˘Å∞=٠֒ѨeH˜ D_®Û~°∞.
260 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. HÍ=Ù# "å~°Å HõѨHõ$uñ, QÍqOѨx ^˘Hõ k#O|∞ QÆÅ∞QÆ^Œ∞. `«=∞ [
<å‡=kè x[#O^Œ#∞Å#∞, "åqi # Ü«∞ºO^èŒ#$Ѩu =Å^Œ#ñ _»Ü≥∞º<£. 16
* W@∞¡ H“~°=ÙÅ∞ áêO_»=ÙʼnõΩ P[<å‡O`«O JѨHÍ~°O K≥Ü«∞ºx k#"Õ∞ ÖË^Œ∞. P „QÆ∞_ç¤~åA
H˘_»∞‰õΩʼnõΩ J_»∞¤ K≥ѨÊÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
`Õ. =∂Ü«∞E^ŒO|∞ =xfl ^Œ∞~å‡~°æ=$uÎñ, |∞_»q∞ñ Q˘x Ü«∞_»=ÙʼnõΩñ É’#_»∞= #K«@ñ
kiy "å~°Å∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ niÛ ÜÕ∞ñQÆ∞, ^≥Oz `«=∞ Ü«∞Oâ◊ =∞_çy#ñ |Oz ~Ú_»Hõ. 17
* J#O`«~O° =∂Ü«∞ E^ŒOÖ’ H“~°=ÙÅ∞ J<åºÜ«∞OQÍ áêO_»=ÙÅ ~å*Ϻxfl ÖÏH˘¯<åfl~°∞. "åix
J_»=ÙʼnõΩ "≥_Å» Q˘\Ïì~∞° . áêO_»=ÙÅ∞ X_»O|_çHõ „ѨHÍ~°O QÆ_∞» =Ù =ÚyâßHõ uiy=zÛ `«=∞‰õΩ ~å=Åã≤#
~å[ºÉèÏQÍxfl J_çy`Õ H“~°=ÙÅ∞ WÜ«∞ºÖË^Œ∞.
=. L#fl Ü≥∞_». 18
K«. ã¨HõÅ xÜ«∞O`« Ü≥ÿ∞# ǨÏi ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_»∞ =∂^èŒ=ÙO_»∞ ¿ã
=Hõ #=HõÅÊHõO|∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜Î #O
^ŒHõ^èŒ~°∞ñ _»|˚Ö’K«#∞ñ_»∞ ^èŒ~°‡`«#∂Éèí=ÙKÕ xÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·
Ü«∞‰õΩ\˜Å ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï`å`«‡‰õΩñ_≥· ^èŒ$`«~å„+¨μìáêeH˜<£. 19
* WÖÏ LO_»QÍ xdÅ ã¨$+≤ìH© xÜ«∞O`« J~Ú#"å_»∂, JdÅ Ö’Hõ â◊~°}∞º_»∂, P„t`«[#
áêi*Ï`«=¸, JO`«O ÖËx"å_»∂, ZO`À â◊H˜Î ã¨OѨ#∞fl_»∂, #O^ŒHõO J<Õ Y_®æxfl ^èŒiOz#"å_»∂,
Hõ=∞Å^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÍxH˜ JOH˜`«"≥∞ÿ#
=∞#ã¨∞û HõÅ"å_≥· ^èŒ~°‡~åA xÜ≥∂QÆO „ѨHÍ~°O ~åÜ«∞ÉÏ~°O #_»Ñ¨\ÏxH˜ ^èŒ$`«~å„+¨μìx ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏ¡_»∞.
Hõ. K«x Ü«∞K«@ cè+¨‡ QÆ∞~°∞ `«, `«Î#Ü«∞ Hõ$áêKå~°º xdÅ ^è•„fѨ`«∞Å∞<£
qx Ü«∞#∞"≥∂kOѨñQÆ x,@¡xÜ≥∞<£ ^èŒ$`«~å„+¨μì`À_» #=h<å^ä•! 20
* Éèí∂áêÖÏ! JÖÏ "≥o§# QÀáêÅ∞_»∞ JHõ¯_» cè+¨μ‡_»∂, „^À}∞_»∂, Jâ◊fi`å÷=∂, Hõ$ѨÙ_»∂, ã¨HõÅ
~å[#∞ºÅ∂ JO`å qx ã¨O`À+≤OKÕ@@∞¡ ^èŒ$`«~å„+¨μìx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. H“~°= áêO_»=Ù e~°∞=Ù~°∞, <å~°Ü«∞ hH˘Hõ¯ ~°∂Ѩ Ü«∞=h=~°! h
"Õ su <≥·# ÉÏO_»∞ ‰õΩ, =∂~°∞Å áêÖÁã¨ñy `Õx =∞#∞ #∞ÉèíÜ«∞O|∞<£. 21
* =∞Ǩ~å*Ï! H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ W^Œ~Ì ∂° h‰õΩ XHõ¯>Ë. h=Ù U q^èOŒ QÍ<≥<· å ã¨~ˆ áêO_»=ÙʼnõΩ
~å=Åã≤# ~å[ºÉèÏQÆO WzÛ#>ˇÂ¡`Õ, LÉèíÜ«ÚÅ∂ ˆHΔ=∞OQÍ LO\Ï~°∞..
Hõ. Jx ^èŒ~°‡É’^èŒ=Ú#ñ |e, H˜# =∂@Å∞ K≥=ÙÅ x_»q∞ñ QÆ$+¨μ‚_»∞ q^Œ∞~°∞<£
Ѷ¨∞# hu=∞O`«∞ñ aÅ∞=O, |xz#ñ [#∞^≥OK≥ñ QÆ∞~°∞ã¨ÉèÏã¨÷Å=Ú#‰õΩ<£. 22
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 261
* JO@∂ Hõ$+¨μ‚_»∞ ^èŒ~°‡„Ѩɒ^èŒO KÕâß_»∞. P =∂@Å∞ "åi K≥qÔHHõ¯ÖË^Œ∞. JѨC_»∞ NHõ$+¨μ‚_»∞
qâı+¨ huq^Œ∞_≥·# q^Œ∞~°∞}˜‚ Ñ≤Å∞=#Oáê_»∞. q^Œ∞~°∞_»∞ H“~°=ÙÅ H˘Å∞=Ù‰õÄ\ÏxH˜ =KåÛ_»∞.
=. K«#∞^≥Oz Ü«∞K«\˜ [#O|∞ÅKÕ`« #∞Ѩã`
÷≤ O« ɡ#· HÍ~°ºO|∞ ^≥Å∞Ѩñ|_ç#"åñ_≥· ^è$Œ `«~å„+¨μì #∞^ÕtÌ Oz
~Ú@¡xÜ≥∞. 23
* q^Œ∞~°∞_»∞ JHõ¯_ç "åi=Å¡ [~°∞QÆ∞`«∂=Ù#fl =º=Ǩ~°=∞O`å `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^è$Œ `«~å„+¨μxì `À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. ^èŒ~°}©<åÜ«∞Hõ! áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ h`«=Ú‡O_»∞† ^Œ`«∞Ê„`«∞ÎÅ<£
|i~°H˜ΔOz# ^èŒ~°‡=ÚO ^ŒQÆ=Ù#∞O ÉÏ\˜Å∞¡† =Oâ◊O|∞ ã¨∞
ã≤÷~° ™œM’º#fluñ *ˇO^Œ∞† â◊„`«∞[Ü«∞=Ú<£ *ˉõÄ~°∞† QÀáêÅ âı
Y~°∞ z`«ÎO|∞#∞ =K«∞Û #@¡QÆ∞@ Ü«∞øñ Q“~°=º=Oâß„QÆ}©! 24
* =∞Ǩ~å*Ï! áêO_»∞~åA h `«=Ú‡_»∞. PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞efl ã¨O~°HOΔ˜ K«_O» ^è~Œ ‡° =¸, <åºÜ«∞=¸.
JO^Œ∞=Å¡ g∞ =Oâ◊O âßâ◊fi`« ã¨∞Yã¨OѨ^ŒÅ`À =iúÅ∞¡`«∞Ok. g∞‰õΩ â◊„`«∞ q[Ü«∞O ã¨O„áêѨÎ=∞ø`«∞Ok.
‰õΩ~°∞‰õΩÅK«∂_®=∞}©! g∞~°∞ D q^èŒOQÍ PK«i¿ãÎ QÀáêÅt~À=∞}˜ J~Ú# Hõ$+¨μ‚x =∞#ã¨∞û‰õÄ „Ñ≤Ü«∞O
HõeyOz# @¡=Ù`«∞Ok.
J. "åi `«O„_ç áêÅ∞ "åiH˜ <˘ã¨ñy h,áêÅ∞ ã¨∞`«∞Å ÔHÅ¡ñ |Oz ~ÚzÛ
K«Å=Ú q_çz ^èŒ~°‡ =∞Å=_» h |∞kúñ, *Á#∞Ѩ=Ü«∞º! ‰õΩÅ=Ú =∞#∞Ѩ=Ü«∞º! 25
* =∞Ǩ~å*Ï! "åi `«O„_çÉèÏQÆO "åiH˜=Ùfi. h ÉèÏQÆO H˘_»∞‰õΩʼnõΩ Ñ¨Oz W=Ùfi. D~°¬º =^ŒeÃÑ@∞ì.
^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ =∞#ã¨∞û „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@∞ì. =Oâßxfl xÅɡ@∞ì.
K«. q#∞=Ú #$áêÅ! <å ѨÅ∞‰õΩ† "ÕÜ«Ú#∞ <ÕÅ ã¨g∞~°ã¨∂u h
`«#Ü«ÚÅ ¿Ñ~°∞ q#flñ |^Œ`å_ç`« ^Œ∞+¨ìÉèí∞[OQÆ=∞O|∞ Kå
_»∞Ê#ñ QÆ#ÖÁO^Œ∞! xO`«Ü«Ú#∞ =Ú#∞fl#∞ñ *ˇÑ≤ÊuñQÍ^≥ "åx KÕ
`«# Éèí=nÜ«∞Ѩل`«∞ÎʼnõΩñ ^ŒÑ¨Ê^Œ∞ =∞$`«∞º =^≥xfl ÉèíOQÆ∞Å<£. 26
* ~å*Ï! <å =∂@ áê\˜OK«∞. hH˘_»∞‰õΩ ^Œ∞_»∞‰õΩ`«#O q#flѨC_»ÖÏ¡ P cè=∞¿ã#∞_»∞ HÍÅ∞ `«ye#
HÍÅã¨~°ÊO ÖÏQÍ =∞O_çѨ_»`å_»∞. W^ŒO`å h‰õΩ =ÚO^Õ K≥áêÊ#∞QÆ^•! U q^èŒOQÍ J~Ú<å 㨈~
P"åÜ«Ú‰õΩ=∂~°∞x KÕuÖ’ h ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ Kå=Ù `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ, 27
Hõ. hѨل`«∞ÎÅ â∫~°ºO|∞#∞, KåáêKå~åºÑ¨QÍ`«‡*Ï`« Hõ$ѨÉèí∞*Ï
\’ѨO|∞#∞ QÆ~°∞‚ ^Œ∞~å, ÖÏѨO|∞#∞ x[=ÚQÍñ ^ŒÅO`≥ =∞#=Ú#<£. 28
262 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* JO`ÕHÍ^Œ∞ ~å*Ï! h Hõ#fl H˘_»∞‰õΩÅ „Ѩ`åáêÅ∂† „^À}ÏKå~°º, cèëê‡Kå~°º, Hõ$áêKå~°∞ºÅ

Ѩ\Ï\’áêÅ∂† JOQÆ~åA Jã¨O^Œ~°ƒù„ѨÖÏáêÅ∂– W=hfl x["Õ∞ Jx h =∞#ã¨∞ûÖ’ #=Ú‡`«∞<åfl"å!
=. J>Ë¡x q#∞=Ú. 29
L. U Ѩ~°"Õ∞â◊√KÕ [QÆ=Ú b ã¨K«~åK«~°HÀ\˜`À ã¨=Ú
nÌÑ≤`« =∞Ü≥∞º† <Õ qÉèí∞x k=ºHõàÏOâ◊A Å|˚QÆ~°ƒù Q“
sѨu =ÚYº^Õ= =Úx |$O^Œ=Ú† Öˇ=fiñ _»#O`«∞ñ _»K«∞º`«∞O
_® ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=ÚO_»∞ Hõ~°∞}ÏO|∞kè QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ "À #ˆ~â◊fi~å! 30
* J~Ú`Õ– q#∞. F ~å*Ï! U Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ D „ѨÑO¨ K«O K«~åK«~° [O`«∞*ÏÅO`À
„ѨHÍtã¨∂Î LO@∞#fl^À† „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∂, =ÚxQÆ}=¸ JO`å U ^Õ=Ùx
k=ºHõàÏOâ◊Å#∞O_ç [x‡OKå~À, Z=fi_»∞ J#O`«∞_À, Z=fi_»∞ JK«∞º`«∞_À P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_Õ
^ŒÜ«∂ѨÜ≥∂xkè J~Ú# D NHõ$+¨μ‚_»∞.
L. J\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ_»∞ =Ú~åã¨∞~°ÉèËk Ѩ~åѨ~°∞O_»∞ KÕ
Ѩ\˜ì ã¨Y∞O_»∞ qÜ«∞º=Ú#∞ ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£ QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ qÉèí∞O_»∞<≥·
~Ú@ìÅ "≥∞ÿ# „¿Ñ=∞=Ú# <≥ѨC_»∞ñ ^À_»Ê_»∞K«∞O_»∞ "å~°Å<£
A@ì#„"ÕÅ <≥=fiiH˜ñ EѨñQÆ =K«∞Û#∞ ÉÏi÷"À`«Î=∂! 31
* =∞Ǩ~å*Ï! JxflÖ’HÍÅ#∂ `«#Ö’ J\˜Ãì Ñ\˜#ì "å_»∂, =Ú~°∞_»∞ J<Õ ~åHõãΔ ∞¨ }˜‚ =∞@∞ìÃÑ\˜#ì "å_»∂,
ã¨~°fi„âı+¨μª_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ K≥eHÍ_≥·, qÜ«∞ºO‰õΩ_≥·, K«∞@ì"≥∞ÿ, „Ѩɒ^茉õΩ_≥·, „ѨÉèí∞"≥· Juâ◊~ÚOz#
J#∞~åQÆO`À ZÅ¡ÑC¨ _»∂ áêO_»∞=ÙʼnõΩ `À_»Ê_»∞`«∞O\Ï_»∞. JÖÏO\˜ "åix „"ÕÖuˇ Î K«∂Ѩ_®xH˜ Z=iÔH<· å
™ê^茺O J=Ù`«∞O^•?
L. HÍ=Ù#ñ ÉÏO_»∞#O^Œ#∞Åñ QÍé˜Ü«∞ ÃÑ@ìHõ ~å[ºÉèÏQÆ=Ú<£
"åqi xzÛ ~å[º=Ú#∞ =Oâ◊=Úñ |∞„`«∞ÎÅ |O^èŒ∞=~°æ=Ú<£
QÍ=Ù=Ú† HÍHõ Ö’aèÜ«∞QÆ∞ Hõ+¨ì ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞ =∂@ qO\˜"Õ
Éèí∂=~°! h Ü«Ú¿ÑHõΔ #QÆ∞ñÉ’ ‰õΩÅ<åâ◊=Ú |O^èŒ∞<åâ◊=Ú<£. 32
* JO^Œ∞Hõx <å =∂@qx áêO_»∞=Ùefl ÉÏ^èŒÃÑ@ì‰õΩO_® "åi ~å[ºÉèÏQÍxfl "åiH˜ WzÛ ^Õâßhfl,
=Oâßhfl, Ѩل`«∞bfl, |O^èŒ∞=Ùbfl HÍáê_»∞. JÖÏHÍHõ Ö’ÉèÏq+¨μì_»∂, ^Œ∞+¨μì_»∂ J~Ú# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞x
=∂@Å∞ q<åfl"å h x~°¡HõΔºO HÍ~°}OQÍ ‰õΩÅ<åâ◊O, |O^èŒ∞<åâ◊O [iyf~°∞`«∞Ok.
`≥. XHõxÔH· ~Ú@∞¡ ‰õΩÅ "≥∞Å¡ #∞Hõ¯_»OѨ, <≥`«∞ÎH˘#ñ EK≥ kk huÜÕ∞ #$áêÅ!
q#∞=Ú <å=∂@† h ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞x q_çz, ‰õΩÅ=Ú ~å[ºO|∞ñ ^Õ[O|∞ xÅ∞Ѩ=Ü«∞º. 33
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 263
* XHõ¯_ç HÀã¨O =Oâ◊=∞O`å ^èfiŒ Oã¨O KÕã∞¨ HÀ\ÏxH˜ „ѨÜ∞« uflã¨∞<Î åfl=Ù. W^≥H¯õ _ç ~å[hu? =∞Ǩ~å*Ï!
<å=∂@ q#∞. D ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ q_»<å_»∞. =Oâ◊=∞~åº^Œ#∂. „ѨÉèí∞`åfihfl, „Ѩ`åáêhfl HÍáê_»∞!
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^Œé˜q∞ K≥Ñ≤Ê#, qx ^Œ∞~Àº^èŒ#∞ñ_»∞ ~À+¨q=â◊√O_≥· `å
x#`«#Ü«∞ â◊‰õΩ# ^Œ∞âß≈, ã¨#∞Å xsH˜ΔOz `å=∞ã¨O|∞#ñ |eÔH<£. 34
* Jx D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ <˘H˜¯ K≥áêÊ_»∞. P =∂@Å∞ qx ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ~Àëê"ÕâO◊ `À =â◊O
`«Ñ≤ÊáÈÜ«∂_»∞. q∞„`«∞_≥·# Hõ~°∞‚}©‚, "Õ∞#=∂=∞ â◊‰õΩxh, `«=Ú‡_≥·# ^Œ∞âß≈ã¨#∞}©‚ K«∂z JǨÏOHÍ~°O`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. ^•ã‘Ѩل`«∞Îx g∞~° Å∞, ^•ã‘#∞O *ËÜ«∞ H˜@‰õΩñ ^ŒQÆ∞<≥ Ñ≤Å∞=ñQÍ?
<åã‘#∞O_≥· „¿ÑÖˇ_»∞, QÍã≤e K≥_çáÈ= "≥_»ÅñQÍ #_»∞=Ùñ _çñHõ<£. 35
* ^•ã‘Ѩل`«∞Î}˜‚ fã¨∞H˘x Pã¨#O WzÛ ‰õÄ~ÀÛÃÑ\Ïì~°∞. W@∞=O\˜ "åà◊¡#∞ D ã¨Éèí‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ
Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. ‰õΩ^Œ∞~°∞QÍ ‰õÄ~˘Ûx JkèHõ „Ѩã¨OQÍÅ∞ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. "≥O@<Õ D `«∞O@ix "≥∞_»|\˜ì
ÔQO\˜"≥Ü«∞ºO_ç. uHõ¯ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞O _®_ç# ^Œ∞~åÖÏѨO|∞Å∞ ^Œ#‰õΩ =∞#™êÎÑO¨ |∞¿ãÜ«∞O QÍ~°ºO|∞ qKåiOz
^è~·≥ º° O |=ÅOaOz Ü≥ÚO_»∞ ѨÅ∞Hõ <˘Å¡Hõ â◊~â° ~◊ åã¨#O|∞Å∞ q_çz „HÀ^èOŒ |∞ #_»ñz =#O|∞#‰õΩ
[x Ü«∞O^Œ∞. 36
* D q^èOŒ QÍ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ѨeH˜# ^Œ∞_»∞‰õΩ =∂@ʼnõΩ q^Œ∞~°∞x =∞#ã¨∞û `«∞Hõ`∞« Hõ L_çHᘠÈ~ÚOk.
JѨC_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞ Hõ~=ΰ ºO QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥K∞« ÛH˘x, QÆ∞O_≥ x|ƒiOK«∞H˘x, =∞ˆ~g∞ =∂~°∞=∂@ ѨÅ∞Hõ‰Ωõ O_®,
^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∞ q_çzÃÑ\˜ì, P„QÆǨxfl J_»zÃÑ\˜ì J~°}ϺxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
ã‘. q+¨μ‚ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎ q=∞ÅÉèí∂=ÚÅ#∞ |q„`«O|∞ÅQÆ∞ ǨÏiˆHΔ„`«=ÚÅ#∞
<≥ÅH˘x ^Õ=`åxi‡`«Ç¨Ïik=º Éèí∂=ÚÅ QÆOQÍk ѨÙ}º#^Œ∞Å
ã≤^ŒúѨÙ~å}„Ѩã≤^Œú ѨÙ}Ϻ„â◊=∞ ã¨÷Å=ÚÅ #∞Ѩ=#ã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞
QÆO^èŒ=∂^Œ#=ÚY HΔ͇Éèí$`«Î@O|∞Å =∞OAÅyi ‰õΩO[ ѨÙO[=ÚÅ#∞
`Õ. qHõK«ÔH·~°= Ѩ^Œ‡ ǨÏÅ¡Hõ =∞~°O^Œ, áê# Ѩ~°=â◊ =∞^èŒ∞Hõ~° QÍ# |∞^Œú
~å[ǨÏO㨠qÖÏ㨠q~å[=∂#, =∞QÆ∞K«∞ñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ ѨOˆH~°∞ǨHõ~°=ÚÅ. 37
* P q^èOŒ QÍ "≥o§# q^Œ∞~°∞_»∞ q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥Åã≤# áê=#„Ѩ^âÕ ßÅ#∂, Ѩ~=° ∞Ѩq„`åÖˇ#·
"≥·+¨‚= ˆHΔ„`åÅ#∂, ^Õ=`«Å∞ xi‡Oz# k=ºã¨÷ÖÏÅ#∂, QÆOQÆ "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨÙ}º#^Œ∞Å#∂, ѨÙ~å}ÏÅÖ’
„Ѩã≤^•úÖˇ·# ã≤^•ú„â◊=∂Å#∂, `«áÈ=<åÅ#∂ ^Œi≈OKå_»∞. QÆO^èŒ=∂^Œ#O "≥Ú^ŒÖˇ·# H˘O_»K«iÜ«∞Å#∂,
JHõ¯_ç K«Hõ¯x zHõ¯x á⁄^ŒiO_»¡#∂, qHõã≤Oz# ~°Hõ~°HÍÅ HõÅ∞=ÅÖ’, Hõ=∞ÖÏÅÖ’ =∞Hõ~°O^ŒO „`åy
"≥∞ÿ=∞~°z# `«∞"≥∞‡^ŒÅ Hõ=∞‡x QÍ<åxH˜ "Õ∞Å∞H˘#fl ~å[ǨÏOã¨Å qÖÏ㨠qǨ~åÅ`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl
ã¨~À=~åÅ#∂ qÖ’H˜OKå_»∞.
264 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =∞é˜Ü«Ú#∞ |∞∞ë꺄â◊=∞ =#, ã¨i ^Œ∞Ѩ=# #^Œ ѨÙoO^Œ [#Ѩ^Œ yi QÆ
ǨÏfi~° QÀ+¨ª Ü«∞[˝âßÖÏ, ѨÙ~° ^Õ"åÜ«∞`«# ѨÙ}ºÉèí∂=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞<£. 38
* =Ú#∞Å =<åÅÖ’, #n#^•ÅÖ’, LѨ=<åÅÖ’, É’Ü«∞Ñ¨Öˇ¡ÅÖ’, H˘O_»QÆ∞ǨÏÅÖ’, QÀâßÅÖ’¡,
Ü«∂QÆâßÅÖ’¡, Ѩ@ì}ÏÅÖ’, ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’, f~°÷ã¨÷ÖÏÖÖ’ uiQÍ_»∞.
Hõ. ‰õÄ~°Å∞ñ QÍÜ«∞Å∞ h àϧ, Ǩ~°=ÚQÍñ Q˘#∞K«∞ xÜ«∞=∞ =∞Å=_»ñQÆ #ã¨O
™ê¯~° â◊s~°∞O _»QÆ∞K«∞ #∞, ^•~°`« #=^èŒ∂`«"Õ+¨^èŒ~°∞ñ_≥· =~°∞ã¨<£. 39
* P Ü«∂ ã¨÷ÖÏÖÖ’ P‰õΩÅ∞, ^Œ∞OѨÅ∞, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, hà◊√¡ =∂„`«"Õ∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞H˘O@∂
xÜ«∞=∞ ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·, â◊s~°ã¨O™ê¯~° ~°Ç≤Ï`«∞_≥·, B^•~°º=∞Ç≤Ï`«∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ Ѩi„"å[Hõ "Õ+¨^è•iÜ≥ÿ∞
ã¨OKå~°O KÕâß_»∞.
Hõ. ǨÏ~°¬=Ú QÆ^Œ∞~°ñQÆ ÉèÏ~°`«, =~°¬=Ú#O QÆÅ∞QÆ∞ ѨÙ}º=~°f~°÷=Ú Å∞
`«¯~°¬O EK«∞K«∞ qQÆ `å, =∞~°∞¬O_≥· ã¨OK«iOK≥ =∞#∞[=ˆ~}Ϻ! 40
=. W@∞¡ ã¨OK«iOK«∞K«∞ñ „ÉÉèÏ㨠f~°÷=Ú‡#‰õΩ =K«∞Û#ѨÙ_»∞ 41
* D q^èOŒ QÍ ÉèÏ~°`« ^ÕâO◊ Ö’ QÆÅ L`«=Î ∞ ѨÙ}ºf~å÷ ÅxflO\˜h ã¨O`Àëêuâ◊Ü∞« O`À ã¨O^Œi≈ã¨∂,Î
~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ q_çz# q^Œ∞~°∞_»∞ „Hõ=∞OQÍ „ѨÉèÏã¨f~°÷O KÕ~å_»∞.
K«. J~°∞QÆ∞K«∞ ^≥·`«ºÉèË^Œ# ^ŒÜ«∂ѨiÅ|ú ã¨=∞ã¨Î "Õ∞kh
Éèí~°}^èŒ∞~°O^èŒ~°∞O _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏO_»∞ã¨∞`å„QÆAñ _˘Ñ¨CK«∞O_» #
`«Îé˜ q^Œ∞~°∞O_»∞ñ ^Œ`«ûi ^Œ∞^ŒOz`« ™êÅ ~°™êÅ =∂^èŒg
‰õΩ~°=Hõ =∂Åf =‰õΩà◊ ‰õΩO[ Åã¨`«Î@ =∞O^Œ∞ #∞<≥fl_»<£. 42
* ã¨iQÍ J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞x J#∞„QÆǨÏO =Å¡ ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ# ™ê=∂„*Ϻxfl
Ѩiáêeã¨∞<Î åfl_»∞ ^è~Œ ‡° ~åA. P q^èOŒ QÍ áêO_»"å„QÆA_»∞ ã¨=∞ã¨Î =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅÉèÏ~åxfl =Ç≤Ïã¨∞#Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’
q^Œ∞~°∞_»∞ P „áêO`åxH˜ =KåÛ_»∞. JHõ¯_ç =∞kÌK≥@∂¡, =∂q∞_çK≥@∞¡† QÆ∞i"≥O^Œ, Z„~°QÀiO@, =∂Åu,
á⁄QÆ_» "≥Ú^ŒÖˇ·# `«~°∞Å`å^Œ∞Å`À‰õÄ_ç =Ù#fl #n f~°OÖ’ q^Œ∞~°∞_»∞ x=ã≤OKå_»∞.
K«. #~°=~°! "Õ}∞*Ï#Åq#+¨ì =∞Ǩ@q =∂_ç¯ñ ÉÏO_»∞ Éèí∂
=~°! ^èŒ$`«~å„+¨ì ã¨∂#∞ Åx"å~°º x~°∂_è» q~À^èŒ "≥∞uÎ Ü≥ÚO
_˘~°∞Å [~ÚOѨñ QÀi Hõ^Œ<Àifiñ QÆ∞~°∞H˜ΔuáêÅ=ÚY∞º ÅO
^Œé∞ =∞$`«∞ Ö∫@Ü«Ú<£ qx Ѷ¨∞#O|∞QÆ â’Hõx=∞QÆflz`«∞Îñ_≥·. 43
* ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! JѨC_»∞ J`«_Hç ˜ ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«ãO¨ „QÍ=∞O ã¨OQÆu `≥eã≤Ok. H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂
"åiOѨ ~åx "≥·~°O ÃÑOK«∞H˘x ÃѶ∂~°OQÍ áÈ~å_»∞‰õΩ<åfl~°h, Ѩ~°ã¨Ê~° q[Ü≥∂`«¯O~î°`À [iy# P
‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `« =∞Ǩã¨O„QÍ=∞OÖ’ "≥^∞Œ ~°∞á⁄^ŒÅÖ’ L^Œƒqù Oz# ^•"åyflÖ’ ^ŒQ"úÆ ∞≥ #ÿ J~°}ºOÖÏQÍ ^Œ∞~Àº^è<Œ åk
‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~° ã¨=¸Ç¨Ï=∞O`å #tOKå~°h qx q^Œ∞~°∞_»∞ Ѩ@ì~åx â’HõOÖ’ =ÚxQÍ_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 265
L. P Ü≥∞_»ñ QÍÅ∞ ^Œ#flHõ ~°Ü«∞O|∞# <Õñy ã¨~°ã¨fif#n
`ÀÜ«∞=ÚÅO^Œ∞ñ „QÆ∞OH˜ =Úx`«∞Å∞ºñ_»∞ "Õ K«xÜ≥∞O ^Œ#∂#áê
`ÀÎÜ«∞~°∞ǨѨÎÉèÏ~°æ= Ѩ$^äŒ∞„u`« ™È=∞ ã¨∞^•ã¨ â◊H˜Î Éèí$
^•fiÜ«Ú Ü«∞=∂aè^è•#Ü«Ú`« "åÇ≤Ï#∞ÅO ^Œ#∞~°H˜Îñ „QÆ∞O‰õΩK«∞<£. 44
* JHõ¯_» LO_»_®xH˜ q^Œ∞~°∞#‰õΩ HÍÅ∞ xÅ∞=ÖË^Œ∞. =Úxã¨^Œ$â◊√_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ "≥O@<Õ
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ã¨~°ã¨fif #kÖ’ ™êfl#OKÕâß_»∞. J#O`«~°O Jyfl, ã¨∂~°º, â◊√„Hõ, Ѩ$^äŒ∞, „u`«, ™È=∞,
ã¨∞^•ã¨, ‰õΩ=∂~°, "åÜ«Ú, Ü«∞=∞ W`åºk ^Õ=`å<å=∂Å`À „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ ѨÙ}ºf~å÷Å#∞ Pã¨H`
Θ À ¿ãqOKå_»∞.
L. "≥O_çÜ«Úñ |∞}ºÉèí∂=ÚÅñ |q„`«ã¨i`«∞ÎÅñ EK«∞K«∞<£ ~°=∂
=∞O_»#∞ñ _»∞O_»∞ k=º~°∞z=∞#‡}˜ Kå~°∞Hõ"å@ ˆQǨÏm
=∞O_ç`« ™œ^èŒQÀѨÙ~° q=∂#=Ú Å∞#fl`« ÉèíH˜Îñ EK«∞K«∞<£
xO_ç# "Õ_»¯ñ QÆ$+¨‚Ѩ^Œ h~°[ zO`«#∞_≥· „Hõ=∞O|∞#<£. 45

* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ ѨÙ}ºã¨Ö÷ ÏÅ#∂, Ѩq„`«#n f~å÷Å#∂ ¿ãqã¨∂Î "≥o§ WOk~å =Å¡É∞íè _≥#·
QÀqO^Œ∞x =∞Ok~åÖˇ· =∞Ǩϟ[˚fiÖÏÖˇ·# =∞}∞Å∞ á⁄ky# `«Å∞ѨÙÅ`À, QÆ_»Ñ¨Å`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl
q=∂<åÅ#∂, QÀѨÙ~åÅ#∂, PÅÜ«∂Å#∂ J`«ºO`« ÉèHí ` Θ À PÖ’H˜ã∂¨ Î #O^Œ#O^Œ#∞x áê^•~°qO^•Å#∞
㨇iã¨∂Î ZO`À ã¨O`À+¨O`À =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
–: q^Œ∞~°∞O _»∞^Œú=ÙO QÆx Hõ$ëê‚^Œ∞Å =$`åÎO`«O |_»∞QÆ∞@ :–
K«. K«x K«x `˘O\˜ =∞`«ûº ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅÉèí∂=Ú Åu„Hõq∞Oz K«
Ü«∞º# Ü«∞=Ú<å#kO QÆkã≤ Ü«∞K«Û@ ÉèÏQÆ=`«∞<£ ã¨~À[ Ö’
K«# ^Œ$_è»Éèí‰õΩÎ ã¨^Œ∞æ}qâß~°^Œ∞ âßO`«∞x ^Õ==∞O„u t
+¨μºx =∞Ç≤Ï`« „Ѩã≤^Œ∞úñ |iâ’+≤`«^À+¨μñ „||∞^Œ∞ú #∞^Œú=Ù<£. 46
* JÖÏQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ"≥o§ =∞`«ûº, ‰õΩ~°∞, *ÏOQÆÅ Éè∂í =ÚÅ#∞ Ju„Hõq∞Oz J#O`«~O° Ü«∞=Ú<å #kx
ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞, P #nf~°OÖ’ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞_»∞, ѨÙO_»sH͉õΩΔ x g∞^Œ JYO_»"∞≥ #ÿ ÉèHí QΘ ÅÆ "å_»∞. L`«=Î ∞QÆ∞}
ã¨OѨ#∞fl_»∞, âßO`«∞_»∞, ~å[huÖ’ |$ǨÏã¨Êu t+¨μº_»∞, qâßÅÜ«∞â’ q~ål`«∞_»∞, ^À+¨â¥◊ #∞º_»∞, L[˚fiÅK≥`· #« ∞º_»∞
J~Ú# L^Œ=ú Ù}˜‚ ^Œi≈OKå_»∞.
Hõ. Hõx Ü«∞#∞~åQÆ qHÍã¨=Ú, ^Œ# =∞#=Ú#ñ ^˘OQÆeOѨñ ^ŒQÆ QÍ_è®eO
QÆ# =∂K«iOz <≥Ü«∞ºO, |∞#ñ QÆ∞â◊Å „Ѩâ◊fl ¿ãã≤ =Ú^Œ=Ú#ñ |eÔH<£. 47
266 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* L^Œú=Ù}˜‚ K«∂_»QÍ<Õ q^Œ∞~°∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ J#∞~åQÆO á⁄Oyá⁄~°eOk. Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∞ Kåz

QÆ\Qì̃ Í H“yeOK«∞ ‰õΩ<åfl_»∞. ¿ãflǨÏO H˘nÌ ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ Å∞ ‰õΩiÑ≤Oz# J#O`«~O° ã¨O`À+¨O`À q^Œ∞~°∞_»∞
L^Œú=Ùx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞, ^Œ∞i`«q^Œ∂~°∞Å∞ q~Àkè^Œ∞~°Ì=∞|Å∞Å∞O
QÆ∞~°∞‰õΩÅ uʼnõΩÅ∞ QÆ∞Of, =~°ã¨∂#∞Å∞ QÆ∞â◊Å∞ÖË Ü«∞"åi`« ÉèíH˜Î<£. 48
* =$+≤‰‚ Ωõ Ö’^Œƒ"ù å! L^Œ"ú å! Hõ$+¨É‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ∂, Ѩq„`«Ki« „`«∞Å∂, q~À^è∞Œ ʼnõΩ x~ÀkèOѨ~åx g~åkèg~°∞Å∂,
‰õΩ~°∞‰õΩ ÖÏÅOHÍ~°∞Å∂ J~Ú# ‰õΩOf‰õΩ=∂~°∞Å∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ =Ù<åfl~å?
K«. ǨÏi ^Œ# <åaèѨOHõ~°∞ǨÏ=∞O^Œ∞ [xOz# Ü«∞\˜ì ÉèÏ~°f
â◊fi~°∞ñ _»uÉèíH˜Î "Õñ_» Ü«∞^Œ∞=Oâ◊=Ú#<£ |ÅHõ$+¨‚=¸~°∞ÎÖˇ·
Ѩ~°ñQÆ [xOz Éèí∂Éèí~°=Úñ ÉÏÑ≤# Éèí=ÙºÅ∞ ˆ~=fOk~å
=~°∞ Å@ â◊¥~°¿ã#∞x x"åã¨=Ú#<£ ã¨∞Y =Ú#fl"å~°ÖË? 49
* `«# <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_ç ѨÙ\ì̃# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩ~=° ∞ÉèHí `
Î̃ À „áêi÷OѨQÍ NǨÏi |Å~å=Ú_»∞QÍ,
Hõ$+¨μ_‚ ∞» QÍ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»∞. J\Ï¡ ѨÙ\˜ì Éè∂í ÉèÏ~åxfl áÈQ˘\˜#ì =∞Ǩϟ^ŒÜÚ« Å∞, ~ˆ =f~°∞H˜‡}©
ǨÏ$^ŒÜ«∞„Ñ≤Ü«ÚÅ∞ ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ `«=∞ `å`« QÍÔ~·# â◊¥~°¿ã#∞x QÆ$ǨÏOÖ’ ã¨∞YOQÍ L<åfl~å?
K«. ‰õΩ~°∞‰õΩÅ∞ ÖÏ^ŒiOѨñQÆ ã¨Y∞O_»∞#∞ <åѨÙÎñ_»∞<≥· `«#iÛ ™È
^Œ~° `«~°∞}©[#O|∞Å#∞ ^Œ`«Ê`«∞ÅO QÆ_»∞ QÍ~°=O|∞#O
QÆ~°∞} ^Œe~°Ê <å`«‡AÅHõO>ˇñ „aÜ≥∂#fluñ „É’K«∞"åñ_»∞ ã¨∞
ã≤÷~°=∞u #∞#fl"åñ_≥ =ã¨∞^Õ=Ùñ_»∞ =$+≤‚‰õΩÅ „ѨnѨHÍ! 50
* Ü«∞^Œ∞=Oâ◊nѨHÍ! ‰õΩ~°∞=OjÜ«ÚÖˇ#· H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ `«<fl≥ O`À Q“~°qOѨQÍ, <≥Ü∞« º"≥∞,ÿ
qÜ«∞º"≥∞ÿ, `«# J#∞QÆ∞ K≥Öˇ¡à◊¡#∞ "åiÉèí~°Îbfl ZO`À P^Œ~°OQÍ PáêºÜ«∞OQÍ Hõ#fla_»¤ÅHõO>Ë q∞#flQÍ
ÖÏeOz áêeOKÕ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ P~ÀQƺOQÍ L<åfl_®?
âß. HõO^Œ~åÊOâ◊=Ú#O ^Œ#∂Añ |_»Ü«∞O QÍq∞Oz Éèí∂^Õ=`å
|$O^ŒO|∞<£ Éèíl~ÚOz `«`«¯~°∞} nÑ≤OѨO „|ÉèÏ=O|∞ ÃÑO
á⁄O^Œ<£ ~°∞H˜‡}˜ QÆ#fl #O^Œ#∞ñ_»∞ „Ѩ^Œ∞º=ÚflO_»∞ ÉèÏã¨fiK«Û=¸
ã¨O^ÀǨÏO|∞Å∞ ^Œ#∞flñ Q˘Åfi =∞Ç≤Ï`À`åûǨÏO|∞#<£ q∞OK«∞<Õ. 51
* =∞#‡^äŒ∞x JOâ◊QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ á⁄O^Œ^ŒÅz ~°∞H˜‡}©^Õq „ÉÏǨχ}∞efl ѨÓlOzOk, "åi
J#∞„QÆǨÏO =Å¡ J`«ºO`«=∞Ç≤Ï"≥∂¿Ñ`« J~Ú# ~°∞H˜‡}©=∂`« Hõ_»∞ѨÙK«Å¡QÍ Hõ#flã¨O`å#O „Ѩ^Œ∞º=Úfl_»∞
ã¨=∞ã¨Î ¿ã<åã¨=¸Ç¨ÏO `«##∞ ã¨O¿ãqã¨∂Î LO_»QÍ L`åûǨÏO`À L<åfl_»∞QÆ^•!
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 267
Hõ. ã¨~°ã≤[Ö’K«# Hõ~°∞}Ï, ѨiÅ|ú ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~°}˜áêÅ# =∞Ç≤Ï=∞O
|~°=∞„Ñ‘u ã¨∞dOK«∞<≥, z~°qÉèí"À^•~°∞ñ _»∞„QÆ¿ã#∞ñ_»∞ [QÆu<£. 52
* Hõ=∞ÖωõΩΔ x Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõOΔ =Å¡ ã¨O„áêѨ"Î ∞≥ #ÿ ã¨=∞ã¨Î ~å*Ϻhfl áêeã¨∞#Î fl L„QÆ¿ã#∞_»∞ ã¨O„Ñ‘`∞« _≥,·
âßâ◊fi`« "≥·Éèí"À¿Ñ`«∞_≥· ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
K«. Åe`« Ѩu„=`å=∞}˜ qÖÏã¨=f uÅHõO|∞ áê~°fif
ÅÅ# QÆ∞=∂~°∞ñ QÆ#fl@∞ ã¨∞ÅHõΔ} *ÏO|=f ÖÖÏ=∞ x
~°‡ÅQÆuñ QÆ#fl Ѩ\˜ì ã¨∞‰õΩ=∂~°`« #∞O_»∞ q~ÀkèÉèíO[<À
`«¯eHõ ã¨∞dOK«∞<Õ QÆ∞}Hõ^ŒO|∞ñ_»∞ ™êO|∞_»∞ =$+≤‚ѨÙOQÆ"å! 53
* Ѩu„=`å t~À=∞}©, L`«Î=∞ ~°=∞}©=∞}©, ã¨=∞ã¨Î ã¨^Œ∞æ}=f J~Ú# *ÏO|=u, áê~°fif^Õq
‰õΩ=∂~°™êfiq∞x Hõ#fl@∞¡ ™êO|∞x Hõ#flk. q~À^èŒ∞Å#∞ peÛ K≥O_®_Õ g~åkèg~°∞_»∞, ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"åÅ∞_»∞–
P ™êO|∞_»∞ ˆHΔ=∞"Õ∞<å?
Hõ. ǨÏiѨ^Œ¿ã=‰õΩñ _»i cè, Hõ~°∞ñ _»~°∞˚#∞ =Å# q∞QÆ∞Åñ QÍ~°∞‡Hõ q^ŒºÖò
k~°=ÚQÆñ QÆéz# ™ê`«ºH˜, =~°ã¨∞Y qÉèí==ÚÅ #∞#fl"åñ_≥ ^èŒi„u<£? 54
* ǨÏiK«~}
° H˜OHõ~∞° _»∂, Ji[# ÉèÜ
í ∞« OHõ~∞° _»∂, J~°∞#˚ ∞x ^ŒQ~æÆ ° K«H¯õ QÍ qÅ∞q^Œº <Õ~∞° ÛH˘#fl"å_»∂
J~Ú# ™ê`«ºH˜ J`«ºO`« ã¨∞Y"≥·Éèí"åÅ`À JÅ~å~°∞`«∞<åfl_®?
=∞. [Å*Ï`åO‰õΩâ◊ K«„Hõ KåѨ ‰õΩeâ◊ K«Ûù„`åk ˆ~MÏOH˜`À
[˚fiÅ QÀqO^Œ Ѩ^•|˚ ÅH˜Δ`« q~å[<å‡~°æ ^èŒ∂oK«Ûù\Ï
Hõe`åOQÆ∞O_»∞ q^èŒ∂`«HõŇ+¨μñ_»∞ xëê¯"≥∞ÿHõ ^èŒ~°∞‡O_»∞ ã¨
`«∞¯Å*Ï`«∞O_»# <˘Ñ¨C#\˜ì Ѷ¨∞#∞ñ _»„‰õÄ~°∞O_»∞ Éèí„^•`«∞‡ñ_Õ? 55
* QÀqO^Œ∞x áê^•Å∞– Ѩ^‡Œ O, JO‰õΩâ◊O, K«„HõO, ^è#Œ ∞ã¨∞û, =„[O, Kè„« `«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ â◊√Éè~ˆí YÅ`À
XѨC `«∞O\Ï~Ú. J@∞=O\˜ Náê^Œ=Ú„^ŒÅ∞ „ѨHÍtOKÕ „`À=ÅÖ’x ^Œ∞=Ú‡`À „Hõq∞‡# <≥"∞Õ ‡#∞`À,
^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_≥·# J„‰õÄ~°∞_»∞ P#O^ŒOQÍ L<åfl_®? xëê¯=Ú_»∂, x~°‡Å ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞_»∂, ã¨^ŒfiOâ◊
ã¨O*Ï`«∞_»∂ S# P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙxH˜ ˆHΔ=∞"Õ∞ Hõ^•?
Hõ. „â◊√`«∞Å∞#∞ „QÆ`«∞*Ï`«=Ú ã¨, =∞‡uñ ^•eÛ#Ü«∞\˜ì "Õ^Œ=∂`«QÆu<£ N
Ѩuñ ^Œ# QÆ~°ƒù=Ú‡# ~°, H˜Δ`«∞ñ *Ëã≤# QÆi`« ^Õ=H©ã¨u ã¨∞Y"Õ∞. 56
* "Õ^•Å#∂ Ü«∞*Ï˝Å#∂ `«#Ö’ ™ê^Œ~°OQÍ ^•K«∞H˘#fl "Õ^Œ=∂`«ÖÏ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}˜‚ `«#
QÆ~°ƒùOÖ’ PáêºÜ«∞OQÍ ^èŒiOz HÍáê_ç# ^˘_»¤ WÖÏ¡Å∞ ^Õ=H©^Õq ã¨∞YOQÍ LO^•?
=. =∞é˜Ü«Ú =∞Ǩ`å‡! =∞Ç≤Ï`Àáê㨉õΩ ÅQÆ∞"å~°Å HÀ~°∞¯Å∞ xO_çOѨO*Ïe# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞.
â◊|Ìâß„ã¨ÎO|∞#‰õΩO QÍ~°}O|x `«#∞fl #dÅ^Õ=`å[#O|∞ ÅyæOѨ QÆÅ "Õ∞\˜ Ü«∞QÆ∞@O*Ëã≤
268 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞<À=∞Ü«ÚO_»∞#∞, ã¨HõÅr= [`«∞ifi^è•O`«óHõ~°}O|∞ Å~Ú# z`åÎǨÏOHÍ~°|∞kú =∞#O|∞ʼnõΩO
„QÆ=∞O|∞# "åã¨∞^Õ=– ã¨OHõ~°¬}–„Ѩ^Œ∞º–=∂flx~°∞^Œ∞ú Åkè^≥·=`«O|∞ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°\˜ì K«`«∞ifi^èŒ
`«`fiΫ O|∞ʼnõΩñ ^Œ∞~°ºOɡ#· `«`fiΫ O|∞#∞<≥#· Ü«∞x~°∞^Œ‰ú Ωõ =∂~°∞O_»∞ ã¨O`À+¨z`«∞OÎ _»Q∞Æ <Õ Ü«∞x.57
* =∞Ǩ`å‡! Jx~°∞^Œ∞ú_»∞– x`«ºO `«#∞fl ÉèíH˜Î`À ¿ãqOKÕ"åi HÀiHõÅhfl <≥~°"Õ~°ÛQÆÅ ÉèíQÆ"å#∞_»∞.
â◊|Ìâß„™êÎxH˜ HÍ~°}=∞x ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å∂ H˘xÜ«∂_Õ "å_»∞. =∞<À=∞Ü«Ú_≥·#"å_»∞. JdÅ „áê}∞ʼnõÄ
JO`«óHõ~°}ÏÖˇ·# z`«ÎO– JǨÏOHÍ~°O–|∞kú– =∞#ã¨∞ûJ<Õ <åÅ∞yO\˜H© „Hõ=∞OQÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞–
ã¨OHõ~}¬° ∞_»∞–„Ѩ^∞Œ º=Úfl_»∞– Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» Jkèëêª# ^≥"· åÅ∞. WÖÏ =∞#ã¨∞û‰õΩ JkèÑu¨ Ü≥∞ÿ # P Jx~°∞^Œ∞_ú ∞»
P#O^ŒOQÍ L<åfl_®?
=∞. W`«~å~å^èŒ# =∂x Hõ$+¨μ‚ñ QÆ=∞ÖÏnèâ◊√O |Ü≥∂*Ï㨠<å
iÛ`«∞ ÉèíH˜Î<£ x[<å^äŒ∞ñQÍ ã¨`«`«=Ú<£ ¿ãqOK«∞ ѨÙ}∞ºÖò [QÆ
#∞fl`«∞ Å^蕺`«‡q^Œ∞Öò =∞ǨÉèí∞AÅ∞ =∂#∞ºÖò ^èŒ~°‡=∂~°∞æÖò ã¨=Ú
#flu ã¨`åº`«‡[Kå~°∞^èÕ+¨‚QÆ^Œ∞ ÖÏ#O^•`«∞‡ÖË Ü«Ú^Œú"å! 58
* F L^Œú"å! `«H˜¯# ѨÓ[Åhfl q_çzÃÑ\˜ì, „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜‰õÄ_» ѨÓ[hÜ«Ú_»∂, ÅH©Δ‡ =Å¡Éèí∞_»∂
J~Ú# NHõ$+¨μ}
‚ ‚˜ `«=∞‰õΩ ~°H‰Δõ Ωõ _»∞QÍ ÉèÏqOz ÉèHí `
Θ À x`«ºO ¿ãqOKÕ ^è#Œ ∞ºÅ∂, [QÆ<å‡#∞ºÅ∂, JO`ÕHÍHõ
Ö’HõOKÕ á⁄QÆ_»|_»∞ "å~°∂, P^蕺u‡Hõ q^•º"Õ`«ÎÅ∂, ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ #_çKÕ"å~°∂ J~Ú#
ã¨`«ºÉèÏ=∂#O^Œ#∞Å∞ Kå~°∞^èÕ+¨‚QÆ^Œ∞Å∞ ã¨O`À+¨OQÍ L<åfl~å?
`Õ. „HÀ^èŒ=∂`«û~°º^èŒ#∞ñ_»∞ ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞O_»∞, "˘Å∞K«∞ <≥=fixã¨Éèíñ Ez HõÅ∞+¨ "≥Ú^Œq
=∞#=ÚÖ’# #ã¨∂Ü«∂x=∞QÆ∞flñ _»Ü≥∞º, #\˜ì ^èŒ~°‡Añ _»∞<åflñ_≥ Ü«∞#Ѷ¨∞K«i`«! 59
* F ѨÙ}ºK«i„`å! ^ÕnѨº=∂#"≥∞ÿ# U =∞ǨÏhÜ«Úx =∞Ü«∞ã¨Éèí#∞ K«∂z ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞
„HÀ^è=Œ ∂`«û~åºÅ`À „‰õΩOyáÈ~Ú =∞#ã¨∞ûxO_® HõŇ+¨O xOѨÙH˘x, JO`«∞ÖËx Jã¨∂Ü«∞Ö’ =Úxy`ÕÖÏ_À–
P ^è~Œ ‡° ~åA ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
`Õ. Ѷ¨∞#QÆ^•ÉèϺ㨠z„`« ã¨OQÆ`«∞Å "≥∞éã≤, ‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~°∞Å Éèí∂i ã¨OQÆ~°=Ú Ö’#
ǨÏ`«∞Åñ QÍqOz "≥Åã≤#Ü«∞\˜ì *ˇ\˜ì, "åÜ«Ú`«#Ü«ÚO_»∞ QÆ∞â◊eÜ≥ÿ∞ =éÅ∞#Ü«∞º! 60
* L^Œú`«"≥∞ÿ# QÆ^•Ü«Ú^Œú H“â◊ÅO`À H“~°=ÙÅ #O^Œsfl ~°}~°OQÆOÖ’ =∞@∞ìÃÑ\˜ì# [QÆ*ˇ\˜ì
"åÜ«Ú^Õ=Ùx =Ú^Œ∞ÌÅѨ\˜ì cè=Ú_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl_®?
K«. ǨÏiHõ~°∞}Ï`«~°Oy`« Hõ\ÏHõΔ xsHõΔ} Å|ú â∫~°º q
ã¨∞Êù~°}ñ ^Œ#iÛ `«#∞fl #x É’Ü«∞QÆu<£ yiâ◊√O _≥kiÛ#<£
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 269
|~°=㨠"≥ÚѨÊñQÍ ÔQez áêâ◊√Ѩ`å„ã¨Î=Úñ Q˘#fl â◊„`«∞ cè
Hõ~°∞ñ_»∞ ^èŒ#O[Ü«ÚO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆã≤÷u "≥∂^Œ=Ú <˘O^Œ∞K«∞O_»∞<Õ? 61
* Hõ~°∞}Ï`«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ\ÏHõΔgHõΔ}ÏÅ=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# Ѩ~å„Hõ=∂uâ◊Ü«∞O
HõÅ"å_»∂, =∂Ü«∂ H˜~å`«~°∂ѨO`À =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞ #O`«"å_»∞ Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ<å `˘_»Q˘\˜ì xez ÔQez
"≥∞Ñ≤ÊOz áêâ◊√Ѩ`å„ã¨ÎO WÑ≤ÊOK«∞H˘#fl "≥Ú#QÍ_»∂, JiÉèíÜ«∞OHõ~°∞_»∂ J~Ú# J~°∞˚#∞_»∞ ã¨∞YOQÍ
ã¨O`À+¨OQÍ L<åfl_®?
=∞. `≥éñQ˘Ñ¨Ê<£ [#hqÜ≥∂QÆ=Ú#ñ QÆ∞Ofã¨Î#ºáê#O|∞ ™È
^Œ~° ã¨O~°HõΔÜ«Úñ QÆeæ ^Õ=qÉèí∞ =„HõΙê÷=∞$`«O|∞O YˆQ
â◊fi~°∞ñ _»i÷O QÆ~ÚH˘#fl =∂_ç¯ñ QÆ∞~°∞=Oâ◊ „âı}˜ xi˚Oz `«
^Œú~°}©~å[º=Úñ Q˘#fl =∂„kH˘_»∞‰õΩÖò ^èŒ<åº`«∞‡ÖË? Ü«Ú^Œú"å! 62
* qkè=â◊O=Å¡ `«=∞Hõ#fl`«e¡ Hõ#∞fl=¸Ü«∞QÍ ‰õΩOf^Õq K«#∞ÉÏÅ∞ „`åQÆ∞`«∂, J#flÅKÕ
~°HOΔ̃ Ѩ|_ç#\ì̃"å~°∂, J=∞ˆ~O„^Œ∞x Jnè#OÖ’ L#fl J=∞$`åxfl ã¨OáêkOz# QÆ~∞° `«‡O`«∞xÖÏ H“~°=ÙÅ
#O^Œih xi˚Oz "åi ~å*Ϻxfl Pi˚Oz#"å~°∂ J~Ú# =∂„n #O^Œ#∞Å∞ #‰õΩÅã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ
L<åfl~å?
`Õ. áêO_»∞Éèí∂g∞â◊fi~°∞O_»∞ ã¨O„áêѨÎ=∞~°}∞ñ, _≥·# tâ◊√=ÙÅñ „É’K«∞@ÔH· x*Ëâ◊√ñ
QÆ∂_ç K«#‰õΩ#fl Ü«∞\˜ì Ü«∂ ‰õΩOuÉè’[, `«#Ü«∞ rqOK«∞<Õ <Õñ_»∞? =∞#∞K«i„`«! 63
* L^•`«ÎK«i„`«∞_»"≥·# L^Œú"å! P<å_»∞ áêO_»∞~åA =∞~°}˜OѨQÍ Éèí~°Î`À áê@∞ `å#∞‰õÄ_®
ã¨ÇϨ QÆ=∞#O KÕÜ∞« ‰õΩO_® a_»Å¤ =∞Oz K≥_Ť» ∞ K«∂_»@OHÀã¨O „áê}ÏÅ∞ aQÆ|@∞ìH˘x L#flk ‰õΩOf^Õq.
P `«e¡ WѨC_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ rqOz L#flk Hõ^•!
=. Jx "≥O_çÜ«Ú. 64
=∞. J#∞*Ï`«∞O_»QÆ∞ áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ x~åº}O|∞#O ÉÁO^Œ <å
`«x Ѩل`«∞ÎÖò ^Œ#∞ñ*Ë~° =zÛ##∞ =∂^茺ã¨÷O|∞ñ É’ñ ^Œ\˜ì Ü≥∞
Q˘æ#iOK≥<£ ^èŒ$`«~å„+¨ì Éèí∂q∞qÉèí∞ñ _»@∂¡Ç≤ÏOѨñQÍ <≥QÆ∞æ ¿ã
ã≤# "åñ_Õ Ü«∞QÆ∞ñQÍHõ "Õ∞Å∞ QÆÅ^Õ zOuOѨñQÍ #∞^Œú"å! 65
* Jx =∞~°Å WÖÏ J<åfl_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞. `«=Ú‡_»∞ áêO_»∞~åA `«#∞=Ù KåeOK«QÍ J`«x H˘_»∞‰õΩÅ∞
`«# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ#ѨÙ_»∞ <åºÜ«∞O KÕ¿ã"åxÖÏ "≥#∞fl^Œ\ì̃ P„â◊Ü«∞ q∞zÛ PÃÑ· H©_Õ KÕâß_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞.
"åã¨Î"åxH˜ P „QÆ∞_ç¤~åA K≥_»¤"å_ÕHÍh L^Œú"å! PÜ«∞# ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
Hõ. J#∞Añ_»∞ gñ _»#HõÜ«∞ `«#, `«#Ü«ÚÅ∞ ##∞ "≥_»Å #_»∞=ñ^• #∂~°Hõ Ü«ÚO
_ç# ^èŒ$`«~å„+¨μìñ_»∞ #~°HõO, |∞#ñ |_»∞ <å^≥·# ^Œ∞óY=Ú# ##Ѷ¨∂`å‡! 66
270 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* F áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»"≥·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! `«∞O@~°∞Öˇ·# `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞ ##∞fl |Ü«∞\˜H˜ ÔQO\˜#

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«=Ú‡_Õ Jx‰õÄ_® J#∞HÀ‰õΩO_® <À~°∞=¸ã¨∞H˘x T~°‰õΩ<åfl_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞. J`«_»∞
<å‰õΩ HõeyOz# ^Œ∞óYO HÍ~°}OQÍ `«Ñ¨ÊHõ #~°HõÜ«∂`«# J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ Ѩ~=° ∞âßO`«∞O_» "≥#· h =∞#O|∞# ^Œ∞óYO|∞ QÆ~=ΰ ºO|∞ QÍ^ŒO>Ëx. 67
* ''h"Õ"≥∂ Ѩ~°=∞âßO`«∞_»=Ù. h=Ù WÖÏ ^Œ∞óYѨ_»@O ã¨=∞O[ã¨O HÍ——^Œx JO\Ï"Õ"≥∂!
Hõ. #~°Ö’Hõ q_»O|#=Ú#, ǨÏi Ѩ~°=∞Ѩ~°∞O_»∞ =∂#"åHõ$u`À x
^Œú~°ñ |∞\˜ì Ü«∂`«‡=∂Ü«∂, ã¨∞Êù~°}<£ "≥∂Ç≤ÏOѨñ*ËÜ«Ú Éèí∂[#HÀ\˜<£. 68
* Ѩ~å`«Ê~°∞_≥·# ǨÏi bÖÏ=∂#=Ù_≥· D Ö’HõOÖ’ ѨÙ\˜ì `«# =∂Ü«∂„ѨÉèÏ=O`À =∂#=ÙÅ
#O^Œih "åº"≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOK«∞`«∞<åfl_»∞.
L. HÍ=Ù# #=∞‡Ç¨`«∞‡x qHÍ~° q^Œ∂~°∞x ã¨~°fi"≥∂Ç¨Ï =∂
Ü«∂qÅ =∂#ã¨∞O_» #QÆ∞ #ѨC_»∞ ã¨Oã¨$u ^Œ∞ód <Ò^Œ∞ #
^ÕÌ=Ùx ã¨`«¯$áê=∞Ç≤Ï=∞ñ ^Õe# "Õà◊ ã¨∞dO`«∞ <Õ# HÍ
^• qkè â◊OHõ~°„ѨÉèí$`«∞ ÅqfiÉèí∞=∂Ü«∞ñ ^ŒiOѨ <Õ~°∞Έ~? 69
* HÍ|\˜ì, Z\˜ì qHÍ~åÅ∂ ÖËx"å_»∂, =∞Ǩ`«∞‡_»∂ J~Ú# P NǨÏi =∂Ü«∂"åº"≥∂ǨʼnõΩ <å
=∞#ã¨∞û Ö’<≥·#ѨÙ_»∞ ã¨O™ê~° ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# D ^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ#∞. JÖÏHÍHõ P ^Õ=^Õ=Ùx
Jáê~°Hõ$áê~°ã¨O „Ѩã¨iOz#<å_»∞ ã¨∞YOQÍ LO\Ï#∞. <Õ<Õ HÍ^Œ∞, P „|Ǩχ~°∞„^•^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® P
Ѩ~å`«Ê~°∞x =∂Ü«∂*ÏÅO #∞Oz `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x |Ü«∞@Ѩ_»ÖË~°∞.
=. J~Ú# #=∞‡Ç¨`«∞‡x Hõ~°∞}Ï`«~°Oy `åáêOQÆ Ñ¨iÅ|ú q*Ï˝# náêO‰õΩ~° x~°ã¨Î ã¨=∞ã¨Î
^ÀëêO^èŒHÍ~°∞O_» #QÆ∞@O*Ëã≤ =∞nÜ«∞z`«ÎO|∞ ǨÏiѨ^•Ü«∞`«ÎO|~Ú# HÍ~°}O|∞##∞ ^Œ`«ÎfiO|∞
ã¨`«`«O|∞ xsH˜ΔOK«∞K«∞ #∞O_»∞^Œ∞† =∞é˜Ü«Ú#∞. 70
* J~Ú<å, Hõ~°∞}Ï~°ã¨O "≥e¡qi¿ãÎ P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ^•fi~å ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ#
*Ï˝#nѨHoõ Hõ=Å¡ <å ^ÀëêÅ<Õ pHõ@h¡ fl `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. <å z`«OÎ ÉèQí =Æ O`«∞x áê^•Å#∞ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ #flk.
JO^Œ∞=Å¡ P Ѩ~°`«`«ÎfiO HÀã¨"Õ∞ x~°O`«~°O xsH˜Δã¨∂Î L<åfl#∞.
ã‘≤. J\˜ì ã¨~À*ωõΔΩñ _®f‡Ü«∞ Ѩ^ŒÉèí‰õΩÎ Å_»=ÙÅ x_»∞=∞Åñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞O_»
^Ò`«ºO|∞¿ãÜ«∞ñ Q˘O^Œé∞ q~À^èŒ∞Å∞ Ѩ\˜ì |^Œ∞úxñ *ËÜ«∞ ã¨#fl^Œ∞úÖˇ·#
|ÅÇ‘Ï#∞=∂_ç¯ =∂~°Ê_»ÖËñ_» Ü«∞ã¨=∞~°∞÷ñ_»x `«ÅOK≥^Œ"Õx #K«∞º`«∞O_»∞
Ѩ~°∞Å [~ÚOѨ <ÀѨHõ HÍ^Œ∞ q^•ºaè[# ^èŒ#=∞`«∞ÎÖˇ· [QÆuñ ɡ‰õΩ¯
`Õ. ÉÏ^èŒÅ #ÅOK«∞ ^Œ∞+¨ìÉèí∂Ѩ`«∞Å <≥Å¡, Ãã·#º Ü«ÚHõÎO|∞QÍ #x ã¨OǨÏiOK«∞
H˘é‰õΩ ã¨ÉèíÖ’# #ѨC _® ‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~°∞, ÖÏ_»∞ ^Œ∞~åƒù+¨}=ÚʼnõΩ #Å∞QÆñ_»Ü≥∞º. 71
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 271

* P Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ J#∞~°‰õΩÎÖˇ·# `«# Éèí‰õΩÎÅ∞ J_»=ÙÖ’¡ J+¨ìHõëêìÅ∞ Ѩ_»_»O K«∂_»ÖËHõ "åiHÀã¨O

~åÜ«∞ÉÏ~°O #_çáê_»∞. ѨQÆ|\˜ì# â◊„`«∞=ÙÅ∞ H˘O^Œ~°∞ J`«}˜‚ Ѩ\˜ì Hõ\˜ì"ÕÜ«∂Åx QÆ\˜ì „Ѩܫ∞`åflÅ∞
KÕâß~°∞. JѨC_»∞ JK«∞º`«∞_»∞ Jâ◊‰õΩÎxÖÏQÍ "åix "åiOK«ÖË^Œ∞. JO`«=∂„`«O KÕ`« Jk PÜ«∞#
Jã¨=∞~°` ÷ « J#∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . PÜ«∞# "åix [~ÚOѨÖHË õ HÍ^Œ∞. q^Œº–=Oâ◊O–^è#Œ O– gx=Å¡ JǨÏOHõiOz
Ö’‰õΩefl ѨÅ∞ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ |eKÕã∞¨ #Î fl ѨÅ∞Q͉õΩÖˇ#· ~åAefl ã¨Ãã·#ºOQÍ ã¨O„QÍ=∞Éè∂í q∞Ö’ ã¨OǨÏiOKåÅ<Õ
ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ P<å\˜ ã¨ÉèíÖ’ H“~°=ÙÅ ã¨∂\˜áÈ@∞ =∂@ʼnõΩ <˘K«∞ÛHÀÖË^Œ∞. P„QÆǨÏO `≥K«∞ÛHÀÖË^Œ∞.
=∞. [##O |O^Œ∞@ ÖËx ~¸â◊fi~°∞ñ_»∞ ^• [x‡OK«∞ >ˇÅ¡<£ q~À
kè x~å™ê~°÷=Ú† g`«Hõ~°∞‡ñ_»QÆ∞ # ^ÕÌ=ÙO_»∞ QÆ~°‡„Ѩ=
~°Î#∞ñ _Ò>ˇÅ¡ñ [~åK«~° „ѨHõ@ Éèí∂`« „âı}∞ÅO QÆ~°‡ =
~°Î#∞ÅO *ËÜ«∞ñ ^ŒÅOzHÍHõ HõÅ"Õ ^≥·`åºiH˜O QÆ~°‡=ÚÖò. 72
* ѨÙ@∞ìHõÖËx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ѨÙ_»∞`«∞<åfl_»O>Ë– ˆH=ÅO â◊„`«∞=Ùefl JO`«O KÕÜ«∞_®xˆH! Hõ~°‡Å∞
ÖËx ^Õ=Ù_»∞ Hõ~‡° Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl_»O>Ë K«~åK«~° r=HÀ\˜x Hõ~‡° |^Œ∞eú fl KÕÜ∞« _®xˆH! JO`ÕHÍx, ~åHõ™Δ êO`«‰Ωõ _≥#·
Hõ=∞ÖωõΔΩxH˜ Hõ~°‡ÅO@∂ L<åflÜ«∂?
Hõ. ǨÏi #~°∞Å ÔHÅ¡ñ |∂Aºñ_»∞, ǨÏi bÖÏ=∞#∞Añ_»∞#∞ QÆ∞}Ïf`«∞ñ_»∞<≥·
Ѩ~°ñy# Éèí= Hõ~°‡O|∞Åñ, ÉÁ~°Ü«∞O _»ñ@† ǨÏiH˜ñ QÆ~°‡=ÚÅ∞ bÅ ÅQÆ∞<£. 73
* ǨÏi #~°∞ÅO^ŒiH© ѨÓ[hÜ«Ú_»∞. PÜ«∞# bÖÏ=∂#∞+¨ q„QÆǨï_»∞. QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞.
[#‡ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# |O^è•Å∞ PÜ«∞#‰õΩ ÖË=Ù. Jq ˆH=ÅO P "åã¨∞^Õ=ÙxH˜ bÖÏqÖÏ™êÅ∞ =∂„`«"Õ∞.
Hõ. =∞kñ ^Œ# âßã¨# q∞_ç #[, Ѩ^Œ=ÚÅ∞ ¿ãqOK«∞ Ö’HõáêÖÏ^Œ∞Å ÃÑO
á⁄^ŒqOѨ Ü«∞^Œ∞‰õΩÅO|∞#, #∞^Œ~ÚOK≥#∞ Éèí∞qx |Åã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 74
* `«# J#∞[˝ `«Å^•eÛ `«# áê^•efl ¿ãqOz Ö’HõáêʼnõΩʼnõΩ JÉèí∞º^ŒÜ«∞O HõeyOKÕO^Œ∞‰õΩ
Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ü«∂^Œ= =Oâ◊OÖ’ |Å~å=ÚxH˜ `«=Ú‡_≥· NǨÏi [x‡OKå_»∞.
`Õ. K«Å# =∞O^ŒHõ Éèí∂i ã¨Oã¨~°} `«~°}, "≥∞ÿ# ã¨f¯iÎ k‰õΩ¯Å #uâ◊~Úe¡
=éÅ ã¨=∞=∞uÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl"åñ_≥ Hõ$+¨μ‚ñ, _»#∞K«∞ #∞^Œú=Ùx q^Œ∞~°∞ñ _»_»∞QÆ∞@Ü«Ú#∞. 75
* ã¨O™ê~°™êQÆ~åxfl `«iOѨ*ãË ∂¨ Î K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ x° Ü«∞â’"≥É· "íè åxfl k‰õΩ¯ÅO`«\Ï xO_çã∂¨ ,Î JO^Œih
ã¨=∞|∞kú`À P^ŒiOKÕ P #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl_®! D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ L`«¯O~î°`À
L^Œú=Ù}˜‚ J_çQÍ_»∞.
=. J\˜ì Ü≥∞_» # Ü«Úº^Œú=ÙO_»∞. 76
272 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Ü«∞^Œ∞‰õΩÅxkè Ü«∞QÆ∞ Hõ$+¨μ‚x, Ѩ^Œ [Å[ qÜ≥∂QÆ `åѨ Éèí~°=Ú# =∂@Öò
„Ñ≤^Œ∞ÅHõ ǨÏ$^ŒÜ«∞O ɡiÜ«∞ñQÆñ, ɡ^Œ=ÙÅ∞ ^Œ_»∞ѨÙK«∞#∞ =QÆÅñ ɡOѨé˜Ü«ÚO_≥<£. 77
* JѨC_»∞ Ü«∂^Œ=‰õΩÖÏxH˜ ÃÑxflkè J~Ú# Hõ$+¨μx‚ áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ, ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ HÍ~°}OQÍ L^Œ=ú ÙxH˜
^Œ∞óYO á⁄Oy =zÛOk. <À@=∂@ ~åÖË^Œ∞. QÆ∞O_≥ Ѩye#@¡~ÚOk. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ `«_»∞ѨىõΩ<åfl_»∞. â’HõO
=Å¡ HÍOuqÇ‘Ï#∞_≥<· å_»∞.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜, =∞#∞*ËO„^Œ∞x =Å#∞ ã¨∂z =∞é˜ ~Ú@¡xÜ≥∞<£
q#∞ "≥ÚHõ<åñ _ô Ü«Ú^Œú=Ùñ, _»#Ü«∞=Ú <≥·^ÕO_»¡ ÉÏÅ∞ñ_≥· Ü«Ú#fl `«é˜<£. 78
=. =Ú#∞fl Hõ$+¨μ‚xO QÆ∂_ç Ü«∂_»∞ ÉÏʼnõΩÅÖ’ <˘Hõ¯ ÉÏÅ∞xñ QÆ$+¨μ‚xOQÍ ÉèÏqOz ѨiK«~°º
¿ãÜ«ÚK«∞O_» QÆ∞}=f =∞`«e¡ Ü«∞QÆ∞ `«e¡ ã¨#∞^≥Oz ''Ü«∂ñH˘O\˜† qkÜÕ∞Å ~å=#fl—— Ü«∞x
Ñ≤ez# [#h "åHõºO|∞Å∞ ÔQ·H˘#Hõ Ü«∞YO_»`Õ*’xkèÜ≥ÿ∞# ѨÙO_»sH͉õΔΩ áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ
¿ã"å#∞~°H˜ÎO *Ëã≤ Ü«Ú#fl Ü«Ú^Œú=ÙO_»∞ <Õñ_»∞ Hõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆ`åѨO|∞# ǨÏi"å~°Î q^Œ∞~°∞#‰õΩñ
*ˇÑʨ *ÏÅHõ Ü≥ÚѨÊé˜ Ü«ÚO_»∞@ ÜÕ∞q∞ z„`«O|x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞† #O`« #∞^Œ=ú ÙO_»∞ ã¨~À*ÏHõΔ
áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ ã¨∞^è•[Åxkè x=∞QÆfl =∂#ã¨∞O_≥· ã¨=Ú`«¯O~î°O lOuOz Ü≥ÚHõ¯
=ÚǨ˙~°Î=∂„`«O|∞#‰õΩ ÉÏ+¨Ê[ŠѨÓi`«Ö’K«#∞O_≥· QÆ^Œæ^ŒHõO~î°∞O _»QÆ∞K«∞. 79
* Jx K≥Ñ≤Ê, â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#∞ K«∂z, WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. ''~å*Ï! q#∞. z#fl`«#OÖ’ D
L^Œú=Ù_»∞ S^ÕO_»¡ ÉÏÅ∞_≥· LO_»QÍ XHõ<å_»∞ Hõ$+¨μ‚x`À HõÅã≤ P_»∞‰õΩO@∞#fl P ÉÏÅ∞~°O^ŒiÖ’ XHõ
ÉÏÅ∞}˜‚ Hõ$+¨μ‚xQÍ<Õ ÉèÏqã¨∂Î ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"≥e¡ J~Ú# J`«x `«e¡ JHõ¯_çH˜ =zÛ
''<åÜ«∞<å! PHõe Q˘<åfl=Ù, J<åflxH˜ ~å! WOHÍ P@ÖËq∞„\Ï—— Jx Ñ≤ezOk. L^Œú=Ù_»∞ `«e¡ =∂@Å∞
qxÑ≤OK«∞HÀÖË^Œ∞. J#O`« `Õ[ã¨ûOѨ#∞fl_»QÆ∞ Ѩ^•‡‰õΔΩx áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°ºOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z
JÖψQ L<åfl_»∞. J@∞=O\˜ L^Œú=Ù_»∞ <Õ_»∞ Hõ$+¨μ‚x Z_»ÉÏ@∞=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# Ѩi`åѨ ÉèÏ~°O`À P
q+¨Ü«∂xfl q^Œ∞~°∞#‰õΩ K≥ѨÊÖËHõ ‰õΩѨÊQÆ∂e áÈ=_»OÖ’ Pâ◊Û~°ºO U=ÚOk—— Jx =∞m§ â◊√‰õΩ_»∞ W\Ï¡
J<åfl_»∞. JѨC_»∞ L^Œ=ú Ùx ǨÏ$^ŒÜ∞« O NHõ$+¨K‚ ~« }
° Ï~°qO^Œ =∞Hõ~O° ^•Å áêÅ=Úhfl\˜Ö’ =Úxy `ÕeOk.
U^À `«ÇϨ `«ÇϨ áê@∞`À XHõ¯ Hõ} Δ Oáê@∞ Hõ#∞flÅ∞ ÉÏëêÊÅ`À xO_çáÈÜ«∂~Ú. HõO~îO° QÆ^^æŒ Œ =∞~ÚOk.
Hõ. Ѷ¨∞#=ÚQÆ <≥=∞‡#=Ú# q∞O, z# Hõ$+¨‚qÜ≥∂QÆ [x`« td ^ŒiH˘#ñQÍñ
QÆ#∞ñQÆ=ñ ɡ_»KÕ <˘`«∞ÎK«∞ñ, ɡ#∞á⁄Ok# ^Œ∞i`« tYiaè^Œ∞~°∞<£ q^Œ∞~°∞<£. 80
=. Hõ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞. 81

* NHõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆO=Å¡ Hõey# â’HÍyflH˜ pHÍÔH·# =∞#ã¨∞û`À L^Œú=Ù_»∞ =ÚO*Ë`«∞Å`À Hõ#∞flÅ∞

`«∞_»∞K«∞‰õΩO@∂ áêáêÅ∞ J<Õ Ñ¨~°fi`åʼnõΩ =„*ÏÜ«Ú^èŒO =O\˜"å_≥·# q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 273
Hõ. Ü«∞=Úñ_»#∞ Ѷ¨∞#HÍÅÉèí∞[O, QÆ=∞ ѨÙOQÆ=Ùñ _≥QÆz Ѩ@ìñQÍ Ü«∞^Œ∞=Oâ’
`«Î=ÚÅ K«i„`«Å∞ñ ^Œ`«∞¯â◊, Å=Ú ÖË=∞x K≥ѨC^Œ∞O QÆÅOÔQ_ç =∞#=Ú<£. 82
* Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA J<Õ #Å¡x <åQÆ~åA Ü«∞^Œ∞=Oâßxfl X_çã≤Ѩ\˜ì HÍ@∞"Õâß_»∞. WѨC_»∞ Ü«∂^Œ=
=OjÜ«ÚÅ =$`åÎO`«=¸, "åi ˆHΔ=∞=¸ U=∞x K≥¿ÑÊk? <å =∞#ã¨∞û Hõà◊=à◊ Ѩ_»∞`«∂=ÙOk.
ã‘. =Úx[# =ÚYѨ^Œ‡=ÚÅ∞ =Ú‰õΩoOѨOQÆ YÅ[# Ö’K«<À`«ÊÅ=Ú ÅÅ~°
*Ï~° KÀ~°∞Å HÀi¯ ã¨Ñ¶¨Å`« <˘O^ŒOQÆ ^•#=^Œ~åÊO^èŒ `«=∞㨠=∞_»~°
=~° Ü≥∂y [# K«„Hõ"åHõO|∞ Å_»ÅOQÆñ QÆÅ∞+¨[<å#∞~åQÆO|∞ Ѩ~°fi
Éèí∂i ^Àëê#Å ã¨∂ÊùiÎ "å\˜Å¡OQÆ #∞k`« ^èŒ~°‡„H˜Ü«∞ Å∞_çy Ü«∞_»ñQÆ
`Õ. =∂#∞ëêHÍ~° ~°∞zHÀ\˜ =∞O^ŒÑ¨é˜z, Ü«∞#Ѷ¨∞! ÜÕ∞ =∞# <Õ~°∞Îñ QÆ$ëê‚aè^è•#
Ö’HõÉÏO^èŒ=Ùñ _»∞`«Î=∞â’¡Hõ=¸iÎ, q∞OK«∞ `Õ[O|∞`À #ã¨Îq∞OK≥#Ü«∞º! 83
* ѨÙ}º=¸sÎ! q^Œ∞~å! <À@=∂@ ÃÑQÆÅ@O ÖË^∞Œ . Ö’HõÉÏO^è=Œ Ù_»∂, L`«=Î ∞â’¡‰Ωõ _»∂, =∞Ǩ`Õ[ã‘fi
J~Ú# NHõ$+¨μ_‚ <» Õ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞OKå_»Ü∂« º! WOˆH=Ú#flk! =ÚhO„^Œ∞Å =ÚYHõ=∞ÖÏÅ∞ =Ú‰õΩo`å
Å~Ú<å~Ú. HõÅ∞ëê`«∞‡Å Hõ#∞QÆÅ∞=Å∞ qáêÊ~å~Ú. *Ï~°KÀ~°∞Å HÀiHõÅ∞ Ѷ¨eOKå~Ú. ~åHõΔã¨∞Å
QÆ~åfiO^èŒHÍ~åÅ∞ #Å∞kâ◊ÖÏ "åºÑ≤OKå~Ú. Ѩ~°=∞ Ü≥∂QÆ∞Å<Õ K«„Hõ"åHÍÅ∞ â’H˜OKå~Ú. ^Œ∞i`«=∞<Õ
ã¨O^蕺~åQÍÅ∞ K≥ň~QÍ~Ú. ^Àëêaè^è•#Ü≥ÿ∞# ~å„u q[$OaèOzOk. ^èŒ~°‡Hõ$`åºÅ‰õΩ „Ѩ`«º"åÜ«∞O
U~°Ê_çOk. =∂#=ÙÅ `Õ[ã¨∞ûÅ∞ =∞O^ŒyOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 84
Hõ. ǨÏÅ ‰õΩeâ◊ [Å[ˆ~MÏ, Åe`« NHõ$+¨‚ áê^ŒÅH˜Δ`«Ü≥ÿ∞ x
~°‡ÅQÆu <˘ÃÑÊ_»∞ ^èŒ~°}©, ÅÅ<å=∞}˜ <Õñ_»ÉèÏQƺÅHõΔ} Ü«∞Ü≥∞º<£. 85
* JO`ÕHÍ^Œ∞† ǨÏÅ=¸, =„[=¸, Ѩ^Œ‡=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# ˆ~YÅ`À JO^Œ"≥∞ÿ# #O^Œ#O^Œ#∞x
J_»Q∞Æ =Ú„^ŒÅ`À ã¨fiK«ÛOù QÍ ã¨ÅHõ}
Δ OQÍ „ѨHÍtOKÕ Éè∂í ^Õq D<å_»∞ ^Ò~åƒùQºÆ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ HõÅk J~ÚOk.
Hõ. Ü«∂^Œ=ÙÅ =Å# ~å[º, N ^˘ÅñÔQ#∞† ^èŒ~°‡QÆu #tOK≥#∞† Éèí∞q =∞
~åº^ŒÅ∞ ^ŒÃÑÊ #^èŒ~À‡, `åÊ^Œ#=Ú#† ^≥·`«ºÉèËk ^ŒÑ≤Ê# Ñ≤^ŒÑ¨<£. 86
* ^•#"åO`«‰Ωõ _≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» Hõ#∞=∞~°∞QÆ∞ HÍ=_»O`À Ü«∂^Œ=ÙÅ ~å[º"≥É· =íè O =∂Ü«∞=∞~ÚOk.
^èŒ~°‡=∂~°æO #tOzOk. J^èŒ~°‡O Juâ◊~ÚOzOk. Ö’HõOÖ’ =∞~åº^ŒÅ∞ ÖˉõΩO_® áÈÜ«∂~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú Åe`« xHõ+¨} q~å[=∂# =∞}˜QÆ} H˜~°} ã¨∞+¨=∂ qâı+¨ q_»Oa`« q=∞Å ã¨eÅO
|∞ÅO^Œ∞ñ „|uѶ¨e`« ã¨OѨÓ~°‚ K«O„^Œ=∞O_»Å ~°∞z xsH˜ΔOz [ÅK«~° |∞kúO *Ëã≤ `«[˚Å
qÖ’Åg∞#O|∞ Å#∂# ¿ãflǨÏO|∞#O ^ŒÅOK«∞ K«O^ŒO|∞#ñ QÆ$ëê‚#∞K«~∞° Öˇ#· Ü«∞^Œ∞ =$+≤‰ì Ωõ =∂~°∞
Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞ =¸iÎO ^Œ=∞‰õΩ #„ˆQã¨~°∞O _»x HÍx bÖÏ=∂#∞+¨ q„QÆǨïO_≥·# Ѩ~°=∂`«∞‡O_»x
274 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ü≥∞é∞OQÆHõ ǨÏi=∂Ü«∂ [x`«O|QÆ∞ #ã¨^•ƒù=O|∞#O *Ëã≤ Éè’[# â◊Ü«∞<åã¨<å#∞QÆ=∞#O|∞ÅO
*Ëi ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~åk ÉèÏ=O|∞ÅO QÆ∂_ç K«i~ÚO`«∞† ~°^ÕÌ=Ùx PÜ«∂ ѨÜ≥∂xkè x=∞QÆ∞flÅ∞ Q͉õΩO_»
#|˚Éèí"å^Œ∞ÅÔH·#O né^Œ∞. ã¨~°fiQÆ∞} QÆi+¨μªÅ∞#∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªÅ∞#∞ #QÆ∞ Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞ʼnõΩO
^ŒHõ¯ñ ^ŒH˜¯#"å~°Å‰õΩO *ˇÑ¨Ê<ÕÅ? JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü«∞aè[# q^•º^èŒ# |ÅQÆ~°fi =∞^•OnèÉèí∂`«
KÕ`«ã¨∞¯Öˇ·# tâ◊√áêÖÏk Éèí∂áêʼnõΩ Å=∞‡Ç¨`«∞‡xO |~°`«`«ÎfiO|x Ü≥∞é∞OQÆHõ xOkOK«∞
^Œ∞~åƒù+¨Å∞ ^ŒÅOz =∞#™êÎѨO|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞^Œ∞ #x "≥O_çÜ«Ú. 87
* JO`ÕH͉õΩO_®– K«Hõ¯QÍ ™ê#Ѩ@ì@O =Å¡ Z‰õΩ¯=QÍ „ѨHÍtOKÕ =∞}˜ã¨=¸Ç¨Å =∞<À[˝
HÍOuˆ~YÅ=Öˇ `«à◊`«à◊ "≥∞i¿ã ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# [ÖÏÖ’¡ „ѨuaOaOz# ѨiѨÓ~°‚ K«O„^Œ=∞O_»Å HÍOux
K«∂z U^À [ÅK«~=° ∞x „ÉèÏOuѨ_ç P h\˜Ö’ uiˆQ KÕÑŨ ∞ ^•xK«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ ™ê\˜ÖxË K«#∞=Ù#∂,
¿ãflǨhfl „ѨH\õ ™˜ êÎ~Ú. J^Õq^èOŒ QÍ Hõ$+¨μx‚ "≥O@ uiˆQ Ü«∞^Œ∞=$+≤‚ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx `«=∞‰õΩ
J„QÆ<åÜ«∞‰õΩ_»x =∂„`«=Ú ÉèÏqOKÕ"å~°∞HÍx bÖÏqÖÏ™ê~°O÷ =∂#=~°∂ѨO ^èiŒ Oz# Ѩ~å`«Ê~°∞_»x
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËH,õ NǨÏi=∂Ü«∂"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· PÜ«∞#`Àáê@∞ Éèí∞lã¨∂,Î â◊Ü∞« xã¨∂,Î HõÅã≤‰Äõ ~°∞ÛO@∂, "≥O@
u~°∞QÆ∞`«∂ `«=∞`À|∞@∞ì=Ù, K«∞@ìO W`åºk ÉèÏ"åÅ`À „Ѩ=iÎOKÕ"å~°∞. P ^Õ"åk^Õ=Ùx =∂Ü«∂ã¨=Ú„^ŒOÖ’
=Úxy áȉõΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. Jxfl QÆ∞}ÏÖ’¡#∂ q∞#flÜ≥∞ÿ # "å~°∂,
L`«=Î ∞ ѨÙ~°∞+¨μÖ’¡ J„ˆQã¨~∞° Å∂ J~Ú# ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ=∂@ J@∞Oz`Õ WHõ q∞ye# "åi q+¨Ü∞« O
K≥ѨÊ_»O ZO^Œ∞‰õΩ? ‰õΩÅO–q^Œº–^èŒ#O–|ÅO–g\˜=Å¡ q„~°gQÆ∞`«∂ QÆ~åfiO^èŒHÍ~°O`À =∞ã¨Hõ ÉÏi#
=∞#ã¨∞ûÅ`À tâ◊√áêÅ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞Ç‘ÏѨ`∞« Å∞ P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ ^Õ=^Õ=Ù}˜Q‚ Í `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ ѨeH˜#
^Œ∞~åƒù+Ũ ∞, xO^•"åHͺÅ∞ `«Å∞K«∞‰õΩO>Ë <å =∞#ã¨∞û HΔÀaèOzáÈ`«∂ LO@∞Ok.
=∞. Jq`«$¿ÑÎHõΔ}nè ã¨=∂Ç≤Ï`« `«áÈ"åºã¨OQÆ∞ Öˇ·#\˜ì ÉèÏ
QÆ=`« „âı+¨μªÅ HÍ`«‡=¸iÎ xdÖˇ·Hõ *’ºuÜ≥ÿ∞ñ EÑ≤ â’
Hõ qâ’HõO|∞Å∞ x~°ÌÇ≤ÏOz Hõ=∞ÖÏHÍO`«∞O_»∞ âßO`«∞O_»∞ =∂
#= ~°∂ѨO|QÆ∞ ^ÕǨÏ=Ú<£ =^Œe Ü«∞O`«~åú#∞ñ _»Ü≥∞ºO Ag∞. 88
* `«xq f~°Hõ `«#∞fl K«∂KÕ"åiH©, |∞kúÜ≥∂QÆO`À `«#∞fl `≥Å∞ã¨∞HÀQÀi#\˜ì "åiH©, `«#∞fl QÆ∂iÛ
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ÉèÏQÆ=`«^èŒ~°‡O J=ÅOaOz#"åiH©, ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ìÖ’ `«<Õfl ^Œi≈OKÕ Éèí‰õΩÎʼnõÄ `«# JYO_»
*’ºu ã¨fi~°∂ѨO K«∂Ñ≤Oz "åi [O*Ï\ÏÅ∂, ^Œ∞óMÏÅ∂ áÈQ˘\˜ì „ѨâßO`« ™êHΔÍ`å¯~°O „Ѩ™êkOz
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# J=`å~°O KåeOz JO`«i›`«∞ _»Ü«∂º_»∞!

ã‘. =∂#"≥·Hõ qHÍã¨=∂#"≥∞ÿ `«#‰õΩ#∞ q㨇ܫ∞[#Hõ"≥∞ÿ "≥ÅÜ«Ú#\˜ì

Ü«∂f‡Ü«∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂â◊H˜Îñ *ËѨ\˜ì K«∂ѨÙK«∞ #`«ºO`« ã¨∞ÉèíQÆ =∞QÆ∞K«∞
Éèí∂+¨}O|∞ʼnõΩ#∞ Éèí∂+¨}Oɡ· q"ÕHõ=ÚÅ ÔHÅ¡#∞ |~åHÍ+ª̈ Ü«∞QÆ∞K«∞
ã¨HõÅ HõÖϺ} ã¨O™ê÷#"≥∞ÿ ã¨`«º"≥∞ÿ `Õ[iÖˇ¡_»∞#\˜ì k=º=¸iÎ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 275
`Õ. `å# `«#=¸iÎ x[â◊H˜Îñ ^ŒQÆ ^èŒiOѨ, Ü«∞=∞`«#∂Éèí=Ù ~å[ã¨∂Ü«∂^èŒfi~°O|∞
#O^Œ∞ <≥=fix â◊√Éèí=¸iÎ #i÷`À_», xO_»∞ "Õ_»∞HõñEz =i‚Oz Ô~Åq∞. 89
* =∂#=ÙʼnõΩ =∞ǨÉèí∞º^ŒÜ«∂xH˜ J=kèÜ≥ÿ∞, `«#‰õΩ ‰õÄ_® Pâ◊Û~åºxfl HõeæOKÕ `«#Ü≥∂QÆ
=∂Ü«∂|ÖÏxfl ã‘fiHõiOz „ѨHõ\©HõiOK«∞K«∞, q∞H˜¯e ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ JÅOHÍ~åňH JÅOHÍ~°"≥∞ÿ, *Ï˝<åxH˜
ÃÑxfl^è•#"≥∞,ÿ ã¨HÅõ â◊√ÉèÏʼnõÄ ã¨xfl^è•#"≥∞,ÿ ã¨`º« "≥∞,ÿ x`«º"≥∞ÿ nÑ≤OKÕ P k=º=∞OQÆà=◊ ¸iÎ `«# PHÍ~åxfl
`«#â◊H˜Î=Å¡ `å<Õ ^èŒiOKå_»∞. ^èŒ~°‡~åAx ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∂QÆOÖ’ =¸sÎÉèíqOz# P#O^Œ#O^Œ#∞x
™œO^Œ~åºxfl ZO`À P#O^ŒO`À JO^Œ~°∂ ã¨O^Œi≈OKå~°∞. ZO`À ã¨O`À+¨O`À Jaè=i‚OKå~°∞.
Hõ. „ѨHõ@=ÚQÆñ QÆ=∞ÅÉèí= ã¨$, +≤ìH˜ñ QÍ~°} q∞ =∞‡Ç¨`«∞‡ñ_Õ Ü«∞#∞K«∞#∞ #∞
`«∞û‰õΩÖˇ· `«#∂‡iÎxñ ^Œ, ѨÊHõ K«∂zi QÍ^≥ `«`«ûÉèÏ[#∞ ÖˇÅ¡<£. 90
* P<å_»∞ P ã¨ÉèíÖ’x "å~°O`å ''„|Ǩχã¨$+≤ìH˜ ‰õÄ_® =¸ÅHÍ~°}O D =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_Õ—— Jx
L`åûǨÏO`À PÜ«∞# k=º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl `«^ÕHõ^蕺#O`À Ô~ѨÊ"åÅÛ‰õΩO_® K«∂Kå~°∞ Hõ^•!
=. =∞é˜Ü«Ú âßO`À„QÆ~°∂Ѩ^èŒ~°∞O_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ âßO`«~°∂ѨÙO_»∞ QÍ=Ù#ñ |~°Hõ$`åѨ~å^èŒ
xÑ‘_»º=∂# =∂#ã¨∞O_»Ü«Úº ##∞HõOáêÜ«∞`«Î z`«∞ÎO_≥· =iÎOK«∞ Ѩ~åѨ~°∞O_»∞#∞ „|Hõ$uHÍ~°ºO
ɡ#· =∞ǨÏ`«fiÎ ~°∂ѨÙO_»∞#∞ [##q~°ÇÏ≤ `«∞O _»ÜÚ« º#∞ ^•~°∞=ÙÅ=Å# ##ÅO|∞ ^ÀñK«∞ K«O^ŒO|∞#
[##O|∞ #O^Œ∞K«∞O_»∞ #\˜ì ã¨~À[<åÉèí∞x Ǩã¨~å㨠bÖÏ#∞~åQÆ qÖ’Hõ# „ѨuÅ|ú=∂#Öˇ·# QÀѨ
HÍq∞#∞Å∞ `«#∂‡iÎ ^Œ~°≈<å#∞+¨HõÎ =∞h+¨ÅO QÆey =iÎOz ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 91
* NHõ$+¨μ_‚ ∞» "åi "åi ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ J#∞ã¨iOz H˘O^ŒiH˜ âßO`«ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞QÍ#∂, =∞iH˘O^ŒiH˜
ÉèÜ
í ∞« OHõ~° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞QÍ#∞ HõxÑ≤OK«∞`å_»∞. P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ ã¨ÇϨ [OQÍ âßO`« ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞. JO^Œ∞=Å#
W`«~°∞Å∞ `«#‰õΩ KÕã≤# JѨ~å^è•Å‰õΩ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û ZO`À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl "åiÜ«∞O^Œ∞
"å`«ûźѨiѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ |∞kú`À<Õ =iÎã∂¨ Î LO\Ï_»∞. P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ „ѨH$õ u HÍ~°º"≥∞#ÿ =∞ǨÏ`«`
Î fiΫ "Õ∞ ã¨fi~°∂ѨOQÍ
HõÅ"å_»∞. ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_≥<· å Hõ>Åìˇ Ö’#∞O_ç Jyfl ѨÙ@∞ì #@∞¡QÍ Pq~°ƒqù ã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ NHõ$+¨μx‚
z~°∞#=ÙfiʼnõÄ, ~å㨄H©_Å» ‰õÄ, „¿Ñ=∂=Ö’Hõ<åʼnõÄ `«ÇϨ `«ÇϨ ÖÏ_»∞ `«∞#fl „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x Q˘Å¡ÉÏè =∞ÅO`å PÜ«∞#
k=º™œO^Œ~º° ã¨O^Œ~≈° #OÖ’ Ѩ~=° â◊"∞≥ #ÿ ÉèÏ"åÅ`À „Ѩ=iÎOKå~°∞. ã¨~ˆ D ã¨OQÆu WÖÏ LOK«∞.
K«. kqAÅ HÀi¯ñ n~°Ê =ã¨∞^Õ=Ùx ~ÚO@ [xOz HõO㨠^•
#=Ùñ_»∞ =kèOK«∞#<£ ÉèíÜ«∞=Ú#O [x #O^Œ∞x ~ÚO@ #∞O@‰õΩ<£
Ü«∞=# [~åã¨∞`å^Œ∞ʼnõΩ <ål <≥^Œ∞~°Ê_»ÖËHõ ã¨[˚#
ã¨Î= =∞^äŒ∞~åѨÙi<£ q_çz ^•ñQÆ∞@‰õΩ<£ =∞kñ lO`«<˘O^Œ∞^Œ∞<£. 92
* JO`«\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å HÀÔ~¯ f~°Û_®xÔH· =ã¨∞^Õ=Ùx WO\’¡ [x‡Oz #$â◊Oã¨∞_≥·#
HõOã¨∞_»∞ Ç≤ÏOã≤™êÎ_Õ"≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O`À "≥o§, #O^Œ∞x WO\’¡ Kå@∞=∂@∞QÍ ÃÑ~°QÆ@=¸–
276 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
HÍÅÜ«∞=#∞_»∂, [~åã¨O^èŒ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊§#∞ Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ZkiOK«‰õΩO_® `«Ñ¨CH˘x
ã¨[˚#ã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ# =∞^äŒ∞~åѨ@ì}Ïxfl ‰õÄ_® =^ŒeÃÑ\˜ì ZHõ¯_À ^•HÀ¯@=¸– D Ô~O_»∞ ã¨xfl"ÕâßÅ#∞
㨇iOz#ѨÙ_»∞ <å =∞#ã¨∞û ^Œ∞óYO`À ‰õΩq∞e áÈ`«∞Ok.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 93
ã‘. Hõ_»ñy ÃÑH˜¯_»∞=∞Åñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞ñ l`«Î=ÚÖò QÆÅñQÆñQÆ |O^èŒ<åQÍ~°=ÚÅ#∞
=#i# ^Õ=H©=ã¨∞^Õ=ÙÅ#∞ _®Ü«∞ñ [#∞^≥Oz ÉèíH˜Î =O^Œ# "≥Ú#iÛ
`«e^ŒO„_»∞ÖÏ~°! ÜÕ∞ñ QÆÅ∞QÆOQÆ g∞~°Å∞ HõOã¨∞x #Å[_ç „QÍñQÆ∞K«∞O_»ñ
QÆ_»ñy â◊„`«∞xñ [OѨñQÍ ÖËHõ K«∂K«∞K«∞ #∞#fl <å `«Ñ¨Cñ „|ã¨#∞fl ÅQÆ∞K«∞ñ
`Õ. QÍ=Ùñ_»x Ü«∂#uzÛ# ^Õ=^Õ=Ù, #^Œ∞ƒù`å=ǨÏ=∞^èŒ∞~° "åHõº=ÚÅñ ^ŒÅñz
`«Åñz <å z`«Î=Ú#ñ ɡ^Œú QÆÅñQÆ∞K«∞O^Œ∞ñ, |$^äŒ∞Åáê`«Hõ Éèí∂q∞Éèí$kƒù^Œ∞~°! q^Œ∞~°! 94
* WO`ÕHÍ^Œ∞, H˘O_»Å#∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO K≥O_®_ç#@∞¡ „ѨK«O_»"≥∞ÿ# áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã
F q^Œ∞~å! Wk q#∞. QÆ∞O_≥x|ƒ~°O`À Z<ÀflHõëêìÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î =∞#ã¨ûO`å JÅ¡HÖõ ’¡Å=∞=Ù`«∂ z~°HÍÅO
K≥~°™êÅÖ’ ÉÏ^èŒÑ¨_®¤~°∞ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ∞. "åi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ Hõ$+¨μ‚_»∞ ÉèíH˜Î`À #=∞™ê¯~°O KÕã≤
''[#h[#‰õΩÖÏ~å! <Õ#∞O_»QÍ g∞i^ŒÌ~°∂ HõOã¨∞x „‰õÄ~°Hõ$`åºÅ‰õΩ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =zÛOk. P ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚
`«∞^Œ=Ú\˜ìOK«‰õΩO_® K«∂ã¨∂Î L¿ÑH˜ΔOz# <å JѨ~å^è•xfl Hõ$Ѩ`À HõΔq∞OK«O_ç—— Jx q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞.
P ^Õ=^Õ=Ùx J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ P =∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° =K«<åÅ#∞ Ѩ^ÑÕ ^¨ Õ ã¨‡iOz <åǨÏ$^ŒÜ∞« O ZO`À =º^äÑŒ _¨ ∞» `«∂
LO@∞O^ŒÜ«∂º!
Hõ. q=∞Å=∞uñ ^ŒÅñѨ <≥=fix, ÉÁ=∞=Ú_ç =∂„`«=Ú# xdÅ Éèí∂^Õg ÉèÏ
~°=Ú "åÜ«Ú #\˜ì ǨÏiѨ^Œ, Hõ=∞Å =∞~°O^ŒO|∞ „QÀÅ∞ Ѷ¨∞#∞ñ_≥"åfiñ_À? 95
* "åã¨"Î åxH˜ PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ XHõ¯=∂@∞ =Ú_çÑ_¨ `
ç Õ KåÅ∞† ^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ [iy Éè∂í ÉèÏ~°=∞O`å
`˘Åy áÈ`«∞Ok. J@∞=O\˜ Pk^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^Œ‡ =∞Hõ~°O^•xfl P™êfikOKÕ J^Œ$+¨ìO Ѩ\˜ì# =∞Ǩ`«∞‡_Õ
QÆ^• ^èŒ<åº`«∞‡_»∞!
Hõ. =∞O^Œ„ѨA˝ñ_»<≥· QÀ, qO^Œ∞x =Ú~°^≥·`«ºÇ¨Ï~°∞xñ q+¨μ‚xñ |~°=∂
#O^Œ∞x #O^Œ`«#∂Ax, =∞O^Œ~°^èŒ~°∞ñ l`«Î=∞O^Œ∞ =∞é`«∞<≥ Ü≥∞O^Œ∞<£. 96
* P QÀqO^Œ∞}˜,‚ P =Ú~åO`«‰Ωõ }˜,‚ P q+¨μã‚ fi¨ ~°∂ѨÙ}˜,‚ P P#O^Œ=∞Ü«Ú}˜,‚ P #O^Œ#O^Œ#∞}˜,‚
P =∞O^Œ~°yi ^èŒ~°∞}˜‚ ZHõ¯_≥·<å ZѨC_≥·<å =∞~°záÈÜÕ∞@O`« =∞O^Œ|∞kú<å <Õ#∞!
K«. JkÜ«Ú#∞QÍHõ g∞~°∞ #$ѨÙÅO^Œé∞ñ E_»ñQÆ ^èŒ~°‡ã¨∂u ÃÑO
á⁄^Œq# ~å[ã¨∂Ü«∞ ã¨=<À`«û= =∞O^Œ∞#∞ [#‡=∂kQÍñ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 277
|^ŒÑ¨_ç Ü≥∞Q˘æ#~°∞Û tâ◊√áêÅ∞ñ_»∞ Ü≥∂y[#O|∞ e\˜ì ^Œ
\˜ì ^Œx Ü≥∞é∞OQÆ <ÀѨx Hõ_çOkѨ^ŒO|∞#∞ ÉÁO^≥<Õ Hõ^•! 97
* =∞~˘Hõ¯=∂@. `å#∞ ѨÙ\˜#ì ѨÊ\˜#∞O_ç ѨxQÆ@∞ìH˘x Z<Àfl ZQÆ∞Åæ ∞ KÕã#≤ "å_ÕH^õ • tâ◊√áêÅ∞_»∞.
J@∞=O\˜ tâ◊√áêÅ∞_»∞ g∞~°O^Œ~°∂ K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ, ã¨=∞ã¨Î~åAÅ∂ K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ ^èŒ~°‡~åA
ã¨~Àfi`«Î=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOz# ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞Ǩϟ`«û=OÖ’ =∞ǨÜ≥∂wO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûʼnõΩ‰õÄ_®
JQÆ=∞ºQÀK«~°"≥∞ÿ# Ѩ~°=∞Ѩ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞QÆ^•!
K«. ‰õΩ~°∞#$Ѩ áêO_»∞ #O^Œ#∞ ʼnõΩOiî`«ˆHoñ [=¸ ã¨"Õ∞`«∞Öˇ·
Ü«∞iy ~°}Àifi <≥=fix =ÚMÏO|∞~°∞Ǩ=∞$`« =∂`«‡Ö’K«<À
`«¯~°=ÚÅñ „QÀe áê~°÷ qtY„ѨHõ~° HõΔ`« ѨÓ`«QÍ„`«∞Öˇ·
QÆ∞~°∞`«~° "≥∂HõΔ^è•=∞=Ú#‰õΩO [x ™œYº=Ú <˘Ok~À QÆ^•! 98
* H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ "≥ÚHõ¯áÈx =∞QÆ\˜q∞`À, ÖˇHõ¯ÖËx Ãã·<åºÅ`À Hõ^Œ#Éèí∂q∞H˜
Hõ^ŒeáÈÜ«∂~°∞. JHõ¯_» ~°}g~°∞Å∞ NHõ$+¨μ‚x =ÚMÏ~°qO^•xfl ã¨O^Œi≈ã¨∂Î, P ™œO^Œ~°º =∞^èŒ∞~°™êxfl
„`åQÆ∞`«∂ H˜s\˜ â◊~åѶ∂¨ `åʼnõΩ Hõ`
Δ Q« Í„`«∞Öˇ· Ѩ~=° ∞Ѩq„`«∞Öˇ· =∞Ǩϟ#fl`«"∞≥ #ÿ "≥∂HΔÍxfl á⁄Ok P#OkOKå~°∞
QÆ^•!
ã‘. J\˜ì ã¨~À*ωõΔΩñ _®^ŒºO`« â◊¥#∞ºO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆ∞O_»∞ „`≥·Ö’Hõº ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞
Hõ=∞hÜ«∞ ™êQÆ~° Hõ#ºHÍ ‰õΩK«‰õΩO‰õΩ =∂OH˜`« qѨÙÅ ÉÏǨO`«~°∞O_»∞
ã¨HõÅ kHÍÊÅ ÉèÏã¨fiu¯s@#ºã¨Î Ѩ^Œ‡~åQÍ~°∞} áê^ŒÑ‘~î°∞ñ
_»Añ _»#O`«∞ñ_»∞ ã¨=∂<åkèHõ q~°Ç≤Ï`«∞O _ç^Œú=¸iÎ „`«Ü«∂nèâ◊fi~°∞O_»∞
`Õ. <≥·# ǨÏi Ü«Ú„QÆ¿ã#∞x #dÅ~å[º, ~°∞z~° ã≤OǨã¨#=Ú#ñ QÆ∂~°∞ÛO_»ñɡ\˜ì
Éèí$`«ºÉèÏ=O|∞ <˘Ok ã¨O„Ñ‘u #`«x, Ѩ#∞ѨٿãÜ«Ú@ ÔHѨÙ_»∞ <å =∞#=Ú QÆ∞O^Œ∞. 99
* J@∞=O\˜ J~°qO^•‰õΔΩ_»∞, P^ŒºO`«~°Ç≤Ï`«∞_»∞, J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~°∞_»∞, „u[QÆ#‡<ÀǨÏ~°∞_»∞,
JO^•Å∞ zO^Õ WOk~å^Õq K«O^À~Ú ‰õΩO‰õΩ=∞QÆ∞~°∞ÎÅ∞ ǨÏ`«∞ÎH˘#fl qâßÅ=HõΔóã¨÷ÅO HõÅ"å_»∞, ã¨HõÅ
kHÍÊʼnõΩÅ ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã |OQÍ~°∞ H˜s\ÏÅÖ’x Ѩ^Œ‡~åQÍÅ HÍO`«∞Å`À Z„~°<≥·# áê^ŒÑ‘~î°O HõÅ"å_»∞,
ѨÙ@ì_»O y@ì_»O ÖËx"å_»∞, ™ê\˜ÖËx "å_»∞, `«#HõO>ˇ "Õ∞\˜ ÖËx"å_»∞, „|Ǩχ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞ʼnõΩ
Jnèâfi◊ ~°∞_»∞ J~Ú# NHõ$+¨μ_‚ ∞» – HõOã¨∞x `«O„_ç J~Ú# L„QÆ¿ã#∞}˜‚ ã¨~fi° ~å*ϺxH˜ Ѩ@Oì QÆ\ì˜ ã≤OǨã¨#O
g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛɡ\ì˜ `å#∞ "åxH˜ Éè$í `«∞º_≥· J`«x P[˝efl P#O^ŒO`À `«Å^•ÅÛ@O `«ÅK«∞‰õΩO>Ë <å=∞#ã¨∞û
ZѨC_»∂ ZO`À ã¨O`åѨѨ_»∞`«∂ LO@∞Ok.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞ó ##Ѷ¨∂! Ѩ~å`«Ê~°∞O_»∞#∞ Ü≥∂ˆQâ◊fiˆ~â◊fi~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞
ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎO_»∞#∞ |~°=∞ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞#∞ <≥·# Ü«Ú„QÆ¿ã#∞x ¿ãqOK«∞@ Ü«∂â◊Û~°ºO|∞HÍ^Œ∞†
278 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«#∞fl ǨÏi~ÚOѨñ^ŒÅOz ‰õΩK«O|∞Å q+¨O|∞ ^èŒi~ÚOz ã¨Î#ºáê#O|∞ ¿ã~ÚOz# ^Œ∞+¨ìKÕ`«#
Ü≥ÿ∞# ѨÓ`«#‰õΩO [xflzÛ ÃÑOz# Ü«∞â’^•^ÕqH˜ <≥·# #O^Œ~åx Ѩ^ŒO|∞ QÍ~°∞}Ϻܫ∞`«Îz`«∞ÎO_≥·
Ü≥Úã¨OÔQ #x# x[Ѩ^Œ ^蕺#Ѩ~åÜ«∞}∞ ÅQÆ∞ "å~°Å ##∞ã¨iOz ¿ãqOK«∞@ ÃãѨÊ<ÕÅ? Ü«∞x#
#∞^Œú=ÙxH˜ q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞† ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_»∞#∞ QÍ~°∞}º[ÅxkèÜ«Ú<≥· ÉèÏQÆ=`« [#∞Å
##∞„QÆÇÏ≤ OK«∞ ѨÙO_»sH͉õΩΔ O_»∞ x[^•ã¨ Ö’HõO|∞# H˘ã¨OQÆ∞ Ѩ~=° ∞Ѩ^OŒ |∞ #∞„QÆH~õ ∞° ‡Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å
ÔH\Á¡ã¨OÔQ #`≥ÎéO ÔQé˜OyOѨ٠=∞x# q^Œ∞~°∞#‰õΩ #∞^Œú=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 100
* Jx =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞ L^Œú=Ù_»∞. F ѨÙ}∞º_®! Ѩ~å`«Ê~°∞_»∂, Ѩ~°=∞ Ü≥∂wâ◊fi~°∞_»∂, J~Ú#
NHõ$+¨μ_‚ ∞» – ^≥=· Éè‰í Ωõ _Î ∞» , L`«=Î ∞ ÉèÏQÆ=`«∞_»∞ J~Ú# L„QÆ¿ã#∞}˜‚ ¿ãqOK«_O» U=∞O`« Pâ◊Û~°ºOQÍ ÖË^∞Œ †
HÍx `«##∞ K«OáêÅx, K«#∞flʼnõΩ q+¨O ѨÓã¨∞H˘x =zÛ áêezÛ# Ѩ~°=∞áê`«‰õΩ~åÅ∞ ѨÓ`«#‰õΩ "≥∂HõΔO
WKåÛ_»O>Ë– K«xflzÛ ÃÑOz# Ü«∞â’^Œ=∞‡‰õΩ Ãã·`«O Jf`«"≥∞ÿ# Ѩ~°=∞Ѩ^•xfl Hõ~°∞}Ï„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«∞O`À
PѶ¨∂`«∞‰õΩ~åeH˜ „Ѩ™êkOKå_»O>Ë– WHõ x[ áê^•efl x~°O`«~°O ÉèÏqOKÕ "åix JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
¿ãqOK«@OÖ’ qâı+¨ "Õ∞=Ú#flk?
D q^èOŒ QÍ Ñ¨e¯# L^Œ=ú Ùx`À q^Œ∞~°∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞. ''Éè‰í Ωõ ÅÎ ÃÑ· "å`«ûźO HõÅ"å_»∂, Hõ~∞° }Ï
™êQÆ~°∞_»∂, ÉèÏQÆ=`«∞Å#∞ Ѩi~°H˜ΔOKÕ Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞, `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ „Ѩ™êkOKÕ Ñ¨~°=∞Ѩ^•xfl
ÃѶ∂~°Hõ$`åºÅ∞ KÕ¿ã „‰õÄ~° ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ Z\Ï¡ WKåÛ_»∞? P Hõ^äŒO`å ã¨qã¨Î~°OQÍ <å‰õΩ K≥ѨC——.
D „ѨHÍ~°OQÍ J_çy# q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z L^Œú=Ù_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞:
=∞. ^Œ#∞*ÏhHõ =∞<ÕHõ "å~°=ÚÅ∞ ^À~°Ì~°ÊO|∞ ã¨OkèÅ¡ñQÍ
q#`åã¨∂#∞ Éèí∞*Ï=~ÀǨïñ_»QÆ∞ #qfi+¨μ‚<£ ã¨∞<åÉèÏ„ã¨∞Îñ ^•
~°xÖ’ =∂~˘¯x áȉõΩ áȉõΩ Ç¨Ïi! ^≥·`åº~åu Ü«∞OK«∞O ^Œ^•
##=ÚO EK«∞K«∞ñ QÆ∂e "≥∂HõΔѨ^Œ=Ú<£ „ÉÏÑ≤O`«∞ ~°`«∞º#flu<£. 101
* QÆ~∞° _» "åǨÏ<å~°∂_è∞» _»∂, ã¨∞^Œ~≈° # K«„Hõ^~Œè ∞° _»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ZO^Œ~À ~åHõãΔ ∞¨ Å∞
Z<Àfl Ѩ~åºÜ«∂Å∞ J=„HõÉ∞íè [ Ѩ~å„Hõ=∞O`À Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞. ''Fs ǨÏs! Jã¨∞~°"s·≥ ! PQÆ∞!
áêiáȉõΩ! xÅ∞—— Jx PÜ«∞# <å=∂<Õfl JO@∂, PÜ«∞# =ÚMÏ<Õfl Hõ#∞Q˘O@∂ ~°}~°OQÆOÖ’ <ÕÅQÆ∂e#
"åÔ~· P ~åHõΔã¨∞Å∞ "≥∂HõΔ™ê„=∂*Ϻxfl K«∂~°Q˘x J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷<åxfl á⁄O^•~°∞.
Hõ. nè~°[<À`«Î=∞! #= ã≤`«, ™ê~°ã¨Ö’K«#∞ñ_»∞ Hõ$+¨μ‚ [##O|∞#∞ ^Œ
KåÛi„`«=Ú <≥é˜ñyO`«∞ #∞,^•~°`« h qѨÙ_»∞ q#∞=Ú `«kfi^èŒ "≥∞Å¡<£. 102
* nè~°=ˆ~}Ϻ! xQÆxQÆÖÏ_Õ `≥Å¡x „H˘O^•=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ HõO^À~Ú HõÅ P #O^Œ‰õΩ=∂~°∞x
[#‡=$`åÎO`åhfl, PÜ«∞# bÖÏ qâıëêÅ#∂ h‰õΩ `≥@`≥ÅO¡ QÍ "≥Å_¡ ™ç êÎ#∞. h=Ù UHÍ„QÆ z`«OÎ `À PHõiO‚ K«∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 279
K«. ^èŒ~°}˜Éèí~°O|∞ñ ÉÏѨÙ@‰õΩñ ^•=∞~°™ê##∞ „áê~°÷#<£ ~°=∂
=~°∞ñ _»Å HõOã¨|O^èŒ# x"åã¨=Ú#<£ =ã¨∞^Õ=^Õ=H©
=~°∞ʼnõΩ #∞^ŒƒùqOѨ |Å=O`«∞ñ_»∞ HõOã¨∞ñ_»∞ Ç≤ÏO㨠¿ãÜ«Ú #
<≥fiéѨÙ# #~°ú~å„u ã¨∞`«∞xO Q˘x Ü«∞=fiã¨∞^Õ=Ùñ _ç=Ú‡Å<£. 103
* ѨÙ@∞ìHõ Z~°∞QÆx P „tÜ«∞óѨu Éè∂í ÉèÏ~åxfl áÈQ˘@ì_®xH˜ „|Ǩχ^Õ=Ùx „áê~°#÷ =∞xflOz HõOã¨∞x
HÍ~åQÍ~°OÖ’ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙʼnõΩ Ñ¨Ù„`«∞_≥· ѨÙ\Ïì~°∞. `«# =Ú^Œ∞ÌÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ #$â◊Oã¨∞_≥·# HõOã¨∞_»∞
Ç≤ÏOã≤™êÎ_Õ"≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O HõeyOk =ã¨∞^Õ=Ù_çH˜. "≥O@<Õ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ P xã≤ˆ~~Ú Ñ¨ã≤"å}˜‚ KÕ`«∞Ö’¡H˜
fã¨∞‰õΩx |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
Hõ. #O^Œ∞x =∞O^Œ‰õΩñ [x `«, `«∞ûO^Œi `«ÅÊ=Ú#ñ |~°∞Å∞ ã¨∂_»HõÜ«ÚO_»<£
#O^Œ#∞x #∞xz Ü«∂#Hõ,^Œ∞O^Œ∞aè =∞éÅOQÆ <ÕñÔQñ ^˘e¡\˜ ѨÙiH˜<£. 104
* #O^Œ∞_»∞#fl „"ÕÑ¨Öˇ¡‰õΩ "≥àϧ_»∞. Z=fi~°∂ K«∂_»‰õΩO_® #O^Œ∞x ÉèÏ~°º Ü«∞â’^Œ ѨHõ¯Ö’ ÉÏÅ∞}˜‚
Ѩ_»∞HÀɡ\Ïì_»∞. uiy =∞^èŒ∞~å #QÆ~°O Ö’x `«# HÍ~åQÍ~åxH˜ =KåÛ_»∞.
Hõ. ǨÏi ÜÕ∞HÍ^Œâ◊ ã¨O=, `«û~°=ÚÅ∞ #O^Œ„=[=Ú#ñ ^Œ#∞ ǨÏi Ü«∞x Ü≥∞
=fi~°∞ <≥é∞ñQƉõΩO_» <å ǨÏÅ, ^èŒ~°∞`Àñ „w_çOK«∞K«∞O_≥ñ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 105
* #O^Œ QÀ‰õΩÅOÖ’ ÉÏÅ=Ú‰õΩO^Œ∞_»∞ #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ J#fl |Å~å=Úx`À Hõeã≤ P#O^ŒOQÍ
P_»∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. WÖÏ Ñ¨^ŒH˘O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çKå~Ú. PÜ«∞xfl NǨÏi J=`å~°=∞x Z=~°∂
QÆ∞iÎOK«ÖË^Œ∞.
Hõ. QÀáêÅ =~°∞Å ÔH·##∞, <åáÈ=ñQÆñ ^Œ# ã¨=∞Oz`åHÍ~° "≥ÚyO
EѨx NѨu "Õ_»∞Hõ, QÀáêÅ∞~°ñ QÆ∂_ç HÍK≥ QÀ=`«û=ÚÅ<£. 106
* H˘=Ú‡Å∞ uiy# ^Õ=`«Å‰õΩ Ãã·`O« Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ `«# k=ºã¨fi~°∂áêxfl K«∂Ñ≤OK«x ~°=∂Ѩu
`À_ç Q˘Å¡ Ñ≤š֒ΉõÄ_ç P_»∞`«∂ ZO`À "Õ_»∞HõQÍ P=Ùbfl ^Œ∂_»efl HÍKå_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞#O QÆ$+¨μO‚ _»∞ bÖÏq<À^ŒO|∞Å∞ ^À_ç QÀáêÅÉÏÅ∞~°‰Ωõ O EѨO ^ŒÅOz. 107
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ `«#`À LO_Õ QÀáêÅÉÏÅ∞~°‰õΩ `«# bÅÅ∂ q<À^•Å∂
K«∂Ñ≤OKåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
K«. =~°Ü«∞=Ú<å #n ã¨eÅ =iú`« ™œ~°ÉèíÜ«ÚHõÎѨÙ+¨Ê "Õ∞
^Œ∞~° =∞Hõ~°O^Œ áê# Ѩi`«∞+¨ì =∞^èŒ∞„=`« Ü«¸^äŒ =∂^èŒg
‰õΩ~°=Hõ ‰õΩO^Œ K«O^Œ# x‰õΩO[=ÚÅO^Œ∞ =∞Ü«¸~° âßiHÍ
Ѩ~°Éèí$`« ~å[H©~°=∞$^Œ∞ÉèÏ+¨ÅÉèíOyñ *ˇÅOy ѨÅ∞¯K«∞<£. 108
280 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* P ÉÏÅQÀáêÅ∞_»∞ x~°‡ÖÏÖˇ·# Ü«∞=Ú<å#n [ÖÏÅ`À ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"≥·#g, QÆ∞=∞QÆ∞=∞ÖÏ_Õ

ѨÓÅxO_® zO^Œ∞`«∞#fl =∞Hõ~°O^•xfl Hõ_»∞ѨÙxO_® „`åy "≥∞ÿ=∞~°z# `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙÅ`À ‰õÄ_ç#g
J~Ú# =∂^èŒg =∞O@áêÅÖ’– QÀiO@ QÆ∞|∞~°∞ÖÖ’– "≥ÚÅ¡á⁄^ŒÅÖ’– =∞OzQÆO^èŒÑ¨Ù x‰õΩO*ÏÅÖ’
^Œ∂i– <≥=∞eÖÏQÍ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Î, QÀ~°∞=OHõÖÏQÍ ‰õÄ`«Å∞ ‰õÄã¨∂Î, HÀH˜ÅÖÏQÍ ~åQÍÅ∞ fã¨∂Î?
~å=∞zÅ∞HõÖÏQÍ ~°=∞}©Ü«∞^èŒfi#∞Å∞ KÕã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
L. N~°=∞}© =∞<ÀqÉèí∞ñ_»∞ ã≤OÇ¨Ï H˜â’~°=Úñ É’e bÅñ Q“
=∂~°^Œâ◊<£ ~°=∂ q=∞Å =∞Ok~°=ÚO |∞~°∞_çOK«∞ QÀ`«u<£
"å~°Hõ "Õ∞Ѩ٠K«∞O_≥ñ ^Œ# =Oâ◊ ~°=ã¨∞Êù@ =∂^èŒ∞s ã¨∞^è•
™ê~°=ÚKÕ`« QÀѨ[# ã¨OѶ¨∞=ÚÅ<£ =Ú^Œ=∞O^Œñ *ËÜ«ÚK«∞<£. 109
* WOk~å =Å¡Éèí∞_≥·# P #O^Œ‰õΩ=∂~°∞_»∞ `«# ‰õΩ=∂~°^Œâ◊Ö’ ã≤OǨÏH˜â’~°OÖÏQÍ „ѨHÍtOKå_»∞.
bÅQÍ Ñ≤Å#¡ „QÀqx „"≥∂yã¨∂Î P =∞^è∞Œ ~°QÍ# ã¨∞^è• ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ QÀQÀѨ|$O^•xfl =ÚOz `ÕeÛ Ñ¨~=° tOѨ*ãË ∂¨ Î
ÅH©Δ‡x"å™êÖˇ·# QÀ=Ùefl "Õ∞ѨÙ`«∂ LO_Õ"å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 110
=∞. z~°ˆHm~°u ÉÏʼnõΩÖò `«$}=ÚÅ<£ ã≤OǨk ~°∂ѨO|∞ÅO
QÆ~°"≥ÚѨÊ<£ q~°zOz "åx =∞~°Å<£ YO_çOK«∞ K«O^ŒO|∞#O
QÆ~°∞}Ïf`«∞Åñ QÍ=∞~°∂Ѩ٠ÅQÆ∞ #Hõ¯O㨄ѨܫÚHõÎHõΔáê
K«~°∞ÅO QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ã¨OQÆ~°ã¨÷Å=ÚÅO [Hͯ_≥ bÖÏQÆu<£. 111
* z#fl Ñ≤Å¡Å∞ P_»∞HÀ\ÏxH˜ – QÆ_ç¤`À ã≤OǨÏO "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉÁ=∞‡efl `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞. P@ ѨÓiÎ
HÍQÍ<≥ "å\˜x =∞m¡ zOz`«∞Oz áêˆ~™êÎ~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ Hõ~°∞}Ï ^Œ∂~°∞Å∂, HÍ=∞~°∂Ѩ^è•~°∞Å∂,
HõOã¨∞x Kå~°∞Å∂ J~Ú# ~åHõΔã¨g~°∞efl ZO^Œi<À QÀqO^Œ∞_»∞ Hõ^Œ# ~°OQÆOÖ’ J=bÅQÍ zOz
K≥O_®_ç<å_»∞.
K«. =~° Ü«∞=Ú<å #n [Å x"å㨠=∞Ǩϟ~°QÆ qã¨Î$`å㨺 q
ã¨∞Êùi`« qëê#Å „ѨÉèíÅ ™Èñ‰õΩ#ñ „QÍñy# QÀѨQÀ^èŒ<À
`«¯~°=ÚÅ <≥Å¡ñ QÍz Éèí∞[QƄѨ=~°∞<£ "≥_»ÅOQÆñ ^Àe `«
`«ûi ^Œ=∞ÖÏO|∞ áê#=Ú# ã¨O`«ã¨ =∞O^ŒñQÆñ *ËÃã QÀ`«u<£. 112
* Ü«∞=Ú<å #kÖ’ XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# =∞Ǩã¨~°ÊO x"åã¨O KÕã¨∂Î LO_Õk. qâßÅOQÍ `≥~°z#
^•x =ÚYOÖ’ #∞Oz "≥Å∞=_Õ qëê#Å *ÏfiÅÅ `åáêxH˜ QÀáêʼnõΩÅ∞ `åà◊ÖËHõ á⁄ÜÕ∞º"å~°∞. QÀ^èŒ#O
ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ LO_Õk. #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ P <åQÆ~åA#∞ #kÖ’#∞O_ç `«iq∞"Õâß_»∞. QÀ=Ùefl HÍáê_ç
"å\˜H˜ =∞m¡ P #kÖ’x x~°‡Å"≥∞ÿ# h\˜x „`åˆQ J=HÍâßxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JO^ŒiH© P#O^ŒO
HõeyOKå_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 281
=∞. kq*Ïnèâ◊√ QÆ∞é˜Oz "å#H˘éÔH· nÑ≤OѨ #O^•k =
Å¡=Ù ÖË >Ëñ@ ##∂# ã¨OѨ^ŒÅ #∞ÖÏ¡ã¨O|∞#O *ËÜ«Ú #∞
`«û==ÚO QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ =∂xÊ QÀѨQÆ}=ÚÖò ã¨O„Ñ‘u<˘O^Œ<£ â◊p
^èŒ=Ù QÆ~°fiO |_»ñѨOQÆ #=ºÜ«∞=ÚQÍñ ^•ñ*ËÃã QÀÜ«∂QÆ=Ú<£. 113
* =~°O¬ ÉÏQÍ ‰õΩiÜ«∞@OHÀã¨O #O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∂^Œ=ÙÅ∞ WO„^Œ∞}˜‚ QÆ∂iÛ ZO`À "≥É· =íè O`À,
ZO`À L`åûǨÏO`À U>Ë\Ï Q˘Ñ¨Ê L`«û=O KÕ¿ã"å~°∞. Hõ$+¨μ‚_»∞, P WO„^À`«û"åxfl =∂xÊOz WO„^Œ∞x
JǨÏOHÍ~°O J_»∞QÆO>Ë@@∂¡, QÀáêÅ∞ ~°O^Œ~°∂ ã¨O`À+≤OKÕ@@∂¡ QÀѨÓ[ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# QÀÜ«∂QÍxfl
`«‰õΩ¯= =ºÜ«∞O`À, Z‰õΩ¯= "≥·Éèí=O`À [iÑ≤OKå_»∞.
K«. ǨÏiǨÏÜ«Úñ _»O`« ~À+¨q=âßqÅ =∂#ã¨∞ñ_≥· ã¨~À~°∞Ǩϟ
^Œ~°∞ =∞Ç≤Ï=∞O ɡé∞OQÆHõ =∞^ŒO |_»~°OQÆ =ÖÏǨÏHÍk cè
Hõ~°Ñ¶¨∞# ѨOH˜Îñ |OÑ≤# #YO_» tÖÏ=∞Ü«∞Éèí∂i =~°¬=ÚÖò
QÆ∞iÃã ##∂# QÆ~°˚#Å QÀ‰õΩÅ =∂‰õΩÅ =∞øK«∞ñ QÆ∞O^ŒñQÆ<£. 114
* D q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞H˘x WO„^Œ∞_»∞ P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞_≥·<å_»∞. J`«_ç =∞#ã¨∞û ^Õfi+¨O`À, ~À+¨O`À
xO_çáÈ~ÚOk. Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x =∞ǨÏ`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ JǨÏOHÍ~°O`À ''=ÖÏǨÏHõO—— "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèíÜ«∞OHõ~°
HÍÅ"Õ∞Ѷ∂¨ efl ѨOÑ≤OKå_»∞. P HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ∞ QÀ‰õΩÅ=∞O`å â’Hõ"庉õΩÅ"≥∞ÿ áÈÜÕ∞@@∞¡ ÃÑ^ŒQÌ Í L~°∞=Ú`«∂
Z_»`≥QƉõΩO_® ~åà◊¡=~°¬O ‰õΩiâß~Ú.
L. P`«é˜ =∞O^Œ H˘O^ŒÅ=Ú #O^ŒñQÆ =Å¡=ÙÖˇÅ¡ñ QÆ$+¨‚ ~¸
KÕ`«#∞ ÖˇÅ¡ x\˜ì [_çñ lO^Œé =O^ŒéÖˇ· HõÅOQÆ∞K«∞O
QÍ`«~°∞Öˇ·i h=Ù Hõ$Ѩñ QÍ=Ù=Ú HÍ=Ù =∞<å^äŒ<å^äŒ! x
~°∂ú`«Hõà◊OHõ! ÉèíHõÎѨi`À+¨} Éèí∂+¨}! áêѨ â’+¨}Ï! 115
* JѨC_»∞ „"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’x QÀáêÅ∞~°∂, QÀ=ÙÅ∂ P =~å¬xH˜ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ<å~°∞. Q˘Å¡ÅO`å `«Å¡_çe¡
XHõKÀ@ KÕ~å~°∞. ''Hõ$ëê‚! ~°H˜ΔOK«∞ ~°H˜ΔOK«∞. k‰õΩ¯ÖËx "åiH˜ h"Õ k‰õΩ¯. h=Ù x+¨¯à◊O‰õΩ_»=Ù ã¨[˚#
áÈ+¨‰õΩ_»=Ù! ^Œ∞~°˚# â’+¨‰õΩ_»=Ù! D [_ç"å# ^è•\˜H˜ QÀ‰õΩÅOÖ’x „áê}∞ÅO`å pH͉õΩѨ_ç
zO^Œ~°=O^ŒÔ~·<å~°∞. ^ŒÜ«∞`À HÍáê_»∞!——
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy qѨ#∞flÖˇ· ѨÅ∞Hõñ QÆ∞Ü«∂ºeOz Hõ$+¨μ‚O_»∞ ã¨
[˚# =iú+¨μ‚ñ_»∞ QÀѨ QÀ x=Ç¨Ï ~°HΔÍ ^Œ‰õΔΩñ_≥· ^Õ=`å
[#∞ ÅyæOѨñ QÆ~åO|∞*Ï`«=Ú# ã¨K«Ûù„`«O|∞ñQÍñ ^•ÖˇÛ É’
~°# QÀ=~°ú# â‹·Å=ÚO ^Œ@K«~°„^Œ=∂º=∞s*ÏÅ=Ú<£. 116
282 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èOŒ QÍ PѨ#∞flÖˇ#· „"ÕÑÖ¨ Q¡ˇ ÀáêʼnõΩ ÅO^Œ~∂° „áêi÷OѨQÍ ã¨[#˚ ∞Å ÃÑOѨÙHÀˆ~ Hõ$+¨μ_‚ ∞» , "åi
"≥Ú~° PÅH˜Oz QÀ=ÙÅ#∂, QÀáêʼnõΩÅ#∂ HÍáê_»\ÏxH˜ #_»∞O Hõ\Ïì_∞» . K«H¯õ x ^Õ=`å „ã‘ÅÎ ∞ qǨÏiOKÕ
K«iÜ«∞Å∞ QÆÅ QÀ=~°#ú Ѩ~fi° `åxfl XHõ¯KÕ`ÀÎ Q˘_»∞QÆ∞QÍ ZuΠѨ\Ïì_∞» . P ^Œ$â◊ºO PÖ’H˜Oz PHÍâ◊OÖ’x
J=∞~°∞ÅO`å '|m— Jx „ѨâO◊ ã≤OKå~°∞.
=. "≥O_çÜ«Ú. 117
ã‘. â◊~°^•QÆ=∂~°OÉèí ã¨OѨÓ~°‚ ѨÓi‚=∂K«O„^Œ ™êO„^•`«áÈ[˚fie`« =∞QÆ∞K«∞
"≥ÅÜ«Ú |$O^•@g gkäÜ«∞O ^˘Hõ<åñ_»∞ ~å㨈Hm =∞ǨϟÖÏ¡ã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞
~°∞z~° ™œÉèÏQƺ`å~°∞}º =∞<À~°=∞ ã¨∂ÊùiÎñ *ˇ<˘flOk# =¸iÎ ^Œ#~°
ã¨Åe`« =ÚYK«O„^Œ K«O„kHõÖò QÀÑ≤HÍ #Ü«∞<À`«ÊÅ=ÚÅ HÍ#O^Œ "≥Úã¨ñQÆ
`Õ. Éèí=º Kå`«∞~°º ÉèíOyñ „kÉèíOy Ü«∞QÆ∞K«∞, #|˚<åÉèí∞ñ_»∞ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡
bÅñ|∂iOK«∞ =~° =Ú~°m x<å^Œ, =∞i÷ g`Õ~° qx "≥∂Ç≤Ï`å`«‡ ÅQÆ∞K«∞. 118
* =∞~˘Hõ¯ ã¨OQÆu. â◊~` ° å¯ÅO „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k. ѨÓi‚=∞<å\˜ xO_»∞ K«O^Œ=∂=∞ ѨO_»∞"≥<fl≥ ÅÖ’
|$O^•=#O Hõ#∞flÅ qO^Œ∞ KÕã∂¨ #Î flk. XHõ<å_»∞ Hõ$+¨μ#‚ ‰õΩ ~åã¨Hˆ oÃÑ· LÖÏ¡ãO¨ HõeyOk. JO^•Å∞ zO^Õ
~°∂ѨO`À ǨÏ$^ŒÜ∞« OQÆ=∞ "≥∞#ÿ #=Ü«∞ø=#O`À Éè∞í =#"≥∂ǨÏ#=¸iÎÜ∞ÿ≥ `«# =ÚYK«O„^Œ∞x HÍO`«∞Å`À
QÀÑ≤HÅõ Hõ#∞ HõÅ∞=ʼnõΩ P#O^•xfl JOkã¨∂Î #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ '„uÉèOí y—QÍ xÅ|_ç "Õ}∞QÍ#O HÍqOKå_»∞.
P =Ú=fiOHõÅ =Ú^Œ∞HÌ $õ +¨μx‚ =Ú~°mx<å^ŒO g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qx „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x QÀÑ≤HÅõ ∞ "≥∞=ÿ ∞~°záÈÜ«∂~°∞.
K«. Ѩ`«∞Å∞ =∞éO^Œ∞Å∞<£ ã¨∞`«∞Å∞ ÉÏ=Å∞ #`«ÎÅ∞ =∂=∞Å∞<£ ã¨=Ú
#flu =Å^Œ#fl =∂#Hõ =∞#O|∞#ñ QÆ$+¨‚Ѩ^•|˚ ¿ã=<å
xfi`«~°u QÀѨ HÍq∞#∞Å∞ "Õ K«#∞^Õ~° ^ŒÜ«∂ѨÜ≥∂kè â’
aè`«QÆu ~å㨈Ho ã¨eÃÑO ^Œ~°∞}©#=ѨÙ+¨ÊKåѨÙñ_≥·. 119
* `«=∞ Éèí~°ÎÅ∂, =∞~°^Œ∞Å∂, H˘_»∞‰õΩÅ∂, ÉÏ=Å∂, J`«ÎÅ∂, =∂=∞Å∂ ZO`«QÍ<À "≥à◊§=^ŒÌx
K≥Ñ≤Ê<å U=∂„`«O q#‰õΩO_® z`åÎÅÖ’ NHõ$+¨μ‚x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèOKåÅ<Õ P~å@O JkèHõO HÍQÍ
QÀÑ≤HÅõ ∞ Ѩ~∞° QÆ∞ Ѩ~∞° QÆ∞# =KåÛ~°∞. Hõ~∞° }Ïã¨=Ú„^Œ∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» , P [=~åO„_» áêe@ #==∞#‡^ä∞Œ _≥·
~°=∞º"≥∞ÿ# ~å㨈Hm<å@ºO`À "å~°O^Œih P#OkOѨ*Ëâß_»∞.
L. ~å=Úñ_»∞ ^•#∞QÆ∂_ç =∞^èŒ∞~åѨÙiH˜O [x Ü«∞O^Œ∞ "≥·Éèí"À
^•Ì=∞#$áêã¨#O|∞# =Ú^ŒO|∞# #∞#fl ^Œ∞~å`«∞‡ñ QÆOã¨∞ ^Œ∞
ëêì=∞~°â◊„`«∞ñ „^Œ∞Oz =Ú^Œ=∂~°ñQÆñ ^Œe¡xñ ^ŒO„_ç #Oz`«
N=∞Ç≤Ï`å`«∞‡Öˇ· `«#~°ñ*ËÃã ã¨~À~°∞ǨÏ<åÉèí∞ñ _»∞#flu<£. 120
* J#O`«~O° J#flQÍÔ~#· |Å~å=Úx`À Hõeã≤ =∂^è=Œ Ù_»∞ =∞^è∞Œ ~°‰Ωõ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» =∞Ǩ"≥É· =íè OQÍ
=∞^À#‡`«∞_Î ·≥ =∞}˜=∞Ü«∞ ã≤OǨã¨<åxfl Jkè+Oª≤ z L#fl ^Œ∞~å‡~°∞}
æ ‚˜ ^Œ∞+¨~ì åHõãΔ ∞¨ }˜‚ HõOã¨∞}˜‚ ã¨OǨÏiOKå_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 283
`«e¡^ŒO„_»∞Öˇ·# ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=Ùefl |O^èŒq=Ú‰õΩÎefl QÍqOz Éè’QÆÉèÏQͺÅ`À ã¨O`«∞+¨μìÖˇ· ã¨=Ú#fl`«∞Öˇ·
LO_Õ@@∞¡ KÕâß_»∞.
=∞. #Å∞"˘Ñ¨ÊOQÆ +¨_»OQÆÜ«ÚHõÎ =∞Ç≤Ï`å=∂flÜ«∞O|∞ KÒ+¨+≤ì q
^ŒºÅ∞ ™êOnѨxKÕ <≥é˜OÔQñ *ˇÅ∞"˘O^Œ<£ q#fl=∂„`«O|∞ Ö’
ѨÅ<Õ Ö’HõQÆ∞~°∞O_»∞ ^•# `«#‰õΩ<£ ÉèÏqOѨ ##∞ºÖò QÆ∞~°∞
Åæň~ Ö’Hõq_»O|<å~°÷ =∞QÆ∞ bÅÖò QÍ"≥ Ü«∞"Õ∞‡\˜H˜<£. 121
* NHõ$+¨μ‚_»∞ ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ΉõÄ QÆ∞~°∞=Ù. J~Ú<å „â◊^ŒúQÆÖ"å_≥· +¨_»OQÍÅ`À ‰õÄ_ç# "Õ^•bfl,
J~°"<·≥ åÅ∞æ Hõàb◊ fl ''™êOnѨx—— J<Õ QÆ∞~°∞=ÙQÍi ã¨xflkèÖ’ JÉèºí ã≤OKå_»∞. x*ÏxH˜ [QÆ^∞Œ ~æ ∞° =ÙʼnõΩ W`«~∞° Å∞
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ J=Ù`å~å? W=hfl P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ Ö’HÍKå~°O HÀã¨O KÕ¿ã bÅÅ∞ HÍHõ =∞ˆ~q∞\˜?
L. q∞Oz „ѨÉèÏã¨f~°÷=Ú# =∞$`«∞º=â◊O|∞#ñ ÉÁOkáÈ~Ú Ü«∂
ѨOK«[<À^Œ~°ã¨∞÷ñ_»QÆ∞ ÉÏʼnõΩ ^ÕtHõ#O^Œ#∞O „|Éè’
^ŒOz`« bÅñ ^≥zÛ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ #uÉèíH˜Î Ü«ÚH˜Î #
iÊOK≥ QÆ∞~°∞O_»∞ z`«Î=Ú#ñ ɡOÃÑã¨ÖÏ~° =Ú~åi "≥O_çÜ«Ú<£. 122
* NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# PKå~°∞º#‰õΩ JѨiq∞`å#O^ŒO HõeyOKÕ@@∞¡ ã¨=∞iÊOz# QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}
¿Ñ~˘¯#^ŒyOk. XHõ<å_»∞ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞_»∞ „ѨÉÏè 㨠f~°O÷ Ö’ „‰õΩO‰õΩÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞. J`«xH˜ Kå=Ù =ÚOK«∞H˘x
=zÛOk. ѨOK«[#∞_»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ J`«}‚˜ á⁄@ì#ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ P=∞$`«ÉÏʼnõΩ}˜‚ ~°HOΔ̃ z
NHõ$+¨μ‚_»∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍi HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ `≥zÛ~ÚKåÛ_»∞.
ã‘. Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ q^Œˆ~ƒùâ◊√ñ _»#<˘Ñ¨C cè+¨‡‰õΩ =~°ã¨∞`å=∞}˜ #="åi*ÏH˜Δñ
É^•‡ ã¨=∂# ~°∂ѨN qÉèÏã≤`«ñ QÆ=∞hÜ«∞Éèí∂+¨}ñ QÆO|∞HõOiîñ
[`«∞~°ã¨fiÜ«∞O=~À`«û= ã¨=∂QÆ`« K≥·^Œº ™êÅfi =∂QÆ^èŒ =ÚYº [#=ˆ~}º
xHõ~° ã¨=∂=$`«ñ „|Hõ@ ã¨KåÛi„`« ~°∞H˜‡}˜ #ã¨=∂# ~°∞Hõ‡ HÍOu
`Õ. #=∞~°QÆ∞áêÎ=∞$`«O|∞ qǨÏOQÆ qÉèí∞ñ_»∞, Q˘x# ÔH·=_ç =∞#∞*ËO„^Œ HÀ\˜ñ ^Àe
Hõ=∞Å<åÉèí∞O_»∞ x[Éèí∞*ÏQÆ~°fi =∞Å~°ñ, ^≥zÛ =i~ÚOK≥ #`«x #∞uOѨ =â◊"≥∞ ! 123
* q^Œ~°ƒù ^ÕâßkèѨu cè+¨‡‰õΩ_»∞. PÜ«∞# =Ú^Œ∞ÌÅ ‰õÄ`«∞~°∞ ~°∞H˜‡}˜, JO^Œ"≥∞ÿ# P"≥∞ Hõ#∞flÅ∞
„H˘O^•=∞~° ˆ~‰õΩÅ∞. ÅH©Δ‡ã¨=∂#∞~åÖˇ·# ÖÏ=}º~åt P"≥∞. â◊√ÉèíOHõ~åÖˇ·# JÅOHÍ~åÅ`À â◊OYO=O\˜
HõO~îO° `À ™ê\˜ÖxË "Õ∞\˜ |OQÍ~°∞ KåÜ«∞`À ã¨Oã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ 㨄`«Ê=~°#Î O`À q~ålÖË¡ ~°∞H˜‡}˜H˜ ã¨fiÜ«∞O=~°O
„ѨHõ\˜OKå~°∞. P ã¨fiÜ«∞O=~° =∞Ǩϟ`«û"åxH˜ tâ◊√áêÅ∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, [~åã¨O^èŒ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
~å*Ïkè~åAÅO`å =zÛ Ñ¨_®¤~°∞. ^Õ=`«Å∞ ~°H˜ΔOK«∞ `«∞#fl J=∞$`« HõÅâßxfl ѨH˜Δ~å*ˇ·# QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞
284 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ZQÆ∞~°^#Œ ∞flH˘xáÈ~Ú# q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» `«# ÉÏǨï|ÖÏxfl „Ѩ^iŒ ≈Oz P ~åA ÅO^Œih
Ѩ~ål`«∞Å#∞ QÍqOz ~°∞H˜‡}˜x fã¨∞H˘x"≥o§ Ѩi}Ü«∞=∂_®~°∞. J@∞=O\˜ P [QÆ^HÕ õ g~°∞}˜‚ á⁄QÆ__» O»
Z=iH˜ ™ê^茺=∞ø`«∞Ok.
K«. Ѩ~°∞=_çñ |\˜ì ã¨Ñ¨Î=$+¨ÉèíO|∞Å =Ú‰õΩ¯Å∞ QÆ∞@ìñ ^Œ^ŒƒÅ
ã¨∞Êù~°} ã¨Ç≤ÏOѨñ*ÏÅHõ #$ѨÙÖò ^ŒÅѨ_»¤ [~ÚOz #QÆfll
^Œú~°}˜Ñ¨Ù #O^Œ#<£ qHõK« `å=∞~°™êH˜Δñ „|"≥∂kÜ≥ÿ∞ ã¨fiÜ«∞O
=~°=Ú#ñ ɡO_ç¡Ü«∂_≥ QÆ∞}=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜Î`À<£. 124
* JO`ÕHÍ^Œ∞. U_»∞ =∞kOz# PÉ’`«∞ Å∞<åfl~Ú. "å\˜ ^è•\˜H˜ xÅ∞=ÖËHõ ~åAÅO`å ѨÖÏÜ«∞#O
z`«ÎyOKå~°∞. J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ Z^Œ∞~˘_ç¤ xez `«# Jáê~°â◊H˜Î`À P PÉ’`«∞ʼnõΩ
=Ú‰õΩ¯`åà◊√§ ayOz "å\˜x ÖÁOQÆnã¨∞H˘<åfl_»∞. qHõãO≤ z# `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ ~å[Ѩلu
<åQÆflluÎx QÆ∞}=O`«∞_»∂, J#O`«∞_»∂, J#O`«â◊H˜Î=∞O`«∞_»∂ J~Ú# QÀáêÅHõ$+¨μ‚_»∞ ã¨O`À+¨O`À
ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ ÃÑO_®¡_®_»∞.
=∞. „Ѩug~°HõΔÜ«∞HÍi <åñ|~°ñy 㨄`ål`«Î#∂*Ï Ç¨Ï$ n
Ñ≤û`«=ÚO n~°Êñ ^ŒÅOz <åHõ=Ú#‰õΩO ɡOáê~°ñQÍ <Õñy =
i‚`« â∫~Àº#fluñ ÉÏi*Ï`« q∞ʼnõΩ<£ bÖÏQÆuO ^≥K≥Û #∞
^Œúu ^Õ"ÕO„^Œ∞ [~ÚOz Hõ$+¨μ‚ñ_»# <Õ`«<凄`«∞ñ_Õ K«∂_»ñQÆ<£. 125
* â◊„`«∞g~°∞ʼnõΩ ã≤OǨÏã¨fiѨflOQÍ ¿Ñ~°∞QÍOz# Ü«∞^Œ∞ã≤OǨï_»∞ ã¨`«ºÉèÏ=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀÔ~¯#∞
f~°Û_®xÔH· ã¨fi~åæxH˜ *ˇ·„`«Ü«∂„`« ™êyOz „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞"≥∞ÿ# Ѩ~å„Hõ=∂uâ◊Ü«∞O`À WO„^Œ∞}˜‚ [~ÚOz
áêi*Ï`åxfl J=bÅQÍ kq#∞O_ç Éèí∞qH˜ fã¨∞H˘x=KåÛ_»∞. J@∞=O\˜ [QÆ<å‡#∞º_»∞ Hõ$+¨μ‚_»∞
™ê=∂#∞º_®?
ã‘. =∂x`ådÅ [QÆ#‡Ü«∞ ^ÕǨÏ=Ú#ñ ÉÁÅ∞Û ^èŒ~°}˜^ÕqH˜ñ „aÜ«∞`«#Ü«Úñ_≥·#
#~°Hõ ^•#=Ùx ã¨∞<åÉèÏYºñ *ˇ<˘flO^Œ∞ Ѷ¨∞# K«„Hõ^è•~å qYO_ç`À`«Î
=∂OQÆ∞xñ *ËÜ«∞ #Ü«∞º=h ÅÖÏ=∞O|∞ "Õñ_ç#ñ ^Œ`«∞Ê„`«∞ qѨÙÅ ~å[º
Ѩ^Œ=Ú# xeÊ Ö’Ñ¨e =∞Ok~°O|∞Åñ l~°=ÚQÆ #~°‰õΩO_»∞ ÃãéÅñ ɡ\˜ì
`Õ. #\˜ì Hõ#ºÅ∞ #∂é∞ñ |^•é∞"ÕÅ∞, <å~°Î |O^èŒ∞=Ùñ_≥·# Ѩ^•‡‰õΔΩñ Ez
ǨÏ~°¬ ÉÏëêÊO|∞ ^è•~å„Ѩ=~°¬ "≥Ú^Œ=ñ, |OK«â◊~° ÉÏ} xiƒù#fl ÉèÏ= ÅQÆ∞K«∞. 126
* ã¨=∞ã¨Î r=ÙʼnõΩ JO`«s¡#"≥∞ÿ# ~°∂ѨO ^èŒiOz Q“~°"åxfl JO^Œ∞H˘<Õ Éèí∂^ÕqH˜ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#
‰õΩ=∂~°∞_»∞ #~°‰Ωõ _»∞. J~Ú<å "å_»∞ ~åHõãΔ ¨ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ HõÅ"å_»~Ú#O^Œ∞=Å¡ NHõ$+¨μ_‚ ∞» ''ã¨∞<åÉè=í Ú—— J<Õ
¿Ñ~°∞QÆÅ K«„Hõ=Ú JOK«∞`À J`«x t~°ã¨∞û#∞ „`«∞Oz"≥·z<å_»∞. J#O`«~°O ^èŒ~°}©=∂`« „áêi÷OѨQÍ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 285
J`«x ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ P qâßÅ ™ê„=∂*ϺxH˜ JkèÑu¨ QÍ KÕâß_»∞. P #~°HÍã¨∞~°∞x JO`«óѨÙ~°OÖ’x K≥~™° êÅÖ’
„=∞QÆ∞æ`«∞#fl Ѩ^•~°∞"ÕÅ #∂~°∞æ~°∞ Hõ#ºÅ#∞ q_çÑ≤OKå_»∞. ã¨∞ÅHõΔ}Öˇ·# PǨÏi}ËHõΔ} ÅO^Œ~°∂ P~°Î[#
~°H‰Δõ Ωõ _≥#· Hõ=∞ÖωõΩΔ x gH˜OΔ z ǨÏi¬ã∂¨ Î „Ѩ"∂≥ ^ŒÉÏëêÊÅ∞ =i¬ã∂¨ Î PÜ«∞# k=º ™œO^Œ~åºxH˜ PHõi`
¬ Ö« <·ˇ å~°∞.
K«. Åe`« `«nÜ«∞ ã¨∞O^Œ~° qÖÏ㨠q"≥∂Ç≤Ï`« Öˇ·# "åi xO
á⁄Åã≤# HÀi¯ñ n~°∞Û@‰õΩ <˘Hõ¯ =ÚǨ˙~°Î=Ú#<£ =iOz Hõ
#ºÅ Åe`å=~À^èŒ Éèí=#O|∞Å #O^Œé Hõxfl ~°∂ѨÙÖˇ·
Hõeã≤ ã¨∞Yã≤÷uO ^ŒxÃÑñ QÍO`«Å ÉèíH˜Îx`åO`«z`«ÎÅ<£. 127
* JO^•Å~åtÜ≥ÿ∞# #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ `«# ™œO^Œ~°ºqÖÏ™êʼnõΩ "åº"≥∂ǨÏO K≥Ok# P
㨠∞ O^Œ s =∞}∞Å HÀÔ ~ ¯ f~° Û @OHÀ㨠O XHõ ¯ 㨠∞ =ÚǨ ˙ ~° Î O Ö’<Õ "å~° O ^Œ i h ÃÑO_®¡ _ ®_» ∞ .
J`«ºO`«=∞<ÀǨÏ~åÖˇ#· JO`«óѨÙ~åÅÖ’ JO^ŒiH© Jxfl ~°∂ѨÙÖˇ· JO`«∞ÖËx J#∞~åQÆO`À ‰õÄ_ç# ™êfiO`åÅ∞
QÆÅ P HÍO`åÅÖÏ=∞Å#∞ ã¨O`À+¨Ñ¨~°Kå_»∞.
Hõ. K«`«∞~°`«`À #O ^˘H˘¯Hõ, Ü«∞u=‰õΩñ |^Œ∞ˆ~ã≤ ã¨∞`«∞Åñ <å`«‡ã¨=ÚÅ #∞
#fl`« Éèí∞[â◊‰õΩÎÅñ QÍOK≥#∞, q`«`«Oɡ· H©iÎ kâ◊Å q#∞uH˜ <≥Hõ¯<£. 128
* K«`«∞~°HõàÏxkè J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ `«#‰õΩ ™ê\˜ J~Ú# "Õ∞\˜ Ѩ~å„Hõ=∞O QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞
XH˘¯Hõ¯ ÉèÏ~°º‰õΩ Ñ¨k=∞Ok K˘Ñ¨C# „Ѩ™êkOKå_»∞. #Å∞kâ◊ÖÏ qâßÅ"≥∞ÿ# Ü«∞â’nѨÙÎÅ∞ xO_çOKå_»∞.
ã‘. =∞^äŒ∞~åѨÙ~°=Úñ [`«∞ifi^èŒ |Ö∫Ѷ¨∞=ÚÅ`À <å=iOz# HÍÅÜ«∞=# ™êÅfi
=∞QÆ^èŒ Éèí∂áêÖÏk =∞#∞*ËO„^Œ Ö’HõO|∞ Ãã·#ºÜ«ÚHõÎ=Ú QÍñQÆ ã¨OǨÏiOz
`«# ÉÏǨïâ◊H˜Îñ l`«Î=ÚÅ #i÷Oz# cè=∞ áê~°∞÷ʼnõΩ #∞^•Ì=∞ q[Ü«∞
"≥Úã¨ñy `«^≥·fi~°∞Å #∞Hõ¯_»OQÆñQÆñ „^Œ∞Oz ÉÏ} â◊O|~° =Ú~° ѨÅfiÖÏk
`Õ. ^Œ#∞[ <åÜ«∞Hõ ¿ã<å q`å#=ÚÅ#∞ ǨÏÅ^èŒ~åk ã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· ǨÏ`«∞Åñ*ËÃã
^ŒO`«=„HÍÎk ^≥·`«∞ºÅ∞ ^Œ#∞fl <≥^Œ∞~° ÉèíO_»#=ÚÖ’#ñ „^Œ∞OK≥ ^À~°ƒÅ=Ú "≥∞éã≤. 129
* HÍÅÜ«∞=#∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, [~åã¨O^èŒ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ç‘ÏѨ`«∞ÅO`å, K«`«∞~°OQÆ |Åã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·
=∞^ä∞Œ ~åѨÙ~åxfl K«∞@∞ì=Ú\Ïì~∞° . P ~å[Ö’HÍxfl ¿ã<åhHõO`À ã¨Ç¨ NHõ$+¨μ_‚ ∞» ã¨OǨÏiOKå_»∞. =∞#™ê~°
`«# JO_»^ŒO_»Å#∞ Ji÷Oz# cè=∂~°∞˚#∞ʼnõΩ ™ê\˜ÖËx q[Ü«∞Nx ã¨=∞‰õÄ~åÛ_»∞. =∞^À#‡`«∞ÎÖˇ·#
"åi â◊„`«∞=ÙÅ#∞ `«∞^Œ=Ú\˜Oì Kå_»∞. |Å~å=Ú}˜‚ "≥O@ɡ@∞ìH˘x ÉÏ}∞_»∞, â◊O|~°∞_»∞, =Ú~°∞_»∞, ѨÅfiÅ∞_»∞
J<Õ ~åHõãΔ ¨ <åÜ«∞‰õΩefl, ¿ã#Å`Àã¨Ç¨ ã¨OǨÏiOKå_»∞. Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ ZkiOz# ^ŒO`«=„‰õΩ_Î ∞» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^•#=Ùefl J=„Hõq„Hõ=∞O`À <ÕʼnõÄÖÏÛ_»∞.
=. "≥O_çÜ«ÚO QÆ$+¨μ‚O_»∞ H“~°= áêO_»= ÉèíO_»#O|∞#‰õΩO ^À_»Ê_ç ~å[#∞º Å<Àº#º =∂`«û
~Àº`åûǨÏã¨"Õ∞`«∞Öˇ· Ãã·xHõ áê^ŒÑ¶¨∞@ì#O|∞Å ^èŒ~åK«„HõO|∞ HõOÑ≤OѨ ###º ™ê=∂#ºO|∞ Öˇ·#
286 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
â◊OY ÉèËs „Ѩ=ÚY `«∂~°ºÃѶ∂+¨O|∞Å xOy „q∞OQÆñ ^Œ∞~°OQÆ=∞ iOMÏ ã¨=Ú^Œ∂ú`« ^èŒ∂o Ѩ@Å
ѨiK«Ûù#fl ÉèÏ#∞=∞O_»ÅO|∞QÍñ [#∞^≥Oz ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O|∞# "≥∂ǨÏiOz# #∞ÉèíÜ«∞ѨHõΔ|ÅO|∞ÅO
^Œ∞#∞=∂_ç xdÅ~å[º"≥·Éèí= =∞^À#‡`«∞ÎO _»~Ú# ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞O_»∞ xdÅ~å[ ã¨=∞HõΔO|∞#ñ
QÆ~°‚â◊‰õΩx ^Œ∞âß≈ã¨<å^Œ∞Å ^Œ∞~°‡O„`«O|∞# x~°O`«~°O|∞ñ QÆ∞Of#O^Œ#∞Å ÔHQÆ∞æ KÕã≤# ^À+¨O|∞#O
*Ëã≤ ã¨OQÆ~°~°OQÆO|∞# cè=∞ QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞#O ^˘_»Å∞ qé˜y ѨÙ_»q∞O|_ç QÆ`åÜ«Ú„j≈ qÉèí=ÙO_≥·
Ü«ÚO_»ñ Ez#OQÆ^• Ѩi`«∞+¨ì z`«∞ÎO_» #QÆ∞^Œ∞ #x Ü«∞Ѩiq∞`« ÉÏǨï|Ö’`åûǨïÖˇ·# cè+¨‡
„^À} cè=∂~°∞˚#∞ÅKÕ`« xdÅ^èŒ~åѨ`«∞Å #ëêì^ŒâßHΔ“Ç≤Ï}© |ÅO|∞Å`À_»O ^Œ∞xq∞Oz =∞é˜Ü«Ú
ã¨fiã¨=∂#|Å∞Öˇ·# Ü«∞^Œ∞g~°∞Å [~ÚOѨ <≥O`«"å~°Å ÔH·#O n~°^Œ∞† =∞^èŒ∞áê# =∞^ŒqѶ¨¸i‚
`å`å„=∞ qÖ’K«#∞Öˇ· „Ѩ=iÎOK«∞ Ü«∂^Œ=ÙÅ Hõ<Àº#º "≥·~°O|∞Å∞ QÆeÊOz áÈiOz ~Ú`«ˆ~`«~°
Hõ~åѶ¨∂`«O|∞ŠǨÏ`«∞Öˇ· `«#∞flñ QÆÅã≤#OQÍx Éèí∂ÉèÏ~°O |∞_»∞QÆ^Œx z`«ÎO|∞#O ^ŒÅOz Ü«∞O`«
^èŒ~°‡#O^Œ#∞KÕ xã¨ûѨ`«flO|QÆ∞ ~å[ºO|∞ ѨÓ[ºO|∞QÍñ *Ë~ÚOK«∞K«∞ =∞~°∞κʼnõΩO QÆ~°Î=ºO|∞Öˇ·#
^èŒ~°‡Ñ¨^äŒO|∞Å∞ ã¨∂ѨÙK«∞, |O^èŒ∞q∞„`«∞Å <≥Å¡ñ |i`À+¨O|∞ <˘OkOK«∞K«∞O ^Œ`«Ê~ÀHõΔO|∞#
"åi =Oâ◊O |∞^ŒúiOѨO ^ŒÅOz Ü«∞aè=∞#∞º=Å# #∞`«Î~° Ü«∞O^Œ∞ QÆ~°ƒùO|∞ xeÑ≤, QÆ∞~°∞`«#Ü«∞
„ѨܫÚHõÎ=∞Ç≤Ï`« „|Ǩ‡„ãÎ̈áê`«O|∞#O ^Œ^Œæ~°ƒù^Œà◊#O|∞ Q͉õΩO_» #~°ƒù‰õΩx ~°HΔ̃Oz, x[Ѩ^•~°qO^Œ
¿ã"å~°`∞« O_≥#· ^è~Œ ‡° ã¨∞`«∞KÕñ wi΄Ѩ`åѨO|∞Å∞ x=fi\˜ÅO¡ ^Œ∞~°OQÆ"∞Õ ^èOŒ |∞Å∞ =¸ñ_»∞ ¿ã~ÚOz
"≥O_çÜ«Ú. 130
* ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ã¨=∞ãÎ̈ =∞Ç‘Ï~å[º =∞Ǩã¨OѨu=Î Å¡ =∞^À#‡`«∞_Î <·≥ å_»∞. Hõ~,‚° â◊‰Ωõ x, ^Œ∞âß≈ã¨#∞Å
^Œ∞~åÖ’K«#Å∂, ^Œ∞~Àƒ^èŒÅ∂ `«ÅÔHH˜¯, `≥QÆxH˜¯ áêO_»=ÙʼnõΩ `«QÆx, Z_»`≥QÆx Z<≥fl<Àfl ZQÆ∞æÅ∞
KÕâß_»∞. P áêáêxH˜ „áêÜ«∞tÛ`«ÎOQÍ ã¨O„QÍ=∞OÖ’ cè=Úx „ѨK«O_» QÆ^• Ѷ¨∂`«O`À `˘_»Å∞ qiy,
„áê}ÏÅ∞ ã¨∞iy, ~å[ºO áÈ~Ú, „Ѩu+¨ª QÀÖ’Ê~Ú, Éèí∂q∞g∞^Œ á⁄~°ÖÏ_»∞`«∞#fl ~å~åA#∞ K«∂_®Åx
"Õ_»∞Hõ HõeyOk NHõ$+¨‚™êfiq∞H˜ H“~°=áêO_»=ÙÅ áÈ~å@O xâ◊ÛÜ«∞ =∞~ÚOk. LÉèíÜ«∞ ѨHΔÍÅ ~åAÅ∂
ÃÑK«∞Û ÃÑiy# =∞K«Û~°O`À L~°HõÅ∞ "Õ¿ã L`åûǨÏO`À ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«OÖ’ Ü«Ú^•úxH˜ ã¨#fl^Œ∞úÖˇ· xeKå~°∞.
Ãã·x‰õΩÅ K«~°} Ѷ¨∞@ì#ʼnõΩ ^èŒ~°}˜ HõOÑ≤OzOk. â◊OY^è•fi<åʼnõÄ ÉèËsѨ@Ǩk "å^Œº^èŒfi#∞ʼnõÄ PHÍâ◊O
^Œ^ŒÌie¡Ok. QÆ∞„~åÅ _≥Hõ¯Å `˘H˜¯_çH˜ ˆ~y# Ѩ~åQÆѨ@ÖÏÅ∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl HõÑ≤Ê"Õâß~Ú.
XHõ~°∞ =∞~˘Hõi KÕ`«∞Ö’¡ K«zÛ `«#Ö’ KÕi`Õ `«Ñ¨Ê Éèí∂ÉèÏ~°O `«QÆæ^Œ∞ J#∞H˘<åfl_»∞ NHõ$+¨μ‚_»∞.
Jáê~°Ñ¨~å„Hõ"≥∂¿Ñ`«∞Å∂, JѨiq∞`À`åûǨÏã¨"Õ∞`«∞Å∂ J~Ú# cè+¨‡ „^À}∞Å#∞ XHõ ѨHõΔOÖ’#∂,
cè=∂~°∞˚#∞Å#∞ XHõ ѨHõΔOÖ’#∂ xeÑ≤ =∞^À#‡`«∞ÎÖˇ·# =∞Ç‘ÏѨ`«∞Å`Àáê@∞ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k JHΔ“Ç≤Ï}∞Å
Ãã·<åºxfl Ãã·`«O K«OÑ≤OKå_»∞. `«#`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# |ÅO QÆÅ Ü«∂^Œ=Ü≥∂^èŒ∞efl xi˚OK«@O
ZO`«|Å=O`«∞ÅÔH·<å ™ê^茺O HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ =∞^Œºáê#O=Å¡ =∞`≥ÎH˜¯ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ Z„~°|_ç#
Hõ#∞flÅ`À Hõ#∞flq∞#∞fl QÍ#x Ü«∞^Œ∞g~°∞ʼnõΩ "åiÖ’ "åiˆH "≥·~åÅ∞ ÃÑ\˜ìOz, áÈ~å\ÏÅ∞ ѨÙ\˜ìOz
`«∞^Œ‰Ωõ JO^Œih `«∞^Œ=Ú\˜Oì Kå_»∞. JÖÏ J<Àº#ºO H˘@∞ìH˘x =∞~°}O˜ z `«#Ö’ KÕi`Õ<Õ HÍx Éè∂í ÉèÏ~°O
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 287
`«QÆæ^Œx ÉèÏqOz# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡~åAKÕ x+¨¯O@Hõ"≥∞ÿ# ~å*Ϻxfl „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞OQÍ áêeOѨ*Ëâß_»∞.
=∂#=ÙʼnõΩ P=â◊ºHÍÖˇ·# ^èŒ~°‡=∂~åæÅ#∞ „Ѩu+≤ªOKå_»∞. |O^èŒ∞=ÙÖ‰õÄ, q∞„`«∞ʼnõÄ Ñ¨~°=∂#O^•xfl
HõeyOKå_»∞. áêO_»= =Oâßxfl xÅ∞Ѩ^ŒÅz Jaè=∞#∞ºx J~åúOy J~Ú# L`«Î~° QÆ~åƒùxfl ~°H˜ΔOKå_»∞.
Jâ◊fi`å÷=∞ „ѨÜ≥∂yOz# J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ# „|Ǩ‡„ã¨ÎO =Å¡ P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’x J~°ƒù‰õΩ_çH˜ Ǩx HõÅ∞QƉõΩO_®
HÍáê_®_»∞. `«# K«~°} Hõ=∞Å¿ã"å Ѩ~åÜ«∞}∞_≥·# ^èŒ~°‡`«#Ü«Úx ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨ªÅ∂, â∫~°º™êǨϙêÅ∂
„ѨHõ\˜`«O JÜÕ∞º@∞¡ PÜ«∞#KÕ`« =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕ~ÚOKå_»∞.
ã‘. =Å<˘Ñ¨Ê Ö∫H˜Hõ "≥·kHõ =∂~°æ=ÚÖò #_»Ñ¨ÙK«∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~° =∞O^Œ∞
#qk`åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ==Ú# xã¨ûOQÆ∞ñ_≥· Ü«ÚO_ç ã¨O™êiѨykñ
*ˇOk HÍ=∞O|∞ÅKÕ`« q"≥∂Ç≤Ï`«∞O _≥· ã¨∞dOK«∞K«∞ =Úk`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞
#Oz`« ã≤flQÆú ã≤‡`å=Ö’Hõ=ÚÅ ã¨∞^è• Ñ¨iѨÓ~°‚ ã¨ÖϡѨ=ÚÅ#∞
`Õ. N xˆH`«# "≥∞ÿ# â◊s~°=Ú##∞, ÉÏO_»∞#O^Œ# Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ „ѨHõ~°=ÚÅ#∞
bÅñ QÍ~°∞}º "≥ÚÅÜ«∞ñ ÉÏeOK«∞K«∞O_≥, <å~°Î ~°HΔÍK«}∞O_»∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞. 131
* ÉèíHõÎ ~°HõΔ} nHΔÍѨ~åÜ«∞}∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ^•fi~°HÍ Ñ¨@ì}OÖ’ x=ã≤ã¨∂Î "≥·kHõ=ÚÅ∂,
Ö∫H˜H=õ ÚÅ∂ J~Ú# ã¨=Ú^•Kå~åÅ#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ K«H¯õ QÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î `«# =∂Ü«∂=∞ǨÏ`«fiÎ O Jaè=ºHõOÎ
H͉õΩO_® „Ѩ=iÎOKå_»∞. Ug∞ JO@x"å_≥· ‰õÄ_® ã¨O™êiÖÏQÍ, HÀiHõʼnõΩ PHõi¬`«∞_≥·# "åxÖÏQÍ,
Éè’QÆÉÏè QͺÅ`À x`«º ã¨O`À+≤Ü∞ÿ≥ L<åfl_»∞. ™œO^Œ~º° ÖH˜‡Δ H˜ =∞Ok~°"∞≥ #ÿ ^ÕÇϨ O`À, Juâ◊~ÚOz# ¿ãflǨÏO`À,
z~°∞#=ÙfiÅ∞ qi¿ã Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ`À, J=∞$`«O ‰õΩi¿ã ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ`À W@∞ áêO_»=ÙÅ#∂, J@∞
Ü«∂^Œ=ÙÅ#∂ P#OkOѨ*Ëã¨∂Î Hõ~°∞}`À ÖÏeOz áêeOKå_»∞.
ã‘. ã¨OѨÓ~°‚ ѨÓi‚=∂ K«O„^Œ K«O„kHõ <˘Ñ¨C ~°=∞}©Ü«∞âß~°^Œ ~å„`«∞ ÅO^Œ∞
ã¨Åe`« HÍOK«# ã¨ÎOÉèí ™œ^èÀѨi K«O„^ŒHÍO`ÀѨŠã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞
=∞Ç≤Ï`« Hõˆ~}∞HÍ =∞^茺 kQÆæ[=ÚÅ QÆux, ™œ^•=∞h Å`«Å #_çq∞
hÅ "Õ∞Ѷ¨∞O|∞Å bÅ, =ÚHÍÎ =∞^茺 ÖÏe`« â◊„Hõ hÅ=ÚÅ ÉèÏu
`Õ. ã¨`«`« Ü«∞ø=# ã¨∞O^ŒsÜ«Ú`« qǨ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞ ã¨`«∞ ÖˇO^Œ éO^Œé Hõxfl ~°∂Ѩ
=ÚÅ#∞ „w_çOK≥ñ ɡHõ¯|Ì=ÚÅ∞ ÃãÅOy, #O^Œ#O^Œ#∞ñ _»aè#"å#O^ŒbÅ. 132
* ѨÙ#fl=∞<å\˜ xO_»∞ *Ïae¡ ѨO_»∞ "≥<fl≥ Å "≥Å∞QÆ∞Å`À q~ålÖË¡ â◊~`
° å¯Å ~å„`«∞Ö’¡#∂, JO^Œ"∞≥ ÿ
"Õ∞eq∞|OQÍ~°∞ ã¨ÎOÉèÏÅ∞ QÆÅ ™œ^è•Å ÃÑ·JO`«ã¨∞ÎÖ’¡x K«Å∞=~åu u<≥flÅÃÑ·<å, `«~°∞QÆx `å~°∞}ºO,
K≥~°QÆx ™œO^Œ~°ºO QÆÅ JOQÆ#Å`À ‰õÄ_ç „H©_çOKå_»∞. JO^Œ"≥∞ÿ# P_»∞ U#∞QÆ∞Å=∞^茺 kQÆæ*ÏÅ∞
uiy#@∞¡, "≥∞~°Ñ¨ÙfQÆÅ #_»∞=∞ hÅ"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ qǨÏiOz#@∞¡, =Ú`åºÅ ã¨O^Œ∞# WO„^ŒHÍO`«=∞}∞Å∞
„ѨHÍtOz#@∞¡ JO^ŒQÆ`≥Î ÅO^ŒiH© Jxfl ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz# #O^Œ#O^Œ#∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨iH˘`«Î
P#O^ŒO`À Z<Àfl ã¨O=`«û~åÅ∞ qǨÏiOKå_»∞.
288 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JO`« <˘Hõ¯<åñ_»∞ 133
K«. =Úx=~°∞ ÖËñQÆ∞^Õ~° Ü«∞^Œ∞ Éè’[=ˆ~}∞ºÅ∞ QÆ∂_ç =Ú@ìñ |
e¯#ñ QÆ#ÖÁOk "å~°∞ ^Œ=∞H˜Oz â◊Ñ≤Oz#ñ Q˘xfl =∂ã¨=ÚÖò
ã¨#∞<≥_» ^≥·=Ü≥∂QÆ=Ú# *Ï`«~°ñÉ’ ã¨=∞Hõ\˜ì "Õ_»∞HõÖò
=∞#=ÚÅñ ^˘OQÆeOѨ QÆi=∞<£ x[Ü«∂#=Ú ÖˇH˜¯ Ü«∂^Œ=ÙÖò. 134
* WÖÏ =ÙO_»QÍ XHõ¯ ~ÀA H˘O`«=∞Ok =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜ =KåÛ~°∞. JѨC_»∞
H˘O^Œ~°∞ Ü«∂^Œ=‰õΩ=∂~°∞Å∞ "åix K«∞@∞ì=Ú\˜ì ZuÎá⁄_»∞Ѩ٠=∂@Å`À "åi =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOKå~°∞.
JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ P„QÆÇ≤ÏOz P `˘O^Œ~°Ö’ ÃѶ∂~°OQÍ â◊Ñ≤OKå~°∞. H˘xfl =∂™êÅ∞ QÆ_çKå~Ú.
^≥·=Ü≥∂QÆO =Å¡ Ü«∂^Œ=Ù ÅO`å XHõ ÃÑ^ŒÌ L`«û=O K≥Ü«∞º\ÏxH˜ `«ÅÃÑ\Ïì~°∞. Juâ◊~ÚOz#
‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ‰õÄ_ç# JO`«~°OQÍÅ`À á⁄OyáÈ`«∂, `«=∞`«=∞ "åǨÏ<å ÖˇH˜¯ *Ï`«~°HÀã¨O
„Ѩܫ∂}"≥∞ÿ<å~°∞.
L. HÀi „ѨÉèÏã¨f~°÷=Ú#‰õΩO [x `«#flkñ „QÆ∞OH˜ x~°‡Ö’
^•~°`« #O^Œ∞ ^Õ==Úx`«~°Ê}=ÚÖò Ñ≤`«$ `«~°Ê}O|∞Å∞<£
"å~°x ÉèíH˜Îñ *Ëã≤ #= =`«ûÅ`Àñ ÉÁÅ∞áê~°∞ QÀ=ÙÅ<£
Éèí∂iã¨^ŒH˜Δ}ÏHõ=ÚQÆ Éèí∂ã¨∞~°HÀ\˜H˜ xzÛ "≥O_çÜ«Ú<£. 135
* JÖÏ „Ѩܫ∂}"≥∞ÿ Ü«∂^Œ=Ù ÅO^Œ~°∂ „ѨÉèÏã¨f~å÷xH˜ "≥àϧ~°∞. P #n[ÖÏÖ’¡ ™êfl<åÅ∞ KÕâß~°∞.
J~°=∞iHõÅ∞ ÖËx L^•~°|∞kú`À ^Õ=`«Å‰õÄ, =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õÄ, Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õÄ `«~°Ê}ÏÅ∞ q_çKå~°∞.
Jáê~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ÖËQÆ^Œ∂_»Å`À K«∂_»=ÚK«Û>ˇÿ# QÀ=ÙÅ#∞ ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞ʼnõΩ ^ŒH˜Δ}Å`Àáê@∞ ^•#
q∞KåÛ~°∞.
Hõ. Jl# Ѩ@ ~°`«flHõO|à◊, ~°[`« =∞Ǩ~°[`« uÅ ^èŒ~å =~°Hõ<åº
QÆ[ `«∞~°QÆ ~°^äŒ=ÚÅ#∞ ã¨, kÌfi[ HÀ\˜H˜ xzÛ ÃÑOѨ٠nÑ≤OѨOQÆ<£. 136
* J#O`«~O° lOHõK~« å‡Å∂, =∞Oz=∞Oz=„™êÎÅ∂, ~°`fl« HõO|à◊¥,¡ "≥O_ô, |OQÍ~°=¸, #∞=ÙfiÅ∂,
Éèí∂=ÚÅ∂, Hõ<≥flq∞#flÅ∂, U#∞QÆ∞Å∂, QÆ∞„~åÅ∂, ~°^ä•Å∞– `«=∞`«=∞ Q“~°= =∞~åº^ŒÅ‰õΩ `«y#@∞¡
„ÉÏǨχ}À`«Î=ÚʼnõΩ |Ǩ˙HõiOKå~°∞.
=. W@∞¡ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ Å~Ú# Éèí∂^•#O|∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ QÆÅ ^•#O|∞ Å#∂#O|∞Å∞QÍ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}|∞kú
*Ëã≤ Ü«∞#O`«~°O|. 137
* D q^èŒOQÍ Ñ¨O@Å`À ‰õÄ_ç# Éèí∂q∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x ÉèíQÆ=O`«∞xˆH Wã¨∞Î<åfl=∞#fl ÉèÏ=O`À
Z_»`≥~°Ñ≤ ÖˉõΩO_® ^•#O KÕâß~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 289
`Õ. Zã¨ñQÆ∞ "≥∂^ŒO|∞ ã¨OkèÅ¡ x+¨ì"≥∞ÿ#, ~°ã≤Hõ =∞$^Œ∞ÖÏ#fl =∞i÷ñ ÉÏ~°}Å∞ ¿ãã≤
=∞OAÖÏã¨= ~°ã¨áê# =∞`«∞Î ÅQÆ∞K«∞ñ, QÆ_»ñy Ü«∞<Àº#º Ǩ㨺 "åHõº=ÚÅ QÆÅñy. 138
* D q^èŒOQÍ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕã≤# `«~åfi`« Ü«∂^Œ=Ù ÅO^Œ~°∂ ã¨O`«∞+≤ìQÍ W+¨ì=∞$ëêì<åflÅ#∞
Hõ _ » ∞ Ѩ Ù xO_® Éè í ∞ lOz =∞^è Œ ∞ ~° "≥ ∂ Ǩ Ï #"≥ ∞ ÿ # =∞^Œ º áê#O`À =∞`≥ Î H ˜ ¯ "≥ ∞ ÿ = ∞~° z Ѩ ~ ° ã ¨ Ê ~° O
ѨiǨÏã≤OK«∞HÀ™êQÍ~°∞.
=. W@∞¡ ^Œ=∞Ö’# =∞k~åáê# =∞^Œ qѶ¨¸i‚`« `å„=∞Ö’K«#∞Öˇ· =∞`«û~°O|∞Å <˘O_˘~°∞ÅO ÉÁ_çz
ã¨=∞ã¨Î Ü«∂^Œ=ÙÅ∞#∞ "Õ}∞ *Ï`å#ÅO|∞#ñ ^Œ^ŒfiOâ◊Ѩ~°OѨ~°Å∞ ^ŒÇ¨Ï#O|∞ <˘O^Œ∞K«O^ŒO|∞#O
ÉÁeã≤† ~°k Ü«∞O`«Ü«ÚO QÆ#∞OQ˘x NHõ$+¨μ‚O _»Ñ¨C_»∞. 139
* =∞^èŒ∞áê#=∞`«∞ÎÖˇ·# "åi Hõà◊√¡ ÉÏQÍ Z~°∞ÃÑHͯ~Ú. Xà◊√¡ uiyOk. =∞K«Û~°O ÃÑK«∞Û ÃÑiyOk.
XHõi <˘Hõ~∞° á⁄_»∞K«∞H˘x K«KåÛ~°∞. "≥^∞Œ à◊§ ~åÑ≤à=¡◊ Å¡ Pq~°ƒqù Oz# Jyfl*ÏfiÅÖ’¡ "≥^∞Œ ~°∞ á⁄^ŒÅhfl
^ŒQ"úÆ ∞≥ áÿ È=Ù#@∞¡ ã¨=∞ã¨Î Ü«∂^Œ=ÙÅ∂ <åâ◊#"≥∞<ÿ å~°∞. D Ü«∂^Œ=‰õΩÅ q^èfiŒ O㨠=∞O`å NHõ$+¨μ_‚ ∞» K«∂Kå_»∞.
Hõ. K«`«∞~°`«`À x[=∂Ü«∂, QÆuñ Ez Åã¨kfiÖ’Å HõÖ’¡Å ã¨=∞O
z`« q=∞Å Hõ=∞Å ™ê~°, ã¨fi`« [Å=ÚÅ qÇ≤Ï`« q^èŒ∞Å∞ ã¨eÑ≤#"åñ_≥·. 140
* Kå`«∞~°ºO`À ‰õÄ_ç# `«# =∂Ü«∂ qÖÏ™êxfl uÅH˜Oz# J#O`«~O° á⁄Oyá⁄~°ÖË `«~O° QÍÅ`À,
qHõãO≤ z# Hõ=∞ÖÏÅ`À, [Å[Å „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ ã¨~ã° fi¨ f #kÖ’x [ÖÏÅÖ’ K«xáÈ~Ú# "å~°O^ŒiH© Ü«∞^ä•qkèQÍ
L`«Î~°„H˜Ü«∞Å∞ [iáê_»∞.
Hõ. XHõ =$HõΔ=¸Å `«Å=Ú#, #HõÅOHõ QÆ∞}Ïaè~å=Úñ _®ã‘#∞O_≥·
Ü«∞‰õΩ\˜Å=∞u |^Œs =#,=Ú‰õΩ ##∞ñ ÉÁ=∞‡#∞K«∞ "≥Úéñy áÈ~Ú# <Õ#∞<£. 141
* =∞K«ÛÖËx =∞Oz QÆ∞}ÏÅ`À q~ålÖË¡ NHõ$+¨μ_‚ ∞» XHõ K≥@∞ì "≥Ú^Œ\’¡ H˘OK≥=Ú¿ãѨ٠‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
`«~åfi`« ##∞fl Ñ≤ez ''L^Œú"å! WHõ h=Ù |^Œs=<åxH˜ áÈ—— Jx K≥Ñ≤Ê ##∞fl =∂Ü«∞ѨÙzÛ ZK«Û\˜HÀ ÖËz
"≥àϧ_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú# x[‰õΩÅ ã¨OǨ, ~°=Ú ¿ãÜ«∞ñ QÆ_»OQÆ∞ >ˇé˜ñy ~°=∞}©Ü«∞ N
~°=∞}∞ K«~°}Ï|˚ Ü«ÚQÆ q~°, ǨÏ=Ú#‰õΩ =∞k <À~°fi ÖËHõ Ü«∞#∞QÆ=∞#∞ñ_»<≥·. 142
* ™êfiq∞ `«# =Oâßxfl ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ã¨=∂ѨÎO KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ã¨OHõeÊOKå_»#fl ã¨OQÆu <Õ#∞
„QÆÇ≤ÏOKå#∞. P #O^Œ#O^Œ#∞x ã¨∞O^Œ~° áê^•~°qO^•Å Z_»ÉÏ@∞#∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõáÈÜ«∂#∞. PÜ«∞#
=Å^Œ<åfl PÜ«∞# J_»∞QÆ∞ *Ï_»Å#∞ J#∞ã¨iOKå#∞.
Hõ. ǨÏi #~°Ü«ÚK«∞ñ [xK«x Ü≥ÚHõ, `«~°∞=¸Å `«ÅO|∞ #O^Œ∞ñ ^Œ# ^ÕǨÏ~°∞K«∞Öò
Ѩ~°ñQÆñQÆ #∞#fl =∞Ǩ`«∞‡xñ, |~°∞xñ „|Ѩ<åfliÎǨÏ~°∞x ÉèíHõÎq^èÕÜ«Ú<£. 143
290 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* P q^èŒOQÍ QÀqO^Œ∞x *Ï_» J<Õfi+≤ã¨∂Î "≥à◊§QÍ "≥à◊§QÍ XHõ =$HΔÍxfl P#∞H˘x <ÕÅg∞^Œ Pã‘#∞_≥·
L#fl "åã¨∞ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ HõxÊOKå_»∞. PÜ«∞# ^ÕǨÏO ^ÕnѨº=∂#OQÍ HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞#flk. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P =∞Ǩ#∞ ÉèÏ=Ù_»∞ P~°∞ÎÅ HõëêìÅ#∞ áÈQ˘\˜ì ÉèíHõÎ[#∞Å#∞ ѨiáêeOKÕ Ñ¨~°=∂`«‡QÍ <å‰õΩ
HõxÊOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 144
ã‘. J㨇„uÊÜ«∞™êfiq∞ #K«∞º`«∞ñ |~°∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}QÆi+¨μªx ~°*’QÆ∞}qÇ‘Ï#∞
ã¨∞~°∞z~° ^•fi~°HÍѨÙ~° ã¨=∂„â◊Ü«Ú #<å„â◊Ü«Ú hÅ h~°^Œ âߺ=∞ =~°∞‚
^Œà◊ ^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ѩ„`«<Õ„`«∞ ÅH©Δ‡Ü«Ú`«∞ñ c`« H“âıÜ«∞ "åã¨∞
qÅã≤`« "å=∂OHõ q#ºã¨Î ^ŒH˜Δ} K«~°}Ï~°qO^Œ∞ â◊â◊fi„`«ÊHÍâ◊√
`Õ. Ѷ¨∞# K«`«∞~åƒÇ¨ï ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞ nè~°∞ñ, *ˇ#∞flQÆÅ ÖËñ`« ~åqÃÑ· "≥#∞fl "≥∂Ñ≤
Ü«Ú#fl g~åã¨<åã‘#∞ ##∞flñ QÆ#fl, `«O„_ç <å#O^Œ ѨiѨÓ~°∞‚ ^Œ#∞[ǨÏ~°∞x. 145
* <å „¿Ñ=∞=¸iÎ, <å™êfiq∞, JK«∞º`«∞_»∞, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞, ã¨`fiΫ QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»∞, ~°*’QÆ∞} ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞,
ã¨∞O^Œ~° ^•fi~°HÍ =∞Ok~°∞_»∞, J#∞ºÅ#∞ P„â◊~ÚOѨx"å_»∞, hÅ"Õ∞Ѷ¨∞âߺ=∞Å â◊s~°∞_»∞, JѨC_Õ
qHõã≤OK«∞`«∞#fl JO^Œ"≥∞ÿ# J~°qO^•Å=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞, Nx"åã¨∞_≥· Ѩ@∞ìÑ‘`åO|~°O Hõ@∞ì‰õΩx
`«# Z_»=∞ `˘_»ÃÑ· ‰õΩ_çáê^•xfl LOz ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. JHõΔ~° `Õ[ã¨∞û`À, K«`«∞~åƒÇ¨ï=ÙÖ`À
„ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞. J@∞=O\˜ nè~°∞}˜‚, ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞}˜‚, ^Œ#∞[ã¨OǨ~°∞}˜‚, ÖË`« ~åq„=∂‰õΩ <å#∞H˘x
g~åã¨<åã‘#∞_≥· q~ålÅ∞¡`«∞#fl P#O^Œ=∞Ü«Ú}˜‚ ##∞fl QÆ#fl `«O„_çx Hõ#∞flÖÏ~å Hõ<åfl#∞.
=∞`«Î. HõO\˜ñ QÆO\˜ Éèí"åaú ^•ñ@ñQÆñ QÆO\˜ <å„t`« ~°HõΔ‰õΩO
QÆO\˜ Ü≥∂y[#O|∞ _≥O^Œ=Úñ QÆO\˜ñ A@ì=Úñ QÆO\˜ =Ú
Hõ¯O\˜H˜O QÆ#~åx Ü≥∞Hõ¯\˜ñ QÆO\˜ ^•=∞~°HõO\˜ñ *Ë
H˘O\˜ =ÚH˜Îq^è•#=ÚO ^ŒÅH˘O\˜ ™œYº=Ú ÅO^ŒñQÆ<£. 146
* ^Œi≈OKå#∞! ã¨O^Œi≈OKå#∞! ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl `«iOKå#∞. P„t`« ~°HõΔ‰õΩ}˜‚ J=Ö’H˜OKå#∞.
PÜ«∞# =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å P`«‡|O^èŒ∞=Ù. =¸_»∞Hõ#∞flÅ ^Õ=~° ‰õÄ_» K«∂_»ÖËx *’_»∞ÖËx "ÕÅ∞ѨÙ. P
Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ#∞Q˘<åfl#∞. =ÚH˜Î=∂~åæxfl KÕ~°∞H˘<åfl#∞. P#O^•xfl JO^Œ∞H˘<åfl#∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#O |~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞#∞, =Úx[# ã¨`«Î=ÚO_»∞#∞, ^≥·fiáêÜ«∞#
ã¨Y∞O_»∞#∞, =∞ǨÜ≥∂y „Ѩ=ÚY∞O_»∞#∞, #Ѷ¨∞â◊¥#∞ºO_»∞#∞, #dÅ [# =∂#∞ºO_»∞#∞, |∞^èŒ[#
q^èÜ
Õ Ú« O_»∞#∞ #QÆ∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O_»∞ f~å÷K~« }
° O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O [x K«x. 147
* q^Œ∞~å! J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ =ˆ~}∞º_»∂, =Ú#∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»∂, "Õ^Œ"åºã¨∞x
ã¨Ç¨^蕺ܫÚ_»∂, Ü≥∂y[#^èպܫÚ_»∂, ã¨^Œ∞æ}xHÍÜ«Ú_»∂, ã¨HõÅ[# ѨÓ[hÜ«Ú_»∂, ã¨∞nèq^èÕÜ«Ú_»∂
J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕã¨∂Î JK«Û\˜H˜ qKÕÛâß_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 291
=∞. HõxÜ≥∞O ^•Ñ¨ã¨ ѨÙOQÆ=ÙO _»dÅ Ö’HõMϺ`« =iú+¨μ‚ â’
Éèí# ÉèÏã¨fi`«ÊiѨÓ~°‚ Ü«∞ø=#HõàÏ„ÉèÏl+¨μ‚ Ü≥∂wO„^Œ ǨÏ$
^Œfi# *Ï`≥·Hõ K«i+¨μ‚ñ Q“ã¨∞ÎÉèí =ÚM’^Œº ^Œ∂ƒù+¨}ÏÅOHõi
+¨μ‚ xeOáêÇ≤Ï`«l+¨μ‚ q+¨μ‚ñ „|Éèíq+¨μ‚O QÆ$+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 148
*P q^èOŒ QÍ JK«Û\˜H˜ =zÛ# "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ qâ◊fi=∞O`«\Ï qã¨iÎ e¡# âßâ◊fi`«Hi© `
Î À#∂, ™œÉèÏQƺâ’ÉèÏ
"≥·Éèí=O`À ‰õÄ_ç# ã¨OѨÓ~°‚ Ü«∞ø=# ã¨∂ÊùiÎ`À#∂ q~ålÖË¡"å_»∂, =∞ǨÜ≥∂wO„^Œ∞Å =∂#㨠Ѩ^•‡ÅÖ’
ã¨OK«iOKÕ"å_»∂, H“ã¨∞ÉÎ Oíè "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥eq¡ i¿ã PÉè~í }
° ÏÅ∞ JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞
tH˜ΔOKÕ"å_»∂, ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, ã¨~°fiã¨=∞~°∞÷_»∂, `Õ*’=∞Ü«Ú_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚}˜‚ J=Ö’H˜OKå_»∞.
Hõ. `«^Œ#O`«~°O| ǨÏiñ ^Œ#, ǨÏ$^ŒÜ«∂|˚=Ú #O^Œ∞ =Ú‰õΩo`ÕHõΔ}=ÚÅ ã¨
=∞‡^Œ=Ú#ñ EK«∞K«∞ <å#`«, =^Œ#∞O_≥· Ü«ÚO_≥ =Ú^Œ=Ú =éÅñQÆ ##Ѷ¨∂! 149
* J#Ѷ¨∂`«∞‡_»"≥·# q^Œ∞~å! q#∞! JÖÏ K«∂z K«∂z Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ#fl"å_≥· "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞
=∞ǨÏi¬ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’<Õ Ñ¨kÅѨ~°K«∞‰õΩ#fl P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ã¨O`À+¨O`À ã¨O^Œi≈OK«∞`«∂
`«Å=OK«∞H˘x xÅ|_®¤_»∞.
=. JO`« _»QÆæé <Õ`≥Oz Ü«Ú#fl "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q#∞K«∞#∞O_» ^Œ~°Ç¨㨠K«O„kHÍ ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°
qO^Œ∞O_»∞#∞, <å#O^Œ ã¨∞^è•x+¨ºO^Œ HõO^Œo`« ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_»∞#∞, ÉèíHÍÎ#∞~°HõÎ ^ŒÜ«∂ã¨HõÎ
qÖ’Hõ#∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞ ##∞fl xsH˜ΔOz ~Ú@¡x Ü«∂#uK≥Û† ѨÓ~°fiÉèí=O|∞#
=ã¨∞„|ǨχÅ∞ ¿ãÜ«Ú ã¨„`«ÎÜ«∂QÆO|∞# =ã¨∞"≥·, Éèí=nÜ«∞ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# x`«~° Ѩ^•~°÷O|∞Å∞
QÀ~°Hõ =∞nÜ«∞áê^•~°qO^Œ ¿ã=O QÍOH˜ΔOzuq HÍ=Ù#O ^Œxflq∞`«ÎO|∞# <Õ#∞ h ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#
=ã≤~ÚOz ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞ QÆ#∞ K«∞O_»∞^Œ∞† <å`å‡~å=ÚO_» <≥·# ##∞fl <≥=fiˆ~x ã¨^Œã¨kfi"Õ‰õΩÖˇ·
Ü≥∞é∞OQÆO*ÏÅ~°∞† "å~°Å‰õΩ <Õ#∞ #QÀK«~∞° O_»<·≥ Ü«ÚO_»∞^Œ∞† =∞`«Êi„QÆÇϨ O|∞ QÆÅ hHõ h[#‡O|
HÍx ѨÙ#~°ƒù=O|∞ <˘O^Œ ‰õΩO_»∞@‰õΩ Éèí=nÜ«∞ѨÓ~°fi [#‡Hõ$`« ã¨∞Hõ$`« qâı+¨O|∞ Hõ`«O|∞#
xÜ«∂º„â◊=∞O|∞# =∞`åÊ^•~°qO^Œ ã¨O^Œ~°≈#O|∞ QÆeÔQ† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ѩ^Œ‡HõÅÊO|∞#O^Œ∞
=∞<åflaè Ѩ^Œ‡ =∞^茺 x+¨}∞‚O _»~Ú# Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ù#‰õΩ [#‡=∞~°}Ïk ã¨Oã¨$u x=~°ÎHõO|∞#∞
#q~°`å#â◊fi~° ™œYº „Ѩ=~°ÎHõO|∞#∞ #QÆ∞ =∞#‡Ç¨Ï`«ÎfiO|∞ñ ^≥eÜ«∞O *Ëã≤u #\˜ì k=º*Ï˝#O|∞
h‰õΩ <≥é˜OyO`«∞ #x Ü«∞=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞ `Õ*’xkè Ü«∂#uzÛ# ã¨∞^è•ã¨=∂# ã¨~°™êÖÏѨO|∞Å∞
Hõ~°‚HõÖÏѨO|∞Öˇ· =∞#™êÎѨO|∞ÅO ÉÏÑ≤# ~À=∂OK« HõOK«∞H˜`« â◊s~°∞O_»∞#∞, <å#O^Œ ÉÏ+¨Ê^è•~å
ã≤HõÎ HõáÈÅ∞O_»∞#∞, |i`À+¨ ™êQÆ~åO`«ifl=∞QÆfl =∂#ã¨∞O_»∞#∞ #~Ú Ü«∞O[eѨÙ@O|∞ x@Å
`«@O|∞# Ѷ∞¨ \˜~ÚOz ~Ú@¡O\˜. 150
292 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* JÖÏ `«# ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ qO@∂ LO_»QÍ, z~°∞ #=Ùfi "≥<fl≥ ÅÅ∞ zOkOKÕ JO^Œ"∞≥ #ÿ
J~°qO^ŒOÖÏO\˜ =ÚYO HõÅ"å_»∂, P#O^ŒO J<Õ J=∞$`«O`À qHõãO≤ z# ǨÏ$^ŒÜ∞« O HõÅ"å_»∂, Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞
P^ŒiOKÕ ^ŒÜ∞« `À ‰õÄ_ç# K«∂ѨÙÅ∞ HõÅ"å_»∂– J~Ú# Hõ=∞ÖωõΩΔ _»∞ <å =ÚYO "≥Ñ· Ù¨ K«∂z D q^èOŒ QÍ
P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. ''L^Œú"å! ѨÓ~°fi[#‡Ö’ =ã¨∞„|ǨχÅ∞ KÕã¨∂Î LO_ç# 㨄`«ÎÜ«∂QÆOÖ’ =ã¨∞=Ù"≥·# h=Ù h
=∞#ã¨∞ûÖ’ =∞ˆ~ =ã¨∞Î=Ù#∂ HÀ~°‰õΩO_® <å áê^ŒÑ¨^•‡Å¿ã=<Õ HÀ~°∞H˘<åfl=Ù. JO^Œ∞Hõx <Õ#∞ WHõg∞^Œ h
Z^ŒÖ’ x"åã¨O KÕã¨∂Î ã¨HõÅO K«∂ã¨∂Î LO\Ï#∞. P`å‡~å=Ú_»<≥·# ##∞fl Wk ã¨`«∞Î Wk Jã¨`«∞Î Jx
q=∞i≈OKÕ"å~°∞ Z=~°∂ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. <Õ#∞ "åiH˜ HõxÑ≤OK«‰õΩO_® LO\Ï#∞. P J#∞„QÆǨÏO=Å¡ W^Õ
h‰õΩ z=i[#‡. =∞~À[#‡ LO_»^Œ∞. JO^Œ∞Hõ<Õ h ѨÓ~°fi[#‡ Ö’x ѨÙ}ºqâı+¨O HÍ~°}OQÍ <å
K«~°}Ï~°qO^•Å‰õΩ D<å_»∞ D P„â◊=∞OÖ’ ã¨O^Œi≈OK«QÆeQÍ=Ù. JO`ÕHÍHõ Ѩ^Œ‡HõÅÊOÖ’ <å
<åaèH=õ ∞ÅOÖ’ Pã‘#∞_≥· =Ù#fl „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ `≥eÜ«∞*Ëã#≤ k=º*Ï˝<åxfl h‰õΩ LѨ^tÕ ™êÎ#∞. P k=º*Ï˝#O
=Å¡ [## =∞~°}Ïk ã¨O™ê~°|O^è•xfl x=iÎOѨ*Ëã≤ JYO_»=¸, J#O`«=¸ J~Ú# P#O^•xfl
„Ѩ=iÎOѨ*Ë¿ã <å =∞ǨÏ`«ÎfiO h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.——
D q^èŒOQÍ =∞Ǩ`Õ[ã¨ûOѨ#∞fl_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. J=∞$`«ã¨=∂<åÅ~Ú# ™êfiq∞
ã¨~㰠㨠O¨ ÉèÏ+¨}Å∞ <å‰õΩ „â◊=} Éè∂í +¨}Ï Öˇ<· å~Ú. <å =∞#™êÎáêxfl `˘eyOKå~Ú. <å â◊s~°O ã¨O`À+¨O`À
QÆQÆ∞~˘Ê_çzOk. <å K≥H˜¯à◊√¡ P#O^ŒÉÏëêÊÅ`À `«_çã≤ áÈÜ«∂~Ú. <å JO`«~°OQÆO ã¨O`À+¨
ã¨=Ú„^Œ`«~°OQÍÅÖ’ FÅÖÏ_çOk. <Õ#∞ ^Àã≤e <≥#∞fl^Œ∞\˜ÃÑ· KÕiÛ WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl#∞.
Hõ. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞! h Ѩ^Œ, ã¨~° ã‘~°∞Ç¨Ï ^蕺<å=∞$`åaè¿+Hõ ã¨∞Êù~°}O
QÆ~° "≥ÚÑ≤Ê# <å z`«Î q∞, `«~°=ã¨∞Î=ÙÅO^Œ∞ "åOKè«ñ ^ŒQÆ∞Å∞<≥ Ü≥∞O^Œ∞<£. 151
* Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞ëê! h K«~°} Hõ=∞Å㨇~°} =∞<Õ J=∞$`åaè¿+HõO`À á⁄Oy Ѩ~°=tOz# <å=∞#ã¨∞û
W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ HÍOH˜Δã¨∞ÎOk?
K«. [##=Ú ÖËx h=Ù Éèí= ã¨OQÆu <˘O^Œ∞@ ˆHq∞ HÍ~°}O
|xÜ«Ú#∞, QÍÅã¨OǨÏ~°∞ñ_»"≥· [QÆ=ÚÖò qÅ~ÚOK«∞ h=Ù áê
Ü«∞x iѨÙcèuÔH· ã¨i^Œ∞^ŒOz`« ^Œ∞~°æ=Ú <å„â◊~ÚOK«∞ >ˇ
@¡xÜ«Ú#∞ ^Õ=! <å=∞#=Ú#O^Œ∞ñ ^ŒÅO`«∞ ã¨~À[Ö’K«<å! 152
* ѨÙO_»sHÍHΔÍ! ѨÙ@∞ìHÖõ xË h=٠ѨÙ_»q∞ÃÑ· J=`«iOK«@ "Õ∞q∞\’ É’^èÑŒ _¨ @
» O ÖË^∞Œ . HÍÅ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"·≥
Ö’HÍÅ#∞ Ö’Q˘<Õ h=Ù â◊„`«∞ÉèíÜ«∞O`À #^Œ∞Å#∞ J_»∞¤ÃÑ@∞ì H˘x ã¨=Ú„^•ÅÖ’ HÀ@Å∞ Hõ@∞ìHÀ=@O
Uq∞\’ <å =∞#ã¨∞û‰õΩ J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 153
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 293
Hõ. N ~°=∞}©â◊fi~°! h "å, `å‡~å=Úñ_» =Ü«Úº bÅñ ^Œ~°∞}©HÀ\˜O
QÀi ~°q∞Ozu =xÜ«Ú#∞, "å~°Hõ ÜÕ∞ñ ^ŒÅñ`«∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ! Hõ$ëê‚! 154
* JO`ÕHÍHõ WOk~å~°=∞}Ï! ÉèíHõÎ=`«ûÖÏ! NHõ$ëê‚! h=Ù P`«‡ÅÖ’ qǨÏiOK«∞"å_»=Ù. J~Ú<å
„ã‘ÎÅ ã¨=¸Ç¨Å #_»∞=∞ bÖÏqÖÏ™êÅ`À qǨÏiOK«@ "Õ∞q∞\’ TÇ≤ÏOK«ÖˉõΩ<åfl#∞.
Hõ. =~°`«`«ÎfiA˝Å∞ Hõ~°∞}Ï, Hõ~°! x#∞ ã¨O™êi =#∞K«∞ñ QÆ_»ñHõñ ^ŒÅOѨ
#fl~°ã≤ ##∞ñ QÍK«∞ >ˇÅ¡#∞, QÆ~° =∞~°∞^Œ∞ `«ÅOz K«∂_»ñ QÆ=∞ÖÏnèâß! 155
* F Hõ=∞ÖÏѨf! h=Ù Hõ~°∞}Ï xÅÜ«Ú_»=Ù. ÃÑ^ŒÌÅ∞ KåÅ=∞Ok "Õ^•O`«∞Å∞ QÆ∂_» x#∞fl
ã¨O™êiq J#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. h=Ù <åÃÑ· K«∂¿Ñ ^ŒÜ«∞, ~°H˜ΔOKÕ q^è•#O QÆ=∞x¿ãÎ <åˆH q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºOQÍ
LO@∞Ok. Wk ZO`«\˜ J~°∞^≥·# ã¨OQÆu?
=. ^Õ"å! h =YO_ç`« q*Ï˝# ~°∂áêO`«óHõ~°}∞O_» =Ü«Úº#∞ =ÚQÆúÉèÏ=O|∞#ñ „|=∞`«∞Îx K«O^ŒO|∞#
q"≥∂Ç≤ÏÔH·=_çO „|=iÎOK«∞K«∞ <≥O^Õx <˘ky Ü«ÚO_»∞@O ^ŒÅOz <å _≥O^ŒO|∞ QÆ∞O^Œ∞K«∞O_»∞†
#~°qO^ŒÖ’K«#! ã¨∞~°=Ok`«! =Ú‰õΩO^Œ! ~ÚOk~å ã¨∞O^Œs ~°=∞}! ã¨~°ã¨fif~°=∞}∞#‰õΩO
QÆ~∞° }˜Oz# ã¨∞*Ï˝#O|∞ ^èiŒ OK«∞ â◊HΘ <å‰õΩO QÆÅ^Õxñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Ú=Ú! Éè=í nÜ«∞âßã¨#O|∞ ^èiŒ ~ÚOz
Éè∂í iã¨O™ê~° áê~å"å~À`«~Î }
° O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞ #x q#flqOz |ǨïÉèOí QÆ∞ÅO „|ã¨∞uÎ Oz# ÉèQí =Æ O`«∞ñ
_»∞#∞ „|Ѩ#fláêi*Ï`«O|∞#∞ <≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ Ѩ~°`«`«Îfi x~°‚Ü«∞O|∞ <≥é˜OyOz#. 156
* ^Õ"å! h=Ù "≥ÚHõ¯"Àx q*Ï˝#"Õ∞ ~°∂ѨÙHõ\#ì̃ P`«‡HõÅ"å_»"·≥ ‰õÄ_» J=∂Ü«∞‰õΩxÖÏ, Jq"ÕHÖ˜ Ï,
"åº"≥∂ǨxH˜ ÖÁOy# "åxÖÏ „Ѩ=iΙêÎ=Ù. XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ ZHõ¯_À ^•H˘¯x LO\Ï=Ù. D ã¨OQÆ`«∞Å∞
QÆ∞~°∞ΉõΩ =zÛ#ѨC_»∞ <å ™êfiO`«O ZO`À zO`å„HÍO`« =∞=Ù`«∞Ok. J~°qO^Œ #Ü«∞<å! |$O^•~°õHõ
|$O^Œ=Ok`« K«~} ° Ï! WOk~å ~°=∞}Ï! =Ú‰õΩO^•! ã¨~ã° fi¨ f ѨuÜ≥∞ÿ # K«`∞« ~°∞‡Y„|Ǩχ‰õΩ „Ѩ™êkOz#
ã¨∞*Ï˝<åxfl, ^•xfl Ѩi„QÆÇ≤ÏOz ÉèíiOK«QÆÅ â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ <åHõO@∂ L#fl>ˇÂ¡`Õ, P *Ï˝<åxfl <å‰õΩ ‰õÄ_®
J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. ^•xx „QÆÇ≤ÏOz, g∞ P[˝ t~°™ê=Ç≤ÏOz Jáê~° ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl `«i™êÎ#∞ Jx
q#flqOK«∞H˘x Z<Àfl q^è•Å ã¨#∞fluOK«QÍ–ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, ÉèíHõÎ[# HõÅÊ=$HõΔ=¸ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞
<å‰õΩ Ñ¨~°`«`«Îfi ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ѨiѨÓ~°‚*Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOKå_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[Ö’K«# Hõ~°∞}Ï, ѨiÅ|ú *Ï˝# Hõe`« ÉèÏ=Ùñ_» #QÆ∞@O
|~°`«`«Îfi"Õ`«Î<≥· `«, K«Û~°} ã¨~À[=ÚÅ ÔHéñy ã¨=∞‡u`À_»<£. 157
* Hõ=∞Å ^ŒàωõΩΔ x Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõOΔ =Å¡ ã¨O„áêѨ"Î ∞≥ #ÿ *Ï˝#O`À =∞#ã¨∞û xOѨÙH˘#fl"å_»<·≥ Ѩ~`
° `
« åÎfixfl
`≥Å∞ã¨∞ H˘<åfl#∞. ZO`À W+¨ìOQÍ P ™êfiq∞ áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß#∞.
Hõ. ǨÏiѨ^Œ [Å~°∞Ç¨Ï q~°Ç¨, `«∞~°`«<£ ^Œ∞~åÌO`« ^Œ∞óY `ÀÜ«∞kèñ QÆ_»=<£
"≥~° "Õk u~°∞QÆ =ÅÃã#∞, ã¨~°ã≤[Éèí=HõÅÊ qÅÜ«∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú ^•ñHõ<£. 158
294 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Hõ$+¨μ‚x áê^ŒÑ¨^•‡Å`À Hõey# Z_»ÉÏ@∞ <å‰õΩ `«_»ÉÏ@∞ HõeyOzOk. ÉèíiOѨ~åx P ^Œ∞óY
ã¨=Ú„^•xfl `«iOK«\ÏxH˜ =∞~À LáêÜ«∞O ÖË^∞Œ . HõÖÏÊO`« Ѩ~º° O`«O <ÕxÖÏQÆ∞ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_»=Åã≤O^Õ.
=. W@∞¡ k~°∞QÆ∞K«∞. 159
=∞. #~° <å~åÜ«∞} `åѨ™ê„â◊=∞ Ѩ^Ò#fl`«ºO|∞#O ÉÁÅ∞Û ÉèÏ
ã¨∞~° =∞O^•~° ~°™êÅ ™êÅ =‰õΩ àÏâ’ HÍ=∞¡ ѨÙ<åflQÆ ˆH
ã¨~° [Oc~° Hõ^ŒO| xO| ‰õΩ@ *Ïâ◊fi`«÷ ã¨∞Êù~°#‡e¡HÍ
Hõ~°g~° H˜Δu*Ïaè~å=∞ |^ŒsHÍO`å~° ¿ã"å~°u<£. 160
* <Õ#∞ uiy uiy |^ŒiHÍ„â◊=∂xfl ^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞. P ѨÙ}ºÉè∂í q∞
Ѩ~°=∞ `«áÈ^èŒ#∞Öˇ·# #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤# Ѩq„`å„â◊=∞OQÍ „ѨMϺu QÆ#flk. P |^Œs=#O
JO^Œ"≥∞ÿ# =∞O^•~åÅ∞, fÜ«∞ =∂q∞à◊√¡, á⁄QÆ_»Å∞, Jâ’HÍÅ∞, zO`«Å∞, ã¨∞~°á⁄#flÅ∞, á⁄#flÅ∞,
x=∞‡Å∞, Hõ^ŒOÉÏÅ∞, "Õ=ÚÅ∞, H˘O_»=∞Öˇ¡Å∞, ~å=ÙÅ∞, =∞Öˇ¡Å∞, QÆ<Õfl~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞OAÅ
`«~°∞x‰õΩO*ÏÖ`À xO_ç =∞<ÀǨÏ~°OQÍ LO@∞Ok@.
Hõ. K«#∞K«∞#fl"åñ_» #x Ѩ, e¯# ѨÅ∞‰õΩÅ ‰õΩeH˜ Hõà◊=oOK«∞K«∞ q^Œ∞~°∞O
_»#∞Ѩ=∞â’HÍ~°=‚ =Ú#, =ÚxñyÜ«Ú x[Ü≥∂QÆ ã¨`fiΫ =Ú#ñ ^Œi~ÚOK≥<.£ 161
* <Õ#∞ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥à◊¥Î L<åfl#∞ Jx L^Œú=Ù_»∞ K≥ѨÊQÍ<Õ P ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx JkiѨ_ç
HõÅ`«K≥Ok q^Œ∞~°∞_»∞ Jáê~°"≥∞ÿ# ^Œ∞óY™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. =∞m§ `«#Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#=Å¡
ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ# ã¨`«Îfi|ÅO`À QÆ∞O_≥ x|ƒiOK«∞H˘x =∂=¸Å∞ ã≤÷uH˜ =KåÛ_»∞.
=. W@∞¡ q^Œ∞~°∞O_»∞ â’Hõáê=‰õΩxO ^Œ# q"ÕHõ[ÅO|∞Å <åiÛ Ü«Ú^Œú=Ù# H˜@¡xÜ≥∞. 162
=∞. J#Ѷ¨∂! Ü«Ú^Œú=! h‰õΩñ QÆ$+¨μ‚ñ _»ã¨∞ˆ~O„^•~åu =∞xflOz K≥
Ñ≤Ê# Ü«∞^蕺`«‡~°Ç¨Ï㨺`«`«Îfi q=∞ÖÏaè*Ï˝# ™ê~°O|∞ É’
~°# ##∞flO QÆ~°∞}˜Oz K≥Ñ≤Ê#ñ QÆ$`å~°÷`«fiO|∞#O ÉÁO^≥^Œ<£
q#∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ t+¨ºã¨OѶ¨∞=ÚÅ #∞ifiO „É’=ˆ~ "≥O_çÜ«Ú<£. 163
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ â’HõO J<Õ J#ÖÏxfl q"ÕHõO J<Õ ã¨eÅO`À K«ÖÏÛiÛ, L^Œú=Ùx`À WÖÏ
J<åfl_»∞. Ѩ~°=∞ áê=#∞_»"≥·# L^Œú"å! ^≥·`«º=∞~°Ì#∞_≥·# [<å~°Ì#∞_»∞ J`åº^Œ~°O`À h‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz#
P J^蕺`«‡ `«`«Îfi ~°Ç¨Ï™êºxfl, Ju Ѩq„`«"≥∞ÿ# Jaè*Ï˝#™ê~åxfl Jáê~° Hõ$áêuâ◊Ü«∞O`À WѨÙ_Õ <å‰õΩ
LѨ^tÕ OK«∞. <å [#‡ ™ê~°H÷ =õ ∞ø`«∞Ok. ѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ#· QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ `«=∞ t+¨μºÅ#∞ ^è<Œ åº`«∞‡Å#∞ KÕÜ∂« e
Hõ^•!
Hõ. ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ∞ ã¨∞[#∞Å∞, ^ŒQÆ "≥é˜ñy Ѩ~ÀѨHÍ~°`å`«Ê~°º q"Õ
Hõ QÆi+¨μªÖˇ· K«iO`«∞~°∞, [QÆuO ÉÁQÆ_˘Ok =$+≤‚ã¨`«Î=∞! Ü≥∞O^Œ∞<£. 164
* =$+≤=‚ Oâ◊áê=<å! D Éè∂í =ÅÜ«∞OÖ’ ѨÙ}º=¸~°∞ÖÎ #·ˇ ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ ∞ ^è~Œ å‡#∞~°‰Ωõ ÖÎ ,·ˇ Ѩ~ÀѨHÍ~°
Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ· „Ѩ=iΙêÎ~°∞. J@∞=O\˜ "åix „Ѩ[Å∞ „Ѩã¨∞Îu™êÎ~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 295
Hõ. J#=Ù_»∞ #∞^Œú=Ùñ _»qfi^Œ∞, ~°∞# H˜@¡#∞ ##Ѷ¨∞! =Úx=~°∞ñ_»∞ ™êHΔÍ kfi
+¨μ‚ xÉèí∞O_»QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞, ^Œ# =∞#=Ú# =∞#∞[QÆu =^ŒÅñ ^ŒÅñz `«QÆ<£. 165
Hõ. ǨÏi =Ú~°ÉèËkñ |~åѨ~°∞ñ, QÆ~°∞}ÏHõ~°∞ñ ^ŒÅñK«∞#\˜ì Ѷ¨∞#∞ñ _»=Ú‡x ‰õΩO
[~°∞ Hõ_» ˆHñy# <å`«ñ_»∞, QÆ~° =∞i÷O ^≥Å∞Ѩ٠™êuÎfiHõ *Ï˝#O|∞<£. 166
* P =∂@Å∞ qx L^Œ=ú Ù_»∞ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞. q#=Ü«∂º! q^Œ∞~å! ã¨OÜ«∞q∞=ˆ~}∞º_»∂,
™êHΔÍ`«∂Î q+¨μ‚=Ù`À ã¨=∂#∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ `«# =∞#∞+¨º^ÕǨxfl =keÃÑ@ì_®xH˜ =∞#ã¨∞ûÖ’
xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ P =Ú~°Ç¨Ï~°∞x, P Ѩ~å`«Ê~°∞x, P Hõ~°∞}ÏHõ~°∞x 㨇iã¨∂Î
L<åfl_»∞. WѨC_»∞ h=Ù PÜ«∞# ã¨xflkèH˜ "≥à◊√§. `«Ñ¨Ê‰õΩO_® P =∞Ǩ=Úx h‰õΩ J`«ºO`« „Ñ‘u`À
P^蕺u‡Hõ `«`«Îfi*Ï˝<åxfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
=. Jx Ü«Ú^Œú=ÙO_»∞ q^Œ∞~°∞O QÆ∂_ç K«x K«x. 167
L. =ÚO^Œ@ñ QÍOK≥ #O`« |∞^èŒ =ÚY∞ºñ_»∞ ǨÏÅ¡Hõ Ѷ¨ÙšѨ^Œ‡ x
+¨ºO^Œ =∞~°O^Œ áê# qÅã¨#‡^ŒÉèí$OQÆñ, [Å`«Î~°OQÆ, =∂
HõO^Œ Å=OQÆ Å∞OQÆ ÅuHÍK«Ü«∞ã¨OQÆ, ã¨∞~åOQÆ<å„t`å
#Ok`«Ñ¨Ù}ºã¨OQÆ, Ü«∞=Ú#<£, Éèí=ÉèíOQÆ, â◊√ÉèÏOQÆ #i‡e<£. 168
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ L^Œ=ú Ù_»∞ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ H˘O`« ^Œ∂~°O "≥àϧ~°∞. Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® Ü«∞=Ú<å#k
HõxÊOzOk. P #kÖ’ HõÅ∞=ѨÓÅ∂, `å=∞~°Ñ¨ÓÅ∂ qHõã≤Oz=Ù<åfl~Ú. P ѨÓÅÖ’ zO^Õ
=∞Hõ~°O^ŒaO^Œ∞=ÙÅ#∞ Hõ=∞‡QÍ Hõ_»∞ѨÙxO_® „`åy# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ "≥∞ÿ=∞~°z qǨÏiã¨∞Î<åfl~Ú. #kÖ’
`«~°OQÍÅ∞ Hõ^ŒÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. P #k X_»∞¤# =∂q∞_çK≥@∂¡, Å=OQÆ Å`«Å∂, =∂nѶ¨Å =$HΔÍÅ∂
zHõ¯QÍ K«Hõ¯QÍ „H˜H˜¯iã≤ L<åfl~Ú. P á⁄^ŒiO_»¡Ö’ ã¨∞~°ã¨∞O^Œ~°∞Å∞ K«iã¨∞Î<åfl~°∞. ã¨O™ê~° |O^è•Å#∞
áÈHÍiÛ Ñ¨Ù}Ϻxfl KÕ‰Äõ ~ˆ Û ã¨∞QÆ∞}ÏÅ ^˘Ou J~Ú# P Ü«∞=Ú<å „ã¨=Ou Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ HÍ#=zÛOk.
Hõ. Hõx _®Ü«∞ <Õñy "≥∂^ŒO, |∞#ñ ^Œ`«ûi^Œ=∞ŠѨÙe# Éèí∂=ÚÅñ ^ŒQÆ <å
k# âı+¨=Ú x=ã≤OK≥#∞, =#*’^Œ~° áê^ŒÑ¨^Œ‡ =â◊=∂#ã¨∞ñ_≥·. 169
* P q^èŒOQÍ ^Œ~°≈# q∞zÛ# Ü«∞=Ú<å #kx q^Œ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç# L^Œú=Ù_»∞ ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞. P
#kÖ’x JO^Œ"≥∞ÿ# `≥Å¡x Wã¨∞Hõ u<≥flÅ g∞^Œ P#O^ŒOQÍ Pã‘#∞_≥·<å_»∞. #O^Œ#O^Œ# K«~°}Ï~°qO^Œ
㨇~°} Ѩ~åÜ«∞}∞_≥· P k#=∞O`å QÆ_çáê_»∞.
Hõ. =∞é∞<åñ_»∞ ˆ~ѨHõ_» ÉèÏ, ã¨∞~°Ñ¨Ù}∞ºñ_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ =∞^èŒ∞ x+¨Ø^Œ# K«~°}
㨇~°} „H©_® Hõe`«∞ñ_»∞, ^Œi~ÚOK≥<£ QÆÅ∞+¨ QÆǨÏ#^Œ=Ú#<£ Ü«∞=Ú#<£. 170
* =∞~°∞k<å# L^ŒÜ«∂#<Õ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ Ü«∞^Œ∞#O^Œ# Ѩ^ŒzO`«# ã¨O`À+¨ `«~°OQÍÅÖ’
FÅÖÏ_Õ JO`«~°OQÆO QÆŠѨÙ}º=¸iÎ L^Œú=Ù_»∞ áêáêÅ#∞ ~°∂ѨÙ=∂¿Ñ Ü«∞=Ú<å `«~°Oy}˜x ^•\Ï_»∞.
296 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡^Œú=ÙO_»∞ Ü«∞=Ú<å#k #∞`«ÎiOz |^ŒiHÍ„â◊=∞O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞ #x# qx ~å*ËO„^Œ∞O_»∞
Ü≥∂wO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 171
* L^Œ=ú Ù_»∞ Ü«∞=Ú<å#k ^•\˜ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥àϧ_»∞ Jx K≥Ñʨ QÍ qx ~å[„âı+μ¨ _ª #·≥ ѨsH˜`
Δ ∞« _»∞
Ü≥∂y„âı+¨μª_≥·# Nâ◊√‰õΩx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. â∫iÜ«Ú #u~°^äŒ =~°∞Å∞ =∞, Ǩ~°^äŒ ã¨=∞~°^äŒ∞Å∞ Ü«∞^Œ∞ |ÖÏkèÑ¨Ù ÖˇÅ¡O
É’i =∞$uñ ÉÁO^Œ #∞^Œú=Ùñ, _Õsu<£ „|kÔH <å‰õΩ <≥é˜ñyOѨ٠`«QÆ<£. 172
* NHõ$+¨μ‚_»∞ J=`å~°O KåeOKå_»∞. Ju~°^äŒ =∞Ǩ~°^äŒ ã¨=∞~°^äŒ∞Öˇ·# Ü«∂^Œ= g~°∞ ÅO^Œ~°∂
`«=∞Ö’ `å=Ú áÈ~å_»∞H˘x „áê}ÏÅ∞ QÀÖ’ÊÜ«∂~°∞. ã¨~°∞fiÅ∂ K«xáÈQÍ L^Œú=Ù_»∞ =∂„`«O ZÖÏ „|`«∞Hõ
QÆeQÍ_»∞? D q+¨Ü«∞O <å‰õΩ q=iOK«O_ç.
ã‘. <å=Ù_»∞ ~å*ËO„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞ñ _ç@¡#∞ =Ú#∞fl Ö’ˆHâ◊√KÕ`«
ã¨O„áêi÷`«∞O_≥·# [Å~°∞ǨÏ<åÉèí∞O_»∞ =ã¨∞=∞uÃÑ· Ü«∞^Œ∞=Oâ◊=∞O^Œ∞
#∞^Œ~ÚOz `«#∞ñ ^•# =∞kÖ’#ñ lOuOz `≥e"˘Ok Ü«∂f‡Ü«∞ ‰õΩÅq<åâ◊
"≥Ú#iOz `å#∞ |OKÀѨx+¨#‡Ü«∞ =∞QÆ∞ k=º^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞ñ *ˇO^Œñ
`Õ. ^ŒÅñz q*Ï˝# `«`«ÎfiO|∞ ^èŒ~°}˜g∞ñ^Œñ, ^•eÛ [#HÀ\˜ ÔHé˜ñyOѨñ ^Œy# nè~°∞ñ
_»∞^Œú=Ùñ_»∞ ^ŒHõ¯ x`«~°∞ÖË <ÀѨ i`«ñ_»∞, xi˚`ÕO„kÜ«Úñ _®`«‡ã¨xflÉèí∞ñ _»@OK«∞. 173
* D q^èŒOQÍ J_çy# ѨsH˜Δ`«∞Î`À â◊√‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ѨÓ~°fiO „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „áêi÷OѨQÍ
ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»∞. `«#‰õΩ `å#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ PÖ’zOz XHõ
xâ◊ÛÜ«∂xH˜ =zÛ#"å_≥· `«# ã¨OHõÖÏÊ#∞™ê~°O `«# ‰õΩÖÏ#flO`å JO`«O KÕã"≤ âÕ ß_»∞. S^Œ∞ LѨx+¨`∞« ÅÎ `À
‰õÄ_ç# k=º^ÕǨxfl á⁄O^Œ^ŒÅz `«# `«~åfi`« q*Ï˝# `«`åÎfixfl JO^Œ∞H˘x Ö’HõOÖ’ l*Ï˝ã¨∞=ÙÖˇ·#
„Ѩ[ʼnõΩ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞QÆÅ „Ѩ*Ï˝âße, l`ÕO„kÜ«Ú_»∞, `«#O`«\˜"å_»∞– XHõ¯ L^Œú=Ù_»∞ `«Ñ¨Ê WOH˘Hõ_»∞
ÖË_»x ÉèÏqOKå_»∞.
Hõ. H˜ΔuÃÑ· xeÑ≤# Hõ`«=Ú#, #`«xH˜ =∞$u ^˘~°Hõ ^ŒÜ≥∞º #=hâ◊! ~°=∂
Ѩu Ü«∞aè=∂#=Ú QÆey#, Ü«∞u ѨÙ}∞ºñ_»∞ ã¨xÜ≥∞ |^ŒiHÍ„â◊=∞=Ú#‰õΩ<£. 174
* JO^Œ∞KÕ`<« Õ Éè∂í Ö’HõOÖ’ J`«}‚˜ xÖÏÊ_»∞. D HÍ~°}ÏÅ =Å¡ J`«xH˜ =∞$u ÖˉΩõ O_®áÈ~ÚOk.
~å*Ï! ~°=∂=Å¡É∞íè xg∞^Œ P^Œ~åaè=∂<åÅ∞ QÆÅ P Ѩ~=° ∞ ѨÙ}∞º_»∞ L^Œ=ú Ù_»∞ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥àϧ_»∞.
=. JO`«. 175
Hõ. L^Œú=Ùñ _»iy# Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨, q∞^Œú Ѩi*Ï˝#∞, ã¨∞[#Ç≤Ï`«∞, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú<£
=$^Œú[# ¿ã=Ùºñ, ^•Ñ¨ã¨, =$^Œú„â◊=Ùñ E_»ñQÀi q^Œ∞~°∞ñ_»∞ QÆ_»ñHõ<£. 176
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 297
D q^èOŒ QÍ L^Œ=ú Ù_»∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~åfi`«, q^Œ∞~°∞_»∞ ^ÕnѨº=∂#"≥∞#ÿ *Ï˝#O HõÖ"å_»∂, ã¨[#˚ ∞ʼnõΩ
q∞„`«∞_≥·#"å_»∂, =∞ǨÏhÜ«ÚʼnõΩ Ãã·`«O ¿ã=hÜ«Ú_»∂, `åѨ¿ãO„^Œ∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞
=∞Ǩ=ÚxK«O„^Œ∞}˜‚ ã¨O^Œi≈OK«\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
=. Ü«∞=Ú<å#k ^•ñ\˜ HõuѨܫ∞ „Ѩܫ∂}O|∞Åñ |∞}º#^Œ∞Å, ǨÏiˆHΔ„`«O|∞Å#∞ ^Œi≈OK«∞K«∞
#u`«fii`« QÆ=∞#O|∞#. 177
* Ü«∞=Ú<å#kx ^•\˜# J#O`«~O° H˘xfl k<åÅ∞ „ѨÜ∂« }O ™êyOz ѨÙ}º#^Œ∞Å#∂, ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞
ˆHΔ„`åÅ#∞ ^Œi≈OK«∞‰õΩO@∂ a~°a~å ѨÙ~ÀQÆq∞OKå_»∞.
Hõ. K«x K«x =ÚO^Œ@ñ QÆ#∞ñQ˘<≥, Ѷ¨∞#áêѨ `«=∞ó Ѩ`«OQÆñ, QÆ~°∞}ÏáêOQÆ<£,
QÆ#^Œ∞`«∞ÎOQÆ `«~°OQÆ<£, [#=~°#∞`« |Ǩïà◊ѨÙ}º ã¨OQÆ<£, QÆOQÆ<£. 178
* JÖÏ "≥o§ "≥o§ q^Œ∞~°∞_»∞ L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oy „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ QÆOQÍ#kx Hõ#∞flÅ
qO^Œ∞QÍ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞. P QÆOQÍ#k áêáêÅ<Õ pHõ@¡#∞ ã¨∂~°∞ºx=Öˇ áê~°^ÀÅ∞`«∞Ok. Hõ~°∞}Ï~°ã¨O
„Ѩã¨iOKÕ Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ∞ HõÅk. ÃÑ^ŒÌÖˇ·#"å~°∞ „Ѩâ◊Oã≤OKÕ JQÆ}º ѨÙ}ϺʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿOk.
Hõ. JO^Œ∞ #~°qO^Œ ™œ~°Éèí, #Ok`« Ѩ==∂# ^èŒ∂`« #@ ^Œ∂i‡ Ѩi
ã¨ÊOk`« HõO^Œà◊jHõ~°, ã¨O^ÀÇ¨Ï Å㨄`«Ê"åÇ¨Ï [Å =∞[˚#∞ñ_≥·. 179
P QÆOQÍ#kÖ’ Ѩ^•‡Å ã¨∞"åã¨#Å`À xO_ç# QÍÅ∞Å∞ gã¨∞Î<åfl~Ú. P Ѩ^Œ‡ ã¨∞QÆO^è•Å∞
=Ç≤ÏOz# "åÜ«Ú=ÙÅ =Å¡ Hõ^eŒ #n `«~O° QÍÅ∞ <å@ºO KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. JÖÏ ZyiѨ_∞» `«∞#fl HÔ ~°\ÏÅ∞
`«∞OѨÙ~°∞Å#∞ q~°l=Ú‡`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ Ѩ~=° ∞Ѩq„`« QÆOQ̈́Ѩ"åǨÏOÖ’ q^Œ∞~°∞_»∞ ™êfl#O KÕâß_»∞.
ã‘. Ѷ¨∞#™ê~°~°∞z "åÅ∞HÍ ã¨=Ú^ŒOz`« Ãã·Hõ`« "ÕkHÍ ã¨÷Å=Ú #O^Œ∞
Ü«∞=∞ xÜ«∞ =∂k Ü≥∂QÍOQÆ „H˜Ü«∂ x+¨ªñ |∂x Ѩ^•‡ã¨<åã‘#∞ñ _»QÆ∞K«∞
ǨÏiáê^Œ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨Ï #ºã¨Îz`«∞Îñ_≥· ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞ "åºÑ≤Îñ ÉÏéñ^Àe
ã¨HõÅ q^Œfi[˚# ã¨Î=hÜ«∞ ã¨=Úz`åKå~° „=`ÀѨ"åã¨=ÚÅñ „QÆ∞ã≤û
`Õ. Ü«Ú#fl ѨÙ}Ϻ`«∞‡, qQÆ`« =Ü≥∂ qHÍ~°∞, q#∞`« ã¨OKå~°∞, Éèí∞=# áê=# qǨ~°∞
Ü≥∂y[#ˆQÜ«Ú, ã¨`«Îu ÉèÏQÆ^èÕÜ«Ú, <å„t`«q^èÕÜ«Ú, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú #K«@ñ QÍOK≥. 180
* ™êfl<å#O`«~°O q^Œ∞~°∞_»∞ Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® Ü≥∂y[# ã¨Î=hÜ«Ú_»∂, ™ê^èŒ∞[# ÉèÏQÆ^èÕÜ«Ú_»∂,
„t`«[# q^èÕÜ«Ú_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂Kå_»∞. P =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ HõѨC~°=Ú ‰õΩѨÊáÈã≤#@∞¡#fl,
XHÍ<˘Hõ Wã¨∞Hõ uѨÊg∞^Œ Ѩ^•‡ã¨<åã‘#∞_≥· L<åfl_»∞. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂^Œ∞Å`À ‰õÄ_ç# JëêìOQÆ Ü≥∂QÍxfl
xëêªQÆi+¨μª_≥· PK«iã¨∞Î<åfl_»∞. NHõ$+¨μ‚x K«~°} ã¨~À*ÏÅÃÑ· z`«ÎO ÅQÆflO KÕã≤ L<åfl_»∞. WO„kÜ«∂Å#∞
=â◊O KÕã∞¨ H˘x L<åfl_»∞. ã¨=∞ã¨Î q^•fiOã¨∞ʼnõΩ ã¨Oã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ ã¨^•Kå~åÅ`À, „=`åÅ`À, LѨ"å™êÅ`À,
P =∞Ǩ=Úx â◊s~°O ã¨#fl|_ç L#flk. PÜ«∞#Ö’ "å~°úHõºÅHõΔ}ÏÅ∞ Ug∞ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜
ѨÙ}ºr=#∞_»∂, Éèí∞=#áê=#∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
298 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

–: q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ã¨O"å^Œ=Ú :–
=. W@∞¡ QÆ#∞OQ˘x Ü«∞=Ú‡hO„^Œ∞x áê^ŒO|∞ʼnõΩO „|}q∞e¡ =Ú‰õΩo`« ǨÏã¨∞ÎO_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞
'=ÚhO„^•! Ö’HõO|∞# ã¨HõÅ [#O|∞Å∞ =∞#O|∞Å∞ Ѷ¨∞#O|∞ÅQÆ∞ ™œYºO|∞ ÅO^ŒO ^ŒÅOz
`«`«ÊùÅ„áêÑ≤Î ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOz ^≥·"ÀѨǨÏ`«∞Öˇ· `«`«¯~°‡O|∞ÅKÕ`« x+¨ÊùÖÏ~°OÉèí∞
ÅQÆ∞^Œ∞~°∞† Hõ~°‡O|∞Å∞ |O^èŒHõO|∞Å∞#∞ ^Œ∞óY¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞#∞O QÍx ™œYº^•Ü«∞HõO|∞Öˇ· áêѨ
x=$uÎ *ËÜ«∞<ÀѨ† =k Ü«∞@∞¡O_≥† Éèí∂i ^Œ∞óMÏ#∞™ê~°Oɡ·= ã¨O™ê~° K«„HõO|∞ #O^Œ∞ñ
|i„Éèqí ∞OK«∞K«∞O QÍ=∞q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· ѨÓ~°fiHõ~å‡#∞QÆ`O« |∞Öˇ#· â◊s~°O|∞Å∞ ^•Å∞ÛK«∞O [K«∞ÛK«∞
=∞~°ÅO |∞@∞ìK∞« <≥O`«HÍÅO|∞#‰õΩñ ÉÏѨx=$uÎñ QÍ#Hõ =∂`«$Ü«∞ø=# =# ‰õΩ~îå~°∞Öˇ· [x~ÚOz
=iÎOK«∞ =¸_è®`«∞‡ÅO, |â◊√„áêÜ«ÚÅ ~°H˜ΔOK«∞H˘é‰õΩñQÍ^≥ <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ·# g∞=O\˜
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ Ö’HõO|∞#O [i~ÚOK«∞@† Ü«∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ. 181
* q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx áê^•Å‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, KÕ`«∞Å∞ *’_çOz W\Ï¡ J<åfl_»∞.
''=ÚhO„^•! Ö’‰õΩ ÅO`å `«=∞`«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ZÅ¡ÑC¨ _»∂ ã¨∞MÏ<Õfl HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. ^•xx á⁄O^Œ_®xÔH·
Z<ÀflHõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ~°∞. ^≥·=O J#∞‰õÄeOK«Hõ áÈ=_»O`À `«=∞ „Ѩܫ∞`åflÅhfl =º~°÷"≥∞ÿáÈ~Ú "å\˜
Ѷ¨ÖÏxfl JO^Œ∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl~°∞. D Hõ~°‡Åhfl „Ѩu|O^èŒHÍÅ∞. JO`ÕQÍHõ ^Œ∞óMÏxfl Hõeæ™êÎÜÕ∞ QÍx
ã¨∞MÏxflzÛ áêáêxfl áÈQ˘@ìÖË=Ù. JO`ÕHÍHõ D Ö’‰õΩÅ∞ ^Œ∞~°O`« ^Œ∞óMÏʼnõΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°O
J<Õ K«„HõOÖ’ `«QÆ∞ÖÁ¯x y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~°∞. HÀÔ~¯Å "åº"≥∂ǨÏOÖ’ zH˜¯ ѨÓ~°fiO `å=Ú
KÕã≤# Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏʼnõΩ `«y#\ì̃ â◊s~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ LO\Ï~°∞. WÖÏ K«ã¨∂Î, ѨÙ_»∞`«∂ ZO`À HÍÖÏxH˜QÍx
áêáêxfl áÈQ˘@∞ìH˘<Õ =∂~°æO `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. `«e¡ Ü«∞ø=<åxH˜ Q˘_»¤eÃÑ@∞ìÖÏO\˜"åÔ~· ѨÙ>Ëì W@∞=O\˜
Ѩâ◊√„áêÜ«ÚÖˇ·# |∞kúÇ‘Ï#∞Å#∞ L^ŒúiOK«_®xH˜ QÆ^• `«=∞ =O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}
¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞Öˇ· Ö’HõOÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~°∞!
=∞. Jq"ÕHÍ#∞QÆ`« ã¨fiHÍ~°º [Å"ÕÖÏH©~°‚"≥∞ÿ q∞„`« |O
^èŒ∞ =^èŒ∂ Ѩل`« [Å„QÆǨϟ„QÆÜ«Ú`«"≥∞ÿ ^Œ∞~åÌO`« "≥∞ÿ#\˜ì ^Œ∞
~°ƒù= áê^äÀkèñ ^ŒiOѨÖË~°∞ ǨÏiã¨O|O^èŒ „H˜Ü«∂Ö’Å ÉèÏ
QÆ=`å#∞„QÆÇ¨Ï <å= ÖËx Ü«∞^èŒ=ÚÖò HÍ~°∞}º ã¨O^è•Ü«∞HÍ! 182
* F Hõ~°∞}Ï=∞Ü«∂! ÉèíQÆ=`å¯~°º x~åfiǨωõΩÖˇ· ã¨^• ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Õ P㨉õΩÎÖˇ·# ^≥·=Éèí‰õΩÎÅ
J#∞„QÆǨÏO J<Õ <å= ÖˉõΩO_® D ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•@\ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«_»O Ѩ~°=∞ =¸~°ö`«.
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# D ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxH˜ Jq"ÕHõ"Õ∞ [ÅO. ™êfi~°÷ Ѩ~°`«fi"Õ∞ K≥eÜ«∞e Hõ@ì. q∞„`«∞Å∂,
|O^èŒ∞=ÙÅ∂, ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞ÖË [ÅK«~åÅ∞. Wk ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ#k.
Hõ. =Úx<å^äŒK«O„^Œ! ##∞ñ ÔQ·, H˘x HÍK«∞ `«ÅOѨ٠|∞kúñ QÆ∂_ç# ÜÕ∞x<£
q#∞=Ú =∞nÑ≤û`« =∞k <å, K«#=Ù#ñ QÍqOѨ=Ü«∞º ã¨[˚# uÅHÍ! 183
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 299

* ™œ[#º™êO„^Œ∞_»"≥·# F =ÚxK«O„^•! ##∞fl =∞xflOz ~°H˜ΔOKÕ L^ÕÌâ◊O h‰õΩ L#fl@¡~Ú`Õ <å

q#flѨO PÅH˜OK«∞. <å =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀiHõ f~°∞Û.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO Ez =ÚhO„^•! „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ=∂Ü«∂ xÜ«∞O`« Ü«∞QÆ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨fiO`«O„`«∞O_»Ü«Úº #=`«iOz ÜÕ∞ ÜÕ∞ Ü«∞=`å~°O|∞Å<Õ Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOK≥?
#kÜ«Ú x„+≤¯Ü«ÚO_»QÆ∞ hâ◊√O_»∞ "≥Ú^ŒÅO „|ѨOK«O|∞ <Õ q^èŒO|∞#O QÆeÊOK≥? <Õ Ñ¨ykO
ÉÏeOK≥? =∞é˜Ü«Ú h qâ◊fiO|∞ <åf‡Ü«∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂HÍâ◊ QÆ`«=ÚO *Ëã≤ x=$`«Î=$uÎ Ü«∞QÆ∞K«∞
Ü≥ ∂ QÆ = ∂Ü« ∞ Ü« ∞ O ^≥ @ ∞¡ =ã≤ ~ ÚOK≥ ? „|Ǩ  ‡O_» O |∞#O^Œ ∞ <Õ bÅ=iÎ O K≥ ? #O^Œ ∞
„|Ǩ‡k~°∂ѨO|∞ÅO ÉÁOk |Ǩï„ѨHÍ~°O|∞Å <≥@∞¡ „H©_çOK≥? Éèí∂ã¨∞~° QÀã¨∞~å^Œ∞Åñ
|i~°HOΔ˜ K«∞@ÔH· =∞`åûº^Œº=`å~°O|∞Å∞ ^èiŒ ~ÚOz ÜÕ∞ ÜÕ∞ „ѨÜ∂≥ [#O|∞ÅO nÔ~Ûñ? |Ü≥∂~°∞ǨÏ
QÆ~åƒùO_» Hõ\ÏǨO`«~°æ`«O|∞Öˇ· Ö’HõáêÅ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Öˇ·# Ö’HõO|∞Å#∞ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«O|∞Å
|Ç≤Ï~åƒùQOÆ |∞Å∞#∞ <ÕÜ∞Õ `«`fiΫ Éè^Ë OŒ |∞Å#∞ <≥`é
Î≥ OQÆ∞#O |∞\˜Oì K≥? #O^Œ∞ „|f`«O|QÆ∞ r=HÀ\˜
Ü≥∞=fixO Q˘eÛ „|^Œ∞‰õΩ? [#∞ʼnõΩ QÆ~°‡ <å=∞ ~°∂Ѩ ÉèË^ŒO|∞ Öˇ@∞¡ xˆ~ÌtOK≥? xO`«Ü«Ú
ã¨qã¨Î~°O|∞QÍ q=iOѨن =Ú`«Î=∞â’¡Hõ=∞øo =∞O_»#∞O_»∞#∞ Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞O_»∞#∞ <≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩx
K«i„`« „â◊=}O|∞#O QÍx [#‡=∞~°}Ïk ã¨HõÅ ^Œ∞óMÏHõ~°O|∞Å∞#∞, ^Œ∞+¨¯~°‡„áêѨÎO|∞Å∞#∞
#QÆ∞ Éèí=|O^èŒO|∞Å∞ ^≥QÆ=x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 184
* Jx =∞m¡ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ K«∂z W\Ï¡ J<åfl_»∞– =ÚhO„^•! ã¨`fiΫ =Ú ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û
J#|_Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# =∂‰õΩ xÜ«∂=∞‰õΩ_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞_»∞. J@∞=O\˜"å_»∞
ZO^Œ∞‰õΩ J=`å~å Öˇ`åÎ_»∞. U ÜÕ∞ J=`å~åÅÖ’ U ÜÕ∞ ã¨`å¯~åºÅ∞ ™êkèOKå_»∞? „H˜Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞_≥·#
Dâ◊fi~°∞_»∞ PkÖ’ D „ѨѨOKåxfl U q^èŒOQÍ ã¨$+≤ìOKå_»∞? U q^èŒOQÍ Ñ¨iáêeOKå_»∞? =∞m¡ D
qâßfixfl `«# ǨÏ$^ŒÜ«∂HÍâ◊OÖ’ ZÖÏ qb#O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞? U "åºáê~åÅ∂ ÖËx"å_»∞ U q^èŒOQÍ
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞Ö’ L<åfl_»∞? `«#∞ ã¨$+≤Oì z# „|Ǩ‡O_»OÖ’ Z\Ï¡ ã¨OK«iOKå_»∞? „|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~åk
~°∂áêÅ∞ á⁄Ok, Z\Ï¡ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ qǨÏiOKå_»∞? „ÉÏǨχ}∞Å#∂, QÀ=ÙÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂ ~°HOΔ˜ K«_®xÔH·
=∞`åûº=`å~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# J=`å~å ÖˇuÎ U ÜÕ∞ „ѨÜ≥∂[<åÅ∞ <≥~°"Õ~åÛ_»∞? „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_»O ֒ѨÅ
L#fl kHÍÊʼnõΩÅ`À ‰õÄ_ç# Ö’HÍÅ#∂, Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«O |Ü«∞\˜ ÉèÏQÍÅ#∞ UÜÕ∞ `«`«Îfi ÉèË^•Å`À U
q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\ì̃OKå_»∞? P ã¨$+≤ìÖ’ x=ã≤OKÕ r=HÀ\˜ Z=fixx ¿ãqOz rqã¨∂Î LO@∞Ok? r=ÙʼnõΩ Hõ~°‡,
<å=∞, ~°∂Ѩ Éè^Ë •Å∞ Z\Ï¡ x~°~‚ ÚOѨ|_ç<å~Ú? W^ŒO`å <å‰õΩ K«H¯õ QÍ q=~°OQÍ K≥ÑC¨ . ѨÙ}º=¸~°∞ÅÎ ‰õΩ
t~ÀÉè∂í +¨}"≥∞ÿ Ü≥∂Qˆ â◊fi~°∞ʼnõΩ Jnèâfi◊ ~°∞_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ѩq„`« K«i„`« qO>Ë<HÕ Íx [##=∞~°}Ïk
ã¨HõÅ ^Œ∞óMÏʼnõÄ, ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞ëê¯~åºÅ‰õÄ J#∞|O^è•Öˇ·# D ã¨O™ê~° |O^è•Å∞ `≥QÆ=Ù Jx =∞m¡ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
300 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«~°. ã¨`«`«=Ú<£ ã¨~°ã‘~°∞Ǩϟ^Œ~° ã¨`«¯^ä•=∞$`« ѨÓ~°=Ú<£
„â◊√u ѨÙ\ÏO[e KÕ`« x=ڇŠAé˜]Ü«ÚO ^Œx"À^Œ∞ ÉèÏ
~°`« Hõ^ä•q∞+¨ =¸x q+¨μ‚ñ |~åâ◊~°„Ñ≤Ü«∞ã¨∂u ã¨
#‡u #∞uOz# KÀ@ ã¨#∞‡x<å^äŒ! <å=∞k #∞|∞ƒ^Œ∞<£. 185
* F =ÚhO„^•! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨`¯« ^äÅŒ <Õ J=∞$`åxfl K≥=ÙÅ<Õ ^Àã≤à§◊ `À ZO`«QÍ A„~°∞H˘<åfl
`«xq f~°^∞Œ . Éè~í `
° =« OjÜ«ÚÅ K«i„`« S# ÉèÏ~°`O« Ö’ ‰õÄ_® ã¨O^Œ~åƒù#∞™ê~°OQÍ "åºã¨∞Å"å~°∞ ZHõ¯_≥`
· Õ
N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ #∞uOKå~À JHõ¯_» <å=∞#ã¨∞û ZO`À Laƒ `«aƒÉˇƒÂáÈ`«∞Ok.
Hõ. W`«~° Hõ^ä•Hõ~°‚#=ÚÅ, #u ¿ÇÏÜ«∞`« <˘O^≥ñ l`«Î =∞#Ѷ¨∂`«‡! ~°=∂
Ѩu K«i`å=∞$`« ~°u ã¨O, ã¨$u "Õ^Œ# ÖˇÅ¡ñ ÉÏÜ«∞ñ*ËÜ«Ú =ÚhO„^•! 186
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! W`«~° Hõ^äŒÅ∞ qx qx <å =∞#ã¨∞û‰õΩ KåÅ "≥QÆ@∞ HõeyOk, F =Úx<å^ä•!
~°=∂<å^äŒ∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Hõ^ä•ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xqf~å ¿ãqOK«_»O =Å¡<Õ ã¨O™ê~° ÉÏ^èŒÅ∞
^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
`Õ. Éèí∂i q*Ï˝# x^èŒ∞ÅQÆ∞ <å~°^•k, x~°‡ÖÏ`«∞‡Å Hõ~Ú# =i‚OѨ~åx
ǨÏiHõ^ä•=∞$`« áê#O|∞#O^Œ∞, qã≤q Ü≥ÚÅ¡ ##∞"å_≥áÈ "≥é˜]Q˘Å¡ñ _»#Ѷ¨∞! 187
* F ѨÙ}º ѨÙ~°∞ëê! qâı+¨"≥∞ÿ# q*Ï˝<åxH˜ x^èŒ∞Å=O\˜"å~°∞ <å~°^•k =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞. J@∞=O\˜
x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜ«ÚʼnõΩ ‰õÄ_® =i‚OѨâ◊Hõº=Ú HÍxq q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞. J@∞=O\˜ ǨÏiHõ^ä•ã¨∞^è•~°™êxfl „`åy
qã¨∞QÆ∞K≥Ok 'WHõ =^Œ∞Ì— J<Õ "å_Õ Ñ¨xH˜=∂e# "≥Ú^Œ∞Ì.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 188
ã‘. J~°qO^Œ<åÉèí∞x Ü«∞Ѩ~å=`å~°"≥∞ÿ [## "≥ÚOk# Ѩ~åâ◊~° ã¨∞`«∞O_»∞
K«`«∞~°=~å‚„â◊=∂Kå~° ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ~î°=}˜OѨ Ö’Hõq_»O|#O|∞
ÅQÆ∞ „QÍ=∞ºHõ^äŒÅ∞ ÃÑHõ¯i÷ñ QÆeÊOK«∞K«∞ ǨÏiHõ^ä•=~°‚# =∞O^Œ∞Ö’#
xOK«∞H˜OK«∞Hõ QÍx ÜÕ∞~°Ê_»ñ *ˇÑ¨Êq∞ #Oz`« q*Ï˝# =∂`«‡ xÅ∞Ѩ
`Õ. ‰õΩ#flñ lOuOz =∞é˜ <å~°^ÀѨk+¨μìñ, _»QÆ∞K«∞ ǨÏi=~°‚<å=∞$`« =∂`«‡ñ „QÀe
q=∞Å ã¨∞*Ï˝#xkè Ü«∞# q#∞u ÔHH˜¯, ^èŒ#∞ºñ _»Ü≥∞º#∞ Ö’ÔH·Hõ=∂#∞ºñ _»QÆ∞K«∞. 189
* Jn H͉õΩO_® N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J=`å~°"≥∞ÿ#°"åºã¨∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å, <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å
PKå~° ^èŒ~å‡Å#∞ Ö’HÍxH˜ Kå\˜ K≥ѨÊ^ŒÅz#"å_≥· ѨÙ~å}ÏÅÖ’ áê=∞~° Hõ^äŒÅ∞ Z<≥fl<Àfl HõeÊOK«=Åã≤
=zÛOk. JO^Œ∞=Å¡ P „QÆO^ä•ÅÖ’ ǨÏiHõ^ÅŒä #∞ JHõ¯_»H¯õ _® H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ =∂„`«"∞Õ Jaè=i‚OKå_»∞.
ÉèíQÆ=kfi*Ï˝<åxfl P`«‡QÆ`«O KÕã¨∞HÀÖË#O^Œ∞‰õΩ ZO`À zOuOKå_»∞. z=~°‰õΩ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ LѨ^Õâ◊O`À
<å~åÜ«∞} Hõ^•ä ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xqf~å „`åy ^è#Œ ∞º_≥,· ã¨∞nè[#=¸~°#ú ∞º_≥,· ã¨HÅõ Ö’Hõ ã¨=∂‡#∞º_≥<· å_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 301
=. HÍ=Ù#. 190
Hõ. ã¨~°ã≤~°∞Ǩϟ^Œ~°∞ =∞OQÆà◊, K«i`å=∞$`« =∂`«‡ñ „QÀÅ∞ [#∞ñ _ç`«~°Hõ^ä•
QÆ~°à◊=Úñ „QÀÅ∞<≥? ǨÏi ã¨O, 㨇~°}=Ú r=ÙʼnõΩ #dÅ ™œYº^Œ =∞#Ѷ¨∂! 191
* HÍ|\˜ì F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! qâ◊fiHõÖϺ}Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨μ‚^Õ=Ùx K«i`å=∞$`åxfl ¿ãfiK«ÛùQÍ ¿ãqOKÕ
=∂#=ÙxH˜ =∞~À Hõ^ÅŒä ∞ q+¨O`À ã¨=∂#O. N=∞<åfl~åÜ«∞} ^蕺#O ã¨HÅõ r=ÙʼnõÄ ã¨=∞ã¨Î ™œYºx^è•#O.
Hõ. N=x`åkèѨ! <å=∞ Hõ, ^ä• q=ÚY∞Å H˜Ç¨Ï=Úñ |~°=Ú ^Œ"≥·fi Ñ≤^ŒÑ¨O
É’=Ù^Œ∞~°∞ #~°Hõ=Ú#‰õΩ<£, "åqi <Õ "åiñ Ez =QÆ`«∞ =ÚhO„^•! 192
* F =ÚhO„^•! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x <å=∞㨇~°}ÏxH©, Hõ^ä•„â◊=}ÏxH˜ q=ÚY∞Öˇ·# "å~°∞ D
Ö’HÍxH©, Ѩ~°Ö’HÍxH©– Ô~O\˜H© H͉õΩO_® K≥_»`å~°∞. #~°HõOÖ’ Ѩ_»`å~°∞. J\Ï¡O\˜ "åà◊§#∞ K«∂z <Õ#∞
ZO`«QÍ<À ÉÏ^èŒÑ¨_»`å#∞.
Hõ. U #~°∞ñ_Õ <˘Hõ xq∞+¨O, ɡ·# =$^ä•"å^ŒQÆux ǨÏiѨ^ŒHõ=∞Å
^蕺<å#O^Œ∞ñ_»∞ QÍñ_Õ, <å #~°∞#‰õΩ <åÜ«Ú =ÅÊ=∞QÆ∞ =Úx<å^ä•! 193
* F =Úx„âıëêª! Z=_≥·<å 㨈~ ѨxH˜=∂e# "å^•ÅÖ’ Ѩ_ç XHõ¯ x=Úã¨"≥∞ÿ# ǨÏiáê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
㨇iOz P#OkOK«_À J\˜ì"åx PÜ«Úã¨∞û JÅÊ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok.
K«. =∞$^Œ∞QÆuñ |∞=Ùfiñ^ÕxÜ«∞ ~°q∞OK«∞K«∞ñ ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ ÉÏé∞ +¨
@Ê^Œ=Ú#∞É’e Ü«∂~°Î[# ÉÏO^èŒ=Ù qâ◊fiÉèí=ã≤÷u=ºÜ«∂
ã¨Ê^Œ =∞Ç≤Ï`å=`å~°∞ñ_»QÆ∞ ѨOHõ~°∞Ǩϟ^Œ~°∞ x`«º=∞OQÆà◊
„Ѩ^Œ QÆ∞}H©~°Î<å=∞$`«=Úñ ÉÏÜ«∞Hõ „QÀÖˇ^Œñ *ˇÑ¨Ê"Õ ^ŒÜ«∞<£. 194
* PѨ#∞flʼnõΩ PѨÎÉÏO^èŒ=Ù_»∂, qâßfixH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂ʼnõΩ HÍ~°}Éèí∂`«∞_»∂,
J=`å~°ÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∂, J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x HõÖϺ}QÆ∞} ã¨OH©~#ΰ O J<Õ J=∞$`åxfl =∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~°OQÍ
ѨÙ=ÙfiÅÖ’x `Õ<≥#∞ „QÀÖË `«∞"≥∞‡^Œ=Öˇ<Õ <Õ#∞ `«xq f~å „`åQÆ∞`å#∞. ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥ѨC™êfiq∞!
Hõ. Jx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO, _»#∞ =Úx<åÜ«∞‰õΩx #_çÔQ #x "Õ^Œ"åº
ã¨∞x `«#Ü«ÚO _»aè=∞#∞ºx, `«#Ü«Ú#‰õΩO *ˇÑ≤Ê =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 195
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ =Úx„âı+μ¨ _ª #·≥ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ J_çQÍ_»∞ Jx â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜`
Δ ∞« #Î ‰õΩ K≥ÑÊ≤ =∞m§
WÖÏ J<åfl_»∞.
=. W@∞¡ q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« #_çy# #`«O _»`x« O QÆx Ü«∞u=∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° =K«# ~°K#« ∞O_≥·
~Ú@¡xÜ≥∞: ##Ѷ¨∂! Hõ$+¨‚Hõ^ä•„â◊=} `«`«Ê~°∞O_»"≥· h= ##fl_çyuq QÍ=Ù# Éèí„^ŒO|Ü≥∞º: h=Ù
302 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ OÎ _»=Ù QÍ=Ù# ǨÏi Hõ^•ä 㨉Ωõ OÎ _» =QÆ∞@ qz„`«O|∞ QÍ: ^ŒkÜ«Ú#∞ QÍHõ =∂O_»=Ùº âßѨO|∞#
™ê`«º=`ÕÜÚ« =Å# „ÉèÏ`«$Hˆ „Δ `«O|∞# â◊¥„^ŒÜ∂≥ xO |∞\˜#ì \˜ì „Ѩ*Ïã¨OÜ«∞=∞#∞O_» =QÆ∞ Ü«∞=ÚO_»=Ù:
<å~åÜ«∞}∞#‰õΩO „aÜ«∞`«=ÚO_»=Ù QÍ=Ù#ñ QÆ$+¨μO‚ _»∞ x~åº}HÍÅO|∞#O ^Œ# ã¨xflkèHO˜ [x#
##∞fl _®Ü«∞O ri q*Ï˝#O ÉˇÅ¡ #∞Ѩ^tÕ Oz h‰õΩ <≥éO˜ yOѨ٠=∞x Ü«∂#uK«∞Û@O*Ëã≤ Ü«∞=â◊ºO|∞#∞
h‰õΩ <≥éO˜ yO`«∞† ^Œ`åÎ=^è•#∞O_»"·≥ q#∞=Ú. 196
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ P =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z q∞H˜¯e
=∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° "åHͺÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! g#∞ÅqO^Œ∞QÍ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ q<åÅ#fl Pã¨H` Î̃ À
##∞fl J_çQÍ=Ù. =∞Ozk. h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞xÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Î QÆÅ"å_»=Ù. HÍ|\˜ì ǨÏi Hõ^äŒÅÃÑ· h‰õΩ Pã¨H˜Î
LO_»_»OÖ’ Pâ◊Û~°ºO ÖË^Œ∞. JO`ÕHÍHõ h=Ù ™êHΔÍ`«∂Î ã¨=∞=iÎÜ≥ÿ∞ „Ѩ[Å#∞ âßã≤OKÕ Ü«∞=Ú_»=Ù.
=∂O_»=º=∞Ǩ=Úx âßѨO=Å¡ "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞#‰õΩ â◊¥„^Œ „ã‘ÎÜ«∞O^Œ∞ [x‡OKå=Ù. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
„¿Ñ=∞‰õΩ áê„`«∞_≥#· "å_çq. JO^Œ∞Hõ<Õ Hõ$+¨μ_‚ ∞» `«# J=™ê# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨g∞áêxH˜ "≥o§# ##∞fl KÕ~Ñ° e≤ z
q*Ï˝<å#flO`å É’kèOKå_»∞. ^•xx h‰õΩ K≥ѨÊ=Åã≤OkQÍ ##∞fl P^ÕtOKå_»∞. PÜ«∞# P#u „ѨHÍ~°O
J^ŒO`å h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K≥|∞`å#∞. UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À PHõi‚OK«∞.
Hõ. =#*ÏHõΔ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂, [x`«O |QÆ∞ qâ◊fi [## ã¨O™ê÷# q<å
â◊#=ÚÅ `≥éñ ÔQé˜ñyOѨÙK«∞, ##Ѷ¨∂! q+¨μ‚x =∞ǨÏ`«Îfi =∞aè=i‚O`«∞<£. 197
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_® q+¨μ^‚ =Õ Ùx Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„ѨÉÏè =O =Å¡ „áê^Œ∞~°ƒqù Oz# D „ѨÑO¨ K«O ѨÙ@∞ìH#õ ∂,
Jaè=$kúh, q<åâßhfl `≥Å∞Ê`«∂ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ Jaè=i‚™êÎ#∞. PÅH˜OK«∞:
ã‘. ã¨HõÅr=ÙÅÔHÅ¡ñ „|Hõ@ ^ÕǨÏ=Ú <å`«‡ <å^äŒ∞O_»∞ñ |~°∞ñ_»∞ <å<åq^è≥·Hõ
=∞`«∞ºÑ¨ÅHõΔ} =∞Ç≤Ï`«∞O_»∞ #QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨$+≤ìѨÓ~°fiO|∞#O^Œ∞
<åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂ ÅÜ«∞O|∞ <˘Ok# qâ◊fiQÆ~°∞ƒùñ_≥· `å# Ü≥∞Hõ¯\˜ "≥Å∞OQÆ∞
Ѩ~°=∂`«‡ñ _»Éèí=ÙO _»∞Ѩ„^Œ+¨ì Ü«∞Ü«Úº =ã¨ÎfiO`«~°Ñ¨iâ◊¥#∞ºñ _»QÆ∞@ñ*Ëã≤
`Õ. „^Œ+¨ì Q͉õΩO_»∞ =∂Ü«∂ „Ѩ^è•#â◊H˜Î, #`«∞Å zK«ÛùH˜Î QÆÅ"åñ_»∞ #QÆ∞K«∞ñ ^Œ#∞fl
ÖËx "åxñQÆñ l`«ÎO|∞Ö’#ñ ^ŒÅñz, „^Œ+¨ì Ü«∞QÆ∞ñ ^Œ# Éèí∞=# x~å‡} "åOKè«. 198
* D qâ◊fiOÖ’QÆÅ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ ^ÕÇ¨ Å∂ ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨fi~°∂áêÅ∞. ã¨=∞ã¨"Î ∞≥ #ÿ P`«‡Å∂ PÜ«∞<Õ.
PÜ«∞<Õ ã¨~åfixH© „ѨÉèí∞=Ù. Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞. J<ÕHõq^è• Å~Ú# |∞^Œ∞úʼnõΩ LѨÅHõΔ}"≥∞ÿ# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞.
J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«# =∂Ü«∞=Å¡ `«#Ö’<Õ b#"≥∞#ÿ „ѨÑO¨ Kåxfl, `«# QÆ~ƒ° Où Ö’ ^èiŒ Oz XHõ¯_»∞QÍ
"≥Å∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. P Ѩ~°=∂`«‡ ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∞. ã¨=∞ã¨Î=¸ ÃÑ· #∞O_ç K«∂KÕ"å _»~Ú#ѨÊ\˜H© "Õˆ~
=∞ˆ~ =ã¨∞Î=Ó ÖˉõΩO_® `å<Õ ã¨~°fi=¸ J~Ú#ѨC_»∞ WHõ „^Œ+¨ì HÍ_»∞. HÍh–=∂Ü«∂„Ѩ^è•# â◊H˜Î HõÅ"å_≥·
„ѨÑO¨ Kåxfl xi‡OKÕ HÀiHõ`À Q˘Ñ¨Ê zK«ÛHù Θ QÆeæ `«##∞ `å#∞ ÖËx"å_»∞QÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«∞ H˘O\Ï_»∞.
ã¨$+≤ìH˜ LѨ„Hõq∞Oz# Ñ≤=∞‡@ „^Œ+¨ì J=Ù`å_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 303
`Õ. |∞kúñ ^Àñz# # =∞‡Ç¨ѨÙ~°∞+¨=~°∞ñ_»∞, HÍ~°º HÍ~°} ~°∂Ѩ"≥∞ÿ Ѷ¨∞#`« ÔHH˜¯
Éèí∂i =∂Ü«∂aè^è•# qã¨∞Êùi`« â◊H˜Î, q#∞`« ÔHH˜¯#Ü«∞\˜ì Ü«∞q^Œº Ü«∞O^Œ∞. 199
* D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ã¨$+≤ì KÕÜ«∂Å<Õ ã¨OHõÅÊO HõÅQÆQÍ<Õ HÍ~°ºHÍ~°}ÏÅ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ Ѷ¨∞#`«
=Ç≤ÏOz#^≥· =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# =∂Ü«∂â◊H˜ÎQÍ „ѨHÍtOKÕ Jq^Œº ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
Hõ. ѨÙ~°∞ëêHõ$u <å`å‡Oâ◊, ã¨∞Êù~°}=Ú QÆÅâ◊H˜Î xeÑ≤ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úñ _ô
â◊fi~°∞ñ _»Éèí=ÙO _»Añ_»∞, x*’, ^Œ~° ã¨Oã≤÷`« qâ◊fi =∞ѨÙ_»∞ ^ŒQÆñ |∞\˜ìOK≥<£. 200
* D q^èOŒ QÍ `«# JOâ◊#∞O_ç Pq~°ƒqù Oz# =∂Ü«∞#∞ `«# â◊HQÎ̃ Í „Ѩu+≤Oª z, ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∂
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∂ S# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«# Hõ_»∞ѨÙÖ’ L#fl qâßfixfl L^ŒƒùqOѨ*Ëâß_»∞.
ã‘. ^èŒ$uñ |∂x HÍÅKÀk`«=Ú #=ºHõÎO|∞ñ „|Hõ$uÜ«Ú ##∞ ¿Ñà◊¡ñ |~°ñQÆ∞ =∂Ü«∞
=Å# =∞ǨÏ`«Î`«Îfi "≥∞Åq∞ñ |∞\˜ìOK≥ =∂Ü«∂Oâ◊ HÍÖÏk QÆ∞}Ï`«‡HõO|∞
<≥·# =∞ǨÏ`«Î`«Îfi =∞K«∞º`« ^Œ$QÀæK«~° =∞QÆ∞K«∞ qâ◊fix~å‡} "åOKè«
#O^Œ∞@ñ*Ëã≤ ~°∂áêO`«~°O|∞#ñ ÉÁOk #\˜ì =∞ǨÏ`«Î`«Îfi=∞O^Œ∞ <Àeñ
`Õ. QÍ~°ºHÍ~°} Hõ„~åÎ`«‡Hõ`«fi"≥∞ÿ#, =∞Ç≤Ï`« Éèí∂`ÕO„kÜ«∞Hõ =∞<À=∞Ü«∞ =∞#OQÆñ
^ŒQÆ∞ #ǨÏOHÍ~°`«`«Îfi =Ú`«Ê#fl =∞Ü≥∞ºñ, QÀi ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}Hõ =∞QÆ∞K«∞.
201
* HÍÅKÀk`«=Ú– J=ºHõ=Î Ú– „ѨH$õ u– J<Õ ¿Ñ~°`¡ À =º=ǨÏ$`«"∞≥ #ÿ `«# =∂Ü«∞=Å¡ =∞ǨÏ`«`
Î åÎfixfl
ѨÙ\˜ìOKå_»∞. =∂Ü«∞‰õΩ ã¨O|OkèOz#n, HÍÅ=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅn J~Ú# D =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO
ÉèíQÆ=O`«∞x HõO\˜H˜ =∂„`«"Õ∞ HõxÑ≤ã¨∂Î „ѨѨOKåxfl xi‡OKåÅ<Õ HÀiHõ HõÅæ_»O`À WOH˘Hõ ~°∂áêxfl
á⁄OkOk. ~°∂áêO`«~°O á⁄Ok# J@∞=O\˜ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiOÖ’ #∞Oz „Hõ=∞OQÍ HÍ~°}O, HÍ~°ºO, Hõ~°Î J<Õ
Éè^Ë •Å∞ U~°Ê_ç Jq =~°∞ã¨QÍ Ñ¨OK«É∂íè `åÅ∞– WO„kÜ«∂Å∞– =∞#ã¨∞û J#∞ ~°∂Ѩ=ÚÅ∞QÍ QÀK«iOKå~Ú.
D=¸_çO\˜`À ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# JǨÏOHÍ~°O U~°Ê_çOk.
=. "≥O_çÜ«Ú ~°∂áêO`«~°O|∞ÅO ÉÁO^Œ∞K«∞#fl ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O|∞ =Å# =∞#O|∞#∞, "≥·HÍiHõ
HÍ~°ºÉèí∂`«O|∞Öˇ·# ^Õ=`å QÆ}O|∞Å∞#∞ ã¨OÉèíqOK≥. WO„kÜ«∂kèëêª`«Öˇ·# "åx =Å# â◊|ÌO|∞
ѨÓ~°fiO|∞#ñ „|HÍâ◊O |QÆ∞@O*Ëã≤ *Ï˝<ÕO„kÜ«∞O|∞Öˇ·# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`«lǨfi„Ѷ¨∂}O|∞Å∞#∞,
Hõˆ~‡O„kÜ«∞O|∞ Å~Ú# "åHÍÊ}˜áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷=ÚÅ∞#∞, `≥·[™êǨÏOHÍ~°O|∞# #∞`«Ê#flO|∞
ÅÜ≥∞ºñ: ^•=∞™êǨÏOHÍ~°O|∞=Å# â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ѩ ~°ã¨QÆO^èŒO|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥: #O^Œ∞ â◊|ÌO|∞
x[QÆ∞}Oɡ·# â◊|ÌO|∞ =Å# <åHÍâ◊O|∞ñ |∞\˜ìOK≥. QÆQÆ#O|∞ HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO|∞#O
|∞O_»sH͉õΔΩ xsHõΔ}O|∞# ã¨Ê~°≈`«<凄`«O|∞ =Å# "åÜ«Ú=ÙO QÆeyOK≥† |=#∞O_»∞
#Éè’|ÅO|∞# ~°∂Ѩ`«<凄`«O|∞=Å# Ö’HõÖ’K«#Oɡ·# `Õ[O|∞ #∞`åÊkOK≥ñ: ^Õ[O|∞ HÍÅ
=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO|∞# #∞`«Î=∞â’¡‰õΩx qÖ’Hõ#O|∞#ñ |==∂#Ü«ÚHõÎO |QÆ∞K«∞ ~°ã¨`«<凄`«O|∞
304 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=Å# #O|∞=ÙÅO |∞\˜ìOK≥† ã¨eÅO|∞ HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊Ü≥∂QÆO|∞#O |~°"Õ∞â◊fi~å#∞„QÆǨÏO|∞
QÆey `Õ*’Ü«ÚHõÎOɡ·# QÆO^èŒQÆ∞}O|∞ =Å#ñ |$käqO QÆeyOK≥† #O^Œ∞ QÆQÆ#O|∞#‰õΩ â◊|ÌO|∞#∞,
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ â◊|Ìã¨Ê~°≈O|∞Å∞#∞. ^Õ[O|∞#‰õΩ â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂ѨO|∞Å∞#∞, ã¨eÅO|∞#‰õΩ
â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~°ã¨O|∞Å∞#∞, |$käqH˜ â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~°ã¨ QÆO^èŒO|∞Å∞#∞ QÆ∞}O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞ñ†
QÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ eOQÆO|∞Å∞ QÆey =∞ǨÏ^•^Œºaè=∂#O|∞#∞ <˘Ok# ^Õ=`«Å∞ q+¨μ‚HõàÏHõe`«∞
ÅQÆ∞^Œ∞† ~°\˜ì =∞ǨÏ^•k`«`«ÎfiO|∞ Öˇ·HõºO|∞ ™êÅq∞O „|ѨOK«O|∞Å∞ HõeÊOѨ ã¨=∞~°÷O|∞Å∞
QÍHõ Hõ$`åO[Å∞Öˇ· Ü≥∂Qˆ â◊fi~ˆ â◊fi~°∞O_≥#· <å~åÜ«∞}∞ x@¡x ã¨∞uÎ ~ÚOK≥. 202
* =∂~°∞Ê K≥O^Œ∞`«∞#fl ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O =Å¡ =∞#ã¨∂û, WO„kÜ«∂Å Jkè^=Õ `«Ö#·ˇ ^Õ=`å QÆ}ÏÅ∂
L^Œ~ÚOKå~Ú. ~å[™êǨÏOHÍ~°O =Å¡ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Öˇ·# K«~°‡O, Hõ#∞flÅ∞, K≥=ÙÅ∞, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯†
Hõˆ~‡O„kÜ«∂Öˇ·# "å‰õΩ¯, ǨϙêÎÅ∞ áê^•Å∞, áêÜ«Ú=Ù, LѨã¨÷–[x‡OKå~Ú. `å=∞™êǨÏOHÍ~°O =Å¡
â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õ Ñ¨OK« `«<凄`«Å∞ Pq~°ƒùqOKå~Ú. gxÖ’ â◊|ÌO =Å¡ PHÍâ◊O
ѨÙ\˜ìOk. PHÍâ◊O HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO`À ѨÙO_»sH͉õΔΩx xsHõΔ}O`À ã¨Ê~°≈`«<凄`«=Å¡ "åÜ«Ú=Ù#∞
ѨÙ\˜ìOzOk. "åÜ«Ú=Ù PHÍâ◊O`À Hõeã≤ HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO`À ѨÙO_»sH͉õΔΩx xsHõΔ}O`À
~°∂Ѩ`«<凄`«=Å¡ Ö’HõÖ’K«#"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û#∞ ѨÙ\˜ìOzOk. `Õ[ã¨∞û "åÜ«Ú=Ù`À Hõeã≤ HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊
Ü≥∂QÆO`À ѨÙO_»sH͉õΔΩx xsHõΔ}O`À ~°ã¨`«<凄`«=Å¡ [ÖÏxfl HõeyOzOk. [ÅO `Õ[ã¨∞û`À Hõeã≤
HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊Ü≥∂QÆO`À ѨÙO_»sH͉õΔΩx xsHõΔ}O`À QÆO^èŒ`«<凄`«=Å¡ Ѩ$käfix ѨÙ\˜ìOzOk.
D q^èOŒ QÍ U~°Ê_»¤ ѨOK«É∂íè `åÅÖ’ PHÍâßxH˜ QÆ∞}O â◊|OÌ † "åÜ«Ú=Ù#‰õΩ â◊|Ì ã¨Ê~å≈Å∞ QÆ∞}ÏÅ∞†
`Õ[ã¨∞û‰õΩ â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈ ~°∂áêÅ∞ QÆ∞}ÏÅ∞† [ÖÏxH˜ â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈~°∂Ѩ~™° êÅ∞ QÆ∞}ÏÅ∞† Ѩ$käfiH˜ â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~ã° ¨
QÆO^è•Å∞ QÆ∞}ÏÖˇ· LO\Ï~Ú. HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ eOQÆ ã¨fi~°∂ѨÙÖˇ· =∞ǨÏ^•^Œ∞ÅO^Œ∞ Jaè=∂#O QÆÅ ^Õ=`«Å∞
q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõà◊ÖË. S<å =∞ǨÏ^•k `«`åÎfiÅ∂, ѨOK«Éèí∂`åÅ∂, ѨOKÕO„kÜ«∂Å∂, ѨOK«`«<凄`«Å∂
"Õ~°∞"Õ~°∞QÍ LO_ç Jhfl ã¨"≥∞ÿHõºO HÍHõáÈ=_»O`À „ѨѨOKåxfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ ™ê=∞~°÷ºO "åxH˜ KåÅÖË^Œ∞.
JO^Œ∞=Å¡ JO^Œ~°∂ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞ʼnõΩ Dâ◊fi~°∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x W\Ï¡ ™È΄`«O
KÕâß~°∞–
^ŒO_»Hõ=Ú
N<å^äŒ<å^ä•! [QÆ<åfl^äŒ! #„"≥∞ÿHõ~°HΔÍ! qѨHõΔHõΔ=∂Éèí$`«ûǨτ™êHõΔ! hˆ~[Ѩ„`ÕHõΔ}Ï! ^Õ=^Õ"å! Éèí=
^•Ìã¨=~ÀæѨ`åѨO|∞ÅO ÉÏѨñQÍ <ÀѨ٠k"åº`«Ñ¨„`«O|∞ <åñÉÁÅ∞Û Ü«Ú+¨‡`«Ê^•OÉè’[ =¸ÅO|∞
ѨÙ}ϺÅ"åÅO|∞QÍñ ÉÁOk Ü≥∂wO„^Œ∞ Å∞^•Ì=∞ ã¨O™ê~° `åѨO|∞ÅO É’=ñQÍ g∞\˜ =iÎO`«∞~À
`«O„_ç! ~¸âß! ã¨=∞™êÎѶ¨∞ x~å‚â◊! ~¸ qâ◊fi=∞O^≥Å¡ r=ÙÖò Éèí"À^Œ„QÆ ^Œ∞~åfi~° `åѨ„`«Ü«∂cèÅ
^•"åyflKÕñ „QÍñy ^Œ∞óMÏaúÖ’ñ ^Àñy ÜÕ∞ Hõ~‡° =Ú<£ ^è~Œ ‡° =ÚO ÉÁO^ŒñQÍ ÖËHõ ã¨O™ê~°K„« HõO|∞#O^Œ∞O
|i„ÉèÏ=∞º=∂}Ï`«∞‡Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞† ~° =¸‡_è»KÕ`«ã¨∞¯ÅO *ˇÑ¨ÊñQÍ <ÕÅ Ü≥∂ ^Õ=! q*Ï˝#
náêO‰õΩ~°Oɡ·# h áê^ŒÑ¨OˆH~°∞ǨÏKåÛùÜ«∞ñ „ÉÏÑ≤O`«∞† =∞ÉÏ˚HõΔ! ã¨<Ò‡xã¨OѶ¨∞O|∞ Öˇ·HÍOuHõ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 305
™êfiO`«`«O ÉËiÛ ^Œ∞~åÌO`« áêáœÑ¶¨∞x~å‚â◊HÍO|∞„Ѩ"åǨ„Éèí QÆOQÍ x"åã¨O|∞ QÍ <˘Ñ¨C h
áê^ŒÜ«ÚQƇO|∞ Ü«Ú+¨‡#∞‡MÏOÉè’[ h_À^Œæ`«O ɡ·# "Õ^•O_»[ „âı}˜KÕ`«<£ QÆ"Õ+≤Oz ã¨O„áêѨÙÎÖˇ·
Ü«ÚO^Œ∞† ~À <å^äŒ! "≥·~åQƺâ◊H˜Îã¨∞Êù@ *Ï˝# É’^è•`«∞‡Öˇ· #\˜ì nè~À`«Î=ÚÖò x`«º <≥·~°‡Åº
Éèí"åºO`«~°OQÆO|∞ÅO ^Õ Ñ¨~°O*’ºu áê^•|˚ Ñ‘~î°O|∞ weOz ÔH·=ź ã¨O„áêѨÙÎÖˇ· ~°\˜ì x~åfi}
=¸iÎO „|â◊Oã≤O`«∞† q∞O„^•k =O^•º! =Ú‰õΩO^•! ã¨=∞ã¨ÎO|∞ñ QÆeÊOѨñ ÉÏeOѨñ ^Œ∂eOѨñ
QÍñ† ɡ‰õΩ¯ k"åº=`å~°O|∞ÅO ÉÁO^Œ∞ h áê^Œ ѨOˆH~°∞Ç¨Ï ^蕺#áês} ã¨∞™êfiO`«∞Öˇ· Ü≥ÚѨC
ÉèíHÍÎoH˜<£ "≥∂HõΔ^ŒO ɡ·# g∞ áê^Œ HõO*Ï`«=ÚÖò Q˘Å∞Ά g∞âß! ~°=∂nèâ◊! Ѩل`åÎOQÆ<å q∞„`«
ã¨O|O^èŒ |O^èŒO|∞ÅO *ˇOk x`«ºO|∞ ^Œ∞+¨ì „H˜Ü«∂ Ö’Å∞Ô~· ^ÕǨψQǨÏO|∞O ^Àe =iÎOK«∞
^Œ∞~å‡#= „âı}∞ÅO ^ŒO`«~å`«∞‡O_»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Ú<£ ^Œ∂~°"≥∞ÿ `ÀñK«∞ h áê^ŒÑ¨^Œ‡O|∞ ÅiÛO`«∞†
"≥∂ ^Õ=! ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞ "åºÑ≤Î #∞^Œfi$`«∞ÎÖˇ·#\˜ì =¸_è®`«∞‡ Å^蕺`«‡ `«`«Îfi „ѨÉèÏ"å_è»∞ºÖˇ· h
Ѩ^•ÉÏ˚`«q<åºã¨ ÅH©Δ‡ HõàÏ"åã¨=ÚO QÆ#fl Ü«∞Ü«Úº`«Î=∞â’¡‰õΩÅO QÍ#ñQÍñ *Ïņ ~°Ñ¨C}∞ºÖÏ
^Œ∞+¨μìÅO E_»ñQÍ <˘Å¡ ~°OÉè’kè~å@¯#ºHÍHÍO`«! "Õ^•O`« â◊√^•úO`« ã≤^•úO`«"≥∞ÿ Ü≥ÚѨC h
ã¨`¯« ^ä•áê~° K«OK«`∞« û^è•™ê~°ÑÓ¨ ~°O|∞ÅO „QÀe, ™œM’º#flu<£ ™Èe, nèÜÚ« ‰õΩÖÎ ·ˇ „"åe, `åѨO|∞ÅO
^Àe, "≥∂^ŒO|∞ÅO ^Õe, ã¨OѨ#∞flÖˇ· =∞#fl x`«º„Ѩã¨#∞flÖò =∞Ǩϟ`«¯O~î°`«O ÉËiÛ "≥·‰õΩO~î°
^è•=∞O|∞ #ÅÊ„H˜Ü«∂Ö’Å∞Ô~· HÍO`«∞† ~°kÌ=º"åÃã·Hõ ã¨O„áêÑ≤ÎH˜O QÀ~°∞K«∞<åfl~°† "≥∂^Õ=! "≥·~åQƺ
q*Ï˝# É’^è•`«‡ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂~°∂_èç #O`«~°ƒÇ≤Ï~åfiºÑ≤Îñ *ÏeOz â◊√^•úO`«~°OQÆO|∞ QÍqOz
ǨÏ$`«Ê^Œ‡"åã¨∞O_»"≥· z#‡Ü«∂HÍ~°"≥∞ÿ Ü«Ú#fl h Ü«Ú#fl `å#O`« `Õ*’ qÖÏ™ÈÅ¡ã¨#∂‡iÎñ
l`« Î O |∞ÅO *Ë i Û Ü« ∂ #O^Œ Ö’ÖÏ`« ‡ `« O ÉÁÅ∞Û Ü≥ ∂ wâ◊ fi ~° „âı } ˜ H ˜ O ^•=H© < å#∞Hõ O
áê#∞Åaúã¨∞Êù@*Ï˝#=ÚO QÆÅ∞æ@O *Ëã≤ Ü«∂Ü«∂ã¨=ÚO *ˇO^Œ† ~À ^Õ=`åK«„Hõ=sÎ! ã¨^•#O^Œ=¸sÎ!
[QÆnæ`«H©sÎ! Åã¨^Œ∂ƒù`«=sÎ! Éèí=^•Ìã¨∞Öˇ·#\˜ì =∞=Ú‡<£ [QÆ`«¯ÅÊ<åã¨HõÎ z`«∞ÎO_»"≥· h=Ù
„`≥·QÆ∞}ºqã¨∂ÊùiÎñ |∞\˜ìOz#O |∞@∞ì>Ë HÍHõ h Éèí=ºbÖÏ#∞"Õ∞Ü«∞O|∞QÍ ã¨$+≤ìx~å‡}=ÚO
*ËÜ«∞ <Õ "≥∞O`«"å~“^Œ∞? g∞ â◊H˜Î Ü«ÚH˜Î<£ Éèí=`«∂Ê[ QÍqO`«∞† =∞@∞¡O_≥ h ã¨`«¯àÏ*Ï`«∞Öˇ· #\˜ì
=∞"≥∞‡#flñQÍ <ÕÅ? Ü«∞^蕺`«‡`«`«ÎfiO| =#flO |~°O*’ºu =#flO „|ѨOK«O| =#fl #flkèëêª`«=#fl<£
ã¨^•™êH˜Δ =#fl<£ QÆ∞}Ïf`«! h"Õ Hõ^• Ѩ^Œ‡Ñ¨„`åHõΔ! ã¨`åÎfik„`≥·QÆ∞}º =¸ÅO|∞ <å <˘Ñ¨C =∂Ü«∂
QÆ∞}O|O^Œ∞ #∞^Œº#flǨ `«`«Îfi "≥∞ÿ#\˜ì h g~°º=ÚO ɡ@∞ì@O *Ëã≤ h qO`«‰õΩO QÍ~°}O É∫^Œ∞!
"åÜ«∂~Ú HÍÅO|∞Å hfl‰õΩ ™œYºO|∞ ÖË"≥∞@∞¡ QÍqO`«∞? "Õ∞ su ##flO|∞ ÉèíH˜ΔO`«∞? "≥∞|ƒùOy
=iÎO`«∞? "Õ∞ xů_»#∞flO^Œ∞? g∞ r=Ö’HõOɡ Ü«∂^è•~°"≥∞ÿ Ü«ÚO_ç Éè’QÆO|∞ÅO ÉÁO^Œ∞K«∞
#∞fl#fl ~ÚHͯ~°º ã¨O^è•#∞Öˇ· #\˜ì =∂‰õΩO [QÆ`«¯ÅÊ<å â◊H˜ÎH˜<£ ^Õ=! h â◊H˜Îñ ^À_®Ê@∞ QÍqOz,
q*Ï˝#=ÚO EÑ≤, HÍ~°∞}º ã¨O^è•~Ú"≥· =∞=Ú‡ ~°H˜ΔOѨ٠ÅH©Δ‡=∞#ó ѨÅfiÅ„HÀ_»! Ü≥∂wO„^Œ
KÕ`«ã¨û~ÀǨÏOã¨! ^Õ"åk^Õ"å! #=∞¿ãÎ #=∞¿ãÎ #=∞ó. 203
* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! J<å^äŒ <å^ä•! JdÅ[QÆ<åfl^ä•! h=Ù t~°ã¨∞û =Oz# "åix KÕ~° n¿ã Hõ~°∞}Ï
™êO„^Œ∞_»=Ù! ѨQÆ"å~°<Õ Ñ¨~°fi`åÅ#∞ |^ŒÌÅ∞ H˘>Ëì ^Õ"ÕO„^Œ∞_»=Ù† Hõ=∞Å^ŒàÏÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù!
306 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^Õ=`«Å‰õΩ ^Õ=Ù_»"≥·#"å_»=Ù! h ^•ã¨∞Å `åáêxfl áÈQ˘>Ëì K«Å¡x "≥Å¡Q˘_»∞QÆ∞Å∞ h J_»∞QÆ∞Å∞. JdÅ
™œÉèÏQͺʼnõÄ JÅ"åÖÏÖˇ·# h JO„Ѷ≤∞Hõ=∞ÖÏÅ#∞ P„â◊~ÚOz# =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å∞ ^Œ∞~åfi~° ã¨O™ê~°
ÉÏ^èŒÅxflO\˜h ^Œ∂~°OQÍ áê~°^Àe ã¨∞YOQÍ LO\Ï~°∞. ã¨HõÅ áê`«Hõ ã¨=¸Ç¨Å#∂ ã¨OǨÏiOKÕ F
`«O„_ô! h=Ù [QÆnâ◊fi~°∞_»=Ù! D „ѨÑO¨ K«OÖ’x „áê}∞ÅO^Œ~∂° ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Éè=í |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x
P^蕺u‡HõO–PkèÉè∫uHõO–Pkè ^≥·qHõO J<Õ `åѨ„`«Ü«∞ ~°∂Ѩ "≥∞ÿ# ^•"å#ÅOÖ’ HÍÅ∞`«∂ ^Œ∞ó
Yã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞<åfl~°∞. XHõ ã¨`«¯~°‡O QÍh, ^èŒ~°‡O QÍx ÖˉõΩO_® ã¨O™ê~° K«„HõOÖ’ Ѩ_ç
„H˜O^Œ∞ g∞^Œ∞Å∞QÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. J@∞=O\˜ Ѩ~°=∞ =¸~°∞öÅ =∂@ K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk! F ^Õ"åk^Õ"å!
q*Ï˝#náêxfl "≥eyOz J*Ï˝# `«=∞ã¨∞û#∞ `˘ÅyOKÕ g∞ áê^Œ Ѩ^•‡Å#∞ P„â◊~Ú™êÎ=Ú. Hõ=∞ÅÖ’K«<å!
Ѷ¨∞#∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆOKÕã¨∞H˘x QÆ∂\˜Ö’#∞O_ç Ѩ‰õΔΩÅ=Öˇ h <À\˜Ö’ #∞O_ç "≥Å∞=_ç#
"Õ^Œ"å‰õΩ¯Å ^•fi~å "≥^ŒH˜ "≥^ŒH˜ h Ѩ^•~°qO^•Å#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. h K«~°} Hõ=∞Å ^ŒfiÜ«∞O
^Œ∞~åÌO`«=¸, ^Œ∞~°O`«=¸ J~Ú# ^Œ∞i`« ã¨OK«Ü«∂xfl `«∞_çz"Õ¿ã QÆQÆ# QÆOQÍ `«~°Oy}˜H˜ P„â◊Ü«∞O.
F „ѨÉèí∂! h"Õ JO^ŒiH© ÃÑ·"å_»=Ù: hÃÑ·x Z=fi~°∞ ÖË~°∞. "≥·~åQƺ|ÅOKÕ`« „áêÑ≤ÎOz# xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ#
*Ï˝<À^ŒÜ«∞O`À "Õ∞ÖϯOz# nè~°„âı+¨μªÅ∞ x`«º=ÚÅ∂, x~°‡Å=ÚÅ∂ J`«ºO`« Ѩq„`«=ÚÅ∂ J~Ú#
`«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ UѨ~°O*’ºu áê^Œ Ñ‘~îåxfl <≥ÅH˘eÊ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^•~À– P "≥∂HõΔ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"≥·#
x#∞fl ã¨#∞fluã¨∞Î<åfl=Ú. WO„^•k |$O^•~°Hõ |$O^•Å Jaè=O^Œ<åÅ∞ JO^Œ∞H˘<Õ F =Ú‰õΩO^•! D
ã¨$+≤#ì O`«\h˜ ѨÙ\˜Oì z, ~°HOΔ˜ z #tOѨ *ËÜ∞« _®xÔH· J<ÕHÍÖˇ#· k"åº=`å~åÅ∞ ^èiŒ OKå=Ù. h Ѩ^HŒ =õ ∞ÖÏÅ#∞
ǨÏ$^ŒO`«~åÅÖ’ x~°O`«~°O 㨇iOKÕ ÉèíHõÎ ã¨=¸Ç¨xH˜ =ÚH˜Îx „Ѩ™êkOKÕ „ѨÉèí∂! "Õ∞=Ú h K«~°}
ã¨~À*ÏÅ#∞ ã¨O¿ãq™êÎ=Ú. Dâß! F ~°=∂nèâß! Ñ≤Å¡Å∂, WÖÏ¡Å∞, q∞„`«∞Å∂– J<Õ ã¨O|O^èŒ |O^è•Ö’¡
|Okè`«∞Öˇ· ZšѨC_»∂ ^Œ∞+¨ìHÍ~åºÅ∞ KÕÜ«Ú@Ü«∞O^Õ W+¨ìO Hõey <å~ÚÅ∂¡ <å Xà◊¥¡ J<Õ =∞=∞HÍ~°O`À
„Ѩ=iÎOKÕ =¸_è»=∂#=ÙÅ JO`«~°OQÍÅÖ’ ‰õÄ_® ã¨~åfiO`«~åºq∞"≥·# ™êfig∞! h=Ù xO_ç LO\Ï=Ù. HÍx
h áê^•Å∞ "åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ<Õ LO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ h K«~°} ã¨~À*ÏÅ#∞ ѨÓl™êÎ=Ú.
F ^Õ"å! WO„kÜ≥∂<å‡^•xH˜ Ö’|_ç K≥_»∞Ѩ#∞Å<Õ KÕã¨∂Î q∞_çã≤Ѩ_Õ Ñ¨~°=∞ â◊√O~î°Å∞, J^蕺`«‡
`Õ*’q~ål`«∞Öˇ· JdÅ ã¨OѨ^ÅŒ ‰õΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ h áê^Œ =¸Å=∞O^Õ =∞#ã¨∞û xeÊ# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ#∞
^Œi≈OKåÅx "åOzèOѨ~°∞. D =∞ǨѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ‰õÄ_® P HÍѨÙ~°∞+¨μÅ =ÚYO K«∂_»\ÏxH˜ ã¨∞=ÚY∞Å∞
HÍ~°∞. ÅH©Δ‡=∞<À=Å¡ÉèÏ! Lx+¨`å¯O`«Å‰õΩ JO`«óѨÙ~°"≥∞ÿ# h Hõ^ä•™ê~°=∞<Õ ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl „QÀÅ∞`«∂
ã¨O`Àëêuâ◊Ü«∞O`À ™ÈÅ∞`«∂, *Ï˝#=O`«∞Öˇ· ã¨O™ê~° `åáêxfl áê~°^ÀÅ∞`«∂, P#O^Œ áê~°=â◊ºOÖ’
=Úxy `ÕÅ∞`«∂, ã¨`fiΫ ã¨OѨ#∞flÖˇ· x`«º„Ѩã#¨ ∞fl Öˇ#· "å~°∞ Ѩ~"° ∂≥ `«¯O~î`
° À h "≥‰· Ωõ O~î° ^è•=∂xfl KÕ~∞° `å~°∞.
"Õ∞=Ú‰õÄ_® J@∞=O\˜ k=º™ê÷<åxfl HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú. F ^Õ=^Õ"å! "≥·~åQƺO KÕ`«#∂, q*Ï˝#O KÕ`«#∂
„Ѩ|∞^Œ"ú ∞≥ #ÿ P`«‡Ü≥∂QÆOÖ’ ã≤káú ⁄Ok, ֒ѨÖÏ |Ü«∞\Ï "åºÑ≤Oz K«eã¨∂Î LO_Õ =∞<À=$uÎx x~ÀkèOz,
Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO`À X¿ÑÊ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ – `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^•‡Ö’¡ =iÎã¨∂Î z#‡Ü«∂HÍ~°O`À
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 307
„Ѩ=iÎã¨∂Î L#fl h J#O`«`Õ*’ q~ål`«"≥∞ÿ# k=º=¸iÎx `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞ѨÙH˘x ZšѨC_»∞
P#Okã¨∂Î LO\Ï~°∞. h J#∞„QÆÇϨ O=Å¡ „áêÑ≤OÎ z# Ѩ~=° ∞ *Ï˝#O á⁄Ok#O^Œ∞=Å¡ "åiH˜ PÜ«∂㨠=∞<Õk
LO_»^∞Œ .
F ã¨HõÅ ^Õ=`å K«„Hõ=sÎ! F ã¨zÛ^•#O^Œ=¸sÎ! h H©iÎx qâ◊fi=∞O`å H©iÎã¨∞Î#flk. h =¸iÎ
ã¨=∞ã¨rÎ =~åã¨∞ÅÖ’ =iÎã∞¨ #Î flk. Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ ã¨OHõÅÊO`À ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∞ „Ѩã∞¨ ÊùiOѨ*ãË ≤
h ^•ã¨∞Öˇ·# =∞=Ú‡Å#∞ ѨÙ\˜ìOKå=Ù. ѨÙ\˜ì¿ãΠѨÙ\Ïì"Õ∞ `«Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê^≥·# hã¨$+≤ìx J#∞ã¨iOz Ö’HÍÅ#∞
ã¨$+≤ìOK«\ÏxH˜ "Õ∞ "≥∞O`« "åà◊¡O ™êfig∞! h „Ѩ™ê^ŒO=Å¡ Hõeæ# â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ`À x#∞fl ѨÓl™êÎ=Ú. JO`Õ.
h JOâ◊=Å¡ ѨÙ\˜#ì =∞=∞‡efl „Ѩ`ºÕ HõOQÍ QÆ}O˜ K«_O» ZO^Œ∞‰õΩ? „uQÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»"#·≥ F Ѩ~=° ∂`å‡!
J^蕺`«‡`«`åÎfix =#fl#∂, Ѩ~O° *’ºu =#fl#∂, „ѨÑO¨ Kåx =#fl#∂, Jkèëêª`« =#fl#∂, ã¨^•™êH˜Δ =#fl#∂–
Jhfl h"Õ Hõ^•? `å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ^Õ"å! ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏʼnõΩ =¸Å"≥∞#ÿ =∂Ü«∂QÆ∞}OÖ’
=∞ǨÏ`«Î`«Îfi"≥∞ÿ# h `Õ[ã¨∞û#∞ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\˜ì# h=Ù h ã¨$+≤ìHõO`«\˜H© HÍ~°}"≥∞ÿ<å=Ù. h JOâ◊Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú
HÍÖÏ#∞™ê~°OQÍ h ˆHq^èŒOQÍ ã¨O`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞Û`å=Ú? =∂ PǨ~°O Uq∞? "Õ∞=Ú U q^èŒOQÍ
„Ѩ=iÎOKåe? =∂ ã≤÷u Uq∞? D „áê}˜ Ö’Hõ"Õ∞ =∂‰õΩ P^è•~°O HÍQÍ J#∞Éèí"åefl á⁄O^Œ∞`«∂ h HÍ~°ºO
<≥~°"Õ~åÛÅx ‰õΩ`«∂ǨÏÅѨ_»∞`«∞#fl =∂‰õΩ =∂~åæxfl K«∂Ñ≤OK«∞. Hõ~°∞}`À hâ◊H˜Îx „Ѩ™êkOz [QÆ`«∞Î#∞
ã¨$+≤Oì KÕ â◊HxΘ HõeOæ z ~°HOΔ˜ K«∞. ÅH©‡Δ ǨÏ$^ŒÜ∞« =∞<Õ h\˜ Ѩ_Ü
ç ∞« Ö’ qǨÏiOKÕ =∞Ǩ=~åǨϙêfig∞! =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å
=∂#㨠ã¨~À=~åÅÖ’ ã¨OK«iOKÕ =∞~åà◊~å*Ï! ^Õ"åk ^Õ"å! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O!

ã‘. Jx#ñ „|ã¨#∞flñ_≥· ǨÏi =∞ǨÏ^•^Œ∞Å Hõ<Àº#ºq∞„`«`«fi =∞O^Œ‰õΩ#fl

Hõ`«=Ú# xdÅ[QÆ`«¯ÅÊ<åâ◊H˜Î "˘_»=∞ ‰õΩO_»∞@ñ ^Œ# |∞kú <≥é˜ñy
ÔH·H˘x HÍÅ"ÕQÆ=Ú# #∞„^ÕHõO|∞ <˘Ok# „ѨHõ$u`Àñ ÉÁOk x[ |
Å=Ú xeÊ `å #∞~°∞„Hõ=Úñ_»# ã¨Ñ¨ÎqOâ◊u `«`«Îfi=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞`« <˘Hõ¯
`Õ. Ѩi „Ѩ"ÕtOz Ü«∂ `«`«ÎfiÉèí=ºQÆ∞}=Ú, #O^Œ∞ *˺ëêª#∞~°∂ѨO|∞ ÅÅ~°ñ*ˇOk
Ü≥ÚHõ\˜ <˘Hõ\x˜ QÆÅÜ«∞Hõ Ü«ÚO_ç qâ◊fi, ~°K#« "≥∞é∞ñQÆx Ü«∂`«`fiΫ xK«Ü∞« =Ú#‰õΩ. 204
* WÖÏ ™È΄`«O KÕÜ«∞QÍ qx NǨÏi ã¨O`À+≤OKå_»∞. =∞ǨÏ`«∞Î "≥Ú^ŒÅQÆ∞ `«`åÎfiʼnõΩ Ñ¨~°ã¨Ê~°O
á⁄`«∞Î ‰õΩ^Œ~°Hõ áÈ=_»O =Å¡ ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKÕ â◊H˜Î ÅÉèíºO HÍHõáÈ=\Ïxfl `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. JѨC_»∞
HÍÅ"ÕQÆO`À L„^ÕHõO á⁄Ok# „ѨHõ$u`À‰õÄ_ç x[â◊H˜Îx xˆHΔÑ≤Oz L~°∞„Hõ=Ú_≥· W~°"≥·ÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅÖ’
UHõHÍÅOÖ’ `å#∞ „Ѩ"ÕtOz Ѷ¨∞# Ѩi}Ï=∞~°∂ѨÙ_≥· q_çq_çQÍ L#fl "åxH˜ UHõ`«fiO HõeyOKå_»∞.
ѨOK«Éèí∂`åÅ∞–ѨOK«`«<凄`«Å∞–Ѩk WO„kÜ«∂Å∞– HÍÅO, „ѨHõ$u, =∞ǨÏ`«∞Ά =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO
JǨÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°} K«`«∞+¨ìÜ«∞O– Wq W~°∞=kÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅ∞.
308 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ qâ◊fix~å‡} xѨÙ}`«fiO|∞ <≥é∞OQÆO EѨÙK«∞ #xflO\˜H˜ #<Àº#º`«O QÆeÊOz `«#
Ü«∞#∞„QÆÇϨ O|∞#O „ÉËi`«Oɡ· HÍ#O|_ç „H˜Ü∂« ™ê=∞~°º÷ O|∞#O *ˇ<˘flOk# `«`fiΫ q`å#O|∞ ^Õ=„¿Ñi`«O
|~Ú ã¨fiH©Ü∞« O|∞ ÅQÆ∞ #Oâ◊O|∞ÅKÕ`O« |∞\˜Oì z# q~å_çfi„QÆÇϨ Oɡ· `«`fiΫ q`«u ^Œ=∞Ü«∞O^Œ∞ñ
*ˇOk# ѨÙO_»sH͉õΩΔ x HõàÏOâ◊O|∞# <˘Hõ\˜ H˘Hõ\H˜ ˜ <≥H· ºõ O|∞ "å\˜e¡ Ѩi}`«Oɡ· ~°∂áêO`«~O° |∞#∞
*ˇO^Œ∞†<Õ `«`fiΫ O|∞#ñ [~åK«~Ö° ’Hõ ѨÙO[O|∞Å∞ xO_çÜÚ« O_»∞ <å Ç≤Ï~°}‡Ü«∞Oɡ#· q~å_çfi„QÆÇϨ O|∞
<˘Ok# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ã¨~fi° r= ã¨"∞Õ `«∞O_≥· Ü«ÚO_≥ #O`«. 205

* D q^èŒOQÍ „ѨѨOKåxfl xi‡OK«_»OÖ’ "åxH˜ <Õ~°∞Ê HõÅQÆ*Ëã¨∂Î NǨÏi „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ

JxflO\˜H© Ѩ~㰠ʨ ~°"∞≥ „ÿ u HõeÊOKå_»∞. WÖÏ NǨÏi J#∞„QÆÇϨ OKÕ`« „¿Ñˆ~Ñ≤OѨ|_ç ã¨$+≤„ì H˜Ü∞« ‰õΩ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ
`«`«Îfiã¨=¸Ç¨ÏO, `«=∞ `«=∞ JOâ◊Å`À q~å_çfi„QÆǨÏOQÍ ~°∂á⁄OkOk. q+¨μ‚^Õ=Ùx HõàÏOâ◊Å`À XHõ\˜
=∞~˘Hõ¯^•x`À UH©ÉèÏ=O á⁄Ok, ѨiѨHõfi"≥∞ÿ WOH˘Hõ ~°∂ѨO ^èŒiOzOk. U `«`«ÎfiO D [QÆ`«ÎO`å xO_ç
LO^À Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞#ÿ P q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO ^èiŒ Oz# Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅÖ’ xO_çÜÚ« #fl"å _»Ü∂« º_»∞.
Hõ. [Å=ÚŠ֒ѨŠx=Ú‡Å, [Å~°∞ǨÏ*Ï`åO_»=∞O^Œ∞ ™êǨτ™ê|ÌO
|∞Å∞ xeK≥ ñQÍ~°º~°∂áê, Hõe`«O|QÆ∞ #qfi~å@∞ûQÆ~°ƒù=Ú =~°∞ã¨<£. 206
* D q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ "≥Ú^Œ\˜ [ÖÏÅÖ’ U~°Ê_»¤ „|Ǩ‡O_»O J<Õ QÆ~ƒ° ~ù ∂° ѨO`À "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞
L<åfl_»∞. ^•x #∞O_Õ ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ì HÍ~°º~°∂ѨOQÍ "≥Å∞=_çOk.
`Õ. ^≥·=Hõ~å‡`«‡ â◊H˜Î q`å#=ÚÅ#∞, ^Œye `«#KÕ`«ñ ^Œ#∞ñ ^•# ^≥·=â◊H˜Î
Ü«∞QÆ∞K«∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞K«∞#∞ „|HÍ~åO`«~=° Ú#ñ, ^Œ#∞=Ù q`«`O« |∞ QÍx K≥`
· #« º "≥ÚOk. 207
* ^≥=· O–Hõ~‡° –P`«‡ J#∞"å\˜ â◊HΘ "åºÑ≤Oz ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `å<Õ |Ǩïà◊ ~°∂áêÅ`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å_»∞.
JѨÙ_»∞ ã¨OHõÅÊ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì K≥·`«#ºO`À qã¨Îiã¨∞ÎOk QÍ# ^ÕǨÏO U~°Ê_»^Œ∞.

`Õ. ~°∂Ѩã¨Oã¨H˜Îñ *Ëã≤ x~°∂_è»Hõ~°‡, â◊H˜ÎÜ«Ú#∞ =$uÎÉèË^Œ ã¨Oã¨H˜Î ^Œâ◊ q

^èŒ=ÚÅ∞ QÆey# „áê}~°∂Ѩ=Ú# <å`«‡, â◊H˜Î É’^èŒ`«fi =∞QÆ∞K«∞#fl â◊H˜Î Hõey. 208
* P K≥·`«#º â◊H˜ÎH˜ ~°∂áêÅ∞QÍ U~°Ê_Õ ÅHõΔ}O U~°Ê_»∞`«∞Ok. J^Õ Hõ~°‡â◊H˜Î. nx=Å¡ J<ÕHõ „Ѩ=$uÎ
ÉèË^•Å∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú. ^•xÜ«∞O^Œ∞ Ѩk q^è•Öˇ·# „áê}ÏÅ∞ ã¨ÊOk™êÎ~Ú. Wxfl â◊‰õΩÎÅ`À QÆ∂_ç# „Ѩ[˝=Å¡
`å#∞ J#QÍ U"≥∂ `«#‰õΩ `≥e¿ã â◊H˜Î U~°Ê_»∞`«∞Ok.

Hõ. „uq^èŒO |QÆ∞K«∞#∞ <å^蕺, `«‡º qÉèË^ŒO|∞Å#∞ ÉÏÑ≤ =∞é˜ Ü«∞kèÉèí∂`å

`«‡ q~å„_»∂Ѩ =∞‡QÆ∞ xk, qq^茄áê}∞ʼnõΩ <å`«‡q^èŒ"≥∞ÿ =∞é˜Ü«Ú<£. 209
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 309
* J^蕺`«‡O, JkèÉ∂íè `«O, Jkè^=·≥ O J#|_Õ =¸_»∞ Éè^Ë •Å∞ Hõey D q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO r=ÙʼnõΩ
`å#∞ P`«‡QÍ "≥∞ÅQÆ∞`«∞Ok.
Hõ. r=Oɡ· Ѩ~°=∂`«‡‰õΩñ, ^•=Å"≥∞ÿ Ü«∂k=∂=`å~°O|QÆ∞ #
^ÕÌ=Ùx QÆ~°ƒùO|∞# Éèí∂, `å=e`À_»O „|ѨOK« =∞i÷O ^ÀñK≥<£. 210
* ã¨=∞™êÎxH˜ r="≥∞ÿ Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ ™ê÷#"≥∞ÿ `˘e J=`å~°"≥∞ÿ# P q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx QÆ~°ƒùO #∞O_ç
Éèí∂`«=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# D ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOK«O ѨÙ\˜ìOk.
=. W@∞¡ ^Àñz# q~å@∞Ê~°∞+¨μO _®^蕺u‡ HÍkè^≥·q HÍkèÉè∫uHõO|∞Å#∞ ÉèË^ŒO|∞ÅKÕñ |∂~ÀfiHõÎ
„Hõ=∞O|∞# "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ ##∞K«∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O _≥éO˜ yOK≥ #x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.211
* D q^èŒOQÍ q~åle¡# q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ – P^蕺u‡Hõ=Ú, Pkè^≥·qHõ=Ú, PkèÉè∫uHõ=Ú
J<Õ ÉèË^•Å`À "≥Ú^Œ@ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞ Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ `≥eÜ«∞*ˇÑ≤Ê
<å_»x =∞m¡ Nâ◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. ǨÏi Ѩ~°=∂`«∞‡ñ _ôâ◊√ñ _»Añ _®_è»∞ºñ _»#O`«∞ñ _»#O`«=¸iÎ ™ê
QÆ~° `«#Ü«∂ǨÏ$nâ◊√ñ_»∞ qHÍ~°q^Œ∂~°∞ñ_»∞ x`«º=∞OQÆàÏ
Hõ~°∞ñ_»∞ Hõ$áêѨÜ≥∂xkè Ü«∞HõŇ+¨ z`«∞Îñ_»∞ ã¨~°fiâ◊H˜Î `å
=∞~°ã¨ qÖ’K«#∞O_»∞ |∞^èŒ=∂#º K«i„`« Ѩq„`«∞ñ _ç=Ú‡Å<£. 212
* P NǨÏi, Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞, Dâ◊fi~°∞_»∞, JA_»∞, P_è»∞º_»∞, J#O`«∞_»∞, J#O`«=¸iÎ,
ÅH©Δ‡~°=∞}∞_»∞, xifiHÍ~°∞_»∞, x`«º=∞OQÆà◊ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_»∞, x~°‡ÅǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞, ã¨=∞ã¨Î
â◊H˜Î=∞O`«∞_»∞, Hõ=∞^Œà◊ <Õ„`«∞_»∞, ã¨HõÅ |∞^èŒ ã¨Oã¨Î=hÜ«∞ K«i„`«∞_»∞, Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞_»∞.
=. W`≥ÎéOQÆ∞= hâ◊√O_»QÆ∞ #^èÀHõΔAO_»∞ =∞ǨÏ^•k `«`«ÎfiO|∞Å =∞#O|∞ŠѶ¨∞#O|∞ÅQÆ∞ `«ÅOѨÙÅ∞
^•<≥é˜ñy Ü«∞\˜ì `«`«ÎfiO|∞Å qq^èŒ=$uÎ ÖÏÉèíO|∞#ÔH· ã¨fiH©Ü«∞ zK«ÛùH˜ÎKÕ x@∞ì ÖÁ#~°∞Î#x zOuOz
x[HõàÏHõe`«O|QÆ∞ q~å_çfi„QÆǨÏO|∞#O^Œ∞ #yfl „Ѩ=ÚYO|QÆ∞ ^Õ=`å=o ÔHÅ¡ x"åã¨O |QÆ∞K«∞ñ
QÍ#O|_ç# "≥·~å[ѨÙ~°∞+¨μx Ü«∂™êº^Œº=Ü«∞=O|∞Å qxÑ≤O`«∞† ^Œ`åÎ=^è•#∞O_»"≥· q#∞=Ú. 213
* 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥·# Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ =∞ǨÏ^•k `«`åÎfiÅ =∞#ã¨∞ûÖ’¡x Q˘Ñ¨Ê PÖ’K«#Åhfl
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. P `«`åÎfiÅ „Ѩ=~°Î#Åhfl ã¨Ñ¶¨ÅO HÍ=\ÏxH˜ `«# K≥·`«#ºO â◊H˜Îx LѨÜ≥∂yOKåÅx
xâ◊Û~ÚOKå_»∞. `«# Hõà◊Å`À ‰õÄ_ç# q~å\ò ã¨fi~°∂ѨOÖ’ Jyfl "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`« ÅO^ŒiH© x"å™êÅ∞
HõeÊOKå_»∞. q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx =ÚYO "≥Ú^ŒÖˇ·# J=Ü«∞"åÅ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞. UHÍ„QÆ"≥∞ÿ#
ÉèÏ=O`À PHõi‚OK«∞.
ã‘. #~°#∞`«! Ü«∂ k=ºÑ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx Ѩ$^äŒ Q̓ù=O|∞ <˘Ok =ÚYO|∞ =Å#
Éèí∞=#áêʼnõΩñ_≥·# Ѩ==∂# ã¨Y∞ñ _»O`« ~å`«∞‡ñ _ôâ◊fi~°∞ #Oâ◊ "≥∞ÿ# "å}˜
310 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ#Ü«∞O|∞ ##∞‰õÄÅ =∞QÆ∞K«∞ x[™ê÷#=Ú#ñ „É"ÕtOz# =ÚY=Ú#O^Œ∞ñ
|~°ñQÆ∞ r=ÙO_»∞ â◊|Ì=Ú #∞K«ÛiOK«∞ñ |$^äŒQ̓ù==ÚÅ#∞ <Õ„`«=ÚÅ x#∞ñ_»∞
`Õ. K«‰õΔΩiO„kÜ«∞ Ü«Ú‰õΩÎñ_≥· ã¨~°qñ *ˇOk, ~°∂Ѩq*Ï˝# =∞Ç≤Ï=∞ x~°∂_èç <˘O^Œ∞
=∞é˜Ü«Úñ [~°‡O|∞##∞ |==∂#∞ñ _ôâ◊fi, ~åOâ◊"≥∞ÿ `«`«ÎfiyO„kÜ«∞=∞O^Œ∞ñ QÆ∂_ç. 214
* Éèí=ºK«i„`«∞_≥·# q^Œ∞~å! P k=º=¸iÎÜ≥ÿ∞# q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç H˘O`«ÉèÏQÆO "Õ~°~ÚOk.
Jk =ÚYOQÍ ~°∂á⁄OkOk. P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x JOâ◊ QÆÅ"å_≥· "åÜ«Ú^Õ=Ùx q∞„`«∞_≥#· Jyfl^Õ=Ù_»∞ =ÚMÏxfl
x[™ê÷#OQÍ KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ r=Ù_»∞ â◊ÉÏÌxfl ѨÅ∞Hõ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx#∞O_ç
=∞iH˘O`« ÉèÏQÆ=Ú "ÕÔ~· Hõ#∞flÅ∞QÍ ~°∂á⁄O^•~Ú. ã¨∂~°∞º_»∞ K«‰õΔΩiO„kÜ«∂xH˜ JkèHÍiÜ≥ÿ∞ ~°∂Ѩ
q*Ï˝<åxfl r=Ù#‰õΩ HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞Î<åfl_»∞. J>Ë¡ q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ H˘O`«ÉèÏQÆO "ÕÔ~· K«~°‡OQÍ U~°Ê_çOk.
Dâ◊fi~åOâ◊ J~Ú# "åÜ«Ú=Ù `«fiyO„kÜ«∞OÖ’ xÖÏÛ_»∞.
=. x[x"åã¨O|∞ <å„â◊~ÚOz# r=ÙO_»∞ ã¨Êˆ~≈O„kÜ«∞ QÆ`«∞O_»QÆ∞ Ѩ$^äŒQ̓ù=Oɡ·# „â’„`«O|∞Å k‰õΩ¯
ÅK«∞º`« HõàÏOâ◊O|∞ÅQÆ∞, „â◊=}ËO„kÜ«∞ Ü«ÚHõÎO|∞Öˇ· x[™ê÷#O|∞#O ÉÁOk# r=ÙO_»∞ â◊|Ì*Ï˝#
QÆ`«∞O_»QÆ∞† "≥O_çÜ«Úñ ^•Å∞=Ù xiƒù#flO |~Ú# Ö’HõáêÅ∞O_»QÆ∞ =~°∞}∞O _»O^Œ∞ñ „|"ÕtOz
~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞KÕñ „|HÍtOz#O „ÉÏ}˜ ~°ã¨O|∞ÅO „QÆÇ≤ÏOK≥ñ† |~°"Õ∞â◊fi~°∞x <åã≤ˆHO„kÜ«∞O|∞
Ѩ$^äŒQ̓ù=O|∞ <˘Ok Ü«∂tfi<Õ Ü«∂kèëêª#Oɡ· „Ѷ¨∂}ÏOâ◊O|∞ <˘Ok# [O`«∞=Ù QÆO^茄QÆǨÏ}
ã¨=∞~°÷O|Ü≥∞º† "≥O_çÜ«Ú aè#flO|~Ú# K«~°‡O|∞#∞ <À+¨^èŒ∞Å∞#∞ |~°=∞ѨÙ~°∞ëêOâ◊O|∞ Å~Ú#
ˆHâ◊O|∞ÅOQÆ∂_ç x[x"åã¨O|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ HõO_»∂Ü«∞ =∂#∞O_»QÆ∞† aè#fl Éèí∂`«Oɡ·#
"Õ∞„_è»O|∞#O „|*ÏѨu ˆ~`«O|∞# x[™ê÷#O|∞ <˘Ok# r=ÙO _®#O^ŒO|∞#O ÉÁ~°Ü«Ú†
aè#flÉèÏ=Oɡ·# QÆ∞^ŒO|∞# q∞„`«∞O _»K«∞º`åOâ◊O|∞#∞ ÉÁOk "åÜ«Ú=ÙO QÆ∂_ç x*Ïkèëêª#O|∞
<˘Ok# r=ÙO_»∞ qã¨~Oæ° |∞ñ *ˇO^Œ∞† "Õé∞ "Õé#ÿˇ ÉÏǨï=ÙÅO „k^Œâßnèâfi◊ ~°∞O_»~Ú# ѨÙ~°O^Œ~∞° O_»∞
„HõÜ«∞q„HõÜ«∂k â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ x[™ê÷#O|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ "åxKÕ`« rqHõO ÉÁO^Œ∞†
=∞é˜Ü«Úñ ÉÏ^ŒO|∞Å∞ xiƒù#flO|∞ Å~Ú# q+¨μ‚O_»∞ ™êfi"åã¨O|∞ ÔQ·H˘x QÆuâ◊H˜ÎO ÉÁOk#
r=ÙO_»∞ QÆ=∞<åQÆ=∞ <å~°∞›O_»Ü≥∞º† "≥O_çÜ«Ú aè#flÉèÏ=O|~Ú# ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ =∞#O|∞`À_»O
QÆÅã≤ x*Ïkèëêª#O|∞#O [O„^Œ∞O_»∞ „Ѩ"ÕtOz# r=ÙO_»∞ â◊s~°ã¨OHõÖÏÊk ~°∂ѨO|QÆ∞
qHÍ~°O|∞#∞O ÉÁO^Œ∞† aè#flÉèÏ=Oɡ·# Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞# #ǨÏOHõ$u Ü«Ú‰õΩÎO_≥· ~°∞„^Œ∞O_»∞
x[™ê÷#O|∞QÍ =ã≤~ÚOK«∞† <å Ü«∞ǨÏOHõ$uKÕ â◊si Hõ~°Î=ºO|∞Å∞ #_»Ñ¨Ù† |∞kú "åwâ◊fi~å"åã¨Oɡ·
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ `À_»O QÆÅã≤ x*Ïkèëêª#O|∞# É’^è•Oâ◊O|∞KÕ "≥eOy# â◊si É’^Œú=º`«O ÉÁO^Œ∞†
aè#flOɡ·# z`«ÎO|∞ „|Ǩχ"åã¨Oɡ· KÕ`«<åOâ◊O|∞ <˘Ok#ñ „ÉÏ}˜ q*Ï˝#O|∞#∞O ÉÁO^Œ∞† #\˜ì
q~å@∞Ê~°∞+¨μx j~°¬O|∞# ã¨fi~°æO|∞#∞, [~°}O|∞Å =ã¨∞=∞uÜ«Ú, <åaèÜ«∞O^Œ∞ QÆQÆ#O|∞#∞O
QÆeQÔ † ã¨`åÎfikQÆ∞} Ѩi}Ï=∞O|∞Å #=∞~°∞Öˇi· † Ti˚`« ã¨`fiΫ QÆ∞}O|∞# # ^Õ=Ì `«Å∞ „uk=O|∞#∞O
ÉÁOki† ~°*’QÆ∞}O|∞# =∞#∞AÅ∞#∞ QÆ"å^Œ∞Å∞#∞ ^è~Œ } ° O˜ ÉÁOki† `å=∞ã¨O|∞# Éè∂í `å^Œ∞Öˇ#·
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 311
~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞ ^•º"åѨ$kä =ºO`«~°O|QÆ∞ qÜ«∞`«ÎÅO|∞#∞O ÉÁOki† =ÚYO|∞=Å#
<å=∂flÜ«∞O|∞ L`«Ê#flO|∞ÅÜ≥∞º. "≥O_çÜÚ« – 215
* r=Ù#‰õΩ ã¨Ê~°≈*Ï˝<åxfl HõeyOK«∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μ #∞O_ç "ÕÔ~·# K≥=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ Dâ◊fi~åOâ◊Öˇ·#
k‰õΩ¯Å∞ r=Ùx „â◊=}ËO„kÜ«∂xfl ‰õÄ_ç r=Ù#‰õΩ â◊|Ì *Ï˝<åxfl Hõeyã¨∞Î#flq. J>Ë¡ "ÕÔ~·# `åÅ∞=ÙÅO^Œ∞
Ö’HõáêʼnõΩ_≥·# =~°∞}∞_»∞ Dâ◊fi~åOâ◊`À „Ѩ"ÕtOz r=Ùx ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞OQÍ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡
„áê}˜ ~°∞K«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x <åã≤ˆHO„kÜ«∞O "ÕÔ~· PÜ«∞# JOâ◊QÆÅ Jtfih
^Õ=`«Å‰õΩ Jkèëêª# =∞~ÚOk. JO^Œ∞=Å¡ r=Ù#‰õΩ "åã¨# K«∂KÕ â◊H˜Î HõeyOk. Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ #∞O_ç
"ÕÔ~·# K«~°‡O F+¨^èŒ∞Å∞ PÜ«∞# JOâ◊Öˇ·# ˆHâßÅ#∞ ‰õÄ_»_»OKÕ`« r=Ù#‰õΩ HõO_»∂Ü«∞=∂#ã≤÷u
(QÀ‰õΩH˘#∞@) U~°Ê_çOk. J>Ë¡ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x #∞O_ç "ÕÔ~·# ѨÙ~°∞ëêOQÆOÖ’ Dâ◊fi~åOâ◊"≥∞ÿ# „Ѩ*ÏѨu
ˆ~`«ã¨∞û`À ã¨OÜ≥∂QÆ =∞O^Œ@O =Å¡ r=Ù_»∞ P#O^•xfl á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x#∞O_ç "ÕÔ~·#
QÆ∞^Œ™ê÷#OÖ’ JK«∞º`åOâ◊"≥∞ÿ# q∞„`«∞_»∞, "åÜ«Ú=Ù`À ‰õÄ_ç „Ñ¨"ÕtOK«@O=Å¡ r=Ù#‰õΩ =∞Åqã¨~°˚#
â◊H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞#flk.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç "ÕÔ~·# KÕ`«∞ÅO^Œ∞ Dâ◊fi~åOâ◊"≥∞ÿ# WO„^Œ∞_»∞ „Ѩ"ÕtOK«@O =Å¡
WzÛѨÙK«∞ÛH˘#∞ â◊H˜Î HõÅ"å_≥·, x[™ê÷<åxfl á⁄Ok# r=Ù_»∞ r=<Àáêkèx á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx
#∞O_ç "ÕÔ~·# áê^•Å#∞ q+¨μ‚=Ù Jkè+≤ªOz QÆ=∞# â◊H˜Î HõeyOK«@O =Å¡ r=Ù_»∞ #_»K«∞@‰õΩ â◊H˜Î =∞O`«∞
_»QÆ∞`«∞<åfl_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O =∞#ã¨∞û`À Hõeã≤, Jkèëêª`« J~Ú#
K«O„^Œ∞_»∞ „Ѩ"ÕtOK«_»O KÕ`« r=Ù_»∞ ã¨OHõÅÊ qHõÖÏÊÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. "Õ~åÊ@∞ K≥Ok#
JǨÏOHÍ~°OÖ’JǨÏOHõ$uÜ«Ú‰õΩÎ_≥·# ~°∞„^Œ∞_»∞ x[™ê÷#OQÍ „Ѩ"ÕtOz #ѨC_»∞ r=Ù_»∞ Hõ~°Î"åºÅ#∞
x~°fiiΙêÎ_∞» . q_ç=_ç# |∞kú "åwâ◊fi~°∞x P"åã¨"∞≥ ÿ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À Hõeã≤ *Ï˝<åOâ◊`À "≥ey#ѨC_»∞ r=Ù#‰õΩ
„QÆǨÏ}â◊H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ~°∞Ѩ_ç# z`«ÎO „|Ǩχ‰õΩ P"åã¨"≥∞ÿ KÕ`«<åOâ◊O á⁄Ok#ѨC_»∞ r=Ù_»∞
q*Ï˝<åxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
J@∞=O\˜ q~å\òÑÙ¨ ~°∞+¨μx t~°ã∞¨ û#∞O_ç ã¨fi~°=æ ¸, áê^•Å #∞O_ç Éè∂í g∞, <åaè #∞O_ç PHÍâ◊=¸
HõeQÍ~Ú. ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ =∂~°∞ÊKÕ`« r=ÙÅ∞ J=∞~°∞ ÅÜ«∂º~°∞. ã¨`fiΫ QÆ∞}O JkèHOõ QÍ LO_»_O» KÕ`«
P ^Õ=`«Å∞ ã¨fi~åæxfl á⁄O^•~°∞. ~°*’QÆ∞}O=Å¡ =∞#∞+¨μºÅ∂, QÀ=ÙÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ r=ÙÅ∞ Éè∂í q∞x á⁄O^•~Ú.
`å=∞ã¨QÆ∞}O =Å¡ Éèí∂`å^Œ∞Öˇ·# ~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞ Éèí∂q∞H©, PHÍâßxH© =∞^茺QÆÅ „Ѩ^Õâßxfl á⁄O^•~°∞.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚYO #∞O_ç "Õ^•Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú.
Hõ. ^èŒ~°}©kqAÅ∞ „â◊√`«∞Å∞#∞, #~°=~°! Ü«∞"Õ∞‡\˜ =ÚY=Ú#O ÉÁ_»=Ú@ Éèí∂
ã¨∞~°∞ñ _»dÅ =~°‚=ÚʼnõΩ<£, QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ =ÚY∞ºO_»∞ #Ü≥∞º QÆ∞}~°`«fl xnè! 216
* „Ѩâã◊ Ψ QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»"#·≥ ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! „ÉÏǨχ}∞Å∂, "Õ^•Å∂ P q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx =ÚYO
#∞O_ç ѨÙ@ì_»O =Å¡ „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î =~å‚ʼnõΩ *˺+¨μª_»∂, „âı+¨μª_»∞ JÜ«∂º_»∞.
312 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ^èŒ~° „ÉÏǨχ}ÏkHõ=Ú ^Œ, 㨯~° ÉÏ^èŒÅñ ÉÁO^Œ‰õΩO_»ñ ÔQ·H˘x HÍ=O
|∞~°∞ëÈ`«Î=Ú ÉÏǨï=ÙÅ<£, #~°<å^䌉õΩÅO|∞ ѨÙ>ˇì #Ü«∞`«`«Îfixnè! 217
* hu q^•ºqâß~°^Œ∞_»"≥·# q^Œ∞~å! „ÉÏǨχ}Ïk =~å‚Å "å~°∞ ^˘OQÆÅ∂ ^Œ∞O_»QÆ∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"åi =Å¡ ÉÏ^èŒÅ∞ á⁄O^Œ‰õΩO_® "åix ~°H˜ΔOK«_®xˆH P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç HõΔ„uÜ«∞*Ïu
[x‡OzOk.
Hõ. QÆ}∞uOѨñQÆñ QÆ$+≤QÀ ~°, HõΔ}"å}˜*Ϻk Hõ~°‡Hõe`«O|∞QÆ <å
QÆ∞}xkè Ü«¸~°∞=ÙÅO^Œ∞O, „|}∞uOѨñQÆ "≥·â◊º*Ïu „ѨÉèí=O |Ü≥∞º<£. 218
* =º=™êÜ«∞O, QÀã¨O~°H} Δõ O, "åºáê~°O–"≥Ú^ŒÖ#·ˇ HÍ~åºÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«@O HÀã¨O P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x
`˘_»Å #∞O_ç "≥·â◊º*Ïu Pq~°ƒùqOzOk.
`Õ. uqi ¿ã=Hõ ^èŒ~°∞‡Öˇ· ^Õ=^Õ=Ù, Ѩ^Œ=ÚÅ#∞ â◊¥„^Œã¨O`«`«∞ Å∞^ŒÜ«∞"≥∞ÿi
g~° ÅO^Œé∞ñ ^Œ=∞`«=∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡, =∞Å~°ñ *ËÜ«ÚK«∞ [#‰õΩO_»∞ <å`«‡QÆ∞~°∞ñ_»∞ 219
Hõ. JQÆ∞ 㨈~fiâ◊√ñ |~å`«Ê~°∞, [QÆ^ÕHõ„ѨÉèí∞x áê^Œ[Å*Ï`«O|∞Öò
^Œye ÉèílO`«∞~°∞ ã¨`«`«=Ú, xQÆ"≥∂H˜Î<£ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆxѨÙ}Ï`«‡‰õΩÖˇ·. 220
* P ^Õ=^Õ=Ùx áê^•Å#∞O_ç ¿ã"å=$uÎÜÕ∞ ^èŒ~°‡OQÍ QÆÅ â◊¥„^Œ*Ïu ѨÙ\˜ìOk. g~°O`å `«=∞ÔH·
qkèOѨ|_ç# Ѩ#∞Å∞ KÕã¨∂Ζ[QÆ[˚#‰õΩ_»∂, qâ◊fiQÆ∞~°∞_»∂, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∂ J~Ú#
PÖ’ÔH·Hõ<å^äŒ∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ "Õ^•Ö’¡ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· J#∞k#=¸
P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞.
`Õ. =∞Ç≤Ï=∞ nÑ≤OѨñ QÍÅHõ~°‡ ã¨fiÉèÏ=, â◊H˜Î ã¨OÜ«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞ Ѩˆ~â◊fi~°∞x Éèí∂i
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ q[$OÉèí}À^ÀºQÆ "≥∞=fiñ, _≥é˜ñy #∞u~ÚOѨñQÍ <ÀѨ٠x^ŒúK«i`«! 221
* =∞ǨÏhÜ«∞ K«i„`å! HÍÅ, Hõ~‡° , ã¨fiÉèÏ=â◊‰Ωõ ÅÎ `À „ѨHÍtOKÕ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞ J"Õ∞Ü«∞
"≥∞ÿ#k. ^•x qâı+¨ q[$OÉèí}Ïxfl `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨Oã¨∞ÎuOK«_®xH˜ Z=iH˜ ™ê^茺=∞ø`«∞Ok?
K«. J#ºHõ^ä•#∞ÖÏѨ=Ú ÅǨÏiflâ◊=ÚO |iî~ÚOz KåÅ =∂
e#º=Ú <å`«‡â’Éèí# qb#`« <˘O^Œ∞ =∞nÜ«∞ lǨÏfi ™œ
[#º=Ú <˘O^≥ <Õñ_»∞ ǨÏiã¨^Œ∞æ} k=º Hõ^ä•=∞$`«O|∞ ã¨
<å‡#ºK«i„`«"≥∞ÿ <≥QÆ_»∞ =∞^Œ∞æ~°∞ "åHõºÑ¨^ŒO|∞ñ *ˇO^ŒñQÆ<£. 222
* q^Œ∞~å! D <å <åÅ∞Hõ W`«~°∞Å Hõ^ä•HõÖÏáêÅ#∞ ~å„uO|=à◊√¡ K«kq K«kq, KåÖÏ =∞e#"≥∞ÿ,
P`«‡ ™œO^Œ~åºxfl áÈQ˘@∞ìH˘#flk. <Õ_∞» <å QÆ∞~°∞^Õ=ÙxKÕ xˆ~tÌ OѨ|_ç# =∂~åæxfl J=ÅOaOz q+¨μ^‚ =Õ Ùx
ã¨^∞Œ }
æ =O`«"∞≥ #ÿ ã¨`¯« ^ä• QÍ#O J<Õ J=∞$`åxfl áê#O KÕã≤ ™œ[<åºhfl, ™œÉèÏQͺhfl ã¨O`«iOK«∞‰õΩ#flk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 313
=∞. ǨÏi<å=∂OH˜`« ã¨`«¯^ä•=∞$`« ~°ã¨"åºÖ’Å∞ñ _≥·#\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªñ _»ã¨`«¯^ä•Å=}"åó ѨÓ~°O|∞ñ ^•ñ „QÀÅ∞<Õ?
=~°=∞O^•~° =∞~°O^Œ áê#‰õΩ`«∞Hõ™êfiO`« kfiˆ~Ѷ¨O|∞ ã¨
`«fi~°"≥∞ÿ áÈ=Ù<≥ KÕñ^Œ∞ "Õ=ÚʼnõΩñ ^Œ^ŒæO^è•#∞"≥∂^•`«‡"≥∞ÿ. 223
* ǨÏi <å=∞㨇~°} Ѩ~åÜ«∞}"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨ Hõ^ä•ã¨∞^è• ~°™êxfl Pã¨H˜Î`À P™êfikOz P#OkOKÕ
ã¨`«∞Ê~°∞+¨=ˆ~}∞º_»∞ ~°ã¨Ç‘Ï#"≥∞ÿ# Jã¨`«¯^äŒÅKÕ LѨCh\˜x „`åQÍÅx L|ÖÏ@Ѩ_»`å_®? =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ#
=∞O^•~° =∞Hõ~°O^•xfl „`åy "≥∞ÿ=∞~°KÕ `«∞"≥∞‡^Œ KÕ^Œ∞"åã¨#Å∞ "≥^Œ[ÖË¡ "ÕѨK≥@¡ "≥·Ñ¨Ù "≥àϧÅx
"Õy~°Ñ_¨ ∞» `«∞O^•?
Hõ. ǨÏi =∞Ç≤Ï=∞=Úñ ^Œ<åflcè, ã¨~°ã≤[ ã¨O*Ï`«∞ñ_≥·# K«`«∞~å##∞ñ_»∞O
|iH˜Oz Ü≥∞é∞ñQÆñ _»#fl x, `«~° =∞#∞AÅñ *ˇÑ¨Ê<ÕÅ `«`«Îfi[˝xnè! 224
`«`«Îfi"Õ`«Î"≥·# F q^Œ∞~å! <å~åÜ«∞}∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞ PÜ«∞# <åaèHõ=∞ÅO #∞O_ç ѨÙ\˜ì# <åÅ∞QÆ∞
=ÚMÏÅ „|Ǩχ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞ JO>Ë, WHõ W`«~°∞Å q+¨Ü«∞O K≥ѨÊ_»O ZO^Œ∞‰õΩ?
`Õ. „â◊√`«∞Å∞ ^Œ=∞Ö’# q=iOz K«∂z ѨÙO_», sHõÖ’K«#∞ #∞`«Î=∞ â’¡HõK«i`«∞
#=∞~° QÆ∞} =O^Œº=∂# áê^•|˚ Ü«ÚQÆà◊√, "≥^ŒH˜ Hõ#∞ñQ˘#ÖË =O„_»∞ q=∞Å =∞`«∞Å∞. 225
* L`«Î=∞â’¡‰õΩ_»∂ L^•~°K«i`«∞_»∂, =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å∞ „"≥ÚˆH¯ K«Hõ¯x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ QÆÅ"å_»∂
J~Ú# P ^Õ"åk ^Õ=Ùx "Õ^•Å∞ ‰õÄ_® `«=∞Ö’ `å=Ú q`«i¯Oz, qKåiOz "≥^ŒH˜ "≥^ŒH˜ gH˜ΔOѨÖË=x
qA˝ÅO\Ï~°∞.
Hõ. ǨÏiÜ«ÚO ^Œ# =∂Ü«∂QÆuñ, |iH˜OzÜ«Úñ QÍ#ñ_»Ü≥∞ºñ |iq∞u ÖËq∞<£
=∞é˜ =∂Ü«∂qx "≥∂Ç≤Ïx, K«i`«=Úñ QÆ#∞ñ Q˘O^Œ∞ Ô~@∞¡ K«`«∞~å™êº^Œ∞Öò?
226
* WkQÀ q^Œ∞~å! P ǨÏi‰õÄ_® J#O`«"≥∞ÿ# `«# =∂Ü«∂=º=Ǩ~åxfl J=QÍǨÏ#O KÕã¨∞HÀÖËHõ
áÈÜ«∂_»O>Ë =∂Ü«∂qx J~Ú# P =∞Ǩ"≥∂Ç≤Ïx „ѨÉÏè =O „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ =∂„`«O ZÖÏ JO`«∞Ѩ@∞ì`∞« Ok?
Hõ. P kq*Ïnèâ◊√ñ_»∞, =∞ǨÏ^•, ^Œ∞Å∞, kHõÊ`«∞Å∞ñ, |OHõ*Ïã¨#∞ñ_»∞<£, Q“
s ^Œ~Ú`«∞ñ_»∞ QÆ#ñ*ÏÅx, N ^Õ=Ùx Ѩ^ŒÜ«ÚQÆO|∞ñ lOuO`«∞ =∞k<£. 227
* =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∂, =∞ǨÏ^•k `«`åÎfiÅ∂, kHÍÊʼnõΩÅ∂, Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ù_»∂. Ѩ~°=∞t=Ù_»∂ ‰õÄ_®
K«∂_»ÖËx P ^Õ=^Õ=Ùx áê^Œ Ѩ^•‡Å#∞ <å=∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺x™êÎ#∞.
314 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO _»qfi^Œ∞, ~°∞# ÔHé˜ñyOz# `≥éOQÆ∞ ~°∞z~°=ÚQÍ #
~°∞˚# ᜄ`«∞Î#‰õΩñ |~åâ◊~°, =Úx =∞#∞=∞O _≥é∞ñQÆñ *ˇÑ≤Ê =Ú^Œ=Ú ^Œe~°Ê<£. 228
=. "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 229
* D q^èOŒ QÍ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥Å_¡ Oç z# qâıëêÅ#∞ áê~°∞x÷ ᜄ`«∞_≥#· ѨsHΔ̃`∞« ‰Î Ωõ
Ѩ~åâ◊~°∞x ᜄ`«∞Î_≥·# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ǨÏ~°¬Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ qâ◊nHõiOz =∞~°Å W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Éèí∂g∞â◊fi~°! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞, Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ #@∞¡ ǨÏi â◊√ÉèíQÆ∞} b
ÖÏ =∂Ǩ`«‡º=Úñ *ˇÑ≤Ê#, <å "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú#‰õΩ q^Œ∞~°∞ñ _»xÜ≥∞<£ =∞é˜Ü«Ú<£. 230
=∞Ǩ~å*Ï! P q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ǩ=Úx J`«ºO`« =∞OQÆà◊ „Ѩ^•Öˇ·# ǨÏibÖÏ =∞ǨÏ`åÎfiÅ#∞
q^Œ∞~°∞xH˜ qâ◊nHõiOK«QÍ qx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À q^Œ∞~°∞_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. JQÆ∞}∞O_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ, [QÆ^Œ=<À^Œƒù= q<åâ◊ ã¨`«¯~°‡=ÚÅ∞O
^ŒQÆ∞bÅ Öˇ@∞ì ÖÏ`«ñ_»∞, ã¨QÆ∞}∞O_≥· Ü«ÚO_»∞ >ˇ@∞¡ ™œ[#ºxnè! 231
* ™œ[#º =∞ǨÏhÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~°∞æ} Ѩ~°„|Ǩχ Hõ^•! =∞i D Ö’HÍÅhfl
ѨÙ\˜ìOK«@O ~°H˜ΔOK«@O ÅÜ«∞O K≥Ü«∞º@O PÜ«∞# „H©_®qâıëêÅ∞ Hõ^•! x~°∞æ}∞_≥·# "åxH˜ D „H©_»Å∂,
D bÅÅ∂ ZÖÏ á⁄ã¨QÆ∞ `å~Ú? x~°∞æ}∞_≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨QÆ∞}∞_»∞QÍ ZÖÏ LO\Ï_»∞? Wk Ѩ~°ã¨Ê~°
q~°∞^ŒúOQÍ ÖË^•?
ã‘. Jx Ü«∞~°ƒù‰õΩxQÆu Ü«∞#∞H˘x "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =Úxñ Ez q^Œ∞~°∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ =∞~°Å
ÉÏÅ∞ñ_»∞ „H©_®qÖ’Å=∂#ã¨=Ú# nÑ≤OK«∞ bÖÏ#∞~°∂ѨÙñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÍxKÀñ QÍ=∂#∞QÆ`«∞ñ_≥· ~°q∞OK«∞#∞ #~°ƒù‰õΩñ _»i÷ =ã¨ÎfiO`«~°=Ú#
#~°ƒùHÍO`«~°=Ú# <≥·##∞ ÉÏňHmã¨OQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ <Àex [iOK«∞
`Õ. ǨÏiÜ«Ú <≥ѨÙ_»∞ x=$`«∞Îñ _»`«ºO`« `«$ѨÙÎñ, _»QÆ∞@ =iÎOK«∞ >ˇ@∞¡ „H©_®^Œ∞ÅO^Œ∞?
=∞é˜Ü«Úñ „kQÆ∞}Ï`«‡HõOɡ·# =∂Ü«∞ñ QÆ∂_ç, Ü«∞dÅ [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOK≥ ##∞@ Ü≥∞@∞¡? 232
* Jx J_çy q^Œ∞~°∞_»∞ ''XHõ "Õà◊ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ÉÏÅ∞x=Öˇ „H©_Oç K«∞<Õ"∂≥ —— J#∞H˘x, "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚
K«∂z =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞. ÉÏÅ∞_»∞ P_»∞HÀ"åe J#∞‰õΩ#flѨC_»∞ J`«_ç =∞#ã¨∞û „H©_®Ö’Å =∞ø`«∞Ok.
JO^Œ∞‰õΩ `«y#@∞¡QÍ P_»∞‰õΩO\Ï_»∞. ÉÏÅ∞_»∞ P_»∞HÀ\ÏxH˜ P@=ã¨∞=Î ÙÅ∞ HÍ"åe. ÖË^• =∞iH˘O^Œ~∞°
ÉÏʼnõΩÅ∞ HÍ"åe. JѨC_»∞ P#O^ŒOQÍ P@ ™êQÆ∞`«∞Ok. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Z@∞=O\˜ HÀiHõÅ∞ ÖËx
"å_»∂, x`«º ã¨O`«$ѨÙÎ_»∂ QÆ^•! J@∞=O\˜ "åxH˜ P@ÅO^Œ∞ Pã¨H˜Î HõÅQÆ@O Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk.
„uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# =∂Ü«∞#∞ ã¨$+≤ìOz P =∂Ü«∞=Å¡ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∂ HõeÊOKÕ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO PÜ«∞#‰õΩ
Z\Ï¡ HõeyO^À z„`«OQÍ LOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 315
ã‘. J=∂‡Ü«∞KÕ`« h Ü«∞dÅO|∞ ã¨$l~ÚOz áêeOz á⁄e~ÚOz Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μñ
_»#Ѷ¨∂`«‡! ^Õâ◊HÍÖÏ=ã¨÷ÅO^Œ∞#∞ x`«~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #Ç‘Ï#"≥∞ÿ#
*Ï˝#ã¨fiÉèÏ=O|∞ñ |∂x Ü«∂ „ѨHõ$u`À <≥|ƒùOyñ QÆÅÃã ^• <ÕHõ=∞Ü«Úºñ
QÀi ã¨=∞ã¨Îâ◊s~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ r=~°∂Ѩ=Ú# =ã≤Oz Ü«Ú#fl
`Õ. r=Ù#‰õΩ ^Œ∞~°ƒùQƈH¡â◊ã≤kú Ü≥∞\˜ì, Hõ~°‡=Ú# ã¨OÉèíqOK≥#∞? QÆ_»ñy <å^Œ∞
z`«Î =∞*Ï˝# ^Œ∞~°æ=∞ã≤÷uñ QÆÅOy, Ü«∞kèHõMË^ŒO|∞ <˘O^≥_»∞ ##Ѷ¨∞K«i`«! 233
* F ѨÙ}∞º_®! `«# =∂Ü«∞KÕ`« D Ö’HÍÅxflO\˜h ã¨$+≤Oì z, áêeOz, ÅÜ«∞OKÕ¿ã P Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∞
^ÕâO◊ HÍÅO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=ã¨Å÷ #∞ HõeÊOK«∞ `«∞<åfl_»∞. W`«~∞° Å#∞ ã¨$+≤Oì z "åiÜ«∞O^Œ∞ JYO_»"∞≥ #ÿ *Ï˝#O`À
=iÎã∞¨ <Î åfl_»∞. Hˆ =ÅO *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ P „ѨH$õ u`À `å#∞ U q^èOŒ QÍ HõÅã≤ LO\Ï_»∞? ^Õ=Ù_»∞
XHõ¯_≥· LO_ç Jxfl â◊s~åÖ’¡#∂ r=Ù_»∞QÍ =ã≤Oz LO@∞<åfl_»∞ QÆ^•! ^Õ=Ù_≥#· r=Ù#‰õΩ Éèií OѨ~åx QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ
=O\˜ HõëêìÅ∞ U Hõ~‡° O =Å¡ ã¨OÉèqí ã¨∞#Î flq? D ã¨O^ÕÇ¨ Å`À <å=∞#ã¨∞û KåÅ "庉õΩŠѨ_∞» `«∞#flk. D
J*Ï˝<å=ã¨#÷ ∞O_ç |Ü«∞@ Ѩ_Ö» HË õ `«Å_¡ eç ¡ áÈ`«∞#flk.
=. Jk QÍ=Ù# ã¨∂i[<À`«Î=Úñ_»"≥·# h=Ù =∞nÜ«∞ =∂#ã≤Hõ ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞ÅO ^˘ÅñyOѨ #~°∞›O_»=x
q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞ #_çÔQ #x ÉÏ^Œ~åÜ«∞}`«#∂Éèí=Ù _»aè=∞#∞º #O^Œ#∞#
H˜@¡xÜ≥∞. 234
* D q^èŒ"≥∞ÿ# <å=∞#ã¨∞ûÖ’x ã¨O^ÕǨÅ#∞ `˘ÅyOK«_®xH˜ q^•fiOã¨∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥·# h"Õ
ã¨=∞~°∞÷_»=Ù– Jx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ "Õ_»∞H˘<åfl_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsHΔ̃`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤~°∞Ǩϟ^Œ~° =∞OQÆà◊, K«i`å=∞$`«áê# ‰õΩ`«∞Hõã¨OQÆO|∞# x
~°ƒù~°∞ñ_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ =Úh, â◊fi~°∞ñ_»QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _»xÜ≥∞ ã¨[˚#uÅHÍ! 235
* #$Ѩ‰õΩÅ uÅHÍ! HõÖϺ}^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# Hõ=∞Å<åÉèí∞x =∞^èŒ∞~°Hõ^ä• ã¨∞^è•~°™êxfl P™êfikOKåÅ<Õ
‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À Lqfià◊¥§ˆ~ q^Œ∞~°∞x`À =∞ǨÏhÜ«Ú_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. q#∞=Ú q`«~°¯"å^Œ=ÚÅ∞ q+¨μ‚x Ѷ¨ÙÅ¡ ã¨~À[Ѩ„`« <Õ
„`«∞x Ѷ¨∞#=∂Ü«∞ <≥ѨC_»∞ q~À^èŒ=Ú ¿ãÜ«Úñ |ˆ~â◊√ x`«º â’
Éèí#Ü«Ú`«∞ |O^èŒ<åkHõ qѨ^ŒÌâ◊Å∞O QÆ$Ѩ}`«fi "≥∞ѨC_Õ
##Ü«∞=Úñ ÉÁO^ŒÖË=Ù qÉèí∞ñ _®^Œ∞ºñ _»#O`«∞ñ_»∞ x`«∞ºñ _Ò@KÕ<£. 236
* q#=Ü«∂º! q^Œ∞~å! q#∞! qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ q+¨μ‚^Õ=Ùx =∂Ü«∞ J*ËÜ«∞
"≥∞#ÿ k. Hˆ =ÅO Ñ≤_"ç å^•Öˇ#· D `«~¯° q`«~å¯Å∞ P =∂Ü«∞#∞ ã¨Ê$tOѨÖ=Ë Ù. PÜ«∞# P^Œ∞º_»∞, J#O`«∞_»∞,
x`«∞º_»∞ J~Ú# HÍ~°}OQÍ x`«º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ D |O^è•Å∞ „Ѩu |O^è•Å∂
qѨ`«∞ÎÅ∂ qëê^•Å∂ JO@=Ù. PÜ«∞# g\˜ HõxflO\˜H© Jf`«∞_»∞.
316 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 237
K«. ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ x„^Œ"Àñ QÆÅÅñ ÉÁO^Œ∞ ã¨=∞ã¨Îã¨∞YO|∞ ÖÏ`«‡ ã¨O
ǨÏ~°} t~ÀqYO_»#=Ú ÖÏkQÆ r=ÙxH˜O „|É’^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆñ ^ÀñK«∞K«∞#fl QÆu <åkñ |ˆ~â◊√ñ_»∞ |O^èŒ<å^Œ∞ÅO
ÉÁ~°Ü«∞Hõ `«‰õΩ¯ >ˇ@¡#∞K«∞ |∞kúx ã¨Oâ◊Ü«∞ =∞O^≥ ^ÕxÜ«Ú<£. 238
* WOHÍ q#∞. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ x„^ŒáÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ U"Õ"À HõÅÅ∞ =™êÎ~Ú. Z<Àfl ã¨∞MÏÅ∞
á⁄O^Œ∞`«∞#fl@∂¡, `«##∞ Z=~À K«OÑ≤#@∂¡, `«# t~°ã¨∞û YO_çOz "Õã≤#@∂¡ HõÅÅ∞ HõO\Ï_»∞. "≥∞ʼnõΩ=
=zÛ# Ñ≤=∞‡@ J=hfl Jã¨`åºÅx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. P q^èŒOQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ r=Ù_»∞QÍ #\˜OK«∞#ѨC_»∞
D Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ∞ Ug PÜ«∞#‰õΩ JO@=Ù. J~Ú`Õ ã¨fiѨflOÖ’ L#flO`«HÍÅ=¸ r=Ù_»∞ Ѩ_Õ z‰õΩ¯Å∂
ÉÏ^èŒÅ∂ r=Ù_»∞QÍ L#fl ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ =∂„`«O ZO^Œ∞‰õΩ HõÅ∞QÆ=Ù? J<Õ ã¨O^ÕǨÏO Hõey#>ˇÂ¡`Õ q#∞.
=. Jqfi^èŒO |`«xH˜O QÆÅ∞QÆ <Õ~° ^Œk Ü≥∞@¡O>Ëx– 239
K«. Åe`« qÖ’Å x~°‡Å [ńѨuaOa`« ѨÓ~°‚K«O„^Œ =∞O
_»Å=Ú ^Œ^ŒO|∞KåÅ#q_»O|# ¿ÇÏ`«∞=Ù <˘OkÜ«Ú<£ qÜ«∞
`«ÎÅ=Ú#ñ QÆOѨ "≥ÚO^Œx q^èŒO|∞# ã¨~°fiâ◊s~°^èŒ~°‡=ÚÖò
QÆey ~°q∞OK«∞ hâ◊√#‰õΩñ QÆÅæñQÆ <Õ~°=Ù Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÖò. 240
ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ P q^èŒ"≥∞ÿ# ÉÏ^èŒÅ∂ |O^èŒ<åÅ∂ Ug JO@=Ù. Jk ZÖÏQÆO>Ë JO^ŒOQÍ J@∂
W@∂ Hõ^ŒÅ∞`«∂ L#fl ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# HÀ<Õ\˜ h\˜Ö’ „ѨuaOaOKÕ ã¨OѨÓ~°‚ѨÓi‚=∂ K«O„^ŒaO|O P h\˜
Hõ^ŒeHõ =Å¡ Hõ^Œ∞Å∞ `«∞#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk. [ÅO Hõ^ŒeHõ =Å¡ „ѨuaO|O Hõ^Œe<å PHÍâ◊OÖ’ L#fl
K«O„^ŒaO|O U=∂„`«O K«eOK«^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ– ã¨~fi° r=ÙÅ â◊s~° ^è~Œ å‡Å#∞ Hõey „H©_Oç KÕ Dâ◊fi~°∞#‰õΩ
Hõ~°‡|O^è•Å∞ U =∂„`«=¸ JO@=Ù.
=. HÍ=Ù# r=Ù#‰õΩ #q^•º=∞Ç≤Ï=∞O*Ëã≤ Hõ~°‡|O^èŒ<åkHõO|∞ ã¨O„áêѨÎO |QÆ∞OQÍx ã¨~°fi
Éèí∂`åO`«~åºq∞ Ü≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞#‰õΩO „ÉÏÑÎ̈O|∞ QÍ<Õ~°^Œx "≥O_çÜ«Ú– 241
* HÍ|\˜ì r=Ù#‰õΩ =∂„`«"∞Õ J*Ï˝#„ѨÉÏè =O=Å¡ Hõ~‡° |O^è•Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. HÍx ã¨~fi° Éè∂í `åÖ’¡
JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ Ñ¨~å`«Ê~°∞#‰õΩ |O^èŒ<åÅ∞ „áêÑ≤ÎOK«=Ù.
K«. #~°∞#‰õΩ <å`«‡ ^ÕǨÏ[QÆ∞}O|∞Åñ ÉÏѨñQÆ <ÀѨÙñ |OHõ*’
^Œ~° K«~°}Ï~°qO^Œ =∞Ç≤Ï`«ã¨∞Êù@ ÉèíH˜ÎÜ«∞† ~ÚO„kÜ«∞O|∞ b
â◊fi~° q+¨Ü«∞O|∞Öˇ·# =∞k ã¨Oz`«xâ◊ÛÅ`«`«Îfi "≥∞ÿ#KÀ
ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ H©~°Î#"≥∞ KåÅ∞ qѨ^ŒÌâ◊Å<£ [~ÚOѨñQÆ<£. 242
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 317
* =∂#=Ù#‰õΩ– `«# â◊s~°O #∞O_ç ѨÙ\˜#ì QÆ∞}ÏÅ#∞ áÈQ˘@ì_®xH˜ <å~åÜ«∞}∞x áê^Œã~¨ À*ÏÅg∞^Œ
qâı+≤Oz qã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î XHõ>Ë KåÅ∞. J>Ë¡ PѨ^ŒÅ#∞ ÉÏѨÙH˘#_®xH˜ ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x
Jnè#OKÕã≤ =∞#ã¨∞û#∞– K«eOK«x L#fl`«"≥∞ÿ# UHÍ„QÆÉèÏ=O`À xOÑ≤ P ã¨~À*ωõΔΩx ã¨OH©~°Î#O ã¨eÑ≤`Õ
KåÅ∞.
K«. ǨÏiK«~°}Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆàÏ~°Û# ã¨#∞flu ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=ÚÖò
x~°`«=Úñ QÆÅ∞æ"å~°∞ Éèí= h~°[QÆ~°∞ƒùÅ HõO^Œ~åx ÉèÏ
ã¨∞~°Ñ¨^Œ=∞O^Œ∞ñ *Ë~°∞^Œ∞~°∞† ã¨∂i[#ã¨Î=hÜ«∞! Ü«∞\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μŠѨÓ~°fi[#‡Ñ¶¨Å=Ú<£ QÆ}∞uOѨñ ^Œ~°Oɡ ÜÕ∞iH˜<£. 243
* q^Œfi[˚#∞Å∞ q#∞uOѨ^Œy# K«i„`«=Ú QÆÅ q^Œ∞~å! q#∞. Z=Ô~·`Õ NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
ѨÓlOK«∞`«∂ ã¨#∞fluOK«∞`«∂ x~°O`«~=° ¸ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆOÖ’ ã¨=∂㨉Ωõ ÖÎ ·ˇ LO@∂ LO\Ï~À "å~°∞, t=Ù#‰õÄ
Ѩ^‡Œ Éè=í Ù#‰õÄ Ãã`
· O« JO^Œ∞HÀ~åx k=º"≥∞#ÿ ™ê÷<åxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μŠѨÓ~°fi[#‡
ã¨∞Hõ$`« qâıëêxfl á⁄QÆ_»_®xH˜ Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å KÕ`«<Ò`«∞O^•?
=. Jx K≥Ñ≤Ê# q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO QÆ#∞OQ˘x =Ú‰õΩo`« ǨÏã¨∞ÎO_»∞#∞ q#q∞`« =∞ã¨Î‰õΩO_»∞#∞
#QÆ∞K«∞ñ ^Œ# =∞#O|∞# NǨÏiO ^ŒÅOK«∞K«∞ q#Ü«∞ =K«#~°K«#∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. =ÚhO„^•!
Éèí=nÜ«∞ "åHõºO|∞ÅKÕ`« <å =∞#O|∞# <å~åÜ«∞}∞O_»∞ Ö’ÔH·Hõ<å^äŒ∞O _≥@¡Ü≥∞º #xÜ«Ú,
â◊s~°^è•iÜ≥ÿ∞# r=ÙxH˜ñ QÆ~°‡|O^èŒO|∞ ÖËsu ã¨OÉèíqOK≥ #xÜ«Ú#∞O ÉÁ_»q∞# ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞
<Õñ_»∞ x=$`«ÎO |Ü≥∞º† <≥@¡x# Ö’HõO|∞# H©â◊fi~°∞O_»∞ ǨÏi Ü«∞xÜ«Ú r=ÙO_»∞ Ѩ~°`«O„`«∞O
_»xÜ«Ú#∞ ^ŒÅOѨÙ^Œ∞† <å~åÜ«∞}ÉèíH˜Î„ѨÉèÏ=O|∞ „áê}˜QÀK«~°Oɡ·# Ü«∞q^Œº‰õΩ <åâ◊# HÍ~°}O
|#O ^Œ#~°∞K«∞O_»∞† <å~åÜ«∞}∞O_»∞ ^Œ#‰õΩ <å^è•~°O|∞ ÖËHõ ã¨=∞ã¨ÎO|∞#‰õΩO ^•#
Ü«∂^è•~°Éèí∂`«∞O_≥· qâ◊fiO|∞O ÉÁkq Ü«∞O^Œ∞ñ ^• #∞O_»∞ `≥éOÔQ@∞¡? â◊s~åaè=∂#O|∞#∞
ÉÁOk Ü≥∞=fiñ_»∞ =¸_è»`«=ÚO_≥· ã¨O™ê~°„Ѩ=~°Î‰õΩO _»QÆ∞? <≥=fiO_»∞ ÉèíH˜Î=∂~°æO|∞#ñ
|~°=∂`«∞‡O_≥#· =ÙO_»sH͉õΩΔ xO *ˇO^Œ∞? g~° e^Œé Ì ∞#∞ ã¨Oâ◊Ü∞« Hˆ â¡ O◊ |∞Å∞ ÖËq∞O*Ëã≤ ã¨∞MÏ#O^Œ
ѨiѨÓ~°∞‚Öˇ· Ü«∞aè=$kú <˘O^Œ∞"å~° ÅQÆ∞^Œ∞† Ô~=fiO_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏ#∞ã¨O^è•#O|∞KÕ Ö’HÍ#∞QÆ`«∞O
_»QÆ∞K«∞O „|"≥∂^Œ "Õ^Œ#O|∞Å <˘O^Œ∞† #`«O_»∞ ^Œ∞óMÏ„â◊Ü«ÚO_»QÆ∞† <å~åÜ«∞} Éèí[#O|∞#
ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞óYx"å~°}O |QÆ∞#x Éèí=nÜ«∞K«~°} ¿ã"åxq∞`«ÎO|∞#O QÆO\˜ñ: „|ѨOK«O|∞
„Ѩfu=∂„`«O|∞ QÆey Ü«Ú#fl ^Œ~Ú# #O^Œ∞ʼnõΩñ QÍ~°}O|∞ ÖˉõΩO_»∞@O*Ëã≤ `≥eÜ«∞x"åñ
_»<≥· =iÎO`«∞#x "≥O_çÜ«Ú. 244
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ǩ=Úx K≥ѨÊQÍ qO@∞#fl q^Œ∞~°∞_»∞ XHõ¯=∂@∞ `«ÅÜ≥∞uÎ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚
K«∂Kå_»∞. KÕ`«∞Å∞ *’_çOz, t~°ã¨∞û =Oz #=∞㨯iOKå_»∞. `«# =∞#ã¨∞û`À NǨÏix 㨇iã¨∂Î
q#Ü«∞"≥ÚÅ∞‰õΩ Ñ¨Å∞‰õΩÅ`À D q^èOŒ QÍ J<åfl_»∞. '=Úx=ˆ~}Ϻ! <å~åÜ«∞}∞_»∞ Ö’HÍxH˜ UÔHH· õ „ѨÉ∞íè =Ù
318 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Z\Ï¡ JÜ«∂º_»∞? â◊s~åxfl ^èŒiOz# r=Ù#‰õΩ Hõ~°‡|O^è•Å∞ U q^èŒOQÍ HõeQÍ~Ú? J<Õ J#∞=∂<åÅ∞
WѨC_»∞ g∞ =∂@Å=Å¡ `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. Ö’HÍÅxflO\˜H© Dâ◊fi~°∞_≥#· NǨÏi ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞_»h, r=Ù_»∞
Jã¨fi`«O„`«∞_»h `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. <å~åÜ«∞}∞x g∞^Œ ÉèíH˜Î QÆeæLO_»@O XHõ¯>Ë r=ÙÅÖ’x Jq^Œº#∞
`˘ÅyOK«_®xH˜ =¸ÅO J=Ù`«∞Ok— Jx ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.
<å~åÜ«∞}∞_»∞ `«#‰õΩ `å#∞ U P^è•~°O ÖˉΩõ O_®<Õ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍxH˜ `å<Õ P^è•~°"∞≥ ÿ D qâßfi#flO`å
á⁄kq Ѩ@∞ìH˘x P qâ◊fiOÖ’<Õ `å#∞O_»@O ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? Z=_»∞ ˆH=ÅO â◊s~°OÃÑ· Jaè=∂#O
ÃÑOK«∞H˘x Ѩ~=° ∞ =¸~°∞_ö ·≥ ã¨O™ê~åxfl ™êyã¨∂Î LO\Ï_À, Z=_»∞ ÉèHí =Θ ∂~°Oæ Ö’ „Ѩ=iÎOz Ѩ~„° |Ǩχ"≥∞#ÿ
NǨÏix KÕ~°∞‰õΩO\Ï_À go¡^ŒÌ~°∂ ã¨Oâ◊Ü«∞=¸ ˆH¡â◊=¸ ÖËx"å~°=@O =Å¡ ã¨∞Y=¸ P#O^Œ=¸
Juâ◊~ÚOz#"åÔ~· Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`å~°∞. ''Z=~°∞ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞? Z=_»∞ ã¨∞d™êÎ_»∞—— J<Õ ã¨Oâ◊Ü«∞
`«~å¯Å∞ ^Œ∞óMÏÅ∞ ÖˉõΩO_»_»O=Å¡ ã¨∞MÏ#O^•efl ã¨=∞$kúQÍ á⁄Ok# "å~°=Ù`å~°∞. Z=_»∞ ã¨∞Y ^Œ∞ó
MÏÅÖ’ =∞#ã¨∞û xeÑ≤ Ö’HÍxfl J#∞ã¨i™êÎ_À "å_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î z=~°‰Ωõ z‰õΩ¯ÅáêÅ=Ù`å_»∞.
<å~åÜ«∞} ã¨O¿ã=#O=Å¡ ã¨HÅõ ^Œ∞óMÏÅ∂ Ѩ\ÏѨOK« Ö∫`åÜ«∞x g∞ áê^Œ¿ã==Å¡ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. D
„ѨÑO¨ K«O ã¨=∞ã¨OÎ L#fl@∞¡QÍ =∞#‰õΩ QÀK«iã¨∞#Î flk. J@∞=O\˜ „Ѩfu Hõeæ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O =∂„`«O
`≥eÜ«∞_»O ÖË^∞Œ .
Hõ. Åe <å =∞kñ ^ŒÅñѨÙ^Œ∞ ã¨∞=∞, `«∞Å∞ Q˘xÜ«∂_»OQÆñ ^Œy# `ÀÜ«∞[<åÉèí∞O
_»Å=_»ñ _»ÅÊ`«áÈx~°,`«∞Å `«ÅáÈñ`«Å‰õΩ q∞QÆ∞Å ^Œ∞~°¡Éèí∞ñ _»xÜ«Ú<£. 245
* ''ã¨∞nè[# ã¨Oã¨∂Ü
Î ∞« =∂#∞_≥#· =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_»∞ JO`«O`« =∂„`«O `«Ñ㨠∞¨ û KÕ¿ã"åi PÖ’K«#ʼnõΩ
JO^Œ~åx"å_»∞—— Jx <å =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞‰õΩO@∂ LO\Ï#∞.
ã‘. WO„kÜ«∞O|∞Å`À_» <≥Åq∞ <˘ÃÑÊ_ç =∞ǨÏ^•^Œ∞Å x`«ˆ~`«~å#∞+¨OQÆ
=ÚQÆñ *Ëã≤ "åxÜ«∞O ^˘y q~å_ÕÌǨÏO|∞ ѨÙ\˜ìOz Ü«∞O^Œ∞ñ *ËѨ\˜ì `å#∞
=ã≤~ÚOK«∞ <å`«ñ_»∞ =~°∞㨠ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OMϺHõO|∞ÅQÆ∞ =∞ã¨ÎHÍO„Ѷ≤∞ÉÏǨï
Hõe`« ã¨`«∞Ê~°∞+¨μxQÍñ „|Ǩχ"å^Œ∞Å∞ ѨÅ∞‰õΩ^Œ∞ ~å q~å„@ÊÉèí∞=Ù#O^Œ∞
`Õ. Éèí∞=#*ÏÅO|∞ ÅÅ[_çñ ÉÁ~°Ü«∞‰õΩO_»∞ñ, „ÉÏ}^Œâ◊HõO|∞ xO„kÜ«∂~°÷=ÚÅ∞ xO„k
Ü«∂kè^≥·=`«=ÚÅ∞ñ QÆ∂_» ##Ѷ¨∞! „uq^èŒ, =∞QÆ∞K«∞ q„áêk =~°‚=Ú ÅÜ≥∞º #O^Œ∞. 246
* ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ WO„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç# =∞ǨÏ^•^Œ∞ʼnõΩ Ñ¨~㰠ʨ ~° ã¨O|O^èOŒ HõeÊOz q~å\ò
^ÕÇ¨ xfl ѨÙ\˜Oì z JO^Œ∞ x"åã¨O KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞ QÆ^•! „|Ǩχ"Õ`Ϋ Öˇ#· "å~°∞ P Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚ ã¨ÇϨ „ã¨j~°∞x¬ QÍ
ã¨ÇϨ „ã¨áê^Œ∞xQÍ ã¨ÇϨ „ã¨ÉÏǨïxQÍ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~°∞. P q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ JdÅ Ö’HÍÅ∂ JÅ[_ç
á⁄O^Œ‰Ωõ O_® LO@∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO #∞O_Õ Ñ¨k „áê}ÏÅ∂, WO„kÜ«∞QÀK«~å Å~Ú#
q+¨Ü∂« Å∂, WO„kÜ«∂Å HõkÑè ` ¨ ∞« Öˇ#· ^Õ=`«Å∂, =¸_»∞q^è•Öˇ#· „ÉÏǨχ}Ïk =~å‚Å∂ U~°Ê_®¤~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 319
Hõ. WÅñ |∞„`«Îᜄ`«Îã¨OѨ^Œ, QÆey# =Oâ◊=ÚÅ`À_»ñ QÆ_»∞ñ *’^Œº=ÚQÍ
Åeñ „|* ÖË QÆuñ QÆeyi?, Hõey# Ü«∂„Ѩ[ÅKÕ [QÆ=Ú Öˇ@∞¡O_≥<£? 247
* JO^Œ∞Ö’#∞Oz D Éè∂í q∞ÃÑ· =∞Ǩâ◊Û~°ºO HõeQˆ ÖÏ H˘_»∞‰õΩÅ∂ =∞#∞=∞Å∂ J<Õ =Oâ◊Ñ~¨ O° Ѩ~Å° `À
ѨÅ∞~°∂áêÅ „Ѩ[Å∞ U q^èŒOQÍ Pq~°ƒùqOKå~°∞? P „Ѩ[Å`À xO_ç# D „ѨѨOK«O U q^èŒOQÍ
„Ѩ=iÎÅ∞¡`«∞#flk?
Hõ. K«`«∞~°`« nÑ≤OѨñ „|*Ï, Ѩ`«∞ʼnõΩñ |u Ü«∞#ñQÆ "≥ÅÜ«Ú Ñ¨^•‡=u ÜÕ∞
QÆuñ |∞\˜ìOK≥#∞ „ã¨+¨ì$, „Ѩ`«`«∞ÅKÕ #=q^茄ѨѨOK«=Ú =∞é˜Ü«Ú<£. 248
* „Ѩ*ÏѨ`«∞ʼnõΩ JkèѨuÜ≥ÿ∞# ÅH©Δ‡Ñ¨u K«`«∞~°=∞uÜ≥ÿ∞ `å#∞ ã¨$+≤ìOz# „=*ÏѨ`«∞ÅKÕ
#=#"À<Õ‡+¨"≥∞ÿ# D „ѨѨOKåxfl U q^èŒOQÍ ã¨$+≤ìOѨ*Ëâß_»∞?
`Õ. "åxÉèË^ŒO|∞Å∞#∞ =∞#∞=Oâ◊=ÚÅ∞#∞, =∞#∞‰õΩÖÏnèâ◊fi~°∞Å∞#∞ ^Œ#‡#∞‰õΩÖÏ#∞
K«i`«=ÚÅ∞ <Õ qÉèí∂u <Õ *Ï_» nx, xO`«Ü«Ú#∞ñ |∞@ìñ*ËÃã? <å ÔHé∞ñQÆñ |Å∞‰õΩ. 249
* P ã¨$+≤ìÉèË^•Å#∂, =∞#∞=OâßÅ#∂, =∞#∞=OâßÅ JkèѨ`«∞Å#∂, =Oâß#∞K«i`åÅ#∂
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Z@∞=O\˜ =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞`À U q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOKå_À? <å‰õΩ `≥e¿ãÖÏ K≥ѨC.
Hõ. ã¨~°qO „yO^Œ<£ g∞ñ^ŒO, ^èŒ~°}˜H˜ñ QÆÅ Ö’Hõ=ÚÅ#∞ ^Œ`«Î`üã≤÷`«∞Å<£
=~°∞ã¨O |i}Ï=∞O|∞Å, <≥é˜ñyOѨñQÆ^ŒÜ«∞º <å‰õΩ x^ŒúK«i„`å! 250
* ã¨∞„Ѩã≤^Œú K«i„`«∞_»"≥·# F ™êfig∞! D Éèí∂q∞H˜ kQÆ∞=#∞#fl Ö’HÍÅ#∂, ZQÆ∞=#∞#fl Ö’HÍÅ#∂
"åx"åx Ѩiã≤÷`«∞Å#∂ "åxÖ’ =~°∞ã¨QÍ =zÛ# =∂~°∞ÊÅ#∂ <å‰õΩ q=iOK«∞.
Hõ. ã¨∞~°u~°ºVfl~°~åHõΔã¨, QÆ~°∞ _À~°QÆ ã≤^Œú ™ê^茺 QÆO^èŒ~°fi #Éèí
â◊Û~°=ÚY Éèí==ÚÅ∞ =Úx‰õΩO, [~°! QÆ~°ƒù¿ãfi^Œ*ÏO_»[=ÚÅ `≥éOQÆ∞<£. 251

* =Úx‰õΩÅ uÅHÍ! ^Õ=`«Å∞, [O`«∞=ÙÅ∞, =∞#∞+¨μºÅ∞, ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, QÆ~∞° _»∞Å∞, <åQÆ∞Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞,
™ê^è∞Œ ºÅ∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, MËK~« ∞° Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å Z\Ï¡ ѨÙ\Ïì~∞° ? WOHÍ QÆ~ƒ° [ù =ÚÅ∂, ¿ãfi^Œ[=ÚÅ∂,
JO_»[=ÚÅ∂ J~Ú# r=ÙÅ∞ [x‡Oz# q^è•#O ‰õÄ_® <å‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞.

Hõ. „uQÆ∞}„Ѩ^è•#HõO|∞QÆ, #QÆ∞ #=`å~°=ÚÅñ |∂~°‚"≥∞ÿ "≥Åã≤# Ü«∂

[QÆ^Œ∞`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∞, xQÆ=∞=ÚÅ q^èŒO|∞ "åx xÅ∞Hõ_»Å∞ ^ŒQÆ<£. 252

* ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ „Ѩ^è•#OQÍ QÆÅ J=`å~åÅ#∂, ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# D [QÆ`«∞Î [#‡ã≤÷u

ÅÜ«∂Å#∂, Jq „Ѩ=iÎOK«∞ q^è•Å#∂, "Õ^•Å#∂ "åx âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# LxH˜h <å‰õΩ `≥Å∞ѨÙ.
320 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞™œO^Œ~°º Ѩ, ~å„Hõ=∞=ÚY QÆ∞}=ÚÅ∞#∞, ^èŒ~å=∞~°=ÚY =
~°‚ „Hõ=∞=ÚÅ∞, <å„â◊=∞ ^èŒ, ~°‡„H˜Ü«∞Å∞#∞, jÅ=$`«Î=∞`«ÉèÏ==ÚÅ∞<£. 253
* K«„Hõ^~Œè ∞° _≥#· [QÆ<åfl^ä∞Œ x ™œO^Œ~º° O, Ѩ~å„Hõ=∞O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∞ "≥Å_¡ Oç K«∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ <åÅ∞QÆ∞=~å‚Å#∂, „|ǨχK«~º° O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å#∂, "åi"åi PÜ«∂ ^è~Œ å‡Å#∂,
Hõ~°Î"åºÅ#∂, ã¨fiÉèÏ"åÅ#∂, #_»=_»∞Å#∂ <å‰õΩ ZiyOK«∞.
`Õ. Ü≥∂QÆq™êÎ~° =∞Ç≤Ï=∞Å∞ Ü«∂QÆ=ÚÅ∞#∞, *Ï˝#=∂~°æ=ÚÅ∞#∞ |i*Ï˝# ™ê^èŒ
#=ÚÅ∞<≥· Ü≥ÚѨC ™êOYºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ qHõK,« [Å[#Ü«∞# 㨇$`«O|∞Ö∫ âß„ã¨=Î ÚÅ∞#∞. 254
Ü≥∂QÆ q^ŒºÅ∞ "åx qâı+=¨ ∞Ç≤Ï=∞Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, "åx q^è•<åÅ∂, *Ï˝#=∂~åæÅ∂, q*Ï˝#™ê^è<Œ åÖˇ#·
™êOYº Ü≥∂QÍÅ∂, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x 㨇~°}=∂„`«OKÕ ã¨O*Ï`åÖˇ·# âß„™êÎÅ∂ <å‰õΩ qxÑ≤OK«∞.
ã‘. áê+¨O_» =∂~°æO|∞ñ „|uÖ’=∞‰õΩÅ qÉèÏQÆ=ÚÅ∞ r=ÙÅ∞ QÆ∞}Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞
|Å∞‰õΩÅ∞ QÆ`«∞Å∞#∞ QÆeÔQ_ç ^èŒ~°‡ "≥∂HõΔ=ÚÅ Ü«∞O^Œe Ѩ~°ã¨Ê~°q~À^èŒ
=ÚÅ∞ ÖËx ™ê^èŒ#=ÚÅ∞ Éèí∂q∞áêÅHõ hu "å~°ÎÅ∞ ^ŒO_»hu *Ï_»
Ü«Ú#∞ |$^äŒQ̓ù=O|∞Å∞#∞ q^è•#=ÚÅ∞#∞ a`«$"Õ∞^èŒ=ÚÅ∞#∞ ^ŒuÊ`«$qã¨~°æ
`Õ. QÆ`«∞Å∞ñ ^•~å„QÆǨÏO|∞Å∞ñ QÍÅ K«„Hõ, =Ú# =ã≤Oz# xÅ∞Hõ_»Å∞#∞ ^ŒÑ¨=ÚÅ∞
^•#=ÚÅ∞ñ ^Œ`«ÊùÅO|∞Å∞ñ ^Œ#~°∞ „Ѩ|Å, ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ „|[ ÖÁ#iOK«∞ Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞. 255
* <åã≤ΉõΩ Å~Ú#"åi „Ѩ=~°Î# Öˇ@∞=O\˜q? Jâß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ# q"åǨÅ=Å¡ „ѨÉèíqOz#"åix
qÉèlí OK«∞ q^è•# "Õ∞k? r=ÙÅ QÆ∞}Hõ~‡° Å∞, =∂@Å f~°∞`≥#∞flÅ∞ Z@∞=O\˜q? ^è~Œ ‡° "≥∂HΔÍÖ’¡ J<Àº#ºO
q~°∞^ŒúO HÍx ™ê^èŒ#Å∞ ZÖÏO\˜q? ~å[hu, ^ŒO_»hu, "Õ~°∞áê@∞ q^è•<åÅ∞, Ñ≤`«$Ü«∞*Ï˝Å∞,
Ñ≤`«$`«~°Ê}ÏÅ∞, `å~°Å∞, „QÆǨÅ∞, D HÍÅ K«„HõOÖ’ "åx xÅ∞Hõ_»Å∞, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞, ^•<åÅ∞, "åx
Ѷ¨e`åÅ∞, qâı+¨^èŒ~å‡Å∞, „Ѩ[Å∞ KÕ¿ã Hõ~°‡Å∞, "åx Ѷ¨e`åÅ∞ <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C.
K«. =^ŒÅHõ Éèí∂[<å=oH˜ =K«∞Û qѨ^ŒÌâ◊ ^èŒ~°‡=ÚÖò, ã¨~À
[^Œà◊xÉèωõΔΩñ _ÕQÆux ã¨O`«ã¨ =∞O^≥_»∞? <≥\˜ì"åi "Õ∞Öò
=^ŒÅHõ HÍ#=K«∞Û, QÆ∞~°∞ÅO „aÜ«∞t+¨μºÅ∞ Q˘Åfi "å~°∞ ã¨
=∞‡^Œ=Ú#ñ QÀ~°∞ #~°÷=ÚÅ∞ =∂#∞QÆ <≥>ˇ¡é˜ñyO`«∞ i=Ú‡Å<£. 256
* Éèí∂„Ѩ[ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# PѨ^Œú~å‡Å∞ Z\˜ìq! J~°qO^•‰õΔΩ_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ Uq^èŒOQÍ
ã¨O`À+≤™êÎ_∞» ? Z@∞=O\˜"å~°∞ KÕã#≤ "Õ∞Å∞ ZÅ¡ÑC¨ _»∞ HõxÑ≤ã∂¨ Î LO@∞Ok? t+¨μºÅ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ ¿ãqOK«QÍ
"å~°∞ ã¨O`À+¨OQÍ HÀˆ~ Ѩ~°=∂~å÷Å∂, "å\˜x K«Hõ¯QÍ f~°ÛQÆÅ =∂~åæÅ∂ <å‰õΩ É’kèOK«∞.
Hõ. qÅÜ«∂k ÉèË^Œ=ÚÅ #, Ü«∞ºÅѶ¨Úxñ |~°"Õ∞â◊√ <≥=fi ~°Oz`«ÉèíH˜ÎO
Q˘Å∞`«∞ ~°^≥=fiiÖ’ #∞, `«¯eHõ<£ ã¨∞d~ÚOK«∞ r=`«`«Îfi=Ú? =∞é˜Ü«Ú<£. 257
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 321

* „ѨàÜ
◊ ∞« O Zxflq^è•Å∞? ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥#· Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚ Z=~°∞ JK«OK«Å ÉèHí `
Θ À ¿ãq™êÎ~∞° ? r=`«`fiΫ O
Z=iÖ’ qHÍ™êuâ◊Ü«∞O`À „ѨHÍtã¨∞ÎOk?
Hõ. QÀqO^Œ∞x ~°∂ѨO|∞#∞, r=„|ǨχʼnõΩ <≥·Hõºã≤kúÜ«Ú <≥@∞Ö∫?
ÉèÏ=# #∞Ѩx+¨^Œ~°÷O, ɡ· "≥ÅÃã_ç *Ï˝# "≥∞\˜ì ^•~°ºã¨∞Î`åº! 258
* =∞ǨÏhÜ«∞ã¨Î=hÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! QÀqO^Œ∞x ã¨fi~°∂Ѩ x~°∂Ѩ}O ZÖÏQÆ∞? r=„|ǨχʼnõΩ
UHõ`«fiO ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? Z@∞=O\˜ *Ï˝#O Hõey`Õ LѨx+¨`«∞ÎÅ J~°÷O TǨωõΩ JO^Œ∞`«∞Ok?
`Õ. Lz`« =∞QÆ∞#\˜ì t+¨º„ѨÜ≥∂[#=ÚÅ∞, ã¨[˚#∞ÅKÕ`« q*Ï˝#™ê^èŒ#=ÚÅ∞
<Õq∞ ѨÅ∞HõOQÆñ|_»∞, "åx <≥Å¡ =∞é˜Ü«Úñ, ÉÁÅ∞K«∞ "≥·~åQƺ=Ú#ñ ^ŒQÆ∞ ѨÙ~°∞+¨ÉèíH˜Î. 259
* L`«=Î ÚÖˇ#· t+¨μºÅ∞ Hõey#O^Œ∞=Å¡ HõeQˆ „ѨÜ∂≥ [<åÅ∂, ã¨[#˚ ∞Å∞ É’kèOKÕ q*Ï˝# ™ê^è<Œ åÅ∂,
"≥·~åQƺO =Å¡ „ѨHÍtOKÕ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Z@∞=O\˜"À q=iOK«∞.
`Õ. WxflÜ«Úñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~ÚzÛ ##∞fl, #i÷ ~°H˜ΔOѨن Ü«∞[˝ ^•<åk ѨÙ}º
Ѷ¨Å=Ú, "Õ^ŒO|∞ ã¨kq# Ѷ¨Å=Ú, <å~°Î, [#∞Åñ QÍz# Ѷ¨Å=Ú`À ã¨=∞=Ú QÍ=Ù. 260
* g\˜ #xflO\˜h q=~°OQÍ K≥Ñ≤Ê qѨ#∞fl_»<≥·# ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞. Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã≤# Ѷ¨ÅO, ^•<åÅ∞
WzÛ# Ѷ¨ÅO, "Õ^•Å∞ K«kq# Ѷ¨ÅO– W=hfl Hõeã≤ P~°∞ÎÖˇ·# <å=O\˜"åix P^ŒiOz# Ѷ¨ÅO`À ã¨=∂#O
HÍ=Ù.

Hõ. Jx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx, q#Ü«∞O|∞#ñ ^≥eÜ«∞ #_»∞QÆ∞ q^èŒ"≥∞Å¡#∞ "åº

ã¨∞x ã¨∞`«∞ñ _»aè=∞#∞ºx #O, ^Œ#∞# ÔHé˜OyOz =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 261
* Jx q#Ü«∞OQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ J_çy#@∞¡ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
K«. WÅñ QÆÅ =∂#"å=oH˜ <≥Å¡ #∞uOѨ ÉèílOѨ Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ
"≥Åã≤# ѨÓ~°∞=Oâ◊=Ú Ñ¨q„`«=Ú ¿ãÜ«∞ñQÆñ |∞\˜ì ã¨^Œ∞æ}Ï
Hõe`« Ü«∞â◊ó„Ѩã¨∂# ÅuHÍ`«uH˜O „|u"åã¨~°O|∞ñ ɡO
ѨÅ~°ñQÆñ „É’k "≥@∞ì^Œ∞ QÆ^ŒÜ«∞º! =Ú‰õΩO^ŒHõ^ä•=∞$`«O|∞#<£. 262
* ~å*Ï! Éè∂í =∞O_»ÅOÖ’ QÆÅ „Ѩ[ÅO^ŒiH© „ѨâO◊ ã¨hÜ«∞=¸, ѨÓ[hÜ«∞=¸ J~ÚOk ѨÓ~°∞=Oâ◊O.
J@∞=O\˜ ѨÓ~°∞=Oâßxfl =∞iO`« Ѩq„`«O K≥Ü«∞º\ÏxH˜ [x‡Oz# "å_»=Ù h=Ù. =∞Oz QÆ∞}ÏÅ<Õ
ѨÙëêÊÅ`ÀxO_ç h H©iÎ Å`åq`å<åxH˜ „Ѩuk#O Hõ=∞ÖÏHõΔ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ã¨O xOÑ≤ ÃÑOѨ٠Hõeyã¨∂Î
LO\Ï=Ù Hõ^•!
322 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. JÅÊ`«~°"≥∞ÿ# ã¨∞Y=ÚÅ #O^Œ∞K«∞#fl, [#∞Å ^Œ∞óYO|∞ =∂#ÊOQÆñ *ÏÅ∞#\˜ì
ѨÙO_»sHÍHõΔ QÆ∞}Hõ^ä• „áÈ`«"≥∞ÿ#, q`«`« xQÆ=∂~°÷ =∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«=Ú h‰õΩ. 263
=. Zé˜OyO`«∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 264
* JÅÊ"≥∞ÿ# ã¨∞MÏÅHÀã¨O J„~°∞Å∞Kåã¨∂Î "å\˜x á⁄Ok ‰õÄ_® ^Œ∞óMÏ<Õfl J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞
=∂#=ÙÅ∞. J@∞=O\˜ [#∞Å#∞ ^Œ∞óMÏÅ#∞O_ç ^Œ∂~°O KÕÜ∞« _®xH˜ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ \˜nì , N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
K«i„`«Å<Õ ^•~åÅ`À JÅ¡|_ç#n, "Õ^•Å J~å÷xfl qã¨ÎiOѨ*Ë¿ãn ÉèÏQÆ=`«O. J@∞=O\˜ ÉèÏQÆ=`«O h‰õΩ
q=i™êÎ#∞, q#∞ Jx Nâ◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
ã‘. J=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ=`å=∂flÜ«∞ "≥ÚHõ<åñ_»∞ ÔQ·H˘x áê`åà◊Ö’Hõ=∞O^Œ∞
#„ѨuǨÏ`«|∞kúÜ≥ÿ∞ "åã¨∞^Õ"åYºñ ÉÁÅ∞K«∞ ã¨OHõ~°¬}=¸iÎ k=º
ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ#∞ñ^•# |∞kúÖ’ñ EK«∞K«∞ ã¨Åe`«^蕺# =Ú‰õΩo`«<Õ„`«∞ñ
_≥· ã¨#O^•Éèí∞º^ŒÜ«∂~°÷O|∞ QÆ#∞ qzÛ K«∂z# "å~°∞ ã¨Oã¨∞Î`«∞ ÖÁ#~°Ê
`Õ. #=∞~° QÆOQÍ=QÍǨÏ#∞Öˇ· Ü«∞Ç‘ÏO„^Œ, Hõ#º ÖÏ„~°Ì[\Ï |O^èŒHõe`« ÅQÆ∞K«∞
Éèí~°Î$ "åOKèå#∞|∞kú #ѨÊ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μñ, QÆkÜ«∞ <Õ`≥Oz `«`åÊ^ŒHõ=∞ÅÜ«ÚQÆ=Ú. 265
* ''"åã¨∞^Õ=Ù_»∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À „ѨHÍtOKÕ"å_»∂,ˆH=Å *Ï˝#ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∂– J~Ú#
ã¨OHõ~}
¬° ∞_»∞ XHõ<å_»∞ "Õ^™Œ ê~°"∞≥ #ÿ ÉèÏQÆ=`åxfl áê`åà◊Ö’HõOÖ’xH˜ fã¨∞H˘xáÈÜ«∂_»∞. `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
`«#∞fl `å<Õ K«∂K«∞H˘O@∂ `«^HÕ õ ^蕺#OÖ’ H˘OK≥O¿ãѨ٠Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞ ™êfiq∞. ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å
JÉèí∞º^ŒÜ«∞O HÀi# "å_≥· Hõ#∞flÅ∞ qÑ≤Ê K«∂Kå_»∞. ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ™êfiq∞x ã¨Oã¨∞Î`«∞Å∞ KÕâß~°∞.
JO`«Ö’ PHÍâ◊QOÆ QÆÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ <åQÆH#õ ºHõÅ∞ `«_ãç #≤ [_»K∞« @ìÅ`À JK«Û\˜H˜ =KåÛ~°∞. P <åQÆH#õ ºÅ∞
P k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_Õ `«=∞‰õΩ Éè~í ΰ HÍ"åÅx ÉèÏqOKå~°∞. P Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μx ã¨g∞Ñ≤Oz PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞
¿ãqOKå~°∞.
Hõ. ¿ãqOz ÉèíH˜Î`À <å, <åq^èŒ Ñ¨Ó*’ѨǨ~° #u #∞`«∞Å#∞ <å
^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú =_»ã≤i, Ü«∂"Õà◊ ã¨#O^Œ<å^Œ∞ Å=∞‡Ç≤Ï`å`«∞‡<£. 266
* JÖÏ ¿ãqOz ÉèHí `
Θ À J<ÕHõ q^è•Öˇ#· ѨÓ[Å∞ KÕâß~°∞. HÍ#¯Å∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞. #=∞㨯iOKå~°∞.
™È΄`åÅ`À P ^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl =â◊Ѩ~°K«∞H˘<åfl~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚
„Ѩã¨∞ÎuOѨ™êQÍ~°∞.
=∞. Ѷ¨∞#™êǨτ㨠H˜s@~°`«fl qÅã¨`å¯O`« „Ѩã≤^Œú„ѨÉèÏ
[x`À^Œ„QÆ~°∞z „ѨHÍt`«Ñ¶¨}Ï ™êǨτã¨∞ñ_Ò ^Õ=`å
=#nHΔÍK«}∞ ~°∂ѨHõ$`«º=Ú ÖÁy<£ "åOKè«O „|â◊Oã≤Oz "å
~°#∞~åQÆ ã¨öe`À‰õΩÎ ÖÁÑ¨Ê #_»∞QÆ<£ ǨÏi¬Oz Ü«∂ ^Õ=Ùñ_»∞<£. 267
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 323
* P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ "ÕÅH˘Åk t~°ã¨∞ûÅ∞ Hõey L<åfl_»∞. P t~°ã¨∞ûÅÃÑ· H˜s\ÏÅ∞ JÅOHõiOѨ|_ç
L<åfl~Ú. P H˜s\ÏÅÖ’x ~°`åflÅ∞ ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. P HÍOu ѨÙO*ÏÅ
"≥#∞Hõ Pkâı+¨μx "Õ~ÚѨ_»QÆÅ∞ ã¨∞O^Œ~°OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ ™êfiq∞x, ^Õ=`«Å#∞
~°H˜ΔOK«∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ q∞H˜¯e "Õ_»∞Hõ`À ã¨Oã¨∞ÎuOKå~°∞. PÜ«∞# J=`å~åÅ#∞,PÜ«∞#
KÕã≤# Ѷ¨∞#HÍ~åºÅ#∞ „Ѩâ◊Oã≤OKå~°∞. JÖÏ ã¨∞ÎuOKÕ@ѨC_»∞ "åi =∂@Å∞ ^Õ=ÙxÃÑ· QÆÅ J#∞~åQÆO
=Å¡ `«_»|_®¤~Ú. "åi ã¨Oã¨∞Î`«∞ʼnõΩ P ^Õ=Ù_»∞ ã¨O`À+≤OKå_»∞.
`Õ. Éèí∂i xQÆ=∂~°÷™ê~° qKå~° =∞QÆ∞K«∞ñ, ^Œ#~°∞ h ÉèÏQÆ=`«=Ú ™ê^Œ~°`«ñ |eÔH
#e#Éèí=ã¨∂u Ü≥ÿ∞# ã¨#`«∞¯=∂~°, ‰õΩ#‰õΩ <≥é˜ñyOK≥ ™êOMϺܫ∞#∞#‰õΩ #`«ñ_»∞. 268
* ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å „áê~°÷#ʼnõΩ „Ѩã¨#∞fl_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î"Õ^Œ™ê~°"≥∞ÿ Ѩi_è»qÖË¡ D
ÉèÏQÆ=`åxfl „|Ǩχ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# ã¨#`«∞¯=∂~°∞xH˜ ™ê^Œ~°OQÍ LѨ^ÕtOKå_»∞. PÜ«∞#
™êOMϺܫ∞#∞#‰õΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
Hõ. Ѩ~°ñQÆ #`«O _»O`«ñ |~å, â◊~°∞#‰õΩ #∞Ѩ^Õâ◊ q∞K≥Û ã¨=∞‡u† #`«ñ_»∞<£
ã¨∞~°QÆ∞~°∞# H˘ã¨ñÔQ† <å`«ñ_»∞, QÆ~° =∞~°∞^Œ∞QÆ <å‰õΩñ *ˇÃÑÊñ† ÔQ·H˘x ÜÕ∞#∞<£. 269
* P ™êOMϺܫ∞#∞_»∞ =∞Oz=∞#ã¨∞û`À Ѩ~åâ◊~°∞#‰õΩ LѨ^ÕtOKå_»∞. Ѩ~åâ◊~°∞_»∞ ã¨∞~°QÆ∞~°∞"≥·#
|$ǨÏã¨ÊuH˜ `≥eáê_»∞. PÜ«∞# UHÍO`«OQÍ <å‰õΩ K≥áêÊ_»∞.
Hõ. h H˜Ñ¨C_»∞ q=iOK≥^Œ, <åHõi‚OѨÙ=Ú ã¨~À~°∞Ǩ‰õΔΩO _»QÆ∞ ã¨∞
â’¡‰õΩx K«i`å=∞$`« Ѩi, ¿+‰õΩñ_»"≥· =Ú^Œ=Ú QÆ^Œ∞~°ñ *ˇÅñQÆ∞=Ú q^Œ∞~å! 270
* F q^Œ∞~å! q#∞. <Õ#∞ P ÉèÏQÆ=`åxfl WѨC_»∞ h‰õΩ q=~°OQÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. L`«Î=∞â’¡‰õΩ_≥·#
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx K«i„`« J<Õ J=∞$`« =~°¬OÖ’ `«_çã≤#"å_»"≥· ǨÏ~À¬`«¯~°¬O`À PHõi‚OK«∞.
=. W@∞¡ ÉèíQÆ=„`ÀÊHõÎO|∞#∞, |∞∞+≤ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞QÆ`«O|∞#∞, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞ ™È΄`«O|∞#∞, Ѩ~°=∞
Ѩq„`«O|∞#∞, Éèí=Å`å Åq„`«O|∞#∞ #~Ú# ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä• „ѨѨOK«O|∞ „â◊^•úà◊√O_»=Ù Éèí‰õΩÎO_»=Ù #QÆ∞ h‰õΩ
#∞Ѩ㨺ã≤OK≥^Œ, q#∞=Ú. 271
* W@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞xKÕ K≥ѨÊ|_ç#n, |∞∞+¨μÅ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞™ê~°OQÍ ã¨=∂QÆ`«"≥∞ÿ#n,
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩx á⁄QÆ_»Î HõÅn, Ѩ~°=∞áê=# "≥∞ÿ#n, Éèí=|O^è•Å#∞ `≥QÆ\ψ~Ûn– S#
ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä•q^è•<åxfl Éèí‰õΩÎ_»=Ó P㨉õΩÎ_»=Ó J~Ú# h‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞`å#∞. q#∞.
ã‘. J#Ѷ¨∞! ÜÕ∞HÀ^ŒHõ"≥∞ÿ Ü«Ú#fl "Õà◊ #O`«ifl~°∞^•ú#Å ^•~°∞ q`«u
ÉèÏuñ lK«ÛùH˜Î ã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· HõѨ@ x„^•Ö’Å∞ñ _»QÆ∞K«∞ xg∞e`å‰õΔΩñ
_≥·# <å~åÜ«∞}∞O _»O|∞ =∞^茺=Ú# ÉèÏã¨∞~° ã¨∞^è• ¿Ñ¶# áêO_»∞~° â◊s~°
~°∞K«∞Å∞ ã¨Ç¨Ï„㨠t~À ~°`«fl ~°∞K«∞Å`Àñ *ˇeq∞ ¿ãÜ«∞ñQÆ <˘Ñ¨C âı+¨ Éè’QÆ
324 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. `«ÅÊ=Ú#ñ |=fioOz Ü«∞#ÅÊ`«`«Îfi, nÑ≤Îñ *ˇ<˘flO^ŒñQÍ #kfifÜ«Úñ _»QÆ∞K«∞
#aè~°`«∞O_»Ü«Úºñ QÀ~°∞¯ÅÜ«∞O^Œ∞ñ ÉÏã≤, „Ѩq=∞ÖÏHõ$u <å#O^Œ Éèíi`«∞ñ _»QÆ∞K«∞. 272
* F q^Œ ∞ ~å! Ѩ Ó ~° fi O „Ѩ à ◊ Ü « ∞ 㨠= ∞Ü« ∞ OÖ’ qâ◊ fi =∞O`å [Å=∞Ü« ∞ OQÍ L#flѨ C _» ∞
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Pkâı+¨μ}˜‚ áê#∞ÊQÍ KÕ#∞H˘x ã¨=Ú„^Œ=∞^茺OÖ’ Ѩ=fioOKå_»∞. P Pkâı+¨μ_»∞
ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ J=∞$`«O #∞~°∞QÆ∞Å=O\˜ â◊s~°O HõÅ"å_»∞. J`«x `≥Åx¡ â◊s~° HÍO`«∞Å∞ J`«x "Õ~Ú `«ÅÅÃÑ·
`«à◊`«à◊ÖÏ_Õ ~°`åflÅ HÍO`«∞Å`À K≥eq∞ KÕã¨∞Î#fl@∞¡QÍ "≥Å∞Q˘O^•~Ú. <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«# Hõ_»∞ѨÙÖ’
Jyflx ^•K«∞H˘#fl ^•~°∞=ÙÖÏ Ö’Ñ¨Å K≥·`«#ºâ◊HÎ̃ HõÅ"å_≥· L<åfl_»∞. J#O`«"≥∞ÿ# `«`«ÎfinÑ≤Î`À JkfifÜ«Ú_≥·
P#O^Œ=∞Ü«Ú_≥· HõѨ@x„^Œ #aè#~ÚOK«∞`«∂ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x L<åfl_»∞. ‰õΩ`«∂ǨÏÅO Hõey ‰õÄ_®
HÀÔ~¯Å∞ ÖËx"åxÖÏ x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ѨO`À q~ålÖÏ¡_»∞.
`Õ. Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ q^Œ∂~°∞ñ_≥· Ü«ÚQÆã¨Ç¨Ï„ã¨, HÍÅѨ~°ºO`« =∞dÅÖ’Hõ=ÚÅ∞ „q∞Oy
¿ÑiÛ =∞é˜HÍÅ â◊‰õΩκѨ|$OÇ≤Ï`«=Ú#, ã¨=∞`« ã¨$+≤ì „H˜Ü«∂ HõÖÏѨ=ÚÅñ ^Œye. 273
* D q^èŒOQÍ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞‰õΩ ‰õÄ_® ^Œ∂~°OQÍ "≥~ںܫÚQÍŠѨ~°ºO`«O ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ `«#
Hõ_»∞ѨÙÖ’ ^•K«∞H˘x "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∂ P ÃÑ·# HÍÅ=¸ â◊H©Î K«Hõ¯QÍ Jaè=ºHõÎO HÍQÍ ã¨=∞`«fiO =Ç≤ÏOz
ã¨$+≤ìHÍ~°ºO x~°fiÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ P㨉õΩÎ _≥·<å_»∞.
Hõ. `«# [~î°~°=Ú Ö’Ñ¨Åñ ^•ñ, z# Ö’Hõ xHÍÜ«∞=ÚÅ ã¨$lOK«∞@‰õΩ#∞ ™ê
^èŒ#=∞QÆ∞ ã¨∂HΔ͇~°÷=Ú =∞#, ã¨∞# QÆx HÍÖÏ#∞QÆ`« ~°*’QÆ∞} =∞O`«<£. 274
* `«# Hõ_»∞ѨÙÖ’ ^•K«∞H˘x =Ù#fl ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∂ uiy ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ LѨHõ~°}"≥∞ÿ#
ã¨∂HõΔ‡Ñ¨^•~å÷xfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz, HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ ~°*’QÆ∞}Ïxfl ѨÙ\˜ìOKå_»∞.
ã‘. ѨÙ\˜ìOK≥ñ ^Œ^Œ∞æ}O|∞#ñ |~°"Õ∞â◊fi~°∞ <åaè^Õâ◊=Ú#O^Œ∞ #e#<åà◊
=Ú^Œ~ÚOK≥ =∞é˜ Ü«∞ѨÊÜ≥∂~°∞Ç¨Ï =Ú‰õΩà◊O|∞ QÆ~°‡É’kè`«"≥∞ÿ# HÍÅ=∞O^Œ∞ñ
^Œ# `Õ[=Ú#ñ „|=$^ŒúOɡ·# [Å=ÚKÕ [Å*ÏѨÙÎ QÆuñ „|HÍâ◊O|∞ <˘O^Œñ
*Ëã≤ Ö’HÍ„â◊Ü«∞ã≤÷u ã¨~°fiQÆ∞} qÉèÏã≤`«QÆu <˘Ñ¨C ~år==∞O^Œ∞
`Õ. x[HõàÏ Hõe`åOâ◊O|∞ xeÃÑ, ^•x=Å# <å=∂flÜ«∞ =∞Ü«Úñ_»∞#∞ =~°QÆ∞}∞O_»∞
<å`«‡Ü≥∂xÜ«Ú <≥·# `ÀÜ«∞[Éèí=ÙO_»∞, ã¨~°qñ [`«∞~å##∞O_»∞ <å [## =∞Ü≥∞º. 275
* P q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOz# ~°*’QÆ∞}O=Å¡ <å~åÜ«∞}∞x <åaèÖ’ #∞O_ç "≥ÚQÆæ`À ‰õÄ_ç# XHõ
`å=∞~°`«∂_»∞ [x‡OzOk. ã¨$+≤ìHÍ~°º„ѨÉèÏq`«"≥∞ÿ# HÍÖÏxfl J#∞ã¨iOz ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«# `Õ[ã¨∞ûKÕ`«
=$kúá⁄Ok# h\˜#_»∞=∞ P `å=∞~°"≥ÚQÆæ#∞ ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ qHõã≤OѨ*Ëâß_»∞. Ö’HÍʼnõΩ P„â◊Ü«∞O WKÕÛ
ã≤÷uh, ã¨HõÅQÆ∞}ÏÅ`À „ѨHÍtOKÕ „ѨHõ$uh HõeyL#fl P Hõ=∞ÅOÖ’ Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ `«# Hõà◊`À‰õÄ_ç#
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 325
JOâßxfl „Ѩãi¨ OѨ *Ëâß_»∞. JѨC_»∞ P Ѩ^‡Œ OÖ’ #∞Oz ã¨OѨ#∞fl_»∂, ã¨fiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∂, K«`∞« ~°∞‡Y∞_»∂
J~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞.
`Õ. J`«ñ_»∞ `«`«Ê^Œ‡ Hõi‚HõÜ«∞O^Œ∞ xez, qHõK«Ö’K«#∞ñ_≥· Ö’Hõq`«u kâ◊Å∞
#O|~°O|∞#∞ x[K«`«∞~å##=ÚÅñ, QÆÅÜ«∞ñ |iH˜Oz K«∂K«∞K«∞ñ QÆ=∞ÅÉèí=Ùñ_»∞. 276
* Ѩ^Œ‡OÖ’#∞Oz „ѨÉèíqOz# P „|Ǩχ Ѩ^Œ‡O ÃÑ·ÉèÏQÍ# xÅ|_ç, Hõ#∞flÅ∞ ÉÏQÍ `≥~°z
Ö’HÍÅ#∂, k‰õΩ¯Å#∂, PHÍâßxfl `«# <åÅ∞æ"≥∂=ÚÅ`À ѨiH˜Oz K«∂_»™êQÍ_»∞.
K«. JÅѶ¨ÚÜ«ÚQÍO`« HÍÅѨ=<åǨÏ`« ã¨OK«Å^Œ∂i‡*ÏÅ ã¨O
Hõe`« [ńѨÉèí∂`« =∞QÆ∞ HõO[=Úñ ^Œ^Œfi#*Ï`« Hõi‚HÍ
`«Å=Ú# #∞#fl `«#∞fl qâ◊^Œ„H˜Ü«∞ñ QÆeæ# Ö’Hõ`«`«Îfi=Ú<£
#eñ ^≥eÜ«∞OQÆ <ÀѨHõ =∞#O|∞#ñ *ÏÅ qKå~° "≥ÚO^Œ∞K«∞<£. 277
=. W@¡x q`«i¯OK≥. 278
* JO`«∞ÖËx „Ѩà◊Ü«∞HÍÅO. K«∞@∂ì =∞Ǩ[ÅO! „ѨK«O_»"≥∞ÿ# QÍÅ∞Å∞ gã¨∞Î<åfl~Ú! JÅÅ∞
ÖËzѨ_∞» `«∞<åfl~Ú! P [Å=∞^躌 OÖ’ XHõ Ѩ^‡Œ O! P Ѩ^‡Œ O=∞^躌 ^Œ∞^Œ∞ÃÌ Ñ· `å#∞! ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∂ L#flÖ’HÍÅ
ã¨fi~°∂ѨO! W^ŒO`å Uq∞\’ J~°÷OHÍHõ–`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’KåÖÏ qKå~åxfl
á⁄Ok WÖÏ q`«i¯OKå_»∞.
L. D [Å=∞O^Œ∞ h Hõ=∞Å "Õ∞ QÆu #∞^Œƒù= =∞Ü≥∞º? <˘O\˜ ÜÕ∞
h [Å*Ï`« Ñ‘~î°=Ú <Õ QÆu #∞O\˜? =∞^•Yº Ü≥∞kÌ? <å
H©˜ [##O|∞ <˘O^Œ∞@‰õΩ <≥Ü«∞ºk ¿ÇÏ`«∞=Ù? |∞kúñ E_» <Õ
Ü≥∂[ <≥é∞OQÆ ÖË#x ѨÜ≥∂~°∞ǨÏQÆ~°∞ƒùñ_»∞ qã≤‡`å`«∞‡ñ_≥·. 279
* D h\˜ÃÑ· D Ѩ^‡Œ O U q^èOŒ QÍ Ñ¨Ù\˜Oì k? XO@iQÍ <Õ#∞ D `å=∞~° QÆ^ÃÌ≥ Ñ· Z\Ï¡ LO@∞<åfl#∞.
<å¿Ñ~°∞ Uq∞\˜? <å‰õΩ D ѨÙ@∞ìHõ ~å=_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? ZO`« PÖ’zOz<å D „Hõ=∞O Uq∞\’
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl#∞– Jx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ _≥·<å_»∞.
Hõ. P =#[<åà◊ =¸ÅO ÉÏ, =#=ÚÅÖ’# #i÷ #~°Ü«Ú@ H˘éÔH·
Ü«∂ =#*Ï`« „ѨÉèí=ÙO, _® =#~°∞ǨÏ<åà◊ q=~°=∞O ^Œaè=ÚY∞ñ_≥·. 280
* P `å=∞~°`«∂_»∞ ZHõ¯_» #∞Oz ѨÙ\˜ìO^À, ^•x"≥Ú^ŒÅ∞ ZHõ¯_» =Ù#fl^À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx P
h\˜Ö’ "≥^ŒHõ_»OHÀã¨O „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩ^Œ‡<åà◊O "≥O@ ֒ѨeH˜ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
=∞. JuQÆOcè~° qâßÅ "åixkè`ÀÜ«∂O`«ifl=∞QÍflOQÆ∞ñ_≥·
K«`«∞~åã¨∞ºO _˘y k=º=`«û~°ã¨Ç¨Ï„ã¨O ||˚=¸ÅO|∞ ã¨
326 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#‡u hH˜ΔOzÜ«Úñ QÍ#ÖËHõ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∂ =∞ǨÏ`«ÎfiO|∞ q
㨇$uñ QÍqOѨ qcè`«∞ñ_≥· =∞~°Åñ *ËÔ~O ^Œ`«û~À*Ï`«=Ú<£. 281
* q∞H˜¯e Ö’`«∂, q∞H˜¯e qig Hõey# P =Úhfl\˜h\˜Ö’ =Úxy#"å_≥· P „|Ǩχ
"Õ~Ú^Õ=`å=`«û~åÅ∞ ZO`À *Ï„QÆ`QΫ Í "≥kHÍ_»∞. J~Ú<å P `å=∞~°`∂« _»∞ =¸ÖÏxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
ÉèQí =Æ O`«∞x =∂Ü«∂„ѨÉÏè =O =¸ÖÏ# PÜ«∞#‰õΩ P =¸Å ~°ÇϨ 㨺O JO`«∞ zHõ¯ÖË^∞Œ . =∞u QÀÖ’Ê~Ú
ɡ^iŒ áÈ~Ú =∞m¡ P `å=∞~° ѨÓ=Ù ÃÑHˆ· KÕ~å_»∞.
`Õ. J@∞¡ „QÆ=∞‡éñ *Ëi Ü«∞Ü«∞º|˚Ñ‘~î°, =∞O^Œ∞ #ëêìOQÆ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂#∞~°H˜Îñ
|=#∞ |OkèOz =∞Ç≤Ï`« `«Ñ¨ã¨û=∂kè, #∞O_ç â◊`«=~°¬=ÚÅ∞ ã¨#∞K«∞O_» #O`«. 282
* P q^èŒOQÍ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ P Ѩ^Œ‡Ñ‘~î°OÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç JëêìOQÆÜ≥∂QÆOÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ"å_≥·<å_»∞.
QÍex |OkèOz, UHÍ„QÆÉèÏ=O`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. D q^èŒOQÍ #∂ˆ~O_»∞¡ QÆ_çKå~Ú.
P. J\˜ì Ü≥∂QÆ[x`«"≥∞ÿ# q*Ï˝#O|∞, QÆeyÜ«ÚO_ç ^•#ñ QÆ=∞Å#Ü«∞#∞ñ
QÍ#ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞Å Hõi‚Hõ Ü«∞O^Œ∞, #∞#fl"åxñ ^Œ#∞flñ QÆ#fl"åx. 283
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ D q^èŒ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÍÉèϺã¨O =Å¡ q*Ï˝<åxfl á⁄O^•_»∞. P q*Ï˝#O =Å¡‰õÄ_®
J`«_»∞ q+¨μ‚=Ù#∞ K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. JѨC_»∞ `«# ^蕺<åxfl `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ xeáê_»∞. JHõ¯_»
Ѩ~å`«Ê~°∞x ^Œi≈Oz `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ''L#fl"å_Õ—— `«##∞ ''Hõ#fl"å——_»x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞.
=∞. HõxÜ≥∞<£ xâ◊ÛÅÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï=∞O QÆO*Ï`«QÆ~°∞ƒùO_»∞ â’
Éèí#Kåi„`«∞ [QÆ`«Êq„`«∞ qÅã¨`«Ê^•‡Hõà◊„`«∞<£ ã¨∞^è•
â◊#=ÚYº ã¨∞Îuáê„`«∞ ^•#=K«=¸*ˇ·„`«∞<£ ^Œà◊`«Ê^Œ‡ <Õ
„`«∞ #g<À[˚fiÅ hÅ"Õ∞Ѷ¨∞ xÉèíQÍ„`«∞O |H˜Δ~å@Ê„`«∞Îx<£. 284
* D q^èOŒ QÍ JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí ` Θ À ‰õÄ_ç# Ü≥∂QÆ=∂Ǩ`«‡ºO =Å¡ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ â◊√ÉèKí i« „`«∞_»∂
Ѩ~=° ∞Ѩq„`«∞_»∂ ÅH©‡Δ Hõà„◊ `«∞_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œi≈OKå_»∞. PÜ«∞# "ÕÅ∞ѨÙÃÑ^ŒÅÌ q#`«∞Å∞
JO^Œ∞H˘<Õ "å_»∞. ^•#=Ãã·<åºÅ#∞ `«iq∞H˘>Ëì"å_»∞. qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞.
„H˘`«Î^≥· "≥eyáÈ`«∂ L#fl hÅ"Õ∞Ѷ¨∞O`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ^ÕǨÏO HõÅ"å_»∞ QÆ~°∞_»^èŒfiA_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 285
K«. JÅѶ¨ÚѶ¨}Ï`«Ñ¨„`« xK«Ü«∂„QÆ ã¨=∞Oz`« #∂`«fl ~°`«fl x
~°‡Å ~°∞zKÕ Ü«ÚQÍO`« uq∞~°O|∞ #_»Oz Ü«∞HõŇëÈÅ¡ã¨
[˚Å=ÚÅñ *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞ #=™ê~°ã¨ <åà◊ ã≤`≥·Hõ Éè’QÆ=ÚO
QÆey# âı+¨`«ÅÊ=Ú#∞ ÔQ·H˘x Ü«Ú#fl =∞Ǩ`«∞‡ <˘Hõ¯x<£. 286
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 327

* JO`ÕHÍ^Œ∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê"≥·# Ѩ_»QÆÅ<Õ Q˘_»∞QÆ∞Å z=~° QÆÅ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ~°`åflÅ

HÍO`«∞Å`À „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’x pHõ@¡#∞ áÈHÍ~°∞Û`«∂ H˘O„Q˘`«Î `å=∞~°`«∂_»∞ÖÏO\˜ `≥Å¡x ^ÕǨÏã¨OѨ^Œ
Hõeæ# Pkâı+¨μ}˜‚ áê#∞ÊQÍ KÕã≤H˘x q∞H˜¯e x~°‡ÅOQÍ L#fl hà◊§=∞^茺OÖ’ â◊Ü«∞xOz L<åfl_»∞.
ã‘. =~°Ñ‘`« H“âıÜ«∞ Ѩi^è•#HÍOu ã¨O^蕺O|∞^Œ ~°∞z xK«Ü«∞O|∞ QÍñQÆñ
QÆ=∞hÜ«∞ #=¿ÇÏ=∞Hõe`« H˜s@O|∞ ~°=∞}ñ QÍOK«# tY~°O|∞ QÍñQÆ
=∂x`«=∞øH˜ÎHõ =∂eHÍ~°∞z ™ê#∞ Ѩu`«x~°~≠~° Ѩ~°OѨ~°Å∞ QÍñQÆñ
*ˇÅ∞"˘O^Œ∞ #=`«∞Åã‘ ^•=∞Hõ=ÚÅ∞ ÖÏe`«`«@*∫+¨nè Å`«Å∞ QÍñQÆ
`Õ. =~°Éèí∞[O|∞Å∞ xHõ@ã¨÷ =Oâ◊=ÚÅ∞QÆñ, |^Œ=Ú ÅOQÆ}áê^ŒÑ¨ „ѨK«Ü«∞=ÚÅ∞QÆ
Åe`«QÆu <˘Ñ¨C =∞~°Hõ`åK«Å q_»Oa, `å`«‡ ^ÕǨÏO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ =∞Ǩ`«∞‡ ǨÏix. 287
* Hõ@∞ìH˘#fl "Õ∞Öˇ·# Ѩ@∞ì=„™êÎÅ HÍO`«∞Å∞ ™êÜ«∞OHÍÅѨ٠"Õ∞Ѷ¨∂Å HÍO`«∞Å∞ HÍQÍ, ÃÑ@∞ìH˘#fl
ã¨∞O^Œ~° ã¨∞=~°‚ H˜s@O |OQÍ~°∞ tY~°O HÍQÍ, ~˘=Ú‡ÃÑ· „"ÕÖÏ_Õ =Ú`åºÅǨ~åÅ∞ K«iÜ«∞ÅÃÑ· #∞O_ç
*ÏÅ∞"åˆ~ ÃãÅÜÕ∞à◊√§ HÍQÍ, JO^•Å∞ zO^Õ `«∞Åã‘=∂ÅÅ∞ ^Œ~°∞Ö’¡ „ѨHÍtOKÕ F+¨nèÅ`«Å∞ HÍQÍ,
L#fl`«Éèí∞*ÏÅ∞ K≥OQÆ@ L#fl "≥^Œ∞~°∞ "≥Ú^Œà◊√§ HÍQÍ, áê^•Å∞ =ÚOy@ L#fl `«~°∞QÆ∞ÖχÅ∞ HÍQÍ,
ѨK«Ûx ^ÕǨÏO`À ѨK«ÛŠѨ~°fi`«OÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞ P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« #ѨizÛù#flO|∞#∞ x~°∞Ѩ=∂#O|∞#∞ xdÅÖ’Hõ ã¨O„QÆÇϨ O|∞#∞ #uq™êÎ~° =~°∞ÖÎ ÏÜ«∂=∞O
|∞#∞ <≥· qq^èŒ qz„`« k=º=∞}˜ qÉèí∂+¨}O|∞Å <åf‡Ü«∞x~°‡Å ^Œ∞ºuKÕ`«O „|HÍâ◊O|∞
<˘O^ŒO*ËÜ«Ú k=º ^ÕǨÏO|∞ ^Œ#~° qq^èŒO|∞ÅQÆ∞ HÍ=∞O|∞ ÅaèÅ+≤Oz qâ◊√^ŒúOɡ·#
"Õ^ÀHõÎ=∂~°æO|∞# Éèíl~ÚOK«∞ ѨÙ~°∞+¨„âı+¨μªÅ‰õΩñ QÍ=∞^èÕ#∞ =#O ^Œy# áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ü«ÚQÆO|∞#∞,
#eHõ Ѷ¨ÅHõ Åe`«~°∞z xK«Ü«∞O|∞ʼnõΩ <À@∞=_ç Hõ$áêáê„`«∞O_≥· K«O„^Œ∞O_»∞ |Ǩï~°∂ѨO|∞Åñ
|^Œã¨~À[O|∞Å <å„â◊~ÚOK≥ ## <˘Ñ¨C Ѩ^Œ#YO|∞Å∞#∞, Hõ=∞ÖÏÉèí∂HÍO`«Å‰õΩ #∞Ѩ^è•#
~°∂ѨO|∞ Å#O^Œy hÅHõ^ŒoHÍã¨ÎOÉèíO|∞Å _»O|∞ q_»OaOK«∞ #∂~°∞ Ü«ÚQÆà◊O|∞#∞,
Hõ#Hõ=∞}˜=∞Ü«∞ "Õ∞YÖÏHõÖÏáêaè~å=∞O|∞#∞, QÆ^OŒ | H˜O[ů â’aè`« Ñ‘`åO|~åÅO Hõ$`«O|∞#∞<≥·
qÅã≤Å∞¡ Hõ\˜=∞O_»ÅO|∞#∞, â◊$OQÍ~°"åÇ≤Ïh [ÖÏ=~°ÎO|∞<åñ ÉÁÅ∞á⁄O^Œ∞ <åaèq=~°O|∞#∞,
[~î°~°ã¨÷xdÅ „|Ǩ‡O_» =ÚǨï~°∞‡Ç¨ï ~°∞^Œƒù=Hõ$jÉèí∂`«O |#O ^ŒQÆ∞ =∞^茺ÉèÏQÆO|∞#∞, =∞Ç≤Ï`«
=ÚHÍÎѶ¨Å =∂eHÍ q~°z`«~O° QÆ=b¡ q~ål`«O|∞, #=`«∞Åã‘^•=∞ H˜ãŨ Ü«∞`«ÅÊO|∞ñ, QÆ∞ã¨∞=∞
=∂eHÍÅOHõ$`«O|∞, Ѷ¨∞#™ê~° Hõã¨∂ÎiHÍ K«O^Œ#qeѨÎO|∞ñ, Q“ã¨∞ÎÉèí~°`«fl nѨ΄ѨnѨÎO|∞,
N=`«ûÅHõ} Δ ÅH˜`
Δ O« |∞ <≥· ~ÚOk~å~°=∞}˜H˜ñ Qˆ m=∞Ok~°O |#O ÉÁÅ∞Û =HõãΔ û÷¨ ÅO|∞#∞, ã¨∞YˆHm
ã¨=∂~°OÉèí Ѩi~°OÉè}í ÏO Éè’kè~å@¯#ºHÍ Hõ~åOÉè’[ H©e`« Hõ#Hõ =∞}˜HOõ Hõ} xHõ+O¨ |∞Å#O ÉÁÅ∞áê~°∞
~ˆ MÏ„`«Ü∞« q~å[=∂#Oɡ#· HõO|∞HõO^è~Œ O° |∞#∞, ã¨∞=∞Ç≤Ï`å#~°… k=º=∞}˜ „ѨÉÏè qÉèÏã≤`« Hˆ Ü«¸~°
HõOHõ} =Ú„kHÍÅOHõ$`«O|∞ Å~Ú# ÉÏǨï=ÙÅ∞#∞, ã¨HõÅÖ’HÍiÎ x"å~°Hõ ^Œ~°Ç¨ã¨K«O„kHÍ
^èŒ=o`«O|∞Öˇ· Hõ~°‚‰õΩO_»Å =∞O_»# =∞}˜=∞sK«∞Å∞ #~°Î#O|∞Å∞ ã¨Å∞ѨO ^Œ#i x^ŒÌO|∞ÅQÆ∞
328 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K≥‰õΩ¯@^ŒÌO|∞Å∞#∞, |iѨHõfi aO|Ѷ¨Å „Ѩ"åà◊Ѩš"å~°∞}Ï^èŒ~°O|∞#∞, #dÅÉèí∞=# ѨiáêÅ
#O|∞#‰õΩ <Õ# KåÅ∞^Œ∞ #x q"åkOK«∞ #Ü«∞#Ü«ÚQÆà◊O|∞#‰õΩ ã‘=∂ã¨ÎOÉèíO|∞#∞, K«OѨHõ
„Ѩ ã ¨ ∂ #~° ∞ z qÉè Ï ã¨ O |∞#∞ #QÆ ∞ <å™ê^Œ O _» O |∞#∞, QÆ = ∞ʼnõ Ω =Ú^Œ O |∞ʼnõ Ω O ɡ O Ѩ Ù
ã¨OáêkOK«∞K«∞ñ QÆ~°∞}Ï=∞$`« `«~°Oy `åáêOQÆO|∞Öˇ· Hõ~å‚O`« q„âßO`«O|∞Öˇ· K≥Å∞"˘O^Œ∞
<Õ„`«O|∞Å∞#∞, ã¨Åe`«NHÍ~°O|∞#‰õΩ #HõΔ~°`«fiO|∞ ™ê~°÷HõO|Ü≥∞º ##O^ŒQÆ∞ Hõ~°‚O|∞Å∞#∞,
x‰õΔΩKåѨ KåѨ ^ŒfiÜ«∞O|∞<åñ EѨ@∞ì „Éèí∂Ü«ÚQÆà◊O|∞#∞, #Ѩ~°Ñ¨HΔÍ+¨ìg∞ â◊âßOHõâ◊OHÍã¨Ê^Œ
á¶êÅѶ¨ÅHõO|∞#∞, hÅysO„^Œ â◊$OQÆã¨OQÆ`« ÉÏÅ=∂~åÎO_» =∞O_»Å q_»Oa`« Ѩ^Œ‡~åQÆ =∞}˜Yz`«
HÍOK«# H˜s@O|∞#O ÉÁÅ∞áêi ã¨∂ˆ~ºO^Œ∞ Ѩ=<å#Å „ѨHÍâ◊O|∞ʼnõΩ #=HÍâ◊O|∞ ã¨∂ѨHõ
„uÖ’Hõ "åºÑ¨Hõ ã¨=∞~°÷O|∞ÅQÆ∞ `Õ*’qâı+¨O|∞Åñ *ˇÅ∞"˘Ok ã¨OQÆ~° ~°OQÆO|∞Å ^•#"åhHõO|∞Å
ǨÏiOѨO*ÏÅ∞ ã¨∞^Œ~°≈<åk k=º™ê^èŒ#O|∞ÅKÕ ^Œ∞~åã¨^ŒO |QÆ∞ k=º~°∂ѨO|∞#∞O QÆey
=∞é˜Ü«Ú#∞. 288
* JO`ÕHÍHõ P =∞Ǩ`«∞‡x k=º^ÕǨÏO "Õ~°∞Ѩ~°∞Ѩ~åxk. ™ê\˜ÖËxk. ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∞ `«#Ö’
W=Ú_»∞ÛH˘#flk. KåÖÏ qâßÅ"≥∞ÿ QÆ∞O„_»<≥· x_çq HõeyL#flk. qz„`«"≥∞ÿ# =∞<À[˝"≥∞ÿ# J<ÕHõ
k=ºÉèí∂+¨}ÏÅ#∞ ^èŒiOz "å\˜x ã¨fiK«Ûù "≥∞ÿ# `«#HÍO`«∞ÅKÕ JÅOHõiã¨∞Î#flk. ѨÅ∞q^è•Öˇ·# HÀÔ~¯Å∞
HÀ~°∞`«∂ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μʼnõΩ HÍ=∞^è#Õ ∞=Ù J#^Œy# K«~}° Hõ=∞Å^ŒfiÜ«∞O Hõey=Ù#flk.
á¶êÅѶŨ Hõ HÍO`«∞ʼnõΩ F_çáÈ~Ú# K«O„^Œ∞_»∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OѨ |_ç#"å_≥· PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ J<ÕH~õ ∂° áêÖ’¡
P„â◊~ÚOKå_® J#fl@∞¡ L<åfl~Ú PÜ«∞# HÍeQÀà◊√¡.
N^ÕqH©, Éèí∂^ÕqH© `«ÅQÆ_»ÖÏ J#fl@∞¡ #∞#flx J~°\˜ã¨ÎOÉèÏÅ hÅ^Œ∞ºux Juâ◊~Úã¨∞Î<åfl~Ú
J`«x `˘_»Å∞. PÜ«∞# Hõ\˜„Ѩ^Õâ◊O =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# |OQÍ~°∞ X_®¤}O`À =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ L#flk. PÜ«∞#
#_»∞=Ú Hõ_çq∞ѨÙ=ÙfiÅ ˆHã¨~åÅ HÍO`«∞ÖÁeˆH Ѩ@∞ìÑ‘`åO|~°O`À „ѨHÍtã¨∞Î#flk. PÜ«∞# <åaè
â◊$OQÍ~°`«~°Oy}˜ ã¨∞_ç=Öˇ L#flk. PÜ«∞# =∞^茺„Ѩ^Õâ◊O Hõ_»∞ѨÙÖ’ L#fl ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ∂ =∂\˜=∂\˜H©
ѨÙ@∞ì`«∞#flO^Œ∞=Å¡ Hõ$tOzO^• J#fl@∞¡ L#flk.
PÜ«∞# =HõΔóã¨÷ÅO =∞Oz =Ú`åºÅ∞ ‰õÄiÛ# =ÚQÆ∞æÅ`À =ÚK«Û@QÍ „ѨHÍtã¨∂Î, „H˘O„Q˘`«Î
`«∞Åã‘=∂ÅÅ<Õ zQÆ∞~°∞Å áê#∞Ê`À XѨC`«∂ ѨÓÅ^ŒO_»Å`À JÅOHõ$`«"∞≥ ,ÿ ѨKÛ« Hõ~∂° Ê~°O Hõã∂¨ iÎ =∞Oz
QÆO^ŒO ѨÓ`«Å`À Ѩi=∞oã¨∂,Î H“ã¨∞ÉÎ ~íè `
° fl« HÍO`«∞Å`À "≥eyáÈ`«∂, N=`«ûâ’aè`"« ∞≥ ÿ ÅH©‡Δ ^Õq qǨÏiOKÕ
qÖÏã¨=∞Ok~°=∂ J#fl@∞¡ L#flk. â◊$OQÍ~° „H©_‰» Ωõ =ÚO^Œ∞ QÆ\Qì˜ Í H“yeOK«∞H˘#fl ÅH©‡Δ ^Õq KÕ`∞« ÅO^Œe
=∞}∞Å∞K≥H¯˜ # |OQÍ~°∞QÍAÅ∞ X`«∞‰Î Ωõ #fl QÆ∞~°∞ÖÎ Ï J#fl@∞¡ PÜ«∞# HõO~îå# =¸_»∞~ˆ YÅ∞ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú.
PÜ«∞# KÕ`«∞Å∞ "≥ÅHõ@ì~åx ~°=∞}©Ü«∞ ~°`«flHÍO`«∞Å`À q~ålÖË¡ Éèí∞[H©~°∞ÎÅ`À, HõOHõ}ÏÅ`À,
LOQÆ~åÅ`À JÅOHõ$`«=ÚÖˇ· L<åfl~Ú. PÜ«∞# K≥‰Ωõ ¯@^•ÌÅ∞ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’‰õΩÅ ÉÏ^èÅŒ #∞ áÈQ˘@ìQÅÆ z~°∞#=Ùfi
"≥<≥flÅÅ`À `≥Å¡<≥· Hõ~°‚‰õΩO_»ÖÏÅ =∞}˜„ѨÉèíÅ <å\ϺÅ`À `«à◊`«à◊ÖÏ_»∞`«∂ L<åfl~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 329
PÜ«∞# „H˜OkÃÑ^Œq ѨO_ç# ^˘O_»Ñ¨O_»∞ÖÏQÍ, ѨQÆ_»OÖÏ, zQÆ∞~°∞\ωõΩÖÏQÍ J~°∞}Ï~°∞}"≥∞ÿ
JÅ~å~°∞`«∞#flk. PÜ«∞# =Ú‰õΩ¯ K«Hõ¯x ã¨OÃÑOQÆ Ñ¨Ù=ÙfiÖÏ, ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ áêeOK«_®xH˜ Kåe#
^•xx '<Õ#O>Ë <Õ—#x "å^Œ∞ÖÏ_Õ Hõ#∞flʼnõΩ ã¨iǨÏ^Œ∞ãÌ OΨ ÉèOí J#fl@∞¡ L#flk. PÜ«∞# Hõ#∞flÅ∞ Hõ=∞ÖÏʼnõÄ,
HõÅ∞=ʼnõÄ â’Éèí KÕ‰õÄ~°∞Û`«∂, Hõ~°∞}Ï=∞$`«O á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À K≥=ÙÅ=~°‰õΩ qã¨Îie¡
L<åfl~Ú. PÜ«∞# K≥=ÙÅ∞ NHÍ~åxH˜ JHõΔ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O KÕ‰õÄ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
=∞#‡^ä∞Œ x ^è#Œ ∞ã¨∞ûÖÏ J#fl@∞¡ L<åfl~Ú. PÜ«∞# <≥#∞fl^Œ∞~°∞ |Ǩïà◊ÑH¨ OΔõ J+¨qì ∞<å\˜ K«O„^Œ∞_® J#fl@∞¡
Hõ#∞flÅ qO^Œ∞ KÕã¨∞Î#flk.
PÜ«∞# t~°ã¨∞ûg∞^Œ Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ H˜s@O hÅѨ~°fi`« tY~°Og∞^Œ LO_Õ
ÉÏÅã¨∂~°∞º}˜‚ u~°ã¨¯iã¨∞Î#flk. ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, "åÜ«Ú=Ù, Jyfl–gx „ѨHÍâßxH˜ ‰õÄ_® J=HÍâ◊O
W=fi‰õΩO_®, =¸_»∞Ö’HÍÖ’¡#∂ "åºÑ≤OK«_®xH˜ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ `Õ*’qâı+O¨ `À q~ålÅ∞¡`∂« L#fl P ^Õ=^Õ=Ù_»∞
~°}~°OQÍÅÖ’ ~åHõΔã¨∞Å ã¨=¸Ç¨xfl zOz K≥O_®_» QÆeæ# ã¨∞^Œ~°≈#O "≥Ú^ŒÖˇ·# k"åºÜ«Ú^è•Å∞ ^èŒiOz
L<åfl_»∞. J##º™ê=∂#º"≥∞ÿ# k=º~°∂ѨO`À ^ÕnѨº=∂#OQÍ „ѨHÍtã¨∂Î L<åfl_»∞.
L. Ǩ~°HõÖÏѨ ѨÙ+¨ÊxK«Ü«∞O|∞Åñ [OK«^Œ#~°… ~°`«fl ˆH
Ü«¸~° Hõ~åOQÆ∞mÜ«∞Hõ =∞Ǩϟ[˚fiÅ ÉÏǨïã¨Ç¨Ï„ã¨âßY ÖÁ
áêÊ~°ñQÆñ E_» <˘Ñ≤Ê Éèí∞=<å`«‡HõbÅ #^Œ$+¨ì =¸Å q
™êÊùi`« Éè’y"Õ+≤ì`« qÉèÏã≤`« K«O^Œ# Éèí∂~°∞ǨHõ$u<£. 289
* P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ Ǩ~åk JÅOHÍ~åÅ∞ ѨÙ+¨Êã¨=¸Ç¨Å∞QÍ, "≥ÅHõ@ì~åx ~°`åflÅ∞ K≥H˜¯#
Éè∞í [H©~∞° ÅÎ `À LOQÆ~åÅ`À, q~ålÖË¡ "ÕÅH˘Åk ÉÏǨï=ÙÅ∞ âßM’ѨâßYÅ∞QÍ „ѨHÍtã¨∂,Î Éè∞í =<åxH˜ P`«‡Ü≥∞ÿ
=¸ÅO `≥eÜ«∞~åx^≥· Ѩ_»QÆqÑ≤Ê# =∞Ǩã¨~°ÊO K«∞@∞ì‰õΩ#fl K«O^Œ# =$HõΔOÖÏ L<åfl_»∞.
=∞. qÅã¨`«∞¯O_»e ~å[ã¨Yº=Ú# #∞sfiÉèí$`«û=∂Yº<£ ã¨=Ú
[˚fie`À^•~° t~ÀqÉèí∂+¨} ã¨Ç¨Ï„ã¨ã¨fi~°‚ ‰õÄ@O|∞Å<£
ã¨eÖÏ"åã¨`«ñ *Ï~°∞H“ã¨∞ÎÉèí q~å[„^Œ`«fl QÆ~°ƒùO|∞#<£
#e<å‰õΔΩO_»∞ QÆ#∞OQ˘#OQÆñ ^ŒÔQ "≥∞ÿ<åHÍ=hÉèí$^Œæu<£. 290
* Ѩ_»QÆqÑ≤Ê# ã¨~°Ê~åA`À Hõeã≤ "≥∞Åã≤ L#flO^Œ∞=ÖÏ¡, Éèí∂q∞x "≥∂ã¨∂Î LO_»@O=ÖÏ¡,
t~ÀqÉèí∂+¨}ÏÅ∞QÍ „ѨHÍtOKÕ "ÕÅH˘Åk H˜s\ÏÅ=O\˜ |OQÍ~°∞ tY~åÅ=ÖÏ¡, ã¨=Ú„^Œ[Å=∞^茺OÖ’
x=ã≤OK«_O» =ÖÏ¡, =∞<ÀǨÏ~°"∞≥ #ÿ H“ã¨∞ÉÎ Ïè k ~°`åflÅ∞ Hõey=ÙO_»@O =ÖÏ¡ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù "≥∞<ÿ åHõ Ѩ~fi° `«OÖÏ
K«∂_»^Œy#"å_»∞ JÜ«∂º_»∞.
Hõ. q`«`å~°÷*Ï˝# [Ѩ, ã¨∞Îu =∞Hõ~°O^Œ „ѨǨÏ$+¨ì „â◊√u*Ï`« =∞^èŒ∞
„=`« QÆ} Ѩi=$`« â’ÉèÏ, QÆ`« H©iÎ „Ѩã¨==∂eHõÅ∞ QÆÅ"åx<£. 291
330 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Hõ#∞OQ˘x K«`«∞~å##∞O_»∞. 292
q™êÎ~°"≥∞ÿ# ÉèÏ=O`À, *Ï˝#O–[ѨO–™È΄`«O J<Õ `Õ<≥Å∞ „`åQÆ@OKÕ ã¨O`À+≤OKÕ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ J<Õ
"Õ^㌠=¨ ¸Ç¨Å`À K«∞@∞ìH˘#|_ç "≥É· "íè À¿Ñ`«OQÍ „ѨHÍtOKÕ H©iÎ J<Õ Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å∞ QÆÅ"åxx P q+¨μ^‚ =Õ Ùx
K«`«∞~°∞‡Y„|Ǩχ K«∂Kå_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨Ú 㨈~fiâ◊fi~°∞ <å^ŒºO`« â◊¥#∞ºx ^èŒ#∞ºx [QÆ^ÕHõ =∂#º K«i`«∞ñ
^Œ<åflaèã¨~°ã≤*’^Œƒù= ã¨~À[O|∞#∞ #ѨCÅ #xÅ∞x #O|~°=Ú#∞
=∂x`«Éèí∞=#x~å‡} ^Œ$+≤ìx ÉÁ_»ñQÆ<≥ñ† QÍx ~Ú`«~°=Úñ QÍ#ÖËHõ
Ü«∂f‡Ü«∞Hõ~°‡ c*ÏO‰õΩ~°O|∞#∞ ~°*’ QÆ∞}Ü«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞ #‰õΩOiî`« „Ѩ
`Õ. *Ïaèã¨~åæaè=ÚY`« #=ºHõÎ =∂~°∞æñ, _≥·# ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ#ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ñ *ËiÛ
Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡xñ |~°=Ú ##O`«∞ #Éèí=Ù, #A #"Õ∞Ü«Úx x@¡x Ü«∞aè#∞uOK≥. 293
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥· ã¨$+≤Hì Oõ `«\H˜ © „ѨÉ∞íè "≥,· Pn JO`«=¸ ÖËx "å_≥· ^è#Œ ∞º_≥· ã¨HÅõ Ö’HÍʼnõÄ =∂#∞º_≥#·
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx „|Ǩχ ^Œi≈OKå_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. PÜ«∞# ÉÁ_»∞#¤ ∞Oz ѨÙ\˜#ì Hõ=∞ÖÏhfl, [ÖÏhfl, Jyflh,
PHÍâßhfl, =∞Ǩ[QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ ^Œ$+≤hì K«∂Kå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ W`«~O° Ug∞ Hõ#|_»Ö^Ë ∞Œ . `«#^≥#·
ã¨$+≤Hì Í~åºxH˜ c*ÏO‰õΩ~°"∞≥ #ÿ ~°*’QÆ∞}O `«#Ö’ á⁄_»ã∂¨ Ñ≤Ok. „Ѩ=ÚY"≥∞#ÿ „Ѩ*Ïã¨$+≤Hì ˜ ã¨∞=ÚY∞_≥<· å_»∞.
JO`«∞Ѩ@xì –J~°O÷ HÍx–P ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl Hˆ O„nHõiOKå_»∞. =∞Ǩ`«∞‡_»∂, ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂,
J#O`«∞_»∂, JÉè=í Ù_»∂, J"Õ∞Ü«Ú_»∂ J~Ú# Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚ „|Ǩχ D q^èOŒ QÍ „Ѩã∞¨ uÎ OKå_»∞.
ã‘. #e<åHõΔ! =∂Ü«∂QÆ∞} =ºuHõ~°=Ú#ñ *Ëã≤ HÍ~°ºOɡ·# ã¨$+≤ì~°∂Ѩ
=Ú#ñ „|HÍtOK«∞ hѶ¨∞#~°∂ѨqÉèí=O|∞ ~°∂Ñ≤OѨ ^ÕǨÏ^è•~°∞ʼnõΩ ^Œ∞ifi
ÉèÏ=ºO|∞ ^ŒÅáÈÜ«∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»=Ù<≥·# Ѩ^•‡HõΔ! h ã¨fi~°∂ѨO|∞HõO>ˇ
##º "≥ÚHõ¯\˜ ã¨`«º"≥∞ÿ É’^èŒHõOɡ·# Ü«∞k ÖË^Œ∞ QÍ# h Ü«∞`«∞Å k=º
`Õ. "≥∞ÿ# ~°∂ѨO|∞ <å‰õΩñ „|`«ºHõΔ=∞Ü≥∞º, #kÜ«ÚñQÍHõ q"ÕHÀ^ŒÜ«∞=Ú#ñ *Ëã≤
=~°^Œ! h ~°∂Ѩ =∞*Ï˝#QÆ∞~°∞`«"≥∂ x, "å~°HõO |Ü≥∞º <å‰õΩ â◊â◊fi„`«ÊnѨ! 294
* `å=∞~° ѨÓÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ™êfig∞! =∂Ü«∂QÆ∞} ã¨OѨ~°¯O=Å¡ U~°Ê_çOk D ã¨$+≤ì. D
ã¨$+≤ì ~°∂ѨOÖ’ „ѨHÍtOKÕ h Ѷ¨∞#ã¨fi~°∂áêxfl x~°∂Ñ≤OK«\ÏxH˜ =∂=O\˜ ^ÕǨÏ^è•~°∞ʼnõΩ ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
Hõ=∞ÖÏHΔÍ! h ã¨fi~°∂ѨO HõO>Ë =∞~˘Hõ¯\˜ ã¨`º« "≥∞#ÿ n, `≥eÜ«∞^Œy#n ÖË^∞Œ . F =~°^•! ™ê\˜ÖxË h =∞<ÀǨÏ~°
~°∂ѨO <å‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOzOk. <åÖ’ q"ÕHOõ qHõãO≤ zOk. *’ºu~°‡Ü«∂! J@∞=O\˜ *Ï˝#O HõÅQÆ_O» KÕ`« h
~°∂ѨO J*Ï˝#O J<Õ ÃÑ#∞pHõ\x˜ áÈQ˘\˜Oì k. JO^Œ∞=Å¡ h ~°∂ѨO <åáêe\˜H˜ âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ nѨO.
Hõ. Ѷ¨∞# ã¨`«∞Ê~°∞ëê#∞„QÆǨÏ, =Ú#ÔH· Ü«∞q∞`å=`å~°=¸ÅO |QÆ∞K«∞O
^Œ#Ô~_ç h~°∂Ѩ=Ú â’, Éèí#=∞QÆ∞ Éèí=nÜ«∞<åaèѨ^Œ‡=Ú=Å#<£. 295
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 331
Hõ. [##O |Ok# <åKÕ, ##Ü«∞=Ú "≥Ú^ŒÅ<≥ QÆ$Ç‘Ï`« =∞Ü≥∞º† [QÆ`åÊ
=#! h^Œ∞ ã¨∞ã¨fi~°∂Ѩ=Ú, Ѷ¨∞#~°∞z~°Oɡ· ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊Hõ =∞QÆ∞@<£. 296
* L`«Î=∞ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«\ÏxÔH· ^èŒiOz# Z<Àfl J=`å~åʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õ h
~°∂ѨO â◊√ÉèÏxfl Hõeyã¨∞ÎOk. h <åaèHõ=∞ÅO #∞Oz [x‡Oz# <Õ#∞ h ~°∂áêxfl ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
Ö’Hõ=ÚÅ HõxflO\˜H© áê=#∞_»"≥·# ^Õ"å! h ã¨fi~°∂ѨO ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#k. ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊Hõ "≥∞ÿ#k.
=. =∞é˜Ü«Ú *Ï˝<å#O^ŒÑ¨iѨÓ~°‚ =∂„`«O|∞#∞, #<å=$`«„ѨHÍâ◊O|∞#∞, ÉèË^Œ~°Ç≤Ï`«O|∞#∞, „|ѨOK«
[#HõO|∞#∞, „|ѨOK« qÅHõΔ}O|∞#∞, Éèí∂`ÕO„kÜ«∂`«‡HõO|∞#∞, <ÕHõO|∞#∞, <≥·# ~°∂ѨO|∞
<˘OkÜ«Ú <≥O^Œ∞#∞ ÉÁ_»QÍ# #\˜ì x#∞fl <å„â◊~ÚOK≥^Œ† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ [QÆ#‡OQÆà◊
ã¨fi~°∂Ѩ^èŒ~°∞O_»"≥· h Ü«Úáê㨉õΩÅ"≥∞ÿ# =∂ =∞OQÆà◊O|∞Å H˘é‰õΩ x~°O`«~° ^蕺#O|∞KÕ`« h
k=º~°∂ѨO|∞#O QÍ#O|_çu, q\˜ì h=Ù x~°Ü«∞ÉèωõΩ¯Öˇ· xsâ◊fi~°"å^ŒO|∞#O *Ëã≤ ‰õΩ`«~°¯O|∞Å∞
„Ѩã¨OyOK«∞ ÉèÏQƺ~°Ç≤Ï`«∞ÅKÕ <å^Œ$`«∞O_»=Ù QÍ=Ù† =∞é˜Ü«Ú H˘O^Œé∞ Hõ$`å~°∞÷Öˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∞
Éè=í nÜ«∞ NK«~} ° Ï~°qO^ŒHÀâ◊ QÆO^èOŒ |∞ "Õ^=Œ ∂~°∞`åh`«O |QÆ∞@O*Ëã≤ `«=∞`«=∞ Hõ~‰‚° Ωõ ǨÏ~°O|∞Å
KÕ`« „QÆÇ≤ÏOK«∞^Œ∞~°∞† "å~°Å ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Îáê~°`«O„`«ºO|∞# QÆ$Ç‘Ï`«áê^•~°
qO^ŒO|∞Å∞ QÆey „ѨHÍtO`«∞† =kÜ«Ú#∞OQÍHõ „áê}∞ʼnõΩ „^Œ"åºQÍ~° ã¨∞ǨÏ$xflq∞`«ÎO |~Ú#
ÉèíÜ«∞O|∞#∞ ^Œ<åflâ◊xq∞`«ÎO |~Ú# â’HõO|∞#∞, „^Œ"åºk ã¨Ê$ǨÏÜ«Ú#∞ ^Œ#xq∞`«ÎO |~Ú#
ѨiÉèí=O|∞#∞, =∞é˜Ü«Ú #O^Œ∞ñ ^Œ$+¨‚Ü«Ú #k „Ѩܫ∂ã¨O|∞# Å|úOɡ·# <åiÎÜ«Ú, `«nÜ«∞Oɡ·#
=$^ä•„QÆÇϨ O|∞#∞ h Náê^•~°qO^ŒO|∞ ÅO^Œ∞ "≥=· ÚYºO ɡO`«HÍÅO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ #O`«HÍÅO|∞#∞
„ÉÏѨÎO|∞ ÅQÆ∞OQÍx =∂#"å`«‡<åÜ«∞‰õΩO_»=QÆ∞ x#∞fl <å„â◊~ÚOz# ÉèíÜ«∞x=$uÎ ¿ÇÏ`«∞"≥·#
"≥∂HõΔO|∞ QÆÅ∞QÆ∞† =∞é˜Ü«Ú#∞O Q˘O^Œé∞ ã¨HõÅáêѨ x=~°ÎHõO|~Ú# `«finÜ«∞<å=∞㨇~°}
H©~°Î#O|∞ÅO^Œ∞ q=ÚY∞Öˇ· HÍ=∞ºHõ~°‡ „áêg}ºO|∞#O *Ëã≤ #+¨ì=∞`«∞Öˇ· ~ÚO„kÜ«∞ Ѩ~°`«O„`«∞Öˇ·
Ü«∞=∞OQÆà◊O|∞Öˇ·# HÍ~°ºO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞† ^•#O*Ëã≤ "å`åk„u^è•`«∞ =¸ÅOɡ·#
‰õΔΩ`«Î$_®^Œ∞ÅKÕ`«#∞, j`À+¨‚=~°¬ "å`åk ^Œ∞óYO|∞ÅKÕ`«#∞, #un~°…Oɡ·# HÍ=∂yflKÕ`«#∞,
#qzÛù#flO|QÆ∞ „HÀ^èŒO|∞KÕ`«#∞O ^ŒÑ¨º=∂#∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞† "å~°ÅO QÆx# <å z`«ÎO|∞ QÆÅOHõO
ÉÁO^Œ∞† r=ÙO_»∞ Éèí=nÜ«∞=∂Ü«∂ Ѩi„ÉèÏ=∞º=∂}∞O_≥· Ü«∂`«‡ "Õéx Ü≥∞ѨC_»∞ ^≥eÜ«Ú,
#O`«HÍÅO|∞ x~°~°÷HõOɡ· ^Œ∞ã¨Î~°Oɡ·# ã¨O™ê~°™êQÆ~°O|∞ `«i~ÚOѨO*ÏʼnõΩO_»∞† ã¨#∞‡
hO„^Œ∞Öˇ·##∞ Éèí=nÜ«∞ <å=∞㨇~°}O|∞ =∞éz ~Ú`«~°q+¨Ü«∂㨉õΩÎÖˇ·ˆ~x "å~°Å∞ k=O|∞ÅO^Œ∞
=$^䕄Ѩܫ∞`«∞flÖˇ· ã¨OK«iOK«∞K«∞, ~å„`«∞ÅÜ«∞O^Œ∞ x„^•ã¨‰õΩÎÖˇ· ã¨fiѨflQÀK«~°O|∞ Å~Ú#
|Ǩïq^èŒã¨OѨ^Œ‰õΩ <å#OkOK«∞K«∞, â◊s~°Ñ¨i}Ï=∂k Ñ‘_»Å‰õΩ ^Œ∞ódOK«∞K«∞O „|u ǨÏ`«O|∞Öˇ·#
Ü«Ú^ÀºQÆO|∞Å Éèí∂Ö’HõO|∞# ã¨O™ê~°∞Ö∫ =iÎO`«∞~°∞† xëê¯=∞^èŒ~°∞‡Öˇ· x#∞fl Éèíl~ÚOK«∞
ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ Hõ~°‚=∂~°æO|∞ÅO „|"ÕtOz Éèí=nÜ«∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ Ñ¨iâ’kè`«Oɡ·# ǨÏ$`«û~À[
Hõi‚HÍÑ‘~î°O|∞# =ã≤~ÚO`«∞ =kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 297
332 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* *Ï˝#OKÕ`å P#O^ŒOKÕ`å ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ#n, P=~°}O ÖËx HÍOu HõÅn, ÉèË^ŒÉèÏ=O ÖËxn,
„ѨѨOKåxfl ã¨$+≤ìOKÕn, „ѨѨOK«OHõO>ˇ aè#fl"≥∞ÿ#n, ѨOK«Éèí∂`«=ÚʼnõÄ, WO„kÜ«∂ʼnõÄ P`«‡=O\˜k,
J##º"≥∞#ÿ k J~Ú# ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz ‰õÄ_® ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«x x#∞fl P„â◊~Ú™êÎ#∞. h=Ù Ö’HÍÅHõO`«‰Äõ
â◊√ÉèÏxfl KÕ‰õĈ~Û ~°∂ѨO ^èŒiOz# "å_»=Ù. x~°O`«~°O x#∞fl ^蕺xOKÕ =∂‰õΩ â◊√ÉèÏÅ#∞ HõeæOK«_®xÔH·
D k=º~°∂ѨO`À Hõ#|_ç<å=Ù.
#~°HõÉèÏ[#∞Öˇ· Dâ◊fi~°∞_»∞ ÖË_»x "åkã¨∂Î ‰õΩ`«~å¯Å`À HÍÅO QÆ_ç¿Ñ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞Å∞ x#∞fl
QÆ∞iÎOѨÖ~Ë ∞° . ^è#Œ ºr=ÙÖˇ#· H˘O^Œ~∞° =∞Ǩ`«∞‡Å∞ "Õ^•Å<Õ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`åÅ∞ H˘x=zÛ# g∞ áê^ŒÑ^¨ •‡Å
ã¨∞QÆO^è•xfl g#∞ÅqO^Œ∞QÍ P„Ѷ¨∂}˜™êÎ~°∞. "å~°∞ ÉèíH˜Î`À Ѩ~°=tOz# `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÖÏÅ`À h
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. h=Ù P Éèí‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞ûÅ`À „ѨHÍt™êÎ=Ù.
JO`ÕHÍHõ „áê}∞ʼnõΩ ^èŒ#O, WÅ∞¡, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å=Å¡ HõeˆQ ÉèíÜ«∞O, Jq <åâ◊#O HÍ=_»O KÕ`« HõeˆQ
^Œ∞óYO, "åxg∞^Œ Pâ◊, "åx ã¨Oáê^Œ#Ö’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º J==∂#O, Wxfl „â◊=∞Å∞Ѩ_ç á⁄O^Õ â’HÍxH˜
=¸Å"≥∞ÿ# `«$+¨‚, W=hfl h =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# K«~°}ÏÉÏ˚Å#∞ `«ÅOK«‰õΩO_® ZO`«HÍÅO LO\ÏÜ≥∂
JO`«HÍÅ=¸ LO\Ï~Ú. HÍx =∂#=ÙÅ P`«‡Å‰õΩ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»"≥·# x#∞fl P„â◊~ÚOz#@¡~Ú`Õ
ÉèíÜ«∂xfl áÈQ˘@∞ì HÀ=_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# "≥∂HõΔO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. H˘O^Œ~°∞ Jxfl áêáêÅ∂ áÈQ˘@ìQÆeˆQ
h<å=∞ ^蕺#ã¨OH©~#ΰ ʼnõΩ q=ÚY∞Öˇ· "≥∂ǨÏã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ Ѩ#∞Ö’¡ =∞u HÀÖ’Ê~Ú, WO„kÜ«∂ʼnõΩ ^•ã¨∞Öˇ·
Jâ◊√ÉèÏÖˇ#· HÍ~åºÅ∞ KÕã¨∂Î LO\Ï~°∞. WO^Œ∞=Å¡ "å`«Ñ≤`«Îâı¡ëê‡Å‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ# PHõe^ŒÑ¨CÅ ÉÏ^èŒÅ
KÕ`å, j`«O L+¨‚O =~°¬O "åÜ«Ú=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·#"åx =Å¡ „áêÑ≤ÎOKÕ ^Œ∞óYOKÕ`å J=kèÖËx HÍ=∞ ã¨O`åѨO
KÕ`å, Z_»`≥QÆx HÀѨOKÕ`å, `«Ñ≤Oz Ѩi`«Ñ≤OK«∞`å~°∞. J@∞=O\˜ "åix K«∂z <å =∞#ã¨∞û KåÖÏ HõÅ`«
Ѩ_∞» `«∞Ok.
r=Ù_»∞ h =∂Ü«∞ HõeÊOKÕ „Éè=í ∞ÅÖ’ H©Å∞ÉÁ=∞‡Ü≥∞ÿ ^ÕÇϨ OHõO>Ë P`«‡"Õ~x° ZѨÊ\˜ =~°‰Ωõ `≥Å∞ã¨∞HÀ_À
JO`« =~°‰Ωõ ™ê~°OÖËx ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•@ÖË_∞» . „âı+μ¨ Öª #·ˇ =ÚhO„^Œ∞Å∞‰õÄ_®, h <å=∞㨇~°}Ïxfl
=∞~°z, J#ºq+¨Ü∂« ÅÃÑ· Pã¨HΘ HõÅ"åÔ~#· @¡~Ú`Õ, "å~°∞ ѨQÅÆ O`å ѨxH˜=∂e#"åÔ~· u~°∞QÆ∞`«∂, ~å„uà◊√¡
ã¨fiѨflOÖ’ HõxÑ≤OKÕ J<ÕHÍÖˇ#· ã¨OѨ^ÅŒ ‰õΩ ã¨O`À+¨Ñ_¨ ∞» `«∂, â◊s~°=∞O^Œe [~å~ÀQÍk qHÍ~åʼnõΩ qKå~°Ñ_¨ ∞» `«∂,
„ѨÜ∞« `åflÅhfl ÉèQí flÆ O HÍQÍ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ã¨O™ê~°|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x u~°∞QÆ∞`å~°∞.
HÀiHõÅ∞ ÖˉõΩO_® ^èŒ~°‡ =∂~°æOÖ’ x#∞fl ¿ãqOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ K≥=ÙÅQÆ∞O_® h=Ù "åiÖ’
„Ѩ"Õt™êÎ=Ù. hÃÑ· ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ =Å¡ Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# "åi ǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å Ñ‘~î°O g∞^Œ h=Ù ‰õÄ~°∞ÛO\Ï=Ù.
=∞. Ѩ~°Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æ=ÚÅ ÉèÏ=O|O^Œ∞ <Õ h =∞<À
ǨÏ~°~°∂ѨO|∞ñ ^ŒÅOz ÜÕ∞ QÆ∞}QÆ}^蕺#O|∞ QÍqO`«∞, ~°
ѨC~°∞+¨„âı+¨ª Ѩi„QÆǨÏO|∞#‰õΩ<≥· á⁄ÖÏÊ~°ñ ^Œ^•úº# QÀ
K«~°=¸iÎ<£ ^èŒi~ÚO`«∞ QÍ^≥ Ѩ~°"≥∂`åûǨïO_»"≥· =∂^èŒ"å! 298
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 333

* F =∂^èŒ"å! L`«Î=ÚÖˇ·# Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ `«=∞`«=∞ Ü≥∂QÆã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å`À `«=∞`«=∞ ÉèÏ"åÅÖ’

U h =∞<ÀǨÏ~°~°∂áêxfl ÉèÏq™êÎ~À† U h QÆ∞}QÆ}Ïefl ã¨OÉèÏq™êÎ~À† "åix J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ xq∞`«ÎO P
~°∂ѨO ^èiŒ Oz J@∞=O\˜ QÆ∞}QÆ}ÏÅ`À "åiH˜ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ=Ù. ZO`À ã¨O`À+¨OQÍ "åix P^Œ∞‰õΩO\Ï=Ù.
`Õ. J~°Ü«∞ xëê¯=∞^èŒ~°∞‡Öˇ· #\˜ì Éèí‰õΩÎ, ÅO^Œ∞ h=Ù „Ѩã¨#∞flO_» "≥·#su
ǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ |^ŒúHÍ=ÚÖˇ· Ü≥∞#Ü«Ú ^Õ=, QÆ}=ÚÅO^Œ∞ñ „|ã¨#fl`« QÆÅ∞QÆ g=Ù. 299
* ÉÏQÍ Ñ¨ijeOz K«∂¿ãÎ HÀiHõÅ∞ ÖˉõΩO_® x#∞fl P~åkèOKÕ Éèí‰õΩÎÅ#∞ h=Ù J#∞„QÆÇ≤ÏOz#@∞¡
HÀiHõÅ`À =Ú_çÃÑ@∞ì‰õΩ#fl ǨÏ$^ŒÜ«∞O QÆÅ ^Õ=`«Å#∞‰õÄ_® h=Ù J#∞„QÆÇ≤ÏOK«=Ù.
K«. J~°Ü«∞ ã¨=∞ã¨ÎÉèí∂`« ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =ã≤Oz ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ
Ѩ~°ñy ã¨∞ǨÏ$„u¯Ü«∂#∞QÆ∞} ÉèÏã≤`«^èŒ~°∞‡ñ_»=ÙO |~åѨˆ~
â◊fi~°∞ñ_»=Ù<≥· `«#~°∞ÛK«∞ #ã¨[˚#^Œ∞~°¡Éèí "≥∞ÿ# Ü«∞\˜ì ã¨∞
ã≤÷~°=∞QÆ∞ ã¨~°fiÉèí∂`«^ŒÜ«∞KÕñ ÉÁ_»ñQÍ#ñQÆ =`«∞Î =K«∞º`å! 300
* F ™êfiq∞! h=Ù ã¨HõÅ r=ÙŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ JO`«~åºq∞"≥· LO\Ï=Ù. JO^ŒiÖ’ XˆH XHõ
~°∂ѨO`À "≥Å∞ Q˘O^Œ∞`å=Ù. PáêºÜ«∞`«‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ „ѨHÍtOKÕ ^èŒ~°‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. JK«∞º`å!
WǨÏѨ~åʼnõΩ h"Õ Jnèâfi◊ ~°∞_»=Ù. ã¨[#˚ ∞ʼnõΩ ã¨∞ÅÉè=í ¸ Jã¨[#˚ ∞ʼnõΩ ^Œ∞~°É¡ =íè ¸ J~Ú# ã¨~fi° r=HÍ~°∞}ºO
=Å¡ =∂„`«"Õ∞ [#∞Å∞ x#∞fl ^Œi≈OѨ QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
=∞. „Hõ`«∞^•<À„QÆ `«Ñ¨ã¨û=∂kè [Ѩã¨`«¯~å‡yfl Ǩϟ„`ådÅ
„=`«K«~åº^Œ∞Å <å^ŒiOѨ† =dÅ"åºáê~°áê~åÜ«∞}
ã≤÷u <˘áêÊÔ~_ç h Ѩ^•|˚Ü«ÚQÆm ¿ã"åaèѨÓ*Ïã¨=∞
iÊ`«^èŒ~°∞‡O _»QÆ∞"åx ÉèíOy #ã¨∞~ås! ^Õ=K«∂_®=∞}©! 301
* ^Œ#∞[q~å=∂! ^≥·=`«™ê~°fiÉè∫=∂! ã¨=∞ã¨Î "åºáê~åÅ∂, hˆH ã¨=∞iÊOz hÜ«∞O^Õ =∞#ã¨∞û
ÅQÆflO KÕã≤, h áê^ŒÑ¨^Œ‡^ŒfiÜ«∂<Õfl x~°O`«~°O P~åkèOKÕ Éèí‰õΩÎ}˜‚ h=Ù ZO`À JáêºÜ«∞OQÍ P^ŒiOz
P^Œ∞H˘O\Ï=Ù. Ü«∞*Ï˝Å∂, ^•<åÅ∂, Hõ~îÀ~°`«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, [áêÅ∂, JyflǨϟ„`åÅ∂, „=`åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOKÕ "åix ‰õÄ_® WO`« „¿Ñ=∞QÍ P^ŒiOK«=Ù.
`Õ. `«qe â◊â◊fi`«ûfi~°∂Ѩ K≥·`«#ºÉèí∂i, =∞Ç≤Ï=∞KÕ`« #áêã¨Î ã¨=∞ã¨ÎÉèË^Œ
"≥∂Ǩïñ_» =dÅ q*Ï˝#=Ú#‰õΩ <å„â◊, Ü«ÚO_»=QÆ∞ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ <À ~°"Õ∞â◊! 302
* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! h ã¨fi~°∂ѨO âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k. JO^Œe K≥·`«#º=∞Ǩ„ѨÉèÏ=O =Å¡ ã¨=∞ã¨Î"≥∞ÿ# ÉèË^Œ
ÉèÏ"åÅ#∂, "åº"≥∂ǨÅ#∂ ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å=Ù. JYO_» q*Ï˝<åxH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
334 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. [## ã≤÷u qÅÜ«∞O|∞Å, Hõ#Ü«∞O|∞#∞ ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«=∞QÆ∞ =∂Ü«∂ b
Å#∞ *ˇOk #@# ã¨eÃÑ_»∞, ##Ѷ¨∂`«‡Hõ! h H˘#~°∞Î #aè=O^Œ#=ÚÖò. 303
* ѨÙ@∞ì@, =$kúá⁄O^Œ∞@, K«xáÈ=Ù@–J<Õ =¸_çO\˜H© =¸ÅHÍ~°}"≥∞#ÿ k h =∂Ü«∞. J@∞=O\˜
=∂Ü«∂ #@#Å`À, bÖÏ qÖÏ™êÅ`À x~°O`«~°=Ú „H©_çOKÕ F Ѩq„`« ã¨fi~°∂áê! h H˜"Õ <å ÔH·"≥∂_»∞ÊÅ∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! =∞é˜ Éèí=^Œ=`å~° QÆ∞}Hõ~°‡ Ѷ¨∞#q_»O|#¿ÇÏ`«∞HõO|∞ Å~Ú#
~°=∞}©Ü«∞=∞QÆ∞ ^•â◊~°kä =ã¨∞^Õ= ‰õΩ=∂~åk k=º<å=∞O|∞ Ö’e
"≥ÅÜ«∞OQÆ =∞#∞AÅ∞ q=âß`«∞‡Öˇ· Ü«∞=™ê#HÍÅO|∞# ã¨O㨇iOz
[#‡ [<å‡O`«~° ã¨Oz`« ^Œ∞i`«O|∞ñ ÉÏã≤ ÔH·=źã¨O„áêѨÙÎ ÅQÆ∞^Œ∞
`Õ. ~°\˜ì k"åº=`å~°O|∞ Å=^èŒiOK«∞, #Añ_»=QÆ∞ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ ##Ѷ¨∞K«i`«!
z~°â◊√ÉèÏHÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡qǨ~°! ÉèíHõÎ=∞O^•~°! ^Œ∞~°ƒù= ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°! 304
* ™êfig∞! h=٠Ѩ~°=∞Ѩq„`«∞_»=Ù! ã¨K«Ûi„`«∞_»=Ù! âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# k=º=∞OQÆÅ ã¨fi~°∂ѨO HõÅ"å_»=Ù!
ZšѨC_»∂ ÅH©Δ‡^Õq`À ‰õÄ_ç ã¨OK«iOKÕ"å_»=Ù! Éèí‰õΩÎʼnõΩ HõÅÊ=$HõΔO =O\˜"å_»=Ù! ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°
ÉèíÜ«∂xfl ^Œ∂~°OQÍ áÈQ˘>Ëì"å_»=Ù! h J=`å~åʼnõÄ, ã¨^Œ∞æ}ÏʼnõÄ, ã¨`å¯~åºÅ‰õÄ, =∞ǨÏ^•â◊Ü«∂ʼnõÄ
HÍ~°}"≥∞ÿ#g, =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ#g J~Ú# ''^•â◊~°kä——, ''"åã¨∞^Õ"å—— k k=º<å=∂Å#∞ =∞#∞+¨μºÅ∞ `«=∞
`«∞k QÆ_çÜ«∞Ö’¡ 㨇iOz, [#‡[#‡Ö’¡ ‰õÄ_»Éˇ@∞ìH˘#fl áêáêÅ#∞ áÈQ˘@∞ìH˘x "≥∂HõΔO á⁄O^Œ∞`å~°∞.
[#‡ ÖËx"å_»"≥· ‰õÄ_® J@∞=O\˜ k"åº=`å~åÅ`À [x‡OKÕ h‰õΩ „"≥Ú‰õΩ¯`«∞<åfl#∞.
`«. [## =$kú q<åâ◊ ¿ÇÏ`«∞Hõ ã¨OQÆuO QÆÅ ÜÕ∞#∞ h
=Ù#∞ ǨÏ~°∞O_»∞ñ „kâßYÖˇ·, =∞#∞=ÙÖò =∞sz =ÚMÏ=∞~°∞Öò
^Œ#~° #O^Œ∞ѨâßYÖˇ·, Éèí=^•`«‡ nxH˜ =¸Å"≥∞ÿ
Ü«∞#Ü«∞=Ú<£ Éèí∞=# „^Œ∞=∂Hõ$u"≥·# h H˜^≥ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 305
D qâ◊fiO XHõ =∞Ǩ=$HõΔO. ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∞ HÍ~°‰õΩÅ"≥∞ÿ# <Õ#∂, h=Ó, t=Ù_»∂, =ÚQÆ∞æ~°O P
=$HΔÍxH˜ =¸_»∞ âßYÅO. =∞#∞=ÙÅ∂, =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∂, ^Õ=`«Å∂ ^•x LѨâßYÅ∞. P
qâ◊fi=$HΔÍxH˜ P^è•~°"≥∞ÿ# ‰õÄHõ\˜ "Õ~°∞ h"Õ. qâßÅ"≥∞ÿ# ^•x PHÍ~°O ‰õÄ_® h"Õ! J@∞=O\˜ h‰õΩ
ÔH·"≥∂_»∞ÊÅ∞.
=∞. ѨÙ~°∞ëênèâ◊! Éèí=`«Ê^•|˚Ü«ÚQÆm ѨÓ*ÏkHõ~°‡„H˜Ü«∂
Ѩ~°`«O *ˇO^Œx =¸_è»z`«∞Îxñ |â◊√„áêÜ«Ú<£ =∞#∞ëêº^èŒ=Ú<£
[~°Ü«Ú<£ <åâ◊=Ú <˘O^Œñ*ËÜ«Ú #u^ŒHõΔOɡ·# HÍÅO|∞† `«
^Œ∞æ~°∞ HÍÖÏ`«∞‡ñ_»"≥·# h‰õΩ =∞k ã¨O`À+¨O|∞#<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 306
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 335
* ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∂! h áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ѨÓlOK«_O» J<Õ =∞Oz ѨxÖ’ =Úxy `«#‡Ü«∞`«fiO K≥O^Œx"å_»∞
Ѩ~°=∞=¸_è»∞_»∞, Ѩâ◊√=ÙÖÏO\˜ "å_»∞, J^èŒ=Ú_»∞. J@∞=O\˜ =∂#=Ù#‰õΩ ã¨~°fiã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# HÍÅO `«fi~°QÍ
=Úã¨e `«<åxfl HõeæOz, "åx q<åâ◊<åxH˜ ^•ifã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ J#O`«HÍÖÏxH˜ P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»
=~Ú# h‰õΩ P#O^ŒOQÍ #=∞㨯i™êÎ#∞.
ã‘. 㨈~fiâ◊! HõÖÏÊO`«ã¨Oã≤÷`« =∞QÆ∞ [Å*Ï`«=∞O ^Õ#∞ ã¨O[## =∞Ok
Éèí=nÜ«∞ ã¨∞ã¨fi~°∂Ѩ=ÚñE_» #i÷Oz |Ǩï=`«û~°=ÚÅ∞ ^ŒÑ¨O|∞ ¿ãã≤
„Hõ`«∞Hõ~°‡=ÚÅ∞ ÃщõΩ¯ QÍqOzÜ«Ú#∞ x#∞ñ ÉÁ_»QÍ#ñQÍ ÖËHõ |∞kú cèuñ
ÉÁOk# <å‰õΩ xѨC_»∞#∞ xˆ~›`«∞Hõ Hõ~°∞}KÕ #dÅÖ’ÔH·Hõ=O^Œº
`Õ. =∂# ã¨`«`« „Ѩã¨#fl HÀ=∞Å =ÚMÏ|˚, Hõe`« Éèí=nÜ«∞ k=º=∞OQÆà◊ qÖÏã¨
=¸iÎ ^Œi≈OѨñ QÆeÔQ ÉèíHÍÎiÎǨÏ~°}, Hõ~°}! `«∞ÉèíºO #"≥∂ qâ◊fiÉèí~°}! ^Õ=! 307
* F 㨈~fiâ◊fi~å! HõÖÏÊO`«ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x `å=∞~° ѨÙ=Ùfi#O^Œ∞ <Õ#∞ ѨÙ\Ïì#∞. h
J`«ºO`«ã¨∞O^Œ~° "≥∞ÿ# PHÍ~åxfl K«∂_»QÀi KåÖÏ ã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß#∞. „Hõ`«∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_®
Z<Àfl KÕâß#∞. HÍx h *Ï_» JO`«∞ zHõ¯Hõ ZO`À ɡ^Œi áÈÜ«∂#∞. J@∞=O\˜ <å‰õΩ Z@∞=O\˜ HÍ~°}O
ÖˉΩõ O_®<Õ Hõ~∞° } QÆÅ"å_»"·≥ WѨC_»∞ h=Ù ™êHΔÍ`«¯iOKå=Ù. JdÅÖ’HÍʼnõÄ P~å^èhŒ Ü«∞"≥∞,ÿ ZÅ¡ÑC¨ _»∂
„Ѩã¨#flHÀ=∞Å"≥∞ÿ# =ÚYѨ^Œ‡O`À q~ålÖË¡ h k=º =∞OQÆà◊ q„QÆǨxfl WѨC_»∞ Hõ#∞ÖÏ~å, Hõ~°=Ùn~å
^Œi≈OѨ QÆeQÍ#∞. Éèí‰õΩÎÅ "Õ^Œ#Å#∞ áÈQ˘>Ëì F Ѩ~°=∂`å‡! D qâßÅ qâßfixfl ÉèíiOKÕ ^Õ"åk^Õ"å! h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O!
ã‘. J=∞~° u~°ºV‡#∞ëêºk KÕ`«#Ü≥∂#∞ ÅO^Œ∞ <å`Õ‡K«ÛùKÕñ *ˇOk#\˜ì
Hõ=∞hÜ«∞ â◊√Éèí=¸iÎ QÆÖ"åñ_»"≥· ^èŒ~°‡¿ã`«∞ =#OQÆñ „|MϺu <˘Ok
q+¨Ü«∞ ã¨∞YO|∞Å q_çz ã¨O`«`« x*Ï#O^•#∞Éèí= ã¨=Ú#fluñ ^Œ#~°∞Ά
=k QÍ# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂Yºñ *ˇ<˘flO^Œ∞^Œ∞ =\˜ì x <≥flѨC_»∞ #aè#∞uO`«∞†
`Õ. #i÷ Éèí=nÜ«∞áê^ŒO|∞ ÖÏ„â◊~ÚO`«∞† =∞Ç≤Ï`« ÉèíH˜Îx h‰õΩ #=∞㨯iO`«∞†
ÉèíHõÎ [# áÈ+¨ Ѩi`À+¨! Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨! „Ѩq=∞ÖÏHÍ~°! ã¨O™ê~° ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°! 308
* h=Ù ÉèíHõÎ[#∞Å#∞ áÈ+≤OK«@OÖ’ q∞H˜¯e ã¨O`À+¨Ñ¨_Õ"å_çq. x~°‡Å"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõÖ"å_»"≥·
ã¨O™ê~°ÉÜ íè ∂« xfl ^Œ∂~°O KÕ¿ã ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»=Ù! h ã¨OHõÖÏÊ#∞™ê~°OQÍ ^Õ=`«Å∞, [O`«∞=ÙÅ∞, =∞#∞+¨μºÅ∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨K` Õ #« ~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz J=`«i™êÎ=Ù. =∞<ÀǨÏ~°"∞≥ #ÿ =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨO`À ^è~Œ å‡xH˜ ¿ã`«∞=ÙQÍ
xÅ∞™êÎ=Ù. ¿Ñ~°∞ „ѨMϺ`«∞Å∞ QÆ_ç™êÎ=Ù. Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅ#∞ q_»zÃÑ\˜ì ZšѨC_»∂ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^•xfl
J#∞Éèqí ™êÎ=Ù. JO^Œ∞Hõ<Õ h=٠ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»<Õ „Ѩâã◊ Î≤ QÍOKå=Ù. J@∞=O\˜ x#∞fl x`«º=¸ ã¨#∞flu™êÎ#∞.
„Ñ‘u`À h áê^•Å#∞ P„â◊~Ú™êÎ#∞. JѨiq∞`« ÉèíH˜Î`À h‰õΩ #=∞㨯i™êÎ#∞.
ã‘. `«ÅH˘x ѨOK«Éèí∂`«„Ѩ=~°ÎHõ "≥∞ÿ# Éèí∂i=∂Ü«∂QÆ∞}ã¨∞Êù~°}ñ l‰õΩ¯
=_»Hõ, Ö’HõO|∞Å∞ Éèí=nÜ«∞ [~î°~°O|∞Ö’ xeÊ Ñ¶¨∞#ã¨=∂Ö’ÅK«@∞Å
336 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨~°fiOHõëÈi‡cè+¨}"åiú #_»∞=∞#∞ Ѷ¨}˜~å[Éè’QÆ`«ÅÊO|∞#O^Œ∞
Ü≥∂QÆx„^•~°u #∞O_»OQÆ <˘HõH˘O`« HÍÅO|∞ ã¨#ñQÆ "Õ∞ůx# "Õà◊
`Õ. #ÅѶ¨ÚÉèí=nÜ«∞ <åaè`ÀÜ«∞[=Ú=Å#, QÆ_»ñy =ÚÖ’¡Hõ=ÚÅ∞ ™ÈѨHõ~°}=ÚÅ∞QÆñ
|∞@ìñ*Ëã≤u =`«∞ÅqÉèí∂u "≥∞éã≤, ѨÙO_»sHÍHõΔ! ã¨O`«`« Éèí∞=#~°HõΔ! 309
* `≥Å¡^•=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_≥· ZÅ¡"Õà◊ÖÏ =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ K«Å¡QÍ ~°H˜ΔOKÕ ™êfig∞! h=Ù
=ÚO^Œ∞O_ç ѨOK«É∂íè `åÅ#∞ „Ѩ=iÎOѨ*¿Ë ã =∞Ǩ=∂Ü«∂|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_‰» Ωõ O_® Ö’HÍÅ#∞ h Hõ_∞» ѨÙÖ’
xÅ∞ÊH˘O\Ï=Ù. L"≥fi`«∞ÎQÍ ÖËzѨ_»∞`«∞#fl L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oyá⁄~°ÖË ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨=Ú„^ŒO
#_»∞=∞ âı+`
¨ Å« ÊO g∞^Œ â◊Ü∞« xOz Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’ LO\Ï=Ù. H˘O`«HÍÅO QÆ_Kç åHõ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï=Ù. JѨC_»∞
h ™ê\˜ ÖËx "Õ∞\˜ "≥·Éèí"åxfl =ºHõÎO KÕã¨∂Î, h<åaèHõ=∞ÅOÖ’#∞O_ç =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∞ ѨÙ\˜ìOѨ*Ë™êÎ=Ù.
Hõ. xQÆ=∞ã¨∞Î`«! ÅH©Δ‡Ñ¨u!, [QÆ^ŒO`«~åºq∞ =QÆ∞K«∞ ã¨~°æ=Ú <≥Å¡O
^ŒQÆ∞ Éèí=^≥·â◊fi~°ºO|∞#, #QÆ}˜`« ™œMϺ#∞Éèí==Ú #OkO`«∞ñ QÆ^Õ! 310
* "Õ^•ÅKÕ q#∞uOѨ|_Õ ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! ™êfig∞! h=Ù [QÆ=ÚÅÖ’ JO`«~åºq∞"≥· LO@∂ D
qâßfix HõO`«\˜H© Éèí=º"≥∞ÿ# h k=ºqÉèí∂uKÕ ÖˇHõ¯ÖË#xfl P#O^•#∞Éèí∂`«∞Å#∞ JOk™êÎ=Ù Hõ^•!
ã‘. [Å*ÏHõΔ! Ü≥∞\˜ì q*Ï˝#|ÅO|∞#ñ QÆeÊO`«∞ =dÖÖ’HõO|∞ Ö’e
#`«[# „Ñ≤Ü«Úñ_»=Ù <åHõ\˜ì ã¨∞*Ï˝# =∞i÷"≥∞ÿñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Ú=∞Ü«∞º =~°^Œ!
ã¨$+≤ìx~å‡}ËK«Ûùñ *ˇOk <å z`«ÎO|∞ ^Œ`«¯~°‡H“â◊eñ ^ŒyeÜ«ÚO_ç
Ü«Ú#∞ QÆ~°‡"≥·+¨=∞º=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ Hõ`«=Ú# ^Œ∞i`«O|∞ñ ÉÁ~°Ü«∞Hõ `˘ÅñQÆ∞#\˜ì
`Õ. "≥~°=Ù <å ÔH@∞¡ QÆÅ∞QÆ∞ # qfi^èŒ=Úñ ^ŒÅñz, Hõ~°‡=~°Î#∞ ##∞Éèí=`«¯~°∞} "≥∞éã≤
`«QÆñ QÆ$`å~°∞÷xñ *ËÜ«∞"Õ xQÆ=∞q#∞`«! ã¨`«¯$áê=¸iÎ! Ü≥∂ ^Õ=K«„Hõ=iÎ! 311
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ó, "Õ^Œ=ÚÅKÕ á⁄QÆ_»|_Õ "å_»=Ó J~Ú# F
Ѩ~=° ∞Hõ~∞° }Ï„~°=Ì ¸sÎ! F ^Õ=`åK«„Hõ=sÎ! h=Ù U q^è"Œ ∞≥ #ÿ q*Ï˝#|ÅO`À D ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl"À
<å‰õΩ J@∞=O\˜ L`«Î=∞*Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOK«∞. h‰õΩ #=∞㨯iOKÕ [#∞ʼnõΩ h=Ù „Ñ≤Ü«Ú_»=ÙHõ^•! F
=~°^•! <å =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ HÀiHõ q∞‰õΩ¯@OQÍ L#flk. Jk KÕÜ«∞_®xH˜ `«y# <≥·Ñ¨Ù}ºO ‰õÄ_®
<å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz Hõ~°‡ÅO^Œe X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ =Å¡ áêѨO á⁄O^Œ‰õΩO_® LO_Õ LáêÜ«∞O Uq∞\’ <å‰õΩ
`≥Å∞Ê. Hõ~°‡rq#~Ú# ##∞fl HõxHõiOz Hõ$`å~°∞÷}˜‚ HÍqOK«∞.
K«. Éèí=^Œ∞^Œ~° „ѨÉèí∂`«=∞QÆ∞ Ѩ^Œ‡=Ú#O^Œ∞ =ã≤Oz Ü«Ú#fl <Õ
#q~°à◊`å=H©# Hõe`åOâ◊=Ú#O ^Œ#~å~° qâ◊fi=ÚO
^Œqe ~°zOK«∞K«∞<£ |Ǩïq^èŒO|∞Åñ |Öˇ¯_ç "Õ^Œ*ÏÅ=ÚÖò
t=`«~°"≥∞ÿ Ѷ¨eOѨñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Ú=Ú ÉèíHõÎѶ¨Å„Ѩ^•Ü«∞HÍ! 312
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 337
* ™êfig∞! h=Ù Éèí‰õΩÎÅ∞ HÀi# Ѷ¨ÖÏxfl ѨkO`«Å∞QÍ „Ѩ™êkOKÕ "å_çq! h Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ\˜ì#
Hõ=∞ÅOÖ’#∞Oz [x‡Oz# <Õ#∞ Jáê~°"≥∞ÿ# h JOâ◊`À „ѨHÍtOKÕ D qâßfixfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜
ѨÓ#∞H˘<åfl#∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ <Õ#∞ ѨÅ∞s`«∞Å∞QÍ Ñ¨eˆH ѨÅ∞‰õΩÅ∞ „áê|Å∞‰õΩÖˇ· =∞OQÆà◊„Ѩ^•Öˇ·
Ѷ¨eOKÕ@@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
K«. Jx Ü«∞#∞HõOѨ ^ÀñѨ q#Ü«∞O|∞#ñ *Ïñye „"≥ÚH˜¯ Kå~°∞ Ö’
K«# ã¨~°ã‘~°∞ǨïO _»QÆ∞K«∞ ã¨~°fi[QÆ`«ÊiHõÅÊ<å~°uO
^Œ#i# ##∞flñ „É’K«∞@‰õΩñ ^• x@∞ ã¨xflkèÜ≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞O
_»#Ü«∞=Ú <å^Œ∞ ^Œ∞óY=Ú ^ŒÜ«∂=∞uñ ÉÏÃÑ_»∞ =∞OK«∞ #„=Úñ_≥·. 313
* Jx Hõ=∞Å ã¨OÉè=í Ù_»∞ HõxHõ~O° L\˜Ñì _¨ @
Õ @∞¡ q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ q#flqOK«∞H˘x q#Ü«∞O`À ™êyÅѨ_ç
„"≥ÚHͯ_»∞. ''ã¨~°fi„ѨѨOKåxfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ ѨÓ#∞H˘#fl ##∞fl JO^•Å∞ zO^Õ Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À
gH˜ΔOz ~°H˜ΔOK«_®xÔH·, D q^èŒOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz# Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ <å^Œ∞óMÏxfl ^Œ∂~°O KÕÜ«ÚQÍHõ!—— Jx
`«Å=Oz #=∞㨯iOKå_»∞.
Hõ. =#~°∞ǨÏã¨O*Ï`«∞ñ_»∞ <≥, =∞‡#=Ú# ǨÏi¬OK≥ ##∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ
=Úx Ѷ¨∞#∞ñ_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ<£, q#Ü«∞O|∞# <≥éñQÆ *ˇÑ≤Ê "≥O_çÜ«Úñ |eÔH<£. 314
* D q^èOŒ QÍ „Ѩ}q∞e¡ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«#Ö’ `å#∞ P#O^Œ=Ú`À á⁄OyáÈÜ«∂_»∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜ∞«
=∞ǨÏi¬ q*Ï˝#^èŒ#∞_≥·# q^Œ∞~°∞#‰õΩ qâı+≤Oz K≥Ñ≤Ê, =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. =#*Ï`«„ѨÉèí=ÙO_»∞ ˆH=Å`«áÈ "åºã¨OQÆ∞ñ_≥· Ѩ^Œ‡ Ö’
K«#∞ QÀqO^Œ∞ ##O`«∞ <å_è»∞ºñ ^Œ# "åHõÛùH˜Î<£ #∞uOѨ<£ ã¨∞^è•
â◊#=O^Œ∞ºO_»∞ „Ѩã¨#∞flñ_≥· xdÅqâ◊fi™ê÷Ѩ<åÖ’Hõ#O
|∞#ñ EK≥<£ qÅÜ«∞„ѨÉèí∂`« |Ǩï"åóѨÓ~°O|∞Å<£ „"Õe‡_ç<£. 315
Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ù_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ˆH=ÅO `«Ñ¨ã¨∞ûÃÑ· Pã¨H˜Î HõÅ"å_≥· Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∂, QÀqO^Œ∞_»∂,
J#O`«∞_»∂, ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂ J~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ `«#=∂@Å áê@=O`À „Ѩã∞¨ uÎ OKå_»∞. ^Õ=^Õ=Ù_≥#·
P ™êfiq∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. ã¨=∞ã¨Î qâßfixfl ã¨O™ê÷Ñ≤OKåÅ<Õ ^Œ$+≤ì`À „Ѩà◊Ü«∂xfl ã¨$+≤ìOz# P
=∞Ǩ[ńѨ"åǨÏO"≥·Ñ¨Ù JÖÏ JÅ"ÀHõQÍ XHõ=∂@∞ J=Ö’H˜OKå_»∞.
`Õ. J@∞¡ "˘_»QÆx Ü«∂~°∞Îñ_≥· #\˜ì Ѩ^Œ‡, Éèí=Ùx"åOzè`« =∂`«‡ñ n~°ÊOQÆñ ^ŒÅñz
Ü«∞`«x "≥∂ǨÏx"å~°Hõ "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì, Ü«∞=∞$`«~°ã¨ `«∞ź=∞^èŒ∞~° "åHõº=ÚÅ #xÜ≥∞. 316
* JÖÏ K«∂z Ѩi`«ÑO≤ KÕ „|Ǩχ^Õ=Ùx HÀÔ~¯ f~åÛÅx =∞kÖ’ ÉèÏqOKå_»∞. J`«xÖ’x "åº"≥∂Ǩxfl
`˘ÅyOK« QÆey J=∞$`«=Ú`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# fÜ«∞x =∂@Å`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K« `«ÅH˘x h Ü≥Ú#~°∞Û Ñ¨x `«Ñ≤Ê =∞kO ^ŒÅáÈÜ«Ú ^Œ∞óY=ÚO
^ŒÅñQÆ∞=Ú† <å^Œ∞bʼnõΩñ „|^è•#QÆ∞}O|QÆ∞ ã¨$+≤ìHõÅÊ#O
338 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
|Å=_»ñ*ËÜ«Ú |∞kú ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#ñ *ÁxÊ `«Ñ¨ã¨û=∂kè x
+¨ªÅ #uÉèí‰õΩÎÅ<£ ##∞ñ „|ã¨#∞flxñ *ËÜ«Ú=Ú K≥O^Œ∞ñ QÀiHõÖò. 317
* h=Ù KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx =∂#‰õΩ. J#=ã¨~°=ÚQÍ =∞#ã¨∞û‰õΩ `≥zÛ ÃÑ@∞ìH˘#fl ^Œ∞óMÏxfl =∂#∞.
ã¨$+≤ìx~å‡}O <å bÅÖ’ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k. D ã¨`«ºO h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ѩu+≤ªOK«∞H˘x ã¨=∂kèx+¨μª_»"≥·
ÉèíH˜Î`À `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ##∞fl „Ѩã¨#∞flx KÕã¨∞HÀ. h HÀiHõÅ∞ <Õ~°"Õ~°∞`å~Ú.
Hõ. h "˘#iOK«∞ `«áÈ q, ^•ºqÉèí= qÖ’HõhÜ«∞=∞QÆ∞ h ã¨$+≤ìO
QÍqOѨÙ=Ú Ö’HõO|∞Å, Ö’"≥eñÔQ_ç ##∞flñ QÆO^Œ∞ Ö’Hõã¨∞Î`åº! 318
h=Ù Ö’Hõã∞¨ `
Î ∞« º_»=Ù! h `«Ñ㨠û¨ OѨ^‰Œ Ωõ `«y#@∞¡ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ D ã¨$+≤Hì Í~åºxfl „áê~°OaèOK«∞.
JѨC_»∞ JO`«\Ï Jxfl Ö’HÍÖ’¡ „ѨHÍtOKÕ ##∞fl h=Ù K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å=Ù.
Hõ. <åÖ’x r=HÀ@∞Å∞, "åÖÏÜ«∞=Ú h‰õΩñ QÍ#=K«∞Û xѨÙ_»∞, h
"åÖ’H˜OѨÙ=Ú ^•~°∞ q, Ö’ÅǨï`åâ◊#∞x Hõ~°}˜ Ö’Hõã¨∞Î`åº! 319
* F [QÆ#∞fl`å! Hõ>ˇì֒ѨŠ^•y=Ù#fl Jyfl*ÏfiÅÅ q^èŒOQÍ <åÖ’ ^•y =Ù#fl „áê}˜ã¨=¸Ç¨Åhfl
h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® HõxÑ≤™êÎ~Ú. Un WѨC_»∞ h=Ù K«∂_»∞.
ã‘. #Å∞ "˘O^Œ #dÅ r=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ ##∞flñ ^≥eã≤ ¿ãqOѨÙ=Ú #e#QÆ~°ƒù!
Éèí=nÜ«∞^À+¨=ÚÖò "åÜ«Ú#∞ Éèí∂`ÕO„kÜ«∂„â◊Ü«∞ q~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ qâ◊√^Œú
"≥∞ÿ# r=Ùx q=∞ÖÏO`«~å`«∞‡ñ_»<≥·# ##∞ <ÕHõ=ÚQÆñ EK«∞ #~°∞ñ_»∞ "≥∂HõΔ
Ѩ~°=∂~°æ=iÎÜ≥ÿ∞ ÉèÏã≤Å∞¡, „|Ǩ‡O_» =∞O^Œ∞# qq^èŒHõ~å‡#∞~°∂Ѩ
`Õ. Ѩ^Œ÷`«∞Åñ*Ëã≤ ÃщõΩ¯ ~°∂Ѩ=ÚÅ <˘O^Œ∞, r=`«u ~°z~ÚOK«∞ hz`«Î "≥∞ѨÙ_»∞
=∞`«Ê^•O|∞[ Ü«ÚQÆà◊O|∞ =∞~°yÜ«Ú#fl, Hõ`«# ~å[ã¨QÆ∞}=Ú#ñ QÆÅ∞QÆ ^ŒÑ¶¨∞=Ú. 320
* F ã¨~À[ã¨OÉèí"å! ã¨HõÅr=ÙÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· L#fl ##∞fl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x ¿ãqOK«∞. h
^ÀëêÅhfl `˘Åy áÈ`å~Ú. ѨOK«É∂íè `åʼnõÄ, Ѩk WO„kÜ«∂ʼnõÄ Jf`«∞_≥#· r=Ù_Õ P`«‡. Ѩiâ◊√^Œ∞_ú #·≥
P`«‡#∂, Ѩ~°=∂`«∞‡_»<≥·# ##∂fl XˆH f~°∞# ^Œi≈OKÕ =∂#=Ù_»∞ "≥∂HõΔ=∂~°æOÖ’ #_»KÕ ÉÏ@™êiÜ≥ÿ∞
„ѨHÍt™êÎ_∞» . qâ◊fiQÀà◊OÖ’ qq^èHŒ ~õ ‡° ʼnõÄ J#∞~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Ѩ^`
úŒ ∞« Ö’¡ „Ѩ=iÎOKÕ J<ÕH~õ ∂° áêÅ∞ QÆÅ r=ÙÅ#∞
h=Ù ã¨$+≤ìOK«∞`«∞#flѨÊ\˜H© h =∞#ã¨∞û x`«ºO <å áê^Œ Ѩ^•‡Å g∞^Œ<Õ ÅQÆfl"≥∞ÿ L#flO^Œ∞=Å¡ h Ö’x
~å[ã¨QÆ∞}O h‰õΩ áêáêxfl HõeyOK«^Œ∞.
Hõ. q#∞ =∞kÜ«ÚñQÍHõ „áê}∞Å, Hõ#Ü«∞=Ú <≥é∞ñQÆOQÆ~åx Ü«∞#Ѷ¨Úñ_»ñ ^Õ*’
^èŒ#∞ñ_»ñ |ˆ~â◊√ñ_» h KÕ, `«#∞ QÍ#O|_çu x^≥ Ñ≤`å=∞ǨÏ! HõO>Ë. 321
* Jk J\Ï¡ LOK«∞. F Ñ≤`å=∞Ǩ! <Õ#∞ „áê}∞ʼnõΩ U<å_»∂ `≥eÜ«∞|_»x ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»#∞†
`Õ*’xkèx, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∞. J@∞=O\˜ <Õ<Õ WѨC_»∞ h =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå#∞. K«∂Kå=Ù QÆ^•!
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 339
=. =∞é˜ÜÚ« Éè∂í `ÕO„kÜ«∞ QÆ∞}Ï`«∞‡O _»xÜ«Ú [QÆ#‡Ü«ÚO_» #xÜ«Ú ##∞fl h z`«OÎ |∞#O^Œ∞ñ ^ŒÅOѨÙ=Ú†
`å=∞~°ã<¨ åà◊ q=~°Ñ^¨ OŒä |∞ "≥O@O [x [ÅO|∞ÖÖ’#O E_»O QÀi#\˜ì =∞nÜ«∞ã¨fi~°∂ѨO| 322
Hõ. h H˜Ñ¨C_»∞ QÍ#O|_≥, <å‰õΩʼnõΩ#∞ #∞~°QÆѨu Ñ≤<å‰õΩÅÔH·#<£
"åH˘#ñQÆO ^ŒÅáÈÜ«∞#∞, ~å‰õΩO_»∞ =∞nÜ«∞~°∂Ѩ ~°=∞º`«fiO|∞Öò. 323
* <Õ<Õ Ñ¨OK«É∂íè `åʼnõÄ, Ѩk WO„kÜ«∂ʼnõÄ, „uQÆ∞}ÏʼnõÄ P`«‡#h, [QÆ`∞« Î JO`«\Ï "åºÑ≤Oz#
"å_»#h, ##∞fl h =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«∞. JѨC_»∞ Hõ=∞Å<åà◊O Hõ#flO "≥O@"≥o§ h\˜Ö’ ##∞fl K«∂_®Å#∞‰õΩ#fl
<å ã¨fi~°∂ѨO WѨC_»∞ h‰õΩ HõxÊOzOk. ^Õ=`«Å∂, Pkâı+¨μ_»∂ z=~°‰õΩ P Ѩ~°=∞ t=Ù_»∞‰õÄ_® <å
ã¨fi~°∂ѨOÖ’x ™œO^Œ~°º qâıëêxfl =∂@Å`À =i‚OѨÖË~°∞† =∞#ã¨∞û# TÇ≤ÏOѨÖË~°∞‰õÄ_®.
Hõ. HÍ=Ù# =∞KåÛi„`« Hõ, ^ä• qÅã≤`«"≥∞ÿ# ã¨∞=∞Ç≤Ï`«ã¨Î==Ú [QÆ
`åÊ=#=Ú qQÆ`«ã¨Oâ◊Ü«∞, ÉèÏ=Ùñ_»"≥· |∞kú xÅ∞=Ú Ñ¨OHõ[*<å‡! 324
* #o#ã¨OÉè"í å! <å K«i„`«`À‰õÄ_ç, <å bÖÏ qÖÏ™êÖˇ#· Hõ^ÅŒä `À „ѨHÍtOKÕ D Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«™È΄`«O
Ö’HÍxfl Ѩq„`«O KÕã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Hõx U =∂„`«O ã¨Oâ◊Ü«∞O ÖˉõΩO_® nxx h |∞kúÖ’ ã≤÷~°OQÍ xeÊ
LOK«∞HÀ!
Hõ. JQÆ∞}∞ñ_» <≥· bÖÏ~°÷=Ú, [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOѨñ ^ŒÅñK«∞ K«`«∞~°∞x ##∞fl<£
ã¨QÆ∞}∞xñQÍ #∞u~ÚOzu, `«QÆ ã¨O`«ã¨=∞Ü≥∞º <å‰õΩñ ^•=∞~°ã¨Éèí"å! 325

* ã¨~°ã≤[ã¨OÉèí"å! x~°∞æ}∞_»<≥·, q<À^ŒO HÀã¨O [QÆ`«∞ÎÅ#∞ ã¨$+≤ìOKåÅ#∞‰õΩ#fl ##∞fl ã¨QÆ∞}

Ѩ~°„|Ǩχ#∞QÍ „Ѩã¨∞ÎuOKå=Ù. <å‰õΩ ZO`À ã¨O`À+¨"≥∞ÿOk.

Hõ. D =∞OAã¨Î=~å[=Ú, h =∞#=Ú#ñ lO`«ñ ^ŒH˜¯ xÅ∞ѨÙ=Ú ÉèíH˜Î<£

nè=∞Ç≤Ï`«! h =∞#O|∞#ñ, QÍq∞Oz# HÀ~°∞¯ ÖˇÅ¡ñ QÆÅ∞QÆ∞O Ag∞‡. 326

* =∞u=∞O`«∞_®! =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# D =∞Ǩ™È΄`åxfl xtÛO`«QÍ xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î`À h=∞#ã¨∞ûÖ’

xÅ∞ѨÙHÀ. h HÀiHõÅhfl xâ◊ÛÜ«∞OQÍ <≥~°"Õ~°∞`å~Ú.

Hõ. J#∞k#=Ú#∞ „k[QÆ`åÊ, =# =∞QÆ∞ h =∞OQÆà◊ ã¨Î=O|∞ñ |iîOѨ<£

qx##∞ [#∞ʼnõΩ <Õñ ÉÁ_», QÆ#ñ|_»∞^Œ∞ #"åѨÎã¨HõÅ HÍ=Úñ_» #QÆ∞K«∞<£. 327
* =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ Ѩq„`«O KÕ¿ã â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# D ã¨∞Îux „Ѩuk#O Z=~°∞ Ѩiî™êÎ~À, qO\Ï~À
P[#∞ʼnõΩ "åi HÀÔ~¯ ÅxflO\˜h f~°∞Û"å_»<≥· <Õ#∞ ^Œ~°≈#q∞™êÎ#∞.
340 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. =# `«\ÏHÀѨ#Ü«∞# q"åÇ¨Ï ^Õ= Éèí=#, x~å‡} Éèí∂=∂ºk qq^èŒ ^•#
[Ѩ `«áÈ „=`« Ü≥∂QÆ Ü«∞[˝=ÚŠѶ¨Å=Ú, =∂=∞Hõ ã¨Î=Ѷ¨Å=Ú ã¨=∞O|∞ QÍ^Œ∞. 328
* L^•º#=<åÅ∞ <≥ÅH˘ÅÊ@O, K≥~°∞=ÙÅ∞ „`«qfiOK«@O, q"åǨÏ=∞O@áêÅ∞, LѨ#Ü«∞#âßÅÅ∞,
^Õ"åÖÜ«∂Å∞ xi‡OK«_O» , Éè∂í ^•<åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q KÕÜ∞« @O– [Ѩ`á« êÅ∞, „=`åÅ∞, Ü≥∂QÍÅ∞, Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕÜ«∞@O=Å¡ „áêÑ≤ÎOKÕ Ñ¶¨ÖÏÅ∞ <å ™È΄`«Ñ¶¨ÖÏxH˜ U =∂„`«O ã¨=∂#O HÍ=Ù.
Hõ. r"å=eñ QÆeÊOK«∞K«∞, r"å=eÖ’#ñ ^ŒQÆ =ã≤OK«∞K«∞ñ „aÜ«∞ =
™êÎfi=e֒ѨÅñ „aÜ«∞ =, ™êÎfi=e<≥· Ü«ÚO_»∞ ##∞fl #xâ◊=Úñ „cu<£. 329
Hõ. `«ÅñѨÙ=Ú =∞„fÊuH˜<≥·, HõeyOzu x#∞fl Éèí∞=#HÍ~°}! <å Ö’
ѨŠ#_»ñy ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ x, â◊ÛÅQÆu =ã≤~ÚOz Ü«Ú#fl [QÆ=ÚÅ <≥Å¡<£. 330
* r=ÙÅ#∞ ã¨$+≤ìã¨∂Î, P r= ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ JO`«~åºq∞<≥· =iÎã¨∂Î, „Ñ≤Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÖ’¡ J`«ºO`«
„Ñ≤Ü«∞=ã¨∞Î=Ù<≥· LO_Õ ##∞fl x`«º=¸ „Ñ‘u`À ÉèÏqOK«∞. F [QÆ`å¯~°}Ï! <åã¨O`Àëê~°÷"Õ∞ x#∞fl
ã¨$+≤ìOKå#∞. <åÖ’ b#"≥∞ÿ ^•y K«Å#O ÖˉõΩO_® LO_Õ Ö’HÍÅ#∞ JxflO\˜x h=Ù K«Hõ¯QÍ ã¨$lOK«∞.
`Õ. `«QÆ #ǨÏOHÍ~° =¸Å`«`«ÎfiO|∞ <˘Ok, h=٠ѨÙ\˜ìOѨ٠=∞#∞K«∞ ~år=Éèí=Ùñ_»∞
q#ñQÆ <å#u ~ÚzÛ Ü«∞ qfi+¨μ‚ñ _»Éèí=Ùñ, _»O`« #O`«i›`«∞O _»Ü≥∞º ##Ѷ¨∞K«i`«! 331
* JǨÏOHÍ~°"Õ∞ =¸Å`«`«ÎfiOQÍ „QÆÇ≤ÏOz h=Ù ã¨$+≤ì K≥~Úº Jx „|Ǩχ#∞ P*Ï˝Ñ≤Oz, J#O`«~°O
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù JO`«i›`«∞ _≥·<å_»∞.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úxñ, QÆ#∞ñQ˘x q^Œ∞~°∞O_»∞ =eÔHñ QÆ_»∞ =Ú^Œ "≥ÚѨÊ<£
[##∞`«† #e#^ŒàωõΔΩñ_»∞, ã¨x#O |^Œ‡Añ_»∞ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒ=Ú#<£. 332
Hõ. =∂#㨠ã¨O|O^èŒO|∞#∞, |∂x# ~¸ã¨~°æ "≥∞@∞¡ ѨÙ\˜ìOK≥? ^ŒÜ«∂O
Éè’xkè"≥· <å H˜O`«Ü«Ú, =∂#∞QÆ <≥é˜ñyOѨ=Ü«∞º =∞Ç≤Ï`«qKå~å! 333
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ # "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ K«∂z q^Œ∞~°∞_»∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. [#∞ÅO^ŒiH©
=O^ŒhÜ«Ú_»"#·≥ "≥∞„ÿ `ÕÜ∂« ! q+¨μ=‚ Ù JO`«~åú#"≥∞#ÿ J#O`«~O° „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^ÕÇϨ ã¨O|O^èOŒ `À =∂#=
ã¨O|O^èOŒ QÆÅ D ã¨$+≤xì U q^èOŒ QÍ KÕâß_»∞? J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∞#ÿ PÖ’K«#Å∞ HõÅ"å_»=Ù! ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_»=Ù!
W^ŒO`å <å‰õΩ K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥ѨC.
=. J#=Ù_»∞ #=Ú‡x=ˆ~}∞ºO_»∞ q^Œ∞~°∞# H˜@¡xÜ≥∞ñ |∞O_»sHÍHõΔ=~°^•# „ѨÉèÏ=O|∞#O
|OHõ*Ïã¨#∞O_»∞ â◊`«k=º =`«û~°O|∞Å∞ ÉèíQÆ=`«Ê~°O|∞QÍñ ^ŒÑ¨O|∞ QÍqOz `«`å¯Å"åÜ«Ú=ÙKÕñ
QÆOÑ≤`«O|QÆ∞ x[x"åã¨O|~Ú# Ѩ^Œ‡O|∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#∞ [ÅO|∞Å#∞ QÆ#∞OQ˘x Ü«∂f‡Ü«∞
`«Ñ¨â◊≈H˜ÎKÕ`« #aè=$kúO ÉÁOk# q^•º|ÅO|∞# "åÜ«Ú=Ù |OkèOz, `ÀÜ«∞O|∞Å`À_» <˘Hõ¯
`ÀÜ«∞O| ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞O „QÀe, Ü«∞O`« QÆQÆ#"åºÑ≤ Ü«∞QÆ∞ [ÅO|∞#∞ QÆ#∞OQ˘x. 334
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 341
* Jx J_»∞QÆQÍ P =Úx„âı+¨μª_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞
J#∞„QÆÇÏ≤ Oz# =~°=ÚÅ „ѨÉÏè =O=Å¡ „|Ǩχ #∂~°∞ k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ ÉèQí =Æ O`«∞}˜Q‚ ∂Æ iÛ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞.
JѨC_»∞ =∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù gzOk. P QÍeH˜ `«# q"åã¨"≥∞ÿ# Ѩ^Œ‡O K«eOzOk. h~°∞ K«eOzOk. Jk
K«∂z „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# `«Ñ¨â◊≈H˜ÎKÕ`« =$kúá⁄Ok# „|Ǩχ q^•º|ÅO`À "åÜ«Ú=Ù#∞ x~ÀkèOKå_»∞. P
=∞Ǩ[ÖÏ#flO`å XHõ¯ Ѩ~åºÜ«∞OQÍ „`åQÍ_»∞. J#O`«~°O ÃÑ·H˜ K«∂_»QÍ PHÍâ◊=∞O`«\Ï xO_ç=Ù#fl
[ÅO HõxÊOzOk.
L. "åi[ ã¨OÉèí=ÙO_»∞ |∞^èŒ=O^Œ∞ºñ_»∞ z`«Î=Ú#O ^ŒÅOK≥ ^≥·
`åºiñ |Ü≥∂qǨi ã¨=Ú^ŒOz`«Ç¨i #`ådÖÏ=∞$`å
Ǩi ~°=∂ã¨fǨÏ$^ŒÜ«∞Ǩi #∞^•i q^Œ∂~°Éèí∂i ã¨O
™êi Éèí=„ѨǨi qÅã¨#∞fl`« ã¨∂i #Ѷ¨∂i #Ü≥∞º_»<£. 335
* ѨO_ç`«∞ʼnõΩ =O^ŒhÜ«Ú_≥·# Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ù_»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ â◊„`«∞"≥·#"å_»∂,
[ÖÏÖÖ’ qǨÏiOK«∞"å_»∂, JO^Œ"∞≥ #ÿ Ǩ~åÅ∞ ^èiŒ Oz#"å_»∂, ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«ÅKÕ`« #=∞㨯iOѨ|_Õ"å_»∂,
ÖH©Δ‡^Õq ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl JѨǨÏiOz#"å_»∂, L^•~°∞_≥·#"å_»∞, ã¨O™ê~°^Œ∞óMÏÅ#∞ ^Œ∂~°OKÕ¿ã"å_»∂,
Éèí=|O^è•Å#∂ „`≥Oz"Õ¿ã"å_»∂, q^•fiOã¨∞Å∞ q#∞uOKÕ"å_»∂, áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ QÍqOKÕ"å_»∂
J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺xOKå_»∞.
`Õ. J@∞¡ ^ŒÅñz ã¨~À[Añ _»O|∞[=Ú#∞, QÆQÆ#`«Å=Ú#ñ Ez Ü«∂ Hõ=∞ÅHÀâ◊
b#"≥∞ÿ Ü«Ú#fl Ö’Hõq`å#=ÚÅ#∞, <˘Ü«∞ºñ ÉÁ_»QÆx ǨÏiKÕ xÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·#. 336
`Õ. "åxñ QÍñ ^Œ#∞flñ ^ŒÅñz Ü«∞ =fi#~°∞ǨÏO|∞, ֒ѨeH˜ñ É’~Ú =Ú#flO^Œ∞Ö’# #∞#fl
=Ú[˚QÆO|∞Åñ Ez ~Ú=ڇŠã¨$lOK≥, =∞é˜ K«`«∞~°Ìâ◊Éèí∞=#=ÚÖò =∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤. 337
* WÖÏ ^蕺xOK«QÍ, „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ PHÍâ◊OÖ’ XHõ Ѩ^‡Œ O HõxÑ≤OzOk. P `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅÖ’ ^•y=Ù#fl
Ö’HÍÅhfl HõxÊOKå~Ú. JѨC_»∞ „|Ǩχ `å#∞ NǨÏiKÕ xÜ«∞q∞OѨ|_ç# "å_»#x ÉèÏqOKå_»∞. "≥∞Å¡QÍ P
`å=∞~°ÑÙ¨ =Ùfi֒ѨeH˜ „Ѩ"tÕ OKå_»∞. =Ú#∞‡O^Œ∞QÍ JO^Œ∞Ö’ L#fl =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∂ PÖ’H˜OKå_»∞.
`«~åfi`« =∞ǨÏ`«~Î "° ∞≥ #ÿ `«# â◊H#Θ O`å qxÜ≥∂yOz Ѩ^∞Œ <åÅ∞æ Éè∞í =<åÅ#∞ K«H¯õ QÍ ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
Hõ. Ѩ~°ñQÆ ã¨∞^è•â◊# u~°º, Vfl~° qq^茙ê÷=~åk <å<å ã¨$+≤ì
ã¨∞Êù~°} #AO _˘#iOK≥O, |~°∞=_ç xëê¯=∞^èŒ~°‡ Ѷ¨Å~°∂Ѩ=Ú#<£. 338
* „ѨuѶŨ O PtOz# `«# Ѩ~=° ∞^è~Œ å‡xH˜ ѶŨ ã¨fi~°∂ѨOQÍ ^Õ=`«Å∞, Ѩâ√◊ ѨHÍΔ º^Œ∞Å∞, =∞#∞+¨μºÅ∞,
J<ÕHÍÖˇ·# ™ê÷=~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ‰õÄ_ç# ã¨$+≤ìx „Hõ=∞OQÍ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ H˘#™êyOKå_»∞.
=. W@∞¡ Éèí∞=#O|∞ÅO |^Œ‡AO_»∞ QÆeÊOK≥#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞# ÔHé˜OyOz#. 339
342 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* D q^èŒOQÍ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ K≥áêÊ_»∞.

Hõ. q^Œ∞~°∞ñ_»∞ ^Œ∞i`å=xÉèí$, kƒù^Œ∞~°∞ñ_»∞ =Úx=~°∞xñ Ez „Ñ≤Ü«∞=Ú =∞#=Ú#O
QÆ^Œ∞~°ñQÆ x@¡x ѨeÔH #, u ^Œ∞~°O`«O |~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞<£. 340
`Õ. J=∞Ô~ Éèí∞=#O|∞ Å`«x HÍÖÏYº`«Ü«Ú#∞, QÆ}∞u¿ãÜ«Ú `«nÜ«∞ÅHõΔ}=Ú Åi÷
<å‰õΩ <≥é˜ñyOѨÙ=∞Ü«∞º q"ÕHõ K«i`«!, Ü«∞x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _» qfi^Œ∞~°∞#‰õΩ #xÜ≥∞. 341
* JѨC_»∞ H˘O_»ÖÏ¡O\˜ áêáêÅ#∞ YO_çOK«@OÖ’ =„*ÏÜ«Ú^èŒO =O\˜"å_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ á⁄Oy á⁄~°ÖË ã¨O`À+¨O`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z JO`«∞zHõ¯x =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =∞Ç≤Ï=∞=Å¡<Õ
D Ö’HÍÅhfl qÅã≤ÖÏ¡~ÚQÆ^•! J@∞=O\˜ Ѩ~å`«Ê~°∞x HÍÅã¨fi~°∂áêxfl, ^•xfl QÆ}˜OKÕ q^è•<åxfl,
^•x ÅHõΔ}ÏÅ#∂ q"ÕHõ=O`«∞_»"≥·# h=Ù <å‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞ Jx J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ q^Œ∞~°∞x`À
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. P^ŒºO`«â◊¥#ºO|∞ #=ºÜ«∞Oɡ· `«QÆ∞ `«`«Îfi q∞O`«‰õΩ #∞áê^•# =∞QÆ∞@
QÆ∞}q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ÔQ·H˘x HÍÅ=Ú#∞ =∞ǨÏ^•k Éèí∂`«=ÚÅ∞ ^Œ <åfl„â◊~ÚOѨ
QÍÖÏ#∞~°∂ѨO|∞ñ ÔQ·H˘x ~¸â◊√O_»∞ ^Œ# bÅÔH· `«#∞ñ ^• ã¨$lOK≥ñ
QÆ~°"≥ÚÑ¨Ê #dÅÖ’Hõ=ÚÅO^Œ∞ñ ^• #∞O_»∞ñ ^Œ#Ö’# #dÅO|∞ñ ^Œ#~°∞K«∞O_»∞ñ
`Õ. QÍ# qâ◊fi=Ú‡#‰õΩñ QÍ~°ºHÍ~°}=ÚÅ∞ ^•#† Ü«∞ =∞‡Ç¨ѨÙ~°∞+¨μx `«#∞=Ù =Å#ñ
ÉÏã≤ qâ◊fiO|∞ "≥eÜ≥ÿ∞ „ѨÉèÏ㨠"≥ÚO^≥, =∂x`åKå~°! ~¸ =~°Î=∂# ã¨$+≤ì. 342
* ã¨^•Kå~°ã¨OѨ#∞fl_»"≥·# q^Œ∞~å! q#∞. "≥Ú^ŒÅ∞ `«∞^Œ ÖËxk, `«iyáÈxn S# `«`«Îfi"Õ∞ D
ã¨$+≤ìHõO`«\˜H© „Ѩ^è•# HÍ~°}O. JO^Œ∞=Å¡ QÆ∞}ÏÅ∂, WO„kÜ«∂~å÷Å∂, =∞ǨÏ`«∂Î, ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ `«#∞fl
P„â◊~ÚOK«QÍ, Dâ◊fi~°∞_»∞ HÍÖÏxH˜ J#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ~°∂ѨO ^èŒiOz#"å_≥· q<À^•xÔH· `«##∞ `å#
ã¨$+≤Oì K«∞H˘<åfl_»∞. D q^èOŒ QÍ ã¨$+≤Oì z# ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅO^Œ∂ Dâ◊fi~°∞_»∞O\Ï_»∞. P ~¸â◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì qâßfixH˜ HÍ~°º=¸ HÍ~°}=¸ ~Ô O_»∂ `å<Õ. P Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μx
â◊s~°O #∞O_ç q_ç=_ç D qâ◊fiO q~ålÅ∞¡ `«∞#flk. D q^èŒOQÍ =~°Î=∂# ã¨$+≤ì U~°Ê_çOk.
Hõ. `≥éñQ˘Ñ¨Ê #dÅqâ◊fi=Úñ, |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú =∂Ü«∞KÕ`«ñ |∞@∞ìO ɡ~°∞ñQÆ∞<£
q~°uO ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O_»∞O, QÆ~° =∞i÷<£ Éèí∂`« ÉèÏq HÍÅ=ÚÅO^Œ∞<£. 343
* ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx =∂Ü«∞=Å¡, D [QÆ`«∞Î JO`å XHõ „Hõ=∞OÖ’ ѨÙ\˜ì ÃÑiy #tã¨∂Î LO@∞Ok.
W\Ï¡ˆQ ѨÓ~°fi HÍÅOÖ’ [iyOk, Éèíq+¨º`å¯ÅOÖ’ QÆ∂_» W^Õ q^èŒOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
=. J\˜ì ã¨~°æO|∞ #=q^èŒO† |O^Œ∞ñ „ÉÏHõ$`«"≥·Hõ$`«O|∞Å∞ QÍÅ „^Œ=º QÆ∞}O|∞Å#∞ „uq^èŒO|QÆ∞
ÉèË^ŒO|∞ÅKÕñ „|uã¨O„Hõ=∞O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞O_»∞ #O^Œ∞ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞ „Ѩ^äŒ=∞ã¨~°æO† |k
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 343
<å~åÜ«∞}ã¨HÍâ◊O|∞# QÆ∞}"≥+· =¨ ∞ºO|∞#O ÉÁO^Œ∞. „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü∂« `«‡HõOɡ#· Ü«∞ǨÏOHÍ~° `«`fiΫ O|∞
kfifÜ«∞ã¨~Oæ° |∞† â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈~°∂Ѩ ~°ãQ¨ OÆ ^èOŒ |∞ Å#∞ ѨOK«`<« 凄`« „^Œ=º â◊HÜ Î˜ Ú« HõOΠɡ#· Ѩ$kä"åºk
Éè∂í `«ã~¨ Oæ° |∞ =¸ñ_»=kÜ≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞† *Ï˝<OÕ „kÜ«∞O|∞Öˇ#· `«fiHõÛ‰õΩΔ „â’≈„`« lǨfi„Ѷ∂¨ }O|∞Å∞ñ
QÆ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞Öˇ#· "åHÍÊ}˜áê^ŒáêÜ«¸Ñ¨ãÅ÷¨ ∞ ##∞ ^Œâq◊ ^èOÕ „kÜ«∞ [##O|∞ K«`∞« ~°÷ ã¨~Oæ° |∞†
™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~° [x`«Oɡ#· ã¨∞=∞<ÀQÆ}ã¨~Oæ° Éˇ^· =Œ ã¨~Oæ° Éˇ· Ü≥ÚѨC† #k =∞<À=∞Ü«∞Oɡ· Ü«ÚO_»∞†
r=Ö’HõO|∞#‰õΩ #|∞kúH$õ `«O|∞Öˇ#· Ü«∂=~°} qˆHÑΔ O¨ |∞ÅO *ËÜÚ« `å=∞ã¨ã~¨ Oæ° ÉÏé=^≥· Ü«ÚO_»∞†
xÜ«∂ºé∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ bÖÏ~°O÷ |∞ Å~Ú# „áêHõ$`«ã~¨ Oæ° |∞ ÅÜ≥∞º† xOHõ "≥H· $õ `«ã~¨ Oæ° |∞ <Õ_=» k
"≥Ú^ŒÅ∞QÍñ QÆÅ∞QÆ∞#q qxÑ≤O`«∞, q#∞=Ú† ѨÙëÈÊ`«ÊuÎ~Ç° Ï≤ `«O|∞Öˇ· Ѷe¨ OK≥_∞» #â◊fi`À÷^∞Œ O|~° Ѩ#ã¨
#º„QÀ^è•^Œ∞Öˇ#· =#ã¨Ê`«∞Å∞#∞, |∞+≤Ê`«O|∞Öˇ· ѶŨ áêHÍO`«O|∞Öˇ#· „gÇ≤Ï Ü«∞= =Ú^•æ ^Àº+¨^∞Œè Å∞#∞,
<å~ÀǨ Ï }Ï#¿ÑHõ Δ O |∞Öˇ · # =∂Åf=∞e¡ H Ík Å`« Å ∞#∞, ^Œ fi HÍû~° O |∞Öˇ · # "Õ } Ïfi^Œ ∞ Å∞#∞†
QÆiîhÉèí∂`«=¸ÅO|∞Å∞#∞, tMÏqã¨Î$`«O|∞Å∞ #QÆ∞ Å`å qâı+¨~°∂ѨO|∞Öˇ·# g~°∞^èŒO|∞Å∞#∞†
|∞+¨Ê=O`«O|∞ Å~Ú Ñ¶Å¨ „áêѨOÎ |∞ÅQÆ∞ K«∂`åk „^Œ∞=∞O|∞ Å∞#∞ #=ºHõKÎ `·≥ #« ºO|∞Å∞ #∂~°fiú „™È`«O|∞Å∞
#O`«ãû¨ Ê~°≈O|∞Å∞ñ ^Œ=∞ó„áêÜ«∞O|∞Å∞<≥· ™ê÷=~°O|∞ Å~Ú# ~¸ Ü«∂é∞ <Õ_=» ã¨~Oæ° |Ü≥∞º† <≥xq∞^Œ=
ã¨~Oæ° |∞ u~°ºHõû~°Oæ |∞. Wk ~Ú~°∞=k Ü≥∞xq∞k Éè^Ë OŒ |∞Å∞ QÆey â◊fiã¨<Î åk *Ï˝#â◊¥#ºO|∞Å~Ú
Ü«∂Ǩ~åk *Ï˝#=∂„`« x+¨Oª |∞Å~Ú, „Ѷ∂¨ }O|∞=Å# <≥é∞OQÆO ^Œy#"åx <≥é∞OQÆ∞K«∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞#
n~å…#∞ã¨O^è•# ~°ÇÏ≤ `«O|∞Öˇ· =iÎOK«∞ kfiâ◊ÑO¨¶ |∞Å∞ QÆÅ =$+¨Éíè =∞Ç≤Ïëê[ Hõ$+¨‚ ã¨∂Hõ ~À„+¨ì QÆ=Ü«∞
~°∞~°∞ "Õ∞+¨ =ÚY~° #=HõO|∞#∞, <ÕHõ â◊ÑO¨¶ |∞ QÆÅ Y~åâßfiâ◊fi`«~° Q“~° â◊~É° íè K«=∞~åºk +¨@¯O|∞#∞,
|OK«#YO|∞Å∞ QÆÅ â◊√#Hõ ã¨$QÍÅ =$Hõ "庄Ѷ∞¨ =∂~å˚~° â◊â◊ â◊źHõ ã≤OÇ¨Ï HõÑ≤ QÆ[ ‰õÄ~°‡ QÀ^è•=ÚY
Éè∂í K«~° ^•fi^ŒâH◊ Oõ |∞#∞, =∞Hõ~åk [ÅK«~O° |∞Å∞#∞, QÆOHõ QÆ$„^èŒ |Hõ âıº# ÉèÏ㨠ÉèÅí ∂¡Hõ |i› ǨÏOã¨
™ê~°ã¨ K«„Hõ"åHõ HÍHÀÅ∂HÍk MËK~« O° |∞Å∞ #Ü≥∞º, #~åfi„HÀû`«Oɡ· ÜÕ∞Hõq^èOŒ |QÆ∞ =∂#∞+¨ ã¨~Oæ° |∞
~°*’QÆ∞}„¿Ñi`«Oɡ· Hõ~‡° Hõ~} ° ^ŒHOΔõ ɡ· ^Œ∞óYO|O^Œ∞#∞ ã¨∞YO|∞ QÀ~°∞† xk `˘q∞‡^Œ= ã¨~Oæ° |#O^ŒQ∞Æ †
h „uq^è㌠~¨ Oæ° |∞Å∞ "≥H· $õ `«ã~¨ Oæ° |∞ Å#O|_»∞† xOHõ ^Õ=ã¨~Oæ° |∞ q#∞ =∞kÜ«Ú <≥xq∞k `≥éOQÆ∞Å∞
QÆey Ü«ÚO_»∞† #O^Œ∞ q|∞^èŒ Ñ≤`$« ã¨∞~å^Œ∞Å∞ =¸ñ_»∞#∞, QÆO^è~Œ åfiѨû~°ãÖ¨ ÁHõ\Ü ˜ Ú« , Ü«∞Hõ~Δ H° ãΔõ ∞¨ û
ÖËHOõ |∞#∞, Éè∂í `«„¿Ñ`«Ñâ≤ ßK«O|∞ ÖÁHõ\Ü ˜ Ú« , ã≤^K
úŒ å~°} q^•º^è~Œ ∞° ÖËHOõ |∞#∞, y#fl~° H˜OѨÙ~°∞+¨μ
ÖÁHõ\Ü ˜ Ú« #∞OQÍ ^Õ=ã¨~Oæ° |Ü≥∞º† x\˜ì „|Ǩχ xi‡`«O|∞Öˇ#· ^Œâq◊ ^è㌠~¨ Oæ° |∞Å∞ <≥éO˜ yOzu†
xOHõ =∞#∞=ÙÅO ^Œ^OŒ `«~O° |∞Å <≥éO˜ yOK≥^ñŒ † QÆÖÏÊ^Œ∞ÅÜ«∞O^Œ∞ h „ѨHÍ~°O|∞# ã¨fiÜ«∞OÉè∂í `«∞O_»∞#∞,
#"≥∂Ѷ∞¨ ã¨OHõÅ∞ÊO_»∞#∞ #QÆ∞ #ѨCO_»sH͉õΩΔ O_»∞ ~°*’QÆ∞} Ü«Ú‰õΩOÎ _≥· „ã¨+ì¨ Ü«∞QÆ∞K«∞ ã¨fiã¨fi~°∂ѨO|~Ú#
qâ◊fiO|∞ <åf‡Ü«∞ ™ê=∞~°º÷ O|∞#O QÆeÊOK≥† #~¸ºâ◊fi~°∞x =∂Ü«∂"åºáê~°O |∞ÅKÕ h ã¨$+≤Ü ì ∞« O^Œ∞
#^•º=~° Î O |∞ÅO|_ç „Éè í q ∞OK« ∞ K« ∞ #fl =∞Ç‘ Ï ~° ∞ Ǩ Ï O|∞ÅOÉ’Öˇ |∂~åfiѨ ~ ° É è Ï =O|∞
Öˇé∞OQÆO|_»‰Ωõ O_»∞† h HõÅÊO|∞#O ^Œ∞O_»∞ ^Õ"åã¨∞~å^Œ∞Å∞ „Ѩu =∞#fiO`«~O° |∞ #O^Œ∞#∞ x@¡
<å=∞ ~°∂ѨO|∞ÅKÕ xˆ~tÌ OѨO|_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜ÜÚ« xO ^˘Hõ¯qâı+O¨ ɡéO˜ yOK≥^ñŒ . Q“=∂~°ã~¨ Oæ°
|#∞#k ^Õ= ã¨~åæO`«~∂° ƒù`O« |Ü«Úº#∞ „ÉÏHõ$`« "≥H· $õ `ÀÉèÜ í ∂« `«‡HõOɡ· ^Õ=`«fi =∞#∞+¨º`«fi ~°∂ѨOɡ#·
ã¨#`«∞¯=∂~åk ã¨~°æO |#O|_≥† #"≥∂Ѷ¨∞ã¨OHõÅ∞ÊO_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞ ^Œ#∞ñ^•# ~Ú@∞¡
344 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
qâ◊fiÉèË^ŒO|∞#∞ QÆeÊOK≥#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩO *ˇÑ≤Ê HÍÅÅHõΔ}O ɡé˜OyOK«∞"åñ_≥·
~Ú@¡xÜ≥∞. 344
* J@∞=O\˜ ã¨$+≤ì `˘q∞‡k q^è•Å∞. "åxÖ’ „áêHõ$`åÅ∞ "≥·Hõ$`åÅ∞ J<Õq HÍÅ, „^Œ=º, QÆ∞}ÏÅ∞
J<Õ =¸_»∞ q^è•Öˇ·# ÉèË^•ÅKÕ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ã¨OHõ~° =∞=Ù`«∂ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞Ö’ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO "≥Ú^Œ\˜
ã¨$+≤.ì Jk <å~åÜ«∞}∞x ã¨g∞ѨOÖ’ QÆ∞}Éè^Ë •xfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok. „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü∂« `«‡Hõ"∞≥ #ÿ JǨÏOHÍ~°``
« fiΫ O
Ô~O_»= ã¨$+≤ì, â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ѩ ~°ã¨ QÆO^è•Å∞ J<Õ Ñ¨OK«`«<凄`«Å „^Œ=ºâ◊H˜Î`À ‰õÄ_ç# Ѩ$käq "≥Ú^ŒÖˇ·#
ѨOK«Éèí∂`åÅ ã¨$+≤ì =¸_»=k, *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Öˇ·# K«~°‡=Ú, Hõ#∞flÅ∞, K≥=ÙÅ∞, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯†
Hõ̂~‡O„kÜ«∂Öˇ#· "å‰õΩ¯, KÕ`∞« Å∞, HÍà◊√§, áêÜ«Ú=Ù, LѨã÷¨ J#∞ Ѩk WO„kÜ«∂ŠѨÙ@∞ìHõ <åÅ∞QÆ= ã¨$+≤,ì
™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~°O=Å¡ ѨÙ\˜ì# ^Õ=`åQÆ}ÏÅ ã¨$+≤ì S^Œ= ã¨$+≤ì. Jk ˆH=ÅO =∞<À=∞Ü«∞"≥∞ÿ LO@∞Ok.
„áê}˜ã¨=¸Ç¨xH˜ J*Ï˝#Hõ$`åÖˇ·# P=~°} qˆHΔáêÅ∞ HõeyOKÕ `å=∞㨠ã¨$+≤ì P~°=k. D P~°∞#∂fl
ÉèíQÆ=O`«∞x bÖÏ qÖÏ™ê Å~Ú# „áêHõ$`« ã¨$+¨μìÅ∞.
WHõ U_»=k "≥Ú^ŒÅ∞QÍ "≥·Hõ$`« ã¨$+¨μìÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞, q#∞. ѨÓÅ∞ ѨÓÜ«∞‰õΩO_®<Õ Ñ¶¨eOKÕ ~åq,
"Õ∞_ç, Ѩ#ã¨, =∞é˜] "≥Ú^ŒÖˇ·# =#ã¨Ê`«∞Å∂, ѨÓz Ѷ¨eOz# "≥O@<Õ #tOzáÈÜÕ∞ =_»∂¡, Ü«∞=Å∂,
ÃÑã¨Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ F+¨^∞Œè Å∞#∂, ÃÑ·H˜ ZQÆ„ÉÏHõ\ÏxH˜ J=HÍâ◊O ÖËx =∂Åu, =∞Öˇ¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ fQÆÅ∂, QÆ\ì̃
ɡ~°_»∞ Hõey# "≥^Œ∞à◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·#g, <ÕÅÖ’ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# "Õà◊√¡ QÆey <ÕÅÃÑ· ÉÏQÍ qã¨ÎiOKÕ Å`å qâıëêÖˇ·#
^Œ∞|∞ƒÅ∂, á⁄^ŒÅ∂, ѨÙ+≤ÊOz Ѷ¨ÖÏÅ xKÕÛ =∂q∞_ç "≥Ú^ŒÖˇ·# =$HΔÍÅ∞#∂, J=ºHõÎ"≥∞ÿ# K≥·`«#ºO`À ÃÑ·H˜
ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∂ `«"≥∂=∞Ü«∂Öˇ· ֒ѨŠ=∂„`«"Õ∞ ã¨Ê~°≈*Ï˝#O HõÅ"≥· Hõ^ŒeáÈÖËx D P~°∂ U_»= ã¨$+≤ì.
WHõ Zxq∞^Œ= ã¨$+≤ìÖ’ W~°"≥· Zxq∞k ÉèË^•Å∞ L<åfl~Ú. ˆ~Ѩ٠J<Õ *Ï˝#O ÖËx"≥·, PǨ~°O "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜ Ü«∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ Pã¨H˜Î HõÅ"≥·, "åã¨# K«∂z `≥Å∞ã¨∞HÀ^Œy# "å\˜x `≥Å∞ã¨∞H˘O@∂, =∞#ã¨∞ûÖ’
ÃÑ^ŒÌQÍ PÖ’K«# KÕÜ«∞ÖËx"≥·, pe# y@ìÅ∞ HõÅ"≥·# Z^Œ∞Ì, Z#∞=Ú, "Õ∞Hõ, lOHõ, ѨOk, XO>ˇ, QÆ∞~°∞áÈ`«∞,
#Å¡Kå~°Å ^Œ∞Ñ≤Ê, á⁄>ËìÅ∞ D `˘q∞‡khfl† pÅx y@ìÅ∞ QÆÅ"≥·# QÍ_ç^Œ, QÆ∞é]=Ú, HõOK«~°QÍ_ç^Œ, Q“~°
=∞$QÆO, â◊~°Éèí =∞$QÆO, K«=∞s =∞$QÆO D P~°∞#∂fl† S^Œ∞ QÀà◊√¡ QÆÅ"≥·# ‰õΩHõ¯, #Hõ¯, `À_ÕÅ∞, ѨÙe, Ñ≤e¡,
‰õΩO^ÕÅ∞ U^Œ∞ѨOk, ã≤OǨÏO, HÀu, U#∞QÆ∞, `åÉËÅ∞, L_»∞=Ú D ѨO„_≥O_»∞#∂fl, (W=hfl Éèí∂K«~åÅ∞)
"≥Úã¨e "≥Ú^ŒÖˇ·# [ÅK«~åÅ∞#∂fl† ~å|O^Œ∞, „QÆ^ŒÌ, H˘OQÆ, _ÕQÆ, `≥Å¡ Ñ≤@ì, QÆaƒÅO, <≥=∞e, ǨÏOã¨,
ɡQÆ∞æ~°∞ ѨHΔ̃, [Hõ¯=Ñ≤@ì, HÍH˜, QÆ∞_»¡QÆ∂| "≥Ú^ŒÖˇ·# PHÍâß# ã¨OK«iOKÕ u~°º‰õΩ¯Å ã¨$+≤ì Zxq∞^Œ= ã¨$+≤ì.
WHõ `˘q∞‡^Œ=k =∂#=ã¨$+≤ì. Wk ~°*’QÆ∞}O`À ѨÙiH˘ÅÊ|_ç Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞@OÖ’ <Õ~°∞ÊQÆeæ, ^Œ∞ó
YOÖ’ ‰õÄ_® ã¨∞MÏxfl HÀˆ~k. D=¸_»∞ q^è•Öˇ·# ã¨$+¨μìÅ∞ "≥·Hõ$`« ã¨$+¨μìÅ∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 345
WHõ ^Õ=ã¨~åæxfl QÆ∂iÛ q#∞. Jk‰õÄ_® Zxq∞k q^è•Å∞. JO^Œ∞Ö’ q|∞^èŒ∞Å∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
ã¨∞~å^Œ∞Å∞ =¸_»∞ Éè^Ë •Å∂† QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, JѨÊ~°ãŨ ∂ XHõ\†© Ü«∞‰õΩΔ Å∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å∂ XHõ\†© Éè∂í `« „¿Ñ`«
Ñ≤âßKåÅ∞ XHõ\©, ã≤^ŒúKå~°} q^•º^èŒ~°∞Å∞ XHõ\©† H˜#fl~° H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞ XHõ\©– D Zxq∞k Hõeã≤
^Õ=ã¨~°æO J~ÚOk. D q^èŒOQÍ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ xi‡Oz# Ѩk q^è•Öˇ·# ã¨$+¨μìÅ#∂ h‰õΩ `≥ÖÏÊ#∞.
WHõ =∞#∞=ÙÅ#∂ =∞#fiO`«~åÅ#∂ `≥Å∞Ê`å#∞. HõÖÏÊ~°OÉèÏÅÖ’ W^Õq^èOŒ QÍ `«#∞fl `å#∞ ã¨$lOK«∞H˘<Õ
"å_»∞#∂fl,"≥ÚHõ¯"Àx `«ÅOѨ٠HõÅ"å_»∞#∂fl, J~Ú# =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ~°*’QÆ∞}O`À ‰õÄ_ç#"å_≥· ã¨$+≤Hì ~õ Ü
ΰ ∞ÿ≥
`«# ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ J~Ú# qâßfixfl ™ê=∞~°º÷ O=Å¡ HõeÊOKå_»∞. P Dâ◊fi~°∞x =∂Ü«∂ qâı+O¨ =Å¡ D ã¨$+≤Öì ’
#^Œ∞ÅÖ’x h\˜ ã¨∞_»∞Å֒Ѩ_ç uiˆQ K≥@Ö¡ ψQ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_® LO\Ï~Ú. D HõÅÊOÖ’
L#fl ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ WÖψQ „Ѩu=∞#fiO`«~°OÖ’#∂ PÜ«∂ <å=∞ ~°∂áêÅ`À
=ºÇ¨ÏiOѨ|_»`å~°∞.
=∞m¡ WO^Œ∞Ö’ XHõ qâı+¨=ÚOk. J^Õ=∞O>Ë, H“=∂~°ã¨~°æO J<Õk ^Õ=ã¨~°æOÖ’ XHõÉèÏQÆ"Õ∞ J~Ú<å
„áêHõ$`« "≥·Hõ$`«=ÚÅ Ô~O\˜ ã¨fiÉèÏ==Ú HõÅk. JO^Œ∞Ö’ ^≥·=`«fi=¸ =∞#∞+¨º`«fi=¸ Hõeã≤ LO\Ï~Ú.
W^Õ ã¨#`«∞¯=∂~åk ã¨~°æO. ã¨Ñ¶¨Å ã¨OHõÅ∞Ê_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ `«#‰õΩ `å<≥· D q^èŒOQÍ qq^èŒ
ÉèË^•Å`À‰õÄ_ç# qâßfixfl HõeÊOKå_»∞.
Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À ѨeH˜ HÍÅã¨fiÉèÏ=O q=iOKåÅ#∞‰õΩ#fl"å_≥· D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
ã‘ Éèí∞qñ ^Œ#HÍ~åºOâ◊=Ú#‰õΩ #O`«=Ú ##º =ã¨∞ÎÜ≥∂QÆO|∞ <Õ=Å# ÖËHõ
Ѷ¨∞@Ѩ\ÏkHõ [QÆ`å¯~°ºO|∞#‰õΩ x[ ã¨=∞"åÜ«∞HÍ~°}`«fi=Ú#ñ |~°ñy
*ÏÅã¨∂~°º =∞sz ã¨OQÆ`«QÆQÆ#ã¨÷ =∞QÆ∞ „`«ã¨ˆ~}∞ +¨_»Oâ◊=∞~°Ü«∞ñ
|~°=∂}∞ =Ü≥∞ºñ† ^Œ`«Ê~°=∂}∞=O ^Œ~°¯ QÆu Ü≥∞O`« `«_»=Ù ^Œ`å¯Å =∞QÆ∞#∞
`Õ. ã¨∂HõΔ‡HÍÅO|∞† q#∞ =∞k ã¨∂~°º=∞O_», ÅO|∞ ^•fi^Œâ◊~åâߺ`«‡HõO |#OQÆñ
QÆÅ∞QÆ∞ [QÆ=Ú# <˘Hõ ÜÕ∞ñ_»∞ QÆ_»z K«x#ñ, QÍÅ "≥∞O`«QÆ∞ #k =∞ǨÏ`å¯Å =∞#Ѷ¨∞! 345
* ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨$+≤Hì Í~åºxH˜ JO`«∞ J<Õk ÖË^∞Œ . ^•xH˜ "Õ~ˆ =ã¨∞=Î ÙÅ`À ã¨OÜ≥∂QÆO‰õÄ_® J=ã¨~O°
ÖË^∞Œ [QÆ`∞« ÖÎ ’ ‰õΩO_»Å∞–|@ìÅ∞ `«Ü∂« ~°Ü∞Õ º f~°∞ XHõ\–˜ ã¨$+≤Hì Í~°ºO =∞iÜ≥ÚHõ\.˜ [‰õΩO_» D Ö’HõOÖ’
`«Ü∂« ~°∞ HÍ"åÅO>Ë (1) =∞\˜ì (Láê^•# HÍ~°}O) (2) =∞\˜xì ‰õΩO_»QÍ ~°∂á⁄OkOK«@O (ã¨=∞"åÜ«∞
HÍ~°}O) (3) ‰õΩO_»#∞ KÕ¿ã"å_»∞(xq∞`«Î HÍ~°}O) J=ã¨~O° . J>Ë¡ Ѩ@ x~å‡}O. „Ѩu–Î Láê^•#O† ^•~åÅ∞,
<Õ`–« ã¨=∞"å~Ú† =„ã¨Î x~å‡`«– xq∞`«OÎ . Ö’HõOÖ’ U HÍ~°ºxÔH<· åÃÑ· =¸_»∞ J=ã¨~O° ] ÉèQí =Æ `ü ã¨$+≤Öì ’
ÉèQí =Æ O`«∞ _ôã=¨ ∞"åÜ«∞ HÍ~°}O ‰õÄ_® J=Ù`å_»∞.
(WHõ ã¨$+≤ìx =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ „Ѩã¨Îi¿ãÎ U~°Ê_Õ ã¨∂HΔ͇u ã¨∂HΔ͇OâßxˆH ''Ѩ~°=∂}∞=Ù—— Jx
¿Ñ~°∞) ã¨∂~°∞ºx HÍOu H˜\˜H©Ö’#∞O_ç „Ñ¨ã¨iOKÕ@ѨC_»∞ =∞# HõO\˜H˜ HõxÑ≤OKÕ z#fl z#fl ˆ~}∞=ÙÅÖ’
346 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P~°=ÉèÏQÍxH˜ ''Ѩ~°=∂}∞=Ù—— Jx ¿Ñ~°∞. PѨ~°=∂}∞=ÙÃÑ· XHõ „ѨHõ¯#∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ „ѨHõ¯‰õΩ
ã¨∂~°ºH˜~}
° O ѨÜ∞« xOKÕ HÍÖÏxH˜ ''ã¨∂Hõ‡Δ HÍÅO—— Jx ¿Ñ~°∞. (ã¨∂Hõ‡Δ HÍÖÏxfl Hˆ =ÅO TÇ≤ÏOK«∞HÀ=Åã≤O^Õ.
Jk q∞H˜¯e J`«ºÅÊ"≥∞ÿ# HÍÅѨi=∂}O) ã¨∂~°∞º_»∞–"Õ∞+¨O "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨO„_≥O_»∞ ~åã¨∞ÅÖ’ Ѩܫ∞xOKÕ
HÍŠѨi=∂}O ¿Ñ~°∞ =∞ǨÏ`å¯ÅO (nxˆH ã¨O=`«û~°O Jx ¿Ñ~°∞. =∞ǨÏ`å¯ÖÏxH©–ã¨∂HõΔ‡HÍÖÏxH©
=∞^茺#∞#fl qq^èŒ HÍŠѨi=∂}ÏÅ∞ =Ú#∞=ÚO^Œ∞ q=iOѨ|_»∞`å~Ú.)
=. JO^Œ∞ñ |~°=∂}∞ ^ŒfiÜ«∞OÉÁHõ¯ ''Ü«∞}∞—— =QÆ∞† #}∞„u`«Ü«∞O ÉÁHõ¯ ''„`«ã¨ˆ~}∞—— =QÆ∞† #q
=¸ñ_»∞ QÆ∂_» <˘Hõ¯ ''„`«∞\˜—— Ü«∞QÆ∞† <å„`«∞\˜â◊`«O ÉÁHõ¯ ''"Õ^茗— Ü«∞#O|~°ñQÆ∞† #\˜ì "Õ^èŒÅ∞
=¸ñ_»∞ QÆ∂_» <˘Hõ¯ ''Å=O—— |#O^ŒQÆ∞† #q =¸ñ_≥·# <˘Hõ¯ ''x"Õ∞+¨O—— |#O[#∞† x"Õ∞+¨„`«Ü«∞O
ÉÁHõ¯ ''HõΔ}O |QÆ∞† `«`üHõΔ} ѨOK«HõO ÉÁHõ¯ ''HÍ+¨ª—— Ü«∞#O ^ŒQÆ∞† #q ѨkÜ≥ÿ∞# <˘Hõ¯ ''ÅѶ¨Ú——
=# <˘Ñ¨C† #\˜ì ÅѶڨ ѨOK« ^ŒâH◊ Oõ ÉÁHõ¯ ''<å_ç—— Ü«∞#O|~°ñQÆ∞† #\˜ì <å_çHÍ^ŒfiÜ«∞O ÉÁHõ¯ ''=ÚǨ˙~°OÎ ——
|Ü≥∞º† #\˜ì <å_çHõ ÖÏéˇÿ#–<Õ_≥·#–=∞#∞+¨μºÅ‰õΩ <˘Hõ ''„ѨǨÏ~°O—— |QÆ∞† #kÜ«∞ ''Ü«∂=∞O——
|#O[#∞† k=ã¨Ñ¨i=∂} q*˽ܫ∞O|QÆ∞ <å_çHÀ<å‡# ÅHõΔ}O ɡé˜OyO`«∞ q#∞=Ú† +¨@ÊùÅ
`å„=∞O|∞#O ÉÏ„`«O|∞ ~°z~ÚOz K«`«∞~å‡+¨ ã¨∞=~°‚O|∞#O [`«∞~°OQÆ∞àÏÜ«∂=∞â◊ÖÏHõO|∞ñ
QÆeÊOz ^•#O ^Œ`åÊ„`«=¸ÅO|∞# zè„^ŒO|∞ñ QÆeÊOz `«zÛù„^ŒO|∞#O „|ã¨÷=∂„`« `ÀÜ«∞O|∞
ѨiѨÓ~°‚O|∞ <˘O^Œ∞#O`« HÍÅO ÉÁHõ¯ ''<å_çHõ—— Ü«∞QÆ∞† Ü«∂=∞O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ ã¨# <˘Hõ¯
''ѨQÆ—— ÅQÆ∞† ~å„uÜ«Ú xѨÊyk [~°QÆ∞†#\˜ì Ü«∞ǨÏiflâ◊O|∞Å∞ QÆ∂_» =∞~°∞κŠH˘Hõ k=ã¨O—— |QÆ∞†
#q Ѩ^Œ∞<Õ<≥·# <˘Hõ¯ ''ѨHõΔO—— |QÆ∞† â◊√Hõ¡ Hõ$+¨‚ <å=∞O|∞ÅO |~°ñy# Ü«∞ ѨÊHõΔO|∞Å∞ Ô~O_»∞QÆ∂_»
<˘Hõ¯ '=∂ã¨O— |QÆ∞† #k Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ <˘Hõ¯ ''k=ã¨O—— |QÆ∞† #\˜ì =∂ã¨O|∞Å∞ ~Ô O_≥#· <˘Hõ¯
''|∞∞`«∞—— =QÆ∞† +¨}χã¨O|∞ Åiy# <˘Hõ¯ 'Ü«∞Ü«∞#O— |QÆ∞† ^ŒH} Δ˜ À`«~Î ° <å=∞O|∞ÅO |~°ñy#\˜ì
Ü«∞Ü«∞#O|∞Å∞ ~Ô O_»∞QÆ∂_ç ^•fi^Œâ◊ =∂ã¨O|∞Öˇ#· <˘Hõ¯ ''ã¨O=`«û~°O—— |QÆ∞† #\˜ì ã¨O=`«û~°â◊`«O|∞
#~°∞ʼnõΩO |~°=∂Ü«Ú "≥·Ü«ÚO_»∞ñ† QÍÖÏ`«∞‡O_»∞#∞ hâ◊fi~°∞O_»∞#∞<≥·# ã¨∂~°∞ºO_»∞ „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`«
`å~å K«„Hõã¨∞÷O_≥· Ѩ~°=∂}Ïfik ã¨O=`«û~åO`«Oɡ·# HÍÅO|∞#O *Ëã≤ ^•fi^Œâ◊~å âߺ`«‡HõOɡ·#
[QÆO|∞# ™œ~° ÉÏ~°›ã¨Ê`«º ™ê=# KåO„^Œ <åHõΔ„`« =∂# ÉèË^ŒO|∞ÅO QÍ#O|_»∞ K«∞#fl"åñ_≥·
ã¨O=`«û~° Ѩs=`«û ˆ~_®=`«û ~å#∞=`«û~° =`«û~° <å=∞O|∞Å ã¨$[ºOɡ·# c*ÏO‰õΩ~°O|∞Å â◊H˜ÎO
QÍÅ~°∂ѨOɡ·# ã¨fiâ◊H˜ÎKÕ`« #aè=ÚYO|∞QÍñ *ËÜ«ÚK«∞ñ |∞~°∞+¨μʼnõΩ <åÜ«Ú~åk =ºÜ«∞O|∞ÅO
*Ëã≤ q+¨Ü∂« ã¨HΘ x=iÎOѨO *ËÜÚ« K«∞O QÀiHõÅ∞ QÆÅ "åiH˜ Ü«∞[˝ =ÚYO|∞ÅO *Ëã≤ QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞
Öˇ#· ã¨fi~åæk ѶŨ O|∞Å qãÎ̈iOѨO*ËÜÚ« K«∞, QÆQ#Æ O|∞#ñ |~°∞=Ù"≥@∞ì. =`«û~°ÑO¨ K«Hõ „Ѩ=~°‰Î Ωõ O_»Q∞Æ
=∂~åÎO_»∞#‰õΩO |∂[ QÍqOѨ٠=∞x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ѨeH˜# q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 346
* Ô~O_»∞ Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ∞ XHõ ''J}∞=Ù——. =¸_»∞ J}∞=ÙÅ∞ XHõ ''„`«ã¨ˆ~}∞=Ù——. =¸_»∞
„`«ã¨ˆ~}∞=ÙÅ∞ XHõ ''„`«∞\˜——. #∂~°∞„`«∞@∞Å∞ ''"Õ^茗—. =¸_»∞ "Õ^èŒÅ∞ XHõ ''Å=O——. =¸_»∞ Å"åÅ∞ XHõ
''x"Õ∞+¨O——. =¸_»∞ x"Õ∞ëêÅ∞ XHõ¯ ''HõΔ}O——. S^Œ∞ HõΔ}ÏÅ∞ XHõ ''HÍ+¨ª——. Ѩk HÍ+¨ªÅ∞ XHõ ''ÅѶ¨Ú=Ù——.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 347
Ѩ^Œ∞<≥·^Œ∞ ÅѶ¨Ú=ÙÅ∞ XHõ ''<å_ç——. Ô~O_»∞ <å_»∞Å∞ XHõ =ÚǨ˙~°ÎO. J\˜ì <å_»∞Å∞ P~°∞ HÍh U_»∞ HÍh
J~Ú#KÀ =∞#∞+¨μº#‰õΩ XHõ ''„ѨÇϨ ~°O—— J=Ù`«∞Ok. ^•x<Õ ''Ü«∂=∞—— =∞h ÖËHõ ''*Ï=Ú—— Jx JO\Ï~°∞.
k# Ѩi=∂}Ïxfl `≥e¿Ñ <å_çx H˘eKÕ q^è•#O K≥|∞`å#∞ q#∞. P~°∞ ѨÖÏÅ ~åy`À áê„`« ã≤^ŒúOKÕã≤,
<åÅ∞æ q∞#∞ѨyO[Å |~°∞=Ù QÆÅ |OQÍ~°∞`À <åÅ∞æ JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»"≥·# Hõg∞‡ `«Ü«∂~°∞KÕã≤, ^•x`À P áê„`«
„H˜O^Œ ~°O„^èŒO KÕ¿ãÎ, P ~°O„^èŒOQÆ∞O_® `«∂"≥∞_»∞ h~°∞ ѨÓiÎQÍ „H˜O^Œ‰õΩ HÍ~°_®xH˜ ZO`« HÍÅO Ѩ_»∞`«∞O^À
JO`« HÍÖÏxfl XHõ ''<å_ç—— JO\Ï~°∞.
<åÅ∞QÆ∞ *Ï=ÚÅ∞ XHõ ''ѨQÆ——Å=Ù`«∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ <åÅ∞QÆ∞ *Ï=ÚÅ∞ XHõ ''~å„u—— J=Ù`«∞Ok.
ѨQÆÅ∞ ~å„u Hõe¿ãÎ =∂#=ÙʼnõΩ XHõ ''k#O——. Ѩ^Œ∞<≥·^Œ∞ k<åÅ∞ XHõ ''ѨHõΔO——. â◊√Hõ¡ ѨHõΔO, Hõ$+¨‚ ѨHõΔO Jx
ѨHΔÍÅ∞ Ô~O_»∞. D Ô~O_»∞ ѨHΔÍÅ∂ ‰õÄ_ç XHõ ''<≥Å——. Jk Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ XHõ ''k#O——.
Ô~O_»∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''|∞∞`«∞=Ù——. P~°∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''JÜ«∞#O——. ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#O, L`«Î~åÜ«∞}O Jx
JÜ«∞<åÅ∞ Ô~O_»∞. D Ô~O_»∂ HõÅã≤# ѨO„_≥O_»∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''ã¨O=`«û~°O——. D ã¨O=`«û~°O ^Õ=`«Å‰õΩ
XHõ¯ k#O J=Ù`«∞Ok. #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ =∂#=ÙʼnõΩ Ñ¨~°=∂Ü«Ú=Ù.
HÍÅ"Õ∞ P`«‡QÍ QÆÅ ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ „QÆǨÅ`À #HõΔ„`åÅ`À ‰õÄ_ç# `å~åK«„HõOÖ’ L#fl"å_≥·
Ѩ~°=∂}∞=Ù "≥Ú^ŒÅ∞H˘x ã¨O=`«û~° Ѩ~°ºO`«"≥∞ÿ# HÍÅOÖ’ ѨO„_≥O_»∞ ~åã¨∞Å#∞ K«∞\˜ì=™êÎ_»∞. Dq^èŒ"≥∞ÿ#
ã¨∂~°ºQÆ=∞#O =Å¡ ™œ~°=∂#=Ú, KåO„^Œ=∂#=Ú, #Hõ„Δ `«=∂#=Ú J<Õ Éè^Ë •Å`À ã¨O=`«û~°HÍÅO U~°Ê_»∞`«∞Ok.
Wk ã¨O=`«û~°O Ѩs=`«û~°O, W_®=`«û~°O, J#∞=`«û~°O, =`«û~°O J<Õ ÉèË^•Å∞ Hõey LO@∞Ok. D S^Œ∞
q^è•Å~Ú# =`«û~åÅ#∞ „Ѩ=iÎOѨ*Ë¿ã ã¨∂~°∞º_»∞ q`«Î<åÅ#∞O_ç JO‰õΩ~åÅ∞ "≥ÚÅÔHuÎOz#@∞¡ HÍÅ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
`«#â◊H˜Î`À r=ã¨$+≤ìx J#∞‰õÄÅO KÕã¨∞‰õΩO@∂ PÜ«Úã¨∞û "≥Ú^ŒÖˇ·# "åxx ǨÏiã¨∂Î, =∂#=ÙÅ q+¨Ü«∂ã¨H˜Îx
qã¨iÎ OѨ*ãË ∂¨ †Î HÀiHõÅ∞ HõÅ"åiH˜ Ü«∞*Ï˝Å ^•fi~å ã¨fi~°æ Ѷ֨ Ïxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∂,Î PHÍâ◊OÖ’ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∞OÎ \Ï_»∞.
ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # J~Ú^Œ∞ q^è•Öˇ#· =`«û~åÅ#∂ „Ѩ=iÎOѨ*¿Ë ã ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞}˜‚ ѨÓlOK«∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞
ѨÅ∞HõQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. #~° Ñ≤`«$ã¨∞~° Ѩ~°=∂Ü«Úó, Ѩi=∂}=Ú Öˇé∞ñQÆ <å‰õΩñ |eH˜uq, =Úh
â◊fi~°! Ü≥∞é˜ñyOѨ٠„uÖ’HÀ, ѨiÖ’Hõ qÖ’Hõ <≥·HõѨ~°∞ÅQÆ∞ "åi<£. 347
* F =Úhâ◊fi~å! #~°∞Å∞–Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞–^Õ=`«Å∞ gi Ѩ~°=∂Ü«Ú=ÙŠѨi=∂}ÏÅ#∞ `≥ÖÏÊ=Ù.
=ÚÖ’¡HÍÅ∂, ÃÑ· Ö’HÍÅ∂ ^Œi≈OKÕ"åi qâıëêÅ∞ q=iOK«∞.
L. ѨÓx# Ü≥∂QÆã≤kú ^ŒQÆñ ÉÁOk# <Õ„`«Ü«ÚQÆO|∞#<£ |Ç≤Ï~ü
*Ï˝#=Ú QÆeæ Ü«ÚO_ç Éèí∞=#O|∞Åñ EK«∞K«∞ #∞O_»∞"åiH˜
<å‡#∞QÆñ QÆÅ∞æ HÍÅQÆu <å ÔHé˜ñyOѨ٠=ÚhO„^Œ! <å=Ù_»∞
<åfl#Ü«∞âße Ü«∞qfi^Œ∞~°∞ <å^Œ~° "≥ÚѨÊñQÆñ Ez ~Ú@¡#∞<£. 348
* F =ÚhO„^•! ^Œ$_è»"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆã≤kú=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# <Õ„`åÅ`À ÉÏǨϺ*Ï˝#O Hõey Ö’HÍÅ#∞
PÖ’H˜OKÕ "åiH˜ HõeˆQ HÍÅѨi=∂}O Z@∞=O\˜^À <å‰õΩ `≥Å∞Ê J#QÍ =∞ǨÏhÜ«Ú_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞
q^Œ∞~°∞x P^Œ~°Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ gH˜ΔOz D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
348 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. [##∞`«! Hõ$`«Ü«ÚQÆã¨OYº <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ k=º=~°¬=ÚÅ∞† ^ŒnÜ«∞ ã¨O^茺
Öˇxq∞k #∂éËO_»∞¡† q#∞ „`Õ`« =`«û~° „uã¨Ç¨Ï„ã¨=Ú ÅQÆ∞ñ ^ŒnÜ«∞ ã¨O^茺
ÖÏé∞#∂éËñ_»∞Å∞ #QÆ∞† ^•fiѨ~°=Ú Ô~O_»∞ "ÕÅ =`«û~°=ÚÅ "≥ÅÜ«Ú ã¨O^茺
Ö’e ##∂fléËñ_»∞† ÖÁyñ QÆeÜ«ÚQÆ=Ú ã¨Ç¨Ï„㨠=~°¬=ÚÅ∞ ã¨O^蕺Oâ◊ =∞~°Ü«∞
`Õ. Ô~O_»∞ #∂éËñ_»∞Å∞#∞ xeÛ Ü«ÚO_»∞ñ A"≥fi?, Ü«∞#Ѷ¨∞! ã¨O^蕺Oâ◊ =∞^茺O|∞#O^Œ∞ ^èŒ~°‡
=∞uâ◊~ÚOK«∞#∞† ã¨O^蕺Oâ◊=∞O^Œ∞ ^èŒ~°‡, =∞ÅÊ"≥∞ÿ HÍ#ñ|_»∞K«∞O_»∞ ##Ѷ¨∞ K«i`«! 349
* [#∞Å Jaè=∂#O JO^Œ∞‰õΩ#fl Ѩq„`« K«i`å! q^Œ∞~å! q#∞. Hõ$`«Ü«ÚQÆO <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ
k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ „Ѩ=∂}O HõÅk. ^•x ã¨O^蕺HÍÅO Zxq∞k=O^ŒÅ UO_»∞.¡ XHõ Ü«ÚQÍxH© =∞~˘Hõ Ü«ÚQÍxH˜
=∞^躌 HÍÖÏxfl ''ã¨O^躌 —— JO\Ï~°∞. „`Õ`åÜ«ÚQÆ „Ѩ=∂}O =¸_»∞ "ÕÅ k=ºã¨O=`«û~åÅ∞. ã¨O^蕺HÍÅO P~°∞
=O^ŒÅ UO_»∞.¡ ^•fiѨ~Ü ° Ú« QÆ „Ѩ=∂}O ~Ô O_»∞"ÕÅ k=ºã¨O=`«û~åÅ∞. ã¨O^蕺HÍÅO <åÅ∞QÆ∞ =O^ŒÅ
ã¨O=`«û~åÅ∞. HõeÜ«ÚQÆ „Ѩ=∂}O "≥~Úº k=º ã¨O=`«û~åÅ∞. ã¨O^蕺HÍÅO ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ∞.
Dã¨O^蕺OâßÅ =∞^躌 HÍÅOÖ’ ^è~Œ ‡° O JkèHOõ QÍ LO@∞Ok. ã¨O^蕺Oâ◊OÖ’ ^èŒ~°‡O JÅÊ"≥∞ÿ LO@∞Ok.
=. =∞é˜ÜÚ« ^è~Œ ‡° ^Õ=`« Hõ$`«ÜÚ« QÆO|∞# <åÅ∞QÆ∞ áê^ŒO|∞Å∞#∞, „^Õ`Ü
« ∞« O^Œ∞ =¸ñ_»∞áê^ŒO|∞Å∞#∞,
^•fiѨ~O° |∞#O ÉÏ^Œ^fiŒ Ü«∞O|∞#∞, QÆeÜ«ÚQÆO|∞# <ÕHáõ ê^ŒO|∞#∞, QÆey ã¨OK«iOK«∞ #@ìQ∞Æ @O *Ëã≤.
350
* ^èŒ~°‡^Õ=`« Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ <åÅ∞æáê^•Å`À#∂, „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ =¸_»∞ áê^•Å`À#∂,
^•fiѨ~°Ü«ÚQÆOÖ’ Ô~O_»∞ áê^•Å`À#∂, HõeÜ«ÚQÆOÖ’ XHõ¯ áê^ŒO`À#∂ #_»∞ã¨∂Î LO@∞Ok.
Hõ. áê^ŒqÉèË^ŒO|∞# =∞, ~åº^ŒÅ∞#∞ ^Œé∞ñQÆ∞, #^èŒ~°‡ =∂H˘Åñk<≥ Ü«Ú
`åÊke¡ =$kúñÉÁO^Œ∞ ^èŒ, ~åkqAÅ∞ áêѨ|∞kú~°`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞ iÅ<£. 351
D áê^•Å =º`åºã¨O=Å¡ „Ѩ[Å∞ J^Œ∞ѨÙ`«Ñ≤Ê #_»∞™êÎ~°∞. J^èŒ~°‡O Pq~°ƒùqOz Jaè=$kú
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞Å∞ qѨs`« |∞^Œ∞úÖˇ· JѨ=∂~åæÅÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ_»`å~°∞.
ã‘. Éèí∂~°∞ƒù=ã¨ûfi~À¡Hõ=ÚÅHõO>ˇñ ÉÁ_»∞=Ù#ñ QÆ_»∞ <˘Ñ¨C ã¨`«ºÖ’HõO|∞#O^Œ∞
#∞O_»∞ „|Ǩχ‰õΩñ [`«∞~°∞ºQÆ ã¨Ç¨Ï„ã¨=Ú ÖËñQÆ k= "≥ÚHõ¯\˜ Ü«∞QÆ∞ ~å„uÜ«Ú#∞ x@¡
K«# ^è•`« x„^Œ"À [QÆ=Ú Å_»OQÆ∞, "Õ∞ůx K«∂_» =∞~°Å Ö’Hõ=ÚÅ∞ ѨÙ@∞ìñ†
^ŒkÌ#=Ú‡#ñ [`«∞~°Ìâ◊=∞#∞ ÅQÆ∞^Œ∞† ~°O ^˘H˘¯Hõ¯ =∞#∞=Ù# H˘#~° k=º
`Õ. Ü«ÚQÆ=Ú Ö’ex _≥|ƒkÜ≥ÚHõ¯ =∂é∞ ã¨x#, =∞#∞HÍÅ =∞Ü≥∞º† # =∞‡#∞ ‰õΩÅO|∞
ã¨∞~°Å∞ =Ú#∞Å∞#∞ ã¨Ñ¨Î~°∞¬ Å~°Ü«∞ ÉèíQÆ=^ŒOâ◊=Ú#ñ |∞\˜ì áêeO`«∞ ~°dÅ[QÆ=Ú. 352
* Éè∂í Ö’HõO, Éè∞í =~À¡HOõ , ã¨fi~°Öæ ’HõO HõO>ˇ ÃÑ·# ã¨`º« Ö’HõO XHõ@∞Ok. JO^Œ∞O_Õ „|Ǩχ‰õΩ Ü«ÚQÆ
K«`∞« +¨Ü
ì ∂« Å∞ "Õ~Ú QÆ_¿ç ãÎ XHõ¯k#O J=Ù`«∞Ok. J>Ë¡ ~å„u‰õÄ_®. „|Ǩχ x„^ŒáÈ`Õ Ö’HÍʼnõΩ „ѨàÜ ◊ ∞« O
=ã¨∞ÎOk. "Õ∞ÖÁ¯x K«∂¿ãÎ =∞m¡ Ö’HÍÅ∞ Pq~°ƒùq™êÎ~Ú. „|Ǩχ^Õ=Ùx P XHõ¯ k#OÖ’ Ѩ^•flÅ∞QÆ∞~°∞
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 349
=∞#∞=ÙÅ∞ L^Œƒqù ™êÎ~∞° . "åiÖ’ XH˘¯Hõ¯ =∞#∞=ÙHÍÅO _≥Ƀ·ˇ XHõ¯ k=ºÜ«ÚQÍÅ∞, nx<Õ ''=∞#fiO`«~O° ——
JO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å∞, =Ú#∞Å∞, ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞, ÉèíQÆ=O`«∞x JOâ◊O`À =∞#∞=ÙÖˇ· ѨÙ\˜ì Ö’HÍÅ#∞ áêe™êÎ~°∞.
Hõ. ǨÏi Ñ≤`«$ ã¨∞Ѩ~°fi u~°ºVfl, ~° ~°∂Ѩ=ÚÅ<£ [xOz #Ü«∞=Ú# =∞#fiO
`«~°=ÚÅ x[ã¨`«ÎfiO|∞#ñ, |iáêeOK«∞#∞ [QÆO|∞ñ É∫~°∞+¨ "≥ÚѨÊ<£. 353
* D =∞#fiO`«~åÅÖ’ NǨÏi Ñ≤`$« , ^Õ=, Ѩâ√◊ , ѨH,Δ˜ =∂#=~°∂áêÖ’¡ L^Œƒqù Oz#"å_≥· P`«‡â◊H`
Θ áœ~°∞+¨ „Ѩ`åáêÅ`À qâßfixfl Ѩiáêe™êÎ_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú#ñ „^≥·=iæHõ ã¨, ~°æ=Ú ÃãѨÊO|_≥, ã¨~À[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ k=™êO
`«=Ú#ñ ^Œ=∞óÑ≤Ç≤Ï`« Ѩ~å, „Hõ=Úñ_≥· â◊Ü«∞xOK«∞ x„^Œñ ÔQ·H˘x Ü«∞O`«<£. 354
* „Hõ=∞OQÍ =¸_»∞ =~åæÅ ã¨$+≤ì qâıëêÅ#∂ K≥áêÊ#∞. „|Ǩχ ѨQÆÅ∞ ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ ~å„u ~åQÍ<Õ
x„^ŒáÈ`å_»∞. PÜ«∞# â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞ JO^èŒHÍ~°O`À P=iOѨ|_»`å~Ú.
ã‘. P ~å„u Éèí∞=#„`«Ü«∞=Ú ^Œ=∞óÑ≤Ç≤Ï`«"≥∞ÿ ÉèÏ#∞K«O„^Œ∞Å`À qb#"≥∞ÿ#
ã¨~åfi`«∞‡ñ_»QÆ∞ ǨÏi â◊H˜Î ~°∂ѨO|~Ú Hõ_»ñy "≥Å∞OQÆ∞ ã¨OHõ~°¬}Ïyfl
Éèí∞=#„`«Ü«∞O|∞#∞ ^Œqe ^ŒÇ≤ÏOѨ # Ü«∞º#ÅH©ÅÅñ ÉÁ_»q∞# =∞Ǩϟ+¨‡
=∞Åq∞#ñ QÆ=∞e =∞ǨÏ~À¡Hõ"åã¨∞Å∞ [#Ö’Hõ=Ú#‰õΩ#∞ [#∞^Œ∞ ~°Ñ¨Ù_»∞
`Õ. qÅÜ«∞ ã¨=∞Ü«∞ ã¨=Ú`«¯@ qѨÙÅ K«O_», "å`« ^èŒ∂`Ài‡*ÏÅ ^Œ∞~åfi~° "åiú
Éè∞í =#=ÚÅ∞ =ÚOK«∞ #=¸‡ñ_»∞ Éè∞í =#=ÚÅ#∞, ^Œ`Ê« Ü≥∂~åt g∞^Œñ |^•‡qÉè∞í O_»∞. 355
* P ~å„u =¸_»∞Ö’HÍÅ∂ ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å`Àáê@∞ Hõ\˜Hõ pHõ\˜`À HõѨÊ|_ç LO\Ï~Ú.
ã¨~åfi`«∞‡_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ùx â◊H˜Î~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ã¨OHõ~°¬}Ïyfl q[$Oaèã¨∞ÎOk. P Jyfl *ÏfiÅÅ∞ =ÚÖ’¡HÍÅ#∞
^ŒÇ≤ÏOz "Õ™êÎ~Ú. fHõΔ}"≥∞ÿ# P =∞O@Å "Õ_çH˜ `«@∞ìHÀÖËHõ `«Ñ≤Oz =∞ǨÏ~À¡Hõ "åã¨∞Å∞ [#Ö’HÍxH˜
"≥à√◊ §`å~°∞. JѨC_»∞ P „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ, „ѨKO« _» "åÜ«Ú=ÙÅ∞ g™êÎ~Ú. P "åÜ«Ú"ÕQÍxH˜
L`«∞OÎ QÆ`~« O° QÍÅ`À Lá⁄ÊOy# =∞Ǩã¨=Ú„^Œ [ÖÏÅ∞ =¸_»∞ [QÍÅ#∂ =ÚOz"Õ™êÎ~Ú. P =∞Ǩã¨=Ú„^Œ
=∞^茺OÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ â◊Ü«∞xOz =ÙO\Ï_»∞.
L. Kå~°∞ Ѩ\©~° Ç‘Ï~° Ѷ¨∞#™ê~° `«∞ëê~° =∞~åà◊ K«O„kHÍ
ѨÓ~° =∞$}Ïà◊ Ǩ~° ѨiѨÓ~°‚ ã¨∞^è•Hõ~° HÍâ◊ =∞e¡HÍ
™ê~° xÉèÏOQÆ â’aè`« Éèí∞[OQÆ=∞ `«ÅÊ=Ú#O^Œ∞ Ü≥∂QÆ x
„^•~°uñ *ˇOk Ü«ÚO_»∞ [~î°~° ã≤÷`«Éèí∂~°∞ƒù=~åkÖ’‰õΩñ_≥·. 356

* JO^Œ"≥∞ÿ# =∞Oz QÆO^èŒOÖÏQÍ, =„[OÖÏQÍ, Hõ~°∂Ê~°OÖÏQÍ Ç≤Ï=∞ѨÓ~°OÖÏQÍ, ~åÜ«∞OK«ÖÏQÍ,

"≥<fl≥ Å "≥Å∞¡=ÖÏQÍ, =∞$}ÏÅ=Å¡iÖÏQÍ, =Ú`åºÅǨ~°OÖÏQÍ, ѨÙ#fl=∞ K«O^Œ=∂=∞ÖÏQÍ, ~Ô Å∞¡ÑÓ¨ =ÙÖÏQÍ,
350 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞Öˇ¡ "≥ÚQÆæÖÏQÍ `≥Å¡x HÍO`«∞Å∞ "≥e¡qi¿ã âı+¨â◊Ü«∞ºg∞^Œ Ü≥∂QÆx„^•=Ú„k`«∞_≥· K«Å¡QÍ â◊Ü«∞xOz=Ù#fl
P #Å¡#Ü«∞º L^Œ~°OÖ’ ZÅ¡Ö’HÍÅ∂ qÅã≤Å∞¡ `«∞O\Ï~Ú.
Hõ. [#Ö’Hõ x"å㨉õΩ Åi÷x, q#∞uOѨOQÆ #`«∞Å k=º„ѨÉèíKÕñ
^Œ#~°∞K«∞ g∞e`« x[ Ö’, K«#∞ñ_≥· =ã≤~ÚOK«∞ #`«ñ_»∞ ã¨=Úz`«bÅ<£. 357
* [#Ö’Hõ x"åã¨∞Öˇ#· ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ Z<Àfl q^è•Å ã¨#∞fl`«∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ _»QÍ ™ê\˜ÖxË "Õ∞\˜ "≥Å∞QÆ∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∂ Ѩ#flQÆ~å[ `«ÅÊOg∞^Œ Hõ#∞flÅ∞"≥∂_çÛ ™êfiq∞ K«Hõ¯QÍ â◊Ü«∞xOz =ÙO\Ï_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#. 358
ã‘. ÔH·H˘x |Ǩïq^èŒ HÍÅQÆ `«∞ºÑ¨ÅH˜Δ`«=ÚÖˇ· Ü«∞Ǩϟ~å„`« `«`«∞Å∞ [~°∞QÆ
â◊`«=`«û~°O|∞Å∞ [#∞ʼnõΩñ |~°=∂Ü«Ú "≥·#sux |OHõ*Ïã¨#∞#‰õΩñ
|~°=∂Ü«Ú =QÆ∞ â◊`å|ÌO|∞†ÅO^Œ∞Å ã¨QÆ =∞iy# #kÜ«Ú Ñ¨~å~°ú =∞O„_»∞†
QÍ# ѨÓ~åfi~°úO|∞ QÆ_»K«∞@ñ *Ëã≤ kfifÜ«∞ Ѩ~å~°úO|∞ nx ¿Ñ~°∞†
`Õ. QÆ_»ñy ѨÓ~°fiѨ~å~åúkHÍÅ=∞O^Œ∞, „|ǨχHõÖÏÊYº <≥O`«Ü«Ú |~°ñQÆ∞† #O^Œ∞
„|Ǩχ Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞@O*Ëã≤ „|ǨχHõÅÊ, =∞xÜ«Ú â◊ÉÏÌ`«‡Hõ „|Ǩχ =∞xÜ«Ú <≥QÆ_»∞. 359
* D q^èOŒ QÍ J<ÕHõ q^è•Öˇ#· HÍÅQÆ=∞#O`À‰õÄ_ç# JǨϟ~å„`åÅ∞ QÆ_zç áÈ`«∞O\Ï~Ú. =∂#=ÙÅ
PÜ«Úó „Ѩ=∂}O #∂~°∞ ã¨O=`«û~å Å~Ú#>Ë¡ „|Ǩχ^Õ=Ùx Ѩ~=° ∂Ü«Ú=Ù‰õÄ_® #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÖË. P
#∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ "≥Ú^Œ\˜ ã¨QÍxfl ''ѨÓ~°fiѨ~å~°Oú —— Jh, ~Ô O_»= ã¨QÍxfl ''kfifÜ«∞Ѩ~å~°—ú — =∞h JO\Ï~°∞. D
q^è"Œ ∞≥ #ÿ ѨÓ~°fiѨ~å~°ú HÍÅO „|ǨχHõÅÊO J=Ù`«∞Ok. P HõÅÊO "≥Ú^Œ\’¡ „|Ǩχ ÑÙ̈@_ì O» =Å¡<Õ ^•xx ''„|ǨχHõÅÊO——
J<åfl~°∞. nx<Õ ''â◊|Ì „|ǨχO—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
Hõ. q#∞ "≥∞#flñ_»∞ ѨOHõ[<å, Éèí∞x <åcèã¨~°ã≤Ü«∞O^Œ∞ Éèí∞=<å„â◊Ü«∞"≥∞ÿ
`«#i# Ѩ^Œ‡=Ú "˘_»=Ú#∞, ##Ѷ¨∂! Ü«∞k ''Ѩ^Œ‡HõÅÊ—— =∞# qÅã≤Å∞¡<£. 360
* q#=Ü«∂º q^Œ∞~å! JdÅ Ö’HÍʼnõÄ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ LO_Õ Ñ¨^Œ‡O #o#<åÉèí∞x ''<åaè—— J<Õ
ã¨~°ã¨∞û#∞Oz L^ŒƒùqOz# HÍÅO ''Ѩ^Œ‡HõÅÊO——QÍ „Ѩã≤kúÔHH˜¯Ok.
=. ѨÓ~°fiѨ~å~åúkxO QÆey# „|ǨχHõÅÊO|∞ñ *ˇÑ≤Êu† xOHõ kfifÜ«∞ Ѩ~å~°úO|∞ "≥Ú^ŒÅ∞ <≥#flñ_Õx
ǨÏi ã¨∂Hõ~åHÍ~°O|∞ ^•Å∞Û #k =~åǨÏHõÅÊO |#O^ŒQÆ∞, #\˜ì =~åǨÏHõÅÊO aѨÙ_»∞ =~°Î=∂#O
|QÆ∞K«∞#flk† "≥O_çÜ«Ú. 361
* ѨÓ~°fiѨ~å~°úO PkÖ’x^≥·# „|ǨχHõÖÏÊxflQÆ∂iÛ K≥ѨÊQÍ q<åfl=ÙQÆ^•! kfifÜ«∞Ѩ~å~°úO ã¨OQÆu
q#∞. D Ѩ~å~°Oú "≥Ú^Œ\’¡ ǨÏi =~åǨÏ~°∂áêxfl ZѨC_»∞ ^èiŒ ™êÎ_À Jk ''=~åǨÏHõÅÊO—— J#|_»∞`«∞Ok.
J@∞=O\˜ ''=~åǨÏHõÅÊO—— WѨC_»∞ [~°∞QÆ∞`«∂ LOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 351
ã‘. nÑ≤OѨñ QÍÅã¨fi~°∂ѨÙñ_≥· #\˜ì Ѩ^•‡‰õΔΩñ _»#O`«∞ñ _»<åkѨÙ~°∞+¨μñ
_»dÅqâßfi`«‡‰õΩñ _»QÆ∞ hâ◊√#‰õΩñ |~°=∂}Ïfik Ü«ÚQÆ Ñ¨~å~åúO`« =∞QÆ∞K«∞
[~°∞QÆ∞ hHÍÅO|∞ K«iÛOѨ <˘Hõ¯x"Õ∞+¨HÍÅO |~Ú "≥∞ÅñQÆ∞K«∞O_»∞ñ
QÍx ~¸â◊fi~°∞#‰õΩñ QÆ~°ÎQÍñ *Ïņ k HͯÅO|∞ q#∞ =∞kQÍHõ ^ÕǨÏ
`Õ. =∞Ok~å~å÷k Hõ~å‡aè=∂# jÅ∞, Ô~·#"åiH˜ <å„â◊Ü«∞O |QÆ∞@ñ *Ëã≤
Ü«∞~°Ü«∞ ǨÏi `«^Œ∞æ}=ºuHõ~°∞ñ_»∞, QÍ#ñ HÍÅ =∞"Õ∞‡\˜ ÔH#flñ_»∞ QÆ~°Î QÍ^Œ∞. 362
* HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_≥· nÑ≤OKÕ Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ P^ŒºO`åÅ∞ ÖËx =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_»∞. JdÅ Ö’HÍʼnõÄ
P`«‡ J~Ú#"å_»∞. J@∞=O\˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ Ñ¨~°=∂}∞=Ù "≥Ú^ŒÅ∞H˘x Ѩ~å~°úO Ѩ~°ºO`«O QÆÅ
HÍÅO XHõ¯ x"Õ∞+¨O`À ã¨=∂#O J=Ù`«∞Ok. Hõ#∞Hõ<Õ ÉèQí =Æ O`«∞_Õ HÍÖÏxH˜ Hõ~Qΰ Íx HÍÅO ÉèQí =Æ O`«∞xH˜
Hõ~°Î HÍ^Œ∞. JO`ÕHÍHõ ^ÕǨÅ∂, ˆQǨÅ∂, ã¨OѨ^ŒÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Ü«∞O^Œ∞ Jaè=∂#O HõÅ"åiH˜
P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#k HÍÅO. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ PÜ«∞# Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞ HÍÖÏxfl
#_çÑ≤OK«∞`å_»∞† HÍx PÜ«∞xfl HÍÅO #_çÑ≤OK«^Œ∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ëÈ_»â◊ qHÍ~°Ü«ÚHõÎOɡ·, Ѩ$kä"åºk ѨOK«Éèí∂`« Ѩi=$`«O|~Ú, ^Œâß=~°}O|∞Å∞ QÆey
ѨOKåâ◊`À¯\˜ qã‘Î~°‚Oɡ· „|Ǩ‡O_»HÀâ◊O|∞ ^Œ#~°∞K«∞O_»∞. 363
* „|Ǩ‡O_»HÀâ◊O Ѩ^ŒÇ¨~°∞ qHÍ~åÅ`À‰õÄ_ç, Ѩ$käfi "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨOK«Éèí∂`åÅ`À P=iOѨ|_ç,
Ѩk q^è•Öˇ·# P=~°}ÏÅ∞ Hõey, UÉèˇ·HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚"≥∞ÿ q~ålÅ∞¡`«∞Ok.
K«. ǨÏi Ѩ~°=∂}∞~°∂Ѩ=Ú# #O^Œ∞ =ã≤Oz q~å[=∂#∞ñ_≥·
ã¨i "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞, x=ڇŠ#ã¨OYº=ÚÖˇ·# =∞ǨO_»HÀâ◊=ÚÖò
<≥é˜ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ _çO^Œ, #=h~°[<Õ„`«∞ñ _»#O`«∞ñ _®^Œ∞ºñ _»
HõΔ~°∞ñ_»∞ Ѩ~åѨ~°∞O _»dÅHÍ~°}HÍ~°}∞ñ _»„Ѩ"Õ∞Ü«Úñ_≥·. 364
* ÖˇHõ¯ÖË#xfl =∞ǨO_»HÀâßÅ∞ `«# L^Œ~°OÖ’ ѨkÅѨ~°K«∞H˘x Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# ǨÏi
Ѩ~°=∂}∞~°∂ѨO`À P „|Ǩ‡O_»HÀâ◊OÖ’ „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞. JѨC_Õ qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, JO`«O ÖËx"å_»∂, Pk^Õ=Ù_»∂, JHõΔ~° Ѩ~°„|Ǩχ=¸ J~Ú# P Ѩ~°=∂`«‡ ã¨=∞ã¨Î
HÍ~°}ÏʼnõÄ HÍ~°}"≥∞ÿ# "å_Õ J~Ú#ѨÊ\˜H© "å\˜`À Z@∞=O\˜ ã¨O|O^èŒO ÖËx"å_≥· LO\Ï_»∞.
Hõ. x~°uâ◊Ü≥∂[˚fiÅ `Õ[ó, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx q+¨μ‚O
|∞~°∞ëÈ`«Î=Ú =i‚OѨ#∞, ã¨~°ã≤[Éèí= Éèí=ÙÅÔH·# â◊Hõº"≥∞ K≥ѨÙ=∂! 365
* J#∞Ѩ=∂#=¸, JYO_»=¸ J~Ú# J^Œ∞ƒù`« `Õ[ã¨∞û`À q~ålÖË¡ P Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚, P
Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚, P =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ Jaè=i‚OK«\ÏxH˜ Ѩ^Œ‡Éèí=Ù#‰õÄ Ñ¨~°=∞t=Ù#‰õÄ ‰õÄ_® ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
352 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ q^Œ∞~°∞O, QÆ#∞ñQ˘x "≥O_çÜ«Ú#∞ |eÔHñ† QÍÖÏǨÏfiÜ«Úñ_≥·
`«#i# ǨÏi =∞Ç≤Ï=∞Å <Õ, qxÑ≤Ozu ã¨$+≤ì=∞Ç≤Ï=∞ q#∞ "≥∞é˜ñyO`«∞<£. 366
* Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞, q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞ HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· NǨÏi =∞Ç≤Ï=∞Å#∞
h‰õΩ qxÑ≤OKå#∞. WOHõ ã¨$+≤ì qâıëêÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞, q#∞.
=. Ѩ~"° ∞Õ +≤ª ~¸ ã¨$ëêìºk #ǨÏ=∞‡#∞ ^ÕÇ¨ aè=∂#|∞kÌ QÆÅ "≥∂ǨÏO|∞#∞, #OQÆ<åã¨OQÆ=∞ „ã¨HÛõ O^Œ<åk
„QÍ=∞º Éè’ˆQK«ÛùÅ∞ QÆÅ =∞Ǩ"≥∂ǨÏO|∞#∞, ^Œ„`«ÊuѶ¨∂`«*Ï`«Oɡ·# „HÀ^èŒO|∞#O^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆ∞
`åq∞„ã¨O|∞#∞, ^Œ<åflâ◊O|∞#O ''^ŒÇ¨Ï "Õ∞= =∞$`À -ã≤‡—— Ü«∞#∞ #O^èŒ`åq∞„ã¨O|∞#∞,
l`«Îq„Éèí=∞O|∞#∞ ##∞ #q^•º ѨOK«Hõ q∞„â◊O|∞QÍ ã¨~°fiÉèí∂`å=eO |∞\˜ìOz Ü«∂f‡Ü«∞
z`«ÎO|∞#O ÉÏѨã¨$+≤ìñ QÆeÊOK«∞@‰õΩñ |âßÛ`åÎѨO|∞ <˘Ok ÉèíQÆ=^•úº<å=∞$`« ѨÓ`«=∂#ã¨∞O_≥·
Ü«¸~°úfiˆ~`«ã¨∞¯Å∞#∞, |~°=∞ Ѩq„`«∞Å∞#∞<≥·# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ# ã¨#`«∞¯=∂~° ã¨#`«∞û*Ï`«∞Å#∞
=Ú#∞Å #uã¨`«ÎfiQÆi+¨μªÅ nè~°[<À`«Î=ÚÅ <å~°∞ºÅ ǨÏi„ѨѨ#∞flÅ#∞OQÍ k=º^Œ$+≤ìO QÆeÊOz
"å~°ÅO Ez g∞ g∞ Ü«∞Oâ◊O|∞ÅO „|[ÅO |∞\˜ìOz „ѨѨOK«O|∞ =$kúñ ÉÁOkOѨÙO _»x#†
"å~°Å∞ `«^ŒfiK«#O|∞ ÅѨǨÏã≤OK«∞K«∞ñ |^Œ‡AO QÆx "≥∂HõΔ^èŒ~°∞‡Å∞#∞ <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞Å∞<≥·
„ѨѨOK« x~å‡}O|∞#‰õΩñ „|u‰õÄÅ "åHõºO|∞Å∞ ѨeH˜# #∞^Œ~ÚOz# „HÀ^èŒO|∞ |∞kúKÕ
x„QÆÇÏ≤ OѨñ|_ç##∞ #~°qO^Œ ã¨OÉè=í Ùx „Éè∂í =∞^躌 O|∞=Å#O „QÀ^è㌠fi¨ ~°∂ѨO|∞# hÅÖ’Ç≤Ï`«∞O_»∞
xdÅã¨∞~å„QÆAO_≥· Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞K«∞ <å„HõO^Œ#O ÉÁ#iOK≥ #O`«. 367
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ã¨$+≤Hì ˜ P~°OaèOz, ''<Õ#∞ ã¨$+≤™ì êÎ#∞—— Jx ã¨OHõeÊOK«QÍ<Õ JǨÏOHÍ~°ÑÓ¨ i`«"∞≥ #ÿ
^ÕÇ¨ aè=∂#O QÆÅ ''"≥∂ǨÏO—— ѨÙ\˜Oì k. ^ÕÇ¨ aè=∂#O=Å¡ „ã‘ãÎ O¨ Éè’QÆO, K«O^Œ#O, ѨÓÅ^ŒO_»Å∞, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
Éè’QÍÅÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ ''=∞Ǩ"≥∂ǨÏO—— L^ŒƒùqOzOk. D HÀiHõʼnõΩ qѶ¨∞flO HõÅ∞QÆQÍ Hõ#∞Å∞ Hõ#∞Ñ≤OѨx
„QÆ∞_ç¤`«#O U~°Ê_çOk. J^Õ ''JO^èŒ`åq∞„ã¨O——. â◊s~° "≥∂ǨÏO=Å#, â◊s~°<åâ◊# ÉèíÜ«∞O, =∞$`«∞ºcèu
U~°Ê_çOk. Wk. ''`åq∞„ã¨O——. ÃÑ· JxflO\˜`À =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨OK«Å#O U~°Ê_çOk. Wk ''z`«Î q„Éè=í ∞O——. D
J~ÚkO\˜H© ''Jq^•ºÑ¨OK«HõO—— Jx ¿Ñ~°∞. Jq^•ºÑ¨OK«HõO`À Hõeã≤# Éèí∂`«HÀ\˜x ѨÙ\˜ìOK«@O `å#∞
KÕã≤# ''áêѨHÍ~°º—— =∞x „|Ǩχ QÆ∞iÎOz =∞#ã¨∞ûÖ’ ѨâßÛ`åÎѨO K≥O^•_»∞.
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^蕺xOKå_»∞. ÉèíQÆ^•úº# =∞<Õ J=∞$`«O=Å¡ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û
áê=#=∞~ÚOk. Ѩq„`«∞_≥·# q^è•`« `«# k=º ^Œ$+≤ì`À Jã¨öe`« „|ǨχKå~°∞Å∂, Ѩ~°=∞áê=#∞Å∂,
ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨ#∞flÅ∂, nè~°=ˆ~}∞ºÅ∂, =∂#∞ºÅ∂ J~Ú# ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ#∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞,
ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞ J<Õ =Ú#∞Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. ÉèQí =Æ ^Œ#∞~°‰Ωõ ÖÎ #·ˇ "åix K«∂z ''g∞ g∞ JOâ◊Å`À „Ѩ[efl
ѨÙ\˜ìOz „ѨѨOKåxfl =$kú KÕÜ«∞O_ç—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 353
K«`«∞~°∞‡Y∞x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q#flO`«<Õ ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞ʼnõΩ #=Ùfi =zÛOk. "≥∂HΔÍ㨉õΩÎÅ∂,
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ѩ~°=∞ Éèí‰õΩÎÅ∂ J~Ú# "å~°∞ K«`«∞~åã¨∞ºx JѨǨ㨺O KÕã¨∂Î „ѨѨOK« x~å‡}ÏxH˜
„Ѩu‰õÄÅ =K«<åÅ∞ ѨeHÍ~°∞. "å~°∞ `«# P[˝#∞ LÅ¡OѶ≤∞Oz#O^Œ∞‰õΩ „|Ǩχ‰õΩ P„QÆǨÏO =zÛOk.
|∞kú|ÅO`À P P„QÆÇ¨ xfl ZO`« x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩ<åfl PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å #_»∞=∞ #∞Oz „HÀ^è㌠fi¨ ~°∂ѨÙ_≥·
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ J„ˆQ㨨~°∞_≥·# hÖÖ’Ç≤Ï`«∞_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞. J`«_»∞ [x‡ã¨∂Î<Õ ÃÑ^ŒÌQÍ ~À^Œ#O
KÕâß_»∞.
=∞. [##O |Ok# hÅÖ’Ç≤Ï`«∞ñ_»∞ QÆO*Ï`åã¨#∞O Ez ~Ú
@¡#∞ ''<À ^Õ=! =∞^•Yº Öˇ\˜ìq? =∞nÜ«∂"åã¨=ÚÖò gñHõ <å
Hõ#Ü«∞O|∞ <≥flé˜ñyOѨ"Õ—— Ü«∞#∞_»∞ #Ü«∞ºOÉè’[QÆ~°∞ƒùO_»∞ ÖÏ
Å#=ÚO ^ÀñѨñ QÆ∞=∂~°! h[##"Õà◊<£ ~À^Œ#O aK«∞Û@<£. 368
`Õ. ~°∞„^Œ<å=∞O|∞ h‰õΩ x~°∂_è» =∞Ü≥∞ºñ, [O„^Œã¨∂~åº#ÖÏxÅ ã¨eÅ QÆQÆ#
Ѩ$käq „áê} `«áÈ Ç¨Ï$kO„kÜ«∞=Ú Å#ñQÆñ, QÆÅ∞QÆ∞ <ÕHÍ^Œâ◊™ê÷#=ÚÅ∞ =ã≤OѨ. 369
* P q^èOŒ QÍ hÅO, Z~°∞Ѩ٠~°OQÆ∞`À ѨÙ\˜#ì hÅÖ’Ç≤Ï`«∞_»∞ „|Ǩχ#∞ K«∂z ''F ^Õ"å! <Õ<=≥ ix?
<å¿Ñˆ~q∞? <å x"å㨠ã¨Å÷ O Uk?—— JO@∂ "≥O@ "≥O@<Õ „ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =∞Oz
=∂@Å`À J`«xx ÖÏeã¨∂Î ''‰õΩ=∂~å! h=Ù ~°∞„^Œ∞_»=Ù. ѨÙ\˜#ì ѨC_»∞ U_»fi_»O=Å¡ ''~°∞„^Œ∞_»∞—— J#∞ ¿Ñ~°∞
h‰õΩ ~°∂_è» =∞~ÚOk. K«O„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, [ÅO, PHÍâ◊O, Éè∂í q∞, „áê}O, `«Ñ㨠∞¨ û,
ǨÏ$^ŒÜ∞« O WO„kÜ«∂Å∞ J<Õ Ñ¨^HŒ ˘O_»∂ h‰õΩ x"å㨙ê÷<åÅ∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú =∞#∞º =∞#∞ =∞ǨHÍÅ =∞Ç¨Ï zÛù= |∞∞`«^èŒfi*’~°∞ˆ~`À Éèí= HÍÅ "å=∞^Õ=
^èŒ$`«„=`«∞Å#∞ <ÕHÍ^Œâ◊<å=∞O|∞Å∞ QÆey nè=$`«Î ºâ◊<À=∂xÜ«Ú `«ûiÊ iÖÏOa ˆHÖÏ=f ã¨∞^è•
nHΔÍ <å=∞ Ѩfflã¨"∞Õ `«∞O_»"·≥ ѨÓ~°fi xÜ«ÚHõOÎ |∞ Å~Ú# <å=∞O|∞ÅO ^Œ`xΫ fl"åã¨O|∞Å =ã≤~ÚOz
„Ѩ[ÅO QÆeÊOѨÙ=∞x xˆ~ÌtOz# ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ hÖÖ’Ç≤Ï`«∞O_»∞ qâ◊fiQÆ∞~°∞O_≥·# Ñ≤`å=∞ǨïxKÕ
xÜ«Ú‰õΩÎO_≥· ã¨`åÎfiHõ$u ã¨fiÉèÏ=O|∞Å <å`«‡ã¨=ÚÖˇ·# „Ѩ[ÅO QÆeÊOK≥. 370
* JO`ÕHÍ^Œ∞ <åÜ«∞<å! =∞#∞º=Ù, =∞#∞=Ù, =∞ǨHÍÅ∞_»∞, =∞ǨÏ`ü, t=Ù_»∞, |∞∞`«^èŒfiA_»∞,
L~°∞~ˆ `«ã∞¨ ¯_»∞, Éè=í Ù_»∞, HÍÅ∞_»∞, "å=∞^Õ=Ù_»∞, ^è$Œ `«„=`«∞_»∞ Jx h‰õΩ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ <å=∂Å∞ LO\Ï~Ú.
nè, =$uÎ, Lâ◊#, L=∞, xÜ«Ú`ü, ã¨iÊó, WÅ, JOaHõ, W~å=u, ã¨∞^èŒ, nHõΔ J#∞ Ѩ^ŒH˘O_»∞ =∞Ok „ã‘ÎÅ∞
h‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ∞. ѨÓ~°fiO x~°‚~ÚOѨ |_ç# ¿Ñ~°¡`À P Ü«∂ ã¨÷ÖÏÅÖ’ LO@∂ „Ѩ[efl ã¨$+≤ìOK«∞—— Jx
qâ◊fiQÆ∞~°∞"≥·# „|Ǩχ P^ÕtOѨQÍ P xÜ«∞=∞O "Õ∞~°‰õΩ ~°∞„^Œ∞_»∞ |ÅOÖ’#∂, PHÍ~°OÖ’#∂,
ã¨fiÉèÏ=OÖ’#∂ `«#`À ã¨=∂#∞Öˇ·# „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞.
L. ~°∞„^Œ∞xKÕ`« h QÆu x~°∂_è»=∞u<£ ã¨$l~ÚOѨñ|_»¤ Ü«∂
~°∞„^ŒQÆ}O|∞ Ö’e #=~°∞^Œú`« qâ◊fi=Ú „q∞OÔQ† #=∞‡Ç¨ÏŸ
354 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩ„^Œ= âßOuÔH· Ü«∞Añ_»∞ Éèí~°∞æÅñ Ez ‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~°! g∞
~“„^Œ qÖ’Hõ<å#Å Éèí~°O|∞#ñ „QÍñÔQ ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ=ÚÖò. 371
* D q^èŒOQÍ ~°∞„^Œ∞_»∞ ã¨$+≤ìOz# ~°∞„^ŒQÆ}ÏÅ∞ D qâßfi#flO`å J<åÜ«∂ã¨OQÆ J=∂O`«OQÆ
„q∞OˆQâß~Ú. P =∞Ǩ„Ѩ=∂^•xfl âßOuOѨ*Ü Ë ∞« _®xÔH· „|Ǩχ ~°∞„^ŒQ}
Æ ÏÅ#∞ KÕ~a° ez ''‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~å,
K«∂Kå~å! g∞ fHΔ±Δ}gHõΔ}Ïyfl *ÏfiÅÖ’ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ =∞O_çáÈÜ«∂~Ú.——
Hõ. g∞ ã¨$+≤ì KåÅ∞† xOHõ<£, nèã¨`«Î=ÚÖÏ~°! q#∞ñ_»∞ ^èŒ$u g∞~°∞ `«áÈ
"åºã¨OQÆz`«∞ÎÖˇ· K«#∞ñ, _® ã¨#‡OQÆà◊=Ú ÅQÆ∞ ^Œ$_è»O|∞QÆ g∞‰õΩ<£. 372
* ''<åÜ«∞#ÖÏ~å! KåÅ∞! WHõ g∞ ã¨$+≤ì KåeOK«O_ç. g∞~°∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞, ^è~·≥ º° =O`«∞Å∞, <å=∂@
q#O_ç. K«Hõ¯QÍ J~°}ϺʼnõΩ "≥o§ UHÍ„QÆz`«∞ÎÖˇ· `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞HÀO_ç. g∞‰õΩ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ â◊√ÉèíO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.——
=∞. ÉèíQÆ=O`«∞O |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú<£ ǨÏiñ QÆ$áêáê^äÀkè ÅH˜Δ‡â◊fi~°∞<£
ã¨∞QÆ∞}„ÉèÏl`«∞ #K«∞º`«∞O |~°∞ñ |~°O*’ºuO „|Éèí∞<£ ã¨~°fi Éèí∂
`« QÆ∞Ǩ"åã¨∞ #^èÀHõΔA<£ „t`«[#„`å}ˇÿHõ áês}∞ <å
[QÆ^•`«∞‡O QÆ#∞K«∞O^Œ∞ ~å~°∞ºÅ∞ ^ŒÑ¨â◊≈H˜Î<£ ã¨∞Êù@*Ï˝#∞Öˇ·. 373
* ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_»∞, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∞, ã¨^Œ∞æ}ã¨OѨ#∞fl_»∞,
JK«∞º`«∞_»∞, Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞, Ѩ~°O*’ºu, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~åfiO`«~åºq∞, J^èÀHõΔA_»∞, [QÆ<åfl^äŒ∞_»∞,
P~°Î[#~°HΔÍ Ñ¨~åÜ«∞}∞_»∞ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨[˚#∞Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ `«Ñ¨â◊≈H˜Î=Å¡ ^Œi≈OѨ
QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. g∞~°∞‰õÄ_® `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«O_ç—— J<åfl_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞.
=. Jx# qx. 374
L. ÔH·H˘x ~Ú@∞¡ ѨOHõ~°∞ǨÏQÆ~°ƒù xÜ«∞O„u`«∞Öˇ·# ~°∞„^Œ∞ Å∞
„^ÕHõ=Ú ^ŒH˜¯ HÍ#ʼnõΩ nèÜ«Ú`«∞Öˇ· `«Ñ¨=∂K«iOѨ #
™ÈÎHõK«i„`«∞ ÖËñyi† K«`«∞~°∞‡Y∞ñ _»O`«ñ „|ѨOK«HõÅÊ<å
Ö’Hõ#∞ñ_≥· ã¨$lOK≥ [#Ö’Hõâ◊~°}∞ºÅ nè=ˆ~}∞ºÅ<£. 375
* ~°∞„^Œ∞Å∞ „|Ǩχ=∂@Å∞ q<åfl~°∞. `«=∞ ~“„^•"Õâßxfl J}K«∞‰õΩ<åfl~°∞. L„^ÕHÍxfl
`«yæOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. P ã¨K«Ûi„`«∞Å∞ K«`«∞~°∞‡Y∞x P*Ï˝#∞™ê~°O J~°}ϺʼnõΩ "≥o§ `«áÈx=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞.
J#O`«~°O „|Ǩχ „ѨѨOKåxfl ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ^Œ$+≤ì HõÅ"å_≥· D ™êi =∂#= Ö’HÍxH˜ â◊~°}∞ºÅ∂
=∞u=∞O`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞ºÅ∂ J~Ú#"åix ã¨$lOKå_»∞.
`Õ q#∞=Ú! ÉèíQÆ=^ŒƒÖÏxfi`« q#∞`«QÆ∞}∞Å∞, Éèí∞=#ã¨O`å# ¿ÇÏ`«∞ qã¨∞Êù~°}Hõ~°∞Å∞
Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí= `«∞ź „ѨÉèÏ=Ü«Ú`«∞Å∞, Ѩ^Œ∞~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\˜ìi Éèí=ºÜ«∞â◊√Å∞. 376
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 355
* ÉèQí =Æ O`«∞x |ÅO`À‰õÄ_ç# ã¨^∞Œ } æ ÏÅ∞ HõÅ"å~°∞, r=ÙÅ Jaè=$kúH˜ HÍ~°} "≥∞#ÿ "å~°∞, „|Ǩχ`À
ã¨=∂#"≥∞#ÿ „ѨÉÏè =O HõÅ"å~°∞, qâßÅ"≥∞#ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û HõÅ"å~°∞– J~Ú# Ѩk=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ L^Œ~ÚOKå~°∞.
ã‘. J~°qO^Œã¨OÉèí=Ù #OQÆ∞+¨ª=Ú# ^Œ‰õΔΩñ _»∂~°∞=Ù=Å##∞ <å~°^Œ∞O_»∞
<åaèñ |∞ÅǨïñ_»∞ QÆ~°‚=ÚÅñ |∞Åã¨∞κO_»∞ `«fi‰õΩ¯# Éèí$QÆ∞=٠ǨÏã¨Î=Ú#ñ „QÆ`«∞=Ù
<å㨺O|∞=Å# #Ü«∞ºOy~°ã¨∞ñ_»∞ „áê}=Ú# =ã≤+¨μªñ_»∞ =∞#=Ú# =∞sz
QÆ#∞flÅ #„uÜ«ÚñQÍñ |∞„`«Î^Œâ◊HõO|∞ QÆeyi† "≥O_çÜ«Ú #e#QÆ~°∞ƒù
`Õ. ^ŒH˜Δ} ã¨Î#=Ú=Å# ^èŒ~°‡"≥Ú^Œ"≥, "≥#∞fl=Å##∞ #∞^Œ~ÚOK≥ qâ◊fiÉèíÜ«∞^Œ
"≥∞ÿ# =∞$`«∞º =^èŒ~°‡O|∞ #O^Œ HõeÔQ, <å`«‡ñ QÍ=ÚO_»∞ [##=Ú #O^≥† =∞é˜Ü«Ú.
377
* „|Ǩχ ÉÁ@#„"Õe#∞O_ç ^Œ‰õΔΩ_»∞, `˘_»#∞O_ç <å~°^Œ∞_»∞, <åaè#∞O_ç ѨÙÅǨï_»∞, K≥=ÙÅ#∞O_ç
ѨÙÅã¨∞κ_»∞, K«~°‡O #∞O_ç Éèí$QÆ∞=Ù† KÕu#∞O_ç „Hõ`«∞=Ù, =ÚYO #∞O_ç JOy~°ã¨∞_»∞, „áê}O#∞O_ç
=ã≤+μ¨ _ª ∞» , =∞#ã¨∞û#∞O_ç =∞sz, Hõ#∞flÅ#∞O_ç J„u Pq~°ƒqù OKå~°∞. D q^èOŒ QÍ Ñ¨k=∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å∞
ѨÙ\Ïì~°∞. WOHÍ „|Ǩχ^Õ=Ùx ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù ã¨Î#O#∞O_ç ^èŒ~°‡O [xOzOk. "≥#∞fl#∞O_ç Ö’HõÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
=∞$`«∞º=Ó, J^èŒ~°‡=¸ [xOKå~Ú.P`«‡ #∞O_ç =∞#‡^äŒ∞_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞.
ã‘. „Éèí∂Ü«ÚQÆà◊O|∞#ñ „QÀ^èŒO|∞, #^èŒ~°O|∞#O^Œ∞ Ö’ÉèíO|∞, <å㨺=Ú# "å}˜
Ü«Ú#∞, "Õ∞„_è»=∞O^Œ∞ñ |Ü≥∂^èŒ∞, Åáê#O|∞#O^Œ∞ #Ѷ¨∂„â◊Ü«Úñ_≥·# x~°$u,
ÖÏe`«KåÛùÜ«∞=Å# ^Õ=Ǩ˙u qÉèí∞O_»∞ QÆ~°Ì=Úñ_»∞#∞, |∞\˜ì ~°O`«
#|˚Añ_®`«‡ ^ÕǨÏ=Ú# [xOz# ÉèÏ~°uñ Ez q„ÉèÏOuñ ÉÁ~°ã≤
`Õ. ѨOK«â◊~° ÉÏ} xiƒù#fl ÉèÏ=Ùñ _»QÆ∞K«∞ñ, QÆ∂ñ`«∞ ~°x áêѨ=Ú#‰õΩ ã¨OHÀK«Ñ¨_»Hõ
Hõ=Ü«∞ñQÀi# [#‰õΩxñ QÆx =∞sz, "≥Ú^ŒÅ∞QÍñ QÆÅ Ü«∞ =Ú‡x=ÚY∞º Öˇé˜ñy. 378
=. W@¡xi. 379
* „|Ǩχ^Õ=Ùx Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å #∞O_ç „HÀ^èOŒ [xOzOk. ÃÑ^Œ=ÙÅ #∞O_ç Ö’ÉèOí ѨÙ\˜Oì k. =ÚY=Ú
#∞O_ç ã¨~°ã¨fiu „ѨÉèíqOzOk. ѨÙ~°∞ëêOQÆO #∞O_ç ã¨=Ú„^•Å∞, Jáê#O #∞O_ç áêáê„â◊Ü«Ú_≥·# x~°$u,
h_» #∞O_ç ^Õ=Ǩ˙u, P"≥∞ Éè~í Ü Î° ∞« QÆ∞ Hõ~=Ì° Ú_»∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. JO`« „|Ǩχ `«# ^ÕÇϨ O #∞O_ç ѨÙ\˜#ì
ã¨~ã° fi¨ ux K«∂z P"≥∞ ™œO^Œ~åºxH˜ "≥∂ǨÏѨ~=° â◊√_≥<· å_»∞. =∞#‡^ä∞Œ x ѨÙ+¨ÊÉÏ}ÏÅ∞ PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl
ÉèËkOKå~Ú. Hõ#fl‰õÄ`«∞~°<Õ ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_® áêáêxH˜ "≥#∞HÍ_»Hõ "åº"≥∂ǨÏO`À P"≥∞ "≥O@Ѩ_®¤_»∞.
`«=∞ `«O„_ç ^Œ∞â◊Û~°º#∞ =∞sz "≥Ú^ŒÅ∞QÍ QÆÅ =Úx=~°∞ºÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x WÖÏ J<åfl~°∞.
L. KåÅ∞ñ! |∞ˆ~! ã¨~À[Éèí=! ã¨`«Ê^äŒ=$uÎñ ^˘éOy ‰õÄñ`«∞ x
\Ï¡Åi "≥· ~°q∞OѨ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#ñ QÀ~°∞@ ^èŒ~°‡suÜÕ∞?
356 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉËÅi "≥·u, h `«QÆ=Ùñ, ɡ^ŒÌ`«#O|∞#∞, <ÕÅáêÅ∞QÍ
jÅ=Ú "À=ñ^Œ\˜ì ~Ú@∞ ¿ãã≤#"å~°Å∞ =Ú#∞fl QÆeæˆ~? 380
* F „|Ǩχ^Õ"å! KåÅ∞ KåÅ∞! ã¨<å‡~åæxfl HÍÅ^Œxfl Hõ#fl ‰õΩ=∂Ô~ÎÃÑ· Hõ#∞fl "Õã≤ ~°q∞OѨ^ŒÅKå=Ù.
"Õ∞Å∞ "Õ∞Å∞! W^≥Hõ¯_ç ^èŒ~°‡=∞Ü«∂º? WO`«\˜ áêáêxH˜ X_çQÆ\˜ì# h <åºÜ«∞O, ÃÑ^ŒÌiHõO =∞\˜ìáêÅ∞
KÕâß=Ù. h jÅO <ÕÅáêÅ~ÚOk. D q^èŒOQÍ KÕã≤# Ѷ¨∞#∞Å∞ WO`«‰õΩ =ÚO^≥ѨC_≥·<å L<åfl~å?
L. h=Ù =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùñ_» =xO^ŒºK«i„`«∞ñ_»† q\˜ìKÀ@ ''~å
r=Éèí=ÙO_»∞ ^• qkèx¿+^èŒ=Ú ÖÏ`«‡ <≥é∞OQÆñ_»Ü≥∞º† h
ÉèÏ=Éèí= „Ѩã¨∂#â◊~° ÉÏkè`«∞ñ_≥· `«# ‰õÄñ`«∞ñ ÉÁO^≥ñ É’
"åq ^ŒÅOѨ ÖË—— Hõ#∞K«∞ "å~°Hõ Ö’‰õΩÅ∞ „ѨÙ=fiñ k@ìˆ~! 381
* h=Ù =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»"Õ! x~°‡Å"≥∞ÿ# K«i„`« HõÅ"å_»"Õ! Ö’‰õΩÅ∞ qO>Ë U=∞O\Ï~°∞? q^è•`«
qkèx¿+^è•Å∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_® „Ѩ=iÎOKå_»x J#∞HÀ~å? „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "åq=~°∞ã¨Å∞ =^ŒeÃÑ\ì̃ ѨÓqÅ∞Îx
ѨÓ=Ù@=ڇʼnõΩ ÖÁOyáÈ~Ú Hõ#fla_»¤<Õ HÍq∞OKå_»x K≥_»u@ì~å?
Hõ. áêѨ=Ú ^ŒÅñѨHõ, xq∞+¨=Ú, ֒ѨÅñ *ˇ_»∞ ™œYº=Ú#‰õΩ Ö’<≥·u"≥? ~ÚO
`Õ áÈ ^è•~°∞}˜ñ 'QÍ=∂,<Àú-Ñ≤ # Ѩâ◊ºu— Ü«∞#OQÆñ ^˘e¡Ü«Ú q#"Õ∞. 382
* áêѨHõ$`«º=∞x ÉèÏqOK«‰õΩO_® HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ# ™œMϺxH˜ PtOz D JÖÏÊxH˜ áêÅÊ_®¤=Ù.
''HÍ=∂O^èŒ∞_çH˜ Hõà◊√¡ HõÑ≤ÊOK«=Ù—— J#fl Ö’HÀH˜Î LO_»<Õ L#flk.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy =ÚhO„^Œ∞ ÖÏ_ç# Hõ~îÀ~åÖÏѨ=ÚÖò g#∞Å
xfix Å*Ï˚=#`å##∞O _»QÆ∞K«∞ <å hˆ~[QÆ~°∞ƒùO_»∞ ã¨
Ü«∞º# ^ÕǨÏO|∞ qã¨~°˚hÜ«∞=ÚQÆñ *ËÜ«∞<£ k‰õΩ¯ ÖË`≥Oz `«
`«Î#∞=ÙO ÔQ·H˘#ñ |∞>ˇì kHõ¯e`«"≥∞ÿ `åq∞„㨠hǨ~°=ÚÖò. 383
* Jx D q^èŒOQÍ =ÚhO„^Œ∞Å∞ ѨeH˜# =ÚÅ∞‰õΩÅ=O\˜ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx „|Ǩχ ã≤QÆ∞æ`À
`«Å=OK«∞H˘<åfl_»∞. "≥#∞"≥O@<Õ `«# â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOKå_»∞. k‰õΩ¯Å∞ =zÛ P â◊s~åxfl P„Hõq∞OKå~Ú.
"≥O@<Õ P k‰õΩ¯ÅÖ’#∞Oz pHõ\©, =∞OK«∂ L^ŒƒùqOKå~Ú.
=. JO`«. 384
K«. L_»∞QÆHõ ѨOHõ*Ï`«Éèí=Ùñ _˘O_˘Hõ ^ÕǨÏ=Úñ ^•eÛ ^è≥·~°º=Ú<£
q_»∞=Hõ ã¨$+≤ìѨÓ~°fi ã¨=∞"Õ`«=ÚQÆ<£ ã¨$l~ÚOK«∞ <Õ~°∞Ê ^•ñ
ÉÁ_»=∞q∞ HÍ`«‡Ö’#ñ ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞ #∞O_»ñ [`«∞~°∞‡YO|∞Å<£
"≥_»Öˇ ##∂#~°∂Ѩ=ÚÅ "Õ^Œ=Ú ÅOz`« ^èŒ~°‡ Ü«ÚH˜Î`À<£. 385
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 357
* J@∞g∞^Œ „|Ǩχ ^è≥·~°ºO =^ŒÅHõ =∞~˘Hõ ^ÕǨxfl ^èŒiOKå_»∞. ã¨$+≤ìH˜ ѨÓ~°fiO ã¨O„áêѨÎ=∞~Ú#
ã¨$[#â◊H˜Î `«#‰õΩ JѨC_»∞ ÖËHõáÈ=_»O`À JO`«~°OQÆOÖ’ ZO`«QÍ<À zOuã¨∂Î LO_çáÈÜ«∂_»∞. JO`«Ö’
J`«x =ÚYO#∞O_ç Ѩ~°=∞^èŒ~°‡ „Ѩɒ^èŒHÍÖˇ·# "Õ^•Å∞ ѨiѨÓ~°‚ ã¨fi~°∂áêÅ`À Pq~°ƒùqOKå~Ú.
`Õ. =∞é˜Ü«Ú =ÚY=ÚÅ∞, =∞Ç≤Ï`«Hõ~°‡=ÚÅ∞ñ ^ŒO„`«, =ÚÅ∞#∞, #_»=à◊√§, <å„â◊=∞=ÚÅ∞ñ, ^ŒnÜ«∞
=ÚYK«`«∞+¨¯=Ú#O^Œ∞#ñ ÉÁ_»"≥∞ #x#, qx =ÚhO„^Œ∞xñEz Ü«∞ qfi^Œ∞~°∞ñ _»xÜ≥∞. 386
* WO`ÕHÍ^Œ∞. Ü«∞*Ï˝Å∞, ѨÙ}ºHõ$`åºÅ∞, `«O„`åÅ∞, ã¨^•Kå~åÅ∞, „|ǨχK«~åºk P„â◊=∂Å∞
PÜ«∞# <åÅ∞QÆ∞ "≥∂=ÚÅ #∞O_ç [x‡OKå~Ú Jx K≥ѨÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z W\Ï¡
J<åfl_»∞.
Hõ. `ÀÜ«∞[ ã¨OÉèí=Ùñ _»`«Îé˜, <Õ ÜÕ∞ =ÚY=∞O_»Å=Ú# <Õ ÜÕ∞ ã¨$+≤ì<£
nèÜ«Ú`«∞ñ_≥· ã¨$l~ÚOK≥#∞, ÉÏÜ«∞Hõ Ü«∞`≥ÎéñQÆ∞ñ ^≥eÜ«∞ñ |Å∞‰õΩ=Ú <å‰õΩ<£. 387
JÜ«∂º! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ |∞kú=∞O`«∞_≥· U ÜÕ∞ =ÚYO #∞O_ç U ÜÕ∞ ã¨$+≤ì KÕâß_À
J^ŒO`å <å‰õΩ `≥e¿ã@@∞ì K≥ѨC.
=. Jx ~Ú@∞¡ q^Œ∞~°∞O _»_çy# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO _»`«x`À x@¡xÜ≥∞† |∞∞QƺA™êû=∂^äŒ~°fiO|∞Å#∞
"Õ^ŒO|∞Å∞#∞, Ǩϟ`«$Hõ~°‡O|∞ Å~Ú# Ü«∞„Ѩw`«=∞O„`«™È΄`«O|∞ÅQÆ∞ â◊„ã¨ÎO|∞Å∞#∞, #^èŒfi~°∞º
Hõ~°‡O ɡ·# ~Ú[ºÜ«Ú, ã¨O„Ѩw`« ™È΄`«O|~Ú# ã¨∞ÎuÜ«Ú#∞, #∞^•æ`«$„ѨÜ≥∂[ºOɡ·#
|∞∞Hõû=Ú^•Ü«∞ ~°∂ѨO |QÆ∞ ™ÈÎ=∞O|∞#∞, „ÉÏÜ«∞tÛ`«ÎO|QÆ∞ „|ǨχHõ~°‡O|∞#∞, <åÜ«Úˆ~fi^Œ
^èŒ#∞ˆ~fi^Œ QÍO^èŒ~°fi "Õ^ŒO|∞Å#∞ #∞Ѩ"Õ^ŒO|∞Å∞#∞, qâ◊fiHõ~°‡ âß„ã¨ÎO |QÆ∞ ™ê÷Ѩ`«ºO|∞#∞,
„ÉÏQÍk =ÚYO|∞Å #∞`«Ê#flO|∞ ÅÜ≥∞ºñ.
ѨOK«=∞ "Õ^ŒO|QÆ∞ xuǨ㨠ѨÙ~å}O|∞Å∞ ã¨~°fi=ÚYO|∞ÅO QÆeÔQ. =∞é˜Ü«Úñ QÆ~°‡
`«O„`«O|∞ Å~Ú# ëÈ_»â◊√ºHõ÷º=ÚÅ∞#∞† [Ü«∞<åyflëÈì=∞O|∞Å∞#∞, <åáÈÎ~åº=∂u~å„`«O|∞Å∞#∞,
"å[¿ÑÜ«∞QÀã¨=O|∞Å∞#∞, ^èŒ~°‡áê^ŒO|∞Öˇ·# q^•º^•# `«Ñ¨ã¨û`«ºO|∞Å∞#∞, „|ǨχK«~°º QÆ$ǨÏã¨÷
"å㨄Ѩã÷¨ Ü«∞`庄â◊=∞O|∞Å∞#∞ QÆeQÔ . gxH˜ <˘H˘¯Hõ¯\˜H˜ [`«∞ifi^èOŒ |∞Öˇ#· =$`«∞ÅÎ ∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞,
#O^Œ∞ ™êq„`«O|#∞ „|ǨχK«~°ºO|∞#∞, LѨ#Ü«∞#O ÉÏkQÍ k=㨄`«Ü«∞O|∞ QÍÜ«∞„u
[Ñ≤OK«∞@Ü«∞#∞ „áê*ÏѨ`«ºO|∞#∞, "Õ^Œ„=`« K«`«∞+¨ìÜ«∞O|O^Œ∞ „|u„=`«O|∞#∞, „=`«∞Å∞
ã¨O=`«û~° Ѩ~°ºO`«O|∞QÍ <åK«iOѨ#QÆ∞ „ÉÏǨχO|∞#∞, "Õ^Œ„QÆǨÏ}ÏO`«O|∞ <åK«iOѨO ^ŒQÆ∞
<≥·+≤ªHõO|∞#∞ ##∞ „|ǨχKåi =$uÎK«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞† #x+≤^ŒúHõ$ëêºk =$uÎÜ«∞QÆ∞ "å~°ÎÜ«Ú,
Ü«∞[<åk Hõ~À‡Ñ¨Ü«ÚHõÎOɡ·# Ü«∂*Ï˝k ~°∂Ѩ^èŒ# ã¨OK«Ü«∞O|∞#∞, |~°∞Å Ü«∂zOѨ‰õΩO_»∞
#Ü«∂z`«O|#∞ âßb#O|∞#∞, ˆHΔ„`«Ñ¨u`« Hõ}˜â◊ Hõ} ã¨O„QÆǨÏ} ~°∂ѨO|QÆ∞ tÖ’OKè«O|∞#∞,
##∞ QÆ$ǨÏã¨=÷ $`«∞ÅÎ ∞ <åÅ∞QÆ∞#∞† #Hõ$+¨ì ѨKåºÇ¨~°∞ÅQÆ∞ "≥M· Ï#ã¨∞Å∞#∞, #∂`«#ѶŨ O|∞ Å|úOɡ#· ñ
|∂~°fiã¨Oz`« Ѩ^•~°÷`åºQÆO|∞ QÆÅ "åÅdÅ∞ºÅ∞#∞, „ÉÏ`«óHÍÅO|∞# <Õ k‰õΩ¯ qÖ’H˜O`«∞
358 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~°k̉õΩ¯#‰õΩ [x Ü«∞K«Û@ ÅaèOK«∞ Ѩ^•~°÷O|∞Å Éèí∞lOz rqOK«∞ <Ò^Œ∞O|~°∞Å∞#∞, ^Œ=∞O`«
Ѷ¨eOz `«~°∞ Ѩu`«O|∞ ÅQÆ∞ Ѷ¨ÅO|∞Åñ k#∞K«∞O_»∞ ¿Ñ¶#ѨÙÅ∞#∞ ##∞ K«`«∞ifi^èŒ =$`«∞ÎÅ∞
QÆÅ "å#„Ѩã¨∞÷Å∞#∞† ™êfi„â◊=∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡O|∞ÅO „|^è•#∞O _»QÆ∞ ‰õΩ\©K«‰õΩO_»∞#∞, QÆ~°‡O
|∞Ѩã¨~°˚#O|∞ ¿ãã≤ *Ï˝# „Ѩ^è•#∞O _»~Ú# |Ǩ˙^Œ∞O_»∞#∞, ˆQ=Å*Ï˝<åÉèϺã¨x+¨μªO _»QÆ∞
ǨÏOã¨∞O_»∞#∞, „ÉÏѨÎOɡ·# Ѩ~°„|Ǩχ `«`«ÎfiO|∞QÆ x„+≤¯Ü«ÚO_»∞#∞ ##∞ ã¨<åflºã≤ K«`«∞ifi^èŒ
=$`«∞ÎÅ∞#∞, "≥∂HõΔѶ¨Å„Ѩ^ŒOɡ· Ü«∂`å‡<å`«‡ q"ÕHõ q^•º~°∂ѨO|QÆ∞ <åhfiHõΔH˜Ü«Ú, ã¨fi~åæk
Ѷ¨Å„Ѩ^ŒOɡ· Hõ~°‡q^•º~°∂Ѩ =∞QÆ∞ „`«~ÚÜ«Ú, r=#Ѷ¨Å„Ѩ^è•#Oɡ· Hõ$ëêºk~°∂ѨO|QÆ∞ "å~°ÎÜ«Ú,
#~°÷ã¨Oáê^Œ<≥·Hõ „ѨÜ≥∂[#O|QÆ∞ ^ŒO_»huÜ«Ú ##∞ "≥∂HõΔ^èŒ~°‡ HÍ=∂~°÷O|∞Öˇ·# <åºÜ«∞q^•º
K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞, ''Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=ó—— Ü«∞#∞ "åºÇ¨Ï$`«∞Å∞#∞, |∂~åfik =ÚYO|∞Å=Å#
#∞^Œ~ÚOK≥†
=∞é˜ Ü « Ú #`« x Ǩ Ï $^Œ Ü « ∂ HÍâ◊ O |∞=Å#O „|}=O|∞#∞, ~À=∞O|∞Å=Å# #∞+≤ ‚
HõÛOù ^ŒO|∞#∞, `«fiyO„kÜ«∞=Ú =Å# QÍÜ«∞„fÎ KèO« ^ŒO|∞#∞, =∂Oã¨O|∞=Å#O „k+¨μÑì Û¨ Où ^ŒO|∞#∞,
™êflÜ«Ú=Ù=Å# ##∞+¨μìѨÛùO^ŒO|∞#∞, #ã≤÷=Å# [QÆfKè«O^ŒO|∞#∞, =∞[˚=Å# ѨOH˜ÎK«ÛùO^ŒO|∞#∞,
„ÉÏ}O|∞=Å# |$ǨÏf Kè«O^ŒO|∞#∞, HõHÍ~åk ѨOK«=~åæ`«‡HõO|∞ Å~Ú# ã¨Ê~°≈O|∞Å =Å#
r=ÙO_»∞#∞, JHÍ~åk ã¨fi~å`«‡HõOɡ·# ^ÕǨÏO|∞#∞, #∂+¨‡O|∞Å#∞ â◊+¨ã¨Ç¨Ï=~°‚ K«`«∞+¨ìÜ«∞
~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O |∞Å∞#∞, #O`«Ñ¨÷ûO|∞ÅQÆ∞ Ü«∞~°Å= Å#∞ =~°‚O|∞Å∞#∞, +¨_®˚kã¨Ñ¨Î
㨠fi ~° ∂ Ѩ O |∞ <å`« ‡ |ÅO|~Ú# â◊ | Ì „ |Ǩ Ï ‡O|∞#∞, K« ` « ∞ ~° ∞ ‡Y∞x bÖÏ qâı + ¨ O |∞#
#∞`«Ê#flO|Ü≥∞º†
=ºHÍÎ=ºHõÎOɡ· "≥·Ys „Ѩ}"å`«‡HõOɡ·# â◊|Ì„|ǨχO|∞=Å#O |~°=∂`«‡ Ü«∞=ºHÍÎ`«‡‰õΩO
_»QÆ∞@O*Ëã≤ ѨiѨÓ~°∞‚O_»∞#∞, =ºHÍÎ`«‡‰õΩO _»QÆ∞@O*Ëã≤ ~ÚO„^•k â◊‰õΩκѨ|$OÇ≤Ï`«∞O_»∞#∞<≥·
HÍ#O|_»∞ñ† |^ŒOѨ_ç Ü«∞AO_»∞ Éè∂í ig~°º=O`«∞ Å~Ú# |∞∞+≤Q} Æ O|∞Å ã¨O`«u Ü«∞qã¨$Î `«O|x
`«ÅOz ѨÓ~°fi`«#∞ Ѩi„QÆǨÏO|∞ ™êeOz Ü«∞x+≤^Œú HÍ=∂ã¨HõÎOɡ·# ^ÕǨO`«~° Ѩi„QÆǨÏO|∞ ¿ãã≤
x`«ºO|∞ñ „|*Ïã¨$+≤ìÜ«∞O^Œ∞ "åºã¨‰õΩÎO_»<≥·##∞ „|[ Åaè=$kú <˘O^ŒHõ Ü«ÚO_»∞@ ˆHq∞ HÍ~°}O
|QÆ∞#x Ü«∞K≥Û~°∞"˘Ok `«^Œfi$kú Ü«∞QÆ∞ q^èŒO ÉÏÖ’zOK«∞K«∞ ^≥·=O aK«Û@ qѶ¨∂`«∞HõO|∞ QÍ#
`«^•#∞‰õÄźO ÉÏ=â◊ºHõO |x ^•x <≥^Œ∞~°∞ K«∂K«∞K«∞ Ü«∞^äÀz`«Hõ$`«º Hõ~°}^Œ‰õΔΩO _»QÆ∞K«∞O_»
K«`«∞~°∞‡Y∞x ^ÕǨÏO|∞ kfiq^èŒO |~Ú# #\˜ì ~°∂Ѩ^ŒfiÜ«∞qÉèÏQÆO|∞ ã¨fi~å@ìQÆ∞ ''™êfiÜ«∞OÉèí∞=——
=∞#∞=Ù#∞, ^Œ#‡Ç≤Ï+≤ Ü«∞QÆ∞ ''â◊`«~°∂Ѩ—— Ü«∞#∞ Hõ#ºHõÜ«ÚOQÍ q∞^äŒ∞#O|~Ú [x~ÚOK≥,
#q∞‡^äŒ∞#O|∞ =Å#O „aÜ«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å#∞ Ѩل`«^ŒfiÜ«∞O|∞, <å‰õÄu ^Õ=Ǩ˙u
„Ѩã¨∂`«∞Å#∞ Hõ#ºHÍ„`«Ü«∞O|∞#∞ QÆey† ~°O^Œ∞ <å‰õÄux ~°∞z‰õΩ#‰õΩ#∞, ^Õ=Ǩ˙uO
QÆ~°Ì=Ú#‰õΩ#∞, „|ã¨∂ux ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ#∞ xK≥Û† g~°Å=Å#ñ QÆÅ∞QÆ∞ „Ѩ*Ïã¨O`«`«∞ÅKÕ`« [QÆO|∞Å∞
ѨiѨÓ~°‚O|∞ ÅÜ≥∞º. 388
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ J_»∞QÆQÍ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ J`«x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ùx `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨
=ÚYO #∞O_ç |∞∞ˆQfi^Œ=¸, ^ŒH˜Δ}=ÚYO #∞O_ç Ü«∞Aˆ~fi^Œ=¸, ѨtÛ=∞=ÚYO #∞O_ç ™ê=∞"Õ^Œ=¸,
L`«Î~°=ÚYO #∞O_ç J^äŒ~°fi "Õ^Œ=¸ L^ŒƒùqOKå~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 359
Ü«∞*Ï˝xH˜ ''Ǩϟ`«, J^èŒfi~°∞º_»∞, L^•æ`«, „|Ǩχ—— Jx #Å∞æ~°∞ |∞∞ufi‰õΩ¯ Å∞O\Ï~°∞. Ǩϟ`« J<Õ
|∞∞ufi‰õΩ¯‰õΩ ã¨O|OkèOz#g, QÍ#O KÕÜ«∞|_ç#q, J~Ú# „Ѩâ◊O™ê`«‡Hõ =∞O„`« ™È΄`åÅ∞
`«∂~°∞Ê=ÚYO#∞O_ç "≥Å∞=_®¤~Ú.
J^èfiŒ ~°∞ºxH˜ ã¨O|OkèOz# qkè~∂° Ѩ"∞≥ #ÿ W[º, QÍ#Ü≥∂QÍºÖˇ#· =∞O„`«™È΄`åÅ∂ ^ŒH}
Δ˜ =ÚYO#∞Oz
L^Œ~ÚOKå~Ú.
L^•æ`« „ѨÜ≥∂yOKÕ ™ÈÎ=∂Å∞ J<Õ |∞∞ˆQfi^Œ =∞O„`åÅ∞ ѨtÛ=∞ =ÚYO#∞Oz „áê^Œ∞~°ƒùqOKå~Ú.
„|Ǩχ J#|_Õ <åÅæ= |∞∞ufi‰õΩ¯ PK«iOKÕ „áêÜ«∞tÛ`«HÎ ÍO_» L`«~Î =° ÚYO#∞Oz L^Œƒqù OzOk.
LѨ"Õ^•ÅÖ’ PÜ«Úˆ~fi^ŒO „áêV√‡YO #∞Op, ^èŒ#∞ˆ~fi^ŒO ^ŒH˜Δ}=ÚYO #∞Op, QÍO^èŒ~°fi "Õ^ŒO
ѨtÛ=∞ =ÚYO #∞Op, qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ ã¨O|OkèOz# ™ê÷Ѩ`«º=∞<Õ tÅÊ"Õ^ŒO L`«Î~° =ÚYO #∞Op L`«Ê#fl
=∞~Ú<å~Ú.
ѨOK«=∞"Õ^Œ =∞~Ú# WuǨ㨠ѨÙ~å} ã¨=ÚK«ÛÜ«∞O „|Ǩχ^Õ=Ùx Jxfl =ÚMÏÅ#∞Oz Pq~°ƒqù OzOk.
Wq QÍHõ Hõ~°‡`«O„`åÅ~Ú# ëÈ_»t–LHõ÷º=Ú, K«Ü«∞#O– JyflëÈì=∞O, PáÈÎ~åº=∞O– Ju ~å„`«O,
"å[¿ÑÜ«∞O–QÀã¨=O J<Õ <åÅ∞QÆ∞ [O@Å∂, ^è~Œ ‡° áê^•Öˇ#· q^Œº–^è#Œ O–^•#O–`«Ñ㨠∞¨ û– J<Õg „Hõ=∞OQÍ
#Å∞=<åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ#∞Oz "≥Å∞=_ç<å~Ú.
„|ǨχK«~°ºO, QÍ~°›ã¨÷ºO, "å#„Ѩã¨÷O, ã¨<åflºã¨O J<Õ P„â◊=∞ K«`«∞+¨ìÜ«∞O‰õÄ_® K«`«∞~°∞‡Y∞x
K«`«∞~°∞‡MÏÅ #∞Oz „Hõ=∞OQÍ [xOKå~Ú. ÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯\˜ <åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ·#
q^è•<åÅ`À PÅ~å~°∞`«∞O@∞Ok.
„|ǨχK«~åºxH˜ ''™êq„`«O—— Jx ‰õÄ_® ¿Ñ~°∞. ã¨q`« JO>Ë ã¨∂~°∞º_»∞. PÜ«∞xfl P~åkèOKÕ QÍÜ«∞„u
WO^Œ∞ „Ѩ^è•#O Hõ#∞Hõ nxH˜ D ¿Ñ~°∞ =zÛOk. LѨ#Ü«∞#O "≥Ú^ŒÅ∞H˘x =¸_»∞ k<åŠѨ~°ºO`«O
QÍÜ«∞„f =∞O„`«O [Ñ≤OK«@O ''„áê*ÏѨ`«ºO—— JO\Ï~°∞. "Õ^Œ„=`åÅ∞ <åeæO\˜Ö’ XH˘¯Hõ¯\© XH˘¯Hõ¯
ã¨O=`«û~°O Ѩ~°ºO`«O PK«iOKÕk ''„ÉÏǨχO——. "Õ^ŒO ѨÓiÎQÍ <Õ~°∞ÛH˘#fl J#O`«~°O PK«iOKÕk ''<≥·+≤ªHõ
„=`«O——. Wq <åÅ∞QÆ∂ „|ǨχKåi =$`«∞ÎÅ∞.
QÆ$ǨÏã¨÷ =$`«∞ÎÅ∞ <åÅ∞QÆ∞. á⁄ÅO ^Œ∞xfl ѨO_çOK«∞HÀ=@"Õ∞ r=<ÀáêkèQÍ ÃÑ@∞ìHÀ=@O ''"å~°Î——
JO\Ï~°∞. Ü«∞[˝Ü∂« QÍk Hõ~‡° ʼnõΩ LѨÜ∂≥ yOKÕ ™ê^è<Œ åÅ#∞ ‰õÄ_»É@
ˇ ∞ìHÀ=_»O ''ã¨OK«Ü∞« O—— JO\Ï~°∞.
Ѩ~°∞Å#∞ Ü«∂zOѨ‰õΩO_® =ÙO_»@O ''âßb#O——, á⁄ÖÏÖ’¡ ~åe# ^è•#ºO HõO‰õΩÅ∞ U~°∞H˘x "åxx tÅÅÃÑ·
#∂~°∞ÛH˘x rqOK«@O ''tÖ’OKèO« ——.
"å#„Ѩã¨÷ =$`«∞ÎÅ∞ <åÅ∞QÆ∞. ^Œ∞OѨÅ∞ „`«=ÙfiH˘x Éèí∞lOKÕ "å~°∞ ''"≥·MÏ#ã¨∞Å∞——. „H˘`«Î ѨO@
ÅaèOK«QÍ<Õ Ñ¨Ó~°fiO ^•zÃÑ\˜ì# Ѩ^•~å÷Å#∞ q∞QÆʼnõΩO_® W`«~°∞ʼnõΩ Ñ¨OzÃÑ>Ëì"å~°∞ ''"åÅdÅ∞ºÅ∞——.
360 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„á⁄^Œ∞#Ì ÖË=QÍ<Õ U k‰õΩ¯ HõxÊã¨∞OÎ ^À P k‰õΩ¯‰õΩ áÈ~Ú JHõ¯_» JÜ«∂z`«OQÍ ÅaèOz# Ѩ^•~å÷Å#∞
Éè∞í lOKÕ"å~°∞ ''B^Œ∞O|~°∞Å∞——. K≥@∞ì# ѨO_ç ~åe# Ѷ֨ ÏÅ#∂, Ѩ„`åÅ#∂ ux rqOKÕ"å~°∞ ''¿Ñ#¶ ѨÙÅ∞——.
ã¨O<åºã¨∞ÅÖ’‰õÄ_® <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞<åfl~°∞. ™⁄O`« ‰õΩ\©~O° LO_ç KÕÜ∞« ^Œy# Hõ~‡° Å∞ KÕ¿ã"å_»∞ ''‰õΩ\©K‰« Ωõ _»∞——,
‰õΩ\©~O° ÖˉΩõ O_® Hõ~‡° Å∞ J„Ѩ^•è #OQÍ *Ï˝xÜ≥∞ÿ ã¨OK«iã¨∞OÎ _Õ"å_»∞ ''|Ǩ˙^Œ∞_»∞——† Hˆ =ÅO *Ï˝<åÉèϺã¨O
=∂„`«O KÕ¿ã"å_»∞ ''ǨÏOã¨∞_»∞——† *Ï˝<åÉèϺã¨O ‰õÄ_® ÖˉõΩO_® Ѩ~°„|Ǩχ`«`«ÎfiO JÅ=_ç#"å_»∞
''x„+≤¯Ü«Ú_»∞——.
JhfiHõHΔ ,© „`«~¸, "å~åÎ, ^ŒO_»hf J<Õ <åÅ∞QÆ∞ <åºÜ«∞q^ŒºÅ∂ „|Ǩχ^Õ=Ùx <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ#∞O_ç
=~°∞ã¨QÍ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. ''JhfiHõΔH˜—— JO>Ë P`å‡<å`«‡ q"ÕHõO Hõey "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkOKÕ q^Œº. ''„`«~Ú——
JO>Ë ã¨fi~åæk Ѷ¨ÖÏÅ#∞ JOkOKÕ "Õ^ŒHõ~å‡#∞ëêª#O. '"å~°Î— JO>Ë r=<ÀáêkèHÀã¨O KÕ¿ã Hõ$+≤ "≥Ú^ŒÖˇ·#
q^Œº. ''^ŒO_»hu—— JO>Ë J~°÷ ã¨Oáê^Œ#"Õ∞ „ѨÜ≥∂[#OQÍ QÆÅ q^Œº. D <åÅ∞QÆ∞ q^ŒºÅÖ’ JhfiHõΔH˜
"≥∂HΔÍxH©, „`«~Ú HÍ=∂xH©, "å~°Î ^èŒ~å‡xH©, ^ŒO_»hu J~å÷xH© ™ê^èŒ<åÅ∞. ''Éèí∂ó, Éèí∞=ó, ã¨∞=ó—— J<Õ
"åºÇ¨Ï$`«∞Å∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx =ÚMÏÅ#∞O_ç „Hõ=∞OQÍ L^Œ~ÚOKå~Ú. J`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O Ö’x PHÍâ◊O
#∞O_ç FOHÍ~°O ѨÙ\˜ìOk. ~À=∂Å#∞O_ç L+≤‚H± Kè«O^Œã¨∞û, K«~°‡O #∞O_ç QÍÜ«∞„f Kè«O^Œã¨∞û, =∂Oã¨O
#∞O_ç „u+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨∞û, ™êflÜ«Ú=Ù=Å¡ J#∞+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨∞û, Z=ÚHõ #∞O_ç [QÆf Kè«O^Œã¨∞û, =∞[˚=Å¡
ѨOH˜ÎK«ÛùO^Œã¨∞û, „áê}O=Å¡ |$ǨÏf Kè«O^Œã¨∞û ѨÙ\Ïì~Ú.
ǨÏÅ∞¡Ö’¡ Hõ =~°æO "≥Ú^ŒÅ∞ Ѩ =~°æO =~°‰õÄ J~Ú^Œ∞ =~åæÅ`À ã¨Ê~å≈`«‡‰õΩ_≥·# r=Ù_»∂, JHÍ~åk
JK«∞ÛÅ`À ã¨fi~å`«‡Hõ"≥∞ÿ# ^ÕǨÏ=¸, â◊–+¨–㨖ǨϖÅ`À T+¨‡=~å‚`«‡HÍÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂ U~°Ê_®¤~Ú.
Ü«∞–~°–Å–=– J<Õ JO`«™ê÷ûÅ∂† +¨_»˚O, |∞∞+¨ÉèíO, QÍO^è•~°O, =∞^茺=∞O, ѨOK«=∞O, ^≥·=`«O, xëê^ŒO
J<Õ ã¨Ñ¨Îã¨fi~åÅ∂, P`«‡|Å"≥∞ÿ# â◊|Ì „|Ǩχ=¸–W=hfl K«`«∞~°∞‡Y∞x bÖÏ qâıëêÅ=Å¡ ѨÙ\˜ì<å~Ú.
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ =ºHõÎ=¸ J=ºHõÎ=¸ Jx Ô~O_»∞ ~°∂áêÅ∞. =ºHõÎ~°∂ѨO ''"≥·Ys "å‰õΩ¯——† ''Ѩ~å——,
''Ѩâ◊ºOf—— ''=∞^茺=∂—— J<Õ "å‰õΩ¯Å∞ J=ºHõÎ~°∂ѨO. D =ºHÍÎ=ºHõÎ~°∂áêÅ∞ Ô~O_çO\˜H© „Ѩ}="Õ∞ P`«‡.
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ J=ºHÍÎ`∞« ‡_»∞ HÍ=@O=Å¡ ѨiѨÓ~°∞_‚ ∞» . =ºHÍÎ`∞« ‡_»∞ HÍ=_»OKÕ`« WO„^•k â◊HãΘ O¨ Ü«Ú‰õΩ_Î ·≥
HõxÑ≤™êÎ_»∞.
J#O`«~°O J#O`« g~°º=O`«∞Öˇ·# |∞∞+¨μÅ ã¨O`å#O ã¨q™êÎ~°"≥∞ÿ =$kú HÍÖË^Œx `«ÅOKå_»∞
„|Ǩχ. PÜ«∞# `«# "≥Ú^Œ\˜ â◊s~åxfl =^ŒÅ∞H˘<åfl_»∞. x+≤^ŒúO HÍx HÍ=∞OÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ =∞~˘Hõ¯
^ÕǨxfl ^èŒiOKå_»∞. x`«ºO „Ѩ*Ïã¨$+≤ì Ü«∞O^Œ∞ P㨉õΩÎ_≥·<å_»∞. J~Ú<å „Ñ¨*Ïaè=$kú [~°∞QÆÖË^Œ∞. HÍ~°}O
`≥eÜ«∞Hõ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_»∞. Jk =$kú JÜÕ∞º q^è•<åxfl QÆ∂iÛ PÖ’zOKå_»∞. ^≥·=O WK«@ „Ѩu‰õÄÅO.
HÍ|\˜ì ^≥·"å#∞‰õÄźO J=ã¨~°O J#∞‰õΩO@∂ ^≥·"åxfl ^蕺xOKå_»∞. ã¨O^Œ~Àƒùz`« Hõ~°Î"åºÅ∞
x~°fiiÎOѨ™êQÍ_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 361
"≥O@<Õ „|Ǩχ^Õ=Ùx ^ÕÇϨ O ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ~ÚOk. JO^˘Hõ\˜ 'ã¨fi~å@∞ì— J~Ú# ''™êfiÜ«∞OÉè∞í =——
=∞#∞=ÙQÍ, =∞~˘Hõ¯\˜ J`«x ÉèÏ~°º ''â◊`«~°∂Ѩ—— J<Õ JOQÆ#QÍ ~°∂á⁄O^•~Ú. Pkq∞^äŒ∞#"≥∞ÿ#, P
^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞Ѩل`«∞Å∂† P‰õÄu, ^Õ=Ǩ˙u, „Ѩã¨∂u J<Õ
=ÚQÆ∞~æ ∞° ѨلuHõÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åiÖ’ P‰õÄux ~°∞z„Ѩ*ÏѨuH©, ^Õ=Ǩ˙ux Hõ~=Ì° ∞ „Ѩ*ÏѨuH©, „Ѩã∂¨ ux
^ŒHõΔ „Ѩ*ÏѨuH© WzÛ q"åǨÏO KÕâß~°∞. D ^ŒOѨ`«∞Å=Å¡ Hõey# J#O`« „Ѩ*Ïã¨O`«`«∞Å=Å¡ [QÆ`«ÎO`å
xO_ç xa_ôHõ$`« =∞~ÚOk.
–:™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù „Ѩ*Ï=$kú ¿ãÜ«Ú@ :–
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ ѨeH˜#, qx =∞#=Ú# ǨÏ~°¬ "≥Ú^Œ= q^Œ∞~°∞ñ_»∞ =Úx <å
^äŒ∞xñEz ѨeÔHñ „QÆ=∞‡é, =#*’^Œ~° áê^ŒÉèíH˜Î =â◊=∂#ã¨∞ñ_≥·. 389
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥ѨÊQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ q<åfl_»∞. ã¨O`À+¨O á⁄Ok#"å_≥·, ǨÏiáê^Œ ÉèíH˜ÎѨ~°=â◊√_≥·,
=Úx =ÚY∞º_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z =∞àϧ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù#‰õΩñ „aÜ«∞, `«#Ü«Úñ_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ ^≥·`ÕÜ«∞qÉèË
^Œ# ¿ã"å K«`«∞~°∞O_»∞#∞, [#q#∞`«∞O _®k~å[ã¨`«Î=Úñ_Ò@<£. 390
* ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ ǨÏiK«~°} ¿ã"å Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞.
Pk~å[ =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_≥· [#∞Å =∞#fl#Å∞ JO^Œ∞H˘#fl"å_»∞.
Hõ. J`«x K«i„`«O |"åº, ǨÏ`«ã¨∞Y^Œ=Ú, xdÅ=∞OQÆàÏ=ǨÏ=Ú, ã¨=∞O
z`«=ÚO QÍ=Ù# |∞^茿ã, q`«! <åÔHé∞ñQÆOQÆñ |Å∞Hõ"Õ =ÚxuÅHÍ! 391
* HÀq^Œ∞ÅKÕ ¿ãqOѨ|_»∞ F =Úx‰õΩÅ uÅHÍ! P ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ùx K«i„`« JYO_»"∞≥ #ÿ P#O^•xfl
JOkOKÕk. ã¨=∞ã¨Î ™œÉèÏQͺÅ#∞ ã¨=∞‰õĈ~Ûk. q∞H˜¯e Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿOk. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# =$`åÎO`«O
<å‰õΩ J~°÷=∞ÜÕ∞º@@∞¡ ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥ѨC.
Hõ. JkÜ«Ú#∞ QÍHõ =Ú‰õΩO^Œ∞x, Ѩ^ŒHõ=∞Å =∞~°O^Œáê# Ѩ~°=â◊√Öˇ· ÃÑO
á⁄^Œq# "åiK«i„`«=Ú, ã¨^Œ=∞Å=∞u qx# Éèí==Ú ã¨Ñ¶¨Å=Ú QÍ^Õ? 392
JO`ÕHÍ^Œ∞. NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å =∞Hõ~°O^•xfl „`åy, "≥∞ÿ=∞~°z =∞Ǩ`«∞‡Öˇ·#"åi =∞ǨÏhÜ«∞
K«i„`«#∞ Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# |∞kú`À q#fl "åi [#‡O ™ê~°÷HõO J=Ù`«∞Ok.
K«. Jx q^Œ∞~°∞O_»∞ =e¯# ^ŒÜ«∂xfi`«∞ñ_≥· =Úx<å^äŒK«O„^Œ∞ñ _ç
@¡#∞ „â◊√uâß„ã¨Îáê~î° Hõe`å`«‡‰õΩñ_≥·# #~°∞O_»∞ Ѩ^Œ‡ Ö’
362 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«# K«~°}Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆã¨OQÆ=Ú QÆeæ# ã¨[˚#∞O_»∞ "˘O
k# Ѷ¨Å "≥ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆ=`« k=ºHõ^ä• „â◊=}Ï#∞~°H˜ÎKÕ<£. 393
WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl q^Œ∞~°∞x`À ã¨^ÜŒ ∞« ǨÏ$^ŒÜÚ« _≥#· "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx WÖÏ J<åfl_»∞. <åÜ«∞<å!
"Õ^Œâß„ã¨Î Ѩ~î°#O KÕ¿ã =∂#=Ù_»∂, NǨÏi K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ g∞^Œ J#∞~åQÆO QÆÅ ã¨[˚#∞_»∂– U Ѷ¨ÖÏxfl
á⁄O^Œ∞`å~À ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ k=º"≥∞ÿ# Hõ^äŒÅ#∞ Pã¨H˜Î`À PHõi‚OK«_»O=Å¡ J@∞=O\˜ Ѷ¨Å"Õ∞ ã¨O„áêѨÎ
=∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê =Úx‰õΩÖÏ„QÆ}˜, ^Œ#∞*ÏiHõ^ä• ã¨∞^è•Ñ¨Ù¡`« ™êfiO`«∞O_≥·
`«#∞=Ù#ñ |∞ÅHÍO‰õΩ~°=ÚÅ∞, "≥Ú#Ü«∞ñQÆ <å#O^ŒÉÏ+¨Ê=ÚÅ∞ [_ç QÆ∞iÜ«∞<£. 394
* WÖÏ K≥|∞`«∞#fl "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx ǨÏ$^ŒÜ«∞O NǨÏi Hõ^ä•ã¨∞^è•ÅǨÏi`À ÃÑÅ∞¡aH˜Ok.
PÜ«∞# â◊s~°O ã¨O`À+¨O`À á⁄Oy ѨÙÅH˜OzOk. PÜ«∞# #Ü«∞<åÅ∞ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ =i¬OKå~Ú.
ã‘. qxÑ≤OѨñ ^˘_»ñÔQ <å Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùñ, _»OQÆ<åÜ«Ú‰õΩÎñ_≥· Ü«∞|˚QÆ~°∞ƒù
#‰õΩ „"≥ÚH˜¯ q#Ü«∞q#q∞`À`«Î=∂OQÆ∞ñ_≥·, ǨÏã¨Î=ÚÖò "≥Úyz ~Ú@¡xÜ≥∞ñ „cu
r=~åã¨∞ʼnõΩ ~år=ã¨OÉèí=! h=, [##~°HõΔ} q<åâ◊=ÚÅ Hõ~°Ü«∞
¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞ñ_»=Ù† =∂ ÔHkÌ Ü«∂K«~°}©Ü«∞, "≥∞ÿ# Hõ~°‡=Ú ^•x <å#u=Ú‡!
`Õ. Z\˜ì Hõ~°‡O|∞ ¿ãã≤#? <≥ã¨ñQÆ∞ h‰õΩ, #=Ç≤Ï`«Oɡ·# ã¨O`À+¨ =∂`«‡AO_»∞
[#‰õΩ#‰õΩ ÉèíH˜Îñ |iK«~°º ã¨eÑ≤ H©iÎ, #Ok #∞u ÔHH˜¯ =iÎOK«∞ #O^Œ∞ xO^Œ∞. 395
* "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ K≥ѨʙêQÍ_»∞. ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ `«# ÉèÏ~°º J~Ú# â◊`«~°∂Ѩ`À
‰õÄ_® „|Ǩχ^Õ=Ù#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. q#Ü«∞O`À `«Å=OK«∞H˘x, KÕ`∞« Å∞ *’_çOz „Ñ‘uѨÓ~°fiHõOQÍ
WÖÏ J<åfl_»∞.– F Hõ=∞ÅQÆ~åƒù! D qâ◊fiOÖ’x ã¨~°fi„áê}∞Å#∂ ѨÙ\˜ìOK«∞@‰õÄ, áÈ+≤OK«∞@‰õÄ,
ã¨OǨÏiOK«∞@‰õÄ, HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# "å_»=Ù h"Õ! "Õ∞=Ú KÕÜ«∞=Åã≤# ѨxÜÕ∞"≥∂ =∂‰õΩ P*Ï˝Ñ≤OK«∞.
ZÖÏO\˜ ѨxKÕ¿ãÎ h‰õΩ J`«ºO`«"≥∞ÿ# ã¨O`À+¨O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À Jk KÕ™êÎ=Ú. `«O„_çH˜ ÉèíH˜Î`À ¿ã=KÕã≤#
`«#Ü«Ú_»∞ D Ö’HõOÖ’ P Ö’HõOÖ’ JYO_»"∞≥ #ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û Pi˚™êÎ_∞» . JO^Œi Jaè=∂<åxH© áê„`«∞_Ò`å_»∞.
=. HÍ=Ù# <≥é˜OyOѨ٠=∞\˜ì ã¨`«¯~°‡O|∞. 396
* HÍ|\˜ì J\˜ì =∞OzѨx ÜÕ∞^À <å‰õΩ P#u=Ùfi.
Hõ. Jx ѨeH˜# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=, =∞#∞ =∞$^Œ∞ÉèÏ+¨Å‰õΩ #Åi =∞#=Ú#ñ QÆ=∞ÖÏ
ã¨#∞ñ _»#∞~åQÆ=Ú =ÚÑ≤Êi, Q˘#ñ „aÜ«∞`«=Úñ_≥·# ã¨∞`«∞#‰õΩ#∞ x@¡xÜ≥∞<£. 397
* Jx ѨeH˜# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùx =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~° "åHͺʼnõΩ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ KåÖÏ ã¨O`À+≤OKå_»∞.
JO`«~°OQÆOÖ’ J#∞~åQÆO á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ J#∞QÆ∞#O^Œ#∞x`À J~°qO^ŒÉèí=Ù_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 363
K«. =Ú#∞H˘x `«O„_çÜ«∂[˝ñ ^ŒÅ"≥∂z x*’z`« Hõ$`«º"Õ∞q∞ ѨO
z#ñ ^Œ#â◊H˜Î Ü«ÚH˜Î <≥_»¿ãÜ«∞Hõ KÕÜ«Ú@ ѨÙO_»sHõ Ö’
K«# Ѩ^Œ¿ã= ¿ãÜ«Ú@ „Ѩ*ÏѨiáêÅ#âße Ü«∞ø@Ü«Ú<£
[#‰õΩ#‰õΩ<£ ã¨∞`«∞O_»∞ ѨiK«~°º ÖÁ#~°∞Û@ ã¨∞"≥fi Ѩل`«HÍ! 398
* <åÜ«∞<å! Hõ#fl`«O„_ç P[˝#∞ t=™ê=Ç≤ÏOz, `«#‰õΩ `«y#Ѩx Ü«∞x U Ѩx K≥Ñ≤`Õ ^•xx
^ŒHõΔ`«`À `«`üHõΔ}O KÕÜ«∞_»O NǨÏi áê^Œ¿ã= KÕÜ«∞_»"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. `«O„_ç P*Ï˝#∞™ê~°O „Ѩ[Å#∞
áêeOK«_»O‰õÄ_® `«#Ü«Ú_»∞ `«# `«O„_çH˜ ¿ã= KÕÜ«∞@O „H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
=. HÍ=Ù# 399
=∞. q=iOѨ<£ ǨÏi Ü«∞[˝=¸iÎñ |~°=Ú<£ q+¨μ‚<£ ǨÏ$+‘ˆHâ◊√ñ ˆQ
â◊=Ùñ |^•‡‰õΔΩ QÆ∞é˜Oz [#‡=Ú#∞ â◊â◊fi^ŒƒùH˜Îñ QÍqOѨ =∂
^èŒ=Ùñ _®`«‡O |i`À+¨"≥ÚO^Œ∞† #`«ñ _»∞^Œº„fÊuñ ÔQ·H˘#fl Ö’
Hõ q`å#O|∞Å∞ ^Œ∞+≤ì <˘O^Œ∞ ##Ѷ¨∂† HÍqOѨÙ=∂ Ü«∞[˝=ÚÖò. 400
* JO^Œ∞Hõx ѨÙ}º=¸iÎ"≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞"å! Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∂, ǨÏ$+‘ˆHâ◊√_»∂,
ˆHâ◊=Ù_»∂, Ѩ^•‡‰õΔΩ_»∂ S# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ QÆ∂iÛ Jáê~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À Ü«∞*Ï˝Å∞ K≥~Úº. JÖÏ KÕ¿ãÎ P
Hõ=∞ÖÏHÍO`«∞_»∞ ZO`«QÍ<À ã¨O`À+≤™êÎ_»∞. P ^Õ=Ù_»∞ ã¨O`À+≤¿ãÎ Ö’HÍÅhfl ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å~Ú.
JO^Œ∞Hõx h=Ù Ü«∞*Ï˝Å∞ PK«iOK«∞.
K«. J‰õΩ\˜ÅÉèíH˜Îñ ˆQâ◊=ã¨=∞~°Ê}|∞kúñ „QÆ`«∞„H˜Ü«∞Öò "˘#
~°ÊHõ qѨs`«∞Öˇ· Ü«Ú=ÚHõ~åã¨∞Å∞ ^ŒOz Ѷ¨ÅO|∞ #O^Œñ QÍ
#Hõ K≥_»∞su #∂~°Hõ ^èŒ#=ºÜ«∞ =∞ø@Ü«∞ HÍx "≥∂HõΔ ^•
Ü«∞Hõ =∞QÆ∞K«∞#fl `«`«ÊùÅ=Ú #O^Œ~°∞ q+¨μ‚Ѩ~åV√‡Y „H˜Ü«ÚÖò. 401
* Ѩq„`«"∞≥ #ÿ z`«âÎ √◊ kú`À Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å~°Ê} |∞kú`À Ü«∞[˝HÍ~åºÅ∞ KÕÜ∂« e. JÖÏ HÍHõ ™êfi~°|÷ ∞kú`À
HÍx Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã"å~°∞ =\˜ì =iá⁄@∞ì#∞ ^ŒOz aÜ«∞ºO ~åÖË^Œx MË^Œ=∞O^Õ"åˆ~ J=Ù`å~°∞. JO^Œ∞=Å¡
^èŒ#<åâ◊"Õ∞QÍx Å=ÖËâ◊=¸ ÖÏÉèíO LO_»^Œ∞. ǨÏi Ѩ~åV√‡Y∞Å∞ `å=Ú PtOz# "≥∂HõΔѶ¨ÖÏxfl
JO^Œ∞HÀÖË~°∞.
L. HÍ=Ù# Ü«∞[˝=ÚÖò ǨÏi qHÍ~°q^Œ∂~°∞ QÆ∞é˜Oz KÕÜ«Ú h
ÉèÏ==Ú ã¨∂#$`«„=`«! â◊√Éèíã≤÷uñ *ˇO^≥_»∞, h‰õΩ=∂~°∞Å∞<£
h=Ù#∞ h^èŒ~åÉèí~°=Ú <≥q∞‡ ã¨Ç≤ÏOѨÙ=Ú† ã¨[˚<å=eO
„É’=Ù=Ú ^èŒ~°‡=∂~°æ=Ú#ñ |∞„`«ÎHõ! ^À+¨Å`åÅq„`«HÍ! 402
* ‰õΩ=∂~å! áêѨ=ÚÅ<Õ fQÆʼnõΩ H˘_»=e=O\˜ "å_»"≥· h=Ù xifiHÍ~°∞_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞}˜‚QÆ∂iÛ
Ü«∞[˝O KÕÜ«∂Åx ÉèÏqOK«∞. h ÉèÏ=# ã¨`«ºã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ â◊√Éèí„Ѩ^Œ=∞ø`«∞Ok. h=Ó, h ‰õΩ=∂~°∞Å∂
364 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨O`À+¨O`À Éèí∂ÉèÏ~°O =Ç≤ÏOK«O_ç, x~°‡Ö"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ ã¨[˚#∞Öˇ·# „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOK«∞`«∂
LO_»O_ç.
Hõ. J#=Ù_»∞ #`«xH˜ #`«ñ _ç, \¡xÜ≥∞<£ Éèí=nÜ«∞"≥∞ÿ# Ü«∂#u Ü≥∞ @¡
\Á¡#iOK≥^Œ <å‰õΩ#∞ <å, `«#Ü«ÚʼnõΩ =ã≤Oz Ü«ÚO_»ñ ^ŒQÆ∞ <≥Å "≥O^Œ∞<£. 403
* P =∂@Å∞ qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∞ ã¨~À[Éè=í Ùx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. `«O„_ô! h P[˝ t~°™ê=Ç≤ÏOz h=Ù
K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ KÕ™êÎ#∞. J~Ú`Õ <å‰õÄ <å ‰õΩ=∂~°∞ʼnõÄ x=ã≤OK«_®xH˜ `«y# KÀ@∞ ZHõ¯_® HÍ#~å=@O ÖË^∞Œ .
`Õ. J~°Ü«∞ ÖË^Œ∞ q^è•`«! ~¸Ü«∞dÅ [O`«∞, *Ï`«=ÚÅÔHÅ¡ <å^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ#
^èŒ~°}˜ ~ÚѨC_»∞ Ѷ¨∞#[ÖÏO`«ifl=∞QÆfl, "≥∞ÿ# Hõ`«=Ú#ñ *’@∞ ÖË^ŒO\˜ñ ^ŒO„_ç! 404
* [QÆkfi^è•`«"≥· # F [#HÍ! D ã¨$+≤ìÖ’ JdÅ [O`«∞*ÏÖÏxH˜ P^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ# Éèí∂q∞ WѨC_»∞
=∞Ǩã¨=Ú„^Œ =∞^茺OÖ’ =ÚxyLOk. JO^Œ∞=Å¡ =∂‰õΩ LO_»\ÏxH˜ KÀ@∞ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞.
Hõ. HÍ=Ù# Éèí∂=Úº^Œú~°}=Ú, QÍqOK«∞ #∞áêÜ«∞ q∞ѨÙ_»∞ ÔQ·H˘x <å‰õΩ<£
^Õ"å! h "≥é˜ñyOѨÙ=Ú, <å=Ù_»∞ñ |^Œ‡Añ_»∞ ^Œ# =∞#O|∞#ñ ^ŒÅñK≥<£. 405

* JO^Œ∞Hõx F ^Õ"å! WѨC_»∞ Éèí∂q∞x L^ŒúiOKÕ LáêÜ«∞O PÖ’zOz ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ Jx

™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ ѨÅ∞HõQÍ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ W\Ï¡ ÉèÏqOKå_»∞.

=∞. [Å=∞^茺O|∞# b#"≥∞ÿ# ^èŒ~°}©K«„HõO|∞<Õ <Õ~°∞Ê#<£

xÅ∞Ѩ<£ =K«∞Û#∞! |∂~°fi=∞O^Œ∞ [QÆ=ÚÖò xi‡OK«∞ <åñ _®k #
ѨCÅñ |∞\˜ìOz# g∞ñ^Œ #=fiã¨∞=∞uO |∞\˜ìOzu #fl\˜ì Ü«∞
ѨCÖÖ’ñ „QÆ∞OH˜ ~°™ê`«ÖÏO`«~°=Ú#∞O ÉÁO^≥O QÆ^• Ѩ$käfiÜ«Ú<£. 406

* hà◊¡#_»∞=∞ =ÚxyáÈ~Ú L#fl Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ÃÑ·H˜ fã¨∞H˘x ~å=@O ZÖÏQÍ? Ö’HÍÅ#∞

ã¨$+≤Oì KÕ@ѨC_»∞ "≥Ú^Œ@ hà◊#¡ ∞ ѨÙ\˜Oì Kå#∞. `«~åfi`« Éè∂í q∞x ã¨$+≤Oì Kå#∞. P Éè∂í q∞ WѨÙ_»∞ [Å=∞^躌 OÖ’
=Úxy áê`åà◊=∞^茺O KÕiOk. ^•xx U q^èŒOQÍ Ü«∞^ä•ã≤÷uH˜ fã¨∞H˘x =KÕÛk?

–: N Ü«∞[˝ =~åǨ=`å~° =~°‚#=Ú :–

ã‘. JdÅ[QÆ`«¯ÅÊ <å\’Ѩ=Ú#‰õΩñ ÉÏÅÊ_ç# <åKÕ`« <≥|ƒùOy xѨÙ_»∞
^Œye qâ◊fiOÉèí~À^Œú~°}O|∞ QÍqOѨ#QÆ∞ #x ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~å`«∞‡ñ
|∞~°∞ëÈ`«Î=Úx #=ѨÙO_»sH͉õΔΩ ÅH©Δ‡Ñ¨uñ ^Œ# =∞#ã≤÷û`«∞xñ *Ëã≤
`«ÅáÈÜ«ÚK«∞#flñ |^Œ‡A <åã≤HÍ q=~°=Ú‡# Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 365
`Õ. Ü«∞i÷ #OQÆ∞+¨ª=∂„`«^ÕǨÏO|∞`À_», [##=∞Ok qÜ«∞`«ÎÅ™ê÷~Ú Ü«∞QÆ∞K«∞
HõΔ}=Ú֒ѨŠÉèí∂i QÆ[ „Ѩ=∂}, =∞Ü≥∞º #K«Û\˜ [#=ÚÅ Hõ^Œ∞ƒù`«=ÚQÆ. 407
* ''Ö’HÍÅhfl ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ÉèÏ=O`À Ѩ\Ï\’ѨO`À ZO`À „Ѩܫ∂ã¨Ñ¨_»∞`«∞<åfl#∞. HÍx <Õ#∞ D
Éè∂í q∞x L^Œiú OѨQÅÆ <å? D =∞ǨHÍ~°ºO <å‰õΩ ™ê^躌 =∞ø`«∞O^•?—— Jx „|Ǩχ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ `«ÅáÈã≤
ã¨~åfiO`«~åºg∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂ ѨÙO_»sHõÖ’K«#∞_»∂ J~Ú# ÅH©‡Δ =Å¡É∞íè }˜‚ ÉèÏqOKå_»∞. "≥O@<Õ J`«x
=Ú‰õΩ¯ #∞O_ç Ü«∞*Ï˝=~åÇ¨Ï =¸iÎ ÉÁ@# „"ÕÅO`« Ѩi=∂}O`À [x‡Oz, PHÍâßxH˜ Zyi , XHõ¯
HõΔ}O֒ѨÅ<Õ JHõ¯_ç [#∞ÅO`å Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ ÅÜÕ∞º@@∞¡QÍ ÃÑ^ŒÌ U#∞QÆO`« JÜ«∂º_»∞.
ã‘. JO`«ñ „|*Ïã¨~°æ=∞O^Œ∞ xÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· #\˜ì =∞sKåº^Œ∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞
=∞#∞‰õΩ=∂~°‰õΩÅ∞ # =∞‡#∞ã¨Ç≤Ï`«O|∞QÆ Ü«∞[˝=~åǨÏO|∞ #i÷ñ Ez
''~Ú\˜ì Ü«∂â◊Û~°º "≥∞>ˇ¡O^Õxñ QÆÅ^≥ <å™ê~°O„^èŒ x~°æ`« ã¨Î|ú~À=∞
`ÀHõO|∞ =∞#=Ú qÖ’H˜OѨ #OQÆ∞+¨ª =∂„`«"≥∞ÿ ~¸HõΔ}=∂„`«Ö’#
`Õ. =∞Ç≤Ï=∞ nÑ≤OѨ ^ŒOu „Ѩ=∂}=Ú#∞ =∞, Ǩϟ#flO`«Éˇ·# QÆO_»â‹·Ö’Ѩ=∞O|∞
#Ü≥∞º—— ##∞K«∞ q`«i¯Oz† ~°|˚Éèí=Ùñ_»∞, ǨÏ~°¬ q∞QÆ∞~˘`«Î x@¡x Ü«∞ѨÙ_»∞ ^ŒÅñK≥. 408
* JѨC_»∞ „Ѩ[efl ã¨$+≤ìOK«_®xÔH· xÜ«∞q∞OѨ|_ç# =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# =Ú#∞Å∂, =∞#∞=Ó,
=∞#∞=Ù‰õΩ=∂~°∞Å∂, Ü«∞[˝=~åǨxfl K«∂Kå~°∞. ''ZO`« Pâ◊Û~°ºO! <åã≤HÍ~°O„^èOŒ #∞O_ç "≥Å∞=_»¤ „"ÕÖ_ˇ ∞»
ÉÏÅ=~åǨÏO Hõ}Δ OÖ’<Õ ÃÑ^ŒÌ U#∞QÆO`«Ü∞ÿ≥ =∞ǨѨ~fi° `«O JO`« J~ÚOk. WÖÏO\˜ qz„`«O ZHõ¯_≥<· å
LO@∞O^•?—— Jx `«=∞Ö’ `å=Ú `«i¯OK«∞H˘<åfl~°∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À W\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. <å =∞#=Ú#ñ QÆÅ ^Œ∞óY q, ~å=∞=Úñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩ ~år"å‰õΔΩO
_ô "Õ∞~° ''Ü«∞[˝áÈ„u, N=¸iΗ— =Ç≤ÏOK≥ xk qz„`«=Ú ^ŒÅñѨ<£. 409
* <å =∞#ã¨∞ûÖ’ QÆÅ ^Œ∞óYÉèÏ~åxfl ^Œ∂~°O KÕÜ«∞_®xÔH· ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# ~år"å‰õΔΩ_»∞ D q^èŒOQÍ
Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂ѨO ^èŒiOKå_»∞. W^≥O`« qO`« J~Ú# q+¨Ü«∞O.
=. Jx q`«i¯OK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O _»~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞. 410
`Õ. „Ѩà◊Ü«∞r=¸`« ã¨OѶ¨∂`«ÉèíÜ«∞^ŒÉèí∂i, QÆ~°˚<å\’Ѩ aè#flkQÆ…# QÆcè~°
~å= =∞_»iOѨ #ѨÙ_»∞ ~år=Éèí=Ùñ_»∞, =Ú#∞Å∞ <å#O^Œ=Ú#∞ ÉÁOk ~°#Ѷ¨∞K«i`«! 411
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ D q^èŒOQÍ ÉèÏqã¨∂Î LO_»QÍ Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ J~Ú# ^Õ=`åK«„Hõ=iÎ
„ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’x "Õ∞Ѷ∞¨ ã¨=¸Ç¨Å∞ ÉèÜí ∞« OHõ~O° QÍ QÆiO˚ z#@∞¡ q[$OaèOz k‰õΩ¯Å∞ Ñ≤H¯õ \˜Ö¡Ë q^èOŒ QÍ
QÆOcè~O° QÍ QÆiO˚ Kå_»∞. <åÜ«∞<å q^Œ∞~å! P Ѷ∞¨ # QÆOcè~^° fiŒè x qx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, =Ú#∞Å∂ Jáê~°"∞≥ #ÿ
P#O^•xfl á⁄O^•~°∞.
366 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JO`« =∂Ü«∂=∞Ü«∞=~åÇ¨Ï Ñ¶¨Ú~°∞…~å~å=O|∞ „|Ǩ‡O_»HÀ@~° Ѩi™ÈÊù@#O|∞ñ QÍqOѨ qx
[#ã¨ÎѨã¨û`«º Ö’Hõ x"åã¨∞Å~Ú# =Ú#∞Å∞ |∞∞QƺA™êû=∞ =∞O„`«O|∞Å q#∞uOzi†
Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂Ѩ ^èŒ~°∞O _»~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨ áêÅ# ^ŒÜ«∂Ѩ~°∞O_»∞ QÍ=Ù#
kQÆæ*ËO„^ŒbÖÏqÖ’Å∞O_≥·. 412
* JѨC_»∞ P ‰õΩǨÏ<å =~åǨÏ=¸iÎ HÍqOz# Ѷڨ ~°∞…~å~å"åxH˜ „|Ǩ‡O_»ÉÏè O_» =∞O`å ^Œ^iÌŒ e¡
áÈ~ÚOk. P â◊ÉÏÌxfl qx [#Ö’HõOÖ’, `«áÈÖ’HõOÖ’, ã¨`º« Ö’HõOÖ’ LO_Õ =Ú#∞Å∞† |∞∞ˆQfi^Œ, Ü«∞Aˆ~fi^Œ,
™ê=∞"Õ^•ÅÖ’x =∞O„`åÅ`À P Ü«∞[˚=~åǨÏ=¸iÎx H©iÎOKå~°∞. Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂áêxfl ^èŒiOz#
Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ ã¨[#˚ ∞Å#∞ K«H¯õ QÍ Ñ¨iáêeOKÕ Ñ¨~=° ∞^ŒÜ∂« Ѩ~∞° _»∞ HÍ|\˜ì XHõ =∞ǨkQÆ[æ OÖÏ „H©_Oç KåÅx
"Õ_∞» HõÑ_¨ ®¤_∞» .
ã‘. Hõiî# ã¨\Ï K«Ûù\’`«¯@ *Ï`« "å`« x~°∂ú`« r=¸`« ã¨OѶ¨∂`« =∞QÆ∞K«∞
‰õΔΩ~°xÉèí ã¨∞xt`« Y∞~° ѨÙ\ÏǨÏ`« K«Å`«Êù}˜~å[ kQÆæ[ „ѨK«Ü«∞ =∞QÆ∞K«∞ñ
[O_» ^ŒO„ëÈì`«÷ "≥·âßfi# ~åiÛ„ã¨û=„^Œ[`« ¿ÇÏ=∂„k q„ã¨OÉèí =∞QÆ∞K«∞
ÃѶ∂~° QÆOcè~° Ѷ¨Ú~°∞…~° Éèí∂i xã¨fi#ѨOH˜ÖÏdÅ "åiú ã¨O‰õΩÅ=ÚQÆñ
`Õ. ÉÁ~°Å∞ñ ÔQ~°Å∞ #\˜OK«∞ #O|~°=Ú ^≥~°Å, ~˘Ñ¨C #∞ѨÊ~° "≥∞QÆÜ«Ú#∞ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞
=Ú>ˇì ay~ÚOK«∞ =Úã¨=Ú㨠=¸~°∞H˘#∞K«∞, #_»~°∞ ã¨O~°H˜Δ`«HΔÀ}˜ Ü«∞[˝ÃѶ∂}˜. 413
* Éè∂í q∞x ~°HOΔ˜ K«#∞#fl P Ü«∞[˝=~åǨÏO Hõ~¯° â◊"∞≥ #ÿ `«# "≥∞_»g∞^Œ EÅ∞ qkeÛOk. ^•x=Å¡
ѨÙ\˜#ì "åÜ«Ú "ÕQÍxH˜ "Õ∞Ѷ∞¨ =∞O_»Å=∞O`å K≥ÖÏ¡K^≥ ~ÔŒ · áÈ~ÚOk. K«∞~°Huõ =Î Öˇ q∞H˜¯e "å_çÜ∞ÿ≥ # P
=~åǨÏ=¸iÎ y@ìÅ H˘#Å `åH˜_∞» ʼnõΩ J_»∞QÆ∞# L#fl Pkâı+μ¨ _»∂, kQÆ*æ ÏÅ∂ `«Å_¡ eç á¡ ÈÜ«∂~°∞. P
Ü«∞[˝=~åǨÏO Hõ~îÀ~åÖˇ·# Hõ~°‰õΩ HÀ~°Å ~åÑ≤_ç=Å¡ ѨÙ\˜ì# Jyfl *ÏfiÅʼnõΩ "≥O_çH˘O_» ÔH·ÖÏã¨=¸,
|OQÍ~°∞H˘O_» "Õ∞~°∞=Ó, Hõ~y° „^ŒqOz áÈ`åÜÕ∞"≥∂ JxÑ≤OzOk. P Pk=~åǨÏO ÉèÜ í ∞« OHõ~=° ¸ QÆOcè~=° ¸
J~Ú `«# Ѷڨ ~°∞…~å~å=O=Å¡ ã¨=Ú„^•Åhfl JÅ¡HÖõ ’¡ÅO JÜÕ∞º@@∞¡ KÕã∞¨ #Î flk. D q^èOŒ QÍ P =∞Ǩ=~åǨÏO
á⁄~°Å∞`«∂, á⁄OQÆ∞`«∂, ã¨O`À+¨O`À QÆO`«∞Å∞"Õã∂¨ ,Î ~˘Ñ¨C`«∂, PHÍâßxH˜ ZQÆ∞~°∞`«∂, q[$Oaèã∂¨ ,Î =¸u
ayã¨∂,Î <ÕÅ#∞ =¸K«∂ã¨∂–Î WÖÏ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ TQÆ∞`«∂ K≥Å~ˆ QÆ∞`«∂ LOk.
=. =∞é˜Ü«Ú #Ü«∞º[˝=~åǨÏO|∞. 414
ã‘. uqi K«`«∞~°Ìâ◊ Éèí∞=#O|∞Å#∞ ^˘O`«∞ ÖÁ~°QÆñ Q˘=Ú‡Åñ l=Ú‡ <˘Hõ¯=∂@∞
ѨÙ`«Î_çH˘O_» =¸ñѨÙ~°=∞#∞ <˘~°QÆO@ <˘~°‰õΩ ~å ~åáê_»∞ <˘Hõ¯=∂@∞
Y∞~°=ÚÅ ã¨Ñ¨Î™êQÆ~°=ÚÅ ~˘OÑ≤QÍ #∞H˜¯Oz =∞\Ïì_»∞ <˘Hõ¯=∂@∞
<åcèÅ"åÅ "å`åǨÏuKÕ q∞O\˜ <˘~°ã≤ „|^ŒÌÅ∞ ¿ãÜ«Ú <˘Hõ¯=∂@∞
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 367
`Õ. Hõ#∞flñQ˘#Å#∞ qã¨∞ÊùeOQÆ=ÚÅ∞ Ãã^Œ~°, #∞~°∞ÉèíÜ«∞OHõ~°QÆuñ ^ÀñK«∞ <˘Hõ¯=∂@∞
Ѩ~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ[# ¿ã=º Éèí=º qÉèí=, Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ HÍ#ñQÍ #QÆ∞ <˘Hõ¯=∂@∞. 415
* =∞ihfl P Ü«∞[˝=~åǨÏO XHõ™êi Ѩ^Œ∞<åÅ∞æ Éèí∞=<åÅ∂ ^˘O`«∞Å∞ ^˘O`«∞Å∞QÍ
^˘i¡Ñ¨_çáÈÜÕ∞@@∞¡ H˘=Ú‡Å`À z=Ú‡`«∞Ok. =∞~À™êi `«# =¸Ñ¨Ù~°=∞<Õ X~°QÆÅ∞¡`À Ѩã≤_çHÍO`«∞Å∞
„Ѩã¨iOKÕ@@∞¡ "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`åxH˜ ~°∞^Œ∞ÌH˘O@∞Ok. WOHÀ™êi ã¨ÑÎ̈ã¨=Ú„^•Å [ÖÏÅ∞ |∞~°^ŒÖˇ· áÈÜÕ∞@@∞¡
Zyi QÆO`«∞Å∞"Õã¨∂Î u~°∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ~˘Hõ¯ ™êi q∞H˜¯e ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ `ÀHõ#∞ „uѨÊ_»O=Å¡ ѨÙ\˜ì#
QÍe`åH˜_Hç ˜ PHÍâ◊O ^Œ^iÌŒ e¡ „|^ŒÅÌ ÜÕ∞º@∞ì KÕã∞¨ OÎ k. XH˘¯Hõ¯=∂@∞ Hõ#∞Q˘#Ö’¡ JyflHõ}ÏÅ∞ ‰õΩiÑ≤ã∂¨ Î
=∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÊã¨∞ÎOk. WOH˘Hõ¯=∂@∞ =∞ǨÜ≥∂QÆ∞ʼnõΩ ¿ã=º"≥∞ÿ# Éèí=ºk=º"≥·Éèí=O`À
â’aèÅ∞¡`«∞Ok.
=. W@∞¡ qǨÏiOK«∞K«∞ñ „ÉÏ`«~°‡^茺Ok#`«$fÜ«∞ ã¨=#~°∂ѨÙO _»~Ú# Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ Ü«∞QÆ∞
㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞O|∞#O^Œ∞ Ü≥∂QÆ x„^•=â◊√O_≥· Ü«ÚO_»∞ #=ã¨~°O|∞# #∞^ŒHõã¨÷Oɡ·#
Éèí∂q∞ ~°™ê`«Å QÆ`«Oɡ·# ^•x #∞^ŒúiOK«∞@‰õΩ ã¨=Ú„^À^Œ~°O|∞ñ ^Œé˜Ü«∞O *ÁK«∞Û "ÕQÆO|∞
Ãã·iOѨñ*ÏÅHõ ã¨=Ú„^Œ∞O _»∂~°∞‡Å#∞ Éèí∞[O|∞ ÖˇuÎ qj~°‚ ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· Ü«∂~°∞Îx Ѩyk
''Ü«∞[˝=~åǨÏ! ##∞fl ~°HOΔ˜ ѨÙ, ~°HOΔ˜ Ѩٗ— =∞x Ü«∂„HÀtOѨ xt`« Hõ~åà◊‰ΩΔõ ~° fHΔ}
Δ± O|∞Öˇ#· Y∞~å„QÆO|∞Å
[ÅO|∞Å∞ qzÛù#flO|∞Å∞ QÍqOz Ü«∞áê~°O |~Ú# ~°™ê`«ÅO|∞O „É"ÕtOz Éèí∂q∞O ÉÁ_»QÆ#∞
#=ã¨~°O|∞#. 416
* WÖÏ qǨÏiã¨∂Î L^ŒÜ∞« =¸ =∞^蕺ǨÏfl=¸ ™êÜ«∞OHÍÅ=¸ Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂ѨÙ_≥· Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂ѨO
^èŒiOz# P =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞ HÍÅOÖ’ `å#∞ x„^ŒÖ’ L#flѨC_»∞ [ÅOÖ’ #∞#fl Éèí∂q∞
~°™ê`«ÅOÖ’H˜ KÕi#O^Œ∞=Å¡ ^•xx L^ŒúiOK«_®xÔH· ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. P "ÕQÍxH˜ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞
`«@∞ìHÀÖËHõ JÅ¡HÖõ ’¡Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À JÅÅ∞ J<Õ KÕ`∞« Å∞ ÃÑHÔ· uÎ ''Ü«∞[˝=~åǨ! ##∞fl ~°HOΔ˜ K«∞, ~°HOΔ˜ K«∞—— Jx
"Õ_»∞H˘<åfl_»∞. P =~åǨÏ=¸iÎ `«# "å_çÜ≥ÿ∞ =OHõ~°Å∞ uiy# Hõ`«∞ÎÅ=O\˜ y@ìÅ H˘#Å`À
ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ#∞ K≥ÖÏ¡K≥^Œ~°∞ KÕã¨∂Î áê`åà◊O ֒ѨeH˜ ^Œ∂ã¨∞H˘xáÈ~Ú JHõ¯_» Éèí∂q∞x K«∂Kå_»∞.
Hõ. â◊~°xkèÖ’x =∞Ǩϟ„QÍ, =∞~°HõO@‰õΩñ _≥^Œ∞~°ñ QÍOK≥ =∞Y=∞Ü«∞QÍ„u<£
Y∞~°q^Œo`«‰õΩÅQÀ„u<£, ^èŒ~°}˜ Hõà◊„u<£ QÆ"Õ+¨ ^è•„u<£ áÈ„u<£. 417
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ^•y=Ù#fl XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~° ~åHõΔã¨∞_»∞ Z^Œ∞~°Ü«∂º_»∞. P
„‰õÄ~°^•#ѨÙ_»∞ ‰õΩŠѨ~°fi`åÅ#∞ y@ìÅ`À ѨQÆ∞Å Q˘>Ëìn, Éèí∂q∞x „Ñ≤Ü«Ú~åÅ∞QÍ „QÆÇ≤ÏOz#n,
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl "≥^Œ∞‰õΩ`«∂ L#fln Ü«∞[˝=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# â◊s~°O HõÅn J~Ú# P =~åǨxfl `«# Ü≥∞^Œ∞@
^Œi≈OKå_»∞.
=. W@∞¡ á⁄_»QÆx ^≥·`«∞ºO_»∞ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°∞O_≥·. 418
368 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* J\Ï¡ K«∂pK«∂_»QÍ<Õ "å_çH˜ P„QÆǨÏO =zÛOk. ~À+¨OKÕ cèHõ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõÅ"å_≥·<å_»∞.

=∞. QÆ^Œ ™êiOz Ü«∞ã¨Ç¨Ïºq„Hõ=∞ ã¨=∞„QÆã¨∂ÊùiÎ`À „"ÕÜ«∞ñQÍ
#k ^ŒÑ≤ÊOz =~åǨÏ=¸iÎ x[^ŒO„ëêì„QÍǨÏuO „^Œ∞OK≥ñ ɡO
á⁄^Œ=O „QÀ^èŒ=∞^•uˆ~Hõ |Åâ∫~Àº^•~° q™êÎ~° ã¨O
Ѩ^Œñ |OKå㨺=Ú ™ê=∞*ËO„^Œ∞ñ [Å"≥ÚѨÊO „^Œ∞OK«∞ K«O^ŒO|∞#<£. 419
*P ~åHõΔã¨∞_»∞ Jx"å~°º"≥∞ÿ# =∞Ǩâ∫~°ºO`À y~°y~å QÆ^Œ „uÑ≤Ê"Õâß_»∞. =~åǨÏ=¸iÎ Jk
`«Ñ≤ÊOK«∞H˘<åfl_»∞. „HÀ^èŒO`À QÆ~°fiO`À Jáê~°"≥∞ÿ# Ѩ~å„Hõ=∞O`À q[$OaèOz# =∞$QÆ~åA QÆ[~åA#∞
=∞@∞ì ÃÑ\˜ì#@∞¡ P =~åǨÏ=¸iÎ `«# "å_çHÀ~°Å JOK«∞Å`À "å_çx q^ŒeOz `«∞^Œ=Ú\˜ìOKå_»∞.
=∞. ku*Ïnèâ◊√x h QÆuO ^Œ∞xq∞ Ü«Ú^Œfi$uÎO ^ŒnÜ«∂OQÆ â’
}˜`« ѨOHÍOH˜`« QÆO_»ÉèÏQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ xfi+¨μ‚O_»∞ ^• <˘ÃÑÊ q
ã¨Î$`« ã¨O^蕺O|∞^Œ ^è•`«∞ z„u`« ã¨=ÚnÌѨΠHõΔ=∂Éèí$^Œæu<£
H˜Δu ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú#<£ ^èŒiOz [Å~åtO ÉÏã≤ ÜÕ∞`Õ~°ñQÆ<£. 420
* P ~åHõΔã¨∞x D q^èŒOQÍ =kèOz "å_ç "Õ_ç "Õ_ç <≥`«∞Î~°∞ ^è•~°Å`À xO_ç# K≥H˜¯à◊√¡ QÆÅ"å_≥·
=~åǨÏ=¸iÎ ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∂# Z„~°|_ç# "Õ∞Ѷ¨∂Å`À ÔQ·iHÍk ^è•`«∞=ÙÅ`À *ÏA"åi# =∞ǨѨ~°fi`«O
=Öˇ XѨC`«∂ Éèí∂q∞x `«# HÀ~°z=~° ^èŒiOz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞.
`Õ. ÉÏÅ j`åOâ◊√ ˆ~MÏ qÉèÏã¨=∂#, ^èŒ=à◊ ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú# #∞#fl ^èŒ~°}˜ Ü≥ÚÃÑÊ
ǨÏiH˜ x`åº#áê~Úx Ü≥ÿ∞# ÅH˜Δ‡, <≥~°Ü«∞ñ |∂ã≤# Hõã¨∂Îi xHõ~° =∞#ñQÆ. 421
* qkÜ«∞<å\˜ K«O„^Œˆ~YÖÏ q~ålÅ∞¡`«∞#fl `≥Å¡x HÀ~°H˘#ÃÑ· #∞#fl P Éèí∂q∞, ™êfiq∞x ZѨC_»∂
Z_»ÉÏÜ«∞x N=∞ǨÅH˜Δ‡– PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Óã≤# Hõã¨∂Îs ѨOHõO ÖÏQÍ HõxÊOzOk.
–: N Ü«∞[˝ =~åǨÏ=¸iÎx „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ã¨∞Îu~ÚOK«∞@ :–
=. J\˜ì Ü«∞[˝áÈ„u=¸iÎO Ez Hõ=∞ÖÏã¨# „Ѩ=ÚY∞ e@¡x ã¨∞Îu~ÚOzi. 422
* J@∞=O\˜ Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎx K«∂z „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ WÖÏ H©iÎOKå~°∞.
ã‘. ''^Õ=! l`«O l`«O `Õ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°! l`«Ü«∞[˝ÉèÏ=#! „â◊√uâ◊s~°!——
Ü«∞#∞K«∞ñ QÍ~°}ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞ñ _»QÆ∞ h‰õΩ #uÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯^Œ=∞Ü«∞º =~°^Œ!
Éèí=nÜ«∞ ~À=∞‰õÄѨ=ÚÅO^Œ∞ b#O|∞ Öˇ· Ü«ÚO_»∞ #O|∞^èŒ∞ Å\˜ì Ü«∞^èŒfi
~å`«‡Hõ"≥∞ÿ `«#~å~°∞ h ~°∂ѨO|∞ QÍ#OQÆ~å^Œ∞ ^Œ∞+¨¯~°‡Ñ¨~°∞Å
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 369
`Õ. Hõ\˜ì h‰õΩñ „|}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iO`«∞, =∞dÅ[QÆ^ÕHõH©iÎ! ^ŒÜ«∂#∞=iÎ!
Éèí=ºKåi„`«! ѨOHõ[Ѩ„`«<Õ„`«!, z~°â◊√ÉèÏHÍ~°! ~ÚOk~åz`«ÎKÀ~°! 423
* ^Õ=^Õ"å! [Ü«∞O! [Ü«∞O! Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! [Ü«∞O! [Ü«∞O! h= Ü«∞*Ï˝kèѨuq! "Õ^Œ=¸iÎq!
^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ t+¨~ì H° }
Δõ Ï~°O÷ =~åǨ=`å~°O ^èiŒ Oz# h‰õΩ Ñ¨~=° ∞ÉèHí `
Θ À „Ѩ}q∞Å∞¡`∞« <åfl=Ú. h=Ù =~°^∞Œ _»=Ù!
D =∞Ǩã¨=Ú„^• Åhfl h ~À=∞‰õÄáêÅÖ’ Wq∞_ç L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ h Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï ã¨fi~°∂áêxfl
JA˝Å∞ ^Œi≈OK«ÖË~°∞. qâßÅ qâ◊fi qMϺ`« H©iÎg, Ѩ~°=∞ Hõ~°∞}Ï=¸iÎg, Ѩ~°=∞ Ѩq„`« K«i„`«∞_»=Ó,
Ѩ^‡Œ ^ŒàÏÜ«∞`« <Õ„`«∞_»=Ó, z~° =∞OQÆàÏHÍ~°∞_»=Ó N~°=∂ z`«KÎ À~°∞_»=Ó J~Ú# h H˜"Õ =∂ HÔ "· ∂≥ _»∞ÊÅ∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@∞¡ ã¨∞Îu~ÚOzi. 424
ã‘. `«fi‰õΩ¯# #dÅ "Õ^Œ=ÚÅ∞, ~À=∞O|∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞ |i›ã¨∞û, ʼnõΔΩÅO^Œ∞
<å[ºO|∞, áê^ŒO|∞ÅO^Œ∞ñ *Ï`«∞~À›„`« Hõe`«O|∞ÅQÆ∞ Ü«∞[˝Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞,
„ã¨∞‰õΩ¯ `«∞O_»O|∞#, „ã¨∞==Ú <åã≤Hõ#∞, x_®áê„`« =Ú^Œ~°HÀ@~°=Ú#O^Œ∞,
„â◊=}Ï㨺aÅ=ÚÅñ [=∞㨄áêt„`«=ÚÖò, QÆà◊=Ú# x+≤ì„uHõO|∞, lǨÏfiñ
`Õ. ^ŒQÆ∞ñ „|=~°æº=Ú, #yflǨϟ„`«=Ú#∞ h^Œ∞, K«~°fi}O|∞#∞, ã¨ÉèϺ=ã¨^äŒ∞º Å∞`«Î
=∂OQÆ =∞ã¨∞=ÙÅ∞ K«Ü«∞#=Ú ÅQÆ∞ñ y\©â◊! Ü«∞#∞K«∞ #∞u~ÚOz ~°`«Îé˜ Ü«∞[˝qÉèí∞x. 425
* Jx WOHÍ D q^èOŒ QÍ ^Õ=`«Å∞ ^Õ"åk^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞uÎ OKå~°∞. ''F ™êfig∞! h K«~‡° O #∞O_ç ã¨=∞ã¨Î
"Õ^•Å∂ [xOKå~Ú. h ~À=∞‰õÄáêÅ#∞O_ç JQÆ∞flÅ∞ Pq~°ƒqù OKå~Ú. h Hõ#∞Å#∞O_ç Ǩϟ=∞„^Œ=º"≥∞#ÿ
<≥~¸º, h<åÅ∞QÆ∞ áê^•Å#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞ Ǩϟ„`åÅ`À ‰õÄ_ç# Ü«∞[˝Hõ~°‡Å∂, =Ú>ˇì #∞O_ç „ã¨∞‰õį,
=Ú‰õΩ¯#∞O_ç „ã¨∞==¸, L^Œ~°=Ú#O_ç W_®áê„`«=¸, K≥=ÙÅ#∞O_ô =ÚYO #∞O_ô K«=∞ã¨O, „áêt„`«O
J<Õ áê„`«Å∂, HõO~î°O #∞O_ç W+¨μìÅ∞ J<Õ=¸_»∞ Ü«∞*Ï˝Å∂, <åÅ∞Hõ #∞O_ç „Ñ¨=~°æºO J<Õ Ü«∞[˝=¸
ѨÙ\Ïì~Ú. h K«~°fi}"Õ∞ JyflǨϟ„`«O. ã¨ÉèíºO JO>Ë Ç¨ÏŸ=∞~°Ç≤Ï`åwfl, J=ã¨^䌺O JO>Ë Báêã¨<åwfl h
t~°ã∞¨ û#∞Oz [xOKå~Ú. K«Ü∞« <åÅ∞ h „áê} ã¨fi~°∂áêÅ∞. h=Ù Ü«∞*Ï˝k<è å^ä∞Œ _»=Ù! Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎq!
=. "≥O_çÜÚ« =ÚǨï~°∞‡Ç¨ï ~°ƒQù =Æ ^•q~åƒù=O|∞ nHõ} Δ Ü© ∞Õ +≤ì Ü«∞QÆ∞. h^Œ∞ ^ŒO„+¨Åì ∞ „áêÜ«∞}©Ü∞« O|#∞
nHΔÍ #O`«ˆ~+≤ìÜ«Ú, #∞^ŒÜ«∞hÜ«∞O |#∞ ã¨=∂¿ÑÎ+≤ìÜ«Ú, Ü«Ú+¨‡„^Õ`«O|∞ ™È=∞O|∞#∞,
^ŒfinÜ«∂=™ê÷#O|∞ „áê`« ã¨û=<å^Œ∞Å∞, h^Œ∞ `«fiV͇O™êk ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=Ù ÅyflëÈì"∂≥ Hõº÷ ëÈ_»j "å[¿Ñ
Ü«∂u~å„`åáÈÎ~åº=∞O|∞ Å#∞ ã¨O™ê÷ ÉèË^ŒO|∞Å∞#∞ ^•fi^ŒâßǨk~°∂ѨO|∞Öˇ·# |Ǩï Ü«∂QÆ
ã¨OѶ∂¨ `«~∂° ѨO|∞Å∞ #QÆ∞† ã¨~fi° 㨄`«OÎ |∞Å∞ Éè=í nÜ«∞â◊s~° ã¨O^è∞Œ Å∞† 㨙È=∂™È=∞O|∞ÅQÆ∞ Ü«∞[˝„Hõ`∞«
=ÙÅ∞ h=† =∞é˜ÜÚ« #∞ h=Ù Ü«∞[#|O^è#Œ O|∞ÅKÕ <˘Ñ¨CK«∞O^Œ∞ =kÜ«Ú#∞O QÍHõ. 426
* JO`ÕHÍHõ ÉèQí =Æ O`«∞_»"#·≥ h=Ù =∂\˜=∂\˜H˜ Pq~°ƒqù OK«@O ''nHõ} Δ Ü © ∞« —— =∞<Õ Ü«∞[˝=Ú.
''„áêÜ«∞}©Ü∞« —— =∞<Õ nHΔÍ#O`«~°O [i¿Ñ W+‘ì, ''L^ŒÜ«∞hÜ«∞=Ú—— J<Õ ã¨=∂¿ÑÎ+‘ì h HÀ~°Å∞. ™È=∞~°ã¨O
370 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
h ˆ~`«ã¨∞û. h LxH˜ÜÕ∞ „áê`«óHÍÅO, =∞^蕺ǨÏflO, ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞O J<Õ =¸_»∞ Ü«∞*Ï˝OâßÅ∞. h
K«~°‡O =∂Oã¨O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ∂, JyflëÈì=∞O, LHõ÷ºO, ëÈ_»t, "å[¿ÑÜ«∞O, Ju~å„`«O,
PáÈÎ~åº=∞O, ^•fi^ŒâßǨÏO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞[˝É^Ëè •Å∞, ã¨=∞ã¨Î Ü«∞*Ï˝Å∞ hâ◊s~°ãO¨ ^è∞Œ Å∞ ™È=∞O`À ‰õÄ_ç#g,
‰õÄ_»xg J~Ú# „Hõ`«∞=Ù Åhfl h"Õ. h"Õ Ü«∞[˝|O^è•Å`À JÅ~å~°∞`«∂ LO\Ï=Ù.
Hõ. ǨÏ=~°∂Ñ≤q! ǨÏ=<Õ`«=Ù!, ǨÏ=Éè’HõÎ=Ù! xdÅǨÏ= Ѷ¨ÖÏ^è•~°∞ñ_»=Ù<£!
ǨÏ=~°HõΔ‰õΩñ_»=Ù #QÆ∞ h Hõq`«^äŒ=ÚQÆ #∞`«∞ ÖÁ#~°∞Î=∞Ü«∞º =Ú‰õΩO^•! 427
* JO`ÕQÍHõ h=Ù Ü«∞[˝ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. Ü«∞[˝H~õ =ΰ Ù. Ü«∞[˝É’è Hõ=Î Ù. Ü«∞[˝ ѶŨ „Ѩ^•`«=Ù. Ü«∞[˝ ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù.
ã¨=∞ã¨Î=Ú h"Õ! F =Ú‰õΩO^•! h‰õΩ =∂ ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõ"≥∞ÿ# Jaè=O^Œ<åÅ∞.
`Õ. ã¨`«ÎfiQÆ∞}=Ú# ã¨^ŒƒùH˜Î ã¨OÉèíqOK«∞, ÉèíH˜ÎÜ«Ú`«=ÚQÆñ l`«ÎO|∞ Éèí=º =∞QÆ∞#∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^Œ‡O|∞#O ^Àe <≥é∞QÆñ|_ç#, Ü«∞\˜ì h‰õΩ #=∞™ê¯~°=∞Ü«∞º =~°^Œ! 428
* ã¨`fiΫ QÆ∞}O =Å¡ =∞Oz ÉèHí Θ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ÉèHí `
Θ À‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û Ѩq„`«O J=Ù`«∞Ok. J@∞=O\˜
ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# Ѩq„`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ѩ^Œ‡O`À ÉèÏqOz ¿ãqOѨ^Œy# F ^Õ=^Õ"å! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=∞. J~°qO^À^Œ~°! `å=H©# ã≤`« ^ŒO„ëêì „QÍ=ÅQÆfl HõΔ=∂
^èŒ~° #^Œºaú #^•@g Ü«Ú`« ã¨q∞^ŒúHΔ͇`«ÅO ÉÁÃÑÊ ÉèÏ
ã¨∞~° HÍ™ê~° [ÖÏ=f~°‚ =∞^Œ=K«∞ÛùO_®Ö~å_»ÌO`« âı
Y~° ã¨Oã¨HõÎ ã¨Ñ¨„`« ѨOHõ[=Ú ˆ~YO ÉÁÅ∞Ê nÑ≤OѨñQÆ<£. 429
Ѩ^Œ‡<åÉèÏ! Ѩ~°fi`åÅ`À, #n#^•Å`À, ã¨=Ú„^•Å`À, J~°}ϺÅ`À xO_ç# D Éèí∂=∞O_»ÅO h
`≥Å¡x HÀ~° z=~° „ѨHÍtã¨∞Î#flk. P Éèí∂^Õq =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# ã¨~À=~° [ÖÏÖÖ’ ky# =∞^ŒQÆ*ËO„^Œ∞x
^ŒO`å„QÍ# `«QÆ∞ÖÁ¯x L#fl P‰õΩ`À‰õÄ_ç# `å=∞~° ѨÙ=ÙfiÖÏQÍ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ LOk.
=∞. =∞é˜Ü«Ú#∞. 430
=∞. K«`«∞~å=∂flÜ«∞ =ѨÙifiâı+¨ ^èŒ~°! K«OK«`«∂ûHõ~åHÍ~°! h
ã≤`«^ŒO„ëêì„QÆ qÅQÆfl"≥∞ÿ# ^èŒ~° ~ålÖˇ¡O QÆ∞ÖÏ„nO„^Œ ~å
l`« â◊$OQÀѨi ÅQÆfl"Õ∞Ѷ¨∞=Ú QÆuO *ˇÖÏfii, q^Œfi[˚<åO
z`« ǨÏ$`«ÊÅfiÅÖ’Å! Éèí∂~°=∞}! ÅH©Δ‡<å^äŒ! ^Õ"À`«Î=∂! 431
* JO`ÕHÍ^Œ∞, K«`∞« ~ˆ fi^Œ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ â◊s~åxfl ^èiŒ Oz L#fl F Ü«∞[˝=~åǨϙêfig∞! h=Ù *Ï˝#=O`«∞Å
JO`«~O° QÍ Å<Õ h\˜ =∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ „H©_ãç ∞¨ OÎ \Ï=Ù. Éè∂í ^ÕqH© N^ÕqH© =∞<ÀǨÏ~°∞_»=Ù. ^Õ=`«ÅO^ŒiH© J„ˆQã¨~∞° _»=Ù.
™êfig∞! h `≥Åx¡ ^ŒO„ëêìOK«ÖÏ# `«Q∞Æ Å∞H˘#fl Éè∂í q∞ H˘O_»Å K«„Hõ=iÎ "≥O_ç tY~å„QÍ# q~ålÅ∞¡`∞« O_Õ
hÖ"Õ∞Ѷ∞¨ OÖÏ JO^•Å∂ zO^Œ∞`«∂ LOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 371
ã‘. ã¨=∞kèHõ ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡Hõ"≥∞ÿ= =ã¨∞=∞fK«„Hõ =∞=„HõbÅ
#∞^ŒúiOѨÙ=Ú† Hõ~°∞}À¿Ñ`« z`«∞ÎO_» =QÆ∞K«∞ #㨇<å‡`« Ü«∞Ü≥∞º ^èŒ~°}˜†
=∂`« Ü«∞ø >ˇ@¡x =∞kñ ^ŒÅOK≥^Œ"Õxñ [iÛOѨ =∂‰õΩ qâ◊fi=Ú# H©=Ù
[#‰õΩO_» =QÆ∞@ Ü«Ú+¨‡`«Êufl Éèí∂^Õq Ü«∞QÆ∞@ =∂‰õΩ#∞ ^Œe¡ Ü«∞Ü≥∞º† xѨÙ_»∞
`Õ. ^èŒ~°‰õΩ h`À_»ñQÆ∂_» =O^Œ# "≥Ú#~°∞Î, =∞~°}˜Ü«∞O^Œ∞#∞ Ü«∂l˝‰õΩñ _»yfl xÅ∞ѨÙ
Hõ~°}˜ g∞ `Õ[ g∞ ^èŒ~åHÍO`«Ü«∞O^Œ∞, xÅ∞Ѩ ^èŒ~°}˜ Ѩq„`«Ü≥ÿ∞ <≥QÆ_»∞ñ QÍ#. 432
* Hõ~°∞}Ï~°ã¨O xO_ç# ǨÏ$^ŒÜ«∞O HõÅ"å_»"≥· ã¨HõÅ K«~åK«~° ã¨=¸Ç¨ÏO`À xO_ç# D
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ã¨=Ú„^Œ*ÖÏÖ’¡ =Úxy áȉõΩO_® L^ŒúiOK«∞. DÉèí∂q∞ =∂‰õΩ `«e¡. ZÖÏQÆO\Ï"Õ"≥∂!
=∂‰õΩ D Ö’HÍxH© h=Ù `«O„_çq. h=Ù ÉèíiOK«∞@KÕ Éèí∂^Õq h ÉèÏ~°º J~ÚOk. JO^Œ∞Hõx P"≥∞
=∂‰õΩ `«e¡ÜÕ∞ J=Ù`«∞Ok. h`Àáê@∞ D Éèí∂q∞H© #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ=Ú. Ü«∞[˝Hõ~°Î J~°}˜Ü«∞O^Œ∞
Jyflx xeÊ# q^èŒOQÍ h=Ù h `Õ[ã¨∞û#∞ h Éèí∂q∞Ü«∞O^Œ∞ xÅÊ_»O=Å¡ D ^èŒi„u Ѩq„`«"≥∞ÿ XѨC`«∂
LOk.
K«. `«ÅñѨ ~°™ê`«ÖÏO`«~° QÆ`«H˜Δuñ „QÆ=∞‡é xeÊ#\˜ì h
Hõe`«# "≥∞#fl q㨇ܫ∞=Ú QÍ^Œ∞† ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞Î Ö’e"≥∞ÿñ
QÆÅ∞ñQÆñQÆ *ËÜ«Ú @^Œ∞ƒù`«=Ú QÍHõ, =∞Ǩϟ#flu h "˘#~°∞Û ÃÑO
ѨÅi# HÍ~°º=ÚÖò #_»Ñ¨ ##∞ºÅ‰õΩO ^Œ~°"Õ∞ ~°"Õ∞â◊fi~å? 433

* ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! "åã¨Î=OQÍ PÖ’z¿ãÎ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ ã¨$+≤ìOK«_»=∞#flk

J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. J@∞=O\˜ h â◊HΘ =ÚO^Œ∞ áê`åà◊OÖ’ L#fl Éè∂í q∞x Ü«∞^ä•ã≤u÷ H˜ `≥zÛ xeÊ# D
h ™ê=∞~°º÷ O U=∞O`« Pâ◊Û~åºxfl HõeyOKÕkQÍ ÖË^∞Œ . W@∞=O\˜ =∞ǨHÍ~åºÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ h"Õ ã¨=∞~°∞_÷ =» Ù.
W`«~∞° ʼnõΩ D Hõ$`åºÅ∞ J™ê^蕺Å∞.
K«. ã¨HõÅ [QÆxflÜ«∂#∞Hõ qK«HõΔ}bÅñ ^Œ#~°∞Û#\˜ì #O
^ŒHõ^èŒ~°! `å=Hõ ã¨∞Êù~°^Œ∞^•~°`« =∞O„`«ã¨=∞~°∞÷ _≥·# Ü«∂
l˝‰õΩñ _»~°}˜<£ Ǩï`åâ◊#∞x xeÊ# ÔH·=_ç =∞xfl"å㨠=∞ø
@‰õΩñ ^ŒÅáÈã≤ ~¸ H˜Δu ^Œ$_è»O|∞QÆ xeÊu=Ü«∞º ~¸â◊fi~å! 434

* ''#O^ŒHõ=Ú—— J<Õ Y_®æxfl ^èŒiOz# =Ú‰õΩO^•! <Õ~°∞Ê`À ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∞ XHõ xÜ«∞=∞|^ŒÌOQÍ

U~åÊ@∞KÕã≤# <Õ~°Êiq. =∞O„`«ã≤^Œ∞ú_≥·# Ü«∂l˝‰õΩ_»∞ J~°}˜Ü«∞O^Œ∞ Jyflx xeÊ#@∞¡ h=Ù ^ŒÜ«∞ѨÓx
"Õ∞=Ú xÅ|_ç =∞#∞QÆ_» ™êyOK«\ÏxH˜ D Éèí∂q∞x D q^èŒOQÍ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ xÅɡ\Ïì=Ù! ZO`«\˜
B^•~°ºO „ѨHõ\˜OKå=Ù ™êfig∞!
372 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. ã¨Åe`« "Õ^Œâß„ã¨Î=∞Ü«∞ ™œHõ~°=¸iÎ ^Œ#~°∞ÛK«∞<£ ~°™ê
`«Å=Ú##∞O_ç "≥Åfi_»∞ #∞^•~°`« "Õ∞#∞ q^Œ∞~°Êñ ^Œ`«û\’
K«Ûe`«=ÚÖˇ·# aO^Œ∞=ÙÅ ™ê^èŒ∞ `«áÈ [# ã¨`«ºÖ’Hõ "å
ã¨∞Å=∞QÆ∞ "Õ∞=Ú ^Àñy Ѩiâ◊√kú =Ç≤ÏOzu=∞Ü«∞º =∂^èŒ"å! 435

* F =∂^è"Œ å! PǨ^¡ OŒ `À "Õ^⌠߄ã¨Î ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Pk=~åǨÏ=¸iÎ"#·≥ h=Ù áê`åà◊O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
=ã¨∂Î ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ`À `«_ãç #≤ hâ◊s~åxfl qkeOKå=Ù. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h"≥∞_»g∞k EÅ∞ #∞O_ç h\˜
K«∞Hõ¯Å∞ #Å∞^≥ãÖ¨ Ï ZyiѨ_®¤~Ú. Ѩ~=° ∞ Ѩq„`åÅ~Ú# P [ÅaO^Œ∞=ÙÅÖ’ `«_ãç ≤ `«áÈÖ’HõOÖ’, [#Ö’HõOÖ’,
ã¨`º« Ö’HõOÖ’ x=ã≤OKÕ "Õ∞=∞O`å ZO`«QÍ<À Ѩiâ◊√^Œ∞Åú O J~Ú<å=Ú ™êfig∞!

L. qâ◊fiÉèí=ã≤÷u „Ѩà◊Ü«∞"Õà◊ÅÜ«∞O^Œ∞ qHÍ~°ã¨`«Îfi=Ú<£

qâ◊fi=Ú h= ~¸ xdÅqâ◊fi=Ú Ö’e ã¨$lO`«∞ qOk~å
nèâ◊fi~°! ~¸â◊! ˆHâ◊=! „`«~¸=∞Ü«∞! k=ºâ◊s~°! ^Õ=! h
âßâ◊fi`«bÅ e\˜ì =x ã¨#∞flu ¿ãÜ«∞ñQÆ =∂‰õΩ â◊Hõº"Õ∞? 436

* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! D „ѨѨOK«O ã¨$+≤ìOKÕn, ~°H˜ΔOKÕn, ÅÜ«∞O KÕ¿ãn h"Õ! ã¨=∞ã¨Î=¸ h"≥· D

ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∂ =∞m¡ =∞m¡ ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl=Ù. Dâ◊fi~å! ˆHâ◊"å! "Õ^Œ=∞Ü«∂! k=ºã¨fi~°∂áê! ^Õ= ^Õ"å!
JO`«∞ÖËx h qO`« bÅÅ∞ ''WO`«\˜q W@∞=O\˜q—— Jx =i‚OK«_®xH˜ =∂‰õΩ KÕ`«#=Ù`«∞O^•?

ã‘. ѨOHõ*’^Œ~° h =áê~° Hõ~°∞‡O_»=Ù Éèí=nÜ«∞ Hõ~å‡aúáê~° "Õ∞^Œ

<≥é˜ñÔQ^Œ #x =∞k xK«ÛyOz# "åñ_»∞ ѨiH˜OѨñQÍ =∞u„Éèí+¨μì QÍHõ
q*Ï˝xÜÕ∞? K«∂_» qâ◊fiO|∞ h Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ѨÜ≥∂xkè =∞QÆfl =∞ø@ñ
^≥eã≤Ü«Úñ ^Œ=∞|∞kúñ ^≥eÜ«∞x =¸_è»∞Å <Õ =∞# #dÅÖ’ˆHâ◊fiˆ~â◊!
`Õ. ^•ã¨[#HÀ\˜ Hõu ™œYº^•Ü«∞Hõ=ÚÅ∞, q`«`«Hõ~°∞}Ï ã¨∞^è• `«~°Oy`«=ÚÖˇ·#
hHõ\ψHΔHõΔ}=ÚÅKÕ <≥éÜ«∞ =∞=Ú‡ñ, Ez ã¨∞Y∞Å#∞ *ËÜ«∞"Õ ã¨∞ÉèíQÆ K«i`«! 437

* ^•"≥∂^Œ~å! Ö’HõHÖõ Ϻ}Ï~°O÷ h=Ù KÕ¿ã HÍ~åºÅ∞ J#O`åÅ∞. ''=∞Ǩã¨=Ú„^ŒO=O\˜ "å\˜ JO`«∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï#∞.—— Jx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<Õ "å_»∞ =∞u „Éè+í μ¨ _ì ∂» , J*Ï˝h J=Ù`å_Õ QÍx q*Ï˝x HÍ_»∞. D ã¨=∞ã¨Î
„ѨÑO¨ K«O h Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ qb#O J~Ú=Ù#fl^Œ#fl ã¨OQÆu `≥eã≤‰Äõ _® h„ѨÉÏè "åxfl `≥eÜ«∞x
P =∞O^Œ|∞^Œ∞Åú #∞ U=∞<åe? JdÅÖ’HÍnèfi~å! h K«~} ° ^•ã¨∞ʼnõΩ ã¨~fi° ^• ã¨=∞kèHõ ™œMϺxfl HõeyOKÕg, Jáê~°"∞≥ #ÿ
Hõ~∞° } J<Õ J=∞$`«`~« O° QÍÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖgË J~Ú# h Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂ѨÙÅ`À =∞=Ú‡Å#∞ K«Hõ¯QÍ K«∂z
ã¨∞K«i„`å! =∂‰õΩ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 373
Hõ. Jx „|Ǩχ"å^Œ∞ ÅQÆ∞ ã¨, #∞‡x =~°∞ºÅ∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ=Ú# q#q∞`«∞Öˇ·
=∞#=Ú# "≥∂^Œ=Ú =ÚÑ≤Êi, Q˘#ñ ÉÁQÆ_çi Y∞~° q^Œo`« QÀ„uO É’„u<£. 438
* Jx „|Ǩχ*Ï˝# ã¨OѨ#∞flÖˇ·# =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞ ÉèíH˜Î„Ѩ=`«∞ÎÅ`À q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ· `«=∞
JO`«~O° QÍÅÖ’ P#O^Œ`~« O° QÍÅ∞ á⁄OQÆ∞Öˇ`QΫ Í y@ìÅKÕ H˘O_»Å#∞ Ãã·`O« ѨQ∞Æ ÅQ˘\˜#ì \˜ì [QÆ*\
ˇ Ü
ì˜ ∞ÿ≥ #
=~åǨϙêfiq∞x „Ѩã¨∞ÎuOKå~°∞.
L. JO`«@ bÅñÉ’Öˇ [QÆ^•`«∞‡ñ_»∞ Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ Ü«∞
`«ºO`« QÆcè~° cè+¨} =∞Ǩ~°‚= `ÀÜ«∞ã¨=¸Ç¨Ï=Ú<£ Y∞~å
„HÍO`«=Úñ *Ëã≤ „Hõ=∞‡é ^èŒ~å`«Å =∞O|∞Åg∞ñ^Œ xeÊ q
„âßOu =Ç≤ÏOѨñ*Ëã≤ QÆ∞}âße u~ÀÇ≤Ï`«∞ñ_»Ü≥∞º #Ü≥∞º_»<£. 439
* J#O`«~°O Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ =∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°=¸, J`«ºO`«
QÆOcè~=° ¸ S# P ã¨=Ú„^Œ [ÖÏ#flO`å `«# y@ìÅ`À P„Hõq∞Oz, =∞m¡ Éè∂í q∞x ZѨÊ\˜ÖÏQÍ ã¨∞ã≤~÷ O° QÍ,
ã¨∞YOQÍ hà◊¡g∞^Œ xÖÏÊ_»∞. J#O`«~°O J#O`«QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥·# P ™êfiq∞ J^Œ$â◊º=∞Ü«∂º_»∞.
L. =∞OQÆà◊"≥∞ÿ# ~¸ Hõ^äŒ ã¨=∞Oz`«ÉèíH˜Îñ |iîOѨ q#fl "å
iO QÆ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+≤ìñ QÆx NǨÏi ™êÅñ „|ã¨#∞flñ _Ò#∞, ã¨
`«ûOQÆ`«∞ñ_≥·# q+¨μ‚ñ_»∞ „Ѩã¨#∞flñ_»∞ ^• #QÆ∞<Õx "åiH˜<£
=∞OQÆà◊=ÚÖò ÅaèOK«∞† ##∞=∂#=ÚÖË ^ŒkQÍHõ "≥O_çÜ«Ú<£. 440
* D Hõ^äŒ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#k. D Hõ^äŒ#∞ Z=fi~°∞ ÉèíH˜Î`À K«^Œ∞=Ù`å~À, Z=fi~°∞ qO\Ï~À "åix
Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ Hõ\ÏH˜Δ™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ "åi q+¨Ü«∞OÖ’ NǨÏi „Ѩã¨#∞fl _Ò`å_»∞. P q^èŒOQÍ NǨÏi
„Ѩã¨#∞fl_≥·# "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î ã¨#‡OQÆàÏÅ∂ ã¨O„áêÑ≤ΙêÎ~Ú. WO^Œ∞‰õΩ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
K«. ǨÏi x[^•ã¨HÀ\˜H˜ QÆ∞Ǩâ◊Ü«Úñ_≥· ~°q∞~ÚOK«∞† #\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ H˜+¨ì=ã¨∞ΠѨiѨÓ~°‚ =∞<À~°^äŒã≤kú QÆÅ∞æ† ã¨∞
ã≤÷~° =∞QÆ∞K«∞#fl "≥∂HõΔ =∞~°KÕukÜ≥ÿ∞ K≥Å∞"å~°∞ ##fl #
ã≤÷~°`«~°`«∞K«Ûù ™œYº=ÚÅ∞ ¿ã‰õΩé∞@Öò =∞é˜ K≥Ñ¨Ê <Õ\˜H˜<£. 441
* `«# K«~}
° ^•ã¨∞ŠǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qÖÏã¨OQÍ qǨÏiã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜
ã¨[˚#∞Å∞ HÀi# =ã¨∞Î=ÙÅhfl ã¨=∞$kúQÍ ã≤kú™êÎ~Ú. JHõΔÜ«∞"≥∞ÿ# "≥∂HõΔO J~°KÕuÖ’x^≥· JÅ~å~°∞`«∞Ok.
J@∞=O@ѨC_»∞ Jã≤÷~°"≥∞ÿ# ™ê=∂#º =ã¨∞Î=ÙÅ q+¨Ü«∞O "Õˆ~ K≥áêÊÖÏ!
L. HÍ# ã¨~À[Ö’K«#∞ [QÆ`ü ã¨Î=hÜ«∞ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ã¨O
ÉÏx# Ü«∞\˜ì lǨÏfi Ü«∞ã¨^Œ#º Hõ^ä•Å=}À^ŒHõO|∞ÅO
374 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ EK≥<≥† ã¨∞Ѩ~°fi=∞Ç‘Ï[ =∞~°O^Œáê# ÖÏ
ÉèÏ#∞Éèí=O|∞ <˘O^Œ∞ =∞^èŒ∞Ѩ„ѨÉèí∞ "ÕñQÆ∞<≥ "ÕñѨK≥@¡‰õΩ<£? 442
* JO^Œ∞=Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ ã¨Oã¨Î=hÜ«∂Öˇ·# q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõ^ä•ã¨∞^è•~°™êÅ∞ Hõ=∞‡QÍ „`åy#
<åÅ∞Hõ, Ç≤Ï`«OHÍx W`«~° Hõ^ÅŒä ∞ J<Õ LѨChà◊§#∞ „`åQÆ_®xH˜ W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞O^•? #O^Œ#=#OÖ’x =∞O^•~°
=∞Hõ~°O^•xfl „`åQÆ@O JÅ"å>ˇÿ# "Õ∞\˜ `«∞"≥∞‡^Œ "ÕѨK≥@¡"≥·Ñ¨Ù "≥àϧÅ#∞‰õΩO@∞O^•?
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =ÚhO„^Œ∞O, _»#Ѷ¨Úñ_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê#\˜ì `≥éO QÆ
~°∞˚# ᜄ`«∞Î#‰õΩ<£ "åºã¨∞x, `«#Ü«Úñ_»∞ qxÑ≤Oz =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 443
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ qHÍ~° q^Œ∂~°∞_≥·# q^Œ∞~°∞#‰õΩ qxÑ≤Oz# D Hõ^ä• q^è•<åxfl
"åºã¨=ÚhO„^Œ∞Å"åi Ѩل`«∞_≥·# â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ J~°∞˚#∞x ᜄ`«∞_≥·# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞xH˜ qxÑ≤Oz WOHÍ
WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úxñ, QÆ#∞ñQ˘x q^Œ∞~°∞O_»∞ ѨÅ∞¯ Ѷ¨∞#`«~°=∞QÆ∞ <å
^Œ#∞[‰õΩÖÏO`«‰õΩ K«i`«=Ú, qx `«xÜ«∞^Œ∞ <å =∞#O|∞ q=∞ÅK«i„`å! 444
* D q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥ѨÊQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ qx WÖÏ J<åfl_»∞. ''ã¨K«Ûi„`å! Ѩ~°=∞ Ѩq„`«
"≥∞ÿ# q+¨μ‚^Õ=Ùx K«i„`«O ZO`«q<åfl <å =∞#ã¨∞û‰õΩ `«xqf~°‰õΩO_® LOk.
K«. ã¨=#=~åǨÏ=¸iÎ Hõ^äŒ ã¨~°fi=Ú h ^ŒÜ«∞ qO\˜† "≥O_çÜ«Ú<£
q=~°=ÚQÍ q#O |Å∞Hõ"Õ QÆ∞}™êO„^Œ! =ÚhO„^Œ K«O„^Œ! =∂
^èŒ= QÆ∞}H©~°Î<å=∞$`« q`å#=Úñ QÆ~°‚ѨÙ\ÏO[e<£ "≥ã¨O
[qñQ˘# ˆHÅ =∂#∞ [#ã¨O`«uH˜<£ Éèí=`åѨ"Õ^Œ#Öò. 445
* =ÚhO„^•! ã¨∞QÆ∞}™êO„^•! Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ Hõ^Œä h ^ŒÜ∞« =Å¡ q<åfl#∞. HÍh, WOHÍ qâ◊^OŒ QÍ
q=iOz K≥ѨC. =∂#=ÙÅ∞ =∞^èŒ∞~åu =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂^èŒ=Hõ^ä• ã¨∞^è•~°™êxfl K≥=ÙÅ<Õ ^Àã≤à◊¡`À
P™êfikOK«HõáÈ`Õ "åi ã¨O™ê~°`åáêÅ∞ ZÖÏ f~°∞`å~Ú?
=. HÍ=Ù# 446
ã‘. NǨÏi Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï ~°∂Ѩ=Úñ ^•eÛ q∞Oz Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩñ „^Œ∞OK≥ ##∞K«∞
#ѨC_»∞ =Úx<å^äŒ! K≥Ñ≤Êu <å `À_» #=fi~åǨÏO|∞ ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú##∞
^èŒ~°}˜ <≥|ƒùOyx ^èŒi~ÚOK≥? ǨÏiH˜ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ`À_» "≥·~°=Ú# ˆHq∞
HÍ~°}? =∞ã¨∞~° <Õ QÆu ã¨OǨÏiOK≥ ^•? xO`«Ü«Ú <≥é˜ñyOѨ٠q∞^ŒúK«i`«!
`Õ. Ü«∞x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ #xÜ≥∞, ǨÏiHõ^ä•Hõ~°‚#=Ú#ñ ɡOáê~°∞ h‰õΩ
[#‡Ñ¶¨Å ã≤kú Ü«∞QÆ∞@‰õΩ ã¨OkÜ«∞O|∞, =Å^Œ∞† ǨÏi=∂Ü«∞ qkèÔH·# =â◊"≥∞ `≥eÜ«∞? 447
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 375

* JO^Œ∞Hõx J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂ѨO ^èŒiOz q[$OaèOz

Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»<Õ ~åHõΔã¨∞}˜‚ ã¨OǨÏiOKå_»x K≥áêÊ=Ù Hõ^•! F =Úx=~å! P =~åǨÏO `«# HÀ~°z=~° D
^èŒ~°}© =∞O_»ÖÏxfl ZÖÏ ^èŒiOzOk? Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ#‰õÄ q+¨μ‚=Ù#‰õÄ q~À^èŒO ~å=\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?
P ~åHõΔã¨∞}˜‚ NǨÏi U q^èŒOQÍ =kèOKå_»∞? F Ѩq„`« K«i„`å! ã¨qã¨Î~°OQÍ W^ŒO`å <å‰õΩ K≥ѨC– J#QÍ
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. '<åÜ«∞<å! P NǨÏi Hõ^äŒÅ∞ PHõi‚OKåe J<Õ Pã¨H˜Î QÆÅ h‰õΩ
[#‡™êѶ¨ÅºO ã≤kúOzOk. WO^Œ∞‰õΩ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x =∂Ü«∞ `≥eã≤HÀ=_®xH˜
„|ǨχÔH·<å `«~°OHÍ^Œ∞.
Hõ. J#Ѷ¨∂`«‡! ##∞fl h =_ç, y# ~¸ Hõ^äŒ „^èŒ∞=Ùñ_»∞ q+¨μ‚H©~°Î# Ѩ~°`«O
^Œ#i# <å~°^Œ∞ #_»∞QÆ #, `«x Hõ`«ñ _≥é˜ñyOѨ ǨÏiHõ^ä•„â◊=}=Ú#<£. 448
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! h=Ù J_çy# D Hõ^äŒ#∞ ѨÓ~°fiO „^èŒ∞=Ù_»∞ q+¨μ‚ÉèíHÎ̃ qâß~°^Œ∞_≥·# <å~°^Œ∞}˜‚ J_çy
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. ǨÏiHõ^ä• „â◊=}O =Å¡ J`« _≥O`À =∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_≥·<å_»∞.
`Õ. ^ŒO_»^èŒ~°∞ñ ɡÅÛ _®HÍÅñ ^Œxfl „^èŒ∞=Ùñ_»∞, xO^Œ∞ #O^Œ∞#∞ "åã≤H˜ <≥ÔH¯† #\˜ì
q+¨μ‚ã¨OH©~°Î#O |~°qO^ŒÉèí=Ùñ_»∞, kqAʼnõΩñ *ˇÃÑÊ #k h‰õΩñ ^Õ@Ѩé∞`«∞. 449
=. PHõi‚OѨÙ=Ú. 450
* J@∞=O\˜ „ѨÉèÏ"åxfl ã¨OáêkOz# „^èŒ∞=Ù_»∞ Ü«∞=∞^èŒ~°‡ ~åA#∞ Z_»=∞HÍe`À `«xfl D
Ö’HõOÖ’#∂ Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ ‰õÄ_® „Ѩã≤kúÔHH˜¯ L`«Î=∞Ѩ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
J@∞=O\˜ "åã¨∞^Õ=Ùx bÖÏqâıëêÅ#∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ K≥áêÊ_»∞. J^ŒO`å h‰õΩ qâ◊^OŒ QÍ
K≥|∞`å#∞† q#∞.
–: "≥∞„`ÿ Ü
Õ ∞« =∞Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}º HõtѨÙÅ =$`åÎO`«O ɡéO˜ yOK«∞@ :–
ã‘. |eã≤ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu `«#∂Éèí= ku ã¨O`å#~°∞z =∂#ã¨=Ú#ñ ÉÁ_»=∞
<˘Hõ<åñ_»∞ ѨÙ+¨Ê™êÜ«∞Hõ â◊~° xiƒù#fl ÉèÏ=Ü≥ÿ∞ q~°Ç¨Ï`åѨ=Ú# =zÛ
Ѩu ã¨=∂QÆ=∞"åOKè« „ѨÉèíqOѨ x[<å^äŒ∞ ã¨xflkè xez Ü«∞ã¨öe`« xÜ«∞u
#yfllǨïfiO_»∞#∞ Ü«∞A~°nèâ◊√O_»∞#∞ #QÆ∞ q+¨μ‚ñ ^Œ# z`«Î=∞O^Œ∞ xeÑ≤
`Õ. `«QÆñ |Ü«∞ã¨∞û# #yflǨϟ„`«O|∞ ¿ãã≤, Hõ=∞ÅÇ≤Ï`«∞ñ _»ã¨Îâ‹·Å ã¨OQÆ`«∞ñ_»∞ QÍñQÆ
Ǩϟ=∞âßÖÏOQÆ}=Ú#ñ QÆ∂~°∞Û#fl qÉèí∞xñ, QÆâ◊ºÑ¨Ùxñ QÍOz q#Ü«∞"åHõº=ÚÅ #xÜ≥∞. 451
* ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu ѨلuHõ ku. P"≥∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨O`å#HÍOHõΔ ÃÑÅ∞¡aH˜Ok. =∞#‡^ä∞Œ x ѨÙ+¨ÊÉÏ}ÏÅ∞
P"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl JÅ¡HõÖ’¡ÅO KÕâß~Ú. q~°Ç¨Ï"Õ^Œ# ÉèíiOK«ÖËHõ Éè’QÆ"åOKè«`À `«# Ѩu J~Ú#
376 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§Ok. PÜ«∞# JѨC_Õ xâ◊ÛÅ xÜ«∞=∞O`À "Õ^Œ"Õ^Œ∞º_»∂ *’ºu~°‡Ü«Ú_»∂
J~Ú# =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù#∞ L^ÕtÌ Oz Ü«∞^ä•qkèQÍ JyflHÍ~°ºO <≥~"° iÕ Û ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ǩϟ=∞âßÅ
=ÚO^Œ~° ‰õÄ~˘Ûx L<åfl_»∞. PÜ«∞#`À P"≥∞ q#Ü«∞OQÍ W\Ï¡ JOk.
K«. QÆ[qÉèí∞ñ _»∞^Œúu #fl#ñ\˜HõO|=ÚÅ<£ q^ŒoOK«∞ bÅñ l
`«ÎAñ_»∞ „Ѩã¨∂#™êÜ«∞Hõ q`å#=ÚKÕ`« =∞nÜ«∞z`«Î=Ú<£
QÆlal¿ãã≤ ÃÑ#fiQÆÅñ QÍé˜Ü«∞ "≥@ìñQÆ <å^äŒ! h Ѩ^•O
|∞[=ÚÅñ QÍ# =zÛuñ, „|Éèí∞`«fi "≥∞Å~°ÊñQÆ ##∞flñ QÍ="Õ! 452
* „áê}Ëâß! QÆ[~åA J~°\˜ K≥@∞ì#∞ QÆlal KÕã≤#@∞¡, ~°u~åA `«# Ѩ^Œ∞<≥·# ѨÓÅÉÏ}ÏÅ`À
<å ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl Hõ^eŒ Oz q^ŒeOz "Õã∞¨ <Î åfl_»∞. P ÉÏ^èŒ Éèií OѨÖHË õ h áê^ŒÑ^¨ •‡Å ^•Ñ¨Ù‰õΩ Ñ¨~∞° QÔ `«∞HÎ ˘x
=KåÛ#∞. h PkèѨ`«ºO Ѩ@∞`«fiO „Ѩ^Œi≈Oz ##∞fl HÍáê_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ <å`À_ç ã¨=`«∞ ÖˇÅ¡#∞ Éèí=`«¯$áê qâı+¨O|∞# QÆ~åƒù^è•#O|∞Å∞ =_»ã≤
x~°ƒù~å#O^ŒO|∞# #∞O_»O Ez â’Hõ"庉õΩe`«z`«Î <≥· Ü«Ú#fl ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞@ Ѩ~°=∞^èŒ~°‡O|∞†
h=Ù q^•fiOã¨∞O_»=Ù† h Ü≥∞é∞OQÆx Ü«∞~°÷O|∞ QÆÅ^Õ? h =O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù Å~Ú# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ
ÖÏ~°∞ÎÖˇ·# "åi HÀ~°∞¯Å∞ =º~°÷O|∞Å∞ Q͉õΩO_»ñ n~°∞Û@ ^èŒ~°‡O |x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 453
* JO`ÕHÍHõ, <å`À_ç ã¨=`«∞Å∞ JO^Œ~∞° h Hõ$Ѩ=Å¡ QÆ~ƒ° =ù `«∞Öˇ· ZO`À ã¨O`À+¨O`À L<åfl~°∞. <Õ<Õ
â’HõO`À "庉õΩÅ"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À JÅ=∞\˜ã∞¨ <Î åfl#∞. P~°∞~Î åÅ<≥#· ##∞fl ~°HOΔ˜ K«@O h‰õΩ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° =Ú.
h=Ù q^•fiOã¨∞_»=Ù! h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∞O U=ÚOk? h =O\˜ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÖˇ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ <å
=O\˜ P~°∞ÎÅ#∞ ~°H˜ΔOz "åi HÀiHõÅ∞ ã¨Ñ¶¨ÅO KÕÜ«∞@OHõO>Ë ^èŒ~°‡O =∞ˆ~=ÚOk Jx =∞m¡ W\Ï¡ J#flk.
Hõ. Ѩu ã¨=∂‡#=Ú =_»ã≤#, ã¨`«∞ʼnõΩ #aè=∞`« Ѩ^•~°÷ ã¨Oã≤kúÜ«Ú #∂
i˚`« Ü«∞â◊=Úñ QÆey Ö’Hõ, ã¨∞Î`«"≥∞ÿ K≥Å∞"å~°∞K«∞O_»∞ñ A"≥fi =∞Ǩ`å‡! 454
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Ѩu Q“~°=O ã¨OáêkOz# ã¨`«∞ʼnõΩ HÀi# HÀiHõÅ∞ f~°∞`å~Ú. Q˘Ñ¨ÊH©iÎ
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J@∞=O\˜"å~°∞ Ö’‰õΩÅ á⁄QÆ_»ÎÅ#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.
Hõ. `«# ^èŒ~°‡Ñ¨ufl =Å##∞, =Ú#∞H˘x `åñ |∞„`«Î ~°∂Ѩ=Ú# #∞^Œ~ÚOK«∞<£
q#∞ nѨ=∞O^Œ∞ =Ú\˜ìO, z# nѨ=Ú Ô~O_»∞ QÍ"≥? td Ü≥ÚHõ @Ü«Úº<£. 455
* =∞Ǩ`å‡! JyfltY XHõ>Ë J~Ú#ѨÊ\˜H©, nѨ=Ú`À =Ú\˜ìOz# nѨ=Ú Ô~O_»∞ nѨ=ÚÅ∞
J~Ú#@∞¡, ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `«# ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ Ѩل`«~°∂ѨOÖ’ [x‡™êÎ_»∞.
Hõ. HÍ=Ù# h Ü«∞~°÷=∞ ''Ü«∂, `å‡ "≥· Ѩل`Ϋ—— Ü«∞x "Õ^Œ`«`«∞ÅO ^Àe<£
"åqiñ |Å∞HõñQÆ q#"Õ, nè=~°! ##∞ QÍ=Ù =∞kèHõn#O QÆ~°∞}<£. 456
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 377

* D q+¨Ü«∂<Õfl ''P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# `å<Õ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡™êÎ_»∞—— Jx "Õ^•Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.

Wk h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞. =∞u=∞O`«∞_®! Ju n#z`«Î<≥·# ##∞fl Hõ~°∞}`À HÍáê_»∞.
K«. =~°Hõ~°∞}Ï=∞u<£ ^Œ∞Ç≤Ï`«$=`«ûÅ`«O ^Œ#~å~°∞ #\˜ì =∞
^Œ∞æ~°∞ñ _˘Hõ<åñ_»∞ =∞=Ú‡ñ ^Œ# ‰õÄñ`«∞Å #O^Œéñ aeÛ g∞ =∞<À
ǨÏ~°∞ <≥é˜ñyOѨÙñ _ç`«∞Îñ QÆ=∞ÖÏ##ÖÏ~°! Ü«∞ @#fl #O^Œ∞Ö’ñ
|∞~°∞+¨=ˆ~}º! ÜÕ∞=Ú Ñ¨^Œ∞=Ú=Ùfi~° =∞i‡e x<£ =iOѨ"Õ∞! 457
* F ѨÙ~°∞+¨Ñ¨ÙOQÆ"å! ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}º=O`«∞_≥·# =∂ `«O„_ç ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ P_»Ñ≤Å¡ÅO>Ë ZO`À
Jaè=∂#O. PÜ«∞# XHõ<å_»∞ ‰õÄ`«∞à◊¡ #O^Œix Ñ≤eÛ ''J=∞‡ÖÏ~å! g∞ =∞#ã¨∞û‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ# Éèí~°ÎÅ#∞
HÀ~°∞H˘#O_ç. WzÛ ÃÑO_ç¡ KÕ™êÎ#∞—— Jx J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ "Õ∞=Ú Ñ¨^Œ=¸_»∞=∞Okg∞ h ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê
x<Õfl =iOKå=Ú Hõ^•!
Hõ. ku ~¸ QÆuñ QÍ=∞q"≥∂, Ç≤Ï`«=∞u |Ǩï=K«#=ÚŠǨÏ$nâ◊√xñ |Å∞Hõ<£
^èŒ$uñ QÆ$Ѩ}ñ |u„=`« x[, ã¨uñ QÆx Hõâ◊ºÑ¨Ùñ_»∞ ѨeÔH ã¨ÖϡѨ=Ú#<£. 458
* JO@∂, HÍ=∞ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«=∞u J~Ú# ku n#OQÍ Ñ¨Å∞=∂~°∞Å∞ „áêi÷OzOk. JѨC_»∞
^èŒ$u=∞O`«∞_≥·# Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ P~°∞Î~åÅ∞, Ѩu„=`«, P`«‡ã¨u J~Ú# kux J#∞#~Úã¨∂Î D q^èŒOQÍ
J<åfl_»∞.
=. h=Ù ÃãÑ≤Ê#Ü«∞@¡ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ #OQÆ#Å =Å# ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞O|∞Å∞ ã≤kúOK«∞ñ† QÆ~°‚^è•~°∞O_»∞
<å=KÕ`«O |Ü≥∂kèñ QÆ_»K«∞ K«O^ŒO|∞# QÆ$ǨÏ"Õ∞kè ã¨~åfi„â◊=∞"åã¨∞Å #~°ã≤ ~°H˜ΔOK«∞K«∞
x*Ï„â◊=∞O|∞# =ºã¨<å~°‚=O|∞ñ ^Œi~ÚOK«∞† ÉèÏ~°º ѨÙ~°∞+¨μ#O^Œ∞ #~°úO|∞† ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞
ã¨HõÅ QÆ$ǨÏHÍ~°º ÉèÏ~°O|∞#∞O *ËiÛ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ xtÛO`«∞O_≥· ã¨∞d~ÚOK«∞K«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú
x`«~å„â◊=∞ ^Œ∞~°˚Ü«∞O|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∞â◊„`«∞ =~°æO|∞Å ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞O_≥·# QÆ$ǨÏã¨∞÷O_»∞
^Œ∞~åækèѨuÜ≥ÿ∞# ~åA â◊„`«∞ ã¨OѶ¨∞O|∞Å [~ÚOK«∞ K«O^ŒO|∞# bÖÏ=∂„`«O|∞#O [~ÚOK«∞†
x\˜ì Hõà„◊ `«O|∞#‰õΩO „|`«∞ºÑ¨HÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞ ã¨HÅõ QÆ∞}Ïaè~å=ÚÅQÆ∞ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∞ #∂éËO_»‰¡ Ωõ #∞
[<å‡O`«~°O |∞ʼnõΩ<≥·# ã¨=∞~°∞÷Å∞ QÍ~°x# =∞=ÚÉ’ñ\˜"å~°Å∞ ¿ãÜ«∞<ÀѨÙ^Œ∞ˆ~? J~Ú# h
=∞#O|∞#O QÆÅ ^Œ∞óYO|∞ ^Œ‰Ωõ ¯ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 459
* h=Ù K≥Ñ≤Ê#>Ë¡ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ „ã‘ÎÅ=Å¡<Õ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞ ã≤kú™êÎ~Ú. <åq‰õΩ_»∞ `«# <å=`À
ã¨=Ú„^•xfl `å#∞ ^•@_»"Õ∞ H͉õΩO_® W`«~° „Ѩܫ∂}˜‰õΩÅ#∞‰õÄ_® ^•\˜Oz#@∞¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ `«#
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O ^•fi~å `å#∞ `«iã¨∂Î W`«~° P„â◊=∞"åã¨∞Å#∞ ‰õÄ_» `«iOѨ*Ëã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜
QÆ$ǨÏã¨∞x÷ Ö’ ÉèÏ~°º J~°Éú Ïè QÆO† J@∞=O\˜ J~åúOyÜ«∞O^Œ∞ `«# QÆ$ǨÏHõ$`åºÅ ÉèÏ~°=∞O`å LOz ѨÙ~°∞+¨μ_»∞
xifiKå~°OQÍ `«H˜¯# ã¨∞YO J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
WO`ÕHÍHõ P„â◊=∞"åã¨∞Å∞ [~ÚOѨÖËx WO„kÜ«∂ Å<Õ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ã¨fã¨"Õ∞`«∞_≥·# QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞
^Œ∞~åækèѨuÜ≥ÿ∞# Éèí∂Ѩu â◊„`«∞ã¨=¸Ç¨Å#∞ [~ÚOz#@∞¡ J=bÅQÍ [~Ú™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ~°º‰õΩ
378 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~°O KÕã≤ |∞∞}O f~°∞ÛHÀ_®xH˜ ã¨=∞ã¨Î ã¨∞QÆ∞}=O`«∞Öˇ#· ã¨`∞« Ê~°∞+¨μʼnõΩ Ãã·`O« #∂ˆ~O_»‰¡ Ωõ QÍh,
[#‡[<å‡Å‰õΩQÍh ™ê^茺OHÍ^Œ∞. J@∞=O@ѨC_»∞ =∂=O\˜"åà◊§‰õÄ Z\Ï¡ ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok? WHõ h
=∞#ã¨∞û Ö’x ^Œ∞óMÏxfl q_çzÃÑ@∞ì Jx Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ WOHÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. `«~°à◊Ö’K«#! h=Ù ã¨O`å#"åOKè«ñ, *Ëã≤ =zÛu "Òñ QÆ∞ÅjÅ=~°Î
#=ÚÅ∞ QÆÅ ÉèÏ~°º =∞#=Ú# #=∞~°∞ HÀi¯ñ, ^Œqe f~°∞Û@ ѨuH˜ñ QÆ~°Î=º =∞~°Ü«∞. 460
HÍO`å=∞}©! h=Ù ã¨O`å#"åOKè«`À <å K≥O`«‰õΩ =KåÛ=Ù. QÆ∞}=O`«∞~åÅ∂, jÅ=O`«∞~åÅ∂
J~Ú# WÖÏ¡e =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀÔ~¯ f~°Û_»O Éèí~°Î‰õΩ J=â◊ºHõ~°Î=ºO.
=∞. `«~°∞}©! Ü≥ÚHõ¯=ÚǨ˙~°Î=ÚO_»∞† q∞k ã¨O^蕺HÍÅ q∞HͯÅ=∞O
^Œ~°Ü«∞<£ Éèí∂`«QÆ}Ï=$`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ QÍ=∂~åu bÅ<£ =$¿+
â◊fi~°Ü«∂#O|∞# ã¨OK«iOK«∞@† #ÉèÏ=ºO|Ü≥∞º† h Ü«Ú„QÆ "Õ
à◊ ~°q∞OѨOQÆ x+≤^ŒúHõ~°‡ =∞QÆ∞† <ÕÖÏ ^èŒ~°‡=Ú<£ g_»ñQÆ<£. 461
* `«~∞° }©=∞}©! =ÚǨ˙~°HÎ ÍÅO PQÆ∞. Wk ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞O. WѨC_»∞ HÍ=ÚxH˜ â◊„`«∞"≥#· „u<Õ„`«∞_»∞
=$+¨ÉOËè „^Œ "åǨÏ#OÃÑ· Éè∂í `«Q}
Æ ÏÅ`À ‰õÄ_ç qǨÏiã¨∂Î LO\Ï_»∞. HÍ|\˜ì D ã¨=∞Ü«∞O =∞Ozk HÍ^Œ∞. D
L„QÆ"àÕ Ö◊ ’ HõÅ~ÚHõ x¿+kèOѨ|_çOk. ZO^Œ∞‰õΩ ^è~Œ å‡xfl Ju„Hõq∞OKåe? XHõ¯ =ÚǨ˙~°HÎ ÍÅO PQÆ∞.
=∞. J~°qO^•##! gñ_≥ h =∞éñk† bÖÏ\’Ѩ ~°∞„^ŒHõΔ=∂
K«~° ~°≠O~°≠ÏxÅ ^èŒ∂`«áêOã¨∞ Ѩ@ÅK«Ûù#∞flO_»∞, ^èŒ∂„"≥∞ÿHõ ^Œ∞
~°ƒù~° q^Àºu`« H©~°‚ cè+¨} [\Ï |^Œ∞úO_»∞, Éèí™ê‡= e
ѨΠ~°∞z™êÊù~°ã¨∞=~°‚ =~°∞‚ñ _»QÆ∞K«∞<£ ÉèÏã≤Å∞¡ #`«∞º„QÆ∞ñ_≥·. 462
* Hõ=∞ÖÏH©!Δ J_»∞QÀ J@∞ K«∂_»∞! h =∞~°k ~°∞„^Œ∞_»∞ ~°∞„^Œ Éè∂í q∞#∞O_ç ã¨∞_çQÍÅ∞Å=Å¡ K≥Å~ˆ y#
^è∂Œ o`À xO_ç# <≥"∞Õ ‡#∞ HõÅ"å_≥· HÍq~°OQÆ∞KÕ „ѨHÍtã¨∂Î ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ K≥^iŒ Hõ^∞Œ Å∞`«∞#fl [\ÏE@O`À,
`≥Å¡x qÉèí∂u ѨÓ`«Å`À |OQÍ~°∞HÍO`«∞Å`À "≥eyáÈ`«∞<åfl_»∞.
Hõ. J#Å ã¨∞^è•Hõ~° ~°q Ö’, K«#=ÚÅ qHõã≤OѨñ*Ëã≤ ã¨=∞kèHõ~À+¨O
|∞#ñ EK«∞K«∞#fl "åñ_»^≥, =x`å! |O^èŒ∞`«fi =∞~°Ü«∞ =Å=^Œ∞ ã¨∞g∞‡! 463
* Jyfl, K«O„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞ P ~°∞„^Œ∞x <Õ„`åÅ∞. P „u<Õ„`«∞_»∞ P Hõ#∞flÅ∞ ÃÑ^ŒÌq KÕã≤
=∞#"≥·Ñ¨Ù JkèHõ ~À+¨O`À K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# =∞# |O^èŒ∞"Õ Hõ^• Jx ÉèÏqOK«=^Œ∞Ì ã¨∞=∂!
Hõ. J`«xH˜ñ ^ŒÅáÈÜ«∞ Ç≤Ï`å, Ç≤Ï`«∞Å∞#∞ ã¨<å‡#∞ºÅ∞#∞ qÇ‘Ï#∞Å∞ #u QÆ
i›`«∞Å∞#∞ Öˆ sâ◊√ñ_»∞ ã¨=∞, =∞uÜ«Ú#∞ xdÖˇ·Hõ Éèí∂`«=∞Ü«Úñ_≥· Ü«ÚO@<£. 464
* PÜ«∞#‰õΩ q∞„`«∞Å∂, â◊„`«∞Å∂, =∂#∞ºÅ∂, ™ê=∂#∞ºÅ∂, #zÛ#"å~°∂. #K«Ûx"å~°∂ J<Õ
ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞. ~°∞„^Œ∞_»∞ ã¨=∞|∞kú HõÅ"å_»∞, ã¨~°fi„áê}∞Ö’¡#∂ `å<Õ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ"å_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 379
Hõ. HÍ=Ù# =∞„^•ƒù`« Éèí=, ^ÕÌ=~°∞ñ_»x `«~°∞}˜! h =∞kO E_»‰õΩ† =∂
^Õ"åk^Õ=Ùñ „k[QÆ, `åÊ=#∞ xdÖˇ·Hõ<Õ`« ÉèíQÆ=O`«∞ ǨÏ~°∞<£. 465
* `«~∞° }©! =∂ ™È^Œ~∞° _≥#· P ^Õ=^Õ=Ùx =∞~°kQÆ^• Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«‰Ωõ . PÜ«∞# ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞,
Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞. „uÖ’Hõáê=#∞_»∞. áêѨǨÏ~°∞_»∞.
=. U=Ú#∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÖˇ·# q*Ï˝#=O`«∞Å∞#∞ Éèí∞HõÎÉè’QÆOɡ· ^Œ∂~°`À#ºã¨ÎOɡ·# ѨÙ+¨Ê=∂eHõÜ«ÚOÉ’Öˇ
#=∞‡Ç¨`«∞‡x K«~°}Ï~°qO^Œ =O^Œ<åaèÖÏ+≤}˜Ü≥ÿ∞# Ü«∞q^•º^Õq ##∞ã¨iOz =iÎO`«∞=Ú.
JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 466
* "Õ∞=ÚQÍx, ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÖˇ#· Z@∞=O\˜ q^•fiOã¨∞Å∞QÍx– P =∞Ǩ`«∞‡x Jq^•º~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ =∂Ü«∞‰õΩ
Ö’|_ç „Ñ¨=iÎã∞¨ OÎ \Ï=Ú. P =∂Ü«∞‰õÄ_® J#∞Éèqí Oz q_çz# ѨÙ+¨Ê=∂eHõ=Öˇ ^Œ∂~°OQÍ LO_ç ‰õÄ_® P
=∞Ǩ`«∞‡x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ¿ãqOKåÅ<Õ Pã¨HΘ HõeyLO@∞Ok. J@∞=O\˜ =∂Ü«∂^Õqx J#∞ã¨iã¨∂Î "Õ∞=Ú
LO\Ï=Ú. WO`ÕHÍ^Œ∞† WOHÍ q#∞.
ã‘. Z=fix Hõ~°∞} „|¿ÇχO„^•k kHÍÊÅ=~°∞ ÖÏ`«‡Ñ¨^Œ "≥·Éèí==ÚÅñ ^Œ#i
Ô~=fix Ü«∂[˝ =Ç≤ÏOz =iÎOK«∞#∞ qâ◊fi<Õ„u Ü«∞QÆ∞ #q^Œº Ü≥∞ѨÙ_»∞
<≥=fix =∞Ç≤Ï=∞O|∞ e\˜ì =\˜ìq Ü«∞x `«i¯OѨÖË=Ù "Õ^ŒO|∞ Å~Ú#
<≥=fix ¿ãqO`«∞ Ô~Å¡"å~°∞#∞ ã¨=∂<åkèHõ~°Ç≤Ï`«∞ñ_≥· Ü«∞Å~°∞ <≥=fiñ
`Õ. _»\˜ì ^Õ=Ùxñ „kѨÙ~°ã¨OǨ~°Hõ~°∞x, #ã≤÷=∂ÖÏ^èŒ~°∞O_»∞ aèHΔÍâ◊#∞O_»∞
Éèí∂ueáêÎOQÆ∞ñ _»∞„QÆѨˆ~`«Éèí∂q∞, "åã¨∞ñ_»x Ǩ㨺 "≥Ú#iOK«∞"å~°∞ =∞é˜Ü«Ú. 467
* Z=x J#∞„QÆÇϨ O=Å¡ „|Ǩχ, WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ∞, `«=∞ `«=∞ Ѩ^=Œ ÙÅ#∞ Jkè+Oª≤ z Ju"≥É· =íè OQÍ
LO@∞<åfl~À, Z=x P[˝‰õΩ Ö’|_ç D ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOKåxH© ~å}˜ J#^Œy# =∂Ü«∞ ZšѨC_»∂ „Ѩ=iÎã¨∂Î
LO@∞O^À, Z=i Q˘Ñ¨Ê ^Œ<åxfl ''W@∞=O\˜k J@∞=O\˜k—— Jx "Õ^•Å∞ ‰õÄ_® x~°∂Ñ≤OK«ÖË"À, Z=xx
JO^Œ~°∂ ¿ãq™êÎ~À, Z=_»∞ `«#`À ™ê\˜"å~°∂, `«#HõO>Ë "Õ∞\˜"å~°∂ ÖËx"å_À– J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ùx,
„uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨÏ~°∞x, ǨÏ~°∞x, Jã≤=÷ ∂ÖÏ^è~Œ ∞° _»h, Pk aè‰ΩΔõ =h, |∂_ç^Œ ѨÓã¨∞H˘<Õ"å_»h, â◊‡âß#"åã≤
Jh JѨǨ㨺O KÕ¿ã"å~°∞ Ѩ~°=∞ x~åƒùQÆ∞ºÅ∞.
Hõ. ^èŒ~° â◊√#HõÉè’Qƺ=Ú#∞ xǨÏ, Ѩ~° ^Œ∂~°=Ú <≥·# `«#∞ =Ùáê^ÕÜ«∞=ÚQÍ
<≥é˜ #q∞‡ =„ã¨Î=∂ÖϺ, Éèí~°}O|∞ ÅÅOHõiOK«∞ áê=∞~°[#∞Å∞<£. 468
Hõ. Ѷ¨∞#x~åƒùQÆ∞ºÅ∞QÍ =∞kñ, QÆ#∞ =∞x ~¸ suñ„aÜ«∞‰õΩñ QÆâ◊ºÑ¨Ùñ _≥é˜ñyO
z# ku „QÆ=∞‡éñ |eÔH#∞, =∞#ã≤[™êÜ«∞Hõ qaè#fl =∂#㨠ܫ∞QÆ∞K«∞<£. 469
* ‰õΩHõ¯Å‰õÄ #Hõ¯Å‰õÄ PǨ~°O HÍ^Œy#n, WǨÏѨ~åʼnõΩ ^Œ∂~°O J~Ú#\˜ìn J~Ú# â◊s~åxfl
âßâ◊fi`«=∞x #=Ú‡H˘x, ^•xx =„™êÎÅ`À#∂, ѨÓÅ^ŒO_»Å`À#∂, P Éè~í } ° ÏÅ`À#∂ JÅOHõiOK«∞H˘<Õ
380 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=¸~°∞Åö ∞ Ѩ~=° ∞ ^Ò~åƒùQ∞Æ ºÅx `≥Å∞ã¨∞HÀ—— Jx `«# „Ñ≤Ü∞« ã¨u J~Ú# kuH˜ Hõâº◊ Ѩ „Ѩ*ÏѨu `≥eáê_»∞.
HÍ# P"≥∞ =∞#‡^ä∞Œ x ÉÏ}ÏÅKÕ ^≥|ƒu#fl =∞#ã¨∞û HõÅ^≥· =∞m§ Hõâº◊ ѨÙx`À U"Õ∞"≥∂ J#flk.
Hõ. =Ú#∞H˘x Å*Ï˚=#`« =, ^Œ#Ü≥ÿ∞ „áê}Ëâ◊√ H˘OQÆ∞ñ ^•eq∞ ^Œ∂ÅO
ɡ#ñQ˘xÜ≥∞ "å~°HÍq∞x, Ü«∞#∞=Ù# qx+≤^ŒúHõ~°‡=∞O ^Œaè=ÚdÜ≥ÿ∞. 470
* ku `«# Ѩ@∞ì =^ŒÅ‰õΩO_® ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘x, Wk `«QÆx Ѩx Jx‰õÄ_® J#∞HÀ‰õΩO_®
ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê~Ú "å~°HÍO`«ÖÏQÍ HÍ"≥∂`«¯O~î°`«`À Ѩu=„ã¨ÎO Ѩ@∞ìH˘x ÖÏyOk.
=. W@∞¡ KÕã≤# ÉèÏ~åºx~°ƒO^èŒO|∞#‰õΩO ^˘ÅOQÆ <Õ~°Hõ ~¸â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O ÉÁ#iOz
ÜÕ∞HÍO`«O|∞# x[HÍO`å ã¨OQÆ=∞O|∞#∞ *Ëã≤ q~°[O|∞#∞ ã¨<å`«#O|∞#∞<≥·# „|ǨχQÍÜ«∞„uÎ
[Ñ≤~ÚOK≥ #O`«. 471
* W@∞¡ WÖÏ¡Å∞ x~°ƒOkèOѨQÍ =^ŒeOK«∞HÀÖËH,õ Hõâº◊ Ѩ„Ѩ*ÏѨu Dâ◊fi~°∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤
UHÍO`«OQÍ `«# HÍO`« HÀiHõ f~åÛ_»∞. "≥O@<Õ HÍà◊√¡ KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» QÆ∞H˘x ™êfl#OKÕã≤ „áê}ÏÜ«∂=∞
ѨÓ~°fiHõOQÍ,âßâ◊fi`«=¸ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«=¸ J~Ú# „|ǨχQÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl [Ñ≤OKå_»∞.
Hõ. kuÜ«Ú#∞ x+≤^ŒúHõ~°‡, ã≤÷uÔH· =∞kÖ’# ã≤QÆ∞æ z\Ïì_»ñQÆ <å
#`«=^Œ# Ü«∞QÆ∞K«∞ <å Ѩâ◊√, Ѩu=Å# ÉèíÜ«∞O|∞ QÆeæ Ѩ~°=∞„Ñ‘u<£. 472
=. Hõâ◊ºÑ¨ÙO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞† ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«Ñ¨uÜ≥ÿ∞# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ <å KÕã≤# Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞
ã¨ÇÏ≤ Oz =∞^Œ~æ ƒ° Ñù i¨ áêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚOQÍHõ! ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞ =∞Ǩ`«∞‡O_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√O_»∞#∞
#ÅOѶ¨ÚºO_»∞#∞ ã¨HÍ=∞[# Ѷ¨Å „áêѨ‰õΩO_»∞#∞ xëê¯=∞[# "≥∂HõΔ„Ñ¨^Œ∞O_»∞#∞ #ºãÎ̈^ŒO_»∞O_»∞#∞
^èŒ$`«^ŒO_»∞O_»∞#∞ ^Œ∞+¨ì tHõΔ‰õΩO_»∞#∞ |~°=∂`«∞‡O_»∞#∞ [QÆ^ŒO`«~åºq∞Ü«Ú x~°∞æ}∞O_»∞#∞
xëê¯=ÚO_»∞#∞ ÉèHí ãÎõ ∞¨ ÅÉè∞í O_»∞#∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞#∞ #QÆ∞ #ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ =∞é˜ÜÚ«
+¨_∞» }
æ âÿˇ fi◊ ~°º ã¨OѨ#∞flO_»∞#∞ [QÆ^ƒŒ ~ù Ü
ΰ Ú« =∞Ǩ#∞„QÆÇϨ jÅ∞O_»∞#∞ x~°Ü
Ì ∞« Ѩiáêź =^è∂Œ ~°H‰Δõ Ωõ O_»∞#∞
ã¨f^ÕgѨuÜ«Ú <≥·# Ü«∂ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞OQÍ`« =∞x ã¨#∞fluOz. 473
* ku‰õÄ_» ‰õÄ_»xѨx KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤Q∞Æ æ JQÆeæ OK«QÍ `«Å =OK«∞H˘#flk. Ѩâ√◊ ѨuÜ≥∞ÿ #
~°∞„^Œ∞_»∞ Uq∞ KÕ™êÎ_À J<Õ ã¨Oâ◊Ü«∞O`À ÉèíÜ«∞O`À Hõâ◊ºÑ¨Ù}˜‚ K«∂z ZO`À „Ñ≤Ü«∞OQÍ W\Ï¡ J#flk.
ã¨~°fiÉèí∂`« ã¨O~°HõΔ‰õΩ_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ <Õ#∞ KÕã≤# JѨ~å^è•xfl HõΔq∞Oz <å QÆ~åƒùxfl ~°H˜ΔOK«∞QÍHõ!
~°∞„^Œ∞_»∞ ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞, ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊‰õΩ_»∞. PÜ«∞# J#∞[˝ ^•@~åxk. PÜ«∞#
HÀiHõÅ∞ HõÅ"åiH˜ HÀiHõÅ∞ f~°∞™êÎ_»∞. HÀiHõÅ∞ ÖËx"åiH˜ "≥∂HΔÍxfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ^Œ∞O_»QÆ∞Å#∞
^ŒO_ç™êÎ_»∞. ^èŒ~°‡^ŒO_®xfl ^èŒi™êÎ_»∞. ^Œ∞~°˚# tHõΔ‰õΩ_»∂, Ѩ~°=∂`«∞‡_»∂, ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, x~°∞æ}∞_»∂,
xëê¯=Ú_»∂, ÉèíHõÎã¨∞ÅÉèí∞_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ S# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º
ã¨OѨ#∞fl_»∂, [QÆ<åfl^äŒ∞_»∂, Jáê~° Hõ$áê=∞Ü«∞ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∂, J`«ºO`« zO`å„HÍO`«Öˇ·# HÍO`«Å#∞
Hõ\ÏH˜ΔOKÕ"å_»∂, ã¨f^Õq =Å¡Éèí∞_»∂ J~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ ##∞fl =∞xflOK«∞QÍHõ Jx ã¨#∞fluOzOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 381
Hõ. J~°ƒù‰õΩÅ∞ ÖËx ^ŒQÆ∞@#∞, QÆ~°ƒù=Ú x[<å^äŒ∞=Å#ñ QÆ=∞ÖÏã¨# HÍ
q~°∂ƒù`«"≥∞ÿ#ñ QÆ~°‡ q, x~°ƒù~°Ñ¨i`À+¨ =∂`«‡ <≥ÅH˘x Ü«ÚO_≥<.£ 474
* ku ã¨O`å#=Ú ÖËxk HÍ|\˜ì `«# =Å¡Éèí∞x=Å¡ `«#‰õΩ QÆ~°ƒùO xez#O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À ã¨O`À+≤OzOk.
=. JO`«ñ QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ ^Œ`å¯Åã¨=Úz`« ã¨O^蕺=O^Œ#O|∞Å∞ niÛ. 475
Hõ. P K≥eH˜ QÆ~°ƒùzǨÏfl=Ú, ÖËz#ñ |i`À+¨ =∂`«‡ <Õáê~°Hõ =∂
sK«∞O_»∞ x[`«Ö’^Œiñ, Ez Ü«∞Hõ~°‡=Ú# HÍ`«‡ „ã¨∞‰õΩ¯K«∞ñ |eÔH<£. 476
* Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu P ã¨=∞Ü«∂xH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# ã¨O^蕺=O^Œ#O =ÚyOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
`«# ÉèÏ~°º‰õΩ QÆ~ƒ° Où xez#O^Œ∞‰õΩ PÜ«∞# P#OkOѨÖ^Ë ∞Œ . KÕÜ∞« ~åx Ѩx KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À zOuã¨∂Î `«# HÍO`«#∞ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ã¨u! h "Õ QÆu xO^Œ HÀ_»Hõ =∞<À*Ï`Õ‰õΔΩHÀ^ŒO_» x
~°æ`« <å~åK« Ѩ~°OѨ~åǨÏ`« qj~°‚ ™êfiO`«"≥· áêѨ ã¨O
QÆu Å*Ï˚ÉèíÜ«∞ ^èŒ~°‡=ÚÖò q_çz ^Œ∞ëê¯ÅO|∞#O^Õ ~°q∞O
zu |e‡<£ "≥ÅÜ«∂e ÔH·=_çx ^Œ∞j≈Å „H˜Ü«∂Ö’Å`«<£. 477
* ã¨f! h=Ù =∞#‡^ä∞Œ x K≥~∞° ‰õΩqO\˜ #∞Oz "≥Å∞=_ç# Ѩ^∞Œ <≥#· ÉÏ}Ѩ~O° Ѩ~Å° ^è•\˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ
K≥ki# ǨÏ$^ŒÜ«∞O HõÅ^•x"≥· Ö’HõxO^Œ‰õΩ [OHõHõ ã≤QÆ∂æ ÉèíÜ«∞=¸ q_çzÃÑ\˜ì, JHÍÅOÖ’ |Å=O`«OQÍ
"≥ÅÜ«∂e=Öˇ "åº"≥∂ǨxH˜ ÖÁOyáÈ~Ú ã¨OQÆq∞OKå=Ù.
=. J@¡QÆ∞@O *Ëã≤. 478
Hõ. ã¨u! q#∞ Éèí∂`«QÆ} „¿Ñ, i`«∞Öˇ· ~°∞„^•#∞K«~°∞ŠѨ$^äŒ∞â◊H˜Î ã¨=∞
xfi`«∞ Å∞„QÆHõ~°∞‡ Åuâ∫, ~°º`«=ÚÅ∞ Éèí„^•#∞Éèí„^Œ∞ Å# <å=∞=ÚÅ<£. 479
Hõ. Ѩ~°ñy# ^Œ~ÀÊ^Œú`«∞ e, ^ŒÌé∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ h‰õΩñ |∞\˜ì ^èŒ~°}˜H˜ „"ÕñÔQ·
x~°`«=Ú |∞^èŒ[#Ñ‘_®, Ѩ~°∞Öˇ· =iÎO`«∞ ~å`«‡|ÅQÆ~°fi=Ú#<£. 480
* JO^Œ∞=Å¡ ã¨∞O^Œs! q#∞. Éèí∂`«QÆ}ÏÅKÕ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨ|_ç# "åÔ~· ~°∞„^Œ∞x J#∞K«~°∞Å∞
Éè„í ^Œ∞_»∞–J#∞Éè„í ^Œ∞_»∞ J<Õ "åi^Œ~Ì ∂° h‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞Öˇ· [x‡™êÎ~∞° . q∞Hõ¯e â◊HãΘ O¨ Ѩ#∞flÅ∂ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
HÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã"å~°∂ =∞Ǩ|Å=O`«∞Å∂ Ju QÆifi+¨μªÅ∂ J~Ú# "åi^ŒÌ~°∂ `«=∞ Ѩ~å„Hõ=∂\’ѨO`À
x~°O`«~°=¸ ã¨[˚#∞Å#∞ ÉÏkèOK«∞`«∂ Éèí∂q∞H˜ ÉèÏ~°Éèí∂`«∞ Ö∫`å~°∞.
382 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. J\˜ì ^Œ∞+¨¯~°∞‡Å‰õΩ#∞ =∞Ǩ`«∞‡ Åey, qâ◊fiq^Œ∞ñ_≥·# ǨÏiH˜x q#flqOѨ
#`«ñ_»∞ HÀÑ≤Oz ǨÏi ‰õΩeâßÜ«Ú^èŒ=Ú#, y~°∞Å #éH˜# QÆu "åi ^èŒ~°}˜ñ QÆ∂Å∞Û. 481
* J@∞=O\˜ ^Œ∞+¨¯~°∞‡Å ^Œ∞O_»QÍʼnõΩ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõ áÈ`å~°∞. "å~°∞ ã¨~°fiA˝_≥·#
ǨÏiH˜ gi „‰õÄ~°H$õ `åºÅ∞ q#flqOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. PÜ«∞# P„QÆÇÏ≤ Oz WO„^Œ∞_»∞ =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À H˘O_»Å#∞
YO_çOz#@∞¡ P ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ǨÏ`«=∂~°∞™êÎ_»∞.
Hõ. Jx Hõâ◊ºÑ¨Ùñ _≥é˜ñyOz#, qx ku ÉèíÜ«∞=∞Ok KåÅ qǨÏfiÅ=∞uÜ≥ÿ∞
`«# ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊√ =ÚMÏ|˚=Úñ, QÆ#∞ñQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞ qQÆ`«H“`«∞Hõ Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 482
* D q^èŒOQÍ `«# Ѩu J~Ú# Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu K≥ѨÊQÍ qx ku ZO`À ÉèíÜ«∞Ѩ_çOk. KåÅ
PO^Àà◊# K≥OkOk. "≥Å "≥ÅáÈ`«∞#fl =ÚYO`À Éèí~°Î =ÚYѨ^Œ‡O "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î W\Ï¡ J#flk.
K«. ^èŒ~° ã¨∞[<åѨ~å^èŒ∞ÅQÆ∞ `å=∞ã¨z`«∞ÎÅ ÔHO^Œ∞ <åÜ«Ú=Ù<£
ã≤iÜ«Ú #tOzáÈ=Ù† =∞$u ¿ã‰õΩé∞ â◊„`«∞ÅKÕ`«† xO`«Ü«∞ø
#~°Ü«∞ñQÆ x‰õΩ¯=O|∞ Éèí=^•`«‡A ÖÏ~°∞ºÅ ÔHQÆ∞æ¿ãÜ«∞ Éèí∂
ã¨∞~°∞Å „‰õΩ^è•yfláêÅÊ_»Hõ â’Éèí#=∞ø ǨÏiKÕu ѨOK«`«<£. 483
* ™êfig∞! ã¨[˚#∞ʼnõΩ JѨHÍ~°O KÕ¿ã `«"≥∂QÆ∞} „Ѩ=$`«∞ÎÖˇ·# =∞^À#‡`«∞ÎʼnõΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
PÜ«Ú=Ó, ã¨OѨ^ŒÅ∂, #t™êÎ~Ú. â◊„`«∞=ÙÅ KÕ`«∞ÅÖ’ "åiH˜ =∞$`«∞º=Ù `«Ñ¨Ê^Œ∞. Wk =Ú=∂‡\˜H©
"åã¨Î=O. =∞# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ P~°∞ºÅ‰õΩ JѨ~å^èŒO KÕã≤#O^Œ∞=Å¡ P „ÉÏǨχ}∞Å HÀáêyflH˜ |eH͉õΩO_®,
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏi KÕ`«∞ÅÖ’ =∞~°}˜OK«_» =∞<Õk =∞ǨÉèÏQƺO.
K«. J#=Ù_»∞ñ QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ QÆ=∞ÖÏ## H˜@¡#∞ xOu! h=Ù KÕ
ã≤# qѨs`« Hõ~°‡=Ú#ñ *ˉõΩéˇ x\˜ì Ü«∞=ã¨÷† nxH˜<£
=∞#=Ú#ñ ^•Ñ¨ "≥ÚO^Œ‰õΩ=Ú! =∂^èŒ=Ù áê^Œã¨~À[Ü«ÚQƇ zO
`«#=Ú#ñ *Ëã≤Ü«Ú<£ ##∞ =Ú^ŒO|∞#ñ Q˘Å∞Û@ñ *Ëã≤Ü«ÚO^ŒQÆ<£. 484
* ku =∂@Å∞ qx Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ P Hõ=∞Å=Úd`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. WOf h=Ù KÕã≤# qѨs`«HÍ~°ºO
=Å¡ W@∞=O\˜ ^Œ∞~°=ã¨÷ =zÛOk. nx HÀã¨O h =∞#ã¨∞ûÖ’ Ѩi`«Ñ≤OK«=^Œ∞Ì. NѨu áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
ÉèÏqOK«∞. ##∞fl ã¨O`À+¨O`À ¿ãqOK«∞.
`Õ. ~°=∞}˜! h ã¨∞`«∞ÅO^Œ∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ, =Å# #∞^Œ~ÚOK«∞ "åi֒ѨŠ=Ú‰õΩO^Œ
Ѩ^Œã¨~À*Ï`« q#ºã¨ÎÉèÏ=Ùñ_≥·#, `«#Ü«Úñ _»∞^Œ~ÚOѨñ QÆÅñ _»u^è•i‡‰õΩO_»∞. 485
* ~°=∞}©! q#∞. h H˘_»∞‰õΩÅÖ’ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ J<Õ "åxH˜ ѨÙ>Ëì ã¨O`å#OÖ’ #∞Oz ^èŒ~°‡|∞kú
QÆÅ"å_»∂, ǨÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅg∞^Œ ã¨Oã¨HõÎ"≥∞ÿ# ÉèÏ=O HõÅ"å_»∂ J~Ú# XHõH˘_»∞‰õΩ [x‡™êÎ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ 486
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 383
Hõ. Ѷ¨∞#ѨÙ}∞ºO _»#fiÜ«∞ áê, =#∞ñ_»QÆ∞ #ѨC}º`«=Úx =~°H©iÎ Å`«Öò
=#[Éèí"åO_À^Œ~° "≥∞, Å¡#∞ xO_»ñQÆñ |~°∞fi |∞^èŒÅÖÏ=ÚO _»QÆ∞@<£. 487
* JO`ÕHÍ^Œ∞, =∞ǨѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∂, =Oâ◊áê=#∞_»∂, |∞^è[Œ # „âı+μ¨ _ª ∂» JQÆ∞@=Å¡ P =∞Ǩ=∞Ǩïx
H©iÎÅ`«Å∞ „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_»=∞O`«\Ï "åºÑ≤™êÎ~Ú.
`Õ. "å=∞Ö’K«#! q#∞=Ú ^Œ∞~°fi~°‚ ¿ÇÏ=∞, =∞yfl ѨÙ@=Ú#ñ |iâ◊√^Œú "≥∞ÿ "≥Å∞OQÆ∞
#@∞¡, ^Œ∞ëêì`«‡ ã¨OÉèí=Ùñ_»Ü«Úº =Oâ◊, áê=#∞O _»QÆ∞ ǨÏiáê^ŒÉèí‰õΩÎñ _»QÆ∞@. 488
* "åÅæO\©! J`«_∞» ^Œ∞~å‡~°∞_æ #·≥ Ç≤Ï~°}ºHõt=Ùx Ѩل`«∞_Õ J~Ú#ѨÊ\˜H© NǨÏiáê^Œ Éè‰í Ωõ _Î ∞» HÍ=@O
=Å¡ =∞e#=~°O‚ QÆÅ |OQÍ~°∞ JyflÖ’ Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ ÿ ã¨∞=~°"‚ ∞≥ #ÿ @∞¡, =Oâßx HõO`å Ѩ~=° ∞Ѩq„`«∞ _Ò`å_»∞.
`Õ. JOz`åëêìOQÆÜ≥∂QÆ „H˜Ü«∂HõÖÏѨÙ, Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ #=∞‡Ç¨#∞ÉèÏ=Ù
#`«∞ÅjÅ ã¨fiÉèÏ= q*Ï˝# ã¨~°}˜ñ, ^•=Úñ [i~ÚOѨ <å`«‡Åñ ^ŒÅñ`«∞ Ô~ѨÙ_»∞. 489
* „âı+¨ª"≥∞ÿ# JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ „ѨÜ≥∂QÍÅÖ’ Pi`Õi# =∞ǨÜ≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ Ãã·`«O P
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx 㨄`«Ê=~°Î#‰õÄ, ™ê^èŒ∞jÖÏxH˜ =Úiã≤áÈ~Ú PÜ«∞# J_»∞QÆ∞ *Ï_»ÅÖ’ `å=Ú ‰õÄ_®
x`«º=Ú #_»"åÅx =∞#ã¨∞ûÅÖ’ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
L. P =∞Ç≤Ï`å`«‡‰õΩO_»∞ ã¨∞QÆ∞}ÏO|∞kè ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞, Å
H©Δ‡ =∞Ç≤ÏàÏkè<å^äŒ∞ñ ^Œ∞Åã‘ ^Œà◊^•=Úñ |ˆ~â◊√ <å`«‡ ǨÏ$
`åÎ=∞~°ã¨O|∞#O^Œ∞ñ „|=∞^ŒO|∞# xeÊ `«^Œ#º =ã¨∞Î=ÙO
^• =∞kÖ’ ǨÏã≤OK«∞ ǨÏi^•ã¨º qǨ~° qxtÛ `å`«∞‡ñ_≥·. 490
* ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»∂, ã¨^Œ∞æ}ÏʼnõΩ ã¨=Ú„^ŒO =O\˜ "å_»∂, =∞Ç≤Ï`å`«∞‡_»∂ J~Ú#
P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÅOÖ’ ÅH©Δ‡=∞<ÀǨÏ~°∞x, `«∞Åã‘^•=∞^èŒ~°∞x, Ѩ~å`«Ê~°∞x
ã¨O`À+¨OQÍ x~°O`«~°O xÅ∞ѨÙH˘x P NǨÏi ¿ã"å=∂~°æOÖ’<Õ rq`«=∞O`å #_»"åÅx xâ◊Û~ÚOK«∞
H˘x#"å_≥· Ö∫H˜Hõ=ÚÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ K«∞ÅHõ#QÍ K«∂ã¨∞ÎO\Ï_»∞.
=. J\˜ì h ᜄ`«∞O_»∞. 491
ã‘. =∞Ç≤Ï`« ^ÕǨ^Œºaè=∂#O|∞ kQÆ<å_ç z~°`«~åÅOѨ@ jÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
|~°ã¨=∞$kúH˜ <å`«‡ñ |i`À+¨ =∞O^Œ∞K«∞ñ |~°^Œ∞óY=Ú#‰õΩñ ^•Ñ¨=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞
h qâ◊fi=∞O`«Ü«Ú <Õ qÉèí∞=∞Ü«∞ =∞x Ü≥∞=fix Hõ~°∞}KÕ <≥é∞ñQÆ#Ü≥∞º
#\˜ì ~¸â◊fi~°∞xñ ^• <å`«‡™êH˜ΔQÆ "≥∂^Œ =∞_»~°OQÆñ EK«∞ ###º^Œ$+≤ì
`Õ. #ux^•ÃѶ∂„QÆ ã¨=∞Ü«∞O|∞#O^Œ∞ xdÅ, [O`«∞ ã¨O`åѨ =∞_»ñyOK«∞ K«O„^Œ∞=∂_ç¯
#dÅ[QÆ=ÚÅ ^Œ∞óYO|∞ ÅѨ#~ÚOK«∞, ~°∂_èç <å`«ñ _»*Ï`«q~Àkè Ü«∞QÆ∞K«∞. 492
384 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* J@∞=O\˜ h =∞#∞=∞_»∞ â◊s~å^Œ∞ÅÃÑ· Jaè=∂#O ÖËx"å_≥· "≥·~åQƺO`À ‰õÄ_ç# ã¨fiÉèÏ=O
HõÅ"å_≥· W`«~°∞Å Jaè=$kúH˜ ã¨O`À+≤ã¨∂Î, J>Ë¡ W`«~°∞Å ^Œ∞óMÏxH˜ ã¨O`åѨO K≥O^Œ∞`«∂ LO\Ï_»∞. D
qâ◊fiO ã¨=∞ã¨Î=¸ ÉèíQÆ=#‡Ü«∞ =∞x ÉèÏq™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ=# ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡<Õ HõeyO^Œx
qâ◊fiã≤™êÎ_∞» . J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ã¨O`À+¨O`À `«^HÕ õ ^Œ$+≤`
ì À, P`«‡™êH˜QΔ Í ^Œi≈™êÎ_∞» . ÉèÜ
í ∞« OHõ~=° ∞~Ú#
ZO_®HÍÅOÖ’ ã¨~fi° r=ÙʼnõΩ `åáêxfl áÈQ˘>Ëì K«O„^Œ∞xÖÏ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ ã¨O`åáêxfl áÈQ˘_»`å_»∞. PÜ«∞#‰õΩ
â◊„`«∞=Ù J<Õ "å_»∞ LO_»<Õ LO_»_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ǨÏi^蕺# xëêªQÆi+¨μªO _»QÆ∞ #=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ=`å„QÆQÆ}∞ºO_»∞. 493
Hõ. q=∞ÖÏO`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°O, QÆ=ÚÅ#∞ ¿ãfiKåÛù#∞~°∂Ѩ Hõe`«∞O_»QÆ∞ <å
Hõ=∞ÖÏnèâ◊fi~°∞ ‰õΩO_»Å, ~°=∞}©Ü«∞ =ÚYO|∞ñ EK«∞ñ „|=∞^ŒO ɡã¨ñQÆ<£. 494
* WO`ÕHÍ^Œ∞† NǨÏi ^蕺#OÖ’ J`«ºO`«"≥∞ÿ# x+¨ª HõÅ"å_≥· ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_≥· ֒ѨÖÏ
"≥Å∞ѨÖÏ ã¨$+≤ì JO`«\Ï `å#∞ ÉèÏqOz# ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂áêxfl ¿ãfiK«ÛùQÍ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
=∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ`À =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# P ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞x =ÚMÏxfl ã¨O`À+¨OQÍ ã¨O^Œi≈™êÎ_»∞.
`Õ. =∞é˜Ü«Ú h qâ◊fi =∂ ǨÏi=∞Ü«∞=Ú QÍñQÆ, =∞#=Ú Ö’Ñ¨Åñ ^ŒÅñK«∞ #=∞‡#∞xÉèí∞O_»∞
=∞#∞ =∞Ǩ`«∞‡ÅÖ’# h =∞#∞=∞ñ_»kè‰õΩñ, _»#ñQÆ #∞uÔH‰õΩ¯ #OK«∞ñ QÆâ◊ºÑ¨Ùñ_»∞ ѨÅ∞Hõ. 495
* =∞#∞=Ù`À ã¨=∂#∞_≥#· P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ D „ѨÑO¨ K«=∞O`å ǨÏi=∞Ü«∞OQÍ
`«ÅOK«∞`å_»∞. =∞iÜ«¸ =∞Ǩ`«∞‡ÅO^ŒiÖ’ h =∞#∞=∞_»∞ =∞ǨÏhÜ«Ú_≥· H©iÎ á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx Hõâº◊ ѨÙ_»∞
ѨeHÍ_»∞.
Hõ. qx `«# `«#Ü«ÚÅ∞ =∞^èŒ∞ã¨∂, ^Œ#∞KÕ Ç¨Ï`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°#∞K«∞ñ ^Œ# =∞#∞=∞ñ_»∞ ã¨
[˚##∞`« ÉèÏQÆ=`«∞O _»QÆ∞, ##∞K«∞ =∞kO *ÏÅ ^Œ∞óYǨÏ~°¬=Ú ÖÁ^Œ=<£. 496
* Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q#fl ku `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞ q+¨μ‚=Ù KÕuÖ’ =∞~°}˜™êÎ~°#fl =∂@‰õΩ
qKåiOzOk. `«# =∞#∞=∞_»∞ Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥· ã¨[˚#∞ʼnõΩ ã¨Oã¨Î=hÜ«Ú _Ò`å_»#fl =∂@‰õΩ ZO`À
ã¨O`À+≤OzOk.
=. LO_»∞#O`« <å kuÜ«Úñ QÆâ◊ºÑ¨g~°º ã¨OÉèí$`«Oɡ·# QÆ~°ƒùO|∞ ^Œ∞~°ƒù~° `Õ*’aè~å=∞O|∞#∞ ##º
`Õ*’ q~å=∞O|∞#∞ k#k#„Ѩ=~°ú=∂#O|∞#∞ <≥· x=fi\˜Å¡ x*’^Œ~°ã≤÷`«∞Öˇ·# ‰õΩ=∂~°∞
Å=∞~°^Œ=∞#∞Öˇ· =iÎOѨñQÆÅ ~°x zOuOK«∞K«∞ QÆ~°ƒùO|∞ â◊`« =~°¬O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz Ü«Ú#fl
Ü«∞#O`«~°O|. 497
* D q^èŒOQÍ Hõâ◊ºÑ¨Ùx g~°ºO`À xO_ç# ku QÆ~°ƒùO ÉèíiOѨ~åx `Õ[ã¨∞û`À ^ÕnѨº=∂#OQÍ
„ѨHÍtOK«∞`«∂ J#º`Õ[ã¨∞ûÅ#∞ Juâ◊~ÚOK«∞`«∂ k#k#=¸ Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`«∂ LOk. ku `«#
Hõ_∞» ѨÙÖ’x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ^Õ=`«Å#∞ u~°ã¯¨ iOK«QÅÆ ~°x `«ÅáÈã¨∂Î #∂ˆ~O_»¡ Ѩ~º° O`«O P"≥∞ `«# QÆ~åƒùxfl
^èŒiOz L#flk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 385
L. P kuQÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ ~°∞z~åHõ$u`À <˘Hõ`Õ[ =∞#º `Õ
*’ ^Œ=∞bÅ "≥Åfi_ç =ã¨∞O^èŒ~°Ü«Ú<£ QÆQÆ#O|∞ xO_ç ã¨O
Kèåk`« Ѩ^Œ‡ÉÏO^èŒ= xâßHõ~° nѨÙÎÅ∞ QÆeæ ã¨∂zHÍ
ÉèË^Œ =∞Ǩϟ„QÆ ã¨O`«=∞㨠cè+¨}"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∂‰õΩÖÏ`«∞‡Öˇ·, 498
* P ku^Õq QÆ~°ƒùO #∞O_ç Ju~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# XHÍ<˘Hõ `Õ[ã¨∞û "≥Å∞=_çOk. P `Õ[ã¨∞û W`«~°
`Õ[ã¨∞û ÅxflO\˜h Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã∂¨ Î xOw <ÕÖÏ xO_ç, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å HÍO`«∞Å#∞ Ãã·`O« HõÑÊ≤ "ÕãO≤ k.
JO`«\Ï q∞H˜¯e zHõ¯x pHõ\˜ "åºÑ≤OzOk. JO^Œ~°∂ ÉèíÜ«∞O`À HõOÑ≤Oz áÈÜ«∂~°∞.
K«. J=∞~°QÆ}O|∞ ÖˇÅ¡ñ QÆ=∞ÖÏã¨#∞áêeH˜ <Õñy `«`«Ê^•
|˚=ÚʼnõΩ „"≥ÚH˜¯ Ü«∞O[Å∞Å∞ á¶êÅ=ÚÅO QÆkÜ«∞OQÆñ *ËiÛ z
`«Î=ÚÅ ÉèíÜ«∞O|∞ ã¨O„Éèí=∞=Úñ ^•~˘¯# x@¡x q#flqOz~À
Ü«∞=∞~°‰õΩÖÏ„QÆQÆ}º! ^Œ∞i`å~°‚=`å~°}! ã¨$+≤ìHÍ~°}Ï! 499
* ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ QÆ∞OѨÙQÆ∂_ç „|Ǩχã¨xflkèH˜ "≥àÏ¡~°∞. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ #=∞㨯iOKå~°∞.
#∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ KÕiÛ, =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíÜ«∞=¸, `«`«Î~°áê@∂ Juâ◊~ÚOѨQÍ D q^èŒOQÍ q#flqOKå~°∞.
'' F^Õ=`å‰õΩÅ „âıëêª! h=Ù áêѨ=∞<Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜OK«∞@‰õΩ ¿ã`«∞"≥#· "å_»=Ù! ã¨=∞ãÎ̈ ã¨$+≤Hì © ¿ÇÏ`«∞"≥#·
"å_»=Ù.
L. h=Ù K«~åK«~° „ѨK«Ü«∞ <Õ`«=Ù ^è•`«=Ù ã¨~°fiÖ’Hõ áê
ÖÏ=o =∞øoÉèí∂+¨}∞ñ_» =Oz`«=¸iÎq ^Õ=^Õ=! "å
}©=~°! ~¸ Ü«∞*ÏO_»=Ú# h=Ù <≥é∞OQÆx Ü«∞~°÷ =Ú#fl^Õ
ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅOѨÙ=Ú qѨ#∞flÅ =∞=Ú‡ Éèí=„`«ÊѨ#∞flÅ<£. 500
* h=Ù K«~åK«~°„ѨѨOKåxH˜ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù. ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. ã¨HõÅÖ’Hõ áêʼnõΩÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù.
ѨÓ[hÜ«Ú_»"≥·# ^Õ=^Õ"å! ã¨~°ã¨fif =Å¡ÉèÏ! D „|Ǩ‡O_»OÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=Ú#flk? PѨ^ŒÅ
áêÖˇ·<å=Ú. h K«~°}ÏÅ<Õ â◊~°}∞á⁄O^•=Ú. =∂ HõëêìÅ#∞ XHõ¯=∂@∞ h =∞#ã¨∞ûÖ’ 㨇iOK«∞.
=. ^Õ"å! HÍ~°º~°∂ѨO|QÆ∞ KÕ`«<åKÕ`«<å`«‡Hõ „ѨѨOK«O|∞#‰õΩñ QÍ~°}∞O_»"≥·# hKÕ`« ã¨=∞ã¨Î
Éèí∞=#O|∞Å∞#∞ ã¨$l~ÚOѨñ|_çÜ≥∞, h=Ù ã¨~°fi Éèí∂`å`«‡ÉèÏ=q^Œ∞O_»=Ù, Ö’Hõ<å^äŒtMÏ=∞}˜
Éè∂í `«∞O_»=Ù, q*Ï˝#g~°∞ºO_», =q^ŒºO*Ëã≤ ~Ú\˜ì „ã¨+$ì¨ ~°∂ѨO|∞ <˘Oku, QÆ$Ç‘Ï`«~*° ’QÆ∞}∞O_»=Ù,
hÜ«∞O^Œ∞ñ „|ѨOK«O|∞ b#Oɡ· Ü«ÚO_»∞, ã¨∞ѨHõfiÜ≥∂QÆO|∞ <˘Ok xëê¯=ÚÖˇ· ^蕺#O|∞#
x#fl~°ÜÚ« K«∞ xi˚`â« ßfi¿ãO„kÜ«∂`«∞‡Öˇ· Éè=í „`«Ê™ê^ŒO|∞ =_»ã#≤ "å~°Å‰õΩO |~åÉè=í O|∞ ÖˇH¯õ _çq?
Z=fix "åQÍ˚ÅO|∞ÅKÕñ ÉÏâ◊|^ŒúO|∞Öˇ·# Ѩâ◊√=ÙÅ K«O^ŒO|∞# xdÅ r=ÙÅ∞ =iÎO`«∞ ~°\˜ì h‰õΩ
#=∞㨯iOK≥^Œ. =∞Ǩϟ~å„`« qÉèÏQÍÉèÏ=O|∞# Å∞ѨÎHõ~°‡O|∞ÅQÆ∞ Ö’HõO|∞ʼnõΩ ¿ã=∞O|∞
386 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÍqOѨÙ=Ú, â◊~°}ÏQÆ`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=Ú‡ #uâ◊Ü«∞Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ѨiѨÓ~°‚O|∞ÅQÆ∞ Hõ\ÏHõΔO|∞Å gHΔ̃Oz
~°H˜ΔOѨÙ=Ú. Hõâ◊ºÑ¨Ù g~°ºO|∞ ku QÆ~°ƒùO|∞##∞O_ç ã¨HõÅ kQÆfiÅÜ«∞O|∞ <å„Hõq∞Oz ^•~°∞=O^Œ∞
=Ç≤Ïfl K«O^ŒO|∞# b#Oɡ· „Ѩ=$^ŒúO |QÆ∞K«∞#fl—— ^Œx q#flqOz# |$O^•~°Hõ ã¨O^ÀǨÏO|∞ʼnõΩ
<å#O^ŒO|∞ QÆO^ŒoOѨ #~°qO^Œ#O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 501
* F ^Õ=^Õ"å! HÍ~°º~°∂Ѩ"≥∞ÿ# D K«~åK«~° „ѨѨOKåxH˜ h"Õ HÍ~°} "≥∞ÿ#"å_»=Ù. h"Õ D
Ö’HÍÅhfl 㨠$ +≤ ì O Kå=Ù. h=٠㨠= ∞㨠Π„áê}∞Å PO`« ~ ° º O `≥ e ã≤ # "å_» = Ù. Ö’Hõ á êʼnõ Ω ÅÖ’
=∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#∞_»=Ù. q*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl_»=Ù. =∂Ü«∂„ѨÉèÏ=O`À ã¨$+≤ìHõ~°Î"≥· D ã¨$+≤ì KÕã¨∞Î<åfl=Ù.
~°*’QÆ∞}Ïxfl Ö’Q˘#fl hÖ’ D qâ◊fi=∞O`å qb#"≥∞ÿ LO@∞Ok. Ü≥∂QÍÉèϺã¨OÖ’ Pi`Õi xëê¯=ÚÖˇ·#
=∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å∞ x#∞fl ^蕺x™êÎ~°∞. x#∞fl ^Œi≈™êÎ~°∞. âßfiã¨#∞ JiHõ\˜ì WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz
P`å‡~å=ÚÖˇ· h J#∞„QÆÇϨ O ÅaèOz#"åiH˜ J==∂<åÅ∞ HõÅ∞QÆ<Õ HõÅ∞QÆ=Ù. Z=x=∂@‰õΩ u~°∞QÆ∞ÖË^À,
Z=x P[˝‰õΩ |^Œ∞úÖˇ· „`åà◊¡KÕ Hõ\˜ì"ÕÜ«∞|_ç# Ѩâ◊√=ÙÅ=Öˇ ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ∂ „Ѩ=iΙêÎ~À J@∞=O\˜ h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl=Ú.
Wk ѨQÆÅ∂, Wk ~å„f J<Õ qÉèÏQÆO ÖËHõ ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å∂ Ö’Ñ≤Oz pH͉õΩѨ_Õ D Ö’HÍxH˜ ˆHΔ=∞O
HõeyOK«∞. â◊~°}Ï~°∞÷Å"≥∞ÿ =zÛ# =∂ÃÑ· h ѨiѨÓ~°‚ Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ∞ „Ѩã¨iO*Ëã≤ =∞=Ú‡ ~°H˜ΔOK«∞.
Hõ>ˇìÖ’ ~°QÆ∞ÖÁ¯<Õ JyflÖÏQÍ ku QÆ~°ƒùOÖ’ Hõâ◊ºÑ¨Ùx g~°ºO q~ålÅ∞¡`«∂ Jxfl k‰õΩ¯Å#∂ P„Hõq∞Oz
JO`«HõO`«‰õÄ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞#flk.—— D q^èŒOQÍ q#flqOK«∞`«∞#fl J=∞~° ã¨=¸Ç¨xH˜ „Ѩ"≥∂^ŒO
HõeˆQ@@∞¡ Hõ=∞Åã¨OÉèí=Ù_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ "≥·‰õΩO~î°=Ú# Hõ~°∞QÆ∞@ :-
Hõ. w~åfi}∞ÖÏ~°! Ü«Ú+¨‡, `«∂Ê~°fiA ÖÏf‡Ü«∞ã¨∞`«∞Å∞ ѨÙ}∞ºÅ∞ qK«~°
xfl~åfi}∞Å∞ ã¨#HÍ^Œ∞Å∞, ã¨~°fiOHõ+¨ âı=Ú+‘ qK«HõΔ}∞ ÖˇO^Œ∞<£. 502
* F ^Õ=`«ÖÏ~å! ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ g∞HõO>Ë =ÚO^Õ [x‡Oz# "å~°∞. "å~°∞ <å‰õΩ
=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å∞. Ѩ~°=∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞. ~°∂ѨO^•eÛ #_»z=ã¨∞Î#fl ÔH·=źO =O\˜"å~°∞. ã¨=∞ã¨Î
q+¨Ü«∂ÅÖ’#∂ ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# *Ï˝#O QÆÅ q^•fiOã¨∞Å∞.
Hõ. "å~°Å∞ xã¨ûÊ$Ǩï ÅQÆ∞K«∞ #, "å~°} Éèí∞=#O|∞ ÖˇÅ¡ =_çñ „QÆ∞=∞‡~°∞K«∞<£
nè~°∞ ÖÁHõ<åñ_»∞ ÉèíH˜Î<£, N~°=∞}©â◊fi~° Ѩ^•|˚¿ã"å x~°u<£. 503
* nè~°∞Å∂ Pâß^Œ∂~°∞Å∂ JQÆ∞ "å~°∞ Ö’HÍÅhfl Ü«∞^äÕK«ÛùQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ XHõ<å_»∞ ÉèíH˜Î`À
Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ H˘Å"åÅ<Õ Pã¨H˜Î`À |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 387
K«. K«x K«x HÍOz ~°O`« |∞^èŒã¨`«Î=Ú ÅOz`« x`«º k=º â’
Éèí# qÉèí"åaè ~å=∞=Úñ „|Ѩ#fl[# ã¨Î=hÜ«∞ <å=∞=Ú<£
[##q~å=∞=Ú<£ ã¨∞[# ã¨#∞fl`« Éèí∂=∞=Ú ÉèíHõÎÖ’Hõ áê
Å# QÆ∞}^è•=∞=ÚO |∞~°ÅÖÏ=∞=Úñ *Ï~°∞q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú<£. 504
* P |∞^è=Œ ~ˆ }∞ºÅ∞ Pq^èOŒ QÍ "≥o§, "≥o§, "≥É· "íè À¿Ñ`«"∞≥ #ÿ "≥‰· Ωõ O~îåxfl K«∂Kå~°∞. P =∞ǨѨ@}
ì O
k=º"≥∞#ÿ â’Éè`
í À ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞#flk. J`«ºO`« =∞<ÀǨÏ~°OQÍ L#flk. „ѨÑ#¨ ∞flÅQÆ∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ
ÉèílOѨ^Œy L#flk. JHõ¯_» ™ê÷#O ÅaèOz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ Ñ¨Ù#~°˚#‡O ÖË^Œ∞. P #QÆ~°O
P~°º[#ã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ ÉèíHõÎ[#áêÅ#‰õΩ QÆ}hÜ«∞"≥∞ÿ, QÆ∞}=ÚʼnõΩ P™ê÷#"≥∞ÿ, #QÆ~°=ÚÅÔHÅ¡
uÅHÍÜ«∞=∂#"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞#flk.
L. P =∞ǨÏhÜ«∞ Ѩ@ì}=Ú#O^Œ∞ =ã≤OK≥_ç"å~° ÖÏ`«‡ x
ëê¯=∞Ѷ¨ÅOɡ ã¨`«ÊùÅ=ÚQÍñ ^ŒÅáÈã≤ =Ú=Ú‰õΔΩ^èŒ~°∞‡Öˇ·
N=∞Ç≤ÏàÏkèáêO„Ѷ≤∞ ã¨~°ã‘~°∞ǨÏѨÓ[ ÖÁ#~°∞ÛK«∞<£ =∞Ǩϟ
^•Ì=∞ `«nÜ«∞~°∂Ѩ=ÚÅñ ^•eÛ ã¨∞dOK«∞K«∞ #∞O^Œ∞ Ô~ѨC_»∞<£. 505
* P =∞Ǩ #QÆ~°OÖ’ x=ã≤OKÕ áœ~°∞Å∞ xëê¯=∞Ѷ¨Å"Õ∞ `«=∞ rq`« ã¨~°fiã¨fiOQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞.
ÔH·=źO HÍOH˜ΔOz#"å~°∞. x~°O`«~°O ǨÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅ<Õ JiÛã¨∂Î LO\Ï~°∞. JѨÙ~°∂áêÅ~Ú#
<å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz P#O^Œ=∞Ü«ÚÖˇ· JÅ~å~°∞`«∂ LO\Ï~°∞.
K«. qQÆ`«~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}∞ñ_»∞ q„â◊√`«Kå~°∞Ü«∞â◊√O_»∞ â◊√^Œú ã¨
`«Îfi QÆ∞}∞ñ _»AO _»<åk ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜ÎÜ«Ú<£
xQÆ=∞K«Ü«∂O`«"Õ^Œ∞ºñ_»∞ qxâ◊ÛÅ x~°‡Å ^èŒ~°‡=¸iÎÜ«Ú
#flQÆ∞ ǨÏi¿Ñ~°ñ ɡOÃÑã¨ñQÆ∞ ##flQÆ~ÀѨ=#=Ú‡ e=Ú‡Å<£. 506
* N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞, k‰õΩ¯Å xO_ç# K«Hõ¯x H©iÎ HõÅ"å_»∞,
ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ã¨`«ÎfiQÆ∞}O =¸sÎÉèíqOz#"å_»∞, JA_»∞, P^ŒºO`« ~°Ç≤Ï`«∞_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, J#O`«â◊H˜Î
ã¨OѨ#∞fl_»∞, "Õ^•O`«"^Õ ∞Œ º_»∞. xâ◊ÛÅO, x~°‡ÅO J~Ú# ^è~Œ ‡° O ~°∂ѨÙ^•eÛ#"å_»∞. J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ùx
¿ã=Ö’ ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂ ǨÏ$^Œº"≥∞ÿ# P #QÆ~À^•º#O q~ålÅ∞¡`«∞O@∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Úñ ÔQ·=źO|∞ =¸sÎÉèíqOz# `≥éOQÆ∞#O ÉÁÅ∞áê~°∞K«∞ ''<≥·„âı≈Ü«∞㨗— <å=∞O|∞#
#aè~å=∞Oɡ· ã¨`«`«O|∞#∞ ã¨HõÅ~°∞Î^èŒ~°‡O|∞Å∞ QÆey Ü«∞i÷[#O|∞Å =∞#O|∞ŠѶ¨∞#O|∞Å∞Q
Æ hiHõ ÖˇuÎ# HÀiHõÅ∞ ™êiHõÅ∞ Q˘# <˘ã¨OQÆ∞K«∞ x`«~° `«~°∞~°Ç≤Ï`«O|∞Å∞#∞ QÍ=∞^ÀǨÏ#
ã¨ÇÏ≤ `«O|∞Å∞#∞ |∞+¨ÊѶŨ Éèií `«O|∞Å∞#∞<≥· `«#~°∞Û ã¨O`å#=# ã¨O`å#O|∞Å∞#∞, ã¨=∞Oz`«
=ã¨O`« ã¨=∞Ü«∞ ™œÉèÏQƺ ã¨OѨ^Œaèâ’aè`« "åã¨OuH͉õΩã¨∞=∞ qã¨~° Ѩi=∞à◊ q∞o`« QÆo`«
388 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞Hõ~°O^Œ Åe`å"≥∂^Œ =Úk`« ǨÏ$^ŒÜ«ÚÖˇ·, Ü«∞YO_»`Õ*’xkè Ü«∞QÆ∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩ K«i„`«O|∞
Å∞QÆæ_çOѨÖËHõ YO_ç`«*Ï˝#∞ ÅÜ«Úº#∞ x~°uâ◊Ü«∞ q+¨Ü«∞ã¨∞MÏ#∞Éèí= HÍ~°}O |QÆ∞@
xOk~åã¨∞O^Œs~°=∞} K«~°} ¿ã"å q~°=∞} HÍiÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl^Œx `«ÅOz `«^ŒæO^èŒ „áêѨHõ
QÆO^èŒ=ǨïxO k~°ã¨¯iOz <å~åÜ«∞} Éèí[#Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ· K«i~ÚOK«∞ ã¨∞O^Œs Ü«ÚHõÎÖˇ·#
"≥·=∂x‰õΩÅ∞#∞, "≥·=∂xHõ =∂#™È`ÕûHõO|∞QÆO ÉÏ~å=`« ǨÏO㨠™ê~°ã¨ â◊√Hõ Ñ≤Hõ Kå`«Hõ uuÎi
=∞Ü«¸~° ~°^ä•OQÆ =ÚYº qǨÏOQÆ HÀÖÏǨÏÅ q~å=∞O|∞QÍ #~°qO^Œ#Ü«∞# Hõ^ä•QÍ#O|∞
Å#∂#O|∞Å∞QÍ "≥Ú~°Ü«∞ =∞^Œ= kOkOk~° ã¨O^ÀǨÏHõe`« ѨÙ+¨Ê=b¡ =∞`«e¡HõÅ∞#∞, #‰õΩOiî`«
K«i„`«∞O_≥·# q‰õΩO~î° xÅÜ«Úx HõO~î°O|∞#O ^Õ[iÅ∞¡ qÅã≤`« `«∞Åã‘^•=∞O|∞O QÆ#∞OQ˘x
~¸ `«∞Åã‘^•=∞O|∞ ǨÏi =∞OQÆà◊ QÆà◊ qÅQÆflOɡ· Ü«ÚO_»∞ ™œÉèÏQƺO|∞ =_»Ü«Ú@ ˆHq∞
`«Ñ¨O|∞ QÍqOK≥<ÀÜ«∞x |Ǩ˙HõiOK«∞ K«O^ŒO|∞# <˘Ñ¨C K«O^Œ# =∞O^•~° ‰õΩO^•~°qO^Œ
ѨÙ<åflQÆ <åQÆ =‰õΩàÏâ’Hõ ‰õΩ~°=HÀ`«ÊÅ áêi*Ï`åk „Ѩã¨∂#=∞O[~°∞Å∞#∞, =∞O[s ѨÙO[ ~°Ol`«
x‰õΩO[O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #∞`«∞ÎOQÆ Ñ‘# ‰õΩK« ÉèÏ~åHõOÑ≤`« =∞^茺O|∞Å∞ñ QÆ\˜`«@ Ѷ¨∞\˜`« Hõ#Hõ
"Õ∞YÖÏ HõÖÏѨ x#^ÀѨÖÏe`« hÅ ^Œ∞‰õÄÅ â’aè`« Ѩ$^äŒ∞ x`«O| Éèí~åÅã¨Ü«∂# ǨÏã≤`« HõÅǨÏOã¨
=∞Ü«¸~° QÆ=∞#O|∞Å∞, #ã¨=∞â◊~° ‰õΩã¨∞=∞â◊~° qÅã≤`«O|∞ #ѨǨÏã≤OK«∞ #Ü«∞# Hõ=∞ÅO|∞Å∞O
QÆey# ã¨∞O^Œs ã¨O^ÀǨÏO|∞ÅO ^Œye HõO^Œ~°Ê ˆHm qǨ~°O|∞Å <å#O^ŒO|∞ <˘O^ŒHõ =Ú‰õΩO^Œ
K«~}° Ï~°qO^Œ ¿ã"åѨiÅ|ú =∞~°H` õ « "≥_· ∂» ~°º ¿ÇÏ=∞=∞Ü«∞ q=∂<å~°∂_è∞» Öˇ· ǨÏi^•ã¨∞Å∞ qǨÏiOK«∞
ѨÙ}º„Ѩ^Õâ◊O|∞Å∞#∞, xOk~åã¨∞O^Œi „`≥·Ö’Hõº ™œO^Œ~°ºYx Ü≥ÿ∞# =∞<ÀǨÏ~°=¸iÎ ^èŒi~ÚOz
~°=∞}©Ü«∞ ~°}˜`« =∞}˜ #∂ѨÙ~° K«~°}Ï~°qO^ŒÜ≥ÿ∞ x[ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞O_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞x
=∞Ok~°O|∞#O *ÏOK«Åº ^À+¨ ~åÇ≤Ï`«ºO|∞QÆ =iÎOѨO QÆ~°Hõ=∞Å „Éèí=∞}©Hõ$`« bÖÏO|∞*Ï`«Ü≥ÿ∞
`«# h_» HÍOK«# ã¨Êù\˜Hõ=∞Ü«∞ ‰õΩ_»º„Ѩ^Õâ◊O|∞ÅO „|uѶ¨eOѨ NxˆH`«#∞x xˆH`«# ã¨=∂‡~°˚#
ÔH·OHõ~°ºO|∞ Ѩ~°=∞^èŒ~°‡O |x `≥Å∞Ѩ٠K«O^ŒO|∞#O EѨ@∞ìK«∞ x[=#O|∞#O ^Œ#~°∞
™œ~°ÉèÏaè~å=∞O|∞ ÅQÆ∞ `«∞Åã‘^Œà◊ ^•=∞O|∞Å <å`«‡<åÜ«∞‰õΩx K«~°}Ï~°qO^ŒO|∞Å #iÛOK«∞K«∞
<˘ã¨e =∞$QÆ =∞^ŒÑ¨Ù@ã¨Å∞# =∞ã¨Å∞H˘x `«∞OÃÑã¨ÖÏ_»∞ ‰õΩ~°∞Å∞#∞, Åe`« uńѨã¨∂# ~°∞z~åÉèí
<åã¨O ^Œ#~°∞ "≥∂=Úñ^•=∞~° q=∞Å ã¨eÅO|∞Åñ „|uaOaOѨ x[=∞<À<åÜ«∞‰õΩKÕ`O« AOa`«O
|QÆ∞@QÍñ ^ŒÅOz Å*Ï˝=#`«=^Œ# Ü≥ÿ∞ Ü«ÚO_»O*ËÜ«Ú „Ѩ"åà◊ ÅuH͉õΩÅO|∞Öˇ#· ‰õÄÅO|∞Å∞
QÆÅ #_»ÉÏ=ÙÅ∞#∞ QÆey ѨÙ}ºO|∞#‰õΩ â◊~°}ºO|∞#∞, ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ x~°‡Å ™ê÷#O|∞#∞,
ã¨∞Hõ$`«=¸ÅO|∞#‰õΩ <åÅ"åÅO|∞#∞ #~Ú á⁄Å∞á⁄O^Œ∞K«∞O_»∞. 507
* P L^•º#=#O "≥∂HõΔ"Õ∞ =¸sÎÉèíqOzO^• J#fl@∞¡O@∞Ok. P P~å=∞O ''<≥·„âı≈Ü«∞ã¨O——J<Õ
<å=∞O`À #Ü«∞<åaè~å=∞OQÍ XѨC`«∞O@∞Ok. P =#O xO_® Z<≥fl<Àfl HõÅÊ=$HΔÍÅ∞ ¿ãfiK«ÛùQÍ ÃÑiy
ѨÓÅ`À ѨO_»¡`À xO_ç LO\Ï~Ú. Jq Jxfl "Õà◊ÅO^Œ∂, Jxfl |∞∞`«∞=ÙÅ "≥·Éèí=O`À â’aèÅ∞¡`«∂,
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 389
Ji÷[#∞Å =∞#ã¨∞ûÅÖ’ JO‰õΩiOz# HÀiHõÅ#∞ H˘~°`«ÖˉõΩO_® f~°∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú. =ã¨O`«|∞∞`«∞=ÙÖ’
H˘Å¡Å∞QÍ q~°|∂z# "≥ÚÅ¡ÑÓ¨ =ÙÅ ã¨∞QÆO^èOŒ `À ‰õÄ_ç# =∞Hõ~O° ^Œ aO^Œ∞=ÙÅ#∞ JO^Œe =∞O^Œ=∂~°∞`åÅ∞
#Å∞=¸ÅÖÏ "≥^[Œ Å∞¡`∞« O\Ï~Ú. `«=∞ `«=∞ ~°=∞}©=∞}∞Å`À Hõeã≤ q=∂<åÅÖ’ qǨÏiOKÕ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞
J@∞=O\˜ Hõ=∞‡x ѨÓÅ`Õ<≥Å ™È#ʼnõΩ ã¨O`À+≤`« ™êfiO`«∞Öˇ· "≥∞ÿ=∞~°z =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ùx
Hõ^äŒÅ∞ K≥ѨCHÀ@O =∞~°záÈ`«∞O\Ï~°∞. JO`«Ö’ "å~°∞ P J*Ï˝#O #∞O_ç `Õ~°∞H˘x qK«ÛÅq_çQÍ
q+¨Ü«∞"åã¨#Å#∞ Ô~K«ÛQ˘>Ëì D ã¨∞"åã¨#Å∞ ~°=∂~°=∞}∞x K«~°} Hõ=∞ÖÏ~å^èŒ#‰õΩ ÉÏ^èŒHÍÅx ÉèÏqOz
P Hõ=∞‡ `≥"≥∞‡~°Å#∞ „`Àã≤~å[x N=∞<åfl~åÜ«∞} ¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞Öˇ· ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P"≥=· ∂x‰õΩÅ JO`«~O° QÍÅÖ’ P#O^ŒO á⁄Oyá⁄~°Ö@
Ë @∞¡ ^èfiŒ #∞Å∞ KÕã∞¨ #Î fl áê=Ù~åà◊¥§, ǨÏOã¨Å∂,
ɡQÆ∞æ~°∞Å∂, zÅ∞HõÅ∂, HÀH˜ÅÅ∂, "å#HÀ~ÚÅÅ∂, f`«∞=ÙÑ≤@ìÅ∂, <≥q∞à◊√¡, K«„Hõ"åHÍÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
Ѩ‰õΔΩÅ HÀÖÏǨÏÖÏxfl q∞Oz Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ^ä•QÍ<åÅ∞ JYO_»OQÍ [~°∞ѨÙ`«∞#fl@∞¡#fl QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^Œ
QÆ∞OѨÙÅ`À xO_ç# "Õ∞e*Ïu ѨÓÅf=Å∞ Hõ#∞flÅqO^Œ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú.
=O^ŒhÜ«∞ K«i„`«∞_≥·# "≥·‰õΩO~î°^è•=Úx HõO~î°OÖ’ =#=∂eHõQÍ "≥Åã≤ qÅã≤Å¡\ÏxH˜ D `«∞Åã≤
ZO`«\˜ `«Ñ㨠∞¨ û KÕãO≤ ^À Jx P#O^ŒO`À Jaè#Okã¨∞#Î fl@∞¡ =∞Oz QÆO^ŒÑÙ¨ K≥@∞¡, =∞O^•~åÅ∞, =∞ÖˇÅ¡ ∞,
Hõ=∞ÖÏÅ∞ ã¨∞~°á⁄#flÅ∞, á⁄#flÅ∞, á⁄QÆ_»Å∞, Jâ’HÍÅ∞, QÀ~°O@Å∞, HõÅ∞=Å∞, áêi*Ï`åÅ∞, QÆ∞`«∞ÎÅ∞
QÆ∞`«∞ÎÅ∞QÍ Ñ¨Óz `«∞Åã‘=<åÅÃÑ· ã¨∞QÆO^è•Å∞ q~°l=Ú‡`«∞O\Ï~Ú.
X`«∞ÎQÍ Ñ¨Óz# ѨÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ <≥`åÎ=ÙÅ∞ QÆ∞=∂~ÚOKÕ á⁄^ŒiO_»∞¡<åfl~Ú. P á⁄^ŒiO_»¡Ö’ Z`≥·Î#
ã¨#Î ‰õΩOÉèÏÅ ÉèÏ~åxH˜ #Hõ#HõÖÏ_»∞ ã¨#flx <≥#fl_»∞=ÚÅ∞ QÆÅ H˘O^Œ~∞° ã¨∞O^Œs=∞}∞Å∞ qǨÏiã¨∞OÎ \Ï~°∞.
P Å`åOQÆ∞Å∞ he~°OQÆ∞ Ѩ@∞ìp~°Å∞ Hõ@∞ìH˘x |OQÍ~°∞ QÆ*ˇ˚Å X_®¤}ÏÅ∞ ã≤OQÍiOK«∞H˘x LO\Ï~°∞.
P =∞O^Œ Ü « ∂ #Å XÜ« ∂ º~° Ñ ¨ Ù #_» H õ Å ™⁄QÆ ã ¨ ∞ Å∞ =∞~åàÏÅ#∂, =∞Ü« ¸ ~åÅ#∂ ZQÆ ` åo
KÕã¨∞Î#fl@∞¡O\Ï~Ú. P J#∞flÅq∞#flÅ "åÅæ#∞flÅ∞ Jã¨=∞â◊~°∞x ‰õΩã¨∞=∞â◊~åÅ#∞ ѨiǨÏã≤ã¨∞ÎO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ JO^•Å~åã¨∞Å ™œO^Œ~åºxH˜ Ö’#∞QÍHõ "åi`À â◊$OQÍ~°„H©_® qÖÏ™êÅ#∞ PtOK«Hõ JO^Œe
ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ∞ QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ã¨O¿ã=#O =Å¡ ã¨O„áêÑ≤ÎOz# #=~°`åflÅ∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x |OQÍ~°∞
q=∂<åÅ∞ ZH˜¯ PÜ«∂ ѨÙ}º„Ѩ^ÕâßÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
JO^•Ånq J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq =ÚÖ’¡HÍÅ ™œO^Œ~°ºO =¸sÎÉèíqOz#@∞¡ =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# HÍe
JO^≥Å∞ Ѷ¨∞Å∞¡Ñ¶¨∞Å∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞<å^äŒ∞_≥·# "≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞x =∞Ok~°OÖ’ K«OK«Å`«fiO
=∂x ã¨OK«iã¨∞OÎ @∞Ok. P WOk~åã¨∞O^Œi `«# Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’x bÖÏHõ=∞ÖÏxfl „uѨC`«∞O_»QÍ P"≥∞h_»
P "Õ∞_»Ö’x |OQÍ~°∞ áêÅ~åu QÀ_»ÅÃÑ· „ѨuѶ¨eã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ Jk =Ú‰õΩO^Œ =∞Ok~° ã¨=∂‡~°˚#"Õ∞
Ѩ~°=∞^èŒ~°‡=∞x „ѨHõ\˜ã¨∞Î#fl@∞¡O@∞Ok. ÅH©Δ‡^Õq `«# =#OÖ’x Ѩi=∞àÏÅ∞ "≥^Œ[ÖË¡ `«∞Åã‘^ŒàÏÅ#∞
^ŒO_»Å∞Hõ\˜ì `«# ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞x Ѩ^ŒHõ=∞ÖÏÅÃÑ· JiÊOK«∞`«∂ LO@∞Ok. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
„â◊=∞aO^Œ∞=ÙÅ=Å¡ #∞^Œ∞@#∞#fl Hõã¨∂ÎsuÅHõO Hõey JO@∞‰õΩx Hõ^Œ∞Å∞`«∞#fl =ÚOQÆ∞~°∞Å`À
390 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#∞=ÙfiѨÙ=Ùfi=O\˜ K«Hõ¯^Œ<åÅ =Ú‰õΩ¯`À =Ú^Œ∞ÌÅ∞ =¸@QÆ>Ëì P"≥∞ =ÚYѨ^Œ‡O JK«Û\˜ HÀ<Õ\˜h\˜Ö’
„ѨuaOaã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ P"≥∞ hÅ "Õ∞Ѷ¨∞âߺ=Ú_≥·# Ѩ~°O^è•=Ú_»∞ `«# =ÚMÏxfl =Ú^•Ì_»∞`«∞#fl@∞¡
„Éèíq∞Oz, ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘O@∞Ok. J@∞=O\˜ kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅ K«∞@∂ì QÆ@∞ìÅÃÑ·# ѨQÆ_®Åf=Å∞
JÅ∞¡H˘x LO\Ï~Ú. D q^èŒOQÍ Ç¨Ï$^•ºu ǨÏ$^Œº"≥∞ÿ# P L^•º#=#O ѨÙ}ϺxH˜ P™ê÷#"≥∞ÿ, ^èŒ~å‡xH˜
ã¨O™ê÷#"≥∞ÿ, ã¨∞Hõ$`åʼnõΩ =¸Å™ê÷#"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∂ LO@∞Ok.
K«. ǨÏiq=ÚMÏ`«∞‡ Å#ºq+¨Ü«∂^Œ$`« z`«∞ÎÅ∞ñ ÉÏѨ=~°∞ÎÅ∞<£
x~°Ü«∞xáê`« ¿ÇÏ`«∞=Ù#∞ xO^Œº K«i„`«=Ú <≥·# ^Œ∞+¨¯^ä•
x~°uñ [iOK«∞"å~°Å∞#∞ <Õ~°~°∞ á⁄O^ŒñQÆ xOk~å =∞<À
ǨÏ~° K«~°}Ï~°qO^Œ Éèí[<å`«‡‰õΩ Å∞O_≥_»∞ Q˘Ok <å~°Ü«∞<£. 508
* q+¨μ‚¿ã=‰õΩ q=ÚY∞ Öˇ·#"å~°∂, W`«~°=ÚÖˇ·# Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅ`À ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º =∞#ã¨∞û
HõÅ"å~°∂, áêѨÑÙ¨ #_»=_ç HõÅ"å~°∂, #~°H¿õ ÇÏ`«∞=ÙÖˇ· xO^Œº=ÚÖˇ#· K≥_H¤» ^õ ÅŒä O^Œ∞ Pã¨HΘ Hõey "≥∞ňQ"å~°∂
ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ¿ãqOKÕ Éèí‰õΩÎÅ∞O_Õ P Ѩq„`« „Ѩ^Õâßxfl „Ѩ"ÕtOѨ ÖË~°∞.
=. "≥O_çÜ«Ú. 509
K«. ǨÏiñ |~°"Õ∞â◊√ñ ˆQâ◊=Ù ##O`«∞ ÉèílOѨñQÆ ^èŒ~°‡`«`«Îfi nè
Ѩi}u™ê^èŒ#O |QÆ∞ ã¨fiÉèÏ==Úñ ^•eÛ#Ü«∞\˜ì =∞~°∞κ ÖÏ
ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ =∂Ü«∞#∞ Éèí$â◊O|∞QÆ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· `«^ŒO„Ѷ≤∞ ѨO
Hõ ~°∞ǨÏ=Ú Åi÷"≥∞ÿñ Q˘Å∞=ñ QÍ#q∞ñ ÉÁO^Œ~°∞ `«`«Ê^ŒO|∞#<£. 510
* áêѨ=ÚÅ∞ ǨÏiOK«∞"å_»∂, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∂, ˆHâ◊=Ù_»∂, J#O`«∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx
¿ãqOK«_®xH˜ „Ѩ^è•#™ê^èŒ#O ÉèíH˜Î =∂„`«"Õ∞. ˆH=ÅO ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎѨ~å=∞~°≈`À ѨO_ç# |∞kúH“â◊ÅO QÆÅ
=∂#=ÙÅ∞ P =∞ǨÏhÜ«ÚxKÕ =∞iO`« "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· P Ѩ~O° ^è•=Úx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ Ѩ~=° ∞ÉèHí ` Θ À Éèlí OKÕ
Ѩ^Œúux `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. JO^Œ∞KÕ "å~°∞ P "≥·‰õΩO~î° ™ê÷<åxfl JO^Œ∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl~°∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú ã¨~À~°∞Ǩϟ^Œ~°∞x =∞OQÆà◊ k=ºHõ^ä•#∞ÖÏѨ x
~°ƒù~° Ѩi`À+¨ ÉÏ+¨Ê Hõ} |O^èŒ∞~° Kå~°∞ HõáÈÅ QÆ^Œæ^Œ
ã¨fi~° ѨÙÅH©Hõ$`åOQÆ∞ ÅQÆ∞"å~°Å∞ xãπã¨Ê$ǨÏz`«∞Î Å`«ºÇ¨ÏO
Hõ~°}q^Œ∂~°∞ Å∞O^Œ∞~°∞ ã¨∞Hõ~°∞‡Å Ü«ÚO_≥_ç ѨÙ}ºÉèí∂=ÚÅ<£. 511
* #o#<åÉè∞í _≥#· <å~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊ bÖÏqÖÏ™êÅ#∞ ѨÅ∞=∂~°∞¡ ÉèÏqOz PÅÑ≤OK«_O» =Å¡
ÃÑÅ∞¡aH˜# P#O^Œ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· *Ïi HõO~î°O QÆ^Œæ^Œ"≥∞ÿ "Õ∞#∞ ѨÙÅH˜Oz# "å~°∂, "≥·~åQƺ
ÉèÏ"åxfl ÉèílOz#"å~°∂, JǨÏOHÍ~åxfl ^Œ∂~°OQÍ `«ºlOz#"å~°∂ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ Ñ¨Ù\˜ìxÖˇÂ¡#
"≥·‰õΩO~î°Ñ¨@ì}OÖ’ LO\Ï~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 391
=. JO^ΰ. 512
=∞. =~°"≥·‰õΩO~î°=Ú ™ê~°™êHõ~°=Ú, k=ºã¨fi~°‚âßÖÏOHõ QÀ
ѨÙ~° ǨÏ~出=$`«"≥∞ÿ# `«^Œƒù=# =∞OÉè’[O|∞, ^Œ#‡Ok~åO
`«~° q„ÉèÏl`« Éè’y Hõi‚Hõ, `«^Œ∞^Œº^ÀƒùQÆ Ñ¨~°ºOHõ=∞O
k~°"˘O^Œ<£ =ã≤~ÚOK«∞ =∂^èŒ=Ùñ_»∞ ^• <Õáê~°∞ Éèí$OQÍHõ$u<£. 513
* Ö’HÀ`«Î~°"≥∞ÿ# P "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°"Õ∞ XHõ ã¨~À=~°O. k=º`«fiO nÑ≤OKÕ |OQÍ~°∞ =∞O@áêÅ`À,
QÀѨÙ~åÅ`À, "Õ∞_»Å`À ‰õÄ_ç# P =∞Ǩ =∞Ok~°"Õ∞ P ã¨~°ã¨∞û #_»∞=∞ L#fl Ѩ^Œ‡O. P =∞Ok~°O
=∞^茺 ÉèÏQÍ# „ѨHÍtOKÕ Pkâı+¨μ_Õ `å=∞~°^Œ∞^Œ∞Ì. âı+¨`«ÅÊOÃÑ· â◊Ü«∞xOz L#fl =∂^èŒ=Ù_Õ `«∞"≥∞‡^Œ.
=. JO`«. 514
=∞. ǨÏiKÕñ ÉÏe`«"≥∞ÿ# HÍOK«#q=∂<å~°∂_è» "≥∞ÿ#\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞ëêhHõ=ÚKÕñ ^Œ#iÛ qÉèí"åѨÓ~°‚ „ѨÉèÏ"À#fluO
QÆ~° "≥ÚáêÊ~°∞ `«nÜ«∞ ^è•=∞=Ú [QÆ`«¯ÖϺ}=¸~°∞ÎÖò =Úh
â◊fi~°∞ Åi÷<£ x[Ü≥∂QÆâ◊H˜Îñ |i`«∞+¨ì™êfiO`«∞Öˇ· K≥K≥Û~°<£. 515
=. _®Ü«∞O[x. 516
* D q^èŒOQÍ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù áêeOKÕn, |OQÍ~°∞ q=∂<åÖˇH˜¯ qǨÏiOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ`À
xO_ç#n, "≥É· "íè À¿Ñ`«"∞≥ #ÿ =∞Ǩ„ѨÉÏè =O`À â’aèÖn¡Ë J~Ú# P "≥‰· Ωõ O~î^° •è =∂xfl Ö’HõHÖõ Ϻ} ã¨fi~°∂ѨÙÖˇ#·
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞Öˇ· `«=∞ Ü≥∂QÆâ◊H˜Î =Å¡ =_ç =_çQÍ ã¨g∞Ñ≤Oz#"åÔ~·<å~°∞.
K«. =∞~°Hõ`«~°`«fl `À~°} ã¨=∞Oz`« ‰õΩ_»º Hõ"å@ ^ÕǨÏm
q~°z`« +¨@∞ûHõHõΔº Å~°qO^Œ^ŒàÏHõΔ qÖ’Hõ<À`«û"å
^Œ~°=∞u ##º=ÚO QÆ#Hõ ^•ñ\˜ Ü«∞#O`«~°HõHõΔº Ü«∞O^Œ∞ x
^ŒÌé#∞ ^ŒnÜ«∞áêÅ∞~° #∞^•~° ã¨=∂# =Ü≥∂ qâı+¨μÅ<£. 517
* J~°qO^Œ^àŒ Ï‰õΩΔ x ã¨O^Œi≈OKåÅ<Õ P#O^ŒO`À P =∞ǨÏ~°∞Ŭ ∞ J##º^Œ$+≤ì HõÅ"åÔ~· =∞~°H`
õ =« ∞}˜˜
`À~°}ÏÅ`À, JÅOHõ$`«=ÚÖˇ·# QÀ_»Å`À, ~°`«fl=∞Ü«∂Öˇ·# Hõ"å\ÏÅ`À, QÆ_»Ñ¨Å`À XѨC`«∞#fl P~°∞
=∞Ǩ^•fi~åÅ#∞ ^•\˜ J#O`«~°O U_»= =∞Ǩ^•fi~åxfl KÕ~å~°∞. JHõ¯_» HÍ=e HÍã¨∞Î#fl ã¨=∂#=Ü«∞ã¨∞û
QÆÅ W^ŒÌ~°∞ ^•fi~°áêʼnõΩÅ#∞ K«∂Kå~°∞.
ã‘. HÍOK«# #=~°`«fl Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ, Ǩ~° ˆHÜ«¸~° =∞Or~° ^èŒ~°∞Åñ
QÆ=∞hÜ«∞ ™œ~°ÉèÏQÆ`« =∞`«Î =∞^èŒ∞Hõ~°, Hõe`« ã¨^Œfi#=∂eHÍ q~ål
392 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`À~°ã¨÷ûÅ∞Å QÆ^•Ü«Ú`«∞Å#∞ Ѷ¨∞#K«`«∞, ~åƒÇ¨ïÅ #∞#fl`À`åûǨÏ=∞`«∞Å
<å~°∂_è» ~Àëê#ÖÏ~°∞}˜`å‰õΔΩÅ, „Éèí∂Å`å H“\˜Åº á¶êÅ`«Å∞Å
`Õ. "Õ„`«^ŒO_®aè~å=ÚÅ "≥ÅÜ«Ú #=Ú‡, ‰õΩO^Œ â◊√^•úO`« =∞Ok~åoO^Œ Éèí∂q∞
#∞#fl ~Ú^ŒÌé ã¨#HÍk Ü≥∂y=~°∞Å∞, ã¨∂K«∞K«∞#∞ =$^Œ∞úÅÜ«Úº <å ã¨∞ÉèíQÆ=∞`«∞Å∞. 518
Hõ. nè~°`«ñ |OKå|Ì=ÚÅ ‰õΩ, =∂~°‰õΩÖˇ· HÍ#ñ|_»∞K«∞ =∞#=Ú# â◊OHõO
QÆ∂~°Hõ K«`«∞~å`«‡‰õΩ Åx, "åi`« QÆ=∞#=Ú# _®Ü«∞ =zÛ# <≥^Œ∞~°<£. 519
* P ^•fi~°áêʼnõΩ e^ŒÌ~°∂ #=~°`åflÅ∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ HõOHõ}ÏÅ∞, LOQÆ~åÅ∞, Ǩ~åÅ∞,
Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, HÍe JO^≥Å∞ ^èŒiOz L<åfl~°∞. WOÃÑ·# ã¨∞"åã¨#ʼnõΩ PHõi¬OѨ|_ç# QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞
xO_ç# "Õ∞e*Ïu ѨÓÅ^ŒO_»Å#∞ =HõΔã¨÷ûÖÏÅÃÑ· JÅOHõiOK«∞H˘x L<åfl~°∞. QÆ^ŒÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x
K«`«∞~°∞ƒù*ÏÅ`À L`åûǨÏO L~°HõÅ∞"Õã¨∂Î L<åfl~°∞. "åi Hõ#∞flÅ∞ ~Àëêyfl`À Z„~°|_ç L<åfl~Ú. "åi
á¶êÅÉèÏQÍÅ∞ =Ú_ç=_ç# Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À =OHõ~°Å∞ uiy L<åfl~Ú. "åi ǨϙêÎÅÖ’ ¿Ñ=Ú Éˇ`åÎÅ∞
Hõ^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. P q^èŒOQÍ "åi^ŒÌ~°∂ QÀqO^Œ∞x â◊√^•úO`«=∞Ok~°O =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç L<åfl~°∞.
â◊√^Œú=∞`«∞Öˇ·# ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ =$^Œ∞úÖˇ·#ѨÊ\˜H© S^ÕO_»¡ ÉÏʼnõΩ=∂~°∞Å∞ÖÏQÍ Hõ#|_»∞`«∂
H˘OK≥O‰õÄ_® J#∞=∂xOK«‰õΩO_® x|ƒ~°OQÍ x~å@OHõOQÍ <Õ~°∞ÊQÍ P ^•fi~°áêʼnõΩÅ ã¨g∞áêxH˜
=KåÛ~°∞.
Hõ. NÅÅ<Õâ◊fi~° ^Œ~°≈#, ÖÏÅã¨∞Öˇ· ÜÕ∞ñQÆ∞ |∞^èŒÅÖÏ=ÚÅ #u ^Œ∞
j≈Å`«ñ ^Œ^ŒfiK«#„Ѩu, ‰õÄÅ=∞uO É’=‰õΩO_»ñ QÆ∞\˜ÖÏ`«‡‰õΩÖˇ·. 520
* WOk~å=Å¡Éèí∞x ã¨O^Œi≈OKåÅ<Õ Pã¨H˜Î`À Ö’xH˜ "≥à◊√¡`«∞#fl ™ê^èŒ∞=ˆ~}∞ºÖˇ·# ã¨#HÍ^Œ∞Å#∞
Hõ@∞ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂, ‰õΩ\˜Å|∞^Œ∞Åú ∂ J~Ú# P ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ W^Œ~Ì ∂° „Ѩu‰õÄÅ=K«<åÅ`À x"åiOKå~°∞.
Hõ. "åiOz# "å~°Å∞ |$O, ^•~°‰õΩ bH˜ΔOK«∞K«∞O_» ^•~°∞}Ѩ@∞ ~À
ëê~°∞}˜`åO|‰õΩÖˇ· ~˘^Œ, "åiOK«∞K«∞ "å~°∞ #K«\˜"å~°∞#∞ q#ñQÆ<£. 521
=. W@ìxi. 522
* D q^èŒOQÍ ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ J_»¤yOѨQÍ ã¨#HÍ^Œ∞ʼnõΩ f„="≥∞ÿ# HÀѨO =zÛOk. "åi Hõ#∞flÅ∞
Z„~°|_®¤~Ú. W^ŒO`«Ü«¸ ^Õ=`«Å∞ qã¨∞ÎáÈ~Ú K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞. P =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ JK«\˜ HõÅHõÖÏxfl
"åiã¨∂Î JHõ¯_ç "å~°O^Œ~°∂ qO@∂ LO_»QÍ D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞.
K«. Ѩ~°=Ú ##O`«∞ ÉèíHõÎѨiáêÅ∞ ã¨∞ǨÏ$`«Î=Ú x+¨μì hâ◊fiˆ~
â◊fi~°∞ Éèíl~ÚOѨñ QÀi Ü«∞x"å~°} xO ^Œ~°∞^Õ~° xK«ÛÅ∞<£
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 393
Éèíi`« =Ú^•`«∞‡Öˇ· H˘Å∞=ñ ÉÏÜ«∞Hõ `«^Œƒù[<åO`«~åÜ«∞ `«
`«Ê~°=∞u =∂‰õΩ xѨC _»iѨ_»¤ ^Œ∞~å`«∞‡Å <Õñ_»∞ QÆO\˜ˆ~? 523
* Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞, J#O`«∞_»∞, ÉèíHõÎ[# ѨiáêʼnõΩ_»∞, n#|O^èŒ∞_»∞, „Ñ≤Ü«∞`«=Ú_»∞, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞
J~Ú# NǨÏix ¿ãqOK«@O HÀã¨O "Õ∞=Ú x`«º=¸ x~å@OHõOQÍ WHõ¯_çH˜ =ã¨∂Î =ÙO\Ï=Ú. ZO`À
ã¨O`À+¨O`À xO_ç# JO`«~°OQÍÅ`À PÜ«∞##∞ P~åkè™êÎ=Ú. D<å_»∞ D q^èŒOQÍ =zÛ# =∞=Ú‡
J_»¤yOz =∂ ¿ã=‰õΩ x~À^èŒO HõeæOz# ^Œ∞~å`«∞‡Å#∞ g∞~°O`å K«∂Kå~°∞ QÆ^•!
=. Jx =∞é˜Ü«Ú ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅO Ez ~Ú@¡xi, g∞ =∞#O|∞Å
™êfiq∞Ç≤Ï`å~°÷Oɡ· x+¨¯Ñ¨@=~°Î#∞Å "≥∞ÿ# =∂É’ñ@∞Åñ QÆ∞ǨÏHõ =$uÎOQÆÅ ~Ú`«~°[#O|∞Å∞
ÉèíQÆ=`«û^Œ#O|∞ñ „|"ÕtO`«∞~À Ü«∞#∞ â◊OHõO *Ëã≤ H˘O^ŒéO „|"ÕtOѨO *ËÜ«Ú@Ü«Úñ, Q˘O^Œé
"åiOK«∞@Ü«Ú ^Ò"åiHõãfi¨ ÉèÏ=O|x "åiOѨñ ^ŒÅOzuˆ~xñ „|âßO`« k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇï¨ O_»∞#∞,
QÆ`«q„QÆǨïO_»∞#∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞, qâ◊fiQÆ~°∞ƒùO_»∞#∞ <≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ „áêѨºO|∞#∞,
„áêѨHOõ |∞#∞, „ÉÏÑ≤Ü Î Ú« ##∞ Éè^Ë âŒ ¥◊ #∞ºO_»∞ QÍ=Ù# =∞ǨHÍâ◊O|∞#O^Œ∞ Ѷ∞¨ @Ѩ\Ï^•ºHÍâ◊O|∞Å∞
"Õé∞ÖËHõ ÜÕ∞HõOɡ· `ÀñK«∞ K«O^ŒO|∞# q^•fiOã¨∞ÅQÆ∞ "å ~°=∞‡Ç¨`«∞‡x ã¨HÖõ Ï`«‡Éè^Ë ~Œ Ç° Ï≤ `«∞xOQÍñ
ÉÁ_»QÆO^Œ∞ ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ö’HõO|∞ #O^Œ∞ ~åAÅ∞ ™êѨ~å^èŒ∞Öˇ·# H˜OHõ~° [#O|∞Å
<å*Ï˝Ñ≤OK«∞K«O^ŒO|∞# hâ◊fi~°∞O_»∞ ^ŒO_çOK«∞<À Ü«∞#∞ ÉèíÜ«∞O|∞#O*Ëã≤ "åiOzu =∞x
`«ÅOzuˆ~x Éèí∂ã¨∞~° "Õ+¨^è•~°∞Å"≥∞ÿ# =∂‰õΩ#∞ "≥·‰õΩO~î°<åÜ«∞‰õΩO_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞#‰õΩ#∞ ÉèË^ŒO|∞
ÖˉõΩO_»∞@O *Ëã≤ â◊OHõ ¿ãÜ«∞O |xÖË^Œ∞. W@¡QÆ∞@ Ü≥∞é˜Oy =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅÔ~· =∞=Ú‡ "åiOz#
Ü« ∞ #∞z`« H õ ~ ° ∞ ‡ÅQÆ ∞ g∞~° Å ∞ =∞nÜ« ∞ âßáê~° ∞ › ÅQÆ ∞ ^Œ ∞ ~° ∞ QÍ=Ù# Éè í ∂ Ö’Hõ O |∞#O
QÍ=∞„HÀ^èŒÖ’ÉèíO|∞Å#∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ÉÏkèOѨO |∞@∞ìO_»x ѨeH˜#. 524
* WÖÏ Ñ¨eH˜ ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ^•fi~°áêʼnõΩÖˇ·# [Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞ K«∂z W\Ï¡ J<åfl~°∞.
''g∞~°∞ =∞=Ú‡Å#∞ J_»y¤ OK«∞@ KåÖÏ K≥_Ѥ» x¨ . =∞#ã¨∞ûÖ’¡ g∞ Ü«∞[=∂x "Õ∞Å∞HÀ~°∞"åÔ~· ''HõÑ@¨ =~°#Î ∞Öˇ#·
W`«~°∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x =∞Ok~°O „Ѩ"Õt™êΈ~"≥∂——J<Õ J#∞=∂#O`À H˘O^Œix ~åxK«∞Û@, H˘O^Œix
J_»¤yOK«∞@ ^•fi~°áêʼnõΩÅ ^èŒ~°‡O Hõ#∞Hõ ã¨<å‡~°∞æÅ "≥∞ÿ# =∞=Ú‡ J_»¤yOKå =∞O\Ï~å Jk ã¨iHÍ^Œ∞.
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „ѨâßO`«=¸, k=º=¸, =∞OQÆàH◊ ~õ =° ¸ J~Ú# PHÍ~°O HõÅ"å_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Z=i`À#∂
q~À^èŒO ÖË^Œ∞. g∞~°∂, "Õ∞=¸, ã¨=∞ã¨Î qâ◊fi=¸ PÜ«∞#Ö’ Wq∞_ç L#fl"å~°"Õ∞. J@∞=O\˜ Ѩ~å`«Ê~°∞xH˜
„áêѨº=Ú, „áêѨHõ=Ú, „áêÑ≤Î J<Õ ÉèË^•Å∞ ÖË<ÕÖË=Ù. Ѷ¨∞\ÏHÍâ◊O, Ѩ\ÏHÍâ◊O, =∞ǨHÍâ◊O Ö’x"Õ HÍx
"Õ~∞° HÍ=Ù. JO^Œ∞Hõ<Õ Z~°∞HõQÅÆ "å~°∞ P Ѩ~=° ∂`«‡ JÉè^Ë OŒ QÍ JO^ŒiÖ’#∂ P`«‡~°∂ѨOÖ’ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl_»x
ÉèÏq™êÎ~°∞. HÍ|\˜ì g∞~°∞ KÕã≤#Ѩx ã¨iHÍ^Œ∞.
Ö’HõOÖ’ ^À+¨μÖˇ·# Éèí@∞Å#∞ ~åA ^ŒO_çOK«∞#@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^ŒO_ç™êÎ_»<Õ ÉèíÜ«∞O`À W\Ï¡
KÕâß=∞x g∞~°#∞H˘#fl@¡~Ú`Õ Jk ‰õÄ_® JѨ~å^èŒ"Õ∞. Éèí∂ã¨∞~°∞Å"≥∞ÿ# =∂‰õÄ, "≥·‰õΩO~î°"åã≤Ü≥ÿ∞#
394 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèQí =Æ O`«∞#‰õÄ Éè^Ë OŒ ÖË^∞Œ . JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ ã¨O^ÕÇ¨ xH©, ÉèÜ
í ∂« xH© J=HÍâ◊"∞Õ ÖË^∞Œ . g∞~°∞ W^ŒO`å
`≥eã≤‰Äõ _® =∞O^Œ|∞^Œ∞Öú ·ˇ =∞=∞‡efl J_»y¤ OKå~°∞. W@∞=O\˜ KÕÜ∞« QÆ∂_»xѨx KÕã#≤ g∞~°∞ =∂ âßáêxH˜
J~°∞›Å=Ù`«∞<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ HÍ=∞„HÀ^èŒÖ’ÉèÏk â◊„`«∞QÆ∞}ÏʼnõΩ áê„`«∞Öˇ· Éèí∂Ö’HõOÖ’ ѨÙ@ìO_ç.——
Hõ. "å~°Å∞ qx `«=∞ =∞#=ÚÅ, Éèí∂iã¨∞Êù@ K«O_»HÍO_»Ñ¨ÓQÆO|∞ÅKÕ
"åiOѨ~åx Éèí∂ã¨∞~°, ^•~°∞}"åHõº=ÚÅ ‰õΩeH˜ `«Å¡_»Ñ¨_»∞K«∞<£. 525
* ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å =∂@Å∞ qx LeH˜Ñ¨_®¤~°∞. Ѩ^Œ∞<≥·# ^•~°∞} ÉÏ}Ѩ~°OѨ~°Å KÕ`«
‰õÄ_® x"åiOK«∞@‰õΩ gÅ∞HÍx P „|Ǩχ"Õ`«ÎÅ ÉèíÜ«∞OHõ~° âßѨ"åHͺʼnõΩ "å~°∞ `«Å¡_çe¡áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. Ѩi`åѨO|∞#∞ ÉÁO^Œ∞K«∞, ã¨~°ã≤[Ö’K«#∞x Éèí@∞Å∞ ã¨#HÍk =Úh
â◊fi~°∞ŠѨ^•O|∞[=ÚʼnõΩO, QÆ~° =∞i÷<£ „"≥ÚH˜¯ x@ÅѶ¨∞\˜`åO[Å∞Öˇ·. 526
=. W@ìxi. 527
* q+¨μ‚^Õ=Ùx ¿ã=‰õΩÅ∞ ÉèíiOѨ~åx Ѩi`åѨO á⁄Ok#"åÔ~· P ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk =Úhâ◊fi~°∞Å
K«~°}Hõ=∞ÖÏʼnõΩ q∞H˜¯e ÉèíH˜Î`À „"≥ÚH˜¯ <≥#∞fl^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz "åi`À W\Ï¡ q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
=∞. =~°Ü≥∂wâ◊fi~°∞ÖÏ~°! =∞=Ú‡ =∞k <˘=fi<£ g∞~°e@¡#fl x
+¨μª~° "åHõºO|∞Å H˜OHõ =∂ =∞#=ÚÅ<£ â’H˜OѨñQÍ ~å^Œ∞, ã¨
`«∞Ê~°∞+¨„âı}˜ñ |~åÉèíqOz# =$^ä•Éèí∂`å`«∞‡Å<£ =∞=Ú‡ =∂
^Œ∞i`«O aO`«‰õΩñ ^≥K≥Û, g∞ñ^Œ â◊√Éèí=ÚO ^Œ∂ñH˘O^Œ∞ "Õ∞=∂~°Ü«∞<£. 528
* L`«Î=ÚÖˇ·# Ü≥∂yã¨`«Î=ÚÖÏ~å! g∞~°∞ =∂ =∞#ã¨∞û <˘K«∞Û#@∞¡ =∞=Ú‡Å#∞ Hõiî#"åHͺÅ`À
=∞O^ŒeOKå~°∞. WO^Œ∞‰õΩ "Õ∞=Ú =∂ ǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ÉÏ^èÑŒ _¨ @
» O ÖË^∞Œ . U=∞O\Ï~å! g∞=O\˜ ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞
J==∂xOz# =∂ rq`«O =º~°÷O. =∂áêѨ"Õ∞ g∞‰õΩ HÀѨO `≥Ñ≤ÊOz =∞=∞‡efl âßѨO áêÅ∞ KÕã≤Ok.
HÍx=fiO_ç! WHõ g∞ñ^Œ@ "Õ∞=Ú â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°∞ÛHÀ\ÏxH˜ „Ѩܫ∞ufl™êÎ=Ú.
=. Jk Ü≥∞@¡O\˜ˆ~x. 529
L. g∞ Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ# ã¨"Õ∞`«∞Å∞QÍ =∞=Úñ *ËÜ«∞ñ l`«Î=ÚÖò
^Œ∂ñH˘<≥<Õx =∂ K«#=Ùñ „^ÀÜ«∞Hõ ~¸ñ^ŒQÆ∞, Ö’Éèí"≥∂ǨÏ=ÚÖò
ÔQ·H˘x ѨÙ@∞ì KÀ@ #=HõO[^ŒàωõΔΩx <å=∞q㨇$uO
ɡ· H˘#‰õΩO_» ^•#<≥ â◊√ÉèíO|QÆ∞ g∞ñk =∞nÜ«∞[#‡=ÚÖò. 530
* Jk ÜÕ∞ q^èŒOQÍ ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞O^ŒO\Ï~å? g∞ Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ∞ =∂ÃÑ·# „Ѩã¨iOѨKÕã≤
=∞=∞‡efl J#∞„QÆÇ≤ÏOѨ ã¨OHõeÊOz #>ˇÂ¡`Õ =∞=∞‡efl D =∂„`«O HõxHõiOK«O_ç. U=∞O>Ë "Õ∞=Ú
"≥∂ǨÏÖ’ÉèÏÅ∞ KÕÑ\
¨ ì˜ Ñ¨Ù\˜#ì KÀ@ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x <å=∞O q㨇iOѨ‰Ωõ O_® LO_Õ@@∞ì J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç.
JO^Œ∞=Å¡ `«~åfiu [<å‡ÅÖ’ =∂‰õΩ â◊√ÉèíO Åaèã¨∞ÎOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 395
=. J#∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 531
=∞. ǨÏi 㨈~fiâ◊√ñ _»#O`«∞ñ _® HõÅHõÅO ÉÏeOz Ѩ^•‡ÅÜ«∂
ã¨~°™êÖÏѨq<À^Œ ™œYº~°K«#Öò ™êeOz â◊√^•úO`« =∞O
k~° =∂}˜Hõº ã¨∞^ÕǨÏà◊√Öò QÆ_»z ÜÕ∞`≥OK≥O „|Ѩ<åfliÎ ã¨O
ǨÏ~°∞ñ_≥· x`«ºqÉèí∂u â’Éèí#Hõ~°∞O_≥· =∂x`åHÍ~°∞ñ_≥·. 532
* [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ W\Ï¡ JO@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=٠֒ѨÅ#∞Oz P
HõÅHõÅO q<åfl_»∞. "≥O@<Õ ÅH©Δ‡^Õq `À_ç ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ∂, â◊$OQÍ~°HõÖÏáêÅ∂ KåeOz, â◊√^•úO`«Éèí=#O
Ö’x =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x ^•fi~åÅ∞ ^•\˜ JK«\˜H˜ =KåÛ_»∞. â◊~°}ÏQÆ`«∞Å HõëêìÅ∞ áÈQ˘\˜ì J#O`«
"≥·Éèí"åÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ P J#O`«∞_»∞ ã¨Oã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ѨO`À ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 533
K«. â◊~°xkèHõ#ºHÍ=∞}˜Ü«Ú ã¨O„Éèí=∞ "≥ÚѨÊñQÆñ ^À_» ~å =∞<À
ǨÏ~°x[bÅ"≥∞ÿñ |~°=∞ǨÏO㨠=Úhâ◊fi~°=O^Œº áê^Œ ѨO
Hõ ~°∞ǨÏ=ÚÅ<£ q#∂`«fl =∞}˜HÍOK«# #∂ѨÙ~° =∞OAÃѶ∂+¨=ÚÖò
=~°∞ã¨ñ *ˇÅOQÆ <å~°º[# =O^Œ∞ºñ_»∞ Ü≥∂y[<≥·Hõ ¿ã=Ùºñ_≥·, 534
JѨC_»∞ ÅH©Δ‡^Õq‰õÄ_® `˘„@∞áê@∞`À q+¨μ‚^Õ=Ùx "≥#∞"≥O@ =zÛOk. Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Öˇ·#
=Úx=`«Oã¨∞ʼnõΩ Ãã·`«O =O^ŒhÜ«∂Öˇ·# Ѩ^•~°qO^•Å Ü«∞O^Œe #=~°`«flYz`åÖˇ·# |OQÍ~°∞ JO^≥Å∞
J_»∞QÆ_∞» QÆ∞‰õÄ =∞<ÀǨÏ~°"∞≥ #ÿ â◊|OÌ KÕã∂¨ Î LO_»QÍ bÖÏqÖÏã¨OQÍ ™êfiq∞ #_»z=KåÛ_»∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
#=∞㨯iOK«∞`«∞O_»QÍ, Ü≥∂y=ˆ~}∞ºÅ∞ ¿ãqOK«∞`«∞O_»QÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ^Œ~°≈#q∞KåÛ_»∞.
K«. Hõ~° =∞}˜ ¿ÇÏ=∞ HõOHõ} xHÍÜ«∞ ~°≠}OHõ$`«∞ Å∞Å¡ã≤Å¡ #
K«Û~° e_»∞ ǨÏOã¨Ñ¨HõΔ ã≤`« Kå=∞~° QÆO^èŒ=ǨϟK«ÛÅ`«∞û^è•
Hõ~° ~°∞z~å`«Ñ¨„`« ã¨∞ÉèíQƄѨqÅOa`« Ǩ~°=Å¡s
ã¨~°ã¨ QÆà◊`«∞Îëê~° Hõ}*ÏÅ q~ål`« =∞OQÆàÏOQÆ∞ñ_≥·. 535
KÕ`«∞ÅO^Œe =∞}∞Å∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ HõOHõ}ÏÅ∞ QÆÅ∞¡QÆÅ∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ, JѨû~°ã¨Å∞
ǨÏOã¨Ô~Hõ¯Å=O\˜ `≥Å¡x qO*Ï=∞~°Å`À gã¨∞Î<åfl~°∞. P Kå=∞~åÅ QÍeH˜ K«O„^ŒaO|OÖÏ HÍO`«∞Å∞
"≥eq¡ i¿ã "≥ÅQ¡ ˘_»∞QÆ∞ JOK«∞ÅÖ’ „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl =Ú`åºÅ *ÏÅ~°∞¡ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞<åfl~Ú. P =Ú`åºÅǨ~°
=Å∞¡Å #∞Oz K«Å¡QÍ *ÏiѨ_»∞`«∞#fl =∞OK«∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞ ^Õ=^Õ=Ùx k=º=∞OQÆà◊ q„QÆǨÏOg∞^Œ JO^•Å∞
zO^Œ∞`«∞<åfl~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 536
396 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. xdÅ =ÚhO„^Œ =i‚`« ã¨ã≤‡`«„Ѩ ã¨, <åfl#<åO|∞[=ÚKÕ #Å~°∞"åñ_»∞
q„â◊√`« ¿ãflǨ„~°Ì gHõΔ} x[ ÉèíHõÎ, [# QÆ∞Ǩâ◊Ü«Úñ _»#ñ ^Œ#~°∞"åñ_»∞
=∂x`« âߺ=∂Ü«∞=∂# =HõΔ=Ú# #O, z`« "≥·[Ü«∞Ou ~ålÅ∞¡"åñ_»∞
#`«[<å=# Hõ$áê=∞$`« `«~°Oy`«=ÚÖˇ·, ÉèÏã≤Å∞¡ Ö’K«<å|˚=ÚÅ"åñ_»∞
`Õ. #dÅ Ü≥∂wO„^Œ [# ¿ã=Ùºñ _≥·#"åñ_»∞, ™ê^èŒ∞[#=ÚÅ ~°H˜ΔOѨñ*ÏÅ∞"åñ_»∞
Éèí∞=#K«∂_® qÉèí∂+¨} Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞, q∞OK«∞ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°=Ú Éèí∂+≤OK«∞"åñ_»∞. 537
PÜ«∞# JdÅ =Úhâ◊fi~°∞Å∞ Jaè=i‚OKÕ =∞O^ŒÇ¨㨠ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# „Ѩã¨#fl =ÚMÏ~°qO^ŒO`À
JÖ~åˆ~"å_»∞. ÃÑÅ∞¡aH˜# „¿Ñ=∞ "≥e¡ qi¿ã K«∂ѨÙÅ`À `«# Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂O`«~åÅÖ’ Ѩ=fioOKÕ"å_»∞.
qâßÅ"≥∞ÿ# #Å¡x =HõΔã¨÷ûÅOg∞^Œ "≥·[Ü«∞Of=∂Å q~ålÖË¡"å_»∞, #=∞㨯iOKÕ Éèí‰õΩÎÅ#∞ ÖÏeOz
áêeOK«@OÖ’ ^ŒÜ«∂=∞$`« `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ=∞ÖÏÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞, ã¨HõÅ Ü≥∂y
ѨÙOQÆ=ÙʼnõÄ ã¨O¿ãqOѨ^yŒ #"å_»∞, ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞ ã¨O~°HOΔ˜ K«∞@Ö’ ã¨=∞~°∞_÷ ∞» . J`«ºO`« =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"∞≥ ÿ
JdÅÖ’HÍʼnõÄ HõeH˜`«∞~å~Ú=Öˇ JÅOHÍ~°"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~åxH˜ ‰õÄ_® JÅOHÍ~° "≥∞ÿ#"å_»∞.
ã‘. Hõ\˜q~ål`« Ñ‘`«H“âıÜ«∞ âß\˜`À q`«`« HÍOp QÆ∞}^Œ∞ºu #\˜OѨ
<åÅOaHõO~î°Ç¨~å=o „ѨÉèíÅ`Àñ Q“ã¨∞ÎÉèí~ÀK«∞Å∞ „QÆO^Œ∞H˘#ñQÆ
x[HÍOu l`« `«\˜„^Œfi[ Hõ~°‚ ‰õΩO_»Å ~°∞K«∞Å∞ QÆO_»^Œ∞º`«∞Öò „áÈk¿ãÜ«∞
=∞ǨÏhÜ«∞ #=~°`«fl=∞Ü«∞ H˜s@ „ѨÉèÏ xK«Ü«∞O|∞ k‰õΩ¯Å xO_»ñ |~°fi
`Õ. "≥·#`ÕÜ«∂O㨠q#ºã¨Î "å=∞ǨÏã¨Î, Hõe`« ˆHÜ«¸~° =ÅÜ«∞ HõOHõ}=Ú ÖÁѨÊ
##º Hõ~°`«Å „Éèí=∞}©Hõ$`å#∞"≥∂^Œ, ã¨∞O^Œ~åHÍ~° bÖÏ~°qO^Œ =∞=∞~°. 538
* P q+¨μ‚=¸iÎ #_»∞OK«∞@∂ì „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨K«Ûx Ѩ@∞ìѨOK≥ÃÑ· |OQÍ~°∞ "≥ÚÅ#∂Å∞ "≥Å∞QÆ∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∞#flk. HõO~î°O K«∞@∂ì L#fl ~°`«flǨ~åÅ HÍO`«∞Å∞ H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜ HÍO`«∞Å`À Hõeã≤áÈÜ«∂~Ú.
"≥∞~°Ñ¨Ù fQÆÅ=Öˇ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ê`«∞#fl =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ ^èŒQÆ^èŒQÆÅ∞ K≥H˜¯à◊¡ xQÆxQÆÅ`À K≥eq∞
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. #=~°`åflÅ∞ á⁄ky# H˜s@O "≥Å∞QÆ∞ "≥Å∞¡=Å∞ #Å∞^≥ã¨ÖÏ „Ѩã¨iã¨∞Î<åfl~Ú.
PÜ«∞# QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· `«# Z_»=∞KÕ~Ú PxOz L<åfl_»∞. P KÕuH˜ JÅOHõiOz#
Éèí∞[H©sÎ, Hõ_çÜ«∂Å∂, HõOHõ}ÏÅ∂ =ÚK«Û@QÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~Ú. ™êfiq∞ `«# ‰õΩ_çKÕuÖ’ JO^Œ"≥∞ÿ#
bÖÏ~°qO^•xfl ^èŒiOz ^•xx qÖÏã¨OQÍ „uѨC`«∞<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ [~°}Ï~°qO^Œ =∞OA H˜O[ů ѨÙO[ „ѨÉèÏ~°Ol`« `«∞Åã‘ =∞~°O^Œ |O^èŒ∞~°
QÆO^è•#∞|O^èŒ ã¨∞QÆOkè QÆO^èŒ=Ǩ™êfi^Œ Hõe`« ¿ã"å `«`«Ê~°∞Öˇ· K«#∞^≥OK«∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ʼnõΩ
=∂#™ê#O^ŒHÍiÜ«Ú, |Ç≤ÏóHõ~°}ÏO`«óHõ~°} Ѩi`À+¨ „ѨH©~°‚ ~À=∂OK« ~°∞z^•Ü«∞HõO|∞#∞,
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 397
„|ÉèÏѨÓiÎ Ü«ÚHõÎO|∞#∞ #QÆ∞ =¸iÎ`À_» x[ ™œO^Œ~°º =~° HõàÏ qxi˚`« N~°=∞}© ™œO^Œ~°º
ÉèÏã¨=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏ^ŒKåiÜ≥ÿ∞ Ü«∞dÅ qâ◊fiQÆ∞~°∞O _≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ "ÕOKÕÃã #ѨC_»∞.539
* P âߺ=∞ã¨∞O^Œ~°∞x K«~°}HõO*Ï`åÅÖ’x H˜O[ů ã¨=¸Ç¨Å=Öˇ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥ÖÏ~°∞Û`«∞#flq
`«∞Åã‘^àŒ ÏÅ∞. P `«∞Åã‘^àŒ ÏÅ`À q∞o`«=ÚÖˇ#· ѨÙ+¨Ê=∞O[~°∞Å =∞Hõ~O° ^Œ ã¨∞QÆO^è•Å`À K«ÅQ¡ Í "≥∞Å¡QÍ
gKÕ Hõ=∞‡x Ñ≤Å¡ "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ P™êfikã¨∂Î ¿ã"åÉèÏ=O`À Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ PÜ«∞# "≥#∞"≥O@ #_»∞ã¨∞<Î åfl~°∞.
PÜ≥∂wO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûʼnõΩ q+¨μ=‚ ¸iÎ k=º ã¨fi~°∂ѨO P#O^Œ^•Ü«∞Hõ"∞≥ ÿ "≥Å∞Ѩe ֒Ѩe WO„kÜ«∂ʼnõΩ
ã¨O`«∞+≤ì Hõeyã¨∞Î#flk. P J#∞Éèí=OKÕ`« "å~°∞ QÆQÆ∞~åÊ@∞ K≥O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. W@∞=O\˜ ѨiѨÓ~°‚
`Õ*’=O`«"≥∞ÿ# =¸iÎ`À q+¨μ‚=¸iÎ #_»z=KåÛ_»∞. PÜ«∞# „ѨHõ¯ ÅH©Δ‡^Õq #_»z=ã¨∞Î#flk. q∞H˜¯e
„âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ P"≥∞ ™œO^Œ~º° O q+¨μ=‚ ¸iÎ ™œO^Œ~º° =Ú#‰õΩ Ö’|_ç JO^Œ∞Ö’ XHõ JOâ◊OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞#flk.
D q^èŒOQÍ ã¨HõÅ [QÆ[˚#‰õΩ_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ JHõ¯_çH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞.
K«. ã≤÷~°â◊√ÉèíbÅ #@¡~°∞QÆ∞^≥Oz# Ü«∞qfiÉèí∞ q„^Œ∞=∂~°∞}Ï
^èŒ~° #=Ѩš= ã¨∞Êù~°^Œ∞^ŒOz`« ‰õΩO^Œ ~°∞zã≤‡`≥·Hõ ã¨∞O
^Œ~° =^Œ<å~°qO^Œ=Ú =Ú^ŒO|∞#ñ ^ŒÑ¨ÊHõ K«∂zÜ«Ú<£ =Úh
â◊fi~°∞Å∞ x*Ï`«‡ÅO ^Œxq ™êÅHõ "≥O_çÜ«Úñ Ez i=Ú‡Å<£. 540
* ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ ÿ â◊√ÉèHí ~õ "° ∞≥ #ÿ â’ÉèÏ"≥É· =íè O`À qKÕÛã≤# P q+¨μ=‚ ¸iΠѨQ_Æ ®Å ÃÑ^Œq „H˘OlQÆ∞~å‰õΩ=Öˇ
L#flk. ™êfiq∞ z~°∞#=Ùfi P zQÆ∞~å‰õΩÃÑ· qÅã≤ÖË¡ =∞Öˇ¡ "≥ÚQÆæÅ JO^•xfl JO^Œ∞‰õΩ#flk. J@∞=O\˜
QÀqO^Œ∞x ã¨∞O^Œ~°=^Œ<å~°qO^•xfl ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ P#O^ŒOQÍ ã¨O^Œi≈OKå~°∞. =∞#ã¨∞ûÅ∞
`«$Ñ≤ÎK≥O^ŒHõ "å~°∞ =∞~°Å =∞~°Å =∂^èŒ=Ùx ã¨O^Œi≈OKå~°∞.
K«. ã¨∞xt`«ÉèíH˜Îñ ^Œ#∞‡Y=Úñ Ez# K«∂_»∞¯Å∞ „kѨÊÖËHõÜ«ÚO
QÆ#∞ñQ˘x Ô~@ìˆHʼnõΩ #HõŇ+¨ÉèíHõÎ q^èŒ∂`« MËË^Œ=ÚÖò
=Úx[# z`«Î "≥∂^Œ=ÚÅ∞ =ÚH˜Î x"å㨠Hõ"å@ ÉèË^Œ=ÚÖò
q#∞`« q#∂`«fl #∂ѨÙi`« "Õ^Œ=Ú Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«Ú áê^Œ=ÚÖò. 541
* P =ÚhO„^Œ∞Å∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎKÕ P =∞ǨÏhÜ«Úx =ÚMÏxfl K«∂zK«∂z `«=∞ K«∂ѨÙÅ#∞
„uѨCHÀÖËHõ Z\Ï¡QÀ „uѨCH˘x P ™êfiq∞áê^•Åg∞^Œ ˆHO„nHõiOKå~°∞. P áê^•Å∞ Éèí‰õΩÎÅ MË^•Å#∞
áÈQ˘>Ëìq† Páê^•Å∞ =Ú#∞Å z`åÎʼnõΩ "≥∂^•xfl HõeyOKÕq† P áê^•Å∞ "≥∂HõΔ=∞Ok~°O ^•fi~åÅ#∞
`≥iÑ≤OKÕq. P áê^•Å∞ "Õ^•Å#∞ „H˘O„Q˘`«Î JO^≥Å∞QÍ JÅOHõiOK«∞HÀ<Õq.
398 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. Hõx #YѨ^Œ‡~åQÆ=∞}˜ HÍOu qÉèÏã≤`« áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÖò
=∞#=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ñ wÖÁ¯eÑ≤ Å|ú =∞<À~°^äŒ Ü«Ú‰õΩÎÖˇ· ѨÙ#ó
ѨÙ#~°aè=O^Œ#O|∞Å∞ qÉèí∂u ^Œe~°Ê <˘#iÛ Ü≥∂QÆ =∂
~°æ x~°`« z`«∞ÎÅ∞<£ "≥^ŒH˜ HÍ#ñQÆ ÖËx =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx<£. 542
* ã¨O„áêѨΠ=∞<À~°^äŒ∞Öˇ·# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ x~°O`«~°O Ü≥∂QÆ=∂~åæ㨉õΩÎÖˇ·#
=∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å∞ Ãã·`«O ZO`« "≥^ŒH˜<å HõxÊOK«x "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ#∞flÖÏ~å Hõ<åfl~°∞. Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å
HÍO`«∞Å =O\˜ HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ P ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ѨkÅѨ~K° ∞« H˘x
Ѩ^ÕѨ^Õ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞.
Hõ. =∂#ã¨=Ú# xeÑ≤i `«, ^•úº<åã¨Ê^Œ∞ñ_≥·# "åxñ ^Œ`«ÎfiA˝Å‰õΩO
QÍ# #QÆ∞"åx ÉèíHõÎ[, <å#O^ŒHõÔ~·Hõ=¸iÎ #Åi# "åx<£. 543
* `«^ÕHõ z`«ÎO`À ^蕺xOKÕ"åiH˜ =∂„`«O =â◊=∞ÜÕ∞º"å_»∂, `«`«Îfi"Õ`«ÎʼnõΩ ^Œ~°≈#q∞KÕÛ"å_»∂,
Éèí‰õΩÎÖˇ·# "åiH˜ „|Ǩ‡#O^•xfl „Ѩ™êkOKÕ ã¨fi~°∂ѨO HõÅ"å_»∂ J~Ú# P Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚ `«=∞ z`åÎÅÖ’
xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« O [‰õΩΔ iO„kÜ«∞ „QÍǨϺO|QÆ∞ k=º =∞OQÆà◊ q„QÆÇϨ O|∞ ^èiŒ ~ÚOz Ü«Ú#fl ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú
#∞^•`«Î `Õ*’xkèO Ez ã¨#HÍ^Œ∞ e@¡x ã¨∞Îu~ÚOzi. 544
* Hõ#∞flÅqO^Œ∞ HÍqOKÕ k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl ^èiŒ Oz# P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ – P ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú}˜‚
– P J#O`« `Õ*’xkèx ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ D q^èŒOQÍ ã¨Oã¨∞ÎuOKå~°∞.
-: ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨∞ÎuOK«∞@. :-
K«. =#[^ŒàÏHõΔ! ÉèíHõÎ[#=`«ûÅ! ^Õ=! Éèí=`«∞û`«∞O_»∞ =∞
[˚#‰õΩñ_»∞<≥· # ѨOHõ~°∞ǨÏ*Ï`«∞ñ_»∞ =∂‰õΩ ~°Ç¨Ï㨺 "≥ÚѨÊñ *ˇ
Ñ≤Ê# Éèí=nÜ«∞ =∞OQÆà◊ QÆcè~° Ѩi„QÆÇ¨Ï q„QÆǨÏO|∞ "Õ∞
=∞#Ü«∞=Úñ E_»ñ QÆO\˜q∞ Hõ$`å~°∞÷Å"≥∞ÿ `«QÆ=∞O\˜ g∞â◊fi~å! 545
* Ѩ^Œ‡Ñ¨„`åÅ=O\˜ <Õ„`åÅ∞ Hõey Éèí‰õΩÎÅ#∞ Ѩ~°=∞"å`«ûźO`À áêeOKÕ ^Õ=^Õ"å! h‰õΩ
`«#Ü«Ú_»∂ =∂‰õΩ [#‰õΩ_»∂ J~Ú# „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ã¨O^Œi≈OKÕ LáêÜ«∞O =∂‰õΩ LѨ^tÕ OKå_»∞.
J@∞=O\˜ h k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl D<å_»∞ K«∂_»QÆeQÍ=Ú. ^èŒ#∞ºÅ"≥∞ÿ<å=Ú. F „ѨÉèí∂! =∂
[#‡ ™ê~°÷Hõ"≥∞ÿ#k.
ã‘. ^Õ=! ^Œ∞~°˚#∞ʼnõΩ ÉèÏqOѨ ǨÏ$^ŒÜ«∞ã¨OQÆ`«∞ñ_»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Úñ QÍ#ñ|_»=Ù
Hõ_»ñy h k=º=∞OQÆà◊ q„QÆǨÏO|∞#ñ *Ëã≤ ã¨=∞Oz`å„t`«∞Å <≥Å¡ñ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 399
*ËH˘x ã¨O„Ñ‘`« z`«∞ÎÅñ QÍñ *ËÜ«Ú ^Œuâ◊Ü«∞ HÍ~°∞}º=∞uñ ^Œ#iÛ
Hõ=∞ÖÏHõΔ! ã¨~°fiÖ’ÔH·Hõ <åÜ«∞Hõ! Éèí= `«ûO^Œ~°≈<åaèÖÏëê#∞ÖÏѨ
`Õ. qk`«^$Œ _è» ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ „Ѩg}∞ ÅQÆ∞K«∞, #i÷"≥∞ÿ g`«~åQÆ∞Öˇ·#\˜ì Ü≥∂y
[#=∞#ó ѨOHõ*Ï`« x+¨}‚=¸iÎ, =x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞~°Ü«∞º, x<åfl`«‡q^Œ∞Å∞. 546
* ^Õ"å! h=Ù ^Œ∞~°#˚ ∞ŠǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï=Ù. J~Ú`Õ "åi ÉèÏ=#ʼnõΩ JO^Œ=Ù. Ѩ@∞ì^ÅŒ `À
h k=º=∞OQÆà◊ q„QÆǨxfl P„â◊~ÚOz P~åkèOKÕ"åix Jáê~°HÍ~°∞}ºO`À KÕ~°nã≤ h "åixQÍ
KÕã¨∞‰õΩO\Ï=Ù. "åiH˜ ã¨O`«∞+≤ì HõeyOK«∞`å=Ù. Hõ=∞ÖÏHΔÍ! ã¨HõÅÉèí∞=# „Ѩ*Ï^茺HΔÍ! x#∞fl ^Œi≈OKåÅ<Õ
JaèÖÏ+¨ HõÅQÆ_»O=ÖÏ¡ =∂\˜=∂\˜H˜ x#∞fl QÆ∂iÛ K≥ѨCH˘#_»O =ÖÏ¡ ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO J=QÆ`«
=∞=Ù`«∞Ok. ~åQÆ ^ÕfiëêÅ∞ `˘Åy#@∞=O\˜ Ü≥∂y[#∞Å =∞#óѨ^•‡ÅÖ’ h=Ù Pã‘#∞_»"≥· LO\Ï=x
P`«‡q^Œ∞Öˇ·# "å~°∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
Hõ. Ü«ÚH˜ÎO ^ŒÅñѨ Éèí=^Œfiºu, iHõÎ=ÚÖˇ· #\˜ì ~Ú`«~° ^Œ$_è» Hõ~°‡O|∞Öò
=ÚH˜Î^Œ=Ú Å~Ú# h Ѩ^Œ, Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Œ`«¯~°‡=ÚÅ#∞ ÉÏ\˜OѨ iÅ<£. 547
*^Õ"å! h áê^•ÅÃÑ· =∞#ã¨∞û ÅQÆflO KÕã≤# Éèí‰õΩÎÅ∞ h ÉèíH˜ÎH˜ =ºuiHÍÎÖˇ·# W`«~° HÍ~åºÅ#∞ – Jq
=ÚH˜ÎxKÕÛ"≥·##∂ – ZO`«\˜ Q˘Ñ¨Ê"≥·##∂ – "å\˜x áê\˜OѨ~°∞.
L. HÍ=Ù#ñ w~°ÎhÜ«∞ QÆ`«HõŇ+¨ =∞OQÆà◊ f~°÷ H©iÎ ã¨∞
N qÉèí= „Ѩâ◊ã¨Î ã¨∞K«i„`«∞ñ_» "≥·# Éèí=`«Ê^•|˚ ¿ã
"å q=∞ÖÏO`«~°OQÆ |∞^èŒ=~°æ =∞#~°æà◊ÉèíOy ##º=Ú<£
ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅOK«∞<≥ Hõ$áêQÆ∞}Éèí∂+¨}! áêѨâ’+¨}Ï! 548
*^Õ"å! h=Ù Jáê~°H$õ áêQÆ∞}"Õ∞ JÅOHÍ~°OQÍ HõÅ"å_»=Ù. Éè‰í Ωõ ÅÎ áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã"å_»=Ù.
H˘xÜ«∂_» `«y#^≥· HõŇ+¨ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ HõÖϺ}ÏʼnõΩ HÍ}ÏzÜ≥ÿ∞ qâßÅ Ü«∞â’q~ål`«"≥∞ÿ# Ѩq„`« K«i„`«
HõÅ"å_»=Ù. h áê^ŒÑ¨^•‡Å ¿ã=ˆH JOH˜`«"≥∞ÿ Ju x~°‡Å"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO HõÅ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ x#∞fl
`«Ñ¨Ê =∞i ^Õxh `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ zOuOѨ~°∞.
K«. Ѩ~°=∞ `«áÈq^èŒ∂`« Éèí=áêѨÙÅ"≥∞ÿ K«i~ÚOK«∞ =∂‰õΩ <Õñ
_»~°Ü«∞ Éèí=`«Ê^•„t`«∞Å Hõeæ â◊Ñ≤Oz# Éèí∂i^Œ∞+¨¯$`«
ã¨∞Êù~°} #ã¨`«Ê^ä≥·Hõ ѨiÉèí∂`«∞Å"≥∞ÿ x[^èŒ~°‡Ç¨xñQÍ
x~°Ü«∞=Ú <˘O^ŒñQÍ =ÅÃã <Õ~°=Ú "≥@ìHõ =∞=Ú‡ñ QÍ="Õ! 549
* Jáê~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã≤ áêáêÅ∞ áÈQ˘@∞ìH˘x uiˆQ "Õ∞=Ú D k#O g∞ áê^•„t`«∞ÅÃÑ·
HÀÑ≤Oz âßѨO ÃÑ\Ïì=Ú. =∞ǨáêáêxH˜ X_çQ\Æ Ïì=Ú. K≥_∞» =∂~°Oæ Ö’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì ^è~Œ ‡° QÍ¡x `«ÅÃÑ\Ïì=Ú.
#~°HÍxH˜ *ËH˘\Ïì=Ú. =∂ `«Ñ¨C HõΔq∞OK«∞. =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOK«∞.
400 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. Hõ~° =∞#∞~°H˜Î+¨@Ê^Œ=Ú Hõ„=∞ ã¨∞QÆO^èŒ =∞~°O^Œ "åOKè«KÕñ
^Œ~°q∞_ç âß`« HõO@Hõ =$`«ã¨∞Êù@ #=º`«~° „Ѩã¨∂# =∞O
[~°∞Å#∞ _®Ü«ÚáÈe¯x Éèí$â◊O|QÆ∞ qѶ¨∞fl=ÚÅ<£ [~ÚOz h
K«~°} ã¨~À[=ÚÖò Q˘Å∞= ã¨=∞‡u =zÛu=∞Ü«∞º, ˆHâ◊"å! 550
* ѨÙO_»sHÍHΔÍ! QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^Œ xO_»∞ H“`«∞HõO`À Hõ=∞‡Hõ=∞‡x =∞Hõ~O° ^ŒO HÀã¨O "å_ç =ÚO_»`
¡ À
‰õÄ_ç# „H˘O„Q˘`«Î ѨÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ #∞ ã¨g∞Ñ≤Oz#@∞¡QÍ JkèH"õ ∞≥ #ÿ P@OHÍÅ#∞ JkèQqÆ ∞Oz h áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞
Pã¨H˜Î`À J#∞~åQÆO`À P~åkèOK«_®xH˜ J~°∞^≥OKå=Ú.
K«. JÅ~°∞ Éèí=`«Ê^•O|∞[ Ü«ÚQÍiÊ`«"≥∞ÿ á⁄Å∞á⁄O^Œ∞#\˜ì ~¸
`«∞Åã≤ Ѩq„`«"≥∞ÿ# QÆuñ ^ÀÜ«∞[<åÉèí! Éèí=`«¯^ä•ã¨∞^è•
Hõe`«=ÚÖˇ·# "å‰õΩ¯Å #HõŇ+¨Ü«ÚH˜Îx q#flñ QÆ~°‚=ÚÖò
qÅã≤`« bÅ"≥∞ÿ Éèí∞qñ |q„`«=ÚÖˇ· qÅã≤Å∞¡ =∂^èŒ"å! 551
* F Ѩ^Œ‡<åÉèÏ! F ~°=∂=Å¡ÉèÏ! h áê^•~°qO^•ÅÃÑ· JiÊOѨ|_ç JO^•Å∞ zO^Õ D `«∞Åã≤
Ѩq„`« "≥∞ÿ#@∞¡ h Hõ^ä•=∞$`«O`À ‰õÄ_ç# "å‰õΩ¯Å#∞ HõŇ+¨O ÖˉõΩO_® q#fl =∂ K≥=ÙÅ∞‰õÄ_® Ѩ~°=∞
Ѩq„`åÖˇ· ÉèÏã≤Å∞¡`å~Ú.
K«. =∞Ç≤Ï`«Ü«∞â’qÖÏ㨠QÆ∞}=∞O_»#! ã¨~°fiâ◊~°}º! ~ÚO„kÜ«∞
ã¨Ê$ǨïʼnõΩñ QÍ#~åHõ Ü«∞`«ã‘‰õΩã¨∞=∞^Œ∞ºu <˘Ñ¨CK«∞#fl h
ã¨Ç¨Ï[ â◊s~° q∞ѨC_»∞ Éèí$â◊O|∞QÆñ Ez =∞nÜ«∞ ^Œ$‰õΩ¯ eO
^ŒÇ¨ÏǨÏ! Hõ$`å~°÷`«O ÉÁ~°Ãã #K«∞º`«! „"≥ÚÔH¯^Œ =∂^ŒiOѨ"Õ! 552
* =∞ǨÏhÜ«∞"≥∞#ÿ Ü«∞â’qÖÏã¨OKÕ „ѨHÍtOKÕ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_®, JO^ŒiH© P„â◊~ÚOѨ ^Œy#"å_®,
ѨOKÕO„kÜ«∂ʼnõΩ `«Å=Oz# "åiH˜ h~°∂ѨO HõxÑ≤OK«^Œ∞. #Å¡ JqÃã=Ó=Ù=O\˜ HÍOu`À X¿ÑÊ h
ã¨Ç¨Ï[ ã¨fi~°∂áêxfl WѨC_»∞ "Õ∞=Ú ã¨O`«$Ñ≤ÎQÍ K«∂_» QÆeQÍ=Ú. =∂ Hõ#∞flÅ∞ ^èŒ#º=Ú ÅÜ«∂º~Ú. F
JK«∞º`å! h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl=Ú. =∞=Ú‡Å#∞ Hõ\ÏH˜ΔOK«∞.
Hõ. Jx ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ ^Œ`«Ê^Œ, =#[=ÚʼnõΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèíH˜Î =â◊=∂#ã¨∞Öˇ·
q#∞uOz# QÀqO^Œ∞ñ_»∞, =Úx=~°∞ÅO Ez ѨeÔH =Úk`å`«∞‡O_≥·. 553
* D q^èOŒ QÍ ã¨#Hõã#¨ O^Œ<å^Œ∞Å∞ QÀqO^Œ∞x áê^•~°qO^•Å‰õΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèHí ` Θ À Ѩ~=° tOz#
=∞#ã¨∞û QÆÅ"åÔ~· q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞_≥#· =Ú‰õΩO^Œ∞_»∞ =ÚxѨÙOQÆ=ÙÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. D ~Ú~°∞=Ù~°∞ [Ü«∞q[Ü«∂aè^è•#O|∞Å∞ QÆÅ =∞nÜ«∞ ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞, g~°∞ q∞=Ú‡O ÔQ·H˘#Hõ
=∞nÜ«∂*Ï˝u„Hõ=∞}∞Å~Ú KÕã≤# Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞#‰õΩñ ^Œy# ^ŒO_»O|∞ QÍqOzui, Jk <å‰õΩ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 401
#aè=∞`«O |Ü≥∞º, #kÜ«Ú#∞O QÍHõ Éè$í `«º=~°Oæ |∞ ¿ãÜ«Ú #Ѩ~å^èOŒ |∞ ™êfiq∞kÜ«∞, HÍ# ~¸
`«ÑC¨ #‰õΩ =∂#hÜ«ÚO_»<#·≥ ##∞fl =∞xflOz „Ѩã#¨ ∞fl ÅQÆ∞^Œ∞~°∞QÍHõ Ü«∞x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.554
* D ~Ú~°∞=Ù~°∞ [Ü«Ú_»∞, q[Ü«Ú_»∞ J#∞¿Ñ~°∞¡ HõÅ"å~°∞. <å ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ q∞=∞‡efl
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞Hõ <å P[˝#∞ Ju„Hõq∞Oz KÕã≤# <Õ~åxH˜ g∞~°∞ giH˜ `«y#tHõΔ qkèOKå~°∞. Jk <å‰õΩ‰õÄ_®
W+¨ì"Õ∞. JO`ÕHÍHõ ¿ã=‰õΩÅ∞ KÕ¿ã JѨ~å^èŒO Ü«∞[=∂x^Õ. J~Ú`Õ D `«Ñ¨C‰õΩ =∂#hÜ«Ú_»<≥·# ##∞fl
=∞xflOz ^ŒÜ«∞K«∂ѨO_ç.
Dq^èŒOQÍ Ñ¨eH˜ NǨÏi =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. `«#∞=Ù#ñ |∞\˜ì#\˜ì ɡ_ç^ŒO|QÆ∞ ‰õΩ+¨ª=∞ǨQÆ^ŒO|∞KÕ
=#i `«nÜ«∞K«~°‡=Ú q=~°‚`« <˘Ok#su Éèí$`«∞º ÖÁ
ѨÊx Ѩx ¿ãã≤#<£ qÉèí∞Å∞ |O^èŒ∞~°Kå~°∞Ü«∞â◊O|∞ñ ÉË~°∞ñ ɡO
ѨÙ#∞ *ˇ_çáÈ~Ú ^Œ∞~°ºâ◊=Úñ ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O^Œ∞~°∞ q+¨ìѨO|∞Å<£. 555
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ‰õΩ+¨ª~ÀQÆO ^ÕǨÏOÖ’ „Ѩ"ÕtOz#ѨC_»∞ K«~°‡O K≥_çáÈ~Ú ~°OQÆ∞ =∂i#@∞¡QÍ
¿ã=‰õΩÅ∞ `«QÆxѨx KÕÜ«∞_»O=Å¡ „ѨÉèí∞=ÙÅ Ü«∞â◊ã¨∞û #tOz ¿Ñ~°∞„Ѩu+¨ªÅ∞ ^≥|ƒuO\Ï~Ú. Ö’HõOÖ’
^Œ∞+‘¯iÎ "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
K«. JÅ=_» <å‰õΩ g∞=Å# #aƒ# f~°÷ ã¨∞H©~°ÎhÜ«∞ ã¨
Å¡e`« qx~°‡ÖÏ=∞$`« qÖÏ㨠ܫ∞â’ qÉèí"åaè~å=∞"≥∞ÿ
"≥ÅÜ«Ú q‰õΩO~î° <å=∞ =∞Ѩq„`«=∞#â◊≈fiѨ Kå^èŒ=∂k Ö’
‰õΩÅ K≥q ™ÈñHõñ ^«`üHõΔ}=∞ HÀi ѨÙh`«∞Åñ *ËÜ«Ú "å~°Å<£. 556
* g∞=Å¡ <å‰õÄ ÅaèOz# "≥·‰õΩO~î°=∞<Õ D ѨÙ}ºˆHΔ„`«O ZO`À Ѩq„`«=¸, ã¨∞Îuáê„`«=¸,
J`«ºO`«ã¨∞O^Œ~°=¸, J=∞$`«=∞Ü«∞=¸, H©iÎ "≥·Éèí=â’aè`«=¸. J@∞=O\˜ "≥·‰õΩO~î°^è•=∞O `«# <å=∞O
K≥q™ÈHõQÍ<Õ Z@∞=O\˜ JѨq„`«∞Å<≥·<å – ‰õΩHõ¯=∂Oã¨O u<Õ Ñ¨~°=∞hK«∞Å<≥·<å Ѩq„`«∞Å#∞ KÕã¨∞ÎOk.
`Õ. J\˜ì <Õ#∞ ^ŒÅOѨ g∞ Ü«∞\˜ì™ê^èŒ∞, [#∞Å HõѨHÍ~° =∞i÷ñ*Ëã≤# =∞nÜ«∞
ÉÏǨïã¨=ÚÖˇ·#ñ „^Œ∞O`«∞ #∞`åûǨÏbÅ, ##fl x`«~°∞Å g∞ „"≥∂Å <≥#fl<ÕÅ? 557
* J@∞=O\˜ <Õ#∞ g∞=O\˜ ™ê^èŒ∞[#∞ÅѨ@¡ JѨ~å^èŒO KÕã≤#"å~°∞, <å KÕ`«∞Å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#
"åÔ~·<å㨈~ "åix YO_çOK«\ÏxH˜ U=∂„`«O "≥#∞HÍ_»#∞. J@∞=O@ѨC_»∞ W`«~°∞Å=∂@ "Õˆ~ K≥ѨÊ_»O
ZO^ΰ䛽?
Hõ. ^èŒ~°}˜ ã¨∞~À`«Î=∞ ¿ã"å, ѨiÅ|úO |~Ú# Ü«∞\˜ì áê`«Hõ <åâ◊O
Hõ~° xdÅ Éèí∞=# ѨÓ`«, ã¨∞Êùi `åO„Ѷ≤∞ ã¨~À[ `ÀÜ«∞=ÚÅ∞ QÆÅ ##∞fl<£. 558
402 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. JÅѶ¨Ú=∞u q~°‰õΩÎxñQÍñ, ^ŒÅñѨHõ x[ â◊√Éèí Hõ\ÏHõΔ ^•=∞Hõ Hõe`å
dÅ ã¨OѨkfiÉèí= N, ÅÅ<å ~°`«flO |∞~°ã¨÷ûÅO|∞#∞ *ˇO^≥<£. 559
* „ÉÏǨχ} „âı+¨μªÅ ѨiK«~°º=Å# „áêÑ≤ÎOz #\˜ìn, ã¨~°fiáêáêÅ#∞ â◊q∞OѨ*ËÜ«∞QÆÅn, ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍÅ#∞ Ѩq„`«O HÍqOѨQÆÅn J~Ú# QÆOQÆ <å áê^•ÅÖ’ „áê^Œ∞~°ƒùqOzOk. J@∞=O\˜ ##∞fl
q~°‰õΩÎ_»x `ÕeHõQÍ ÉèÏqOѨHõ, â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# `«# Hõ_»HõO\˜ K«∂ѨÙÅ<Õ Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å`À ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅ#∞
PHõi¬OK«QÆÅ ÅÅ<å=∞}˜ ÅH˜Δ‡ <å =HõΔã¨÷ûÖÏxfl JÅOHõiOzOk.
K«. „Hõ`«∞=ÙÅ∞ ¿ãÜ«ÚKÀ td=ÚYO|∞# "ÕÅ∞K«∞#\˜ì `«^Œ…$`«
Ѩ١`« K«~°∞ÉèíHõΔ}<£ =Ú^Œ=Úñ ÉÁO^Œ^Œ∞ xã¨Ê$ǨÏ^èŒ~°‡=∂~°æ ã¨O
QÆ`«∞ñ_»QÆ∞ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=Ú =ÚYO|∞# "Õ_»¯ Éèí∞lOK«∞ #Ü«∞ºq
ã¨Î$`«Hõ|à◊O|∞#<£ =∞#=Ú `«$Ñ≤Î =Ç≤ÏOz#su xK«ÛÅ∞<£. 560
* Pâß~°Ç≤Ï`«∞_≥· ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ ã¨OK«iOKÕ „ÉÏǨχ}À`«Î=Ú_»∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi ~å~°Ê}=∞x ÉèíH˜ΔOKÕ
XHõ z#fl J#flO=Ú^ŒÌ =Å¡ <å =∞#ã¨∞û‰õΩ HõeˆQ ã¨O`«$Ñ≤Î Ü«∞[˝Ü«∂QÍÅÖ’ <ÕuÖ’ =ÚOz Jyfl =ÚYOQÍ
„"ÕÅÛ|_Õ Ç¨Ïqã¨∞û#∞ JO^Œ∞H˘x P~°yOKÕ@ѨC_»∞ ‰õÄ_® <å‰õΩ HõÅ∞QÆ^Œ∞.
ã‘. ã¨`«`«O|∞ #„ѨuǨÏ`« Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qÉèí∂uKÕñ „|MϺuñ ÉÁO^Œ∞ <Õ#∞
<Õ =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞Å ã¨q∞^Œú x~°‡Å áê^Œ #o# ~°*’q`å#=ÚÅ∞ ÉèíH˜Î
Ǩ@Hõ #=~°`«fl HÀ\©~°=Ú#ñ ^•Å∞Î #\˜ì <å K«~°}ÏO|∞*ÏO|∞=ÙÅ#∞
^Œqe ^èŒiOz ã¨^Œºó ѨÙh`å`«∞‡Öˇ· ~°i÷ñ [O„^•=`«O™êk ^Õ=
`Õ. K«Ü«∞=Ú, Öˇ"åfiñ_»∞ „ÉÏǨχ} [#∞Å∞ ^Œ=∞‰õΩ, #ѨHõ$`«∞Öò ¿ãã≤ˆ~x =∂ éÅ∞QÆñ _»`«ñ_»∞
q„ѨÙÅ#∞ ##∞flñQÍñQÆ ÉèÏqOK«∞ #`«ñ_»∞, ^èŒ~°‡ Ѩ^Œúu <å „Ñ≤Ü«∞`«=Úñ_»∞ "åñ_»∞. 561
* Z^Œ∞~°∞ÖËx Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂"≥·Éèí=O`À ZšѨC_»∂ „Ѩã≤^Œ∞ú_»<≥·# <Õ#∞ „ÉÏǨχ}∞ŠѨq„`«"≥∞ÿ#
áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ѩ~åQÍÅ#∞ ÉèíH˜Î`À <å #=~°`«flYz`« ã¨∞=~°‚H˜s\Ï# ^èŒi™êÎ#∞. J@∞=O\˜ <å áê^ŒÑ¨^•‡ÅÖ’
[x‡Oz# QÆOQÍ[ÖÏxfl `«ÅÃÑ· ^èŒiOz Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å∞ "≥O@<Õ Ñ¨q„`«∞ Å=Ù`«∞<åfl~°∞.
Z=_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ `«=∞‰õΩ JѨHÍ~°O KÕã≤<å uiy P„QÆÇ≤ÏOѨ_À, Z=_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ##∞flQÍ
ÉèÏq™êÎ_À J@∞=O\˜"å_»∞ ^èŒ~å‡#∞™ê~°OQÍ <å‰õΩ q∞H˜¯e „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "å_»∞.
L. QÀq`«u<£ ^èŒ~åkq[HÀ\˜x ##∞fl#∞ n#=~°æ=Ú<£
"åqi ÉèË^Œ|∞kúñ QÆ#∞"å~° Å^èÀQÆuñ ÉÁO^Œ, #O^Œ∞ <å
jq+¨~À+¨qã¨∞Êù~°}ñ *ˇOk Hõ$`åO`«Éèí@∞Öò =∞Ǩϟ„QÆ QÆ$
„^è•=e"ÀÖˇñ [OK«∞=ÙÅ #OQÆ=Ú Å∞^Œúuñ lO`«∞ Ô~ѨC_»∞<£. 562
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 403
* Z=Ô~`
· Õ „ÉÏǨχ}∞Å#∂, ##∂fl, n#[#∞Å#∂ Éè^Ë |Œ ∞kú`À K«∂™êÎ~À "å~°∞ J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å~°∞.
„`åK«∞áê=ÚÅ=Öˇ ~À+¨O`À |∞ã¨Å∞ H˘>Ëì Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ „QÆ^ŒÌÅ=Öˇ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# L‰õΩ¯=Ú‰õΩ¯Å`À
J@∞=O\˜"åi J=Ü«∞"åÅ#∞ peÛK≥O_®_»∞`å~°∞.
K«. ^èŒ~°}˜ ã¨∞~À`«Î=ÚÖò |Ǩïq^èŒO|∞Åñ ^Œ=Ú‡ñ |~åÉèíqOz#<£
^Œ~°Ç¨Ïã≤`åã¨∞ºÖˇ· Ü«∞u=Ú^ŒO|∞# xK«ÛÅ∞ñ |∂[ ¿ãÜ«ÚK«∞<£
ã¨~°ã¨ =KÀ qÖÏã¨=ÚÅ ã¨#∞flu ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^ŒO„_ç <å`«‡AÖò
QÆ~° =∞#∞~° H˜Îñ aÅ∞ÛQÆuñ ÔQ·H˘x Ñ≤eÛ#"å~°∞ <å ã¨=ÚÖò. 563
* „|Ǩχ"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å =Å¡ `«=∞‰õΩ J==∂#O „áêÑ≤ÎOz<å z~°∞#=Ùfi =ÚYO`À ã¨Ç≤ÏOz
x`«º=¸ "åix ѨÓlOK«∞`«∂, =∞Oz =∂@Å`À Q“~°qOK«∞`«∂ Hõ#fl`«O„_ç^ŒQÆæ~° z#fla_»¤Å∞
„==iÎOz#@∞¡ J#∞~åQÆѨÓ~°fiHõOQÍ =iÎOKÕ"å~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x`À ã¨=∂#∞Å∞.
Hõ. q#∞ñ _»Ü«∞º#Ѷ¨∞K«i„`«∞Å, Hõ#Ü«∞=Úñ „aÜ«∞`«=Úñ_» #QÆ∞K«∞ñ #=Ú‡_»∞"À^Œ∞<£
=Ú#∞ ##∞fl Éèí$QÆ∞=Ù ^Œxfl#ñ, QÆ#ÅHõ Ѩi`À+¨=$uÎñ ÔQ·H˘O\˜ñ QÆ^Õ. 564
* J@∞=O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ <Õ#∞ ZѨC_»∂ „Ñ≤Ü«∞`«=Ú_»<≥· J=Ú‡_»∞áÈ`«∂ LO\Ï#∞. ѨÓ~°fiO
##∞fl Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ `«#flQÍ <Õ#∞ P„QÆÇ≤ÏOѨHõ J`«ºO`« ã¨O`À+¨O`À PÜ«∞##∞ P^ŒiOKå#∞ QÆ^•!
ã‘. á⁄Å∞K«∞ <å =∂#™êOÉè’*Ï`« ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eÜ«∞OQÆ ÖËHõ Ü«Ú^Œfi$`«∞Î ÅQÆ∞K«∞ñ
QÆ_»ñy g∞ Ü«∂#uñ QÆ_»z#ñ ^Œ^ÀÌ+¨ Ѷ¨Å=Ú g~°Å‰õΩ ã¨O„áêѨÎ=∞Ü≥∞º,
=Ú#∞ÖÏ~°! <å z`«Î=Ú# #∞#fl suÜ«Ú x\˜ì^Œ, Éèí∂q∞ÃÑ·ñ |∞\˜ì g~°
Åz~°HÍÅ=Ú# <å Ü«∞OuHõO|∞# HÀe #~°∞^≥OK«∞ #@∞¡QÍ ##∞=∞uOѨ
`Õ. =ÅÜ«Ú#x Ü«∞ =Ú‡‰õΩO^Œ∞O_»∞ =Å∞‰õΩ@Ü«Ú#∞, qx =∞#O|∞# ã¨#HÍk=Úx =ˆ~}∞º
Å=∞‡Ç¨`«∞‡x =∞$^Œ∞Å ÉèÏëê=∞$`«O|∞ñ, ^Œqe „HÀeÜ«Ú ~À+¨ ã¨O^Œ+¨μì ÅQÆ∞K«∞. 565
* ''=∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! <å ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅOÖ’x Jaè„áêÜ«∂xfl g~°∞ `≥eã≤HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. q∞H˜¯e
q∞_çã≤áê@∞`À g∞ Ü«∂[˝ g∞i „Ѩ=iÎOz#O^Œ∞‰õΩ ^•xH˜ `«y# „ѨuѶ¨ÅO J#∞ÉèíqOKå~°∞. <å ã¨OHõÅÊO
‰õÄ_® W^Õ. U=∞O>Ë g~°∞ Éèí∂q∞ÃÑ· ѨÙ\˜ì H˘ÅkHÍÅOÖ’ uiy <å ã¨g∞áêxH˜ =K«∞Û#@∞¡ J#∞=∞u
W=fiO_ç——. D q^èŒOQÍ q+¨μ‚=٠ѨÅ∞HõQÍ qx, ã¨#HÍk =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞, P =∞Ǩ`«∞‡x ã¨∞‰õΩ=∂~°
=K«<å=∞$`åxfl ~°∞zK«∂z ‰õÄ_® Jaè=∂<åxfl q_»∞=ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞.
ã‘. =Úx=~°∞Öò `«=∞ z`«Î=ÚÅñ ^Œ$Ñ≤Îñ ÉÁO^ŒHõ ѨOHõ*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ ѨeH˜ #\˜ì
Ѩiq∞`« QÆOcè~° |ǨïàÏ~°÷ ^Œ∞~°=QÍǨÏ=ÚÅ∞#∞ qã¨∞Êù~° ^Œ=∞$`« `«∞ź
=∂^èŒ∞~°º ã¨∞QÆ∞} ã¨=∞xfi`«=Ú‡Å∞ qx~°æ`« â◊|Ì^À+¨ xHÍÜ«∞=ÚÅ∞#∞
<≥·# "åHõº=ÚʼnõΩ <å`«‡Åñ |i`À+¨ =∞Ok ~Ú@¡xi <≥Ü«∞º=Ú# =∞#Å
404 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. <˘_»Ü«∞ñ _çѨC_»∞ #OkOzÜ≥∂, `«ÅOѨ, #i÷ xOkOzÜ≥∂, =∞`«¯$`≥·Hõ ^ŒO_»
=Ú#‰õΩ ã¨OHÀK« =∞OkÜ≥∂, Ü«∞#∞K«∞ ã¨Oâ◊, Ü«∂`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞ q"ÕH˜Oz Ü«∞O`«Ö’#. 566
* =Úhâ◊fi~°∞Å =∞#ã¨∞ûÅ∞ `«$Ñ≤ÎK≥O^ŒÖË^Œ∞. Ѩiq∞`«=ÚÅ∂, QÆOcè~°=ÚÅ∂, qâıëê~°÷=ÚÅ∂,
JQÀK«~°=ÚÅ∂, J=∞$`«`«∞ź=ÚÅ∂, =∂^èŒ∞~°ºQÆ∞} ã¨Ç≤Ï`«=ÚÅ∂, ^À+¨~°Ç≤Ï`«=ÚÅ∂ J~Ú# =∞Ǩ
q+¨μ=‚ Ù =∂@ʼnõΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À ã¨O`À+≤Oz‰õÄ_® =∞# „ѨÉ∞íè =Ù, =∞#ÃÑ· ¿ãflǨÏÉèÏ=O Hõey =∞#Å#∞
Jaè#Okã¨∞Î<åfl_®! ÖËHõ =∞#Å#∞ xOkã¨∞Î<åfl_®, =∞#=Ú qkèOz# tHõΔ‰õΩ ã¨OHÀK«O`À ã¨ÊOkã¨∞Î<åfl_®!
J<Õ ã¨O^ÕǨÏO`À „H˜O^Œ∞g∞^≥·<å~°∞. H˘O`«¿ãѨ\˜H˜ XHõ x~°‚Ü«∂xH˜ =KåÛ~°∞.
Hõ. #o<å‰õΔΩñ_»∞ ^Œ=∞^≥ã¨ñ QÆ$Ѩ, QÆey# ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eã≤ H“`«∞Hõ "≥ÚÅÜ«∞O
|∞ÅH©Hõ$`åOQÆ∞Öˇ· Ü«Ú, `«¯eHõ<£ ǨÏi¬Oz x@ŠѶ¨∞\˜`åO[Å∞Öˇ· 567
* ǨÏi `«=∞ÃÑ· ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ# J#∞„QÆǨÏO Hõey L<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ZO`À ã¨O`À+¨O`À
á⁄Oy ѨÙÅH˜OKå~°∞. ǨÏ~À¬`«¯~°¬O`À #∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ #=∞㨯iOKå~°∞.
Hõ. Éèíi`« x[ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ #u qÉèí∂uÜ«Ú |Å=ÚO
|~°"≥∂`«¯~°¬=Úñ QÆÅ ~¸, â◊fi~°∞#‰õΩ x@¡xi =Ú#∞Å∞ ã¨kfi#Ü«∞=Ú#<£. 568
* JѨC_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ HõeÊOK«∞‰õΩ#fl Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„ѨÉèÏ=O =Å¡ qÅã≤ÖË¡, k=º"≥∞ÿ# Sâ◊fi~°ºO`À,
Éèí=º"≥∞ÿ# Ѩ~å„Hõ=∞O`À, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_≥· XѨC`«∞#fl "åã¨∞^Õ=Ùx`À q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ·# =Ú#∞Å∞ W\Ï¡
J<åfl~°∞.
`Õ. á⁄Å∞Ѩ٠nÑ≤OѨ x`«ºqÉèí∂u <åÜ«∞, ‰õΩñ_»=Ù, ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»=Ù, ##Ѷ¨Úñ_»=Ù, h=Ù
=∞`«¯$`«O |Ѩ٤ h Hõaè=∞`« =∞@O\˜, gâ◊! Éèí=nÜ«∞Kåi„`« "≥∞é∞ñQÆñ ^Œ~°"≥∞? 569
* ^Õ"å! h=Ù J`«ºO`« `Õ*’=O`«∞_»=Ù. x`≥·ºâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»=Ù. ã¨HõÅÉèí∞=# <åÜ«∞‰õΩ_»=Ù.
ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù. ѨÙ}ºã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. WѨC_»∞ "Õ∞=Ú KÕã≤#Ѩx <å‰õΩ ã¨=∞‡`«"Õ∞ J<åfl=Ù. ™êfig∞! h
bÅÅ∞ `≥eã≤HÀ=_»O Z=iH˜ ™ê^茺O?
L. ^Õ=QÆ}Ïo ÔHÅ¡ñ |~°^Õ=`«Öˇ· `«#~å~°∞#\˜ì q
„áê=o HÍ`«‡<åÜ«∞‰õΩñ_»"≥· ÃÑ#∞á⁄Ok# h‰õΩ h ^èŒ~å
^Õ=`« ÖˇÅ¡ <≥#fl #kè^Õ=`«Öˇ· ~°ñ@, Ü≥∞\˜ì KÀ^Œº"≥∂
^Õ=! ã¨=∞ã¨Î áê=#! ã¨∞nè[#`å=#! qâ◊fiÉèÏ=<å! 570
* ^Õ"åk^Õ"å! h=٠Ѩ~=° ∞áê=#∞_»=Ù. ™ê^è∞Œ [# ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù. ã¨~fi° A˝_=» Ù. ^Õ=`«ÅO^ŒiH© Ѩ~^° =Õ `«Ö#·ˇ
Éèí∂ã¨∞~°∞Å P`«‡Å‰õΩ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù. ^Õ=^Õ=Ù_»"≥·# h‰õΩ D =∞Ç‘Ï^Õ=ÙÅ∞ P~å^茺^Õ=`« ÅQÆ∞@
ZO`«qO`«?
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 405
K«. Hõ=∞Å^ŒàÏHõΔ! h=Å#ñ QÆeæ# ^èŒ~°‡=Ú `å=HÍ=`å
~°=ÚÅ ã¨∞~°H˜Δ`«O |QÆ∞ñ, k~°O|QÆ∞, hâ◊fi~° xifiHÍ~° `«
`«Îfi=Ú#ñ ^Œ#~°∞Û x#fl~°Ü«∞ñ ^Œ`«ÊùÅ ~°∂Ѩ=Úñ ^Œ„`«Ê^è•# QÀ
Ѩº=Ú #x ѨÅ∞¯K«∞O^Œ∞~°∞ Hõ$áê=∞Ü«∞Ö’K«#! áêѨ"≥∂K«<å! 571
* Hõ=∞ÅÖ’K«<å! HõÅ∞+¨q"≥∂K«<å! h#∞O_ç L^ŒƒùqOz# ^èŒ~°‡O h J=`å~åÅ=Å¡ ã¨∞~°H˜Δ`«"≥∞ÿ
ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ ÿ qÅã≤Å∞¡`∞« Ok. Dâ◊fi~å! ^ŒÜ∂« =∞Ü«∂! =∂~°∞Êá⁄O^Œx ã¨`º« ã¨fi~°∂ѨOÖ’ L#fl x#∞fl QÆ=∞x¿ãÎ
h"Õ P ^èŒ~å‡xH˜ Ѷ¨Åã¨fi~°∂Ѩ=∞h, h"Õ P^èŒ~°‡OÖ’x „Ѩ^è•# ~°Ç¨Ï㨺=∞h ÃÑ^ŒÌÅ∞ JO@∞O\Ï~°∞.
K«. =∞Ç≤Ïñ ^ŒÅáÈÜ«∞ <≥=fix ã¨=∞„QÆѨi„QÆǨÏ=Ú<£ ÅaèOѨ x
ã¨ûÊ$ǨÏ=∞`«∞Öˇ· =∞hâ◊fi~°∞Å∞ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞#ñ ÉÏ`«∞,~°\˜ì ã¨
#‡Ç≤Ï`« q"ÕHõâße! QÆ∞}=∞O_»#! h H˜Å ##ºã¨`«Êi
„QÆÇ¨Ï =∞k, Ü≥∞\˜ì KÀ^Œº=Ú? [QÆ`«ÊiáêÅ#! x`«ºMËÅ<å! 572
* ã¨∞QÆ∞} Éèí∂+¨}Ï! Éèí∞=#áÈ+¨}Ï! x`«ºq<Àn! U =∞ǨÏhÜ«Úx ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# J#∞„QÆǨÏO
ÅaèOѨQÍ<Õ "≥·~åQƺã¨OѨ#∞flÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞ʼnõΩ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O `˘ÅyáÈ`«∞O^À J@∞=O\˜ qâı+¨q"ÕHõ
âßeH˜ [QÆ<åfl@Hõ ã¨∂„`«^è•iH˜ h‰õΩ D Ö’HõOÖ’ "Õ~˘Hõ¯i J#∞„QÆǨÏ=∞<Õk ZO`«QÍ<À qO`«QÍ L#flk.
ã‘. ã¨`«`«O|∞ #~å÷i÷[#t~À-ÅOHÍ~° Ѩ^Œˆ~}∞=ÙÅ∞ QÆŠѨ^Œ‡ <Õñ_»∞
[Å[ H˜O[ů x+¨ºO^Œ =∞~°O^Œ Ö’ ÉèÏQÆ`« „Éèí=∞~° <åÜ«∞‰õΩx Ѩyk
^èŒ#º[<åiÊ`À^ŒOz`« `«∞Åã≤HÍ ^•=∞O|∞#‰õΩ x[^è•=∞ =∞QÆ∞K«∞
ÉèÏã≤Å∞¡ Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^Œ=ÚÖò qÅã≤`« ÉèíH˜Î ¿ãqOѨÙK«∞O_»
`Õ. Hõ=∞Å #Ü«∞#! Hõ$áê=Ö’Hõ#=Ú ÖÁÅÜ«∞, #i÷ñ E_»=Ù ÉèÏQÆ=`å#∞~° H˜Îñ
*Ëã≤ Éèí=nÜ«∞ =∞Ç≤Ï=∞O|∞ z„`« =∞~°Ü«∞ñ, l~°â◊√ÉèÏHÍ~°! ~ÚOk~å z`«ÎKÀ~°! 573
* P"≥∞ áê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÍÅ∞ J~å÷xfl PHÍOH˜ΔOKÕ Éèí‰õΩÎÅ t~°ã¨∞ûʼnõΩ JÅOHÍ~åÅ∞. J@∞=O\˜
ÅH©Δ‡^Õq Hõ=∞Å H˜O[ÖϯÅ#∞O_ç „ã¨qOKÕ =∞Hõ~°O^ŒO g∞k Pâ◊`À J~°∞^≥Oz# `«∞"≥∞‡^ŒÅ ~å}˜=Öˇ
hK«~°} Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqã¨∂Î LO@∞Ok. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ~°=∞^èŒ#∞ºÖˇ·# ÉèíHõÎ=ˆ~}∞ºÅ∞ =∞Oz
=∞Oz `«∞Åã≤ =∂eHõÅ#∞ H˘x=zÛ h áê^•Åg∞^Œ LOK«∞`«∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ D
Éèí‰õΩÎÅ g∞k J#∞~°H˜Î`À P ÅH©Δ‡^Õqx HõxHõ~°O`À Hõ<≥fluÎ J~Ú<å K«∂_»=Ù. Hõ=∞ÅÖ’K«<å! â◊√ÉèÏHÍ~å!
~°=∂=~å! h =∞Ç≤Ï=∞Å∞ z„`åuz„`åÅ∞.
=∞. z~°ÉèÏQÀº^ŒÜ«∞! ^Õ= ^Õ=! Åe`« N=`«ûÅHΔ͇OQÆ! ~¸
=~° q„áê#∞Ѩ^≥·Hõ ѨÙ}º~°[ "Õ∞ =i‚OѨ h "Õ∞x HÍ
406 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Éèí~°}O |O\˜q, ã¨~°fiÖ’‰õΩʼnõΩ q„Ѩ„âı}˜ =∂Ǩ`«‡º g∞
"≥é∞ñQÆO *ˇÑ¨C@ÔH· ^èŒiOzu QÆ^• Ü≥∞#flO |q„`åHõ$u<£. 574
* ^Õ=^Õ"å! h=Ù âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ Sâ◊fi~°º=Ú#∞ „Ѩ™êkOKÕ ™êfiq∞q! JO^Œ"∞≥ #ÿ N=`«û=∞<Õ Ñ¨Ù@∞ì=∞K«Û`À
JÅ~å~°∞"å_»=Ù, '' D „âı+¨μªÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å áê^Œ=ÚÅ #O\˜# ѨÙ}ºÑ¨~åQÆ"Õ∞ <å â◊s~åxH˜ PÉèí~°}O
J<åfl=Ù.—— ã¨=∞ã¨Î „Ѩ[ʼnõÄ „ÉÏǨχ}∞Å Q˘Ñ¨Ê`«#O `≥eÜ«∞*ˇÑ¨Ê\ÏxˆH Ѩq„`«"≥∞ÿ# P ~°[ã¨∞û#∞ h=Ù
^èŒiOKå=Ù.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 575
ã‘. ^èŒ~°‡=¸iÎq [QÆ`«¯~°Î=Ù #QÆ∞ h=Ù „áÈ=OQÆñ ^ŒQÆ∞"åiñ „É’="Õx
#q~°à◊"Õ^ÀHõÎ=∞QÆ∞ ^èŒ~°‡=∂~°æ =∞ã¨<å‡~°æ =∞QÆ∞ñ, QÍ#, ã¨`«ÎfiQÆ∞} q
t+¨μìO_» =QÆ∞K«∞ h r=ã¨OѶ¨∞=Ú ¿ã=∞ =∞~°ã≤ ~°H˜ΔO`«∞ h ^≥·# â◊H˜Î
KÕ`«#∞ ^èŒ~°‡qѶ¨∂`«∞Å ^ŒO_çOK«∞ h‰õΩ #Oz`« "≥∞ÿ# xQÆ=∞^èŒ~°‡
`Õ. =∂~°æ <åâ◊Hõ q^èŒ=ÚÅ∞ =∞kH˜ xOѨÙ, QÍ=Ù, q„ѨÙÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨`«¯~°∞} "≥∞éã≤
Ѷ¨∞#`«ñ |eH˜# q#Ü«∞"åHõº=ÚÅ∞ h‰õΩ, Ü«ÚHõÎ =∞QÆ∞K«∞O_»∞ ã¨`«`«O|∞ ÉèíHõÎ=~°^Œ! 576
* JO`ÕQÍHõ h=Ù ^èŒ~°‡=¸iÎq! D ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© Hõ~°Î=Ù! h=Ù ~°H˜ΔOѨ^Œy# "åix ~°H˜Δ™êÎ=Ù.
JÖÏ HÍHõáÈ`Õ "Õ^•ÅÖ’ K≥ÑÊ≤ # ^è~Œ ‡° =∂~åæÅ∞ J^è~Œ ‡° =∂~åæ Å=Ù`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ã¨`fiΫ QÆ∞}Ïxfl ã‘fiHõiOz
D „áê}˜HÀ@∞Å Ü≥∂QÆHˆ =Δ ∂Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ^•H˜} Δ ºO`À ~°H™Δ˜ êÎ=Ù. ^è~Œ ‡° „^ÀǨïÅ#∞ ^ŒO_çOKÕ h =∞#ã¨∞û‰õΩ
"Õ^Œ^èŒ~å‡xH˜ q~°∞^Œú"≥∞ÿ# Ѩ^Œú`«∞Å∞ „Ñ≤Ü«∞OHÍ=Ù. ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞ÅÃÑ· Hõ~°∞} QÆeæ q#Ü«∞O`À Ѩe¯# D
L‰õΩÎÅ∞ ÉèíHõÎ=~°^Œ∞_» "≥·# h‰õΩ Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ L<åfl~Ú.
=. J@¡~Ú#O |~°∞ÅÜ≥∞_» q#Ü«∞O|∞Å∞ =eH˜#ñ „ÉÏÉèí=Ǩx Ü«∞QÆ∞ #x `«ÅOzu"Õx. 577
* W`«~∞° ÅѨ@¡ WO`« q#Ü«∞OQÍ Ñ¨eHˆ ѨÅ∞‰õΩÅ=Å¡ Q“~°=Ǩx ã¨OÉèqí OK«∞#O\Ï"Õ"∂≥ JÖÏ HÍ^Œ∞.
`Õ. qâ◊fi=Ú#ÔHÅ¡ñ QÆ~°Î=Ù qâ◊fixkèq, qâ◊fiã¨O~°HõΔ‰õΩO_»"≥· "≥ÅÜ«Ú h‰õΩ
QÆ_»ñy „áêÉèí=Ǩx Ü≥∞Hõ¯_çk? ^ŒÅñѨ, q#Ü«∞=ÚÅ∞ h‰õΩ bÅÖˇ· "≥ÅÜ«ÚñQÍ#. 578
* ZO^Œ∞KÕ`«#O>Ë qâ◊fiHõ~°Î=Ó, qâ◊fi=¸iÎg, qâ◊fiã¨O~°HõΔ‰õΩ_»=Ó J~Ú q~ålÖË¡ qÉèí∞_»=Ù.
h"≥·Éèí"åxH˜ Ǩx ZHõ¯_çk? D q#Ü«∂Å∞ h bÖÏqÖÏ™êÅ∞, JO`Õ.
`Õ. =Ú#∞Å=∞QÆ∞ =∞=Ú‡ #u"≥∂^Œ=Ú##∞ h=Ù, ã¨`«¯iOK«∞@ ÖˇÅ¡ ã¨[˚#Ѩi„QÆ
Ǩ~°÷"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ñQÍ^≥, =∞Ǩ`«‡! Ü≥ÚHõ\˜, q#flqOK≥^Œ g∞ [Ü«∞q[Ü«ÚʼnõΩ#∞. 579
`Õ. Jey "Õ∞=Ú â◊Ñ≤Ozu =∞O`«HõO>ˇ ɡ_ç^Œ =∞QÆ∞ <å[˝ ¿ãÜ«∞ #cè+¨ì"Õ∞xñ
*ËÜ«Ú, =∞kQÍHõ ã¨=∞kèHõN ^Œ#~°Êñ,*Ëã≤ ~°H˜ΔOK≥^Õx ~°H˜ΔOѨ٠g∞â◊! 580
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 407
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! =Ú#∞Å"≥∞ÿ# =∞=Ú‡Å#∞ J`«ºO`« ã¨O`À+¨O`À P^ŒiOz Q“~°qOK«_»O h
ã¨[˚<å#∞„QÆǨÏã¨fiÉèÏ=O `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ HÍ^Œ∞. J~Ú# ™êfig∞! XHõ z#flq#flѨO. D [Ü«∞q[Ü«ÚÅÃÑ·
Jey "Õ∞=Ú gix â◊Ñ≤OKå=Ú. JO`«HõO>Ë Hõiî#OQÍ tH˜ΔOѨ^ŒÅKå"å JÖψQ tH˜ΔOK«∞. JÖÏHÍHõ "åiH˜
WOHÍ Z‰õΩ¯= ã≤iã¨OѨ^Œ ezÛ ~°H˜ΔOѨ^ŒÅKå"å JÖψQ ~°H˜ΔOK«∞.
=. J@¡~Ú# =∂‰õΩO „aÜ«∞O |QÆ∞O QÍ=Ù# ##Ѩ~å^èŒ∞Å∞ #u x~°‡ÖÏO`«óHõ~°}∞Å∞<≥·# g~°Å‰õΩ
##$`«O|∞Å∞ =eH˜u "Õ∞x =∞=∞‡~Ú#O l`«ÎO|∞ H˘ÅOk <å*Ï˝Ñ≤OѨÙ=∞x Hõ~°Hõ=∞ÅO|∞Å∞
"≥Úyz Hõ$`åO[Å∞Öˇ· Ü«Ú#fl =Ú#∞ÅO QÆ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+≤ìO QÆ#∞OQ˘x. 581
Hõ. J#Ѷ¨Úñ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O _ç, @¡xÜ≥∞<£ =Ú#∞ÖÏ~°! g~° ÅÅ~°<£ Éèí∞qH˜O
[x Ü«∞K«@ #ã¨∞~°Ü≥∂x<£, [x~ÚO`«∞~°∞ Ö’Éèí"≥∂ǨÏã¨OQÆ`«∞ ÅQÆ∞K«∞<£. 582
* h=Ù JÖÏKÕ¿ãÎ =∂‰õΩ „Ñ≤Ü∞« OQÍ LO@∞Ok. x~°Ñ~¨ å^è∞Œ Å∂, x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜÚ« Å∂ J~Ú# gix
"Õ∞=Ú Ñ¨Å∞Hõ ‰õÄ_»x q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜ Ü«ÚO_ç#>ˇÂ¡`Õ =∞=Ú‡‰õÄ_® h W+¨ìO =zÛ#@∞¡ âßã≤OK«∞ Jx
KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞㨯iOKå~°∞ ã¨#HÍ^Œ∞Å∞. P =Ú#∞Å#∞ ^ŒÜ«∂ ^Œ$+≤ì`À K«∂z NǨÏi WÖÏ
J<åfl_»∞. F =Ú#∞ÖÏ~å! D [Ü«∞q[Ü«Ú e^ŒÌ~°∂ ã¨O`À+¨OQÍ Éèí∂Ö’HÍxH˜ "≥à◊√§`å~°∞. JHõ¯_»
Ö’Éèí"≥∂ǨÏ=ÚÅ∞ HõÅ"åÔ~· ~åHõΔã¨∞Öˇ· [x‡™êÎ~°∞.
Hõ. ^Õ=*<å=o ‰õΩѨǨÏuñ, QÍqOK«∞K«∞ xdÅ Éèí∞=# HõO@Hõ =$uÎ<£
rqOK«∞K«∞ <å Ü≥∞_» ã¨O, ÉèÏq`« "≥·~å#∞|O^èŒ ÉèÏ=ÙÅ∞ #QÆ∞K«∞<£. 583
* P Ö’HõOÖ’ ֒֒ѨŠ<åÃÑ· q~À^èÉŒ Ïè =O ѨÓx#"åÔ~· ^Õ=`«Å‰õÄ =∂#=ÙʼnõÄ PѨ^ÅŒ ∞ Hõeãæ ∂¨ ,Î
ã¨~°fiÖ’Hõ HõO@‰õΩÖˇ· rq`«O ™êy™êÎ~°∞.
Hõ. PǨÏ==ÚY=Ú# ##∞ #u, ™êǨÏã¨=Ú# <≥ki áÈi K«„Hõ xt`« ^è•,
~åǨÏuñ ^≥y =K≥Û^Œ ~°∞, `åûÇ¨Ï "≥∞Å~°ÊOQÆ <å^Œ∞ ã¨xflkè HõO`«<£. 584
* g~°∞ Ju™êǨÏã¨O`À ##∞fl ZkiOz Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ~°∞. "å_çÜ≥ÿ∞# <å ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõOKÕ`«
„áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú#"åÔ~· L`åûǨÏO`À <å ^ŒQÆæiH˜ =™êÎ~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 585
Hõ. ##∞ "≥·~°O|∞# <≥·##∞, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅñK«∞@#∞ <å ã¨=∞HõΔ=Ú# =∞^•
## g∞H˜ΔOK«∞K«∞ hÅ∞æ@, ##Ѷ¨∂`«‡‰õΩÖˇ· =ã≤O`«∞ ~°ã¨‡`«Ê^Œq<£. 586
* JO`ÕHÍHõ q~À^èŒOKÕ`«<≥·<å ##∞fl `«=∞ =∞#ã¨∞ÅÖ’ ÉèÏqOz #O^Œ∞=ÖÏ¡, <å ã¨=∞HõΔOÖ’ <å
=ÚYO K«∂ã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ q_çz#O^Œ∞=ÖÏ¡ g~°∞ áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞Öˇ· <å P™ê÷#OÖ’ `«=∞ ™ê÷<åxfl JÅOHõi™êÎ~∞° .
408 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. q#∞ñ _çÅg∞ñ^Œ xñ ÔH#flñ\˜, H˜x |∞@∞ì=Ù ÖË^Œ∞ giH˜<£, g∞~°Å∞ =
e¯# Ü«∞@¡ <å^Œ∞ z`«Î=Ú, ##∞ ^ŒÅñ`«∞O QÍ# g∞ =∞#O|∞Å xOHõ<£. 587
L. nxH˜ñ lO`«ñ ^Œ‰õΩ¯ñ_»∞, ã¨∞nè[#ѨÙOQÆ=Ù''Å#flñ „c`«∞Öˇ·
Ü«∂ #e<åã¨<å`«‡A Å#O`«∞x ÉèÏ==Ú ^• "≥∞é˜Oy ÃÑO
ѨÓx# "Õ_»¯ñ ^Õe `≥e"˘Ok# z`«Î=ÚÅ<£ #∞uOz ~°O
Éè’xkèâß~Ú <å~°Î[# áÈ+¨} Éèí∂+¨}∞ñ ÉÏѨâ’+¨}∞<£. 588
* ''=Ú#∞ÖÏ~å! D =¸_»∞ [#‡Å J#O`«~°O giH˜ [#‡ÖË^Œ∞. g∞ "Õ∞~°ˆH <Õ#∞‰õÄ_®
PÖ’zOKå#∞. HÍ|\˜ì g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ nxÔH· zOuOK«HõO_ç. g∞~°∞ ã¨[˚# „âı+¨μªÅ∞——Jx q+¨μ‚=¸iÎ
ѨÅ∞HõQÍ „|Ǩχ =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Öˇ·# ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ NǨÏiÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞H˘x, JkèHõ"≥∞ÿ# P#O^ŒOÖ’
=Úxy`ÕÖÏ~°∞. "å~°∞ „Ѩã¨#fl"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∂Å`À H©Δ~°™êQÆ~°â◊Ü«∞#∞_»∂, P~°Î[# áÈ+¨}"Õ∞ JÅOHÍ~°OQÍ
HõÅ"å_»∂, áêáêÅ#∞ ~°∂ѨÙ=∂¿Ñ"å_»∂ J~Ú# NǨÏix ã¨#∞fluOKå~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 589
L. P ã¨#HÍ^Œ∞ ÅO`«ñ |∞ÅHÍO‰õΩ~°=ÚÖò ##ÖÁ`«Î ÉÏ+¨Ê ^è•
~å ã¨∞ÉèíQ͉õΔΩÖˇ· =Úxâ◊~°}º=ˆ~}∞º #QÆ}∞º ^Õ=`å
„ˆQã¨~°∞ k=º=∞OQÆà◊ â◊s~°=Úñ *Ï~°∞`«nÜ«∞ ^è•=∞=Ú<£
ÉèÏã¨∞~°bÅñ Ez #=Ѩ^Œ‡ ^ŒàωõΔΩ#‰õΩ<£ q#„=ÚÖˇ·. 590
* JO`«@ P ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <≥"∞Õ ‡#∞Å∞ ѨÙÅH˜OѨQÍ, P#O^ŒÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ Hõ#∞Å"≥O@ „Ѩ=Ç≤ÏOѨQÍ
=Úx[#â◊~°}∞ºÅÖ’, =ˆ~}∞º_»∂, ^Õ=`å„QÆQÆ}∞º_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊
ã¨fi~°∂áêhfl, "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°^è•=∂hfl ã¨O^Œi≈Oz „H˘O„Q˘`«Î `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ
P "≥#∞fl#‰õΩ `«Å=Oz #=∞㨯iOKå~°∞.
Hõ. `«=∞ ѨeH˜# ÉèÏ+¨}=ÚÅ∞, QÆ=∞Ö’^Œ~°∞ ÉèÏ+¨}=ÚÅ∞QÍñ ^ŒÅñK«∞K«∞ <≥
Ü«∞º=Ú#<£ "≥·+¨‚=ÅH˜Δ‡O, „|=∞^ŒO|∞#ñ „|ã¨∞ÎuOz Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞KÕ<£. 591
Hõ. P =∞O„u`«∞Öˇ· `«QÆ x[, ^è•=∞=ÚʼnõΩñ [xi "å~°∞, ^Œ_»Ü«∞Hõ ÅH©Δ‡
HÍ=Úñ_»∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ #aè, ~å=∞O|∞QÆñ Ez ѨeÔH ~°Ü«∞ "≥ÚáêÊ~°<£. 592
* ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ `«=∞ "å‰õΩ¯Å∞ NǨÏi "å‰õΩ¯Å∞QÍ ÉèÏqOKå~°∞. q+¨μ‚=¸iÎ J~åúOQÆÅH˜Δ‡ J~Ú#
ÅH˜Δ‡x ã¨∞ÎuOKå~°∞.
* J#O`«~°O Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x J#∞=∞u á⁄Ok `«=∞ x"å™êʼnõΩ "≥àϧ~°∞. ÅH©Δ‡ „Ñ≤Ü«Ú_»∞
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞ ^•H˜Δ}ºO`À gH˜ΔOz "≥O@<Õ W\Ï¡ ѨeHÍ_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 409
Hõ. g∞ ~°ã¨∞~°Ü≥∂xÜ«∞O ^Œx, "åi`«∞Öˇ· [## =∞O^Œ=ÅÃã#∞, <Õ ^Œ∞
~åfi~°|ÖÏ_è»∞ºñ_» #Ü«Úº#∞, "åiOѨñQÆ <ÀѨ q„Ѩ=K«#=Ú ÖˇO^Œ∞<£. 593
* ''g∞~°∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ ~åHõΔã¨*ÏuÖ’ ѨÙ@ì=Åã≤ =zÛOk. <Õ#∞ Jx"å~°º"≥∞ÿ# â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞
HõÅ"å_»<Õ J~Ú<å „ÉÏǨχ}∞Å "å‰õΩ¯#∞ x"åiOK«ÖË#∞.——
Hõ. Jk QÍ# ^Œ#∞[Ü≥∂xO, |^ŒÑ¨_ç [x~ÚOz =∞kfiѨ‰õΔΩÅÔ~· g∞
=∞k <≥ѨÙ_»∞ #<≥fl `«ÅñK«∞K«∞, =^ŒÅHõ <åKÕ`«ñ [zÛ =K≥Û^Œ i@‰õΩ<£. 594
L. á⁄O_»x Ü«∂#uzÛ Ç¨Ïi Ѷ¨ÙÅ¡ã¨~À~°∞Ç¨Ï Ñ¨„`«<Õ„`«∞ñ _®
YO_»Å =ÚYº kQÆfi~° xHÍÜ«∞ H˜s@ Åã¨#‡}˜ „ѨÉèÏ
=∞O_ç`«áê^ŒÑ‘~î°∞ñ_»∞ ~°=∂~°=∞}©=∞}˜ ^À_» <ÕñQÆ∞^Õ
xO_ç# "Õ_»¯ <ÕñÔQ x[ x~°‡Å ѨÙ}ºx"åã¨Éèí∂q∞H˜<£. 595
* ''JO^Œ∞=Å¡ ~åHõãΔ ¨ [#‡ g∞‰õΩ `«Ñʨ ^Œ∞. g∞~°∞ ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ· [x‡Oz <å‰õΩ „ѨuѨ‰ΩΔõ Öˇ· g∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’
ã¨~°fi^• #<Õfl `«ÅOK«∞H˘O@∂, <åKÕ`« xǨÏ`«∞Öˇ· =∞m§ WHõ¯_çH˜ =™êÎ~°∞. WHõ "≥à◊¡O_ç——Jx P*Ï˝Ñ≤Oz
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÅѨ„`åÅ=O\˜ <Õ„`åÅ∞ HõÅ"å_»∂, ^Õ"ÕO„^•k kHÍÊÅ∞~° H˜s\ÏÅÖ’x ~°`åflÅHÍO`«∞Å
=Å¡ ^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_Õ áê^ŒÑ‘~î°O HõÅ"å_»∂ J~Ú# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ÅÅ<åt~À=∞}˜ J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq "≥O@~åQÍ,
Juâ◊Ü«∂#O^ŒO`À x~°‡Å `Õ*’q~ål`«"≥∞ÿ# x[=∞Ok~åxH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞.
=. JO`«. 596
Hõ. x[`Õ*’ǨxQÆ [Ü«∞, q[Ü«ÚÅ∞ ^èŒ~°ñ QÆ∂e ~°Ñ¨Ù_»∞ qǨÏfiÅ∞ ÅQÆ∞K«∞O
„k[QÆ=ÚÅ ã¨∞~°q=∂#, „=[=ÚŠǨǨ~°=O|∞ „QÆO^Œ∞QÆñ *ˇÅñQÆ<£. 597
* J#O`«~°O [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ `«=∞ `Õ[ã¨∞û HÀÖ’Ê~Ú xâıÛ+¨μìÖˇ· <ÕʼnõÄÖÏ~°∞. JѨC_»∞ =¸_»∞
Ö’HÍÅ#∞O_ô, ^Õ=`å q=∂<åÅ#∞O_ô ǨǨHÍ~åÅ∞ qxÑ≤OKå~Ú.
Hõ. "å~°Öˇ Ü«∂ kuQÆ~åƒù, QÍ~°O|∞# #∞#fl"å~°∞ QÆ_»ñy `«nÜ≥∂
^•~° Ѷ¨∞# `Õ[ q∞Ѩ٠_»x, "å~°} g∞ `Õ[ "≥∞Å¡ ==Ú‡QÆñ *ËÃã<£. 598
* P [Ü«∞q[Ü«ÚÖË WѨC_»∞ kuQÆ~°ƒùOÖ’ L<åfl~°∞. "åi ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜ `Õ["Õ∞ g∞ `Õ[ã¨∞û
ÅxflO\˜h ==Ú‡ KÕã≤Ok.
L. WO`«‰õΩ =¸Å =∂ǨÏi, ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _»i÷ <˘#~°∞Û HÍ~°º=ÚÖò
qO`«Öˇ? ã¨~°fiÉèí∂`« Éèí= =$kú q<åâ◊# ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞ñ _®
^ŒºO`«qHÍ~° â◊¥#∞ºñ_»∞ ^ŒÜ«∂xkè g∞ Ü≥∞_» "Õ∞Å∞ ¿ãÜ«Ú h
zO`«ñ ^˘éOy "Õ K«#∞ñ_»∞, KÕ‰õΩé∞ g∞‰õΩ =∞<À~°^ä•~°÷=ÚÖò. 599
410 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* nx HõO`å „Ñ¨^è•# HÍ~°}O <å~åÜ«∞}∞_»∞. P ÅH©Δ‡<å^äŒ∞x bÅÅ∞ ZO`À qO`«QÍ LO\Ï~Ú.
PÜ«∞# ã¨=∞ã¨Îr=~åã¨∞Å [#‡=$kú HõΔÜ«∂ʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞"≥·#"å_»∞, xifiHÍ~°∞_»∞, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞. g∞‰õΩ
`«Ñ¨ÊHõ "Õ∞Å∞ KÕ™êÎ_»∞. g∞ HÀiHõÅ∞ ã≤kú™êÎ~Ú. WHõ xifiKå~°OQÍ Wà◊§‰õΩ "≥à◊§O_ç.
Hõ. Jx =#*Ïã¨#∞ñ _®_ç#, qx `«^Œfi$`åÎO`« "≥∞é˜ñy q|∞^èŒ∞Å∞ <åHõO
|∞# ˆHñyi, ku x[ <å, ^äŒ∞x =∂@Å∞ `«Åñz Ü«∞Ѩi`À+¨=Ú `À_»<£. 600
* D q^èŒOQÍ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ѨÅ∞HõQÍ ^Õ=`«Å∞ P =$`åÎO`«=∞O`å `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞. ku `«# Ѩu =∂@Å∞ `«ÅK«∞H˘x Jã¨O`«∞+≤ì K≥OkOk.
-: [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ kuÜ«∞O^Œ∞ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÖˇ· ѨÙ@∞ì@ :-
`Õ. WOu ^Œ#ã¨∞`«∞Öò ã¨∞~°Åñ QÍiO`«∞ ~°#∞K«∞ñ, ^ŒÅñK«∞K«∞O_»OQÆ #O`« =`«û~°â◊`«O|∞
ã¨#ñQÆ #ñ@g∞ñ^Œñ QÆxÜ≥∞ñ QÆâ◊ºÑ¨Ùx^Õq, Ü«∞dÅ Ö’ÔH·Hõ HõO@‰õΩ Öˇ·# ã¨∞`«∞Å. 601
* `«# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ^Õ=`«Å#∞ ÉÏkè™êÎ~x° ku ÉÏ^èÑŒ _¨ ™» êyOk. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∞
QÆ_çKå~Ú. JѨC_»∞ ku ã¨HõÅ Éèí∞=# HõO@‰õΩÖˇ·# W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ#flk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#. 602
`Õ. ^èŒ~°}˜ QÆOÑ≤OK≥ñ, QÆ∞ÅѨ~°fi`«=ÚÅ∞ =_»ñÔH, [Å^èŒ∞Å∞ QÆÅOÔQñ, ^•~°HÍ=à◊√Å∞ _»∞Öˇ¡,
QÆQÆ# =∞QÆÖˇ#∞, „"≥ÚÔQæ kHõ¯~°∞Å∞, kâ◊Å, q∞_»∞ñQÆ∞é∞ ÖˇQÆÃãñ, a_»∞QÆ∞Å∞ ѨÙ_»q∞ñ |_çÜ≥∞.603
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí∂q∞ HõOÑ≤OzOk. ‰õΩÅѨ~°fi`åÅ∞ =}HÍ~Ú. ã¨=Ú„^•Å∞ HõÅ`« K≥O^•~Ú.
#HõΔ„`åÅ∞ <ÕÅ ~åÖÏ~Ú. PHÍâ◊O „|^ŒÌÖˇ·Ok. J+¨ìkQÆæ*ÏÅ∞ TQÆ™êQÍ~Ú. k‰õΩ¯ÅxO_® xѨC~°=fiÅ∞
QÆ∞ѨC# ÖËKå~Ú. ѨÙ_»q∞ÃÑ·# Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞ Ѩ_®¤~Ú.
ã‘. Ǩϟ=∂#ÅO|∞Å ^èŒ∂=∞O|∞ Å_»Ô~#∞ „|u‰õÄÅ "åÜ«Ú=ÙÖò |Åã≤ gK≥ñ
^Œ~°∞=Ù ÖˇÖˇ¡_» q@`å@O|∞Öˇ· ‰õÄÖˇ „QÆÇ¨Ï `å~°HÍ=o HÍOu =∂Ãã,
ɡ~°ã≤ "≥Úyà◊√¡ <≥`«∞Î~°∞"å# QÆ∞iÃã#∞ "≥∞é∞ñQÆ∞Å∞ ^≥ã¨Å q∞i‡@∞¡Q˘eÃÑ
ã¨fi~åƒù#∞ñ_˘y #Ѩ~°fi=Ú# ÉèÏ#∞xñ |>ˇìñ ÔQ·H˘x z=∞‡pñHõ@∞¡ ѨÔ~fi,
`Õ. "≥Ú#ã≤ ‰õΩHõ¯Å∞ "≥Úé˜ñÔQ#∞ "≥∂~° ÖˇuÎ, ѨQÆÅ∞ #Hõ¯Å∞ "åáÈÜ≥∞, YQÆ=Ú ÖÏ~°Î
~°==Ú eK≥Û#∞, ^Õ=`å„Ѩu=∞ ÖÁ~°ñÔQñ, QÆ#∞flÅ#∞ #„â◊√Hõ}=ÚÅ∞ „QÆO^Œ∞ H˘#ñQÆ. 604
* Ǩϟ=∞‰õΩO_®ÅÖ’ JQÆ∞flÅ∞ á⁄QÆÅ∞„QÆHͯ~Ú. Z^Œ∞~°∞QÍÅ∞Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ gKå~Ú. =$HΔÍÅ∞
ÃÑà◊ÃÑà◊ qiyѨ_®¤~Ú. „QÆÇ¨ Å∞ #Hõ„Δ `åÅ∞ "≥Å"≥Å áÈÜ«∂~Ú. "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ <≥`∞« ~Î ∞° "å# ‰õΩiâß~Ú. #Å∞^≥ãÖ¨ Ï
"≥∞~°∞ѨÙÅ∞ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘ÖÏÊ~Ú. „QÆÇϨ }ã¨=∞Ü«∞O H͉õΩO_®<Õ ~åǨï=Ù ã¨∂~°∞º}˜‚ HõÑÊ≤ "Õâß_»∞. HÍ~°∞pHõ@∞¡
JO`«\Ï "åºÑ≤OKå~Ú. ‰õΩHõ¯Å∞ "≥∂~°ÖˇuÎ "≥ÚiQÍ~Ú. Ѩ@ìѨQÆÖË #Hõ¯Å∞ ‰õÄâß~Ú. Ѩ‰õΔΩÅ∞ n#OQÍ
^èŒfi#∞Å∞ KÕâß~Ú. ^Õ=`åq„QÆǨÅ∞ Hõ#∞flÅÖ’ ÉÏ+¨ÊaO^Œ∞=ÙÅ∞ *ÏÅ∞"å~°QÍ <ÕÅH˘iQÍ~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 411
Hõ. "≥Ú^Œ=ÙÅ∞ <≥`«∞Î~°∞ñr=Ú#∞, akÔH<£, QÍ~°ÌÉèí~°=O|∞ cè+¨} =∞Ü≥∞º<£
=∞^Œ =Ú_çÔQñ QÆ~°∞Å Hõ@=ÚÅñ, ÉÁk"≥ñ ^Œ∞~°OQÆ=ÚÅ "åÅ=ÚÅ xѨC ÖÁy<£. 605
* áê_ç P=ÙÅ∞ <≥`«∞Î~°∞áêÅ∞ Ñ≤kHÍ~Ú. QÍ_ç^ŒÅ∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ FO„_»ÃÑ\Ïì~Ú. U#∞QÆ∞Å
QÆO_»ã¨÷ÖÏÅg∞^Œ =∞^Œ[ÅO ZO_çáÈ~ÚOk. QÆ∞„~åÅ `ÀHõÅ∞ xѨCÅ∞ K≥iQÍ~Ú.
Hõ. QÆ∞ǨÏÅ∞ ~˘^ŒeK≥Ûñ, ÉÏѨ, „QÆǨÏq∞„`«`«ñ *ˇOk =„HõQÆ`«∞Å#∞ ™œ=∞º
„QÆǨÏ=ÚÅ∞ =iÎOK≥#∞, ^Œ∞,ã¨ûÇ¨Ï `Õ*’ ku `«#∂[ ã¨OÉèí= "Õà◊<£. 606
* QÆ∞ǨÏÅ∞ „Ѩu^èŒfixOKå~Ú. áêѨ„QÆǨÅ "≥∞ÿ„u`À ™œ=∞º „QÆǨÅ∞ â◊√„Hõ=∂~°æOÖ’ =iÎOKå~Ú.
ã¨Ç≤ÏOѨ â◊HõºOHÍx `Õ[ã¨∞ûQÆÅ ku‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡Oz# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D q^èŒ"≥∞ÿ# =∞Ǩϟ`åÊ`åÅ∞
ã¨OÉèíqOKå~Ú.
=∞. ÉèíÜ«∞^Œ„Ѩ„H˜Ü«∞ #@∞¡ ^Àñz# =∞Ǩϟ`åÊ`«=Ú‡ bH˜ΔOz ã¨O
HõΔÜ«∞HÍÅO |x HÍx, ™ê^èŒ∞ǨÏ#<À„QÆ„‰õÄ~° ^Õ"åÇ≤Ï`À
^ŒÜ«∞ ã¨OHΔÀÉèí=ÚQÍ <≥é∞OQÆHõ ã¨=∞ã¨Î„áê}˜ã¨OѶ¨∂`«=ÚÖò,
ÉèíÜ«∞ =∞O^≥<£ ã¨#HÍk Ü≥∂y[#=ÚÖò ^ŒHõ¯<£ |∞^èÕO„^À`«Î=∂! 607.
* q|∞^èŒ=~°∞_»"≥·# q^Œ∞~å! qO@∞<åfl=ÙQÍ! D q^èŒOQÍ qѨs`«"≥∞ÿ# JѨâ◊‰õΩ<åÅ∞ `ÀK«@O
K«∂z ã¨=∞ãΫ „áê}˜HÀ\© `«Å¡_çe¡Ok.
JO^Œ~°∂ W^Õ^À =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞O =ÚOK«∞‰õΩ =zÛO^Œx ÉèÏqOKåˆ~ HÍx Ö’HõHõO@‰õΩÖˇ·#
cèHõ~°~åHõΔã¨∞Å [## ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨OÉèíqOz# ã¨OHΔÀÉèíO Jx `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. ã¨~°fiA˝Öˇ·#
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ =∂„`«O ÉèíÜ«∞Ѩ_»ÖË^Œ∞.
=. J\Ï¡q~°ƒùqOz# Ü«∞#O`«~°O|. 608
P q^èŒOQÍ kuH˜ ã¨∞`«∞Å∞ Pq~°ƒùqOKå~°∞.
=∞. ‰õΩÅâ‹·ÖÏÉèí â◊s~°=ÚÖò ^Œ#~° ~°HΔÀ<å^äŒ∞ Å`«∞º„QÆ ^À
~°ƒÅ "≥ÚѨÊO |^ŒÑ¶¨∞@ì#<£ ^èŒ~° K«eOѨ<£ ~°`«fl ˆHÜ«¸~° ‰õΩO
_»Å HÍOp Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ H˜s@ ã¨fi~°‚=∞Or~° x
~°‡Å HÍO`«∞Öò ^Œ∞ÅH˜OѨ <å`«‡~°∞zKÕ =∞OnHõ$`å~å¯Oâ◊√Öˇ·. 609
=. L#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#O QÆâº◊ ѨÙO_»∞ x[`«=∂Éè=í ÙÅñ E_»O ^ŒÅOz ku=∞Ok~°O|∞#‰õΩñ [#∞^≥Oz
ã¨∞`«∞ÅO QÆ#∞OQ˘x "å~°Å‰õΩ <å=∞Hõ~°}O|∞ ¿ãÜ«∞O ^ŒÅOz. 610
* P ~åHõΔã¨g~°∞Å∞ ‰õΩÅѨ~°fi`åÅ=O\˜ â◊s~åÅ`À, Ö’HõcèHõ~°"≥∞ÿ# Éèí∞[|ÅO`À XѨC`«∞<åfl~°∞.
"åi áê^•Å `åH˜_Hç ˜ Éè∂í q∞ K«eOz áÈ`«∞#flk. ~°`åflÅ∞ K≥H¯˜ # |OQÍ~°∞ Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∂, =∞Hõ~‰° Ωõ O_»ÖÏÅ∞,
412 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥ÚÅ#∂à◊¥¡, HõOHõ}ÏÅ∂, LOQÆ~åÅ∂, H˜s\ÏÅ∂, HÍeJO^≥Å∂, ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å¡QÍ "å~°∞
`«=∞"Õ∞x nѨÙÎÅ`À ÉèÏ#∞nѨÙÎÅ#∞ Ãã·`«O Ç‘Ï#Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. WÖÏ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu `«#
‰õΩ=∂~°∞Å#∞ K«∂_»^ŒÅz#"å_≥· ku ™œ^è•xH˜ qKÕÛâß_»∞. #O^Œ#∞Å#∞ ã¨O^Œi≈OKå_»∞. "åiH˜ ¿Ñ~°∞¡
ÃÑ\ÏìÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
=∞. ku [~î°~°O|∞#O^Œ∞ñ ^Œ# `Õ[=Ú =Úxfl_ç#\˜ì Ѩل`«∞Î #
^Œ∞ƒù`« K«i`«∞<£ ''Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO——_»#∞¿Ñ~°ñ, „|ã¨∂u "Õà◊<å
ku =Ú#∞ QÆ#fl Ѩ\˜ì ~°q`ÕAxñ ''QÍOK«#Ö’K«#∞O_»∞—— <å
Ç≤Ï`«=∞uñ ÉË~°∞ "≥\˜ì K«xÜ≥∞<£ x[ x~°‡Å ѨÙ}ºÉèí∂q∞H˜<£. 611
* Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu kuQÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ `å#∞ "≥Ú^Œ@ LOz# `Õ[ã¨∞û=Å¡ Pq~°ƒùqOz J^Œ∞ƒù`«OQÍ
"≥eQˆ "åxH˜ ''Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞——Jh, HÍ#∞Êã¨=∞Ü«∂# kuQÆ~ƒ° Où #∞Oz "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ ѨÙ\˜ì ã¨∂~°º`Õ[ã¨∞û`À
q~ålÖË¡"åxH˜ ''Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞—— – Jh =∞Oz=∞#ã¨∞û`À <å=∞Hõ~°}O KÕâß_»∞. J#O`«~°O PÜ«∞#
„ѨâßO`«=¸, Ѩq„`«=¸ J~Ú# `«# P„â◊=∂xH˜ "≥o¡áÈ~Ú<å_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞# #`«∞Å `Õ*’ q~ål`«∞O_≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO_»∞ Ç≤Ï~°}ºQÆ~ƒ° ù =~°^•# QÆ~fi° O|∞##∞,
^Œ∞~åfi~° ѨiѨOkä QÆ~°fi x~åfiѨ}ÏY~°fi Éèí∞*Ïq[$OÉèí}O|∞##∞ xdÅÖ’Hõ áêÖÏ^Œ∞Å [~ÚOz
ã¨fi=â◊O ÉÁ#iÛ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O_≥· Ü≥∞O^Œ∞#∞O ^Œ#‰õΩ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ x~°ƒùÜ«ÚO_≥·
ã¨∞YO|∞O_≥, `«`Àû^Œ~∞° O_≥#· Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ O_»∞ „Ѩuk=ã¨O|∞ñ [O_» "Õ^OŒ _» â◊√O_®^ŒO_» =∞O_ç`«
Éèí∞*Ï^ŒO_»O|∞# QÆ^•^ŒO_»O|∞ ^èŒi~ÚOz `«#∞fl <≥ki Hõ^Œ#O|∞ ¿ãÜ«∞O*Ïe# Ü«∞ig~°∞xO
QÍ#Hõ Éèí∂Ö’HõO ÉˇÅ¡O „QÆ∞=∞‡i k=O|∞#‰õΩ ^•_ç"≥\˜ì Ü«∞O^Œ∞ ã¨=∞~°q=ÚY∞Öˇ·# |i›~°∞‡Y∞ÅO
QÆ#∞OQ˘x =#*Ïã¨# =~°„Ѩ^•#O|∞ lOuOz Ç≤Ï`«∞Å∞ ÃãÅOQÆ #Ç≤Ï`«∞Å∞ QÆÅOQÆ =∞Ç≤Ï`«
"≥·[Ü«∞OuHÍ^•=∞O |aè~å=∞Oɡ· "≥Å∞OQÆO [~°}O|∞Å =∞}˜#∂ѨÙ~°O|∞Å∞ "≥Ú~°Ü«∞
x[^ÕǨÏ^Œ∞ºu k‰õΩ¯ÅO aHõ¯\˜Å¡O [#∞^≥OK«∞"åxO QÆx cè`«z`«∞ÎÅ~Ú ^Õ=`å QÆ}O|∞Å∞
QÆ~∞° _»∞xO QÆx ѨéK«∞ #∞~°QOÆ |∞Å∞OÉ’Öˇ x[x"åã¨O|∞ Å~°¯x"åã¨O|∞Å∞O QÍOK«<å"åã¨O|∞Å∞OQÍ
<˘#iÛ Ü≥∞Hõ¯_çˆHxO [x#. 612
* JѨC_»∞ ™ê\˜ÖËx `Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx=Å¡ =~åÅ∞ á⁄Ok#
QÆ~°fiO`À#∂, "åiOѨ~åx "≥·ig~°∞Å LHõ¯_»yOK«@OÖ’ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x J=„HõѨ~å„Hõ=∂\’ѨO`À#∂,
ã¨=∞ã¨Î Ö’HõáêʼnõΩÅ#∂ [~ÚOz `«#=â◊O KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. WHõ `«#‰õΩ ZHõ¯_® =∞$`«∞ºcèu ÖË^<Œ Õ J`«ºO`«
qâßfiã¨O`À, ã¨O`À+¨O`À ã¨∞YOQÍ L<åfl_»∞.
J`«x ™È^Œ~°∞_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ `˘O_»O=O\˜ `«# Éèí∞*Ï^ŒO_»O g∞^Œ
„ѨK«O_»QÆ^•^ŒO_®xfl ^èŒiOz Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ `«#‰õΩ Z^Œ∞~°∞ xÅfiQÆeæ# â◊„`«∞g~°∞_»∞ ZHõ¯_® HõxÊOK«Hõ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 413
Éè∂í Ö’Hõ=∞O`å QÍeOz QÍeOz z=~°‰Ωõ ã¨fi~°Oæ ÃÑ· ^ŒO_≥`åÎ_∞» . JHõ¯_» ã¨=∞~°q=ÚY∞Öˇ#· J=∞~° g~°∞Å#∞
K«∂z „|Ǩχ^Õ=Ùx =~°„ѨÉèÏ=OQÍ ÉèÏqOz, Ç≤Ï`«∞Å∞ á⁄Oy áÈÜÕ∞@@∂¡, q~À^èŒ∞Å∞ „‰õΩOy áÈÜÕ∞@@∂¡
=HΔÍ# "≥[· Ü«∞Of=∂Å ^èiŒ Oz, HÍe QÆO_»ÃÑO_®~åÅ∞ Ѷ∞¨ Å∞¡ Ѷ∞¨ Å∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ zHõ¯x ^ÕÇϨ HÍO`«∞Å∞
#Å∞k‰õΩ¯ÖÏ Ñ≤H¯õ \˜ÅQ¡ Í #_»z =ã¨∂Î L#fl Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ }˜‚ gH˜OΔ z ^Õ=`«Å∞ QÆ∞O_≥Å∞ *Ïi QÆ~∞° `«‡O`«∞}˜‚
K«∂z Ѩ~°∞QÆ∞Å∞n¿ã áê=ÚÅ ÖÏQÍ Ñ¨ÖÏÜ«∞#O z`«ÎyOKå~°∞. Wà◊¥¡ "åH˜à◊¥¡ lÖË¡à◊¡‰õÄ L"≥∞‡`«ÎʼnõÄ
JѨÊ*ˇÑ≤Ê k‰õΩ¯`ÀK«Hõ ZHõ¯_≥Hõ¯_çHÀ "≥o§áÈ~Ú `«Å^•K«∞‰õΩ<åfl~°∞.
L. â∫~°º=Ú "À=ñ^Œ\˜ì, x[™ê^èŒ#=ÚÖò kQÆ<å_ç, q„Hõ =∞ø
^•~°ºÑ¨~å„Hõ=∞„Hõ=∞=Ú ^ŒÑ¨ÊñQÆ cèue áêé˜ ~°Hõ¯\Ï,
HÍ~°º=Úñ ^ŒÑ≤Ê <å‰õΩ Åx ÔQ·H˘x Ü«∂iÛ ã¨∞"Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«
ÃãÂ÷~°∞ºñ_»∞ "åiúñ *ÁK≥Û #u^ŒiÊ`« Éèí∂i Éèí∞*Ï q[$OaèÜ≥ÿ∞. 613
* ''â∫~°ºO HÀÖ’Ê~Ú, â◊„™ê΄™êÎÅ∞ =^ŒeÃÑ\˜,ì áœ~°∞+¨ Ѩ~å„Hõ=∂Å∞ =∞O@QÆeÑ≤, Hõ~"ΰ åºxfl q㨇iOz
HÍeH˜ |∞kúKá≥ êÊ~°∞ áêѨO Ñ≤iH˜ÑO¨ ^ŒÅ∞——Jx ã≤OǨÏQÆ~#˚° O KÕã≤ "Õ∞~°∞Ѩ~fi° `«O=O\˜ Ãã~÷ º° O QÆÅ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞
^Œ∞~åfi~°"≥∞ÿ# QÆ~åfiuâ◊Ü«∞O`À q[$OaèOz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
=. W@∞¡ ™⁄zÛ#. 614
Hõ. =~°∞}∞x |Å=ÚÅ∞ ^Œ#∞*Ë, â◊fi~°∞`Õ[=Úñ ^Õé˜K«∂_»ñ*ÏÅHõ â∫~°º
ã¨∞Êù~°}=Ú Ãã_ç Ü≥∞O^ÕxÜ«Úñ, |éK≥O ^Œ[˚Åkè =∞^茺ÉèÏQÆ=Ú #O^Œ∞<£. 615
* D q^èŒOQÍ P ~åHõΔã¨~åA ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"ÕtOK«QÍ<Õ =~°∞}^Õ=Ùx Ãã·x‰õΩÅ∞ ~åHõΔã¨~åA
`Õ*Ïxfl `Õiáê~°K«∂_»ÖËHõ, áœ~°∞+¨O HÀÖ’Ê~Ú, ™êQÆ~°=∞^茺OÖ’ ZHõ¯_À #H˜¯áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. J=∞~åi qѨÙÅ xâß≈fi, ã¨=ÚÅO „|ÉèíqOz#\˜ì [Åxkè HõÖ’¡
Å=ÚÅ#∞ qѨÙÅ QÆ^• ^ŒO, _»=Ú#O É’#_»ñK≥ #u^Œ$_è»O |QÆ∞ â◊H˜Î<£. 616
* Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `«# x@∂ì~°∞ÊÅ=Å¡ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ÖËKÕ `«~°OQÍÅ#∞ ™ê\˜ÖËx
=∞QÆ\˜q∞`À `«# KÕu QÆ^•^ŒO_»O ^•fi~å J}z"Õâß_»∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú#∞ #=∞‡Ç¨[Åkè =∞^茺=Ú#<£ ã¨∞~°"≥·i ÃщõΩ¯ =
`«û~°=ÚÅ∞ „w_» ã¨eÊ iѨÙÃã·#º q^•~°} â∫~°º MËÅ<å
Ѩ~°`«ñ [iOz Ü«∞=fi~°∞} áêe`«"≥∞ÿ# Åã¨kfiÉèÏ=s
ѨÙ~°=Ú# ˆHñy Ü«∞O^Œ∞ñ |iѨÓ~°‚`« #∞#fl ѨÜ≥∂kè<å^äŒ∞x<£. 617
* P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ ÃщõΩ¯ ã¨O=`«û~åÅ∞ â◊„`«∞ Ãã·<åºefl peÛ K≥O_®_Õ L`«¯O~î°`À
g~Àz`«OQÍ qǨÏiOKå_»∞. J#O`«~O° ã¨=Ú„^•kèÑu¨ J~Ú# =~°∞}∞_»∞ ѨiáêeOKÕ qÉèÏ=s #QÆ~åxH˜
"≥o§ JHõ¯_» xO_»∞H˘Å∞=ÙÖ’ L#fl =~°∞}∞x K«∂Kå_»∞.
414 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 618
ã‘. Ü«∂^ÀQÆ}Ïnèâ◊√ñ _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏ`åà◊ Éèí∞=# ѨiáêÅ∞ñ_≥· `«#~°∞K«∞#fl
=~°∞}∞xñ QÆ#∞ñQ˘x ѨiǨÏã≤`À‰õΩÎÅ x@¡#∞, qâ◊fi=∞O ^≥#flñQÆÅ∞QÆ∞
ã¨HõÅÖ’ÔH·Hõ áêʼnõΩÅÖ’ #u |ÖÏkè‰õΩñ_»x [QÆ=Ú #∞uOѨñ ^Œy#
â◊¥~°∞O_» qѨÙ_»∞ h áœ~°∞+¨ "≥ÚѨÊOQÆñ QÆ^Œ#~°OQÆ=Ú# # <≥flki K«∂_»∞,
`Õ. h Éèí∞*Ïq„Hõ=∞O|∞#∞ „ÉÏÉèí=O|∞, #_»ñ`«∞ #x ѨÅ∞¯@Ü«Ú qx Ü«∞aúqÉèí∞ñ_»∞
ѨQÆ`«∞ [Ü«∞=Ú#∞ =$kúÜ«Ú |Å=Ú <å`«‡, |Å=Úñ ^ŒÅáÈã≤ ^Œ#∞A`À |=~°=Ú#‰õΩ. 619
* P ~åHõΔã¨~åA [ÅK«~° ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ ~å*ˇ· áê`åà◊ Ö’HÍxfl áêeã¨∂Î L#fl =~°∞}∞x K«∂z
ѨiǨÏã≤ã∂¨ Î '' D „ѨÑO¨ K«O Ö’x ã¨=∞ã¨Î ~åAÅÖ’ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl =∞Ǩ|Å=O`«∞_» =@! g~åkèg~°∞_»"#·≥
h áœ~°∞+¨O „ѨH\ õ O˜ z Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ #<≥flkiOz K«∂_»∞. h |O_®~°O ɡ@· Ѩ_∞» `«∞Ok. h ÉÏǨï|ÖÏxfl,
h ¿Ñ~°∞„Ѩu+¨ªÅ#∂ J}z"Õ™êÎ#∞.—— J<åfl_»∞.
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx =∂@Å∞ qx ã¨=Ú„^Œ~å*ˇ·# =~°∞}∞_»∞ `«# |ÖÏhfl q~Àkè |ÖÏhfl JOK«<å "Õã≤
K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. ã¨=∞Ü«∞=Ú QÍ^Œx `«# z, `«Î=Ú#O QÆÅ ~À+¨=Ç≤Ïflñ ^•eq∞ Ü«∞#∞ `À
Ü«∞=ÚÅO ^ŒQÆ <å~°∞ÛK«∞ #∞Ѩ, â◊q∞`À‰õΩÎÅñ |eÔH ^Œ#∞[ã¨`«Î=Ú`À_»<£. 620
* P ~åHõΔã¨∞x`À Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞\ÏxH˜ ã¨=∞Ü«∞O HÍ^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# HÀáêyflx ã¨Ç¨Ï#O
J<Õ [ÅO`À â◊q∞OѨ*Ëã≤, „ѨâßO`« =K«<åÅ`À PxâßK«ˆ~O„^Œ∞x D q^èŒOQÍ ã¨=∂^è•#ѨiKå_»∞.
K«. =∞#=Ú# âßOuñ |∂x, xÜ«∞=∞O|∞# ã¨OQÆ~° =Ú[˚yOz ÜÕ∞
##Ü«∞=Ú #∞#fl"åñ_», xѨ٠_®Ç¨Ï=ˆHoñ [iOѨ~å^Œ∞, h
Ѷ¨∞# Éèí∞[ q„Hõ=∞ã¨∞Êùi`« QÍ_è» q[$OÉèí}=Ú<£ [~ÚOѨñ *Ï
e# „Ѩug~°∞ Öˇ=fi~°∞#∞ ÖË~°∞, =Ú‰õΩO^Œ∞ñ_»∞ ^ŒHõ¯<≥Hõ¯_»<£. 621
* <Õ#∞ „ѨâßO`«"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO`À ~°}~°OQÍxfl Ѩi`«ºlOKåÅ<Õ XHõ xÜ«∞=∞O`À L<åfl#∞.
WѨC_»∞ =∞#=∞^茺 áÈ~å@O ѨxH˜~å^Œ∞. ™ê\˜ÖËx h Jáê~° Ѩ~å„Hõ=∂\’áêxH˜ ã¨=∂^è•#O K≥ѨÊQÆÅ
g~°∞_»∞ q+¨μ‚=Ù `«Ñ¨Ê WOH˘Hõ¯_»∞ ZHõ¯_® ÖË_»∞.
K«. Q˘#H˘x Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡ñ_»∞ q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞# #∞#fl"åñ_»∞ ^•
#x "≥Ú#ñ ɡ‰õΩ¯=∂é∞ ÅaèÜ«∂`«∞Å <Àe [~ÚOz â◊H˜Î ÃÑO
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 415
ѨÙ# ã¨_çã¨#fl g~°∞ñ_»x Éèí∂[#HÀ\˜ #∞uOK«∞, #O^Œ∞ "Õ
K«#∞, =∞`«ñ _çK«∞Û h‰õΩ #x, ã¨~°fi=Úñ néˇ_»∞ #O`«g∞ñ^Œ@<£. 622
* P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ L<åfl_»∞. Ü«Ú^ŒOú Ö’ Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê g~°∞Å#∞ Z<Àfl=∂~°∞Å∞ Z^Œ∞~˘¯x
[~ÚOKå_»h, ¿Ñ~°∞„"≥∂y# g~å„QÆQÆ}∞º_»h, PÜ«∞##∞ [QÆ=∞O`å H˘xÜ«∂_»∞`«∂ LO@∞Ok. "≥O@<Õ
h=Ù JHõ¯_çH˜ "≥à◊√§. "≥o¡#@¡~Ú`Õ J`«_»∞ h`À Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ_»∞. h HÀiHõ ѨÓiÎQÍ f~°∞`«∞Ok.
L. xO^Œ‰õΩ <ÀiÛ Ü«∂l"≥Ú# xÅfiñQÆ <ÀѨHõ gñy áêé∞ h
ѨO^ŒÅ "≥O@ñ|_»¤ =∞QÆѨO`«"≥∞? ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_≥·# QÀ
qO^Œ∞ñ_»∞ n~°∞Û h Ѩx q"ÕHõqÇ‘Ï#! K«#OQÆ <ÀѨÙ^Õ
#O^Œ∞Å ˆHñQÆ∞, =∂`«ñ _»=∞~å~°∞Åñ É’~° [~ÚOK«∞ xK«ÛÅ∞<£. 623
* xO^ŒÅ‰õΩ `«Å<˘yæ Ü«Ú^ŒúOÖ’ xÅfiÖËHõ, "≥xflzÛ Ñ¨~°∞QÆ∞n¿ã Ñ≤iH˜Ñ¨O^ŒÅ "≥O@|_»@O h=O\˜
=∞QÆ"åxH˜ `«QxÆ Ñ¨x. |∞kúÇÏ‘ #∞_®! "≥àQ¡◊ eÆ y#>ˇ`
¡Â Õ q+¨μ=‚ Ù^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à√◊ §. JO^Œ~‰° Äõ â◊~}
° ∞º_≥· J_çy#=hfl
WKÕÛ P QÀqO^Œ∞_»∞ `«Ñʨ Hõ hѨx f~°∞™êÎ_∞» . P`«_∞» ~åHõãΔ ∞¨ Å`À x`«º=¸ áÈ~å_»∞`«∂ "åix [~Úã¨∂<Î Õ
LO\Ï_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 624
Hõ. ѨÙ~°∞ëêHõ$uñ „|uÜ«ÚQÆ=Ú#:, |∞~°∞ëÈ`«Î=Úñ _»=`«iOz Éèí∂i Éèí∞*Ï q
ã¨∞Êù~°}<£ ^Œ∞+¨ì xâß@∞Å, ǨÏi~ÚOK«∞K«∞ #∞O_»∞ =ÚxQÆ}ÏiÛ`«Ñ¨^Œ∞ñ_≥·. 625
* JnH͉õΩO_® ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú _≥·# q+¨μ‚=Ù „ѨuÜ«ÚQÆOÖ’#∞ ѨÙ~°∞+¨~°∂ѨO ^èŒiOz Éèí∂q∞g∞^Œ
ѨÙ\˜,ì J=„HõÑ~¨ å„Hõ=∞O`À ^Œ∞+¨μÖì #·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ tH˜OΔ z, =Ú#∞Å#∞ ~°HOΔ˜ z, "åiKÕ Ñ¨Ó[Å∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂
LO\Ï_»∞.
L. HÍ=Ù# <å qÉèí∞O ^˘_»i HõÜ«∞º=Ú ^ŒÜ«∞º "≥∞é∞OQÆñ*Ëã≤ ~°
HΔÀ=~°! h Éèí∞*Ï|Å=Ú ™⁄OÑ¨é˜ "Õ∞kxñ QÆ∂e ™ê~°"Õ∞
Ü«∂=o HÍ„â◊Ü«∞O |QÆ∞^Œ∞, =K«Û\˜ H˜Ñ¨C_» ÜÕ∞QÆ∞^Õx h
KÕ=Ü«Ú ÖÏ=Ù <Õ~°Ê_»∞#∞, *ˇÑ¨ÊñQÆ <Õ\˜H˜ g∞ñk HÍ~°º=ÚÖò. 626
* HÍ|\˜ì F ~åHõΔã¨~å*Ï! J`«xx ZkiOK«∞, HõÜ«∞ºO ã¨OQÆu ^ŒÜ«∂ºxH˜ `≥Å∞ã¨∞. ÉÏǨï|ÅO
#tOz QÆ~°fiÉèíOQÆ"≥∞ÿ h=Ù <ÕÅ QÆ~°∞™êÎ=Ù. ‰õΩHõ¯Å∞ x#∞fl K«∞@∞ì=Ú@∞ì`å~Ú. WkQÀ! WѨC_Õ JHõ¯_çH˜
"≥o¡`Õ h áœ~°∞+¨=¸ |Å=¸ ɡ·@Ѩ_»`å~Ú. `«~åfi`« Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À "Õˆ~ K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
K«. Jx =~°∞}∞O_»∞ =e¯# ^Œ∞~å„QÆÇ¨Ï "≥∞uÎ Ç≤Ï~°}ºÖ’K«#∞O
_»#Ü«∞=Ú =∂#ã¨O|∞# ÉèíÜ«∞O ÉÁHõ~ÚO`«Ü«Ú ÖËHõ, ã¨OQÆ~å
416 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=x <≥kiO`«∞ <Õñ _»=∞~°=~°ú#∞ ^Œ∞+¨ìq=∞~°Ì#∞<£ [<å
~°Ì#∞ ##∞K«∞<£ q‰õΩO~î° #QÆ~°ã¨∞Êù@ ã¨Oz`«=∂~°æ=iÎ Ü≥ÿ∞. 627
* Jx =~°∞}∞_»∞ ѨůQÍ qx Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞ q∞H˜¯e P„QÆÇϨ O`À =∞O_çÑ_¨ ®¤_∞» . "å_çH˜ t="≥∞uÎOk.
U =∂„`«O ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_®, ''WѨC_Õ Ü«Ú^ŒúOÖ’, ^Õ=`«Å‰õΩ q∞„`«∞_»∂, ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ â◊„`«∞_»∂ J~Ú#
J[<å~°Ì#∞}˜‚ =∞iÌ™êΗ— #O@∂ "≥·‰õΩO~î°Og∞^Œ‰õΩ ^ŒO_»Ü«∂„`« ™êyOKå_»∞.
Hõ. K«#∞ #=ã¨~°=Ú# <å~°^Œ, =Úx=~°∞ñ _≥^Œ∞ ˆ~QÆ∞^≥Oz =Ú^Œ=Ú ^Œe~°Ê<£
^Œ#∞*ËO„^Œ, Ü≥∞O^Œ∞ñ É’Ü≥∞^Œ, =x Ü«∞_çy# <å~°^Œ∞#‰õΩ #`«ñ _ç@¡xÜ≥∞<£. 628
* JÖÏ "≥·‰õΩO~î° =∂~°æO Ѩ\˜ì "≥à◊√¡`«∞#fl Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_çH˜ <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ Z^Œ∞~°∞=KåÛ_»∞.
''F~åHõΔã¨~å*Ï! WO`« Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# P#O^ŒO`À ZHõ¯_çH˜ "≥à◊√¡`«∞<åfl=Ù—— Jx J_çQÍ_»∞. <å~°^Œ=Úx`À
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. ã¨~°ã≤~°∞Ǩϟ^Œ~°∞O ^˘_»i ã¨OQÆ~° "Õ∞ <˘#iOz ~ÚOk~å
=~°∞x ##O`«∞ñ „^Œ∞Oz ã¨∞~°"≥·i‰õΩÅO|∞Å ÔHÅ¡ "≥∂^Œ q
ã¨∞Êù~°} Ѷ¨∞\˜OѨñ *ËÜ«Ú@‰õΩñ |∂x q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~å#∞=iÎ<≥·
Ü«∞iÔQ^Œ ##fl #=Ú‡x‰õΩÖÏ„QÆ}˜ ^•#=<Õ`« H˜@¡#∞<£. 629
* ''ÉÁ_»∞¤# `å=∞~° L#fl P ^•"≥∂^Œ~°∞}˜‚ Z^Œ∞~˘¯x Ü«Ú^ŒúO K≥Ü«∞º\ÏxH˜ "≥à◊√¡`«∞<åfl#∞.
JO`«O ÖËx "å_»#x q„~°gˆQ P ÅH©Δ‡HÍO`«∞x JO`«"≥ÚOkOz ~åHõΔã¨*ÏuHõO`å JO`«∞ÖËx P#O^ŒO
HõeæOKåÅ<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À "≥·‰õΩO~î°O ^•iѨ\˜ìáÈ`«∞<åfl#∞.—— P=∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ J`«x`À W\Ï¡
J<åfl_»∞.
K«. QÆ∞~°∞Éèí∞Añ _»=∞‡Ç¨`«∞‡ñ_»∞ q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞# <Õñ_»∞ ÖËñ_»∞, Éèí∂
Éèí~°=Ú =Ç≤ÏOѨ <åkH˜\˜ ÉèÏ==Úñ ^•eÛ ~°™ê`«ÅO|∞#O
k~°=ÙQÆ #∞#fl"åñ, _»K«\˜ ˆHQÆñQÆ <ÀѨÙ^Œ∞"Õx <ÕQÆ∞ =∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆñ QÆÅ∞æ h‰õΩ #ã¨∞~åO`«‰õΩ`À_ç ~°}O |=â◊º=Ú<£. 630
* ''g~åkèg~°∞_≥#· P q+¨μ=‚ ¸iÎ WѨC_»∞ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ ÖË_∞» . P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ Éè∂í ÉèÏ~åxfl ѨÓ#_®xÔH·
Pk=~åǨÏ~°∂ѨO ^èŒiOz ~°™ê`«ÅOÖ’ L<åfl_»∞. JHõ¯_çH˜ "≥à◊¡_®xH˜ h‰õΩ â◊H˜Î L#fl>ˇÂ¡`Õ "≥à◊√¡. P
áê`åà◊OÖ’ h‰õÄ q+¨μ‚^Õ=ÙxH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã¨=∞~°O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.——
-: Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩñ_»∞ Ü«∞[˝=~åǨÏO|QÆ∞ ǨÏi <≥kiOz áÈ~°∞@ :-
K«. J#=Ù_»∞ ^•#"ÕO„^Œ∞ñ_»∞ Ǩï`åâ◊#∞ ÔH·=_ç =∞O_ç Ѩ^Œ‡ Ö’
K«#∞ <≥kiOK«∞ "Õ_»∞HõÅ∞ ã¨O^Œ_çñQ˘ÅÊ ##ÅÊ`ÕAñ_≥·
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 417
Ѷ¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x „u[QÆ^ŒƒùÜ«∞^•Hõ$uñ ^•eÛ „"Õe‡_çO
[xÜ≥∞ ~°™ê`«ÅO|∞#‰õΩñ [O_» Éèí∞*Ï|Å^Œ~°Ê "Õ∞~°Ê_»<£. 631
* P =∂@Å∞ q#fl ~åHõΔã¨~åA Jyfl=Öˇ =∞O_çѨ_®¤_»∞. ǨÏix [~ÚOKåÅ<Õ Pã¨H˜Î JkèHõO
J~ÚOk† =∞Ǩ`Õ[ã¨∞û`À QÆ^•^ŒO_»O KÕ|∂x, =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ ÉèÜ í ∞« O HõeyOKÕ ~°∂ѨO`À „ѨKO« _»ÉÏǨï
Ѩ~å„Hõ=∂xfl „ѨHõ\˜ã¨∂Î z\˜ÔHÖ’ áê`åà◊Ö’HÍxH˜ "≥àϧ_»∞.
=. K«x [Å=∞^茺O|∞#. 632
Hõ. kq*Ïi Ü≥∞^Œ∞~°ñ ^ŒQÆñ QÆ<≥, #q~°à◊^ŒO„ëêìaè~å=Ú #=∞~°ÅÖÏ=Ú<£
QÆ∞=ÅÜ«∞ Éèí~°}À^•Ì=Ú<£, ã¨=#=∞Ü«∞ ã¨Î|ú~À=Ú [Å^Œâߺ=Ú<£. 633
* JÖÏ "≥o¡ ã¨=Ú„^Œ=∞^茺O KÕi# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `«# Ü≥∞^Œ∞~°∞QÍ Pk=~åǨÏ~°∂ѨOÖ’ L#fl
q+¨μ=‚ Ù#∞ gH˜OΔ Kå_»∞. P Pk=~åǨÏO ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ HÀ~°Å∞ Hõey L#flk. k=º"≥∞#ÿ `Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`∞« #flk.
Éèí∂ÉèÏ~°O "≥∂Ü«∞_®xH˜ ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ L#flk. Ü«∞[˝=∞Ü«∞"≥∞ÿ XѨC`«∞#flk. =~å¬HÍÅѨ٠"Õ∞Ѷ¨∞OÖÏQÍ #Å¡QÍ
L#flk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O_≥·# ǨÏiÜ«Ú. 634
Hõ. =#[ ~°∞z ã¨xflÉèí=Ú ÅQÆ∞, `«# Ö’K«#Ü«ÚQÆà◊ nÑ≤Îñ ^Œ#~°ñ ^Œ^•Ö’
Hõ#=ÚÅ ^Œ#∞*Ïnèâ◊√x, `«#∞HÍOu ǨÏiOѨñ*ËÃãñ ^Œ`ü HõΔ}=∂„`«<£. 635
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "å~åǨÏ~°∂ѨOÖ’ L#fl Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ Hõ=∞Å=ÚÅ=O\˜ `«# Hõ#∞flÅHÍO`«∞Å#∞
„Ѩã¨iOѨ*Ëã¨∂Î, gHõΔ} =∂„`«O KÕ`«<Õ P ~åHõΔã¨~åA ^ÕǨÏHÍOux "≥O@<Õ Ç¨ÏiOz"Õâß_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #Ü«∂ºk=~åǨÏO |"å~°ºâ∫~°ºO|∞# =∂é∞ÖËx qǨ~°O|∞#O [i~ÚOK«∞#\˜ì Ü≥∞_».
636
ã‘. `«∞^Œ "≥Ú^Œà◊¡‰õΩñ lH˜¯ `«∞xã≤ áêéñQÆ "≥∂~°ñ QÆ∞Åâ‹·Å=ÚÅñ l=Ú‡ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
„|Ǩ‡O_»ÉèÏO_»O|∞ Ѩye zÅ∞¡Å∞ "À=ñ Q˘=Ú‡Åñ ^•\˜OK«∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
[Å^èŒ∞ ÖË_»∞#∞ |OHõã¨O‰õΩÅOɡ· ~ÚOHõ Y∞~°=ÚÅ =∞\Ïì_»∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
L_»∞~åA ã¨∂~°∞ºO_»∞ <˘Hõ¯ =¸Å‰õΩñ É’=ñ QÆ∞é∞K« "åÅ=Ú „kѨCñ Q˘O`« `«_»=Ù,
`Õ. QÆ∞xÜ«Úñ QÆ∞Ñ≤ÊOK«∞ ÅOѶ≤∞OK«∞ñ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞, <≥QÆÜ«Ú ^èŒ~°ñ „^Œ=Ùfi ÉÁé˜Ü«∞ñQÍ <ÕѨ٠ˆ~ñy
^•#"ÕO„^Œ∞x QÆ∞O_≥Å∞ ^ŒÅ¡_çÅ¡ñ, |Ok "≥∞Å¡# ~°}Ѩiã¨ÊOk Ü«∞QÆ∞K«∞. 637
* P Pk=~åǨÏO Jx"å~°º"≥∞ÿ# â∫~°ºO`À x~å@OHõOQÍ qǨÏiã¨∂Î "≥Ú^ŒÅ∂ `«∞^• UHõ"≥∞ÿ
=ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯ÅÜÕ∞º@@∞¡ `«# =Ú>ˇ` ì À ‰õΩÅѨ~fi° `åÅ#∞ ‰õÄÅ`Àã¨∂Î H˘O`«¿ãѨÓ, „|Ǩ‡O_»ÉÏè O_»O
Ѩye zÅ∞¡Å∞ Ѩ_@
Õ @∞¡ H˘=Ú‡Å`À z=Ú‡`«∂ H˘O`«¿ãѨÓ, U_»∞ ã¨=Ú„^•Å∂ |∞~°^ÖŒ ·ˇ WOH˜ áÈÜÕ∞@@∞¡
y@ìÅ`À =∞@ìyã¨∂Î H˘O`«¿ãѨÓ, ã¨∂~°∞º_»∂ K«O„^Œ∞_»∂ XHõ=¸Å‰õΩ `Àã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞@@∞¡ `«# á⁄\˜ì
418 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`ÀHõ#∞ y~°y~° „uѨC`«∂ H˘O`«¿ãѨÓ, ‰õΩÅ∞‰õΩ`«∂, ‰õΩÑ≤ÊOz ^Œ∂‰õΩ`«∂, sîqQÍ ÃÑ·H˜ ZQÆ∞~°∞`«∂, ÉÁiÜ«∞Å∞
ÉÁiÜ«∞Å∞QÍ <ÕÅ#∞ „`«=Ùfi`«∂ H˘O`«¿ãѨÓ, q[$OaèOz qǨÏiOѨ™êyOk. Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú=∞ø`«∞#fl
^•xx K«∂z ^•#=Ùx QÆ∞O_≥ `«Å¡_çe¡Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞, 638
Hõ. Hõ#∞ñQÆ= xѨCÅ∞ ~åÅñQÆ, ã¨∞xt`« ^ŒO„ëêì„QÆ Ü«Ú`« =ã¨∞O^èŒ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞O
^Œ# ÔH^Œ∞ˆ~`Õñ QÆx Ü«∞, =fi#K«~° "Õ∞ su xѨÙ_»∞ =#K«~° =∞Ü≥∞º<£. 639
Hõ. Jx Ü«∂â◊Û~°ºÉèíÜ«∞O|∞Å∞, ^Œ# =∞#=Ú#ñ ^˘OQÆeOѨ ^Œ#∞*ÏkèѨÙñ _ç
@ìxÜ≥∞<£ cèHõ~°ã¨∂Hõ~°, `«#∞"˘Ok K«iOK«∞ ^Œ#∞[ ^Œ~åÊѨǨï`À<£. 640
* D q^èŒOQÍ Hõ#∞flÅ#∞O_ç xѨCÅ∞ ~åÅ∞Û`«∂, "å_çÜ≥ÿ∞# HÀ~°Åz=~° Éèí∂q∞x "≥∂ã¨∂Î,
`«#‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∂Î L#fl =~åǨxfl K«∂z, <ÕÅg∞^Œ ã¨OK«iOKÕ D [O`«∞=Ù hà◊Ö¡ ’ ZÖÏ qǨÏiã¨∞#Î fl^•
Jx Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _ç =∞#ã¨∞ûÖ’ Pâ◊Û~°º=¸, ÉèÜ
í ∞« =¸ Juâ◊~ÚOKå~Ú. ~åHõãΔ ∞¨ Å ^Œ~åÊxfl JѨÇϨ iOK«QeÆ #æ
ÉèíÜ«∞OHõ~° ~°∂ѨO ^èŒiOz L#fl P =~åǨÏO`À Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Ѷ¨∞# ã¨∂Hõ~°! =¸_è®`«‡Hõ!, =#~°∞ǨÏã¨OÉèí∂`« ^Œ`«Î =~°^•#=Ú#O
QÆx# ~°™ê`«Å QÆ`« Éèí∞q, Ü«∞#Ü«∞O|∞#∞ <å Ü«∞nè#"≥∞ÿ =iÎOK«∞<£. 641
* |∞kúÖËx F ÃÑ^ŒÌ=~åǨÏ=∂! „|Ǩχ WzÛ# =~åÅ#∞|\˜ì K«∂¿ãÎ ~°™ê`«Å QÆ`«"≥∞ÿ# Éèí∂q∞
JO`å âßâ◊fi`«OQÍ <å Jnè#OÖ’x^Õ.
Hõ. Q˘#H˘x h g ^èŒ~°}˜O, Q˘x áȉõΩ=Ú, q_»∞=Ú, HÍHõ H˘x ÜÕ∞ÔQ^Œ "Õñ
Q˘xÜ≥∞^Œ h „áê}=Úñ, ÔQ·, H˘#∞ <å =K«#=ÚÅ∞, K«Å=Ú Q˘# <Õq∞\˜H˜<£? 642
* h=Ù D Éèí∂q∞x fã¨∞H˘x áÈ=^Œ∞Ì. =^ŒeÃÑ@∞ì. JÖÏ HÍ^Œx h=Ù fã≤H˘xáÈ`Õ h „áê}ÏÅ∞
<Õ#∞ f™êÎ#∞. <å =∂@Å#∞ áê\˜OK«‰õΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ "≥ÚO_çѨ@∞ì Ѩ_»`å=Ù.
Hõ. =∂Ü«∂q =QÆ∞K«∞ xѨC_»∞, áêÜ«∞Hõ ~¸ ѨÙ_»q∞ñ *’~°ÉèÏ=O|∞# h
g Ü≥∞_»ñ Q˘xáÈñ E`«∞<≥, Ü«∂Ü«∞`« Éèí∞[|Å=ÚKÕ`« #_»ñѨHõ Ü«∞#∞K«∞<£. 643
* h=Ù Z=~À =∂Ü«∂q =Öˇ L<åfl=Ù. D Éèí∂q∞x ^˘OQÆ`«#OQÍ JѨǨÏiOK«∞H˘x áÈ`«∞#fl
x#∞fl K«∂ã¨∂Î T~°‰õΩO\Ï<å? <å á⁄_»∞QÆ∞ áê\˜"Õ∞\˜ ÉÏǨï=ÙÅ áê@"åxfl „Ѩ^Œi≈Oz x#∞fl J}z
"Õ™êÎ#∞.
ã‘. Jq~°à◊ Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂|ÅO|∞#ñ *Ëã≤ Ü«∞ÅÊ áœ~°∞+¨=Ú# #Å~°∞ x#∞fl
#i÷ ã¨O™ê÷Ñ≤Oz Ü«∞㨇`«∞ûǨÏ$^Œƒù$`«º ‰õΩÅ∞Å ÔHÅ¡#∞ "≥∂^Œ "≥ÚÅÜ«∞ñ *ËÜ«Úñ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 419
*ˇÅ∞"Õk =∞^Œæ^•j~°∞‚ñ_» =QÆ∞ x#∞flñ QÆ#∞ñQ˘x ^Õ=`åQÆ}=Ú ÖˇÅ¡
x~°∂‡Å∞Öˇ· KåÅ <≥é˜ #tOK≥^Œ ~°#fl qx Ü«∞[˝áÈ„uÜ≥ÿ∞ "≥ÅÜ«ÚK«∞#fl
`Õ. ǨÏi ã¨~À*Ï`«Éèí= =ÚMÏ=∞~°∞Å ÔHÅ¡, =K«∞Û ^Œ∞~°=ã¨÷ HÍ`«‡Ö’ =O`« <˘Ok
xt`« ^ŒO„ëêì„QÆ Åã≤`«Ü≥ÿ∞ <≥QÆ_»∞ ^èŒ~°},˜ ^Õq`À <˘ÃÑÊ <å ^Õ=^Õ=Ùñ _»O`«. 644
* Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂|ÅOKÕ ÅaèOz# H˘kÌáê\˜ áœ~°∞+¨O `«Ñ¨Ê h‰õΩ x["≥∞ÿ# Éèí∞[|ÅO ÖË^Œ∞.
J@∞=O\˜ x#∞fl WHõ¯_» Ö’`«∞QÍ áêuÃÑ_»`å#∞. <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõÄ ¿ã=‰õΩʼnõÄ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^ŒO
HõÅ∞QÆ*™Ë êÎ#∞. <å QÆ^•^ŒO_»=Ú`À h `«Å `«∞`«∞xÎ Ü«∞Å∞ KÕ™êÎ#∞. =∞#∞flQÆ~z° # x#∞fl K«∂z ^Õ=`«ÅO`å
"≥Ú^ŒÅ∞ #iH˜# K≥@¡=Öˇ <ÕÅ QÆ∂Å∞`å~°∞ – D q^èŒOQÍ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ ѨÅ∞HõQÍ qx Ü«∞[˝=~åǨÏ"≥∞ÿ#
N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù „|Ǩ‡k ^Õ=`« ÅO^ŒiH© g_»∞ HõeyOKÕ H©_»∞ `«Åz q∞H˜¯e qKå~°O K≥O^•_»∞. "≥O@<Õ
"å_çÜ≥ÿ∞# `«# HÀ~° z=~° „ѨHÍtã¨∞Î#fl Éèí∂q∞`À xâ◊ÛÅ∞_≥· x|ƒ~°OQÍ xÅ|_®¤_»∞.
Hõ. ã¨∞~°iѨ٠"åHͺO‰õΩâ◊=ÚÅ, QÆ∞~°∞‰õΩÑ≤`« ™êfiO`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ Q˘=∞~åÔ~ =ã¨∞O
^èŒ~°`À_» cèu <˘Ok#, Hõi}˜O QÆÅ Hõi‰õΩÖËO„^Œ∞Hõ~°}˜O ɡÅ∞K«<£. 645
* Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x =∂@Å<Õ JO‰õΩâßÅ áÈ@¡‰Ωõ q∞H˜¯e P„QÆÇÏ≤ Oz# Pk=~åǨÏ=¸iÎ Éè∂í ^Õq`À‰õÄ_®
ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ#∞Oz |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ_»∞. JѨC_»∞ PÜ«∞# cèue¡# P_»Ü∞Õ #∞QÆ∞`À ‰õÄ_ç# QÆ*OË „^Œ∞x=Öˇ
Juâ◊~ÚOKå_»∞.
`Õ. xt`«ã≤`«^ŒO`«~ÀK«∞Å∞ xOyñ |~°fiñ, QÆOkè "≥_»e ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°bÅ
#~°∞QÆ∞ cè+¨} =∞Y=~åǨ=`å~°, "≥Ú#~°ñ ^•eÛ# Ѩ^Œ‡Ö’K«#∞x "≥#∞Hõ 646
Hõ. Hõi"≥#∞Hõñ ^ŒQÆ∞Å∞ #„Hõ=Ú, Hõ~°}˜O [x ^≥·`«ºqÉèí∞ñ_»∞ QÆkã≤ ~Ú@∞ Å#∞<£
^Œ∞i`« ѨÜ≥∂xkè `«iH˜O, H˜iH˜<£ Y∞~°^Œo`« "Õ∞~°∞yiH˜<£ ǨÏiH˜<£. 647
* "å_çÜ≥ÿ∞# `≥Å¡x HÀ~°ÅHÍO`«∞Å∞ PHÍâ◊O JO`«\Ï "åºÑ≤OK«QÍ ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
=zÛ# cèHõ~åHÍ~°"≥∞ÿ# Ü«∞[˝=~åǨ=`å~°O ^èŒiOz# P Hõ=∞ÖωõΔΩx =∞^ŒQÆ*ËO„^•xfl "≥O|_çOKÕ =∞Hõ~°O
=∂kiQÍ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞ "≥O|_çOKå_»∞. JÖÏ =zÛ# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞, áêѨ =∞<Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜OKÕ"å_»∂,
=~åǨÏ~°∂ѨO ^èŒiOz#"å_»∂, HÍey@ìÅ`À "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`åxfl Ãã·`«O =∞@ìyOK«QÆÅ"å_»∂ J~Ú#
q+¨μ‚^Õ=Ùx`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. xO^Œ‰õΩ ~ÀÜ«∞Hõ Å[˚O, *ˇO^ŒHõ =OK«##∞ ~°}=Ú ¿ãã≤ [Ü«∞O|∞O
ÉÁO^≥^Œ #x `«ÅñK«∞K«∞ x@∞, ѨO^ŒQÆuO ÉÏé |O@∞ ѨO`«"≥∞? h‰õΩ<£. 648
* x#∞fl Zxfl u\˜ì<å h‰õΩ ~À+¨O ~å=@O ÖË^Œ∞. h=Ù ã≤QÆ∞æÖËx "å_»=Ù. "≥∂ã¨QÍ_çq. =OK«#KÕã≤
##∞fl Ü«Ú^ŒúOÖ’ [~Ú^•Ì=∞x J#∞H˘<åfl=Ù. =∞i WѨC_»∞, D q^èŒOQÍ Ñ≤iHõѨO^Œ"≥· Ѩ~°∞ÔQ`«Î_»O h
=∞QÆ`«<åxH˜ `«y#Ѩ<Õ<å?
420 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx Ü«∂ˆHΔÑ≤Oz#O |∞O_»sH͉õΔΩO_»∞ QÀáÈnÌÑ≤`« =∂#ã¨∞O_≥·. 649
* Jx Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ PˆHΔÑ≤OKå_»∞. P =∂@ʼnõΩ Ñ¨ÙO_»sH͉õΔΩx ǨÏ$^ŒÜ«∞O P„QÆǨ"Õâ◊O`À
xO_çáÈ~ÚOk.
Hõ. `ÀÜ«∞=ÚÅg∞ñ^Œ Éèí∂q∞ #, <åÜ«∂ã¨`« xeÊ ^•x HÍ^è•~°=ÚQÍñ
^ÀÜ«∞[<åÉèí∞ñ_»∞ ^Œ# |Å, =∂Ü«∞`«=∞uñ ɡ>ˇì ã¨∞~°Å∞ ǨÏ~°¬=Ú <˘O^Œ<£. 650
* N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Éè∂í q∞x hà◊á Ñ· xeÊ ^•xH˜ P^è•~°OQÍ J#O`«"∞≥ #ÿ `«# â◊HxΘ „Ѩãi¨ OѨ*âË ß_»∞.
Jk K«∂z ^Õ=`«Å∞ P#O^ŒÉèíi`«∞Öˇ·<å~°∞.
`Õ. ‰õΩã¨∞=∞=ÚÅ =$+≤ì É’~°#ñ QÆ∞iÃã, #O`«, qÉèí= "≥ÚáêÊ~° ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ "≥Ú~°Ããñ,
QÆ_»ñHõ g`≥OK≥ QÆO^èŒ~°fi QÍ#~°==Ú, #Ok`«=Ú ÅÜ≥∞º #Ѩû~À#~°Î#=ÚÅ∞. 651
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊O#∞Oz [Å[ŠѨÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok. "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞
„"≥∂QÍ~Ú. QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ QÍ#O KÕâß~°∞. JѨû~°ã¨Å∞ P#O^ŒO`À #iÎOKå~°∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #Ü«∞º[˝ =~åǨÏ=¸iÎ ^èŒ~°∞O_≥·# Hõ=∞ÅÖ’K«#∞O_»∞ QÆ#Hõ ‰õΩO_»Å ˆHÜ«¸~°
„ÔQ·"ÕÜ«∞ Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ Éèí∂+¨} ~ÀK«∞Å∞ xOyñ |~°fi ã¨=∞~°ã¨#fl^Œ∞úO_≥·. 652
* JѨC_»∞ Pk=~åǨÏ=¸iÎ J~Ú# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù |OQÍ~°∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∞, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞,
HõO~îÇ° ¨ ~åÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, LOQÆ~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ PÉè~í }
° ÏÅ HÍO`«∞Å∞ PHÍâ◊=∞O`«\Ï "åºÑ≤OѨQÍ Ü«Ú^•úxH˜
ã≤^"úŒ ∞≥ <ÿ å_»∞.
K«. Ѷ¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x =∞}˜HÍOK«# #=º qz„`« =~°‡ q∞O
á⁄#~°ñQÆñ ^•eÛ ^•#= xÜ«ÚHõÎ^Œ∞~°∞HõÎ xâß`« ÉÏ}=ÚÖò
^Œ# Ѷ¨∞# =∞~°‡=ÚÖò QÆÅñѨ ^•#=ǨÏO`« x`åO`«â∫~°∞ºñ_≥·
Hõ#Å∞K«∞ =K«∞Û #^ŒÌ#∞Añ QÆ<˘æx ~À+¨ qcè+¨}ÏHõ$u<£. 653
=. XÑ≤ÊÜ«Ú #QÆ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 654
* ÃÑ^ŒÌ QÆ^•^ŒO_®xfl KÕ`«|@∞ìH˘x, ~°`«flYz`« "≥∞ÿ# ~°=∞}©Ü«∞ Hõ#Hõ Hõ=Kåxfl ^èŒiOz# NǨÏi
~åHõΔã¨~åA ѨeH˜# ѨÅ∞QÍH˜ ѨÅ∞‰õΩÅ<Õ =ÚÅ∞‰õΩÅ∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl QÍÜ«∞Ѩ~°K«QÍ J=„Hõq„Hõ=∞O`À
P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞_≥· ‰õÄ_» J`«}˜‚K«∂z #=Ùfi`«∂ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. q#~å Ü≥∂i Ü«∞=∞OQÆàÏK«~°}! Ü«Ú^Œfi$uÎ<£ ##∞<£ h=∞k
#fl#Ü«∞O|∞<£ =#QÀK«~°O|QÆ∞ =∞$QÆO|OK«∞O ^ŒÅO `Ò~°, <Õ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 421
<≥#Ü«∞<£ =#º=∞$QÆO| Ü«∞ø^Œ∞, |eq∞ <Õfl`≥OK«∞ hÉ’\˜ ~¸
â◊√#Hõ„âı}˜ =kèO`«∞ <Õñ_»x"≥Ú#<£ ™ÈñHÀiÛ =iÎOz#<£. 655
* Fs! J=∞OQÆà◊ HÍ~åºÅ∞ PK«iOKÕ hK«∞_®! q#∞? HõO_»HÍ=~°O`À Hõ#∞Å∞ Hõ#∞Ñ≤OѨHõ ##∞fl
J_»q =∞$QÆOQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl=Ù. B#∞, <Õ#∞ J_»q[O`«∞=Ù<Õ! Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ HÍeH˜ |∞kúK≥ѨʉõΩO_®
xÅ|_»QÆey`Õ h=O\˜ ‰õΩHõ¯Å#∞ _˘Hõ¯pÖËÛ =#º=∞$QÍ<Õfl <Õ#∞.
Hõ. |eq∞ QÆÅ^Õx <å`Àñ, QÆÅ##∞ <≥kiOz áÈ~°ñ QÆ_»ñQÆ∞=Ú, h HÀ
~°∞¯Å∞ <Õñ_»∞ n~°∞Î, #∂~°Hõ, `«ÅáÈÜ«∞ qHõ`«÷#O|∞ ^ŒQÆ^Œ∞ ^Œ∞~å`å‡! 656
* Fs ^Œ∞~å`å‡! h‰õΩ áœ~°∞+¨O L#fl@¡~Ú`Õ <å`À Ü«Ú^•úxH˜ ã¨#fl^ŒúOHÍ! JѨC_»∞ h HÀÔ~¯Å∞
f~°∞™êÎ#∞. T~°ˆH x#∞fl h=Ù á⁄QÆ_»∞ HÀ=_»O `«y# Ѩx HÍ^Œ∞.
K«. q#∞, =∞k QÍHõ ã¨OQÆ~° q"ÕHõ qâß~°^Œ∞Öˇ·# Ü«∞\˜ì ã¨
[˚#=ÚÅ∞ =∞$`«∞ºáêâ◊=ÚÅñ *ÏÅ x|^Œ∞úÅ∞ #Ü«Úº h=Öˇ<£
Q˘#H˘x Ü«∂`«‡ã¨Oã¨∞Î`«∞ʼnõΩ<£ =Ú^Œ =∞OkÔ~? ÜÕ∞Å ~¸ qHõ
`«÷#=ÚÅ∞ |O@∞ѨO`«=ÚÖˇ ^≥·`«º‰õΩÖÏ^èŒ=∞! Ü≥∞xfl K«∂_»ñQÆ<£. 657
* F ~åHõΔ㨠‰õΩÖÏ^èŒ=∂! q#∞. ~°}~°OQÆ qâß~°^Œ∞Öˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ =∞$`«∞ºáêâßÅ`À |Okè`«∞Öˇ·
‰õÄ_® hÖÏQÍ `«=Ú‡ `å=Ú á⁄QÆ_»∞‰õΩO@∂ q∞_çã≤Ѩ_ç# "å~°∞ ÖË~°∞. ZO^Œ∞‰õΩ~å D P`«‡ã¨∞Î`«∞Å∞?
H˘OK≥O PÖ’zOK«∞. W@∞=O\˜ „ѨQÆÖσùÅ∞ áœ~°∞+¨=O`«∞x ÅHõΔ}ÏÅ∞ HÍ=Ù.
=∞. ^èŒ$uñ ÉÏ`åà◊=Ú#O^Œ∞ h=<≥_ç ã¨OnáÈ΄QÆ xˆHΔѨ "Õ∞
#u ^Œ~°ÊO|∞#ñ Q˘O^Œ∞ñ, E_»∞ q∞^≥ ^Õ"å~åu! #<≥fl<≥fl ^Ò
QÆ`«ÅA˚O_»# ^•ñy Ü«ÚO_ç ~°}=ÚO QÍqO`«∞, Ü«Ú+¨‡^Œæ^•
q`«`«„^•q`«∞ñ_»#fl #<≥fl^Œ∞~°∞=∂, "Õ f~°∞Î h HÀiHõÖò. 658
* h=Ù hkQÍ ¿Ñ~˘¯O@∞#fl áê`åà◊Ö’Hõ xˆHΔáêxfl J`«ºO`« ^Œ~°ÊOQÆÅ <Õ#∞ ^è≥·~°ºOQÍ WѨC_Õ
Ѩi„QÆÇ≤Ï™êÎ#∞. K«∂ã¨∂Î LO_»∞. Fi ~åHõΔã¨∞_®, ##∞fl ã≤QÆ∞æÖËx"åxQÍ ÖˇH˜¯OKå=Ù. <Õ#∞ h`À ^•y
LO_çÜÕ∞ Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ#∞. h QÆ^•^ŒO_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈ`«∞<åfl#<åfl=Ù! ~å! Z^Œ∞~À¯! h HÀÔ~¯Åhfl
HõΔ}HÍÅOÖ’ f~°∞™êÎ#∞.
L. Z#flñ |^•u Ü«¸^äŒ=ÚÅ ÔHÅ¡ qÉèí∞O_»=Ù, áÈ@∞|O@"≥·
##∞fl ~°}Àifi <Õñ _≥ki#<£ Éèí=nÜ«∞|ÅO|∞ <åÜ«Ú=Ù<£
q∞#flHõ H˘O^Œ∞ñ E_»∞, q∞k "Õ∞~°QÆ "Õ∞kx g`«^≥·`«º"≥∞ÿ
=<≥fl‰õΩ <≥Hõ¯ñ*ËÃã^Œ #"å~°ºÑ¨~å„Hõ=∞ q„Hõ=∞O|∞#<£. 659
422 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* h=Ù Pi`Õi# ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù, ™ê\˜ ÖËx "Õ∞\˜ Ü≥∂^è∞Œ _»=Ù! =∞QÆ\q˜ ∞ QÆÅ"å_»"·≥ ã¨OQÆ~~° O° QÆOÖ’
##∞fl ZkiOz#>ˇÂ¡`Õ <Õ_Õ h |ÖÏhfl PÜ«Úã¨∞û#∂ h=Ù K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ<Õ fã¨∞H˘O\Ï#∞. J=„Hõ"≥∞ÿ#
Ѩ~å„Hõ=∞O`À q„Hõq∞Oz <Õ\˜#∞O_ç Ö’HõO ~åHõΔã¨∞Å∞ ÖËx^≥· =<≥fl ÔHˆH¯ÖÏ KÕ™êÎ#∞ K«∂_»∞!
K«. ##∞ <≥^Œ∞~°OQÆñ *Ïe# Ѷ¨∞#O|QÆ∞ â∫~°º=Ú ^è≥·~°º=Ú<£ |ÅO
|∞#∞ QÆÅ^Õx xÅ∞fi ~°}Éèí∂q∞x, h Ç≤Ï`«∞Öˇ·# "åiH˜O
QÆ#∞ñQÆ= ÉÏ+¨ÊѨÓ~°=ÚÅ∞ „QÆ=∞‡ñQÆ =∂#ÊñQÆ <ÀѨÙ^Õxñ [
Ü«∞º#ñ [#∞^≥=Ú‡ ^•#=‰õΩÖÏ^èŒ=∞! Ü«¸~°Hõ ~°A˚ ÖË\˜H˜<£? 660
* ##∞fl Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ZkiOK« QÆey# â∫~°º^è≥·~åºÅ∞ h ‰õΩ#flKÀ Ü«Ú^ŒúOÖ’ xÅ∞! ÖË^• h
PѨÎq∞„`«∞Öˇ·# "åi Hõ#∞flÅÖ’ ^Œ∞óY ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOK«‰õΩO_® xÅ∞Ѩ^ŒÅz#>ˇÂ¡`Õ WHõ¯_ç#∞O_ç
"≥O@<Õ "≥o¡áÈ! ~åHõΔ™ê^èŒ=∂! T~°ˆH „ѨQÆÖσùÅ∞ H˘@ì_» "≥∞O^Œ∞‰õΩ?
Hõ. ##∞ x@ ã¨O™ê÷Ñ≤OK≥^Œ, #x ѨeH˜u, =O`«"åñ_» "Ò^Œ∞=Ù, h‰õΩ<£
<≥#Ô~·# K«∞@ì=ÚÅñ ÉÁ_», QÆx ~å ~Ú^≥ Ü«∞=Úx ѨÙiH˜ñ QÍñѨÙ~° =∞~°∞QÆ<£. 661
* ##∞fl WHõ¯_Õ Ñ¨Ó_çÛÃÑ_»`å#x ѨeHÍ=Ù. JO`«"å_»"Õ HÍ=K«∞Û HÍh h=Ù Ü«∞=∞ѨÙ~°OÖ’ HÍѨÙ~åxH˜
"≥à◊¡É’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ h „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ XHõ =∂@∞ Hõ#∞ÖÏ~å K«∂z~å! "≥à◊√¡.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy ã¨~À~°∞Ǩ‰õΔΩñ_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ<£ q_»OaOz Ѩ
e¯# Ǩ™È‰õΩÎÅ ‰õΩe¯ ~À+¨=∞^Œ ã¨OwÉèí∂`« KÕ`«ã¨∞¯ñ_≥·
Hõ#∞ñ„ˆQ=<£ q∞_»∞ñQÆ∞~°∞¡ ™êÅñ ÉÁ_»=∞OQÍñ y#¯"≥∞ÿñ ^ÀñHõ „^˘
H˜¯# Hõ$ëÈ‚~°QÆ ~åA =∂_ç¯ =∞kÖ’ñ w_®Ê@∞ "å\˜Å¡ñQÆ<£. 662
* Jx D q^èŒOQÍ Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_çx PˆHΔÑ≤ã¨∂ΠѨÅ∞HõQÍ P ѨiǨã¨Ñ¨Ù =∂@ʼnõΩ
J`«_çH˜ HÀѨO =zÛOk. ~À+¨=¸, ^Õfi+¨=¸ J`«_ç =∞#ã¨∞û#∞ P=iOKå~Ú. Hõ#∞flÅ JOK«∞Å∞
xѨCHõ}ÏÅ#∞ "≥e„QÆHͯ~Ú. `ÀHõ„`˘H˜¯# #Å¡„`åK«∞ÖÏQÍ P xâßK«~∞° _»∞ „HÀ^è•"ÕâO◊ `À „H˜O^Œ∞g∞^≥<· å_»∞.
Hõ. K«e`ÕO„kÜ«Úñ_≥· x@∂ì, ~°∞ÊÅ∞ xy_çOK«∞K«∞#∞ ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_» ~Àëê
‰õΩÅ=∂#ã¨∞ñ_≥· QÆ^ŒñQ˘x, [Å*ωõΔΩ# ÔH^Œ∞~°∞ #_»K≥ ™êǨÏ㨠"≥ÚѨÊ<£. 663
* Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_ç â◊s~°=∞O`å HõOÑ≤OzOk. "Õ_ç"Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú. Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
=Ú_çѨ_®¤~Ú. ~À+¨O`À =∞#ã¨∞û HõÅ`« K≥OkOk. P ^•#=~åA QÆ^Œ fã¨∞H˘x, ™êǨÏã¨O`À NǨÏiH˜
Z^Œ∞~°∞QÍ #_çKå_»∞.
=. J`«Îé˜ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩO _»uÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°∞O_≥·. 664
* P ã¨=∞Ü«∂# P Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx PHÍ~°O J`«ºO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ L#flk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 423
=∞. QÆ^Œ ™êiOz =∞^•ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞ ã¨=∞„QÆ„HÀ^èŒ∞ñ_≥· =∂^èŒ=Ù<£
QÆ∞kÜ«∞<£ "Õã≤# „"Õ@∞ ÔQ· H˘#Hõ ~°HΔÀǨÏO`« â∫~Àº#flu<£
QÆ^Œñ ˆQÅ<£ ^èŒi~ÚOz ^•xñ ^Œ∞#∞HõÖò QÍqOz#<£ ^≥·`«∞ºñ _»∞
#‡^Œ∞ñ_≥· Ü≥ÚO_»∞ QÆ^Œ<£ ~°=∂qÉèí∞x cè=∞„Ѩ„H˜Ü«∞<£ „"Õã≤#<£. 665
* =∞kOz# P ~åHõΔã¨~åA QÆ^Œ#∞ ÃÑ·ÔHuÎ J`«ºO`« HÀѨO`À ǨÏix H˘\Ïì_»∞. ǨÏi P ^≥|ƒ#∞
ÅHõΔºÃÑ@ìÖË^Œ∞. â∫~°ºOH˘nÌ P QÆ^Œ#∞ KÕ`«Ñ¨@∞ìH˘x ^•xx =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ qiz "Õâß_»∞. JO`«@
~åHõΔã¨∞_»∞ WOH˘Hõ QÆ^Œ fã¨∞H˘x P ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞}˜‚ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ H˘\Ïì_»∞.
K«. Jk ^Œ#∞ñ ^•ñHõ‰õΩO_» ^Œ#∞*Ïi QÆ^•~°}HÀq^Œ„H˜Ü«∂
ã¨Ê^ŒHõ~°ÖÏѶ¨∞= „Hõ=∞=Úñ ɡ·H˘x K«∂Ñ≤ q~Àkè ¿Ñ~°∞~°O
|^Œ~°ñQÆ "ÕÜ«∞ "åñ_»∞ q=â߉õΩÅ ÉèÏ==Ú <˘Ok Ü«∞O`«Ö’
=∞kñ ^≥e"˘Ok „"ÕÃã iѨÙ=∂#q=∞~°Ì#∞ <å [<å~°Ì#∞<£. 666
* ǨÏi P ^≥|ƒ `«#‰õΩ `«QÆʼnõΩO_®, QÆ^•q^•ºH“â◊ÅO "≥Å¡_çOKÕ Ç¨Ïã¨ÎÖÏѶ¨∞=O`À ^•xx
Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞. =∞m§ P QÆ^Œ`À<Õ q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx qâßÅ"≥∞ÿ# =HõΔóã¨÷ÅO J^Œ∞~°∞#@∞¡QÍ
H˘\Ïì_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ "å_»∞ k=∞‡~°áÈ~Ú "≥O@<Õ `≥ѨÊie¡, â◊„`«∞=∞~°Ì#∞ _≥·# [<å~°Ì#∞}˜‚ u~°∞QÆ∞^≥|ƒ
H˘\Ïì_»∞.
=. W@∞¡ ^ŒÅѨ_ç Ü«∞<Àº#º[Ü«∞HÍOHõΔÅ x`«ˆ~`«~°`«∞OQÆ `«~°OQÆ `å_ç`«O|∞ÅQÆ∞ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°
ã¨=Ú„^ŒO|∞Å ~“„^ŒO|∞#ñ |~°ã¨Ê~° â◊√O_®^ŒO_» Ѷ¨∞\˜ì`«=∞^•O^èŒ QÆO^èŒ ã≤O^èŒ∞~° Ü«ÚQÆO|∞
K«O^ŒO|∞# ~À+¨cè+¨}Ï\’ѨO|∞ÅO ^ŒÅѨ_»∞ ɡ|∞ƒÅ∞Å QÆ|∞ƒ#, #u^Œ~åÊuˆ~HõO|∞# <≥kiÛ
éOÔHÅ∞ "≥·K«∞ =∞^Œ=$+¨ÉèíO|∞Å ~°Éèíã¨O|∞#, #ã¨Ç¨Ïº ã≤OǨÏѨ~å„Hõ=∞O|∞# q„Hõq∞Oz áÈ~°∞<≥_»
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩO_»∞ ã¨=º=∞O_»Å „Éèí=∞}O|∞#O |i"Õ+≤ªOz#O |∞O_»sH͉õΔΩO_»∞ ^ŒH˜Δ} =∞O_»Å
„Éèí=∞}O|∞#O kiy qѨ‰õΔΩ =HõΔO |â◊xã¨OHÍâ◊O|QÆ∞ QÆ^•^ŒO_»O|∞#O |yeÛ# "åñ_»∞ ^≥Ñ≤Êé˜
`≥e"˘Ok ÖËz ^Œ#∞[Ѩiã¨Okä á¶êÅO|∞ <˘Ñ≤ÊOK≥, #ѨC_»"Õ∞‡\˜ g~°∞Å∞ â’}˜`«ã≤HÍÎOQÆ∞Öˇ·
ѨÙ+≤Ê`åâ’HõO|∞Åñ |∞~°∞_çOK«∞K«∞O ÉÏÜ«ÚK«∞ _®Ü«ÚK«∞ „"ÕÜ«ÚK«∞ ~ÀÜ«ÚK«∞ <˘O_˘~°∞Å
~°∞kè~O° |∞ ÖτѶ∂¨ }˜OK«∞K«∞ñ k~°™ê¯~° ѨiǨ™È‰õΩÅÎ xK«∞ÛK«∞ñ É’~°∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #=∞‡Ç¨|Å∞Å
ã¨=∞~°O|∞ñ EK«∞ "Õ_»¯ñ |^Œ‡ã¨OÉèí=ÙO_»∞ xdÅ =ÚhO„^Œã≤^Œú™ê^茺 ^Õ=QÆ}O|∞Å `À_»ñ
[#∞^≥Oz ^èŒi„fxq∞`«ÎO |ã¨∞~° =~°∞x`À_»O É’~°∞ Ü«∞[˝=~åǨï# H˜@¡xÜ≥∞. 667
* WÖÏ "åo§^ŒÌ~°∂ XHõix =∞~˘Hõ¯~°∞ [~ÚOKåÅ<Õ QÆ\˜ì Ѩ@∞ì^ŒÅ`À H˘@∞ìHÀ™êQÍ~°∞. L`«Î~°
^ŒH}
Δ˜ ã¨=Ú„^•Å∞ ~Ô O_»∂ ~“„^•"ÕâO◊ `À L"≥fi`«∞QÎ Í ÖËKÕ `«~O° QÍÅ`À á⁄Oy áÈ~å_»∞`«∞#fl@∂¡, =∞`«QÎ *Æ ÏÅ∞
Ô~O_»∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ `˘O_®Å∞ Kåz Ѩ~°ã¨Ê~°O _ôH˘O@∞#fl@∂¡, ~À+¨cè+¨}OQÍ QÍO„_»∞ QÍO„_»∞=∞x QÆi˚ã¨∂Î
424 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~Ô O_»∞ ɡ|∞ƒÅ∞Å∞ ^≥|ƒÖÏ_»∞`«∞#fl@∂¡, ~°OHÔ Å∞"Õã∂¨ Î á⁄QÆ~∞° É’`«∞ PÉ’`«∞Å[O@ „‰õΩ=Ú‡ÖÏ_»∞`«∞#fl@∂¡,
^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞ÿ# ã≤OÇ¨Ï Ñ¨~å„Hõ=∞O`À "åi^ŒÌ~°∂ H˘@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞. JѨC_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `«# Z_»=∞
"≥Ñ· Ù¨ QÍ y„~°∞# uiy QÆ^•^ŒO_»O`À ѨÙO_»sH͉õΩΔ x QÆ∞O_≥ÅÃÑ· ÉÏ^•_»∞. "≥O@<Õ =~åǨÏ=¸iÎ `«# ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ QÍ
y„~°∞# uiy ~åHõΔã¨~åA =HõΔóã¨÷ÖÏxfl Ñ≤_»∞QÆ∞=O\˜ QÆ^Œ`À ѨQÆ∞ÅQ˘\Ïì_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ "å_»∞ `≥eq^ŒÑ≤Ê
`≥ѨÊie¡ NǨÏi <˘ã¨\˜ÃÑ· H˘\˜ì <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P "Õ∞\˜g~°∞Å∞ ~°HõÎOKÕ `«_çã≤# ^ÕǨÏO
HõÅ"åÔ~· ѨÙ+≤ÊOz# Jâ’Hõ =$HΔÍÅ=Öˇ „ѨHÍtOKå~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ `å~°ã≤Å∞¡`«∂, ^Œ∂~°=∞=Ù`«∂, _ô
H˘@∞ì`«∂, ~åH˘@∞ì`«∂, =∂~˘¯O@∂, XHõi ~°HõÎO =∞~˘Hõ¯~°∞ =¸~˘¯O@∂, u~°™ê¯~°OQÍ "≥@HÍ~°OQÍ
=∂@ÖÏ_»∞`«∂ áÈ~å_»∞`«∂ L<åfl~°∞. P =∞Ǩg~°∞Å Ü«Ú^•úxfl K«∂_®Å<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
=ÚhO„^Œ∞Å`À, ã≤^∞Œ Åú `À, ™ê^è∞Œ ºÅ`À ^Õ=QÆ}ÏÅ`À ‰õÄ_ç JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞. JÖÏ=zÛ ^èiŒ „u xq∞`«OÎ
^•#=~åAÅ`À áÈ~°∞`«∞#fl Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
L. JOz`« k=º=¸iÎ! Ѩ~°=∂`«‡Hõ! ~¸ HõÅ∞ëê`«∞‡ñ_≥·# #
HõÎOK«~°∞ñ _»ã¨‡nÜ«∞ =~°QÆ~°fi=Ú#<£ Éèí∞=#O|∞ ÖˇÅ¡ñ QÍ
iOK«∞ =∞kOz ~Ú\˜ì qѨs`« K«i„`«∞xñ „^Œ∞OѨ H˜@∞¡¿Ñ
H˜ΔOK«∞@ QÍ^Œ∞, gx |e¿ãÜ«Ú =ã¨∞O^èŒ~°‰õΩ<£ â◊√ÉèíO |QÆ∞<£. 668
* Ѩq„`« k=ºã¨fi~°∂áê! Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! ^Œ∞+¨ì z`«∞_Î #·≥ D ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ <ÕxzÛ# =~åÅ=Å¡ =∞^À#‡`«∞_Î ·≥
Ö’HÍÅ#∞ pH͉õΩ Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl_»∞. D ^Œ∞â◊Ûi„`«∞x ã¨OǨÏiOK«‰õΩO_® JÅHõΔºO KÕÜ«∞_»O U =∂„`«O
`«QÆ^Œ∞. gxx "≥O@<Õ áÈHÍ~°∞Û. Éèí∂^ÕqH˜ â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°∞Û.
Hõ. ÉÏÅ∞ñ_»∞ QÆ~°=Ú# #∞„QÆ, "åºà◊=Ú ^èŒi~ÚOz Ü«∂_»∞=_»∞=Ù# ~°HõΔó
áêÅ∞xñ „^Œ∞OѨHõ Ü«¸~°Hõ, áêÖÏ~°∞Û@ huÜÕ∞ â◊√Éèí„Ѩ^Œ! ~ÚOHõ<£. 669
* â◊√Éèí„Ѩ^•! ÉÏÅ∞_»∞ KÕuÖ’ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨~åÊxfl Ѩ@∞ìH˘x P_»∞H˘<Õ q^èŒOQÍ, D ~åHõΔã¨∞}˜‚
WOHÍ K«OѨ‰õΩO_® L¿ÑH˜Δã¨∂Î LO_»_»O =∞OzѨx HÍ^Œ∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 670
=∞. J#Ѷ¨∂! ~¸ Ü«∞aèl#∞‡Ç¨˙~°Î=Ú# ^Õ"å~åu =∞iÌOѨ"Õ
##Ü«∞O|∞<£ =∞é˜ ^≥·`«º"Õà◊ Ü«∞QÆ∞ ã¨O^蕺HÍÅ "Õ∞ `≥Oz#<£
Ѷ¨∞#=∂Ü«∂ |ÅâßeÜ≥ÿ∞# ^Œ#∞A<£ YO_çOѨñQÍ ~å^Œ∞ QÍ
=Ù# h"Õà◊# „`«∞OѨ٠ã¨[˚#Ç≤Ï`« „áÈ^ÀºQÆ ~°‰õΩÎO_»"≥·. 671
* JO`ÕQÍ^Œ∞ ™êfig∞, D Ѩ@ìѨQÆÅ∞ =∞@ì=∞^蕺ǨÏflO Jaèl#∞‡Ç¨˙~°ÎOÖ’ D áêáê`«∞‡x
~°∂ѨÙ=∂ѨHáõ È`Õ ™êÜ«∞OHÍÅO =ã¨∞OÎ k. Jk ~åHõãΔ ∞¨ ʼnõΩ JÉè∞í º^ŒÜ∞« ã¨=∞Ü«∞O. JѨC_»∞ =∞Ǩ=∂Ü«∂q
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 425
J~Ú# D ~åHõΔã¨∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«_»O ™ê^茺OHÍ^Œ∞. JO^Œ∞Hõx F ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! ™ê^èŒ∞[# ã¨O~°HõΔ}
nHΔÍѨ~åÜ«∞}∞_»"≥· h=Ù D Ѩ@ìѨQÆ\˜"Õà◊<Õ gxx `«∞^Œ=Ú\˜ìOK«∞.
Hõ. Jx ã¨~°ã≤[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ =, e¯# =K«#=Ú Åi÷ qx, xeOѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÖò
Q˘x K«∂_» ã¨ã≤‡`å##, =#[=Ú K≥Å∞"˘O^Œ #ã¨∞~°=~°∞ Hõaè=ÚY∞ñ_≥·. 672
`Õ. ѨÙO_»sH͉õΔΩñ _»Ü«Úº#∞ Éèí∂i~À+¨, x~°uñ ^Œ~°∞}Ï~°∞}ÏOÉè’[<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞
Ѷ¨∞#QÆ^•^ŒO_» "≥∞uÎ ~åHõΔã¨∞x ǨÏ#∞=Ù, #∞„QÆQÆu "≥Ú`≥Î "åñ_»∞#∞ <Àã¨iOK≥. 673
* D q^èŒOQÍ Ñ¨e¯# qiOz ѨÅ∞¯Å∞ PÅH˜Oz QÀqO^Œ∞_»∞ =∞O^ŒÇ¨㨠=^Œ<å~°qO^Œ∞_≥· P
Jã¨∞~ˆ O„^Œ∞#‰õΩ Jd=ÚYOQÍ xÅ|_®¤_∞» . P ^Œ$âߺxfl ^Õ=`«ÅO`å QÆ∞q∞‰õÄ_ç K«∂_»™êQÍ~°∞. `≥Å`
¡ å=∞~°
ˆ~‰õΩÅ=O\˜ NǨÏi Hõ#∞flÅ∞ =∞Ǩ~Àëê"Õâ◊O`À Z„~°`å=∞~°ˆ~‰õΩÅ∞QÍ =∂~å~Ú. PÜ«∞# `«#
ÃÑ#∞QÆ^•^ŒO_»O`À P ^Œ#∞Ax Hõ}`« g∞^Œ ÃÑà◊√¡=∞x H˘\Ïì_»∞. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `≥eqQÍ P ^≥|ƒ
`«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. Ѩ~°∞=_ç kuã¨∞`«∞ñ _»u cè, Hõ~°QÆ^Œñ *Ëñ|∂x z„`«QÆ`«∞Å#∞ |^À‡
^Œ~°∞ _®ã≤ KÕuQÆ^Œ ™ê, QÆ~°=Ú#ñ |_» #_çK≥ ÉÏǨïQÆ~°fi "≥∞Å~°Ê<£. 674
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ^•^ŒO_»O KÕ`«Ñ¨@∞ìH˘x qz„`«ÉèíOy=∞Å`À Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ ǨÏix ã¨g∞Ñ≤Oz
^Œ∞~åfi~°"∞≥ #ÿ ÉÏǨïQÆ~fi° O`À XHõ¯^≥|ƒ H˘\Ïì_∞» . P ^≥|ƒ‰õΩ NǨÏi KÕuÖ’x QÆ^•^ŒO_»O ã¨=Ú„^Œ=∞^躌 OÖ’
Ѩ_Oç k.
=. JO`«. 675
`Õ. ǨÏi x~åÜ«Ú^èŒ∞ñ_≥·#, ã¨∞~åi ã¨=∞~°, ^èŒ~°‡ =∂`«‡#∞ ^ŒÅñz Ü«Ú^ŒúO|∞ ^ŒH˜¯
xez K«∂K«∞K«∞ #∞O_≥#∞, xOy Ü«∞=∞~°, =~°∞ŠǨǨ~°=O|∞Å Éèíi`« =∞Ü≥∞º. 676
* ǨÏi x~åÜ«Ú^èŒ∞_≥·<å_»∞. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ Ü«Ú^Œú^èŒ~å‡xfl áê\˜Oz áÈ~å@O =∂x =∞ø#OQÍ
K«∂ã¨∂Î L<åfl_»∞. PHÍâ◊=∞O`å J=∞~°∞ŠǨǨHÍ~åÅ`À xO_çáÈ~ÚOk.
Hõ. ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ñ_»∞ ^Œ#∞*Ë, â◊fi~°∞ ã¨OQÆ~° ^èŒ~°‡=Ú#‰õΩ ã¨=∞kèHõ â∫~°º
ã¨∞Êù~°}‰õΩñ ^Œ# z`«ÎO|∞#ñ, QÆ~° =∂â◊Û~°ºO|∞ <˘Ok Hõ_»ñHõ ^Œe~°Ê<£. 677
* Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ ~åHõΔã¨~åA ~°}^èŒ~å‡xH˜ "≥∞KåÛ_»∞. J`«x Jáê~°â∫~°º ã¨∂ÊùiÎH˜ q∞H˜¯e
Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞_≥·<å_»∞. J~Ú<å Ѩ@∞ì^ŒÅ g_»ÖË^Œ∞.
=∞. ‰õΩ`«Ö’^Œú~°Î =∞#O|∞#O ^ŒÅñK≥ ~°HΔÀ~å_»fi^è•~°÷O|∞QÍ
ku ã¨O`å# ‰õΩÖÏ@g =∞Ç≤Ï`« ã¨OnѨΠ„ѨÉèÏâ◊√„Hõ=Ú<£,
426 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨`«`À^Œº[˚Ü«∞â◊|Ì ã¨#∞‡Y~° ÉèÏã¨fiK«Û„Hõ=Ú<£, ã¨O`«`å
„t`« x~°fi„Hõ=Úñ, ÉÏe`«„ѨHõ@ ^è•„fK«„Hõ=ÚO [„Hõ=Ú<£. 678
* Éèí∂q∞x L^ŒúiOz# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ~åHõΔã¨~å*ˇ·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx ã¨OǨÏiOK«@OHÀã¨O `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍxfl ã¨O㨇iOKå_»∞. P K«„HõO ^≥·`«∞ºÅ =Oâ◊=∞<Õ =∞Ǩ~°}Ϻxfl ^ŒÇ≤ÏOz"Õ¿ã
*Ï[fiź=∂#"≥∞ÿ# ^•"å#ÅO. ã¨~°fi^• [Ü«∞[Ü«∞â◊ÉÏÌÅ`À „Ѩu^èŒfixOKÕ kHõÛ„Hõ=Ú HõÅk. J#∞HõΔ}=¸
P„â◊~ÚOKÕ "åiH˜ ~°HõΔ} HõeyOKÕk. ã¨=∞ã¨Î =∞Ç‘ÏK«„HÍxfl ѨiáêeOKÕk.
=. JkÜ«Ú#∞O „|K«O_» =∂~åÎO_» =∞O_»Å „ѨÉèÏѨ@Å K«@∞Å q^Àº`«=∂#O|∞#∞, |@∞#@
*Ï˚fie HÍáêã¨Î ã¨=∞ã¨Î ‰õΩÑ≤`å~åu |ÖÏY~°fi ^Œ∞~åfi~° ÉÏǨQÆ~åfiO^èŒHÍ~°O|∞#∞, #ã¨Ç¨ÏºHõÇ¨Ï HõǨÏ
x# ^•^èŒsHõ$`« ™êQÆ~° ÃѶ∂+¨O|∞#∞, ã¨HõÅ ^Õ=`åQÆ} *ËwÜ«∞ =∂#O|∞#∞, ##O`« `Õ*’
q~ål`«O|∞#∞, x[„ѨÉèÏѨ@ŠѨÓi`« „|Ǩ‡O_» Hõ\ÏǨÏO|∞#∞<≥· ~°Ü«∞O|∞#O [#∞^≥Oz,
^Œ#∞*Ïi ^ŒH˜Δ}Hõ~° ã¨~À[O|∞ #ÅOHõiOz# <å â◊√ÉèÏOQÆ∞O_»∞ ~°^ä•OQÆáê}˜Ü≥ÿ∞ k=O|∞#
#=∞~°QÆ}O|∞Å∞ [Ü«∞[Ü«∞ â◊|ÌO|∞Å∞ =Å∞Hõ #ã¨∞~°qÉèí∞# ÔH^Œ∞~°∞ #_»z#, 679
* P ã¨∞^Œ~≈° #K«„HõO „ѨKO« _»"∞≥ #ÿ ã¨∂~°º=∞O_»ÅO ÖÏQÍ J#O`« HÍOuH˜~} ° ÏÅ`À ^ÕnѨº=∂#OQÍ
"≥eyáÈ`«∞#flk. K≥Å~ˆ QÆ∞`«∞#fl Jyfl*ÏfiÅÅ`À „HÀ^è∞Œ ÅQÆ∞ q~À^è∞Œ Å J_»∞Ö¤ xË JǨÏOHÍ~°=∞<Õ JO^èHŒ Í~åxfl
J}z"Õã¨∞Î#flk. ã¨Ç≤ÏOѨ â◊HõºOHÍx ''i=Ùfii=Ùfi——=∞<Õ ^èŒfi#∞Å`À ã¨=Ú„^Œ ÃѶ∂ëêxfl Ãã·`«O
„H˜O^Œ∞Ѩ~∞° ã¨∞#Î flk. J@∞=O\˜ K«„HõO ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`åQÆ}ÏÅ ã¨Oã¨∞`Î ∞« Å`À â’aèÅ∞¡`∂« , J#O`«HÍO`«∞Å`À
q~ålÅ∞¡`«∂, `«# „ѨÉèÏ=∞O_»ÅO`À „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_®xfl xOѨÙ`«∂ "ÕQÆOQÍ =zÛ ^Œ#∞*ÏO`«‰õΩx
^ŒH˜Δ} Hõ~°Hõ=∞ÖÏxfl JÅOHõiOzOk. ^≥·`åºi K«„Hõ^è•iÜ≥ÿ∞ ã¨fi~°æÖ’HõOÖ’x ^Õ=`åQÆ}ÏÅ∞ [Ü«∞[Ü«∞
^è•fi<åÅ∞ KÕã¨∞ÎO_»QÍ P ~åHõΔ㨠„ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ #_çKå_»∞.
Hõ. á⁄_»QÆx ^Œ#∞Añ_»∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, ^Œ_»∞ѨÙK«∞ñ ÉÁe"Àx |O@∞`«#=Ú# c~°O
|∞_»∞QÆHõ cè+¨}QÆ^Œñ Q˘x, Ü«∞_çK≥<£ =∞Y=∞Ü«∞=~åǨï #q∞`À`åûǨï<£. 680
* K«„HõO ^èŒiOz Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∞Î#fl Pk=~åÇ¨Ï =¸iÎx K«∂z ~åHõΔã¨∞_»∞ JkiѨ_ç ÃÑ^Œ=ÙÅ∞
`«_»∞ѨىõΩO@∂, "≥ÚHõ¯"Àx â∫~°ºO`À K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x ^è≥·~°ºO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `«# QÆ^•^ŒO_»O ÃÑÔHuÎ
Jq∞`À`åûǨÏO`À =KÕÛ P Ü«∞[˝=~åǨxfl XHõ¯ÃÑ@∞ìÃÑ\Ïì_»∞.
Hõ. „u^Œâßi ^Œ#∞fl „"Õã≤#, QÆ^Œñ |^Œ=Ú#ñ É’=ñ ^Œxfl Hõ=∞ÖωõΔΩñ_»∞ ÃÑO
á⁄^Œ=ñQÆ =∞#=Ú# "≥∂^Œ=Ú, QÆ^Œ∞~°ñQÆ ÖË#QÆ=Ù =^Œ#Hõ=∞Å=Úñ ÉÁ^Œ∞=<£. 681
* Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ qã¨i# P QÆ^Œ#∞ Pk "å~åǨÏ=¸iÎÜ≥ÿ∞# „jǨÏi P#O^ŒOQÍ =∞O^ŒÇ¨ã¨O
KÕã¨∂Î JÅ"ÀHõQÍ HÍe`À ѨHõ¯‰õΩ Ñ¨_Õ@@∞¡ XHõ¯`«#∞fl `«<åfl_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 427
=. Wqfi^èŒO|∞# QÆ^Œñ É’=O ^Œxfl Ü«∞ã¨∞~°qÉèí∞x`À x@¡xÜ≥∞. 682
* D q^èŒOQÍ QÆ^Œ#∞ ^Œ∂~°OQÍ `«xfl"Õã≤ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx`À =~åǨÏ=¸iÎ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. Ѷ¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x Éèí∞[QÆ~°fi "≥∞Å~°ÊñQÆ ##∞fl ã¨OQÆ~å
=x <≥kiO`«∞ ~å~°! Ü«∞x"å~°} ^≥·`«º‰õΩÖËâ◊fi~å^èŒ=∂!
Ü«∞#=Ù_»∞ "åñ_»∞ #∞aƒ QÆ^Œ #O|∞[<åÉèí∞x „"ÕÃã,„"Õã≤#O
^Œ#∞[qÉèËk =\˜ìH˘<≥ñ ^•~ü‰õΔΩºñ _»Ç‘ÏO„^Œ∞xñ |@∞ìÔH·=_ç<£. 683
* ''~åHõΔã¨~åAÅÖ’ hK«∞_»=Ù h=Ù! ÃÑ^ŒÌ QÆ^Œ KÕuÖ’ ^èŒiOz =∞Ǩ|Å∞_»#x JǨÏOHõiOz
Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ##∞fl ZkiOKÕO^Œ∞‰õΩ Hõ^Œe =KåÛ=ÙQÍ! ~å~å!—— Jx ѨÅ∞HõQÍ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ K≥ň~y
=∞~˘Hõ QÆ^•^ŒO_®xfl ǨÏiÃÑ· qã¨~å_»∞. PÜ«∞# P QÆ^Œ#∞, QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ ã¨~°Ê=Ú#∞ Ѩ\˜ì#@∞¡QÍ
X_çã≤Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞.
Hõ. kuAñ_»∞ ^Œ#|Å =∞„Ѩu, ǨÏ`«`ÕAO _»QÆ∞ ã¨~À~°∞Ǩ‰õΔΩx â∫~Àº
#flug∞ñ^Œñ ɡ@ì‰õΩO_»∞@, =∞u <≥é˜ñyÜ«Úñ ɡ#ñÔQ ^Œ∞~°aè=∂#=Ú ¿Ñi‡<£. 684
* Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `«# â∫~°ºO Jx"å~°º"≥∞ÿ# ǨÏi â∫~°ºO =ÚO^Œ∞ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~å^Œ#fl ã¨OQÆu
=∞#ã¨∞ûÖ’ `≥eã≤‰õÄ_» ^Œ∞~°aè=∂#O`À ǨÏix ZkiOKå_»∞.
=. JO`«. 685
ã‘. HÍÖÏ#Å[fiÅ *Ï˚fiÖÏ qÖ’Å Hõ, ~åà◊"≥∞ÿ ÃÑOá⁄O^Œ∞ â◊¥Å =∞Ok
ã¨∞~°"≥·i Ü«∞[˝ã¨∂Hõ~° ~°∂Ѩ^èŒ~°∞ñ_≥·#, =#[<åÉèí∞x g∞ñ^Œ"≥·= #kÜ«Ú
ã¨kÌfi*’`«Î=Ú g∞ñ^Œ [ѨÅ`«ñ QÍqOK«∞, #aèKå~° Hõ~°‡O|∞#@¡ ɡO_»∞
Ѩ_ç Ѩé`Õñ QÆx Ѩ^À‡^Œ~°∞ñ_»∞ ^•xñ, [„Hõ ^è•~åǨÏuñ [O_» q„Hõ
`Õ. =∞=Ú# #_»∞=∞# =_çñ „^Œ∞OK≥, #=∞~°Éèí~°Î, =∞Ç≤Ï`« ^ŒOÉè’oKÕ QÆ~°∞`«‡O`«∞ ѨHõΔ
=∞u~°Ü«∞O|∞#ñ „^Œ∞Oz# QÆuñ *ˇÅOy, ã¨∞~°Å∞ "≥∂kOѨ #ã¨∞~°∞Å∞ ™⁄OѨ٠_çOѨ. 686
* JѨC_»∞ „Ѩà◊Ü«∂yfl *ÏfiÅÅ∞ <åÅ∞HõÅ∞ Kåã¨∞Î#fl@∞¡ ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ =∞O@Å`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
â◊¥ÖÏxfl ã¨∞~°q~ÀkèÜ≥ÿ∞# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞, ã¨∂Hõ~°~°∂Ѩ^è•i J~Ú# q+¨μ‚=¸iÎ g∞^Œ qã¨i"Õâß_»∞. Jk
ã¨^„£ ÉÏǨχ}∞xg∞^Œ „ѨÜ∂≥ yOK«|_ç# ''KÕ`|« _ç——ÖÏQÍ x~°∞ѨÜ∂≥ QÆ"∞≥ ÿ x™êû~°"∞≥ áÿ È~ÚOk. ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞
`«# =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À QÆ~°∞`«‡O`«∞x Ô~Hõ¯Ö’x DHõ#∞ „`«∞Oz#@∞¡ „uq„Hõ=Ú_»∞ J=„HõѨ~å„Hõ=Ú_≥·
`«# K«„HÍÜ«Ú^èOŒ `À P â◊¥ÖÏxfl =∞^躌 Ö’<Õ ~Ô O_»∞QÍ YO_çOKå_»∞. Jk K«∂z ^Õ=`«ÅO`å ã¨O`À+≤Oz
QÆO`«∞Å∞ "Õâß~°∞. ~åHõΔã¨∞Å∞ `≥Å¡"≥ÚQÍÅ∞ "Õâß~°∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #Ü«∞ºã¨∞~° ^Œ#â◊¥ÅO|∞ K«„HõO|∞KÕ`« xǨÏ`«O |QÆ∞@O QÆx. 687
428 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JѨC_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ `«#â◊¥ÅO ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõO ^è•\˜H˜ `«∞xyáÈ=@O K«∂Kå_»∞.
Hõ. kuAñ_»∞ ~ÀëÈ^Œú`«∞ñ_≥·, Ü«∞ux+¨μª~° =Ú+≤ìñ ÉÁ_çK≥ ǨÏi, <å Ö’HÀ
#fl`«∞ñ _˘ÃÑÊñ QÆ∞ã¨∞=∞=∂ÖÏ, ǨÏu kQÆæ[~åAñÉ’Öˇ #u^ŒiÊ`«∞ñ_≥·. 688
* J`«_Hç ˜ ZHõ¯_»ÖxË ~À+¨O =ÚOK«∞‰õΩ =zÛOk. q∞H˜¯e Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ Ñ≤_Hç e˜ `À NǨÏix |ÅOQÍ
XHõ¯áÈ@∞ á⁄_çKå_»∞. ѨÓÅ^ŒO_»`åH˜_çH˜ S~å=`«OÖÏQÍ P =Ú+≤ìѶ¨∂`åxH˜ =~åǨÏ=¸iÎ HõÅ`«K≥O^ŒHõ
=∞iO`« q~ålÖÏ¡_»∞.
=∞. ǨÏig∞ñ^Œ<£ kuã¨OÉèí=ÙO_»∞ Ѷ¨∞#=∂Ü«∂HÀ@∞¡ ѨÙ\˜ìOz#<£
^èŒ~°}© K«„Hõ=Ú Éèí∂iáêOã¨∞ Ѩ@Å ^è•fiO`«O|∞#O QÆÃÑÊ, cè
Hõ~° áêëê} ѨÙs+¨ =¸„`« Ѷ¨∞#^Œ∞~°æO^è•ã≤÷ ~°HÍÎ=à◊√Öò
QÆ∞iÃã<£ "Õ∞Ѷ¨∞=Ú Å„Éèígkäx =∞ǨHΔÀÉèí „H˜Ü«∂Ö’Å"≥∞ÿ. 689
* ~åHõΔã¨∞_»∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩx g∞^Œ HÀ@¡H˘Åk =∂Ü«∞Å∞ „ѨÜ≥∂yOKå_»∞. Éèí∂=∞O_»Å =∞O`å
^Œ∞=Ú‡^Œ∞=∂~°O`À, Hõ\H˜ õ pHõ\` ˜ À xO_çáÈ~ÚOk. "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ PHÍâ◊=∞O`å „Hõ=Ú‡H˘x ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
tÅÅ∂, =∞Å=¸„`åÅ∂, ‰õΩo¡# Z=ÚHõÅ∂, ~°Hõ΄Ѩ"åǨÅ∂ ‰õΩ~°∞ã¨∂Î Q˘Ñ¨Ê ã¨OHΔÀÉèÏxfl HõeyOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 690
K«. `«qe q=ÚHõÎ ˆHâ◊Ѩi^è•#=Ú Å∞„QÆHõ~åà◊^ŒO`« `å
Å∞=ÙÅ∞#∞ ~°HõÎÖ’K«#=ÚÅ∞O QÆÅ Éèí∂`« Ñ≤âßK«_®H˜h
x=ǨÏ=Ú ÅO`«iHõΔ=Ú# xeÛ x*ÏÜ«Ú^èŒáê}∞Öˇ· =∞Ǩ
~°==ÚQÆ Ü«∞HõΔ^≥·`«º K«`«∞~°OQÆ |ÅO|∞Åñ QÆ∂_ç `Àñz#<£. 691
* J^Õq^èOŒ QÍ Éè∂í `åÅ∂, Ñ≤âßKåÅ∂, _®H˜#∞Å∂ A@∞ìq~°É’ã¨∞‰õΩx kã¨"Ú≥ Å`À, Hõ~‰° Ωõ HÀ~°Å`À,
ÉèÜ
í ∞« OHõ~åÖˇ#· ^Ò_»Å`À, Z„~°x Hõ#∞flÅ`À QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ PHÍâ◊OÖ’ xez PÜ«Ú^è•Å∞ [oÑ≤ã∂¨ Î
ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ ˆHHõÅ∞"Õã¨∂Î, Ü«∞HõΔ^≥·`«º K«`«∞~°OQÆ|ÖÏÅ`À ‰õÄ_ç HõxÑ≤OKå~Ú.
=. JO`«. 692
Hõ. „uã¨=# áê^Œ∞O_»QÆ∞ <å, aã¨~°∞ǨÏ<Õ„`«∞O_»∞ Ö’HõcèHõ~°=∞QÆ∞ <å
Ü«∞ã¨∞~åkèѨ٠=∂Ü«∂q x, ~°ã¨#Hõ~°Oɡ·# â◊„ã¨Î~å[=Úñ |xK≥<£. 693
* JѨC_»∞ Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂ѨÙ_≥#· =~åǨÏ=¸iÎ Ö’HõcHè ~õ "° ∞≥ #ÿ P ~åHõãΔ ~¨ åA =∂Ü«∂*ÏÖÏxfl x~ÀkèOKÕ
xq∞`«ÎO PÜ«Ú^è•ÅÖ’ J„QÆQÆ}º"≥∞ÿ# K«„HÍxfl „ѨÜ≥∂yOKå_»∞.
Hõ. P K«„HõÉèÏ#∞nÑ≤Î ^èŒ, ~å K«„Hõ=Ú#O^Œ∞ xO_ç ~°Ü«∞=Ú# #=∂‡
Ü«∂K«„Hõ=Ú #_»ñyOK≥#∞, hK«„Hõ=Úñ_≥·# Ü«∂q∞hK«~°∞ <≥^Œ∞~°<£. 694
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 429
* ã¨∂~°ºã¨xflÉèí"≥∞ÿ# ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõO HÍOuѨÓ~°O Éèí∂=∞O_»Å=∞O`«\Ï xO_ç, hK«∞_≥·# P
~°[hK«~°∞x =∂Ü«∂K«„HÍxfl =∞@∞=∂Ü«∞O KÕã≤Ok.
=. JO`« xHõ¯_». 695
Hõ. ku `«# qÉèí∞ "åHõºO|∞Å, QÆu ^ŒÑ¨Ê^Œ Ü«∞#∞K«∞ñ ^ŒÅñѨñQÍñ [#∞flÅ â’
}˜`«^è•~° ÖÁeÔH ~°HõΔó, Ѩu Ü«∞QÆ∞ Hõ#H͉õΔΩ Ñ¨`«# ÉèÏ==Ú ^ÀñѨ<£. 696
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO\˜Ö’ LO_ç `«# Éèí~°Î J~Ú# Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu ѨeH˜# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ `«Ñ¨Ê^Œx
ÉèÏqOK«∞K«∞#fl ku áêeO_»¡ #∞O_ç ~°H^Îõ •è ~°Å∞ „ã¨qOKå~Ú. Jq Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x Ѩ`<« åxfl ã¨∞ÊùiOѨ*âË ß~Ú.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #ã¨∞~°qÉèí∞O_»∞ ^Œ# KÕã≤# =∂Ü«∂â◊`«O|∞Å∞ QÆ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩO QÍqOz#
Ü«ÚѨHÍ~°O|∞Å∞OÉ’Öˇ ǨÏig∞ñ^Œñ |x¿ãÜ«∞Hõ qѶŨ O|∞ Å~Ú#O ÉÁe"À=x |O@∞ `«#O|∞#ñ
|∞O_»sH͉õΩΔ ñ *Ë~O° [#∞^≥Oz ÉÏǨïÜ«ÚQÆàO◊ |∞ ™êñz ѨÓñz á⁄_çz ~°HÀΔ "≥i· =HõOΔ |∞ñ c_çOz#
#Ü«∞º^èÀHõΔAO_»∞ ^ŒÑ≤ÊOK«∞H˘x `«ÅOy#O *ˇÅOy ^≥·`«∞ºO_»∞ x+¨μª~°O |QÆ∞ =Ú+≤ìO ÉÁ_çz#
#ã¨∞~åO`«‰Ωõ O_»∞ q∞ã≤q∞O`«∞O_»∞ QÍHõ ~À+¨c+è }
¨ ÏHÍ~°O|∞# "åã¨=ÙO_»∞ =$„`åã¨∞~°∞O ^≥Q\
Æ ÏiÛ#
K«O^ŒO|∞# =„l=„[ ã¨xflÉèíO|QÆ∞ #éKÕ`«O QÆé‰õΩ @ã¨∞~° Hõ\˜`«@O|∞ñ [@∞ÅQÆu „"Õã≤# <å
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩO_»∞ kiÌ~°O kiy Ü«Ú^Œã¨Î Ö’K«#∞O_≥· ™Èe Ü≥∞@ìˆHʼnõΩ <≥^Œ∞~° xÅ∞=O |_≥, #O`«.
697
* JѨC_»∞ Hõ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩ KÕã≤# =∞ǨϟѨHÍ~åÅ∞ÖÏQÍ Ç¨Ïig∞^Œ `å#∞ „ѨÜ≥∂yOz# =∂Ü«∞Å∞
qѶ¨ÅO HÍ=@O =¸ÖÏ# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ =∞iO`«„HÀ^èŒO`À "≥ÚHõ¯"Àx áœ~°∞+¨O`À ǨÏix ã¨g∞Ñ≤Oz
`«# |Å=∞O`å "≥zÛOz Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∂ Kåz =~åǨÏ=¸iÎ =HõΔóã¨÷ÅO <˘H˜¯Ñ¨\˜ì <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. JѨC_»∞
J^èÀHõAΔ _»∞ ~åHõãΔ ∞¨ x Ѩ@∞ì `«ÑÊ≤ OK«∞H˘x „ѨH¯õ ‰õΩ `˘eQÍ_»∞. =∞m§ ^≥`
· ∞« º_»∞ =∞iO`« ÃÑK«Ûie¡ |Å"≥∞#ÿ
Ñ≤_çH˜e áÈ@∞`À =~åǨÏ=¸iÎx <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. JѨC_»∞ ǨÏi JÅã≤áÈHõ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°∞_≥·, WO„^Œ∞_»∞
=$„`åã¨∞~°∞}˜‚ H˘\˜ì# q^èŒOQÍ =„*ÏÜ«Ú^èŒO=O\˜ `«# J~°KÕu`À ~åHõΔã¨∞x K≥OѨ ''Kè≥à◊√§——=∞<Õ@@∞¡
XHõ¯K«~°Ñ¨Ù K«~°Kå_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ y~°y~°uiy `ÕeáÈ`«∂ L#fl Hõ#∞flÅ`À `«∂e ™Èe
„"åe ZÖÏQÀ ÖËz Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_»QÆeQÍ_»∞.
Hõ. k@ K≥_ç Ö’ñ|_≥ ^≥·`«∞ºñ_»∞, ã¨\˜H˜<£, ^ŒO„ëêìqaè#fl â◊„`«∞=∞Ǩϟ~°
ã¨Î\˜H˜<£, Y~° Y∞~°Ñ¨Ù\˜H˜O, QÆ\˜`«@ǨÏ`« Hõ=∞Å*ÏO_» Ѷ¨∞\˜H˜O, y\˜H˜<£. 698
* P q^èŒOQÍ ÖÁOyáÈ~Ú# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩxH˜ "≥∞_»g∞^Œ „"ÕÖÏ_Õ EÅ∞`À, ^Œ∞O_»QÆ∞Å QÆ∞O_≥Å∞
|^ŒÌÅ∞H˘>Ëì HÀ~°Å`À, "å_ç J~Ú# y@ìÅ`À, „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_®xfl ÃÑ@ÃÑ@ÖÏ_çOKÕ Hõ\˜ „Ѩ^Õâ◊O`À P
=~åÇ¨Ï ™êfiq∞ ã¨fi~°∂ѨO JuÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÊOzOk.
=. W@∞¡ Ö’ñ|_ç#. 699
430 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. kq xO„^•^Œ∞Å∞ ã¨O`«ã≤OѨ ǨÏi"≥Ú`≥ÎO QÆ~°‚=¸ÅO|∞#O
|q ã¨OHÍâ◊ Hõ~îÀ~°Ç¨Ïã¨Î=Ú# â◊√OÉèíb¡Å"≥∞ÿ ^•# ^•
#=Ö’ˆHâ◊√ñ _»∞^Œã¨Î<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ ^≥·#ºO|∞ "å\˜Å¡ñQÍ
Éèí∞qg∞ñ^Œ<£ =_çñQÆ∂Öˇ =∂~°∞`«Ç¨Ï`À#∂‡ÖÏ=h*ÏHõ$u<£. 700
* D q^èOŒ QÍ `«#‰õΩ Ö’|_ç# ~åHõãΔ ~¨ åA QÆ∂|g∞^Œ WO„^•^Œ∞Å∞ ã¨O`À+≤OKÕ@@∞¡ =„[Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ
`«# ǨÏã¨ÎO`À XHõ ^≥|ƒH˘\Ïì_»∞ NǨÏi. ^•x`À ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ Hõ#∞flÅ∞ `ÕÅ"Õã≤, *ÏeQÍ QÍe^≥|ƒ‰õΩ
`«∂e ‰õÄHõ\˜ "Õà◊¡`À ‰õÄÖË =∞Ǩ=$HõΔO ÖÏQÍ <ÕÅÃÑ· Ѩ_®¤_»∞.
Hõ. |∞_» |∞_» <≥`«∞Î~°∞ „QƉõΩ¯K«∞, "≥_» ~°∂Ѩ=Ú ^•eÛ „QÆ∞_»∞¡ "≥e‰õΩé∞Hõ, xÅO
|_ç ѨO_»∞¡ w@∞ H˘#∞K«∞#∞, q_çK≥O „ÉÏ}=ÚÅ∞ ^≥·`«ºg~°∞O _»O`«<£. 701
* P ~åHõΔã¨g~°∞_»∞ |∞_»|∞_»=∞x <≥`«∞Î~°∞ „QƉõΩ¯`«∂ qHÍ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O`À, HõO_»∞¡ "≥eH˜ ~åQÍ,
ѨO_»∞¡H˘~°∞‰õΩ`«∂, „áê}ÏÅ∞ =^ŒÖÏ_»∞.
`Õ. Ѩ_ç# ^Œ#∞*Ëâ◊fi~°∞xñ Ez Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí, "åk kqAÅ∞ "≥éñQÆOk ~å`«‡ÅO^Œ∞
x`«ñ_»∞ "˘O^Œ∞@ Ü≥∞\’¡HÀ ~¸ Ü«∞=ã¨÷, #x `«ÅOK«∞K«∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xi =~°∞ã¨. 702
* ѨÙ_»q∞g∞^Œ Ѩ_ç# ~åHõΔã¨~åA#∞ K«∂z „|Ǩ‡k^Õ=`«Å∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞. W`«_»∞ W@∞=O\˜
J=ã¨÷#∞ ZÖÏæ á⁄O^ŒQÆeQÍ_® Jx `«Åã¨∂Î W\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl~°∞.
=∞. =~°Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æ=ÚÅ <≥"åfix<£ =∞<Àgkä ã¨∞
ã≤÷~°`«<£ eOQÆâ◊s~° ÉèíOQÆ=Ú#ÔH· zOuO`«∞, ~å ѨOHõ*’
^Œ~°∞ áê}ϺǨÏuñ ^Œ#∞‡MÏO|∞~°∞ǨÏ=Ú<£ ^Œi≈OK«∞K«∞O [K≥Û ^Œ∞
~°ƒùi`À`«ÎOã¨∞x ^≥·`«º=Å¡Éèí∞x ™œÉèÏQƺO|∞ ^•<≥\˜ì^À. 703
* eOQÆâ◊s~åÅ#∞ ÉèíOQÆO KÕã¨∞HÀ\ÏxH˜ =∞ǨÜ≥∂y ѨÙOQÆ=ÙÅ∞ Ü≥∂QÆ=∂~åæÅ^•fi~å U
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ ѨkŠѨ~°K«∞‰õΩO\Ï~À P ^Õ=^Õ=Ùx KÕu^≥|ƒ ux PÜ«∞#
=ÚMÏ~°qO^•<Õfl ã¨O^Œi≈ã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ q_çz# D ^≥·`«º=Å¡Éèí∞_»∞ ZO`«\˜ ÉèÏQƺ=O`«∞_À, ZO`«\˜
L`«Î"≥∂`«Î=Ú_À!
K«. ã¨=∞=∞u g~°∞ ^≥·`«º‰õΩÅâßã¨#∞ áêi+¨^Œ∞Öò, =ÚhO„^Œ âß
Ѩ=Ú# xHõ$+¨ì[#‡=Ú#ñ ɡ·H˘x ѨÙ\˜ìÜ«Ú <Õñ_»∞ q+¨μ‚KÕ
ã¨=∞Ü«Ú@ *Ëã≤ g∞ñ^Œ #QÆ∞ [#‡=Ú#<£ [Å*ωõΔΩ x`«º "å
ã¨=Ú# =ã≤O`«∞ Ô~#flñ\˜H˜ñ *Ï=Ù#∞ |∞@∞ì=Ù ÖË=Ù giH˜<£. 704
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 431
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ =ÚhO„^Œ∞Å âßѨO =Å¡ ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ· [x‡OKå~°∞. q+¨μ=‚ ÙKÕuÖ’
=∞~°}˜Oz =KÕÛ [#‡Ö’ "≥·‰õΩO~î°OÖ’ x`«ºx"åã¨O KÕ™êÎ~°∞. P ÃÑ·# giH˜ Z#fl\˜H© Kå=٠ѨÙ@∞ìHõÅ∞ ÖË=Ù.
(P W^ŒÌiÖ’ W`«_˘Hõ_»∞).
Hõ. Jx "≥éñQÆ∞ <˘Ok áê=#, `«#∞ "˘Ok# Ü«∞\˜ì qHõK«`å=∞~°™ê‰õΔΩ
#flxq∞+¨ =Úx Ü≥∂y[<å, =#^Œ‰õΔΩ<£ ^Œ#∞[Hõ~°\˜ =~°Ç¨Ï~°º‰õΔΩ<£. 705
=. Hõ#∞OQ˘x. 706
* „|Ǩ‡k^Õ=`«Å∞ D q^èŒOQÍ J#∞H˘x, Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç Ѩ~°=∞Ѩq„`«"≥∞ÿ# â◊s~°O ^èŒiOz#"å_»∂,
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»∂, ^Õ=`«Å#∂ =Ú#∞Å#∂ Ü≥∂QÆ∞Å#∂ ~°H˜ΔOK«@OÖ’
ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ "å_»∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å<Õ U#∞QÆ∞Å#∞ tH˜OΔ K«_O» Ö’ ã≤OǨÏO=O\˜"å_»∂ J~Ú# ™êfiq∞x ã¨O^Œi≈OKå~°∞.
K«. =#[^ŒàÏHõΔ! ~¸ [QÆu"å~°Å =∞~°‡=Ú b "≥é˜Oy ~¸
ã¨∞#ñ |QÆñ|@∞ì h kq[ã¨∂^Œ#∞ñ [OÑ≤u QÍ# ~ÚOHõ â’Hõ
Éèí# =∞QÆ∞#OK«∞ ǨÏã¨Î=ÚÅ∞ á¶êÅ=ÚÅO QÆk~ÚOz Ü«∞O^Œé∞<£
q#q∞`«∞Öˇ· #∞uOzi q"ÕHõ qâßÅ∞xñ |∞}ºjÅ∞x<£. 707
* JÖÏ ^Œi≈Oz#"åÔ~· ^Õ=`«Å∞ '' F Hõ=∞ÖÏHΔÍ! h=Ù ã¨~fi° A˝_=» Ù! D Ö’HõOÖ’ „áê}∞Å ~°ÇϨ ™êºÅhfl
h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. JÖÏ `≥Å∞ã¨∞H˘x, Jã¨∂Ü«∞`À ѨQÆ|\˜ì# D ã¨∞~°q~Àkèx ã¨OǨÏiOKå=Ù. HÍ|\˜ì WHõ
JO^ŒiH© â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok——Jx #∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ KÕiÛ q"ÕHõâßb, ѨÙ}ºjb J~Ú# =#=∂ex
q#Ü«∞q#„=ÚÖˇ· q#∞uOKå~°∞.
=. JO`«. 708
K«. ã¨=# =~åǨÏ=¸iÎ ã¨∞~°âß„`«=Ùñ „^Œ∞Oz#g∞ñ^Œ ÉèÏ~°f
^èŒ==ÚY ^Õ=`å=Úx Hõ^ŒO|=Ú ^Œ#∞fl #∞uOK«∞#\˜ì ã¨O
ã¨Î==Ú# HÍ`«‡Ö’#ñ „|=∞^ŒO|∞#∞ ÉÁOk ã¨=∞„QÆ =∞OQÆà’
`«û==Ú ^Œe~°Ê #O^Œéñ „|™ê^ŒqÖ’Hõ# "≥ÚѨÊñ EK«∞K«∞<£. 709
* D q^èOŒ QÍ Ü«∞[˝=~åǨÏ=¸iÎÜ∞ÿ≥ # ǨÏi, ^Õ=`åq~ÀkèÜ∞ÿ≥ # Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x ã¨OǨÏiOz#O^Œ∞‰õΩ
„|Ǩ‡k^Õ=`«Å∂ =Ú#∞Å∂ PÜ«∞##∞ H˘xÜ«∂_®~°∞. P ã¨Oã¨∞Î`«∞ʼnõΩ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO`«~°OQÆOÖ’
ZO`À ã¨O`À+≤OKå_»∞. P ÃÑOá⁄Ok# ã¨OѨÓ~°‚=∞OQÆà◊ =∞Ǩϟ`«û= ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ QÀqO^Œ∞_»∞ JO^Œih
Hõ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+¨μìÅ`À uÅH˜OKå_»∞.
K«. JiÔQ q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú# Hõ =∞‡Ç≤Ï`À`«û= ã¨∂K«HõO|∞ñQÍ
"≥Ú~°Ãã ã¨∞Ѩ~°fi^Œ∞O^Œ∞Éèí∞ Å"≥∂Ѷ¨∞=ÚÖˇ·, ^èŒ~°}©`«ÅO|∞#O
432 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ∞iÃãñ „|ã¨∂#=$+≤ì, td‰õΩO_»=Ú ÖˇÖˇ¡_»ñ ^Õ[iÖˇ¡, ÉèÏ
㨯~°â◊t =∞O_»ÅO|∞Å∞ x[^Œ∞ºu`À "≥Å∞ñQ˘O^≥ #`«Îé˜<£. 710
* JÖÏ uÅH˜Oz ^Õ=^Õ=Ù_»∞ "≥·‰õΩO~îåxH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞. P =∞Ǩϟ`«û"åxH˜ ã¨∂K«HõOQÍ P
Ö’HõOÖ’ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ „"≥∂QÍ~Ú. Éèí∂Ö’HõOÖ’ ѨÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok. JO`«\Ï Ç¨ÏŸ=∞‰õΩO_®ÅÖ’
JQÆ∞flÅ∞ `Õ[iÖÏ¡~Ú P â◊√Éèíã¨=∞Ü«∂# ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ ã¨Ç¨Ï[ HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtOKå~°∞.
Hõ. Jx ~¸ ѨÙ}ºK«i„`«=Ú, =#~°∞ǨÏã¨OÉèí=Ùñ_»∞ „kk="åã¨∞ʼnõΩO *ˇ
Ñ≤Ê# Ü«∞k "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ q^Œ∞,~°∞# ÔHé˜ñyOz# q^èŒO|∞ ~°∂_è»=Ú QÍñQÆ<£. 711
Hõ. â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ`«∞Î#, Hõ‰õΩ\˜Å=∞u <≥é∞ñQÆñ*ˇÃÑÊ #x ã¨∂`«∞ñ_»∞ â∫
#Hõ =ÚY∞ºÖˇ·# =Úx=~°∞, ʼnõΩñ ^≥eÜ«∞ñQÆñ *ˇÃÑÊ =∞é˜Ü«Ú ÖÏÅ# "≥ÚѨÊ<£. 712
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞=O\˜ D Ѩq„`« K«i„`åxfl "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ
q=iOKå_»∞. ^•xx â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ =∞Oz =∞#ã¨∞û`À qxÑ≤OKå_»∞ Jx ã¨∂`«∞_»∞
â∫#HÍk =Ú#∞ʼnõΩ ZO`À K«Hõ¯QÍ `≥eÜ«∞ *ˇáêÊ_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ÃãÑ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O_»∞ ã¨O`«ã≤Öˇ¡ #x. 713
* ÃÑ· q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥ѨÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞ KåÅ ã¨O`À+≤OKå_»∞.
Hõ. J#Ѷ¨∞O|QÆ∞ h K«i`«=Ú, qx#ñ |iîOz# ÅaèOK«∞ q„â◊√`« H©~°∞ÎÖò
=#*’^Œ~°∞ Ѩ^ŒÉèí H˜ÎÜ«Úñ, =Ú#∞H˘x ~ÚǨÏѨ~° ã¨∞™œYº=ÚÅ∞ [#=ÚʼnõΩ<£. 714
* áêáêÅ#∞ áê~°^ÀÖË D K«i„`«O qx<å K«kq<å, Ö’‰õΩʼnõΩ qâı+¨H©sÎ, q+¨μ‚ÉèíH©Î, WǨÏѨ~°
ã¨∞MÏÅ∂ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaè™êÎ~Ú.
=. Jx K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú ã¨∂`«∞O_»∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å H˜@¡xÜ≥∞. #@∞¡ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O
QÆ#∞OQ˘x ''=ÚhO„^•, Ç≤Ï~°}ϺHõΔ =^è•#O`«~°O|∞# =ã¨∞O^èŒ~° ã¨=∞ã≤÷uO ÉÁOk# q^èŒO|∞#∞,
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=ÙO |∞\˜ìOz# Ü«∞#O`«~°O|∞# qiOz k~°ºQÍ˚u[O`«∞ ã¨$+≤ìxq∞`«ÎO|∞Öˇ·#
=∂~°æO|∞ Öˇxfl ã¨$lOK≥, =∞ǨÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO _»~Ú# q^Œ∞~°∞O_»∞ QÆ$+¨μ‚# HõѨHÍ~°O|∞ ^ŒÅOz#
áêѨ=~°Î#∞ÅQÆ∞ ^èŒ$`«~å„+¨ì Ѩل`«∞ÅO ÉÏã≤ [#‰õΩO_»QÆ∞ Hõ$+¨‚^≥·fiáêÜ«∞#∞#‰õΩ ã¨=ÚO _»QÆ∞K«∞ñ
^Œ#=∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~°‡O|∞Å∞ QÆ$+¨μ‚#O^Œ KÕiÛ ÉèÏQÆ=`« [<Àáê㨉õΩO_≥· ѨÙ}ºf~°÷ ¿ã"å
ã¨=∂Å|úÜ«∞â’ qQÆ`« HõŇ+¨μO _»QÆ∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx <Õq∞ „Ѩâ◊flO|∞ Å_çÔQ? #q Ü≥∞Å¡O
^≥eÜ«∞ <å#u—— =∞‡x# ~å*ËO„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 715
* Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ ã¨∂`«∞_»∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx Hõ^äŒ q#fl ѨsHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞_»∞
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x K«∂z ''=ÚhO„^•! Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ =kèOѨ|_ç# `«~åfi`« Ö’HõO „ѨâßO`«"≥∞ÿ ã¨=∞ã≤÷ux
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 433
á⁄Ok# ã¨OQÆu K≥ÑC¨ . ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù#∞ ã¨$+≤Oì z# `«~åfi`« „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩâ√◊ ѨHÍΔ ºk [O`«∞=ÙÅ#∞
ã¨$+≤Oì K«_®xÔH· Zxfl =∂~åæÅ#∞ HõeÊOKå_À q=iOK«∞. =∞ǨÉèÏQÆ=`« =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQ} Æ ∞º_≥#· q^Œ∞~°∞_»∞,
NHõ$+¨μ#‚ ‰õΩ JѨHÍ~°O `«Åz# ^Œ∞O^Œ∞_»∞‰õΩÅ#∞ ^è$Œ `«~å„+¨μxì H˘_»∞‰õΩÅ#∞ q_çzÃÑ\˜ì "≥o#¡ @∞¡ K≥áêÊ=ÙQÆ^•.
PÜ«∞# `«# `«O„_çÜ≥ÿ∞# "Õ^Œ"åºã¨∞x`À ã¨=∂#∞_≥· =∞#ã¨∂û, "å‰õį, Hõ~å‡ – ã¨=∞ã¨Î=¸ NHõ$+¨μ‚x
Ü«∞O^Õ ã¨=∞iÊOz ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ#∞ J#∞~°H˜Î`À P~åkèOK«∞`«∂, ѨÙ}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOK«∞`«∂ ZO`À
=∞<ÀqHÍã¨O á⁄Ok ^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_≥· "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ǩ=Úxx WOHÍ U=∞x „ѨtflOKå_»∞? Jq Jhfl
qâ◊nHõiOK«∞——J#QÍ P #ˆ~O„^Œ∞x`À =ÚhO„^Œ∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. q=∞ÖÏ`«∞‡ñ_≥·# Ü«∞qfi^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =Úx=~°∞ñ Ez ~Ú@¡xÜ≥∞ñ „cuñ
[`«∞~å`«‡! ã¨HõÅ „Ѩ*ÏѨu Ü≥ÿ∞#\˜ì [Å[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ „Ѩ*Ïã¨~°æ=∞O^Œ∞
=Ú#∞ „Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∞ |∞\˜ìOz "≥O_çÜ«Úñ l`«Î=∞O ^Õq∞ ã¨$lOѨñ ^ŒÅñK≥?
=Ú#∞ ã¨$lOz# Ü«∞\˜ì =Ú#∞ Å=∞‡sKåº^Œ∞ Å|˚A <å^Õâ◊ =∂`«‡ xeÑ≤
`Õ. Ü«∞i÷ <≥@∞¡ ã¨$lOzi Ü«∞dÅ [QÆ=Ú?, "≥∞éã≤ =∞é˜ "å~°∞ ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞ ÅQÆ∞K«∞
<Õq∞ ã¨$l~ÚOz? ~°kQÍHõ HÍq∞#∞Å#∞, ÉÏã≤ ÜÕ∞q∞ ã¨$lOz ~å Éèí„^ŒÜ«∞â◊√Å∞? 716
* Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ûQÆÅ Pq^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z ZO`À ã¨O`À+¨O`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
"åHÍÛ`«∞~°ºO QÆÅ F =∞Ǩ`å‡! ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ìH© Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞# K«`«∞~°∞‡Y„|Ǩχ „Ѩ*Ïã¨$+≤ìHÀã¨O =ÚO^Œ∞QÍ
„Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞QÆ^•! J#O`«~°O WOHÍ Uq∞ ã¨$+≤ìOKå Å#∞‰õΩ<åfl_»∞? =ÚO^Œ∞QÍ ã¨$+≤ìOz#
=∞sz "≥Ú^ŒÅQÆ∞"å~°∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx P^Õâß#∞™ê~°O Ö’HÍÅxflO\˜h Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKå~°∞? ¿ÑÔ~xflHõQÆ#fl P
„Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ã¨fã¨"Õ∞`«∞Öˇ· U"Õ∞q∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞? P `«~åfi`« ÉèÏ~°ºÅ∞ ÖˉõΩO_® Uq∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞?
Hõ. JO^Œé∞ñ ^Œ=∞Ö’ <≥·Hõº=Úñ, *ˇOk#KÀ <Õq∞ ^ŒQÆ ã¨$lOzi? Hõ~°∞}Ï
HõO^Œo`« ǨÏ$^ŒÜ«∞! ~ÚxflÜ«Úñ, ÉÁO^Œ∞QÆ <≥é˜ñyOѨ٠=∞Ü«∞º |∞^èŒ#∞`«! <å‰õΩ<£. 717
Hõ~°∞}Ï„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«∂! |∞^èŒ[# ã¨Î=hÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! "å~°O^Œ~°∂ HõÅã≤Hõ@∞ìQÍ ã¨"≥∞ÿHõº"≥∞ÿ U"Õ∞q∞
ã¨$lOKå~°∞. W=hfl q=~°OQÍ <å‰õΩ K≥ѨC.
-: K«`«∞~°∞‡Y∞O _˘#~°∞Û Ü«∞HΔÍk^Õ=`åQÆ} ã¨$+≤ì ^≥Å∞ѨÙ@ : -
ã‘. Jx# =ÚhO„^Œ∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ r"å^Œ$+¨ì Ѩ~°∞ñ_»∞ =∂Ü«∂Ü«ÚHõΠѨÙ~°∞+¨=~°∞ñ_»∞ñ
QÍÖÏ`«‡‰õΩñ_»∞ ##∞ HÍ~°}O|∞# xifiHÍ~°∞ñ _≥·#\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ
_®k *Ï`«HΔÀÉèí∞ñ _»Ü≥∞º, #"Õ∞‡\˜ =Å##∞ QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞#∞ [xOK≥†
<å QÆ∞}„`«Ü«∞=Ú#O ^ŒÜ≥∞º =∞ǨÏ`«Î`«Îfi, =∞k ~°*’QÆ∞} ¿ÇÏ`«∞"≥·# ^•x
`Õ. Ü«∞O ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° "≥Úyñ „kQÆ∞}Ï`«‡Hõ=Ú#ñ, ÉÁ_»"≥∞, =∞é˜ ^•x=Å#ñ „|Éèí∂`« =∞Ü≥∞ºñ
|OK«`«<凄`«, ÅO^Œ∞ ã¨OÉèí==Ú <˘O^≥, Éèí∂`« ѨOK«Hõ g∞ ã¨$+≤ì ¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞K«∞. 718
434 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* WÖÏ „ѨtflOz# q^Œ∞~°∞x`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ r=ÙʼnõΩ JQÀK«~°∞_»∞.
P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ ã¨"Õ∞`«∞_»∞. HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. HÍ|\˜ì J`«_»∞ xifiHÍ~°∞_»∞. P
[QÆxfl"åã¨∞_»∞, PkHÍÅOÖ’ ''Ö’HÍÅ#∞ Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKÕk?—— Jx f„=OQÍ PÖ’zOKå_»∞. P PÖ’K«<å
Ѷe¨ `«OQÍ ã¨`fiΫ =Ú, ~°[ã¨∞û, `«=∞=Ú J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. P QÆ∞}„`«Ü∞« OÖ’ ~°*’QÆ∞}O#∞O_ç
=∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO ѨÙ\˜ìOk. P =∞ǨÏ`«Î`«fiO #∞O_ç =¸_»∞QÆ∞}ÏÅ JOâßÅ∞ HõÅ^≥·# JǨÏOHÍ~°O ѨÙ\˜ìOk. P
JǨÏOHÍ~°O #∞O_ç ѨOK«`«<凄`«Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú. "åx #∞O_ç ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. W"Õ ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤ìH©
HÍ~°}=∞Ü«∂º~Ú.
=. JqÜ«Ú#∞ ^Œ=∞Ö’#ñ „|`ÕºHõO| Éèí∞=# x~å‡} Hõ~°‡O|∞#‰õΩ ã¨=∞~°÷O|∞Å∞ QÍHõ Ü«∞xflO\˜
ã¨OѶ¨∂`«O|∞#ñ ÉÏOK«Éè∫uHõOɡ·# Ç≤Ï~°}‡Ü«∂O_»O|∞ ã¨$l~ÚOK≥, #kÜ«Ú#∞ [ÖÏO`«~°fiiÎÜ≥ÿ∞
=$kúñ ÉÁO^Œ∞K«∞O_≥ #O`«. 719
* P ѨOK«Éèí∂`åÅÖ’ U XHõ¯^•xH© „Ѩ`ÕºHõOQÍ Ö’HÍxfl ã¨$+≤ìOK«_»O KÕ`«HÍÖË^Œ∞. ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#
J=hfl XHõQ∞Æ OѨÙQÍ Hõeã≤ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ #ÿ XHõ |OQÍ~°∞ „QÆ∞_»∞#¤ ∞ ã¨$+≤Oì Kå~Ú. P „QÆ∞_»∞¤ =∞Ǩ[ÖÏÅÖ’
`ÕeÜ«∂_»∞`«∂ LO_ç =$kú á⁄O^Œ∞`«∂ L#flk.
ã‘. <å~åÜ«∞}ÏYº #∞#flu <˘Ñ¨C „|ǨχO|∞ ™êǨτã¨k=º =~°¬O|∞ Ö’e
=ã≤~ÚOz Ü«ÚO_≥, <å "åã¨∞^Õ=Ùx <åaèÜ«∞O^Œ∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨ã¨∂~°º„ѨnÑ≤Îñ
^Œ#~°∞K«∞ ã¨HõÅ r= xHÍÜ«∞Ü«Ú`« =∞QÆ∞ ѨOHõ*Ï`«O|∞ ã¨OÉèí==Ú <˘O^≥,
|~°ñQÆOQÆ #O^Œ∞Ö’ ÉèíQÆ=^Œkè+≤ª`«∞O_≥· ã¨fi~å@ìQÆ∞ K«`«∞~å##∞O_»∞
`Õ. [## =∞O^≥#∞ `«`«Ê^Œ‡ã¨OÉèí=ÙO_»∞, <å=∞~°∂Ѩ QÆ∞}Ïk ã¨O*Ï˝ã¨"Õ∞`«∞ñ
_»QÆ∞K«∞ x~å‡} "≥Ú#iOK≥ #dÅ[QÆ=Ú, =#[AO_»∞ x[KåÛùÜ«∞=Å# =∞é˜Ü«Ú. 720
* '<å~åÜ«∞}∞_»∞—J#∞¿Ñ~°∞`À Ѩ~„° |ǨχO "≥~Úº k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ P Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞#ÿ JO_®xfl
Jkè+≤ªOz L<åfl_»∞. P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ÉÁ_»∞¤#∞O_ç "Õ~Úã¨∂~°∞ºÅ HÍO`«∞Å`À "≥Å∞QÆ∞`«∂, ã¨=∞ã¨Î
„áê}˜ ã¨=¸Ç¨xH© P„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ XHÍ<˘Hõ Ѩ^‡Œ O ѨÙ\˜Oì k. P Ѩ^‡Œ OÖ’ #∞O_ç ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊`À K«`∞« ~°∞‡Y„|Ǩχ
[xOKå_»∞. ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√_≥#· P „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ <å=∞=ÚÅ∞, ~°∂Ѩ=ÚÅ∞, QÆ∞}=ÚÅ∞ J<Õ ã¨OHˆ `«=ÚÅ∞
HõÅ"å_≥· ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ#∂ ã¨$+≤ìOKå_»∞.
ã‘. `åq∞„ã¨=Ú#∞ #O^èŒ`åq∞„ã¨=Ú#∞ ^Œ=∞=Ú#∞ "≥∂ǨÏ#=Ú =∞Ǩ"≥∂ǨÏ#O|∞
##∞ ѨOK«"≥∂Ç¨Ï ~°∂áê`«‡Hõ"≥∞ÿ# Ü«∞q^Œºñ |∞\˜ìOz Ü«∞"Õfià◊ñ ^Œ#‰õΩ
#k `«"≥∂=∞Ü«∞^ÕÇ¨Ï =∞x ^è•`« ~Àã≤ `«`«Î#∞=Ù qã¨i˚OK≥, ^è•`«$=ÚHõÎ
^ÕǨÏO|∞ ã¨`«`« ‰õΔΩ`«Î$+¨‚Å HÍ"åã¨=Ú#∞ ~å„u=∞Ü«∞=Ú #Ü≥∞º#∞ ^ŒÅOѨ,
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 435
`Õ. #O^Œ∞Ö’ Ü«∞HõΔ~°HõΔã¨∞û Å# [xOѨ, "åi HõѨC_»∞ ‰õΔΩ`«Î$+¨Öò =éÅñ Q˘O^Œ
éÏ K«`«∞~°∞‡Y∞ ÉèíH˜ΔO`« =∞xi, H˘O^Œé`«x ~°H˜ΔO`« =∞x `«QÆ <å_ç ~°O`«. 721
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# KèåÜ«∞`À Jq^Œº#∞ ѨÙ\˜Oì Kå_»∞. P Jq^ŒºÖ’ `åq∞„ã¨=Ú, JO^è`
Œ åq∞„ã¨=Ú,
`«=∞=Ú, "≥∂ǨÏ=Ú, =∞Ǩ"≥∂ǨÏ=Ú J<Õ S^Œ∞ q^è•Öˇ·# "≥∂ǨÏã≤÷`«∞ Å∞<åfl~Ú. P `«~åfi`« „|Ǩχ
"≥∂ǨÏ=∞Ü«∞"≥∞#ÿ `«# â◊s~åxfl K«∂z U=yOK«∞H˘<åfl_»∞. P ^ÕÇ¨ xfl =^Œe"Õâß_»∞. P „|Ǩχ =^ŒeÃÑ\ì̃#
^ÕǨÏO, PHõe ^ŒÑ¨CʼnõΩ ™ê÷#=¸ – ~å„u=∞Ü«∞=¸ J~Ú#k. ^•xÖ’ #∞O_ç Ü«∞‰õΔΩÅ∂ ~°HõΔã¨∞ûÅ∂
J<Õ „áê}∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åiH˜ PHõe^ŒÑ¨CÅ∞ Juâ◊~ÚOKå~Ú. P Ü«∞HõΔ~°HõΔã¨∞ûÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ „|Ǩχ#∞
''ÉèíH˜Δ^•ÌO——J<åfl~°∞† =∞i H˘O^Œ~°∞ ''~°H˜Δ^•ÌO——J<åfl~°∞.
=. W@∞¡ =Å∞‰õΩK«∞ ÉèHí OΔ˜ K«∞"å~°Å~Ú ^è•`« ã¨xflkèHO˜ [x# #`«O_»∞ ÉèÜ í ∞« qǨÏfiÅ∞O_≥· ÜÕ∞#∞ g∞
[#‰õΩO_»#∞, g∞~°Å∞ =∞`«∞Ê„`«∞ÅÎ ~°∞, ##∞fl Ç≤ÏOã≤OѨ‰Ωõ O_»#∞K«∞ ''=∂ =∂ [Hõ` Δ —« —, ''~°H`
Δõ —« — Ü«∞#∞
â◊|OÌ |∞Å∞ =Å∞HõO ^Œxflq∞`«OÎ |∞# "å~°Å‰õΩO „QÆ=∞O|∞# Ü«∞Hõ~Δ H° ÀΔ <å=∞O|∞Å∞ „ѨH@ õ O|∞ ÅÜ≥∞º,
"≥O_çÜÚ« O „|ÉèÏqÉèÏã≤`O« ɡ#· Ü≥ÚHõ¯ HÍÜ«∞O|∞ ^èiŒ Oz ã¨`fiΫ QÆ∞} QÆi+¨μŪ ∞O „|ÉèÏ=O`«∞Å∞ #QÆ∞
ã¨∞Ѩ~∞° fiÅO „|=ÚY∞ÅOQÍ ã¨$l~ÚOz `«„`«ÊÉèÏ=∞Ü«∞QÍ„`« qã¨~#˚° O|∞ ¿ãã≤##k Ü«∞Ǩϟ~°∂ѨOɡ·
^Õ=`å=oH˜ <å„â◊Ü∞« O|Ü≥∞º, =∞é˜ÜÚ« [Ѷ∞¨ #O|∞ =Å# #uÖ’Å∞ѨÙÖˇ#· Ü«∞ã¨∞~°∞ÅO |∞\˜Oì Ѩ "å~°
ÅuHÍ=Ú‰õΩ ÅQÆ∞@O*Ëã≤ Ü«∞Ü«∞ºAxO ri q∞^ä∞Œ # Hõ~‡° O |¿ÑH˜OΔ z# qiOz #QÆ∞K«∞ x~°A ¡ Å˚ ~Ú#
Ü«∞ã¨∞~°∞Å∞ ^Œ#"≥O@O ^ŒQ∞Æ ÅO |éz „Ѩã<¨ åfliÎÇϨ ~°∞O_»∞#∞, ÉèHí Îõ [<å#∞~°∂Ѩ ã¨O^Œ~≈° #∞O_»∞#∞
<≥#· <å~åÜ«∞}∞O *Ëi `«`åÊ^ŒO|∞ʼnõΩO „|}q∞e¡ ~Ú@¡xÜ≥∞. 722
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂ "å~°∞ „|Ǩχ ã¨g∞áêxH˜ =KåÛ~°∞. JѨC_»∞ „|Ǩχ ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞_≥·
''<Õ#∞ g∞ `«O„_çx. g∞~°∞ <å ‰õΩ=∂~°∞Å∞. ##∞fl Ç≤ÏOã≤OK«=^Œ∞Ì——JO@∂ '' =∂ [HõΔ`«——, ''~°HõΔ`«——J<Õ
â◊ÉÏÌÅ∞ LK«ÛiOKå_»∞. P HÍ~°}OQÍ<Õ "åiH˜ Ü«∞‰õΔΩÅ∞, ~°HõΔã¨∞ûÅ∞ J<Õ ¿Ñ~°∞¡ =KåÛ~Ú.
P Ñ≤=∞‡@ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `Õ*’q~ål`«"∞≥ #ÿ =∞~˘Hõ ^ÕÇϨ O ^èiŒ OKå_»∞. ã¨`fiΫ QÆ∞} ã¨OÜ«Ú`«∞Å∂,
„ѨHÍâ◊=O`«∞Å∂ J~Ú# ^Õ=`«Å#∞ „Ѩ=ÚY∞Å∞QÍ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. J#O`«~O° „|Ǩχ P `Õ*’=∞Ü«∞"≥∞#ÿ ^ÕÇ¨ xfl
=^Œe"ÕÜ∞« QÍ Jk ѨQÅÆ ∞QÍ ~°∂á⁄Ok ^Õ=`«ÅO^ŒiH© P„â◊Ü∞« =∞~ÚOk. `«~∞° "å`« P „|Ǩχ `«# Hõ\„˜ Ѩ^âÕ O◊
#∞O_ç q∞H˜¯e K«OK«Åz`«∞ÖÎ #·ˇ Jã¨∞~°∞Å#∞ ѨÙ\˜Oì Kå_»∞. "å~°∞ JuHÍ=Ú‰õΩÅ∞ JQÆ∞@=Å¡ P „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚
K«∞@∞ì=Ú\˜ì ~°u„H˜Ü∞« #∞ J¿ÑH˜OΔ Kå~°∞. ã≤Q∞Æ qæ _çz# Jã¨∞~°∞Å∞ `«# "≥O@Ѩ_Q» Í „|Ǩχ #=Ùfi`«∂ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞
fâß_»∞. JÖÏ Ñ¨~∞° QÔ uÎ â◊~}
° ÏQÆ`∞« Å HõëêìÅ#∞ `˘ÅyOKÕ "å_»∂, Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ HÀi# ~°∂ѨO`À ^Œ~≈° #O WKÕÛ"å_»∂,
J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^ŒQæ~Æ ‰° Ωõ "≥o¡ PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ „Ѩ}q∞e¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ~°H˜ΔOѨÙ=Ú ~°H˜ΔOѨ٠=Ú, ¿ÑH˜ΔOѨHõ q#∞`« xdÅ |$O^•~°Hõ, q
â◊fiˆHΔ=∞OHõ~° q#∞ q∞@∞, ^ŒHõΔ`« h Ü«∂[˝ <Õ#∞ ^ŒÅ x_ç =~°∞ã¨<£. 723
436 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ''~°H˜ΔOK«∞! ~°H˜ΔOK«∞—— F |$O^•~°Hõ |$O^Œ=Ok`å! ã¨HõÅ Ö’HÍÅ#∂ K«Å¡QÍ ~°H˜ΔOKÕ ™êfig∞!
L¿ÑH˜ΔOѨHõ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞† D =∂@ PÅH˜OK«∞† <Õ#∞ h P[˝ `«Å^•ÖËÛ"å_»#∞.
`Õ. D „Ѩ*Ïã¨$+≤ì HõÅÊ#O ÉË <˘#~°Ê, #O^Œ∞ñ ÉÏáê`«∞‡Öˇ·# ~¸ Ü«∞ã¨∞~°∞ eѨÙ_»∞
##∞ ~°q∞OѨñQÆ _®Ü«∞ =zÛ#ñ QÆÅOy, ~Ú@‰õΩ =zÛu, ##∞ñ QÍ=Ù q∞^ŒúK«i`«! 724
* JÖÏ h P*Ï˝#∞™ê~°"∞Õ D „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå#∞. áêáê`«∞‡Öˇ#· D ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ #<Õfl ~°q∞OKåÅ<Õ
^Œ∞~°∞ƒkú`À <å "≥O@Ѩ_ç g∞k g∞kH˜ =ã¨∞Î<åfl~°∞. =O`« K≥Ok h K≥O`«‰õΩ =KåÛ#∞. F ã¨∞K«i„`å! ##∞fl
~°H˜ΔOK«∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ö’HõO|∞"å~°Å‰õΩO ˆQ¡â◊O|∞ ÖÁ#iOѨ#∞, ˆQ¡â◊O|∞#O ÉÁOk# "å~°Å ˆH¡â◊O|∞
ÅѨ#~ÚOѨ#∞ h= HÍHõ ~Ú`«~°∞Å∞ QÆň~? Ü«∞x ã¨∞Îu~ÚOz#ñ |^Œ‡A HÍ~°Ê}ºO ɡé∞OQÆ
#=^èŒiOz qqHÍÎ^蕺`«‡^Œ~°≈#∞O _»QÆ∞K«∞ QÆ=∞Å ã¨OÉèí=! Éèí=^À…~°`«#∞ `åºQÆO|∞ ¿ãÜ«Ú =∞x
Ü«∂#uzÛ# #`«O_»∞ #@¡ KÕÃã#O`« #kÜ«Ú#∞. 725
* JO`ÕHÍHõ Ö’HõOÖ’ LO_Õ"åiH˜ ˆH¡âßÅ∞ HõeyOK«_®xH©, HõëêìÅ∞Ѩ_Õ "åi HõëêìÅ#∞ ^Œ∂~°O
KÕÜ«∞_®xH© ã¨=∞~°∞÷ Öˇ·#"å~°∞ h=Ù `«Ñ¨Ê "Õˆ~"å Ô~=fi~°∞<åfl~°∞?——Jx ™È΄`«O KÕÜ«∞QÍ, „|Ǩχ^Õ=Ùx
^≥·<åºxfl ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl"å_≥· xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ JO^Œi ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ ã¨O^Œi≈OѨQÆÅ NǨÏi ' F
„|Ǩχ^Õ=Ù_®! Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# D h â◊s~åxfl =^ŒeÃÑ@∞ì—— Jx P#uKåÛ_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ JÖψQ #x P
^ÕǨxfl `åºQÆO KÕâß_»∞.
ã‘. #=º HÍOK«#~°} #‡}˜ #∂ѨÙ~å~å= qÅã≤`« áê^•~°qO^Œ Ü«ÚQÆà◊
HÍOp HõÖÏѨ ã¨OHõe`« ^Œ∞‰õÄÅ =„ã¨Î™êÊù~° ѨÙe# x`«O|aO|
~ål`å<Àº#º Hõ~°¯â◊ Ñ‘# Hõi‰õΩOÉèí Ѩ$^äŒ∞ ‰õΩK«ÉèÏ~° HõOÑ≤`« =ÅQÆfl
=∞k~å ~°™ê™êfi^Œ =∞^Œ qѶ¨¸i‚`« Kå~°∞ ã≤`« #= qHõK« ~år= #Ü«∞=
`Õ. Ü«∞Ѩ~° ѨHΔÍ+¨ìg∞ â◊âßOHÍÉèí x@Å, =∞^Œ= ^Œe‰õΩÅ ~°∞z~ÀѨ=∂# z‰õΩ~°
Åe`« K«OѨHõ ‰õΩã¨∞=∞ qÖÏã¨<åã¨, Ǩã¨bÖÏ=Ö’Hõ# Ü«∞|˚áê}˜. 726
Hõ. J#ñ ^Œy ã¨O^蕺~°∂ѨO, |∞# ÅÅ<å~°`«fl =∞ѨÙ_»∞ ѨÙ\˜ì# ^•xO
QÆ#∞ñQ˘x ^•#=Ù Å∞ѨQÆ∂, ǨÏ# "≥Úyñ QÍqOz ѨeH˜ ~°O^Œé∞ñ ^Œ=∞Ö’<£. 727
* JѨC_»∞ P ^ÕǨÏOÖ’#∞Oz 'ã¨O^蕺ã¨∞O^Œi— J<Õ K«Hõ¯^Œ<åÅ K«∞Hõ¯ L^Œ~ÚOzOk. =∞}∞Å∞
`åÑ≤# „H˘O„Q˘`«Î |OQÍ~°Ñ¨Ù HÍe JO^≥Å∞ Ѷ¨∞Å∞¡Ñ¶¨∞Å∞¡# „"≥∂ˆQ áê^ŒÑ¨^•‡Å`À#∂, "≥∞`«Îx Ѩ@∞ìp~°ÃÑ·
q∞Åq∞Å "≥∞~°∞ã¨∞#Î fl "≥ÚÅ#∂Å∞`À#∂, Wã¨∞Hõu<≥flÅ=Öˇ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞KÕ¿ã Hõ\„˜ Ѩ^âÕ O◊ `À#∂, XHõ^•x`À
XHõ\˜ X~°ã≤H˘O@∞#fl ‰õΩK«‰õΩOÉèÏÅ |~°∞=Ù‰õΩ #Hõ#HõÖÏ_Õ #_»∞=Ú`À#∂, =∞^Œºáê#O =∞`«∞Î`À K«eã¨∂Î
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 437
JѨC_Õ qHõã≤Oz# J~°qO^•Å=O\˜ JO^•Å HõO^À~Ú`À#∂, Hõ$+¨‚ѨHõΔO J+¨ìq∞<å\˜ K«O^Œ=∂=∞#∞
áÈe# ã¨∞O^Œ~° á¶êÅÉèÏQÆO`À#∂, =∞`«Î =∞^èŒ∞Hõ~° xHõ~åʼnõΩ ™ê\˜=KÕÛ X`≥·Î# t~À*ÏÅ`À#∂, ™⁄QÆÃã·#
ã¨OѨOy "≥ÚQÆæ=Öˇ ™ÈQÆ^Õe# =Ú‰õΩ¯`À#∂, z~°∞#=ÙfiÅ∞ zO^Õ K«∂ѨÙÅ`À#∂, `å=∞~° ѨÓÅ=O\˜
KÕ`«∞Å`À#∂ ™êHΔÍ`«¯iOz# P ã¨O^蕺ã¨∞O^Œix ~åHõΔã¨∞ÅO^Œ~°∂ ã¨O^Œi≈OKå~°∞. PQÆÖËHõ
H“yeOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. `«=∞Ö’ `å=Ú W\Ï¡ =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åfl~°∞.
Hõ. D ™œ‰õΩ=∂~°º, g∞ =Ü«∞, ã‘ ™œO^Œ~°º„Hõ=∞O|∞, h ^è≥·~°ºO|∞,
hfl ™œÉèÏQƺ qâı+¨=Ú, <Õ ã¨`«∞ʼnõΩñ QÆÅ^Œ∞ K«∂_» xk z„`« =∞QÆ∞<£. 728
* PǨǨ! D ™œ‰õΩ=∂~°ºO, D #=Ü«∞ø=#O, D ™œO^Œ~º° O, D *Ï}`«#O, D ™œÉèÏQƺqâı+O¨
Ö’HõOÖ’ U „ã‘ÎʼnõÄ ÖË^Œ∞. Wk KåÅ z„`«OQÍ LOk.
K«. Jx "≥éñQÆOk Ü«∞^ŒÌ#∞A ÅO^Œé∞ x@¡x s `«Ö’^ŒiO
QÆx =∞# =∞O`«#∞O_çÜ«Ú#∞ QÍ=ÚHõ =$uÎñ [iOK«∞K«∞O_»ñQÍ
=∞#Ü≥∞_» nx z`«Î=Ú# =∞‰õΩ¯= ÖËq∞H˜ <Õq∞ ¿ÇÏ`«∞"À?
Ü«∞x |ǨïÉèíOQÆ∞ÅO |eH˜ Ü«∂ „Ѩ=∞^•Hõ$u Ü≥ÿ∞# ã¨O^茺`À<£. 729
=. W@¡xi. 730
* Jx P JO^•Å ~åtx J=Ö’H˜Oz Jã¨∞~°∞ÅO`å Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞. ''=∞#=∞O`å D"≥∞#∞
K«∂z#ѨÊ\˜#∞O_ô „¿Ñ=∂"ÕâO◊ `À HÍ"≥∂`«¯O~î∞° Å"≥∞ÿ LO_»QÍ D"≥∞ =∂„`«O =∞#g∞^Œ U=∂„`«O =∞‰õΩ¯=
K«∂Ѩ‰õΩO_® LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?——Jx J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ J#∞‰õΩO@∂, P ã¨O^蕺ã¨∞O^Œi`À
WÖÏ ã¨OÉèÏ+≤OKå~°∞.
Hõ. F Hõ^Œmã¨ÎOÉè’~°∞=!, ÜÕ∞ ‰õΩÅ? "Õ∞ *Ï_»^•#? "≥=fiiã¨∞`«? q
>Ë¡HÍO`«O|∞# xK«Û@, <Õ HÍ~°}=Ú#ñ [iOK≥? ^≥é˜ñyOѨ٠`«QÆ<£. 731
* J~°\˜ HõOÉÏÅ =O\˜ #∞#flx `˘_»Å∞ HõÅ^•<å! hk U ‰õΩÅO? hk T~°∞? h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞
Z=fi~°∞? WHõ¯_» h=Ù XO@iQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? =∂‰õΩ `≥eÜ«∞ *ˇÑ¨C.
Hõ. Éèí=nÜ«∞ Kå~°∞ ~°∂Ѩ, „^Œq} Åã¨`«∞Ê}º Éèí∂q∞ñ ^ŒQÆ∞ "≥∂ǨÏ=Ú#O
^Œqe# ^Œ∞~°ƒù~°∞Å#∞ =∞=Úñ, QÆ=Ü«∞=٠ѨÙëêÊ„ã¨∞ÎÉÏ^èŒ Ñ¶¨∞#=∞Ü≥∞ºñ QÆ^Õ. 732
* JO^•Å ‰õΩѨÊ"≥·# h ™œO^Œ~°ºã¨OѨ^Œ`À WOÃÑ·# D Éèí∂q∞ ZO`« ѨÙ}ºO KÕã¨∞‰õΩ#fl^À! "Õ∞=Ú
h K«Hõ¯^Œ<åxH˜ zH˜¯ h Z_»ÉÏ@∞ ÉèíiOѨÖËHõ h "≥O@Ѩ_®¤=Ú. J@∞=O\˜ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl
h=Ù ZO^Œ∞‰õΩ h K≥O`« KÕ~°∞ÛHÀ=Ù. P =∞#‡^äŒ∞_»∞<åfl_Õ "å_»∞ =∞=∞‡efl ѨÓÅ ÉÏ}ÏÅ`À "ÕkèOK«∞‰õΩ
uO@∞<åfl_»∞. "å_ç `åH˜_çH˜ `«@∞ìHÀÖˉõΩO_® L<åfl=Ú.
438 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Úñ ^ŒnÜ«∞ ™œO^Œ~°ºO |∞QÆæ_çOѨ #ÅqQÍHõ zOuOK«∞K«∞. 733
* JO@∂ "åà◊√¡ P ã¨∞O^Œi JO^•xfl Jaè=i‚OK«_®xH˜ JÅqQÍHõ =∂@Å∞~åHõ PÖ’zOѨ™êQÍ~°∞.
ã‘. QÆ∞~°∞ ‰õΩK«ÉèÏ~° ã¨O‰õΩz`å=ÅQÆflO|∞ ^Œ#~å~°∞ <åHÍâ◊`«Å=Ú QÍñQÆ
Åe`« Ѩš= áê}˜ `«Å=Ú#ñ *ˇ<˘flO^Œ∞ K≥O_»∞ Ѩ`«`«Ê`«OQÆ∞O_»∞ QÍñQÆ
ã¨Åe`« hÅ ¿Ñâ◊ŠѨ$^äŒ∞ ^èŒq∞‡Å¡ |O^èŒO|∞ Ѷ¨∞#`«=∞óѨ@e QÍñQÆñ
„|q=∞Å`«~° HÍO`« ÉèÏ= qÖ’Hõ# *ÏÅO|∞ ^•~°HÍã¨q∞u QÍñQÆñ
`Õ. QÆ_»ñy "≥∞ÿѨÓñ`« ™êO^茺~åQÆO|∞ QÍñQÆ, #OQÆ<åHõ$u <˘Ñ¨C ã¨O^蕺=^èŒ∂\˜ñ
QÆkã≤ =∞#=ÚÅ "≥∂ǨÏO|∞ QÆ_»Å∞H˘#ñQÆ, #ã¨∞~°∞ ÅO^Œé∞ñ QÆ∂_ç ~Ú@ìxi =∞é˜Ü«Ú. 734
* ‰õΩK«‰õΩOÉèÏÅ |~°∞=Ù=Å¡ [=[=ÖÏ_Õ #_»∞=Ú PHÍâ◊O HÍQÍ, JO^Œ"≥∞ÿ# zQÆ∞~°∞\ωõΩ=O\˜
ǨÏã¨Î=∞O^Œ∞ „ѨHÍtOKÕ Ñ¨ÓÅK≥O_»∞ Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°ºaO|O HÍQÍ, #Å¡QÍ xQÆxQÆ"≥∞~°∞ã¨∂Î qáêÊi#
Q˘Ñ¨Ê H˘Ñ¨C=Ú_ç pHõ\˜ ~ˆ HõÅ∞ HÍQÍ, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ÉèÏ"åÅ#∞ "≥Å_¡ ãç ∂¨ Î `«à`
◊ à« ◊ "≥∞i¿ã gHõ}
Δ ÏÅ∞ #Hõ„Δ `åÅ∞
HÍQÍ, â◊s~°OxO_® ѨÓã¨∞‰õΩ#fl =∞Oz QÆO^èOŒ ѨÓ`« ã¨O^蕺~åQÆO HÍQÍ, „ã‘~Î ∂° ѨO ^èiŒ Oz# P ã¨O^蕺^Õqx
Jã¨∞~°∞ÅO^Œ~°∂ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~°∞. ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ qK«ÛÅq_çQÍ ÃÑK«Ûie¡# "≥∂Ǩ"Õâ◊O`À P"≥∞#∞ K«∂z
=∞m¡ W\Ï¡ J<åfl~°∞.
Hõ. "≥ÅÜ«∞ñQÆñ |^Œ‡O ÉËHõ, ã¨÷Å=Ú#<Õ Ü≥ÚѨCñ QÍx `«fi`«Ê^ŒÑ¨^Œ‡O
aÅ |ǨïQÆ`«∞Å #<ÕHõ, ã¨÷Å=ÚÅñ ^Œ#~å~°∞ñQÍ^≥ `«~°∞}Ï|˚=Úv! 735
* „H˘`«ÎQÍ qHõã≤Oz# `å=∞~° ѨÙ=Ùfi=O\˜ "≥ÚQÆO QÆÅ F Ñ≤ÖÏ¡! Ѩ^Œ‡O XˆH ã¨÷ÅOÖ’ LO@∞Ok
QÆ^•! =∞i h áê^•Å<Õ Ñ¨^•‡Å∞ D Éè∂í q∞ÃÑ· J<ÕHõ „Ѩ^âÕ ßÖ’¡ J<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ „ѨHÍtã¨∂Î L<åflÜÕ∞q∞\˜?
Hõ. Jx ^Œ#∞AÅ∞ ^Œ=∞ =∞#=ÚÅñ, ##∞~åQÆ=Ú Å∞ѨÊuÅ¡ #O^Œé∞ <å ã¨O
^茺#∞ |\˜ìH˘xi, =#*Ï, ã¨#∞ñ _»Ñ¨C_»∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ ã¨O`«ã¨ =∞O^≥<£. 736
* Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∂ P ~åHõΔã¨∞Å∞ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ `«=∞HõO JkèHõO HÍQÍ, P ã¨O^蕺ã¨∞O^Œix
Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. Jk K«∂z „|Ǩχ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ZO`«QÍ<À ã¨O`À+≤OKå_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[Éèí=Ùñ _»Ü≥∞º_»ñ ^Œ#, Hõ~° =∂„Ѷ¨∂}˜OѨ #ѨÙ_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ #
Ѩû~°ã¨Å∞ñ |∞\˜ìi, ^è•`«Ü«Úñ, |~°∞=_ç <åf‡Ü«∞`«#∞=ÙñÉÏã≤# #kÜ«Ú<£. 737
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ JѨC_»∞ `«# ǨϙêÎxfl P„Ѷ¨∂}˜OKå_»∞. JѨC_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, JѨû~°ã¨„ã‘ÎÅ∂
ѨÙ\Ïì~°∞. "≥O@<Õ „|Ǩχ `«# â◊s~åxfl =^Œe"Õâß_»∞.
=. K«O„kHÍ~°∂ѨOɡ·#, ^Œ^•æ„`«O|∞ qâßfi=ã¨∞ ѨÙ~ÀQÆ=ÚÅQÆ∞ QÆO^èŒ~åfiѨû~ÀQÆ}O|∞Å∞ ÔQ·H˘xi.
"≥O_çÜ«ÚO QÆ=∞Å QÆ~°∞ƒùO_»∞ `«O„^À<å‡^Œ [$OaèHÍ x„^• ~°∂ѨOɡ·# â◊s~°O|∞ ^•eÛ Ñ≤âßK«
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 439
QÆ∞ǨϺHõ ã≤^Œú Éèí∂`« QÆ}O|∞ÅO |∞\˜ìOz# "å~°Å∞ kQÆO|~°∞Å∞, =ÚHõΈHâ◊√Å∞ #~Ú#O Ez
^è•`« Ö’K«#O|∞Å∞ =Ú‰õΩoOz `«^•æ„`«O|∞ qã¨~#°̊ O|∞ QÍqOz# #k "å~°Å∞ QÔ H· ˘xi, "≥O_çÜÚ«
#AO_»∞ ^Œ#∞fl ##fl=O`«∞xOQÍñ lOuOz Ü«∞^Œ$â◊º^ÕǨïO _»QÆ∞K«∞O a`«$ ™ê^茺QÆ}O|∞ÅO
|∞\˜ìOz# "å~°Å∞ ^Œ=Ú‡ñ |∞\˜ìOz# Ü«∞^Œ$â◊º â◊s~°O|∞#‰õΩO QÍ~°ºO|QÆ∞ ^Õ=ÉèÏQÆO|∞ñ
ÔQ·H˘x#O ^Œ`å¯~°}O|∞#O a`«$™ê^茺QÆ}O|∞Å #∞^ÕÌtOz „âß^ŒúO|∞ŠǨÏ=ºHõ=ºO|∞
ÖÏK«iO`«∞~°∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 738
* "≥<fl≥ Å ~°∂áêxfl á⁄Ok# P ^ÕÇ¨ xfl qâßfi=ã¨∞=Ù =Ú#flQÆ∞ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂ JѨû~°„ã‘ÅÎ ∂ QÔ H· ˘<åfl~°∞.
=∞m§ „|Ǩχ ‰õΩ#∞‰õΩáê@∞, L<å‡^ŒO, P=ÙeO`«, x„^Œ – g\˜`À ‰õÄ_ç# â◊s~åxfl ^èŒiOz, Ñ≤âßKåÅ#∂
QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ#∂, ã≤^∞Œ Åú #∂, Éè∂í `åÅ#∂ ѨÙ\˜Oì Kå_»∞. JÖÏ Ñ¨Ù\˜#ì "å~°∞ kQÆO|~°∞Öˇ· "≥O„_»∞HõÅ∞ q~°É’ã¨∞H˘x
L<åfl~°∞. JkK«∂z „|ǨχHõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x JѨÊ\˜ `«# â◊s~åxfl =^Œe"ÕÜ«∞QÍ ^•xx Ñ≤âßKå^Œ∞Å∞
fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. J#O`«~°O „|Ǩχ `«##∞ J#fl=O`«∞xQÍ ÉèÏqOz, J^Œ$â◊º â◊s~°∞_≥·, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂,
™ê^è∞Œ ºÅ#∂ ѨÙ\˜Oì Kå_»∞. "å~°∞ ^Œ=Ú‡ ѨÙ\˜Oì z# J^Œ$â◊º^ÕÇ¨ xH˜ HÍ~°º"≥∞#ÿ ^Õ=ÉèÏ"åxfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
P HÍ~°}O=Å¡<Õ „âß^Œú ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ#∂, ™ê^躌 QÆ}ÏÅ#∂, L^ÕtÌ Oz ǨÏ=ºHõ"åºÅ#∞ ã¨=∞iÊ™êÎ~∞° .
ã‘. ã¨[˚#ã¨∞Î`«!, q#∞ K«`«∞~°`«ñ |OHõ*Ïã¨#∞ñ_»∞ k~À^è•# â◊H˜Î =Å#
#~° ã≤^Œú q|∞^èŒ H˜#fl~°∞Å#∞ |∞\˜ìOz `«qe "åiH˜ñ k~À^è•# <å=∞
^èÕÜ«∞ "≥∞ÿ#\˜ì Ü«∂ ^ÕǨÏO|∞ xK≥Û#∞ "≥O_çÜ«Ú ÉèÏ~°fqÉèí∞ñ_»∞ ^Œ#‰õΩñ
„|uaO| =∞QÆ∞ â◊s~°=Ú#ñ y#fl~°∞Åñ yOѨÙ~°∞+¨μÅñ |∞\˜ìOѨñ |∂x "å~°∞
`Õ. ^è•`«$„ѨuaO| ^ÕǨÏ=ÚÖò ^•eÛ =~°∞ã¨, x^ŒÌ é˜^ŒÌé∞ QÆ=QÆ∂_ç ~ÚOѨÙÖÁ^Œ=
„|ǨχѨ~°"≥∞ÿ# w`«=ÚÖò áê_»∞K«∞O_ç, ~°O`«ñ |OHõ[ ã¨OÉèí=Ùñ _®`«‡Ö’#. 739
* ã¨[˚#∞Å∞ ã¨Oã¨∞ÎuOKÕ F ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! q#∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ <Õ~°∞Ê`À u~À^è•#â◊H˜Î =Å¡
ã≤^Œ∞úÅ#∂, q^•º^èŒ~°∞Å#∂ ѨÙ\˜ìOz, "åiH˜ u~À^è•#=Ú J<Õ¿Ñ~°∞QÆÅ P ^ÕǨxfl WKåÛ_»∞. `«~åfi`«
„|Ǩχ `«#‰õΩ „ѨuaO|OQÍ L#fl â◊s~°O#∞O_ç H˜#fl~°∞Å#∂ H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ ѨÙ\˜ìOKå_»∞. "å~°∞ P
„|Ǩχ^Õ=Ùx „ѨuaOÉÏÖˇ#· â◊s~åÅ#∞ ^èiŒ Oz W^ŒiÌ ^Œ~Ì ∞° [`«‰Äõ _ç „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ ã¨O|OkèOz# w`åÅ#∞
QÍ#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞.
Hõ. `«# ã¨$+≤ì =$kú ÖËq∞H˜ñ, QÆ#Å∞K«∞ â◊Ü«∞xOz zO`«ñ QÆ~°K«~°}Ï^Œ∞Öò
Q˘#H˘x Hõ^ŒeOѨñQÆ ~å, e# ~À=∞=Ú Å∞„QÆ ‰õΩO_»e „=[ =∞Ü≥∞º<£. 740
* `«~åfi`« `å#∞ KÕã≤# ã¨$+≤ì Jaè=$kú K≥O^Œ‰õΩO_® L#flO^Œ∞‰õΩ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À zOuOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ HÀѨO =zÛ KÕ`∞« Å∂, HÍà◊¥§ q^ŒeOKå_»∞. JÖÏ qkeOK«QÍ ~åe#
~À=∂Åhfl áê=ÚÅ∞QÍ ~°∂ѨO ^•ÖÏÛ~Ú.
440 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =#[Añ_»∞ ^Œ#∞flñ QÆ$`« Hõ$, `«∞ºxñQÍ ÉèÏqOz Ü«∂`«‡ñ ^Œ∞+≤ì =Ç≤ÏOѨ<£
=∞#=Ú# xdÅ[QÆ`åÊ, =#∞ ÅQÆ∞ =∞#∞ÅO „kÖ’Hõ=~°∞Å ã¨$lOK≥<£. 741
* P „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `å#∞ ѨÓx# Ѩx <≥~°"Õi#@∞¡QÍ ÉèÏqOKå_»∞. `«# JO`«~å`«‡
ã¨O`À+¨Ñ¨_»∞#@∞¡QÍ ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÖ’ Ѩq„`«∞Öˇ·#"å~°∂, „uÖ’HÍÅÖ’ „âı+¨μªÖˇ·# "å~°∂ S# =∞#∞=ÙÅ#∞
ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
ã‘. ѨÙ\˜ìOz "åiH˜ñ |∞~°∞+¨~°∂ѨOɡ·# `«# ^ÕÇ¨Ï q∞zÛ#ñ ^Œye "å~°∞
QÆ#∞ñQ˘x =Ú#∞fl ѨÙ\˜ì#"åiñ QÆ∂_ç Ü«∂ =#[ã¨OÉèí=Ù# H˜@ìxi, ^Õ=!
Ü«∞dÅ [QÆ„`«û+¨ì"≥·# hKÕ`«ñ QÍqOѨOQÆñ|_ç# ~¸ q`«`«ã¨∞Hõ$`«
=∂â◊Û~°ºHõ~°=Ú, Ü«∞*Ï˝k„H˜Ü«∂HÍO_» g∞ =∞#∞ã¨~°æ=∞O n_»º =∞Ü≥∞ºñ
`Õ. ^Œ^Œúq~åƒùQÆ=ÚÅ∞ =∂‰õΩñ ^Œqe lǨÏfi, ÅO^Œ∞ <å™êfi^Œ#=ÚÅ∞ ¿ãÜ«∞OQÆñ QÆeÔQ
##∞K«∞ =∞#=ÚŠǨÏ~°¬O|∞ Åuâ◊~ÚÅ¡, q#∞u ¿ãã≤i ÉèÏ~°fqÉèí∞x =∞é˜Ü«Ú. 742
* P q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOz, „|Ǩχ "åiH˜ ѨÙ~°∞+¨~°∂Ѩ"≥∞ÿ# `«# ^ÕǨxfl WKåÛ_»∞. P =∞#∞=ÙÅ∞
`«=∞HõO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ ã¨$+≤ìOѨ|_ç# "åi`À Hõeã≤ „|Ǩχ^Õ=Ùx`À W\Ï¡ J<åfl~°∞. '^Õ"å! ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõΩ
ã¨$+≤Hì ~õ =ΰ Ù h=Ù. h=Ù KÕã#≤ D ã¨$+≤ì J`«ºO`« ã¨∞Hõ$`«=O`«"∞≥ #ÿ k. q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ k. Ü«∞[˝=ÚÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# „H˜Ü«∂HÍO_»=∞O`å D =∞#∞=ÙÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«_»O =Å¡ „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞"≥∞ÿ#k. Ü«∞*Ï˝ÖÖ’x
ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ =∂ <åÅ∞HõÅ`À P™êfikOKÕ J=HÍâ◊O =∂‰õΩ ÅaèOzOk.— Jx JO`«~O° QÍÅÖ’ ã¨O`À+¨
`«~°OQÍÅ∞ ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∂ LO_»QÍ „|Ǩχ^Õ=Ùx „Ѩã¨∞ÎuOKå~°∞.
=. =~°`«áÈÜ≥∂QÆ q^•º ã¨=∂kè Ü«ÚHõÎO |QÆ∞K«∞ |∞∞+≤"Õ+¨ ^èŒ~°∞O_»∞#∞, ǨÏ$+‘HÍ`«∞‡O_»∞#∞<≥·
|∞∞+≤QÆ}O|∞ÅO |∞\˜ìOz ã¨=∂kè Ü≥∂ÔQ·â◊fi~°º `«áÈ q^•º q~°H˜Î Ü«ÚHõÎO|QÆ∞ <åf‡Ü«∞
â◊s~åOâ◊O|∞ "åiH˜O „QÆ=∞O|∞# <˘H˘¯Hõ¯xH˜ xK≥Û#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ÃãÑ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O_»∞
Ѩ~°=∂#O^ŒO|∞#O ÉÁOk QÀqO^Œ∞ K«~°}Ï~°qO^ŒO|∞Å∞ _≥O^ŒO|∞#O ^ŒÅOz "≥O_çÜ«Ú
"≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 743
* J#O`«~O° „|Ǩχ „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ û, Ü≥∂QÆ=Ú, q^Œº, ã¨=∂kè g\˜`À ‰õÄ_ç#"å_≥· |∞∞+≤"ëÕ êxfl
^èŒiOz, WO„kÜ«∂Å`À HõÅã≤# P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· |∞∞+≤QÆ}ÏÅ#∞ ã¨$lOKå_»∞. "åiH˜ `«# â◊s~åOâßÖˇ·#
ã¨=∂kè, Ü≥∂QÆO, Sâ◊fi~°ºO, `«Ñ㨠∞¨ û, q^Œº, "≥~· åQƺO J<Õ"å\˜x „Hõ=∞OQÍ XH˘¯Hõ¯iˆH ã¨O„Hõq∞OѨKâÕ ß_»∞
Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. P ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx q^Œ∞~°∞_»∞ =∞Ǩ#O^ŒO á⁄Ok QÀqO^Œ∞x
áê^•~°qO^•Å∞ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ 㨇iOz, =∞m§ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 441
ã‘. =~°QÆ∞}™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞ =Oâ◊O aÅñ |~°=∞ã¨=∞‡`«=Ú, ^ŒÑ¨Ê^Œ∞, `«ÅOѨñ
Q˘#H˘x `«^ŒfiOâ◊=Ú# q∞^äŒ∞#„H˜Ü«∞ñ *Ëã≤ „Ѩ*Ï=$kúñ *ˇÑ≤Ê f=Ù,
JkÜ«Ú#∞QÍHõ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù‰õΩñ |∂x „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞
Å#∞ #O^Œ#∞Å∞ QÆÅ ~°O\˜q, "å~°∞ 㨠ѨÎnfiѨ=uÜ≥ÿ∞# ^è•„u <≥Å¡
`Õ. ^èŒ~°‡=∂~°æO|∞ ÖËq∞Ü«Úñ ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_», ##Ѷ¨ÚÖˇ· Ü≥∞@∞¡ áêeOz~°Ü«∞º? "åi
K«i`« Ü≥∞Å¡#∞ ã¨`«¯$áêx~°`« |∞kú, <≥é∞ñQÆ qxÑ≤OѨ٠<å‰õΩ =ÚhO„^ŒK«O„^Œ! 744
* L`«Î=∞ QÆ∞}^èÒˆ~Ü«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! Éèí∂q∞g∞^Œ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù=Oâ◊O ^èŒ~°‡=∂~åæxfl
q_çzÃÑ@ì^Œh, P =Oâ◊OÖ’ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨Ü≥∂QÆO=Å¡ „Ѩ*Ï=$kú [iyO^Œh h=Ù K≥áêÊ=Ù. JnQÍHõ P
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ L<åfl~°h J<åfl=Ù.
"å~°∞ U_»∞ n=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl JO`«\˜h ^èŒ~°‡=∂~°æO U =∂„`«=¸ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ѨÙ}ºÑ¨^äŒ
„Ѩ=~°∞ÎÖˇ· Z\Ï¡ áêeOKå~°∞? F =ÚhO„^ŒK«O„^•! "åi Ѩq„`« K«i„`«=∞O`å <å‰õΩ ^ŒÜ«∂„~°Ì|∞kú`À
qâ◊nHõiOK«∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ `«#‡#∞ѨلuÜ«Ú Ü≥∂QÆÅHõ} Δ ã¨"∞Õ `«ÜÚ« #QÆ∞ ^Õ=Ǩ˙u Ü«∞#∞ Hõ#ºHÍ~°`fl« O|∞#∞
™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ QÆ~°Ì=Ú#‰õΩ <Õ q^èŒO|∞#O ɡO_ç¡ KÕÃã? <å ^Õ=Ǩ˙u Ü«∞O^Œ∞ =∞ǨÜ≥∂y
Ü«∞~Ú# Hõ~°Ì=ÚO_»∞ „Ѩ[Å <ÕÖÏQÆ∞#O |∞\˜ìOK≥? #kÜ«Ú#∞O QÍHõ Hõ~°Ì=ÚO_»∞ ~°∞z Ü«∞#∞
Hõ#º#∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu H˜K≥Û #x K≥Ñ≤Êuq, P ~°∞zÜ«∞O^Œ∞ #=∞‡Ç¨`«∞‡O _ô ã¨$+≤ì ÜÕ∞ÖÏQÆ∞#O
|∞\˜ìOK≥? #q Ü«∞xflÜ«ÚO ^≥eÜ«∞ <å#fÜ«∞ =ÅÜ«Ú#x Ü«∞_çy# q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO
_ç@¡xÜ≥∞. 745
* JO`ÕHÍHõ P ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù ã¨∞ÅHõΔ} ã¨OѨ#∞fl~åÖˇ·# `«# ‰õΩ=∂Ô~Î ^Õ=Ǩ˙u J<Õ
Hõ<åº~°`åflxfl Hõ~°Ì=Ú_»<Õ „Ѩ*ÏѨuH˜ WzÛ q"åǨÏO KÕã≤# q^è•<åxfl q=iOK«∞. P ^Õ=Ǩ˙uÜ«∞O^Œ∞
=∞ǨÜ≥∂wâ◊fi~°∞_≥#· Hõ~=Ì° Ú_»∞ U q^èOŒ QÍ ã¨O`å<åxfl Hõ<åfl_À <å‰õΩ `≥Å∞ѨÙ. JO`ÕHÍHõ P Hõ~=Ì° ∞„Ѩ*ÏѨu
`«# `«#Ü«∞ J~Ú# ~°∞z J<Õ Hõ#º#∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ WKåÛ_»x h=Ù K≥áêÊ=Ù. P ~°∞z Ü«∞O^Œ∞ ^ŒHõΔ
„Ѩ*ÏѨu „Ѩ[Å#∞ Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKå_»∞? W=hfl q=~°OQÍ <å‰õΩ `≥Å∞Ê—— Jx J_»∞QÆQÍ q^Œ∞~°∞x`À
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: Hõ~°Ì=Úñ_»∞ ÉèíQÆ=^Œ#∞[˝ =_»ã≤ ^Õ=Ǩ˙ux ɡO_ç¡ Ü«∂_»∞@. :-
Hõ. q#∞ =∞#Ѷ¨∞!, Hõ$`«Ü«ÚQÆO|∞#, =Úx<å^äŒ∞O _»~Ú# Hõ~°Ì=Úñ_»∞ „Ѩ[Å ã¨$lO
Ѩ#∞ =#[ã¨OÉèí=ÙxKÕ, `« xÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ =∞k =Ú^Œ=Ú ã¨OkèÅ¡<£. 746
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»"≥·# F q^Œ∞~å, q#∞. Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ[efl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ Hõ~°Ì=∞
=Úhâ◊fi~°∞x xÜ«∞q∞OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ Hõ~°Ì=Ú_»∞ q∞H˜¯e ã¨O`À+¨O HõÅ"å_≥·<å_»∞.
442 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. nè~°QÆ∞}∞ñ_»∞ ã¨~°ã¨fif f~°=∞O^Œ∞ñ, ^Œqe Ѩk"ÕÅ k=º=`«û~°=Ú Ö’eñ
^ŒÑ¨=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ <˘Hõ<åñ_»∞ [Ѩã¨=∂kè, #∞O_ç ÜÕ∞HÍ„QÆz`«∞Îñ_≥· xO_»∞ "Õ_»¯. 747
Hõ. =~°^Œ∞ñ „|ã¨#fl =∞<À~°^äŒ, =~°^•#ã¨∞jÅ∞ #=∞~°=O^Œ∞º ~°"Õ∞â◊√<£
^Œ∞i`« q^Œ∂~°∞ ã¨∞^Œ~°≈#, Hõ~°∞ñ |∂lOz# #`«O_»∞ Hõ~°∞}ÏHõ~°∞ñ_≥·. 748
=. JO`«iHõΔO|∞#O „|`«ºHõΔOɡ·#. 749
* nè~°∞_≥·# PÜ«∞# ã¨~°ã¨fif#n f~°OÖ’ Ѩk"ÕÅ ^Õ=`å ã¨O=`«û~åÅ∞ q_»∞=‰õΩO_® `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. XHõ<å_»∞ ^蕺#`«`«Ê~°∞_≥·, UHÍ„QÆz`«ÎO`À J`«ºO`« ã¨O`À+¨O`À P Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu =~°^Œ∞_»∂,
^ŒÜ«∞QÆÅ"å_»∂, HÀi# HÀÔ~¯Å∞ fˆ~Û =∞Oz ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_»∂, ^Õ=^Õ=Ù_»∂, ^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_»∂,
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, K«„HõǨÏã¨∞Î_»∂ J~Ú# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ P~åkèOKå_»∞. P ^Õ=Ù_»∞ Hõ~°Ì=Úx Hõ~°∞}˜Oz
PHÍâ◊OÖ’ „Ѩ`«ºHõΔ=∞Ü«∂º_»∞.
ã‘. `«~°}˜ ã¨∞^è•Hõ~° H˜~°} ã¨=∞Oz`« ã¨~°ã‘~°∞Ǩϟ`«ÊÅ „ã¨yfiÖÏã¨∞ñ
QÆOHõ} #∂ѨÙ~° „ÔQ·"ÕÜ«∞ =Ú„kHÍ Ç¨~° ‰õΩO_»Å H˜s\Ïaè~å=Úñ
QÆ=∞hÜ«∞ ™êQÆ~° Hõ#ºHÍ H“ã¨∞ÎÉèí =∞}˜ Éèí∂+¨}À^•ƒùã¨=∂# =‰õΔΩ
ã¨Åe`« ^Œ~°Ç¨㨠K«O„kHÍ ^èŒ=o`« Kå~°∞ ^Œ~°Ê} q~å[`«¯áÈÅ∞
`Õ. â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^Œ‡ Kå~°∞ ǨÏã¨∞Î, #e‰õΩÖÏÅHõ ~°∞z ÉèÏã¨fi^ŒeHõ Ѷ¨Å‰õΩñ
c`« H“âıÜ«∞"åã¨∞ñ QÆ$áê`«~°Oy, `« ã≤‡`ÕHõΔ}∞ñ |OHõ*’^Œ~°∞x ǨÏix. 750
=. =∞é˜Ü«Ú â◊|Ì„|Ǩχ â◊s~°=O`«∞O_»∞#∞, ã¨^•`«‡‰õΩO_»∞#∞, *Ï˝<≥·Hõ "Õ^Œ∞ºO_»∞#∞, "≥·#`ÕÜ«∂Oã¨
q#ºã¨Î K«~°}Ï~°qO^Œ∞O_»∞#∞ #~Ú# QÀqO^Œ∞xñ QÆ#∞OQ˘x ã¨O*Ï`« ǨÏ~°¬ ÅǨÏs Ѩ~°=â◊√O_»∞#∞,
Å|ú=∞<À~°^äŒ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ ™êëêìOQÆ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz `«^Œ#O`«~°O|. 751
* ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ ™ÈH˜ qHõã≤Oz# `å=∞~°Ñ¨ÓÅ`À#∂, K«O„^ŒH˜~°}ÏÅ∞ ™ÈH˜ qHõã≤Oz#
HõÅ∞=ѨÓÅ`À#∂ Hõ\#ì˜ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ѨÓÅ=∂Å#∞ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. KÕ`∞« ʼnõΩ HõOHõ}ÏÅ#∂, áê^•Å‰õΩ
#∂ѨÙ~åÍÅ#∂, HõO~îåÉèí~°}ÏÅ#∂, JOQÆ∞mÜ«∞HÍÅ#∂, ~°`«flǨ~åÅ#∂, =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ#∂, H˜s\Ïhfl
^èŒiOz „ѨHÍtOK«∞`«∞<åfl_»∞. ÖÏ=}º~åtÜ≥ÿ∞# ÅH©Δ‡^Õq`À H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜`À ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã =HõΔã¨÷ûÅO
Hõey L<åfl_»∞. ™⁄QÆÃã·# z~°∞#=Ùfi "≥<≥flÅÅ`À =Ú^Œ∞ÌÖÁeˆH K≥‰õΩ¯@^•ÌÅ`À q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞. â◊OYO,
K«„HõO, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ O KÕ`∞« Ö’¡ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. `«∞"≥∞‡^ŒÅ =O\˜ #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À JO^ŒOQÍ „ѨHÍtOKÕ
á¶êÅѶ¨ÅHõO HõÅ"å_≥· L<åfl_»∞. WOHÍ P ѨOHõ[<åÉèí∞_≥·# ǨÏi ѨK«Ûx Ѩ@∞ì =„ã¨ÎO ^èŒiOz
ã¨∞O^Œ~°=∞O^ŒÇ¨ã¨O`À ^•H˜Δ}ºO á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À JÅ~°∞`«∞<åfl_»∞.
â◊|Ì„|Ǩχ"Õ∞ â◊s~°OQÍ#∂, Jã≤Î`«fi"Õ∞ P`«‡QÍ#∂ Hõey *Ï˝#O KÕ`« =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ^Œy#"å_≥·
QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨Ùg∞^Œ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ "≥∂Ñ≤ L#fl P [<å~°Ì#∞x gH˜ΔOz Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu `«# HÀiHõ
<≥~°"ÕiO^Œx P#O^Œ `«~°OQÍÅ∞ á⁄OQÆ∞Öˇ`«ÎQÍ ™êfiq∞H˜ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 443
Hõ. =Ú‰õΩo`« Hõ~°Hõ=∞Å∞O _»~Ú, Ü«∞‰õΩ\˜Å ã¨^ŒƒùH˜Î Ѩ~°=âß`«‡‰õΩñ _»QÆ∞K«∞<£
qHõKåOÉè’~°∞ǨÏÖ’K«#∞, #‰õΩ x@¡xÜ≥∞O ^Œ^•##=Úñ QÆ#∞ñQ˘#∞K«∞<£. 752
* J#O`«~°O KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ#"å_≥· x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À "≥∞ÿ=∞~°z qzÛ# J~°qO^•Å=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ P "≥#∞flx =ÚMÏxfl J=Ö’H˜ã¨∂Î, PÜ«∞#`À Hõ~°Ì=Ú_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. JÉÏ˚HõΔ! ã¨HõÅ Éèí∂`åO`«~å`«∞‡ñ_» =#ñ ^Œ#~°∞K«∞O_≥_ç h^Œ∞ ^Œ~°≈#O|∞ñ
^ŒÅH˘x ã¨∞Hõ$`« ã¨`«ÊùÅ Éèíi`«O|∞Öˇ·#\˜ì Ü«∞<ÕHõ [<å‡#∞ã¨~°}˜
„ѨHõ@ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ÉèϺ㨠x~°∂_è»∞Öˇ·#\˜ì Ü≥∂wâ◊fi~°∞ ÖÏ`«‡ñ QÀi
Ü≥∞O`«∞~°∞ Ü≥∂wâ◊fiˆ~â◊fi~°! ÜÕ∞ Éèí=`åÊ^•~°qO^Œ ã¨O^Œ~°≈#O|∞ñ
`Õ. QÆO\˜, Éèí="åiúñ QÆ_»=OQÆñ QÆO\˜ =∞O\˜ñ, QÆ_»ñy <å Ö’K«#O|∞Å Hõeq∞ <Õñ_»∞
^Œqe ã¨Ñ¶¨Å`« <˘O^≥ =∂^èŒ=! =Ú‰õΩO^Œ! z~°^ŒÜ«∂HÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡ qǨ~°! 753
* F ѨÙO_»sHÍHΔÍ! h=Ù JdÅ „áê}˜Ö’HÍxH© JO`«~å`«‡"≥· „ѨHÍtã¨∞ÎO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ h
^Œ~°≈#OHÀã¨O ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`«O`À xO_ç# J<ÕHõ [#‡ÅÖ’ x~°O`«~° Ü≥∂QÍÉèϺ㨠xѨÙ}∞Öˇ·#
Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞, Ѩi`«Ñ≤OK«∞`«∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ Ü≥∂wâ◊fi~°∞ʼnõΩ Dâ◊fi~°∞_»"≥·# h áê^ŒÑ¨^•‡Å
^Œ~°≈#O D<å_»∞ <å‰õΩ „áêÑ≤ÎOzOk. ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•@QÆeQÍ#∞† ^èŒ#∞º_» <≥·<å#∞. =∂^èŒ"å!
=Ú‰õΩO^•! ^ŒÜ«∂„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«∂! ÅH©Δ‡~°=∞}Ï! <å‰õΩ Hõ#∞flÅ∞#flO^Œ∞‰õΩ Ñ¶¨ÅO WѨC_»∞ ÅaèOzOk.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^Õ"å,! Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· ǨÏ`«"Õ∞^èŒã¨∞¯Öˇ· ã¨O™ê~° áê~å
"å~À`åÎ~°HõO|∞Öˇ·# Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^ŒO|∞Å∞ ^Œ∞K«Ûù=$uÎHÍ=ÚÅ~Ú ¿ãqOz x~°Ü«∞QÆ`«∞Öˇ·#
"åiH˜O ^Œ`å¯=∞ Ü≥∂QƺO|∞ ÅQÆ∞ =∞<À~°^äŒO|∞Å x`«∞Î, =\˜ì ã¨HÍ=Ú Öˇ·#"åi xOkOK«∞
<Õ#∞#∞ QÆ$ǨÏ"Õ∞^èŒ^èÕ#∞=Ù #âı+¨ =¸Å=Ú#∞ „k=~°æHÍ~°}=Ú#∞ ã¨=∂# jÅÜ«Ú #~Ú# ÉèÏ~°ºO
|i}Ü«∞O|∞QÍ #¿ÑH˜OΔ z HõÅÊ`«~∞° =¸Å ã¨^$Œ â◊O|∞Öˇ#· Éè=í nÜ«∞ áê^•~°qO^ŒO|∞Å∞ ¿ãqOzu,
#~Ú# <˘Hõ¯ qâı+¨O|∞ QÆÅ^Œ∞, q#flqOK≥^Œ #=^èŒiOѨÙ=Ú, „|Ǩ‡`«‡‰õΩO_» =~Ú# h^Œ∞
=K«ã¨ÎO`«∞ x|^Œ∞úÖˇ· Ö’‰õΩÅ∞ HÍ=∞ǨÏ`«∞Öˇ·~°ñ@, ÜÕ∞#∞#∞ "å~°Å ##∞ã¨iOz#"åñ_».
HÍÖÏ`«‡‰õΩO_»"≥·# h‰õΩ #aè=∞`«O |QÆ∞#@∞¡QÍñ QÆ~°‡ =∞Ü«∞Oɡ·# Éèí=^•*Ï˝ K«„HõO|∞
##∞ã¨iOK«∞@‰õΩñQÍx =∞nÜ«∞ HÍ=∞O|∞ H˘é‰õΩñQÍ^Œ∞. Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂qxi‡`«O|∞#∞,
QÍÖÏ`«‡Hõ Éèí∂i"ÕQÆ ã¨=∂Ü«ÚHõÎO|∞#∞, #HõΔ~°O|∞#∞ <≥·# „|ǨχO|∞#O^Œ∞ „Éèí=∞}jÅO|∞#∞,
#kè=∂ã¨ã¨"Õ∞`« „`«Ü≥∂^Œâ◊ =∂™ê~°O|∞#∞, +¨+¨μìº`«Î~° â◊`«„`«Ü«∂Ǩϟ~å„`«=∞Ü«∞ Ѩ~°fiO|∞#∞,
|∞∞`«∞+¨@¯ ã¨=∂Hõe`« <Õq∞Ü«ÚO, *Ï`«∞~å‡ã¨º„`«Ü«∞ q~ål`« <åaèÜ«Ú, #Ѩiq∞`« HõΔ}Å"åk
ѨiHõeÊ`« Ѩ„`«â’aè`«O|∞#∞O, QÍÖÏ`«‡Hõ Éèí∂i"ÕQÆ ã¨=∂Ü«ÚHõÎO|∞#∞ <≥·# HÍÅK«„HõO|∞ ã¨HõÅ
444 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
r=xHõ~åÜ«Ú„QÆã¨#`«`«Ê~°O |QÆ∞O QÍx HÍ=∂aèÉèí∂`« [<å#∞QÆ`« Ѩâ◊√„áêÜ«ÚÅQÆ∞ Ö’‰õΩÅ q_çz
Éèí=Ѩi`åѨ x"å~°} HÍ~°}O |~Ú# Éèí=nÜ«∞ K«~°}Ï`«Ñ¨„`«KåÛùÜ«∂ ã¨=∂„â◊Ü«ÚÖˇ·, `å=H©#
QÆ∞}Hõ^äŒ# ã¨∞^è•™êfi^Œ# ~°∞z~°ÅǨÏs x~°ã≤`« ã¨HõÅ ^ÕǨÏ^èŒ~°∞‡Öˇ·# ÉèíQÆ=^ŒƒùHõÎ [<åÜ«Ú~°›~°}
ã¨=∞~°÷O|∞ Q͉õΩO_»∞ #x "≥O_çÜ«Ú. 754
* JkQÍHõ ^Õ"å! h =∂Ü«∞=Å¡ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Öˇ· =∞u=∂e#"åÔ~· H˘O`«=∞Ok ã¨O™ê~°ã¨=Ú„^Œ
ã¨=Ú`åÎ~H° ÍÖˇ#· h K«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞, `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ HÀiHõÅ∞ HÀi P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞. #~°HQõ Í=ÚÖˇ#· J@∞=O\˜
HÍ=Ú‰õΩÅ∞ HÀi# HÀÔ~¯Å∞ ‰õÄ_® h=Ù ã¨Ñ¶¨ÅO KÕã¨∞ÎO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ HÍ=∂㨉õΩÎÅ#∞ xOkã¨∂Î L#fl
<Õ#∞‰õÄ_® ÃÑO_®¡_®Å<Õ L`«¯O~î` ° À L<åfl#∞. QÆ$ǨÏÜ«∞[˝ x~°fiǨÏ}OÖ’ QÀ=Ù=Öˇ LѨHiõ OKÕn, JxflO\˜H©
=¸Å"≥∞ÿ#n, ^Œ~å‡~°÷HÍ=∂ʼnõΩ `å=Å"≥∞ÿ#n, J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# #_»=_çHõ QÆÅn J~Ú# =^èŒ∂=∞}˜x
q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=Öˇ#<Õ Pâ◊Ü«∞O`À ÉèíHõÎ[# áêi*Ï`åÖˇ·# h áê^Œ [Å*Ï`åÅ#∞ ¿ãqOKå#∞.
S<å XHõ qâı+O¨ LOk. q#flѨO KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞. ^ŒÜ∞« `À q#∞. Ѩ~„° |Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»"#·≥ h "å‰õΩ¯Å∞
J<Õ „`åà◊§`À |OkèOѨ|_ç# „Ѩ[Å∞ HÍ"≥∂ѨÇϨ `«∞ Öˇ<· å~°@. <Õ#∞ q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=@O HÍÖÏ`«‡‰õΩ_»"#·≥
h‰õΩ W+¨=ì ∞QÆ∞ suQÍ, Hõ~‡° =∞Ü«∞"≥∞#ÿ h P*Ï˝K„« HÍxfl J#∞ã¨iOz ^≥=· HÍ~°º"≥∞#ÿ ã¨$+≤xì =$kúKÜ
Õ ∞« \ÏxˆHQÍx,
<å HÍ=∞O HÀã¨O =∂„`«O HÍ^Œ∞. h=Ù h =∂Ü«∞`À xi‡Oz# HÍÅK«„HõO =∞Ǩ"ÕQÆO HõÅk. JHõΔ~°
Ѩ~°„|Ǩ‡xfl J#∞ã¨iOz uiˆQk. JkèHõ =∂ã¨O`À Hõeã≤ Ѩ^Œ=¸_»∞ <≥ÅÅ∞ J<Õ P‰õΩÅ∞ HõÅk.
=¸_»∞=O^ŒÅ J~°"≥· JǨϟ ~å„`åÅ∞ J<Õ Hõ}∞ѨÙÅ∞ HõÅk, P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅ∞ J<ÕK«∞@∞ì Ѩ\Ïì HõÅk,
=¸_»∞ Kå`«∞~凙êºÅ∞ J<Õ #_çq∞ÉÁ_»∞¤ HõÅk, HõΔ}ÏÅ∞ J<Õ P‰õΩÅ`À q~ålÖË¡k, HÍÖÏ`«‡Hõ"≥∞ÿ
=∞Ǩ"ÕQOÆ `À ‰õÄ_ç#@∞=O\˜k.
D HÍÅK«„HõO y~°y~° Ѩi„Éèíq∞ã¨∂Î ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ PÜ«Úã¨∞û#∞ „q∞Oy"ÕÜ«∞\ÏxH˜ Pã¨H˜Î HõÅ^≥·
LO@∞Ok. D q^èŒOQÍ Jk HÍ"≥∂ѨǨÏ`«∞Öˇ·# "åih, "åix J#∞ã¨iOKÕ Ñ¨â◊√„áêÜ«ÚÖˇ·# Ö’‰õΩÅ#∂
pH͉õΩѨ~°∞ã¨∞ÎO^Õ HÍx ã¨O™ê~° `åáêxfl âßOuOѨKÕ¿ã h áê^•Å<Õ Q˘_»∞QÆ∞Å h_»Å#∞ P„â◊~ÚOz#
"åih, h QÆ∞}=~°‚#=∞<Õ J=∞$`«~°™êxfl P™êfikOK«∞`«∂ ^ÕǨÏ^èŒ~å‡Å#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞x "åih Jk Ug∞
KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜ h Éèí‰õΩÎÖˇ·#"åi PÜ«Úã¨∞û#∞ ǨÏiOK«_®xH˜ P HÍÅK«„HõO ã¨=∞~°÷O HÍ^Œ∞.
=∞. J#Ѷ¨∂! Ü≥ÚHõ¯ñ_»=Ü«Úº <å`«‡Hõ$`«=∂Ü«∂*Ï`« ã¨`åÎfik â◊
H˜Î xHÍÜ«∞ã≤÷u h [QÆ[˚## =$kú HΔÀÉèí ¿ÇÏ`«∞ „ѨÉèÏ
= x~°∂_èçO ^ŒQÆ∞ ^Œ∂~°‚<åaèQÆu qâ◊fiã¨∞Î`«º! 㨈~fiâ◊! h
Ѷ¨∞# bÖÏ =∞Ç≤Ï=∂~°‚=O|∞ QÆ_»=OQÍ =K«∞Û<Õ ÜÕ∞iH˜<£? 755
* áêáêÅ#∞ áê~°^ÀÖË Ñ¨~°=∂`«∞‡_»=Ù, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»=Ù, qâ◊fi=O^Œ∞º_»=Ù, h=Ù XHõ¯_ç"Õ J~Ú<å
h=Ù xi‡Oz# =∂Ü«∞=Å¡ ã¨`«ÎfiO "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊‰õΩÎÅ∞ ѨÙ_»∞`«∞#flq. ™êb_»∞ ™êÖˇQÆ∂_»∞ ã¨$+≤ìOz =∞m¡
`«#Ö’ b#O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl@∞¡ h=Ù Pâ◊‰Ωõ ÅÎ ^•fi~å D Ö’HÍÅ∞ ѨÙ@ì_®xH©, =$kúá⁄O^Œ_®xH©, <åâ◊O HÍ=_®xH˜
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 445
HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∞`À „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ h Jáê~°bÖÏqÖÏã¨"≥∞ÿ# =∞Ǩ
ã¨=Ú„^•xfl ^•@_®xH˜ Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
=. ^Õ"å! â◊ÉÏÌk q+¨Ü«∞ ã¨∞YHõ~°O |QÆ∞ ~°∂ѨO|∞ qã¨ÎiOѨñ *ËÜ«Ú>ˇÅ¡ #㨇^Œ#∞„QÆǨ~°÷O|∞ QÍx h
H˘é‰õΩO QÍ, ^•f‡Ü«∞ =∂Ü«∂ Ѩi=iÎ`«Ö’Hõ `«O„`«O|∞ QÆey =∞nÜ«∞ =∞<À~°^äŒ ã¨∞^蕄Ѩ=i¬"≥·#
h‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ. 756
* ^Õ"å!, â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è•Å<Õ q+¨Ü∂« ÅKÕ ã¨∞YO HõeyOKÕ qâ◊fiã¨fi~°∂áêxfl =$kúKÜ
Õ ∞« _»O
=∞=Ú‡Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«_®xˆHQÍx hHÀã¨O HÍ^Œ∞† h =∂Ü«∞=Å¡ D Ö’Hõ"åºáê~åÅhfl „Ѩ=iÎOѨKÕã¨∂Î
=∂ =∞<À~°^äŒã≤kú J<Õ J=∞$`åxfl xO_»∞QÍ =i¬OKÕ h‰õΩ <å #=∞™ê¯~°O.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy #∞uOz#<£ qx ã¨~À*ωõΔΩO_»∞ "≥∂^ŒO|∞#<£
q#`å#O^Œ# HõO^èŒ~ÀѨiK«~° kfi„ÉèÏ[=∂<åOQÆ∞ñ_≥·
Ü«∞#∞~åQÆã≤‡`« K«O„kHÍ Hõe`« â’ÉèÏÖ’‰õΩñ_≥· Ü«∞ =Ú‡hO
„^Œ∞xñ QÍ~°∞}º "≥∞Å~°Êñ Ez ѨeÔH<£ ~Àz+¨μ‚ñ_≥· „"Õe‡_ç<£. 757
* Dq^èŒOQÍ Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu KÕã≤# ™È΄`«O q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ q<åfl_»∞. QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ·
XÜ«∂º~°OQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç J#∞~åQÆO`À ‰õÄ_ç# z~°∞#=Ùfi "≥<≥flÅÅ∞ "≥e¡qi¿ã K«Å¡x K«∂ѨÙÅ`À P
=ÚhO„^Œ∞}˜‚ PÖ’H˜ã¨∂Î W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx=~°! ÜÕ∞ HÀiHõ h, =∞#=Ú#ñ QÍq∞Oz##∞ ã¨=∞Oz`« ÉèíH˜Î<£
<≥#~°∞#ñ |∂lOzu? h, Hõ#Ü«∞=Ú <å HÀi¯ ã¨Ñ¶¨Å =∞Ü≥∞º_»∞ñ Ag∞‡. 758
* F Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^•! h=Ù Uq∞ HÍ"åÅx HÀi ##∞fl ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ`À P~åkèOKå"À P HÀiHõ h‰õΩ
J=â◊ºO <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
=. Jx Ü«∂#uzÛ „Ѩ*ÏѨu Ѩل`«∞ÎO_»∞#∞, 㨄=∂@∞ì#∞ <≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù „|Ǩ‡=~°Î
^Õâ◊O|∞#O^Œ∞ ã¨áêÎ~°‚= "Õ∞YÖÏ=∞O_ç`« =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞ñ |iáêeOK«∞K«∞#fl"åñ, _»=∞‡Ç¨`«∞‡O
_»Ñ~¨ k° =ã¨O|∞# xO^Œ∞ʼnõΩ â◊`~« ∂° ѨÜ∞« #∞ ÉèÏ~åº ã¨"∞Õ `«∞O_≥· Éè~í $ΰ HÍ=∞ Ü«∞QÆ∞ ‰õÄ`«∞O ^À_˘¯x
Éèí=nÜ«∞ ã¨xflkèH˜O [#∞^≥Oz h‰õΩ ##∞~°∂Ѩ =Ü«∞j≈Å ã¨OHõÅÊ QÆ∞}ÏHõ~°Ü≥ÿ∞# `«# ѨلuO
|i}Ü«∞O|∞ QÍqOK«∞, Éèí=nÜ«∞ =∞<À~°^äŒO|∞ ã≤kúOK«∞, ##∞O l`«ÎO|∞# ã¨O㨇iOK«∞K«∞O_»∞,
#=∞‡#∞Hõ#ºHõ x#∞ =iOz Éèí=nfi~°ºO|∞ =Å# #u ™œO^Œ~°º=`«∞ Å~Ú# Hõ#ºÅO ^˘=∞‡O„_»O
QÆ#∞, <å Hõ#ºHÍ #=HõO|∞#O^Œ∞ =ÚhO„^Œ∞Å∞ Ѩل`ÀÎ`åÊ^Œ#O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞O QÆÅ~°∞, h=Ù
=∞nÜ«∞âßã¨#O|∞#∞ ^èiŒ ~ÚOz =∞^ŒiÊ`åâı+H¨ ~õ ∞° ‡O_» =QÆ∞K«∞ <≥H· ÍOuHõ ™êfiO`«O|∞# Éè∂í `åÉèÜ í ∞«
^•# ^ŒÜ«∂K«i`«*Ï˝x"≥· <åÜ«∞O^Œ∞ [QÆO|∞Å∞ QÆÅ =xÜ«Ú, h Ü«∞O^Œ∞ <Õ QÆÅ #xÜ«Ú <≥é˜Oy
¿ãqOѨÙ=Ú, K«~°=∞HÍÅO|∞# ##∞O ÉÁO^ŒñQÆÅ=Ù, Éèí=nÜ«∞ g~°ºO|∞=Å# <Õ#∞ h ÉèÏ~åº
446 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ~ƒ° Où |∞#ñ „|"ÕtOz =∞`«¯àÏOâ◊O|∞# |∞„`«∞OÎ _»<·≥ ã¨OÉèqí Oz h‰õΩO ^Œ`fiΫ ã¨OÇ≤Ï`« #∞Ѩ#ºã≤O`«∞
#x [<å~°Ì#∞O_»∞ Hõ~°Ì=Ú# ÔHé˜OyOz Ü«∞`«O_»∞ QÆ#∞O Q˘#∞K«∞O_» #O`«i›`«∞O_≥·. 759
* Jx ѨeH˜ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. „|Ǩχ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∂, ~å*Ïkè~åE
J~Ú# ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù, „|Ǩ‡=~°Î ^ÕâO◊ ~å[^è•xQÍ ã¨ÑãΨ =¨ Ú„^•Å #_»∞=∞ L#fl Éè∂í =∞O_»ÖÏ#flO`å
Ѩiáêeã¨∞<Î åfl_»∞. PÜ«∞# â◊`~« ∂° Ѩ J<Õ `«# ÉèÏ~°º`À‰õÄ_ç, ÃÑO_ç¡ HÍ=Åã≤# ‰õÄ`«∞~°∞#∞ "≥O@ÃÑ@∞ì‰Ωõ x
ˆ~Ѩ٠h K≥O`«‰õΩ =™êÎ_»∞. =Ü«∞ã¨∞ûÖ’, ã¨fiÉèÏ=OÖ’, ã¨OHõÅÊOÖ’, L`«Î=∞QÆ∞}ÏÅÖ’ h‰õΩ `«y#@∞=O\˜
`«# ѨلuHõ#∞ WzÛ q"åǨÏO KÕ™êÎ_»∞. JO^Œ∞=Å¡ h HÀiHõ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
##∞fl =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨~°fi^• ã¨O㨇iã¨∂Î LO>Ë P =∞#∞ѨلuHõ x#∞fl ÃÑO_®¡_ç, h =Å¡ J##º
™œO^Œ~°º=`«∞Öˇ·# Hõ#ºÅ#∞ `˘q∞‡k=∞Okx HõO@∞Ok. `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ Hõ#ºÅ‰õÄ =Úhâ◊fi~°∞Å=Å¡
L`«Î=ÚÖˇ·# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡™êÎ~°∞. <å P*Ï˝#∞™ê~°O h=Ù KÕ¿ã ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ∂ <å‰õΩ JiÊã¨∂Î LO_»∞.
UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À, „áê}˜HÀ\˜H˜ J=ã¨~° "≥∞ÿ#ѨC_»∞ JÉèíÜ«∞O Wã¨∂Î, ^•<åÅ∞ KÕã¨∂Î, Hõ~°∞}Ï
=¸iÎ"≥·,ã¨∞*Ï˝x"≥· „Ѩ=iÎOK«∞. <åÖ’ Ö’HÍÅhfl L<åflÜ«∞h, hÖ’ <Õ#∞<åflh `≥Å∞ã¨∞H˘x ##∞fl P~åkèã¨∂Î
LO_»∞. JO`«ºHÍÅOÖ’ h=Ù <å ã¨xflkèH˜ KÕ~°QÆÅ=Ù. h `Õ[ã¨∞û=Å¡ <Õ#∞ h ÉèÏ~°ºQÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"ÕtOz, <å
HõàÏOâ◊`À h ‰õΩ=∂~°∞_»<≥· [x‡™êÎ#∞. h‰õΩ `«`«Îfiq^Œº#∞ É’kè™êÎ#∞.
Dq^èŒOQÍ q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ Hõ~ÌŒ=∞=Úhâ◊fi~°∞#‰õΩ q=iOz K≥Ñ≤Ê J`«_»∞ K«∂ã¨∂Î =ÙO_»QÍ<Õ
JO`«i›`«∞_≥<· å_»∞.
K«. J`«∞Å ã¨~°ã¨fif ã¨i^Œ∞^ŒOz`« ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ â’
aè`« `«@ `«∞OQÆ~°OQÆ=∞QÆ∞ aO^Œ∞ã¨~°O|∞ qx~°æq∞Oz Ü«∞O
z`« QÆ~°∞_®kè~ÀǨÏ}=Ú ¿ãã≤ `«nÜ«∞ QÆ~°∞„`«ÊÉèí∂`« ~°∞
„HõÊ`«u qÅHõΔ} „Hõ=∞ q~ål`« ™ê=∞=Ú qOK«∞ "≥∂kÜ≥ÿ∞. 760
K«. JiÔQ q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú# HõO`« ã¨HÍ=∞#∞ñ_≥·# Hõ~°Ì=ÚO
_»~°Ü«∞ q"≥∂Ç≤ÏÜ≥ÿ∞ =∞#=Ú#O^Œ∞#∞ =ÚO^Œ@ =K«∞Û HÀiHõÖò
Ñ≤iQ˘#∞K«∞O_»ñ ^Œ`üHõΔ}=∞ aO^Œ∞ã¨~°O|∞# ˆHñy ~ÚOk~å
=~°∞ñ ^ŒÅ áÈÜ«ÚK«∞O_≥ [#=O^Œ∞ºñ_»∞ ÉèíH˜Îx`åO`« z`«∞Îñ_≥·. 761
* ™ê\˜ÖxË ã¨~ã° fi¨ f#n [ÖÏÅ`À ÃÑOá⁄Ok# QÆ∞#fl =∂q∞_ç QÆ∞|∞~°∞Å`À Hõ#∞flÅqO^Œ∞ QÍqOKÕ
QÆ@∞¡ QÆey# aO^Œ∞ ã¨~À=~åxfl Ju„Hõq∞Oz, QÆ~∞° `«‡O`«∞x Jkè~ÀÇ≤ÏOz, J`«x K«H¯õ x ~Ô Hõ¯Å Hõ^eŒ HõÅ
K«ÑC¨ à◊§`À ã¨ÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ ™ê=∞QÍ<åxfl PÅH˜OK«∞`«∂ ǨÏi P#O^ŒOQÍ "≥‰· Ωõ O~îåxH˜ "ÕOKÕâß_»∞. J#O`«~O°
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 447
HÀiHõÅ∞ H˘#Å∞ ™êQÆ∞`«∞#fl Hõ~°Ì=Ú_»∞ P#O^Œ áê~°=â◊ºO`À ~åÉ’=Ù ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ∞ =∞#ã¨∞ûÖ’
=ÚÑ≤ÊiQ˘#QÍ "≥O@<Õ aO^Œ∞ã¨~ã° ∞¨ û‰õΩ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» [#=O^Œ∞º_≥#· P =ÚhO„^Œ∞_»∞ ÉèHí ~Θ ™° êÜ«∞`Î"« ∞≥ #ÿ
z`«ÎO`À NǨÏix 㨇iã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
=. JO`« ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ QÆ#Hõ~°^ä•~°∂_è»∞O _»QÆ∞K«∞ x[ÉèÏ~åº ã¨"Õ∞`«∞O_≥· Éèí~°Î$"åOKèåѨ~°Ü≥ÿ∞#
ѨلuÎHõO ^À_˘¯#∞K«∞ x[`«#∂[‰õΩO ^Œy# =~°∞ #<Õfi+≤OK«∞K«∞ Éèí∞=#O|∞Å∞ QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡i
Ü≥∞O^Œ∞#∞O QÍ#Hõ =zÛ =zÛ. 762
* J\Ï¡ LO_»QÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù ÉèÏ~°º`À ‰õÄ_ç |OQÍ~°∞ `ÕÔ~H˜¯ ÃÑO_ç¡H˜ Zky# `«#
a_»#¤ ∞ "≥O@ ɡ@∞ìH˘x, P"≥∞‰õΩ `«y# =~°∞}˜‚ J<Õfi+≤OK«∞`«∂ Ö’HÍÅxflO\˜Ö’ ZHõ¯_® J\˜"ì å_»∞ Hõ#|_»Hõ
uiy uiy JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞.
L. =ÚO^Œ@ñ QÍOK≥ #O`« |∞^èŒ=ÚY∞ºñ_»∞ q+¨μ‚ñ_»∞ QÆ~°Ì=Ú<£ ^ŒÜ«∂
#O^Œ "≥∞Å~°ÊñE_» #Ü«∞#O|∞Å ~åe# ÉÏ+¨Ê=ÚÖò ^èŒ~°<£
aO^Œ∞=ÙÖˇ· "≥ã¨O ^˘~°ñy ¿ÑiÛ ã¨~°ã¨fiuñ A\˜ì áêé∞@<£
aO^Œ∞ã¨~À=~°O |<≥_ç ¿Ñ~°ñ ^Œ#iÛ# ѨÙ}ºf~°÷=Ú<£. 763
* q+¨μ=‚ Ù ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞_≥· Hõ~=Ì° Ú}˜‚ Hõ~∞° }Ï„~°Ì ^Œ$+¨μÅì `À K«∂z#ѨC_»∞ PÜ«∞# Hõ#∞flÅ#∞O_ç
~åe# P#O^Œ ÉÏ+¨Ê aO^Œ∞=ÙÅ ã¨=¸Ç¨ÏO <ÕÅÃÑ· Ѩ_ç, ã¨~°ã¨fif #kx K«∞@∞ìH˘x „Ѩ=Ç≤ÏOz ''aO^Œ∞
ã¨~À=~°O——J<Õ ¿Ñ~°∞ =Ç≤ÏOzOk. P ѨÙ}ºf~å÷xfl ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«# Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞
ã¨O^Œi≈OKå_»∞.
L. JO^Œ∞ñ ^Œ=∂Å ™êÅ =‰õΩàÏ~°∞˚#xO| Hõ^ŒO| áê@b
K«O^Œ# <åiˆHà◊ Ѷ¨∞#™ê~° ts+¨ Å=OQÆ Å∞OQÆ =∂
HõO^Œ ‰õΩK«O^Œ# „Hõ=ÚHõ HÍOK«# aÅfi HõÑ≤`«÷ =∞e¡HÍ
‰õΩO^Œ =∞^èŒ∂Hõ =∞OAÅ x‰õΩO[=ÚÅO ^Œ#~åi "≥O_çÜ«Ú<£. 764
* P aO^Œ∞ã¨~À=~°O „ѨHõ¯<Õ Hõ~ÌŒ=Úx `«áÈ=#O L#flk. P P„â◊=∞ "å\˜HõÖ’ HÍ#∞QÆ K≥@∂¡,
=∞kÌK@≥ ∂¡, á⁄QÆ_K» @
≥ ∞¡, Ué∞=∞kÌK@
≥ ∂ì, "ÕÑK¨ @
≥ ∂¡ L<åfl~Ú. WOHÍ H˘OK≥O =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈQÍ Hõ_qç ∞K≥@∂¡,
HõeQ˘@∞ì K≥@∂¡, K«O^Œ#=$HΔÍÅ∂, H˘|ƒiK≥@∂¡, Hõ~°∂Ê~° =$HΔÍÅ∂, kiÃã#K≥@∂¡ HõxÊOKå~Ú.
Å=OQÆÅ`«Å∂, =∂nѶ¨ÖÏÅ∂, =∂q∞_çK≥@∂¡, Z„~°K«O^Œ#OK≥@∂¡, áÈHõK≥@∂¡, ã¨OÃÑOQÆá⁄^ŒÅ∂,
=∂ˆ~_»∞K≥@∂¡, "≥ÅQÆK≥@∂¡, WѨÊK≥@∂¡ HÍ#=KåÛ~Ú. P „ѨHõ¯<Õ =∞Öˇ¡Å∂, "≥ÚÅ¡Å∂ JÅ∞¡H˘#fl zHõ¯x
K«Hõ¯x á⁄^ŒiO_»∞¡ L<åfl~Ú.
448 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ѨiѨHõfi Ѷ¨ÅÉèí~å#`«, `«~°∞âßMÏxHõ~° x=ã≤`« ã¨∞Êù@qǨÏQÀ
`«¯~° |Ǩï HÀÖÏǨÏÅ ~°=, Éèíi`« kQÆO`«=ÚÅ∞ QÆey Éèí=ºO |QÆ∞K«∞<£. 765
* P P„â◊=∞OÖ’ ÉÏQÍѨO_ç# ѨO_»¡ |~°∞=Ù`À K≥@¡ H˘=Ú‡Å∞ „H˜OkH˜ =Oy L<åfl~Ú. P
H˘=∞‡Åg∞^Œ x=ã≤OKÕ Ñ¨H˜Δ=¸HõÅ HõÅHõÅ ^èŒfi#∞Å`À kQÆO`åÅ∞ „Ѩu^èŒfixã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. Ju xt`« K«OK«∞ ^Œà◊#, HõΔ`« x~°æ`« ѨHõfiѶ¨Å ~°™ê™êfi^Œ# "≥∂
k`« ~å[â◊√Hõ =KÀ-~°÷, „â◊√uÃѶ∂+¨=Ú ÃãÅñÔQ „â◊=} ã¨∞Y^ŒO |QÆ∞K«∞<£. 766
* ѨO_ç# ѨO_»¡#∞ q∞H˜¯e "å_çQÍ L#fl `«=∞ =Ú‰õΩ¯`À á⁄_çz P ã¨O^Œ∞Å#∞O_ç „ã¨qã¨∂Î L#fl
Ѷ¨Å~°™êxfl „`åy, ~åzÅ∞HõÅ∞ ã¨O`À+¨O`À KÕã¨∞Î#fl J~°÷=O`åÖˇ·# "Õ^ŒQÍ<åÅ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ
qxÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. Åe`« ã¨Ç¨ÏHÍ~° Ѩš=, Hõe`å™êfi^Œ# HõëêÜ«∞ HõO~î° q~å[
`«¯ÅHõO~î° Ñ¨OK«=∞ ã¨fi~°, HõÅ<å^Œ=Ú Å∞Å¡ã≤Å¡ñ QÆ_»∞ ~°=∞º=ÚÖˇ·. 767
* ÖË`Ö« `
Ë « uÜ«∞º=∂q∞_ç zQÆ∞à◊#¡ ∞ `≥Q"Æ ∞≥ H˜¯ =QÆ~Ô H˜¯ á⁄QÆ~Ô H˜¯# Q˘O`«∞Å`À HÀ~ÚÅÅ∞ ZO`À
~°=∞ºOQÍ J=ºHõÎ =∞^èŒ∞~°OQÍ, ‰õÄã¨∂Î L<åfl~Ú.
Hõ. J`«∞Å `«=∂Å =∞Ç‘Ï[,„Ѩ`«u HõΔ}*Ï`« [Å^Œ Ѩiâ◊OHÍOw
Hõ$`« `åO_»= MËÅ# qÅ, ã≤`« Ñ≤OKè«qÉèÏã¨=∂# td¿ã=ºOɡ·. 768
* JHõ¯_» L#fl q∞H˜¯e zHõ¯x `«=∂Å =<åÅ#∞ K«∂z "Õ∞Ѷ∂¨ Åx „ÉèÏOuѨ_ç <≥=∞à◊√§ LÖÏ¡ãO¨ `À
Xà◊√§=∞~°z ѨÙ~°∞Å∞ qÑ≤Ê K«∂_»=ÚK«Û@QÍ P_»∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. HÍ~°O_»= [ʼnõΩ‰õΩ¯@, ™ê~°ã¨ |Hõ K«„Hõ"åHõ +¨@Ê^Œ ǨÏO™êO
Éè’~°∞ǨÏÔH·~°= #= Hõ, ÖÏ›~° q~ål`« ã¨~À~°∞ǨHõ~°Ü«Ú`«"≥∞ÿ. 769
* Hõ<fl≥ ÖËà`
¡◊ À, h\˜HÀà◊`
¡ À, ɡQ∞Æ ~æ ∞° Ѩ‰ΩΔõ Å`À, H˘OQÆQ∞Æ OѨÙÅ`À, K«„Hõ"åHÍÅ`À, QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ`À,
HõÅǨÏOã¨Å`À, Hõ=∞ÖÏÅ`À, `≥Å¡HõÅ∞=Å`À, Z„~°HõÅ∞=Å`À q~ålÖË¡ ã¨~À=~åÅ∞ QÆÅ P P„â◊=∞"å\˜Hõ
J`«ºO`« ~°=∞ºOQÍ LOk.
Hõ. Hõi ѨÙO_»sHõ =$Hõ HÍ, ã¨~° â◊â◊ ÉèíÅ∂¡Hõ ǨÏi} K«=∞s ǨÏi ã¨∂
Hõ~° Y_»æ QÆ=Ü«∞ =e=ÚY, â◊~°Éèí „Ñ¨=ÚM’„QÆ =#º ã¨`åÎfi„â◊Ü«∞"≥∞ÿ. 770
* P `«áÈ=#O Ѩiã¨~åÅÖ’ U#∞QÆ∞Å∞, ÃÑ^ŒÌѨÙÅ∞Å∞, `À_Õà◊√¡, J_»q^Œ∞#flÅ∞, ‰õΩO^Õà◊√¡,
ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡, ÖËà◊√¡, K«=∞s=∞$QÍÅ∞, WOHÍ ã≤OǨÅ∞, =~åǨÅ∞, Y_»æ=∞$QÍÅ∞, QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∞, HÀ`«∞Å∞,
â◊~°ÉèÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J_»q =∞$QÍÅ∞ ã¨OK«iã¨∞Î<åfl~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 449
=. XѨC #ѨÊ~°=∞ `åѨ™È`«=«Î Úx Ü«∂„â◊=∞O|∞O QÆ#∞OQ˘x q∞`«Ñi¨ [#O|∞Å `À_»O *ÁzÛ Ü«∞O^Œ∞.771
* J@∞=O\˜ Hõ~°Ì=∞ =∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞x `«áÈ=<åxfl ^Œi≈Oz ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=٠Ѩiq∞`«
Ѩi"å~°O`À, P„â◊=∞OÖ’xH˜ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
ã‘. JOz`« „|ǨχK«~°º„=`« Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ Ѷ¨∞#`«áÈ=$uÎKÕ`«
^ÕǨÏO|∞ ~°∞z~° ã¨OnѨÎ"≥∞ÿ K≥Å∞"˘O^Œñ QÆ_»∞ñ QÆ$jÉèí∂`å`«‡HÍÜ«Úñ_»Ü«Úº
#e<À^Œ~åÖÏѨ #= ã¨∞^è•Ñ¨Ó~°O|∞ „â’„`åO[Å∞Åñ „^•q K˘H˜¯Ü«Ú#fl
Hõ`«#ñ QÆ$jÉèí∂`«HÍÜ«ÚO_»∞ QÍHõ [\Ï=ů ÖÏl#N "≥Å∞OQÆñ
`Õ. QÆ=∞ÅѨ„`« qâßÅ <Õ„`«=ÚÅ∞ ^Œ#~°, #e #ã¨O™ê¯~° ã¨Oz`å#~°…º #∂`«fl
~°`«fl=Ú#∞ É’eÜ«Ú#fl Hõ~°Ì=Úxñ Ez, ÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯#∞ =∞#∞=Ù `«`åÊ^Œ=ÚʼnõΩ. 772
* JÖÏ „Ѩ"ÕtOz ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨux ^Œi≈OKå_»∞. Ѩq„`«"≥∞ÿ#
„|ǨχK«~°º„=`åxH˜ `«y#@∞=O\˜ `«áÈ"åºáê~°OKÕ`« P „Ѩ*ÏѨu â◊s~°O K«Hõ¯QÍ „ѨHÍtã¨∂Î L#flk.
PÜ«∞# q∞H˜¯e zH˜¯áÈ~Ú#ѨÊ\˜H© q+¨μ‚ ã¨OH©~°Î#O J<Õ J=∞$`« ~°™êxfl ^˘<≥flÅ=O\˜ K≥=ÙÅ`À „`åy
P =∂^èŒ∞~°ºOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z LO_»_»O=Å¡ PHõ$â◊`«fiO HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. PÜ«∞# [_»Å∂, <å~°p~°Å∂,
lOHõ K«~°‡=¸ ^èŒiOz `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ qâßÅ"≥∞ÿ# <Õ„`åÅ`À XѨC`«∂ ™ê#|@ìx "≥ÅHõ@ì~åx
q#∂`«fl ~°`«flOÖÏQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. J@∞=O\˜ Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨux K«∂z ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù,
ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À PÜ«∞# áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOKå_»∞.
=. W@∞¡ =O^Œ#O|∞ QÍqOz#O QÆ~°Ì=ÚO_»∞ ^Œ# QÆ$ǨÏO|∞#‰õΩ qO^≥· K«#∞^≥Oz# Ü«∞ =∞‡#∞=Ù
<å^ŒiOz Ü«∞~°…º áê^•ºk q^è∞Œ ÅO |i`«∞+¨μxì O QÍqOz ѨÓ~ÀfiHõOΠɡ#· ÉèQí =Æ ^•^ÕâO◊ |∞ ã¨O㨇iOz
™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù# H˜@¡xÜ≥∞. 773
* W@∞¡ #=∞™ê¯~°O KÕã≤# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù}˜‚ Hõ~°Ì=∞=Úhâ◊fi~°∞_»∞ `«# WO\˜H˜ =zÛ# JukäQÍ
ÉèÏqOz ã¨OÉèÏqOKå_»∞. J~°…ºáê^•º^Œ∞Å`À P^ŒiOz P#OkOѨ*âË ß_»∞. J#O`«~O° Hõ~=Ì° Ú_»∞ [<å~°#Ì ∞x
P^Õâßxfl [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. =~°QÆ∞}ÏHõ~°! ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO_» "≥·# `«finÜ«∞ Ѩ~°º@# "≥∞Å¡
t+¨ìѨi„QÆǨÏ^Œ∞+¨ì x„QÆǨÏ=ÚÅ H˘é‰õΩñ QÆ^• ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨! =∞é˜Ü«Ú
=#[Ç≤Ï`åÇ≤Ï`« =Ç≤Ïfl ã¨g∞~° "≥·=ã¨fi`« "åiúѨ "åã¨"å`«‡
‰õΩñ_»=٠ǨÏi ã¨fi~°∂ѨÙñ_» "≥·# h‰õΩ#∞ =∂x`« ÉèíH˜Î #=∞㨯iO`«∞
`Õ. ##Ѷ¨∞! h qѨC_Õ <Õq∞ Ü«∞dÅÖ’Hõ, *ˇ·„`«=∞QÆ∞ ¿ÇÏ=∞ =∞}˜˜=∞Ü«∞ 㨺O^Œ#O|∞
<≥H˜¯ HÀ^ŒO_»áê}˜"≥· ~Ú^ŒúÃã·#º, Ѩ^Œ qѶ¨∞@ì#KÕ Éèí∂q∞ÉèÏQÆ =∞QÆÅ. 774
450 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* L`«=Î ∞ QÆ∞}ÏʼnõΩ ™ê÷#"≥∞#ÿ ~å*Ï! ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ _Î "» #·≥ h=Ù ^Œ∞~°̊#∞Å#∞ tHΔ̃OK«_®xH©, ã¨[#˚ ∞Å#∞
~°H˜ΔOK«_®xH© Ö’HõOÖ’ Ѩ~°º\˜ã¨∂Î LO\Ï=Ù. FѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! h=Ù ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞ Jyfl, "åÜ«Ú=Ù,
Ü«∞=Ú_»∞, =~°∞}∞_»∞, ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ – gi JOâ◊Å∞ HõÅ"å_»=Ù. =∞Ǩq+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. J@∞=O\˜ h‰õΩ
<Õ#∞ Ѩ~°=∞ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù ZšѨC_»∂ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÖ’ [Ü«∂xfl ã¨OáêkOKÕ =∞}∞Å∞
`åÑ≤# |OQÍ~°∞ `ÕÔ~H˜¯ qÅ∞¡ KÕ|∂x, g~° Ãã·x‰õΩÅ áê^ŒÑ¶¨∞@ì#Å`À ^è•„u ^Œ^ŒÌiÅ¡QÍ *ˇ·„`«Ü«∂„`«
™êyã¨∞OÎ \Ï=Ù.
=∞. `«~°}˜OÉ’e K«iOѨ‰õΩ#fl Ѷ¨∞#x„^ŒO ÉÁOk Ü≥∞O^Õx Éèí∂
=~°! Ѩ^À‡^Œ~° HõeÊ`«O|∞ÅQÆ∞ h =~å‚„â◊"≥∂^•~° q
ã¨Î~° áê^äÀxkè ¿ã`«∞Éèí∂`« =∞Ç≤Ï=∂Kå~° „H˜Ü«∞Öò ^ŒÑ≤Ê ã¨O
Hõ~°"≥∞ÿ KÀ~°ÉèíÜ«∞O|∞#<£ xdÅÖ’HõO|∞Öò #tOK«∞O Ag∞! 775
* F ~å*Ï! h g [QÆ`Æ ∞« ÖÎ ’ ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ ã¨OK«iOѨHáõ È`Õ D Ö’HÍÅhfl x„^ŒÖ’ =ÚxyáÈ`å~Ú.
„|ǨχKÕ HõeÊOѨ|_ç# =~å‚„â◊=∂Å∞ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿáÈ~Ú, P ã¨=Ú„^•xH˜ ¿ã`«∞=Ù=O\˜ ã¨^•Kå~° ã¨OѨuÎ
ã¨OHõ~°"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. *Ïu ™êOHõ~°ºO U~°Ê_ç ^˘OQÆÅ ÉèíÜ«∞O =Å¡ Ö’HÍÅhfl pHÍÔH· #tOzáÈ`å~Ú.
=. Jx ѨeH˜ Éèí=^•QÆ=∞#O|∞#‰õΩ xq∞`«ÎO ɡܫ∞ºk? Ü«∞#=Ù_»∞ ã¨=∂Ç≤Ï`« x`«ºHõ~å‡#∞ëêª#∞O_≥·#
=ÚhO„^Œ∞#‰õΩ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 776
* WÖÏ Ñ¨eH˜ Hõ~=Ì° ∞ „Ѩ*ÏѨu h ~åHõ‰Ωõ HÍ~°}O Uq∞@x ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù}˜‚ J_çQÍ_»∞. Ü«∞^ä•qkèQÍ
x`«ºHõ~å‡#∞ëêª<åÅ∞ x~°fiiÎOz# Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu`À ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[ QÆ~°∞ƒùñ_»∞ ^Œ#KÕ, q~°z`« "≥∞ÿ#\˜ì "Õ^Œq`«`«∞Å <≥Å¡<£
^èŒ~° "≥Å~ÚOK«∞@ÔH· |∞^èŒ, =~°! q∞=Ú‡O ^Œ# =ÚYO|∞=Å# ã¨$lOK≥<£. 777
* F =Úx=ˆ~}Ϻ! „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `å#∞ ~°zOz# "Õ^•Å#∞ JxflO\˜h D "Õ∞kxg∞^Œ
"≥Å~ÚOK«_®xH˜, q∞=Ú‡Å#∞ `«# =ÚYO #∞O_ç ã¨$+≤ìOKå_»∞.
Hõ. ^Œ∞i`« ã¨fi~°∂Ѩ áê@, K«Û~° Ñ‘_»O ÉÁO^Œ‰õΩO_» ã¨HõÅ HΔÀ}˜O
|iáêeOK«∞@ÔH· =∞=Ú, #~°qO^ŒÉèí=ÙO_»∞ Éèí∞[=ÚÅO^Œ∞ ã¨$lOK≥<£. 778
* áêáê`«∞‡Öˇ·# |OkáÈ@∞^˘OQÆÅ ÉÏ^èŒÅ‰õΩ |eH͉õΩO_® ã¨=∞ã¨Î Éèí∂q∞x áêeOK«_®xH˜,
=∞=Ú‡Å#∞ JA_»∞ `«# Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç ã¨$lOKå_»∞.
Hõ. <≥é˜ #\˜ì [Å[Éèí=Ù#‰õΩñ, QÆ~° =∞O`«óHõ~°} QÍ„`«Hõ=ÚÖˇ· =~°∞ã¨O
|éñy# „|ǨχHõΔ„`Ϋ=Ú, Å~°Ü«∞ ~°=∂nèâ◊fi~°∞#‰õΩ #=hÜ«∞O|∞Öò. 779
* „ÉÏǨχ}*Ïu „|Ǩχ^Õ=Ù#‰õΩ JO`«óHõ~}
° OQÍ, Hõ„Δ uÜ«∞*Ïu â◊s~°OQÍ XѨC`«∞#flk. Wq ~Ô O_»∂
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞#‰õΩ J=â◊ºO ~°H˜ΔOѨ^Œy#q.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 451
=. HÍ=Ù# ǨÏiã¨fi~°∂ѨÙO_»"≥· ^Œ∞~°˚#^Œ∞~°ú~°≈#∞O_» =~Ú# x#∞O QÆ#∞@ =∞nÜ«∞ ÉèÏQƺO|∞# ã≤kúOK≥,
Éè=í `åÊ^ŒHOõ [ H˜O[ůѨÙO[ ~°Ol`«Oɡ#· =∞nÜ«∞ =∞ã¨HÎ Oõ |∞#∞ ^•=Hõ =K«#ã¨∞^è• Ñ¨Ói`«O|∞Öˇ#·
„â◊=}O|∞Å∞#∞ =∞OQÆàH◊ ~õ ` ° fi« O|∞# ™êѶŨ ºO|∞#O ÉÁO^≥, <Õ#∞ QÆ$`å~°∞O÷ _» #~Úu ^Œ∞Ç≤Ï`«$
¿ãflǨÏ[^Œ∞óY ѨiH˜<¡ åflO`«ó Hõ~}° ∞O_»<·≥ ã¨HÅõ ^Õâ◊ Ѩi„Éè=í ∞} d#∞flO_» #~Ú# <å q#flѨO |=^èiŒ OѨÙ
=∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 780
* JO^Œ∞=Å¡ q+¨μã‚ fi¨ ~°∂ѨÙ_»=Ó, ^Œ∞~°#˚ ∞ʼnõΩ ^Œ∞~°~Ì ≈° #∞_»=Ó S# h ^Œ~≈° #O <å ÉèÏQƺO=Å¡ <å‰õΩ
„áêÑ≤ÎOzOk. h áê^Œ Ѩ^•‡ÅÖ’x ˆHã¨~åÅ=Å¡ Z„~°#~Ú# <å t~°ã¨∂û h =∂@Å#∞ J=∞$`«~°ã¨O`À
xO_ç# <å K≥=ÙÅ∂, ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏʼnõÄ ™ê÷<åÖˇ· ã¨Ñ¶¨Å`åfixfl á⁄O^•~Ú. <Õ#∞ ^èŒ#∞º_»<≥·<å#∞. ‰õΩ=∂Ô~ÎÃÑ·
QÆÅ "å`«ûźO =Å¡ =∞#ã¨∞ûÖ’ PO^Àà◊#Ѩ_»∞`«∂, ã¨=∞ã¨Î ^ÕâßÅ∂ uiy JÅã≤áÈÜ«∂#∞. <å „áê~°÷#
PÅH˜OK«∞ – Jx ѨeH˜ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. =~°Ü≥∂wâ◊fi~°! ^Õ=Ǩ˙u Ü«∞#∞ h "å=∂H˜Δ =∞`«∞Ê„uÎ, ^•
=~°ÖÏ=}º QÆ∞}Ï_è»∞ºÅ<£ qxÜ«Ú <≥"åfii<£ =∞kO QÀ~°, HÍ
`«∞~°Ü≥ÿ∞ <å~°^Œ∞ѨOѨÙ#<£ q∞=Ú =iO`«∞ #flOK«∞ <Õ`≥OK≥, h
`«~°∞}©aèHõΔñ |i„QÆÇ≤ÏOѨÙ=Ú â◊√Éè’^•`«Î „H˜Ü«∂Ö’Å`«<£. 781
* F =∞ǨÜ≥∂y=~å! D Hõ#ºHõ <å Hõ#fl‰õÄ`«∞~°∞. ¿Ñ~°∞ ^Õ=Ǩ˙u. <å ‰õÄ`«∞~°∞ Ö’HõOÖ’
q∞H˜¯e ™œO^Œ~°º=O`«∞Öˇ·# ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ Z=fiih =iOK«_®xH˜ W+¨ìѨ_»Hõ zO`å„HÍO`«∞~åÖˇ· L#flk.
<å~°^Œ=∞ǨÏi¬=Å¡ h~°∂ѨQÆ∞}ÏÅ∞ PÅH˜Oz x<Õfl q"åǨÏ=∂_®Åx xâ◊Û~ÚOzOk. JO^Œ∞Hõx h=Ù D
â◊√ÉèíHÍ~åºxH˜ JOwHõiOK«∞, D <å ‰õΩ=∂ix ã‘fiHõiOK«∞.
Hõ. J=∞e# QÆ$ǨÏ"Õ∞kèHõ Hõ, ~°‡=ÚʼnõΩ ##∞~°∂ѨQÆ∞} q~ål`« jÅ
„Hõ=∞=ÚÅñ ^Œ#i# `«~°∞}˜O, „|=∞^Œ=Ú# =iOѨÙ=∞Ü«∞º Éèí=ºK«i„`å! 782
* Ѩq„`« K«i„`å! J`«ºO`« ã¨∞Î`åºÖˇ·# QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞ Hõ$`åºÅ#∞ x`«ºO x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜
J#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ~°∂Ѩ=¸, QÆ∞}=¸, jÅ=¸ HõÅ D HÍO`«#∞ ã¨O`À+¨O`À J~åúOyQÍ JOwHõiOK«∞.
Hõ. J#Ѷ¨∞! q~°‰õΩÎÅÔH·#O, ^Œ#Ü«∞O`« ÅaèOK«∞ ™œYº`«u =i˚OѨO
[#^Œñ@, HÍ=Ú‰õΩʼnõΩ #, aƒ# =∂#∞^Œ∞ˆ~ ÅaèOK«∞ „Ñ≤Ü«∞™œYºO|∞Öò. 783
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! Hõ~=Ì° ∞ =ÚhO„^•! ZO`«\˜ q~°‰Ωõ ÖÎ <·ˇ å JÜ«∂z`«OQÍ `«=∞O`« `å"Õ∞ ÅaèOz#
™œMϺÅ#∞ Ѩi`«ºlOѨ‰õÄ_» ^Œ<åfl~°∞QÆ^• ÃÑ^ŒÌÅ∞. J@∞=O@ѨC_»∞ q"åǨÏ=∂_®Å<Õ HÀiHõ QÆÅ"å~°∞
J#∞HÀ‰õΩO_® ÅaèOz# â◊√ÉèíOHõ~°"≥∞ÿ# W@∞=O\˜ Ѩ~°=∞ ™œMϺxfl HÍ^ŒO\Ï~å?
452 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. q#∞=Ú, Ѷ¨ÖÏ~°OÉèí∞ñ_»∞ QÆ$Ѩ, }∞x #_çy#ñ ^Œ#Ü«∞â◊O|∞#∞O ^ŒQÆ∞ =∂#O
|∞#∞ *ˇ_»∞ñ QÍ=Ù#ñ ^ŒQÆ h, "≥#Ü«∞ q"å¿ÇÏK«Ûùñ ^ŒQÆ∞Å∞ >ˇé˜ñy ~ÚK«\˜H˜<£. 784
* =Úhâ◊fi~å! XHõ ѨxKÕÜ«∞_®xH˜ ѨÓ#∞H˘#fl"å_»∞ Ö’aèx J_çy#>ˇÂ¡`Õ P Ѩx K≥_»_»"Õ∞ HÍHõ,
J`«x P`«‡Q“~°"åxH˜ ‰õÄ_» ÉèíOQÆO "å\˜Å∞¡`«∞Ok. h=Ù q"åǨÏO KÕã≤HÀ"åÅ<Õ `«ÅOѨÙ`À L<åfl=x
`≥Å∞ã¨∞H˘<Õ "Õ∞=Ú WHõ¯_çH˜ =KåÛ=Ú.
Hõ. K«#∞^≥Ozu, Ü«∞㨇„`åÊ, ~°÷#ñ ÔQ·H˘x =∞`«Î#∂[ñ ^ŒQÆ =i~ÚOѨÙO
_»x =Úx ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙxO, QÆ#∞ñQ˘x =∞~°ÅOQÆñ |eÔHñ QÆ_»∞"≥∂^Œ=Ú#<£. 785
* WÖÏ =zÛ# <å q#fláêxfl =∞xflOz <å ѨلuHõ#∞ h J~åúOyQÍ JOwHõiOK«∞.
P =∂@Å∞ qx, Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#∞ K«∂z q∞H˜¯e ã¨O`À+¨O`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨∞! h KÕ`« ###º^Œ`«Î=ÚQÆñ „|u+≤ª`«Oɡ·# ~¸ f=ñÉ’ñ_ç
Hõ=∞hÜ«∞ ~°∂Ѩ ˆ~MÏ qÖÏã¨O|∞Å =∂x`«ÅH©Δ‡ ã¨=∂# Ü«∞QÆ∞K«∞
<˘Hõ<åñ\˜ ~å„uÜ«∞O ^Œ∞_»∞~å[ K«O„kHÍ ^èŒ=o`«x[™œ^èŒ `«Å=Ú#O^Œ∞
=∞Ç≤Ï`« Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ =∞Or~° â’aè`« K«~°}Ü≥ÿ∞ x[ã¨v ã¨Ç≤Ï`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
`Õ. QÆO^Œ∞Hõ„H©_»ñ [i~ÚOѨñ QÆQÆ#=∞O^Œ∞, =~° q=∂#ã¨∞÷ñ _»QÆ∞K«∞ qâßfi=ã¨∞O_»∞
<åñQÆñ ^Œ#i# QÆO^èŒ~°fi <åÜ«∞‰õΩO_»∞, `«~°∞}˜ñ Ez q"≥∂Ç≤ÏÜ≥ÿ∞ ^èŒ~°}˜ñ |_çÜ≥∞. 786
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! W`«~°∞Å #O^Œih HÍ^Œx <åHÀã¨O fã¨∞H˘x =zÛ# D Å`åOy Ö’HÀ`«Î~°
™œO^Œ~°º=u. JO^ŒK«O^•ÅÖ’ =∞Ǩ ÅH˜Δ‡`À ã¨=∂#∞~åÅ∞. D"≥∞ XHõ <å\˜ ~å„u, xO_®~°∞ ѨO_»∞
"≥<≥flÅ "≥Å∞QÆ∞Å`À `≥Å¡QÍ "≥∞~°ã≤áÈ`«∞#fl `«# "Õ∞_»ÃÑ·, áê^•Å‰õΩ |OQÍ~°∞ JO^≥Å∞ JÅOHõiOK«∞‰õΩx
`«# K≥eHõ`ÅÎ≥ `À |Ou P@ P_»∞`«∞#flk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ q=∂#OÖ’ "≥à√◊ §`«∞#fl qâßfi=ã¨∞_»<Õ
QÆO^èŒ~°fi~åA D `«~°∞}©=∞}˜ ™œO^Œ~åºxfl uÅH˜Oz "≥∂ǨÏO`À ^ÕǨÏO =∞~°z q=∂#OÖ’ #∞Oz `«∂e
Éèí∂q∞g∞^Œ Ѩ_®¤_»∞.
`Õ. ѨÙO_»sH͉õΔΩ <≥é∞ñQÆx ѨÙ~°∞+¨Ñ¨â◊√=Ù, b `«Ö’^Œiñ ÉÁ_»QÍ# ˆ~q∞ ÃãѨÊ?
#\˜ì H˘=∞~åÅ∞ ÉèÏQÀº^ŒÜ«∞=Ú#ñ ^•#, =zÛ HÍq∞OѨ <˘Å¡x "åñ_»∞ QÆÅñ_≥? 787
* ѨÙO_»sH͉õΔΩx 㨇~°}O Z~°∞QÆx ѨÙ~°∞+¨ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ D"≥∞#∞ ^Œi≈OѨÖË~°∞. J@∞=O\˜ [=~åÅ∞
J^Œ$+¨ì=âß# `«#O`« `å#∞ =Åz =iOz =zÛ#ѨC_»∞ W+¨ìѨ_»x"å_»∞ LO\Ï_®!
Hõ. D Hõ<åº~°`«fl=Ú#‰õΩ, <å‰õΩ#∞ QÆ∞}~°∂Ѩ =~°Î#O|∞Å Ü≥∞_» <å
Ö’H˜OѨ ã¨=∞=∞ HÍ=Ù#ñ, ÔQ·H˘x =i~ÚO`«∞ qQÆ`«HõŇ+¨=$uÎ<£. 788
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 453
* QÆ∞}O, ~°∂ѨO, #_»=_ç – Wq D Hõ#ºHÍ=∞}˜H© <å‰õÄ ã¨=∂#OQÍ L<åfl~Ú. HÍ|\˜ì Wk
ѨÙ}ºHÍ~°ºOQÍ ÉèÏqOz D"≥∞#∞ <Õ#∞ =iOz ÉèÏ~°ºQÍ ã‘fiHõi™êÎ#∞.
Hõ. q=∞ÖÏ`«‡! nx H˘Hõ ã¨=∞, Ü«∞=Ú QÆÅ ^≥é˜ñyO`«∞ q#∞ QÆ∞}ÏHõ~° Ü«∞QÆ∞ h
~°=∞}˜H˜ #Ѩ`«ºÑ¨~°ºO, `«=Ú =iÎOѨÙ^Œ∞ QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~°‡ „H˜Ü«∞Å<£. 789
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! J~Ú`Õ WO^Œ∞‰õΩ XHõ xÜ«∞=∞O LOk. Jk K≥|∞`å#∞, q#∞. L`«Î=∞QÆ∞}
ã¨OѨ#∞fl~åÖˇ·# D"≥∞‰õΩ ã¨O`å#O HõeˆQ Ѩ~°ºO`«O =∂„`«"Õ∞ <Õ#∞ QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~å‡xfl x~°fiiΙêÎ#∞.
P. JO`«g∞ñ^Œ q+¨μ‚ <å[˝ Ü«∞øñ^ŒÅñ ^•eÛ, â◊=∞^Œ=∂k Ü≥∂QÆã¨~°}˜ñ ÉÁOk
ã¨#flºã≤OK«∞ "åñ_» [Å[<Õ„`«∞x "åHõº, HÍ~°}=Ú#ñ *Ëã≤ nè~°K«i`«! 790
* J@∞ `«~åfi`« l`ÕO„kÜ«Ú_»<·≥ Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ J=ÅOaOz ã¨<åflºã¨O ã‘fiHõi™êÎ#∞. F ã¨KÛ« i„`å!
Wk ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏi P[˝. t~°™ê=Ç≤ÏOѨHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
Hõ. NqÉèí∞x =Å# h Ö’, HÍ=o Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞ñ ɡ~°∞ñQÆ∞ #_»ñQÆ∞#∞ q#∞ ~å
r=Éèí"å^Œ∞Å Hõ`«ñ_Õ, Éèí∂=~°! x~å‡} ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«∞O _»~°Ü«∞<£. 791
* P ÅH©‡Δ =Å¡É∞íè x =Å¡<Õ ZÅ¡Ö’HÍÅ∂ ѨÙ_»∞`«∂, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ #tã¨∂Î L<åfl~Ú. F ~å*Ï! „|Ǩ‡^Œ∞Å
JÉèí∞º^ŒÜ«∂xH˜ PÜ«∞<Õ HÍ~°}Éèí∂`«∞_≥· L<åfl_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# # =∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∂*’˝ÅO¡ Ѷ∞¨ #O|∞ ¿ãÜ«∞~å^Œx Hõ~=Ì° ÚO_»∞ =eH˜# qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙO_»∞
x[ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# â◊`«~°∂Ѩ `«ÅOѨÙ#∞ |∞„uÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙u z`«ÎO|∞#∞ <≥é˜Oy#"åñ_è≥· =Úx
ã¨=∞Ü«∞O|∞# H˜Ü«∞ºH˘x „ѨǨÏ$+¨ì ǨÏ$^ŒÜ«ÚO _»QÆ∞K«∞ ã¨=∞Oz`« QÆ∞}QÆ}Ï_è»∞ºO _»~Ú#
Hõ~=Ì° Ú#‰õΩ ^Õ=Ǩ˙ux q^è∞Œ ºHõ„«Î ѨHÍ~°O|∞# q"åǨÏO|∞ ¿ã~ÚOK≥ñ, ^Œ^#Œ O`«~O° | â◊`~« ∂° ѨÜÚ« #∞
ÉÏi|~°› ã¨Ol˝HõO|∞Öˇ·# q"åǨϟz`« k"åºO|~åÉèí~°}O|∞Å∞ ^Õ=Ǩ˙u Hõ~°Ì=ÚÅ H˘ã¨OÔQ,
#qfi^èOŒ |∞# x[‰õΩÖÏKå~° ã¨~} ° O˜ |i}Ü«∞O|∞ QÍqOz qQÆ`« zO`åÉè~í ∞° O_≥· ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙO_»∞
^Œ∞Ç≤Ï`«$ qÜ≥∂QÆ "庉õΩe`« ™êfiO`«∞O_≥· ‰õÄñ`«∞O Q“ñyeOK«∞H˘x, K«∞|∞HõO|∞ñ |∞_»∞‰õΩK«∞ñ
, *ˇH˜¯e =Ú^Œ∞ÌQ˘x, t~°O|∞ =¸~˘¯x, „¿Ñ=∂uˆ~HõO|∞# ÉÏ+¨Ê^è•~åã≤HõÎ =∞ã¨ÎHõO *Ëã≤ `«b¡!
áÈ~Ú =K≥Û^Œ #x K≥Ñ≤Ê Hõ~°Ì=ÚxKÕ`« <å =∞O„u`«∞O_≥· x[ÉèÏ~åº ã¨"Õ∞`«O|∞QÆ ~°^äŒO ɡH˜¯
ã¨Ñi¨ "å~°∞O_≥.· 792
* JO^Œ∞=Å¡ P ^Õ=Ùx P[˝ [=^•@~åxk Jx Hõ~=Ì° ∞=Úx ѨeHÍ_»∞. P =∂@Å∞ qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =
=∞#∞=Ù `«#ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# â◊`«~°∂Ѩ Jaè„áêÜ«∂hfl, `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ^Õ=Ǩ˙u Jaè„áêÜ«∂hfl J_çy
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x xÜ«∞=∂xH˜ XѨCH˘<åfl_»∞. ZO`À ã¨O`À+¨O`À L`«Î=∞
QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_≥·# P =Úx=ˆ~}∞º#‰õΩ `«# ‰õΩ=∂ÔÔ~ÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙ux WzÛ Ü«∞^ä•qkèQÍ q"åǨÏO
KÕ~ÚOKå_»∞.
454 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P `«~°∞"å`« â◊`«~°∂Ѩ ''áêi|~°›=Ú——Å<Õ ¿Ñ~°∞¡QÆÅ q"åǨϟz`åÖˇ·# k=º=„™êÎÅ#∂,
k"åºÅOHÍ~åÅ#∂, ^Õ=Ǩ˙uH©, Hõ~°Ì=Ú#‰õÄ |Ǩ˙HõiOzOk. D „ѨHÍ~°OQÍ `«# ‰õΩÖÏKå~åxfl
J#∞ã¨iOz, q"åǨÏO [iÑ≤Oz ã¨O`«∞+¨ì ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù Hõ#fl a_»¤#∞ Z_»ÉÏã≤
áÈ`«∞<åfl#<Õ qKå~°O`À z#flÉ’~Ú# =∞#ã¨∞û`À ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ H“yeOK«∞H˘x, K«∞|∞HõO ѨÙ}˜H˜, K≥H˜¯e
=Ú^•Ì_ç, t~°ã¨∞û =¸~˘¯x „¿Ñ=∞=Å¡ LaH˜# ÉÏ+¨Ê^è•~°Å`À P"≥∞ t~°ã¨∞û#∞ `«_»∞ѨÙ`«∂ ''`«b¡!
"≥o¡=™êÎ#∞—— – J<åfl_»∞. J#O`«~°O JÅ∞¡x g_À¯Å∞ JO^Œ∞H˘x `«# J~åúOy`À ~°^äŒO Jkè~ÀÇ≤ÏOz
ã¨Ñ¨i"å~°OQÍ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞.
K«. `«~°à◊ `«~°OQÆ gz ã¨=Ú^ŒOz`« aO^Œ∞ã¨~°ã¨û~°ã¨fif
ã¨i^Œ~°qO^Œ `«∞OkÅ Åã¨`«Î~°∞ f~° x"å㨠ã¨#∞‡h
â◊fi~° xHõ~å„â◊=∂Hõe`« ã¨OѨ^ŒÅO QÆ#∞ñQ˘OK«∞ "Õ_»¯ =Ú
Ñ≤ÊiñQ˘# <ÕñÔQ <å`«‡ ѨÙ@ÉèË^Œ# qã¨∞Êù@=∂~°æ=iÎÜ≥ÿ∞. 793
* Hõ^ŒÅ∞`«∂ L#fl ÔH~°\ÏÅ∞ QÆÅ aO^Œ∞ ã¨~°ã¨∞û#∞ ^•\˜, ã¨~°ã¨fif#kx Ju„Hõq∞Oz, P #n
f~°OÖ’ `å=∞~°Ñ¨ÓÅ`À#∂, ^Œ@ì"≥∞ÿ# `«~°∞=ÙÅ`À#∂ XѨC`«∂ L#fl =Úhâ◊fi~°∞Å P„â◊=∂Å#∞
=ÚÑ≤ÊiQ˘#fl P#O^ŒO`À PÖ’H˜ã¨∂Î ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«# Ѩ@ì}=∂~åæxfl Ѩ\˜ì "≥àÏ¡_»∞.
=. W@∞¡ ã¨x K«x „|Ǩ‡=~°Î^Õâ◊O|∞#O^Œ∞. 794
ã‘. ZO^Õxñ ^˘e¡ ÅH©Δ‡â◊√O_»∞ Ü«∞[˝ã¨∂Hõ~°=¸iÎñ ÔQ·H˘x ã¨~°Éèíã¨=ÚQÆ
<˘_»Å∞ *Ï_çOz#ñ |∞_»q∞ÃÑ· ~åe# ~À=∞*ÏÅO|∞Å∞ ~°∞z~° ǨÏi`«
=~°‚"≥∞ÿ á⁄Å∞áê~° =~° ‰õΩâ◊ HÍâ◊ =∞Ü«∞O|∞#∞ Ü«∞[˝„H˜Ü«∂ HõÖÏѨ
Ü≥∂QƺO|∞<≥· KåÅ <˘áêÊi |i›ã¨∞û ã¨OÉèíqOz# ^•# ã¨HõÅ |∞∞+¨μÅ∞ñ
`Õ. „QÆ`«∞=Ù ÖÁ#iOz `«kfiѶ¨∞flHÍ~°∞Öˇ·#, Ü«∞ã¨∞~°∞Å#∞ „^Œ∞Oz ~°@¡ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞
q+¨μ‚Ѩ~°=ÚQÆ =∞Y=Ú QÍqOz ~°∞z~°, "Õ∞^èŒ ÃãÅ∞"˘Ok #\˜ì Ü«∂f‡Ü«∞ѨÙ~°=Ú. 795
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Ü«∞xOz „|Ǩ‡=~°Î^Õâ◊O KÕ~å_»∞. ѨÓ~°fiO q+¨μ‚ ^Õ=Ù_»∞ Ü«∞[˝=~åǨÏ~°∂ѨO
^èŒiOz XHõ¯™êi QÆ\˜ìQÍ Xà◊√¡ qkeOKå_»∞. PÜ«∞# â◊s~°O g∞^Œ a~°∞Ãã·# "≥O„@∞HõÅ∞ P „Ѩ^Õâ◊OÖ’
~åÖÏ~Ú. "å\˜=Å¡ ѨK«Ûx ^Œ~°ƒùÅ∂, Ô~Å∞¡QÆ_ô¤ Ü«∞*Ï˝HÍ~åºÅ‰õΩ Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# Jwfl ѨÙ\Ïì~Ú. "å\˜`À
|∞∞+‘â◊fi~°∞Å∞ JHõ¯_» Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕâß~°∞. Ü«∞*Ï˝Å‰õΩ qѶ¨∂flÅ∞ KÕã¨∞Î#fl ~åHõΔã¨∞Å#∞ `«∞^Œ=Ú\˜ìOKå~°∞.
J@∞=O\˜ „|Ǩ‡=~°Î ^Õâ◊OÖ’ J^Õq^èŒOQÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù ‰õÄ_® q+¨μ‚=Ù #∞^ÕÌtOz Ü«∞[˝O KÕã≤
„Ѩ*Ï˝xkèÜ≥ÿ∞ q~ålÖÏ¡_»∞. J@∞=O\˜ `«# Ѩ@ì}Ïxfl PÜ«∞# ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞.
Hõ. _®Ü«∞O[#ñ |∞~°[#=Ú Å∞, áêÜ«∞#=ÚÅ∞ ^≥zÛ ~ÚzÛ |ǨïQÆ`«∞Å #`«∞Öò
¿ãÜ«∞ñQÆ =∞OQÆà◊`«∂~°º=Ú, ÖÏÜ«∞`«QÆu „"≥∂Ü«∞ñ *ÁK≥Û #O`«óѨÙ~°=Ú<£. 796
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 455
* JѨC_»∞ ѨÙ~°[#∞Å∞ Z^Œ∞~°∞=zÛ HÍ#∞HõÅ∞ `≥zÛ WKåÛ~°∞. J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ã¨Oã¨∞ÎuOKå~°∞.
=∞OQÆà◊"å^•ºÅ∞ ^èŒfixã¨∂Î LO_»QÍ, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù JO`«óѨÙ~°O „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
=. W@∞¡ „Ѩ"ÕtOz `åѨ„`«Ü≥∂Ѩâ◊=∞#O |QÆ∞ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î =$kúñ ÉÁOkOK«∞K«∞ñ |∞„`«Îq∞„`«
ã¨∞ǨÏ$^•ƒO^èŒ= ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥· Ѩ~°=∂#O^ŒO|∞#. 797
* JÖÏ „Ѩ"ÕtOz, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù, P^蕺u‡Hõ PkèÉè∫uHõ Pkè^≥·qHÍÅ<Õ `åѨ„`«Ü«∂xfl
~°∂ѨÙ=∂¿Ñ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩO@∂ Ѩل`«Î, q∞„`«, Hõà◊„`«, ã¨[˚#, ÉÏO^èŒ=ÙÅ`À‰õÄ_ç
Ѩ~°=∂#O^ŒOQÍ L<åfl_»∞.
=∞. JuÉèíH˜ÎO „|u"åã¨~°O|∞#∞ ǨÏi "åºã¨OQÆ∞ñ_≥· =∂^èŒ"åO
H˜`« QÆO^èŒ~°fi qѨOzHÍHõe`« ã¨Ow`« „Ѩ|O^è•#∞ "≥∂
k`«∞ñ_≥· ~Ú+¨ìqÉèí∂`«∞ÅO^Œ∞ ##∞~°H˜ÎO ÉÁO^Œ ˆH„á⁄^Œ∞Ì #
K«∞º`« ¿ã"≥·Hõ Ѩ~åÜ«∞}∞O _»QÆ∞K«∞ #™ÈÎHõ „ѨÉèÏ"À#flu<£. 798
* PÜ«∞# „Ѩuk#O Juâ◊~ÚOz# ÉèíH˜Î`À q+¨μ‚=Ù#O^Õ =∞#ã¨∞û xeÊ, QÆO^èŒ~°fig}#∞ "Õ∞à◊qOz
Hõ=∞ÖωõΔΩx HõOH˜`«=ÚQÍ Hõ=∞‡x w`åÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞_≥· Éè’QÆÉèÏQͺÅg∞^Œ Pã¨H˜Î
ÖËx"å_≥·, ã¨~°fi^• <å~åÜ«∞} ¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞_≥· J#O`« =∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_≥·<å_»∞.
=∞. ǨÏiáê^•O|∞~°∞ǨÏ^Œfi Ü«∂iÊ`«`«∞Å™êº"≥∂^Œ=ÚO Q˘OK«∞ñ ^Œ
K«Ûi`«O|∞Öò ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞O ÉÁQÆ_»∞K«∞O [iÛOK«∞K«∞<£ qOK«∞ñ ^Œ
`«ÊiK«~åº=ºuiHõÎ ã¨Oã¨~°} ã¨^Œú~å‡~°÷ HÍ=∞O|∞ÅO
|iÉèí∂`«O|∞Å∞ ¿ãã≤ "≥∂HõΔѨ^Œã¨O„áêÑ≤Î „H˜Ü«∂~°OÉèí∞ñ_≥·. 799
* ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡ÅÃÑ· ã¨=∞iÊOѨ|_ç# `«∞Åã‘^àŒ ÏŠѨq„`« Ѩs=∞àÏxfl P„Ѷ∂¨ }˜OK«∞`«∂,
P ÉèíQÆ=O`«∞x bÖÏqÖÏ™êÅ<Õ ã¨‡iã¨∂Î, ã¨Oã¨∞Îuã¨∂Î, H©iÎã¨∂Î, K«iÛã¨∂Î, PÅH˜ã¨∂Î P ^Õ=Ùx ¿ã=ʼnõΩ
P@OHÍÖˇ· ã¨O™ê~°|O^è•Öˇ·# ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å#∞ u~°ã¨¯iOz "≥∂HõΔ™ê^èŒ<åÖˇ·# ã¨`å¯~åºÅ#∞
x~°fiÇ≤ÏOKå_»∞.
Hõ. xQÆ=∂~°÷QÀK«~°∞O _»#ñ, ^ŒQÆ∞ ǨÏiK«i`« „Ѩã¨OQÆ `«`«Ê~° z`«∞ÎO
_»QÆ∞ #`«xH˜ ™êfiO`«~°QÆ=Ú, ÅQÆ∞ Ü«∂=∞=Ú ÖÁy #Ü«∂`«Ü«∂=∞=Ú ÅÜ≥∞º<£. 800
* "Õ^•~å÷ʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ QÀK«~°=∞ÜÕ∞º P ÉèíQÆ=O`«∞x bÅÅ#∞ Jaè=i‚OK«∞@Ü«∞O^Õ Pã¨HõÎ"≥∞ÿ#
JO`«~°OQÆO HõÅ P™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ Zxfl *Ï=ÚÅ∞ QÆ_»z<å QÆ_»=#>Ë¡ LOk.
ã‘. "≥O_çÜ«Ú #"Õ∞‡\˜ q+¨μ‚=∞OQÆà◊ Hõ^ä• Hõ~°‚# ^蕺<å#∞QÍ# #∞`«∞Å∞
ã¨Å∞ѨÙK«∞ ã¨fiã¨fiѨfl *Ï„QÆ`«∞û+¨μѨÙÎÅñ ^ŒÅñyOz ~¸ ѨÙ}º`«=Úñ_»∞ ^•#∞
456 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
[„H˜^•ã¨∞ñ_»∞ QÍ# âßs~° =∂#㨠k=º=∂#∞+¨ Éè∫uHõ =º^äŒÅ#∞
^ŒQÆ∞ÅHõ ã¨#∞‡hO„^Œ„âı}˜H˜O ^ŒQÆñ, ^Œ#~°∞ =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡QÆ`«∞Å∞
`Õ. ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»OQÆ #_»∞ѨÙK«∞ñ ^Œye ã¨~°fi, Éèí∂`«Ç≤Ï`« =$uÎ #`«∞Å qMϺ`«bÅ
<ÕHõ ã¨Ñ¨Îu Ü«ÚQÆ=Ú Å™ÈÎHõ K«i`«∞ñ, _»QÆ∞K«∞ =iÎOK≥ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡. 801
* P ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x k=º =∞OQÆà◊ K«i„`«Å#∞ qO@∂ PÜ«∞#~°∂áêxfl
^蕺#OKÕã¨∂Î, PÜ«∞#bÅÅ∞ QÍ#OKÕã¨∂Î, PÜ«∞##∞ P~åkèã¨∂Î `«# ã¨fiѨfl, *Ï„QÆ`ü, ã¨∞+¨μÑ≤Î, J=ã¨÷ʼnõΩ
Jf`«OQÍ „Ѩ=iÎOKå_»∞. P ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞, q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»∞ HÍ=Ù# â◊s~åxH©, =∞#ã¨∞û‰õÄ ã¨O|OkèOz#
=º^äŒÅ#∞ á⁄O^ŒÖË^Œ∞. ^Õ=`«Å=ÖÏ¡, =∂#=ÙÅ=ÖÏ¡, ѨOK«Éèí∂`åÅ=ÖÏ¡ HõeˆQ ÉÏ^èŒÅÖ’ z‰õΩ¯HÀÖË^Œ∞.
L`«Î=ÚÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞ʼnõΩ ã¨O`À+¨O HõeˆQ@@∞¡QÍ, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ #_»∞ѨÙ`«∂,
ã¨~°fi„áê}∞ʼnõΩ "Õ∞Å∞KÕã¨∞Î#fl"å_≥·, _≥ɡ·ƒÜ≥ÚHõ¯ =∞ǨÜ«ÚQÍÅ∞ ѨiáêeOKå_»∞. ã¨"≥∂‡^ŒO`À, ™ê\˜ÖËx
"Õ∞\˜ Ü«∞â◊ã¨∞û`À ã¨K«Ûi„`«∞_≥· q~ålÖÏ¡_»∞.
Hõ. Jx Ü«∞=∞‡#∞ K«i`«=Ú q^Œ∞, ~°∞# Hõ"≥∞ÿ‡„`ÕÜ«∞=Úx=~°∞ñ_»∞ ^ŒÜ«∞`À_»<£
qxÑ≤Oz Hõ~°Ì=Úx Hõ^äŒ, ^Œ#~°ñQÆ <≥é˜ñyO`«∞ #x =Ú^ŒO|∞#ñ |eÔH<£. 802
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ PáêºÜ«∞OQÍ ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù K«i„`«#∞ qxÑ≤OKå_»∞.
P `«~åfi`« ''Hõ~°Ì=∞=ÚhO„^Œ∞x Hõ^äŒ q=i™êÎ#∞ q#∞——=∞x ã¨O`À+¨O`À ѨeHÍ_»∞.
-: Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu Ü≥∂QƄѨÉèÏ=O|∞KÕ q=∂#O|∞ QÆeÊOz ÉèÏ~°º`ÀñQÆ∂_ç qǨÏiOK«∞@ : -
=. W@∞¡ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ ^Õ=Ǩ˙uO QÆ~°Ì=ÚxH˜ q"åǨÏO|∞¿ãã≤ =∞~°e K«x#O ^Œ^Œ#O`«~°O|
^Õ=Ǩ˙uÜ«Úñ |uÉèíH˜Î QÆey Éèí=ÙxH˜ Éèí"åx ѨiK«~°º ¿ãÜ«Ú `≥éOQÆ∞#ñ |uÜ«∞ `«#‰õΩ
<Õ_»∞QÆ_»Ü«ÚOQÍ <≥é˜Oy Ü«∞ =Ú‡hO„^Œ∞x z`«Î=$uÎH˘Åñk k#k#O|∞#‰õΩ ÉèíH˜Î `å`«Ê~°º
¿ãflǨÏO|∞Å∞ Ô~\˜ìOѨO „aÜ«∞ â◊√„â◊¥+¨}O|∞Å∞ QÍqOK«∞K«∞ ##∂#`Õ*’q~ål`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
QÍ=∞ „HÀ^èŒ ^ŒOÉèí Ö’ÉèÏk QÆ∞}q~°Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞ â◊s~°â◊√kú =Ç≤ÏOz K«`«∞~° ™œÇ¨~°Ì ¿ãflǨÏO|∞Å∞ QÆey
ѨuÜ«∞ ^≥=· O|∞QÍ ÉèÏqOz =∞$^Œ∞ =∞^è∞Œ ~° =K«# ~°K#« Ü≥∞ÿ ѨuÉèHí Θ ÜÕ∞=∞éHõ =iÎOѨ ^≥=· Ü≥∂QÆO|∞
<≥·##∞O ^ŒÑ≤ÊOѨ ã¨=∞~°∞÷O_≥·# Hõ~°Ì=ÚO_»∞ x[¿ã"åÜ«∂㨠Hõ$jÉèí∂`«^ÕǨÏÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl ^Õ=Ǩ˙uO
QÆ~°∞}Ï`«~°Oy`åáêOQÆ∞O_≥· Hõ#∞OQ˘x =∞OAÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 803
* D q^èŒOQÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ^Õ=Ǩ˙ux Hõ~°Ì=ÚxH˜ WzÛ, q"åǨÏO KÕã≤
"≥o¡áÈÜ«∂_»∞. J@∞`«~åfi`« ^Õ=Ǩ˙u Juâ◊~ÚOz# ѨuÉèíH˜Î`À áê~°fif^Õq Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ ѨiK«~°º
KÕã≤#@∞¡ Ѩu J~Ú# Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨuH˜ ¿ã= KÕÜ«∞™êyOk. Éèí~°ÎÜÕ∞ U_»∞QÆ_ÆQÍ ÉèÏqOzOk. P Hõ~°Ì=∞
=Úhâ◊fi~°∞x =∞#ã¨∞ûÖ’x Jaè„áêÜ«∂ʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ „Ѩ=iÎOzOk. k#k<åxH˜ kfiQÆ∞}©Hõ$`«"≥∞ÿ#
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 457
ÉèíH˜Î`À „â◊^Œú`À J#∞~åQÆO`À Éèí~°Î‰õΩ â◊√„â◊¥+¨Å∞ KÕã¨∂Î L#flk. JkèHõ"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À „ѨHÍtã¨∂Î HÍ=∞O,
„HÀ^èOŒ , HõÑ@
¨ O, Ö’ÉèOí "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Œ∞~°∞}
æ ÏʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ L#flk. `«# ™œO^Œ~º° áÈ+¨}Ö’ U=∞~°∞áê@∞ÖËHõ
Kå`«∞~°ºO`À K«#=Ù`À „¿Ñ=∞`À Ѩu<Õ ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ ÉèÏqOz =∞$^Œ∞=ÙQÍ =∞^èŒ∞~°OQÍ PÜ«∞#`À
=∂@ÖÏ_»∞`«∂ Ѩu„=`«Ü≥ÿ∞ „ѨHÍtOzOk.
^≥=· Ü≥∂QÍxfl Ãã·`O« `«ÑÊ≤ OK«\ÏxH˜ ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ Hõ~=Ì° ∞„Ѩ*ÏѨu Ѩuâ◊√„â◊¥+¨Ö’ q∞H˜¯e Hõ+Ñì¨ _¨ ∞» `«∂
zH˜¯áÈ~Ú# „Ñ≤Ü«∞ã¨ux ^Õ=Ǩ˙ux K«∂z *ÏeѨ_®¤_»∞. Hõ~°∞}Ï~°ã¨O á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ_»Hõ#∞flÅ`À P
`«Ö’^Œix qÖ’H˜Oz WÖÏ J<åfl_»∞ =Ú^Œ∞ÌQÍ –
L. =∂x`« ^èŒ~°‡=∂~°æ =∞Ç≤Ï=∞ã¨∞Êù@ Éèí∂i `«Ñ¨ã¨û=∂kè q
^•º xÉèí$`å`«‡ Ü≥∂QÆ ã¨=Úáêi˚`« q+¨μ‚Hõ\ÏHõΔ Å|ú â’
ÉèÏ#Ѷ¨∞ k=ºÉè’QÆ |ǨïÉèí„^Œ q`å#=Ú Å㨇nÜ«∞ ¿ã
"å x~°u<£ ÅaèOK«∞ #x"å~°} x`«∞Î#∞ k=º^Œ$+≤ìÜ«Ú<£. 804

* ^Õg! =∂#hÜ«∞"≥∞#ÿ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ =Å¡ =∞Ç≤Ï=∞ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. P =∞Ç≤Ï=∂uâ◊Ü∞« O =Å¡ Q˘Ñ¨Ê`«Ñ㨠∂¨ û
^•x=Å¡ UHÍ„QÆ`« ã≤kú™êÎ~Ú. "å\˜=Å¡ P`«‡*Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x=Å¡ P`«‡Ü≥∂QÆO Åaèã¨∞ÎOk. P
P`«‡Ü≥∂QÆO Éè=í `«¯\ÏHΔÍxfl „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. P q+¨μH‚ \
õ ÏHõOΔ HÍ~°}OQÍ Éè=í º=ÚÖˇ#· J=ºÜ«∞ k=ºÉè’QÍÅ∞,
J#O`«=ÚÖˇ·# â◊√ÉèÏÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞`å~Ú. D q^èŒOQÍ <å‰õΩ ã¨=∞‰õÄ_ç# ã¨=∞ã¨Î ã¨OѨ^ŒÅ∂ x~°O`«~°O
##∞fl ¿ãqOz# h‰õÄ ã¨O„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞, h‰õΩ u~°∞QÆ∞ÖËx k=º^Œ$+≤xì ‰õÄ_® J#∞„QÆÇÏ≤ ã¨∞<Î åfl#∞.
`Õ. <≥Åñ`«! `«kÌ=º^Œ$+≤ì #xflÜ«Ú#∞ h‰õΩñ, QÍ#=K«∞Û, qÖ’H˜OѨÙ, Hõ=∞ÅѨ„`«
#Ü«∞#∞ ÉÁ=∞=Ú_ç =∂„`å# <åâ◊=∞O^Œ∞, x`«~°=∞QÆ∞ `«∞K«ÛùÉè’QÆO|∞ ÖËq∞ ÃãѨÊ. 805
* F ã¨∞O^Œs! Pk=º^Œ$+≤ì=Å¡ D ã¨$+≤ìÖ’x ã¨~°fi=¸ h‰õΩ HÍ#=ã¨∞ÎOk, PÖ’H˜OK«∞. WHõ
ÉèíQÆ=^ŒÌ`«Î=ÚÅ∞ HÍx W`«~°=ÚÖˇ·# `«∞K«ÛùÉè’QÍÅ q+¨Ü«∞O "Õˆ~ K≥ѨÊ@O ^ÕxH˜? P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞
Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ z\˜¡Oz#O`«=∂„`å# #tOzáÈ`å~Ú.
ã‘. J#∞Ѩ=∞ ~å[º ^Œ~åÊO^èŒ KÕ`«ã¨∞¯Öˇ· áêѨ=~°Î#∞Öˇ·# áêi÷=ÙʼnõΩ
^èŒ$uñ ÉÁO^Œ~åx ~¸ k=ºÉè’QÆO|∞Å∞ h^Œ∞ áêu„=`«ºx+¨ªñ *Ëã≤
ã¨O„áêѨÎ=ÚÅ∞ #Ü≥∞º, ã¨=∞`« Éè’yOѨÙ=Ú HÍ~°ºã≤kúÜ«Ú #QÆ∞ñQÍHõ h‰õΩ
##∞@Ü«Ú #u=Ü«Ú ##∞Ѩ=∞Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ qK«HõΔ} âßeÜ≥ÿ∞# Hõ~°Ì
`Õ. =Úxñ QÆ#∞OQ˘x qQÆ`åkèÜ«Ú#∞ #áêOQÆ, Hõe`«Å*Ï˝#`å㨺 ѨOHõ[Ü«Ú #QÆ∞K«∞
q#Ü«∞ ™œÇ¨~°Ì=ÚÅñ *Ëã≤ qǨÏfiÅO|∞, Å~Ú# ѨÅ∞‰õΩÅñ |uH˜ x@¡xÜ≥∞ñ „cu. 806
458 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ™ê\˜ÖËx ~å[º"≥·Éèí"åÅ`À QÆ~åfiO^èŒ∞Öˇ·# ~åAÅ∞ Hõ#∞Å∞ QÍ#Hõ áêѨ=∂~°æOÖ’ „Ѩ=iΙêÎ~°∞.
J@∞=O\˜"åiH˜ JO^Œ~åx D k=ºÉè’QÍÅ∞ h áêu„=`«º =∞Ç≤Ï=∞=Å¡ h‰õΩ ÅaèOKå~Ú. D ã¨∞MÏÅ#∞
h=Ù ã¨=∞|∞kú`À J#∞ÉèíqOK«∞. h‰õΩ HÍ~°ºã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
D q^èŒOQÍ Hõ~°Ì=Ú_»∞ ѨÅ∞HõQÍ<Õ ^Õ=Ǩ˙u Hõ_»Hõ#∞flÅÖ’ ã≤QÆ∞æzO^Œ∞Å∞ „`˘H˜¯Ok. =∞<À=º^äŒ
=∂Ü«∞=∞~ÚOk. P"≥∞ "≥∂=Ú =OK«∞H˘x q#Ü«∞O`À K«#=Ù`À áê~°=â◊ºO`À Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qâß~°^∞Œ _≥#·
`«# qÉèí∞x =OHõ K«∂ã¨∂Î =Ú^Œ∞Ì=Ú^Œ∞ÌQÍ W\Ï¡ ѨeH˜Ok.
=. J#Ѷ¨∂!, Ü«∞"≥∂Ѷ¨∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qÉèí∞O_»=Ù, ã¨=∞~°∞÷O_»=Ù #~Ú# hÜ«∞O^Œ∞ h Ü«∞#∞Ѩ=∞
k=ºÉè’QÆO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@ xHõ¯O |x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞, Éèí=`«ûOQÆu #xflÜ«Ú <å‰õΩO QÆÅ∞QÆ∞,
#~Ú##∞ ^Õ"å! h "å#uzÛ# ã¨O`å# Ѩ~°ºO`«Oɡ·# â◊s~° ã¨OQÆ=∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ z`«ÎO|∞#O
^ŒÅOz Éèí=^ŒOQÆ ã¨OQÆ=∞O|∞ñ QÆ$Ѩ¿ãã≤ =∞xflOѨÙ=Ú, Éèí=nÜ«∞ ã¨OÜ≥∂QÆ"åOKèå Ѩ~°`«O
QÆ$jÉèí∂`«O |~Ú# ~¸ ^ÕÇϨ O ÉË q^èOŒ |∞# =∞[˚# Éè’[# áê# ã¨∞YO|∞ÅO |i`«∞+≤Oì ÉÁO^Œ∞ #\˜ì
=∞#‡<À~°^OŒä |∞ñ n~°Ê ~°u ~°ÇϨ 㨺 „ѨHÍâ◊HOõ |QÆ∞ HÍ=∞âß„ã¨Î „ѨHÍ~°O |∞ѨtH˜OΔ z Ü«∞O^Œ∞ʼnõΩ #∞z`«O|∞
Å~Ú# qq^è•O|~åÉè~í } ° =∂ÖϺ#∞ÖËÑ#¨ =∞Ok~å~å=∞ „Ѩ=ÚY xdÅ =ã¨∞qÎ ™êÎ~O° |∞ QÍqOz
##∞flO QÆ~∞° }˜OѨ٠=∞x# # =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ x[Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ |ÅO|∞#O ^«`Hü } Δõ O| – 807
* F ѨÙ}ºã¨fi~°∂áê, h=Ù J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∞#ÿ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞‰õΩ JkèÑu¨ q, J`«ºO`« ã¨=∞~°∞_÷ =» Ù. J@∞=O\˜
hÜ«∞O^Œ∞ ™ê\˜ÖËx k=ºÉè’QÍÅ∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® L<åflÜ«∞x <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. h ™êOQÆ`«ºO=Å¡ J=hfl <å‰õΩ
`«Ñʨ Hõ Åaè™êÎ~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H© ^Õ"å! h=Ù ã¨O`å#O HõeQˆ JO`«=~°‰Ωõ â◊s~°ãO¨ QÆ=∞O Hõey LO\Ï=∞x
XHõ xÜ«∞=∞O P<å_»∞ P#uKåÛ=Ù. P=∂@ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x h ™êOQÆ`åºxfl <å‰õΩ ^ŒÜ«∞`À
J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. ##∞fl =∞xflOK«∞. h ã¨OÜ≥∂QÍxfl JaèÅ+≤ã∂¨ Î Hõ$tOz# D â◊s~°O ™êfl#áê# Éè’[<å^Œ∞Å=Å¡
Z\Ï¡ `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`«∞Ok? J@∞=O\˜ <å =∞<À~°^ä•xfl f~°Û\ÏxH˜ ~°u~°Ç¨Ï™êºxfl „ѨHÍtOѨ*Ë¿ã
HÍ=∞âß„™êÎxfl <å‰õΩ <Õ~°∞Ê. JO^Œ∞‰õΩ `«y# <å<åq^è•Öˇ·# =„™êÎÅ∂, JÅOHÍ~åÅ∂, ѨÓÅ^ŒO_»Å∂,
"≥∞ÿѨÓ`«Å∂, â◊Ü«∞#=∞Ok~åÅ∂, L^•º#=<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ ã¨=∞‰õÄiÛ ##∞fl
HõxHõiOK«∞. WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl ^Õ=Ǩ˙u=∂@Å∞ qx =∞Ǩ`«∞‡_≥·# P Hõ~°Ì=∞ =Úhâ◊fi~°∞_»∞ `«#
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂|ÅO`À P HõΔ}OÖ’<Õ XHõ k=ºq=∂<åxfl ã¨$+≤ìOKå_»∞.
ã‘. k=º=∞}˜ ã¨ÎOÉèínÑ≤Îñ *ˇ<˘flO^Œ∞K«∞ =∞~°Hõ`«ã¨÷Å=ÚÅ =∞Ç≤Ï=∞ ^Œ#~°
=~°=„[ ‰õΩ_»º Hõ"å@ â’aè`«=ÚÖˇ· q„^Œ∞=∞ ^ÕǨÏm g^äŒ∞ Å=∞~°ñ
Q˘=∞~˘Ñ¨Ê #=âß`« ‰õΩOÉèí ‰õΩOÉèí=ÚÅÃÑ·, ǨÏihÅ â◊HõÅ qã¨∞Êù~°} "≥∞éÜ«∞ñ
^ŒQÆñ |^Œ‡~åQÆOѨ٠"≥ÚQÆ_»Åñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ "≥·^Œ∂~°º =ÅÉèí∞Å∞ =<≥flñEѨñ
`Õ. ^Œ~°à◊`«~° ^èŒ∂`«ˆH`«∞ Ѩ`åHõ ÖÁÅÜ«∞, =∞OA tO[`«û=∞Oz`« =∞^èŒ∞Ѩ Hõe`«õ
ã¨∞~°∞z~åÅO|=∂# „Ѩã¨∂# ~ål, =∂eHõÅ <˘Ñ¨C qq^èŒ QÆ$Ǩoñ^Œ#i. 808
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 459
* P q=∂#OÖ’ JO^Œ"≥∞ÿ# =∞Ok~åÅ∞ Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. P =∞Ok~åÅhfl =∞}˜˜=∞Ü«∞
ã¨ÎOÉèÏÅ`À, QÆ~°∞_»Ñ¨K«ÛÅ∞ Ѩ~°z# #_»=Å`À, =„*ÏÅ `«Å∞ѨÙÅ∞ QÆÅ QÀ_»Å`À, ѨQÆ»_®Å QÆ_»Ñ¨Å`À,
WO„^ŒhÅ =∞}˜YO_®Å`À xO_ç, `«à` ◊ à« ◊ "≥∞i¿ã „H˘O„Q˘`«Î |OQÍ~°∞ HõÅâßÅ`À, JOK«∞ÅÖ’ Ѩ^‡Œ ~åQÍÅ
"≥ÚQÆæÅ∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x "≥·_»∂~°ºÑ¨Ù K«∂~°∞Å`À, QÍeH˜ Ô~ѨÔ~ѨÖÏ_»∞`«∞#fl *ˇO_®QÆ∞_»¤Å`À, =∞^èŒ∞~°
=∞^èŒ∞~°OQÍ ~°≠OHÍ~°O KÕ¿ã =∞^èŒ∞Hõ~° xHõ~åÅ`À ‰õÄ_ç, „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl ѨÓÅ^ŒO_»Å `À~°}ÏÅ`À
J`«ºO`« =∞<ÀǨÏ~°OQÍ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. =∞é˜Ü«Ú#∞ ^Œ∞‰õÄÅ p<åO, |~° H“âıÜ«∂k qq^èŒÑ¨@ Ѩi=$`« =∞O
k~° ã¨∞ÉèíQÍHÍ~°Oɡ·, Ü«∞~°∞^•~° qz„`«Ñ¨\˜ìHÍÅOHõ$`«"≥∞ÿ. 809
* JO^Œe QÆ^Œ∞ÅÖ’ lÅ∞QÆ∞ ^Œ∞=fiÅ∞=Å∞, p<åO|~åÅ∞, Ѩ@∞ìp~°Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨÅ∞q^è•Öˇ·#
=„™êÎÅ∞ â’aèÅ∞¡ `«∞<åfl~Ú. JѨÙ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞~°OQÆ∞ŠѨ>ˇì =∞OKåÅ∞ J=∞~°Ê|_ç L<åfl~Ú.
=∞. Åe`À^•º# =<åO`« ã¨OK«~°} bÖÏ֒ŠǨÏO™êo HÀ
H˜Å áê~å=`« K«„Hõ"åHõ â◊√Hõ ˆHH˜ =ÓºÇ¨Ï =∞OK«`«û=Ú
`«¯eHõO QÆ$„u=∞Ѩ‰õΔΩÅ<£ x[qǨÏOQÆ„âı}˜ Ü«∞OK«∞O QÆ∞`«∂
ǨÏeÜ≥ÿ∞ ѨÅ∞¯K«∞ <å_»∞K«∞O_»∞ñ „|uâßMÏ~ÀǨÏ} "åºÑ¨ÙÎÅ<£. 810
* JO^Œe ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# L^•º#=<åÅÖ’ qÖÏã¨OQÍ qǨÏiã¨∞Î#fl ~å[ǨÏOã¨Å∞, HÀ~ÚÅÅ∞,
áê=Ù~åÅ∞, K«„Hõ"åHÍÅ∞, zÅ∞HõÅ∞, <≥=∞à◊√§ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ѩ‰ΩΔõ Å∞ =∞Ok~åÅ QÀ_»Åg∞^Œ K≥H¯õ |_ç# Hõ$„u=∞
Ѩ‰ΩΔõ Å#∞ K«∂z `«=∞*ÏuH˜ K≥Ok# x["≥∞#ÿ Ѩ‰ΩΔõ Å∞QÍ<Õ ÉèÏqOz ZO`À L`«¯O~îÅ° `À "å\˜x ѨÅ∞Hõiã¨∂Î
JHõ¯_ç K≥@¡H˘=∞‡ÅÃÑ· ˆHiO`«Å∞ H˘_»∞`«∂ P_»∞`«∞O\Ï~Ú.
=. "≥O_çÜ«Ú. 811
Hõ. Ѷ¨∞# ™œO^è•O`«~°â◊Ü«∂º, ã¨# ˆHmˆQÇ¨Ï Hõ$`«Hõ [QÆf^èŒ~° â’
Éèí# K«O„^ŒHÍO`«Kå~°∞ Éèí, =# Ѷ¨Å Éèíi`å=h[=O`«=Ú #QÆ∞K«∞<£. 812
* WOHÍ P q=∂#O "≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅ`À, "Õ∞Öˇ·# QÆ^≥ÌÅ`À, ˆHm QÆ$ǨÅ`À, „H©_®Ñ¨~°fi`åÅ`À,
áêÅ~åu Éèí=<åÅ`À, ѨO_»¡K≥@¡`À xO_ç# =<åÅ`À xO_ç L#flk.
Hõ. ã¨HõÅ~°∞Î â’aè`«O|∞#∞, ã¨HõÅ â◊√ÉèÏ=ǨÏ=Ú ã¨HõÅã¨OѨ`«¯~°=Ú<£
ã¨Hõ֒ѨÉè’QÆ Ü≥∂Qƺ=Ú, ã¨HõÖËÑ≤û`« HÍ=∞^ŒO|∞ ã¨^ŒÅOHõ$`«=Ú<£. 813
* D q^èOŒ QÍ P q=∂#O ã¨=∞ã¨Î |∞∞`«∞â’ÉèÅí `À, ã¨HÅõ â◊√ÉèÏÅ`À, ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ `À ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂
Jxfl ã¨∞MÏÅ∂ J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜ Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ, JxflHÀiHõÅ∂ JOkOѨQÆÅ^≥·, JO^Œ"≥∞ÿ# JÅOHÍ~åÅ`À
XѨC`«∞#flk.
460 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JQÆ∞K«∞ <˘Ñ¨C k=ºq=∂#O|∞ñ QÆeÊOz `«nÜ«∞ ã¨∞+¨=∂ qâı+¨z„`«O|∞Å∞ xi‡Oz# `å#∞#∞O
^≥eÜ«∞O *ÏÅx Ü«∞^Œ∞ƒù`« Hõ~°‡O|~Ú# q=∂#O|∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜O EÑ≤#O Ez Ü«∞=Ú‡kÌÜ«∞
ã¨O`«ã≤OѨ‰õΩO_»∞@ Ü≥∞é˜Oy ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åâ◊Ü«∂aèA˝O_»∞#∞, ã¨O`«∞ëêìO`« ~°OQÆ∞O_»∞#∞ <≥·#
Hõ~ÌŒ=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 814
* J@∞=O\˜ Éèí=º"≥∞ÿ# XHõ k=ºq=∂<åxfl ã¨$+≤ìOz# Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu JO^Œe â’ÉèÏqâıëêÅ#∞
x~å‡}O KÕã≤# `å#∞‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀ ÖË#O`«\˜ P J`«º^Œ∞ƒù`« q=∂<åxfl ^Õ=Ǩ˙uH˜ K«∂Ñ≤OKå_»∞.
J~Ú`Õ P q=∂<åxfl K«∂z P"≥∞ ã¨O`À+¨Ñ¨_»ÖË^Œ∞. P ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
JO`«~O° QÍÅÖ’ QÆÅ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ „QÆÇÏ≤ OKÕ "å_»∂, ã¨O`«∞+¨Çì Ϩ $^ŒÜÚ« _»∂ J~Ú# Hõ~=ŒÌ ∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞
^Õ=Ǩ˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. Ju=, ÉèíQÆ=`«¯$`«O|∞#∞ #dÅ =∞OQÆ,àÏHõ~°O|∞#∞ #QÆ∞ h [ÖÏâ◊Ü«∞=Ú#ñ
^Œqe „QÆ∞OH˜# [O`«∞ q`å#=ÚʼnõΩñ, QÍ=∞ºÑ¶¨Åã≤kú ¿ã‰õΩé∞ñ QÍ# h=Ù. 815
* F ã¨∞O^Œs! W^Œ∞QÀ aO^Œ∞ã¨~À=~°O. nxx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ xi‡OKå_»∞. Wk ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏʼnõÄ
PHõ~°"≥∞ÿ#k. D ã¨~°ã¨∞ûÖ’ ™êfl#O KÕã≤#"åiH˜ HÀi# HÀiHõ Åhfl ã≤kú™êÎ~Ú.
Hõ. W[˚Å=ÚÅ #uÉèíH˜Î x, =∞[˚# "≥Ú#iOz ~¸ q=∂#=Ú "Õ_»¯<£
Å*Ï˚=u! Ü≥∞Hõ¯"≥ Ü«∞x, |∞[˚= "≥Ú#~°OQÆñ QÆ~°Ì=Úñ_»∞ =Å∞¯@Ü«Ú<£. 816
* K≥b! ã≤QÆ∞æѨ_»‰õΩ, D ã¨~À=~°[ÖÏÅÖ’ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À ™êfl#O KÕã≤ ã¨O`À+¨O`À D q=∂<åxfl
P~ÀÇ≤ÏOK«∞ Jx Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu ^Õ=Ǩ˙ux |∞[˚yã¨∂ΠѨeHÍ_»∞.
=. qx Ü«∂ ‰õΩ=ÅÜ«∂H˜Δ Ѩu¿ã"åÜ«∂㨠=∞e<åO|~°Ü«Ú, "Õ}© Éèí∂`«t~À[Ü«Ú, ^èŒ∂o ^èŒ∂ã¨i`åu
Hõ$jÉèí∂`åOyÜ«Ú, â◊|Å ã¨Î#Ü«Ú<≥· Éèí~°Î$ xÜ≥∂QÆO|∞# ã¨~°ã¨fif ã¨eÅ ã¨OÉèí∂`« [ÅK«~å„â◊Ü«∞O
|QÆ∞ aO^Œ∞ã¨~À=~°O|∞ñ „|"ÕtOz `«[˚ÅO|∞Åñ „QÆ∞O‰õΩe_»∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#ñ ^Œ^•fióѨÓ~°
=∞^茺O|∞# ~°∞z~° ã¨∂HΔ͇Oâ◊√Hõ ^è•i}∞Å∞ñ, yâ’~°=Ü«∞ó ѨiáêHõâ’aè`«Å∞, #∞`«ÊÅ QÆO^èŒ∞Å∞
#QÆ∞ Hõ<åºã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞Å∞ ^Õ=Ǩ˙uO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xi. 817
* HõÅ∞=ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ P K≥Å∞= Ѩu ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q#flk. P"≥∞ Ѩu¿ã=Ö’ ÉÏQÍ
JÅã≤áÈ~Ú L#flk. p~° ÉÏQÍ =∂ã≤áÈ~ÚOk. t~À*ÏÅ∞ [_»Å∞ Hõ\Ïì~Ú. â◊s~°O ^èŒ∂o^èŒ∂ã¨i`«"≥∞ÿ
Hõ$tOzOk. =HõΔã¨÷ÛÅ =∞O`å q=~°‚"≥∞ÿáÈ~Ú LOk.
^Õ=Ǩ˙u `«# Éèí~°Î P*Ï˝#∞™ê~°O ã¨~°ã¨fif#n [ÖÏÅ`À#∂, [ÅK«~åÅ`À#∂ xO_ç# P
aO^Œ∞ã¨~À=~°OÖ’ ™êfl#O K≥Ü∞« º_®xH˜ kyOk. JÖÏ P"≥∞ ™êfl#O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P [ńѨ"åǨÏOÖ’
#∞Oz <åEÔH·# ã¨#flx Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞ Hõ@∞ì‰õΩ#fl"å~°∂, #=Ü«∞ø=#=ÚÖ’ L#fl"å~°∂, HõÅ∞= ѨÓÅ
Ѩi=∞à◊O HõÅ"å~°∂ J~Ú# ÃщõΩ¯=∞Ok Hõ#ºÅ∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜ HõxÊOKå~°∞. "å~°∞ P"≥∞`À W\Ï¡ J<åfl~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 461
Hõ. `«~°∞}©! ã¨Oz`«^èŒ~å‡, K«~°}Å =∞QÆ∞ "Õ∞=Ú h‰õΩ ã¨^Œ=∞ÅÉèíH˜ÎO
|iK«~°º ¿ãÜ«∞<Õ~°∞Î=Ú, Hõ~°∞}ÏHõe`ÕHõΔ}=ÚÅñ QÆ#∞ñQ˘#∞ =∞=Ú‡<£. 818
* F Ü«Ú=f! "Õ∞=Ú J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ∞ PK«iOKÕ "åà◊¡O. x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À h‰õΩ
¿ã=Å∞ KÕÜ«∞QÆÅO. h=Ù =∞=Ú‡Å#∞ Hõ~°∞}`À ‰õÄ_ç# Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ`À HõxHõiOK«∞.
ã‘. Jx Ѩe¯ _®ã≤ Ü«∞Ü«∞ºu=‰õΩ #ÉèíºO[ <À^Œfi~°Î#=ÚÅ∞ ÃÑOá⁄#~°ñ *Ëã≤
=∞ÅÜ«∞[ Hõ~°∂Ê~° =∞Ç≤Ï`«"åã≤`« ¿ÇÏ=∞ HõÅâ’^ŒHõO|∞Å [ÅHõ=∂iÛ
^èŒ=à◊ =„ã¨ÎO|∞Åñ ^Œ_çÜ≥ÚuÎ ã¨~åfiOQÆ ^èŒ∂ѨO|∞ ÖÁã¨ñy Hõã¨∂Îi Ü«∞Åñk
=∞OAtO[#‡}˜ =∞Or~° H˜OH˜}© HõÅ~å= Hõe`« "Õ∞YÅÅ∞ ~°`«fl
`Õ. Yz`« `å@OHõ =Ú„kHÍ HõOHõ}Ïk, ã¨=Úz`å#~°… ¿ÇÏ=∞Éèí∂+¨}=Ú ÖÁã¨ñy
Éèí=º=∂ÖϺ#∞ ÖËѨ<åO|~°=Ú ezÛ, +¨„_»™È¿Ñ`« qq^è•#fl ã¨q∞uñ ^ŒxÑ≤. 819
* WÖÏ Jx "å~°O`å P"≥∞ ã¨g∞áêxH˜ KÕ~å~°∞. ^Õ=Ǩ˙uH˜ `«ÅO\˜, #Å∞QÆ∞ÃÑ\˜ì, K«O^Œ#
Hõ~°∂Ê~° ã¨∞QÆO^è•Å∞ "≥^Œ[ÖË¡ |OQÍ~°∞ aO^≥Å [ÖÏÅ`À ™êfl#O KÕ~ÚOKå~°∞. `≥Å¡x =„™êÎÅ`À `«_ç
X`åÎ~°∞. â◊s~°=∞O`å JQÆ~°∞ ^èŒ∂áêÅ∞ "Õâß~°∞. Hõã¨∂ÎiѨÓ`«Å∞ ѨÓâß~°∞. =∞^èŒ∞~°OQÍ ^èŒfixOKÕ
=∞}˜=∞Or~åÅ∞ áê^•Å‰õΩ `˘_çQÍ~°∞. z~°∞QÆO@Å ã¨=fi_ç`À X¿ÑÊ X_®¤}O #_»∞=Ú‰õΩ JÅOHõiOKå~°∞.
~°`åflÅ∞ K≥H˜¯# Hõ~å‚Éèí~°}ÏÅ∂, LOQÆ~åÅ∂, HõOHõ}ÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# qÅ∞=QÆÅ |OQÍ~°∞ ™⁄=Ú‡Å∞
ÔH·¿ãâß~°∞. ѨÓÅ^ŒO_»Å∞ ã≤OQÍiOKå~°∞. +¨„_»™È¿Ñ`« Éè’[<åÅ`À ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ~°Kå~°∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO QÆ#Hõ áê„`«~°z`«O|∞ Å~Ú# Hõ~°∂Ê~° h~å[#O|∞Å x"åoOz ~°∞z~åã¨#O|∞#ñ
QÆ∂~°∞ÛO_»ñɡ\˜ì ^Œ~°Ê}O|∞ ¿ãu H˜zÛ#O ^Œ„`«ÊuѶ¨e`« x[^ÕǨÏO|∞ñ QÆ#∞OQ˘x Hõ~°Ì=Úx
=∞#O|∞#O ^ŒÅOz# #`«O_»∞#∞O QÆ#ºHÍã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞#∞ ^Œ`üHõΔ}O|∞#ñ ^Œ#ã¨xflkè #∞O_»∞@O
Ez x[Éè~í $ΰ Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ „ѨÉÏè =O|∞#‰õΩ #^Œ∞ƒù`O« |∞ <˘O^≥, #O`«ñ QÆ~=Ì° ÚO_»∞ QÆ$`«™êfl#Ü≥∞ÿ #
^Õ=Ǩ˙uO QÆ#∞OQ˘x q"åǨÏO|∞#‰õΩ =ÚO^Œ@ <ÕK«O^ŒO|∞#ñ ^Œ#~°∞K«∞O_≥ <å K«O^ŒO|∞#ñ
*ˇ<˘flO^Œ∞ K«∞O_»∞@‰õΩ <å#O^Œ Éèíi`«∞O_≥· ÉèÏ~åº ã¨Ç≤Ï`«O|∞QÆñ ^Œ`«¯#ºHÍ ã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞ Q˘Å∞=
x[ q=∂<å~°∂_è»∞O_≥· `å~åQÆ} Ѩi=$`« ~ÀÇ≤Ï}©Ü«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞ ã¨∞^è•Hõ~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ <˘Ñ¨CK«∞O
^Œ^Œ#O`«~°O|. 820
* |OQÍ~°∞ Ñ¨à‹¡~åÅÖ’ Hõ~°∂Ê~°O "≥eyOz Ǩ~°`«∞Å∞ WKåÛ~°∞. ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°`«flÑ‘~î°Og∞^Œ
‰õÄ~ÀÛɡ\˜ì J^ŒÌO KÕuH˜KåÛ~°∞. ^Õ=Ǩ˙u P J^ŒÌOÖ’ „ѨuѶ¨eOz# `«# ~°∂áêxfl K«∂K«∞H˘x `«#Ѩu
J~Ú# Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨux =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOzOk. =∞~°∞HõΔ}OÖ’ Hõ~°Ì=Ú_»∂, "ÕÅH˘Åk Hõ#ºHõÅ∂
`«#K≥O`« ™êHΔÍ`«¯iOKå~°∞. P"≥∞ `«# Éèí~°ÎQÍi Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ „ѨÉèÏ"åxH˜ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞~å Å~ÚOk.
JѨC_»∞ Hõ~°Ì=Ú_»∞ ™êfl#OKÕã≤ Pã‘#∞~åÖˇ· L#fl ^Õ=Ǩ˙ux K«∂Kå_»∞. q"åǨxH˜ =ÚO^Œ∞ P"≥∞ Z\Ï¡
462 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L#fl^À J\Ï¡ˆQ JO`«\˜ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x K«Hõ¯^Œ#O`À L#flO^Œ∞‰õΩ =∞Ǩ#O^ŒO á⁄O^•_»∞. Hõ#ºÅO^Œ~°∂
`«=Ú‡ ¿ãqã¨∂Î LO_»QÍ ã¨fã¨"∞Õ `«∞_≥· q=∂#O ZH˜¯ K«∞Hõ¯Å`À K«∞@ì|_ç# ~ÀÇ≤Ï}© ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#· K«O„^Œ∞xÖÏ
„ѨHÍtOKå_»∞.
K«. z~°â◊√Éèí=¸iÎ Ü«∞=Ú‡x Ü«∞âı+¨kwâ◊ qǨ~° Ü≥∂Qƺ=Ú<£,
ã¨∞~°∞z~° =∞O^Œ QÆO^èŒ=Ç¨Ï â’aè`«=Ú<£, xHõ@„Ѩ^è•`«∞ x
~° ~° ã¨i^ŒO|∞j`«Å `«∞ëê~°=Ú<≥· `«#~å~°∞ "Õ∞~°∞ HõO
~≠
^Œ~°=Ú# ˆHy ^Õ==x`åÜ«Ú`«∞ñ_≥·# ‰õΩÉË~°∞ Kå_»∞Ê#<£. 821
* x`«º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P Hõ~°Ì=Ú_»∞ q=∂<å~°∂_è»∞_≥· ã¨=∞ã¨Î kHÍÊÅ∞~°∂ qǨÏiOK«_®xH˜
Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ#n, "≥∞Å¡QÍ K«Å¡QÍ gKÕ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`åÅ`À ‰õÄ_ç#n, ã¨g∞ѨOÖ’ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ ÃãÅÜÕ∞à◊§h\˜
`«∞OѨÙ~°∞Å K«Å¡^Œ#O HõÅn J~Ú# "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O tY~åÅg∞^Œ ã¨∞~°ã¨∞O^Œs ã¨"Õ∞`«∞_≥·# ‰õΩÉË~°∞xÖÏ
qǨÏiOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 822
=∞. J=∞~À^•º#=# „Ѩ^Õâ◊=ÚÅ∞, #"åº~å=∞Éèí∂=ÚÖò, ^Œà◊
`«∞¯=Ú^•OÉè’[qÉèÏã≤ =∂#ã¨ã¨~°ó ‰õÄÅO|∞Å∞<£, =∞OA ‰õΩO
[=ÚÅ∞O, *ˇ·„`«~°^äŒO|∞ qã¨∞Êùi`« q„ã¨OÉèíO|∞#O EK≥ <≥
Ü«∞º=Ú#O QÆ~°Ì=∞Ü≥∂y HÍ=∞QÆ q=∂<å~°∂_è»∞ñ_≥· K≥K≥Û~°<£. 823
* WOHÍ HÍ=∞QÆ=∞#O QÆÅ P q=∂<åxfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞_≥·# Hõ~°Ì=Ú_»∞ JO^Œ"≥∞ÿ#
#O^Œ#=# „Ѩ^ÕâßÅ#∞ ã¨O^Œi≈OKå_»∞. #=#"À<Õ‡ëêÖˇ·# „H˘O„Q˘`«Î ѨÓ^À@Å#∞ K«∂Kå_»∞. qHõã≤Oz#
HõÅ∞=Å`À, Ѩ^•‡Å`À q~ålÅ∞¡`«∂ L#fl =∂#㨠ã¨~À=~° f~åÅ#∞ uÅH˜OKå_»∞. JO^•Å∞ zO^Õ
á⁄^ŒiO_»¡#∞ J=Ö’H˜OKå_»∞.K≥·„`«~°^äŒO J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ ‰õΩÉË~°∞x L^•º<åxfl ZO`À ã¨O`À+¨O`À
PÖ’H˜OKå_»∞.
=. Wqfi^èOŒ |∞# ã¨=∞ãΫ Éè∂í ÉèÏQÆO|∞#∞ "åÜ«Ú "ÕQOÆ |∞#O QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡i xdÅ "≥=· ∂xHõÖ’HõO|∞
#uâ◊~ÚOz Ö’HõO|∞ÅO [iOK≥, "≥∂Hõ^Δ •Ü«∞‰õΩO_»∞ñ, n~°á÷ ê^Œ∞O_»∞ #QÆ∞ ѨÙO_»sH͉õΩΔ x ã¨#∞fluOz
¿ãqOK«∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩO ÉÁO^Œ~åx Ѩ^•~°÷O|∞Å∞ QÆÅ"Õ? ~Ú@∞¡ Hõ~°Ì=Úñ_»∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜
xdÅ ^è~Œ åK«„HõO |O`«ÜÚ« O EÑ≤ =∞~°Å x[x"åã¨O|∞#‰õΩO [#∞^≥Oz, HÍ=∞ˆHm q<À^•u‡HõÜ∞ÿ≥
Ü«Ú#fl ÉèÏ~°º #∞ѨÅH˜OΔ z ~°u„ѨãO¨ QÆ "åºã¨OQÆO|∞ QÔ H· ˘x |Ǩïq^èOŒ |∞ Å~Ú# ~ÚëÈìÑɨ ’è QÆO|∞Å
|Ǩï=`«û~°O|∞ ÖÁHõ¯=ÚǨ˙~°ÎO|∞QÍ [~°∞ѨÙK«∞ #<Àº#ºã¨~° ™ê=Ö’Hõ#O|∞Å ã¨=Úz`åeOQÆ#
ã¨OÉèÏ+¨}O|∞ÅO QÍÅx~°∂Ѩ}O|∞ ¿ãÜ«∞<Õ~°Hõ â◊`«=`«û~°O|∞Å∞ QÆ_»Ñ≤ `«^Œ#O`«~°O|. 824
* D q^èOŒ QÍ Hõ~=Ì° Ú_»∞ qq^è„Œ Ѩ^âÕ ßÅÖ’ q=∂#Og∞^Œ "åÜ«Ú"ÕQOÆ `À qǨÏiOz ã¨=∞ã¨^Î =Õ `«Å#∂
Juâ◊~ÚOz#"å_≥· <ÕÅ <åÅ∞QÆ∞ K≥~°QÆ∞Å∂ ã¨OK«iOKå_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 463
"≥∂HõΔ„Ñ¨^•`å, Ѩ~°=∞ѨÓAº_»∂ J~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ùx ÉèÏqOz, ¿ãqOKÕ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å∞ á⁄O^Œ*ÏÅx
=ã¨∞Î=Ù Å∞O\ÏÜ«∂? WÖÏ Hõ~°Ì=Ú_»∞ `«# J~åúOy J~Ú# ^Õ=Ǩ˙uH˜ ã¨=∞ãÎ̈ Éèí∂=∞O_»ÖÏhfl K«∂Ñ≤Oz,
=∞m§ `«# x"å™êxH˜ fã¨∞H˘x=KåÛ_»∞. J#O`«~°O â◊$OQÍ~°ˆHm qÖÏ™êʼnõΩ Jaè=ÚY∞~åÖˇ·# WÖÏ¡e
ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl QÆ∞iÎOz# Hõ~°Ì=Ú_»∞ ~°u„H©_® Ѩ~åÜ«∞}∞ _≥·<å_»∞. P ^ŒOѨ`«∞Å∞ J<ÕHõq^è•Öˇ·# Jcè+¨ì
ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂,Î ÃщõΩ¯ã¨O=`«û~åÅ∞ XHõ¯ Hõ}
Δ OQÍ QÆ_áç ê~°∞. J<Àº#ºO uÜ«∞º<≥#· K«∂ѨÙÅ`À
q_çáÈx H“yeO`«Å`À ã¨~°ã¨"≥∞ÿ# ã¨OÉèÏ+¨}Å`À Hõeã≤"≥∞Åã≤ HÍÅQÆ=∞#O QÆ=∞xOK«‰õΩO_® #∂ˆ~O_»∞¡
QÆ_çáê~°∞.
Hõ. =Úx=~°∞ñ _˘Hõ<åñ _ç=Ú‡Åñ, ^Œ# x[^ÕǨÏO|∞ #=q^èŒO|∞Å∞ QÍqO
z #Ü«∞O|∞#ñ ^Œnfi~°º=Ú, ^Œ# ã¨uQÆ~°ƒù=Ú#ñ #=q^èŒO|∞Å xeÃÑ<£. 825
* XHõ<å_»∞ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À Hõ~°Ì=Ú_»∞ `˘q∞‡k q^è•Öˇ·# "Õ~°∞ "Õ~°∞ ^ÕǨÅ∞ ^èŒiOz „Hõ=∞OQÍ
`«# g~åºxfl `«# J~åúOyÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙u QÆ~°ƒùOÖ’ `˘q∞‡k q^è•Å∞QÍ xeKÕ@@∞¡ KÕâß_»∞.
Hõ. Jk HÍ~°}O|∞QÍñ ɡO, á⁄^Œq# =Úx=Å# ^Õ=Ǩ˙uÜ«Úñ QÆ∂ñ`«∞Öò
=Ú^Œ=Ú#ñ QÆ<≥ñ ^˘=∞‡O„_»<£, =Úk`«Ü«Ú =∞k ã¨O`«ã≤OK≥, =Úx=~°∞ñ _»O`«<£. 826
* P HÍ~°}OQÍ Hõ~°Ì=∞=Úx=Å¡ ^Õ=Ǩ˙u `˘q∞‡k=∞Ok ѨلuHõÅ#∞ Hõ#flk. P =∞QÆ∞= `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À ã¨O`À+≤OzOk.
`Õ. ã¨#flºã≤OѨOQÆñ QÀi# ã¨u Ü≥∞é˜Oy, Ü«∂`«‡ñ ÉÁ_»q∞# ã¨O`åѨ =∞QÆæeOѨñ
lO`« "å\˜Å¡ñ *ˇH˜¯@ñ *Ë~Ú ¿ãiÛ, Ѩ^Œ=ÚÅ#∞ <ÕÅ „"åÜ«ÚK«∞ñ |eÔHñ |uH˜. 827
* J#O`«~°O Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ ã¨#flºã≤OѨ^ŒeKå_»∞. P q+¨Ü«∞O J`«x ÉèÏ~°º `≥eã≤H˘#flk.
=∞#ã¨∞ûÖ’ ѨÙ\˜ì# P"Õ^Œ# JkèHõO HÍQÍ, zO`«`À K≥H˜¯eg∞^Œ KÕ~ÚKÕiÛ HÍe„"Õe`À <ÕÅÃÑ· „"åã¨∂Î,
P ^Õ=Ǩ˙u Éèí~°Î`À W\Ï¡ J#flk.
ã‘. J#Ѷ¨∞ ã¨O`å# Ѩ~°ºO`«O|∞ ##∞ñ QÆ∂_ç, =iÎO`«∞ ##∞K«∞ñ |∂~°fi=Ú#ñ |eH˜
‰õÄñ`«∞Å xzÛu H˘=∞~å~°, xѨC _ô, `«~°∞}∞Å∞ Ѩ`«∞Å#∞ ^Œ=∞‰õΩñ ^•~°
Ü«∞~°ã≤ =iÎO`«∞~À Ü«∞x cèu <˘O^≥^Œñ, QÍ=Ù# hѨلuÎHõʼnõΩñ ^Œy#
=~°∞Å ã¨OáêkOz, Ѩi}Ü«∞O|∞Å∞ ¿ãã≤, `«`«Îfiã¨OÇ≤Ï`« <å‰õΩñ ^Œqe `≥Å∞ѨÙ
`Õ. ã¨∞`«∞xñ QÆ$Ѩ¿ãã≤ ##∞ñ QÍ=Ù ã¨∞[#q#∞`«! Ü«∞i÷ ã¨O™ê~°^Œ∞óYO|∞ #Ѩ#~ÚOѨ
#~°∞›ñ_»=Ù h=, HÍ=∞"≥∂ǨÏ=Ú# xO`«, HÍÅ =¸~°Hõ áÈÜ≥∞ <Õ QÆuÜ«Ú ÖËHõ. 828
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! ã¨O`å#O HõeˆQ Ѩ~°ºO`«O <å`À LO\Ï#x ѨÓ~°fiO h=Ù K≥áêÊ=Ù. J#∞QÆ∞
ѨلuHõÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå=Ù. D Ü«Ú=`«∞Å∞ `«=∞‰õΩ `«y# Éèí~°ÎÅ#∞ `å"Õ∞ Z\Ï¡ "≥^Œ∞‰õΩHÀ QÆÅ~°∞ –
464 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J<Õ cèu <å =∞#ã¨∞û‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∂ =ÙOk. JO^Œ∞Hõx D ‰õÄ`«∞à◊¡‰õΩ `«y# =~°∞Å#∞ J<Õfi+≤Oz "åiH˜
q"åǨÏO KÕã≤, <å‰õΩ "Õ^•O`« q+¨Ü«∂Å#∞ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨ÊQÆÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ „Ѩ™êkOz ##∞fl Hõ\ÏH˜ΔOK«∞.
™ê^èŒ∞[# ã¨Oã¨Î=hÜ«∂! ã¨O™ê~° ^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOK«_®xH˜ ã¨HõÅ q^è•ÖÏ ã¨=∞~°∞÷_»=Ù h"Õ Hõ^•! =ÚH˜Î
=∂~åæxfl =ºH©ÎHõiOKÕ "å~°∞ ÖËHõ "≥∂ǨÏO =Å¡ WO`«HÍÅO =º~°÷OQÍ QÆ_çzáÈ~ÚOk.
K«. LѨ~°u =Ù>ˇì <≥·Ç≤ÏHõ ã¨∞M’ѨQÆ`å#∞Éèí=O|∞ÅO^Œ∞, <Õñ
[ѨÅ`«ñ QÍ=∞Éè’QÆ~°u ã¨OQÆ=ÚñQÀi =∞Ǩ`«‡! x#∞fl #
K«ÛѨÙñ ^ŒÅñ á⁄ѨÊñ QÍñ ^≥eÜ«∞ñ*ÏÅHõ ÜÕ∞ =i~ÚOK«∞@<£ Éèí=
`«¯$Ѩ Ѷ¨e~ÚOK≥, =ÚH˜Î x#∞ñ ˆQ=ÅÉèíH˜Î ÉèílOѨñQÆÅæ^Õ? 829
* F =∞Ǩ`å‡! <å‰õΩ DÖ’Hõ ã¨O|O^è•Öˇ·# ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOKåÅ<Õ Pã¨H˜Î #tOzOk.
Éè’QÍÅÃÑ· q~°H˜Î HõeyOk. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K«OK«ÅÉèÏ=O`À HÍ"≥∂ѨÉè’QÍÅ#∞ JaèÅ+≤Oz# ^•x<≥·,
ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h ÉèÏ"åxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ U"Õ"À Ji÷OKå#∞. <å Ѩ@¡ h J#∞„QÆǨÏO Ѷ¨eOzOk. x#∞fl
x~°‡Å ÉèíH˜Î`À ¿ãqOK«_»O KÕ`« =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk QÆ^•!
Ѩ. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ 830
K«. ã¨=∞=∞u <˘Ñ¨C ã¨`«∞Ê~°∞+¨ã¨Yº=Ú ã¨^ŒæuHÍ~°}O|∞, h
K«=∞u qÖ’Å ^Œ∞+¨μÊ~°∞+¨ã¨Yº=Ú ^Œ∞~°æu¿ÇÏ`«∞ =OK«∞ñ l
`«Î=Ú#ñ ^ŒÅOz Ü≥∂y[#`å#∞`«! q∞=Ú‡ ÉèílO`«∞ñ, „ÉÏ}˜ ã¨O
QÆ=∞=Ú#ñ |∞}º áêѨ=ÚÅ∞ ÔQ·H˘x áêO^Œ"≥ Ü≥∞\˜ì "å~°Å<£? 831
* JO`ÕQÍHõ JO^ŒiѨ@¡ ã¨=∂#|∞kú QÆÅ ã¨[˚#∞Å "≥∞ÿ„u L`«Î=∞QÆu Hõeyã¨∞ÎOk. hK«"≥∞ÿ#
|∞kúQeÆ ,æ K«OK«Åz`«∞ÖÎ #·ˇ ^Œ∞~°̊#∞Å ¿ãflǨÏO =Å¡ ^Œ∞~°u
æ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D ã¨OQÆu =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz,
Ü≥∂y[# ã¨#∞fl`«∞_»"≥·# x#∞fl <Õ#∞ ¿ãq™êÎ#∞. „áê}∞Å ã¨=∂QÆ=∞O =Å¡<Õ Z\˜ì"åiÔH·<å ѨÙ}Ϻ֒ ÖËHõ
áêáêÖ’ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ "Õ^Œ<åÉèí~°, =Ú# =Ú#∞‰õΩK«∞ñ |Å∞Hõñ QÆ~°Ì=Úñ_»∞ =∞#∞ѨلuÎO
QÆ#∞ñQ˘x ã¨~°ã≤[#Ü«∞#∞ =, K«#=ÚÅ∞ =∞k ã¨O㨇iOz ã¨u H˜@¡xÜ≥∞<£. 832
* D q^èŒOQÍ ^Õ=Ǩ˙u q∞H˜¯e "Õ^Œ#`À Ѩi`«Ñ≤OK«∞`«∂ ѨeH˜Ok. P"≥∞ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ PÅH˜Oz
Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx "åHͺÅ∞ 㨇iOK«∞H˘x =∞#∞Ѩلu J~Ú# ^Õ=Ǩ˙ux K«∂z P"≥∞`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. =∞#∞ã¨∞`«! h =∞k ^Œ∞óYO, |∞#∞ ÉÁO^Œ‰õΩ, =∞z~°HÍÅ=Ú# ÉèíQÆ=O`«∞O
_»#Ѷ¨ÚO _»HõΔ~°∞ñ_»∞ [<å, ~°Ì#∞ñ_»∞ Éèí=^Œæ~°ƒù=∞O^Œ∞ñ ^ŒQÆ =ã≤~ÚOK«∞<£. 833
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 465
* F =∞#∞#Okh! h=Ù =∞#ã¨∞ûÖ’ ^Œ∞ódOK«=^Œ∞.Ì J#Ѷڨ _»∂ JHõ~Δ ∞° _»∂ J~Ú# q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_»∞
H˘Åk HÍÅOÖ’<Õ h QÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ_»∞.
Hõ. =~° xÜ«∞=∞ „=`« xëêª, K«~°} xÜ«ÚHÍÎO`«~°OQÆ ã¨=∞kèHõ"≥· ã¨O
Éèíi`« `«áÈ^èŒ# ^•#, ã¨∞Êùi`« „â◊^•ú#∞ÉèíH˜Î ѨÓ~°fi=Ú QÍñQÆ<£. 834
* h=Ù L`«Î=∞ xÜ«∞=∂Å`À „=`åÅ`À x+¨ª`À K«iOK«∞. x„QÆǨÏO`À ‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û HõÅ^•x"≥·
xO_≥·# `«Ñ¨ã¨∂û, „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À ‰õÄ_ç# ^•#^èŒ~å‡Å∂ PK«iOK«∞.
=∞. =∞é˜ <å~åÜ«∞}∞ áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÅ∞ ã¨=∞ºQƃùH˜Îñ |∂lOK«∞ `«
`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªñ_»∞ =∂#ã¨O|∞# Éèí=`«∂Ê*Ï ã¨∞ã¨O„Ñ‘`«∞ñ_≥·
Hõ~° =∞i÷O ^Œ~°∞}©t~À=∞}˜! Éèí=^Œæ~°ƒùã¨∞÷ñ_≥· Ü«ÚO_ç `åñ
QÆ~°∞}O *ËÜ«Ú Éèí=#‡<À[x`« â◊OHÍ„QÆOkä qKÕÛù^Œ=Ú<£. 835
* N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ xO_≥#· ÉèHí `Θ À ѨÓlOK«∞. ѨÙ~°∞ëÈ`«=«Î Ú_≥#· P q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞
h ѨÓ[ʼnõΩ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok h QÆ~°ƒù=ÚÖ’ x=ã≤™êÎ_»∞. h =∞#ã¨∞ûÖ’ ѨÙ\˜ì# ã¨O^ÕǨÅ =Ú_»∞Å#∞
q_»n™êÎ_»∞.
-: ^Õ=Ǩ˙u QÆ~°ƒùO|∞# q+¨μ‚O_»∞ QÆÑ≤ÖÏKå~°∞ºO_»∞QÍ #∞^Œ~ÚOK«∞@ :-
K«. J#=Ù_»∞ ^Õ=Ǩ˙u ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# ã¨O`«ã¨=∞Ok Ü«∞=Ú‡hO
„^Œ∞x =K«# „Hõ=∞O|∞#ñ |~°∞<£ ÉèíQÆ=O`«∞ ##O`«∞ñ |^Œ‡Ö’
K«#∞ ǨÏi q+¨μ‚ #~°Û#=Ú ã¨Å∞ÊK«∞ #∞O_»ñQÆñ Q˘xfl Ü«∞|Ì=ÚÖò
ã¨#∞<≥_» ^•#"åO`«‰õΩñ_»∞ ã¨=∞‡uñ QÍ~°Ì=∞"≥∞ÿ# `Õ[=Ú<£. 836
Hõ. ^èŒi~ÚOz Ü«∞=Ú‡hO„^Œ∞x, `«~°∞}© QÆ~°ƒùO|∞=Å# ^Œ#∞*Ïi â◊g∞
`«~°∞ HÀ@~°=Ú# "≥·âßfi, #~°∞ñ _»∞^Œ~ÚOz# q^èŒO|∞#<£ [x~ÚOK≥<£. 837
* Jx Hõ ~ ° Ì = Ú_» ∞ K≥ Ñ ¨ Ê QÍ ^Õ = Ǩ ˙ u qx `« # =∞#㨠∞ ûÖ’ ZO`À 㨠O `À+¨ Ñ ¨ _ ç O k.
=ÚhO„^Œ∞x=∂@Å „ѨHÍ~°O ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, J#O`«∞_»∞, Hõ=∞ÅÖ’K«#∞_»∞, áêѨ"≥∂K«#∞_»∞ J~Ú#
=∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ ѨÓlã¨∂Î LO_»QÍ H˘<ÕflO_»∞¡ QÆ_çKå~Ú. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Hõ~°Ì=∞ =Úhâ◊fi~°∞x
`Õ[ã¨∞û#∞ ^èiŒ Oz [q∞‡K≥@∞ì `˘é]Ö’ #∞Oz Jyfl ѨÙ\˜#ì @∞¡QÍ ^Õ=Ǩ˙u QÆ~ƒ° Où Ö’#∞Oz Pq~°ƒqù OKå_»∞.
ã‘. JÜ«∞º=ã¨~°=Ú# <åHÍâ◊=Ú# ^Õ= `«∂~°º ÃѶ∂+¨O|∞Å∞ `«∞=ÚÅ =∞Ü≥∞º,
#Ok`« ^Õ=`å|$O^ŒO|∞ ÅO^ŒO^,Œ ‰õΩiã≤i =∞O^•~°‰õΩã¨∞=∞=$+≤ì,
QÆO^èŒ~°fiH˜#fl~°QÍ#O|∞ g`≥OK≥ #Ѩû~ÀQÆ}=ÚÅ Ü«∂@ ÖÁÃÑÊ,
"åqi k‰õΩ¯Åñ QÍqi qiÃã#∞ ^Œqe "å~°∞úÅ HõÅO‰õΩ=Å∞ =∂<≥,
466 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. ™ê^èŒ∞[#=ÚÅ =∞#=ÚÅ∞ ã¨O`«ã≤Öˇ¡, Ǩϟ=∞=ǨïflÅ∞ „ѨÉèíÅñ *ˇ<˘flOk "≥eñÔQñ
QÆ∞ã¨∞=∞Ѷ¨ÅÉèÏ~°=ÚÅ <˘ÃÑÊñ QÆ∞[=ÚÖˇÅ¡, ã¨~°fi㨙êºo K≥<˘flO^≥ [QÆuÖ’#. 838
* P â◊√Éèãí =¨ ∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ k=º=∞OQÆà◊ "å^•ºÅ∞ ^èfiŒ xOKå~Ú. |$O^•~°H|õ $O^•Å∞ ǨÏ~°O¬ `À
=∞O^•~° ѨÙ+¨Ê=~°O¬ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, H˜#fl~°∞Å∂ áê@Å∞ áê_®~°∞. JѨû~°ãŨ ∞ P_®~°∞. k‰õΩ¯Ö’¡
„Hõq∞‡# á⁄QÆ=∞OK«∞ =∂Ü«∞=∞~ÚOk. ã¨=Ú„^•Å∞ „ѨâßO`«=ÚÖˇ<· å~Ú. ã¨[#˚ ∞Å =∞#ã¨∞ûʼnõΩ ã¨O`À+¨O
HõeyOk. Ǩϟ=∂QÆ∞flÅ∞ q∞H˜¯e `Õ[ã¨∞û`À "≥eQÍ~Ú. =$HΔÍÅhfl ѶŨ ѨÙ+¨ÊÉèií `åÅ∞ J~Ú<å~Ú. á⁄ÖÏÅÖ’
<å<åq^è•Öˇ·# ÃÑ·~°∞Å∞ #=#"À<Õ‡+¨OQÍ „ѨHÍtOKå~Ú.
=. W\˜ì =∞Ǩϟ`«û=O|∞# ^Õ=Ǩ˙uH˜O ^Œ`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩñ ^ŒnÜ«∞QÆ~°ƒùO|∞#
#∞^Œ~ÚOz# Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙO_≥·# <å~åÜ«∞}∞x ^Œi≈OK«∞H˘é‰õΩ =∞sz „Ѩ=ÚY =ÚxQÆ}
ã¨"Õ∞`«∞O_≥· K«`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ ã¨#∞^≥Oz Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡x ^Œi≈Oz Hõ~°Ì=∞^Õ=Ǩ˙`«∞ÅO QÆ#∞OQ˘x
~Ú@¡xÜ≥∞. 839
* P =∞Ǩϟ`«û= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ǩ˙uH˜ `«`«Îfi*Ï˝<åxfl É’kèOK«_®xÔH· P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’ ѨÙ\˜ì#
Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ ^Œi≈OK«_»OHÀã¨O =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å`À‰õÄ_ç
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ qKÕÛâß_»∞. PÜ«∞# P =∞Ǩ`«∞‡x ^Œ~°≈#O KÕã≤H˘#fl J#O`«~°O Hõ~°Ì=∞ ^Õ=Ǩ˙`«∞Å#∞
K«∂z WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
Hõ. #∞`«K«i`«∞ÖÏ~°! g∞~°Å∞, Hõ$`«Hõ$`«∞ºÅ∞, q+¨μ‚ѨÓ[ñ ˆQ=ÅÉèíH˜Î<£
=∞u x+¨¯Ñ¨@∞ÅÔ~· KÕ, ã≤ui `«^Œ~°Û# Ѷ¨ÅO|∞ ¿ã‰õΩéˇ g∞‰õΩ<£. 840
* ^èŒ#ºK«i`«∞Öˇ·# F ^ŒOѨ`«∞ÖÏ~å! g∞~°∞ Hõ$`å~°∞÷Å∞. x["≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À, x+¨¯Ñ¨@"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À
q+¨μ‚^Õ=Ùx ¿ãqOKå~°∞. g∞ ѨÓ[‰õΩ `«y# Ѷ¨ÅO g∞‰õΩ KÕ‰õÄiOk.
Hõ. „t`« ÉèíÜ«∞ǨÏ~°}∞ñ_»∞, =Úx[#, #∞`« K«i`«∞ñ_»∞, Ѩ~°∞ñ_»∞, g∞ =∞<À~°^äŒã≤kú<£
q`«`«O|∞QÆñ QÍqOK«∞@ñ, [`«∞~°`« g∞ [#‡ q∞OHõ ã¨Ñ¶¨Å`«ñ ÉÁO^≥<£. 841
* Pâ◊„~ÚOz#"åi ÉèíÜ«∂xfl áÈQ˘>Ëì"å_»∞, =Úhâ◊fi~°∞Å∞ [Ü«∞ÃÑ>Ëì K«i„`« HõÅ"å_»∂ J~Ú#
Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ g∞ HÀÔ~¯#∞ K«Hõ¯QÍ <≥~°"ÕiÛ<å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ g∞ [#‡ ™ê~°÷HõO J~ÚOk.
Hõ. q#∞ñ_»∞ ã¨HÍ=ÚÅ∞<≥· ǨÏi, ##∞Ѩ=∞ÉèíH˜Î<£ ÉèílOK«∞#^≥ =ÚH˜ÎH˜ñ *Ï
Å∞#∞, g∞ ѨÙ}ºO ÉË =∞x, H˘xÜ«∂_»ñQÆ =K«∞Û huHÀq^Œ∞ÖÏ~å! 842
* hu áê~°OQÆ`«∞Öˇ·# ^ŒOѨ`«∞ÖÏ~å! q#O_ç. Pã¨H˜Î`À, JkfifÜ«∞"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À q+¨μ‚=Ù#∞ ѨÓl¿ãÎ
J^Õ "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ g∞‰õΩ H˘_»∞ÔH· ѨÙ\Ïì_»∞. JQÆ}º"≥∞ÿ# g∞ ѨÙ}Ϻxfl ZO`«x
á⁄QÆ_Q» ÅÆ #∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 467
=. Jx "≥O_çÜ«ÚO QÆ~°Ì=ÚxO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡#∞, ''Éèí=nÜ«∞ `«#∂Éèí=ÅO „|Hõ@jÅ„=`åKå~°
ã¨OѨ#∞flÖˇ·# =Úx =ˆ~}∞ºÅ‰õΩO ɡO_ç¡¿ãÜ«Ú, =∞@¡~Ú# "åi=Å#O „|*Ïã¨$+≤ì |Ǩïq^èŒO|∞Å
=$kúO ÉÁO^Œ∞——#x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 843
* Jx =∞m¡ Hõ~=ŒÌ° Úx K«∂z, „|Ǩχ W\Ï¡ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•! h ѨلuHõÅ#∞ L`«=Î ∞ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂,
ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅ∂ J~Ú# =Úx„âı+¨μªÅ H˜zÛ q"åǨÏO K≥~Úº. JÖÏ J~Ú`Õ "åi=Å¡ „Ѩ*Ïã¨$+≤ì
J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`«∞Ok Jx =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. J#Ѷ¨∞! Éèí=`«∞û`«∞O_»∞ ã¨=Ú^ŒOz`« `ÕAñ_»∞ <≥·# ~Ú=∞‡Ç¨
`«∞‡xñ |~°"Õ∞â◊√ hâ◊√ #l`«∞<£ #e<å‰õΔΩ #"Õ∞Ü«Ú #K«∞º`«∞<£
Ѷ¨∞#∞x ##O`«∞ <å^Œ∞º #qHÍ~°∞x #HõΔ~°∞ñQÍ ñ^ŒÅOѨÙ, g∞
Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ã¨=∞ã¨Î KÕ`«# xHÍÜ«∞ǨÏ$nÑ≤û`«^•~Ú QÍ=Ù#<£. 844
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! =∞Ǩ`«∞‡_»∂, =∞Ǩ `Õ*’q~ål`«∞_»∂ J~Ú# D h ã¨∞`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î
„áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’x =∞<À~°^ä•Å#∞ <≥~°"Õˆ~Û Ñ¶¨∞#∞_»∞, HÍ|\˜ì h Ѩ\˜ìx – Dâ◊√_»∞, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞
JѨ~ål`«∞_»∞, J"Õ∞Ü«Ú_»∞, JK«∞º`«∞_»∞, J#O`«∞_»∞, P^Œ∞º_»∞, JqHÍ~°∞_»∞, JHõΔ~°∞_»∞ J~Ú#
ѨÙO_»sH͉õΔΩxQÍ ÉèÏqOK«∞.
ã‘. =∂x`« *Ï˝# q*Ï˝# Ü≥∂QÆO|∞Å∞ ##∞ #∞áêÜ«∞O|∞Å <˘#~°ñ *Ëã≤
Ü«∞Å=Ù"≥∞ÿñ QÆ~°‡r=ÙÅ #∞^ŒúiOK«∞@ H˘é‰õΩ #=∞‡Ç≤Ï`å`«‡‰õΩñ_»∞ ã¨=∞„QÆ
Ǩ@Hõ~°∞z [\ÏE@∞O_»∞ #∞`«∞ÊùÅ¡ ѨOHõ[<Õ„`«∞O_»∞ Ѩ^Œ‡Ñ¨„`«
ǨÏÅ ‰õΩeâßO‰õΩâ◊ Åe`« ˆ~MÏOH˜`« K«~°}`«Å∞O_»∞#∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}∞ñ_»∞
`Õ. #QÆ∞K«∞ xѨC_»∞ ã¨~°ã‘~°∞ǨH˜Δ, h^Œ∞, QÆ~°ƒù=∞O ^Œ∞^Œ~ÚOK≥#∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞, h‰õΩñ
^Œ`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ñ QÍqOK«∞ñ, ^•=H©#, ǨÏ$^ŒÜ«∞ ã¨OQÆ`« ã¨Oâ◊Ü«∞ "≥∞Å¡ñ ÉÏѨÙ. 845
* J=∂‡! ^Õ=Ǩ˙f! =∂#hÜ«∂Öˇ·# *Ï˝#q*Ï˝# Ü≥∂QÍÅ<Õ LáêÜ«∂ÅKÕ Hõ~°‡r=Ùefl
L^ŒúiOK«_®xÔH· Hõ=∞ÖωõΔΩ_»∞ h Hõ_»∞ѨÙ# L^Œ~ÚOKå_»∞. |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞ QÆeæ# [\ÏE@O HõÅ"å_»∂,
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂† Ѩ^Œ‡O, ǨÏÅO, =„[O, JO‰õΩâ◊O – D ˆ~YÅ∞ QÆÅ
JiHÍà◊§`À q~ålÖË"¡ å_»∂, ã¨`fiΫ QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»∂ J~Ú WѨC_»∞ h QÆ~åƒù# [x‡Oz# D =∞Ǩ`«∞‡_»∞
h‰õΩ `«`«Îfi É’^èŒ KÕ™êÎ_»∞. ^•O`À h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’x ã¨Oâ◊Ü«∂Åhfl fi áÈ`å~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 846
Hõ. #∞uÔHH˜¯ ã≤^ŒúQÆ} ¿ã, q`«∞ñ_≥· Ѷ¨∞#™êOYºÜ≥∂QÆ qÅã≤`« `«`«Îfi
ã≤÷u x~°`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆÑ≤ÖÏ, Yº`«ñ ^Œ#i K«iOK«∞ h [QÆ„`«ÎÜ«∞ "≥∞Å¡<£. 847
468 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* WO`ÕHÍ^Œ∞. D g∞ Hõ#fl"å_»∞ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl"å_≥· „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# ã≤^ŒúѨÙ~°∞+¨μÅKÕ ¿ãqOѨ |_»∞`«∂
=∞ǨÏhÜ«∞"≥∞ÿ# ™êOYºÜ≥∂QÆO`À „ѨHÍtOKÕ Ñ¨~°`«`«Îfi=∞O^Œ∞ ã¨∞ã≤÷~°∞_≥· ''HõÑ≤Å∞_»∞——J<Õ ¿Ñ~°∞`À D
=¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ ã¨OK«i™êÎ_»∞.
Hõ. Jx ѨeH˜ Ü«∞=∞‡szO, QÆx Ü«Ú^•fiǨ~°÷ =Úxz Hõ=∞ÅAñ _»O`«O
^Œ# #O^Œ#∞ ÅQÆ∞ <å~°^Œ, ã¨#HÍ^Œ∞Åñ QÆ∂_ç Ü«∂`«‡ ã¨^Œ#=Ú HõiÔQ<£. 848
* D q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ q"åǨÏO xq∞`«ÎO =∞sz =∞ǨÏi¬x JHõ¯_Õ xeÑ≤, `«#
‰õΩ=∂~°∞ÅQÆ∞ <å~°^Œ∞_»∞ ã¨#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi`À Hõeã≤ `«# x"å㨙ê÷<åxH˜ "≥àϧ_»∞.
=. JO`« <å Hõ~°Ì=ÚO_»∞ QÆ=∞Åã¨OÉèí=KÀk`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ Ü«∞^äÀz`«O|∞QÍ <åf‡Ü«∞ ^Œ∞Ç≤Ï`«Å
q"åǨÏO|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒÅOz =∞szH˜O QÆà◊Ü«∞#∞ Hõ#ºHõ#∞, #„uH˜ ##ã¨∂Ü«∞#∞, #Oy~°ã¨∞#‰õΩ
„â◊^#úŒ ∞, |∞Åã¨∞ºÎ #‰õΩ Ç¨Ïq~°∞ƒù=Ù#∞, |∞ÅǨï#‰õΩ QÆuxñ, „QÆ`∞« =Ù#‰õΩñ „yÜ«∞#∞, Éè$í QÆ∞#‰õΩ MϺux,
=ã≤+¨μª#‰õΩ #~°∞O^èŒux, #^èŒ~°∞fi#‰õΩ âßOuxOQÍ x[‰õΩÖÏKå~°ã¨~°}˜O |i}Ü«∞O|∞ QÍqOz#
"å~°∞#∞ QÆ$`«^•~°Ñ¨i„QÆǨïÅ∞#∞, QÆ~°Ì=∞ Hõ$`«ã¨OÉèÏ=<å ã¨OÉèÏq`«∞Å∞#∞ #QÆ∞K«∞ #`«xKÕ`«
##∞*Ï˝`«∞Öˇ· *ÏÜ«∂ã¨Ç≤Ï`«∞ ÅQÆ∞K«∞ x*Ï„â◊=∞ Éèí∂=ÚʼnõΩO [xi. J#O`«~°O|∞ Hõ~°Ì=ÚO_»∞
^Õ"À`«=Î ÚO_»Q∞Æ q+¨μO‚ _»∞ ^Œ# =∞Ok~°O|∞# #=`«iOz =ã≤OzÜ«ÚO@O ^Œ# z`«OÎ |∞# <≥éO˜ y
qqHõÎ ã¨÷ÅO|∞#‰õΩO [x Ü«∞K«Û@ñ QÆÑ≤Å∞xH˜ =O^Œ#O ÉÏK«iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 849
* `«~åfi`« Hõ~°Ì=Ú_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx P^Õâß#∞™ê~°O `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎʼnõΩ ÃÑO_çO_»∞¡ KÕÜ«∂Åx
xâ◊Û~ÚOz#"å_≥· Hõà◊#∞ =∞sz =∞ǨÏi¬H©, J#ã¨∂Ü«∞#∞ J„u=∞ǨÏi¬H©, „â◊^Œú#∞ JOy~°ã¨∞#‰õÄ,
ǨÏq~°∞ƒù=Ù#∞ ѨÙÅã¨∞κ#‰õÄ, QÆux ѨÙÅǨï=Ù#‰õÄ, „H˜Ü«∞#∞ „Hõ`«∞=Ù#‰õÄ, MϺux Éèí$QÆ∞=Ù#‰õÄ,
J~°∞O^èŒux =ã≤+¨μª#‰õÄ, âßOux J^èŒfi~°∞º#‰õÄ WzÛ `«# ‰õΩÖÏKå~°O „ѨHÍ~°O Ü«∞^ä•qkèQÍ q"åǨÏO
KÕâß_»∞. P `˘q∞‡k=∞Ok =∞Ǩ=Ú#∞Å∂ Hõ~°Ì=∞ Hõ#ºÅ#∞ ÃÑO_®¡_ç Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x ã¨`å¯~åÅ∞
JO^Œ∞H˘x PÜ«∞# JÉèíº#∞[˝`À ã¨fã¨"Õ∞`«OQÍ `«=∞ `«=∞ P„â◊=∂ʼnõΩ "≥àϧ~°∞.
J#O`«~°O ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«# WO\’¡ ѨÙ\˜ì, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl q+¨Ü«∂xfl =∞#ã¨∞û‰õΩ
`≥K«∞ÛH˘x Hõ~°Ì=Ú_»∞ UHÍO`«„Ѩ^Õâ◊OÖ’ HõÑ≤Å∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. K«`«∞~å`«‡! q#∞ =∂`«‡Hõ$`«=Ú Öˇ·#\˜ì Ü«∞=∞OQÆà◊ Éèí∂`« Hõ~°‡O|∞ Å<≥_ç
^•"åyfl tYÅKÕ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#∞Öˇ· #\˜ì r=ÙÅ∞ ^Œ∞^Œ=Ú@ì ÖËHõ
áêÜ«∞Hõ ã¨O™ê~°|^Œ∞úÖˇ· Ü«ÚO^Œ∞~°∞ `«^Œƒù= ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O|∞ Å~Ú#
ã¨HõÅ ^Õ=`«Å∞ „|ã¨#∞flÅ∞ #QÆ∞^Œ∞~°∞ |Ǩï[#‡ Ѩiz`« „áêѨÎÜ≥∂QÆ
`Õ. z~°ã¨=∂kè `«áÈx+¨ªKÕ qqHõÎ, ^Õâ◊=ÚÅ Ü≥∂y[#=ÚÅ∞ ^èŒ$`«∞Å <Õ =∞
Ǩ#∞ÉèÏ=Ù qÖ’H˜O`«∞ ~°\˜ì k=º, ѨÙ~°∞+¨~°`«flO| <å ~ÚO@ñ |∞\˜ì f=Ù. 850
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 469
* F =∞Ǩ`å‡! ѨÓ~°fiO `å=Ú KÕã≤# J=∞OQÆà◊Hõ~åÖˇ·# HÍ~åºÅ∞ J<Õ HÍiÛK«∞Û =∞O@Ö’¡
QÆ#QÆ# HÍeáÈ`«∂ L#fl r=ÙÅ∞, ɡ@ · Ѩ_Ö» HË õ Z_»`Q≥ xÆ ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ |OkèOѨ|_ç# "åÔ~· LO\Ï~°∞.
KåÖÏ HÍÅO WÖÏ QÆ_zç áÈ`«∞Ok. ^Õ=`«Å J#∞„QÆÇϨ O =Å¡#∂, |Ǩï[#‡Å ѨiK«Ü∞« O =Å¡#∂ „áêÑ≤OÎ z#
Ü≥∂QÆã¨=∂kè`À xëêªQÆi+¨μªÖˇ·# Ü≥∂y „âı+¨μªÅ∞ UHÍO`«„Ѩ^Õâ◊OÖ’ U=∞~°∞áê@∞ ÖËHõ U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚
^Œi≈™êÎ~À J@∞=O\˜ ^Õ"åk^Õ=Ù_»=Ù h=Ù <å~ÚO\˜Ö’ [x‡OKå=Ù.
=. =∞é˜ÜÚ« ã¨O™ê~°K„« Hõ Ѩi„ÉèÏ=∞º=∂}∞Å =∞QÆ∞K«∞ „QÍ=ںŠ=∞~Ú# =∂ =~°#«Î O|∞Å#∞ QÆ}O˜ ѨHõ
=∞nÜ«∞ QÆ$ǨÏO|∞#O |∂~°fiO|∞#O „|u„â◊√`«O|∞ Å~Ú# Éèí=nÜ«∞ "åHõºO|∞Å∞ ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»
##∞„QÆÇ≤ÏOѨ #∞^Œ~ÚOz `«x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 851
* ã¨O™ê~°K«„HõOÖ’ y~°y~° „uѨÊ|_»∞`«∂, Ѩ~°=∞ áê=∞~°∞Å"≥∞ÿ# =∂ „Ѩ=~°Î# ÖˇH˜¯OѨHõ, ѨÓ~°fiO
P#u WzÛ# "Õ∞~°‰õΩ =∂@ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«\ÏxÔH· <å‰õΩ=∂~°∞_»"≥· ѨÙ\Ïì=Ù Jx =∞m§
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. `«ÅáÈÜ«∞ñQÆ #„áêHõ$`«, |ÅÜ«ÚHõÎ K«`«∞~°∞ƒù*Ïk Éèí=^Œ=`å~°O
|∞Å∞ h Hõ#∞~°∂Ѩ=ÚÖˇ·, á⁄Å∞á⁄O^Œ∞O QÍ^≥ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨! =∞Ǩ`å‡! 852
* F Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê! =∞Ǩ`å‡! „ѨHõ$uH˜ Jf`«"≥∞ÿ# |ÅѨ~å„Hõ=∂Å∞ QÆÅ <åÅ∞QÆ∞KÕ`«∞Å`À
„ѨHÍtOKÕ h J<ÕHÍ=`å~åÅ∞ Jxflq^è•ÖÏ h‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 853
Hõ. J#Ü«∞=Ú Éèí=nÜ«∂„t`«, [# ã¨O~°HõΔ}=Ú H˘é‰õΩ ã¨=∞‡u`Àñ ^•
eÛ# =∂#= ~°∂ѨO|∞Å∞, ##∞~°∂Ѩ=Ú ÅQÆ∞#∞ QÍ^≥ ǨÏi! h ÔHѨÙ_»∞<£. 854
* JO`ÕQÍHõ FǨÏs! J#=~°`«=¸ x#∞fl P„â◊~ÚOKÕ P~°∞ÎÅ#∞ P^Œ∞HÀ_®xÔH· h=Ù JOwHõiOKÕ
~°∂áêÅ∞ h‰õΩ J#∞~°∂áêÖË J=Ù`«∞O\Ï~Ú.
Hõ. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« `«`«Îfi*Ï˝<å, ~°÷=Ú q^Œfi[˚#QÆ}O|∞ ^Œqe #=∞™ê¯
~°=Ú Ö’eñ *ËÜ«Ú Ñ¨^ŒÑ‘, ~î°=Ú QÆÅ x#∞ñ ÉÁQÆ_» =â◊"≥∞! ~î°=}˜Å¡OQÆ<£. 855
* Ѩ~=° ∞Ѩq„`«"∞≥ #ÿ `«`fiΫ *Ï˝#O „áêÑ≤OÎ K«@OHÀã¨O q^•fiOã¨∞Öˇ#· "å~°∞ q_»∞=‰õΩO_® #=∞㨯iOKÕ
áê^ŒÑ‘~î°O QÆÅ x#∞fl =i‚OK«_®xH˜ Z=iH˜ ™ê^茺O?
ã‘. ã¨=∞kèHõ +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º HÍ~°}∞ñ_»=٠Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»=Ù, „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨
=∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° `«<凄`« `«`üHΔÀÉèíHõ ¿ÇÏ`«∞ HÍÖÏ`«‡ qMϺ`« ^èŒ$uq,
[QÆ^•`«‡‰õΩñ_»=Ù zK«ÛùH˜Îq <åf‡Ü«∞ [~î°~° xH˜ΔѨΠqâ◊fi„ѨѨOK«
=Ú#∞ QÆÅ ã¨~°fi[˝ =¸iÎq, ã¨fiK«ÛùO^Œ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO_»=Ù, ã¨~°fi™êH˜Δ
470 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. =QÆ∞K«∞ñ QÆÑ≤ÖÏYºñ ^Œ#~å~°∞ #\˜ì h‰õΩ, ##Ѷ¨∞! „"≥ÚÔH¯^Œñ, |∞„`«∞ÎO_» =QÆ∞K«∞ h=Ù
<å‰õΩñ |∞\˜ì# Hõ`«# |∞∞}„`«Ü«∞O|∞, =Å#ñ ÉÏã≤u, xñHõ ÉèíHõÎ=~°^Œ! <Õ#∞. 856
* F ÉèíHõÎ=~°^•! Jáê~°"≥∞#ÿ +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~åºÅ‰õΩ h=Ù HÍ~°}Éèí∂`«∞_»=Ù! Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»=Ù! „ѨHõ$u,
ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, =∞ǨÏ`«∞Î, JǨÏOHÍ~°O, ѨOK«`«<凄`«Å∞ Jhfl h"Õ! gxx HΔÀaèOѨ KÕÜ«∞_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ#
HÍÅO ‰õÄ_» h ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞! h=Ù ã≤÷~°=¸iÎq. [QÆ^ŒO`«~åºq∞"≥·# ™êfiq∞q! zK«ÛùH˜Î Ü«Ú‰õΩÎ_»=Ù! ã¨=∞ã¨Î
qâßfihfl L^Œ~O° Ö’ ѨkÅѨ~∞° Û‰õΩ#fl ã¨~fi° A˝_=» Ù! ã¨fi`«O„`«∞_»=Ù, ã¨~fi° ™êH˜qΔ ! J@∞=O\˜ h=Ù ''HõÑÅ≤ ∞_»∞——J<Õ
¿Ñ~°∞`À "≥Å∞QÆ∞`«∂ L<åfl=Ù. F ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù <å‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞Î_»"≥· ѨÙ@ì_»O
=Å¡ <Õ#∞ ^Õ=, |∞∞+≤, Ñ≤`«$ |∞∞}ÏÅ∞ =¸_çO\˜ #∞O_ô q=ÚH˜Î á⁄O^•#∞.
`Õ. =∂x`«„=`« Ü≥∂QÆã¨=∂kè xÜ«∞uñ, *ˇOk Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^Œ Ü«ÚQÆ=Ú
_≥O^Œ=Ú#ñ *ËiÛ â’HõO|∞ÅO^Œ∞ñ ^˘Åñy, ã¨OK«iOK≥^Œ #Oz`«ã¨÷Å=Ú ÅO^Œ∞. 857
* L`«Î=∞ „=`åÅÖ’ Ü≥∂QÍÅÖ’ ^蕺<åÅÖ’ xÜ«∞=∞O HõÅ"å_ç<≥·, h áê^ŒÑ¨^Œ‡^ŒfiÜ«∞O <å
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ѨkŠѨ~°∞K«∞H˘x ^Œ∞óMÏÅxflO\˜h ^Œ∂~°O KÕã¨∞H˘x, ѨÙ}º„Ѩ^ÕâßÅÖ’ ã¨OK«i™êÎ#∞.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ q#flqOz#, =ÚxѨÙOQÆ=Ùñ _≥·# Hõ~ÌŒ=Úx =K«#O|∞Öò
qx ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ #, Ü«∞º#Ѷ¨Úñ_»∞ QÆÑ≤Å∞O_»∞ =eÔH #i‡e ^ÀñѨ<£. 858
* Jx D „ѨHÍ~°OQÍ q#flqOK«∞‰õΩO@∞#fl Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x =∂@Å∞ PÅH˜Oz ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
HõÑ≤Å∞_»∞ PÜ«∞##∞ K«∂z J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. <å KÕ`«ñ |∂~°fiO|∞#O „|u„â◊√`«"≥∞ÿ# =K«#=ÚÖò ^ŒÑ¨ÊHõ =~°=ÚhO„^Œ!
h ~ÚO@ñ |∞\˜ìu, xˆ~›`«∞Hõã≤÷u Éèí∂i^ŒÜ«∂ QÆ∞}O|∞# #"åѨÎ
ã¨HõÅHÍ=Úñ_», <Õ#∞ ã¨#∞‡x"Õ+¨O|∞ ^èŒi~ÚOK«∞>ˇÅ¡ <å H˘é‰õΩñ QÍ^Œ∞,
q#∞ =∞Ǩ`«‡‰õΩÖˇ·# =Ú#∞ʼnõΩñ |~°=∂`«‡, QÆ∞~°∞ ã¨kfi"ÕHõO|∞ #~°ã≤ K«∂ѨÙ
`Õ. `«`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ H˘é‰õΩ#∞ ^•ÅÊñ|_ç#, Ü«∞Oz`« =ºHõÎ=∂~°æ "≥∞ÿ#\˜ì ^ÕǨÏ
=∞x `«ÅOѨÙ=Ú, =∞`«Ê^Œ^蕺# ÉèíH˜Î, nèѨ~åÜ«∞} =∞Ç≤Ï=∞O|∞ ^Õ[iÅ¡. 859
* F Hõ~=Ì° ∞=Úhâ◊fi~å! <Õ#∞ WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ h‰õΩ WzÛ# "åQÍÌ#O "Õ∞~°‰Ωõ J"åº["≥∞#ÿ J#∞„QÆÇϨ O`À
h ~ÚO@ ѨÙ\Ïì#∞. J"åã¨ÎHÍ=Ú_» <≥·# <å‰õΩ HÀiHõ ÅO@∂ Ug ÖË=Ù. <Õ#∞ D =Úx"Õ+¨O ^èŒiOK«_»O
<åHÀã¨O HÍ^Œ∞. =∞Ǩ`«∞‡Öˇ#· =Ú#∞ʼnõΩ, Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ – Ѩ~=° ∞q"ÕHOõ `À ‰õÄ_ç# – `«`fiΫ *Ï˝<åxfl
„ѨɒkèOK«@O HÀã¨O ^èŒiOz# ^ÕǨÏOQÍ nxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ. ÉèíH˜Î ѨÓ~°fiHõOQÍ <å áê^•Å#∞ ^蕺xOK«∞.
=∞Ç≤Ï=∞`À q~ålÖË¡ h |∞kúx <åÜ«∞O^Œ∞ ÅQÆflO K≥~Úº.
Hõ. ã¨=∞kèHõ x+¨ªO QÆ$`«Ü≥∂, QÆ=Ú#<£ ã¨#flºã¨Î ã¨HõÅ Hõ~°∞‡ñ_»"≥· "≥∂
ǨÏ=Úñ ÉÏã≤ ÉèíH˜ÎKÕ "≥∂, HõΔ=ÚÔH· Éèíl~ÚOѨ٠##∞ qHÍ~°~°Ç≤Ï`«∞ñ_≥·, 860
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 471
* h=Ù JkèHõ"≥∞ÿ# x+¨ª HõÅ"å_ç"≥· Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J#∞ã¨iOK«∞. ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å#∂ <åˆH JiÊOK«∞.
"≥∂ǨxH˜ Ö’|_»‰õΩ. =∞<ÀqHÍ~åÅ∞ `«ºlOK«∞. "≥∂HõΔO HÀã¨O ##∞fl ÉèíH˜Î`À ÉèílOK«∞.
Hõ. ##∞ñ |~°"Õ∞â◊√ñ |~°O*’º, ux ##Ѷ¨Ú ##O`«∞ ^Õ=^Õ=Ù ã¨HõÅÉèí∂
`«xHÍÜ«∞ QÆ∞Ǩâ◊Ü«Ú <å, ^Œ∞ºx #A <å^ŒºO`«â◊¥#∞º ^Œ∞i`«q^Œ∂~°∞<£. 861
Hõ. u~°=ÚQÆ Éèí=nÜ«∂O`«ó, Hõ~°} ã¨~À*Ï`« Hõi‚HÍ`«Å=Ú# ã¨∞
ã≤÷~°∞ñ *Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å, x~°ã≤Oz =∞<À-O|Hõ=Ú# <≥é˜ñ QÆ#∞ =∞#Ѷ¨∂! 862
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∂, Ѩ~°O*’ºuh, J#Ѷ¨Ú_»#∂, J#O`«∞_»#∂, ^Õ=^Õ=Ù_»#∂, ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ x=ã≤OKÕ "å_»#∂, P^Œ∞º_»#∂, JA_»#∂, P^ŒºO`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»#∂, ^Œ∞i`«^∂Œ ~°∞_»#∂
J~Ú# ##∞fl Hõ^ŒÅ‰õΩO_® hǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å=∞^茺OÖ’ ѨkÅOQÍ xeÑ≤ l`ÕO„kÜ«Ú_»"≥· =∞<À<Õ„`«O`À
ã¨∂\˜QÍ ^Œi≈OK«∞.
=. J>Ë¡x. 863
Hõ. `«#i# "≥∂HõΔ=Ú <˘O^≥^Œ, =x ѨeH˜#ñ QÆ~°Ì=ÚO_»∞ #=Ú‡x ‰õΩÅ K«O
„^Œ∞x =ÅQ˘x =O^Œ#=ÚÅ∞, Ѷ¨∞#=ÚQÆ #uÉèíH˜Îñ *Ëã≤ H“`«∞Hõ =∞Å~°<£. 864
* P q^èŒOQÍ PK«i¿ãÎ h=Ù "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å=Ù Jx ѨÅ∞HõQÍ Hõ~°Ì=Ú_»∞ =Úx‰õΩÅ uʼnõΩ_≥·#
HõÑ≤Å∞#‰õΩ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã≤ J`«ºO`« ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iOKå_»∞. q∞H˜¯e H“`«∞HõO HõÅ"å_≥·<å_»∞.
Hõ. =ÚxQÆ} ¿ãq`« =∞QÆ∞ =#, =Ú#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ =∞ø#=Ú# xã¨ûOQÆ∞O
_»∞#∞ =Ç≤Ïfl~°Ç≤Ï`«∞ñ _»xˆH, `«#∞ñ_≥· Ü«∂`≥·‡Hõ â◊~°} `«`«Ê~°∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 865
=. Ѩ~„° |ǨχO|∞ñ l`«OÎ |∞# xeÊ Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞ q_çz =∞=∞`«fiO|∞ x~°ãO≤ z ^ŒÜ∂« QÆ∞}O|∞#O
*Ëã≤ ã¨HõÅ Éèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ ã¨=∞`«fiO|∞ Éèíl~ÚOz âßO`« âı=Ú+‘QÆi+¨μªO _»QÆ∞K«∞ xã¨Î~°OQÆO|QÆ∞
"åiú K«O^ŒO|∞# nè~°∞O_≥· xdÅ „ѨѨOK«O|∞#∞ "åã¨∞^Õ==∞Ü«∞O|∞ñQÍñ ^ŒÅOK«∞K«∞ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆO|∞# ÉèÏQÆ=`«QÆuO ÉÁO^≥ #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞xO QÆ#∞OQ˘x
Hõ~=Ì° ÚO_»∞ =#O|∞#‰õΩO [x# Ü«∞#O`«~O° | =∂`«$=`«ûÅ∞O _»~Ú# HõÑÅ≤ ∞O_»∞ aO^Œ∞ã¨~O° |∞#
=ã≤ ~ ÚOz Ü« Ú O_» ^Õ = Ǩ ˙ u `« ` « Î fi =∂~åæ „ QÆ ^ Œ ~ ° ≈ ‰õ Ω O _» ~ Ú# 㨠∞ `« ∞ xO QÆ # ∞OQ˘x
„|Ǩχ=K«#O|∞Å∞ ^ŒÅOK«∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 866
* Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ =Úx[# x"åã¨Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# J~°}ϺxH˜ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» =∞ø#O =Ç≤ÏOz
D Ö’Hõã¨O|O^è•Åhfl `«ºlOz Ǩϟ=∂k JyflHÍ~åºÅ∞ q_çz XHõKÀ@ xÅ∞=Hõ JO`«\Ï u~°∞QÆ∞`«∂
`«#Ö’x Ѩ~°=∂`«‡<Õ â◊~°}∞*ÁzÛ#"å_≥· P Ѩ~°„|Ǩχ<Õ z`«ÎOÖ’ áê^Œ∞H˘eÊ, ''<Õ#∞ <åk——J<Õ ÉèÏ"åxfl
=^Œe =∞=∞HÍ~åxfl q_çz ^ŒÜ«∂=∞Ü«∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂ `«#`À ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∂Î,
472 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„ѨâßO`« ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_≥,· JÅÅ∞ ÖËx ã¨=Ú„^ŒOÖÏQÍ KåOK«Åº~°ÇÏ≤ `«∞_≥· ã¨=∞ã¨Î „ѨÑO¨ Kåhfl q+¨μ=‚ ∞Ü«∞OQÍ
ÉèÏqã¨∂Î ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO`À ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ á⁄O^Õ Ñ¨~°=∞Ѩ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞x`À WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ~°Ì=Ú_»∞ =<åxH˜ "≥o¡# J#O`«~°O ^Õ=Ǩ˙u aO^Œ∞ã¨~À=~°O ^ŒQÆæ~° L#fl HõÑ≤Å∞x ^Œi≈OzOk.
=∂`«$=`«ûÅ∞_»∂, `«`«Îfi=∂~åæxfl „Ѩ^Œi≈OKÕ"å_»∂ J~Ú# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«∂z ^Õ=Ǩ˙u „|Ǩχ K≥Ñ≤Ê#
"åHͺÅ#∞ [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x WÖÏ J#flk.
-: ^Õ=Ǩ˙u Ѩ٢`«∞Î_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞ºx =Å# `«`«Îfi*Ï˝#O|∞ =_»Ü«Ú@. :-
Hõ. Jã¨kO„kÜ«∞ Ѷ¨∞~°¬}=Ú#, =ã¨∞=∞u xifi}‚ #QÆ∞K«∞ =#Ô~_ç <å H©
Ü«∞ã¨^Œ$â◊ "≥∂Ç¨Ï `«"≥∂ qx, ~°ã¨#O |#Ѷ¨∂`«‡! ÜÕ∞ "≥~°=Ù# Ѷ¨∞\˜OK«∞<£? 867
* F ã¨K«Ûi„`«∞_®! ÃÑK«Ûie¡# WO„kÜ«∞ ã¨OѶ¨∞~°¬}O =Å¡ d#∞fl~åÅ<≥· qKåiã¨∞Î#fl <å‰õΩ D
JO`«∞ÖËx J*Ï˝<åO^èŒHÍ~°OÖ’#∞Oz |Ü«∞@Ѩ_Õ J=HÍâ◊O U LáêÜ«∞O =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
Hõ. Ѩ@∞ Ѷ¨∞# h~°O„^èŒ `«=∞ó, Ѩ@ŠѨs=$`« [QÆ„`«ÊѨOK«=Ú#‰õΩ <≥
Hõ¯\˜ Ö’K«#"≥∞ÿ =∞Ç≤Ï`À, `«¯@~°∞z "≥Å∞ñQÆ∞^Œ∞=Ù ÉèÏ#∞ÔH·=_ç ##Ѷ¨∂! 868
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! ^Œ@ì"≥∞ÿ# HÍ~°∞"Õ∞Ѷ¨∂Å Hõ\˜HõpHõ@¡`À P=iOѨ|_ç# D =∞Ǩ„ѨѨOKåxH˜
h=Ù XHõ¯_ç"Õ UÔH·Hõ <Õ„`«"≥∞ÿ ã¨∂~°∞ºx=Öˇ q~ålÅ∞¡`«∂ LO\Ï=Ù.
L. Éèí∂i =∞nÜ«∞ "≥∂ǨÏ`«=∞=ÚO ɡ_»ñÉÏѨ ã¨=∞~°∞÷Å#∞º Öˇ
"åfi~°Å∞ h= HÍHõ? x~°=^Œº! x~°O[#! xifiHÍ~°! ã¨O
™ê~°Å`å Åq„`«! |∞^èŒ ã¨`«Î=∞! ã¨~°fiâ◊~°}º! ^èŒ~°‡ q
™êÎ~°Hõ! ã¨~°fiÖ’Hõ â◊√Éèí^•Ü«∞Hõ! x`«ºqÉèí∂u <åÜ«∞HÍ! 869
* F x+¨¯à◊OHÍ! x~°O[<å! xifiHÍ~å! "åº"≥∂ǨÏ=∞<Õ HÍ~°∞ pHõ\˜x áê~°^ÀÅ_®xH˜ h=Ù QÍHõ
=∞Ô~=fi~°∞ â◊H=Θ ∞O`«∞Å∞? ã¨O™ê~°|O^è•Å<Õ fQÆÅ#∞ H˘_»=e=Öˇ HÀã≤"Ü Õ Ú« "å_»=Ù h=Ù. *Ï˝#=O`«∞ÅÖ’
J„QÆQ}
Æ ∞º_»=Ù† ã¨~fi° â◊~}
° ∞º_»=Ù† ^è~Œ ‡° q™êÎ~‰° Ωõ _»=Ù† xdÅÖ’HÍʼnõÄ â◊√Éè^í •Ü«∞‰õΩ_»=Ù† JdÅ ™œÉèÏQͺʼnõÄ
Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù.
K«. x#∞ â◊~°}O|∞ ™⁄K≥Û^Œ #xO^Œº`«áÈxkè! ##∞flñ QÍ="Õ
Ü«∞x `«#∞ ^Õ=Ǩ˙u q#Ü«∞O|∞# ã¨#∞flu¿ãã≤ "Õñ_»ñQÍ
##∞Ѩ=∞ ã¨`«¯$áêHõe`«∞ñ_≥· HõÑ≤Å∞O _»#∞~åQÆ "≥ÚÑ¨Ê ã¨
[˚# xK«Ü«∂Ѩ=~°æ Ѷ¨Å™ê^èŒ#"≥∞ÿ `«QÆ∞ `«e¡ "åHõº=ÚÖò. 870
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 473
* F =∞Ǩ`«Ñ¨ã¨ûOѨ<åfl! x#∞fl â◊~°}∞ "Õ_»∞K«∞<åfl#∞. ##∞fl HÍáê_»∞ Jx ^Õ=Ǩ˙u q#Ü«∞OQÍ
`«# `«#Ü«Ú_≥·# HõÑ≤Å∞}˜‚ „áêi÷OzOk. HõÑ≤Å∞_»∞ ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜HÍ~°∞}ºO`À xO_ç#"å_≥· ã¨[˚#∞ʼnõΩ
"≥∂HΔÍxfl W=fi_®xH˜ `«y# ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# J#∞QÆ∞`«e¡ =∂@Å#∞ J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ PÅH˜OKå_»∞.
Hõ. qx =∞O^Œã≤‡`« Åe`å, ## Hõ=∞Å∞O _»QÆ∞K«∞ <≥=∞‡#=Ú#ñ „|"≥∂^ŒO
|#Ü«∞O|∞ñ QÆ_»Å∞H˘# x[, [#xH˜ x@¡xÜ≥∞ñ |~°=∞âßO`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 871
* JÖÏ PÅH˜Oz, =∞O^ŒÇ¨ 㨠ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°qO^Œ∞_≥,· JO`«~O° QÆOÖ’ ã¨O`À+¨O Juâ◊~ÚOѨQÍ
Ѩ~°=∞âßO`«∞_≥·, Hõ#fl`«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ r=Ùx z`«Î=Ú ^•, Ѷ¨∞# Éèí=|O^è•Ñ¨=~°æ HÍ~°}, =∞k ÜÕ∞
z#ñ „kQÆ∞}Ïã¨HõÎO |~Ú, ##∞ ã¨Oã¨$u |O^èŒHÍ~°}O |QÆ∞, =∞é˜Ü«Ú<£. 872
`Õ. JkÜ«Ú <å~åÜ«∞}Ïã¨HõÎ =∞Ü≥∞º <Õx, "≥∂HõΔHÍ~°} =∞QÆ∞ #x =Úx‰õΩÖÏaú
K«O„^Œ∞ñ _»# <˘Ñ¨C HõÑ≤Å∞O_»∞ [#x`À_», #i÷ q#ñ *ˇÑ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ñ „cu. 873
* ''J=∂‡! q#∞. QÍ_è"» ∞≥ #ÿ ã¨O™ê~°|O^è•xH© "≥∂HΔÍxH© r=Ùx z`Î"« ∞Õ HÍ~°}O. Jk ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥
QÆ∞}ÏÅ`À ã¨"∞Õ ‡à◊#O á⁄Ok#ѨC_»∞ ã¨O™ê~°|O^è•xH˜ ¿ÇÏ`«∞ ==Ù`«∞Ok. P z`«"Î ∞Õ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
g∞^Œ ã¨Oã¨HõÎ "≥∞ÿ#ѨC_»∞ "≥∂HΔÍxH˜ ¿ÇÏ`«∞ "Ò`«∞Ok.—— D q^èŒOQÍ =Úx‰õΩÅ [Åxkè ã¨∞^è•xkè J~Ú#
HõÑ≤Å∞_»∞ `«e¡H˜ qxÑ≤Oz =∞m§ JáêºÜ«∞OQÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ l`«ÎO |ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° ~°∂áêaè=∂# *Ï`«O|∞ÅQÆ∞ HÍ=∞Ö’ÉèÏk HõÅ∞+¨„"å`«O|∞Å
KÕ`« <≥ÑC¨ _»∞ q=ÚHõOΠɡ· Ѩiâ◊√^ŒOú |QÆ∞ #ѨC_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óY q=i˚`O« |∞ <ÕH~õ ∂° ѨO|∞<≥· „ѨH$õ uHõO>ˇñ
|~°∞O_»∞#∞ |~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞ xˆ~ƒù^Œ∞ºO_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O*’ºuÜ«Ú ã¨∂HõΔ‡ã¨fi~°∂ѨÙO_»∞#∞ x`«~°
=㨠Πfi O`« ~åѨ i zÛù # ∞flO_» ∞ #∞ #∞^•ã‘ # ∞O_» ∞ #∞ <≥ · # Ѩ ~ ° = ∂`« ∞ ‡xO ^Œ # ‡Ü« ∞ O|∞#∞
ǨÏ`Ò[㨯O|∞#∞<≥·# „ѨѨOK«O|∞#∞ *Ï˝# "≥·~åQƺ ÉèíH˜Î Ü«ÚHõÎO|QÆ∞ =∞#O|∞KÕñ ÉÁ_»QÍOz
Ü≥∂y[#∞Å∞ Ѩ~°`«`«Îfi ã≤kúH˘é‰õΩ xdÖÏ`«‡‰õΩO_≥·# <å~åÜ«∞}∞#O^Œ∞ ã¨OÜ«Ú[º =∂#O|~Ú#
ÉèíH˜ÎÉèÏ=O|∞ =Å# #∞^Œ~ÚOz# =∂~°æO|∞#‰õΩ x`«~° =∂~°æO|∞Å∞ ã¨i QÍ=O„_»∞† q^•fiOã¨∞Å∞
ã¨OQÆO aO„kÜ«∂~å÷^Œºã¨kfi+¨Ü«∞O|∞QÆ <˘#iOѨO|_ç r=Ù#‰õΩ #tkäÅO|QÆ∞ |O^èŒO|∞#‰õΩñ
QÍ~°}O |QÆ∞#xÜ«Ú, #kÜ≥∞ ã¨kfi+¨Ü«∞Oɡ·# #O`«óHõ~°} ã¨OÜ«∞=∞# ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O |QÆ∞K«∞
™ê^èŒ∞[#∞ʼnõΩ ##~°æà◊ "≥∂HõΔ^•fi~°O |QÆ∞#xÜ«Úñ ^≥eÜ«Ú^Œ∞~°∞† ã¨Ç¨Ï#jÅ∞~°∞#∞, ã¨=∞ã¨Î
â◊s~°^•è ~°∞ʼnõΩ ã¨∞ǨÏ$`«∞ÅÎ ∞#∞, |~°=∞âßO`«∞Å∞#∞, QÍ~°∞}˜‰Ωõ Å∞#∞<≥· =∞^Œ~O÷° |∞QÍñ |i`«ºHõÎ Hõ~‡° ѶŨ
ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞#∞ qã¨$+¨ìã¨fi[# |O^èŒ∞ [#∞Å∞#∞ <≥· =∞`«Ê^•„â◊Ü«ÚÅ∞#∞ =∞^Œ∞æ}^蕺#áês}∞Å∞#∞
=∞`«¯^ä• „Ѩã¨OQÆ ã¨OÉèíi`« „â◊=}Ï#O^Œ∞Å∞#∞ #QÆ∞K«∞ =∞nÜ«∞ Hõ^äŒÅ <˘_»∞=ÙK«∞ q#∞K«∞ #∞O_»∞
Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ <å^蕺u‡HÍk `åѨ„`«Ü«∞O|∞ ^ŒÑ≤OѨñ*ËÜ«∞O*ÏÅ, ^Œ\˜ì ã¨~°fiã¨OQÆ
474 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q=i˚`«∞ÅQÆ∞ Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`« [#∞Å ã¨OQÆO |¿ÑHõΔ}©Ü«∞O, |k ã¨HõÅ ^À+¨x"å~°HõO |QÆ∞, #\˜ì
ã¨`«ûOQÆO|∞# ã¨~°fi„áê}˜ ǨÏ$`«¯~°‚ ~°™êÜ«∞#O|∞ÅQÆ∞ =∞nÜ«∞ Hõ^ä• „Ѩã¨OQÆO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞,
=∞^Œ∞} æ ÏHõ~#‚° O|∞#O*Ëã≤ j„Ѷ∞¨ O|∞QÆñ „QÆ=∞O|∞#O QÔ =· ź =∂~°^æ OŒ |∞ÅQÆ∞ „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ ∞ ^Œ~ÚOK«∞†
#kÜ«Ú#∞O QÍHõ ÜÕ∞ ѨÙ~°∞+¨μO_≥·# <Õq∞, =∞kfi~°z`« [QÆ`«¯ÅÊ<åk qǨ~° zO`«KÕ #∞^Œ~ÚOz#
ÉèíH˜ÎO*Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞ ã¨∞YO|∞Å =Å##∞ ^Œ$+¨ì„â◊√`«O|∞Öˇ·# Ü≥ÿ∞Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡HõO|∞Å =Å##∞
q=Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ñ l`«Î« „QÆǨÏ}Ï~°÷O|∞ |∞∞A=ÙÖˇ·# Ü≥∂QÆ=∂~°æO|∞ÅKÕ ã¨OÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞#\˜ì
Ü≥∂y „ѨHõ$u QÆ∞}¿ã=#O|∞KÕ`« "≥·~åQƺ QÆ∞}q[$Oaè`«Oɡ·# *Ï˝#Ü≥∂QÆO|∞KÕ`«#∞ =∞^ŒiÊ`«
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞ KÕ`«#∞ „|`«ºQÍ`«‡‰õΩO_»<≥·# ##∞fl #O`«óHõ~°} xÜ«Ú‰õΩÎxO QÍqOK«∞ #x K≥Ñ≤Ê#
qx ^Õ=Ǩ˙u HõÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞. 874
* ''<Õ#∞ <åk——J<Õ JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Jaè=∂#O =Å¡ HÍ=∞O „HÀ^èOŒ Ö’ÉèOí "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^À+¨ ã¨=¸Ç¨Å∞ Pq~°ƒùq™êÎ~Ú. z`«ÎO "åxH˜ Ö’#∞Q͉õΩO_® "åx#∞O_ç q_ç=_ç#ѨC_»∞ Ѩiâ◊√^Œú
=∞=Ù`«∞Ok. z`«=Î Ú Ñ¨iâ◊√^Œú "≥∞#ÿ ѨC_»∞ ã¨∞Y=¸ ^Œ∞óY=¸ J<Õq LO_»Hõ XˆH ~°∂ѨOQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞Ok.
UHõ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# J@∞=O\˜ z`«ÎOÖ’<Õ Ñ¨~°=∂`«‡ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ_»∞.
PѨ~°=∂`«‡ „ѨHõ$uHõO>Ë Jf`«∞_»∞† JÉèË^Œ∞º_»∞† ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»∞† ã¨∂HõΔ‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞,
JѨizÛù#∞fl_»∞. L^•ã‘#∞_»∞. J@∞=O\˜ Ѩ~=° ∂`«‡#∂, P Ѩ~=° ∂`«‡ `Õ[ã¨∞û=Å¡ x¿ãÎ["≥∞#ÿ „ѨÑO¨ Kåhfl
Ü≥∂y=ˆ~}∞ºÅ∞ ÉèíHÎ̃*Ï˝# "≥·~åQƺܫÚHõÎ"≥∞ÿ# z`«ÎO`À ^Œi≈Oz#"åÔ~· "≥∂HõΔ„áêÑ≤ÎH˜ ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú#
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞xÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊOѨ|_ç# ÉèHí Θ =∂~°"Ææ ∞Õ L`Î"« ∂≥ `«=Î ∞ "≥∞#ÿ ^Œh, `«H¯˜ # =∂~åæÅ∞ ^•xH˜
™ê\˜~å=h Kå\˜K≥áêÊ~°∞.
WO„kÜ«∂~å÷Å~Ú# â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~°ã¨ QÆO^è•Å`À_ç ã¨OQÆO Jã¨kfi+¨Ü«∞"≥∞ÿ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# |O^è•xH˜
HÍ~°}O J=Ù`«∞Ok. P ã¨OQÆ"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ ã¨kfi+¨Ü«∞ "≥∞ÿ#ѨC_»∞ =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO,
JǨÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°}ÏÅ ã¨OÜ«∞=∞<åxH˜ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«"≥∞ÿ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μʼnõΩ `≥~°z# "≥∂HõΔ^•fi~°O
J=Ù`«∞Ok Jx q^•fiOã¨∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨Ç¨Ï# ã¨fiÉèÏ=O Hõey JdÅr=ÙʼnõÄ PѨÎÉÏO^èŒ=ÙÖˇ· âßO`«=¸~°∞ÎÖˇ·, Hõ~°∞}Ï„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«ÚÖˇ·,
Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ#∞ Ѩi`«ºlOz, `«#"å~°∞ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ J<Õ Jaè=∂#O q_çz ##∞fl K«H¯õ QÍ P„â◊~ÚOz#"åÔ~·
<å QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ ^蕺xã¨∂Î <å K«i„`«Å#∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ PÅH˜Oz P#Okã¨∂Î <å Hõ^ÖŒä Ë K≥ÑC¨ H˘O@∂
<å Hõ^ÖŒä Ë qO@∂ LO_Õ"å~°∞ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ∞. J@∞=O\˜"åix P^蕺u‡HõO Pkè^q·≥ HõO PkèÉ∫è uHõO
J<Õ `åѨ„`«Ü«∂Å∞ Ug∞ KÕÜ«∞ÖË=Ù. J@∞=O\˜ ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆ∞Öˇ·# Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å ™êOQÆ`«ºO
=∂„`«"Õ∞ HÀ~°^ŒyOk. J^Õ ã¨HõÅ ^ÀëêÅ#∂ x"åiã¨∞ÎOk.
J@∞=O\˜"åi ¿ãflǨÏO=Å¡ ã¨~°fi„áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ K≥=ÙÅÖ’ ã¨∞^è•~°ã¨O zOkOKÕ <å
Hõ^䕄Ѩã¨OQÍÅ∞ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú. <å QÆ∞}ÏÅ∞ q#_»O=Å¡, „Hõ=∞=∂~°æOÖ’ j„Ѷ¨∞OQÍ "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkOKÕ
„â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 475
Z=_»∞ <Õ#∞ HÍqOz# D qâ◊fiã¨$+≤ìh <å bÖÏqǨ~åÅ#∂ `«ÅáÈã¨∂Î JO^Œ∞=Å¡ „ѨÉèíqOz#
ÉèHí KΘ `
Õ « WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏʼnõÄ, HõxÑ≤OKÕg qxÑ≤OKÕg J~Ú# WǨÏÖ’Hõ Ѩ~Ö° ’Hõ ã¨∞MÏʼnõÄ Ö’#∞H͉õΩO_®,
=∞<Àxâ◊ÛÅ`«fiO HÀã¨O K«H¯õ x Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J=ÅOa™êÎ_À J`«_∞» ''Ü≥∂y——Jx K≥Ñʨ |_»`å_»∞. J@∞=O\˜
Ü≥∂y „ѨHõ$uQÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞ã¨iOK«_»@O =Å¡#∂, "≥·~åQͺxfl ÃÑOá⁄OkOKÕ *Ï˝#Ü≥∂QÆO =Å¡#∂,
P`å‡~°Ê}~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ÉèHí ÜΘ ∂≥ QÆO =Å¡#∂ ™êHΔÍ`«¯iOz# P`«‡ã¨fi~°∂ѨO QÆÅ ##∞fl `«# ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~O° Ö’
xÅ∞ÊH˘O\Ï_»∞ – Jx K≥ѨÊQÍ qx ^Õ=Ǩ˙u HõÑ≤Å∞x`À W\Ï¡ L#flk.
Hõ. U ÉèíH˜Î Éèí=^Œ∞æ}Ѩ~°, "≥∞ÿ Éèí=áêѨ„Ѩ}Ïâ◊"≥∞ÿ =ÚH˜Î N
ÖÏÉèí=Ú ~°Ü«∞=Ú#ñ *ËÜ«Ú<˘, Ü«∂ ÉèíH˜Î q^èŒO|∞ñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~¸"Õ! 875
* U ÉèíH˜Î h QÆ∞}QÆ}ÏʼnõΩ JOH˜`«"≥∞ÿ LO@∞O^À, U ÉèíH˜Î ã¨O™ê~° `åáêÅ#∂ áêáêÅ#∂
áÈQ˘_»∞`«∞O^À, U ÉèHí Î̃ j„Ѷ∞¨ OQÍ "≥∂HõÅΔ HΔ̃‡x KÕ‰Äõ ~°∞ã¨∞OÎ ^À P ÉèHí Î̃ ã¨fi~°∂áêxfl <å‰õΩ ÉÏQÍ `≥e¿ã@@∞¡
^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥ѨC.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ Éè=í ^Œ∞k`«O|~Ú# Ü≥∂QÆO|∞#∞ ^Œ^OŒ QÆO|∞Å∞#∞ `«^` æŒ « `«`åÎfi=É’^èOŒ |∞#∞
㨙êHõźO|∞QÆ =∞O^Œ|∞kú<#·≥ <å‰õΩ ã¨∞Êù@O|∞QÍñ ^≥eÜ«∞ <å#u=∞‡x#ñ QÆÑÅ≤ ∞O _ç@x¡ Ü≥∞.876
* JO`ÕHÍHõ hKÕ ¿Ñ~˘¯#|_ç# Ü≥∂QÆ q^Œº#∂, JO^Œe qÉèÏQÍÅ#∂, JO^Œ∞Ö’QÆÅ `«`åÎfi~å÷Å#∂
ã¨OѨÓ~°‚OQÍ, ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ =∞O^Œ|∞kú<≥·# <å‰õΩ `≥e¿ãÖÏ "≥Å¡_çOK«∞ – J#QÍ Hõ#fl`«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
ã‘. [#~Ú„u! q#∞, =∞é˜ ã¨HõŠѨ^•~°÷ Ѩi*Ï˝# `«`«Îfiáês} =∞QÆ∞K«∞
<å=∂flÜ«∞ qÇ≤Ï`« Hõ~å‡Kå~°=ÚÅ∞ QÆeæ u=Ù@"≥∞ÿ =iÎOK«∞ ^Õ=QÆ}=Ú
ѨÓx <≥·ã¨iæHõOɡ·# xˆ~›`«∞Hõ =∞QÆ∞ ÉèíQÆ=`Õû= q∞QÆ∞Å =ÚH˜Î
HõO>ˇñ QÆi+¨ªO|∞, QÍ=Ù# #kÜ«Ú Éèí∞HÍÎ#flO|∞ r~°‚O|∞ #O^Œñ*ËÜ«Ú
`Õ. nѨÎ[~î°~åyfl QÆu eOQÆ^ÕÇ¨Ï <åâ◊, HõO|∞ QÍqOK«∞, #kÜ«Ú#∞ QÍHõ q+¨μ‚
ÉèíH˜Î "≥·Éèí==ÚÅñ ^Õ@Ѩé`«∞, q#∞=Ú, ã¨^Œ∞æ}„"å`«! Ü≥∂QÆÅHõΔ} ã¨"Õ∞`«! 877
* =∂`å! ã¨^∞Œ } æ ѨÓ`å! Ü≥∂QÆÅHõ}
Δ ã¨"∞Õ `å! q#∞. [QÆ`∞« ÖÎ ’x ã¨HÅõ Ѩ^•~å÷ʼnõÄ ã¨O|OkèOz#
Ü«∞^ä•~°ã÷ fi¨ ~°∂áêxfl ѨÓiÎQÍ `≥eÜ«∞*Ë¿ãq "Õ^•Å∞. "Õ^㌠O¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ ã¨`¯« ~°‡Å‰õÄ ã¨^•Kå~åʼnõÄ ^Õ=`«Å∞
ã¨O`«$ѨÙÎÖ∫`å~°∞.
ã¨Ç¨Ï[=¸ xˆ~›`«∞Hõ=¸ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ã"å~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î, =ÚH˜ÎHõO>ˇ Q˘Ñ¨Êk.
r~å‚â◊Ü«∞=∞O^Œe [~î°~åyfl u#fl J<åflxfl r~°‚O KÕã≤#@∞¡QÍ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î r=ÙÅ∞ HÍqOz# Hõ~°‡Å#∂
476 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ#∞ Ö’Q˘O@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ r=Ùx eOQÆ=∞Ü«∞ â◊s~°O #tã¨∞OÎ k. q+¨μ‚ ÉèHí Θ qâıëêÅ#∞ q=i™êÎ#∞
q#∞.
K«. J=∞e# ÉèíH˜Îñ Q˘O^Œé∞ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ =∞K«Û~°}Ï~° qO^Œ Ü«Ú
QƇ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#<£ xeÑ≤ H“`«∞‰õΩÖˇ· ~Ú`«ˆ~`«~å#∞ÖÏ
Ѩ=ÚÅ =∞nÜ«∞k=º`«#∞ áœ~°∞+¨=ÚÖò Q˘xÜ«∂_»∞K«∞O_ç "≥∂
HõΔ=Ú =∞kñ QÀ~° <˘Å¡ ~°xâ◊O|∞ =∞^ŒiÊ`« ã¨~°fiHõ~°∞‡Öˇ·. 878
* H˘O^Œ~°∞ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À <å áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^•‡ÅÖ’
ѨkÅѨ~K° ∞« H˘x ZO`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À Ѩ~㰠ʨ ~°O ã¨OÉèÏ+≤OK«∞‰õΩO@∂ P ã¨OÉèÏ+¨}Ö’¡ <å k=ºã¨fi~°∂áêhfl
<å bÖÏqâıëêÅ#∂ H˘xÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞. "å~°∞ ã¨~°fi^• `«=∞ ã¨=∞ãΫ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∂ <åˆH JiÊOz ÉèíH˜Î
Ѩ~°=â◊√Öˇ· =ÚH˜Îx ‰õÄ_® "åOzèOѨ~°∞.
ã‘. ѨiH˜OѨñ Q˘O^Œé∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÖò Ѷ¨∞#`« ÔHH˜¯# ѨÙ~å`«#=ÚÖˇ·#
Kå~°∞ „Ѩã¨#fl =„HÍÎ~°∞} Ö’K«#=ÚÅ∞ QÆeæ =~°^•# Hõe`«=ÚÅ∞QÆñ
^Œ#~°∞ =∞kÌ"åº=`å~° "≥·Éèí==ÚÅ∞ =∞k <˘Ñ¨Êñ ^Œ=∞Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤
Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ñ ^ŒnÜ«∂ÖÏѨ=ÚÅ ã¨#∞fluOK«∞K«∞ñ k=Ù@ñ ^ŒkÌ=ºqÅã¨
`Õ. ^Œ=Ü«∞"À^•~° ã¨∞O^Œ~° #= qÖÏã¨, =∞O^ŒÇ¨㨠=∞<ÀǨÏ~° =∞^èŒ∞~° =K«#
~°K«#KÕ #ѨǨÏ$`« =∞#ó „áê}∞ ÅQÆ∞K«∞, <≥Åq∞ #∞O^Œ∞~°∞ x„âı≈Ü«∞¿ãK«Ûù ÖËHõ. 879
* =∞iH˘O^Œ~∞° ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú Å∞O\Ï~°∞. "å~°∞ „Ѩãk≤ ú HÔ H˜¯# <å ѨÙ~å} ã¨fi~°∂áêÅ#∞ 㨇iã¨∂Î
LO\Ï~°∞. JO^•Å∞ zO^Õ =ÚY=¸ Hõ~°∞}Ï~°ã¨O q~°l"Õ∞‡ J~°∞}Ï~°∞} <Õ„`åÅ∂ Hõey Éèí‰õΩÎʼnõΩ
=~åÅ∞ „Ѩ™êkOKÕ <å k"åº=`å~åÅ#∂ "åx "≥·Éèí=qâıëêÅ#∂ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞ѨىõΩO\Ï~°∞. `«=∞ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆ=∞ǨÏ`«ÎfiO =Å¡ JÅ<å\˜ <å ã¨OÖÏáêÅ#∞ 㨇iOK«∞H˘x H˘xÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞. #=#"À<Õ‡+¨"≥∞ÿ#
<å J=Ü«∞= ™œÉèÏQͺhfl, ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# <å =∞O^ŒÇ¨™êhfl, =∞<ÀǨÏ~åÖˇ·# <å =∞^èŒ∞~°"å‰õΩ¯Å#∂
=∂\˜=∂\˜H© =∞##O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ =∞#ã¨∂û, „áê}=¸ Ѩ~=° tOѨQÍ "≥∂HõOΔ g∞^Œ J¿ÑHõΔ ÖˉΩõ O_® LO\Ï~°∞.
=∞. Hõ}ñHõ<£ "å~°Å∞ "≥O_ç "≥∂HõΔx~°¿ÑHõΔ™êfiO`«∞Öˇ· Ü«ÚO_ç `å
=∞}˜=∂^Œº+¨ì qÉèí∂u ¿ãq`«=Ú x`åº#O^Œ ã¨O^è•~ÚÜ«Ú<£
QÆ}<åf`«=Ú #„Ѩ"Õ∞Ü«∞=Ú ã¨=∞„QÆ„jHõ=Ú<£ ã¨~°fi Å
HõΔ} ã¨OÜ«ÚHõÎ q‰õΩO~î°Ö’Hõ Ѩ^ŒqO ÔQ·H˘O^Œ∞ ~°`«∞º#flu<£. 880
* JÖÏ "≥∂HΔÍã¨H˜Î ÖËx "åà‹Â§ ‰õÄ_® "å~°∞ J}˜=∂k J+¨ìã≤kú ã¨O¿ãq`«=¸, âßâ◊fi`å#O^Œ
ã¨O^è•Ü«∞Hõ=¸, =~°‚<åf`«=¸, =∞ǨÏhÜ«∞=¸, =∞Ǩϟ#fl`«=¸, ã¨OѨÓ~°‚ "≥·Éèí"À¿Ñ`«=¸, ã¨HõÅÅHõΔ}
ã¨=ÚÅ¡ã≤`«=¸, =∞Ǩϟ#fl`«=¸ J~Ú# "≥·‰õΩO~î°^è•=∂xfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 477
=. W@∞¡ "˘Ok. 881
Hõ. `«#~°∞^Œ∞ ~°Ñ¨C}Ϻ`«∞‡Å∞, [#~Ú„u! =∞nÜ«∞ HÍÅK«„Hõ „QÆã¨#O
|∞#∞ <˘O^ŒHõ x`«ºO |QÆ∞, ##∞Ѩ=∞ ã¨∞Y=$uÎ #∞O^Œ∞, ~°k Ü≥∞@¡#fl<£. 882
* J=∂‡! D q^èŒOQÍ Ñ¨~°=∞Ѩ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ#fl P ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ <å HÍÅK«„HÍxH˜ „q∞OQÆ∞_»∞
|_»x"åÔ~· x~°∞Ѩ=∂#"≥∞ÿ# x`«º ™œMϺÅ`À JÅ~å~°∞`«∞O\Ï~°∞.
=∞. ã¨=∞`«<£ ¿ãflǨÏ=ÚKÕ ã¨∞`«`«fi=Ú#∞, qâßfiã¨O|∞KÕ`«<£ ã¨d
`«fi=Úñ, *ÏÅ<£ Ç≤Ï`«=$uÎ KÕ`«#∞ ã¨∞ǨÏ$`«ÎfiO|∞<£, ã¨∞=∞O„`ÀѨ^Õ
â◊=ÚKÕ`«<£ x[^Õt‰õΩO _»#ñQÆ xK«ÛÖò ѨÓAºñ_Ò x+¨ì ^≥·
==Ú<≥· "åiH˜ñ QÍÅK«„HõÉèíÜ«∞=ÚÖò "åiOѨÙ^Œ∞O QÍ=Ù#<£. 883
* J^Õ=∞O>Ë, ã¨~°fiã¨=Ú_»<≥·# <Õ#∞ ¿ãflǨÏO=Å¡ ‰õΩ=∂~°∞x =Öˇ#∂, qâßfiã¨O=Å¡ K≥eHÍx=Öˇ#∂,
Ç≤Ï`«O ‰õÄ~°Û_»O=Å¡ Pf‡Ü«Úx =Öˇ#∂, =∞O„`«O LѨ^ÕtOK«_»O=Å¡ PKå~°∞ºx=Öˇ#∂, LO@∂ "åiH˜
x`«º=¸ ѨÓlOѨ^Œy# W+¨ì^≥·"å<≥·fl, HÍÅK«„HõO =Å¡ ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QƉõΩO_® "åix HÍáê_»∞`«∂ LO\Ï#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^≥Å∞ѨÙK«∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 884
D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ǩ˙u`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. q#∞ =∞k QÍHõ ~¸ Éèí∞qkqO |Å∞=∂é∞ñ [iOK«∞ <å`«‡ñ^•
^èŒ# Ѩâ◊√ Ѩل`«Î q∞„`« =x`å`«u ÃÑ·ñ ^ŒQÆ∞ÅO|∞ =∂x #
#fl#Ѷ¨Úx qâ◊fi`À=ÚY∞ ###ºQÆu<£ Éèíl~ÚOK≥<Õx "å
xx Ѷ¨∞#=∞$`«∞º~°∂Ѩ Éèí=h~°kè <Õñ ^Œi~ÚOѨñ *ËÜ«Ú^Œ∞<£. 885
* [#h! q#∞. P`«‡ kqH© Éèí∞qH© #_»∞=∞ ѨÅ∞™ê~°∞Å∞ u~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok. =∂#=Ù_»∞
^èŒ#O, Ѩâ◊√=ÙÅ∞, Ѩل`«∞Å∞, q∞„`«∞Å∞ =∞QÆ∞=Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«QÆ∞ÖÏÅÃÑ· "åº"≥∂ǨÏO q_çzÃÑ\ì̃ áêáêÅ#∞
ѨiǨÏiOKÕ"å_»#∂, „ѨѨOK«=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz# "å_»#∂ S# ##∞fl UHÍ„QÆz`«ÎO`À P~åkèOz#>ˇÂ¡`Õ,
"åxx =∞$`«∞º=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç ^Œi*Ë~°∞™êÎ#∞.
ã‘. ~°∂_èçñ „|^è•# ѨÓ~°∞+¨ <åÜ«∞‰õΩO_»#∞, ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»#∞, [QÆ„`¨ÊÉèí∞ñ_» <≥·#,
<å HõO>ˇ ##∞ºÅñ ÔQ·H˘x `«ye#, Ü«∂`«‡Å∞ Éèí=ÉèíÜ«∞O |O^Œ∞ <≥ѨÙ_»∞ñ
QÍ=Ù# <å Ü«∂[˝ñ QÆ_»=OQÆ <À_»∞@ñ, *Ëã≤ "åÜ«Ú=Ù gK«∞, td "≥Å∞OQÆ∞,
x#∞ñ_»∞ ^ŒÑ≤OK«∞ñ, ^• xO„^Œ∞O_»∞ =i¬OK«∞, ÉèíÜ«∞=∞Ok =∞$`«∞º=٠Ѩ~°∞=Ù"≥@∞ìñ,
478 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. QÍ# q*Ï˝# "≥·~åQƺ Hõe`« "≥∞ÿ#, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤ Ѩ~°=∞Ѩ^Œ=Ú
H˘é‰õΩ #Ü≥∂ºy =~°∞Å∞ =∞K«Û~°}Éèí[#∞, ÅQÆ∞K«∞ñ [i~ÚOѨÙ^Œ∞~°∞ x~°ƒùÜ«∂`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞.886
* „Ѩ^•è #=∞<Õ =¸Å„ѨH$õ uH© ѨÙ~°∞+¨μ#‰õÄ Jnèâfi◊ ~°∞_»#∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»#∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»#∂ J~Ú#
##∞fl QÍHõ W`«~°∞Å#∞ Z#∞flH˘#fl"å~°∞ ã¨O™ê~°ÉèíÜ«∞OÖ’ Ѩ_çáÈ`å~°∞.
<å P[˝ [=^•@ÖËHõ ÉèíÜ«∞O`À QÍe gã¨∞ÎOk. Jyfl =∞O_»∞`«∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞ ZO_» HÍ™êÎ_»∞.
WO„^Œ∞_»∞ =i¬™êÎ_∞» . =∞$`«∞º=Ù ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç áêiáÈ`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ D ã¨$+≤ì q*Ï˝#O`Àáê@∞ "≥~· åQƺO`À
‰õÄ_ç# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO`À Ü≥∂y=~°∞ Öˇ·#"å~°∞ "≥·‰õΩO~îåxfl PtOz <å K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ã¨O㨇iã¨∂Î U
ÉèíÜ«∞=¸ ÖˉõΩO_® LO\Ï~°∞.
Hõ. QÆ∞~°∞ÉèíH˜ÎO l`«Î=Ú =∞, `«Ê~°"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ #O`« Ѩ~°ºO`«=Ú ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ H˜Ç¨ÏÖ’HõO|∞#ñ, l~°`«~° "≥∂HΔÀ^ŒÜ«∞O|∞ ¿ã‰õΩé∞K«∞O_»∞<£. 887
* ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ Öˇ·#"å~°∞ ZO`« Ѩ~°ºO`«O J`«ºO`« ÉèíH˜Î`À `«=∞ z`åÎxfl <åÜ«∞O^Õ ÅQÆflO KÕã≤
LO\Ï~À JO`« Ѩ~°ºO`«O "åiH˜ D Ö’HõOÖ’<Õ "≥∂HõΔO ã¨O„áêÑ≤Îã¨∞ÎOk.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ #=Ú‡hO„^Œ∞ñ_»∞, [#xH˜ ǨÏiÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ ã¨OQÆu <≥Å¡<£
qxÑ≤Oz "≥O_çÜ«Ú#∞ x, @¡xÜ≥∞<£ ã¨"≥∂‡^Œz`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆ_»OHõ<£. 888
* WÖÏ HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ q+¨μ‚ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ ã¨fi~°∂áêxfl `«e¡H˜ qxÑ≤Oz ZO`À
ã¨O`À+¨O`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. J"åfi! ~Úqfi^èOŒ |∞# ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆ „ѨHÍ~°O|∞ ÃãÑ≤Êu, xOHõñ ^Œ`fiΫ ÅHõ}
Δ O|∞ "Õé∞ "Õé Ü≥∞é˜OyO`«∞
U `«`«ÎfiQÆ∞}O|∞Å <≥é˜Oy #~°∞Å∞ „ѨHõ$u QÆ∞}O|∞Å =Å# q=Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkä
qKÕÛù^ŒHõO|∞ <å`«‡^Œ~°≈# ~°∂ѨO|∞ #QÆ∞ <å *Ï˝#O ÉÏ`«‡x„âı≈Ü«∞㨠HÍ~°}O|∞† QÍ=Ù# ^•x
<≥é˜OyO`«∞, #O^Œ∞ <å`«‡ã¨fi~°∂ѨO ɡ\˜ì ^Œx# #<åkÜ«Úñ |∞~°∞+¨μO_»∞#∞ ã¨`åÎfikQÆ∞}
â◊¥#∞ºO_»∞#∞ „|Hõ$u QÆ∞}qÅHõ} Δ ∞O_»∞#∞ „|`«ºHõûfi~°∂ѨÙO_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√O_»∞#∞ <≥=fiO_»∞?
=∞é˜ÜÚ« <≥=fix`À_» h qâ◊fiO|∞ ã¨=∞xfi`«O |QÆ∞ #`«O_»∞ QÆ∞}„`«Ü∂« `«‡Hõ`fi« O|∞ #=ºHõOÎ |∞#∞
ÉèíQÆ=`«ûO|OkèÜ«Ú #QÆ∞ „ѨHõ$uÜ«∞O^Œ∞ Ü«∞^Œ$K«ÛùKÕ bÖÏ=â◊O|∞#O „|"ÕtOz# <å „Ñ¨Hõ$u
QÆ∞}„`«Ü∞« =∞Ü«∞Oɡ· ã¨~∂° ѨO |~Ú# „Ѩ*Ïã¨~Oæ° |∞ñ *ËÜ∞« O QÆ#∞OQ˘x Ü«∞ѨC_»∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞O_»~Ú
q*Ï˝# u~À^è•#O|∞#O *Ëã≤ QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡HõO |~Ú# „ѨHõ$`«º^蕺ã¨O|∞# #<Àº#º"Õ∞à◊#O
|QÆ∞@Ü«Ú #O`«O „|Hõ$uQÆ∞}O|∞ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ <å~ÀÑ≤OK«∞H˘x „H˜Ü«∞=∂}O|∞ÅQÆ∞
HÍ~°ºO|∞Å=Å#O QÆ~°Î$`«fiO|∞ QÆey ã¨O™ê~°|^Œ∞úO_≥· áê~°`«O„`«ºO|∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ,
QÆ~°Î$`«fiâ◊¥#∞ºO_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞ ™êH˜Δ Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∂`«‡‰õΩO QÍ~°ºHÍ~°} Hõ~°Î$`«fiO|∞Å∞
„ѨHõ$`«ºnè#O|∞ÅxÜ«Ú, ã¨∞Y ^Œ∞óY Éè’HõÎ$`«fiO|∞Å∞ „ѨHõ$u qÅHõΔ}∞O _»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μx
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 479
=xÜ«Ú <≥é∞OQÆ∞^Œ∞,~°x K≥Ñ≤Ê# qx ^Õ=Ǩ˙u QÆÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞ñ, |∞~°∞ëÈ`«Î=∂! „ѨHõ$u
ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ „ѨѨOK«O|∞#‰õΩñ QÍ~°}Éèí∂`«∞Å∞ QÍ=Ù# "åx ÅHõΔ}O|∞ ã¨^Œã¨kfi"ÕHõ
ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ <å#u=∞‡x# ÉèíQÆ=O`«∞O _≥·# HõÑ≤Å∞O _ç@¡xÜ≥∞. 889
* `«b¡! WO`«=~°‰õΩ h=Ù J_çy# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ ã¨fi~°∂ѨO h‰õΩ `≥ÖÏÊ#∞. WHõ `«`«Îfi*Ï˝# ÅHõΔ}ÏÅ#∞
"Õˆ~fi~°∞QÍ `≥Å∞Ê`å#∞. D `«`«ÎfiÅHõΔ}ÏÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl =∂#=ÙÅ∞ „ѨHõ$u QÆ∞}ÏÅ#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ
Å=Ù`å~°∞. =∞#ã¨∞ûÖ’x ã¨O^ÕǨÅ∞ q_çáÈ`å~Ú. `«# ã¨fi~°∂ѨO `«#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. D `«`«Îfi*Ï˝#O
ÔH·=ź „áêÑ≤ÎH˜ HÍ~°}O J=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞Hõx ^•xx `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞.
J=∂‡! P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl K≥|∞`å#∞ PÅH˜OK«∞. J<åkÜ≥ÿ∞# "å_»∂, ѨÙ~°∞+¨â◊|Ì "åK«∞º_»∂
ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ∞ ÖËx"å_»∂, „ѨH$õ u QÆ∞}ÏÅHõO>Ë qÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂, „Ѩ`º« HõãΔ fi¨ ~°∂ѨO
HõÅ"å_»∂, `«#O`«`å#∞ "≥Å∞QÆ∞"å_»∂, qâ◊fi=∞O`«\Ï L#fl"å_»∂ Z=_À J`«_»∞ P Ѩ~°=∂`«‡
QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡Hõ=¸, J=ºHõÎ=¸, ÉèíQÆ=O`«∞x JO\˜ÃÑ@∞ì‰õΩ#fln J~Ú# „ѨHõ$uÖ’ J„Ѩܫ∞`«flOQÍ
JÅ"ÀHõQÍ bÅQÍ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. JѨC_»∞ P „ѨHõ$u QÆ∞}`«„Ü«∞ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ѨO`À ™êHÍ~°"≥∞ÿ#
„Ѩ*Ïã¨$+≤ì KÕÜ«∞@O „áê~°OaèOzOk. JkK«∂z ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ "≥O@<Õ "≥∂Ǩxfl á⁄O^•_»∞. q*Ï˝#O
=∞~°∞QÆ∞Ѩ_çOk. QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡Hõ"≥∞ÿ# „ѨHõ$ux P„â◊~ÚOKå_»∞. „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O "Õ∞à◊#O
á⁄O^•~°∞. JѨC_»∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „ѨH$õ u QÆ∞}ÏÅ#∞ `«#Ü«∞O^Õ P~ÀÑ≤OK«∞H˘x [~°∞QÆ∞`«∞#fl HÍ~åºÅxflO\˜H©
`å<Õ Hõ~°ÎQÍ ÉèÏqOK«∞H˘x ã¨O™ê~°|O^è•ÅÖ’ Hõ@∞ì|_ç Ѩ~ånè#`«‰õΩ Ö’<Ò`å_»∞.
Dâ◊fi~°∞_»∞ Hõ~°Î H͉õΩ<åfl [~°∞QÆ∞`«∞#fl Hõ~°‡Å‰õΩ ™êH˜ΔÉèí∂`«∞_»∞ HÍ=@O=Å¡ P`«‡‰õΩ HÍ~°ºHÍ~°}
Hõ~°Î$`åfiÅ∞ ÖË=h, Jq „ѨHõ$uH© Jnè#"≥∞ÿ#=h ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞ÉèíqOK«_»O „ѨHõ$uHõO>Ë qÅHõΔ}∞_≥·#
ѨÙ~°∞+¨μx=h J#∞Éèí=A˝Å∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ –
Jx K≥ѨÊQÍ qx ^Õ=Ǩ˙u HõÑ≤Å∞x`À ''=∞Ǩ`å‡! „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Jã≤Î`«fiO HõÅn, Jã≤Î`«fiO
ÖËxn J~Ú# „ѨÑO¨ KåxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«∞Å∞. HÍ|\˜ì P „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨μÅ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ ã¨^㌠k¨ fi"ÕHõ ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ
ÃãÅgÜ«∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞——J#flk. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ǩ˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú#ñ „kQÆ∞}=Ú #=º,HõÎ=Ú x`«º=Ú ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ=Ú =∞é˜Ü«Úñ „|^è•
#=Ú ##ñQÍñ „|Hõ$u qâı, +¨=Ú ÅkÜ«Ú qt+¨ì =∞xi ã¨kfi^Œ∞ ÖˇÅq∞<£. 890
* „uQÆ∞}Ï`«‡HõO, J=ºHõOÎ , x`«ºO, ã¨^㌠^¨ •`«‡HõO, „Ѩ^•è #O J<Õq „ѨH$õ u qâıëêÅ∞. D qâıëêÅ`À
‰õÄ_ç L#flk Hõ#∞Hõ „ѨHõ$ux ''qt+¨ìO—— Jx „áêA˝Å∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
=. JO^Œ∞ñ „|Hõ$u K«`∞« ifiOâ◊u `«`åÎfi`«‡HõOɡ· Ü«ÚO_»∞, #k Ü≥∞@¡x#O |OK«=∞ǨÉè∂í `«O|∞Å∞#∞,
|OK«`«<凄`«Å∞#∞, *Ï˝#Hõ~å‡`«‡HõO|∞ Å~Ú# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`«lǨfi„Ѷ¨∂}O|∞Å∞#∞, "åHÍÊ}˜
áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷O|∞Å∞ ##∞ ^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞, =∞<À|∞kú z`åÎǨÏOHÍ~°O|∞Å#∞ #O`«ó
480 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ~°} K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞ ##∞ K«`«∞ifiOâ◊u `«`åÎfi`«‡HõO|∞#∞<≥· ã¨QÆ∞} „|Ǩχã¨O™ê÷#O|∞
ÃãÑ≤Êu, x@g∞ñ^Œñ QÍÅO |#∞ ѨOK«qOâ◊Hõ `«`fiΫ O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ, #k Q˘O^Œé∞ ѨÙ~°∞+¨â|◊ Ì "åK«∞ºO_≥#·
~¸â◊fi~°∞x áœ~°∞+¨O|∞ QÍÅ â◊|OÌ |∞#ñ *ˇÑʨ O|_»∞#O^Œ∞, ~°O^Œ∞ #ǨÏOHÍ~° "≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· „ѨH$õ u
<˘O^Œ∞ r=ÙO_»∞ ÉèÜ í ∞« O|∞ñ *ˇO^Œ∞ñ, „|Hõ$u QÆ∞}™ê=∞ºO|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞ xifiâı+μ¨ O _»Q∞Æ
ÉèQí =Æ O`«∞x KÕëêì qâı+O¨ |∞ ^Õx=Å# #∞`«Ê#flO |QÆ∞ #kÜ«∞ HÍÅO |x K≥Ñʨ O|_»∞ #kÜ«Ú
r=~åâ◊ºO`«~`æ° O« |QÆ∞@O *Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μO_»xÜ«Ú, "åx |Ç≤Ï~åƒùQ"Æ åºÑ≤OÎ *Ëã≤ HÍÅO |xÜ«Úñ *ˇÑʨ O|_»∞,
<å`«‡ =∂Ü«∞O *Ëã≤ `«`åÎfiO`«~°æ`«∞O _»~Ú# r=Ùx =Å# ‰õΔΩaè`«O|~Ú [QÆ`å¯~°}O |QÆ∞
„ѨH$õ uÜ«∞O^Œ∞ñ |~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ# g~°ºO|∞ "≥\#ì˜ <å „Ñ¨H$õ u Ç≤Ï~°}‡Ü«∞Oɡ#· =∞ǨÏ`«` Î fiΫ O|∞
ѨÙ\˜Oì K≥, #O`« ã¨HÅõ „ѨÑO¨ K« c[Éè∂í `«∞O_»∞#∞, ÅÜ«∞qˆHÑΔ ¨ â◊¥#∞ºO_»∞#∞ #QÆ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞ ^Œ#
ã¨∂Hõ‡Δ q„QÆÇϨ O|∞#O^Œ∞ <å`«‡QÆ`O« ɡ#· =∞ǨÏ^•k „ѨÑO¨ K«O|∞Å "≥eñyOK«∞K«∞ ã¨fi`Õ*’qѨuOÎ *Ëã≤
Ü«∂`«‡„Ѩ™êfiѨ#O|∞ ¿ãÜ«Ú#\˜ì `«=∞O|∞#∞ „QÆãO≤ K≥#x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 891
* J=∂‡! „ѨHõ$u W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎfiÅ∞ HõÅ^≥· LO@∞Ok. ZÖÏQÆO>Ë Ñ¨$käq, [ÅO, Jyfl,
"åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∂† â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õ Ñ¨OK« `«<凄`«Å∂†
K«~°‡O, Hõ#∞fl, =Ú‰õΩ¯, K≥q, <åÅ∞Hõ J<Õ Ñ¨OK« *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂† "å‰õΩ¯, KÕ`«∞Å∞, HÍà◊√¡, =∞ÖÏ=Ü«∞=O,
=¸„`å=Ü«∞=O J<Õ Ñ¨OK« Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂† =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO, JǨÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°}
K«`«∞+¨ìÜ«∞=¸ Hõeã≤ W~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ `«`åÎfiÅ∞ Hõey ã¨QÆ∞}„|Ǩχ‰õΩ ã¨O™ê÷#O J~Ú# „ѨHõ$ux
q=iOKå#∞.
WHõ HÍÅO J#|_Õ W~°"≥· S^Œ= `«`åÎfixfl QÆ∞iOz K≥|∞`å#∞, q#∞. H˘O^Œ~°∞ ѨÙ~°∞+¨ â◊|Ì
"åK«∞º_≥·# Dâ◊fi~°∞x ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞ HÍÅOQÍ K≥ѨÊ|_»∞`«∞#fl^ŒO\Ï~°∞. JǨÏOHÍ~° "≥∂Ç≤Ï`«∞_≥· „ѨHõ$u`À
ã¨O|O^èOŒ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ r=Ù_≥· ÉèÜ
í ∂« ^Œ∞Å#∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . „ѨH$õ u QÆ∞}ÏÅxflO\˜Ö’ ã¨=∂#OQÍ
JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ xifiâı+¨μ_≥· „Ѩ=iÎOKÕ"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞. P ÉèíQÆ=O`«∞x KÕëêì qâıëêÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕ¿ã^Õ
HÍÅO J#|_»∞`«∞Ok. Jk‰õÄ_® r=~åã¨∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ L#flѨC_»∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Jh, "åxH© "≥Å∞ѨÅ
"åºÑ≤Oz L#flѨC_»∞ HÍÅO Jh J#|_»∞`«∞Ok. P`«‡=∂Ü«∞ HÍ~°}OQÍ „ѨHõ$u `«`åÎfiÅÖ’ qb#"≥∞ÿ#
r=Ùx=Å¡ ‰õΩkeOѨ|_ç#n, [QÆ`∞« ‰Î Ωõ HÍ~°}"≥∞#ÿ n J~Ú# „ѨH$õ uÜ«∞O^Œ∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨$[<å`«‡Hõ"∞≥ #ÿ
`«# g~åºxfl LOKå_»∞. JѨC_»∞ P „ѨHõ$u `«#Ö’#∞Oz Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞ÿ# =∞ǨÏ`åÎfixfl ѨÙ\˜ìOzOk.
J#O`«~°O ã¨HõÅ „ѨѨOKåxH˜ =¸Å"≥∞ÿ#"å_»∂, ÅÜ«∞qˆHΔѨ â◊¥#∞º_»∂ J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«#
ã¨∂Hõ‡Δ q„QÆÇϨ OÖ’ P`«‡QÆ`"« ∞≥ #ÿ =∞ǨÏ^•k „ѨÑO¨ Kåxfl "≥eyã¨∂,Î `«# `Õ[ó„Ѩ™ê~°OKÕ`« `«##∞ x„kOѨ*¿Ë ã
`«=∞ã¨∞û#∞ ǨÏiOz "Õâß_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. k=º=∞QÆ∞ "åã¨∞^Õ"å, k =ÓºÇ¨Ï K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞ „u[QÆ=ÚÅO^Œ∞<£
¿ã=ºO |x K≥ѨÊO|_»∞, Éèí=ºQÆ∞}Ï! ^•x <≥é∞ñQÆñ |eÔH^Œ h‰õΩ<£. 892
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 481
* "åã¨∞^Õ=O, ã¨OHõ~°¬}O, „Ѩ^Œ∞º=∞flO, Jx~°∞^ŒúO J<Õ k=º"≥∞ÿ# D <åÅ∞QÆ∞ =ӺǨÅ∂
=ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ ¿ãqOѨ^Œy#q. ã¨∞QÆ}=f! "åxx h‰õΩ q=iOz K≥|∞`å#∞.
ã‘. ã¨`«Îfi „Ѩ^è•#"≥∞ÿ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ âßO`«"≥∞ÿ Ü«¸i‡+¨@¯O|∞Å <Àã¨iOz
ã¨∞~°∞z~° ëê_»∞æ}º ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ x`«º"≥∞ÿ ÉèíHõÎ[# ¿ã=º"≥∞ÿ `«#iÛ
=Å<˘Ñ¨CK«∞O_»∞ # "åfiã¨∞^Õ= =ÓºÇ¨Ï =∞O`« =∞ǨÏ`«Î`«Îfi=∞O^Œ∞ <Àe
~°∂_èçñ „yÜ«∂â◊H˜Î ~°∂ѨO|∞ QÆÅ∞æ #ǨÏOHÍ~° =Ú`«Ê#fl=∞Ü≥∞º, #kÜ«Ú
`Õ. ã¨~°q "≥·HÍiHõO|∞ñ ^≥·[ã¨=Úñ ^•=∞, ã¨O|∞ <å =¸ñ_»∞ ^≥éñQÆ∞Å [~°∞QÆ∞, #O^Œ∞ñ
^Œ#~°∞ "≥·HÍiHõ=Ú =∞#ã¨∞û#‰õΩ xO„k, Ü«∞=ÚʼnõΩ#∞ QÆQÆ#=ÚY Éèí∂`«=ÚÅ Hõ~°Ü«∞. 893
=. Jk ^Õ=`å~°∂ѨO|∞# #∞O_»∞ñ, ^≥·[™êǨÏOHÍ~°O|∞ |∞kú „áê}O|∞Å∞O QÆey Ü«ÚO_»∞ñ,
^•=∞™êǨÏOHÍ~°O aO„kÜ«∞ "Õ∞à◊#O|∞# #~°÷=∂„`«Oɡ· Ü«ÚO_»∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 894
* "åã¨∞^Õ==ӺǨÏO PHõe^ŒÑ¨CÅ∞, â’Hõ"≥∂ǨÅ∞, [~å=∞~°}ÏÅ∞ J<Õ P~°∞ T~°∞‡Å#∞O_ç
q_ç=_ç#^≥·†, Sâ◊fi~°ºO, g~°ºO, Ü«∞â◊ã¨∞û, N, *Ï˝#O, "≥·~åQƺO J<Õ +¨_»∞æ}ÏÅ`À ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ†, ã¨`«ÎfiQÆ∞}
„Ѩ^è•#"≥∞ÿ, x~°‡Å"≥∞ÿ, âßO`«"≥∞ÿ, x`«º"≥∞ÿ, ÉèíHõÎ[# ã¨O¿ã=º"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞O@∞Ok. =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO #∞O_ç
„H˜Ü«∂â◊H˜Î ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# JǨÏOHÍ~°O ѨÙ\˜ìOk. P JǨÏOHÍ~°O "≥·HÍiHõO, `≥·[ã¨O, `å=∞ã¨O Jx =¸_»∞
q^è•Å∞QÍ q_ç=_çOk.
"åxÖ’ "≥·HÍiHÍǨÏOHÍ~°O J<Õk =∞#ã¨∞û‰õÄ, ѨOKÕO„kÜ«∂ʼnõÄ, PHÍâßk ѨOK«Éèí∂`åʼnõÄ
L`«ÎÊuÎ ™ê÷#"≥∞ÿ ^Õ=`å~°∂Ѩ"≥∞ÿ LO@∞Ok.
`≥ · [ ™êǨ Ï OHÍ~° O |∞kú ~ ° ∂ áêhfl, „áê}~° ∂ áêhfl Hõ e y LO@∞Ok. `å=∞™êǨ Ï OHÍ~° O
WO„kÜ«∂~å÷Å`À ã¨"Õ∞‡à◊#O á⁄Ok „ѨÜ≥∂[#=∂„`«"≥∞ÿ LO@∞Ok.
ã‘. J\˜ì Ü«∞ǨÏOHÍ~°=∞O ^Œkè+≤ªOz ™êǨτ㨠Ѷ¨}Ï=∞O_»ÖÏaè~å=Úñ
_≥· `«#~å~°∞ ##O`«∞ñ_»∞ ã¨OHõ~°¬}∞O _»#ñ ^ŒQÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞,
=∞Ç≤Ï`« Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∂#㨠=∞Ü«Úñ_»∞ <≥· Hõ~°Î$`«fi HÍ~°º`«fi HÍ~°}`«fi
„ѨHõ@ âßO`«`«fi ÃѶ∂~°`«fi =¸_è»`åfik ÅHõΔ} ÅH˜Δ`ÀÖÏ¡ã≤ Ü«∞QÆ∞K«∞
`Õ. #∞O_»∞ #"Õ∞‡\˜ Ô~O_»= =ÓºÇ¨Ï =∞#ñQÆ, Ѷ¨∞# qHÍ~°O|∞ñ ÉÁO^Œ∞ "≥·HÍiHõO|∞
=Å# q#∞=Ú =∞#ã¨Î`«Îfi "≥∞Åq∞ñ |∞>ˇì, =∞é˜Ü«Ú "≥·HÍiHõO|∞#∞ =∂`«! q#∞=Ú. 895
* "≥H· ÍiHõ"∞≥ #ÿ ™êuÎfiHÍǨÏOHÍ~åxfl Jkè+Oª≤ z ã¨OHõ~}
¬° =ӺǨÏO XѨC`«∞O@∞Ok. "Õ~ÚѨ_Q» ÅÆ `À
„ѨHÍtOKÕ"å_»∂, J#O`«∞_»∂ J~Ú# ã¨OHõ~°¬} ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞, ѨOK«Éèí∂`åÅ`À
ѨOKÕO„kÜ«∂Å`À =∞#ã¨∞û`À xO_ç LO\Ï_»∞. Hõ~,ΰ HÍ~°ºO, HÍ~°}O J<Õ ~°∂ѨÉ^Ëè •Å∞ Hõey âßO`«`fi« O,
482 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÃѶ∂~°`fi« O, =¸_è`
» fi« O W`åºk ÅHõ}
Δ ÏÅ`À LÖÏ¡ãO¨ QÍ LO\Ï_»∞. D "Õ∞\˜ =ӺǨÏ"Õ∞ ~Ô O_»=^≥#· ã¨OHõ~}
¬°
=ӺǨÏO. nx#∞OKÕ =∞#ã¨Î`«ÎfiO ѨÙ\˜ìOk.
=. Jk Ü≥∞@∞ì ÅO>Ëx ™ê=∂#ºzO`«Ü«Ú qâı+¨zO`«Ü«Ú ##O ^ŒQÆ∞ ã¨OHõÅÊ qHõÅÊO|∞ÅO *Ëã≤
HÍ=∞ã¨OÉèí=O |#O|_»∞ <≥kÌ Ü«∞x~°∞^•úYºO |~Ú# =ӺǨÏO, |kÜ«∞ ǨÏ$+‘HõO|∞ʼnõΩ
#nèâ◊fi~°O|~Ú ã¨HõÅ Ü≥∂wO„^Œ ¿ã=ºO |QÆ∞K«∞ â◊~°kOn=~°âߺ=∞O |~Ú Ü«ÚO_»∞, "≥O_çÜ«ÚO
^≥·[ã¨O|∞=Å# |∞kú `«`«ÎfiO|∞ ѨÙ>ˇì, ^•x ÅHõΔ}O|∞Å∞ „^Œ=º „ѨHÍâ◊HõOɡ·# *Ï˝#O|∞#∞,
xO„kÜ«∂#∞„QÆÇϨ O|∞#∞, ã¨Oâ◊Ü∞« O|∞#∞, q∞^䕺*Ï˝#O|∞#∞, xO„kÜ«∞ xâ◊ÛÜ«∞O|∞#∞, 㨇$uÜ«Ú
##O ^ŒyÜ«ÚO_»∞, =∞é˜Ü«Úñ ^≥·[™êǨÏOHÍ~°O|∞ =Å# *Ï˝<ÕO„kÜ«∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∞O|∞Å∞#∞
„yÜ«∂*Ï˝# ™ê^èŒ#O|∞Å∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ, „ÉÏ}O|∞#‰õΩO „yÜ«∂â◊H˜ÎÜ«Ú |∞kúH˜ *Ï˝#â◊H˜ÎÜ«Ú
#QÆ∞@O *Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞O|∞ʼnõΩñ ^≥·[ã¨`«fiO|∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î „¿Ñi`«O |~Ú#
`å=∞™êǨÏOHÍ~°O|∞ =Å# â◊|Ì`«<凄`«O|∞ ѨÙ>ˇì, ^•x=Å# <åHÍâ◊O|∞#∞, <åHÍâ◊O|∞=Å#
„â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, „â’„`«O|∞ â◊|Ì„QÍÇ≤Ï Ü«∞Ü≥∞º, â◊|ÌO |~°÷O|∞#‰õΩ <å„â◊Ü«∞Oɡ· „â’`«‰õΩ
*Ï˝#[#HõO |Ü≥∞º, =∞é˜Ü«Ú â◊|Ì`«<凄`«O|∞ =Å# <åHÍâ◊O |~Ú Ü«∂ Ü«∂HÍâ◊O|∞
Éè∂í `«O|∞ʼnõΩ ÉÏǨºÉèºí O`«~O° |∞Å #=HÍâ◊O aK«∞Û@Ü«Ú, <å`«‡ „áê}ËO„kÜ«∂^Œ∞ʼnõΩ <å„â◊Ü∞« O
|QÆ∞@Ü«Ú ##∞ ÅHõΔ}O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ, QÍÅQÆuKÕ qHÍ~°O|∞ <˘O^Œ∞, â◊|Ì `«<凄`«
ÅHõΔ}O|QÆ∞ #ÉèíO|∞=Å# ã¨Ê~°≈O|∞#∞ ã¨Ê~°≈O|∞=Å# "åÜ«Ú=Ù#∞ "åÜ«Ú=ÙKÕ ã¨Ê~°≈ „QÍÇ≤ÏÜ≥ÿ∞#
`«fiyO„kÜ«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, =∞$^Œ∞`«fiO|∞#∞ QÆiî#`«fiO|∞#∞ â‹·`«ºO|∞#∞ #∞+¨‚`«fiO|∞#∞ ##∞xq
ã¨Ê~°≈O|∞#‰õΩ ã¨Ê~°≈`«fiO |x K≥ѨÊO|_»∞, =∞é˜Ü«Ú "åÜ«Ú=Ù#‰õΩñ *ÏÅ#O|∞#∞ Ѩ~°ã¨Ê~°
qÉèÏQÆHõ~°}O|∞#∞ ^Œ<Õ‡à◊#O|∞#∞ „^Œ=ºâ◊|Ì <Õ`«$`«fiO|∞#∞ #QÆ∞, #O^Œ∞ QÆO^èŒ=O`«O|QÆ∞
„^Œ=ºO|∞#∞ „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ <˘OkOK«∞@ „^Œ=º<Õ`«$`«fiO|∞, ^Œ∂~°ã¨÷O |QÆ∞ â◊|ÌO|∞#∞
„â’„`ÕO„kÜ«∞ „QÍǨϺ=∞QÆ∞ #\Á¡#iOK«∞@ â◊|Ì <Õ`«$`«fiO|∞, 㨈~fiO„kÜ«∂`«‡Hõ`«fiO|∞ ##∞xq
ÅHõΔ}O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, ^≥·= „¿Ñi`«Oɡ· ã¨Ê~°≈`«<凄`« QÆ∞}HõO|QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù =Å# ~°∂ѨO|∞#∞
^•x =Å#ñ ^Õ[O|∞#∞ |∞>ˇì, ~°∂ѨO|∞ <Õ„`ÕO„kÜ«∞ „QÍǨÏHõO |Ü≥∞º, <Õ„`«QÆ`«O|~Ú#
~°∂ѨO|∞#‰õΩ #∞ѨÅOÉèHí ` õ fi« O|∞#∞ „^Œ"åºHÍ~° ã¨=∞`«fiO|∞#∞ „^Œ=ºO|∞#‰õΩ #∞Ѩã~¨ #˚° O |QÆ∞@Ü«Ú
„^Œ=ºÑ¨i}Ï=∞ „ѨfuÜ«Ú xq ~°∂Ѩ=$`«∞Î Å#O|_»∞, ^≥[· ã¨O|∞#‰õΩ ™ê^è•~°}O|∞ÅQÆ∞ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞
^Àº`«#O |#O „|HÍâ◊O|∞, ѨK«#O|#ñ ^ŒO_»∞ÖÏ^Œ∞Å áêHõO|∞, Ñ≤áê™êxq∞`«ÎOɡ·# áê#O|∞,
‰õΔΩxflq∞`«ÎOɡ·# Ü≥∂^Œ#O|∞, Ç≤Ï=∞=∞~°Ì#O|QÆ∞ â’+¨}O|∞ ##∞ xq =$`«∞ÎÖˇ· Ü«ÚO_»∞,
~°∂Ѩ`«<凄`«O|∞ =Å# ^≥·=KÀk`«Oɡ· qHÍ~°O|∞ <˘O^Œ∞, `Õ[ã¨∞û =Å# ~°ã¨`«<凄`«O|∞ =Ù>ˇì,
~°ã¨`«<凄`«O|∞ =Å# [ÅO|∞ =Ù>ˇì, lǨÏfi Ü«∞#∞ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞ ~°ã¨„QÍǨÏHõO |Ü≥∞º, <å
~°ã¨O ÉËHõOɡ· Ü«ÚO_çÜ«Ú Éèí∂`«qHÍ~°O|∞#O*Ëã≤ HõëêÜ«∞ uHõÎ Hõ\Ïfi=∞¡ =∞^èŒ∞~åk ÉèË^ŒO|∞Å
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 483
#<ÕHõ q^èŒO|Ü≥∞º. "≥O_çÜ«Ú ™êOã¨iæHõ „^Œ=º qHÍ~°O|∞#O *Ëã≤ Ü«∂„~°ÌO |QÆ∞@Ü«Ú,
=Ú^ŒQÌ @ Æ ∞ì@Ü«Úñ, ^Œ$Ñ≤Î ^•`«$`«fiO|∞#∞, r=#O|∞#∞, ^Œ^fi·≥ Hõ|¡ ºx=~°#Î O|∞#∞, =∞$^Œ∂Hõ~}
° O|∞#∞,
^•Ñ¨x"å~°}O|∞#∞, QÆ∂ѨQ` Æ O« ɡ#· [ÅO|∞ kqÜ«∞ =∞é˜ÜÚ« #∞^Œqæ ∞OK«∞@Ü«Ú ##∞ xq [Å=$`«∞Î
Å#O|_»∞, ~°ã¨`«<凄`«O|∞ =Å# ^≥·=KÀk`«Oɡ· qHÍ~°O|∞#O ÉÁOk# [ÅO|∞ =Å#
QÆO^è`Œ <« 凄`«O|∞ ѨÙ>ˇ,ì ^•x =Å#O |$käfiÜ«Úñ QÆeQÔ , „Ѷ∂¨ }O|∞ QÆO^èŒ „QÍǨÏHõO |Ü≥∞º, #O^Œ∞
QÆO^èŒO ÉËHõO|Ü«Úº =ºO[<åk QÆ`«O|~Ú Ç≤ÏOQÍfik xq∞`«ÎO|~Ú# q∞„â◊ QÆO^èŒO|∞#∞,
Hõ~O° ÉèOí |∞#∞, QÆ$O[<åk QÆ`O« ɡ#· ѨÓuQÆO^èOŒ |∞#∞, Ѷ∞¨ #™ê~åk xq∞`«OΠɡ#· ã¨∞QÆO^èOŒ |∞#∞,
â◊`«Ñ¨„`åk QÆ`«O|QÆ∞ âßO`« QÆO^èŒO|∞#∞, Åâ◊√<åk QÆ`«Oɡ·# Ü«Ú„QÆQÆO^èŒO|∞#∞, |~°∞º+≤`«
z„`å<åflkQÆ`O« |~Ú# Ü«∂=∞¡QOÆ ^èOŒ |∞#∞, „^Œ"åº=Ü«∞ "≥+· =¨ ∞ºO|∞#O *Ëã≤ Ü«∞<ÕHõ q^èOŒ ɡ·
Ü«ÚO_»∞† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ „Ѩu=∂k ~°∂ѨO|∞ÅO*Ëã≤ ™êHÍ~°`åáê^Œ#O |QÆ∞ ÉèÏ=O|∞#∞,
[ÖÏkqÅHõ} Δ „`«Ü∂« O`«~° x~°¿ÑHõOΔ Éˇ#· ã≤u÷ Ü«Ú, [ÖÏ^•º^è•~°`« Ü«∞#∞ ^è•~°}O|∞#∞, <åHÍâß
^Œº=KÕÛ^ù HŒ ` õ fi« O|∞#∞, ã¨HÅõ „áê}˜ ѨÙO™êÎfiaè =ºH©HÎ ~õ }
° O|∞#∞ ##∞ xq Ѩ$näfi=$`«∞Î Å#O|_»∞
#x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞† #Éè’-™ê^è•~°} â◊|Ì qâı+¨ „QÍǨÏHõO|∞ „â’„`«O|∞#∞, "åÜ«∞fi™ê^è•~°}
QÆ∞} qâı+¨ „QÍǨÏHõO|∞ ã¨Ê~°≈O|∞#∞, ^Õ*’-™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+¨ „QÍǨÏHõO|∞ K«‰ΩΔõ iO„kÜ«∞O|∞#∞,
#OÉè’-™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+„¨ QÍǨÏHõO|∞ ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞#∞, Éè∂í =∞º™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+„¨ QÍǨÏHõO|∞
„Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞#∞, <åHÍâßk QÆ∞}O|∞ÅQÆ∞ â◊ÉÏÌ^Œ∞Å∞ HÍ~°ºO|∞ ÅQÆ∞ "åÜ«∂fi^Œ∞ÅO^Œ∞ñ
QÍ~°}Ï#fiÜ«∞O|∞# ñEѨ@#ì xfl\˜HO˜ |$näfi ã¨O|O^èOŒ |∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞ â◊|Ì
ã¨Ê~°≈~°∂Ѩ ~°ãQ¨ OÆ ^èOŒ |∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞. =∞ǨÏ^•k Ѩ$kä=º`«O|∞ÅQÆ∞ h ÜÕ∞_»∞ `«`fiΫ O|∞Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°
q∞o`«O|∞Öˇ· Éè’QÍÜ«∞`«#O|QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μxO QÆeÊOѨ #ã¨=∞~°O÷ |∞Öˇ· Ü«Ú#flO Ez HÍÖÏ^Œ$+¨ì
ã¨`åÎfi^Œ∞ÅO QÆ∂_ç [QÆ`å¯~°}∞O_»∞#∞, „^≥·QÆ∞}º qt+¨μìO_»∞#∞, #âı+¨ xÜ«∂=∞‰õΩO_»∞#∞,
x~°O[<åHÍ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O _»O^Œ∞ñ „|"ÕtOK«∞ #O`« #<Àº#º‰õΩΔ aè`O« |∞Öˇ· q∞o`«O|∞Öˇ#·
=∞ǨÏ^•^Œ∞Å =Å# #kèëêª`$« KÕ`#« ~°ÇÏ≤ `«O |QÆ∞ <˘Hõ Ü«∞O_»O|∞ =Ù>ˇì #O^Œ∞. 896
* D =∞#ã¨Î`åÎfixH˜ zO`«#O ã¨Ç¨Ï[O. P zO`«#O Ô~O_»∞ q^è•Å∞, ™ê=∂#º zO`«#O,
qâı+¨zO`«#O, gxˆH „Hõ=∞OQÍ ã¨OHõÅÊO qHõÅÊO Jx ¿Ñ~°∞¡. D ã¨OHõÅÊqHõÖÏÊÅ =Å¡<Õ ã¨$+≤ìÖ’x
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ "Õ~°∞"Õ~°∞ ÅHõΔ}ÏÅ`À =∞#‰õΩ HõxÊOK«∞`å~Ú. gx=Å¡<Õ qq^èŒ HÍ=∂Å∞ L`«Ê#fl=∞ø`å~Ú.
Hõ#∞Hõ<Õ Wk „Ѩ^Œ∞º=∞fl =ӺǨÏO Jx K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok. WHõ Jx~°∞^Œú=∞<Õ =ӺǨÏO ã¨OQÆu K≥|∞`å#∞.
W^Õ WO„kÜ«∂ ÅxflO\˜H© Jnèâ◊fi~°"≥∞ÿ, Ü≥∂wO„^Œ∞ ÅO^Œ~°‰õΩ ã¨O¿ã=º"≥∞ÿ â◊~°`å¯Å=∞O^Œe #Å¡HõÅ∞==Öˇ
âߺ=∞Å =~°‚O`À q~ålÅ∞¡`«∞O@∞Ok.
`≥·[™êǨÏOHÍ~°O =Å¡ |∞kú`«`«ÎfiO ѨÙ\˜ìOk. „^Œ"åºxfl „ѨHÍtOѨ*Ë¿ã *Ï˝#O, WO„kÜ«∂#∞„QÆǨÏO,
ã¨Oâ◊Ü«∞O, q∞^䕺*Ï˝#O, x„^Œ, xâ◊ÛÜ«∞O, 㨇$u J<Õq |∞kú`«`«Îfi ÅHõΔ}ÏÅ∞.
484 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D `≥[· ™êǨÏOHÍ~°O =Å¡<Õ S^Œ∞ *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∂, S^Œ∞ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å∂, „H˜Ü∂« *Ï˝# ™ê^è#Œ =ÚÅ∂
U~°Ê_»∞`å~Ú.
D `≥·[™êǨÏOHÍ~°O =Å¡<Õ „áê}ÏxH˜ ã¨O|OkèOz# „H˜Ü«∂â◊H©Î, |∞kúH˜ ã¨O|OkèOz# *Ï˝# â◊H©Î
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. D Ô~O_»∞ â◊‰õΩÎÅ∂ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å#∂ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å#∂ ѨxKÕ~Ú™êÎ~Ú.
ÉèQí =Æ ^ŒƒHù =Θ Å¡ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨ|_ç# `å=∞™êǨÏOHÍ~°O#∞O_ç â◊|`
Ì <« 凄`«O ѨÙ\˜Oì k. D â◊|Ì `«<凄`«O
#∞O_ç PHÍâ◊O ѨÙ\˜Oì k. PHÍâ◊O #∞O_ç „â’„`ÕO„kÜ«∞O (K≥q) ѨÙ\˜Oì k. „â’„`«O â◊ÉÏÌxfl „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. J^Õ
â◊|ÌO J~å÷xH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ â◊|ÌO q<Õ"åxH˜ *Ï˝#[#HõO JQÆ∞`«∞#flk.
D â◊|`Ì <« 凄`«O =Å¡ PHÍâ◊O U~°Ê_çOk. D PHÍâ◊O ã¨HÅõ r=ÙʼnõÄ, ֒ѨÖÏ "≥Å∞ѨÖÏ J=HÍâ◊O
DÜ«∞@"Õ∞ HÍHõ P`«‡‰õÄ, „áê}ÏʼnõÄ, WO„kÜ«∂ʼnõÄ P„â◊Ü«∞OQÍ LO@∞Ok.
HÍÅQÆ=∞#O =Å¡ =∂~°∞ÊK≥O^Õ, â◊|`Ì <« 凄`« ÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ PHÍâ◊O =Å¡ ã¨Ê~°≈=¸, ã¨Ê~°≈O=Å¡ "åÜ«Ú=Ó
P "åÜ«Ú=Ù =Å¡ ã¨Ê~°≈#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ K«~°‡=¸ ѨÙ\˜ì ã¨Ê~°≈*Ï˝<åxfl HõeyOzOk. "≥∞`«Î^Œ#O, QÆ\˜ì^Œ#O,
K«Å¡^Œ#O, "≥K«Û^Œ#O Wq ã¨Ê~°≈ *Ï˝<åxH˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞.
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ Hõ^ŒÅ∞@, Hõ^ŒeOK«∞@, "Õ~°∞KÕÜ«Ú@, HõÅ∞ѨÙ@, „^Œ=º<Õ`«$`«fiO, â◊|Ì<Õ`«$`«fiO,
ã¨~ˆ fiO„kÜ«∂`«‡Hõ`fi« O J<Õq ÅHõ}
Δ ÏÅ∞. QÆO^èOŒ `À ‰õÄ_ç# „^Œ"åºÅ#∞ P„Ѷ∂¨ }˜OѨ*Ü
Ë ∞« @O „^Œ=º<Õ`$« `«fiO.
^Œ∂~°OQÍ L#fl â◊ÉÏÌxfl K≥qH˜ qxÑ≤OѨ *ËÜ«∞@O â◊|Ì<Õ`«$`«fiO.
ÉèíQÆ=„`ÕÊ~°}`À ã¨Ê~°≈`«<凄`«O =Å¡ ѨÙ\˜ì# "åÜ«Ú=Ù=Å¡ ~°∂ѨO ѨÙ\˜ìOk. D ~°∂ѨO =Å#
`Õ[ã¨∞û HõeyOk. <Õ„`ÕO„kÜ«∞O =Å¡ „QÆÇ≤ÏOѨ^ŒyOk ~°∂ѨO. <Õ„`åxfl á⁄Ok# ~°∂áêxH˜ J#QÍ
Hõ#∞Ñ≤OK«∞#@∞=O\˜ PHÍ~åxH˜ =$`«∞ÎÅ∞– LѨÅOÉèíHõ`«fiO (J#∞Éèí=O HõÅ∞QÆ∞@), „^Œ"åºHÍ~°ã¨=∞`«fiO
(„^Œ=º=ÚÜ≥ÚHõ¯ PHÍ~°=Ú#∞ L#fl ^Œ∞#fl@∞¡QÍ K«∂ѨÙ@), „^Œ"ÀºÑ¨ã~¨ #˚° =Ú („^Œ=º=Ú J„Ѩ^•è # =∞QÆ∞@),
„^Œ=ºÑ¨i}Ï=∞ „Ѩfu. („^Œ=ºO Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞Ê `≥eÜ«Ú@)
WHõ `Õ[ã¨∞û‰õΩ ™ê^è•~°}ÏÖˇ·# ^èŒ~å‡Å∞ ^Àº`«O, ѨK«#O, Ñ≤áêã¨, PHõe, K«e. ^Àº`åxH˜ „ѨHÍâ◊O,
ѨK«<åxH˜ aÜ«∞ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# áêHõO, Ñ≤áê㨉õΩ áê#O, PHõeH˜ PǨ~°O, K«eH˜ â’+¨}O – Wq =$`«∞ÎÅ∞
^≥·=„¿Ñi`«"≥∞ÿ =∂~°∞ÊK≥Ok# `Õ[ã¨∞û =Å¡ ~°ã¨`«<凄`«O ѨÙ\˜ìOk. D ~°ã¨`«<凄`« =Å¡ [ÅO
ѨÙ\˜ìOk. ''lǨÏfi——J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O ~°™êxfl „QÆÇ≤ÏOKÕk J~ÚOk. P ~°ã¨O XHõ>Ë J~Ú<å
„^Œ"åºÅ HõÅ~ÚHõÖ’x =∂~°∞Ê=Å¡ =QÆ~°∞, KÕ^Œ∞, HÍ~°O, ѨÙÅ∞ѨÙ, fÑ≤, LѨC J<Õ ~°∞K«∞Å∞QÍ =∂i "å\˜
HõÅ~ÚHõ =Å¡ WOHÍ J<ÕHõq^è•Å∞QÍ =∂~°∞Ê K≥OkOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 485
WHõ D [Å=$`«∞ÎÅ∞: Wq `«#Ö’ KÕi# „^Œ"åºÅ =∂~°∞ÊÅ#∞|\˜ì P„~°ÌO HÍ=_»O, =Ú^ŒÌ QÆ@ì_»O,
`«$Ñ≤Î x=fi_»O, r=#O, JO^Œe =∂e<åºxfl x"åiOK«_»O, "≥∞`«ÎѨ~°K«_»O, `åáêxfl áÈQ˘@ì_»O, ÉÏqÖ’
*ˇÅÅ∞ U~°Ê_ç J_»∞QÆ∞# L#fl [ÅO ÃÑ· ÔHQÆÜ«∞_»O J<Õq.
~°ã¨`«<凄`«O=Å¡ ^≥·=„¿Ñ~°}`À =∂~°∞ÊK≥Ok# [ÅO#∞O_ç QÆO^èŒ `«<凄`«O ѨÙ\˜ìOk. D
QÆO^è` Œ <« 凄`«O =Å# Ѩ$käfi (Éè∂í q∞) U~°Ê_çOk, „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∞O (=Ú‰õΩ¯) QÆO^è•xfl „QÆÇÏ≤ OKÕ ^Œ~ÚOk.
D QÆO^èOŒ XHõ>Ë J~Ú<å WOQÆ∞= "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ѩ^•~å÷Å`À HõÅã≤# HÍ~°}OQÍ ''q∞„â◊=∞ QÆO^èOŒ —— Jh,
xÅ∞= L#fl ÃÑ~°∞QÆ∞=Ú^ŒÌ [O`«∞=∂Oã¨O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À HõÅã≤#ѨC_»∞ '^Œ∞~°Oæ ^èOŒ —Jh, Hõ~∂° Ê~°O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åx`À Hõeã≤#ѨC_»∞ 'ã¨∞QÆO^èOŒ —Jh `å=∞~°ÑÓ¨ Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À Hõeã≤#ѨC_»∞ 'âßO`«QOÆ ^èOŒ — Jh,
"≥Å∞¡e¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À Hõeã≤#ѨC_»∞ ' L„QÆQOÆ ^èOŒ — Jh, áêã≤áÈ~Ú# z„`å#flO =O\˜ "å\˜`À Hõeã≤#ѨÙ_»∞
P=∞¡QOÆ ^èOŒ Jh "Õ~∞° "Õ~∞° Ѩ^•~å÷Å`À HõÅã≤#ѨC_»∞ =∞Ô~<Àfl q^è•Å∞QÍ#∂ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞Ok.
Éèí∂q∞H˜ ã¨O|OkèOz# ™ê^è•~°}^èŒ~å‡Å∞ U=#QÍ „Ѩu=∞Å ~°∂áêhfl "å\˜ PHÍ~åÅ#∂
xÅ∞ѨÙHÀ@O, [ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À J=ã¨~°O ÖˉõΩO_® ã¨fi`«O„`«OQÍ xÅ|_»QÆÅQÆ@O, [ÖÏ^Œ∞ʼnõΩ
`å#∞ P^è•~°"≥∞ÿ LO_»@O, PHÍâ◊O, "åÜ«Ú=Ù, `Õ[ã¨∞û, [ÅO gxx qÉèílOK«_»O† ã¨HõÅr=~åã¨∞ʼnõÄ
^ÕǨÏOQÍ Ñ¨xKÕÜ«∞@O J<Õq Ѩ$näfi=$`«∞ÎÅx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ `«e¡`À =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
J=∂‡! ѨOK«Éèí∂`åʼnõΩ ™ê^è•~°} ^èŒ~å‡Å∞ q<åfl=Ù. WqQÍHõ "åxH˜ ã¨O|OkèOz# J™ê^è•~°}
^èŒ~å‡Å∞ q#∞. PHÍâßxH˜ J™ê^è•~°}QÆ∞}O â◊|OÌ , nxx „â◊=}ËO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. "åÜ«Ú=Ù‰õΩ
J™ê^è•~°}QÆ∞}O ã¨Ê~°≈O, nxx `«fiyO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. `Õ[ã¨∞û‰õΩ J™ê^è•~°} QÆ∞}O ~°∂ѨO. nxx
<Õ„`ÕO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. [ÖÏxH˜ J™ê^è•~°} QÆ∞}O ~°ãO¨ . nxx l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. Ѩ$käqH˜
J™ê^è•~°} QÆ∞}O QÆO^èOŒ . nxH˜ „QÍǨÏHõO „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∞O (=Ú‰õΩ¯). PHÍâ◊O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx JxflO\˜`À
ã¨O|O^èOŒ LO_»@O =Å¡ Éè∂í q∞H˜ â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è•Å∞ J™ê^è•~°} QÆ∞}ÏÅ∞ J~Ú<å~Ú.
=∞ǨÏ`«∞Î, JǨÏOHÍ~°O, ѨOK«`«<凄`«Å∞ – D ÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅ∞ XHõ ^•x`À XHõ\˜ Hõeã≤ Éè’QÍ#∞
Éè"í åxH˜ áê„`«∞_≥#· ѨÙ~°∞+¨μx HõeÊOK«\ÏxH˜ Jã¨=∞~°O÷ QÍ L#fl P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ JO`«∞Ѩ@xì
Jã≤` Î fi« O HõÅ"å_»∂, [QÆ`å¯~°}∞_»∂, ã¨`fiΫ ~°[ãÎ̈"∂≥ QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∂, ã¨=∞™êÎxfl xÜ«∞q∞OKÕ"å_»∂,
x~°O[<åHÍ~°∞_»∂ J~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ ÃÑ·# K≥ѨÊ|_ç# ѨÙ~°∞+¨μxÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. JѨC_»∞ XHõ ^•x`À
XHõ\˜ HõÅQÍѨÙÅQÆ"∞≥ ÿ Ѷ∞¨ ~°}
¬ á⁄Ok Hõeã≤áÈ~Ú# =∞ǨÏ^•^Œ∞Å=Å#, Jkèëêª`Ü « ∞ÿ≥ # ÉèQí =Æ O`«∞x K≥`
· #« ºO
HÀÖ’Ê~Ú# XHõ JO_»O („QÆ∞_»∞¤) ѨÙ\˜ìOk.
ã‘. QÆ∞~°∞â◊H˜Î`À q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ã¨OÉèí=O |Ü≥∞º, #Ü«∞ºO_»O|∞ #i÷ñ ÉÁkq
Ü«∞O|∞ =ÚMÏ=~°}O|∞ ÖÁH˘¯Hõ\˜H˜ ^Œâ◊QÆ∞}˜`«O|∞Öˇ· `«qe Ü«∂=
~°}=ÚÖˇ· Ü«ÚO_»∞#∞, „QÆ=∞=Ú# Ö’HõO|∞ʼnõΩ ''"Õ∞Å∞Hõ@¡—— áÈeHõñ ^Œ#iÛ
ѨOHõ*’^Œ~°∞x ~°∂Ѩ=Ú qÅã≤OK«∞#∞, Ö’Å`« [Å=ÚÖ’ñ ^ÕÅ∞K«∞#fl
486 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. ¿ÇÏ=∞ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# Ü«∞O_»O|∞Ö’ =∞Ǩ#∞, ÉèÏ=Ùñ _»Éèí=ÙO_»∞ ǨÏi ^Õ=^Õ=Ùñ _»dÅ
*Ë`« <å~åÜ«∞}∞ñ_»∞ „Ѩ"ÕtOz Ü«∞ѨÙ_»∞, q+¨μ‚Ѩ^Œ ÉèË^Œ#O|∞ QÍqOz Ü«∞O^Œ∞. 897
* P JO_»OÖ’ =∞ǨÏ`«~Î "° ∞≥ #ÿ â◊H`
Θ À q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ q~ålÅ∞¡ `«∞O\Ï_»∞. P JO_®xfl á⁄^Œ∞=ÙH˘x
Ѩ$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O, JǨÏOHÍ~°O, =∞ǨÏ`«∞Î J<Õ P=~°}ÏÅ∞ XHõ^•xHõO>ˇ XHõ\˜
ѨkO`«Å „Ѩ=∂}O Hõey LO\Ï~Ú. Ö’HÍʼnõΩ "Õ∞ů@∞ì KåOkhÅ=Öˇ XÑ≤ÊÜ«Ú#fl P á⁄~°ÅÖ’ #∞Oz
q+¨μ‚^Õ=Ùx `Õ[ã¨∞û „ѨHÍtã¨∂Î LO@∞Ok. [ÅOÖ’ `ÕÅ∞`«∂ L#fl |OQÍ~°∞=∞Ü«∞"≥∞ÿ# P JO_»OÖ’
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ JÉè=í Ù_»∞, NǨÏi, ^Õ=^Õ=Ù_»∞, qâ◊fiq*Ë`« J~Ú# <å~åÜ«∞}∞_»∞ „Ѩ"tÕ Oz QÆQ#Æ =∞O_»ÖÏxfl
ÉèËkOz "Õ™êÎ_»∞.
ã‘. Hõ~°"≥ÚѨÊñQÍ q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ <å q~å@∞Ê~°∞+¨μx Ü«∂##O|∞
=Å##∞ "å}˜Ü«Ú, "å}˜`À =Ç≤ÏflÜ«Ú, <åã¨O|∞ =Å#ñ „ÉÏ}=ÚÅñQÆ∂_ç
„Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O |Ü≥∞º, „Ѷ¨∂}O|∞ =Å##∞ "åÜ«Ú=ÙÅ∞#∞ „ÉÏ}"åÜ«Ú=ÙÅ∞#∞
#O^Œ∞ #‰õΔΩÅ∞ K«‰õΔΩ=O^Œ∞ ã¨∂~°∞ºO_»∞#∞, #O ^Œaè^蕺#O|∞ #i÷ñ *ËÜ«∞ñ
`Õ. QÆ~°‚=ÚÅ∞ *Ï`« =∞Ü≥∞ºñ, ^Œ`«¯~°‚ã¨q∞u, =Å# „â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞ k‰õΩ¯Å∞#∞ QÆeÔQñ,
^Œfi‰õΩ¯KÕ â◊‡„â◊√~À=∞ q`å#Hõ=ÚÅ∞, <À+¨kè „"å`«=Ú#∞ Éèí= "≥ÚO^≥ =∞é˜Ü«Ú. 898
* P JO_»OÖ’ "≥Å∞QÆ∞`«∂ L#fl P q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚYO #∞O_ç "å}˜, "å}˜`Àáê@∞ Jyfl
ѨÙ\Ïì~Ú. =Ú‰õΩ¯#∞O_ç „áê}ÏÅ∞, „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O ѨÙ\Ïì~Ú. „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O #∞Oz "åÜ«Ú=ÙÅ∞,
„áê}"åÜ«Ú=ÙÅ∞ Pq~°ƒùqOKå~Ú. „áê}"åÜ«Ú=ÙÅ =Å¡ Hõ#∞flÅ∞, Hõ#∞flÅ=Å¡ ã¨∂~°∞º_»∞ „ѨÉèíqOKå~°∞.
"åxÜ«∞O^Œ∞ ^蕺#"Õ∞~°Ê_»QÍ K≥=ÙÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. "åx=Å¡ „â’„`ÕO„kÜ«∞O k‰õΩ¯Å∂ ѨÙ\Ïì~Ú. K«~‡° O#∞O_ç
QÆ_»¤O, g∞™êÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ~À=∞ã¨=¸Ç¨Ï=¸, F+¨^èŒ∞Å∂ [xOKå~Ú.
`Õ. ^•x =Å##∞ "Õ∞„_è»O|∞ QÍ#ñ |_çÜ≥∞ñ, |~°ñQÆ ˆ~`«O|∞ =Å# <åѨO|∞ =Ù>ˇì
QÆ∞^Œ=Ú =Å# #áê#O|∞ #∞^ŒÜ«∞=∞Ü≥∞º, ^•x =Å##∞ =∞$`«∞º=Ù ^ŒQÆ [xOK≥. 899
* P `«~åfi`« =¸„`å=Ü«∞=O ѨÙ\˜ìOk. ^•x#∞O_ç ˆ~`«ã¨∞û ѨÙ\˜ìOk. ˆ~`«ã¨∞û=Å¡ [ÅO ѨÙ\˜ìOk.
^•x=Å¡ Jáê#O ѨÙ\˜ìOk. ^•x=Å¡ =∞$`«∞º=٠ѨÙ\˜ìOk.
Hõ. Hõ~°=ÚÅ =Å##∞ |Å=Ú#∞, x~°=ÙQÆ <å Ô~O\˜=Å# xO„^Œ∞ñ_»∞ñ ÉÏ^•O
|∞~°∞ǨÏO|∞Å =Å# QÆuÜ«Ú, #~°∞^Œ∞QÆ <å Ô~O\˜ =Å# ǨÏiÜ«Ú#∞ñ QÆeÔQ<£. 900
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx KÕ`∞« Å=Å¡ |ÅO, KÕ`∞« Å |ÅO=Å¡ WO„^Œ∞_»∞, áê^•Å=Å¡ QÆ=∞#O, áê^ŒQ`
Æ ∞« Å=Å¡
L¿ÑO„^Œ∞_»∞ L^ŒƒùqOK«@O [iyOk.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 487
Hõ. Ѷ¨∞# <å_ô ѨÙO[=Ú =Å, ##∞ ~°HõÎ=Ú, ^•x =Å# #^Œ∞Å∞#∞ [~î°~°O
|∞# <åñHõeÜ«Ú#∞ ^ŒÑ≤ÊÜ«Ú, ##Ü«∞=Ú <å Ô~O\˜=Å# #|∞úÅ∞ =Ù>ˇì<£. 901
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx <å_»∞Å=Å¡ ~°HõÎ=¸, ~°HõÎO=Å¡ #^Œ∞Å∂, [~î°~°O =Å¡ PHõe^ŒÑ¨CÅ∂, D
Ô~O_çO\˜=Å¡ ã¨=Ú„^•Å∂ ѨÙ\Ïì~Ú.
Hõ. q#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú =Å##∞ =∞#, =Ú#∞, =∞#=Ú#ñ ^Œ∞Ç≤Ï#Hõ~°∞ñ_»∞ |∞kÌÜ«Úñ l`«ÎO
|∞#∞ „|Ç¨Ï‡Ü«Ú ˆHΔ„`«A˝O, _»∞#∞ QÆeyi Ü«∞qfi~åAñ_»∞O |∂~°∞+¨`«<£. 902
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx ǨÏ$^ŒÜ«∞O=Å¡ =∞#ã¨∂û, =∞#ã¨∞û=Å¡ K«O„^Œ∞_»∂, |∞nú† z`«ÎO=Å¡ „|Ǩχ,
ˆHΔ„`«A˝_»∞ HõeQÍ~°∞. WÖÏ P JO_»O #∞O_ç ã¨$+≤ìHÍ~°‰õΩ_≥·# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú q~å@∞Ê~°∞+¨μ#O ^Œ∞^Œ~ÚOz# =º+≤ì~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ <åHÍâßk Éèí∂`«O|∞Å∞#∞ â◊|ÌO|∞
"≥Ú^ŒÅQÆ∞ Éèí∂`«`«<凄`«O|∞Å∞#∞ "åQÍnO„kÜ«∞ *Ï`«O|∞#∞ ^Œ^Œkè^Õ=`«Å∞#∞ ^Œ=∞O`«#
ã¨=∞+≤ì ~°∂ѨÙO_»Q∞Æ Hˆ „Δ `«AO˝ „|=$uÎ „Ѩ=~°‰Î Ωõ O*ËÜ∞« #ã¨=∞~°O÷ |∞ ÅÜ≥∞º, <≥@xì # ^Õ"åkè+` ª≤ O« |∞ÅQÆ∞
xO„kÜ«∞O|∞Å∞ ^•=Ú "Õˆ~fié Ü«∞~¸ºâ◊fi~°∞O „|=$`«∞κ#∞‡Y∞O *ËÜ«∞<ÀѨHõ „Hõ=∞O|∞#O
^Œ`«Î^Œkèëêª<å^Œ∞Å <˘O^≥, #O^Œ∞ #yfl "åyO„kÜ«∞O|∞`À_» =ÚYO|∞ <˘Ok „Ѩ=iÎOz#
q~å\ϯ~°ºO|QÆ∞ =º+≤ì â◊s~°*Ï`«O |#∞`«Ê#flO|Ü≥∞º, #O`« <åã¨Ü«Ú „Ѷ¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞`À_»
"åÜ«Ú=ÙO QÆ∂_ç# #\˜ì^Œ Ü«∞Ü≥∞º, <åk`«∞ºO_»∞ K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞`À_» <Õ„`«O|∞Å <˘Ok#
=$^ä•Éèí∂`«O|Ü≥∞º, kˆQÌ=`åHõO|QÆ∞ Hõ~°‚O|∞ „â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞`Àñ QÆ∂_ç# q~å\ϯ~°º
„¿Ñ~°}ÏÜ≥∂QƺO|Ü≥∞º, <À+¨^èŒ∞Å∞ ~À=∞O|∞ÅO ^ŒfiyO„kÜ«∞O|∞ñ *ˇO^Œ qѶ¨ÅO |Ü≥∞º,
#^≥ÂÌ=O|QÆ∞ "Õ∞„_è»O|∞ ˆ~`«O|∞ <˘Ok#ñ ^Œ`å¯~°º Hõ~°}Ï^ŒHõΔO|Ü≥∞ºñ, |^ŒOѨ_ç QÆ∞^ŒO|∞
=∞$`«∞º=Ù`À_» #áê<ÕO„kÜ«∞O|∞ñ *Ëi# #k ÃÇ·Ï#ºO|∞ <˘O^≥, q+¨μ‚^Õ=`åHõO|∞ÅQÆ∞
K«~°}O|∞Å∞ QÆu`Àñ QÆ∂_ç# #hâ◊fi~°O|∞ ÅÜ≥∞ºñ, ÉÏ}©O„kÜ«∞O|∞ eO„^Œ^≥·=`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞
|ÅO|∞ <˘Ok# â◊H˜Î Ç‘Ï#O|∞ ÅÜ≥∞º, =∞é˜Ü«Ú <å_»∞Å∞ ã¨#nHõO|∞Öˇ· Ö’Ç≤Ï`«O|∞ "˘Ok#
x~°~°÷HõO|∞ ÅÜ≥∞º, #∞^Œ~°O|∞ ã≤O^èŒ∞=ÙÅ`À_»O *Ëã≤ ‰õΔΩuÊáêã¨ÅO ÉÁOk# =º~°÷O|Ü≥∞º,
ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞ =∞#O|∞`À_»O [O„^Œ∞ <˘Ok# #∂~°HÜ õ Ú« O_≥, |∞kú „|Ǩ‡kè^=·≥ `«Oɡ· ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞
<˘Ok# x+¨ÊÅù O|Ü≥∞ºñ, l`«OÎ |aè=∂#O|∞`À ~°∞„^Œ∞xO *ˇOk# q~å\ϯ~°º*Ï`«O |#∞^Œ∂ƒù`O«
|Ü≥∞º, #O`«ñ *ˇ·`«∞ºO_»QÆ∞ ˆHΔ„`«A˝O_»∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂kèëêª#O|∞ <˘Ok z`«ÎO|∞`À_»O „|"ÕtOz#
q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ã¨eÅ HÍ~°ºÉèí∂`« „|Ǩ‡O_»O|∞ <˘Ok „Ѩ=$`«∞κ#∞‡Y HõΔ=ÚO_»Ü≥∞º,
ã¨∞ѨÙOÎ _»Q∞Æ Ñ¨Ù~°∞+¨μxñ „ÉÏ}Ï^Œ∞Å∞ ^Œ=∞|ÅO|∞KÕ ÉèQí =Æ ^Œ„¿Ñi`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞`å÷Ñ<¨ åã¨=∞~°O÷ |∞
ÅQÆ∞ K«O^ŒO|∞# #QÍflº^Œ∞Å∞ ™êfikèëêª#Éèí∂`«O|∞ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O|∞Å`À_» ^Õ"åkâ◊s~°O|∞Å
<˘OkÜ«Ú #â◊HõÎO|∞ÅÜ≥∞º #x =∞é˜Ü«Ú #qfi~å@∞Ê~°∞+¨μx ##=~°`«ÉèíH˜ÎO*Ëã≤ q~°‰õΩÎÖˇ·
488 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ü«∂`«‡ÅÜ«∞O^Œ∞ q"ÕHõO|∞ QÆÅ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ zOuOѨÙ^Œ∞ ~°xÜ«Úñ „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨ q"ÕHõO|∞#
"≥∂HõOΔ |∞#∞, „|Hõ$u ã¨O|O^èOŒ |∞# ã¨O™ê~°O|∞#∞ QÆÅ∞QÆ∞ #xÜ«Úñ *ˇÑÊ≤ =∞é˜ÜÚ« x@ìxÜ≥∞.903
* q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ [x‡Oz# PHÍâ◊O "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨOK«Éèí∂`åÅ∂, â◊|ÌO "≥Ú^ŒÖˇ·#
ѨOK«`«<凄`«Å∂, "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂, P WO„kÜ«∂Å Jkè^Õ=`«Å∂ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ LO_ç
áÈÜ«∂~Ú. Jq `«=∞Ö’ `å=Ú ã¨"≥∞ÿHõºO á⁄O^Œ#O^Œ∞=Å¡ r=Ù}˜‚ „Ѩ=iÎOѨ*ˇÜ«∞ºÖËHõ áÈÜ«∂~Ú. P Ü«∂
^Õ=`«Å∞ Jkè+Oª≤ z# WO„kÜ«∂Å∞, `å=Ú „Ѩ`ºÕ HõOQÍ Hˆ „Δ `«Ax˝ Ö’Hõ=º=Ǩ~åxH˜ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨ*ÏÅHõ =~°∞ã¨QÍ
PÜ«∂ ™ê÷<åÅÖ’ LO_çáÈÜ«∂~Ú.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚMÏ# Jyfl "åyO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç =iÎOz #ѨÊ\˜H© q~å\òѨÙ~°∞+¨μx HÍ~°º"≥∞ÿ#
W`«ˆ~`«~° r=ÙÅ â◊s~À`«ÊuÎ HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. J>Ë¡ q~å@∞Ê~°∞+¨μx <åã≤HõÖ’ "åÜ«Ú=Ù *Ï˝<ÕO„kÜ«∞O`À
=iÎOz#ѨÊ\˜H© r"À`«ÊuÎ HÍÖË^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ Hõ#∞flÅÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ K«‰ΩΔõ iO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç =iÎOz<å
=º~°÷"Õ∞ J~ÚOk. JÖψQ K≥=ÙÅÖ’ k‰õΩ¯Å∞ „â’„`ÕO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç#ѨC_»‰õÄ_» q~å\ò ѨÙ~°∞+¨μx
HÍ~°ºO ™êkèOK«@OÖ’ =$^ä• J~Ú<å~Ú. ~À=∂ÅÖ’ `«fiyO„kÜ«∞O`À F+¨^∞Œè Å∞ =iÎOz qѶŨ =ÚÖˇ<· å~Ú.
JÖψQ [ÅO Jkè^Õ=`«QÍ HõŠѨÙ~°∞ëêOQÆO ˆ~`«ã¨∞û#∞ á⁄Ok‰õÄ_® ã¨$+≤ìH˜ ã¨=∞~°÷O HÍÖË^Œ∞.
=∞ÖÏ=Ü«∞=O =∞$`«∞º=Ù`À‰õÄ_ç Jáê<ÕO„kÜ«∂xfl KÕi x~°~°÷Hõ"Õ∞ J~ÚOk. ǨÏi^Õ=`åHÍÖˇ·# áê^•Å∞
QÆu`À ‰õÄ_ç â◊H˜Î Ç‘Ï<åÅ∞ J~Ú<å~Ú. WO„^Œ^Õ=`åHÍÖˇ·# KÕ`«∞Å∞ |ÖÏxfl á⁄Ok ‰õÄ_®
x~°∞ѨÜ≥∂QÍÖˇ·<å~Ú. #n ^Õ=`åHÍÖˇ·# <å_»∞Å∞ ~°HõÎO`À ‰õÄ_ç#ѨÊ\˜H© x~°~°÷HÍÖˇ·<å~Ú. Hõ_»∞ѨÙ
ã¨=Ú„^•Å`À ‰õÄ_ç PHõe^ŒÑC¨ Å#∞ á⁄Ok#ѨÊ\˜H© x„+¨ÊÜ≥∂[#"≥∞Oÿ k. ǨÏ$^ŒÜ∞« O =∞#ã¨∞û`À K«O„^Œ∞}˜‚
á⁄Ok‰õÄ_® T~°Hõ LOk.J>Ë¡ |∞kú ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl á⁄Ok#ѨÊ\˜H©, z`«ÎO ~°∞„^Œ∞}˜‚ K≥Ok#ѨÊ\˜H©
q~å\òѨÙ~°∞+¨μx HÍ~åºÅ∞ L`«Ê#flO HÍÖË^Œ∞.
J#O`«~O° Jxfl\˜H© ã¨"∞≥ Hÿ ºõ O ‰õΩ^Œ∞~°ÊQÆÅ Hˆ „Δ `«A_˝ ∞» ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl Jkè+Oª≤ z, z`«OÎ Ö’ „Ѩ"tÕ OKå_»∞.
JѨC_»∞ q~å\òÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∞, [ÖÏÅÖ’ `ÕÅ∞K«∞#fl ¢|Ǩ‡O_®xfl Jkè+Oª≤ z ã¨$+≤Hì Í~åºxfl ¢Ñ¨=iÎOѨ QÆeQÍ_»∞.
x¢kOz# r=Ùx ¢áê}ÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q `«=∞ ™⁄O`«|ÅO`À Hõ^ÖŒ Ï_»Ö=Ë Ù. ÖË=\ÏxH˜ ã¨=∞~°=÷ ÚÅ∞
HÍ=Ù. P q^èŒOQÍ Jyfl "≥Ú^ŒÖˇ·#q `«=∞‰õΩ Jkèëêª<åÖˇ·# WO¢kÜ«∂Å`À ^Õ"åk â◊s~åÅ∞ á⁄Ok‰õÄ_®,
Jq â◊H˜Î Ç‘Ï<åÖˇ·<å~Ú. ˆHΔ¢`«A˝_»∞ ¢Ñ¨"ÕtOK«QÍ<Õ "≥∞ʼnõΩ= =zÛ#@∞¡ P Ü«∂ â◊s~°ÉèÏQÍÅ∞ ѨxKÕÜ«∞@O
¢áê~°OaèOKå~Ú.
J@∞=O\˜ q~å\òѨÙ~°∞+¨μx Z_»`≥QÆx ÉèíH˜Î`À q"ÕHõO QÆey q~°‰õΩÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ^蕺x™êÎ~°h,
¢Ñ¨Hõ$u, ѨÙ~°∞+¨μÅ Ü«∞^ä•~°÷*Ï˝#O =Å¡ "≥∂HõΔ=¸, ˆH=ÅO ¢Ñ¨Hõ$u ã¨O|O^èŒO`À ã¨O™ê~°|O^èŒ=¸
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œh K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ǩ˙u`À =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 489
ã‘. [##∞`«! ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞}=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# ¢Ñ¨Hõ$uHÍ~°º =∞QÆ∞ â◊s~°
QÆ`«∞ñ_»Ü«Úºñ |∞~°∞+¨μO_»∞ QÆ_»ñy ¢áêHõ$`«=ÚÅ∞ #QÆ∞ ã¨∞Y^Œ∞óY "≥∂ǨÏ=ÚÅ =Å#ñ
QÆ~° =∞#∞~°‰õΩÎO_»∞ QÍñ_»∞, qHÍ~° q Ç‘Ï#∞ñ_»∞ ¢kQÆ∞} ~°Ç≤Ï`«∞ñ_»∞ #QÆ∞K«∞
|Åã≤ x~°‡Å [Å ¢Ñ¨uaOa`«∞O_≥·# k#Hõ~°∞ÉèíOy =iÎOK«∞#\˜ì
`Õ. Ü«∂`«‡ ¢Ñ¨Hõ$u QÆ∞}O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^ŒQÆ∞Å∞, =_ç Ü«∞ǨÏOHÍ~° =¸_è»∞ñ_≥· `˘_»i ÜÕ∞#∞
QÆ_»ñy xdÅO|∞#‰õΩ <≥Å¡ QÆ~°Î #x ¢Ñ¨, ã¨OQÆ=â◊`«#∞ ¢|Hõ$u ^À+¨=ÚÅñ ÉÁOk. 904
* ѨÓ[hÜ«∞"≥·# [#h! q#∞. D ^ÕǨÏO ã¨`«Îfi ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ`À xO_çOk. ¢Ñ¨Hõ$u =Å¡
U~°Ê_ç#@∞=O\˜k. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ J@∞=O\˜ â◊s~åxfl P¢â◊~ÚOz# "å_≥·#ѨÊ\˜H© ¢Ñ¨Hõ$u ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#
ã¨∞Y^Œ∞óMÏʼnõΩ Ö’#∞Q͉õΩO_® Z@∞=O\˜ qHÍ~åÅ∂ ÖˉõΩO_®, ¢uQÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_≥· ¢Ñ¨=iΙêÎ_»∞.
JѨC_»∞ `Õ@h\˜Ö’ ¢Ñ¨uaOaOz# ã¨∂~°º aOÉÏxfl P [ÅO JO@x q^èŒOQÍ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ∞
ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ ã¨Ê$tOѨÖ=Ë Ù. JÖÏ H͉õΩO_® r=Ù_»∞ ¢áêHõ$uHõ QÆ∞}ÏÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ D [~°∞QÆ∞`«∞#fl
Jxfl ã¨xfl"ÕâßʼnõÄ <Õ<Õ Hõ~°Î#x JǨÏOHÍ~°O`À "åº"≥∂ǨÏO`À ¢Ñ¨=iΙêÎ_»∞. Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨OQÆO =Å¡
J`«}˜‚ ¢Ñ¨Hõ$u ^ÀëêÅ∞ P=Ç≤Ï™êÎ~Ú.
Hõ. ã¨∞~°u~°‡V‡#∞[ ™ê÷, =~°~°∂Ѩ=Ú ÅQÆ∞K«∞ñ QÆ~°‡"åã¨# KÕ`«O
|~°ÃÑ·# q∞„â◊ Ü≥∂#∞Åñ, k~°=ÚQÆ [x~ÚOz ã¨Oã¨$uO ÔQ·H˘x `å<£. 905
* D q^èOŒ QÍ ¢Ñ¨H$õ u ^ÀëêʼnõΩ Ö’<≥· ã¨∞~° #~° Ѩâ√◊ ѨHΔ̃ =$HΔÍk <å<åq^èŒ Ü≥∂#∞ÅO^Œ∞ [x‡Oz
Hõ~°‡"åã¨#Å#∞ qã¨ÎiOѨ*Ëã¨∞‰õΩx ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_»`å_»∞.
Hõ. ѨÓx K«iOK«∞K«∞ q+¨Ü«∞, ^蕺#O|∞#ñ *Ëã≤ ™êfiÑ≤fl HÍ~å÷QÆ=∞ ã¨O
^è•#=Ú su #ã¨`«Ê^äŒ, =∂#ã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ „Éèíq∞OK«∞ =∞uÖ’Å∞O_≥·. 906
* D q^èOŒ QÍ z‰õΩ¯Ñ¨_ç K«iOK«∞`«∂, q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅ#∞ 㨇iOK«∞`«∂, HõÅÖ’ Hõ#|_Õ Sâ◊fi~åºÅ=O\˜
P ã¨∞MÏÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞O\Ï_»∞. J`«x =∞#ã¨∞û K≥_∞» =∂~åæÅÖ’ „Ѩ=iÎã∞¨ OÎ k. J`«_∞» K«OK«Å|∞kú`À
„Éèqí ∞ã¨∞OÎ \Ï_»∞.
=. J@∞¡ QÍ=Ù#. 907
`Õ. ѨÓx "≥∂HΔÍi÷ Ü«∞QÆ∞ "åñ_»∞ nxñ n„=, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞KÕ`« q~°H˜Îñ ÉÁOk
=∞#=Ú =â◊=ÚQÆñ *Ëã≤ Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k, Ü≥∂QÆ=∂~°æ„H˜Ü«∂ÉèϺã¨Ü«ÚH˜Îñ *Ëã≤ 908
* JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HõOΔ ÃÑ· Pã¨HΘ HõÅ"å_»∞ JYO_»"∞≥ #ÿ ÉèHí Θ Ü≥∂QÍxfl J=ÅOaOKåe. q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅg∞^Œ
q~°‰õΩÎ_»∞ HÍ"åe. Ü«∞=∞O xÜ«∞=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü≥∂QÆ=∂~åæÅ#∞ JÉèíºã≤Oz =∞#ã¨∞#∞ =â◊Ѩ~°K«∞HÀ"åe.
490 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. „â◊^•úQÆi+¨μªñ_≥· ã¨`«º"≥∞ÿ#\˜ì =∞ ^•ƒù=O|∞ =∞`åÊ^Œ¿ã=#O|∞
=i‚`« =∞`«¯^ä•Hõ~°‚#O|∞#∞ ã¨~°fi Éèí∂`« ã¨=∞`«fi =∞*Ï`« "≥·~°
=Ú#∞ ¢|ǨχK«~°ºO|∞ Ѷ¨∞#=∞ø# =∂kQÍñ QÆÅ x[^èŒ~°‡ ã¨OQÆ`«∞Åñ *Ëã≤
ã¨O`«∞+¨μìñ_»∞#∞ q∞`åâ◊#∞ñ_»∞ <ÕHÍOuÜ«Ú =∞##jÅ∞ñ_»∞ g`«=∞`«û~°∞O_»∞
`Õ. #QÆ∞K«∞ q∞„`«`«fi=Ú#ñ QÆ$Ѩñ ^Œye Ü«∂`«‡, Hõe`« q*Ï˝xÜ≥ÿ∞ |O^èŒHõO|∞ Öˇ·#
Ѷ¨∞# â◊s~° Ѩi„QÆǨϟ`«¯O~î° Ü«∞O^Œ∞, <å„QÆǨÏ=Ú ¿ãã≤ =iÎOѨ #QÆ∞#∞ =∞é˜Ü«Ú. 909
* "≥∂HΔÍ㨉Ωõ _Î ∞» K«eOK«x „â◊^•ú㉨ Ωõ ÅÎ `À <å ã¨`º« ã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. <å áê^•Å∞ ¿ãqOKåe.
<å Hõ^ÅŒä #∞ PHõiO‚ Kåe. ã¨~fi° r=ÙÅÜ«∞O^Œ∂ ã¨=∞|∞kú`À =iÎOKåe. Z=fii`À#∂ "≥~· O° ÖˉΩõ O_® LO_®e.
„|ǨχK«~°ºO, =∞ø#O "≥Ú^ŒÖˇ·# P`«‡^èŒ~å‡Å#∞ J=ÅOaOKåe. ã¨O`«`«=¸ ã¨O`À+¨OQÍ LO_®e.
q∞`«OQÍ Éèí∞lOKåe. UHÍO`«OQÍ LO_®e. =∞##jÅ∞_≥· LO_®e. =∂`«û~åºxfl ^Œ∂~°O KÕã¨∞HÀ"åe.
"≥∞ÿ„u, Hõ~°∞} JÉèíºã≤OKåe. P`«‡*Ï˝#O JÅ=~°∞K«∞HÀ"åe. `«# â◊s~°O g∞^•, Pf‡Ü«ÚÖˇ·# "åig∞^•
Pã¨H˜Î `«yæOK«∞HÀ"åe. Jq |O^èŒ<åxH˜ ¿ÇÏ`«∞ ==Ù`å~Ú.
=. r"Õâ◊fi~° `«`«Îfi*Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ q=$`«ÎO|~Ú# |∞kú `«^Œ=™ê÷#O|∞#∞O QÆey ^Œ∂sÉèí∂`Õ`«~°
^Œ~°≈#∞O_≥· r"å`«‡ *Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ K«‰õΔΩiO¢kÜ«∞O|∞# ã¨∂~°∞ºx ^Œi≈OK«∞ K«O^ŒO|∞#†
<å`«‡<åÜ«∞‰õΩO _»~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œi≈Oz x~°∞áêkèHõOɡ· q∞^䕺Éèí∂`«O |QÆ∞
#ǨÏOHÍ~°O|∞# 㨄^Œ∂ѨO|∞KÕñ „|HÍâ◊=∂#O |QÆ∞K«∞ñ „|^è•#HÍ~°}O|∞#‰õΩ, #kèëêª#O|∞#∞,
QÍ~°ºO|∞#‰õΩñ [‰õΩΔ =ÙOÉ’Öˇñ „|HÍâ◊HOõ |∞#∞, ã¨=∞ã¨Î HÍ~°ºHÍ~°}Ï#∞ã¨∂º`«O|∞#∞, |iѨÓ~°O‚ |∞#∞,
ã¨~°fi"åºÑ¨HõO|∞#∞ #QÆ∞ „|ǨχO|∞ñ ÉÁO^Œ∞#x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 910
* r"Õâfi◊ ~°∞Å Ü«∞^ä•~°ã÷ fi¨ ~°∂ѨO (¢uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ „ѨH$õ uÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl"å_»∞ r=Ù_»h, „uQÆ∞}ÏʼnõΩ
Jf`«∞_≥· "åxx #_çÑO≤ KÕ"å_»∞ Dâ◊fi~°∞_»h) `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O=Å¡ |∞kú JO`«~∞° ‡Y =∞ø`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
|∞kúÜ∞« O^Œe ã¨OHõÅÊqHõÖÏÊÅ „Hõ=∞O `≥Å∞ã¨∞OÎ k. JѨC_»∞ W`«~° Ѩ^•~å÷ÖgË HõxÊOK«=Ù. r"å`«‡*Ï˝#O`À
HõO\˜`À ã¨∂~°∞º}˜‚ K«∂z#O`« ã¨∂\˜QÍ P`«‡<åÜ«∞‰õΩ_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk.
JѨC_»∞ JǨÏOHÍ~åxH˜ `å=ÙO_»^∞Œ . Jk q∞^䕺Éè∂í `«"∞≥ ÿ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. ã¨`º« O „ѨHÍâ◊=∂# =∞=Ù`«∞Ok.
JO^Œ∞=Å¡ „Ѩ^•è #HÍ~°}"≥∞#ÿ =¸Å„ѨH$õ uH˜ P^è•~°=¸, ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤hì ^Œ$+≤=ì Öˇ „ѨHÍtOѨK¿Õ ãn, qâ◊fiOÖ’x
ã¨=∞ã¨Î HÍ~°ºHÍ~°}ÏʼnõÄ =¸ÅÉèí∂`«=¸, ѨiѨÓ~°‚=¸, ã¨~åfiO`«~åºg∞ J~Ú# Ѩ~°„|Ǩ‡xfl
á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. q#∞ =∂`«‡ "Õ`«Î‰õΩ q+¨μ‚ã¨fi~°∂ѨO|∞ <≥é∞ñQÆOQÆñ|_»∞, #k Ü≥∞@¡@#fl
QÆQÆ#ã¨∞÷ñ _»QÆ∞ k#Hõ~°∞ H˜~°}KåÛùÜ«∞ [Å=ÚÅ QÆ$ǨωõΩ_»º *ÏÅHõ=ÚÅ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 491
=Å#ñ ^Àñz# „ѨuѶ¨e`«O|∞ KÕ`« #∂Ç≤ÏOѨOQÆñ |_ç# Ü«∞ ~Úº#∞x Ѩyk
#i÷ =∞<À|∞^ŒúºÇ¨ÏOHõ~°}„`«Ü«∞ <å_ô „ѨHÍâ◊=Ú##∞ <≥é∞OQÆ
`Õ. =K«∞Û <å`«‡ã¨fi~°∂ѨO|∞ =Åñu QÍñQÆñ, l`«Î=Ú#ñ ^ÀñK«∞ #Oz`«„j ^Œ#iÛ
Ü«∞ =∞‡Ç¨=¸iÎ ã¨~°fiÉèí∂`åO`« ~å`«∞‡ñ, _»QÆ∞@ <å`«‡A˝Å‰õΩñ QÍ# #QÆ∞#∞ =∞é˜Ü«Ú. 911
* P`«‡ã¨fi~°∂ѨO `≥eã≤#"åxH˜ Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨO `≥Å∞ã¨∞ÎOk. ZÖÏQÆO>Ë – PHÍâ◊OÖ’x
ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ∞ hà◊¡Ö’#∂, WO\˜QÀ_»ÅÖ’x H˜\˜H©ã¨O^Œ∞ÅÖ’#∂, „Ѩã¨iOK«@O =Å¡ ã¨∂~°∞º_»∞#fl@∞¡
=∞#O `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. =∞#ã¨∞û |∞kú JǨÏOHÍ~°O J<Õ D =¸_çO\˜Ö’ „Ѩ™ê~°=∞ÜÕ∞º „ѨHÍâ◊O
^•fi~å Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂áêxfl ѨiѨÓ~°‚OQÍ QÆ∞iÎOK«=K«∞Û. K«~åK«~° „ѨѨOK«OÖ’ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ P
=∞Ǩ=¸iÎ P`«‡"Õ`«ÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å JO`«~°OQÍÅÖ’ JYO_»â’ÉèÏ "≥·Éèí=O`À ^Œ~°≈#q∞™êÎ_»∞.
=. r=ÙO_»∞ ã¨∞+¨μáêκ^Œº=ã¨÷ÅÜ«∞O^Œ∞ñ |~°=∂`å‡#∞+¨‰õΩÎO_≥·# Éèí∂`åk `«`«ÎfiO|∞Å∞ b#O|∞Öˇ·
„ѨHõ$uÜ«∞O^Œ∞ "åã¨<å=∂„`«O|∞ QÆey Ü«∞HÍ~°ºHÍ~°}O|∞Öˇ· Ü«Ú#fl ã¨∞+¨μÑ≤Î ã¨=∞Ü«∞O|∞#O
^•#∞ xã¨ÎO„^Œ∞O _»QÆ∞K«∞ x`«~°O|∞KÕ`«ñ QÆѨÊO |_»x "åñ_≥· Ѩ~°=∂`å‡#∞Éèí=O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞
#x K≥Ñ≤Ê# qx ^Õ=Ǩ˙u ~Ú@¡xÜ≥∞. 912
* r=Ù_»∞ ã¨∞+¨μÑ≤Î (QÍ_èx» „^Œ)Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞x`À „ѨQÍ_è"» ∞≥ #ÿ ã¨O|O^èOŒ Hõey LO\Ï_»∞. "åxÜ«∞O^Œe
ѨOKíÉèí∂`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅ∞ „ѨHõ$uÖ’ qb<åÖˇ· ã¨O™ê¯~° =∂„`«OQÍ LO@∂, `«=∞ Ѩ#∞Å#∞
KÕÜ«∞ÖËx ã≤÷uÖ’ LO\Ï~Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™ê^茉õΩx P`«‡ `å#∞=∂„`«O "Õ∞ÖÁ¯xLO_ç Z@∞=O\˜
J=~À^èŒ=¸ ÖËx^≥· Ѩ~°=∂`«‡#∞ ÉèÏ=# KÕã¨∂Î LO@∞Ok Jx K≥ѨÊQÍ qx ^Õ=Ǩ˙u HõÑ≤Å∞x`À W\Ï¡
J#flk.
ã‘. q=∞ÖÏ`«‡! ~¸ Ѩ$käqH˜x QÆO^èŒ=Ú#‰õΩ ã¨eÅO|∞#‰õΩ#∞ ~°ã¨O|∞#‰õΩ#∞
#<Àº#º =∞QÆ∞ #q<åÉèÏ= ã¨O|O^èŒ "≥∞ÿ# ã¨OQÆuñ „|Hõ$`åº`«‡Å‰õΩ#∞
ã¨`«`«O|∞ #<Àº#ºã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ „ѨHõ$u ^• #Ü«∂º`«‡ñ ÉÏÜ«Ú >ˇ@∞¡?
^ŒÅáÈÜ«∞ <˘Hõ=∂@∞ `«`«ÎfiÉ’^èŒ=ÚKÕ`« Éèí=ÉèíÜ«∞O|∞Å <≥Å¡ñ ÉÏÜ«Ú >ˇ@∞¡?
`Õ. K«zÛ „Hõ=∞‡éñ |∞@ìx *Ï_» ÜÕ∞k?, ~ÚxflÜ«Úñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~ÚzÛ ##∞flñ
QÆ~°∞} ~°H˜ΔOѨ"Õ! ^Õ=QÆ} ã¨∞¿ã=º!, ÉèíHõÎÖ’HÍ#∞QÆO`«=º! Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨! 913
* x~°‡Å ã¨fi~°∂áê! ѨOK«É∂íè `åÅÖ’ Ѩ$käqH©, QÆO^è•xH©, [ÖÏxH©, ~°™êxH© J<Àº#º"≥∞#ÿ Jq<åÉèÏ=
ã¨O|O^èŒO ZÖÏ L#fl^À J^Õ q^èŒOQÍ „ѨHõ$uH© P`«‡‰õÄ ZšѨC_»∂ Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨O|O^èŒO LOkHõ^•!
J@∞=O@ѨC_»∞ „ѨH$õ u P`«‡#∞ Z\Ï¡ q_çz ÃÑ@ìQÅÆ ∞QÆ∞`«∞Ok? XHõ¯ ™êi ã¨OÉèqí Oz# `«`fiΫ *Ï˝#O=Å¡
ã¨O™ê~°ÉèíÜ«∂Å∞ Z\Ï¡ `˘ÅyáÈ`å~Ú? K«zÛ# `«~åfi`« =∞m§ ѨÙ@ì‰õΩO_® LO_Õ =∂~°æO Uk? W=hfl
<å‰õΩ ÉÏQÍ `≥e¿ã@@∞¡ K≥ѨC. F ^Õ=^Õ"å! ÉèíHõÎ[#â◊~°}Ϻ! Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞ëê! HõxHõiOz D *Ï˝#O <å‰õΩ
Hõ\ÏH˜ΔOK«∞! ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞!
492 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx# ÉèíQÆ=O`«∞O _ç@¡xÜ≥∞, Jxq∞`«ÎO |~Ú# ã¨fi^èŒ~°‡O|∞##∞ x~°‡ÖÏO`«óHõ~°}O|∞##∞
ã¨∞xtÛ`«Oɡ#· =∞^ŒƒHù Î̃ Ü≥∂QÆO|∞##∞ ã¨`¯« ^ä• „â◊=} ã¨Oáêk`«Oɡ#· "≥~· åQƺO|∞##∞ ^Œ$+ì̈„ѨH$õ u
ѨÙ~°∞+¨Ü«∂^ä•`«‡ºO|QÆ∞ *Ï˝#O|∞##∞ |e+¨ªO|~Ú HÍ=∂#aè+¨fiOQÆO|QÆ∞ q~°H˜Î=Å#ñ
^ŒáÈÜ«ÚHõÎO|~Ú# Ü≥∂QÆO|∞##∞ ã¨∞f„=O|~Ú# z`≥·ÎHÍ„QÆ`«O *Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μx ^ŒQÆ∞„ѨHõ$u
^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#Oɡ· u~À^è•#O|∞#∞ ÉÁO^Œ∞, #kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü«∞~°}˜QÆ`«Oɡ·# =Ç≤ÏflKÕ #~°}˜
^ŒÇ≤ÏOѨñ|_»∞ K«O^ŒO|∞#, *Ï˝#O|∞#O ^Œ`«Îfi ^Œ~°≈#O|∞#O*Ëã≤ x~°O`«~°O|∞ |Å=O`«O|∞#∞
^Œ$+¨ì^À+¨O|∞#∞ #QÆ∞ „ѨHõ$u r=ÙxKÕ`« Éèí∞HõÎÉè’QÆÜ≥ÿ∞ q_»∞=O|_»∞ #x K≥Ñ≤Ê. 914
* ^Õ=Ǩ˙u WÖÏ „áêi÷OѨQÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· HõÑÅ≤ ∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞. J=∂‡! h „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#O
K≥|∞`å#∞ q#∞. ™ê^茉õΩ_≥·# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Z@∞=O\˜ Ѷ¨ÖÏxfl HÀ~°‰õΩO_® `«# ^èŒ~å‡Å#∞ `å#∞ x~°fiiÎã¨∂Î
LO_®e. `«# =∞#ã¨∞û#∞ ZšѨC_»∂ x~°‡ÅOQÍ LOK«∞HÀ"åe. <åÜ«∞O^Œ∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Hõey
LO_®e. =∞Oz =∞Oz ѨÙ}ºHõ^ÅŒä #∞ Pã¨H` Θ À PHõiO‚ Kåe. „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨ ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ Ü«∞^ä•~°*÷ Ï˝<åxfl
J=QÆ`O« KÕã∞¨ HÀ"åe. HÀiHõÅ#∞ ^Œ∂~°OQÍ áê~°^Àe "≥~· åQͺxfl ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe. `«Ñ㨠∞¨ û`À ‰õÄ_ç#
Ü≥∂QÍÉèϺã¨O K≥Ü«∂ºe. JYO_»"≥∞ÿ# UHÍ„QÆ`«#∞ J=ÅOaOKåe. D ™ê^èŒ#=Å¡ ѨÙ~°∞+¨μx JO@∞H˘x
L#fl „ѨH$õ u ^ŒO^ŒÇϨ º=∂#"≥∞ÿ J^Œ$â◊º"≥∞áÿ È`«∞Ok. J~°}#˜ ∞Oz L^Œ~ÚOz# Jyfl J~°}x˜ HÍeÛ "Õã#≤ @∞¡
*Ï˝#O =Å¡#∂, `«`«Îfi^Œ~°≈#O =Å¡#∂, Ѩ\˜+¨ª=¸ |e+¨ª=¸ ^À+¨Éèí∂~Ú+¨ª=¸ J~Ú# „ѨHõ$ux
J#∞Éèíqã¨∞Î#fl r=Ù_»∞ ã¨QÆOÖ’<Õ "≥ÚQÆO "≥ÚuΠѨi`åºQÆO KÕ™êÎ_»∞.
Hõ. q#∞ „ѨHõ$u <≥·[=∞Ç≤Ï=∞O, |∞#ñ ^Œ#Ö’ #∞#flÜ«∞\˜ì ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ =∞¿ÇÏ
â◊√#‰õΩ #â◊√Éèí qã¨∞Êù~°}O, |#Ü«∞=Úñ QÍqOѨñ*ÏÅ, ^Œk Ü≥∞@¡x#<£. 915
* „ѨH$õ u ZO`« |ÅO HõÅ^≥<· å `«# „ѨÉÏè =O =Å¡ `«#‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_≥· `«#Ö’ „Ѩ=iÎOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ
J=∞OQÆàÏhfl, J<å~å÷hfl PK«iOK«ÖË^Œ∞.
K«. ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ x„^Œ"Àñ QÆÅÅñ ÉÁO^Œ∞ ##~°÷Hõ=ÚÖò „Ѩɒ^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆ q∞^äŒºÖˇ· ѨÙ~°∞+¨μ#O^Œ∞ Ѷ¨∞\˜OѨx ÔH·=_çO, |ˆ~
â◊fi~°∞#‰õΩ <å`«‡<å^äŒ∞#‰õΩ ã¨~°fiâ◊siH˜ñ QÆ~°‡™êH˜ΔH˜O
|~°∞=_çñ ÉÁO^Œ"≥#flñ\˜H˜ñ „ÉÏHõ$`«^À+¨=Ú ÅOQÆ<å=∞}©! 916
* =∂#=Ù_»∞ x„^ŒáÈ`å_»∞. P x„^ŒÖ’ U"À ã¨fiáêflÅ∞ =™êÎ~Ú. Ñ‘_»HõÅÖ’ Z<Àfl HõëêìÅ∂ #ëêìÅ∂
„áêÑ≤ΙêÎ~Ú. HÍx HõÅ HõiyáÈ~Ú "Õ∞Å∞HÀQÍ<Õ J=hfl Jã¨`åºÅx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J"Õg J`«xH˜
ÉÏ^è•Hõ~åÅ∞ HÍ=Ù! J^Õ q^èŒOQÍ P`«‡<å^äŒ∞_»∂, ã¨~°fiâ◊ss, Hõ~°‡™êH©Δ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ „ѨHõ$uH˜
ã¨O|OkèOz# ^ÀëêÅ∞ Z#fl\˜H© JO@==∂‡!
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 493
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 917
ã‘. J^蕺`«‡`«`«Ê~°∞O _»QÆ∞"åñ_»∞ ÃщõΩ¯ [#‡O|∞Åñ ɡ‰õΩ¯ HÍÅO|∞ÅO^Œ∞
„|ǨχѨ^Œ„áêÑ≤ΠѨ~°ºO`«=Ú#∞ |∞@∞ì ã¨~åfi~°÷ "≥·~åQƺâße Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|∂x <å Éèí‰õΩÎÅKÕ #∞Ѩ^ÕtOѨñ |_ç# q*Ï˝#ã¨OѨuÎ KÕ`«ñ
|~°ñQÆñ „||∞^Œ∞úñ_≥· |Ǩï"å~°=ÚÅ∞ Éèí∂i =∞„`«Ê™ê^Œ„áêÑ≤Î=∞uñ ^Œ#~°∞Û
`Õ. x[ Ѩi*Ï˝# qzÛù#fl xdÅ ã¨Oâ◊, Ü«ÚO_»∞, x~°∞‡HõÎeOQÆ^ÕǨïO_»∞ #QÆ∞K«∞
##Ѷ¨∞! Ü≥∂wO„^ŒÇ¨Ï$^ÕæÜ«∞ =∞QÆ∞ =∞nÜ«∞, k=º^è•=∞O|∞ <˘O^Œ∞ ã¨OnѨÙÎñ _»QÆ∞K«∞. 918
* Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞. ѨÙ}Ϻ`«∞‡~åÖÏ! P`«‡*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl _≥·#"å_»∞
„|ǨχѨ^ŒO „áêÑ≤ÎOKÕ Ñ¨~°ºO`«O ZO`«HÍÅ"≥∞ÿ<å Zxfl[#‡Öˇ·<å Z`«∞Î`«∂<Õ LO\Ï_»∞. "åx "≥·~åQƺO
K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°^Œ∞. <å Éèí‰õΩÎÅ∞ LѨ^ÕtOz# q*Ï˝# ã¨OѨ^Œ=Å¡ „Ѩɒ^èŒO á⁄Ok#"å_≥· Z<Àfl =∂~°∞Å∞ <å
J#∞„QÆǨxH˜ áê„`«∞_»=Ù`«∂ LO\Ï_»∞. `å#∞ á⁄Ok# P`«‡*Ï˝#O`À `«# ã¨O^ÕǨ ÅxflO\˜h q=ÚH˜Î
KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. eOQÆ^ÇÕ ¨ xfl q_çzÃÑ\˜,ì Ü≥∂yѨÙOQÆ=ÙÅ JO`«~O° QÍʼnõΩ ã¨OÉèÏ=º"≥∞#ÿ <å k=º^è•=∂xfl
`Õ[ã≤fiÜ≥ÿ∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #}˜=∂^ŒºÃ+Âìâ◊fi~°ºO|∞Å∞ "≥∂HõΔO|∞# HõO`«~åÜ«∞O|∞Å∞, HÍ=Ù# "åx Ü«∞O^Œ∞ qQÆ`«
ã¨OQÆ∞O_»∞#∞ =∞nÜ«∞K«~°} ã¨~À[ã≤÷`« Åe`åO`«~°OQÆ∞O_»∞#∞ #QÆ∞"åñ_»∞ =∞$`«∞º^Õ=`«
#ѨǨÏã≤Oz "≥∂HõΔO|∞ <˘O^Œ∞ #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú Ü≥∂QÆÅHõΔ} „ѨHÍ~°O|∞ qxÑ≤O`«∞ q#∞ =∞x
ÉèíQÆ=O`«∞O _≥·# HõÑ≤Å∞O_»∞ #$áê`«‡[ H˜@¡xÜ≥∞. 919
* J}˜=∞ QÆi=∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J+¨ìã≤^Œ∞úÅ∞ "≥∂HΔÍxH˜ qѶ¨∂flxfl Hõeæ™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "å\˜g∞^Œ
=∞=∞HÍ~åxfl =^ŒeÃÑ\˜ì =∞nÜ«∞ Ѩ^ŒHõ=∞ÖÏÅ#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ѨkÅѨ~°K«∞‰õΩ#fl"å_»∞ =∞$`«∞º=Ù#∞
u~°ã¨¯iOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê WOHÍ Ü≥∂QÆÅHõΔ} q^è•<åÅ#∞ q=iOK«∞`å#∞, q#∞ =∞x
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# HõÑ≤Å∞_»∞ ^Õ=Ǩ˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. nèx^èŒ∞Öˇ· ÜÕ∞ Ü≥∂QÆ q, ^è•#O|∞#ñ *Ëã≤ =∞#=Ú ^ŒQÆ q=∞ÅOɡ·,
=∂x`« =∞QÆ∞ =∞`«Ê^Œ=ÚO, |∂#∞^Œ∞, ~å Ü≥∂QÆ ^èŒ~°‡=ÚÅ <≥é˜ñyO`«∞<£. 920
* ã¨ÇϨ [OQÍ |∞kú=∞O`«∞ÖË J~Ú#ѨÊ\˜H© U Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ =Å¡ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ =∞iO`« Ѩiâ◊√^ŒOú
KÕã¨∞H˘x =∂#hÜ«∞"≥∞ÿ# <å ã¨xflkèx KÕ~°∞‰õΩO\Ï~À PÜ≥∂QÆ^èŒ~å‡Å∞ K≥|∞`å#∞ q#∞.
=. Jk Ü≥∞@¡x# â◊H˜ÎH˘Åñk ã¨fi^èŒ~å‡K«~°}O|∞#∞, âß„ã¨Îqx+≤^Œú^èŒ~°‡ Hõ~°‡O|∞Å∞ =∂#∞@Ü«Ú,
^≥q· HõOɡ· =zÛ# Ü«∞~°O÷ |∞=Å# ã¨O`À+≤OK«∞@Ü«Ú, =∞ǨÉèÏQÆ=`« Náê^•~°Û#O|∞#∞, „QÍ=∞º^è~Œ ‡°
x=$uÎÜ«Ú, "≥∂HõΔ^èŒ~°‡O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ~°uÜ«Ú, q∞`«Oɡ· â◊√^ŒúO|~Ú# Ü«∂Ǩ~°¿ã=Ü«Ú,
494 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q[#O|~Ú x~åƒ^èŒHõO |~Ú# ™ê÷#O|∞# #∞O_»∞@Ü«Ú, Ç≤ÏO™ê~åÇ≤Ï`«ºO|∞#∞, ã¨`«ºO|∞#∞,
#¿ãÎ Ü « ∞ O|∞#∞ ^Œ # Ô H O`« Ü« ∞ ~° ÷ O |∞Ѩ Ü ≥ ∂ yOK« ∞ #O`« Ü« ∞ ~° ÷ O | ã‘ fi Hõ i OK« ∞ @Ü« Ú ,
„|ǨχK«~°ºO|∞#∞, ^ŒÑ¨â∫≈K«O|∞Å∞#∞, ™êfi^蕺ܫ∞Ѩ~î°#O|∞#∞, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞x
Ü«∞~°Û#O|∞#∞, =∞ø#O|∞#∞, Pã¨#[Ü«∞O|∞#∞, ^•#O*Ëã≤ ÃãÂ÷~°ºO|∞#∞, „áê}"åÜ«Ú
ã¨fi=jHõ~°}O|∞#∞, WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏ~°∂ѨO ɡ·# „Ѩ`åºÇ¨~°O|∞#∞, =∞#O|∞KÕ xO„kÜ«∞O|∞Å
q+¨Ü«∞O|∞Å =Å# =∞~°eOz ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ xÅ∞ѨÙ@Ü«Ú, ^ÕǨÏQÆ`«Oɡ·# =¸ÖÏ^è•~åk
™ê÷ # O|∞ÅÖ’ <˘Hõ ¯ ™ê÷ # O|∞#O^Œ ∞ Ǩ Ï $^Œ Ü « ∞ QÆ ` « O |~Ú# =∞#㨠∞ û`À_» O QÆ ∂ _» ñ
„ÉÏ}^è•~°}O|∞#∞, "≥·‰õΩO~î°∞O _≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ „Ѩ=iÎOz# k=ºbÖÏ K«i„`« ^蕺#O|∞#∞,
=∂#Ãã·HÍ„wHõ~°}O|∞#∞, |~°=∂`«‡ Ü«∞QÆ∞ Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x ã¨=∂<åHÍ~°`«Ü«Ú#∞ xqÜ«Ú#∞O QÍHõ
`«H˜¯# „=`«^•<å^Œ∞ÅO *Ëã≤, =∞<À^Œ∞+¨ìO |~Ú# Ü«∞ã¨<å‡~°æO|∞#∞ |iǨÏiOz, l`«„áê}∞O_≥·
"≥∞Å¡# Ü≥∂lOz, â◊√zÜ≥ÿ∞# ^Õâ◊O|∞#O „|u+≤ªOz ql`åã¨#∞O_≥·, Ü«∞Éèíºã¨Î‰õΩâßl#
KÕÖ’`«Î~åã¨#Oɡ·# Ü«∂ã¨#O|∞ ¿ãã≤, |∞∞AHÍÜ«ÚO_≥· „áê}=∂~°æO|∞#∞ QÆ∞OÉèíHõ ˆ~K«Hõ
ѨÓ~°HõO|∞ÅO QÀâ◊â’^èŒ#O|∞ ¿ãã≤, ‰õΩOÉèíHõ ѨÓ~°HõO|∞ÅKÕ`«O „|u‰õÄÅO|∞ QÍqOz, K«OK«ÅO
|~Ú# z`«ÎO|∞ ã¨∞ã≤÷~°O|∞ QÍqOz, f„=O|~Ú# Ü«∞=∞O|∞#O „|`«Ñ¨ÎO|~Ú qQÆ`« ã¨=∞ã¨Î
^À+¨O |QÆ∞ Kåg∞Hõ~O° |∞ Hõ~}° ˜ q~°[O|∞ ¿ãã≤ l`«=∂~°∞`«∞O _»Q∞Æ Ü≥∂y „Hõ=∞‡éO „ÉÏ}ÏÜ«∂=∞O
|#∞ áê=‰õΩxKÕ`« "å`«Ñ≤`«Îâı¡+¨‡O|∞Å#∞ ^À+¨O|∞Å Éèí㑇Hõ~°}O|∞ ¿ãã≤ ^è•~°}O|∞KÕ`«ñ
yeƒ+¨O|∞Å#∞ „|`åºÇ¨~°O|∞KÕ`« ã¨Oã¨~°æO|∞Å#∞ ^ŒÇ¨Ï#O|∞¿ãã≤, ^蕺#O|∞KÕ`« ~åQÆO|∞Å
ã¨`åÎfik QÆ∞}O|∞Å#∞ x"åiOz, ã¨fi<å™ê„QÍ=Ö’Hõ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞. 921
* Jk Z\Ï¡QÆO>Ë `«# â◊H˜Î =OK«#ÖˉõΩO_® `«# ^èŒ~å‡Å#∞ `å#∞ PK«iOK«_»O, âß„™êÎÅÖ’
x¿+kèOѨ|_ç# Hõ~°‡Å#∞ =∂#_»O, ^≥·qHõOQÍ J#QÍ `«# „Ѩܫ∞`«flO ÖËHõ<Õ ÅaèOz# ^èŒ#O`À
ã¨O`À+≤OK«_O» , =∞Ǩ`«∞‡Öˇ#· ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ k=ºáê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ¿ãqOK«_O» , W`«~∞° ʼnõΩ U=yOѨ٠HõeyOKÕ
Ѩ#∞Å#∞ =∂#∞HÀ=_»O, "≥∂HõΔ^èŒ~å‡Öˇ·# âßOu JÇ≤ÏO㨠"≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂ÅÃÑ·# Pã¨H˜Î Hõey LO_»@O,
Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# PǨ~åxfl q∞`«OQÍ u#_»O, „ѨâßO`«"≥∞ÿ W|ƒOkÖËx UHÍO`«„Ѩ^Õâ◊OÖ’ x"åã¨O KÕÜ«∞_»O,
Ç≤ÏOã¨KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_»O, ã¨`«º=∂~åæxfl `«Ñ¨Ê ‰õΩO_»_»O, W`«~°∞Å =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ^˘OQÆeOK«‰õΩO_®
LO_»_O» , `«#‰õΩ ZO`« J=ã¨~"° ∂≥ JO`«=~°Hˆ ^è#Œ O „QÆÇÏ≤ OK«_O» , „|ǨχK«~åºxfl áê\˜OK«_O» , `«Ñ⨠∫≈KåÅ∞
Hõey LO_»_»O, 㨄^ŒæO^ä•Å∞ K«^Œ=_»O, 㨈~fiâ◊fi~°∞}˜‚ ѨÓlOK«_»O, =∞ø#OQÍ LO_»_»O, Z‰õΩ¯=HÍÅO
J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ Ѩ^uúŒ Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^蕺xã¨∂Î ‰õÄ~ÀÛ=_»O, D Pã¨#q[Ü«∞O =Å¡ ã≤~÷ ` ° fi« O ã¨OáêkOK«_O» ,
„áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O, WO„kÜ«∂Å#∞ q+¨Ü«∂Å#∞O_ç x„QÆÇ≤ÏOK«_»O, WO„kÜ«∂Å
#∞O_ç =∞~°e# =∞#ã¨∞û#O^Œ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl xÅÊ_»O, ^ÕǨÏ=∞O^Œ∞#fl =¸ÖÏ^è•~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# ™ê÷<åÅÖ’
U^À XHõ ™ê÷#=∞O^Œ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ QÆÅ =∞#ã¨∞û`À ‰õÄ_® „áê}^è•~°} KÕÜ«∞_»O, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 495
k=º K«i„`«OÖ’x bÅÅ#∞ ^蕺xOK«_»O, =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆOQÍ LOK«∞HÀ=_»O, Ѩ~°=∂`«‡ J~Ú#
Ѩ^Œ‡<åÉèí∞_»∞ JO`«\Ï xO_ç L<åfl_»x qâ◊fiã≤OK«_»O W`åº^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ^èŒ~å‡Å∞.
gx #xflO\˜h PK«iOK«_»"Õ∞HÍHõ q∞ye# „=`åÅ∂ ^•<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q PK«iOKåe.
=∞<À=∂e#ºO`À ‰õÄ_ç# K≥_»∞=∂~åæÅ#∞ q_çzÃÑ\Ïìe. „áê}ÏÜ«∂=∞Ѩ~°∞_≥·, K«Hõ¯QÍ PÖ’zOz, â◊√z
Ü≥ÿ∞# „Ѩ^Õâ◊OÖ’ Z@∞=O\˜ P@OHõO ÖˉõΩO_®, ^Œ~åƒùã¨#OÃÑ· XHõ lOHõK«~å‡xfl, ^•xÃÑ·# =„™êÎxfl
Ѩ~°z# ã¨∞MÏã¨#OÃÑ· ‰õÄ~ÀÛ"åe. â◊s~åxfl x\Ï~°∞QÍ xÅ∞ѨÙH˘x, ‰õΩOÉèíHõ ѨÓ~°Hõ ˆ~K«Hõ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
„áê}ÏÜ«∂=∞O`À J#fl=∞Ü«∞ „áê}=∞Ü«∂k HÀâßÅ#∞ â◊√kú KÕã¨∞H˘x K«OK«Å"≥∞ÿ# z`åÎxfl ã¨∞ã≤÷~°O
KÕã¨∞H˘x, f„="≥∞ÿ# ™ê^èŒ#`À, ÉÏQÍ HÍz Hõ~°yOz =∂e#ºO áÈQ˘\˜ì# |OQÍ~åxfl =Öˇ =∞#ã¨∞û#∞
ã¨fiK«ÛOù KÕã∞¨ HÀ"åe. D q^èOŒ QÍ "åÜ«Ú=Ù#∞ =â◊O QÍqOK«∞H˘#fl Ü≥∂yH˜, „áê}ÏÜ«∂=∞O J<Õ JyflKÕ`«
"å`«Ñ≤`«Îâı¡ëê‡Å<Õ ^ÀëêÅ∞ #t™êÎ~Ú. UHÍ„QÆ`« =Å¡ áêáêÅ∞ ~°∂ѨÙ=∂ã≤áÈ`å~Ú. =∞<Àx„QÆǨÏO =Å¡
K≥_»∞ ã¨Oã¨~åæÅ∞ q_çáÈ`å~Ú. J@∞=O\˜ Ü≥∂y ^蕺#O=Å¡ ~åQÆ^ÕfiëêʼnõÄ, „uQÆ∞}ÏʼnõÄ Jf`«∞_≥·
ã¨fi<å™ê„QÍ# (`«# =Ú‰õΩ¯ z=iÉèÏQÍ#) `«# ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõiOKåe.
ã‘. ^Œà◊^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ѩ„`« ~°∞z~å‰õΔΩ, ã¨Åe`« N=`«û Hõe`« =‰õΔΩ,
hÅh~°^ŒhÅ hÖ’`«ÊÅ âߺ=Ú, #e‰õΩÖωõΩÅ=∂eHÍaè~å=Úñ,
Q“ã¨∞ÎÉèí~°∞z~° =ÚHÍÎǨ~° Ü«Ú`«HõO~î°∞, Ü≥∂y=∂#㨠ѨOHõ*’ѨHõO~î°∞,
ã¨`«`« „Ѩã¨#fl ã¨ã≤‡`« =^Œ<åOÉè’A, k#Hõ~° HÀ\˜ã¨OnѨΠ`ÕA,
`Õ. ã¨Åe`å#~°… ~°`«fl‰õΩO_»Å H˜s@, Ǩ~° HõOHõ} Hõ@Hõ ˆHÜ«¸~° =Ú„k
HÍ `«∞ÖÏHÀ\˜Éèí∂+¨μ, ÉèíHõ΄ѨáÈ+¨μñ, yOH˜}©Ü«Ú`« "Õ∞YÖÏH©~°‚[Ѷ¨∞#∞, 922
* JÖÏ ^Œ$+≤ì xeÑ≤#"å_≥,· JѨC_Õ qHõãO≤ K«∞`«∞#fl J~°qO^•Å=O\˜ JO^Œ"∞≥ #ÿ HõO^À~Ú HõÅ"å_»∞,
=HõãΔ û÷¨ ÖÏ# ™⁄QÆÃã·# N=`«ûO J<Õ Ñ¨Ù@∞ì=ÚK«Û HõÅ"å_»∞, Pëê_è» "Õ∞Ѷ∞¨ OÖÏ #Å¡HÅõ ∞=ÖÏ âߺ=∞Å=~°O‚
HõÅ"å_»∞, `«∞"≥∞‡^ŒÅ‰õΩ qO^Œ∞KÕ¿ã "≥[· Ü«∞Of =∂eHõ`À q~ålÖË"¡ å_»∞, H“ã¨∞ÉÎ íè =∞}˜`À â’aèOKÕ =Ú`åºÅ
Ǩ~°O HõO~î=° ∞O^Œ∞ ^èiŒ Oz#"å_»∞, Ü≥∂y[#∞ŠǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÖÏʼnõΩ ^ŒQ~ÔæÆ #· "å_»∞, ZѨC_»∞#∞ „Ѩã#¨ fl"≥∞#ÿ
z~°∞#=Ùfi zO^Œ∞ÖÏ_Õ =ÚYѨ^‡Œ O HõÅ"å_»∞, HÀ\˜ ã¨∂~°∞ºÅ `Õ[ã¨∞û`À ^ÕnѨº=∂#OQÍ „ѨHÍtOKÕ"å_»∞,
qÅ∞"≥#· ~°=∞}©Ü∞« ~°`fl« ‰õΩO_»ÖÏÅ∞, H˜s@O, Ǩ~åÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, Hõ@HÍÅ∞, Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∞, JOQÆ∞mÜ«∞HÍÅ∞,
JO^≥Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JÅOHÍ~åÅ`À qÅã≤Ö¡Ë "å_»∞, Hõ\˜ „Ѩ^âÕ =◊ ∞O^Œ∞ Ѷ∞¨ Å∞¡ Ѷ∞¨ Å∞¡=∞<Õ QÆ*Å˚ˇ "≥ÚÅ#∂Å∞
JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ÖÏeOz áêeOKÕ"å_»∞ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^蕺#O K≥Ü∂« ºe.
=. =∞é˜Ü«Ú. 923
ã‘. HõO*Ï`« H˜O[ů ѨÙO[ ~°Ol`« Ñ‘`« H“âıÜ«∞"åã¨∞, [QÆxfl"åã¨∞,
â◊„`«∞cèHõ~° K«„Hõ â◊OY QÆ^•Ñ¨^Œ‡ qÇ≤Ï`« K«`«∞~åƒÇ¨ï qQÆ`«"≥∂Ǩï,
496 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#∞`« ÉèíHõÎ Ö’Hõ =∞<À<Õ„`« =iú+¨μ‚, ÖÏe`« ã¨^Œ∞æ}ÏÅOHõi+¨μ‚,
=~°‰õΩ=∂~°Hõ =Ü«∞ó Ѩiáê‰õΩ, ã¨∞â’¡‰õΩ, ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞, Ü«∞â’qǨ~°∞,
`Õ. ã¨HõÅÖ’Hõ #=∞㨯$`« K«~°} Hõ=∞Å∞, ÉèíHõÎÖ’Hõ Ѩi„QÆÇ¨Ï „ѨHõ@ jÅ∞,
^Œ~°≈hÜ«∞ =∞<À~°^äŒ ^•~Úñ, w~°Î, hÜ«∞ f~°÷Ü«∞â’ =∞ǨÏhÜ«∞=¸iÎ. 924
* Ѩ^Œ‡ˆHã¨~° =~°‚O`À q∞ã¨q∞ã¨ÖÏ_Õ Ñ¨ã¨∞ѨÙѨK«Ûx Ѩ@∞ìѨÙ@ìO Hõ@∞ì‰õΩ#fl"å_»∞, Ö’HÍÅ#∞ `«#Ö’
ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl"å_»∞, â◊„`«∞ÉèÜ
í ∞« OHõ~åÖˇ#· â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^•‡Å#∞ K«`∞« ~åƒÇ¨ï=ÙÅÖ’ ^èiŒ OKÕ"å_»∞, "≥∂Ǩxfl
ǨÏiOKÕ"å_»∞, ™È΄`«O KÕ¿ã Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ *Ï˝# <Õ„`åxfl J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞, ã¨∞QÆ}ÏÅ<Õ ã¨∞~°∞z~° Éè∂í +¨}ÏÅ#∞
Ѩi„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞, x`«ºÜ«∞ø=#∞_»∞, Éè∞í =#áê=#∞_»∞, ™œO^Œ~º° jÅ∞_»∞, Ü«∞â’qâßÅ∞_»∞, ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂
#=∞㨯iOKÕ K«~°} ~år"åÅ∞ HõÅ"å_»∞, ÉèíHõÎ [#∞Å#∞ P^ŒiOKÕ ÉèÏ"åÅ∞ HõÅ"å_»∞, HÀi# HÀÔ~¯Å#∞
„Ѩ™êkOKÕ"å_»∞, =∞ǨÏhÜ«∞ H©iÎ`À „ѨHÍtOKÕ"å_»∞ J~Ú# NǨÏix 㨇iOKåe.
=. "≥O_çÜ«Ú. 925
Hõ. J#∞Ѩ=∞ QÆ∞} ã¨OѨÓ~°∞‚x, ##Ѷ¨Úx ã¨∞ã≤÷`«∞x QÆ`«∞x <åã‘#∞ â◊Ü«∂
#∞x Éèí~°ÎǨÏ$^Œ∞æǨâ◊Ü«∞, #∞x 㨈~fiâ◊fi~°∞ ##O`«∞ #∞`«ã¨K«Ûi`«∞<£. 926
* WOHÍ P ÉèíQÆ=O`«∞x ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À xO_ç Ü«Ú#fl "åxxQÍ, áêáêÅ#∞ K≥O_®_Õ
"åxxQÍ, ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ "åxxQÍ, #_»z=K«∞ÛK«∞#fl "åxxQÍ, =zÛ ‰õÄ~°∞ÛO_ç# "åxxQÍ, ã¨∞YOQÍ Ñ¨~∞° O_ç#
"åxxQÍ, ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ x=ã≤Oz# "åxxQÍ, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞xQÍ, âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ "åxxQÍ, ã¨Oã¨∞uÎ OѨ^yŒ #
ã¨K«Ûi„`« HõÅ"åxxQÍ ã¨OÉèÏqOKåe.
=∞. q=∞ÅO ɡ· Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ `«QÆ∞ =∞<Àq*Ï˝# `«`«Îfi „Ѩɒ
^èŒ =∞u<£ xeÊ `«nÜ«∞=¸iÎ qÉèí=^蕺#O|∞ QÍqOz z
`«Î=Ú ã¨~åfiOQÆ q=∞~°≈# „H˜Ü«∞ʼnõΩO ^•~˘¯eÊ „Ѩ`«ºOQÆ=Ú<£
ã¨∞=∞Ǩ^蕺#=Ú ¿ãÜ«∞ñQÍ =ÅÜ«ÚñÉ’ â◊√^•úO`«~°OQÆO|∞#<£. 927
* D q^èŒOQÍ Ñ¨iâ◊√„Éèí=¸, Ѩiâ◊√^Œú=¸ J~Ú# =∞#ã¨∞û`À, q*Ï˝# `«`«Îfi „Ѩɒ^èŒHõ"≥∞ÿ#
ã¨OHõÅÊO`À P k=º=¸iÎ ~°∂Ѩ"≥·Éèí"åxfl ^蕺xOz Jxfl J=Ü«∞"åÅ#∞ q_»=∞~°z K«∂KÕ@@∞¡ z`åÎxfl
`«^•Ü«∞`«ÎO KÕã≤ P Ѩ~å`«Ê~°∞x XH˘¯Hõ¯ â◊s~° ÉèÏQÍ<Õfl Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆOÖ’ J#∞ã¨O^è•#O
KÕã¨∞‰õΩx ^蕺xOKåe.
=. Jk Ü≥∞\˜ì ^Œx#. 928
ã‘. ǨÏÅ ‰õΩe âßO‰õΩâ◊ [Å[ ^èŒfi[ K«Ûù„`«Î ÖÏe`« ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«=ÚÅ∞
ã¨Åe`« #Y K«O„^Œ K«O„kHÍ x~°∂ú`« ÉèíHõÎ =∂#㨠`«=∞ó Ѩ@Å=ÚÅ∞#∞
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 497
ã¨∞~°∞z~åOQÆ∞+¨ª x+¨Øªº`« QÆOQÍ f~°÷ =∞O_ç`« ǨÏ~° [\Ï =∞O_»Å=ÚÅ∞
ã¨Oz`« ^蕺# áê~åÜ«∞} [# Éèí∂i HõÅ∞+¨ Ѩ~°fi`« nѨΠ‰õΩeâ◊=ÚÅ∞#∞
`Õ. ^•ã¨Ö’Hõ =∞<À~°^äŒ ^•Ü«∞Hõ=ÚÅ∞ñ, *Ï~°∞ Ü≥∂y =∞#ó Ѩ^Œ‡ +¨@Ê^Œ=ÚÅ∞
##ñQÆñ ^Œ#i# ǨÏiK«~°}Ï|˚=ÚÅ#∞, x~°∞Ѩ=∞ ^蕺#=Ú# =∞k xÅ∞Ѩ=ÅÜ«Ú. 929
* Jk U q^èOŒ QÍ#O>Ë Ç¨ÏÅO, =„[O, JO‰õΩâ◊O, Hõ=∞ÅO, ^èfiŒ [O Kè„« `«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ
ˆ~YÅ∞ HõÅg, z<åfli *Ïae¡ "≥<≥flÅ "≥Å∞QÆ∞Å=O\˜ QÀà◊¡HÍO`«∞Å`À Éèí‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞ûÅÖ’x
J*Ï˝<åO^èŒHÍ~åxfl ^Œ∂~°O KÕ¿ãg, =∞<À[˝"≥∞ÿ# HÍe ÉÁ@#„"Õe#∞O_ç ѨÙ\˜ì# QÆOQÍ f~°÷OKÕ t=Ùx
[\ÏE\Ïxfl JÅOHõiOKÕg† ÉèíH˜Î`À, Pã¨H˜Î`À ^蕺xOKÕ Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ<Õ Ñ¨~°fi`åÅ#∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒOÖÏ
Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ãg, ^•ã¨∞ÅHÀÔ~¯Å∞ fˆ~Ûg, Ü≥∂QÆ∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂Å<Õ Ñ¨^•‡ÅÖ’ qǨÏiOKÕ `«∞"≥∞‡^ŒÅ
=O\˜g J~Ú# ǨÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅ#∞ x~°O`«~°O ǨÏ$^ŒO`«~°OÖ’ 㨇iã¨∂Î LO_®e.
K«. Hõ=∞ÅA =∂`«Ü≥ÿ∞ ã¨∞~°xHÍÜ«∞ ã¨=∞Oz`« ¿ã=º=∂#Ü≥ÿ∞
Hõ=∞Å^ŒàÏÉèí <Õ„`«=ÚÅ∞ QÆeæ ǨÏ$nâ◊fi~°ÉèíH˜Î <˘Ñ¨C #
Hõ¯=∞Å x*ÏOHõ Ñ‘~î°=Ú#ñ ÔQ· H˘x Ü≥Ú`«∞ΠѨˆ~â◊√ *Ï#∞ Ü«Ú
QƇ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∂~°qO^Œ=Ú# =∞‰õΩ¯=ñ *ËiÛ ÉèílOѨñQÍñ ^ŒQÆ∞<£. 930
* „|Ǩχ^Õ=Ù#‰õΩ `«e¡Ü≥ÿ∞, ^Õ=`«ÅO^ŒiH© P~å^èŒ∞º~åÖˇ·, Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ÅH©Δ‡^Õq
`«# ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞_≥·# NǨÏi "≥∂HÍà◊¡#∞ ZO`À ÉèíH˜Î`À X_çÖ’ KÕ~°∞ÛH˘x X`«∞Î`«∂ L#fl =∞<ÀǨÏ~°
^Œ$âߺxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞##O KÕã¨∞HÀ"åe.
L. Kå~°∞ qǨÏOQÆ=Å¡Éèí∞ Éèí∞[O|∞Åg∞ñ^Œ q~å[=∂# ã¨∞
N ~°∞z #∞Å¡ã≤e¡ Ü«∞`«ã‘ ‰õΩã¨∞=∞^Œ∞ºuñ *ÏÅ <˘Ñ¨C ѨO
ˆH~°∞ǨÏ<åÉèí∞ #∂~°∞=Ù ÅH˜eƒ+¨ÉèíH˜Î ÉèílOz =∂#™êO
Éè’~°∞ǨÏ=∞O^Œ∞ xÅÊñ ^ŒQÆ∞ñ É’ =ÚxHÀ\˜H˜ #OQÆ<å=∞}©! 931
* ™⁄QÆÃã·# QÆ~°∞`«‡O`«∞x Éèí∞*ÏÅg∞^Œ HÍOu ã¨OѨ^ŒÅ`À ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂, qiã≤# kiÃã#ѨÙ=Ùfi
=<≥flÅ`À Hõ#∞flÅqO^Œ∞ KÕ¿ã QÀqO^Œ∞x JO^Œ"≥∞ÿ# T~°∞Ü«ÚQ͇xfl JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ÉèÏqã¨∂Î
=Ú#∞Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ =∞#óHõ=∞ÖÏÅÖ’ xÅ∞ÊHÀ"åe.
Hõ. ѨiÅOa`« =∞$^Œ∞ Ñ‘`åO, |~° HÍOpQÆ∞} x<å^Œ Éèíi`«O |QÆ∞ #
ѨC~°∞ëÈ`«Î=Úx x`«O|=Ú, ^Œ~°∞}©! Éèíl~ÚOѨ=ÅÜ«Úñ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 932
* J=∂‡! XÜ«∂º~°OQÍ JOK«∞Å∞ „"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO_Õ "≥∞`«xΠѨ@∞ìÑ` ‘ åO|~°O Hõ@∞ìH˘x "≥ÚÅ#∂Å∞
=Ú=fiÅ ã¨=fi_ç x=fi\˜ÖË¡ Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ\˜„Ѩ^Õâßxfl ÉèíH˜Î`À ÉèílOKåe.
498 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. q#∞ Éèí∞=<å^è•~°`«fiO, |∞#ñ ^Œy qkè [## ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O|QÆ∞ #
=fi#*Ï`«=ÚKÕñ QÆ_»∞ q∞O, z# ǨÏi<åcè ã¨~°ã¨∞ûñ lOuOѨñ ^ŒQÆ∞<£. 933
* JdÅ Ö’HÍʼnõÄ P^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ, „|ǨχѨÙ@∞ìHõ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«"≥∞ÿ# ã¨~À*Ï`«O`À q~ålÖË¡
ã¨~À=~°O =O\˜ q+¨μ‚=¸iÎ <åcè =∞O_»ÖÏxfl ã¨O㨇iOKåe.
`Õ. k=º =∞~°Hõ`«~°`«fl ã¨OnѨΠÅe`«, ‰õΩK«=ÚÅ#∞ =∞øH˜ÎHÍ=o ~°∞K«∞Åñ ^Œ#i
~ÚOk~å^Õq ã¨^Œ#"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨Hõ"≥∞ã¨ñQÆ∞, =HõΔ =∂`«‡#∞ ^ŒÅáÈÜ«∞ =ÅÜ«ÚñA=Ú‡, 934
* k=º"≥∞ÿ# =∞~°Hõ`«=∂}˜Hõº nѨÙÎÅ`À "≥∞~°ã≤áÈ`«∂, J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ, =Ú`åºÅǨ~åÅ
HÍO`«∞Å`À xO_ç, ÅH©Δ‡^ÕqH˜ x"åã¨"≥∞ÿ# =#*ωõΔΩx =HõΔã¨÷ûÖÏxfl P`«‡Ö’ ÉèÏqã¨∂Î LO_®e.
=∞. x~°`«O|∞<£ Éèíl~ÚOK«∞ ã¨[˚# =∞<À <Õ„`åaè~å"≥∞ÿHõ ã¨∞
ã≤÷~° k=º„ѨÉèí QÆÅ∞æ H“ã¨∞ÎÉèí ~°∞zt¡+¨ìO|∞<≥· Ü≥ÚѨC <å
=~° Ü≥∂wâ◊fi~° =O^Œº =∂#∞ñ_»QÆ∞ ã¨~°fi™êfiq∞ ÅH©Δ‡â◊√ HõO
^èŒ~° =∂`«‡O QÆk~ÚOz `«^Œ∞æ}QÆ}^蕺#O|∞ ¿ãÜ«∞O ^ŒQÆ∞<£. 935
* `«##∞ ã¨~°fi^• ã¨O¿ãqã¨∂Î LO_Õ ã¨[˚#∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ʼnõÄ, K«∂ѨÙʼnõÄ, q~ålÖË¡ "≥·‰õΩO~î°
"åã¨∞x HõO~îåxfl z`«ÎOÖ’ zOuOKåe. Ü≥∂wO„^Œ=O^Œº=∂#∞_»∂, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞
J~Ú# P ™êfiq∞ QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺xOKåe.
Hõ. Ѷ¨∞# =∞O^Œ~° yi Ѩi=, ~°Î«# xHõëÈ[˚fie`« Hõ#Hõ ~°`åflOQÆ^Œ=ÚÖò
^Œ#~å~° Ö’HõáêʼnõΩ, Å#∞ QÆey# ÉÏǨï âßYÅ#∞ ^ŒÅñѨñ^ŒQÆ∞<£. 936
* H©Δ~°™êQÆ~° =∞^äŒ# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞#fl |~°∞"≥·# =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«O ~åÑ≤_çH˜ ^èŒQÆ^èŒQÆ
„ѨHÍtOKÕ ~°`åflÅ Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞ QÆey Ö’HõáêʼnõΩʼnõΩ JO_»^ŒO_»Öˇ·# q+¨μ‚^Õ=Ùx ÉÏǨï^ŒO_®Å#∞
ã¨O㨇iOKåe.
=. =∞é˜Ü«Ú q=∞`« [<åã¨Ç¨ÏºO|∞Öˇ·# ã¨Ç¨Ï„™ê~°O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞ ã¨∞^Œ~°≈#O|∞#∞, ã¨~°ã≤*’^Œ~°
Hõ~°ã¨~À~°∞ǨÏO|O^Œ∞ ~å[ǨÏO㨠~°∞z~°O|~Ú# áêOK«[#ºO|∞#∞, #~åuÉèí@ â’}˜`«
Hõ~=Ì° ∞eáêÎOQÆOɡ· ÉèQí =Æ „fÊuHÍi}˜ Ü«∞QÆ∞ H“"≥∂^ŒHÜ
˜ Ú« #∞, |O^è∞Œ ~°ã∞¨ QÆO^èŒ QÆO^è•#∞|O^èŒ =∞O^ä~Œ °
QÆO^èŒ=ǨǨ˙Ü«∞=∂# ѨÙ+¨ÊO^èŒÜ«∞ ~°≠OHÍ~°<å^Œ q~ål`«Oɡ·# "≥·[Ü«∞Of =#=∂eHõÜ«Ú#∞,
r= `«`fiΫ Oɡ#· H“ã¨∞ÉÎ íè =∞}˜ÜÚ« #∞, „|`ÕºHõO| ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQ∞Æ , "≥O_çÜÚ« ÉèHí Îõ ã¨O~°H} Δõ Ï~°O÷
|OwHõiOK«∞ k=º =∞OQÆà◊ q„QÆǨÏO|∞# Hõ#∞~°∂ѨO|∞#∞, =∞Hõ~°‰õΩO_»Å =∞}˜ xK«Ü«∞=∞O_ç`«
=Ú‰õΩ~ÀѨ=∂# x~°‡Å QÆO_» =∞O_»ÅO|∞#∞, ã¨O`«`« Nx"åã¨O|∞ Å~Ú# Ö’K«# ѨOHõ[O|∞Å∞#∞
QÆey ÖÏe`«„Éèí∂Å`åA+¨ìO|∞#∞, =∞^èŒ∞Hõ~° ã¨=∂# ~°∞z z‰õΩ~° q~ål`«O|∞#∞ <≥·# =ÚY
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 499
Hõ=∞ÅO|∞#∞ ^蕺#O|∞ QÍqOѨ=ÅÜ«Ú, =∞é˜Ü«Ú â◊~°}ÏQÆ`«∞Å HõÉèíÜ«∞ „Ѩ^ŒO|∞ ÅQÆ∞K«∞
<≥QÆ_»∞ áê}˜Ñ¨OˆH~°∞ǨÏO|∞Å =∞#O|∞#ñ ^ŒÅñѨ =ÅÜ«Ú. 937
* â◊„`«∞ã¨=ÚǨʼnõΩ ã¨Ç≤ÏOѨ~åx "ÕÜ«∞OK«∞Å ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍhfl, ã¨~À[<åÉèí∞x Hõ~°ã¨~À[OÖ’
~å[ǨÏOã¨=Öˇ q~ålÖË¡ áêOK«[#º â◊OMÏhfl, xâßK«~°∞Å <≥`«∞Î~°∞ KåiHõÅ`À‰õÄ_ç ^•"≥∂^Œ~°∞xH˜ P"≥∂^Œ
^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# H“"≥∂^ŒH©QÆ^Œ#∂, ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ѨkÅѨ~°K«∞HÀ"åe.
QÆѨC=∞O@∞#fl „H˘O„Q˘`«Î <≥`åÎ=ÙÅ∞ QÆ∞|∞ÖÁ¯#fl Hõ=∞‡ `≥=∞‡~°Å Ñ≤Å∞Ѩ٠ÅO^Œ∞H˘x ã¨Ow`åÅ∞
áê_Õ HÀ_≥ `«∞"≥∞‡^ŒÅ`À ‰õÄ_ç# "≥·[Ü«∞Of =#=∂eHõ#∂, JdÅÖ’HÍʼnõÄ P`«‡ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜h, "≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞x HõO~î°ã‘=∞Ö’ "Õˆ~fi~°∞QÍ ^蕺xOKåe.
ÉèíHõÎ ~°HõΔ} Ѩ~åÜ«∞}∞_≥·# <å~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxH˜ J#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ
=∞}˜HÍO`«∞Å∞ *ÏÅ∞"åˆ~ K«H¯õ x K≥‰Ωõ ¯@^•ÌÅ`À ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï [Ü«∞NH˜ =∞Ok~åÖˇ#· JO^•Å HõO^Œ=Ú‡Å`À
=OѨÙÅ∞ uiy# ™⁄OÃÑ#· Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À, ZÅ^Õ\˜ Hõ^∞Œ ѨÙÅ=O\˜ #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ =¸@QÆ>ìË
=Ú‰õΩO^Œ∞x =ÚYHõ=∞ÖÏxfl ^蕺#O KÕÜ«∂e. P~°∞ÎÖˇ· â◊~°}ÏQÆ`«∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎʼnõΩ JÉèíÜ«∞ q∞KÕÛ K«„Hõáê}˜
áê}˜Ñ¨^•‡Å#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^Œ‡OÖ’ ÉèÏ=# KÕÜ«∂e.
Hõ. QÆ∞~°∞ ÃѶ∂~° ~°∂ѨHõOɡ·, Ѩ~°ñÔQ_»∞ `åѨ„`«Ü«∞O |∞Ѩâ◊q∞OѨñQÆ N
ǨÏiKÕ`« xã¨$+¨ì=Ú ÅQÆ∞, Hõ~°∞}Ï Ö’Hõ=ÚÅñ ^ŒÅñѨñQÍñ ^ŒQÆ∞ |∞kú<£. 938
* P^蕺u‡HõO, Pkè^≥·qHõO, PkèÉè∫uHõO J<Õ JuÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `åѨ„`«Ü«∂xfl âßOuOѨ
*Ëã¨∞HÀ\ÏxH˜ Hõ=∞ÖωõΔΩx Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ#∞ 㨇~°}O K≥Ü«∂ºe.
Hõ. Ѷ¨∞#~°∞z QÆÅ =∞O^Œã≤‡`«, =Ú# Hõ#∞QÆ∞} =∞QÆ∞ „Ѩ™ê^Œ=Ú#∞ l`«Î=Ú#
#∞flxzÜ«Ú ^蕺#=Ú ¿ãÜ«∞O, [#∞ Ü≥∂y[<åo ÔHѨÙ_»∞ ™œ[#ºxnè! 939
* ™œ[#ºYh! [#h! ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÍxfl J=ÅOaOz#"å~°∞ Hõ=∞hÜ«∞ HÍO`«∞Å∞ „Ѩã¨iOKÕ ™êfiq∞
=Úã≤=Úã≤#=ÙfiÅÖ’x „Ѩã¨#fl`«#∞ =∞e#OÖËx =∞#ã¨∞ûÖ’ =∂\˜=∂\˜H© =∞##O KÕã¨∞HÀ"åe.
`Õ. ѨÓx #`«t~°∞ Öˇ·#\˜ì Éèí∂[#=ÚÅ, â’Hõ ÉÏëêÊO|∞[Åkè ã¨Oâ’+¨HõO|∞
#`«∞º^•~°`«=∞=Ú Ç¨Ïi Ǩ㨠"≥∞ѨÙ_»∞ñ, ^ŒÅñѨñQÍ=Öˇ <å`«‡Ö’ñ ^Œqe q#∞=Ú. 940
* t~°ã¨∞ûÅ∞ =Oz #=∞™ê¯~°O KÕ¿ã ^•ã¨∞Å â’HõÉÏ+¨Ê "å~åã¨∞Å#∞ ZO_çOz HÀiHõÅ∞ ѨO_çOKÕ
QÀqO^Œ∞x ã¨∞O^Œ~°^Œ~°Ç¨™êxfl Z_»`≥QƉõΩO_® ÉèÏqOKåe.
ã‘. =Ú#∞ʼnõΩ =∞Hõ~°ˆH`«#∞#‰õΩ "≥∂ǨÏ#O ɡ·# ã¨fiH©Ü«∞=∂Ü«∂ qÖÏã¨
=Ú# ~°z`«Oɡ·# „Éèí∂=∞O_»ÅO|∞#∞ =Úx =∞#ó‰õΩǨÏ~° ã¨"≥∂‡^Œ =∂#∞ñ
500 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x =∞O^ŒÇ¨ã¨O|∞ #=Ѩš "å^èŒ~°HÍOuKÕ #~°∞}"≥∞ÿ#
"≥ÚÅ¡"≥ÚQÆæÅ HÍOu #∞Å¡ã¨O ÉÏ_≥_»∞ ^ŒO`« ѨOH˜Îx =∞kñ ^ŒÅñѨ=ÅÜ«Ú
`Õ. "≥ÅÜ«∞ h su #xflÜ«Ú "Õé∞ "Õé, ã¨Oz`«^蕺# x~°‡Å ™ê÷#=ÚÅ∞QÆ
=∞#=ÚÖ’ñ QÆ#∞=∞x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Úñ |eÔH, ^Õ=Ǩ˙uH˜ñ QÆÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ@Ѩ_»ñQÆ. 941
* =∞Ǩ =Ú#∞ňH H͉õΩO_® =∞#‡^äŒ∞#‰õΩ Ãã·`«O =∞~°∞Å∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ =∂^èŒ=Ùx =∂Ü«∂q„Éèí=∞
q~°z`«"∞≥ #ÿ „Éè∂í =∞O_»ÖÏhfl, =ÚhO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûʼnõΩ P#O^•xfl JOkOKÕ =∞O^ŒÇ¨ ™êhfl, „H˘O„Q˘`«Î
zQÆ∞~°∞ `˘QÆ~°∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ#∂, P ÃÑ^Œ=ÙÅHÍOuH˜ *ÏA"åi "≥ÚÅ¡ "≥ÚQÆæÅ K≥Å∞"åxfl ѨiǨÏã≤OKÕ
ѨÅ∞=~°∞ã¨#∂ `«ÅáÈÜ«∂e.
D q^èOŒ QÍ Jxfl J=Ü«∞"åÅ#∂ "Õ~ˆ fi~°∞QÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ xeÑ≤ ^蕺#O KÕã∞¨ HÀ"åe Jx ^Õ=Ǩ˙uH˜
`Õ@`≥Å¡OQÍ `≥eÑ≤ HõÑ≤Å∞_»∞ =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. D „ѨHÍ~°=Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞#O^Œ∞#∞ „|uÅ|ú ÉèÏ=ã¨OѨ#∞flñ _»QÆ∞K«∞ñ
l~°`«~° ã¨^ŒƒùH˜ÎKÕñ „|=$^ŒúO ɡ·# Ü«∞u "≥∂^Œ=Ú#ñ |∞ÅH˜`«â◊s~°∞ñ
_»QÆ∞K«∞ =∞Ǩϟ`«¯O~î°, <å#O^Œ ÉÏ+¨Ê=ÚÖò [_çQ˘#ñ |i`À+¨[Åkèñ „QÆ∞OH˜
ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂Ѩ"≥∞ÿ Éèí=QÆ∞}„QÍǨÏHõ =∞QÆ∞K«∞ =∞`«ûO|O^èŒ =∞#∞HõiOz
`Õ. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« ^蕺#=Ú#ñ |~°O*’ºu Ü«∞O^Œ∞, =∞#=Úñ *ÏÅ xÜ≥∂yOz =∞Ç≤Ï=∞ñ ^Œ#~°∞
"≥∂HõΔѨ^Œ =∂`«‡Ö’# #¿ÑHõΔ¿ãÜ«Ú, ##Ѷ¨∞=~°Î#∞ñ_≥·# =∞Ǩ`«∞‡ñ_≥ѨÙ_»∞. 942
* x+¨¯à◊OHõr=#∞_≥·# =∞Ǩ`«∞‡_»∞ D q^èŒOQÍ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xÃÑ· xeÊ# ÉèÏ= ã¨OѨ^Œ QÆÅ"å_≥·
ã¨=∞kèHõ"≥∞ÿ# ã¨^ŒƒùH˜Î`À J`«ºO`«"≥∞ÿ# "≥∂^ŒO`À ѨÙÅH˜Oz# â◊s~°O QÆÅ"å_≥· ZO`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À
ã¨O`À+¨ ÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ P#O^ŒO J<Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy`ÕÅ∞`«∂ LO\Ï_»∞. q+¨Ü∞« |O^è•Å
#∞O_ç q=ÚH˜Î HõeyOKÕ <å ã¨fi~°∂Ѩ ã¨O|O^è•xfl KÕ‰õÄ~°∞ÛH˘x L`«Î=∞ ^蕺#O`À JxflO\˜x q∞Oz#
"≥Å∞QÆ∞#O^Œ∞ =∞#ã¨∞û xÅÊQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞ ѨÓ~°fiHõOQÍ "≥∂HΔÍxfl J¿ÑH˜Δ™êÎ_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# =ÚH˜Î #¿ÑH˜ΔOK«∞ =∞Ǩ`«∞‡ñ_»QÆ∞ "åx z`«ÎO|∞ q=ÚHõÎOɡ·# ÉèíQÆ=^ŒfiºuiHÍ΄â◊Ü«∞O|∞
QÆey q+¨Ü∂« O`«~â° ¥◊ #ºOɡ· q~°HOΘ ÉÁO^Œ∞@O*Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ â◊s~° ÉèÏ=O|∞Å ###ºÉèÏ=O|QÆ∞
x~åfi}Ѩ^ŒO|∞ ã¨∂HõΔ‡O|QÆ∞ `Õ[O|∞ ^Œ#HõO>ˇ #kèHõO|QÆ∞ `Õ[O|∞`À_ç ã¨=∂<åHÍ~°O|QÆ∞
K«O^ŒO|∞# xK«ÛyOK«∞ "≥O_çÜ«Ú. 943
* JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HΔÍxfl J¿ÑH˜OΔ KÕ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx =∞#ã¨∞û ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞O_ç q=ÚHõÎ =∞=Ù`«∞Ok.
^•xÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞xHõO>ˇ =ºuiHõ"Î ∞≥ #ÿ ÉèÏ"åxH˜ `å=ÙÖË^∞Œ . ÉèQí =Æ O`«∞xHõO>ˇ J#ºO HõxÊOK«^∞Œ . W@∞=O\˜
"≥~· åQƺO =Å¡ ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ J##ºã≤u÷ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. z#fl "≥Å∞QÆ∞ `«#HõO>Ë ÃÑ^Œ^Ì #·≥ "≥Å∞QÆ∞`À Hõeã≤#ѨC_»∞
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 501
`«# Jã≤` Î åfixfl HÀÖ’Ê`«∞Ok. J^Õ q^èOŒ QÍ r=Ù_»∞ `«# â◊s~°O, =∞#ã¨∞û "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åxÜ«∞O^Œ∞ "Õ~∞° ÉèÏ=#
ÖËHõ ã¨~°fiO ÉèíQÆ=#‡Ü«∞OQÍ ã¨OÉèÏq™êÎ_»∞. P J##ºÉèÏ="Õ∞ "≥∂HõΔO.
ã‘. ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ K«~°=∞"≥∞ÿ Éèí∞q ##ºq+¨Ü«∞ x=$`«Î"≥∞ÿ `«QÆ x=iÎOK«∞ z`«Î
=$`åκ^Œ∞Å#∞ QÆeæ "≥ÅÜ«∞OQÆ <åf‡Ü«∞ =∞QÆ∞ =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∞x+¨μªñ_≥· ÅaèOK«∞
ã¨∞Y^Œ∞óY=ÚÅ =∞#ã¨∞û#ñ ^ŒÅOѨHõ Ü«∞ǨÏOHÍ~° ^èŒ~°‡O|∞Å∞QÍñ ^ŒÅOz
Ü«∞#Ü«∞O|∞ ™êHΔÍ`«¯$`å`«‡ `«`«Îfi=Ú QÆÅ∞æ #`«ñ_»∞ r=#∞‡‰õΩÎñ _»O„_»∞ nè~°∞
`Õ. Å`«ñ_»∞ <Õ K«O^Œ=Ú# #∞O_»∞ #x# q#∞=Ú, `«# â◊s~°O|∞ xÅ∞K«∞@Ü«Ú#∞ [iOK«∞
@Ü«Ú#∞ QÆ∂~°∞ÛO_»∞@Ü«Ú xñˆHq∞Ü«Ú <≥é∞OQÆ, Hõi÷ =iÎOK«∞ q#∞ `«e,¡ Ü«∞`«ñ_»∞, =∞é˜ÜÚ« .944
* U ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `«# rq`åxH˜ JOu=∞ QÆ=∂ºxfl ÉèÏqã¨∂Î J#ºq+¨Ü«∂Å#∞O_ç x=$`«Î"≥∞ÿ#
z`«ÎO`À P`«‡*Ï˝#=∞O^Œ∞ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# x+¨ªQÆÅ"å_≥· ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ ÅHõΔºÃÑ@ìHõ Jq JǨÏOHÍ~° ^èŒ~å‡Åx
QÆ∞iÎOz =iÎOK«∞`å_À P ѨÙ~°∞+¨μxH˜ P`«‡`«`fiΫ O ™êHΔÍ`«¯iã¨∞OÎ k. J@∞=O\˜"åx<Õ ''r=#∞‡‰õΩ_Î ∞» ——Jx
„áêA˝ÅO\Ï~°∞. J@∞=O\˜"å_»∞ `«# â◊s~°O xÅ∞K«∞O_»@O, ‰õÄ~°∞ÛO_»@O, u~°Q_Æ O» – Ug∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_®
LO\Ï_»∞ `«b¡!
=. =∞k~åáê#O|∞#O *Ëã≤ =∞`«∞ÎO _»QÆ∞"åñ_»∞ ^Œ#‰õΩñ |i^è•#O|QÆ∞ #O|~°O|∞ =∞éz =iÎOK«∞
K«O^ŒO|∞#ñ ^Œ# â◊s~°O|∞ ^≥"· ånè#O|x, #â◊fi~°O|x, `«ÅOz Ü«∂`«‡`«`fiΫ x+¨μOª _≥· Ü«Ú¿ÑH˜OΔ K«∞,
#kÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨=∂kèÜ∂≥ QÆO|∞#O *Ëã≤ ™êHΔÍ`«¯$`å`«‡ `«`fiΫ O|∞ QÆÅ"åñ_»~Ú ™êfiÑ≤flHõ â◊s~°O|∞
K«O^ŒO|∞# Ü«∂=`«¯~°‡ Ѷ¨ÖÏ#∞Éèí= Ѩ~°ºO`«O|∞ Ѩل`«^•~° ã¨"Õ∞`«O |QÆ∞ „ѨѨOK«O|∞
##∞ÉèíqOz Ü«∞@g∞ñ^Œñ |∞„`«^•~åk ã¨O|O^èŒO|∞ =Å#O ÉÏã≤ =iÎOK«∞. 945
* =∞^Œºáê#O KÕã≤ "≥∞ÿHõOÖ’ L#fl =∞#∞+¨μº_»∞ ÃÑ· |@ì#∞ =∞~°záÈ~Ú „Ѩ=iÎOz# q^èŒOQÍ,
r=#∞‡‰õΩÎ_≥·# "å_»∞ `«# â◊s~°O ^≥·"ånè#=∞h, Jk ZѨC_À #tOz áÈÜÕ∞º^Œh ÉèÏqOz P`«‡`«`åÎfixfl
J=QÆ`«O KÕã¨∞H˘x L¿ÑHΔÍÉèÏ=O`À LO\Ï_»∞. JO`ÕH͉õΩO_® UHÍ„QÆÉèÏ=O`À P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~°O
á⁄Ok#"å_≥· Hõ~‡° ѶŨ O J#∞Éèqí OѨ =Åã≤ #O`«=~°‰Äõ ÉèÏ~°ºÑ¨Ù„`«∞Å`À‰õÄ_ç# D ã¨O™ê~åxfl ã¨fiѨflOÖ’
ÖÏQÍ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . `«~åfi`« HõÅ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯#fl"åxÖÏQÍ P ã¨O™ê~° ã¨O|O^è•Åhfl =^ŒeÃÑ\˜ì =iΙêÎ_∞» .
ã‘. ã¨∞`«^•~° q∞„`å#∞AÅ HõO>ˇ =∞~°∞κO_»∞ aè#∞flñ_≥· =iÎOK«∞K«∞#flsu
qã¨∞ÊùeOQÀÅ∞‡Hõ qѨÙÅ ^èŒ∂=∞=ÚÅKÕ Ç¨Ï=º"åǨÏ#∞ñ_»∞ "Õé~Ú# su
=Å<˘Ñ¨Ê ^ÕǨÏO|∞=Å# h r"å`«‡ ѨiH˜OѨ aè#fl~°∂Ѩ=Ú# #∞O_»∞ñ
^Œqe Éèí∂`ÕO„kÜ«∂O`«óHõ~°}O|∞Å ÉèÏã≤Å∞¡K«∞#fl Ü«∂ „ѨHõ$u~°∂Ѩ
502 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. „|Ǩχ=Ú# HÍ`«‡ ^•ñ |$^äŒQ̓ù= =∞QÆ∞K«∞, „^Œ+¨ìÜ«∞~Ú „|Ǩχã¨O[˝KÕñ ^Œ#~°∞ K«∞O_»∞
#dÅ Éèí∂i „ѨѨOK«O|∞ÅO^Œ∞ñ ^Œ#∞flñ, ^Œqe `«#Ü«∞O^Œ∞ #dÅ Éèí∂`«=ÚÅñ QÆ#∞K«∞. 946
* Ѩل`«q∞„`« Hõà„◊ `å^Œ∞ÅHõO>Ë =∂#=Ù_»∞ "Õ~Ô #· @∂¡† q∞}∞QÆ∞~°∞Å HõO>Ë, H˘~°=ÙÅHõO>Ë, á⁄QÆHOõ >Ë
Jyfl"ÕÔ~·#@∂¡ ^ÕǨÏO HõO>Ë r"å`«‡ "ÕÔ~· LO@∞Ok. ѨOK«Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞, JO`«óHõ~°}=¸ –
g\˜`À ÉèÏã≤OKÕ D „ѨHõ$u HõO>Ë P`«‡ "Õ~°∞QÍ LO@∞Ok. P P`«‡ „|Ǩχ ã¨O[˝`À „^Œ+¨ìÜ≥ÿ∞
XѨC`«∂ JdÅ Éèí∂`åÅÖ’ `«##∂, `«#Ö’ JdÅ Éèí∂`åÅ#∂ Hõ#∞Q˘O@∞Ok.
=. "≥O_çÜ«Ú. 947
ã‘. =~°∞㨠###ºÉèÏ=O|∞Åñ *Ëã≤ Éèí∂`å=oÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ^•`«‡Hõ`«fi
=Ú#ñ EK«∞ <åf‡Ü«∞Ѷ¨∞#`«~Àáê^•#=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œqe ~Ú=ڇŠ"≥Å∞OQÆ∞
x\˜ì k=º*’ºu ÜÕ∞Hõ =∞Ü«Úº#∞ |ǨïÉèÏ=O|∞Å#∞ ^ÀñK«∞ „ѨHõ$u QÆ`«∞ñ_»∞
#QÆ∞K«∞#fl Ü«∂`«‡Ü«Úñ ÉÁQÆ_˘O^Œ∞ ^Õ= u~°ºV‡#∞+¨º ™ê÷=~åk qq^èŒ
`Õ. Ü≥∂#∞Å#∞ aè#flÉèÏ=O|∞ <˘O^Œ∞@Ü«Ú#∞, *ÏÅñ QÆÅ∞æ x[QÆ∞} "≥·+¨=∞º=Ú##∞
aè#∞flñ_≥· "≥Å∞æñ QÍ=Ù#ñ ÉËiÛ Ü«∞kÜ«Ú, ^ÕǨÏã¨O|Okè Ü«∞QÆ∞K«∞ =iÎOK«∞K«∞O_»∞. 948
* WO`ÕH͉õΩO_® ã¨~°fiÉèí∂`åÅÖ’#∂ J##ºÉèÏ=O`À, ã¨~°fi„`« P`«‡QÍ "≥Å∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok.
P k=º*’ºu XHõ¯>Ë J~Ú<å ÃÑH˜¯O\˜ =Öˇ HõxÑ≤OK«∞`«∞Ok. „ѨHõ$uQÆ`«"≥∞ÿ# P P`«‡ ^Õ=`«Å∞,
=∞#∞+¨μºÅ∞, [O`«∞=ÙÅ∞, ™ê÷=~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "Õ~°∞ "Õ~°∞ Ü≥∂#∞Ö’¡ "Õ~°∞"Õ~°∞ ÉèÏ"åxfl á⁄O^Œ∞`«∂,
aè#flQÆ∞}ÏÅ`À aè#flOQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. x*ÏxH˜ ^ÕǨÅ∞ =∂„`«"Õ∞ "Õ~°∞ HÍx "≥Å∞QÆ∞ XHõ>Ë.
Hõ. ÉèÏqOѨ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ, "≥∞ÿ "≥ÅÜ«ÚK«∞ ^Œ∞ifiÉèÏ=º =∞QÆ∞K«∞ ã¨fiH©Ü«∞O
ɡ· =iÎOK«∞K«∞ñ „|Hõ$ux, ÉèÏ==Ú#ñ k~°ã¨¯iOK«∞ Éèí=ºã¨∂ÊùiÎ<£. 949
* P`«‡ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ"≥∞ÿ, ÉèÏ"åf`«"≥∞ÿ, Pf‡Ü«∞ ÉèÏ=O`À =iÎã¨∂Î `«# L[˚fiÅ `Õ[ã¨∞û`À
„ѨHõ$ux u~°ã¨¯iOz Ö’|~°∞K«∞‰õΩO@∞Ok.
=. D Ü«∂`«‡ x[ã¨fi~°∂ѨO|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞#x HõÑ≤Å∞O _≥é˜OyOz# qx ^Õ=Ǩ˙u "≥O_çÜ«Ú
x@¡xÜ≥∞, =∞Ǩ`å‡! =∞ǨÏ^•k Éè∂í `«O|∞ʼnõΩO „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩO QÆe#æ Ѩ~㰠ʨ ~° ÅHõ}
Δ O|∞Å#∞
^Œ`«ûfi~°∂ѨO|∞Å#∞ <≥é˜OyOzu, qOHõ h „ѨHÍ~°O|∞# ™êOYºO|∞#O^Œ∞ x~°∂Ñ≤OѨO|_ç#\˜ì
„ѨHÍ~°O|∞#∞, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∂Ǩ`«‡ºO|∞#∞, |∞~°∞+¨μO_»∞ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#O*Ëã≤ ã¨~°fiÖ’Hõ q~°‰õΩÎO
_»QÆ∞#\˜ì Ü≥∂QÆO|∞#∞, „ÉÏ}˜Ö’HõO|∞#‰õΩ ã¨O™ê~°O |<ÕHõ q^èŒO|~Ú Ü«ÚO_»∞ñ QÍ=Ù#ñ
|~åѨ~°∞O_»"≥· HÍÅ ã¨fi~°∂Ñ≤"≥·# h ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞, U h=Åx ÉèíÜ«∞O|∞#O *Ëã≤ [#∞Å∞
ѨÙ}ºHõ~°‡O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞^Œ∞~°∞, q∞^䕺Éèí∂`«O ɡ·# ^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞ <å`å‡aè=∂#O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞ =¸_è»∞O_≥· Hõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞ <åã¨HõÎOɡ·# |∞kúO*Ëã≤ q„ÉèÏO`«∞O_≥· ã¨O™ê~° ã¨fi~°∂ѨO|QÆ∞
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 503
=∞ǨO^èŒHÍ~°O|∞#O^Œ∞ñ l~°HÍÅ „Ѩã¨∞ѨÙÎO_≥·# [#∞xñ „|É’kèOK«∞ H˘é‰õΩ Ü≥∂QÆÉèÏ㨯~°∞O_»"≥·
Ü«∂q~°ƒqù Oz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡O_»=Ù QÍ=Ù# <å‰õΩ xxflÜ«ÚO ^≥eÜ«∞ ã¨qã¨~Î O° |∞QÍ <å#fÜ«∞ =ÅÜ«Ú
#x# ^Õ=Ǩ˙uH˜ñ QÆÑ≤Å∞O _ç@¡xÜ≥∞. 950
* P`«‡ ã¨fi~°∂ѨO`À q~ålÅ∞¡`«∞Ok – Jx HõÑ≤Å∞_»∞ K≥ѨÊQÍ qx ^Õ=Ǩ˙u =∞m¡ W\Ï¡ J#flk.
''Jã¨`«º"≥∞ÿ# ^ÕǨÏOÃÑ· P`å‡aè=∂#O ÃÑOK«∞H˘x =¸~°∞ö_≥·, Hõ~°‡ÅÃÑ· Pã¨H˜Î Hõeæ# |∞kú`À „Éèíq∞Oz,
ã¨O™ê~°=∞<Õ ÃÑ#∞pHõ\˜Ö’ KåÖÏHÍÅO x„^•=∞`«∞Î_≥·# [#∞x "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_»O HÀã¨O Ü≥∂QÆÉèÏ㨯~°∞_»"≥·
ѨÙ\˜ì# ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»=Ù h=Ù. HÍ|\˜ì F =∞Ǩ`å‡! =∞ǨÏ^•k Éèí∂`åʼnõÄ, „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μʼnõÄ, L#fl
"Õ~°∞ "Õ~°∞ ÅHõΔ}ÏÅ#∞ K≥áêÊ=Ù. "å\˜ "å\˜ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ q=iOKå=Ù. J^Õ q^èŒOQÍ<Õ ™êOYºÜ≥∂QÍxfl
J#∞ã¨iOz ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞ǨÏ`åÎfixfl "≥Å¡_çOK«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ^•fi~å ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOK«O#∞O_ô
q~°‰õΩÎ_»ÜÕ∞ºq^èŒO q=iOK«∞. „áê}˜Ö’HÍxH˜ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ LO_Õ ã¨O™ê~åxH˜ Ѩ~åѨ~°∞_»"≥·
HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»"≥· L#fl h ã¨fi~°∂áêxfl ZiyOK«∞. HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»"≥·# U h ÉèíÜ«∞O =Å¡ =∂#=ÙÅ∞ ѨÙ}º
Hõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ~À "åxx ã¨qã¨Î~°OQÍ `≥e¿ãÖÏ K≥ѨC. ——
Jx J_»∞QÆQÍ ^Õ=Ǩ˙u`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=Ú#∞ `≥eÜ«∞ñ*ËÜ«Ú@ :-
Hõ. #e<åÜ«∞`åH˜Δ! q#∞ [#, =ÚŠѶ¨Å ã¨OHõÅÊ ÉèË^Œ=Ú#ñ *Ëã≤ =∞kO
QÆÅ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞Ç≤Ï=∞O, |Å=_»ñQÆ #<ÕHõq^èŒ=Ú Å#ñ^ŒQÆ∞ #qÜ«Ú<£. 951
* `å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ qâßÅ"≥∞#ÿ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b!¡ q#∞. „Ѩ[Å ã¨OHõÖÏÊÅ#∞|\˜ì Pâ◊Ü∂« Å#∞|\˜ì
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. Jk ‰õÄ_® J<ÕHõq^è•Å∞QÍ LO@∞Ok.
#. q=iOK≥^Œñ. ^•=∞㨠~å[㨠™êuÎfiHõ ÉèË^ŒO|∞ÅO „kq^èŒOɡ· Ü«ÚO_»∞, #O^Œ∞ ^•=∞㨠ÉèíH˜Î „ѨHÍ~°O
ɡ\˜ì^Œx#. 952
* "åxx q=i™êÎ#∞ q#∞. ÉèíH˜Î `å=∞ã¨O, ~å[ã¨O, ™êuÎfiHõO – Jx =¸_»∞ q^è•Å∞. "åxÖ’
`å=∞ã¨ÉèíH˜Î ZÖÏO\˜^À K≥|∞`å#∞.
`Õ. ã¨`«`« Ç≤ÏO™êu ^ŒOÉèí =∂`«û~°º ~À+¨, `«=∞=ÚÅ#∞ *ËÜ«ÚK«∞#∞ ÉèË^Œ^Œi≈ Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|~°ñQÆ <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÍqOK«∞ ÉèíH˜Î ^ŒÅñѨñ, ^•=∞ã¨O |#ñ^ŒQÆ∞, "åñ_»∞ `å=∞ã¨∞O_»∞, 953
* W`«~°∞Å#∞ Ç≤ÏOã¨ÃÑ_»∞`«∂ P_»O|~°O, Jã¨∂Ü«∞, ~À+¨O, J*Ï˝#O, ÉèË^Œ|∞kú Hõey ##∞fl
ÉèílOKÕ"å_»∞ `å=∞ã¨∞_»∞. J\˜ì"åxk `å=∞ã¨ÉèíH˜Î.
504 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Ѷ¨∞# q+¨Ü«∞ „áêg}º=Ú, Å#∞ ã¨∞=∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°ºÜ«∞â◊=ÚÅ#∞ |∂*Ï^Œº
~°∞›x ##∞ #i÷ ÉèílOK«∞@, K«#∞ ~å[ã¨Ü≥∂QÆ =∞#ñQÆ ™œ[#ºxnè! 954
* ™œ[#ºYh! [#h! q#∞. ÅHõΔÅ∞ "≥zÛOz P_»O|~°O`À ‰õÄ_ç# ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ`À
JÃ+Âìâ◊fi~åºÅHÀã¨O, ¿Ñ~°∞„Ѩu+¨ªÅHÀã¨O, ѨÓ[hÜ«Ú_»<≥·# ##∞fl ѨÓlOK«∞@ ~å[ã¨ÉèíH˜Î J=Ù`«∞Ok.
K«. J#∞Ѩ=∞ áêѨHõ~°‡ ѨiǨ~°=ÚÔH· Éèí[hÜ«Úñ_≥·# â’
Éèí# K«i`«∞O _ç`«O _»#∞K«∞ ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅáÈã≤ ÉèíH˜ÎKÕ
#x`«~° Ü≥∂Qƺ`«<£ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}|∞kú <˘#iÛ Hõ~°‡=ÚÖò
[#Ç≤Ï`«HÍiÜ≥ÿ∞ <≥QÆ_» ™êuÎfiHõÜ≥∂QÆ =∞#OQÆñ *ÁѨÊ_»∞<£. 955
* ѨÓ~°fiO `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ áêáêÅ#∞ ѨiǨ~°O KÕ¿ãk ÉèQí =Æ ^ŒƒHù Θ XHõ¯>Ë J<Õ qâßfiã¨O`À Éèlí OѨ^yŒ #
Ѩq„`« K«i„`«∞_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∂Î, ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ∂ ÉèíQÆ=^ŒOH˜`«OQÍ PK«iã¨∂Î,
Ö’‰õΩʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õĈ~Û Ñ¨#∞Å∞ KÕã¨∂Î LO_»@O ™êuÎfiHõÉèíH˜Î.
K«. =∞#∞ã¨∞`«! =∞^Œ∞æ} „â◊=}=∂„`« ÅaèOz#Ü«∞\˜ì ÉèíH˜ÎKÕ
##Ѷ¨Úñ_» ã¨~°fiâ’Éèí# QÆ∞}Ï„â◊Ü«Úñ_»O |~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»<≥·
`«#i# ##∞flñ *ˇOk# Ü«Ú^•`«Î=∞<ÀQÆ`«∞ Å=ºÜ«∞O|∞Öˇ·
=#xkèQÍq∞ Ü≥ÿ∞# ã¨∞~°"åÇ≤Ïxñ É’Öˇ Ѷ¨eOK«∞ x=Ú‡Å<£. 956
* =∞#∞Ѩلu"≥#· [#~Ú„f! <å QÆ∞}ÏÅ#∞ PÅH˜Oz# =∂„`å# „áêѨ"Î ∞≥ #ÿ ÉèHí `
Θ À L^•`«zÎ `«∞ÖÎ #·ˇ
H˘O^Œ~°∞ ã¨=Ú„^•xfl ã¨OQÆq∞Oz# QÆOQÍ#k =∂kiQÍ JѶ¨∞~°Ç≤Ï`«∞_»#∂, J#O`«HõÖϺ}
QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞_»#∂, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∂ J~Ú# ##∞fl P„â◊~Ú™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ L`«Î=ÚÅ =∞<ÀÉèÏ"åÅ∞
K«Hõ¯QÍ ã¨Ñ¶¨Å =∞ø`å~Ú.
Hõ. ¿ÇÏÜ«∞ QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«∞ñ _»#ñQÆÅ, <åÜ«∞O^Œ∞Å ÉèíH˜Î ÅHõΔ}=Úñ ^≥eÑ≤u, #<£
ÉÏÜ«∞Hõ xˆ~›`«∞Hõ=ÚQÆñ, *ËÜ«Ú =∞nÜ«∞„=`≥·Hõ z~°`«~° ÉèíH˜Î<£. 957
* xO^ŒhÜ«∞QÆ∞}=ÚÅ∞ ÖËHõ =O^ŒhÜ«Ú_»<≥·# <åÜ«∞O^Œ∞ xÅ∞Ѩ=Åã≤# ÉèíH˜Î ÅHõΔ}ÏÅ=∂, ^•x
ã¨fi~°∂áêhfl x~°∂Ñ≤OKå#∞. ##∞fl =^ŒÅ‰õΩO_®, ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ "≥^ŒHõ‰õΩO_®, J"åº[OQÍ <åÔH· KÕ¿ã „=`«"Õ∞
JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Jx ÉèÏqOK«∞.
=. xëê¯=ÚÅ~Ú# =∞nÜ«∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ #\˜ì ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞ ™êÖ’Hõº ™êg∞Ѩº ™ê~°∂Ѩº
™êÜ«Ú[ºO|∞ʼnõΩ ™ê^è#Œ O|∞, HÍ=Ù# =∞Ǩ`«∞‡ÅQÆ∞ "å~°∞ x[=∞<À~°^Œä ѶŨ ^•Ü«∞HõO|∞ Å~Ú##∞
=∞nÜ«∞ ¿ã"åq~°Ç≤Ï`«O|∞ Å~Ú# ~Ú`«~° Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOѨ <˘Å¡~°∞, nx <å`«ºOuHõ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆO|x K≥ÑC¨ ^Œ∞~°∞, ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}Ç‘Ï#∞O _»~Ú# [#∞O_»∞ =∞`«û=∂<åHÍ~°O|∞ñ ÉÁO^Œ∞#x
K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 958
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 505
* HÀiHõÅ∞ ÖˉõΩO_® ##∞fl ÉèílOKÕ <å Éèí‰õΩÎʼnõΩ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO=Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ѷ¨e`åÅ∂
„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. ™êÖ’HõºO, ™êg∞ѨºO, ™ê~°∂ѨºO, ™êÜ«Ú[ºO J<Õ =Ú‰õΩÅÎ ∞ Åaè™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ =∞Ǩ`«∞‡
Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ HÀÔ~¯Å∞ fˆ~Û"Õ J~Ú<å <å P~å^èŒ#‰õΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿ# U ™ê^èŒ#Å∂ KÕÜ«∞~°∞. nx<Õ
''P`«ºOuHõ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO—— Jx JO\Ï~°∞. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«"≥∞ÿ# „Ѩ=~°Î#QÆÅ =∂#=Ù_»∞
<å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ `«e¡`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. x`«º<≥·q∞uÎHõ x[^èŒ~°‡=Ú# QÆ∞~°∞ „â◊^•ú QÆi+¨ª`«ñ [`«∞~° áêOK«
~å„`ÀHõΠǨÏi ã¨=∂~å^èŒ# „H˜Ü«∞Å#∞ xëê¯=∞#O|∞# <≥é˜ =∞nÜ«∞
q„QÆÇ¨Ï ^Œ~°≈# q#∞u ѨÓ*Ï =O^Œ# ^蕺# ã¨O„â◊=}=ÚÅñ QÆ~°‡
ã¨Oy Q͉õΩO_»∞@, ã¨[˚# „ѨHõ~åaè=∂#O|∞ <˘O^Œ∞@, Ç‘Ï#∞ÅO^Œ∞ñ
`Õ. *ÏÅ ##∞HõOѨñ *ËÜ«Ú@, ã¨=ÚÅÜ«∞O^Œ∞, "≥∞ÿ„u <≥éѨÙ@ Ü«∞=∞xÜ«∞=∞ „H˜Ü«∂k
Ü≥ÿ∞# Ü≥∂QÆO|∞KÕ`« <å^蕺u‡HÍkè, Éè∫uHÍ^Œ∞Åñ ^≥eÜ«Ú@ ѨÅ∞‰õΩ@Ü«Ú#∞. 959
* <åÉèí‰õΩÎ_≥·# "å_»∞ ™êfl# ã¨O^蕺k x`«ºHõ~°‡ÅO^Œ∂, [QÆ`«¯ÖϺ}Ï~°÷O KÕ¿ã Ü«∞[˝ Ü«∂QÍk
<≥·q∞uÎHõ Hõ~°‡ÅO^Œ∂ J`«ºO`« „â◊^•ú㨉õΩÎÅ∞ QÆeæ LO_®e. QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ ÃÑ^ŒÌÅ#∂ Q“~°qOKåe.
áêOK«~å„`åQÆ=∞OÖ’ K≥ѨÊ|_ç# „ѨHÍ~°O NǨÏix xëê¯=∞ |∞kú`À P~åkèOKåe. WOHÍ L`åûǨÏO`À
<å ~°∂áêxfl ^Œi≈OK«_»O, H©iÎOK«_»O, ѨÓlOK«_»O, #=∞㨯iOK«_»O, 㨇iOK«_»O, <å K«i„`«Å∞ q#_»O,
Hõ~°‡Ö’¡ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_® LO_»_»O, `«#HõO>ˇ Q˘Ñ¨Ê"åiÃÑ·# P^Œ~° Q“~°"åÅ∂, `«#Hõ#fl `«‰õΩ¯= "åiÃÑ·#
^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ∂, `«#`À ã¨=∂#∞ÅÃÑ·# ¿ãflǨ#∞~åQÍÅ∂ Hõey LO_»_»O, Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å#∞
áê\˜OK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∞ JÅ=~°K«∞HÀ"åe. Ü≥∂QÍÉèϺã¨O K≥Ü«∂ºe. P^蕺u‡Hõ, Pkè^≥·qHõ,
PkèÉè∫uHÍÅ#∞ `å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x W`«~°∞ʼnõΩ `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î LO_®e.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 960
Hõ. ǨÏi =∞OQÆà◊ QÆ∞}H©~°Î#, Ѩ~°∞ñ_≥· `«QÆ <å~°˚==Ú# ÉèíQÆ=`«Ê~°∞ÅO
QÆ~° =∞#∞~°H˜Î ÉèílOK«∞@, x~°Ç¨ÏOHÍ~°=ÚQÆ #∞O@ xâ◊ÛÅ∞ñ _»QÆ∞@<£. 961
* WO`ÕHÍHõ HõÖϺ}Hõ~åÖˇ·# ǨÏiQÆ∞}ÏÅ#∞ H©iÎOK«∞`«∂ LO_®e. z`«Îâ◊√kú`À J#∞~°H˜Î`À
ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ#∞ ¿ãqã¨∞ÎO_®e. JǨÏOHÍ~°O ÖˉõΩO_® xâ◊ÛŠǨÏ$^ŒÜ«∞O`À rqOKåe.
Hõ. Wq "≥Ú^ŒÅ∞ QÍñQÆ QÆÅ∞QÆ∞ Éèí, QÆ=^Œ∞^ÕÌâ◊ ã¨fi^èŒ~°‡ Hõe`«∞O_≥· g
x =Å#ñ |iâ◊√^ŒúQÆuO, ^Œqe# =∞k QÆÅ∞QÆ∞ ѨÙ}º`«=Úñ _≥Ü≥∞º_»Å<£. 962
* D "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À ÉèíQÆ=O`«∞x L^ÕÌtOz K≥Ñ≤Ê# W@∞=O\˜ ^èŒ~å‡Å`À ‰õÄ_ç#
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∂~°æOÖ’ Pã¨HõÎ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»∞ J=Ù`å_»∞.
506 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. QÆ∞~°∞`«~å<ÕHõ HõÖϺ} QÆ∞} qt+¨μìñ, _»#ñQÆ <˘Ñ≤Ê# ##∞ñ ÉÁO^Œ∞ #O_» Q˘#Hõ
Ѩ=# =â◊=Ú#ñ |∞=ÙfiŠѨi=∞à◊O|∞, „Ѷ¨∂}=Ú# <å=iOz# Hõ~°}˜ "≥∞éã≤. 963
* ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ã¨∞QÆ∞}=ÚÅ∞ HõÅ"å_»∞ J#O`« HõÖϺ}QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»<≥·# ##∞fl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
QÍe ^•fi~å ѨÙ=ÙfiÅ ã¨∞QÆO^èOŒ „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∂xfl P„â◊~ÚOz# q^èOŒ QÍ W`«~"° ∞≥ #ÿ Z@∞=O\˜ JO_»^OŒ _»Å∞
ÖˉõΩO_®<Õ J@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎÅ∞ J<åÜ«∂ã¨OQÍ ##∞fl KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.
K«. Jxâ◊=Ú ã¨~°fiÉèí∂`« ǨÏ$^ŒÜ«∂O|∞[=iÎ Ü«∞#O ^Œ#~°∞Û h
â◊√ ##∞ #=[˝ ¿ãã≤ =∞#∞AO _˘y =∞„`«Êu=∂~°Û<å q_»O
|#=Ú# =¸_è»∞ñ_≥· Ü«Úz`« ÉèíH˜Îx ##∞fl ÉèílOѨñ_Õx #
=∞‡#∞Añ_»∞ Éèí㨇‰õΩO_»=Ú# =∂#Hõ "ÕeÛ# Ü«∞\˜ì"åñ _»QÆ∞<£. 964
* J=∂‡! JdÅ r=ÙŠǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÖÏÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· <Õ#∞ L<åfl#∞. J@∞=O\˜ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»<#·≥
##∞fl JÅHõΔºO KÕã≤ ˆH=ÅO <å q„QÆǨÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ P_»O|~°OQÍ Ñ¨Ólã¨∂Î Ö’HÍxfl "≥∂ã¨yOKÕ "å_»∞
=¸~°∞ö_»∞. JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ##∞fl P~åkèOѨx "åx ѨÓ[Å∞ |∂_ç^ŒÖ’ áÈã≤# Ǩϟ=∞„^Œ"åºÅ=Öˇ
x~°~°÷HÍÅ∞.
ã‘. JÉÏ˚H˜Δ! xdÅ Éèí∂`åO`« ~å`«∞‡ñ_» <≥·# <åÜ«∞O^Œ∞ Éèí∂`«QÆ}O|∞#O^Œ∞
#uÉèË^Œ^Œ$+≤ì =∂Ü«∂=ÙÖˇ· ã¨`«`«O|∞ñ ÉÏÜ«∞Hõ "≥·~å#∞|O^èŒ x~°`«∞
ÅQÆ∞ "åi =∞#=ÚÅñ ^ŒQÆ∞Å^Œ∞ âßOu Ü≥∞#fl\˜ ÔH·# <Õ#∞ <å ‰õΩ\˜Å [#∞Å
=∂#Hõ Ü≥∞ѨÙ_»∞ ™ê=∂<åºkèHõ „^Œ=º ã¨q∞uKÕ =∞`«Ê^•~°Û# "≥Ú#~°Ê
`Õ. #i÷ <å z`«Î=Ú# =Ú^ŒO |O^Œ‰õΩO^Œ∞, ##∞K«∞ <≥é˜ñyOz =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ñ QÆ~°∞}ñ
QÆe`« ã¨^Œ∞æ} [\˜Å∞ñ _»Hõ¯Ñ≤Å∞ñ _≥Åq∞ñ, ^Œe¡`À_» QÆ∞}=f=∞`«e¡`À_». 965
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b¡! <Õ#∞ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· L<åfl#∞. J@∞=O\˜
<åÜ«∞O^Œ∂, q∞ye# r=~åã¨∞Å Ü«∞O^Œ∂, ÉèË^Œ^Œ$+≤ì Hõey =∂Ü«∂=ÙÖˇ· q~À^èŒÉèÏ=O`À "≥∞ňQ"åiH˜
=∞#âß≈Ou ^˘~°Hõ^Œ∞. J@∞=O\˜ ‰õΩ\˜ÖÏ`«∞‡Å∞ ZO`À „^Œ=ºO "≥zÛOz J@ìǨã¨OQÍ, P_»O|~°OQÍ
<å‰õΩ áê^ŒÑ¨Ó[Å∞ KÕã≤<å <Õ#∞ `«$Ñ≤ÎѨ_»#∞. ã¨O`À+≤OK«#∞ Jx K≥Ñ≤Ê ã¨f=∞`«e¡Ü≥ÿ∞# `«e¡`À
L`«Î=∞QÆ∞}^èŒ∞~°∞º_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. `«~°àÏH˜Δ! q#∞ =∞KÕ`«# ^ÕǨÏ=ÚÅHõO>ˇñ *Ë`«# ^ÕǨÏ=ÚÖò „âı+¨ª, =∞O^Œ∞ñ
„ÉÏ}=O`«O|∞Öˇ· ã¨Ê~°≈#*Ï˝#O|∞ QÆÅ∞QÆ∞ K≥·`«#º=$HõΔ=ÚÅHõO>ˇ
Ѷ¨∞#~°ã¨*Ï˝# ã¨OHõe`« KÕ`«#∞ Å∞`«Î=ÚÅ∞, ~°ã¨*Ï˝#O|∞ QÆÅ∞QÆ∞"åx
HõO>ˇ QÆO^èŒ*Ï˝# Hõe`« |$O^ŒO|∞Å∞ QÆ_»∞ „âı+¨ª=ÚÅ∞, "åxHõO>ˇ â◊|Ì
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 507
`Õ. "Õ^Œ∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ „âı+¨μªÖˇ·, "≥ÅÜ«Ú â◊|Ì, q^Œ∞Å HõO>ˇ#∞ 㨄^Œ∂Ѩ "Õ^Œ∞Öˇ·#
"åÜ«∞™ê^Œ∞Å∞ „âı+¨ª=ÚÖò, "åxHõO>ˇ, =~°∞㨠|Ǩïáê^Œ∞ Å∞`«Î=ÚÖò, "åxHõO>ˇ. 966
* `«b!¡ q#∞. K≥`
· #« ºO, ÖËx ~åà◊√~¡ Ñ° ʨ ÅHõO>Ë K≥`
· #« ºOQÆÅ K≥@∞¡K=Õ ∞Å∞ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q. ã¨Ê~°≈*Ï˝#OQÆÅ
K≥@¡HõO>Ë, ~°ã¨*Ï˝#O J#QÍ ~°∞zK«∂KÕâ◊H˜Î QÆÅ „H˜q∞H©@HÍÅ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. gxHõO>Ë QÆO^èŒ*Ï˝#O JO>Ë
"åã¨#K«∂KÕ â◊HÎ̃ HõÅq =∞s„âı+Oª̈ . gx HõO>Ë â◊|*Ì Ï˝#O JO>Ë q#QÆÅ â◊HHÎ̃ Åõ q Q˘Ñ¨Êq. WÖÏO\˜ â◊|*Ì Ï˝#O
QÆÅ"åxHõO>Ë ‰õÄ_® ~°∂Ѩ*Ï˝#O JO>Ë K«∂_»QÅÆ â◊HHΘ Åõ H͉õΩÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ZO`À „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q. "åxHõO>Ë
‰õÄ_® J<ÕHõ áê^•Å∞ HõÅ*ˇ„~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q „âı+¨ªO.
Hõ. `«ÅñѨñ [`«∞+¨Ê^Œ∞ Åkè‰õΩÅ∞, |ÅH˘x =∞é˜ "åxHõO>ˇñ ÉÏ^Œ^ŒfiÜ«∞=ÚO
QÆÅ =∞#∞A ÅÅѶ¨Ú`«=Ú, e,=ڇŠ"å~°ÅÜ«∞O^Œ∞ =~°‚=ÚÅ∞ <åÅæ~°Ü«∞<£. 967
* P |Ǩïáê^Œ [O`«∞=ÙÅHõO>Ë K«`«∞ëêÊ`«∞ÎÅ∞ JO>Ë <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞QÆÅ P=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
[O`«∞=ÙÅ∞ Q˘Ñ¨Ê, gxHõO>Ë Ô~O_»∞ áê^•Å∞QÆÅ =∂#=ÙÅ∞ KåÅQ˘Ñ¨Ê. giÖ’ <åÅ∞QÆ∞`≥QÆÅ∞ L<åfl~Ú.
=. JO^ΰ. 968
ã‘. `«ÅñѨ „ÉÏǨχ} Å∞`«Î=ÚÅ∞, "åiHõO>ˇ#∞ "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞, "Õ^Œq^Œ∞ÅHõO>ˇ
qÅã≤`« "Õ^•~°÷ q^Œ∞Å∞, "å~°ÅHõO>ˇ ã¨=∞kèHõ âß„ã¨Î ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú =∂#∞Ê
g∞=∂O㨉õΩÅ∞, =∞é˜ g∞ =∂O㨉õΩÅHõO>ˇ x[^èŒ~°‡ q*Ï˝#xѨÙ}∞, Å~°Ü«∞
"åiHõO>ˇ#∞ ã¨OQÆ=i˚`« z`«∞ÎÅ∞ ^ŒQÆ "åiHõO>ˇ ã¨^Œú~°‡Ñ¨~°∞Å∞,
`Õ. ^è•i‡‰õΩÅ HõO>ˇ #∞`«Î"≥∂`«Î=Úñ_»∞ q#∞=Ú, =∞`«û=∞iÊ`« ã¨HõÅ ^èŒ~°‡ ã¨fiÉèÏ=
=∞Ç≤Ï=∞=ÚÅ∞ QÆeæ ~Ú`«~° ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ q_çz, ã¨=∞`« =iÎOK«∞ #ѨC}º`«=Úñ_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞.969
* JO^Œ∞Ö’ „ÉÏǨχ}∞Å∞ L`«=Î ÚÅ∞. giHõO>Ë "Õ^"Œ ` Õ ÅΫ ∞ „âı+μ¨ Åª ∞. giHõO>Ë "Õ^•~°O÷ `≥eã≤#"åà◊√¡
Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. giHõO>Ë âß„ã¨Î ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨O^ÕǨÅ#∞ K«Hõ¯QÍ f~°ÛQÆeæ# g∞ =∂O㨉õΩÅ∞ Jkè‰õΩÅ∞.
giHõO>Ë ã¨fi^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∞ L`«Î=ÚÅ∞. giHõO>Ë ‰õÄ_® ^ÕxÃÑ·<å Pã¨H˜ÎÖËx xã¨ûOQÆ∞Å∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞.
giHõO>Ë ã¨^~úŒ ‡° O PK«iOKÕ"å~°∞ Jkè‰Ωõ Å∞. J@∞=O\˜ ^è•i‡‰õΩÅHõO>Ë ã¨~fi° ^è~Œ å‡Å#∂, ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ #∂,
ã¨~°fiÉÏ^茺`«Å#∂ <åˆH JiÊOz, J##ºÉèÏ=O`À ã¨~°fi„`« ã¨=∞=~°Î#∞_≥· rq`«O QÆ_ç¿Ñ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞
ZO`À Q˘Ñ¨Ê"å_»∞.
=. J\˜ì"åx. 970
Hõ. Hõx ã¨HõÅÉèí∂`« QÆ}=ÚÅ∞, =∞#=Ú# <å#O^Œ [Åkè =∞QÆfl=Ú ÅQÆ∞K«∞<£
Ѷ¨∞# |Ǩï=∂# ѨÙ~°ã¨û~°, =∞#Ü«∞=Úñ ÉÏ\˜Å¡ q#∞`«∞ Åi÷O *ËÜ«Ú<£. 971
* J@∞=O\˜ ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μx ã¨=∞ã¨Î „áê}˜HÀ\˜ ZO`À Q“~°= |∞kú`À K«∂ã¨∂,Î ZѨC_»∂ Jaè#Okã¨∂Î
ã¨O`À+¨ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞O\Ï~°∞.
508 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JO`« hâ◊fi~°∞O_»∞ r=ã¨fi~°∂áê#∞„Ѩq+¨μìO_≥· Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞O Ez ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#
<Õx, Ü≥∂QÆO|∞# <Õxñ |∞~°∞+¨μO_»∞ Ѩ~°=∂`«‡O ÉÁO^Œ∞ñ, „|Hõ$u ѨÙ~°∞ëê`«‡HõO|∞#∞
^Œ^ŒfiºuiHõÎO|∞#∞ <≥·# ^≥·=O|∞<≥· Hõ~°‡qKÕ+≤ì`«O |QÆ∞K«∞ #∞O_»∞, #kÜ«∞ ÉèíQÆ=„^Œ∂ѨO, a\˜ì
ÉèíQÆ=„^Œ∂ѨO|∞ ~°∂ѨÉèË^•ã¨Ê^ŒO |QÆ∞K«∞ #^Œ∞ƒù`« „ѨÉèÏ=O|∞ QÆÅ HÍÅO |xÜ«Úñ K≥ѨÊO|_»∞,
#\˜ì HÍÅO|∞ =∞ǨÏ^•k `«`«ÎfiO|∞ʼnõΩ#∞ =∞ǨÏ`«Î`åÎfiaè =∂#∞ÅQÆ∞ r=ÙʼnõΩ#∞ ÉèíÜ«∂=ǨÏO
|QÆ∞@O*Ëã≤ ã¨HõÅ Éèí∂`«O|∞ʼnõΩ <å„â◊Ü«∞O |QÆ∞K«∞ #O`«~°æ`«Oɡ· Éèí∂`«O|∞ÅKÕ`« Éèí∂`«O|∞Å
„QÆã≤OK«∞K«∞ Ü«∞[˝Ñ¶¨Å„Ѩ^•`« QÍ=Ù# =jHõ$`« Éèí∂`«∞O_≥· „ѨÉèí∞`«fiO|∞Å Éèíl~ÚOz q+¨μ‚O_»∞
„ѨHÍtOK«∞K«∞O_»∞, #`«xH˜ q∞„`«∞O_»∞#∞ â◊„`«∞O_»∞#∞ |O^èŒ∞O_»∞#∞ ÖËñ, _»\˜ì q+¨μ‚O_»∞ ã¨HõÅ
[#O|∞ÅÜ«∞O ^•"ÕtOz Ü«∞„Ѩ=∞`«∞ÎO_≥· „Ѩ=∞`«∞ÎÅ~Ú# [#O|∞ʼnõΩ ã¨OǨ~°‰õΩO_≥· Ü«ÚO_»∞,
#`«x=Å# ÉèíÜ«∞O|∞#O*Ëã≤ "åÜ«Ú=Ù gK«∞, ã¨∂~°∞ºO_»∞ ^ŒÑ≤~ÚOK«∞, xO„^Œ∞O_»∞ =i¬OK«∞,
#HõΔ„`«QÆ}O|∞ "≥Å∞OQÆ∞ñ, [O„^Œ∞O_»∞ „ѨHÍtOK«∞ñ, ^Œ`«Î`å¯ÅO|∞Å =$HõΔÅ`å^Œ∞ Ö’+¨^èŒ∞Å`À_»O
QÆ∂_ç ѨÙ+¨ÊѶ¨Å Éèíi`«O|∞ ÅQÆ∞, ã¨i`«∞ÎÅ∞ „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞ "Õ∞~°Å∞ ^ŒÑ¨ÊHõÜ«ÚO_»∞,
#yfl „Ѩ[fieOK«∞, Éèí∂q∞ y~°∞Å`ÀñQÆ∂_» |~°∞=Ù#ñ „QÆ∞OQÆ "≥éK«∞, <åHÍâ◊O|∞ ã¨HõÅ[#O|∞ʼnõΩ
#=HÍâ◊O aK«∞Û, =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞ [QÆ`«∞Î#‰õΩ #O‰õΩ~° ã¨fi~°∂ѨO|∞ QÍ=Ù# ã¨áêÎ=~°}Ï=$`«O |QÆ∞
Ö’HõO |#∞ ã¨fi^ÕǨÏO|∞ qã¨ÎiOѨO*ËÜ«Ú QÆ∞}Ïaè=∂#∞ÅQÆ∞ „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞xKÕ`«
[QÆ`«û~°æO|∞#O^Œ∞ xÜ≥∂yOѨO|_ç „Ñ¨uk#O|∞ #Ü«∞º~Ú ã¨~°æO|∞ ¿ãÜ«∞ #„Ѩ=∞`«∞ÎÖˇ·
Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°∞. Ñ≤„`å^Œ∞Å∞ Ѩل`ÀÎ`«ÊuÎñ *ËÜ«Ú^Œ∞~°∞, HÍÅ∞O_»∞ =∞$`«∞ºã¨Ç¨Ü«ÚO_≥· =∂~°‰õΩO_≥·
Ü«ÚO_»∞, K«~åK«~å`«‡HõO|QÆ∞ ã¨HõÅ „ѨѨOK«O|∞ ÉèíQÆ=^Œnè#Oɡ· Ü«ÚO_»∞#x K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞O_»∞
"≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 972
* ^Õ=Ù_»∞ r=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl U~°Ê~°K«∞H˘x JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"ÕtOz LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ r=ÙxÖ’
L#fl ^Õ=Ùx Ü≥∂QÆ=∂~°æO`À QÍh, ÉèíH˜Î=∂~°æO`À QÍx ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. P Ѩ~°=∂`«‡
„ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μÅ`À‰õÄ_ç Hõ~°‡Å#∞ KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞. P Ѩ~°=∂`«‡ÜÕ∞ „ѨHõ$u#∞O_ç "ÕÔ~· Hõ~°‡Å∞
KÕÜ«∞x"å_≥· ‰õÄ_® LO\Ï_»∞. W^Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂ѨO. Wk r=ÙÅO^Œ∞QÆŠѨ~°ã¨Ê~° ÉèË^•Å‰õΩ P^è•~°"≥∞ÿ
J`«ºO`« â◊HΘ =∞O`«"∞≥ ÿ LO@∞Ok. J^Õ ''HÍÅO—— J#|_»∞`«∞Ok. J@∞=O\˜ HÍÅO =∞ǨÏ^•k `«`åÎfiʼnõÄ,
=∞ǨÏ`«Î`åÎfiaè=∂#∞ʼnõÄ cèu Q˘Å∞Ê`«∞Ok. JO^Œ∞Hõ<Õ Jk Jxfl r=ÙʼnõΩ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ, P r=ÙÅÖ’
LO@∂, XHõ „áê}˜KÕ`« =∞~˘Hõ „áê}˜x „QÆã≤OѨ*Ëã¨∞ÎOk.
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝Ñ¶¨Å „Ѩ^•`«Ü≥ÿ∞, P r=ÙÅ#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞H˘x, "å\˜x áêeOKÕ
=∞Ǩ~åAQÍ „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞. J`«xH˜ ''W`«_∞» q∞„`«∞_»∞——, '' W`«_∞» â◊„`«∞_»∞——, '' W`«_∞» |O^è∞Œ _»∞——
JO@∂ ÖË_»∞. J\˜ì q+¨μ‚=Ù JO^ŒiÖ’#∞ P"ÕtOz J„Ѩ=∞`«∞Î_≥· LO\Ï_»∞. „Ѩ=∞`«∞ÎÖˇ·# "åix
J}z"Õã¨∞ÎO\Ï_»∞. P Ѩ~°=∂`«∞‡x=Åx ÉèíÜ«∞OKÕ`«<Õ "åÜ«Ú=Ù gã¨∞ÎOk. ã¨∂~°∞º_»∞ ZO_» HÍ™êÎ_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 509
WO„^Œ∞_»∞ "å# ‰õΩiÑ≤™êÎ_∞» . #Hõ„Δ `åÅ∞ "≥Å∞QÆ∞`å~Ú. K«O„^Œ∞_»∞ "≥<fl≥ ÅÅ∞ "≥^[Œ Å∞¡`å_»∞. PÜ«∂ HÍÖÏÅÖ’
K≥@∂¡, fQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q F+¨^èŒ∞Å`À ‰õÄ_ç ѨÓÅ`À, ѨO_»¡`À xO_ç LO\Ï~Ú. #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ï™êÎ~Ú.
ã¨=Ú„^•Å∞ ǨÏ^Œ∞Ì g∞~°‰õΩO_® =ÙO\Ï~Ú. Jyfl =∞O_»∞`«∞Ok. Éèí∂q∞ H˘O_»Å |~°∞=Ù‰õΩ „‰õΩOQƉõΩO_®
LO@∞Ok. PHÍâ◊O JO^ŒiH© KÀ\˜ã¨∞ÎOk.
=∞ǨÏ`«Î`«Îfi"Õ∞ D Ö’HÍxH˜ =¸ÅÉèí∂`«"≥∞ÿ#k. U_»∞ P=~°}ÏÅ∞ QÆÅ D Ö’HõO J<Õ `«# ^ÕǨxfl
qãÎ̈iOѨKãÕ ∞¨ OÎ k. „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åà◊√§, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x ^•fi~å DÖ’Hõ ã¨$+≤xì q∞`«OÎ xÜ«∞q∞OѨ|_ç#"åÔ~·
„Ѩuk#O P Ü«∂ ã¨$+≤ìHÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ *ÏQÆ~°∂‰õΩÖˇ· LO\Ï~°∞. `«O„_»∞Å∞ ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ [#‡x™êÎ~°∞.
HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# Ü«∞=Ú_»∞ =∞$`«∞º^Õ=`« ™êÜ«∞O`À r=ÙÅ#∞ K«OѨÙ`«∂ LO\Ï_»∞. ™ê÷=~°
[OQÆ=∂`«‡Hõ"≥∞ÿ# D „ѨѨOK«O JO`å ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ@ì_»Ö’ LO@∞Ok Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl`«e¡`À
=∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. <≥é˜ x\˜ì xdÅÖ’ˆH, â◊fi~°∞x Ѩ~å„Hõ=∞=Úñ ^≥eÜ«∞ ™ê=∞~°÷ºO ɡ
=fiiH˜x QÆÅ∞QÆ^Œ∞! "Õ∞Ѷ¨∞=Ú, QÆ~°∞=e q„Hõ=∞=Úñ ^≥eÜ«∞ñQÍ ÖËx QÆu<£. 973
* `«b!¡ QÍeÖ’ Zyˆ~ "Õ∞Ѷ∂¨ xH˜ QÍeâ◊HxΘ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ â◊HΘ LO_»^∞Œ . J^Õq^èOŒ QÍ ã¨HÅõ Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥#·
ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Îx QÆ∞iÎOKÕ â◊H˜Î Z=fiiH© LO_»^Œ∞.
Hõ. =∞QÆ∞"å! q#∞ ã¨∞Y¿ÇÏ`«∞Hõ, =∞QÆ∞ #~°÷=Ú ^˘~°Hõq∞H˜ =∞Ǩ^Œ∞óY=Ú#O
^ŒQÆ∞Å∞^Œ∞, ik Ü«∞O`«Ü«Ú <å, ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∂[˝ñ*Ëã≤, „áê}∞Å∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 974
* J=∂‡! ^Õx=Å¡ ã¨∞YO ^˘~°‰õΩ`«∞O^À Jk ^˘~°HõHõáÈ=_»O =Å¡ [#∞Å∞ ^Œ∞óMÏÅáêÅ∞
J=Ù`«∞<åfl~°∞. W^ŒO`å ÉèíQÆ=O`«∞x P*Ï˝#∞™ê~°O [~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.
ã‘. ѨÓx Ü«∞x`«ºO|∞Öˇ·# QÆ$ǨψHΔ„`« Ѩâ◊√^èŒ#ã¨∞`« =^èŒ∂ÉÏO^èŒ"åk
qq^èŒ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ „^èŒ∞==ÚQÍ =∞k #q∞‡ =éÅ∞ ^Œ∞~°‡u Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞ [O`«∞
ã¨OѶ¨∂`« =∞QÆ∞ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒ=Ú# xeÛ Ü«∞i÷ #Ü≥ÿ∞º Ü≥∂#∞ÅO^Œ∞ñ *Á~°ñQÆ
##∞QÆq∞OK«∞#∞ "åxÜ«∞O^Œ∞ q~°‰õΩÎO_»∞ QÍHõ Ü«ÚO_»∞#∞ #~°Hõã¨∞÷ñ_≥·#
`Õ. ^ÕÇ≤Ï Ü«∂f‡Ü«∞^ÕǨÏO|∞ kqi =^ŒÅ, ÖËHõ `«# Hõk Ѩ~°=∞™œMϺHõ~°O|∞
QÍñQÆ =iÎOK«∞ #kÜ«Ú#∞QÍHõ Ü«∞`«ñ_»∞, ^Õ==∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï`« ÉèÏ=Ùñ _»QÆ∞K«∞. 975
* ^Œ∞+¨ì|∞kúÜ≥ÿ∞# =∂#=Ù_»∞ Jâßâ◊fi`«=ÚÖˇ·# WÅ∞¡, á⁄ÅO, Ѩâ◊√=ÙÅ∞, ^èŒ#O, ã¨O`å#O, ÉèÏ~°º,
|O^è∞Œ =ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =ã¨∞=Î ÙÖË âßâ◊fi`«O Jx #=Ú‡`å_»∞. J@∞=O\˜ =¸~°∞_ö ∞» J<ÕH„õ áê}∞Å â◊s~åÅ#∞
á⁄O^Œ∞`«∂ qq^èŒ Ü≥∂#∞Ö’¡ [x‡ã¨∂Î LO\Ï_»∞. J~Ú<å "åxѨ@¡ q~°H˜Î K≥O^Œ_»∞. #~°HõO J#∞ÉèíqOz#
`«~åfi`«‰õÄ_® ^ÕÇ≤Ï `«# ^ÕǨxfl =^ŒÅÖË_»∞. J^Õ ZO`À ã¨∞Y"≥∞ÿOkQÍ ÉèÏqOz ^•x<Õ JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
LO\Ï_»∞. JO`ÕH͉õΩO_® J`«_»∞ ^Õ=Ùx =∂Ü«∞‰õΩ ÖÁOyáÈ~Ú# "å_Ò`å_»∞.
510 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Ѷ¨∞#=∞QÆ∞ `«#Ü«∞ =^èŒ∂ Ѩâ◊√, ^èŒ# QÆ$Ç¨Ï ~°HõΔ}=Ú#O^Œ∞ñ ^Œ`«Î„u¯Ü«∞Å<£
=∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞ k#, k#=Ú<£ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂# ^ÕǨïO _»QÆ∞K«∞<£. 976
* JÖÏ ÖÁOyáÈ~Ú ‰õΩ=∂~°∞Å∞, ÉèÏ~°º, Ѩâ◊√=ÙÅ∞, ^èŒ#O, WÅ∞¡ gxx ~°H˜ΔOK«∞H˘<Õ PÖ’K«#Å`À
JǨϟ~å„`åÅ∂ "ÕyáÈ`«∂ „HÍyáÈ~Ú# ^ÕǨÏO`À „‰õΩOy Hõ$t™êÎ_»∞.
Hõ. Ju=¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ«Úñ _»QÆ∞K«∞ ^Œ∞, i`« Hõ~å‡~°OÉèí=Ú#ñ [iOK«∞K«∞ñ ^Œ~°∞}©
Hõ$`« QÀѨºÉèÏ+¨}=ÚÅ#∞, ã¨∞`«ÖÏÅ# ÉèÏ+¨}=ÚÅñ *Á‰õΩ¯K«∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 977
* J`«_»∞ `≥eqÖËx"å_≥·, áêѨHÍ~åºÅ∞ PK«i™êÎ_»∞. WÖÏ¡e ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ`À#∂, Ñ≤Å¡Å leae
ѨÅ∞‰õΩÅ`À#∂ =Úiã≤áÈ`«∂ LO\Ï_»∞.
Hõ. q#∞ q∞O„kÜ«∞ Ѩ~°=â◊√ñ_≥·, =Ú#∞H˘x `«`«∂¯@ ^èŒ~°‡=ÚÅ QÆÅ ^Œ∞óYO
|#Ü«∞=Ú ã¨∞Y~°∂ѨO|∞QÆ, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈã≤ `«^Œaè=∂#∞O _»QÆ∞K«∞<£. 978
* "å_»∞ WO„kÜ«∂ʼnõΩ =â◊√_≥·, Ѩ~°=â◊√_≥· "åx ‰õΩ\˜Å QÆ∞}ÏÅ=Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∂ L#fl ^Œ∞óMÏ<Õfl
Ѩ~°=∞ã¨∞YOQÍ ÉèÏq™êÎ_»∞. P WO„kÜ«∂ÅÃÑ· =∞iO`« Jaè=∂<åxfl ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.
Hõ. ã¨`«`«=Úñ ^Œ=∞`«=∞ ã¨Oáê,k`« =∞QÆ∞ #~°÷=ÚÅKÕ`« ^èŒ$uñ |~°∞ʼnõΩñ QÆ∞
uû`«=∞u Ç≤ÏOã¨Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, #u=¸_è»=∞#ã¨∞¯ ÅQÆ∞K«∞ <å`«‡[#=ÚÅ<£. 979
* `å#∞ ã¨OáêkOK«∞H˘#fl ^èŒ#~åã¨∞Å#∞ K«∂z á⁄OyáÈ`«∂ U =∂„`«O "≥#∞HÍ_»‰õΩO_®, ‰õΩ\˜Å
|∞kú QÆÅ"å_≥· W`«~°∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤ã¨∂Î KåÖÏ J_»¤k_»¤OQÍ „Ѩ=iÎã¨∂Î LO\Ï_»∞.
`Õ. ѨÓx ~°H˜ΔOK«∞K«∞#∞ "åi Éèí∞HõÎ âı+¨, =∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ #O`« r=#=Ú "ÀHõ
QÆ_»ñy =∞é˜=∞é˜ Ü«∞Ѩ~å~°÷HÍ=Úñ _»QÆ∞K«∞, ã¨`«Îfi "≥∞_»e ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}=Ú#O^Œ∞. 980
* `«#"åà◊¡#∞ áÈ+≤OK«∞‰õΩO@∂, "å~°∞ u#QÍ q∞yeOk `å#∞ uO@∂, JѨÊ\˜H© ã¨O™ê~åxfl
D^ŒÖËHõ „|`«∞‰õΩ|~°∞=Ù ÉèíiOK«ÖËHõ ™êfi~°÷Ѩ~°∞_≥· [=ã¨`åÎfiÅ∞ HÀÖ’Ê`å_»∞.
ã‘. |eq∞ ™êÅHõ =∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºñ_≥· ‰õΩ=∞uÜ≥ÿ∞ ѨÓx Ü«∞ѨC_»∞ „H˜Ü«∂Ç‘Ï#∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
^Œqe =$^䕄Ѩܫ∞`«flO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ =¸_è»∞ñ_≥· HÍ~°Ê}º=Ú#ñ [iOK«∞
#\˜ì Ü«∞H˜OK«#∞ñ _»QÆ∞"åxñ Ez `« ^•Ì~°ã¨∞`å^Œ∞ ÖÏ`«‡Å#∞ gñ_»∞
QÆ_»∞ #â◊‰õΩÎñ_»∞, „áÈ=ñQÍñ *ÏÅñ, _ç`«ñ _»x ÃãyæO`«∞ ~°i÷ñ, QÆ$+‘=Å∞O_»∞
`Õ. |_»∞QÆ∞ =Úã¨Öˇ^Œ∞Ì ~Àã≤# Ѩyk, #O`«, #`«ñ_»∞ <Õ "≥O@Å#∞ ã¨∞YO |O^ŒÖËHõ
`å#∞ áÈ+≤OK«∞ [#∞Å∞ ^Œ<£ ^Œ#~°ñ „É’=, „|^Œ∞‰õΩ =Úkq∞Ü«Ú q∞H˜¯e ÉÏ^èŒ Ñ¨é∞Ѩ. 981
* ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«_»O KÕ`«HÍHõ, J^Œ$+¨ìO ã¨#flye¡, ‰õΩ\˜Å |∞kú`À U q^èŒ"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å∂
KÕÜ«∞ÖËx ™È=∞iáÈ`≥· ѨxH˜~åx „Ѩܫ∞`åflÅ∞ KÕã¨∂Î, Ѩ~°=∞ =¸~°∞ö_≥· n#OQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 511
Ô~·`«∞ |Hõ¯zH˜¯# =Úã¨e Z^Œ∞Ì#∞ Jã¨Ç≤ϺOK«∞H˘#fl@∞¡ P ^Œi„^Œ∞}˜‚ K«∂z J`«x PÅ∞a_»¤Å∞ ''W`«_»∞
Jâ◊‰õΩÎ_»∞† D ѨxH˜=∂e#"å_»∞ =∞#Å#∞ áÈ+≤OK«ÖË_»∞——Jx U=yOK«∞H˘O\Ï~°∞.
D q^èŒOQÍ J`«_»∞ ZHõ¯_® U q^èŒOQÍ#∂ ã¨∞YOÖËHõ W<åflà◊¥§ `å#∞ Z=i<≥·`Õ uO_çÃÑ\˜ì
áÈ+≤OKå_À "å~°∞ ÃÑ>Ëì uO_ç uO@∂, =Úã¨e `«#O`À =¸Å∞QÆ∞`«∂, ÉÏ^èŒQÍ „|`«∞‰õΩ |~°∞=ÙQÍ
D_»∞ã¨∂Î LO\Ï_»∞.
Hõ. "≥_»~°∂ѨÙñ ^•eÛ ÉÏO^èŒ=Ù, Å_»ÅñQÆ x~åº}=Ú#‰õΩ #aè=ÚY∞ñ_≥· ~Ú
Ö¡ˇ_»ÅñQÆñ *ÏÅHõ â◊√#Hõ=Ú, =_»∞=Ù#ñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞#∞ "Õ∞#∞ =_»=_» =_»ñHõ<£. 982
* JO`«ºHÍÅO ã¨g∞Ñ≤ã¨∞ÎOk. ~°∂ѨO =∂i áÈ`«∞Ok. |O^èŒ∞=Ù ÅO^Œ~°∂ U_»∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=∞$`«∞º^Õ=`« "åH˜\’¡ HÍK«∞‰õįK«∞O@∞Ok. QÆ_»Ñ¨^•\˜ "≥à◊§ÖË_»∞. ‰õΩHõ¯ÖÏ Ñ¨_ç LO\Ï_»∞. â◊s~°OÖ’
QÆ_»QÆ_» =}‰õΩ Ñ¨Ù@∞ì‰õΩ =ã¨∞ÎOk.
ã‘. Ju~ÀQÆÑ‘_ç`«∞O_≥· =∞O^Œ =∞QÆ∞ [~î°~åyflKÕ q∞QÆ∞Å #ÖÏÊt Ü«∞QÆ∞K«∞,
"≥∞éã≤ "åÜ«Ú=ÙKÕ`« g∞ñkH˜ <≥QÆã≤# Hõ#∞flÅ∞, HõѶ¨=Ú#ñ QÆѨÊñ|_ç#
<åà◊O|∞Å#∞ QÆO~î°<åà◊O|∞##∞ Ѷ¨Ú~° Ѷ¨Ú~° =∞#∞ â◊|ÌO|∞ ^˘~°Ü«∞ |O^èŒ∞
[#∞Å=∞^茺O|∞# â◊Ü«∞xOz |Ǩïq^èŒ=ÚÅñ ^Œ#∞flñ aÅ∞=OQÆñ |Å∞HõÖËHõ,
`Õ. K«@∞Å`«~° HÍÅáêâ◊ =â◊OQÆ`å`«∞‡ñ, _»QÆ∞K«∞ a_»¤Åñ ɡO_®¡=Ú #~°ã≤ „áÈK«∞
zO`« qHõÅ=ÚÖˇ·# ǨÏ$+‘Hõ=ÚÅ#∞, QÆey q*Ï˝#=Ú#∞ ÉÏã≤ Hõ+¨μìñ _»QÆ∞K«∞. 983
* <å<åq^è•Öˇ·# "åº^èŒ∞Å∞ ÉÏkè™êÎ~Ú. [~î°~åyfl =∞O^Œyã¨∞ÎOk. uO_ç Ѩ_çáÈ`«∞Ok. PÜ«∂ã¨O
Juâ◊~Úã¨∞ÎOk. q∞_ç„QÆ∞_»∞¡ Ѩ_»`å~Ú. HõO~î°<åà◊O =¸ã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok. Q˘O`«∞Ö’ QÆ∞~°Hõ ѨÙ_»∞`«∞Ok.
|O^èŒ∞=ÙÅ JO^Œi=∞^茺 ѨO_»∞H˘x, "å~°∞ `«##∞ ѨÅ∞Hõiã¨∂ÎO>Ë |^Œ∞Å∞ ѨÅHÍÅO>Ë <À~°∞ ÃÑHõÅ^Œ∞.
ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# Ü«∞=∞áêâßÅ∞ â◊s~åxH˜ K«∞@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. ÃÑO_®¡=Ú#∂ Ñ≤Å¡Å#∂ Z=~°∞ áÈ+≤™êÎ~å J<Õ
kQÆ∞Å∞`À tkäÅ"≥∞ÿ áÈ~Ú# WO„kÜ«∂Å`À `≥eq QÀÖ’Ê~Ú#"å_≥· yÅyÅÖÏ_»∞`å_»∞.
=. JO`« =∞~°}Ï=ã¨÷O ÉÁO^Œ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #u ÉèíÜ«∞O Hõ~åHÍ~°∞Å∞ ã¨~°Éèí¿ãHõΔ}∞Å∞ #QÆ∞
Ü«∞=∞^Œ∂`« e^ŒÌé∞ ^Œ# =ÚO^Œé xez#O Ez „`«ã¨ÎǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· â◊Hõ$#∂‡„`«O|∞Å∞
q_»∞K«∞K«∞, Ü«∞=∞áêâ◊O|∞ÅKÕ QÆà◊O|∞# |^Œ∞úO_≥· â◊s~°O|∞=Å# x~°æq∞Oz Ü«∂`«<åâ◊s~°O|∞
#=ÅOaOz |ÖÏ`å¯~°O|∞# n~°…Oɡ· ^Œ∞~°æ=∞O |QÆ∞ =∂~°æO|∞#∞ ÉÁOk ~å[Éèí@∞ÅKÕ
hÜ«∞=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ ^ŒO_»#O|∞# Hõaè=ÚY∞O_≥· K«#∞ #Ѩ~åkè K«O^ŒO|∞#ñ [#∞K«∞O_ç.984
* JO`«Ö’ =∞$`«∞º=Ù =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞OÎ k. q∞H˜¯e ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ~°∂ѨÙÅ`À fHõ"‚Δ ∞≥ #ÿ K«∂ѨÙÅ`À
W^ŒÌ~°∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ `«#=ÚO^Œ∞ =zÛ xÅ|_»`å~°∞. "åà◊¡#∞ K«∂z QÆ∞O_≥Å∞ Ѩye =∞Å=¸„`åÅ#∞
512 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

q_»∞™êÎ_∞» . Ü«∞=∞áêâßÅ∞ HõO~îåxfl |Okè™êÎ~Ú. D â◊s~åxfl q_çz ÃÑ\˜ì Ü«∂`«<å â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» .
á⁄_»"≥· #_»=_®xH˜ gÅ∞ÖËx =∂~°æOÖ’ Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ |Å=O`«OQÍ D_»∞ÛH˘x "≥à◊√¡`«∞O>Ë tHõΔÅ∞
J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜ ã¨Oã≤^Œ∞ú_≥· ~å[Éèí@∞Å"≥O@ "≥à◊√§`«∞#fl JѨ~åkèÖÏQÍ JÅ=∞\˜™êÎ_»∞.
K«. J#Ü«∞=Ú =¸~°Ûù<˘O^Œ∞ â◊√#HÍ=eKÕ`«#∞ ÉèíHõΔº=∂}∞ñ_≥·,
Ü«∞#∞Ѩ=∞ HÍÅH˜OHõ~° ÉèíÜ«∞OHõ~° `«~°˚# QÆ~°˚#O|∞Å<£
=∞#=Ú QÆÅOQÆ, ^ÕǨÏ=Ú ã¨=∞ã¨Î=Ú QÆOѨ=Ú "˘O^Œñ QÍñ, |∞~å
`«# Éèí= áêѨHõ~°‡ ã¨=Ú^•Ü«∞=Úñ l`«Î=ÚÖ’ñ ^ŒÅOK«∞K«∞<£. 985
* JHõ¯_» ‰õΩHõ¯Å∞ g∞^ŒÑ¨_ç Ñ‘‰õΩ¯uO@∞O>Ë =¸~°ÛùáÈ`å_»∞. Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
J~°∞ã¨∂Î KÕ¿ã J^ŒeOѨÙʼnõÄ, ɡ^ŒiOѨÙʼnõÄ =∞#ã¨∞û HõÅ`« K≥O^ŒQÍ, â◊s~°=∞O`å HõOÑ≤OzáÈQÍ,
ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ KÕã≤# áêáêÅhfl [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x Ѩi`«Ñ≤™êÎ_»∞.
ã‘. J#∞Ѩ=∞‰õΔΩ`«Î$+¨‚ ÅO`«~°fiº^äŒÅñ *ËÜ«∞ ~°≠O~°≠ÏxÅ[fiÅ[˚fiÅ# K«O_»
ÉèÏ#∞„ѨnÑ≤Î`«Ñ¨ÎOɡ·# "åÅ∞HÍ, =∂~åæ#∞QÆ`« `«Ñ¨º=∂#QÍ„`«∞ñ
_≥· gñѨÙñ QÆâ◊ÅKÕ #_»∞=OQÆ qHõÖÏOQÆ∞ñ, _»QÆ∞K«∞ =∂~°æ=Ú#O^Œ∞ #K«@ #K«@ñ
*ÏÅ =¸iÛùÅ∞¡ Kå„â◊Ü«∞â◊¥#º=∞QÆ∞ hà◊¡, =∞#∞ñQÆ∞K«∞ ÖËK«∞K«∞ "≥Ú#ã≤ áêѨ
`Õ. ~°∂Ѩ =∞~Ú# `«=∞=ÚKÕ x~°∂_è»∞ñ _»QÆ∞K«∞, "≥ÅÜ«∞ñ ^˘O|k `˘q∞‡k"ÕÅ Ü≥∂[
#=ÚÅ ^Œ∂~°O|∞ QÆÅ Ü«∞=∞#QÆ~°=Ú#‰õΩñ, |∂x Ü«∞=∞Éèí@∞Öò Q˘OáÈ=ñ É’=Ù#O`«. 986
* Z_»`≥QÆx PHõe ^ŒÑ¨CÅ`À ֒֒ѨŠ"庉õΩÅѨ_»∞`«∂, ã¨∞_çQÍÅ∞Å =∞^茺 ™ÈeáÈ`«∞O\Ï_»∞.
ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ ã¨∂~°ºH˜~°}ÏʼnõΩ "Õ_≥H˜¯ =∂_çáÈ`«∞#fl Wã¨∞Hõ Z_®~°∞Ö’¡ HÍà◊√§HÍÅ∞`«∂ #_»=ÖËHõ
#_»∞ã¨∞ÎO\Ï_»∞. H˘~°_® ^≥|ƒÅ‰õΩ ÉÁ|ƒÖˇH˜¯# gѨÙ`À tkäÅ"≥∞ÿ# J=Ü«∞"åÅ`À =∂~°æ=∞^茺OÖ’
JK«Û@K«Û\Ï =¸iÛùÅ∞¡`«∞O\Ï_»∞. k‰õΩ¯=∂e# hà◊§Ö’ =Úxy`ÕÅ∞`«∞O\Ï_»∞. áêѨOÖÏ „Hõ=Ú‡H˘#fl
z=∞‡pHõ\Ö˜ ’ #∞Oz `˘O|k `˘q∞‡k"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ L#fl Ü«∞=∞Ѩ@} ì ÏxH˜ Ü«∞=∞H˜OHõ~∞° Å∞
"å_çx D_»∞ÛH˘x áÈ`å~°∞.
=. W@∞¡ =∞Ǩáêáê`«∞‡O _≥·#"åñ_»∞ =ÚǨ˙~°Î„`«Ü«∞ HÍÅO|∞##∞ ™ê=∂#º ^À+≤ Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞
=ÚǨ˙~°Î^ŒfiÜ«∞O|∞##∞ <Õñy Ü«∂`«#O ÉÁO^Œ∞ #O^Œ∞. 987
* D q^èOŒ QÍ =∞ǨáêÑ≤ Ü≥∞ÿ #"å_»∞ =¸_»∞=ÚǨ˙~åÎÅ HÍÅOÖ’#∂, ™ê=∂#º^À+≤ J~Ú#"å_»∞
Ô~O_»∞=ÚǨ˙~åÎÅ HÍÅOÖ’#∂ "≥o§ P Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
Hõ. Ѩ@∞ì^Œ∞~°∞ H˘é=ÙÅ#∞ =_çñ, ɡ@∞ì^Œ∞ ~°ã≤ѨلuHõÅ#∞ ɡ#∞=∞O@ÅÜ«∞O
^˘@∞ì^Œ∞~°∞ <˘_»Å∞ #eÜ«∞ñQÆ, =∞@∞ì^Œ∞ ~°áêÊѨz`«∞Î =∞`«∞ÎO ɡÅ∞K«<£. 988
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 513
* JHõ¯_» Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ „Ѩ=∞`«∞Î_≥·# PáêѨz`«∞Î}˜‚ H˘~°=ÙÅ`À HÍÅ∞™êÎ~°∞. K«∞~°Hõ`«∞ÎÅ∞
„QÆ∞K«∞Û`å~°∞. ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ =∞O@Ö’ Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. Xà◊¡O`å zÅ∞¡Å∞ Ѩ_Õ@@∞¡ z`«∞HõÉÁ_»∞™êÎ~°∞.
L. =ÚO`«∞~°∞ `«Ñ¨Î`ÀÜ«∞=ÚÅ "≥Ú`«∞Î^Œ∞ ~°∞„QÆ QÆ^•ã≤^è•~°Å<£
„^≥O`«∞~°∞ á⁄@ì„¿Ñ=ÙÅ∞, =kèO`«∞~°∞, g∞ñ^Œ xÉèËO„^ŒÑ¨OH˜Î é˘
Ñ≤ÊO`«∞~°∞, ÃѶ∂~°ÉèíOyñ QÆéÑ≤O`«∞~°∞ áê=ÚÅKÕ`«, a@∞ì „^˘
aƒO`«∞~°∞ g∞ñ^Œ QÆ∞O_»∞¡, uxÑ≤O`«∞~°∞ ^ÕǨÏ=Ú QÀã≤ HõO_»Å<£. 989
* ã¨Åã¨ÅH͈Q "Õ_çhà◊§Ö’ =ÚOK«∞`å~°∞. ÃÑ^ŒÌ QÆ^ŒÅ`À#∂, Hõ`«∞ÎÅ`À#∂ "≥Ú`«∞Î`å~°∞. á⁄@ìÖ’x
„¿Ñ=ÙÅ#∞ „`≥Oz"Õ™êÎ~°∞. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å`À „`˘H˜¯™êÎ~°∞. áê=ÚÅKÕ „‰õÄ~°OQÍ HõiÑ≤™êÎ~°∞. |O_»~åà◊√¡
g∞kH˜ qã¨~°∞`å~°∞. J`«x ^ÕǨxfl HÀã≤ P HõO_»efl P áêáê`«∞‡x KÕ`«<Õ uxÑ≤™êÎ~°∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∞@∞O|áÈ+¨}O|∞#ñ QÆ∞H˜ΔOÉèí~°∞O _»QÆ∞K«∞ #^èŒ~°‡Ñ¨~°∞O_≥· Éèí∂`«„^ÀǨÏO|∞#
#uáêѨÙO_≥· x~°Ü«∞O|∞#O ÉÁOk, x[^èŒ#O|∞Å∞ QÀÅ∞Ѩ_ç "≥Úé"≥@∞ì <åѨ#∞flx K«O^ŒO|∞#ñ
|~°ã¨Ê~° ã¨O|O^èŒO|∞#ñ QÆeÊOѨO|_ç# `åq∞„™êO^èŒ`åq∞„㨠~“~°"å^Œ∞ ÅQÆ∞ #~°HõO|∞ÅO |_ç,
f„=O|∞Öˇ·# |ǨïÜ«∂`«#Å ##∞ÉèíqOz, H©Δ}áêѨÙO_≥· ѨÙ#~°fl~°`«fiO|∞#∞O ÉÁO^Œ∞ #x K≥Ñ≤Ê
"≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 990
* D „ѨHÍ~°OQÍ áêáê`«∞‡_»∞ ã¨O™ê~° áÈ+¨}HÔ · Ѩ_~» åxáê@∞¡ Ѩ_∞» `«∂, `«# á⁄@ì#∞ xOѨÙH˘O@∂,
J^èŒ~°‡=∂~åæ# #_»∞ã¨∂Î, „áê}∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤ã¨∂Î =∞ǨáêѨO =¸@Hõ@∞ìH˘x Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ áÈ`å_»∞.
JHõ¯_» `«# ™⁄=Ú‡ áÈQ˘@∞ìH˘x "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ k‰õΩ¯ÖËx n#∞x=Öˇ P„HÀtã¨∂Î XHõ ^•x"≥O@ XHõ\Q˜ Í
`åq∞„ã¨O, JO^è`
Œ åq∞„ã¨O, ~“~°=O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #~°HÍÅÖ’ Ѩ_ç ã¨ÇÏ≤ OѨ~åx ÃщõΩ¯ÉÏ^èÅŒ #∞ J#∞Éèqí ã¨∂,Î
`«# áêáêÅhfl `«iyáÈ~Ú# `«~∞° "å`« =∞m¡ =∞#∞+¨º[<å‡xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ uiy HõÑÖ≤ ÏKå~°∞º_»∞
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ǩ˙uH˜ñ aO_À`«ÊuÎ „Hõ=∞O|∞ñ ^≥Å∞ѨÙ@ :-
ã‘. ÔH·H˘x =∞é˜ Ñ¨Ó~°fiHõ~å‡#∞QÆ∞}=Ú# â◊â◊fi„`«ÊHÍâ◊‰õΩO _ôâ◊fi~°∞O_»∞
Ѷ¨∞@‰õΩO_»∞ QÍ=Ù#ñ „QÆ=∞‡é r=ÙO_»∞ ^ÕǨÏã¨O|O^èŒO|∞ñ kqi `åÅÊ
^˘~°H˘x ѨÙ~°∞+¨ ˆ~`ÀaO^Œ∞ ã¨O|Okè Ü≥ÿ∞ =^èŒ∂QÆ~°ƒùO|∞#O^Œ∞ñ *ÁzÛ
ÔH·H˘x Ü≥ÚHõ ~å„u QÆeÅO|∞ ѨOK«~å„`«=ÚÅ |∞^Œ∞ƒ^Œ=Ú#∞ ^Œâ◊=∞k=ã¨
`Õ. =∞O^Œ∞ñ QÆ~°¯O^èŒ∞ =O`«Ü«∞ø #O`«g∞ñ^Œñ, ÉËtÜ«∞QÆ∞ #O`«g∞ñ^Œ@ñ ÉËiÛ Ü«ÚO_»
HõÅÊ=∞QÆ∞ <˘Hõ¯ <≥Å =∞ã¨ÎHõ=Ú#∞ =∂ã¨, Ü«∞=∞à◊ "≥∞ÿ##∞ QÆ~°K«~°}=ÚÅ∞ñ ÉÁ_»=Ú. 991
514 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Dâ◊fi~°∞_»∞ âßâ◊fi`«OQÍ „ѨHÍtOKÕ"å_»∞, ã¨~fi° =¸, ã¨OѶ∞¨ \˜`« Ѩ~K° "Õ å_»∞, HÍ|\˜ì r=Ù_»∞ `«#
ѨÓ~°fiHõ~°‡Å#∞ J#∞ã¨iOz =∞m§ ^ÕǨxfl á⁄O^ŒQÀ~°∞`å_»∞. r=Ù_»∞ ѨÙ~°∞+¨μx g~°ºaO^Œ∞ ã¨O|O^èŒO`À
„ã‘Î QÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ_»∞. XHõ¯ ~å„uH˜ HõeÅ"≥∞ÿ (â◊√„Hõâ’}˜`åÅ „^Œ="≥∞ÿ), `«~åfi`« S^Œ∞~å„`«∞ʼnõΩ
|∞^Œ∞ƒ^Œ"≥∞ÿ, PÃÑ·# Ѩ^Œ=k<åxH˜ ˆ~QÆ∞ѨO_»O`«Ü≥ÿ∞ J#O`«~°O =∂Oã¨Ñ≤O_»"≥∞ÿ „QÆ∞_»∞¤ PHÍ~°O
á⁄O^Œ∞`å_»∞. XHõ¯ <≥ʼnõΩ t~°ã¨∞û U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ô~O_»∞ <≥ÅʼnõΩ HÍà◊√¡KÕ`«∞Å∞ =™êÎ~Ú.
=. =∞é˜ÜÚ« =∂㨄`«Ü∞« O|∞# #Y ~À=∂ã≤÷ K«~‡° O|∞Å∞ eOQÆzÛù„^ŒO|∞Å∞#∞ QÆey <åÅæ==∂ã¨O|∞#
ã¨ÑΨ ^è•`«∞=ÙÅ∞#∞ |OK«=∞ =∂ã¨O|∞# ‰õΩΔ `«$Î +¨Å‚ ∞#∞ QÆey, +¨+=ª¨ ∂ã¨O|∞# =∂qKÕ`O« ÉÁ^Œ∞=O|_ç
`«e¡‰õΩH˜Δx ^ŒH˜Δ} ÉèÏQÆO|∞#O k~°∞QÆ∞K«∞, =∂`«$Éèí∞HÍÎ#fl áê#O|∞Å=Å#ñ ^Œ$Ñ≤ÎO ÉÁO^Œ∞K«∞
<Õ^=Œè ∂# ^è•`«∞=ÙÅ∞ QÆeæ [O`«∞ã¨OH©~O‚° |QÆ∞ q}∂‡„`« QÆ~Oΰ |O^Œ∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞ñ „yq∞ÉèHí `
Δ˜ « â◊s~°∞O_≥·
=¸~°ÛùÅO ÉÁO^Œ∞K«∞ñ ^Œe¡ ÉèíHΔ̃Oz# Hõ@∞uHÀÎ+¨‚ Å=} HΔÍ~å=∂¡ ^Œ∞ºÅƒ}O|∞Öˇ·# ~°ã¨O|∞ÅKÕ`«ñ
|i`«áêÎOQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ [~åÜ«Ú=Ù#ñ QÆѨÊO|_ç |Ç≤Ïó„Ѩ^Õâ◊O|∞#O^Œ∞ <åO„`«O|∞ÅKÕ`« |^Œ∞úO_≥·
‰õΩH˜ΔÜ«∞O^Œ∞ t~°O|∞ "≥∂Ñ≤H˘x Éèí∞QÆflOɡ·# Ѩ$+¨ª„w"À^Œ~°∞O_≥· ™êfiOQÆK«Å#O|∞#O^Œ∞ #ã¨=∞~°∞÷O
_»Q∞Æ K«∞ñ |O[~°O|∞#O^Œ∞O_»∞ â◊‰Ωõ O`«O|∞ K«O^ŒO|∞# #∞O_ç ^≥=· Hõ$`«Oɡ#· *Ï˝#O|∞#O |∂~°fi
[#‡ ^Œ∞+¨¯$`«O|∞ÅO ^ŒÅOK«∞K«∞ n~À…KåÛùfiã¨O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <Õ ã¨∞YÖËâ◊O|∞#∞O ÉÁO^ŒHõ
=iÎOK«∞K«∞, #O`« <Õ_»=<≥Å Ü«∞O^Œ∞ Å|ú*Ï˝#∞O_≥· KÕ+¨ìÅ∞ QÆey q„\˜¯q∞™È^Œ~°∞O_≥· Ü≥ÚHõ¯
k‰õΩ¯# #∞O_»Hõ ã¨OK«iOK«∞K«∞O „|ã¨∂u =∂~°∞`«O|∞Å KÕ`« #u"ÕÑ≤`«∞O _»QÆ∞K«∞
Ü«∂K«=∂#∞O_»∞#∞ ^ÕÇ¨ `«‡^Œi≈Ü«Úñ |∞#~°~æ ƒ° "ù åã¨O|∞#‰õΩ cè`∞« O_»∞ #QÆ∞K«∞ |O^è#Œ Éè∂í `«O|QÆ∞
ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=ÙÅKÕ |^Œ∞Oú _≥· Hõ$`åO[e ѨÙ@∞O_»∞ n#=^Œ#∞O_»∞<≥· r=ÙO_»∞ ^• <≥=fixKÕ #∞^Œ~O° |∞#
=ã≤~ÚOѨ xÜ«∞q∞OѨO|_≥ #\˜ì 㨈~fiâ◊fi~°∞x x@¡x ã¨∞Îu~ÚOK«∞. 992
* =¸_»∞ <≥ÅʼnõΩ QÀà◊√§, "≥O„@∞HõÅ∞, Z=ÚHõÅ∞, K«~°‡O, #=~°O„^è•Å∞ U~°Ê_»∞`å~Ú. <åÅæ=
<≥ʼnõΩ ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=ÙÅ∞ â◊√HõO¡ , â’}˜`O« , =∂Oã¨O, p=Ú, "≥∞^Œ_∞» , Z=ÚHõ, K«~‡° O HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. S^Œ=<≥ʼnõΩ
PHõe^ŒÑ¨CÅ∞ ã¨OÉèíq™êÎ~Ú. P~°= <≥ÅÖ’ =∂qKÕ`« HõѨÊ|_ç, `«e¡ Hõ_»∞ѨÙÖ’ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# u~°∞QÆ∞`«∂
LO\Ï_»∞. `«e¡u#fl J#flO`À „`åy# h\˜`À `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï_»∞. ^è•`«∞=ÙÅ∞ ("å`«, Ñ≤`«Î, âı¡ëê‡Å∞)
Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∂ LO\Ï~Ú. =∞Å =¸„`åÅ QÆ∞O@ÅÖ’ á⁄~°∞¡`«∂, JO^Œe „H˜=ÚÅ∞ â◊s~°=∞O`å
„áêH˜ ÉÏ^èŒÃÑ@ìQÍ =¸~°ÛùáÈ`«∂ LO\Ï_»∞.
`«e¡ u#fl HÍ~°O, KÕ^Œ∞, LѨC, ѨÙÅ∞ѨÙ, "≥Ú^ŒÖˇ·# f„=~°™êÅ∞ J=Ü«∞"åÅ#∞ `«Ñ≤OѨKÕ™êÎ~Ú.
=∂qKÕ HõѨÊ|_ç, |Ü«∞@ „¿ÑQÆ∞ÅKÕ Hõ\ì̃"ÕÜ«∞|_ç `«e¡á⁄@ìÖ’ `«Å^Œ∂iÛ, =Oy =Ú_»∞K«∞H˘x ѨO_»∞H˘x
LO\Ï_»∞. `«# J=Ü«∞"åÅ∞ Hõ^ŒeOK«\ÏxH˜ â◊H˜ÎÖËHõ ѨO[~°OÖ’ zH˜¯# ѨH˜Δ=Öˇ |Okè`«∞_≥· LO\Ï_»∞.
^≥=· ^Œ`"Ϋ ∞≥ #ÿ `≥eq`À, "≥#∞Hõ\˜ [#‡ÅÖ’x áêáêÅ=∞ `«ÅOK«∞H˘x, x@∂ì~∞° ÊÅ∞ q_»∞™êÎ_∞» . H˜Oz`«∞‰Î Äõ _®
ã¨∞MÏxfl á⁄O^ŒÖˉõΩO_® LO\Ï_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 515
U_»= <≥ÅÖ’ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ^ŒeHõÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. =∞ÅOÖ’x „H˜=ÚÅ`À HõÅã≤ "≥∞Åã≤
XHõKÀ@ LO_»ÖËHõ Hõ_»∞ѨÙÖ’ J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. QÆ~°ƒù"åÜ«Ú=ÙʼnõΩ HõOÑ≤OzáÈ`«∂
^ÕǨ`«‡ ^Œ~°≈#O Hõey, q"≥∂K«<åxfl Ü«∂zOK«∞`«∂ =∞m§ QÆ~°ƒù"åã¨O Hõey#O^Œ∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂
|O^èŒ#~°∂áêÖˇ·# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ`À |Okè`«∞_≥· KÕ`«∞Å∞ *’_çOz n#=ÚY∞_≥·# r=Ù_»∞ U ^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ
D QÆ~°ƒù"åã¨O HõeyOKå_À P 㨈~fiâ◊fi~°∞x D q^èŒOQÍ ã¨Oã¨∞Îu™êÎ_»∞.
-: QÆ~°ƒùã¨∞÷O _»QÆ∞ r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
Hõ. J#Ü«∞=Ú#∞ Éèí=#~°HõΔ}, =Ú#ÔH· ¿ãfiKåÛù#∞~°∂Ѩ=Ú#ñ |∞>ˇì_ç q
+¨μ‚x ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`« =∞QÆ∞ Ѩ^Œ, =#[Ü«ÚQÆO |i÷ñ Q˘Å∞Û "å~°x ÉèíH˜Î<£. 993
* ã¨~°fi^• Ö’HÍÅ#∞ ã¨O~°H˜ΔOK«_®xÔH· `«# WKåÛù#∞™ê~°OQÍ [#‡"≥∞`«∞Î`«∂ LO_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x
áê^ŒÑ¨^Œ‡Ü«ÚQÆàÏxfl J#∞~°H˜Î`À JK«OK«Å ÉèíH˜Î`À P~åkè™êÎ#∞. P áê^•Å∞ <å ÉèíÜ«∂xfl Ѩ\ÏѨOK«Å∞
KÕ™êÎ~Ú.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ѨOK«Éèí∂`« q~°Ç≤Ï`«∞O _»Ü«ÚºO |OK«Éèí∂`« q~°z`«Oɡ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ñ
QÆѨÊO|_ç ~ÚO„kÜ«∞ QÆ∞}Ï~°÷ z^•ÉèÏ㨠*Ï˝#∞O_»<≥·# <Õ#∞. 994
* P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»<#·≥ <å‰õΩ Ñ¨OK«É∂íè `åÅ∞ ÖË=Ù. J~Ú<å <Õ#∞ ѨOK«É∂íè `åÅ`À U~°Ê_ç# â◊s~°O`À
HõѨÊ|_ç L<åfl#∞. WO„kÜ«∂Å∞ WO„kÜ«∞ QÆ∞}ÏÅ∞, WO„kÜ«∂~å÷Å∞ – gx Jã≤Î`«fiO `≥eã‘ `≥eÜ«∞x
PÉèÏã¨*Ï˝#O Hõey L<åfl#∞.
ã‘. Z=fiñ_»∞ xdÅ Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞Ü«∞ =∞QÆ∞ =∂Ü«∂=ÅO|# =∞Ç≤Ï`« Hõ~°‡
|^Œ∞úñ_≥· =iÎOK«∞ Ѩyk ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#O|QÆ∞ r=z`«ÎO|∞#O^Œ∞
#qHÍ~°"≥∞ÿ â◊√^Œú"≥∞ÿ Ü«∞YO_» *Ï˝#=Ú# #∞O_»∞ "åxH˜ =ÚYºK«i`«∞
#‰õΩ #‰õΩOiî`« â∫~°∞º#‰õΩñ |~°O*’ºuH˜ ã¨~°fiA˝#‰õΩñ QÆ$áêâßO`«=∞uH˜ñ
`Õ. QÆ_»ñyÜ«Úñ „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨μÅHõO>ˇñ |~°=Úñ, _≥·#"åxH˜ „"≥ÚÔH¯^Œ #㨇nÜ«∞
^Œ∞~°ƒù~À^Œ„QÆ cèHõ~° QÆ~°ƒù#~°Hõ, "Õ^Œ#Åñ Ez âßOuñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩ. 995
* U ^Õ=Ù_»∞ ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ÅÖ’ ѨOKÕO„kÜ«∂Å`À ѨOK«Éèí∂`åÅ`À xO_ç# =∂Ü«∞#∞
JOwHõiOz Hõ~°‡|O^è•Å‰õΩ Ö’|_ç L#fl@∞¡ HõxÊOK«∞`å_À, ^ŒÇ≤ÏOK«∞H˘x áÈ`«∞#fl r=Ùx z`«ÎOÖ’
JqHÍ~°∞_≥·, Ѩiâ◊√^Œ∞ú_≥·, JYO_»*Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· ÉèÏã≤ã¨∞ÎO\Ï_À, P L^•`«Î K«i`«∞xH˜, P "≥ÚHõ¯"Àx
â∫~°ºO HõÅ"åxH˜, P Ѩ~°O*’ºuH˜, P ã¨~°fiA˝xH˜, P ^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚxH˜, P âßO`«=¸iÎH˜, „ѨHõ$u
ѨÙ~°∞+¨μÅHõO>ˇ Jf`«∞_≥·# P ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ D ÉèíiOѨ~åx ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ~°ƒù#~°HõOÖ’ #∞#fl
##∞fl ~°H˜ΔOz âßOu HõeyOK«=∞x #=∞㨯iOK«∞`«∞<åfl#∞.
516 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. J#ѨÙ_»∞ ã¨∞`«∞#‰õΩ [#x ~Ú@¡#∞ñ ^ŒQÆ =∞Ç≤Ï`å`«‡! Ü≥∞=fix =∂Ü«∞KÕ`«
Ѷ¨∞#"≥∂ǨïÖˇ· QÆ∞}Hõ~°‡ xq∞`«Î ™êO™êiHõ =∂~°æ ã¨OKå~°=ÚÅ#∞
^èŒ$u Ãã_ç Ü«∞Åã≤ ÜÕ∞ k‰õΩ¯ <≥é∞OQÆHõ ǨÏi Ѩ^Œ^蕺#O|∞ <å`«‡ =∞éz
Ü«ÚO_»∞ "å~°Å‰õΩ <Õ Ü«ÚH˜ÎÜ«Ú #=∞‡Ç¨ ѨÙ~°∞+¨μ ##∞„QÆÇ¨Ï |∞kú ÖËHõ
`Õ. `«^Œ∞æ} ^蕺# `«#∂‡iÎ ^Œ~°≈#=ÚÅ∞, QÀK«iOK«∞@ Ü≥∞@∞¡? <å‰õΩ#∞ „|É’^èŒ
Hõe`«=ÚQÆñ |Å∞¯ =∞#=Ù_»∞ñ QÆÑ≤Å∞ñ _»xÜ≥∞, #O|`À_»#∞ ã¨∞QÆ}Hõ^ŒO|`À_». 996
* D q^èŒOQÍ K≥|∞`«∞#fl H˘_»∞‰õΩ`À `«e¡ W\Ï¡ J#flk. F =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Z=x =∂Ü«∞=Å¡
=∂#=ÙÅ∞ "åº"≥∂ǨÏO֒Ѩ_ç QÆ∞}Hõ~°‡ xq∞`«ÎOQÍ U~°Ê_»¤ D ã¨O™ê~° =∂~°æOÖ’ „Ѩܫ∂}˜ã¨∂Î ^è≥·~°ºO
KåÅHõ, JÅã≤áÈ~Ú k‰õΩ¯`≥eÜ«∞Hõ pH͉õΩ Ñ¨_∞» `«∂, z=~°‰Ωõ P ^Õ=Ùx áê^•Å#∞ ^蕺xOKåÅ<Õ q+¨Ü∂« xfl
‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞~°záÈ`å~À, P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx J#∞„QÆǨÏO ÖËx^Õ, P =∂#=ÙʼnõΩ PÜ«∞#
QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ ^蕺xOKåÅh, PÜ«∞# ~°∂áêxfl ^Œi≈OKåÅh |∞kúѨÙ_»∞`«∞O^•? D ã¨OQÆu <å‰õΩ
Hõ#∞qѨC HõeˆQÖÏQÍ qÑ≤Ê K≥ѨC – WÖÏ J_çy# ã¨^Œ∞æ}=e¡Ü≥ÿ∞# `«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. J\˜ì ~¸â◊fi~°∞O_»∞ QÍÅ„`«Ü«∞O|∞#O^Œ∞#∞ [OQÆ=∞™ê÷=~åO`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤ r=
Hõ~‡° =∂~°Oæ |∞ÅO „|=iÎOK«∞ "å~°∞ `åѨ„`«Ü∞« x"å~°}O|∞ H˘é‰õΩ Éèlí ~ÚO`«∞~°x K≥ÑÊ≤ =∞é˜ÜÚ«
x@¡xÜ≥∞. 997
* J=∂‡! q#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =¸_»∞ HÍÖÏÖ’¡#∂ K«~åK«~° „ѨѨOK«OÖ’x ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ÅÖ’
JO`«~åºq∞QÍ LO\Ï_»∞. JO^Œ∞KÕ`« „|`«∞‰õΩ `≥~∞° =Ù# ѨÜ∞« xOKÕ"å~°∞ `åѨ„`«Ü∂« Å∞ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xÔH·
P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ P~åkè™êÎ~°∞ Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. [#~Ú„u! QÆ~°ƒù=∞O^Œ∞#∞, Ѷ¨∞# „H˜q∞q}∂‡„`« ~°HõÎ QÆ~°Î=ÚÖ’#<£
=Ú#∞ñQÆ∞K«∞ [~î°~åyflx k#, k#=Ú#∞ ^ŒO`«Ñ¨º=∂#^ÕǨïO _»QÆ∞K«∞<£. 998
* `«b¡! r=Ù_»∞ `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’, „H˜=ÚÅ`À xO_ç# =∞Å=¸„`åÅ <≥`«∞Î~°∞ QÆ∞O@Ö’ =Ú#∞QÆ∞`«∂,
PHõe =∞O@Å`À k#k#O `«Ñ≤OѨ|_Õ ^ÕǨÏO HõÅ"å_»∞ J=Ù`å_»∞.
P. n#=^Œ#∞ñ _»QÆ∞K«∞ ^ÕÇ≤Ï ~¸ ^ÕǨÏO|∞, =Å# x~°æq∞OѨñ ^ŒÅñz K«x#
<≥ÅÅ <≥#∞flH˘#∞K«∞ <≥ÅH˘x QÆ~°ƒùO|∞, =Å# "≥_»Åñ „^ÀÜ«Ú"å~°∞ QÆÅÔ~? 999
* ^≥·#ºO`À xO_ç# =ÚYO HõÅ"å_≥·, P QÆ~°ƒù#~°HõO#∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_®Åx ÉèÏqã¨∂Î, QÆ_»z#
<≥ÅÅ∞ ÖˇH˜¯OK«∞‰õΩO@∂ LO\Ï_»∞. ##∞fl D QÆ~°ƒùO#∞O_ç "≥Å∞=iOKÕ "åà◊√¡ Z=Ô~·<å L<åfl~å? Jx
`«ÅáÈã¨∂Î LO\Ï_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 517
=. Jx `«ÅOK«∞K«∞ n#~°HõΔ‰õΩO_»~Ú# ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞ ^Œ#∞fl QÆ~°ƒù#~°HõO|∞=Å# q=Ú‰õΩÎxO *ËÜ«∞
#=∞‡Ç¨`«∞‡xH˜ñ „|`«∞ºÑ¨HÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞ÖËq∞H˜ #O[e =∂„`«O|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞, #\˜ì r=ÙO_»
<≥·# <Õ#∞ â◊=∞^Œ=∂k Ü«ÚHõÎOɡ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ q*Ï˝# náêO‰õΩ~°O|∞#O |∞~å}ѨÙ~°∞+¨μ
xsH˜ΔO`«∞#x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 1000
* n#∞Å#∞ ~°HOΔ˜ KÕ Ñ¨ÙO_»sH͉õΩΔ _»∞ XHõ¯_Õ `«##∞ D QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ #∞O_ç, q=Ú‰õΩ}
Î ‚˜ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞.
J~Ú`Õ P =∞Ǩ`«∞‡#‰õΩ <Õ#∞ „Ѩ`«∞ºÑ¨HÍ~°O Ug∞ KÕÜ«∞ÖË#∞. KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞™ê¯~°O =∂„`«"Õ∞
KÕÜ«∞QÆÅ∞æ`å#∞. <Õ#∞ ˆH=ÅO r=Ù_»#∞. â◊=∞, ^Œ=∂k QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# ~åÉ’=Ù [#‡OÖ’ q*Ï˝#
náêO‰õΩ~åxfl "≥eyOK«∞H˘x P "≥Å∞QÆ∞Ö’ ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ K«∂™êÎ#∞ Jx =∞m¡ W\Ï¡ J#∞‰õΩO\Ï_»∞.
ã‘. <≥ÅH˘x |Ǩï ^Œ∞óY=ÚʼnõΩ <åÅÜ«∞"≥∞ÿ# ~¸ QÆ~°ƒù#~°Hõ=Ú <Õ#∞ "≥_»Åñ
*ÏÅ |Ç≤Ïó „Ѩ^Õâ◊=Ú#‰õΩ =zÛ# ##∞Ѩ=∞ ^Õ==∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï
`å`«∞‡O_»<≥· ÃѶ∂~°"≥∞ÿ#\˜ì ã¨O™ê~° K«„Hõ=∞O^Œ∞#∞ |i„â◊=∞} je
<≥· Ü«ÚO_» =ÅÜ«Úñ ^•, #k QÍHõ QÆ~°ƒùO|∞ #O^Œ∞O_»∞ â’HõO|∞ #Ѩ#~ÚOz.
`Õ. Ü«∂`«‡ Hõ#Ü«∞O|∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞# Ü«∞\˜ì, ~°∞z~° q*Ï˝#=Ú#ñ ^Œ"≥∂~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
Éèí∂i ã¨O™ê~° ™êQÆ~À`åÎ~°}O|∞, ¿ãã≤ ~¸ Ü«∂`«‡ #~°ã≤ ~°H˜ΔOK«∞H˘O^Œ∞. 1001
* Z<≥fl<Àfl ^Œ∞óMÏʼnõΩ xÅÜ«∞"≥∞#ÿ D QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ #∞O_ç <Õ#∞ |Ü«∞@ Ѩ_Ö» #Ë ∞. XHõ"àÕ ◊ |Ü«∞@‰õΩ
=zÛ<å ^Õ==∂Ü«∞ʼnõΩ Ö’<≥,· "åº"≥∂ǨÏO`À ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ã¨O™ê~° =ÅÜ«∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘x Ѩi„Éèqí ∞ã¨∂Î
LO_»=Åã≤O^Õ. JO^Œ∞Hõx D QÆ~°ƒùâ’HÍxfl áÈQ˘>Ëìn, P`«‡#∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞ #_çÑ≤OKÕn J~Ú# q*Ï˝<åxfl
P„â◊~ÚOz JO^èŒHÍ~° |O^èŒ∞~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•\˜ P`«‡#∞ ~°H˜ΔOK«∞‰õΩO\Ï#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 1002
K«. Ѩ~°ñQÆ∞K«∞ #∞#fl ^Œ∞~°fiºã¨#ÉèÏ[#"≥∞ÿ Ѷ¨∞#^Œ∞óY=¸Å"≥∞ÿ
Ü«∞~°Ü«∞ñQÆñ ɡ‰õΩ¯ `«∂O@∞¡ QÆÅ^≥· „H˜q∞ã¨OÉèí= "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì ^Œ∞
ã¨Î~° |ǨïQÆ~°ƒù"åã¨=ÚÅ ã¨OQÆu =∂#∞Ê@ÔH· ÉèílOK≥^Œ<£
ã¨~°ã≤[<åÉèí Éèí∂i Éèí= ™êQÆ~° `å~°Hõ áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÖò. 1003
* D QÆ~°ƒù#~°HõO J<ÕHõ =ºã¨<åʼnõΩ xÅÜ«∞"≥∞ÿ#k. Hõ_»ÖËx ^Œ∞óMÏʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ#k. Z<Àfl
~°O„^è•Å∞ QÆÅk. „H˜=ÚʼnõΩ [#‡ ™ê÷#"≥∞ÿ#k. W@∞=O\˜ QÆ~°ƒù"å™êÅ∞ WOHÍ Zxfl ÉèíiOK«=Åã≤ L#fl^À!
D PѨ^#Œ ∞ áÈQ˘@ì_®xÔH· Hõ=∞Å<åÉè∞í x K«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ P„â◊~Ú™êÎ#∞. Jq ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl `«Ñʨ Hõ
`«iOѨ*Ë™êÎ~Ú.
Hõ. Jx Hõ$`«xâ◊ÛÜ«Úñ _»~Ú ÜÕ∞, z# q=∞Å*Ï˝x Ü«∞QÆ∞K«∞ r=Ùñ_»∞ QÆ~°ƒùO
|∞# "≥_»Å <˘Å¡‰õΩO_»O, [xÜ≥∞_»∞ #==∂ã¨=ÚÅ∞#∞ [#h! Ü«∞O`«<£. 1004
518 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èOŒ QÍ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x Juâ◊~ÚOz# x~°‡Å*Ï˝#O HõÅ"å_≥,· r=Ù_»∞ QÆ~ƒ° Où #∞O_ç "≥_e»
~å‰õΩO_® `˘q∞‡k <≥ÅÅ∞ J\Ï¡ˆQ QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞ `«b¡!
Ѩ. ^Œâ=◊ ∞ =∂ã¨O|∞# "åx #^èÀ=ÚY∞O QÍqOz# #∞KåÛùfi㨠xâß≈fiã¨O|∞Å∞ ÖËHõ Ѷ∞¨ #^Œ∞óYÉèÏ[#∞O_»∞
qQÆ`«*Ï˝#∞O_»∞ ~°HõÎkQÍúOQÆ∞O_»∞<≥· qëêªã¨÷ „H˜q∞Ü«ÚOÉ’Öˇ <ÕÅO|_ç ÜÕ∞_»∞ÛK«∞ *Ï˝#Ç‘Ï#∞O_≥·
[_»∞ñ_»∞#∞O É’Öˇ #∞O_ç Ü«∞O`« x[ÉèÏ=<å#aèA˝ÅQÆ∞ x`«~°∞Å=Å# =$kúO ÉÁO^Œ∞K«∞
#aè=∞`å~°÷O|∞ÅO *ˇÑ¨Ê <Õ~°Hõ Ü«∞<ÕHõ H©@ã¨O‰õΩÅO |~Ú# Ѩ~°ºOHõO|∞#O^Œ∞ â◊Ü«∂#∞O_≥·
Ü«∞=Ü«∞=O|∞Å∞ QÆO_»∂Ü«∞=∂#O|∞ Öˇ·# QÀñHõ<Õ~°Hõ Ü«∂ã¨<À`å÷# QÆ=∞#O|∞Å #â◊‰õΩÎO_≥· `«#
â◊s~°K«~°‡O|∞ =∞â◊Hõ =∞`«∞¯} =∞H˜ΔHÍ^Œ∞Å∞ "˘_»∞=ñ „y=ÚÅKÕ =º^äŒO|_»∞ „H˜q∞Ü«ÚOÉ’Öˇ
^À^Œ ∂ Ü« ∞ =∂#∞O_≥ · ~À^Œ # O|∞ ¿ãÜ« Ú K« ∞ qQÆ ` « * Ï˝ # ∞O_≥ · "≥ ∞ ÅOQÆ ∞ K« ∞ â‹ · â ◊ = O|∞#O
^Œ`«Î„u¯Ü«∂#∞Éèí=O|∞ QÍqOz áœQÆO_»=Ü«∞ã¨∞û#ñ ^Œ^Œ#∞~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ #^茺ܫ∞<åk ^Œ∞óYO|∞
Å#∞ÉèíqOz `«^Œ#O`«~°O| Ü«∞ø=#O|∞ „áêѨÎOɡ·# #aè=∞`å~°÷ Ѷ¨Å„áêÑ≤ÎH˜ ™êǨÏã¨Ñ¨Ó~°fiO|∞ ÅQÆ∞
=$^ä•„QÆǨÏO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ѨOK«=∞ǨÉèí∂`å~°÷O|QÆ∞ ^ÕǨÏO|O^Œ∞ñ ɡ‰õΩ¯=∂é∞ ÅǨÏOHÍ~°
=∞=∞HÍ~°O|∞ÅO *ËÜ«ÚK«∞ñ ^Œ^Œ~°÷O|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOK«∞K«∞ ã¨O™ê~°|^Œ∞úO _»QÆ∞K«∞
^Œ∞+¨μÊ~°∞+¨ ã¨OQÆ=∞O|∞# tâ’fl^Œ~° Ѩ~åÜ«∞}∞O_≥· =iÎOK«∞K«∞ #*Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ =iú+º¨ =∂}~À+¨μñ
_»QÆ∞K«∞ñ ^Œ`«ÊùÅO|∞ÅQÆ∞ ^Œ∞óYO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞ñ QÍ=Ú‰õΩO_≥· x[<åâ◊O|∞#‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅQÆ∞
Hõ~°‡O|∞ÅO „|=iÎOK«∞K«∞O_»∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 1005
* J#O`«~°O Ѩ^À=∂ã¨O =ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ r=Ù_»∞ `«Å„H˜O^Œ∞QÍ u~°∞QÆ∞`å_»∞. LKåÛùfiã¨
xâßfi™êÅ∞ ÖËHõ TÑ≤~å_»Hõ LH˜¯i aH˜¯~“`å_»∞. ZO`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∂ *Ï˝#~°ÇÏ≤ `«∞_≥· <≥`∞« ~Î ∞° ѨÙÅ∞=ÚH˘#fl
^ÕǨÏO`À Éèí∂q∞g∞^Œ Ѩ_»`å_»∞.
JÖÏ „H˜O^ŒÑ¨_ç, U_»∞ã¨∂Î, Z~°∞HõÖËx"å_≥· LO\Ï_»∞. `«# L^ÕÌâ◊ºO J~°÷OKÕã≤HÀÖËx W`«~°∞ÅKÕ
áÈ+≤OѨ|_»∞ `«∞O\Ï_»∞. `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# ^Õ^À K≥ѨÊÖË_»∞. ÃщõΩ¯ H©@HÍÅ`À xO_ç# „ѨHõ¯g∞^Œ
ѨO_»∞H˘O\Ï_»∞. â◊s~°O ^Œ∞~°^ŒÑ¨Ù\˜ì<å QÀ‰õΩHÀ@O KÕ`«HÍ^Œ∞. ‰õÄ~ÀÛ\ÏxH© ÖË=\ÏxH© #_»=\ÏxH© â◊H˜Î
KåÅ^Œ∞. `«# XO\˜ xO_® ^À=∞Å∂ #Å∞¡Å∂ DQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q „áêH˜ ‰õΩ_»∞`«∂ LO>Ë "åiOѨÖËHõ
„H˜=ÚÅKÕ Ñ‘_çOѨ|_Õ „H˜q∞ÖÏQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂, U_»∞ã¨∂Î *Ï˝#O ÖËx"å_≥· "≥∞ÅQÆ∞`«∞O\Ï_»∞.
D q^èŒOQÍ r=Ù_»∞ â‹·â◊=OÖ’ P Ü«∂ J=ã¨÷Å∞ J#∞Éèíqã¨∂Î ÉÏźOÖ’ q^•ºÉèϺã¨O "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜`À „â◊=∞Ѩ_»∞`«∂, P `«~åfi`« Ü«∞ø=#OÖ’ `«# HÀÔ~¯Å∞ f~°∞ÛHÀ=_»O HÀã¨O ™êǨÏã¨O`À ‰õÄ_ç#
ѨxH˜ =∂e# ѨO`åÅ∂ Ѩ@∞ì^ŒÅÅ∂ ѨÓ#∞`«∂, HÍ"≥∂„^ÕHõO`À „Ѩ=iÎã¨∂Î, ѨOK«Éèí∂`å`«‡Hõ"≥∞ÿ# `«#
^ÕǨÏOg∞^Œ =∂\˜=∂\˜H© JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ∞ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂, `«^Œ#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å∞ KÕã¨∂Î,
ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ Hõ@∞ì|_ç, ^Œ∞+¨μÅì ¿ãflǨÏO=Å¡ HÍ=∞O ѨO_çOK«∞HÀ=_»O, Hõ_∞» Ѩ٠xO_çOK«∞HÀ=_»O`À<Õ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 519
ã¨`«=∞`«=∞ø`«∂, J*Ï˝xÜ≥ÿ∞ ÃÑK«∞Û ÃÑiyáÈ`«∞#fl =∞K«Û~°O`À ^•xH˜ Ѷ¨Å"≥∞ÿ# ^Œ∞óMÏxfl J#∞Éèíqã¨∂Î,
HÍ=∂O^èŒ∞_≥·, `«# <åâ◊<åxH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# K≥_»∞Ѩ#∞Å#∞ KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞.
ã‘. [#~Ú„u! ã¨`«ºO|∞ â∫K«O|∞ ^ŒÜ«∞Ü«Ú#∞ ^èŒ$uÜ«Ú =∞ø#O|∞ |∞kúÜ«Ú#∞ ã≤QÆ∞æ,
HõΔ=∞Ü«Ú#∞ Ü«∞â◊=Ú#∞ â◊=∞^Œ=∞ ÉèíQÆ=ÚÅ∞, "≥Ú^ŒÅ∞QÍñQÆÅ QÆ∞}O|∞Å∞ #tOK«∞
[#∞Å Hõã¨`«ûOQÆ=Ú# #x Ü≥∞é˜ñyOz, "≥O_çÜ«Ú x@¡#∞ q#∞=Ú =¸_è»
ǨÏ$^ŒÜ«ÚÅ∞ âßOuqÇ‘Ï#∞Å∞ ^ÕǨ`«‡, |∞^Œ∞úÅ∞ #OQÆ<å"≥∂Ç¨Ï áêâ◊
`Õ. |^Œú ˆHm=∞$QÆO|∞ŠѨykñ QÆey, Ѩ~°=â◊™êfiO`«=Ú# â’K«ºÉèÏ=ÙÖˇ·#
"åi ã¨OQÆu q_»∞=OQÆ=ÅÜ«Ú, #O^Œ∞, #OQÆ<å ã¨OQÆ=∞=Ú ^À+¨ =∞O„_»∞QÍ#. 1006
* J=∂‡! ^Œ∞~å‡~°∞æÅ ™êOQÆ`«ºO=Å¡ ã¨`«ºO, â◊√z`«fiO, ^ŒÜ«∞, ^è≥·~°ºO, q∞`«ÉèÏ+¨}O, |∞kú,
ã≤QÆ∞æ, F~°∞Ê, H©iÎ, â◊=∞O, ^Œ=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅhfl #t™êÎ~Ú Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ `«e¡`À =∞m§ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
=¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞, âßOu ÖËx"åà◊√¡, ^ÕǨÏ"Õ∞ P`«‡ Jx ÉèÏqOKÕ"åà◊√¡, „ã‘Î "åº"≥∂ǨÏOÖ’
z‰õΩ¯H˘x Q˘Å∞ã¨∞Å`À |OkèOz# ÃÑOѨÙ_»∞ =∞$QÍÅÖÏQÍ Ñ¨~=° tOzáÈÜÕ∞"åà◊√¡ – g~°O`å â’K«hÜ«ÚÅ∞.
W@∞=O\˜"åà◊¡ ™êOQÆ`«ºO =^ŒeÃÑ\Ïìe. JO^Œ∞Ö’#∂ „ã‘Î ™êOQÆ`«ºO |bÜ«∞"≥∞ÿ# ^À+¨O Jx
„áêA˝ÅO\Ï~°∞.
=. nx H˘Hõ¯ ~ÚuǨã¨O|∞ QÆÅ^Œ∞. `˘e¡ Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ „Ѩ*ÏѨu ^Œ# ‰õÄñ`«∞~°~Ú# ÉèÏ~°u
=∞$w~° ∂ Ѩ ^è • i}˜ Ü ≥ ÿ ∞ Ü« Ú O_» O Ez `« n Ü« ∞ ~° ∂ Ѩ ˆ ~ MÏ qÖÏ㨠O |∞ʼnõ Ω <À@∞=_ç
q=jHõ$`åO`«~°OQÆ∞O_»∞#∞, qQÆ`«„`«Ñ¨ÙO_»∞#∞<≥· `å#∞#∞ =∞$QÆ~°∂ѨO|∞ <˘Ok `«^Œ#∞^è•=#O|∞
¿ÇÏÜ«∞O|x `«ÅOѨHõ „Ѩ=iÎOK≥. HÍ=Ù# #OQÆ<å ã¨OQÆ=∞O|∞ =Å= ^Œã¨‡nÜ«∞ <åcè Hõ=∞Å
ã¨O*Ï`« K«`«∞~°∞‡Y xi‡`« =∞sKåº^Œ∞º^Œ∂ƒù`« Hõâ◊ºáêk HõeÊ`« ^Õ==∞#∞ëêº^Œ∞ÅO^Œ∞
=∂Ü«∂|ÅO|∞#O QÍq∞h[# =∞^茺O|∞# qYO_ç`« =∞#ã¨∞¯O_»∞ Q͉õΩO_»ñ |∞O_»sH͉õΔΩO
_≥·# <å~åÜ«∞}|∞∞+≤H˜O ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ‰õΩ <≥=fiiH˜O n~°^Œx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 1007
* `«b¡! nxH˜ XHõ „áêp# Hõ^äŒ LOk. ѨÓ~°fiO XHõ<å_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ã¨~°ã¨fiu
P_»∞ÖË_ç ~°∂ѨO ^èŒiOz LO_»QÍ K«∂Kå_»∞. P"≥∞ ™œO^Œ~°ºÖÏ=}ϺʼnõΩ =Úiã≤áÈ~Ú Ñ¨~°=tOz#
ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À ã≤QÆ∞æ q_çz, `å#∞‰õÄ_» =∞QÆÖË_ç ~°∂ѨO ^èŒiOz hK«=∞x J#∞HÀ‰õΩO_® P"≥∞ "≥O@|_ç
Ѩ~∞° QÆ∞Öˇ`åÎ_∞» .
HÍ|\˜ì ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ Ñ¨~°„ã‘Î ™êOQÆ`«ºO `«QÆ^Œ∞. <å <åaèHõ=∞ÅO #∞O_ç ѨÙ\˜ì# „|Ǩχ, J`«xKÕ
ã¨$+≤Oì Ѩ|_ç# =∞sz „Ѩ=ÚY∞Å∞, "åiH˜ ѨÙ\˜#ì Hõâº◊ áê^Œ∞Å∞, giKÕ HõeÊOѨ|_ç# ^Õ=`«Å∞, =∞#∞+¨μºÅ∞,
gi JO^ŒiÖ’#∂ K«Hõ¯^Œ<åÅ K«∞Hõ¯Öˇ·# ~°=∞}©=∞}∞Å =∂Ü«∞ʼnõΩ zHõ¯‰õΩO_® "≥ÚHõ¯"Àx =∞#ã¨∞û
520 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõey LO_»_»O J<Õk, ѨÙO_»sH͉õΔΩ_≥·# XHõ¯<å~åÜ«∞} =∞ǨÏi¬ˆH `«Ñ¨Ê W`«~°∞ʼnõΩ Z=fiiH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞
Jx HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl `«e¡`À =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. ~°∂_èç <å =∂Ü«∞ HÍq∞h ~°∂Ѩ=Ú##∞, |∞~°∞+¨μʼnõΩ <≥Å¡ "≥∂ǨÏO|∞ñ ÉÁO^Œñ *ËÜ«Úñ
QÍ# ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ã¨`«∞Å∞ ã¨OQÆO|∞ =∂x, Ü≥∂QÆ=$uÎñ [iOK«∞K«∞ #∞O_»=ÅÜ«Ú. 1008
* J=∂‡! <å =∂Ü«∞ÜÕ∞ „ã‘Î~°∂ѨOÖ’, ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ "≥∂Ǩxfl Hõeyã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì ѨÙ~°∞+¨μÅ∞
Ѩ~°„ã‘Î ™êOQÆ`åºxfl Ѩi`«ºlOz Ü≥∂QÆ=∂~°æOÖ’ K«iã¨∞ÎO_®e.
Hõ. nè~°`«`À =∞`«Ê^Œã¨~°, ã‘~°∞Ç¨Ï ¿ã"å#∞~°H˜Îñ *ˇOk# "å~°Öò
<åsã¨OQÆ=Ú x~°Ü«∞, ^•fi~°=ÚQÍ =∞#=ÚÅO^Œ∞ñ ^ŒÅñѨÙ^Œ∞ Ô~O^Œ∞<£. 1009
* ã≤÷~°|∞kú`À <å áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqOK«_»OÖ’ Pã¨H˜Î QÆÅ"å~°∞ <ås ™êOQÆ`åºxfl #~°Hõ^•fi~°OQÍ
=∞#ã¨∞ûÅÖ’ ÉèÏq™êÎ~°∞.
Hõ. ǨÏi=∂Ü«∂ q~°z`«"≥∞ÿ, `«~°∞}© ~°∂ѨO|∞ñ ^•eÛ ^èŒ~°ñ |ifi# |O
^èŒ∞~°`«$} Ѩi=$`«‰õÄѨ=Ú, Hõ~°}˜ #kÜ«Ú =∞$`«∞º~°∂ѨHõO |QÆ∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 1010
* <å =∂Ü«∞KÕ`« HõeÊOѨ|_ç# HÍq∞h ~°∂ѨO ^Œ@ì"≥∞ÿ# QÆ_ç¤KÕ HõѨÊ|_ç# ‰õÄáêxH˜ J#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ,
=∞$`«∞º ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ LO@∞Ok.
K«. ^èŒ# Ѩâ◊√ Ѩل`«Î q∞„`« =x`å QÆ$Ç¨Ï HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# ~¸
`«#∞=Ù# #∞#fl r=Ùñ_»∞ Ѩ^ŒOѨ_ç Ü«∞\˜ì â◊s~° "≥∞uÎ #
#∞fl#∞QÆ`«"≥∞ÿ# Hõ~°‡Ñ¶¨Å =∞O^ŒHõ áÈ=ñQÆ~å^Œ∞, q∞O@ñ É’
~Ú# Éèí∞qñ ^Œ∂é˜#<£ kâ◊Å ˆHñy# <≥K«Û@<≥·# ^•ñy#<£. 1011
* ^è#Œ ^è•<åºÅ∞ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞, Ѩل`«∞Å∞, q∞„`«∞Å∞, „ã‘ÅÎ ∞, QÆ$ǨÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜H˜ HÍ~°} Éè∂í `«"∞≥ #ÿ k
D â◊s~°O. D â◊s~°OÖ’ L#fl r=Ù_»∞ W=hfl J#∞Éèqí Oz =∞m§ D [#‡Ö’x Hõ~‡° Ѷ֨ Ïxfl J#∞Éèqí OK«_O»
HÀã¨O W@∞=O\˜ â◊s~åxfl uiy ^èŒi™êÎ_»∞. J=∂‡! PHÍâ◊OÖ’H˜ ZyiáÈ~Ú<å, Éèí∂q∞Ö’ ^Œ∂i<å,
k‰õΩ¯Å‰õΩ áêiáÈ~Ú<å, ZK«Û@ ^•y<å Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOѨHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. J\˜ì ѨÙ~°∞+¨~°∂ѨO|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ x~°O`«~° „ã‘Î ã¨OQÆO|∞KÕ q`åÎѨ`«º QÆ$Ǩk „Ѩ^ŒO|QÆ∞
„ã‘Î`«fiO|∞ <˘O^Œ∞, h„Hõ=∞O|∞# #OQÆ<å~°∂ѨÙO_»QÆ∞ r=ÙO_»∞ =∞<å‡Ü«∞KÕñ |∞~°∞+¨ ~°∂ѨO|∞
<˘Ok ^èŒ<åk „Ѩ^Œ∞O_»QÆ∞ Éèí~°Î#∞ <å`«‡|O^èŒ HÍ~°}O|QÆ∞ =∞$`«∞º=Ù#∞QÆ <≥é∞OQÆ=ÅÜ«Ú,
=∞é˜Ü«Ú r"Àáêkè Éèí∂`«O|QÆ∞ eOQÆ^ÕǨÏO|∞KÕ ™êfi"åã¨Éèí∂`«Ö’HõO|∞# #∞O_ç Ö’HÍO`«~°O|∞
<˘O^Œ∞K«∞O „ÉÏ~°|úHõ~°‡Ñ¶¨ÅO|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞K«∞ =∞~°Åñ QÆ~å‡^Œ∞ÅO ^•ã¨‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞
=∞$QÆÜ«ÚO_»∞ QÍ##O|∞# ##∞‰õÄÅ ã¨∞Y „Ѩ^Œ∞O_≥·##∞ =∞$QÆO|∞#‰õΩ =∞$`«∞º=QÆ∞ K«O^ŒO|∞#
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 521
r=ÙO_»∞ Éè∂í `ÕO„kÜ«∞ =∞<À=∞Ü«∞O ɡ#· ^ÕÇϨ O|∞ QÆey Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ^ÕÇϨ x~À^èOŒ ɡ =∞~°}O|∞,
Pq~åƒù=Oɡ [#‡O|∞, HÍ# ã¨HõÅ =ã¨∞Î q+¨Ü«∞*Ï˝#O|∞ HõÅ∞QÆ∞@‰õΩ r=Ù#‰õΩ ™ê^èŒ#O|∞
K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|. „^Œ+¨ì$ ^Œ~°≈hÜ«∞ Ü≥∂Qƺ`å „Ñ¨HÍ~°O|∞# r=Ù#‰õΩ [#‡=∞~°}O|∞Å∞ ÖË=Ù
QÍ=Ù# ÉèíÜ«∞ HÍ~°Ê}ºO|∞Å∞ q_çz ã¨O„Éèí=∞O|∞ =∂x r=„ѨHÍ~°O|∞ *Ï˝#O|∞#O ^≥eã≤
nè~°∞O_≥· =ÚHõÎã¨OQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ Ü≥∂Qƺ"≥·~åQƺ Ü«ÚHõÎOɡ·# ã¨=∞ºQ∑*Ï˝#O|∞# =∂Ü«∂q~°z`«Oɡ·#
Ö’HõO|∞# ^ÕǨ^Œ∞ÅO ^•ã¨H˜Î =∂x =iÎOѨ=ÅÜ«Ú #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 1012
* ѨÙ~°∞+¨~∂° ѨO ^èiŒ Oz# r=Ù_»∞ Z_»`Q≥ xÆ „ã‘Î ™êOQÆ`º« O=Å¡ Éè’QÆÉÏè QͺÅ∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ WÅ∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"å\˜ÃÑ· Pã¨HΘ ÃÑOK«∞H˘x =KÕÛ [#‡Ö’ „ã‘QÎ Í<Õ [x‡™êÎ_∞» . WÖÏ „ã‘` Î åfixfl á⁄Ok# r=Ù_»∞, <å =∂Ü«∞=Å¡
ѨÙ~°∞+¨~°∂áêxfl á⁄Ok ^èŒ<å^Œ∞Å#∞ WKÕÛ Éèí~°Î#∞ ã¨O™ê~°|O^èŒ<åxH˜ HÍ~°}OQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D
ã¨O™ê~°|O^èŒ"Õ∞ =∞$`«∞º=Ù. r=Ù#‰õΩ P^è•~°OQÍ eOQÆ=∞Ü«∞ ^ÕǨÏO xez LO@∞Ok. P eOQÆ=∞Ü«∞
^ÕǨÏO`À `«#‰õΩ x"åã¨"≥∞ÿ# D Ö’HõO#∞O_ç "Õ~°∞ Ö’HÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ ѨÓ~°fiHõ~°‡ÅÜ≥ÚHõ¯ Ѷ¨e`åxfl
J#∞Éèíqã¨∂Î, uiy Hõ~°‡ÅÃÑ· P㨉õΩÎ_»∞ J=Ù`«∂ LO\Ï_»∞. =∞#ã¨∞û ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ ѨOKÕO„kÜ«∂Å∞ –
g\˜`À U~°Ê_ç ã¨∞Y ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# ^ÕǨÏO „Hõ=∞OQÍ â◊√+≤¯Oz #tã¨∞ÎOk. J_»qÖ’ "Õ@QÍ_»∞, =∞$QÍʼnõΩ
QÍ<å^Œ∞Å`À J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ ‰õÄiÛ PHõ~°¬}Å∞ J=∞~°∞Û`å_»∞. J"Õ =∞$QÍÅáêe\˜H˜
=∞$`«∞º=ÙQÍ Ñ¨i}q∞™êÎ~Ú. J\˜ì ^ÕǨxfl KåeOK«_»"Õ∞ =∞~°}O. ^•xx á⁄O^Œ_»"Õ∞ [##O.
ã¨HõÅ =ã¨∞Î=ÙʼnõÄ ã¨O|OkèOz# *Ï˝<åxfl á⁄O^Œ_®xH˜, r=Ù#‰õΩ ™ê^èŒ#O Hõ#∞fl. „^Œ+¨ì K«∂_»^Œy#
^•xx K«∂K«∞@ J<Õ Ü≥∂Qƺ`« ã¨OáêkOK«∞‰õΩ#flѨC_»∞, r=Ù#‰õΩ Ñ¨Ù@∞ì@ y@∞ì@ J<Õq LO_»=Ù. HÍ|\˜ì
=∂#=Ù_»∞ Ñ≤iH˜`«<åhfl, ^≥·#ºÉèÏ"åhfl =^ŒeÃÑ\˜ì, `˘O^Œ~°ÖËx "å_≥·, r=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl *Ï˝#O ^•fi~å
`≥Å∞ã¨∞H˘x, ^è≥·~°ºO =Ç≤ÏOz |O^èŒ<åÅ∞ ÖËx"å_≥· Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# "≥·~åQƺO`À ‰õÄ_ç# K«Hõ¯x *Ï˝<åxfl
JÅ=~°K∞« HÀ"åe. =∂Ü«∂HõeÊ`«"∞≥ #ÿ D Ö’HõOÖ’ ^ÕÇϨ O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åxÃÑ· Pã¨HΘ ÖˉΩõ O_® LO_®e Jx
K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. QÆ$ǨÏ=∞O^Œ∞ =iÎOK«∞ QÆ$ǨÏ"Õ∞^èŒ∞ ÅQÆ∞"å~°∞ =∞Ç≤Ï`« ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞=ÚÅ H˘é‰õΩ
ã¨O„Ñ‘`«∞ ÅQÆ∞K«∞ñ ^Œ`åû^èŒ<å#∞ëêª# x~°`«∞Öˇ· "Õ^Œxs‚`« Éèí∂i
ÉèíQÆ=`«∞û^èŒ~°‡ `«^ŒƒùH˜Î Ѩ~åV∞‡Y∞ Öˇ· ^Õ=QÆ}=ÚÅ ##∞k#O|∞
Éèíl~ÚOK«∞K«∞#∞ ÉèíH˜Îñ ɡ·`«$Hõ Hõ~°‡=ÚÖò ¿ãÜ«ÚK«∞ <≥ѨC_»∞ t+¨ìK«i`«∞
`Õ. ÅQÆ∞K«∞ñ ^ŒQÆ ^Õ=Ñ≤`«$ã¨∞„=`å_è»∞º Å~Ú#, HÍ=∞ºz`«∞ÎÅ∞ ^èŒ∂=∂kQÆ`«∞Åñ [O„^Œ
Ö’Hõ=Ú#∞ *ˇOk ѨÙ}ºO|∞ Å∞ѨΠ=∞~Ú#, =∞~°e =`«∞Î~°∞ Éèí∞qH˜ [#‡O|∞ <˘O^Œ. 1013
* ã¨O™ê~åxH˜ Hõ@∞ì=_ç# QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂ÅÃÑ· „Ñ‘u Hõey – "å\˜`À<Õ ã¨O`«∞+¨μìÖˇ· "å\˜x
™êkèOK«_»OÖ’<Õ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ LO\Ï~°∞. "Õ^•ÅÖ’ x~°‚~ÚOѨ|_ç# ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡Å‰õÄ ÉèíQÆ=^ŒƒùHÎ̃H©
522 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q=ÚY∞Öˇ· LO\Ï~°∞. ^Õ=QÆ}ÏÅ#∞ x`«ºO P~åkèã¨∞ÎO\Ï~°∞. Ñ≤`«$HÍ~åºÅ#∞ ÉèíH˜Î`À KÕã¨∂Î ã¨^•Kå~°
ã¨OѨ#∞flÖˇ· LO\Ï~°∞. HÍh W\Ï¡ ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ≤`«~°∞ʼnõÄ ã¨O|OkèOz# ã¨`«¯~°‡Å#∞ PK«iOK«_»OÖ’<Õ
<Õ~Ê° ~°∞Öˇ,· HÀÔ~¯Å∞ xO_ç# z`«OÎ QÆÅ"å~°∞ "≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞HÀÖË~∞° . "å~°∞ ^è∂Œ „=∂k =∂~åæÅÖ’ K«O„^ŒÖ’HõO
KÕi JK«Û@ ã¨∞MÏÅ∞ J#∞ÉèíqOz ѨÙ}ºO `«iy #tOѨQÍ =∞m§ [#‡ Z`«Î_»O HÀã¨O Éèí∂Ö’HÍxH˜
=™êÎ~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 1014
`Õ. „Ѩq=∞ÖÏ#O`« Éè’y`«ÅÊO|∞#O^Œ∞,Ü≥∂QÆx„^•à◊√"≥· ǨÏi Ü«Ú#fl"Õà◊
#dÅ Ö’HõO|∞Å∞#∞ qÅÜ«∞O|∞ <˘O^Œ∞, #\˜ì 㨈~fiâ◊fi~°∞xñ QÆ∂iÛ Ü«∞ÅѶ¨Ú=∞`«∞Å∞, 1015
* JO`ÕQÍHõ, J`«ºO`« x~°‡Å"≥∞ÿ# Pkâı+¨μx áê#∞ѨÙg∞^Œ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’
=Úxy L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ „ѨàÜ
◊ ∂« xfl á⁄O^Œ∞`å~Ú. J@∞=O\˜ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞}˜‚ |∞kú=∞O`«∞
Öˇ·#"å~°∞ ^蕺x™êÎ~°∞.
=∞. ѨiH˜OѨ<£ x[ÉèíH˜ÎÜ«ÚH˜Î QÆi=∞O ÉÏ\˜Å∞¡ ѨOˆH~°∞Ǩϟ
^Œ~° q#ºã¨Î ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~°‡=ÚÅ âßO`« ™êfiO`«∞Öˇ· ã¨OQÆ=ÚO
|i=i˚Oz qâ◊√^Œúz`«∞Î ÅQÆ∞K«∞O |OˆH[Ѩ„`ÕHõΔ}Ë
`«~° ^èŒÔ~·‡Hõ x=$`«∞ÎÖˇ· ã¨`«`«=Ú<£ ^≥·`åºiñ lOuOK«∞K«∞<£. 1016
* "å~°∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ`À `«=∞`«=∞ ^èŒ~å‡Åhfl Hõ=∞Å<åÉèí∞xˆH ã¨=∞iÊOz, „ѨâßO`«
z`«∞ÎÖˇ·, ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆ∞Öˇ·, ѨÙO_»sH͉õΔΩx P~å^èŒ# `«Ñ¨Ê, `«k`«~° ^èŒ~å‡Å#∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ LO@∂,
x`«ºO P ^≥·`åºi<Õ ÉèÏqã¨∂Î LO\Ï~°∞.
ã‘. =∞é˜Ü«Ú #ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° â◊¥#∞ºÖˇ· Ü«∞i÷ =iÎOK«∞K«∞ #iÛ~åk
=∂~°æ QÆ`«∞O_»∞#∞ =∞ǨÏhÜ«∞ K«i`«∞O_»∞ qâ◊fi`À=ÚY∞ñ_»∞#∞ q=∞ÅÜ«∞â◊√ñ_»∞
[QÆ^Œ∞^Œƒù=™ê÷#ã¨OǨ~° HÍ~°}∞O _»=ºÜ«ÚO _»Añ_»∞ñ |~åѨ~°∞O_»∞ñ
|∞~°∞ëÈ`«Î=Úñ_»∞ #= ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞ <≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞#O^Œ∞ñ ÉÁOk
`Õ. =∂x`åѨÙ#~å=$uÎ=∂~°æ =∞~Ú#, „Ѩq=∞ÖÏ#O^Œ `Õ*’q~å[=∂#
k=ºÑ¨^Œ=Ú# ã¨∞d~ÚOK«∞ nè~°=∞`«∞Å∞, =∞~°e~å Ô~#fl\˜H˜x [#‡=ÚÅ <˘O^Œ. 1017
* JO`ÕHÍHõ ''<Õ#∞—— J<Õ JǨÏOHÍ~°O QÍh, ''<åk——J<Õ =∞=∞HÍ~°OQÍh, ÖˉõΩO_® LO\Ï~°∞.
"≥Å∞QÆ∞ „`À=ŠѨܫ∞xOK«∞"å_»∞, L#fl`À#fl`«"≥∞ÿ# K«i„`« HõÅ"å_»∞, Ö’Hõ=∞O`«@ xO_çÜ«Ú#fl"å_»∞,
Ѩq„`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û HõÅ"å_»∞, [QÆ`«∞ÎÅ∞ ѨÙ@∞ì@‰õΩ, xÅ∞Hõ_»‰õΩ, <åâ◊<åxH˜ HÍ~°} "≥∞ÿ#"å_»∞, <åâ◊O
ÖËx"å_»∞, [#‡ ÖËx"å_»∞, „âı+¨μªÅÖ’ „âı+¨μª_»∞, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, #=ѨÙO_»sHõ #Ü«∞#∞_»∞ J~Ú#
㨈~fiâ◊fi~°∞xÃÑ· |∞kú xeÑ≤, =∞m§ [#‡O@∂ ÖËx =∞ǨÏhÜ«∞ =∂~°æOÖ’ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 523
`Õ*’q~ål`«"≥∞ÿ# k=º ^è•=∂xfl âßâ◊fi`«OQÍ K«∂~°Q˘x ã¨∞dOKÕ nè~°∞Å∞ ѨÙ#~°˚#‡ HÀã¨O ѨÙ_»q∞ÃÑ·H˜
Z#fl\˜H© uiy~å~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ñ |~°"∞Õ â◊fi~° ^Œ$+≤K
ì Õ Ç≤Ï~°}ºQÆ~∞° ƒù #∞áêã≤OK«∞ "å~°∞ ã¨`º« Ö’HõO|∞# kfiѨ~å~åú=™ê#O|QÆ∞
„Ѩà◊Ü«∞O|∞ñ ^Œ#∞Hõñ |~°∞O_»QÆ∞ K«`«∞~å##∞O |~°=∂`«‡ ~°∂ѨO|∞# ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
#∞O_ç Ѩ$kä=º¿ÑÎ*’ "åÜ«∂fiHÍâ◊=∂# ¿ãO„kÜ«∞ â◊ÉÏÌk Éèí∂`å^Œ∞Å`À_»OQÆ∂_» Ö’HõO|∞#∞
„|Hõ$uÜ«∞O^Œ∞ b#O|∞ ¿ãÜ«∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨HÅõ ã¨OǨÏ~°Ü Î ∞« QÆ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# QÆ`åaè=∂#O|∞Å∞
QÆey „|Ǩχ֒Hõ"åã¨∞ÅQÆ∞ <å`«‡Å∞ „|Ǩχ`À_»O QÆ∂_ç Ѩ~=° ∂#O^Œ ~°∂ѨÙO_»∞#∞ ã¨~Àfi`«¯$+¨μOì _»∞
#QÆ∞ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μO ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°∞, HÍ=Ù# h=Ù ã¨~°fiÉèí∂`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ѩ^Œ‡x"åã¨∞O_»∞#∞
„â◊√`å#∞ÉèÏ=ÙO_»∞#∞ x+¨¯à◊O‰õΩO_»∞#∞ x~°O[#∞O_»∞#∞ x~°ÌfiO^Œ∞fiO_»∞#∞ #QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μx
ÉèÏ=O|∞KÕ â◊~°}O|∞ <˘O^Œ∞ =∞x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú#∞ x@¡xÜ≥∞. 1018
* H˘O^Œ~°∞ `≥eÜ«∞x"å~°∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»<Õ ^Œ$+≤ì`À ã¨$+≤ìHõ~°Î J~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚ Láêã≤™êÎ~°∞.
"å~°∞ „|Ǩχ`Àáê@∞ ã¨`«ºÖ’HõOÖ’ LO\Ï~°∞. Ô~O_»∞ Ѩ~å~åúÅ HÍÅO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ „|Ǩχ‰õΩ „Ѩà◊Ü«∞O
=ã¨∂ÎOk. Ѩ$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∞, =∞#ã¨∞û, ѨOKÕO„kÜ«∂Å∞,
ѨOK«`«<凄`«Å∞, "åx`À‰õÄ_ç# ã¨=∞ã¨Î „ѨHõ$f, ã¨HõÅÖ’HÍÅ∞ ã¨~°fiã¨OǨÏ~°Î J~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞xÖ’
qb# =∞=Ù`å~Ú. JѨC_»∞ ã¨`º« Ö’Hõ "åã¨∞ Å~Ú#"å~°∞ „|Ǩχ֒HõOÃÑ· Jaè=∂#O =^Œe „|Ǩχ`À‰õÄ_»
Ѩ~°=∂#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_»∂, J~Ú# ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μxÖ’ Hõeã≤áÈ`å~°∞. HÍ|\ì̃ `«b¡ h=Ù
ã¨HõÅ „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^•‡Ö’¡ x"åã¨O KÕã¨∂Î LO_Õ"å_»∂, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∂, x+¨¯ÅO‰õΩ_»∂,
x~°O[#∞_»∂, JkfifÜ«Ú_»∂ J~Ú# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ =∞#™ê~å â◊~°}∞á⁄O^Œ∞ – Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞
=∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. ã¨HõÅ™ê÷=~° [OQÆ=∞ „Ѩ`«uH˜O [iÛOѨñ ^• <å_è»∞ºñ_≥·
Ü«∞HõÅOHõ „â◊√u QÆ~°∞ƒùñ_»∞O |~°=Úñ_»∞ <≥·fl#\˜ì ~¸â◊√O_»∞ ¿ã
=Hõ Ü≥∂wO„^Œ ‰õΩ=∂~° ã≤^Œú=Úx ^Õ=„âı}˜ Ü≥∂QÆ „Ѩ=
~°ÎHõ"≥∞ÿ `«#∞fl ÉèílOѨñEѨ٠ã¨QÆ∞} „|ǨχO|∞ bÖÏQÆu<£. 1019
* `«b¡! ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° „áê}˜HÀ\˜H© Jnèâ◊fi~°∞_»∞, Ѩq„`åÖˇ·# "Õ^•Å ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ HÍ~°}Éèí∂`«∞_»∞,
ã¨~°fi„âı+¨μª_»∞, J~Ú#"å_»∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞.
Ü≥∂wO„^Œ∞Å∂, ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk ‰õΩ=∂~°∞Å∂, ã≤^Œ∞úÅ∂, =Ú#∞Å∂, ^Õ=`«Å∂ JO^Œ~°∂
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO`À P Ѩ~å`«Ê~°∞}Ë‚ Éèíl™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ "åiH© PÜ«∞# ã¨QÆ∞} ã¨fi~°∂ѨO`À ^Œ~°≈#q∞™êÎ_»∞.
ã‘. J\˜ì 㨈~fiâ◊fi~°∞O _»Ü«∞º~ÚHÍÅO|∞ ÅO^Œ∞#∞ ^Œ^Œ∞æ}=ºuHõ~°=Ú#
[x~ÚOK«∞K«∞O_»∞, h Kå_»∞Ê# |∞∞+≤ ^Õ= QÆ}=ÚÅ∞ ^Œ=∞ `«=∞ Hõ~°‡ xi‡
524 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`≥·â◊fi~°º áê~°"Õ∞+¨ªº=ÚÅO^Œ∞ñ |∞~°∞+¨`«fi=Ú#ñ ÉÁOk Ü«∞kèHÍ~°=ÚÅ∞ =Ç≤ÏOz
=iÎOz „Hõ=∞‡é =`«∞Î~°∞, =∞é˜ H˘O^Œ éÏ~°∂_è» Hõ~å‡#∞™ê~°"≥∞ÿ#
`Õ. =∞#=ÚÅ#∞ *ÏÅñ QÆey ^èŒ~°‡=ÚÅÜ«∞O^Œ∞, „â◊^Œú`Àñ QÆ∂_ç Ü«∞„Ѩu+≤^Œú"≥∞ÿ#
x`«º<≥·q∞uÎHÍKå~° xѨÙ}∞ ÅQÆ∞K«∞ñ, ^Œy ~°*’QÆ∞} Hõe`« z`«Î=ÚÅ∞ QÆey. 1020
=. ã¨HÍ=ÚÖˇ· ~ÚO„kÜ«∞ [Ü«∞O|∞ ÖËHõ Ñ≤`$« QÆ}O|∞Å <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ñ |∂lOK«∞K«∞ QÆ$ǨÏO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
=iÎOz ǨÏi Ѩ~åV√‡Y∞ ÅQÆ∞"å~°∞ „`≥·=iæHõ ѨÙ~°∞+¨μÅx K≥ѨÊO|_»∞^Œ∞~°∞. 1021
* J@∞=O\˜ 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ P Ü«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ `«# =∞ǨÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆ}ÏÅ HõÅ~ÚHõKÕ J<ÕHõ
~°∂áêÅÖ’ J=`«iã¨∂Î LO\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ J`«x JOâ◊Å∞ ѨOK«∞H˘x ѨÙ\˜ì# |∞∞+¨μÅ∂ ^Õ=`«Å∂
`«=∞ Hõ~‡° Ѷ֨ Ïxfl J#∞ã¨iOz áœ~°∞+¨O`À Sâ◊fi~°ºO, áê~°"∞Õ +¨ºª O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JkèHÍ~åÅ∞ KÕÑ\
¨ ì˜ H˘O`«HÍÅO
J#∞Éèqí Oz, Ü«∞^ä•™ê÷<åxH˜ uiy =™êÎ~∞° . =∞iH˘O^Œ~∞° Hõ~å‡#∞™ê~°"∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û HõÅ"åÔ~,· ^è~Œ ‡° =∞O^Œ∞
„â◊^Œú HõÅ"åÔ~·, ^èŒ~å‡xH˜ q~°∞^ŒúO H͉õΩO_»∞#@∞¡QÍ, x`«º=¸ `å=Ú KÕÜ«∞^Œy# PKå~åÅ#∞ x~°fiiÎã¨∂Î,
~°*’QÆ∞}O`À xO_ç# =∞#ã¨∞û HõÅ"åÔ~· HÍ=∞ „Ѩ=$uÎH˜ Ö’|_ç WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOѨÖHË õ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞
J#∞k#O P~åkèã¨∂Î QÆ$ǨÅÖ’ Ѩ_ç ã¨O™ê~° x=∞QÆ∞flÖˇ· rqã¨∂Î, ǨÏiѨ~åV∞‡Y∞Öˇ· ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å#∞
=∂„`«"Õ∞ #=Ú‡H˘x =iΙêÎ~°∞. J@∞=O\˜"å~°∞. ''„`≥·=iæHõ ѨÙ~°∞+¨μ——Åx Ñ≤Å∞=|_»`å~°∞.
K«. q#∞`« QÆ∞}À`«Î~°∞O_»∞ #∞~°∞q„Hõ=Úñ_≥·# ǨÏi<£ ÉèílOz `«
#‡## Åã¨`«¯^ä•=∞$`«=Ú =∂#∞QÆñ „QÀÅ∞@ =∂x ^Œ∞+¨¯^äŒÖò
qx =Ú^Œ =∞O^Œ∞K«∞O^Œ∞~°∞, q"ÕHõqÇ‘Ï#`« #∂~°ñ|Ok Ü«∂
`«‡#∞ =∞^èŒ∞~å[ºÉèíHõΔº=ÚÅ∞ =∂x ѨÙs+¨=ÚˆHQÆ∞ Kå_»∞Ê#<£. 1022
* J#O`« HõÖϺ}QÆ∞} qt+¨μ_ì ∂» , JkfifÜ«∞ Ѩ~å„Hõ=Ú_»∂ J~Ú# „uq„Hõ=Úx Éèlí ã¨∂Î PÜ«∞#
=∞Ç≤Ï=∞Å<Õ =∞##O KÕã¨∂Î PÜ«∞# =∞^èŒ∞~° Hõ^ä•ã¨∞^èŒ#∞ `«xqf~å „`åQÆ_»O L`«Î=∞ÅHõΔ}O. JÖÏHÍHõ
=∞iH˘O^Œ~∞° T~°|Ok Jq"ÕHOõ `À fÜ«∞ fÜ«∞x <Õu=O@HÍÅ#∞ HÍÅ^Œxfl =∞ÅÉèHí } Δõ HÔ · Ѩ~∞° "≥u#Î @∞¡QÍ,
J_»¤"≥∞ÿ# K≥_»¤ Hõ^äŒÅ∂ qO@∂ P#Okã¨∂Î LO\Ï~°∞.
K«. JÅ=_» ^èŒ∂=∞=∂~°æQÆ`«∞Öˇ· Ñ≤`«$Ö’Hõ=Úñ ÉÁOk ѨÙ}º=ÚO
ÉÁÅã≤#"å~°∞ ^˘O\˜ `«=∞ Ѩل`«∞ÎʼnõΩO ^ŒQÆñ ^•=Ú Ñ¨Ù\˜ì q
ǨÏfiÅ =∞u QÆ~°ƒùQÀà◊ Ѩ`«<åk Ѩˆ~`« ^èŒ~åQÆ`åO`«"≥∞ÿ
"≥Åã≤# Hõ~°‡ q∞O ^Œ#∞ÉèíqO`«∞~°∞ QÍ=Ù# h=Ù ÉèÏq∞h! 1023
* F J=∂‡! ^èŒ∂=∞=∂~åæÅQÆ∞O_® "≥o¡, Ñ≤`«$Ö’HõO KÕi ã¨∞dOKÕ"å~°∞ `«=∞ ѨÙ}ºO `«iyáÈQÍ<Õ
=∞m¡ D ѨÙ_»q∞g∞^Œ ^Œ=∞ a_»¤ÅˆH a_»¤Öˇ· [x‡™êÎ~°∞. =â◊O `«Ñ≤Ê# =∞#ã¨∞û`À, =∂`«$ QÆ~°ƒùO #∞O_ç
|Ü«∞@Ѩ_çOk "≥Ú^ŒÅ∞QÍ, â◊‡âß# Éèí∂q∞H˜ KÕˆ~ Ѩ~°ºO`«O P Ü«∂ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ WHõ¯_Õ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 525
Hõ. q#∞ ã¨~°fiÉèÏ==ÚÅñ |~°, =Úx ##Ѷ¨Ú ##O`«∞ hâ◊√ñ |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú ã¨
#‡#=Ú# Éèíl~ÚOѨÙ=Ú =Ú^Œ, =Ú#ñ, |∞#~å=$uÎ ÖËx =ÚH˜Î ÅaèOK«∞<£. 1024
* JO^Œ∞=Å¡ F [#h! ã¨~fi° „âı+μ¨ _ª ∂» , áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_»∂, J#O`«∞_»∂, Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂
J~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ ã¨=∞ã¨sÎ `«∞ÖÏ ã¨^∞Œ ƒkú`À ã¨O`À+¨OQÍ ¿ãqOѨÙ. JÖÏ KÕ¿ãΠѨÙ#~°#˚ ‡O ÖËx ‰ÔH=· źO
h‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk.
=. Jx K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞: ÉèQí =Æ O`«∞O_»Q∞Æ "åã¨∞^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞O „|Ü«ÚHõOÎ |QÆ∞ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞
„|Ǩχ™êHΔÍ`å¯~° ™ê^èŒ#O|∞ ÅQÆ∞ "≥·~åQƺ*Ï˝#O|∞ÅO *ËÜ«Ú, #\˜ì ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Ü«ÚHõÎOɡ·# z`«Î
aO„kÜ«∞ =$`«∞ÎÅKÕ ã¨=∞O|∞ÅQÆ∞ #~°÷O|∞ÅO^Œ∞ "≥·+¨=∞ºO|∞#∞ „Ñ≤Ü«∂ „Ñ≤Ü«∞O|∞Å∞#∞ ÖËHõ
xã¨ûOQÆO|∞ ã¨=∞^Œ~°≈#O|∞ ¿ÇÏÜ≥∂áê^ÕÜ«∞ q~°Ç≤Ï`«O|∞<≥· Ü«∂~°∂_è»Oɡ·# Ü«∂`«‡Ñ¨^ŒO|∞
<å`«‡KÕñ EK«∞K«∞O_»∞, *Ï˝#~°∂ѨÙO_»∞#∞ |~°„|ǨχO|∞#∞ |~°=∂`«∞‡O_»∞#∞ hâ◊fi~°∞O_»∞#∞
#QÆ∞ Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μO _ÕH~õ ∂° ѨO|∞ QÆey Ü«ÚO_çÜÚ« ^Œ$â◊º„^Œ+$ì¨ Hõ~} ° O|∞ÅKÕ`O« |$^äQŒ ̓ù=O|∞#∞
ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞, xkÜ«∞ Ü≥∂yH˜ ã¨=∞„QÆO|QÆ∞ Ü≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤ „áêѨºO|QÆ∞ Ѷ¨ÅO|∞, HÍ=Ù#
q+¨Ü«∞q=ÚYO|∞ ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O|∞ÅKÕ`« *Ï˝#~°∂ѨO|∞#∞ ¿ÇÏÜ«∞QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«O|∞#∞ #QÆ∞
„|ǨχO|∞ =∞<Àq„ÉèÏOuO *Ëã≤ â◊ÉÏÌk ^èŒ~°‡O|QÆ∞ #~°÷~°∂ѨO|∞#O ^ÀñK«∞, Jk Ü≥∞@∞ì
Å~å÷HÍ~°O|∞#O ^ÀñK«∞ #x Ü«∞_çyu"Õx #ǨÏOHÍ~°O|∞ QÆ∞}~°∂ѨO|∞#O *Ëã≤ „uq^èŒO|∞#∞,
Éèí∂`«~°∂ѨO|∞#O |OK« q^èŒO|∞#∞, xO„kÜ«∞~°∂ѨO|∞# <ÕHÍ^Œâ◊ q^èŒO|∞<≥· Ü«ÚO_»∞,
r=~°∂ѨÙO _»QÆ∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ r=q„QÆǨÏOɡ·# Ü«∞O_»O|QÆ∞ [QÆO|∞#O ^ÀñK«∞K«∞O_»∞,
nx „â◊^•úÜÚ« HõOÎ |~Ú# ÉèHí K Θ `
Õ « Ü≥∂QÍÉèϺã¨O|∞#O *Ëã≤ ã¨=∂Ç≤Ï`« =∞#ã¨∞¯O_≥· xã¨ûOQÆ`fi« O|∞#
q~°‰õΩÎO_≥·# "åñ_»∞ "˘_»QÆ#∞ K«∞O_»∞, #k Ü«∞O`«Ü«Ú |∞^èŒ[# ѨÓ[hÜ«∞ K«i„`«=Ù QÍ=Ù#
h‰õΩO *ˇÑÊ≤ u, ã¨~fi° Ü≥∂QÆ ã¨O„áêѨٺO_»∞#∞ x~°∞} æ ∞O_»∞#∞ ÉèQí =Æ O`«∞O_»x K≥ÑÊ≤ # *Ï˝#Ü≥∂QÆO|∞#∞,
=∞nÜ«∞ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#∞ ##∞ Ô~O_»∞ <˘Hõ¯\˜Ü«∞, ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞ aè#fl~°∂ѨO|∞Å∞ QÍ=Ù#
<ÕHõ~°∂ѨO|~Ú# Ü«∞~°÷O |<ÕHõ q^èŒO|∞ ÅQÆ∞# >Ë¡HõO |QÆ∞ „|ǨχO |<ÕHõ q^èŒO|∞Å∞QÆñ ^ÀñK«∞,
=∞é˜Ü«Ú#∞. 1025
* HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞. J=∂‡! Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx
Ü«∞O^Œ∞ Jaè=ºHõÎ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO *Ï˝<åhfl "≥·~åQͺhfl HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎOk. D *Ï˝# "≥·~åQͺÖË
„|Ǩχ™êHΔÍ`å¯~åxH˜ ™ê^èŒ<åÅ∞. J@∞=O\˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î`À ‰õÄ_ç# z`«ÎO WO„kÜ«∞ "åºáê~åÅÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞OQÍ =iÎã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û HõÅ"åxH˜ ÃÇÏK«∞Û`«QÆ∞æ Å∞O_»=Ù. „Ñ≤Ü«∂„Ñ≤Ü«∞=Ú Å∞O_»=Ù.
q+¨Ü∞« ÖÏÅ㨠LO_»^∞Œ . „QÆÇÏ≤ OѨ ^Œy#g, u~°ã¯¨ iOѨ `«y#g LO_»=Ù. ã¨~fi° „`« ã¨=∞^Œ~≈° # "Õ∞~°Ê_»∞`«∞Ok.
`«#Ö’ L#fl P`«‡ ã¨fi~°∂áêxfl `å#∞ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
*Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, Ѩ~°„|Ǩχ, Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞, Dâ◊fi~°∞_»∞ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ XˆH ~°∂ѨO
HõÅ"å_≥· LO_ç‰Äõ _®, Hõ#|_Õ ~°∂áêxfl |\©,ì K«∂KÕ"åix|\©,ì K«∂_»\ÏxH˜ LѨÜ∂≥ QÆ Ñ¨_Õ ™ê^è<Œ åÅ#∞|\©,ì
"Õ~°∞"Õ~°∞ ~°∂áêÅÖ’ QÀK«i™êÎ_»∞. WkÜÕ∞ Ü≥∂y J~Ú<å_»∞ ã¨OѨÓ~°‚ Ü≥∂QÆO=Å¡ á⁄O^Œ^Œy# Ѷ¨ÅO.
526 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q+¨Ü«∂Å#∞O_ç "≥#∞Hõ‰õΩ =∞~°e# WO„kÜ«∂Å=Å¡ *Ï˝# ã¨fi~°∂Ѩ=¸, ¿ÇÏÜ«∞QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«=¸
J~Ú# Ѩ~°„|Ǩχ ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. P Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞ =∞#ã¨∞ûÜ≥ÚHõ¯ „ÉèÏOu =Å# â◊|ÌO ã¨Ê~°≈O
"≥Ú^ŒÖˇ·# "åx ^èŒ~å‡Öˇ·# J~å÷Å ã¨fi~°∂ѨO`À QÀK«iã¨∞Î#flk.
'' P Ѩ~„° |ǨχO J~°ã÷ fi¨ ~°∂ѨO`À Z\Ï¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k?—— Jx h=Ù J_»∞QÆ∞`å"Õ"∂≥ , K≥|∞`å#∞ q#∞.
JǨÏOHÍ~°O QÆ∞}~°∂ѨO ^èŒiOz ã¨`«Îfi~°[ã¨Î=∞ã¨∞ûÖˇ· =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ#∂, Éèí∂`« ~°∂ѨO ^èŒiOz
Ѩ$kä"åºÑ¨¿ãÎ*’ "åÜ«∂fiHÍâßÅ<Õ J~Ú^Œ∞ q^è•Å∞QÍ#∂, WO„kÜ«∞~°∂ѨO ^èiŒ Oz Ѩ^HŒ ˘O_»∞ q^è•Å∞QÍ#∂
LO@∞Ok. D q^èŒOQÍ JǨÏOHÍ~°"Õ∞ <å<åq^è•Å∞QÍ ÉèÏã≤ã¨∞ÎOk.
q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ r=ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. r=~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ D [QÆ`∞« Î J<Õ „QÆ∞_»∞Ö¤ ’ J`«_∞» xO_ç LO\Ï_»∞.
D Ѩ~=° ∞ ~°ÇϨ ™êºxfl „â◊^•ú ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ÉèHí `
Î̃ À#∂, Ü≥∂QÍÉèϺã¨O`À#∂, xâ◊ÛÅ z`«OÎ HõÅ"å_≥,· "≥~· åQƺO
á⁄Ok#"å_»∞ ^Œi≈™êÎ_»∞. J=∂‡! h=Ù *Ï˝# ã¨OѨ#∞flÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ ѨÓlOѨ^Œy# K«i„`« QÆÅ^•#=Ù.
HÍ|\˜ì h‰õΩ D q+¨Ü«∞=∞O`å "≥Å¡_çOKå#∞.
ã¨=∞ã¨Î Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#Å=Å¡ á⁄O^Œ^Œy# Ѩ~°„|Ǩχ#∞ x~°∞æ}∞_»x *Ï˝#Ü≥∂QÆ∞Å∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
<Õ#∞ K≥ÑÊ≤ # ÉèHí Ü
Θ ∂≥ QÆO P Ѩ~=° ∂`«‡#∞ ã¨Q∞Æ }∞_»∞QÍ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk. "åã¨"Î åxH˜ *Ï˝#Ü≥∂QÆO ÉèHí Ü
Θ ∂≥ QÆO
Ô~O_»∂ XHõ¯>Ë.
WO„kÜ«∂Å∞ "Õ~°∞"Õ~°∞ ~°∂áêÅ`À LO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ XˆH ~°∂ѨOÖ’ LO_Õ =ã¨∞Î=Ù J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ `Àz#@∞¡, XˆH Ѩ~°=∂`«‡ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ QÀK«iã¨∞Î<åfl_»∞.
ã‘. JO|! <å~åÜ«∞}∞O _»dÅ âß„ã¨Î=ÚÅ#∞ ã¨=∞kèHÍ#∞+≤ª`« ã¨=#f~°÷
^Œ~°≈# [Ѩ`«áÈ-^茺ܫ∞# Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ ^•# Hõ~°‡O|∞Åñ QÍ#ñ|_»ñ_»,
ÜÕ∞z# =∞#=Ú ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞O|∞Å ÔQeÛ ã¨HõÅ Hõ~°‡`åºQÆ ã¨~°}˜ <˘Ñ≤Ê
`«ÅH˘x Ü«∂`«‡ `«`«Îfi*Ï˝#=Ú# q∞Oz Ü«Ú_»∞QÆHõ "≥·~åQƺܫÚH˜Îñ ^Œ#i
`Õ. =∞Ç≤Ï`« Ѷ¨Å ã¨OQÆ~°Ç≤Ï`« ^èŒ~°‡=Ú#ñ ^Œ#~°∞, #\˜ì ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^ŒÅáÈÜ«∞, #dÅ ¿ÇÏÜ«∞
QÆ∞}=ÚÅ#∞ ÉÏã≤ HõÖϺ} QÆ∞}qt+¨μìñ, _≥·# ǨÏi <˘O^Œ∞ñ |~°=∂`«∞‡ ##Ѷ¨Úñ _»QÆ∞K«∞.1026
* J=∂‡! P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î âß„™êÎÅ#∞ K«H¯õ QÍ K«kq#O^Œ∞ =Å¡#∂† J#∞ëêª<åÅ∂,
Ü«∞*Ï˝Å∂, f~°Ü ÷ ∂« „`«Å∂, [Ѩ`á« êÅ∂ PK«iOz#O^Œ∞=Å¡#∂ HõxÑ≤OK«^∞Œ . "Õ^•Å∞ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« _»O
=Å¡#∂, Ü≥∂QÍÉèϺ™êÅ =Å¡#∂† ^•<åÅ∂, „=`åÅ∂ KÕã≤#O^Œ∞=Å¡#∂ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ QÀK«iOK«_»∞.
K«OK«Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ Ö’Q˘x K≥ň~y# WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz, Hõ~°‡ ÅxflO\˜h ÉèíQÆ=^ŒiÊ`«O KÕã≤,
P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl QÆ∞iÎOz, `«~°yáÈx "≥·~åQƺO`À Ѷ¨e`åÅ#∞ J¿ÑH˜ΔOK«‰õΩO_® „Ѩ=iÎOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
=∂„`«"∞Õ ^Œ∞~°∞}æ ÏÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕã∞¨ H˘x áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ QÍqOz J#O`« HõàϺ} QÆ∞} qt+¨μ_ì #·≥
P ǨÏix – P Ѩ~°=∂`«‡#∞ – KÕ~°QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 527
=. Jk QÍ=Ù# h‰õΩO [`«∞ifi^èŒ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ „ѨHÍ~°O|∞ñ ^Õ@Ѩ_» <≥é˜OyOzu, #kÜ«Ú#∞O QÍHõ
HÍ=∞~°∂Ѩ Ü«∞QÆ∞ =∞nÜ«∞ QÆu [O`«∞=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ #∞`«ÊuÎ q<åâ◊~°∂ѨO|∞Å #∞O_»∞, #q^•º
Hõ~°‡ xi‡`«O|∞Öˇ·# r=Ùx QÆ`«∞ Å<ÕHõ „ѨHÍ~°O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #kÜ«Ú r"å`«‡ "åxÜ«∞O^Œ∞O
„|=iÎOz Ü«∂`«‡QÆu ~Ú\˜ì^Œx Ü≥∞é∞OQÆHõ Ü«ÚO_»∞ – #x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ – W\˜ì
Ü«∞u ~°Ç¨Ï㨺O|QÆ∞ ™êOYºÜ≥∂QÆ „ѨHÍ~°O|∞ YÅ∞#‰õΩ, #qh`«∞#‰õΩ, [_»∞#‰õΩ, ^Œ∞~åKå~°∞#‰õΩ,
_®Oa‰õΩ#‰õΩ, xO„kÜ«∞Ö’Å∞#‰õΩñ, |∞„`«Î ^•~åQÍ~å^Œº`«ºO`åã¨HõÎ z`«∞Î#‰õΩ, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎÇ‘Ï#∞#‰õΩ,
q+¨μ‚ ^•ã¨∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^Õfi+¨Ñ¨_»∞"åxH˜ #∞Ѩ^ÕtOѨ=Å=^Œ∞, „â◊^•ú ã¨OѨ#∞flO_»∞#∞, Éèí‰õΩÎO_»∞#∞,
qh`«∞O_»∞#∞, #ã¨∂Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, ã¨~°fiÉèí∂`«q∞„`«∞ÎO_»∞#∞, â◊√„â◊¥ëêaè~°`«∞O_»∞#∞,
ÉÏǨº~°÷*Ï`« q~°‰õΩÎO_»∞#∞, âßO`« z`«∞ÎO_»∞#∞, x~°‡`«û~°∞O_»∞#∞, â◊√^•ú`«∞‡O_»∞#∞,
Éèí‰õΩÎÅÜ«∞O^Œ∞ñ „ÉË=∞ QÆÅ "åñ_»∞#∞, ##ºHÍO`å q=ÚY∞O_»∞#∞, xëê¯=ÚO_»∞#∞ #QÆ∞ #kèHÍiH˜
#∞Ѩ^ÕtOѨ #~°›O |QÆ∞, D Ü«ÚáêMϺ#O ÉË Ñ¨Ù~°∞+¨μO_Õxñ |u„=`« Ü«∞QÆ∞ #∞`«Î=∂OQÆ#
ÜÕ∞x „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ QÆey =∞^ŒiÊ`« z`«ÎO|∞# xfi#∞ñ |iî~ÚOK«∞ #\˜ì ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ =∞nÜ«∞
k=ºã¨fi~°∂ѨO|∞O „ÉÏÑ≤O`«∞ ~°x K≥ÃÑÊ#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥O_çÜ«Ú x@ìxÜ≥∞,
D „ѨHÍ~°O|∞#O QÆ~°Ì=∞^Œ~Ú`«Ü≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙u QÆÑ≤Å∞x =K«#O|∞Å qx x~°∞‡HõÎ "≥∂ǨÏѨ@Å
Ü«∞QÆ∞K«∞ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz `«`«Îfi q+¨Ü«∂OH˜`« ™êOYº*Ï˝# „Ѩ=~°ÎHõO |QÆ∞
™È΄`«O|∞ ¿ãÜ«∞ #∞Ѩ„Hõq∞Oz HõÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞. 1027
* JO^Œ∞=Å¡ J=∂‡! h‰õΩ <Õ#∞ P~°∞ÅÎ ‰õÄ, l*Ï˝ã∞¨ =ÙʼnõÄ, J~å÷~∞° Å÷ ‰õÄ, *Ï˝#∞ʼnõÄ ã¨O|OkèOz#
<åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ·# ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ qâ◊^ŒOQÍ `≥eÜ«∞*ˇáêÊ#∞. JO`ÕHÍHõ ¿ãfiKåÛù~°∂Ѩ"≥∞ÿ# <å ã¨OHõÅÊO
„áê}∞ÅO^Œ∞ [## =∞~°} ~°∂áêÅ`À LO@∞Ok. J*Ï˝#OKÕ PK«iOKÕ Hõ~°‡Å =¸ÅOQÍ HõeˆQ r=Ùx
„Ѩ=~°#Î Å∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ LO\Ï~Ú. r"å`«‡ J@∞=O\˜ JHõ~‡° Å∞ PK«iã¨∂Î P`«‡ã¨fi~°∂ѨO W@∞=O\˜k
Jx `≥eÜ«∞x ã≤÷uÖ’ LO\Ï_»∞ – Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
W@∞=O\˜ Ju~°Ç¨Ï㨺"≥∞ÿ# ™êOYºÜ≥∂QÆ Ñ¨^Œúu ^Œ∞+¨μì#‰õÄ, hu Ç‘Ï#∞#‰õÄ, =¸~°∞ö#‰õÄ,
^Œ∞~åKå~°∞#‰õÄ, _»OÉÏÅ∞ H˘>Ë"ì åxH˜, WO„kÜ«∞ã¨∞MÏʼnõΩ Ö’|_ç# "åxH©† Ñ≤ÅÅ¡ ∞, WÖÏ¡Å∞, WÅ∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åxÃÑ· JѨiq∞`«"≥∞ÿ# Pã¨H˜Î QÆÅ"åxH©, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÉèíH˜Î ÖËx"åxH©, q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎÅ#∞ ^Õfi+≤OKÕ "åxH©
LѨ^ÕtOѨ ‰õÄ_»^Œ∞. „â◊^•ú㨉õΩÎ_»∞, Éèí‰õΩÎ_»∞, q#Ü«∞ã¨OѨ#∞fl_»∞, ^Õfi+¨~°Ç≤Ï`«∞_»∞, ã¨~°fi„áê}∞Å#∞
"≥∞„ÿ fÉèÏ=O`À K«∂KÕ"å_»∞, q*Ï˝# q+¨Ü∂« Å#∞ q<åÅ<Õ Pã¨HΘ HõÅ"å_»∞, „áêѨOzHõ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· q~°‰Ωõ _Î ∞» ,
âßO`«z`«∞_Î ∞» , =∂`«û~°ºO ÖËx"å_»∞, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ O^Œ∞ „¿Ñ=∞ HõÅ"å_»∞, Ѩ~„° ã‘ÅÎ #∞
=∞Oz ÉèÏ=O`À K«∂KÕ"å_»∞, K≥_»∞ HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_»∞ J~Ú#"åxH˜ =∂„`«"Õ∞ D ™êOYºÜ≥∂QÆO
LѨ^ÕtOѨ `«yOk. J@∞=O\˜"å_Õ WO^Œ∞‰õΩ J~°∞›_≥·# JkèHÍi.
528 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D LáêMϺ<åxfl U ѨÙ~°∞+¨μ_≥·<å, Ѩu„=`« J~Ú# U L`«Î=∞ „ã‘Î J~Ú<å „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À <åÃÑ·
=∞#ã¨∞û xeÑ≤ qx<å, K«kq<å J@∞=O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ <å k=º ã¨fi~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞ Jx HõÑÅ≤ ∞_»∞
^Õ=Ǩ˙u`À K≥áêÊ_»x K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z WOHÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
D q^èOŒ QÍ Hõ~=Ì° ∞=∞ǨÏi¬ J~åúOy J~Ú# ^Õ=Ǩ˙u HõÑÖ≤ ÏKå~°∞ºx LѨ^âÕ O◊ PÅH˜OzOk. P"≥∞
"≥∂ǨÏO `˘ÅyáÈ~ÚOk. Hõ#fl`«e¡ HõÑ≤ÖÏKå~°∞ºxH˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕã≤Ok. Ѩ~°„|Ǩ‡xH˜
ã¨O|OkèOz# `åuÎfiHõ"≥∞ÿ# ™êOYº *Ï˝#O`À HõÑ≤Å∞}˜‚ WÖÏ ™È΄`«O KÕÜ«∞_»O „áê~°OaèOzOk.
ã‘. J#Ü«∞O|∞ q#∞ q∞O„kÜ«∂~°÷ =∞<À=∞Ü«∞O|∞#∞ Éèí∂`«K«Ü«∞=∞Ü«∞O|∞#∞ #âı+¨
Éèí∂i [QÆnƒ[ Éèí∂`«O|∞#∞ QÆ∞}„Ѩ"åÇ¨Ï HÍ~°}=Ú#∞ =Å#∞ "≥∞éÜ«Ú
<å~åÜ«∞}ÏaèYº <åñ QÆÅ Éèí=nÜ«∞ k=º=∞OQÆà◊=¸iÎñ ^Õ[iÅ∞¡
Kå~°∞ Éèí=^Œæ~°ƒù ã¨O*Ï`«∞ñ _»QÆ∞#\˜ì Hõ=∞Å QÆ~°∞ƒùO_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOѨ
`Õ. ÖËHõ =∞#=Ú#ñ QÆxÜ≥∞ #<ÕHõâ◊H˜Î, =~°æ=ÚÅ∞ QÆeæ ã¨∞QÆ∞}„Ѩ"åǨÏ~°∂Ѩ
=∞Ok qâ◊fiO|∞ ^•eÛ ã¨Ç¨Ï„ã¨â◊H˜Î, Hõe`«∞ñ_≥· ã¨~°fiHÍ~°º=ÚÖò QÆÅ∞QÆñ*ËÜ«Ú. 1028
* WO„kÜ«∂Å∞, WO„kÜ«∂~å÷Å∞, =∞#ã¨∞û, ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ – gx`À xO_ç, ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞ΉõÄ
c[Éè∂í `«"∞≥ ÿ ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞} „Ѩ"åǨxH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ ''<å~åÜ«∞}∞_»∞—— J<Õ <å=∞O`À h k=º=∞OQÆà◊
q„QÆǨÏO `Õ[iÅ∞¡`«∂ LO@∞Ok. J@∞=O\˜ h HõÖϺ}=¸iÎx h <åaèHõ=∞ÅO#∞O_ç [x‡Oz#
K«`«∞~°∞‡Y∞_Õ ™êHΔÍ`«∞ÎQÍ ã¨O^Œi≈OK«ÖËHõ ZÖÏQÀ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ Hõ#∞Q˘# QÆeQÍ_»∞. JÖÏ K«∂z h
J#∞„QÆÇϨ O=Å¡ J<ÕHõ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ `«#Ö’ =ºH©HÎ iõ OK«∞H˘x "ÕÅH˘Åk â◊‰Ωõ ÅÎ `À ‰õÄ_ç#"å_≥· „Ѩ"åǨÏ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ
D qâßfixfl ã¨$lOѨ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ã¨$+≤ì ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨~°fiHÍ~åºÅ#∂ x~°fiÇ≤ÏOѨ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞.
=. JO`«. 1029
`Õ. J`«∞Å Éèí∂i Ü«ÚQÍO`«O|∞#O^Œ∞ñ QÆѨ@, tâ◊√="≥· Ü≥ÚO\˜ ‰õΩH˜Δ xH˜ΔѨΠxdÅ
Éèí∞=# x=ǨïO_»"≥· =∞ǨOÉè’kè #_»∞=∞ñ, *Ï~°∞ =@Ѩ„`« `«ÅÊã¨O™ê÷~Ú =QÆ∞K«∞. 1030
* =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=# ã¨=Ú^•Ü«∂hfl h L^Œ~°OÖ’ ѨkÅOQÍ ^•K«∞H˘x
=∞Ǩ™êQÆ~° =∞^茺OÖ’ =∞„i P‰õΩ áê#∞Êg∞^Œ =∂Ü«∂tâ◊√="≥· XO@iQÍ â◊Ü«∞xOz LO\Ï=Ù.
`Õ. bÅ <åf‡Ü«∞ áê^•OQÆ∞m qx~°æ, `å=∞$`«=Ú „QÀe#\˜ì =∞Ǩ`«‡! h=Ù
QÆ_»ñy <å ѨÓ~°fiÉèÏQƺO|∞ Hõ`«# xѨÙ_»∞, ѨÓx <åQÆ~°ƒù=Ú# <Õñ_»∞ ѨÙ\˜ì`«Ü«∞º! 1031
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! JÖÏ =@Ѩ„`«âß~Ú"≥·# h=Ù bÅQÍ h HÍeÉÁ@# „"Õex <À\˜Ö’ #∞OK«∞H˘x
JO^Œe J=∞$`åxfl P™êfikã¨∂Î LO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ Pk<å~åÜ«∞}=¸iÎ "≥·# h=Ù <å ѨÓ~°fiѨÙ}º
qâı+¨O=Å¡ WѨC_»∞ <å Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ\Ïì=Ù.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 529
=. J\˜ì Ѩ~°=∂`«∞‡O_» =~Ú# h=Ù. 1032
ã‘. =~°∞㨠q„QÆÇ¨Ï áê~°=â◊ºO|∞##∞ *Ëã≤ ~°Ñ¶¨Ú~å=∞ Hõ$+¨‚ =~åÇ¨Ï <å~°
ã≤OǨk =¸~°∞Î ÅOz`«bÅ ^èŒi~ÚOz ^Œ∞+¨ìx„QÆǨÏ=Ú#∞ t+¨ìáêÅ
#=Ú#∞ QÍqOK«∞K«∞ #Ü«∞=Ú# ã¨^Œú~°‡ x~°`« z`«∞ÎʼnõΩ =i‚OѨñ ^Œy#
K«`«∞~å`«‡`«`«Îfi q*Ï˝# „Ѩ^Œ∞O_»"≥· =iÎO`«∞ =#Ѷ¨∞! Éèí=#‡Ç¨Ï`«Îfi
`Õ. =∞A# Hõ~Ú##∞ "儉õΩ=fi #Åq QÍ^Œ∞, xQÆ=∞ *Ï`«O|∞ Å~Ú# =i‚OѨÖË=
Ü≥∞é˜ñy ã¨Oã¨∞Îu ¿ãÜ«∞ <Õ <≥O`« ^•#?, q#∞`« QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú <ÕÅ? 1033
* Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"≥·# h=Ù J=`å~åÅ g∞^Œ =ÚK«Û@Ѩ_ç ~°Ñ¶¨Ú~å=∞K«O„^Œ∞_»∞QÍ, NHõ$+¨‚
„ѨÉèí∞=ÙQÍ, =~åǨϙêfiq∞QÍ, #~°ã≤OǨÏ=¸iÎQÍ PHÍ~åÅ∞ ^èŒiOz ^Œ∞+¨ìtHõΔ}O, t+¨ì~°HõΔ}O KÕ™êÎ=Ù.
L`«Î=∞ ^èŒ~°‡=Ú#O^Œ∞ „Ѩ=$`«Î"≥∞ÿ# z`«ÎO QÆÅ Éèí‰õΩÎʼnõΩ *Ï˝#^Œ$+≤ìx „Ѩ™êkOK«@O HÀã¨O "åã¨∞^Õ=
ã¨OHõ~°¬} Jx~°∞^Œú „Ѩ^Œ∞º=∞fl =ӺǨÅ#∞ J=ÅOaOz „Ѩ=iΙêÎ=Ù. J#Ѷ¨Ú_»=Ù, J#O`«HõÖϺ}QÆ∞}
ã¨OѨ#∞fl_»=Ù J~Ú# h =∞ǨÏ`åÎfixfl Jaè=i‚OK«_»O K«`«∞~°∞‡Y∞#‰õÄ, K«`«∞ˆ~fi^•Å‰õΩ ‰õÄ_® ™ê^茺O
HÍ^ŒO>Ë WHõ <Õ <≥O`« ^•xfl? "≥~Úº =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ! x#∞fl `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨#∞fluOK«@O <å‰õΩ â◊HõºO
QÍx Ѩx.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 1034
Hõ. nè=∞Ç≤Ï`«! Éèí=#‡OQÆà◊, <å=∞㨇~°}Ï#∞H©~°Î#=Ú QÆÅ Ç‘Ï#∞Öò
N=∞O`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞, ~°yfl, ëÈì=∂kHõ$^•oHõO>ˇ â◊√^Œ∞úÅ∞ ^ŒÅñѨ<£. 1035
* JO`ÕHÍ^Œ∞† F *Ï˝#ã¨fi~°∂áê! =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# h <å=∂xfl 㨇iOz<å, Ѩk=∞Ok`À Hõeã≤
áê_ç<å ^Œi„^Œ∞Å∞ Ãã·`O« N=∞O`«∞Ö∫`å~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ "å~°∞ JyflëÈì=∞O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕã≤# "åiHõO>Ë Ñ¨iâ◊√^Œ∞ú Å=Ù`å~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 1036
Hõ. h <å=∞ã¨∞Îu â◊fiѨK«∞O, _≥·##∞ lǨfi„QÆ=∞O^Œ∞ ##∞ã¨OkèOѨ<£
"åxH˜ ã¨i Éèí∂ã¨∞~°∞ñ_»∞O, QÍ<Õ~°ñ_»∞ z„`« q∞k [QÆO|∞Å #~°Ü«∞<£. 1037
* P =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, ^èŒi„uÖ’ =∞~À qz„`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞ "Õ∞q∞@O>Ë ÉèíH˜Î ѨÓ~°fiHõOQÍ h
<å=∂xfl lǨfi„QÍ# xÅ∞ѨÙH˘x [Ñ≤Oz#@¡~Ú`Õ "å_»∞ ‰õΩHõ¯ =∂Oã¨=Ú u<Õ K«O_®Å∞_≥·<å 㨈~
"åx`À „ÉÏǨχ}∞_»∞ ‰õÄ_® ™ê\˜ HÍÖË_»∞.
L. Dq^èŒ =∂`«‡ÅO ^≥eã≤ Ü≥∞ѨC_»∞ ã¨[˚#ã¨OѶ¨∞=ÚÖò [QÆ
`åÊ=#"≥∞ÿ# h QÆ∞}Hõ^ä•=∞$`« =∂`«‡Åñ „QÀe ã¨~°fi f
530 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~å÷=oñ „QÆ∞OH˜#\˜ì Ѷ¨Å =∞O^Œ∞^Œ∞ ~°OK«∞ ã¨=∞ã¨Î "Õ^Œ=ÚÖò
"åqiñ |Å∞¯ñ QÍ=Ù##∞ "å~°Å∞ ^èŒ#∞ºÅ∞ =∂#∞º Å∞`«Î=ÚÖò. 1038
* D Ѩ~°=∂~å÷xfl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl ã¨[˚#∞Å∞ ã¨~°fi^• Ö’Hõáê=#"≥∞ÿ# h =∞^èŒ∞~° Hõ^ä•
ã¨∞^è•~°™êxfl `«xqf~å =∞#™ê~å „`åQÆ∞`å~°∞. J@∞=O\˜ "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î ѨÙ}ºf~å÷ÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤#
Ѷ¨ÅO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. D q^èŒOQÍ "Õ^•Åhfl Q˘O`≥uÎ Kå@∞`«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ =∞ǨÏhÜ«ÚÖË
=∂#hÜ«ÚÅ∞, L`«Î=ÚÅ∞, ™ê^èŒ∞ã¨`«Î=ÚÅ∞.
=. Jk QÍ=Ù#ñ |~°„|ǨχO|=Ù#∞, |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»=Ù#∞, „|`«ºV‡<À ÉèÏ=ÙºO_»=Ù#∞, ã¨=∞ã¨Î
[# áêѨx"å~°Hõ ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√O_»=Ù#∞, "Õ^ŒQÆ~°∞ƒùO_»=Ù#∞, N =∞Ǩq+¨μ‚O_»=Ù#∞ #QÆ∞ h‰õΩ
=O^Œ#O|∞ ÖÏK«iOK≥^Œ #x ã¨∞Îu~ÚOz#O |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞. =∂`«$=`«ûÅ∞O_»∞#∞ #QÆ∞
HõÑ≤Å∞O_»∞ QÆ~°∞}Ï~°™ê„~°Ì ǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å∞O_≥· [#x H˜@¡xÜ≥∞. 1039
* JO^Œ∞=Å¡ Ѩ~„° |Ǩχ=Ó, Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ó, "≥Å∞ѨÖÏ Ö’Ñ¨ÖÏ ÉèÏqOz ã¨OÉèÏqOK« `«y#"å_»=Ó,
ã¨HÅõ r=ÙÅ áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã"å_»=Ó, ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»=Ó, "Õ^=Œ ¸iÎg, =∞Ǩq+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ó
J~Ú# h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
D q^èŒOQÍ ^Õ=Ǩ˙u ã¨∞ÎuOK«QÍ =∂`«$„¿Ñ=∞`À xO_ç# HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ~°∞}Ï~°™ê„~°Ì ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·
Hõ#fl`«e¡`À W\Ï¡ J<åfl_»∞ –
`Õ. `«qe ã¨∞Y~°∂Ѩ=Ú#∞ "≥∂HõΔ^•Ü«∞HõO|∞, <≥·# ~¸ Ü≥∂QÆ=∂~°æ "Õ∞ #O|! h‰õΩ
<≥é∞ñQÆ q=iOz K≥Ñ≤Êu, xk ^Œ$_è»O|∞, QÍñQÆ ÉèíH˜Î ##∞+≤ªOѨ٠Hõ=∞Å#Ü«∞#! 1040
* Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b!¡ ã¨∞Yã¨fi~°∂Ѩ=¸, "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^=Œ ¸ J~Ú# D Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl
h‰õΩ `Õ@`≥Å¡OQÍ "≥Å¡_çOKå#∞. nxx h=Ù ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À J#∞+≤ªOK«∞.
Hõ. r=#∞‡H˜Î ÅaèOK«∞O, QÍ=Ù# <Õ=∞éHõ `«ÅñѨ٠ÔH·H˘x nx<£
"åqi <˘Å¡x "åiH˜ñ, ^•=Å =∞QÆ∞ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=Ú, ^Œ=fiQÆ∞ ã¨∞Y=Ú<£. 1041
* nxx UHÍ„QÆz`«OÎ `À U=∞~°∞áê@∞ ÖˉΩõ O_® PK«iOKÕ"åiH˜ r=#∞‡H˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. D =∂~åæxfl
W+¨ìѨ_»x "åiH˜ =∞$`«∞ºcèu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∞YO ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^Õ=Ǩ˙uH˜, =∞# =∞Å~°ñQÆñ QÆÑ≤Å∞ñ _®`«‡ =∂~°æO ÉˇÅ¡<£
qxÑ≤Oz K«xÜ≥∞ #x q^Œ∞, ~°∞#‰õΩ<£ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx=~°∞O _≥é˜ñyOK≥<£. 1042
* D q^èŒOQÍ HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ Hõ#fl`«e¡ J~Ú# ^Õ=Ǩ˙uH˜ =∞#ã¨∞û ã¨O`À+≤OKÕ@@∞¡ P`«‡
`«`åÎfixfl LѨ^ÕtOz "≥o§áÈ~Ú<å_»x "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥Å¡_çOKå_»∞.
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 531
=. J@∞¡ HõÑÅ≤ ∞O _Õy# Ñ≤^ÑŒ ¨ ^Õ=Ǩ˙uÜ«ÚO |∞„`«∞O_»∞ ÃãÑ≤Ê# Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ |∞# q*Ï˝#O|∞ QÆey
Ü«ÚO_çÜ«ÚO ɡxq∞\˜Ü≥ÿ∞# Hõ~°Ì=ÚxO ^Œ#Ü«ÚO_≥·# HõÑ≤Å∞xO ÉÏã≤ #+¨ì=`«ûÜ«∞QÆ∞ QÀ=Ù
K«O^ŒO|∞#O ^ŒÅ_¡ Åç ∞¡K∞« ñ QÆÑÅ≤ =∞Ǩ=ÚxO ^ŒÅOK«∞K«∞O QÆ~=Ì° ∞ `«Ñ™¨ êû=∞~°º÷ O|∞# <≥#· Ü«∞\˜.ì 1043
* HõÑÅ≤ ∞_»∞ "≥oá¡ È~Ú# J#O`«~O° ^Õ=Ǩ˙u `«# Ѩل`«∞x LѨ^âÕ O◊ =Å¡ *Ï˝<À^ŒÜ∞« O Hõey#^≥<· å
H˘O`« =O`« K≥O^ŒHõ `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞. Ѩu J~Ú# Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu =ÚO^Õ "≥àÏ¡_»∞. WѨC_»∞ Hõ#fl H˘_»∞ÔH·#
HõÑ≤Å∞_»∞ ‰õÄ_® `«#∞fl q_çzáÈ~Ú#O^Œ∞# ^Œ∂_»#∞ áÈQ˘@∞ìH˘#fl QÀ=∂`« suQÍ P `«e¡ `«Å¡_çe¡Ok.
=∂\˜=∂\˜H© HõÑ≤Å∞}©‚, PÜ«∞# =∂@Å#∂ `«ÅK«∞HÀ™êyOk.
L. =∂x`« ™œ~°Éèí„Ѩã¨= =∞OAŠѨHõfi Ѷ¨Å„Ѩ"åà◊ ÉèÏ
~å#`« K«∂`« áÈ`« q@áê„QÆ xˆH`«# ~å[H©~° ã¨
=∂‡x ã¨∞MÏ#∞ÖÏѨ Ѩi=∞O_ç`« Hõ~°Ì=∞`åѨ™ê„â◊"≥∂
^•º# =# „Ѩ^Õâ◊ Hõ=∞ÖÏHõ~° f~° x‰õΩO[ ѨÙO[=ÚÖò. 1044
* ^Õ=Ǩ˙u D q^èOŒ QÍ qKåiOK«∞`«∂ Hõ~=Ì° ∞ „Ѩ*ÏѨu `«# `«Ñó¨ „Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ HõeÊOz# `«áÈ=#O
"≥·Ñ¨Ù K«∂zOk. #Å∞ ^≥ã¨ÖÏ Ñ¨i=∞àÏÅ∞ q~°l"Õ∞‡, qiQÆ∞`«∞ÎÅ`À, K«Hõ¯QÍ Ñ¨O_ç# ѨO_»¡`À, K≥OQÍq
z=Ùà◊¡`À, =Oy# H˘=∞‡Å`À, QÆ∞#fl=∂q∞à◊√¡ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ HõxÊOKå~Ú. P =∂q∞_ç K≥@¡ z\Ï~°∞
H˘=∞‡ÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#fl ~åzÅ∞HõÅ∞ g#∞Å qO^Œ∞QÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞<åfl~Ú. =∞iH˘OK≥=Ú =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»∞=QÍ
`å=∞~°H˘Å#∞Å∞ HõxÊOKå~Ú. "å\˜ K«∞@∂ì ^Œ@ìOQÍ JÅ∞¡H˘#fl á⁄^ŒiO_»∞¡ QÀK«iOKå~Ú.
=. "≥O_çÜ«Ú. 1045
ã‘. JOz`« ã¨Êù\˜Hõ =∞Ü«∞ ã¨ÎOÉèí nÑ≤ÎKÕñ Q˘=∞~å~°∞ =∞~°Hõ`« ‰õΩ_»º=ÚÅ#∞
ã¨*Ï˚u =„*ÏÅ ã¨*Ï˚Å~°∞K«∞ÅKÕ ÉèÏã≤Å∞¡ hÅ ™Èáê#=ÚÅ#∞
nÑ≤OK«∞ K«O„^ŒHÍO`ÀѨÅ"Õ^Œ∞Å q„^Œ∞=∞ ^ÕǨÏm qÅã≤`«=ÚÅ
Ǩ@Hõ ~°`«fl Hõ"å@ â’aè`«=ÚÅ #Åi# ™œ^èŒâßÖÏOQÆ}=ÚÅ
`Õ. =~° Ѩܫ∞ó ¿Ñ¶# Ѩ@Å áêO_»∞~° HõsO„^Œ, ^ŒO`« xi‡`« Y\Ïfiu ^èŒ=à◊ Ѩ@ì
~°z`« â◊Ü«∂ºà◊√Å∞#∞ [`«∞~°O`«Ü«∂#, Hõ#Hõ Ñ‘~îåk =ã¨∞Î ã¨OѶ¨∞=ÚÅ <≥Å¡. 1046
* P „ѨHõ¯<Õ JO^Œ"≥∞ÿ# Éèí=#O L#flk. P Éèí=#O ã¨Êù\˜Hõ ã¨ÎOÉèÏÅ`À, ѨK«ÛÅ∞ K≥H˜¯# QÀ_»Å`À,
"Õ∞e*Ïu =„*ÏÅ QÆ"åHΔÍÅ`À, xQÆxQÆÖÏ_Õ hÅ HÍO`« =∞}˜ ™Èáê<åÅ`À, áêÅ~åu J~°∞QÆ∞Å`À,
ѨQÆ_®Å QÆ_»Ñ¨Å`À, á⁄ky# |OQÍ~°∞ `«Å∞ѨÙÅ`À JÅ~å~°∞`«∞#flk.
P ™œ^è•OQÆ}ÏÅÖ’ áêÅ#∞~°∞QÆ∞ =O\˜ U#∞QÆ∞ ^ŒO`åÅ`À KÕÜ«∞|_ç# Ѩ>ˇì=∞OKåÅÃÑ· `≥Å¡x
Ѩ@∞ì Ѩ~°∞ѨÙÅ∞ Ѩ~°z L<åfl~Ú. XHõ „ѨHõ¯ =Ú`åºÅ ѨšH©Å∂, =∞~˘Hõ „ѨHõ¯ ã¨∞=~°‚Ñ‘~îåÅ∂ Ѩ_ç
L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# =ã¨∞Î ã¨OѨ^Œ #O`å Ѩi`«ºlOz ^Õ=Ǩ˙u =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyOk.
532 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú qHõK«Hõ=∞Å ‰õΩ=Ú^Œ ™œQÆOkèHõ |O^èŒ∞~° ã¨∞QÆO^è•#∞|Okè QÆO^èŒ=Ç¨Ï â’aè`«O|∞#∞
#~°qO^Œ x+¨ºO^Œ HõO^Œo`« =∞~°O^Œ ~°ãᨠê# =∞^Œ=kOkOk~° ã¨O^ÀÇ¨Ï ~°≠OHÍ~° ã¨O‰õΩÅO|∞#∞<≥·
K≥Å∞"å~°∞ ÉÏ=ÙÅ∞ QÆey, ѨÙ~°O^Œ~° ã¨∞O^Œs #Ok`«Oɡ·# Hõ~°Ì=∂„â◊=∞O|∞ñ |i`«ºlOz
‰õΩ\˜ÅO|∞Öˇ·# ‰õΩO`«ÅO|∞Å∞ [\˜ÅO|∞Å∞QÍ ^èŒi~ÚOz ã¨~°ã¨fif aO^Œ∞ ã¨~À=~°O|∞ÅO
„k+¨=} ™êfl#O|∞ QÍqOK«∞K«∞ #∞„QÆ`«áÈÉèÏ~°O|∞#O QÆ$jÉèí∂`« â◊s~°Ü≥ÿ∞ x[‰õΩ=∂~°∞O_»∞#∞
„|ã¨#fl =^Œ#∞O_»∞#∞ QÆÑ≤Å <å=∞^èÕÜ«ÚO_»∞#∞ #QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨=∞ã¨Î #ºã¨Î zO`«#ÅKÕ
^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ „|"åǨÏ~°∂ѨO ɡ·# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞##∞ #kèHõ"≥·~åQƺO|∞##∞ Ü«ÚHÍÎ#∞ëêª#
*Ï`«Oɡ· „|Ǩχ`åfiáê^ŒHõO|QÆ∞ *Ï˝#O|∞#∞ qâ◊√^Œú =∞#O|∞#∞ QÆey. 1047
* qzÛ# `å=∞~°Ñ¨ÓÅ∂, qHõã≤Oz# HõÅ∞= ѨÓÅ∂, qá⁄Êi# ™œQÆOkèHõ ѨÙëêÊÅ∂ QÆ∞ѨC QÆ∞ѨC#
ã¨∞QÆO^è•Å#∞ "≥Å[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅÖ’ ѨÓz# Ѩ^•‡ÅÖ’ á⁄Oyá⁄~°ÖË uÜ«∞ºx ѨÓ^Õ<≥Å∞
Hõ_»∞Ѩ٠xO_® „`åy QÆO_»∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ ~°≠OHÍ~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. J@∞=O\˜ JO^•Å`À xO_ç
ã¨∞~°ã∞¨ O^Œ~∞° ʼnõΩ Ãã·`O« P#O^•xfl JOkOKÕ Hõ~=Ì° ∂„â◊=∂xfl =^ŒeÃÑ\˜ì ^Õ=Ǩ˙u `«áÈnHõΔ =Ç≤ÏOzOk.
P"≥∞ <˘‰õΩ¯Å <˘‰õΩ¯Å zHõ¯x t~À*ÏÅ∞ [_»Å∞ QÆ\Ïì~Ú. ã¨~°ã¨fif #kÖ’x aO^Œ∞ ã¨~À=~°OÖ’
=ÚѨÓÊ@ÖÏ =∞O„`«ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ ™êfl#O KÕÜ∞« ™êyOk. `«áÈxÜ«∞=∞O=Å¡ P"≥∞ â◊s~°O ÉÏQÍ zH˜¯ Hõ$tOz
áÈ~ÚOk.
^Õ=Ǩ˙u `«# Hõ_»∞ѨÙ# HõÑ≤Å=¸iÎÜ≥ÿ∞ J=`«iOz# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x UHÍ„QÆz`«ÎO`À J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ ^蕺#O KÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ìOk. P"≥∞ÉèíH˜Î JYO_»"≥∞ÿ „Ѩ"åǨÏ~°∂ѨO =Ç≤ÏOzOk. P"≥∞
Z^ŒÖ’ "≥·~åQƺO ‰õΩ^Œ∞~°∞‰õΩOk. Ѩiâ◊√^Œú =∞#ã¨∞¯~åÖˇ·# ^Õ=Ǩ˙uH˜ ã¨∞Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# J#∞ëêª#O`À
„|Ǩχ*Ï˝#O „áêÑ≤ÎOzOk.
ã‘. J#Ü«∞O|∞ <å`«‡<åÜ«∞‰õΩñ_»∞#∞ qâ◊fi`À =ÚY∞ñ _»#O`«∞ñ_»∞ñ |~°=Úñ_»∞ #AO_»∞
K«`«∞~°∞O_»∞ x[Ѩi*Ï˝# náêO‰õΩ~° =∞Ç≤Ï=∞ x~°ã¨Î ã¨=∞ã¨Î Éèí∂i
=∂Ü«∂O^èŒHÍ~°∞ñ _»"Õ∞Ü«Úñ _ôâ◊fi~°∞ñ _»QÆ∞ <å Ѩ~°„|ǨχO|∞#O ^Œq~°`«
|^Œú`«`«Îfi *Ï˝# Ѩ~°`«KÕ x~°∞‡HõÎ r= ÉèÏ==Ú# qt+¨ìÜ≥∂QÆ
`Õ. Éèí=ºã¨O„áêѨΠx~°‡Å „|ǨχÉèÏ=, =ÚÅ#∞ QÆey ã¨=∂kèKÕ <≥Åq∞ñ ^Œ#~°∞
#ѨÙ#~å=$`«Î =∞QÆ∞ „uQÆ∞}„Ѩ^è•#, `«`«Îfi=ÚÅ <˘Ñ≤Ê ã¨O`«`À^•~°xÜ«∞u. 1048
* ^Õ=Ǩ˙u J#∞Hõ} Δ =¸ P`«‡Å‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, J#O`«∞_»∂, JkfifÜ«Ú_»∂,
JA_»∂, bÖÏq<Àn, q*Ï˝#nѨHÍO`«∞Å =∞Ç≤Ï=∞`À J*Ï˝<åO^èŒHÍ~åxfl áê~°^ÀÖË"å_»∂, J"Õ∞Ü«Ú_»∞,
JdÖËâfi◊ ~°∞_»∂ J~Ú# Ѩ~„° |Ǩχ=∞O^Œ∞ =∞#ã¨∞û ÅQÆflO KÕãO≤ k. x~°O`«~"° ∞≥ #ÿ x+¨`
ª À P"≥∞‰õΩ x~°‡Å"≥∞#ÿ
`«`«Îfi*Ï˝#O JÅ=_çOk. r=ÉèÏ=O `˘ÅyOk. ^≥·=ÉèÏ=O HõeyOk. Ѩ~°„|Ǩχ`À ã¨=∂kè ã≤kúOzOk.
ѨÙ#~å=$uÎ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# „Ѩ=$uÎ U~°Ê_çOk.
`Õ. HõÅÅñ ^Àñz# =ã¨∞Îã¨OѶ¨∞=ÚÅ, "Õ∞Å∞, H˘x Hõ#∞OQ˘#ñQÍ ÖËx =∞#∞A áÈe¯ñ
ÉÁÅñu `«# Ü«∂`«‡ =∞éz ~Ú=ڇŠã¨^èŒ∂=∞, "≥∞ÿ# áê=‰õΩQÆu #∞O_≥ #O`«Ö’#. 1049
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 533
* HõÅÖ’ Hõ#∞Q˘#fl =ã¨∞Î=ÙÅhfl "Õ∞Å∞H˘#fl J#O`«~°O Hõ#∞Q˘#ÖËx =∂#=ÙxÖÏQÍ ^Õ=Ǩ˙u
`«# Jã≤Î`åfixfl =∞~°z áÈ~ÚOk. á⁄QÆÖËx JyflÖÏQÍ „ѨHÍtOzOk.
Hõ. QÆ∞~°∞Ü≥∂QÆ â◊H˜Î KÕ #O, |~° `«Å=Ú# ÔHQÆã≤ ã¨`«¯$áê=∞Ü«Úñ_»QÆ∞ <å
Ѩ~°"åã¨∞^Õ=Ù K«~°}ÏO, |∞~°∞Ç¨Ï Ü«ÚQÆ#ºã¨Î z`«Î=Ú QÆÅk Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 1050
* JYO_»"≥∞ÿ# Ü≥∂QƄѨÉèÏ=O =Å¡ P"≥∞ =∞#ã¨∞û PHÍâßxH˜ ZQÆã≤ Ѩ~°=∞ Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_≥·#
Ѩ~°"åã¨∞^Õ=Ùx K«~°}Hõ=∞ÖÏÅÖ’ qb# =∞~ÚOk.
=. W@∞¡ HõÑ≤Ö’HõÎ=∂~°æO|∞# ^Õ=Ǩ˙u NǨÏiÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅÃã, #Ü«∞ºOQÆ<å~°`«flO|∞ "≥∂HõΔO|∞#‰õΩO
[x# ˆHΔ„`«O|∞ ''ã≤kúѨ^ŒO—— |#∞¿Ñ~°O |~°ñy „Ѩã≤kú =Ç≤ÏOK≥, JO`« #Hõ¯_»ñ QÆÑ≤Å∞O_»∞ `«e¡KÕ`«
##∞*Ï˝`«∞O_≥· ã≤^Œú Kå~°} QÆO^èŒ~åfiѨû~À=Úx x=Ç¨Ï ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ ã¨=Ú„^Œ∞xKÕ`«
^Œ`åÎ~°›} ѨÓ*Ï xˆH`«#O|∞Å∞ =_»ã≤ ™êOMϺKå~åºaè+¨μì`«O|QÆ∞ Ü≥∂QÆO|∞ #=ÅOaOz
Ö’Hõ„`«Ü«∞ âßOu H˘é‰õΩ ã¨=∂Ç≤Ï`«∞O_≥· ã¨fiÑ≤„`å„â◊=∞O|∞ q_çz Ü«Ú^ŒQ̓ùQÆO|∞#‰õΩO [xÜ≥∞
#x "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞# H˜@x¡ Ü≥∞ñ – ^ŒO„_ô! ~¸ Ü«ÚáêMϺ#O|∞#∞ <å‰õΩ QÀK«iOz#
su h‰õΩO *ˇÑ≤Êu, xk HõÑ≤Å ''^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^ŒO—— |`«ºO`« áê=#O|∞, QÆÑ≤Å „Ѩ}©`«O|∞
#~Ú# Ü≥∂QÆO|∞, nxO |~°=∞ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_≥· Ü≥∞=fiO_»∞ ѨiîOK«∞, <≥=fiO_»∞ q#∞, #\˜ì
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ qQÆ`«áêѨÙÖˇ· QÆ~°∞_» ^èŒfiAO_»~Ú# ѨÙO_»sH͉õΔΩx NK«~°}Ï~°qO^ŒO|∞ÅO
ÉÁO^Œ ∞ ^Œ ∞ ~° x "≥ ∞ ÿ „ `Õ Ü « Ú O_» ∞ q^Œ ∞ ~° ∞ # Ô H é˜ O yOz# q^è Œ O |∞# â◊ √ Hõ Ü≥ ∂ wO„^Œ ∞ O_» ∞
ѨsHõΔ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩO *ˇÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ h Hõ^ä• =$`åÎO`«O|∞ ÃãÑ≤Ê#
qx „ѨÇϨ $+¨ì ǨÏ$^ŒÜÚ« Öˇ· =Úx‰õΩÖ’`«=Î ∂! Éè=í ^•fi‰õÄÊ~°O |QÆ∞ ÉèQí =Æ `«¯^ä•=∞$`«O|∞ „QÀÅ∞K«∞O_»
=∂ =∞#O|∞ÅO ^Œx"À=, kOHõ#∞ ^Œ~°∞"åu =$`åÎO`åÅ∞ =∂‰õΩ qâ◊^ŒO|∞Å∞QÆ qxÑ≤OѨ h=
Ü«∞~°∞›O_» =x Ü«∞_»∞QÆ∞@Ü«Ú. 1051
* D q^èŒOQÍ HõÑ≤Å=∂`« ^Õ=Ǩ˙u HõÑ≤Å∞x LѨ^Õâß#∞™ê~°OQÍ q+¨μ‚^Õ=ÙxÖ’ qb#"≥∞ÿOk. P
ã¨f=∞`«e¡ "≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞H˘#fl Ѩq„`« ˆHΔ„`«O 'ã≤kúѨ^ŒO—J<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ѩã≤kú =Ç≤ÏOzOk.
HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl `«e¡ J#∞[˝ ÔQ·H˘x ã≤^Œ∞úÅ∞ Kå~°}∞Å∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ JѨû~°ã¨Å∞ =Ú#∞Å∞ KÕ¿ã
=O^Œ<åÅ∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂ ã¨=Ú„^Œf~åxH˜ KÕ~å_»∞. JHõ¯_» ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ ã¨=∞iÊOz# HÍ#∞HõÅ∞ ѨÓ[Å∞
„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. ™êOMϺKå~°∞ºÅKÕ ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂#"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ =∂~åæxfl J=ÅOaOKå_»∞. =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ
âßOux „Ѩ™êkOK«_»OHÀã¨O `«O„_çQÍi `«áÈ=<åxfl =^Œe xâ◊ÛÅ z`«ÎO`À L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ „Ѩܫ∂}O
KÕâß_»∞.
WÖÏ K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
<åÜ«∞<å! D LáêMϺ#O <å‰õΩ `Àz# q^èŒOQÍ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. D ''HõÑ≤Å ^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^ŒO——
J`«ºO`« Ѩq„`«"≥∞ÿOk. nx<Õ HõÑ≤Å„áÈHõÎ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆâß„ã¨ÎO JO\Ï~°∞.
534 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D ''HõÑÅ≤ ^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^•xfl—— Z=_»∞ J`«ºO`« ÉèHí ` Θ À Ѩi™î êÎ_À, Z=_»∞ qO\Ï_À – J@∞=O\˜
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å áêáêÅ∞ Ѩ\ÏѨOK«Ö∫`å~Ú. "å~°∞ QÆ~°∞_»^èŒfiA_≥·# Hõ=∞ÖωõΔΩx Náê^Œ Hõ=∞ÖÏÅ#∞
KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
D „Ѩ H Í~° O QÍ "≥ ∞ ÿ „ `Õ Ü « Ú _» ∞ q^Œ ∞ ~° ∞ #‰õ Ω q=iOz# q+¨ Ü « ∂ xfl â◊ √ Hõ Ü ≥ ∂ wO„^Œ ∞ _» ∞
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ qâ◊nHõiOKå_»x ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
D =$`åÎO`«O q#fl â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞Öˇ· ''=ÚhO„^ŒK«O„^•— h
"å„HõÊ"åǨÏ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=`«¯^ä•ã¨∞^è•~°ã¨O ZO`« „`åy<å =∂ =∞#ã¨∞ûʼnõΩ `«$Ñ≤Î HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞. `«xq
f~°∞#@∞¡ `«~°∞"åu =$`åÎO`«O q=~°OQÍ qxÑ≤OK«=Åã≤OkQÍ q#flqOK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. JO^Œ∞‰õΩ h"Õ
`«y# "å_»=Ù'' J<åfl~°∞.
K«. [#Hõã¨∞`å =∞<À q=∞Å ™ê~°ã¨ HÀ=∞Å K«OK«sHõ! K«O
^Œ# â◊~°kO^Œ∞ ‰õΩO^Œ ǨÏ~° `å~° =∞~åà◊ Ѩ\©~° K«O„kHÍ
q#∞`« Ü«∞â’qâßÅ! ~°Ñ¶¨Úg~°! ^Œ~°ã≤‡`« Ѩ^Œ‡Ñ¨„`« Ö’
K«#! x@ÖÏO|Hõ „ѨHõ@ KåѨqYO_»#! =Oâ◊=∞O_»<å! 1052
* ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ ÅÖÏ=∂! N~å=∂! h=Ù *Ï#H©^Õq J=∞Å"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’ qǨÏiOKÕ
„Éèí=∞~åxq. K«O^Œ#O=Öˇ, â◊~°K«ÛO„^Œ∞x=Öˇ, "≥ÚšѨÙ=Ùfi=Öˇ, Ѩ~°=∞t=Ùx=Öˇ, ѨÙÅ∞QÆ_çy# =Ú`«ºO=Öˇ,
~åÜ«∞OK«=Öˇ, =∞OzQÆO^èŒO=Öˇ, "≥<≥flÅ "≥Å∞¡==Öˇ `≥Å¡<≥· ZÅ¡"≥·Ñ¨ÙÖÏ "åºÑ≤Oz# H©iÎQÆÅ"å_»=Ù. z~°∞#=Ùfi
ÖÁeˆH Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù. =ÚHõ¯O\˜ qO\˜x q~°z#"å_»=Ù. ã¨∂~°º =Oâßxfl
JÅOHõiOz#"å_»=Ù.
`«~°Å=Ú :
Ѩ~°=∞áê=#! qâ◊fiÉèÏ=#! ÉÏO^èŒ= „ѨHõ~å=<å!
â◊~°kèâ’+¨}! ã¨`«ºÉèÏ+¨}! ã¨`«¯$áê=∞Ü«∞ Éèí∂+¨}Ï!
^Œ∞i`« `å~°}! ã¨$+≤ìHÍ~°}! ^Œ∞+¨ìÖ’Hõ q^•~°}Ï!
^èŒ~°}˜áêÅ#! ^èŒ~°‡jÅ#! ^≥·`«º=∞~°Ì# MËÅ<å! 1053
* ^Õ"å! h=٠Ѩ~=° ∞áê=#∞_»=Ù. qâ◊fiÉèÏ=#∞_»=Ù. |O^è∞Œ [<å=#∞_»=Ù. h=Ù ã¨=Ú„^Œ[Å â’+¨}∞_»=Ù.
ã¨`«ºÉèÏ+¨}∞_»=Ù! Jáê~°Hõ$áêQÆ∞} Éèí∂+¨}∞_»=Ù. h=Ù ^Œ∞i`åÅ#∞Oz QÆ>ˇìH˜¯™êÎ=Ù. ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∞
ã¨$+≤ì™êÎ=Ù. ^Œ∞O_»QÆ∞Å#∞ peÛ K≥O_®_»∞`å=Ù. h=Ù ^èŒi„ux áêeOKÕ"å_çq. ^èŒ~å‡xfl ÖÏeOKÕ"å_çq.
^≥·`«∞ºÅ#∞ x~°∂‡eOKÕ "å_çq.
=∂ex :
kq[QÆ}=ˆ~}Ϻ! nÑ≤`å#O`«Ñ¨Ù}Ϻ!
„Ѩq=∞Å QÆ∞}*ÏÖÏ! ÉèíHõÎÖ’HÍ#∞áêÖÏ!
 =¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 535
Éèí= uq∞~° k<Õâß! ÉèÏ#∞HÀ\˜ „ѨHÍâß!
‰õΩ=ÅÜ«∞ Ç≤Ï`«HÍs! ÃѶ∂~°^≥·`«º „ѨǨs! 1054
* h=Ù J=∞~°∞ʼnõΩ â◊~°}∞º_»=Ù. ѨÙ}º ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. h ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ x~°‡Å"≥∞ÿ#q.
h=Ù Éèí‰õΩÎÅ#∞ "≥O@#∞O_ç HÍáê_»∞`«∞O\Ï=Ù. ã¨O™ê~°=∞<Õ JO^èŒHÍ~åxfl ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å=Ù. HÀ\˜
ã¨∂~°∞ºÅHÍOu`À "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï=Ù. Ö’HÍʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õÄ~°∞™êÎ=Ù. ^Œ∞+¨μìÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å#∞ áÈHÍ~°∞™êÎ=Ù.
QÆ^ºŒ =Ú : Wk N Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~° Hõ~∞° }ÏHõe`« Hõq`å qz„`« Hˆ ã¨#=∞O„u Ѩل`Ϋ ã¨ÇϨ [áêO_ç`º« áÈ`«<å=∂`«º
„Ѩ}©`«O |~Ú# N=∞ǨÉèÏQÆ=`«O |#∞ =∞ǨѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ q^Œ∞~°huÜ«Ú, q^Œ∞~°∞x
f~å÷Q=Æ ∞#O|∞#∞, #∞^Œ=ú ã¨O^Œ~≈° #O|∞#∞, Q“~°=Ü«∂^Œ= Hõ$ëê‚k x~åº}O|∞#∞, QÆOQÍ^•fi~°O|∞#
q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxO QÆ#∞@Ü«Ú, q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ã¨O"å^ŒO|∞#∞, [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ ÅHõΔ}O|∞#∞,
=∞ǨÏ^•^Œ∞Å ã¨OÉèí= „ѨHÍ~°O|∞#∞, =∞ǨÏ^•^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞ #aè#OkOK«∞@Ü«Ú, q~å_çfi„QÆǨÏ
„ѨHÍ~°O|∞#∞, N =∞ǨÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î HÍ~°}O|QÆ∞ Ѩ^Œ‡ ã¨OÉèí=Ù [#‡„ѨHÍ~°O|∞#∞,
„|Ǩχ`«Ñ¨O|∞#∞, |~°"Õ∞+≤ªH˜ñ |∞O_»sH͉õΔΩO_»∞ „|`«ºHõΔO |QÆ∞@Ü«Ú, „|ǨχHõ$`«O |~Ú#
q+¨ μ ‚ ™ÈÎ „ `« O |∞#∞, QÆ = ∞Å㨠O Éè í = Ùx =∂#㨠㠨 ~ ° æ O |∞#∞, |~° = ∂}∞=ÙŠѨ Ù @∞ì = Ù#∞,
Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=~åk Ö’Hõq™êÎ~°O|∞#∞, QÍÅ k=㨠=∂㨠=`«û~åk x~°‚Ü«∞O|∞#∞, <åÜ«Úó
Ѩi=∂}O|∞#∞, [`«∞~°∞ºQÆ Ñ¨i=∂}O|∞#∞, |^Œ‡ã¨OÉèí=Ù ã¨$+≤ìÉèË^Œ#O|∞#∞, ã¨#HÍ^Œ∞Å
[#‡O|∞#∞, ™êfiÜ« ∞ OÉè í ∞ = =∞#∞=Ù [#‡O|∞#∞, NǨ Ï i =~åǨ  =`å~° O |∞#∞,
Éèí∂=Úº^Œú~°}O|∞#∞, ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O_≥·# ǨÏix q^è•`« ã¨∞Îu~ÚOK«∞@Ü«Ú, ku Hõâ◊ºÑ¨
ã¨O"å^ŒO|∞#∞, QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ ~°∞„^Œ∞xO „|â◊Oã≤OK«∞@Ü«Ú, QÆâ◊ºÑ¨Ù=Å# ku QÆ~°ƒùO|∞
^èŒi~ÚOK«∞@Ü«Úñ, ^Œ„`«ÊÉèÏ=O|∞#‰õΩ "≥éz ^Õ=`«Å∞ „|Ǩχã¨xflkèH˜O [x kuQÆ~°ƒù„ѨHÍ~°O|∞
q#flqOK«∞@Ü«Ú, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ "≥‰· Ωõ O~îO° |∞# Hõ~∞° QÆ∞@Ü«Ú, #O^Œ∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ Hõey ã¨#HÍ^Œ∞Å∞
â◊Ñ≤OK«∞@Ü«Ú, NǨÏi ^Œ~°≈#O|∞#∞, „ÉÏǨχ} „Ѩâ◊Oã¨Ü«Ú, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ ǨÏix #∞uOK«∞@Ü«Ú,
Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩÅ [#‡„ѨHÍ~°O|∞#∞, Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx kyfi[Ü«∞O|∞#∞, ã¨=# =~åǨÏ
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩÅ Ü«Ú^ŒúO|∞#∞, „|Ǩχã¨Î=O|∞#∞, Ç≤Ï~°}ϺHõΔ =^èŒÜ«Ú, #=∞~° QÆ}O|∞Å∞ NǨÏi
#aè#OkOK«∞@Ü«Ú, ǨÏi =~åǨ=`å~° qã¨~°˚#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú#∞, ^Õ=u~°ºV‡#∞ëêº^Œ∞Å
ã¨OÉèí=O|∞#∞, QÆ~°Ì=∞ =∞Ǩ=Úx `«Ñ¨O|∞#‰õΩ ã¨O`«ã≤Oz NǨÏi „Ѩ`«ºHõΔO |QÆ∞@Ü«Úñ,
QÆ~°Ì=ÚO_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞ѨلuÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙uO |i}Ü«∞O |QÆ∞@Ü«Ú, ^Õ=Ǩ˙u
ѨiK«~°ºÅ‰õΩ ã¨O`«ã≤e¡ Hõ~°Ì=ÚO_»∞ x[Ü≥∂QÆ HõeÊ`«O|QÆ∞ q=∂#O|∞#O^Œ∞ xez ã¨Ç¨Ï„ã¨^•ã‘
Ѩi=$`«Ü∞ÿ≥ # ^Õ=Ǩ˙uOQÆ∂_ç ÉèÏ~°`åk =~°O¬ |∞Å∞ QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡~°∞@Ü«Ú, ^Õ=Ǩ˙u Hõ~=Ì° Úx
=Å# QÆ#ºHÍ#=HõO|∞#∞ QÆÑ≤Å∞xO QÆ#∞@Ü«Úñ, ^Œ`«¯#ºHÍ q"åǨÏO|∞Å∞#∞, Hõ~°Ì=Úx
`«áÈÜ«∂„`«Ü«Ú, HõÑ≤Å ^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^ŒO|∞#∞, â◊ÉÏÌk ѨOK«`«<凄`«Å [#‡„ѨHÍ~°O|∞#∞,
„|Ǩ‡O_À`«ÊuÎÜ«Ú, q~å@∞Ê~°∞+¨ Hõˆ~‡O„kÜ«∞ Ѩ~°=∂`«‡ „ѨHÍ~°O|∞#∞, „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨
q"ÕHOõ |∞#∞, <å~åÜ«∞}∞x ã¨~åfiOQÆ ™È΄`«O|∞#∞, ™êOYºÜ≥∂QÆO|∞#∞, ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞#∞, r=Ù#ÔH#·
536 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ~ƒ° ãù O¨ Éè=í „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, [O„^Œã∂¨ ~°º =∂~°Oæ |∞#∞, a`«$=∂~°Oæ |∞#∞, ^Õ=Ǩ˙u x~åº}O|∞#∞,
QÆÑ≤Å =∞Ǩ=Úx ^ŒÑ¨O|∞#‰õΩO [#∞@Ü«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ `«$fÜ«∞㨯O^èŒ=Ú. 1055
* N=∞^£ ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ D =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}Ï Hõe`« Hõq`å qz„`«∞_»∂, ˆHã¨#
=∞O„uQÍi Ѩل`«∞_»∂, ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞º_»∂ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOKå_»∞.
D =∞Ǩ„QÆO^äOŒ Ö’ q^Œ∞~°hu, q^Œ∞~°∞x f~°Ü ÷ ∂« „`«, L^Œ=ú ã¨O^Œ~≈° #O, H“~°= Ü«∂^Œ= x~åº}O,
NHõ$+¨‚ x~åº}O, q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úxx ^Œi≈OK«_O» , q^Œ∞~° "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« ã¨O"å^ŒO, [QÆ^∞Œ `«ÊuÎ
ÅHõΔ}O, =∞ǨÏ^•^Œ∞Å ã¨OÉèí= „ѨHÍ~°O, =∞ǨÏ^•^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x Jaè#OkOK«_»O, q~å_çfi„QÆǨÏ
„ѨHÍ~°O, „|Ǩχ^Õ=Ùx [#‡„ѨHÍ~°O, „|Ǩχ^Õ=Ùx `«Ñ¨ã¨∞û, „|Ǩχ‰õΩ q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõΔO HÍ=_»O,
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx ã¨∞ÎuOK«_»O, K«`«∞~°∞‡Y∞x =∂#ã¨ã¨$+≤ì, Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ [#‡O, Éèí∂Ö’HõO,
Éè∞í =~À¡HOõ , ã¨∞=~À¡HOõ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx q™êÎ~O° † k#, =∂ã¨, ã¨O=`«û~åk HÍÅ x~°Ü ‚ ∞« O, PÜ«ÚóѨi=∂}O,
K«`∞« ~°∞ºQÍŠѨi=∂}O, „|Ǩχ^Õ=Ùx ã¨$+≤Éì ^Ëè #Œ O, ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å [##O, ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù
[##O, NǨÏi =~åǨ=`å~° ^è•~°}O, Éè∂í q∞x L^Œiú OK«_O» , Ü«∞[˝ =~åÇ¨Ï =¸iÎÜ∞ÿ≥ # ǨÏix „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
ã¨∞ÎuOK«_»O, ku Hõâ◊ºÑ¨ÙÅ ã¨O"å^ŒO, Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ ~°∞„^Œ∞}˜‚ „Ѩâ◊Oã≤OK«_»O, ku QÆ~°ƒù^è•~°}O,
^Õ=`«Å∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç „|Ǩχ^Õ=Ùx`À q#flqOK«∞HÀ=@O, ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å "≥·‰õΩO~îåQÆ=∞#O,
[Ü«∞ q[Ü«ÚÅ∞ x~ÀkèOK«_»O, âßѨ„áêÑ≤Î, NǨÏi ã¨O^Œ~°≈#O, „ÉÏǨχ} „Ѩâ◊Oã¨, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ NǨÏix
ã¨Oã¨∞uÎ OK«_O» , Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ Å [##O, Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x kyfi[Ü«∞O, Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ Å
Ü«Ú^ŒúO, „|ǨχãÎ̈=O, Ç≤Ï~°}ϺHõΔ ã¨OǨ~°O, ^Õ=`«Å∞ NǨÏix Jaè#OkOK«_»O, =~åǨ=`å~° qã¨~°̊#O,
^Õ=u~°ºV‡#∞ëêº^Œ∞Å ã¨OÉè=í O, Hõ~=Ì° ∞=∞Ǩ=Úx `«Ñ㨠∞¨ û, NǨÏi ™êHΔÍ`å¯~°O, Hõ~=Ì° Ú_»∞ ^Õ=Ǩ˙ux
q"åǨÏ=∂_»_»O, Hõ~°Ì=Ú_»∞ ^Õ=Ǩ˙u`À Hõeã≤ `«# `«Ñ¨ó „ѨÉèÏ=OKÕ`« xi‡`«"≥∞ÿ# q=∂#Og∞^Œ
qǨÏiOK«_»O, ^Õ=Ǩ˙uH˜ `˘q∞‡k =∞Ok Hõ#ºHõÅ∞, HõÑ≤Å∞_»<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡OK«_»O, Hõ#ºHõÅ
q"åǨÏO, Hõ~=Ì° Úx `«áÈÜ«∂„`«, HõÑÅ≤ ^Õ=Ǩ˙u ã¨O"å^ŒO, ѨOK«`<« 凄`«Å [#‡„ѨHÍ~°O, „|Ǩ‡O_À`«ÊuÎ,
q~å@∞Ê~°∞+¨μx ã¨fi~°∂ѨO, Hõˆ~‡O„kÜ«∞ Ѩ~°=∂`«‡Å ã¨fi~°∂ѨO, „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨ q"ÕHõO, NǨÏi ã¨~åfiOQÆ
™È΄`«O, ™êOYºÜ≥∂QÆO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO, r=Ùx QÆ~°ƒùã¨OÉèí= „ѨHÍ~°O, K«O„^Œ ã¨∂~°º=∂~°æO, Ñ≤`«$=∂~°æO,
^Õ=Ǩ˙u Ѩ~°=∞Ѩ^Œ „áêÑ≤Î, HõÑ≤Å∞x `«áÈ=#QÆ=∞#O J<Õ Hõ^äŒÅ`À ‰õÄ_ç# `«$fÜ«∞ 㨯O^èŒ q∞k.
N Hõ$ëê‚~°Ê} =∞ã¨∞Î.

W
=¸_»= 㨯O^èŒ=Ú 537
538 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
T.T.D. Religious Publications Series N0.639 - A
Price : Rs. 255/-

q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞ HõÖϺ}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ#q. JO>Ë â◊√ÉèÏÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕq. Jq Zxfl

=∂~°∞¡ q<åfl, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ H˘`«ÎqQÍ<Õ LO\Ï~Ú. ÉèÏQÆ=`«O JÖÏO\˜ Ѩq„`«
Hõ^äŒÅ‰õΩ xÅÜ«∞O. D ѨÙ~å}~°`«flO ã¨Ç¨Ï[Hõq áÈ`«# J=∞$`«Ç¨Ïã¨ÎO #∞O_ç =∞^èŒ∞~°
ÉèHí =Î̃ ∞Ü«∞ HÍ=ºOQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’ J=`«iOz# <å\˜#∞O_ô ZO^Œ~À Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ, Hõ=ÙʼnõΩ,
"åˆQæÜ«∞HÍ~°∞ʼnõΩ Láê^ÕÜ«∞"≥∞ÿ, J<ÕHõq^è•Å =∂~°æ^Œ~°≈Hõ"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`ÀOk.
''áÈ`«#fl `≥#∞QÆ∞ŠѨÙ}º¿Ñ\˜—— J#fl qâ◊fi<å^äŒ "åi =∂@Å∞ JHõΔ~°ã¨`åºÅ∞.
áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏQÆ=`åxfl NÔH·=źѨ^•xfl KÕ~°_®xH˜ ~°zOz<å, P „QÆO^ä•xfl
K«kq#"åà◊¡O^ŒiH© ‰õÄ_® "≥∂HΔÍxfl ã≤kúOѨ*Ëâß~°∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’x „ѨuѨ^ŒºO ZO`À
ǨÏ$^ŒºO. `≥Å∞QÆ∞<å@ áÈ`«# QÍi Ѩ^ŒºO <À\˜H˜ ~åx ѨO_ç`«∞_»∞ QÍx, áê=∞~°∞_»∞
QÍx ÖË_»O>Ë Juâ◊Ü≥∂H˜Î HÍ^Œ∞.
JÖÏO\˜ L`«Î=∞„QÆO^äŒ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ã¨O^Õâßxfl, áÈ`«#Hõq`å "≥·tëêì ºxfl,
Z<Àfl "åºÑ¨HÍÅ`À ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º <Õ\ ˜ 'ã¨QÆ@∞=∞x+≤—H˜ „Ѩ`ÕºH˜Oz Ü«Ú=`«~åxH˜
gÖˇ·#O`« ã¨=∞„QÆOQÍ, ã¨~°à◊OQÍ JOkOKåÅ<Õ L^•~åâ◊Ü«∞O`À u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
^Õ=™ê÷#O PO„^èŒ=∞ǨÉèÏQÆ=`åxfl Hõ~°∞}N [O^蕺ŠáêѨܫ∞ºâߢã≤Î QÍi „Ѩ^è•#
ã¨Oáê^ŒHõ`«fiOÖ’ `å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨK«∞iOzOk. D ã¨OѨÙ\ÏʼnõΩ J<ÕHõ=∞Ok
ѨO_ç`«∞Å∞ K«Hõ¯\˜ `å`«Ê~åºxfl ã¨=∞‰õÄ~åÛ~°∞. WѨÊ\˜H˜ S^Œ∞™ê~°∞¡ =Ú„k`«"≥∞ÿ# D
ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ Ѩi+¨¯iOѨ|_ç ѨÙ#~°∞‡„k`«"≥∞ÿ "≥Å∞=_®¤~Ú. áê~î°‰õΩÅ∞ Ü«∞^ä•Ñ¨Ó~°fiO
P^ŒiOK«QÆÅ~°∞!

''ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}Ѷ¨Å~°™ê™êfi^Œ#
Ѩ^Œqñ QÆ#∞ñ_»∞! ~°ã≤HõÉèÏ= q^Œ∞Å∞!——

Published by I.Y.R.Krishna Rao, I.A.S., Executive Officer, T.T.Devasthanams, Tirupati

and Printed at Prajasakti Daily Printing Press, Hyderabad - 500 020.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(K«`«∞~°÷, ѨOK«=∞, +¨+¨ª 㨯O^èŒ=ÚÅ∞)
Ô~O_»= ã¨OѨÙ@=Ú

u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞,

u~°∞Ѩu














POTANA BHAGAVATAMU, with Lucid Prose
Second Volume - 4, 5 & 6 Skandhas

Author : Potana Mahakavi

Prose Rendering : Sri Sanagana Narasimha Swami

Dr. K. Sarvottama Rao
Sri Talamarla Kalanidhi

Edited by : Dr. Jandhyala Papaiah Sastry. "Karuna Sri"

© All Rights Reserved

T.T.D Religious Publication Series No. 639-B

First Edition : 1987

Re-prints  : 1998, 2004, 2005, 2008, 2010
Revised Edition : 2015

Copies : 5,000

Published by
Dr. D.Sambasiva Rao , I.A.S.,
Executive Officer,
Tirumala Tirupati Devasthanams,
Tirupati.

D.T.P
Sri Asangananda Graphics
Sri Vyasasramam, Yerpedu.
Ph:08578-287528

Printed at
 
  
        



    
 
   
 


 


          
  

      

         
        

  
  


  







 

 




 

 
   
   
   

   
   
   

   
   
   

   

   


  

  

   
   

 „Ѩ"ÕtHõ
''MϺu QÆ_çOK«∞ H˘#fl Hõ=Ù ÅO^Œ~°∞ ÖËÔ~! J^Õq∞ z„`«"≥∂
áÈ`«# Ü«∞#flKÀ HõiyáÈ=Ù <≥_»O^Œ† *ÁǨ~°∞ ¿ã`«ÔH·
KÕ`«∞Å∞ ÖËK«∞† D [#=jHõ~°}Ï^Œ∞ƒù`«â◊H˜Î K«∂_»QÍ
<å`«x ¿Ñ~°∞Ö’ QÆÅ^˘! PÜ«∞# ÉèÏQÆ=`å# #∞#fl^À!——

~åA HÍx =∞Ǩ~åA, ~å[ºOÖËx Hõq~åA, ~å[Éè’QÍÅ∞ PtOK«x ~å[~åA, P_»O|~åʼnõÄ

JǨÏOHÍ~åʼnõÄ „`Àã≤~åA =∞# |"≥∞‡~°áÈ`«~åA.
''QÆ∞_»∞Å∞ Hõ\˜ìOK≥ HõOK≥~°¡ QÀѨ~åA
~åQÆ=ÚÅ∞ ‰õÄÔ~Û HÍHõ~°¡ `åºQÆ~åA
ѨÙ}ºHõ$u K≥ÃÑÊ |"≥∞‡~°áÈ`«~åA
~åA b =Ú=Ùfi~°∞#∞ ÉèíH˜Î ~å[º=Ú#‰õΩ.——

J#fl@∞¡ QÀѨ#fl H˘O_»Ö’¡ |O_»Ö’¡ ~å=Ú_çH˜ QÆ∞à◊√§ Hõ\˜ì¿ãÎ áÈ`«#fl `≥Å∞QÆ∞ QÆ∞O_≥Ö’¡ Hõ$+¨μ‚_çH˜
QÆ∞à◊√¡ Hõ\˜ìOKå_»∞. `åºQÆ~åA `«# `«O|∂~å fÔQÅg∞^Œ ''~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ uʼnõΩ}˜‚—— Tˆ~y¿ãÎ áÈ`«~åA
`«# #=Ѩš= HÀ=∞Å â◊Ü«∞ºÅ g∞^Œ Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ uʼnõΩ}˜‚ LÜ«∂ºÅ Å∂yOKå_»∞.
''=∞^èŒ∞=∞Ü«∞ Ѷ¨}˜f<åO =∂~°æ^Œs≈ =∞ǨÏi¬ó—— J#fl ã¨∞Hõq ã¨∂H˜ÎH˜ ã¨O㨯$`«OÖ’ "åb‡H˜ÖÏQÍ
`≥Å∞QÆ∞Ö’ áÈ`«#fl L[˚fiÅ"≥∞ÿ# L^•Ç¨Ï~°}O. ''Hõq`«fi—— =∞<Õ áêÅÖ’ ''ÉèíH˜Î—— J<Õ Ñ¨OK«^•~° HõeÑ≤ ÉèÏQÆ=`«
~°™êÜ«∞ <åxfl áêHõOKÕã≤ Ö’HÍxH˜ JOkOz# J=∞$`«Ç¨Ïã¨ÎO áÈ`«#flQÍik. PÜ«∞# HÍ=ºHõ#ºHõ `≥Å∞QÆ∞
"åi QÆ∞O_≥Ö’¡ ''=∞O^•~° =∞Hõ~°O^•Å∞—— zOkOzOk. `≥Å∞QÆ∞ *Ïux ''x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÖ’¡——
FÅÖÏ_çOzOk.
''q^•º=`åO ÉèÏQÆ=`Õ Ñ¨sHΔÍ—— J<Õ H˘=Ú‡Å∞ uiy# ѨO_ç`«∞ʼnõΩ‰õÄ_® ''H˘~°Hõ~åx H˘Ü«∞º——
J~Ú# ã¨O㨯$`« ÉèÏQÆ=`«O ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx ǨÏã¨Îã¨Ê~°≈`À ''ÉÏÅ~°™êÅO—— QÍ Ñ¨i}q∞Oz ѨšqOz
ѨÙ+≤ÊOz Ѷ¨eOz PÉÏÅQÀáêÖÏxH© ~°™ê#O^•xfl JOkOzOk.
=∞ǨÉèí‰õΩÎ_≥·# áÈ`«#flQÍ~°∞ á⁄Oy ѨÙÅH˜Oz# ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À QÆ*ËO„^Œ"≥∂HõΔOÖ’, "å=∞# K«i„`«Ö’,
„ѨǨ¡^Œ =$`åÎO`«OÖ’, ~°∞H˜‡}© HõÖϺ}OÖ’, #~°HÍã¨∞~°=^èŒÖ’, Hõ$+¨‚bÅÖ’¡, QÀÑ≤HÍ w`åÖ’¡, ‰õΩKÕÖ’áê
 II

MϺ#OÖ’ `« # „Ѩ u Éè Ï áêO_ç ` åºÅ#∞ „Ѩ H õ \ ˜ O z =¸ÖÏxfl ÃÑOz 㨠~ åfiOQÆ ã ¨ ∞ O^Œ ~ ° O QÍ

™êÇ≤Ï`«º=∞Ok~°OQÍ P Ü«∂ Ѷ¨∞\ÏìÅ#∞ fiÛk^•Ì_»∞. H˘xfl KÀ@¡ =¸ÅOÖ’x =¸_»∞ â’¡HÍÅ#∞
=ÚÃÑ·Ê =¸_»∞ Ѩ^•ºÅ∞QÍ „ѨѨOpHõiOKå_»∞.
ÉèÏQÆ=`« Hõq`«fiO x`«º#∂`«#O. ã¨`«ºã¨<å`«#O. J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_»záÈ~Ú<å
|"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`« ÉÏÅ~°™êÅ #=Ѩš"åÅ∞ Ѩã≤"å_»ÖË^Œ∞. Hõ#∞QÆO^Œ ÖË^Œ∞, ÉèÏQÆ=`«O HÀã¨"Õ∞ áÈ`«#fl
QÍ~°∞ ѨÙ\Ïì~°∞. áÈ`«#flQÍi HÀã¨"Õ∞ ѨÓ~°fiHõ=Ù Öˇ=fi~°∂ =Ú@∞ìHÀ‰õΩO_® ÉèÏQÆ=`åxfl J\˜ìÃÑ\Ïì~°∞. `«#‰õΩ
"åºã¨∞Å"åi ÉèÏQÆ=`«O „áêÑ≤ÎOK«@O `«# ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`« qâı+¨O J<åfl~°∞ áÈ`«#flQÍ~°∞. =∞#‰õΩ
áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«O ÅaèOK«@O =∞# [#‡ [<å‡Å ѨÙ}ºqâı+¨O JO\Ï#∞ <Õ#∞.
áÈ`«#flQÍ~°∞ =∞#Ö’ ZO`«QÍ<À Hõeã≤áÈÜ«∂~°∞! =∞#ã¨∞Ö’, =∂@Ö’, áê@Ö’, Ѩ^ŒºOÖ’,
#∞_çHÍ~åÅÖ’, PKå~åÅÖ’ "≥Å∞QÆ∞ÖÏ "≥<≥flÅÖÏ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`«OÖÏ Hõeã≤áÈÜ«∂~°∞! `≥Å∞QÆ∞"åi
x`«ºrq`åÅÖ’, xO_»∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’, LKåÛùfi㨠xâßfi™êÅÖ’ PÜ«∞# xO_ç L<åfl_»∞.
L^ŒÜ«∞ÉèÏ#∞x H˜~°}ÏÅÖ’, Ü«∞^Œ∞H˜â’~°∞x =∞$^Œ∞K«~°}ÏÅÖ’ K«Å¡Å"Õ∞‡ Q˘Å¡ÉèÏ=∞Ö’¡, qÅ∞Ѩ\˜ì#
ã¨`º« ÉèÏ=∞Ö’, =Å¡ "åOQÆ#Å =ÅѨÙÖ’¡, Ñ≤Å#¡ „QÀq Ñ≤Å∞ѨÙÖ’¡ PÜ«∞# HõxÑ≤™êÎ_∞» – qxÑ≤™êÎ_∞» – ''PǨ——
JxÑ≤™êÎ_»∞.
ÉèÏQÆ=`«O qÑ≤Ê`Õ KåÅ∞– ѨÙ@Å∞ uÑ≤Ê`Õ KåÅ∞–
''h‰õΩ<£ „"≥ÚÔH¯^Œ „`≥OѨ"Õ Éèí=Å`«Öò x`åº#∞HõOáêxnè!—— JO@∂<À,
''XHõ ã¨∂~°∞ºO_»∞ ã¨=∞ã¨Îr=ÙʼnõΩ `å <˘H˘¯Hõ¯ñ_≥· `ÀñK«∞ áÈeHõ.....—— JO@∂<À–
''~å"Õ Dâ◊fi~°! HÍ="Õ =~°^Œ! ã¨O~°H˜ΔOK«∞ Éèí„^•`«‡HÍ!—— JO@∂<À–
''Hõ=∞ÖωõΔΩ #iÛOK«∞ Hõ~°=ÚÅ∞ Hõ~°=ÚÅ∞ N<å^äŒ∞ =i‚OK«∞ lǨÏfi lǨÏfi.....—— JO@∂<À–
''Ѷ¨∞#∞ñ _® Éèí∂ã¨∞~°∞ñ _ÕÔQ<À! #_»∞=∞ =∂~°æ„âßO`«∞ñ_≥· zÔH¯<À!.....—— JO@∂<À–
''=x`å! Uq∞ `«Ñ¨O|∞ KÕÃã<˘H˘ D =Oâ◊O|∞ =Oâ◊O|∞Ö’<£.....—— JO@∂<À–

‰õΩOf^ÕqQÍ, PKå~°ºcè+¨μ‡_»∞QÍ, QÆ*ËO„^Œ∞_»∞QÍ, „ѨǨ¡^Œ∞_»∞QÍ, ~°∞H˜‡}© Hõ#ºQÍ, „"ÕÑ¨Öˇ¡ QÀÑ≤HõQÍ

"ÕëêÅ∞ =∂iÛ Q˘O`«∞Å∞ =∂iÛ áÈ`«#flQÍ~°∞ =∞#‰õΩ ^Œ~°≈#q∞ã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞. ÉèÏQÆ=`« áê„`«Å`À
PÜ«∞# `å^•`«‡º =∞@∞=O\˜k.
 III

''<å `À_»<£ „ѨuÉèÏ+¨ ÖÏ_≥^Œ∞, [QÆ<åfl^äŒ∞O_»∞, <å HõO>ˇ h, Éèí∂`«„âı}˜H˜ ~åA ÖËñ_˘Hõ_»∞—— Jx Hõ#flH˘_»∞‰õΩ#∞
QÆkÌOKÕ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∂,
''u~°∞QÆ <Õfl~°^Œ∞ <å^Œ∞ lǨÏfi q#∞=∂ nè=~°º! "ÕÜÕ∞\˜H˜<£—— Jx ѨeHˆ ^•#g~°∞_»∞ |e K«„Hõ=sÎ,
''J=∂‡! =∞#∞fl k#OQÆ <Õ tâ◊√=<À! PñH˘O\˜<À! "≥é˜]<À!—— Jx `«e¡ ^ŒQÆæ~° =Ú^Œ∞ÌÅ∞ QÆ∞i¿ã
ÉÏÅQÀáêÅ∞_»∂,
''`å@OHÍK«Å#O|∞`À Éèí∞[#@^Œúq∞‡Å¡ |O^èŒO|∞`À—— Ѩu"≥O@ Ѩ~∞° "≥`∞« HÎ ˘x =ã¨∞#Î fl N^Õg,
''=∞# ™ê~°kä =∞# ã¨z=Ùñ_»∞... =∞#Å#∞ q_»<å_ç K«xÜ≥∞ =∞#∞*Ïnèâß!—— Jx Hõhflà◊√¡ `«∞_»∞K«∞ H˘O@∂
J#flQÍiH˜ Hõ$+¨‚ x~åº} "å~°Î q#flqã¨∞#Î fl J~°∞#˚ ∞_»∂,
''Pã¨∞~° Hõ$`«ºO|∞ ^èŒ~°‡ =∞QÆ∞<Õ `«O„_ô?—— Jx Ѩل`«Ñ∂¨¶ u J~Ú# Jâ◊fi`å÷=∞#∞ „Ѩtflã¨∞#Î fl áêOKåÅ
~å[Ѩلf,
''J#fl â◊q∞OѨÙ=∞#fl! `«QÆ ^ŒÅ∞¡ñ_»∞ QÍ_çk "Õ∞#HÀ_»Ö∫ =∞#fl#¿ãÜ«∞QÆ^Œ#fl!—— Jx J#flQÍix |u=∂ÖË
^Õ=H©^Õg–– =∞# ǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѷ¨ÅHÍÅg∞^Œ K≥~°QÆx =Ú„^Œ"Õã≤ =∞# Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞ HõÅHÍÅO Hõ^ŒÖÏ_»∞`«∂<Õ
LO\Ï~°∞.
„áêp# Hõ=ÙŠѨ^•ºÅ`À ã¨O=kOKÕ Ñ¨^•ºÅ∞ H˘xfl áÈ`«#fl QÍi ÉèÏQÆ=`«OÖ’ JHõ¯ _»Hõ¯_»
QÀK«i™êÎÜ«∞x XHõ PˆHΔѨ} LOk. Jk "åã¨Î=OQÍ PÖ’z¿ãÎ áÈ`«#fl‰õΩ L`«¯ˆ~¬HÍx JѨHõ~°¬ U =∂„`«O
HÍ^Œ∞. JÖÏ „"åã≤#O^Œ∞=Å¡ áÈ`«#fl QÍiH˜ `«#HõO>Ë Ñ¨Ó~°fiHõ=ÙÅg∞^Œ LO_Õ Ñ¨Ó[ºÉèÏ==¸, P^Œ~åaè
=∂<åÅ∂ Jaè=ºHõÎ =∞=Ù`å~Ú. J@∞=O\˜ q^èŒOQÍ ã¨O=kOKÕ Ñ¨^•ºÅ∞ ѨÓ~°fiHõ=ÙŠѨ^•ºÅ`À ã¨i
ã¨=∂#OQÍ#∂, H˘xfl KÀ@¡ ѨÓ~°fiHõq Ѩ^•ºÅ‰õΩ "≥∞~°∞QÆ∞Å∞ k^ÕÌqQÍ#∂ L<åfl~Ú.
##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩÅ∞ PkѨ~°fiOÖ’ =∞ǨÉèÏ~°`åxfl áêi*Ï`«O`À áÈÅ∞ã¨∂Î D „H˜Ok Ѩ^ŒºO
„"åâß~°∞–
Jq∞`åMϺ#HõâßYÅO ÉÁez, "Õ^•~å÷=∞ÅKåÛùÜ«∞"≥∞ÿ
ã¨∞=∞Ǩ=~°æK«`«∞+¨¯Ñ¨Ù+¨Êq`«u<£ â’aèe¡, Hõ$ëê‚~°∞˚<À
`«Î=∞ <å<åQÆ∞}H©~°Î<å~°÷ Ѷ¨Å"≥∞ÿ, ^≥·fiáêÜ«∞<À^•º# *Ï
`« =∞ǨÉèÏ~°`« áêi*Ï`« =∞=∞~°∞<£ ^è•„fã¨∞~° „áê~°÷º"≥∞ÿ. (Pk. 1–64)
 IV

##flÜ«∞ºQÍig∞k Q“~°=O`À PÜ«∞# ÉèÏ"å<Õfl ã‘fiHõiOz áÈ`«#fl `«# ÉèÏQÆ=`åxfl HõÅÊ`«~°∞=Ù`À

áÈÅ∞ã¨∂Î J@∞=O\˜ =∞`ÕÎÉèÏ<Õfl #_çÑ≤OKå~°∞. z`«ÎyOK«O_ç–
Åe`« 㨯O^èŒ=Ú, Hõ$+¨‚=¸Å=Ú, â◊√HÍÖÏáêaè~å=∞=Ú‡, =∞O
AÅ`å â’aè`«=Ú<£, ã¨∞=~°‚ ã¨∞=∞#ã¨∞û*˽ܫ∞=Ú<£, ã¨∞O^Œ~À
[˚fiÅ=$`«ÎO|∞, =∞ǨѶ¨ÅO|∞, q=∞Å "庙êÅ"åÅO|∞ <≥·
"≥ÅÜ«Ú<£ ÉèÏQÆ=`åYº HõÅÊ`«~°∞ ѨÙifi<£ ã¨kÌfi[„âıÜ«∞"≥∞ÿ. (ÉèÏQÆ. 1–20)

##flÜ«∞ºQÍi áêi*Ï`åhfl áÈ`«# QÍi HõÅÊ=$HΔÍhfl áÈeÛK«∂_»O_ç. ##flÜ«∞ºQÍi Ѩ^ŒºOÖ’

~°∂ѨHÍÅOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç# qâı+¨}ÏÅ∞ P~°∞ LO>Ë áÈ`«#fl QÍi Ѩ^ŒºOÖ’ Ѩk qâı+¨}ÏÅ∞ L<åfl~Ú.
ÃÑ·QÍ âı¡ëêÅOHÍ~° ã¨=∂âı¡+¨O`À ~°∂ѨHÍÅOHÍ~°O`À ~°∂Ѩ٠k^Œ∞̉õΩOk. ##flÜ«∞ºQÍi J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡
#_»z# K«H¯õ ^Œ<åŠѨ^ºŒ q∞k. ǨÏ$^•º#=^Œº"≥∞#ÿ D Ѩ^ºŒ O=O\˜ Ѩ^ºŒ O PO„^虌 êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =∞~˘Hõ¯\˜
ÖË^#Œ @OÖ’ Juâ◊Ü∂≥ H˜Î ÖË^∞Œ . D Ѩ^•ºxfl ##flÜ«∞ºQ͈~ qO>Ë ''<åHõO>Ë ÉÏQÍ „"åâß"À~Ú <åÜ«∞<å!——
Jx áÈ`«#flQÍi gѨ٠`«\˜ì Pj~°fikOz LO_Õ"å~°∞.
ã¨OkèHÍ~°ºOHÀã¨O ~åÜ«∞ÉÏiÜ≥ÿ∞ áêO_»=ÙŠѨOѨÙ# ǨÏã≤Î<åѨÙ~åxH˜ qKÕÛã≤# NHõ$+¨μ‚}˜‚
áœ~°HÍO`«Å∞ ™œ^è•„QÍÅg∞k #∞Oz ã¨O^Œi≈OKÕ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ uHõ¯# ™È=∞Ü«∂l D Ѩ^ŒºO „"åâß_»∞–
„áê}O|∞`Àñ QÆ∂_» ~°Hõ¯ã≤ K«#∞flÅ áêÅ∞ „^•q# „áœ_è»ÉÏÅ∞ñ _ç`«ñ_≥!
„"Õe‡_ç Kå}∂~°∞ qé˜z Ö’Hõ=ÚÅ "≥∞zÛOz# Ü«∂ [QÆ*ˇ\˜ì ~Ú`«ñ_≥!
^Œ∞~°fi$`«∞Îñ_»QÆ∞ HõOã¨∞ñ ^Œ∞xq∞ Ü«∂`«x `«O„_çñ |@ìO|∞ QÆ\˜ì# „ѨÉèí∞ q`«O_≥!
ã¨`«ºÉèÏ=∞‰õΩñ ÉÏi*Ï`«O|∞ÃÑ·ñ QÆÅHÀi¯ niÛ# ~°ã≤‰õΩO _ç`«O_≥!
"≥#flÅ∞#∞ QÀÑ≤HÍ z`«Î=$`«Î=ÚÅ∞#∞, #~°ã≤ „=ÚzÛÅ <ÕiÛ# ǨÏi ~Ú`«O_≥!
„â◊√u t~ÀÉèÏQÆ=ÚÅñ ^Œ# ã¨∞ÉèíQÆK«~°} ã¨~°ã≤, *Ï"≥∂^Œ=Ú#∞ QÆ∂~°∞Û K«`«∞~°∞ñ_ç`«ñ_≥!!
(L^Àº. 3–175)
uHõ¯#QÍi D ã‘™êxH˜ ã¨=∂#OQÍ áÈ`«#flQÍ~°∞ =∞~˘Hõ ã‘ã¨Ñ¨^ŒºO „"åâß~°∞. HõOã¨∞x PǨfi#O
JO^Œ∞H˘x =∞^èŒ∞~å #QÆ~åxH˜ q[Ü«∞O KÕã≤# NHõ$+¨μ‚x JHõ¯_ç „ã‘ÎÅ∞ "Õ∞_»Åg∞^Œ #∞Oz K«∂ã¨∞Î#fl
^Œ$â◊º q∞k.
 V

gñ_»>Ë! ~°Hõ¯ã≤ qQÆ`«r=QÆñ[#∞flñ ÉÏÅ∞ „^•q# "Õ∞\˜ ÉÏʼnõΩO_»∞

gñ_»>Ë! #O^Œ∞x "≥ÅñkH˜ [QÆ "≥∞Å¡ =ÚY=∞O^Œ∞ñ EÑ≤# =Ú^Œ∞ÌÖÏñ_»∞
gñ_»>Ë =∞O^ŒÖ’ "≥#flÅ∞ ^˘Oye ^ŒiÊOz "≥∞H˜¯# ^•ñѨsñ_»∞
gñ_»>Ë! Ü«∞Å~ÚOz „"Õ`«Å =∂#O|∞ ã¨∂éÖÏ_ç# Ö’Hõ ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞
gñ_»∞ ÖˉõΩ#fl ѨÙ~° =∞@gã¨÷ÅO|∞, gxñ ÉÁO^Œx [#‡O|∞ qQÆ`« Ѷ¨Å=Ú
gxñ |Å∞Hõx =K«#O|∞ qǨÏQÆ ~°∞`«=Ú, gxñ E_»x K«∂_»∞¯Å∞ =$^äŒÅ∞ =$^äŒÅ∞.
(^Œâ◊=∞.1–1248)

W~°∞=Ù~°∞ =∞ǨHõ=ÙÅ ã‘™êÅ∂ ~°™ÈÅ¡ã`

≤ åÖË. ǨÏã≤<Î åѨÙ~° HÍO`«Å‰õΩ HõxÑ≤ã∞¨ #Î fl"å_»∞ „áœ_è» =Ü«∞ã¨∞¯
_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞. =∞^èŒ∞~å#QÆ~° <ås=∞}∞ʼnõΩ Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã¨∞Î#fl"å_»∞ #=Ü«∞ø=#O`À #=#=ÖÏ_Õ
QÀáêÅHõ$+¨μ‚_»∞. JO^Œ∞=Å¡ áÈ`«#flQÍi Ѩ^ŒºO H˘OK≥O â◊$OQÍ~°O "≥·Ñ¨Ù "≥ÚyæOk. uHõ¯#fl QÍi Ѩ^ŒºOÖ’
J~°÷QÍOcè~°ºO, ÉèÏ="≥·q^茺O Juâ◊Ü«∞OQÍ L#fl=∂@ "åã¨Î=O. J~Ú`Õ áÈ`«#fl QÍi Ѩ^ŒºOÖ’ áê^•Å
"≥Ú^Œ@ ''gñ_»>Ë gñ_»>Ë—— J#fl n~å…O`« Ѩ^•Å∞ áœ~°HÍO`«Å Pâ◊Û~åºhfl, P#O^•hfl, L`«¯O~î°#∂,
L`åûǨhfl "≥Å¡_çã¨∞Î<åfl~Ú. =Úx"Õà◊§ÃÑ· xez, KÕ`«∞Å∞ Kåz, "ÕÅ∞ ÃÑ\˜ì K«∂Ñ≤ã¨∞Î#fl@∞¡ D Ѩ^ŒºOÖ’x
Z`«∞ÎQÆ_»Å∞ ã¨∞ÊùiOѨ*Ëã¨∞Î<åfl~Ú. D Ѩ^•ºxfl uHõ¯#flQÍ~°∞ uÅH˜¿ãÎ ''h Ѩ^ŒºO Jaè#Ü«∞Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ
^Œ~°≈#‰õΩ`«∂ǨÏÖÏxfl Juâ◊~ÚOѨ*Ëã¨∞Î#flk `«=Ú‡_»∂——! JO@∂ áÈ`«#fl#∞ Jaè#OkOz PeOQÆ#O
KÕã¨∞‰õΩO\Ï_Õ"≥∂!
WHõ XˆH ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ #_»z# Zé]#fl áÈ`«#flŠѨ^•ºÅ#∞ ѨijeOK«O_ç.
T+¨~°c[=ÚÖò, Éèíã≤`«Ü≥∂Qƺ Ѷ¨∞$`«O|∞Å∞, +¨O_»Hõ#ºHÍ
<Õfi+¨}=ÚÖò, ѨÜ≥∂kèQÆ`« =$+≤ì`«`«∞Öò, =∞$QÆ`«$+≤‚HÍO|∞ QÆO
_»∂+¨Å∞, ^Œ∞~°æHÍ## Hõ~îÀi`«K«O„kHõ, ÖË_»=¸Hõ ã¨
^•ƒù+¨Å∞ q+¨μ‚=∞OQÆà◊ Hõ^ä•q=ÚMÏ`«∞‡Å ^Œ∞+¨ì[#‡=ÚÖò. (#$ã≤OǨÏ. 5–24)
JO^èÕO^Œ∂Ü«∞=ÚÖò, =∞Ǩ|kè~° â◊OMÏ~å==ÚÖò, =¸Hõ ã¨
„^ŒæO^ä•MϺѨ#=ÚÖò, #ѨÙOã¨Hõ =^èŒ∂HÍOHõΔÖò, Hõ$`«Ñ¶¨∂fl=m
|O^èŒ∞`«fiO|∞Å∞, Éèí㨇ǨÏ=º=ÚÅ∞, Å∞|ú„^Œ=º=ÚÖò, „HÀ_» ã¨
^ŒæO^èŒO|∞Öò ǨÏiÉèíH˜Î =i˚`«∞Å iHõÎ=º~°÷ ã¨O™ê~°=ÚÖò. (ÉèÏQÆ. 7–168)
 VI

ÃÑ· Ô~O_»∞ Ѩ^•ºÅ∞ ǨÏiÉèíH˜Î q=ÚY∞Å â◊√+¨¯rq`åÅ#∞ QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê#"Õ. áÈ`«#flQÍ~°∞ Zé]#fl
QÍi Ѩ^ŒºO K«∂z `«# Ѩ^ŒºO kkÌf~åÛ~°#@OÖ’ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ U Ѩ^ŒºO U Ѩ^ŒºOHõ#fl
q∞#flQÍ LO^À ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ áê~î°‰õΩÖË `ÕÖÏÛe.
áêÅ∞¯iH˜ ™È=∞<å^äŒ∞x D„H˜Ok kfiѨ^Œ ѨO‰õΩÎÅ∞ ѨiH˜OK«O_ç–
H©Δ~åaú ֒ѨÅñ „w_çOK«∞ ǨÏOã¨, QÀ~°∞<Õ Ñ¨_çÜ«∞Å h~°∞ „^•=OQÆñ?
E`« Ѷ¨ÅO|∞Åñ AOaOK«∞ zÅ∞Hõ, „ÉÏu |∂~°∞QÆ∞ „=∂x ѨO_»∞¡ Q˘#∞<≥?
~åHÍ=∞Å *’º`«ûflñ „^•=Ù K«HÀ~°, =∂HÍOHõΔ ¿ãÜ«Ú<Õ pñHõ\˜ñ „^•=?
qi^Œq∞‡ "åã¨# qǨÏiOK«∞ `Õ\˜, ѨiQ˘x ã¨∞_çÜ«Ú<Õ „Ѩ|ƒe q~°∞Å? (|ã¨=. 3–82 ѨÙ@)

áêÅ∞¯iH˜"åi ÃÑ· ѨO‰õΩÎÅ ÉèÏ"åxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ìH˘<Õ áÈ`«#flQÍ~°∞ PO„^èŒ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’

J`«ºO`« „Ѩã≤^Œú"≥∞ÿ# D „H˜Okã‘㨠Ѩ^•ºxfl ã¨O`«iOKå~°∞.
=∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°º=Ú#ñ ^ÕÅ∞ =∞^èŒ∞ѨO|∞ "À=Ù<Õ =∞^Œ#=ÚʼnõΩ?
x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÅñ ^Œ∂ñQÆ∞ ~åÜ«∞OK« K«#∞<≥ `«~°Oy}∞ʼnõΩ?
Åe`«~°™êÅ =Å¡= MÏkÜ≥ÿ∞ K˘‰õΩ¯ HÀ~ÚÅ KÕ~°∞<Õ ‰õΩ@[=ÚʼnõΩ?
Ѩӈ~‚O^Œ∞ K«O„kHÍ ã¨∞Êùi`« K«HÀ~°HõO |~°∞QÆ<Õ ™êO„^ŒhǨ~°=ÚʼnõΩ?

#O|∞*’^Œ~° k=ºáê^•~°qO^Œ, zO`«<å=∞$`« áê# qâı+¨=∞`«Î

z`«Î"Õ∞ su x`«~°O|∞ñ *Ë~°<Õ~°∞Û q#∞`« QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú<ÕÅ? (ÉèÏQÆ. 7–150)
W^ŒiÌ ~°K#« Ö’¡ Uk =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ =¸@QÆ@∞ì`∞« #fl^À, JO^•Å∞ zO^Œ∞`«∞#fl^À „Ѩ`ºÕ H˜Oz K≥Ñʨ =Åã≤#
ѨxÖË^Œ∞.
#~°HÍã¨∞~°∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«@O HÀã¨O NHõ$+¨μ‚_»∞ ã¨`«ºÉèÏ=∂ ã¨"Õ∞`«∞_≥· "≥àÏ¡_»∞. g~° ™ê„`ålu
NHõ$+¨μx‚ KÕu qÅ¡O^Œ∞H˘x #~°‰Ωõ xÃÑ· â◊~Ñ° ~¨ O° Ѩ~Å° ∞ ‰õΩiÑ≤ã∞¨ #Î flk. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ <åK«# ™È=∞<å^ä∞Œ x
L`«Î~° ǨÏi=Oâ◊OÖ’ D Ѩ^ŒºO L#flk.
Jiñ EK«∞<£ ǨÏiñ EK«∞ñ EK«∞Hõ=ÚÅO ^ŒO^ŒO^Œ =∞O^•~° ˆH
ã¨~° =∂ÖÏ =∞Hõ~°O^ŒaO^Œ∞ ã¨eÅ㨺O^ŒO|∞ ÅO^ŒO|∞Öˇ·
 VII

`˘~°ñQÆ<£, |Ü≥∞º^ŒH˘O Q˘H˜O`« `˘ÅñQÆ<£, ^À_ÀÎ â◊~å™ê~°=Ú<£

^Œ~°Ç¨™ê=∞$`«Ñ¨Ó~°=Ú<£ QÆ∞iÜ«ÚK«∞<£ ^Œ#fiOy bÖÏQÆu<£. (L.ǨÏ. 1–162)

ã¨iQÍ W^Õ ã¨O^Œ~åƒùxfl ѨÙ~°ã¨¯iOK«∞H˘x áÈ`«#flQÍ~°∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ÃÑ· Ѩ^ŒºOÖÏO\˜ Ѩ^•º<Õfl

„"åâß~°∞.
Ѩ~°∞ñ EK«∞<£ =~°∞ñEK«∞, <˘OѨ #ÅiOѨ<£, ~À+¨~åQÀ^ŒÜ«∂
q~°`« „Éèí∂‰õΩ\˜ =∞O^ŒÇ¨ã¨=ÚÅ`À, g~°O|∞ â◊$OQÍ~°=Ú<£
[~°QÆ<£, QÆ#∞flÅñ ÔQOѨ٠™⁄OѨ٠|~°ñQÆ<£, [O_®„ã¨Îã¨O^ÀǨÏ=Ú<£
ã¨~°™êÖ’Hõ ã¨=¸Ç¨Ï=Ú<£ <≥éѨÙK«∞<£ [O„^•ã¨º ¿ÇÏÖÏQÆu<£. (ÉèÏQÆ. 10–2–178)

W^ŒÌ~°∞ Hõ=ÙŠѨ^•ºÖ’¡x ã¨xfl"Õâ◊O ã¨=∂#"Õ∞. W^ŒÌ~°∂ =∞`ÕÎÉèí=$`«ÎOÖ’<Õ „"åâß~°∞. W^ŒÌ~°∂

g~°<ås=∞}˜ ã¨`«ºÉèÏ=∂ ã¨fi~°∂áê<Õfl Jaè=i‚OKå~°∞. HÍx z„fHõ~°}OÖ’ ÉèË^ŒO L#flk.
<åK«# ™È=∞<å^ä∞Œ x ã¨`º« ÉèÏ=∞ ‰õΩKå„QÆ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ P"≥∞ "≥∞_»Ö’x =∞O^•~°=∂Å #∞Oz =∞Hõ~O° ^Œ
aO^Œ∞=ÙÅ∞ JO^ŒOQÍ zOk Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. ÃÑ·@H˘OQÆ∞ ~°=O`« *ÏiOk. P"≥∞ "≥O@ "≥O@<Õ
â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å#∂, z~°∞#=ÙfiÅ#∂ =i¬ã¨∂Î #~°HÍã¨∞~°∞}˜‚ NHõ$+¨μ‚}˜‚ qÖÏã¨OQÍ K«∂ã¨∞Î#flk.
Z^Œ∞~°∞QÍ L#fl Jih, „ѨH¯õ <Õ L#fl ǨÏih â◊~å™ê~°O „ѨÜ∂≥ yã¨∂,Î ^Œ~Ç° ¨ ™ê=∞$`«ÑÓ¨ ~°O „Ѩãi¨ ã¨∂Î
K«∂_»@O =~°‰Ωõ ÉÏQÍ<Õ L#flk. P"≥∞ "≥∞_»Ö’x =∞O^•~°=∂Å Ü«∞O^Œe =∞Hõ~O° ^Œ aO^Œ∞=ÙÅ∞ JO^ŒOQÍ
P"≥∞ K«∂K«∞Hõ=ÚÅO^Œ∞ Ѩ_»∞`«∞<åflÜ«∞#@O ~°}~°OQÆOÖ’ g~å"Õâ◊O`À qÖˇ¡‰õΩ¯ÃÑ\˜ì# ™ê„`ålux
ˆH=Å â◊$OQÍ~°^Õ=`«QÍ z„uOK«@OÖ’ H˘O`« J<Òz`«ºO QÀK«iã¨∞Î#flk. ''JO^ŒO^Œ =∞O^•~°
ˆHã¨~°=∂ÖÏ =∞Hõ~°O^Œ aO^Œ∞ ã¨eŠ㨺O^ŒO|∞Å∞—— ZO`« JO^ŒOQÍ L<åfl ǨÏix K«∂_»@OÖ’
ã¨Ç¨Ï[OQÍ LO\Ï~Ú HÍx Jix K«∂KÕ@ѨC_»∞ KåÖÏ Jã¨Ç¨Ï[OQÍ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ
áÈ`«#flQÍ~°∞ ™È=∞#fl Ѩ^ŒºOÖ’x J<Òz`åºxfl ѨiǨÏiã¨∂Î ã¨`«ºÉèÏ=∞Ö’x g~°â◊$OQÍ~åÅ#∞
ã¨iã¨=∂#OQÍ ã¨∞ÊùiOѨ*Ë¿ã Ѩ^ŒºO „"åâß~°∞.
áÈ`«#flQÍi ã¨`º« ÉèÏ=∞‰õÄ_» Ѩ~∞° }©‚ =~°∞}©‚ K«∂zOk. J~Ú`Õ P"≥∞ K«∂ѨÙÅÖ’ J@∞ J}z"ÕÜ∂«
Å<Õ ÉèÏ==¸, W@∞ JÅiOKåÅ<Õ ÉèÏ==¸† J@∞ ~ÀëÈ^ŒÜ«∞=¸, W@∞ ~åQÀ^ŒÜ«∞=¸† J@∞ Hõ#∞flÅ
 VIII

ÔHOѨÓ, W@∞ Hõ#∞flÅ ™⁄OѨÓ, J@∞ K«O_®„ã¨ÎѨ~°OѨ~å, W@∞ ã¨~°™êÖ’Hõ Ѩ~°OѨ~å q~ålÅ∞¡`«∂
L<åfl~Ú. ™È=Úx Ѩ^ŒºOÖ’ â◊~å™ê~°=¸, ^Œ~°Ç¨™ê=∞$`«Ñ¨Ó~°=¸ „Ѩã¨iã¨∞ÎO>Ë J@∞=O\˜ [O@Å∞
áÈ`«# Ѩ^Œº=ÚÖ’ P~°∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. D q^èŒOQÍ ™ê„`ålf z„`«}OÖ’ |"≥∞‡~°"åi =∞`ÕÎÉèíO
<åK«# ™È=∞# =∞`ÕÎÉèíOHõO>ˇ <åÅ∞ÔQ·^Œ_»∞QÆ∞Å∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ "Õã≤Ok.
ÉèÏ㨯~° ~å=∂Ü«∞}OÖ’x Ѩ^•ºÅ‰õΩ ã¨O=kOKÕ Ñ¨^•ºÅ∞‰õÄ_® áÈ`«#fl ÉèÏQÆ=`«OÖ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
ÉèÏ㨯~°∞_»∞ KÕã≤# D „H˜Ok ^ŒO_»HÍ~°}º =~°‚#O K«∂_»O_ç.
ѨÙ}ºK«i„`«∞ñ _»„u=Úx ѨÙOQÆ=Ù g_˘¯x ~å=Úñ _»Oz`å
QÆ}ºQÆ∞}Ïaè~å=Úñ _»∞ѨHõO~î°=Ú#O [x HÍOK≥ ^ŒO_»HÍ
~°}º=Ú, ã≤^Œúã¨OÜ«∞q∞ q~ål`«, Kå~°∞ `«áÈ#∞*Ï`« ã¨
`«∞Ê}º=Ú, x~°‡ÖÏO|∞=~° ѨÙ+¨¯~°Ñ¨Ó~°‚ã¨~À=ˆ~}º=Ú<£. (ÉèÏ.~å. J~°}º.1–2)

W^Õ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ áÈ`«#fl ^ŒO_»HÍ~°}Ϻxfl D q^èŒOQÍ =i‚OKå_»∞.

ѨÙ}∞ºñ_»∞ ~å=∞K«O„^Œ∞ñ_»@ "À~Ú =∞O^ŒO|∞#ñ QÍOK≥ ^ŒO_»HÍ
~°}º=Úñ ^•Ñ¨™È`«Î=∞ â◊~°}º=Ú #∞^Œú`« |i›|~°› ÖÏ
=}º=Ú Q“`«g∞ q=∞Å"åóHõ} Ѩ~°º@# „ѨÉèí∂`« ™ê
^Œ∞æ}º=Ú #∞Å¡ã¨`«Î~°∞ x‰õΩO[=ˆ~}º=Ú #„QÆQÆ}º=Ú<£. (ÉèÏQÆ. 9–267)

W~°∞=Ù~°∞ =∞ǨHõ=ÙÅ∂ XˆH =$`«ÎO XˆH „áê㨠XˆH JO`åº#∞ „áê㨠ã‘fiHõiOKå~°∞. ÉèÏ㨯~°∞_»∞
^ŒO_» HÍ~°}ϺxH˜ Ô~O_»∞ qâı+¨}ÏÅ∞ "Õ¿ãÎ áÈ`«# S^Œ∞ qâı+¨}ÏÅ∞ "Õâß_»∞. J~Ú`Õ L^Œú`« |i›|~°›
ÖÏ=}º=Ú (=∞kOz# =∞Ü«¸~åÅ Ñ≤OKèåÅÖ’x xQÆxQÆÖ`À ‰õÄ_ç#k) J#fl qâı+¨}=¸, LÅ¡ã¨`«Î~°∞
x‰õΩO[=ˆ~}º=Ú ( K«Hõ¯QÍ qHõã≤Oz# K≥@¡`À á⁄^ŒiO_»¡`À xO_ç#k) J#fl qâı+¨}=¸ J~°}ºâ’Éèí#∞
=∞iO`« "≥Å¡_çã¨∞Î<åfl~Ú. JO`ÕH͉õΩO_® ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# QÀ^•=s#k j`«ÅjHõ~åÅ`À xO_ç L#fl^Œ#@O
áÈ`«#flQÍi PO„^è•aè=∂<åxfl Jaè=ºHõÎO KÕã¨∞Î#flk.
D q^èŒOQÍ áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ`À ѨÓ~°fiHõ=ÙŠѨ^•ºÅ`À ã¨O=kOKÕq L#flѨÊ\˜H© Jq ™⁄O`«
qÅ∞=Å∞ ã¨O`«iOK«∞H˘#fl=h, Jk „QÆO^äŒKÒ~°ºO HÍ^Œh, JO^Œ∞=Å¡ áÈ`«#flQÍi Hõq`åfixH˜ Z@∞=O\˜
Ö’@∂ "å\˜Å¡^Œh =∞#‰õΩ J~°÷=∞ø`«∞Ok.
 IX

„Ѩã¨∞Î`«O g∞ Hõ~°Hõ=∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz# „QÆO^äŒO áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O K«`«∞~°÷㨯O^èŒO. D

㨯O^èŒOÖ’ S^Œ∞ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# Ѷ¨∞\ÏìÅ∞– ^ŒHΔÍ^èŒfi~° ^èŒfiOã¨O, „^èŒ∞"ÀáêMϺ#O, Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ K«i„`«O,
„ѨKÕ`«ã¨∞Å =$`åÎO`«O, ѨÙ~°O[<ÀáêMϺ#O J<Õq L<åfl~Ú.
^ŒHΔÍ^èŒfi~° ^èŒfiOã¨OÖ’ t=„^ÀÇ≤ÏÜ≥ÿ∞# ^Œ‰õΔΩx`À ã¨f^Õq WÖÏ JO@∞Ok–
hÅQÆàÏѨ~åkèÜ«∞QÆ∞ h‰õΩñ ^Œ#∂Éèí= <Ò@ KåÅ^•!
KåÅ∞ñ QÆ∞=∞~°Îº! h^Œ∞ `«#∞*Ï`« ##<£ =∞k ã≤QÆ∞æ ѨÙ>ˇì_ç
<ÕflÅ ^èŒ~°<£ =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ <≥Q˘æ#iOK≥_ç "åi [#‡=ÚÖò
QÍÅ∞Ѩ<Õ `«ÅOѨ [#HÍ! ‰õΩ\˜ÖÏ`«‡Hõ! Ü≥∞xfl K«∂_»ñQÆ<£.

=~°=$+¨ˆH`«#∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞ <≥·# ǨÏ~°∞O_»∞ ##∞fl <å

^Œ~° ѨiǨã¨"åHõº=ÚÅ ^ŒHõΔ`«#∂Éèí=! Ü«∞OK«∞ñ aÅfi <Õñ
|∞~°|∞~°ñ ÉÁ‰õΩ¯K«∞<£ =Ú^Œ=Úñ ÉÁO^ŒHõ #~°‡=K«ó ã≤‡`«O|∞Å<£
^˘éñQÆ∞^Œ∞ h `«#∂[ ##∞ ^Œ∞óY=Ú HõO>ˇ#∞ [K«∞Û \ÁѨÊQÆ∞<£. (4–95,96)
HÀáÈ„k‰õΩÎ_≥·# x@ÖωõΔΩx [@#∞Oz L^ŒƒùqOz# g~°Éèí„^Œ∞x ~“„^Œã¨fi~°∂ѨO D q^èŒOQÍ =i‚OѨ
|_çOk.
J„ÉèíO eǨ^Œ„Éèí q„Éèí=∂„Éèí„Éèí=∞ Hõ$hflÅ n~°… â◊s~° =∞=∞~°ñ
„|[fiÅ[˚fiÅ# nѨΠ*ÏfieHÍ*ÏÅ *Ï[fiź=∂# ˆHâ◊=ÚÅ∞ "≥∞éÜ«∞ñ
[O_»kˆQfi^ŒO_» â◊√O_®Éèí ^À~°ÌO_» ™êǨτ㨠^èŒ$`« ¿ÇÏuã¨OѶ¨∞ "≥ÚѨÊ
gHõΔ}„`«Ü«∞Ö’Hõ gHõΔ}^Œ∞ºuÖ’Hõ gHõΔ}`«u ^Œ∞iflsHõΔ =∞QÆ∞K«∞ñ
„QÆHõK« Hõiî# Hõ~åà◊ ^ŒO„+¨ìÅ∞ "≥Å∞OQÆ, Ѷ¨∞# HõáêÖÏã≤÷ =#=∂eHõÅ∞#∞ ^Œ#~°
#dÅÖ’Hõ ÉèíÜ«∞OHõ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞ g~°, Éèí„^Œ∞ñ _»∞^Œ~ÚOK≥ =∂é@ ~°∞„^Œ∞ñ _»QÆ∞K«∞. (4–108)
Ñ≤#`«e¡ KÕã≤# Ѩ~åÉèí"åxH˜ Ѩi`«Ñ≤Oz `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@OHÀã¨O J_»qH˜ =zÛ# „^èŒ∞=‰õΩ=∂~°∞xH˜
<å~°^Œ =∞ǨÏi¬ <å~åÜ«∞}=¸iÎx D ã‘ã¨Ñ¨^ŒºOÖ’ ѨiK«Ü«∞O KÕ™êÎ_»∞.
Ǩ~°H˜s@ ˆHÜ«¸~° HõOHõ} Ѷ¨∞# Éèí∂+¨}∞ñ _®„t`« áÈ+¨}∞O_»∞
ÖÏe`« HÍOpHõÖÏѨ â’aè`« Hõ\˜ =∞O_»Å∞O _»Oz`« ‰õΩO_»Å∞O_»∞
 X

=∞ǨÏhÜ«∞ H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜ Ѷ¨∞$}˜ Kå~°∞„ÔQ·"ÕÜ«∞‰õΩO _®#O^Œ ^•Ü«∞‰õΩO_»∞

ã¨Åe`« Ѷ¨∞#â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^Œ‡ ǨÏã¨∞Îñ_»∞ Éèí∞=#„Ѩâ◊ã¨∞Îñ _»Añ_»∞ñ

QÆ„=∞™œ~°Éèí =#=∂eHÍ^èŒ~°∞O_»∞, ǨÏ`«q"≥∂ǨïO_»∞ #=ºÑ‘`åO|~°∞O_»∞

Åe`« HÍOK«# #∂ѨÙ~åÅOHõ$`«∞O_»∞, x~°uâ◊Ü«∞ ã¨^Œ∞æ}∞ñ_»∞ ^Œ~°≈hÜ«∞`«=Úñ_»∞ (4–251)

QÀ~°∂Ѩ^•è i}˜Ü∞ÿ≥ # Éè∂í ^Õq #∞Oz Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ ã¨=∞ã¨Î ã¨ãº¨ =ÚÅ#∞ Ñ≤uH˜# q+¨Ü∞« g∞„H˜Ok
Ѩ^ºŒ OÖ’ `≥Å∞Ѩ|_çOk.
=∞#∞=Ù#∞ ^Œ∂_»ñ*Ëã≤ QÆi=∞<£ x[áê}˜`«ÅO|∞ bÅ ^À
ǨÏ#=ÚQÆñ *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞ ã¨HõÖ∫+¨^èŒ∞ÅO auÔHO „QÆ=∞O|∞#<£
^Œ#~°ñQÆñ ^Œkfi^èŒO|∞##∞ ^Œ`«Ê$^äŒ∞=`«ûÅÜ≥ÿ∞# Éèí∂q∞Ü«∞O
^Œ#Ü«∞=Ú "å~°∞ "å~°∞#∞ „aÜ«∞O|QÆ∞ HÀ~°∞¯Åñ ÉÁOk ~°∞#flu<£. (4–501)

„Ѩ}Ü«∞HÀѨO =Ç≤ÏOz# `«# „Ñ≤Ü«Ú~åex ѨÙ~°O[#∞_»∞ D q^èŒOQÍ |u=∂Å∞‰õΩO\Ï_»∞–

ã¨~°™È^•~°ã¨∞^è•~° ™ÈѨ=∞=K«âßÛ`«∞~°º ™œÉèÏQƺ"≥∞ÿ,
ǨÏih֒Ѩ=∞ HÀ=∞ÖÏÅHõÜ«Ú`«Oɡ·, q„Éèí=∞ „Éèí∂Å`å
ѨiѨÙ+¨ì ã≤‡`« ã¨kfiÖ’Hõ#=Ú<≥· ÉèÏã≤Å∞¡ Ü«Ú+¨‡#∞‡MÏO
|∞~°∞ǨÏO|∞<£ Éèí=nÜ«∞^•ã¨∞#‰õΩñ |∂ñÉ’}©! QÆ$ѨO EѨ"Õ! (4–791)

„ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOz# f~°∞ z`«ÎyOK«O_ç.

ѨÓx Éèí=`«Ê^•O|∞~°∞Ç¨Ï =¸Åx"åã¨∞Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú "Õ∞
^è•xkè! h qÖ’Hõ#=Úñ ^ŒHõ¯ñQÆ ##º=Úñ QÀ~°<Õ~°∞Î"Õ∞?
=∂x`« áêi*Ï`«‰õΩã¨∞=∞ ã¨∞Êù@ #=º=∞~°O^Œ Å∞|ú â’
ÉèÏ#Ü«∞âßeÜ≥ÿ∞# =∞^èŒ∞ѨO|∞ ÉèílOK«∞<≥ Ü«∞#ºÑ¨Ù+¨Ê=ÚÖò? (4–985)

D „ѨHÍ~°OQÍ K«H¯õ x ã¨xfl"ÕâßÅ`À‰õÄ_ç ÉèHí Θ „ѨÑ`

¨ ∞« ÅÎ #∞ „ѨɒkèOKÕ K«`∞« ~°ã÷ ¯¨ O^èOŒ Ö’x Hõ^ÅŒä xfl
\˜h "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ qxÑ≤Oz#@∞¡ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ qxÑ≤OKå_»∞.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O JHõ~Δ åã¨∞º ÅO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ xq∞`«OÎ ã¨~à° ◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ
 XI

„ѨHõ\˜OKåÅx u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ"å~°∞ ã¨OHõeÊOKå~°∞. D ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ áÈ`«#

ÉèÏQÆ=`«O „áê*ˇ‰Ωõ ì „áê~°OaèOѨ|_çOk. D =∞ǨHÍ~°ºOÖ’ <å‰õΩ J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi
N Z<£. ÅH©Δ‡<å~åÜ«∞}, S.U,Zãπ., QÍiH˜ <å #=∞ã¨∞û=∂O[Å∞Å∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞.
J#∞"å^Œ ÉèÏQÍÅxflO\˜h ѨijeOz Ѩi+¨¯iOz UHõã¨∂„`«`« HõeÊOKÕ ÉèÏ~°O <å g∞^Œ LOz#
_®Hõì~ü ~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ, Ñ≤.P~ü.F., QÍiH˜ <å Jaè=O^Œ<åÅ∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ <å‰õΩ
ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞Î#fl N ÔH. ã¨∞Éσ~å=Ù, Z_ç\~ü QÍiH˜ <å Hõ$`«[˝`å ѨÓ~°fiHõ Jaè"å^•Å∞.
D 㨯O^è•xfl ã¨~°à◊QÆ^ŒºOÖ’ J#∞=kOz#"å~°∞ N â◊#QÆ# #~°ã≤OǨϙêfiq∞, ZO,U., QÍ~°∞.
Nâ◊#QÆ#"å~°∞ ã¨∞„Ѩã≤^Œú Hõ=ÙÅ∞. =∞Oz=HõÎÅ∞. „Ѩã¨∞Î`«O g~°∞ q[Ü«∞"å_» PO„^èŒ ÅÜ≥∂ÖÏ HõàÏâßÅÖ’
PO„^èÀѨ<åºã¨‰õΩÅ∞QÍ L<åfl~°∞. N #~°ã≤OǨϙêfiq∞QÍi QÆ^•º#∞"å^ŒO ã¨~°ã¨OQÍ ã¨~°à◊OQÍ
=¸Åq^èÕÜ«∞OQÍ H˘#™êyOk.
D „QÆO^ä•xfl =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~ü N q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ QÍiH©,,
"åi ã≤|ƒOkH© <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
=Ú„^•~åHõ™Δ êÅ∞ ^˘~°Å‰õΩO_® ã¨ÇϨ „™ê‰õΩΔ Öˇ· „ѨÓѶ٨ Å∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ N=Úk=iÎ H˘O_»
=∂Kå~°∞ºÅ"åiH©, N=ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚ âß„ã≤ÎQÍiH˜h ^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«y#@∞¡ „ÃÑãπ HÍÑ‘
ã≤^ŒúOKÕã≤ ~ÚzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚ ZO.U., ZO.Ѷ≤Öò. ‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.

Éè=í nÜ«Ú_»∞
Hõ ~ ° ∞ }N
u~°∞Ѩu, „Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
10–2–86 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
 q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
<åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú (1–238)
q+¨Ü«∞=Ú Ñ¨Ù@
„Ѩ"ÕtHõ ––– 1–11
"≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞ ѨلuHõÅ =Oâ◊q™êÎ~°O|∞ ^≥Å∞ѨÙ@. ––– 1
Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu ã¨O`«u ––– 3
^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ã¨O`«u ––– 8
Dâ◊fi~°∞#‰õΩ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ q~À^èŒ=Ú ã¨OÉèíqOK«∞@ ––– 10
^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ ^•HΔÍÜ«∞}˜ Ü«∞K«Û\˜H˜ñ É’=Ù@ ––– 16
t=Ùñ_»∞ g~°Éèí„^Œ∞xKÕñ ^ŒHõΔÜ«∞[˝O|∞ ^èŒfiOã¨O|∞ ¿ã~ÚOK«∞@ ––– 29
^Õ=`«Å∞ g~°Éèí„^•^Œ∞ÅKÕñ |~ål`«∞Öˇ· „|Ǩχ`À q#flqOK«∞@ ––– 33
„|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ^ŒH˜Δ}Ï=¸iÎ ~°∂ѨÙO_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 37
Dâ◊fi~°∞O_»∞ „|Ǩ‡^Œ∞ÅKÕñ „ÉÏi÷O`«∞_≥· ^ŒHΔÍ^Œ∞Å ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ ––– 41
^ŒHΔÍ^Œ∞Å∞ q+¨μ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 46
„^èŒ∞"ÀáêMϺ#=Ú ––– 56
„^èŒ∞=Ùñ_»∞ <å~°^ÀѨ^Õâ◊O|∞ =_»ã≤ `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú@ ––– 59
™êHΔÍ`«¯iOz# ÉèíQÆ=O`«∞x „^èŒ∞=ÙO_»∞ ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 70
„^èŒ∞=ÙO_»∞ =∞~°Å ^Œ# ѨÙ~°O|∞#‰õΩ =K«∞Û@ ––– 77
„^èŒ∞=ÙO_»∞ ‰õΩÉË~å#∞K«~°∞Öˇ·# QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ`À Ü«Ú^Œú=Ú ¿ãÜ«Ú@ ––– 82
JOQÆѨل`«∞O_»QÆ∞ "Õ#∞x K«i„`« ––– 101
Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ QÀ~°∂Ñ≤}˜Ü«∞QÆ∞ Éèí∂q∞=Å# <À+¨^èŒ∞Åñ a^Œ∞‰õΩ@ ––– 119
Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ Ü«∞â◊fi"Õ∞^èŒO|∞ ¿ãÜ«Ú<≥_» xO„^Œ∞O_»â◊fi=Ú #ѨǨÏiOK«∞@ ––– 128
<å~åÜ«∞}∞O_»∞ „Ѩã¨#∞flO_≥· Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ ––– 134
Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ ã¨ÉèÏã¨^Œ∞ʼnõΩ ã¨^Œú~°‡=ÚÅ #∞Ѩ^ÕtOz „ÉÏǨχ} „Ѩâ◊O㨠¿ãÜ«Ú@ ––– 142
Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ ã¨#HÍ^Œ∞ Å~°∞QÆ∞^≥OK«∞@ ––– 151
Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ *Ï˝# "≥·~åQƺ=O`«∞O_≥· =ÚH˜Î<˘O^Œ∞@ ––– 161
~°∞„^Œ∞O_»∞ „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ Ü≥∂QÍ^Õâ◊=∞#∞ ™È ΄`«=ÚO ^≥Å∞Ê@ ––– 172
<å~°^Œ∞O_»∞ „áêp#|i›H˜ *Ï˝#=∂~°æ=Ú#∞ ^≥eÜ«∞ñ*ËÜ«Ú@ ––– 183
ѨÙ~°O[<ÀáêMϺ#=Ú ––– 184
„ѨKÕ`«ã¨∞Å `«Ñ¨O|∞#‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@ ––– 220
 S^Œ= 㨯O^èŒ=Ú (239–364)
„Ѩ^äŒ=∂âßfiã¨=Ú
„Ѩ"ÕtHõ ––– 241
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞x K«i„`«=Ú ––– 247
ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ |∞∞+¨ÉèÏ=`å~° "≥∞`«∞Î@ ––– 260
Éèí~°`ÀáêMϺ#=Ú ––– 278
=$+¨Å ~å[Éèí$`«∞ºÅ∞ HÍo|eH˜ Éèí~°`«∞x Q˘OáÈ=Ù@ ––– 290
Éèí~°`«∞O_»∞ ~°Ç¨˙QÆ}∞x =∂@ʼnõΩ „|`«∞º`«Î~°O|∞ eK«∞Û@ ––– 294
kfifÜ«∂âßfiã¨=Ú
â◊√HõÜ≥∂y Ü«ÚѨ^Õâ◊=Ú# ^≥eÊ# Éèí∂QÀà◊ x~°‚Ü«∞=Ú ––– 313
ÉèíQÆ} q+¨Ü«∞=Ú ––– 336
â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩñ ^≥eÃÑ_ç #~°HõÖ’Hõ =~°‚#=Ú ––– 355

P~°= 㨯O^èŒ=Ú (365–536)

„Ѩ"ÕtHõ ––– 367
+¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ ...... 380
Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ...... 381
J*Ïq∞à’áêMϺ#=Ú ....... 386
q+¨μ‚^Œ∂`« Ü«∞=∞^Œ∂`«Å ã¨O"å^Œ=Ú ...... 389
^Œ‰õΔΩ_»∞ HÍqOz# ǨÏOã¨QÆ∞ǨϺO |#∞ ã¨Î=~å[=Ú ...... 423
<å~°^Œ∞O_»∞ â◊|àÏâ◊√fiʼnõΩ x=$uÎ =∂~°æO|∞ #∞Ѩ^ÕtOK«∞@ ...... 435
^Œ‰õΔΩO_»∞ <å~°^Œ∞x â◊Ñ≤~ÚOz „Ѩ*Ïã¨~°æO ÉÁ#iOK«∞@ ––– 437
^Õ"åã¨∞~° Ü«Ú^Œú „áê~°OÉèí=Ú ––– 447
N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ=K« „áê~°OÉèí=Ú ––– 452
=$„`åã¨∞~° =$`åÎO`«=Ú ––– 462
z„`«ˆH`«∂áêMϺ#=Ú ––– 502
z„`«ˆH`«∞O_»∞ `«Ñ¨O ÉÏK«iOz ÉèíQÆ=„`«Ê™ê^ŒO|∞ <˘O^Œ∞@ ––– 511
z„`«ˆH`«∞O _ôâ◊fi~°kèHͯ~°O|∞# Q“iKÕ âßѨ "≥ÚO^Œ∞@ ––– 518
ã¨q`«$ =Oâ◊ „Ѩ=K«<åk Hõ^äŒ ––– 524

c
áÈ`« # Éè Ï QÆ = `« =
(K«`«∞~°÷, ѨOK«=∞, +¨+¨ª 㨯O^èŒ=ÚÅ∞)
Ú
Ô~O_»= ã¨OѨÙ@=Ú
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
<åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú
N qÅã≤`«^èŒ~°}©`«#
Ü«∂=^Œ# ã¨~À[ "åã¨~åkèѨ! ã≤`« ~å
r=^Œà◊#Ü«∞#! xdÅ ^èŒ
~å=~° #∞`«! ã¨∞QÆ∞}^è•=∞! ~åѶ¨∞=~å=∂! 1
* JO^Œ"≥∞ÿ# ã‘`å^Õq =ÚY=∞<Õ Ñ¨^Œ‡=Ú#‰õΩ ã¨∂~°∞ºx=O\˜ "å_®! `≥Å¡ `å=∞~°Ñ¨Óˆ~‰õΩÅ=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_®! ã¨=∞ã¨Î~åAÅ KÕ`« á⁄QÆ_»|_Õ ã¨^Œ∞æ}ÏʼnõΩ ™ê÷#=∞~Ú#"å_®! ~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊ÅÖÏ=∂!
N~å=∂!
=. =∞ǨÏhÜ«∞QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x„âı+¨μªÅ‰õΩ xdŠѨÙ~å} "åºMϺ# "≥·Ysã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@x¡ Ü≥∞: #@∞¡ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μOì _≥#· ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞O _ç@x¡ Ü≥∞. 2
* Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}=ÚÅ∞ Hõey# P =Úhâ◊fi~°∞Å`À ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~å}ÏÅ#∞ q=iOK«@OÖ’ <Õ~°ÊiÜ≥ÿ∞#
ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
J`«_»∞ „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤ ѨsH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
–: "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞ѨلuHõÅ =Oâ◊q™êÎ~°O|∞ ^≥Å∞ѨÙ@ :–
ã‘. [#<å^äŒ! q#∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ#∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =Úx<å^äŒK«O„^Œ∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ =∞~°Å
™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù# Hõi÷ â◊`«~°∂Ѩ=Å##∞ QÆ∂ñ`«∞Å∞ =Ú=Ùfi ~å‰õÄu ^Õ=
Ǩ˙u „Ѩã¨∂`«∞Å∞ <˘#~°ñ „aÜ«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å∞ ##∞ `«#Ü«∞Ü«ÚQÆ=Ú
[x~ÚOz ~°O ^Œ„QÆã¨OÉèí=Ü≥ÿ∞# Ü«∂‰õÄux ã¨∞=∞Ç≤Ï`« „ÉèÏ`«$=∞ux
`Õ. ^Œ#‰õΩ ã¨O`å#qã¨Î~å~°÷O|∞QÍñQÆñ, |∞„uÎHÍ^èŒ~°‡ "≥ÚOk Ü«∂ ѨÙ=ÙfiñÉ’ñ_çñ
„|Hõ@=¸iÎ ~°∞z„Ѩ*ÏѨuH˜ xK≥Û, =∞#∞=Ù =Ú^Œ "≥ÚOk â◊`«~°∂Ѩ Ü«∞#∞=∞uOѨ. 3
* ~å*Ï q#∞. q^Œ∞~°∞x`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞. ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ
â◊`«~°∂Ѩ J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ P‰õÄu, ^Õ=Ǩ˙u, „Ѩã¨∂u J<Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∂† „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞,
2 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∂ [x‡OKå~°∞. "åiÖ’ ÃÑ^ŒÌ ^≥#· P‰õÄux =∞#∞=٠ѨلuHÍ^è~Œ å‡xfl
P„â◊~ÚOz ''~°∞z—— J<Õ „Ѩ*ÏѨuH˜ WzÛ ÃÑO_ç¡ KÕâß_»∞. P‰õÄuH˜ ™È^Œ~°∞Å∞ L#flѨÊ\˜H© `«# ã¨O`å#O
qãÎ̈iÅ¡@O HÀã¨O ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=٠ѨلuHÍ ^èŒ~å‡xfl áê\˜OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ =∞#∞=Ù ÉèÏ~°º â◊`«~°∂Ѩ
P#O^ŒO`À JOwHõiOzOk.
=. J@∞¡ q"åǨÏOɡ·# ~°∞z„Ѩ*ÏѨu „|Ǩχ=~°Ûã≤fiÜ«Úñ |iѨÓ~°‚ QÆ∞}∞O_»∞#∞ QÍ=Ù#ñ l`≥ÂÎHÍ„QÆ`«O
*Ëã≤ Ü«∂‰õÄu Ü«∞O^Œ∞ Nq+¨μO‚ _»∞ Ü«∞[˝~∂° Ѩ^~Œè ∞° O _»Q∞Æ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞QÆ#∞ [QÆnâ◊fii Ü«∞QÆ∞ <åk
ÅHΔ̃‡ Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡#‰õΩ x`åº#áê~Úx QÍ=Ù#ñ ^Œ^ŒOâ◊O|∞# ^ŒHΔ̃} Ü«∞#∞ Hõ#ºHÍ ~°`«flO|∞QÆ#∞
q∞^ä∞Œ #O|∞ ã¨OÉèqí OK≥† #O^Œ∞ ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙO_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞O _»Q∞Æ K«∞ñ |∞„uÎHÍѨل`«∞OÎ _»∞#∞,
q`«`` « *Õ ’^è#Œ ∞O_»∞#∞, N q+¨μ=‚ ¸iÎ ~°∂ѨÙO_»∞#∞ #QÆ∞ Ü«∞A˝xñ ^Œ# QÆ$ǨÏO|∞#‰õΩñ ^≥zÛÜ«ÚxK≥†
~°∞zÜ«Úñ QÍ=∞QÆ=∞# Ü≥ÿ∞# ^ŒH˜Δ} Ü«∞#∞ Hõ#ºHÍÖÖÏ=∞O|∞#∞ ^Œ# Ü≥Ú^ŒÌ# xeÃц #O`« ã¨HõÅ
=∞O„`åkè ^Õ=`« Ü«∞QÆ∞ NÜ«∞A˝O_»∞ ^Œ#∞ñ |uQÆO QÀÔ~_»∞ ^ŒH} Δ˜ Ü«∞#∞ Hõ#ºHõO |i}Ü«∞O|Ü≥∞º†
"å~° ÖÏkq∞^ä∞Œ #O|∞ QÍ=Ù# #k x+≤^OúŒ |∞ Q͉õΩO_≥ #x K≥ÑÊ≤ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O_»∞ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.4
* ~°∞z „Ѩ*ÏѨu „|Ǩχ `Õ[ã¨∞û HõÖ"å_»∞. ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÜ«∞O^Õ
ÅQÆflO KÕã#≤ "å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ J`«xH˜ P‰õÄuÜ«∞O^Œ∞ N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ''Ü«∞A˝_∞» —— J#∞ ÑÙ̈„`«∞_»∞QÍ [x‡OKå_»∞.
[QÆ<å‡`« J~Ú# PkÖH˜‡Δ q+¨μ=‚ Ù#∞ ZѨC_»∂ q_çz LO_»^∞Œ QÆ#∞Hõ `«# JOâ◊`À ''^ŒH} Δ˜ —— J#∞ Hõ#ºHõQÍ
[x‡OzOk. ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∞ ZO`À ã¨O`À+≤Oz `«# ‰õÄ`«∞i ‰õΩ=∂~°∞_»∂, J`«ºO`« `Õ*’=O`«∞_»∂, N
q+¨μ^‚ =Õ Ùx J=`å~°=¸, J~Ú# Ü«∞A˝x `«# ~ÚO\˜H˜ `≥K∞« Û‰õΩ<åfl_»∞. ~°∞z„Ѩ*ÏѨu HÍ=∞QÆ=∞# J~Ú#
^ŒH}
Δ˜ #∞ `«# ^ŒQ~æÆ <° Õ xÅ∞ѨىõΩ<åfl_»∞. Ñ≤=∞‡@ Ü«∞A˝_∞» `«#∞fl Éè~í Qΰ Í HÀi# ^ŒH}
Δ˜ #∞ KÕÑ\
¨ Ïì_»∞. "å~°∞ W^Œ~Ì ∂°
Pk^ŒOѨ`∞« Å∞ HÍ=@OKÕ`« P J<åfl K≥Öà¡ˇ ¡◊ ÃÑo§ Ö’Hõq~°∞^ŒOú HÍÖË^∞Œ .
Hõ. nè=∞Ç≤Ï`«! Ü«∞O`«"å~°Å, Ü«∂=∂YºÅ∞ QÆÅ∞QÆ∞ ^Õ=`å=o QÆ_»ñHõ<£
"Õ=∞é∞ #aè#OkOK«∞K«∞. <å q∞^äŒ∞#=Ú=Å#ñ |∞>ˇì #u|ÅÜ«Ú`«"≥∞ÿ. 5
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ =∞m§ K≥ѨʙêQÍ_»∞. ^ŒOѨ`«∞Öˇ·# ^ŒH˜Δ}‰õÄ Ü«∞A˝#‰õÄ ''Ü«∂=∞——
<å=∞‰õΩÖˇ·# ^Õ=`«Å∞ Ѩل`«∞Å∞QÍ [x‡OKå~°∞. "å~°∞ =∞Ǩ|Å=O`«∞Å∞.
=. "å~°∞ `À+¨μO_»∞#∞ „|`À+¨μO_»∞#∞ ã¨O`À+¨μO_»∞#∞ Éèí„^Œ∞O_»∞#∞ âßOuÜ«Ú x_»ã¨ÊuÜ«Ú
x^èŒ∞‡O_»∞#∞ QÆqÜ«Ú qÉèí∞O_»∞#∞ =Ç≤ÏflÜ«Ú ã¨∞^Õ=ÙO_»∞#∞ ~ÀK«#∞O_»∞#∞ ##O |xfl^ŒÌé∞
ã¨OÉèqí Ozi† "å~°Å∞ ™êfiÜ«∞OÉè∞í "åO`«~O° |∞#O ''^Œ∞+≤`∞« —— Å#∞ ^Õ=QÆ}O|∞Öˇ· "≥Åã≤i† =∞é˜ÜÚ«
=∞sz „Ѩ=ÚY∞Öˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å∞#∞ Ü«∞A˝O_»∞#∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞O_»∞#∞ =∞Ǩ`Õ[ã¨ûOѨ#∞fl Å~Ú#
„Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å∞O QÆey Ѩل`«Îᜄ`«Î #ѨÎ$=Oâ◊O|∞ÅKÕ "åºÑ¨ÎO|~Ú Ü«∂ =∞#fiO`«~°O|∞
áêe`«O |QÆ∞K«∞ =iÎÖ†¡ˇ =∞#∞=Ù kfifÜ«∞ ѨلuÜ≥∞ÿ # ^Õ=Ǩ˙uO QÆ~=Ì° Ú# H˜zÛ `«^fiŒ Oâ◊ q™êÎ~O° |∞
QÍqOK≥#x =Ú#fl Ü≥∞é˜OyOzu† "≥O_çÜ«Ú #=∞‡#∞=Ù =¸ñ_»=K«∂Öˇ·# „Ѩã¨∂u Ü«∞#∞
Hõ#ºHõ#∞ „|ǨχѨل`«∞ÎO_»QÆ∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ xK≥Û† <å ^Œ‰õΔΩ#‰õΩñ „|ã¨∂u=Å# #∞^Œ~ÚOz#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 3
„Ѩ*ÏѨ~°OѨ~°ÅKÕ`« =ÚÖ’¡HõO|∞Å∞ qã¨Î$`«O|∞ ÅÜ≥∞º† =∞é˜Ü«Úñ QÆ~°Ì=∞ѨلuÎHÍ ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞
„|Ǩχi¬ ÉèÏ~°º ÅQÆ∞@O *Ëã≤ "åi =Å#O QÆey# ã¨O`å# Ѩ~°OѨ~°Å q=iOK≥^Œ. 6
* P Ѩل`«∞Å∞ Ѩ<≥flO_»∞=∞Ok. =~°∞ã¨QÍ "åi ¿Ñ~°∞¡ Wq– `À+¨μ_»∞, „Ѩ`À+¨μ_»∞, ã¨O`À+¨μ_»∞,
Éèí„^Œ∞_»∞, âßOu, W_»ã¨Êu, W^èŒ∞‡O_»∞, Hõq, qÉèí∞_»∞, =Ç≤Ïfl, ã¨∞^Õ=Ù_»∞, ~ÀK«#∞_»∞. D Ѩ<≥flO_»∞ =∞Okh
''`«∞+≤`«∞Å∞—— Jx‰õÄ_» JO\Ï~°∞. ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#fiO`«~°OÖ’ `«∞+≤`«∞Å∞ ^Õ=`« ÅÜ«∂º~°∞. =∞sz
"≥Ú^ŒÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å∞ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ JÜ«∂º~°∞. Ü«∞A˝_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞ _»Ü«∂º_»∞. =∞#∞=٠Ѩل`«∞Öˇ·#
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∂, L`åÎ#áê^Œ∞_»∂, "åi H˘_»∞‰õΩÅ∂, =∞#∞=∞Å∂, =Úx=∞#∞=∞Å∂– g~°O^Œi`À#∂
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#fiO`«~°O xO_ç H˘#™êyOk.
=∞#∞=Ù `«# Ô~O_»= ‰õÄ`«∞~°~Ú# ^Õ=Ǩ˙ux Hõ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu H˜KåÛ_»∞. P ^Õ=Ǩ˙u Hõ~°Ì=ÚÅ
ã¨O`å#O ÃÑOá⁄Ok# =$`åÎO`«O Wk =~°ˆH K≥áêÊ#∞ Hõ^•? =∞#∞=Ù `«# =¸_»= ‰õÄ`«∞Ô~·# „Ѩã¨∂ux
^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨuH˜ ÉèÏ~°ºQÍ WKåÛ_»∞. P ^Œ‰ΩΔõ xH˜ „Ѩã∂¨ uH˜ ѨÙ\˜#ì ã¨O`«u`À =¸_»∞ Ö’HÍÅ∂ xO_çáÈÜ«∂~Ú.
Hõ~°Ì=Úx ѨلuHõÅ∞ „|Ǩχ~°∞¬Å‰õΩ ÉèÏ~°º ÅÜ«∂º~°∞. "åi=Å¡ Hõey# ã¨O`å<åxfl q=i™êÎ#∞, q#∞.
–: Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu ã¨O`«u :–
ã‘. Ѷ¨∞#∞ñ_Ò =∞szH˜ñ QÆ~°Ì=∂`«‡[Ü«∞QÆ∞ Hõà◊ Ü«∞#∞ #OQÆ#=Å#ñ QÆâ◊º
ѨÙO _»#∞ H˘_»∞‰õΩ#∞ |∂i‚=∞ Ü«∞#∞ <åñ_»∞a_»¤Ü«Úñ |∞\˜ìi† ¿ÑiÛ "åi
=Å#ñ |∞\˜ì# „Ѩ*Ï=oѨ~°OѨ~°ÅKÕ Éèí∞=#O|∞ ÖˇÅ¡ <åѨÓ~°‚ =∞QÆ∞K«∞
[~°ÔQ#∞† |∂i‚=∞ [<å‡O`«~°O|∞# ǨÏiѨ^Œ „ѨHΔÍo`åO|∞=ÙÅ#∞
`Õ. QÆOQÆ Ü«∞#∞¿Ñ~°ñ |∞\˜ì Ü«∞Hõ¯#º ''^Õ=, ‰õΩź—— Ü«∞#∞^•x <˘Hõ¯`≥ñ QÆ∂ñ`«∞ #dÅ
q+¨ìѨ"åºÑ¨‰õΩO _»QÆ∞ ''q~°Añ—— _»<≥_ç, `«#Ü«Ú <˘Hõ¯xñ QÍOK≥ "≥∂^ŒO|∞ `À_». 7
=∞sz =∞ǨÏi¬H˜ Hõ~°Ì=Úx ‰õÄ`«∞Ô~·# ''Hõà◊—— J#∞ ÉèÏ~°º=Å¡ Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ J#∞ H˘_»∞‰õÄ, ѨÓi‚=∞ J#∞
‰õÄ`«∞~°∂ ѨÙ\Ïì~∞° . P Hõâº◊ ѨÙx ã¨O`å#=Ú, ѨÓi‚=∞ ã¨O`å#=Ú Ö’HÍÅxfl\Ï xO_çáÈÜ«∂~Ú. ѨÓi‚=∞
''q~°A_»∞—— J#∞ H˘_»∞‰õΩ#∂, ''^Õ=‰õΩź—— J#∞ ‰õÄ`«∞ih Hõ#flk. D"≥∞ÜÕ∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
áê^Œ„ѨHΔÍà◊# [ÖÏÅ`À ã¨fi~°æOQÍ [<å‡O`«~°O á⁄OkOk.
Hõ. J#Ѷ¨ÚO _»„u=∞Ǩ=Úx,Ü«∞#ã¨∂Ü«∂ ^Õq=Å# #[ ǨÏi ѨÙ~° ã¨∂
^Œ#∞Å HõàÏOâ◊O|∞Å #O, ^Œ#∞Å#∞ =Ú=Ùfi~°#∞ QÍOK≥ñ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 8
* Ѩq„`«K«i„`«∞ _»~Ú# J„u=∞Ǩ=Úx, `«# J~åúOyÜ≥ÿ∞# J#ã¨∂Ü«∂^Õq=Å¡ =ÚQÆ∞æ~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ#∞ á⁄O^•_»∞. P H˘_»∞‰õΩÅ∞ =ÚQÆ∞æ~°∂ „|Ǩχ, q+¨μ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å JOâ◊ÅKÕ`« [x‡OKå~°∞.
Hõ. J#=Ù_»∞ q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`Õ, Ü«Úxñ QÆ#∞ñQ˘x ѨeÔH =Úx[<À`«Î=∞! [QÆu<£
[##ã≤÷uÅÜ«∞HÍ~°}∞, Å# "≥Åã≤# Ѩ^Œ‡QÆ~°ƒùǨÏiǨÏ~°∞ ÖˇÅq∞<£. 9
4 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Uq∞ xq∞`«ÎO |„u =∞, Ǩ=Úx =∞Ok~°=Ú#O^Œ∞ ##ã¨∂Ü«∞‰õΩ #∞
^•Ì=∞QÆ∞}∞ Å∞^ŒÜ«∞"≥∞ÿ ~°#, <å "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ѨeÔH #qfi^Œ∞~°∞x`À<£. 10
D q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥ѨÊQÍ<Õ q^Œ∞~°∞_»∞ ''=ÚhO„^•! „|Ǩχ, q+¨μ‚=Ù, t=Ù_»∞– [QÆ`«∞Î
ѨÙ@∞ì@‰õÄ, LxH˜H,˜ q<åâ◊=Ú#‰õÄ HÍ~°}"≥∞#ÿ "å~°∞QÆ^•! P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ U HÍ~°}OKÕ`« J„u=∞ǨÏi¬
~ÚO@ J#ã¨∂Ü«∂^ÕqH˜ `«#Ü«ÚÖˇ· [x‡OKå~°∞?—— Jx „ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜
P Hõ^äŒ ~ÚÖÏ q=iOKå_»∞.
ã‘. ã¨∞K«i„`«! q#∞ qkèKÀk`«∞O_≥· Ü«∞„u ^ŒÑ¨ =∂K«iOѨñ QÍO`åã¨"Õ∞`«∞ñ
_»~Ú |∞∞HõΔ<å=∞ ‰õΩÖÏ„k `«@O|∞# Ѷ¨Ú=∞Ѷ¨Ú=∂~å= ã¨O‰õΩÅqÖ’Å
HõÖ’¡Ö *ÏÅ ã¨OHõe`« xifiO^蕺 #n [ŠѨiѨÙ+¨ì ~ål`« „Ѩ
ã¨∂# QÆ∞K«Ûù ã¨fiK«Ûù =∂x`åâ’Hõ ѨÖÏâ◊ HÍO`å~°ã¨÷Å=Ú# ÔHÅq∞
`Õ. #iy Ü«∞K«Û@ x~°ÌfiO^Œ∞fiñ _»QÆ∞K«∞ñ „ÉÏ}, xÜ«∞=∞=Ú #<ÕHõ Ѩ^Œ=Ú# xez QÍeñ
k=Ù@ñ „QÀe Hõ$jÉèí∂`«^ÕǨïñ, _»QÆ∞K«∞ñ ^ŒÑ¨=Ú QÍqOK≥ k=º=`«û~°â◊`«O|∞. 11
* q^Œ∞~å! qkè„¿Ñ~°}O=Å¡ J„u=∞ǨÏi¬ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞. ÉèÏ~°º J~Ú#
J#ã¨∂Ü«∂^Õq`À ‰õÄ_ç ''|∞∞HõΔO—— J<Õ ‰õΩÅѨ~°fi`åxH˜ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» xifiO^蕺#k L`«∞ÎOQÆ
`«~°OQÍÅ`À á⁄Oy á⁄~°e „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î#flk. P #n „Ѩ"åǨÏO=Å¡ JHõ¯_ç J_»qÖ’x Jâ’Hõ=$HΔÍÅ∂,
"≥∂^Œ∞QÆ∞K≥@∂¡ UѨÙQÍ ÃÑiy ѨÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ`À xO_ç Hõ#∞flÅѨO_»∞=Ù KÕã¨∞Î<åfl~Ú. J@∞=O\˜ „Ѩ^Õâ◊OÖ’
J„u=∞ǨÏi¬ l`ÕO„kÜ«Ú_≥· „áê}ÏÅ#∞ xÜ«∞q∞Oz XO\˜HÍeÃÑ· xÅ∞K«∞O_ç j`À+¨‚ ã¨∞Y^Œ∞óMÏk
^ŒfiO^•fiÅ#∞ [~ÚOz QÍex =∂„`«"Õ∞ PǨ~°OQÍ ã‘fiHõiã¨∂Î #∂~°∞ k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.
J`«x â◊s~°O ÉÏQÍ Hõ$tOzáÈ~ÚOk.
=. W@¡u ÃѶ∂~°Oɡ·# `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^Œ# z`«ÎO|∞#. 12
Hõ. U qÉèí∞ñ_»∞ [QÆ^Œnèâ◊fi~°∞ñ, _® qÉèí∞ â◊~°}O|∞ ™⁄`«∞Î #`«ñ_®`«‡ ã¨=∞O
ɡ· "≥Åã≤# ã¨O`«ux ^Œ, Ü«∂=~°=∞u xK«∞ÛñQÍHõ Ü«∞x `«ÅñK«∞ <≥_»<£. 13
''D ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍʼnõÄ Jnèâ◊fi~°∞_≥·# "åxx â◊~°}∞QÀ~°∞`«∞<åfl#∞. D „ѨÉèí∞=Ù ^ŒÜ«∞`À
`«#`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ã¨O`å#=Ú#∞ <å‰õΩ „Ѩ™êkOK«∞ QÍHõ!—— Jx J„u =∞ǨÏi¬ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
ÉèÏqOѨ™êQÍ_»∞.
K«. =Ú#∞H˘x Ü«∞`«ÎáÈ^èŒ#∞x =¸~°ú["≥∞ÿ# `«Ñ¨óHõ$âß#∞KÕ
`«#∞ „k[QÆO|∞Å∞O QÆ~°ñy `«Ñ¨Î=ÚÖˇ· ##∞ Ez |OHõ*Ï
ã¨# =Ú~°âßã¨# „uѨÙ~°âßã¨#∞ ÅK«Û\˜ ˆHy ~°Ñ¨û~À
[#ã¨∞~°ã≤^Œú ™ê^茺=Úxã¨#∞fl`« Éèí∂iÜ«∞â’aè~å=ÚÖˇ·. 14
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 5
* =∞Ǩ`«Ñ¨ã≤fi J„u=∞Ǩ=Úx t~°ã¨∞û#∞O_ç Pq~°ƒùqOz# Jyfl *ÏfiÅÅ=Å¡ =¸_»∞ Ö’HÍÅ∂
Hõ~°y "Õ_≥Hͯ~Ú. JѨC_»∞ JѨû~°ã¨Å∞, ^Õ=`«Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, =Ú#∞Å∞, `«=∞ Ü«∞â’QÍ#O
KÕã¨∂Î =ÙO_»QÍ „|Ǩχ, q+¨μ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ J„u =∞Ǩ=Úx =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå~°∞.
=. J@∞¡ =ÚhO„^Œ∞ <å„â◊=∞O|∞ _®Ü«∞O [#∞ #=ã¨~°O|∞#. 15
K«. J#Ѷ¨∞`«áÈaè~å=Úñ_»QÆ∞ #„u=ÚhO„^Œ∞ñ_»∞ QÍOK≥ñ ^ŒÑ¨Î HÍO
K«# Ѷ¨∞# K«O„kHÍ ~°∞z~° Kå~°∞â◊s~°∞ŠǨÏO㨠<åQÆ ã¨∂
^Œ# =$+¨ÉèËO„^Œ"åǨïÅ #∞^•~°Hõ=∞O_»Å∞ K«„Hõ â◊¥Å ™ê
^èŒ#∞Å qiOz q+¨μ‚ ѨÙ~°^•Ç¨ïÅ "åHõ¯=∞ÖÏOaˆHâ◊√Å<£. 16
* D q^èŒOQÍ ã¨~°ã¨fif ÅH©Δ‡ Q“s =Å¡Éèí∞Öˇ·# „u=¸~°∞ÎÅ∞ J„u Z^Œ∞@ xeKå~°∞. „|Ǩχ
"Õ∞eq∞ |OQÍ~°∞=Öˇ Ѩã¨∞ѨÙѨK«ÛQÍ L<åfl_»∞. q+¨μ‚=Ù "Õ∞Ѷ¨∞O=Öˇ #Å¡QÍ L<åfl_»∞. t=Ù_»∞ "≥<≥flÅ=Öˇ
`≥Å¡QÍ L<åfl_»∞. „|Ǩχ ǨÏOã¨#∞, ǨÏi QÆ~°∞`«‡O`«∞x, t=Ù_»∞ =$+¨ÉèÏxfl Jkè+≤ªOz L<åfl~°∞. „|Ǩχ
Hõ=∞O_»Å∞=Ù#∞ ^èŒiOKå_»∞. q+¨μ‚=Ù KÕuÖ’ K«„HõO L#flk. t=Ùx KÕuÖ’ „uâ◊¥ÅO L#flk.
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ$áê=Ö’Hõ# =∞O^ŒÇ¨㨠ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~° qO^ŒO|∞Å∞ QÆÅ =∞Ǩ`«∞‡Å ã¨O^Œi≈Oz
Ü«∞=∞O^•#O^Œ HõO^Œo`« ǨÏ$^ŒÜ∂« ~°qO^Œ∞O_≥· ™êëêìOQÆ^OŒ _» „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz ѨÙëêÊO[e
QÍqOz x@Å`«@ Ѷ∞¨ \˜`« Hõ~° ѨÙ@∞O_≥· ^Œ∞iflsHõºΔ O ɡ#· `«`*ÎÕ ’qâı+O¨ |∞ñ ^Õé˜ K«∂_»O*ÏÅHõ =Ú‰õΩo`«
<Õ„`«∞O_≥· `«`Ê« ^•Ü«∞`«Î z`«∞OÎ _»Q∞Æ K«∞ ã¨~fi° Ö’Hõ „ѨâO◊ 㨺O|∞ Öˇ#· =∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° QÆOcè~° ÉèÏ+¨}O|∞Å
x@¡x ã¨∞uÎ ~ÚOK≥. 17
* „u=¸~°∞ÅÎ ∞ J„u"≥Ñ· Ù¨ Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõgΔ Hõ}
Δ ÏÅ∞ „Ѩãi¨ OѨ*âË ß~°∞. "åi =ÚMÏÅÖ’ z~°∞#=ÙfiÅ∞
zO^Œ∞ÖÏ_»∞`«∞#flq. J„u=∞ǨÏi¬ P =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ K«∂z Ѩ@~ì åx P#O^ŒO`À á⁄OyáÈÜ«∂_»∞. ™êyÅѨ_ç
#=∞㨯iOKå_»∞. ^Àã≤exO_® ѨÓÅ∞ xOѨÙH˘x ѨÙëêÊO[e ã¨=∞iÊOKå_»∞. #∞^Œ∞@ KÕ`∞« Å∞ "≥∂_çÛ
xÅ|_®¤_∞» . Hõ#∞flʼnõΩ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘e¿Ñ „u=¸~°∞ÅÎ k=º `Õ[ã¨∞û#∞ K«∂_»*ÏÅHõ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
"åiáê^Œ=ÚÅO^Õ `«# =∞#ã¨∞û#∞ ÅQÆflO KÕã≤ =∞$^Œ∞=ÙQÍ, =∞^è∞Œ ~°OQÍ, QÆOcè~O° QÍ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞.
ã‘. „Ѩu HõÅÊ=∞O^Œ∞ ã¨~°fi„ѨѨOKÀ^Œƒù= ã≤÷u q<åâ◊O|∞Åñ *ËÜ«Ú#\˜ì
=∞Ç≤Ï`« =∂Ü«∂QÆ∞}=∞Ü«∞ ^ÕǨÏ=ÚÅñ ÉÁÅ∞Û #[ "åã¨∞^Õ= t"åaè^è•#
=ÚÅ∞ QÆÅ∞æ g∞ áê^Œ[Å*Ï`«=ÚʼnõΩ <Õ #uÉèíH˜Î =O^Œ#O ÉÏK«iO`«∞†
#dÅ KÕ`«# =∂#™êQÆ=∞º =∞# <˘Ñ¨C =¸~°∞ÎÅ∞ QÆÅ∞æ g∞ =Ú=Ùfi~°O^Œ∞ñ
`Õ. |~°ñQÆ <åKÕ`«ñ aÅ∞=OQÆñ |_ç# nè~°∞ñ, _≥=fiñ_Õ <˘Hõ¯~°∞xñ aÅfi xѨÙ_»∞ g∞~°∞
=Ú=Ùfi ˆ~`≥OK«∞@‰õΩ <å^Œ∞ |∞kú q㨇, Ü«∞O|∞ QÆkÔ~_çñ *ˇÑ¨Êˆ~ Ü«∞#Ѷ¨ÚÖÏ~°! 18
* F =∞ǨÏhÜ«ÚÖÏ~å! „ѨuHõÅÊOÖ’#∞ g∞~°∞ ã¨~°fi„ѨѨOKåhfl ã¨$l™êÎ~°∞, áÈ+≤™êÎ~°∞, <åâ◊#O
KÕ™êÎ~°∞, g∞~°∞ =∂Ü«∂QÆ∞} ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞. „|Ǩχ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~° ã¨fi~°∂ѨÙÖˇ·# g∞ áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ <Õ#∞
6 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèíH˜ÎѨÓ~°fiHõOQÍ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl#∞. K≥·`«#º=O`å Å~Ú# =∂#=ÙÅ ™êfiO`åʼnõΩ ‰õÄ_» g∞`«`«ÎfiO
JO^Œ^Œ∞. g∞ =ÚQÆ∞æiÖ’ <Õ#∞ Ñ≤eÛ# =∞Ǩ`«∞‡_»∞ Z=~°∞? <Õ#∞ XHõ¯i<Õ Ñ≤eKå#∞. g∞~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∂
"ÕOKÕâß~°∞. <å‰õΩ qO`«QÍ L#flk.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ã¨O`å<å~°O÷ |∞ <å<åq^èŒ Ñ¨Ó[Å∞ QÍqOz <åz`«OÎ |∞# ^èiŒ ~ÚOz# =∞Ǩ`«∞‡O
_˘Hõ¯~°∞O_» Ü«∞x# #=Ú‡=Ùfi~°∞ q|∞^茄âı+¨μªÅ∞ #`«xO QÆ#∞OQ˘x ã¨∞^è•=∞^èŒ∞~°O|∞ Å~Ú#
"åHõºO|∞Å x@¡xi. 19
* <Õ#∞ ã¨O`å#=Ú HÀã¨O ÃщõΩ¯q^è•Öˇ#· ѨÓ[Å∞ KÕâß#∞. J~Ú`Õ =∞#ã¨∞ûÖ’ <Õ#∞ xÅ∞ѨىõΩ#fl
=∞Ǩ`«∞‡_»∞ XHõ¯_»∞ =∂„`«"∞Õ Jx J„u=∞ǨÏi¬ ѨÅ∞HõQÍ JѨC_»∞ „u=¸~°∞ÅÎ ∞ J=∞$`«=Ú =Öˇ uÜ«∞º<≥#·
=∂@Å`À WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. q#∞ "Õ∞=Ú =ÚQÆ∞~° =∞Ü«Úº#∞, ##∞Ѩ=∞=∞uñ ^ŒÅñѨ <ÕHõ"≥∞ÿ Ü«ÚO^Œ∞=Ú† h
=∞#=∞O^Œ∞ <Õq∞ QÀiu, =#Ü«∞=Ú <å HÀi¯ ã¨Ñ¶¨Å =∞Ü≥∞º_»∞ñ Ag∞‡! 20
* "Õ∞=Ú ÖˇHõ¯‰õΩ =ÚQÆ∞æ~°O J~Ú<å "åã¨Î"åxH˜ XHõ¯~°"Õ∞. JO^Œ∞ˆH h=Ù XHõ¯i<Õ Ñ≤ÅfiQÍ
"Õ∞=Ú =ÚQÆ∞~æ =° ¸ =KåÛ=Ú. "Õ∞=Ú =ÚQÆ∞~æ =° ¸ "Õ~∞° HÍ^Œ∞. h =∞#ã¨∞Ö’x HÀiHõ `«Ñʨ Hõ <≥~"° ~Õ ∞° `«∞Ok.
Hõ. =∂ =Ú=Ùfi~° Ü«∞Oâ◊O|∞Å, nè =∞O`«∞Å∞ ã¨∞`«∞Å∞ ѨÙ\˜ì „uÉèí∞=#=ÚÅÖ’
h =∞OQÆà◊QÆ∞}H©iÎ<£, N=∞Ç≤Ï`«=Ú ¿ãÜ«∞ñQÆÅ~°∞ ã≤^Œú=Ú ã¨∞g∞‡! 21
* =∂ =ÚQÆ∞æi JOâßÅ`À |∞kú=∞O`«∞Öˇ·# =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ h‰õΩ [x‡™êÎ~°∞. "å~°∞
=∞OQÆà◊=∞Ü«∞"≥∞ÿ# h ã¨f¯iÎx =¸_»∞Ö’HÍÖÖ’ "åºÑ≤OѨ *Ë™êÎ~°∞. Wk [iy f~°∞`«∞Ok.
Hõ. Jx =ÚxK«O„^Œ∞ñ_»∞ `«# =∞#, =Ú#ñ QÍq∞Oz# =~°O|∞ |∞^èŒ=~°∞Å∞ =Ú^ŒO
|∞# <˘ã¨ñy Ü«∞`«xKÕñ |∂, [#=ÚÅñ |i`«$ѨÙÎ ÅQÆ∞K«∞ñ [xi Ü«∞^äÕK«Ûù<£. 22
* D q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜# "åÔ~· „u=¸~°∞ÎÅ∞ =ÚhO„^Œ∞_≥·# J„u `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ HÀ~°∞‰õΩ#fl
=~°=Ú PÜ«∞#‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå~°∞. P =∞ǨÏi¬ KÕã≤# ѨÓ[ʼnõΩ ã¨O`«∞+¨μìÖˇ· JO`«~åú#O K≥O^•~°∞.
L. P ã¨∞K«i„`« ^ŒOѨ`«∞ Å∞^ŒOz`«bÅñ QÆ#∞OQ˘#OQÆ #
ÉÏ˚ã¨#∞ #Oâ◊=∞O^Œ∞ #=∞$`åOâ◊√ñ_»∞, q+¨μ‚Hõà◊<£ ã¨∞Ü≥∂QÆ q
^•ºã¨∞ÉèíQÆ∞O_»∞ ^Œ`«∞Îñ_»∞, ѨÙ~åO`«‰õΩ Éèí∂iHõàÏOâ◊=∞O^Œ∞ ^Œ∞
~åfiã¨∞ñ_»∞<≥· [xOz ~°#=^ŒºÑ¨q„`« K«i„`«∞ e=Ú‡Å<£. 23
* ѨÓ`«Ki« „`«∞Öˇ· P ѨÙ}º^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ „|Ǩχ^Õ=Ùx JOâ◊ =Å¡ K«O„^Œ∞_»∞ [x‡OKå_»∞. q+¨μ^‚ =Õ Ùx
JOâ◊ =Å¡ ^Œ`«∞Î_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞. =∞Ǩ^Õ=Ùx JOâ◊ =Å¡ ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ HõeQÍ_»∞. P =ÚQÆ∞æ~°∞ Ѩل`«∞Å∞
L`«Î=∞QÆ∞} ã¨OѨ#∞flÅ∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 7
Hõ. JOy~°ã¨∞ñ _»<≥_»∞ =ÚxH˜ñ QÆ∞, ÖÏOQÆ# Ü«∞QÆ∞ „â◊^ŒúÜ«∞O^Œ∞ #Oz`« ™œO^Œ
~åºOQÆ∞Å∞ QÆ∂ñ`«∞Å∞ #Å∞=Ù~°∞, =∞OQÆà◊=`«∞ Å∞^ŒÜ«∞"≥∞ÿi =∂#ºK«i„`å! 24
* =∂#hÜ«Ú_»"≥·# q^Œ∞~å! q#∞! JOy~°ã¨∞_»∞ J#∞ =ÚhO„^Œ∞xH˜ J~åúOyÜ≥ÿ∞# „â◊^ŒúÜ«∞O^Œ∞
ã¨∞QÆ∞}=`«∞Å∂, ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∂ J~Ú# #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ HõeQÍ~°∞.
Hõ. "å~°∞ ã≤h"åe Ü«Ú#∞ñ QÆ∞, Ǩ˙ ~åHÍ#∞=∞`«∞ Å#ñQÆ <˘Ñ≤Êi† =∞é˜Ü«Ú
QÀ~° ã¨∞`«Ü«ÚQÆ=Ú QÆeÔQ#∞, ™êfi~Àz+¨=∞#∞=Ù"Õà◊ â◊ã¨ÎMϺu<£. 25
P #Å∞QÆ∞i ¿Ñ~°∞¡ ã≤h"åe, ‰õΩǨï=Ù, ~åHõ, J#∞=∞u. g~°∞QÍHõ JOy~°ã¨∞xH˜ W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞
‰õÄ_® HõeQÍ~°∞!
=. "å~° Öˇ=fi ~°x# ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ #∞K«^äŒ∞ºO_»∞#∞ „|Ǩχx+¨μªO_»QÆ∞ |$ǨÏã¨ÊuÜ«Ú ##O „|ã≤kú
=Ç≤ÏOzi† ѨÙÅã¨∞κO_»∞ ǨÏq~°∞ƒùHõ¯#∞ x[ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ #QÆã¨∞κxO |∞\˜ìOK≥† <å Ü«∞QÆã¨∞κO_»∞
[<å‡O`«~°O|∞# [~î°~åyfl ~°∂ѨOɡ· „Ѩ=iÎOK≥† "≥O_çÜ«Ú <å ѨÙÅã¨∞κO_»∞ q„â◊=ã¨∞xO QÆeyOK≥†
<åq„â◊=ã¨∞#‰õΩ ''xÅaÅ—— Ü«∞#∞ ÉèÏ~°º=Å#O QÆ∞ÉË~°∞O_»∞#∞, ''ÔQ·Hõã≤—— Ü«∞#∞ ^•x=Å# ~å=}
‰õΩOÉèíHõ~°‚ qcè+¨}∞Å∞#∞O |∞\˜ìi† ѨÙÅǨï#‰õΩ QÆuÜ«∞#∞ ÉèÏ~°º=Å#ñ QÆ~°‡„âı+¨μªO_»∞#∞
=sÜ«∂Oã¨∞O_»∞#∞ ã¨ÇÏ≤ +¨μO‚ _»∞#∞ ##∞ =Ú=Ùfi~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ [x~ÚOzi. =∞é˜ÜÚ« ñ „QÆ`∞« =Ù#‰õΩñ
''„yÜ«∞—— Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ „|Ǩχ`Õ[O|∞# [fieOK«∞K«∞#fl +¨+≤ìã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OYºÅ∞ QÆÅ
"åÅdÅ∞ºÅ#∞ =∞ǨÏ~°∞Ŭ ∞ QÆeyi† =ã≤+μ¨ Oª _»∂~°Ü ˚ ∞« #∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ l„`«Hˆ `«∞O_»∞#∞ ã¨∞~ÀzÜ«Ú
q~°AO_»∞#∞ q∞„`«∞O_»∞#∞ #∞Ń}∞O_»∞#∞ =ã¨∞Éèí$^•úº#∞O_»∞#∞ ^Œ∞º=∞O`«∞O_»∞#∞ ##∞
ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨μÅ#∞, ÉèÏ~åºO`«~O° |∞# â◊HΘ „Ѩ=ÚYѨل`«∞Å#∞O |∞\˜Oì K≥† #^ä~Œ ∞° fiO _»#∞"åxH˜ñ ''luΗ—
Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^è$Œ `«„=`«∞O_»∞ #â◊fit~°ã∞¨ ¯O_»∞ #~Ú# ^Œ^ºŒè OK«∞O_»∞ ѨÙ>ì̌† =∞Ǩ`«∞‡O_»Q∞Æ
Éèí$QÆ∞=Ù ''MϺu—— Ü«∞#∞ ѨuflÜ«∞O^Œ∞ ^è•`«Ü«Ú q^è•`«Ü«Ú ##∞ Ѩل`«^ŒfiÜ«∞O|∞#∞
ÉèíQÆ=`«Ê~åÜ«∞}Ü«∞QÆ∞ ''N—— Ü«∞#∞ Hõ#ºHõO |∞\˜ìOK≥† <å ^è•`«$q^è•`«$Å∞ "Õ∞~°∞ =#∞"åx ‰õÄñ`«∞
Å~Ú# ''Ü«∂Ü«∞u—— ''xÜ«∞`«∞—— Å#∞ ÉèÏ~°ºÅ=Å# =∞$HõO_»„áê}∞ Å#∞ H˘_»∞‰õΩÅO |∞\˜ìOz†
~°O^Œ∞ =∞$HõO_»∞#‰õΩ =∂~°¯O_ÕÜ«ÚO_»∞#∞, „ÉÏ}∞#‰õΩ "Õ^Œt~°∞O _»#∞ =ÚxÜ«Ú |∞\˜ìi†
ÉèÏ~°æ=Ù#‰õΩ #∞â◊# Ü«∞#∞ Hõ#ºÜ«∞O^Œ∞ñ QÆq Ü«∞#∞"åñ_»∞ ѨÙ>ˇì† x@∞¡ Hõ~°Ì=∞ ^Œ∞Ç≤Ï`« Å~Ú#
Hõ#ºHÍ #=HõO|∞=Å#O QÆey# ã¨O`å#Ѩ~°OѨ~°ÅKÕ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HõO|∞Å∞#∞ |iѨÓ~°‚O|∞ ÅÜ≥∞º†
#\˜ì ã¨^Œºó áêѨǨÏ~°O|∞#∞ „âı+¨ª`«=∞O|∞#∞ <≥·# Hõ~°Ì=∞^ÒÇ≤Ï„`«ã¨O`å# „ѨHÍ~°O|∞ „â◊^•úQÆi+¨ª
z`«∞ÎO_»=QÆ∞ h‰õΩO *ˇÑ≤Êu† xOHõ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu=Oâ◊O ɡé˜OyO`«∞, q#∞=Ú. 26
* *Ï˝#=O`«∞_≥·# LK«^äŒ∞º_»∞, „|Ǩχ}∞º_≥·# |$ǨÏã¨Êu J#∞ P ‰õΩ=∂~°∞ e~°∞=Ù~°∂ KåÖÏ
„Ѩã≤^Œ∞úÅ∞, ѨÙÅã¨∞κxH˜ ''ǨÏq~°∞ƒù‰õΩ¯—— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ JQÆã¨∞κ_»∞, q„â◊=ã¨∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞ Ѩل`«∞Å∞
[x‡OKå~°∞. q„â◊=ã¨∞xH˜ ''WÅaÅ—— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ ‰õΩÉË~∞° _»∂, 'ÔHH· ãõ —≤ J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ ~å=}∞_»∞, ‰õΩOÉèHí ~õ ∞° _‚ ∞» ,
qcè+¨}∞_»∞ [x‡OKå~°∞. ѨÙÅǨïxH˜ 'QÆu— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ Hõ~°‡„âı+¨μª_»∞ =sÜ«∂Oã¨∞_»∞, ã¨Ç≤Ï+¨μ‚_»∞ J<Õ
8 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ L^ŒƒùqOKå~°∞. „Hõ`«∞=Ù‰õΩ '„H˜Ü«∞— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ „|Ǩχ`Õ*’x^èŒ∞Öˇ·# "åÅdÅ∞ºÅ∞
J<Õ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ HõeQÍ~°∞. "å~°∞ J~°"≥·"ÕÅ=∞Ok.
=ã≤+¨μªxH˜ ''T~°˚—— J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ z„`«ˆH`«∞_»∞, ã¨∞~Àz, q~°A_»∞, q∞„`«∞_»∞, LŃ}∞_»∞,
=ã¨∞Éèí$^•úº#∞_»∞, ^Œ∞º=∞O`«∞_»∞ J#∞ U_»∞QÆ∞~°∞ |∞∞+¨μÅ∞ [x‡OKå~°∞. =∞~˘Hõ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ â◊H˜Î
"≥Ú^ŒÖˇ·# H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞ J^äŒ~°∞fixH˜ ''zuΗ— J<Õ ÉèÏ~°º Ü«∞O^Œ∞ ^èŒ$`«„=`«∞_»∂ Jâ◊fit~°ã¨∞¯_»∂
J~Ú# ^Œ^茺OK«∞_»∞ [x‡OKå_»∞. Éèí$QÆ∞=Ù#‰õΩ 'MϺu— J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^è•`«, q^è•`« J<Õ W^ŒÌ~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∂, ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎ~åÖˇ·# 'N— J<Õ ‰õΩ=∂Ô~Î L^Œ~ÚOKå~°∞. Éèí$QÆ∞=٠Ѩل`«∞Å~Ú# ^è•`«, q^è•`«
J#∞"å~°∞ "Õ∞~°∞Ѩ٠‰õΩ=∂Ô~ÎÅ~Ú# ''PÜ«∞u—— ''xÜ«∞u—— J<Õ "åix ÃÑO_®¡_®~°∞. ^è•`«‰õΩ ''PÜ«∞u——
=Å¡ =∞$HõO_»∞_»∞ ѨÙ\Ïì_∞» . q^è•`«‰Ωõ 'xÜ«∞u— =Å¡ „áê}∞_»∞ [x‡OKå_»∞. =∞$HõO_»∞#‰õΩ =∂~°¯O_ÕÜÚ« _»∞
[x‡OKå~°∞. „áê}∞#‰õΩ "Õ^Œt~°∞_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞. ÉèÏ~°æ=ÙxH˜ 'Lâ◊#— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ Hõq [x‡OKå_»∞. D
q^èOŒ QÍ Hõ~=Ì° Úx `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ ‰õÄ`«∞O„_»=Å¡ Hõey# ã¨O`å# Ѩ~O° Ѩ~Å° `À Ö’HÍÅhfl xO_çáÈÜ«∂~Ú.
Hõ~°Ì=Úx ‰õÄ`«∞O„_» ã¨O`å# =$`åÎO`«O h‰õΩ K≥áêÊ#∞. D =$`åÎO`«O q#fl"åiH˜ "≥O@<Õ áêáêÅ∞
`˘ÅyáÈ`å~Ú. WHõ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu =Oâßxfl q=i™êÎ#∞. q#∞.
–: ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ã¨O`«u :–
Hõ. =#[Ax=Å# Éèí= =∞O, k# Ü«∂ ^ŒHõΔ „Ѩ*ÏѨuH˜ =∞#∞ x[ #O
^Œ# Ü«∞QÆ∞ ''„Ѩã¨∂u—— ã¨uÜ«∞O, ^Œ#Ѷ¨∂! ѨkÜ«∂~°∞fi ~°∞^ŒÜ«∞ =∞Oki Hõ#ºÖò. 27
* „|Ǩχ^Õ=Ùx #O^Œ#∞_≥·# ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù‰õÄ`«∞ ~°~Ú# „Ѩã¨∂u =Å¡
Ѩ^ŒÇ¨~°∞=∞Ok ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ HõeQÍ~°∞.
=. W\Ï¡q~°ƒùqOz# Hõ#ºHõÅO^Œ∞ „â◊^ŒúÜ«Ú "≥∞ÿ„uÜ«Ú ^ŒÜ«∞Ü«Ú âßOuÜ«Úñ ^Œ∞+≤ìÜ«Úñ |∞+≤ìÜ«Úñ
„aÜ«∞Ü«Ú #∞#fluÜ«Ú |∞kúÜ«Ú "Õ∞^èŒÜ«Úñ kuHõΔÜ«Ú „Ç‘ÏÜ«Ú =¸iÎÜ«Ú ##∞ <å=∞O|∞Å∞
QÆŠѨ^Œ∞=Ú=Ùfi~°#∞ ^èŒ~°‡~åA# H˜K≥Û, <˘Hõ¯Hõ#ºHõ #yfl^Õ=Ù#‰õΩ#∞ <˘Hõ¯`≥O a`«$^Õ=`«Å‰õΩ#∞
<˘Hõ¯`≥ [#‡=∞~°}Ïk x=~°‰Î Ωõ O_»Q∞Æ #Éè=í Ù#‰õΩO ɡO_ç¡ ¿ãÃㆠ#O`« <å^è~Œ ‡° Ѩ`∞« flÅÜ«∞O^Œ∞ „â◊^=úŒ Å#
„â◊√`«O|∞#∞, "≥∞ÿ„u=Å#ñ „É™ê^ŒO|∞#∞, ^ŒÜ«∞=Å# #ÉèíÜ«∞O|∞#∞, âßOu=Å# ã¨∞YO|∞#∞,
^Œ∞+≤ì =Å# =Ú^ŒO|∞#∞, |∞+≤ì=Å# 㨇ܫ∞O|∞#∞, „yÜ«∞=Å# Ü≥∂QÆO|∞#∞, #∞#flu=Å#
^Œ~°ÊO|∞#∞, |∞kú=Å# #~°÷O|∞#∞, "Õ∞^èŒ=Å# 㨇$uÜ«Úñ, kuHõΔ=Å# ˆHΔ=∞O|∞#∞, „Ç‘Ï=Å#ñ
„|„â◊Ü«∞O|∞#∞, =¸iÎ=Å# ã¨HõÅHõÖϺ} QÆ∞}À`«ÊuÎ ™ê÷#Éèí∂`«∞ÅQÆ∞ #~°<å~åÜ«∞} Å#∞ |∞∞+¨μ
e^ŒÌé∞#∞ ã¨OÉèíqOzi† "å~°Å [#‡HÍÅO|∞#. 28
* ^Œ‰õΔΩ_»∞ `«# Ѩ^ŒÇ¨~°∞=∞Ok ѨلuHõÅÖ’ Ѩ^Œ=ÚQÆ∞æix „â◊^Œú, "≥∞ÿ„u, ^ŒÜ«∞, âßOu, `«∞+≤ì, ѨÙ+≤ì,
L#flu, |∞kú, "Õ∞^èŒ, uuHõΔ, „Ç‘Ï, =¸iÎ J<Õ "åix ^èŒ~°∞‡x H˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. Jyfl^Õ=ÙxH˜ XHõ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 9
‰õΩ=∂Ô~Î#∞ WKåÛ_»∞. Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ XHõ H˘=∂Ô~Î#∞ WKåÛ_»∞. P^ŒºO`«~°Ç≤Ï`«∞_≥·# t=ÙxH˜ XHõ ѨلuHõ#∞
ã¨=∞iÊOKå_»∞. ^èŒ~°∞‡x ÉèÏ~°ºÅÖ’ „â◊^Œú =Å¡ „â◊√`«O, "≥∞ÿ„u =Å¡ „Ѩ™ê^ŒO, ^ŒÜ«∞=Å¡ JÉèíÜ«∞O, âßOu=Å¡
ã¨∞YO, `«∞+≤ì =Å¡ =Ú^ŒO, ѨÙ+≤ì=Å¡ 㨇ܫ∞O, „H˜Ü«∞=Å¡ Ü≥∂QÆO, L#flu =Å¡ ^Œ~°ÊO, |∞kú=Å¡ J~°÷O,
"Õ∞^èŒ=Å¡ 㨇$u, uuHõΔ=Å¡ ˆHΔ=∞O, „Ç‘Ï=Å¡ „Ѩà◊Ü«∞O, =¸iÎ=Å¡ ã¨HõÅ HõÖϺ}QÆ∞} ã¨OѨ#∞flÖˇ·#
#~°<å~åÜ«∞}∞Å#∞ W~°∞=Ù~°∞ |∞∞+¨μÅ∞ [x‡OKå~°∞.
ã‘. QÆO^èŒ"åǨïñ_»∞ =∞O^ŒQÆu ##∞‰õÄÅ∞ñ_≥· gK≥† #ẻõΩ¯Å∞ qâ◊^Œ =∞Ü≥∞º†
#dÅÖ’HõO|∞Å∞ <å#O^Œ=Ú#∞ ÉÁO^≥ñ† ^Œ∞=ÚÅ"≥∞ÿ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ „"≥∂Ããñ†
QÆ~° "≥ÚÑ¨Ê [Å^èŒ∞Å HõÅñHõ Å_»OÔQ#∞† q∞Oz#QÆuñ „|=Ç≤ÏOK≥ #^Œ∞Å∞,
QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~° QÍ#=ÚÖò g`≥OK≥† #Ѩû~À[#∞Å ÖÏ㨺=ÚÅ∞ ÃãÅñÔQ†
`Õ. ã¨∞~°Å∞ QÆ∞i~ÚOz ~°O^ŒO^Œ q~°∞Å"å#, =Úx[#O|∞Å∞ ã¨O`À+¨=Ú#ñ *ˇÅOy
q#∞`«∞ ÖÁ#iOz† ~° "Õfià◊ qâ◊fi"≥∞Å¡ñ, |~°=∞=∞OQÆà◊"≥∞ÿ Ü≥ÚÃÑÊ Éèí=ºK«i`«! 29
* P #~°<å~åÜ«∞}∞ Å∞^ŒƒùqOz# â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞OÖ’ J#∞‰õÄÅ "åÜ«Ú=Ù K«Å¡QÍ "≥∞Å¡QÆ gzOk.
<åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å∞ „ѨHÍtOKå~Ú. JdÅ Ö’HÍÅ∞ P#O^ŒO á⁄O^•~Ú. QÆQÆ<å# ^Õ= ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞
„"≥∂QÍ~Ú. ã¨=Ú„^•Å∞ HõÅ`«Å∞ ÖˉõΩO_® „ѨâßO`«OQÍ L<åfl~Ú. #^Œ∞Å∞ "ÕQÆOQÍ „Ѩ=Ç≤ÏOKå~Ú.
QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, H˜#fl~°∞Å∂ QÍ#O KÕâß~°∞. JѨû~°Å∞ <å@ºO KÕâß~°∞. ã¨∞~°Å∞ q~°∞Å"å# ‰õΩiÑ≤OKå~°∞.
=Ú#∞Å∞ ã¨O`À+¨O`À ã¨∞ÎuOKå~°∞. „ѨѨOK«=∞O`å Ѩ~°=∞ =∞OQÆà’¿Ñ`«"≥∞ÿ ÉèÏã≤OzOk.
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# „|Ǩ‡k ^Õ=`« Å=∞‡Ç¨`«∞‡Å Hõ_»‰õΩO [#∞^≥Oz ~Ú@¡x ã¨∞Îu~ÚOzi. 30
* JѨC_»∞ „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å∞, =∞Ǩ`«∞‡Å~Ú# #~°<å~åÜ«∞}∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ~ÚÖÏ
ã¨Oã¨∞uÎ OKå~°∞.
ã‘. QÆQÆ#ã¨÷eO ^ÀñK«∞ QÆO^èŒ~°fi#QÆ~åk ~°∂Ѩ ÉèË^Œ=Ú Å@∞ì ~°∂_èç "≥∞éã≤
ÜÕ∞ Ü«∂`«‡Ü«∞O^Õx <Õáê~°∞ =∂Ü«∞KÕ h qâ◊fiq∞@∞ ~°z~ÚOѨñ |_çÜ≥∞
#\˜ìÜ«∂`«‡„ѨHÍâß~°÷"≥∞ÿ =Úx~°∂Ѩ=ÚÅ ^èŒ~°∞‡QÆ$ǨÏ=Ú#ñ |∞\˜ì#\˜ì
Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨! h‰õΩñ „|}q∞Öˇ¡^Œ† =∞kÜ«Úñ QÍHõ ~¸ ã¨$+≤ì ^Œ∞+¨¯~°‡=$uÎ
`Õ. [~°QÆh‰õΩO_»∞ H˘é‰õΩ<≥· ã¨`«ÎfiQÆ∞}=Ú, KÕ ã¨$lOz# =∞ q∞‡@∞¡ Nx"åã¨
"≥∞ÿ# ã¨~°ã‘~°∞ǨτѨÉèí #ѨǨÏã≤OK«∞, h Hõ$áêÖ’Hõ#O|∞Å <≥q∞‡ñE_»∞. 31
* PHÍâ◊OÖ’ QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°O ÃщõΩ¯~°∂áêÅ∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°O =O\˜ D qâ◊fiO
h=∂Ü«∞KÕ`« ã¨$lOѨ|_çOk. x#∞fl h=Ù Ö’Hõ=Ú#‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ«Ú@‰õΩ #~°<å~åÜ«∞}∞Å ~°∂áêÅ`À
^è~Œ ∞° ‡x ~ÚO@ J=`«iOKå=Ù. J@∞=O\˜ =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_» =~Ú# h‰õΩ #=∞™ê¯~°O. ã¨$+≤Öì ’ ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞
[~°∞QƉΩõ O_® LO_»\ÏxH˜ ã¨`fiΫ QÆ∞}O`À h"Õ =∞=Ú‡ ã¨$lOKå=Ù. J@∞=O\˜ =∞=Ú‡ N^ÕqH˜ x"åã¨"∞≥ #ÿ
Ѩ^Œ‡â’Éèí#∞ ѨiǨÏã≤OKÕ h Hõ~°∞}Ï„~°ÌgHõΔ}ÏÅ`À gH˜ΔOK«∞.
10 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^Õ=QÆ}=ÚÅ∞, q#∞uOѨñ QÆ$áêHõ\ÏHõΔ gHõΔ}=ÚÖKÕñ
QÆx "å~°∞ QÆO^èŒ=∂^Œ#, =Ú# ˆHyi `«O„_ç =Ú^Œ=Ú =ÚÑ≤ÊiQ˘#ñQÆ<£. 32
* P q^èOŒ QÍ ã¨∞uÎ Oz# ^Õ=`«ÅÃÑ· `«=∞ Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõΔ gHõ}
Δ =ÚÅ∞ „Ѩãi¨ OѨ*ãË ≤ #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞
^èŒ~°‡„Ѩ"≥∂^Œ Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ· QÆO^èŒ=∂^Œ# Ѩ~°fi`åxH˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. ^èŒ~°}©Éèí~° =Ú_»∞ѨÙ@ HÍ, #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ Éèí∞q [## =∞#Ü«∞=Ú <˘O
ki Ü«∞~°∞˚# Hõ$ëê‚YºÅñ, QÆ∞~°∞Ü«∞^Œ∞=Oâ◊=ÚÅ ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ü«Ú`«∞ ÅQÆ∞K«∞<£. 33
* P #~°<å~åÜ«∞}∞ÖË Éèí∂ÉèÏ~åxfl `«yæOK«@OHÀã¨O ''J~°∞˚#∞_»∞——, ''Hõ$+¨μ‚_»∞—— J<Õ ¿Ñ~°¡`À ‰õΩ~°∞
Ü«∞^Œ∞ =OâßÅÖ’ ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨ#∞flÖˇ· [x‡OKå~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #yfl^Õ=Ù#‰õΩ ^ŒHõΔѨلuÜ≥ÿ∞# ''™êfiǨ^Õq—— Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ Ǩï`«Éè’[#∞ ÅQÆ∞
áê=‰õΩO_»∞#∞, |==∂#∞O_»∞#∞, â◊√zÜ«Ú ##∞ =Ú=Ùfi~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ QÆeyi: "åi=Å#O
|OK«K«`åfiiOâ◊`«ûOYº QÆÅ Ü«∞QÆ∞fl Å∞`«Ê#flO|∞ ÅÜ≥∞º† x@∞¡ Ñ≤`«$Ñ≤`å=∞Ç¨Ï Ü«ÚHõÎO|∞QÍ
<ÕHÀ#ѨOKåâ◊`«ûOYºÅ∞ QÆÅ Ü«∞QÆ∞flÅ∞ „|Ǩχ"å^Œ∞ÅKÕ Ü«∞[˝Hõ~°‡O|∞ÅO ^Œyfl^Õ=`åHõO|∞Öˇ·#
~Ú+¨μÅì ∞ ^Œ`<Ϋ åfl=∞O|∞ÅKÕ`ñ« *ËÜ∞« O|_»∞K«∞O_»∞† <å Ü«∞QÆ∞fl Öˇ=fi ~°x# #yflëêfi`«∞ÅÎ ∞ |i›+^¨ ∞Œ Å∞
™œ=ÚºÅ∞ñ a`«Å∞ <å[ºÑ¨ÙÅ∞ ™êQÆ∞flÅ∞ x~°Q∞Æ flÅ∞ ## <Õ_∞» ^≥éOQÆ∞Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞~°∞. ^•HΔÍÜ«∞}˜
Ü«∞QÆ∞ ã¨fi^èŒ Ü«∞#∞ ^è~Œ ‡° ѨuflÜ«∞O^Œ∞ "å~°Å =Å# ''=Ü«Ú#—— Ü«Ú, ''^è•i}˜—— Ü«Ú ##∞ x^ŒÌé∞ Hõ#º
Å∞^Œ~ÚOz *Ï˝#q*Ï˝#áê~°QÆ ÅQÆ∞K«∞ „|Ǩχx+¨ª Å~Ú Ñ¨~°ñyi† "≥O_çÜ«Ú. 34
* Jyfl^Õ=Ù#‰õΩ ^Œ‰õΔΩx ‰õÄ`«∞~°~Ú# ™êfiǨ^Õq J#∞ ÉèÏ~°º=Å¡ áê=‰õΩ_»∞, Ѩ==∂#∞_»∞, â◊√z
J#∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. P =ÚQÆæi=Å¡ #ÅÉèˇ·S^Œ∞ q^è•Öˇ·# JQÆ∞flÅ∞ L^ŒƒùqOKå~Ú. `å`«
`«O„_»∞Å`À ‰õÄ_ç "≥Ú`«OÎ #ÅÉè·ˇ `˘q∞‡k JQÆ∞flÅ∞ J~Ú<å~Ú. Jyflëêfi`«∞ÅÎ ∞, |i›+¨^∞Œ Å∞, ™œ=ÚºÅ∞,
Ñ≤`«Å∞, P[ºÑ¨ÙÅ∞, ™êQÆ∞flÅ∞, x~°QÆ∞flÅ∞ Jx U_»∞q^è•Öˇ·# P JQÆ∞flÅ <å=∂Å`À „|Ǩχ"å^Œ∞Öˇ·# "å~°∞
Ü«∞[˝H~õ ‡° ÖÖ’ W+¨μÅì ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞OÎ \Ï~°∞. ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu ѨلuHõÜ∞ÿ≥ # ''ã¨fi^è—Œ — J#∞ ÉèÏ~°º=Å¡ P JQÆ∞flʼnõΩ
=Ü«Ú#Ü«Ú, ^è•i}˜ J#∞ W^ŒÌ~°∞ Hõ#ºÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åi~°∞=Ù~°∂ *Ï˝# q*Ï˝# Ѩ~åÜ«∞}Å∞. „|Ǩχ x+¨ª
HõÅ"å~°∞.
–: Dâ◊fi~°∞#‰õΩ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜x q~À^èŒ=Ú ã¨OÉèíqOK«∞@ :–
ã‘. ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu `«#Ü«∞ Ü«∂ Éèí=Ùx ÉèÏ~°ºÜ«Ú ##ñ^ŒQÆ∞ 'ã¨u— Ü«∞#∞ Å`åOy
ã¨`«`«O|∞ñ |uÉèíH˜Î ã¨Å∞ѨÙK«∞O_çÜ«Úñ ^Œ#∂*Ï`«ÖÏÉèí=Ú #O^Œñ *ÏÅ^ŒÜ≥∞º†
Éèí~°∞æx ^≥ã¨ñ *ÏÅñ „|u‰õÄÅ∞ñ _≥·#\˜ì `«=∞ `«O„_çg∞ñk ~À+¨=Ú#ñ *Ëã≤
=Å<Õk `å =ÚQÆú=Öˇ x[Ü≥∂QÆ =∂~°æO|∞# <å`«‡^ÕǨÏO|∞ q_çK≥†
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 11
`Õ. #x =ÚhO„^Œ∞O_»∞ qxÑ≤OѨ # =∞‡Ç¨`«∞‡ñ, _≥·# q^Œ∞~°∞O_»∞ =∞#=Ú# #^Œ∞ƒù`«O|∞
QÆ^Œ∞~°ñ ^Œ`«¯^äŒ q# "Õ_»¯ QÆ_»Å∞H˘#ñQÆ, =Úx=ˆ~}∞ºxñ Ez ~Ú@¡xÜ≥∞ =∞é˜Ü«Ú. 35
* ã¨f^Õq ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ‰õÄ`«∞~°∞. Ѩ~°=∞t=Ùx ÉèÏ~°º. P ã¨u JuÉèíH˜Î`À „Ѩux`«º=¸ Ѩux
¿ãqOzOk. P"≥∞‰õΩ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xѨ@¡ ѨQÆ|∂x# `«# `«O„_çg∞^Œ HÀÑ≤Oz P
L`«Î=∞ WÖÏ¡Å∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æOÖ’ `«# â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOzOk.
Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ q^Œ∞~°∞x`À K≥Ñʨ QÍ<Õ q^Œ∞~°∞_»∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç P =$`åÎO`« =∞O`å `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ<Õ
‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À =ÚhO„^Œ∞x WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
ã‘. K«`«∞~å`«‡! ^Œ∞Ç≤Ï`«$=`«ûÅ∞ñ_≥·# ^Œ‰õΔΩO_»∞ ^Œ# ‰õÄñ`«∞ ã¨u #<å^Œ~°=Ú ¿ãã≤
Ü«∞#Ü«∞O|∞ #dÅK«~åK«~° QÆ∞~°∞ñ_»∞ x Ô~·fi~°∞O_»∞ âßO`«q„QÆǨïñ_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞
[QÆ=ÚÅ ÔHÅ¡#∞ [iÛOѨ ^Õ=ÙO_»∞ #Oz`å`å‡~å=Úñ _»ÅѶ¨Ú=¸iÎ
jÅ=O`«∞ÅÖ’# „âı+μ¨ Oª _»∞ #QÆ∞ #\ì̃ Éè=í Ù#O^Œ∞ q^Õfi+¨Ñ_¨ ∞» @ Hˆ q∞
`Õ. HÍ~°}=Ú? ã¨u ^• <Õq∞ HÍ~°}=Ú#, q_»∞=~å#\˜ì „áê}=ÚÖò q_çK≥? =∞é˜Ü«Ú
â◊fiâ◊√~° *Ï=∂`«$ q^Õfi+¨ ã¨~°}˜ <å‰õΩñ, ^≥eÜ«∞ <å#u ~Ú=Ú‡ ã¨∞nèq^èÕÜ«∞! 36

* ã¨∞nè[#q^èÕÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! ^Œ‰õΔΩxH˜ `«# ѨلuHõÅÃÑ· „¿Ñ=∞ Z‰õΩ¯= Hõ^•! J@∞=O\˜ ^Œ‰õΔΩ_»∞
‰õÄ`«∞Ô~·# ã¨f^Õqx J==∂xOK«\ÏxH© HÍ~°}O Uq∞\˜? â◊OHõ~°∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~åʼnõΩ QÆ∞~°∞=Ù.
Z=ih ^Õfi+≤OѨx"å_»∞. „ѨâßO`«=¸iÎ, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞. ZÅ¡Ö’HÍʼnõÄ ^Õ=Ù_»∞. P`å‡~å=Ú_»∞.
qâıfiâ◊fi~°∞O_»∞. jÅ=O`«∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° _»∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ^Õ=Ùx ^Œ‰ΩΔõ _»∞ ^Õfi+≤OK«\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?
U ¿ÇÏ`«∞=ÙKÕ`« ã¨f^Õq Ug∞ KÕÜ∞« ÖËx J=∂Ü«∞‰õΩ ~åe=Öˇ `«# xO_»∞ „áê}ÏÅ∞ q_çzOk. =∂=∞Ü≥∞ÿ #
^Œ‰õΔΩxH©, JÅ∞¡_≥·# t=ÙxH© q~À^èŒO ZÖÏ ã¨OÉèíqOzOk? <å‰õΩ D Hõ^äŒ q<åÅx "Õ_»∞HõQÍ L#flk.
^ŒÜ«∞KÕã≤ ÃãÅgÜ«∞O_ç.

Hõ. Jx Ü«∞_çy# #qfi^Œ∞~°∞xñ, QÆ#∞ñQ˘x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _»xÜ≥∞ñ Q“`«∞Hõ "≥ÚѨÊ<£

q#∞ =∞#Ѷ¨∞! `˘e¡ „|ǨχÅ∞, [##∞`«=ÚQÆñ *ËÜ«Ú#\˜ì 㨄`«Î=Úñ E_»<£. 37
K«. ã¨~°ã≤[QÆ~°ƒù Ü≥∂y[# ã¨~°fi ã¨∞Ѩ~°fi=ÚhO„^Œ ǨÏ=º Éèí∞
HõÊ~°=∞|∞∞+≤ „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ÉèíH˜Î "≥∞~ÚO [#∞^≥OzÜ«ÚO_» #
`«Î~°}˜ã¨=∂# `ÕAñ_»QÆ∞ ^Œ‰õΔΩñ_»∞ =zÛ#ñ ^Œ`«û^Œã¨∞º ÖÏ
^Œ~°=Ú# ÖËz† ~°Ñ¨C_»∞ Ñ≤`å=∞ǨÏÉèí~°∞æÅ∞ ^ŒHõ¯ #O^Œé∞<£. 38
* JѨC_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
12 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JÜ«∂º! q#∞. ѨÓ~°fiO „|Ǩχ"Õ`ÅΫ ∞ Q˘Ñ¨Ê Ü«∞[˝O „áê~°OaèOKå~°∞. P =∞ǨÜ«∞*Ï˝xfl K«∂_»\ÏxH˜
t=Ù_»∞, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞, ^Õ=`«Å∞, =ÚhO„^Œ∞Å∞, =∞ǨÏ~°∞¬Å∞, „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å~°O`å Ѩ~°=∂ã¨H˜Î`À =KåÛ~°∞. JѨC_»∞ JHõ¯_çH˜ „ѨÉèÏHõ~° `Õ*’q~ål`«∞_≥·# ^Œ‰õΔΩ_»∞ ‰õÄ_»
J~°∞^≥OKå_»∞. ^Œ‰õΔΩx K«∂_»QÆ<Õ ã¨ÉèíÖ’x"å~°∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. „|Ǩχ, t=Ù_»∞ =∂„`«O ÖË=ÖË^Œ∞.
Hõ. K«#∞^≥Oz# Ü«∂ ^Œ‰õΔΩñ_»∞, =#[A#‰õΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèíH˜Î=â◊√Öˇ· ã¨Éèí∞ºÖò
^Œ# H˜zÛ# ѨÓ[Å∞ ÔQ·, H˘x Ü«∞~å›ã¨#=Ú#O^Œ∞ñ QÆ∂~°∞ÛO_ç `«QÆ<£. 39
* JѨC_»∞ ^Œ‰õΔΩ_»∞ „|Ǩχ‰õΩ #=∞㨯iOKå_»∞. ã¨Éèí∞ºÅ∞ ÉèíH˜Î`À `«#‰õΩ KÕã≤# ѨÓ[Å#∞
JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. `«#‰õΩ `«y# Ñ‘~î°OÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
`Õ. `«#∞flñ ÉÁ_»QÆx ã¨Éèí∞º ÅO^Œé∞#∞ ÖË=, <åã¨#=Ú kQÆ#\˜ì ѨÙ~åi=Å#∞
QÆ#∞fl Q˘#Å#∞ qã¨∞ÊùeOQÆ=ÚÅ∞ Ãã^Œ~°ñ, Ez ~Ú@¡#∞ ~À+¨qã¨∞Êù~°} "≥∞éÜ«∞. 40
* `«##∞ K«∂z ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∂ ÖËz Q“~°qOKå~°∞. HÍx `«# JÅ∞¡_≥·# t=Ù_»∞ =∂„`«O `«#
ÃÑ^ŒÌiHõO QÆ∞iÎOz QÆ^≥Ì kQÆÖË^Œ∞. ^Œ‰õΔΩ_çH˜ `«ÅH˘\˜ì#@¡~ÚOk. J`«_»∞ `«# HõO\˜ H˘#Å#∞O_ç =∞O@Å∞
q~°l=Ú‡`«∂ =ÚHõ¯O\˜x K«∂Ñ≤OK«∞`«∂ HÀѨO`À WÖÏ J<åfl_»∞.
`Õ. q#∞ñ_»∞ g∞~°Å∞ ~˘^Œ=∂x q|∞^èŒ =Úx Ǩï, `åâ◊<åk ã¨∞~À`«Î=ÚÖÏ~°! "≥∂ǨÏ
=∞`«û~À‰õΩÎÅ∞ QÍ=Ù! <å =∂@ Å#∞K«∞, "åi HõO^Œé HÍ Ñ¨Ù~°"≥·iñ EÑ≤, 41
* ''^Õ=`«ÖÏ~å! =Ú#∞ÖÏ~å! JyflÉè\
í Ïì~‰° Ωõ ÖÏ~å! g∞~°O^Œ~∂° ã¨^∞Œ KÌ Ü
Õ ∞« ‰õΩO_® q#O_ç. <å =∂@Å∞
J*Ï˝#O`À Jã¨∂Ü«∞`À ѨeˆHq HÍ<Õ HÍ=Ù—— Jx "å~°O^Œi =ÚO^Œ∂ WO^Œ∞âıY~°∞x WÖÏ xOkOKå_»∞.
ã‘. ѨiH˜OѨ x`«ñ_»∞ kHÍÊÅÜ«∞â’Ǩx Hõ~°∞ñ _ô „H˜Ü«∂â◊¥#ºÑ¨~°∞x KÕ`«ñ
QÆ~°"≥ÚÑ¨Ê ã¨[˚<åK«i`«=∂~°æ=Ú ^Œ∂+≤`«O |Ü≥∞º† <≥#fl QÆ`«„`«Ñ¨ÙO_»∞
=∞Ç≤Ï`«™êq„f ã¨=∂##∞ ™êkèfi #㨇`«Î#∂[#∞ =∞$QÆâß|<Õ„`«
ã¨HõÅ Éèí∂g∞ã¨∞~° [#ã¨=∞HõΔ=Ú# =∞~°¯@Ö’K«#∞ñ_»∞ Hõ~°„QÆǨÏ} =∞i÷ñ
`Õ. *Ëã≤ `å t+¨ºÉèÏ=O|∞ñ *ˇO^Œ∞ \Ï`«‡, ^ŒÅñz „Ѩ`«∞º^Œæ=∂aè=O^Œ#=Ú ÖˇÅq∞
#_»Ñ¨‰õΩO_ç# =∂#h† ##∞flñ QÆ#fl, <Ài=∂@‰õΩñ ^Œ# ˆHq∞ QÀ~°∞"ÀÜ≥∞. 42
* D t=Ù_»∞ kHÍÊʼnõΩÅ H©iÎx <ÕÅáêÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. W`«_»∞ „H˜Ü«∂â◊¥#∞º_»∞. ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞
#_çKÕ =∂~°æO W`«x=Å¡ K≥_çáÈ~ÚOk. W`«xH˜ ã≤QÆ∞æ ÖË^Œ∞. ™êq„f^Õq=O\˜ ™ênèfit~À=∞}˜ J~Ú# <å
‰õΩ=∂Ô~Î#∞, PHõ~å‚O`« qâßÅ<Õ„`«#∞ D HÀuHõ#∞flÅ"å_»∞ ÃÑ^ŒÌÅ ã¨=∞HõΔOÖ’ HÀi ÃÑO_ç¡ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
JO^Œ∞KÕ`« Q˘Ñ¨Ê"å_»∞ JÜ«∂º_»∞. Jk „QÆÇ≤ÏOz =∞~åº^ŒQÍ <å‰õΩ Z^Œ∞~°∞ =zÛ #=∞㨯iOK«HõáÈ`Õ
áÈhÜ«∞O_ç. ##∞fl K«∂z ѨÅ∞Hõi¿ãÎ `«# <À\˜ =Ú`åºÅ∞ ~åeáÈ`åÜ«∂?
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 13
ã‘. J#Ü«∞O|∞ Å∞Ѩ΄H˜Ü«∂ HõÖÏѨÙñ_»∞ =∂#Ç‘Ï#∞ñ_»∞ =∞~åº^Œ ÖËx"åñ_»∞
=∞`«Î„ѨKå~°ñ _»∞#‡`«Î„Ñ≤Ü«Úñ_»∞ kQÆO|~°∞ñ_»∞ Éèí∂`«„¿Ñ`« Ѩi=$`«∞O_»∞
^•=∞㨄Ѩ=∞^äŒ Éèí∂`«=ÚʼnõΩ <å^äŒ∞O_»∞ Éèí∂ueѨÙÎO _»ã≤÷Éèí∂+¨}∞O_»∞
#+¨ìâ∫K«∞O_»∞ #∞#‡^Œ<å^äŒ∞ñ_»∞#∞ ^Œ∞+¨ìǨÏ$^ŒÜ«Úñ _»∞„QÆ∞ñ_»∞#∞ |ˆ~`«Éèí∂ x
`Õ. ˆH`«#∞ñ_»∞ q`«`«„ã¨ã¨ÎˆHâ◊√ñ _»â◊√z, Ü«∞~Ú# ~Ú`«xH˜ t=<å=Úñ _»#∞ „Ѩ"å^Œ
"≥∞@∞Å∞ QÆeÔQ? #t=Ùñ_»QÆ∞ x`«x <≥é˜ñy, Ü≥∞é˜ñy "Õ^ŒO|∞ â◊¥„^Œ∞# H˜zÛ#@∞Å∞. 43
=. W`«xH˜ ã¨#‡`«Î#∂[#∞ qkè„¿Ñi`«∞O_»<≥· ~ÚzÛu. 44
* D t=Ù_»∞ "Õ^•ÅÖ’ K≥ѨÊ|_ç# Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞_»∞. W`«xH˜ =∂<åaè=∂<åÅ∞ ÖË=Ù. =∞@∞ì
=∞~åº^ŒÅ∞ `≥eÜ«∞=Ù. =∞kOz u~°∞QÆ∞`å_»∞. Ñ≤zÛ"åiH˜ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∞, kã¨"≥ÚÅ"å_»∞. W`«xx
Éè∂í `åÅ∂, „¿Ñ`åÅ∂ K«∞@∞ì =Ú\˜ì H˘Å∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. W`«_∞» `å=∞ã¨∞Öˇ#· „Ѩ=∞^äQŒ }
Æ ÏʼnõÄ Éè∂í `«Q}
Æ ÏʼnõÄ
„ѨÉ∞íè =Ù. X_»ÅO`å |∂_ç^Œ ѨÓã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Z=ÚHõÅ ^ŒO_»Å∞ ^èiŒ ™êÎ_∞» . â◊√zÖËx"å_»∞. =∞uÖËx"åiH˜
JkèѨu. =∞e# =∞#ã¨∞¯_»∞. ÉèíÜ«∞OHõ~° "≥∞ÿ#"å_»∞. =Å¡HÍ\˜Ö’ HÍѨÙ~° =ÚO\Ï_»∞. A@∞ì q~°É’ã¨∞H˘x
u~°∞QÆ∞`å_»∞. W`«_»∞ JѨq„`«∞_»∞. W`«xH˜ ''t=Ù—— _»<Õ =∞Oz ¿Ñ~°∞#∞ Z=~°∞ WKåÛ~°∞? `≥eã≤ `≥eã≤
Jt=Ù_»~Ú# D t=ÙxH˜ „|Ǩχ=∂@ qx, "Õ^Œ=Ú#∞ â◊¥„^Œ∞#‰õΩ WzÛ#@∞¡ <å ѨلuHõ#∞ WKåÛ#∞.
Hõ. Jx ~Ú@∞ìÅ „Ѩu‰õÄÅ =, K«#=ÚÅ∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ =eH˜ 'â◊Ñ≤~ÚO`«∞#∞ â◊
~°∞fix— #x [Å=ÚÅ∞ Q˘x Hõ~°, =Ú#, xez@¡xÜ≥∞, ~À+¨=Ú# ##Ѷ¨∂`å‡! 45
* Jx D q^èŒOQÍ ^Œ‰õΔΩ_»∞ x@ÖωõΔΩ}˜‚ xOkOz â◊OHõ~°∞x â◊Ñ≤OK«@OHÀã¨O âßѨ[ÖÏÅ#∞
KÕuÖ’ „QÆÇ≤ÏOz ~Àëê"Õâ◊O`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. W`«ñ _çO„^À¿ÑO„^ŒÑ¨s, =$`«∞ñ_≥· =∞Yã¨=∞Ü«∞=Ú# ǨÏq~åƒùQÆ=Ú ^Õ
=`«ÅO QÆ∂_»ñQÆ =∞Ç≤Ï`« x, Ü«∞uñ ÉÁO^ŒHõ Ü«ÚO_»∞ñQÍHõ Ü«∞x â◊Ñ≤~ÚOK≥<£. 46
* ''D t=Ù_»∞ WO„^Œ∞_»∞, q+¨μ=‚ Ù "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ^Õ=`«Å`Àáê@∞ Ü«∞[˝OÖ’ ǨÏq~åƒùQOÆ á⁄O^Œ‰Ωõ O_»∞
QÍHõ!——
=. W@∞¡ ^Œ‰õΔΩO_»∞ Ѩe¯# QÆi›`«"åHõºO|∞Å∞ qxOk`«O|∞Å∞QÆ #∞O_çÜ«Ú#∞ #~å÷O`«~°O|∞#
"åã¨Î=O|∞ ÅQÆ∞K«∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ ~°∞„^Œ∞#O^Œ∞ #xOk`«O|∞Öˇ· ã¨∞Îu ~°∂ѨO|∞Å <˘ÃÑÊñ†
^Œ^Œ#O`«~°O| ~°∞„^Œ∞#‰õΩ âßѨO azÛ# HÍ~°}O|∞# ^Œ‰õΔΩO_»∞ ã¨^Œã¨º=ÚY∞ºÅKÕ #Hõ$`«ºO |x
x¿+kè O Ѩ |_ç „Ñ¨ = $^Œ ú O |~Ú# „HÀ^è Œ O |∞`À_» x[x"å㨠O |∞#‰õ Ω O [xÜ≥ ∞ † #O`«
yiâß#∞K«~儈Qã¨~°∞O _»QÆ∞ #OkˆHâ◊fi~°∞O_»∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ x@ÖωõΔΩx â◊Ñ≤~ÚOz# âßѨO|∞† #`«xñ
|e¯# Ü«∞#~°› "åHõºO|∞Å∞#∞ qx HÀáê~°∞}˜`« Ö’K«#∞O_≥· ~Ú@¡#∞† h ^Œ‰õΔΩO_»∞ =∞~°Îºâ◊s~°O|∞
„âı+¨ªO|∞ QÍñ^ŒÅOz Ü«∞„Ѩu„^ÀÇ≤ÏÜ≥ÿ∞# ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œ∞ ÉèË^Œ^Œi≈Ü≥ÿ∞ Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞ QÍqOK≥†
x\˜ì =¸_è®`«∞‡O_»∞ ^Œ`«Îfiq=ÚY∞O_»QÆ∞† =∞é˜Ü«ÚO QÆ∂@ ^èŒ~°‡O|∞ Å~Ú# x"åã¨O|∞Å
14 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„QÍ=∞ºã¨∞Y HÍOHõΔÅO *Ëã≤ 㨉õΩÎO_≥· Ü«∞~°÷"å^ŒO|∞ Å~Ú# "Õ^ŒO|∞ÅKÕ #+¨ì=∞h+¨O QÆey
Hõ~°‡`«O„`«O|∞ qã¨Î$`«O|∞ ¿ãÜ«Ú† "≥O_çÜ«Ú ^ÕǨkHõO|∞ Å∞áê^ÕÜ«∞O|∞Å∞QÍñ ^ŒÅOK«∞K«∞
|∞kúKÕ`« <å`«‡`«`«ÎfiO|∞ =∞éz =iÎOK«∞K«∞ñ |â◊√„áêÜ«ÚO_≥· „ã‘ÎHÍ=ÚO_»∞ #QÆ∞ xkÜ«Ú#∞O
QÍHõ ^Œ‰õΔΩO _»z~°HÍÅO|∞# "Õ∞+¨=ÚY∞O_»QÆ∞ #x =∞é˜Ü«Ú. 47
* ^Œ‰õΔΩx xO^•"åHͺÅ∞ ÃÑ·H˜ J#∞z`åÅ∞QÍ `Àz<å =∞~˘Hõ J~°÷OÖ’ "åã¨Î"åÖˇ·, ã¨=Úz`åÖˇ·
ѨÓAº_≥#· t=ÙxH˜ á⁄QÆ_Öλ Ë JÜ«∂º~Ú. t=Ùx â◊ÑO≤ z# ^Œ‰ΩΔõ }˜‚ K«∂z ã¨É∞íè ºÅ∞ ''h=Ù KÕã#≤ k K≥_Ѥ» x¨ —— Jx
J_»∞¤‰õΩ<åfl~°∞. ^•x`À ^Œ‰õΔΩ_»∞ P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞_≥· K≥~°K≥~° ÖËz `«# QÆ$ǨxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. P `«~°∞"å`«
t=Ùx ¿ã=‰õΩÅÖ’ „âı+¨μª_≥·# #OkˆHâ◊fi~°∞_»∞ ^Œ‰õΔΩ_»∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ xOkOK«@O â◊Ñ≤OK«@O qx HÀѨO`À
Hõ#∞flÖˇ„~°"å~°QÍ WÖÏ J<åfl_»∞. D ^Œ‰õΔΩ_»∞ `«# =∞~°Îºâ◊s~°O Q˘Ñ¨Êk Jx ÉèÏqOKå_»∞. `«#‰õΩ uiy
H©_»∞KÕÜ«∞‰õΩO_® âßO`«∞_≥· L#fl ^Õ=^Õ=ÙxH˜ JѨ~å^èŒO KÕâß_»∞. g_»∞ ÉèË^Œ^Œi≈. W@∞=O\˜ =¸~°∞öxH˜
`«`«Îfi^Œ~°≈#O ÅaèOK«^Œ∞. g_»∞ ‰õΩ\˜Å ^èŒ~å‡Å#∞ P„â◊~ÚOz hK«ã¨∞MÏÅÃÑ· HÀÔ~¯Å∞ ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
"Õ^•ÅÖ’x J~°÷"å^•Å#∞ x[=∞x #=∂‡_»∞. ^ÕǨÏ=Ú<Õ P`«‡QÍ ÉèÏq™êÎ_»∞. JO^Œ∞KÕ`« g_»∞ ã¨`«º"≥∞ÿ#
P`«‡`«`åÎfixfl q㨇iOz Ѩâ√◊ =Ù`À ã¨=∂#=∞ø`å_»∞. g_»∞ „ã‘ÖÎ ’Å∞_≥· K≥_áç È`å_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. D ^Œ‰ΩΔõ _»∞
`˘O^Œ~Ö° ’<Õ ''Q˘„Ô~`«Å"å_»∞—— JQÆ∞QÍHõ!
=∞. J#Ü«∞O|∞O ^Œ#=∂#ã¨O|∞# #q^ŒºÖò =ÚYº`«`«ÎfiO|∞QÍñ
QÆx Q“sâ◊√ñ k~°ã¨¯iOz# Ü«∞ã¨`«¯~å‡`«∞‡ h ^Œ‰õΔΩx
#fl#∞=iÎOz#"å~°∞ ã¨Oã¨~°}Hõ~å‡~°OÉèí∞Öˇ· xK«ÛÅ∞<£
[##O |O^Œ∞K«∞ñ [K«∞ÛK«∞<£ =∞~°Å <À[O |∞@∞ìK«∞<£ =iÎÅ∞<£. 48
D ^Œ‰õΔΩ_»∞ J*Ï˝<å<Õfl *Ï˝#OQÍ „Éèíq∞OKÕ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# =∞Ǩ^Õ=Ùx xOkOKå_»∞. g_»∞ =∞ǨáêÑ≤.
gxx J#∞ã¨iOKÕ "å~°∞ ã¨~°fi^• ã¨O™ê~°OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩx ѨÙ@∞ì`«∂ K«ã¨∂Î =∞m¡ ѨÙ@∞ì`«∂ LO^Œ∞~°∞QÍHõ!
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ~¸ ǨÏ~°^Õfi+¨μÖˇ· # kfiA Å~°÷"å^Œ|Ǩïà◊O|∞Öˇ·# "Õ^Œ "åHõºO|∞Å =Å#
=∞^è∞Œ QÆO^èŒ ã¨=∞Oɡ#· z`«HÎ ÀΔ ÉèOí |∞KÕ`« q"≥∂Ç≤Ï`« =∞#ã¨∞¯Å~Ú HÍ~å‡ã¨‰Ωõ Î ÅQÆ∞^Œ∞~°∞† =∞é˜ÜÚ« #∞ ÉèHí ÍΔ ºÉèHí ºΔõ
qKå~°â◊¥#∞ºÖˇ· ^ÕǨkáÈ+¨}O|∞H˘é‰õΩ ^èŒi~ÚOѨñ |_ç# q^•º`«áÈ„=`«O|∞Å∞ QÆÅ "å~°Öˇ· ^èŒ#^Õ¿ÇÏO„k
Ü«∞O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ñ „cuO ÉÁOk Ü«∂K«‰Ωõ Öˇ· qǨÏiO`«∞ ~°x #OkˆHâ◊fi~°∞O_»∞ „ÉÏǨχ} [#O|∞Å â◊Ñ~≤ ÚOz#
=K«#O|∞Å∞ qx Éè$í QÆ∞=∞Ǩ=Úx =∞~°Å â◊Ñ~≤ ÚOѨO |∂x ~Ú@¡xÜ≥∞. 49
* JO`ÕHÍ^Œ∞ t=Ùx ^Õfi+≤OKÕ WO^Œe „ÉÏǨχ}∞Å∞ J~°÷"å^•Å`À xO_ç# "Õ^Œ"åHͺÅ=Å¡ HõÅ∞¡
ÔHÑ· Ù¨ =O\˜ =∞<À=∂e#ºO`À HõÅ`«KO≥ k "≥∂ǨÏѨ_ç Jã¨`¯« ~°‡ÅÃÑ· Pã¨HΘ ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ''u#^Œy#q——,
''u#^ŒQxÆ q—— J<Õ PÖ’K«# #tOz JxflO\˜x P~°y™êÎ~∞° . q^Œº#∂, `«Ñ㨠∞¨ û#∂, „=`åÅ#∂ á⁄@ìHÀã¨"∞Õ
J=ÅOa™êÎ~°∞. ^èŒ#Og∞^•, ^ÕǨÏOg∞^•, WO„kÜ«∂Åg∞^• P^Œ~åaè=∂<åÅ∞ HõÅ"åÔ~· Ü«∂K«‰õΩÖˇ·
ã¨OK«iOK«∞`å~°∞ Jx #OkˆHâ◊fi~°∞_»∞ JK«Û\˜ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ â◊ÑO≤ Kå_»∞. #Onâ◊fi~°∞x âßѨ"å‰õΩ¯Å∞ qx
Éèí$QÆ∞=∞Ǩ=Úx uiy ~ÚÖÏ â◊Ñ≤OKå_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 15
`Õ. =ã¨∞^èŒ <≥"åfi~°∞ ^èŒ∂~°˚\˜„=`«∞Å∞ "å~°∞, "åi Hõ#∞‰õÄÅ∞ ~°QÆ∞^Œ∞ Ô~"åfi~°∞ "å~°∞
#\˜ì ã¨KåÛù„ã¨Î ѨiѨO^äŒ∞ Öˇ·#"å~°∞, #=xñ ''ÉÏ+¨O_»∞—— ÅÜ≥∞º^Œ ~°x â◊Ñ≤OK≥. 50
* D Ö’HõOÖ’ Z=~°∞ t=nHΔÍѨ~åÜ«∞}∞Ö’, Z=~°∞ "åix J#∞ã¨iOKÕ"å~À "å~°O`å âß„™êÎʼnõΩ
q~À^èŒ∞Öˇ· áê+¨O_»∞Å∞ JQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍHõ!
ã‘. ã¨HõÅ =~å‚„â◊=∂Kå~° ¿ÇÏ`«∞=Ù Ö’Hõ=Ú#‰õΩ =∂OQÆà◊=∂~°æ=Ú#∞, ã¨<å`«
#=Úñ, |∂~°fi|∞+≤ ã¨=∞‡`«=Ú, [<å~°Ì#=¸Å=Ú#∞, x`«º=Ú#∞, â◊√^Œú=Ú#∞, t=O|∞,
<å~°ºÑ¨^ä•#∞QÆO |QÆ∞ "Õ^Œ=Ú#∞ q„ѨQÆ}=Ú xOkOz# HÍ~°}=Ú#
<Õ t=nHõΔ Ü«∞O^Õx =∞^茺=∞ ѨÓAºñ _≥· Éèí∂`«Ñ¨u ^≥·= =∞QÆ∞K«∞ #∞O_»∞
`Õ. #O^Œ∞ g∞~°Å∞ Éèí㨇[\Ïã≤÷^è•~°, }=ÚÅñ ^Œy =¸_è»|∞^Œ∞úÅ∞ #+¨ìâ∫K«∞
Öˇ· #tO`«∞~°∞ áê+¨O_»∞ ÅQÆ∞K«∞ ##∞K«∞, âßѨ "≥Ú#iOK≥ <å kfi[ã¨`«Î=ÚO_»∞. 51
=. W@¡<Àº#ºO|∞#∞ âßѨO|∞ÅO ÉÁOkÜ«Ú ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨÏO|∞ QÆÅ"å~° ÅQÆ∞@O *Ëã≤ <åâ◊O|∞
<˘O^Œ~Ô †· ~°\Ü
ì˜ ∞≥ _» q=∞#ã¨∞¯O _»Q∞Æ K«∞ ##∞K«~ã° "¨ ∞Õ `«∞O_≥· Éè=í ÙO_»∞ ã¨xÜ≥∞ #O`«. 52
* ZO^Œ∞=Å¡#O>Ë q#O_ç. ã¨=∞ã¨Î"≥∞ÿ# =~å‚„â◊=∂Kå~åÅ#∞ qkèOKÕk "Õ^ŒO. "Õ^ŒO Ö’HÍʼnõΩ
ˆHΔ=∞O Hõeyã¨∞ÎOk. Jk ã¨<å`«#"≥∞ÿ#k. ^•xx ѨÓ~°fi|∞∞+≤ѨÙOQÆ=Ù ÅO^Œ~°∂ JOwHõiOKå~°∞. "Õ^ŒO
q+¨μ=‚ Ù#∞O_ç Pq~°ƒqù OzOk. Jk âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ k. Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ k. =∞OQÆà„◊ Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ k. ^•xx P~°∞ºÖˇ#· "å~°∞
J#∞ã¨i™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ "Õ^•hfl „ÉÏǨχ}∞Å#∂ h=Ù xOkOKå=Ù. JO^Œ∞KÕ`« t=nHõΔ#∞ Q˘#∞"åiH˜
=∞^ŒºO ѨÓ[º=∞QÆ∞QÍHõ! t=„=`«∞Å∞ Éèí㨇=Ú#∂, [_»Å#∂, Z=ÚHõÅ#∂ ^èŒiO`«∞~°∞ QÍHõ! =¸~°∞öÖˇ·
â◊√z`«fi=Ú ÖËx "åÔ~· áê+¨O_»∞Öˇ· #tO`«∞~°∞QÍHõ!
D q^èOŒ QÍ #Onâ◊fi~°∞_»∂, Éè$í QÆ∞=∞ǨÏs¬ XHõi<˘Hõ~∞° â◊ÑO≤ K«∞‰õΩ<åfl~°∞. J~Ú<å ^≥"· å#∞„QÆÇϨ O=Å¡
"å~°∞ #tOѨÖË^Œ∞. JѨC_»∞ "庉õΩŠǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥· t=Ù_»∞ J#∞K«~°∞Å`À JHõ¯_»#∞O_ç "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ÜÕ∞ Ü«∞[˝=∞O^Œ∞ ã¨~°fi„âı+¨μªñ_»QÆ∞ ǨÏi ã¨OѨÓAºñ_≥· "≥Å∞OQÆ∞
#\˜ì Ü«∞[˝O|∞ ã¨=∞ºyfi^è•#=Ú# ã¨Ç¨Ï„ã¨=`«û~°=ÚÅ∞ #Añ _˘#Ô~Ûñ
QÆ~°"≥ÚÑ¨Ê #=∞~° QÆOQÍÜ«∞=Ú<å ã¨OQÆ=∂=xñ QÆÅ∞QÆ∞ „Ѩܫ∂QÆÜ«∞O^Œ∞
#=Éèí$^䌙êfl#O|∞ ÅuÉèíH˜Îñ QÍqOz QÆ`«HõŇëê`«∞‡Öˇ· Ѷ¨∞#`« ÔHH˜¯
`Õ. `«QÆ x*Ï„â◊=∞Éèí∂=ÚÅñ ^ŒÅñz "å~°, ÅO^Œé∞#∞ "Õ_»¯`Àñ [x ~°#∞K«∞ q^Œ∞~°∞
#‰õΩ#∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»#∞ =Úx<åÜ«∞‰õΩO_»∞, <≥é∞ñQÆ qxÑ≤Oz "≥O_çÜ«Ú x@∞ì ÅxÜ≥∞. 53
* ã¨~°fi„âı+¨μª_≥·# <å~åÜ«∞}∞_»∞ Ü«∞[˝OÖ’ ѨÓ[hÜ«Ú_»∞. J@∞=O\˜ Ü«∞*Ï˝xfl „|Ǩχ}∞ºÅ∞
"Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ KÕâß~°∞. QÆOQÍ#n, Ü«∞=Ú<å#n ã¨OQÆq∞OK«∞ „ѨÜ∂« QÆHˆ „Δ `«OÖ’ ã¨^㌠∞¨ ºÅ∞
nHΔÍ ™êfl<åÅ∞ KÕã≤ áêáêÅ∞ áÈQ˘@∞ìH˘x `«=∞ `«=∞ P„â◊=∂ʼnõΩ "≥o§áÈÜ«∂~°∞ Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬
q^Œ∞~°∞x`À =∞m¡~ÚÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
16 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

–: ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ ^•HΔÍÜ«∞}˜ Ü«∞K«Û\˜H˜ñ É’=Ù@ :–

=. JO`« â◊fiâ◊√~°∞O_»QÆ∞ ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ *Ï=∂`«Ü≥ÿ∞# Éèí~°∞æ#‰õΩ #<Àº#º q~À^èŒO|∞ "≥~°∞ñQÆ∞K«∞O_»
#uz~°O|QÆ∞ HÍÅO |iÔQ#O`« ^Œ‰õΔΩO_»∞ ~°∞„^ŒqÇ‘Ï#O|QÆ∞ Ü«∂QÆO|∞ ÖËxk Ü≥ÿ∞##∞ â◊~°∞fi`À_ç
ѨÓ~°fiq~À^èOŒ |∞##∞ |~°"∞Õ +≤ª Hõ$`«Oɡ#· ã¨HÅõ „Ѩ*ÏѨu qÉè∞í `«fiQÆ~fi° O|∞##∞O *Ëã≤ „|Ǩχx+¨μŪ QÆ∞
hâ◊fi~å^Œ∞Å kèH¯õ iOz Ü«∞~°∞„^ŒHOõ |∞QÍ "å[¿ÑÜ«∞ ã¨=#O|∞ QÍqOz `«^#Œ O`«~O° | |$ǨÏã¨Êuã¨=#
<å=∞HõOɡ·# =∞YO|∞ ¿ãÜ«∞ #∞Ѩ„Hõq∞Oz# #K«Û\˜H˜O „QÆ=∞O|∞#. 54
* =∂=∞Ü≥ÿ∞# ^Œ‰õΔΩxH©, JÅ∞¡_≥·# t=ÙxH© Ѩ~°ã¨Ê~° "≥·~°O <å<å\˜H© ÃÑiyOk. WÖÏ KåÖÏ HÍÅO
QÆ_z» Ok. „|Ǩχ ^Œ‰ΩΔõ }˜‚ „Ѩ*ÏѨ`∞« ÅO^ŒiH© J^躌 ‰õΩΔ }˜‚ KÕâß_»∞. P JkèHÍ~°Q~Æ fi° OKÕ`#« ∂, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞xÃÑ·
L#fl ѨQÆKÕ`«#∂ ^Œ‰õΔΩ_»∞ „|Ǩχ"Õ`«ÎÅ#∂ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}©‚ kèHõ¯iOz ~°∞„^ŒÇ‘Ï#"≥∞ÿ# ''"å[¿ÑÜ«∞=Ú——
J<Õ Ü«∞[˝O KÕâß_»∞. t=Ù_»∞ ÖËxk Ü«∞[˝O LO_»^Œ∞. J~Ú<å ^Œ‰õΔΩ_»∞ P q^èŒOQÍ KÕâß_»∞. "å[¿ÑÜ«∞O
KÕã≤# `«~°∞"å`« ''|$ǨÏã¨Êu ã¨=#O—— J<Õ Ü«∞*Ï˝xfl KÕÜ«∞\ÏxH˜ ^Œ‰õΔΩ_»∞ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
K«. Hõ~° =∞#∞~°H˜Î # =∞‡Y=Ú QÆ<˘æ#∞ "Õ_»∞Hõ `˘OQÆeOѨñQÍ
|~°=∞=Úx „Ѩ*ÏѨu ã¨∞Ѩ~°fi =∞ǨÏi¬ =~°∞Öò ã¨ÉèÏ~°∞ºÖˇ·
Ѩ~°∞=_ç =zÛ Ü«∞O^Œé∞ â◊√Éèíã≤÷u n=# ezÛ ^Œ‰õΔΩKÕñ
ÉÁiñ ÉÁi #K«Û@<£ qÇ≤Ï`« ѨÓ[Å <˘Oki ã¨=Ú‡^ŒO|∞<£. 55
* P ''|$ǨÏã¨Êu ã¨=#O—— K«∂_®Åx "Õ_»∞Hõ`À =Ú#∞Å∂, „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∂, ^Õ=`«Å∂, =∞ǨÏ~°∞¬Å∂
ÉèÏ~åºã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· =KåÛ~°∞. ^Œ‰õΔΩ}˜‚ nqOKå~°∞. ^Œ‰õΔΩ_»∞ KÕã≤# ѨÓ[Å#∞ ã¨O`À+¨OQÍ JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
`Õ. ^ŒHõΔ`«#Ü«∞ ã¨f^Õq ^Œqe Ü«∂`«‡, ã¨^Œ#=Ú# #∞O_ç [#‰õΩx ã¨=#=∞Ç≤Ï=∞
QÆQÆ# K«~°∞Å∞ #∞uOѨ <å HõÅHõÅO|∞, qx ‰õΩ`«∂ǨÏex Ü«∞~Ú qhfikäñ E_». 56
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#ñ ^Œ^Œ∞`«û= ^Œ~°≈# ‰õΩ`«∂ǨÏÅ∞Öˇ· ã¨~°fi k‰õΩ¯Å"å~°∞#∞ [#∞K«∞O_ç† ~å
ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 57
* ^Œ‰õΔΩx Ü«∞[˝ "≥·Éèí"åxfl H˘xÜ«∂_»∞`«∂ ^Õ=`«Å∞ PHÍâ◊OÖ’ "≥à◊√¡`«∞<åfl~°∞. P HõÅHõÖÏxfl
ÔH·ÖÏã¨OÖ’ L#fl ^Œ‰õΔΩx ‰õÄ`«∞Ô~·# ã¨f^Õq PÅH˜Oz ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ÃÑ·H˜ K«∂zOk.
JѨC_»∞ `«# `«O„_ç ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝xfl K«∂_®Å<Õ L`åûǨÏO`À ã¨=∞ã¨Î k‰õΩ¯ÅÖ’#∂
LO_Õ"å~°∞ "≥à◊√Î<åfl~°∞.
ã‘. `«#~å~°∞ #=~°`«fl `å@OHõ ~ÀK«∞Å∞ K≥‰õΩ¯@^ŒÌ=ÚÖ`Àñ *ˇeq∞¿ãÜ«∞
=∞ǨÏhÜ«∞ `«Ñ¨hÜ«∞=∞Ü«∞ Ѩ^ŒHõ^Œ∞º`«∞ ÅOã¨ÉèÏQÆO|∞Å <å=iOѨ
#Oz`« px p<åO|~° „ѨÉèíÅ`À "Õ∞YÖÏHÍO`«∞Å∞ "Õ∞Å=∂_»ñ
[OK«Å ™ê~°OQÆ Kå~°∞ qÖ’K«# „ѨÉèíÅ∞ #ẻõΩ¯Åñ „|aƒH˘#ñQÆ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 17
`Õ. q∞OK«∞ "Õ_»∞Hõ Éèí~°Î$ã¨"Õ∞`« ÅQÆ∞K«∞, =∂x`«O|∞QÆ k=ºq=∂#Ü«∂#
ÅQÆ∞K«∞ <åHÍâ◊Ѩ^äŒ=Ú #~°∞QÆ∞K«∞#fl, YK«~° QÆO^èŒ~°fi H˜#fl ~åOQÆ#Åñ Ez. 58
* L~°HÅõ ∞ "Õ¿ã L`åûǨÏO`À `«=∞ `«=∞ Éè~í Åΰ `À QÆ∂_ç k=ºq=∂<åÅ∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOz ^Õ=`å„ã‘ÅÎ ∞
PHÍâ◊OÖ’ "≥à√◊ ` ¡ ∂« LO>Ë ã¨f^Õq K«∂zOk. P „ã‘ÅÎ ∞ K≥q Hõ=∞‡Å∞ #=~°`åflÅ∞ ^•Ñ≤#q. P K≥qHõ=∞‡Å
HÍO`«∞Å∞ J^•ÌÅ=O\˜ K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· Ѩ_»∞`«∞#flq. "Õ∞eq∞ |OQÍ~°∞`À KÕÜ«∞|_ç# HÍO`«∞Å∞ =¸Ñ¨ÙÅÃÑ·
"åºÑ≤ã∞¨ #Î flq. px p<åO|~åÅ HÍO`«∞Å∞ "≥ÚÅ#∂à◊§ HÍO`«∞Å`À Hõeã≤ "≥∞~°∞ã¨∞#Î flq. ÖË_ç Hõ#∞flÅ=O\˜
Hõ#∞flÅ "≥Å∞QÆ∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å‰õÄ „Ѩã¨iã¨∞Î#flq.
Hõ. ã¨u ^Œ# Ѩu Ü«∞QÆ∞ <å Ѩâ◊√, Ѩuñ Ez ã¨=Ú`«∞ûHõ`«#∞ ÉèÏ+≤OK≥† „Ѩ*Ï
Ѩu g∞ =∂=∞ =∞Y=Ú ã¨∞, „=`«=∞u <˘#iOK«∞K«∞#fl "åñ_»ñ@ qO>ˆ 59
* JѨC_»∞ ã¨f^Õq Juâ◊~ÚOz# ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À `«# „áê}ѨuÜ≥ÿ∞# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x K«∂z WÖÏ
J#flk. ''q<åfl~å! g∞ =∂=∞QÍÔ~·# ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu nHΔÍѨ~°∞_≥· Ü«∞[˝O KÕã¨∞Î<åfl_»@.
Hõ. HÍ=Ù# #Ü«∞º[˝=Ú#‰õΩ, h q|∞^èŒQÆ}O|∞ Åi÷ <ÕÔQ^Œ† ~°kQÀ†
^Õ=! =∞# q∞ѨC _»K«\˜H˜ñ, É’=Öˇ ##∞ "Õ_»¯ <å‰õΩñ |∞>ˇì_»∞ #Éèí"å! 60
* P Ü«∞*Ï˝xfl K«∂_®Å<Õ "Õ_∞» Hõ`À J^Œ∞QÀ P ^Õ=`«ÅO`å QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ "≥à√◊ `
¡ ∞« <åfl~°∞. K«∂_»O_ç!
™êfig∞! =∞#=¸ JHõ¯_çH˜ "≥àϧe J<Õ HÀiHõ <å‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
Hõ. P Ü«∞[˝=Úñ QÆ#∞ñQ˘#ñQÍ, <å Ü«∞#∞[Å∞ ÉèíH˜Îñ „ÉÏ}<å^äŒ∞Å `À_»O
ÉÏÜ«∞Hõ =`«∞Î~°∞†=∞#=ÚO, É’~Ú# <Õ "åi #K«@ñ ÉÁ_»QÆ#ñ QÆÅ∞æ<£. 61
* <åÜ«∞#QÍi Ü«∞*Ï˝xfl K«∂_»\ÏxH˜ <å `À|∞\˜ì# "åà◊§O`å `«=∞ `«=∞ Éèí~°ÎÅ`À `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
=™êÎ~°∞. =∞#=¸ "≥o§#@¡~Ú`Õ JHõ¯_» "å~°O^Œih K«∂KÕ J=HÍâ◊O <å‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
Hõ. [#‰õΩx =∞Y=Ú# Hõi÷O, [x h`Àñ ÉÏi|~°› ã¨Ol˝Hõ`«ñ QÆ_»∞O
^Œ#i# Éèí∂+¨}=ÚÅñ ÔQ·, H˘# "Õ_»¯ [xOK≥ hâ◊! ‰õΩ[#q<åâß? 62
* â◊OHõ~å! ^Œ∞+¨ì[# <åâ◊OHõ~å! <å `«O„_ç KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝xH˜ g∞`À Hõeã≤ "≥o§ JHõ¯_» #QÆÅ∂
<å}ϺÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# HÍ#∞HõÅ#∞ ã‘fiHõiOKåÅx <å‰õΩ HÀiHõ L#flk.
Hõ. <å`À_»#∞ ¿ãflǨÏ=Ú QÆÅ, =∂`«#∞ ^Œ`Àû^Œs ã¨=∂[=Ú |∞∞+≤ ã¨O
Ѷ¨∂`«Hõ$`« =∞Yã¨=∞Oz`«, ˆH`«∞=Ùñ QÆ# "Õ_»¯ QÆQÆ#ˆHâ◊! [xOK≥<£. 63
* <å ÃÑ· J#∞~åQÆO QÆÅ `«eh¡ , JHõ¯K≥ÖO¡ˇ „_»#∂, |∞∞+¨μÅ∞ [iÑ≤OKÕ P =∞ǨÜ«∞*Ï˝xfl K«∂_®Åx
"Õ_»∞Hõ Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞.
18 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ! ^Õ"å! =∞Ǩâ◊Û~°ºHõ~°Oɡ· QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡HõO|QÆ∞ „ѨѨOK«=Ú Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂
qxi‡`«O |QÆ∞@O KÕã≤ h‰õΩ <åâ◊Û~°ºHõ~°O|∞Q͆ ^Œ~Ú##∞ Éèí=nÜ«∞ `«`«ÎfiO ɡé∞OQÆñ *ÏÅHõ
HÍq∞hã¨fiÉèÏ=O|∞ QÆey Hõ$Ѩ}∞~åÅ<≥· =∞nÜ«∞ [#‡Éè∂í q∞ñ QÆ#∞OQ˘# xK«ÛyOzu #x "≥O_çÜÚ«
x@¡xÜ≥∞† 64
* ™êfig∞ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# D „ѨѨOK«O KåÅ Pâ◊Û~°ºHõ~° "≥∞ÿ#k. g∞~°∞ nxx g∞
=∂Ü«∞KÕ`« ã¨$lOKå~°∞. HÍ|\˜ì g∞‰õΩ Pâ◊Û~°ºO HõeyOK«^Œ∞, HÍx <Õ#∞ „ã‘Îx. g∞ ã¨$+≤ì~°Ç¨Ï㨺O
`≥eã≤HÀÖËx^•xfl, XHõ¯=∂@∞ <å ѨÙ\˜ìÅ∞¡ K«∂_®Åx J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. q∞=∞‡efl n#OQÍ
"Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl#∞– Jx =∞m¡ WÖÏ J#flk.
K«. =Ú^Œ=Ú#ñ ^Œ#‡M’^Œƒù= qÉèí∂uñ QÆ#∞OQ˘# ##ºHÍq∞#∞Öò
Ѩ^Œ∞=ÙÅ∞ QÆ\˜ì Éèí∂+¨}qÉèÏã≤`«Öˇ· x[<å^äŒÜ«Ú HõÎÖˇ·
=∞^ŒHõÅǨÏO㨠áêO_»∞~° ã¨=∞Oz`« k=ºq=∂#Ü«∂#Öˇ·
Ü«∞^≥ K«#∞K«∞#fl"å~°∞ QÆ#∞ =∞„ÉèíѨ^äŒO|∞# hÅHõO^èŒ~å! 65
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! =∂ `«O„_ç =∞Ǩ"≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝xfl ã¨O^Œi≈OKÕ xq∞`«ÎO ã¨O`À+¨O`À
^Õ=`å„ã‘ÅÎ ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ "≥à√◊ `
¡ ∞« <åfl~°∞. "å~°O`å ѨÅ∞q^è•Öˇ#· PÉè~í }
° ÏÅ∞ JÅOHõiOK«∞H˘x
Éèí~°ÎÅ`À Hõeã≤, ~å[ǨÏOã¨Å =Öˇ `≥Å¡x Ô~Hõ¯Å`À ‰õÄ_ç# k=º q=∂<åÅ∞ P~ÀÇ≤ÏOz PHÍâ◊=∂~°æOÖ’
"≥à◊√¡`«∞<åfl~°∞. JkQÀ! J@∞ K«∂_»O_ç!
Hõ. J#Ѷ¨∂! q#∞ Ö’HõO|∞Å, [#‰õΩx ˆQǨÏ=Ú#ñ QÆÅ∞QÆ∞ ã¨HõÅ ã¨∞YO|∞Öò
`«#Ü«∞Å∞ ã¨x ã¨O„Ñ‘u<£ QÆ#∞ñQ˘# ˆH su xÅ∞K«∞ñ QÍÜ«∞=Ú ÅÉèí"å! 66
* =∞Ǩ`å‡! Ö’HõOÖ’ `«=∞ `«O„_ç ~ÚO@ [iˆQ â◊√ÉèíHÍ~åºÅ#∞ K«∂_»\ÏxH˜ "≥à◊¡‰õΩO_® U P_»∞
a_»¤Å „áê}ÏÅ∞ xÅ∞™êÎ~Ú. g∞ˆ~ K≥ѨÊO_ç ™êfig∞!
Hõ. J#Ü«∞=Úñ aÅ∞=Hõ Ü«ÚO_»O, [# ##∞z`« =∞O\˜"Õx [#Hõ QÆ∞~°∞ ã¨∞ǨÏ$
[˚#<åÜ«∞Hõ ˆQǨÏ=ÚʼnõΩñ, [#∞K«∞O^Œ∞~°∞ Ñ≤Å∞=‰õΩ#fl ã¨[˚#∞ ÅÉèí"å! 67
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! ''Z=i WO\˜H‰˜ Äõ _® Ñ≤Å∞=‰õΩO_® "≥à§◊ @O `«Q^Æ ∞Œ —— Jx g∞~°∞ J#=K«∞Û. `«O„_ç,
QÆ∞~°∞=Ù, q∞„`«∞_»∞, ~åA "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åi~ÚO_»‰¡ Ωõ Ñ≤Å∞=HõáÈ~Ú<å ã¨[#˚ ∞Öˇ#· "å~°∞ "≥à_¡◊ O» ã¨^•Kå~°"∞Õ Hõ^•!
=. Jx =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞† ^Õ"å! <åÜ«∞O^Œ∞ñ „|ã¨#∞flO_»"·≥ =∞nÜ«∞ =∞<À~°^OŒä |∞O n~°Ê #~°∞›O_»=Ù†
ã¨=∞kèHõ *Ï˝#O|∞ QÆÅ hKÕ`« <Õ#∞ Éèí=nÜ«∞ ^ÕǨÏO|∞#O ^Œ~°úO|∞# ^èŒi~ÚOѨO |_çu† #\˜ì
##∞fl ##∞„QÆÇ≤ÏOѨ =ÅÜ«Ú#x „áêi÷Oz# =∞O^Œã≤‡`« =^Œ<å~°qO^Œ∞O _»QÆ∞K«∞ [QÆ„`«û+¨ìÅ
ã¨=∞HõΔO|∞# ^Œ‰õΔΩO_»∞ `«<åfl_ç# =∞~°‡ÉèË^ŒO|∞Öˇ·# ‰õΩǨÏHõ "åHõº™êÜ«∞HõO|∞ÅO ^ŒÅOK«∞K«∞
x@¡xÜ≥∞. 68
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 19

* D q^èŒOQÍ „áêi÷Oz ã¨f^Õq â◊OHõ~°∞x`À =∞m¡ WÖÏ¡ J#flk. ''<Õ#∞ g∞ J~åúOyx. g∞~°∞ g∞
â◊s~°OÖ’ ã¨QOÆ ÉèÏQÆOÖ’ „¿Ñ=∞`À ##∞fl ^èiŒ OKå~°∞. HÍ|\˜ì ™êfig∞! ##∞fl J#∞„QÆÇÏ≤ Oz <å HÀiHõ ã¨ÑŨ¶ O
KÕÜ«∞O_ç——.
ã¨f^Õq D „ѨHÍ~°O „áêi÷OKÕ ã¨iH˜ t=Ù_»∞ z~°∞#=Ùfi #"åfi_»∞. ѨÓ~°fiO ã¨$+≤ìHõ~°ÎÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å
ã¨xflkèÖ’ ^Œ‰ΩΔõ _»∞ `«##∞ ѨeH˜# =ÚÅ∞‰õΩÅ=O\˜ ѨÅ∞‰õΩÅ#∞ [˝ÑHÎ≤ ˜ `≥K∞« Û‰õΩ<åfl_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ <å@∞‰õΩ#fl
P ^Œ∂+¨} "å‰õΩ¯Å∞ =∞~°∞=ÖËHõ ã¨f^Õq`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. HõÖϺ}˜! h =∂@ QÆ_»∞<˘Ñ¨C† |O^èŒ∞=ÙÖò Ñ≤Å∞=‰õΩO_ç##∞ ã¨O„Ñ‘uñ [#∞^Œ∞
~°O\˜† qkÜ«Ú Öˇã¨ûÜ≥ÿ∞##∞ ^ÕǨaè=∂# =∞^Œ=Ú# #=∞~°¬=Ú##∞
QÆ_»ñy Ü«∂~ÀÑ≤`« Ѷ¨∞#HÀѨ ^Œ$+¨μìÅ∞ Q͈~xñ É’ñ^ŒQÆ∞ñQÍx q#∞=Ú
q#∞`« q^•º `«áÈ q`«Î =Ü≥∂ ~°∂Ѩ ‰õΩÅ=ÚÅ∞ ã¨∞[#∞ʼnõΩ#∞ QÆ∞}O|∞†
`Õ. eqÜ«∞ ‰õΩ[#∞ÅÜ≥∞_» ^À+¨¿ÇÏ`«∞HõO|∞, Öˇ· q"ÕHõO|∞ Ããé∞K«∞† =∞Ǩ`«∞‡Öˇ·#
"åi =∂Ǩ`«‡º=∂`«‡ QÆ~°fi=Ú#ñ *Ëã≤, [_»∞Å∞ á⁄_»QÍ#ñ *ÏÅ~°∞ [Å[<Õ„`«! 69

* ^Õg! h =∂@Å∞ ZO`À Ü«ÚHõÎOQÍ L<åfl~Ú. |O^èŒ∞=ÙÅ∞ Ñ≤Å∞=HõáÈ~Ú<å „áêA˝Öˇ·#"å~°∞

„Ñ‘u`À "≥à◊√§`å~°x h=Ù K≥Ñ≤ÊOk ‰õÄ_® ÉÏQÆ∞Ok. ^ÕǨaè=∂#O=Å¡ Hõey# =∞^ŒO KÕ`«#∂,
P„QÆǨ"Õâ◊OKÕ`«#∞ "å~°∞ ^Õfi+¨ ~ÀëêÅ#∞ „Ѩ^Œi≈OK«HõáÈ`Õ "≥à◊¡=K«∞Û. HÍx h `«O„_ç ã¨~°ã¨∞_»∞ HÍ_»∞
q#∞! q^Œº, `«Ñ¨ã¨∞û, ^èŒ#O, =Ü«∞ã¨∞û, ~°∂ѨO, ‰õΩÅO– Wq =∞Oz"åiH˜ ã¨∞QÆ∞}=ÚÖËHÍx K≥_»¤"åi
q+¨Ü∞« OÖ’ W"Õ QÆ∞}ÏÅ∞ ^À+¨HÍ~°}ÏÖˇ· "åi |∞kúx áê_»∞ KÕ™êÎ~Ú. ã¨∞O^Œs! =∞O^Œ |∞^Œ∞Åú ∞ =∞^À#‡`«∞ÖÎ ·ˇ
=∞Ǩ`«∞‡Å Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl QÆ∞iÎOѨÖË~°∞.
Hõ. q#∞† =∞\˜ì ‰õΩ\˜Å∞ ÅQÆ∞ ^Œ∞, ~°˚#∞Å QÆ$ǨÏO|∞ʼnõΩ |O^èŒ∞ã¨~°}˜x É’=O
[#^Œ∞! qh`«∞Å Hõk QÆ_»∞, ##∞z`« "≥∞ÿÜ«ÚO_»∞ xOu! Ü«∞k Ü≥∞@¡x#<£. 70

* HõÖϺ}©! J@∞=O\˜ HõѨ@ |∞^Œ∞úÅQÆ∞ ^Œ∞~°˚#∞Å ~ÚO_»¡‰õΩ K«∞@ìiHÍxfl áê\˜Oz "≥à◊¡@O

q"ÕHõ=O`«∞Öˇ·# "åiH˜ `«QÆx Ѩx.

P. ‰õΩ\˜Å|∞^Œ∞ú Å~Ú# ‰õΩ[#∞Å ~ÚO_»¡‰õΩ, <å~°∞º ÖËQÆ, "å ~°<å^Œ~°=Ú#

ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_»OQÆ Éèí∂i ~Àëê‰õΔΩÖˇ·, K«∂`«∞ ~°kÜ«ÚñQÍHõ ã¨∞^Œu! q#∞=Ú. 71

* ‰õΩ\˜Å ã¨fiÉèÏ=OQÆÅ ‰õΩ[#∞Å QÆ$ǨʼnõΩ ã¨∞[#∞Å∞ "≥à~¡◊ ∞° . JÖÏ "≥o¡ #@¡~Ú`Õ P HõÅ∞ëê`«∞‡Å∞
Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ z\˜¡Oz ^Õfi+¨O`À ~À+¨O`À Liq∞ Liq∞ K«∂™êÎ~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. q#∞!
20 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. ã¨=∞^Œ iѨلѨܫÚHõΠѨ@∞™êÜ«∞Hõ [~°˚i`åOQÆ∞ñ _»Ü«Úº ^Œ∞ó
Y=Ú#∞ ^˘éOy x„^Œñ QÆ#∞ñ QÍx Hõ$tOѨñ_»∞ =∂#=ÙO_»∞† <À
Ü«Ú=∞! q#∞ q∞+¨ì ÉÏO^èŒ=^Œ∞~°∞‰õΩÎÅ∞ =∞~°‡=Ú ÅO@ <å@ñ l
`«Î=Ú# #ǨÏiflâ◊O|∞ñ |i`åѨ=Ú <˘Ok Hõ$tOK«∞ <≥ѨC_»∞<£. 72
* |Å=O`«∞_≥·# â◊„`«∞=Ù „ѨÜ≥∂yOz# ÉÏ}ÏÅKÕ`« â◊s~°O `«∂@∞¡Ñ¨_ç<å P ÉÏ^èŒ#∞ ÉèíiOz
=ºH˜Î ZÖÏQÀ x„^ŒáÈ`å_ÕHÍx, „‰õΩOy Hõ$tOzáÈ_»∞. ^•HΔÍÜ«∞}©! ^ŒQÆæi K«∞\ÏìÅ ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç#
^Œ∞~åƒù+¨ÅO\Ï"å Jq QÆ∞O_≥Ö’¡ Ö’`«∞QÍ „QÆ∞K«∞ÛH˘O\Ï~Ú. =ºH˜Îx x„^ŒáÈxÜ«∞º=Ù. =∂\˜=∂\˜H˜
ÉÏ^èŒHõeyã¨∂Î JǨÏiflâ◊O Hõ$tOѨ*Ë™êÎ~Ú.
Hõ. q#∞ Ö’HÀ`«¯$+¨μìñ_»∞ ^Œ, ‰õΔΩxH˜ñ ^Œ#∂Éèí=ÅÖ’#ñ QÆ∂iq∞ã¨∞`« "≥·
##∞ <å ã¨O|O^èŒO|∞#, [#‰õΩxKÕñ |∂[ñ |_»Ü«∞ñ*ÏÅ=Ù `«~°∞}©! 73
* `«~°∞}©! Q˘Ñ¨Ê"å_≥·# h `«O„_ç ^Œ‰õΔΩ_»∞ ‰õΩ=∂Ô~Î ÅO^Œi HõO>Ë x<Õfl Z‰õΩ¯= „¿Ñq∞™êÎ_»∞.
J~Ú<å WѨC_»∞ <å ã¨O|O^èŒO =Å¡ h=Ù h `«O„_ç ~ÚO\’¡ U =∂„`«=¸ Q“~°=O á⁄O^ŒÖË=Ù.
=. JkÜ≥∞ @¡`«xKÕ`« Éèí=`«ûO|O^èŒO|∞#O *Ëã≤ ѨÓ[ñ |_»Ü«∞q∞H˜ #`«xH˜ h‰õΩ q~À^èŒO|∞#‰õΩ
¿ÇÏ`«∞ "≥\˜ì^Œx Ü«∞O\˜"Õx. 74
* ''g∞ ÉèÏ~°º#∞ HÍ=@O=Å¡ <å‰õΩ ã¨`å¯~°O [~°QÆ^Œx JO@∞<åfl~°∞. g∞ W^ŒÌiH˜ JO`«\˜ q~À^èŒO
ZÖÏ ã¨OÉèíqOzOk?—— Jx h=Ù „ѨtflOѨ=K«∞Û. q=i™êÎ#∞, q#∞.
=∞. x~°Ç¨ÏOHÍ~° x~°ã¨ÎáêѨ ã¨∞[<åxO^ÀºÅ¡ã¨ f¯iÎñ Q˘O
^Œé∞ HÍq∞Oz Ü«∞â◊‰õΩÎÖˇ· =∞#=ÚÅ<£ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº =∂<ÕO„kÜ«∂
`«∞~°∞Öˇ· Ü«¸~°Hõ =∞K«ÛiO`«∞~°∞† =∞Ǩ`«∞‡O _ôâ◊fi~°∞O_≥·# Ü«∂
ǨÏi`À |^ŒÌ q~À^è=Œ ÚO ^˘_»~∞° ^≥`
· º« „âı}K
˜ O« ^ŒO|∞#<£. 75
* JǨÏOHÍ~°=¸, ^À+¨=ÚÅ∂ ÖËx"å~°∞ HÍ=@OKÕ`« ã¨[˚#∞ʼnõΩ Q˘Ñ¨Ê H©iÎ Åaèã¨∞ÎOk. J\˜ì H©iÎ
`«=∞‰õÄ ^ŒHͯe Jx H˘O^Œ~°∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx "å~°∞ Jã¨=∞~°∞÷Å∞ HÍ=@O=Å¡ "åiH˜ H©iÎ~å^Œ∞.
JO^Œ∞KÕ`« =∞#ã¨∞ûÖ’ ‰õΩ`«‰Ωõ `« L_çHᘠÈ`å~°∞. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· q+¨μ=‚ ¸iÎÃÑ· ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ ѨQ#Æ ∞ ÃÑOK«∞‰õΩ#fl@∞¡,
HÍ~°}O ÖˉõΩO_®<Õ ^Œ∞~°˚#∞Å∞ ã¨[˚#∞ÅÃÑ· Jã¨∂Ü«∞ ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ h =`«xH˜O „|`«∞º`å÷<åaè=O^Œ#O|∞Å∞ QÍqOѨ‰õΩO_»∞@O *Ëã≤ Ü«∞`«O_»∞
u~°ã¨¯$`«∞O_»Ü≥∞º #O\˜"Õx Ö’HõO|∞# [#∞ Å<Àº#ºO|∞#∞ „|`«∞º`å÷<åaè =O^Œ#O|∞Å∞
QÍqO`« ∞ , ~° k Ü« Ú „áêA˝ Å~Ú#"å~° ∞ 㨠~ ° fi Éè í ∂ `åO`« ~ åºq∞Ü≥ ÿ ∞ # Ѩ ~ ° = ∞Ѩ Ù ~° ∞ +¨ μ O_» ∞
x`«ºÑ¨iѨÓ~°∞‚O_»∞ QÍ=Ù#ñ QÍ~ÚHõ "åºáê~°O |Ü«ÚHõÎO|x `«^Œ∞^ÕÌâ◊O|∞QÍ =∞#O|∞#O^Œ
#=∞™ê¯~åkHõO|∞Å∞ QÍqO`«∞~°∞QÍx ^ÕǨaè=∂#O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μÅO^Œ∞ñ QÍqOѨ~°∞, QÍ#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 21
<Õ#∞#∞ "åã¨∞^Õ= â◊|Ì"åK«∞ºO_»∞, â◊√^Œú ã¨`«Îfi=∞Ü«ÚO_»∞, #O`«óHõ~°}O|∞#O^Œ∞ <å=~°}
q~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞ #~Ú „ѨHÍtOK«∞ "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# <≥šѨC_»∞ #=∞㨯iOK«∞
K«∞O_»∞^Œ∞† x@¡#Ѩ~åkè<≥·# ##∞flñ |∂~°fiO|∞# „|ǨχÅ∞ ¿ãÜ«Ú ã¨„`ΫO|∞ #O^Œ∞ ^Œ∞~°∞‰õΩÎÅO
*Ëã≤ Ѩ~åÉèíqOz =∞^ÕÌfi+≤Ü≥ÿ∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ Éèí=[˚#‰õΩO_≥·# #`«ñ_»∞ ^Œ^Œ#∞=~°∞Î Å~Ú# "å~°Å∞#∞
E_»ñ^ŒQ~Æ ∞° † HÍ=Ù# =∞^ŒfiK«<åu„Hõ=∞O|∞O *Ëã≤ Ü«∞iyu"Õx #K«@ h‰õΩñ |~åÉè=í O|∞ ã¨O„áêÑÎ̈O
|QÆ∞† Ö’HõO|∞# |O^èŒ∞[#O|∞Å=Å#ñ |∂[ =_»Ü«∞Hõ u~°™ê¯~°O|∞ "˘O^Œ∞@ K«K«∞Û@Ü«∞
HÍ^Õ† Ü«∞x ѨeH˜ =∞é˜Ü«Ú #Éèí=ÙO_»∞, á⁄=∞‡x Ü«∞#∞[˝ ~ÚzÛ# #K«Û@ #==∂#O|∞#O *Ëã≤
Ü«∞â◊√ÉèíO|QÆ∞ #xÜ«Ú, xK«Û@ñ ÉÁ=∞‡#Hõ x"åiOz# =∞<À"Õ^Œ# Ü«∞QÆ∞ #xÜ«Ú =∞#O|∞#O
^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞ #∂~°‰õΩO_≥† #O`«. 76
* ''g∞~°∞ PÜ«∞xfl K«∂z ÖËz Z^Œ∞~°∞ "≥o¡ #=∞㨯iOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ J==∂#O ÉèíiOK«ÖËHõ
ѨQÆ ÃÑOK«∞ ‰õΩ<åfl_»∞—— Jx h=Ù J#=K«∞Û. Ö’HõOÖ’ ™ê=∂#º[#∞Å∞ XHõi<˘Hõ~∞° Z^Œ∞~°∞"≥o¡ #=∞™ê¯~°O
KÕ™êÎ~°∞. „áêA˝Öˇ·# "å~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨~åfiO`«~åºq∞ HÍ|\˜ì â◊s~° #=∞™ê¯~°O `«QÆ^Œx PÜ«∞##∞
L^ÕÌtOz =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ #=∞™ê¯~°O "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕ™êÎ~°∞† JO`ÕHÍx, ^ÕǨaè=∂#OQÆŠѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ
â◊s~° #=∞™ê¯~°O KÕÜ«∞~°∞. JO^Œ∞=Å¡ <Õ#∞‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, ˆH=Å ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»∂,
JO`« ~ ° O QÆ O Ö’ x~° O `« ~ ° O xO_ç LO_Õ " å_» ∂ J~Ú# "å㨠∞ ^Õ = Ù#‰õ Ω <å Ǩ Ï $^Œ Ü « ∞ OÖ’<Õ
#=∞㨯iã¨∞ÎO\Ï#∞. U áêѨ=¸ Z~°∞QÆx ##∞fl ѨÓ~°fiO „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ KÕ¿ã Ü«∞[˝OÖ’ h `«O„_ç xOkOz
Ѩ~åÉèíqOKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡ h `«O„_ç ^Œ‰õΔΩ_»∞ <å`À q~À^èŒO H˘x`≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. ##∞fl ^Õfi+≤OKÕ
^Œ‰õΔΩ_»∂, J`«x J#∞K«~°∞Å∂ h‰õΩ K«∂_»^ŒQÆx"å~°∞. <å =∂@ HÍ^Œx "≥o§#@¡~Ú`Õ JHõ¯_» h‰õΩ
J==∂#O [iy f~°∞`«∞Ok. Ö’HõOÖ’ |O^èŒ∞=ÙÅKÕ`« Q“~°=O á⁄O^Œ‰õΩO_® J==∂#O á⁄O^Œ@O
=∞~°}O`À ã¨=∂#O!—— D q^èŒOQÍ â◊OHõ~°∞_»∞ ã¨f^Õqx ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞. á⁄=∞‡x J#∞[˝ ~Ú¿ãÎ
JHõ¯_» J==∂#O [iy Ǩx HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx, áÈ=^ŒxÌ J_»∞ä Ñ\˜`
ì Õ ã¨f^Õq =∞#ã¨∞ûH˜ Hõ+Oì¨ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œh
`«# =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz, Z@∂ K≥ѨʉõΩO_® =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞.
ã‘. ã¨u ã¨∞ǨÏ$^ŒÌ~°≈<ÕKåÛù„Ѩu‰õÄÅ ^Œ∞óY™êfiO`« Ü«∞QÆ∞K«∞ #OQÆ=ÚÅ∞ =_»ñHõ
#O^ŒO^Œ `˘~°ñÔQ_»∞ #„â◊√ѨÓ~°O|∞Å∞ QÆO_»ÉèÏQÆO|∞Åñ QÆ_»Å∞H˘#ñQÆ
#∞#fl`« ã¨Î#=∞O_»Ö’ѨiǨ~°=ÚÖò "Õñ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ "≥K«Ûñ QÆO^Œ
#uâ’Hõ~Àëê‰õΩÖÏ`«ºO`« ^À^Œ∂Ü«∞=∂#"≥∞ÿ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ =∞ÅñQÆ∞K«∞O_»
`Õ. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∞Ñ≤`å`«‡Ü≥ÿ∞ ã¨fiã¨=∂#~°Ç≤Ï`«∞, <å`«‡ ^ÕǨÏO|∞ ã¨QÆ q∞zÛ#\˜ì ^èŒ=Ùx
q_çz =¸_è®`«‡ Ü«∞QÆ∞K«∞ #"≥fiÅñk ã¨xÜ≥∞, [#‰õΩñ EK≥_»∞ "Õ_»∞Hõ ã¨O^Œ_çOѨ. 77
* `«# |O^è∞Œ q∞„`«∞Å#∞ ^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO ã¨ÑŨ¶ O HÍHõ áÈ=@O =Å¡ ã¨f^Õq =∞#ã¨∞ûÖ’
^Œ∞óYO á⁄Oy á⁄~°eOk. J=Ü«∞"åÅ∞ HõOÑ≤OKå~Ú. Hõhflà◊√¡ K≥H˜¯à◊§ÃÑ· *ÏÅ∞"å~å~Ú. =HõΔóã¨÷ÅO g∞k
=Ú`åºÅǨ~åÅ∞ x@∂ì~°∞ÊÅ "Õ_çH˜ HõOkáÈÜ«∂~Ú. â’HõO`À HÀáêuˆ~HõO`À ã¨f^Õq =∞#ã¨∞û K«eOz
22 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
HõÅ`« K≥OkOk. P HÀѨOÖ’ P"≥∞ q"ÕHõO HÀÖ’Ê~ÚOk. `«#`À ã¨iã¨=∂#∞_»∞ ÖËx ™êfiq∞x, `«#
â◊s~°OÖ’ ã¨QÆq∞zÛ# ™êfiq∞x, `«# ™êfiq∞x Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ q_çz ÃÑ\˜ì `«O„_çx K«∂_®Å<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO
Juâ◊~ÚOK«QÍ XO@iQÍ Ñ¨Ù\˜ìO\˜H˜ |Ü«∞Å∞^ÕiOk.
=. W@¡uj„Ѷ¨∞QÆ=∞#O|∞#. 78
ã‘. =∂xx K«#∞K«∞O_» =∞}˜=∞#‡^•k ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OMϺ`« ~°∞„^•#∞K«~°∞Å∞
Ü«∞‰õΔΩÅ∞ x~°ƒùÜ«ÚÖˇ· =$+¨ÉèËO„^Œ∞x =Úxfl_ç H˘#∞K«∞ #=Ú‡k`« ^•Å∞Û
HõO^Œ∞HÍO|∞[âßiHÍ `åà◊=$O`« ^Œ~°Ê} ^èŒ=àÏ`«Ñ¨„`« „Ѩã¨∂#
=∂eHÍ ™œ=~°‚=∞}˜qÉèí∂+¨} Ѷ¨∞#™ê~° Hõã¨∂ÎiHÍ K«O^Œ<åk
`Õ. =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Q˘OK«∞ <Õy â◊~åfi}˜ñ QÆkã≤, â◊OY^Œ∞O^Œ∞aè "Õ}∞ xã¨fi#=Ú ÖÁѨÊ
=∂x`«Oɡ·# =$+¨ÉèËO„^ŒÜ«∂#ñ *Ëã≤, Ü«∞[˝Éèí∂=∂~°∞æÖˇ· Ü«∞i÷ #iy Ü«∞iy. 79
* JÖÏ Ju"ÕQOÆ QÍ "≥o§áÈ`«∞#fl ã¨f^Õq "≥#∞Hõ =∞}˜=∞O`«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "ÕÅH˘Åk „Ѩ=∞^ä∞Œ Å∂,
Ü«∞‰õΩΔ Å∂ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. #Onâ◊fi~°∞_»∞ "åi =ÚO^Œ∞# #_»∞ã¨∞<Î åfl_»∞. ã¨f^ÕqH˜ HÍ=Åã≤# ѨÓ|O`«∞Å∞,
Ѩ^•‡Å∞, QÀ~°∞=OHõÅ∞, qã¨#Hõ„~°Å∞, J^•ÌÅ∞,"≥Å¡Q˘_»∞QÆ∞, ѨÓÅ^ŒO_»Å∞, =∞}∞Å∞ ‰õÄiÛ# |OQÍ~°∞
#QÆÅ∞, ѨK«ÛHõ~°∂Ê~°O, Hõã¨∂Îi, =∞OzQÆO^èŒO "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ "≥O@fã¨∞H˘x "≥o§ P"≥∞#∞
HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ã¨f^Õqx =$+¨É"íè åǨÏ#OÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_»É\
ˇ ì˜ â◊OMÏÅ∞, #QÍ~åÅ∞, Ñ≤ÅO¡ „QÀ=ÙÅ∂ „"≥∂yã¨∂Î
Ü«∞[˝O [iˆQ „Ѩ^Õâ◊O"≥·Ñ¨Ù „Ѩܫ∂}O ™êyOKå~°∞.
=. =ÚO^Œ@. 80
K«. =∞#=Ú# "≥∂^Œ=∞O^Œ∞K«∞ #∞=∂ `«~°∞}©=∞}˜ QÍOK≥ ^•~°∞ =∞$
`«¯#Hõ ‰õΩâßl<åÜ«∞㨠xHÍÜ«∞ qxi‡`« áê„`« ã‘=∞=Ú
#fl#∞Ѩ=∞ "Õ^ŒÃѶ∂+¨ ã¨∞=∞ǨÏ`«Êâ◊√ |O^èŒ# Hõ~°‡Éèí∂=∞=Ú<£
=Úxq|∞^è•aè~å=∞=Ú ã¨=Ú[˚fiŠǨϟ=∞=Ú Ü«∂QÆ^è•=∞=Ú<£. 81
* ã¨f^Õg, „Ѩ=∞^äQŒ }
Æ ÏÅ∂ `«=∞=ÚO^Œ∞ Ü«∞[˝âßÅ#∞ K«∂âß~°∞.P Ü«∞[˝âßÅÖ’ H˘Ü«∞º`À, =∞\˜` ì À,
|OQÍ~°O`À, ֒ǨÏO`À KÕã#≤ áê„`«Å∂† ^Œ~ƒ° Åù `À, lOHõ`Àà◊` ¡ À KÕã#≤ =ã¨∞=Î ÙÅ∂ L<åfl~Ú. "Õ^ÃŒ Ѷ∂+¨Å∞
q∞#∞fl=Ú@∞ì`∞« <åfl~Ú. XHõKÀ@ Ü«∞[˝ Ѩâ√◊ =Ù#∞ |OkèOKå~°∞. =Ú#∞Å∂, ^Õ=`«Å∂ `«=∞`«=∞ ™ê÷<åÅÖ’
‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. Ǩϟ=∂Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. Ü«∞[˝O "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞#flk.
=. W@∞¡ QÆ#∞OQ˘x Ü«∞[˝âßÅO „É"ÕtOz#. 82
Hõ. K«#∞^≥Oz# Ü«∞ =∞‡QÆ∞=#∞, [#xÜ«Ú ™È^Œ~°∞Å∞ñ ^ŒHõ¯ ã¨Éèíñ QÆÅ [#∞ Öˇ
Å¡#∞ ^Œ‰õΔΩ=Åx ÉèíÜ«∞=Ú#, ##Ü«∞=Ú #Ѩ٠_®^ŒiOѨÔ~·i =∞Ǩ`å‡! 83
* ã¨u^Õg, „Ѩ=∞^äQŒ }
Æ ÏÅ∂ Ü«∞[˝âßÅÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ\Ïì~∞° . ã¨f^Õqx K«∂_»QÍ<Õ `«b,¡ `À|∞@∞ì=ÙÅ∂
J#∞~åQÆO`À P^ŒiOKå~°∞. ã¨ÉèíÖ’ L#fl `«H˜¯#"å~°∞ ^Œ‰õΔΩxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç P"≥∞#∞ Q“~°qOK«‰õΩO_®
T~°‰õΩ<åfl~°∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 23
Hõ. <≥é˜ñ ^Œe¡Ü«Úñ a#`«Å∞¡Å∞ñ, |i~°OÉèí} =∂K«iOѨñ |i`Àëê„â◊√Öò
^˘~°ñQÆñQÆ _»QÆ∞æuÎHõ`À, ã¨~°ã≤[=Úd ¿ã=∞ =∞~°Ü«∞ ã¨u ^• #O`«<£. 84
* `«b¡, Ñ≤#`«Å∞¡Å∂ ã¨f^Õqx H“yeOK«∞H˘x P#O^Œ ÉÏëêÊÅ∞ HÍ~°∞ã¨∂Î QÆ^Œæ^Œ ã¨fi~°O`À
''J=∂‡! ˆHΔ=∞=∂—— Jx J_çQÍ~°∞.
Hõ. [#‰õΩO _»==∂xOK«∞@, Ü«Ú#∞ ™È^Œ~°∞ Åi÷ñ ^Œ#‰õΩ #∞z`« „H˜Ü«∞ñ *Ë
ã≤# ѨÓ[Å #O^ŒHõ â’, Éèí# =∞~°ã≤# =∂é∞=∂@ñ |Å∞HõHõ Ü«ÚO_≥<£. 85
* `«O„_ç `«#"≥·Ñ¨Ù `«ÖˇuÎ K«∂_»‰õΩO_® J==∂xOK«@O =Å¡ `À|∞@∞ì=ÙÅ∞ KÕã≤# Q“~°==Ú#∞
ã¨f^Õq JO^Œ∞HÀÖË^Œ∞. "åi =∂@ʼnõΩ |^Œ∞Å∞ K≥ѨÊÖËHõáÈ~ÚOk.
=. W@∞¡ `«O„_çKÕ <å^ŒiOѨ|_»x^≥· qÉèí∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞#O^Œ∞ <åǨfi# „H˜Ü«∂â◊¥#º`«fi ~°∂ѨOɡ·#
u~°™ê¯~°O|∞#∞, #~°∞„^Œ ÉèÏQÆOɡ·# Ü«∞[˝O|∞#∞O QÆ#∞OQ˘x x[~Àëê#ÅO|∞# Ö’HõO|∞Å∞
Éèí㨇O|∞ ¿ãÜ«∞O|∂x# `≥éOQÆ∞# #∞„^ÕH˜Oz ~°∞„^Œq^Õfi+≤Ü«Úñ „QÆ`«∞Hõ~å‡ÉèϺ㨠QÆifi+¨μªO_»∞#QÆ∞
^Œ‰õΔΩx =kè~ÚO`«∞ =∞#∞K«∞ ÖËz# Éèí∂`«QÆ}|∞Å x"åiOz ~Àëê=ºHõÎ ÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞†
Ö’HõO|∞# â◊s~°^è•~°∞Öˇ·# r=ÙʼnõΩñ „aÜ«∂`«‡‰õΩO_≥·# ~¸â◊fi~°∞#‰õΩñ „aÜ«∂„Ñ≤Ü«ÚÅ∞#∞
#kè‰õΩÅ∞#∞ Öˆ ~°\˜ì ã¨HõÅ HÍ~°}∞O_»∞#∞ x~°‡`«û~°∞O_»∞#∞ <≥·# ~°∞„^Œ∞#O^Œ∞ h=Ù ^ŒHõ¯
<≥=fiO_»∞„Ѩu‰õÄÅO ÉÏK«iOK«∞? #kÜ«Ú#∞OQÍHõ q∞=ÚÉ’ñ\˜ "å~°Å∞ Ѩ~°∞Å=Åx QÆ∞}O|∞
ÅO^Œ∞ ^Œ∞~°∞æ}O|∞Å# Ü«∂áêkO`«∞~°∞† =∞é˜Ü«ÚO Q˘O^Œé∞ =∞^茺ã¨∞÷Öˇ·# "å~°Å∞ Ѩ~°∞Å
QÆ∞}O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^À+¨O|∞Å <åáêkOѨ~°∞† Q˘O^Œé∞ ™ê^Œ∞=~°Î#O|∞ QÆÅ"å~°Å∞ Ѩ~°∞Å
^À+¨O|∞Å<≥#· QÆ∞}O|∞Å∞QÍ ##∞„QÆÇÏ≤ O`«∞~°∞. =∞é˜ÜÚ« O Q˘O^Œ é∞`«"Î ∂≥ `«=Î ÚÅ∞ Ѩ~∞° ÅÜ«∞O^Œ∞
^À+¨O|∞Å <åáêkOѨHõ `«∞K«ÛQù ∞Æ }O|∞Å∞ QÆey##∞ ã¨^∞Œ }æ O|∞Å∞QÍñ QÔ · H˘O^Œ∞, ~°\ì˜ =∞Ǩ`«∞‡Å
Ü«∞O^Œ∞ h=Ù áêѨ|∞kú QÆeÊOzuq Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡#∞† =∞Ǩ`«∞‡ÅQÆ∞ "å~°Å áê^Œ^èŒ∂oKÕ
x~°ã¨Î„ѨÉèÏ=ÙÖˇ· [_»ã¨fiÉèÏ=O|∞ QÆÅ ^ÕǨÏO|∞ <å`«‡ Ü«∞x ѨÅ∞¯ ‰õΩ[#∞ÅQÆ∞ "å~°∞ =∞Ǩ`«∞‡Å
xOkOK«∞ \Ïâ◊Û~°ºO|∞Q͆ ^ŒkÜ«Ú "åi Hõ#∞z`«O |QÆ∞ #x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 86
* `«O„_ç `«# Éè~í #ΰ ∞ Ü«∞*Ï˝xH˜ PǨfixOK«‰Ωõ O_® J==∂xOKå_»h, t=ÙxH˜ ÉèÏQÆO HõeÊOK«‰Ωõ O_®
Ü«∞[˝O [iÑ≤ã¨∞Î<åfl_»h ã¨f^Õq „QÆÇ≤ÏOzOk. `«# HÀáêyfl *ÏfiÅÅ`À Ö’HÍÅ#∞ |∂_ç^Œ KÕÜ«∂Å#flO`«
L„^ÕHõO =zÛOk. JѨC_»∞ „Ѩ=∞^äŒ QÆ}ÏÅ∞ t=Ùx ^Õfi+≤Oz Ü«∞[˝O KÕã¨∞Î<åfl#<Õ ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À q∞_çã≤
Ѩ_»∞`«∞#fl ^Œ‰õΔΩ}˜‚ ǨÏ`« =∂~°∞™êÎO Jx =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂HÍ~°∞. ã¨f^Õq "åix "åiOzOk. ~Àëê "Õâ◊O`À
`«O„_ç"≥·Ñ¨Ù K«∂z ~ÚÖÏ J#flk. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Ö’HõOÖ’x „áê}∞ÅO^ŒiH© ZO`À ~Ú+¨ì"≥∞ÿ"å_»∞. P
=∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ W+ì̈"≥∞ÿ#"å~°∞ QÍh, W+ì̈O ÖËx"å~°∞ QÍh Z=~°∂ ÖË~°∞. D qâ◊fiOÖ’ PÜ«∞#HõO>Ë Jkè‰õΩÅ∞
ÖË~°∞. ã¨HõÅ qâßfixH˜ HÍ~°}=Ú Dâ◊fi~°∞_Õ. PÜ«∞#‰õΩ Z=iÜ«∞O^Œ∂ ^Õfi+¨O ÖË^Œ∞. JÖÏO\˜ ^Õ=^Õ=Ùx
24 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
h=Ù `«Ñ¨Ê Ö’HõOÖ’ WOÔH=fi_»∂ ^Õfi+≤OK«_»∞. J==∂xOK«\ÏxH˜ ѨÓ#∞HÀ_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. H˘O^Œ~°∞
h=O\˜"å~°∞ W`«~°∞Å QÆ∞}ÏÅÖ’ ^ÀëêÅ#∞ P~ÀÑ≤™êÎ~°∞. H˘O^Œ~°∞ =∞^茺ã¨∞÷ Å∞O\Ï~°∞. "å~°∞ Ѩ~°∞Å
QÆ∞}ÏÅ<Õ „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞. ^ÀëêÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOK«~°∞. ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ H˘O^Œ ~°∞O\Ï~°∞. "å~°∞ ^ÀëêÅ#∞ QÆ∂_»
QÆ∞}ÏÅ∞QÍ „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞. WHõ L`«Î"≥∂`«Î=Ú Öˇ·#"å~°∞ H˘O^Œ ~°∞O\Ï~°∞. "å~°∞ Ѩ~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^ÀëêÅ#∞
PáêkOѨ~°∞. "åi hK« QÆ∞}ÏÅ#∞ Ãã·`«O ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞QÍ ÃÑ^ŒÌ KÕã≤ Q“~°q™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡ÅÃÑ·
h=Ù ^Õfi+¨ |∞kú`À ^ÀëêÅ#∞ P~ÀÑ≤ã¨∞Î<åfl=Ù. [_»Ñ¨^•~°÷"≥∞ÿ# ^ÕǨÏ=Ú<Õ P`«‡ Jx "åkOK«∞ ^Œ∞~°˚#∞Å∞
ã¨[˚#∞Öˇ· "åix xOkOK«∞@Ö’ qO`«ÖË^Œ∞. =∞Ǩ`«∞‡Å áê^Œ^èŒ∂o =ÚO^Œ∞ "≥Å"≥ÅÉ’~Ú# `Õ[=ÚQÆÅ
"å~°∞ JO`«HõO>Ë KÕ¿ãk U=ÚO@∞Ok?
ã‘. J#Ü«∞O|∞ ''t=—— Ü«∞#∞ #HõΔ~°^ŒfiÜ«∞ =∞i÷ "å‰õΩ¯#ñ |Å∞Hõ ÉèÏ==Ú#ñ ^ŒÅñѨ
ã¨~°fir=ÙÅ∞ áêѨã¨OѶ¨∞=ÚÖò Ãã_»∞† #\˜ì =∞Ç≤Ï`å`«∞‡#O^Œ∞ #=∞OQÆà◊√O_»
=QÆ∞ h=Ù q^Õfi+≤ =QÆ∞@ HÍâ◊Û~°ºO|∞ #O^≥^Œ, q#∞=Ú h =kÜ«Úñ QÍHõ
K«iÛOѨ <≥=fix K«~°}Ѩ^Œ‡O|∞Å #~°ã≤ „|Ǩ‡#O^Œ =∞#∞ =∞~°O^Œ
`Õ. =∞`«∞Å ÉèíH˜Îx ^Œ=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ Å<≥_ç, `«∞"≥∞‡^ŒÅKÕ`«ñ „QÀe ã¨O`«∞+¨ìz`«∞Î
ÅQÆ∞^Œ∞ ~°`«ºO`« q*Ï˝#∞† Å\˜ì ^Õ=Ù, #O^Œ∞ „^ÀǨÏO|∞ ¿ãã≤† `Õ =∞O^Œ∞ x#∞fl? 87
* 't=— J#∞ Ô~O_»∞ JHõΔ~åÅ#∞ Pã¨H˜Î`À <À\˜`À ѨeH˜# =∞#ã¨∞ûÖ’ `«Åz<å ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
ã¨~°fi áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. JÖÏO\˜ =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∂ J~Ú# t=Ù}˜‚, J=∞OQÆà◊
=∞#ã¨∞¯_»=~Ú# h=Ù ^Õfi+≤OK«∞@ qz„`«OQÍ L#flk. Q˘Ñ¨Ê q*Ï˝#∞Å∞ J~Ú#"å~°∞ P Ѩ~°=∞ t=Ùx
áê^•~°qO^•Å#∞ ^蕺xã¨∂Î „|Ǩ‡#O^Œ=∞<Õ =∞Hõ~°O^•xfl `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅ<Õ `«∞"≥∞‡^ŒÅ ^•fi~å
ÉèíH˜Îáê~°=â◊ºO`À „`åy ^èŒ#∞ºÖ∫`å~°∞. JÖÏO\˜ ^Õ=^Õ=ÙxH˜ h=Ù „^ÀǨÏO KÕâß=Ù. x#∞fl U=∞<åe?
Hõ. =∞é˜Ü«Ú#∞ # =∞‡Ç≤Ï`å`«∞‡x, K«~°} ã¨~À*Ï`« Ü«ÚQÆ=Ú ã¨HõÅ[QÆO|∞Öò
<≥é˜ñ Q˘Å∞=ñ QÀ~°∞ HÀ~°∞¯Å∞, ^Œ~°q∞_ç =i¬OK« #`«xñ ^ŒQÆ∞<Õ `≥QÆ_»<£? 88
* JnQÍHõ P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x K«~°}Hõ=∞Å ^ŒfiÜ«∞O, H˘eKÕ"åiH˜ HÀi# HÀÔ~¯Åhfl ‰õΩiÑ≤ã¨∞ÎOk.
J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ xOkOK«@O <åºÜ«∞=∂?
K«. Ѩ~°ñQÆñ l`åã≤÷Éèí㨇 #$HõáêÅ[\Ï^èŒ~°∞ñ_»∞O |ˆ~`« Éèí∂
K«~°∞ñ_»∞ Ñ≤âßK«Ü«Ú‰õΩÎñ_»x â◊~°∞fi #=∞OQÆà◊√QÍñ ^ŒÅOѨ Ô~
=fi~°∞† <˘Hõñ _ô=Ù ^ŒHõ¯, =∞é˜ "åHõÊu =ÚY∞ºÅ∞ #=∞‡Ç¨`«∞‡ ã¨
K«Û~°} ã¨~À[ ˆ~}∞=ÙÅ∞ ã¨=∞‡uñ ^•Å∞Î~°∞ =∞ã¨ÎHõO|∞Å<£. 89
* â◊‡âß#OÖ’ =ã≤Oz<å, Z=ÚHõÅ#∂ |∂_ç^Œ#∂ HõáêÖÏÅ#∂ ^èŒiOz<å, Éèí∂`åÅ`À Hõeã≤
K«iOz<å t=Ù_»∞ =∞OQÆàã◊ fi¨ ~°∂ѨÙ_Õ. h=O\˜ =¸~°∞Åö ∞ `«Ñʨ t=Ù}˜‚ ''J=∞OQÆà√◊ ——_»x =∞Ô~=fi~°∂ ÉèÏqOѨ~∞° .
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 25
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ P =∞Ǩ`«∞‡x áê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÍÅ#∞ `«=∞ t~°ã¨∞ûÅÃÑ· Ѩ~°=∂#O^ŒO`À
^èŒi™êÎ~°∞.
K«. <≥ÅH˘x ^èŒ~°‡áêÅ# qx~°‡Å∞ Éèí~°∞æñ k~°ã¨¯iOK«∞ #
Hõ°¯Å∞+¨μx lǨÏfiñ QÀÜ«∞ñ ^ŒQÆ∞ñ Q͆ Hõ@∞ ¿ãÜ«∞ñQÆ <ÀѨñ_Õx ^•ñ
ÉÁeÜ«Ú@ Ü≥ÚѨC† Ô~O\˜H˜ñ „|Éèí∞`«fi=Ú ™êÅq∞ñ QÆ~°‚~°O„^èŒ=ÚÖò
|Å∞ѨÙQÆ =¸ã≤H˘OK«∞ñ [#ñ ÉÏ_ç Ü«∞@O^Œ∞~°∞ ^èŒ~°‡=~°Î#∞Öò. 90
* ^èŒ~°‡ ~°HõΔ} nHΔÍѨ~°∞_≥·# ǨÏ~°∞x J==∂xOKÕ áêáê`«∞‡x <åÅ∞Hõ Ѩ~°Ñ¨~° HÀã≤"ÕÜ«∂e. JÖÏ
KÕÜ«∞\ÏxH˜ â◊H˜Î ÖËHõáÈ`Õ t=xO^Œ#∞ =Ç≤ÏOz# `å<Õ Kå"åe. Ô~O_»∂ KÕ`«HÍx ѨHõΔOÖ’ K≥=ÙÅ∞ Ô~O_»∂
QÆ\˜ìQÆ =¸ã¨∞H˘x JHõ¯_ç #∞Oz "≥O@<Õ "≥o§ áÈ=@O <åºÜ«∞=∞x ^èŒ~°‡A˝Å∞ K≥|∞`å~°∞.
=. Jk QÍ=Ù#. 91
=∞. [#∞ñ _»*Ï˝#=Ú#<£ Éèí∞lOz# AQÆ∞ѨûOɡ·# Ü«∞#flO|∞ ã¨
Ü«∞º# "≥o§Oz Ѩq„`«∞ñ_≥·# QÆu ^Œ∞ëêì`«∞‡O_»"≥· ~¸â◊fi~°∞<£
Ѷ¨∞#∞ xOkOz# h `«#∂Éèí= ##O QÍ <À~°fi, h ¿ÇÏÜ«∞ ÉèÏ
[# "≥∞ÿ#\˜ì â◊s~°=Ú<£ q_çz ÉèÏã¨fiK«∞Ûùkúñ ÉÏ\˜Öˇ¡^Œ<£. 92
* JO^Œ∞=Å¡ ^Œ∞+¨ì|∞kú`À Dâ◊fi~°∞x xOkOz# h‰õΩ ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ JxÑ≤OK«∞H˘#∞@ <å‰õΩ W+¨ìO
ÖË^Œ∞. `≥eÜ«∞Hõ u#fl ^Œ∞ëêì<åflxfl =∂#=Ù_»∞ HõH˜¯"Õã≤ Ѩiâ◊√^Œ∞ú_»∞ J=Ù`å_»∞ Hõ^•! JÖψQ <Õ#∂ h=Å¡
„áêÑ≤ÎOz# D áê_»∞ â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz Ѩq„`«∞~åÅ#∞ J=Ù`å#∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^Õ=`«Å HÍHÍâ◊ QÆ=∞#O|∞#∞, =∞#∞+¨μºÅ‰õΩ Éè∂í `«Å QÆ=∞#O|∞#∞, ™êfiÉèÏqHõO|∞
Å~Ú#@∞¡ „Ѩ=$uÎx=$uÎ ÅHõΔ} Hõ~°‡O|∞Å∞ ~åQÆ"≥·~åQͺkèHÍ~°O|∞Å∞QÍ "Õ^ŒO|∞Å∞ qkèOK«∞@O
*Ëã≤ ~åQÆÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· Hõ~°‡`«O„`«∞ Å~Ú# ã¨O™ê~°∞ʼnõΩ "≥·~åQƺܫډõΩÎÅ~Ú Ü«∂`å‡~å=Ú Å~Ú#
Ü≥∂y[#∞ʼnõΩ qkè x¿+^èŒ~°∂ѨO|∞ Å~Ú# "≥·kHõ Hõ~°‡O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@Ü«Ú ÖˉõΩO_»∞@Ü«Ú
<≥·[O|∞ ÅQÆ∞@O*Ëã≤ ã¨fi^èŒ~°‡ x+¨μªO _»QÆ∞"åx xOkOѨ [#† ^• Ü«ÚÉèíÜ«∞Hõ~°‡ â◊¥#∞ºO_»∞
„|ǨχÉèí∂`«∞O_»∞ #~Ú# ã¨^•t=Ùxñ „yÜ«∂â◊¥#∞ºO_»x xOkOK«∞@ áêѨO |QÆ∞, `«O„_ô!
ã¨OHõÅÊ=∂„`« „ѨÉèí=O|∞ ÅQÆ∞@O *Ëã≤ =∞ǨÜ≥∂y [#¿ã=ºO|∞ Å~Ú# Ü«∞㨇nÜ«∞O|∞ ÅQÆ∞
#}˜=∂^ŒºÃ+Âìâ◊fi~°ºO|∞Å∞ h‰õΩ ã¨OÉèíqOѨ=Ù† Éèí=nÜ«∞O|∞ÅQÆ∞ <≥·â◊fi~°ºO|∞Å∞ ^èŒ∂=∞ =∂~°æ
„Ѩ=$`«∞ÎÖˇ· Ü«∂QÍ#fl Éè’HõÎÖˇ·# "åiKÕ`« Ü«∞[˝âßÅÜ«∞O^≥ KåÅ #∞u~ÚOѨO|_ç Ü«ÚO_»∞ñQÍ# h
=∞#O|∞# <Õ #kèHõ ã¨OѨ#∞flO_» #xÜ«Úñ, l`åÉèí™ê‡ã≤÷^è•~°}∞O_≥·# ~°∞„^Œ∞O_»∞ ^Œi„^Œ∞O
_»xÜ«Ú#∞ QÆifiOѨO [# ^Œx "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 93
26 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* ã¨O™ê~°∞ʼnõΩ JyflǨϟ„`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „Ѩ=$uÎH~õ ‡° Å#∂, q~°‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ â◊=∞^Œ=∂k x=$uÎ Hõ~‡° Å#∂
"Õ^•Å∞ qkèOKå~Ú. ^Õ=`«Å‰õΩ PHÍQÆ=∞#=¸, =∂#=ÙʼnõΩ Éè∂í QÆ=∞#=¸ ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ @∞¡ ã¨O™ê~°∞ʼnõÄ,
q~°‰Ωõ ÅÎ ‰õÄ "Õ~∞° "Õ~∞° ^è~Œ å‡Å∞ ã¨ÇϨ *ÏÅ∞. qkèx¿+^èŒ ~°∂áêÖˇ#· "≥k· Hõ Hõ~‡° Å∞ ^è~Œ å‡ã¨‰Ωõ ÖÎ #·ˇ ã¨O™ê~°∞ňHQÍ#
P`å‡~å=ÚÖˇ·# Ü≥∂QÆ∞ʼnõΩ HÍ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« ã¨fi^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Öˇ·# "åix xOkOѨ‰õÄ_»^Œ∞. t=Ù_»∞
„|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. „Ѩ=$uÎ x=$uÎ Hõ~°‡Å‰õΩ Jf`«∞_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ „H˜Ü«∂â◊¥#∞º_»x ã¨^•t=Ùx xOkOK«@O =∞ǨáêѨO. `«O„_ô! ã¨OHõÅÊ=∂„`«O KÕ`«#
„áêÑ≤ÎOKÕ J}˜=∂k JÃ+Âìâ◊fi~åºÅ∞ "Õ∞=Ú á⁄O^ŒQÆÅO. =∞ǨÜ≥∂wO„^Œ∞ʼnõΩ Ãã·`«O P~åkèOѨ^Œy# P
=∞Ǩã≤^∞Œ Åú #∞ `«Å„H˜O^Œ∞QÍ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã<≤ å h=Ù á⁄O^ŒÖ=Ë Ù. h Éè’QÆÉÏè QͺÅ#∞ Ü«∞[˝âßÅÖ’ Ǩϟ=∞^è∂Œ =∂Å∞
~ˆ ѨÙ`«∂, Ü«∞*Ï˝<åflÅ#∞ Éè∞í lOKÕ"å~°∞ =∂„`«"∞Õ ™È΄`«O KÕ™êÎ~∞° . =∂ ã¨OѨ^ÅŒ ∞ JÖÏO\˜q HÍ=Ù, J}˜=∂k
ã¨OѨ^ÅŒ ∞, HÀi# =∂„`å#<Õ "Õ∞=Ú á⁄O^ŒQÅÆ =Ú. =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å∞ =∂„`«"∞Õ "å\˜x á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. JO^Œ∞=Å¡
<Õ#∞ KåÖÏ ã¨OѨ#∞fl_»#h, z`åÉèí㨇^è•iÜ≥ÿ∞# ~°∞„^Œ∞_»∞ ^Œi„^Œ∞_»h QÆ~°fiѨ_»‰õΩ.
L. hÅQÆàÏѨ~åkè Ü«∞QÆ∞ h‰õΩñ ^Œ#∂Éèí= <Ò@ KåÅ^•!
KåÅ∞ñ QÆ∞=∞~°Îº! h^Œ∞ `«#∞*Ï`« ##<£ =∞k ã≤QÆ∞æ ѨÙ>ˇì_ç
<ÕflÅ ^èŒ~°<£ =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ <≥Q˘æ#iOK≥_ç "åi [#‡=ÚÖò
QÍÅ∞Ѩ<Õ? `«ÅOѨ [#HÍ! ‰õΩ\˜ÖÏ`«‡Hõ! Ü≥∞xfl K«∂_»ñQÆ<£! 94
* ã¨HõÅÖ’Hõ â◊√ÉèíOHõ~°∞_≥·# â◊OHõ~°∞xH˜ HõΔq∞OѨ~åx JѨ~å^èŒO KÕã≤# h‰õΩ <Õ#∞ ѨلuHõ#∞ HÍ=@O
<å ^Œ∞~°^Œ$+¨ìO. WHõ KåÅ∞. hK«∞_®! h ‰õÄ`«∞ifl Jx K≥ѨCHÀ\ÏxH˜ ‰õÄ_® <Õ#∞ ã≤QÆ∞æѨ_»∞`«∞<åfl#∞.
=∂#hÜ«ÚÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ H©_»∞ `«ÅÃÑ>Ëì "åi ѨÙ@∞ìHõÅ∞ ѨÓ_çÛÃÑ@ì<å? =∞O@ ÃÑ@ì<å?
K«. =~°=$+¨ˆH`«#∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞ <≥·# ǨÏ~°∞O_»∞ ##∞fl <å
^Œ~° ѨiǨ㨠"åHõº=ÚÅ ''^ŒHõΔ`«#∂Éèí=!—— Ü«∞OK«∞ñ aÅfi <Õñ
|∞~°Ñ¨Ù~°ñ ÉÁ‰õΩ¯K«∞<£ =Ú^Œ=Úñ ÉÁO^ŒHõ #~°‡=K«ã≤û‡`«O|∞ÅO
^˘éñQÆ∞^Œ∞? h `«#∂[ ##∞ ^Œ∞óY=ÚHõO>ˇ#∞ [K«∞Û \ÁѨÊQÆ∞<£. 95
* WHõ=ÚO^Œ∞ #Ok"åǨÏ#∞_»∂ ÉèQí =Æ O`«∞_»∂ J~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ P^Œ~O° QÍ<À ѨiǨã¨OQÍ<À
''^•HΔÍÜ«∞}©—— Jx ##∞fl Ñ≤ez#ѨC_»∞ <Õ#∞ ^Œ∞óYO`À ‰õΩq∞eáÈ`å#∞. HÍx ѨÓ~°fiO ÖÏQÍ P#OkOK«Ö#Ë ∞.
z~°∞#=ÙfiÅ∞ zOkOK«ÖË#∞. h‰õΩ ‰õÄ`«∞~°∞<≥· ѨÙ\Ïì<Õ Jx "åáÈ=@OHõO>Ë K«zÛáÈ=@O KåÅ =∞Ozk.
=. Jx ~Ú@∞¡ Ü«∞[˝ ã¨ÉèÏ=∞^茺O|∞#O „|u‰õÄÅ∞O_»QÆ∞ ^Œ‰õΔΩ #∞^ÕÌtOz ѨeH˜ HÍ=∞„HÀ^è•k
â◊„`«∞qѶ∂¨ ux Ü«∞QÆ∞ ã¨f^Õq Ü«Ú^ŒV√‡dÜ«∞~Ú [ÅO|∞Å <åK«=∞#O|∞ ¿ãã≤ â◊√zÜ≥∞ÿ =∞ø#O|∞
^èŒi~ÚOz l`åã¨#Ü≥ÿ∞ Éèí∂q∞Ü«∞O ^•ã‘# Ü«∞QÆ∞K«∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æO|∞#O *Ëã≤ â◊s~°`åºQÆO|∞
¿ãÜ«∞O ^ŒÅz. 96
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 27
* D q^èOŒ QÍ ã¨f^Õg Ü«∞[˝ãɨ Ïè =∞O_»Ñ¨ =∞^躌 OÖ’ xÅ|_ç „Ñ¨uѨ‰ΩΔõ _≥#· ^Œ‰ΩΔõ }˜‚ gH˜OΔ z ѨeH˜Ok.
Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOz L`«Î~°k‰õΩ¯ "≥ÚQÆ"≥∞ÿ, PK«q∞Oz, â◊√zÜ≥ÿ∞, =∞ø#O `åeÛ, <ÕÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç
Ü≥∂QÆ=∂~°æO ^•fi~å â◊s~åxfl q_çzÃÑ\ÏìÅx xâ◊Û~ÚOK«∞H˘#flk.
ã‘. =~°∞ã¨ñ „ÉÏ}Ïáê# "åÜ«Úx~À^èŒO|∞ QÍqOz "åx <ÕHõ=ÚQÆ <åaè
`«Å=Ú#ñ QÆ∂iÛ Ü«∞O`«@ #∞^•#=Ú^•Hõ <≥QÆ~ÚOz |∞kú`À ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^Œ‡
=Ú# xeÊ "åx "≥∞Å¡# HõO~î°=∂~°æ=Ú ##∞ =∞é˜ „Éèí∂=∞^茺=Ú# =ã≤OѨñ
*Ëã≤ t"åO„Ѷ≤∞ ~år= zO`«#=ÚKÕ <å^äŒ∞xñ ^ŒHõ¯ ##ºO|∞ñ E_»
`Õ. Hõ=∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∞OHõ Ñ‘~î°=Ú‡#O^Œ∞, <å^Œ~°O|∞# #∞O_»∞ ^ÕǨÏO|∞ ^Œ‰õΔΩ
=Åx ^À+¨O|∞##∞ q_»∞=OQÆñ ^ŒÅñz, `åÖˇÛñ ^Œ#∞=Ù# #xÖÏyfl ^è•~°}=ÚÅ∞. 97
* „áê}Ïáê<åÅ#∞ x~ÀkèOz "å\˜x <åaè„Ѩ^Õâ◊OÖ’ UHõO KÕã≤Ok. P `«~°∞"å`« L^•#O =~°‰õΩ
ÃÑ·H˜ H˘xáÈ~Ú |∞kú`À HõeÑ≤ „Éèí∂=∞^茺ÉèÏQÍxH˜ KÕiÛOk. UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À Ѩ~°=∞t=Ùx
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ^蕺xOzOk. P ^Õ= ^Õ=Ù_»∞ „¿Ñ=∂OHõOÖ’ LOK«∞H˘x P^ŒiOKÕ `«# ^ÕǨxfl ^Œ‰õΔΩx
„^ÀǨxH˜ „ѨfHÍ~°OQÍ Ñ¨i`«ºlOK«@O HÀã¨O `«#Ö’ Ü≥∂QÍyflx ~°QÆ∞ÖÁ¯eÊOk.
=. W@∞¡ ^èŒi~ÚOz QÆ`« HõŇ+¨Oɡ·# ^ÕǨÏO|∞ QÆÅ ã¨f^Õq x[Ü≥∂QÆ ã¨=∂kè [x`«O |~Ú#
=Ç≤ÏflKÕñ ^Œ`üHõΔ}O| ^ŒQÆú Ü«∞Ü≥∞º #O`«. 98
* D q^èŒOQÍ QÆ`«HõŇ+¨"≥∞ÿ# ã¨f^Õq ^ÕǨÏO P `åºQÆ=∞~Ú Ü≥∂QÆã¨=∂kè #∞O_ç ѨÙ\ì̃# JyflÖ’
ÉèQí ∞Æ =æ ∞x Éèãí ‡¨ "≥∞áÿ È~ÚOk.
Hõ. Jk QÆ#∞ñQ˘# ǨǨ^èŒfix, "˘^ŒÅñQÆ x@¡xi =∂#=ÙÅ∞ñ „k^Œâ◊√Å∞ h
=∞k~åH˜Δ Ü«∞Hõ@! ^ÕǨÏ=Ú, =^ŒÖˇñ QÆ^•! ^Œ‰õΔΩ`À_ç "≥·~°=Ú Hõ`«#<£. 99
* JkK«∂z JHõ¯_» L#fl =∂#=ÙÅ∂, ^Õ=`«Å∂ ǨǨHÍ~åÅ∞ KÕâß~°∞. ''JÜ≥∂º! áêѨO! D
ã¨f^Õq ^Œ‰õΔΩxg∞k HÀѨO`À â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOzOkQÆ^•!—— Jx J<åfl~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú x@¡xi. 100
ã‘. ã¨HõÅ K«~åK«~° [#‰õΩñ_≥· #\˜ì ~¸ ^Œ‰õΔΩO_»∞ ^Œ#‰õÄi‡ `«#Ü«∞ =∂#
=u ѨÓ[hÜ«∞ ~¸ã¨u ^Œ#KÕ #==∂#O|∞ <˘Ok ã¨=∞HõΔ=∞O^Œ∞ñ
QÍÜ«∞O|∞ ^˘éñQÆOQÆñ QÆ#∞ñQ˘#∞ K«∞#fl"åñ_ç\˜ì ^Œ∞~å`«∞‡ñ _≥O^Õxñ QÆÅñ_≥?
Ü«∞#∞K«∞ñ l`«ÎO|∞Å <åâ◊Û~°º=ÚÅñ ÉÁOk, ~°kÜ«Ú#∞ñQÍHõ ~Ú@¡xi ~Ú\˜ì
`Õ. ^Œ∞+¨ìz`«∞Îñ_»∞ „|Ǩχ|O^èŒ∞O_»∞ #~Ú#, ~¸`«ñ _»#Ü«∞O|∞ñ ^• #ѨMϺuñ ÉÁO^Œ∞
xO^Œñ|_ç g∞ñ^Œ ^Œ∞~°æuñ *ˇO^Œ∞QÍHõ, Ü«∞#∞K«∞ [#=ÚÅ∞ =Å∞‰õΩ # Ü«∞º=ã¨~°=Ú#. 101
28 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ã¨u J~Ú# D ã¨u Jaè=∂#=u J`«ºO`« ѨÓAº~åÅ∞. ã¨HõÅ K«~åK«~åÅ#∞

ã¨$+≤ìOz# D ^Œ‰õΔΩ_»∞ `«# J#∞QÆ∞ ѨلuHõ#∞ J==∂xOKå_»∞. `«# `«#Ü«∞ `«# Ü≥∞^Œ∞@<Õ `«# `«#∞=Ù
`«ºlã¨∂Î LO>Ë x"åiOK«‰Ωõ O_® „QÆ∞_»Ñ¡ ʨ yOz K«∂ã¨∂Î T~°‰Ωõ <åfl_»∞. WÖÏO\˜ áêáê`«∞‡_»∞ „ѨÑO¨ K«OÖ’
ZHõ¯_≥<· å L<åfl_®? Jx Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞. g_»∞ ^Œ∞+¨μ_ì ∞» , xHõ$+¨μ_ì ∞» † ¿Ñ~°∞‰õΩ =∂„`«"∞Õ „ÉÏǨχ}∞_»∞, g_ç
„Ѩu+¨ª =∞\˜Öì ’ Hõeã≤áÈ`«∞Ok. g_ç „|`«∞‰õΩ xO^•Åáê Å=Ù`«∞Ok. g_çH˜ #~°HOõ `«Ñʨ ^Œ∞ JO@∂ ^Œ∂+≤OKå~°∞.
Hõ. ^ÕǨÏ=Ú q_çz# ã¨uñ QÆx, ÉÏǨ|Å "≥ÚÑ¨Ê ~°∞„^Œ áê~°¬^Œ∞Å∞#∞ ^Œ
„^ÀÌÇ≤ÏO „^Œ∞OK«∞@ÔH· Ü«Ú, `åûǨÏO|∞# ÖËz ~°ã≤QÆ^•áê}∞Å∞<≥·. 102
* ã¨f^Õg ^ÕǨxfl q_çz ÃÑ@ì_»O K«∂z# „Ѩ=∞^äŒQÆ}ÏÅ∂ J=„HõѨ~å„Hõ=∞O`À Hõ`«∞ÎÅ∂, QÆ^ŒÅ∂,
^èŒiOz t=„^ÀÇ≤ÏÜ≥ÿ∞# ^Œ‰õΔΩ}˜‚ tH˜ΔOK«_®xH˜ L`åûǨÏO`À =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂HÍ~°∞.
Hõ. P ~°= =∞Ѩ٠_ôH˜ΔOz =∞, Ǩ~À+¨=Ú`À_» Éèí$QÆ∞=∞Ǩ=Úx „Hõ`«∞ ã¨O
Ǩ~°Hõ =∂~°Hõ =∞QÆ∞ #aè, Kå~°HõǨϟ=∞O ÉÁ#Ô~Û ã¨~°Éèíã¨=$uÎ<£. 103
* P ã¨O^Œ_xç K«∂z J^èfiŒ ~°∞º_»∞ J~Ú# Éè$í QÆ∞=∞ǨÏi¬ J„QÆÇϨ Ÿ^Œ„QÆ∞_≥· Ü«∞[˝<åâ◊‰Ωõ Å#∞ #tOѨ*¿Ë ã
JaèKå~° Ǩϟ=∞O "≥O@<Õ „áê~°OaèOKå_»∞.
=. W@∞¡ ^ŒH˜Δ}Ïyfl Ü«∞O^Œ∞ „"ÕeÛ# #O^Œ∞ñ ^ŒÑ¨O ÉÁ#iÛ ™È=∞Ö’HõO|∞# #∞O_»∞ ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OYºÅ∞
QÆÅ ''|∞∞Éèí∞—— <å=∞^èÕÜ«ÚÖˇ·# ^Õ=`« Å∞^Œ~ÚOz „|Ǩχ`Õ[O|∞#O *Ëã≤ k=ºq=∂#∞Öˇ·
Ü«ÚÅ∞‡HõO|∞Å∞ ™ê^èŒ#O|∞Å∞QÍ ^èŒi~ÚOz ~°∞„^Œáê~°¬^Œ∞Å~Ú# „Ѩ=∞^äŒ QÆ∞ǨϺ QÆ}O|∞Åñ
ÉÏéO^Àe# "å~°∞#∞ |~ål`«∞Öˇi· , `«^#Œ O`«~O° | <å~°^∞Œ =Å# #Éè=í ÙO_»∞ ^ŒO„_çKÕ #ã¨`¯« $`«∞~å
ÅQÆ∞@O *Ëã≤ Éèí"åx ѨOK«`«fiO|∞ <˘O^Œ∞@Ü«ÚO „|=∞^äŒQÆ}O|∞Å∞ |∞∞Éèí∞<å=∞Hõ ^Õ=`«ÅKÕñ
|~ål`«∞ ÅQÆ∞@Ü«Ú qx. 104
* Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ ^ŒH˜Δ}Ïyfl Ü«∞O^Œ∞ "ÕÅfiQÍ<Õ, `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ™È=∞Ö’HÍxfl á⁄Ok# '|∞∞Éèí∞=ÙÅ∞— J<Õ
^Õ=`«Å∞ "ÕÅH˘Åk JO^Œ∞Ö’ #∞O_ç "≥O@<Õ Ñ¨Ù\Ïì~°∞. „|Ǩχ`Õ[ã¨∞û`À "≥eyáÈ`«∂, k=ºq=∂<åÅ∞
ZH˜¯ H˘~°=ÙÅ∞ PÜ«Ú^è•Å∞QÍ Ñ¨Óx, „Ѩ=∞^äŒ QÆ}ÏÅ#∂, QÆ∞ǨϺHõ QÆ}ÏÅ#∂ áê~°^ÀÖÏ~°∞.
`«O„_çKÕ J==∂x`«∞~åÖˇ· ^•HΔÍÜ«∞}˜ `«#∞=Ù KåeOK«_»=¸, „Ѩ=∞^äŒQÆ}ÏÅ∞ |∞∞Éèí∞=ÙÅ KÕuÖ’
F_çáÈ=@=¸ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ <å~°^Œ∞x =Å¡ q<åfl_»∞.
âß. P^Œ∞ºO _»∞„QÆ∞ñ_»∞ hÅHõO~î°∞ñ _çÉèí^≥·`åº~åu ^ŒëÈì+¨μªñ_≥·
=∂^Œº^Œ∂ƒùi =∞$ˆQO„^Œ ÃѶ∂+¨=Ú# cè=∞„Ѩ„H˜Ü«∞<£ #=ÙfiK«∞<£
q^Œ∞º^ŒfiÇ≤Ïfl tMÏã¨=ÚK«ÛÜ«∞~°∞z<£ "≥ÖÁæO^Œ∞ K«OK«[˚@<£
ã¨^Œºó „HÀ^èŒ=Ú`À_»ñ |∞zÛ =~ÚK≥<£ HΔ͇K«„Hõ=∞^茺O|∞#<£. 105
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 29
* JѨC_»∞ ^Õ"åk^Õ=Ù_»∂ =∞Ǩϟ„QÆã¨fiÉèÏ=Ù_»∂, hÅ„w=Ù_»∂, QÆ*Ïã¨∞~° QÆ~åfiѨǨiÜ≥ÿ∞# t=Ù_»∞
B_»∞ QÆ~°z =∞kOz# ã≤OǨÏO=Öˇ QÆi˚OKå_»∞† ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ #"åfi_»∞. "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆ=Öˇ Jyfl*ÏfiÖÏ
=∂eHõ =Öˇ „ѨHÍtOKÕ [_»#∞ XHõ ^•xx =∞ǨHÀѨO`À ÃÑiH˜ Éèí∂q∞ g∞^Œ qã¨iH˘\Ïì_»∞.
=. W@∞¡ ÃÑé˜H˜"≥·z# ~°∞„^Œ∞x [@Ü«∞O^Œ∞. 106
* JÖÏ ÃÑiH˜"Õã≤# [@Ü«∞O^Œ∞.
–: t=Ùñ_»∞ g~°Éèí„^Œ∞KÕ ^ŒHõΔÜ«∞[˝O|∞ ^èŒfiOã¨O|∞ ¿ã~ÚOK«∞@. :–
ã‘. J„ÉèíOeǨ^Œ„Éèí q„Éèí =∂„Éèí „Éèí=∞ Hõ$hflÅn~°… â◊s~° =∞=∞~°ñ
„|[fiÅ[˚fiÅ# nѨΠ*ÏfieHÍ *ÏÅ *Ï[fiź=∂# ˆHâ◊=ÚÅ∞ "≥∞éÜ«∞ñ
[O_» kˆQfi^ŒO_» â◊√O_®Éèí ^À~°ÌO_» ™êǨτã¨^èŒ$u ¿ÇÏuã¨OѶ¨∞ "≥ÚѨÊ
gHõΔ}„`«Ü«∞ Ö’HõgHõΔ}^Œ∞ºu Ö’Hõ gHõΔ}`«u ^Œ∞iflsHõΔ=ÚQÆ#∞
`Õ. „QÆHõK« Hõiî# Hõ~åà◊ ^ŒO„+¨ìÅ∞ "≥Å∞OQÆ, Ѷ¨∞# HõáêÖÏã≤÷ =#=∂eHõÅ∞#∞ ^Œ#~°
#dÅÖ’Hõ ÉèíÜ«∞OHõ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞ ''g~°, Éèí„^Œ∞ñ—— _»∞^Œ~ÚOK≥ =∂é@ ~°∞„^Œ∞ñ _»QÆ∞K«∞. 107
* P q^èŒOQÍ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ÃÑiH˜"≥·z# [_»#∞O_ç ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõÄ ÉèíÜ«∞O Hõeyã¨∂Î,
Ô~O_»=~°∞„^Œ∞x =Öˇ g~°Éèí„^Œ∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. PÜ«∞# ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# #Å¡x ^ÕǨÏO PHÍâßxfl JO\˜
HÍÅ"Õ∞Ѷ∞¨ "Õ∞"≥∂ J<Õ „ÉèÏOu Hõeyã¨∞#Î flk. PÜ«∞# `«Å"≥O„_»∞HõÅ∞ ÉèQí ÉÆ Qíè =Æ ∞O_Õ J#Å*ÏfiÖÏ=∂ÅÅ=Öˇ
„ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# kQÆæ*ÏÅ `˘O_®Å =O\˜ "Õ~Ú ÉÏǨï^ŒO_®ÅÖ’ Jã¨OMϺHÍ Å~Ú#
PÜ«Ú^è•Å∞ "≥∞~°∞ã¨∞<Î åfl~Ú. PÜ«∞# =¸_»∞Hõ#∞flÅ<Õ K«O_»=∂~åÎO_» „ѨHÍâ◊O Ö’‰õΩÅ Hõ#∞flʼnõΩ `Õiáê~°
E_»~å‰õΩO_® LOk. PÜ«∞# HÀ~°Å∞ ~°OáêÅÖÏQÍ Hõiî#OQÍ Hõ~°¯â◊OQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ L<åfl~Ú.
"≥∞_»xO_® HõáêÅ=∂ÅÅ∞ „"ÕÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú.
`Õ. g~°Éèí„^Œ∞O_»∞ qǨÏ`« q^Õfi+≤ Éèí„^Œ∞ñ, _»QÆ∞K«∞ñ ^Œ# "Õ~Ú KÕ`«∞Å "≥Úyz q#Ü«∞
"≥∞ã¨ñQÆ <Õ <Õq∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞? <≥é∞ñQÆ <å‰õΩ, P#u=∞‡#fl #`«x Hõ Ü«∞ºÉèí=Ùñ _»xÜ≥∞. 108
* g~°Éèí„^Œ∞_»∞ â◊„`«∞ ã¨OǨ~°O `«ÅÃÑ\˜ì#"å_≥· `«# "Õ~Ú KÕ`«∞Å#∞ "≥∂_çÛ q#Ü«∞ q#„=Ú_≥·
''™êfig∞—— <Õ#∞ Uq∞ KÕÜ«∂e? P*Ï˝Ñ≤OK«O_ç!—— Jx J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ Dâ◊fi~°∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. QÆ∞~°∞Éèí∞[â∫~°º! Éèí∂i~°}HÀq^Œ! =∞^Œƒù@HÀ\˜ ÔHÅ¡ h
=~°Ü«∞ =~°∂kèh=~°∞ñ_»"≥· K«x Ü«∞[˝=Ú QÆ∂_» ^Œ‰õΔΩx<£
|~°∞=_çñ „^Œ∞OѨن g∞ =K«@ „ÉÏǨχ}`Õ[ =∞*ËÜ«∞ =∞O\˜ "Õ
#ik =∞^ŒOâ◊ã¨OÉèí=Ùñ_»"≥· `«QÆ∞ h‰õΩ #™ê^茺 "≥∞Ü≥∞º_»<£? 109
=. Jx ‰õΩÑ≤`« z`«∞ÎO_≥· Ü«∂*Ï˝Ñ≤Oz# #@¡HÍHõ Ü«∞x. 110
30 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* ''Ü«Ú^Œú q^•º qâß~°^Œ∞_»"≥·# g~åkèg~°∞_®! =∞# „Ѩ=∞^äŒ QÆ}ÏÅ HõO^ŒiH© h=Ù ¿ã<åkèѨu"≥·
™êyáÈ! Ü«∞[˝O`À ‰õÄ_® ^Œ‰õΔΩ}˜‚ ǨÏ`«=∂~°∞Û. „ÉÏǨχ} `Õ[O J*ËÜ«∞=∞x ã¨O^ÕÇ≤ÏOѨ‰õΩ. t"åOâ◊
ã¨OÉèí=Ù_»"≥·# h‰õΩ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ J™ê^茺"≥∞ÿ#k ÖË<ÕÖË^Œ∞—— Jx ~°∞„^Œ∞_»∞ HÀáÈ„^ÕHõO`À g~°Éèí„^Œ∞}˜‚
P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. g~°Éèí„^Œ∞_»∞, ''z`«ÎO JÖψQ KÕ™êÎ#∞.—— J<åfl_»∞.
K«. J#Ѷ¨Úñ_»∞ ~°∞„^Œ∞ñ *Ëi =Ú^Œ=∂~°ñ „|^ŒH˜Δ} =∂K«iOz g
_˘¯x Ü«∞x"å~°º "ÕQÆ=Ú#ñ QÆ∞Oaèx „QÆHõ¯^ŒÅ<£ ~°≠à◊O~°≠à◊
^èŒfix =∞}˜#∂ѨÙ~°O|∞Å∞ Ѩ^ŒO|∞Å „"≥∂Ü«∞ñQÆ cè+¨} „ѨÉèíÖò
^Œ#~°ñ QÆ$`åO`«HÍO`«Hõ t`«ã¨∞Êù@ â◊¥Å=Úñ |∂x K≥K≥Û~°<£. 111
* JѨC_»∞ g~°É„íè ^Œ∞_»∞ ã¨O`À+¨O`À Ѩ~=° ∞t=ÙxH˜ „Ѩ^HŒ }
Δ˜ O KÕã≤ PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ° ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
HÍÅÜ«∞=Ú}˜‚ Ãã`
· O« <ÕÅQÆ∂ÅÛ *Ïe# "å_çâ¥◊ ÖÏxfl KÕ`Ñ« \ ¨ Ïì_∞» . K«~}
° Ü«ÚQÆàÏ# `åeÛ# =∞}˜#∂ѨÙ~åÅ∞
~°≠à◊O ~°≠à◊ ^èŒfi#∞Å∞ KÕã¨∞ÎO_»QÍ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. Jx"å~°º"≥∞ÿ# PÜ«∞# QÆ=∞# "ÕQÍxH˜ ^èŒi„u
^Œ^ŒÌie¡Ok.
K«. ã¨~°Éèíã¨=$uÎ #@¡~°∞QÆ∞ Ãã·#ºÑ¨^•Ç¨Ï`« ^èŒ∂`« ^èŒ∂o ^èŒ∂
ã¨i`« ‰õΩÉË~°kHõÎ@=Ú ã¨Éèí∞ºÅ∞ ^Œ‰õΔΩñ_»∞ñ Ez ''Ü≥∞\˜ì cè
Hõ~°`«=∞?—— =∞OK«#O, '^Œ=∞=Ú QÍ^Œ∞, ~°[óѨ@ÅO— |@OK«∞ x
"≥fiéѨ_ç Ѩe¯ ~å`«‡Å q"ÕHõqÇ‘Ï#`«ñ ÉÁOk "≥O_çÜ«Ú<£. 112
* =∞Ǩ"ÕQÆO`À =ã¨∞Î#fl Ãã·#ºO HÍà◊¡ „`˘H˜¯à◊¡ =Å¡ ZQÆ~°Q˘@ì|_ç# ^èŒ∂oH˜ HÍqi „Hõq∞‡#
L`«~Î Ñ° Ù¨ k‰õΩ¯#∞ Ü«∞[˝âßÅÖ’x ã¨É∞íè ºÅ∂ ^Œ‰ΩΔõ _»∂ K«∂Kå~°∞. ''JÉσ! ZO`« ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ HÍ~°∞pHõ\!˜ ——
Jx J#∞‰õΩ<åfl~°∞. ''HÍ~°∞ pHõ\˜ HÍ^Œ∞, HÍà◊¡ ^Œ∞=Ú‡!—— Jx =∞m¡ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. q"ÕHõO QÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.
WÖÏ J#∞HÀ™êQÍ~°∞.
ã‘. D ^èŒ∂o ѨÙ@∞ì@ ÔHÜ«∞ºk ¿ÇÏ`«∞"À? qÅÜ«∞ ã¨g∞~°=∂? á⁄ÅÜ«∞ kѨÙ_»∞†
„áêp#|i› ^èŒ~åѨu =∞Ç≤Ï`À„QÆâßã¨#∞ñ _çѨÙ_»∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«∞ñ
*’~° ã¨OѶ¨∞=ÚÅHÀ ~å~å^Œ∞† =∞é˜ QÀQÆ}Ïo ~åHõ‰õΩ ã¨=∞Ü«∞O|∞ QÍ^Œ∞†
HÍ=Ù# xѨC_»∞ HõÖÏÊ=™ê#O|∞ QÍñÉ’Å∞† QÍ Hõ@∞ QÍHõ Ü«Ú#fl
`Õ. x\˜ì Ü«∞ø`åÊuHõ ~°[ "≥∞O^Õxñ QÆÅ^≥?, Ü«∞#∞K«∞ =∞#=ÚÅ ÉèíÜ«∞=∞Ok ~°K«\˜ [#∞Å∞
ã¨∞~°∞Å∞ ^Œ‰õΔΩñ_»∞† #O`«ñ „|ã¨∂u =ÚYº, Å~Ú# Éèí∂ã¨∞~°HÍO`« e@¡xi =∞é˜Ü«Ú. 113
* D q^èŒOQÍ ^Œ∞=Ú‡ ˆ~QÆ\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞@Éσ! „Ѩà◊Ü«∞ HÍÅ „ѨÉèíO[#=∂! Wk HõÖÏÊO`«
ã¨=∞Ü«∞O HÍ^Õ. ^˘OQÆÅ QÆ∞OѨ٠=ã¨∞Î#fl^Õ"≥∂ JO>Ë K«O_»âßã¨#∞_≥·# „áêp#|i› ~å[ºO KÕã¨∞Î<åfl_»∞.
HÍ|\˜ì KÀ~° ã¨OѶ∂¨ ʼnõΩ J=HÍâ◊O ÖË^!Õ áÈx P=ÙÅ =∞O^ŒÅ∞ =ã¨∞<Î åfl Ü«∞O^•=∂, Wk ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞O
HÍ^Õ† HÍHõáÈ`Õ HõÖÏÊO`«"Õ∞ =zÛO^Õ"≥∂! ÖËHõáÈ`Õ ~ÚÖÏO\˜ ^Œ∞â◊≈‰õΩ<åÅ#∞ ã¨∂zOKÕ ^èŒ∂o ZÖÏ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 31
=ã¨∞ÎOk? Jx JHõ¯_» L#fl [#∞Å∂, ^Õ=`«Å∂, ^Œ‰õΔΩ_»∂ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. ''„Ѩã¨∂u—— "≥Ú^ŒÖˇ·# „ÉÏǨχ}
„ã‘ÎÅ∞ WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. `«# ‰õÄñ`«∞Å∞ ã¨∂_»ñQÆ [x, `«#Ü«∞#∞ ã¨u ##Ѩ~å^èŒñ ^ŒQÆ=阘? ~Ú >ˇ¡
Q˘æ#iOz# ~¸ ^Œ‰õΔΩx, Ѷ¨∞#áêѨ qáêHõ q∞kÜ«Úñ QÍñ^ŒQÆ∞ ##∞K«∞<£. 114
* ^Œ‰ΩΔõ _»∞ `«# ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ ∞ JO^Œ~∂° K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ U JѨ~å^è=Œ ¸ Z~°∞QÆx `«# ‰õÄ`«∞~°∞ ã¨f^Õqx
J==∂xOKå_»∞. P"≥∞‰õΩ J<åºÜ«∞OQÍ H©_∞» KÕâß_»∞. D ^è∂Œ o P =∞ǨáêáêxH˜ Ѷe¨ `«O J~Ú LO@∞Ok.
=. "≥O_çÜÚ« x@¡xi: ‰õΩÑ≤`å`«∞‡O_≥#· ^Œ‰ΩΔõ O_»∞ ^Œ#‰õÄñ`«∞`À q~À^èOŒ |∞ ™êÅHõ [QÆ`û« OǨ~° HÍ~°}∞O
_»~Ú# ~°∞„^Œ∞xO „QÀkèOѨñ*ËÃㆠ# =∞‡Ç¨`«∞‡O _≥O`«\˜"åñ _»#flO „|à◊Ü«∞HÍÅO|∞#. 115
* Jey `«# ‰õÄñ`«∞`À q~À^èŒO ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. Jk KåÅHõ ã¨HõÅ Ö’Hõ „Ѩà◊Ü«∞O Hõ~°∞_≥·#
ǨÏ~°∞xH˜ P„QÆǨÏO HõeyOKå_»∞. P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ ZO`«\˜"å_À `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
ã‘. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« xt`« „uâ◊¥ÖÏ„QÆ ã¨O„áÈ`« xdÅ kHõ¯i ~å[x=Ǩïñ _»QÆ∞K«∞ñ
[@∞Ö’„QÆx+¨μª~° ã¨Îx`« QÆOcè~å@ìǨ㨠xiƒù<åfldÖÏâ◊√ñ _»QÆ∞K«∞
Éèí∂i Hõ~åà◊q™êÊù~° ^ŒO„ëêìǨÏu Ѩu`« `å~åQÆ} „ѨK«Ü«Úñ _»QÆ∞K«∞
qq^茿ÇÏu „"å`« qѨÙÅ „ѨÉèÏѨÙO[ =∞O_ç`« K«O_»^À~°ÌO_»∞ñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. qHõ@ ~À+¨ ÉèíÜ«∞OHõ~° „Éèí∞‰õΩ\˜ ^Œ∞ifl, sHõΔº ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï `Õ*’=∞Ç≤Ï=∞ñ ^Œ#iÛ
Ѷ¨∞# qH©~°‚ [\Ï|O^èŒ Hõe`«∞ñ _»QÆ∞K«∞, #dÅ ã¨OǨ~° HÍ~°}∞O _»~Ú #\˜OK«∞. 116
* P Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ =∞Ǩϟ„QÆ"∞≥ #ÿ `«# „uâ◊¥ÖÏ„QÍ# kQÆ*æ ÏÅ#∞ QÆ∞k„QÆ∞K«∞Û`å_»∞.
k‰õΩ¯Åhfl ^Œ^ŒÌie¡ c@Å∞"å~°∞ q^èŒOQÍ L~°∞=Ú Liq∞#@∞¡ QÆOcè~°OQÍ J@ìǨã¨O KÕ™êÎ_»∞. `«#
qHõ@ Hõ~îÀ~° ^ŒO„ëêì Ѷ¨∂`«=ÚÅ`À #HõΔ„`« =∞O_»ÖÏxfl [Å[Å <ÕÅ ~åÅ∞™êÎ_»∞. `«# cèHõ~° Hõ~åÅÖ’
^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã <å<å q^è•Öˇ·# PÜ«Ú^è•Å#∞ ^èŒi™êÎ_»∞. „ѨK«O_» „HÀ^èŒO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
=Ú_ç"Õã≤ `ÕiK«∂_»~åx `Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`å_»∞. qâßÅ [\ÏE@O =Ú_ç g_çáÈÜÕ∞@@∞¡ qÅÜ«∞
`åO_»=O KÕã¨∂Î ã¨~°fi=Ú#∞ ã¨OǨÏi™êÎ_»∞.
`Õ. J\˜ì ^Õ=Ùxñ „kѨÙ~° ã¨OǨ~° Hõ~°∞xñ, [O„^ŒâıY~°∞ ã¨^Œ∞æ}™êO„^Œ∞ #Éèí=Ù
=∞#=Ú ~À+≤OѨñ *Ëã≤# =∞OQÆà◊=ÚÅñ, ÉÁO^Œ =K«∞Û<≥ Ѩ^Œ‡QÆ~°∞ƒù#‰õΩ<≥·#? 117
J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=ÙxH˜, =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜, „uѨÙ~°ã¨OǨ~°∞xH˜, K«O„^ŒHõàÏ^èŒ~°∞xH˜, ã¨HõÅ ã¨^Œ∞æ}
qÉèí=ÙxH˜, JÉèí=ÙxH˜ P„QÆǨÏO `≥Ñ≤ÊOz „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_» â◊√Éèí=ÚÅ∞ á⁄O^ŒÖË_»∞.
=. Jx ~Ú qfi^èŒO|∞# ÉèíÜ«∞qǨÏfiÅÖ’K«#Öˇ· ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞# =∞Ǩ`«∞‡O_≥·# ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ
ÉèíÜ«∂=ǨÏO|∞Öˇ· ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OMϺ`«O|∞Öˇ·# =∞Ǩϟ`åÊ`«O|∞Å∞ Éèí∂#Éè’O`«~°O|∞Åñ QÍ#O|_»∞
K«∞O_≥† <å ã¨=∞Ü«∞O|∞# ~°∞„^•#∞K«~°∞Å∞ <å<åq^è•Ü«Ú^èŒO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz HõÑ≤Å Ñ‘`«
=~°‚O|∞Å∞ QÆey "å=∞<åHÍ~°∞Å∞, =∞Hõ~À^Œ~å##∞Å∞<≥· Ü«∞[˝âßÖÏ „Ѩ^Õâ◊O|∞#O |~°∞=ÙÅ∞
32 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥@∞ìK«∞ñ QÆkÜ«∞O [#∞^≥Oz ^ŒHΔÍ^èŒfi~° "å@O|∞Å∞ q@`å@O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O Q˘O^Œé∞
„áêQÆfiOâ◊O|∞, Q˘O^Œé∞ ѨfflâßÅÜ«Úñ, Q˘O^Œé∞ ã¨^Œã¨ºâßÅÜ«Úñ, Q˘O^Œ éÏwfl„^èŒâßÅÜ«Úñ,
Q˘O^Œé∞ Ü«∞[=∂#âßÅÜ«Úñ, =∞Ǩ#㨠QÆ$ǨÏO|∞#∞ q^èŒfiOã¨O|∞Å∞ QÍqOzi† =∞é˜Ü«Úñ
Q˘O^Œé∞ Ü«∞[˝áê„`«O|∞Å #QÆ∞flÅO *ˇézi† "≥O_çÜ«Úñ Q˘O^Œé∞ Ǩϟ=∂QÆ∞fl ÖÏiÛi† Ѩ^ŒOѨ_ç
H˘O^Œé∞ Ǩϟ=∞‰õΩO_»O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =¸„`«O|∞Å∞ q_çzi† H˘O^Œ é∞`«~Î "° kÕ Hõ "Õ∞YÅÅ∞ „^≥Ozi†
H˘O^Œé∞ =Ú#∞Å ÉÏkèOzi† H˘O^Œé∞ `«`Ê« `«∞flÅ "≥éÑ≤Ozi† =∞iH˘O^Œé∞ ^Õ=`å x~À^èOŒ |∞
QÍqOzi† JO`« =∞}˜=∞O`«∞O_»∞ Éè$í QÆ∞=Ù#∞, g~°É„íè ^Œ∞O_»∞ ^Œ‰ΩΔõ xñ, [O_ôâ√◊ O_»∞ ѨÓ+¨μx, Éè$í QÆ∞x
#Onâ◊fi~°∞O_»∞#∞ |\˜iì . Wqfi^èOŒ |∞# ã¨^㌠º¨ ^Õ=iÎfiV˜flHÍÜ«∞O|∞Å tÅÅ é∞qfiÜ«Ú, *Ï#∞=ÙÅñ
ÉÁ_çzÜ«Ú, #éKÕ`∞« Å #_çzÜ«Ú, ‰õÄ~°Ê~°O|∞Åñ ÉÁ_çzÜ«Ú, qq^èÉŒ Ï^èÅŒ O |éz# "å~°∞
HÍOkj‰õΩÖˇ· Ü≥∞Hõ¯_≥H¯õ _ÕxÜ«ÚO [xi. =∞é˜ÜÚ« #∞– 118
* Jx D q^èOŒ QÍ ÉèÜ í ∞« O`À "≥„i K«∂ѨÙÅ∞ K«∂ã¨∂ΠѨeHÍ~°∞. JѨC_»∞ ^Œ‰ΩΔõ xH˜ ÉèÜ í ∞« O Hõeyã¨∂Î
"ÕÅH˘Åk JѨâ◊‰õΩ<åÅ∞ Éèí∂q∞ÃÑ·<å PHÍâ◊OÃÑ·<å HõxÊOKå~Ú. QÀ~À[#O=O\˜ =~°‚OHõÅ"å~°∂, Ѩã¨∞ѨÙ
ѨK«Ûx =~°‚O HõÅ"å~°∂, á⁄\˜ì"å~°∂, "≥Úã¨eá⁄@ì=O\˜ =ÚMÏÅ∞ HõÅ"å~°∂ J~Ú# „Ѩ=∞^äŒQÆ}ÏÅ∞
ÃщõΩ¯~°HÍÖˇ#· PÜ«Ú^è•Å∞ ^èiŒ Oz Ü«∞[˝âßÅÖ’H˜ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ ÃÑ\Ïì~∞° . ^Œ‰ΩΔõ x Ü«∞[˝ „Ѩ^âÕ ßÅ#∞ K≥ÖÏ¡K^≥ ~Œ ∞°
KÕâß~°∞. H˘O^Œ~°∞ „áêQÆfiOâ◊=Ú#∂, H˘O^Œ~°∞ ѨfflâßÅ#∂, H˘O^Œ~°∞ ã¨^Œã¨ºâßÅ#∂, H˘O^Œ~°∞
Pwfl„^èŒâßÅ#∂, H˘O^Œ~°∞ Ü«∞[=∂#âßÅ#∂, H˘O^Œ~°∞ áêHõâßÅ#∂ ÉèíQÆflO KÕâß~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞
Ü«∞[˝áê„`«Å#∂ JQÆ∞flÅ#∂ ^èfiŒ Oã¨O KÕâß~°∞. WOHÍ H˘O^Œ~∞° Ǩϟ=∂QÆ∞flÅ#∞ PiÊ"Õâß~°∞. H˘O^Œ~∞°
Ǩϟ=∞‰õΩO_®Å#∞ JÅ¡HÖõ ’¡ÅO KÕã≤ JѨq„`«O KÕâß~°∞. H˘O^Œ~∞° L`«~Î "° kÕ HÍ "Õ∞YÅÅ#∞ „`≥Oz"Õâß~°∞.
H˘O^Œ~∞° =Ú#∞Å#∞ ÉÏkèOKå~°∞. H˘O^Œ~∞° =Úx ÉèÏ~°ºÅ#∞ ÉèÜ í ∞« ÃÑ\Ïì~∞° . H˘O^Œ∞~°∞ ^Õ=`«Å#∞ HÍÅ∞
Hõ^ÅŒ hÜ«∞‰õΩO_® J_»∞‰¤ Ωõ <åfl~°∞. J@∞ `«~åfi`« =∞}˜=∞O`«∞_»∞ Éè$í QÆ∞=Ù#∂, g~°É„íè ^Œ∞_»∞ ^Œ‰ΩΔõ }˜,‚ K«O_ôâfi◊ ~°∞_»∞
ѨÓ+¨μ}©,‚ #Onâ◊fi~°∞_»∞ ÉèQí ∞Æ }©‚ Ѩ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. D q^èOŒ QÍ ã¨^㌠∞¨ ºÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂, |∞∞ufi‰õΩ¯Å#∂
~åà◊`¡ À ~°∞qfi, "≥∂HÍà◊`
¡ À „‰õΩq∞‡, J~°K` Õ ∞« Å`À K«iz, "≥∂KÕ`∞« Å`À á⁄_çz ÃщõΩ¯ ÉÏ^èÅŒ ∞ ÃÑ@ìQÍ "å~°∞
ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞Hõ ZHõ¯ _≥H¯õ _çHÀ áêiáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. =Ú#∞ ^Œ‰õΔΩñ _»Éèí=Ùñ |Å∞HõñQÆñ, QÆ#∞ wñ\˜# ÉèíQÆ∞xñ |\˜ì Hõ#∞flÅ∞ ÃÑHõeO
K≥#∞ #Onâ◊fi~°∞ñ _»K«Û\˜, [#=ÚŠǨǨ~°=O|∞ ã¨O^Œ_ç Q˘Å∞Ѩ<£. 119
* ѨÓ~°fiO ^Œ‰ΩΔõ _»∞ t=Ù}˜‚ xO_»∞ ã¨ÉÖíè ’ xOkOKÕ@ѨC_»∞ Hõ#∞fl w\˜# ÉèQí ∞Æ }˜‚ Ѩ@∞ìH˘x #Onâ◊fi~°∞_»∞
Hõ#∞flÅ∞ Ñ‘H˜"Õâß_»∞. JѨC_»∞ JHõ¯_ç [#O JÜ≥∂º! JÜ≥∂º! Jx QÆQÀæÅ∞ ÃÑ\Ïì~°∞.
`Õ. ‰õΩÑ≤`«∞ñ_≥· <åñ_»∞ Éèí=Ùx ^Œ‰õΔΩñ_»∞ â◊Ñ≤OѨñ, |iǨÏã≤Oz# ѨÓ+¨μx ѨO_»∞¡ _»∞Å¡ñ
Q˘>ˇì |ÅÉèí„^Œ∞ñ _®HõoOQÆ∞x ~°^ŒO|∞, ÖˇÅq∞ _»∞ez# Ѩykñ [O_ôâ◊fi~°∞O_»∞. 120
* ѨÓ~°fiO ^Œ‰ΩΔõ _»∞ HÀѨO`À t=Ù}˜‚ â◊ÑO≤ z#ѨC_»∞ ѨHÑõ H¨ õ #qfi# ѨÓ+¨μx ѨO_»∞,¡ HõoOQÆ∞x ѨO_»∞¡
|Å~å=Ú_»∞ ~åÅQ˘\˜ì#@∞¡ K«O_ôâ◊fi~°∞_»∞ ~åÅQ˘\Ïì_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 33
Hõ. `«QÆ"Õk ^Œ‰õΔΩñ _® ã¨Éèí, #QÆKåѨÙñ k~°ã¨¯iOK«∞<åñ _»@ â◊‡„â◊√Öò
#QÆ∞K«∞O EѨÙ@ <å Éèí$QÆ∞, ѨQÆÔH· â◊‡„â◊√=ÙÅ∞ g~°Éèí„^Œ∞ñ_»∞ "≥é˜H˜<£. 121
* ^Œ‰õΔΩ_»∞ J<åºÜ«∞OQÍ P<å_»∞ ã¨ÉèíÖ’ t=Ùx J==∂xOz #ѨC_»∞ #=Ùfi`«∂ g∞ã¨=¸ QÆ_»¤=¸
^Œ∞qfi# Éèí$QÆ∞}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x "åx q∂ã¨=¸ QÆ_»¤=¸ g~°Éèí„^Œ∞_»∞ ÃÑiH˜"Õâß_»∞.
ã‘. J`«∞Å ^Œ~ÀÊ^Œú`«∞O_≥· g~°Éèí„^Œ∞O_»∞ ÔQ·H˘# ^Œ‰õΔΩ=HõΔO|∞ñ „^˘H˜¯
Ѷ¨∞#t`«^è•~åã≤ñ Q˘x "Õ∞#∞ "˘_çzÜ«Ú =∞O„`«ã¨=∞xfi`« =∞Ç≤Ï`« â◊„ã¨Î
*ÏÖÏqxiƒù#fl K«~°‡O|∞ QÆÅ ^Œ‰õΔΩñ [OѨñQÍ ÖËHõ q㨇ܫ∞=Ú <˘Ok
`«^Œfi^èÀáêÜ«∞O|∞ ^Œ# z`«Î=Ú#ñ Ez HõO~î°x+‘Ê_»#QÆuñ ^ŒÅOz
Hõ. =∞ã¨ÎHõ=Ú „^Œ∞Oz Ü«∞Oz`å=∞~°¬}=Ú#, ^ŒH˜Δ}Ï#Å=Ú# "ÕÖˇÛñ ^Œ^Œ#∞K«~°∞Å∞
ǨÏ~°¬=Ú#∞ ÉÁO^Œ, #K«\˜ „ÉÏǨχ}[#O|∞, ÖÏ`«‡Å#∞ *ÏÅ ^Œ∞óYO|∞ ÅO^Œ∞K«∞O_». 122
* g~°Éèí„^Œ∞_»∞ ™ê\˜ÖËx ^Œ~°ÊO`À q[$OaèOz# "å_≥· ^Œ‰õΔΩ}˜‚ „H˜O^Œ Ѩ_»"Õã≤ ~˘=Ú‡g∞^Œ ZH˜¯
„`˘H˜¯Ñ¨\˜ì "å_ç JOK«∞ Hõey# HõuÎ`À X_»ÅO`å `«∂@∞¡ á⁄_çKå_»∞. HÍx =∞O„`« ѨÓ`åÅ~Ú# J<ÕHõ
â◊„™ê΄™êÎÅ`À QÆ\Ñì˜ _¨ #ç K«~‡° O QÆÅ J`«}‚˜ ǨÏ`«=∂~°ÛÖËHõ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_∞» . z=~°‰Ωõ J`«}‚˜ K«O¿Ñ LáêÜ«∂xfl
=∞#ã¨∞ûÖ’ PÖ’zOz "≥∞_» #∞eq∞ t~°ã¨∞û `«∞xq∞ =∞ǨHÀѨO`À ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_Õ ^ŒH˜Δ}Ïyfl ‰õΩO_»OÖ’
Ѩ_"» ãÕ ≤ Éèãí ‡¨ O KÕâß_»∞. P g~° q[$OÉè}
í ÏxH˜ g~°É„íè ^Œ∞x J#∞K«~∞° Å∞ P#OkOKå~°∞. JHõ¯_ç „ÉÏǨχ}∞Å∞
=∞#ã¨∞ûÖ’ KåÖÏ ÉÏ^èŒ Ñ¨_®¤~°∞.
=. W@∞¡ g~°Éèí„^Œ∞O_»∞ ^Œ‰õΔΩxÜ«∂QÆO|∞ q^èŒfiOã¨O|∞ QÍqOz x["åã¨Oɡ·# ÔH·ÖÏã¨O|∞#‰õΩñ [xÜ≥∞
# Ü«∞º=ã¨~°O|∞#. 123
* D q^èOŒ QÍ g~°É„íè ^Œ∞_»∞ ^Œ‰ΩΔõ x Ü«∞*Ï˝xfl ^èfiŒ Oã¨OKÕã≤ `«# x"åã¨"∞≥ #ÿ HÔ Ö· Ï™êxH˜ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞.
–: ^Õ=`«Å∞ g~°Éèí„^•^Œ∞ÅKÕñ |~ål`«∞Öˇ· „|Ǩχ`À q#flqOK«∞@. :–
K«. ǨÏ~°Éèí@HÀ\˜KÕ`« xt `åã≤ QÆ^• Hõ~°"åÅ â◊¥Å =Ú
^Œæ~° =Úã¨ÖÏk ™ê^èŒ# q^•i`« [~°˚i`ådÖÏOQÆ∞Öˇ·
ã¨∞~°Å∞ ÉèíÜ«∂‰õΩÖÏ`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞<£ ã¨~°ã‘~°∞ǨÏ*Ï`«∞ñ *Ëi `«
K«Û~°} ã¨~À~°∞ǨÏO|∞ʼnõΩ ã¨=∞‡uñ *Ïñye „"≥ÚH˜¯ #„=ÚÖˇ·. 124
* t=Éèí@∞Å KÕ`«∞ÖÖ’x "å_ç Hõ`«∞ÎÅ∞, QÆ^ŒÅ∞, â◊¥ÖÏÅ∞, W#∞Ѩ QÆ∞kÜ«∞Å∞, ~ÀHõà◊√¡ =Ú#flQÆ∞
PÜ«Ú^è•Å ^≥|ƒÅ‰õΩ J=Ü«∞"åÅhfl #∞e#∞e HÍQÍ, ^Õ=`«Å∞ ÉèíÜ«∞O`À QÆ∞O_≥ K≥^Œi „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚
ã¨g∞Ñ≤Oz PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ·|_ç ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞.
Hõ. `«=Ú ^èŒ∂~°˚\˜ Ãã·x‰õΩ ÅQÆ∞, „Ѩ=∞^äŒ∞Å∞ ^ŒÜ«∞=∂e ÃÑÅ∞K« ÉÏkèOK«∞@ ã¨
~°fi=Úñ *ˇÑ≤Ê ~°#∞K«∞ "≥∞ÿ„`Õ, Ü«∞ =ÚhO„^Œ∞O_»∞ q^Œ∞~°∞`À_» #xÜ≥∞<£† =∞é˜Ü«Ú<£. 125
34 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* D q^èŒOQÍ K«`«∞~åã¨∞ºx â◊~°}∞*ÁzÛ# ^Õ=`«Å∞ `«=∞#∞ t=Ùx Ãã·x‰õΩÖˇ·# „Ѩ=∞^äŒ∞Å∞

x~åÌH˜Δ}ºOQÍ x~ÀkèOz ÉÏkèOz "ÕkèOz# q+¨Ü«∞=∞O`å PÜ«∞#‰õΩ q#fl qOK«∞‰õΩ<åfl~°∞ Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞
=∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À K≥Ñ≤Ê =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
`Õ. WO`«Ü«Ú#∞ =Ú#∞fl =∞#=Ú# <≥é˜ñy Ü«Ú#fl, Hõ`«# qâßfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ QÆ=∞ÅÖ’K«
#∞O_»∞ ## <˘Ñ¨C <å~åÜ«∞}∞O_»∞ #Añ_»∞ñ, E_» ~åÔ~·i `å=Ú ^Œ‰õΔΩx =∞YO|∞. 126
* W^ŒO`å =ÚO^Õ =∞#ã¨∞ûÖ’ `≥Å∞ã¨∞H˘x LO_»@O KÕ`« qâ◊fiã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ J~Ú# <å~åÜ«∞}∞_»∞,
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∂ ^Œ‰õΔΩx Ü«∞*Ï˝xfl K«∂_»\ÏxH˜ ~åÖË^Œ∞.
=. Jx K≥Ñ≤Ê ã¨∞~° e@∞¡ q#fl qOz#ñ [`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ "å~°Å H˜@¡xÜ≥∞. 127
Hõ. Ѷ¨∞# `Õ*’xkè ѨÙ~°∞+¨μO, _»#Ü«∞O|∞ñ QÆ$`åѨ~å^èŒ∞ñ _»~Ú##∞ ^• =∞
Å¡# „ѨuHÍ~°=Úñ QÍqO, z# [#∞ʼnõΩ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ ¿ã=∞=Ú QÆÅ^Õ? 128
* ^Õ=`«Å∞ D q^èŒOQÍ K≥ѨÊQÍ „|Ǩχ ^Õ=`«Å`À WÖÏ J<åfl_»∞. =∞Ǩ`Õ[ã¨ûOѨ#∞fl_≥·#"å_»∞
XHõ "Õà◊ á⁄~°áê@∞ Ѩx KÕã#≤ ѨC_»∞ J`«xH˜ uiy JѨHÍ~°O KÕ¿ã"å_»∞ D Ö’HõOÖ’ Hˆ =Δ ∞OQÍ |`«HÖõ _Ë ∞» .
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 129
Hõ. „Hõ`«∞ÉèÏQÍ~°∞›O _»QÆ∞ Ѩâ◊√, Ѩu hâ◊fi~°∞ #Éèí=Ù â◊~°∞fi Éèí~°∞æx ^Œ∂s
Hõ$`« Ü«∞[˝ÉèÏQÆ∞ñ *Ëã≤#, Ü«∞u ^À+¨μÅ∞ ^Œ∞+¨ì=∞`«∞Å∞ #QÆ∞ g∞iOHõ<£. 130
* Ü«∞[˝OÖ’ ǨÏq~åƒùQÆO JO^Œ∞HÀ\ÏxH˜ Jxfl q^è•ÖÏ Ü≥∂QÆ∞º_≥·# Ѩâ◊√Ѩu, Ѩ~å`«Ê~°∞}˜‚,
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ Ü«∞[˝ ÉèÏQÍxH˜ ^Œ∂~°O KÕã≤# ^Œ∞+¨μìÅ∞, ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞, ^èŒ∂~°∞ÎÅ∞ g∞~°∞.
ã‘. ѨÓx ÜÕ∞ ^Õ=Ùx ÉÁ=∞=Ú_ç =∂„`å# Ö’HõáêʼnõΩÅ∞#∞ Ö’Hõ=ÚÅ∞#∞
<åâ◊ "≥ÚO^Œ∞^Œ∞^Œ∞† ~°\˜ì ~¸â◊√O_»∞ Ѷ¨∞# ^Œ∞~°∞Hõκ„ã¨Î xHÍÜ«∞ q^•úO`«~°OQÆ∞ñ
_»∞#∞ „aÜ«∂ q~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞ <≥·#"åñ _»=∞‡Ç¨`«∞‡xñ „kѨÙ~° ã¨OǨ~°Hõ~°∞x
=∞YѨÙ#ã¨ûO^è•#=∞u #¿ÑH˜ΔOK«∞ g∞~°Å∞ ¿ãi â◊√^•úO`«~°OQÆ∞ ÅQÆ∞K«∞
`Õ. ÉèíH˜Î x+¨ªÅñ ^Œ`åÊ^Œ Ѩ^Œ‡ Ü«ÚQÆà◊, Ѷ¨∞# Ѩi„QÆÇ¨Ï Ñ¨Ó~°fiO|∞ QÍñQÆ #`«x
â◊~°} "≥ÚO^Œ∞ñ _»`«O_»∞ „Ѩã¨#∞flñ _»~Ú#ñ kqi g∞ HÀi¯ ã≤kúOK«∞ kqAÖÏ~°! 131
* ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# P =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯ =∂@∞ HÀѨO`À Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç"Õ¿ãÎ KåÅ∞,
Ö’HõáêʼnõΩÅ∂ #t™êÎ~∞° † Ö’HÍÅ∂ #t™êÎ~Ú. P =∞ǨÏhÜ«Úx =∞#ã¨∞û ^Œ‰ΩΔõ x ^Œ∞~°∞‰õΩÅÎ ∞ J<Õ ÉÏ}ÏÅ∞
„QÆ∞K«∞ÛH˘x Wk=~°ˆH <˘zÛOk. WѨC_»∞ P =∞Ǩ`«∞‡xH˜ ѨuflqÜ≥∂QÆO ‰õÄ_® „áêÑ≤ÎOzOk. uiy
Ü«∞*Ï˝xfl 㨄Hõ=∞OQÍ Ñ¨ÓiÎ KÕÜ«∂Å<Õ HÀÔ~¯ g∞‰õΩ L#fl@¡~Ú`Õ „uѨÙ~° ã¨OǨ~°∞_≥·# P ǨÏ~°∞x,
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 35
P =∞Ǩ^Õ=Ùx, P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx xO_»∞ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À, x~°‡Å ÉèHí `
Θ À P„â◊~ÚOK«O_ç. PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å
ÃÑ·|_ç â◊~°}∞ "Õ_»O_ç. P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞ ^ŒÜ«∞^Œe¿ãÎ g∞ HÀÔ~¯ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞† # ^ÕÌ=Ùx _®Ü«∞O [# "≥é`«∞ =∞x `«ÅOѨ‰õΩO† _»`«xñ *Ë~°∞ #∞áêÜ«∞O
ɡé˜OyOѨ٠=∞O\˜ˆ~x <Õ#∞ xO„^Œ∞O_»∞#∞ =Ú#∞Å∞#∞ g∞~°Å∞#∞ =∞é˜Ü«Ú ^ÕǨÏ^è•~°∞ Öˇ=fiˆ~x
# =∞‡Ç¨`«∞‡x ~°∂ѨO|∞ #`«x |ÅѨ~å„Hõ=∞O|∞Å H˘ÅñkÜ«Ú <≥é∞OQÆO *Ïņ =∞`«O_»∞
ã¨fi`«O„`«∞O_»∞ QÍ=Ù#ñ ^Œ^Œ∞áêÜ«∞O ɡé˜OyOѨ <≥=fiñ_»∞ ã¨=∞~°∞÷O_»QÆ∞? #~Ú# xѨÙ_»∞
ÉèíHõÎѨ~ånè#∞O_»∞#∞ â◊~°}ÏQÆ`« ~°HõΔ‰õΩO_»∞#∞ #QÆ∞ hâ◊√xñ *Ë~°OÉ’=Ù^Œ =∞x ѨeH˜ Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=ÙO_»∞
^Õ= Ñ≤`«$QÆ} „Ѩ*ÏѨ`«∞ÅO QÆ∂_ç ÔH·ÖÏ™êaè=ÚY∞O_≥· K«x K«x. 132
* "Õ∞=Ú PÜ«∞##∞ ã¨g∞Ñ≤OK«\ÏxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl=Ú– Jx ÉèÏqOK«HõO_ç. PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°‰õΩ
áÈÜÕ∞ LáêÜ«∞=Ú ##∞fl K≥ѨÊ=∞O\Ï~å! K≥|∞`å#∞ q#O_ç. <Õ#∂, ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∂, =Ú#∞Å∂, g∞~°∞,
^ÕǨÏ^è•~°∞Å∂ Z=~°∞‰õÄ_® P =∞Ǩ`«∞‡x ã¨fi~°∂áêhfl, PÜ«∞# |ÅѨ~å„Hõ=∂ŠѨi=∂}Ïhfl
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË=Ú. PÜ«∞# ã¨~°fiã¨fi`«O„`«∞_»∞. HÍ|\˜ì PÜ«∞##∞ ã¨g∞Ñ≤OKÕ LáêÜ«∞O K≥ѨÊ\ÏxH˜ Z=fi~°∂
ã¨=∞~°∞÷Å∞ HÍ~°∞. J~Ú# PÜ«∞# Éèí‰õΩÎʼnõΩ Jnè#∞_»∞. â◊~°}∞ *ÁzÛ# "åix ~°H˜ΔOKÕ"å_»∞. JO^Œ∞KÕ`«
PÜ«∞# =^ŒÌ‰õΩ =∞#=Ú JO^Œ~°=¸ Hõeã≤ "≥à◊¡@O =∞Ozk Jx K≥Ñ≤Ê „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å#∂,
Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂, „Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∂ "≥O@ɡ@∞ìH˘x |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
L. ÉèÏã¨∞~°bÅñ QÍOzi ã¨∞Ѩ~°∞fiÅ∞ ÉèíHõÎ[<≥·Hõ =∂#™È
ÖÏ¡ã¨=Úñ y#fls[# qÖÏã¨=Ú x`«ºqÉèí∂`« =∞OQÆàÏ
"åã¨=Ú ã≤^Œú QÆ∞ǨϺHõ x"åã¨=Ú ~å[`« Éèí∂qHÍã≤ ÔH·
ÖÏã¨=Úñ QÍOu xi˚`« ‰õΩÅH˜ΔuÉèí$`«∞û=∞ǨÏkfiÉèÏã¨=Ú<£. 133
* JÖÏ "≥o#¡ "åÔ~· Éè‰í Ωõ ÅÎ =∞#ã¨∞û‰õΩ JѨiq∞`«"∞≥ #ÿ P#O^ŒO HõeOæ KÕk, H˜#fl~åOQÆ#Å∞ qÖÏã¨OQÍ
qǨÏiOKÕn, âßâ◊fi`åÅ~Ú# Sâ◊fi~åºÅ‰õÄ â◊√ÉèÏʼnõÄ ™ê÷#"≥∞ÿ#n, ã≤^Œ∞úÅ∂ Ü«∞‰õΔΩÅ∂ x=ã≤OKÕn, "≥O_ç
"≥Å∞QÆ∞Å`À xO_ç#n, `«# J#O`«HÍO`«∞Å`À ‰õΩŠѨ~fi° `åÅ â’ÉèÏ"≥É· "íè åxfl Ѩ~åÉè∂í `«O KÕ¿ãn J~Ú#
ÔH·ÖÏ㨠⋷ÖÏxfl „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ Hõ#∞ÅѨO_»∞=ÙQÍ ^Œi≈OKå~°∞.
ã‘. ^è•`«∞ qz„u`À^•`«Î ~°`«fl „ѨÉèÏ ã¨OQÆ`À[˚fiÅ `«∞OQÆ â◊$OQÆ=ÚÅ#∞
y#fl~° QÆO^èŒ~°fi H˜OѨÙ~°∞ëêѨû~À [# xHõ~åH©~°‚ ™ê#∞=ÙÅ∞#∞
=∂x`« xdÅ "≥·=∂xHõ q∞^äŒ∞# 㨠kfiǨÏ~°}ˇÿHõ â◊√Éèí „Ñ¨^Õâ◊=ÚÅ∞#∞
QÆ=∞hÜ«∞ #==∞e¡HÍ ã¨∞=∞<À=e¡HÍ =∞`«b¡ Åã¨`«¯O^Œ~°=ÚÅ∞
`Õ. #=∞~° ã≤^•úOQÆ<å â’aè`å„â◊=∞=ÚÅ∞, q|∞^èŒ[# Ü≥∂Qƺ ã¨OѨxfl"Õâ◊=ÚÅ∞#∞
QÆey |Ǩïq^èŒ Ñ¨Ù}ºÉè’QÆ=ÚÅ <˘Ñ¨C q#∞`« ã¨∞Hõ$`«=ÚʼnõΩ ^ŒO_» "≥O_çH˘O_». 134
36 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^è•`«∞ „^Œ"åÅ`À ѨÅ∞~°OQÆ∞Å∞ Hõey# ~°`åflÅ HÍO`«∞Å`À P "≥O_ç H˘O_» Z`≥ÂÎ# tY~åÅ∞
„ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. P H˘O_»Ki« Ü«∞Å∞ H˜#fl~°∞Å∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞, JѨû~°ãŨ ∞ =Ú#flQÆ∞"åi`À
xO_ç L<åfl~Ú. ^Õ=`«Å∞ ÉèÏ~°ºÅ`À ‰õÄ_ç q=∂<åÅÃÑ· P Ü«∂ „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ qǨÏiã¨∞<Î åfl~°∞. QÆ∞ǨÏÅK«∞@∂ì
zHõ¯x q~°*Ïl ѨÓÅfQÆÅ∞ JÅ∞¡H˘x L<åfl~Ú. JHõ¯_ç P„â◊=∂ÅÖ’ ^Õ=`å„ã‘ÅÎ ∞ ã≤^„úŒ ã‘ÅÎ ∂ LO@∞<åfl~°∞.
^Õ=`«Å∞ ã¨OK«iOK«\ÏxH˜ JHõ¯_ç KÀ@¡hfl `«y L<åfl~Ú. KÕã#≤ ѨÙ}ϺÅ#∞ ÃщõΩ¯~°HÍÅ Éè’QÍÅ#∞ JHõ¯_»
J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl~°∞. P "≥O_ç H˘O_» ''ѨÙ}ϺŠѨÓÅ^ŒO_»QÍ—— L#flk.
=. Jk =∞é˜Ü«Ú#∞ =∞O^•~° áêi*Ï`« ã¨~°Å `«=∂Å ™êÅ `åÅ `«HÀ¯Å HÀq^•~° ts ëê~°∞˚# K«∂`«
Hõ^ŒO| hѨ <åQÆ Ñ¨Ù<åflQÆ K«OѨHõ áê@ÖÏâ’Hõ =‰õΩà◊ ‰õΩO^Œ ‰õΩ~°=Hõ Hõ# HÍ„=∞ â◊`«Ñ¨„`« H˜Oâ◊√ ÔH·ÖÏ
Å=OQÆ =∂Åf =∞^èŒ∂Hõ =∞e¡HÍ Ñ¨#㨠=∂^èŒg ‰õΩ@*’^Œ∞O| ~åâ◊fi`«÷ Ѩ¡HõΔ =@ Ç≤ÏOQÆ∞à◊ Éèí∂~°˚ ѨÓQÆ
~å[ѨÓQÆ [O|∂ Y~°∂˚ ~å„=∂`« „Ñ≤Ü«∂à◊√ <åiˆHàıOQÆ∞^Œ "Õ}∞ H©K«Hõ =ÚY~° `«~°∞â’aè`«O|∞#∞,
QÆÅHõO~î° HÍÅHõO~î° HõÅqOHõ ~å[H©~° =∞`«Î=∞^èŒ∞Hõ~° <å<å qǨÏOQÆ HÀÖÏǨÏÅ x#^Œ|kèsÉèí∂`«
~À^ÀO`«~åà◊O|∞#∞, ã≤OÇ¨Ï `«~°‰õΔΩ â◊ź QÆ=Ü«∞ â◊~°Éèí âßMÏ=∞$QÆ =~åÇ¨Ï "庄Ѷ¨∞‰‰õΩ~°∞¯~° ~°∞~°∞
=∞Ç≤Ï+¨ =$Hõ ™ê~°OQÆ „Ѩ=ÚY =#ºã¨`«Îfi ã¨=∂„â◊Ü«∞ q~ål`«O|∞#∞, QÆ^Œm+¨O_» =∞O_ç`« Hõ=∞Å
HõǨ¡~° ÔH·~°= Hõe`« ѨÙe#`«Å Åe`« Hõ=∞ÖÏHõ~° qǨÏ~°=∂} HõÅǨÏO㨠HÍ~°O_»= ™ê~°ã¨ K«„Hõ"åHõ
|Hõ [ʼnõΩ‰õΩ¯\Ïk [ÅqǨÏOQƉõΩÅ ‰õÄl`« ã¨O‰õΩÅO|∞#∞, ã¨eÅ ˆHmqǨÏ~°=∂} ã¨f~°=∞}©
~°=∞}©Ü«∞ ‰õΩK«=∞O_»Å qeѨÎ=∞$QÆ=∞^Œ q∞o`« ǨÏiK«O^Œ# QÆO^èŒ ã¨∞QÆOkè [ÅѨÓi`« QÆOQÍ
`«~°Oy}© ã¨=∂=$`«O|∞#∞ <≥·# ÔH·ÖÏ㨠Ѩ~°fi`«O|∞ "˘_»QÆx Ü«∞~°qO^Œ ã¨OÉèí= ѨÙ~°O^Œ~åk
^Õ=QÆ}O|∞ Å`«º^Œ∞ƒù`å#O^ŒO|∞ÅO ÉÁOk =ÚO^Œ@ñ ^•~°Ç‘Ï~° ¿ÇÏ=∞=∞Ü«∞ q=∂#
ã¨O‰õΩÅO|∞#∞† |∞}º[# =∂xh â’aè`«O|∞#∞ <≥·# Ü«∞ÅHÍѨÙ~°O|∞ñ QÆ_»z `«`«∞Ê~° ÉÏǨϺ
„Ѩ^âÕ O◊ |∞#O n~°á÷ ê^Œ∞O_≥#· ѨÙO_»sH͉õΩΔ áê^•~°qO^Œ ~°[ó áê=#O|∞#∞, ~°uHˆ m "åºã¨OQÆ Ñ¨i„â◊=∞
x"å~°Hõ ã¨eÅ ˆHmqÖ’Å ^Õ= HÍq∞h Ñ‘#=HΔÀ[ qeѨΉõΩO‰õΩ=∞ ѨOHõ ã¨OQÆ`« Ñ≤â◊OQÆ=~°‚ "åiѨÓ~°
qÅã≤`«O|∞#∞<≥·, #O^•ÅHõ #O^•aè^è•#O|∞Å∞ QÆÅ #nkfi`«Ü«∞O|∞ ^•ñ\˜ `«`«∞Ê~ÀÉèÏQÆO|∞#
=#QÆ[ ã¨OѶ¨∞$+¨ì =∞ÅÜ«∞[ Ѩiq∞o`« =∞ÅÜ«∞Ѩ= <å™êfi^Œ# =ÚǨï~°∞‡Ç¨ï ~°∞#∞‡k`« =∂#ã¨
ѨÙ}º[#HÍq∞h Hõ^ŒO|O|∞#∞, "≥·^Œ∂~°º™Èáê# ã¨=∞Oz`« Hõ#HÀ`«ÊÅ "åÑ‘ qÉèÏã≤`«O|∞#∞,
yOѨÙ~°∞+¨ ã¨OKå~° Ü≥∂QƺO|∞#∞ #QÆ∞ ™œQÆOkèHõ =# ã¨g∞ѨO|∞ #O^Œ∞. 135
* P "≥O_çH˘O_» =∞O^•~åÅ∞, áêi*Ï`åÅ∞, `≥Å` ¡ Q≥ _Æ Å» ∞, HÍ#∞QÆ∞, =∞kÌ, `å_ç ,`«HÀ¯Å, Zé]HÍOK«#O,
kiÃã#O, U~°∞=∞kÌ, uÜ«∞º=∂q∞_ç, Hõ_qç ∞, =∞OÔH#, <åQÆHˆ ã¨~O° , ã¨∞~°á⁄#fl, ã¨OÃÑOQÆ, áê@ÅO, Jâ’HõO,
á⁄QÆ_», "≥ÚÅ¡, QÀiO@, =∂q∞_ç, `å=∞~°, "≥∂^Œ∞QÆ, UÅH˜, Å=OQÆO, *Ïl, WѨÊ, =∞Öˇ¡, Ѩ#ã¨, ѨÓ=ÙÅ
QÆ∞i"≥O^Œ, H˘O_» =∞Öˇ¡, "Õ∞_ç, ~åq, Aqfi, =∞é˜], Z„~°QÆ<Õfl~°∞, |∞[ѨuÎi, áÈHõ, ~å[ѨÓQÆO, <Õˆ~_»∞,
Y~°∂˚~°O, P„=∂`«HõO, "≥∂~°\˜, H˘|ƒi, QÍ~°"≥^Œ∞~°∞, ÉÁOQÆ∞ "≥^Œ∞~°∞ =Ú#flQÆ∞ ÃщõΩ¯~°HÍÅ K≥@¡`À
K≥Å∞"˘O^Œ∞`«∞#flk.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 37
HÀ~ÚÅÅ∞, <≥=∞à◊√,¡ Ñ≤K∞« ÛHõÅ∞, ~åzÅ∞HõÅ∞, QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ =Ú#flQÆ∞ ѨÅ∞~°HÍŠѨ‰ΩΔõ Å HõÅHõÅ
^èfiŒ #∞Å`À Éè∂í =∂ºHÍâßÅ =∞^躌 „Ѩ^âÕ O◊ „Ѩu^èfiŒ xã¨∞#Î flk. ã≤OǨÅ∞, ã≤=OQÆ∞Å∞, =#=~åǨÅ∞, QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∞,
â◊~É° =íè ∞$QÍÅ∞, HÀ`«∞Å∞, =~åǨÅ∞, ÃÑ^ŒÌ ѨÙÅ∞Å∞, ‰õΩHõ¯Å∞, #Å¡Kå~°Å ^Œ∞ѨCÅ∞, Z#∞É’`«∞Å∞, `À_Õà√◊ ,¡
`Õà◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# J_»q [O`«∞=ÙÅ∞ JHõ¯_» qǨÏiã¨∞Î<åfl~Ú.
J~°\˜ K≥@¡`À#∂, `å=∞~°Ñ¨ÓÅ`À#∂, Z„~°HõÅ∞=Å`À#∂, `≥Å¡HõÅ∞=Å`À#∂ xO_ç Wã¨∞Hõ
„Ѩ^ÕâßÅÖ’ q~ålÖË¡ ã¨~À=~åÅÖ’ ~åÜ«∞OK«Å∂, Hõ<≥fl ÖËà◊√¡, ɡQÆ∞æ~°∞Å∂, [Hõ¯=Å∂, H˘OQÆÅ∂, h\˜
HÀà◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# h\˜ Ѩ‰õΔΩÅ∞ WOѨÙQÍ ‰õÄã¨∂Î QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ qǨÏiã¨∞Î<åfl~Ú.
HÔ Ö· Ï㨠Ѩ~fi° `«O K«∞@∂ì QÆOQÍ#k „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞#Î flk. P QÆOQÍ#kÖ’ Ü«Ú=`«∞Å∞ [Å„H©_Ö» Ï_»∞ `«∞<åfl~°∞.
"å~°∞ JO^Œ"∞≥ #ÿ K«#∞^À~ÚH˜ JÅ^Œ∞H˘#fl Hõã∂¨ iÎ Hõeã≤# =∞Oz QÆO^èÑŒ Ù¨ `åq`À QÆOQÍ#k Ö’x h~°∞
ã¨∞"åã¨#Å∞ "≥^[Œ Å∞¡ `«∞#flk. J@∞=O\˜ QÆOQÍ#kx K«∂z „|Ǩχ, WO„^Œ∞_»∞ =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ Q˘Ñ¨Ê
Pâ◊Û~°º=Ú#∂, P#O^Œ=Ú#∂ á⁄O^•~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ Z^Œ∞@ JÅHÍѨÙ~°O HõxÑ≤OzOk. P ѨÙ~°O =Ú`åºÅ∂,
=„*ÏÅ∞ á⁄ky# |OQÍ~°O`À xi‡OK«|_ç# q=∂<åÅ`À "≥Å∞QÆ∞Å∞ z=Ú‡`«∂ L#flk.
"å~°∞ JÅHÍ#QÆ~°O ^•\˜, P #QÆ~°O "≥Å∞ѨŠ''#O^Œ——, ''JÅHõ#O^Œ—— J#∞ ¿Ñ~°∞¡QÆÅ Ô~O_»∞
#^Œ∞Å#∞ K«∂âß~°∞. P #^Œ∞Å∞ ѨÓ[ºáê^Œ∞ _»~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å ^èŒ∂o`À Ѩq„`«
=∞Ü«∂º~Ú. ~°uˆHoKÕ`« Hõey# „â◊=∞#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ\ÏxH˜ ^Õ=`å „ã‘ÎÅ∞ P #n [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O
KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. "å~°∞ =Å∞^Œ K«#∞flÅÃÑ· JÅ^Œ∞‰õΩ#fl ‰õΩO‰õΩ=∞ „^Œ==Ú`À‰õÄ_ç P #^Œ∞ÅÖ’x hà◊√¡ QÀ~À[#ѨÙ
~°OQÆ∞‰õΩ uiQÍ~Ú.
P Ô~O_»∞ #^Œ∞Å∞#∞ Ju„Hõq∞Oz "å~°∞ `«=∞ =ÚO^Œ∞ ™œQÆOkèHõ=<åxfl K«∂âß~°∞.P ™œQÆOkèHõ
=#OÖ’ J_»q U#∞QÆ∞Å∞ ~åK«∞H˘#∞@=Å¡ =∞Oz QÆO^èŒÑ¨Ù K≥@¡#∞O_ç "≥Å∞=_Õ ã¨∞"åã¨#`À Hõeã≤# QÍe
gã¨∞Î#flk. P QÍex =∂\˜ =∂\˜H˜ J#∞Éèíqã¨∂Î JHõ¯_ç Ü«∞HõΔHõ#ºÅ∞ ã¨O`À+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. P ™œQÆOkèHõ
=#OÖ’ |OQÍ~°∞ HõÅ∞=Å∞ qHõãO≤ z# kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅ∞ L<åfl~Ú. "å\˜ "≥∞@∞¡ ѨKÛ« Å`À xi‡OѨ|_®¤~Ú.
P =#OÖ’ H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ã¨OK«iã¨∞Î<åfl~°∞.
–: „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ^ŒH˜Δ}Ï=¸iÎ ~°∂ѨÙO _»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ :–
ã‘. L[˚fiÅO|~Ú â◊`«Ü≥∂[#O|∞Å á⁄_» "˘yñ |OK«ã¨Ñ¨Îu Ü≥∂[#=ÚÅ
ѨéѨÙ#∞ QÆeæ ÜÕ∞Ѩ@∞ì#ñ ^Œé∞ñQÆx h_» â’aèÅ¡ xs‚`« =∞QÆ∞K«∞ñ
|~°‚ âßMÏã¨=∂H©~°‚"≥∞ÿ =∂}˜Hõº=ÚÅñ É’ÅñQÆŠѶ¨Å=ÚÅñ ^Œ#iÛ
Hõ=∞hÜ«∞ ã≤^ŒúÜ≥∂QÆ „H˜Ü«∂=∞Ü«∞ =∞~Ú Ü«∞#Ѷ¨∞ =Ú=Ú‰õΔΩ [<å„â◊Ü«∞O|∞
`Õ. Éèí∂iã¨O™ê~° `åѨ x"å~°HõO|∞, #QÆ∞K«∞ñ ^Œ~°∞~å[ =∞#ñQÆñ ɡO ѨQÆæeOz
ÉèíHõÎ[#∞ʼnõΩ xK«ÛÅ∞ñ „|=∞^Œ "≥∞ã¨ñQÆ, =ÅÜ«Ú ã¨OѨ^Œ ÅO^Œ∞ <å=@=Ú =@=Ú. 136
38 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. P =$HõΔ=¸Å `«ÅO|∞#. 137
* P ™œQÆOkèHõ =<åxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ ^Õ=`«Å∞ XHõ =∞„iK≥@∞ì#∞ K«∂Kå~°∞. P K≥@∞ì á⁄_»=Ù
=O^ŒÜ≥∂[<åÅ∞. qiq _≥|ƒkÜ≥ÿ∞^Œ∞ Ü≥∂[<åÅ∞. P K≥@∞ì h_» ã¨O^Œ∞ÖˉõΩO_® JO`«\Ï xO_ç L#flk.
P K≥@∞ì P‰õΩÅ`À, H˘=∞‡Å`À JÅ~å~°∞`«∂ =∂}˜HͺʼnõΩ ™ê\˜=KÕÛ Ñ¨O_»¡`À xO_ç L#flk. Jk ã≤^Œú
Ü≥∂QÆ „H˜Ü«∞ʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿ ^À+¨~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ "≥∂HõΔO HÀˆ~"åiH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞#flk. Jk ã¨O™ê~°
`åáêxfl `˘Åyã¨∞ÎOk. P "Õ∞\˜„=∂#∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ P#O^ŒO HõeyOKÕ Sâ◊fi~åºÅ‰õΩ Ñ¨Ù\˜ìxÅ∞¡. „|Ǩ‡k
^Õ=`«Å∞ P =∞„iK≥@∞ì „H˜O^Œ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞}˜‚ ^Œi≈OKå~°∞.
ã‘. W^Œú ã¨#O^•k ã≤^Œú ã¨O¿ãq`«∞ âßOuq„QÆǨïx "å`«ûźQÆ∞}∞xñ
QÆ=∞hÜ«∞ Ö’Hõ =∞OQÆà◊^•Ü«∞‰õΩx t=Ù qâ◊fi|O^èŒ∞x [QÆkfi#∞`« Ü«∞â◊√x
QÆ∞ǨϺHõ ™ê^茺 ~°HΔÀ Ü«∞HõΔ <å^äŒ ‰õΩÉË~° ¿ãq`«∞x ^Œ∞~åfi~°|Å∞x
#∞k`« q^•º `«áÈÜ≥∂QÆ Ü«Ú‰õΩÎx ÉÏÅ K«O„^ŒÉèí∂+¨}∞x =ÚhO„^Œ#∞`«∞xñ
`Õ. ^•Ñ¨™êcè+¨ìHõ~°∞ Éèí㨇^ŒO_»eOQÆ, Ѷ¨∞#[\Ïl#^èŒ~°∞x ÉèíHõ΄Ѩã¨#∞fl
q`«`« ã¨O^蕺„Éèí~°∞z q_»Oa`« q#∂`«fl, ~°HõÎ=~°∞‚ ã¨<å`«#∞ „|Ǩχ=∞Ü«Úx. 138
* „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# ã¨#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã≤^Œ∞úÅ∞ P t=Ùx ¿ãqã¨∞Î<åfl~°∞. P t=Ù_»∞ âßO`«=¸iÎ,
"å`«ÊźQÆ∞}O HõÅ"å_»∞. Ö’HÍʼnõΩ â◊√ÉèOí HõeyOKÕ"å_»∞. qâßfixH˜ K«∞@∞ì=Ú. [QÆ`∞« Î á⁄QÆ_Õ H©iHÎ Åõ "å_»∞.
QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ∞, ™ê^è∞Œ ºÅ∞, ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, Ü«∞Hõ~Δ å*ˇ#· ‰õΩÉË~∞° _»∞ =Ú#flQÆ∞ "åiKÕ`« ¿ãqOѨ|_Õ"å_»∞. Z^Œ∞~°∞ÖËx
â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞ HõÖ"å_»∞. q^Œº`À `«Ñ¨ã¨∞û`À Ü≥∂QÆO`À ‰õÄ_ç#"å_»∞. [\ÏE@OÖ’ K«O„^Œˆ~Y#∞
JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∞. =ÚhO„^Œ∞Å∞ ã¨∞ÎuOKÕ"å_»∞. `«áÈ^èŒ#∞Å HÀÔ~¯Å#∞ fˆ~Û"å_»∞. qÉèí∂uh,
^ŒO_»=Ú#∂, [_»Å#∂, QÆ[K«~‡° =Ú#∂ ^èiŒ Oz#"å_»∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞. ã¨O^蕺HÍÅOÖ’x
"Õ∞Ѷ¨∞HÍOux áÈe# #=#"å~°∞} „ѨÉèíÅ`À "≥eˆQ"å_»∞. âßâ◊fi`«∞_»∞. „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 139
ã‘. JOz`« "å=∞áê^•OÉè’~°∞ǨÏ=Ú ^ŒH˜Δ}À~°∞`«ÅO|∞# <˘Ü«∞º #∞xz
ã¨=º*Ï#∞=Ùg∞ñ^Œ ã¨=ºÉÏǨï=Ù ™êñz =ÅѨe =ÚO*Ë`« ã¨Åe`åHõΔ
=∂eHõ ^èŒi~ÚOz =∞ǨÏhÜ«∞ `«~°¯ =Ú„^•Ü«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞ñ l`«ÎO|∞Ö’#
#=ºÜ«∞O |~Ú# „|Ǩ‡#O^Œ Hõe`« ã¨=∂kè x+¨μªñ_»∞ g`« =∞`«û~°∞O_»∞
`Õ. Ü≥∂QÆѨ\Ïìaè~å=Úñ_≥· Ü«Úz`« =$uÎ, ~À+¨ã¨OQÆuñÉÏã≤ ‰õÄ~°∞Û#fl [=Úx
Ü«∞#∞=Ù##∞ ^Œ~°ƒù~°z`« „|∞™êºã¨#=Ú#, #∞#fl =Úx=ÚY∞º #Oz`« Ü≥∂QÆx~°`«∞, 140
Hõ. JÅѶ¨Úx #Éèí=Ùx Ü≥∂wO, „^Œ∞Å∞ q#∞K«∞O_»OQÆ <å~°^Œ∞x`Àñ „aÜ«∞ ÉèÏ
+¨Å∞ [~°∞ѨÙK«∞#fl ~°∞„^Œ∞x, ã¨Åe`« Ѩ#flQÆ qÉèí∂+¨μ ã¨[˚#áÈ+¨μ<£. 141
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 39

* WOHÍ P =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞ ‰õΩ_ç`˘_»ÃÑ· Z_»=∞HÍÅ∞ "≥∂Ñ≤, Z_»=∞ "≥∂HÍeÃÑ· Z_»=∞KÕ~Ú Kåz

‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. ‰õΩ_ç =ÚO*ËuÖ’ [Ѩ=∂Å ^èiŒ OKå_»∞. =∞ǨÏhÜ«∞"≥∞#ÿ ^蕺#=Ú„^Œ ^èiŒ Oz „|Ǩ‡#O^ŒO`À
xO_ç# =∞#ã¨∞û HõÅ"å_≥· ã¨=∂kè x+¨ªÖ’ L<åfl_»∞. J#∞~åQÆ=¸iÎ. Ü≥∂QÆ Ñ¨@ìO`À XѨC`«∞<åfl_»∞.
HÀѨO q_çzÃÑ\˜ì ‰õÄ~°∞Û#fl Ü«∞=Úx=Öˇ ^Œ~åƒùã#¨ Og∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. Ü≥∂QÆx=∞QÆ∞fl_≥· L<åfl_»∞. P_è∞» º_»∞,
JÉèí=Ù_»∞, JÇ≤ÏÉèí∂+¨}∞_»∞, P~°Î[# áÈ+¨}∞_»∞– W@∞=O\˜ Hõ~°∞}Ï ã¨=Ú„^Œ∞x ~°∞„^Œ∞x ^Õ=`« ÅO`å
K«∂Kå~°∞. JѨC_»∞ t=Ù_»∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ qO@∞O_»QÍ <å~°^∞Œ x`À uÜ«∞ºx=∂@Å∞ =∂\Ï_»∞ `«∞<åfl_»∞.
Hõ. Hõx Ö’HõáêÅ∞~°∞#∞ =Úx, [#∞Å∞#∞ ã¨^ŒƒùH˜Î #`«x K«~°}O|∞ʼnõΩ<£
q#`«∞ Å~Ú, ~°Ñ¨C _»ÉÏ˚ ã¨#∞ñ, QÆx Ü«∞Ü«∞ºÉèí=Ùñ _»kèHõ ã¨O„Éèí=∞ "≥ÚѨÊ<£. 142
Hõ. J#Ѷ¨∞! =∞Ǩ`«∞‡O _»QÆ∞ "å, =∞#∞ñ _® Hõâ◊ºÑ¨Ù# H˘y #=∞™ê¯~°=Ú ¿ã
ã≤# QÆu #A#‰õΩ #aè=O, ^Œ# "≥Úyñ QÍqOK≥ ǨÏ~°∞ñ_»∞ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 143
* Ö’HõáêʼnõΩÅ∂, =Ú#∞Å∂ Ѩ~°=∞ ÉèíH˜Î`À t=Ùx áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOKå~°∞. JѨC_»∞ t=Ù_»∞
=∞Ǩ`«∞‡_≥·# "å=∞#∞_»∞ Hõâ◊ºÑ¨ =∞ǨÏi¬H˜ #=∞㨯iOz#@∞¡ q∞H˜¯e „Ñ‘u`À ^è•`«‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.
`Õ. JO`« ~°∞„^•#∞=~°∞ÎÖˇ·#\˜ì ã≤^Œú, QÆ} =∞ǨÏi¬ [#O|∞Å∞ QÆx ѨÜ≥∂[
QÆ~°∞ƒù#‰õΩ „"≥ÚH˜¯, ~°O`«# Hõ=∞ÅÉèí=Ùñ_»∞, â◊~°∞fiñ QÆx Ñ¨Öˇ¯ =∞O^ŒÇ¨ã¨O|∞`À_». 144

* JѨC_»∞ ~°∞„^Œ∞x J#∞K«~°∞Öˇ·# ã≤^ŒúQÆ∞}ÏÅ∂, =∞ǨÏ~°∞¬Å∂ „|Ǩχ‰õΩ „"≥ÚHͯ~°∞. J#O`«~°O

t=Ùx K«∂z qiOz z~°∞#=Ùfi`À WÖÏ J<åfl_»∞.
`Õ. [QÆ=ÚʼnõΩ <≥Å¡ Ü≥∂xc[O|∞Öˇ·#, â◊H˜Î t=HÍ~°}∞O_»"≥· [QÆu xifi
HÍ~° „|ǨχO| =QÆ∞ x#∞flñ QÆ_»ñy ''qâ◊fi, <å^äŒ∞ñ—— QÍ <≥é˜ñÔQ^Œ <å=∞#=Ú# #Éèí=! 145

* F =∞¿ÇÏâ◊fi~å! Ö’HÍÅ HõxflO\˜H© L`«ÊuÎ ™ê÷#O J~Ú# â◊HÎ̃q h"Õ. [QÆ`«∞ÎÅ HõxflO\˜H© c["≥∞ÿ#
t=Ù_»∞ h"Õ. h=Ù xifiHÍ~° Ѩ~°„|Ǩχ=Ù. x#∞fl qâ◊fi<å^äŒ∞xQÍ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
`Õ. ã¨=∞`« #k QÍHõ `å=HÍOâ◊O|∞Öˇ·#, â◊H˜Ît= ~°∂Ѩ=ÚÅñ „w_»ã¨Å∞Ѩ٠^Œ∂~°‚
<åaè QÆu qâ◊fi [## q<åâ◊ =$kú, ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞O_» =QÆ∞K«∞O^Œ∞ gâ◊! ~°∞„^Œ! 146
F ~°∞„^•! Dâ◊fi~å! h=Ù h ã¨=∂Oâ◊=ÚÖˇ·# t= â◊H˜Î ã¨fi~°∂áêÅ`À „H©_ç™êÎ=Ù. ™êÖˇÑ¨Ù~°∞QÆ∞=Öˇ
qâ◊fiã¨$+≤ìH©, =$kúH© q<åâßxH© h"Õ ¿ÇÏ`«∞=Ù J=Ù`«∞O\Ï=Ù.
ã‘. J#Ѷ¨∞! Ö’HõO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =~å‚„â◊=∞ ¿ã`«∞=Ù Å#ñQÆñ „|MϺu <˘Ok
|eã≤ =∞Ǩ[# ѨiQÆ$Ç‘Ï`«O|∞Öˇ· Ü«∞dÅ ^èŒ~å‡~°÷^•Ü«∞Hõ=ÚÖˇ·#
40 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"Õ^ŒO|∞Å∞#∞ =∞é˜ =$kú <˘OkOK«∞@ H˘é‰õΩ<≥· h=Ù ^Œ‰õΔΩx xq∞`«Î
=∂„`«∞xñ *Ëã≤ Ü«∞ =∞‡Y=Úñ QÍqOzu† =@∞QÍ# â◊√Éèí=¸iÎ"≥·# h=Ù
`Õ. QÆ_»ñy [#=ÚÅ =∞OQÆà◊Hõ~°∞‡ Å~Ú#, "åi =ÚH˜Î, #=∞OQÆàÏKå~°∞ Å~Ú#
"åi #~°HõO|∞, <˘OkO`«∞ Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞, ÉèíHõÎ[#áÈ+¨! ~ål`« Ѷ¨}˜ qÉèí∂+¨! 147
* F ÉèíHõÎ[# áÈ+¨}Ï! Ѩ#flQÆ~ål Éèí∂+¨}Ï! Ö’HÍÅÖ’ =~å‚„â◊=∂Kå~åÅ#∞, "Õ^•Å∞ x~°‚~Ú™êÎ~Ú.
Q˘Ñ¨Ê"å~°∞ "Õ^•Å#∞ Q“~°q™êÎ~°∞. "Õ^•Å∞ ã¨~°fi^èŒ~å‡~å÷Å#∂ „Ѩ™êk™êÎ~Ú. P "Õ^•Å#∞ =$kú KÕÜ«∞@O
HÀã¨O h=Ù ^Œ‰õΔΩ}˜‚ xq∞`«Î=∂„`«∞}˜‚QÍ KÕã≤ P Ü«∞[˝O KÕ~ÚOKå=Ù. h=Ù =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. h=Ù h
=∞Ç≤Ï=∞KÕ`« â◊√ÉèíHõ~°‡Å∞ KÕ¿ã"åiH˜ =ÚH˜Îh, Jâ◊√ÉèíHõ~°‡Å∞ KÕ¿ã"åiH˜ #~°HÍhfl Hõey™êÎ=Ù.
=. J@¡QÆ∞@O ^Œ`«¯~°‡O|∞ ÖÁHÍ<˘HõxH˜ qѨ~åºã¨O| <˘O^Œ∞@‰õΩñ QÍ~°}O ɡܫ∞ºkÜ≥∂? Éèí=nÜ«∞
~À+¨O|∞ ¿ÇÏ`«∞=x `«ÅOzu<Õxñ ^ŒfinÜ«∞áê^•~°qO^Œ xÇ≤Ï`« z`«∞ÖÎ ·ˇ ã¨=∞ãÎ̈ Éè∂í `«O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
x#∞O QÆ#∞OQ˘#∞K«∞ Éèí∂`«O|∞Å <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ "Õé∞QÍñ E_»Hõ =iÎOK«∞ =∞Ǩ`«∞‡ÅÜ«∞O^Œ∞
#A˝Öˇ·# "åi Ü«∞O^Œ∞OÉ’Öˇ ~À+¨O|∞ ^Œé∞K«∞ "˘~°Ü«∞ ^Œñ@! h‰õΩñ „QÀ^èŒO|∞ QÆÅ^Õ? Ü«∞x.148
* J~Ú#ѨC_»∞ XHõi q+¨Ü«∞OÖ’ P Hõ~°‡Å∞ `«Å¡„H˜O^Œ∞Å∞QÍ HÍ=\ÏxH˜ h HÀѨO HÍ~°}O
Jx J#∞‰õΩO^•=∂! h áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· =∞#ã¨∞û xeÊ ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ÖÖ’#∂ x#∞fl K«∂ã¨∂Î W`«~°
„áê}∞Å#∞ `«#HõO>Ë "Õ~∞° QÍ LO_»‰Ωõ O_® =∞Ǩ`«∞‡Å∞ „Ѩ=iΙêÎ~∞° . J@∞=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ =¸~°∞Åö ‰õΩ
Hõey#@∞¡ HÀѨO HõÅ∞QÆ^Œ∞ QÆ^•! =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»"≥·# h‰õΩ HÀѨO ZHõ¯_çk?
ã‘. =∞é˜ ÉèË^Œ|∞kúñ QÆ~°‡„Ѩ=~°Î#=ÚÅ =∞^ŒÜ«Ú`«∞ Å~Ú ^Œ∞+¨ìǨÏ$^ŒÜ«Ú ÅQÆ∞K«∞ñ
|~°qÉèí"åã¨Ç¨Ïº Éèí= =∞<À "åº^èŒ∞Åñ ^Œye =∞~å‡`«‡ ÉèË^ŒHõ=Ú Å~Ú#
|Ǩï ^Œ∞~°∞‰õΩÎÅ KÕ`«ñ |~°∞Å c_çOK«∞K«∞ #∞O_»∞ =¸_è»∞Å#∞ ^≥·"ÀѨǨÏ`«∞Å∞ñ
QÍñ ^ŒÅáÈã≤ Ü«∞ Hõ¯Ñ¨@ z`«∞ÎʼnõΩ h =O\˜ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μñ _Õ=Å#<≥·#
`Õ. Ç≤ÏOã¨ñ QÍqOѨ‰õΩO_»∞ ã¨q∞^ŒúK«i`«!, hÅÖ’Ç≤Ï`«! =∞Ç≤Ï`«QÆ∞}ÏÅ"åÅ!
Ö’HõáêÅ#! Hõe`« QÆOQÍHõÖÏѨ!, ǨÏ~°! [QÆ#∞fl`«Kåi„`«! Ü«∞kÜ«Úñ QÍHõ. 149
* F Éèí=ºK«i`å! áê=#QÆ∞} Éèíi`å! hÅÖ’Ç≤Ï`å! =¸~°∞öÅ∞ =∞kOz, ^Œ∞+¨ì z`«∞ÎÖˇ· ÉèË^Œ|∞kú`À
„Ѩ=iΙêÎ~°∞. Ѩ~°∞Å ã¨OѨ^Œ#∞ K«∂z F~°fiÖË~°∞. =∞<À"åºkè`À „‰õΩOyáÈ`å~°∞. =∞~°‡ ™ê÷<åÅ#∞ ÉèËkOKÕ
Ѩ~°∞+¨ "å‰õΩ¯Å`À W`«~°∞Å#∞ ÉÏkè™êÎ~°∞. h=Ù "åix ^≥·"å#∞„QÆǨxH˜ ^Œ∂~°"≥∞ÿ# "åixQÍ ÉèÏq™êÎ=Ù. F
ǨÏ~å! QÆOQÍ^èŒ~å! ã¨HõÅÖ’Hõ ѨiáêÖÏ! [QÆ#∞fl`«bÖÏ! P HõѨ\Ï`«∞‡Å‰õΩ h=O\˜ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ_»∞ U
q^èŒOQÍ#∂ Ç≤ÏO㨠HÍqOK«_»∞.
ã‘. J=∞~° ã¨=∞ã¨Î^Õâ◊=ÚÅO^Œ∞ #dÅ HÍÅ=ÚÅO^Œ∞ñ ^ŒÅñѨ ^Œ∞~°¡OѶ¨∞º =∞Ç≤Ï=Úñ
_»QÆ∞ Ѩ^Œ‡<åÉèí∞ =∂Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`å`«‡‰õΩ Öˇ· ÉèË^Œ^Œ~°≈#∞Öˇ·# "åi
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 41
=Å##∞ „^ÀǨÏO|∞ QÆey# <≥·##∞ #k ^≥·=Hõ$`« =∞x Ü«∞#º^Œ∞óY
=ÚÅ HÀ~°fiÖËHõ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ^ŒÜ«∞¿ãÜ«Ú QÍx Ç≤ÏOã≤OѨñ_»∞ QÍ# h=Ù
`Õ. #K«∞º`«∞x =∂Ü«∞ "≥∂ǨÏ=Ú #O^Œ‰õΩO@ñ, *Ëã≤ ã¨~°fiA˝ñ_»=Ù† =∂Ü«∞KÕ`« "≥∂Ç≤Ï
`å`«∞‡Öˇ· Hõ~°‡=~°Î#∞ Å~Ú#"åi, =Å# „^ÀǨÏO|∞ QÆey# =ÅÜ«Úñ „É’=. 150
* ã¨=∞ã¨Î ^ÕâßÅÖ’#∂, ã¨~°fiHÍÖÏÅÖ’#∂ ǨÏi=∞Ç≤Ï=∞ J#∞Å¡OѶ¨∞º"≥∞ÿ#k. q+¨μ‚=∂Ü«∞‰õΩ
zH˜¯#"å~°∞ ÉèË^Œ ^Œ$+≤ì`À „Ѩ=iΙê~°∞. "å~°∞ „^ÀǨÏO KÕã≤#@¡~Ú`Õ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ_»∞ Jk ^≥·=Hõ$`«OQÍ
ÉèÏq™êÎ_»∞. P =∞Ç≤Ï`å`«∞‡_»∞ W`«~°∞Å ^Œ∞óYO K«∂z F~°∞ÛHÀÖË_»∞. "åig∞^Œ *ÏeѨ_»`å_»∞. JO`ÕHÍx
"åix Ç≤ÏOã≤OѨ_»∞. h=Ù q+¨μ‚=∂Ü«∞‰õΩ Jf`«∞_»=Ù. JO^Œ∞KÕ`« h=Ù ã¨~°fiA˝_»=Ù. q+¨μ‚=∂Ü«∞‰õΩ
=â◊√Öˇ· Hõ~°‡Å∞ PK«iOKÕ"å~°∞ JѨ~å^èŒO KÕã≤#@¡~Ú`Õ h=Ù HõΔq∞Oz "åix HÍáê_®e.
=. Jk QÍ=Ù# Ü«∞[˝ÉèÏQÍ~°∞›O_» =~Ú# h‰õΩ ã¨=#ÉèÏQÆO|∞ ã¨=∞iÊOѨx Hõ`«# hKÕ`« q^èŒfiã¨ÎO|~Ú
Ѩiã¨=∂ã≤Î <˘O^Œx ^ŒHΔÍ^èŒfi~°O|∞ =∞~°Å #∞^ŒúiOz ^Œ‰õΔΩxñ |∞#s˚q`«∞O *ËÜ«Ú=Ú† ÉèíQÆ∞x <Õ„`«O|∞Å∞#∞,
Éèí$QÆ∞=Úx â◊‡„â◊√=ÙÅ∞#∞, |∂+¨μx ^ŒO`«O|∞Å∞#∞ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Ú=Ú. ÉèíQÍflOQÆ∞ Å~Ú# ^Õ=|∞∞ufiV˜fl
HÍÜ«∞O|∞ʼnõΩ <å~ÀQƺO|∞ QÍqOѨÙ=Ú† D =∞MÏ=t+¨ìO|∞ Ü«∞[˝ ѨiѨÓiÎ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O |~Ú#
Éèí=nÜ«∞ÉèÏQÆO |QÆ∞OQÍHõ. 151
* Ü«∞[˝ÉèÏQÍxH˜ J~°∞›_»"≥·# h‰õΩ Ü«∞[˝ÉèÏQÆO W=fiHõáÈ=@OKÕ`« h=Ù ^Œ‰õΔΩx Ü«∞*Ï˝xfl ^èŒfiOã¨O
KÕâß=Ù. Jk Jã¨OѨÓ~°‚OQÍ =∞^茺֒ PyáÈ~ÚOk. J@∞=O\˜ ^ŒHõΔÜ«∞*Ï˝xfl h=٠ѨÙ#~°∞^ŒúiOK«∞. ^Œ‰õΔΩx
„|uH˜OK«∞. ÉèíQÆ∞xH˜ Hõ#∞flÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. Éèí$QÆ∞=ÚxH˜ g∞™êÅ∞ QÆ_®¤Å∂ „Ѩ™êkOK«∞. ѨÓ+¨μxH˜
^ŒO`åÅ#∞ HõxHõiOK«∞. J=Ü«∞"åÅ∞ `«∞`«∞xÎ Ü«∞Öˇ#· ^Õ=`«Å‰õÄ, |∞∞ufi‰õΩ¯Å‰õÄ P~ÀQƺO J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞.
q∞ye# Ü«∞[˝HÍ~°ºO ã¨=∞ã¨Î=¸ ѨÓiÎQÍqOz D Ü«∂QÍxfl h ÉèÏQÆOQÍ ã‘fiHõiOK«∞.
–: Dâ◊fi~°∞O_»∞ „|Ǩ‡^Œ∞ÅKÕñ „ÉÏi÷`«∞O_≥· ^ŒHΔÍ^Œ∞Å ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@. :–
K«. Jx K«`«∞~å##∞O_»∞ q#Ü«∞O|∞# "Õñ_ç# xO^Œ∞=∞øo ã¨
Ü«∞º#ñ |i`«∞+≤ìñ ÉÁOk ^Œ~°Ç¨ã¨=Ú#<£ QÆ$Ѩ ^˘OQÆeOѨ x
@¡#∞ ǨÏi=∂Ü«∞KÕ`« ##Ü«∞O|∞#∞ ÉÏ=∞~°∞ Öˇ·#"å~°∞ ¿ã
ã≤# Ü«∞Ѩ~å^èŒ ^À+¨=ÚÅ∞ z`«Î=ÚÖ’ QÆ}˜~ÚOѨ <≥#flñ_»∞<£. 152
* Jx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ q#Ü«∞O`À „áêi÷OѨQÍ =∞Ǩ^Õ=Ù_»∞ "≥O@<Õ ã¨O`À+≤Oz z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂
HõxHõ~°O`À WÖÏ J<åfl_»∞. q+¨μ‚=∂Ü«∞‰õΩ =â◊√Öˇ· áê=∞~°∞Å∞ KÕã≤# ^ÀëêÅ#∞ <Õ#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZѨC_»∂
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞#∞.
=. J@¡Ü«Úº#∞. 153
42 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. |eÜ«Ú~° ^ŒO_çOK«∞@ ^Œ∞, ~°ƒÅ[# ~°HõΔ}=Ú ^èŒ~°‡Ñ¨^Œúu Ü«∞QÆ∞@O
QÆÅ∞ëê`«∞‡Å #Ѩ~å^èŒ=Ú, H˘Åñkx ^ŒO_çOK«∞K«∞O^Œ∞ñ Q˘#H˘x ÜÕ∞#∞<£. 154
* J~Ú<å, |Å=O`«∞Å#∞ tH˜ΔOK«_»=¸, ^Œ∞~°ƒÅ∞Å#∞ ~°H˜ΔOK«_»=¸ ^èŒ~°‡=∂~°æO Hõ^•! HÍ|\˜ì
<Õ#∞ ^Œ∞+¨μìÅ#∞ "å~°∞ KÕã≤# ^ÀëêʼnõΩ `«y#@∞¡QÍ tH˜Δã¨∂Î LO\Ï#∞.
=. Jx ^ŒQÆúj~°∞¬O_»~Ú# ^Œ‰õΔΩO _»[=ÚY∞O _»QÆ∞! ÉèíQÆ∞O_»∞ |i›ã¨ûO|O^èŒ ÉèÏQÆO|∞Å∞ QÆey q∞„`«
<å=∞^èÜ Õ ∞« K«‰ΩΔõ ã¨∞û#O ÉÁ_»QÍOK«∞ñ† |∂+¨μO_»∞ Ñ≤+Éì¨ ∞íè Hõ¯QÆ∞K«∞ Ü«∞[=∂# ^ŒO`«O|∞ÅKÕ ÉèHí OΔ˜ K«∞†
^Õ=`«Å∞ Ü«∞*Ï˝=t+¨ìO|∞ <å H˘ã¨OQÆ∞@O*Ëã≤ ã¨~åfi=Ü«∞= ѨÓ~°∞‚Öˇ· =iÎO`«∞~°∞. YO_ç`åOQÆ∞Öˇ·#
|∞∞ufiQÍk [#O|∞ Åtfih^Õ=`«Å ÉÏǨï=ÙÅKÕ`#« ∞ |∂+¨μx ǨÏã¨OÎ |∞Å KÕ`#« ∞ Å|úÉÏǨïǨÏã¨∞ÖÎ ·ˇ
rqO`«∞~°∞† Éèí$QÆ∞=Ù |ã¨Îâ◊‡„â◊√=ÙÅ∞ QÆey =iÎOK«∞ #x t=ÙO _®#uzÛ# ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«O|∞Å∞#∞
ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆO|∞Öˇ· ''`«O„_ç! Öˇã¨ûÜ≥∞º—— Ü«∞x ™ê^èŒ∞"å^ŒO|∞Å #aè#OkOzi. JO`« <å
â◊OÉèí∞x Ü«∂=∞O„`«}O|∞ =_»ã≤ ã¨∞<åã‘~° „Ѩ=ÚY∞ÅQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ |∞∞+¨μÅ `À_»OQÆ∂_ç ~å
#AO_»∞#∞ ~°∞„^Œ∞xO |∞~°ã¨¯iOK«∞H˘x ^ŒHΔÍ^èŒfi~°"å@O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞ #O`«. 155
* t~°ã∞¨ û ^ŒÇÏ≤ OѨ|_ç# ^Œ‰ΩΔõ _»∞ Q˘„Ô~ =ÚYO HõÖ"å_»∞ J=Ù`å_»∞. ÉèQí ∞Æ _»∞ ^Œ~ƒ° Åù `À ã¨O|OkèOz#
Ü«∞[˝ ÉèÏQÍxfl á⁄Ok q∞„`«<å=∞Hõ"≥∞ÿ# <Õ„`åÅ`À K«∂™êÎ_»∞. ѨÓ+¨μ_»∞ Ñ≤O_çѨ^•~å÷Å#∞ Ü«∞[=∂#∞x
^ŒO`åÅ^•fi~å uO\Ï_»∞. ^Õ=`« ÅO^Œ~°∂ Ü«∞[˝âıëêxfl <å‰õΩ ã¨=∞iÊOK«_»O=Å¡ =Ú#∞Ѩ\˜=Öˇ Jxfl
J=Ü«∞"åÅ∂ HõÅ"åÔ~· ã¨OK«i™êÎ~°∞. J=Ü«∞"åÅ∞ YO_çOѨ|_ç# |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ =Ú#flQÆ∞"å~°∞ Jtfih
^Õ=`«Å ÉÏǨï=ÙÅKÕ`«#∂, ѨÓ+¨μx ǨϙêÎÅKÕ`«#∂ `«=∞ `«=∞ ÉÏǨï=ÙÅ#∂, ǨϙêÎÅ#∂ á⁄Ok#"åÔ~·
„|`«∞‰õΩ`å~°∞. Éèí$QÆ∞=Ù zOÉ’`«∞ g∞™êÅ∞ QÆ_»¤=¸ á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx t=Ù_»∞ P[˝ WKåÛ_»∞.
JѨC_»∞ ã¨=∞㨄Πáê}∞Å∂ ã¨O`À+≤Oz, ''`«O„_ô! `«O„_ô! Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! ÉÏQÆ∞! ÉÏQÆ∞! Jx "≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞.
J#O`«~O° t=Ùx ^ŒQ~æÆ ° ÃãÅ=Ù fã¨∞H˘x ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∞ |∞∞+¨μÅ`À ‰õÄ_ç |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =∞Ǩ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞OK«∞H˘x Ü«∞[˝O [iy# „Ѩ^ÕâßxH˜ =KåÛ_»∞.
Hõ. â◊~°∞fix Ü≥∂QÆ „Hõ=∞=Ú#, ã¨~åfi=Ü«∞==ÚÅ∞ñ QÆey ã¨#∞‡x |∞∞ufi
wæ~åfi}=ÚY∞º ÖÁÑ≤Êi, ѨÓ~°fi`«#∞ „jÅ <å~°ºÉèí∂+¨}! Ü«∞O`«<£. 156
* t=Ùx P*Ï˝#∞™ê~°OQÍ =Ú#∞Å∂, |∞∞ufi‰õΩ¯Å∂ ^Õ=`«Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O^Œ~°∂ `«=∞ `«=∞
ѨÓ~°fi â◊s~° â’ÉèíÅ#∞ á⁄Ok K«Hõ¯QÍ „ѨHÍtOKå~°∞.
Hõ. q#∞ ^Œ‰õΔΩ #O`« "Õ∞+¨=Ú, Y∞xñ *Ëã≤# x„^Œ "Õ∞Å∞H˘x ÖËz# áÈ
e¯# xeK≥ ^Œ‰õΔΩñ, _»Éèí=Ùñ_»∞, QÆ#∞ñQ˘#∞K«∞O_»OQÆ <å`«‡ñ Q“`«∞Hõ "≥ÚѨÊ<£. 157
* JѨC_»∞ ^Œ‰õΔΩxH˜ Q˘éˇ]`«Å ã¨O„áêÑ≤ÎOѨQÍ J`«_»∞ x„^Œ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯x ÖËz#@∞¡ ÖËKå_»∞. Jk
K«∂z t=Ù_»∞ ã¨O`À+≤OKå_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 43
=. W@∞¡ ÖËz xez =ÚO^Œé #∞#fl t=ÙxO QÆ#∞OQ˘x# =∂„`å# â◊~°`å¯ÅO|∞# #HõŇ+¨O ɡ·#
ã¨~°ã¨∞û#∞OÉ’Öˇñ |∂~°fi~°∞„^Œq^Õfi+¨ [x`«O|∞Öˇ·# HõŇ+¨O|∞ÅO ÉÏã≤ x~°‡Å∞O_≥· Ü«∞Éèí=Ùx
#∞u~ÚOѨO ^˘_»Oy =∞$uñ ÉÁOk# ã¨f`«#Ü«∞O ^ŒÅOz Ü«∞#∞~åQÀ`«¯O~î° ÉÏ+¨ÊѨÓi`«
Ö’K«#∞O_»∞#∞, QÆ^Œæ^ŒHõO~î°∞O_»∞ #∞<≥· ѨÅ∞HõO*ÏÅHõ Ü≥∞@ìˆHʼnõΩ ^Œ∞óYO|∞ ã¨Oã¨ÎOaèOzH˘x
„¿Ñ=∂uˆ~Hõ qǨÏfiÅ∞O _»QÆ∞K«∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»QÆ∞ ǨÏ~°∞# H˜@¡xÜ≥∞. 158
* ^Œ‰õΔΩ_»∞ Z^Œ∞@ L#fl á¶êÖωõΔΩx K«∂z#O`«<Õ â◊~°`å¯ÅOÖ’ |∞~°^ŒÖËx ã¨~°ã¨∞û=Öˇ x~°‡Å∞
_»Ü«∂º_»∞. ѨÓ~°fiO ~°∞„^Œ∞x ^Õfi+≤OK«_»O =Å¡ Hõey# ^ÀëêÅ∞ `˘Åy áÈÜ«∂~Ú. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
„Ѩã∞¨ uÎ OKåÅx ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx K«xáÈ~Ú# ‰õÄ`«∞~°∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ =zÛOk. „¿Ñ=∞`À, `«ÇϨ `«ÇϨ áê@∞`À
J`«x Hõ#∞flÅ∞ hà◊¡`À xO_ç áÈÜ«∂~Ú. _»QÆ∞æuÎHõ`À =∂@ÖÏ_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. z=iH˜ Ju Hõ+¨ìO g∞^Œ
^Œ∞óMÏxfl kQÆ„q∞OQÆ∞H˘x „¿Ñ=∂uˆ~HõO`À X_»Å∞ =∞~°z ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Ѩ~°=∞t=Ùx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞! h HõѨ~å^èŒ∞ñ_» #QÆ∞, ##∞ ^ŒO_çOK«∞ @k ^ŒO_»#=Ú QÍ^Œ∞ =∞k
#fl#∞ ~°H˜ΔOK«∞@QÍ =∞#, =Ú# ^ŒÅñ`«∞#∞ ^Õ=! Ü«∞Éèí=! ѨÙ~°Ç¨Ï~°! ~°∞„^•! 159
* ^Õ"å! =∞Ǩ^Õ"å! ~°∞„^•! ǨÏ~å! ѨÙ~°Ç¨Ï~å! <Õ#∞ hѨ@¡ JѨ~å^èŒO KÕâß#∞. HÍ|\˜ì h=Ù ##∞fl
tH˜ΔOKå=Ù. HÍx <Õ#∞ nxx tH˜ΔOK«_»OQÍ ÉèÏqOK«@O ÖË^Œ∞. ##∞fl ~°H˜ΔOK«@"Õ∞ Jx ÉèÏq™êÎ#∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! `«QÆ h=Ù #|˚<åÉèí∞O_»∞#∞ |iH˜OѨñ ÉÏǨχ}ÏÉèÏã¨∞ Å~Ú#
"å~°Å Ü≥∞_»Å <≥ =fiÅ# #∞¿ÑH˜ΔOѨ ~°ñ@! ^Œ$_軄=`« K«~°∞ºÖˇ·#"åi
Ü≥∞_» h ‰õΩ¿ÑHõΔ Ü≥∞Hõ¯_çk? ã¨~åækx <å=∂flÜ«∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ „Ѩ=~°Î
#=Ú <≥é˜OyOK«∞@ Hõ=∞~° q^•º`«áÈ „=`« Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å#∞
`Õ. =~°∞ã¨ñ |∞\˜ìOzuq† HÍHõ "åi <≥ѨÙ_»∞, ˆQÅ ^ŒO_»O|∞ñ |∂x QÀáêʼnõΩO_»∞
|Åã≤ QÀ=ÙÅ ~°H˜ΔOK«∞ Ѩyk h=Ù, #~°ã≤ ~°H˜ΔOK«∞K«∞O^Œ∞ QÆ^ŒÜ«∞º ~°∞„^Œ! 160
* ™êfig∞! h=Ó q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∂ HõÑ@ ¨ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ HõqΔ ∞OѨ~∞° . ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ „=`«O QÆÅ „ÉÏǨχ}∞Å#∞
x~°¡HõΔºO KÕÜ«∞~°∞. ã¨$+≤ì P~°OÉèíOÖ’ "Õ^Œã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å#∞ „Ѩ=iÎOѨ*ËÜ«∞@O HÀã¨O h=Ù „ÉÏǨχ}∞Å#∞
ã¨$+≤ìOKå=Ù. q^Œº, `«Ñ¨ã¨∞û, „=`«O „ÉÏǨχ}∞Å ^èŒ~å‡Å∞. HÍ|\˜ì Hõ„~° KÕ`«|∂x QÀáêÅ∞_»∞ QÀ=ÙÅ#∞
HÍáê_»∞#@∞¡ h=Ù „ÉÏǨχ}∞Å#∞ x`«º=¸ „â◊^ŒúQÍ HÍáê_»∞`«∞O\Ï=Ù.
ã‘. `«ÅáÈÜ«∞ #qk`« `«`«Îfiq*Ï˝#∞O_» <≥·# <åKÕ`« ã¨ÉèÏO`«~°=Ú#
#u^Œ∞~°∞HõκO|HõHõΔ`«∞ñ_» =Ü«Úº#∞ =∞`«¯$`åѨ~å^èŒ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#O^Œ∞
^ŒÅñѨHõ „`«ºHõΔ! xO^•^À+¨=Ú# #^èÀQÆuñ ÉÁO^Œ∞K«∞#fl ^Œ∞+¨¯~°∞‡ ##∞flñ
QÆ~°∞}ñ QÍz# h‰õΩñ QÆ_»ñy „Ѩ`«∞ºÑ¨HÍ~° "≥∞é˜ñy HÍqOѨ <Õ <≥O`«"åñ_»?
`Õ. #∞`« K«i„`«! Éèí=`«Ê~å#∞„QÆǨ#∞, ~°∂Ѩ HÍ~°ºO|∞KÕ`« x~°∂_è»"≥∞ÿ#
`«∞+≤ì h z`«Î=∞O^Œ∞ <˘O^Œ∞^Œ∞=ÙQÍHõ, ‰õΔΩ„^Œã¨OǨ~°! Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ! ~°∞„^Œ! 161
44 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* ‰õΔΩ„^Œ∞Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ ~°∞„^•! ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^•! <Õ#∞ `«`«Îfi*Ï˝#O `≥eÜ«∞x =¸~°∞ö_»#∞.

=∞Ǩã¨ÉèíÖ’ <Õ#∞ ѨeH˜# K≥_»¤ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ J<Õ =ÚÅ∞‰õΩÅKÕ`« h=Ù QÍÜ«∞Ѩ_®¤=Ù. J~Ú<å <Õ#∞ KÕã≤#
<Õ~åxfl h=Ù =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ìHÀÖË^∞Œ . =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ xOkOz# áêѨOKÕ`« J^èÀQÆuH˜ áÈ=Åã≤# áêáê`«∞‡}˜‚
##∞fl ^ŒÜ«∞`À HÍáê_®=Ù. h‰õΩ uiy LѨHÍ~°O KÕÜ«∞\ÏxH˜ <Õ <≥O`«"å}˜‚? F ã¨K«Ûi„`å „u<Õ„`å!
W`«~°∞Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ HÍ~åºÅ =¸ÅOQÍ HõeˆQ P#O^•xfl h=Ù á⁄O^Œ∞^Œ∞=Ù QÍHõ!
=. Jx ~Ú@∞¡ ~°∞„^Œ HõΔ=∂Ѩ}O|∞ QÍqOz Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=ÙKÕ`« ##∞*Ï˝`«∞O_≥· ^Œ‰õΔΩO _»∞áê^蕺ܫ∞
|∞∞ufiQÆæ} ã¨"Õ∞`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ „QÆ`«∞Hõ~°‡O|∞ x~°fiiÎOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# „ÉÏǨχ}[#O|∞Å∞
Ü«∞[˝O|∞Å∞ xifiѶ¨∞flO|∞Öˇ· ™êQÆ∞@‰õΩñ „|=∞^ä•k g~° ã¨Oã¨~°æHõ$`« ^À+¨ x=$`«Îº~°÷O|∞QÍ
q+¨μ‚^Õ=`åHõO|∞#∞ „kHõáêŠѨÙ~À_®â◊ „^Œ=ºHõO|∞#∞ <≥·# Hõ~°‡O|∞ñ QÍqOѨ #^èŒfi~°∞ºHõ$`«º
„Ѩq+¨μìO_»QÆ∞ Éèí$QÆ∞=Ù`À_»O QÆ∂_ç x~°‡ÖÏO`«ó Hõ~}
° ∞O _»Q∞Æ K«∞ ^Œ‰ΩΔõ ñ_»∞ „^Œ=º`åºQÆO|∞ñ QÍqOѨñ
„|ã¨#∞flO_≥· ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞. 162

* D q^èOŒ QÍ ^Œ‰ΩΔõ _»∞ HõqΔ ∞OѨÙ=∞x ~°∞„^Œ∞}˜‚ "Õ_∞» ‰õΩ<åfl_»∞. J#O`«~O° „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ P*Ï˝ÑO≤ ѨQÍ
Láê^蕺 Ü«ÚÅ`À#∂, |∞∞ufi‰õΩ¯Å`À#∂ ‰õÄ_ç Ü«∞[˝O KÕÜ∞« @O „áê~°OaèOKå_»∞. JѨC_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞
Ü«∞[˝O qѶ¨∂flÅ∞ ÖˉõΩO_® H˘#™êQÆ\ÏxH˜, „Ѩ=∞^äŒ g~°∞Å ã¨O|O^èŒO=Å¡ Hõey# ^À+¨O x"åiOK«\ÏxH˜
q+¨μ‚=¸iÎ ^Õ=`«QÍ Hõey#n, ѨÙ~À_®â◊ „^Œ=º=Ú Hõey#n J~Ú# Hõ~°‡=Ú#∞ x~°fiiÎOKå~°∞.
J^èŒfi~°∞ºHÍ~åºxfl ã‘fiHõiOz# Éèí$QÆ∞=Ù`À QÆ∂_ç x~°‡Å "≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û QÆÅ"å_≥· ^Œ‰õΔΩ_»∞ „^Œ=º`åºQÆO
KÕâß_»∞. JѨC_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOz ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
ã‘. =∂x`« âߺ=∂Ü«∞=∂# â◊s~° nkè`«∞Å∞ #ẻõΩ¯Å n@∞H˘#ñQÆñ
QÍOK«# "Õ∞YÖÏ HÍO`«∞Å`À_»ñ Q“ âıÜ«∞ KÕÅ^Œ∞º`«∞Öò Ããeq∞ ¿ãÜ«∞
ÅH©Δ‡ã¨=∂Ü«ÚHõÎ Åe`« =HõΔO|∞# "≥·[Ü«∞Of„ѨÉèíÖò =<≥fl ã¨∂Ѩ
Ǩ@Hõ~°`«fl H˜s@ HÀ\˜ „ѨÉèíÖò ÉÏÖÏ~°¯ ~°∞K«∞Å`À "Õ∞Å=∂_»
`Õ. Åe`«hÖÏ„Éèí~°∞zñ QÆ∞O`«Å=ÚÅ∞ ^Œ#~°ñ, „|q=∂ÖÏf‡Ü«∞ ^ÕǨÏ[„ѨÉèí ã¨~À[
Éèí= Éèí"å=∞~° =ÚY∞ºÅ „ѨÉèíÅ∞ =∂Ѩ, #dÅÖ’ÔH·Hõ QÆ∞~°∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞. 163
* ZÅ¡Ö’HÍʼnõÄ =¸Å"≥∞ÿ# N =Å¡Éèí∞x #Å¡x "Õ∞x HÍO`«∞Å∞ <åÅ∞æ k‰õΩ¯ÅO^Œ∞
"åºÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú. |OQÍ~°∞ "≥ÚÅ#∂e HÍO`«∞Å`À Ѩ@∞ì =Å∞= HÍO`«∞Å∞ Hõeã≤áÈÜ«∂~Ú. ÅH©‡Δ ^ÕqH©
HÍѨÙ~°"≥∞ÿ# =HõΔóã¨÷ÅOÃÑ· "≥·[Ü«∞Of =∂eHÍHÍO`«∞Å∞ „Ѩã¨iOK«∞`«∞<åfl~Ú. ~°`åflÅ∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞
H˜s@ HÍO`«∞Å∞ ÉÏÅã¨∂~°∞ºx ^Œ∞º`«∞Å#∞ Juâ◊~ÚOK«∞`«∞<åfl~Ú. PÜ«∞# t~À*ÏÅ∞ hÅ"Õ∞Ѷ¨∞
HÍO`«∞Å`À XѨC`«∞<åfl~Ú. PÜ«∞# ^ÕǨÏO #∞Oz "≥Å∞=_Õ k=º „ѨÉèíÅ∞ „|Ǩχ, t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
^Õ=`å „âı+¨μªÅ ^ÕǨÏHÍO`«∞Å#∞ „H˜O^Œ∞Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 45
K«. ã¨Åe`« â◊OYK«„Hõ [Å*Ï`« QÆ^• â◊~°KåѨ Y_»æ x
~°‡Å ~°∞K«∞Å∞<£ ã¨∞=~°‚ ~°∞z=∞#‡}˜ HõOHõ} =Ú„kHÍ „ѨÉèÏ
=à◊√Å∞#∞ ^Õ[iÅ∞¡ Éèí∞[=~°æ =∞#~°æà◊ HÍOuÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ
qÅã≤`« Hõi‚HÍ~° Ѩ$käg~°∞ǨÏ=ÚO |∞~°∞_çOѨñ a@∞ìQÆ<£. 164
* K«∂_» =ÚK«Û>ˇÿ# â◊OYO, K«„HõO, Ѩ^Œ‡O, QÆ^Œ, qÅ¡=Ú‡Å∞, Y_»æO–gx x~°‡Å ^Œ∞º`«∞Å`À#∂,
HÍOK«#=∞}˜ HõOHõ} HÍO`«∞Å`À#∂, ~°`åflOQÆ∞mÜ«∞Hõ nѨÙÎÅ`À#∂, „ѨHÍtOKÕ Éèí∞[ ã¨=¸Ç¨ÏO`À
PÜ«∞# ^ÕǨÏO ѨÓz# H˘O_» QÀQÆ∞K≥@∞ì=Öˇ JÅ~å~°∞`«∞#flk.
Hõ. ã¨~°™È^•~° ã¨=∞Oz`«, ^Œ~°Ç¨㨠qÖ’Hõ#=ÚÅñ ^ŒQÆ Ö’Hõ=ÚÅO
|i`À+¨=Ú <˘OkOK«∞K«∞ñ, |~°"≥∂`«Ê= "≥ÚÑ¨Ê qâ◊fi|O^èŒ∞O _»QÆ∞K«∞<£. 165
* K«Å¡x `≥Å¡x z~°∞#=ÙfiÅ`À ‰õÄ_ç# Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ∞ „Ѩã¨iOѨ*Ëã¨∂Î Ö’HÍʼnõΩ ã¨O`À+¨O
Hõeyã¨∂Î qâ◊fi|O^èŒ∞"≥·# q+¨μ‚=Ù Hõ#∞flŠѨO_»∞=ÙQÍ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú#∞ ~å[ǨÏO㨠~°∞z=∞„^Œƒù=∞}©Hõ$`« `åÅ=$O`« Kå
=∞~°=ÚÅ g=ñQÍ kq[=∂x#∞ ÅK«Ûùã¨∞^è•=∞sz q
ã¨∞Êù~°} ã≤`å`«Ñ¨„`« ~°∞zѨÙO[=Ú k‰õΩ¯Åñ aHõ¯\˜Å¡ ñQÍñ
QÆi=~°^Œ∞O_»∞ =K≥Û ã¨∞ÉèíQÆã¨∞Îu =~°‚ ã¨∞=~°‚Ü«∂#∞ñ_≥·. 166
* ^Õ=`å„ã‘ÅÎ ∞ ~å[ǨÏOã¨Å=Öˇ `≥Å<¡ #·≥ qã¨#Hõ„~°Å`À qO*Ï=∞~°Å`À gã¨∂Î =ÙO_»QÍ Ñ¨Ù#fl=∞<å\˜
K«O„^ŒaO|O =O\˜ âıfi`«K«Ûù„`«O HÍO`«∞Å∞ k‰õΩ¯ÅO^Œ∞ Ñ≤Hõ¯\˜Å¡QÍ Hõi=~°^Œ∞_≥·# ǨÏi QÆ~°∞_»"åǨÏ#
"≥∞H˜¯ JHõ¯_çH˜ "ÕOKÕâß_»∞.
K«. Ѷ¨∞#~°∞z #@∞¡ =zÛ# qHÍ~°q^Œ∂~° =Ú‰õΩO^Œ∞ñ Ez É’
~°# #~°qO^Œ#O^Œ# ѨÙ~°O^Œ~° K«O„^ŒHõàÏ^èŒ~å=∞$`å
â◊#=ÚY∞ Åi÷ ÖËz Ü«∞uã¨O„Éèí=∞ "≥ÚÑ¨Ê ''#"≥∂ #"≥∂ ^ŒÜ«∂
=# x^èŒÜÕ∞—— Ü«∞@OK«∞ #x"å~°} „"≥ÚH˜¯i ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÖˇ·. 167
* hÅ"Õ∞Ѷ∞¨ HÍOu`À JÖÏ ™êHΔÍ`«¯iOz# qHÍ~°q^Œ∂~°∞_≥#· q+¨μ=‚ ¸iÎx gH˜OΔ z „|Ǩχ WO„^Œ∞_»∞,
t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∞ `«\ÏÅ∞# ÖËz, ''^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O! #=∞™ê¯~°O!—— Jx ÉèíH˜Î`À
„Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕâß~°∞.
=. J@∞¡ Hõ$`« „Ѩ}Ï=ÚÖˇ·# Ü«∞#O`«~°O|. 168
L. P #e<åÜ«∞`å‰õΔΩx Ü«∞#O`« Ѩ~å„Hõ=∞ ^Œ∞iflsHõΔº `Õ
*’ xǨÏ`«ã¨finѨÙÎÅQÆ∞K«∞ #∞flu¿ãÜ«∞ #â◊‰õΩÎÖˇ· ÉèíÜ«∞
46 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÍ¡x =Ç≤ÏOz ÉÏ+¨Ê=ÚÅ∞ „QÆ=∞‡ñQÆ ^ŒQÆæ^ŒHõO~î°∞Öˇ· `«#∞Öò
„=∂#∞Ѩ_»OQÆ # qfiÉèí∞x =∞#fl#ñ ÔQ· H˘x Ü≥∞@ìˆHʼnõΩ<£. 169
* P q^èOŒ QÍ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ P q+¨μ^‚ =Õ Ùx JYO_»"∞≥ #ÿ Ѩ~å„Hõ=∞O=ÖÏ¡, `ÕiK«∂_»~åx `Õ[ã¨∞û=ÖÏ¡
^Õ=`«Å∞ x~å…O`«áÈÜ«∂~°∞. JO^Œ∞KÕ`« PÜ«∞##∞ #∞uOK«\ÏxH˜ Jâ◊‰Ωõ ÖÎ <·ˇ å~°∞. ÉèÜ í ∞« HõOÑ≤`∞« Öˇ· Hõhfl~°∞
HÍ~°∞ã¨∂,Î _»Q∞Æ uæ HÎ `
õ À xâıÛ+¨μÖì ·ˇ xÅ|_ç L#fl "åi#O^Œih Hõ=∞ÖωõΩΔ _»∞ Hõ\ÏH˜OΔ Kå_»∞.
–: ^ŒHΔÍ^Œ∞Å∞ q+¨μ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOK«∞@ :–
=. x@Å`«@ Ѷ¨∞\˜`« Hõ~°Ñ¨Ù@∞Öˇ· Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∞áê~°=∞Ç≤Ï=∞O ɡé˜Oy #∞u~ÚOѨ â◊‰õΩÎÅ∞
QÍHõ Ü«ÚO_çÜ«Úñ, QÆ$`å#∞„QÆǨÏx„QÆǨïO _»QÆ∞@O *Ëã≤ `«=∞ `«=∞ =∞`«∞ʼnõΩ QÀK«iOz# H˘ÅOk
#∞u~ÚOѨñ ^˘_»Oy, ~°O^Œ∞ QÆ$Ç‘Ï`«O|∞ ÅQÆ∞ ѨÓ*Ï^Œ∞ºÑ¨Kå~°O|∞Å∞ QÆey „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ
[#‰õΩO_»∞#∞, ã¨∞#O^Œ#O^•k Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«[# ¿ãq`«∞O_»∞#∞, Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ÉèQí =Æ O`«∞x
â◊~°}∞ºxOQÍñ ^ŒÅOz ^Œ‰õΔΩO _ç@¡xÜ≥∞.
^Õ"å! h=Ù ã¨fiã¨fi~°∂ѨO|∞#O ^Œ∞#fl Ü«∞ѨC _»∞Ѩ~°`«O|∞Å∞ QÍx ~åQÍ^ŒºdÅ |∞^Œúº=ã¨÷ÅKÕ
q=Ú‰õΩÎO_»=Ù#∞, #kfifÜ«ÚO_»=Ù#∞, l„^Œ∂Ѩ‰õΩO_»=Ù#∞, ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞O_»=Ù#∞ <≥· =∂Ü«∞O
k~°ã¨¯iOz =∞é˜Ü«Ú <å =∂Ü«∞ ##∞ã¨iOK«∞K«∞ bÖÏ=∂#∞+¨ ~°∂ѨO|∞Å #OwHõiOz
ã¨fi`«O„`«∞O_» =Ü«Úº#∞ =∂Ü«∂ Ѩ~°`«O„`«∞O_»"≥· ~åQÍk Ü«Ú‰õΩÎO_»∞#∞OÉ’Öˇ ~å=∞Hõ$ëê‚
^Œº=`å~°O|∞Åñ QÍ#O|_»∞K«∞O^Œ∞=Ù† QÍ=Ù# h Ö’HõO|∞ʼnõΩ h= ~¸â◊fi~°∞O_» =xÜ«Ú x`«~∞° Öˇ#·
„|Ǩχ~°∞„^•^Œ∞Å∞ Éèí=<å‡Ü«∂ qÉèí∂`«∞ ÅQÆ∞@O *Ëã≤ Ö’HõO|∞ʼnõΩ hâ◊fi~°∞Å∞ QÍ~°xÜ«Ú#∞ ÉèË^Œ
^Œ$+≤ì QÆÅ ##∞fl ~°H˜ΔOѨن g∞ qâ◊fiHÍ~°}∞Öˇ·# á¶êÅÖ’K«#∞O_»∞#∞ „|Ç¨Ï‡Ü«Ú kHÍÊÅ∞~°∞#∞ ã¨HõÅ
K«~åK«~° [O`«∞=ÙÅ∞#∞ h=† Éèí=^ŒfiºuiHõÎO|∞ [QÆO|∞# ÖË^Œx q#flqOz#ñ ^Œ^Œ#O`«~°O|
|∞∞ufiQÆ˚#O|∞ e@¡xi. 170
* ^Õ=`«Å∞ P =∞Ǩ`«∞‡x =∞Ç≤Ï=∞#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨∞ÎuOK«\ÏxH˜ Jã¨=∞~°∞÷Öˇ·#ѨÊ\˜H© PÜ«∞#
J#∞„QÆǨxfl á⁄Ok, #∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ LOK«∞H˘x `«=∞‰õΩ KÕ`« #~Ú#@∞¡ H˘xÜ«∂_»™êQÍ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ
ѨÓ[Å∞ Ѩi„QÆÇ≤ÏOKÕ"å_»∂, „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ [#‰õΩ_»∂, ã¨∞#O^Œ∞_»∞ #O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ~°=∞Éèí‰õΩÎÅKÕ`«
¿ãqOѨ|_Õ"å_»∂, Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ~°HõΔ‰õΩ}˜‚QÍ ÉèÏqOz ^Œ‰õΔΩ_»∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
^Õ"å! h=Ù ã¨fiã¨fi~°∂ѨO`À L#flѨC_»∞ h‰õΩ ~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ Ug∞ LO_»=Ù. h=Ù JkfifÜ«Ú_»=Ù.
x~°ƒùÜ«Ú_»=Ù. XHõ™êi =∂Ü«∞#∞ x~°ã≤™êÎ=Ù. XH˘¯Hõ™êi PÜ«∞=∞#∞ J#∞ã¨i™êÎ=Ù. bÖÏ=∂#∞+¨
~°∂áêÅ#∞ ^èŒi™êÎ=Ù. h=Ù ã¨fi`«O„`«∞_»=Ù. J~Ú<å =∂Ü«∞‰õΩ ÖÁOy ~åQÍ^Œ∞Å∞ L#fl"åx=Öˇ ~å=Ú_»∞,
Hõ$+¨μ‚_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J=`å~åÅ#∞ ^èŒiOz ^Œ~°≈#q∞™êÎ=Ù. D Ö’HÍxH˜ h"Õ „ѨÉèí∞_»=h, `«H˜¯#
„|Ǩχ~°∞„^•^Œ∞Å∞ h =∂Ü«∂ "≥·Éèí= =¸~°∞ÎÅh, JO^Œ∞=Å¡ Ö’HÍʼnõΩ „ѨÉèí∞=ÙÅ∞HÍ ~°h ÉèË^Œ ^Œ$+≤ì`À
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 47
L#fl ##∞fl =∞xflOK«∞. D qâßfi™êxH˜ ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# t=Ù_»∂, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, kHÍÊʼnõΩÅ∂, ã¨HõÅ
K«~åK«~° r=HÀ\© Jhfl h"Õ. hHõO>Ë "Õ~°~Ú#k D qâ◊fiOÖ’ ÖË^Œ∞.
ã‘. "å=∞^Õ=Ùx âßѨ=â◊=Ú#ñ *Ëã≤ Hõ~å‡#∞=~°∞ÎÅ=Ú "Õ∞"≥∞ÿ# Hõ`«#
|Åã≤ "Õ^Œ „Ѩuáê^Œº ^èŒ~À‡Ñ¨ÅHõΔºOɡ·# Ü«∞\˜ì =∞YO|∞#O^Œ∞
nÑ≤OѨ xO„^•k ^Õ=`å Hõe`« ~°∂Ѩ"åº[=Ú#ñ ÉÁOk Ѩ~°ñQÆ∞ x#∞fl
Ü«∞[˝ã¨fi~°∂ѨÙO_» =x HÍx ˆH=Å x+≤¯OK«#∞O_»=Ù x~°‡Å∞ñ_»=Ù
`Õ. #~°Ü«∞ ##=^Œº =¸iÎq Ü≥ÿ∞# h^Œ∞, Åe`«`«`«Îfi ã¨fi~°∂ѨO|∞ñ ^≥eÜ«∞ñ*ÏÅ
=∞Ü«∞º! =∂^èŒ=! QÀqO^Œ! ǨÏi! =Ú‰õΩO^Œ! z#‡Ü«∂HÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡qǨ~°! 171
* P `«~°∞"å`« |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞. ™êfig∞! "Õ∞=Ú #Onâ◊fi~°∞x âßѨO =Å¡
Ü«∞*Ï˝k Hõ~°‡ÅÜ«∞O^Œ∞ P㨉õΩÎÅ "≥∞ÿ<å=Ú. "Õ^•ÅÖ’ „ѨuáêkOѨ|_ç# ^èŒ~°‡ÅHõΔ}ÏÅ∞ HõÅk Ü«∞[˝O.
P Ü«∞[˝OÖ’ WO„^•k ^Õ=`«Å ~°∂ѨO`À h"Õ ™êHΔÍ`«¯iã¨∞ÎO\Ï=Ù. h=Ù Ü«∞[˝ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù.
x+≤¯OK«#∞_»=Ù. x~°‡Å∞_»=Ù. x~°=^Œ∞º_»=Ù. =∂^è"Œ å! QÀqO^•! ǨÏs! =Ú‰õΩO^•! h=Ù z#‡Ü«∞=¸iÎq.
x`«º™œÉèÏQƺâßeq. h Ü«∞^ä•~°÷ã¨fi~°∂áêxfl "Õ∞=Ú „QÆÇ≤ÏOѨÖË=Ú.
=. ã¨^㌠∞¨ º e@¡xi. 172
ã‘. â’Hõ^•"åyfl tMωõΩe`«O|∞ Ѩ$^äŒ∞ ˆH¡â◊Ѷ¨∞# ^Œ∞~°æ ^Œ∞~°æ=∞O|∞
^ŒO_»^èŒ~° „‰õÄ~° ‰õΩO_»et¡+¨ìO|∞, áêѨHõ~°‡ "庄Ѷ¨∞ Ѩi=$`«O|∞
QÆ∞~°∞ ã¨∞Y ^Œ∞óY HÍHÀŠѨÓi`« QÆ~°Î =∞QÆ∞K«∞ #<å„â◊Ü«∞ "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì
ã¨O™ê~° =∂~°æ ã¨OKå~°∞Öˇ· =∞$QÆ`«$+≤‚HõÅñ É’Å∞ q+¨Ü«∞ ã¨OѶ¨∞=Ú #Ç¨Ï =∞‡
`Õ. "Õ∞u ¿ÇÏ`«∞Hõ ^ÕÇ¨Ï xˆH`«#=ÚÅ∞, #~Ú =∞ǨÉèÏ~°=Ǩï Öˇ·#Ü«∞\˜ì =¸_è»
[#=Ú ÖË<åñ@ g∞ Ѩ^•|˚=ÚÅ∞ QÍ#ñ, *ÏÅ∞ "å~°Å∞? ÉèíHõ΄Ѩã¨#fl! ^Õ=! 173
* ã¨^Œã¨∞ºÅ∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ ^Õ=^Õ"å! ã¨O™ê~°=∂~°Oæ â’Hõ=∞<Õ HÍ~°∞zK«∞Û =∞O@ÅKÕ pHÍÔH#· k. HõëêìÅ∞
J<Õ Q˘Ñ¨Ê HÀ@Å`À ^•@~åxk. Ü«∞=Ú_»<Õ „‰õÄ~° ã¨~°ÊO`À ‰õÄ_çOk. ^Œ∞~°˚#∞Å<Õ ÃÑ^ŒÌ ѨÙÅ∞Å`À
xO_ç#k. JO`«∞ÖËx ã¨∞Y^Œ∞óMÏ Å<Õ HÍʼnõÄ@ q+¨O`À xO_ç# QÆ∞O@ =O\˜k. k‰õΩ¯ÖËxk. J@∞=O\˜
ã¨O™ê~° =∂~°æOÖ’ ã¨OK«iã¨∂Î ZO_»=∂=ÙÅ=O\˜ WO„kÜ«∞ "åOKè«ÅÖ’ Ѩ_ç H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∂ ''<Õ#∞,
<åk—— J<Õ ÉèÏ"åʼnõΩ HÍ~°}Ï Å~Ú# ^ÕÇϨ O Qˆ ǨÏO =O\˜ Q˘Ñ¨Ê |~°∞=Ù#∞ "≥∂ã¨∂Î LO_Õ Ñ¨~=° ∞=¸~°∞Öö #·ˇ
=∂#=ÙÅ∞ h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ZѨC_»∂ K«∂_»ÖË~°∞.
=. ~°∞„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 174
48 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. =~°^Œ! xsÇ¨Ï Ü≥∂y[# =~°æ ã¨∞ѨÓl`«! h Ѩ^•|˚=ÚÖò
x~°`«=Ú #O`«~°OQÆ=Ú# xeÊ ã¨=∞„QÆ Éèí=`«Êi„QÆǨÏ
ã¨∞Êù~°} ^Œ#~°∞Û ##∞fl #u=¸_è»∞Å∞ ã¨O`«`«=Ú #fl=∞OQÆàÏ
K«~°}∞ñ _»@OK«∞ñ |ů #k ã¨=∞‡u <Õ QÆ}˜~ÚOѨ #K«∞º`å! 175
* ~°∞„^Œ∞_»∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
=~°^•! Ѩ~°=∞Ü≥∂yѨÓl`«∞_» "≥·# JK«∞º`å! Ü≥∂QÆ∞Å∞ x#∞fl ѨÓl™êÎ~°∞. h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
x`«º=¸ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞ѨÙH˘x h ã¨OѨÓ~°^‚ Ü
Œ ∞« #∞ á⁄Ok# ##∞fl K«∂z |∞kúÇÏ‘ #∞Å∞ ''J=∞OQÆà=◊ ¸iΗ—
Jx xOk™êÎ~°∞. J~Ú<å PxO^Œ#∞ <Õ#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞#∞.
=. Éèí$QÆ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 176
=∞. J~°qO^À^Œ~°! `å=H©# Ѷ¨∞# =∂Ü«∂"≥∂Ç≤Ï`« ™êfiO`«∞Öˇ·
Ѩ~°=∞Oɡ·# Éèí=#‡Ç¨=∞Ç≤Ï=∞=ÚO ÉÏ\˜Oz HÍ#OQÆ <À
Ѩ~°∞ „|Ǩ‡k â◊s~°∞ ÅA˝ Å~Ú† Ü≥∂ Ѩ^•‡HõΔ! ÉèíHÍÎiÎ ã¨O
ǨÏ~°}ÏÖ’Hõ#! ##∞flñ QÍ=ñ^ŒQÆ∞ x`åº#O^Œã¨O^è•~Ú"≥·. 177
* Éèí$QÆ∞_»∞ WÖÏ "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞.
F Ѩ^Œ‡<åÉèÏ! h =∂Ü«∞‰õΩ lH˜¯ „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊s~°^è•~°∞Å∞ ‰õÄ_® h =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞#∞
„QÆÇ≤ÏOѨ ÖË~°∞. K«∂ѨÙÅKÕ`«<Õ h=Ù Éèí‰õΩÎÅ PѨ^ŒÅ#∞ `˘ÅyOѨQÆŠѨ^•‡‰õΔΩ_»=Ù. <å‰õΩ x`åº#O^•xfl
„Ѩ™êkOz ##∞fl HÍáê_»∞.
=. „|Ǩχ ~Ú@¡xÜ≥∞. 178
ã‘. `«qe Ѩ^•~°÷ÉèË^Œ „QÍǨÏHõ=ÚÖˇ·# K«‰õΔΩiO„kÜ«∞=ÚÅ ã¨~°qñ E_»ñ
QÆÅ∞QÆ∞ h ~°∂ѨO|∞ QÆ_»ñy =∂Ü«∂=∞Ü«∞O |QÆ∞† #ã¨^ŒfiºuiHõÎ =∞QÆ∞K«∞ =∞é˜Ü«Ú
*Ï˝<å~°÷ HÍ~°} ã¨`åÎfik QÆ∞}=ÚÅ HÍ„â◊Ü«∞Éèí∂`«"≥∞ÿ Ü«∞Å~°∞K«∞#fl
x~°∞Ѩ=∂HÍ~°O|∞ h‰õΩ qÅHõΔ} "≥∞ÿÜ«ÚO_»∞ ##∞K«∞ <Õ <å`«‡ñ ^ŒÅñ`«∞
`Õ. xifiHÍ~°! x~°O[#! x+¨¯à◊OHõ!, x~°uâ◊Ü«∞! x„+≤¯Ü«∂~°OÉèí! x~°‡ÖÏ`«‡!
qâ◊fiã¨OÉ’^茺! x~°=^Œº! "Õ^Œ"Õ^Œº!, „Ѩq=∞ÖÏ#O^Œ! ã¨O™ê~°ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°! 179
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
Z^Œ∞~°∞QÍ #∞#fl Ѩ^•~å÷Å#∞ =∂„`«"Õ∞ „QÆÇ≤ÏOKÕ â◊H˜Î <Õ„`åk WO„kÜ«∞=ÚÅ`À ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ h
=∂Ü«∂=∞Ü«∞ ~°∂áêxfl =∂„`«"Õ∞ K«∂_»QÆÅ_»∞. ã¨OѨÓ~°‚"≥∞ÿ *Ï˝<å~å÷ʼnõÄ, ã¨`«ÎfiO "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏʼnõÄ
<≥Å"≥· Jã¨`«∞ÎÅ HõO>ˇ "ÕÔ~·, ™ê\˜ÖËx^≥·, qÅHõΔ}"≥∞ÿ# h ~°∂áêxfl r=ÙÅ∞ K«∂_»ÖË~°∞. h=Ù xifiHÍ~°∞_»=Ù.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 49
x~°O[#∞_»=Ù. x+¨¯à◊O‰õΩ_»=Ù. 㨈~fiâ◊fi~°∞_»=Ù. „H˜Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞_»=Ù. q=∞ÖÏ`«∞‡_»=Ù. qâ◊fiq^è•`«=Ù.
x~°=^Œ∞º_»=Ù. "Õ^Œ"Õ^Œ∞º_»=Ù. P#O^Œã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. Éèí=|O^è•Å#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã "å_çq.
=. WO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 180
=∞. ku ã¨O`å# q<åâ◊ ™ê^èŒ# ã¨=ÚnÌáêÎ+¨ì ÉÏǨ ã¨=∞
xfi`«"≥∞ÿ Ü≥∂y=∞<À#∞~åQÆ Hõ~°"≥∞ÿ "≥ÖÁæO^Œ∞ h ^ÕÇ¨Ï =∂
Ü«∞`« "≥∞ÿ#\˜ì „ѨѨOK«=ÚO |Öˇ#∞ q∞^䕺Éèí∂`«=ÚO QÍq∞ âß
â◊fi`«=ÚOQÍ =∞kÖ’ñ ^ŒÅO`«∞ ǨÏi! ^Õ"å! ^≥·=K«∂_®=∞}©! 181
* WO„^Œ∞_»∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ PÜ«Ú^è•Å`À ^ÕnѨº=∂#OQÍ „ѨHÍtOKÕ Zxq∞k ÉÏǨï=ÙÅ`À ‰õÄ_ç#n,
Ü≥∂QÆ∞Å JO`«~°OQÍʼnõΩ P#O^ŒO HõeæOKÕn J~Ú# h ^ÕǨÏO âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k. D „ѨѨOK«O =Öˇ
Jâßâ◊fi`« "≥∞#ÿ k HÍ^Œ∞. F NǨÏs! ^Õ=^Õ"å! ^Õ=`åK«„Hõ=sÎ! J@∞=O\˜ h ã¨fi~°∂áêxfl <Õ#∞ <å =∞#ã¨∞ûÖ’
ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.
=. |∞∞ufiHõÊ`«∞fl e@¡xi. 182
K«. Hõ_»ñy Éèí=`«Ê^•~°Û#‰õΩñ QÍ x@∞ ^Œ‰õΔΩxKÕ ~°zOѨñQÍñ
|_ç tuHõO~î°~À+¨=Ú# Éèí㨇=Ú <˘Ok Ѩˆ~`«Éèí∂q∞Ü≥ÿ∞
K≥_ç Hõ_»∞ âßO`« "Õ∞^èŒ=Ú#ñ *ˇ#flé˜Ü«Ú#fl =∞YO|∞ñ E_»∞ "Õ∞
~°Ê_» [Å*ÏÉè» <Õ„`«=ÚÅñ ÉÏ=# "≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ #K«∞º`å! 183
* |∞∞ufi‰õΩ¯Å ÉèÏ~°ºÅ∞ WÖÏ q#flqOKå~°∞.
h áê^•Å#∞ P~åkèOK«_»OHÀã¨O ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu „áê~°OaèOz# Ü«∞[˝O Ѩ~°=∞t=Ùx P„QÆǨÏO=Å¡
Éèí㑇Ѩ@Å"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. ã¨=#Éèí∂q∞ â◊‡âß#Éèí∂q∞QÍ =∂i HõàÏÇ‘Ï#OQÍ Hõ#Ê@∞ì`«∞Ok. Ü«∞[˝"≥·Éèí=
=∞O`å <ÕÅáêÅ~ÚOk. „ѨÉèí∂! Ѩ^Œ‡Ñ¨„`åÅ=O\˜ h <Õ„`åÅ∞ qÑ≤Ê XHõ¯=∂@∞ K«∂¿ãÎ D Ü«∞[˝O
Ѩq„`«"≥∞ÿ Ü«∞^ä•~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
=. |∞∞+¨μ e@¡xi. 184
=∞. J#Ѷ¨∂! =∂^èŒ=! h=Ù =∂=Öˇ<≥ Hõ~å‡~°Oaè"≥· Ü«ÚO_çÜ«Ú<£
q#∞ `«`«¯~°‡ Ѷ¨ÅO|∞ "˘O^Œ† q`«~°∞Öò qâ◊fiO|∞#<£ Éèí∂uÔH·
Ü«∞#Ü«∞O|∞<£ Éèíl~ÚOK«∞ xOk~° QÆ~°O |i÷<£ x#∞O *Ë~°ñ ÔQ·
H˘#† "Õ =∞O^Œ∞=Ú h K«i„`«=Ú#‰õΩ<£ QÀqO^Œ† Ѩ^À‡^Œ~å! 185
* |∞∞+¨μÅ∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
50 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∂^èŒ"å! ѨÙ}ºã¨fiÉèÏ"å! h=Ó =∂ÖψQ Hõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ=Ù. J~Ú# P Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO x#∞fl á⁄O^Œ^Œ∞.
ã¨OѨ^ÅŒ HÀã¨O Ö’‰õΩÅ∞ ¿ãqOKÕ ÅH©‡Δ ^Õq ZO`À „Ñ‘u`À x#∞fl =iOz ^Œi KÕi#ѨÊ\˜H© P"≥∞#∞ P^ŒiOѨ=Ù.
QÀqO^•! Hõ=∞Å<åÉèÏ! qz„`«"≥∞ÿ# h K«i„`«O =i‚OK«\ÏxH˜ =∂‰õΩ ™ê^茺O HÍ^Œ∞ QÆ^•!
=. ã≤^Œ∞ú e@¡xi. 186
K«. ǨÏi! Éèí= ^Œ∞óY cè+¨} ^Œ"å#Å ^ŒQÆú`«$ëê~°Î =∞#‡<À
kfi~°^Œ=Ú â’Éèí#O|∞#∞ |q„`«=Ú <≥·# Éèí=`«¯^ä• ã¨∞^è•
ã¨i ^Œ=QÍǨÏ#O|∞##∞ ã¨Oã¨$u `åѨ=Ú "åã≤ „Hõ=∞‡éO
k~°∞QÆ^Œ∞ „|Ǩχ=ÚO QÆx# nè~°∞x ÉèíOyñ |Ü≥∂~°∞Ǩϟ^Œ~å! 187
* ã≤^Œ∞úÅ∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
ã¨O™ê~° ^Œ∞óYO J<Õ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÍ~°∞zK«∞Û‰õΩ zH˜¯ =∂ =∞#ã¨∞û J#∞ U#∞QÆ∞ `«Ñ≤Oz
^ŒÑÊ≤ Q˘x#k. WѨC_»∞ h Ѩq„`« QÍ^äÅŒ <Õ J=∞$`« „ã¨=OuÖ’ =Úxy `Õe ã¨O™ê~° `åáêxfl áÈQ˘@∞ì‰Ωõ #flk.
Ѩ~°„|Ǩχ`À SHͺxfl ã¨OáêkOz# nè~°∞x=Öˇ P #kÖ’ #∞O_ç uiy |Ü«∞\˜H˜ ~å=@O ÖË^Œ∞.
=. Ü«∞[=∂x Ü«∞QÆ∞ „Ѩã¨∂u ~Ú@¡xÜ≥∞. 188
K«. Hõ~° K«~°}ÏkHÍOQÆ=ÚÅ QÆeæÜ«Ú =∞ã¨Î=Ú ÖËx "≥ÚO_≥=ÚO
|~°∞=_ç <˘Ñ¨Ê ‰õΩ#fl QÆuñ |OHõ[Ö’K«#! h=Ù ÖËx Ü«∞
^èŒfi~°=Ú „Ѩܫ∂[ÅO QÆey `«^ŒÌÜ«Ú <˘Ñ¨ÊHõ Ü«Ú#fl n Ü≥∞_»<£
ǨÏi! ~Ú@∞ h^Œ∞ ~åHõ â◊√Éèí =∞Ü≥∞º ~°=∂kèѨ! =∞=Ú‡ñ QÍ="Õ! 189
* Ü«∞[=∂#∞x ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# „Ѩã¨∂u WÖÏ "Õ_»∞‰õΩ#flk.
HÍà◊√§, KÕ`∞« Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=Ü«∞"åÅ∞ Jhfl L<åfl `«ÅÖËx "≥ÚO_≥=Ú â’aèÅ^¡ ∞Œ . JÖψQ „ѨÜ∂« [Å∞
=Ú#flQÆ∞ W`«~åOQÍÖˇxfl L<åfl h=Ù ÖËx Ü«∞[˝O â’aèÅ¡ÖË^Œ∞. WѨÊ\˜ h ~åHõ â◊√Éèí^•Ü«∞HõO. =∂^èŒ"å!
=∞=Ú‡ HÍáê_»∞.
=. Ö’HõáêʼnõΩ e@¡xi. 190
ã‘. ^Õ"åk^Õ=! ~¸ ^Œ$â◊º~°∂ѨO|∞ ã¨∞=∞Ç≤Ï`« qâ◊fiO|∞ñ EK«∞ „Ѩ`«º
QÍ`«‡Éèí∂`«∞O_» "≥·#\˜ì h=Ù #㨄`«ÊHÍâ◊ ~°∂ѨO|∞Öˇ· QÆÅ∞QÆ∞ =∂=∞
ˆHO„kÜ«∞O|∞ÅKÕ`« hâ◊fi~°! h =∂Ü«∞ "˘OkOz ѨOK«Éèí∂`ÀѨÅH˜Δ
`«O|QÆ∞ ^ÕÇ≤Ïq^èŒO|∞#ñ QÍ#OQÆñ |_»∞^Œ∞=Ù QÍx ÜÕ∞~°Ê_ç# â◊√^Œú
`Õ. ã¨`«ÎfiQÆ∞} Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# ÉèÏã¨fi`«ûfi~°∂Ѩ, ^èŒ~°∞ñ_»"≥· HÍ#ñ|_»=ÙQÍ? Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨!
Ü«∞=ºÜ«∂#O^Œ! QÀqO^Œ! Ü«∞@∞¡ QÍHõ, Ü≥∞#Ü«∞ =∂ r=#=Ú eOHõ <Õq∞ HõÅ=Ù? 191
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 51
* Ö’HõáêʼnõΩÅ∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
^Õ"åk^Õ"å! D HõxÑ≤OK«∞ qâßfixfl h=Ù "Õ~°∞QÍ LO_ç K«∂™êÎ=Ù. h=Ù |Ç≤Ï~°∞‡MÏÖˇ·# =∂
~ÚO„kÜ«∂ʼnõΩ Ñ¨OK«Éèí∂`ÀѨÅH˜Δ`«"≥∞ÿ# rq=Öˇ HõxÊ™êÎ=Ù. W^ŒO`å h =∂Ü«∂ qÖÏã¨O. F
J=ºÜ«∂#O^•! QÀqO^•! ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂! â◊√^Œú ã¨`«Îfi QÆ∞}O`À ‰õÄ_ç# h ~°∂áêxfl =∂‰õΩ K«∂Ñ≤OK«=Ù.
Uq∞ „|`«∞‰õΩÅÜ«∂º =∂q?
=. Ü≥∂wâ◊fi~°∞ e@¡xi. 192
ã‘. qâßfi`«‡! hÜ«∞O^Œ∞ "Õé∞QÍ r=ÙÅñ QÆ#ñ _≥=fiñ† _»@∞ "åxHõO>ˇñ „aÜ«Úñ_»∞
h‰õΩ ÖËñ† _»~Ú##∞ xdÅ qâ’fi^Œƒù= ã≤÷u qÅÜ«∞O|∞Å Hõ`«# ^≥·=
ã¨OQÆu xiƒù#fl ã¨`åÎfik QÆ∞}qtëêìf‡Ü«∞ =∂Ü«∞KÕ #[ Éèí"åk
qq^èŒ ÉèË^Œ=Ú ÖÁO^Œ∞^Œ∞=Ù ã¨fiã¨fi~°∂ѨO|∞ #O^Œ∞O_»∞^Œ∞=Ù† qxǨÏ`« q"≥∂Ç≤Ï
`Õ. =QÆ∞K«∞ #∞O^Œ∞=Ù QÆ^Œ! x#fl##ºÉèíH˜Î, Éèí$`«ºÉèÏ=O|∞ ^•eÛ ã¨O„Ñ‘uñ Q˘Å∞Û
=∞=Ú‡ ~°H˜ΔOѨ"Õ? Hõ$áê=∞Ü«∞! ~°"Õ∞â◊! ѨÙO_»sHÍHõΔ! ã¨O`«`« Éèí∞=# ~°HõΔ! 193
* Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
qâ◊fiã¨fi~°∂áê! D qâ◊fiOÖ’x r=ÙÅ#∞ hHõO>ˇ "Õ~°∞QÍ K«∂_»x"å_»∞ h‰õΩ q∞H˜¯e ~Ú+¨μì_»∞.
h=Ù Ö’HÍÅ ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∂ÅHÀã¨O „|Ǩχ, q+¨μ‚=Ù, t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J<ÕHõ ÉèË^•Å#∞ á⁄O^Œ∞`å=Ù.
~°[ã¨û`«Îfi `«=∞ã¨∞ûÅ<Õ "Õ~°∞ "Õ~°∞ QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# h =∂Ü«∞=Å¡ ~ÚÖÏ KÕã¨∂Î ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl ^èŒiã¨∂Î
LO\Ï=Ù. F Hõ~°∞}Ï=∞Ü«∂! Hõ=∞ÖÏ„Ñ≤Ü«∂! HõO*ÏHΔÍ! x~°O`«~° xdÅ Éèí∞=#~°HΔÍ! Éèí$`«ºÉèÏ=O`À,
J`«ºO`å#∞~°H˜Î`À J##º ÉèíH˜Î`À x#∞fl ¿ãqOKÕ =∞=Ú‡ HÍáê_»∞.
Ѩ. â◊|Ì „|Ǩχ ~Ú@¡xÜ≥∞. 194
K«. ǨÏi Éèí=nÜ«∞ `«`«Îfi=Ú ã¨=∞Oz`«ÉèíH˜Î <≥é∞OQÆ <Õ#∞ <å
ã¨~°ã≤[ ã¨OÉèí"å^Œ∞Å∞#∞ *ÏÅ=Ú, ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ï„â◊Ü«ÚO_»=Ù<£
|~°∞ñ_»=Ù x~°∞æ}∞O_»=Ù#∞ „|Ǩχ=Ú<≥· `«QÆ∞ h‰õΩ <≥Ѩ٤ xO
^Œé=Úñ [`«∞ifi^è•~°÷ Ѷ¨Å^•Ü«∞Hõ! „"≥ÚÔH¯^Œ =∂^ŒiOѨ"Õ! 195
* â◊|Ì„|Ǩχ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
ǨÏs! h Jã¨Öˇ·# ~°Ç¨Ï™êºxfl „QÆÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ L`«Î=∞ ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ"≥∞ÿ# <Õ#∞QÍh, „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å~°∞QÍh ã¨=∞~°∞Å÷ O HÍ^Œ∞. h=Ù ã¨`fiΫ QÆ∞}ÏxH˜ xÅÜ«∞ "≥∞#ÿ "å_»=Ù. Ѩ~å`«Ê~°∞_»=Ù. x~°∞}æ ∞_»=Ù. Ѩ~„° |Ǩχ
ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ<Õ <åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ#· ѨÙ~°∞ëê~°÷ Ѷ֨ ÏÅ#∞ h=Ù „Ѩ™êk™êÎ=Ù. J@∞=O\˜
h‰õΩ "Õ∞=∞O`å ã¨O`«`«=¸ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl=Ú. =∞=Ú‡ ÖÏeOz áêeOK«∞.
=. Jyfl^Õ=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 196
52 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. ǨÏ=~°HΔÍ K«~°}∞O_» "≥· <≥QÆ_»∞ n† =Ü«∞ºyflǨϟ„`åk ѨO
K«q^èŒO|∞<£ =∞é˜ =∞O„`«Ñ¨OK«Hõ ã¨∞ã¨$+¨ìOɡ· `«QÆO ÉÁÅ∞Û <å
ǨÏ= ~°∂ѨO|QÆ∞ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ#∞† h Ü«∂[˝<£ Éèí∞q<£ ǨÏ=º=Ú<£
ã¨=# „"å`«=ÚÅ<£ =Ç≤ÏO`«∞ ǨÏi Ü«Ú+¨‡`ÕÎ[=ÚO |∂#∞K«∞<£. 197
* Jyfl^Õ=Ù_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
^Õ"å! h=Ù Ü«∞*Ï˝Å#∞ ~°H˜Δ™êÎ=Ù. J~Ú^Œ∞ JyflǨϟ„`åÅ∂, J~Ú^Œ∞ =∞O„`åÅ∞ QÆÅ Ü«∞[˝=¸iÎq
h"Õ. h=٠Ǩϟ=∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. h `ÕAã¨∞û#∞ ^•eÛ h P*Ï˝#∞™ê~°O <Õ#∞ Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ Ǩϟ=∞„^Œ"åºÖˇ·#
ǨÏ"åºÅ#∞ ^èŒiã¨∞Î<åfl#∞.
=. ^Õ=`« e@¡xi. 198
=∞. =Ú#∞ HõÖÏÊO`«=Ú#O^Œ∞ñ QÆ∞H˜Δ #dÅO|∞<£ ^•ñz ÜÕ∞HÍH˜"≥·
[#Ö’HÀѨi Ö’Hõ"åã¨∞Å∞#∞ Ü«Ú+¨‡`«Î`«Îfi=∂~°æO|∞ zO
`«#=ÚO *ËÜ«∞ñ |Ü≥∂kèÜ«∞O^Œ∞ #Ç≤Ï~å@ÎÅÊO|∞#O |=fioO
z# h ~°∂Ѩ=Ú <Õñ_»∞ ã¨∂Ñ≤uq ÅH©Δ‡ <å^äŒ! ^Õ"À`«Î=∂! 199
* ^Õ=`«Å∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
ѨÓ~°fiO „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’ ã¨~åfihfl Hõ_»∞ѨÙÖ’ ^•K«∞H˘x h=Ù XO\˜iQÍ L#flѨC_»∞ [#Ö’HÍxHõ<åfl
ÃÑ·Ö’HÍÅÖ’ LO_Õ ã≤^ÑúŒ Ù¨ ~°∞+¨μÅ∞ h ã¨`º« ã¨fi~°∂áêxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞##O KÕ™êÎ~∞° . P<å_»∞ áêÅã¨=Ú„^ŒO
=∞^茺֒ Ѩ#flQÆ~åA `«ÅÊOÃÑ· Ѩ=fioOz L#fl h k=º ã¨fi~°∂áêxfl D<å_»∞ =∞m¡ =∂‰õΩ K«∂Ñ≤OKå=Ù.
=. QÆO^èŒ~°∞fi e@¡xi. 200
=∞. ǨÏ~°Ñ¨OˆH[Éèí"å=∞~å^Œ∞Å∞ =∞sKåºk „Ѩ*Ï<å^äŒ∞ Ö’
Ü«∞~°qO^•HõΔ! ~°=∂ǨÏ$nâ◊! Éèí=nÜ«∂OâßOâ◊ ã¨OÉèí∂`«∞Öˇ·
Ѩ~°ñQÆO ^•=HõbÅÜ≥ÿ∞ <≥QÆ_»∞ h „|Ǩ‡O_»=Ú<£, ^Õ=! ~¸
â◊fi~°! h ˆH =∞u ÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú ^Õ"ånèâ◊! ~°H˜ΔOѨÙ=∂! 201
* QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ WÖÏ ã¨ÎѨO KÕâß~°∞.
^Õ"å! Dâ◊fi~å! WOk~å ǨÏ$^ŒÜ∞Õ â◊fi~å! |$O^•~°HÍnèâfi◊ ~å! J~°qO^•HΔÍ! t=Ù_»∞, „|Ǩχ, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^Õ=`«Å∂, =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∂, h JOâßOâ◊=ÚÅKÕ`« [x‡OKå~°∞. D „|Ǩ‡O_»O h „H©_®
=∞Ok~°O. h‰õΩ Ñ¨~°=∞ ÉèíH˜Î`À „Ѩ}q∞Å∞¡ `«∞<åfl=Ú. áêeOK«∞ =∞=Ú‡efl.
=. q^•º^èŒ~°∞ e@¡xi. 202
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 53
ã‘. #e<åHõΔ! q#∞ Éèí=<å‡Ü«∂ =â◊O|∞# ^ÕǨÏO|∞ ^•eÛ `«^ÕÌǨÏ=∞O^Œ∞
<å`«‡ ''#Ç¨Ï =∞‡—— "Õ∞`«ºaè=∂#=Ú#∞ ÉÁOk Ѩل`«Î *ÏÜ«∂QÆ$ǨψHΔ„`« |O^èŒ∞
^èŒ# Ѩâ◊√ =ÚY =ã¨∞Î`«`«∞Å ã¨OÜ≥∂QÆ qÜ≥∂QÆ ^Œ∞óYO|∞Å <˘O^Œ∞K«∞O_»∞
^èŒ$u qÇ‘Ï#∞ñ_»∞ #ã¨kfi+¨Ü«∂uÖÏÅã¨∞ñ _»u ^Œ∞+¨ì=∞uÜ«Ú <≥·#\˜ì"åñ_»∞
`Õ. ^Œqe Éèí=nÜ«∞ QÆ∞} ã¨`«¯^ä• qÖ’Å∞ñ, _»Ü≥∞º <ÕxÜ«Ú <å`«Î"≥∂ǨÏO|∞ =Å#ñ
ÉÏã≤ =iÎOK«∞ q*Ï˝#Ѩ~°`«ñ ^Œye, z~°^ŒÜ«∂HÍ~°! ~ÚOk~å z`«ÎKÀ~°! 203
* q^•º^èŒ~°∞Å∞ WÖÏ ã¨Oã¨∞ÎuOKå~°∞.
#o<åHΔÍ! h =∂Ü«∞‰õΩ =â◊√_≥·, ^ÕǨÏO ^èŒiOz, P ^ÕǨÏOÃÑ· ''<Õ#∞, <åk—— Jx =∂#=Ù_»∞ Pã¨H˜Î
ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. H˘_»∞‰õΩ, ÉèÏ~°º, ~ÚÅ∞¡, á⁄Å=Ú, K«∞\ÏìÅ∞, ^è#Œ =Ú, Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åi ã¨OÜ≥∂QÆ
qÜ≥∂QÍÅ=Å¡ ^Œ∞ód™êÎ_∞» . ^ŒÜ∂« =∞Ü«∂! ~°=∂„Ñ≤Ü∂« ! JÖÏO\˜ ^è~·≥ º° Ç‘Ï#∞_»∞ WO„kÜ«∂~å÷ÅÖ’ q∞H˜¯e
Pã¨H˜Î HõÅ"å_»∞† K≥_»¤ =∞#ã¨∞û HõÖ"å_»∞ ‰õÄ_® h QÆ∞}ÏʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ã¨`«¯^äŒÅ#∞ qO>Ë P
J*Ï˝#O `˘ÅyáÈ~Ú q*Ï˝#O á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=. „ÉÏǨχ} [#O|∞ e@¡xi.
^Õ"å! ~¸ „Hõ`«∞=Ù#∞, ǨÏ=ºO|∞#∞, #yflÜ«Ú, =∞O„`«O|∞Å∞#∞, ã¨q∞^ŒÌ~°ƒùáê„`«O|∞Å∞#∞,
ã¨^Œã¨∞ºÅ∞#∞, |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞#∞, ^ŒOѨ`«∞Å∞#∞, ^Õ=`«Å∞#∞, #yflǨϟ„`«O|∞Å∞#∞, ã¨fi^èŒÜ«Ú,
™È=∞O|∞#∞, <å[ºO|∞#∞, |â◊√=Ù#∞ h=† h=Ù ^˘e¡ "Õ^Œ=∞Ü«∞ ã¨∂Hõ~åHÍ~°O|∞ ^èŒi~ÚOz
^ŒO„ëêì^ŒO_»O|∞# "å~°}ËO„^ŒO|∞ #o#O|∞ ^èŒi~ÚOK«∞ K«O^ŒO|∞# ~°™ê`«Å QÆ`«Ü≥ÿ∞# Éèí∂q∞
<≥uÎu† =\˜ì Ü≥∂y[# ã¨∞Î`«∞ºO_»=Ù#∞, Ü«∞[˝„Hõ`«∞~°∂Ѩ ‰õΩO_»=Ù#∞ <≥·# h=٠Ѩi„Éèí+¨ìHõ~°∞‡Å"≥∞ÿ
Ü«∂HÍOH˜ΔOK«∞ =∂‰õΩO „|ã¨#∞flO_» =QÆ∞=Ú† Éèí=nÜ«∞ <å=∞H©~°Î#O|∞Å ã¨HõÅ Ü«∞[˝ qѶ¨∞flO|∞Å∞
<åâ◊O|∞ <˘O^Œ∞† #\˜ì h‰õΩ #=∞㨯iO`«∞=Ú. 204
* „ÉÏǨχ}∞Å∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
^Õ"å! D Ü«∞[˝O, WO^Œ∞Ö’x ǨÏ=ºO, Jyfl, =∞O„`åÅ∞, ã¨q∞^èŒÅ∞, ^Œ~°ƒùÅ∞, áê„`«Å∞, ã¨^Œã¨∞ºÅ∞,
|∞∞ufiAÅ∞, ^ŒOѨ`«∞Å∞, ^Õ=`«Å∞, JyflǨϟ„`åÅ∞, ã¨fi^èŒ, ™È=∞~°ã¨O, <≥~Úº, Ü«∞[˝ Ѩâ◊√=Ù– Jhfl h"Õ.
h=٠ѨÓ~°fiO "Õ^Œã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Pk=~åǨÏ~°∂ѨO ^èŒiOz U#∞QÆ∞ `«# ^ŒO`«O`À Ѩ^•‡xfl ÃÑ·H˜ ZuÎ#@∞¡
h HÀ~°H˘#`À áê`åà◊O #∞O_ç Éè∂í q∞x ÃÑH· ˜ ÖË=<≥`åÎ=Ù. Ü≥∂QÆ∞Å∞ x#∞fl ã¨∞uÎ ™êÎ~∞° . h=Ù Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»=Ù!
"Õ^HŒ ~õ ‡° Å∞ PK«iOѨHõ „Éè+í μ¨ Åì "≥∞#ÿ =∂Ü«∞O^Œ∞ ^ŒÜ∞« K«∂ѨÙ. h <å=∂xfl ã¨Oã¨∞uÎ ¿ãÎ Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ ã¨O„áêÑ≤OÎ KÕ
ã¨=∞ã¨Î qѶ¨∂flÅ∂ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. J@∞=O\˜ h H˜"Õ =∂ #=∞™ê¯~åÅ∞.
Hõ. Jx `«#∞fl ã¨HõÅ [#=ÚÅ∞, q#∞uOz# ǨÏi Éèí=ÙO_»∞ qѶ¨∞fl=Ú QÍqO
z# Ü«∂ ^Œ‰õΔΩx Ü«∞[˝=Ú, Ѷ¨∞#=ÚQÆñ *ˇe¡OK≥ñ Q˘éñ`« Q͉õΩO_»OQÆ<£. 205
54 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* D q^èŒOQÍ ã¨=∞ã¨Î „Ѩ[Å∂ q+¨μ‚=¸iÎx ã¨∞ÎuOKå~°∞. JѨC_»∞ q+¨μ‚=¸iÎ „Ѩã¨#∞fl_≥· t=Ù_»∞

^èŒfiOã¨O KÕã≤# ^ŒHõΔ „Ѩ*ÏѨu Ü«∞*Ï˝xfl U H˘~°`å ÖˉõΩO_® K«Hõ¯QÍ Ñ¨ÓiÎKÕ~ÚOKå_»∞.
Hõ. ã¨HõÖÏ`«∞‡ñ_»∞ ^• #QÆ∞@#∞, ã¨HõŠǨÏq~ÀƒùHõÎ Ü«∞Ü«Úº [Å*ωõΔΩO_»∞O
„|Hõ@ ã¨fiÉèÏQÆ=Ú# #, Ü«∞ºHõÅO‰õΩñ_»∞ ^Œ$Ñ≤Îñ ÉÁOk Ü«∞<≥ ^Œ‰õΔΩx`À<£. 206
* q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ `å#∞ ã¨HÖõ ÏO`«~åºq∞. JO^Œ∞KÕ`« PÜ«∞<Õ ã¨HÅõ ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ Éè∞í l™êÎ_∞» . J~Ú<å
`«# ÉèÏQÆO J~Ú# ''„uHõáêŠѨÙ~À_®â◊O—— =∞O„`«O`À<Õ `«$Ñ≤Î K≥Ok ^Œ‰õΔΩx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=. J#Ѷ¨∂! ÜÕ∞#∞#∞ „|Ç¨Ï‡Ü«Ú t=ÙO_»∞#∞ h[QÆO|∞ʼnõΩñ QÍ~°}Éèí∂`«∞ņ =∞O^Œ∞ <Õ hâ◊fi~°∞O_»#∞
#∞Ѩ„^Œ+¨ì#∞ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊‰õΩO_»#∞ <≥· QÆ∞}=∞Ü«∞O |~Ú# Ü«∂f‡Ü«∞=∂Ü«∞O „É"ÕtOz [##
=$kú qÅÜ«∞O|∞ʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«O|∞ ÅQÆ∞ `«`«Î„u¯Ü≥∂z`«O|∞Öˇ·# „|Ǩχ~°∞„^•k
<å=∞^èÕÜ«∞O|∞Å <˘O^Œ∞ K«∞O_»∞^Œ∞† #\˜ì Ü«∞kfifÜ«∞ „|Ǩχ~°∂Ѩ‰õΩO_» <≥·# <å Ü«∞O^Œ∞ #[
Éè"í å^Œ∞Å#∞ Éè∂í `«Q}
Æ O|∞Å#∞ =¸_è∞» O _»Q∞Æ "åñ_»∞ "Õé∞QÍñ EK«∞† =∞#∞AO_»∞ â◊s~°O|∞#‰õΩñ
QÆ~°K«~°}Ï^Œ∞Å∞ "Õé∞QÍñ ^ŒÅOѨx K«O^ŒO|∞# =∞^Œƒù‰õΩÎO _»QÆ∞"åñ_»∞ <å Ü«∞O^Œ∞ Éèí∂`«*ÏÅO|∞
aè#flO|∞QÍñ ^ŒÅOѨO_»∞. QÍ=Ù# =∂ =Ú=Ùfi~° <≥=fiO_»∞ "Õé∞ ¿ãÜ«∞‰õΩO_»∞ "åñ_»∞ Hõ$`å~°∞÷O
_»x Ü«∂#uzÛ# ^Œ‰õΔΩO_»∞#∞. 207
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! <Õ#∂, „|Ǩχ, t=Ù_»∂ =Ú=Ùfi~°O D Ö’HÍʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞ÅO. <Õ#∞
Dâ◊fi~°∞_»#∞. ™êH˜Δx ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»#∞. <Õ#∞ „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# <å =∂Ü«∞#∞ „Ѩ=iÎOѨ*Ëã≤ ã¨$+≤ì
ã≤÷u ÅÜ«∞ HÍ~åºÅ#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î P Ü«∂ Ѩ#∞ʼnõΩ `«y# „|Ǩχ~°∞„^•k <å=∂Å#∞ á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï#∞.
<åHõO>ˇ "Õ~°QÆ∞ Ѩ~°„|Ǩχ~°∂ѨO ÖË^Œ∞. „|Ǩχ, t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åih, r=HÀ\˜h |∞kúÇ‘Ï#∞O_»∞
<åHõO>ˇ "Õ~°∞QÍ K«∂™êÎ_»∞. =∞#∞+¨μº_»∞ `«# KÕ`«∞Å∞, HÍà◊√¡ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ J=Ü«∞"åÅ#∞ `«# â◊s~°OHõO>ˇ
"Õ~°∞QÍ K«∂_»_»∞ QÆ^•! JÖψQ <åÉèí‰õΩÎ_»∞ r=ÙÅ#∞ <åHõO>ˇ "Õ~°∞QÍ ÉèÏqOѨ_»∞. ǨÏiǨÏ~° „|ǨχÅ"≥∞ÿ#
=∂ =ÚQÆ∞æ~°#∂ "Õ~°∞QÍ K«∂_»x "å_»∞ ^èŒ#∞º_»∞.
Hõ. qx q+¨μ‚ ^Õ=`åHõO, |#ñQÍñ „kHõáêÅHõe`« =∞QÆ∞ <å Ü«∂QÆO
|∞#ñ ^ŒQÆ # qfi+¨μ‚xѨ^Œ, =#[O|∞Å∞ ѨÓ[¿ãã≤ "å~°x ÉèíH˜Î<£. 208
* q+¨μ‚=¸iÎ WÖÏ LѨ^ÕtOѨQÍ qx ^Œ‰õΔΩ_»∞ q+¨μ‚ ^Õ=`åHõ"≥∞ÿ# ''„uHõáêŠѨÙ~À_®â◊—— =∞<Õ
Ü«∞*Ï˝xfl KÕã≤ q+¨μ‚ =¸iÎ áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ Ѩ~°=∞ÉèíH˜Î`À ѨÓlOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 209
ã‘. JOQƄѨ^è•#Hõ Ü«∂QÆO|∞Å#∞ *Ëã≤ Ü«∞=∞~°∞Å ~°∞„^Œ∞x #i÷ñ |∂[
¿ãã≤ qt¿+ì+¨ì t+¨ìÉèÏQÆ=Ú# #∞^Œ=™ê# Hõ~°‡O|∞ ^Œqe fiÛ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 55
`å#∞ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ñ ^ŒQÆ ™È=∞ѨÙÅñ QÆ∂_ç Ü«∞=Éèí$^äŒ ™êfl#O|∞ ÖÏK«iOz
Hõ_»ñHõ #"åѨΠã¨HõŠѶ¨ÅHÍ=Úñ_≥· `«#~°∞ ^Œ‰õΔΩxñ Ez ^èŒ~°‡|∞kú
`Õ. QÆey ã¨∞Y=$uÎ rqO`«∞ñQÍHõ Ü«∞#∞K«∞ñ, |eH˜ kqAÅ∞ =Ú#∞Å∞#∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞#∞
[xi x[=∞Ok~°=Úņ HÍ [Å[#Ü«∞#, Éèí=ÙÅ∞ "ÕOKÕã≤ ~åf‡Ü«∞ Éèí=#=ÚʼnõΩ. 210
* J#O`«~°O ^Œ‰õΔΩ_»∞ JOQƄѨ^è•#HÍ Å~Ú# Ü«∂QÍÅ#∞ KÕâß_»∞. ^Õ=`«Å#∂, =∞Ǩ^Õ=Ù}©‚
Ü«∞^ä•qkèQÍ „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À ѨÓlOKå_»∞. "åi"åi ÉèÏQÍÅ#∞ "åiH˜ ã¨=∞iÊOKå_»∞. `«~°∞"å`« `å#∞
|∞∞ufi‰õΩ¯Å`À, ™È=∞áê#O KÕã≤#"åi`À Hõeã≤ J=Éèí$^䌙êfl#O KÕâß_»∞. Ü«∞[˝ Ѷ¨ÖÏxfl ã¨=∞„QÆOQÍ
á⁄O^•_»∞. JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∂, =Ú#∞Å∂, „ÉÏǨχ}∞Å∂ ^Œ‰õΔΩ}˜‚ K«∂z ^èŒ~°‡ |∞kú Hõey ã¨∞YOQÍ
rqO`«∞=Ù QÍHõ! Jx nqOz `«=∞ `«=∞ QÆ$ǨʼnõΩ "≥àϧ~°∞. q+¨μ‚=Ó, t=Ù_»∂ `«=∞ `«=∞ =∞Ok~åʼnõΩ
"ÕOKÕâß~°∞.
=. JO`« ^•HΔÍÜ«∞}˜ Ü«∞~Ú# ã¨f^Õq ѨÓ~°fiHõàı|~°O|∞ q_çz Ç≤Ï=∞=O`«∞#‰õΩ "Õ∞#HõÜ«∞O^Œ∞
[x~ÚOz qÅÜ«∞HÍÅO|∞# „|ã¨∞ÑÎ̈O |~Ú# â◊HÎ̃ ã¨$+≤ìHÍÅO|∞# hâ◊fi~°∞xñ ÉÁO^Œ∞ K«O^ŒO|∞#ñ
|∂~°fi^Œ~Ú`«∞O_»QÆ∞ ~°∞„^Œ∞x =i~ÚOK≥ #x ^ŒHΔÍ^èŒfi~° ^èŒfiO㨉õΩO _»QÆ∞ ~°∞„^Œ∞x K«i„`«O|∞
|$ǨÏã¨Êu t+¨μº_»~Ú# Ü«Ú^Œú=Ù#‰õΩ <≥é˜OyOK≥† #`«O_»∞ <å‰õΩO *ˇÃÑʆ <Õ#∞ h‰õΩO *ˇÑ≤Êu #x
"≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ "≥O_çÜ«Ú q^Œ∞~°∞# H˜@¡xÜ≥∞. 211
* J#O`«~O° ^ŒHΔõ ѨلuHõÜ∞ÿ≥ # ã¨f^Õq ѨÓ~°fiO â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz#^≥· Ç≤Ï=∞=O`«∞xH©, "Õ∞#Hõ‰Äõ
''áê~°fiu—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À ‰õΩ=∂Ô~QÎ Í [x‡OzOk. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ „Ѩã∞¨ Ѩ"Î ∞≥ #ÿ â◊H,Θ ã¨$+≤Hì ÍÅOÖ’ Dâ◊fi~°∞}˜‚
KÕˆ~ q^èŒOQÍ Ñ¨Ó~°fiO `«# ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ =iOzOk.
D q^èŒOQÍ ^Œ‰õΔΩx Ü«∞*Ï˝xfl ^èŒfiOã¨O KÕã≤# Ѩ~°=∞t=Ùx Hõ^äŒ#∞ |$ǨÏã¨Êu `«# t+¨μº_≥·#
L^Œ=ú Ù#‰õΩ K≥áêÊ_»∞† P L^Œ=ú Ù_»∞ <å‰õΩ K≥áêÊ_»∞† <Õ#∞ h‰õΩ qxÑ≤OKå#∞– Jx ѨeH˜ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx
q^Œ∞~°∞x`À =∞m¡ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. D Ü«∂MϺ#=Úñ [kq#, nè Ü«Ú`«∞ʼnõΩ qx#Ü«∞\˜ì nè~°∞Å ÔH·â◊fi
~åºÜ«Úó H©~°∞ÎÅ∞ QÆÅ∞QÆ∞#∞† ÉÏÜ«Ú#∞ ^Œ∞i`«=ÚÅ∞† ^˘ÅñQÆ∞ Éèí=|O^èŒO|∞Öò. 212
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 213
* |∞kú=∞O`«∞Öˇ· D Hõ^äŒ K«kq#"åiH˜ q#fl"åiH© Sâ◊fi~°º=¸, PÜ«Úã¨∂û, H©iÎ Åaè™êÎ~Ú. P
nè~°∞Å áêáêÅ∞ Ѩ\ÏѨOK« Å=Ù`å~Ú. ã¨O™ê~° |O^è•Å∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú Jx ѨeH˜ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ =∞m¡
~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <å~°^Œ∞ñ, _»∞#∞ ǨÏOã¨∞ñ_»∞ #~°∞}˜Ü«Ú |∞∞Éèí∞ñ_»∞ Ü«∞uÜ«Úñ QÆ=∞ÖÏ
ã¨#AÅ∞ <≥·+≤ª‰õΩ ÅxˆH, `«#∞ ÅQÆ∞@<£ ™êQÆ=Ü≥∞ºñ ^Œ^ŒfiOâ◊O|∞Öò. 214
56 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* q^Œ∞~å! q#∞. ã¨#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∂–<å~°^Œ∞_»∞, ǨÏOã¨∞_»∞, J~°∞}˜, |∞∞Éèí∞_»∞, Ü«∞u–

D „|Ǩχ Ѩل`«∞ÅO^Œ~°∂ <≥·+≤ª‰õΩÖˇ· QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ HÍHõáÈ=@O=Å¡ "åi =OâßÅ∞ H˘#™êQÆÖË^Œ∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #^èŒ~°∞‡#‰õΩ ''=∞$+¨—— Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^ŒOÉèí∞O_»∞#∞, ''=∂Ü«∞—— Ü«∞#∞ #OQÆ#Ü«ÚO
|∞\˜ìi† J^èŒ~°‡ã¨O`å#O |QÆ∞@ "åi~°∞=Ù~°∞#∞ q∞^äŒ∞#O ɡ·i† "åix ã¨O`å#Ç‘Ï#∞O_»QÆ∞ x~°$u
ÔQ·H˘xÜ≥∞† "å~°Å‰õΩ Ö’Éèí∞O_»∞#∞ xHõ$uÜ«∞#∞ ã¨uÜ«Ú#∞O QÆey q∞^äŒ∞#O |~Úi† P q∞^äŒ∞
#O|∞#‰õΩñ „QÀ^èŒ∞O_»∞ Ç≤ÏO㨠ܫ∞#∞ #OQÆ#Ü«ÚO |∞\˜ì q∞^äŒ∞#O |~Úi† P q∞^äŒ∞#O|∞#‰õΩñ
QÆeÜ«Ú ^Œ∞~°∞HÎ̃Ü«∞#∞ #u=Ü«Ú [x‡Oz ^•OѨ`«ºO|∞ ÔQ·H˘xi† P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ÉèíÜ«∞=∞$`«∞º=Ù
Å#∞ q∞^äŒ∞#O|∞ QÆeÔQ† ^•x =Å# Ü«∂`«#Ü«Ú x~°Ü«∞O|∞#∞O |∞\˜ìi† g~°Å∞ ã¨O™ê~° ¿ÇÏ`«∞
=QÆ∞ #^èŒ~°‡`«~°∞âßY Å~Ú <≥QÆ_çi† gx „âıÜ«∞™ê¯=ÚO_»QÆ∞ [#∞O _ô+¨ <凄`«O|∞ ##∞=iÎOѨO
[#^Œ∞† Wqfi^èŒO|∞#O „|u ã¨~°æO|∞#∞ ã¨O„QÆǨÏO|∞# qxÑ≤Ozu† WѨC}º Hõ^äŒ <≥=fiO_Õx
=Ú=∂‡é∞ qx# #`«O_»∞ xëêÊѨÙO _»QÆ∞#x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 215
* J^èŒ~°∞‡xH˜ ''=∞$+¨—— Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^ŒOÉèí∞_»∞ J<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞, =∂Ü«∞ J<Õ‰‰õΩ=∂Ô~Î
[x‡OKå~°∞. J^èŒ~°‡ ã¨O`å#"≥∞ÿ# "åi^ŒÌ~°∂ ^ŒOѨ`«∞ ÅÜ«∂º~°∞. P ^ŒOѨ`«∞Å#∞ ã¨O`å#O ÖËx
x~°$u ^Œ`«∞Î KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^ŒOÉèí∞xH©, =∂Ü«∞‰õΩ 'Ö’Éèí∞_»∞— J<Õ Ñ¨Ù„`«∞_»∞, 'xHõ$u— J<Õ Ñ¨Ù„uHõ
HõeQÍ~°∞. "åi^ŒÌ~°∞ PÅ∞=∞QÆ ÅÜ«∂º~°∞. "åiH˜ „HÀ^è∞Œ _»∞ J<Õ H˘_»∞‰õÄ, ''Ç≤ÏO㨗— J<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜ì
ÉèÏ~åº Éè~í Åΰ Ü«∂º~°∞. P [O@‰õΩ 'Hõe— J<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, ''^Œ∞~°∞H˜—Î — J<Õ Hõ#ºHÍ [x‡Oz ^ŒOѨ`«∞
ÅÜ«∂º~°∞. "åiH˜ ''ÉèíÜ«∞O—— J<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, ''=∞$`«∞º=Ù—— J<Õ „ã‘Î [x‡Oz PÅ∞=∞QÆ ÅÜ«∂º~°∞.
"åi^ŒÌiH© ''Ü«∂`«#——, ''x~°Ü«∞O—— J<Õ [O@ [x‡Oz ^ŒOѨ`«∞ ÅÜ«∂º~°∞.
ã¨O™ê~åxH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# ''J^èŒ~°‡O—— J<Õ =$HΔÍxH˜ g~°O`å âßYÖˇ· "åºÑ≤OKå~°∞. "Õ∞Å∞HÀˆ~ =∂#=Ù
_≥=fi_»∂ U =∂„`«=¸ gix J#∞ã¨iOѨ‰õÄ_»^Œ∞.
D q^èOŒ QÍ „Ѩuã¨~åæxfl h‰õΩ ã¨O„QÆÇϨ OQÍ qxÑ≤OKå#∞. D ѨÙ}ºHõ^#Œä ∞ =¸_»∞™ê~°∞¡ qx#"å_»∞
áêáêÅhfl #tOz ѨÙ}Ϻ`«∞‡_Ò`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
–: „^èŒ∞"ÀáêMϺ#=Ú :–
Hõ. q#∞ =∞dÅ Éèí∞=# Ѩiáê, Å#=Ú#ÔH· K«„Hõ^èŒ~°HõàÏ Hõe`«∞O_≥·
=#[A#‰õΩ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=, =∞#∞ =Ѩ٠_»∞^Œ~ÚOK≥ñ wiÎ=∞O`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 216
* q+¨μ‚^Õ=Ùx JOâ◊`À „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=٠ѨÙ\˜ì ã¨HõÅ Ö’HÍÅ#∂ ѨiáêeOz
qâı+¨"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û QÆ_çOKå~°∞.
`Õ. ~°∂_èç # =∞‡#∞=Ù‰õΩ â◊`«~°∂Ѩ=Å#, Éèí∂#∞`«∞ÅQÆ∞ „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞
Å#ñQÆ x^ŒÌé∞ Ѩل`«∞ÎÖˇ· ~°O^Œ∞Ö’#, Éèí=ºKåi„`«∞ñ _»∞`åÎ#áê^Œ∞#‰õΩ#∞. 217
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 57
* P ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù‰õΩ â◊`«~°∂Ѩ J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ ''„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞——, ''L`åÎ#áê^Œ∞_»∞—— J<Õ
W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞.
Hõ. q#∞=Ú ã¨∞huÜ«Ú ã¨∞~°∞zÜ«Ú, ##∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ QÆÅ~°∞† "åiÜ«∞O^Œ∞#∞ „^èŒ∞=ÙxO
QÆx# ã¨∞huÜ«Ú #„Ñ≤Ü«∞Ü«Ú#∞, ã¨∞~°∞zÜ«Úñ „aÜ«∞Ü«Ú #QÆ∞K«∞ #∞#fl\˜ì Ü≥∞_»<£. 218
"åiÖ’ L`åÎ#áê^Œ∞xH˜ ''ã¨∞hu——, ''ã¨∞~°∞z—— Jx W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞. ã¨∞huÃÑ· ~åA‰õΩ „Ñ‘uÖË^Œ∞.
ã¨∞~°∞z JO>Ë ~åA‰õΩ q∞H˜¯e =∞‰õΩ¯=. ã¨∞hu H˘_»∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ „^èŒ∞=Ù_»∞. ã¨∞~°∞z H˘_»∞‰õΩ ¿Ñ~°∞
L`«Î=Ú_»∞.
ã‘. XHõ<åñ_»∞ ã¨∞YbÅ #∞`åÎ#áê^Œ∞O_»∞ <≥é˜ñ „aÜ«Ú~åÖˇ·# ã¨∞~°∞z QÆ#fl
H˘_»∞‰õΩ #∞`«Î=Úñ ^Œ# `˘_»ÅÃÑ· x_çH˘x Ü«ÚѨÖÏÅ#=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞#fl "Õà◊
#i÷ñ ^Œ^•~ÀǨÏ}Ï¿ÑH˜Δ`«∞O _≥·# „^èŒ∞=Ùxñ QÆ#∞OQ˘x u=Hõ Ü«∂^Œ
iOѨ ‰õΩO_»∞@‰õΩ QÆifiOz Ü«∂ ã¨∞~°∞zÜ«Ú ã¨=u a_»¤O_≥·# „^èŒ∞=Ùxñ Ez
`Õ. `«O„_ç `˘_» <≥‰õΩ¯ "Õ_»∞Hõ ^ŒyÖˇ<Õxñ, |∂x <åQÆ~°ƒù=Ú# <åñ_»∞ ѨÙ@ì Hõ#º
QÆ~°ƒù=Ú#ñ |∞\ñì QÀi#ñ QÆÅ^≥ <Õñ_»∞, [#‰õΩ `˘_» Ü≥∞‰õΩ¯ ÉèÏQƺO|∞ ã¨=u H˘_»∞Hõ! 219
* XHõ<å_»∞ L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ P#O^ŒOQÍ L`«Î=Ú}˜‚ `«# `˘_»ÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_» ɡ@∞ìH˘x
=Ú^•Ì_∞» `«∞<åfl_»∞. JѨC_»∞ „^è∞Œ =Ù_»∞ `å#∞‰õÄ_® `«# `«O„_ç `˘_»ÅÃÑ·H˜ ZHõ¯\ÏxH˜ L|ÖÏ@ Ѩ_®¤_∞» .
HÍx L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ „^èŒ∞=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞HÀÖË^Œ∞. PáêºÜ«∞OQÍ P^ŒiOѨ ÖË^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ ã¨∞~°∞z
QÆifiOz, ã¨=u H˘_»∞ÔH·# „^èŒ∞=Ù}˜‚ K«∂z WÖÏ¡ J#flk. ''<å Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ\˜ì#"å_Õ `«O„_ç `˘_» ZHõ¯\ÏxH˜
J~°∞›_»∞. =∞iÜ≥ÚHõ „ã‘Î QÆ~åƒù# ѨÙ\˜ì# h‰õΩ `«O„_ç `˘_» ZˆH¯ J^Œ$+¨ìO ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?——
Hõ. Jk QÍ# h =^èÀHõΔA, Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡=Ú ÖÏ„â◊~ÚOѨن áêÜ«∞Hõ ǨÏi <å
Ü«Ú^Œ~°=Ú#ñ |∞@ì*ËÜ«Ú#∞, =^ŒÅHõ Ü«∞@¡~Ú# =Ú^Œ=Ú =_»Ãã^Œ =#Ѷ¨∂! 220
* ''HÍ|\˜ì „^è∞Œ =‰õΩ=∂~å! h=Ù q+¨μ^‚ =Õ Ùx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ P„â◊~ÚOK«∞. PÜ«∞# x#∞fl <å Hõ_∞» ѨÙ#
ѨÙ>Ëì@@∞¡ J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. JѨC_»∞ h HÀiHõ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.——
Hõ. Jx ~¸ su #ã¨Ç¨Ïº =, K«#=ÚÅ∞ Ñ≤#`«e¡ Ü«∞ѨÙ_»∞ [#‰õΩñ_»∞ q#ñQÍñ
^Œ#∞ <å_ç# ^Œ∞~åƒùëê, Ѷ¨∞#â◊~°=ÚÅ∞ =∞#=Ú <åñ\˜ HÍé˜Ü«∞"≥@ì<£. 221
* `«O„_ç qO@∂ LO_»QÍ Ñ≤#`«e¡ ã¨∞~°∞z ѨeH˜# "åHͺÅ∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ ÉèíiOK«ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. P"≥∞
"Õ_çѨÅ∞‰õΩÅ∞ "å_ç=ÚÅ∞‰õΩÅ =Öˇ J`«x =∞#ã¨∞ûÖ’ QÍ@OQÍ <å@∞H˘x Ñ‘_çOѨ™êQÍ~Ú.
Hõ. `«#∞ #@∞¡¿ÑHõΔ ¿ãã≤#, [#‰õΩxHõ_»ñ ÉÏã≤ ^Œ∞óY [ÅxkèÖ’#<£
=Ú#∞ñQÆ∞K«∞#∞ ^ŒO_»`å_ç`«, Ѷ¨∞#Éèí∞[QÆ=ÚñÉ’Öˇ ~À+¨Hõe`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 222
58 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* P q^èŒOQÍ `«##∞ x~°¡HõΔºO KÕã≤# `«O„_ç ^ŒQÆæ~° #∞Oz „^èŒ∞=Ù_»∞ Ѩ@ì~åx ^Œ∞óYO`À Hõ„~°^≥|ƒ
u#fl áê=ÚÖÏQÆ ~À+¨O`À ~ÀñA`«∂ =KÕÛâß_»∞.
Hõ. Ѷ¨∞#~À^Œ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ, QÆ#∞ñQÆ=Å#∞ â’HõÉÏ+¨Ê Hõ}=ÚÅ∞ ^˘~°ñQÆ<£
[#x Hõ_» ˆHQÆ∞@Ü«Ú x[, `«#Ü«Úxñ QÆx Ü«∂ ã¨∞hu ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „ÉË=∞<£. 223
=. `˘_»ÅÃÑ· x_çH˘x. 224
* aQÆæ~°QÍ U_»∞ã¨∂Î, Hõ#∞flÅ#∞O_ç ^Œ∞óY ÉÏëêÊÅ∞ [Å[Å ~åÅ∞`«∂ LO_»QÍ Hõ#fl `«e¡x
ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞. ã¨∞hu Hõ#flH˘_»∞‰õΩ#∞ |∞[˚yOz q∞H˜¯e „¿Ñ=∞`À X_çÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_» ɡ@∞ì‰õΩ#flk.
Hõ. Hõ~° =∞#∞~°H˜Îx "≥∂=Ú x, qi `«^Œfi$`åÎO`« "≥∞Å¡ "≥Åñ^Œ∞Å∞ #O`«ó
ѨÙ~°"åã¨∞Å∞ñ *ˇÑ≤Ê# qx, ѨéѨÙQÆ x@∂ì~°∞Ê Öˇã¨ñQÆ ÉÏëêʉõΩÅÜ≥ÿ∞. 225
* ZO`À QÍ~å|OQÍ H˘_»∞‰õΩ =ÚYO xq∞iOk. [iy# q+¨Ü«∞O P JO`«óѨÙ~° HÍO`«Å∞
K≥ѨÊQÍ q#flk. x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xQÆ∞_çOK«∞`«∂ Hõhfl~°∞ HÍiÛOk.
`Õ. ã¨=u Ü«∂_ç# =∂@Å∞ ™êÔ~ñ ^ŒÅñz, H˘#∞K«∞ñ ÉËiÛ# ^Œ∞óMÏyflñ QÆ∞=ÚÅ∞K«∞O_≥
^•=áê=Hõ tYÅKÕñ ^Œye HÍOu, q`«uñ QÆOk# =∂^èŒgÅuHõ"ÀÖˇ. 226
* ã¨=u J~Ú# ã¨∞~°∞z `«# H˘_»∞‰õΩ#∞ J#fl=∂@Å∞ ã¨∞hu =∂\˜ =∂\˜H© `«ÅK«∞‰õΩ#flk.
HÍ~°∞zK«∞Û =∞O@Å "Õ_çH˜ HõOk Hõà◊^ŒÑ≤Ê# =∂^èŒgÅ`«ÖÏQÍ â’HÍyfl`À ‰õΩq∞e ‰õΩq∞eáÈ~ÚOk.
=. JO`« <å ã¨∞hu ÉÏʼnõΩxO Ez `«O„_ô! ^Œ∞ódOѨ‰õΩ=∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 227
Hõ. J#Ѷ¨∂! ~¸ ^Œ∞óY=Ú#‰õΩñ, |xÖË ^Œ#∞ºÅ‰õΩ ™⁄ÅÜ«∞ |Å=O`«Oɡ·
`«# ѨÓ~°fi [#‡ ^Œ∞+¨¯$`«, Ѷ¨∞#Hõ~°‡=Ú "≥O@ #O@ñQÍ <≥=fiÅ#<£. 228
* Hõ#fl `«e¡ zxfl ‰õΩ=∂~°∞x`À WÖÏ J#flk. ''<åÜ«∞<å! U_»∞=‰õΩ! =∞# ^Œ∞óMÏxH˜ W`«~∞° Å#∞ J#=Åã≤#
ѨxÖË^∞Œ . ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ KÕã#≤ áêѨO =∂#=ÙÅ#∞ "≥O|_çOz =ã¨∞OÎ k. ^•xx J#∞Éèqí OѨHõ `«Ñʨ ^Œ∞.
=. HÍ=Ù#. 229
Hõ. ÃÑxq∞\˜ KÕ`«#∞ ɡO_®¡, =∞x HÍ^Œ∞ xHõ$+¨‚^•ã≤ Ü«∞xÜ«Ú#∞ aÅ∞=O
QÆ#∞ *ÏÅx ^Œ∞~°ƒùQÆ∞~å, Å#ñQÆÅ <å ‰õΩH˜Δ #∞^ŒÜ«∞ =∞Ok#Hõ`«#<£. 230
* JO^Œ∞Hˆ ##∞fl g∞ <å#flQÍ~°∞ ÉèÏ~°ºQÍ<Õ HÍ^Œ∞, z=~°‰Ωõ ^•ã≤QÍ ‰õÄ_» K«∂_»@O ÖË^∞Œ . J@∞=O\˜
x~åƒùQÆ∞º ~åe<≥·# <å Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ\˜ì# HÍ~°}O KÕ`« h‰õÄ J==∂#O `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞.
Hõ. x#∞ <å_ç# Ü«∂ ã¨∞~°∞z =, K«#=ÚÅ∞ ã¨`«ºO|∞ ÅQÆ∞#∞† ã¨~°fiâ◊~°}∞ºO
_»#ñQÆŠǨÏiK«~°}O|∞Å∞, QÆ#∞ [#‰õΩx Ü«∞OHõ "≥∞Hõ¯ñQÍñ ^ŒÅñ `Õx<£. 231
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 59

* h ã¨=u `«e¡ ã¨∞~°∞z h`À ѨeH˜# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ "åã¨Î="Õ∞. x[OQÍ h‰õΩ `«O„_ç `˘_»ÅÃÑ·
‰õÄ~ÀÛ"åÅ<Õ Pâ◊ L#fl@¡~Ú`Õ JO^Œ~°‰õÄ k‰õΩ¯ J~Ú# ǨÏiáê^•Å#∞ P~åkèOK«∞.
=. HÍ=Ù#O a#`«eÜ
¡ ∞ÿ≥ # Ü«∂ ã¨∞~°∞z Ü«∂^ÕâO◊ |∞# #^èÀHõA
Δ <å„â◊~ÚOѨ٠=∞x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.232
* h Ñ≤#`«eÜ
¡ ∞ÿ≥ # ã¨∞~°∞z P[˝#∞ `«Å^•eÛ <å~åÜ«∞}∞x â◊~}
° ∞ á⁄O^Œ∞—— Jx `«e¡ =∞m¡ ~ÚÖÏ
J#flk.
ã‘. ѨiH˜OѨ h qâ◊fiѨiáêÅ#=Ú#ÔH· Ü«∞i÷ QÆ∞}=º‰õΩÎñ _≥·#Ü«∞\˜ì
<å~åÜ«∞}∞x áê^Œ#e#=ÚÖò ¿ãqOz `«QÆ „|Ǩχ „|ǨχѨ^ŒO|∞ <˘O^≥†
Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ g∞ `å`« Ü«∂ =∞#∞=Ù ã¨~åfiO`«~° Ü«∂q∞`«fi =∞QÆ∞ <ÕHõ"≥∞ÿ# ^Œ$+≤ìñ
*Ëã≤ Ü«∂QÆ=ÚÅ Ü«∞lOz `å Éè∫=∞ ã¨∞Y=ÚÅ#∞ k=ºã¨∞Y=ÚÅ "≥∂HõΔ
`Õ. ã¨∞Y=ÚÅ#∞ ÉÁO^≥ #\˜ì Ü«∞K«∞º`«∞xñ |~°∞x, q`«`« Ü≥∂wO„^Œ xHõ~° QÆ"Õ+¨º=∂}
K«~°} ã¨~°ã≤[ Ü«ÚQÆà◊√ â◊â◊fi„`«ÊHÍâ◊√, ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞ qâ◊fiã¨Oáê^Œ∞º ǨÏix. 233
* ''Ö’HÍÅ#∞ ~°HOΔ˜ K«@O HÀã¨O N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ã¨Q∞Æ } ã¨fi~°∂ѨO „QÆÇÏ≤ OKå_»∞. P <å~åÜ«∞}∞x
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèOz „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „|ǨχѨ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. g∞ `å`«Ü≥ÿ∞# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=
=∞#∞=Ù ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨~åfiO`«~åºq∞`åfixfl QÆ∞iÎOz UHÍ„QÆ``
« À Ü«∞*Ï˝Å#∞ KÕã≤ P ^Õ=^Õ=Ùx ¿ãqOKå_»∞.
PO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# WǨÏÖ’Hõ ã¨∞MÏÅ∂, Ѩ~°Ö’Hõ ã¨∞MÏÅ∂ J#∞ÉèíqOz Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO „áêÑ≤OKå_»∞.
ǨÏi <åâ◊O ÖËx"å_»∞. PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ J<Õfi+≤Oz P~åkè™êÎ~∞° . PÜ«∞# J#O`«
HÍOu ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞, qâ◊fiã¨O¿ã=Ùº_»∞. PÜ«∞##∞ P„â◊~ÚOK«∞——.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 234
Hõ. Hõ~°`«Å QÆ$Ç‘Ï`« bÖÏO, |∞~°∞Ç¨Ï Ü«∞QÆ∞K«∞ñ |^Œ‡QÆ~°ƒù=ÚY w~åfi}∞Öò
ѨiH˜OѨO QÆÅ ÅH©Δ‡, `«~°∞}©=∞}˜KÕ`« "≥^ŒHõñ^ŒQÆ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊√<£. 235
* ''„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=`«Å∞ "≥^ŒH˜<å HõxÑ≤OK«x ÅH©Δ‡^Õq `«# Hõ~°`«ÅOÖ’ bÖÏ
Hõ=∞ÖÏxfl ^èŒiOz P Hõ=∞ÖωõΔΩx HÀã¨~°O "≥^Œ‰õΩ`«∂ LO@∞Ok.——
–: „^èŒ∞=Ùñ_»∞ <å~°^ÀѨ^Õâ◊O|∞ =_»ã≤ `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú@ :–
=. x[^èŒ~°‡Ñ¨iâ’aè`«Oɡ·# ÜÕ∞HÍ„QÆz`«ÎO|∞# xeÑ≤ ¿ãqOѨن =∞=∞‡Ç¨`«∞‡x HõO>ˇ h ^Œ∞óYO
|Ѩ# ~ÚOK«∞"åñ _»#∞ºO _˘Hõ¯~°∞O_»∞ QÆÅO_Õ? Ü«∞x ѨeH˜#ñ |~°=∂~°÷ „áêÑ≤Î ¿ÇÏ`«∞HõO|∞Öˇ·#
`«e¡ "åHõºO|∞Å∞ qx `«#∞flñ ^•# xÜ«∞q∞OK«∞H˘x ѨÙ~°O|∞"≥_»e K«#∞ #=ã¨~°O|∞# <å~°^Œ∞O_»∞
^Œ^Œfi$`åÎO`«O ɡé˜Oy Ü«∞K«Û\˜H˜O [#∞^≥Oz Ü«∞`«x zH©i¬`«O|∞ñ ^≥eã≤ áêѨ<åâ◊Hõ~°Oɡ·# `«#
60 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ~°`«ÅO|∞# „^èŒ∞=Ùx t~°O |O\˜ =∂#ÉèíOQÆO|∞#‰õΩ ã¨Ç≤ÏOѨx HõΔ„uÎÜ«ÚÅ „ѨÉèÏ=O |^Œ∞ƒù`«O|∞
QÆ^•? ÉÏʼnõΩO_»ÜÚ« ºñ a#`«e¡ Ü«∂_ç# ^Œ∞~°∞‰õΩÅÎ ∞ z`«OÎ |∞#O ɡ\ì˜ K«#∞K«∞#fl"åñ_»x =∞#O|∞#
<åâ◊Û~°ºO|∞ <˘Ok ''Ü≥∂ÉÏÅHõ! ã¨HõÅ ã¨OѨ`«û=∞$^ŒúO|QÆ∞ =∞Ok~°O|∞ ^≥QÆ_ç Ü≥ÚO\˜ <≥O^Œ∞
<ÕQÔ ^Œ=Ù? ã¨fi[#Hõ$`«O |QÆ∞ #==∂#O|∞KÕ x#∞ ã¨O`«ÑÙ¨ OÎ QÍñ ^ŒÅOK≥^—Œ — #x# „^è∞Œ =ÙO _ç@x¡ Ü≥∞†
ã¨Ñ¨ffl =∂`«$ "åy+¨μ HõΔ`«O|QÆ∞ „=}O|∞ ÉèíQÆ=^•úº#Ü≥∂QÆ ~°™êÜ«∞#O|∞# =∂Ñ≤H˘O^Œ∞ #x#
„^èŒ∞=ÙxH˜ <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 236
* ''HÍ|\˜ì ^èŒ~å‡Ü«∞`«Î"≥∞ÿ UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# z`«ÎOÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x xeÑ≤ P~åkèOK«∞. h ^Œ∞ó
MÏxfl `˘ÅyOѨ QÆey#"å_»∞ J`« _˘Hõ¯_Õ—— J#flk ã¨∞hu. HÍ~°ºã≤kúH˜ HÍ~°}Ï Å~Ú# Hõ#fl`«e¡
=∂@Å#∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ PÅH˜OKå_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ QÆ\ì̃Ѩ~°K«∞‰õΩ<åfl_»∞. Ѩ@ì}=Ú#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ #_çKå_»∞.
JѨC_»∞ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ P =$`åÎO`åxfl k=º^Œ$+≤ìKÕ`« „QÆÇ≤ÏOz J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ_»∞. J`«x
HÀÔ~¯ `≥eã≤ H˘x ZÅ¡ áêáêÅ#∞ áê~°^ÀÖË `«# K«Å¡x KÕu`À „^èŒ∞=‰õΩ=∂~°∞x t~°ã¨∞û#∞ ã¨Ê$tOKå_»∞.
HõΔ„uÜ«ÚÅ∞ Q“~°=Ǩxx ã¨Ç≤ÏOK«~°∞. "åi `Õ[ã¨∞û J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ k Hõ^•! W`«_∞» Ѩã"≤ å_»∞. J~Ú#ѨÊ\˜H©
Ñ≤#`«e¡ ѨeH˜# ^Œ∞~åfi‰õΩ¯Å∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ LOK«∞H˘x #QÆ~O° #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ "≥o§áÈ`«∞<åfl_»∞——– Jx =∞#ã¨∞ûÖ’
Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç ~ÚÖÏ J<åfl_»∞. ''<åÜ«∞<å! ã¨HÅõ ã¨OѨ^ÅŒ ∞ Hõey# QÆ$Ǩxfl q_çz XO\iQÍ ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞<åfl=Ù?
|O^è∞Œ =ÙÅ∞ KÕã#≤ J==∂#OKÕ`« ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl @∞¡<åfl=Ù.—
<å~°^∞Œ x =∂@Å∞ qx „^è∞Œ =Ù_»∞ ''=∞Ǩ`å‡! ã¨=u `«e¡ ѨeH˜# =ÚÅ∞‰õΩÅ =O\˜ ѨÅ∞‰õΩÅ=Å¡ <å
=∞#ã¨∞û QÍÜ«∞Ѩ_çOk. P ѨÙO_»∞#∞ ÉèíQÆ=^•úº#O J<Õ B+¨^èŒOKÕ`« #Ü«∞O KÕã¨∞‰õΩO\Ï#∞—— J<åfl_»∞. P
=∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ „^èŒ∞=Ùx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ Ѩل`«ÎHõ! ÉÏÅ∞ñ_»"≥·, Ü«∞#Ü«∞O|∞#∞ „w_»ÅO^Œ∞ <åã¨HõÎ=∞#O
|∞#ñ kiÔQ_»∞ xHͯÅO, |∞# h Hõ==∂# =∂#=ÚÅ∞ ÖË "≥O^Œ∞<£. 237
* a_®¤! q#∞. h=٠Ѩã≤"å_»=Ù. P@ áê@Å`À Z‰õΩ¯= =∞‰õΩ¯= K«∂¿Ñ =Ü«∞ã¨∞û hk. D
=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ Q“~°"åQ“~°"åÅ∞ Ѩ\˜ìOK«∞H˘<Õ Ñ¨xÖË^Œ∞.
`Õ. HÍ# =∞#=Ú#ñ ^Œkfi"ÕHõO|∞ h‰õΩñ, QÆeÔQ<ÕxÜ«Ú ã¨O`À+¨Hõe`«∞ Å~Ú#
ѨÙ~°∞+¨μ ÖÏf‡Ü«∞Hõ~°‡ qã¨∞Êù~°}ñ *Ëã≤, q`«`« ã¨∞Y^Œ∞óY=Ú Å#∞ÉèíqO`«∞ Ô~ѨÙ_»∞. 238
* XHõ "Õà◊ =∞Op K≥_»∂ x~°‚~ÚOKÕ JÖÏO\˜ q"ÕHõO h‰õΩ L#flѨÊ\˜H©, h=Ù ^Œ∞óYѨ_»‰õÄ_»^Œ∞.
ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ =∂#=ÙʼnõΩ Ñ¨Ó~°fiO `å=Ú KÕã#≤ Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú. "å\˜x J#∞Éèqí OѨHõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. HÍ=Ù# q"ÕHõO|∞ QÆŠѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ#‰õΩO „ÉÏѨÎO|∞ÅQÆ∞ ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å∞ ^≥·==â◊O|∞Å∞QÍñ
^ŒÅOz `å=<凄`«O|∞#O |i`«∞+¨μìO_»QÆ∞† h=Ù#∞ ^Œe¡ K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ=∂~°æ „ѨHÍ~°O|∞#
㨈~fiâ◊fi~å#∞„QÆǨÏO|∞ñ ÉÁO^≥^Œ #O\˜"Õx. 239
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 61
* HÍ|\˜,ì `≥eqQÆÅ"å_»∞ `«#‰õΩ Hõey# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ ^≥=· ã¨OHõÅÊO =Å¡ Hõey#"Õ Jx ÉèÏq™êÎ_∞» .
^≥·=O WzÛ# ^•x`À<Õ `«$Ñ≤Îá⁄O^Œ∞`å_»∞. g∞ `«e¡ K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J#∞ã¨iOz ÉèíQÆ=O`«∞x
J#∞„QÆǨÏO á⁄O^•Åx h=Ù J#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù. P Ü≥∂QÆ=∂~°æO KåÅ Hõ+¨ìO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! Ü≥∂wO„^Œ∞ Å#Ü«∞O|∞ ^èŒ~°ñ ɡ‰õΩ¯ [#‡O|∞ÅO^Œ∞ xã¨ûOQÆ"≥∞ÿ#
=∞ux „|Ü≥∂QÆ ã¨=∂kèx+¨ªÅñ *Ëã≤ Ü≥ÿ∞##∞ ^≥eÜ«∞ ÖË ~°`«x =∂~°æ†
=∞k QÍ# Ü«∞`«ñ_»∞ ^Œ∞~å~å^èŒ∞ºñ _»QÆ∞ h‰õΩ† #∞_»∞QÆ∞=Ú x+¨ÊùÖ’^ÀºQÆ q∞ѨÙ_»∞
QÍHõ x„âı≈Ü«∞㨠HÍ=ÚO_» =QÆ∞^Õxñ ^ŒO„_ç =iÎOK«∞ `«`å¯Å=∞O^Œ∞ñ
`Õ. |∂x ã¨∞Y^Œ∞óY=ÚÅ Ô~O\˜Ö’# <≥kÌ, ^≥·= =â◊=Ú#ñ *ˉõΩé∞ ^•#ñ*Ëã≤
_≥O^Œ=Ú#ñ *ÏÅ ã¨O`«∞+≤ì <˘O^Œ∞"åñ_»∞, q=∞Å q*Ï˝x Ü«∞# Éèí∞q "≥ÅÜ«ÚK«∞O_»∞. 240
* HõÅ∞+¨ "≥∞~°∞QÆx z\˜ì `«O„_ô! Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ ÃщõΩ¯ [#‡ÅÖ’ xã¨ûOQÆ∞Öˇ· f„="≥∞ÿ# ã¨=∂kè
Ü≥∂QÍxfl JÉèíºã≤OKå~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© P ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖˉõΩO_® L<åfl~°∞. P ǨÏix
P~åkèOK«@O KåÅ Hõ+¨ìO. HÍ|\˜ì =º~°÷"≥∞ÿ# D „Ѩܫ∞`åflxfl q~°q∞OK«∞HÀ. "≥∂HõΔ=∞O^Œ∞ h‰õΩ HÀiHõ
L#fl@¡~Ú`Õ =Úã¨e`«#OÖ’ JO^Œ∞HÀã¨O „Ѩܫ∞uflOK«∞. ^≥·= =âß# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ Ô~O\˜Ö’ Uk Hõey<å
=∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨O`À+≤OKÕ"å_»∞ ''q*Ï˝x—— JxÑ≤OK«∞‰õΩO\Ï_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« QÆ∞}Ï_è∞» ºO _»Q∞Æ "åxO Ez ã¨O`À+≤OK«∞K«∞ <åÉèÏã¨∞O _»Q∞Æ "åxO Ez Hõ~∞° }˜OK«∞K«∞
ã¨=∂#∞xÜ≥∞_» "≥∞ÿ„u ã¨Å∞ѨÙK«∞ =iÎOK«∞K«∞#fl"åñ_»∞ `åѨ„`«Ü«∂kHõO|∞ÅO ^˘éOQÆ∞#x
<å~°^Œ∞O_»∞ ѨeH˜# qx „^èŒ∞=ÙO _ç@¡xÜ≥∞† ##Ѷ¨∂† ~¸ â◊=∞O|∞ ã¨∞Y^Œ∞óY ǨÏ`å`«∞‡ ÅQÆ∞
ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ ^Œ∞~°æ=∞O |x Hõ$áêÜ«∞`«∞ÎO_» "≥·# hKÕ`« q#O|_≥† #@¡~Ú#O |~°ÉèíÜ«∞OHõ~°O|QÆ∞
HΔÍ„`«Î^èŒ~°‡O|∞ <˘Ok# Ü«∞qh`«∞O_» #QÆ∞ <Õ#∞ ã¨∞~°∞z ^Œ∞~°∞H˜ÎÉÏ} qxiƒù#fl ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_»
#QÆ∞@ =∞nÜ«∞ z`«ÎO|∞# âßOu xÅ∞=^Œ∞† HÍ=Ù#O „kÉèí∞=<À`«¯$+¨ìO|∞ ##<åºkè+≤ª`«O|∞
#QÆ∞ Ѩ^ŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ xzÛOz# <å‰õΩ ™ê^èŒ∞=∂~°æO|∞ <≥é˜OyOѨÙ=Ú† h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞
#Ax Ü«¸~°∞Ѩ٠=Å# [xOz g}Ï"å^Œ# ‰õΩâ◊Å∞O_»"≥· [QÆkú`å~°÷O|∞ ã¨∂~°∞ºO_»∞#∞OÉ’Öˇ
=iÎO`«∞ =x# qx. 241
* QÆ∞}=O`«∞x K«∂z ã¨O`À+≤OKåe. QÆ∞}Ç‘Ï#∞x K«∂z *ÏeѨ_®e. `«#`À ã¨=∂#∞_≥#· "åx`À
¿ãflǨÏO KÕÜ«∂e. `åѨ„`«Ü«∂Å∞ WÖÏ „Ѩ=iÎOKÕ "åx ^ŒiKÕ~°=Ù.
<å~°^∞Œ x =∂@Å∞ qx „^è∞Œ =Ù_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ''™êfig∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ=Å¡ `≥eq HÀÖ’Ê~Ú# "åiH˜
âßOu ^Œ∞~°¡ÉèíO Jx h=Ù K≥áêÊ=Ù. â◊„`«∞=ÙʼnõΩ ÉèíÜ«∞O HõeyOKÕ HΔÍ„`« ^èŒ~å‡xfl <Õ#∞ J=ÅOaOKå#∞.
HÍ|\˜ì <å‰õΩ q#Ü«∞O ZHõ¯_çk? JO^Œ∞KÕ`« ã¨∞~°∞z ѨeH˜# ^Œ∞~åƒù+¨Å∞ J#∞ ÉÏ}ÏÅKÕ`« „|^ŒÌÖˇ·# <å
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ âßOuH˜ KÀ@∞ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì =¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ „âı+¨ª"≥∞ÿ#n, W`«~°∞ Öˇ=fi~°∂ á⁄O^Œxk
J~Ú# ™ê÷<åxfl <Õ#∞ á⁄O^•Åx Pâ◊Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞. JO^Œ∞‰õΩ <å‰õΩ K«Hõ¯x LáêÜ«∂xfl LѨ^ÕtOK«∞.
62 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
h=Ù „|Ǩχ^Õ=Ùx T~°∞=Ù #∞O_ç L^Œ~ÚOKå=Ù. <Õ~°∞Ê`À g}#∞ „"≥∂yã¨∂Î Ö’HÍʼnõΩ "Õ∞Å∞ HõeyOKÕ
xq∞`«ÎO ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x=Öˇ ã¨OK«iOKÕ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_çq.——
Hõ. <å~°^Œ∞ñ _ç@¡#∞ ##Ѷ¨∞! ‰õΩ, =∂~°Hõ! q#∞ x#∞fl "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞#‰õΩ<£
„Éˈ~z#"åñ _çѨC_»∞, nè~°[<À`«Î=Úñ_»∞ "åã¨∞^Õ=ÙO _»QÆ∞@<£. 242
=. h=Ù #=∞‡Ç¨`«∞‡x #[„ã¨^蕺# „Ѩ=} z`«∞ÎO_»"≥· Éèíl~ÚOѨÙ=Ú. 243
* JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ùx =∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
* ‰õΩ=∂~å! h=Ù x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜÚ« _»=Ù. x#∞fl "≥∂Hõ=Δ ∂~åæxfl á⁄O^Œ\ÏxH˜ „¿Ñˆ~Ñ≤Oz#"å_»∞
ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ. ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . HÍ|\˜ì UHÍ„QÆ"∞≥ #ÿ z`«OÎ `À P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ ¿ãqOK«∞.
Hõ. ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ ^Œqe K«`«∞ifi^èŒ, ѨÙ~°∞ëê~°÷„âıÜ«∞ =∂`«‡ñ ÉÁO^≥^Œ #x#<£
^èŒ~°ñ ^Œ„`åÊÑ≤ÎH˜ ¿ÇÏ`«∞=Ù, ǨÏiѨ^ŒÜ«ÚQÆà◊O|∞ ^ŒHõ¯ ##º=Ú QÆÅ^Õ? 244
* ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞ J<Õ <åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ·# ѨÙ~°∞ëê~å÷Å#∞ á⁄O^•e Jx J#∞‰õΩ<Õ"å_»∞
ǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqOKåe. JO`Õ `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ =∂~°æO ÖË^Œ∞.
=. HÍ=Ù#. 245
Hõ. =~° Ü«∞=Ú<å#k`«@=Ú#, ǨÏi ™êxfl^茺O|∞ â◊√zÜ«Ú #uѨÙ}º=Ú<≥·
Ѩ~°ñy# =∞^èŒ∞=#=Ú#‰õΩ#∞, ã¨~°ã¨QÆ∞}Ï! K«#∞=Ú "Õ∞Å∞ ã¨=∞‰õΩé∞ #K«@<£. 246
* HÍ|\˜ì Ü«∞=Ú<å#k X_»∞¤# L#fl =∞^èŒ∞=<åxH˜ "≥à◊√¡. Jk ǨÏiH˜ x"å㨙ê÷#O. P „Ѩ^Õâ◊O
Ѩq„`«"≥∞ÿOk. ѨÙ}º„Ѩ^Œ "≥∞ÿ#k. ã¨∞QÆ∞}xnè! JHõ¯_çH˜ "≥o¡`Õ h‰õΩ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
Hõ. P Ü«∞=Ú<å `«\˜h â◊√Éèí, `ÀÜ«∞=ÚÅO „QÆ∞OH˜ x+¨ª`À #K«Û@ <å
~åÜ«∞}∞#‰õΩ#∞ #=∞㨯$`«∞, ÖÏÜ«∞`«=∞uñ *Ëã≤ KÕÜ«Ú Ü«∞=∞xÜ«∞=∞=ÚÅ<£. 247
* â◊√Éèí„Ѩ^•Å~Ú# P Ü«∞=Ú<ån[ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# |∞kú`À <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ
#=∞㨯iOK«∞. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å#∞ J=ÅOaOK«∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ÉÏÅ∞O_» =QÆ∞@O*Ëã≤ "Õ^•^茺ܫ∞<å^Œ∞ºz`« Hõ~å‡#~°∞›O_» =Ü«Úº #∞z`«O|∞ÅQÆ∞
‰õΩâßl#O|∞ÅO *Ëã≤ ã¨fiã≤ÎHõ „Ѩ=ÚMÏã¨#O|∞ÅO QÆeÊOzH˘x „u=$„`åÊ}ÏÜ«∂=∞O|∞ÅKÕ`«O
„ÉÏ}ËO„kÜ«∞ =∞<À=∞ÅO|∞ Å#∞ KåOK«Åº ^À+¨O|∞ŠǨÏiOz ã≤÷~°O |~Ú# z`«ÎO|∞#. 248
* h=٠Ѩã≤"å_»=Ù. JO^Œ∞KÕ`« "Õ^•Å#∞ ѨiîOKÕ≥ J~°›`« h‰õΩ ÖË^Œ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© ^Œ~°ƒùÅ`À#∂,
lOHõ K«~°‡O`À#∂ ã¨fiã≤ÎHõO "≥Ú^ŒÅ~Ú# Pã¨<åÅ#∞ HõeÊOK«∞HÀ. ѨÓ~°Hõ=¸, ˆ~K«Hõ=¸, ‰õΩOÉèíHõ=¸
J<Õ D =¸_»∞ q^è• Å~Ú# „áê}ÏÜ«∂=∂Å#∞ JÉèºí ã≤OK«∞. „áê}ËO„kÜ«∞ =∞<À=∞ÖÏÅ#∞ áÈQ˘@∞ìH˘x
KåOK«Åº ^ÀëêÅ#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ. ã≤÷~°"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À ǨÏix ^蕺xOK«∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 63
ã‘. P„t`« 㨄`«Ê™ê^•aè =ÚY∞O_»∞#∞ x^Œú„Ѩã¨<åfl#<ÕHõΔ}∞O_»∞
ã¨∞~°∞z~° <åã¨∞O_»∞ ã¨∞„Éèí∂Ü«ÚQÆ∞O_»∞#∞ ã¨∞HõáÈÅ`«Å∞ñ_»∞#∞ ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞
ǨÏihÅ ã¨Oâ’aè`åOQÆ∞O_»∞ñ ^Œ~°∞}∞O_»∞ #~°∞}Ï=Ö’Hõ <Àëêª^èŒ~°∞O_»∞
QÆ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞O_»∞ñ |∞~°∞ëê~°÷ xkèÜ«Ú#∞ „|}`å„â◊Ü«ÚO_»∞ â’Éèí#Hõ~°∞O_»∞
`Õ. Åe`« N=`«ûÅHõΔ} ÅH˜Δ`«∞O_»∞, ã¨~°fiÖ’Hõ â◊~°}∞ºO_»∞ ã¨~°fi™êH˜Δ
ѨÙ~°∞+¨ ÅHõΔ} Ü«Ú‰õΩÎO_»∞ñ |∞}ºâße, Ü«∞ã≤`« "Õ∞Ѷ¨∞xÉèíâߺ=Úñ _»=ºÜ«ÚO_»∞. 249
* NǨÏi P„t`«∞ÅO^Œ∞ Jáê~°"≥∞ÿ# Hõ$áê~°ã¨O K«∂¿Ñ"å_»∞. ã¨∞„Ѩã¨#fl"≥∞ÿ# =ÚY=¸, K«Å¡x
K«∂ѨÙÅ∂ HõÖ"å_»∞. JO^Œ"≥∞ÿ# =Ú‰õΩ¯ HõÅ"å_»∞. ™⁄QÆÃã·# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ HõÅ"å_»∞. zHõ¯x K≥H˜¯à◊√¡
HõÅ"å_»∞. K«H¯õ x"å_»∞. WO„^ŒhÅ =∞}∞Å=Öˇ „ѨHÍtOK«∞ "Õ∞#∞ HõÅ"å_»∞. Ѩ_∞» K«∞"å_»∞. Zé]x <Õ„`åÅ∞,
ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ HõÅ"å_»∞. ^ŒÜ«∂ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞. ѨÙ~°∞ëê~å÷Å#∞ „Ѩ™êkOKÕ"å_»∞. #=∞㨯iOKÕ "åiH˜ P„â◊Ü«∞
q∞KÕÛ"å_»∞. â◊√ÉèÏÅ#∞ HõeyOKÕ"å_»∞. N=`«ûO J<Õ JO^Œ"∞≥ #ÿ ѨÙ@∞ì=∞K«Û HõÅ"å_»∞. ã¨~fi° Ö’Hõ ~°H‰Δõ Ωõ _»∞.
ã¨~°fi=Ú#∂ K«∂KÕ"å_»∞. L`«Î=∞ ÅHõΔ}ÏÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞. ѨÙ}ºã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. hÅ"Õ∞Ѷ¨∞âߺ=Ú_»∞.
J=ºÜ«Ú_»∞.

=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 250
ã‘. Ǩ~° H˜s@ ˆHÜ«¸~° HõOHõ} Ѷ¨∞# Éèí∂+¨}∞O _®„t`« áÈ+¨}∞O_»∞
ÖÏe`« HÍOpHõÖÏѨ â’aè`« Hõ\˜ =∞O_»Å∞O _»Oz`« ‰õΩO_»Å∞O_»∞
=∞ǨÏhÜ«∞ H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜ Ѷ¨∞$}˜Kå~°∞ „ÔQ·"ÕÜ«∞‰õΩO _®#O^Œ ^•Ü«∞‰õΩO_»∞
ã¨Åe`« Ѷ¨∞# â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^Œ‡ ǨÏã¨∞ÎO_»∞ Éèí∞=# „Ѩâ◊ã¨∞Îñ _»Añ_»∞
`Õ. QÆ„=∞ ™œ~°Éèí =#=∂eHÍ ^èŒ~°∞O_»∞, ǨÏ`«q"≥∂ǨïO_»∞ #=ºÑ‘`åO|~°∞O_»∞
Åe`« HÍOK«# #∂ѨÙ~åÅOHõ$`«∞O_»∞, x~°uâ◊Ü«∞ã¨^Œ∞æ}∞ñ_»∞ ^Œ~°≈hÜ«∞`«=Úñ_»∞. 251
* P ǨÏi Ǩ~åÅ∞, H˜s@O, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, "≥Ú^ŒÖˇ·# JÅOHÍ~åÅ`À JÅ~å~°∞`«∞O\Ï_»∞. PÜ«∞#
Hõ\„˜ Ѩ^âÕ O◊ JO^Œ"∞≥ #ÿ "≥ÚÅ#∂Å∞ KÕ`« „ѨHÍtã¨∞OÎ @∞Ok. PÜ«∞# K≥=ÙʼnõΩ =∞Hõ~‰° Ωõ O_»ÖÏÅ∞ ^èiŒ ™êÎ_∞» .
ÔH“ã¨∞ÎÉèíO J<Õ Q˘Ñ¨Ê =∞}˜ HÍO`«∞Å`À Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ# HõO~î°=∂eHõ#∞ ^èŒi™êÎ_»∞. PÜ«∞# P#O^•xfl
HõeyOKÕ"å_»∞. â◊OYO, K«„HõO, QÆ^Œ, Ѩ^Œ‡O J<Õ <åeæO\˜h <åÅ∞æ KÕ`«∞Å`À Ѩ@∞ìH˘x LO\Ï_»∞. PÜ«∞#
Ö’HÍÅÖ’ „Ѩâã◊ Î≤ HÔ H˜¯#"å_»∞. ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∞. Hõ=∞‡x ã¨∞"åã¨#QÆÅ =#=∂Å#∞ "≥∞_»Ö’ "Õã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞.
P ǨÏi J*Ï˝<åxfl áÈQ˘>Ëì"å_»∞. ã¨i„H˘`«Î ѨK«Ûx Ѩ@∞ì =„™êÎxfl Hõ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. "Õ∞eq∞ |OQÍ~°∞
JO^≥Å∞ PÜ«∞# HÍà◊¡‰õΩ JÅOHõiOѨ|_ç LO\Ï~Ú. Q˘Ñ¨Ê ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∞. K«∂_»^Œy# "åiÖ’
J„QÆQÆ}∞º_»∞. ÉèíHõÎ[# â◊~°}∞º_»∞.
64 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ã¨~°ã¨=∞<ÀÖ’K«# =Ú, `«¯~°∞ñ_»∞#∞ ǨÏ$`«Ê^Œ‡Hõi‚HÍ x=ã≤`« q
ã¨∞Êù~° ^Œ∞~°∞#Y =∞}˜â’aè`«, K«~°} ã¨~À*Ï`«∞ñ _»`«∞Å âßO`«∞ñ_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞<£. 252
* P NǨÏi P„t`«∞Å =∞#ã¨∞ûʼnõÄ, Hõ#∞flʼnõÄ P#O^ŒO HõeyOKÕ"å_»∞. Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∞
Ѩ^•‡ÅÖ’ „ѨHÍtOKÕ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ HõÖ"å_»∞. ™ê\˜ÖËx âßO`« ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞.
=. J~Ú# ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ÚO |∂lOK«∞K«∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« QÆ`∞« O_»∞#∞, ™ê#∞~åQÆ qÖ’Hõ#∞O_»∞#∞, =~°^„Œ âı+μ¨ Oª
_»∞#∞ #QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞ <ÕHÍ„QÆz`«ÎO|∞# ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ |~°=∞ x=$uÎ =∂~°æO|∞#
^蕺`«∞O_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î =Úx k=º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨO|∞ z`«ÎO|∞#O ^Œye# =∞~°Å =∞QÆ∞_» <Õ~°
^ŒkÜ«Ú#∞OQÍHõ ÜÕ∞=∞O„`«OÉËx ã¨Ñ"Ψ åã¨~O° |∞Å∞ Ѩi~î ÚOz# MËK~« ∞° ÅO QÆ#∞OQ˘#∞ ™ê=∞~°º÷ O|∞
QÆÅ∞QÆ∞† #\˜ì „Ѩ}=Ü«ÚHõÎO|QÆ∞ ^•fi^ŒâßHõΔ~° Hõe`«O|∞#∞ ^Õâ◊HÍÅ qÉèÏQÆ "Õk |∞^è•#∞+≤ª`«O|∞#∞
#~Ú# "åã¨∞^Õ= =∞O„`«O|∞#O *Ëã≤. 253
* J@∞=O\˜ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx ѨÓlOK«∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ‰õΩ^Œ∞~°∞‰õΩ#fl "å_»∞#∂, J#∞~åQÆ=∞Ü«∞
gHõΔ}ÏÅ∞ "≥^ŒK«ÖË¡ "å_»∞#∂, =~åÅ∞ WKÕÛ Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞#∂ J~Ú# <å~åÜ«∞} ^Õ=Ùx JK«OK«Å"≥∞ÿ#
=∞#ã¨∞û`À ^蕺xOK«∞. JѨC_»∞ P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx k=º=∞OQÆà◊ q„QÆǨÏO =∞#ã¨∞ûÖ’ ™êHΔÍ`«¯iOz
ã≤÷~°OQÍ xezáÈ`«∞Ok. "åã¨∞^Õ= =∞O„`«O FOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç#k. Ѩ<≥flO_»∞ JHõΔ~åÅ∞ Hõey#k. ^Õâ◊HÍÅ
qÉèÏQÍÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x P =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. ''FO #"≥∂ ÉèíQÆ=`Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞—— J<Õ P "åã¨∞^Õ=
=∞O„`åxfl U_»∞ k<åÅ∞ [Ñ≤Oz #@¡~Ú`Õ ^Õ=`«Å#∞ ^Œi≈OKÕ â◊H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã‘. ^Œ∂~åfiO‰õΩ~°O|∞Å ^Œ∂~åfiO‰õΩ~°âߺ=Ú [Å[O|∞Å#∞ *Ï~°∞[Å[#Ü«∞#∞ñ
^Œ∞Åã‘ ^Œà◊O|∞Åñ ^Œ∞Åã≤HÍ ^•=Úx =∂źO|∞Å#∞ qx~°‡Å K«i„`«∞ñ
|„`«ÎO|∞Å#∞ |H˜ΔѨ„`«∞Îxñ QÆ_»∞ =#º =¸ÅO|∞Å#∞ <åk =¸ÅѶ¨∞#∞x
#Oz`« Éèí∂~°˚`«fiQÍk xi‡`« qq^è•O|~°O|∞Å#∞ c`åO|~°^èŒ~°∞ñ
`Õ. ^Œ#~°∞ ÉèíH˜Îx =∞$zÛùÖÏ^•~°∞ ~°z`«, ~°∂Ѩ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÍx x~°∂_è»"≥∞ÿ#
ã¨eÅ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÍx ã¨∞ã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞ñ, QÍx ѨÓlOѨ =ÅÜ«Ú # Hõ¯=∞Å<åÉèí∞. 254
* QÆiHõáÈK«Å =Öˇ âߺ=∞Å =~°‚O QÆÅ "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ QÆiHõáÈK«Å`À ѨÓlOKåe. Ѩ^•‡Å=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞ HÍ|\˜ì Ѩ^•‡Å`À ѨÓlOKåe. `«∞Åã≤^ŒO_»Å∞ ^èŒi™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì `«∞Åã‘ ^ŒàÏÅ`À
ѨÓlOKåe. =∂e#ºO ÖËx jÅO HõÅ P ™êfiq∞x ѨÓÅ=∂ÅÅ`À ¿ãqOKåe. P YQÆ~å[QÆ=∞#∞}˜‚,
zQÆ∞~å‰õΩÅ`À P~åkèOKåe. Ö’HÍʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ# "å_»∞, HÍ|\˜ì =#=¸eHõÅ`À JiÛOKåe. ѨK«Ûx
Ѩ@∞ì ѨÙ\ÏìÅ∞ Hõ@∞ì‰õΩ<Õ Ñ¨~°=∂`«∞‡}˜‚ K≥@∞ì Ѩ@ìÅ`À <Õã≤# <å~° |@ìÅ`À ¿ãqOKåe. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚
=∞$}‡Ü«∞, tÖÏ=∞Ü«∞, ^•~°∞=∞Ü«∞ „Ѩu=∞ÖÖ’ HÍh x~°‡Å [ÖÏÅÖ’HÍh, Ѩq„`« ã¨Ö÷ ÏÖ’HÍh P~åkèOKåe.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 65
Hõ. ^èŒ$`« z`«∞Îñ_»∞ âßO`«∞O_»∞ x, Ü«∞`« ѨiÉèÏ+¨}∞ñ_»∞ ã¨∞=∞Ç≤Ï`åKå~°∞ñ_»∞ =
i‚`« ǨÏi=∞OQÆà◊ QÆ∞}∞ñ_»∞#∞, q∞`«=<åºâ◊#∞ñ_»∞ #QÆ∞K«∞ "≥∞ÅñQÆñQÆ =ÅÜ«Ú<£. 255
* =∞<À x„QÆǨÏO HõÅ"å_≥·, âßO`«∞_≥·, q∞`«ÉèÏ+≤Ü≥ÿ∞, ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞fl_≥·, HõO^Œ=¸ÖÏâ◊#∞_≥·
NǨÏi HõÖϺ}QÆ∞} QÆ}ÏÅ#∞ ^蕺xOKåe.
=. L`«=Î ∞â’¡‰Ωõ O_»Q∞Æ =ÙO_»sH͉õΩΔ O_»∞ x[=∂Ü«∂¿ãfiKåÛù=`å~° K«i`«O|∞ÅKÕ`« #zO`«ºO|∞QÍ <≥kÌ
¿ãÜ«Ú #kÌ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞QÆ`«O|∞QÍ ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞. =∞é˜Ü«Úñ QÍ~°º |∞kúO*Ëã≤ KÕÜ«∞O|_»∞
ѨÓ*Ïqâı+¨O|∞Å∞ "åã¨∞^Õ==∞O„`«O|∞# 㨈~fiâ◊fi~°∞xH˜ ã¨=∞iÊOѨ =ÅÜ«Ú† x@∞¡ =∞<À"åHͯܫ∞
Hõ~°‡O|∞ÅKÕ`« =∞<ÀQÆ`«O |QÆ∞#@∞¡QÍ ÉèíH˜Î Ü«ÚHõÎO|∞ Å~Ú# ѨÓ[ÅKÕ`«ñ |∂lOѨO|_ç,
㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ =∂Ü«∂aèÉèí∂`«∞Å∞ QÍHõ ¿ãqOK«∞ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ ^èŒ~å‡k ѨÙ~°∞ëê~°÷O|∞ÅÖ’#
#aè=∞`å~°÷O|∞ xK«∞Û† q~°‰õΩÎO _»QÆ∞"åñ_»∞ x~°O`«~°ÉèÏ=O |~Ú# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤
"≥∂HõΔO|∞H˘é‰õΩ Éèíl~ÚOK«∞ #x K≥Ñ≤Ê# qx „^èŒ∞=ÙO_»∞ <å~°^Œ∞#‰õΩO „|^ŒH˜Δ} ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ
#=∞㨯iOz =∞ǨÏi¬[# ¿ã=ºOɡ· ã¨HÍÅ ã≤^Œ∞úÅ <˘ã¨OQÆ∞K«∞ ÉèíQÆ=`åÊ^Œ ã¨~À*ÏÅOHõ$`«Oɡ·#
=∞^èŒ∞=#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞ #O`«. 256
* ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_≥#· ѨÙO_»sH͉õΩΔ _»∞ `«#« =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∞ =Å¡ WKåÛù#∞™ê~°OQÍ ÃщõΩ¯ J=`å~åÅ#∞
^èiŒ Oz HÍqOz# bÖÏqâıëêÅ#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOKåe. P`å‡~°Ê} |∞kú`À KÕ¿ã ѨÓ[Å#∞ ^•fi^ŒâßHõ~Δ °
=∞O„`«O`À "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ã¨=∞iÊOKåe. D q^èŒOQÍ „uHõ~°} â◊√kúQÍ ÉèíH˜Î`À ѨÓlOKÕ"å~°∞
q+¨μ‚=∂Ü«∞Ö’ z‰õΩ¯H˘#~°∞. "åiH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞ J<Õ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷ÅÖ’ HÀi#
^•xx J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. q~°H˜Î`À =ÚH˜Îx QÀi, ÉèíH˜Î`À ^蕺xOKÕ "åxH˜ "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞ Jx
<å~°^∞Œ _»∞ K≥áêÊ_»∞. D q^èOŒ QÍ <å~°^∞Œ _»∞ „^è∞Œ =Ù#‰õΩ LѨ^tÕ OK«QÍ „^è∞Œ =Ù_»∞ <å~°^∞Œ #‰õΩ „Ѩ^HŒ }
Δ˜ OKÕã,≤
#=∞㨯iOz, =∞^èŒ∞=<åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. P =∞^èŒ∞=#OÖ’ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ x=ã≤™êÎ~°∞. Jk HÀi#
HÀÔ~¯Å#∞ „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. Jk ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÅKÕ`« JÅOHõiOѨ|_çOk.
Hõ. Ѩ^Œ‡Éèí= ã¨∂#∞ñ _»∞`åÎ#áê^Œ∞Hõ_»∞‰õΩ, #iy Ü«∂ ~åAKÕ qq^è•~°Û#=ÚÅ
#Ok ã¨O„Ñ‘`«∞ñ_≥· Ü«Ú#fl`åã¨#=Ú#, <≥Åq∞ñ QÆ∂~°∞ÛO_ç Ü«∂`«x =Å#∞ K«∂z. 257
=. W@¡xÜ≥∞. 258
* `«~∞° "å`« <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ „^è∞Œ =Ùx `«O„_ç J~Ú# L`åÎ#áê^Œ∞x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ_»∞. P Éè∂í <å^ä∞Œ _»∞
KÕã≤# <å<åq^è• Å~Ú# ѨÓ[Å#∞ JO^Œ∞H˘x P#O^ŒO`À L#fl`åã¨#O ÃÑ·# ‰õÄ~°∞Û#fl"å_≥·, P ~åA
=OHõ K«∂z ~ÚÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
Hõ. Éèí∂<åÜ«∞Hõ! h qѨ٠_®, =∂¡<åã¨∞ºñ_» =QÆ∞K«∞ñ *ÏÅ =∞kÖ’ lO`«O
|∂#∞@ ˆHq∞ Hõ`«O? |#, <å <å~°^Œ∞`À_» <å`«ñ _»xÜ≥∞<£ =∞~°Å<£. 259
66 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* ''~å*Ï ! h =^Œ# ã¨~À[O Ѩã≤"å_ç L#flk. h =∞#ã¨∞û Ö’x qKå~åxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜——? Jx
<å~°^Œ∞_»∞ J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ WÖÏ L`«Î~° q∞KåÛ_»∞.
Hõ. =Úx=~°! q"ÕHõâßeÜ«Ú, ##Ѷ¨Úñ_»∞ <≥·^ÕO_»¡ ÉÏÅ∞ñ _»ã¨‡„uÊÜ«∞ #O
^Œ#∞ñ _»^ŒÜ«Úñ_» #QÆ∞ <åKÕ, `«#∞ |iÉèí= "≥ÚOk K«xÜ≥∞ñ ^Œe¡Ü«Úñ ^•#∞<£. 260
* =ÚhO„^•! <å „Ñ≤Ü«∞Ѩل`«∞_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ J<Õ "å_»∞ `≥eq QÆÅ"å_»∞. áêѨO Z~°∞QÆx"å_»∞.
J~Ú^ÕO_»¡ Ѩã≤"å_»∞. ^ŒÜ«∞=∂e "åxx <Õ#∞ J==∂xOKå#∞. JO^Œ∞‰õΩ "å_»∞ Jey `«e¡`À áê@∞
"≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
=∞. K«x Ü«Ú„QÍ@qñ *ÁzÛ Ü«∞K«Û@ñ |kä„âßO`«∞O_»∞ ‰õΔΩfÊ_ç`«∞O
_»∞#∞ ã¨O=∂¡#=ÚMÏO|∞AO_»∞ ##Ѷ¨ÚO_»∞<£ ÉÏʼnõΩO_≥·# =∞
`«Î#Ü«Ú<£ ÃѶ∂~°=$HÍÇ≤ÏÉèíÅ¡ =ÚYã¨`«Îfi„âı}˜ ÉèíH˜ΔOK≥<À
Ü«∞x ^Œ∞ódOK≥^Œ <å^Œ∞ z`«Î=Ú# <å~°ºã¨∞Î`«º! ~Ú\∫¡@‰õΩ<£. 261
* P q^èOŒ QÍ "≥o§áÈ~Ú# =∂ „^è∞Œ =Ù_»∞ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ J_»qÖ’ „Ѩ"tÕ OKå_Õ"∂≥ ! =∂~åæÜ∂« ã¨O`À,
PHõ\˜ ÉÏ^èŒ`À "åx =ÚYѨ^Œ‡O "å_çáÈ~Ú LO@∞Ok. Ѩã≤"å_ç# P Ѩã≤"å}˜‚ U áêѨO Z~°∞QÆx "å}˜‚
`À_Õà√◊ ,¡ ã¨~åÊÅ∞, ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡ "≥Ú^ŒÅ~Ú# „‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ∞ á⁄@ì#∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl "Õ"∂≥ ! J<Õ ÉèÜ í ∞« O`À,
ÉÏ^èŒ`À ֒֒ѨŠ‰õΩq∞e áÈ`«∞<åfl#∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! WÖÏ [iy#O^Œ∞‰õΩ ^Œ∞ódã¨∞Î<åfl#∞.
`Õ. J\˜ì Ü«Ú`«Î=∞ÉÏÅ∞ <å Ü«∞OHõÑ‘~î°, =∞O^Œ∞ñ QÆ∂~°∞ÛO_»hHõ x~åHõiOz
Ü«∞OQÆ<åã¨HõÎ z`«∞ÎO_» <≥·# Ü«∞\˜ì, <å^Œ∞ ^Ò~å`«‡º q∞k =Úx<å^äŒK«O„^Œ! 262
* J@∞=O\˜ =∞Oz Ñ≤Å¡"åxx ''<å X_çÖ’ ‰õÄ~ÀÛ=^Œ∞Ì—— Jx J==∂xOKå#∞. =ÚhO„^ŒK«O„^•!
<å z#fl ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# ã¨∞~°∞z g∞k =ÅѨÙ`À D ^Œ∞~å‡~°æѨ٠Ѩx KÕâß#∞.
L. <å qx <å~°^Œ∞O_»∞ #~°<å^äŒ∞# H˜@¡#∞ h ‰õΩ=∂~°∞ñ _®
^Õ=H˜s@ ~°`«fl~°∞znÑ≤`« áê^Œã¨~ÀAñ_≥·# ~å
r=^ŒàÏHõΔ ~°H˜Δ`«∞ñ _»âı+¨ [QÆ`«ÊiH©~°ÎhÜ«∞ H©
sÎ qÉèí= „Ѩâ◊ã¨Î ã¨∞K«i„`«∞ñ_»∞† "åxH˜ ^Œ∞óY "Õ∞\˜H˜<£? 263

* L`åÎ#áê^Œ∞x =∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ~å*Ï! h #O^Œ#∞}˜‚ <å~åÜ«∞}∞_»∞

~°HOΔ˜ Kå_»∞. P <å~åÜ«∞}∞_»∞ ^Õ=`«Å H˜s\ÏÅÜ«∞O^Œe ~°`fl« HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ HõÅ"å_»∞.
WHõ h H˘_»∞HõO\Ï"å! ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∂ „Ѩã¨∞ÎuOKÕ H©iÎ ã¨OѨ^Œ QÆÅ"å_»∞. „Ѩã≤kúÔHH˜¯# =∞Oz „Ѩ=~°Î#
QÆÅ"å_»∞. J@∞=O\˜ "åxHÀã¨O h=Ù =QÆ= =Åã≤# ѨxÖË^Œ∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 67
L. HÍ=Ù# # =∞‡Ç¨`«∞‡ñ_»∞ ã¨∞Hõ~°‡=Ú KÕ`« ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ áê
ÖÏ=o HõO^Œ~åx ã¨=Ú^ŒOz`« x`«ºÑ¨^ŒO|∞#O „|Éèí∞
NqÅ¡ã≤Å¡ñ *ˇO^Œ∞ñ ^Œ∞Åã‘^Œà◊^•=Ú ÉèílOz† Ü«∂ [QÆ
`åÊ=#∞ñ_≥·# h ã¨∞`«∞ „ѨÉèÏ= "≥∞é∞OQÆ=Ù h=Ù Éèí∂=~å! 264
* P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx ¿ãqOz ã¨=∞ã¨Î kHÍÊʼnõΩʼnõÄ á⁄O^Œ~åx x`«ºÑ¨^•xH˜
Jnèâ◊fi~°∞_»∞ J=Ù`å_»∞. Ö’Hõáê=#∞ _»~Ú# h H˘_»∞‰õΩ „ѨÉèÏ=O h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞ ~å*Ï!
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 265
Hõ. h H©iÎÜ«Ú [QÆ=ÚÅ Ü«∞O, ^•HõÅÊ=Ú <˘O^Œñ*ËÜ«Ú #Oz`«QÆ∞} ~°
`åflHõ~°∞ñ _ç@ ˆH`≥OK«∞#∞, â’H˜OѨ‰õΩ =∞`«xñQÆ∂iÛ ã¨∞ÉèíQÆK«i„`å! 266
* JO`ÕHÍ^Œ∞† J`«_»∞ h H©iÎx HõÖÏÊO`«O =~°‰õÄ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ LO>Ë@@∞¡ KÕ™êÎ_»∞. J`«_»∞
ã¨∞QÆ∞} ~°`åfl Hõ~∞° _»∞. Jz~° HÍÅOÖ’ h ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ_∞» . ã¨KÛ« i„`å! h Ѩل`«∞x HÀã¨O h=Ù qKåiOѨ=^Œ∞.Ì
Hõ. Jx <å~°^Œ∞O_»∞ ѨeH˜#, qx =∞#=Ú# qâ◊fiã≤Oz qÉèí∞ñ_»∞#∞ „aÜ«∞ #O
^Œ#∞ñ lOuOK«∞K«∞ <å^Œ~°, =Ú#ñ E_»O _»Ü≥∞º ~å[º=Ú#∞ |∂[º=ÚQÆ<£. 267
* <å~°^∞Œ _»∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å#∞ ~åA `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ qâ◊fiã≤OKå_»∞. „Ñ≤Ü∞« Ѩل`«∞x `«ÅOK«∞H˘O@∂
ѨÓ[º"≥∞ÿ# ~å[ºÉè’QÍÅ g∞^Œ‰õÄ_» P^Œ~°O `«yæOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. JO`« #Hõ¯_» <å „^èŒ∞=ÙO_»∞. 268
Hõ. K«x =ÚO^Œ@ñ QÆ#∞ñQ˘<≥ =∞^èŒ∞, =#=Ú#∞ =Úx ^Õ= Ü≥∂y =i‚`« QÆ∞} áê
=#=Ú#∞ ^Œ∞~°ƒù= [Å^Œ Ѩ, =#=Ú#∞ xdÖˇ·Hõ ѨÙ}º=~°Éèí=#O|∞<£. 269
* <å~°^Œ∞x=Å¡ "åã¨∞^Õ= =∞O„`åxfl LѨ^Õâ◊O á⁄Ok# „^èŒ∞=Ù_»∞ ''=∞^èŒ∞=#O—— KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. P
=∞^èŒ∞=#O =Ú#∞Å∞, ^Õ=`«Å∞, Ü≥∂QÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#"åi á⁄QÆ_»ÎʼnõΩ áê„`«"≥∞ÿ#k. ã¨O™ê~°O J<Õ
=∞|∞ƒ#∞ K≥^Œ~°Q˘@ì@OÖ’ „ѨÉèíO[#O =O\˜k. ã¨=∞ã¨Î ѨÙ}ϺʼnõÄ LxH˜ Ѩ>ˇÂì#k.
=. J@∞¡ QÆx _®Ü«∞O[x Ü«∞=Ú<å#kO QÆ$`«™êfl#∞O_≥· xÜ«∞`«∞O_»∞#∞, ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«∞ÎO_»∞#∞ <≥·
㨈~fiâ◊fi~°∞x ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O „k~å„`«O|∞Å H˘Hõ¯=∂é∞ Hõ$`« HõÑ≤`«÷ |^Œs Ѷ¨Å™ê~°}∞O
_»Q∞Æ K«∞ ^ÕÇϨ ã≤u÷ ##∞ã¨iOz Ü≥ÚHõ¯ =∂ã¨O|∞ ǨÏiO |∂lOz, Ü«∞O`« #∞O_ç Ü«∂éËã≤ k#O|∞Å
H˘Hõ¯Ñ¨i Hõ$`« r~°‚`«$} Ѩ~å‚Ǩ~°∞O _»QÆ∞K«∞, Ô~O_»= =∂ã¨O|∞# q+¨μ‚ã¨=∂~å^èŒ#O|∞ ¿ãã≤,
Ü«∞O`«#∞O_ç #=~å„`«O|∞Å H˘Hõ=∂ é∞^ŒHõ ÉèíHõΔ}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, =¸ñ_»= =∂ã¨O|∞# =∂^èŒ=Ù
#iÛOz. Ü«∞O`«#∞O_ç ^•fi^Œâk◊ #O|∞Å H˘Hõ=∂é∞ "åÜ«ÚÉèHí } Δõ ∞O _»Q∞Æ K«∞† l`«âßfiã¨∞O_≥· <åÅ=
=∂ã¨O|∞#O, |∞O_»sHΔ͉õΔΩx Éèíl~ÚOz Ü«∞O`« #∞O_ç, =∞#O|∞# #ÅÜ«∞Hõ x~°∞KåÛùfiã¨∞O_≥·
68 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÜÕ∞Hõ Ѩ^OŒ |∞# xez, Ѩ~=° ∂`«‡O lOuOK«∞K«∞, #KÕ`#« Oɡ#· ™ê÷}∞=ÙOÉ’Öˇ <≥^· =Œ =∂ã¨O|∞#∞
[~°ÃÑ #O`«. 270
* „^èŒ∞=Ù_»∞ =∞^èŒ∞=#OÖ’ „Ѩ"ÕtOz Ü«∞=Ú<å #kÖ’ ™êfl#O KÕâß_»∞. xÜ«∞=∞O`À UHÍ„QÆ
z`«ÎO`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^蕺xOѨ™êQÍ_»∞. â◊s~° ã≤÷ux|\˜ì =¸_»∞ k<åÅ H˘Hõ™êi "≥ÅQÆѨO_»¡#∂,
ˆ~QÆ∞ѨO_»¡#∂ P~°yã¨∂Î XHõ¯ <≥ŠǨÏix JiÛã¨∂Î, QÆ_çáê_»∞. Pˆ~ã≤ k<åʼnõΩ XHõ™êi r~°‚`«$}Ѩ~å‚Å#∞
uO@∂ q+¨μ‚ ѨÓ[Ö’ Ô~O_»= <≥Å [iáê_»∞. `«~°∞"å`« `˘q∞‡^Õã≤ k<åʼnõΩ XHõ=∂~°∞ h\˜x „`åy
=∂^è=Œ ã¨=∂~å^è#Œ O`À =¸_»= <≥Å #_çáê_»∞. J#O`«~O° Ѩ<fl≥ O_Õã≤ k#=ÚÅ H˘Hõ™êi QÍex P~°yã¨∂,Î
LKåÛùfi㨠xâßfi™êÅ#∞ x~ÀkèOz <åÅæ==∂ã¨OÖ’ NǨÏix ¿ãqOKå_»∞. P=Å XO\˜HÍeÃÑ· xez
Ѩ~°=∂`«∞‡x ÉèílOK«∞`«∂ „áê}O ÖËx „"≥∂_»∞=Öˇ xâ◊ÛÅOQÍ J~Ú^Œ= <≥Å QÆ_çáê_»∞.
ã‘. ã¨HõÅ Éèí∂`ÕO„k Ü«∂â◊Ü«∞ =∞QÆ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ #O^Œ∞ q+¨Ü«∞=ÚÅñ *ˇO^ŒhHõ
=∞ǨÏ^•k `«`«Îfi ã¨=∂[=ڇʼnõΩ#∞ <å^è•~° Éèí∂`«=Ú#∞ „|^è•# ѨÓ~°∞
¿+â◊fi~°∞ñ _≥·#\˜ì âßâ◊fi`« „|ǨχO|∞ñ ^Œ#^≥·# ǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^Œ‡=Ú# xeÑ≤
ǨÏi ~°∂Ѩ=Ú# HõO>ˇ ##ºO|∞ <≥é∞ñ QÆHõ z`«Î =∞qfiÉèí∞#O^Œ∞ñ *ËiÛÜ«Ú#fl
`Õ. Hõ`«# =ÚÖ’¡Hõ=ÚÅ∞ ™êÅñ QÆOѨ "≥ÚO^≥†, "≥O_çÜ«Ú#∞ ÉËiÛ Ü«∞Ü«∞º~°ƒù‰õΩO_»∞ ^èŒ~°}˜
<˘Hõ¯áê^ŒO|∞ KÕiÛ xÅ∞Û#fl "Õà◊ñ, ÉËiÛ Ü«∞ ÉσÅ∞ #OQÆ∞+¨ªÑ‘_»ñ *Ëã≤. 271
`Õ =ã¨∞=∞f`«Å =∞~°ú=Ú =OQÆñ*ÁK≥Û, Éèí∂i=∞^Œ ^Œ∞ifl"å~°} "å~°}ËO„^Œ
"≥∞_»#∞ñ QÆ∞_ç <˘~°QÆñQÆ #_»∞QÆ_»∞QÆ∞#‰õΩ#∞, [Å# "≥ÚO^Œ∞K«∞ #_»ñÔQ_»∞ HõÅ=Úñ É’Öˇ. 272
* „^èŒ∞=Ù_»∞ KåOK«Åº ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ W`«~° q+¨Ü«∂Å#∞ K˘~°hÜ«∞ÖË^Œ∞. =∞ǨÏ`«∞Î
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ `«`åÎfiʼnõΩ P^è•~°É∂íè `«∞_»∂, „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, âßâ◊fi`«∞_»∂ P~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚
`«# ǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^Œ‡OÖ’ xÅ∞ѨىõΩ<åfl_»∞. NǨÏi ~°∂áêxfl `«Ñ¨Ê =∞i^Õxh =∞#ã¨∞ûÖ’ 㨇iOK«‰õΩO_®
`«# z`åÎxfl `«^•Ü«∞`«ÎO KÕâß_»∞. D q^èŒOQÍ „^èŒ∞=Ù_»∞ f„="≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û ™êyOKå_»∞.
J`«x `«Ñ¨ó „ѨÉèÏ"åxfl ã¨Ç≤ÏOѨÖËHõ =ÚÖ’¡HÍÅ∞ HõOÑ≤OKå~Ú.
„^èŒ∞=Ù_»∞ Éèí∂q∞ÃÑ· XO\˜HÍÅ∞ "≥∂Ñ≤ xÅ∞K«∞<åfl_»∞. J`«x HÍe ÉÁ@#„"Õe XuÎ_çH˜ ѨÙ_»q∞ J@∂
W@∂ TyOk. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ ‰õΩ_ç Z_»=∞ʼnõΩ Xiy#ѨÙ_»∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å HõOÑ≤OKÕ Ñ¨_»=ÖÏQÍ ã¨QÆO
Éèí∂q∞ =Oy „‰õΩOyOk.

K«. J`«ñ_»∞ ###º^Œ$+≤ìx [~åK«~° ^ÕÇ≤Ïâ◊s~° ^è•~°}Ï

ã≤÷u QÆÅ ~¸â◊√#O^Œ∞ñ ^Œ# rq`«=Ú<£ Ѷ¨∞\˜~ÚOѨñ *Ëã≤ ÜÕ∞
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 69
Hõ`«ñ QÆ#ñ ^Œxfl~À^èŒ=Ú#ñ ÔQ·H˘x HõOѨ=Ú <˘O^≥ hâ◊fi~°∞O†
_»`«ñ_»∞ K«eOѨ x[˚QÆ=Ú ÅxflÜ«Úñ [OK«Å =∞Ü≥∞º Éèí∂=~å! 273
* „^è∞Œ =Ù_»∞ UHÍ„QÆ ^Œ$+≤`
ì À K«~åK«~° qâßfixH˜ Jnèâfi◊ ~°∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞x ^蕺xOKå_»∞. `«^HÕ zõ `«OÎ `À
`«# „áê} "åÜ«Ú=Ù#∞ x~ÀkèOz Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x`À J#∞ã¨O^è•#O KÕâß_»∞. D q^èŒOQÍ âßfiã¨#∞
x~ÀkèOK«@O =Å¡ NǨÏi HõOÑ≤OKå_»∞. PÜ«∞# HõOÑ≤OK«QÍ<Õ JdÅÖ’HÍÅ∂ „ѨHõOÑ≤OKå~Ú.
Hõ. PÖ’HõÉèíÜ«∞OHõ~°=∞QÆ∞, <å Ö’Hõ=∞ǨqѨ^ŒÌâßÖ’Hõ#∞Öˇ·
Ü«∂ Ö’HõáêÅ∞ ~°O^Œé∞, <å Ö’Hõâ◊~°}∞ºñ QÍ# #iyi cèu<£,. 274
* K«∂_»\ÏxH˜ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ ÿ Ö’HÍʼnõΩ ã¨OÉèqí Oz# P =∞ǨqѨ^âÌŒ #◊ ∞ PÖ’H˜Oz J+¨ì kHÍÊʼnõΩÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# Ö’HõáêÅ∞ ~°O^Œ~°∂ Ö’Hõ~°HõΔ‰õΩ_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩx â◊~°}∞ *ÁKåÛ~°∞.
=. J@¡iy <å~åÜ«∞}∞ #∞^ÕÌtOz Hõ$`«„Ѩ}Ï=ÚÖˇ· Hõ~°O|∞Å∞ =Ú‰õΩoOz ~Ú@¡xi. 275
K«. ǨÏi! Ѩ~°=∂`«‡! ˆHâ◊=! K«~åK«~° Éèí∂`«â◊s~° ^è•i"≥·
Ѩ~°ñQÆ∞^Œ∞ g=Ù, x@∞ìÅ∞QÆñ „ÉÏ}x~À^èŒ "≥∞é∞OQÆ "≥∞O^Œ∞ =ÚO
k~°=ÙQÆ ^Õ=^Õ=, [QÆnâ◊fi~°! ã¨~°fiâ◊~°}º! h Ѩ^•O
|∞~°∞ǨÏ=Ú Åi÷"≥∞ÿ â◊~°}∞ñ ÉÁO^≥^Œ =∂iΠǨÏiOz HÍ="Õ! 276
* ^Õ=`« ÅO^Œ~∂° <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ #=∞㨯iOz KÕ`∞« Å∞ "≥∂_çÛ ~ÚÖÏ q#flqOKå~°∞. ''Ѩ~=° ∂`å‡!
h=Ù ã¨~°fi„áê}˜ â◊s~åÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ ™êfiq∞q. ѨÓ~°fi=Ú ZѨC_»∂ D q^èŒOQÍ =∂‰õΩ
„áê}x~À^èOŒ „áêÑ≤OÎ K« ÖË^∞Œ . TÑ≤~å_»Hõ LH˜¯i aH˜¯~“`«∞<åfl=Ú. F ǨÏs! Hˆ â◊"å! [QÆnâ◊fi~å! ã¨~fi° â◊~}
° Ϻ!
h K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ#∞ â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞`«∞<åfl=Ú. PѨ^Œ#∞ `˘ÅyOz HÍáê_»∞ „ѨÉèí∂!
=. Jx ^Õ=`«Å∞ q#flqOz# hâ◊fi~°∞O_»∞ "å~°Å H˜@¡xÜ≥∞† #∞`åÎ#áê^Œ∞O _»#∞"åx `«#Ü«ÚO_»∞
qâ◊fi~°∂ѨÙO_» #~Ú# <åÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ# z`«ÎO ɡ·HõºO|∞ ¿ãã≤ `«Ñ¨O|∞ QÍqOK«∞K«∞O_» ^•#O *Ëã≤
Éèí=nÜ«∞ „áê}x~À^èŒO |Ü≥∞º! #\˜ì ^Œ∞~°`«ºÜ«∞Oɡ·# `«Ñ¨O|∞ x=iÎOѨñ*ËÃã^Œ† "≥é=Hõ g∞ g∞
x"åã¨O|∞ʼnõΩO [#∞O_»x Ü«∂#uzÛ# <å ^Õ=`«Å∞ x~°ƒÜ ù ∂« `«∞‡Öˇ· ~¸â◊fi~°∞#‰õΩO „|}Ï=∞O|∞
ÖÏK«iOz „uq+¨ìѨO|∞#‰õΩO [xi† `«^Œ#O`«~°O|. 277
* ^Õ=`«Å q#flѨO q#fl <å~åÜ«∞}∞_»∞ "åix WÖÏ F^•~åÛ_»∞. L`åÎ#áê^Œ∞x H˘_»∞‰õΩ, „^è∞Œ =Ù_»∞
J<Õ"å_»∞ qâ◊fiã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· <åÜ«∞O^Œ∞ `«# =∞#ã¨∞û#∞ ã¨O^è•#Ѩ~z° `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ g∞‰õΩ
„áê}x~À^èOŒ HõeOæ k. `«Ñ㨠∞¨ û#∞O_ç P ÉÏÅ∞x q~°q∞OѨ *Ë™êÎ#∞. ÉèÜ
í ∞« Ѩ_H» Oõ _ç. g∞ g∞ ~ÚO_»‰¡ Ωõ "≥àO¡◊ _ç.—
WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl NǨÏi P#ux t~°™ê=Ç≤ÏOz ÉèíÜ«∞O `˘Åy ^Õ=`«Å∞ "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ
#=∞㨯iOz `«=∞ Ö’HÍxH˜ |Ü«∞Å∞^Õi "≥àϧ~°∞.
70 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ǨÏi ~¸â◊fi~°∞O_»∞ qǨÏOQÆ ‰õΩÖËâ◊fi~° Ü«∂#∞ñ_≥· x[Éèí$`«∞ºñ_≥·# „^èŒ∞=Ùxñ
QÆ#∞ñQ˘#∞ "Õ_»∞Hõ [x~ÚOѨ <å =∞^èŒ∞=#=Ú# HõѨC_»∞ ã¨x „^èŒ∞=ÙO_»∞
Ѩ~°∞=_ç Ü≥∂QÆqáêHõ f„=Oɡ·# |∞kúKÕ x[=∞<ÀO|∞~°∞Ç¨Ï =Ú‰õΩà◊
=∞O^Œ∞ñ ^Œ\˜„`«ÊÉèÏÜ«∞`« =¸iÎ Ü«∞@ñ k~À^è•#O|∞##∞ <˘Ok `«`üHõΔ}O|
`Õ. `«# ѨÙ~À ÉèÏQÆ=∞O^Œ∞ xeÛ##∞ |∂~°fi, ã¨=∞kèHõ *Ï˝# #Ü«∞# QÀK«~° ã¨=∞„QÆ
=¸iÎñ QÆ#∞ñQ˘x ã¨O„Éèí=∞=Ú##∞ ã¨=∞‡, ^•„â◊√=ÙÅ∞ ~åÅñ |∞ÅH©Hõ$`åOQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞. 278
* P `«~°∞"å`« ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# ǨÏi QÆ~°∞_»"åǨÏ# "≥∞H˜¯ `«# Éèí‰õΩÎ_≥·# „^èŒ∞=Ù}˜‚ J=Ö’H˜OKÕ
L`åûǨÏO`À =∞^èŒ∞=<åxH˜ qKÕÛâß_»∞. JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ „^èŒ∞="≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO`À, xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# |∞kú`À
`«# =∞#ã¨∞ûÖ’ „ѨHÍtã¨∞#Î fl NǨÏix, K«∂ã¨∂Î LO_»@O KÕ`« |Ü«∞@ L#fl NǨÏix K«∂_»ÖHË õ áÈÜ«∂_»∞.
WO`«Ö’ J`«x =∞#ã¨∞ûÖ’x =¸iÎ =∂Ü«∞"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. JѨC_»∞ „^è∞Œ =Ù_»∞ `«#=ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOz#
Hõ~°∞}Ï=¸iÎx H˘#∞Q˘<åfl_»∞. „`˘@∞áê@∞ K≥O^•_»∞. K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· „㨨qOKÕ P#O^Œ ÉÏëêÊÅ`À ™êfiq∞x
uÅH˜Oz ѨÙÅH˜OKå_»∞.
–: ™êHΔÍ`«¯iOz# ÉèíQÆ=O`«∞x „^èŒ∞=ÙO_»∞ ã¨∞ÎuOK«∞@ :–
`Õ. #Ü«∞#=ÚÅ qÉèí∞ =¸iÎñ ÉÏ#O|∞¿ãÜ«Ú, Ѩykñ ^Œ# =ÚY=Ú##∞ AO|#=Ú ¿ãÜ«Ú
bÅñ ^ŒQÆ Éèí∞[=ÚÅ#∞ <åeOQÆ#O|∞, ¿ãÜ«ÚQÆu ^ŒO_»=#fl=∞㨯$`«∞ ÖÁ#Ô~Û. 279
* `«# HõO^À~Ú`À ™êfiq∞ ™œO^Œ~åºxfl „`åQÆ∞`«∞#fl@∞¡, `«# =ÚYO`À ™êfiq∞x =Ú^Œ∞Ì
ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞#fl@∞¡, `«# KÕ`«∞Å`À ™êfiq∞x H“yeOK«∞‰õΩO@∞#fl@∞¡ J#∞Éèí∂u á⁄O^Œ∞`«∂ ™êyÅѨ_ç
™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß_»∞.
=. W@∞¡ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz Hõ$`åO[eÜ≥ÿ∞ ™È΄`«O|∞ ¿ãÜ«∞ xâ◊Û~ÚOzÜ«Ú ã¨∞Îu„H˜Ü«∂
ã¨=∞~°∞÷O_»∞ QÍHõ Ü«Ú#fl „^èŒ∞=Ù#‰õΩ#∞ ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«O|∞Å∞ #O`«~åºq∞ Ü≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞O _®`«x
`«ÅO ÃÑé˜Oy "Õ^Œ=∞Ü«∞O|~Ú# `«# â◊OYO|∞ KÕ`« #ÉσÅ∞x HõáÈÅ`«ÅO |O\˜# r"Õâ◊fi~°
x~°‚Ü«∞A˝O_»∞#∞, ÉèíH˜ÎÉèÏ= x+¨μªO_»∞#∞ #QÆ∞ „^èŒ∞=ÙO_»∞ xdÅÖ’Hõ qMϺ`« H©iÎ QÆÅ ~¸â◊fi~°∞x
ÉèíQÆ=„`«Êuáêk`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ "Õ^•`«‡HõO|∞Öˇ·# `«# "å‰õΩ¯Å x@¡x ã¨∞Îu~ÚOK≥† ^Õ"å! xdÅâ◊H˜Î
^èŒ~°∞O_»=Ù, #O`«ó„Ѩq+¨μìO_»=Ù <≥·# h=Ù b#O|∞ Öˇ·# =∞nÜ«∞ "åHõºO|∞Å „ÉÏ}ËO„kÜ«∞O|∞ÅO
QÆ~K° ~« }
° „â◊=}`«fiQÍ^Œ∞Å#∞ lK«ÛHù KΘ ñÕ QÆ$ѨO*Ëã≤ rqOѨO *Ëã#≤ ÉèQí =Æ O`«∞_»=Ù#∞, |~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO
_»=Ù#∞ <≥·# h‰õΩ #=∞㨯iO`«∞† h "˘Hõ¯~°∞O_»=Ü«Úº =∞ǨÏ^•^ŒºOɡ·# ~¸ Ü«∞âı+¨ qâ◊fiO|∞
=∂Ü«∂YºO |~Ú# Ü«∂f‡Ü«∞ â◊H˜ÎKÕ`«O QÆeÊOz Ü«∞O^Œ∞O „|"ÕtOz ~ÚO„kÜ«∞O|∞ ÅO^Œ∞
=ã≤OK«∞K«∞ñ ^Œ`«Î^ÕÌ=`å~°∂ѨO|∞ÅKÕ <å<å„ѨHÍ~°O|∞Å ^•~°∞=ÙÅO ^Œ∞#fl =Ç≤Ïfl K«O^ŒO|∞#O
„|HÍtO`«∞ =kÜ«Ú#∞O QÍHõ. 280
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 71

* „^èŒ∞=Ù_»∞ D q^èŒOQÍ NǨÏiH˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤, ^Àã≤e Xyæ ã¨∞ÎuOK«\ÏxH˜
ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx ã¨∞Îu q^è•#O J`«xH˜ `≥eÜ«∞Hõ áÈ=@OKÕ`« `«_»|_®¤_»∞. ã¨~åfiO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞#
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „^è∞Œ =Ùx `«ÅOѨ٠„QÆÇÏ≤ Oz "Õ^=Œ ∞Ü«∞"≥∞#ÿ `«# KÕu áêOK«[#º â◊OYO`À P ÉÏÅ∞x K≥H¯˜ e
ã¨Ê$tOKå_»∞. P „ѨÉÏè =O =Å¡ r"Õâfi◊ ~° x~°Ü ‚ ∂« xfl QÆ∞iÎOz# „^è∞Œ =Ù_»∞ ÉèHí ÉΘ Ïè =O`À ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „Ѩ™êkOz#
"Õ^Œ"å‰õΩ¯Å`À qâ◊fiqMϺ`«∞_≥·# Dâ◊fi~°∞}˜‚ ~ÚÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
^Õ"å! h=Ù JdÅ â◊HÎ̃ ã¨OѨ#∞fl_»=Ù, JO`«~åºq∞q, ãÎ̈OaèOzáÈ~Ú# <å ǨωõΩ¯Å#∂, „áê}ÏÅ#∂,
<å Hõ~°K«~°}Ïk ã¨HõÖËO„kÜ«∂Å#∂ ^ŒÜ«∞`À *Ï˝<å`«‡Hõ"≥∞ÿ# h â◊H˜Î=Å¡ uiy „|uH˜Oz# ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù.
Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»"≥·# h‰õΩ #=∞™ê¯~°O. h=Ù XHõ¯_»"Õ J~Ú#ѨÊ\˜H© h =∂Ü«∂â◊H˜ÎKÕ`« D ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍxfl ã¨$l™êÎ=Ù. Ö’HõOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ=Ù. WO„kÜ«∞=ÚÅÖ’ x=ã≤™êÎ=Ù. Jyfl XHõ¯_Õ J~Ú#ѨÊ\˜H©
ÃщõΩ¯ ^•~°∞=ÙÅÖ’ „ѨHÍtOK«∞#@∞¡ h=Ù P Ü«∂ ^Õ=`å ~°∂áêÅÖ’ „Ѩ"ÕtOz „ѨHÍt™êÎ=Ù.
K«. =~°=∞u <å~°ÎÉÏO^èŒ=! Éèí=^Œ…# É’^èŒã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· Éèí=
K«Û~°}=Úñ ÉÁOk #\˜ì qkè ã¨~°æ=Ú ã¨∞ѨÎ[#∞O_»∞ É’^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆñ EK«∞suñ QÆ#∞#\˜ì =Ú=Ú‰õΔΩ â◊~°}º"≥∞ÿ# h
K«~°}=ÚÅO QÆ$`«A˝ñ_»QÆ∞, ã¨[˚#∞ñ _≥@∞¡ ^ŒÅOѨ‰õΩO_≥_»∞<£. 281
* n#|O^èŒ∂! x„^Œ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯#fl"å_»∞ =∞m¡ „ѨѨOKåxfl K«∂™êÎ_»∞. JÖψQ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
x#∞fl â◊~°}∞ á⁄Ok h=Ù „Ѩ™êkOz# *Ï˝#OKÕ`« D ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOKåhfl ã¨O^Œi≈OKå_»∞. "≥∂HõΔO
HÀˆ~"åiH˜ â◊~°}ÏÖˇ·# h K«~°}ÏÅ#∞ Hõ$`«A˝_≥·# ã¨[˚#∞_»∞ ZÖÏ =∞~°záÈQÆÅ_»∞?
ã‘. =∞Ç≤Ï`å`«‡! =∞é˜ [#‡=∞~°} „Ѩ}Ïâ◊# ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«∞O_»=Ù x^ŒÌHõÅÊ
`«~°∞==Ù #QÆ∞ x#∞flñ ^ŒQÆ <≥=fiˆ~ <Õq∞ ѨÓx h =∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï`å`«∞‡
ÅQÆ∞K«∞ ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂^Œ∞Å H˘é‰õΩñ ^• =∞iÊOK«∞K«∞#∞ „kQÆ∞}ÏÉèí"≥∞ÿ#
^ÕǨϟѨÉè’Qƺ"≥∞ÿ nÑ≤OK«∞ ã¨∞Y=ÚÅ <≥#Ü«∞OQÆ =∞kÖ’# <≥O`«∞† ~°\˜ì
`Õ. q+¨Ü«∞ ã¨O|O^èŒ [#º"≥∞ÿ "≥ÅÜ«Ú ã¨∞Y=Ú, "åiH˜ x~°Ü«∞=∞O^Œ∞#∞ =éÅ∞ ^Õ=!
Éèí∂i ã¨O™ê~° `åѨ x"å~° QÆ∞} Hõ, ^ä•=∞$`åѨÓ~°‚! ~¸â◊! =∂^èŒ=! =Ú‰õΩO^Œ! 282
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! ^Õ=^Õ"å! Dâ◊fi~å! =∂^èŒ"å! =Ú‰õΩO^•! [#‡ =∞~°}ÏÅ#∞ `˘ÅyOz h=Ù
„áê}∞Å#∞ ~°H˜Δ™êÎ=Ù. `«=∞ `«=∞ HÀÔ~¯Å∞ <≥~°"Õ~°@O HÀã¨O x#∞fl ¿ãqOKÕ"å~°∞ h =∂Ü«∞KÕ`«
"≥∂ã¨yOѨ|_ç#"åˆ~. ÉèHí [Îõ # HõÅÊ=$HõOΔ J~Ú# x#∞fl ^≥Ç· Ï≤ HÍÖˇ· SÇ≤ÏHõ ã¨∞MÏÅ HÀã¨O H˘O^Œ~∞° ¿ãq™êÎ~∞° .
q+¨Ü«∞ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨∞YO #~°HõOÖ’ ‰õÄ_® Åaèã¨∞ÎOk. â∫~°ºO. B^•~°ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À
‰õÄ_ç# Hõ^ä•ã¨∞^è•Ñ¨Ó~°O Jáê~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° `åáêÅ#∞ x"åiã¨∞ÎOk.
72 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. J~°qO^À^Œ~°! `å=H©# K«~°} ^蕺<å#∞~åQÀÅ¡ã¨
K«Ûi`åHõ~°‚#*Ï`« Éèí∂iã¨∞Y=ÚÖò ™êfi#O^ŒHõ„|Ǩχ =∞O
^Œ~°Ü«∞<£ ÖË =ñ@! ^ŒO_» Éèí$^Œú`« q=∂<åH©~°∞‚Öˇ· ‰õÄÅ∞ <å
ã¨∞~°Ö’Hõã¨∞÷Åñ *ˇÑ¨Ê <ÕÅ ã¨∞[#™ÈÎ"≥∞ÿHõ zO`å=∞}©! 283
* Ѩ^‡Œ <åÉèÏ! h=Ù ™ê^è∞Œ [# zO`å=∞}˜q! h áê^ŒãO¨ 㨇~°}O =Å¡#∞, J#∞~åQÆã∞¨ ^èÅŒ ∞ zO^Õ h
Hõ^ÅŒä #∞ q#@O=Å¡#∂ „áêÑ≤OÎ KÕ Ñ¨~=° ∞ ã¨∞YO ™êfi`å‡#O^ŒÉ∂íè `«"∞≥ #ÿ "≥∂HõOΔ Ö’ ‰õÄ_» ÅaèOK«^OŒ \Ï~°∞. WHõ
^ŒO_»^~Œè ∞° x HÍÅ^ŒO_»O KÕ`« qiyѨ_Õ q=∂<åÅ #∞O_ç ‰õÄeáÈ`«∞#fl "ÕÅ∞ѨÙÅ =∂@ "Õ~ˆ K≥Ñʨ @O ^ÕxH˜?
K«. ǨÏi! Éèí[hÜ«∞ =∂~°æxÜ«∞`å`«‡‰õΩÖˇ· Éèí=nÜ«∞ =¸iÎÃÑ·
=ée# ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞"å~°Å ã¨OQÆu! QÆÅæñ*ËÜ«Ú ã¨
`«∞Ê~°∞+¨ ã¨∞ã¨OQÆu<£ =ºã¨# ^Œ∞ã¨Î~°™êQÆ~° =∞„Ѩܫ∞`«fl`«<£
ã¨~°ã¨ Éèí=`«¯^ä•=∞$`« ~°ã¨O|∞# =∞`«∞Îñ_»<≥· `«iOK≥^Œ<£? 284
* NǨÏs! x~°‡ÖÏ`«∞‡Öˇ· h ¿ã=Ü«∞O ^•ã¨‰Ωõ ÖÎ #·ˇ Éè‰í Ωõ ÅÎ `À <å‰õΩ "≥∞„ÿ u KÕ‰Äõ ~°∞Û. P ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ
™êOQÆ`«ºO KÕ`« h Hõ^ä•ã¨∞^è•~°™êxfl =∞#™ê~°„QÀe, ^Œ∞óMÏÅ`À xO_ç# ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ
`«i™êÎ~°∞.
K«. x~°`«=Úñ ^•=H©# Éèí[hÜ«∞ Ѩ^•|˚ ã¨∞QÆO^èŒÅaú Ü≥∞
=fii =∞k "˘O^ŒñQÍñ QÆÅ∞QÆ∞, "å~°Å∞ `«„uÊÜ«∞ =∞~°Îº^ÕǨÏ=Ú
#fl~°Ü«∞ñ ^ŒnÜ«∞^•~° `«#Ü«∂k ã¨∞ǨÏ$^Œæ$Ç¨Ï |O^èŒ∞ =~°æ=Ú<£
=∞é`«∞~°∞ qâ◊fi`À=ÚY! ~°=∂ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊! =Ú‰õΩO^Œ! =∂^èŒ"å! 285
* =∂^è"Œ å! =Ú‰õΩO^•! ~°=∂=∞<ÀǨÏ~å! qâ◊fi`À=ÚMÏ! h áê^ŒÑ^¨ •‡Å ã¨∞QÆO^è•xfl J#∞Éèqí Oz#
"å~°∞ =∞~°} jÅ"≥∞#ÿ â◊s~åxfl ÖˇH¯õ KÕÜ∞« ~°∞. ÉèÏ~åº Ñ¨Ù„`«∞Å#∂, q∞„`«∞Å#∂, Éè=í <åÅ#∞, |O^è∞Œ =ÙÅ#∂
=∞~°záÈ`å~°∞.
ã‘. Ѩ~°=∂`«‡! =∞~°Îº ã¨∞Ѩ~°fi u~°ºV‡$QÆ ku[ ã¨sã¨$Ѩ kfi[QÆ}Ïk
ã¨O"åºÑ¨Î=Ú#∞ ã¨^Œã¨kfiâı+¨O|∞#∞ ÔQ·H˘x =∞ǨÏ^•k HÍ~°}O|∞
<≥·# q~å_çfi„QÆǨÏO|∞ <Õ <≥é∞ñQÆ∞^Œ∞ñ QÍx `«H˜¯# ã¨∞=∞OQÆà◊=Ú <≥·#
ã¨O`«`« ã¨∞=∞Ç≤Ï`≥·â◊fi~°º ~°∂ѨO|∞#∞ Éèí∂iâ◊ÉÏÌk "åºáê~° â◊¥#º
`Õ. "≥∞ÿ# „|Ǩχã¨fi~°∂Ѩ "Õ∞ <å`«‡ <≥é∞ñQÆñ, „|q=∞ÖÏHÍ~°! ã¨O™ê~° ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°!
Ѩ~°=∞ =ÚxˆQÜ«∞! ã¨O`«`« ÉèÏQÆ^èÕÜ«∞!, #e# <Õ„`«! ~°=∂ ÅÅ<å Hõà◊„`«! 286
* Ѩ~°=∂`å‡! =∂#=ÙÅ∞, ^Õ=`«Å∞, =∞$QÍÅ∞, ~åHõΔã¨∞Å∞, áê=ÚÅ∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ѨÅ∞
q^è•Å „áê}∞Å`À xO_ç „Ñ¨Hõ$u ѨÙ~°∞+¨μÅ`À ‰õÄ_ç =∞ǨÏ^•^Œ∞ʼnõΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# h ã¨∂÷Å ~°∂áêxfl <Õ#∞
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 73
Z~°∞QÆ∞^Œ∞#∞. HÍx x`«ºHõÖϺ}=¸, x~°O`«~° =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°º ã¨OѨ#fl=¸ J~Ú, â◊|Ì "åºáê~åxH˜ QÀK«~°O
HÍx h Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂áêxfl =∂„`«O <Õ#∞ Z~°∞QÆ#∞. ~år=<Õ„`å! ~°=∂Hõà◊„`å! h=Ù x~°‡ÖÏHÍ~°∞_»=Ù.
Éèí=ÉèíÜ«∞^Œ∂~°∞_»=Ù. =Úx[# ã¨Oã¨Î=hÜ«Ú_»=Ù. Ѩ~°=∞ ÉèÏQƺ^èÒˆ~Ü«Ú_»=Ù.
ã‘. 㨈~fiâ◊! HõÖÏÊO`« ã¨=∞Ü«∞O|∞ #O^Œ∞ h Ü«∞dÅ „ѨѨOK«O|∞ <åǨÏiOz
Ü«∞#Ü«∞O|∞ âı+¨ã¨Ç¨Ü«ÚO_»"≥· âı+¨ Ѩ~°ºOHõ `«Å=Ú#ñ |=fioOz
Ü≥∂QÆx„^• ~°u #∞O_ç <åcèã≤O^èŒ∞[ã¨fi~°‚ Ö’Hõ HõO*Ï`« QÆ~°ƒù
=∞O^Œ∞ñ [`«∞~°∞‡Y∞ #=∞~°ñ |∞\˜ìOK«∞K«∞ ~°∞z <˘Ñ¨C „|Ǩχã¨fi~°∂Ñ≤"≥·#
`Õ. h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ #`«ºO`« xÜ«∞=∞ "≥ÚѨÊ, Éèí=ºKåi„`«! ѨOHõ[ Ѩ„`«Î<Õ„`«!
z~°â◊√ÉèÏHÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡ qǨ~°!, Ü«∞=ºÜ«∂#O^Œ! QÀqO^Œ! ǨÏi =Ú‰õΩO^Œ! 287
* 㨈~fiâ◊fi~å! h=Ù HõÖÏÊO`« HÍÅOÖ’ ã¨~°fi„ѨѨOKåxfl hÖ’ qb#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï=Ù. Pkâı+¨ `«ÅÊO
g∞^Œ â◊Ü«∞x™êÎ=Ù. Ü≥∂QÆx„^Œ á⁄O^Œ∞`å=Ù. JѨC_»∞ h <åaè J<Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞O_ç L^ŒƒùqOz#
Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞ÿ# `å=∞~° ѨÙ=ÙfiÖ’#∞O_ç K«`«∞~°∞‡Y „|Ǩχ#∞ ѨÙ\˜ì™êÎ=Ù. J@∞=O\˜ `Õ*’=∞Ü«∞"≥∞ÿ# h
Ѩ~°„|Ǩχã¨fi~°∂áêxH˜ xâ◊ÛÅ xÜ«∞=∞O`À #=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
=. J@∞¡ Ü≥∂QÆx„^• Ѩ~°=â◊√O_» =Ü«Úº#∞ r=ÙÅHõO>ˇ #`«ºO`« qÅHõΔ}∞O_»"≥· Ü«ÚO_»∞^Œ∞† =k
Ü≥∞@¡x# |∞^Œúº=™ê÷ÉèË^ŒO|∞# #YO_ç`«O |~Ú# ã¨fiâ◊H˜ÎO *Ëã≤ K«∂K«∞ Ö’HõáêÅ# xq∞`«ÎO|∞
Ü«∞*Ï˝kèëêª`«=Ù QÍ=Ù# h=Ù x`«º=Ú‰õΩÎO_»=Ù#∞, |iâ◊√^Œ∞úO_»=Ù#∞, ã¨~°fiA˝O_»=Ù#∞, <å`«‡=Ù#∞,
QÆ∂@ã¨∞÷O_»=Ù#∞, <åk ѨÙ~°∞+¨μO_»=Ù, ÉèíQÆ=O`«∞O_»=Ù, QÆ∞}„`«Ü«∂nèâ◊fi~°∞O_»=Ù#∞<≥· =iÎO`«∞=Ù†
ÉèÏQƺǑÏ#∞O_≥·# r=ÙxÜ«∞O^Œ∞ h QÆ∞}O|∞Å∞ QÆÅ∞QƆ "Õ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞#O ^Õq∞ q~°∞^ŒúQÆ`«∞Öˇ·
qq^èŒâ◊H˜Î Ü«ÚHõÎO|∞Öˇ·# Ü«∞q^•º^Œ∞ ÖÏ#∞ѨÓ~°fiºO|∞#O *Ëã≤ „Ѩb#O|∞ ÅQÆ∞ K«∞O_»∞ #\˜ì
qâ◊fiHÍ~°}O|∞ <ÕHOõ |∞ ##O`«O|∞ <å^ŒºO|∞ <å#O^Œ=∂„`«O|∞ #qHÍ~°O|∞ #QÆ∞ „|ǨχO|∞#‰õΩ
#=∞㨯iOK≥^Œ† =∞é˜Ü«Ú ^Õ"å! h= ã¨~°fiq^èŒÑ¶¨ÅO |x zOuOK«∞ xëê¯=Ú J~Ú# "åiH˜
~å*Ϻk HÍq∞`«O |∞ÅÖ’#ñ |~°=∂~°÷O |~Ú# Ѷ¨ÅO|∞ ã¨~åfi~°÷~°∂ѨÙO_»"≥·# Éèí=nÜ«∞ áê^ŒÑ¨^Œ‡
¿ã=#O|† ~Ú@∞¡ xtÛ`«O| Ü≥ÿ∞##∞ ã¨HÍ=ÚÖˇ·# n#∞Å#∞ QÀ=Ù =`«ûO|∞#∞ ã¨Î#ºáê#O|∞
¿ã~ÚOK«∞K«∞ =$HÍk ÉèíÜ«∞O|∞ =Å# ~°H˜ΔOK«∞ K«O^ŒO|∞#O QÍ=∞„Ѩ^Œ∞O_»"≥· ã¨O™ê~°
ÉèíÜ«∞O|∞=Å# ÉÏѨÙ^Œ∞ =x ~Ú@∞¡ ã¨`«ºã¨OHõÅ∞ÊO_»∞#∞, ã¨∞*Ï˝xÜ«Ú #~Ú# „^èŒ∞=ÙxKÕ`«
q#∞uOѨO|_ç Éè$í `åº#∞~°‰Ωõ OÎ _≥#· ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. 288
* P q^èOŒ QÍ Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’ "≥∞=ÿ ∞~°z L#flѨÊ\˜H© h=Ù r=ÙÅ HõO>Ë q∞H˜¯e qÅHõ} Δ OQÍ LO\Ï=Ù.
J=™ê÷ Éè^Ë •xfl á⁄Ok# |∞kú`À, K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ x° ^Œ$+≤` ì À [QÆ`∞« #Î ∞ ~°HOΔ˜ K«\ÏxH˜ q+¨μ~‚ ∂° áêxfl QÔ H· ˘O\Ï=Ù. h=Ù
x`«º=Ú‰õΩ_Î =» Ù. Ѩiâ◊√^Œ∞_ú =» Ù. ã¨~fi° A˝_=» Ù. P`«‡=Ù. ‰õÄ@ã¨∞_÷ =» Ù. Pk ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù. ÉèQí =Æ O`«∞_»=Ù. =¸_»∞
74 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

QÆ∞}ÏʼnõÄ JkèÑu¨ q. r=Ù_»∞ ÉèÏQƺǑÏ#∞_»∞, J`«xÜ«∞O^Œ∞ h QÆ∞}=ÚÅ∞ LO_»=Ù. U ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x Ü«∞O^≥` · Õ
q~°∞^ŒQú =Æ ∞#O QÆey qq^èŒ â◊‰Ωõ ÅÎ `À ‰õÄ_ç# Jq^•º^Œ∞Å∞ XHõ ^•x "≥O@ XHõ\˜ qb#O J=Ù`«∞O\ÏÜ≥∂
J@∞=O\˜ [QÆ`å¯~°}=¸, JkfifÜ«∞=¸, J#O`«=¸, P^Œº=¸, P#O^Œ =∂„`«=¸, JqHÍ~°=¸ J~Ú#
Ѩ~„° |Ǩχ=Ù h=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O. ^Õ"å! xëê¯=Ú Öˇ#· "å~°∞ x<Õfl ã¨~fi° `À=ÚY ѶŨ OQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . "åiH˜
~å[ºO "≥Ú^ŒÅ~Ú# "åOKèÅ« Ö’ Ѩ~=° ∂~°"÷ ∞≥ #ÿ ѶŨ O ã¨~åfiO`«~åºq∞"≥#· h Ѩq„`« áê^Œ¿ã=#"Õ∞. Wk xâ◊ÛÜ«∞O.
J~Ú#ѨÊ\˜H© P=Ù `«# ^Œ∂_»‰Ωõ K«xflK«∞ÛK«∂ `À_Õà√◊ ¡ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ „‰õÄ~° =∞$QÍÅ ÉÏi#∞O_ç ~°HOΔ˜ K«∞ q^èOŒ QÍ
ã¨HÍ=ÚÖˇ#· "åi HÀÔ~¯Å∞ f~°∞ã¨∂<Î Õ ã¨O™ê~° ÉèÜ í ∂« Å#∞ `˘Åy™êÎ=Ù.
D q^èOŒ QÍ ã¨`û« OHõÅ∞Ê_»∞, ã¨∞*Ï˝x J~Ú# „^è∞Œ =Ù_»∞ NǨÏix ã¨∞u
Î OKå_»∞. JѨC_»∞ Éè$í `«∞ºÅÃÑ·
J`«ºO`« „¿Ñ=∞QÆÅ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨O`À+≤Oz WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. nè~°„=`«! ~å[#º‰õΩ, =∂~°Hõ! h ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ =∞ã¨e# HÍ~°ºO
ÉÏ~°∂_èçQÍ <≥é∞OQÆ∞^Œ∞, <å~°Ü«∞ #k "˘O^Œ~åx ^≥·##∞ x`«∞Î<£. 289
=. Jk Ü≥∞\˜ì ^Œx# <≥O^Õx "Õ∞kèÜ∞« O^Œ∞ñ |i„ÉèÏ=∞º=∂} QÀK«„HõO|∞#∞OÉ’Öˇ „QÆÇϨ #Hõ„Δ `« `å~åQÆ}
*’ºuâ◊Û„HõO|∞ #HõΔ„`« ~°∂ѨO|∞ Å~Ú# ^èŒ~å‡yfl Hõâ◊ºÑ¨ â◊„‰õΩÅ∞#∞, ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞#∞, ^•~°HÍ ã¨"Õ∞`«∞Öˇ·
ㄬ^HΠ}
Δ˜ O|∞ k~°∞QÆ∞K«∞O_»∞^Œ∞† ~°\ì˜ ^Œ∞~åѨO|∞#∞ ##<åºkè+`
ª≤ O« |∞#∞ Ö’Hõ„`«Ü∞« „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅO|∞
#O^Œ∞ #â◊fi~°O|∞ QÍHõ „ѨHÍâ◊=∂#O|∞#∞ #~Ú# „^èŒ∞=H˜Δu Ü«∞#∞ Ѩ^ŒO|∞ =ÚO^Œ@ #~°∞=k
Ü«∂é∞"ÕÖËO_»∞¡ ã¨#O „ÉÏÑ≤O`«∞=Ù† `«`«Ê^Œ„áêÑ≤ΠѨ~°ºO`«O|∞ Éèí=nÜ«∞ [#‰õΩO_»∞ =#"åã¨
QÆ`∞« O_≥#· O ^Œ„^•[ºO|∞ ѨÓ[ºO|∞QÍ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ |∞# l`ÕO„kÜ«ÚO_»"·≥ KÕÜÚ« ^Œ∞=Ù† Éè=í ^Œ#∞AO
_»Q∞Æ #∞`«=Î ÚO_»∞ =∞$QÆÜ∂« ~°O÷ |∞ =#O|∞#‰õΩO [x =∞$`«∞O _»Q∞Æ ñ† ^Œ^<Œ fiÕ +¨}Ï~°O÷ |∞ `«^•Ç≤Ï`«
z`«ÎÜ≥ÿ∞ `«<å‡`«Ü«Ú =#O|∞#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ ^•= ^ŒÇ¨Ï# x=∞QÆflÜ«∞QÆ∞† "≥O_çÜ«Ú, 290
* ~å[‰õΩ=∂~å! h „=`«nHõΔ JK«OK«Å "≥∞#ÿ k. h =∞#ã¨∞û Ö’x Jaè„áêÜ«∂Å∞ K«H¯õ QÍ „QÆÇÏ≤ OKå#∞.
J~Ú`Õ Jk ^Œ∞~°¡Éèí=∞~Ú#k. J~Ú#ѨÊ\˜H©, h HÀiHõ f~°∞™êÎ#∞. Hõ@∞ì H˘Ü«∞º K«∞@∂ì Ѩâ◊√=ÙÅ =∞O^Œ
uiy#@∞¡QÍ „QÆǨÅ∂, #HõΔ„`åÅ∂, `å~åQÆ}ÏÅ∂, *’ºuâ◊Û„Hõ=¸, #HõΔ„`« ã¨fi~°∂áê Å~Ú# ^èŒ~°∞‡_»∞,
Jyfl, Hõâº◊ ѨÙ_»∞, â◊√„‰õΩ_»∞, ã¨Ñ~Ψ ∞° Ŭ ∞, `å~°HÅõ `À ‰õÄ_ç ^ÕxH˜ „Ѩ^HŒ }
Δ˜ O KÕã∂¨ OÎ \Ï~À J@∞=O\˜ ''„^è∞Œ =H˜uΔ —— J<Õ
=∞Ǩϟ#fl`« ™ê÷<åxfl WHõ ÃÑ·# J~°"≥· P~°∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ J#O`«~°O h=Ù á⁄O^Œ∞`å=Ù. Jk Z=fiiH©
JO^Œ~åxk. Wk=~°‰Ωõ Z=fi~°∂ ^•xx á⁄O^ŒÖ^Ë ∞Œ . =¸_»∞ Ö’HÍÅ∂ #tOKÕ@ѨC_»∞ ‰õÄ_® Jk #tOѨHõ
„ѨHÍtã¨∂Î LO@∞Ok. J@∞=O\˜ ™ê÷<åxfl h=Ù JÅOHõi™êÎ=Ù. JO`«=~°‰õÄ h `«O„_ç ~å*Ϻxfl h=Ù
ã¨~°fi[# ~°O[HõOQÍ ^èŒ~°‡=∂~åæ# Ѩiáêe™êÎ=Ù. WO„kÜ«∂Å#∞ [~Ú™êÎ=Ù. h `«O„_ç J_»qH˜ áÈ~Ú
"å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞O ã‘fiHõi™êÎ_»∞. h `«=Ú‡_»~Ú# L`«Î=Ú_»∞ "Õ@ÔH· J_»qH˜ "≥o§ =∞~°}˜™êÎ_»∞. J`«xx
"≥^∞Œ ‰õΩ`«∂ J`«xÜ«∞O^Õ =∞#ã¨∞û KÕiÛ# J`«x `«e¡ J~°}ºOÖ’ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ k. P"≥∞ J_»qÖ’ HÍiÛK«∞ÛÖ’
Ѩ_ç HÍeáÈ`«∞Ok.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 75
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! =∞é˜h=Ù Ü«∞[˝~°∂Ѷ¨ÙO _»#ñ ^ŒQÆ∞ ##∞fl ã¨OѨÓ~°‚ ^ŒH˜Δ}O|∞
ÅQÆ∞ =∞YO|∞ÅKÕ`« #iÛOz ã¨`«ºO|∞ ÅQÆ∞ xǨϙœYºO|∞ Å#∞ÉèíqOz
Ü«∞O`«ºHÍÅ=Ú# #<åfl`«‡ñ ^ŒÅOK«∞K«∞ =∞é˜ ã¨~°fiÖ’Hõ #=∞㨯$`«=Ú#∞
=∞Ç≤Ïñ |∞#~å=$uÎ ~°Ç≤Ï`«O|∞ ã¨Ñ¨Îi¬ =∞O_»Ö’#fl`« =∞QÆ∞ =∂=∞H©˜#
`Õ. Ѩ^Œ=Ú ^ŒQÆñ ÉÁO^ŒñQÆÅ =x Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μñ, _»`«x Ü«∞aèÅ+≤`å~°÷O|∞ Åi÷ xzÛ
Ü«∞`«ñ_»∞ QÆ#∞ñQ˘#∞ K«∞O_»OQÆ <å`«‡Ñ¨ÙiH˜, QÆ~°∞_»QÆ=∞#∞ñ_»∞ "ÕOKÕÃãñ Q“`«∞Hõ=Ú#. 291
* ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! h=Ù Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨μ_»<≥·# ##∞fl ã¨OѨÓ~°‚ ^ŒH˜Δ}Å`À ‰õÄ_ç# Ü«∞*Ï˝ÅKÕ`«
P~åkè™êÎ=Ù. D Ö’HõOÖ’x J#O`« ™œMϺÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ=Ù. =∞~°} HÍÅOÖ’ ##∞fl =∞#ã¨∞ûÖ’
㨇iã¨∂Î, ã¨HõÅ Ö’HÍʼnõÄ =O^ŒhÜ«∞"≥∞ÿ, ѨÙ#~å=$uÎ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ ã¨Ñ¨Îi¬ =∞O_»ÖÏxH˜ ÃÑ·# LO_Õ <å
™ê÷<åxfl á⁄O^Œ∞`å=Ù Jx ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „^è∞Œ =Ù_»∞ HÀi# HÀÔ~¯Å#∞ „Ѩ™êkOz, J`«_∞» K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ<Õ
QÆ~°∞`«‡O`«∞}˜‚ P~ÀÇ≤ÏOz P#O^ŒOQÍ `«# Ѩ@ì}"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~îåxH˜ "ÕOKÕâß_»∞.
`Õ. JO`« „^èŒ∞=Ùñ_»∞#∞ñ |OˆH~°∞ǨHõΔ áê^Œ, Hõ=∞Å ¿ã"ÀѨáêk`« Ѷ¨∞# =∞<À ~°
^äŒ=ÚÅñ ^Œ#iÜ«Úñ ^Œ#^Œ∞ z`«ÎO|∞Ö’#ñ, ^Œ∞+≤ìñ ÉÁO^ŒHõ K«xÜ≥∞ qt+¨ìK«i`«! 292
* JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ Ѩ^•‡HõΔ áê^ŒÑ¨^Œ‡ ѨiK«~°º=Å¡ ã¨=∞kèHõ =∞<À~°^ä•Å∞ ã¨O„áêÑ≤ÎOz#ѨÊ\˜H©,
ã¨O`«$Ñ≤Î á⁄O^ŒHõ zOuã¨∂Î "≥o§ áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ „^èŒ∞=Ùñ _», @¡#Ü«∞=Ú Ç¨ÏiKÕñ QÆ$`å~°∞÷ñ _≥·# q^èŒO ɡ
Å¡#∞ qxÑ≤Oz# q^Œ∞~°∞ñ_»∞, qx =Úx=~°∞ñ Ez ѨeÔH q#Ü«∞O ɡã¨ñQÆ<£. 293
* D q^èOŒ QÍ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ „^è∞Œ =Ù_»∞ NǨÏi #∞O_ç =~åÅ∞ á⁄Ok# q^èOŒ JO`å q^Œ∞~°∞xH˜
qxÑ≤OKå_»∞. JѨC_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞ =∞ǨÏi¬`À ã¨q#Ü«∞OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx <åÜ«∞Hõ! q#∞ HÍ=ÚHõ, [#^Œ∞„ëêÊѨO|∞ q+¨μ‚ K«~°}ÏO|∞~°∞Ǩ
~°Û# =Úx[# ã¨O„áêѨº=Ú, ##ñQÆŠѨOˆH~°∞Ǩ‰õΔΩ #=ºÜ«∞ Ѩ^Œ=Ú<£. 294
=. ÃщõΩ¯ [#‡O|∞ÅO QÍx á⁄O^Œ~åx Ѩ^ŒO|∞ ^• <˘Hõ¯[#‡O|∞#<Õ á⁄OkÜ«ÚO ^Œ# =∞#O|∞#O
^Œ„áêѨΠ=∞<À~°^∞Œä O_» #x ѨÙ~°∞ëê~°"÷ kÕ Ü≥∞ÿ # „^è∞Œ =ÙO _≥@∞¡ ^ŒÅOK≥ #x# "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O _ç@x¡ Ü≥∞.295
* ''=ÚhO„^•! HÍ=Ú‰õΩʼnõΩ á⁄O^Œ~åxk, q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎʼnõΩ á⁄O^ŒQÆeæ#n J~Ú# <å~åÜ«∞}∞x
âßâ◊fi`«™ê÷<åxfl „^èŒ∞=Ù_»∞ á⁄O^•_»∞ QÆ^•! ÃщõΩ¯ [#‡ÖˇuÎQÍx á⁄O^Œ~åx ™ê÷<åxfl XHõ¯ [#‡Ö’<Õ
á⁄Ok‰õÄ_® `«# HÀÔ~¯ ã≤kúOK« ÖË^Œ∞ Jx „^èŒ∞=Ù_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÉèÏqOKå_»∞? J`«_»∞ ѨÙ~°∞ëê~å÷Å#∞
K«Hõ¯QÍ Ziy# "å_»∞ Hõ^•!——
`Õ. J#Ѷ¨∞! Ñ≤#`«e¡ ^Œ#∞flñ |e¯# ^Œ∞~°∞H˜Î, ÉÏ}q^•ú`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞ñ ^Œ^•ƒù+¨}=ÚÅ∞
z`«Î=∞O^Œ∞ñ ^ŒÅOK«∞@ñ *Ëã≤ =ÚH˜Îñ, QÀ~°q∞H˜ <å`«‡Ö’ =QÆñ QÆ∂~°∞K«∞O_≥. 296
76 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* JѨC_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞. Ñ≤#`«e¡ P_ç# ^Œ∞~åƒù+Ũ ∞ J<Õ ÉÏ}ÏÅKÕ`«
„^è∞Œ =Ùx =∞#ã¨∞û ÉÏQÍ QÍÜ«∞Ѩ_Oç k. JO^Œ∞KÕ`« P ^Œ∞~åƒù+Ũ <Õ J`«_∞» =∂\˜=∂\˜H© 㨇iã¨∞<Î åfl_»∞. P
HÍ~°}OKÕ`« ǨÏi „Ѩ`º« HõΔ "≥∞#ÿ ѨC_»∞ =ÚH˜xÎ HÀ~°ÖHË õ áÈÜ«∂_»∞. JO^Œ∞Hˆ =∞#ã¨∞ûÖ’ Ѩi`«Ñã≤ ∞¨ <Î åfl_»∞.
=. JO`« <å „^èŒ∞=ÙO_»∞. 297
K«. J#Ѷ¨∞! l`ÕO„kÜ«ÚÖò ã¨∞=∞Ç≤Ï`å`«∞‡Å∞ <≥·# ã¨#O^Œ<å^Œ∞ ÖˇO
^Œ#Ü«∞ =∞<ÕHõ [#‡ ã¨=Úáêi˚`« Ü≥∂QÆ ã¨=∂kèñ *Ëã≤ Ü≥∞
=fix K«~°}Ï~°qO^Œ=ÚÅ∞ "å~°x ÉèíH˜Î <≥é∞OQÆ∞K«∞O^Œ∞, ~å
Ѷ¨∞#∞ñ |~°"Õ∞â◊√ hâ◊√ #qHÍ~°∞ #"Õ∞Ü«Ú #*ËÜ«Ú <å^Œ∞ºx<£. 298
=. U#∞ +¨}χã¨O|∞Å∞ Éèíl~ÚOz `«`åÊ^Œ Ѩ^Œ‡KåÛùÜ«∞O „ÉÏÑ≤OzÜ«Ú ÉèË^Œ^Œ~°≈#∞O_» <≥·u†
#Hõ¯\Ï! ~Ú\˜ì ÉèÏQƺǑÏ#∞O_»<≥·# ÜÕ∞#∞ Éèí=<åâ◊‰õΩO_≥·# Ü«∞`«xO ÉÁ_»ñQÆxÜ«Ú #â◊fi~°O|∞Öˇ·#
HÍ=∞ºO|∞ Å_çyu† x\˜ì ^Ò~å`«‡ºO ɡO^ÕxO QÆÅ^Õ? `«=∞ Ѩ^ŒO|∞ÅHõO>ˇ #∞#fl`« Ѩ^ŒO|∞
<˘O^Œ∞^Œ∞<À Ü«∞x ã¨Ç≤ÏOѨ*ÏÅx ~¸ ^Õ=`«ÅKÕ`« =∞nÜ«∞ =∞u QÆÅ∞+≤`«O |Ü≥∞ºOQÍHõ! <åñ
_»∞ <å~°^Œ∞O _®_ç# =∂@ `«^䌺O |Ü≥∞º† #`«x "åHõºO|∞ ÅOwHõiOѨHõ ÜÕ∞ #ã¨`«Î=ÚO_»<≥·
ã¨fiáêfl=ã¨÷ÅO ÉÁOk# "åñ_»∞ ^≥·qHõOɡ·# =∂Ü«∞O *ˇOk aè#fl^Œ~°≈#∞O_»QÆ∞ K«O^ŒO|∞# <Õ
#kfifÜ«ÚO_» <≥·##∞ „ÉèÏ`«Ü«∞#∞ â◊„`«∞=ÙKÕ≥ñ „ÉÏѨÎOɡ·# ^Œ∞óYO|∞ <˘Ok [QÆ^•`«‡‰õΩO_»∞#∞,
ã¨∞„Ѩ™ê^Œ∞O_»∞#∞, Éèí=<åâ◊‰õΩO_»∞#∞ <≥·# ~¸â◊fi~°∞ <å~åkèOz `«„`«Ê™ê^ŒO|∞ =_»ã≤Ü«Ú
<åÜ«ÚifiÇ‘Ï#∞O_≥·# ~ÀyH˜O „|Ü≥∂yOK«∞ <Ò+¨^èŒO|∞O É’Öˇ x~°~°÷HõO|∞Öˇ·#, #â◊fi~°O|∞Öˇ·#
~¸ HÍq∞`«O|∞Å∞ QÀiu #x "≥O_çÜ«Ú. 299
* JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ WÖÏ zOuOKå_»∞. l`ÕO„kÜ«ÚÅ∂, =∞Ǩ`«∞‡Å∂ J~Ú# ã¨#O^Œ#∞_»∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú# =ÚhO„^Œ∞Å∞ q∞H˜¯e ÉèíH˜Î`À ÃщõΩ¯ [#‡Å ã¨=∂kè Ü≥∂QÆO ^•fi~å U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx
K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ^Œi≈OK« QÆÅ∞QÆ∞`å~À J@∞=O\˜ J"Õ∞Ü«Ú_»∞, JqHÍ~°∞_»∞, J[Ü«Úº_»∞, P^Œ∞º_»∞,
Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞, J~Ú# NǨÏix <Õ#∞ P~°∞<≥ÅÅ∞ ¿ãqOz PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å h_»Ö’ xez ‰õÄ_® Éè^Ë Œ
^Œ$+≤ì HõÅ"å_»#∞ JÜ«∂º#∞. <Õ#∞ ^Œ∞~°^$Œ +¨=ì O`«∞_»#∞. ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞ ǨÏiOKÕ Ç¨Ïix ^Œi≈Oz ‰õÄ_»
Jx`åºÖˇ·# HÀÔ~¯Å#∞ HÀ~°∞‰õΩ<åfl#∞. WÖÏO\˜ ^Ò~åƒùQƺO ZHõ¯_»<åfl LO@∞O^•? `«=∞ ™ê÷<åÅHõO>ˇ
L#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷<åxfl <Õ#∞ á⁄O^Œ∞`å<Õ"≥∂ Jx F~°fiÖËHõ ^Õ=`«Å∞ <å |∞kúx HõÅ`«Ñ¨~°z LO\Ï~°∞.
J<å_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ P_ç# =∂@ Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ#k. PÜ«∞# =∂@Å#∞ <Õ#∞ ã¨~°‰õΩ Q˘#ÖË^Œ∞. <Õ#∞
J^è=Œ Ú_»#∞. x„kOKÕ"å_»∞ HõÅÖ’ ^≥=· =∂Ü«∞‰õΩ zH˜¯ `å <˘Hõ¯_Õ J~Ú<å, `«#HõO>ˇ "Õ~∞° QÍ J<Õ‰Ωõ Å#∞
`«#Ü«∞O^Œ∞ K«∂™êÎ_»∞. JÖψQ <Õ#∞ XHõ¯_»<Õ J~Ú#ѨÊ\˜H© `«=Ú‡_»<Õ â◊„`«∞=Ù#∞ HõeÊOK«∞H˘x
^Œ∞óYO á⁄O^•#∞. [QÆ`ü ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»∂, ã¨O™ê~° q<åâ◊‰Ωõ _»∂ J~Ú# ǨÏix P~åkèOz,
PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O á⁄Ok ‰õÄ_® PÜ«Úã¨∞û KåÅx ~ÀyH˜ B+¨^•è Å=Öˇ H˘~°QÍx HÀÔ~¯Å∞ HÀ~°∞‰õΩ<åfl#∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 77
=∞. ^èŒ#Ç‘Ï#∞O_»∞ #$áêÅ∞ñ *Ëi q∞QÆ∞Å<£ ^è•\˜<£ Ѷ¨bHÍ~° q∞
=∞‡x Ü«∞i÷Oz# su =ÚH˜Î Ѷ¨Å^Œ∞O _≥·#\˜ì ѨOˆH[ Ö’
K«#∞ñ_Õ KåÅñ „|ã¨#∞flñ_≥·# #`«x<£ ™êO™êiHõO |i÷ñ QÀ
i# <å=O\˜ q=¸_è»=∂#ã¨∞Å∞ ^è•„uO QÆeæˆ~ Ü≥∞=fi~°∞<£? 300
* ¿Ñ^Œ"å_»∞ =∞Ǩ~åA#∞ ã¨g∞Ñ≤Oz THõ`À ‰õÄ_ç# #∂HõÅ#∞ W=∞‡x HÀi#@∞¡ "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`«
J~Ú# ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOѨQÍ <Õ#∞ ã¨O™ê~åxfl Ji÷OKå#∞. <å=O\˜ =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∞ D
Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=fi~°∂ LO_»~°∞ Jx „^èŒ∞=Ù_»∞ qKåiOKå_»∞.

–: „^èŒ∞=ÙO_»∞ =∞~°Å ^Œ# ѨÙ~°O|∞#‰õΩ =K«∞Û@. :–

ã‘. Jx ~Ú@∞¡ zOuOK≥ ##∞K«∞ # "≥∞ÿ‡„`ÕÜ«∞ =Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ x@¡xÜ≥∞ñ ^ŒO„_ç!
Hõ=∞hÜ«∞ ǨÏiáê^Œ Hõ=∞Å ~°*’aè ã¨O㨯$`« â◊s~°∞Å∞#∞ Ü«∂^Œ$zÛùHõ=ÚQÆ
ã¨O„áêѨÎ=∞QÆ∞ ^•# ã¨O`«∞+¨ìz`«∞ÎÖˇ· =éÅ∞K«∞ #∞O_»∞ g∞ =O\˜ "å~°∞
^ŒQÆ ÉèíQÆ=`åÊ^Œ ^•ã¨ºO|∞ ^ŒHõ¯OQÆ x`«~° Ѩ^•~°÷O|∞ Öˇ_»ñ^ŒÅO^Œ∞
`Õ. =∞ézÜ«Ú#∞ QÀ~° <˘Å¡~°∞ =∞#∞K«i„`«!, `«qe ~Ú@∞¡ ǨÏi„Ѩ™ê^ŒO|∞ <˘Ok
=∞~°e =K«∞ÛK«∞ #∞#fl ‰õΩ=∂~°∞ "å~°Îñ, *Ï~°∞KÕ qx Ü«Ú`åÎ#K«~°}∞ñ _»Ñ¨Ù_»∞. 301
=. =∞#=Ú# x@¡x `«ÅOK≥. 302
* Jx K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞. <åÜ«∞<å! Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#
NǨÏi áê^ŒÑ¨~åQÆO`À JÅOHõ$`«"≥∞ÿ# â◊s~°OQÆÅ g∞=O\˜"å~°∞ `«#O`« `å#∞ ^˘iˆH ^•x`À<Õ ã¨O`«$Ñ≤Î
á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞x K«~°} ¿ã= `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ "åOzèOѨ~°∞. ǨÏi J#∞„QÆǨÏO JO^Œ∞‰õΩ#fl
Hõ#fl ‰õΩ=∂~°∞_»∞ uiy =ã¨∞Î<åfl_»∞ J<Õ "å~°Î L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ Kå~°∞Å =Å¡ qx ~ÚÖÏ `«ÅOKå_»∞.
Hõ. K«zÛ# "å~°Å∞ „QÆ=∞‡é, =K«∞Û@ÜÕ∞ HÍHõ ~Ú\˜ì "å~°ÎÅ∞ QÆÅ"Õ?
xK«ÛÅ∞ #=∞OQÆà◊√ñ_» #QÆ∞, xK«Û@ =∞é˜ <å‰õΩ â◊√Éèí=Ú ÖËŠѶ¨∞\˜OK«∞<£. 303
Hõ. Jx qâ◊fiã≤OѨ‰õΩO_çÜ«Ú, =∞#=Ú# <å <å~°^Œ∞ñ_»∞ ''QÆ∞=∂~°∞ñ_»∞ "ÕQÆO
|∞#ñ ~åñQÆÅñ—— _»#∞K«∞#∞ |e, H˜# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ^ŒÅñz #q∞‡ Hõ$`«Hõ$`«∞ºO_≥·. 304
* ''K«zÛ# "åà◊√¡ =∞m¡ uiy =™êÎ~å? W@∞=O\˜ KÀ^ŒºO ZHõ¯_»<åfl LO^•? Jxfl q^è•ÖÏ
x~åƒùQÆ∞º_»<≥·# <å‰õΩ JO`«\˜ ÉèÏQƺO ZÖÏ Åaèã¨∞ÎOk?—— Jx =ÚO^Œ∞ #=∞‡ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. ''h H˘_»∞‰õΩ
`˘O^Œ~°Ö’<Õ uiy=™êÎ_»∞—— Jx ѨÓ~°fiO <å~°^Œ=Úx K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x J@∞=O\˜
J^Œ$+¨ìO ÅaèOK«=K«∞Û#x H˘O`« H˘O`« qâ◊fiã≤OKå_»∞.
78 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. `«# ã¨∞`«∞x ~åHõ ÃãÑ≤Ê#, Ѷ¨∞#∞#‰õΩ ^èŒ#=ÚÅ∞#∞ =∞øH˜ÎHõѨ٠Ǩ~°=ÚÅ∞<£
=∞# =∞Å~° xzÛ `«#Ü«Úxñ QÆ#∞ñQ˘#∞ ã¨O`À+¨ =∂`«‡ñ QÆ_»Å∞H˘#OQÆ<£. 305
* `«# `«#Ü«Ú_»∞ =ã¨∞Î<åfl_»x â◊√Éèí"å~°Î K≥Ñ≤Ê# Kå~°∞xH˜ ^èŒ#O =¸@Å∂, =Ú`åºÅ ^ŒO_»Å∂
|Ǩï=∂#OQÍ WKåÛ_»∞. H˘_»∞‰õΩ#∞ K«∂_®Å<Õ L`åûǨÏO PÜ«∞# JO`«~°OQÆOÖ’ á⁄Oy á⁄~°eOk.
ã‘. =Å#∞ g∞é˜# Ãã·O^èŒ=O|∞Åñ |∂xÛ# Hõ#Hõ ~°^äŒO|∞ #∞`«¯O~î° <≥H˜¯
„ÉÏǨχ} ‰õΩÅ =$^Œú |O^èŒ∞ [<å=∂`«º Ѩi=$`«∞O _»QÆ∞K«∞ qã¨∞Êù~°} "≥∞~°ã≤
„|Ǩχx~À…+¨ `«∂~°º ã¨fi# â◊OY HÍǨÏà◊ "Õ}∞ ~°==Ú ÅO^ŒO^Œ K≥ÅñQÆ
taHõ ÖˇH˜¯Ü«Ú qÉèí∂+≤`«Öˇ· ã¨∞hu ã¨∞~°∞K«∞, Å∞`«Î=ÚO_»∞ <å~°∂_èç #_»=ñ
`Õ. QÆi=∞ nÑ≤OѨ #uj„Ѷ¨∞QÆ=∞# "≥ÚѨÊ, <å`«‡#QÆ~°O|∞ "≥Å∞=_ç Ü«∞~°∞QÆ∞K«∞O_ç
|Åã≤ #QÆ~ÀѨ=# ã¨g∞ѨO|∞#O^Œ∞, =K«∞Û „^èŒ∞=Ùñ QÆx "Õ∞khâ◊fi~°∞ñ_»∞ #O`«. 306
* =_çQÆÅ QÆ∞éÏ]Å#∞ ѨÓxÛ# |OQÍ~°∞ ~°^äŒO Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å`À, ‰õΩÅ=$^Œ∞úÅ`À,
|O^èŒ∞ q∞„`«∞Å`À, =∞O„`«∞Å`À HõÅã≤ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ‰õÄ_ç#"å_≥· ZO`À "≥·Éèí=OQÍ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
"Õ^ŒÃѶ∂+¨Å∞, "å^Œº ^èŒfi#∞Å∂, â◊OY HÍǨÏà◊ "Õ}∞ <å^•Å∂ Juâ◊~ÚOKå~Ú. ÃÑ^ŒÌ ÉèÏ~°º ã¨∞hu, z#fl
ÉèÏ~°º ã¨∞~°∞z |OQÍ~°∞ ѨÅH¡ Å© ∞ ZH˜¯ L`«=Î Úx`À ‰õÄ_ç#"åÔ~· J#∞ã¨iOKå~°∞. JÖÏ QÆ| QÆ| =ÚO^Œ∞‰õΩ
™êy "≥à√◊ `
¡ ∂« ѨÙ~°O "≥Å∞ѨŠLѨ=#O ã¨g∞ѨOÖ’ JÅ¡O`« ^Œ∂~å# =ã¨∞#Î fl „^è∞Œ = ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ L`åÎ#áê^Œ
=∞Ǩ~åA K«∂Kå_»∞.
K«. J~°^Œ=Ú _çyæ „¿Ñ=∞ ^˘ÅñHÍ_» ã¨ã¨O„Éèí=Úñ_≥· ~°=∂=∞<À
ǨÏ~°∞ K«~°}Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆàÏ~°Û# x~°Ìo`åaèÖÏ+¨μ h
â◊fi~° Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ# ã¨∞*Ï`« ã¨=∞„QÆ =∞<À~°^äŒ∞<£ ã¨∞`«∞O
QÆ~° =∞#∞~°H˜Î _®ã≤ ѨÙÅHõÖò ##ÖÁ`«Îñ „|"≥∂k`å`«∞‡ñ_≥· 307
* =∞Ǩ~åA P„`«OQÍ J#∞~åQÆO á⁄Oy á⁄~°ÅQÍ ~°^äŒO kQÍ_»∞. „^èŒ∞=ÙxH˜ Z^Œ∞~°∞áÈÜ«∂_»∞.
~°=∂~°=∞}∞x K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ¿ãqOz áêáêÅ∞ áÈQ˘@∞ìH˘#fl"å_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔO =Å¡
HÀi# HÀiHõÅhfl fi#"å_»∂ J~Ú# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ uÅH˜Oz „¿Ñ=∞`À ѨÙÅH˜Oz "≥∞ÿ=∞~°z áÈÜ«∂_»∞.
`Õ. ayÜ«∞ñ Q“ñy@ñ *ËiÛ <≥"≥Ú‡QÆ=Ú xqi, t~°=Ú =¸~˘¯x K«∞|∞HõO|∞ KÕ`«ñ|∞}˜H˜
Ü«∂=ºÜ«∂#O^Œ ÉÏ+¨Ê ^è•~åaè+≤‰õΩÎñ, *Ëã≤ Ü«∂j~°fikOѨ <å z~°Ü«∞â◊√O_»∞. 308
* Hõ#fl H˘_»∞‰õΩ#∞ QÆ\˜ìQÍ H“yeOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. =ÚY=∞O`å xq∞~å_»∞. t~°ã¨∞û =¸~˘¯<åfl_»∞.
QÆ_O¤» ѨÙ}˜HÍ_»∞. [Å[Å „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ P#O^Œ ÉÏ+¨Ê ^è•~°Å`À Ѩل`«∞x t~°ã∞¨ û Jaè¿+H˜Oz Pj~°fikOKå_»∞.
Hõ. [#‰õΩx Ü«∂j~°fiK«#=Ú, Å#Ü«∞=Úñ ÔQ·H˘x „Ѩ"≥∂kÜ≥ÿ∞ `«`«Ê^Œ=ÚÖò
^Œ# á¶êÅ`«Å=Ú ™ÈñHõñQÆ, q#`«∞Å∞ QÍqOz ÉèíH˜Î qǨÏfiÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 309
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 79
* z~°Ü∞« â◊ãfi≤ J~Ú# „^è∞Œ =Ù_»∞ [#‰õΩx n=#Å∞ JO^Œ∞H˘x P#OkOKå_»∞. Hõ#fl `«O„_ç J_»∞QÆ∞ÅÃÑ·
<≥#∞fl^Œ∞~°∞ "≥∂Ñ≤ ÉèíH˜Î `«#‡Ü«Ú_≥· #=∞㨯iOKå_»∞.
`Õ. JO`« <å ã¨[˚<å„QÆ}˜ Ü≥ÿ∞# „^èŒ∞=Ùñ_»∞, ^ŒÅ∞¡Å‰õΩ ÉèíH˜Î q#`«∞Å∞ ^ŒQÆ <˘#iÛ
ã¨∞~°∞zH˜x „"≥ÚHõ¯ #~°ƒù‰õΩñ Ez Ü≥∞uÎ, #QÆ∞ "≥ÚQÆO|∞# <åeOQÆ#O|∞ ¿ãã≤. 310
* `«~°∞"å`« q#Ü«∞jÅ∞_≥· „^èŒ∞=Ù_»∞ `«Å∞¡Å‰õΩ ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iOKå_»∞. ã¨∞~°∞z `«#‰õΩ „"≥ÚH˜¯#
„^èŒ∞=Ù}˜‚ ÖË=<≥uÎ #=Ùfi`«∂ J‰õΩ¯# KÕ~°∞Û‰õΩ#flk.
ã‘. Hõ~°"≥ÚѨC <å#O^Œ QÆ^Œæ^Œ ã¨fi~°=Ú# rqOѨ٠=∞#∞K«∞ <åj~°fikOK≥†
ÉèíQÆ=O`«∞ñ _≥=fixÃÑ· "≥∞ÿ„u "å\˜OK«∞ ã¨`«¯$áêx~°uñ „|ã¨#∞flñ _»QÆ∞K«∞
#`«xH˜ñ ^Œ=∞Ü«∞O`« ##∞‰õÄÅ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ ã¨~°fiÉèí∂`«O|∞Å∞ ã¨=∞`«ñ ÉËiÛ†
=∞Ç≤Ïñ ^ŒÅáÈÜ«∞ x=∞fl „Ѩ^Õâ◊=Ú#‰õΩ ##Ü«∞O|∞ñ *Ë~°∞ `ÀÜ«∞=ÚŠѨykñ
`Õ. QÍ# Ѷ¨∞#∞ # =∞‡Ç¨`«∞‡x QÍ~°qOK≥, ã¨∞~°∞z ѨÓ~°fiO|∞ ^ŒÅñѨHõ ã¨∞[# K«i`«!
q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎÅ∞ ^èŒ~°#∞ |q„`«∞ ÅQÆ∞@, "åi HõÅ∞QÆ~°∞ ^èŒ~°}˜ <≥"åfi~°∞ =∞é˜Ü«Ú. 311
* ã¨∞~°∞z P#O^•uâ◊Ü∞« O`À =}∞‰õΩ`«∞#fl HõO~îã° fi¨ ~°O`À ''z~°Or=!—— Jx nqOzOk. ѨÖÏ¡xH˜
hà◊√§ „Ѩ=Ç≤ÏOz# q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞‰õΩ áê„`«∞_≥·# "åx =^ŒÌ‰õΩ `«=∞O`« `å=Ú JO^Œ~°∂
J#∞‰õÄÅ ÉèÏ=O`À KÕ~∞° H˘O\Ï~°∞. JO^Œ∞Hõ<Õ ã¨∞~°∞z QÆ`å#flO`å =∞~°záÈ~Ú =∞ǨÏhÜ«Ú_≥#· „^è∞Œ =Ù}˜‚
Q“~°qOzOk. <åÜ«∞<å, q^Œ∞~å! q+¨μ‚ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«∞Å∞† "åiH˜ â◊„`«∞=Ù ÅO@∂ Z=~°∂ LO_»~∞° .
"åiÃÑ· Z=fi~°∂ HÀÑ≤OK«~°∞.
=. HÍ=Ù# #∞`«Î=ÚO_»∞#∞ „^èŒ∞=ÙO_»∞#∞ „ÉË=∞ qǨÏfiÅ∞ ÅQÆ∞K«∞ #<Àº<åºeOy`«∞Öˇ· ѨÙÅHÍO‰õΩ~åÅO
Hõ$`« â◊s~°∞Öˇ· Ü«∂#O^Œ ÉÏ+¨Ê=ÚÅ <˘Ñ≤ʆ ~°O`« ã¨∞huÜ«ÚO ^Œ# „áê}O|∞Å HõO>ˇñ „aÜ«ÚO_≥#·
ã¨∞`«∞ #∞ѨQÆ∂ǨÏ#O|∞ ¿ãã≤ `«^Œ=Ü«∞= ã¨Ê~°≈#O|∞ KÕ`« <å#O^ŒO|∞ <˘Ok qQÆ`«â’Hõ Ü«∞Ü≥∞º†
#ѨC_»∞ ã¨O`À+¨ ÉÏ+¨Ê ^è•~åã≤HõÎO|∞Öˇ· K«#∞ñÉÏÅ∞#∞O QÆ∞iÃã #O`«. 312
* L`«Î=Ú_»∂, „^èŒ∞=Ù_»∂ „¿Ñ=∞`À X_»Å∞ =∞~°z XHõi <˘Hõ~°∞ H“yeOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. "åi â◊s~åÅ∞
ѨÙÅHõiOKå~Ú. Hõ#∞ÅÖ’ P#O^Œ ÉÏëêÊÅ∞ xO_®~Ú. JѨC_»∞ ã¨∞hu `«# „áê}ÏÅHõO>ˇ JkèHõ
„¿Ñ=∂ã¨Ê^Œ∞_≥·# H˘_»∞‰õΩ#∞ QÆ\˜ìQÍ H“yeOK«∞H˘x J`«x `«#∂ ã¨Ê~°≈ =Å¡ Hõey# ã¨O`À+¨O`À `«#
^Œ∞óMÏxfl =∞~°z áÈ~ÚOk. P#O^Œ ÉÏ+¨Ê ^è•~°Å`À `«_çã≤# P `«e¡ áêeO_»∞¡ á⁄OQÆ∞Öˇ`åÎ~Ú.
ã‘. L#fl`« ã¨O`À+¨ =ÚѨÊuÅ¡ñQÆñ É∫~° [#=Ú ÖÏ „^èŒ∞=Ù`«e¡ <≥#Ü«∞ñ Ez
`˘_»i# Éèí=nÜ«∞^Œ∞óY<åâ◊‰õΩñ _≥·# ~Ú\˜ì `«#∂Añ _≥O^Õx ÃÑ^ŒÌ
HÍÅO|∞ „H˜O^Œ@ñ QÆ_»ñy #+¨μìO _≥·# "åñ_çѨ٤ h ÉèÏQƺ=â◊=Ú KÕ`«ñ
„|uÅ|∞úñ _»Ü≥∞º#∞† x`«ñ_»∞ Éèí∂=∞O_»Å "≥∞Å¡#∞ ~°H˜ΔOK«∞ x^Œú=∞Ç≤Ï=∞ñ†
80 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. QÆ=∞Å Ö’K«#∞ñ lOuOK«∞ Ѷ¨∞#∞Å∞ Ö’Hõ, ^Œ∞~°˚Ü«∞O ɡ·# Ü«∞\˜ì =∞$`«∞º=Ù#∞ ÔQÅ∞Ά
~°\˜ì „Ѩ}`åiΠǨÏ~°∞ñ_≥·# Ü«∞|˚<åÉèí∞ñ, _»i÷ hKÕ`«ñ |∂l`«∞O _»QÆ∞@ x[=Ú. 313
* JѨC_»∞ ѨÙ~°„Ѩ[Å∞ „^è∞Œ =Ùx `«eÜ
¡ ∞ÿ≥ # ã¨∞hux K«∂z JO`«∞ÖËx ã¨O`À+¨O`À WÖÏ á⁄QÆ_®~°∞.
KåÖÏ HÍÅO „H˜O^Œ@ HõxÑ≤OK«‰õΩO_® áÈ~Ú# h H˘_»∞‰õΩ h J^Œ$+¨ìO =Å¡ =∞m¡ uiy =KåÛ_»∞. h
^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOKå_»∞. W`«_»∞ ™ê\˜ÖËx Ѩ~å„Hõ=∞O`À ã¨~°fiÉèí∂=∞O_»ÖÏhfl Ѩiáêe™êÎ_»∞. q+¨μ‚^Õ=Ùx
¿ãqOKÕ≥ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ J*ËÜ∞« "≥∞#ÿ =∞$`«∞º=Ù#∞ ‰õÄ_® [~Ú™êÎ~∞° . „Ѩã#¨ ∞flÖˇ#· Éè‰í Ωõ ÅÎ ^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOKÕ
<å~åÜ«∞}∞x h=Ù x[OQÍ P~åkèOKå=Ù.
=. Jx „Ѩâ◊Oã≤Oz, ~°@∞¡ áœ~°[#O|∞ÅKÕ`« #∞ѨÖÏź=∂#∞O_»QÆ∞ „^èŒ∞=Ùx #∞`åÎ# áê^Œ∞O _»∞`«Î=∞
ã¨"Õ∞`«O|∞QÍ QÆ*Ï~°∂_è»∞xO*Ëã≤ ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞O_»∞#∞, „ѨǨÏ$ëêìO`«~°OQÆ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ñ
|∞~åaè=ÚY∞O_≥· K«#∞^≥Oz. 314
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù~°„Ѩ[ÅKÕ LѨÖÏeOѨ |_»∞`«∞#fl „^èŒ∞=Ù}˜‚ L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ L`«Î=Úx`À‰õÄ_®
U#∞QÆ∞ÃÑ·# ‰õÄ~°ÛO_» ɡ\˜ì „Ѩ[Å „Ѩã¨∞Î`«∞ ÅO^Œ∞‰õΩO@∂ JO`«~°OQÆOÖ’ á⁄Oyá⁄~°ÖË ã¨O`À+¨O`À
ѨÙ~°=Ú "≥·Ñ¨Ù |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞.
ã‘. ã¨fi~°‚ ѨiK«Ûù^Œ ã¨fiK«Ûù ‰õΩ_»º ^•fi~° ÖÏe`« QÀѨÙ~å\ÏìÅHõO|∞
Ѷ¨Å ѨÙ+¨Ê =∞O[s Hõe`« ~°OÉèÏ ã¨ÎOÉèí ѨÓQÆ áÈ`åk qÉèí∂+≤`«O|∞
Ѷ¨∞#™ê~° Hõã¨∂ÎiHÍ QÆO^èŒ [Å|O^èŒ∞ ~åã≤HõÎqѨ}˜ =∂~åæOz`«O|∞
=∂x`« #=~°`«fl =∞Ü«∞ ~°OQÆ =b¡ q~ål`« „ѨuQÆ$Ç¨Ï „áêOQÆ}O|∞
`Õ. â◊√Éèí #n[Å ‰õΩOÉèí ã¨Oâ’aè`«O|∞, `«O_»∞Å ã¨fi~°‚ ÖÏ*ÏHõΔ`« „Ѩã¨∂#
Ѷ¨Å |e„"å`« Hõe`« q„ÉèÏl`«O|∞, #QÆ∞K«∞ ã¨~°fi`À-ÅOHõ$`« "≥∞ÿ# ѨÙ~°=Ú. 315
=. „Ѩ"ÕtOz ~å[=∂~°æO|∞#ñ [#∞^≥OK«∞ #ѨC_»∞. 316
* QÀ_»Å∞, `«Å∞ѨÙÅ∞, QÀѨÙ~åÅ∞, K«O„^ŒâßÅÅ∞, |OQÍ~°∞ ѨÓ`«`À `«à◊`«à◊ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
ѨO_»¡`À#∂, ѨÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ`À#∂ xO_ç# J~°\˜ HõOÉÏÅ∂, z#fl z#fl áÈHõ „=∂‰õΩÅ∞ gkäH˜ W~°∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ
Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. JOQÆà◊¡ =ÚO^Œ∞ ѨK«Û Hõ~°∂Ê~°O, Hõã¨∂Îi, K«O^Œ#O HõeÑ≤# hà◊√¡ K«ÖÏ¡~°∞. „Ѩu
WO\˜ =ÚOy\’¡#∂ #=~°`åflÅ`À =ÚQÆ∞æÅ∞ kkÌ f~åÛ~°∞. Ѩq„`« #n [ÖÏÅ`À xO_ç# =∞OQÆà◊
HõÅâßÅ∞ xeáê~°∞. `«O_»∞ÖÏÅ∞, |OQÍ~°∞ ÖÏ[Å∞, JHõ` Δ Å« ∞, ѨÓÅ∞, ѨO_»∞,¡ ѨÓ*Ï „^Œ"åºÅ∞ ã≤^ÑúŒ i¨ Kå~°∞.
D q^èŒOQÍ JO`«\Ï JÅOHõiOѨ|_ç# Ѩ@ì}OÖ’ „Ѩ"ÕtOz ~å[=∂~°æO QÆ∞O_® Tˆ~yOѨÙ
™êyáÈ`«∞#flk.
=∞. ǨÏi=∞^茺Öò ѨÙ~°HÍq∞h `«`«∞Å∞ ™œ^è•„QÆO|∞ÅO^Œ∞O_ç ÉèÏ
ã¨fi~° ã≤^•ú~°÷ Ѷ¨ÖÏHõΔ`« „Ѩã¨= ^Œ∂~åfi „"å`« ^Œ^茺O|∞=ÙÖò
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 81
QÆ~°=b¡ =∞}˜ ¿ÇÏ=∞ HõOHõ} ~°≠}`å¯~°O|∞ â’aèÅ¡ñ [
e¡i Ü«∂ ÉèÏQÆ=`À`«Î"≥∂`«Î=ÚxÃÑ· bÖÏ#∞"Õ∞Ü«∞O|∞QÆ<£. 317
* JѨC_»∞ ã¨#flx #_»∞=ÚÅ∞ QÆŠѨÙ~°„ã‘ÎÅ∞ XÜ«∂º~°OQÍ "Õ∞_»ÅÃÑ· xÅ|_ç, KÕ`«∞ʼnõΩ ^èŒiOz#
=∞}∞Å∞ `åÑ≤# |OQÍ~°∞ QÍAÅ∞ ~°≠}~°≠} ^èfiŒ #∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ _»QÍ P L`«=Î ∞ ÉèHí tÎõ ~À=∞}˜ÃÑ· `≥ÖÏ¡"¡ åÅ∞,
ѨO_»∂¡, ѨÓÅ∞, JHõΔ`«Å∂, ^Œ∂~åfiO‰õΩ~åÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞ HõeÑ≤# hà◊¥¡ K«ÖÏ¡~°∞.
=. W@∞¡ "å`«ûźO|∞#O [Å∞¡K«∞ ã¨`«º"åHõºO|∞Å nqOK«∞K«∞ ã¨∞=~°‚ áê„`« ~°z`«=∞}˜ nѨ
h~å[#O|∞Å x"åoOѨO É∫~°*Ï#Ѩ^Œ q∞„`å=∂`«º |O^èŒ∞[# Ѩi=$`«∞O_≥· K«#∞^≥Oz. 318
* WÖÏ K«Å∞¡`«∂ K«Å¡x Ü«∞^ä•~°÷ "å‰õΩ¯Å`À nqOKå~°∞. |OQÍ~°∞ áê„`«Å`À =∞}˜náêÅ∞
LOz Ǩ~°`«∞ eKåÛ~°∞. D q^èŒOQÍ „^èŒ∞=Ù_»∞ g~°∞Å`À, *Ï#Ѩ^Œ∞Å`À, q∞„`«∞Å`À, =∞O„`«∞Å`À,
K«∞\ÏìÅ`À Hõeã≤ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
ã‘. HÍOK«# =∞Ü«∞ =∞~°Hõ`« ‰õΩ_»º =∞}˜*ÏÅ ã¨OK«Ü«∞~ål`« ™œ^èŒ=ÚÅ#∞
=~°ã¨∞^è• ¿Ñ¶# áêO_»∞~° ~°∞Hõ‡Ñ¨iHõ~À^•`«Î ѨiK«Ûù^Œ`«ÅÊ=ÚÅ#∞
ã¨∞~°`«~°∞ â’aè`« â◊√Hõ Ñ≤Hõ q∞^äŒ∞<åo QÍ# qÉèÏã≤`À^•º#=ÚÅ#∞
ã¨∞=∞Ç≤Ï`« "≥·^Œ∂~°º ™Èáê# q=∞Å â’aè`« [ÅѨÓ~°‚ "åÑ‘K«Ü«∞=ÚÅ
`Õ. qHõK« HõǨ¡~° ^Œ~° ^Œ~°qO^Œ ÔH·~°, = „ѨnÑ≤`« |Hõ K«„Hõ"åHõ ~å[
ǨÏO㨠™ê~°ã¨ HÍ~°O_» "åk [Å q, ǨÏOQÆ x#^•aè~å=∞ Ѩ^•‡Hõ~°=ÚÅ. 319
* JѨC_»∞ „^è∞Œ =Ù_»∞ #QÆ~∞° Ö’ „Ѩ"tÕ OKå_»∞. JHõ¯_ç "Õ∞_»Å∞ ѨKÛ« Å∞ `åÑ≤# |OQÍ~°∞ QÀ_»Å`À#∂,
=∞}˜ Yz`«=ÚÖˇ·# QÆ"åHΔÍÅ `À#∂ "≥∞iã≤áÈ`«∞<åfl~Ú. Ѩ>ˇì=∞OKåŠѨ~°Ñ¨ÙÅÃÑ· áêÅ#∞~°∞QÆ∞Å =Öˇ
`≥Å¡<≥·# |OQÍ~°∞ [s JOK«∞Å ^Œ∞ѨÊ@∞¡ Ѩ~°K«|_ç L<åfl~Ú. L^•º# =<åÅ∞ HõÅÊ=$HΔÍÅ`À xO_ç
zÅ∞HõÅ∞, HÀ~ÚÅÅ∞, `«∞"≥∞‡^ŒÅ [O@Å∞ áê_Õ áê@Å`À =∂~°∞„"≥∂QÆ∞`«∞<åfl~Ú. kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅ∞
"≥·^Œ∂~°º=ÚÅ`À Hõ\˜ì# "≥∞@¡`À x~°‡Å"≥∞ÿ# [ÅO`À xO_ç „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl~Ú. qHõã≤Oz# HõÅ∞=Å`À#∂
Hõ=∞ÖÏÅ`À#∂ q~ålÅ∞¡`«∂ H˘ÔH¯~°Å∞, [Hõ¯=Å∞, ~åÜ«∞OK«Å∞, ɡQÆ∞æ~°∞ Ѩ‰õΔΩÅ∞, Hõ<≥flÖËà◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·#
h\˜ Ѩ‰õΔΩÅ HõÅHõÅ ^èŒfi#∞Å`À JHõ¯_ç ^˘~°∞=ÙÅ∂ K≥~°∞=ÙÅ∂ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 320
`Õ. Kå~°∞ |Ǩïq^èŒ =ã¨∞Îq™êÎ~° "≥ÚѨÊ, #OQÆ<åÜ«ÚHõÎ =∞QÆ∞K«∞ñ ɡOѨQÆæeOz
Ü«∞i÷ñ ^Œ#~å~°∞ [#‰õΩ QÆ$ǨÏO|∞ ™⁄K≥Û, <≥Åq∞ñ „kk=O|∞ ™⁄K«∞Û ^Õ"ÕO„^Œ∞ Ѩyk 321
* WOHÍ Z<≥fl<Àfl ã¨∞O^Œ~° =ã¨∞Î=ÙÅ`À#∂, ã¨∞O^Œs=∞}∞Å`À#∂ HõÅHõÅÖÏ_»∞`«∂ Hõ#∞ÅqO^Œ∞
KÕã¨∞Î#fl ~å[„áê™ê^ŒOÖ’ ã¨fi~°æOÖ’ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ „Ѩ"ÕtOz#@∞¡ „^èŒ∞=Ù_»∞ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
82 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ „Ѩ"ÕtOz# ~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ü«Ú`åÎ#áê^Œ∞O_»∞ ã¨∞`«∞x Ü«∂â◊Û~°ºHõ~°Oɡ·# „ѨÉèÏ=O|∞ qxÜ«ÚO
EzÜ«Ú =∞#O|∞# q㨇ܫ∞O|∞ <˘Ok „Ѩ*Ï#∞~°‰õΩÎO_»∞#∞ „|*Ïã¨=∞‡`«∞O_»∞#∞ #=Ü«∞ø=#
ѨiѨÓ~°∞‚O_»∞#∞ <≥·# „^èŒ∞=Ùx ~å*Ϻaè+≤‰õΩÎO*Ëã≤ =$^Œú=Ü«∞ã¨∞¯O_≥·# `«#∞flO ^•# Ü≥∞é˜Oy
Ü«∂`«‡QÆuñ ÉÁO^Œ xK«Ûù~ÚOz q~°‰õΩÎO_≥· =#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† #O`« <å „^èŒ∞=ÙO_»∞ tOâ◊√=∂~°
„Ѩ*ÏѨu‰õÄñ`«∞~Ô #· „Éèqí ∞ Ü«∞#∞^•x q"åǨÏOɡ· ^•x =Å#ñ QÆÅÊ =`«û~°∞ Å#∞ x^Œé Ì ∞ Q˘_»∞‰õΩÅO
|_»ã≤ "≥O_çÜ«Ú "åÜ«Ú Ñ¨Ù„uÜ≥ÿ∞# ~ÚÅ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°º Ü«∞O^Œ∞ #∞`«¯Å<å=∞‰õΩO_≥·# H˘_»∞‰õΩ
#u =∞<ÀǨÏ~° Ü≥ÿ∞# Hõ<åº~°`«flO|∞#∞ QÆxÜ≥∞† #O`«ñ ^Œ„^•ƒù`«Ü≥ÿ∞# Ü«Ú`«Î=ÚO_»∞ q"åǨÏO|∞
ÖˉõΩO_ç =∞$QÆÜ«∂~°÷O|∞ =#O|∞# Hõiy Ç≤Ï=∞=O`«O|∞# Ü«∞‰õΔΩx KÕ`« ǨÏ`«∞O _»Ü≥∞º† #`«x
`«e¡Ü«Úñ ^Œ^Œ∞ÌóYO|∞# =#O|∞# ˆHñy Ü«∞O^Œ∞ QÆǨÏ# ^ŒÇ¨Ï#O|∞# =∞$uO ÉÁO^≥† „^èŒ∞=ÙO_»∞
„ÉèÏ`«$=∞~°}O|∞ qx HÀáê=∞~°¬ â’Hõ"庉õΩe`« z`«∞OÎ _≥· *ˇ„· `«O|QÆ∞ ~°^OŒä ɡH¯˜ Ü«Ú`«~Î åaè=ÚY∞O_≥·
K«x Ç≤Ï=∞=„^ÀÌ}˜Ü«∞O^Œ∞ Éèí∂`«QÆ}¿ãq`«O|∞#∞ QÆ∞ǨϺHõ ã¨O‰õΩÅO|∞#∞ <≥·# Ü«∞ÅHÍѨÙ~°O|∞
"˘_»QÆx Ü«∞ =∞‡Ç¨ÉÏǨïO_»∞. 322
* ~å[i¬Ü∞ÿ≥ # L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ H˘_»∞‰õΩ „ѨÉÏè "åxH˜ ZO`À Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_∞» . „^è∞Œ =Ù#‰õΩ
„Ѩ[ÅÃÑ· QÆÅ J#∞~åQÆ=Ú#∂ „Ѩ[ʼnõΩ „^èŒ∞=ÙxÃÑ· QÆÅ Jaè=∂#=Ú#∂ ѨiH˜Oz #=Ü«∞ø=#=O`«∞_≥·#
„^è∞Œ =Ù}˜‚ ~å*ϺxH˜ Ѩ\Ïìa+è ‰≤ Ωõ }
Î ‚˜ KÕâß_»∞. `«#‰õΩ =Úã¨e`«#O =zÛO^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘x, ã¨∞QÆux á⁄O^Œ\ÏxH˜
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x q~°‰õΩÎ_≥· `«áÈ=<åxH˜ "≥àÏ¡_»∞.
P `«~∞° "å`« „^è∞Œ =Ù_»∞ tOâ◊√=∂~° „Ѩ*ÏѨu ‰õÄ`«∞~°~Ú# „Éèqí ∞x q"åǨÏ=∂_ç P"≥∞=Å¡ HõÅ∞Ê_»∞,
=`«û~°∞O_»∞ J#∞ W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ#∞ á⁄O^•_»∞. "åÜ«Ú Ñ¨Ù„uHõÜ∞ÿ≥ # WÅ#∞ ÃÑO_®¡_ç P"≥∞=Å¡ L`«¯Å∞_»∞
J#∞ H˘_»∞‰õΩ#∂, ™œO^Œ~°º=uÜ≥ÿ∞# ‰õÄ`«∞~°∞#∂ á⁄O^•_»∞.
„^èŒ∞=Ùx `«=Ú‡_≥·# L`«Î=Ú_»∞ ÃÑO_ç¡ HÍHõ=ÚO^Õ "Õ\Ï_»\ÏxH˜ Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`« „áêO`«OÖ’x
J_»qH˜ "≥o¡ JHõ¯_» XHõ Ü«∞‰õΔΩx KÕuÖ’ xǨÏ`«∞_≥·<å_»∞. L`«Î=Úx `«e¡Ü≥ÿ∞# ã¨∞~°∞z Ѩل`« ^Œ∞óYO`À
J~°}ϺxH˜ "≥o¡ JHõ¯_» HÍ~°∞zK«∞Û =∞O@ÅÖ’ zH˜¯ =∞~°}˜OzOk.
„^èŒ∞=Ù_»∞ `«=Ú‡x =∞~°}"å~°Î qx HÀѨO`À#∂, ^Œ∞óYO`À#∂ HõÅ`« K≥Ok# =∞#ã¨∞û HõÅ"å_≥·
[Ü«∞jÅ"≥∞ÿ# ~°^ä•xfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» =∞OK«∞H˘O_» Ö’Ü«∞Ö’ Éèí∂`«
QÆ}ÏÅ`À#∂, Ü«∞‰õΔΩÅ`À#∂ xO_ç# JÅHÍѨÙ~åxfl J=Ö’H˜OKå_»∞.
–: „^èŒ∞=ÙO_»∞ ‰õΩÉË~å#∞K«~°∞Öˇ·# QÆ∞ǨϺ‰õΩÅ`À Ü«Ú^Œú=Ú ¿ãÜ«Ú@. :–
=∞. Ѷ¨∞#â∫~Àº#flu `À_» ã¨~°fi Hõ‰õΩÉèÏHÍâ◊O|∞ÅO^Œ∞O „|u
^èŒfi#∞ Ö’e<£ xQÆ∞_»OQÆ â◊OY=Ú =∞Ǩϟ^Œºb¡Åñ |∂iOѨñ ^Œ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 83
xfl#^ŒO|∞<£ qx Ü«∞HõΔHÍO`«Å∞ ÉèíÜ«∂hfi`å`«‡Öˇ·† ~°∞„QÆ ™ê
^èŒ#∞Öˇ· Ü«∞HõΔÉèí@∞Öò ѨÙi<£ "≥_»e ~°∞`åûǨÏO|∞ ã¨OkèÅ¡ñQÆ<£. 323
=. W@∞¡ "≥_»e Ü«∂ „^èŒ∞=ÙxO ^•ñH˜#. 324
* =∞Ǩg~°∞_≥·# „^èŒ∞=Ù_»∞ „Ѩ`åáêuâ◊Ü«∞O`À ã¨~°fikâ◊Å∂, PHÍâ◊=¸ =∂~°∞„"≥∂ˆQ@@∞¡ â◊OMÏxfl
ÃÑ^ŒQÌ Í Ñ¨ÓiOKå_»∞. P â◊OY^èfiŒ xx qx Ü«∞HõHΔ ÍO`«Å∞ ÉèÜí ∞« Ѩ_ç áÈÜ«∂~°∞. Ü«∞HõΔ g~°∞Å∞ ÉèÜ
í ∞« OHõ~åÖˇ#·
PÜ«Ú^è•Å#∞ ^èŒiOz L`åûǨÏO`À ѨÙi "≥_»e „^èŒ∞=Ù}˜‚ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞.
K«. Hõ~°=Ú =∞Ǩ~°^äŒ∞O_»∞ Éèí∞[QÆ~°fi Ѩ~å„Hõ=∞âßeÜ«Ú<£ ^èŒ#∞
~°ú~°∞ñ_»∞#∞ â◊¥~°∞ñ_Ò „^èŒ∞=Ùñ_»∞ ^Œ#∞fl <≥kiÛ# Ü«∞HõΔHÀ\˜˜ñ *ˇ
K≥Û~°ñ |^Œ∞=¸ñ_»∞"ÕÅ <˘HõpiH˜ñ ÔQ·H˘# H˘Hõ¯ÃÑ@ì cè
Hõ~°=ÚQÆ =¸ñ_»∞ =¸ñ_»∞ t`«HÍO_»=ÚÅO ^ŒQÆñ „QÆ∞=fi<Õã≤#<£. 325
* JѨC_»∞ =∞Ǩ~°^äŒ∞_»∞ g~åkèg~°∞ _≥·# „^èŒ∞=Ù_»∞ J=„HõѨ~å„Hõ=∞O`À qO\˜x Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì `«##∞
ZkiOz# Ѩ^Œ=¸_»∞ "ÕÅ Ü«∞HõΔg~°∞Å#∂ =¸_»∞ "å_ç ÉÏ}ÏÅ`À QÍÜ«∞ѨiKå_»∞.
L. "å~°∞ ÅÖÏ@=ÚÖò =ye "å~°Hõ ™ÈeÜ«Úñ ^Õé˜ Ü«∞=∞‡Ç¨ÏŸ
^•~°∞ Ѩ~å„Hõ=∞ „ѨHõ@ ^è≥·~°º=Úñ ^Œ`«¯~° ÖÏѶ¨∞=O|∞ñ |
Öχé∞ #∞uOK«∞K«∞O QÆ∞Ñ≤`«=∂#ã¨∞Öˇ· Ѩ^Œ`å_ç`«„Ѩ^Œ∞
ëÈì~°QÆHÀ\˜ "ÀÖˇñ [@∞Ö’„QÆ ÉèíÜ«∞OHõ~° ~À+¨=¸~°∞ÎÖˇ·. 326
* „^èŒ∞=Ù_»∞ „ѨÜ≥∂yOz# ÉÏ}ÏÅ=Å¡ <˘ã¨à◊√¡ Ѩye Ü«∞‰õΔΩÅ∞ =¸~°Ûù áÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ uiy
`Õ~°∞H˘x, P =∞Ǩ g~°∞x Ѩ~å„Hõ=∞=Ú#∂, ^è≥·~°º=Ú#∂, KÕu <Õ~°∞Ê#∂ ѨÅ∞™ê~°∞¡ "≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞.
HÍà◊¡KÕ`« „`˘Hõ¯|_ç# HÍÅã¨~åÊÅ=Öˇ Ѩ@ì~åx ~À+¨O`À ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~åÅ`À q[$OaèOKå~°∞.
L. P ~°käHÀ`«Î=ÚO ^˘_»i Ü«∞O^Œé∞ <˘Hõ¯@ñ A@∞ì =Ú\˜ì Ü«∂
éÏé∞ tb=ÚYO|∞Åñ ^Œ^ŒOQÆ=ÚÅ<£ |yeOz "≥O_ç q
™êÊù~°QÆ^• â◊~° ‰õΔΩiHõ Ѩ\˜ì㨠`À=∞~° â◊¥Å Y_»æ=ÚÖò
™ê~°käÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·# ~°käã¨`«Î=ÚÃÑ·ñ QÆ∞iÑ≤Oz ˆ~ѨÙ#<£. 327
* Ü«∞‰õΔΩ ÅO^Œ~°∂ XHõ¯ ™êiQÍ =∞ǨÜ≥∂^èŒ∞_≥·# „^èŒ∞=Ù}˜‚ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~°∞. Pˆ~ã≤ ÉÏ}ÏÅ`À
„^èŒ∞=Ùx J=Ü«∞"åÅ#∞ ÉèËkOKå~°∞. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ QÆ^ŒÅ#∂, J=Ú‡Å#∂, K«∞~°Hõ`«∞ÎÅ#∂, Ѩ\˜ì™êÅ#∂,
zÅ¡HÀÅÅ#∂, â◊¥ÖÏÅ#∂, Y_®æÅ#∂ „^èŒ∞=ÙxÃÑ·<å, J`«x ™ê~°käÃÑ·<å Z_»`≥QƉõΩO_® qã≤~å~°∞.
=. J@∞¡ QÆ∞i~ÚOz# #`«O_»∞. 328
Hõ. ÃÑOÑ¨é˜ Ü«ÚO_≥#∞ ^è•~å, ã¨Oáê`«K«Ûù#fl"≥∞ÿ# â‹·Å=Ú ÉèíOy<£
QÆ∞OѨÙÅ∞ Q˘x Ü«∂Hõã¨=Ú#ñ, QÆOÑ≤OK«∞K«∞ #ѨÙ_»∞ ã≤^ŒúQÆ}=ÚÅ∞ =~°∞ã¨<£. 329
84 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ Z_»`≥QÆx =~°¬^è•~°Å`À HõѨÊ|_ç# H˘O_»=Öˇ Ü«∞‰õΔΩÅ PÜ«Ú^èŒ =~°¬OÖ’

=Úxy áÈÜ«∂_»∞. Jk K«∂z PHÍâ◊OÖ’x ã≤^Œ∞úÅ∞ =}˜H˜áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. ǨǨHÍ~°=Ú Öˇã¨ñQÆñQÆ, <ÀǨϟ ~¸ su „^èŒ∞=ѨÜ≥∂~°∞ǨÏÇ≤Ï`«∞ñ _»∞
`åûǨÏ=Ú Ãã_ç ~Ú@∞ ^≥·`«ºã¨, =¸Ç¨~°‚==∞O^Œ∞ <Õñ_»∞ =ÚxñÔQ<≥ Ü«∞Hõ\Ï! 330
=. Jx zOuOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 331
* ÉèÜ
í ∞« OHõOÑ≤`∞« Öˇ· ã≤^∞Œ Åú ∞ ǨǨHÍ~åÅ∞ KÕâß~°∞. ''„^è∞Œ =Ù_»∞ J<Õ ã¨∂~°∞º_»∞ Ü«∞Hõ~Δ åHõãΔ ¨ ã¨=¸Ç¨ÏO
J<Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy áÈÜ«∂_»∞—— Jx J„HÀtOKå~°∞.
Hõ. `å =∂`«x ÔQezu =∞x, Ü«∂ =∞#∞*Ïâ◊#∞Å∞ ѨÅ∞Hõ #@ hǨ~°
™ÈÎ=∞=Ú ã¨=∞~ÚOK«∞ =∞Ǩϟ, ^•Ì=ÚO_»QÆ∞ ã¨∂~°∞ºñÉ’e `«^ŒÌÜ«Úñ ^ÀñK≥<£. 332
* JѨC_»∞ ~åHõΔã¨∞Å∞ „^èŒ∞=Ùx [~ÚOKå =∞#∞‰õΩO@∂ QÆO`«∞Å∞ "Õã¨∂Î QÆáêÊÅ∞ H˘@ì™êQÍ~°∞.
JO`«Ö’ ^Œ@ì"≥∞ÿ# =∞OK«∞#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ "Õã¨∂Î |Ü«∞@Ѩ_ç# ã¨∂~°∞º_»∞=Öˇ „^èŒ∞=Ù_»∞ HõxÊOKå_»∞.
=. J@∞¡ ^Àñz#. 333
=∞. Ji ^Œ∞óMÏ=ǨÏ"≥∞ÿ# HÍ~°∞‡Hõ=Ú â∫~°ºã¨∂ÊùiÎ`Àñ ^•eÛ cè
Hõ~° ÉÏ}Ï=oñ aO[Ñ≤O[ QÆ~°=OQÍ <Õã≤ ~°≠O~°≠ÏxÅ∞O
_»∞~°∞ "Õ∞Ѷ¨∂=oñ ÉÏéñ ^ÀÅ∞QÆu #`«∞º„QÍÇ≤Ï`« „‰õÄ~° |O
^èŒ∞~° â◊„™êÎ=o ~°∂ѨÙ=∂ÃÑ qÅã¨^ÀÌs¡Å ã¨OkèÅ¡ñQÆ<£. 334
* „^èŒ∞=Ù_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ =∞#ã¨∞ûʼnõΩ ã¨O`åáêxfl HõeyOKÕ ^èŒ#∞ã¨∞û#∞ KÕѨ\Ïì_»∞. ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·#
ÉÏ}Ѩ~°OѨ~°Å#∞ Z_»`≥QƉõΩO_® ‰õΩiÑ≤OKå_»∞. ÃÑ#∞QÍe "Õ∞Ѷ¨∂Å#∞ áê~°^ÀÅ∞#@∞¡ J=„Hõ"≥∞ÿ#
Éèí∞[q„Hõ=∞O`À â◊„`«∞ g~°∞Å â◊„™ê΄™êÎÅ#∞ K≥ÖÏ¡K≥^Œ~°∞ KÕâß_»∞.
K«. =∞é˜ Ü«∞Ѩ٠_»=∞‡Ç¨`«∞‡ñ _»ã¨=∂#|Å∞O_»∞ =∞Ǩϟ„QÆÉÏ}=ÚÖò
QÆéHõiñ ^•ñHõ <Õã≤ Éèí∞[QÆ~°fi "≥∞Å~°Ê q~Àkè =~°‡=ÚÖò
Ѩé˜Ü«∞Å∞ ¿ãã≤ Ü«∞OQÆ=ÚÅ∞ ÉèíOQÆ=Ú <˘O^ŒñQÆñ *Ëã≤ „"Õe‡_ç<£
yé˜H˘x Ѩ~°fi`«O|∞Å <˘yO ^≥QÆñQ˘>ˇì_»∞ xO„^Œ∞ÔH·=_ç<£. 335
* ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜ g~°∞_≥·# „^èŒ∞=Ù_»∞ ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# ÉÏ}ÏÅ#∞ „ѨÜ≥∂yOz â◊„`«∞=ÙÅ Hõ=KåÅ#∞
=ÚHõ¯Å∞ KÕâß_»∞. "åi J=Ü«∞"åÅ#∞ `«∞<å`«∞#HõÅ∞ QÍqOKå_»∞. Ѩ~fi° `åÅ#∞ „|^ŒÅÌ ∞ Q˘>Ëì WO„^Œ∞x=Öˇ
„^èŒ∞=Ù_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ì HõΔ}OÖ’ =∞@∞ìÃÑ\Ïì_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞#. 336
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 85
K«. JÅѶ¨Ú K«i„`«∞ñ _»=∞‡#∞‰õΩÖÏ„QÆ}˜KÕ qHõÖÏOQÆ∞Öˇ·# "å
~°Å ã¨H˜s@ ‰õΩO_»Å q~ål`« =∞ã¨ÎHõ HÀ\˜KÕ ã¨=Ú
[˚fiÅ =∞}˜HõOHõ}ÏOQÆ^Œ Åã¨^Œ∞ƒù[=~°æ=ÚKÕ`« ã¨OQÆ~°
ã¨÷Å =∞u~°=∞º"≥∞ÿ `«#Ô~ ã¨Oz`« g~°=∞<ÀǨÏ~åHõ$u<£. 337
* =∞#∞=Oâ◊OÖ’ „âı+¨μª_≥·# „^èŒ∞=Ù_»∞ ã¨OǨÏiOz# Ü«∞HõΔ~åHõΔ㨠Ãã·x‰õΩÅ H˜s\ÏÅ`À ‰õΩO_»ÖÏÅ`À
„ѨHÍtOKÕ t~°ã∞¨ ûÅ∂, =∞}˜HOõ Hõ}ÏÅ`À Éè∞í [H©~∞° ÅÎ `À „ѨHÍtOKÕ ÉÏǨï=ÙÅ∂ xO_ç L#fl P Ü«Ú^ŒÉú ∂íè q∞
g~°=∞<ÀǨÏ~°OQÍ q~åle¡Ok.
=. JO`« ǨÏ`«âı+¨μÅ∞. 338
Hõ. =~°|Å∞ñ_»QÆ∞ =∞#∞ =∞#∞=∞x, â◊~°ã¨Oaè<åflOQÆ∞ ÅQÆ∞K«∞ ã¨=∞~°q=ÚY∞Öˇ·
ǨÏi~å[=Úñ QÆx ѨéK≥_»∞, Hõi|$O^Œ=Úñ É’Öˇñ [xi Hõà◊=à◊Ѩ_»∞K«∞<£. 339
* JѨC_»∞ Kå=QÍ q∞ye#"å~°∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù =∞#∞=∞_≥·# „^èŒ∞=Ùx â◊~°Ñ¨~°OѨ~°ÅKÕ`«
â◊s~åÅ∞ `«∂@∞¡ Ѩ_ç Ü«Ú^ŒúO =∂#∞H˘x ã≤OǨxfl K«∂z Ѩ~°∞ÔQ`ÕÎ U#∞QÆ∞Å QÆ∞OѨÙ=Öˇ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
áêiáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. JѨC_»∞ ~åHõΔã¨=∂Ü«∞Å∞, QÆÑ≤Ê# „^èŒ∞=Ùñ _»ã¨∞~°=~°∞Å HÍ~°ºO ɡé∞ñQÆO
*ÁѨÊ_»Hõ "åiñ ÉÁ_»QÆ#, ^≥ѨÊ~° =∞QÆ∞@Ü«Ú#∞ ™ê~°käO QÆx Ü«∞O`«<£. 340
* JѨC_»∞ ~åHõΔã¨∞Å =∂Ü«∞Å∞ „^èŒ∞=Ù}˜‚ HõÑ≤Ê"Õâß~Ú. ~åHõΔã¨∞Å =∂Ü«∂Hõ$`åºÅ#∞ J`«_»∞
`≥Åã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. "å~°∞ PÜ«∞# HõO\˜H˜ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« „^èŒ∞=Ù_»∞ `«# ™ê~°kä`À WÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. `«Å áÈÜ«∞ñQÆ Éèí∞q =∂Ü«∂, =ÙÅ Hõ$`«ºO ɡé∞ñQÆ <≥=~°∞ "ÀÅ∞^Œ∞ ~°#∞K«∞O
|Å∞‰õΩK«∞ñ ^Œ`«∞Êiñ *Á~°ñQÍñ, ^ŒÅñѨñQÆ #kQÍ# ~åHõ `«^ŒÌÜ«Ú =∂<≥<£. 341
* ''D =∞Ç‘Ï`«ÅOÖ’ =∂Ü«∂=ÙÅ =∂Ü«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#@O Z=iH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞—— Jx
ѨÅ∞‰õΩ`«∂ â◊„`«∞ѨÙ~°OÖ’ „Ѩ"tÕ OKåÅx L`åûǨÏѨ_®¤_∞» . HÍx â◊„`«∞=ÙŠѨ@}
ì O ZHõ¯_® „^è∞Œ =Ùx HõO\˜H˜
HõxÊOK«ÖË^Œ∞.
=. J@∞¡ ѨÙ~°O|∞# Hõ~°∞QÆ∞@ =∂x z„`«~°^äŒ∞O_≥·# Ü«∂„^èŒ∞=ÙO_»∞ 㨄Ѩܫ∞`«∞flñ _»Ü«Úº#∞ |~°
„ѨuÜ≥∂QÆ â◊OH˜`«∞O_≥· Ü«ÚO_≥ #Ü≥∞º_» =∞Ǩ[Åkè ÃѶ∂+¨O|∞ ##∞HõiOK«∞ â◊|ÌO|∞ q#O|_≥†
#O`« ã¨HÅõ kHõ@ Î O|∞Å "åÜ«Ú[x`«O |~Ú# ~°[óѨ@ÅO|∞ ^ÀñK≥† ^Œ`Hü } Δõ O| Ü«∂HÍâ◊O|∞#
qã¨∞Êù~`
° \
Ϋ „˜ `«ÊÉèÏHõe`« QÆ~å˚~=° Ü«ÚHõÎ "Õ∞Ѷ∞¨ O|∞ Å"≥∂Ѷ∞¨ O|∞Öˇ· ÉèÜ
í ∞« OHõ~åHÍ~°O|∞Öˇ· `ÀñK≥#O`«.342
* JO^Œ∞=Å¡ „^è∞Œ =Ù_»∞ â◊„`«∞Ѩ@}
ì OÖ’ „Ѩ"tÕ OKÕ „ѨÜ∞« `«flO =∂#∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨC_»∞ =∞Ǩã¨=Ú„^ŒO
^èfiŒ x=O\˜ ^èfiŒ x qxÑ≤OzOk. ã¨HÅõ k‰õΩ¯Å∂ ÃÑ#∞QÍe ~ˆ Ñ≤# ^è∂Œ o`À HõÑʨ |_®¤~Ú. PHÍâ◊OÖ’ "≥∞~°∞ѨÙÅ∞
`«à◊`«à◊ "≥∞iâß~Ú. "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ QÆi˚OKå~Ú.
86 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. J#Ü«∞O|∞<£ „^èŒ∞=Ùg∞ñ^Œ ^≥·`«ºHõ$`«=∂Ü«∂*ÏÅ =∞>Ë¡ñz É’
~°# =∞ã≤Î+¨¯Ñ¨Ùs+¨ =¸„`« ѨŠ^Œ∞~°æO^è•ã≤÷ "Õ∞^Œâ◊≈~å
ã¨# x„ã≤ÎOâ◊ â◊~åã≤ `À=∞~° QÆ^• K«„Hõ „uâ◊¥ÖÏk ™ê
^èŒ# Éèí∂Éèí$ ^Œ∞ƒù[QÍ=oO QÆ∞iÃã #∞^ŒÌO_» „H˜Ü«∂Ö’Å`«<£. 343
* ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ „ѨÜ∂≥ yOz# =∂Ü«∂*ÏÖÏÅ∞ „^è∞Œ =Ùxg∞^Œ "≥∞^Œ_∞» , =∞Å=Ú, =¸„`«=Ú, =∂Oã¨=Ú,
„‰õΩo¡# Z=ÚHõÅ∞, „H˘=Ùfi ‰õΩiÑ≤OKå~Ú. qO_»∞¡, Hõ`«∞ÎÅ∞, ÉÏ}ÏÅ∞, Hõ\Ï~°∞Å∞, zÅ¡HÀÅÅ∞, QÆ^ŒÅ∞,
K«„HÍÅ∞, „uâ◊¥ÖÏÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# PÜ«Ú^è•Å∞, H˘O_»Å∞, ã¨~åÊÅ∞ Z_»`Q≥ ‰Æ Ωõ O_® „^è∞Œ =ÙxÃÑ· =i¬OKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú =∞`«ÎQÆ[ ã≤OǨÏ"庄Ѷ¨∞ ã¨=¸Ç¨ÏO|∞Å∞#∞ #∂i‡ÉèíÜ«∞OHõ~°Oɡ· ã¨~°fi`«óѨ¡=#O |~Ú#
ã¨=Ú„^ŒO|∞#∞ QÍ#O|_çÜ∞≥ † "≥O_çÜÚ« O QÆÖÏÊO`«O|∞#O^Œ∞OÉ’Öˇ cè+} ¨ Oɡ#· =∞Ǩ„ǨÏ^ŒO|∞#∞O
^ÀñK≥† # qfi^èŒO|∞# <å<å q^èŒO|∞Å∞ #<ÕHõO|∞Å∞ #q~°à◊ÉèíÜ«∞OHõ~°O|∞Å∞ #~Ú#
Ü«∞ã¨∞~°=∂Ü«∞Å∞ „QÆ∂~° „Ѩ=~°#Î ∞ÅQÆ∞ Ü«∞‰õΩΔ ÅKÕ`« ã¨$[º=∂#O|∞Öˇ· Ü«∞_»~∞° <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#.344
* =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∂, ã≤OǨÅ∂, ÃÑ^ŒÌ ѨÙÅ∞Å∂ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. ÔH~°\ÏÅ`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
á⁄Oyá⁄~°Å∞`«∞#fl ã¨=Ú„^ŒO HõxÊOzOk. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ =Öˇ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Q˘Ñ¨Ê =∞_»∞QÆ∞ HõxÊOzOk.
D q^èŒOQÍ „‰õÄ~°∞Öˇ·# Ü«∞‰õΔΩÅ∞ J<ÕHõq^è•Öˇ·# ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# ~åHõΔ㨠=∂Ü«∞Å#∞ ã¨$lOKå~°∞.
Hõ. J#Ü«∞O|∞#∞ #Ü«∞º‰õΔΩÅ, Ѷ¨∞#=∂Ü«∞ <≥é˜Oy =ÚxxHÍÜ«∞=Ú =~°∞ã¨<£
=∞#∞=∞#∞=∞x =∞#∞ =∞#∞ =∞x, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅñK«∞K«∞#∞ ^Œ`«û=∞HõΔO|∞#‰õΩ<£ 345
=. K«#∞^≥Oz Ü«∂„^èŒ∞=ÙO QÆx ~Ú@¡xi. 346
* JѨC_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ =∂Ü«∞Å∞ „QÆÇ≤ÏOz =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ =∞#∞=Ù =∞#∞=∞_≥·# „^èŒ∞=Ù}˜‚ ''=∞#∞=Ú!
=∞#∞=Ú!—— Jx nqã¨∂Î PÜ«∞# =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ ~ÚÖÏ J<åfl~°∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! Ö’‰õΩ Öˇ=fix k=º <å=∞O|∞ ã¨=∞`« <åHõi‚Oz ã¨O㨇iOz
^Œ∞ã¨Î~°Oɡ·# =∞$`«∞º=Ù<≥·# ã¨∞Y=$uÎñ ^Œi~ÚO`«∞† ~°\˜ì ~¸â◊fi~°∞ñ_»∞ Ѩ~°∞ñ_»∞
ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞#∞ âß~üVæ áê}˜Ü«Ú ÉèíHõÎ[<åiÎǨÏ~°∞O_»∞#∞ <≥·# qÉèí∞ñ_»∞
Éèí=nÜ«∞ q=∞`«∞Åñ |i=∂~°∞ÛñQÍ Hõx ѨeH˜# =Ú#∞Å ã¨OÉèÏ+¨}=ÚÅ∞
`Õ. qx Hõ$`åK«=∞#∞ñ_»∞ ~°=∂qÉèí∞x áê^Œ, Hõ=∞Å=Úñ ^ŒÅOz iѨÙÉèíÜ«∞OHõ~°=∞Ǩϟ„QÆ
Hõe`« <å~åÜ«∞}Ï„ã¨ÎO|∞ñ QÍ~°∞‡Hõ=Ú#ñ, |∂#ñ ^Œ_»=ñ ^ŒnÜ«∞ ã¨O^è•#=Ú##∞. 347
* ''F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! NǨÏi k=º<å=∂xfl q<åfl, 㨇iOz<å ^•@~åx =∞$`«∞º=Ù#∞ ‰õÄ_®
Ö’‰õΩÅ∞ ^•@QÆÅ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ ÉÏ^èŒÅ#∞ `˘ÅyOKÕ P NǨÏi, P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞, P
[QÆ<åfl^äŒ∞_»∞ h â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«∞QÍHõ!—— WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl =Ú#∞Å =∂@Å∞ qx „^èŒ∞=Ù_»∞
PK«q∞Oz NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ 㨇iOz â◊„`«∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# <å~åÜ«∞}Ï„™êÎxfl qO\ ã¨OkèOKå_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 87
`Õ. Hõ_»ñy QÆ∞ǨϺHõ =∂Ü«∂O^èŒHÍ~° =∞ѨÙ_»∞, "≥~°=Ù Ãã_ç ^Œ=Ùfi^Œ=ÙfiÅ qiã≤áÈÜ≥∞
q=∞Å"≥∞ÿ# q"ÕHÀ^ŒÜ«∞=Ú#ñ *Ëã≤, ã¨=∞Ü«Ú ~åQÍkHõO|∞Å ã¨~°}˜ #O`«. 348
* P q^èOŒ QÍ „^è∞Œ =Ù_»∞ <å~åÜ«∞}Ï„™êÎxfl ã¨OkèOK«QÍ<Õ JK«Û"≥∞#ÿ *Ï˝#O L^Œ~ÚOK«QÍ<Õ J*Ï˝#O
ã¨=∞ã≤áÈ~Ú#@∞¡ Ü«∞‰õΔΩÅ =∂Ü«∞Å∞ J<Õ HÍ~°∞pHõ@∞¡ HõΔ}OÖ’ K≥^ŒiáÈÜ«∂~Ú.
=∞. =~°<å~åÜ«∞} ^≥·=`å„ã¨Î Éèí=^Œ∞~åfi~° „ѨÉèÏ¿ÇÏ=∞ ѨÙO
Y ~°∞z™êÊù~° =∞~åà◊ ~å[ã≤`« ѨHõΔ „‰õÄ~°^è•~åѨ`«
K«Ûù~° ™êǨτã¨=Ú Ö’e cè+¨} qѨHõΔ„âı}˜ÃÑ· „"åÖˇ cè
Hõ~°~å=O|∞#ñ QÍ#ñ *ÁK«∞Û tdã¨OѶ¨∂`«O|∞ K«O^ŒO|∞#<£. 349
* "åiOѨ â◊HõºO HÍx P <å~åÜ«∞}Ï„ã¨ÎO #∞O_ç |OQÍ~°∞ JOK«∞Å∂, ~åÜ«∞OK« Ô~Hõ¯Å=O\˜
Ô~Hõ¯Å∂ HõÅ "å_ç ÉÏ}ÏÅ∞ "ÕÅH˘Åk ѨÙ\˜ì J_»qx K«∞\˜ì# Jyfl *ÏfiÅÅ =Öˇ ÉèíÜ«∞OHõ~° ^èŒfix`À
â◊„`«∞Ãã·x‰õΩÅ ÃÑ·# Z_»`≥QƉõΩO_® =zÛ Ñ¨_®¤~Ú.
=. J>Ë¡ã≤#. 350
K«. Y~° xt`« „ѨnѨÎѶ¨∞# HÍO_»Ñ¨~°OѨ~° =$+≤ìKÕñ ÉÁiO
ÉÁi qHõÖÏOQÆ∞Öˇ· Ü«∞_»i ѨÙ}º[#∞Öò Ѩ$^äŒ∞¿ÇÏuáê}∞Öˇ·
QÆ~°∞_»∞xñ Ez Éèí∂iÉèí∞[QÆ „ѨHõ~°O|∞ ÖˇkiÛ ¿ÑiÛ K≥
K≥Û~° #_»`≥OK«∞ K«O^Œ=Ú#ñ l„`«~°^äŒ∞<£ |Å∞ѨÓx `åñH˜#<£. 351
* <å~åÜ«∞}Ï„ã¨ÎO#∞O_ç L^ŒƒùqOz# `«à◊`«à◊ "≥∞i¿ã "å_ç ÉÏ}ÏÅ∞, ~åHõΔã¨∞Å#∞ qHõÖÏOQÆ∞Å#∞
KÕâß~Ú. "å~°∞ Ô~zÛáÈ~Ú ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Hõ`«∞ÎÅ#∞ KÕ`«∞Ö’¡ ^èŒiOz QÆ~°∞`«‡O`«∞}˜‚ ã¨~°Ê ã¨=¸Ç¨Å∞
ZkiOz#@∞¡ „^èŒ∞=Ù}˜‚ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞.
L. "å~°Åñ [O_»f„= â◊~°=~°æ=Ú KÕ`« xHõ$`«Îáê^Œ [O
ÃѶ∂~°∞ t~À^èŒ~åO|Hõ Hõ~À^Œ~° Hõ~°∞‚Åñ *Ëã≤ Ü≥∂y ѨO
ˆH~°∞ǨÏq∞„`« =∞O_»Å ã¨Hõ$kƒù^Œ <≥\˜ì Ѩ^ŒO|∞ñ *ˇO^Œ∞ <å
Éèí∂iѨ^ŒO|∞#O ɡÅ∞K«ñ ÉÁO^ŒñQÆñ |OÃÑ Éèí∂*Ïq[$OaèÜ≥ÿ∞. 352
* JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ Ѩ^Œ∞<≥·# ÉèíÜ«∞OHõ~° ÉÏ}ÏÅ∞ „ѨÜ≥∂yOz Ü«∞‰õΔΩÅ áê^•Å#∂, Ñ≤Hõ¯Å#∂,
`˘_»Å#∂, "≥∞_»Å#∂, KÕ`«∞Å#∂, K≥=ÙÅ#∂ YO_çOKå_»∞. Hõ#∞flÅ#∞ ÃÑHõeOKå_»∞. á⁄@ìÅ#∞ pÖÏÛ_»∞.
ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl ÉèËkOK«∞H˘x Ü≥∂QÆ∞Å∞ á⁄O^Õ L`«Î=∞ Ö’HÍxH˜ "åix ѨOÑ≤OKå_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞# <å z„`«~°^äŒ∞O_»QÆ∞ „^èŒ∞=ÙxKÕ`« xǨÏ#º =∂#∞Å∞#∞ x~°Ñ¨~å^èŒ∞Å∞#∞ #~Ú#
QÆ∞ǨϺ‰õΩÅO Ez Ü«∞`«x Ñ≤`å=∞ǨïO_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ |∞∞+≤QÆ} Ѩi=$`«∞O_≥· K«#∞^≥Oz
88 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„^èŒ∞=ÙxO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞† =`åû! x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# ~¸ ѨÙ}º[#∞Å <≥\ì̃ ~À+¨O|∞# =kè~ÚOzu,
=\˜ì x~°Ü«∞¿ÇÏ`«∞"≥·# ~À+¨O|∞ ™êÅ∞† „ÉèÏ`«$=`«ûÅ! „ÉèÏ`«$=^è•aè`«Ñ¨ÙÎO_»"≥· HÍqOK«∞ h Ü«∞`«flO
|∞_»∞QÆ∞=Ú. 353
* D q^èŒOQÍ „^èŒ∞=Ù_»∞ ã¨OǨÏiã¨∞Î#fl x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# Ü«∞‰õΔΩÅ#∞ K«∂z „^èŒ∞=Ùx `å`«QÍÔ~·#
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù |∞∞+¨μÅ`À ‰õÄ_ç =zÛ „^èŒ∞=Ùx`À WÖÏ J<åfl_»∞. ''a_®¤! `«Ñ¨C KÕÜ«∞x Ü«∞HõΔ
~åHõΔã¨∞Å#∞ HÀѨO`À =kèOKå=Ù. #~°Hõ HÍ~°}"≥∞ÿ# P„QÆǨxfl KåeOK«∞. `«=Ú‡x Kå=Ù#‰õΩ Ñ¨i`«Ñ≤Oz
KÕã¨∞Î#fl D „Ѩܫ∞`åflxfl q~°q∞OK«∞.
Hõ. J#Ѷ¨∂! =∞#∞‰õΩÅ=Ú# H˜k, Ü«∞#∞z`« Hõ~°‡O|† Ü≥ÚHõxÔH· ÃÑHõ¯O „_ç
@ìx "≥Ú#ñ „^Œ∞Oyi† ~Úk h, Hõ#Ü«∞O|∞#∞ =Å=† ^Œ∞_»∞QÆ∞ =∞Ü«∞º ‰õΩ=∂~å! 354
* „^èŒ∞=‰õΩ=∂~å! =∞#∞ ‰õΩÅOÖ’ ѨÙ\˜ì# J#Ѷ¨Ú_»=Ù. h‰õΩ Wk `«QÆxѨx. XHõ¯xHÀã¨O
ÃщõΩ¯=∞Okx =kèOKå=Ù. W\˜ì HÍ~°ºO h=Ù KÕÜ«∞~å^Œ∞, q~°q∞OK«∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^ÕÇ¨ aè=∂#O|∞#O |â◊√„áêÜ«ÚÖˇ· Éè∂í `«ÇÏ≤ O㨠QÍqOK«∞@ ǨÏ$+‘Hˆ âß#∞=~°#Î ∞Öˇ#·
™ê^èŒ∞ʼnõΩO ^ŒQÆ^Œ∞† h=Ù ã¨~°fiÉèí∂`«O|∞Å <å`«‡ÉèÏ=O|∞#ñ ^ŒÅOz ã¨~°fiÉèí∂`å"åã¨∞O_»∞#∞
^Œ∞~å~å^è∞Œ ºO_»∞#∞ <≥#· q+¨μx‚ Ѩ^OŒ |∞Åñ |∂lOz `«`Ê« ~°=∞Ѩ^OŒ |∞#∞ ÉÁOku† =\˜ì ÉèQí =Æ O`«∞x
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# ##∞^蕺`«∞O_»=Ù† ÉèÏQÆ=`«∞Å z`«ÎO|∞ʼnõΩ#∞ ã¨=∞‡`«∞O_»=Ù, =∞é˜Ü«Ú
™ê^èŒ∞=~°Î#∞O_» =# <˘Ñ¨C h g áêѨHõ~°‡O ɡ@∞¡ ¿ãÜ«∞ ã¨=∞Hõ\˜ìu? "Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μO _≥·# <Õq∞
=∞Ǩ`«∞‡ÅÜ«∞O^Œ∞ñ kuHõΔÜ«Ú, ã¨=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ "≥∞ÿ„uÜ«Ú, Ç‘Ï#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÆ$ѨܫÚ
x`« ~ ° O |∞ÅQÆ ∞ 㨠= ∞㨠Π[O`« ∞ =ÙÅÜ« ∞ O^Œ ∞ 㨠= ∞`« fi O|∞#∞ QÆ e y =iÎ O K« ∞ "åxÜ« ∞ O^Œ ∞
ã¨~åfi`«‡‰õΩO_≥·# ÉèíQÆ =O`«∞O_»∞ „Ѩã¨#∞flO _»QÆ∞† #`«O_»∞ „Ѩã¨#∞flO _»~Ú# "åñ_»∞ „ѨHõ$u
QÆ∞}O|∞Åñ ÉÏã≤ eOQÆ â◊s~° ÉèíOQÆO|∞ QÍqOz „|Ǩ‡#O^ŒO|∞#∞O ÉÁO^Œ∞† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ
HÍ~°ºHÍ~°} ã¨OѶ∂¨ `« ~°∂ѨOɡ#· qâ◊fiO câ◊fi~°∞#O^Œ∞ #Ü«∞™ê¯O`« ã¨xfl^è•#O|∞ QÆey# ֒ǨÏO|∞
K«O^ŒO|∞# =iÎOK«∞† #O^Œ∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ xq∞`«Î=∂„`«O|∞QÍñ |i„Éèíq∞OK«∞† #\˜ì ~¸â◊fi~°∞x
=∂Ü«∂QÆ∞} =ºuHõ~°O|∞# <å~°|úO|∞Öˇ·# ѨOK«Éèí∂`«O|∞Ö KÕ`« Ü≥∂+≤`«∞Ê~°∞+¨=º"åÜ«∞O|∞
=Å# Ü≥∂+≤`«∞Ê~°∞ëêk~°∂Ѩ ã¨OÉèí∂u Ü«∞QÆ∞ #qfi^èŒO|∞#ñ ^Œ`«û~°æO|∞ ^Œ`«ûO™ê÷#O|∞ñ,
^ŒÅ¡Ü«∞O|∞ #QÆ∞K«∞ #∞O_»∞† x@∞¡ ^Œ∞ifiÉèÏ=ºO ɡ·# HÍÅâ◊H˜ÎO*Ëã≤ QÆ∞}HΔÀÉèíO|∞# qÉèí[º=∂#
g~°∞ºO_»∞ ##O`«∞O_»∞ #<åkÜ«Ú <≥·# [#O|∞ÅKÕ`« [#O|∞ÅO |∞\˜ìOK«∞K«∞O_»∞@O *Ëã≤
Ü«∂kHõ~∞° O_»∞#∞, =∞$`«∞º¿ÇÏ`«∞=Ù# [#O|∞Å ÅÜ«∞O|∞ <˘OkOK«∞@O *Ëã≤ Ü«∞O`«H~õ ∞° O_»∞#∞,
#<åk Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞=ºÜ«ÚO_»∞#∞ <≥·# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ [QÆ`å¯~°}∞O_»QÆ∞O† QÍ=Ù# h
ã¨$+≤ìáêÅ# qÅÜ«∞O|∞ʼnõΩO QÆ~°Î QÍx"åx =_»∞=Ù# ^•xñ *ËÜ«ÚK«∞O_»∞, x@∞¡ =∞$`«∞º
~°∂ѨÙO_»∞#∞ |~°∞O_»∞#∞ ã¨=∞=iÎÜ«Ú <≥·# ~¸â◊fi~°∞xH˜ ã¨fiѨHõΔ Ñ¨~°Ñ¨HõΔO|∞Å∞ ÖË=Ù†
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 89
Hõ~å‡ nè#O|∞Öˇ·# Éèí∂`«ã¨OѶ¨∞O|∞Å∞ ~°[O|∞ =∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù ##∞ã¨iOK«∞ Kå_»∞Ê# #ã¨fi
`«O„`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #`«x ##∞=iÎOK«∞† hâ◊fi~°∞O_»∞#∞ [O`«∞K«Ü«∂Ü«Ú ~°∞ѨK«Ü«∂ѨK«Ü«∞
Hõ~°}O|∞ÅO ^Œã¨Ê+¨μìO_»∞#∞ #QÆ∞ r=ÙO_»∞ QÆ~°‡|^Œ∞úO _»QÆ∞@O *Ëã≤ Hõ~°‡O|∞ "åxH˜ <åÜ«Ú
~°∞ѨK«Ü«∂ѨK«Ü«∞O|∞ÅO *ËÜ«ÚK«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú ã¨~°fi[QÆ`«¯~°‡™êH˜Δ Ü«∞QÆ∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞x. 355
Hõ. H˘O^Œé∞ ã¨fiÉèÏ= =∞O^Œ∞~°∞, H˘O^Œé∞ Hõ~°‡O |@O„_»∞, H˘O^Œé∞ HÍÅO
|O^Œ∞~°∞, H˘O^Œé∞ ^≥·=O, |O^Œ∞~°∞, H˘O^Œ é˘yñ QÍ=∞ =∞O„_»∞ =∞Ǩ`å‡! 356
* ^ÕǨÏO g∞k Jaè=∂#O`À Ѩâ◊√=ÙÅ=Öˇ „áê}˜ Ç≤ÏOã¨KÕÜ«∞@O NǨÏi Éèí‰õΩÎÖˇ·# ã¨[˚#∞ʼnõΩ
`«QÆ^Œ∞. h=Ù ã¨~°fi„áê}∞Å#∂, h=Öˇ ÉèÏqOz ã¨~°fi„áê}˜ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# NǨÏix H˘ez PÜ«∞#
™ê÷<åxfl ™êkèOKå=Ù. PÜ«∞# =∞#ã¨∞û#‰õΩ ZHͯ=Ù. ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ#∞ "≥∞Ñ≤ÊOKå=Ù. h=Ù =∞Oz #_»=_ç
HõÅ"å_»=Ù. D áêѨѨ٠Ѩx KÕÜ«∞\ÏxH˜ ZÖÏ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl=Ù?
`«#HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"åiÜ«∞O^Õ ã¨Ç¨Ï#ÉèÏ=O, `«#`À ã¨=∂#∞Å Ü«∞O^Œ∞ ¿ãflǨÏÉèÏ=O, `«#HõO>Ë
`«‰õΩ¯="åi Ü«∞O^Œ∞ ^ŒÜ«∞, q∞ye# ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞ÉèÏ=O Hõey =iÎOKÕ "åxx
ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõ~∞° }˜™êÎ_∞» . ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõ~∞° }˜¿ãÎ =∂#=Ù_»∞ „áêHõ$`« QÆ∞}ÏÅ#∞O_ç
q=Ú‰õΩÎ_≥· eOQÆ â◊s~åxfl q_çz „|Ǩ‡#O^•xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
JÜ«∞™ê¯O`« ã¨xflkèÖ’ ֒ǨÏO „Éèíq∞Oz#@∞¡ Ѩ~°=∂`«∞‡x ã¨xflkèÖ’ HÍ~°ºHÍ~°} ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
„ѨÑO¨ K«O „Éèqí ∞ã¨∞OÎ @∞Ok. ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ xq∞`«=Î ∂„`«OQÍ LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞x =∂Ü«∂QÆ∞}
ã¨O|O^èŒO=Å¡ ѨOK«Éèí∂`åÅ =Å¡ ^ÕǨk PHÍ~åÅ#∞ á⁄Ok# „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅ HõÅ~ÚHõKÕ`« „ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨μÅ
L`«ÊuÎ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D q^èŒOQÍ ã¨$+‘ì, ã≤÷f, <åâ◊=¸ [~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú. TÇ≤ÏOѨ â◊HõºOHÍx
HÍÅâ◊H˜Î ^•fi~å [#=ÚÅ#∞O_ç [#=ÚÅ#∞ ѨÙ\˜ìOK«@O =Å¡ P^Œ∞º_»∞, #tOѨ*ËÜ«∞@O=Å¡ JO`«‰õΩ_»∞,
J<åk HÍ=@O=Å¡ J=ºÜ«Ú_»∞ J~Ú ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ [QÆ`«∞ΉõΩ HÍ~°}O J=Ù`å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ã¨$+≤ì ã≤÷u
ÅÜ«∂Å#∞ KÕÜ«∞#>Ë¡ LO_ç KÕã¨∞ÎO\Ï_»∞.
D q^èŒOQÍ =∞$`«∞ºã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, Ѩ~°∞_»∞, ã¨=∞=iÎ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ `«#"å~°h, Ѩ~°∞Åh
ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞. Hõ~°‡=ÚʼnõΩ Ö’|_ç# r=ÙÅ∞ ã¨fi`«O„`«`« ÖËx"åÔ~· ^èŒ∂oHõ}ÏÅ∞ QÍex J#∞ã¨iOz#
q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞x J#∞ã¨i™êÎ~∞° . LѨKÜ
« ∞« =¸, JѨKÜ
« ∞« =¸ J<Õq ÖˉΩõ O_® ã¨fiã¨∞_÷ #·≥ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞
„áê}∞Å PÜ«Úã¨∞û‰õΩ LѨK«Ü«∞=¸, JѨK«Ü«∞=¸ Hõey™êÎ_»∞. 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ Hõ~°‡™êH˜Δ. PÜ«∞##∞
H˘O^Œ~°∞ ''ã¨fiÉèÏ=O—— JO\Ï~°∞. H˘O^Œ~°∞ ''Hõ~°‡O—— JO\Ï~°∞. H˘O^Œ~°∞ ''HÍÅO—— JO\Ï~°∞. H˘O^Œ~°∞
''^≥·=O—— JO\Ï~°∞. =∞i H˘O^Œ~°∞ ''HÍ=∞O—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
=. W@∞ì Å=ºHõÎ~°∂ѨÙO_»∞#∞, #„Ѩ"Õ∞Ü«ÚO_»∞#∞, <å<åâ◊‰õΩκ^ŒÜ«∞ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞O_»∞#∞ <≥·#
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ¿ãÜ«Ú HÍ~°ºO|∞Å „|Ǩχ~°∞„^•^Œ∞ Öˇé∞OQÆ~°# #`«x `«`«ÎfiO|∞ <≥=fiÔ~é∞OQÆ
90 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<ÀѨÙ^Œ∞~°∞? HÍ=Ù#O |∞„`å! ~Ú@∞¡`«ÊuÎ <åâ◊O|∞ʼnõΩ ^≥·=O| HÍ~°}O ɡ· Ü«ÚO_»∞ñ QÍ#
x^Œú#^•#∞K«~°∞Å∞ Éèí=nÜ«∞ „ÉèÏ`«$ǨÏO`« ÅQÆ∞^Œ∞ˆ~? Éèí∂`å`«‡‰õΩO_»∞ Éèí∂`Õâ◊√O_»∞ Éèí∂`«
ÉèÏ=#∞O_»∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ Ѩ~åѨ~°∞O_»∞ #QÆ∞ hâ◊√O_» =∂Ü«∂Ü«Ú‰õΩÎO_≥· ã¨fiâ◊H˜ÎKÕ ã¨$+≤ìã≤÷u
ÅÜ«∞O|∞ÅO *ËÜ«Ú. S# ##ǨÏOHÍ~°O|∞#O*Ëã≤ QÆ∞}Hõ~°‡O|∞ÅKÕ #ã¨Ê$â◊√ºO _»QÆ∞K«∞ =iÎOK«∞.
JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ~¸ „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ qâ◊fiã¨$}Ï‚=∞O|∞Å xÜ«∞O„u`«∞Öˇ· =Ú‰õΩñ„^•à◊√§ "≥\˜ì#
Ѩâ◊√=ÙÅO É’e Ü≥∞=fix Ü«∂*Ï˝nè#Hõ$`«∞ºÖˇ· =iÎO`«∞ ~°\˜ì ^Œ∞+¨ì[# =∞$`«∞º=Ù, ã¨∞[<å=∞$`«
ã¨fi~°∂ѨÙO_»∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞, [QÆ`«Ê~åÜ«∞}∞O_»∞ <≥·# ~¸â◊fi~°∞x ã¨~°fi „ѨHÍ~°O|∞Å â◊~°}O|∞ñ
ÉÁO^Œ∞=Ú. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 357
* x~°∞} æ ∞_»∞, J„Ѩ"∞Õ Ü«Ú_»∞ J<ÕHõ â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `«∞_»∞ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å#∞
„|Ǩχ ~°∞„^•^Œ∞Å∞ Ãã·`O« `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~∞° . WHõ J`«x `«`åÎfixfl Z=~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞? HÍ|\˜ì <åÜ«∞<å!
ѨÙ@∞ìHõ‰õÄ =∞~°}ÏxH© ^≥·="Õ∞ HÍ~°}O. JO^Œ∞KÕ`« D ‰õΩÉË~°∞x Éèí@∞Å∞ h `«=Ú‡}˜‚ K«Oáê~°∞ Jx
`«ÅѨ=^Œ∞.Ì Éè∂í `å`«‡‰õΩ_»∞, Éè∂í `Õâ√◊ _»∞, Éè∂í `«ÉÏè =#∞_»∞, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞
`«# =∂Ü«∞KÕ`« ã¨$+≤ì, ã≤÷u ÅÜ«∂Å#∞ KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞. J~Ú<å JǨÏOHÍ~° ~åÇ≤Ï`«ºO=Å¡ QÆ∞}Hõ~°‡Å‰õΩ
JO@~åx"å_≥· LO\Ï_»∞. =Ú‰õΩ¯„`åà◊§`À Hõ@|ì _ç# Ѩâ√◊ =ÙÖÖÏQÍ, D „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞ ÉèQí =Æ O`«∞x P[˝Å#∞
áê\˜Oz „Ѩ=iΙêÎ~∞° . HÍ|\˜ì ^Œ∞+¨μÅì ‰õΩ =∞$`«∞ºã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, t+¨μÅì ‰õΩ J=∞$`«ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∂, ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∂,
[QÆ`«Ê~åÜ«∞}∞_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Jxfl q^è•Å â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! h=٠ѨOKå|Ì =Ü«∞ã¨∞¯O_» "≥· Ñ≤#`«e¡ x<åfl_ç#\˜ì
=∂@Å xiƒù#fl=∞~°∞‡O_» =QÆ∞K«∞#∞ [#~Ú„u kQÆ<å_ç =#=Ú ˆHy
`«Ñ¨ =∂K«iOz Ü«∞K«ÛѨ٠ÉèíH˜Î hâ◊fi~°∞ñ |∂lOz =∞Ç≤Ï`«qÉèí∂u "≥∞éã≤
~°=∞}ñ „kÖ’HÀ`«Î~°Oɡ·# Ѩ^Œ=Ú#∞ ÉÁOku, =k QÍ# Éèí∂iÉèË^Œ
`Õ. ~°∂Ѩ "≥∞ÿ# „ѨѨOK«O|∞ ~°∂_èç <Õ =∞, Ǩ`«∞‡#O^Œ∞ñ „|f`«"≥∞ÿ Ü«∞Å~°∞ #\˜ì
Ü«∞QÆ∞}∞ñ _»kfifÜ«ÚO_»∞#∞ #HõΔ~°∞O_»∞, <≥·# ~¸â◊fi~°∞ñ |~°=∂`«∞‡ ##∞k#O|∞. 358
ã‘. ÔH·H˘x â◊√^ŒúO|∞ QÆ`«=∞`«û~°O|∞#∞ #=∞ÅO|∞ #QÆ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#O^Œ∞
™⁄ÅÜ«∞ Hõ<Õfi+≤OK«∞K«∞#∞ „|`«ºQÍ`«∞‡O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞#∞ |~°„|Ǩχ=∞Ü«Úñ_»∞
<å#O^Œ=∂„`«∞O_»∞ #=ºÜ«Úñ _»∞ѨѨ#fl ã¨HõÅ â◊H˜ÎÜ«Ú`«∞O_»∞ ã¨QÆ∞}∞ñ _»Añ_»∞
#~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞#O ^Œ∞`«Î=∞Oɡ·# ã¨^ŒƒùH˜Îñ *ËÜ«ÚK«∞ ã¨=∞`« <˘Ñ≤Ê
`Õ. ~°∂_èç ™È-ǨÏ=∞‡ "Õ∞u „Ѩ~°∂_è» =∞QÆ∞K«∞, Ѷ¨∞#`« ÔH‰õΩ¯ #q^ŒºÜ«∞<£ „QÆOkä h=Ù
„^≥Oz "≥·zu† HÍ=Ù# nè=ˆ~}º! ã¨~°fiâ◊√ÉèíǨx Ü≥ÿ∞# ~À+¨O|∞ =Å^Œ∞. 359
* <åÜ«∞<å! h=Ù J~Ú^ÕO_»¡ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ Ñ≤#`«e¡ x<åfl_ç# =∞~å‡O`«HÍÖˇ#· =∂@ÅKÕ`« ֒֒ѨÅ
ZO`À <˘K«∞ÛH˘x Hõ#fl `«e¡x q_çz J_»qH˜ áÈ~Ú `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù. JK«Û"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 91
ѨÓlOz =¸_»∞ Ö’HÍʼnõÄ g∞k^≥·# „^èŒ∞= Ѩ^•xfl á⁄O^•=Ù. ÉèË^Œ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# D „ѨѨOK«O U
=∞Ǩ`«∞‡xÜ«∞O^Œ∞ „Ѩf`«"≥∞ÿ LO@∞O^À, JHõΔ~°∞_»∂ JkfifÜ«Ú_»∂ J~Ú# P ÉèíQÆ=O`«∞x HÀã¨O
„Ѩuk#=¸ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À J<Õfi+≤OK«∞. D q^èŒOQÍ ã¨HõÅâ◊H˜Î ã¨OѨ#∞fl_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞}˜‚
ѨÓlOz#@¡~Ú`Õ ''<Õ#∞——, ''<åk—— J<Õ Jq^•º ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ „QÆOkäx „`≥OK«∞HÀQÆÅ=Ù. HÍ|\˜ì ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ#∞
ǨÏiOKÕ HÀáêxfl q_çzÃÑ@∞ì.
Hõ. q#∞ ~À+¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚKÕ`«#∞, ##Ü«∞=Ú Ö’Hõ=Ú #tOK«∞† <Ò+¨^èŒ=ÚÅKÕ
Ѷ¨∞# ~ÀQÆ=ÚÅ∞ #tOz# Ü«∞#∞=Ù#† #k QÍ# ~À+¨ =∞_»ñѨ٠=∞Ǩ`å‡! 360

* =∞O^Œ∞Å=Å¡ ~ÀQÍÅ∞ #tOz#@∞¡ HÀѨO QÆÅ"åx =¸ÖÏ# Ö’HõO #tã¨∞OÎ k. HÍ|\˜ì P„QÆÇ¨ xfl J}z
"Õã∞¨ HÀ.
`Õ. J#Ѷ¨∞! h^Œ∞ ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°Ç¨ÏO`« Å#∞K«∞ñ, ɡ#z ~¸ ѨÙ}º[#∞Åñ [OÑ≤u Hõ_»Oy
Ѩ~°ñQÆ xkÜ≥∞ ã¨^•t=„ÉèÏ`« Ü≥ÿ∞# , Ü«∞~°÷qÉèí∞#‰õΩ #Ѩ~å^èŒ =∞Ü≥∞ºñ QÍ#. 361

* `«=Ú‡x K«OÑ≤#"å~°∞ Jx `«Åz D Ü«∞‰õΩΔ Å#∞ h=Ù =kèOKå=Ù. t=Ùx ™È^Œ~∞° _≥#· ‰õΩÉË~∞° xѨ@¡
JѨ~å^èŒO KÕâß=Ù.
Hõ. #u #∞`«∞ÅKÕ`« h qѨÙ_»`«xñ „|ã¨#∞flxñQÆñ *ËÜ«Ú =∞x =∞#∞=Ù ^ŒÜ«∂
=∞uñ *ˇÑ≤Ê „^èŒ∞=ÙxKÕ ã¨, `«¯$`«∞ñ_≥· #Ü«∞ "≥ÚѨÊñ [xÜ≥∞ |∞∞+≤ Ü«Ú‰õΩÎO_≥·. 362

* Hõ#∞Hõ #`«∞ÅKÕ`«#∂, #∞`«∞ÅKÕ`«#∂ ‰õΩÉË~°∞x J#∞„QÆǨÏO á⁄O^Œ∞ Jx K≥Ñ≤Ê „^èŒ∞=ÙxKÕ

ѨÓl`«∞_≥· ™êfiÜ«∞O Éèí∞==∞#∞=Ù |∞∞+¨μÅ`À Hõeã≤ JHõ¯_»#∞O_ç "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
=. JO`«. 363
`Õ. Ü«∞HõΔKå~°}ã≤^Œú q^•º^èŒ~åk, [#QÆ}ã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞ñ_≥· ^èŒ#^Œ∞ñ _»O`«ñ
|∞}º[# "≥·â◊㨠x=$`«∞Î Éèí∂i~À+¨, ~°Ç≤Ï`«∞ñ _≥·#\˜ì „^èŒ∞=Ùxñ *Ë~°OQÆ =K≥Û. 364

* „^èŒ∞=Ù_»∞ âßO`«z`«∞Î_≥· Ü«∞‰õΔΩÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«_»O q~°q∞OKå_»∞. JѨC_»∞ ‰õΩÉË~°∞_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ∞,

Kå~°}∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, q^•º^èŒ~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#"å~°∞ ™È΄`åÅ∞ KÕã¨∞ÎO_»QÍ „^èŒ∞=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ_»∞.
ã‘. K«#∞^≥Oz "≥ã¨ñ QÆ$`åO[eÜ≥ÿ∞# „^èŒ∞=Ùñ Ez u=Ù@ x@¡xÜ≥∞ HõΔ„uÎÜ«∞ ‰õΩ=∂~°!
`«QÆ Éèí=nÜ«∞ Ñ≤`å=∞Ǩ^Õâ◊O|∞##∞ ^Œ∞ã¨Îº[Oɡ·# Ѷ¨∞#q~À^èŒ
=Ú_çyu† =@∞ QÍ# <˘#~°OQÆ xѨÙ_»∞ h Ü«∞O^Œ∞ñ „|ã¨#∞flO_»<≥·u, Éèí∂`«
[## ÅÜ«∞O|∞Å Hõ#Ü«∞O|∞ñ QÍÅO|∞ Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞ =iÎOK«∞ñQÍ# Ü«Ú+¨‡
92 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. ^Œ#∞Añ [OÑ≤#"å~°∞ b Ü«∞HõΔ=~°∞Å∞, QÍ~°∞† `«ÅáÈÜ«∞ h Ü«∞HõΔQÆ}=Ú x@∞¡
<≥é˜ =kèOz# "åñ_»=Ù h=Ù QÍ=Ù, q#∞`«QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú<ÕÅ? 365
* ‰õΩÉË~°∞_»∞ ^Àã≤e Xyæ, „^èŒ∞=Ùx`À WÖÏ J<åfl_»∞. ''~å[‰õΩ=∂~å! h `å`«QÍi LѨ^Õâßxfl
=∞xflOz q_»=\ÏxH˜ â◊HõºOQÍx q~À^è•xfl q_çz ÃÑ\Ïì=Ù. JO^Œ∞=Å¡ <å‰õΩ ZO`À ã¨O`À+¨O HõeæOk.
r=ÙŠѨÙ@∞ìHõ‰õÄ, <åâ◊<åxH© ‰õÄ_® HÍÅ"Õ∞ HÍ~°}O. F ã¨∞QÆ∞}xnè! ѨÅ∞=∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? h `«=Ú‡}˜‚
K«OÑ≤#"å~°∞ Ü«∞‰õΔΩÅ∂ HÍ^Œ∞† D Ü«∞‰õΔΩÅ#∞ K«OÑ≤#k h=Ó HÍ=Ù.——
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ÜÕ∞ |∞kúO*Ëã≤ Hõ~°‡ ã¨O|O^èŒ ^Œ∞óMÏkHõO|∞Å∞ ^ÕǨ`å‡#∞ ã¨O^è•#O|∞#O *Ëã≤
ã¨OÉèíqOK«∞, #\˜ì Ü«∞ǨÏO `«fi=∞‡#∞ #áê~°÷*Ï˝#O|∞ ã¨fiѨfl=∞O^Œ∞OÉ’Öˇñ |∞~°∞+¨μ#‰õΩO ^ÀñK«∞
#k QÍ=Ù# ã¨~°fiÉèí∂`å`«‡ q„QÆǨïO_»∞#∞, #^èÀHõΔAO_»∞#∞, Éèí=KÕÛù^Œ‰õΩO_»∞#∞, Éèí[hÜ«∞
áê^•~°qO^Œ∞O_»∞#∞, ##O`å"Õ∞Ü«∞ â◊H˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_»∞#∞ QÆ∞}=∞~ÚÜ«∞QÆ∞ <å`«‡=∂Ü«∞KÕ
q~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞ <≥·# ~¸â◊fi~°∞x ¿ãqOѨÙ=Ú† h‰õΩ Éèí„^ŒO |Ü≥∞º_»∞† Éèí=nÜ«∞ =∞<ÀQÆ`«O ɡ·#
=~°O|∞ñ QÀ~°∞=Ú† h =O|∞[<åÉèí áê^•~°qO^Œ ¿ã=#O|∞ñ k~°O|∞QÆñ *ËÜÚ« ^Œ∞ =x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞
#x ~å[~åAKÕ`« #@∞¡ =∞Ǩ=∞uÜ«Ú, ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞<≥·# „^èŒ∞=ÙO_»∞ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨO|_ç ÜÕ∞
ǨÏi㨇~°}O|∞ KÕ`« #„Ѩܫ∞`«flO|∞# ^Œ∞~°`«ºÜ«∞Oɡ·# Ü«∞*Ï˝#O|∞O ^Œi~ÚO`«∞ ~°\˜ì
ǨÏi㨇~°}O |K«e`«O |QÆ∞# \Á¡ã¨OQÆ∞=∞x Ü«∞_çy# #@¡HÍHõ Ü«∞x Ü«∞OwHõiOz Ü«∞O`«O
QÆ∞ÉË~∞° O_»∞#∞ ã¨O„Ñ‘`z
« `«∞OÎ _»~Ú, „^è∞Œ =ÙxH˜ NǨÏi㨇~°}O |@¡ Ü«∞#∞„QÆÇÏ≤ Oz Ü«∞O`«~åú#O|∞
<˘O^≥† #O`« „^èŒ∞=ÙO_»∞ Ü«∞HõΔ H˜#fl~° H˜OѨÙ~°∞+¨ QÆ} ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂# "≥·Éèí=ÙO _»QÆ∞K«∞
<åf‡Ü«∞ѨÙ~°O|∞#‰õΩ =∞~°e K«#∞^≥Oz. 366
* ^ÕǨaè=∂#O HÍ~°}OQÍ, ã¨fiѨflOÖ’ ÖÏQÍ ''<Õ#∞, h=Ù—— J<Õ ÉèË^Œ|∞kú ѨÙ~°∞+¨μxH˜ J*Ï˝#O =Å¡
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x=Å¡ |O^èŒ=Ú ^Œ∞óY=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·#q ã¨OÉèíq™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì J^èÀHõΔA_»∞, ã¨~°fiÉèí∂`«
ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ã¨O™ê~° |O^èŒ q"≥∂K«‰õΩ_»∞ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãqOK«∞. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å∞
Éèlí OѨ`y« #q. PÜ«∞# „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ =∂Ü«∞‰õΩ Jf`«∞_»∞. h‰õΩ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. h =∞#ã¨∞ûÖ’
L#fl HÀÔ~¯#∞ HÀ~°∞HÀ!! h=Ù NǨÏi áê^Œ¿ã=#∞ ã≤÷~° |∞kú`À KÕ™êÎ=Ù. HÍ|\˜ì =~åÅ∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜
J~°∞›_»=Ù.—— ‰õΩÉË~°∞x „áÈ`åûÇ¨Ï "åHͺÅ∞ qx |∞kú=∞O`«∞_»∂, ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_»∂ P~Ú# „^èŒ∞=Ù_»∞ U
ǨÏi 㨇~°}O =Å¡ ^Œ∞~°O`«=¸, ^Œ∞ã¨Î~°=¸ J~Ú# J*Ï˝<åxfl J=bÅQÍ `«iOѨ QÆÅ∞QÆ∞`å"≥∂ P
NǨÏi 㨇~°}O <å =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ LO_Õ@@∞¡ =~°O W=∞‡x Ji÷OKå_»∞. ‰õΩÉË~°∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz
„^èŒ∞=ÙxH˜ P =~åxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOz JO`«~åú#O JÜ«∂º_»∞. P `«~°∞"å`« „^èŒ∞=Ù_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ∂, H˜#fl~°∞Å∂,
H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∂ `«# "≥·Éèí"åxfl H©iÎã¨∞ÎO_»QÍ x[~å[^è•xH˜ =∞~°e =KåÛ_»∞.
ã‘. QÆ}∞uOѨ Éèí∂i^ŒH˜Δ}ÅKÕ ñQÆ_»∞<˘Ñ¨C Ü«∞[˝=ÚÖò ¿ãÜ«∞ # Ü«∞º[˝ qÉèí∞ñ_»∞
„^Œ=º„H˜Ü«∂ ^Õ=`åѶ¨Å ~°∂Ѩ ã¨`«¯~°‡Ñ¶¨Å „Ѩ^•`« Ü«∞~Ú Ü≥ÚѨC
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 93
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx #i÷ñ |∂lOz =∞é˜Ü«Ú 㨠~Àfiáêkè=i˚`«∞O _»∞`«Î=ÚO_»∞
ã¨~åfi`«‡‰õΩñ_»∞ #QÆ∞ [Å*ωõΔΩ#O^Œ∞ñ n„=Oɡ· „Ѩ"åǨÏ~°∂ѨO|∞ <≥·#
`Õ. ÉèíH˜Î ã¨Å∞ѨÙK«∞ #dÅ „ѨѨOK«=∞O^Œ∞, #Å~°ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ #∞#fl =∞Ǩ`«∞‡ ǨÏix
l^Œz^•#O^Œ=∞Ü«Úx ÅH˜Δ‡=~°∞ñ |~°=Ú, hâ◊fiˆ~â◊fi~°∞ñ ÉÁ_»ñ QÆ<≥ x^ŒúK«i`«! 367

* „^è∞Œ =Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕâß_»∞. q∞H˜¯eQÍ ^ŒH} Δ˜ Å∞ WKåÛ_»∞. Ü«∞[˝qÉè∞í _»∞, Hõ~‡° ѶŨ „Ѩ^•`«
J~Ú# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ ѨÓlOKå_»∞. Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∞, ã¨~Àfiáêkè=i˚`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ·
f„="≥∞#ÿ ÉèHí xΘ „Ѩ"åǨÏ~°∂ѨOQÍ „Ѩãi¨ OѨ*âË ß_»∞. ã¨~fi° r=ÙÅÜ«∞O^Œ∂, `«#Ö’ L#fl ÉèQí =Æ O`«∞}˜,‚ Dâ◊fi~°∞}˜,‚
P#O^Œ=∞Ü«Ú}˜‚ ã¨O^Œi≈OKå_»∞.
=. W@∞¡ ã¨∞jÅ ã¨OѨ#∞flO_»∞#∞, „|Ǩχ}∞ºO_»∞#∞, ^èŒ~°‡¿ã`«∞~°HõΔ‰õΩO_»∞#∞, n#=`«ûÅ∞O_»∞ #~Ú
Ü«∞=xñÉÏeOK«∞ „^èŒ∞=ÙO_»∞ ^Œ#∞flñ „|[Å∞ ^ŒO„_ç Ü«∞x `«ÅOѨ x~°∞=k Ü«∂é∞"ÕÖËO_»∞¡
Éè’QÆO|∞ÅKÕ`«O |∞}ºHõΔÜ«∞O|∞#∞, #Éè’QÆO|∞Öˇ·# Ü«∂QÍ^Œ∞ÅKÕ #â◊√ÉèíHõΔÜ«∞O|∞#∞O *ËÜ«ÚK«∞
|ǨïHÍÅO|∞ ^Œ#∞Hõñ „k=~°æ ™ê^èŒ#O|∞QÆ ~å[ºO|∞¿ãã≤ H˘_»∞‰õΩ#‰õΩO |@ìO|∞QÆ\˜ì Ü«∞K«e
`ÕO„kÜ«ÚO_≥· Ü«∞q^•º~°z`« ã¨fiѨflQÆO^èŒ~°fi #QÆ~ÀѨ=∞O |~Ú# ^ÕǨkHõO|QÆ∞ qâ◊fiO|∞ ÉèíQÆ=
<å‡Ü«∂~°z`«O|x Ü«∂`«‡O ^ŒÅOK«∞K«∞ "≥O_çÜ«Ú. 368

* D q^èŒOQÍ „^èŒ∞=Ù_»∞ jÅã¨OѨ#∞fl_»∞, „|Ǩχ}∞º_»∞, ^èŒ~°‡¿ã`«∞ ~°HõΔ‰õΩ_»∞, n#ÉÏO^èŒ=Ù_»∞

J~Ú ~å*Ϻxfl ѨiáêeOKå_»∞. „Ѩ[Å∞ J`«xx `«O„_çQÍ ÉèÏqOKå~°∞. ѨÙ}ºOH˘Ån Éè’QÍÅ∞
J#∞ÉèíqOKå_»∞. Jâ◊√ÉèíâßOu HÀã¨O ^Õ=`«Å#∞ L^ÕÌtOz Ü«∂QÍÅ∞ PK«iOKå_»∞.
D q^èŒOQÍ „^èŒ∞=Ù_»∞ W~°∞=k P~°∞"ÕÅ UO_»∞¡ ~å[ºO KÕâß_»∞. ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å∞ J<Õ „u=~åæxfl
™êkèOKå_»∞. H˘_»∞‰õΩ‰õΩ ~å[º Ѩ@Oì QÆ\Ïì_∞» . „ѨÑO¨ K«O ÉèQí =Æ O`«∞x =∂Ü«∞=Å¡ ã¨$lOѨ|_çO^Œh Jq^ŒºKÕ`«
HõeÊOѨ |_ç# ã¨ÊѨflOÖ’x QÆO^èŒ~°fi #QÆ~°O`À `«∞ź"≥∞ÿ#^Œh ÉèÏqOKå_»∞.
K«. =∞#∞xÉèí∞ñ _»O`« Éèí$`«º[#=∞O„u ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«|O^èŒ∞q∞„`« #O
^Œ# Ѩâ◊√q`«Î ~°`«fl =x`åQÆ$Ç¨Ï ~°=∞ºqǨ~°â‹·Å "å
ixkè Ѩs`« Éèí∂`«Å ǨÏikfiѨ=ÚYº Ѩ^•~°÷*ÏÅ=ÚÖò
Ѷ¨∞#=∞uKÕ #x`«º=ÚÅ∞QÍñ ^ŒÅáÈã≤ q~°HõÎz`«∞Îñ_≥·. 369

* =∞#∞ã¨xflÉè∞í _≥#· „^è∞Œ =Ù_»∞, ¿ã=‰õΩÅ∂, =∞O„`«∞Å∂, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∂, |O^è∞Œ q∞„`«∞Å∂, ã¨O`å#=¸,
Ѩâ√◊ =ÙÅ∂, ^è<Œ åÅ∞, ~°`åflÅ∂, „ã‘ÅÎ ∂, QÆ$ǨÅ∞, „H©_®Ñ¨~fi° `åÅ∂, qâßÅ"≥∞#ÿ ~å[º=¸, QÆ∞„~åÅ∂, U#∞QÆ∞Å∂
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ѩ^•~å÷Å∞ Jhfl Jx`åºÅ∞ Jx |∞kúH“â◊ÅO`À ÉèÏqOz q~°HΘ K≥O^•_»∞.
94 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ѨÙ~°=Ú "≥Åfi_ç K«x ѨÙ}ºÉèí∂ |^ŒiHÍ Ñ¶¨∞# qâßÖÏ#nHõe`« =∞OQÆ
àÏO|∞ѨÓ~°O|∞Å ##∞~°H˜Î"≥∞ÿñ „QÆ∞OH˜ Hõ=∞hÜ«∞ Ѩiâ◊√^Œú Hõ~°}∞ñ _»QÆ∞K«∞
|^•‡ã¨#ã¨∞÷ñ_≥· Ѩ=#∞x |OkèOz <≥ÅH˘x =Ú‰õΩo`«<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞
ǨÏi~°∂Ѩ"≥·Éèí= ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ÉèíQÆ=O`«∞ #K«∞º`«∞ñ |^Œ‡<Õ„`«∞
`Õ. #O^Œ∞ ã¨`«`«O|∞ xâ◊ÛÅ "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì, ÉèíH˜Îñ „|=Ç≤ÏOѨñ *ËÜ«ÚK«∞ñ |~°=∞"≥∂^Œ
ÉÏ+¨Ê^è•~åaè+≤‰õΩÎO_»∞ Éèí=ºÜ«∞â◊√ñ_»∞ñ, |∞ÅH˜`åOQÆ∞O_»∞ #QÆ∞K«∞ x=Ú‡Åñ ^Œ#iÛ. 370
* q~°‰Ωõ _Î #·≥ „^è∞Œ =Ù_»∞ `«# #QÆ~åxfl =^Œe ѨÙ}ºÉè∂í q∞ J~Ú# |^ŒiHÍ„â◊=∞OÖ’ „Ѩ"tÕ OKå_»∞.
Ѩq„`«"∞≥ #ÿ qâßÖÏ #n[ÖÏÅÖ’ Pã¨H` Θ À ™êfl#O KÕâß_»∞. â◊√zÜ≥∞ÿ Pã¨#O HõeÊOK«∞H˘x "åÜ«Ú=Ù#∞
|OkèOz Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x ÉèQí =Æ O`«∞x ~°∂áêxfl ^蕺xOKå_»∞. P qâßÅ Ü«∞â’^è#Œ ∞_»∞ P#O^ŒÉÏëêÊÅÖ’
`«_ãç á≤ È`«∂ "Õ∞#∞ ѨÙÅH˜OK«QÍ PK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí ` Θ À Ѩ^‡Œ <Õ„`«∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞x P~åkèOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú qQÆ`«ˆH¡â◊√O_»∞#∞, =ÚHõÎeOQÆ∞O_»∞#∞<≥·, „^èŒ∞=ÙO_»∞ `«#∞flñ^• =∞ézÜ«ÚO_»∞
ã¨=∞Ü«∞O|∞# ^Œâk◊ ‰õΩ¯Å #∞^Œº„^•HÍxâß <åÜ«∞‰õΩO_»∞#∞OÉ’Öˇ "≥eñyOK«∞K«∞ <åHÍâ◊O|∞# #∞O_ç
Ü≥ÚHõ¯ q=∂#O|∞ ã¨#∞^Õ~° #O^Œ∞ ^Õ=„âı+¨μªÅ∞#∞, [`«∞~°∞ƒùAÅ∞#∞, ~°HÍÎO|∞*ËHõΔ}∞Å∞#∞,
âߺ=∞Å=~°∞‚Å∞#∞, QÆ^• ^èŒ~°∞Å∞#∞, ã¨∞"åã¨ã¨∞ûÅ∞#∞, ys@Ǩ~åOQÆ^Œ‰õΩO_»Å ^èŒ~°∞Å∞#∞, Q“=∂~°
=Ü«∞ã¨∞¯Å∞#∞, #∞`«=Î ∞â’¡Hõ H˜OHõ~∞° Å∞ #~Ú#"å~°Å x^Œé Ì O QÆx ã¨O„Éè=í ∞O|∞# ÖËz =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#
<å=∞O|∞Å∞ ã¨O㨇iOK«∞K«∞ "å~°Å ÉèQí =Æ u¯OHõ~∞° ÅOQÍñ ^ŒÅOz ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz#O
QÆ$+¨á‚ ê^•~°qO^Œ q#ºã¨z Î `«∞OÎ _»∞O, QÆ$`åO[eÜ«Ú, q#q∞`« HõO^è~Œ ∞° O_»∞ <≥#· „^è∞Œ =ÙxO QÆ#∞OQ˘x
ѨÙ+¨¯~°<åÉèíÉèí‰õΩÎÖˇ·# ã¨∞#O^Œ#O^Œ∞Å∞ „Ñ‘uÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· =∞O^Œ ã≤‡`«∞ ÅQÆ∞K«∞ x@¡xi. 371
* ^Œ∞óMÏxfl q㨇iOz, â◊s~åaè=∂<åxfl q_çz `«#∞fl `å#∞ =∞~°z „^èŒ∞=Ù_»∞ Ѩ~°=∂#O^•xfl
á⁄O^•_»∞. JѨC_»∞ L^Œ~ÚOK«∞ K«∞#fl ѨÙ#fl=∞<å\˜ K«O„^Œ∞x=Öˇ Ѩk k‰õΩ¯Å#∂ „ѨHÍtOѨ *Ëã¨∂Î, XHõ
q=∂#O PHÍâ◊O #∞O_ç „^èŒ∞=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ ky =zÛOk. P q=∂#OÖ’ W^ŒÌ~°∞ q+¨μ‚H˜OHõ~°∞Å∞ L<åfl~°∞.
"å~°∞ H“=∂~° =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ L<åfl~°∞. "å~°∞ K«`«∞~°∞ƒùAÅ∞, J~°∞} <Õ„`«∞Å∞. âߺ=∞=~°∞‚Å∞. QÆ^•^èŒ~°∞Å∞.
"å~°∞ =∞Oz =Å∞=Å∞ ^èŒiOKå~°∞. H˜s\ÏÅ∞, Ǩ~åÅ∞, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, ‰õΩO_»ÖÏÅ∞ ^èŒiOKå~°∞.
„^èŒ∞=Ù_»∞ P q+¨μ‚H˜OHõ~°∞Å#∞ K«∂z `«\ÏÅ∞# ÖËz q+¨μ‚^Õ=Ùx <å=∂Å#∞ 㨇iã¨∂Î "åiH˜
#=∞㨯iOKå_»∞. NǨÏi áê^ŒÑ^¨ ‡Œ =ÚÅO^Õ =∞#ã¨∞û xeÊ q#Ü«∞O`À `«Å=Oz, ^Àã≤e Xyæ xÅ∞K«∞#fl
„^èŒ∞=Ù}˜‚ K«∂z q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÖˇ·#, #O^Œ ã¨∞#O^Œ∞Å∞ P#O^ŒO`À z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ ~ÚÖÏ J<åfl~°∞.
L. F #$Ѩ! h‰õΩ Éèí„^Œ =∞QÆ∞ <˘Ñ¨ÊQÆ∞K«∞#fl =∞nÜ«∞ "åHõº=ÚÖò
g#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ *Á#∞Ê=Ú† q"ÕHõ=Ú`À #~Ú^ÕO_»¡<åñ_»∞ "Õ∞
^è•xkè"≥· Ü≥Ú#iÛ# Ü«Ú^•`«Î `«áÈ„=`«x+¨ªKÕ`«ñ ^Õ
*’#Ü«∞âße Ü≥ÿ∞# =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞ñ ^Œ$Ñ≤Î =Ç≤ÏOѨñ*ËÜ«∞"Õ! 372
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 95
* ~å*Ï! h‰õΩ â◊√Éè=í ∞QÆ∞ QÍHõ! =∂ Ç≤Ï`« "åHͺÅ∞ „â◊^QúŒ Í PHõiO‚ K«∞. J~Ú^ÕO_»¡ z~°∞`« „áêÜ«∞OÖ’
h=Ù ZO`À Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏiH˜ ã¨O`«$Ñ≤Î HõeyOKå=Ù.
P. J\˜ì âß~üVæáê}˜ Ü«∞dÅ [QÆ`«¯~°Î, ^Õ=^Õ=Ùñ _»`«∞Å k=º=¸iÎ
=∞=Ú‡ñ |#∞Ѩ "Õ∞=Ú =∂^èŒ= Ѩ^Œ=Ú#, Hõi÷ x#∞flñ Q˘#∞K«∞ #~°∞QÆ∞@‰õΩ#∞. 373
* "Õ∞=Ú ã¨~°fi[QÆ`«¯~°ÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=^Õ=Ùx ¿ã=‰õΩÅO. P ™êfiq∞ P*Ï˝#∞™ê~°O x#∞fl Ѩ~°=∞Ѩ^•xH˜
`À_˘¯x áÈ=\ÏxÔH· =KåÛ=Ú.
=. =zÛuq∞† ÜÕ∞ Ѩ^ŒO|∞<Õx ã¨∂i[#O|∞Å∞ ã¨~Àfi`«Î=∞O|x á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞† ^Õxñ [O„^Œk"åHõ~°
„QÆǨÏ#HõΔ„`« `å~åQÆ}O|∞Å∞ „Ѩ^ŒH˜Δ}O|∞QÍñ k~°∞QÆ∞K«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú h^Œ∞ Ñ≤`«~°∞Å KÕ`«#∞
##∞ºÅ KÕ`«#∞ ##kè+≤ª`«O|∞#∞, [QÆ^ŒfiO^ŒºO|∞#∞, #ÉèíHõÎ [<åu^Œ∞~°˚Ü«∞O|∞#∞ #~Ú# #\˜ì
q+¨μ‚Ѩ^ŒO|∞O ÉÁO^Œ∞^Œ∞=Ù† ~°q∞‡^≥ q=∂#„âı+¨ªO† |∞`«Î=∞â’¡Hõ [#=∞øoÜ≥ÿ∞# NǨÏi ѨÙ`≥ÎOK≥†
nx <≥Hõ¯ #~°∞›O_» =x# #∞~°∞„Hõ=∞„Ñ≤Ü«ÚO _»~Ú# „^èŒ∞=ÙO_»∞ `«#‡^èŒ∞~° "åHõºO|∞Å∞ qx
Hõ$`åaè+≤‰õΩÎO _»~Ú Ü«∞K«Û\˜ =Ú#∞ʼnõΩO „|}q∞e¡ `«^•j~åfi^ŒO|∞Å∞ ÔQ·H˘x q=∂#O|∞#‰õΩO
„|^ŒH˜Δ}Ï~°Û#O|∞Å∞ QÍqOz ǨÏi áê~°¬^Œ∞Öˇ·# ã¨∞#O^Œ#O^Œ∞ʼnõΩ =O^Œ#O ÉÏK«iOz
ÉèQí =Æ „^Œ∂Ѩq#ºãÎ̈ K«‰ΩΔõ ~°O`«óHõ~}
° Ïk‰õΩO _»Q∞Æ K«∞ q=∂<åkè~ÀǨÏ}O|∞ QÍqOK«∞@‰õΩ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞
~°∂ѨO|∞ ^èŒi~ÚOK≥ #ѨC_»∞. 374
* U ™ê÷<åxfl ѨO_ç`«∞Å∞ Jxfl\˜HõO>Ë „âı+¨ª"≥∞ÿ#k Jx ÉèÏq™êÎ~À† ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∂, „QÆǨÅ∂,
#HõΔ„`åÅ∂, `å~åQÍ}ÏÅ∂ U Ѩ^•xH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∂ÎO\ÏÜ≥∂† ^Õxx g∞ `«O„_ç`å`«Å∂, W`«~°∞Å∂
á⁄O^ŒÖËHõ áÈÜ«∂~À, Uk [QÆ^ŒfiO^Œº"≥∂† ^Õxx Éèí‰õΩÎÅ∞ HÍx"å~°∞ á⁄O^ŒÖË~À– P q+¨μ‚Ѩ^•xfl h=Ù
á⁄O^ŒÉ’`«∞<åfl=Ù. ~å=Ü«∂º ~å! WkQÀ! D q=∂# ~å*Ïxfl hHÀã¨O ^Õ"åk^Õ=Ù_≥#· NǨÏi ѨOÑ≤OKå~°∞.
nxx ZHõ¯\ÏxH˜ h=Ù J~°∞›_»=Ù Jx q+¨μ‚^Œ∂`«Å∞ K≥ѨÊQÍ JѨC_»∞ „^èŒ∞=Ù_»∞ "åi =∞^èŒ∞~° "å‰õΩ¯Å‰õΩ
P#OkOz ™êfl#O KÕã≤ =zÛ, JHõ¯_ç =Ú#∞ʼnõΩ #=∞㨯iOKå_»∞. "åi n"≥#Å∞ á⁄O^•_»∞. q=∂<åxH˜
ㄬ^HΠ}
Δ˜ O KÕã≤ ѨÓlOKå_»∞. q+¨μH‚ O˜ Hõ~∞° Öˇ#· #O^Œã∞¨ #O^Œ∞ʼnõΩ #=∞㨯iOKå_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨fi~°∂ѨOÖ’
`«# ^Œ$+≤ìh, =∞#ã¨∞û#∂ xeÑ≤ q=∂<åxfl P~ÀÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ `Õ*’=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ~°∂ѨO ^èŒiOKå_»∞.
Hõ. ã¨∞~°^Œ∞O^Œ∞aè Ѩ} "å#Hõ, =Ú~°*Ï^Œ∞Å∞ "≥Ú~°Ãã q~°∞Å =Úã¨∞~°∞ QÆ∞iÃãñ y
#fl~° QÆO^èŒ~°∞fiÅ áê@Å∞, Éèíi`«=ÚÖˇ· K≥ÅñÔQ #ѨÙ_»∞ Éèí=ºK«i„`å! 375
* JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞ #QÍ~åÅ∞, _Àà◊√§, `«ÃÑÊ@Å∞, =∞^≥ÌÅÅ∞ „"≥∂yOKå~°∞† ѨÓÅ"å#Å∞
‰‰õΩiÑ≤OKå~°∞. H˜#fl~°∞Å∂, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂ =∞OQÆà◊w`åÅ∞ áê_®~°∞.
=. J\˜ì ã¨=∞Ü«∞O|∞# „^èŒ∞=ÙO_»∞ ^Œ∞~°æ=∞O|QÆ∞ „uq+¨ìѨO|∞#‰õΩ <ÕQÆ∞"åñ _»QÆ∞K«∞ n# Ü«∞QÆ∞ [#xO
kQÆ<å_ç Ü≥∞@∞¡ "À=Ù^Œ∞? #x zOuOK«∞"åxO ÉÏ~°¬^Œ∞ Å=Ö’H˜Oz Ü«∞„QÆÉèÏQÆO|∞#
q=∂<å~°∂_è»Ü≥ÿ∞ ÜÕ∞QÆ∞K«∞#fl [#xO EÑ≤# ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O _»QÆ∞K«∞. 376
96 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* JѨC_»∞ „^è∞Œ =Ù_»∞ W`«~∞° ʼnõΩ „Ѩ"tÕ OѨ ™ê^躌 O HÍx ^Õ=Ö’HÍxH˜ áÈ`«∂, d#∞fl~åÖˇ#· Hõ#fl`«ex¡
ZÖÏ q_çzáÈ=_»O Jx qKåiOKå_»∞. JѨC_»∞ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ∞ „^èŒ∞=ÙxH˜ q=∂#OÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_ç
=ÚO^Œ∞áÈ`«∞#fl J`«x `«e¡x K«∂Ñ≤OKå~°∞. „^èŒ∞=Ù_»∞ Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
Hõ. [#x ã¨∞hux =Ú#∞ QÆ#∞ñ, Q˘x Ü«∞=Å q=∂# "≥∞H˜¯ Q˘#H˘x q|∞^èŒ∞Öò
^Œ#g∞ñ^Œñ |∞+¨Ê=~°¬=Ú, Å#Ü«∞=Úñ QÆ∞i~ÚOѨ „^èŒ∞=Ùñ_»∞ ǨÏ~°¬=Ú`À_»<£. 377
Hõ. K«x K«x "≥㨠„QÆǨÏ=∞O_»Å, =Ú#∞ñ „^≥·Ö’HõºO|∞ ã¨ÑÎ̈=Úx=∞O_»Å=Ú<£
Ѷ¨∞#∞ñ _»∞`«ÎiOz Ü«∞=fiÅñ, ^Œ#Ô~_»∞ ǨÏiѨ^Œ=Ú <˘O^≥ñ ^Œ^ŒúÜ«Úñ „cu<£. 378
* `«# =ÚO^Œ∞ q=∂#OÖ’ ‰õÄ~°∞Û#fl `«e¡Ü≥ÿ∞# ã¨∞hux K«∂z „^èŒ∞=Ù_»∞ q=∂#"≥∞H˜¯ ^Õ=`«Å∞
Z_»`Q≥ ‰Æ Ωõ O_® ѨÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OK«∞`«∞O_»QÍ ã¨O`À+¨O`À KåÅ ^Œ∂~°O „ѨÜ∂« }O KÕã≤ „QÆÇϨ =∞O_»ÖÏhfl,
=¸_»∞ Ö’HÍÅ#∂, ã¨Ñ¨Îi¬ =∞O_»ÖÏhfl ^•\˜ P ÃÑ·# L#fl q+¨μ‚Ѩ^•xfl KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. Jk =∞é˜ÜÚ« x[HÍOuKÕ`O« „kÖ’HõO|∞ÅO „|HÍtOѨO *ËÜÚ« K«∞ x~°Ü Ì ∂« QÆ=∞ºO|∞#∞ âßO`«∞Å∞
ã¨=∞^Œ~°≈#∞Å∞ â◊√^Œ∞úÅ∞ ã¨~°fiÉèí∂`å#∞~°O[#∞Å∞ #K«∞º`« ÉèíHõÎ ÉÏO^èŒ=ÙÅ∞ #~Ú# Éèí„^•Kå~°∞ʼnõΩ
ã¨∞QÆ=∞ºO|∞#∞ #~Ú QÆOcè~° "ÕQÆO|∞ #xq∞+¨O|∞ #QÆ∞ *’uâ◊Û„HõO|∞ ã¨=∂Ç≤Ï`«Oɡ· QÀQÆ}O|∞
"Õ∞kèÜ«∞O^Œ∞OÉ’Öˇ <≥O^Œ∞ñ |i„Éèíq∞OK«∞K«∞O_»∞, #\˜ì Ü«∞K«∞º`« Ѩ^ŒO|∞#∞O ÉÁOk q+¨μ‚
Ѩ~åÜ«∞}∞O_≥·# „^èŒ∞=ÙO_»∞ „uÖ’HõK«∂_®=∞}˜Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚѨCK«∞O_≥. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
<å~°^Œ∞O_»∞ „^èŒ∞=Ùx =∞Ç≤Ï=∞O QÆ#∞OQ˘x „ѨKÕ`«ã¨û„`«ÎO|∞#O^Œ∞ g}"å~ÚOK«∞K«∞. 379
* P q+¨μ‚Ѩ^ŒO `«# HÍOuKÕ`« =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∂ "≥eyã¨∞Î#flk. Hõ~°∞}Ï^Œ∂~°∞Öˇ·#"å~°∞ ^•xx
á⁄O^ŒÖË~°∞. âßO`« ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂, ã¨=∞^Œ~°≈#∞Å∂, Ѩq„`«∞Å∂, ã¨~°fir=ÙÅ#∞ ã¨O`À+≤OѨ*Ë¿ã"å~°∞,
q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ‰õΩ |O^è∞Œ =ÙÖˇ#· "å~°∂, P ™ê÷<åxfl ã¨∞ÅÉèOí QÍ á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. Hõ@∞ìQ∞Æ O[ K«∞@∂ì Ѩâ√◊ QÆ}O
uiy#@∞¡ P q+¨μÑ‚ ^¨ OŒ K«∞@∂ì JO`«∞ `≥eÜ«∞x "ÕQOÆ `À ~Ô Ñ¨Êáê@∞ HÍÅO ‰õÄ_» PQƉΩõ O_® *’ºuâ◊Û„HõO
u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. JÖÏO\˜ q+¨μ‚Ѩ^•xfl á⁄Ok q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_≥·# „^èŒ∞=Ù_»∞ „uÖ’HÍʼnõΩ t~À=∞}˜Ü≥ÿ∞
„ѨHÍtOKå_»∞. JѨC_»∞ ѨÓAº_≥#· <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ „^è∞Œ =Ùx =∞Ç≤Ï=∞#∞ J=Ö’H˜Oz „ѨK` Õ ã« ∞¨ Š㨄`«Ü
Î ∂« QÆOÖ’
g}ÃÑ· WÖÏ QÍ#O KÕâß_»∞.
ã‘. ѨuÜ≥∞ ^≥·=O|∞QÍ ÉèÏ=O|∞֒ѨÅñ ^ŒÅñK«∞ ã¨∞hu#O^Œ#∞ `«Ñ¨ó „Ѩ
ÉèÏ==Ú „H˜Ü«∞ ^èŒ~°‡Éèí=º x+¨ªÅñ ÉÁO^Œñ *ÏÅ~°∞ „|Ǩχi¬ [#=Ú Åx#
HõΔ„uÎÜ«∞‰õΩÅ∞ <≥#flñQÍ <ÕÅ? Ü≥∞=fiñ_»∞ ѨOK«ã¨O=`«û~° „áêÜ«∞=Ú##∞
ã¨∞~°∞z ^Œ∞~°∞‰õΩκ„QÆ â◊~°aè#fl ǨÏ$^ŒÜ«Úñ_≥· =∞^•fiHõºÇ≤Ï`« É’^èŒ=∞uñ ^Œ#iÛ
`Õ. =#=Ú#‰õΩ <Õy ǨÏiÉèíH˜Î=â◊`« <˘Ok, Ü«∞l`«∞ñ _»QÆ∞ ǨÏiñ^Œ#=â◊√ñ_≥· K«iOѨñ
*Ëã≤ "≥ã¨ñ ^Œ`«Ê^ŒO|∞#∞ *ˇO^≥, #\˜ì ǨÏiѨ^ŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ <≥ =fiiH˜ñ ^Œ~°=Ú? 380
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 97

* Ѩ~=° ∞™êkèfi J~Ú# ã¨∞hu H˘_»∞‰õΩ „^è∞Œ =Ù_»∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã≤ ™êkèOz# =∞ǨѶ֨ Ïxfl „|Ǩχ~°∞Ŭ ∞
‰õÄ_® á⁄O^ŒÖ~Ë O° >Ë WHõ Hõ„Δ uÜ«ÚÅ =∂@ K≥¿ÑÊ ^Õ=ÚOk? D „^è∞Œ =‰õΩ=∂~°∞_»∞ J~Ú^ÕO_»¡ ÖË`=« Ü«∞ã¨∞ûÖ’
ã¨=u `«e¡ J~Ú# ã¨∞~°∞z ѨeH˜# ^Œ∞~åfi‰õΩ¯Å∞ J<Õ ÉÏ}ÏÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ <˘Ñ≤ÊOK«QÍ JѨC_»∞ <å
LѨ^Õâßxfl áê\˜Oz J~°}ϺňHy ÉèíHÎ̃áê~°=â◊ºO`À NǨÏix "≥∞Ñ≤ÊOKå_»∞. q+¨μ‚™ê÷<åxfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
P q^èŒOQÍ Ç¨ÏiѨ^ŒO ™êkèOK«@O Z=i`«~°=¸ HÍ^Œ∞.
Hõ. Jx áê_≥ ##∞K«∞ q^Œ∞~°∞#, Hõ#Ѷ¨Úñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _»xÜ≥∞ ã¨Oz`« ÉèíH˜Î<£
q#∞`À^•ú=∞Ü«∞â◊ã¨∞¯O, _»#ñQÆÅ Ü«∂ „^èŒ∞=Ùx K«i`« =∂~°ºã¨∞Î`åº! 381
D q^èOŒ QÍ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ „^è∞Œ =Ùx Ü«∞â◊ã∞¨ û QÍ#O KÕâß_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À
=∞m¡ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. =∞Ç≤Ï`«ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ã¨=∞‡`«=Ú#∞ ^èŒ#ºO|∞ ã¨fi~°æ„Ѩ^ŒO|∞ Ü«∞â◊㨯~°O|∞
<åÜ«Ú+¨¯~°O|∞ñ |∞}º„Ѩ^•Ü«∞Hõ=Ú#∞ =∞OQÆà◊Hõ~° =∞Ѷ¨∞=∞~°¬}O|∞
™œ=∞#㨺=Úñ „|â◊O™êÜ≥∂Qƺ=Ú#∞ ÉÏѨ ǨÏ~°=Ú#∞ „^èŒ∞=Ѩ^Œ„áêѨHõO|∞
<≥· Ü≥ÚѨC h Ü«ÚáêMϺ#O|∞ñ ^ŒQÆ h‰õΩ <≥é˜ñyOzuxñ nx <≥=fiñ_Õx
`Õ. u=Ù@ „â◊^•úQÆi+¨μªñ_≥· f~°÷áê^Œ, K«~°} ã¨~°ã‘~°∞ǨÏ^ŒfiÜ«∂„â◊Ü«Úñ_»∞ #QÆ∞K«∞
Éèí=ºK«i`«∞ k<åO`« „ѨÉèÏ`«"Õà◊, Å#∞ ã≤h"åe ѨÓi‚=∞ ÅO^Œ∞ =∞é˜Ü«Ú 382
`Õ. ^•fi^Œtx Ѩ^Œ‡ ÉÏO^èŒ= "åã¨~°=Ú#, „â◊=} #HõΔ„`«=Ú# k#HõΔÜ«∞=Ú#O^Œ∞ñ
|~°ñQÆ ã¨O„Hõ=∞} =ºfáê`«ÅO^Œ∞, ã¨ÉèíÅ ÉèíH˜Îx q#∞#\˜ì ã¨[˚#∞ʼnõΩ. 383
=. ˆH¡â◊<åâ◊O|∞#∞ =∞Ǩ„ѨHÍâ◊O|∞#∞ <≥·# ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎÜ«Ú jÖÏkQÆ∞}O|∞Å∞#∞ QÆÅ∞QÆ∞† =∞é˜Ü«Úñ
^Õ[óHÍ=Ú#‰õΩñ ^Õ[O|∞#∞, =∞#óHÍ=Ú#‰õΩ =∞#O|∞#∞, xëê¯=Ú#‰õΩñ ^Œ`fiΫ q*Ï˝#O|∞#∞ QÆÅ∞QÆ∞.
nx qxÑ≤OK«∞ "åiH˜ ^Õ=`å#∞„QÆǨÏO|∞ QÆÅ∞ñQÆ∞† x\˜ì Ü«ÚáêMϺ#O|∞ h ÔHé˜OyOzu #x
"≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê# „Hõ=∞O|∞# â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ`«∞Î# ÔHé˜OyOz# `≥éOQÆ∞#
ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩ qxÑ≤Oz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞† #@∞¡ ÃãÑ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxO QÆx q^Œ∞~°∞O
_ç@¡xÜ≥∞. 384
* „^è∞Œ =Ù_»∞ „ѨâO◊ ã¨hÜ«∞"≥∞#ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û HõÅ"å_»∞. ã¨[#˚ ã¨=∞‡`«=¸, ^è#Œ º=¸, ã¨fi~°„æ Ѩ^=Œ ¸,
Ü«∞â◊㨯~°=¸, PÜ«Ú+¨¯~°=¸, ѨÙ}º„Ѩ^Œ=¸, =∞OQÆà◊Hõ~°=¸, JѶ¨∞=∞~°¬}=¸, ™œ=∞#㨺=¸,
„ѨâO◊ ™êÜ≥∂Qƺ=¸, áêѨÇϨ ~°=¸, „^è∞Œ =Ѩ^„Œ áêѨH=õ ¸ J~Ú# „^è∞Œ =Ùx ѨÙ}ºK«i„`«#∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞.
D „^è∞Œ "ÀáêMϺ<åxfl q∞H˜¯e „â◊^` úŒ À L^ŒÜ∞« , ™êÜ«∞OHÍÅ=ÚÅO^Œ∂, ã≤h"åb ѨÓi‚=∞ÅO^Œ∂, ^•fi^Œt<å_»∂,
Pk"å~°=Ú<å_»∂, „â◊=} #Hõ„Δ `«=Ú#O^Œ∂, â◊¥#º ukäÜ∞« O^Œ∂, =ºfáê`«=ÚÅO^Œ∂, ã¨O„Hõ=∞}=ÚÅO^Œ∂,
ã¨ÉÖíè ’#∂ ѨiOî KÕ ã¨[#˚ ∞ʼnõÄ, PHõiO‚ KÕ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μʼnõÄ ã¨=∞ã¨Î Hˆ â¡ ßÅ∞ #tOz Ѩ~=° ∞Ѩq„`«"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ ^ŒƒHù Θ
98 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L^Œ~Úã¨∞OÎ k. =∞Oz jÅO JÅ=_»∞`«∞Ok. `Õ[ã¨∞û HÀˆ~ "åxH˜ `Õ[ã¨∂û, xëê¯=Ú#‰õΩ `«`fiΫ *Ï˝#=¸
Åaè™êÎ~Ú. D Hõ^Œä qxÑ≤OKÕ"åiH˜ ^Õ=`å#∞„QÆÇϨ O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. W@∞=O\˜ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ Hõ^#Œä ∞ h‰õΩ
K≥áêÊ#∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ K≥ÑÊ≤ # q^èOŒ QÍ â◊√HõÜ∂≥ y ѨsH˜`
Δ ∞« ‰Î Ωõ K≥áêÊ_»x ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk
=ÚhO„^Œ∞ʼnõΩ qxÑ≤OKå_»∞. JѨC_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬x K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! <å~°^Œ =ÚxѨu „^èŒ∞= K«i„`«=Ú „ѨKÕ`«ã¨∞Š㨄`«ÎO|∞#O^Œ∞
#i÷"≥∞ÿñ wiÎOK≥ #O\˜† „ѨKÕ`«ã¨∞ Å# <≥=fi Ô~=fii `«#Ü«Ú? Öˇ\˜ì
=Oâ◊AÖò? 㨄`«Î "≥∞ =fiÅ##∞ *Ëã≤? ~°^èŒfi~°=∞O^Œ∞ x[‰õΩÅ^èŒ~°‡jÅ∞
~°QÆ∞ „ѨKÕ`«ã¨∞ÅKÕ Ü«∞l~ÚOѨñQÍñ|_≥ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μñ _≥@∞ì ÅK«∞º`åO„Ѷ≤∞
`Õ. ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎñ_»∞ qk`« ã¨^•ƒùQÆ=`«∞ñ_»∞, kqi ǨÏiáê^Œ¿ã"å qkè „Ñ¨Ü«ÚHõÎ
^Õ=^Œ~°≈#∞ñ _»QÆ∞ #\˜ì k=ºÜ≥∂y, <å~°^Œ∞O _≥@∞¡ Q˘xÜ«∂_≥ â∫iHõ^äŒÅ∞? 385
Hõ. <åH˜Ñ¨Ù _≥é˜ñyOѨÙ=Ú ã¨∞â’¡‰õΩx K«i`å=∞$`«O|∞ „â’„`åO[Å∞ÅO
ɡ·H˘x Aé˜]Ü«Úñ ^ŒxqO, ÔQ·H˘#‰õΩ#flk =∞#O|∞ QÆ~°∞}À¿Ñ`å! 386
Hõ. Jx Ü«∞_çy# q^Œ∞~°∞xñ QÆ#∞ñ, Q˘x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ѨeÔH Q˘#H˘x „^èŒ∞=Ùñ_»∞<£
=#=Ú#‰õΩñ [x# <å`«x, `«#Ü«ÚO _»QÆ∞ #∞`«¯Å∞O_»∞ ^Œo`åѶ¨ÚO_≥·. 387
* =ÚhO„^•! <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ „ѨKÕ`«ã¨∞Å Ü«∞[˝OÖ’ „^èŒ∞=K«i„`åxfl ZO`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À QÍ#O
KÕâß_»∞ Jx K≥áêÊ=Ù. Z= ~å „Ñ¨KÕ`«ã¨∞Å∞? "å~°∞ Z=fii Ѩل`«∞Å∞? U =Oâ◊OÖ’ ѨÙ\Ïì~°∞? "å~°∞ ZHõ¯_»
Ü«∞[˝O KÕâß~°∞? ã¨fi^èŒ~°‡ jÅ∞Ô~·# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨μ_≥·# NǨÏix U q^èŒOQÍ JiÛOKå~°∞?
N=∞<åfl~åÜ«∞} áê^•~°qO^•Å#∞ ÉèíH˜Î`À ÉèílOKÕ"å_»∂, „Ѩã≤^Œú ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_»∂, NǨÏix ¿ãqOKÕ
q^è•#O `≥eã≤#"å_»∂, k=º^Œ~≈° #∞_»∂, ^Õ=|∞∞+≤ J~Ú# <å~°^∞Œ _»∞ „ѨK` Õ ã« ∞¨ ʼnõΩ K≥ÑÊ≤ # q+¨μ‚ Hõ^ÅŒä #∞
<å‰õΩ qxÑ≤OK«∞. P ã¨∞â’¡‰õΩx Hõ^ä•=∞$`«O K≥=ÙÅ∞ J<Õ ^Àã≤à◊§`À ZO`« „`åy#ѨÊ\˜H© <å‰õΩ `«$Ñ≤Î
HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞.
ã‘. K«`«∞~°∞ñ _®[#‡ „ѨâßO`«∞O_»∞ xã¨ûOQÆ∞ñ_»∞#∞ ã¨=∞^Œ~°≈#∞O_»∞#∞ Ѷ¨∞#∞O_»∞
<≥· Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ Ö’HÍ=o, Ö’HõO|∞ ÅO^Œ∞ <å`«‡#∞ EK«∞ K«#Ѷ¨∞"≥∞ÿ#
Ü«∞#∞Ѩ=∞Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ áê=HÍ^ŒQÆú Hõ~°‡ =∞ÖÏâ◊Ü«∞ HõÅ#ñ ÉËiÛ
[_»∞x ÔH·=_ç rñ‰õΩK«O^ŒO|∞##∞ =¸‰õΩ Ñ¨yk #∞#‡`«∞Îx ÉèíOyñ *ˇq\˜
`Õ. =_»∞=Ù##∞ QÍ#ñ|_»∞K«∞ ã¨~°fiA˝ñ_≥· „Ѩ, âßO`«H©Å Ǩï`åâ◊#∞ ã¨~°}˜ñ ÉÁeÛ
ã¨`«`« âßO`«O|∞ #Oz`« *Ï˝#=∞Ü«∞=Ú, <≥·# „|Ǩχã¨fi~°∂ѨO|∞ <å`«‡ñ ^ŒÅñz 388
Hõ. `«#HõO>ˇ x`«~° "≥ÚHõ >ˇé∞ñ, QÆx Hõ`«=Ú# ™ê~°fiÉè∫=∞HõNñ ÉÁO^Œ<£
=∞#=Ú#ñ QÀ~°Hõ Ü«ÚO_»∞@ñ, QÆx ‰õΩÅ=$^Œ∞úÅ∞#∞ =∞O„uQÆ}=ÚÅ∞ #O`«<£. 389
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 99

* JѨC_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z ~ÚÖÏ J<åfl_»∞. „^èŒ∞=Ù_»∞ `«áÈ=<åxH˜ "≥àϧ_»∞
Hõ^•! „^èŒ∞=Ùx ÃÑ^ŒÌ H˘_»∞ÔH·# L`«¯Å∞_»∞ x+¨¯à◊O‰õΩ_»∞. ѨÙ@∞ìHõ`À<Õ âßO`«=¸iÎ. xã¨ûOQÆ∞_»∞.
ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»∞. `«#Ö’ Ö’HÍÅ#∂, Ö’HÍÅÖ’ `«##∂ K«∂ã¨∂Î Ü≥∂QÍÉèϺã¨O J<Õ JyflÖ’ Hõ~‡° "åã¨#Å#∞
^ŒÇ≤ÏOѨ*Ëâß_»∞. =∞O^Œ|∞kú=Öˇ, „QÆ∞_ç¤"åx=Öˇ, =¸QÆ=Öˇ, "≥„i"åx=Öˇ, K≥q\˜"åx=Öˇ „Ѩ=iÎOKå_»∞.
J`«_»∞ ã¨~°fiA˝_»∞ HÍ=@OKÕ`« =∞O@Å∞ K«ÖÏ¡i x=Ù~°∞ QÆÑ≤Ê# xѨC=Öˇ LO_Õ"å_»∞. âßO`«=¸,
*Ï˝#=∞Ü«∞=¸ J~Ú# „|Ǩχ ã¨fi~°∂áêxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∂Î `«#HõO>Ë W`«~° Ѩ^•~å÷xfl Z~°∞QÆx
HÍ~°}OKÕ`« J`«_»∞ ™ê~°fiÉè∫=∞ Ѩ^•xfl PtOѨÖË^Œ∞. ‰õΩÅOÖ’x ÃÑ^ŒÌÅ∞, =∞O„`«∞Å∞ Jk QÆ=∞xOKå~°∞.
=. J`«x #∞#‡`«∞ÎxO QÍñ ^≥eã≤ `«^Œ#∞AO_≥·# =`«û~°∞xH˜ñ |@ìO|∞ QÆ\˜ì† ~å =`«û~°∞xH˜ ã¨~°fii÷
Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ |∞ëêÊ~°∞‚O_»∞#∞ [O„^ŒˆH`«∞O_»∞#∞ x+¨μO_»∞#∞ #∂~°∞˚O_»∞#∞ =ã¨∞=Ù#∞
[Ü«ÚO_»∞#∞ ## <å~°∞fi~°∞ `«#Ü«ÚÅ∞ QÆey† ~°O^Œ∞ñ |∞ëêÊ~°∞‚O_»#∞ "åxH˜ñ „|ÉèíÜ«Ú ^À+¨Ü«Ú
##∞x^Œé Ì ∞ ÉèÏ~°ºÖˇ†· ~°O^Œ∞ñ „|Éèí Ü«∞#∞^•xH˜O „ÉÏ`«~‡° ^躌 Ok# ™êÜ«∞O|∞ Å#∞ ã¨∞`«„`«Ü∞« O|∞#∞
^À+¨Ü«∞#∞ ^•xH˜ñ „|^À+¨xj^äŒ =Ùº+¨μì Å#∞"å~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞#∞ |∞\˜ì† ~°O^Œ∞ =Ùº+¨μìO _»#∞ "åxH˜ñ
|∞+¨¯i}˜ Ü«∞#∞ ѨuflÜ«∞O^Œ∞ ã¨~fi° `ÕAO_»#∞ ã¨∞`«∞O_»∞ =Ù>ˇ†ì "åxH˜ <å‰õÄu Ü«∞#∞ =∞Ç≤Ï+≤=Å#ñ
[‰õΔΩã¨ûOA˝O_»~Ú# =∞#∞=Ù [x~ÚOK≥† "åxH˜ #_»fiÅ Ü«∞#∞ ÉÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ |∞~°∞=Ù#∞,
QÆ∞`«∞ûO_»∞#∞, „k`«∞O_»∞#∞, ^Œ∞º=ÚflO_»∞#∞, ã¨`«º=O`«∞O_»∞#∞, |∞∞`«∞O_»∞#∞, „=`«∞O_»∞#∞,
#yflëÈì=ÚO_»∞#∞, #u~å„`«∞O_»∞#∞, „Ѩ^Œ∞º=ÚflO_»∞#∞, taÜ«Ú#∞, #∞Å∞‡‰õΩO_»∞#∞ ##∞
Ѩxfl^ŒÌé∞ `«#Ü«ÚÅ∞ QÆey, ~°O^Œ∞ #∞Å∞‡‰õΩxH˜ñ |∞+¨¯i}˜Ü«∞#∞ ^•x=Å# #OQÆ∞O_»∞#∞,
ã¨∞=∞#ã¨∞O_»∞#∞, MϺuÜ«Úñ, „QÆ`∞« =Ù#∞, #Oy~°ã∞¨ O_»∞#∞, QÆÜÚ« O_»∞#∞ ##∞ <å~°∞fi~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞
ѨÙ\˜†ì ~°O^Œ∞ #OQÆ∞xH˜ ã¨∞h^äŒ Ü«∞#∞^è~Œ ‡° Ѩufl=Å# "Õ#∞O _»#∞ Ѩل`«∞O _»∞^Œ~ÚOz#. 390
* "å~°∞ L`«¯Å∞}˜‚ Ñ≤zÛ"åxQÍ ÉèÏqOz J`«x `«=Ú‡_≥#· =`«û~°∞#‰õΩ Ñ¨@Oì Hõ\Ïì~∞° . P =`«û~°∞#‰õΩ
''ã¨~fi° i÷—— J<Õ ÉèÏ~°º=Å# ѨÙëêÊ~°∞_‚ ∞» , K«O„^ŒHˆ `«∞_»∞, W+¨μ_»∞, T~°∞_˚ ∞» , =ã¨∞=Ù, [Ü«Ú_»∞ J<Õ P~°∞QÆ∞~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. "åiÖ’ ѨÙëêÊ~°∞‚#‰õΩ „ѨÉèí, ^À+¨ J<Õ "å~°∞ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°º ÅÜ«∂º~°∞. JO^Œ∞Ö’
„ѨÉèí‰õΩ „áê`«~°‡^茺Ok# ™êÜ«∞=ÚÅ∞ J#∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ [x‡OKå~°∞. ^À+¨‰õΩ „Ѩ^À+¨μ_»∞,
xj^äŒ∞_»∞, =Ùº+¨μì_»∞ J#∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. JO^Œ∞Ö’ =Ùº+¨μì_»<Õ "åxH˜ ѨÙ+¨¯i}˜ J<Õ ÉèÏ~°º
=Å¡ ã¨~°fi`ÕA_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_»∞.
P ã¨~fi° `ÕA#‰õΩ ''P‰õÄu—— J<Õ P"≥∞ ÉèÏ~°º J~ÚOk. P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ ''K«‰ΩΔõ ã¨∞û—— J#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ
=∞#∞=Ù [x‡OKå_»∞. K«‰ΩΔõ ã¨∞û#‰õΩ ''#_»fiÅ—— J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ѨÙ~°∞=Ù, ‰õΩ`«∞û_»∞, „u`«∞_»∞, ^Œ∞º=Úfl_»∞,
ã¨`«º=O`«∞_»∞, |∞∞`«∞_»∞, „=`«∞_»∞, JyflëÈì=Ú_»∞, Ju~å„`«∞_»∞, ã¨∞^Œ∞º=Úfl_»∞, ta, LÅ∞‡‰õΩ_»∞ J<Õ
Ѩ<≥flO_»∞ =∞Ok Ѩل`«∞Å∞ HõÖÏæ~°∞. "åiÖ’ LÅ∞‡‰õΩxH˜ ѨÙ+¨¯i}˜ J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ JOQÆ∞_»∞, ã¨∞=∞#ã¨∞_»∞,
MϺu, „Hõ`«∞=Ù, JOy~°ã¨∞_»∞, QÆÜ«Ú_»∞ J<Õ P~°∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ Pq~°ƒùqOKå~°∞. JO^Œ∞Ö’ JOQÆ∞xH˜
''ã¨∞h^䌗— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ "Õ#∞_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩ L^Œ~ÚOKå_»∞.
100 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. H˜Δu<å^äÀ`«Î=Úñ _®`«‡#O^Œ#∞x ^Œ∞j≈ÅO|∞ gH˜ΔOz ^Œ∞ó
d`«∞ñ_≥· Ü≥ÚO\˜QÆñ ^Œ`«∞Êi<£ "≥_»e ÜÕ∞ÔQ<£ "ÕQÆ <≥O^Õx `«
^Œæu gH˜ΔOz =Úhâ◊fi~°∞Öò QÆ∞Ñ≤`«∞Öˇ· ^ŒOÉè’oã¨OHÍâ◊ "å
Hõº`«uO *Ï= â◊Ñ≤OѨ "åñ _»Ñ¨Ù_»∞ gñHõO QÆ∂Öˇ, # "Õ∞‡kx<£. 391
* JOQÆ ~å*ËO„^Œ∞_»∞ `«# H˘_»∞ÔH·# "Õ#∞x K≥_»∞ ã¨fiÉèÏ"åxfl K«∂z ^Œ∞ódOz XO@iQÍ Ñ¨Ù~°=Ú
"≥_»e "≥o§ áÈÜ«∂_»∞. ~åA "≥o§áÈ~Ú# ã¨OQÆu qx =Úhâ◊fi~°∞Å∞ "Õ#∞xÃÑ· HÀÑ≤Oz =„[ã¨xflÉèÏÖˇ·#
"å‰õΩ¯Å`À "åxx â◊Ñ≤OKå~°∞. "Õ#∞_»∞ "≥O@<Õ <ÕÅ ‰õÄÖÏ_»∞.
ã‘. ÔH·H˘x Ü«∞ѨÙ_»∞ Ö’HõO |~å[Hõ"≥∞ÿ#ñ „|[Å∞ ^Œã¨¯~°Ñ‘_»ñ |Å¡\˜Å¡ñ
QÆ#∞ñQ˘x ^Œ∞ódOz =Ú#∞Å∞ QÆ`åã¨∞ñ_≥· Ѩ_ç# "Õ#∞x =ÅѨe Éèí∞[O|∞
#i÷ =∞käOѨ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊O|∞# <åk~å[# <˘Ñ¨C#\˜ì Ѩ$^äŒ∞ñ_»∞
[x~ÚOK≥ ##=Ù_»∞ qx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ =Úxñ QÆ#∞ñQ˘x ѨeÔH <À Ü«∞#Ѷ¨∞K«i`«!
`Õ. ™ê^èŒ∞=Ù ã¨∞jÅxkèÜ«Ú#∞ ã¨[˚#∞O_»∞, #ÅѶ¨Ú „|Ǩχ}∞ºñ_»∞#∞ <≥·#Ü«∞\˜ì Ü«∞OQÆ
^èŒ~°}˜qÉèí∞#‰õΩ ^Œ∞+¨ìã¨O`å# "≥∞@∞¡, QÆeÔQ? # Ü«∞ºOQÆѨu ÜÕ∞q∞ HÍ~°}=Ú#. 392
=. q=∞#ã¨∞¯O _»QÆ∞K«∞ñ |∞~°O|∞ q_çK≥? ^èŒ~°‡HÀq^Œ∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ ^ŒO_»„=`«^èŒ~°∞O_»∞#∞, ~åA#∞
#QÆ∞ "Õ#∞xÜ«∞O^Œ∞ <Õ áêѨO|∞ x~°∂Ñ≤Oz „|Ǩχ^ŒO_»O ÉÁ#iÛ ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ö’HõO|∞#
~åAÅ∞ Ö’HõáêÅ `Õ*’^èŒ~°∞Å∞ñ, „|*ÏáêÅ<å㨉õΩÎÅ∞ñ QÍ=Ù#ñ QÆŇ+¨O|∞ QÆey#O „|[ÅKÕ`«
#=*Ï˝~°∞›Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞~°∞ QÍ=Ù# <å "Õ#∞x K«i„`«O|∞ „â◊^•úQÆi+¨μªO_»∞ Éèí‰õΩÎO_»∞<≥·# <å‰õΩO
|~åѨ~°q^Œ„ˆQã¨~°∞O_» =~Ú# h "≥é˜OyOѨ #~°∞›O_» =x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO _»`«x H˜@¡xÜ≥∞. 393
* JѨC_»∞ Ö’HõO ~åAÖËxk J~ÚOk. „Ѩ[Å∞ ^˘OQÆÅ ÉÏ^èŒ`À `«Å¡_çe¡ áÈÜ«∂~°∞. Jk K«∂z
=Ú#∞Å∞ qKåiOz#"åÔ~· =∞~°}˜Oz# "Õ#∞x ‰õΩ_çÉèí∞*Ïxfl =∞käOKå~°∞. "Õ#∞_ç ‰õΩ_ç Éèí∞[O #∞O_ç
<å~åÜ«∞}ÏOâ◊`À "≥Ú^Œ\˜ K«„Hõ=iÎÜ≥ÿ∞# Ѩ$^äŒ∞_»∞ [x‡OKå_»∞.
Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ K≥ѨÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞ WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
=∞Ǩ`å‡! ã¨[˚#∞_»∞, ã¨∞jÅ∞_»∞, „|Ǩχ}∞º_»∞ J~Ú# JOQÆÉèí∂ѨuH˜ K≥_»¤ ã¨O`å#O ZO^Œ∞‰õΩ
HõeyOk? JOQÆ~åA U HÍ~°}O KÕ`« "庉õΩŠǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ Ѩ@ì}Ïxfl Ѩi`«ºlOz "≥àϧ_»∞?
^èŒ~°‡A˝Å~Ú# =Ú#∞Å∞ K«O_»âßã¨#∞_»∂, ~åE J~Ú# "Õ#∞x Ü«∞O^Œ∞ U áêáêxfl QÆ=∞xOz
„|Ǩχ^ŒO_»O „ѨÜ∂≥ yOKå~°∞? ~åAÅ∞ kHÍÊʼnõΩÅ `Õ[ã¨∞û`À [x‡™êÎ~∞° Hõ^•! „Ѩ[Å#∞ ~°HOΔ˜ Kˆ ~åAÅ∞
U^≥·# `«Ñ¨C KÕã≤#ѨÊ\˜H© "åix J==∂xOK«@O „Ѩ[ʼnõΩ `«QÆ^Œ∞Hõ^•! HÍ|\˜ì P "Õ#∞x Hõ^äŒ#∞
„â◊^•ú=O`«∞_»#∂, Éèí‰õΩÎ_»#∂ J~Ú# <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC. h=Ù WǨÏѨ~åÅ∞ `≥eã≤# "åiÖ’ "Õ∞\˜qHõ^•!
Jx J_çy# q^Œ∞~°∞x`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞ǨÏi¬ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 101

–: JOQÆѨل`«∞O_»QÆ∞ "Õ#∞x K«i„`« :–

ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ~å[i¬ Ü≥ÿ∞#\˜ì Ü«∞ Ü«∞ºOQÆ "Õ∞kh qÉèí∞ñ _»â◊fi"Õ∞^èŒ=∞Y=Ú
QÍqOѨ |∞∞ufiV˜flHÍÜ«∞O|∞ KÕ`« <å Ǩ˙`« =∞Ü«Úº#∞ ã¨∞~°„"å`« =∞O^Œ∞
<å`«‡ ǨÏq~åƒùQÆ =∞O^Œ ~å‰õΩO_ç# #ѨC_»∞ |∞∞ufi‰õΩ¯ Å^Œ∞ƒù`«O|∞
#O^Œ∞K«∞ Ü«∞[=∂#∞ñ_≥·# Ü«∞ Ü«∞ºOQÆ =∞Ç‘Ï=~°∞ñ Ez ~å*ËO„^Œ† ~Ú@∞¡
`Õ. „u^Œâ◊√ e^≥ Ñ≤Åfiñ|_çÜ«Ú#∞ kqi Ü«∂`«‡, ÉèÏQÆ=ÚÅñ ÉÁO^Œ ~åÔ~·i Éèí=ºK«i`«!
ÜÕ∞q∞¿ÇÏ`«∞"˘ ~Úk =∂‰õΩ <≥é∞ñQÆñ|_»^Œ∞†, Hõ#ñQÆ Ç¨ÏŸ=∞O|∞ ^Œ∞+¨ìO|∞ QÍ^Œ∞ =∞é˜Ü«Ú.394
=. „â◊^•úÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· ^èŒ$`« „=`«∞Öˇ·# ~¸ „|Ǩχ"å^Œ∞ÅKÕ`« ã¨O„ѨܫÚHõÎO|∞Öˇ·# ~¸ Kè«O^Œã¨∞ûÅ∞
g~°º=O`«O|∞ Å~ÚÜ«Ú#flq† ~ÚO^Œ∞ ^Õ=`åѨ~å^èŒO |}∞=∂„`«O ɡ·# <≥é∞OQƆ q∞\˜ìKÀ@O
QÆ~°‡™ê‰õΔΩ Å~Ú# ^Õ=`«Å∞ ã¨fiH©Ü«∞ ÉèÏQÆO|∞ ÅOwHõiOѨ‰õΩO_»∞@‰õΩñ QÆ`«O ɡܫ∞ºkÜ≥∂ Ü«∞x#
#Ü«∞ºOQÆ∞O_»∞ ^Œ∞ód`«™êfiO`«∞O_≥· `«xflq∞`«OÎ |∞ ã¨^㌠∞¨ ºÅ #_»∞QÆO ^ŒÅOz "å~°Å Ü«∞#∞=∞uO
|_»ã≤ =∞ø#O|∞ =∂x ~Ú@¡xÜ≥∞. 395
* XHõ™êi ~å[i¬ J~Ú# JOQÆÉèí∂Ѩu Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞[˝O KÕã¨∞Î<åfl_»∞. |∞∞ufiAÅ∞ PǨfixOz
#ѨÊ\˜H© ^Õ=`«Å∞ ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ JO^Œ∞HÀ\ÏxH˜ ~åÖË^Œ∞. JѨC_»∞ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_»∞`«∂
Ü«∞[=∂#∞_≥#· JOQÆÉ∂íè áêÅ∞}˜‚ K«∂z ''=∞Ǩ~å*Ï! PǨfixOz #ѨÊ\˜H© ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ JO^Œ∞HÀ\ÏxH˜
^Õ=`«Å∞ ~åÖË^Œ∞. HÍ~°}O =∂‰õΩ `≥eÜ«∞_»O ÖË^Œ∞. Ǩϟ=∞q^è•#OÖ’ U ^À+¨=¸ ÖË^Œ∞. „|Ǩχ"Õ`«ÎÅ∞
„â◊^Œú`À, ^Œ$_è»xÜ«∞=∂Å`À ™ê~°=O`åÖˇ·# =∞O„`åÅ#∞ ѨiîOKå~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ U =∂„`«=¸ JѨ~å^èŒO
[~°QÆÖË^Œ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© Hõ~°‡™ê‰õΔΩÅ~Ú# ^Õ=`«Å∞ `«=∞`«=∞ ÉèÏQÍÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOѨ‰õΩO_® LO_»\ÏxH˜
HÍ~°}O Uq∞\’ =∂‰õΩ `≥eÜ«∞_»O ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
JѨC_»∞ JOQÆ∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^Œ∞ódã¨∂Î HÍ~°}O ã¨^Œã¨∞ºÅ#∞ J_çy `≥Å∞ã¨∞H˘#QÀi "åi P[˝#∞
á⁄Ok, =∞ø#=Ú#∞ q_çzÃÑ\˜ì ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
P. J#Ѷ¨∞ K«i`«∞ÖÏ~°! Ü«∂Ǩ˙`«∞ ÅÜ«Úº ã¨∞, Ѩ~°fiQÆ}=Ú ÖÏ`«‡ÉèÏQÆ=ÚÅ#∞
ã‘fiHõiOѨ† ˆ~#∞ *Ëã≤# Ü«∞Ѩ~å^èŒ, "≥∞\˜ì ^Œx# "å~° e@∞ì Åxi. 396
* ѨÙ}ºK«i„`«∞ÖÏ~å! Ñ≤ez#ѨÊ\˜H© ^Õ=`«Å∞ =zÛ `«=∞ ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ ã‘fiHõiOѨ ÖË^Œ∞. <Õ#∞
KÕã≤# JѨ~å^èŒO Uq∞\˜?
JѨC_»∞ ã¨^Œã¨∞ºÅ∞ WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. #~°<å^äŒ! ~ÚkÜ«Ú xѨC_»∞, "˘~°ã≤# ^Œ∞+¨¯$`«=Ú QÍ^Œ∞ ѨÓ~°fiÉèí==Ú#O
|~°ñy# ^Œ∞i`«O ak Ü«∂, ^Œ~°=Ú# <≥é˜ñyO`«∞ q∞O`« ^èŒ#ºK«i„`å! 397
102 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~å*Ï! Wk D [#‡Ö’ WѨC_»∞ KÕã≤# áêѨO HÍ^Œ∞. Wk ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕã≤# áêѨO. ^•xx
`≥eÜ«∞*Ë™êÎ=Ú. q#∞.
Hõ. h qO`«"åñ_» =Ü«Úº#∞, Éèí∂=~°! ã¨O`å#ÖÏÉèí=Ú#∞ ÉÁO^Œq∞ <å
^Õ=`«Å∞ Ü«∂QÆÉèÏQÆ=Ú b "Õà◊ Éèí∞lOѨ Ô~·i ~ÚO^Œ∞‰õΩ h=Ù<£. 398
`Õ. Ѩل`««HÍ"Õ∞+≤ìñ QÍqOz Ѩل`«∞ñ |_»Ü«Ú, =∞\Á¡#iÛ# ^Õ=`« ÖÏ`«‡ÉèÏQÆ
=∞i÷ #OwHõiO`«∞† ~° Ü«∞º[˝ ѨÙ~°∞+¨μ, ǨÏi ÉèílOz# ã¨HõÅHÍ~°º=ÚÅ∞ñ QÆÅ∞QÆ∞. 399
* h=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»"Õ J~Ú#ѨÊ\˜H© h‰õΩ ã¨O`å#O ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« ^Õ=`«Å∞ ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞
Éèí∞lOK«\ÏxH˜ ~åÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì h=٠Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ìx KÕã≤ Ѩل`«∞}˜‚ á⁄O^•e. JÖÏ KÕ¿ãÎ ^Õ=`«Å∞
ã¨O`À+¨Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ `«=∞ ÉèÏQÍÅ#∞ „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞. Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥·# NǨÏix ¿ãqOz #@¡~Ú`Õ ã¨HõÅ
HÍ~åºÅ∂ K«Hõ¯QÍ <≥~°"Õ~°∞`å~Ú.
=. Jx# <å`«O_»∞ ã¨O`å<å~°÷O|∞ tÑ≤q+¨ì ^Õ=`åHõO |~Ú# ѨÙ~À_®â◊O|∞KÕ Ç¨ÏŸ=∞O|∞ QÍqOz#O
^ŒnÜ«∞ Ǩϟ=∞‰õΩO_»O|∞ #O^Œ∞ ¿ÇÏ=∞=∂ÖϺO|~åÉèí~°}∞O _»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞
áê„`«O|∞# ã≤^ŒúáêÜ«∞ã¨O|∞ Q˘#∞K«∞ #∞^Œ~ÚOz# #ѨC_»∞ q„áê#∞=∞`«O|∞# <å ~åA
^Œ`åÊÜ«∞ã¨O|∞ #O[eKÕ „QÆÇ≤ÏOz ã¨O`À+¨Ü«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ ÉèÏ~°º H˘ã¨OÔQ #O`«. 400
* JѨC_»∞ JOQÆÉ∂íè Ѩu ã¨O`å#O HÀã¨O tÑ≤q+¨ì ^Õ=`åHõO J~Ú# ѨÙ~À_®â◊O`À Ǩϟ=∞O KÕâß_»∞.
P Ǩϟ=∞ ‰õΩO_»O #∞Oz |OQÍ~°∞ Ǩ~åÅ∂, Ѩ@∞ì=Å∞=Å∂ ^èŒiOz# XHõ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ áêÜ«∞ã¨O`À
xO_ç# Ѩã≤_ç áê„`«#∞ KÕ`« Ѩ@∞ìH˘x L^Œ~ÚOKå_»∞. JѨC_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å P[˝KÕ`« P ~åA P
áêÜ«∞㨠áê„`åxfl ^Àã≤e`À JO^Œ∞H˘x ã¨O`À+¨O`À ÉèÏ~°º‰õΩ WKåÛ_»∞.
K«. Hõ=∞Å^ŒàÏH˜Δ áêÜ«∞ã¨=Ú Q“`«∞Hõ "≥ÚÑ¨Ê Éèí∞lOz Éèí~°Î$ ã¨O
QÆ=∞=Ú#ñ*Ëã≤ `«`üHõΔ}=Ú QÆ~°ƒù=Úñ ^•eÛ ‰õΩ=∂~°∞ñ QÍOK≥ #
H˘¯=∞~°∞ñ_»∞ #O`« =∂`«$[#‰õΩO _»QÆ∞ =∞$`«∞º=Ùñ É’e `å #^èŒ
~°‡=Ú#ñ [iOK«∞K«∞O_≥ QÆ∞}=∞O_»#! "ÕÕ#∞ñ _»#OQÆ xK«ÛÅ∞<£. 401
* JOQÆ~åA ÉèÏ~°º ã¨∞h^äŒ áêÜ«∞™êxfl P#O^ŒO`À P~°yOzOk. Ѩu ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ P"≥∞
"≥O@<Õ QÆ~°ƒùO ^èŒiOz ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Hõ#flk. P ‰õΩ=∂~°∞x ¿Ñ~°∞ "Õ#∞_»∞. P "Õ#∞_»∞ `«# `«e¡`«O„_çÜ≥ÿ∞#
=∞$`«∞º^Õ=`«‰õΩ ã¨iáÈe P^èŒ~°‡ =∂~°æOÖ’ ã¨OK«iOѨ™êQÍ_»∞.
K«. Z#Ü«∞ñQÆ ÉÏź=∞O^Œ∞ñ ^Œ# ~¸_»∞ ‰õΩ=∂~°∞Åñ „w_»ñÉ’Öˇ <≥
=∞‡#=Ú# cèu ÖËHõ Hõ$Ѩ=∂e Ѩâ◊√„ѨHõ~°O|∞ <˘OK«∞ áÈ
e¯x #iHõ\˜ì K«OѨÙK«∞#∞ yeƒ+¨Å∞|úHõ =$uÎ"≥∞ÿ â◊~å
ã¨# â◊~°=ÚÖò ^èŒiOz =∞$QÆ*Ïu #™ê^èŒ∞ QÆu<£ =kèOK«∞K«∞<£. 402
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 103
* "Õ#∞_»∞ z#fl`«#OÖ’ P@ÖÏ_»∞`«∂ `«# D_»∞ Ñ≤Å¡Å#∞ D_»∞ÛH˘x =zÛ *Ïe ÖˉõΩO_®
Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ K«OÑ≤ #@∞¡ K«O¿Ñ"å_»∞. J^Õ J`«xH˜ XHõ P@ J~ÚOk. „‰õÄ~° H˜~å`«∞x =Öˇ ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∞
^èŒiOz ™ê^èŒ∞ =∞$QÍÅ#∞ =kèOKÕ"å_»∞. "Õ#∞x `«e¡ ã¨∞h^äŒ =∞$`«∞º=Ù‰õÄ`«∞~°∞. =∞#∞=∞_≥·# "Õ#∞xH˜
`å`«QÍi QÆ∞}ÏÅ∞ =KåÛ~Ú.
=. W@∞¡ =∂`å=∞Ç¨Ï ^À+¨O|∞#O ÉÏѨ=~°Î#∞O_≥· K«i~ÚOK«∞ H˘_»∞‰õΩO Ez Ü«∞OQÆ∞O_»∞ qq^èŒ
âßã¨#O|∞Å ^ŒO_çOzÜ«Ú #`«x ^Œ∞âıÛ+≤`
ì O« |∞Å∞ =∂#∞ѨO *ÏÅHõ ^Œ∞ód`å`«∞‡O_≥· =∞#O|∞#.403
* `å`«QÍi ^À+¨O=Å¡ áêѨ=∂~°æOÖ’ ã¨OK«iOK«∞`«∞#fl H˘_»∞‰õΩ#∞ JOQÆ~åA ÃщõΩ¯ q^è•Å∞QÍ
^ŒO_çOKå_»∞. J~Ú<å J`«x K≥_»∞KÕ`«Å#∞ =∂#ÊÖËHõ ^Œ∞ódã¨∂Î ~ÚÖÏ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. J#Ü«∞=Ú x\˜ì ‰õΩѨل`«∞Îxñ, QÆx Ѩi`åѨO|∞ñ ÉÁO^Œ∞HõO>ˇ#∞ ^èŒ~°Ö’
##Ѩ`«∞ºO _»QÆ∞ \ÁѨC#∞, =#*ωõΔΩ ÉèílOK«∞#\˜ì "åñ _»QÆ∞"åñ_»∞<£. 404
* W@∞=O\˜ K≥_»¤ H˘_»∞‰õΩ#∞ Hõx ^Œ∞ódOK«_»OHõO>Ë ã¨O`å#O ÖˉõΩO_® LO_»_»"Õ∞ ZO`À "Õ∞Å∞.
JѨC_»∞ ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ÉèílOK«\ÏxÔH·<å gÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 405
ã‘. [#∞ʼnõΩ ^Œ∞+¨μÊ„`«Î‰õΩxKÕ`« #ѨH©iÎ Ü«Ú #^èŒ~°‡=Ú#∞ ã¨~°fi[#q~À^èŒ
=Ú#∞ =∞<À=º^äŒÜ«Ú#∞ ##Ü«∞O|∞ñ „ÉÏÑ≤ÎOK«∞ #\˜ì ‰õΩѨل`«Î"≥∂ǨÏO|∞ q_»∞=ñ
*ÏÅHõ |Ǩï=∂# ã¨OQÆuñ QÆ#∞ <≥=fiñ _»`«x ˆQǨÏO|∞ ^Œ∞óMÏÅÜ«∞O|∞
#QÆ∞#x =∞é˜Ü«Ú x@¡#∞ =∞#∞AO_»∞ â’Hõ ™ê÷# =∞QÆ∞ Ѩل`«∞ÎHõ`«#ñ *Ëã≤
`Õ. Ü«∞#∞Ѩ=∞ˆH¡â◊ ÉèÏ[#O |~Ú# QÆ$ǨÏ=Ú, q_»∞K«∞ñ QÍ=Ù# x\˜ì q"ÕHõÇ‘Ï#∞ñ
_»QÆ∞ ‰õΩѨل`«Î∞ ã¨∞Ѩل`«∞ÎñQÍ <å`«‡ñ ^ŒÅñ`«∞, ##∞K«∞ <å ~åA |Ǩï^Œ∞ód`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞. 406
* K≥_»¤ H˘_»∞‰õΩ=Å¡ [#∞ʼnõΩ JѨH©iÎ, J^èŒ~°‡O, JO^Œi`À q~À^èŒO, =∞<À=º^äŒ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
J@∞=O\˜ Ѩل`«∞xÃÑ· "åº"≥∂ǨÏO q_»∞=ÖËx "åx ~ÚÅ∞¡ ^Œ∞óMÏxH˜ <≥Å ==Ù`«∞Ok Jx =∞m¡ ~ÚÖÏ
J#∞‰õΩ<åfl_»∞. â’HõO HõeyOKÕ Ñ¨Ù„`«∞x =Å¡ J<ÕHõ HõëêìÅ∞ ã¨OÉèíq™êÎ~Ú. JѨC_»∞ Hõ#fl`«O„_ç QÆ$Ǩxfl
‰õÄ_® q_çzÃÑ\ì̃ "≥o§ áÈ`å_»∞. JO^Œ∞KÕ`« *Ï˝#Ç‘Ï#∞_≥#· K≥_¤» H˘_»∞‰õΩ<Õ =∞Oz H˘_»∞‰õΩQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞
Jx P ~åA q∞H˜¯eQÍ ^Œ∞ódOKå_»∞.
Hõ. `«QÆ∞ ã¨∞=∞ÃÇ·Ïâ◊fi~Àº^ŒÜ«∞, =∞QÆ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ „|[Å x„^Œ #Ok# ÉèÏ~°º<£
kQÆq_çz Ü≥∞Hõ¯ _ÕxÜ«Ú, [QÆfâ◊√ñ_»∞ ã¨<≥ xj^äŒ ã¨=∞Ü«∞=Ú#O^Œ∞<£. 407
* WÖÏ qKåiOz XHõ<å_»∞ Q˘Ñ¨Ê Sâ◊fi~°ºO`À ‰õÄ_ç# QÆ$Ǩxfl, „Ѩ[Å#∂, x„^ŒÖ’ L#flÉèÏ~°º#∞
q_çz ÃÑ\˜ì JOQÆ~åA J~°ú ~å„u XHõ¯_Õ ZHõ¯_çHÀ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
104 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JO`«ñ ^Œ^Œfi$`åÎO`«O |O`«Ü«Ú ã¨∞ǨÏ$^•ƒO^èŒ= ѨÙ~ÀÇ≤Ï`å=∂`«º „ѨÉèí$`«∞ Å~Ú# „Ѩ[ Öˇé˜Oy
^Œ∞ódOK«∞K«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞# Éèí∂q∞Ü«∞O ^≥Å¡Ü≥∞_»Åñ ^Œ^Œ<Õfi+¨}O ÉÏK«iOz QÆ∂_è»∞O _»~Ú#
Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μxO QÍ#ÖËx ‰õΩÜ≥∂y K«O^ŒO|∞# <å ~åAO ÉÁ_»QÍ#ÖËHõ qѶ¨Ö’^ÀºQÆ∞Å~Ú =∞y_ç
ѨÙ~°O|∞#‰õΩ =zÛi. `«^#Œ O`«~O° |. 408
* JOQÆ∞_»∞ ~å*Ϻxfl q_çz"≥o§# ã¨OQÆu q∞„`«∞Å∞, K«∞\ÏìÅ∞, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞, =∞O„`«∞Å∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú#"å~°∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ^Œ∞ódOKå~°∞. <ÕÅ #Å∞=¸ÅÖÏ "≥kHÍ~°∞. xQÆ∂_è∞» _»∞ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞x
K«∂_»ÖËx ‰õΩÜ≥∂QÆ∞Å=Öˇ P ~åA#∞ Hõ#∞Q˘# ÖËHõ `«=∞ „Ѩܫ∞`åflÅ∞ =º~°÷O HÍQÍ `«=∞ Ѩ@ì}ÏxH˜
uiy =KåÛ~°∞.
ã‘. ã¨=∞kèHõ „|ǨχxëêªuQÆi+¨μªÖ∫ Éèí$QÍfik =∞øhO„^Œ |$O^Œ =∞ѨÙ_»∞
Ö’HÍ=<≥·HÍ=Ö’Hõ<À`«∞ûHõ =∞ø@ [#∞Å∞ ã¨fi~°HõΔHõ [#qÉèí∞O_»∞
ÖËq∞ñ |â◊√„áêÜ«ÚÖˇ· "≥∞ÅOQÆ∞@ñQÆx Ü«∞O`« "Õ#∞x =∂`« Ü«∞QÆ∞ ã¨∞h^äŒ
Ü«∞#∞=∞u #dÅ „Ѩ*Ï=o Hõ„Ñ≤Ü«ÚO_≥·# # "Õfi#∞ñ |\Ïìaè+≤‰õΩÎñ
`Õ. *Ëã≤† ~°O`«@ =∞Ç≤Ï`À„QÆâßã¨#∞ñ _»QÆ∞, "Õ#∞ñ |@ìO|∞ QÆ@∞ì@ qx ã¨=∞ã¨Î
`«ã¨¯~°∞Å∞ ã¨~°ÊcèuKÕñ ^ŒÅñQÆ∞ =¸+¨, Hõ=ÚÅ ÔH·=_ç #_»ñyi QÆǨÏ#=ÚÅ#∞. 409
* P `«~°∞"å`« „|ǨχxëêªQÆi+¨μªÖˇ·# Éèí$QÆ∞=Ù "≥Ú^ŒÅ~Ú# =ÚhO„^Œ∞Å∞ ~°HõΔ‰õΩ_≥·# ~åA
ÖËHõáÈ=_»OKÕ`« Ѩâ◊√=ÙÅ=Öˇ „Ѩ=iÎã¨∞Î#fl „Ѩ[Å#∞ K«∂z, Ö’HõˆHΔ=∞O HÀi#"åÔ~· "Õ#∞x `«e¡ J~Ú#
ã¨∞h^äŒ J#∞[˝ á⁄Ok „Ѩ[Å HÔ =fiiH© ~Ú+¨μ_ì ∞» HÍHõáÈ~Ú#ѨÊ\˜H© "Õ#∞_çH˜ Ѩ@Oì Hõ\Ïì~∞° . K«O_»âßã¨#∞_≥#·
"Õ#∞_»∞ ~å[QÆ∞@ qx áê=ÚʼnõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç `˘ÅyáÈ=Ù ZÅ∞HõÅ=Öˇ ^˘OQÆÅ∞ J_»=ÙÅÖ’ ^•QÆ∞‰õΩ<åfl~°∞.
=. JO`« #`«O_»∞. 410
K«. Ѩ~°∞Ѩ_ç #+¨ì Ö’HõѨiáêÅHõ =ÚYº qÉèí∂uÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·
Ѩ~°ñy #$áêã¨#O|∞# qÉèÏã≤`«∞ñ_Ò@ ã¨fiÉèÏ=ã≤^Œú"≥∞ÿ
=éÅ∞ =∞Ǩ=ÖËѨ=Ú# "å~°Hõ ã¨O`«`« =∂#hÜ«∞ ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ <≥Å¡ <≥O^Œ∞ñ |iÉèí∂`«∞Åñ *ËÜ«ÚK«∞#∞O_≥ xK«ÛÅ∞<£. 411
* JѨC_»∞ J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ ã¨OѨ^Œ#∞ kèHõ¯iOKÕ≥ Sâ◊fi~°º=Ú#∞ á⁄Ok, ã≤OǨã¨# "≥∞H˜¯<å
"Õ#~åA ã¨fiÉèÏ= ã≤^Œú"≥∞ÿ# QÆ~åfiuâ◊Ü«∞O`À ѨÓAºÖˇ·# ã¨[˚#∞Å ##∞k#=¸ J==∂xOѨ™êQÍ_»∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú #`«O_»∞ Éèí∂QÆQÆ#=∂~°æ=ÚÅO ^˘Hõ"Õà◊ <˘Hõ¯ñ _Õ
Ü«∞~°^Œ=Ú <≥H˜¯ „‰õΩ=∞‡~°∞ x~°O‰õΩâ◊=$uÎñ [iOK«∞ =∞`«Î ã≤O
^èŒ∞~°qÉèí∞ áÈe¯ ã¨`«∞Ê~°∞+¨^Œ∂+≤`« =~°Î# <˘Ñ¨CK«∞<£ x~°O
`«~° ã¨∞[<åѨ~å^èŒHõ$u `«`«Ê~° =∂#ã¨∞ñ_≥· „Hõ=∞O|∞#<£. 412
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 105
* XH˘¯Hõ™êi XHõ¯_Õ ~°^äŒ"≥∞H˜¯ Éèí∂q∞g∞^•, PHÍâ◊O g∞^• uiˆQ"å_»∂. =∞kOz# QÆ[~åA=Öˇ
x~°O‰õΩâ◊OQÍ ã¨OK«iOKÕ"å_»∞. ÃÑ^ŒÌÖˇ·#"å~°∞ `«# „Ѩ=~°Î##∞ ^Œ∂+≤ã¨∞ÎO_»QÍ ZšѨÙÊ_»∂ ã¨[˚#∞ʼnõΩ
JѨHÍ~°O KÕ¿ã"å_»∞.
Hõ. k=ÙºÅ∞ "≥éñQÆO^ŒñQÆñ |$, näfi"Àº=∞=Ú ÅQÆÅ ÉèËi „"Õ~ÚOK≥ ''# Ü«∞
+¨ì=º =∞^•`«=º =∞Ǩϟ, `«=ºO q„áêÜ«∞—— Ü«∞#∞K«∞ ^•`«Î ^èŒfi#∞Å<£. 413
* „ÉÏǨχ}∞ÖÏ~å! ''Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ«∞=^Œ∞Ì——, ''^•<åÅ∞ DÜ«∞=^Œ∞Ì——, JyflÖ’ "ÕÅÛ=^Œ∞Ì——– Jx
Éèí∂g∞, PHÍâ◊=¸, „|^ŒúÅÜÕ∞º @@∞¡ Kå\˜OѨ٠"Õ~ÚOKå_»∞. P Kå\˜OѨ٠qx ^Õ=`«Å∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
Hõ. Jx ~Ú@∞ìÅ ÉèËs~°=, =Ú#ñ *Ëã≤ ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ "åiOѨ<£
=Ú#∞ Åqh`«∞O_»QÆ∞ "Õ#∞x ^Œ∞â◊Ûi`«O|∞ [#=∞<ÀÉèíÜ«∞ =∞QÆ∞@<£. 414
`Õ. Hõx Hõ$áêÜ«∞`«∞Î ÅQÆ∞K«∞ x@¡xi ~Ú\˜ì ~å[KÀ~° ÉèíÜ«∞O|∞ b Éèí∂[#∞Å#∞
|Åã≤ ~Ú~°∞=OHõÅ#∞ ÉÏ^èŒÑ¨é∞Ѩñ *ÁK≥Û, ^•~°∞=O^Œ∞Å =Ç≤Ïfl K«O^Œ#=Ú#ñ ɡÅ∞K«. 415
* WÖÏ Kå\˜OѨ٠"Õ~ÚOz ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~å‡Å#∞ J_»¤yã¨∞Î#fl "Õ#∞x K≥_»∞#_»=_ç „Ñ¨[Å#∞ ÉèíÜ«∞O
HõeyOzOk. Jk K«∂z =Ú#∞Å∞ ^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚÖˇ· `«=∞Ö’ WÖÏ J#∞‰õΩ<åfl~°∞. Hõ>ì̌‰õΩ Ô~O_»∞ „ѨHõ¯Å#∂
Jyfl JO@∞‰õΩ#fl@∞¡ ~å[ ÉèíÜ«∞=¸, KÀ~°ÉèíÜ«∞=¸ Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ „Ѩ[Å#∞ Ñ‘_çã¨∞Î<åfl~Ú.
K«. J~°Ü«∞ #~å[HõO|QÆ∞ =∞ǨÉèíÜ«∞=ÚO ^˘ÅñyOѨñQÀi ~Ú
>ˇ¡é∞ñQÆHõ ~¸ Ü«∞#~°∞›x =∞Ç‘ÏѨuñ *Ëã≤#Ü«∞\˜ì ^À+¨=ÚO
|~°∞=_çñ *ˇO^≥ ^Œ∞QÆú~°ã¨ áê#=Ú#O |i=$kú <˘O^Œ∞ #
Ü«Úº~°QÆ ÉèíÜ«∞O|∞ áÈ+¨‰õΩx <˘Ok#su ##~°÷¿ÇÏ`«∞"≥·. 416
* ~åA ÖËHõáÈ=@O =Å# Hõey# ÉèíÜ«∂xfl `˘ÅyOK«_»O HÀã¨O, J#~°∞› _»~Ú# "Õ#∞}˜‚
PÖ’zOK«‰õΩO_® ~åA#∞ KÕã≤# ^À+¨O ^Õâßxfl Hõ\˜ì‰õΩ_»∞ѨÙ`«∞#flk. áê=Ú‰õΩ áêÅ∞ áÈã≤ ÃÑOz`Õ P
áê=Ú áêÅ∞ áÈã≤# "åxx Hõ~°z K«OѨ‰õΩO_® T~°‰õΩO@∞O^•?
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ 417
Hõ. =Ú#∞H˘x ã¨∞h^äŒ QÆ~°ƒùO, |∞# [x~ÚOzÜ«Ú ã¨fiÉèÏ==Ú# ^Œ∞~°˚#∞ñ_≥·
Ü≥∞#Ü«∞ñ „|*ÏáêÅ#=Ú#, ‰õΩ#∞ ÉÏÅÊ_ç „Ñ¨[Å =∞xfl Q˘#ñ *ÁK≥ÛñQÆ^Õ. 418
* Ѩ~°=∞ ™êkèfiÜ≥ÿ∞# ã¨∞h^äŒ Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ\˜ì#ѨÊ\˜H©, g_»∞ ã¨fiÉèÏ=OKÕ`« ^Œ∞+¨μì_»∞. HÍ|\˜ì `«#∞fl
~åA#∞ KÕã≤# „Ѩ[Å#∞ áêeOK«_»O =∂x Ç≤ÏOã≤ã¨∞Î<åfl_»∞.
=. JkQÍHõ ~¸ "Õ#∞O_»∞ ѨÓ~°fiO|∞# *Ï˝# ã¨OѨ#∞flÅñ"≥∞ÿ# =∞#KÕ`« ~åAQÍñ *ËÜ«∞O|_çÜ≥∞ñ,
QÍ=Ù# x\˜ì"åx =∞# =∞O^Œé=Ú#∞ QÆ∂_ç „áêi÷O`«=Ú† Ö’Hõ~°HõΔ}Ï~°÷O |QÆ∞@ñ ^Œ^ÀÌ+¨O|∞ =∞#Å
106 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨Ê$tOѨ^Œ∞† ã¨g∞p <À‰õΩÎÅO*Ëã≤ gx ##∞#~ÚOѨ "åx „QÆÇ≤ÏOѨ‰õΩO_≥<Õx =Ú#fl Ö’HõkèHͯ~åyfl
ã¨O^ŒQÆ∞úO_»QÆ∞ gx =∞# `Õ*’=∞Ǩyfl KÕ`« Éèí㑇Éèí∂`«∞O *ËÜ«Ú^Œ =∞x Ü«∂Ö’zOz QÆ∂_è»=∞#∞º
ÅQÆ∞K«∞ "Õ#∞xO QÆkÜ«∞O [x Ü«∞`«x H˜@¡xi. 419
* D "Õ#∞}˜‚ ѨÓ~°fiO *Ï˝#=O`«∞Öˇ· ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ~åA#∞ KÕâß~°∞. HÍ|\˜ì W`«}‚˜ =∞# =∞O^Œ~=° ¸ Hõeã≤
"Õ_∞» ‰õΩO^•=Ú. Ö’Hõ~H° }
Δõ HÀã¨O „áêi÷OK«@OÖ’ `«ÑC¨ ÖË^∞Œ . XHõ "Õà◊ L<åfl P ^À+¨O =∞#Å#∞ JO@^Œ∞.
=∞Oz =∂@Å`À gxx |u=∂Å∞‰õΩO^•=Ú. =∞# =∂@Å#∞ ÃÑ_» K≥qx ɡ\#ì˜ @¡~Ú`Õ =∞# `Õ*’yfl
*ÏfiÅÅ KÕ`« W`«}‚˜ |∂_ç^Œ KÕ^•ÌO. g_»∞ WO`«‰Ωõ =ÚO^Õ Ö’Hõ kèHͯ~°O J<Õ JyflÖ’ HÍeáÈ~Ú#"å_Õ Hõ^•!
Jx PÖ’zOz HÀáêxfl kQÆq∞OQÆ∞H˘x =Ú#∞Å∞ "Õ#∞x ã¨g∞Ñ≤Oz ~ÚÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. #~°áêÅHõ! h HÍÜ«Ú=Ù, ã≤iÜ«Ú#∞ |Å=Ú#∞ Ü«∞â◊O|∞ñ *ˉõΩé∞, =$kúO
ÉÁ~°Ü«Ú^Œ∞QÍ Hõ#∞K«∞ =∞<À, ǨÏ~°=ÚQÆ <åj~°fikOz Ü«∞uq#Ü«∞=Ú#<£. 420
* ~å*Ï! h‰õΩ PÜ«Úã¨∂û, Sâ◊fi~°º=¸, |Å=¸, H©iÎ KÕ‰õÄ~°∞ QÍHõ! h‰õΩ [Ü«∞=∞QÆ∞QÍHõ!—— Jx
=∞#ã¨∞û#‰õΩ P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞#@∞¡QÍ nqOz q∞H˜¯e q#Ü«∞O`À =∞m¡ WÖÏ J<åfl~°∞.
=. W@¡xi! #ˆ~O„^•! ÜÕ∞ "≥ÚHõ¯\˜ q#flqOK≥^!Œ =∞=^èiŒ OѨÙ=Ú† ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ "åV‡#óHÍÜ«∞ =$`«∞ÅÎ
=Å# <åK«iOK«∞ ^è~Œ ‡° O|∞ ã¨=∞ã¨Î Ö’HõO|∞Å#∞ qâ’HõO|∞ÅO *ËÜÚ« † #ã¨OQÆ∞ Å~Ú#"åiH˜
"≥∂HõOΔ |∞ xK«∞Û, #\˜ì ^è~Œ ‡° O|∞ „Ѩ[ʼnõΩ Hˆ =Δ ∞HÍ~°}O|∞ QÍ=Ù# hÜ«∞O^Œ∞ñ *ˇ_‰» Ωõ O_»∞OQÍHõ Ü«∞x
ѨeH˜ =∞é˜ÜÚ« ^è~Œ ‡° O|∞ <åâ◊O|∞ <˘Ok# <≥â· fi◊ ~°ºO|∞KÕ ~åA q_»∞=O|_»∞ #x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ«
x@¡xi† ^Œ∞+¨z ì `«∞ÅÎ QÆ∞ ã¨=∂`«∞ºÅ =Å##∞ ^Œã¯¨ ~°∞Å =Å##∞ „|[Å∞ <åâ◊O|∞ <˘O^Œ‰Ωõ O_»
~°HOΔ˜ K«∞K«∞ Ü«∞^ä•<åºÜ«∞O|∞QÆ "å~°ÅKÕñ QÆ~O° |∞ Q˘#∞K«∞#∞O_»∞ =∞Ç‘ÏѨu ~ÚǨÏѨ~° ™œYºO|∞Å
#O^Œ∞† #kÜ«Ú#∞O QÍHõ Ü≥∞=fix ~å„+¨Oì |∞# <Õ Ñ¨Ù~°O|∞# Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞O_»~Ú# ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ÚO_»∞
x[=~å‚„â◊"∂≥ z`«O |~Ú# ^è~Œ ‡° O|∞ QÆÅ "åiKÕ`« Ü«∞lOѨO|_»∞, #\˜ì x[âßã¨#=iÎÜ∞« QÆ∞ ~åA=Å#
ã¨~fi° Éè∂í `«ÉÏè =#∞O_»∞#∞, =∞ǨÉèÏQÆ∞O_»∞#∞, ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨O`À+≤Oz#
~å„ëêìkÑè u¨ H˜ ã¨~fi° ™œYºO|∞Å∞ñ „ÉÏÑ≤OK«∞† Ö’HõáêʼnõΩ ÅQÆ∞"å~°∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x H˘é‰õΩ |e„Ѩ^•#O|∞Å∞
¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞† ã¨=∞ã¨ÖÎ ’Hõ ^Õ=`å Ü«∞*Ï˝k ã¨O„QÆÇï¨ O_»∞#∞, "Õ^=Œ ∞Ü«ÚO_»∞#∞ „^Œ=Œ º=∞Ü«ÚO_»∞#∞,
^ŒáÈ=∞Ü«ÚO_»∞#∞ #QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞x qz„`«O|∞Öˇ#· Ü«∞[˝O|∞ÅKÕ`« Ü«∞[#O|∞ <Õã#≤ h‰õΩ #ÉèÜ í ∞« O|QÆ∞†
"≥∂HõOΔ |∞#∞O QÆÅ∞QÆ∞ HÍ=Ù# h ~å[ºO|∞# =ÚYO|∞Å∞ ¿ãÜ«Ú=∞x Ü«∂*Ï˝ÑO≤ ѨÙ=Ú. h ^ÕâO◊ |∞#O
*ËÜ∞« O|_ç# Ü«∞[˝O|∞ÅKÕ`« ǨÏiHõàÏ Ü«ÚHõOÎ |∞ÅQÆ∞ ^Õ=QÆ}O|∞Å∞ ã≤fi+¨Oì |∞Öˇ,· `«∞+¨Oì |∞ ÅQÆ∞K«∞
Éè=í nÜ«∞"åOzè`å~°O÷ |∞Å x`«∞~Î ∞° † HÍ=Ù# ^Õ=`åu~°™ê¯~°O|∞ h‰õΩ Ü«ÚHõOÎ |∞ QÍ^Œ∞† "Õ^KŒ Àk`«O|∞ÅQÆ∞
^è~Œ ‡° O|∞ÅO ^•ã¨‰Ωõ OÎ _»=Ù QÆ=∞‡x# "Õ#∞O _ç@x¡ Ü≥∞. 421
* ~å*Ï! =∂ q#fláêxfl „â◊^ŒúQÍ q#∞. ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ „uHõ~°} â◊√kúQÍ PK«iOKÕ ^èŒ~°‡O Ö’HÍÅ ^Œ∞ó
MÏxfl `˘Åyã¨∞ÎOk. xëê¯=Ú Öˇ·#"åiH˜ "≥∂HΔÍxfl Wã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜ ^èŒ~°‡O „Ѩ[ʼnõΩ "Õ∞Å∞ Hõeyã¨∞ÎOk.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 107
HÍ|\˜ì Jk h‰=Å¡ K≥_»‰õΩO_® LO_®e. ^èŒ~°‡O #tOz#@¡~Ú`Õ ã¨OѨ^ŒÅ∞ ~åA#∞ q_çz ÃÑ_»`å~Ú.
^Œ∞+¨μÖì #·ˇ =∞O„`«∞Å #∞O_ô, ^˘OQÆÅ#∞O_ô „Ѩ[Å#∞ ~°HãΔ˜ ∂¨ Î <åºÜ«∞"≥∞#ÿ Ѩ#∞flÔQH· ˘<Õ ~åA, D Ö’HõOÖ’#∂,
Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ ã¨∞MÏÅ∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. U ~åA ^Õâ◊OÖ’ Ü«∞*Ë̋â◊fi~°∞_≥·# q+¨μ‚=Ù `«=∞ `«=∞ =~å‚„â◊=∂ʼnõΩ
`«y# ^è~Œ å‡Å#∞ x~°fiiÎOKÕ „Ѩ[ÅKÕ`« ѨÓlOѨ|_»`å_À P ~åA#∞ K«∂z ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~åfiO`«~åºq∞,
=∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_»∞ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤™êÎ_∞» . ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤¿ãÎ ~åA‰õΩ
ã¨~°fi™œMϺÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Ö’HõáêʼnõΩÅ∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞xH˜ ѨÓ[Å∞ ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞. HÍ|\˜ì h=Ù Ü«∞*Ï˝ÅÖ’
ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍkè<å^ä∞Œ _»∞, ^Õ"åk^Õ=Ù_»∞, Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞, "Õ^=Œ ∞Ü«Ú_»∞, ã¨~fi° "åºÑ≤, `«áÈ=∞Ü«Ú_»∞ J~Ú#
<å~åÜ«∞}∞x P~åkè¿ãÎ â◊√ÉèíO`Àáê@∞ h‰õΩ "≥∂HõΔO ã≤kúã¨∞ÎOk. HÍ|\ì̃ h ~å[ºOÖ’ Ü«∞*Ï˝Å∞ [iÑ≤OK«∞.
Ü«∞*Ï˝Å=Å# ǨÏi JOâ◊ Hõey# ^Õ=`«Å∞ „ѨǨÏ$+¨μìÖˇ· ã¨O`«∞+¨μìÖˇ· h HÀÔ~¯Å∞ <≥~°"Õ~°∞™êÎ~°∞. ^Õ=`«Å#∞
u~°ã¯¨ iOK«_O» =∞Ozk HÍ^Œ∞. "Õ^KŒ Àk`åÖˇ#· ^è~Œ å‡ÅÜ«∞O^Œ∞ Pã¨HΘ K«∂Ñ≤OK«∞ Jx =Ú#∞Å∞ ѨÅ∞HõQÍ
qx "Õ#∞_»∞ "åi`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =Ú#∞ÖÏ~å! g∞~° eѨC_»∞, ##∞ hQÆuñ |_»∞K«∞ñ^Œ#=Ú#O |eH˜u† Ô~·
##∞ #k Ü«∞^èŒ~°‡† =∞O^Œ∞Å <≥#Ü«∞ñQÆ ^èŒ~°‡=∞#ñ QÆÅ^≥? Ü≥∞K«Û@ <≥·#<£. 422
* =Ú#∞ÖÏ~å! =¸~°ö`«fiOÖ’ g∞~°∞ D q^èŒOQÍ <å‰õΩ U"Õ∞"≥∂ É’^èŒKÕâß~°∞. g∞~°∞ K≥Ñ≤ÊO^ŒO`å
ˆH=ÅO J^èŒ~°‡O. Jã¨Å∞ ^èŒ~°‡=∞O@∂ U^≥·<å ZHõ¯_≥·<å L#fl^•?
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 423
K«. Z#Ü«∞ñQÆ *Ï~°HÍq∞x x*Ëâ◊√x „=ÚzÛe *Ï~°Ñ¨Ó~°∞+¨μO
^Œ#Ѩuñ QÍñ ^ŒÅOK«∞ QÆuñ ^Œ^ŒÌÜ«Ú =¸_è»=∞#ã¨∞¯Öˇ· `«#
iÛ# #~°áêÅ~°∂Ѩ=Ú ^èŒiOz# ~¸â◊fi~°∞ #<≥flé∞OQÆ Hõ
#∞ºx Éèíl~ÚOѨ g∞ iǨÏѨ~À#fl`« ™œYº=Ú ÅO^Œ Ô~#flñ_»∞<£. 424
* *Ïi}˜ J~Ú# „ã‘Î `«# Éèí~°Î«#∞ "≥∂ã¨yOz *Ï~°Ñ¨Ù~°∞+¨μx `«# Éèí~°ÎQÍ ÉèÏqã¨∞ÎOk. JÖψQ g∞~°∞
=¸~°ö`«fiO`À ~å[~°∂ѨO ^èŒiOz# ÉèíQÆ=O`«∞_»<≥·# ##∞fl `≥Å∞ã¨∞H˘#‰õΩO_® ~Ú`«~°∞}˜‚ ¿ãqã¨∞Î<åfl~°∞.
W@∞=O\˜ g∞‰õΩ WǨÏѨ~° ã¨∞MÏÅ∞ ÅaèOK«<Õ ÅaèOK«=Ù.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞† Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨μO _»# <≥=fiO† _≥=fixÜ«∞O^Œ∞ g∞‰õΩ ÉèíH˜Î ¿ãflǨÏO|∞
Å∞^Œ~ÚOK≥? Éèí~°Î$¿ãflǨÏq^Œ∂~°O|∞Öˇ· ‰õΩÜ≥∂+≤^Œæ}O|∞Å∞ *Ï~°∞#O^Œ∞O *ËÜ«Ú ÉèíH˜ÎK«O^ŒO|∞#ñ
|eÔH^Œ† ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 425
* Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ _»O>Ë Z=_»∞? Z=xÃÑ· g∞‰õΩ ÉèíH˜Î, ~°H˜Î HõeQÍ~Ú? =∞QÆx g∞^Œ =∞=∞`« ÖËx
^Œ∞+¨ì„ã‘ÎÅ∞ ~°O‰õΩ=∞QÆxÃÑ· =ÅѨ٠XÅHõ É’™êÎ~°∞. JÖψQ g∞~°∞ ~åA<≥·# ##∞fl q_çz =∞Ô~=fix ÃÑ·#<À ÉèíH˜Î
„ѨHõ\˜ã¨∞Î<åfl~°∞.
108 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ǨÏi ǨÏ~° Ç≤Ï~°}ºQÆ~°ƒù, ã¨fi~°nèâ◊fi~° =Ç≤Ïfl â◊=∞# [ÅkèѨu =∞~°∞
#fl~° "åǨÏ# â◊t Éèí∂ ~°q, ã¨∞~°=ÚY∞ºÅ∞ #$Ѩâ◊s~° ã¨∂K«‰õΩ ÅQÆ∞@<£. 426
* „u=¸~°∞ÖÎ #·ˇ „|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∂, kHÍÊʼnõΩÖˇ#· WO„^Œ∞_»∞, Jyfl, Ü«∞=Ú_»∞, =~°∞}∞_»∞,
"åÜ«Ú=Ù, ‰õΩÉË~°∞_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, Éèí∂q∞, ã¨∂~°∞º_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=`« ÅO^Œ~°∂ ~åA â◊s~°OÖ’
x=ã≤™êÎ~°∞. HÍ|\˜ì ~å*Ë ÉèíQÆ=O`«∞_»∞.
Hõ. ѨiH˜Oz ##∞ Éèí∞lOѨÙñ_»∞, ^èŒ~°}©â◊√ñ_»∞ ã¨~°fi^Õ=`å=∞Ü«Úñ _»QÆ∞, =∞
`«û~° =Ú_»∞QÆ∞ñ_»∞ <åHõO>ˇ#∞, |∞~°∞+¨μñ_»∞ =∞é˜ Ü≥∞=fiñ _»„QÆѨÓ*Ï~°∞›ñ _çÖ<£? 427
* ÉÏQÍ PÖ’zOK«∞H˘#O_ç. ~åA#∞ ã¨~°fi^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙxQÍ ÉèÏqOK«O_ç. ##∞fl ¿ãqOK«O_ç.
Jã¨∂Ü«∞ q_çz ÃÑ@ìO_ç. J„QÆѨÓ[‰õΩ `«y#"å_»∞ <åHõO>Ë Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=fi_»∂ ÖË_»∞.
=. Jk QÍHõ g∞~°∞ <åÜ«∞O^Œ∞ |eq^è•#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚO_»x áêѨHõ~°∞‡O_»∞ #㨄`«Ê=~°Î‰õΩO_»∞ #+¨ì
=∞OQÆà√◊ O_»∞ qѨs`«*Ï˝#∞O_»∞ #QÆ∞ "Õ#∞O_»∞ ѨO_ç`=« ∂x Ü«∞QÆ∞K«∞O |eH˜ =Ú#∞Å =K«#O|∞Å∞
x~åHõiOz Ü«¸~°‰õΩ#fl # =Ú‡#∞Å∞ ÉèíQÆfl=∞<À~°^äŒ∞Öˇ· `«=∞Ö’ x@¡x† s ^•~°∞}Hõ~°∞‡O _»~Ú#
áê`«‰õΩO_»∞ ǨÏ`«∞O _»QÆ∞OQÍHõ! gñ_»∞ rqOK≥<Õx gx KÕ`« h [QÆO|∞Å∞ Éèí㨇O|∞Å∞ QÍñQÆņ
qk xâ◊ÛÜ«∞O|∞† ^Œ∞~°fi$`«∞ÎO_»QÆ∞ gñ_»∞ =∞Ǩ~å[ ã≤OǨã¨#O|∞# Hõ~°∞›O_»∞ QÍñ_»∞† gñ_»∞
=Ú<Õfl 㨈~fiâ◊fi~°∞ ##∞„QÆǨÏO|∞# x\˜ì qÉèí∂u Ü«Ú‰õΩÎO _»Ü≥∞º #\˜ì Ü«∞[˝Ñ¨uÜ≥ÿ∞# NHõ$+¨μ‚x
xOkOK«∞K«∞#fl"å_»∞† QÍ=Ù# x~°¡A˚O_≥·# ǨÏi^Œ∂+¨‰õΩx ǨÏ##O|∞ ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú#x =Ú#∞
Å∞^ÀºyOz Ü«∂`«‡„ѨHÍt`«Oɡ#· „HÀ^èOŒ |∞#O*Ëã≤ ǨïOHÍ~°=∂„`«O|∞# <å ~¸â◊fi~° xO^•Ç¨Ï`«∞O
_»QÆ∞ "Õ#∞xO ÉÁeÜ«∞ñ *Ëã≤ ~°O`«. 428
* HÍ|\˜ì g∞ ѨÓ[Å∂, ѨÙ~°™ê¯~åÅ∂, |Å∞Å∂ ã¨=∞ã¨=Î ¸ <åˆH ã¨=∞iÊOK«O_ç Jx áêáê`«∞‡_»∞,
^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞, J=∞OQÆà◊√_»∞, J*Ï˝x J~Ú# "Õ#∞_»∞ qѨs`«|∞kú`À =Ú#∞Å =∂@Å#∞ x~åHõiOz
ѨeHÍ_»∞. JѨC_»∞ =Ú#∞Å∞ `«=∞ „Ѩܫ∞`«flO =º~°÷O HÍQÍ Ñ¨~°ã¨Ê~°O WÖÏ J#∞‰õΩ<åfl~°∞. ÉèíÜ«∞OHõ~°
Hõ$`åºÅ‰õΩ áêÅÊ_»∞`«∞#fl D áêáê`«∞‡_»∞ #tOzáÈ"åe. g_»∞ „|uH˜ L#fl@¡~Ú`Õ gx =Å¡ D
Ö’HÍÅhfl #t™êÎ~Ú. ^Œ∞~åKå~°∞_≥·# g_»∞ QÆ^≥Ì <≥Hõ¯\ÏxH˜ J~°∞›_»∞ HÍ_»∞.
U 㨈~fiâ◊fi~°∞x J#∞„QÆǨÏO=Å¡ g_»∞ W@∞=O\˜ Sâ◊fi~åºxfl áêO^•_À P Ü«∞[˝Ñ¨u J~Ú# „tÜ«∞ó
Ѩu<Õ g_»∞ xOkã¨∞Î<åfl_»∞† HÍ|\˜ì ã≤QÆ∞æ =∂e NǨÏix xOkOKÕ gxx ǨÏ`«=∂~åÛe Jx =Ú#∞Å∞
`«=∞Ö’ ÃÑÅ∞¡aH˜# HÀѨO`À ǨïOHõiOKå~°∞. P =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ǨïOHÍ~åxH˜ ÉèíQÆ=xflO^Œ‰õΩ_≥·# "Õ#∞_ç
„áê}ÏÅ∞ ZyiáÈÜ«∂~Ú.
Hõ. J~°ã≤ ã¨∞h^äŒÜ«Ú â’HÍ, `«∞~°Ü≥ÿ∞ `«# ã¨∞`«∞ñ_»∞ ^Œ#∞=Ùñ ^˘éñy# ^Œ^Œ#O
`«~°=Ú##∞ Ü≥∂QÆâ◊H˜ÎO |~°∞=_ç x[ `«#Ü«Ú `«#∞=Ùñ |iáêeOK≥<£. 429
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 109
* JѨC_»∞ ã¨∞h^äŒ `«# H˘_»∞‰õΩ =∞~°}ÏxH˜ ^Œ∞ódOzOk. Ü≥∂QÆâH◊ KΘ `
Õ « J`«x â◊s~åxfl K≥_áç ȉõΩO_®
HÍáê_çOk.
=. JO`« <˘Hõ¯<åñ_»∞. 430
ã‘. =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞ ÉèíH˜Î ^Œ#~° ã¨~°ã¨fif ã¨eÅO|∞Å#∞ QÆ$`«™êfl#∞ ÅQÆ∞K«∞
=Ú#∞H˘x `«fÎ~°=Ú# #yflǨϟ„`«=ÚÖò qÅã≤Å¡ xÜ«∞uñ QÍqOz Ü«∞K«@ñ
^Œqe ã¨`«∞Ê~°∞+¨Hõ^ä• q<À^ŒO|∞Å∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞ #∞O_»OQÆ ã¨HõÅÖ’Hõ
ÉèíÜ«∞^ŒO|∞ ÅQÆ∞ =∞Ǩϟ`åÊ`«=ÚÖò ^Àñz# =∞ã¨e Ö’HõO|∞ Å=∞OQÆà◊=ÚÅ∞
`Õ. "˘~°Ü«∞‰õΩO_≥_»∞ñQÍ Hõx |∞kúÖ’#ñ, ^ŒÅñK«∞K«∞O_»ñQÆñ ɡÅ∞K« #∞^Œ„QÆ =∞QÆ∞K«∞
ã¨~°fikâ◊Å#∞ ÉÏOã¨∞=~°¬O|∞ QÆ∞iÃãñ† ^Œã¨¯~°∞Å∞ ã¨~°fi[#∞Å q`«Î=ÚÅ∞ Q˘xi. 431
* WÖÏ LO_»QÍ XHõ<å_»∞ =ÚhO„^Œ∞Å∞ ÉèHí `
Î̃ À ã¨~ã° fi¨ f #n [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ P #n f~å#
Ü«∞^ä•qkèQÍ Jyfl HÍ~åºÅ∞ x~°fiiÎOK«∞H˘x ZO`À Pã¨H˜Î`À ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ Hõ^äŒÅ∞ K≥ѨC‰õΩO@∂
q<Àkã¨∞<Î åfl~°∞.
JѨC_»∞ ã¨HÅõ Ö’HÍʼnõÄ ÉèÜí ∞« O HõeyOKÕ Q˘Ñ¨Ê JѨâ‰◊ Ωõ <åÅ∞ QÀK«iOKå~Ú. P =∞Ǩϟ`åÊ`åÅ∞
K«∂z =ÚhO„^Œ∞Å∞ '' Ö’HÍʼnõΩ Jâ◊√ÉèÏÅ∞ HõÅ∞QƉõΩO_»∞ QÍHõ!—— Jx J#∞‰õΩ<åfl~°∞. WÖÏ J#∞‰õΩO@∂
LO_»QÍ<Õ „ѨK«O_»OQÍ ^Œ∞=∂~°O K≥ň~yOk. ã¨~°fik‰õΩ¯ÖÏ ^èŒ∂o =~°¬O ‰õΩiã≤Ok. ^˘OQÆÅ∞ q[$OaèOz
„Ѩ[Å ã¨OѨ^ŒÅ#∞ ^ÀK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
=. W\˜ì Ö’HÀѨ„^Œ=O ɡé˜Oy [#<å^äŒ∞O _»∞Ѩ~°`«∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ [#Ѩ^ŒO|∞ Å~å[HõO|∞Öˇ·
Ü«∞<Àº#º Ç≤ÏOã¨Å <˘O^Œ∞K«∞O ^Œã¯¨ ~° ÉÏkè`O« |∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞O_»∞@ Ü≥∞é˜OyÜ«Úñ ^Œxfl"å~°}O
|∞#‰õΩ ã¨=∞~°∞÷ ÅÜ«Úº#∞ *’~åkÉÏ^èŒÅO QÆ#∞OQ˘#∞K«∞ =Ú#∞Å∞ "åiOѨHõ Ü«ÚO_çi† =∞é˜Ü«Ú
ã¨=∞^Œ~°≈#∞O_»∞#∞ âßO`«∞O_»∞#∞ =∞##jÅ∞O_»∞#∞ #QÆ∞ „ÉÏǨχ}∞O_»∞ n#∞Å #∞¿ÑH˜ΔOz#
#`«x `«Ñ¨O|∞ aè#flÉèÏO_»QÆ`«O |~Ú# H©Δ~°O|∞ K«O^ŒO|∞# „ã¨qOK«∞O QÍ=Ù# #OQÆ =ã¨∞^è•nèâ◊
=Oâ’^Œƒù=ÙÅ∞ ǨÏiѨ^•„â◊Ü«Ú ÅQÆ∞@O *Ëã≤Ü«Ú g~°Å =Oâ◊O|∞ qzÛùuÎ <˘OkOѨ ##~°›O|∞ QÍ#
™ê÷Ñh¨ Ü«∞O |x xâ◊Û~ÚOz =∞$`«∞O_≥#· "Õ#∞x Hõà|ı ~°O|∞ _»QŒ é
æÆ =zÛ `«^∂Œ ~°∞=∞^ä#Œ O|∞ QÍqOѨ
#O^ΰ. 432
* D q^èŒOQÍ Ö’HÍxH˜ LѨ„^Œ=O HõÅQÆ@O =Ú#∞Å∞ „QÆÇ≤ÏOKå~°∞. ~åA ÖËHõáÈ=@O =¸ÖÏ#
^Õâ◊=∞O`å J~å[Hõ"≥∞ÿ XHõi <˘Hõ~°∞ Ç≤ÏOã≤OK«∞ HÀ=_»O, ^ÀÑ≤à◊√¡ Z‰õΩ¯= HÍ=@O [iyO^Œx "å~°∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. PѨ_®xH˜ ã¨=∞~°∞÷ Å~Ú#ѨÊ\˜H© "åiOK«‰õΩO_® T~°‰õΩ<åfl~°∞.
ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»∂, âßO`« ã¨fiÉèÏ=Ù_»∂, Ö’HõA_˝ ∂» J~Ú# „ÉÏǨχ}∞_»∞ n#∞Å#∞ L¿ÑH˜OΔ z #@¡~Ú`Õ
J`«x `«Ñ¨ã¨∞û Ѩye# ‰õΩO_»Ö’x áêÅ=Öˇ #tã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì D PѨ^Œ#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® x"åiOKåe.
110 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
JOQÆ=Oâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì# ~åAÅ∞ ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ∂, =∞Ǩg~°∞Å∂ HÍ=@O =Å¡ gi =Oâ◊O WO`«\˜`À
`«∞^Œ=Ú@ì‰õÄ_»^Œ∞. D =Oâßxfl xÅɡ\Ïìe Jx =∞m§ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. "Õ#∞x â◊"åxfl ã¨g∞Ñ≤Oz
=ÚhO„^Œ∞Å∞ J`«x `˘_»#∞ =∞käOKå~°∞.
ã‘. Ѷ¨∞# HÍHõ Hõ$+¨‚ ã¨OHÍâ◊ =~°∞‚O_»∞#∞ „Ǩϙêfi=Ü«∞=Ùñ_»∞ =∞ǨǨÏ#∞O_»∞
„ǨÏã¨fiÉÏǨïO_»∞#∞ „ǨÏã¨fiáê^Œ∞O_»∞#∞ x=∞fl <å™ê„QÆ∞O_»∞ <≥é˜Ü«Ú ~°HõÎ
#Ü«∞#∞O_»∞ñ ^•„=∞=~°‚â◊‡„â◊√ ˆHâ◊√O_»∞ #u n# =^Œ#∞O_»∞ <≥·# Ü«∞\˜ì
Ü≥ÚHõ¯ xëê^Œ‰õΩO _»∞^Œ~ÚOz ÜÕ∞q∞ ¿ã Ü«Ú^Œ∞ #x ѨÅ∞‰õΩK«∞ #∞#flñ Ez
`Õ. =~°=Ú#∞Å∞ x+‘^Œ Ü«∞#∞K«∞ñ |Å∞‰õΩ@Ü«Ú#∞, ^•# "åñ_»∞ xëê^•aè^è•#∞ñ _»Ü≥∞º,
#`«x =Oâ◊√ºÅ∞ yiHÍ#<åo "Õ#∞, HõŇ+¨=Úñ ^≥Å∞ÊK«∞O_çi Hõ_»ñHõ =∞é˜Ü«Ú. 433

* JѨC_»∞ "Õ#∞x `˘_»#∞O_ç XHõ É’Ü«∞"å_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞. "å_»∞ HÍH˜=Öˇ #Å¡QÍ L<åfl_»∞. á⁄\˜ìQÍ
L<åfl_»∞. ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ K≥H˜¯à◊√¡, ‰õΩ~°∞K« KÕ`«∞Å∞, ‰õΩ~°∞K« HÍà◊√§, z\˜ì=Ú‰õΩ¯, Z„~°x Hõà◊√§, ~åyg∞™êÅ∞,
~åy QÆ_O¤» , ~åy `«Å "≥O„_»∞HõÅ∞ QÆÅ P =∞~°∞QÆ∞A˚"å_»∞ n#=ÚYO`À ''<Õ#∞ KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩx Uq∞\˜?——Jx
„ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ =Ú#∞Å∞ 'x+‘^Œ— J#QÍ '‰õÄ~°∞ÛO_»∞— J<åfl~°∞. JO^Œ∞KÕ`« "åx ¿Ñ~°∞
'xëê^Œ∞_»∞—J~ÚOk. J`«x ‰õΩÅOÖ’ ѨÙ\˜ì# "åà◊¡O`å xëê^Œ∞Öˇ· Ѩ~°fi`åÅÖ’ J_»=ÙÅÖ’ ã¨OK«iã¨∂Î
"Õ#∞x ^Œ∞+‘¯iÎ "≥Å¡_çã¨∞Î<åfl~°∞.
Hõ. Hõx "å ~°#Ѩ`«∞ºO _»QÆ∞, =∞#∞*ËO„^Œ∞x ÉÏǨï ÅO`« =∞kä~ÚOz# #O
^Œ#Ѷ¨∞O |QÆ∞ <˘Hõ q∞^äŒ∞#=Ú, [x~ÚOK≥#∞ ã¨HõÅ[#∞Å∞ ã¨=∞‡^Œ=∞O^Œ<£. 434

* P `«~°∞"å`« =Ú#∞Å∞ ã¨O`å#Ç‘Ï#∞_≥·# "Õ#∞x ǨϙêÎÅ#∞ =∞käOKå~°∞. JѨC_»∞ P KÕ`«∞Å

#∞O_ç XHõ „ã‘ÎѨÙ~°∞+¨μÅ [O@ [x‡OzOk. Jk K«∂z ã¨=∞ã¨Î „Ѩ[Å∂ ã¨O`À+≤OKå~°∞.
=. JO^Œ∞ Ö’Hõ~°HõΔ}Ï~°÷O|∞QÍ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊O|∞# <˘Hõ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞, ǨÏiH˜ x`åº#áê~Úx
Ü«∞QÆ∞ ÅH©Δ‡HõàÏ Hõe`«Ü«Ú QÆ∞}O|∞ʼnõΩ Éèí∂+¨}O|∞ʼnõΩ #ÅOHÍ~° „Ѩ^•„uÜ«Ú #QÆ∞ HÍq∞xÜ«Ú
[x~ÚOK≥, #O^Œ∞ñ |$^ä∞Œ „â◊=ÙO_»∞#∞ Ѩ$^ä∞Œ Ü«∞â◊√O_»∞ #QÆ∞@ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎÜ∞« #∞ ¿Ñ~°O „|ã≤^∞Œ Oú
_»Ü∞≥ º† # Ü«∞ºOQÆ#Ü«Ú #iÛ Ü«∞#∞ <å=∞O|∞#O ^Œ#~°∞K«∞ #`«x =i~ÚOK≥, <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#.435

* "Õ#~åA ÉÏǨï=ÙÅ #∞O_ç Ö’HõãO¨ ~°H} Δõ Ï~°O÷ N=∞<åfl~åÜ«∞}ÏOâ◊`À XHõ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ PÜ«∞##∞
ZѨC_»∂ q_çz LO_»x ÅH©Δ‡^Õq JOâ◊`À XHõ Hõ#ºHõ L^Œ~ÚOKå~°∞. P Hõ#ºHõ ã¨∞QÆ∞}ÏÖË P"≥∞‰õΩ ã¨Ç¨Ï[
Éèí∂+¨}ÏÅ∞. P"≥∞ JÅOHÍ~åʼnõΩ JÅOHÍ~°O. ÃÑ^ŒÌ K≥=ÙÅ∞, ÃÑ^ŒÌ Ü«∞â◊ã¨∞ûHõÅ P ѨÙ~°∞+¨μ_Õ ''Ѩ$^äŒ∞
K«„Hõ=iΗ— J<Õ ¿Ñ~°∞`À ã¨∞„Ѩã≤^Œ∞ú _»Ü«∂º_»∞. P „ã‘Î ¿Ñ~°∞ JiÛ. P"≥∞ Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎx =iOzOk.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 111
ã‘. JO^ŒO^Œ ‰õΩi~ÚOz ~°=∞~°∞Å∞ =Úx<å^äŒ q`«u "≥∂^ŒO |O^Œ q~°∞Å"å#ñ†
|~°=∂#∞~°H˜Î â◊√OÉèíb¡Åñ EѨ>ˇì ã¨∞~°Ñ¨ug@ #K«Û~°ÅÜ«∂@†
Hõ~°‚ ~°™êÜ«∞# „Hõ=∞=Ú# g`≥OK≥ñ |éÃÑ·# `Õ@H˜#fl~°∞Åáê@†
Ü«∞xq∞+¨Hõ~°Ç¨Ï`«O ɡ· KåÅñ *ˇÅñÔQ#∞ qÉèí"À`«û=O|∞ ^Œ∞O^Œ∞aè~°=O|∞†
`Õ. =Úx#∞u ÃãÅOÔQ td QÆ∞O_»=ÚÅ "≥eOÔQ, #O`« #K«\˜H˜ ã¨~°ã‘~°∞Ǩã¨#∞O_»∞
QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~° QÆ}=Ú`À_», #i÷ñ [#∞^≥Oz ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡. 436
* D q^èŒOQÍ "Õ#∞x ‰õΩ_çKÕu #∞O_ç ''Ѩ$^äŒ∞=Ó——, Z_»=∞ KÕu #∞O_ç ''JiÛ—— ѨÙ\˜ì ^ŒOѨ`«∞Öˇ·#
â◊√Éèí ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=`«Å∞ ѨÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. =Ú#∞Å∞ ã¨O`À+≤OKå~°∞. ã¨fi~°æOÖ’ JѨû~°ã¨Å∞
Hõ#∞Å qO^Œ∞QÍ <å@ºO KÕâß~°∞. H˜#fl~°∞Å∞ g#∞Å qO^Œ∞QÍ QÍ#O KÕâß~°∞. ^Õ=^Œ∞O^Œ∞aè ^èŒfi#∞Å∞
K≥ň~QÍ~Ú. „Ѩ[Å∞ ã¨#∞fluOKå~°∞. JyflǨϟ„`åÅ∞ ¿ÇÏ=∞‰õΩO_®ÅÖ’ ÉÏQÍ "≥eQÍ~Ú.
JѨC_»∞ JHõ¯_çH˜ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~°∞Å`À "ÕOKÕâß_»∞.
=. JO`«. 437
Hõq~å[ q~ål`«=Ú.
J~°Ü«∞ñQÆ "≥·#∞ºx ^ŒH˜Δ}ǨÏã¨Î=Ú #O^Œ∞ ~°=∂~°=∞}©ã¨∞=∞<À
ǨÏ~°∞ Åe`åÜ«Ú^èŒ zǨÏfl=Ú ÅO„Ѷ¨ÚÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞„QÆǨÏÖÏO‰õΩâ◊ ÉèÏ
ã¨fi~° ‰õΩeâ◊^èŒfi[ KåѨ ã¨~À~°∞ǨÏâ◊OY q~ål`« ˆ~YÅ∞ q
ã¨∞Êù~°QÆu <˘Ñ¨Êñ a`å=∞ǨÏ=ÚY∞ºÅ∞ K«∂z ã¨q㨇ܫÚÖˇ·i `«QÆ<£. 438
* JÖÏ "ÕOKÕã#≤ „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ Ѩ$^ä∞Œ x ‰õΩ_çKu
Õ Ö’ q+¨μ^‚ =Õ Ùx PÜ«Ú^è"Œ ∞≥ #ÿ K«„Hõ zǨÏfl=¸,
áê^•ÅÖ’ ǨÏÅO, JO‰õΩâ◊O, =„[O, ^èŒfi[O, ^èŒ#∞ã¨∞û, Ѩ^Œ‡O, â◊OYO W`åºk ˆ~YÅ∞ q~ålÅ∞¡`«∂
LO_»_»O K«∂z ZO`À Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞.
=. W`«O_»∞ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊ ã¨OÉèí∂`«∞O_»∞ x`«x Ü«∞OQÆ# ~°=∂Oâ◊ ã¨OÉèí∂`«Ü«ÚO QÍ<ÀѨÙ^Œ∞ ~°x
`«ÅOz ~° Ü«∞º=ã¨~°O|∞# „|Ǩχ"å^Œ∞ÅQÆ∞ „ÉÏǨχ}À`«Î=Ú Å`«xH˜ q^èŒ∞ºHõÎ „ѨHÍ~°O|∞#
~å*Ϻaè¿+HõO|∞ QÍqOzi† `«^Œ#O`«~°O|. 439
* D Ѩ$^äŒ∞=Ù <å~åÜ«∞}ÏOâ◊`À [x‡OKå_»∞. W`«x ÉèÏ~°º ÅH©Δ‡^Õq JOâ◊`À ѨÙ\˜ìOk Jx
xâ◊Û~ÚOKå~°∞. J#O`«~°O „|Ǩχ"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÅ∞ Ѩ$^äŒ∞=Ù‰õΩ Ü«∞^ä•âß„ã¨ÎOQÍ ~å*Ϻaè¿+HõO
KÕâß~°∞.
Hõ. ã¨i^ŒOÉè’xkè YQÆ=∞$QÆ, ^èŒ~°}© ã¨∞~°=~°Î‡ Ѩ~°fi`« „Ѩ=ÚY=ÚÖˇ·
Ѩ~°ñy# Éèí∂`«„âı}∞Å∞, #~°=~°∞#‰õΩñ ^ŒQÆ∞ #∞áêÜ«∞#=Ú eK≥Û <˘y<£. 440
112 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* #^Œ∞Å∞, ã¨=Ú„^•Å∞, Ѩ‰ΩΔõ Å∞, =∞$QÍÅ∞, Éè∂í q∞, PHÍâ◊O, Ѩ~fi° `åÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ã¨~fi° Éè∂í `åÅ∞
Ѩ$^äŒ∞ =∞Ǩ~åA#‰õΩ K«Hõ¯x HÍ#∞HõÅ∞ ã¨=∞iÊOKå~Ú.
`Õ. ã¨=∞kèHõMϺu <å Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ, ^Õq Ü«∞QÆ∞ #iÛ`Àñ QÆ∂_» k=º=„ã¨Î
QÆO^èŒ =∂ź qÉèí∂+¨} Hõe`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ, ÉÏ=‰õΩñ_»∞ñ É’Öˇ 㨄`«ÊÉèÏÉèÏã≤ Ü«∞Ü≥∞º. 441
* Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=sÎ, J`«x ^Õ"Õi J~Ú# JsÛ, k=º =„™êÎÅ∞ Hõ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. `å=ÙÅ∞ "≥^Œ[ÖË¡
ѨÙ+¨Ê=∂eHõÅ∞ `åÖÏÛ~°∞. Éèí∂+¨}ÏÅ∞ ^èŒiOKå~°∞. JiÛ`À ‰õÄ_ç# Ѩ$^äŒ∞=Ù „ѨÉèí`À‰õÄ_ç# Jyfl=Öˇ
„ѨHÍtOKå_»∞.
ã‘. ~å[~å *ÏѨ$^äŒ∞~åA‰õΩ ¿ÇÏ=∞=∞Ü«∞Oɡ·# g~°=~åã¨#O|∞
[ÅѨu [ÅHõ} „™ê=HõO |QÆ∞ ѨÓ~°‚ K«O„^Œ ã¨xflÉèí ã≤≤`«K«Ûù„`«ÎHõ=Ú#∞
|Ѩ=∂#∞ñ _»`«∞Åâ’Éèí# =∞QÆ∞ "åÅ=º[# ã¨=∞Oz`« ã≤`«Kå=∞~°=ÚÅ∞
^èŒ~°∞‡O_»∞ x~°‡Ö’^Œºf¯iÎ=∞Ü«∞=∞QÆ∞ =∞ǨÏhÜ«∞ #= ѨÙ+¨Ê=∂eHõÜ«Ú#∞
`Õ. [OÉèí"≥·i H˜s@O|∞ â◊=∞#∞ñ _»dÅ, [# xÜ«∂=∞Hõ ^ŒO_»O|∞ [Å[Éèí=Ùñ_»∞
xQÆ=∞=∞Ü«∞ Hõ=K«O|∞ "å}©ÅÖÏ=∞, ã¨fiK«Ûù =∞QÆ∞ #=ºÇ¨~° "≥Úã¨ñyi =∞é˜Ü«Ú. 442
* Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎH˜ ‰õΩÉË~°∞_»∞ |OQÍ~°∞ ã≤OǨã¨#O WKåÛ_»∞. =~°∞}^Õ=Ù_»∞ ѨÓ~°‚K«O„^Œ∞x=Öˇ
„ѨHÍtOKÕ≥ K«Å¡x "≥Å¡Q˘_»∞QÆ∞ WKåÛ_»∞. "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# `≥Å¡x qO*Ï=∞~°Å#∂, ^èŒ~°‡^Õ=`«
qâßÅ Ü«∞â’~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ѨÙ+¨Ê=∂eHõ#∂, WO„^Œ∞_»∞ H˜s@=Ú#∂, Ü«∞=Ú_»∞ ~å[^ŒO_»=Ú#∂, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
"Õ^Œ=∞Ü«∞ Hõ=K«=Ú#∂, ã¨~°ã¨fif ^Õq „H˘O„Q˘`«Î =Ú`åºÅ Ǩ~°=Ú#∂ |Ǩ˙HõiOKå~°∞.
ã‘. ^•"≥∂^Œ~°∞O_»∞ ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO|∞ #"åºÇ¨Ï`≥· â◊fi~°º =∞|˚áê}˜
K«O„^•~°ú^èŒ~°∞ñ _»~°úK«O„^Œ ˆ~MÏOH˜`« Hõ=∞hÜ«∞ HÀâ◊ã¨OHõe`« Y_»æ
=∞OaHõ â◊`«K«O„^Œ =∞#∞ Ѷ¨ÅHõ=Úñ [O„^Œ∞ñ _»=∞$`«=∞Ü«∞ âıfi`«Ç¨ÏÜ«∞K«Ü«∞O|∞ñ
^Œfi+¨ì ~°∂áê„â◊ Ü≥∂^•`«Î ~°^äŒO|∞#∞ ÉèÏ#∞O_»∞ Ѷ¨∞$}˜=∞Ü«∞ ÉÏ}=ÚÅ∞#∞
`Õ. tdÜ«Ú #[QÀqëê}ã¨Oz`« =∞Ǩ[, QÆ= =∞#O^ŒQÆ∞ KåѨO|∞ #=x^Õq
Ü≥∂QÆ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# áê^Œ∞HÍÜ«ÚQÆ=Ú QÆQÆ#, K«~°∞Å∞ w`«O|∞ ezÛi ã¨O`«ã¨=Ú#. 443
* q+¨μ=‚ Ù ã¨∞^Œ~≈° # K«„Hõ=Ú#∂, ÅH©‡Δ ^Õq `«~y° áÈx ã¨OѨ^#Œ ∂, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ J~°Kú O« „^•HÍ~°OQÆÅ
X~°`À‰õÄ_ç# Hõ~°"åÅ=Ú#∂, áê~°fif^Õq ''â◊`«K«O„^ŒO—— J<Õ _®Å∞#∂, K«O„^Œ∞_»∞ J=∞$`«=∞Ü«∂Öˇ·#
âıfi`åâßfiÅ#∂, `«fi+¨ì JO^Œ"≥∞ÿ# "≥O_ç ~°^äŒ=Ú#∂, ã¨∂~°∞º_»∞ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^Œ[ÖË¡ ÉÏ}ÏÅ#∂, Jyfl
''J[QÆ=O—— J<Õ ^èŒ#∞ã¨∞û#∂, Éèí∂^Õq Ü≥∂QÆ=∞Ü«∂ Å~Ú# áê^Œ∞HõÅ#∂ |Ǩ˙HõiOKå~°∞. ^Õ=`«Å∞
Ü«∞â’w`åÅ∞ ã¨O`À+¨O`À ã¨=∞iÊOKå~°∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 113
=. "≥O_çÜ«ÚO „|uk=ã¨O|∞ <åHÍâ◊O|∞ ѨÙ+¨ÊO|∞Å∞ QÆ∞i~ÚOѨ, =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ã¨`«ºO|∞Öˇ·#
Ü«∂j~°fiK«#O|∞Å∞ ã¨Å∞Ѩ, ã¨=Ú„^Œ∞O_»∞ â◊OYO|∞#∞, #^ŒO|∞Å∞ Ѩ~°fi`«O|∞Å∞ #^Œ∞Å∞#∞
~°^=Œä ∂~°Oæ |∞ <˘ã¨OQÔ ñ† ^Œ^#Œ O`«~O° | ã¨∂`« =∂QÆ^Œè =Ok [#O|∞Å∞ ^Œ#∞fl #∞u~ÚOz#O „|`åѨâße
Ü«∞QÆ∞ #"≥fi· #∞ºO_»∞ =∞O^Œã‡≤ `« ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°qO^Œ∞O_≥· K«`∞« ~°=K«# ~°K#« ∞O_»Q∞Æ K«∞ "Õ∞Ѷ∞¨ QÆOcè~°
ÉèÏ+¨}O|∞Å "å~°Å H˜@x¡ Ü≥∞. 444
* PHÍâ◊O „Ѩuk#=¸ Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ g∞^Œ ѨÙ+¨Ê=~°¬O ‰‰õΩiÑ≤OzOk. =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ#
Pj~åfi^•Å∞ KÕâß~°∞. ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ â◊OMÏxfl HÍ#∞HõQÍ WKåÛ_»∞. #n#^Œ=ÚÅ∂, Ѩ~°fi`«=ÚÅ∂, Ѩ$^äŒ∞
K«„Hõ=iÎ ~°^ä•xH˜ =∂~°æO WKåÛ~Ú.
J#O`«~°O =Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∂, ã¨∂`«∞Å∂ „Ѩ`åѨ=O`«∞_»~Ú# Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎx ѨiѨiq^è•Å
„Ѩã¨∞ÎuOKå~°∞. Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ "åi ™È΄`« áê~îåÅ#∞ JÅH˜Oz z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ "Õ∞Ѷ¨∞QÆ~°˚#O=O\˜
QÆOcè~°"≥∞ÿ# HõO~î°ã¨fi~°O`À "åi`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
ã‘. =Ok=∂QÆ^èŒ ã¨∂`«=~°∞ÖÏ~°! <å Ü«∞O^Œ∞ñ QÆ=∞hÜ«∞QÆ∞}=ÚÅ∞ QÆeÔQ<Õx
Ü«∞~°›O|∞ #∞u¿ãÜ«∞† #q ÖË=Ù <åÜ«∞O^Œ∞† #k QÍ# g∞ #∞u =º~°÷ =∞Ü≥∞º†
x@g∞^Œ QÆ∞}=ÚÅ <Õáêi Ü«ÚO_ç# #ѨÙ_»∞ #∞uOK≥^Œ ~°QÆ∞@ g∞^Œ
ã¨ÉèíºxÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· K«`«∞~°`« #∞`«Î=∞ â’¡‰õΩx QÆ∞}=Ú Å™ÈÎHõÉèí∂ „Ѩ
`Õ. ã≤^Œú=ÚÅ∞ QÍ# ã¨#∞flu ¿ãÜ«Úñ _»Ax, #`«x |Ǩïq^èŒ ÉèÏ=O|∞ Åaè#∞uOѨ
#ÅqQÍHõÜ≥∞ Ü«ÚO_»∞^Œ∞† ~°kÜ«ÚñQÍHõ K«`«∞~°=∞`«∞ÖÏ~°! =∂QÆ^èŒ [#=ÚÖÏ~°! 445
* F =Ok=∂QÆ^èŒ∞ÖÏ~å! <åÖ’ ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ L#fl@¡~Ú`Õ g∞~°∞ á⁄QÆ_»=K«∞Û. HÍx J@∞=O\˜q Ug
<åÖ’ ÖË=Ù. HÍ|\ì̃ g∞á⁄QÆ_»Î =º~°÷O. WHõ =ÚO^Œ∞ <åÜ«∞O^Œ∞ ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ HõxÊ¿ãÎ JѨC_»∞ g∞~°∞
Z‰õΩ¯=QÍ á⁄QÆ_∞» ^Œ∞~°∞ QÍx, q+¨μ^‚ =Õ Ùx ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ ã¨~fi° Ö’HÍÅÖ’ ã¨∞„Ѩã^≤ •úÅ∞ HÍ|\˜ì ~ÚѨC_»∞ g∞~°∞
ã¨É∞íè ºÅ JÉèºí #∞[˝#∞ á⁄Ok PÜ«∞# QÆ∞}ÏÅ#∞ Jaè=i‚OK«O_ç. q+¨μ^‚ =Õ Ùx J#O`« HõÖϺ} QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞
á⁄QÆ_»\ÏxH˜ J™ê^茺"Õ∞. J~Ú<å g∞~°∞ <Õ~°Ê~°∞Å∞ HÍ|\˜ì H˘xÜ«∂_»\ÏxH˜ LѨ„Hõq∞OK«O_ç.
=. =∞é˜Ü«Ú =∞Ǩ`«∞‡Å QÆ∞}O|∞Å∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ ã¨OÉèÏq`«O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ ™ê=∞~°÷ºO|∞ QÆey#
#O^Œ∞ =∞Ǩ`«∞‡Å QÆ∞}O|∞Å∞ „Ѩã≤^ŒúO|∞Å∞ QÍ=Ù#O ^Œ`«û=∞O|∞QÍ <≥@∞¡ #∞uOѨ=K«∞Û?
<≥=fiO_Õ <˘HõO_»∞ âß„™êÎÉèϺã¨O|∞#O ^Œ#‰õΩ q^•º `«áÈÜ≥∂QÆ QÆ∞}O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞ #x ѨeH˜#
"åxO Ez ã¨É∞íè ºÅ∞ ѨiǨÏã≤O`«∞† ~°k ‰õΩ=∞u Ü«∞QÆ∞"åñ _≥é∞OQÆO† _»kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 446
* JO`Õ HÍ^Œ∞! =∞Ǩ`«∞‡Å QÆ∞}ÏÅ∞ `«#Ü«∞O^Œ∞ ÖËHáõ È~Ú<å L#fl@∞¡ ã¨∞uÎ áê~ Ωõ Å∞ =i‚OK«∞`å~°∞.
=∞Ǩ`«∞‡Å QÆ∞}ÏÅ∞ ã¨∞„Ѩã^≤ •úÅ∞ HÍ|\ì̃ "å~°∞ á⁄QÆ_» QÆÅ~°∞. á⁄QÆ_Õ â◊HÎ̃ "åiH˜ L#flѨÊ\˜H© ÖËx QÆ∞}ÏÅ∞
P~ÀÑ≤Oz =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ á⁄QÆ_#ç @∞¡ ZÖÏ á⁄QÆ_Q» ÅÆ ~°∞? ''âß„™êÎÅ∞ K«^=Œ _»O =Å¡ `å#∞ q^•º `«áÈÜ≥∂QÆ
114 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ∞}ÏÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å#∞—— Jx Z=_≥<· å J#=K«∞Û. J@∞=O\˜ "åxx K«∂z ã¨É∞íè ºÖˇ#· "å~°∞ #=Ùfi‰õΩO\Ï~°∞.
P =∞O^Œ=∞u P ã¨OQÆu „QÆÇ≤ÏOѨÖË_»∞.
Hõ. Juq„â◊√`«∞Å∞ ã¨∞Å*Ï˚, xfi`«∞Å∞ =∞Ǩϟ^•~°∞ ÅkèHõ x~°‡Å∞ ÖÏ`«‡
ã¨∞ÎuѨ~°xO^ŒÅ∞ ^À+¨=Ú, Åu ¿ÇÏÜ«∞=Ú Åx `«ÅO`«∞ ~å`«‡Å <≥ѨÙ_»∞<£. 447

* ã¨∞„Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·<å Q˘Ñ¨Ê"å~°∞ x~°‡Å =∞#ã¨∂û, Å*Ï˚aè=∂<åÅ∂ Hõey LO\Ï~°∞. L^•`«Îz`«∞Î

Öˇ·#"å~°∞ P`«‡ã¨∞Îuh, Ѩ~°xO^ŒÅ#∂ Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
Hõ. =Ok [#O|∞Å∞ Ö’Hõ=Ú, ÅO^Œ∞ #qk`« =~°Hõ~°∞‡ÅQÆ∞ Éèí∂Ѩ`«∞Å<£
#OkOK«∞ @=â◊ºOɡ·, #O ^ŒQÆ^Œ∞ #∞uOѨ tâ◊√[#O|∞ŠѨyk<£. 448

* L`«Î=∞ HÍ~åºÅ∞ Ug KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å Ö’HõOÖ’ ~åAÅ#∞ ã¨∞Îuáê~î°‰õΩÅ∞ ã¨∞Îuã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞.

J~Ú<å =∞s Ѩã≤Ñ≤Å¡Å=Öˇ ™È΄`«O K≥Ü«∞º@O =∞OzѨx HÍ^Œ∞.
Hõ. J# ã¨∂`« =Ok =∂QÆ^èŒ. [#∞ ÖÏ #~°<åÜ«∞‰õΩx =K«#=ÚÅ∞ qxÜ«Ú<£
=ÚxKÀk`«∞Öˇ· „Hõ=∞‡é, ##∞~åQÆ=Ú Å∞ѨÊuÅ¡ # =∞‡#∞*ËO„^Œ∞<£. 449
=. J=∞$`ÀѨ=∂#O|∞ Å~Ú# =∞^èŒ∞~° "åHõºO|∞Å x@¡xi. 450

* WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl P Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ =K«<åÅ∞ qx‰õÄ_® ã¨∂`« =Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∞ =Ú#∞ÅKÕ

„¿Ñˆ~Ñ≤OѨ|_ç#"åÔ~· J=∞$`«O zeˆH fÜ«∞x ѨÅ∞‰õΩÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. "Õ<åOQÆ ã¨OÉèí=ÙO_»=Ù, N<å^äŒ HõàÏOâ◊Añ_»=Ù z~°`«~°QÆ∞} ã¨
=∂‡<å~°∞›O_» =`«i¯`«, "≥∞ÿ# Éèí=#‡Ç≤Ï=∞ñ ÉÁQÆ_» #ÅqÜ≥∞ =∂‰õΩ<£. 451

* =∞Ǩ~å*Ï! h=Ù "Õ#∞x â◊s~°O #∞O_ç [x‡OKå=Ù. N=∞<åfl~åÜ«∞}ÏOâ◊ ã¨OÉèí=Ù_»=Ù. Hõ#∞Hõ

hÖ’x ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∂Å∞. S<å h Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl H˘xÜ«∂_»@O =∂‰õΩ â◊HõºO HÍ^Œ∞.
Hõ. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡ x† Ô~· , ##∞ <˘Hõ=∂~°æO|∞ QÆÅ^Œ∞ #OkOѨ Éèí=
^Œ…#K«i`å=∞$`«áê#O, |∞#ñ *Ëã≤Ü«Ú =Ú#∞Å=K«#=ÚÅñ *Ëã≤ `«QÆ<£. 452
=. âߡѶ¨∞ºO|∞Öˇ·# Éèí=nÜ«∞K«i„`«O|∞Å ã¨∞Îu~ÚOK≥^Œ =∞x ~Ú@¡xi. 453

* J~Ú#ѨÊ\˜H˜ x#∞fl Jaè=i‚OK«\ÏxH˜, =∂ H˘Hõ =∂~°æO zH˜¯Ok. h K«i„`« =∞<Õ J=∞$`«O

„`åQÆ@O =Å¡#∂, =∞Ǩ=Ú#∞Å „¿Ñ~°} =Å¡#∂ =∂‰õΩ J@∞=O\˜ â◊H˜Î ÅaèOzOk. âߡѶ¨∞hÜ«∂Öˇ·# h
K«i„`«Å#∞ ã¨Oã¨∞Îu™êÎ=Ú Jx ѨeH˜ WÖÏ H˘xÜ«∂_®~°∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 115
ã‘. D "≥·#∞ºñ _»dÅÖ’HÍ=o ^èŒ~å‡#∞=~°Î#=ÚÅ <≥Ѩ٤ =éÅñ *Ëã≤
Ѷ¨∞#^èŒ~°‡=∂~°æ =~°Î#∞ÅÖ’ ^èŒ#∞ºñ_≥· ^èŒ~°‡ ¿ã`«∞=Ùñ „cuñ ^Œye „áÈK«∞†
^èŒ~°‡ âß„`«=ÙÅ#∞ ^ŒO_çOK«∞ #+¨ì k HÍÊÅHõ=¸iÎ ã¨OHõe`«∞ñ _»QÆ∞K«∞†
#Ü«∞º~Ú HÍÅO|∞ÅO^Œ∞ ÉèÏ+¨}^•#=ÚÅñ „|*Ï~°O[#=ÚÅñ ^Œ#~°∞Û†
`Õ. ã¨=# ã¨^Œfi$+≤ì Hõ~°}Ïk㨉õΩÎñ _»QÆ∞@, #∞ÉèíÜ«∞Ö’HõO|∞ʼnõΩñ „cu <˘^Œ=ñ *ËÜ«Ú†
<åºÜ«∞=∂~°æO|∞##∞ Éèí∂[<åo ^èŒ#=Úñ, |∞K«∞ÛH˘#∞ xK«∞Û ã¨∂~°∞ºO_»∞ñ É’Öˇ x`«ñ_»∞. 454
* D Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∞ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ Ö’ #_çÑ™≤ êÎ_∞» . ^è~Œ ‡° „ѨÉ∞íè =ÙʼnõΩ `«Å=∂xHõ"∞≥ ÿ
^èŒ~°‡¿ã`«∞=Ù#∞ ~°H˜Δ™êÎ_»∞. ^èŒ~°‡ q~À^èŒ∞Å#∞ tH˜Δ™êÎ_»∞. DÜ«∞# J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ ã¨fi~°∂ѨO ^èŒiOz
PÜ«∂ HÍÖÏÅÖ’ =∞Oz =∂@Å`À#∂, ^•<åÅ`À#∂ „Ѩ[Å#∞ ã¨O`À+¨ÃÑ_»`å_»∞. DÜ«∞# KÕ¿ã
Ü«∞*Ï˝Å‰õΩ ã¨O`«∞+¨μÖì ·ˇ ^Õ=`«Å∞ =~å¬Å∞ ‰õΩiÑ≤OK«∞`å~°∞. D q^èOŒ QÍ D =∞Ǩ~åA LÉèÜ í ∞« Ö’HÍʼnõÄ
„Ñ‘uHõey™êÎ_∞» . ã¨∂~°∞º_»∞ Éè∂í q∞g∞^Œ [ÖÏÅ#∞ Ñ‘eÛ "Õ∞Ѷ∞¨ OQÍ =∂iÛ "å# ‰õΩiÑ≤OK«∞ q^èOŒ QÍ DÜ«∞#
<åºÜ«∞=∂~°Oæ Ö’ „Ѩ[Å #∞O_ç Ѩ#∞flÅ∞ ѨÙK«∞ÛH˘x ã¨i J~Ú# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P ^è<Œ åxfl =∞m¡ "åiH˜ WzÛ
~°H˜Δ™êÎ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 455
ã‘. ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨=Úñ_»∞#∞ |~°ºu„Hõ=∞=Ú# Ö’HÍѨ~å^èŒ=ÚÅ#∞
#uâßOu ã¨OÜ«Ú‰õΩÎñ_≥· ã¨Ç≤ÏOK«∞K«∞ <å~°∞Î ÅQÆ∞"åi Ü≥∞_»ñ QÆ$áêÜ«∞`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞
#~°~°∂Ѩ^è•iÜ«∞ø ǨÏi=¸iÎ QÍ=Ù# xO„^Œ∞O_»∞ =i¬Oz Ü≥∞Å¡ „Ѩ[Å
~°H˜ΔOK«∞QÆuñ ^•#∞ ~°H˜ΔOK«∞† #=∞$`åOâ◊√ ã¨xflÉèí =^Œ<å|˚ ã¨ã≤‡`å#∞
`Õ. ~åQÆ q∞o`å=Ö’Hõ# ~ålñ*Ëã≤, ã¨HõÅ [#∞ʼnõΩ ã¨O„Ñ‘u ã¨OÉèíqOѨñ
*ËÜ«Ú ã¨O`«`«=Ú#∞ QÆ∂_è»z`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞, â◊„`«∞=~°∞Å HõQÆ=Úºñ_≥· ã¨OK«iOK«∞. 456
* D K«„Hõ=iÎ ã¨~°fi„áê}∞Å#∂ ã¨=∂#OQÍ K«∂™êÎ_»∞. „Ѩ[Å <Õ~åÅ#∞ âßO`«O`À ã¨Ç≤Ï™êÎ_»∞.
P~°∞ÎÅÜ«∞O^Œ∞ ^ŒÜ«∞ K«∂ѨÙ`å_»∞. D =∞Ǩ=∞Ǩï_»∞ =∂#= ~°∂ѨO ^èŒiOz# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù. HÍ|\˜ì
WO„^Œ∞_»∞ "å# ‰õΩiÑ≤Oz ZÅ¡ „Ѩ[Å#∂ ~°H˜ΔOKÕ q^èŒOQÍ `å#∞ ~°H˜Δ™êÎ_»∞. J=∞$`«O zO^Õ K«O^Œ=∂=∞
=O\˜ =ÚYO`À ZѨC_»∂ z~°∞#=ÙfiÅ∞ q~°l=Ú‡`«∂ K«Å¡x ^ŒÜ«∂„~°Ì gHõΔ}ÏÅ∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∂
ã¨~°fi[#∞ʼnõÄ ã¨O`À+¨O Hõey™êÎ_»∞. xQÆ∂_è» z`«∞Î_≥· â◊„`«∞=ÙʼnõΩ JQÆ=Úº_≥· ã¨OK«i™êÎ_»∞.
=. Jx "≥O_çÜÚ« ñ „|"Õâ◊ x~°=æ ∞ â◊¥#º=∂~°æ x~°∂_è» HÍ~°∞ºO_»∞#∞, #Ѩiq∞`« =∞ǨÏ`åÎfik QÆ∞}QÆ}Hÿˇ õ
^è•=ÚO_»∞#∞, ã¨=Ú„^Œ∞xÉèíOy QÆOcè~° z`«∞ÎO_»∞#∞, ã¨∞QÆ∞ÑÎ̈q`«∞ÎO_»∞#∞, =~°∞}∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ
ã¨O=$`å `«∞‡O_»∞#∞ âß„`«"åã¨ÇϨ º „Ѩ`åѨ Ü«Ú‰õΩOÎ _»∞#∞, ^Œ∞~åã¨^∞Œ O_»∞#∞, ã¨g∞Ѩ=iÎ Ü«∞Ü«Úº#∞
^Œ∂~°ã¨∞÷xÉèíOy =iÎOK«∞K«∞ "Õ<å~°}˜[x`« Ǩï`åâ◊#∞O_»∞ QÍ=Ù# Ǩï`åâ◊#∞ K«O^ŒO|∞#
###º^Œ∞ã¨ûÊ~°≈#∞O_»∞<≥·, Kå~°∞Å =Å# ã¨HõÅ„áê}˜ ÉÏǨºÉèíºO`«~° Hõ~°‡O|∞ÅO ^≥eÜ«ÚK«∞†
116 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^ÕÇϨ ^è•~°∞ʼnõΩ <å`«‡Éè∂í `«∞O_≥· ã¨∂„`å`«‡‰õΩO_≥#· "åÜ«Ú=Ù ÉèOí y =iÎOK«∞K«∞, <å`«‡ã¨∞uÎ xO^ŒÅ=Å#
ã¨∞^•ã‘#∞O _»Q∞Æ K«∞, ^è~Œ ‡° Ѩ^OŒä |∞# =iÎOK«∞K«∞, <åf‡Ü«∞ ã¨∞ǨÏ$^ŒƒO^è∞Œ =ÙÅ =Å#O ^ŒÑC¨ QÆey##∞
^ŒO_çOK«∞K«∞, <å`«‡ â◊„`«∞=ÙÅ<≥#· #^ŒO_»∞ºÅ ^ŒO_çOѨHõ ^è~Œ ‡° =∂~°æ QÆ`∞« O _»Q∞Æ K«∞O, ^Œ# Ü«∂*Ï˝K„« HõO
|„ѨuǨÏ`«O |QÆ∞K«∞ =∂#™êK«ÅѨ~°ºO`«O|∞ =iÎOѨ ã¨∂~°∞ºO_»∞ x[H˜~°}O|∞ÅKÕ`« <≥O`«
Ѩ~°ºO`«O|∞ Éèí∂q∞O „|HÍtOѨO*ËÜ«Ú#O`« Ѩ~°ºO`«O|∞ x[QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« Ö’HõO|∞Å
~°OlÅ¡O*ËÜÚ« † #kÜ«Ú#∞O QÍHõ „ѨH$õ u ~°O[HõO|∞Öˇ·# QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« ^Œ$_軄=`«∞O_»∞#∞, ã¨`«º
ã¨O^è∞Œ O_»∞#∞, „|Ǩχ}∞ºO_»∞#∞, ã¨~fi° Éè∂í `«â~◊ } ° ∞ºO_»∞#∞, =$^Œ¿ú ã=‰õΩO_»∞#∞, =∂# „Ѩ^∞Œ O_»∞#∞,
n#=`«ûÅ∞O_»∞#∞, |~°=x`å =∂`«$ÉèÏ=#∞O_»∞#∞, ^Œ# Ѩufl #~°úâ◊s~°O|∞QÍñ ^ŒÅK«∞"åñ_»∞#∞
#QÆ∞K«∞O „|[Å Ü≥∞_»ñ ^ŒO„_ç=Öˇñ „cu ¿ãÜ«ÚK«∞ ~°H˜ΔOK«∞K«∞O_»∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 457
* D Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ `«# ~åHõáÈHõÅ∞ Z=iH© `≥eÜ«∞‰õΩO_® ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ∂ ™êkè™êÎ_∞» . DÜ«∞#
JѨiq∞`«"∞≥ #ÿ =∞ǨÏ`åÎfik QÆ∞}QÆ}ÏʼnõΩ P@Ѩ@∞ì. ã¨=Ú„^Œ∞x =Öˇ Ö’`≥#· =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»∞. ã¨OѨ^#Œ ∞
Éè„í ^ŒOQÍ =$kú KÕ™êÎ_∞» . =~°∞}∞x =Öˇ ã¨OÜ«∞`«=¸iÎ. â◊„`«∞=ÙʼnõΩ ã¨ÇÏ≤ OѨ~åx „Ѩ`åѨO HõÅ"å_»∞. Z=iH©
`Õiáê~° K«∂_»~åx"å_»∞. ^ŒQ~æÆ <° Õ LO@∂ ^Œ∂~°OQÍ L#fl@∞¡ „Ѩ=iΙêÎ_∞» . "Õ# ~åA J<Õ J~°}˜ #∞O_ç ѨÙ\˜#ì
JyflǨϟ„`«∞_»∞ HÍ|\˜ì Jyfl=Öˇ W`«~∞° ʼnõΩ ã¨Ê$tOѨ~åx"å_»∞. Kå~°K‰« ΩΔõ "≥· ~å[ºO ֒ѨÖÏ, "≥Å∞ѨÖÏ [iˆQ
K«~º° Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. â◊s~°^•è ~°∞ ÅO^ŒiH© P`«‡=O\˜"å_≥· ѨÙ=ÙfiÅÖ’ ^•~°OÖÏ LO@∂ "åÜ«Ú=Ù=Öˇ
ã¨OK«i™êÎ_∞» . `«##∞ W`«~∞° Å∞ á⁄QÆ_<ç å, `≥Q_Æ <ç å Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ_»∞. ^ŒQiæÆ K«∞\ÏìÖ<·ˇ å ã¨~ˆ `«Ñʨ Hõ tH˜™Δ êÎ_∞» . `«#
â◊„`«∞=ÙÖˇ<· å ã¨~ˆ tH˜OΔ Ñ¨ ^ŒQxÆ "åix tH˜OΔ Ñ¨_∞» . U =∂„`«O ѨHáΔõ ê`«O ÖˉΩõ O_® ^è~Œ ‡° OQÍ „Ѩ=iΙêÎ_∞» . W`«x
P[˝ Z^Œ∞~°∞ÖËx^≥· Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~fi° `«O =~°‰Äõ K≥Å∞¡`∞« Ok. ã¨∂~°∞º_»∞ `«# H˜~} ° ÏÅ`À Éè∂í q∞x ZO`« =~°‰Ωõ
„ѨHÍtOѨ *Ë™êÎ_À, JO`«=~°‰Äõ `«# QÆ∞}ÏÅKÕ`« „Ѩ[Å#∞ ~°OlOѨ*™Ë êÎ_∞» . ^Œ$_è„» =`«∞_≥,· ã¨`º« ã¨O^è∞Œ _≥,·
„|Ǩχ}∞º_≥,· ã¨~fi° Éè∂í `« â◊~} ° ∞º_≥· ÃÑ^ŒÅÌ #∞ Q“~°qã¨∂,Î n#∞Å#∞ HõxHõiã¨∂,Î „Ѩ*ÏhHÍxfl `«# ã¨^∞Œ } æ
ã¨=Ú^•Ü«∞O =Å¡ ã¨O`ÀÑ≤OѨ*™Ë êÎ_∞» . JO^Œi Q“~°==Ú#∂ HÍáê_»∞`å_»∞. Ѩ~„° ã‘ÅÎ #∞ `«Å∞¡Å∞QÍ ÉèÏq™êÎ_∞» .
`«# ÉèÏ~°º#∞ J~°âú s◊ ~°OQÍ P^Œi™êÎ_∞» . „Ѩ[Å#∞ Hõ#fl `«O„_ç=Öˇ QÍ~°qOz ~°H™Δ˜ êÎ_∞» .
ã‘. `«ÅáÈÜ«∞ „|Ǩχq^•ºx+¨ª [#=ÚÅ Hõ#Ü«∞O|∞ñ yOHõ~°∞O _≥·#"åñ_»∞
#dÅâ◊s~°QÆ∞ñ _® ѨÎã¨∞ǨÏ$[˚# `å#O^Œ Hõ~°∞ñ_»# #Å~°∞"åñ_»∞
ã¨O™ê~°Ñ¶¨∞#Hõ~°‡ ã¨OQÆÇ‘Ï#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨OQÆã¨O„Ñ‘`«∞ñ_≥· [~°∞QÆ∞"åñ_»∞
^Œ∞~å‡~°æ=∞#∞[ ã¨O^ÀǨÏO|∞#‰õΩ #∞„QÆ ^ŒO_»^èŒ~°∞O _»#ñ ^Œ#~°∞"åñ_»∞
`Õ. „ѨHõ$u ѨÙ~°∞ëê"Õâ◊√ñ_≥· Ѩ~°ñQÆ∞"åñ_»∞, ÉèíQÆ=^Œ=`å~° Ü«Ú‰õΩÎñ_≥· <≥QÆ_»∞"åñ_»∞
#QÆ∞K«∞ =iÎOK«∞ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡ñ *Ï~°∞`«~° =¸iÎ ~¸ ~å[K«„Hõ=iÎ. 458
* ™œO^Œ~º° =¸iÎ J~Ú# D K«„Hõ=iÎ „|Ǩχ q^•ºáê~°OQÆ`∞« Öˇ#· ÃÑ^ŒÅÌ #∞ P~åkè™êÎ_∞» . ã¨=∞ã¨Î
â◊s~åÅÖ’#∂ `å<Õ L#fl@∞¡ |O^è∞Œ q∞„`«∞ʼnõΩ ã¨O`À+¨O Hõey™êÎ_∞» . ã¨O™ê~° ÅOѨ@∞Å∞ HÍx"åi`À
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 117
™êOQÆ`º« O KÕ™êÎ_∞» . ^Œ∞~å‡~°∞Åæ ‰õΩ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA=Öˇ ÉèÜ
í ∞« OHõ~∞° _Ò`å_»∞. „Ѩ[ʼnõΩ L`åûǨÏO Hõey™êÎ_∞» .
™êHΔÍ`«∂Î ÉèQí =Æ O`«∞x J=`å~°O Jx ã¨=∞ã¨Î [#∞Å∂ ÉèÏqOKÕ@@∞¡ D Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ „Ѩ=iΙêÎ_∞» .
=. =∞é˜ÜÚ« O „^Œºnèâ√◊ O_»∞ QÆ∂@ã¨∞ñ÷ _»∞ñ |~°=∂`«‡Ü«Ú „|ǨχHõàÏ~°∂ѨÙO_»∞ #QÆ∞"åñ_»∞#∞<≥· Ü«Ú^Œ~ÚOK≥O
QÍ=Ù# x`«xÜ«∞O^Œ∞ #q^•º~°z`«Oɡ#· Éè^Ë OŒ |∞ x~°~H÷° Oõ |QÆ∞ #x ÃÑ^ŒÌ ÅQÆ∞"å~°Å∞ K«∂`«∞~°∞, =∞é˜ÜÚ« #∞.
459
* D Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ „uQÆ∞}Ïf`«∞_≥· ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x JOâ◊`À [x‡OKå_»∞.
DÜ«∞# „|Ǩχ*Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. DÜ«∞# Z=ih "Õ~∞° QÍ K«∂_»_∞» . DÜ«∞##∞ Z=~°∂ "Õ~∞° QÍ K«∂_»~å^Œ∞
Jx ÃÑ^ŒÌÅ∞ „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞.
ã‘. L^ŒÜ«∂„k Ѩ~°ºO`« =Úsfi`«ÅO ÉËHõ g~°∞ñ_≥· ~°H˜ΔOz "≥ÅÜ«Ú h`«ñ
_˘Hõ<åñ_»∞ q[Ü«∞ Ü«∂„`À`«û=O ÉËáê~° ã¨#fl^Œ∞úñ_≥· =∞}˜ 㨺O^Œ#O|∞
<≥H˜¯ KåѨ=Úñ |∂x k‰õΩ¯Å ã¨∂~°∞ºx Ѩykx â◊„`«∞Éèí∂áêÅ`«=∞=Ú
qi~ÚO`«∞ #x KåÅ "≥Å∞ñ Q˘O^Œ∞K«∞#∞ ^èŒ~å K«„Hõ „Ѩ^ŒH˜Δ}âße Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
`Õ. k~°∞QÆ∞<≥_» ã¨~°fi kHÍÊÅ=~° ã¨"Õ∞`«, áêi÷"À`«Î=∞ xHõ~° =ÚáêÜ«∞#O|∞
ezÛ `«#∞ñ [„Hõáê}˜H˜ <≥#Ü«Ú <åk, ^èŒ~°}˜qÉèí∞ñ _»x #∞u~ÚOz `«Åñ`«∞ Ô~^ŒÅ. 460
* D Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ L^ŒÜ«∞Ѩ~°fi`«O =~°‰õÄ ã¨=∞ã¨Î Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl UÔH·Hõ g~°`«fiO`À ~°H˜Δ™êÎ_»∞.
XHõ<å_»∞ ~°`fl« Yz`«"∞≥ #ÿ ~°^•ä xfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz â◊~â° ~◊ åã¨<åÅ∞ ^èiŒ Oz, *ˇ„· `« Ü«∂„`«‰Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å_»∞.
k‰õΩ¯ÅO^Œ∞#fl â◊„`«∞~åA Å<Õ HÍ~°∞pHõ@#¡ ∞ ã¨∂~°∞ºx=Öˇ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ™êÎ_∞» . ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∂
Éèí∂K«„Hõ=∞O`å K«∞\˜ì=™êÎ_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨~°fikHÍÊʼnõΩÅ∂, ~å*ËO„^Œ∞Å∂ DÜ«∞#‰õΩ HÍ#∞HõÅ∞
K≥e¡™êÎ~°∞. K«„Hõáê}˜H˜ ™ê\˜ =KÕÛ Pk=∞Ǩ~åAQÍ ÉèÏqOz ¿ãq™êÎ~°∞.
Hõ. D #$Ѩu ^èŒ~åK«„Hõ=Ú, ^èÕ#∞=ÙQÍñ *Ëã≤ Ñ≤^Œ∞‰õΩ ^èŒ$u #dŠѨ^•
~å÷hHõ=Ú q|∞^èŒ∞Å∞ ã¨, <å‡xOѨñQÆñ „|[‰õΩ r=#„Ѩ^Œ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 461
* D =∞Ǩ~åA Éèí∂q∞x QÀ=ÙQÍ KÕã≤ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ Ñ≤^Œ∞‰õΩ`å_»∞. „Ѩ[ʼnõΩ #=r=<åxfl
„Ѩ™êkOz =∞ǨÏhÜ«ÚÖˇ·# q|∞^èŒ∞Å =∞#fl#Å∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞.
K«. J=∞~°=ˆ~}∞ºñ É’e Ü«∞#Ü«∞O|∞ x`«O_»∞#∞ QÀ„`« ÉèË^Œ#
`«fi=Ú#ñ *ˇÅOQÆ∞ñ ^• #[QÆ=„Ѩ^Œ~åã¨# tOlh x<å
^Œ=Ú#∞ q~ÀkèÉèí∂Ѩ`«∞Å∞ ^ŒÅ¡_» =∞O^Œ #ã¨Ç¨Ïºã≤OÇ¨Ï q
„Hõ=∞=Ú# ã¨OK«iOK«∞ #x H“`«∞Hõ "≥ÚѨÊñQÆñ |e¯ "≥O_çÜ«Ú<£. 462
* D #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x=Öˇ QÀ„`åÅ#∞ ÉèËk™êÎ_»∞. ''J[QÆ=O—— J<Õ ^èŒ#∞ã¨∞û#∞ ^èŒiOz
<åi „"≥∂yOz â◊„`«∞~åAÅ#∞ ã≤OǨÏq„Hõ=∞O`À ã¨OǨÏi™êÎ_»∞.
118 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@¡xi. 463
K«. ã¨HõÅ[QÆ#∞fl`«∞O _ç`«ñ_»∞ Kå~°∞Ü«∞â’xkè Ü«∞â◊fi"Õ∞^èŒ=ÚÖò
„ѨHõ@=ÚQÍ â◊`«O|∞ ^ŒQÆñ ÉÏ=#"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨fif`«\©
xHõ@^èŒi„uñ *ËÜ«Ú`«é˜ <Õ~°∞Ê# #Ou=∞ Ü«∂QÆ=∞O^Œ∞ñ Q˘O
[Hõ =∞Y™ê^èŒ<åâ◊fi=Ú#∞ [OÉèíq~Àkè ǨÏiOK«∞ #∞^Œúu<£. 464
* D K«„Hõ=iÎ ã¨~°fiÖ’Hõ ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞_≥· qâßÅ"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û QÆ_ç™êÎ_»∞. Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#
ã¨~ã° fi¨ f #n f~°OÖ’ =O^Œ Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∂QÍÅ∞ KÕ™êÎ_∞» . #∂~À Jâ◊fi"Õ∞^èOŒ KÕ¿ã@ѨC_»∞ D ~å*ËO„^Œ∞x
Ü«∞*Ï˝âßfixfl J=∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ JǨÏOHÍ~°O`À JѨǨÏi™êÎ_»∞.
ã‘. XHõ<åñ_»∞ x[=∞Ok~ÀáêO`« =#=Ú‰õΩñ [x Ü«∞O^Œ∞ ã¨^Œ∞æ}âße Ü≥ÿ∞#
Ѷ¨∞#∞x ã¨#`«∞¯=∂~°∞xñ QÍOz Ü«∞ =Ú‡x=~°∞ „|Ǩχ `«#Ü«ÚñQÍ <≥é˜ñy ÉèíH˜Îñ
|∂lOz q*Ï˝#=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ #K«Û@ „|Ǩχ"Õ`«ÎÅ∞ =Úx„Ѩ=~°∞ =Å#
=∂x`« Å|úq*Ï˝#∞Öˇ· =iÎO`«∞, i =∞‡Ç¨~åA =∞Ç‘Ï`«ÅO|∞
`Õ. #O^Œ∞ q„â◊√`«q„Hõ=Úñ _»QÆ∞K«∞ q∞QÆ∞Åñ ^Œ# Hõ^ä•=o Éèí∂ „Ѩ*Ï`«u #∞uOѨ
#Hõ¯_»Hõ¯_» q#∞K«∞ â∫~°º=Ú# #dÅ, k‰õΩ¯Å#∞ ÔQeÛ =iÎOK«∞ nè~°Ü«∞â◊√ñ_»∞. 465
* XHõ<å_»∞ DÜ«∞# ~å[Éèí=<åxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ LѨ=<åxH˜ "≥o¡ JHõ¯_» „|Ǩχ =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞_»∂,
Ѩq„`« K«i„`«∞_»∂ J~Ú# ã¨#`«∞¯=∂~°∞}˜‚ ã¨O^Œi≈Oz, ÉèHí `Θ À ѨÓl™êÎ_∞» . PÜ«∞# =Å¡ L`«=Î ∞ *Ï˝<åxfl
ã¨Oáêk™êÎ_∞» . JHõ¯_» L#fl „|Ǩχ"Õ`ÅΫ O^Œ~∂° P ã¨#`«∞¯=∂~°∞x LѨ^âÕ O◊ =Å¡ `«`fiΫ *Ï˝#∞Öˇ· „Ѩ=iΙêÎ~∞° .
D =∞Ǩ~åA =∞Ç‘Ï =∞O_»ÅOÖ’ ã¨∞„Ѩã≤^Œú g~°∞_≥· `«# g~°QÍ^äŒÅ#∞ Ö’‰õΩÅ∞ q#∞uOѨQÍ g#∞Å
qO^Œ∞QÍ qO\Ï_»∞. â∫~åºuâ◊Ü«∞O`À ã¨~°fik‰õΩ¯Å#∂ [~ÚOz âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û QÆ_ç™êÎ_»∞.
=. W@∞¡ qáê\˜`« q~Àkè â◊Å∞ºO_»∞, ã¨∞~åã¨∞~° *ËwÜ«∞=∂# x["≥·Éèí=ÙO_»∞<≥· ^èŒ~åK«„HõO|∞# H˜`«O_»∞
~å[Ü≥∞º_ç #x ~Úqfi^èŒO|∞# ™È΄`«O|∞ ¿ãã≤# =Ok =∂QÆ^èŒ ã¨∂`«[#O|∞ÅO |$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ
ѨÓlOz =∞é˜ÜÚ« O „ÉÏǨχ} Éè$í `åº=∂`«º ѨÙ~ÀÇ≤Ï`« áœ~°*Ï#Ѩ^Œ `≥e· Hõ `åO|∂eHõ „Ѩ=ÚMÏâı+¨
[#O|∞ÅO ^Œ`^Ϋ ∞Œ z`« „H˜Ü∞« ÅO |∂lOK≥ #x "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O_»∞ ÃãÑ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O _ç@x¡ Ü≥∞.466
* DÜ«∞# HõO@Hõ „áêÜ«ÚÖˇ#· q~À^è∞Œ Å#∞ ÃÑHõeOz "Õ™êÎ_∞» . ã¨∞~åã¨∞~°∞Å∞ H˘xÜ«∂_»∞`«∞#fl
"≥É· =íè O HõÅ"å_≥,· ^è~Œ å=∞O_»ÖÏx HõO`«\H˜ © ~åA J=Ù`å_»∞ Jx =Ok=∂QÆ^∞Œè Å∞ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎx ѨiѨi
q^è•Å „Ѩã∞¨ uÎ OKå~°∞. Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ "å ~°O^Œih Ü«∞^äÀz`«OQÍ ã¨`¯« iOKå_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞, Éè$í `«∞ºÅ∞,
J=∂`«∞ºÅ∞, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞, ѨÙ~° „Ѩ[Å∞, „QÍ=∞"åã¨∞Å∞, `≥Å· ¿ã=‰õΩÅ∞, `åO|∂Å"åǨωõΩÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
ã¨=∞ã¨Î Ѩi"å~åhfl "åi"åiH˜ `«y#@∞¡QÍ P^ŒiOKå_»∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À K≥áêÊ_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 119

–: Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ QÀ~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞QÆ∞ Éèí∂q∞=Å#, <À+¨^èŒ∞Åñ a^Œ∞‰õΩ@ :–

ã‘. Uq∞ xq∞`«Î"≥∞ÿ Éèí∂q∞ QÀ~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞Ü≥∞º? ^•xH˜ =`«û =∞Ü≥∞º <≥kÌ?
Q˘#H˘x ^ÀǨÏ#=Ú#‰õΩ #~°›Oɡ·# áê„`« "≥∞Ü«∞ºk? ^ŒÅñѨOQÆ ^ÀQÆú
Ü≥ÿ∞# Ü«∂ Ѩ$^äŒ∞ "Õ Ñ¨^•~°÷=ÚÖò Ñ≤kÔH#∞? |iH˜OѨ #=x ã¨fiÉèÏ==Ú##∞
q+¨=∞"≥∞ÿ Ü«ÚO_çÜ«Ú "≥ÅÜ«∞OQÆ <Õ su ã¨=∞QÆuñ *ˇO^≥#∞? [OÉèí"≥·i
`Õ. „Hõ`«∞ǨÏÜ«∞O|∞#∞ Q˘xáÈ=ñ QÍ~°º "≥∞kÌ?, nè~°xkè Ü«∂`«ñ_»∞ ã¨#`«∞¯=∂~°∞ =Å#ñ
QÆe`« q*Ï˝#∞ñ _»QÆ∞K«∞ <Õ QÆux ÉÁO^≥?, ##Ѷ¨∞Kåi„`«! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞! Ü«∞kÜ«ÚñQÍHõ. 467
* q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úxx WÖÏ „ѨtflOKå_»∞. ѨÙ}ºK«i„`«∞_®! Éè∂í q∞ ZO^Œ∞‰õΩ QÀ~°∂ѨO
^èŒiOzOk? QÀ~°∂Ѩ ^è•i}˜ J~Ú# ^èŒ~°}˜H˜ Uk ^Œ∂_» J~ÚOk? Ñ≤^Œ∞‰õΩ@‰õΩ `«y# áê„`«ÜÕ∞k?
^ÀQÆÜ
ú ∞ÿ≥ # Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ U Ѩ^•~å÷Å#∞ Ñ≤kHÍ_»∞? Éè∂í q∞ ã¨ÇϨ [OQÍ q∞@ì ѨÖÏ¡Å`À q+¨=∞OQÍ LO@∞Ok
Hõ^•! Jk ã¨=∞~°∂ѨO ZÖÏ á⁄OkOk? WO„^Œ∞_»∞ Ü«∞*Ï˝âßfixfl ZO^Œ∞‰õΩ ^˘OyeOKå_»∞? ã¨#`«∞¯=∂~°∞x
=Å¡ q*Ï˝#=Ú#∞ á⁄Ok# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Z@∞=O\˜ ã¨∞QÆux á⁄O^•_»∞?
=. =∞é˜Ü«Úñ |~°„|ǨχO|∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ |∞}º„â◊=} H©~°Î#∞O_»∞#∞ ã¨~°fixÜ«∂=∞‰õΩO_»∞#∞
#QÆ∞ Hõ$+¨μ‚x Ü«∞=`å~åO`«~å„â◊Ü«∞O |QÆ∞ k=º Hõ^äŒÅ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞
Ѩ$^äŒfiº=`å~°O|∞ ^èŒi~ÚOz QÀ~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞QÆ∞ Ѩ$käqO akH˜#k "≥Ú^ŒÅQÆ∞ Hõ^äŒÅxflÜ«Ú h‰õΩ
#^èÀHõΔA#‰õΩ ^•ã¨∞O_» #~Ú# <å‰õΩ <≥é˜OyOѨ٠=∞x# "åã¨∞^Õ= Hõ^ä•ã¨O„Ñ‘`« KÕ`«ã¨∞¯O_»QÆ∞
q^Œ∞~°∞O „|â◊Oã≤Oz "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O _ç@x¡ Ü≥∞, #@∞¡ „ÉÏǨχ} [#O|∞ÅKÕ ~å[ºO|∞#O ^Œa+è ‰≤ Ωõ OÎ _≥·
Ѩ$^äŒ∞=Ù ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞ #O`« h~°ã¨ Ü«∞QÆ∞ ^èŒi„uÜ«∞O ^Œ#fl ~°Ç≤Ï`«∞ ÅQÆ∞K«∞O „|[Å∞
‰õΔΩfÊ_® H©Δ}^ÕǨïÖˇ· "≥·#∞ºxO Ez ~Ú@¡xi. 468
* "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏs¬! h‰õΩ#∂ q+¨μ‚^Õ=Ù#‰õΩ#∂ Éèí‰õΩÎ_»<≥·# <å‰õΩ Ñ¨~°„|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ѨÙ}º
„â◊=} H©~°Î#∞_»∂, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Hõ$+¨μ‚x W`«~° J=`å~° ѨÙ}ºHõ^äŒÅ#∞, ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J=`å~°O ^èŒiOz QÀ~°∂ѨO ^èŒiOz# Éèí∂q∞x Ñ≤^ŒHõ_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x JxflO\˜h
q=~°OQÍ K≥ѨC Jx q^Œ∞~°∞_»∞ „ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ^äŒÅÜ«∞O^Œ∞ Pã¨H˜ÎQÆÅ q^Œ∞~°∞x
H˘xÜ«∂_»∞`«∂ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. P q^èOŒ QÍ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`« Ѩ\Ïìa+è ‰≤ Ωõ _Î ·≥ „Ѩ*ÏѨiáêÅ#
HÍ~°ºOÖ’ xÜ«Ú‰õΩÎ_≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ~å[ºO KÕã¨∞Î<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™ê~°Ç‘Ï#"≥∞ÿ# Éèí∂q∞ #∞O_ç
J#flO ÅaèOѨHõ áÈ=_»O KÕ`«, PHõ\˜ ÉÏ^èŒ`À „Ѩ[Å∞ Hõ$tOzáÈ~Ú Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ =^ŒÌ‰õΩ "≥o¡ ~ÚÖÏ
"≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞.
Hõ. J~°Ü«∞ñQÆ <Õ=Ú |∞Éèí∞HΔÍ, ѨiÑ‘_»O |_çu =∞Ü«∞º! ÃÑ·H˘x `«~°∞ HÀ
@~° [x`« =Ç≤ÏflKÕ`«#∞, ^ŒiH˘#∞ =$HõΔ=ÚÅñ É’Öˇ ^èŒ~°}©<å^ä•! 469
120 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ~å*Ï! K≥@∞ì `˘„~°Ö’ ѨÙ\˜ì Jyfl KÕ`« ^ŒÇ≤ÏOѨ|_Õ K≥@¡=Öˇ "Õ∞=Ú PHõeÉÏ^èŒ`À =∞Å=∞Å =∂_ç
áÈ`«∞<åfl=Ú.
Hõ. â◊~°} â◊~°}∞ºñ_» =QÆ∞ x#∞, â◊~°}=Ú "Õñ_≥^Œ=Ú =∂‰õΩ ã¨`«¯$Ѩ ##flO
|~°ã≤ Hõ$Ѩ¿ãã≤ „áÈ=Ù=Ú, #~°<åÜ«∞Hõ! Ü«∞#∞K«∞ñ „|[Å∞ #`«∞Öˇ· ѨÅ∞Hõ<£. 470
* HÍ|\˜ì h"Õ =∂‰õΩ k‰õΩ¯. â◊~°}ÏQÆ`«∞ʼnõΩ â◊~°}∞º_»"≥·# x#∞fl â◊~°}∞ "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl=Ú.
^èŒ~°}©<å^ä•! ^ŒÜ«∞`À =∂‰õΩ J#flO ÃÑ\˜ì ~°H˜ΔOK«∞ Jx „Ѩ[Å∞ „ѨÉèí∞=Ù HÍà◊¡ÃÑ· Ѩ_®¤~°∞.
Hõ. qx ^•xH˜ ã¨^Œ∞áêÜ«∞=Ú, [#<åÜ«∞‰õΩñ _®`«Æ‡ñ ^ŒÅñz 㨄HÀ^èŒ∞O_≥·
^èŒ#∞=Ù# ÉÏ}=Úñ ^˘_çÔQ#∞. Ѷ¨∞#~“„^Œ∞O_≥·# „uѨÙ~° Ѷ¨∞㨇~°∞ Ѩyk<£. 471
* JѨC_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ „Ѩ[Å n<åÖÏáêÅ#∞ PÅH˜OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ `«y# =∞Oz LáêÜ«∂xfl
PÖ’zOKå_»∞. "≥O@<Õ „uѨÙ~° ã¨OǨÏ~°∞_≥·# ǨÏ~°∞x =Öˇ ~“„^Œ=¸iÎÜ≥ÿ∞ qO@ ÉÏ}Ïxfl ã¨OkèOKå_»∞.
=. W@∞¡ ^˘_çy#. 472
Hõ. =∞Ç≤ÏѨu #ѨC_»∞ QÆ#∞ñQ˘x, =∞Ç≤Ï QÀ~°∂Ѩ=Ú#ñ QÆOѨº=∂#Ü«Ú #QÆ∞K«∞O
QÆ∞ǨωõΩO _»QÆ∞ Å∞|ú‰õΩñ QÆx, QÆǨÏ#O|∞#ñ ÉÏé∞ ǨÏi}˜ÔH·=_çñ ÉÏéˇ<£. 473
* P q^èOŒ QÍ qO@ ÉÏ}O `˘_çy# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎx K«∂z Éè∂í q∞ QÀ~°∂ѨO ^èiŒ Oz QÆ[QÆ[ =}H˜
áÈ`«∂ áÈ@∞QÍ_≥·# "Õ@QÍ}˜‚ K«∂z J_»qÖ’ Ѩ~°∞ÔQ`ÕÎ P_»∞ÖË_ç =Öˇ Ѩ~°∞ÔQuÎOk.
=. W@∞¡ ^èŒ~°}˜ "åé˜# #`«O_»∞ ‰õΩÑ≤`å~°∞}ËH} Δõ ∞O_≥· "≥O@ñ ^Œye k‰õΩ¯Å#∞ qk‰õΩ¯Å#∞ Éè∂í ÉèÏQÆ
#Éè’ÉèÏQÆO|∞Å <≥H¯õ _»O [xÜ≥∞, #Hõ¯_çH˜ "≥#∞^Œye Ü«Ú^Œº`åÜ«ÚO^è∞Œ O_≥· K«#∞K«∞O_» #"≥fi· #∞ºxO
QÆx =∞$`«∞º „QÆã∞¨ ÅÎ QÆ∞ „Ѩ[Å K«O^ŒO|∞# ###º â◊~}° ºÜ≥∞ÿ Ü«∞uÉèÜ í ∞« O|∞#O |i`«Ñº¨ =∂# ǨÏ$^ŒÜ∞«
Ü«∞QÆ∞K«∞ "≥<· åº! ^è~Œ ‡° =`«ûÅ∞O_»=Ù#∞, <åѨ#fl ~°H‰Δõ Ωõ O_»=Ù#∞, =∞Ǩ`«∞‡O_»=Ù#∞, ã¨HÅõ „áê}˜
ѨiáêÅ<å=ã≤`÷ ∞« O _»=Ù#∞ #~Ú# h g n#Ü«ÚO ÉÏѨ~Ç° Ï≤ `«ÜÚ« O QÍq∞xÜ«Ú #QÆ∞ ##∞fl =kè~ÚOѨO
|∂x ÜÕ∞Å "≥#∞^ŒQ∞Æ Å∞K«∞#fl "åñ_»=Ù? ^è~Œ ‡° `«`fiΫ O ɡé∞OQÆ∞"å~°∞ ã¨f[#O|∞Å∞ QÆ$`åѨ~å^èÖŒ #·ˇ O
n#=`«ûÅ`«O *Ëã≤ =kèOѨ ~°x ѨeH˜ =∞é˜ÜÚ« <å ^è~Œ } ° ^© qÕ Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ H˜@x¡ Ü≥∞. 474
* P q^èOŒ QÍ QÀ~°∂Ñ≤}Ü ˜ ∞ÿ≥ Éè∂í q∞ Ѩ~∞° QÔ `«QÎ Í Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ *Ë=ÙiOz# Hõ#∞flÅ`À "≥O|_çOKå_»∞.
Jk ^Œâ◊kâ◊ÅÖ’ ZHõ¯_çH˜ áÈ`Õ JHõ¯_çH˜ qO\˜x Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì "≥O@#O\˜ Ѩ~°∞ÔQ`åÎ_»∞. JѨC_»∞ =∞~˘Hõ¯
k‰õΩ¯ÖËHõ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ „Ѩ[=Öˇ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ Ѩi`«Ñ≤OK«∞`«∂ Éèí∂^Õq Ѩ$^äŒ∞=Ù`À WÖÏ
J#flk. ''"Õ#Ѩل`å! h=Ù ^è~Œ ‡° O `≥eã≤#"å_»=Ù. PѨ^ÖŒ ’ L#fl "åix P^Œ∞H˘<Õ"å_»=Ù. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù.
ã¨HõÅ „áê}∞Å#∂ ~°HΔ̃OK«∞@‰õΩ xÜ«∞q∞OѨ|_ç# "å_»=Ù. J@∞=O\˜ h=Ù P_»^•#<≥·# ##∞fl K«OѨÙ@‰õΩ
ZO^Œ∞‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl=Ù? <Õ#∞ k‰õΩ¯ ÖËx^•##∞. U `«Ñ¨ÓÊ KÕÜ«∞x ^•##∞. <å "≥O@ ZO^Œ∞‰õΩ Ñ¨_®¤=Ù?
^èŒ~°‡ ~°Ç¨Ï㨺O `≥eã≤ n#=`«ûÅ∞Öˇ·# "å~°∞, „ã‘ÎÅ∞ `«Ñ¨C KÕã≤##∂ K«OѨ~°∞Hõ^•!—— Jx ѨeH˜ Éèí∂^Õq
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ`À =∞m¡ WÖÏ J#flk.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 121
Hõ. [#<å^äŒK«O„^Œ! ~¸ Éèí∂, [#HÀ\˜H˜ Ü«∂# áê„`« ã¨^Œ$â◊ã≤÷u`À
Ѷ¨∞#^Œ$_è»â◊s~° Ü«∞QÆ∞ <Õ, ##Ü«∞=Ú <å^è•~°Éèí∂`« #QÆ∞K«∞ñ [iO`«∞<£. 475
* Éèí∂áêÅK«O„^•! <Õ#∞ q∞H˜¯e ^Œ$_è» â◊s~°O Hõey#^•xx. D ã¨=∞ã¨Î Éèí∂„Ѩ[ʼnõΩ <å= =Öˇ
ZѨC_»∂ P^è•~°Éèí∂`«<≥· LO\Ï#∞.
`Õ. W\˜ì ##∞flñ QÆ$áê=∞u Ü≥∞_»e ~Ú@∞ q, áê@#=Ú ¿ãã≤ „`«∞OK≥^Œ∞? „Ѩ[Å∞ h@
=Ú#∞ñQƉõΩO_»OQÆ <Õ su ##Ѷ¨∞ K«i`«!, Ü«∞~°ã≤ ~°H˜ΔO`«∞ =# #`«O _»=x HõxÜ≥∞. 476
* F ѨÙ}ºK«i„`å! JdÅ „Ѩ[ʼnõΩ P^è•~°"≥∞ÿ# ##∞fl ^ŒÜ«∞=∂e YO_»YO_®Å∞ KÕã≤
K«OѨÙ`å#O@∞<åfl=Ù. <å g∞^Œ L#fl „Ѩ[Å∞ h\˜Ö’ =ÚxyáȉõΩO_® "åix ZÖÏ HÍáê_»∞`å=Ù Jx
Éèí∂^Õq ѨÅ∞HõQÍ ~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
=. ^èŒi„f! =∞nÜ«∂*’˝Å¡OѶ¨∞#O|∞ ¿ãÜ«Ú K«∞#fl^•#! =kÜ«Ú#∞OQÍHõ h=Ù Ü«∞[˝O|∞ÅO^Œ∞
ǨÏq~åƒùQÆO|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞K«∞ ^è•<åºkHõO|∞Å qã¨ÎiOѨO *ËÜ«∞Hõ QÀ~°∂ѨO|∞ ^èŒi~ÚOz
Ü«∞#Ü«∞O|∞ñ ^Œ$} ÉèHí } Δõ O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ÉÏÅO a^Œ∞HõHõ hÜ«∞O^Œ Ü«∞_»OzH˘O\˜q† h Ü«∞O^Œ∞#fl
Ü≥∂+¨nè c[O|∞Å∞ „|ǨχKÕ`«O |∂~°fiO|∞#O^≥ HõeÊOѨO|_ç#Ü«∞q, "åxx h ^ÕǨÏO|∞#O^Œ
Ü«∞_»OzH˘x ~ÚѨC_ôÜ«∞Hõ =¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ù, =∞O^Œ=∞uqÜ«Ú<≥· Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞ KÕã≤#
^Œ∞~å`«∞‡~åÅ=QÆ∞ x#∞ <å ÉÏ}O|∞ÅKÕ [~°s˚ Éè∂í `« â◊s~°O *Ëã≤ =kè~ÚOz h "Õ∞x =∂Oã¨O|∞#O
*Ëã≤ ‰õΔΩ^•ƒkè`«∞Å∞ n#∞Å∞ #QÆ∞ h „Ѩ[Å Ü«∂iÎ x"åiOK≥^Œ, h=Ù HÍq∞x #O\˜q, „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨
#ѨÙO㨉õΩÅÖ’ <≥=fiˆ~x Éèí∂`«^ŒÜ«∞ ÖËHõ ã¨fi=∂„`« áÈ+¨‰õΩÅQÆ∞K«∞ x~°#∞„HÀâ◊O|∞QÆ Éèí∂`«„^ÀǨïÖˇ·
=iÎO`«∞~°∞, "åix ~åAÅ∞ =kèOz#<£ =^èŒO|∞ QÍ^Œ∞, QÍ# ^•#ñ ÉÏѨO|∞ "˘~°Ü«∞^Œ∞, h=Ù
HÍq∞x "≥#· #∞ ^Œ∞~°‡^Œ=Ù ã¨|Î =ú Ù #QÆ∞K«∞ =∂Ü«∂QÀ~°∂ѨO|∞#O ÉÏé˜ áÈ=ÙK«∞#fl x#∞flñ kÅÅO`«Å∞
YO_»O|∞Å∞ ¿ãã≤ <å Ü≥∂QÆ =∞Ç≤Ï=∞O „ÉÏ}˜HÀ\˜ #∞^ŒúiOK≥^Œ #x ѨeH˜ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°O|∞
^èŒi~ÚOz ^ŒO_»^èŒ~°∞x =_»∞=Ù# =iÎOK«∞ Ѩ$^äŒ∞xOEz =_»O‰õΩK«∞ "Õ∞kx „áêO[eÜ≥ÿ∞ ~Ú@¡x
#∞uOѨO^˘_»OÔQ. 477
* F =ã¨∞O^èŒ~å! h=Ù <å P[˝#∞ Ju„Hõq∞OK«∞`«∞<åfl=Ù. JO`ÕHÍ^Œ∞, Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞
JO^Œ∞H˘O@∂ ^è•#ºO "≥Ú^ŒÅ~Ú# "åxx ÃÑOá⁄OkOѨ‰õΩO_® L<åfl=Ù. QÀ~°∂ѨO ^èŒiOz `«$}ÉèíHõΔ}O
KÕã¨∂Î áêÅ∞ W=fi‰õΩO_® hÖ’<Õ ^•z LOK«∞‰õΩ<åfl=Ù. ѨÓ~°fiO „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ hÖ’ ã¨$lOz# F+¨nè
c*ÏÅ#∞ h ^ÕǨÏ=∞O^Õ J}z ÃÑ@∞ìH˘x "≥Å∞ѨʼnõΩ ~åhÜ«∞‰õΩO_® L<åfl=Ù. h=Ù =¸~°∞ö~åÅ=Ù.
=∞O^Œ|∞kúq. D q^èŒOQÍ `«Ñ¨C KÕã≤# h â◊s~åxfl <å J=Ú‡Å`À `«∂@∞¡ á⁄_çz x#∞fl =kè™êÎ#∞. h
=∂Oã¨O`À PHõe`À =∞Å=∞Å =∂_çáÈ`«∞#fl D„Ѩ[Å PiÎx `˘Åy™êÎ#∞. „ã‘Î=^èŒ ^À+¨O Hõ^• Jx
J<åfl=Ù. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ #ѨÙO㨉õΩÅÖ’ Éèí∂`« ^ŒÜ«∞ ÖˉõΩO_® `«=∞ á⁄@ì#∞ =∂„`«"Õ∞ xOѨÙH˘<Õ Z=fii<≥·<å
㨈~ ~åAÅ∞ K«OѨ=K«∞Û. Jk =^èŒHÍ^Œ∞. HÍ|\˜ì ^•x=Å¡ áêѨO ~å^Œ∞. h=Ù „ã‘Î"≥·<å QÆ~åfiO^èŒ∞~åÅ"≥·
122 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
H˘Ü«∞ºÉÏi L<åfl=Ù. =∂Ü«∂ QÀ~°∂ѨO ^èŒiOz áêiáÈ`«∞#fl x#∞fl #∞=ÙfiyO[ÅO`« =ÚHõ¯Å∞QÍ #iH˜
<å Ü≥∂QƄѨÉèÏ=O`À r=ÙÅ#∞ ~°H˜Δ™êÎ#∞ JO@∂ Ü«∞=Úx=Öˇ ~À+¨ cè+¨}ÏHÍ~°∞_≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎx
K«∂z Éèí∂q∞ =}H˜ áÈ`«∂ ^Àã≤e Xyæ D q^èŒOQÍ „áêi÷OzOk.
Hõ. F <å^äŒ! Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μñ_», "≥· x[ =∂Ü«∂ QÆ∞}O|∞ ÅOk#Hõ`«#<£
<å<åq^èŒ ^ÕǨÏ=ÚÅO, |∂#∞^Œ∞ ã¨QÆ∞}∞O_» =QÆ∞K«∞ |∞^èŒ#∞`« K«i`å! 478
* F Éèí∂<å^ä•! h=Ù ™êHΔÍ`«∞ÎQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù. ã¨fiH©Ü«∞"≥∞ÿ# =∂Ü«∂ QÆ∞}OKÕ`« <å<åq^è•Öˇ·#
â◊s~åÅ#∞ ^èŒiOz ã¨QÆ∞}∞_»=ÙQÍ HõxÊ™êÎ=Ù. h K«i„`« ã¨Oã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ#k.
=. J\˜ì h=Ù. 479
Hõ. ##∞ ã¨HõÅ r=`«uH˜x, =Ú#∞ h "å^è•~° Éèí∂`«=ÚQÆ xi‡OѨ<£,
q#∞ <åÜ«∞O^Œ∞ñ [`«∞ifi^èŒ, Ѷ¨∞# Éèí∂`«qã¨~°æ =∞i÷ñ ÔQ·H˘# =ÅÃã<£. 480
* ÉèQí =Æ O`«∞_»"#·≥ h=Ù ##∞fl ã¨HÅõ „áê}˜HÀ\˜H© P^è•~°OQÍ Ñ¨Ó~°fiO ã¨$lOKå=Ù. JO^Œ∞=Å¡<Õ <Õ#∞
<å<åq^è•Öˇ·# „áê}˜HÀ\˜x Éèíiã¨∞Î<åfl#∞.
=. J@¡~Ú Ü«ÚO_». 481
Hõ. ##∞ #∞^Œº`åÜ«Ú^èŒ∞ñ_»"≥·, =∞#∞*ËO„^Œ! =kèOѨñ|∂x =∞ã¨Öˇ^Œ∞, hHõO
>ˇ#∞ ##∞ºx <≥=fix <Õ, Ѷ¨∞#=ÚQÆ â◊~°}O|∞ ™⁄`«∞Îñ QÆ~°∞}ÏÉèí~°}Ï! 482
* =∞#∞*ËO„^•! ã¨$lOz# h"Õ PÜ«Ú^èŒ"≥∞uÎ ##∞fl JO`«O KÕÜ«∞\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl=Ù. F
Hõ~°∞}Ï ã¨=Ú„^•! WOHõ <Õ#∞ Z=ix â◊~°}∞ "Õ_»∞‰õΩO\Ï#∞?
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 483
ã‘. J#Ѷ¨∞! ã¨fiH©Ü«∞O|∞<≥· Ü«∞`«i¯`«=Ú<≥· =∞Ç≤Ï=∞ <˘Ñ≤Ê# Éèí=<å‡Ü«∞KÕ`«
ã¨HõÅ K«~åK«~° ã¨~°æO|∞ xi‡Oz ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞O_»"≥· `«#~°∞ nâ◊!
h q„Hõ=∞=Ú #=h~°[Ö’K«#! ã¨HõÅ Ö’‰õΩʼnõΩ ^Œ∞~°˚Ü«∞=Ú† ^ŒÅñѨñ
^ŒQÆ∞ #\˜ì h=Ù ã¨fi`«O„`«∞ñ_» =QÆ∞@#∞ „|Ǩχñ |∞\˜ìOz Ü«∂ „|ǨχKÕ`«
`Õ. ã¨HõÅ [QÆ=ÚÅñ *Ë~ÚO`«∞ ã¨=∞`«ñ ÉËiÛ, ÜÕ∞Hõ =∞Ü«Úº =∞Ǩ`«‡! Ü«∞<ÕHõ q^èŒ=Ú
ÅQÆ∞K«∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ K«∞O^Œ∞ g Ü«∞dÅ =∞O^Œ∞ñ, *Ï~°∞`«~°=¸iÎ! Ü≥∂ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ! 484
* F ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! TÇ≤ÏOѨ~åx =∞Ç≤Ï=∞`À ‰õÄ_ç# h =∂Ü«∞KÕ`« DK«~åK«~° „ѨѨOKåxfl
ã¨$lOKå=Ù. h=Ù ^è~Œ ‡° ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù. qHõãO≤ K«∞K«∞#fl `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ F „ѨÉ∂íè ! h =∂Ü«∞#∞
Ö’‰õΩ Öˇ=fi~°∂ [~ÚOѨÖË~°∞. h=Ù ã¨fi`«O„`«∞_»=Ù. „|Ǩχ#∞ ѨÙ\˜ìOKå=Ù. P „|ǨχKÕ`« ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∞
ã¨$lOѨ *Ëâß=Ù. ™œO^Œ~°º =¸iÎ"≥·# F Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=sÎ! h=Ù XHõ¯_»"Õ J~Ú<å ÃщõΩ¯ q^è•Å∞QÍ ã¨=∞ã¨Î
=∞O^Œ∂ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å=Ù.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 123
=. =∞é˜Ü«Ú =∞ǨÉèí∂`ÕO„kÜ«∞HÍ~°Hõ KÕ`«<åǨÏOHÍ~°O|∞Å#∞ â◊‰õΩÎÅO *Ëã≤ ~¸ [QÆO|∞Å ‰õΩ`«ÊuÎ
ã≤÷uÅÜ«∞O|∞ÅO QÍqOK«∞K«∞ ã¨=Ú`«¯@ q~°∞^Œú â◊‰õΩÎÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ, #\˜ì
Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO_» =~Ú# h=Ù x[xi‡`«O|∞#∞ Éèí∂`ÕO„kÜ«∂O`«óHõ~°}Ï`«‡HõO|∞#∞ <≥·# ~¸
qâ◊fiO|∞ ã¨O™ê÷Ñ≤OѨO |∂x. 485
* =∞ǨÉèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞, |∞kú, JǨÏOHÍ~°O J<Õ â◊‰õΩÎÅ KÕ`« DÖ’HÍÅ#∞ ã¨$lOz,
ÃÑOz, „`«∞OK«∞`«∞<åfl=Ù. q~°∞^•úÖˇ·# â◊‰õΩÎÅ`À xO_ç LO_Õ h‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl#∞. J@∞=O\˜
ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥·# h KÕ`« xi‡OѨ|_ç# D qâßfixfl ã¨O™ê÷Ñ≤OKåÅx ѨÓ~°fiO ѨÓ#∞‰õΩ<åfl=Ù.
ã‘. Pk =~åǨÏO| =QÆ∞K«∞ ~°™ê`«Å QÆ`«<≥·# ##∞fl #Hõ¯\˜Hõ`À_»
#∞^ŒúiOzu, =\˜ì Ü«Ú^ŒHÍ„QÆ ÉèÏQÆO|∞ #O ^Œi÷ #∞#fl <Õ #<≥_ç <å=
Ü«∞O^Œ∞#fl xdÅ „Ѩ*Ï=o ~°H˜ΔOѨñ QÀi ~¸ Ѩ$^äŒ∞~°∂Ѩ^è•i "≥·u,
=\˜ì Éèí∂Éèí~°}∞O_» "≥·# h qѨÙ_»∞ ѨÜ≥∂ xq∞`«ÎO|∞QÍ #∞„QÆK«~°∞ñ_»
`Õ. =QÆ∞K«∞ ##∞fl =kèOK≥^Œ ##∞K«∞ |∞kúñ, ^ŒÅñK«∞K«∞<åflñ_», qk qz„`«O|∞QÍ^≥!
qâ◊fiã¨Oáê^Œº! x~°=^Œº! "Õ^Œ"Õ^Œº!, Éèí=º QÆ∞}™êO„^Œ! "≥·#º Éèí∂áêÅK«O„^Œ! 486
* JÖÏ Ñ¨Ó#∞H˘x Pk=~åÇ¨Ï ~°∂áêxfl ^èŒiOz áê`åà◊OÖ’ L#fl ##∞fl ^ŒÜ«∞`À ÃÑ·H˜ ÖË=<≥`åÎ=Ù.
JÖÏ ZuÎ =∞Ǩ[ÖÏÅÃÑ·# <å==Öˇ ##∞fl xeáê=Ù. <åÃÑ·# „áê}∞Å#∞ xeáê=Ù. <åÃÑ· #∞#fl „Ѩ[Å#∞
~°H˜ΔOK«@O HÀã¨O ''Ѩ$^äŒ∞—— ~°∂ѨO ^èŒiOKå=Ù. D q^èŒOQÍ Éèí∂ÉèÏ~°O =Ç≤ÏOz „Ѩ[Å#∞ ~°H˜Δã¨∞Î#fl h=Ù
ˆH=ÅO áêÅHÀã¨O ##∞fl ã¨OǨÏiOKåÅx ÉèÏqã¨∞Î<åfl=Ù, Éèí∂áêÅK«O„^•! ѨÙ}ºQÆ∞} ™êO„^•!
J#=^Œ∞º_»=Ó, "Õ^Œ"Õ^Œ∞º_»=Ó, qâ◊fi~°HõΔ‰õΩ_»=Ó J~Ú# h H˜k qz„`«OQÍ ÖË^Œ∂!
=. HÍ=Ù# hâ◊fi~°QÆ∞} ã¨~°æ~°∂ѨOɡ·# =∂Ü«∞KÕ "≥∂Ç≤Ï`åO`«ó Hõ~°}∞Å"≥∞ÿ# =∂ =O\˜ "å~°ÅKÕ`«
ǨÏiÉè‰í Ωõ ÅÎ KÕ+`
ì≤ O« ɡé∞OQÆñ |_»^#Œ fl ǨÏiKÕ+`
ì≤ O« ɡ>é
¡ˇ ∞OQÆO|_»∞? #\˜ì l`ÕO„kÜ«∞ Ü«∞â◊㯨 ~°∞
Å~Ú# "å~°Å‰õΩ #=∞㨯iO`«∞ ##∞K«∞ #qfi^èOŒ |∞#O QÀѨ„Ѩã∞¨ Êùi`å^è~Œ ∞° O_≥#· Ѩ$^ä∞Œ x #aè#∞uOz
^è≥·~°ºO |=ÅOaOz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 487
* ÉèíQÆ=O`«∞x =∞Ç≤Ï"≥∂¿Ñ`«"≥∞ÿ# =∂Ü«∞KÕ`« "≥∂ǨÏO á⁄Ok# =∞#ã¨∞ûQÆÅ =∂ =O\˜ "åiH˜
ǨÏiÉè‰í Ωõ ÅÎ K«~º° Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O â◊Hºõ O HÍ^Œ∞. WHõ NǨÏi K«~º° Å#∞ ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞H˘#QÆÅO? J@∞=O\˜
Ü«∞â’x^è∞Œ Öˇ#· l`ÕO„kÜ«ÚʼnõÄ, =∞Ǩ`«∞‡Å‰õÄ „"≥Ú‰õΩ¯`«∞<åfl#∞, Jx D q^èOŒ QÍ HÀѨOKÕ`« ÃÑ^Œ=ÙÅ∞
J^Œ∞~°∞`«∞#fl Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎx ã¨Oã¨∞ÎuOz ^è≥·~°ºO `≥K«∞ÛH˘x Éèí∂q∞ =∞m¡ ~ÚÖÏ J#flk.
Hõ. q=∞ÖÏ`«‡! <å‰õΩ #ÉèíÜ«∞=Ú, ã¨=∞‰õÄÔ~_»∞ #@∞¡QÍñQÆ ã¨#‡u h „HÀ
^èŒ=Ú #∞Ѩâ◊q∞Oz Hõ~°∞}˜O, ѨÙ=Ú, <å q#flѨ=Ú q#∞=Ú Ñ¨Ù~°∞+¨x^è•<å! 488
* x~°‡Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞ûHõÅ ~å*Ï! <å‰õΩ JÉèÜ
í ∞« O „Ѩ™êkOK«∞. P„QÆÇ¨ xfl KåeOK«∞. ##∞fl =∞xflOz
^ŒÜ«∞`À <å q#flѨO PeOK«∞.
124 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ^èŒ~° q~°∞Å∞ QÆO^Œ‰õΩO_»ñQÆ, ã¨~°ã¨QÆuO |∂=Ùñ^Õ<≥ñ [qQ˘#∞ xOkO
k~°qÉèí∞ ÔH·=_ç |∞^èŒ∞ñ_»QÆ∞, ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ ™ê~åOâ◊ =∂`«‡ñ|∂x „QÆÇ≤ÏOK«∞<£. 489
* ѨÙ=ÙfiÅ∞ HõOkáȉõΩO_® ֒Ѩe `Õ<#≥ ∞ =∞$^Œ∞=ÙQÍ „`åˆQ `«∞"≥∞‡^ŒÖÏQÍ Ñ¨O_ç`∞« _≥#· =∂#=Ù_»∞
^Õxh <˘Ñ≤ÊOK«‰õΩO_® Jxfl\˜ #∞O_ç ™ê~åOâßxfl <Õ~°∞ÊQÍ „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
ã‘. q#=Ü«∞º! `«`«Îfi^Œ~°≈#∞Öˇ·# Ü«∞\˜ì 㨠#∞‡#∞ÅKÕ <≥·Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡HõO|∞
Öˇ·# Ѷ¨Å„áêÑ≤Î Hõi÷ñ QÆ$ëêº^Œºyfl Ǩϟ„`å^Œ∞ºáêÜ«∞O|∞ Å∞ifig∞ñ^Œ
^Œ$+¨ìO|∞Å∞#∞ <åK«i`«=ÚÅ∞ #QÆ∞K«∞ñ ^• <≥#Ü«∞OQÆñ ^Œ^Œ∞áêÜ«∞ "≥∞=fiñ _®K«
iOK«∞#∞ "åñ_»∞ „áêÑ≤OK«∞ñ ^Œ`«ÊùÅ=Ú#∞ q^•fiOã¨∞ñ_≥·##∞ "≥ÅÜ«∞ nx
`Õ. <å^ŒiOѨHõ `«#Ü«∞O`« <åK«iOK≥, <Õx <åÜ«∂ã¨"Õ∞ Ü«∞QÆ∞ñ QÍx `«`«Êù
Å=Ú#∞ ÉÁO^Œñ_»∞ |Ǩïà◊ HÍÅ=Ú#ÔH·#, q#∞`« QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú<ÕÅ? 490
* `«`«Îfi^Œ~°≈#∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ D Ö’HõOÖ’#∂ Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ Ñ¶¨ÅO KÕ‰õĈ~ÛHõ$+≤,
JyflǨϟ„`«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ LáêÜ«∂Å#∞ ^Œi≈Oz PK«iOKå~°∞. P q^èOŒ QÍ P LáêÜ«∂Å#∞ J#∞+≤Oª KÕ"å_»∞
P Ѷ¨ÖÏxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. J@∞=O\˜ LáêÜ«∂xfl ÖˇHõ¯¿ãÜ«∞‰õΩO_® `«#‰õΩ `Àz#@∞¡ KÕ¿ã"å_»∞, ZO`«
ѨO_ç`«∞_≥· #ѨÊ\˜H© J`«xH˜ PÜ«∂ã¨"Õ∞ `«Ñ¨Ê Ѷ¨ÅO ã≤kúOK«^Œ∞. "≥~Úº=∂@ÖˇO^Œ∞‰õΩ? ZO`« HÍÅO
QÆ_çz<å "åx ã≤÷u JO`Õ.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú =∞Ç≤Ï ~Ú@¡xÜ≥∞. 491
K« [Å~°∞ǨÏQÆ~°∞ƒùKÕ`« =Ú#∞ KåÅ ã¨$lOѨñQÆñ QÆñ|_»¤ Ü≥∂+¨^èŒ∞Öò
HõÅ∞+¨=∞u<£ ^èŒ$`«„=`«∞Å∞ QÍx Ü«∞ã¨[˚#Éèí∞[º=∂#"≥∞ÿ
"≥ÅÜ«Ú@ñ Ez ÜÕ∞ #$Ѩug~°∞Å∞ =∂#Êq∞ñ *’~°ÉÏ^èŒÅO
|Å∞=∞é∞ñ ÉÁOk ÜÕ∞ #Ѩiáêe`«<≥· Hõ$t~ÚOz "≥O_çÜ«Ú<£. 492
* x["Õ∞. ѨÓ~°fiO „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ÃщõΩ¯ F+¨^èŒ∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. J~Ú`Õ "å\˜x HõÅ∞ëê`«∞‡Å∞,
xÜ«∞=∞„Éè+í μ¨ Åì ∞ J~Ú# ^Œ∞+¨μÅì ∞ Éè∞í lOKå~°∞. ~åAÅ∞ Jk K«∂z‰õÄ_® "åix J_»y¤ OѨÖ^Ë ∞Œ . JO^Œ∞KÕ`«
<Õ#∞ ÃщõΩ¯™ê~°∞¡ ^˘OQÆÅ ÉÏ^茉õΩ QÆ∞iÜ≥ÿ∞ ~°HõΔ}ÖËx ^•#<≥· „‰õΩOy Hõ$tOzáÈÜ«∂#∞.
Hõ. J#∞Ѩ=∞ =∞Y Hõ~°‡ „H˜Ü«∞, Å#Ü«∞=Ú ÖˉõΩO@ <Õ #<å^Œ$`« #QÆ∞K«∞<£
[#<åÜ«∞Hõ! ~¸ Ö’Hõ=Ú, Ѷ¨∞#KÀsÉèí∂`« =∞QÆ∞@ñ QÆ#∞ñQ˘x Ü«∞O`«<£. 493
* =∞Ǩ~å*Ï! Ü«∞[˝ Hõ~°‡Å∞ J_»∞QÆO\Ï~Ú. Ö’HõOÖ’ <å‰õΩ P^Œ~°O ÖˉõΩO_® áÈ~ÚOk.
=∂#=ÙÅO`å ^˘OQÆÅ∞QÍ =∂~å~°∞. D Ѩiã≤÷u <Õ#∞ K«∂Kå#∞.
Hõ. ã¨=<åk ã≤kú H˘éÔH·, `«qe `«nÜ«∞ø+¨nè q`«`«∞Å#∞ ^èŒ~°}©
^èŒ=! ÜÕ∞ #ѨÙ_»∞ „QÆã≤Ozu, #qÜ«Ú#∞ <å Ü«∞O^Œ∞ r~°‚=∞Ü≥∞ºñ QÆ_»OHõ<£. 494
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 125
* =∞Ç‘ÏáêÖÏ! Ü«∞*Ï˝Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨`«¯~°‡Å‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_Õ P F+¨^èŒ∞Å#∞ KÀ~°∞Å∞
^˘OyeOK«‰õΩO_® <Õ#∞ "å\˜x „q∞OQÍ#∞. Jq <åÖ’ r~°‚"≥∞ÿáÈÜ«∂~Ú.
Hõ. q#∞ "åx <˘Hõ Ü«ÚáêÜ«∞O, |∞#ñ „QÆ=∞‡éñ |_»Ü«∞=K«∞Û Éèí∂=~° K«O„^•!
q#∞ =∞k Ü≥∞é˜ñyOK≥^Œ h, ‰õΩ#∞ =`«ûÅ∞~åÅ #QÆ∞@ QÆ∞~°∞`«~° K«i`å! 495
* ~å*ËO„^•! q#∞. P F+¨^èŒ∞Å∞#∞ XHõ LáêÜ«∞OKÕ`« =∞m§ á⁄O^Œ=K«∞Û. F ã¨∞K«i„`å! h g∞^Œ
LO_Õ „¿Ñ=∞KÕ`« P LáêÜ«∞O h‰õΩ q=i™êÎ#∞.
Hõ. J#Ü«∞=Ú <å H˘Hõ =`«û=Ú, ##∞~°∂Ѩ ã¨∞^ÀǨÏ#=Ú‡ ##∞~°∂ѨHõ ^À
QÆú#∞ QÆeÊOѨÙ=∞ Ü«∞@¡~Ú, ##∞ h Éèí∂`«=ÚÅ Hõ=x<åÜ«∞Hõ! ^•#<£. 496
Hõ. Ѩ~°ñQÆ #cèÑ≤û`«=ÚÅ∞ |Å, Hõ~°=ÚÅ∞ #QÆ∞, ##fl^Œ∞QÆúHõe`«=Ú ÅQÆ∞ ÉèÏ
ã¨∞~°HÍ=∞O|∞Åñ akÔH^Œ, #~°<åÜ«∞Hõ K«O„^Œ! q#∞=Ú <å =K«#O|∞Öò. 497
* #~°<å^ä•! h=Ù <å‰õΩ `«y# ^Œ∂_»#∂, `«y# áê„`«#∂, `«y# ^ÀQÆú#∂ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û. JÖÏ h=Ù
ã¨=∞‰õÄiÛ#@¡~Ú`Õ D „áê}∞ʼnõΩ W+¨ì"≥∞ÿ#g, |ÅHõ~°"≥∞ÿ#g, ^Œ∞QÍú#fl ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#g J~Ú# HÀiHõÅ#∞
„Ѩ™êk™êÎ#∞. <å =∂@Å∞ #=Ú‡.
K«. =∞#∞[=ˆ~}º! ÜÕ∞#∞ q+¨=∞ã¨÷e<≥· ~ÚѨ٠_»∞#fl^•#, <˘
Ü«∞º# [@^•QÆ"≥∂k`« Ѩܫ∞ó „ѨHõ~°O|∞ `«^•QÆ=∞O|∞ "À
~Ú##∞ ^Œ^ŒO|∞=ÙÖò ѨÙ_»q∞ xOHõHõ Ü«∞O`«@ xÅ∞Û#@∞¡QÍ
=∞#∞xÉèí! ##∞fl xѨC_»∞ ã¨=∞ã¨÷e<≥· ÃÑ#∞á⁄O^Œñ *ËÜ«∞"Õ. 498
* =∞Ǩ~å*Ï! ~ÚѨC_»∞ <Õ#∞ q∞@ìѨÖÏ¡Å`À q+¨=∞OQÍ L<åfl#∞. "å#HÍ~°∞ÅÖ’ ‰õΩiã≤# h~°∞,
P "å#HÍ~°∞ QÆ_»záÈ~Ú# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® Éèí∂q∞Ö’ WOHõ‰õΩO_® JO`«\Ï xezáÈ=\ÏxH˜ gÅ∞QÍ
##∞fl ã¨=∞OQÍ K«^Œ∞#∞ KÕ~Ú. =∞#∞ã¨xflÉèÏ! <å q#flѨO =∞xflOK«∞.
Hõ. Jx ~Ú qfi^èŒ=Ú# <å Éèí∂, =x`å=∞}˜ =Å∞‰õΩ =∞^èŒ∞~° =K«#O|∞Å∞ ^•
qx Ü«∞#∞~åQÆ=Ú ^Œ# =∞#, =Ú#ñ QÆ_»Å∞H˘#OQÆ ~å[=ÚY∞ºO _»O`«<£. 499
* D q^èŒOQÍ Éèí∂^Õq ѨeH˜# uÜ«∞ºx =∂@Å#∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ q<åfl_»∞. PÜ«∞# =∞#ã¨∞ûÖ’
„¿Ñ=∞ á⁄OQÆ∞ÖˇuÎOk.
K«. =∞#∞=Ù#∞ ^Œ∂_»ñ *Ëã≤ QÆi=∞<£ x[áê}˜`«ÅO|∞ bÅ ^À
ǨÏ#=ÚQÆñ *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞ ã¨HõÖ∫+¨^èŒ∞ÅO akÔHO „QÆ=∞O|∞#O
^Œ#~°ñQÆñ ^Œkfi^èŒO|∞##∞ ^Œ`«Ê$^äŒ∞ =`«ûÅ Ü≥ÿ∞# Éèí∂q∞Ü«∞O
^Œ#Ü«∞=Ú "å~°∞"å~°∞#∞ „aÜ«∞O|QÆ∞ HÀ~°∞¯Å∞ "˘Ok ~°∞#flu<£. 500
126 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JѨC_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ =∞#∞=Ù#∞ QÀ=`«ûOQÍ#∂, `«# KÕux áê„`«OQÍ#∞ KÕã≤ `å#∞ ^ÀQÆúÜ≥ÿ∞
Éèí∂q∞ #∞O_ç ã¨HõÅ"≥∞ÿ# F+¨^èŒ∞Å#∞ Ñ≤kHÍ_»∞. D q^èŒOQÍ Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Ü«∞O^Œ∞ "å`«ûźO Hõeæ#
QÀ~°∂Ѩ^è•i}Ü≥ÿ∞# Éèí∂q∞ #∞O_ç W`«~°∞Å∞‰õÄ_® `«=∞ Jaè=∞`å~å÷Å#∞ Pq+¨¯iOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
ã‘. |Åã≤ |∞∞+¨μÖò |$ǨÏã¨Êu =`«ûHõO|∞QÍ #i÷Oz `«=∞~ÚO„kÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞
#Oz`« K«ÛùO^À=∞Ü«∞ H©Δ~°=Ú# ^Õ=`«Å∞ ã¨∞~°~åA =`«ûO|∞ QÍñQÆñ
QÆ#Hõ áê„`«=Ú#O^Œ∞ñ ^Œ#~°∞ <À*’|Å g~åº=∞$`«O|∞<≥· "≥ÅÜ«Ú Ñ¨Ü«∞ã¨∞
^≥·`«º ^•#=ÙÅ∞ ^≥·`«º „âı+¨μªñ_»QÆ∞ QÆ∞}âßeñ „|Ǩ¡^Œ∞ =`«ûO|∞ñ *Ëã≤
`Õ. Ѷ¨∞# ã¨∞~åã¨=~°∂Ѩ ^Œ∞QÆúO|∞ =~°∞ã¨, #Ѩû~À[# QÆO^èŒ~°∞fi ÅÅi Ü«∞ѨÙ_»∞
^Œ#~° qâßfi=ã¨∞#∞ =`«û=Ú#∞QÆñ *Ëã≤, Ѩ^Œ‡=∞Ü«∞ xi‡`«Oɡ·# áê„`«=∞O^Œ∞. 501
=. =∂^èŒ∞~°º ™œO^Œ~°º ã¨Ç≤Ï`« QÍO^èŒ~°fiH©Δ~°O|∞#∞ a`«$^Õ=`«Å∞ ã¨∂~°º=`«ûHõO|∞QÍ <å=∞
áê„`«O|∞#O^Œ∞ñ QÆ=ºO|∞#∞ ^Œ∞QÆOú |∞#∞, ã≤^∞Œ Åú ∞ QÆÑÅ≤ =`«ûHõO|∞QÍ <åHÍâ◊ áê„`«=∞O^Œ∞ ã¨OHõÅÊ<å
~°∂áê}˜=∂k ã≤kúÜ«∞#∞ H©Δ~°O|∞#∞, q^•º^èŒ~å^Œ∞Å∞ `«^Œfi`«ûHõO|∞#∞ `«`åÊ„`«HõO|∞#∞QÍ
MËK~« ` ° åfikq^•º "åºáê~°~∂° Ѩ H©~Δ O° |∞#∞, yOѨÙ~°∞ëê^Œ∞Å∞ =∞Ü«∞=`«ûHõO|∞#∞<å`«‡ áê„`«O|∞#∞OQÍ
ã¨OHõÅÊ=∂„`« „ѨÉ=íè O|∞#∞ #O`«~åú<å^Œ∞ƒù`å`«‡ ã¨O|OkèÜÚ« #QÆ∞ =∂Ü«∞ Ü«∞#∞ H©~Δ O° |∞#∞,
Ü«∞HõΔ~°HΔÀÉèí∂`« Ñ≤âßK«O|∞Å∞ Éèí∂`Õâ◊ =`«ûHõO|∞QÍñ QÆáêÅ áê„`«HõO|∞#∞QÍ ~°∞kè~åã¨=O|#∞
H©~Δ O° |∞#∞, #Ç≤Ï^ŒO^Œâ¥◊ Hõ ã¨~Ê° <åQÆO|∞Å∞ ^ŒHHΔõ =õ `«ûO|∞#∞ aÅáê„`«O|∞#∞OQÍ q+¨~∂° ѨH~Δ© O° |∞#∞,
|â◊√=ÙÅ∞ QÀ=$+¨=`«ûHõO|∞ #~°}º áê„`«O|∞#∞OQÍñ „QÆ=ºO|#∞ ^Œ∞QÆOú |∞#∞, qǨÏOQÆO|∞Å∞
ã¨∞Ѩ~°‚=`«ûHõO|∞ x[HÍÜ«∞ áê„`«O|∞#∞OQÍñ w@HõѶ¨ÖÏkHõO|#∞ ^Œ∞QÆúO|∞#∞, =#ã¨Ê`«∞Å∞
=@=`«ûHõO|∞QÍ aè#fl~ÀǨÏ~°∂Ѩ ѨÜ∞« ã¨∞û#∞, y~°∞Å∞ Ç≤Ï=∞=^Œfi`«ûHõO|∞#∞ x[™ê#∞ áê„`«HOõ |∞#∞OQÍ
<å<å^è•`«∞=ÙÅ#∞ ^Œ∞QÆOú |∞#∞OQÍ #qfi^èOŒ |∞# ã¨=∞ã¨K Î ~« åK«~° =~°Oæ |∞ ã¨fi=ÚYº=`«ûHõO|∞#∞
ã¨fiã¨fiáê„`«HOõ |∞#∞OQÍ aè#fl~°∂ѨO|∞Öˇ#· H©~Δ O° |∞ÅO akÔH #x K≥ÑÊ≤ =∞é˜Ü«Ú#∞. 502
* |∞∞+¨μÅ∞ |$ǨÏã¨Êux ^Œ∂_»QÍ KÕã¨∞H˘x WO„kÜ«∂Å<Õ áê„`«Ö’ "Õ^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# H©Δ~°=Ú#∂,
^Õ=`«Å∞ WO„^Œ∞_»∞ ^Œ∂_»QÍ |OQÍ~°∞ áê„`«Ö’ F*’|Å g~åº=∞$`«=∞Ü«∞"≥∞#ÿ H©~Δ =° Ú#∂, ^≥` · º« ^•#=ÙÅ∞
QÆ∞}=O`«∞_≥#· „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ^Œ∂_»QÍ, W#∞Ѩ áê„`«Ö’ ã¨∞~åã¨==∞Ü«∞"≥∞#ÿ H©~Δ =° Ú#∂, JѨû~°ãŨ ∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞,
qâßfi=ã¨∞=Ù ^Œ∂_»»QÍ Ñ¨^‡Œ =∞Ü«∞"≥∞#ÿ áê„`«OÖ’ =∂^è∞Œ ~°º ™œO^Œ~º° =ÚÅ`À ‰õÄ_ç ''QÍO^è~Œ fi° ——=∞<Õ H©Δ~°=Ú#∂
Ñ≤^∞Œ ‰õΩH˘<åfl~°∞. Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ ã¨∂~°∞º_»∞ ^Œ∂_»QÍ P=∞áê„`«OÖ’ ''Hõ=º——=∞<Õ H©~Δ =° Ú#∂, ã≤^∞Œ Åú ∞ HõÑÅ≤ ∞_»∞
^Œ∂_»QÍ PHÍâ◊ áê„`«OÖ’ ã¨OHõÅÊ<å ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ''J}˜=∂kã≤k—ú — J<Õ H©~Δ =° Ú#∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞
HõÑÅ≤ ∞_»∞ ^Œ∂_»QÍ, PHÍâ◊áê„`«OÖ’ Mˆ KË ~« ` ° åfik q^•º=∞Ü«∞"≥∞#ÿ H©~Δ =° Ú#∂, H˜OѨÙ~°∞ëê^Œ∞Å∞ =∞Ü«Ú_»∞
^Œ∂_»QÍ P`«‡áê„`«OÖ’ ã¨OHõÅÊ =∂„`« „ѨÉèí==¸ JO`«~åú# ~°∂Ѩ=¸ J^Œ∞ƒù`å`«‡Hõ=¸ J~Ú#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 127
''=∂Ü«∞——J<Õ H©~Δ =° Ú#∂, Ü«∞Hõ~Δ H° ÀΔ Éè∂í `« Ñ≤âßKåÅ∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ ^Œ∂_»QÍ HõáêÅáê„`«Ö’ ~°∞kè~åã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ
H©~Δ =° Ú#∂, JÇ≤Ï^ŒO^Œâ¥◊ Hõ ã¨~Ê° <åQÍÅ∞ `«H‰Δõ Ωõ _»∞ ^Œ∂_»QÍ aÅáê„`«Ö’ q+¨~∂° Ѩ"∞≥ #ÿ H©~Δ =° Ú#∂† Ѩâ√◊ =ÙÅ∞
PÉ’`«∞ ^Œ∂_»QÍ J~°}ºáê¢`«Ö’ `«$}=∞<Õ H©Δ~°=Ú#∂† ¢‰õÄ~° =∞$QÍÅ∞ ã≤OǨÏO ^Œ∂_»QÍ ã¨fiHõàı|~°
áê¢`«OÖ’ ''=∂Oã¨O——J<Õ H©Δ~°=Ú#∂, Ѩ‰õΔΩÅ∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ ^Œ∂_»QÍ ã¨fi^ÕÇ¨Ï áê¢`«OÖ’ H©@HÍÅ∞
Ѷ֨ Ï^Œ∞Å∂ J<Õ H©~Δ =° Ú#∂, =#ã¨Ê`«∞Å∞ =@=$HõOΔ ^Œ∂_»QÍ ™ê#∞=ÙÅ<Õ áê„`«OÖ’ H©@HÍÅ∞ Ѷ֨ Ï^Œ∞Å∂
J<Õ H©~Δ =° Ú#∂† =#ã¨Ê`«∞Å∞ =@=$HõOΔ ^Œ∂_»QÍ aè#fl~ÀÇ¨Ï ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ H©~Δ =° Ú#∂† Ѩ~fi° `åÅ∞ Ç≤Ï=∞=O`«∞_»∞
^Œ∂_»QÍ ™ê#∞=ÙÅ<Õ áê„`«Ö’ <å<å^è•`«∞=ÙÅ∞ J<Õ H©Δ~°=Ú#∂ – D q^èŒOQÍ ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° „ѨѨOK«O
`«=∞Ö’ „âı+¨μªÅ∞ ^Œ∂_»Å∞QÍ, `«=∞‰õΩ ^Œy# áê„`«ÅÖ’, `«=∞‰õΩ `«y# H©Δ~åÅ#∞ Éèí∂q∞#∞O_ç Ñ≤O_»∞
‰õΩ<åfl~°∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú# x@∞ Ѩ$^ä•fiº^Œ∞Å∞, ^Œ=∞`«=∞ HÍq∞`«=Ú Å#ñQÆñ ^ŒQÆ∞ aè#fl H©Δ
~°=Ú ^ÀǨÏ# =`«ûHõ ÉèË, ^Œ=Ú#O ^ŒQÆñ akH˜, ~°O`« ^èŒ~°}©^èŒ=Ùñ_»∞<£. 503
* D „ѨHÍ~°O „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ Ñ¨$^äŒ∞=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ "Õ~°∞ "Õ~°∞ =`«û=ÚÅ#∂, áê„`«Å#∂
HõeÊOK«∞H˘x `«=∞ `«=∞ HÀÔ~¯Å∞ J<Õ "Õ~°∞"Õ~°∞ H©Δ~åÅ#∞ Ñ≤^Œ∞‰õΩ H˘<åfl~°∞.
`Õ. ã¨=Úz`å#O^Œ=Ú#∞ ÉÁOk ã¨~°fiHÍ=∞, ^Œ∞Ѷ¨∞ Ü«∞#O ^ŒQÆ∞ Éèí∂q∞x ^Œ∞Ç≤Ï`« QÍñQÆñ
QÀi ÔH·H˘x x[^èŒ#∞óHÀ\˜KÕ`«, Éèí∂iyi ‰õÄ@=ÚÅñ E~°‚=ÚÅ∞QÆñ *Ëã≤. 504
`Õ. K«O_» ^À~°ÌO_»bÅ Éèí∂=∞O_»ÅO|∞, ã¨=∞`«ÅO|∞QÆñ *Ëã≤ â◊â◊fi„`«Êã≤kú
<˘Ok Ü«∞ qfiÉèí∞ñ_ô Ö’Hõ=∞O^Œ∞ <≥Å¡, „|[‰õΩñ ^ŒO„_çÜ«Ú r=#„Ѩ^Œ∞ñ_»∞ #QÆ∞K«∞. 505
* JѨC_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ZO`À ã¨O`À+≤Oz ã¨~°fiHÍ=∞„Ѩ^•„u J~Ú# ^èŒi„ux `«# ѨلuÎQÍ
ã‘fiHõiOKå_»∞. `«# qO\˜H˘Ñ¨C`À ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Ѩ~°fi`åÅ tY~åÅ#∞ á⁄_ç á⁄_ç KÕã≤ `«# ÉÏǨï|ÅO`À
Éè∂í =∞O_»ÖÏ#flO`å ã¨=∞`«ÅOQÍ KÕã≤ âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û QÆ_Oç Kå_»∞. `«O„_ç=Öˇ `«# „Ѩ[ʼnõΩ „|`«∞‰õΩ
`≥~°∞=Ù HõeÊOKå_»∞.
`Õ. JHõ¯_»Hõ¯_»ñ |∂~°fiO|∞#O^Œ∞ ÖËx, „QÍ=∞ Ѩ@ì} ^Œ∞~°æ Y~°fi@ ѨÙoO^Œ
MË@ â◊|~åÅÜ«∞ „=["å@ ÃѶ∂+¨, qq^èŒ xÅÜ«∞=Ú Åi÷ñ QÍqOK≥ #O`«. 506
* JHõ¯_»Hõ¯_» ѨÓ~°fiO ÖËx [#Ѩ^•Å∞, Ѩ@ì}ÏÅ∞, ^Œ∞~åæÅ∞, H˘O_»Ñ¨Öˇ¡Å∞, É’Ü«∞Ñ¨Öˇ¡Å∞,
â◊|~åÅÜ«∂Å∞, „=["å\˜HõÅ∞, ÃѶ∂+¨"å\˜HõÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ÃщõΩ¯ q^è•Öˇ·# x"å㨠™ê÷<åÅ#∞ HõeÊOKå_»∞.
Hõ. "å~°∞#∞ ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·, É’~°#ñ ^Œ`«Îxfl"åã¨=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ ã¨∞Y
N~°∞z <˘Ñ¨CK«∞ #∞O_çi, "å~°Hõ Ü«∂ Ѩ$^äŒ∞xñ ÉÁQÆ_» =â◊"≥∞ ^èŒi„u<£? 507
* „Ѩ[Å∞ ÉèÜ
í ∞« O `˘Åy P Ü«∂ x"å™êÅÖ’ ã¨∞Yã¨OѨ^ÅŒ `À `«∞Å`«∂QÆ∞`«∂ „|`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
J@∞=O\˜ ^èŒ~°‡=¸iÎ J~Ú# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎx H©iÎOK«_»O Z=iH© â◊HõºO HÍ^Œ∞.
128 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. Jx K≥Ñ≤Ê =Úx<å^äŒ∞ñ_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _»qfi^Œ∞~°∞# H˜@¡#∞ "Õ_»¯`À_»
##Ѷ¨∂`«‡! ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# "≥·#∞ºO _»â◊fi"Õ∞^èŒ â◊`«O|∞ ã¨<Õ‡^èŒ`À_»ñ
QÍqO`«∞ #x nHõΔ ÔQ·H˘x „=`«x+¨ªñ kqi „|Ǩ‡=~°Î ^Õâ◊=∞O^Œ∞
#Å~°∞ =∞#∞ˆHΔ„`« =∞O^Œ∞ ã¨~°ã¨fif #k á⁄O`«ñ ^• =∞Ǩϟ#flu <˘#~°∞Û
`Õ. ã¨=# Hõ~°‡ „H˜Ü«∞‰õΩ #uâ◊Ü«∞ qâı+¨ Ѷ¨Å=Ú QÆeÔQ_ç #x |∞kúñ ^ŒÅñz Ü«∞K«@,
=~°∞ã¨ñ QÍqOK«∞ #uâ◊Ü«∂^èŒfi~° =∞Ǩϟ`«û, ==Ú ã¨Ç≤ÏOѨHõ Ü«ÚO_≥ # Ü«∞º=∞~° qÉèí∞ñ_»∞.508
* Jx K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞. ~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ #∂~°∞
Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∂QÍÅ∞ KÕÜ∞« \ÏxH˜ nHõΔ Ñ¨Ó<å_»∞. =∞Ǩx+¨`
ª À „|Ǩ‡=~°Î ^ÕâO◊ Ö’x =∞#∞ˆH„Δ `«OÖ’ ã¨~ã° fi¨ f#n
f~°OÖ’ =∞Ǩ"≥·Éèí=OQÍ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ«∞@O=Å¡ qâı+¨Ñ¶¨ÅO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok Jx ÉèÏqOKå_»∞. P q^èŒOQÍ
PÜ«∞# JHõ¯_» ™êyã¨∞Î#fl Ü«∂QÆ"≥·Éèí"åxfl K«∂z WO„^Œ∞_»∞ F~°fiÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
–: Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Ü«∞â◊fi"Õ∞^èŒO|∞ ¿ãÜ«Ú<≥_» xO„^Œ∞O _»â◊fi=Ú #ѨǨÏiOK«∞@. :–
ã‘. J\˜ì Ü«∞^èŒfi~° Hõ~°‡=∞O^Œ∞ ™êHΔÍ^ŒƒùQÆ=O`«∞ñ_»∞ ǨÏi ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_»∞ Ö’Hõ
QÆ∞~°∞ñ_»∞#∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ qÉèí∞ñ_»∞#∞ h~°[Éèí= Éèí"åxfi`«∞ñ_»∞ Ö’Hõ
áêÅHõ xdÅ ã¨∞Ѩ~åfi#∞QÆ∞O_»∞#∞ Ü«∞*Ï˝OQÆ∞ñ _»dÖÏ^èŒfi~åk qÉèí∞ñ_»∞
QÆO^èŒ~°fi =Úx ã≤^ŒúQÆ} ™ê^茺 q^•º^èŒ ~åѨû~À ^≥·`«º QÆ∞Ǩºo ^•#
`Õ. "åk *ËwÜ«∞ =∂#∞ñ _»`«ºÅѶ¨ÚÜ«∞â◊√ñ_»∞, „ѨHõ@ #O^Œã¨∞#O^•k áê~°¬^Œ∞O_»∞
HõÑ≤Å <å~°^Œ ã¨#HÍkHõ „Ѩ=ÚYº, =∞Ç≤Ï`« Ü≥∂wO„^Œ ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞ñ _»Añ_»∞. 509
* Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ KÕã¨∞Î#fl Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞*Ï˝xH˜ ™êHΔÍ`«∂Î ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, Ü«∞[˝ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂
Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_»∂, qâ◊fiQÆ∞~°∞_»∂, qâßfi`«‡‰õΩ_»∂, qâ◊fiqÉèí∞_»∂, qâßÅÜ«∞â’q~ål`«∞_»∞, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂
J~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, =Ú#∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, q^•º^èŒ~°∞Å∞, JѨû~°ã¨Å∞, ^≥·`«∞ºÅ∞,
Ü«∞‰õΔΩÅ∞, ^•#=ÙÅ∞, "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ã¨OH©iÎOK«∞`«∂ LO_»QÍ HõÑ≤Å∞_»∞, <å~°^Œ∞_»∞, ã¨#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ H˘xÜ«∂_»∞`«∂ LO_»QÍ, #O^Œ∞_»∞ ã¨∞#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# áê~°¬^Œ∞Å`À#∂, „|Ǩχ`À#∂
Ѩ~°=∞t=Ùx`À#∂, J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ`À#∂ ‰õÄ_ç "ÕOKÕâß_»∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO |~°=∞ ÉèÏQÆ=`« ¿ãq`«∞O_»∞#∞ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊ „ѨÉèí=ÙO_»∞#∞ <≥·# Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎH˜
Éè∂í q∞ ǨÏq~åk^À¢yúÜ∞« Ü«Úº#∞ ã¨~fi° HÍ=∞^Œ∞Ѷ∞¨ Ü≥∞ÿ ã¨=∞ã¨Î Ѩ^•~°O÷ |∞ÅO a^Œ∞‰õΩK«∞O_≥, =∞é˜ÜÚ« ñ
^Œ~∞° =ÙÅ∞ Ѷ∞¨ #`«~åHÍ~°O|∞Å∞ QÆey =∞Hõ~O° ^Œ„™ê=Ù ÅQÆ∞K«∞ x‰õΩΔ „^•HΔÍk ~°ãO¨ |∞Å∞#∞ ^ŒkHè ~Δ© å[º
`«„Hõ áê#HÍkHõO|∞Å∞#∞ =i¬OѨ #q Ü≥∞Å¡ #^Œ∞Å∞ =Ç≤ÏOK≥, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞ Ç‘Ï~åk ~°`«fl
qâı+¨O|∞Å h#∞K«∞O_≥ñ, |~°fi`«O|∞Å∞ ÉèíHõΔºÉè’[ºÖËǨϺ KÀ+¨ºO|∞ Å#∞ K«`«∞ifi^è•#flO|∞ÅO
QÆ∞iÜ«ÚK«∞O_≥, Ö’HõáêÅ ã¨"Õ∞`«∞Öˇ·# ã¨HõÅ[#O|∞Å∞ #∞áêÜ«∞#O|∞Å∞ ^≥zÛ ~ÚK«∞ÛK«∞O_ç,
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 129
~°\˜ì ѨiѨÓ~°‚ qÉèí"åaè~å=ÚO_≥· Ü«∞^èÀHõΔ[ ¿ã"åѨ~åÜ«∞}∞O_»QÆ∞ Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ ÜÕ∞HÀ#
â◊`åâ◊fi"Õ∞^èOŒ |∞Å∞ ã¨<‡Õ ^èOŒ |∞#O QÍqOz #∂é=Ü«∂QÆO|∞ #O^Œ∞ Ü«∞[˝Ñu
¨ Ü≥∞ÿ # ѨÙO_»sH͉õΩΔ x
Ü«∞lOK«∞K«∞O_»O ^ŒnÜ«∞ Ѩ~°"≥∂`«û=O|∞ ã¨Ç≤ÏOѨO *ÏÅHõ. 510
* Ѩ~=° ∞Éè‰í Ωõ ÅÎ KÕ`« ¿ãqOѨ|_»∞"å_»∞#∂, <å~åÜ«∞}ÏOâ◊`À ѨÙ\˜#ì "å_»∞#∂ J~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎH˜
ǨÏqã¨∞ûÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åxx ã¨=∞‰õÄ~°∞Û#k J~Ú#ѨÊ\˜H˜h Éèí∂^Õq ã¨~°fi HÍq∞`«=ÚÅ#∂ Ñ≤^Œ∞‰õΩ#^≥·
ã¨=∞ã¨Î Ѩ^•~°÷=ÚÅ#∂ ã¨=∞‰õÄiÛOk. K≥@∞¡ `«=∞ PHÍ~åxfl ÃÑOá⁄OkOz `Õ<≥Å#∞ ‰õΩ~°∞ã¨∂Î K≥é‰õΩ,
„^•HõΔ "≥Ú^ŒÖˇ·# ~°ã¨=ÚÅ#∂† ÃÑ~°∞QÆ∞, áêÅ∞, <≥~Úº, =∞l˚QÆ, áê#HõO "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åxx =i¬OѨQÍ Jq
#^Œ∞Öˇ· „Ѩ=Ç≤ÏOKå~Ú. ã¨=Ú„^•Å∞ =„*ÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# qq^èŒ ~°`åflÅ#∞ ã¨=∞iÊOKå~Ú. Ѩ~°fi`åÅ∞
ÉèíHõΔº, Éè’[º, ÖËǨϺ, KÀëêºÅ∞ J<Õ <åÅ∞æ q^è•Öˇ·# Ѩ^•~å÷Ö#∞ ã≤^ŒúѨiKå~Ú. Ö’HõáêʼnõΩÅ`À ‰õÄ_ç
ã¨HõÅ [#∞Å∞ HÍ#∞HõÅ∞ `≥zÛ ã¨=∞iÊOKå~°∞.
* D q^èOŒ QÍ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î #·≥ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ =∞Ǩ"≥É· =íè O`À `˘O|k`˘q∞‡k Jâ◊fi"Õ∞^èÜ
Œ ∂« QÍÅ#∞
|∞kú H“â◊ÅO`À ѨÓiÎKÕã≤ #∂~À Ü«∂QÍxfl „áê~°OaèOz Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_≥·# NǨÏix P~åkèOѨ™êQÍ_»∞.
WO„^Œ∞_»∞ P =∞ǨÜ«∞[˝ "≥·Éèí"åxfl K«∂z Jã¨∂Ü«∞Ѩ_®¤_»∞.
Hõ. J=∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞ Ѷ¨∞#~ÀëÈ, ^Œæ=Úñ_≥· áê+¨O_» "Õ+¨Hõe`«u~À ÉèÏ
==Ú#O ^Œ#‡YѨâ◊√=ÙO, „QÆ=∞ "Õ∞k ǨÏiOz K«xÜ≥∞ QÆQÆ#O|∞#‰õΩ<£. 511
* ~À+¨O Ѩ@ìÖËx ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ áê+¨O_» "Õ+¨O ^èŒiOz, Z=iH© Hõ#∞Ñ≤OK«‰õΩO_® Ü«∞[˝âßʼnõΩ =zÛ
Ü«∞[˝Ñ¨â◊√=Ù#∞ JѨǨÏiOz PHÍâ◊=∂~°æO Ѩ\Ïì_»∞.
=. J@∞¡ ã¨#∞#ѨC_»∞. 512
Hõ. J#Ѷ¨ÚO_»QÆ∞ #„u =∞Ǩ, =ÚxKÀk`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ |$^äŒ∞x Ѩل`«∞ñ_»∞ ÉÏ}Ï
ã¨#`«∂}©~° ^èŒ~°∞O_≥·, Ü«∞xq∞+¨Ñ¨u "≥#∞Hõñ [xÜ≥∞ #u^Œ~°Ê=Ú#<£. 513
* JѨC_»∞ J„u=∞Ǩ=Úx Jk „QÆÇ≤ÏOz Ѩ$^äŒ∞K«¢Hõ=iÎ Ü≥ÚHõ¯ H˘_»∞‰õΩ`À K≥áêÊ_»∞. J`«_»∞
qO\˜x J=ڇŠá⁄^Œ∞Å#∞ ^èŒiOz ^Œ~åÊuâ◊Ü«∞O`À ^Õ"ÕO¢^Œ∞x "≥O|_çOKå_»∞.
=. J@∞¡ ã¨x K«x =ÚO^Œ@. 514
ã‘. Ü«∞[˝ ™ê^èŒ# Ѩâ◊√ǨÏ~°}∞x =kè~ÚOK«∞ ^èŒ~°‡O|∞#O^Œ∞ #^èŒ~°‡=∞<≥_ç
|∞kúñ |∞@ìñQÆñ *ËÜ«∞ Éèí∂i =∂Ü«∂"Õ+¨^è•iÜ≥ÿ∞ Ü«∞~°∞QÆ∞ ã¨∞„`å=Úñ QÆkã≤
xÅ∞ xÅ∞ =∞x Ü«∂iÛ x[QÆ∞}^èŒfix ¿ãã≤ Ѷ¨∞# [\ÏÉèí™ê‡ã≤÷ Hõe`« =∞~Ú#
=¸iÎñ QÆ#∞OQ˘x =¸sÎÉèíqOz# ^èŒ~°‡O| HÍ |∞kúñ ^ŒÅñz Ü«∞=∞~°
`Õ. <åÜ«∞‰õΩx g∞ñ^Œ ™êÜ«∞Hõ "Õ∞Ü«∞ñ *ÏÅ, ‰õΩ#flñ QÆ#∞ñQ˘x Ü«∞„u q^Œfi#∞fl`«∞O_»∞
"≥·#ºA# Hõ<≥ "åã¨=Ù =Å#∞ ã¨∂Ñ≤, =∞#=Ú֒ѨŠ~À+¨O|∞ =∞Å¡_çOѨ. 515
130 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. q#∞ q∞`«ñ_»∞ Ü«∞[˝Ç¨ÏO`«Ü«Ú, #xq∞+¨xHõ~å^èŒ=ÚO_»∞ #QÆ∞ xO„^Œ∞ñ_»∞ QÍ
=Ù# x`«x [~ÚOѨÙ=Ú h, =x =Ú=∂‡ é∞K«ÛiOѨ # "≥·fi#ºAñ_»∞<£. 516
* Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ^è~Œ ‡° =∞O^Œ∞ J^è~Œ ‡° |∞kú ѨÙ\˜Oì KÕ =∂Ü«∂"Õ+O¨ ^èiŒ Oz Ü«∞[˝Ñ⨠√◊ =Ù#∞
ǨÏiOzH˘xáÈ`«∞#fl WO„^Œ∞x ã¨g∞Ñ≤Oz ''xÅ∞! xÅ∞—— Jx J~°z qO\˜ <åi „"≥∂yOKå_»∞. HÍx
[_»Å∞ ^èŒiOz, |∂_ç^Œ ѨÓã≤H˘x, Z=ÚHõÅ#∞ `åeÛ# P`«x ~°∂ѨO K«∂z, PHÍ~°O ^èŒiOz# ^èŒ~°‡
"Õ∞"≥∂ Jx „Éèíq∞OKå_»∞. Ü«∞[˝™ê^èŒ#"≥∞ÿ# Ѩâ◊√=Ù#∞ ^˘OyeOK«∞"åxx K«OѨ@O ^èŒ~°‡"≥∞ÿ<å J^èŒ~°‡O
Jx JxÑ≤OzOk. JO^Œ∞KÕ`« Ѩ$^äŒ∞‰õΩ=∂~°∞_»∞ WO„^Œ∞xÃÑ· ÉÏ}=Ú q_»∞=ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. Jk K«∂z
=∞Ǩ`«∞‡_≥#· J„u=Úx ~À+¨O`À WO„^Œ∞}˜‚ K«∂Ñ≤ã∂¨ ΠѨ$^ä∞Œ Ѩل`«∞x`À '' D WO„^Œ∞_»∞ Ü«∞[˝ Ѷ∂¨ `«‰Ωõ _»∞,
^Õ=`«ÅÖ’ Ѩ~°=∞áê`«‰õΩ_»∞. HÍ|\˜ì h=Ù W`«}˜‚ [~ÚOK«∞—— Jx =¸_»∞ ™ê~°∞¡ ѨeHÍ_»∞.
=∞. q#∞ gkäO [#∞ ^Õ==Å¡Éèí∞xÃÑ· g~°∞O_»∞ „QÀ^è•O`«~°O
QÆ x~°∂_èç<£ =∞$QÆ~å\˜¯â’~°=Ú =∞ǨQÆO^èŒkfi¿ÑO„^ŒO|∞ g∞ñ
^Œ#∞ ÅOѶ≤∞OK«∞ q^èŒO|∞#O |_ç# <å`«O _»â◊fiKÒÔ~·ºHõ ™ê
^èŒ# ~°∂ѨO|∞ñ ^Œ^Œâ◊fi=Ú<£ q_çz Ü«∞O`«~åú#=ÚO ÉÁOk#<£. 517
* JѨC_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iΠѨل`«∞_»∞ HÀѨO`À, ã≤OǨÏH˜â’~°O =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ g∞kH˜ ÅOѶ≤∞Oz#@∞¡
PHÍâ◊OÖ’ "≥à¡ı WO„^Œ∞xÃÑ·H˜ ^Œ∞q∞HÍ_»∞. WO„^Œ∞_»∞ ^˘OQÆ"ëÕ êhfl, QÆ∞„~åhfl q_çzÃÑ\ì̃ J^Œ$â◊º=∞Ü«∂º_»∞.
Hõ. g~°∞ñ_»∞ Ѩ$^äŒ∞ Éèí∂áêÅ ‰õΩ, =∂~°∞ñ_»∞ x[ Ü«∞[˝Ñ¨â◊√=Ù =∞~°ÅO Q˘x ^Œ∞
~åfi~°|Å∞ñ _»QÆ∞K«∞ [#‰õΩx, Éèí∂i ã¨=#~å[ѨÙ}ºÉèí∂q∞H˜ =K≥Û<£. 518
* =∞Ǩg~°∞_≥·# Ѩ$^äŒ∞‰õΩ=∂~°∞_»∞ ^Œ∞~åfi~°"≥∞ÿ# Ѩ~å„Hõ=∞O`À Ü«∞*Ï˝âßfixfl =∞~°eOK«∞H˘x
ѨÙ}ºÉèí∂q∞Ü≥ÿ∞# [#‰õΩx Ü«∞[˝Éèí∂q∞H˜ K«#∞^≥OKå_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞# #K«Û@ #∞#fl Ѩ~=° ∞i¬ÑÙ¨ OQÆ=Ù Å`«x Ü«∞^Œ∞ƒù`« Hõ~‡° O|∞ QÆ#∞OQ˘x Ü«∂â◊Û~°ºO|∞
<˘Ok Ü«∞`«xH˜ l`åâ◊√fiO_»#∞ ##fi~°÷ <å=∞O|∞ "≥\˜ìÜ«Ú#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 519
* JѨC_»∞ JHõ¯_» L#fl =∞ǨÏi¬=ˆ~}∞ºÅ∞ J`«x J^Œ∞ƒù`« Hõ$`åºxfl PÖ’H˜Oz Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç,
J`«xH˜ ''l`åâ◊√fi_»∞—— J<Õ ™ê~°÷Hõ"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì~°∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú#∞ ^Õ=`åѨu `«=∞ó Ѩ@ÅO|∞ [xOѨñ*Ëã≤ Ü≥∞
=fi~°∞ñ ^Œ#∞ñ QÍ#‰õΩO_» #x"å~°}ñ QÍOK«#áêâ◊ |^Œú "≥∞ÿ
ã¨∞~°∞z~°Ü«¸Ñ¨^•~°∞ Ѩiâ’aè`«"≥∞ÿ# ǨÏÜ«∞O|∞ñ Q˘OK«∞ñ *ˇ
K≥Û~° q#∞gkä <ÕQÆñQÆ |∞∞+≤ „Ѩ=~°∞O _»QÆ∞ #„u ÃãÑ≤Ê#<£. 520
Hõ. qx Ѩ$^äŒ∞ Éèí∂=~° `«#Ü«Úñ_»∞, Ѷ¨∞# |Å=Ú#ñ [x HõáêÅY\ÏfiOQÆ=Ú Ö’
ex ^èŒi~ÚOz ~°Ü«∞O|∞#ñ, [#∞ xO„^Œ∞xñ QÍOz <˘OѨñ*ÏÅHõ Ü«∞O`«<£. 521
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 131
* WO„^Œ∞_»∞ z=∞‡pHõ\x˜ HõeÊOz J^Œ$â◊º~°∂ѨOÖ’ =∞m§ =zÛ |OQÍ~°∞ „`åà◊` ¡ À Ü«¸Ñ¨ãOΨ ÉèÏxH˜
Hõ\"ì˜ ãÕ ≤ L#fl QÆ∞„~åxfl ^˘OyeOz "ÕQOÆ QÍ xOy"≥Ñ· Ù¨ "≥àÏ¡_∞» . Jk K«∂z J„u=∞ǨÏi¬ K≥Ñʨ QÍ ~å[Ѩل`«∞_»∞
l`åâ◊√fi_»∞ WO„^Œ∞x "≥#flO\Ï_»∞. HÍx ѨÙéˇ]#∂, Y\ÏfiOQÍhfl ^èŒiOz HõѨ@"Õ+¨OÖ’ L#fl WO„^Œ∞}˜‚
K«OѨ\ÏxH˜ J`«_»∞ ã¨O^ÕÇ≤ÏOKå_»∞.
L. „Hõ=∞‡é #„uKÕñ ^≥Å∞ѨñQÍñ|_ç "≥·#º`«#∂Éèí=ÙO_»∞ ~À
+¨=Ú‡#ñ ^ÀñHõñ „^˘H˜¯# Éèí∞[OQÆ=∞ѨÙOQÆ=Ùñ É’e Ü«Ú„QÆ∞ñ_≥·
Ü«∞ =∞‡iñÉ’ã≤#O QÆx ã¨∞~åkèѨÙñ _≥ѨÊ\˜ Ü«∞@¡ñ ÉÏéˇ #
â◊fi=Ú‡#∞ ~°∂Ѩ=Ú<£ q_çz KåÅñ k~ÀÇ≤Ï`«∞ñ_≥· ~°Ü«∞O|∞#<£. 522
=. J@∞¡ ã¨x#O |â◊√=ÙO Q˘x =∞~°e Ü«∞ gfi~À `«=Î ÚO_»∞ Ñ≤`$« Ü«∞[˝âßʼnõΩO [#∞^≥OK≥ #O`«. 523
* JѨC_»∞ J„u=∞ǨÏi¬ ~å[Ѩل`«∞Îx =∞m¡ ѨÙiH˘ÖÏÊ_»∞. Ѩ$^äŒ∞Ѩل`«∞_»∞ `ÀHõ„`˘H˜¯# ã¨~°ÊO
=Öˇ HÀÑ≤Oz ÉÏ}Ïxfl ã¨OkèOKå_»∞. WO„^Œ∞_»∞ HõÑ@ ¨ ~°∂áêxfl Jâßfihfl q_çz =∞m¡ JO`«~åú# =∞Ü«∂º_»∞.
g~°t~À=∞}˜ Ѩ$^äŒ∞Ѩل`«∞_»∞ Jâ◊fi~å*Ïxfl `«O„_çQÍi Ü«∞[˝âßʼnõΩ `À_˘¯x =KåÛ_»∞.
ã‘. ǨÏiǨÏÜ«ÚO _»^èŒfi~° ǨÏÜ«∞ ǨÏ~°}Ï~°÷"≥∞ÿ q∞Oz ÔH·H˘x qã¨i˚Oz #\˜ì
Éèí∂i Ü«∞=∞OQÆà◊ Éèí∂`« =∂Ü«∂~°∂Ѩ=ÚÅ#∞ ^èŒiOzi =¸_è»[#∞Å∞,
áê+¨O_» zǨÏfl=ÚÖò Ѩ~°ñQÆ∞@ "å~°Å∞ [QÆuÃÑ· #QÆfl "Õ+¨=ÚÅ∞ QÆÅ∞QÆ∞
*ˇ·#∞Å∞ Éèí∂i HÍëêÜ«∞ =„ã¨ÎO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOK«∞ É∫^Œ∞úÅ∞ñ ^ŒQÆ [\Ïã≤÷
`Õ. Éèí㨇^è•~°∞Å∞ #~Ú# HÍáêeHÍ^Œ∞, Å#ñQÆ "≥Åã≤i Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞ñ *ÏÅñ
^ŒÅñѨ ^èŒ~À‡Ñ¨=∞O |#ñ^ŒQÆ∞ #^èŒ~°‡, =∞O^Œ∞ #aè~°u "˘_»q∞# Ü«∞[˝[#∞Å∞. 524
=. `«nÜ«∞ zǨÏflO|∞Å∞ áê~°OѨ~º° O|∞QÍ ^èiŒ ~ÚOѨO ^˘_»Oyi, `«^fiŒ $`åÎO`«O|∞ ÉèQí =Æ O`«∞O _»~Ú#
Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ Ü≥∞é˜Oy ‰õΩÑ≤`∞« O_≥· Ü«Ú^Œº`«HÍ~°∞‡‰õΩO _»Q∞Æ K«∞ xO„^Œ∞xg∞ñ^Œ ÉÏ}O|∞ <ÕÜ∞« #∞^Œºq∞Oz#
|∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ â◊„Hõ=^èÀ^Œ∞º‰õΩOÎ _»∞ #ã¨ÇϨ º~°OǨïO_»∞ #~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xi.525
* WO„^Œ∞_»∞ Ü«∞*Ï˝âßfixfl ^˘OyeOK«@O HÀã¨O ^èŒiOz, q_çz# J=∞OQÆà◊Hõ~åÖˇ·#
=∂Ü«∂~°∂áêÅ#∞ =¸~°∞öÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞ „QÆÇ≤ÏOKå~°∞. P ~°∂áêÅ∞ áê+¨O_» zǨflÅ∞. kã¨"≥ÚÅÅ`À
uiˆQ *ˇ·#∞Å∞† HÍqQÆ∞_»¤Å∞ Hõ>Ëì É∫^Œ∞úÅ∞, [_»Å∞, Z=ÚHõÅ∞, Éèí㨇O ^èŒiOKÕ HÍáêe‰õΩÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞
áê+¨O_»∞Å∞. D q^èŒOQÍ Ö’HõOÖ’ J^èŒ~°‡=∞O^Œ∞ Pã¨H˜Î Hõeæ# =¸~°∞öÅ∞ P áê+¨O_» zǨÏfl=ÚÅ#∞
Ѩ~°OѨ~°QÍ ^èŒiOK«_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì~°∞.
WO„^Œ∞_»∞ ǨÏÜ«∂xfl JѨǨÏiOz# ã¨OQÆu Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ `≥Å∞ã¨∞H˘x HÀѨO`À qÖˇ¡‰õΩ¯ ÃÑ\˜ì
JѨ~åkè J~Ú# J=∞ˆ~O„^Œ∞x g∞^Œ ÉÏ}Ïxfl „ѨÜ≥∂yOK«_®xH˜ ã≤^ŒúѨ_®¤_»∞. JѨC_»∞ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞
WO„^Œ ã¨OǨ~åxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ#fl Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎx K«∂z ~ÚÖÏ J<åfl~°∞.
132 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. [#<åÜ«∞Hõ! Ü«∞[˝=ÚÅO, ^Œ#∞Ѩ=∞ qkèKÀk`«O|∞ Å#ñ^ŒQÆ∞ Ѩâ◊√ |O
^èŒ# Ç≤ÏOã¨Å HÍ H˜`«~°∞Å, Ѷ¨∞#nH˜Δ`«∞#‰õΩ =kèOѨñ QÍ^ŒO„_»∞ |∞^èŒ∞Öò. 526
* =∞Ǩ~å*Ï! Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ Ü«∞[˝nH˜Δ`«∞_≥·#"å_»∞ Ü«∞[˝Ñ¨â◊√=Ù#∞ `«Ñ¨Ê =∞i Z=fiih =kèOK«~å^Œx
q^•fiOã¨∞Å∞ JO\Ï~°∞.
=. HÍ=Ù# h qѨ٠_çO„^Œ=^èÀ^ÀºQÆO |∞ѨãO¨ ǨÏiOѨÙ=Ú, Éè=í nÜ«∞ ^è~Œ ‡° q~Àkè Ü≥∞ÿ # ~ÚO„^Œ∞x.527
Hõ. [#áêÅ! g~°º=O`«=Ú, Å#ñ^ŒQÆ∞ =∞O„`«=ÚÅKÕ`« <åǨfi#=Ú ¿ã
ã≤# #`«ñ _çK«\˜H˜ =K«∞Û#∞, [#∞^≥Oz# Ü«∞=∞~° qÉèí∞x ã¨~°Éèíã¨`«ñ ^ŒQÆ<£. 528
Hõ. ^èŒ$u Ãã^Œ~°ñ |\˜ì td HÍ, Ǩïuñ QÍ "ÕÖˇÛ^Œ=Ú, ^•# #∞sfi=~°! h
q`«`« =∞Ǩϟ ǨÏ`« g~Àº, #fl`«∞ñ_≥· K≥_çáÈ=Ù #=∞~°<å^äŒ∞O _»O`«<£. 529
* HÍ|\˜ì h=Ù WO„^Œ∞}˜‚ ã¨OǨÏiOKÕ „Ѩܫ∞`åflxfl q~°q∞OK«∞. h‰õΩ q~ÀkèÜ≥ÿ∞# WO„^Œ∞}˜‚
â◊H˜Î=∞O`åÖˇ·# =∞O„`åÅKÕ "Õ∞=Ú WHõ¯_çH˜ ~åqOz J`«}˜‚ JyflH˜ PǨïu KÕ™êÎ=Ú. JѨC_»∞ WO„^Œ∞_»∞
h =∞Ǩ`Õ[ã¨∞ûKÕ`« â◊H˜Î HÀÖ’Ê~Ú #t™êÎ_»∞.
=. Jx Ѩ$^äŒ∞x "åiOz |∞∞ufiQÆ˚#O|∞Å∞ QÆ∞Ñ≤`«™êfiO`«∞Öˇ· ǨÏã¨ÎO|∞Å „ã¨∞„‰õΩû=O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz
"ÕÅ∞Û ã¨=∞Ü«∞O|∞#O [`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ ã¨#∞^≥Oz |∞∞ufiAÅO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞:
Ü«∞[˝O|∞ÅO^Œ∞ Ü«∞lOѨO|_»∞ ^Õ=`« Öˇ=fix Ü«∞Oâ◊O|∞, Öˇ=fiO_»∞ Ü«∞[˝<å=∞HõO|QÆ∞
ÉèíQÆ=^ŒOâ◊O|QÆ∞, #\˜ì ~ÚO„^Œ∞O_»∞ g∞KÕ`« =^è•~°∞›O_»∞QÍñ _ç`«O_»∞ ÉèíQÆ=^ŒOâ◊ã¨OÉèí=ÙO _»QÆ∞@
h Ü«∞[˝Hõ~°‡ q^èŒfiOã¨<ÕK«∞ÛùO _»~Ú HÍqOK«∞ ^èŒ~°‡ =ºuHõ~°O|∞Å∞ ã¨∂K«∞K«∞O_» =ÅÜ«ÚOQÍx
„ѨfHÍ~°O|∞Å∞ QÆ~°Î=ºO|∞Å∞ QÍ, g Ѩ$^äŒ∞H©iÎÜ«∞QÆ∞ Ѩ$^äŒ∞#‰õΩ <ÕHÀ#â◊`«O|QÆ∞ #^èŒfi~° „ѨÜ≥∂QÆ
Ѷ¨ÅO|∞ ã≤kúOK«∞O QÍHõ Ü«∞x Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ H˜@¡xÜ≥∞. 530
* |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ D q^èŒOQÍ Ñ¨$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎx PÑ≤, HÀѨO`À KÕ`«∞ÅÖ’ „ã¨∞‰õΩ¯Å∂, „ã¨∞==ÚÅ∂
^èŒiOz "ÕÅ∞Û@‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl~°∞. JѨC_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ JHõ¯_çH˜ =zÛ |∞∞ufi‰õΩ¯Å#∞ K«∂z ~ÚÖÏ
J<åfl_»∞. ''Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ ѨÓlOѨ|_Õ ^Õ=`«Å∞ WO„^Œ∞x JOâßÅ∞. D ~ÚO„^Œ∞_»∞ ''Ü«∞A˝_»∞——J<Õ ¿Ñ~°∞
Hõe#æ ÉèQí =Æ O`«∞x JOâ◊O HÍ|\˜ì W`«_∞» K«OѨ^yŒ #"å_»∞ HÍ^Œ∞. ÉèQí =Æ O`«∞x JOâ◊O=Å¡ ѨÙ@ì@O =¸ÖÏ#
Ü«∞*Ï˝xfl áê_»∞ KÕÜ«∂Å<Õ HÀiHõ`À W`«_»∞ KÕã≤# ^èŒ~°‡=ºuHõ~åxfl L¿ÑH˜ΔOz K«∂ã¨∂Î LO_»=Öˇ<Õ HÍx
„ѨfHÍ~°O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. D Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎH˜ `˘OÉè̌· `˘q∞‡k Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã#≤ ѶŨ O ã≤kOú K«∞`«∞Ok!—— Jx
K≥Ñ≤Ê „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ =OHõ uiy ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. =∞#∞*ËO„^Œ! "≥∂HõΔ^èŒ~°‡=Ú <≥é˜Oy# h‰õΩ ã¨=#=ÚÖò ¿ãÜ«Ú@ ™êÅ∞ =∞é˜Ü«Ú
<Õ q^èŒO|∞# <≥·# ^Õ"ÕO„^Œ∞ =∞#=Ú#ñ ÔQ· H˘x ~À+¨O|∞ QÆ^Œ∞~°‰õΩO_»
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 133
=iÎOѨ =ÅÜ«Ú#∞, "åã¨=ÙO_»∞#∞ h=Ùñ |∂x ã¨∞â’¡‰õΩÅ∞ QÍ# g∞‰õΩ
=∞OQÆà◊O |QÆ∞ñQÍHõ! =∂#=<å^äŒ! h z`«ÎO|∞֒ѨÅñ lO`«ñ ^˘éñy
`Õ. q∞Oz =∞^•fiHõº=ÚÅ <å^ŒiOz q#∞=Ú, ^≥·= ǨÏ`«=∞QÆ∞ Ü«∞[˝O|∞ñ ^Œye KÕÜ«Ú
H˘é‰õΩ Éèí=nÜ«∞ z`«ÎO|∞ QÆ∞Ok ~À+¨, HõÅ∞+≤`«Oɡ·# #*Ï˝#Hõe`« =∞QÆ∞#∞. 531
* ~å*Ï! h‰õΩ "≥∂Hõ^Δ ~Œè ‡° O `≥Å∞ã¨∞ Hõ^•! WHõ WO`«\`
˜ À Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ∞« @O q~°q∞OK«∞. WO`«=~°‰Ωõ
KÕã≤# Ü«∞*Ï˝Å∞ KåÅ∞. "≥∂HõΔ^èŒ~°‡O `≥eã≤#"å_»=Ù HÍ|\˜ì â◊`«Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ«∞@O =Å# =KÕÛѶ¨ÅO h=Ù
HÀ~°~åxk. U q^èOŒ QÍ<≥<· å ã¨~ˆ WO„^Œ∞_»∞ x#∞fl ^Õfi+≤OK«‰Ωõ O_® K«∂_»∞. h=Ù WO„^Œ∞xÃÑ· ~À+¨O q_çzÃÑ@∞ì.
WO„^Œ∞_»∞, h=Ù – g∞ ~Ú^ŒÌ~°∂ NǨÏi JOâ◊O =Å¡ ѨÙ\˜ì#"å~°∞. HÍ|\˜ì g∞~°∞ Hõeã≤ LO_®e HÍx
HõÅÇ≤ÏOѨ‰õÄ_»^Œ∞. g∞‰õΩ â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ~å*Ï! h=Ù Ü«∞[˝O ÉèíOQÆ=∞~ÚO^Œx zOuOѨ‰õΩ. <å
=∂@Å∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ q#∞. ^≥·"ÀѨǨÏ`«"≥∞ÿ# Ü«∞*Ï˝xfl KÕÜ«∞\ÏxH˜ h=٠ѨÓ#∞‰õΩ<åfl=Ù, Jk <≥~°"Õ~°ÖË^Œ∞.
JO^Œ∞Hõx h=Ù HÀѨO`À L_çH˜áÈ~å^Œ∞. HÀѨO=Å¡ J*Ï˝#O ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok.
=. Éèí=nÜ«∞ Ü«∞[˝Ç¨Ï#<å~°÷O |â◊fiǨÏ~°}∞O_≥·# ~ÚO„^Œ∞O_»∞ ^Õ=`«ÅÖ’#<£ ^Œ∞~å„QÆǨïO _»QÆ∞@O
*Ëã≤ Ü«∞`«xKÕ`« xi‡OѨO|_ç z`åÎHõ~°¬HõO|∞Öˇ·# ~¸ áê+¨O_» ^èŒ~°‡O|∞ÅKÕ`« ^èŒ~°‡ =ºuHõ~°O|∞
HõÅ∞QÆ∞O QÍ# ~¸ Ü«∞[˝O|∞ ™êeOѨÙ=∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 532
* h Ü«∞*Ï˝xfl K≥_»Q˘@ì_»O HÀã¨O WO„^Œ∞_»∞ `«∞~°OQÍxfl ^˘OyeOKå_»∞. WO„^Œ∞_»∞ ^Õ=`«ÅÖ’
KåŠѨ@∞ì^ŒÅ HõÅ"å_»∞. J`«x=Å¡ xi‡OѨ|_ç# áê+¨O_» ^èŒ~å‡Å=Å¡ ^èŒ~å‡xH˜ Ǩx HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
HÍ|\˜ì h Ü«∞*Ï˝xfl KåeOK«∞ Jx =∞m§ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. Jk QÍHõ q#∞=Ú "Õ<åѨKå~°O|∞#ñ |∂x qÅ∞ѨÎO|∞ Öˇ·# Ü«∞\˜ì
Ü«∞ÅѶ¨Ú <å<å ã¨=∞Ü«∂#∞^èŒ~°‡O|∞Åñ |iáêÅ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ |~°ñy "Õ#∞
^ÕǨÏO|∞ =Å##∞ kqi [xOz Ü«Ú<åflñ_»=Ù, <å~åÜ«∞}ÏOâ◊Añ_»=Ù,
QÍ=Ù# h #~°Hõe`«Ö’HõO|∞#ñ |∞\˜ì# `≥éñQÆ∞ h |∞kúñ ^ŒÅñz
`≥. Ü≥∞=iKÕ <Õq∞\˜H˜ ã¨$l~ÚOѨñ|_çu, =\˜ì Ü«∂ „|Ǩχã¨OHõÅÊ =∞=x<å^äŒ!
`«Ñ¨Ê‰õΩO_»OQÆñ ÉÏeOѨ٠^èŒ~°‡QÆux, *Ï~°∞ â◊√Éèí=¸iÎ! Ü≥∂ Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ! 533
* JO`ÕHÍ^Œ∞. g∞ `«O„_çÜ∞ÿ≥ # "Õ#∞_»∞ KÕã#≤ J`åºKå~åÅ=Å¡ #tOz# ^è~Œ å‡Å#∞ uiy ~°HOΔ̃ K«∞
xq∞`«ÎO q+¨μ‚^Õ=Ùx JOâ◊O=Å¡ "Õ#∞x â◊s~°O #∞O_ç h=Ù [x‡OKå=Ù. D qâ◊fiO Z=i=Å¡ ѨÙ\˜ìO^À
PÖ’zOK«∞. D qâ◊fiOÖ’ Z=~°∞ ZO^Œ∞HÀã¨O x#∞fl ã¨$+≤Oì Kå~À qKåiOK«∞. x#∞fl ã¨$lOz# P Ѩ~„° |Ǩχ
ã¨OHõÖÏÊxfl <≥~°"Õ~°∞Û. Éèí∞=#HõÖϺ}=¸sÎ! Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=sÎ! ^èŒ~å‡xfl ~°H˜ΔOK«∞.
134 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞† #∞Ѩ^~Œè ‡° =∂`«ÜÚ« O„|K«O_» áê+¨O_» =∂~°Oæ |∞ <≥#· ~¸ ~ÚO„^ŒH$õ `«O
|QÆ∞ =∂Ü«∞#∞ [~ÚOѨ٠=∞x =#[ã¨OÉèí=ÙO _®#uzÛ#O |$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎÜ«Ú ^Œ^•*Ï˝Ñ≤`«∞O_≥·
^Õ"ÕO„^Œ∞x`À_» |^Œú ã¨Y∞ºO _»Ü≥∞º† #O`« #=Éèí$^ä•#O`«~°O|∞#. 534
* J^èŒ~°‡^•~Úx J~Ú# WO„^Œ∞x =∂Ü«∞KÕ`« HõeÊ`«"≥∞ÿ# „ѨK«O_» áê+¨O_» =∂~åæxfl x~ÀkèOK«∞
– Jx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ J#∞âßã≤OKå_»∞. Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ „|Ǩχ P[˝#∞ `«Å^•eÛ ~ÚO„^Œ∞x`À "≥∞ÿ„u
KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. Ü«∞*Ï˝O`«OÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# J=Éèí$^äŒ ™êfl#O KÕâß_»∞.
K«. ã¨∞~°∞z~° Å|ú ^ŒH˜Δ}Å ™⁄OѨÙ#ñ ÉÁOÑ≤i "À~Ú Éèí∂ã¨∞~°∞Öò
=~°∞ã¨#∞ ɡ‰õΩ¯ n=# Å"å~°} xzÛi, ã¨~°fi^Õ=`«Öò
Éèíi`« =Ú^ŒO`«~°OQÆ=ÚÅñ ÉÏÜ«∞x "Õ_»¯ =~°O|∞ ezÛ ~å
#~°=~°∞ñ _≥·# "≥·#∞º#‰õΩ #Ok`« H©iÎH˜ñ |∞}º=¸iÎH˜<£. 535
* Ü«∞[˝OÖ’ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ=Å¡ Éè∂í i ^ŒH}
Δ˜ Å#∞ á⁄Ok, q∞H˜¯e `«$Ñ≤Î K≥Ok# „ÉÏǨχ}∞Å∞ ÃщõΩ¯
n"≥#Å∞ WKåÛ~°∞. ^Õ=`« ÅO^Œ~∂° „Ñ‘uK≥Ok ѨÙ}º=¸iÎÜ∞ÿ≥ # Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎH˜ J<ÕHõ =~åÅ∞ „Ѩ™êkOKå~°∞.
=. JO`« #K«\˜ [#O|∞ e@¡xi. 536
`Õ. J#Ѷ¨∞! h KÕ`« <å^Œ$`«∞Öˇ·i ã¨~°fi, [#∞Å∞ =∞é˜ ^•#=∂<ÀѨKå~°=ÚÅ#∞
a`«$ ã¨∞^Õ=i¬ =∂#= q`«u ѨÓ[, <˘Ok Ü«∞Oz`«"≥∂^ŒO|∞ <˘O^≥ #Ü«∞º! 537
* JѨC_»∞ JHõ¯_ç „Ñ¨[Å∞ WÖÏ J<åfl~°∞. ''=∞Ǩ~å[! hKÕ`« ã¨~°fi[#∞Å∞ ã¨`«¯iOѨ|_®¤~°∞.
Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞, ^Õ=`«Å∞, |∞∞+¨μÅ∞, =∂#=ÙÅ∞, ^•#=∂<ÀѨKå~åÅKÕ`« ѨÓlOѨ |_®¤~∞° , ã¨O`À+≤OKå~°∞.—
–: <å~åÜ«∞}∞O_»∞ „Ѩã¨#∞flO_≥· Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@. :–
=. Jx ѨÅ∞‰õΩ ã¨=∞Ü«∞O|∞# Ü«∞[˝Éè’HõÎÜ«Ú Ü«∞[˝qÉèí∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞<≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞O
_çO„^Œã¨"Õ∞`«∞O_≥· Ü«∞K«Û\˜H˜O [#∞^≥Oz Ü«∂ Ѩ$^äŒ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 538
Hõ. [#=~°! Éèí=nÜ«∞Oɡ·, [##∞`«=∞QÆ∞ #â◊fi"Õ∞^èŒ â◊`«=Ú# H˜Ñ¨Ù _ô
Ü«∞xq∞+¨Ñ¨u ÉèíOQÆ=Ú ¿ã, ã≤# Hõ`«# HõΔ=∂Ѩ}O|∞ ¿ãÃã_çñQÆO>Ë! 539
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_»∞, Ü«∞[˝Éè’HõÎ J~Ú# NǨÏi ~ÚO„^Œ∞x`À ‰õÄ_ç JHõ¯_çH˜ =zÛ
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ`À ''~å*Ï! h â◊`åâ◊fi"Õ∞^èŒ nHõΔ#∞ ÉèíOQÆO KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ h=ÚO^Œ∞ HõΔ=∂Ѩ}O K≥ѨCHÀ=@O
HÀã¨O WO„^Œ∞_»∞ =KåÛ_»∞. K«∂_»∞—— J<åfl_»∞.
=. HÍ=Ù# x`«x HõΔq∞OѨÙ=Ú, ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ ÅQÆ∞"å~°∞ ^ÕǨaè=∂#∞Å∞ Q͉õΩO_»∞@O *Ëã≤
Éèí∂`«O|∞ÅÜ≥∞_» „^ÀǨÏO ÉÏK«iOѨ, ~°@¡QÆ∞@O *Ëã≤ h=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ^Õ==∂Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ·
Ѩ~ÀѨ`åѨO|∞Å∞ ¿ãã≤ˆ~x n~°…`«~°Oɡ·# =$^Œú[# ¿ã= =º~°÷O|∞ QÍ^≥! Ü«∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ ~¸
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 135
â◊s~°O |q^•ºHÍ=∞ Hõ~°‡O|∞Å∞ KÕ`« <å~°|ÌO |x `≥eã≤# Éèí∂`«„^ÀÇ≤Ï QÍx Ѩ~°=∞*Ï˝x ~¸
^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞ ##∞+¨‰õΩÎO_»∞ Q͉õΩO_»∞@ ã¨Ç¨Ï[O |#, ^ÕǨϟ`åÊk`«O|∞Öˇ·# QÆ$ǨÏ^•~å^Œ∞Å
Ü«∞O^Œ∞ =∞=∞`«fiO|∞ ÖˉõΩO_»∞@O *ˇÑ¨Ê<ÕÅ? ~Ú\˜ì ^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞#fl Ü«∂`«‡ ÜÕ∞HõO|∞#∞,
â◊√^Œú ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞, ã¨fiÜ«∞O*’ºuÜ«Ú x~°∞æ}O|∞#∞, QÆ∞}Ï„â◊Ü«∞O|∞#∞, "åºÑ¨º "åºÑ¨HõO|∞#∞,
#ã¨O=$`«O|∞#∞, ™êH˜ΔÉèí∂`«O|∞#∞, x~å`«‡O|∞#∞ #QÆ∞, nx ^ÕǨÏO|∞HõO>ˇ "Õé∞QÍ <≥=fiO_»∞
^≥eÜ«Ú "åñ_»∞ =∞`«Ê~°∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ ^ÕǨÏ^è•iÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_çÜ«Úñ ^Œ^Œ∞æ}O|∞ÅO ÉÁ~°Ü«∞Hõ
=iÎOK«∞. =∞é˜Ü«Ú <≥=fiO_Õx ã¨fi^èŒ~å‡Kå~° Ѩ~°∞O_»∞#∞, xëê¯=ÚO_»∞#∞, „â◊^•úÜ«Ú‰õΩÎO_»∞<≥·
#<≥flšѨC_»∞ Éèíl~ÚOK«∞ #\˜ì"åx =∞#O|∞ „Hõ=∞O|∞#ñ „|ã¨#flO|QÆ∞, #@∞¡ „Ѩã¨#fl
=∞#ã¨∞¯O_»∞#∞, „kQÆ∞}Ïf`«∞O_»∞#∞ ã¨=∞ºQÆÌ~°≈#∞O_»∞#∞ <≥·# Ü«∞`«O_»∞ =∞nÜ«∞ ã¨=∞=™ê÷#
~°∂ѨâßOu <˘O^Œ∞, #kÜ«Ú HÔ =· źѨ^OŒ |#O|_»∞ñ, QÆ∂@ã¨O÷ ɡ#· ~¸ Ü«∂`«‡ Ü«Ú^•ã‘#Éè∂í `«O
ɡ·##∞ nx „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü«∂=∞#O|∞ʼnõΩ hâ◊fi~°∞OQÍ <≥=fiO_»∞ ^≥eÜ«Ú, "åñ_»∞ Éèí=O|∞
<˘O^Œ‰Ωõ O_»∞, h ã¨O™ê~°O|∞ „^Œ=º „H˜Ü∂« HÍ~°Hõ KÕ`<« å`«‡HõO |QÆ∞@O *Ëã≤ „Ѩa#è fl ^ÕÇϨ ŸáêkèHOõ |∞
QÍ=Ù#ñ „ÉÏѨÎO|∞ Öˇ·# Ü«∂=`«ûOѨ^ŒÅÜ«∞O^Œ∞ =∞`«Ê~°∞Öˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∞ qHÍ~°O|∞ <˘O^Œ~°∞,
QÍ=Ù# h=Ù ã¨∞Y ^Œ∞óYO|∞Å Ü«∞O^Œ∞ ã¨=∞z`«∞ÎO_»=Ù#∞, ã¨=∂<À`«Î=∞ =∞^茺=∂^èŒ=ÚO_»=Ù#∞,
l`ÕO„kÜ«∂â◊ Ü«ÚO_»=Ù<≥· qxëêÊk`åd ÖÏ=∂`åºk ã¨OÜ«Ú`«∞O_»"≥·, Ü«∞dÅÖ’Hõ ~°HõΔ}O|∞
¿ãÜ«Ú =∞x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 540
* JO^Œ∞=Å¡ W`«xx HõΔq∞OK«∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨μʼnõΩ ^ÕǨaè=∂#O LO_»^Œ∞. HÍ|\˜ì "å~°∞ r=ÙʼnõΩ
„^ÀǨÏO KÕÜ∞« ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ h =O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ^Õ==∂Ü«∞‰õΩ =â◊√Öˇ· W`«~∞° ʼnõΩ ÉÏ^èŒ HõeOæ Ѩ‰Äõ _»^∞Œ .
JÖÏ Ñ¨~∞° ʼnõΩ ÉÏ^èŒ HõeOæ z#@¡~Ú`Õ "å~°∞ KåÅ HÍÅO#∞O_ç KÕã#≤ =$^Œ[ú # ¿ã= =º~°O÷ J~ÚáÈ`«∞Ok.
JO`ÕHÍHõ ' D â◊s~°O Jq^Œº=Å¡ ѨÙ\˜ìOk—— Jx `≥eã≤# Ѩ~°=∞*Ï˝x ^ÕǨÏOÃÑ· Pã¨H˜Î ÃÑOK«∞HÀ_»∞.
^ÕǨÏOÃÑ·x Pã¨H˜ÎÖËx "åxH˜ WO\˜g∞^•, ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Åg∞^• =∞=∞HÍ~°O LO_»^Œ∞ Jx K≥ѨÊ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞
Hõ^•! ^ÕǨÏ=Ú#O^Œe P`«‡ Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ#k. ã¨fiÜ«∞OQÍ „ѨHÍtã¨∞ÎOk. ™êH©ΔÉèí∂`«"≥∞ÿ#k. HÍ|\˜ì P`«‡#∞
^ÕǨÏOHõO>ˇ "Õ~°x ÉèÏqOKÕ"å_»∞ <åÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Î ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ^ÕǨÏ^è•i J~Ú#ѨÊ\˜H©
^ÕÇ¨Ï QÆ∞}ÏÅ#∞ á⁄O^Œ_»∞. ã¨fi^èŒ~å‡Kå~°=ÚÅO^Œ∞ Pã¨H˜Î Hõey xëê¯=Ú_≥· „â◊^Œú`À ##∞fl ¿ãqOK«∞"åx
=∞#ã¨∞û „Hõ=∞OQÍ x~°‡ÅO J=Ù`«∞Ok. P q^èOŒ QÍ x~°‡Å =∞#ã¨∞¯_»∞ J~Ú# "å_»∞ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
‰õÄ@ã¨÷"≥∞ÿ# P`«‡ L^•ã‘# "≥∞ÿ#ѨÊ\˜H©, ^•xx „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü«∂ =∞#ã¨∞ûʼnõΩ Dâ◊fi~°∞xQÍ
`≥eã≤H˘#∞"å_»∞ ã¨O™ê~° |O^è•Ö’¡ z‰õΩ¯H˘#_»∞. D ã¨O™ê~°O „^Œ=º„H˜Ü«∂HÍ~°Hõ KÕ`«<å`«‡HõO HÍ|\˜ì
"Õ~°∞"Õ~°∞ ^ÕǨÅ∞ Láê^èŒ∞Å∞ Hõey LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ PѨ^ŒÅ∂, ã¨OѨ^ŒÅ∂ „áêÑ≤ÎOz#ѨC_»∞
=∞Ǩ`«∞‡Öˇ·# <å Éèí‰õΩÎÅ∞ qHÍ~°O á⁄O^Œ~°∞. HÍ|\˜ì h=Ù ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ ã¨=∞OQÍ K«∂_»∞. L`«Î=∞,
=∞^躌 =∞, J^è=Œ ∞ q+¨Ü∂« ÅÖ’ ã¨=∂#∞_»"·≥ „Ѩ=iÎOz WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz =∞O„`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"åi
™êÜ«∞O`À ã¨=∞ã¨Î „Ѩ[Å#∂ ã¨O~°H˜ΔOK«∞.
136 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. áêi÷"À`«Î=ÚʼnõΩñ „|[Å ~°H˜ΔOK«∞@ Ѩ~°=∞ ^èŒ~°‡O |QÆ∞ #~°=ˆ~}º!
^èŒ~°}©â◊√ʼnõΩñ „|*ÏѨiáêÅ#O|∞#ñ |∂x Ö’‰õΩÅ∞ ¿ãÜ«Ú =Ù}º=∞O^Œ∞
+¨ëêªOâ◊ =∞i÷x ã¨O„áêѨΠ=∞QÆ∞ #@∞¡ „Ѩ[Åñ „É’=x ~åA „Ѩ[ÅKÕ`«
#ѨǨÏ$`« ã¨`«∞Ê}∞ºñ_≥· "å~°∞ QÍqOK«∞ Ѷ¨∞#áêѨ Ѷ¨Å=Úñ ^• ##∞ÉèíqOK«∞ñ
`Õ. QÍ# h=Ù#∞ q„Ѩ=~å#∞=∞`«=Ú, ã¨O„Ѩ^•Ü«∞Hõ q^èŒ=Ú<≥· [~°∞QÆ∞ ^èŒ~°‡
=∞Ç≤Ï=∞ñ *ËѨ\˜ì Ü«∞~°÷HÍ=∞=ÚÅÜ«∞O^Œ∞, ã¨=∞`«Æ # =¸‡ñ\˜Ü«∞O^Œ∞ <å ã¨H˜ÎÖËHõ. 541
* F #~°=~ˆ }Ϻ! „Ѩ[Å#∞ ~°HOΔ˜ K«_O» ~åAʼnõΩ Ñ¨~=° ∞ ^è~Œ ‡° O. „Ѩ[Å∞ KÕÜÚ« ѨÙ}ºOÖ’ ~åAʼnõΩ
P~À áêÅ∞ Åaèã¨∞ÎOk. „Ѩ[Å#∞ ~°H˜ΔOѨx ~åAŠѨÙ}Ϻxfl „Ѩ[Å∞ JѨǨÏi™êÎ~°∞. P „Ѩ[Å áêáêxfl
~åA J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . HÍ|\˜ì h=Ù „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨=∞‡uOz# ^è~Œ å‡xfl „Ѩ^•è #OQÍ KÕã∞¨ HÀ. J~°H÷ Í=∂Å#∞
P#∞+¨OyHÍÅ∞QÍ ÉèÏqOK«∞. ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å∞ =¸_çO\˜Ü«∞O^Œ∞#∂ Pã¨H˜Î g_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#. 542
Hõ. [#∞ʼnõΩ ##∞~°‰õΩÎñ_»"≥·, [#<åÜ«∞Hõ! h=Ù ^èŒ~°}˜ ã¨=∞z`«∞Îñ_»"≥·
Ü«∞#Ü«∞=Úñ |iáêeOz#, ã¨#HÍ^Œ∞Åñ QÍO`«∞ "å`«‡ã¨^Œ#=Ú#O^Œ∞<£. 543
* ~å*Ï! D q^èŒOQÍ h=Ù „Ѩ[Å J#∞~åQÍxfl á⁄Ok ã¨=∞z`«ÎO`À ѨiáêeOK«∞. WÖÏ KÕ¿ãÎ h
~ÚO\˜Ö’<Õ ã¨#HÍk Ü≥∂wO„^Œ∞Å#∞ ã¨O^Œi≈™êÎ=Ù.
ã‘. Éèí∂=~°! Ü≥∂QÆ `«áÈ =∞YO|∞Å KÕ`«ñ, ÔQ· H˘x ã¨∞ÅÉèí∞O_»ñ QÍx ÜÕ∞#∞
ã¨=∞z`«∞ÎÖˇ·# ã¨[˚#∞Å z`«ÎO|∞Å, =iÎOK«∞K«∞O_≥_ç"åñ_» #QÆ∞@ñ
*Ëã≤ `å=Hõ â◊=∞ jÅ q=∞`«û~°, H©~°Î#=ÚÅ =jHõ$`«∞ñ_» <≥·u†
<Õ h‰õΩ <˘Hõ =~°O aK≥Û^Œ "Õñ_»∞=Ú, <å=Ù_»∞ qx "Õ∞kh =~°∞O_»∞
`Õ. Ö’Hõ QÆ∞~°∞ñ_≥·# Ü«∞ѨCO_»sHõ #Ü«∞#∞ñ, _®#uzÛ# =∞$^Œ∞Åe`å=∞$`ÀѨ
=∂# "åHõº=Ú ÖÏf‡Ü«∞ =∞ãΫHõ=Ú#ñ, ^•eÛ ã¨"≥∂‡k`å`«∞‡ñ_≥· ^èŒ~°}˜ qÉèí∞ñ_»∞, 544
Hõ. `«# áê^Œ=ÚʼnõΩ ÉèíH˜Î<£, q#`«∞O_≥· Ü«∂`«‡Hõ~°‡ q`«uH˜ Å[˚O
^Œ#~°∞K«∞ #∞#fl ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x, QÆ#∞ñQ˘x 㨄`ÕÊ=∞ "≥Ú^Œ=ñ Q“ñy@ñ *ËÔ~Û<£. 545
* #$Ѩ=ˆ~}Ϻ! `«áÈÜ≥∂QÆ Ü«∞*Ï˝ÅKÕ`« <Õ#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ ÅaèOK«#∞. HÍx ã¨=∞z`«∞ÎÅ~Ú#
ã¨`«∞Ê~°∞+¨μʼnõΩ ã¨∞ÅÉèíOQÍ Åaè™êÎ#∞ HÍ|\ì̃ h â◊=∞jÖÏʼnõÄ, Jã¨∂Ü«∂~åÇ≤Ï`åºxH©, h ã¨Oã¨∞Î`«∞ʼnõÄ
=â◊√_»#Ü«∂º#∞. hH˘Hõ =~°O „Ѩ™êk™êÎ#∞, HÀ~°∞HÀ—— Jx J<åfl_»∞. Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ JO^ŒOQÍ ã¨∞xfl`«OQÍ Ñ¨eH˜# J=∞$`«O =O\˜ fÜ«∞x ѨÅ∞‰õΩÅ#∞ `«ÅÃÑ· ^èŒiOz
=∞#ã¨∞ûÖ’ =∞Ǩ#O^ŒO á⁄O^•_»∞. `«# J_»∞QÆ∞ʼnõΩ ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iOz `å#∞ KÕã≤# hK«Ñ¨Ù Ѩ#∞ʼnõΩ
ã≤QÆ∞æѨ_»∞`«∞#fl ã¨∞ˆ~O„^Œ∞}˜‚ Ѩ$^äŒ∞#ˆ~O„^Œ∞_»∞ „¿Ñ=∞`À H“yeOK«∞H˘<åfl_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 137
=. W@∞¡ Q“ñy@O *ËiÛ QÆ`«^Õfi+¨μO_≥· Ü«Ú#fl Ü«∞#O`«~°O|. 546
=∞. ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ qâ◊fi~°∂Ѩ‰õΩñ_»∞<≥· ÉèÏã≤Å∞¡ #qfi+¨μ‚ñ _®
[QÆf<å^äŒHõ$`å~°Û<å #`«∞ÅKÕ ã¨O„Ñ‘`« KÕ`«ã¨∞¯ñ_»∞<£
xQÆ$Ç‘Ï`åO„Ѷ≤∞ ã¨~À~°∞ǨÏ^ŒfiÜ«Úñ_»∞<≥· xÖˇÛO „|Ü«∂}Ïaè =Ú
YºQÆiëêª`«‡‰õΩñ _»Ü«Úº <å Ѩ$^äŒ∞xÃÑ·ñ QÍ~°∞}º "Õ∞áê~°ñQÆ<£. 547
=. W@∞¡ ^Œ#g∞ñk Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞#O *Ëã≤ qÅOa`«∞O _»QÆ∞@Ü«Ú # Ü«∂ºk ~å[#∞ºO_≥·#
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Ü«∞ =Ú‡‰õΩO^Œ ã¨O^Œ~°≈<å#O^Œ ÉÏ+¨Ê[ÅaO^Œ∞ ã¨O^ÀÇ¨Ï HõO^Œo`« #Ü«∞<å~°
qO^Œ∞O_≥· Ü«∞ qfiÉèí∞=¸iÎO QÆ#∞OQ˘x Hõ#∞OQ˘# ÖËHõ QÆ^Œæ^Œ HõO~î°∞O_≥· ѨÅ∞HõÖËHõ Ü«ÚO_çÜ«Ú
<≥@ìˆHʼnõΩñ ^Œ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# #^ÕÌ=Ùx #∞ѨQÆ∂ǨÏ#O|∞ QÍqOz `«#∂‡iÎ ^èŒi~ÚOz Hõ#∞flÅO
^˘~°ñQÆ∞ <å#O^Œ ÉÏ+¨ÊO|∞Å∞ ^Œ∞_çzH˘x qÖ’Hõ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, #`«$ѨÎ^Œ$QÀæK«~°∞O_»∞#∞,
QÆ~∞° _»ã¯¨ O^èŒ q#ºãÎ̈ ǨÏã¨∞OÎ _»∞#∞, =ã¨∞^è•`«Åã≤`
÷ « áê^ŒH=õ ∞Å∞O_»∞#∞ <≥· Ü≥ÚѨC # kÌ=º ѨÙ~°∞+¨μ#
H˜@¡xÜ≥∞. 548
* D q^èŒOQÍ Ñ¨$^äŒ∞=Ù WO„^Œ∞xÃÑ· ^Õfi+¨O =∂x P^ŒiOz# `«~°∞"å`« ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ KÕã≤# ѨÓ*Ï #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ „QÆÇ≤ÏOz ã¨O`«∞+≤ì K≥O^•_»∞. Ѩ$^äŒ∞Éèí∂áêÅ∞x ÉèíH˜Î|O^è•Å∞
`«# áê^•Å#∞ K«∞@∞ìH˘x Hõ^ŒÅhÜ«∞‰õΩO_® Ѩ@∞ìH˘#@O =Å¡ HõxHõ~°O`À PyáÈÜ«∂_»∞. `«#ÃÑ·xQÆÅ
J#∞„QÆÇϨ O`À NǨÏi *ÏQÆ∞KÕã∞¨ <Î åfl_»∞ Jx Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ QÆ=∞xOKå_»∞. P ~åAHõ#∞flÅ∞ P#O^•„â◊√=ÙÅ`À
xO_çáÈÜ«∂~Ú. Hõ#∞flÅ#∞ ÉÏQÆ∞QÍ qÑ≤Ê NǨÏix K«∂_®Å#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõhflà◊¡=Å¡
`«xqf~å K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. _»QÆ∞æuÎHõ`À ѨÅ∞HõÖËHõáÈÜ«∂_»∞. z=~°‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ P ^Õ=^Õ=Ùx
H“yeOK«∞‰õΩx Hõhfl\˜x `«∞_»∞K«∞‰õΩ<åfl_»∞. áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ <ÕÅÃÑ· LOz QÆ~°∞_»∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· ˆHÅ∂k
xez# P ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μx`À Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =~°^•! ~¸â◊fi~° x#∞ ã¨, `«∞Ê~°∞+¨μñ_»∞ ^ÕǨaè=∂# Éè’QÆ=ÚʼnõΩ h
=~°"≥∞@∞¡ QÀ~°∞ xǨÏã¨∞Y, =~°=ÚÅ∞ <å~°‰õΩÅÔH·# =éÅ"≥ K≥ѨÙ=∂. 549
* =~°^Œ∞_»"≥·# "åã¨∞^Õ"å! ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ_≥·#"å_»∞ ^ÕǨaè=∂#∞Å∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ ã¨∞MÏÅ#∞ PtOz
x#∞fl =~°O W=∞‡x ZÖÏ "Õ_»∞‰õΩO\Ï_»∞? Ѩ~°=∞áê`«‰õΩʼnõΩ Ãã·`«O D ã¨∞MÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú Hõ^•!
K«. Ѷ¨∞# =∞QÆ∞ ^Õ=! ~¸ =~°"≥∞ HÍ^Œ∞ =∞Ǩ`«‡Hõ! "åyfix~°æ`«O
|#ñ^ŒQÆ∞ `å=H©# K«~°}ÏO|∞[ Kå~°∞ =∞~°O^Œ~°∂Ѩ"≥∞ÿ
`«#i# H©iÎÜ«Ú<£ qx =Ú^ŒO|∞#∞ ÉÁO^ŒñQÆ ÖËx "≥∂HõΔ "≥∞ÿ
##∞ =∞kñ QÀ~° <˘Å¡ #Ѷ¨∞<åâ◊! ~°"Õ∞â◊! ã¨~À[Ö’K«<å! 550
138 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^Õ"å! áêѨǨÏ~°}Ï! ~°=∂~°=∞}Ï! Ѩ^Œ‡#Ü«∞<å! D Q˘Ñ¨Ê =~å<Õfl HÍ^Œ∞. h áê^•~°qO^•Å
=∞Hõ~°O^Œ"≥∞ÿ =∞Ǩ`«∞‡Å "å‰õΩ¯Å#∞O_ç "≥Å∞=_Õ h Hõ^ä•H©~°Î#O qx P#O^ŒO á⁄O^ŒÖËx "≥∂HΔÍxfl ‰õÄ_»
<Õ#∞ JaèÅ+≤OK«#∞.
Hõ. Jk QÍ# Ѩ^Œ‡Ö’K«#!, ã¨^Œ=∞Å Éèí=nÜ«∞ Ѷ¨∞#Ü«∞â◊=Ú q#∞@‰õΩ<≥·
Ѩk"ÕÅ K≥=ÙÅ∞ Hõ$Ѩ x, q∞‡kÜÕ∞ <å Ü«∞aè=∞`«O|∞ xѨÙ_»∞ =Ú‰õΩO^•! 551
* HÍ|\˜ì Hõ=∞ÅÖ’K«<å! h x~°‡Å H©iQÎ Í^äÅŒ #∞ PÅH˜OK«\ÏxH˜ <å‰õΩ Ñ¨k"ÕÅ K≥=ÙÅ#∞ „Ѩ™êkOK«∞.
=Ú‰õΩO^•! =Ú=∂‡\˜H© W^Õ <å JaèÖÏ+¨.
K«. J#Ѷ¨∞! =∞Ǩ`«‡! "åQÆæo`«"≥∞ÿ# Éèí=`«Ê^Œ ѨOHõ*Ï`« ã¨O
[x`« ã¨∞^è•Hõ}ÏxÅ =â◊O|∞#q㨇$`« `«`«Îfi=∂~°æ =
~°Î#∞ÅQÆ∞ ^Œ∞+¨ìÜ≥∂QÆ∞ʼnõΩñ „QÆ=∞‡éñ ^Œ `«Îfi=Úñ EѨñ*ÏÅ∞ x
\Á¡#~°∞@ ^ŒHõ¯ ##º=~° "≥ÚÅ¡ñ |Ü≥∂~°∞Ç¨Ï Ñ¨„`«ÎÖ’K«<å! 552
* =∂e#º~°ÇÏ≤ `«∞Öˇ#· =∞Ǩ`«∞‡Å "å‰õΩ¯Å #∞O_ç „Ñ¨ãi¨ OKÕ h áê^ŒÑ^¨ ‡Œ ã¨∞^è•Hõ}ÏÅ#∞ "≥∂ã≤H˘x
=KÕÛ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`«O ^•fi~å, P`«‡ *Ï˝<åxfl =∞~°záÈ~Ú# JÉèÏQÆ∞ºÅ‰õÄ, J*Ï˝#∞ʼnõÄ =∞m¡ P`«‡
*Ï˝<åxfl K«∂Ñ≤OK«QÆeˆQ =~°O J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ ™êfig∞! <å‰õΩ D =~°O
`«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ =~°O JHõ¯~°ÖË^Œ∞.
ã‘. q#∞`« =∞OQÆà◊ Ü«∞â’qÉèí=! 㨈~fiâ◊fi~°! ~ÚOk~° QÆ∞}ã¨O„QÆ¿ÇÏK«Ûùñ*Ëã≤
ÜÕ∞ h^Œ∞t=`«~°O ɡ·# ã¨f¯iÎx #i÷Ü≥ÿ∞ =i~ÚOK≥ #\˜ì H©iÎ
K«`«∞~° ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ã¨OQÆ`«=Ú QÆÅ∞æK«∞ #∞O_» ^èŒ$u <≥=fiñ_Õx Ü«∂^Œ$zÛùHõ`«#∞
*Ëã≤Ü«Ú <˘Hõ=∂@∞ K≥=ÙÖÏ~° q#fl"åñ _»#Ü«∞O|∞#∞ QÆ∞}A˝ñ _»Ü≥∞º<Õx
`Õ. q~°u <Õsuñ ÉÁO^Œ∞#∞ ^èŒ~°}˜ñ |â◊√=Ùñ, ^ŒHõ¯ñ ^ŒH˜¯# `«^£A˝O_»∞ ^Œ#∞[ ÉèËk
QÍ# Ü«Ú`«∞ûHõ =∞u <≥·# ÜÕ∞#∞ ÅH˜Δ‡, Hõ~°}˜ x#∞fl ÉèílO`«∞ <À Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨! 553
* ã¨HõÅ [QÆnâ◊fiiÜ≥ÿ∞ =∞ǨÏhÜ«∞ =∞OQÆà◊ Ü«∞â’=∞Ok~° J~Ú# WOk~å^Õq QÆ∞}„QÆǨÏ} áês}
|∞kú`À HõÖϺ}Hõ~°"≥∞ÿ# h ã¨f¯iÎx =iOzOk. J@∞=O\˜ h Ü«∞â’QÍ^äŒÅ#∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ ã¨Ç¨Ï"åã¨O
=Å¡ XHõ¯™êi Ü«∂^Œ$zÛùHõOQÍ<≥·<å 㨈~ K≥=ÙÖÏ~å q#fl "å_»∞ Ѩâ◊√=Ù H͉õΩO_® QÆ∞}A˝_≥·#@¡~Ú`Õ
JO`«`À `«$Ñ≤Î á⁄O^ŒHõ ~ÚOHÍ ~ÚOHÍ q<åÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ F Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞ëê! ^Œ#∞[=∞~°Ì<å!
x#∞fl <Õ#∞ ÅH©Δ‡ ^Õq=Öˇ ¿ãq™êÎ#∞.
=. W@∞¡ Éèí=nÜ«∞ ¿ã"å`«`«Ê~°∞Å"≥∞ÿ# ~ÚOk~°Ü«Ú <Õ#∞ <ÕHõ Ѩ^•~å÷aèÖÏ+¨O *Ëã≤ ã¨Ê~°ú=∂#∞Å
=∞QÆ∞K«∞#fl =∂ ~Ú^ŒÌé‰õΩ#∞ |~åºÜ«∞ ¿ã=O*Ëã≤ HõÅǨÏO|∞ ÖˉõΩO_» x =∞‡@∞¡ QÍHõ Éèí=nÜ«∞
K«~°}ã¨~À~°∞Ç¨Ï ¿ã"åã¨HõÎ =∞<Àq™êÎ~°∞Å =∞QÆ∞@O *Ëã≤ ÜÕ∞# ÜÕ∞# =Ú#∞fl Éèíl~ÚO`«∞ ##∞
`«ÅOѨÙÅO QÆÅǨÏO |~Ú##∞O QÍx=Ú‡, ^Õ"å Ü«∞x "≥O_çÜ«Ú x@¡Ü≥∞. 554
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 139
* ^Õ=^Õ"å! h Éèí‰õΩÎÅ=¸, ¿ã"å㨉õΩÎÅ=¸ J~Ú# ÅH˜Δ‡^Õg, <Õ#∞ XˆH =ã¨∞Î=Ù#∞ JaèÅ+≤Oz
áÈ\©Ñ_¨ ∞» `«∞<åflO. HÍ|\˜ì =∂‰õΩ HõÅǨÏO HõÅ∞QƉΩõ O_® XHõi `«~∞° "å`« XHõiH˜ h ¿ã"åÉèÏQƺO J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞
ÖË^• x#∞fl ¿ãqOKåÅ<Õ L`«¯O~î°`À ''<Õ#∞ =ÚO^ŒO>Ë <Õ#∞ =ÚO^Œ∞——Jx =∂Ö’ =∂‰õΩ HõÅǨÏO
Hõey<å HõÅ∞QÆh! ã¨O`À+¨"Õ∞.
ã‘. [QÆnâ◊! ^Õ=! Ü«Ú+¨‡`«Ê^Œ ÔH·OHõ~°º Ѩ~°`«ñ ^Œ#~°∞Û ™êQÆ~°`«#∂[
Hõ$`«ºO|∞#O^Œ∞ #H˜eƒ+¨ |∞kú<Õñ „cuñ QÀ~°∞@ [QÆ<å‡`« Ü≥ÿ∞#
Ü«∂ ~°=∂ã¨u`À_ç "≥·~° =∞=â◊ºO|∞ñ QÆÅ∞æ <≥·##∞ ^ŒÜ«∂HÍ~°! h=Ù
n#=`«ûÅ∞ñ_»=Ù QÍ# ã¨fiÅÊO ɡ·# #kèHõO|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞, =@∞¡QÍ#
`Õ. Éèí=ºK«i`«! x[ã¨fi~°∂ѨO|∞#O^Œ∞, #aè~°`«∞ñ_» "≥·# h=Ù #<åfl^ŒiOK«∞
Ѩyk xOk~° <å^ŒiOѨ=Ù =∞Ǩ`«‡!, ÉèíHõÎ[#Ö’Hõ =∞O^•~°! Éèí=q^Œ∂~°! 555
* ^Õ"å! [QÆ<åfl^ä•! h áê^•Å#∞ ¿ãqOKåÅx ÅH©Δ‡^Õq `«Ç¨Ï`«Ç¨Ï ÖÏ_»∞`«∞#flk. <Õ#∞ ‰õÄ_»
P"≥∞KÕ¿ã Ѩx<Õ KÕÜ«∂Å<Õ ã¨^Œ∞ƒkú`À `˘O^Œ~° Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞. HÍ|\˜ì [QÆ<å‡`« J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq`À
<å‰õΩ q"å^ŒO `«Ñʨ ^Œ∞. ^ŒÜ∂« =∞Ü«∂! h=Ù n#=`«ûÅ∞_»=Ù. HÍ|\ì̃ H˘OK≥"∞≥ <ÿ å Q˘Ñ¨Ê KÕ™êÎ=Ù. JO^Œ∞KÕ`«
=∞Ǩ`«∞‡_»=Ó, ã¨~åfiO`«~åºq∞g, Éèí=ÉèíO[#∞_»=Ó, ÉèíHõÎ[# ~°O[#∞_»=Ó J~Ú# h=Ù ##∞fl
P^ŒiOz#O`«QÍ ÅH©Δ‡^Õqx P^ŒiOK«=Ù.
=. W@¡Q∞Æ @O *Ëã≤ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μ Öˇ#· "å~°Å∞ x~°ã=Ψ ∂Ü«∂ QÆ∞} ã¨=Ú^ŒÜ∞« O|∞ QÆÅ x#∞fl Éèlí ~ÚO`«∞~°∞.
"å~°Å∞ Éè=í `åÊ^•#∞ 㨇~°}~°∂ѨO|~Ú# „ѨÜ∂≥ [#O|∞ ^ŒH¯õ x`«~° „ѨÜ∂≥ [#O|∞Å <≥é∞OQÆ~∞° ,
^Õ"å! ¿ã=Hõ [#O|∞Å#∞ =~°O|∞Å∞ "Õñ_»∞ =∞x [QÆkfi"≥∂ǨÏ#O|∞ Öˇ·# "åHõºO|∞Å∞ =Å∞‰õΩ^Œ∞,
=\˜ì Éèí=nÜ«∞ "åHõº `«O„f x|^Œ∞úÅ∞ Ö’‰õΩÅ∞ Q͉õΩO_ç ˆ~x Ѷ¨ÅHÍ=ÚÖˇ· Hõ~°‡O|∞Å <≥@∞ì
ÖÏK«iO`«∞? sâß! Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· [#∞ ÖËq∞ HÍ~°}O|∞# hHõO>ˇ x`«~°O|∞Åñ
QÀ~°∞K«∞O^Œ∞? i@¡Q∞Æ @O *Ëã≤ `«O„_ç ^Œ#O`«# ÉÏÅÇ≤Ï`«O ÉÏK«iOK«∞ #@∞¡ =∂‰õΩ h= Ç≤Ï`åK«~} ° O
ÉÏK«iOѨ #~°∞›O_» =x ѨeH˜# <åk~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Ü«∞~°÷=O`«O|∞Å~Ú# =K«#O|∞Å∞
qx qâ◊fi„^Œ+¨ì Ü«∞QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞? ''=∞Ǩ~å*Ï! ^≥·=
„¿Ñi`«∞O_»"≥· <åÜ≥∞_» x\˜ì |∞kú QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞K«ÖÏK«ÅO |QÆ∞ ÉèíH˜Î "˘_»=Ú, ^•xKÕ ^Œ∞ã¨Î~°O
|QÆ∞ =∞nÜ«∞=∂Ü«∞O ^ŒiO`«∞=Ù, h=Ù <åKÕ <åk+¨Oì |QÆ∞ Hõ$`«ºO |„Ѩ=∞`«∞OÎ _» =QÆ∞K«∞ <åK«iOz#
ã¨HõÅâ◊√ÉèíO|∞ÅO ÉÁO^Œ∞^Œ∞=Ù, =∞nÜ«∞ ÉèíHõÎ[#O|∞Å∞ ã¨fi~åæѨ=~°æ #~°HõO|∞ÅO ^Œ∞źO|∞Å∞QÍ
#=Ö’H˜O`«∞~°∞, QÍ=Ù# h Ü«∞^茺=™êÜ«∞O|∞ #\˜ìkÜ«∞, =∞é˜Ü«Ú =∞nÜ«∂^Õâ◊O|∞# ^Œ∞ã¨Îº[O
|QÆ∞ ~À+¨O|∞#∞ ^ŒºlOz <å Ü≥∞_» ÉèíH˜Î ã¨eÑ≤uq QÍ# xkÜ≥∞ <å‰õΩñ |~°=∞ǨÏ~°¬^ŒO |QÆ∞, #x
Ü«∞aè#OkOz Ü«∞#∞„QÆÇ≤ÏOz Ü«∞`«O_»∞ QÍqOK«∞ ѨÓ[Å∞ QÆ~ÚH˘x QÆ=∞<À#∞‡Y∞O _»Ü≥∞º, #
Ü«∞º=ã¨~°O|∞#. 556
140 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JO^Œ∞Hõ<Õ ã¨[˚#∞Å∞ =∂Ü«∂f`«∞_»"≥·# x#∞fl ¿ãq™êÎ~°∞. "å~°∞ h áê^Œã¨‡~°} ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
Ѷ֨ Ïxfl `«Ñʨ ~ÚOH˘Hõ Ѷ֨ Ïxfl HÀ~°∞HÀ~°∞. ^Õ=^Õ"å! ¿ã=‰õΩÅ#∞ =~åÅ∞ HÀ~°∞H˘O_»x [QÆ`∞« #Î ∞ "≥∂ã¨yOKÕ
"åHͺÅ#∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞<åfl=Ù. Ö’‰õΩÅ∞ h "åHͺÅ<Õ „`åà◊¡`À Hõ@∞ì|_ç# "åÔ~· Ѷ¨ÖÏÅ#∞ PtOz Hõ~å‡ã¨‰õΩÎ
Å=Ù`å~°∞. h =∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï`«∞Å∞ HÍHõáÈ`Õ [#∞Å∞ h ÉèíH˜ÎHõO>Ë ~Ú`«~° =~åÅ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ
HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞? HÍ|\˜ì `«O„_ç `«#O`«`å#∞ Ñ≤šʼnõΩ "Õ∞Å∞KÕ¿ã q^èŒOQÍ h=Ù =∂‰õΩ Ç≤Ï`«O KÕ‰õÄ~°∞Û.
WÖÏ Ñ¨eH˜# Pk~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J~°÷=O`åÖˇ·# =∂@Å∞ qh ã¨~°fiA˝_≥·# <å~åÜ«∞}∞_»∞
ã¨O`À+≤Oz ~ÚÖÏ J<åfl_»∞. ''=∂Ǩ~å*Ï! ^≥·=„¿Ñ~°} =Å¡<Õ <åÜ«∞O^Œ∞ h‰õΩ W@∞=O\˜ |∞kú HõeyOk.
JO^Œ∞=Å¡ H˘O_»=Öˇ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# xO_»∞ ÉèíH˜Î g∞‰õΩ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. P xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î=Å¡ ^•@\ÏxH˜ â◊HõºOQÍx
<å =∂Ü«∞#∞ h=Ù ^•@QÆÅ=Ù. <Õ#∞ P*Ï˝Ñ≤Oz# HÍ~åºxfl h=Ù *ÏQÆ~°∂‰õΩ_»"≥· PK«iOz #@¡~Ú`Õ
ã¨HõÅ â◊√ÉèÏÅ∂ á⁄O^Œ∞`å=Ù. <å Éèí‰õΩÎÅ∞ ã¨fi~°æ=Ú#∂ "≥∂HõΔ=Ú#∂, #~°Hõ=Ú#∂ ã¨=∂#OQÍ K«∂™êÎ~°∞.
h ÉèÏ=# ‰õÄ_» JO`Õ. <å P[˝#∞ `«Å^•eÛ q_»∞=~åx ~Àëêxfl q_çzÃÑ\˜ì <å Ü«∞O^Œe h ÉèíH˜Îx
"≥Å¡_çOKå=Ù. W^Õ <å‰õΩ Ñ¨~°=∂#O^ŒO Jx Jaè#OkOz Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ KÕã≤# ѨÓ[Å∞ ÔQ·H˘x NǨÏi
"≥·‰õΩO~îåxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
ã‘. #~° ã≤^Œú Kå~°} ã¨∞~° =Úx QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~° Ñ≤`«$ ™ê^茺 Ѩ#flQÆ∞Å∞#∞
#dÅ [#O|∞Å∞ ǨÏi áê~°≈fi=~°∞ÎÅ∞ <å#O^Œ =∞QÍflOQÆ∞ ÅQÆ∞K«∞ "Õ_»¯
Ü«∞*Ë˝â◊ zO`«#∞O _≥·# Ü«∂ Ѩ$^äŒ∞=ÙKÕ ã¨`å¯~°=Ú#∞ñ ÉÁOk ã¨=∞‡^Œ=Ú#ñ
[xi x*Ïkè"åã¨=ÚʼnõΩ, ÉèíQÆ=O`«∞ñ _≥·# <å~åÜ«∞}∞O _»K«∞º`«∞O_»∞
`Õ. ^ŒQÆ #∞áê^蕺ܫ∞ ã¨Ç≤Ï`«∞ñ_≥· `«#~°∞ Ѩ$^äŒ∞x, q=∞Å=∞`«∞ Å~Ú K«∂K«∞K«∞ #=∞~°=~°∞Å∞
^Œ#∞fl [Ü«∞[Ü«∞ Hõe`« â◊|Ì=ÚÅñ ÉÁQÆ_»ñ, [xÜ≥∞ #ѨC_»∞ "≥·‰õΩO~î° ã¨^Œ#=Ú#‰õΩ. 557
* #~°∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, Kå~°}∞Å∞, ^Õ=`«Å∞, =Ú#∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
™ê^èŒ∞ºÅ∞, Ѩ#flQÆ∞Å∞, q+¨μ‚H˜OHõ~°∞Å∞ JO^Œ~°∂ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ KÕã≤# ã¨`å¯~åÅ∞ JO^Œ∞H˘x
ã¨O`À+¨O`À `«=∞ `«=∞ x"å™êʼnõΩ "≥àÏ¡~°∞. |∞∞ufi‰õΩ¯Å`À ‰õÄ_ç# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎx P#O^ŒOQÍ
J=Ö’H˜ã¨∂Î ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ `«##∞ [Ü«∞[Ü«∞ ^èŒfi#∞Å`À ã¨Oã¨∞Îuã¨∂ÎO_»QÍ NǨÏi "≥·‰õΩO~î°^è•=∂xH˜
"ÕOKÕâß_»∞.
=. JO`«ñ |$^äŒ∞K«„Hõ=iÎÜ«Ú xO„kÜ«∂QÀK«~°∞O _»Ü«Úº#∞ ^Œi≈`å`«∞‡O_»∞#∞ ^Õ=^Õ=ÙO_»∞#∞
#~Ú# "åã¨∞ ^Õ=Ù#‰õΩ #=∞㨯iOz x[ѨÙ~°O|∞#‰õΩO [#∞^≥OK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# =∞øH˜ÎHõ ‰õΩã¨∞=∞
=∂eHÍ ^Œ∞‰õÄÅ ã¨fi~°‚`À~°}ÏÅOHõ$`«O|∞#∞, Åe`« ã¨∞QÆO^èŒ ^èŒ∂ѨqÅã≤`«O|∞#∞, ~°`«fl=∞Ü«∞
~°OQÆ =e¡HÍ q~ål`«O|∞#∞, Ѷ¨ÅѨÙ+¨Ê ÖÏ*ÏHõΔ`« nѨ=∂eHÍ ã¨ÎOÉèí ѨÓQÆáÈ`åaè~å=∞ „ѨuQÆ$ǨÏ
„áêOQÆ}O|∞#∞, =∞$QÆ=∞^Œ Ѷ∞¨ #™ê~° K«O^Œ<åQÆ~∞° "åóѨÓ~° ã¨Oã≤HÎõ ~°^•ä º=m qÉèÏã≤`O« |∞#∞,
^Œ~°∞Ѩš"åaè â’aè`«O|∞#∞ <≥·# ѨÙ~°O|∞ñ „|"ÕtOz ~å[=∂~°æO|∞#O [#∞^Õ~° =∞O_ç`«
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 141
~°`fl« ‰õΩO_»Å=∞}˜ =∞sK«∞Å∞ QÆO_» ѶŨ HõO|∞ÅO ^•O_»=O|∞Å∞ ã¨Å∞ѨO |~°HÍq∞#∞Å∞ QÆ#Hõ
áê„`« q~°z`«O|∞ Å~Ú# Ü«∞âı+¨ =∞OQÆà◊ h~å[#O|∞Å x"åoOѨ, â◊OY ^Œ∞O^Œ∞aè „Ñ¨=ÚY
`«∂~°º ÃѶ∂+¨O|∞Å∞#∞, |∞∞ufiV˜flHÍÜ«∂j~°fiK«#O|∞Å∞#∞ *ˇÅOQÆ =Ok=∂QÆ^Œè [#ã¨Oã¨∂Ü
Î ∞« =∂#∞O
_»Q∞Æ K«∞ qQÆ`« QÆ~∞° fiO_≥· Ü«∞O`«óѨÙ~°O|∞O „|"ÕtOz Ü«∞#O`«~O° |. 558
* P `«~°∞"å`« Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ Hõ#∞flʼnõΩ HõxÑ≤OK«HõáÈ~Ú<å =∞#ã¨∞ûÖ’ <≥ÅH˘x L#fl ^Õ=^Õ=Ù_≥·#
"åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ =O^Œ#O KÕã≤ `«# #QÆ~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. Ѩ@ì}OÖ’ ZHõ¯_» K«∂z<å =Ú`åºÅ
ã¨~åÅ∞, ѨÓÅ^ŒO_»Å∞, `≥eѨ@∞ì KåOkhÅ∞, |OQÍ~°∞ `À~°}ÏÅ∞ JÅOHõiOKå~°∞. Hõ=∞‡x ã¨∞QÆO^èŒ
^èŒ∂áêÅ∞ Ѩi=∞àÏÅ∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. ~°`åflÅ`À „=ÚQÆ∞æÅ∞ f~åÛ~°∞. „ѨuQÆ$ǨÏO=ÚO^Œ∂ ѨO_»∞¡,
ѨÙëêÊÅ∞, ÖÏ[Å∞, JHõ` Δ Å« ∞, nѨ=∂eHõÅ∞, J~°\H˜ Oõ ÉÏÅ∞, áÈHõK@
≥ ∞¡ Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. ~å[g^ä∞Œ ÅÖ’
Hõã¨∂Îi, ѨK«ÛHõ~°∂Ê~°O, =∞OzQÆO^èŒO, JQÆ~°∞ HõeÑ≤# [ÖÏÅ∞ K«e¡, z=Ù~å‰õΩ QÆ∞`«∞ÎÅ∞ ÔH·¿ãâß~°∞.
~°`fl« ‰õΩO_»ÖÏÅ ~°=∞}©Ü∞« HÍO`«∞Å∞ K≥‰Ωõ ¯@^•ÌÅÃÑ· <å@ºO KÕã∞¨ OÎ _»QÍ Ñ¨Ù~°„ã‘ÅÎ ∞ |OQÍ~°∞ Ѩà~¡‹ =° ÚÅÖ’
=∞OQÆà◊Ǩ~°`«∞Å∞ "≥eyOz ~å[=∂~°æOÖ’ qKÕÛã¨∞Î#fl =∞Ǩ~åA‰õΩ x"åà◊√ eKåÛ~°∞. â◊OY ^Œ∞O^Œ∞aè
^è•fi<åÅ∞ q∞#∞fl =Ú\Ïì~Ú. |∞∞ufi‰õΩ¯Å Pj~åfi^Œ ^èŒfi#∞Å`À, =Ok =∂QÆ^èŒ∞Å ÔH·"å~åÅ`À „ѨâßO`«
ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ JO`«óѨÙ~°OÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
ã‘. ã¨=∞kèHõ=∞uñ É∫~°[# *Ï#Ѩ^Œ∞ÅKÕñ ^Œ#~å~°∞ qq^èŒ Ñ¨Ó[#=Ú ÖÁOk
~åA ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O_»∞ñ „aÜ«∞=~° „Ѩ^Œ∞ñ_»∞<≥· "å~°Å |Ǩïq^èŒ=ÚÅñ
|∂lOK≥, #qfi^èŒO|∞# =∞ǨÏ`«Î~°=ÚÖˇ· #\˜ì Hõ~°‡O|∞Å <åK«iOK«∞
K«∞#∞ x~°=^Œº KÕ+¨μìO_≥· =∞ǨÏ`«Î=Úñ _»# <˘Ñ¨C <å Ѩ$^äŒ∞ =∞#∞[ qÉèí∞ñ_»∞
`Õ. q∞Oz Éèí∂=∞O_»ÅO|∞ñ ÉÏeOz qâ◊^Œ, Ü«∞â◊=Ú ã¨~°fi^èŒ~åK«„Hõ=∞O^Œ∞ xeÑ≤
Kå~°∞ â◊√Éèí=¸iÎ ~å[#ºK«„Hõ=iÎ, Ѩ~°=∞ "≥∂^Œ=Ú#ñ |~°=∞ Ѩ^Œ=Ú <˘O^≥. 559
* ѨÙ~°[#∞Å∂, *Ï#Ѩ^Œ∞Å∂, =∞Ǩ~åA#∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ P^Œ~åaè=∂<åÅ`À JiÛOz
P~åkèOKå~°∞. "åi ѨÓ[ʼnõΩ ~åA ã¨O`À+≤OKå_»∞. "åi HÀÔ~¯Å#∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. D q^èŒOQÍ
ÃщõΩ¯ Ѷ¨∞#HÍ~°º=ÚÅ#∞ PK«iã¨∂Î x+¨¯à◊OHõ K«i„`«`À x~°∞Ѩ=∂# =∞Ç≤Ï=∞`À ã¨=∞ã¨Î Éèí∂=∞O_»ÖÏhfl
K«H¯õ QÍ Ñ¨iáêeOz ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ã¨f¯iÎx Éè∂í q∞ÃÑ· #Å∞=¸ÅÖÏ <≥ÅH˘eÊ Ñ¨Ù}º=¸iÎ J~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ
Ѩ~°=∂#O^ŒO`À Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx, Ü«∞#Ѷ¨Úñ_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩñ *ˇÃÑÊ #x â◊√‰õΩñ _»aè =∞
#∞ºx ã¨∞`«∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê# `≥éñ, QÆx ã¨∂`«∞ñ_»∞ ÃãÃÑÊ â∫#HÍ^Œ∞Å `À_»<£. 560
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞ǨÏi¬ q=∞ÅǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# q^Œ∞~°∞#‰õΩ qxÑ≤Oz#@∞¡ â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ
q=iOKå_»x ã¨∂`«∞ñ_»∞ â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ K≥áêÊ_»∞.
142 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

–: Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ã¨ÉèÏã¨^Œ∞ʼnõΩ ã¨^Œú~°‡=ÚÅ #∞Ѩ^ÕtOz „ÉÏǨχ} „Ѩâ◊O㨠¿ãÜ«Ú@ :–

=. J>ˇ¡é˜OyOz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞, x qfi^èŒO|∞# #âı+¨ QÆ∞} q[$Oaè`«O|∞#∞, x~ÀÌ+¨O|∞#∞,
ã¨`∞« Ê~°∞+¨ ã¨`¯« $`«O|∞#∞ #QÆ∞ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ Ü«∞â◊O|∞#∞ „|Hõ@O|∞QÍñ *ËÜ∞« O*ÏÅ∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« xO
Ez =∞ǨÉèÏQÆ=`«∞O_≥·# q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 561
* D q^èOŒ QÍ J#O`« QÆ∞}=O`«=Ú#∂, x~ÀÌ+=¨ Ú#∂, ã¨[#˚ ã¨Oã¨∞` Î =« Ú#∂ J~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ
H©iÎx "≥Å¡_çOѨQÆey# =∞ǨÏhÜ«Ú}˜‚ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. =Úx<å^äŒ! q#∞ Ѩ$^äŒ∞ [#áêÅ K«O„^Œ∞O_»∞ ™⁄|Q˘Ñ¨Ê "Õ∞khã¨∞~°∞ÅKÕ`«
~å*Ϻaè¿+Hõ ã¨OѨÓAºñ_≥· ^Õ=`å QÆ}=ÚKÕ ÅÉÏ÷~°› QÆ∞}∞ñ_»∞ #QÆ∞K«∞
"≥·+¨‚=`Õ[O|∞ =Å<˘Ñ¨Ê ^èŒi~ÚOz Ü«∞i÷ <Õ ÜÕ∞ Hõ~°‡ =∂K«iOK≥
#k <å‰õΩ <≥é˜ñyOѨ٠=∞#Ѷ¨∂`«‡! Éèí∂q∞ ÜÕ∞ ~°∂_èç QÆ"åHõ$u ~°∂_è» Ü≥∞=x
`Õ. q„Hõ"≥∂nÌÑÎ̈Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚÑ≤Ê "≥ÅÜ«Ú#\ì̃, Hõ~°‡=Ú# xѨ٤ ~å[#º QÆ}=Ú „|^Œ∞‰õΩ
#\˜ì Ѩ$^äŒ∞H© iÎ ^èŒ~°Ö’# #u q"ÕH˜, ^Œqe Ü≥∞=fiñ_»∞ q#‰õΩO_»∞ ^èŒ#ºK«i`«! 562
* =ÚhO„^•! =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞ÅKÕ`« =∞Ǩ~åAQÍ Ñ¨\Ïìa+è ‰≤ Ωõ _Î ·≥ ^Õ=`«Å=Å¡ Ü≥∂Qƺ"≥∞#ÿ =~åÅ∞ á⁄Ok
"≥·+¨‚=`Õ[O`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ KÕã≤# Ѩ#∞Å#∞ <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC. QÀ~°∂ѨO ^èŒiOz#
Éèí∂^Õq#∞O_ç HÀiHõÅ#∞ Ñ≤kH˜# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iΠѨ~å„Hõ"≥∂¿Ñ`«"≥∞ÿ# J#∞„QÆǨxfl P^è•~°O KÕã≤H˘x Hõ^•
WѨC_»∞ ~åAÅ∞ „|`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞? J@∞=O\˜ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ H©iÎ QÍ^äŒÅ#∞ q"ÕH˜ J~Ú# "å_»∞ Z=fi_»∂
q#‰õΩO_® LO_»ÖË_»∞.
Hõ. <å=Ù_»∞ qx "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO, _® q^Œ∞~°∞xñ Ez ѨeÔH #u q#Ü«∞=Ú#O
ÉÏ=# K«i`«∞ñ_»∞ Ѩ$^äŒ∞ñ_»∞ ^èŒ, ~å=~° #∞`«∞ñ _»ÅѶ¨Ú Ü«∞â◊√ñ_»∞ „Ѩ=∞^ŒO |Å~°<£. 563
* JѨC_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À =∞$^Œ∞ =∞^èŒ∞~°OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. ~°OQÆ ^Œ∞`«∞ÎOQÆ `«~°OQÆ QÆOQÍ Ü«∞=Ú<å =∞^茺=∞O^Œ∞ #∞#flu =ã≤Oz
ÔH·H˘x „áê~°|ú Hõ~°‡ HõΔÜ«∂~°÷"≥∞ÿ Ü«∞dŠѨÙ}ºO|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞
K«∞#∞ ã¨~°fi^Õâ◊O|∞Å#∞ ^Œ#Ü«∂[˝ Ü«∞„ѨuǨÏ`« 㨄`«Ê`åѨ=Ú#ñ *ˇÅ¡ñ
|∂x ã¨Ñ¨ÎnfiѨ=ÚʼnõΩñ ^•<˘Hõ¯O_» "≥·+¨‚= Éèí∂ã¨∞~å=oH˜ñ ^ŒHõ¯ñ
`Õ. ^Œ‰õΩ¯ñ QÆeæ# „Ѩ[ÔHÅ¡ ^ŒO_»^èŒ~°∞xñ, É’e =iÎOK«∞K«∞#∞ Q˘O`«HÍÅ =∞~°∞QÆñ
^Œqe Ü≥ÚHõ<åñ_»∞ n~°… 㨄`«ÎO|∞ ¿ãÜ«∞, #i÷ñ ÔQ·H˘x nH˜Δ`«∞O _»Ü≥∞º, #O^Œ∞. 564
* Ѩq„`«Ki« „`«∞_»∂, „ѨÉ∞íè =ÙʼnõΩ „ѨâO◊ ™êáê„`«∞_»∂, qâßÅ Ü«∞â◊ãfi¨ O`«∞_»∞ J~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ
L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖË QÆOQÍ Ü«∞=Ú<å #^Œ∞Å =∞^茺„Ѩ^Õâ◊=∞O^Œ∞ =∞Ǩϟ#fl`« ™ê÷#OÖ’
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 143
q~ålÖÏ¡_»∞. ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`«O=Å¡ ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ# Éè’QÆÉèÏQͺÅ#∞ J#∞ÉèíqOKå_»∞. J„ѨuǨÏ`«"≥∞ÿ#
„Ѩ`åѨO`À Jxfl „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ `«# P[˝ K≥eO¡ K«∞‰õΩO@∂ „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, q+¨μ‚ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õÄ `«Ñʨ ^Œ∞O_»Q∞Æ
ÅO^ŒiH© ^ŒO_»^~Œè ∞° _≥· ã¨ÑnΨ fiѨ Ѩs`«"∞≥ #ÿ ~å*Ϻxfl ѨiáêeOKå_»∞. WÖÏ H˘O`« HÍÅO [iy# J#O`«~O°
XHõ<å_»∞ n~°…㨄`«Î=∞<Õ Ü«∂QÆO KÕÜ«∂Åx ã¨OHõeÊOz nHõΔ =Ç≤ÏOKå_»∞.
`Õ. ~å[|∞∞+≤ ^Õ=|∞∞+≤ Ñ≤`«$ „|Ǩχ |∞∞+¨μÅ∞, [#=~°∞xKÕ`« qÇ≤Ï`« ѨÓ[#=Ú ÖÁOk
ã¨=∞kèÔH·â◊fi~°ºQÆu #∞#fl ã¨=∞Ü«∞=Ú##∞, l~°â◊√ÉèÏHÍ~°∞ñ _®~å[âıY~°∞O_»∞. 565
* P n~°… 㨄`«OÖ’ ~å[ |∞∞+¨μÅ#∞, ^Õ=|∞∞+¨μÅ#∞, „|Ǩχ~°∞¬Å#∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∞ =∞Ǩ~åA
K«H¯õ QÍ Ñ¨ÓlOKå_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ x`«º=∞OQÆàÏHÍ~°∞_≥#· P ~å[âıY~°∞_»∞ =∞Ǩ `Õ[ã¨∞û`À q~ålÖÏ¡_∞» .
ã‘. L#fl`À#fl`«∞ñ_»∞ ã¨=Ú`«∞ÎOQÆ Éèí∞Añ_»∞ ã¨#‡Ç¨ÏhÜ«∞`«~° â’Éèí=∂# =ÚY∞ñ_»∞ñ
*Ï~°∞ã¨OѨÙÅ¡ HõO*Ï~°∞}ËHõΔ}∞ñ_»∞ ã¨∞<å™êѨÙ@∞O_»∞ =∞O^Œã≤‡`«∞O_»∞
=„Hõã¨∂HõΔ‡ ã≤flQÆú =~°hÅ ˆHâ◊√O_»∞ñ QÆ=∞hÜ«∞~°∞z HõO|∞ HõO^èŒ~°∞O_»∞
ã¨∞ÉèíQÆ qâßÅ =‰õΔΩO_»∞#∞ „k=o â’aè`« =∞^茺ÉèÏQÆ∞O_»∞ñ |$^äŒ∞x`«O|
`Õ. =∞O_»Å∞O_»∞ <å=~°Î ã¨=∂#<åaè, q=~°∞ñ_»∞#∞ QÍOK«#ã¨ÎOÉèí qÅã¨^Œ∂~°∞
~ål`«∞O_»∞#∞ #~°∞}K«~°}∞ñ_»∞#∞ ^èŒ$`«, #= ^Œ∞‰õÄÖ’`«ÎsÜ«Úñ _»∞#fl`«Ü«∞â◊√O_»∞. 566
* Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ q∞H˜¯e á⁄_»"≥·#"å_»∞. ZQÆ∞|∞*ÏÅ"å_»∞. =∞ǨÏ`«Î~° â’ÉèÏ"≥·Éèí=O`À „ѨHÍtOKÕ
=ÚYO HõÅ"å_»∞. K«Hõ¯QÍ qHõã≤Oz# Hõ=∞Å^ŒàÏÅ=O\˜ Z„~°x Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞. JO^Œ"≥∞ÿ#
=Ú‰õΩ¯HõÅ"å_»∞. ZѨC_»∂ z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∞O_Õ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ HõÅ"å_»∞. LOQÆ~åÅ∞ uiy #∞#∞ѨÙ^Õi#
#Å¡x `«Å "≥O„_»∞HõÅ∞ HõÅ"å_»∞. â◊OYO=O\˜ ™⁄QÆÃã·# "≥∞_» HõÅ"å_»∞. "≥_»^Œ ~˘=Ú‡"å_»∞.
=¸_»∞=Ú_»`«Å`À â’aèÖË¡ #_»∞=Ú HõÅ"å_»∞. |Åã≤# Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞ HõÅ"å_»∞. ã¨∞_çQÆ∞O_»O=Öˇ Ö’`≥·#
á⁄H˜¯e HõÅ"å_»∞. |OQÍ~°∞ ã¨ÎOÉèÏÅ=O\˜ `˘_»Å∞ QÆÅ"å_»∞. J~°∞}HÍO`«∞Å∞QÆÅ K«~°}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∞.
xyxQÆ "≥∞i¿ã „H˘`«Î Ѩ@∞ì=Å∞=#∞ L`«ÎsÜ«∞OQÍ ^èŒiOz#"å_»∞. Jxfl KÀ\Ï¡ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl"å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú xÜ«∞=∞ xq∞`«ÎO|∞#O |i`«ºHõÎ Éèí∂+¨}∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ =ºHÍÎâı+¨ QÍ„`«„j‰õΩO_»∞#∞,
QÆ$ëê‚l#^èŒ~°∞O_»∞#∞, N=∞O`«∞O_»∞#∞, QÆ∞â◊ǨÏã¨∞ÎO_»∞#∞, QÆ$`Àz`«∞O_»∞#∞, tt~°ã≤flQÆú
`å~å‰õΔΩO_»∞#∞ <≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ã¨ÉèÏ=∞^茺O|∞#O ^•~åQÆ} =∞^茺 qÉèÏã≤`«∞O_»∞#∞, ã¨HõÅ
[<åǨ¡^ŒHõ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ã¨∞^è•Hõ~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ "≥Å∞OQÆ∞K«∞ ÖËz xÅ∞K«∞O_ç ã¨^Œã¨º
ã¨O`À+¨^•Ü«∞HõO|∞Å∞#∞, l„`«Ñ¨^Œq~å l`«O|∞Å∞#∞, „|ã¨#flO|∞Å∞#∞, Ѩiâ◊√^ŒúO|∞Å∞#∞,
QÆOcè~å~°÷O|∞Å∞#∞, #"庉õΩÅO|∞Å∞#∞ <≥·# ÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 567
144 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P =∞Ǩ~åA Ü«∂QÆnH˜Δ`«∞_≥· L#flO^Œ∞=Å¡ PÉèí~°}ÏÅ∞ ^èŒiOѨÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ#
â◊s~°â’Éèí "≥Å¡ _»=Ù`«∞#flk. lOHõ`ÀÅ∞ ^èŒiOz<å N=∞O`«∞_≥· qÅã≤Å∞¡`«∞<åfl_»∞. K«Å¡x K«∂ѨÙÅ∞ QÆÅ
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ^Œ~°ƒùÅ∞ KÕ`« Ѩ@∞ìH˘x ã¨ÉèÏ =∞^茺OÖ’ #HõΔ„`«QÆ}ÏÅ #_»∞=∞ qÅã≤ÖË¡ K«O„^Œ∞x=Öˇ ã¨HõÅ
[<åǨ^¡ HŒ ~õ ∞° _≥· „ѨHÍtã¨∂Î ÖËz xÅ|_®¤_∞» . ã¨^㌠∞¨ ºÅ‰õΩ ã¨O`À+¨O HõeyOKÕg, z„`«Ñ^¨ •Å`À „ѨHÍtOKÕg,
„Ѩã¨<åfl Å~Ú#g, Ѩiâ◊√^•ú Å~Ú#g, QÆOcè~°"≥∞ÿ# J~°÷=ÚÅ∞ HõÅg, `«_»ÉÏ@∞ ÖËxg J~Ú# =∂@Å`À
WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
Hõ. q#∞ñ_ô ã¨Éèí∞ºÅ∞ ^èŒ~°‡=Ú, ##Ü«∞=Ú <≥é∞ñQÆOQÆñ QÀ~°∞#\˜ì [#∞ñ_»∞ ^•ñ
^Œ# `«ÅñѨÙ#ñQÆÅ Ü«∞~°÷=Úñ, [#∞ <≥é˜ñyOѨOQÆ nè~°ã¨`«∞Ê~°∞+¨μʼnõΩ<£. 568
* ã¨Éèí∞ºÖÏ~å! ^ŒÜ«∞KÕã≤ q#O_ç. ^èŒ~°‡=Ú `≥eÜ«∞QÀˆ~"å_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’x Jaè„áêÜ«∂xfl
nè~°∞Öˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μʼnõΩ x"ÕkOK«@O Öˇã¨û.
ã‘. U#∞ h Ö’Hõq`å#O|∞ <≥Å¡#∞ âßã≤Oz Éèí∂„Ѩ*Ï ã¨O`«`«∞Å#∞
^Œ`«Î kfiÇ≤Ï`« =$uÎ ^•#O|∞Å#∞ *Ëã≤ ~°H˜ΔOѨ qq^èŒ =∞~åº^Œñ ^ŒÑ≤Ê
áȉõΩO_» xÅ∞ѨÙ@ÔH· Hõ=∞ÅAKÕ xÜ≥∂yOѨñ |_çu, x \Á¡#iÜ«ÚO_»
#\˜ì „Ѩ*ÏáêÅ<å ^Œº#∞ëêª# =â◊O|∞#ñ „ÉÏHõ¯~°‡ ™êH˜Δ ~¸â◊√ñ
`Õ. _≥\˜ì"åxH˜ ã¨O`«∞+≤ì <≥ã¨ñQÆ∞K«∞O_»∞, #\˜ì"åxH˜ <Õ Ö’Hõ=∞O„_»∞ |∞^èŒ∞Å∞
HÍ=∞^Œ∞Ѷ¨∞=ÚÅ∞ <≥·# Ö’Hõ=ÚÅ∞ <å‰õΩ, ã¨~°qñ QÆÅ∞QÆ∞ ##∞ëêª#Ѩ~°∞ñ_» #QÆ∞@. 569
* Ö’HÍÅ #xfl\˜h Ѩiáêeã¨∂Î „Ѩ*ÏhHÍxH˜ "åi "åiH˜ `«y# =$`«∞ÅÎ #∞ X_»Q∂Æ iÛ ~°HOΔ˜ K«_®xH©,
^èŒ~°‡O ^≥|ƒu#‰õΩO_® xÅɡ@ì_®xH© „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl xÜ≥∂yOKå_»∞. W@∞=O\˜ ^èŒ~°‡|^Œú"≥∞ÿ#
„Ѩ*ÏáêÅ#O ã¨=∞~°÷OQÍ PK«iOKÕ"åxH˜ Hõ~°‡™êH˜Δ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz U Ö’HÍÅ#∞
J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_À J@∞=O\˜ Jcè+¨ì^•Ü«∞HÍÖˇ·# ѨÙ}ºÖ’HÍÅ∞ ã¨^•Kå~°Ñ¨~°∞_»<≥·# <å‰õΩ Åaè™êÎ~Ú.
=. W@∞¡ „Ѩ[Å#∞ ^èŒ~°‡O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ##∞âßã≤OѨHõ Ü«∞~°÷ HÍ=ÚO_≥· "åi=Å# #ѨÊ#O|∞Å∞
Q˘<≥<Õx "å~°Å áêѨO|∞ ^Œ#‰õΩñ „ÉÏÑ≤OѨO ^Õ*’Ç‘Ï#∞O_≥· Éèí∂qÉèí∞O_»∞ Ãã_»∞O, QÍ=Ù#O „|[Å∞
Éèí∂ѨuÇ≤Ï`å~°÷O|∞#‰õΩ ™êfi~°÷O|∞#‰õΩ #ã¨∂Ü«∂ ~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· "åã¨∞^Õ"å~°Ê} |∞kÌO *Ëã≤ ^èŒ~°‡O|∞
<≥ÑC¨ _»∞ <åK«iOѨ=ÅÜ«Ú, xkÜ«∞ ##∞fl ##∞„QÆÇÏ≤ OK«∞@, Ü«∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ Ñ≤`$« ^Õ=i¬ `«∞Å∞ºÅQÆ∞
g∞~° Å#∞"≥∂kOz Hõ~°ÎÜ«Ú ##∞âß㨉õΩO_»∞ ##∞*Ï˝`«Ü«Ú #~Ú# <å‰õΩñ |~°Ö’HõO|∞# <Õ
Ѷ¨ÅO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ #\˜ì Ѷ¨ÅO|∞#‰õΩ ã¨^Œ$â◊Oɡ·# Hõ~°‡O ÉÏK«iOѨ=ÅÜ«Ú, #@¡~Ú# ã¨O`À+¨O|∞
<˘O^Œ∞^Œ∞ #x# "å~° ÖÏ ~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xi. 570
* „Ѩ[Å#∞ ^èŒ~°‡=∂~åæ# ѨiáêeOѨ J~°÷HÍOHõΔ`À „Ѩ[Å#∞O_ç Ѩ#∞flÅ∞ QÆ∞OAH˘#fl ~åA#‰õΩ
„Ѩ[Å áêѨO ã¨O„Hõq∞ã¨∞OÎ k. JO^Œ∞KÕ`« P ~åA `Õ*’Ç‘Ï#∞_≥· #t™êÎ_∞» . HÍ|\˜ì „Ѩ[Å∞ ~åA "Õ∞Å∞H˘~°‰Äõ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 145
`«=∞ "Õ∞Å∞H˘~°‰õÄ Jã¨∂Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å~°Ê} |∞kú`À ^èŒ~å‡xfl ZšѨC_»∂ PK«iOKåe. g∞~°∞
WÖÏ KÕÜ∞« _»"∞Õ ##∞fl J#∞„QÆÇÏ≤ OK«_=» ∞x ÉèÏq™êÎ#∞. g∞~°∞ <å‰õΩ `«O„_»∞Å=O\˜"å~°∞. ^Õ=`«Å=O\˜"å~°∞.
|∞∞+¨μÅ=O\˜"å~°∞. J@∞=O\˜ g∞~°∞ nxH˜ ã¨=∞‡uOz g∞ <åÜ«∞‰õΩ_»<≥·# <å‰õΩ Ñ¨~°Ö’HõOÖ’ UѶ¨ÅO
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À J@∞=O\˜ Ѷ¨ÖÏxH˜ `«y# =∞Oz HÍ~åºÅ#∞ PK«iOKåe. g∞~°∞ JÖÏ KÕã≤#@¡~Ú`Õ <Õ#∞
ã¨O`À+≤™êÎ#∞ Jx Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iΠѨÅ∞HõQÍ ã¨Éèí∞ºÅ∞ WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. [#<åÜ«∞Hõ! „Ѩ[ e~° "˘O, k# ^èŒ~°‡=Ú ÖˇÅ¡ "åã¨∞^Õ"å~°Ê} |∞
kúx *ËÜ«∞=ÅÜ«Ú #O\˜q, Ü«∞#Ü«∞O|∞#∞ "åã¨∞^Õ=Ùñ_»#ñ QÆÅñ_≥ =∞Ç≤Ï<£? 571
* =∞Ǩ~å*Ï! "åã¨∞^Õ"å~°Ê} |∞kú`À „Ѩ[Å∞ ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ#∞ PK«iOKåÅx h=Ù K≥áêÊ=Ù.
Jã¨Å∞ "åã¨∞^Õ=Ù _»<Õ"å_»O@∂ XHõ_»∞<åfl_®?
ã‘. J# qx "åiH˜ =∞#∞*Ëâ◊√ñ _»#∞ #~°›, `«=ÚÖÏ~°! q#∞ñ_»Ü«∞º `«qe g∞~°∞
Ü«∞*Ï˝kèѨuÜ≥ÿ∞# Ü«∞dÖËâ◊fi~°∞ñ_»∞ Q˘xfl, =∞`«=ÚÅñ QÆÅñ_»∞ nè=∞O`«∞ÖÏ~°!
Ü«∞>ˇÿ¡# g∞~°Å∞ #O^Œ∞‰õΩ q„Ѩu, ѨuÎ QÆÅ∞æ@ #∞ѨѨ#fl =∞~°Ü«∞ñ
QÍ ^ŒO\˜ˆ~x Ü«∂ Ѷ¨∞#∞xKÕ ~°z`«"≥∞ÿ, HÍOu=∞O`« =∞QÆ∞ [QÆO|∞ QÍ#ñ
`Õ. |_»∞K«∞ #∞#flk! ~Ú\˜ì „ѨѨOK« ~°z`«, Hõ~°‡ "≥·z„`«º =∞ "Õ∞‡\˜ QÆÅ∞QƉõΩ#fl
#=∞~° #k `«^Œ∞‰õΩÎ Å∞ѨѨ#fl=ÚÅ∞ QÍ=Ù!, HÍ# # "åfiã¨∞^Õ=ÙO_»∞ QÆÅñ_»∞ =∞é˜Ü«Ú. 572
* WÖÏ „Ѩ[Å∞ „ѨtflOK«QÍ JѨC_»∞ Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ ã¨Éèí∞ºÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞. Ѩ~°=∞ Ü≥∂QÆ∞ºÖˇ·#
|∞kú=∞O`«∞ÖÏ~å! q#O_ç. Ü«∞*Ï˝kèѨuÜ≥ÿ∞# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ L<åfl_»∞. g∞~°∞ JO^Œ∞‰õΩ JOwHõiOѨHõáÈ`Õ
PÜ«∞# ã¨$lOz# Ö’HõO Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ HõxÑ≤ã¨∞Î#flk Hõ^•! "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ÖËHõáÈ`Õ D
z„`«qz„`«"≥∞ÿ# [QÆ`«∞Î ZÖÏ Ñ¨Ù\˜ìOk? JO^Œ∞=Å¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ L<åfl_»x XѨCHÀHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ~¸[QÆ^≥·fiz„`«ºO|∞ Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ÖˉõΩ#flO QÆ~°‡=â◊O|∞#O *Ëã≤
Ü«ÚѨѨ#flO|QÆ∞ #O\˜ ˆ~x. 573
* Hõ~°Î J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ ÖˉõΩ#flѨÊ\˜H© D[QÆ`«∞Î Hõ~°‡=âß# ѨÙ_»∞`«∞Ok Jx g∞~°∞ J#=K«∞Û.
ã‘. ѨÓx „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ „^èŒ∞= =∞#∞Å Hõ㨇uÊ`å=∞Ǩïñ _»#OQÆñ
^ŒQÆ∞ #OQÆ "Õ∞kh^èŒ=Ù#‰õΩ =∞é˜Ü«Ú#∞ q#∞u ÔHH˜¯# Ѩ$kägѨ`«∞ʼnõΩñ
|^Œ‡ã¨OÉèí= Éèí= „ѨǨ¡^Œ |eK«„Hõ=iÎ „Ѩ=ÚY ÉèÏQÆ=`«∞Å Hõi÷
=~°æã¨∞ã¨fi~åæѨ=~°æO|∞ʼnõΩ ##∞QÆ`«HÍ~°}∞O _»# Ѷ¨∞#`« ÔHH˜¯
`Õ. Ç‘Ï#∞ ÅQÆ∞ =∞$`«∞º^ÒÇ≤Ï„`«∞ñ_≥·# "Õ#, =ÚY ^Œ∞~å`«∞‡Å∞ ^èŒ~°‡q"≥∂Ç≤Ï`«∞Å∞#∞
^ŒHõ¯ñ ^ŒH˜¯# "åiH˜ñ ^•ñ „|ã¨#fl, =~°^Œ∞ñ_≥· ~ÚK«∞Û #aè=∞`å=à◊√Å #`«ñ_»∞. 574
146 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W\˜ì q^Œfi ^Œ#∞Éèí=O|∞# Éèí∞=#Ç≤Ï`«∞O_»QÆ∞ "åã¨∞^Õ=ÙO_»∞ ÖËñ _»#∞@ Ü«ÚѨѨ#flO|∞QÍ,
^ŒkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 575
* =∞$`«∞º^Õ=`« =∞#∞=∞_≥·# "Õ#∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^èŒ~°‡Ç‘Ï#∞Å =∂@ fã≤"ÕÜ«∞O_ç. „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞,
L`åÎ#áê^Œ∞_»∞, „^è∞Œ =Ù_»∞, =∞#∞=Ù, =∂ Ñ≤`å=∞Ǩï_≥#· JOQÆÉ∂íè Ѩu "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åiH©, WOHÍ „Ѩ=ÚY∞Öˇ#·
~å[#∞ºÅ‰õĆ „|Ǩχ, t=Ù_»∞, „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞, |e K«„Hõ=iÎ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÉèÏQÆ=`«∞ʼnõÄ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ „Ѩã#¨ ∞fl_≥·
=~°„Ѩ^•`«Ü≥ÿ∞ HÀi# HÀiHõÅ#∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. ã¨fi~åæk ѨÙ}ºÖ’HÍÅ#∂, Ѩ~°=∞Ѩ^Œ"≥∞ÿ# "≥∂HΔÍhfl
J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞QÍ „Ѩãk≤ HÔú Hͯ_»∞. W@∞=O\˜ ÃÑ^ŒÅÌ J#∞Éè"í åÅ#∞|\˜ì qKåi¿ãÎ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ÖË_#» _»O
á⁄ã¨QxÆ =∂@.
L. Éèí∂i `«áÈaè~å=∞ =Úx ѨÓ[# "≥∞=fix áê^ŒÑ¨^Œ‡ ¿ã
"å~°u =$kúñ ÉÁOk Ü«∞x"å~°}ñ |∂~°fiÉèí"å#∞™ê~° ã¨O
™ê~° =∞Ǩϟ„QÆ`åѨ=Ú Éèí$â◊O|∞QÆñ ÉÏѨñQÆ <ÀѨÙñ ^Œ`«Ê^•O
Éè’~°∞ǨÏ*Ï`« ^Õ=#kñ É’e Ü«∞âı+¨ =∞<ÀѶ¨∞ ǨiÜ≥ÿ∞. 576
* Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨ã¨ûOѨ#∞flÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞ ѨÓlOK«@O =Å¡ „áêÑ≤ÎOz# NǨÏi áê^Œ¿ã= PÜ«∞#
áê^ŒÑ^¨ •‡Å #∞O_ç ѨÙ\˜#ì Ѩq„`« QÆOQÍ#k=Öˇ [#‡[<å‡O`«~åÅÖ’ KÕã#≤ áêáêÅ#∂, ã¨O™ê~° `åáêÅ#∂
ѨÓiÎQÍ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. Jk ã¨=∞ã¨Î =∞<À=∂e<åºÅ#∂ `«∞_çz ÃÑ_»∞`«∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú. 577
K«. J#∞Ѩ=∞ ÉèíH˜Î <≥=fix Ѩ^•O|∞[=¸Å=Ú =∞Ok~°O|∞QÍ
##Ü«∞=Úñ ÉÁO^Œ∞ "åñ_»∞ xǨÏ`ådÅ Éèí∂i =∞<À=∞Å∞O_»∞ ã¨
kfi#∞`« q~°H˜Î É’^èŒ ^èŒ$u g~°º qâı+¨ ã¨=∞xfi`«∞O_»∞ ^•
##ñ ^Œy Éèí∂i ã¨Oã¨$u =∞ǨÏ`«Î~° ^Œ∞óY=Ú #O^Œñ _≥#flñ_»∞<£. 578
* ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# <å~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ J#=~°`«=¸ P„â◊~ÚOK«∞H˘#fl "åxH˜
ã¨=∞ãÎ̈ =∞<À^ÀëêÅ∂ `˘ÅyáÈ`å~Ú. Q˘Ñ¨Ê "≥·~åQƺO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. q*Ï˝#=¸, ^è≥·~°º=¸, â◊H©Î Åaè™êÎ~Ú.
J@∞=O\˜"å_»∞ U<å_»∂ Jáê~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ^Œ∞óMÏxfl á⁄O^Œ_»∞.
Hõ. <å~åÜ«∞}∞O_»∞ [QÆ^•, ^è•~°∞O_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞, ^ŒÅñѨ #`«xH˜<£
ÖË Ô~O^Œ∞ ã¨=ÚÅ∞ #kè‰õΩÅ∞, nè~À`«Î=Úñ _»`«ñ_»∞ #kfifÜ«ÚO _»QÆ∞@<£. 579
* <å~åÜ«∞}∞_»∞ [QÆ`∞« #Î ‰õΩ P^è•~°"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞. PÜ«∞#`À ã¨=∂#∞Å∞ HÍh, PÜ«∞#HõO>Ë
Jkè‰õΩÖˇ·#"å~°∞ HÍh ÖË~°∞. PÜ«∞# =∞Ǩnè~°∞_»∞, JkfifÜ«Ú_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 580
L. Hõ~°‡=â◊O|∞#<£ [QÆ=Ú QÆÅ∞æ#∞ ÃÇÏK«∞Û #_»OQÆ∞ ##flKÀñ
QÆ~°‡=Ú |∞kúñ E_» [_»HÍ~°º=Ú! QÍx „ѨѨOK« HõÅÊ<å
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 147
Hõ~°‡=Ú#O^Œ∞ñ QÆ~°Î Ü«∞#ñQÍ qÅã≤Å¡ñQÆñ *ÏÅ, n [QÆ
`«¯~°‡Hõ HÍ~°º HÍ~°}=Ú QÍ=Ù# hâ◊√ñ_»∞ q+¨μ‚ñ _®~°Ü«∞<£. 581
* Hõ~‡° =Oâ◊OKÕ`<« Õ D Ö’HõO [x‡ã¨∞OÎ k. ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok† #tã¨∞OÎ k Jx g∞~°O\ψ~"≥∂! Jk
‰õΩ^Œ~°x =∂@. Hõ~°‡ [_» Ѩ^•~°÷O. HÍ|\˜ì „ѨѨOK« ã¨$+≤ìH˜ Jk Hõ~°Î HÍ*ÏÅ^Œ∞. D [QÆ`«∞Î J<Õ HÍ~åºxH˜
q+¨μ‚=Ù HÍ~°}O. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞.
=. HÍ=Ù# g∞~° Å "åfiã¨∞^Õ=Ùx #kèHÍ~å#∞™ê~°O|∞# xtÛ`å~°÷ Ѷ¨Åã≤kú QÆÅ"å~°Öˇ· =∞<À "åHͯܫ∞
Hõ~°‡O|∞Å x+¨¯Ñ¨@ =$uÎO ^Œye q#∞u #uѨiK«~åº Ñ¨Ó~°fiHõO|∞QÍñ QÍ=∞ ^Œ∞Ѷ¨∞O|∞ Å~Ú#
Ü«∞`«x áê^ŒÑ¨OHõ[O|∞Å∞ Éèíl~ÚOѨÙO† _»kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 582
* HÍ|\˜ì g∞~°∞ g∞ g∞ â◊H˜ÎH˜ `«y#@∞¡QÍ xtÛ`«"≥∞ÿ# Ѷ¨Åã≤nú, „uHõ~°}â◊√nú, x+¨¯Ñ¨@"≥∞ÿ# |∞nú
HõÅ"å~°Öˇ· ã¨∞Îu #=∞™ê¯~° ¿ã=Å ^•fi~å ÉèíHÍÎcè+¨ì„Ѩ^•Öˇ·# P ^Õ=^Õ=Ùx áê^Œ Ѩ^•‡Å#∞ ¿ãqOK«O_ç.
ã‘. ~°∂_èç hâ◊fi~°∞ñ_»∞ ã¨fi~°∂ѨO|∞#O *Ëã≤ ѨÓx qâ◊√^Œú q*Ï˝#Ѷ¨∞#∞ñ_»∞
#QÆ∞}∞O_»∞ #~Ú#ñ ^• #~°Ü«∞x Hõ~°‡ =∂~°æ=Ú#O^Œ∞ „gǨºk „^Œ=º=ÚÅ#∞
â◊√HÍ¡kQÆ∞}=Ú qã¨∞Êù~° ^Œ=Ѷ¨∂`åk 㨄u¯Ü«∞Å∞#∞ =∞O„`«ã¨OK«Ü«∞O|∞
ã¨OHõÅÊ=Ú#∞ Ü«∂QÆ™ê^茺"≥∞ÿ#\˜ì Ü«∞YO_ÀѨHÍ~°O|∞ Ѷ¨∞#Ѩ^•~°÷
`Õ. â◊H˜ÎÜ«Ú =∞é˜ *’ºuëÈì=∞ ã¨=#=ÚYº, <å=∞`« |Ǩï qâı+¨ QÆ∞}`«#∞ "≥∞éÜ«Ú
#\˜ì Ü«∞^èŒfi~°~°∂Ѩ"≥∞ÿ Ü«∞dÅ [QÆ=Ú, #O^Œ∞ #xâ◊O|∞ñ „|MϺu <˘O^Œ∞K«∞O_»∞. 583
* Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# q*Ï˝#"Õ∞ ã¨fi~°∂ѨOQÍ HõÅ"å_»∞. PÜ«∞# x~°∞æ}∞_Õ J~Ú# <å<åqâı+¨
QÆ∞}ÏÅ∞ Hõey# Ü«∞[˝O ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. Hõ~°‡ =∂~°æOÖ’<Õ „gÇ≤Ï "≥Ú^ŒÖˇ·# „^Œ"åºÅ∂, `≥Å∞ѨÙ
"≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅ∂, ^ŒOK«∞@ "≥Ú^ŒÖˇ·# „H˜Ü«∞Å∂, =∞O„`«ã¨=¸Ç¨Ï=¸, ã¨OHõÅÊ=¸, ™êkèOѨ^Œy#
=∞ǨϟѨHÍ~°=¸, Q˘Ñ¨Ê Ѩ^•~å÷Å∂, â◊H©Î, *’ºuëÈì=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# <å=∂Å∂ W@∞=O\˜ J<ÕHõ QÆ∞}ÏÅ`À
U~°Ê_Õ Ü«∞[˝O ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂ѨOQÍ ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÖ’ „ѨMϺu QÍOzOk.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^•~°∞ã≤÷`«Oɡ·# Ü«∞#ÅO|∞ `«^•Ì~°∞ QÆ∞}O|∞ Å~Ú# ^≥·~°…º =„Hõ`åfikHõO|∞Å
##∞ã¨iOK«∞ K«O^ŒO|∞# #=ºHõÎO|∞ `«`üHΔÀÉèíHõO |~Ú# HÍÅO|∞#∞ "åã¨#Ü«Ú #^Œ$+¨ìO|∞
##∞ HÍ~°}O|∞ÅKÕ`«O |∞\˜ì# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ q+¨Ü«∂HÍ~°O |~Ú# |∞kú <˘Ok `«kfi+¨Ü«∂aè
=ºOQƺOɡ·# Ü«∂#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙO _»QÆ∞K«∞ñ „yÜ«∂Ѷ¨ÅO|∞#O „|ã≤kú <˘O^Œ∞#x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú
x@¡#∞: =∞nÜ«∞[#O|∞ e "Õ∞‡kh `«ÅO|∞# ^Œ$_軄=`«∞Öˇ· Ü«∞[˝Éèí∞wâ◊fi~°∞O_»∞#∞ QÆ∞~°∞O_»∞#∞
#~Ú# 㨈~fiâ◊fi~°∞x, ǨÏix x~°O`«~°O|∞#∞ ã¨fi^èŒ~°‡Ü≥∂QÆO|∞#O |∂lOK«∞K«∞#fl"å~°Å∞, "å~°∞
#<åflâ◊Û~°ºHõ~O° |∞QÍ ##∞„QÆÇÏ≤ OK«∞"å~°x ǨÏiÉèHí ~Θ `
° ∞« Öˇ#· Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡Å #∞u~ÚOz "≥O_çÜÚ«
x@¡xÜ≥∞. 584
148 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Hõ>ˇì `«QÆ∞Å|_»∞`«∞#flѨC_»∞ ^•x á⁄_»=Ù, á⁄\˜ì, =OHõ~° "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅ∞ Hõ>ˇìÖ’x xѨC#‰õΩ
‰õÄ_® ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. JÖψQ ^ÕÇϨ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ ^ÕÇϨ =∞O^Œe r=Ù#‰õÄ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. JO^Œ∞KÕ`« JO`«~åºq∞
^ÕǨÏ^èŒ~å‡Å#∞ J#∞ã¨iOzÜÕ∞ =ºHõÎ =∞=Ù`å_»∞. ^ÕǨÏO ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ HÍÅ=¸, ã¨O™ê¯~°=¸, J^Œ$+¨ì=¸
HÍ~°}ÏÅ∞. W@∞=O\˜ ^ÕǨÏOÖ’ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ"å_»∞ P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∞. J`«_Õ Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_»∞.
Ü≥∂QÆѶ¨ÅO ‰õÄ_® J`«_Õ Jx K≥Ñ≤Ê =∞Ǩ~åA =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
D Ö’HõOÖ’x <å „Ñ¨[Å∞ ^Œ$_èx» Ü«∞=∞O`À Ü«∞[˝ Éè’HõÖÎ #·ˇ ^Õ=`«Å‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, ã¨~fi° QÆ∞~°∞_»∂,
㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂ J~Ú# NǨÏix ã¨~°fi^• ã¨fi^èŒ~å‡#∞™ê~°O ѨÓlã¨∞Î<åfl~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ ZO`«QÍ<À
##∞fl J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞ Jx q+¨μ‚ÉèíH˜Î Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ#∞ H˘xÜ«∂_ç Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ =∞m§
WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. =~°ã¨OѨ kfiÉèí= „Ѩ`åѨ ã¨∞=∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°ºO|∞ÅO ÉÁÅ∞Û h
^èŒ~°}©<å^äŒ∞Å`Õ[ =∞Oz`« `«áÈ^•Ou HõΔ=∂q^ŒºÅO
QÆ~° "≥ÚáêÊ~°∞ ^èŒ~åã¨∞Ѩ~°fiǨÏiÉèíHõÎ „âı}∞ÅO ^≥ѨC_»∞<£,
^èŒ~°Ö’#O „|ÉèíqOѨ ‰õΩO_»∞#x Ü«∞^•ú„fqÉèí∞O _ç@¡#∞<£. 585
* Q˘Ñ¨Ê ã≤iã¨OѨ^ŒÅ`À#∂, =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# „Ѩ`åѨO`À#∂, JYO_»"≥∞ÿ# "≥·Éèí=O`À#∂ „ѨHÍtOKÕ
~åAÅ `Õ[ã¨∞û `«Ñ¨ã¨∞û`À#∂, â◊=∞^Œ=∂^Œ∞Å`À#∂, HõΔ=∂QÆ∞}O`À#∂ q~ålÖË¡ „ÉÏǨχ}∞ÅÃÑ·<å,
q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎÅ ÃÑ·<å U =∂„`«O `«# „ѨÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤OK«ÖË^Œ∞.
K«. J~°Ü«∞ñQÆ <Õ ^èŒ~å=∞~° Ѩ^•O|∞[ˆ~}∞=Ù Åi÷ñ ^•eÛ Ü«∞
ѨÊ~°=∞ ѨÙ~å} ѨÓ~°∞+¨μñ_»∞ „ÉÏǨχ}^Õ=Ùñ_»∞ <≥·#Ü«∞\˜ì ~¸
â◊fi~°∞ñ_»∞ ã¨^•#áê~Úxx ™êQÆ~°Hõ#º#∞ ã¨~°fiÖ’Hõ q
ã¨∞Êùi`« Ѩq„`«H©iÎÜ«Ú#∞ ÉÁOk qÉèí∂uñ ^Œ#Ô~Ûñ QÍ=Ù#<£. 586
* N =∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ^≥·==ÚÅ∞QÍ ÉèÏq™êÎ_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å áê^ŒÑ¨^Œ‡
Ѩ~åQÍÅ#∞ „Ñ‘u`À ^èŒi™êÎ_»∞. JO^Œ∞KÕ`« `«##∞ ZѨC_»∞#∂ q_çz LO_»x ÅH©Δ‡^Õqh, ã¨~°fiÖ’HÍÅÖ’
Ѩi"åºÑ¨Î"≥∞ÿ „ѨHÍtOKÕ Ñ¨q„`« H©iÎx JO^Œ∞H˘x PÜ«∞# q~ålÅ∞¡ `«∞<åfl_»∞.
ã‘. U =ã¨∞^è•=∞~° ¿ã=#∞ *Ëã≤ Ü«∞âı+¨QÆ∞}Ïxfi`« ã≤÷uñ ^Œ#~°∞Û
㨈~fiâ◊fi~°∞ñ_»∞ =∞é˜ ã¨O`«∞+¨μìñ_»QÆ∞ #\˜ì ^èŒ~°}˜kqAÅñ ^Œ^Œú~°‡Ñ¨~°∞Å∞
#ÅѶ¨Ú qh`«∞Å∞<≥· Ü«∞=â◊ºO|∞#∞ ¿ãqOѨˆ~? ^èŒ~å^Õ= x`«º
¿ã=KÕñ |∞~°∞+¨μñ_»∞ z~°`«~° *Ï˝#q^•ºÉèϺã≤ Q͉õΩ#fl <≥·# #`«ñ_»∞
`Õ. "ÕQÆ=Ú# #O`«~°OQÆO|∞ qâ◊^Œ =∞QÆ∞@ñ, *Ëã≤ ÔH·=ź Ѩ^Œ=Ú#∞ *ˇO^Œ∞, #@∞¡
QÍ# Ö’‰õΩÅ∞ Éèí∂^Õ=`åxHõ~°=Úñ, ^Œye Éèíl~ÚOѨ =ÅÜ«Ú #∞^•`«Î =∞ux. 587
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 149
* „|Ǩχ"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ¿ãq¿ãÎ ã¨HõÅ QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ ã¨O`À+≤™êÎ_»∞.
HÍ|\˜ì J@∞=O\˜ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Öˇ· q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ· J=â◊ºO ¿ãqOK«O_ç. „ÉÏǨχ}∞Å#∞
x`«º=¸ ¿ãqOKÕ"å_»∞ Q˘Ñ¨Ê *Ï˝h, ѨO_ç`«∞_»∂ HÍHõáÈ~Ú<å x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜ«∞O HõÅ"å_≥· "≥∂HΔÍxfl
á⁄O^Œ∞`å_»∞. HÍ|\˜ì Ö’‰õΩÅ∞ L^•`«Î |∞kú`À Éèí∂^Õ=ÙÅ#∞ ¿ãqOKåe.
=. =∞é˜Ü«Ú. 588
ã‘. q*Ï˝# Ѷ¨∞#∞ñ_»# "≥ÅÜ«Ú hâ◊fi~°∞ñ_»∞ `« `«Îfi*Ï˝# Ü«Ú`«∞Öˇ·# "åiKÕ`«
nÑ≤OѨ xO„^•k ^Õ=`À^ÕÌâ◊O|∞ ##∞ Éèí∂q∞ã¨∞~° =ÚYO|∞# Ǩï`«O|∞
ÅQÆ∞ ǨÏqã¨∞ûÅñ ^Œ$Ñ≤Î #Ok# QÆu #KÕ`«#"≥∞ÿ# Ü«∂ Ǩï`åâ◊# =ÚYO|∞
=Å# "ÕeÛ# ǨÏqã¨∞ûÅ KÕ`«ñ ^Œ$ѨÙÎO_»∞ Q͉õΩO_»∞ QÍ=Ù# Ö’Hõ=∞O^Œ∞
`Õ. #yfl =ÚY=Ú#HõO>ˇ ^èŒ~å=∞ˆ~O„^Œ, =ÚY=Ú Ñ¨iâ◊√^Œú =∞`«ºO`«=ÚYº =∞#ñQÆñ
^Œ#~°∞#k QÍ# Éèí∂ã¨∞~å~°Û#=Ú ã¨HõÅ, [#∞Å∞ñ QÍqOѨñ ^ŒQÆ∞ <å~°º[#=ÚÖÏ~°! 589
* P~°º =∞Ǩ[#∞ÖÏ~å! `«`«Îfi*Ï˝# ã¨OѨ#∞flÖˇ·# "å~°∞ WO„^•k ^Õ=`«Å#∞ L^ÕÌtOz
„ÉÏǨχ}=ÚYOQÍ JiÊOKÕ J#flO =Å¡ `«$Ñ≤Î K≥Ok#@∞¡, JKÕ`«#"≥∞ÿ# JyflÖ’ "ÕeÛ# ǨÏqã¨∞ûÅ=Å¡
Dâ◊fi~°∞_»∞ `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ_»∞. HÍ|\˜ì Ö’HõOÖ’ Jyfl=ÚYO HõO>ˇ „ÉÏǨχ}∞Å =ÚYO Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ#k.
J`«ºO`« „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k. JO^Œ∞=Å¡ ã¨HõÅ [#∞Å∂ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ã¨=∞iÊOKåe.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 590
ã‘. U "Õ^Œ=∞O^Õx h qâ◊fi "≥∞Å¡#∞ ^Œ~°Ê} „ѨuaOa`« „ѨÉèí∂+¨
x=ǨÏO|∞ ÔH·=_çñ kqi „ѨHÍtOK«∞ #\˜ì q~°[=Ú#∞ #=ºÜ«∞O|∞
#QÆ∞K«∞ ã¨<å`«#O |QÆ∞ "Õ^Œ "Õ∞ ^èŒ~å ^Õ=`å[# =∞#∞k#=Úñ ^Œye
=∞Ç≤Ï`« „â◊^•ú`«áÈ =∞OQÆà◊ =∞ø# ã¨OÜ«∞=∞ ã¨=∂^èŒ∞Åñ ÉÁÅ∞áê~°∞K«∞O_ç
`Õ. Ü«∞i÷ ã¨^Œã¨kfiKå~°∞Öˇ· Ü«∞kèHõiO`«∞, ~°\˜ì"å~°Å Ѩ^Œ~°[O |i÷ñ ^•Å∞Û
#ÅѶ¨ÚʼnõΩ ã¨~°fiáêѨHõΔÜ«∞O|∞ #dÅ, ã¨^Œ∞æ}Ï"åÑ≤ÎÜ«Ú#∞ #QÆ∞ñ [`«∞~°∞ ÖÏ~°! 591
* |∞kú=∞O`«∞ÖÏ~å! J^ŒÌOÖ’ „ѨuaOaOKÕ Éèí∂+¨}ã¨=Ú^•Ü«∞O =Öˇ D qâ◊fi=∞O`å "Õ^ŒOÖ’
„ѨHÍtã¨∞OÎ k. HõàO◊ HõO ÖËxn, <åâ◊O ÖËxn, ã¨<å`«#"≥∞#ÿ n J~Ú# "Õ^•xfl U „ÉÏǨχ}∞Å∞ „Ѩuk#=¸
„â◊^•ú`«áÈ=∞ø# ã¨OÜ«∞=∞ ã¨=∂^èŒ∞Å`À ã¨^Œã¨kfiKå~°O`À J^茺ܫ∞#O KÕ™êÎ~À J@∞=O\˜ „|Ǩχ"Õ`«ÎÅ
áê^Œ^èŒ∂ox `«Å^•ÖËÛ =∞ǨÏhÜ«ÚʼnõΩ ã¨~°fiáêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. ã¨=∞ã¨Î ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∂ Åaè™êÎ~Ú.
=. HÍ=Ù# #\˜ì q„Ѩáê^Œ ã¨~À[ˆ~}∞=Ù ÖË#∞#∞ ys@O|∞# ^èiŒ ~ÚO`«∞, x@∞¡ „ÉÏǨχ} Éè[í #O|∞#O
*Ëã≤ Ü«∞"åã¨Î ã¨HõÅ QÆ∞}∞O_»∞#∞ jÅ^èŒ#∞O_»∞#∞ QÆ$`«A˝O_»∞#∞ „â◊^•úÜ«Ú‰õΩÎO_»∞#∞ <≥·# =∞Ǩ`«∞‡
#dÅ ã¨OѨ^ŒÅ∞ñ „ÉÏÑ≤OK«∞O QÍ=Ù# QÀ„ÉÏǨχ} ‰õΩÅO|∞#∞ ##∞K«~° ã¨"Õ∞`«∞O _»~Ú#
150 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
[<å~°#Ì ∞O_»∞#∞ <å Ü≥∞_»O „|ã¨#∞fl ÅÜ≥∞º^Œ~∞° QÍHõ Ü«∞x ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎO QÆ#∞OQ˘x
Ñ≤`$« ^Õ=kfi[ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞Öˇ· ™ê^è∞Œ "å^ŒO|∞Å #aè#OkOz ~Ú@¡xi. 592
* HÍ|\˜ì J@∞=O\˜ „ÉÏǨχ}∞Å áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ѩ~åQÍxfl <Õ#∞ Ãã·`«O <å H˜s@OÃÑ· ^èŒi™êÎ#∞.
„ÉÏǨχ}∞Å#∞ ¿ãqOKÕ "åxH˜ ã¨HõÅ QÆ∞}ÏÅ∂ ã¨O„áêÑ≤ΙêÎ~Ú. jÅ=O`«∞_»∂, Hõ$`«A˝_»∂, „â◊^•úà◊√=Ó
J~Ú# J`«}˜‚ ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅ∂ =i™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì QÀ=ÙÅ∂, „ÉÏǨχ}∞Å∂, Ѩi"å~° ã¨"Õ∞`«∞ _»~Ú#
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∂ ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏO`«∞~°∞ QÍHõ!
WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ =∂@Å∞ qx Ñ≤`~« ∞° Å∂, ^Õ=`«Å∂, „ÉÏǨχ}∞Å∂, ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∂
ã¨O`À+¨O`À '"Õ∞Å∞, "Õ∞Å∞— Jx Jaè#OkOz ~ÚÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. =∞#∞*ËO„^Œ! h Hõ`«O|∞#, ##∞Ѩ=∞ Ѷ¨∞# „|Ǩχ^ŒO_»Ç¨Ï`«∞ñ _»`«ºÑ¶¨∞ =
~Ϋ#∞ñ_»∞ #QÆ∞#\˜ì "Õ#∞O, _»#Ü«∞=Ú #~°HõO|∞ =Å# #i÷ñ ^ŒiOK≥<£. 593
=. HÍ=Ù#O '|∞„`Õ} Ö’HÍ<£ [Ü«∞u— Ü«∞#∞ "Õ^Œ=K«#O|∞ xâ◊ÛÜ«∞O, |kÜ«Ú#∞O QÍHõ 594
* =∞Ǩ~å*Ï! áêѨ=~°Î#∞_≥· „ÉÏǨχ}âßѨOKÕ`« xǨÏ`«∞_≥·# h `«O„_ç "Õ#∞_»∞ x#∞fl Ѩل`«∞xQÍ
á⁄O^Œ@OKÕ`« #~°HõÖ’HõO#∞O_ç `«iOKå_»∞. HÍ|\˜ì ''Ѩل`«∞x =Å¡ `«O„_ç ã¨~°fiÖ’HÍÅ#∂ [~Ú™êÎ_»∞——
J<Õ "Õ^Œ "åHõºO Ü«∞^ä•~°÷ =∞~ÚOk.
K«. ѨÙ~°∞+¨=ˆ~}º! ¿ÇÏ=∞HõtѨÙO_»∞ ~°=∂ ÅÅ<Õâ◊√ xO^ŒKÕ
#~°Hõ=Ú<˘O^Œñ QÀiÜ«Ú QÆ∞}A˝ñ_»∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞<≥·# Ü«∂
=~° `«#Ü«∞ „ѨÉèÏ==Ú# "åã≤H˜ <≥H˜¯ q^èŒ∂`« áêѨÙñ_≥·
x~°Ü«∞=Úñ ÉÁO^Œñ_»Ü≥∞º, #u x~°‡Å H©iÎñ ^Œ#Ô~Ûñ QÍ=Ù#<£. 595
* ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂! Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ NǨÏix xOkOz #~°HÍxfl á⁄O^Œ\ÏxH˜ J~°∞›_»Ü«∂º_»∞. HÍx
ã¨∞QÆ∞}Ü«Ú‰õΩ_Î ∂» q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ∂» J~Ú# `«# H˘_»∞‰õΩ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x „ѨÉÏè =OKÕ`« áêáêÅhfl `˘Åy #~°HÍxH˜
áȉõΩO_® q∞H˜¯e ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û`À q~ålÖÏ¡_»∞.
Hõ. Jx ѨeH˜ g~°=~°∞ºO, _»#ñ^ŒQÆ∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ #Ü«Ú`å|ÌO|∞Öò
^Œ#~°ñQÆ rqO`«∞=Ù QÍ, Hõx `«QÆ <åj~°fikOz Ü«∞aè=∞`« "≥ÚѨÊ<£. 596
=. "≥O_çÜ«Ú x@¡xi, ^Õ"å! h‰õΩ ã¨HõÅ Ö’Hõ Éèí~°ÎÜ«∞QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞#O^Œ∞ x\˜ì ÉèíH˜Î "˘_»=Ú@O
*Ëã≤Ü«Ú „|Ǩχ}º ^Õ=ÙO_»∞ #∞`«Î=∞ â’¡‰õΩO_»∞<≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞x ã¨`«¯^ä•*ÏÅO|∞ =ºHõÎO|∞
¿ãÜ«ÚK«∞#fl h=Ù =∂‰õΩ <å^äŒ∞O_» =QÆ∞@O *Ëã≤Ü«Ú <Õ=Ú =Ú‰õΩO^Œ ^•ã¨∞Å"≥∞ÿuq∞, Éèí=nÜ«∞
„Ѩ*Ï#∞âßã¨#O|∞ „Ѩ*Ï#∞~åQÆO|∞ HÍ~°∞}º=¸~°∞ÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ ã¨fiÉèÏ=O|∞Å∞, QÍ=Ù#
<åâ◊Û~°ºO|∞ QÍ^Œ∞, ^≥·=ã¨Ol˝`«O|∞Å~Ú# Hõ~°‡O|∞ÅKÕ`« q#+¨ì*Ï˝#∞Å"≥∞ÿ Ѩi„Éèíq∞OK«∞ =∂^ŒQÆ∞
`«=∞óáê~°O|∞ñ QÆO\˜, "Õ∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ „ÉÏǨχ}*Ïu #kè+≤ªOz HõΔ„uÎÜ«ÚÅ#∞, HõΔ„uÎÜ«∞*Ïu
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 151
#kè+≤ªOz „ÉÏǨχ}∞Å#∞ h Ü«ÚÉèíÜ«∞O|∞ #kè+≤ªOz qâ◊fiO|∞#∞ Éèíi~ÚOK«∞, #\˜ì q=$^Œú
ã¨`∞« fiÎ O_»∞ ã¨~fi° ~°∂ѨÙO_»∞ =∞ǨѨÙ~°∞+¨μO_»∞<≥#· Ѩ$^ä∞Œ #‰õΩ hâ◊fi~° |∞kúO*Ëã≤ ÜÕ∞=Ú #=∞㨯iO`«∞
=∞#∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 597
* WÖÏ Ñ¨eH˜ ã¨^㌠∞¨ ºÅO^Œ~∂° F Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=sÎ! h=Ù z~°HÍÅO rqO`«∞=ÙQÍHõ! Jx nqOz =∞m§
WÖÏ J<åfl~°∞. ~å*Ï! 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥·# NǨÏiÜ«∞O^Œe ÉèíH˜ÎKÕ h=Ù L`«Î=∞â’¡‰õΩ_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨`«¯^äŒÅ#∞
H˘xÜ«∂_»∞`«∞<åfl=Ù. h=Ù =∂‰õΩ Jnèâ◊fi~°∞_»=Ù HÍ=_»OKÕ`« "Õ∞=Ú‰õÄ_® ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ "≥∞ÿ<å=Ú. WÖÏO\˜
J#∞âßã¨#O „Ѩ*Ï#∞~åQÆO HõÅ ^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ ã¨Ç¨Ï[QÆ∞}O HÍ|\ì̃ WO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºO
Ug∞ ÖË^Œ∞. ^≥·= ã¨Ol˝`åÖˇ·# Hõ~°‡ÅKÕ`« *Ï˝#O #tOz pHõ\˜Ö’ Ѩi„Éèíq∞ã¨∞Î#fl =∞=Ú‡Å#∞ X_»∞¤‰õΩ
KÕ~åÛ=Ù. „ÉÏǨχ}*Ïux P„â◊~ÚOz HõΔ„uÜ«ÚÅ#∂, HõΔ„uÜ«∞*Ïux P„â◊~ÚOz „ÉÏǨχ}∞Å#∂ –
gi^ŒÌih, qâßfihfl Éèíiã¨∞Î#fl ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»=Ó, ã¨`«ºã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ó, =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_»=Ó J~Ú#
x#∞fl Dâ◊fi~°∞xQÍ ÉèÏqOz #=∞㨯iã¨∞Î<åfl=Ú Jx Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎH˜ #=∞㨯iOKå~°∞.
–: Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ ã¨#HÍ^Œ∞ Å~°∞QÆ∞^≥OK«∞@ :–
Hõ. q#∞gkä#∞O_ç "≥∞Å¡#, K«#∞^≥Ozi ÉÏÅã¨∂~°º ã¨OHÍâ◊ `«#∞Öò
[#q#∞`«! ã≤^Œú =~°∞ºÅ∞, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ âı=Ú+‘ qK«HõΔ}∞ ÅO`«<£. 598
=. W@∞¡ ã¨#∞^≥Oz 599
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉÏÅã¨∂~°∞ºx =Öˇ „ѨHÍtOKÕ ^ÕǨÅ`À Ѩi}`« |∞^Œ∞úÖˇ·# ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk
=∞Ǩã≤^Œ∞úÅ∞ PHÍâ◊O#∞O_ç ky "≥∞Å¡QÍ JK«Û\˜H˜ qKÕÛâß~°∞.
Hõ. J#Ѷ¨∂`«∞‡ Åukä ~°∂ѨO, |∞# ~å QÆ$ǨÏ"Õ∞kè „áê}=ÚÅ∞ #∞^Œæu KÕñ
^Œ#i# ñ„|`«∞º^Œæu =O, ^Œ#=ÚÅ =∞~°ÅO „|u+≤ª`«=Ú ÅQÆ∞ ##∞K«∞<£. 600
Hõ. q#ñ|_»∞ =K«# <åºÜ«∞O, |∞# #∞^Œæ`«=ÚÅQÆ∞ „áê}=ÚÅ ñ„QÆ=∞‡éñ ÉÁO
^Œ#∞ QÀ~°∞"åñ_»∞#∞O |Öˇ, ##∞K«~° |∞∞ufiHõû^Œã¨∞ºñ_≥· Ѩ$^äŒ∞ñ _»O`«<£. 601
`Õ. WO„kÜÕ∞â◊√ñ_»∞ QÆO^è•kˆH+¨ì QÆ∞}=Ú, QÆ∂iÛ Ü«Ú^Œæ=∞# „H˜Ü«∞ñ QÀi KÕÜ«Ú
Ѩykñ |$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ã¨O„Éèí=∞=Ú`À_», =∞Ç≤Ï`«ÉèíH˜Îx „|`«∞º^Œæ=∞O|∞ ¿ãÃã. 602
* ѨÓAºÅ∞ Ju^äŒ∞Å∞QÍ J~°∞^≥Oz#ѨC_»∞ "åix K«∂_»QÍ<Õ QÆ$ǨÏã¨∞÷ „áê}ÏÅ∞ ÖËz =™êÎ~Ú.
"åiH˜ Z^Œ∞ˆ~y #=∞㨯iOz#ѨC_»∞ uiy Ü«∞^ä•™ê÷#OÖ’xH˜ =™êÎ~Ú Jx âß„ã¨ÎHÍ~°∞Å =K«#O.
P =∂@ K˘Ñ¨C# ÃÑ·H˜ ÖËz# „áê}ÏÅ#∞ =∞m§ á⁄O^ŒQÀi# "åx=Öˇ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ
|∞∞ufi‰õΩ¯Å`À#∂, ã¨^㌠∞¨ ºÅ`À#∂ ‰õÄ_ç ÖËz Z^Œ∞~°∞ "≥àϧ_»∞. WO„kÜ«∂kèÑu¨ J~Ú# r=Ù_»∞ QÆO^èOŒ
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ Jcè+Qì¨ ∞Æ }ÏÅHÀã¨O L^Œqæ ∞Oz#@∞¡ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ J`«ºO`« ÉèHí `
Θ À ã¨ãO¨ „Éè=í ∞OQÍ ã¨#HÍ^Œ∞ʼnõΩ
„Ѩ`«∞º^Œæ=∞#O KÕâß_»∞.
152 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Ѷ¨∞#Q“~°==Ú# # =Ú‡x, [#z`«Î =jHõ$`«∞O_»∞ ã¨Éèí∞ºñ_»∞ñ „aÜ«Úñ_»∞<£
q#Ü«∂#`«HõO^èŒ~°∞ñ_≥·, [#=~°∞ñ _® Ѩ~°=∞Ü≥∂yK«O„^Œ∞Å <≥Åq∞<£. 603
* =ÚhO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ#∞ Ö’Q˘#fl"å_»∂, ã¨Éèíº`« Ziy# "å_»∂ J~Ú# =∞Ǩ~åA q#Ü«∞
q#„=Ú_≥· P Ѩ~°=∞Ü≥∂wO„^Œ∞ʼnõΩ #=∞㨯iOz `À_˘¯x =KåÛ_»∞.
ã‘. ѨÓx Ü«∞~å›ã¨<åã‘#∞Åñ QÍqOz Hõ~° =∞i÷ qkè=„`«ÊHÍ~°=Ú##∞
|∂lOK«∞ `«`«Ê^•OÉè’~°∞ǨÏHΔÍà◊# ã¨eÅO|∞ ÖÏ`«‡=∞ã¨Î=Ú#ñ ^•eÛ
Ǩ@Hõ Hõe`« ã≤OǨã¨<åã‘#∞Öˇ· qÇ≤Ï`åQÆ∞flÅ#∞ É’e "≥Å∞ñQÆ∞K«∞#fl
â◊~åfi„QÆ[#∞‡Å ã¨#HÍ^Œ∞Å#∞ Ez Ü«∞`«∞Å „â◊^•úã¨OÜ«∞=∂xfi`«∞O_»∞ñ
`Õ. |~°=∞ ã¨O„Ñ‘`« =∞uÜ«Ú<≥· ѨeÔH ~åA, QÀi 'Ü≥∂ =∞OQÆàÏÜ«∞#∞ÖÏ~°! ѨÓ~°fi
Éèí==Ú#O ^≥kÌ =∞OQÆà◊„Ѩ^Œ ã¨∞Hõ~°‡, "Õ∞#∞ *Ëã≤u? q∞=Úñ E_» xѨÙ_»∞ QÆeÔQ—. 604
* "åix `«y# Pã¨#=ÚÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\˜ì Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKå_»∞. "åi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
Hõ_çy# [ÖÏÅ#∞ `«# `«ÅÃÑ· K«Å∞¡‰õΩ<åfl_»∞. |OQÍ~°∞ QÆ^≥ÌÅ g∞^Œ Pã‘#∞Öˇ· JQÆ∞flÅ=Öˇ „ѨHÍtã¨∞Î#fl
„|Ǩχ=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å#∞ Ez Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iΠѨ~°=∞ã¨O`À+¨O`À „â◊^•ú㨉õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞OQÆà◊=¸~°∞ÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡ÖÏ~å! ѨÓ~°fi[#‡Ö’ <Õ#∞ KÕã≤# ѨÙ}ºqâı+¨O =Å¡ q∞=Ú‡Å#∞ WѨC_»∞
^Œi≈OѨ QÆeQÍ#∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú. 605
Hõ. Éèí∞q <≥=fix Ü≥∞_» q„ѨÙÅ∞, Éèí=Ùñ_»∞#∞ q+¨μ‚ñ_»∞ ^ŒnÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞#∞ „|ã¨
#fl =^Œ#∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ "åxH˜, Éèí∞q kqx #™ê^茺Hõ~°‡=ÚÅ∞ ÖË =~°Ü«∞<£. 606
* Ö’HõOÖ’ „ÉÏǨχ}∞Å∂, t=Ù_»∂, q+¨μ=‚ Ó, q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ∂ Z=ix J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ~À "åiH˜ Éè∂í Ö’HõOÖ’
HÍh, ã¨fi~°æÖ’HõOÖ’ HÍh ™êkèOѨ~åx HÍ~åºÅ∞ LO_»=Ù.
=. Jx =∞é˜ÜÚ« ##Ѷ∂¨ `«∞‡ÖÏ~°! Ö’HõO|∞Å hH˜OΔ K«∞K«∞O |~°º@#O|∞ ¿ãÜ«Ú q∞=Ú‡ ã¨~fi° ^Œ~≈° #∞O
_»~Ú# Ü«∂`«‡#∞O QÆ#∞OQ˘#O*ÏÅx ã¨~fi° ^Œ$â◊ºO|∞ K«O^ŒO|∞# h Ö’HõO|∞ QÆ#∞OQ˘#O*ÏʼnõΩO_»∞
#\˜ì =∞Ǩ`«∞‡Å ~°~Ú# g∞ ^Œ~≈° #O|∞#O *Ëã≤ ÜÕ∞#∞ ^è#Œ ∞ºO_»<u·≥ , #kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 607
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÖÏ~å! ã¨~°fi^Œ~°≈#∞_≥·# P`«‡#∞ ã¨~°fi^Œ$â◊ºO K«∂_»ÖË#@∞¡ Ö’HÍÅxflO\˜h K«∂ã¨∂Î
ã¨OK«iOKÕ q∞=Ú‡ Ö’‰õΩÅ∞ K«∂_»*ÏÅ~°∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# g∞ ^Œ~°≈#O =Å¡ <Õ#∞ Hõ$`å~°∞÷}˜‚
J~Ú<å#∞.
K«. J~°Ü«∞ ^èŒi„u <≥=fixQÆ$ǨÏO|∞ =∞Ǩ~°›[<ÀѨÜ≥∂Qƺ q
ã¨∞Êùi`« `«$}ÏO|∞ Éèí$`«º QÆ$ǨÏÉèí∂=ÚÅ ™êÔ~ñ^Œ#~°∞Û #\˜ì =∞O
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 153
k~°Ñ¨u ¿Ñ^Œ Ü≥ÿ∞# [QÆuO QÆ_»∞ ^èŒ#∞ºñ _»@O„_»∞ QÍ# ã¨∞
ã≤÷~°=∞u g∞~°∞ =K«∞Û@ #âı+¨â◊√ÉèíO|∞Å <Õ#∞ ÉÁO^≥^Œ<£. 608
* Z=x QÆ$ǨÏOÖ’x `«$}Hõ}ÏÅ∂, [Å=¸, ã¨÷Å=¸, Éèí$`«º=~°æ=¸ ѨÓAºÖˇ·# "åi ¿ã=‰õΩ
LѨÜ≥∂QÆ Ñ¨_»`åÜ≥∂ P QÆ$ǨÏã¨∞÷ ¿Ñ^Œ"å_»∞ J~Ú#ѨÊ\˜H© Ѩ~°=∞ ^èŒ#∞º_≥·# ÉèÏQƺ=O`«∞_Õ. g∞ ~åHõ=Å¡
<å‰õΩ ã¨~°fiâ◊√ÉèÏÅ∂ ã¨O„áêÑ≤ΙêÎ~Ú.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 609
K«. =~°=∞`«∞ÖÏ~°! Ü≥∞=fix x"åã¨=Úñ n~°÷Ѩ^•O`«~°OQÆ∞Öˇ·
Ѩ~°ñy#Ü«∞\˜ì ÉèÏQÆ=`« áê^Œ[ÅO|∞Å∞ ™ÈñHõ "Õx `«
`«∞Ê~°∞+¨μñ_»∞ Éèí∂i ã¨OѨ^ŒÅñ ÉÁOÑ≤iáÈ~Ú#<≥·# "åx =∞O
k~° =Ú~°QÆ „ѨH©~°‚ [QÆf[=Úñ É’Å∞ #@O„_»∞ HÀq^Œ∞Öò. 610
* =∞Ǩ`«∞‡ÖÏ~å! Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞Öˇ· ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ áê^Œ[ÅO ™ÈHõx"åx QÆ$ǨÏO ZO`«\˜
ã≤iã¨OѨ^ÅŒ `À `«∞Å`«∂QÆ∞`«∞<åfl Jkáê=ÚÅ∞ K«∞@∞ì‰Ωõ #fl K≥@∞ì=Öˇ ÉèÜ
í ∞« O Hõeyã¨∞OÎ k Jx ѨO_ç`∞« Å∞
K≥|∞`å~°∞.
=. Jx ѨeH˜ "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 611
ã‘. Ѩ~°=∞ áê=#∞ÖÏ~°! ÉÏźO|∞#O^Œ∞O_ç, =∂x`« „â◊^•ú ã¨=∞xfi`«∞Å∞#∞
QÆ∞}x^èŒ∞Öò ^è≥·~°ºÜ«Ú‰õΩÎÅ∞ =Ú=Ú‰õΔΩ=ÙÅ∞<≥·, Ü«∞kèHõ „=`«O|∞Å <åK«iO`«∞
~°\˜ì ѨÙ}∞ºÅ∞ Éèí=^•QÆ=∞#O|∞ ™êfi, QÆ`«=∞Ü«∞º! ã¨`«¯$áêHõe`«∞ÖÏ~°!
Ü«∞x"åi`« =ºã¨<å~°‚=O |~Ú#\˜ì, Éèí∂i ^Œ∞~°¡OѶ¨∞º ã¨O™ê~°=∞O^Œ∞
`Õ. =∞u qÇ‘Ï# ã¨fiH©Ü«∞ Hõ~°‡=ÚÅñ *Ëã≤, Ü«∞_»i =∞QÆ∞flÅ"≥∞ÿ ~ÚO„kÜ«∂~°÷=ÚÅ<≥
uqi ѨÙ~°∞ëê~°÷=ÚÅ∞ QÍñQÆñ ^≥eÜ«Ú =∂‰õΩñ, QÆ∞â◊Å =Ú#fl^≥ Ö’ÔH·Hõ ‰õΩâ◊Å∞ÖÏ~°! 612
* D q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ã¨#HÍ^Œ∞Å`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ѩq„`«K«i„`«∞ÖÏ~å!
g∞~°∞ ÉÏźO #∞O_ô "≥∂HΔÍxfl HÍOH˜ΔOz „â◊^Œú`À, Ѩ@∞ì^ŒÅ`À Q˘Ñ¨Ê „=`åÅ∞ KÕã¨∞Î#fl ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞. g∞
~åHõ =∂‰õΩ â◊√Éèí„Ѩ^ŒO! g∞‰õΩ ™êfiQÆ`«O! Hõ$áêx^èŒ∞ÖÏ~å! g∞~°∞ Ö’HõˆHΔ=∞OHõ~°∞Å∞, ã¨fiHõ~°‡Å=Å¡
^Œ∞óY=∞Ü«∞"≥∞ÿ ^•@~åx ã¨O™ê~° ™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú WO„kÜ«∂~å÷Å<Õ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Å∞QÍ ÉèÏqOKÕ
=∂‰õΩ D Ö’HõOÖ’ ‰õΩâ◊Å "≥∞Hõ¯_çk?
=. g∞~° ÖÏ`å‡~å=Ú ÅQÆ∞@O *Ëã≤ g∞Ü«∞O^Œ∞ñ QÆ∞â◊ÖωõΩâ◊Å ~°∂ѨO|∞Å~Ú# =∞u=$`«∞ÎÅ∞
ã¨OÉèqí OѨ=Ù QÍ=Ù#O QÆ∞â◊Å „Ѩâfl◊ O |∞ѨÑ#¨ flO|∞ QÍ^Œ∞, HÍ# <Õ#∞ QÆ$`«qâßfiã¨∞O_»<·≥ ã¨O`«ÑÙ¨ ÅÎ ~Ú#
"å~°Å‰õΩ ã¨∞ǨÏ$`«∞ÎÖˇ·# q∞=Ú‡ <å‰õΩ h ã¨O™ê~°O|∞#O^Œ∞ <Õq∞@ "ÕQÆO| ˆHΔ=∞O|∞ QÆÅ∞QÆ∞ #x
Ü«∞_çÔQ^Œ! <å`«‡=O`«∞ʼnõΩ <å`«‡Ü«Ú <å`«‡ÉèÏ=#∞O_»∞ #~Ú# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ÉèíHÍÎ#∞„QÆǨÏO|∞
154 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
H˘é‰õΩ h Ö’HõO|∞Å g∞ =O\˜ ã≤^Œú~°∂ѨO|∞# =iÎOK«∞K«∞O_»∞ #x ѨeH˜# Ü«∞`«x QÆOcè~å~°÷
Q“~°=O|∞Å∞#∞, â◊√ÉèíHõ~°O|∞Å∞#∞, <åºÜ«∞ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Å∞#∞, q∞`åHõΔ~°O|∞Å∞#∞, „â’„`« „Ñ≤Ü«∞O
|∞Å∞#∞ #~Ú# =K«#O|∞Å∞ qx ã¨O„Ñ‘`« KÕ`«ã¨∞¯O_»∞#∞, =∞O^Œã≤‡`«∞O_»∞<≥· ã¨#`«∞¯=∂~°∞O
_ç@¡xÜ≥∞. 613
* g∞~°∞ P`å‡~å=ÚÅ∞. JO^Œ∞KÕ`« g∞‰õΩ ''‰õΩâ◊ÅO——, ''J‰õΩâ◊ÅO—— J<Õq ã¨OÉèíqOѨ=Ù. HÍ|\˜ì
q∞=∞‡efl ‰õΩâ◊ńѨâ◊fl KÕÜ«∞@O ã¨=Úz`«O HÍ^Œ∞. g∞~°∞ ^Œ∞óYOÖ’ L#fl"åiH˜ q∞„`«∞Å∞. q∞=Ú‡
qâßfi㨠ѨÓ~°fiHõOQÍ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. ã¨O™ê~°OÖ’ =Úxy L#fl <å‰õΩ "ÕQÆOQÍ ˆHΔ=∞O HõeˆQ LáêÜ«∞O
K≥Ñʨ O_ç. Ѩ~=° ∂`«‡, qâßfi`«‡ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ~°HOΔ˜ K«@O HÀã¨O g∞ =O\˜ ã≤^ãúŒ fi¨ ~°∂áêÅ`À
D Éèí∂q∞ÃÑ· ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï_»∞ Jx Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J<åfl_»∞.
`«‰õΩ¯= JHõΔ~åÅ`À, Z‰õΩ¯= J~°÷O Hõey g#∞Å qO^Œ∞ KÕã¨∂Î â◊√ÉèíHõ~åÅ∂ <åºÜ«∞ã¨=∞‡`åÅ∂
J~Ú# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ =∂@Å∞ qx, ã¨O`À+≤Oz z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ^èŒ~°}©â’`«Î=∞! ã¨~°fiÉèí∂`«Ç≤Ï`« KÕ`«ã¨∞¯O_»"≥· ^èŒ~°‡ ã¨∞
ã≤÷~° ÉèÏQÀº^ŒÜ«∞âße"≥· Ü≥∞ã¨ñQÆ∞ hKÕ ™ê^èŒ∞Ö’HÀ`«Î~À
`«Î~° ã¨O„Ѩâ◊fl=Ú ¿ãÜ«∞ñQÍñ|_≥ =∞Ǩ`å‡! ™ê^èŒ∞Ö’ÔH·Hõ ã¨
K«Ûi`«O|∞<£ ^ŒÅáÈÜ«∞ x\˜ì^Œ Hõ^•! K«iÛOѨ Ö’Hõ„`«~Ú<£. 614
* ~å*’`«Î=∂! h=Ù ã¨~°fi„áê}∞Å Ç≤Ï`åxfl HÀˆ~ =∞#ã¨∞û HõÅ "å_»=Ù. ^èŒ~°‡=∂~°æ=∞O^Œ∞ ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ#
=∞ǨÉèÏQƺO HõÅ"å_»=Ù. ™ê^èŒ∞[# ã¨=∞‡`«OQÍ „ѨtflOKå=Ù. h‰õΩ `≥eã≤#ѨÊ\˜H© `≥eÜ«∞#@∞¡ J_çQÍ=Ù.
ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞ëê! Ö’HõOÖ’ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ ã¨fiÉèÏ=O WÖψQ LO@∞Ok. Hõ^•!
`Õ. ^èŒ~°}˜ ã¨[˚# ã¨OQÆO|∞ ^ŒÅñѨ #∞ÉèíÜ«∞, ã¨=∞‡`«O|QÆ∞ "å~°Å∞ ã¨Å∞Ѩ٠#\˜ì
ã¨~°ã¨ ã¨OÉèÏ+¨} „Ѩâ◊fl ã¨~°}˜ xdÅ, [#=ÚʼnõΩ ã¨∞YHõ~° =∞QÆ∞ [#=ˆ~}º! 615
* [#=ˆ~}Ϻ! ™ê^èŒ∞ã¨OQÆ=∞O LÉèíÜ«∞ ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ ã¨HõÖÏ~°÷ ™ê^èŒ#O J=Ù`«∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë
ã¨[˚#∞Å ã¨~°ã¨ ã¨OÉèÏ+¨}=ÚÅ∂, ã¨O„Ѩâ◊fl=ÚÅ∂ ã¨=∞ã¨Î[#∞ʼnõÄ "Õ∞Å∞ Hõey™êÎ~Ú.
=. Jx Ü«∞aè#OkOz "≥∂HõΔ™ê^èŒ<ÀѨ^Õâ◊ HÍ=ÚO_≥·# Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎH˜ "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 616
* D q^èOŒ QÍ Jaè#OkOz "≥∂Hõ™Δ ê^è#Œ "≥∞#ÿ LѨ^âÕ ßxfl HÀi# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ`À ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞
=∞m§ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. ^èŒ~°}©â◊! =∞^èŒ∞x+¨Ø^Œ#∞ñ _≥·#Ü«∞\˜ì <å~åÜ«∞}∞ Åe`« áê^•~°qO^Œ
=~°QÆ∞} ^蕺# nèѨi}`« `«fiO|∞# ã¨HõÖÏ`«‡ =∞Å q"≥∂K«#=ÚÖˇ·#
~°uÜ«Ú#∞ x`«º"≥·~åQƺO|∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ Ö’HÀ`«Î~°∞ñ_»"≥·# h‰õΩñ QÆÅ=Ù†
ã¨=∞ºyfiKå~° âß„ã¨Î=ÚÅO^Œ∞ [#∞ʼnõΩ ¿ã=∞O|∞#‰õΩ#∞ xtÛ`«=Ú Å~Ú#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 155
`Õ. Ü«∂`«‡=ºuiHõÎ =ã¨∞Î=ÙÅO^Œ∞ g`«, ~åQÆ`«ñ ^ŒÅOѨ x~°∞æ} „|Ǩχ =∞~Ú#
Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞Å ~°uÜ«Ú#∞ ##ñQÆ xqÜ«∞, ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ |∞kúñ lOuOѨ x^ŒúK«i`«!. 617
* ~å*ËO„^•! =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_≥·# =∞Ǩ q+¨μ‚x Ѩ~°=∞ ã¨∞O^Œ~° áê^•~°qO^Œ ã¨O㨇~°}OÖ’ Ѩi}u
K≥Ok# "å_»=Ù. =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂e<åºxfl Hõ_çy"Õã≤ z`«Îâ◊√kú HõeyOKÕ ÉèíQÆ=„^Œf, "≥·~åQƺ=¸ h‰õΩ
=ÚO^Õ L<åfl~Ú. h K«i„`« Ö’HÀ`«~Î "° ∞≥ #ÿ k. P`«‡ HõO>Ë "Õ~~° Ú# ^ÕÇ¨ ^Œ∞ÅÃÑ· q~°H,Ω x~°∞}
æ „|Ǩχ"≥∞#ÿ
P`«‡Ü«∞O^Œ∞ J#∞~°H©Î [#∞ʼnõΩ ˆHΔ=∞O Hõey™êÎÜ«∞x K«Hõ¯QÍ K«iÛOz âß„™êÎÅ∞ x~°‚~ÚOKå~Ú.
=. HÍ=Ù# „â◊^ŒúÜ«Ú ÉèíQÆ=^Œú~°‡ K«~°ºÜ«Úñ ^Œkfiâı+¨ l*Ï˝ã¨Ü«Ú <å^蕺u‡Hõ Ü≥∂QÆ x+¨ªÜ«Ú
Ü≥∂Qˆ â◊fi~Àáêã≤Ü Î Ú« ñ |∞}Àºáê„â◊ÜÚ« O_»∞#∞, |∞}º„â◊=}∞O_»∞#∞<≥#· <å~åÜ«∞} Hõ^•ä ÖÏѨO|∞Å∞
#ˆ ~ ÷ O „kÜ« ∂ ~å=ÚÖˇ · # "å~° Å `À_ç 㨠O QÆ u Ü« ∞ O^Œ ∞ q~° H ˜ Î Ü « Ú "å~° Å Hõ a è = ∞`« O |∞Öˇ · #
Ü«∞~°÷HÍ=∞O|∞ÅO^Œ∞ #<åHÍOHõΔÜ«Ú, 㨈~fiâ◊fi~°∞x QÆ∞}H©~°Î <å=∞$`«áê#O|∞ ^ŒHõ¯ x`«~°
Ѩ^•~°O÷ |∞ÅO^Œ∞ "≥~· åQƺO|∞ <˘Ok Ü«∂`å‡~å=∞`« QÆey q[#ã¨Å÷ O|∞ÅO^Œ∞Å ~°∞z QÆÅ∞QÆ∞@Ü«Ú,
#Ç≤ÏOã¨Ü«Ú, â◊=∂k „Ѩ^è•# =$uÎÜ«Ú <å`«‡ Ç≤Ï`å#∞ã¨O^è•#O|∞#∞ ÉèíQÆ=`«¯^ä•#∞㨇~°}O|∞#∞
#HÍ=∞ºO|∞ Å~Ú# Ü«∞=∞ xÜ«∞=∞O|∞Å∞#∞, x`«~° ÉèíH˜Î=∂~åæQÆ~°›}O|∞#∞, Ü≥∂QƈHΔ=∂~°÷
„H˜Ü«∂~åÇ≤Ï`«ºO|∞#∞, j`Àëê‚k ^ŒfiO^Œfi ã¨Ç≤Ï+¨μ‚ì`«Ü«Ú, ÉèÏQÆ=`« Hõ~å‚ÅOHÍ~° Éèí∂`«O|∞ÅQÆ∞
ÉèíQÆ=^Œ∞æ}Ïaè^è•#O|∞Å∞ ##∞ gxKÕ`« q[$OÉèí=∂}O|~Ú# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤
Ü«∞<å`«‡Ü«∞O^Œ∞ #ã¨OQÆO|∞#∞, QÍ~°ºHÍ~°}~°∂ѨO|∞QÆ x~°∞æ} „|Ǩχ=Ú #O^Œ∞ ~°uÜ«Ú#∞,
<≥ѨC_»∞ QÆÅ∞QÆ∞ #ѨC_» ã¨^•Kå~åº#∞„QÆÇ¨Ï =O`«∞O_»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ „|Ǩχx+¨μªÅ`À_»ñ
*ˇeq∞¿ãÜ«ÚK«∞ h+¨}„`«Ü«∞O|∞ =i˚Oz „ѨHõ$uO *Ë~°Hõ *Ï˝#"≥·~åQƺ "ÕQÆO|∞#O *Ëã≤. 618
* =∞Ǩ~å*Ï! „â◊^,úŒ ÉèÏQÆ=`« ^è~Œ å‡Å#∞ PK«iOK«_O» , P Ü«∂ ^è~Œ ‡° qâıëêÅO^Œ∞ l*Ï˝ã†¨ P^蕺u‡Hõ
Ü≥∂QÆx+¨ª , Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å#∞ Láêã≤OK«_O» , x~°O`«~O° NǨÏi ѨÙ}ºHõ^ÅŒä #∞ PÅH˜OK«_O» , J~°÷ Å∞|∞úÅ∂
WO„kÜ«∞Ö’Å∞~°∂ J~Ú#"åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_»_»O, "åiH˜ Jaè=∞`åÖˇ·# J~°÷HÍ=∂Å g∞^Œ Pã¨H˜Î
ÖˉõΩO_»_»O, ǨÏiQÆ∞}Ï=∞$`« ~°™ê™êfi^Œ#O `«Ñ¨Ê W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅO^Œ∞ q~°H˜Î, P`å‡~å=∞ã≤÷u, UHÍO`«
"åã¨=∞O^Œ∞ Jaè~∞° z, JÇ≤ÏOã¨, WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O, P`«‡ Ç≤Ï`å#∞ã¨O^è•#O, ã¨O`«`« ÉèQí =Æ `«¯^ä•zO`«#O,
Ü«∞=∞xÜ«∞=∂Å∞, W`«~° ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ xOkOѨ‰õΩO_® LO_»_»O, `«# Ü≥∂QƈHΔ=∂ÅHÀã¨O Z@∞=O\˜
HÍ~åºÅ∂ KÕÜ«∞‰õΩO_»_»O, j`Àëê‚k ^ŒfiO^•fiÅ#∞ ã¨Ç≤ÏOK«_»O, ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ K≥=ÙʼnõΩ JÅOHÍ~åÖˇ·#
ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∞ Jaè=i‚OK«_O» – gx=Å¡ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok. J@∞=O\˜ ÉèHí Θ Ü≥∂QÆO
=Å¡ ^ÕǨ^Œ∞Å g∞^Œ q~°H©Î, x~°∞æ} Ѩ~°„|ǨχO g∞^Œ J#∞~°H©Î HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Jq Hõey#<å_»∞ "≥#∞
"≥O@<Õ L`«Î=ÚÖˇ·# PKå~°∞ºÅ J#∞„QÆǨxH˜ áê„`«∞_Ò`å_»∞. J@∞=O\˜ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχx+¨μªÖˇ·#
=∞Ǩ`«∞‡Å`À ¿ãflǨÏO KÕã≤ ^•ˆ~+¨}, ^è<Œ +Õ } ¨ , Ѩل`Î+Õ }
¨ – J<Õ D+¨}„`«Ü∂« xfl Ѩi`«ºl™êÎ_∞» . ã¨O™ê~°
|O^è•Å#∞O_ç q_ç=_»`å_»∞.
156 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. J#Ѷ¨∞! ™êHΔÍ`å¯~° =∞QÆ∞ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÍyflñ QÆ_»ñy r"å^è•~°Hõ=Ú#∞ |OK«
Éèí∂`å`«‡HõO|∞<≥· á⁄Å∞K«∞ ǨÏ$„^ŒæOkäx |∂x ã¨fiHÍ~°}Éèí∂`« =∞~Ú#
Ü«∞~°}˜ ^ŒÇ≤ÏOK«∞ Ǩï`åâ◊#∞ ÔH·=_ç x~°ÌÇ≤ÏOz# x@∞¡ <≥éÑ≤ ^ŒQÆú
z`«∞Îñ_≥· =ÚHõÎxâı≈ëê`«‡ QÆ∞}∞ñ_»∞ ã¨^Œú~°∞‡ñ_»∞ <≥·# Ü«∞`«O_»∞ q∞QÆ∞Å
`Õ. #i÷ ÉÏǨϺO|∞ Å~Ú# Ѷ¨∞\ÏkHõ=ÚÅ∞, <åO`«~°=ÚÖˇ·# ™œYº^Œ∞óMÏkHõ=ÚÅ∞
##∞ qÉèË^Œ=Ú ÖÏ`«‡ ÉèË^Œ#=Ú ÅQÆ∞@, # Ü«Úºáêkè q<åâ◊O|∞ #O^Œñ QÆÅñ_»∞ 619
* ~å*Ï! D q^èŒOQÍ J`«_»∞ *Ï˝#"≥·~åQͺŠ=Å¡ ™êHΔÍ`«¯iOz# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞<Õ Jyfl`À ѨOK«
Éèí∂`å`«‡Hõ"≥∞ÿ# JǨÏOHÍ~åxfl, `«# ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# J~°}˜x Jyfl ^ŒÇ≤ÏOz#@∞¡ ^ŒÇ≤Ï™êÎ_»∞. D
q^èŒOQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞„QÆOkäx ^ŒÇ≤ÏOK«_»O =Å¡ Láêkè QÆ∞}=ÚÖˇ·# Hõ~°Î$`«fi Éè’HõÎ$`«fi=ÚÅ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎ_≥·
ÉÏǨºÖˇ·# Ѷ¨∞\ÏkHÍʼnõÄ, JO`«~åÖˇ·# ã¨∞Y^Œ∞óMÏkHÍʼnõÄ Jf`«∞ _»=Ù`å_»∞.
=. Jk Ü≥∞@¡x#. 620
K«. ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ x„^Œ"Àñ QÆÅÅñ ÉÁOk# Ü«∂`«‡ ã¨∞Mˇ·Hõ ¿ÇÏ`«∞"≥·
Ѩ~°ñy# ~å[Éèí$`«º[# ÉèÏ=QÆ∞}O|∞Å∞ ã¨O„Ѩɒ^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆ q∞^䌺 Ü≥ÿ∞#QÆu <åO`«~° ÉÏǨϺQÆ∞} „ѨÉèË^Œ=ÚÖò
Ѩ~°∞=_çñ QÍ#‰õΩO_»∞ [#áêÅ# jÅ#! x`«ºMËÅ<å! 621
* „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOK«@OÖ’ <Õ~°Êi"≥·# =∞Ǩ~å*Ï! q#∞. =∂#=Ù_»∞ x„^ŒáÈ`å_»∞. P x„^ŒÖ’
HõÅQÆO\Ï_»∞. P HõÅÖ’ `å#∞ ~å*ˇ· ~å*ϺÅ∞ Ue#@∂¡, ã≤iã¨OѨ^ÅŒ `À `«∞Å`«∂y#@∂¡, U"Õ"À P#O^•Å∞
J#∞Éèíq™êÎ_»∞. HõÅ HõiyáÈ~Ú "Õ∞Å∞HÀQÍ<Õ J=hfl Jã¨`åºÅ∞ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ
eOQÆ^ÇÕ Ï¨ O #tOz Láêkè ~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· ѨÙ~°∞+¨μxH˜ ÉÏǨϺq+¨Ü∂« Öˇ#· â◊|ãÌ Ê¨ ~å≈^Œ∞Å∂, JO`«ifi+¨Ü∂« Öˇ#·
â’Hõ"≥∂Ǩ^Œ∞Å∂ Ug J#∞Éèí∂`åÅ∞ HÍ=Ù.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ „^Œ+¨ìÜ≥ÿ∞# Ü«∂`«‡Ü«Ú ^Œ$â◊ºO|~Ú# ~ÚO„kÜ«∂~°÷O|∞ ##∞ gxH˜ #ǨÏOHÍ~°O|∞
ã¨O|O^èŒ ¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞k Ü«∞O`«óHõ~°}O|∞#O QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞ *Ï„QÆ`«ûfiѨflO|∞ÅÜ«∞O
n ÉèË^ŒO|∞ QÆ#∞OQ˘#∞ K«∞O_»∞, x\˜ì Ü«∞O`«óHõ~°}O|∞ ÖËxk Ü«∞QÆ∞ ã¨∞+¨μÑ≤ÎHÍÅO|∞#O
|∞~°∞+¨μO_»∞ [Å^Œ~°Ê}Ïk xq∞`åÎÉèÏ=O |QÆ∞#ѨC_»∞ aO|„ѨuaO| ÉèË^ŒO|∞ QÆ#∞OQ˘#x
K«O^ŒO|∞# ^Œ$â◊ºÉè^Ë OŒ |∞ QÆ#∞OQ˘#‰õΩO_»∞ñ, QÍ=Ù# #O`«óHõ~}
° qÅÜ«∞O|∞ <˘Ok# ÉÏǨºO`«~°
ÉèË^ŒO|∞ Hõ#‰õΩO_»∞@ xâ◊ÛÜ«∞O |x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 622
* Láêkè J~Ú# JO`«óHõ~°}O L#flѨC_»∞ „^Œ+¨ì J~Ú# P`«‡‰õÄ, ^Œ$â◊º"≥∞ÿ# WO„kÜ«∂~å÷xH©
JǨÏOHÍ~°O ã¨O|O^èŒ ¿ÇÏ`«∞ ==Ù`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ Láêkè`À ‰õÄ_ç# r=Ù_»∞ "Õ∞Å∞H˘#flѨC_»∂
HõÅQÆ#flѨC_»∂ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . JO`«óHõ~}
° O ÖËx ã¨∞+¨μÑ≤ÖÎ ’ (QÍ_è» x„^ŒÖ’) ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ –
[Å ^Œ~Ê° }Ïk xq∞`åÎÅ∞ ÖË#ѨC_»∞ aO| „ѨuaO| Éè^Ë •xfl K«∂_»Ö#Ë >Ë¡ – ^Œ$â◊ºÉè^Ë •Å#∞ ^Œi≈OѨÖ_Ë ∞» .
JO^Œ∞=Å¡ JO`«óHõ~°}O #tOz#ѨC_»∞ ÉÏǨºÉèíºO`«~° ÉèË^•Å∞ QÀK«iOѨ=Ù.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 157
ã‘. Éèí∞q q+¨Ü«∂ Hõ$+¨ì Éèí∂`«O|∞ Å~Ú# ~ÚO„kÜ«∞=ÚÅ KÕ`«#∞ kqi =∞#=Ú
^ŒQÆ q+¨Ü«∂㨠H˜Îñ ^Œye Ü«∂O`«~°"≥∞ÿ# =∞Ç≤Ï`« qKå~° ™ê=∞~°÷º"≥∞Å¡
â◊~°‰õΩâßk ã¨ÎO|*ÏÅO|∞ „ǨÏ^Œ`ÀÜ«∞=ÚÅ∞ „QÀÅ∞QÆuñ „QÆ=∞O|∞# ǨÏiOK«∞
h su #O`«ifiKå~° ™ê=∞~°÷ºO|∞ #ѨǨÏ$`«O |~Ú#ñ |∂~åfiѨ~å#∞
`Õ. "Õ∞Ü«∞ ã¨O^è•#∞~°∂Ѩ ã¨O㨇$u #tOK«∞, #k #tOz# q*Ï˝# =∞O`«ñ ^˘ÅñQÆ∞,
#\˜ì q*Ï˝# <åâ◊O|∞ <å~°º[#∞Å∞, ™êfi`«‡ Hõk ã¨HõÖÏѨǨÏfl=O |@O„_»∞, 623
* q+¨Ü«∞ zO`åѨ~åÜ«∞}∞Öˇ·# =º‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞û WO„kÜ«∂Å „ѨÉèÏ=O =Å¡ q+¨Ü«∂ÅÖ’<Õ Pã¨HõÎ
=∞=Ù`«∞Ok. X_»∞#¤ ѨÙ\ì̃# ~Ô Å∞¡, ^Œ~ƒ° ù "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Œ∞|∞ƒÅ∞ `«=∞ „"Õà`
¡◊ À =∞_»∞QÆ∞Ö’x h\˜x ǨÏiOz
"Õã≤#@∞¡ J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û |∞kúÜ≥ÚHõ¯ qKå~°â◊H˜Îx „Hõ=∞OQÍ Ç¨Ïiã¨∞ÎOk. JO`«ifiKå~° ™ê=∞~°÷ºO
JѨǨÏiOѨ |_ç#@¡~Ú`Õ Ñ¨Ó~åfiѨ~åÅ#∞ ã¨O^è•#O KÕ¿ã 㨇$u K≥_»∞`«∞Ok. 㨇$u #t¿ãÎ q*Ï˝#O
#tã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ q*Ï˝# <åâ◊<å<Õfl ÃÑ^ŒÌÅ∞ ''P`«‡<åâ◊#O—— Jx JO\Ï~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ''P`«‡#ã¨∞Î HÍ=∂Ü«∞ ã¨~°fiO „Ñ≤Ü«∞O Éèí=u——Ü«∞#∞ "Õ^Œ=K«#O|∞#O *Ëã≤
q+¨Ü«∞O|∞ʼnõΩO „aÜ«∞`«=∞`«fiOɡ· Ü«∂`À‡áêkèHõO|∞ <˘Ok Ü«∂`å‡Ñ¨Ç¨Ïfl=O|∞#O ÉÏ\˜Å∞¡
™êfi~°÷<åâ◊O ɡkÌ QÆÅ∞QÆ∞ ^•x HõO>ˇ Ö’HõO|∞# #kèHõOɡ·# ™êfi~°÷<åâ◊O|∞ ÖË, ^Œk Ü≥∞@¡x# ã¨~åfi~°÷
<åâ◊O|∞#‰õΩ ÃãÂ÷~°ºO|∞ <˘OkOK«∞#\ì̃ Ü«∞~°÷HÍ=∂aè^蕺#O|∞#O ^Œ^Õú`«∞HõOɡ·# ™êfi~°÷<åâ◊O|∞#O
|~ÀHΔÍѨ~ÀHõΔ~°∂Ѩ*Ï˝#O|∞ #tOK«∞O QÍ=Ù# <å`å‡Ñ¨Ç¨Ïfl=O|∞#HõO>ˇ #kèHõ`«~°Oɡ·# ã¨~åfi~°÷
<åâ◊O|∞ ÖË^Œx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 624
* ''P`«‡#∞ „¿Ñq∞Oz# "åxH˜ [QÆ`∞« ÖÎ ’x ã¨=∞ã¨=Î ¸ „Ñ≤Ü∞« "≥∞ J=Ù`«∞Ok,——Jx "Õ^OŒ K≥ÑÙ¨ `«∞#flk.
q+¨Ü«∞ "åOKè«ÅÃÑ· „Ñ‘u P`«‡*Ï˝<åxfl =∞~°∞QÆ∞Ѩ~°∞ã¨∞ÎOk. P`«‡*Ï˝#O JѨǨÏfl= "≥∞ÿ#O^Œ∞=Å¡ HõeˆQ
™êfi~°÷<åâßxfl q∞Oz# ™êfi~°÷<åâ◊O =∞~˘Hõ¯\˜ ÖË^Œ∞. ã¨~°fi<åâ◊<åxfl ÉèíiOK«\ÏxH˜ HÍ=Åã≤# ÃãÂ÷~°ºO
J~°÷HÍ=∂Å#∞ ^蕺xOK«∞@=Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WO^Œ∞=Å¡ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~ÀHΔÍѨ~ÀHΔÍ#∞Éèí∂`«∞Å#∞O_ç
„Éèí+¨μì_≥· #t™êÎ_»∞. HÍ=Ù# P`«‡*Ï˝#O =∞~°∞QÆ∞Ѩ_»@O HõO>ˇ q∞Oz# ã¨~°fi<åâ◊O "Õ~˘Hõ\˜ ÖË^Œ∞.
ã‘. J#Ѷ¨∞! ~¸ ã¨O™ê~° =∞uâ◊Ü«∞O|∞#ñ ^Œi~ÚOѨOQÆ =∞k xâ◊Û~ÚOK«∞"åñ_»∞
ÔQ· H˘x ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞"≥∂HõΔ=ÚʼnõΩ #u qѶ¨∂`«∞Hõ "≥∞kÌ Ü«∞\˜ì ^•x
=Å# ã¨OQÆ=Ú ¿ãÜ«∞ =Å=† ^• ^èŒ~å‡^Œ∞ÅO^Œ∞ñ „k=~°æO|∞ #O`«HÀ„QÆ
ÉèíÜ«∞Ü«Ú`«O |QÆ∞@#∞ |~°=∞"≥∂HõΔOɡ =ÚMϺ~°÷"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡#O„_»∞ |∞^èŒ∞Å∞,
`Õ. Éèí∞q QÆ∞}=ºuHõ~°=Ú#ñ |∞\˜ì #\˜ì, Ü«∞|˚*Ï`å^Œ∞ʼnõΩ #㨇^•^Œ∞ʼnõΩ#∞
QÍÅ q^èŒfiOã≤`ådÅ „Hõ=∞=Ú QÆÅ∞æñ, QÆÅ∞QÆ ^≥#flñ_»∞ ¿ã=∞O|∞ QÍ# q#∞=Ú. 625
158 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ѨÙ}º=¸iÎ"≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=sÎ! ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ ^•@QÀˆ~"å_»∞ ^èŒ~å‡~°÷
HÍ=∞"≥∂HΔÍÅ#∞ x~°∂‡Å#O KÕ¿ã Z@∞=O\˜ ^Œ∞ã¨ûOQÆ=Ú#∂ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞"≥∂HΔÍÅÖ’
^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å∞ =¸_»∞#∂fl Jx`åºÖˇ·#O^Œ∞=Å¡ Ü«∞=∞ÉèíÜ«∞O`À ‰õÄ_ç LO\Ï~Ú. ''"≥∂HõΔO XHõ¯>Ë
Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷O—— Jx ѨO_ç`«∞Å∞ K≥ѨÙ`å~°∞. QÆ∞} ã¨O|O^èŒO =Å¡ ã¨OÉèíqOz# „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ#∂,
=∂É’\˜ "åiH˜h Hõ~åà◊HÍńѨÉèÏ=O KÕ`« ZѨÊ\˜ÔH·<å q<åâ◊"Õ∞HÍx ˆHΔ=∞O J<Õk Z#fl_»∂ HõÅ∞QÆ^Œ∞.
=. "≥∂HõΔOɡ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷O |x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. #ˆ~O„^•! ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞ „áê}
|∞^ŒúºÇ¨ÏOHÍ~° Ѩi=$`«O|∞ Å~Ú# ~¸ ™ê÷=~° [OQÆ=∞O|∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ "åºÑ¨‰õΩO_»∞ñ
„|`«ºHõΔÉèí∂`«∞O_»∞ñ „|`«º„QÆ∂ѨÙO_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ #~Ú# ~¸â◊fi~°∞O _»O`«~åºq∞~°∂ѨO|∞#O
„|HÍtOK«∞K«∞O_»∞, xk <å~åÜ«∞}∞x 㨄^Œ∂ѨO|∞QÍñ ^≥eÜ«Ú =∞x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 626
* HÍ|\˜ì "≥∂Hõ"Δ ∞Õ Ñ¨~=° ∞ ѨÙ~°∞ëê~°O÷ Jx K≥ÑÊ≤ =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞. ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ =∞Ǩ~åA`À
~å*ËO„^•! ^ÕǨÏO, WO„kÜ«∂Å∞, „áê}O, |∞kú, JǨÏOHÍ~°O J<Õ "åxKÕ`« P=$`åÅ~Ú# ™ê÷=~°
[OQÆ=∂ŠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ã¨~fi° "åºÑ‘, ™êH˜ÉΔ ∂íè `«∞_»∂, „Ѩ`º« „QÆ∂ѨÙ_»∂ J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ JO`«~åºq∞Ü≥∞ÿ
„ѨHÍtã¨∞ÎO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ <å~åÜ«∞}∞x ã¨fi~°∂áêxfl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ!
L. Éèí∂=~°! ÜÕ∞ =∞ǨѨÙ~°∞+¨ Éèí∂+¨}∞ #O^Œ∞Å h ã¨=∞ã¨Î q
âßfi=o b#"≥∞ÿ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ ÉèÏ==Ú <˘Ok Éèí∂i =∂
Ü«∂ qÉèí=O|∞ÅO ^Œy ã¨=∞„QÆ q"ÕHõ x~Àkè „ã¨QÆ…<å
jq+¨|∞kú ^ÀñK«∞K«∞ qâı+¨QÆu<£ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ <≥ѨC_»∞<£. 627
* ~å*ËO„^•! D ã¨=∞ã¨Î qâ◊fi=¸ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞ b<åb#ÉèÏ=O`À, =∂Ü«∂„ѨÉèÏ=O`À,
q"ÕHÍxfl x~ÀkèOKÕ ã¨~°Ê~°A˚ „ÉèÏOu`À qâı+¨OQÍ „ѨHÍtã¨∂Î LO@∞Ok.
K«. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« x`«º=ÚHõΠѨiâ◊√^Œú q|∞^Œú ã¨∞`«`«∞Îfiñ_≥· Ü«Ú~°∞
„Hõ=Úñ _»aèÉèí∂`« 㨄`ΫHõ$u Hõ~°‡Hõà◊O‰õΩñ_»∞ <≥·#Ü«∞\˜ì Ü«Ú
`«Î=∞K«i`«∞O QÆ$áêHõ~°∞ #∞^•`«ÎQÆ∞}À#fl`«∞ hâ◊fiˆ~â◊√ñ l
`«Î=Ú#ñ ^ŒÅOѨÙ=∞Ü«∞º! [#`å Ѩi~°HõΔ}! ^Œ∞+¨ì tHõΔ}Ï! 628
* J@∞=O\˜ x`«º=Ú‰õΩ_Î ∂» , ã¨`º« ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, qâ◊√^Œãú `
¨ ∞« fiÎ _»∂, L~°∞„Hõ=Ú_»∂, „áêHõ$`«H~õ ‡° HõàO◊ Hõ
ÉèíO[#∞_»∂, Hõ$áê~°O[#∞_»∂, L`«Î=∞K«i`«∞_»∂, L^•`«ÎQÆ∞}À#fl`«∞_»∂ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ^Œ∞+¨ì[#
tHõΔ}∞_»=Ó t+¨ì [#~°HõΔ}∞_»=Ó J~Ú# ~å*Ï! h=Ù h =∞#ã¨∞ûÖ’ 㨇iOK«∞.
ã‘. =ã¨∞=∞f<å^äŒ! Ü≥∞=fix áê^ŒÑ¨^Œ‡ ѨÖÏâ◊ qÖÏ㨠ã¨Å¡e`« ÉèíH˜Î
ã¨O㨇~°}O|∞KÕ ã¨[˚# „ѨHõ~°O|∞ Ѷ¨∞#Hõ~°‡ ã¨OK«Ü«∞ „QÆkä`«=∞QÆ∞ #
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 159
ǨÏOHÍ~° =∞#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkäñ *ˇé∞`«∞~°∞† q=iOѨ x@∞¡ xifi+¨Ü«∞=∞`«∞Å∞
=∞Ç≤Ï x~°∞^ÕúO„kÜ«∞ =∂~°∞æÅ∞ <≥·#\˜ì Ü«∞`«∞ʼnõΩñ *Ë~°OQÆ #Åq QÍx
`Õ. Ü«∞\˜ì Ѩ~°"Õ∞â◊√ñ ˆQâ◊=Ù <åkѨÙ~°∞+¨μ, "åã¨∞^Õ=Ùx Éèí∞=#áê=# K«i„`«∞
#i÷ â◊~°}O|∞QÍñ ^Œ`«Ê^•O|∞[=ÚÅ∞, ÉèíH˜Î ¿ãqOѨ٠QÆ∞}™êO„^Œ! áêi÷"ÕO„^Œ! 629
* =∞Ǩ~å*Ï! P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ÉèíH˜Î`À ã¨O㨇iOz ã¨[˚#∞Öˇ·#"å~°∞
Hõ~‡° "åã¨<å=∞Ü«∞"≥∞#ÿ JǨÏOHÍ~° =∞<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« „QÆOkäx x~°∂‡e™êÎ~∞° . W@∞=O\˜ HÍ~°ºO WO„kÜ«∂Å#∞
x„QÆÇ≤ÏOz# "å~°∂, q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ∞ HÍx"å~°∂ J~Ú# Ü«∞`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
ã¨∞QÆ∞}™êO„^Œ∞_»"≥·# #ˆ~O„^•! ÉèíH˜Î=∂„`«™ê^èŒ∞º_»∂, Éèí∞=# áê=# K«i„`«∞_»∂, PkѨÙ~°∞+¨μ_»∂,
^Õ"åk^Õ=Ù_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx â◊~°}∞*ÁzÛ P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x K«~°}Ѩ^•‡Å#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqOK«∞.
=∞. Ji+¨_»fi~°æ =∞Ǩϟi‡#„Hõ xHõ~° "åºH©~°‚ ã¨O™ê~° ™ê
QÆ~° =∞É’˚^Œ~° H©~°Î<å `«~°}˜ ™êOQÆ`«ºO|∞#O ÉÏã≤ `å
=∞~°∞^•~°OQÆ #Ѷ¨∂ѨǨτѨHõ@ Ü≥∂QÍk „H˜Ü«∂Ü«Ú H˜ÎKÕñ
^Œi~ÚOѨ<£ =∞kñ QÀ~°∞"å~°Å‰õΩ ^Œ∞~åÌO`«O |QÆ∞O QÍ=Ù#<£. 630
* Ji+¨_fi» ~°Oæ J<Õ =∞Ǩϟ„QÆ`~« O° QÍÅ`À#∂, ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ "≥Úã¨à§◊ `À#∂ xO_ç# ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl
Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~° ã¨OH©~#ΰ O J<Õ <å=ÖˉΩõ O_® ^•@@O ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. J`«ºO`« Hõ+™ì¨ ê^è•ºÖˇ#· ǨÏ~îÜ
° ∂≥ QÍ^Œ∞Å=Å¡
D =∞Ǩ™êQÆ~åxfl `«iOK«@O Jã¨OÉèí=O.
=∞. ^èŒ~°}©â’`«Î=∞! h=Ù ˆH=Åã¨=Ú^Œº^ŒƒùH˜Î nèÜ«ÚH˜Î"≥∞ÿ
=~°QÀqO^Œ Ѩ^•~°qO^Œ Ü«ÚQÆÉèÏã¨fi<åfl= ã¨OkèOz ^Œ∞
ã¨Î~° Éèí∂i=ºã¨<åHõ~ÀÅ¡ã≤`« ^Œ∞~åÌO`À„QÆ QÆOcè~° ã¨O
ã¨~°}ÏOÉè’kèñ ^ŒiOѨ=Ü«∞º Ѩ~°"≥∂`åûǨÏO|∞ nÑ≤OѨñQÆ<£. 631
* ~å*’`«=Î ∂! h=Ù Hˆ =ÅO JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí Ü
Θ Ú« H˜`
Î À QÀqO^Œ Ѩ^•~°qO^Œ =O^Œ#O J<Õ JO^Œ"∞≥ #ÿ
<å=#∞ P„â◊~ÚOK«∞. ^•x ™êÜ«∞O`À ^Œ∞ã¨~Î =° ¸, ^Œ∞~°O`«=¸, ^Œ∞óY=∞Ü«∞=¸, Hõ~Àî ~°=¸, QÆOcè~=° ¸
J~Ú# D ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl Ѩ~°=∞ã¨O`À+¨O`À `«iOK«∞.
Hõ. Jx ~¸ QÆuñ |OHõ~°∞Ǩ, ã¨#ã¨∞`«∞ñ_»∞#∞ „|Ǩχɒ^èŒâßeÜ«Ú #QÆ∞ <å
Ѷ¨∞# Ü≥∂y=Å¡Éèí∞xKÕ, `«#∞ ^≥eÜ«∞ñQÆñ |_ç# „|Ǩχ`«`«∞ÎfiO _»QÆ∞K«∞<£. 632
* Jx D q^èŒOQÍ „|ǨχѨل`«∞_»∞#∂, „|Ǩχq^Œ∞_»∞#∂ Ѩ~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞_»∞#∂ J~Ú#
ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎH˜ „|Ǩχ `«`åÎfixfl K«Hõ¯QÍ É’kèOKå_»∞.
Hõ. [#Ѩu =Úxñ ÉÁQÆ_ç =Ú^ŒO, |∞# x@¡#∞ñ |∂~°fi[#‡=Ú# <Õ n<å
=#∞ñ_≥·# ~¸â◊fi~°∞x KÕ, `«#∞ xHõ¯ =∞#∞„QÆÇ≤ÏOѨñ ^Œyu =ÚhO„^•! 633
160 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JѨC_»∞ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ ã¨#`«∞¯=∂~°∞x H˘xÜ«∂_»∞`«∂ ã¨O`À+¨O`À WÖÏ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•!
ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ n#~°HõΔ‰õΩ_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆǨÏO <å g∞^Œ ÉÏQÍ „Ѩã¨iOz LO@∞Ok.
Hõ. q#∞ñ _»\˜ì Ü«∞#∞„QÆÇ¨Ï ™ê, ^èŒ#=Ú#ÔH· g∞~° eѨÙ_»∞ ^ŒQÆ xK«Û\˜H˜O
[#∞^≥Ozui ^ŒÜ«∂à◊√~°∞, ##Ѷ¨ÚÅ∞ ÉèÏQÆ=`«=~°∞Å∞ #QÆ∞ #∞`«Î=ÚÅ∞<£. 634
* P J#∞„QÆǨxfl ™ê~°÷HõO KÕÜ«∞@OHÀã¨O g∞~°∞ WK«Û@‰õΩ qKÕÛâß~°∞. g∞~°∞ ^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚÅ∞.
áêѨ~°Ç≤Ï`«∞Å∞. =Úxã¨`«Î=ÚÅ∞. Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ∞.
ã‘. x~°`«O|∞ <åÜ«∞O^Œ∞ xëêÊk`«=ÚÅQÆ∞ ^ÕǨÏã¨"Õ∞`« =∞nÜ«∞~å[º
ã¨~°fiã¨OѨ^ŒÅ∞#∞ ã¨kÌfi[ ^Œ`«Î=ÚÖò QÍ=Ù#ñ „ÉÏ}HÍO`å qÉèí∂u
=∞Ok~° ã¨∞`« ~å[º =∞Ç≤Ï |Å HÀâ◊ ѨiK«Ûù^ŒO|∞Å <≥Å¡ ^èŒ$uñ ^ŒÅOѨ
~åA‰õΩ Éèí$`«∞ºO_»∞ ~å[H©Ü«∞=ÚÅQÆ∞ `åO|∂Å=ÚY Ѩ^•~°÷=ÚÅñ *Ëã≤
`Õ. ~°=∞} ã¨O`«~°Ê}ÀѨKå~°=ÚÅ∞ #_»Ñ¨Ù, QÆux "å~°Å Hõq x"Õk`«=Ú ÅÜ≥∞ºñ!
QÍ# g∞ ‰õΩѨKå~° "Õ∞QÆu <˘#~°∞Î, #`«∞ÅQÆ∞}™êO„^Œ! Ü≥∂y‰õΩÖÏaú K«O„^Œ! 635
* J@∞=O\˜ g∞~°∞ „|Ǩχ*Ï˝<åxfl „ѨɒkèOKå~°∞. WO^Œ∞‰õΩ g∞‰õΩ ^ŒHΔ̃}QÍ <Õ#∞ U g∞Ü«∞QÆÅ#∞?
<å ^ÕÇϨ =¸, <å ~å[º=¸, <å ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ ∂ L`«=Î ∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ <å‰õΩ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz#"Õ. J@∞=O\˜
<å „áê}ÏÅ∂, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∂, QÆ$ǨÅ∂, ã¨∞`«∞Å∂, ~å*ϺÅ∂, Éèí∂=ÚÅ∂, Ãã·<åºÅ∂, ^èŒ<åQÍ~åÅ∂,
ã¨=∞ã¨Î Ѩ^•~å÷Å∂, ¿ã=‰õΩ_»∞ ~åA‰õΩ `åO|∂ÖÏ^Œ∞Å∞ ã¨=∞iÊOz ¿ãqOz# q^èŒOQÍ <Õ#∞
„ÉÏǨχ}À`«Î=ÚňH JiÊOz "Õâß#∞. HÍ|\˜ì ã¨^Œ∞æ}™êO„^Œ∞Å∂, ã¨OÜ«∞q∞ K«O„^Œ∞Å∂ J~Ú# g∞‰õΩ
<Õ#∞ WѨC_»∞ Uq∞ ã¨=∞iÊOK«∞HÀQÆÅ#∞?
=. Jk Ü≥∞@∞¡ „ÉÏǨχ}Ïnè#O |O\˜~ˆ x ¿ã<åkèÑ` ¨ º« ~å[º^ŒO_»<`Õ $« `«fi ã¨~fi° Ö’HÍkèÑ`
¨ º« O|∞Å∞
"Õ^⌠߄ã¨"Î kÕ Ü≥∞ÿ # „ÉÏǨχ}∞#Hõ HÍx ~Ú`«~∞° ʼnõΩ Ü≥∂QƺO|∞Å∞ QÍ=Ù! HÍ=Ù# „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
Éè’[# =ã¨#^•#O|∞Å∞ ã¨fiH©Ü∞« O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, Hõ„Δ uÎÜ∂« ^Œ∞ʼnõΩ „ÉÏǨχ}Ï#∞„QÆÇϨ O|∞# ##fl
=∂„`«O|∞ ^ŒH¯õ O ^ŒH¯˜ # =ã¨∞™Î êfi`«O„`«ºO|∞ ÖË^∞Œ , QÍ=Ù# g∞‰õΩ QÆ∞~°∞^ŒH} Δ˜ ÜÕ∞q∞ ã¨=∞iÊOK«∞
"åñ_»? #kÜ«Ú#∞O QÍHõ ™êfi`«O„`«ºO|∞ QÆey# x\˜ì Ü«∞^蕺`«‡ qKå~°∞Å∞ "Õ^•O`«"^Õ ∞Œ Å∞ <≥·
ÉèQí =Æ ^ŒƒHù Θ #∞Ѩ^tÕ OK≥_∞» , g∞ =O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩO |iǨ™êã¨Ê^Œ∞O_»∞ ^ŒH¯õ ñ ^ŒH¯˜ #"å _≥=fiO
_»O[e =∂„`«O|∞ ^ŒH¯õ ñ ^ŒH¯˜ # „Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞O ^ŒÅOK«∞? #k QÍ=Ù# ^ŒÜ∂« à◊√=ÙÖˇ#·
g∞~°Å∞ ã¨fiHõ$`ÀѨKå~°O|∞ÅO *Ëã≤ ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍ Hõx ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl Ü«∂k~å
[~Ú# Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ KÕ`O« |∂l`«∞Öˇ· Ü«∂`«‡ Ü≥∂QÆx+¨μÖª #·ˇ ã¨#HÍ^Œ∞ Å`«x ã¨fiÉèÏ=O|∞O
„|â◊Oã≤OK«∞K«∞ ã¨=∞ã¨Î [#O|∞Å∞ñ EK«∞K«∞O_» <åHÍâ◊ QÆ=∞#O|∞#O [x ~°Ü∞« º=ã¨~O° |∞#. 636
* ¿ã<åѨu`«fi=¸, ~å*ϺkèHÍ~°=¸, ^ŒO_»<åÜ«∞Hõ`«fi=¸, ã¨~°fiÖ’HÍkèѨ`«º=¸, "Õ^Œâß„ã¨Î"Õ`«Î
Å~Ú# „ÉÏǨχ}∞ňH `«Ñ¨Ê W`«~°∞ʼnõΩ „QÍǨºÅ∞ HÍ=Ù. J#fl =„ã¨Î^•<åÅ∞ „ÉÏǨχ}∞Å ã¨fiH©Ü«∂Å∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 161
„ÉÏǨχ}∞_»∞ `«# J#fl"Õ∞ `å#∞ Éèí∞l™êÎ_»∞. `«# =„ã¨Î"Õ∞ `å#∞ ^èŒi™êÎ_»∞. `«# ™⁄"Õ∞‡ `å#∞ ^•#O
KÕ™êÎ_»∞. HõΔ„uÜ«∂^Œ∞Å∞ „ÉÏǨχ}∞Å J#∞„QÆǨÏO KÕ`«<Õ J#fláêhÜ«∂Å∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞. JO`ÕHÍx
`«H˜¯# =ã¨∞Î=ÙÅg∞^Œ "åiH˜ ™êfi`«O„`«ºO ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ Jã¨fi`«O„`«∞_»<≥·# <Õ#∞ g∞‰õΩ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ
Uq∞ ã¨=∞iÊOK«∞HÀQÆÅ#∞? g∞~°∞ "Õ^•O`«"Õ`«ÎÅ∞, J^蕺`«‡ `«`«Îfiq^Œ∞Å∞. ã¨~°fiã¨fi`«O„`«∞Å∞. <å‰õΩ
ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Îx LѨ^ÕtOKå~°∞. g∞ =O\˜Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ ÉèíH˜Î`À KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ #=∞㨯iOK«@O `«Ñ¨Ê
=∞ˆ~g∞ KÕÜ«∞ÖË#∞. g∞‰õΩ U^Œ~Ú<å „Ñ¨`«∞ºÑ¨HÍ~åxH˜ ѨÓ#∞HÀ@O #=ÙfiÅ áêÅ∞ HÍ=@"Õ∞ HÍ|\˜ì
^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚÖˇ·# g∞~°∞ g∞ LѨHÍ~åxH˜ |^Œ∞Å∞ <å #=∞™ê¯~°O JO^Œ∞H˘x P#O^ŒO á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞
QÍHõ! Jx K«„Hõ=iÎ q#flqOz "åix ã¨#∞fluOKå_»∞. k=º*Ï˝#=∞ǨÏhÜ«ÚÖˇ·# ã¨#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å∞
PÜ«∞# ѨÓ[Å∞ JO^Œ∞H˘x PÜ«∞# ã¨fiÉèÏ"åxfl „ѨâO◊ ã≤ã∂¨ ,Î „Ѩ[ÅO^Œ~∂° K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ PHÍâ◊Q=Æ ∞#O`À
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞.

–: Ѩ$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎ *Ï˝# "≥·~åQƺ =O`«∞O_≥· =ÚH˜Î<˘O^Œ∞@ :–

P. q#∞ =∞Ǩ`«‡, =ÚY∞ºñ_»# <˘Ñ¨C "≥·#∞ºñ _Õ, HÍ„QÆz`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞ <å`«‡x+¨μªñ
_≥·#Ü«∞\˜ì `«#∞ #"åѨΠHÍ=Úxñ QÍñQÆ, |∞kúÖ’#ñ ^ŒÅñK≥ Éèí∂=~°∞O_»∞. 637
* q^Œ∞~å! q#∞. =∞Ǩ`«∞‡ÅÖ’ =ÚY∞º _»#^Œy# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J^蕺`«‡ tHõΔKÕ`« UHÍ„QÆ`«
á⁄O^•_»∞. P UHÍ„QÆ`« =Å# P`«‡ x+¨μª_»Ü«∂º_»∞. `«##∞ J"åѨÎHÍ=ÚxQÍ ÉèÏqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. JO`«. 638
ã‘. Hõ~°‡O|∞Å#∞ Ü«∞^ä•HÍÅ ^Õâ’z`« |Åq`«Î=ÚÅ∞ QÍñQÆñ |~°ñQÆ∞ ^èŒ~°‡
=ÚÅ#∞ „|Ǩ‡~°Ê} |∞kúx *Ëã≤ Hõ~å‡ã¨‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞ ã¨=∂Ç≤Ï`«∞O_»∞
„ѨHõ$uHõO>ˇ#∞ ^Œ#∞flñ |~°"≥∞ÿ# Ü«∂`«‡#∞ QÆ~°‡ã¨OK«Ü«∞ ™êH˜ΔQÍñQÆ |∞kú
#i÷ñ ^ŒÅOK«∞K«∞ <åK«iOK«∞K«∞ #@¡ "≥∞éã≤ ™ê„=∂[ºÅH©Δ‡ ã¨"Õ∞`«
`Õ. =∞Ok~À^•º# =#Éèí∂=ÚÅO^Œ∞ ~å[º, QÆi=∞ =iÎOѨñQÍ #ǨÏOHÍ~° ~°Ç≤Ï`«∞ñ
_»QÆ∞K«∞ñ ^Œ# z`«Î=Ú# xO„kÜ«∂~°÷=ÚÅ#∞, ^ŒQÆ∞ÅHõÜ«∞ Ü«ÚO_≥ ã¨#‡Ç¨ÏŸ^•~°∞ñ _»QÆ∞K«∞.639
* J#O`«~°O ^Õâ◊ HÍÅ |Å q`«Î=ÚʼnõΩ `«y#@∞¡ „|Ǩ‡~°Ê} |∞kú`À ã¨`«¯~°‡=ÚÅ#∂
^èŒ~°‡=ÚÅ#∂ PK«iOKå_»∞. Ѷ¨ÖÏxfl „|Ǩ‡~°Ê}O KÕã≤ Hõ~°‡ÅO^Œ∞ J<å㨉õΩÎ _»Ü«∂º_»∞. „ѨHõ$uHõO>ˇ
Ѩ~°"≥∞ÿ# `«##∞ Hõ~°‡™êH˜ΔQÍ ÉèÏqOz Hõ~°‡Å#∞ PK«iOKå_»∞. ™ê„=∂[º ÅH©Δ‡ ã¨"Õ∞`«∞_≥· ã¨∞O^Œ~°
=∞Ok~À^•º# Éèí∂=ÚÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ L#flѨÊ\˜H© JǨÏOHÍ~° ~°Ç≤Ï`«∞_≥· `«# z`«ÎO WO„kÜ«∂~å÷ÅÖ’
z‰õΩ¯H˘#‰õΩO_® ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ „Ѩ=iÎOKå_»∞.
162 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@¡^蕺`«‡Ü≥∂QÆx+¨μªO_≥· Hõ~°‡O|∞Å <åK«iOK«∞K«∞ #iÛ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ql`åâ◊√fiO_»∞,
^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√O_»∞, ǨÏ~°ºâ◊√fiO_»∞, „^Œq}∞O_»∞, =$‰õΩO_»∞ ##∞ <å`«‡ã¨=ÚÖˇ·# Ѩل`«∞ÎÅ <Õ=Ù~°O
QÆxÜ≥∞ #O`«. 640
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ J^蕺`«‡Ü≥∂QÆ Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥· P Ü«∂ Hõ~‡° Å#∞ PK«iã¨∂Î ÉèÏ~°ºÜ≥∞ÿ #
JiÛ=∞Ǩ^Õq =Å¡ `«#`À ã¨=∂#∞Å~Ú# ql`åâ◊√fi_»∞, ^è∂Œ „=∞ˆHâ◊√_»∞, ǨÏ~°ºâ◊√fi_»∞, „^Œq}∞_»∞, =$‰õΩ_»∞
J<Õ S^Œ∞QÆ∞~°∞ Ѩل`«∞Å#∞ á⁄O^•_»∞.
Hõ. [#q#∞`«! Éèí∂q∞=Å##∞, ^èŒ#=ÚÅ =∞~åº^Œñ Q˘#∞K«∞ ^•#xq∞`«ÎO
|∞#ñ „QÆ=∞‡éñ ^• xK«∞ÛK«∞, k#<åÜ«∞‰õΩñ É’e =ã¨∞=∞fѨu Ü≥ÚÃÑÊ<£. 641
* ã¨∂~°∞º_»∞ Éèí∂q∞#∞Oz h\˜x „QÆÇ≤ÏOz J=ã¨~° "≥∞ÿ#ѨC_»∞ =i¬OK«∞ q^èŒOQÍ Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ
„Ѩ[Å#∞O_ç Ѩ#∞flÅ∞ „QÆÇ≤Ïã¨∂Î, J=ã¨~° "≥∞ÿ#ѨC_»∞ uiy „Ѩ[ňH ^•#~°∂ѨOÖ’ ѨOz WKÕÛ"å_»∞.
=. J`«O_»∞ =∞é˜Ü«Ú #yfl K«O^ŒO|∞#O ^Õ*’^Œ∞~°ú~°∞¬O_»∞#∞. =∞¿ÇÏO„^Œ∞x Ѩyk ^Œ∞~°˚Ü«ÚO_»∞#∞,
^èŒ~°}˜ Hõ~°}˜ ã¨`«`«HõΔ=∂ Ü«Ú‰õΩÎO_»∞#∞, ã¨fi~°æO|∞#∞O É’Öˇ #cè+¨ì^Œ∞O_»∞#∞, |~°˚#∞ºx ÉèÏuñ
QÍq∞`« „Ѩ=~°} ¬ ∞O_»∞#∞, ã¨=Ú„^Œ∞ su QÍOcè~º° Ü«Ú‰õΩOÎ _»∞#∞, "Õ∞~°∞=Ù áÈeH˜ ã¨`fiΫ =O`«∞O_»∞#∞,
^èŒ~°‡~åA ÔH·=_ç ##∞âß㨉õΩO_»∞#∞, =∞¿ÇÏO„^Œ∞x q^èŒO|∞# <≥·â◊fi~°º =O`«∞O_»∞#∞, QÆ∞ÉË~°∞x
=∂_ç¯ ^èŒ#=O`«∞O_»∞#∞, =~°∞}∞x ã¨~°}˜ QÆ∞áêÎ~°∞÷O_»∞#∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù K≥Å∞=Ù#
|Ö∫[¿ãÎ*’Ü«Ú‰õΩÎO_»∞#∞, ~°∞„^Œ∞x Ѩyk #ã¨Ç¨Ïº`ÕAO_»∞#∞, QÆO^Œ~°∞Êx Ü«∞#∞=Ù# ™œO^Œ~°º
=O`«∞O_»∞#∞, =∞$QÆ~åA <À[ #kèHõ â∫~Àº¿Ñ`«∞O_»∞#∞, =∞#∞=Ù ##∞=Ù# "å`«ûź Ü«Ú‰õΩOÎ _»∞#∞,
#Ax K«O^ŒO|∞#O „|Éèí∞`«fi ã¨"Õ∞`«∞O_»∞#∞, |$ǨÏã¨Êu QÆi=∞ „|Ǩχ"åkÜ«Ú, 㨈~fiâ◊fi~°∞x
*Ï_» l`ÕO„kÜ«ÚO_»∞#∞<≥· q+¨fiˆHû<å#∞=~Ϋ#∞Öˇ·# QÀQÆ∞~°∞ q„Ѩ[#O|∞ÅO^Œ∞ ÉèíH˜Î QÆey Å*Ï˚
q#Ü«∞jÅO|∞ÅO^Œ∞#∞, |~ÀѨHÍ~°O|∞ #O^Œ∞#∞ x~°∞Ѩ=ÚO_≥· ~Úqfi^èŒO|∞# ã¨~°fiÖ’Hõ áêÅHõ
Ѩ$^äŒyfi^èŒ QÆ∞}O|∞Å #xflO\˜xO ^•<˘Hõ¯~°∞O_»∞ ^èŒi~ÚOz. 642
* P Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ Jyfl=Öˇ K≥#Hõ~åx `Õ[ã¨∞û HõÅ"å_»∞. WO„^Œ∞x=Öˇ [~ÚOѨ~åx"å_»∞. Éè∂í q∞=Öˇ
F~°∞Ê HõÅ"å_»∞. ã¨fi~°Oæ =Öˇ „Ѩ[Å HÀÔ~¯Å#∞ fˆ~Û"å_»∞. "Õ∞Ѷڨ x=Öˇ "åOzè`åÅ#∞ =i¬™êÎ_∞» . ã¨=Ú„^ŒO
=Öˇ QÆOcè~°∞_»∞. "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O =Öˇ nè~°∞_»∞. Ü«∞=Úx =Öˇ âßã≤OKÕ"å_»∞. ‰õΩÉË~°∞x=Öˇ ^èŒ#=O`«∞_»∞.
=~°∞}∞x=Öˇ QÆ∞áêÎ~°∞÷_»∞, ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# "åÜ«Ú=Ù=Öˇ |Å=Ú, F[ã¨∞û, `Õ[ã¨∞û HõÅ"å_»∞.
~°∞„^Œ∞x=Öˇ ã¨Ç≤ÏOѨ~åx „Ѩ`åѨO HõÅ"å_»∞. =∞#‡^äŒ∞x =Öˇ ã¨∞O^Œ~°∞_»∞. ã≤OǨÏO =Öˇ â∫~°º=O`«∞_»∞.
=∞#∞=Ù =Öˇ "å`«ûźO HõÅ"å_»∞. „|Ǩχ=Öˇ „áêÉèí=O HõÅ"å_»∞. |$ǨÏã¨Êu =Öˇ „|Ǩχ"åk. NǨÏi=Öˇ
l`ÕO„kÜ«Ú_»∞. q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÖÎ #·ˇ QÀ=ÙÅO^Œ∞, QÆ∞~°∞=ÙÅO^Œ∞, „ÉÏǨχ}∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèHí Θ QÆÅ"å_»∞. Å*Ï˚jÅ∞_»∞.
q#Ü«∞ q#„=Ú_»∞. =∞Oz #_»=_ç QÆÅ"å_»∞. Ѩ~ÀѨHÍ~° Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞. D q^èŒOQÍ ã¨HõÅ Ö’HõáêʼnõΩÅ
ã¨∞QÆ∞}ÏÅ #xflO\˜h Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ `«#=â◊O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 163
Hõ. J#Ѷ¨∂`«‡Hõ! Ö’Hõ„`«Ü«∞, =Ú# ã¨[˚# Hõ~°‚~°O„^èŒ=ÚÅ q#ñ|_»∞ <å
q#∞`« Ü«∞â’=∞ǨÏhÜ«Úñ_»∞, [#q#∞`«∞O _≥·# ~å=∞K«O„^Œ∞x =∂_ç¯<£. 643
* =Ú[˚QÍÅÖ’x ã¨[˚#∞ʼnõÄ g#∞ÅqO^Œ∞ KÕ¿ã qâßÅ Ü«∞â’q~ål`«∞_≥·# P ~å[K«O„^Œ∞_»∞
[#∞Å∞ `«# q[Ü«∞QÍ^äŒÅ#∞ QÍ#O KÕã¨∞ÎO_»QÍ ~å=∞K«O„^Œ∞x=Öˇ „ѨHÍtOKå_»∞.
K«. ã¨~°ã¨ =KÀ-~°÷ ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ã¨OѶ¨∞ ã¨=∞Oz`« wÜ«∞=∂# ã¨∞
ã≤÷~° =~°H©iΠѨÓ~°=Ú ã¨∞nè[# Hõ~°‚=ÚÅO^Œ∞ xOz `å
x~°∞Ѩ=∞ ™œ=∞º ÉèÏ+¨} =∞h+¨Å KÕ`«ñ „|*Ï#∞~°‰õΩÎñ_≥·
^èŒ~°}˜x ~å[<å=∞=Ú#ñ ^•ñ^ŒQÆ∞ Ô~O_»= K«O„^Œ∞ñ_À Ü«∞#<£. 644
* P ~å*ËO„^Œ∞_»∞ ~°ã=¨ O`åÖˇ· ~°=∞}©Ü∂« ~å÷Ö#·ˇ "å‰õΩ¯Å∞ Hõey# ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∞ K«H¯õ QÍ QÍ#OKÕ¿ã
`«# H©iÎÅǨÏ~°∞Å∞ q^•fiOã¨∞Å g#∞ʼnõΩ qO^Œ∞KÕÜ«∞QÍ `«# =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~° "å‰õΩ¯Å KÕ`«#∂, |∞kú
"≥·Éèí=O KÕ`«#∂ „Ѩ[ʼnõΩ J#∞~åQÆ áê„`«∞_≥· Ô~O_»= K«O„^Œ∞_Õ"≥∂ J#fl@∞¡ ''~å[—— â◊ÉÏÌxfl ™ê~°÷HõO
KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú # =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ q*Ï˝xÜ«Ú, =iú`åâı+¨ ™êfi#∞ã¨~°∞æO_»∞#∞, „Ѩ*ÏáêʼnõΩO_»∞#∞. ™ê÷=~°
[OQÆ=∞ =$uÎ ^•Ü«∞‰õΩO_»∞#∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ^èŒ~°‡=~°Î#∞O_»∞#∞, xëêÊk `Õâ◊fi~å^Õâ◊√O_»∞#∞ <≥·#
Ѩ$^äŒ∞O _˘Hõ¯<åñ_»∞ ^Œ# "å~°úHõO|∞ gH˜ΔOz x*Ï`«‡[ <å`«‡AÅ Ü«∞O^Œ∞ xeÑ≤ „Ѩ[Å∞ zO`å`«∞
~°z`«∞Î ÅQÆ∞K«∞O_» x[ ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞O_≥· Ü«∞„ѨuǨÏ`« xÜ«∞=∞O|∞# "≥·MÏ#㨠ã¨=∞‡`«Oɡ·#
Ü«Ú„QÆ`«Ñ¨O|∞ #O^Œ∞ñ |∂~°fiO|∞# kyfi[Ü«∞ „Ѩ=$`«∞ÎO_»QÆ∞ K«O^ŒO|∞#O „|=$`«∞ÎO_≥·
`«áÈ=#O|∞#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞. 645
* =∞Ǩ  #∞Éè Ï =Ù_» ∂ , q*Ï˝ # =O`« ∞ _» ∂ J~Ú# Ѩ $ ^ä Œ ∞ K« „ Hõ = iΠѨ @ ì } ÏÅ#∂ Ѩ Ö ˇ ¡ Å #∂
=$kúá⁄OkOKå_»∞. K«Hõ¯QÍ „Ѩ[Å#∞ ~°H˜ΔOKå_»∞. JO^ŒiH© =$`«∞ÎÅ∞ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. ^èŒ~å‡xfl
ã¨O™ê÷Ñ≤OKå_»∞. D q^èŒOQÍ Dâ◊fi~å^Õâ◊"≥∞ÿ# `«# Hõ~°Î"åºxfl x~°fiiÎOKå_»∞. XHõ<å_»∞ P =∞Ǩ~åA
`«#‰õΩ "å~°úHõºO =zÛ#^Œx „QÆÇ≤ÏOz `«# „Ñ≤Ü«∞Ѩلu =O\˜^≥·# ^èŒi„ux H˘_»∞‰õΩʼnõΩ JѨÊyOKå_»∞.
„Ѩ[Å∞ qKå~°O`À gH˜ãΔ ∂¨ Î LO_»QÍ ÉèÏ~åºã¨ÇÏ≤ `«∞_≥· `«áÈ=<åxH˜ "≥àϧ_»∞. ѨÓ~°fiO kyfi[Ü«∞O KÕÜ∞« \ÏxH˜
L`åûǨÏO`À =ÚO^Œ_»∞QÆ∞ "Õã≤#>Ë¡ xâ◊ÛÅ xÜ«∞=∞O`À "å#„Ѩã¨∞÷ʼnõΩ Lz`«"≥∞ÿ# L„QÆ`«Ñ¨ã¨∞û
PK«iOK«\ÏxH˜ L`åûǨÏO`À =ÚO^ŒO[ "Õâß_»∞.
=∞`«Î. HõO^Œ=¸Å Ѷ¨ÖÏtÜ≥ÿ∞ |ǨïHÍÅ =Ú„QÆ `«Ñ¨ó Ѩi
ã¨ÊO^Œ∞ñ_≥· Ü«∞@g∞ñ^Œ@O ^Œ$}Ѩ~°‚ ÉèíHõΔ}¿ãã≤ Ü«∂
K«O^Œ "Õ∞k [ÖÏt Ü≥ÿ∞ #$Ѩã¨`«Î=ÚO _»k =∂x `å
=∞O^Œ QÆO^èŒ=Ǩt Ü«∞Ü≥∞ºñ „QÆ=∞O|∞#<£ ^Œ$_è»z`«∞Îñ_≥· 646
164 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P =∞Ǩ~åA J~°}ºOÖ’ HõO^Œ=¸ÖÏÅ#∂, ѨO_»#¡ ∂ P~°yã¨∂Î P~°yã¨∂Î |ǨïHÍÅO „ѨKO« _»"∞≥ #ÿ
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. PÃÑ·# `«$}Ѩ~å‚Å#∞ ÉèíH˜ΔOKå_»∞. P `«~åfi`« hà◊√¡ =∂„`«"Õ∞ ã‘fiHõiOKå_»∞. P g∞^Œ
Hˆ =ÅO "åÜ«ÚÉèHí } Δõ O KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. D q^èOŒ QÍ =∞Ǩϟ„QÆ"∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ ûKÕã≤ =∞#ã¨∞û#∞ QÆ\ì˜ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞.
=. W@∞¡ =iÎOK«∞K«∞. 647
ã‘. "≥∞O_»∞QÍ q∞@q∞@ =∞O_»∞ "Õã¨q Ü«∞O^Œ∞ñ, ^ŒÑ¨Î ѨOKåyfl =∞^茺=Ú# xez
=∂#Hõ [_çQ˘#fl "å#HÍÅO|∞#ñ, ɡ·ñQÀHõ "ÕÜ«∞Hõ |Ü«∞@ xez
[#∞Å∞ Ǩ˙Ǩ˙ Ü«∞#∞ K«e"Õà◊ñ QÆ∞`«∞ÎHõ, |O\˜ `ÀÜ«∞=ÚŠ֒ѨŠ=ã≤Oz
tt~°O|∞ ™êÅ #eÌâ◊Åñ |ifi#"Õà◊, "≥ÅÜ«∞ Éèí∂â◊Ü«∞#∞ñ_≥· q„â◊q∞Oz
`Õ. =∞Ç≤Ï`« xÜ«∞uñ kuHΔÍã¨=∞xfi`«∞O_»∞, xÜ«∞`« ѨiÉèÏ+¨}∞ñ_»∞ l`åxÅ∞ñ_»∞ ^•O`«∞ñ
_ç^Œú=∞u ~¸â◊fi~åiÊ`« |∞kú Ü«∞#Ѷ¨Úñ, _»∂~°úfiˆ~`«ã¨∞¯ñ_»∞#∞<≥· „Hõ"≥∂z`«=ÚQÆ. 648
* D q^èŒOQÍ Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ „ѨK«O_»"≥∞ÿ# =∞O_»∞ "Õã¨qÖ’ ѨOKåQÆ∞flÅ =∞^茺֒ xÅ|_ç `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. *’~°∞# =i¬OKÕ "å#HÍ~°∞Ö’ g∞^Œ |@ìÖ‰Ë Ωõ O_® |Ü«∞@ xez `«_∞» ã¨∂Î `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. =_»=_»
=}H˜OKÕ K«eÖ’ ‰õΩ`«∞ÎHõ|O\˜ h\˜Ö’ x=ã≤Oz `«Ñ≤OKå_»∞. tt~° |∞∞`«∞=ÙÖ’ =Úki# K«eÖ’ Hõ\˜Hõ
<ÕÅg∞^Œ Ѩ~∞° O_ç ^蕺#x=∞QÆ∞fl_≥<· å_»∞. Q˘Ñ¨ÊxÜ«∞=∞O`À, F~°∞Ê`À l`ÕO„kÜ«Ú_≥· =∞ø#„=`«O J=ÅOaOz
T~°fiú ~ˆ `«ã∞¨ ¯_≥· "åÜ«Ú=Ù#∞ x~ÀkèOz Dâ◊fi~åiÊ`« |∞kú`À P =∞Ǩ~åA J`«ºO`« ÃѶ∂~°"∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ û
PK«iOKå_»∞.
=. JuÃѶ∂~°O |~Ú# `«Ñ¨O ÉÏK«iOK≥, xqfi^èŒO|∞#O „QÆ=∂#∞ã≤^ŒúO |~Ú# `«Ñ¨O|∞# q^èŒfi™êÎâı+¨
Hõ~°‡=∞ÖÏâ◊Ü«ÚO_»∞#∞ „ÉÏ}ÏÜ«∂=∞O|∞ÅKÕ l`åi+¨_»fi~°∞æO_»∞#∞ zè#fl|O^èŒ#∞O_»∞#∞<≥·
ѨÙ~°∞+¨„âı+¨μªO_≥·# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ã¨#`«∞¯=∂~°∞O _≥é˜OyOz# Ü≥∂QÆ =∂~°æO|∞#
ã¨~ˆ fiâ◊fi~° Éè[í #O|∞ QÍqOK≥, x@∞¡ ÉèQí =Æ ^Œ~ú ‡° Ѩ~∞° O_»∞#∞ ™ê^è∞Œ =~°#Î ∞O_»∞#∞ „â◊^•úã=¨ ∞xfi`«∞O_»∞#∞
<≥·# Ѩ$^äŒ∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}∞#O^Œ∞ ÉèíH˜Î, Ü«∞##ºq+¨Ü«∞Oɡ· „Ѩ=$^ŒúO |Ü≥∞º, # qfi^èŒO|∞#. 649
* D q^èŒOQÍ „Hõ=∞OQÍ „áêÑ≤ÎOz# `«áÈ=∞Ç≤Ï=∞=Å¡ ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡=∂e<åºhfl `˘ÅyOK«∞H˘x
z`«Îâ◊√kú á⁄O^•_»∞. „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕ`« Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOKå_»∞, |O^èŒ q=Ú‰õΩÎ_≥·<å_»∞. Ѩ~°=∞
Ü≥∂y =ˆ~}∞º_≥·# ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ LѨ^ÕtOz# Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl ã¨OÉèÏqOz ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãqOKå_»∞.
D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎѨ~°∞_»∞, ™ê^èŒ∞=~°Î#∞_»∞, „â◊^•úã¨=∞xfi`«∞_»∞ J~Ú# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎH˜ <å<å\˜H©
ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· J##º"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Ѩi_è»qe¡Ok.
Hõ. #~°Ö’HÀ`«Î~° ÉèíQÆ=, `«ÊiK«~åº~å^èŒ#=Ú#ñ |iâ◊√^•úO`«ó
Hõ~°}∞O_»QÆ∞ <å Ѩ$^äŒ∞#‰õΩ, ã¨~°ã≤~°∞Ǩϟ^Œ~°∞ Hõ^ä•#∞ã¨O㨇~°}=Ú#<£. 650
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 165
Hõ. ѨiѨÓ~°‚O|QÆ∞ ÉèíH˜Îx, QÆ~° =∞xâ◊=Ú ã¨Oâ◊Ü«∂`«‡HõOɡ· KåÅ<£
=ée# ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkäx, x~°ã≤OK«∞ q~°H˜Î Ü«Ú`« =∞h+¨ [xOK≥<£. 651
* q^Œ∞~å! ÉèíQÆ=`«ÊiK«~°ºKÕ`å, P~å^èŒ#OKÕ`å Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ JO`«óHõ~°}O Ѩiâ◊√^Œú=∞~ÚOk.
x~°O`«~° ǨÏiHõ^ä• ã¨O㨇~°}OKÕ`« ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î „ѨÉèíqOzOk. P ÉèíH˜Î „ѨÉèÏ=O=Å¡ ã¨Oâ◊Ü«∂ʼnõΩ
P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkä qzÛù#fl"≥∞ÿ q~°H˜Î`À ‰õÄ_ç# q*Ï˝#O L^Œ~ÚOzOk.
=. ^•#O*Ëã≤ Ü«∞`«O_»∞ ã¨Ozè#fl ^ÕǨ`«‡*Ï˝#∞O_»∞ #kèQÆ`å`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙO_»∞<≥· QÆ^•„QÆAO _»~Ú#
NHõ$+¨μx‚ Hõ^•ä ã¨HÎ̃ <˘Ok ã¨=∞ãÎ̈ Ü≥∂QÆ ã≤^∞Œ ÅÌ O^Œ∞ xã¨Ê$ǨïO _»Q∞Æ @#∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« „QÆOkä qKÕÛ^ù HŒ Oõ
|~Ú# *Ï˝#Ü≥∂QÆO|∞#∞ q_çz Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ <å`«‡Ü≥∂QÆO|∞ñ QÍqOz „|ǨχÉèí∂`«∞O_»~Ú
x[Hõàı|~°O|∞ q_»∞= xâ◊Û~ÚOz. 652
* J@∞=O\˜ *Ï˝<À^ŒÜ«∞O=Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ^ÕǨ`«‡|∞kú #tOzOk. P`«‡ ã¨fi~°∂ѨO J=QÆ`«O
J~ÚOk. NǨÏi Hõ^äŒÅÖ’ Pã¨H˜Î Hõey# "åiH˜ Ü≥∂QÆã≤^Œ∞úÅO^Œ∞ Pã¨H˜Î LO_»^Œ∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkä
qKÕÛù^ŒHõ"≥∞ÿ# *Ï˝#Ü≥∂QÆO „áêÑ≤ÎOz# `«~°∞"å`« P`«‡Ü«∞O^Œ∞ P`å‡#∞ã¨O^è•#O KÕã≤ ˆH=ÅO
„|ǨχÉèí∂`«∞_≥· x[â◊s~åxfl q_çzÃÑ@ì\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
ã‘. HÀi =∞_»=∞ÅKÕ QÆ∞^ŒÑ‘_»#=Ú ¿ãã≤ ѨÓx =ÚHÍÎã¨<åã‘#∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
^Œ#~°∞ =¸ÖÏ^è•~°=Ú# #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù <˘Ü«∞º# <≥QÆ~ÚOz Ü≥Ú#~° <åaè
Hõe`«O|∞ QÍqOz „Hõ=∞=Ú# ǨÏ$^Œfi`«û HõO~î° t~°ó HÀ+¨ªHõ=ÚÅñ *ËiÛ
ÔH·H˘x =¸~°úÉèÏQÆ=ÚʼnõΩ <≥QÆ~ÚOz „áê}=ÚÖò q_çz Ü«∂ Ѩ=#∞ñ |=#∞ñ
`Õ. #O^Œ∞ <åHÍâ◊ =∂HÍâ◊=∞O^Œ∞ñ ^Õ[, =∞O^Œ∞ñ ^Õ[O|∞ #∞^ŒHõO|∞#O^Œ∞ #∞^ŒHõ
=∞i÷ñ QÍÜ«∞O|∞ "Õ∞kxÜ«∞O^Œ∞ñ QÆeÃÑñ, |∂x "åx Ü«∞^äÀz`«™ê÷#=ÚÅ∞QÆ. 653
* Ѩ$^äŒ∞=∞Ǩ~åA pÅ=∞O_»ÅKÕ QÆ∞^Œ™ê÷<åxfl Ñ‘_çOz =ÚHÍÎã¨#OÖ’ Pã‘#∞ _»Ü«∂º_»∞.
=¸ÖÏ^è•~°O #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù#∞ "≥∞Å¡QÍ ÃÑ·H˜ ÖËÑ≤ <åaè™ê÷#OÖ’x =∞}˜Ñ¨Ó~°Hõ K«„HõOÖ’ xeáê_»∞.
JHõ¯_ç #∞O_ç „Hõ=∞OQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ™ê÷#OÖ’x J<åǨÏ`« K«„HõOÖ’xH˜, JHõ¯_ç #∞O_ç HõO~îåxH˜ kQÆ∞= L#fl
qâ◊√^Œú K«„HõOÖ’xH˜ JHõ¯_ç#∞O_ç „Éè∂í =∞^躌 OÖ’ L#fl P*Ï˝K„« HõOÖ’xH˜ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\Ïì_∞» . J#O`«~O° „Hõ=∞OQÍ
=¸~°Éú Ïè QÆOÖ’x „|Ǩχ~°O„^èOŒ Ö’xH˜ KÕ~åÛ_»∞. P `«~åfi`« ѨOK«É∂íè `åÅ#∞ qÉèlí Oz „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞
ÉÏǨϺ"åÜ«Ú=Ù#O^Œ∞ UHõO KÕâß_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú Éèí∂q∞ #∞^ŒHõO|∞#O^Œ∞#∞, #∞^ŒHõO|∞#∞ ^Õ[=∞O^Œ∞, ^Õ[O|∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#,
"åÜ«Ú=Ù <åHÍâ◊O|∞#O^Œ∞, <åHÍâ◊O|∞#∞ =∞#O|∞#, =∞#O|∞ xO„kÜ«∞O|∞Å, xO„kÜ«∞O|∞Åñ
^Œ<凄`«Åñ, ^Œ<凄`«Å Éèí∂`åkÜ≥ÿ∞# Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞#O^Œ∞, #ǨÏOHÍ~°O|∞ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞
#O^Œ∞#∞ QÆ∂iÛ r"Àáêkè Éèí∂`«O|~Ú# „ѨHõ$uÜ«∞O^Œ∞ñ QÆeÑ≤ r=Éèí∂`«∞O _»~Ú# Ѩ$^äŒ∞O_»∞
166 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
*Ï˝#"≥·~åQƺO|∞Å KÕ`« „|Ǩχx+¨μªO_≥· =∂Ü≥∂áêkèO ÉÏã≤ =Ú‰õΩÎO _»Ü≥∞º #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú
x@¡xÜ≥∞. 654
* J^Õ q^èŒOQÍ PHÍâßxfl PHÍâ◊=∞O^Œ∂, `Õ[ã¨∞û#∞ `Õ[ã¨∞û#O^Œ∂, [ÖÏxfl [Å=∞O^Œ∂, áêi÷=
â◊s~åxfl Ѩ$käqÜ«∞O^Œ∂ HõeÑ≤ "Õâß_»∞. ѨOK«Éèí∂`åÅ L`«ÊuÎ „Hõ=∂#∞™ê~°O Éèí∂q∞x [ÅOÖ’#∂,
[ÖÏxfl `Õ[ã¨∞ûÖ’#∂, `Õ[ã¨∞û#∞ "åÜ«Ú=ÙÖ’#∂, "åÜ«Ú=Ù#∞ PHÍâ◊OÖ’#∂, PHÍâßxfl =∞#ã¨∞ûÖ’#∂,
=∞#ã¨∞û#∞ WO„kÜ«∂ÅÖ’#∂, WO„kÜ«∂Å#∞ `«<凄`«ÅÖ’#∂, `«<凄`«Å#∞ JǨÏOHÍ~°OÖ’#∂,
JǨÏOHÍ~åxfl =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiOÖ’#∂ UHõO KÕâß_»∞. P =∞ǨÏ`«Î`åÎfixfl „ѨHõ$uÖ’ HõeÑ≤"Õâß_»∞. D „ѨHÍ~°O
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ *Ï˝#"≥·~åQͺŠ„ѨÉèÏ=O`À =∂Ü≥∂áêkèx q_çzÃÑ\˜ì „|Ǩχx+¨μª_≥· =Ú‰õΩÎ_≥·<å_»∞.
ã‘. JO`« <å Ѩ$^äŒ∞x ÉèÏ~åº=∞}˜ Ü«∞QÆ∞ #iÛ Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ· =_ç #_»∞y_ç#ñ QÆO^Œ∞
ã¨∞‰õΩ=∂~°áê^•|˚ ã¨∞O^Œs~°`«flO|∞ #`«∞ŠѨu„=`« Ü«∞QÆ∞@ñ*Ëã≤
Ü«∂`Õ‡â◊Hõ$`« ã¨∞„=`åK«~°}O|∞#∞ ã¨∞=∞Ç≤Ï`« ÉèíH˜Î â◊√„â◊¥+¨}=Ú#∞
<åˆ~¬Ü«∞ =∞QÆ∞ ^ÕǨÏÜ«∂„`«Ü«Ú ##∞ gx KÕ`« q∞H˜¯e Hõ$jÉèí∂`« ^ÕǨÏ
`Õ. Ü«∞Ü«Úºñ „aÜ«∞<å^äŒ Hõ$`« Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ, Hõ~°`«Å ã¨Ê~°≈<åk ã¨`å¯~°=ÚÅ#∞
#|Å ã¨∞Y=$uÎñ *ˇOk Ü«∞ Ü«∞º_»=ÙÅO^Œ∞ñ, QÆ$â◊`« =∞kñ ^ÀñѨ‰õΩO_»ñ [iOK«∞ #ѨÙ_»∞.655
* Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ ÉèÏ~°º JiÛ=∞Ǩ^Õq. P"≥∞ ѨÙ_»q∞ÃÑ· J_»∞QÆ∞ LOz`Õ HõOkáÈÜÕ∞ áê^•~°qO^•Å∞,
™œO^Œ~°º ™œ‰õΩ=∂~åºÅ∞ HõÅ =Ú^ŒÌ~åÅ∞, ™ê\˜ÖËx =∞ǨѨu„=`«. Éèí~°ÎQÍi „=`« xÜ«∞=∂Å`À,
Ѩuâ◊√„â◊¥+¨`À, `«áÈ=∞Ü«∞ r=#O`À P"≥∞ HÀ=∞Å â◊s~°O Hõ$tOzáÈ~ÚOk. J~Ú#ѨÊ\˜H© „áê}<å^ä∞Œ x
„Ѩã¨#fl gHõΔ}ÏÅ∂, J#∞~åQÆ=∞Ü«∞ Hõ~°ã¨Ê~°≈Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# P^Œ~åaè=∂<åÅ =Å¡ P#O^ŒÑ¨_»∞`«∂ P
J_»qÖ’ HõëêìÅhfl =∞~°záÈ~Ú HÍÅO QÆ_çÑ≤Ok.
Hõ. `«# =∞#=Ú# <Õ ^Œ∞óY=Ú, ##Ü«∞O|∞ <≥é∞OQÆ#\˜ì Ü«∞iÛ x*Ïnè
â◊√x „áê}~°Ç≤Ï`« ^ÕǨÏ=Ú, QÆ#∞ñQ˘x qÅÑ≤Oz qQÆ`«H“`«∞Hõ Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 656
* U<å_»∂ P"≥∞ ^Œ∞óYO J#fl=∂@ Z~°∞QÆ^∞Œ . D<å_»∞ „áê}O ÖËx Éè~í ΰ â◊s~åxfl K«∂z QÀ_»∞QÀ_»∞#
qÅÑ≤OzOk. P"≥∞ ã¨O`À+¨O JO`«iOzOk.
ã‘. =∂x`« =∞O^Œ~° ™ê#∞„Ѩ^Õâ◊O|∞ #O^Œ∞ñ l`å~ÀѨ =∞i÷ñ*Ëã≤
Åe`« =∞Ǩ#n ã¨eÅ ã¨∞™êfl`«Ü≥ÿ∞ Hõe`« =∞Ǩϟ^•~° Hõ~°∞‡ñ_»~Ú#
<å^äŒ∞# ‰õΩ^ŒHõ^•# „H˜Ü«∞Öò QÍqOz Ü«∞uÉèíH˜Î ã¨∞~°Å‰õΩ #`«∞ ÖÁ#iÛ
=Ç≤ÏflH˜ =Ú=∂‡@∞ =ÅQ˘x Ѩuáê^Œ Hõ=∞Å Ü«ÚQÆO|∞ñ l`«Î=Ú# xeÑ≤
`Õ. g~°=~°∞ñ_≥·# Ѩ$^äŒ∞ Ѩ$käg`«ÖËâ◊√, #O^Œ∞ ##∞QÆ=∞#=Ú ¿ãÜ«Ú#\˜ì ™êkèfi
#iÛñ QÆ#∞ñQ˘x ^Õ"åOQÆ<å ã¨Ç¨Ï„ã¨, =∂`«‡<å^äŒ∞Åñ QÆ∂_ç <≥Ü«∞ºO|∞`À_». 657
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 167
* P =∞Ǩ™êkèfi =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O K«iÜ«∞ÅÖ’ zux ã≤^ŒúѨ~°zOk. #n*ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤
=zÛOk. ѨuH˜ L^ŒHõ `«~°Ê}O HÍqOzOk. q∞H˜¯e ÉèíH˜Î`À ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞㨯iOzOk. zuH˜ Jyfl
=Ú\˜Oì zOk. =∞O_»∞`«∞#fl JyflH˜ =¸_»∞™ê~°∞¡ „Ѩ^HŒ }
Δ˜ O KÕãO≤ k. =∞Ǩg~°∞_≥#· Ѩu^Õ=Ùx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞
=∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺xã¨∂Î ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã≤Ok. Ѩu`À zug∞^Œ ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã¨∞Î#fl P Ѩ~°=∞ ™êkèfix
"ÕÅH˘Åk ^Õ=`åHÍO`«Å∞ `«=∞ Éèí~°ÎÅ`À QÆ∂_ç uÅH˜Oz ѨÙÅH˜OKå~°∞.
Hõ. Ѩ~°"≥∂`«¯O~î°#∞ # =∞‡O, ^Œ~°yi ™ê#∞ „Ѩ^Õâ◊`«Å=Ú# =~°∞ã¨O
QÆ∞i~ÚOzi #= ã¨∞~°aè`«, =~° =∞O^•~° „Ѩã¨∂# =~°¬=Ú ÅO`«<£. 658
* Juâ◊~ÚOz# ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`« ™ê#∞„Ѩ^ÕâßÅxO_® „H˘`«Î <≥`åÎ=ÙÅ∞ "≥^Œ[ÖË¡
=∞O^•~°Ñ¨Ù+¨Ê =~å¬xfl Z_»`≥QƉõΩO_® ‰õΩiÑ≤OKå~°∞.
Hõ. `«~°q∞_ç Ü«∞K«Û~° ÖÏ_çi, "≥Ú~°~ÚOzi â◊OY`«∂~°º=ÚÅ∞ kqAÅ∞ áê
_çi H˜#fl~°[#∞Å∞ Ѩ~°, ã¨Ê~°#∞`«∞ ÖÁ#iOz ~å ã¨∞Ѩ~åfiOQÆ#Å∞<£. 659
* JѨû~°ã¨Å∞ <å@ºO KÕâß~°∞. ^Õ=`«Å∞ â◊OMÏÅ∞ ѨÓiOz =∞OQÆà◊ "å^•ºÅ∞ „"≥∂yOKå~°∞.
H˜#fl~°∞Å∞ QÍ#O KÕâß~°∞. ã¨∞~°ã¨∞O^Œ~°∞Å∞ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú x@¡xi. 660
ã‘. K«iÛOѨ x\˜ì Ü«∂â◊Û~°º "≥∞O^ÕxÜ«Úñ, QÆ#∞ñQ˘O\˜ˆ~ Ü«∞iÛ Ü«∞#∞ Å`åOy
^èŒ<åº`«∞‡~åÅ∞ QÆ^• `«# qÉèí∞ñ QÆ∂_ç, ~ÚOk~å ~°=∞}˜ Ü«∞*Ë˝â◊√ñ QÆ∂_ç
"≥#∞K«#∞ ÔH·=_ç ##∞QÆ=∞#=Ú ¿ãÃã, x Ü«∞º=∞ x[ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊√ñ _»~Ú#
Ѷ¨∞#∞ "≥·#∞º #∂~°úfiÖ’Hõ=Ú‡#∞ ÉÁO^Œ∞#∞, <Õñ _çO`«=@∞ì#∞ xtÛ`«O|∞
`Õ. Ѩ~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ʼnõΩ ^Œ∞ifiÉèÏ=º"≥∞ÿ#, ^Œ$_è» ã¨∞Hõ~°‡=Ú=Å# #u„Hõq∞Oz
"≥·#º Éèí∂g∞â◊√ "≥#∞K«x =~°∞㨠#∂~°úfi, QÍq∞xÜ«Ú #Ü≥∞º h ~ÚOu Ѷ¨∞#`« <˘Ok. 661
* WO`«\˜ qO`« =∞#=Ú ZHõ¯_® K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . D JiÛ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡~åÅ∞. ÅH©‡Δ ^Õq q+¨μ^‚ =Õ Ùx
J#∞ã¨iOz#@∞¡ `«# Ѩux D =∞Ǩ™êkèfi JkèQqÆ ∞OzOk. `«# Éè~í ` ΰ Àáê@∞ ѨÙ}ºÖ’HÍʼnõΩ D"≥∞
`«Ñʨ ‰õΩO_® "≥à√◊ `
¡ ∞« Ok. Wk =Ú=∂‡\˜H© x[O. Ѩ~=° ∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ™ê^躌 OHÍx Ѩq„`« „Ѩ=~°#Î O
=Å¡ D =^è∂Œ =∞}˜ Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎx J#∞ã¨iOz J##º ™ê=∂#ºOQÍ T~°fiú Ö’Hõ=ÚʼnõΩ "≥oá¡ È`«∞#flk.
=. HÍ# Ѩu„=`«Å‰õΩ #™ê^茺O ɡO^Œ∞#∞O QÆÅ^Õ Ü«∞x =∞é˜Ü«Ú#∞. 662
Hõ. ѨiH˜OѨñQÆ <Õ =∞#∞Añ_»∞, ǨÏi Ѩ^Œ=Ú#∞ ÉÁO^Œñ *ËÜ«Ú #\˜ì q"ÕHõ
ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~°∞Û "åxH˜ñ, |~°∞=_ç xÅñ ÉÁO^Œ~åx Ѩ^Œ=ÚO QÆÅ^Õ! 663
168 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ѩu„=`«Å‰õΩ ™ê^茺O HÍxk ZHõ¯_® Un LO_»^Œ∞. NǨÏi ™ê÷<åxfl JOkOKÕ L`«Î=∞ *Ï˝<åxfl
ã¨OáêkOz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ á⁄O^Œ~åx ™ê÷#O JO@∂ ÖË^Œ∞.
`Õ. J\˜ì Ü«∞Ѩ=~°æ ™ê^èŒ# "≥∞ÿ# =∞#∞[, ÉèÏ= "≥ÚOkÜ«Ú q+¨Ü«∞ ã¨O|^Œ∞ú _»QÆ∞K«∞
=ã¨∞^èŒ <≥=fiñ_»∞ =iÎOK«∞ "åñ_»∞ ^èŒ~°}˜, ##Ü«∞=Ú x*Ï`«‡ =OK«‰õΩñ _»#ñQÆñ |~°ñQÆ∞. 664
* J@∞=O\˜ "≥∂HΔÍxH˜ ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# =∞#∞+¨º[#‡ ZuÎ ‰õÄ_® q+¨Ü«∞ |O^è•ÅÖ’ `«QÆ∞ÖÁ¯x
„Ѩ=iÎOKÕ "å_»∞ `«##∞ `å#∞ "≥∂ã¨yOK«∞H˘x P`«‡=OK«‰õΩ _Ò`«∞<åfl_»∞.
Hõ. Jx "å~°Å∞ ^Œ #fli÷x, q#∞uOѨñQÆ #iÛ Ü«∂`«‡qÉèí∞ñ_»QÆ∞ Ѩ$^äŒ∞ñ _˘O
k# Ü«∞K«∞º`«Ö’HõO|∞#, ##∞Ѩ=∞ qÉèí==Ú#∞ ÉÁO^≥ #x q^Œ∞~°∞#‰õΩ<£. 665
* D q^èŒOQÍ ^Õ=`«Å∞ `«##∞ H˘xÜ«∂_»∞`«∞O_»QÍ JiÛ=∞Ǩ^Õq `«# ѨuÜ≥ÿ∞# Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ
á⁄Ok# qâı+¨ "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# q+¨μ‚Ö’HÍxfl á⁄OkOk.
Hõ. =Úx=~°∞ñ_»QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞, q#Ü«∞O|∞# <≥é∞ñQÆñ *ˇÑ≤Ê "≥O_çÜ«Úñ ^ŒQÆ x
@¡#∞ # =∞‡Ç¨#∞ ÉèÏ=ÙO, _»#Ѷ¨Úñ_»∞ ÉèíQÆ=`«Î=ÚO_»∞ #QÆ∞ñ |$^äŒ∞ñ _»#Ѷ¨∂! 666
Hõ. U h H˜Ñ¨C_»∞ ÃãÑ≤Êu, =∂#∞QÆ h ѨÙ}ºHõ^äŒ#∞ =∞Ç≤Ï`«„â◊^•ú
nè#∞O_≥· qã¨∞Êù~° ^Œ=, ^è•#∞O_≥· Ü≥∞=fiñ_Õx `«#i# ÉèíH˜Î<£. 667
Hõ. qx#ñ |iîOz# „"åã≤#, qxÑ≤Oz# "åñ_»∞ Ѩ$^äŒ∞ñ_»∞ q=∞Å QÆuO ÉÁ
k# „H˜Ü«∞ ǨÏiѨ^Œ "≥ÚO^≥_»∞, ##Ü«∞=Ú x~°∂ú`«áêѨÙñ _»QÆ∞K«∞ =∞Ǩ`å‡! 668
* D q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ q=iOz K≥Ñ≤Ê =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞. Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞. áêѨ~°Ç≤Ï`«∞_»∞. Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_»∞. P Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ K«i„`«#∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. D
ѨÙ}ºHõ^äŒ#∞ Q˘Ñ¨Ê „â◊^Œú`À, ÉèíH˜Î`À q<Õ"å~°∂, K«k"Õ"å~°∂, „"å¿ã"å~°∂, qxÑ≤OKÕ"å~°∂ áêáêÅ∞ `˘Åy
Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ=Öˇ Ѩ~°=∞ Ѩ^•xfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.
ã‘. „ÉÏǨχ}∞O _»Oz`« ÉèíH˜Îñ |iîOz# „|Ǩχ=~°Ûã¨=Ú ã¨O„áêѨΠ=∞QÆ∞#∞,
HõΔ„uÎÜ«ÚO _»i÷"≥∞ÿñ [kq# q#fl#∞ [QÆf qÉèí∞`«fiO|∞ ã¨OÉèíqOK«∞,
"≥·â◊√ºO_»∞ qx ^èŒ#=O`«∞ñ_≥· Ü≥ÚѨC#∞ â◊¥„^Œ∞O_»∞ qx# ã¨∞â’¡‰õΩñ _»QÆ∞#∞
=∞é˜Ü«Ú#∞ ÉèíH˜Î =Ú=∂‡é∞ ѨiîOz# q`«ÎqÇ‘Ï#∞O_»∞ q`«ÎѨuÜ«Ú
`Õ. #„Ѩã≤^Œ∞úñ_»∞ „ѨMϺ`« Ü«∞â◊√ñ_»∞ „Ѩ[Å∞ ÖËx Ü«∞^èŒ=Úñ_»∞ q`«`« ã¨O`å#Ü«Ú`«∞ñ_»∞
=¸~°öz`«∞ÎO_»∞ q*Ï˝# É’^èŒ=∞uÜ«Ú, #QÆ∞K«∞ #∞u ÔH‰õΩ¯^Œ∞~°∞ =∞Ç≤Ï`å`«‡! =∞é˜Ü«Ú. 669
* D ѨÙ}ºHõ^äŒ#∞ ÉèíH˜Î`À ѨiîOz# „ÉÏǨχ}∞_»∞ „|Ǩχ=~°Ûã¨=Ú#∂, HõΔ„uÜ«Ú_»∞ JYO_»
~å[º=Ú#∂, "≥·â◊√º_»∞ Jáê~° ^èŒ#=Ú#∂, â◊¥„^Œ∞_»∞ J`«ºO`« H©iÎh á⁄O^Œ∞`å~°∞. D ѨÙ}ºK«i„`«#∞
ÉèHí `
Θ À =Ú=∂‡~°∞ K«kq`Õ ^Œi„^Œ∞_»∞ ^è#Œ =O`«∞ _Ò`å_»∞. J„Ѩã^≤ ∞Œ _ú ∞» ã¨∞„Ѩã^≤ ∞Œ ú _Ò`å_»∞. ã¨O`å#Ç‘Ï#∞_»∞
ã¨O`å#=O`«∞ _Ò`å_»∞. J*Ï˝x q*Ï˝#=O`«∞_≥· qâı+¨MϺux Pi˚™êÎ_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 169
=. D Ö’HõO|∞#O |∞~°∞+¨μʼnõΩ ã¨fiã¨ÎºÜ«∞#O|∞#∞ #=∞OQÆà◊ x"å~°}O|∞#∞ ^èŒ#„Ѩ^ŒO|∞#∞
Ü«∞â◊㨯~°O|∞#∞ <åÜ«Ú+¨¯~°O|∞#∞ ã¨fi~°æ^•Ü«∞HõO|∞#∞ QÆe=∞ÖÏѨǨÏO|∞#∞ <≥·# ~¸
ѨÙ}ºK«i„`«O|∞ K«`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~°÷ HÍ=ÚÖˇ·# "åiH˜ñ [`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~°÷ HÍ~°}O |QÆ∞O
QÍ=Ù# q#O ^ŒQÆ∞, ã¨O„QÍ=∂aè=ÚY∞O_≥·# ~å r K«i„`«O|∞ ##∞ã¨OkèOz q~Àkè <≥kiÛ# #
qfi~Àkè Ѩ$^äŒ∞#‰õΩO É’Öˇñ QÆѨÊO|∞ eK«∞Û, =ÚHÍÎ#ºã¨OQÆ∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎO_»∞#∞ <≥·# "åñ_»∞
ѨÙ}ºO|∞#∞ "≥·#º=∂Ǩ`«‡º ã¨∂K«HõO|∞#∞ <≥·# ~¸ K«i„`«O|∞ q#∞K«∞O |iî~ÚOK«∞K«∞O
QÆ$`«=∞uÜ≥ÿ∞ k#k#O|∞#∞ <å^Œ~°O|∞#O „|Hõ@O|∞ ¿ãÜ«Ú"åñ_»∞ Éèí=ã≤O^èŒ∞ áÈ`« áê^Œ∞O_≥·#
㨈~fiâ◊fi~°∞x Ü«∞O^Œ∞ #K«ÅO |~Ú# ÉèíH˜Î QÆey Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ "˘Ok# q+¨μ‚Ѩ^ŒO|∞O ÉÁO^Œ∞#x
~ÚѨC}º K«i„`«O|∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O_»∞ q^Œ∞~°∞# HÔ é˜OyOz "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 670
* D ѨÙ}º K«i„`« â◊√ÉèÏÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. Jâ◊√ÉèÏÅ#∞ `˘Åyã¨∞ÎOk. ^èŒ<åxfl Wã¨∞ÎOk. H©iÎ
KÕ‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk PÜ«Úã¨∞û#∞ ÃÑOK«∞`«∞Ok. ã¨fi~åæxfl JOkã¨∞ÎOk. Hõe^Àëêxfl ǨÏiã¨∞ÎOk. K«`«∞ifi^èŒ
ѨÙ~°∞ëê~å÷Å#∞ HÀˆ~"åiH˜ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ#∞ ã≤kúOѨ*Ëã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ D K«i„`« q#^Œy#k.
Ü«Ú^Œ=ú Ú#‰õΩ áÈÜÕ∞=ÚO^Œ∞ ~åA D K«i„`«#∞ qx â◊„`«∞=Ù#∞ Z^Œ∞~˘¯O>Ë Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎH˜ â◊„`«∞=ÙÅ∞
K≥e¡Oz#@∞¡, â◊„`«∞=ÙÅ∞ P~åA‰õΩ HõáêÊÅ∞ ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞. W`«~°ã¨OQÆO =∂x ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û
xeÑ≤#"å_≥· D ѨÙ}ºK«i„`«#∞ qx, K«kq, „Ѩuk#=Ú Ñ¨Å∞=ÙiH˜ K≥¿ÑÊ ^è<Œ åº`«∞‡xH˜ ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl
^•\˜OKÕ <å==O\˜ NǨÏiáê^•Å g∞^Œ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J`«_»∞ Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ á⁄Ok#
q+¨μ‚Ѩ^•xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù}ºK«i„`«#∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ K≥Ñ≤Ê =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. Ѩ$^äŒ∞#‰õΩ #iÛH˜ñ |∞\˜ì#, Ѩ$^äŒ∞ H©iÎ^èŒ#∞O_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ Ѩ$^äŒ∞`«∞Å∞ºO_≥·
Ѩ$^äŒ∞â∫~°º ^è≥·~°º ^èŒ∞~°∞ºñ_»∞, Ѩ$käq<£ ql`åâ◊√fiñ _˘ÃÑÊñ |$kägѨuÜ≥ÿ∞ 671
* Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎH© JiÛ =∞Ǩ^ÕqH˜ ѨÙ\˜ì# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ql`åâ◊√fi_»∞. WO„^Œ∞}˜‚ [~ÚOz Jâßfixfl
fã¨∞H˘x~å=_»O=Å¡ J`«x HÍ¿Ñ~°∞ ™ê~°H÷ õ =∞~ÚOk. ql`åâ◊√fi_»∞ g~åkèg~°∞_≥,· qâßÅ Ü«∞â’q~ål`«∞_≥,·
â∫~°º ^è~·≥ åºk QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_≥,· `«O„_çH˜ `«y# `«#Ü«Ú_≥,· Ѩ$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ J#O`«~O° Ѩ$käqx ѨiáêeOKå_»∞.
Hõ. q#∞ =∞O`«~åú#QÆuO, ^Œ#~°∞ ã¨∞<åã‘~°∞ =Å#ñ ^ŒQÆ ql`åâ◊√fiO
_»∞#∞ =∞é˜ Ü«∞O`«~åú#∞O, _»#∞¿Ñ~°ñ „|ã≤^Œ∞úñ _»Ü≥∞º #u K«`«∞~°∞O_≥·. 672
* WO„^Œ∞_»∞ JO`«~åú#O K≥Ok Jâßfixfl JѨÇϨ iOz# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ `å#∞‰õÄ_® JO`«~åú# q^Œº`À
WO„^Œ∞}˜‚ [~ÚOz#O^Œ∞=Å¡ 'ql`åâ◊√fi_»∞—, 'JO`«~åú#∞_»∞— J<Õ a~°∞^Œ<å=∞O`À „Ѩã≤^Œ∞ú_≥·<å_»∞.
ã‘. ã≤÷~°=∞u ~å*Ϻaè+≤‰õΩÎñ_≥· Ü«∞ "Õ∞‡\˜ ã¨=∞=∞u # Ü«∞º#∞[#∞‡Öˇ·#
ǨÏ~°ºâ◊√fi#‰õΩ ã¨=∂^Œ~°=Ú#ñ ^Œ∂~°∞Ê, ^ŒH˜Δ}kâ◊ñ ^ŒQÆ ^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√#‰õΩ#∞,
170 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
|~°ñQÆOQÆ =$‰õΩ#‰õΩñ |tÛ=∞ÉèÏQÆO|∞ „^Œq}∞# Hõi÷ #∞`«Î~°Ñ¨Ù kâ◊#∞,
Q˘=∞ ~˘Ñ¨Ê #Å∞=Ù~°‰õΩ#∞ |Oz ~ÚzÛ ã¨fiHÍO`« Ü≥ÿ∞#\˜ì tYO_çxH˜x
`Õ. =∞#∞[ Ü≥∂xx [x~ÚOѨÙñ _»#∞K«∞ =Ú#∞fl, ѨeH˜#\˜ì =ã≤+¨μª âßѨ=Ú#ñ *Ëã≤
ѨÓx „`Õ`åQÆ∞fl Å`«xH˜ñ |∞∞„`«∞Î ÅQÆ∞K«∞, [## "≥ÚOki ã¨[˚#ã¨Î=º K«i`«! 673
* ql`åâ◊√fi_»∞ =∞Ǩ~å*ˇ#· `«~∞° "å`« `«# #Å∞QÆ∞~°∞ `«=Ú‡ÅÖ’ ǨÏ~°ºâ◊√fi#‰õΩ `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯#∂,
^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√#‰õΩ ^ŒH˜Δ} k‰õΩ¯#∂, =$‰õΩ#‰õΩ Ñ¨_»=∞\˜k‰õΩ¯#∂, „^Œq}∞#‰õΩ L`«Î~° k‰õΩ¯#∂, ã¨=∞OQÍ
ѨOz ~ÚKåÛ_»∞. ql`åâ◊√fix ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ tYO_çx. ''=∞#∞+¨μºÖˇ· ѨÙ@ìO_ç——Jx ѨÓ~°fiO =ã≤+¨μª_»∞ WzÛ#
âßѨOKÕ`« QÍ~°›Ñ¨`«º=Ú, PǨÏ=hÜ«∞=Ú, ^ŒH˜Δ}Ïyfl J<Õ „`Õ`åQÆ∞flÅ∞ ql`åâ◊√fixH©, tYO_çxH© Ѩل`«∞Öˇ·
[x‡OKå~°∞.
=. "å~°Å∞ áê=‰õΩO_»∞ñ |==∂#∞O_»∞ â◊√zÜ«Ú ##∞ <å=∞O|∞Å =∞#∞+¨º Ü≥∂xO |∞\˜ìÜ«Ú
<å`«‡„ѨÉèÏ=O|∞#O „QÆ=∞‡é #QÆ∞flÅ~Ú K«xi `«^Œ#O`«~°O|. 674
* áê=‰õΩ_»∞, Ѩ==∂#∞_»∞, â◊√z Jx "åi ¿Ñ~°∞.¡ "å~°∞ =∞#∞+¨μºÖˇ· ѨÙ\˜#ì ѨÊ\˜H© `«=∞ „ѨÉÏè =OKÕ`«
=∞m§ JQÆ∞flÅ∞QÍ ~°∂á⁄Ok Ü«∞^ä•™ê÷<åʼnõΩ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. J`«ñ_»∞ #Éèíã¨fiu Ü«∞xÜ≥∞_ç, kfifÜ«∞ Ѩufl =Å##∞ ǨÏq~åú#∞ñ_»∞ <å
ã¨∞`«∞ñQÆx ql`åâ◊√fiO _®, #`«q=∞`«∞ñ_»∞ ~å[º=~°Î#=Ú ^ŒÅáÈÜ«∞<£. 675
* ql`åâ◊√fi_»∞ ''#Éèíã¨fiu—— J<Õ Ô~O_»= ÉèÏ~°º=Å¡ ''ǨÏq~åú#∞_»∞—— J<Õ Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ Hõ<åfl_»∞.
â◊„`«∞~åAÅ#∞ Ö’|~°K«∞‰õΩ<åfl_»∞. H˘O`«HÍÅO K«Hõ¯QÍ ~å[ºáêÅ#O KÕâß_»∞.
Hõ. q=∞ÖÏ`«‡! Hõ~å^•#=Ú, ^Œ=∞â◊√ÖϯkHõ=Ú QÆ~°=Ú ^•~°∞} =∞x ^è≥·
~°º=Ú#<£ n~°…=∞Y "åº, [=Ú#O ^Œ^Œfi~°Î#O|∞ ã¨=∞=∞u q_çK≥<£. 676
=. W@∞¡ q_çz. 677
Hõ. J`«ñ _®`«‡^Œ~°≈#∞O _»~Ú, K«`«∞~°`«ñ |~°=∂`«∞‡ ǨÏOã¨∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞ñ ^Œ
„`«¯`«∞=Ù# Ü«∞lOz ‰õΩâ◊ÖÏ, ^Œ∞ƒù`« Ü≥∂QÆã¨=∂kè =ÚH˜Îñ ÉÁO^≥ =∞Ǩ`å‡! 678
* q^Œ∞~å! q#∞. „Ѩ[Å#∞ Ñ‘_çOz Ѩ#∞flÅ∂, HõѨÊ=ÚÅ∂, ã¨∞OHõ=ÚÅ∂ ѨÙK«∞ÛHÀ=@O
„‰õÄ~°Hõ$`«º=∞x ql`åâ◊√fi_»∞ ÉèÏqOz P Ѩ^Œúux Ѩi`«ºlOKå_»∞. ã¨=∞^Œ~°≈#∞_≥· n~…¨ã¨„`«O J<Õ
=∞ǨÜ«∞*Ï˝xfl „áê~°OaèOKå_»∞. P Ü«∞[˝OÖ’ 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂ ǨÏO㨠ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ P~åkèOz
J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆã¨=∂kè ^•fi~å =ÚH˜Îx á⁄O^•_»∞.
=. JO`« ql`åâ◊√fiO_»∞ Ѩ~°Ö’HõQÆ`«∞O _»~Ú# ǨÏq~åú#∞O_»∞ ǨÏq~åúx Ü«∞#∞ ÉèÏ~°º=Å#
|i›+¨‡^Œ∞O_»∞ QÆÜ«ÚO_»∞ â◊√‰õΩ¡O_»∞ñ QÆ$+¨μ‚O_»∞ ã¨`«∞ºO_»∞ l`«„=`«∞O_»∞ ##∞ Ѩل`«∞Å <å~°∞fi~°O
QÍOK≥, #O^Œ∞ |i›+¨‡^Œ∞O_»∞. 679
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 171
* ql`åâ◊√fix J#O`«~°O J`«x H˘_»∞ÔH·# ǨÏq~åú#∞_çH˜, ''ǨÏq~åúx——J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ |i›+¨‡^Œ∞_»∞,
QÆÜ«Ú_»∞, â◊√„‰õΩ_»∞, Hõ$+¨μ‚_»∞, ã¨`«∞º_»∞, l`«„=`«∞_»∞ J<Õ P~°∞QÆ∞~°∞ Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞.
ã‘. ã¨O`«`« ã¨=# nHΔÍâße Ü«∞QÆ∞K«∞ ^èŒ~å`«ÅO ÉˇÅ¡#∞ „QÆ`«∞=ÙʼnõΩ#∞
qÅã≤Å∞¡ Ü«∞[#âßÅÅ∞ "Õé∞"Õé HõeÊOz Ü«∞[˝=ÚÅ∞ QÍqOK«∞K«∞O_ç
z~°H©iÎ Ü«∞`«ñ_»∞ „áêp<å„QƉõΩâ◊ÅKÕ H˜Δu`«ÅO ÉˇÅ¡ <åã¨Î$`«=Ú ¿ãÜ«∞
=ã¨∞^èŒ Ü≥∞Å¡#∞ Ü«∞[˝"å@"≥∞ÿ qÅã≤Å¡ 㨄u¯Ü«∂HÍO_» xëê‚`«∞ñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. ã¨∞ÉèíQÆÜ≥∂QÆ ã¨=∂kè x+¨μªñ_»∞ „Ѩ*ÏѨ, u Ü«∞QÆ∞#x `«#∞fl [#=Ú #∞uOѨ "≥ÅÜ«Ú
#\˜ì Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ǨÏq~åúx Ü«∞dÅ [QÆuñ, |éÑ≤ ‰õΩâ◊Å#∞ „ÉÏp#|i› Ü«∞Ü≥∞º. 680
* ǨÏq~åú#∞x Ѩل`«∞ÅÖ’ |i›+¨‡^Œ∞_»∞ x`«º Ü«∞[˝nHõΔ`À Éèí∂=∞O_»Å=Ú JO`å Ü«∞[˝âßÅÅ`À
xOáê_»∞. ã¨=∞ã¨Î Éèí∂q∞h Ü«∞[˝"å@O KÕâß_»∞. „áêp<å„QÍÖˇ· (`«∂~°∞Ê k‰õΩ¯‰õΩ H˘#Å∞ QÆÅ) ^Œ~°ƒùÅ#∞
Éè∂í =∞O_»Å=∞O`å Ѩ~z° ''„áêp#|i›—— J<Õ ¿Ñ~°∞ á⁄O^•_»∞. J`«x ^è~Œ ‡° HÍ~åºÅ‰õΩ [#∞ÅO`å "≥∞K«∞ÛH˘x
J`«}˜‚ Ü≥∂QÆ ã¨=∂kè x+¨μª_»h, „Ѩ*ÏѨu Jh "Õ<Àà◊¡ ã¨Oã¨∞ÎuOz ã¨O`À+≤OKå~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #`«O_»∞. 681
K«. JÅ=_» <Õ ã¨f=∞}˜ ã¨=∞Oz`«bÅ q"åǨÏ"Õà◊ #∞
`«¯eHõñ „|^ŒH˜Δ}O|∞ e_»ñQÍñ QÆx ǨÏ=º=ǨïO_»∞ ^˘e¡ ~Ú
=ڇŠâ◊√H˜ñEz "≥∂ǨÏ=Ú#∞ ÉÁOk#su q"≥∂Ç≤Ï Ü«∞Ü≥∞º <å
Åe`« q#∂`«fl Éèí∂+¨} Ü«∞ÅOHõ$`« Kå~°∞ â◊√ÉèÏOy "≥O_çÜ«Ú<£. 682
* PÜ«∞# ã¨=Ú„^Œ∞x ‰‰õÄ`«∞Ô~·# â◊`«^èŒ$u J<Õ J=∂‡~Úx q"åǨÏ=∂_®_»∞. â◊s~°=∞O`å
#QÆÅ`À K«Hõ¯QÍ JÅOHõiOK«∞H˘x ÃÑO_ç¡<å_»∞ „Ѩ^ŒHΔ̃}O KÕã¨∞Î#fl â◊`«^èŒ$ux K«∂z ѨÓ~°fiO Jyfl ^Õ=Ù_»∞
â◊√H˜x "≥∂Ç≤ÏOz#>Ë¡ „áêp#|i› q"≥∂Ç≤Ï`«∞_≥·<å_»∞.
K«. ã¨∞~°∞z~° ÉèíOy <å ã¨u H˜â’~° =Ü«∞óѨiáêHõÜ≥ÿ∞ ~°}
^Œfi~°=∞}˜ ¿ÇÏ=∞#∂ѨÙ~° ~°=O|∞ ÃãÅOQÆñQÆ <å_»∞K«∞<£ k"å
Hõ~°~°∞z ˆ~Y <˘ÃÑÊã¨ñQÆñ QÍOz qxi˚`«∞Öˇ·i ^Õ= H˜
#fl~° #~° ã≤^Œú ™ê^茺 =Úx <åQÆ #Éèíâ◊Û~°=ÚY∞º ÅO^Œé∞<£. 683
* ã¨∂~°ºHÍOu=Öˇ "≥∞éã≤áÈ`«∂ HÍà◊¡Ü«∞O^Œe |OQÍ~°∞ JO^≥Å∞ Ѷ¨∞Å∞¡ Ѷ¨∞Å∞¡=∞x =∞<ÀǨÏ~°OQÍ
„"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ u~°∞QÆ∞`«∞#fl #=Ü«∞ø=#=uÜ≥ÿ∞# â◊`«^èŒ$u ™œO^Œ~°º "≥·Éèí=O ^Õ=`«Å∞, H˜#fl~°∞Å∞,
#~°∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, =Ú#∞Å∞, <åQÆ∞Å∞, MËK«~°∞Å∞ =Ú#flQÆ∞ "åi #O^Œih =∞O„`«=ÚQÆ∞úÅ#∞
KÕãO≤ k.
=. J\˜ì ™œO^Œ~°ºYxÜ«Ú ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù„uÎÜ«Ú #~Ú# â◊`«^èŒ$u Ü«∞#∞ Hõ#ºO „|Ǩ‡^Õâ◊O|∞#O
ÉÏ}˜„QÆǨÏ}O|∞ ¿ãÃã, <å â◊`«^èŒ$u =Å#O „ÉÏp#|i›H˜ñ |^Œ∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ [x~ÚOzi,
172 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"å~°Å∞ `«∞ź<å=∞ „=`«∞Å∞#∞ ^èŒ~°‡áê~°QÆ∞Å∞#∞ #~Ú# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞, "å~°∞ „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞#O^Œ∞ñ
^ŒO„_çKÕ`« <å*Ï˝Ñ≤`«∞Å~Ú `«Ñ¨O|∞ QÍqOѨ =#O|∞#‰õΩO [#∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#O ^Œ<å‡~°æO|∞#ñ
„|ã¨#∞flO _»QÆ∞K«∞ ^Œ$â◊º=∂#∞O_≥·# ~°∞„^Œ∞xKÕ`« <Õk Ü«ÚѨ^ÕtOѨO|_≥ ^•x [Ѩ^蕺# ѨÓ*Ï
xÜ«∞=∞O|∞Å ¿ãqOK«∞K«∞ñ ^ŒÑ¨óѨu Ü≥ÿ∞# <å~åÜ«∞}∞O |k"ÕÅ k=º =`«û~°O|∞Å∞ ѨÓlOz
~°x K≥Ñ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú# H˜@¡xÜ≥∞. 684
* JO`«\˜ ™œO^Œ~º° =f, ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ „f J~Ú# P â◊`^« $Œè ux „|Ǩχ^Õ=Ùx P*Ï˝#∞™ê~°O „áêp#|i›
ÃÑO_ç¡ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. â◊`^« $Œè u=Å¡ „áêp#|i›H˜ Ѩk=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ [x‡Oz '„ѨK` Õ ã« ∞¨ Å∞— Jx „ѨMϺu
QÍOKå~°∞. "å~°∞ ã¨=∞„=`«∞Å∞, ã¨=∞<å=ÚÅ∞, ^è~Œ ‡° A˝Å∞. P „ѨK` Õ ã« ∞¨ Å∞ `«O„_ç P[˝ `«Å^•eÛ „Ѩ[Å#∞
ã¨$lOK«@O HÀã¨O `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞\ÏxH˜ J_»qH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. „`À=Ö’ "åiH˜ ~°∞„^Œ∞_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz
^ŒÜ«∞`À <å~åÜ«∞} =∞O„`«O LѨ^ÕtOKå_»∞. „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ P LѨ^Õâß#∞™ê~°O [Ѩ^蕺#
ѨÓ*ÏxÜ«∞=∂Å`À <å~åÜ«∞}∞x Ѩk"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ P~åkèOKå~°∞ Jx K≥ѨÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞
"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬x WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
ã‘. `åѨ™È`«Î=∞! „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ <å =# =∂~°æO|∞#O^Œ∞ <å Éèí~°∞æ`À_»
ã¨OQÆ "≥∞@¡Ü≥∞ºñ? „|ã¨#∞flñ_≥· ǨÏ~°∞ñ _≥kÌ u=Ù@ "å~°Å ‰õΩѨ^Õâ◊ q∞K≥Û?
r=~åã¨∞ʼnõΩ <å t=Ù`À_ç ã¨OQÆO|∞ QÆ_»∞ ^Œ∞~°¡ÉèíO, c [QÆO|∞#O^Œ∞ñ
[iÛOѨ # "Õ∞‡\˜ ã¨#∞‡hO„^Œ∞ʼnõΩ#∞ ã¨Oz`« ^蕺#QÀK«~°∞ñ_»∞ QÍx
`Õ. ѨÙ_»q∞ñ „|`«ºHõΔ=Ú#ñ QÍ#ñ |_»ñ_»∞, =∞é˜Ü«Ú, #Oz`å`«‡ ã¨^•~å=Úñ _»dÅ Ö’Hõ
~°HõΔ}Ï~°÷O|∞QÍ q~°∂áê‰õΔΩñ _®`«‡, â◊H˜Î`Àñ QÆ∂_ç [QÆuÃÑ· ã¨OK«iOK«∞. 685
* =ÚhO„^•! „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ =#=∂~°æOÖ’ t=Ùx ZÖÏ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞? t=Ù_»∞ „Ѩã¨#∞fl_»~Ú
"åiH˜ Uq∞ LѨ^ÕtOKå_»∞? „áê}∞ʼnõΩ t=™êHΔÍ`å¯~°O D Ö’HõOÖ’ ^Œ∞~°¡ÉèíO Hõ^•! Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê
=ÚhO„^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® PÜ«∞# ^蕺#OÖ’<Õ `«Ñʨ „Ѩ`º« HõOΔ QÍ HõxÊOK«_∞» Hõ^•! JO`ÕQÍHõ P`å‡~å=Ú_≥#·
P q~°∂áê‰õΔΩ_»∞ JdÅÖ’Hõ ã¨O~°HõΔ}Ï~°÷"≥∞ÿ ã¨fiÜ«∞Oâ◊H˜Î ã¨OѨ#∞fl_≥· ã¨~°fi„`« ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï_»∞.
–: ~°∞„^Œ∞O_»∞ „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ Ü≥∂QÍ^Õâ◊ =∞#∞ ™È΄`«=ÚO ^≥Å∞Ê@ :–
Hõ. HÍ=Ù# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞, ^Õ"ånèâ◊√O_»∞ #~Ú# ^Õ=Ùx ã¨OQÆO
ÉË "≥~°=Ù# Ѷ¨∞\˜~ÚOK≥<À, Ü«∂ q^èŒ =∞O`«Ü«Ú#∞ ^≥eÜ«∞ <å#u ~¸"Õ. 686
* J@∞=O\˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, ^Õ"åk^Õ=Ù_»∂ J~Ú# =∞Ǩ^Õ=Ùx`À „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ ã¨=∂QÆ=∞O
ZÖÏ HõeyOk? D q+¨Ü«∞=∞O`å <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC.
Hõ. J#=Ù_»∞ q^Œ∞~°∞# Hõ=Ú‡x, [#<åÜ«∞‰õΩñ _»xÜ≥∞ #\˜ì ™ê^èŒ∞=∞h+¨O
^Œ#~°∞ „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞#∞ x[, [#‰õΩx ã¨^•ƒù+¨}=ÚÅ∞ ã¨=∞‡u `À_»<£. 687
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 173
Hõ. t~°=Ú# =Ç≤ÏOz Ѩ_»=∞\˜, HõiÔQ_ç ã¨=∞Ü«∞=Ú# <≥^Œ∞~° #O|∞kèHõO>ˇO
|é ѨQÆ∞ <˘Hõ ã¨~°ã≤ =∞<À, ǨÏ~° x~°‡Å ã¨eŠѨÓ~°‚Ü≥ÿ∞ Ü«∞k =∞é˜Ü«Ú<£. 688
* D q^èOŒ QÍ „ѨtflOz# q^Œ∞~°∞x`À "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx ~ÚÖÏ K≥áêÊ_»∞. *Ï˝#ã¨OѨ#∞flÅ~Ú#
ㄬK`
Õ ã« ∞¨ Å∞ `«=∞ `«O„_ç =∂@#∞ `«Å^•eÛ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« \ÏxH˜ ѨtÛ=∞ kâ◊QÍ "≥à√◊ `
¡ ∂« ã¨=Ú„^ŒOHõO>Ë
qâßÅ"≥∞ÿ# XHõ ÃÑ^ŒÌ ã¨~°ã¨∞û#∞ K«∂Kå~°∞. P K«Hõ¯x ã¨~°ã¨∞û ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h\˜`À xO_ç "åi =∞#ã¨∞û‰õΩ
P#O^ŒO HõeyOzOk.
ã‘. ~°HÀÎ`«Ê ÖËOn=~°„ѨѶ¨ÙÖÏ¡OÉè’[ Hõ=∞hÜ«∞ HõǨ¡~° Hõe`« =∞QÆ∞K«∞ñ
QÆO*Ï`« H˜O[ů ѨÙO[ qˆHΔѨHõ =∞O^ŒQÆO^è•xÖÏ#O^Œ =∞QÆ∞K«∞
~°=∞}©Ü«∞ ǨÏO㨠™ê~°ã¨ K«„Hõ"åHõ HÍ~°O_»= x#^•aè~å=∞ =∞QÆ∞K«∞
=~° =∞`«Î =∞^èŒ∞Ѩ ã¨∞ã¨fi~° "≥∂^Œ Ѩš"åO‰õΩi`« Å`å `«~°∞ Éèíi`« =∞QÆ∞K«∞
`Õ. ã≤^ŒúKå~°} QÆO^èŒ~°fi ¿ã=º =∞QÆ∞K«∞ñ, |∞}º=ÚÅ HÍÅÜ«∞O |~Ú á⁄Å∞Ѩ٠q∞ye
Åe`«"≥∞ÿ K«∂_» <˘Ñ¨ÊQÆ∞ ÅHõΔ}=ÚÅñ, |~°ñy â◊√z ÅѶ¨Ú =∞^èŒ∞~åO|∞ Éèí=º =∞QÆ∞K«∞. 689
* P H˘ÅxÖ’ Z„~°HõÅ∞=Å∞, #Å¡HõÅ∞=Å∞, Hõ=∞ÖÏÅ∞, HõÖÏ›~åÅ∞ K«Hõ¯QÍ qHõã≤Oz L#flq.
=∞kOz# `«∞"≥∞‡^ŒÅ =∞^èŒ∞~° ^èŒfi#∞ʼnõΩ ã¨O`À+¨O`À ѨÙÅHõiOz#@∞¡QÍ X_»∞¤# L#fl fQÆÅ∂, K≥@∂¡
zQÆ∞~°∞ `˘_çQÍ~Ú. Ѩ^•‡ÅÖ’x Ѩ~åQÍÅ#∞ k‰õΩ¯Å‰õΩ q~°l=Ú‡`«∂ P#O^ŒOQÍ =∞O^Œ=∞ÅÜ«∂xÖÏÅ∞
gã¨∞#Î flq. =Ú^Œ∞ÅÌ ∞=¸@ QÆ>ìË Ç¨ÏOã¨Å∂, ɡQ∞Æ ~æ ∞° Ѩ‰ΩΔõ Å∂, K«„Hõ"åHÍÅ∂, Hõ<fl≥ ÖË_ç Ñ≤@Åì ∂ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ
‰õÄã¨∞#Î flq. ã≤^∞Œ Åú ∞, Kå~°}∞Å∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞ JHõ¯_» qǨÏiã¨∞<Î åfl~°∞. ѨÙ}ϺʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ P H˘ÅxÖ’x
h~°∞ â◊√zQÍ `Õ@QÍ uÜ«∞ºQÍ L#flk.
`Õ. ã¨[˚#∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞=Úñ É’e ã¨fiK«Ûù =∞QÆ∞K«∞, ǨÏiѨ^•Hõ$u kq[qǨ~° =∞QÆ∞K«∞
Ѷ¨∞#∞x ã≤i ÉèíOy #~°›r=#=Ú #QÆ∞K«∞, =∂#=u =$uÎ QÆux x=∞flO|∞ #QÆ∞K«∞. 690
* P ã¨~°ã¨∞û ã¨[˚#∞x =∞#ã¨∞û=Öˇ x~°‡ÅOQÍ L#flk. "≥·‰õΩO~î°O=Öˇ ^Õ=`«Å ã¨OKå~°O Hõey
L#flk. Q˘Ñ¨Ê"åx ã¨OѨ^Œ=Öˇ Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# r=#O`À XѨC`«∞#flk. „ã‘Î ã¨fiÉèÏ=O=Öˇ QÆOcè~°"≥∞ÿ L#flk.
`Õ. â◊tHõ~°O|∞Å∞ñ É’e qâ◊^Œ=Ú ÅQÆ∞K«∞, ǨÏiHõ^äŒÅñ É’e HõŇ+¨Ç¨Ï~°=Ú ÅQÆ∞K«∞
=ǨïflÅ∞#∞É’e Éèí∞=# áê=#=Ú ÅQÆ∞K«∞ñ, ÉÁQÆ_»ñ^ŒQÆ∞ h~°=ÚÅKÕñ „|ѨÓ~°‚ =∞QÆ∞K«∞. 691
* P H˘Å#∞Ö’x hà◊√¡ K«O„^ŒH~˜ }
° ÏÅ=Öˇ `≥Åx¡ q. ǨÏiHõ^ÅŒä =Öˇ HõŇëêÅ#∞ ǨÏiOKÕq. JQÆ∞flÅ=Öˇ
Éèí∞=#áê=#=Ú Öˇ·#q. J@∞=O\˜ „Ѩâ◊ã¨Î=ÚÖˇ·# [ÖÏÅÖ’ P ã¨~°ã¨∞û ѨiѨÓ~°‚"≥∞ÿ L#flk.
=. XѨC#\˜ì ã¨~À=~°O|∞ñ ÉÁ_»QÆx Ü«∞O^Œ∞ <˘Hõ¯ k=º ѨÙ~°∞+¨μxO QÆx ~°`«O_»∞#∞ "å~°∞. 692
174 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. ã¨=∞^ŒNHõ =∞$^ŒOQÆ "Õ}∞=ÚY ÉèÏã¨fi<åfl^Œ"≥∞ÿ k=º =∂
~°æ =∞<À~°O[Hõ"≥∞ÿ `«#~°∞Û qÅã¨^•æO^èŒ~°fiQÍ#O|∞ <≥
Ü«∞º=Ú ã¨OkèÅ¡ñQÆ qOK«∞ñ ^Œ#‡Ç≤Ï=∞ Hõ`åºâ◊Û~°º=ÚO ÉÁOk "Õ
QÆ=Ú#O ^Œ`«¯=∞ÖÏHõ~°O|∞ "≥_»ÖˇO Q“`«∂ǨÏÖ’ÖÏ¡ã≤Ü≥ÿ∞. 693
* ㄬK`
Õ ã« ∞¨ Å∞ PÉè=í º"≥∞#ÿ ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ XHõ k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ K«∂Kå~°∞. "å~°∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ =∞$^ŒOQÆ,
"Õ}∞<å^•Å`À ‰õÄ_ç =∞<À~°O[Hõ"∞≥ #ÿ QÆO^è~Œ fi° QÍ<åxfl PÅH˜Oz P ã¨Ow`« =∂^è∞Œ ~åºxH˜ Pâ◊Û~°º K«H` ˜ ∞«
ÅQÆ∞K«∞O_»QÍ P H˘Å#∞Ö’ #∞O_ç P k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ã¨O`À+¨O`À `«\ÏÅ∞# "≥_»e =KåÛ_»∞.
=. W@∞¡ "≥_»e=zÛ#. 694
=∞. Hõx ~å `åѨã¨Ñ¨ÙOQÆ=ÙÖò kq[Ö’Hõ „âı+¨μªxO ^ŒÑ¨ÎHÍO
K«# =~°∞‚<£ ã¨#HÍk Ü≥∂y[# ÉèÏã¨finæÜ«∞=∂#∞O „kÖ’
K«#∞ ÉèHí ÍÎ#∞QÆ∞}Ï#∞QÆ∞<£ ã¨∞=∞Ç≤Ï`≥â· fi◊ ~°∞ºO „|™ê^•aèâ’
Éè#í =„‰õΩ<Î £ xǨÏ`åѶ∞¨ Hõ~$ΰ [# ã¨OѨ^ƒŒ „ù ^Œ∞x<£ ~°∞„^Œ∞x<£. 695
* H˘Å#∞Ö’#∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ =zÛ# HÍ~°∞}ºã¨=Ú„^Œ∞_≥·# ~°∞„^Œ∞}©‚ P „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ K«∂Kå~°∞.
P â◊OHõ~∞° _»∞ ^Õ=`«ÅÖ’ J„QÆQ}
Æ ∞º_»∞. "Õ∞eq∞ |OQÍ~°∞KåÜ«∞ QÆÅ"å_»∞. ã¨#HÍk Ü≥∂y=~°∞ºÅKÕ ã¨Oã¨∞uÎ OѨ
|_»∞`«∞#fl"å_»∞. <≥#∞fl^Œ∞@ Hõ#∞flQÆÅ"å_»∞. Éèí‰õΩÎÅ#∞ "≥O|_çOK«∞"å_»∞. =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»∞.
„Ѩã¨#fl=^Œ#O QÆÅ"å_»∞. ã¨[˚#∞ʼnõΩ ã¨OѨ^ŒÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ"å_»∞.
Hõ. Hõx "å~°Å∞ ^Œ=∞ =∞#=ÚÅ, ##∞~åQÆ=Ú #^Œ∞ƒù`«O|∞ ##Ü«∞=Ú "˘_»=∞<£
q#Ü«∞=Ú ^ÀñѨñQÆñ ^Œ`«Ê^Œ, =#[=ÚʼnõΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèíH˜Î =â◊QÆ`«∞ ÅQÆ∞K«∞<£. 696
* „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ K«∂z `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ J#∞~åQÆO, J^Œ∞ƒù`«O HõÅ∞QÆñQÍ ÉèíH˜Î
Ѩ~°=â◊√Å~Ú ã¨q#Ü«∞OQÍ PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ „"≥ÚHͯ~°∞.
=. ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ #dÅ ^èŒ~°‡A˝O_»∞#∞ QÆ$áêà◊√O_»∞#∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_»∞#∞ ^Œ~°≈#O|∞# #dÅ
áêѨǨ~°∞O_»∞#∞ #~Ú# ǨÏ~°∞O_»∞ „Ñ‘`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ „|ã¨<åflO`«óHõ~°}∞Å∞ ^èŒ~°‡A˝Å∞ jÅ
ã¨OѨ#∞flÅ∞ ã¨O„Ñ‘`«∞Å∞ #~Ú# "å~°Å H˜@¡xÜ≥∞. 697
* ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, ã¨HõÅ^èŒ~°‡=Ú Öˇé˜y#"å_»∂, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∂, Éèí‰õΩÎÅÜ«∞O^Œ∞ "å`«ûź=Ú
HõÅ"å_»∂, ^Œ~°≈#=∂„`«O`À Jxfl áêáêÅ#∂ `˘ÅyOK«∞"å_»∂ J~Ú# â◊OHõ~°∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz
Ѩiâ◊√^Œú=ÚÖˇ·# =∞#ã¨∞ûÅ∞ Hõey# „ѨKÕ`«ã¨∞Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. q#∞ñ_»∞ #$áêÅ #O^Œ#∞ÖÏ~°! g∞ =∞kñ QÆÅ `«ÅO ÃÑÅ¡#∞ QÍ#=K≥Û,
g∞‰õΩ Éèí„^ŒO |QÆ∞, g∞ Ü≥∞_» <Õ ##∞„QÆǨÏ|∞kúKÕ x@∞ QÍ#ñ|_çuñ,
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 175
ÔQ·H˘x ~ÚѨÙ_»∞ ã¨∂HõΔ‡=Úñ „kQÆ∞}Ï`«‡Hõ=Ú #QÆ∞ <å „Ñ¨Hõ$u HõO>ˇ#∞ ^èŒ~°}˜x
|~°ñQÆ∞ r=Ùx HõO>ˇñ |~°∞ñ_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx K«~°}Ï|˚=ÚÖò ^Œ#~°∞ ÉèíH˜Î
`Õ. #i÷ <≥=fi~°∞ Éèíl~ÚO`«∞ ~°\˜ì"å~°∞, <å‰õΩñ „aÜ«∞`«=ÚÖò, "åiH˜ #Ü«∞K«i„`«∞
ÖÏ~°! ÜÕ∞#∞ „aÜ«ÚO_»<≥· Éèí∂i =∞Ç≤Ï=∞, "≥ÅÜ«Ú K«∞O_»∞^Œ∞, #k QÍHõ q#∞ñ_» g∞~°∞. 698
*~å[Ѩل`«∞ÖÏ~å! g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’x Jaè„áêÜ«∂xfl „QÆÇÏ≤ Oz, g∞‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕÜ∞« @O HÀã¨O ^Œ~≈° #O
WKåÛ#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqOKÕ"å~°∞ <å‰õΩ q∞H˜¯e W+¨μìÅ∞. "åiH˜ <Õ#∞
W+¨μ_ì #» ∞.
=. ã¨fi^èŒ~°‡ x~°`«∞O_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO _»<ÕHõ [<å‡O`«~°ã¨∞Hõ$`« qâı+¨O|∞ÅO [`«∞~°∞‡Y`«fiO|∞ <˘Ok,
`«^Œ#O`«~°O|∞#O |∞}Ϻuˆ~HõO|∞# ##∞flO ÉÁOk Ü«∞kèHÍ~åO`«O|∞# <Õ#∞#∞ ^Õ=`å
QÆ}O|∞Å∞#∞ #"åºHõ$`«Oɡ·# ÜÕ∞ ǨÏiѨ^ŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ∞^Œ∞, =∞\˜ì Ѩ^ŒO|∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞
^Œ#O`«<≥ á⁄O^Œ∞O, QÍ=Ù# g∞~°∞ ÉèÏQÆ=`«`fi« O|∞ <˘O^Œ∞@O *Ëã≤ <å‰õΩ „aÜ«∞O|∞ Ѷ∞¨ \˜~ÚOѨÙñ_»∞,
ÉèÏQÆ=`« [#O|∞ʼnõΩ <å HõO>ˇ #kèHõ „Ñ≤ÜÚ« O_»∞ ÖËñ_»∞, QÍ# qqHõOÎ |∞#∞ [ѨºO|∞#∞ |q„`«O|∞#∞
=∞OQÆàO◊ |∞#∞ x„âı≈Ü«∞㨠Hõ~O° |∞#∞ <≥#· <å =K«#O|∞ <åHõiO‚ ѨÙñ_»∞, ã¨~åækx „|Ǩχ x[#O^Œ#∞Å
ÔHé˜OyOz# NǨÏi ™È΄`«O|∞ g∞‰õΩ <≥é˜OyO`«∞, q#∞O _»k Ü≥∞\˜ì^Œx#. 699
* ÃщõΩ¯ [<å‡ÅÖ’ ã¨fi^è~Œ å‡xfl PK«iOz# ѨÙ}ºOKÕ`« ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχ`«fi=Ú#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞.
JO`«HõO>ˇ Z‰õΩ¯= ѨÙ}ºO KÕã≤#"å_»∞ ##∞fl á⁄O^Œ∞`å_»∞. <Õ#∞ „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ JkèHÍ~åO`«OÖ’
á⁄O^Õ q+¨μ‚Ѩ^•xfl ǨÏiÉèí‰õΩÎ_»∞ `«#O`«`å<Õ á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. g∞~°∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ HÍ|\˜ì <å‰õΩ ã¨O`À+¨O
HõeyOK«O_ç. Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ <åHõO>Ë W+¨μ_ì ∞» =∞~˘Hõ_∞» ÖË_∞» . HÍ|\˜ì ~°ÇϨ 㨺O, Ѩq„`«O, â◊√Éè„í Ѩ^OŒ , "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^OŒ
J~Ú# <å LѨ^Õâßxfl qx [Ñ≤OK«O_ç. ã¨$+≤ì "≥Ú^Œ@ „|Ǩχ `«# Ѩل`«∞ʼnõΩ K≥Ñ≤Ê# NǨÏi ™È΄`åxfl
g∞‰õΩ WѨC_»∞ K≥ѨÙ`å#∞.
Hõ. =#*Ïã¨#∞ñ _®`«‡A ÅQÆ∞, ã¨#HÍ^Œ∞Åñ Ez ѨeÔH ã¨=∞‡u`À_»<£
q#∞ñ_»∞ Hõ=∂~°‰õΩÖÏ~å!, =#*’^Œ~°∞ =∞OQÆà◊ ã¨Î=O ɡé˜ñyO`«∞<£. 700
* „|Ǩχ Ѩل`«∞Å~Ú# ã¨#HÍ^Œ∞Å#∞ K«∂z ~ÚÖÏ J<åfl_»∞. Ѩل`«∞ÖÏ~å! q#O_ç. g∞‰õΩ â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ
<å~åÜ«∞} ™È΄`åxfl K≥ѨÙ`å#∞.
=. Jx ǨÏi #∞^ÕÌtOz "å~°Å∞ q# x@¡xÜ≥∞, ' <À ~¸âß! Ü«∂`«‡"Õ^Œ∞Öˇ·# "å~°Å‰õΩ Éèí=n
Ü≥∂`«¯~°¬O|∞ ™êfi#O^ŒÖÏÉèíHõ~°O|∞ QÍ=Ù# #\˜ì ™êfi#O^ŒÖÏÉèíO|∞ =∂‰õΩO QÆÅ∞QÆ =ÅÜ«Ú, h=Ù
ѨiѨÓ~å‚#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙO_», q\˜ì ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»"#·≥ h‰õΩ #=∞㨯iO`«∞ #x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.701
* „|Ǩχ `«# Ѩل`«∞Å∞ qO@∞O_»QÍ NǨÏix `«Åz WÖÏ J<åfl_»∞. Dâ◊fi~å! P`«‡*Ï˝#∞ʼnõΩ h
L`«¯~°O¬ P#O^ŒO Hõeyã¨∞OÎ k. HÍ|\˜ì J\˜ì P#O^ŒO =∂‰õΩ HõÅ∞QÆ∞QÍHõ! h=Ù ã¨OѨÓ~å‚#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù.
h‰õΩ #=∞™ê¯~°O Jx =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞.
176 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ѨOHõ[<åÉèÏÜ«∞ ã¨OHõ~°¬}ÏÜ«∞ âßO, `åÜ«∞ qâ◊fi„Ѩɒ^è•Ü«∞ Éèí∂`«
ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∂`«‡<Õ ã¨∂HΔ͇ܫ∞ "åã¨∞^Õ, "åÜ«∞ ѨÓ~å‚Ü«∞ ѨÙ}Ϻܫ∞ xifi
HÍ~åÜ«∞ Hõ~°‡x™êÎ~°HÍÜ«∞ „`«~¸, áêÖÏÜ«∞ „`≥·Ö’HõºáêÅHÍÜ«∞
™È=∞~°∂áêÜ«∞ `Õ*’|ÖÏ_论ܫ∞ ã¨fi, Ü«∞O *’ºu¿+ ^Œ∞~°O`åÜ«∞ Hõ~°‡
`Õ. ™ê^èŒ<åÜ«∞ ѨÙ~åѨÙ~°∞ëêÜ«∞ Ü«∞[˝, ˆ~`«¿ã r=`«$áêÎÜ«∞ Ѩ$käfi~°∂Ѩ
HÍÜ«∞ Ö’HÍÜ«∞ #Éèí¿ã-#ÎHÍÜ«∞ qâ◊fi Ü≥∂#ÜÕ∞ q+¨‚"Õ l+¨‚"Õ #"≥∂-ã¨∞Î. 702
* Ö’HÍ`«‡Hõ"≥∞ÿ# Ѩ^Œ‡=Ú h ÉÁ_»∞¤# LO@∞Ok. JǨÏOHÍ~åxH˜ Jkèëêª`« =~Ú# ã¨OHõ~°¬}∞_»=Ù
h=Ù. h=Ù âßO`«∞_»=Ù. qâ◊fi=Ú#‰õΩ LѨ^Õâ◊‰õΩ_»=Ù. `«<凄`«Å‰õΩ, WO„kÜ«∂ʼnõΩ h"Õ P„â◊Ü«∞=Ú. h=Ù
J=º‰õΩÎ_»=Ù. z`«Î=Ú#‰õΩ Jkèëêª`« =~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù_»=Ù h=Ù. h=Ù qâ◊fi"≥∞ÖÏ¡ xO_ç#"å_»=Ù.
ѨÙ}ºâ◊s~°∞_»=Ù. xifiHÍ~°∞_»=Ù. Hõ~°‡=ÚÅ #∞O_ç ^•\˜OK«∞"å_»=Ù. "Õ^Œã¨O~°HõΔ‰õΩ_»=Ù. „áê}~°∂ѨOÖ’
=ÚÖ’¡HÍÅ#∞ HÍáê_Õ "åÜ«Ú~°∂ѨÙ_»=Ù. h=Ù ™È=∞~°∂ѨÙ_»=Ù. `Õ*’ |Å=ÚÅ∞ HõÅ"å_»=Ù. ã¨fiÜ«∞OQÍ
„ѨHÍt™êÎ=Ù. h=Ù JO`«=ÚÖËx "å_»=Ù. Hõ~°‡=ÚʼnõΩ ™ê^èŒ#"≥∞ÿ#"å_»=Ù. ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù. Ü«∞[˝Ñ¶¨Å
~°∂ѨÙ_»=Ù. r= `«$ѨÙÎ_»=Ù. Éèí∂ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. Ö’Hõ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. PHÍâ◊O h"Õ. h=Ù =ÚMÏyflKÕ`« Ö’HÍxfl
^ŒÇ≤Ï™êÎ=Ù. h=Ù ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. q+¨μ‚_»=Ù. l+¨μ‚_»=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.

ã‘. ã¨fi~åæѨ=~°æ ã¨∞^•fi~åÜ«∞ ã¨~°fi ~°, ™ê`«‡<Õ Ñ¨~°=∞ǨÏO™êÜ«∞ ^èŒ~°‡

áêÖÏÜ«∞ ã¨kú`« Ѷ¨Å~°∂ѨHÍÜ«∞ Hõ$, ëê‚Ü«∞ ^èŒ~å‡`«‡<Õ ã¨~°fiâ◊H˜Î
Ü«ÚHÍÎÜ«∞ Ѷ¨∞# ™êOYº Ü≥∂wâ◊fi~åÜ«∞ Ç≤Ï, ~°}º g~åºÜ«∞ ~°∞„^•Ü«∞ t+¨ì
<å^ä•Ü«∞ ^Œ∞+¨ì q<åâßÜ«∞ â◊¥#º „Ѩ, =$`åÎÜ«∞ Hõ~°‡}Ë =∞$`«º"Õ q
`Õ. ~å@Ûùs~åÜ«∞ xdÅ ^èŒ~å‡Ü«∞ "åyfi, Éèí∂`«ÜÕ∞ x=$`åÎÜ«∞ ã¨`«∞Ê}º Éèí∂i
=~°Û¿ã-dÅ ^èŒ~°‡^ÕǨÜ«∞ Kå`«‡, <Õ- x~°∞^•úÜ«∞ xÉèí$`å`«‡<Õ #"≥∂-ã¨∞Î. 703
* ã¨fi~åæxfl, "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ\ÏxH˜ h"Õ ™ê^èŒ#O. h=Ù [Å~°∂ѨÙ_»=Ù. ã¨∂~°∞º_»=Ù. ^èŒ~°‡~°HõΔ‰õΩ_»=Ù.
=∞Oz"åiH˜ Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# Ѷ¨ÖÏÅ#∞ „Ѩ™êk™êÎ=Ù. h=Ù Hõ$+¨μ‚_»=Ù. ^èŒ~å‡`«∞‡_»=Ù. ã¨~°fiâ◊H˜Î Ü«Ú‰õΩÎ_»=Ù. h=Ù
HõÑÅ≤ ∞_»=Ù. Ç≤Ï~°}ºQÆ~∞° ƒù_=» Ù. Jyfl~°∂ѨÙ_»=Ù. ~°∞„^Œ∞_»=Ù. t+¨~ì H° ‰Δõ Ωõ _»=Ù. ^Œ∞+¨tì Hõ‰Δ Ωõ _»=Ù. â◊¥#º„Ѩ=$`«∞_Î =» Ù.
h=Ù Hõ~‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. h=Ù =∞$`«∞º^Õ=`«=Ù. h=Ù q~å\ò â◊s~åxfl ^èiŒ ™êÎ=Ù. h=Ù ã¨~fi° ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù.
"åH± ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. x=$`«∞Î_»=Ù. Q˘Ñ¨Ê =~°Ûã¨∞û HõÅ"å_»=Ù. ã¨HõÅ ^èŒ~°‡^ÕǨï_»=Ù. P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù.
Jx~°∞^Œ∞ú_»=Ù. =$kúHõΔÜ«∂Å∞ ÖËx"å_»=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
`Õ. ã¨~°fi ã¨`åÎÜ«∞ ^Õ"åÜ«∞ ã¨xflÜ«∂=∞, HÍÜ«∞ |Ç≤Ï~° #Î~å`«‡<Õ HÍ~°}Ï`«‡
<Õ ã¨=∞™êÎ~°÷ eVÍæÜ«∞ x~°∞æ}ÏÜ«∞, "Õ^茿ã l`å`«‡Hõ ™ê^èŒ"Õ #"≥∂-ã¨∞Î. 704
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 177
* h=Ù ã¨~°fi ã¨`«∞Îfi_»=Ù. ^Õ=Ù_»=Ù. xÜ«∂=∞‰õΩ_»=Ù. |Ü«∞\Ï Ö’Ñ¨ÖÏ "åºÑ≤Oz LO\Ï=Ù. h=Ù
ã¨=∞™êÎ~°÷zǨÏfl ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. x~°∞æ}∞_»=Ù. ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. l`å`«‡Hõ ™ê^èŒ∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=. Jx =∞é˜Ü«Úñ „|^Œ∞º=ÚflO _»=Ù #O`«~å`«‡=Ù ã¨=∞ã¨Î âı+¨HÍ~°}∞O_»=Ù Kå`«∞~À›„`«~°∂ѨÙO_»=Ù
#O`«‰õΩO_»=Ù ã¨~°fiA˝O_»=Ù *Ï˝# „H˜Ü«∂ ~°∂ѨÙO_»=Ù #O`«óHõ~°} "åã≤qÜ«Ú <≥·# h‰õΩ
#=∞㨯iO`«∞#x. 705
* h=Ù „Ѩ^Œ∞º=Úfl_»=Ù. h=Ù JO`«~å`«‡=Ù. ã¨=∞ã¨Î âı+¨HÍ~°}∞O_»=Ù. <åÅ∞QÆ∞ Ǩϟ„`«=ÚÅ∞ h"Õ.
h=Ù ã¨~°fi=Ú `≥eã≤#"å_»=Ù. h=Ù *Ï˝#„H˜Ü«∂ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. JO`«óHõ~°}=∞O^Œ∞ x=ã≤™êÎ=Ù. h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O.
Hõ. J#Ѷ¨∂! ^Õ=! Éèí=`«Ê^Œ, =#~°∞Ç¨Ï ã¨O^Œ~°≈<ÕK«Ûù =ée# =∂‰õΩ<£
q#∞ "≥·+¨‚= ã¨`«¯$`«"≥∞ÿ, Ü≥∞#Ü«Ú Éèí=^ŒÌ~°≈#O|∞ h"≥ =∞Ǩ`å‡! 706
* "Õ∞=Ú h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ K«∂_»QÀ~°∞`«∞<åfl=Ú. Ѩ~°=∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ ѨÓlOz# h ^Œ~°≈<åxfl =∂‰õΩ
„Ѩ™êkOK«∞.
=. Jk Ü≥∞\˜ì ^Œx#. 707
Hõ. J#Ѷ¨∞! ã¨HõÖËO„kÜ«∞QÆ∞}ÏO, [#=Ú#∞ ÉèíHõÎ „Ñ≤Ü«∞O|∞ [Å^Œâߺ=∞O
|∞#∞ ™œO^Œ~°º ã¨=∞„QÆ=Ú, ##∞Ѩ=∞=Ú#∞ x`«º =∞OQÆàÏ=Ç¨Ï =∞QÆ∞K«∞<£. 708
* h ~°∂ѨO ã¨~ˆ fiO„kÜ«∂ʼnõΩ P#O^ŒO Hõeãæ ∞¨ OÎ k. Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k. ã¨OѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ ™œO^Œ~º° O
HõÅk. ™ê\˜ÖËxk. âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# â◊√ÉèÏÅ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 709
ã‘. Jo‰õΩ֒Ѩ=∞ Åã¨^ŒÅHõ â’aè`« =∞QÆ∞, #=∞$`åOâ◊√ ˆ~MÏxÉèÏ##=Ú#∞
ã¨=∞Hõ~°‚ k=º Éèí∂ëê „Ñ¨ÉèÏHõe`«O|∞, ã¨∞O^Œ~° „Éèí∂<å㨠ã¨∞~°∞z~°O|∞
ã¨Åe`« ‰õΩO^Œ ‰õΩ@‡Å ã¨xflÉèí kfi[, ѨÓi`« ã≤flQÆú HõáÈÅ Ü«ÚQÆ=Úñ
|^Œ‡ ѨÖÏâ◊ â’Éèí# Ö’K«#O|∞#∞, =∞O^Œã≤‡`åáêOQÆ ã¨∞O^Œ~°=Ú#∞
`Õ. ã¨ã≤‡`åÖ’Hõ ã¨`«`« „Ѩã¨#fl =ÚY=Úñ, QÆO|∞ ã¨∞O^Œ~° ~°∞z~° =∞OQÆà◊ QÆà◊O|∞
Ǩ~°=∞}˜ ‰õΩO_»Å „ѨÉèÏѨÓ~° Hõe`«, Kå~°∞ =∞$QÆ~å[ ã¨xflÉèí 㨯O^èŒ Ü«Ú`«=Ú. 710
* `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙ=Öˇ h `«Å"≥O„@∞HõÅ∞ #Å¡QÍ â’aè™êÎ~Ú. h =ÚYO K«O„^Œ∞xH˜ ™ê\˜
=ã¨∞ÎOk. k=º Éèí∂+¨}ÏÅ HÍO`«∞Å`À h K≥=ÙÅ∞ „ѨHÍt™êÎ~Ú. h Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞, =Ú‰õΩ¯ q∞H˜¯e
™⁄QÆÃã·#q. h ^ŒO`åÅ∞ "≥ÚÅ¡ "≥ÚQÆæÅ=Öˇ `≥Å¡QÍ LO\Ï~Ú. h K≥H˜¯à◊√¡ xQÆ∞æ ^Õ~°∞`«∞O\Ï~Ú. h
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ∞=ˆ~‰õΩÅ=Öˇ „ѨHÍt™êÎ~Ú. h Hõ_»Hõ#∞flÅ∞ z~°∞#=ÙfiÅ#∞ zO^Œ∞`å~Ú. h =ÚYO ZѨC_»∂
z~°∞#=Ùfi`À „Ѩã¨#flOQÍ LO@∞Ok. h HõO~î°O â◊OMÏxH˜ ™ê\˜. =∞}˜‰õΩO_»ÖÏÅ HÍO`«∞Å`À h "Õ∞#∞
lˆQÅ∞=∞O@∞Ok. h #_»∞=Ú ã≤OǨÏO #_»∞=ÚÖÏQÍ ã¨#flQÍ LO@∞Ok.
178 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. "≥O_çÜÚ« â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^‡Œ Hõe`åÜ«∞`« ÉÏǨï K«`∞« +¨Ü ì ∞« O|∞#∞, "≥[· Ü«∞Of =#=∂eHÍ H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜
Nq~ål`«O|∞#∞, x`åº#áê~Úx Ü«∞~Ú# ~ÚOk~å ã¨∞O^Œs ~°`fl« Ѩiã¨ÊO^ŒO|∞#O ^Œ#i u~°ã¯¨ $`«
xHõëÈѨŠ=HõãΔ û÷¨ ÅO|∞#∞, #∞KåÛùfi㨠xâß≈fiã¨O|∞ÅO [OK«ÅO|∞Öˇ#· =o„`«Ü∞« ~°∞z~° „ѨHÍâ◊=∂#
^Œà’^Œ~O° |∞#∞, |∂~°fiqx~°`æ « xdÅ qâ◊fiO|∞#∞O „|q+¨Oì |∞ñ *ËÜÚ« su <˘O^Œ∞ ã¨eÖÏ=~°Î ã¨xflÉèí QÆOcè~<° åcè
q=~°O|∞#∞, |OHõ[ H˜O[ů qÉèÏã≤`« ^Œ∞‰õÄÅx|^Œú Hõ#Hõ "Õ∞YÖÏ HõÖÏѨ â’aè`⫠ߺ=∞ Ѩ$^ä∞Œ x`«O|
aO|O|∞#∞, hÅ Hõ^mŒ ã¨OÎ Éè~í ∞° z~À~°∞ Ü«ÚQÆà◊O|∞#∞, ã¨=∞Kå~°∞ [OѶ¨∞O|∞#∞, x=∞fl*Ï#∞
Ü«ÚQÆàO◊ |∞#∞, |^Œ‡Ñ¨„`«Î ÉèÏã¨∞~° áê^Œ^fiŒ Ü«∞O|∞#∞, =∞nÜ«∂O`«~O° QÆ `«"∂≥ x"å~°Hõ x~°‡Å K«O„^ŒâH◊ Åõ
ã¨xflÉè#í YO|∞#∞, ys@ ‰õΩO_»Å ¢ÔQ"· Ü Õ ∞« Ǩ~° Hˆ Ü«¸~° =ÅÜ«∞ =Ú„kHÍ =∞}˜ #∂ѨÙ~åk qq^èŒ Éè∂í +¨}
Éè∂í +≤`O« |∞#∞, x~°ãΨ ã¨=∞ã¨Î #`«[# ™ê^èfiŒ ã¨O|∞#∞, ÉèHí [Îõ # =∞<ÀǨÏ~°O|∞#∞ ã¨~fi° =∞OQÆàÏHõ~O° |∞#∞
<≥#· Éè=í kÌ=º ~°∂ѨO|∞ñ ^•=∞ã¨[# ã¨<å‡~°æ „Ѩ^~Œ ≈° ‰õΩO_»"#·≥ h=Ù =∂‰õΩñ EÑ≤ =∞=Ú‡ñ QÆ$`å~°∞Å÷ O
*ËÜÚ« =∞x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 711
* h <åÅ∞æKÕ`«∞ÅÖ’ â◊OYO, K«„HõO, QÆ^Œ, Ѩ^Œ‡O LO\Ï~Ú. ''"≥·[Ü«∞Ou——J<Õ =#=∂eHõ#∞,
''H“ã¨∞ÎÉèíO——J<Õ =∞}˜x, ÅH©Δ‡^Õq J<Õ ~°`«flѨÙ@^ŒÌ=Ú#∞ h=Ù ~˘=Ú‡# ^èŒi™êÎ=Ù. JO^Œ∞KÕ`« h ~˘=Ú‡
w@∞~å~Ú=Öˇ LO@∞Ok. ~åq P‰õΩ=O\˜ h á⁄@ì g∞^Œ U~°Ê_ç# =¸_»∞=Ú_»∞`«Å∞ h LKåÛùfi㨠xâß≈fi™êʼnõΩ
Hõ^ÅŒ ∞`«∞O\Ï~Ú. h\˜ ã¨∞_çQ∞Æ O_»O=Öˇ Ö’`≥#· h <åaè~O° „^èOŒ ѨÓ~°fiO |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# ã¨~fi° „ѨÑO¨ K«=Ú#∂
=∞~°Å ֒ѨeH˜ fã¨∞H˘#∞#@∞¡ LO@∞Ok. h #Å¡x |e+¨ª"≥∞ÿ# Hõ\˜„Ѩ^Õâ◊OÃÑ· Ѩ^Œ‡ˆHã¨~åÅ ~°OQÆ∞QÆÅ
Ѩ@∞ìÑ` ‘ åO|~°O, |OQÍ~°∞ "≥ÚÅ#∂Å∂ „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï~Ú. h `˘_»Å∞ #Å¡x J~°\˜ É’^≥Å=Öˇ "≥∞~°∞QÆ∞Å∞
z=Ú‡`å~Ú. h Ñ≤Hõ¯Å∞ ã¨=∞OQÍ JO^ŒOQÍ LO\Ï~Ú. h "≥∂HÍà◊√§ ѨšOQÍ LO\Ï~Ú. h áê^•Å∞
`å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=Öˇ LO\Ï~Ú. h QÀ~°∞ <å =∞#ã¨∞ûÖ’x pHõ\˜x áê~°^ÀÅ∞ <≥Å=OHõ=Öˇ LO@∞Ok.
H˜s@O, ‰õΩO_»ÖÏÅ∞, HõO~î°Ç¨~åÅ∞, =Ú`åºÅ ^ŒO_»Å∞, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, LOQÆ~åÅ∞, =∞}∞Å∞
`åÑ≤# JO^≥Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# <å<åq^è•Å #QÆÅ`À h â◊s~°O JÅOHõiOѨ|_ç LO@∞Ok. h k=º ~°∂ѨO
Éè‰í Ωõ ÅÎ ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. Éè‰í Ωõ ÅÎ =∞#ã¨∞ûʼnõΩ P#O^ŒO Hõeyã¨∞OÎ k. h ~°∂ѨO ã¨~fi° â◊√ÉèÏʼnõΩ
xÅÜ«∞O. h=Ù J*Ï˝#∞ʼnõΩ =∞Oz =∂~åæxfl K«∂Ñ≤™êÎ=Ù. h=Ù =∂‰õΩ h k=º ~°∂áêxfl K«∂Ñ≤ =∞=∞‡efl
^èŒ#∞ºefl KÕÜ«∞=Åã≤#kQÍ "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl=Ú.
ã‘. P`«‡‰õΩñ |iâ◊√kú #i÷OK«∞ "åiH˜ ^èպܫ∞ =ã¨∞Î=Ù Éèí=nÌ=º=¸iÎ!
Ü«∞Oz`« ã¨fi~°æ~å*Ϻaè+≤‰õΩÎ# ÔH·# ã¨=∞kèHõ ã¨Ê$ǨÏ}©Ü«∞`«=Úñ_» g=Ù,
ã¨^ŒƒùH˜ÎÜ«Ú`« ÉèíHõÎ[# ã¨∞ÅÉèí∞O_»=Ù ^Œ∞ëêì`«∞‡Å‰õΩñ QÆ_»∞ ^Œ∞~°¡Éèí∞O_».
"å`«‡^Œ~°≈#∞ʼnõΩ #~°Ü«∞ QÆ=ÚºO_»=Ù <≥· Ü«∞i÷ qÅã≤Å∞¡ ^Œ#Ѷ¨∞K«i`«!
`Õ. ~Ú\˜ì xdÅ ^Œ∞~å~å^èŒ∞º hâ◊√ x#∞fl, <≥éÜ«∞ ã¨∞[#∞ÅÔH·# =i‚OѨ~å^Œ∞,
=éÅ <≥=fiñ_»∞ ѨÓlOK«∞ñ"å_»∞ q_»∞=ñ, *ÏÅ∞<Õ Ñ¨^Œ‡^Œà◊ <Õ„`«! ã¨K«Ûi„`«! 712
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 179
* P`«‡ Ѩiâ◊√kúx HÀˆ~ "åiH˜ h k=º=¸iÎ ^蕺xOѨ^Œy#k. ã¨fi~åækèѨuH˜ J~Ú##∂ h=Ù
HÀ~°^Œy#"å_»"Õ. h=Ù Éèí‰õΩÎʼnõΩ ã¨∞ÅÉèí∞_»=Ù. ^Œ∞+¨μìʼnõΩ ^Œ∞~°¡Éèí∞_»=Ù. P`«‡^Œ~°≈#∞Å∞ x#∞fl á⁄O^ŒQÆÅ~°∞.
h=Ù ^Œ∞~å~å^èŒ∞º_»=Ù. x#∞fl ã¨[˚#∞Å∞ ‰õÄ_» =i‚OѨÖË~°∞. x#∞fl ѨÓlOK«∞"å_»∞ x#∞fl q_»∞=ÖË_»∞.
K«. Z#ã≤# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=Ú# <Õ Éèí=nÜ«∞Ѩ^•|˚ "≥ÚO^ŒñQÍ
##Ü«∞=Úñ QÀ~°∞"åñ_»∞ K«@∞ÖÏ„QÆǨÏcè+¨} g~°ºâ∫~°º `«
~°˚#=ÚÅKÕ ##∂#QÆu ã¨~°fi[QÆO|∞Å∞ ã¨OǨÏiOK«∞ #
Ü«∞º#∞Ѩ=Úñ_≥·# HÍÅ∞x ÉèíÜ«∞O|∞#∞ ÉÁO^Œñ_»∞ ã¨∞=Ú‡ HÍ=Ù#<£. 713
* ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆOKÕ`« h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P„â◊~ÚOz#"å_»∞ f„=HÀѨO`À ɡ^Œiã¨∂Î ã¨~°fiÖ’HÍÅ#∂
^èŒfiOã¨O KÕ¿ã Ü«∞=ÚxH˜ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞.
`Õ. W\˜ì h áê^Œ=¸ÅO|∞ Öˇ=fiñ_Õx, á⁄Ok ^èŒ<åº`«∞‡ñ_Ò #\˜ì ѨÙ}∞ºñ _˘O^Œ∞
=∞#=Ú Ö’Ñ¨Åñ QÀ~°∞<Õ =∞ézÜ≥ÿ∞#, #=ºÜ«∂#O^Œ! QÀqO^Œ! ǨÏi! =Ú‰õΩO^Œ! 714
* h áê^Œ=¸ÖÏxfl P„â◊~ÚOz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ =∞~°záÈ~Ú J~Ú<å =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞~˘Hõ\˜
HÀ~°∞H˘#_»∞.
Hõ. ǨÏi! h ÉèíHõÎ [#∞Å`À, x~°∞Ѩ=∞QÆuñ *ˇeq∞¿ãÜ«Ú xq∞ëê~°ú=Ú`À
ã¨iQÍ^Œ∞ "≥∂HõΔ =∞x# #, z~°â◊√Éèí =∞QÆ∞ =∞~°Îº ã¨∞Y=Úñ *ˇÑ¨ÊñQÆ <ÕÖÏ? 715
* h Éèí‰õΩÎÅ`À K≥eq∞ KÕ¿ã J~°x=Úã¨O`À "≥∂HõΔO ‰õÄ_® ã¨=∂#O HÍ^Œ∞. WHõ HõΔ}˜HÍÅ~Ú#
Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅ#∞ QÆ∂iÛ K≥¿ÑÊ^Õq∞\˜?
Hõ. ^Œ∞i`« q<åâ◊Hõ Ѩ^ŒÑ¨O, Hõ~°∞ǨÏ! Éèí=f¯iÎ f~°÷Hõ}K«Ü«∞ ÉÏǨºO
`«~° ¿ãHõ ^èŒ∂`« HõŇ+¨, ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ^èŒ~°g∞ñ^Œñ n~°÷Éèí∂`«∞Å∞ Q͈~! 716
* áêáêÅ#∞ #tOѨ*Ë¿ã áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ HõŠѨ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê! h H©iÎ J<Õ [ÅHõ}ÏÅ`À ֒Ѩe,
|Ü«∞\˜ =∂e<åºxfl `˘ÅyOK«∞H˘#fl"å~°∞ Ѩq„`«∞Å∞ :
=. J\˜ì Éèí∂`«^ŒÜ«∂ ã¨"Õ∞`«∞Å∞#∞ ~åQÍk q~°Ç≤Ï`« z`«∞ÎÅ∞#∞ <å~°˚"åk QÆ∞} Ü«Ú‰õΩÎÅ∞#∞ #~Ú#
ÉèÏQÆ=`« [#∞Å ã¨OQÆO|∞ =∂‰õΩO QÆÅ∞QÆO*ËÜ«Ú, q∞kÜ«∞ =∞=∞‡#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@ Ü«∞x "≥O_çÜ«Ú
x@¡xÜ≥∞. 717
* „áê}∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^ŒÜ«∞HõÅ"å~°∂, ~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ ÖËx =∞#ã¨∞û HõÅ"å~°∂, HõѨ@O ÖËx"å~°∂
J~Ú# ã¨^Œƒù‰õΩÎÅ ã¨Ç¨Ï"å™êxfl =∂‰õΩ HõÅ∞QÆK≥Ü«∞º. W^Õ =∞=Ú‡Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«_»O.
180 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. ã¨~°ã≤[<åÉèí! ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ã¨OQÆã¨=∞Oz`« ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ q
ã¨∞Êù~°} ##∞„QÆÇ≤ÏOѨñ|_ç â◊√^Œú=Ú <˘Ok#"åx z`«Î =∞
ã≤÷~° |Ç≤Ï~°OQÆ=ÚO QÆ#^Œ∞, K≥O^Œ^Œ∞ Éèí∂i`«=∞ã¨ûfi~°∂Ѩã¨O
ã¨~°} QÆ∞ǨÏO l~°O|∞ QÆ#ñ*ÏÅ∞ Éèí=#‡Ç¨ÏhÜ«∞`«`«Îfi=Ú<£ 718
* ã¨`«∞Ê~°∞+¨ ¿ãflǨÏO =Å¡ ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆOKÕ`« Ѩiâ◊√^Œ∞ú_»~Ú# "åx =∞#ã¨∞û Jã≤÷~åÖˇ·#
ÉÏǨϺ q+¨Ü«∂ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘#^Œ∞. `«"≥∂~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOK«^Œ∞ (q<åâ◊O á⁄O^Œ^Œ∞).
Jk ã¨fi~°∂áêxfl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ^Œ∞.
=. Jk Ü≥∞\˜ì^Œx#. 719
ã‘. J~°Ü«∞OQÆ <Õq∞\˜ Ü«∞O^Œ∞ h qâ◊fiO|∞ qk`«"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ h qâ◊fi=∞O^Œ∞
<Õk „ѨHÍtOK«∞? <≥ѨC_»∞ #\˜ì ã¨fiÜ«∞O*’ºu x`«ºO|∞ #=ºÜ«∞O|∞
<åHÍâ◊=Ú#∞ É’e Ü«∞q~°à◊ "åºÑ¨Hõ =∞QÆ∞ <å`«‡`«`«ÎfiO|∞ #kèHõ =∞Ç≤Ï=∞
#=∞~°∞ Ѩ~°„|Ǩχ =∞QÆ∞ #x Ѩe¯ ~Ú @ìxÜ≥∞ #q„H˜Ü«ÚO_≥·# "åñ_»∞
`Õ. <≥=fiñ _®`«ñ_»∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ <≥ѨÙ_»∞ <å`«‡, HÍ~°ºHõ~°} ã¨=∞~°÷O|∞ QÍx ÉèË^Œ
|∞kú [#HõO|∞ <åñ^ŒQÆ∞ Éèí∂i=∂Ü«∞ñ, *Ëã≤ qâ◊fiO|∞ ã¨`«ºO|∞QÍ ã¨$lOK≥. 720
* ^Õx֒ѨŠD qâ◊fiO „ѨHÍtã¨∞ÎO^À D qâ◊fiO ֒ѨŠUk „ѨHÍtã¨∞ÎO^À J@∞=O\˜
ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊=¸, âßâ◊fi`«=¸ J~Ú# P`«‡`«`«Îfi"Õ∞ Ѩ~°„|ǨχO. P Ѩ~°„|ǨχO qHÍ~°O ÖËxk.
J`«_»∞ ÉèË^Œ |∞kúx HõeyOKÕ =∂Ü«∞KÕ`« qâßfixfl ã¨$lOKå_»∞.
P. =∞~°Åñ =∞~°Åñ ɡ‰õΩ¯=∂é∞ b qâ◊fiO|∞, [## =$kú qÅÜ«∞ ã¨OQÆ`«∞Å#∞
#O^Œñ *ËÜ«ÚK«∞O_»∞ #\˜ì ~¸â◊fi~°∞ñ_»"≥·, `«#~°∞ x#∞fl <å`«‡ `«`«Îfi=ÚQÆ#∞. 721
=∂\˜=∂\˜H© D qâßfixfl ѨÙ\˜Oì z, áÈ+≤Oz, ^èfiŒ Oã¨O KÕ¿ã Dâ◊fi~°∞_»=Ù h"Õ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú.
=. `≥eÜ«Ú^Œ∞ =∞x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞, Ü≥∂QÆѨ~åÜ«∞}∞ ÅQÆ∞"å~°∞ „â◊^•ú ã¨=∞xfi`«∞Öˇ·
„H˜Ü«∂HõÖÏѨO|∞Å #O`«óHõ~°}ÀѨÅH˜Δ`«O |~Ú# Éèí=nÜ«∞ ~°∂ѨO|∞ Ü«∞lO`«∞~°∞, "å~°∞
"Õ^•QÆ=∞`«`«Îfi *Ï˝#∞Å∞, h "å^Œ∞ºO_»=Ù#∞ #<åkÜ«Ú #kfifÜ«ÚO_»=Ù#∞ =∂Ü«∂â◊H˜Î
Ü«Ú‰õΩÎO_»=Ù#∞<≥· qÅã≤Å∞¡K«∞O_»∞^Œ∞ =\˜ì =∂Ü«∂â◊H˜ÎKÕ`«. 722
* „â◊^Œú`À ã¨fiHõ~°‡Å#∞ PK«iã¨∂Î h ~°∂áêxfl P~åkèOKÕ Ü≥∂QÆ∞ÖË "Õ^•QÆ=∞ `«`«Îfi*Ï˝#∞Å∞. h=Ù
P^Œ∞º_»=Ù. JkfifÜ«Ú_»=Ù.
ã‘. K«`«∞~å`«‡! ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}=ÚÅ∞ =~°∞㨠[xOK≥#∞, "åx =Å#
=∞ǨÏ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° `«<凄`«#Éè’=∞~°∞ ^Œ#Å [ÖÏ=x =Úx ã¨∞Ѩ~°fi
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 181
Éèí∂`«QÆ}Ï`«‡Hõ ã¨∞Êù~°} h qâ◊fiO|∞ aè#fl ~°∂Ѩ=Ú# #∞`«Ê#fl =∞Ü≥∞º,
^Õ=! ~¸ QÆu Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∞#∞ *Ëã≤ ~°∂_èçñ [`«∞ifi^èŒ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
`Õ. ѨÙ~°=Ú <å`å‡Oâ◊=Ú#ñ *ˇO^Œ∞ ѨÙ~°∞+¨μñ _çO„k, Ü«∞=ÚÅKÕ q+¨Ü«∞ ã¨∞Y=Ú Å#∞ÉèíqOK«∞
=∞Ç≤Ïx =∞^èŒ∞=∞H˜ΔHÍHõ$`« =∞^èŒ∞=Ùñ É’e, Ü«∞`«xñ |∞~°=iÎ Ü«∞QÆ∞ r=Ùñ _»O„_»∞ =∞é˜Ü«Ú.723
* h =∂Ü«∂â◊HÎ̃KÕ`« ã¨`«Îfi ~°[ãÎ̈"≥∂ QÆ∞}ÏÅ∞ =~°∞ã¨QÍ [x‡OKå~Ú. P „uQÆ∞}ÏÅ=Å¡ =∞ǨÏ`«∂Î,
JǨÏOHÍ~°=Ú, ѨOK«`<« 凄`«Å∞, PHÍâ◊=Ú, QÍe, Jyfl, h~°∞, Éè∂í q∞, |∞∞+¨μÅ∞, ^Õ=`«Å∞, Éè∂í `«Q}
Æ ÏÅ∞
=Ú#flQÆ∞ qâ◊fiO ѨÙ\ì̃Ok. D q^èŒOQÍ =∂Ü«∞KÕ`« h=Ù ã¨$lOz# K«`«∞ifi^èŒ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ѨÙ~åxfl (^ÕǨxfl)
P`å‡Oâ◊Ö’ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „Ѩ"ÕtOz `Õ<≥#∞ „`åQÆ∞#@∞¡ WO„kÜ«∂Å`À q+¨Ü«∞ ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
J`«xx r=Ù_»∞ Jx JO\Ï~°∞.
=. W\˜ì [QÆ`«û~°˚‰õΩO_»"≥·# h=Ù. 724
Hõ. Éèí∂`« QÆ}O|∞Å KÕ`«<≥, Éèí∂`«QÆ}O|∞Å#∞ "Õ∞Ѷ¨∞ ѨÙO[O|∞Å x
~°∂÷`«=ÚQÆñ *ËÜ«Ú #xÅ∞x, ÉèÏux [i~ÚOѨñ *Ëã≤ áœ~°∞+¨ "≥ÚѨÊ<£. 725
* h=Ù [QÆ`∞« ‰Î Ωõ ã¨$+≤Hì ~õ =ΰ Ù. "Õ∞Ѷ∂¨ Å#∞ K≥^~Œ Q° ˘>Ëì ÃÑ#∞QÍeÖÏQÍ h=Ù „áê}∞ÅKÕ`<« Õ „áê}∞Å#∞
#tOѨ*Ë™êÎ=Ù.
`Õ. ~°∂_èçñ ^Œ`«Î„u¯Ü«∂Å|ú ~°∂ѨÙñ _»=Ù#∞, ã¨∞=∞Ç≤Ï`« ã¨∞Êù~°^Œq∞`« `ÕAñ_»=Ùñ [O_»
"ÕQÆ∞ñ_»=Ù #~Ú Ñ¶¨∞# Éèí∞*Ï qѨÙÅ =∞Ç≤Ï=∞, qâ◊fiã¨OǨ~° =∞i÷ñ QÍqO`«∞ gâ◊! 726
* PÜ«∂ HÍ~åºÅ‰õΩ PÜ«∂ ~°∂áêÅ#∞ á⁄Ok, Q˘Ñ¨Ê `Õ[ã¨∞û`À, f„="ÕQOÆ `À, Q˘Ñ¨Ê Éè∞í [|ÅO`À
h=Ù qâ◊fiã¨OǨ~°O KÕ™êÎ=Ù.
=. Jk Ü≥∞@¡x#. 727
Hõ. Wu Hõ~°Î=º qKå~°Hõ, =∞uKÕñ^ŒQÆ <≥ѨC_»∞O „|=∞`«ÎO|∞#∞ ã¨O
z`« q+¨Ü«∞ ÖÏÅã¨=Ú #∂, i˚`« Ö’Éèí=Ú <≥·# Ü«∞\˜ì ã¨$+≤ì QÆ_»OHõ<£. 728
`Õ. J„Ѩ=∞`«∞ÎO_» =QÆ∞K«∞ñ |^•‡HõΔ! h=Ù, „q∞OQÆ∞^Œ∞=Ù KåÅ <åñHõ@ „"ÕñQÆ∞ K«∞O_ç
<åÅ∞HõÅ∞ „QÀÜ«Ú Éèí∂iѨ#flQÆ=Ú "å`«ñ |_ç# Ü≥∞Å∞Hõ#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞ Ѩyk ##Ѷ¨∞! 729
* PHõe ÉÏ^èŒ`À <åÅ∞HõÅ∞ KåK«∞áê=Ú `«# <À@|_ç# ZÅ∞Hõ#∞ u#fl@∞¡ q+¨Ü«∞ ã¨∞MÏÅÖ’
`«QÆ∞ÖÁ¯x =∞kOz Hõ~°Î"åºxfl Z~°∞QÆx ã¨$+≤ìx h=Ù "≥∞ʼnõΩ=`À „q∞Oy"Õ™êÎ=Ù.
K«. Jxâ◊=Ú #㨇nÜ«∞QÆ∞~°∞ñ_≥·# ã¨~À~°∞Ç¨Ï ã¨OÉèí=ÙO_»∞ #
=∞‡#∞=ÙÅ∞ <å`«‡ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú =∂x ÉèílOK«∞ Éèí=`«Ê^•|˚=ÚÖò
182 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞#=Ú# xeÊ Ü«Ú+¨‡^Œ==∂# =∞Ǩ=º^äŒñ *ˇO^Œ∞#\˜ì ã¨
[˚#∞ñ_»∞ Ѩi`«ºlOK«∞<≥? Éèí∞[OQÆ=∞`«ÅÊHõ! ÉèíHõÎ HõÅÊHÍ! 730
Hõ. HÍ=Ù# <å‰õΩ#∞ ã¨∂i [, <å=oH˜x ã¨~°fiã¨Oâ◊Ü«∞O|∞Å∞ "åѨO
QÍ=#∞ „É’=#∞ ^ŒQÆ∞ QÆu, h=x q#∞uOK«∞ #\˜ì ~¸ ã¨Î= "≥∞Åq∞<£. 731
* <å `«O„_çÜ≥ÿ∞# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, =∞#∞=ÙÅ∞ ^Œ$_è» qâßfiã¨O`À x`«º=¸ H˘eKÕ áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
ã¨[˚#∞_»∞ q_çz ÃÑ@ì_»∞.
h x~å^Œ~°}=Å¡ J`«_»∞ Q˘Ñ¨Ê =º^䌉õΩ QÆ∞i J=Ù`å_»∞. HÍ|\˜ì <å‰õÄ, ѨO_ç`«∞ʼnõÄ
ã¨~°fiã¨O^ÕǨÅ#∞ `˘ÅyOz HÍáê_»QÆÅ"å_»=Ù h"Õ!
=. ~°∞„^Œ∞O_»∞ „ѨKÕ`«ã¨∞Å ÔHé˜OyOz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞ñ, „|KÕ`«ã¨∞ÖÏ~å! ~Ú\˜ì Ü≥∂QÍ^Õâ◊
<å=∞HõOɡ·# ~¸ ™È΄`«O|∞ |Ǩï"å~å=$uÎKÕñ |iîOz =∞#O|∞# ^èŒi~ÚOz ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«∞ÎÖˇ·
g∞~°O^Œé∞ <å^Œ~°O|∞# qâßfiã¨Ü«Ú‰õΩÎÅ∞#∞, ã¨fi^èŒ~å‡Kå~° =O`«∞Å∞#∞ ÉèíQÆ=^ŒiÊ`åâ◊Ü«ÚÅ∞#∞
<≥· [Ñ≤~ÚOK«∞K«∞ ã¨~°fiÉèí∂`å=ã≤÷`«∞O_»∞ <å`å‡~å=ÚO_»∞ <≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞x #∞uOK«∞K«∞
^蕺#Ü«ÚHõÎO|∞QÍñ |∂lOK«∞K«∞O_»∞ñ_»∞, `˘e¡ ~¸ ™È΄`«O|∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=ÙO_»∞
ã≤ã¨$‰õΔΩ =QÆ∞K«∞ <å`«‡AÅ"≥∞ÿ# =∂‰õΩ#∞ ã¨$l~ÚOѨ xK«ÛyOK«∞ Éèí$QÍfi^Œ∞ʼnõΩ#∞ <≥é˜OyOK≥,
"Õ∞=Ú <å Éèí$QÍfi^Œ∞Å∞#∞ „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞#O^Œ∞ „|Ǩχ KÀk`«∞Å"≥∞ÿ ~¸ ™È΄`«O|∞#O *Ëã≤ q^èŒfiã¨Î
ã¨=∞ã¨Î `«"≥∂QÆ∞}∞Å"≥∞ÿ qq^èŒ „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞ QÍqOzuq∞, HÍ=Ù# h ™È΄`«O|∞ <≥šѨC_»∞ <ÕHÍ„QÆ
z`«∞ÎO_»∞#∞ "åã¨∞^Õ= Ѩ~åÜ«∞}∞O_»∞<≥· Ü≥∞=fiO_»∞ [Ñ≤~ÚOK«∞, "åñ_»∞ "ÕQÆOɡ „âıÜ«∞ã¨∞û#∞
ÉÁOk `«nÜ«∞ *Ï˝# Ѩ=¡ O|∞# =ºã¨<å~°=‚ ~°∂ѨO|~Ú# ã¨O™ê~°O|∞#∞ ã¨∞Y`«~O° |∞QÆñ ^Œi~ÚOK«∞,
x\˜ì =∞^Œ∞Ѩk+¨Oì |~Ú# NǨÏi ã¨=Î O|∞ <≥=fiO_»∞ ã¨^∞Œ =ÙK«∞ ^Œ∞~å~å^è∞Œ ºO_≥#· NǨÏiO |∂lOK«∞
"åñ_»∞ =∞^Œ∞HõÎ ™È΄`« QÍ# ã¨O`«∞+¨μìO_»∞#∞ „âıÜ«∞ã¨∞ûʼnõΩ <ÕHÍ„â◊Ü«∞ Éèí∂`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞,
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x =Å# ã¨=∞™êÎcè+¨ìO|∞ÅO ÉÁO^Œ∞, <≥=fiO_»∞ „ѨÉèÏ`«O|∞# ÖËz „áêO[eÜ«Ú
„â◊^•ú ã¨=∞xfi`«∞O_»∞<≥· ~¸ =∞OQÆà◊ã¨Î=~å[O|∞#∞ q#∞, q#∞Ñ≤OK«∞ "åñ_»∞ Hõ~°‡|O^èŒ
q=Ú‰õΩÎO_»QÆ∞ #x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 732
* Jx H˘xÜ«∂_ç#\˜ì ã¨=Î =Ú#∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ „ѨK`Õ ã« ∞¨ ʼnõΩ K≥ÑÊ≤ =∞m¡ ~ÚÖÏ J<åfl_»∞. „ѨK`
Õ ã« ∞¨ ÖÏ~å!
D ™È΄`«O ¿Ñ~°∞ 'Ü≥∂QÍ^Õâ◊=Ú——. nxx ѨÅ∞=∂~°∞ =e¡Oz =∞#ã¨∞ûÖ’ xeÑ≤ qâßfiã¨O`À [Ñ≤ã¨∂Î
ǨÏix ѨÓlOK«O_ç. D ™È΄`åxfl „Ѩ*Ï ã¨$+≤ìKÕÜ«∞ QÀi Ѩل`«∞Å=∞~Ú# =∂‰õÄ, Éèí$QÍfi^Œ∞ʼnõÄ
„|Ǩχ LѨ^ÕtOKå_»∞. „Ѩ*Ïã¨$+≤ì KÕÜ«Ú@‰õΩ „|Ǩχ ѨÙiH˘ÅÊQÍ "Õ∞=¸, P Éèí$QÍfi^Œ∞Å∂ D ™È΄`åxfl
[Ñ≤OKå=Ú. JO^Œ∞=Å¡ =∂ `«"≥∂QÆ∞}O #tOzOk. qq^èŒ „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤ìOKå=Ú. HÍ|\˜ì UHÍ„QÆ`«`À
NǨÏiÃÑ· =∞#ã¨∞û xeÛ D ™È΄`åxfl [Ñ≤OKÕ"å_»∞ H˘kÌ HÍÅOÖ’<Õ „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. P *Ï˝#O
J<Õ <å=KÕ`« ^Œ∞óY=∞Ü«∞"≥∞#ÿ ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl q∞H˜¯e `ÕeHõQÍ ^•@QÆÅ_»∞. <Õ#∞ g∞‰õΩ LѨ^tÕ Oz#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 183
NǨÏi ã¨Î"åxfl Ѩiîã¨∂Î NǨÏix ѨÓlOKÕ"å_»∞ „âıÜ«∞ã¨∞ûʼnõΩ UHÍ„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# <å~åÜ«∞}∞x=Å¡ HÀi#
HÀÔ~¯Å#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. "Õ‰õΩ=Ü«∞O^Œ∞ „â◊^Œú`À D ™È΄`åxfl qx<å ÖËHõ ~Ú`«~°∞ʼnõΩ qxÑ≤Oz<å,
Hõ~°‡|O^è•Å#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ_Ò`å_»∞.
Hõ. #~°^Õ=`«#Ü«ÚÖÏ~å!, ѨÙ~°∞ëênèâ◊√O_»∞ñ |~°=∞ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ #QÆ∞ h
â◊fi~°∞ ã¨∞™È΄`«=Ú g∞ HÍ, ^Œ~°=Ú#ñ ^≥eÑ≤ux, g∞~°∞ ^Œ^ŒÌÜ«Ú Éèí H˜Î<£. 733
Hõ. UHÍ„QÆz`«∞ÎÅ∞#∞ ã¨∞, â’¡‰õΩÅ∞<≥· [Ѩ=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞#∞ Ѷ¨∞#`«Ñ¨=ÚO
ÔQ·H˘x KÕã≤# g∞‰õΩ#∞, *ˉõΩé∞ =∞Ç≤Ï`ÕÑ≤û`å~°÷ ã≤kú QÆ_»OHõ<£. 734
Hõ. Jx ~¸ QÆu #∞Ѩ^Õâ◊O, ÉÁ#iOz ã¨^•t=ÙO_»∞ <˘y "å~°ÅKÕ
`«#∞ |∂l`«∞ñ_≥· "å~°Å∞, QÆ# #O`«~åú#∞ñ _»Ü≥∞ºñ Q“`«∞Hõ "≥ÚѨÊ<£. 735
* ~å[Ѩل`«∞ÖÏ~å! ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_≥·# NǨÏi ™È΄`«=Ú#∞ g∞‰õΩ ZiyOKå#∞. g∞~°∞ UHÍ„QÆ`«`À
D ™È΄`«=Ú#∞ [Ñ≤ã¨∂Î Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞O_ç. g∞ HÀÔ~¯Å∞ ã≤kú™êÎ~Ú Jx LѨ^ÕtOz „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞
KÕã≤# ѨÓ[Å#∞ „QÆÇ≤ÏOz t=Ù_»∞ JO`«~åú# =∞Ü«∂º_»∞.
=. JO`«. 736
`Õ. u=Ù@ "å~°Å∞ ~°∞„^ÀѨk+¨ì"≥∞ÿ#, Ü«∞K«∞º`« ã¨Î==Ú [Ñ≤OK«∞ K«Ü«Ú`« ã¨OYº
=`«û~°=Ú Å∞„QÆ `«Ñ¨=Ú ^Œ∞~åfi~° "åi, =∞^茺=Ú#ñ *ËÜ«ÚK«∞#fl ã¨=∞Ü«∞=Ú#O^Œ∞. 737
* ~°∞„^Œ∞_»∞ LѨ^ÕtOz# <å~åÜ«∞} ™È΄`«=Ú#∞ [Ñ≤ã¨∂Î „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ Ѩk"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ h\˜
#_»∞=∞ xÅ|_ç ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß~°∞.
–: <å~°^Œ∞O_»∞ „áêp# |i›H˜ *Ï˝# =∂~°æ=Ú#∞ ^≥eÜ«∞ñ *ËÜ«Ú@ :–
=. Ѷ¨∞#Hõ~å‡ã¨HõÎ z`«∞ÎO_≥· Ü«Ú#fl „áêp#|i› Hõ_»‰õΩ #^蕺`«‡"ÕkÜ«ÚO QÆ$áêà◊√=Ù <≥·# <å~°^Œ∞O_»∞
ã¨#∞^≥Oz Ü«∂ ~åA#‰õΩ *Ï˝# É’^èOŒ |∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ #`«x`À x@¡xÜ≥∞, ~å*Ï! ~¸ Hõ~‡° O|∞#O
*Ëã≤ Ü≥∞\˜ì „âıÜ«∞ã¨∞û #aèÅ+≤OK«∞K«∞#fl "åñ_»=\˜ì Ü«∞x+¨ì x~°ã¨#O|∞#∞ #cè+¨ì „áêÑ≤Î Hõ~°O|∞
#~Ú# „âıÜ∞« O c Hõ~‡° O|∞ =Å# ÅaèOѨ ^Œx#O „ÉÏp#|i› <å~°^∞Œ # H˜@x¡ Ü≥∞. 738
* XHõ<å_»∞ Hõ~å‡ã¨‰Ωõ _Î ~» Ú# „áêp#|i› =^Œ‰Ì Ωõ J^蕺`«‡ `«`fiΫ "Õ`Ϋ J~Ú# <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ ^ŒÜ∞« `À
qKÕÛã≤ D q^èOŒ QÍ *Ï˝#É’^èŒ KÕâß_»∞. '~å*Ï! ^Œ∞óY=Ú#∞ `˘ÅyOz, HÀÔ~¯Å#∞ „Ѩ™êkOK«∞ „âıÜ∞« ã¨∞û#∞
h=Ù HÀ~°∞`«∞<åfl=Ù. HÍx J\˜ì „âıÜ«∞ã¨∞û h‰õΩ D Hõ~°‡Å=Å¡ ÅaèOK«^Œ∞—. J#QÍ qx „áêp#|i›
<å~°^Œ∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨∞! =ÚhO„^Œ! =∞ǨÉèÏQÆ! ÜÕ∞#∞ QÆ~å‡Ñ¨Ç¨Ï`« *Ï˝x #QÆ∞K«∞ "≥∂HõΔ
"≥∞é∞ñQÆOQÆ ÖË <≥·u x\˜ì <å H˜Ñ¨C_»∞ QÆ_»∞ q=∞ÅO|∞#∞ QÆ~°‡|O^èŒ
184 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<åâ◊HõO|∞#∞ #QÆ∞ *Ï˝<ÀѨ^Õâ◊O|∞ QÍqOѨ٠=∞u^ŒÜ«∂HÍ~°! ‰õÄ@
^èŒ~°‡O|∞ÅQÆ∞ ˆQǨÏ`«`«∞ÅO^Œ∞ñ *ˇOk *Ï, Ü«∂ `«#∂*Ï`« ^èŒ<åkHõ=ÚÖˇ
`Õ. Éèí∂i ѨÙ~°∞ëê~°÷=ÚÅ∞ QÍñQÆ |∞kúñ ^ŒÅñK«∞, =∞uqÇ‘Ï#∞O_»∞ ã¨O™ê~° =∂~°æ=ÚÅ#∞
^ŒQÆñ |i„ÉèÏ=∞º=∂}∞ñ_≥· Ü≥Úyx "≥∂HõΔ, Ѩ^Œ=Ú <˘O^ŒOQÆñ *ÏÅñ_»∞ Éèí=ºK«i`«! 739
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Hõ~å‡ã¨H˜Î=Å¡ <å‰õΩ *Ï˝#O #tOzOk. JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ ("≥∂HΔÍxfl)
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂#∞. HÍ|\˜ì <å‰õΩ WѨC_»∞ Hõ~°‡|O^è•Å#∞ x~°∂‡eOKÕ x~°‡Å"≥∞ÿ# *Ï˝<åxfl
LѨ^ÕtOK«∞. ^ŒÜ«∂=¸sÎ! HõѨ@ ^èŒ~å‡Å‰õΩ PÅ"åÖÏÖˇ·# QÆ$ǨÅÖ’ ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å∂ ^èŒ#^è•<åºÖË Q˘Ñ¨Ê
ѨÙ~°∞ëê~å÷Å∞QÍ ÉèÏqOz ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ |^Œ∞ú_≥·# |∞kúÇ‘Ï#∞_»∞ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^ŒÖË_»∞.
Hõ. J#=Ùñ_»∞ #`«xH˜ #`«ñ _»#∞, ##Ѷ¨∂! ~¸ Ü«∞^èŒfi~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ QÆ$Ѩ =∂
e# hKÕ qâ◊ã≤OѨO, [x ‰õÄe# Ѩã¨∞Å "ÕÅ ã¨OYºÅñ QÆ#∞=∂! 740
=. HÍ=Ù#O |â◊√„"å`«O|∞Å∞ `«finÜ«∞"≥·â◊ã¨O|∞#∞ 㨇iOK«∞ K«∞#fl"≥· ֒ǨÏÜ«∞O„`«=∞Ü«∞
â◊$OQÆO|∞ÅKÕ`« <≥ÑC¨ _»∞ h=٠Ѩ~Ö° ’HõO|∞ <˘O^≥^Œ =ѨC_»∞ x#∞fl Ç≤ÏOã≤O`«∞ =∞x Éè=í nÜ«∞=∞$uH˜
<≥^Œ∞~°∞K«∂K«∞ K«∞#fl, q\˜ì ã¨OHõ@O|∞ <˘O^ŒO QÆÅ h‰õΩ x™êÎ~°HõO |~Ú# Ü≥ÚHõ¯ ~ÚuǨã¨O|∞
QÆÅ ^≥é˜OyO`«∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 741
* P =∂@Å∞ qx <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ „áêp#|i›`À WÖÏ J<åfl_»∞. h=Ù Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ ^ŒÜ«∞=∂e
"ÕÅH˘Åk Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ K«Oáê=Ù. Jq h Ç≤ÏO™êHÍ~åºxfl 㨇iã¨∂Î h=٠Ѩ~Ö° ’HõO KÕi#ѨÙ_»∞ ֒ǨÏÜ«∞O„`«
=∞Ü«∂ Å~Ú# H˘=Ú‡Å`À x#∞fl á⁄_çz Ç≤ÏOã≤OKåÅx xâ◊Û~ÚOz h Kå=Ù HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞<Î åfl~Ú.
W@∞=O\˜ Q˘Ñ¨Ê „Ѩ=∂^•xfl á⁄O^ŒÉ’`«∞#fl h‰õΩ x™êÎ~°Hõ"≥∞ÿ# XHõ WuǨ™êxfl qxÑ≤™êÎ#∞ q#∞ =∞x
WÖÏ J<åfl_»∞.

–: ѨÙ~°O[<ÀáêMϺ#=Ú :–
ã‘. Éèí∂g∞â◊! q#∞ =∞Ü«∞º ѨÓ~°fiHÍÅ=Ú#ñ |∞~°O[#∞O _»#∞ <˘Hõ¯ ~åA QÆÅñ_»∞,
J`«x Hõq*Ï˝`«∞ñ _»#∞¿Ñ~°ñ ^Œye q*Ï˝`« KÕ+≤ì`«∞ñ _»QÆ∞ ã¨Y∞ñ_»∞ HõÅñ_»∞,
P ѨÙ~°O[#∞ñ_»∞ ѨÙ~å<Õfi+≤Ü≥ÿ∞ ^èŒ~åK«„HõO|∞ñ QÆÅÜ«∞OQÆ ã¨OK«iOz
`«# Hõ#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ ÃÑ#∞á⁄O^Œ∞ ѨÙ~° "≥∞O^Œ∞ gH˜ΔOѨñ *ÏÅHõ q=∞#∞ñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. <Õ Ñ¨Ù~°=Ú Å∞ifiñ ÉÁ_»ñQÆ<≥ <å ѨÙ~°=ÚÅ∞, QÍ=∞=ÚÅñ QÀ~°∞ `«#‰õΩ # Hͯ=∞=ÚÅ#∞
ÉÁO^Œ∞@‰õΩ "åxx ##~°›=ÚÅ∞QÆñ ^Œ# =∞, #=Ú#ñ ^ŒÅñz Ü≥ÚHÍ<˘Hõ<åñ _»`«O_»∞. 742
* ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ ѨÙ~°O[#∞_»∞ J<Õ XHõ ~åA LO_Õ"å_»∞. J`«xH˜ Jq*Ï`«∞_»∞ J<Õ ¿Ñ~°∞
Hõey# q∞„`«∞_»∞ LO_Õ"å_»∞. J`«_»∞ q*Ï˝`« KÕ+≤ì`«∞_»∞. P ѨÙ~°O[#∞_»∞ `å#∞ ã¨HõÅ Éè’QÍÅ#∂
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 185
J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜ `«y# ѨÙ~åxfl "≥^Œ‰õΩ`«∂ Éèí∂=∞O_»ÅO=∞O`å uiQÍ_»∞. HÍx J`«xH˜ JÖÏO\˜
ѨÙ~°=Ú HõxÊOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞ kQÆ∞Å∞ Ѩ_®¤_»∞. `å#∞ Éèí∂q∞g∞^Œ K«∂z# ѨÙ~°=ÚÅ∞, `å#∞
HÀi# HÀÔ~¯Å#∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜ J#∞"≥·#q HÍ=x =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOKå_»∞.
=. K«#∞K«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞# Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`« ^ŒH˜Δ} ™ê#∞=ÙÅO^Œ∞. 743
ã‘. =~°#= ^•fi~° Hõ"å@ QÆ"åHõΔ `À~°} ^ÕǨÏmQÀѨÙ~°=ÚÅ <˘Ñ≤Ê
„áêHÍ~° Ü«∞O„`«=„Ѩ„Ѩ`Àm ѨiMÏ\ÏìÅ HÀѨ=<åoñ ^Œ#i
™œ=~°‚ ~“áêºÜ«∞㨠Ѷ¨∞# â◊$OQÆO|∞Å ~°=∞}©Ü«∞ qq^èŒ ˆQǨÏ=ÚÅ q∞Oz
~°^䕺ã¨ÉèÏ K«`«fi~°^èŒfi[ „H©_®Ü«∞`«# ã¨∞K≥·`åºÑ¨}`«uñ ^Œ#iÛ
`Õ. =∞~°Hõ`« ã¨Êù\˜Hõ q^Œ∂~° =∞}˜ q#∂`«fl, =∞øH˜ÎHÍÜ«Ú`« Yz`« ǨÏ~°‡º=ÚÅ∞ QÆey
q„^Œ∞=∞ „^Œ∞=∞ "Õ^Œ∞Å "≥ÅÜ«Ú <˘Hõ¯, ѨÙ~°=Úñ QÆxÜ≥∞ Éè’QÆ=uxñ É’Å∞ ^•x. 744
* XHõ<å_»∞ ѨÙ~°O[#∞_»∞ Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`«O ^ŒH˜Δ}™ê#∞=ÙÅÖ’ XHõ ѨÙ~°=Ú#∞ K«∂âß_»∞. `˘q∞‡k
^•fi~åÅ∞, `«Å∞ѨÙÅ∞, H˜\H˜ Å© ∞, |Ü«∞\˜ ^•fi~°O, QÆ∞=∂‡Å∞, QÀѨÙ~åÅ∞, „ѨÇϨ iÃÑ· Ü«∞O„`åÅ∞, HÀ@QÀ_»Å∞,
ÃÑ^ŒÌ g^äŒ∞Å∞, HÀ@ |∞~°∞AÅ∞, L^•º#=<åÅ∞, |OQÍ~°∞ "≥O_ç ~Ú#∞=Ú`À KÕã≤# ÃÑ^ŒÌ tY~åÅ`À
"≥∞i¿ã ã¨∞O^Œ~° QÆ$ǨÅ∞, ~å[=∂~åæÅ∞, H˘Å∞=Ù ‰õÄ\ÏÅ∞, K«`∞« +¨Ê^ä•Å∞, *ˇO_® ã¨OÎ ÉèÏÅ∞, E^ŒQ$Æ Ç¨Å∞,
~°K«Û|O_»Å∞, JOQÆà◊√§† ѨK«ÛÅ∞, ã¨Êù\˜HÍÅ∞, ~°`åflÅ∞, =∞}∞Å∞, „H˘`«Î =Ú`åºÅ∞ `åÑ≤# "Õ∞_»Å∞,
ѨQÆ_®Å∞ ‰õÄiÛHõ\˜ì# u<≥flÅ∞ =Ú#flQÆ∞ ã¨~°fiÅHõΔ}ÏÅ∞ Hõey P ѨÙ~°=Ú <åQÆ∞ÅѨÙ~°"≥∞ÿ# áê`åà◊OÖÏQÍ
L#flk.
=. W@∞¡ QÆ#∞OQ˘x Ü«∞#O`«~°O| =ÚO^Œ@O |∞~°ÉÏǨºO`«~°O|∞# k=º„^Œ∞=∞ Å`å‰õΩO[
ѨÙO[O|∞#∞, ã¨=∞^Œ #^ŒkfiǨÏOQÆ =∞`«Î =∞^è∞Œ Hõ~° ‰õΩÅ HÀÖÏǨÏÅ ã¨O‰õΩÅ [ÖÏâ◊Ü∞« â’aè`O« |∞#∞,
Ç≤Ï=∞x~°~≠ ~°aO^Œ∞ ã¨O^ÀÇ¨Ï Ñ¨iã¨ÊO^Œ HõO^Œo`« =∞O^Œ=∞ÅÜ«∞ =∞~°∞^Œ∞K«Ûe`« „Ѩ"åà◊ q@Ѩ
#oh`«@O|∞#∞, ÉÏO^äŒ[# =∞<À~°O[<åǨfi# |∞kú[#Hõ HõÅǨÏO㨠~å[H©~° HÀH˜ ÖÏÖÏѨ
q~å[=∂#O|∞#∞, =Úx„=`« <å<åq^èŒ =#=∞$QÆ„"å`« ÉÏ^è• ~°Ç≤Ï`«O|∞#∞, <≥·# ѨÙ~°ÉÏǨϟº^•º#
=#O|∞#O^Œ∞ Ü«∂^Œ$zÛùHõO|∞QÆ <ÕÔH·Hõ â◊`«<åÜ«∞HõOɡ·# Ü«∞#∞K«~° ^Œâ◊HõO|∞#∞, |OK«=∞ã¨ÎHõã¨~°Ê
„ѨfǨ~°∞O_»∞#∞ ^À_»~å! [#∞^≥OK«∞K«∞#fl Éèí„~°Î<Õfi+≤}˜Ü«ÚO QÍ=∞~°∂Ñ≤}˜Ü«Ú #„áœ_è»Ü«Ú
#~Ú#Ü«∞\ì̃. 745
* P ѨÙ~°=Ú "≥Å∞ѨŠk=º =$HΔÍÅ`À á⁄^ŒiO_»¡`À xO_ç# L^•º#=#O L#flk. JHõ¯_» Ѩ‰õΔΩÅ∞,
`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ KÕ¿ã ^èŒfi#∞Å`À ã¨~°ã¨∞ûÅ∞ HÀÖÏǨÏÅOQÍ L<åfl~Ú. ÃãÅÜÕ∞à◊¡Ö’x =∞OK«∞h\˜ g∞^Œ∞QÍ
=KÕÛ Ñ≤Å¡QÍÅ∞ʼnõΩ, H˘Å#∞Å X_»∞¤# L#fl K≥@¡ H˘=∞‡Å∂, zQÆ∞~°∞Å∂ TQÆ∞`«∞<åfl~Ú. ÉÏ@™ê~°∞Å#∞
Ñ≤Å∞ã¨∞Î#fl"Õ"≥∂ J#fl@∞¡QÍ ~å[ǨÏOã¨Å∞, zÅ∞HõÅ∞, HÀ~ÚÅÅ∞ uÜ«∞ºQÍ ‰õÄã¨∞Î<åfl~Ú. ÃÑHõ¯~°HÍÅ
=#º=∞$QÍÅ∞ Z=fiiH© ǨxKÕÜ«∞‰õΩO_® u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. P `À@Ö’ ѨÙ~°O[#∞_»∞ XHõ Ü«Ú=ux
186 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«∂âß_»∞. Ѩk=∞Ok J#∞K«~°∞Å∞ J"≥∞`À =ã¨∞Î<åfl~°∞. "åiÖ’ XH˘¯Hõ¯_»∞ #∂~°∞=∞OkH˜ <åÜ«∞‰õΩ_»∞.
P"≥∞‰õΩ HÍ=eQÍ S^Œ∞ `«ÅÅáê=Ú =ÚO^Œ∞ #_»∞ã¨∞#Î flk. P „ã‘Î HÍ=∞~°∂Ñ≤},˜ =~°∞xHÀã¨O "≥^‰Œ Ωõ `«∞#flk.
ã‘. Ѷ¨∞# ã¨=∞q#ºã¨Î Hõ~°‚ ‰õΩO_»Å ~°∞K«∞Öò QÆO_»ÉèÏQÆO|∞Å xO_ç Ѩ~°fiñ
^Œq∞‡ˆ~‰õΩÅã≤iñ ^Œ@=∞\˜OѨñQÆ *ÏÅ∞ "≥∞é∞ñQÆ∞ñ QÆ#∞flÅ∞ ^ŒÅñ kiy ~åñQÆ
[Ѷ¨∞# ã¨OHõe`« Ñ≤â◊OQÆ hg^Œ∞ºu Hõ#Hõ HÍOp~°∞zñ QÆ~°=Ú ÃÑ#∞Ѩñ
[~°} ã¨~À[ ÉèÏã¨∞~° K«Å#∂flѨÙ~° ~°≠} ~°≠} ^èŒfix #~°‡ ã¨~°}˜ñ EѨ
`Õ. Åe`« Ü«∞ø=# ÅH©Δ‡ qÖÏ㨠ÉèÏã¨∞, ~À^ŒÜ«∞ =ºOl`« „ѨÉèÏÜ«ÚHõÎ Ñ‘#
ã¨=∞ x~°O`«~° ‰õΩK«‰õΩ@‡Å=ÚÅ „g_»ñ, *ˇOk ѨÜ≥∞º^Œñ QÆѨC ÉÏÖËO^Œ∞=Údx. 746
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ ÉÏÅÜ«Ú ã¨∞^ŒuÜ«Ú QÆ[QÍq∞xÜ«Ú #~Ú# Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ=∞^À`«Î=∞O QÍOz. 747
* P"≥∞ K≥q‰õΩO_»ÖÏÅ HÍOu K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· "åºÑ≤ã¨∞Î#flk. P"≥∞ Hõ#∞flÅ∞ `å=∞~°Ñ¨ÓÅ ˆ~‰õΩÅ=Öˇ
™ÈQÆÖˇ· `«Å#∞ K«∞\˜ì =ã¨∞Î<åfl~Ú. P"≥∞ Ñ≤~°∞^Œ∞ÅÃÑ· ^èŒiOz# Ѩã¨∞Ѩ٠ѨK«Ûx =Å∞= |OQÍ~°∞ "≥ÚÅ#∂e
HÍOux JkèHõO KÕã¨∞Î#flk. P"≥∞ HÍe JO^≥Å ~°≠}~°≠} ^èŒfi#∞Å∞ "Õ∞Å=∂_»∞ `«∞#fl@∞¡QÍ L<åfl~Ú.
Ü«∞ø=#O ~å=@O =Å¡ xO_»∞QÍ JO^ŒOQÍ L#fl K«O^À~Ú ã≤QÆ∞æѨ_»∞`«∂ ÃÑ·@`À HõѨC`«∞#flk.
P"≥∞ ^ŒO`åÅ∞ `«à◊ `«à◊ "≥∞~°∞ã¨∞Î#flq. P QÆ[QÆ=∞# "≥∞Å¡QÍ =ã¨∞Î#flk.
Hõ. `«~°q∞_ç „¿Ñ"≥∂^Œæ=∞"≥∞ÿ, =∞~°∞qO_»¡O É’Å∞ Hõ<˘ƒ=∞Å∞ QÆÅ `«~°∞}©
ã¨~°™êáêOQÆ qÖ’Hõ#, â◊~°Ñ¨iq^•úOQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ [#qÉèí∞ñ _»xÜ≥∞<£. 748
* P"≥∞ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =∞#‡^äŒ∞x ^èŒ#∞ã¨∞ûÖÏQÍ L<åfl~Ú. P"≥∞ Hõ_»HõO\˜ K«∂ѨÙÅ∞ ÉÏ}ÏÅÖÏQÍ
L<åfl~Ú. P"≥∞ K«∂ѨÙÅ∞ `«# â◊s~åxH˜ `«ye =ÅѨ٠Hõey# ~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. 'Z=fii ^•#=Ù? [#‰õΩO, _≥=fiñ_»∞? ¿Ñˆ~q∞? Éèí$`«∞º b Ѩk Ü≥ÚHõ iO
^≥=fi~°∞? ã¨`«∞ Öˇ=fi~°∞? =∞é˜, ~Ú=fi#=Ú# #∞O_»ñ QÍ~°º "≥∞kÌ =∞$QÍH©Δ! 749
Hõ. Éèí=nÜ«∞ ѨÙ~°ã¨û~°∞ñ _»QÆ∞, Ѩ=<åâ◊#∞ñ _≥=fiñ _»uHõ$áê=∞u <å‰õΩ<£
q=iOѨ٠=∞#∞K«∞ "≥O_çÜ«Ú, ^èŒ=àıHõΔ}ñ Ez ^èŒ~°}˜^èŒ=Ùñ _ç@¡xÜ≥∞<£. 750
* ''h=Ù Z=i ^•#=Ù? h `«O„_ç Z=~°∞? h ¿Ñˆ~q∞\˜? D Ѩk =∞Ok ¿ã=‰õΩÅ∂ Z=~°∞? D
„ã‘ÎÅ∞ Z=fi~°∞? D J_»qÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ LO@∞<åfl=Ù? h =ÚO^Œ∞ #_»∞ã¨∞Î#fl D áê=Ú Z=~°∞? <å‰õΩ
q=iOK«∞—— Jx ~åA =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. `«~°àÏH˜Δ! Ѩu Ü«∞QÆ∞ ^èŒ~°∞‡ #<Õfi+≤OѨñ [i~ÚOK«∞ „Ç‘Ï Ü«∞#∞ ã¨u"˘, HÍHõ
~°∞„^Œ∞ #<Õfi+≤OK«∞ ~°∞„^•}˜"À HÍHõ „|Ǩχ#∞ "≥^Œ‰õΩ ÉèÏ~°u"˘, HÍHõ,
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 187
<å~åÜ«∞}∞x ÉèíH˜Îñ QÀi Ü«∞<Õfi+≤OK«∞ xOk~°"À, HÍHõ Ü≥∞=fis=Ù?
`«fi`åÊ^Œ HÍ=∞#`«fi=Ú##∞ ã¨O„áêѨΠã¨HõÅ HÍ=ÚO_»QÆ∞ ã¨~°ã¨∞ <≥\˜ì
`Õ "åx "≥^ŒÔH^Œ∞? `«~°∞}©? Éèí=`«¯~å„QÆ, Ѩ^Œ‡HÀâ◊O|∞ <Õñ_≥O^Œ∞ñ |u`« =∞Ü≥∞º?
<å‰õΩ <≥é˜ñyOѨñ ^ŒQÆ∞^Œ∞ q"ÕHõ K«i`«, Ü«∞x #$áêÅ∞ñ_»∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ ã¨uH˜. 751
* h=Ù ^èŒ~°∞‡x Éèí~°ÎQÍ HÀi "≥^Œ‰õΩK«∞#fl „Ç‘Ï"å! ÖËHõ Ѩ~°=∞t=Ùx "≥^Œ‰õΩ áê~°fiu"å? „|Ǩχ#∞
"≥^Œ‰õΩ ÉèÏ~°u"å? NǨÏix "≥^Œ‰õΩ N^Õq"å? h "≥=~°=Ù? h áê^Œ=ÚÅ#∞ HÀi# ~°ã≤‰õΩ_»∞ ã¨HõÅ
HÍ=∞=ÚÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞ Hõ^•! h=Ù "≥kˆH ã¨~°ã¨∞ _≥=~°∞?
Hõ. Hõ~° "≥ÚѨÊñQÆ h q@∞ Éèí∂, K«~° =QÆ∞@#∞ „Ç‘Ïq t==Ù âß~°^Œ=Ù#∞ ™ê
QÆ~° Hõ#º=Ùñ Q͉õΩO_»∞@ñ, ^Œ~°∞}©? á⁄_»QÆO\˜ #x Ѩ^ŒOѨ_ç ѨeÔH<£. 752
* h=Ù <ÕÅÃÑ· J_»∞QÆ∞Å∞ "≥∂Ñ≤ u~°∞QÆ∞`«∞#flO^Œ∞=Å¡ h=Ù „Ç‘Ïq, áê~°fiuq, ã¨~°ã¨fiuq, ÅH˜Δ‡q
HÍ=Ù Jx <Õ#∞ „QÆÇ≤ÏOKå#∞.
ã‘. "≥Ú#ã≤ Ü«∞^Œ„ÉèíHõ~°∞‡ñ_» <≥·# <åKÕ`« xѨÙ_»∞ áêe`«"≥∞ÿ# ~¸ ѨÙ~°O|∞
ã¨~°ã≤*’^Œ~°∞x Éèí∞*Ïáêe`À^•`«Î Åe`« "≥·‰õΩO~î° =∞ÅOHõiOK«∞
xOk~å ã¨∞O^Œi K«O^ŒO|∞##∞ h = ÅOHõiOѨñ QÆ_»OQÆ∞ ѨOHõ*ÏH˜Δ!
Ü«∞k QÍHõ `å=H©<åáêOQÆ~°∞z "≥∂Ç≤Ï`åO`«~°OQÆ∞O_» <≥·#\˜ì ##∞fl
`Õ. =∞Ç≤Ï`« 㨄g_» ÉèÏ= ã¨#‡O^ŒÇ¨ã¨, Kå~°∞ q„Éèí=∞ „Éèí∂Å`å „¿Ñi`«∞ñ_»∞QÆñ
^Œ#~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»QÆ∞#\˜ì =∞#ã≤AO_»∞, Ѩ_»ñu! Ü«Ú_»∞QÆHõ Ñ‘_çOѨñ ^˘_»ñÔQ xѨÙ_»∞. 753
* q+¨μ‚=Ù áêeOKÕ "≥·‰õΩO~îåxfl ÅH©Δ‡^Õq JÅOHõiOK«∞#@∞¡ <Õ#∞ ѨiáêeOKÕ D ѨÙ~åxfl h=Ù
JÅOHõiOK«∞. h Hõ_»QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ HÍOuH˜ <å =∞#ã¨∞û ÖÁOyáÈ~ÚOk. h ã≤QÆ∞æ, z~°∞#=Ùfi, qÖÏ™êÅ∞
"≥^Œ[ÖË¡ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ – g\˜KÕ`« ѨÙiH˘ÅÊ|_ç =∞#‡^äŒ∞_»∞ ##∞fl ÉÏkèã¨∞Î<åfl_»∞.
=. HÍ=Ù# 754
K«. `«~°∞}˜! ã¨∞`å~°Ö’K«# Ü«Ú`«O|∞#∞ =∞OAã¨∞^è•ã¨=∂# ÉèÏ
ã¨∞~° =∞$^Œ∞"åHõºÜ«ÚHõÎ=Ú#∞ â’aè`« HÀ=∞Å ÅO|=∂# ã¨∞O
^Œ~° z‰õΩ~åaè~å=∞=Ú #∞^•~°=Ú <≥·= Éèí=#∞‡MÏ|˚=Ú<£
ã¨∞~°∞z~°bÅ <≥uÎ ##∞ñ E_»∞=Ú, ã≤QÆ∞æ#∞ *ˇO^Œ <Õ\˜H˜<£? 755
* Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ# HõhxHõÅ∞ QÆÅ Hõ#∞flÅ`À, J=∞$`«OÖÏQÍ fÜ«∞<≥·# ѨÅ∞‰õΩÅ`À, á⁄_»"≥·#
`«Å"≥O„@∞HõÅ`À, ™⁄QÆã¨∞Å∞ q~°l"Õ∞‡ h =ÚY Ѩ^•‡xfl ZuÎ <å =OHõ K«∂_»∞. ã≤QÆ∞æѨ_»‰õΩ.——
=. Jx ~Ú qfi^èŒO|∞# #nè~°∞O _≥· ѨÅ∞‰õΩ Ñ¨Ù~°O[#∞O Ez Ü«∂ „Ѩ=∞^À`«Î=∞ g~°"≥∂Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞
ã¨ã≤‡`å## Ü«∞QÆ∞K«∞ <å#O^ŒO|∞ <˘Ok ~Ú@¡xÜ≥∞. 756
188 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* WÖÏ ^è≥·~°ºO HÀÖ’Ê~Ú Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl g~°∞_≥·# ѨÙ~°O[#∞x K«∂z =Åz, z~°∞#=Ùfi zOkã¨∂Î
P"≥∞ WÖÏ J#flk.
Hõ. ѨÙ~°∞+¨=~°! <å‰õΩ h‰õΩ#∞, QÆ∞~°∞=Ù#∞ <å=∞=Ú#∞ QÆ∞Å=Úñ QÀi Ü≥∞é∞ñQÆ h
ѨÙ~°=Ú# #∞O_»∞^Œ∞ñQÍ, H©, ѨÙ~°=Ú#∞ xi‡Oz #\˜ì ѨÙ~°∞+¨μ <≥é∞OQÆ<£. 757
* ''ѨÙ~°∞+¨ =ˆ~}Ϻ! ##∞fl, x#∞fl Z=~°∞ ã¨$+≤ìOKå~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. h‰õÄ, <å‰õÄ, ‰õΩÅ=¸,
¿Ñ~°∂ U~°Ê~°z# "åÔ~=~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. <Õ#∞ D ѨÙ~°OÖ’ LO\Ï#∞. HÍx D ѨÙ~åxfl Z=~°∞
xi‡OKå~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞.
Hõ. g~°∞Å <å ã¨Y∞ bÅÅ, <å~°`«fl=Ú ÖÏ~°ºq#∞`«! <å K≥Å∞! b =$
^Àú~°QÆ "Õ∞ x„kOѨñQÆ, nè~°`« "Õ∞ÖϯOz ѨÙ~°=Ú ^èŒ$uñ ÉÏeOK«∞<£. 758
* D ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞. D „ã‘ÎÅ∞ <å K≥eHõ`≥ÎÅ∞, D =Úã¨e áê=Ú <Õ#∞
x„kOz#ѨC_»∞ "Õ∞ÖÁ¯x LO_ç ѨÙ~åxfl ~°H˜Δã¨∞ÎOk.
=. "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 759
ã‘. =∞#∞[ <åÜ«∞Hõ! h=Ù =∞^•ƒùQƺ =â◊=Ú# x@‰õΩ <Õ`≥Ozu, qѨÙ_»∞ h‰õΩ
=∞OQÆà◊O|QÆ∞, h=Ù =∞Ç≤Ï`ÕO„kÜ«∞„QÍ=∞ Éè’QƺO|∞ ÅQÆ∞ HÍ=∞ѨÙO[=ÚÅ#∞
#i÷ ã¨OáêkO`«∞ñ =#Ѷ¨∂`«‡! ~¸ #= ^•fi~° „ѨܫÚHõÎ"≥∞ÿ `«#~°∞ ѨÙ~°=Ú
h=Ù ÔQ·H˘x ÜÕ∞Å∞, h HõO>ˇ nxH˜ #kèѨÙñ _»#∞ºO_»∞ ÖËñ _»#Ѷ¨∞! Ü«∞O^Œ∞
`Õ. =∞^Œ∞Ѩh`«=ÚÖˇ·# HÍ=∞=ÚÅ ##∞Éèí, qOѨñQÆ ã¨=∂â◊`« =∞kè+≤ªOѨ٠"≥∞Åq∞ñ,
QÀi hHõO>ˇñ ¢aÜ«ÚÅ∞ <≥"åfi~°∞ <å‰õΩ? #~°ã≤ K«∂_»OQÆ =∞#∞*ËO„^Œ! Ü«∞kÜ«ÚñQÍHõ. 760
* ~å*ËO„^•! <å Jcè+Oì¨ =Å¡ h=Ù WHõ¯_çH˜ =KåÛ=Ù. h‰õΩ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. h=Ù WO¢kÜ«∂ÅKÕ`«
J#∞Éèqí OѨ^yŒ # ã¨∞Y=ÚÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å=Ù. `˘q∞‡k ^•fi~°=ÚÅ∞ Hõey# D ѨÙ~°=Ú#∞ h=Ù ã‘fiHõiOz
ѨiáêeOK«∞. WO^Œ∞‰õΩ hHõO>ˇ `«y# ~åA =∞~˘Hõ_»∞ ÖË_»∞. <Õ#∞ JOkOKÕ ™œMϺÅ#∞ D ѨÙ~°=ÚÖ’
#∂ˆ~O_»∞¡ J#∞ÉèíqOK«∞. hHõO>Ë <å‰õΩ W+¨μìÅ~Ú# "å~°∞ ÖË~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ~°u*Ï˝# qÇ‘Ï#∞O_»∞ #HÀq^Œ∞O_»∞ xǨÏѨ~°zO`å â◊¥#∞ºO_»∞ñ |â◊√„áêÜ«ÚO_»∞ñ
^Œfi^Œ#∞ºO_»∞ <≥·# "åx <≥=fix =i~ÚO`«∞? QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞=∞O^Œ∞ ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HõΔ
„Ѩ*Ï#O^ŒO|∞Å∞#∞ Ü«∞â◊O|∞#∞ Ü«∞u "Õ^ŒºO|∞Å∞ QÍx ~°[ã¨Î"≥∂ qÇ‘Ï# ѨÙ}ºÖ’HõO|∞Å∞#∞
QÆÅ∞QÆ∞ñ, a`«$^Õ=i¬ =∞~κ« Éè∂í `« QÆ}O|∞ʼnõΩO ^Œ#‰õΩ h Ö’HõO|∞# QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O|∞ ã¨~fi° Hˆ =Δ ∂~°O÷
|~Ú# Ü«∂„â◊=∞O |O¢_»∞, QÍ=Ù# =^•#∞ºO_»=Ù, g~° qMϺ`«∞O_»=Ù, „Ñ≤Ü∞« ^Œ~≈° #∞O_»=Ù, ã¨fiÜ«∞O
„áêѨÙÎO_»=Ù #~Ú Éè’y Éè’QÆ ã¨^Œ$â◊ Éèí∞*Ï^ŒO_»O|∞ÅKÕ <˘Ñ¨C Éèí"å^Œ$â◊√O ^Œye =∂^Œ$â◊Ü«∞QÆ∞
Hõ#º =i~ÚOѨ‰õΩO_»∞<Õ Ü«∞x "≥O_çÜ«Ú. 761
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 189
* x#∞fl HÍ^Œx ~°u*Ï˝#=Ú ÖËx"å_»∂, JѨO_ç`∞« _»∂, WǨÏѨ~z° O`å â◊¥#∞º_»∂, Ѩâ√◊ „áêÜ«Ú_»∂
J~Ú# =∞~˘Hõxx ZÖÏ =i™êÎ#∞? QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞, ã¨O`å# ã¨∞YO, H©iÎ,
~°[ã¨Î=∞ã¨∞ûÅ∞ ÖËx ѨÙ}ºÖ’HÍÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ ^Õ=~°∞¬Å‰õΩ, =∂#=ÙʼnõΩ, Éèí∂`«QÆ}ÏʼnõΩ
`«#‰õΩ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O D Ö’HõOÖ’ ã¨~°fiˆHΔ=∂Å∂ HõeyOKÕ P„â◊=∞O Jx JO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì ^•`«=Ù,
g~°∞_»=Ù, ã¨∞O^Œ~°∞_»=Ù, ã¨fiÜ«∞OQÍ ÅaèOz# "å_»=Ù, ã¨~åÊÅ=O\˜ Éèí∞[^ŒO_®Å∞ Hõey#"å_»=Ù J~Ú#
x#∞fl <å=O\˜ Hõ#º =iOK«‰õΩO_® ZÖÏ LO_»QÆÅ^Œ∞?
Hõ. Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ѨiѨÓ~°‚, ã¨∞Êùi`« ã≤‡`« ~°∞z qÖ’Hõ ѨÙO[=ÚKÕ`«O
QÆ~° =∞i÷ n# [# ÉèíÜ«∞, ǨÏ~°}∞ñ_»"≥· ã¨OK«iOѨ٠=∞dÅ [QÆ=ÚÅ<£. 762
* Hõ~°∞}Ï ~°ã¨O`À xO_ç, z~°∞#=Ùfi HÍO`«∞Å∞ q~°l=Ú‡ K«∂ѨÙÅ`À k‰õΩ¯ÖËx"åi ÉèíÜ«∂xfl
`˘Åyã¨∂Î ã¨~°fiÖ’HÍÅÖ’ qǨÏiOK«∞——.
Hõ. Jx ~¸ QÆuñ |eH˜# Ü«∂, =#*ÏH˜Δñ |∞~°O[#∞O_»∞ =i~ÚOz =Ú^ŒO
|∞# #<Àº#º „Ñ‘uO, ^Œ#~°∞K«∞ñ ^Œ`«∞Ê~°=Ú ™⁄zÛ ^èŒ#∞ºO _»QÆ∞K«∞<£. 763
* Jx ~¸ q^èOŒ QÍ Ñ¨e¯# P „ã‘xΠѨÙ~°O[#∞_»∞ =iOKå_»∞. "åi^Œ~Ì ∂° XHõiÃÑ· <˘Hõ~∞° „Ñ‘uQÆÅ"åÔ~·
P Ѩ@ì}OÖ’ „Ѩ"ÕtOKå~°∞.
K«. â◊`«ã¨=∞HÍÅ =∞ѨCi #[„ã¨=Ú Éèí∂i ã¨=∞ã¨Î ™œYº ã¨O
QÆ`«∞Åñ ^Œ#iÛ =Ok[# QÍÜ«∞Hõ ã¨kfi#∞`À~°∞ QÍ# "≥∂
k`« =∞u <˘Ñ≤Ê ã¨∞O^Œ~°ã¨f [#¿ãq`«∞ñ_≥· #$áêÅ HÀ
z`« Åe`«ã¨÷ÅO|∞Å =ã≤OK«∞K«∞ñ „w_»Å∞ ã¨Å∞ÊK«∞O_»ñQÆ<£. 764
* ѨÙ~°O[#∞_»∞ P ѨÙ~°OÖ’ ã¨~°fi™œMϺÅ∂ á⁄Ok =OkQÍÜ«∞‰õΩÅ QÍ<åÅ#∞ qx ã¨O`À+≤ã¨∂Î,
JO^ŒQÆ`≥ÎÅ ¿ã=Å∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂, ~åAʼnõΩ `«y# ã¨∞O^Œ~° „Ѩ^ÕâßÅÖ’ x=ã≤ã¨∂Î =O^Œã¨O=`«û~åÅ∞
„H©_çOKå_»∞.
Hõ. #~°<å^äŒ∞ñ_»∞ Ö’HõÉèíÜ«∞O, Hõ~°QÆu =iÎOK«∞ „w+¨‡HÍÅ=Ú ^ÀñѨO
^Œ~°à◊ ÅǨÏs =∞<ÀǨÏ~°, =~°„Ǩkx ã¨Åe=∞O^Œ∞ =ã≤~ÚOK≥ñ ^ŒQÆ<£. 765
* JO`«Ö’ Ö’HõcèHõ~°"≥∞ÿ# "Õã¨q HÍÅO =zÛOk. ѨÙ~°O[#∞_»∞ `«à◊`«à◊ "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl ÔH~°\ÏÅ`À
=∞#ã¨∞û#‰õΩ qO^Œ∞ KÕã¨∞Î#fl U\˜h\˜Ö’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
=. W@∞¡ =ã≤~ÚOz HõuѨܫ∞ k#O|∞ ÅQÆ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 766
ã‘. J=hâ◊fi~À `«Î=∞! Ü«∞ ѨC~°O|∞# <åÅ∞æ =OHõÅ#∞#fl QÆ=ñ‰õΩÅ∞ q#∞=Ú
`«∂~°∞Ê k‰õΩ¯##∞ <≥· ^Œ∞#∞ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°O|∞Å Ô~O_»∞ñ |tÛ=∞O|∞##∞ Ô~O_»∞ñ
190 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÍñQÆ <å `˘q∞‡k QÆ=ñ‰õΩÅ #∞Ѩi k‰õΩ¯# <Õ_»∞ñ „yOk k‰õΩ¯##∞ Ô~O_»∞
#~Ú Ü«ÚO_»∞, =∞é˜ "åxÜ«∞O^Œ∞ñ |$^äŒyfi^èŒ q+¨Ü«∞ QÆ`«º~°÷"≥∞ÿ "≥ÅÜ«Ú hâ◊fi
`Õ. ~°∞O _˘HõO _»~°Ü«∞ñ QÆÅO_»∞ ~°∂_èçñ ^Œ`«∞Ê, ~°O|∞ñ ÉÏeOK«∞#\˜ì ѨÙ~°O[#∞O_»∞
<å ѨÙ~°^•fi~° #=HõO|∞, #O^Œ∞Ö’#, #i÷ñ „ÉÏQÍÌfi~° ѨOK«Hõ=∞O^Œ∞ =~°∞ã¨. 767
=. Y^Àº`«ÜÚ« ǨÏq~°∞‡dÜ«Ú ##∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆÅ ^•fi~° Ü«ÚQÆO|∞# ^Œ∞º=∞`«ûY∞ñ_≥· q„ÉèÏl`åYº
[#Ѩ^ŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ∞, "≥O_çÜ«Ú #oxÜ«Ú <åoxÜ«Ú ##∞ ¿Ñà◊√¡ QÆÅ "åH˜à◊√¡ Ô~O\˜Ü«∞O^Œ∞
#=^èŒ∂`«ã¨Y∞O_≥· ™œ~°Éèí~°∂ѨO|∞Å~Ú# q+¨Ü«∞O|∞ÅO ÉÁO^Œ∞, =∞é˜Ü«Ú =ÚMϺ<å=∞HõO ɡ·#
„Ѩ^è•#„áêQÍÌfi~°O|∞# ~°ã¨[˝ qѨ}Ïxfi`«∞O_≥· Ü«∂Ѩ}|Ǩ˙^Œ#O|∞Å#∞ q+¨Ü«∞O|∞Å<˘O^Œ∞ñ,
a`«$Ǩ˙ <å=∞HõO |~Ú# ^ŒH˜Δ}^•fi~°O|∞# „â◊√`«^èŒ~åxfi`«∞O_≥· ^ŒH˜Δ} áêOKåÅO|#∞ ~å„+¨ìO|∞
<˘O^Œ∞, ^Õ=Ǩ˙ <å=∞HõO ɡ·# Ü«Ú`«Î~°Ñ¨Ù "åH˜@ „â◊√`«^èŒ~åxfi`«∞O_≥· Ü«Ú`«Î~° áêOKåÅO|#∞
~å„+¨ìO|∞ <˘O^Œ∞, "≥O_çÜ«ÚO |_»=∞\˜ "åH˜à◊√¡ Ô~O\˜Ü«∞O^Œ∞ <åã¨∞s <å=∞HõOɡ·# "åH˜@ ^Œ∞~°‡^Œ
ã¨"Õ∞`«∞O_≥· „QÍ=∞Hõ <å=∞HõOɡ·# q+¨Ü«∞O|∞#∞, x~°$u <å=∞HõO |~Ú# "åH˜\˜Ü«∞O^Œ∞
Å∞|úHõÜ«Ú‰õΩÎO_≥· "≥·â◊ã¨O|#∞ q+¨Ü«∞O|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞, "≥O_çÜ«ÚO |∞~°O[#∞ _»Ñ¨C~°O|∞#O
É∫~°[#O|∞ÅO^Œ∞ x~åfi ˆHÊâ◊㨯~°∞Å#∞ x^ŒÌéO^èŒ∞Å∞ QÆÅ~°∞. "å~°ÅKÕ`« QÆ=∞# Hõ~°}O|∞Å#∞
„H˜Ü∞« Å<˘O^Œ∞K«∞ #O`«ó ѨÙ~°Q`
Æ ∞« O_»Q∞Æ #ѨC_»∞ q+¨Øp# ã¨=∞xfi`«∞O_≥· *ÏÜ«∂`«‡ *’^Œƒ=ù O|∞Öˇ#·
"≥∂Ç¨Ï „Ѩ™ê^Œ ǨÏ~°O¬ |∞Å <˘O^Œ∞K«∞O_»∞, xqfi^èOŒ |∞#O QÆ~å‡ã¨‰Ωõ ñÎ _»∞ QÍ=∂`«‡‰õΩO_»∞<≥· |∞kúÜ∞« #∞
=∞Ç≤Ï+≤KÕ`« =Oz`«∞O _»Ü≥∞º, # Hͯq∞xÜ«Ú. 768
* P ѨÙ~°=ÚÖ’ `«∂~°∞Ê# S^Œ∞, ^ŒH˜Δ}=Ú# XHõ\˜, L`«Î~°=Ú# XHõ\˜, Ѩ_»=∞@ Ô~O_»∞ – D
q^èŒOQÍ <åÅ∞æ k‰õΩ¯ÅÖ’ "≥Ú`«ÎO `˘q∞‡k ^•fi~åÅ∞ L<åfl~Ú.
P `˘q∞‡k ^•fi~åÅÖ’ ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ U_»∞, „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ ~Ô O_»∞ L<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ
q+¨Ü«∂Å#∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜ XHõ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ L<åfl_»∞. J`«_»∞ P ѨÙ~åxfl Ѩiáêeã¨∂Î LO\Ï_»∞. J`«x
¿Ñ~°∞ ѨÙ~°O[#∞_»∞. Y^Àº`«, ǨÏq~°∞‡d J<Õ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ Ô~O_»∞ `«∂~°∞Ê ^•fi~åÅ∞ XHõ¯KÀ@ LO\Ï~Ú.

P ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ^Œ∞º=∞O`«∞_»∞ J<Õ K≥eHÍx `À_®Ê@∞`À P ^•fi~åÅÖ’ #∞O_ç q„ÉèÏl`«=Ú J<Õ

[#Ѩ^•xH˜ "≥à◊√¡`«∞O\Ï_»∞. #ox, <åox J<Õ Ô~O_»∞ `«∂~°∞Ê ^•fi~åÅ∞ XHõ¯KÀ@ LO\Ï~Ú. "å\˜
#∞O_ç J=^èŒ∂`« J<Õ ¿ãflÇ≤Ï`«∞x `À_®Ê@∞`À ™œ~°Éèí=Ú J<Õ q+¨Ü«∞=Ú#‰õΩ "≥à◊√¡`«∞O\Ï~°∞. `«∂~°∞Ê#
L#fl „Ѩ^•è # ^•fi~°O ¿Ñ~°∞ =ÚYº. Jk XHõ¯>Ë XHõKÀ@ LO@∞Ok. P ѨÙ~°~åA ~°ãA ¨ _˝ ∞» , qѨ}∞_»∞ J<Õ
q∞„`«∞Å `À_®Ê@∞`À PѨ} |Ǩ˙^Œ#=ÚÅ∞ J<Õ q+¨Ü«∂ʼnõΩ áÈ`«∞O\Ï_»∞.
^ŒH}
Δ˜ ^•fi~°O ¿Ñ~°∞ Ñ≤`$« Ǩï=Ù. „â◊√`«^~Œè ∞° x`À QÆ∂_ç ^•x #∞O_ç ^ŒH}
Δ˜ áêOKåÅO J<Õ ~å„ëêìxH˜
áÈ`«∞O\Ï_»∞. Pã¨∞i J<Õ Ñ¨_=» ∞\˜ "åH˜e#∞O_ç ^Œ∞~°‡^Œ∞x`À QÆ∂_ç „QÍ=∞Hõ=Ú J<Õ ^ÕâßxH˜ áÈ`«∞O\Ï_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 191
x~°$u J<Õ Ñ¨_=» ∞\˜ "åH˜e #∞O_ç Å∞|ú‰Ωõ x`À QÆ∂_ç "≥â· ã◊ =¨ Ú J<Õ q+¨Ü∂« xH˜ "≥à√◊ `¡ ∞« O\Ï_»∞. ^Õ=Ǩï=Ù
J<Õ ¿Ñ~°∞ Hõe#æ L`«~Î Ñ° Ù¨ "åH˜e#∞O_ç „â◊√`«^~Œè ∞° x`À QÆ∂_» L`«~Î ° áêOKåÅO J<Õ ~å„ëêìxH˜ áÈ`«∞O\Ï_»∞.
P ѨÙ~°O[#∞_»∞ P ѨÙ~°OÖ’x áœ~°∞ÅÖ’ LO_Õ x~åfi‰õΩ¯, ¿Ñâ◊㨯~°∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞ „QÆ∞_ç¤"åi
™êÜ«∞O`À QÆ=∞#=Ú, Hõ~} ° =Ú J<Õ Ñ¨#∞Å#∞ <≥~"° ~Õ ∞° ™êÎ_∞» . JO`«óѨÙ~°OÖ’ L#flѨC_»∞ q+¨Øp#=Ú`À
Hõeã≤ ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å=Å¡ Hõey# "≥∂Ç¨Ï „Ѩ™ê^Œ ǨÏ~°=¬ ÚÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï_»∞. D q^èOŒ QÍ Ñ¨Ù~°O[#∞_»∞
HÍ=∂㨉õΩÎ_≥· HÍ=∞™ê^èŒ#=ÚÖˇ·# Hõ~°‡=ÚÅÖ’ `«QÆ∞ÖÁ¯x |∞kú J<Õ Ñ¨@ìѨÙ^ÕqKÕ`« "≥∂ã¨yOѨ|_®¤_»∞.
ã‘. áê#O|∞ ¿ãã≤#ñ ^•#∞ñ ÉÏ#=Úñ *ËÜ«Úñ QÆ∞_çz#ñ ^•#∞#∞ QÆ∞_»∞K«∞ =∞é˜Ü«Ú
ÉèíH˜ΔOѨñ ^•#∞#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞, #_»z# #_»K«∞#∞, #qfi# #=Ùfi, <Õ_»fi
<Õ_»∞K«∞ñ, ÉÏ_ç#ñ ÉÏ_»∞, q#fl#∞ q#∞ñ, Ez#ñ EK«∞, QÆ∂~°∞Û#fl #∞O_»∞,
^Œ∞ódOѨ n#∞ñ_≥· ^Œ∞ódOK«∞, xez# xÅ∞K«∞, x„kOѨñQÆ x„^Œ"À=Ù
`Õ. =Ú\˜ì##∞ =Ú@∞ì, =¸~˘¯#fl =¸~°∞ H˘#∞#∞, |Å∞Hõñ |Å∞‰õΩ#∞, |=oOѨñ |=fioOK«∞
ǨÏ~°¬=Ú#∞ ÉÁO^Œ <å`«‡#∞ ǨÏ~°¬ "≥ÚO^Œ∞, "≥∂^Œ=Ú#∞ ÉÁO^Œ ^•#∞#∞ "≥Ú^Œ =∞O^Œ∞. 769
* ѨÙ~°O[#∞_»∞ ~å}˜ „`åy`Õ `å#∞ „`åQÆ∞`å_»∞. P"≥∞ Éè∞í l¿ãÎ `å#∞ Éè∞í l™êÎ_∞» . #_ç¿ãÎ #_»∞™êÎ_∞» .
#qfi`Õ #=Ùfi`å_»∞. U_ç¿ãÎ U_»∞™êÎ_»∞. áê_ç`Õ áê_»∞`å_»∞. qO>Ë qO\Ï_»∞. K«∂¿ãÎ K«∂™êÎ_»∞. ‰õÄ~°∞ÛO>Ë
‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. ^Œ∞ód¿ãÎ ^Œ∞ód™êÎ_»∞. xÅ|_ç`Õ xÅ|_»`å_»∞. x„k¿ãÎ x^Œ∞i™êÎ_»∞. =Ú@∞ì‰õΩO>Ë
=Ú@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. "åã¨# K«∂¿ãÎ "åã¨# K«∂™êÎ_»∞. ѨeH˜`Õ Ñ¨Å∞‰õΩ`å_»∞. Ѩ=o¿ãΠѨ=o™êÎ_»∞. P"≥∞
ã¨O`À+≤¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞# #`«O_»∞ =∞Ç≤Ï+‘ q„ѨÅ|∞úO_»∞#∞ =Oz`« ã¨fiÉèÏ=ÙO_»∞#∞<≥· áê~°=â◊ºO|∞#O *Ëã≤
Ü«∞A˝O_»∞#∞ x`«ˆ~KåÛù q~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞<≥· „H©_®=∞$QÆO|∞ Kå_»∞Ê# =iÎOK«∞K«∞ <å ѨÙ~°O|∞#ñ
QÍѨÙ~°O |∞O_»ñ Q˘xfl k#O|∞Å HÍ Ñ¨Ù~°O[#∞O _˘HÍ<˘Hõ k#O|∞# ^èŒ#∞~°ú~°∞O_≥·. 770
* D q^èOŒ QÍ J`«_∞» ~å}˜ KÕ`« "≥∂ã¨yOѨ|_®¤_∞» . =∞ˆ~ HÀiHõ ÖËx"å_≥· J[˝``
« À P@ÉÁ=∞‡=Öˇ
P ѨÙ~°OÖ’ x=ã≤ã¨∞Î<åfl_»∞.
ã‘. ѨOKå㨺 Ü«ÚHõÎO|∞ñ |OK« |O^èŒ#=Úñ [„Hõkfi`«Ü«∞=ÚÅ∞ Ü«ÚQÆ^ŒfiÜ«∞O|∞
<åâ◊√ "ÕQÆO|∞ <ÕHÍHõΔO|∞ñ QÆ∂|~° ^ŒfiÜ«∞=Úñ |`åHÍ„u`«Ü«∞ Ü«Ú`«O|∞
<ÕHõ ~°t‡Ü«Ú`«O|∞ <ÕHõ™ê~°käHõO|∞ ã¨Ñ¨Î=~°∂^èŒO|∞ ã¨fi~°æ Éèí∂+¨
=Ú#∞ |OK« q„Hõ=∞=Ú#∞ <ÕHõ h_»O|∞ñ „|Hõ@ ѨOK« „ѨǨÏ~°}=Ú #~Ú#
`Õ. ~°^äŒ=Ú HÍOK«# ~°z`« =~°‡=Ú ^èŒiOz, qÅ㨠^ŒHõΔÜ«∞ `«∂}©~° Hõe`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÆ_»ñHõ nÑ≤OѨ <≥H˜¯ ÜÕ∞HÍ^Œâ◊ „Ѩ, ã¨OYº ¿ã<åã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· ã¨~°Éèíã¨=ÚQÆ. 771
192 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* XHõ<å_»∞ ѨÙ~°O[#∞_»∞ |OQÍ~°∞ Hõ=Kåhfl, JHõΔÜ«∞`«∂}©~åÅ#∂, ^èŒ#∞ã¨∞û#∂ ^èŒiOKå_»∞.
S^Œ∞ QÆ∞„~åÅ∞, S^Œ∞ |O^èŒ<åÅ∞, Ô~O_»∞ K«„HÍÅ∞, Ô~O_»∞ Ü«ÚQÍÅ∞, XHõ JHõΔO, Ô~O_»∞ <˘QÆÅ∞, =¸_»∞
*ˇO_®Å∞, XHõ ѨQÆæO. XHõ ™ê~°kä, U_»∞ ÃÑ· HõѨCÅ∞, |OQÍ~°∞ #QÆÅ∞, S^Œ∞ QÆu„ѨHÍ~åÅ∞, XHõ QÆ∂_»∞,
J~Ú^Œ∞ PÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞, Pâ◊√"ÕQÆO Hõey# ~°^ä•xfl ZH˜¯ Ѩ^ŒH˘O_»∞ =∞Ok ¿ã<åkèѨ`«∞Å`À ‰õÄ_ç
"ÕQÆOQÍ Ñ¨Ù~°O "≥_»e |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
=. ѨÙ~°O|∞ "≥_»e ѨOK«„Ѩã¨÷O|#∞ =#O|∞#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ q_»∞=~åx =∞Ç≤Ï+≤x q_çz
=∞$QÆÜ∂« 㨉Ωõ OÎ _≥· ^Œ$ѨÙOÎ _»Q∞Æ K«∞ ^è#Œ ∞~åƒ}O|∞Å∞ ^èiŒ ~ÚOz ã¨OK«iOK«∞K«∞ <åã¨∞~°=~°#Î O|∞#O
^Œye ÃѶ∂~å`«∞‡O_»∞ #^ŒÜ«ÚO_»∞<≥· xâß`«™êÜ«∞HõO|∞Å KÕ`« #=∞‡$QÆ „"å`«O|∞ÅO |i=∂Ô~Û,
~åAʼnõΩ =∞$QÆÜ«∂ q<À^ŒO|∞ qÇ≤Ï`å#∞ëêª#O |QÆ∞K«∞O_» <åã¨∞~°=$uÎ Ü≥∞@¡Ü≥∞º? #x Ü«∞O\˜
"Õ? xk ~åQÆ„áêѨOÎ |QÆ∞@#∞ qÇ≤Ï`«O|∞ QÍ^Œ∞, q#∞=Ú. „âß^•ú^∞Œ ÅO^Õ „ѨMϺ`« „âß^Œú k=ã¨O|∞Å
Ü«∞O^Õ, ~å*ˇ·# "åñ_Õ, "Õ∞^茺O|∞Å~Ú# Ѩâ◊√=ÙÅ<Õ, =#O|∞#O^Õ Ü«∞^äÀѨܫÚHõÎO|∞QÍ<Õ
=kè~ÚOѨO [#∞ ##∞ xÜ«∞=∞ =∂„`«O|∞ QÆÅ^Œ∞, QÍ=Ù# *Ï˝xÜ≥ÿ∞# q^•fiOã¨∞O _®K«iOѨO_»∞
QÍ# Ü«∂K«iOz#O QÆ~å‡#∞ëêª#[x`«O |~Ú# *Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞ñ ÉÁ~°Ü«∞O, _»@∞ìQÍHõ
xÜ«∞"≥∂Å¡OѶ¨∞#O|∞#O QÆ~å‡K«~°}∞O _»QÆ∞"åñ _»aè=∂#O|∞ <˘Ok Hõ~°‡|^Œ∞úO_≥· QÆ∞}„Ѩ"åǨÏ
Ѩ u `« ∞ O_» ∞ #∞, #+¨ ì „ Ѩ A ˝ O _» ∞ #∞<≥ · Ü« ∞ ^è À QÆ u O QÆ ∂ Å∞, x@¡ Q Æ ∞ @O *Ë ã ≤ ™ê^è Œ ∞ [#∞ʼnõ Ω
ã¨~°fi„ѨHÍ~°O|∞Å <åã¨∞~°=$uÎ =∂#O^ŒQÆ∞ #x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. #O`«O |∞~°O[#∞O
_»=fi#O|∞#. 772
* ѨÙ~°O[#∞_»∞ ѨOK«„Ѩã=÷¨ Ú J<Õ J_»qH˜ "≥àÏ¡_∞» . P J_»qÖ’ q_»∞=^ŒQxÆ ~å}˜x q_çz ÃÑ\Ïì_∞» .
"Õ\Ï_Õ HÀÔ~¯`À ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∞ ^èŒiOz =∞kOz qǨÏiOKå_»∞. Pã¨∞~°=$uÎx J=ÅOaOz áêáê`«∞‡_≥·
^ŒÜ∞« =∂e "å_ç ÉÏ}ÏÅ`À J_»qÖ’x =∞$QÆ QÆ}ÏÅ#∞ K«Oáê_»∞. ~åAʼnõΩ "Õ@ qkèOѨ|_ç# PKå~°"∞Õ .
J~Ú<å ÖÏÅã¨`«`À "Õ\Ï_»~å^Œ∞. ™ê=∂#º x`«º„âß^•úk ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ HÍHõ, „ѨMϺ`«=ÚÖˇ·# „âß^Œú
k<åÅÖ’ =∂„`«"∞Õ "Õ∞^躌 Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ =∂„`«"∞Õ , =#=ÚÅO^Œ∞ =∂„`«"∞Õ , ~åA =∂„`«"∞Õ , HÍ=Åã≤ #xfl\˜x
=∂„`«"Õ∞ K«Oáêe Jx xÜ«∞=∞O L#flk. HÍ|\˜ì *Ï˝x J~Ú# q^•fiOã¨∞_»∞ xÜ«∞=∂xfl |\˜ì
#_»K«∞‰õΩO\Ï_»∞. Hõ~å‡K«~°}=Å¡ ѨÙ\˜ì# *Ï˝#OKÕ`« P Hõ~°‡#∞ á⁄O^Œ_»∞. JÖÏ H͉õΩO_® xÜ«∞=∞O g∞i
#_çK"Õ å_»∞, Hõ~$ΰ `åfiaè=∂<åxfl á⁄Ok Hõ~‡° |^Œ∞_ú ·≥ „Ѩ[˝ K≥_ç ã¨O™ê~°„Ѩ"åǨÏO֒Ѩ_ç J^èÀQÆuáêÅ∞ J=Ù`å_»∞.
JO^Œ∞KÕ`« ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ Jxfl q^è•ÖÏ ~åHõΔ㨠„Ѩ=~°Î##∞ =∂#∞HÀ"åe.
Hõ. =~° z„`« ѨHõΔ ã¨∞xt`«, â◊~°=ÚÅKÕ â◊â◊ =~åÇ¨Ï K«=∞s ~°∞~°∞ HÍ
ã¨~° QÆ=Ü«∞ â◊ź ǨÏi}©, Hõi ǨÏi =$Hõ ѨÙO_»sHõ HõÑ≤ Y_»æ=ÚÅ<£. 773
=. =kè~ÚOz =∞é˜Ü«Ú#∞. 774
* P J_»qÖ’ ѨÙ~°O[#∞_»∞ ‰õΩO^ÕÅ∞, ѨOk, P_»∞ ã¨=~°ÑÙ¨ "≥∞HõO, #Å¡ Kå~°Å ^Œ∞Ñ≤Ê, HÍÔ~#∞áÈ`«∞,
QÆ∞~°∞áÈ`«∞, U^Œ∞ѨOk, P_»∞lOHõ, U#∞QÆ∞, ã≤OǨÏO, `À_ÕÅ∞, ÃÑ^ŒÌѨÙe, HÀu, Y_»æ=∞$QÆO "≥Ú^ŒÖˇ·#
=∞$QÍÅ#∞ `«# "å_ç ÉÏ}ÏʼnõΩ Z~°KÕâß_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 193
ã‘. =~°∞㨠"Õ∞^蕺"Õ∞^茺 =#=∞$QÆO|∞ŠѶ¨∞$} ã¨# ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï „H©_» ã¨OǨÏiOz
„â◊=∞Ü«Ú‰õΩÎñ_≥· "Õñ@ ™êeOz =∞~°e =∞O k~°=Ú# Hõi÷ <Õ `≥Oz Ü«∞O^Œ∞
ã¨=Úz`« ™êfl# Éè’[# Hõ$`«º=ÚÅ∞ niÛ Ü«∞u Ѩi„âßOu â◊Ü«∂#∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
|i=∞à◊ q∞o`« ^èŒ∂Ѩ„"å`« "åã≤`« ã¨~åfiOQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ „ã¨HõÛO^Œ#=ÚÅ∞
`Õ. qq^èŒ Éèí∂+¨} KÕÅ=ÚÖò "≥ÅÜ«∞ñ ^•eÛ, `«∞+¨μìñ_»∞#∞ ǨÏ$+¨μìñ_»∞<£ =∞é˜ ^èŒ$+¨μìñ_≥· Ü«∞
##º*ÏHõ$+¨ì z`«∞ÎO_»∞<≥· ~°u „Ѩ, ã¨OQÆ H“`«∞Hõ =∂`«‡#∞ ^˘OQÆeOѨ. 775
=. JO`« ã¨fiH©Ü«∞ „áê}=Å¡Éèí Ü«∞QÆ∞ =∞Ç≤Ï+≤Ü«∞O^Œ∞ =∞#O|∞ #∞xz# Ü«∂ =~å~ÀǨÏÜ«Ú
QÆ$ǨÏ"Õ∞kèxÜ«Ú #~Ú# QÆ$Ç≤Ï}˜O QÍ#Hõ q=∞#ã¨∞¯O_≥· x*ÏO`«óѨÙ~° HÍq∞#∞ÅO QÆ#∞OQ˘x
~Ú@¡xÜ≥∞. 776
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù~°O[#∞_»∞ "Õ∞^蕺"Õ∞^茺 qKå~°O ÖˉõΩO_® J_»qÖ’x [O`«∞=ÙÅ#∞ x~°ÌÜ«Ú_≥·
"Õ\Ï_ç JÅã≤áÈ~Ú, "Õ@=∂x WO\˜H˜ uiy =KåÛ_»∞. Lz`«=ÚÖˇ·# ™êfl# Éè’[<åÅ#∞ x~°fiiÎOz,
JÅã¨@ f~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞. â◊s~åxH˜ QÆO^èOŒ ѨÓã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^ŒO_»Å∞ ^èiŒ OKå_»∞. ѨÅ∞~°HÍÅ #QÆÅ∞, =Å∞=Å∞
^èŒiOKå_»∞. ^èŒ∂Ѩ=ÚÅKÕ`« ^ÕǨÏO Ѷ¨Ú=∞Ѷ¨Ú=∞ ÖÏ_»∞`«∞O_»QÍ, ã¨O`À+¨O`À Ãã[˚ÃÑ· KÕ~å_»∞. JѨC_»∞
J`«xH˜ xÅ∞Ѩ~åx ~°u"åOKè« Hõey ~å}˜ÃÑ· =∞#ã¨∞û xeáê_»∞. HÍx ~å}˜ HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«
=∞#ã¨∞û HõÅ`« K≥Ok JO`«óѨÙ~°OÖ’x „ã‘ÎÅ#∞ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ~å=∂[# ã¨OѶ¨∞=Ú ÖÏ, ~å, =∂#=f ÅÖÏ=∞ ~å=∂=∞}˜ <å
~å=∞Hõ$Ѩ =_»ã≤ "≥∞ÅñQÆ∞^Œ∞, ~å? =∂#∞QÆñ QÆ∞â◊Å=∂? Ѩ~å=∞i≈OѨ<£. 777
L. ™ê~° q"ÕHõÖÏ~å! QÆ$ǨÏã¨OѨ^Œ b Ü≥∞_»ñ |∂~°fisuKÕ
<å~°Ü«∞ñQÍ ~°∞zOѨ=Ù QÆ$ǨÏã¨∞÷#‰õΩO QÆ$ǨÏ=∞O^Œ∞ =∂`«QÍ
h ~°=∞}Ï#∞‰õÄÅ ~°=∞}© =∞}˜Ü≥ÿ∞ `«#∞~å~°∞ ÉèÏ~°º QÍ
h ~°∞z <˘O^Œ‰õΩ#flñ QÆ# <Õ~°∞Û<≥ `«^Œæ$ǨÏ"Õ∞kè ™œYº=ÚÖò. 778
* HÍO`«ÖÏ~å! ~å}˜ =∂#=u. P"≥∞ ^ŒÜ∞« #∞ á⁄Ok ã¨OK«iã¨∞<Î åfl~å? g∞‰õΩ ¿ã=∞=∂? ѨÓ~°fiOÖÏQÍ
QÆ$ǨÏOÖ’x ã¨OѨ^ÅŒ ∞ <å‰õΩ P#O^ŒO HõeOæ K«_O» ÖË^∞Œ . WO\’¡ `«eQ¡ Íx, J#∞‰õÄÅ=u J~Ú# ÉèÏ~°ºQÍx
ÖËHõáÈ`Õ QÆ$ǨÏã¨∞÷xH˜ ™œYºO ÖË^Œ∞ QÆ^•!
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 779
Hõ. á⁄QÆ _˘O^Œ∞ [#x QÍh, `«QÆ=Ù# =iÎOK«∞#\˜ì ^Œ~Ú`«Ü«∞ HÍh
`«QÆ #∞O_»x QÆ$ǨÏ=Ú# #∞O, @QÆ∞ñ [„Hõ qÇ‘Ï# ~°^äŒ=Ú#O^Œ∞O @~°Ü«∞<£. 780
194 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* „¿Ñ=∞=¸iÎ J~Ú# `«e¡QÍx, J#∞‰õÄÅ=u J~Ú# ÉèÏ~°ºQÍx ÖËx ~ÚO\˜Ö’ x=ã≤OK«@O
K«„HÍÅ∞ ÖËx ~°^äŒOÃÑ· ‰õÄ~ÀÛ=@O =O\˜k.
Ѩ. HÍ=Ù#. 781
K«. `«ÅH˘x <å‰õΩñ ^•##∞Ѩ^ŒO|∞#∞ „|[˝ [xOѨñ*Ëã≤ ã¨O
K«Å ^Œ∞~°∞ ^Œ∞~°ƒù~° =ºã¨# ™êQÆ~°=∞QÆ∞flñ_» <≥·# ##∞fl x
â◊ÛÅ=∞u #∞^ŒúiOz Ü«∞xâ◊O|∞#∞ =∞„uÊÜ«∞Ü≥ÿ∞# ÉèÏ~°º ÜÕ∞
=Å#ñ [iOK«∞K«∞#fl ^Œx"å~°} <å ÔHé˜ñyOѨˆ~ ^ŒÜ«∞<£. 782
* `≥eq <ÕiÊ Hõ+¨ì ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy# ##∞fl ÃÑ·H˜ ÖË=<≥uÎ x`«º=¸ <å‰õΩ ã¨O`À+¨O HõeyOKÕ
<å ÉèÏ~°º ZHõ¯_» L#fl^À <å‰õΩ ^ŒÜ«∞`À K≥ѨÊO_ç—— Jx "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. J#=Ù_»∞ qx Ü«∞ HͯO`«Å∞, [#Ѩu H˜@¡xi ~å[ã¨`«Î=∞! ~ÚkQÀñ
^Œ# H˘OÔQ·##∞ |éѨÙQÆ, <˘#iOѨHõ <ÕÅñ ÉÁ~°Å∞K«∞#flk =QÆÅ<£. 783
`Õ. Uq∞ Hõ`«=Ú# #∞#fl^À Ü≥∞é∞ñQÆ "Õ∞=Ú, h=Ù ã¨∂_»∞ =∞@#fl <å Éèí∂=~°∞O_»∞
<ÕÅñ |_ç á⁄~°Öˇ_»∞ ÉèÏ~°ºñ É’Åñ Ez, =∞#=ÚÖ’ ^Œ∞óY `åѨO|∞ =∞Å¡_çOѨ. 784
* JѨC_»∞ ~å}˜ K≥eHõ`≥ÎÅ∞ ~åA`À WÖÏ J<åfl~°∞. ~å*ËO„^•! WkQÀ ~å}˜! <ÕÅg∞^Œ H˘OÔQ·<å
Ѩ~K° ∞« H˘#‰õΩO_® ^Œ∞óYO`À á⁄~å¡_∞» `«∞#flk. HÍ~°}O =∂‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞, K«∂_»∞ – Jx J<åfl~°∞. JѨC_»∞
~åA <ÕÅ=∞^Œ á⁄~°ÖÏ_»∞`«∞#fl ÉèÏ~°º#∞ K«∂z ^Œ∞ódOKå_»∞.
=. JO`«. 785
P. [Å[<Õ„`«! „Ѩ}Ü«∞ ã¨O*Ï`« ~À+¨ ÉèÏ, ==Ú# #~Ú# Ü«∞\˜ì =„Hõ^Œ$+≤ì
[# qÉèí∞O_»∞ ã¨∂z Ü«∞#∞#Ü«∞ HÀq^Œ∞ñ, _»QÆ∞K«∞ #ѨÊÜ≥∂~°∞ǨH˜Δñ *Ëi. 786
Hõ. á⁄Åñ`«∞Hõñ ^Œ# Ü«Ú`«ûOQÆO, |∞Å x_ç `«`åÊ^Œ Ü«ÚQÆà◊=Ú#∞ #O@∞K«∞ =∞O
AÅ =∞$^Œ∞ ÉèÏ+¨}=ÚÅ <å, ÅÅ<å=∞}˜ñ Ez ѨeÔH ÖÏÅ# "≥ÚѨÊ<£. 787
* „Ѩ}Ü«∞ HÀѨO`À ~å}˜ K«∂z# =OHõ~° K«∂ѨÙÅ#∞ QÆ=∞xOz <Õ~°∞Ê`À F^•~°Û@O HÀã¨O
P"≥∞#∞ ã¨g∞Ñ≤Oz `«# X_çÖ’ P"≥∞ áê^•Å#∞ LOK«∞H˘x `å‰õΩ`«∂ =∞$^Œ∞ =∞^èŒ∞~° "å‰õΩ¯Å`À WÖÏ
|∞[˚yOKå_»∞.
K«. ~°=∞}˜~˘! Éèí$`«∞ºÅO^Œ∞ #Ѩ~å^èŒ=Ú QÆeæ# <åÜ«∞‰õΩÖò ã¨fiѨ
HõΔ=Úñ ^ŒÅáÈã≤ Ü«Ú„QÆ`«~° âßã¨#=ÚO ^≥yKÕÜ«∞ ~°@∞¡ QÍ
Hõ =∞#ã¨∞Ö’x H˜#¯ñ ^Œ=∞HõO|∞# <å[˝ Ü≥Ú#iÛ ˆ~x x
Hõ¯=ÚQÆ ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@Ü«∞ HÍHõ `«ÅOѨQÆ <å[˝ ¿ãÜ«Ú>Ë? 788
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 195
* ~°=∞}©! ¿ã=‰õΩÅ∞ <Õ~°O KÕã≤#ѨC_»∞ „ѨÉèí∞=ÙÅ∞ `«=∞"å~°∞ Jx ^ŒÜ«∞ `«Åz QÆ\˜ìQÍ tH˜ΔOK«~°∞.
JÖÏ H͉õΩO_® HÀѨO`À tHõΔ qkè¿ãÎ Jk ¿ã=‰õΩÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«@"Õ∞. JO`ÕHÍx tH˜ΔOK«@O HÍ^Œ∞.
Hõ. Hõ=∞ÖÏ##! ÉÏO^èŒ= Hõ$, `«º=Úñ ^ŒÅñѨHõ ~À+¨z`«∞Îñ_»QÆ∞ ‰õΩ\˜ÖÏ`«∞‡<£
ã¨=∞^•=∞~°∞¬ñ_»∞ hu, „Hõ=∞~°Ç≤Ï`«∞ñ_»∞ <≥·# ÉÏÅ∞ñQÍ <≥#flñ^ŒQÆ∞<£. 789
* HÍ|\˜ì tHõΔ qkèOK«‰õΩO_® Éèí$`«∞ºÅg∞^Œ HÀѨO „ѨHõ\˜OKÕ "åxx J*Ï˝x Jx K≥áêÊe.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. ã¨∞^Œf ǨÏ$^ŒÜÕ∞â◊fii "≥·# h=Ù. 790
=∞. ã¨~°™È^•~° ã¨∞^è• ~°™ÈѨ=∞ =K«âßÛ`«∞~°º ™œÉèÏQƺ"≥∞ÿ
ǨÏih֒Ѩ=∞ HÀ=∞ÖÏÅHõ Ü«Ú`«Oɡ· q„Éèí=∞ „Éèí∂Å`å
ѨiA+¨ì ã≤‡`« ã¨kfiÖ’Hõ#=Ú<≥· ÉèÏã≤Å∞¡ Ü«Ú+¨‡#∞‡MÏO
|∞~°∞ǨÏO|∞<£ Éèí=nÜ«∞ ^•ã¨∞#‰õΩñ |∂ñÉ’ñ_ô, Hõ$ѨO EѨ"Õñ 791
* ã¨∞O^Œs! J=∞$`«O ÖÏQÍ fÜ«∞<≥·# K«`«∞~° "å‰õΩ¯Å`À#∂, WO„^ŒhÖÏÅ ÖÏQÍ #Å¡<≥·# <≥é˜
"≥O„@∞HõÅ`À#∂, qÖÏ™êÅ∞ q~°l"Õ∞‡ Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À#∂, z~°∞#=ÙfiÅ∞ zOkOKÕ K«∂ѨÙ`À#∂ „ѨHÍtOKÕ
h =ÚY Ѩ^•‡xfl ^ŒÜ«∞`À h ^•ã¨∞xH˜ K«∂Ñ≤OK«∞.
Hõ. q#∞ g~°Ñ¨ufl h Ü≥∞_», ##Ü«∞O|∞#∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞#∞ ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ∞ñ ^Œ
Hõ¯#∞ x`«~°∞ ÖˇQÆ∞æ ¿ãã≤#, =x`å! tH˜ΔO`«∞ <≥O`«"å~°Å #~Ú#<£. 792
Hõ. D =ÚÖ’¡Hõ=Ú ÅO^Œ∞#∞, <å =∞#=Ú# ~À+¨ "≥Ú^Œq#<£ ÉèíÜ«∞ ~°Ç≤Ï`«∞O
_≥· =∞kÖ’ñ |i`À+¨=Ú, `À "≥∞Åñ ÔQ_»∞"åxñ QÍ#ñ ^ÀÜ«∞[<Õ„`å! 793
* h=Ù g~°Ñ¨uflq. h‰õΩ „ÉÏǨχ}∞Å∞, q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ∞ `«Ñ¨Ê W`«~°∞Å∞ JѨHÍ~°O KÕã≤#@¡~Ú`Õ
"å~°∞ ZO`«\˜ "åÔ~·<å <Õ#∞ ^ŒO_ç™êÎ#∞. <Õ#∞ HÀÑ≤¿ãÎ ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩO_® ã¨O`À+¨OQÍ u~°QÆ QÆeæ# "å_»∞
D =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ XHõ¯_≥·<å LO_»_»∞.
ã‘. WOn=ˆ~HõΔ}! ÜÕ∞ <≥O^Œ∞ Éèí=nÜ«∞ uÅHõ q~°Ç≤Ï`«=Ú =∞e#Ü«Ú`«=Ú
ǨÏ~°¬ â◊¥#ºO|∞ =∞<À„ѨHÍâ◊Hõ=Ú<≥· Ü«∞`«º=∞~°¬Ü«Ú`«O|∞ #~Ú# =ÚY=Ú
QÆo`å„â◊√aO^Œ∞ ã¨OHõe`« ã¨Oz`« â’Éèí =∂# Ñ‘#ã¨Î# =∞O_»Å=Ú#∞
~°=∞}©Ü«∞ `åO|∂Å~åQÆ qÇ‘Ï# "≥∞ÿ #\˜ì ã¨∞ѨHõfi aOÉÏ^èŒ~°O|∞ñ
`Õ. QÍ# x@∞¡O@ H˜Ñ¨Ù_Õq∞ Hõ`«=Ú? <å‰õΩ, #i÷ <≥é˜ñyOѨ"Õ =∞$QÆÜ«∂uã¨H˜Î
#|Å! h ÔHé˜ñyOѨHõ Ü«∞iy #\˜ì, `«Ñ¨C Ãã·iOz HÍ=OQÆñ ^ŒQÆ∞^Œ∞ <Õ#∞. 794
* HÍO`å! h=Ù ÉÁ@∞ì ÃÑ@∞ìHÀÖË^Œ∞. h =ÚYO "å_çáÈ~ÚOk. HÀѨOQÍ L#flk. h =ÚYOÖ’
ã¨O`À+¨O Hõ#Ѩ_»_»OÖË^Œ∞. HÍi# Hõhfl\˜ aO^Œ∞=ÙÅ∞ Ѩ_ç ã¨Î#^ŒfiÜ«∞O â’ÉèÏâ◊¥#ºOQÍ L#flk.
196 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^˘O_»Ñ¨O_»∞=O\˜ h ÃÑ^Œq `åO|∂Å~åQÆO ÖˉõΩO_® L#flk. h=Ù D q^èŒOQÍ LO_»@O <Õ<≥ѨC_»∂
K«∂_»ÖË^Œ∞. WO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O Uq∞\˜? <å‰õΩ K≥ѨC. "Õ@ `«=∞HõO`À h‰õΩ K≥ѨʉõΩO_® "≥o¡áÈÜ«∂#∞. P
`«Ñ¨C#∞ HõΔq∞Oz ##∞fl HÍáê_»∞.
Hõ. =x`å[# Ѩ~°=â◊√ñ_≥·, =∞#ã≤[ â◊~° ÉÏ^茺=∂# =∂#ã¨∞ñ _»QÆ∞ "å
xx ^ŒQÆñ QÆ~°Î"åº~°÷=Ú, Å#∞ Éèíl~ÚOѨHõ `˘ÅOQÆ∞ ÅÅ#Å∞ QÆň~? 795
* HÍO`«Å‰õΩ =â◊√_≥· =∞#‡^äŒ∞x ÉÏ}ÏÅ∞ =∞#ã¨∞û# <å\˜ `«Ñ≤OKÕ "åxx `«y# LѨKå~åÅ`À
¿ãqOK«‰õΩO_® L¿ÑH˜ΔOKÕ „ã‘ÎÅ∞ LO_»~°∞ QÆ^•!——
=. J#∞K«∞O ^ŒnÜ«∞ q„Éèí=∞ =â◊OQÆ`«∞O_≥· ѨeH˜# qx. 796
Hõ. HõO*Ï`«Ñ¨„`« <Õ„`«Ñ¨Ù, ~°O[#∞ ^≥㨠~À+¨ =Ú_çy ~°=∞}©Ü«∞N
=∞OAÅ =∞$^Œ∂‰õΩÎÅ =∞#=Ú, ~°OlOK«∞K«∞ñ |eÔH ã¨^Œ#∞~åQÆ "≥∞Å~°Ê<£. 797
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù~°O[#∞_»∞ P"≥∞ qÖÏã¨=ÚʼnõΩ ÖÁOyáÈ~Ú "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨC_»∞ ~å}˜
JÅ∞Hõ=∂x „¿Ñ=∞`À =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°OQÍ =∂@ÖÏ_ç ѨÙ~°O[#∞x =∞#ã¨∞û#∞ ã¨O`À+¨ ÃÑ\˜ìOk.
=. JO`«. 798
ã‘. P =∞‡Ç¨^Õq <≥Ü«∞ºO|∞# =∞OQÆà◊, ™êfl`«Ü≥ÿ∞ =∞$^Œ∞Å =„ã¨Î=ÚÅ∞ QÆ\˜ì
„ã¨HõÛO^Œ<åk Éèí∂+¨}=ÚÅ∞ ^èŒi~ÚOz, Hõ=∞hÜ«∞ "≥∂ǨÏ<åHÍ~° Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|uHõ_» xez# #`«ñ_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«, ~°OQÆ∞ñ_≥· Ü«∞ÉèíºO`«~°=Ú# #∞O_ç
Ü«∞<Àº#º ã¨~°ã¨ QÍ_è®eOQÆ#O|∞Å∞, QÍqOz QÀѨº "åHõº=ÚÅ KÕ`«,
`Õ. #`«ñ_»∞ „Ѩ=∞^• Ѩi„QÆÇ¨Ï =ºã¨#=Ú#‰õΩ, QÆ_»ñHõ #ѨHõ$+¨ìѶ¨∞# q"ÕHõO|∞ QÆey
ѨQÆÅ∞ ˆ~Ü«∞x „á⁄^Œ∞Ì ÖË~°Êé∞Ѩ ~åHõ, Ü≥∞#ã≤ Ü«∂ Ü«Ú~°fiºÜ«∞O|∞ ^• <≥é∞ñQÆñ _»Ü≥∞º. 799
* ~å}˜ ™êfl#O KÕã≤ ã¨#flx ѨÅ∞=Å∞ Hõ\˜ìOk. ѨÓÅ^ŒO_»Å∞ ^èŒiOzOk. QÆO^èŒO JÅ^Œ∞H˘#flk.
#QÆÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘#flk. D q^èŒOQÍ JÅOHõiOK«∞H˘x "≥∂ǨÏ<åHÍ~°O`À =∞QÆxx ã¨g∞Ñ≤OzOk. J`«_»∞
á⁄OyáÈÜ«∂_»∞. "åi^ŒÌ~°∂ JO`«óѨÙ~° =∞Ok~°OÖ’ XHõi <˘Hõ~°∞ QÆ\˜ìQÍ H“yeOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ~°Ç¨Ï㨺ѨÙ
=∂@Å∞ K≥ѨC‰õΩ<åfl~°∞. D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù~°O[#∞_»∞ „ã‘Î =ºã¨#OKÕ`« q"ÕHÍxfl HÀÖ’Ê~Ú Wk ѨQÆÅx,
Wk ~å„`«x ÖËHõ ~å}˜`À QÆ_»∞ѨÙ`«∂ `«# PÜ«Úã¨∞û H©Δ}˜OK«@O `≥eã≤HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #`«O _»∞#fl^Œú=∞^Œ∞O_»∞#∞ =∞Ǩ=∞#∞O_»∞#∞ #~°›â◊Ü«∂º â◊Ü«∂#∞O_»∞#∞ =∞Ç≤Ï+‘
Éè∞í *’Ѩ^•è #∞O_»∞#∞<≥· Ü«∞*Ï˝<åaèÉ∂íè `«∞O _»Q∞Æ @O *Ëã≤ ã¨fi~°∂Ѩ Éè∂í `« Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞ëê~°O÷ |∞ <≥é∞OQÆHõ
x[=∞Ç≤Ï+≤Ü∞≥ Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞ëê~°O÷ |∞QÍñ ^ŒÅOK«∞K«∞ ~°q∞OK«∞K«∞O QÍ=∞ Hõâ‡◊ Åz`«∞OÎ _≥#· Ü«∞`«xH˜
#=Ü«∞ø=#Oɡ·# HÍÅO|∞ HõΔ}Ï~°úO|∞#∞O É’Öˇ QÆ`«O |Ü≥∞º, #O`«. 800
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 197
* J`«_»∞ =∞kOz áê#∞ÊÃÑ· ~å}˜ Éèí∞["Õ∞ `«ÅQÆ_»QÍ KÕã¨∞H˘x, P"≥∞<Õ Ñ¨~°=∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷OQÍ
ÉèÏqOKå_»∞. J`«x Ü«∞ø=#HÍÅ=∞O`å J~°HõΔ}O ÖÏQÍ QÆ_»záÈ~ÚOk.
Hõ. qâ◊^Œ Ü«∞â’[Åxkè Ü«∂, â◊t=Úd Ü«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º =Å# ã¨=∞‡u <ÕHÍ
^Œâ◊ â◊`« Ѩل`«∞Å ~°}Hõ, ~°¯â◊ ^ÕǨïÅñ QÍOz H“`«∞HõO|∞# =∞é˜Ü«Ú<£. 801
Hõ. QÆ∞~°∞ jÖ∫^•~°º QÆ∞}À, `«Î~°Å#∞ ã¨Å¡e`« QÆ∞} Hõ^ŒO|Åñ „aÜ«∞Å<£
=~°‰õΩÅ áê=#Å ^Œâ’, `«Î~° â◊`« ^Œ∞Ç≤Ï`«Å#∞ QÍOK≥ñ ^Œ`«ûu =Å#<£. 802
* P ѨÙ~°O[#∞_»∞ ÉèÏ~°º=Å¡ Ѩ^ŒH˘O_»∞ =O^ŒÅ=∞Ok Ѩل`«∞Å#∞ á⁄O^•_»∞. "å~°O`å Q˘Ñ¨Ê
Ü«Ú^Œúg~°∞Å∞. #∂@Ѩk=∞Ok ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ#∞ ‰õÄ_® Hõ<åfl_»∞. "å~°∞ QÆ∞}=`«∞Å∞.
=. W@∞¡ Ѩل`«Î ѨلuÎHÍ [#O|∞ QÆx Ü«Ú#flO`«. 803
Hõ. q#∞ =∂`«x Ü«∂Ü«Ú=ÙÖ’, ##∞ #~°úO |iÔQ, #O`« #~°Ñ¨u ‰õΩÅ =
~°ú#∞ ÅQÆ∞ ã¨∞`«∞ʼnõΩñ |i}Ü«∞, "≥Ú#iOK≥<£ ã¨^Œ$â◊ Å~Ú# Ü«Úq^ŒÅ `À_»<£. 804
Hõ. #~°<å^äŒ∞ñ _®_»∞ a_»¤Å, =~°~°∂Ѩ =Ü≥∂ qÖÏ㨠"≥·Éèí==ÚÅKÕñ
|~°ñy# x[`«#Ü«∞Å ã¨=∞, =~°∞ʼnõΩ ã¨O„Ñ‘u`À q"åǨÏ=Ú KÕÃã<£. 805
* WO`«Ö’ J`«x PÜ«Úã¨∞û ã¨QOÆ `«iyáÈ~ÚOk. H˘_»∞‰õΩʼnõΩ `«y# Hõ#ºÅ`À q"åǨÏO KÕâß_»∞.
~°∂Ѩ=`«∞Å∞, qÖÏã¨=`«∞Å∞, Ü«∞ø=#=`«∞Å∞ J~Ú# `«# ѨلuHõʼnõΩ `«y# =~°∞Å`À q"åǨÏO
[iÑ≤OKå_»∞.
=. J@∞¡ q"åǨÏO|∞Å∞ QÍqOz Ü«Ú#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 806
Hõ. q#∞, `«`«∞û`«∞ ÖÁH˘¯HõxH˜, ##Ü«∞=Úñ ÉÏOKåÅ ^Õâ◊=∞O^Œ∞Åñ É∫~°O
[# ‰õΩÅ=~°ú#∞ ÅQÆ∞K«∞<£, [x~ÚOzi #∂~°∞fiˆ~ã≤ â∫~°º |ÖÏ_è»∞ºÖò. 807
* ѨÙ~°O[#∞x H˘_»∞‰õΩʼnõΩ XH˘¯Hõ¯xH© #∂~°∞QÆ∞ˆ~ã≤ H˘_»∞‰õΩÅ∞ [x‡OKå~°∞. "å~°O`å
=∞Ǩâ◊¥~°∞Å∞. "åi=Å¡ áêOKåÅ ^Õâ◊OÖ’ ѨÙ~°O[#∞x =Oâ◊O `å=∞~° `«OѨ~°QÍ =iúe¡Ok.
P. J#Ѷ¨∞! Ü«∞\˜ì iHõÎǨ~°∞Å ˆQǨÏHÀ, âß#∞r= Ü«Ú`«∞Å∞ #~Ú# Ü«∞\˜ì
#O^Œ<å^Œ∞ÅO^Œ∞ñ *ˇOk# =∞=∞`« x, |^Œ∞úñ_»Ü≥∞º #O`«ñ ÉÏi÷=ÙO_»∞. 808
K«. u~°=∞QÆ∞ x+¨ª`À #`«ñ_»∞ nH˜Δ`«∞ñ_≥· Ѩâ◊√=∂~°HõO|∞Å∞<£
ã¨~°q ÉèíÜ«∞OHõ~°O|∞ÅQÆ∞ ã¨#‡Y=ÚÖò ^ŒQÆñ ɡ‰õΩ¯ ¿ãã≤ Ü«∂
^Œ~°=Ú# h=Ù#∞O |Öˇ#∞ ^Œ`«Î^Œ#∂# Ѷ¨ÖÏÑ≤Î HÍ=Úñ_≥·
ã¨∞~°Ñ≤`«$ Éèí∂`« ã¨OѶ¨∞=Ú #ã¨∂Ü«∞ ^Œ#~°Ê ÉèílOK≥ Éèí∂=~å! 809
* J`«x H˘_»∞‰õΩÅ∂, =∞#∞=∞Å∂ ^èŒ<åxfl ^˘Oyeã¨∞Î<åfl~°∞. WO\˜Ö’ L#fl ^èŒ#Og∞^Œ P^è•~°Ñ¨_ç
„|`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞. J~Ú<å "åig∞^Œ ѨÙ~°O[#∞_»∞ =∞=∞`« ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`« J`«_»∞
198 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q+¨Ü«∞|^Œ∞ú_≥· h=Öˇ P Ü«∂ HÀÔ~¯Å#∞ á⁄O^ŒQÀi nHõΔѨÓx Ѩâ◊√=∂~°HÍÅ∞ J~Ú# ÃщõΩ¯ Ü«∞*Ï˝Å#∞
KÕã≤ ^Õ=`«Å#∂, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂, Éèí∂`«QÆ}ÏÅ#∂ ѨÓlOKå_»∞.
=. W\Ï¡`«‡Ç≤Ï`«O|∞ Öˇ·# Hõ~°‡O|∞ÅÜ«∞O ^Œ#=Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞ QÆ∞@∞OÉÏã¨H«Î =∂#ã¨∞O_»∞#∞<≥· Ü«Ú#fl
Ü«∞`«xH˜ q~ÀkèÜ≥ÿ∞ „Ñ≤Ü«∂OQÆ<å[#O|∞ʼnõΩ #„Ñ≤Ü«∞O|QÆ∞ HÍÅO|∞ ã¨OÉèíqOz#O [O_»"ÕQÆ
qMϺ`«∞O_»∞#∞ QÆO^èŒ~åfinèâ◊√O_»∞ +¨+¨μìº`«Î~° â◊`«„`«Ü«∞ ã¨OMϺ‰õΩÖˇ·# QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞#∞ #O^Œé
QÆO^èŒifi[#O|∞Å∞#∞ ã≤`åã≤`« =~°‚O|∞Å∞ QÆey q∞^äŒ∞hÉèí∂`«∞ ÅQÆ∞K«∞ ##∞QÆq∞OѨO [#∞^≥Oz
ã¨fiѨi„Éèí=∞}O|∞KÕ`«<Õ ã¨~°fiHÍ=∞O|∞Å xi‡`«O|QÆ∞ <å ѨÙ~°O|∞ x~ÀkèOz# #ѨC _®
K«O_»"ÕQÍ#∞K«~°∞Öˇ·# QÆO^èŒ~°∞fi ÖÏ Ñ¨Ù~°O[#∞ ѨÙ~°O|∞ "庉õΩÅ`«fiO|∞ <˘OkOK«∞K«∞ #ѨǨÏiOѨ
#∞Ѩ„Hõq∞OK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#ñ |∞~°O[# ѨÙ~å^茺‰õΔΩO_≥·# „Ѩ*ÏQÆ~°∞O _»#∞"åñ_»∞ qOâ◊`«∞º`«Î~°
ã¨Ñ¨Îâ◊`«O|∞Öˇ·# QÆO^èŒ~°fi QÆO^èŒsfi [#O|∞Å x"åiOz |Å=O`«∞_≥· ã¨=`«û~°â◊`«O|∞ Ü«Ú^ŒúO|∞
QÍqOz Ü≥ÚHõ¯~°∞O _»Ü«Úº #ÃÑÊHõ¯O„_»`À x@∞¡ áÈi H©Δ}∞O_≥·#O |∞~°O[#∞O_»∞ ^•# xez
`«`«∞Ê~°O|∞# #ÅÊã¨∞YO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞O ÉÏOKåÅ ^Õâ◊O|∞ÅO^Œ∞ x[áê~°¬^Œ∞ÅKÕ`«
<åh`«O|∞Öˇ·# Ѩ^•~°÷O|∞Å <˘O^Œ∞K«∞O QÍq∞h [# ã¨"Õ∞`«∞O_≥· ÉèíÜ«∞Ѩ~åºÖ’K«#O|∞ ¿ãÜ«∞
<Õ~°Hõ ~å„+¨ì ѨÙ~°ÉÏO^èŒ= ã¨"Õ∞`«∞O_≥· Ü«∂iÎ <˘Ok zO`å„HÍO`«∞O_≥· Ü«ÚO_≥: #O`«, 810
* D q^èŒOQÍ P`«‡‰õΩ Ç≤Ï`«O HõeyOKÕ Hõ~°‡ÅÃÑ· „â◊^Œú q_çz, ‰õΩ@∞O|OÃÑ· Pã¨H˜Î ÃÑOK«∞H˘#fl
ѨÙ~°O[#∞xH˜ â◊„`«∞"≥· „Ñ≤Ü∞« HÍO`«Å‰õΩ J„Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ HÍÅO (=Úã¨e`«#O) =zÛOk. JѨC_»∞ K«O_»"QÕ ∞Æ _»∞
J<Õ QÆO^èŒ~°fi~åA =¸_»∞=O^ŒÅ J~°"≥·=∞Ok QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞#∞, JO`Õ ã¨OYºQÆÅ QÆO^èŒ~°fi „ã‘ÎÅ∞#∞ `≥Å∞ѨÙ
#Å∞Ѩ٠~°OQÆ∞Å∞ QÆey [O@Öˇ· "≥O@~åQÍ =zÛ P ѨÙ~åxfl =Ú@ì_çOKå_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ѨÙ~°O[#
ѨÙ~°=Ú#‰õΩ J^茺‰õΔΩ_»~Ú# „Ѩ*ÏQÆ~°∞_»∞ U_»∞=O^ŒÅ ~Ú~°"≥·=∞Ok QÆO^èŒ~°fi, QÆO^èŒsfi[<åÅ#∞ J_»∞¤H˘x
#∂ˆ~O_»∞¡ XHõ¯_Õ Ü«Ú^ŒúO KÕã≤ H©Δ}|Å∞_»∞ JÜ«∂º_»∞. HÍx ѨÙ~°O[#∞_»∞, ѨÙ~°=ÚÖ’<Õ LO_ç áÈ~Ú
hK« ã¨∞Y=ÚÅ#∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î „ã‘ÅÎ `À q<Àkã¨∂Î ã¨OÉèqí Oz# PѨ^#Œ ∞ QÆ∞iOz PÖ’zOK«Ö^Ë ∞Œ . JO^Œ∞KÕ`«
~å„+¨ì ѨÙ~° ÉÏO^èŒ= ã¨"Õ∞`«OQÍ zO`å„HÍO`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
Hõ. J#Ü«∞O|∞ñ QÍŠѨلuHõ, Ü«∞#∞ <˘Hõ HÍq∞x =ˆ~K«Ûù #dÅ [QÆO|∞O
^Œ#Ü«∞O`«ñ QÆÅÜ«∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞ñ, [x K«x Ü≥ÚHõ<åñ_»∞ ~å[ã¨`«Î=∞! qO>Ë. 811
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# Ü«∞Ü«∂u ‰õΩ=∂~°‰õΩO _»~Ú#\˜ì ѨÓ~°∞KÕ`«
=i~ÚOѨñQÍñ |_ç =Å<˘Ñ¨Ê #`«xH˜ =~° q∞zÛ ^Ò~åƒùQƺ=â◊`« <˘Ok
„ѨMϺu QÆ#∞@ ^Œ∞~°ƒùQÆ Ü«∞#∞¿Ñ~°#∞ |~°ñQÆ∞ # HͯO`« <Õ Ñ¨Ù~°∞+¨=~°∞ñ_»∞
=i~ÚOѨñ _»Ü≥∞º, <å `«~°∞}˜Ü«Ú <˘Hõ <åñ_»∞ QÆ~° "≥ÚÑ¨Ê „|Ǩχ֒Hõ=Ú# #∞O_ç
`Õ. =ã¨∞^èŒ ˆH`≥Oz q#∞ |$Ǩτ^Œfi`«∞ñ_» #~Ú#, ##∞fl =i~ÚOѨñ QÀi =∞#=Ú#ñ QÍ=∞
â◊~°q"≥∂Ç≤Ï`« Ü≥ÿ∞ "Õñ_»ñ QÆ~°=Ú <Õ#∞, ã¨=∞‡uOѨHõ Ü«Ú#fl ~À+¨=Ú# #ey. 812
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 199
=. W@¡#∞, =ÚhO„^•! =∞nÜ«∂âß q=ÚY∞O_»"≥·# h‰õΩ <ÕHõ„`å=™ê÷#O|∞ ÖËHõ Ü«ÚO_»∞OQÍHõ!
Ü«∞x â◊Ñ≤Oz qǨÏ`« ã¨OHõÅÊÜ≥ÿ∞ =∞^Œ∞Ѩ^Õâ◊O|∞#O [x Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞O_»∞#∞ ÉèíÜ«∞ <å=∞‰õΩO_»∞#∞
#~Ú# "åxO QÆkã≤ ~Ú@¡xÜ≥∞. 813
* HÍÅ∞x ѨلuHõ J~Ú# XHõ Hõ#º =~°∞x HÀi `«#O`« `å<Õ Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ uiyOk.
~å[i¬ J~Ú# Ü«∞Ü«∂u H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ó~°∞_»∞ P"≥∞#∞ =iOKå_»∞. P"≥∞ ã¨O`À+≤Oz J`«xH˜ =~°=Ú#∞
„Ѩ™êkOzOk. `«# ^Ò~åƒùQƺ=â◊OKÕ`« P"≥∞ ^Œ∞~°ƒùQÆ Jx ¿Ñ~°∞á⁄OkOk. P `«~°∞"å`« P"≥∞#∞ U
ѨÙ~°∞+¨μ_»∂ =iOѨÖ^Ë ∞Œ . XHõ<å_»∞ „|Ǩχ֒HõO #∞O_ç Éè∂í Ö’Hõ=Ú#‰õΩ =zÛ# ##∞fl =iOѨQÀi =∞#‡^ä∞Œ x
ÉÏ}ÏʼnõΩ `åà◊ÖËHõ "Õ_»∞‰õΩ#flk. <Õ#∞ JOwHõiOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ P"≥∞ HÀÑ≤Oz ''=ÚhO„^•! <å
HÀÔ~¯#∞ h=Ù <≥~°"Õ~°ÛÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì XHõ KÀ@ xÅ∞=Hõ h=Ù x`«º=¸ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï=Ù—— Jx
â◊Ñ≤OzOk. <å LѨ^Õâ◊O =Å¡ Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞_≥·# ÉèíÜ«Ú_»∞ J<Õ "åx =^ŒÌ‰õΩ "≥o¡ WÖÏ J#flk.
Hõ. J=hѨu! ÉèíÜ«∞<å=∞Hõ, Ü«∞=#‰õΩÖÏnèâ◊fi~°∞O_» =QÆ∞ x#∞ñ |uñQÍñ
^Œqe =iOѨñQÆ =zÛu, ã¨q#Ü«∞=ÚQÆ q#∞=Ú Éèí∂`« ã¨OHõÅÊ=Ú#<£. 814
=. HõÅ∞QÆ∞ =∞`å¯q∞`«O|∞ =$^äŒ QÍ^Œ∞, Ö’HõO|∞# "Õ^ŒO|∞ÅO^Œ∞ ^ÕÜ«∞„QÍǨϺ~°∂ѨO ɡ·# =ã¨∞Î=Ù
Ü«∂K«º=∂#O |QÆ∞K«∞O_» <≥=fiO _˘ã¨OQÆO, _≥=fiO _çO^Œ∞ nÜ«∞=∂#O |QÆ∞ K«∞O_»O QÀ~°O _»\˜ì
g~° e^Œé
Ì ∞#∞ [_» ã¨fiÉèÏ=Ù Åx ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∞ â’HõO|∞ <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞! QÍ=Ù# x#∞fl Éèlí ~ÚOK«∞K«∞#fl
##∞flO QÆ~°∞}Ï„~°Ì z`«∞ÎO_»"≥· Éèíl~ÚOѨ٠q∞\˜ì Ü«∂~åÎ#∞HõOѨܫÚñ |∞~°∞+¨^èŒ~°‡O |x ѨeH˜#
#HͯÅѨلuÎHõ =K«#O|∞Å∞ qx Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞O_»∞ ^Õ=QÆ∞ǨϺzH©~°∞¬ =QÆ∞ ^•xO QÆ#∞OQ˘x
=∞O^Œã≤‡`« =^Œ#∞O _»QÆ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 815
* ''~å*Ï! x#∞fl Éèí~°ÎQÍ =iOѨ =KåÛ#∞. Éèí∂`« ã¨OHõÅÊO KÕ`« <å‰õΩ Hõeæ# HÀÔ~¯ =º~°÷O HÍ^Œ∞.
W=fi^Œy# =ã¨∞Î=Ù#∞ J_çy#ѨC_»∞ W=fix"å_»∂, „QÆÇ≤ÏOѨ ^Œy# =ã¨∞Î=Ù#∞ WzÛ#ѨC_»∞ HÀ~°∞HÀx"å_»∂–
g~°∞ W^Œ~Ì ∂° =∞O^Œ |∞^Œ∞Åú ∞. HÍ|\˜ì ##∞fl ^ŒÜ∞« `À „QÆÇÏ≤ OK«∞. n#∞ÅÃÑ· ^ŒÜ∞« K«∂Ѩ@O ѨÙ~°∞+¨^~Œè ‡° O——
Jx "Õ_»∞‰õΩ#flk. JѨC_»∞ Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞_»∞ ^Õ=~°Ç¨Ï™êºxfl (=∞~°}O) KÕÜ«∞|∂x# P HÍÅ Hõ#ºHõ#∞
K«∂z z~°∞#=Ùfi`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ `«~°}˜! Ü«∂K«º=∂#O, |#ñ^ŒQÆ∞ h Ö’Hõ=∞O^Œ∞ #`«ºâ◊√Éèí=Ù ã¨
[˚#=ÚÅ Hõã¨=∞‡`«=Ù #QÆ∞, x#∞ #aè#OkOѨ‰õΩO„_»∞ <≥é˜ <≥"åfi~°∞<£. 816
* ''`«~°∞}©! D Ö’HõOÖ’ h=Ù HÀi#"å~°∞ JO^Œ~°∂ h=Ù ^Œ∞~°ƒùQÆ=Ù HÍ=@OKÕ`« x#∞fl
"≥∞K«∞ÛHÀ=@O ÖË^Œ∞.
=. HÍ=Ù# <Õ#∞ *Ï˝#^Œ$+≤ìO *Ëã≤ h‰õΩO |u x~°∂Ѩ}O|∞ ¿ãÃã^Œ, #k Ü≥∞@¡x# =∞nÜ«∞¿ã<å
™êǨÜ«∞ºO|∞ =_»ã≤ „Ѩ*Ï<åâ◊O ÉÁ#iOK«∞#\˜ì h ==ºHõÎQÆu"≥· Hõ~°‡xi‡`«Oɡ·# Ö’HõO|∞
200 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
##∞ÉèíqOѨÙ, g∞ „Ѩ*Ïfi~°∞O _»#∞"åñ_»∞ <å‰õΩ ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞O_»∞, h=Ù =∞nÜ«∞ Éèíyxq. g∞ ~Ú^ŒÌéO
QÆ∂_ç ~¸ Ö’HõO|∞#O^Œ∞ #=º‰õΩÎO_»∞#∞ cè=∞Ãã·x‰õΩO_»∞#∞ <≥· ÜÕ∞#∞ =iÎO`«∞ #x# <å
ÉèíÜ«∞<å=∞‰õΩO _»~Ú# Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞x k+¨ìHÍ~°∞Öˇ·# Ãã·x‰õΩÅ∞ „Ѩ*Ïfi~° HÍÅHõ<åºÜ«Ú‰õΩÎÖˇ·
Éèí∂=∞O_»ÅO ÉˇÅ¡ k~°∞QÆ∞K«∞ <˘Hõ¯<åñ _»u"ÕQÆO|∞# Éè∫=∞ Éè’QÍ_軺O|∞#∞ [~°`«Ê#flQÆ
áêe`«O|∞#∞ #~Ú# |∞~°O[#∞ ѨÙ~°O|∞ <å=iOz Ü«Ú#flO`« ™êfiaèÉ∂íè `«∞O _»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ
x™êû~°`«fiO|∞ QÆeyOK«∞#\˜ì HÍÅHõ#ºHõ |ÖÏ`å¯~°O|∞# <å ѨÙ~°O[#∞ ѨÙ~°O|∞ ##∞ÉèíqOK≥,
#@∞¡ HÍÅHõ#º HÀѨÉèí∞[º=∂#Oɡ·# ѨÙ~°O|∞ ã¨~°fi^•fi~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ ã¨~°fi`À-kèHõO|∞QÍ #
Ü«∞º=#∞Å∞ „Ѩ"tÕ Oz `«`∞« Ê~°O|∞ ã¨=∞ã¨OÎ |∞#∞ c_çOѨ x@∞¡ ѨÙ~°O|∞ „ѨÑ_‘ º» =∂#O |QÆ∞K«∞O_»
#aè=∂xÜ≥ÿ∞# ѨÙ~°O[#∞O_»∞. 817
* HÍ|\ì̃ <Õ#∞ *Ï˝#^Œ$+≤ì`À h‰õΩ Éèí~°Î#∞ x~°‚~Ú™êÎ#∞. h=Ù J=ºHõÎQÆu"≥· Ö’Hõ=∞O`«\Ï u~°∞QÆ∞`«∂
Hõ~°‡xi‡`«"≥∞ÿ# Ö’Hõ=Ú#∞ J#∞ÉèíqOK«∞. <å ¿ã=#∞ h‰õΩ `À_»∞QÍ Ñ¨OÑ≤™êÎ#∞. P ™êÜ«∞O`À
„Ѩ*Ï<åâ◊=Ú#∞ KÕÜ«∞QÆÅ=Ù. D „Ѩ*Ïfi~°∞_»∞ J<Õ "å_»∞ <å‰õΩ ™È^Œ~°∞_»∞. h=Ù <å‰õΩ K≥Öˇ¡eq. g∞
~Ú^ŒÌi`À ‰õÄ_ç <Õ#∞ J=º‰õΩÎ_»<≥·, cè=∞ Ãã·x‰õΩ_»<≥· D Ö’HõOÖ’ ã¨OK«i™êÎ#∞——Jx J<åfl_»∞. P Ü«∞=#
~åA P[˝#∞ <≥~"° ~Õ Û° @O HÀã¨O Ãã·x‰õΩÅ∞ „Ѩ*Ïfi~°∞x`À#∞, HÍÅHõ#ºHõ`À#∞ ‰õÄ_ç Ö’Hõ=∞O`å u~°∞QÆ∞`«∂
XHõ<å_»∞ Ö∫H˜Hõ ã¨OѨ^ÅŒ `À xO_ç =Úã¨e áê=ÚKÕ`« ~°HOΔ˜ Ѩ|_»∞`«∞#fl ѨÙ~°O[#∞x ѨÙ~åxfl =Ú@ì_Oç Kå~°∞.
`«#KÕ`« P„Hõq∞OѨ|_ç# ѨÙ~°∞+¨μ_çH˜ x™êû~°`«fiO HõeyOKÕ HÍÅHõ#ºHõ |Å=O`«OQÍ P ѨÙ~°O[#∞x
ѨÙ~åxfl J#∞Éèqí OzOk. HÍÅHõ#ºHõ KÕ`« J#∞Éèqí OѨ|_»∞`«∞#fl ѨÙ~°OÖ’ Ü«∞=#∞ÅO^Œ~∂° ã¨~fi° ^•fi~åÅÖ’
#∞O_ç „Ñ¨"ÕtOz P ѨÙ~åxfl Ñ‘_çOѨ™êQÍ~°∞.
ã‘. J#Ѷ¨∞! Ü≥∞O`«Ü«Ú =∞=∞`å‰õΩÅ z`«∞Îñ_≥· |Ǩïq^èŒ Éèí∂i`åѨ=ÚÅñ ÉÁO^≥,
Ѷ¨∞#‰õΩ@∞OaÜ«Úñ QÍÅHõ<ÀºÑ¨QÆ∂_è»∞O_»∞ #+¨ìã¨OѨ^Œ∞ñ_»∞ q#+¨ì=∞uÜ«Ú
q+¨Ü«∂`«‡‰õΩO_»∞#∞ qxǨÏ`≥·â◊fi~°∞O_»∞ñ QÆ$Ѩ}∞O_»∞ ™êÅ #H˜OK«#∞O_»∞
#QÆ∞ ѨÙ~°O[#∞ñ_»∞ â’HÍqÅÉèÏ=Ùñ_≥·, QÆO^èŒ~°fi Ü«∞=# ã¨OѶ¨∞=ÚÅKÕ`«
`Õ. <À[ Ãã_ç qHõÅ`« <˘O^Œ∞ <≥·[ѨÙ~°=Úñ, ^Œqe „Ѩu‰õÄÅ∞~°∞#∞ #<å^Œ~°}Ü«Ú`«∞Å∞
#~Ú# Ѩل`«∞ÎÅñ É∫„`«∞ÎÅ ##∞K«~°∞Å#∞, ã¨z= áœ~ÀÇ≤Ï`«∞Å x[ã¨uxñ Ez. 818
=. =∞é˜Ü«Úñ QÍÅHõ<庄QÆã¨∞ÎO _»~Ú# `«#∞fl#∞ #i^Œ∂+≤`«O|∞Öˇ·# áêOKåÅ |ÅO|∞Å#∞O Ez
Ü«∞áê~° zO`« <˘Ok `«„`«ÊfHÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞ <≥é∞OQÆHõ HÍÅHõ<åºÑ¨Ç¨Ï$`«g~°ºO|∞ Å~Ú#O
QÍ=∞O|∞Å #aè Å +≤ O K« ∞ K« ∞ n#∞O_» ∞ #∞ qQÆ ` å`« ‡ QÆ u ‰õ Ω O_» ∞ #∞ ¿ãflǨ Ï O|∞#O *Ë ã ≤
Ѩل`«^•~ÀѨÖÏÅ# Ѩ~°∞O_»∞#∞<≥· HÍÅHõ<ÀºÑ¨=∞iÌ`«O|∞#∞ QÆO^èŒ~°fi Ü«∞=<å„HÍO`«O|∞#∞ <≥·#
ѨÙ~°O|∞ q_»∞= xK«Ûù ÖËHÜ
õ Ú« q_»∞= #∞Ѩ„Hõq∞OK≥, #ѨC_»∞. 819
* JѨC_»∞ ѨÙ~°O[#∞_»∞ =∞=∞HÍ~°OKÕ`« "庉õΩÅáê@∞ K≥Ok ^Œ∞ódOKå_»∞. HÍÅHõ#º H“yeÖ’
#ey ã≤i `˘Åy, „Ѩ[˝ K≥_ç ^Œi„^Œ∞_»~Ú# ѨÙ~°O[#∞_»∞ "åáÈÜ«∂_»∞. QÆO^è~Œ fi° Ü«∞=#∞Å∞ P„Hõq∞OK«@O
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 201
KÕ`« HÍOux HÀÖ’Ê~Ú# `«# ѨÙ~åhfl, Z^Œ∞~°∞ uiy J==∂xã¨∞Î#fl H˘_»∞‰õΩÅ#∂, =∞#∞=∞Å#∂,
Ѩi[#=Ú#∂, =∞O„`«∞Å#∂, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å#∂, ÉèÏ~°º#∂, HÍÅHõ#ºKÕ`« Hõ|oOѨ|_ç# `«##∂, â◊„`«∞=ÙÅKÕ
^èŒfiOã¨O KÕÜ«∞|_»¤ áêOKåÅ Ãã·<åºÅ#∂ K«∂z JO`«∞ÖËx â’HõO`À JÅ=∞\˜OKå_»∞. J`«xH˜ „Ѩu„H˜Ü«∞
`ÀK«Ö^Ë ∞Œ . HÍÅHõ#º HÍ~°}OQÍ x™êû~å Öˇ#· ѨÊ\˜H© HÍ=∂Å#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∂, „¿Ñ=∞|O^è•xfl „`≥OK«∞HÀÖËHõ
Ѩل`«∞Å#∂, ÉèÏ~°º#∂ |∞[˚yOKå_»∞. QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, Ü«∞=#∞Å∞ =Ú@ì_çOz# ѨÙ~åxfl q_»=@O W+¨ìO ÖËHõ
áÈ~Ú<å q_»=\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. J#Ѷ¨∂! ÉèíÜ«∞<å=∂„QÆAñ, _»#ñQÆÅ „Ѩ*Ïfi~°∞ñ _»Ñ¨Ù_» Ü«∞~°∞^≥Oz ѨÙ~°O
|∞#∞ ã¨HõÅO|∞#∞ ÉèíÜ«∞<å, =ÚxH˜O „cuQÆ ^ŒÇ≤ÏOK≥ =Ú#∞H˘x Ü«∞O`«<£. 820
* JѨC_»∞ Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞_≥·# ÉèíÜ«∞<å=Úx J#fl „Ѩ*Ïfi~°∞_»∞ =zÛ Ñ¨Ù~°O[#∞x ѨÙ~åxfl ѨÓiÎQÍ
HÍeÛ ÉèíÜ«ÚxH˜ „Ñ‘u HõeyOKå_»∞.
=. J@∞¡ ѨÙ~°O|∞ ^ŒÇ¨Ïº=∂#O |QÆ∞K«∞O_»ñ É∫~°Éèí$`«º=~åæk ã¨=∞xfi`«∞O_»∞#∞, Q“@∞Oa‰õΩO_»∞#∞,
Ѩل`åÎk ã¨=∞xfi`«∞O_»∞#∞, Ü«∞=<ÀѨ~∞° ^•úÅÜ«ÚO_»∞#∞, QÍÅHõ<庄QÆã∞¨ OÎ _»∞#∞ #~Ú# ѨÙ~°O[#∞O
_»Ñ¨C~°O|∞#O^Œ∞ñ „|*Ïfi~° ã¨Oã¨Ê$+¨μìO_≥· Ü«∞#∞`åѨO|∞<˘Ok `«`«∞Ê~°áêÅ#O|∞ #O^Œ∞
ã¨=∞~°∞÷O_»∞ QÍHõ ѨÙ~°Hõ$„KÀÛù~°∞"ÕѨ^äŒ∞O_»~Ú Ü«∞O ^Œ∞O_» #â◊‰õΩÎO _»Ü≥∞º, #O`« 821
Hõ. ^Œ=tdÜ«Ú`« `«~°∞HÀ@~°, x=ã≤`« Ѩ#flQÆ=Ú Ñ¨yk x[ѨÙi "≥_»ÅO,
k=Ù~°∞K«∞ #`«ñ_»∞ tkäÅ ^Œ=, Ü«∞=Ùñ_»∞#∞ QÆO^èŒ~°fi QÆ} qǨÏ`« â∫~°∞ºO_»∞<£. 822
* HÍeáÈ`«∞#fl ѨÙ~°=Ú#∞ ~°H˜ΔOKÕ â◊H˜ÎÖËHõ ѨÙ~°O[#∞_»∞ ^Œ∞ódOKå_»∞. =}H˜ áÈÜ«∂_»∞. QÆO^èŒ~°∞fi
^•_ç KÕ`« |ÅO HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. J`«x J=Ü«∞"åÅ∞ tkäÅ`«fiO á⁄O^•~Ú. HÍiÛK«∞Û K«∞@∞ì=Ú\˜ì# K≥@∞ì
`˘é] #∞O_ç "≥Å∞=_»\ÏxH˜ „ѨÜ∞« uflOKÕ áê=ÚÖÏQÍ P Ѩ@} ì O #∞O_ç "≥Å∞=_»\ÏxH˜ „ѨÜ∞« uflOKå_»∞.
ã‘. J~Ú KåŠѶ¨Ú~° Ѷ¨Ú~° =∞#∞â◊|Ì =∞_»~°OQÆ =∞#=Ú#ñ lO`åx=∞QÆ∞flñ _»QÆ∞K«∞ñ
Q˘_»∞‰õΩÅñ QÀ_»O„_»ñ QÆ∂ñ`«∞Å #Å∞¡~° =∞#∞=∞Å <åѨÙÎÅ ##∞K«~åo
##Ü«∞O|∞ #ÅÊ=∂„`å=t+¨ìO ɡ·# QÆ$ǨÏHÀâ◊x=Ç¨Ï Ñ¨iK«Ûù^Œ=ÚÅ
=∞ã¨Å∞ #ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~°=ÚÅñ *Ëã≤ =∞uÇ‘Ï#∞ñ _»QÆ∞K«∞ <≥=∞‡#=ÚÖ’#ñ
`Õ. QÆ_»ñHõñ ^ŒÅñK«∞K«∞ q„ѨÜ≥∂QÆ=Ú#ñ ^•#∞, QÆ@Hõ\Ï! ~Ú@∞¡ Ѩ~°Ö’Hõ QÆ`«∞ñ_» <≥·#
x\˜ì ÉèÏ~°º Ü«∞<å^äŒÜ≥ÿ∞ ~¸ ‰õΩ=∂~°, =~°∞Å <Õsuñ „É’K«∞<À Ü«∞~°ã≤ Ü«∞#∞K«∞. 823
* J`«x Q˘O`«∞Ö’ QÆ∞~°Q∞Æ ~°=∞<Õ â◊|OÌ |Ü«∞Å∞^ÕiOk. ^Œ∞óYOÖ’ =Úxy áÈÜ«∂_»∞. H˘_»∞‰õΩÅ#∞,
HÀ_»O„_»#∞, ‰õÄ`«∞O„_»#∞, JÅ∞¡O„_»#∞, =∞#∞=∞Å#∞, K«∞\ÏìÅ#∞, ¿ã=‰õΩÅ#∞ `«ÅK«∞‰õΩ<åfl_»∞. `«#
=∞Ok~°OÖ’ H˘kÌQÍ q∞ye# ^èŒ<åxfl, =„™êÎÅ#∂ `«ÅK«∞‰õΩ<åfl_»∞. JǨÏOHÍ~°O =Å¡ =∞=∞HÍ~°O=Å¡
J`«x |∞kú K≥_çOk. `«# Z_»ÉÏ@∞ =Å¡ J<å^äŒQÍ =∂ˆ~ `«# ÉèÏ~°º H˘_»∞‰õΩÅ#∞ HÍáê_»QÆÅ^À ÖË^À Jx
qÅÑ≤OKå_»∞.
202 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú x@¡x `«ÅOK«∞. 824
ã‘. Ѩ_»ñu ÜÕ∞ =Ú#∞ Éèí∞lOѨHõ Éèí∞lOѨ^Œ∞ <Õ#∞, x„^Œ "À=Hõ =∞é˜ x„^Œ "À^Œ∞,
<Õ#∞ hàÏ¡_»Hõ hàÏ¡_» <˘Å¡^Œ∞ Ѩ^Œi ÜÕ∞ñ QÀÑ≤OѨ ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ∞,
Éèíi˚Oz##∞ =∂é∞ѨÅ∞HõHõ "åÜ≥∂_»∞ |∞kúÇ‘Ï#∞ñ_»<≥·# |∞kÌ ÃãѨC!
Åe g∞é x\˜ì Hõà◊„`«O|∞`À <Õ#∞ QÆ_»ñy ^ÕǨO`«~°QÆ`«∞ñ_» <≥·#
`Õ. ##Ü«∞=Ú#∞ ^•#∞ |∞„uÎ}˜ Ü«∞QÆ∞@ñ *Ëã≤, Ü«∂`«‡â’zx Ü«∞QÆ∞K«∞ QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~°‡
=∂K«iOK«∞K«∞ #∞O_»∞<À? Ü«∞#∞QÆ=∞#=Ú, ¿ãÜ«Ú<À Ü«∞x =∞#=Ú#ñ lO`« <˘Ok. 825
* <åHõO>Ë =ÚO^Œ∞ Éèí∞lOѨ^Œ∞. x„^Œ áÈ^Œ∞. ™êfl#O KÕÜ«∞^Œ∞. <Õ#∞ HÀÑ≤¿ãÎ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞Ok.
J^Œe¿ãΠɡ^Œi Z^Œ∞~å_»^Œ∞. <Õ#∞ `≥eq `«‰õΩ¯=`À U ѨxÔH·<å ѨÓ#∞‰õΩO>Ë <å‰õΩ |∞kú K≥ѨÙ`«∞Ok.
W@∞=O\˜ J#∞‰õÄÅ=u J~Ú# ÉèÏ~°º <Õ#∞ =∞~°}˜Oz# `«~°∞"å`« a_»¤Å#∞ ~°H˜ΔOK«\ÏxH˜ „|uH˜
LO@∞O^À ÖËHõ ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã¨∞ÎO^À—— Jx zOuOKå_»∞.
Hõ. `«# Ѩل`«∞ÎÅ∞ñ ^Œ# ᜄ`«∞ÎÅ∞, ##Ü«∞=Úñ^•ñ [x#Ü≥∞_» x~å„â◊Ü«Ú ÅQÆ∞K«∞<£
=#xkè =∞^茺O|∞# #q, ã≤# HõÅ=ÚO É’e Ü≥∞@∞¡ rqOK≥^Œ~À? 826
* `«# =∞~°}Ï#O`«~O° `«# Ѩل`«∞Å∞, =∞#∞=∞Å∞ k‰õΩ¯ÖËx "åÔ~· #_ç ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ѨyeáÈ~Ú#
F_»ÖÏQÍ K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~· áÈ`å~°x ^Œ∞ódOKå_»∞.
Hõ. Jx ~Ú qfi^èŒ=Ú#ñ QÆ$Ѩ}∞x, Ü«∞#∞=Ù# Ѷ¨∞#^Œ∞óY qǨÏfiÖÏ#~°∞›O _»
Ü«Úº#∞ ^Œ∞ódOK«∞ ѨÙ~°O[#∞, ##Ü«∞=Úñ Q˘xáÈ= xtÛ`å`«∞‡O _»QÆ∞K«∞<£. 827
Hõ. K«#∞^≥OK≥#∞ ÉèíÜ«∞<å=ÚO, _»#∞"åñ _»Ñ¨C_»∞ ѨÙ~°O[<åY∞ºñ_»∞ ÃÑÅ∞K«<£.
q#∞`å`«‡! Ѩâ◊√=Ù ÉèíOyx, =∞#=Ú QÆÅñQÆ Ü«∞=# hÜ«∞=∂#∞O _»Ü≥∞º<£. 828
* D q^èOŒ QÍ n#∞_çÖÏQÍ ^Œ∞ódOKÕ Ñ¨Ù~°O[#∞x H˘x áÈ=\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x, ÉèÜ
í ∞« <å=Ú_»∞
=KåÛ_»∞. ѨÙ~°O[#∞x Ѩ@∞ìH˘x Ѩâ◊√=Ù#∞ Hõ\˜ì#@∞¡ Hõ\˜ì D_»∞ÛH˘x áÈÜ«∂_»∞.
=. J#∞K«~° =~°æO|∞ Éèí$âß`«∞~°∞Å∞#∞ ^Œ∞ód`«∞Å∞<≥· "≥#∞K«#∞K«∞O_» #∞Ѩ~°∞^ŒúO|QÆ∞ Éèí∞[OQÆ=∞O
|ѨC~°O|∞ <≥ÑC¨ _»∞ "åÃã #ѨC _®Ñ¨Ù~°O|∞ ѨÙ~°O[#∞O ÉÏã≤ qj~°O‚ ɡ· „ѨH$õ uO ÉÁO^≥, |Å=O`«∞O
_»~Ú# Ü«∞=#∞xKÕ`« |ÖÏ`å¯~°O|∞# qHõ$+¨º=∂}∞O_≥·# ѨÙ~°O[#∞O_»∞ ^Œ=∞óÑ≤Ç≤Ï`«∞O_≥·
ѨÓ~°fi ã¨∞ǨÏ$`«ÎQÆ∞ ã¨Y∞ hâ◊fi~°∞ <≥é∞OQƉõΩO_≥, #O`«O |~°Ö’HõQÆ`«∞O_≥·# ѨÙ~°O[#∞O QÆkã≤
ѨÓ~°fiO|∞# #^ŒÜ«ÚO_≥·# Ü«∞`«xKÕ`« Ç≤ÏOã≤OѨO|_ç# Ü«∞[˝Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ „HÀ^èÀ„^ÕHõO|∞#ñ
QÆ∞~îå~°O|∞Å #`«x #éÔH, #qfi^èŒO|∞#ñ „|=∞^• ã¨OQÆ ^À+¨ ^Œ∂+≤`«∞O_»∞#∞, #áê~°
`«"≥∂x=∞QÆ∞flO_»∞#∞, #+¨ì *Ï˝#∞O_»∞#∞ #~Ú Ñ¨Ù~°O[#∞O _»<ÕHõ HÍÅO|∞ Ѩ~°Ö’HõO|∞# <åiÎ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 203
##∞ÉèíqOz `«^•ƒù~°ºÜ≥ÿ∞# „Ѩ=∞^À`«Î=∞O l`«ÎO|∞# #„âßO`«O|∞#∞ ^ŒÅOK«∞K«∞O_»O ^ŒnÜ«∞
ã¨O㨇~°}O|∞#O *Ëã≤ `«~°∞"åu [#‡O|∞# q^Œ~°ƒù~å[ QÆ$ǨÏO|∞#O „|=∞^À `«Î=∞Ü≥ÿ∞ [x‡OK≥
#O`«. 829
* JѨC_»∞ ѨÙ~°O[#∞x Ѩi[#∞Å∞ ^Œ∞ódã¨∂Î "≥O|_çOKå~°∞. ѨÙ~åxfl ~°H˜ΔOKÕ áê=Ú q_çzáÈQÍ<Õ
P ѨÙ~°=Ú Ñ¨Ù~°O[#∞x q_çz ѨOK«É∂íè `åÅÖ’ Hõeã≤áÈ~ÚOk. â◊HâΘ ße J~Ú# Ü«∞=#∞xKÕ`« |Å=O`«OQÍ
ÖÏQÆ∞H˘x áÈ|_»∞`«∞#fl ѨÙ~°O[#∞_»∞ J*Ï˝#O`À `«# q∞„`«∞_≥·# Dâ◊fi~°∞x `≥eã≤HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ѨÓ~°fiO J`«_»∞ ^ŒÜ«∞=∂e K«OÑ≤# Ü«∞[˝Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ =∞ǨHÀѨO`À Q˘_»¤à◊¡`À J`«xx
#iH˜"Õâß~Ú. „ã‘Î ã¨OQÆ ^À+¨OKÕ`« ^Œ∂+≤`«∞_≥· *Ï˝#O HÀÖ’Ê~Ú# ѨÙ~°O[#∞_»∞ KåÅHÍÅO Ѩ~°Ö’HõOÖ’
^Œ∞óMÏxfl J#∞ÉèíqOKå_»∞. ÉèÏ~°º#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZšѨC_»∂ 㨇iã¨∂Î LO_»@OKÕ`« `«~°∞"åu [#‡Ö’
q^Œ~°ƒù~åA ‰õΩ=∂Ô~ÎQÍ [x‡OKå_»∞.
ã‘. J=hâ◊! g~°ºÑ¨}Ï`«Î Ü≥ÿ∞#\˜ì "≥·^Œiƒùx =∞ÅÜ«∞ˆH`«#∞ñ _»#OQÆñ
|~°Ñ¨Ù~°O[Ü«Úñ_≥·# áêO_»º Éèí∂g∞â◊√O_»∞ ^•~°∞} ã¨OQÆ~° ã¨÷Å=Ú#O^Œ∞
â◊H˜Î #<ÕHõ ~å[#∞ºÅ xi˚Oz Ѩi}Ü«∞O |Ü≥∞º, <å QÆ∞~°∞Éèí∞AO_»∞
<å q^Œ~åƒù`«‡[Ü«∞O ^Œã≤`ÕHõΔ} Ü≥ÿ∞# ‰õÄñ`«∞#∞ „^•q_®kè<å^äŒ∞
`Õ. Öˇ·# H˘_»∞‰õΩÅ <Õ_»∞fi~° #i÷ñ QÆxÜ≥∞, "å~°Å‰õΩ <≥Å¡ <˘H˘¯Hõ¯ =~°∞㨠#~°∞ƒ
^•~°∞ƒ^Œ ã¨∞`«∞Å∞ ã¨O*Ï`«∞ Öˇ·i Ü«∞`«x, ã¨∞`« ^èŒ$`«„=`« <å Ü«∞QÆã¨∞κñ_»∞ =iOK≥. 830
* áêO_»º~å*ˇ·# =∞ÅÜ«∞^èŒfiA_»∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ ZO^Œ~À ~åAÅ#∞ ÔQez P q^Œ~°ƒù~åA ѨلuHõ#∞
g~°ºâ◊√ůOQÍ á⁄O^•_»∞. P"≥∞=Å¡ J`«xH˜ XHõ ‰õΩ=∂Ô~,Î U_»∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ HõeQÍ~°∞. P ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ
XH˘Hõ¯iH˜ ѨkHÀ@¡=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ [x‡Oz „^Œq_» ^Õâßxfl <Õ~°∞Ê`À ѨiáêeOKå~°∞. =∞ÅÜ«∞^èŒfiAx
‰õΩ=∂Ô~Î JQÆã¨∞κx =iOzOk.
Hõ. J`«ñ _® Hõ#ºHõ =Å##∞, [`«∞~°∞O_≥· ~Ú^茇"åǨÏ[#‰õΩñ _»QÆ∞ ^Œ$_è»
K«∞º`«∞ñ_»#∞ =ÚhO„^Œ∞ñ QÆxÜ≥∞#∞, =∞u #O`« q~°∞‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞ =∞ÅÜ«∞^èŒfiAñ_»∞<£. 831
`Õ. HΔ͇`«ÅO ÉˇÅ¡ x[`«#∂*Ï`«∞ʼnõΩ#∞, |Oz ~ÚzÛ ã¨~À*ÏHõΔ áê^ŒÑ¨OHõ
*Ï~°Û<åÜ«∞`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆ∞ÖÏ„k Hõ~°∞QÆ, #O`« =∞k~åH˜Δ ã¨u Ü«∞QÆ∞ <å q^Œiƒù 832
`Õ. Hõ_»ñQÆ QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ #dÅ Éè’QÆ=ÚÅ∞ q_çz, K«O„^Œ∞ "≥#∞K«#∞ K«O„kHõ K«O^Œ=Ú##∞
ÉèíH˜Î ^Œà◊√H˘`«Îñ ÉÏO_»º Éèí∂áêÅ∞ñ _»~Ú#, =∞ÅÜ«∞ˆH`«#∞ "≥#∞H˘x =∞QÆ∞= ã¨xÜ≥∞. 833
* JQÆã∞¨ ºÎ _»∞ =∞ÅÜ«∞^èfiŒ Ax ‰õΩ=∂Ô~=Î Å¡ ^Œ$_èK» ∞« º`«∞_»∞ J<Õ Ñ¨Ù„`«∞x á⁄O^•_»∞. P^Œ$_èK» ∞« º`«∞#‰õΩ
W^茇"åǨï_»∞ [x‡OKå_»∞. JѨC_»∞ =∞ÅÜ«∞^èŒfiA_»∞ q~°H˜Î K≥Ok Éèí∂q∞#O`«\˜h `«# H˘_»∞‰õΩʼnõΩ
204 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨOz~ÚzÛ NǨÏix H˘Å∞=|∂x ‰õΩÅѨ~fi° `«O =^Œ‰Ì Ωõ "≥àÏ¡_∞» . =∞ÅÜ«∞^èfiŒ Ax ÉèÏ~°º "≥^· iŒ ƒù QÆ$ǨÅ#∂,
ã¨~°fiÉè’QÍÅ#∂ q_çz ÃÑ\˜ì K«O„^Œ∞x "≥#flO\˜ "≥àı¡ "≥<≥flÅÖÏQÍ ÉèíH˜Î`À Éèí~°Î#∞ J#∞ã¨iOzOk.
=. W@∞¡ ^èŒ~°‡Ñ¨ufl "≥O@ ~åñ [x Ü«∞O^Œ∞ñ [O„^Œ=∞™ê `å„=∞Ѩs‚ #"À^ŒHõ Å#∞ #^Œ∞ŠѨÙ}º
[ÅO|∞Å ã¨∞™êfl`«∞O_»~Ú „ѨHΔÍo`« ÉÏǨºÉèíºO`«~°∞O_»∞#∞ QÆO^Œ=¸Å Ѷ¨Åc[ ѨÙ+¨Ê Ѩ~°‚`«$}
`ÀÜ«∂Ǩ~°∞O_»∞<≥· HÍÜ«∞Hõ~°≈#Oɡ·# `«Ñ¨O ÉÏK«iOK«∞K«∞ j`À+¨‚ =~°¬ "å`«O|∞Å∞ ‰õΔΩuÊáêã¨Å∞ñ
„aÜ«∂ „Ñ≤Ü«∞O|∞Å∞ ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å∞ ##∞ ^ŒfiO^ŒfiO|∞Å ã¨=∞^Œ~°≈#∞O_≥· [~ÚOz `«áÈ
q^•ºÜ«∞=∞ xÜ«∞=∞O|∞ÅO *Ëã≤ ѨHõfiHõëêÜ«ÚO_≥· „|ǨχO|∞#O^Œ∞ x*Ï`«‡ ##∞ã¨OkèOz ql
`ÕO„kÜ«∞ „áê}z`«∞ÎO_≥· ™ê÷}∞=ÙOÉ’Öˇ k=º=~°¬â◊`«O|∞ ^ŒÑ¨O|∞ ¿ãã≤ ÉèíQÆ=O`«∞O _»~Ú#
"åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ñ „cu =Ç≤ÏOK«∞K«∞ ##ºO ɡé∞OQÆHõ =iÎOK«∞K«∞ñ ^Œ#∞fl ã¨fiѨfl=∞O^Œ∞ '=∞"Õ∞^ŒO
t~° tÛù#fl q∞`åºk— „ѨfuÜ«∞O^Œ∞O |Öˇ =ºui‰õΩxÎ ñQÆ "åºÑ¨‰Ωõ xñQÆ #O`«óHõ~} ° =$uÎ ™êH˜QΔ Í
<≥éO˜ y. 834
* =∞ÅÜ«∞^èfiŒ A_»∞ ÉèÏ~°º`À K«O„^Œ=∞ã¨, `å„=∞Ѩi,‚ #"À^ŒH=õ Ú Å<Õ #^Œ∞ÅÖ’ f~°=÷ ∂_ç =∞#ã¨∞Ö’x
=∂e<åºhfl, ^ÕǨÏOÖ’x =∂e<åºhfl `˘ÅyOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. HõO^Œ=¸ÖÏÅ#∞, ѨO_»¡#∞, q`«Î<åÅ#∞,
ѨÙ=ÙfiÅ#∞, P‰õΩÅ#∞, QÆ_x¤ç , hà◊#¡ ∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞H˘x Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û KÕ™ê_»∞. j`Àëê‚Å∞, =~°á¬ ê`åÅ∞,
PHõe ^ŒÑC¨ Å∞, „Ñ≤Ü∂« „Ñ≤Ü∂« Å∞, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J<Õ ^ŒfiO^•fiÅ#∞ ã¨=∂#OQÍ ÉèÏqOKå_»∞. `«áÈq^ŒºÅKÕ`,«
Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂ÅKÕ`«, HÍ=∂k "åã¨#Å#∞ ^ŒÇ≤ÏOz „|Ǩχ=ÚÖ’ `«# P`«‡#∞ ‰õÄiÛ, WO„kÜ«∂Å#∞,
„áê}Ïxfl, =∞#ã¨∞û#∞ QÔ eKå_»∞. „"≥∂_»∞ÖÏQÍ xez #∂~°∞ k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#·
NǨÏiÃÑ· „Ñ‘u `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ `≥eÜ«∞Hõ „Ѩ=iÎOKå_»∞. `«##∞ ^ÕǨxH˜ aè#flOQÍ ™êH˜ΔQÍ `≥eã≤H˘<åfl_»∞.
ã‘. ™êHΔÍ`«¯$`«∞O_»∞#∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞#∞ QÆ$áêѨ~°∞ñ_»∞<≥·#
ǨÏi Ü«∞#∞ Ö’ÔH·Hõ QÆ∞~°∞xKÕ #∞HΫ"≥∞ÿ ã¨~°fi`À=ÚY=Ú#∞ ã¨fi„ѨHÍt
`«=Ú #QÆ∞ =∞Ç≤Ï`« â◊√^Œú *Ï˝#nѨ „ѨÉèÏ`«uKÕñ |~°„|Ǩχ=∞O^Œ∞ñ
^Œ#∞fl#∞, ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ñ ^ŒQÆñ |~°„|ǨχO|∞ <≥#Ü«∞ñ QÆ<˘æ#∞K«∞ ^ŒˆQúO^èŒ<åyfl
`Õ. ÉèíOy h+¨}=ÚÅñ, ɡ_»ñÉÏã≤ Éèí∂i, =ºã¨# ™êQÆ~° ã¨Oã¨$u =Å#ñ *ÏÅ,
#∞Ѩ~°`«∞O _»Ü≥∞º, <å =∞Ç≤Ï`À#fl`«∞O_»∞, #=x <åÜ«∞Hõ! q#∞ =∞ѨC _»`«x ÉèÏ~°º. 835
* ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_≥·# NǨÏi J<Õ PKå~°∞º_»∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOz# *Ï˝#O J<Õ nѨѨ٠HÍOuKÕ`«
Ѩ~„° |Ǩχ֒ `«##∞, `«#Ö’ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ ^Œi≈OKå_»∞. HÍe# Hõ>Åìˇ #∞ Jyfl q_çz#@∞¡, D+¨} „`«Ü∂« xfl
q_çzÃÑ\Ïì_»∞. ^Œ∞óY ã¨=Ú„^Œ"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°O #∞O_ç "≥·^˘ÅQÍ_»∞.
Hõ. Ѩu^≥·=`« jÅ ã¨=∞O, z`« "Õ}© Éèí∂`« z‰õΩ~° p~åO|~° ã¨∞
„=`« K«~°º HΔÍ=∂Oy q, QÆ`«^À+¨ q^Œ~°ƒù~å[ Hõ#ºHõ Ü«∞K«@<£. 836
* =∞ÅÜ«∞^èŒfiAx ÉèÏ~°º "≥·^Œiƒù Ѩu<Õ ^≥·=OQÍ ÉèÏqOz, [_»Å∞ `åeÛ, <å~°=„™êÎÅ∞ Hõ\˜ì, „=`«x
Ü«∞=∂ÅKÕ`« ÉÏQÍ zH˜¯áÈ~ÚOk.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 205
`Õ. Hõ=∞ÅÖ’K«# xdÅÉè’QÆ=ÚÅ ^˘éñy, =∞ÅÜ«∞ˆH`«#∞ñ |~°=∞ ^èŒ~°‡A˝ñ *Ëi
x~°∞Ѩ"≥∞ÿ# Ѩu„=`å xÜ«∞=∞ "≥ÚѨÊ, ™êkèfiÜ≥ÿ∞ ÉèíH˜Îñ |iK«~°º ã¨Å∞ѨÙK«∞O_≥. 837
Hõ. q=∞Å=∞u x*Ëâ◊√ ã¨g∞, Ѩ=Ú#<£ ã¨u ^èŒ∂=∞~°Ç≤Ï`« Ѩ==∂#ã¨MÏ
„QÆ=Ú# "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ H©Å q, ^èŒ=Ú#ñ „|HÍtOK«∞ K«∞O_≥ñ ^Œ^ŒÌÜ«Ú "Õ_»¯<£. 838
* ã¨~°fiÉè’QÍÅ#∞ q_çz Éèí~°Î#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqOzOk. á⁄QÆÖËx Jyflx â◊√^Œú"≥∞ÿ# *ÏfiÅ q_»∞=#@∞¡
Ѩux Z_»ÉÏÜ«∞Hõ ѨiK«~°ºÅ∞ KÕã≤Ok.
Hõ. ã¨u ^Œ# „áê}Ëâ◊fi~°∞ñ _»∞Ѩ, ~°`«∞ñ _»QÆ∞@ =∞#O|∞Ö’ #~°Ü«∞HõÜ≥∞ ѨÓ~°fi
ã≤÷u #∞ѨKå~° „H˜Ü«∞ ÅO, z`«=∞uñ QÍqOѨñ ^ŒÅñz z~°`«~°ÉèíH˜Î<£. 839
Hõ. J#∞Ѩ=∞ ã¨∞ã≤÷~° xÜ«∞=∂, ã¨#∞ñ_»QÆ∞ x[<å^äŒ∞ _®Ü«∞ñ [x ѨÓ~°fiQÆu<£
q#q∞`«Ü≥ÿ∞ ã¨u `«`«Ê^Œ, =#[=Ú ÅiÛOK«∞#ѨÙ_»∞ =~°∞áê^Œ=ÚÅ<£. 840
Hõ. q#∞ =¸+¨‡`« ÖˉõΩ#fl#∞, QÆx Ü«¸^䌄Éèí+¨ì ǨÏi}˜ ÔH·=_ç ã¨u <≥
=∞‡#=Ú# ɡQÆ_»∞K«∞ n#`«, ##Ü«∞O|∞#∞ |O^èŒ∞~°Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞ â’H˜OK≥<£. 841
* Éèí~°Î =∞~°}˜OK«@O `≥eÜ«∞x "≥·^Œiƒù ѨÓ~°fiOÖÏQÍ ¿ãqOKåÅx Hõ^ŒÅ‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Û#fl Éèí~°Î#∞
ã¨g∞Ñ≤Oz #=∞㨯iOzOk. Éè~í ΰ áê^•ÅÖ’ "Õ_ç ÖËHáõ È=@O QÆ=∞xOz QÆ∞OѨÙ#∞O_ç `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# P_»∞ÖË_ç
ÖÏQÍ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_∞» `«∂ ѨÅqOzOk.
K«. J#Ü«∞=Ú x@∞¡ â’HõqѨÙÖÏ„â◊√Ѩܫ∞ó Hõ}ã≤HõÎ =∂x`«
ã¨Î#Ü«ÚQÆÜ≥ÿ∞ qÜ≥∂QÆѨi`åѨ=Ú#<£ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞ =∂ñ_» â’
Éèí# Åe`å^èŒ~À+¨ª #=Ѩ^Œ‡=Ú QÆO^ŒñQÆ ã¨∞ã¨fi~°O|∞QÍ
=#[^ŒàÏH˜Δ ÜÕ∞_≥Û #x"å~°}ñ ^ŒkfiÑ≤<åO`«~°O|∞#<£. 842
* K«#∞^À~Ú Hõhfl\˜`À `«_ãç á≤ ÈQÍ, q~°ÇϨ "Õ^#Œ `À ǨÏ$^ŒÜ∞« O ^ŒÇÏ≤ OK«∞H˘xáÈQÍ, ã¨∞‰õΩ=∂~°"∞≥ #ÿ
Ѩ^Œ‡O=O\˜ ÃÑ^Œq HõOkáÈQÍ x~°˚#"≥∞ÿ# J_»qÖ’ "≥·^Œiƒù ZÅ∞ÔQuÎ U_çÛOk.
L. Ǩ! #~°<å^äŒ! Ǩ! ã¨∞=∞Ç≤Ï`å`«‡Hõ! Ǩ! QÆ∞}âße! ~ÚOHõ #O
Éè’xkè "Õ∞YÖÏHõe`« Éèí∂q∞ Ü«∞^è•i‡Hõ ~å[ KÀ~° Ñ‘
_® x~°uO QÆ$tOѨ #Hõ\Ï! `«QÆ∞#Ü«∞º Ü«Ú¿ÑHõΔ¿ãÜ«∞! â’
ÉèÏ #Ü«∞âße! h=٠ѨiáêÅ# ¿ãÜ«Ú=Ú, Öˇ=Ú‡ Éèí∂=~å!— 843
K«. Jx qÅÑ≤OK«∞K«∞<£ ã¨~°ã≤*ÏH˜Δ x*Ëâ◊√ Ѩ^•~°qO^Œ=ÚÖò
^Œ# x@ÅO|∞ ™ÈñHõñ |i`åѨ=Ú#O |_ç a@∞ì KåÅ ~À
^Œ# "≥Ú#iOK«∞K«∞O ^Œye ^•~°∞=ÙÅO luñÉËiÛ Ü«∞O^Œ∞Ö’ñ
ɡ#∞ѨQÆ∞ `«`«¯àı|~°=Úñ ɡ\˜ì tdO ^ŒiH˘eÛ ~Ú=Ú‡Å<£. 844
206 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* '' F~å*Ï! F =∞Ǩ`å‡! F ã¨^Œ∞æ}=¸sÎ! ^˘OQÆÖˇ·# HõΔ„uÜ«∂^èŒ=ÚÅ Ñ‘_» KÕ`« Hõ$tOz#
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ~°H˜ΔOK«‰õΩO_® L¿ÑH˜ΔOK«@O h‰õΩ `«QÆ^Œ∞. ÖËz =zÛ ~°H˜ΔOK«∞—— Jx Ѩu áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ·
`«# #∞^Œ∞~°∞ "≥∂Ñ≤ qÅÑ≤OzOk. Hõ>Åìˇ ∞ `≥zÛ, zu¿ÑiÛ P zuÖ’ Ѩu Hõà|ı ~åxfl ÃÑ\˜ì xѨC =Ú\˜Oì zOk.
Hõ. `å ##∞QÆ=∞#=Ú ¿ãÜ«∞O, |∂#∞@Ü«Ú#∞ #O`«Ö’#ñ |∂~°fiã¨Y∞ñ_»∞ q
*Ï˝# ã¨fi~°∂Ѩ‰õΩO_»∞#∞, <≥·# ^èŒ~åkqAñ _˘Hõ¯ñ _»|ÅO QÆkÜ«∞<£. 845
Hõ. K«#∞^≥Oz Ü«∞ `«ÎÖ’^Œi, ã¨∞#Ü≥∂‰õΩÎÅ ##∞#~ÚOK«∞K«∞O ^ŒQÆ #xÜ≥∞<£
=x`å! h "≥=fi`≥? "≥, =fix ^•#? q`«O _≥=O_»∞? =QÆK≥^Œ "ÕÖÏ?— 846
Hõ. Jx Ü«∞_çy "≥O_çÜ«Ú#∞ x, @¡xÜ≥∞#∞ h ã¨$+≤ì ѨÓ~°fi=∞O^Œ∞#∞ h "≥
=fix`À_» ã¨Yº ™œYº=Ú, Å#=~°`«=Ú ##∞ÉèíqOz `«\˜ì ã¨Y∞O_»<£. 847
Hõ. # <≥flé∞ñQÆ∞ ^Õx =∞#=Ú#, # <≥flé∞ñQÆHõ Ü«Ú#fl <≥· # #e#^ŒàÏH©Δ!
##∞flñ |∞~å`«# ã¨Y∞ñQÍ, <≥#flOQÆÅ^•#† "≥· # <≥é∞ñQÆ"≥ K≥ѨÙ=∂! 848
* `å#∞ Éèí~°Î`À ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕÜ«∞\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ#flk. JO`«Ö’ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ѨÙ~°O[#∞#‰õΩ
q∞„`«∞_»~Ú# Jq*Ï˝`∞« _»∞ J<Õ „ÉÏǨχ}∞_»∞ JHõ¯_»H˜ =zÛ P"≥∞#∞ K«∂z, =∞Oz =∂@Å`À F^•~°∞ã¨∂Î
WÖÏ J<åfl_»∞. ''=x`å! h=Ù Z=`≥=Ù? Z=x ÉèÏ~°º=Ù? W`« _≥=fi_»∞?ZO^Œ∞‰õΩ ^Œ∞ódã¨∞Î<åfl=Ù? ##∞fl
Z~°∞QÆ∞^Œ∞"å? <Õ#∞ h q∞„`«∞_»#∞. ѨÓ~°fiO =∞#O W^ŒÌ~°=¸ ¿ãflÇ¨Ï ã¨∞MÏxfl x`«º=¸ J#∞ÉèíqOKå=Ú.
h=Ù ##∞fl Ziy<å, Z~°∞QÆHõ áÈ~Ú<å, ѨÓ~°fiq∞„`«∞xQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ.
=. HÍ=Ù# h=Ù#∞ <Õ#∞#∞O |∂~°fiO|∞#O^Œ∞ =∂#㨠x"åã¨∞Å"≥∞ÿ# ǨÏOã¨Å"≥∞ÿ Ü«ÚO_ç QÆ$ǨÏO|∞ñ
ÉÏã≤ ã¨Ç¨Ï„ã¨=`«û~°O|∞Å∞ ã¨Y∞Å"≥∞ÿ =iÎOK«∞ #O`« h=Ù ##∞O ÉÏã≤ Éè∫=∞Éè’QÆ ~°`«∞O_»"≥· Ѩ^ŒO|∞
xK«ÛyOK«∞K«∞ =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞ QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡~°∞#ѨC _˘Hõ¯ HÍq∞h xi‡`«O|∞O |OKå
~å=∞O|∞ #=^•fi~°ã¨"Õ∞`«O|∞ <ÕHõáêÅHõO|∞ñ „kHÀ+¨ªO|∞ +¨@∞¯ÅO|∞ñ |OK«qѨ}O|∞ñ |OK«
„ѨH$õ uÜ«Ú „ã‘Î <åÜ«∞HõO|∞ <≥#· Ü≥ÚHõ¯ ѨÙ~°O|∞ "˘_»QOÆ \˜, =k Ü≥∞\˜ì ^Œx#O |OKå~å=∞O|∞
Å#O |OKÕO„kÜ«∂~°O÷ |∞Å∞, #=^•fi~°O|∞ Å# <åã≤HÍk ^•fi~°O|∞, ÖËHáõ êÅHõO |#O „ÉÏ}áêÅ#O|∞,
„uHÀ+¨Oª |∞ Å#O ^Õ*’aè#flO|∞Å∞, +¨@∞¯ÅO|∞ Å# xO„kÜ«∞ ã¨O„QÆÇϨ O|∞, qѨ}O|∞Å#O
QÆ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞Å∞, ѨOK« „ѨH$õ u Ü«∞#O |OK« Éè∂í `«O|∞Å∞, „ѨH$õ u Ü«∞#∞ HÍq∞x Ü«∞# |∞kú,
~Ú\˜ì ѨÙ~°O|∞#O „|q+¨μOì _≥#· ѨÙ~°∞+¨O _»OQÆ<å Ѩ~`
° O« „`«∞ñ_»∞ #A˝O_»∞. <≥#· h= Ü«∞ ѨC~°O|∞#O
QÍq∞h ã¨Oã¨Ê$+¨μìO_»"≥· ~°q∞~ÚOK«∞K«∞ñ ^Œ`«ûOQÆ=∞O|∞# #+¨ì㨇$u"≥· "≥·^Œsƒù [#ã¨OÉèÏq`«
ã¨∞MÏÉèÏã¨O|∞ÅQÆ∞ ^Œ∞óYO|∞ÅKÕ x\˜ì áêÑ≤+Oª¨ ɡ#· ^ŒâO◊ ÉÁOkuq, QÍ=Ù#. 849
* ѨÓ~°fiO h=Ó <Õ#∂ =∂#㨠ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ x=ã≤OKÕ Ç¨ÏOã¨ÅO. =∞#O q∞„`«∞ÅO. x"å™êxfl q_çzÃÑ\˜ì
"Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ ã¨OK«iOKå=Ú. h=Ù ##∞fl q_çzÃÑ\˜ì ‰õΩΔ „^Œã∞¨ MÏÅ#∞, JkèHÍ~åxfl HÀi Éè∂í =∞O_»ÅOÖ’
uiQÍ=Ù. HÍq∞h xi‡`«O. ѨOKå~å=∞O, #=^•fi~°O, UHõáêÅHõO, „uHÀ+¨ªHõO, +¨@∞¯ÅO, ѨOK«qѨ¨}O,
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 207
ѨOK«„ѨH$õ u, „ã‘<Î åÜ«∞HõO J~Ú# XHõ ѨÙ~åxfl K«∂âß=Ù. Jk ZÖÏO\˜^À q=i™êÎ#∞ q#∞. ѨOKå~å=∞=ÚÅ∞
JO>Ë Ñ¨OKÕO„kÜ«∂~°÷=ÚÖˇ·# â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õq S^Œ∞. #=^•fi~åÅ∞ JO>Ë
=Ú‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖˇ·# `˘q∞‡k ~°O„^è•Å∞. UHõáêÅHõ=Ú – JO>Ë „áê}O: „uHÀëêªÅ∞ – JO>Ë Éèí∂q∞, [ÅO
Jyfl J<Õq =¸_»∞. +¨@∞¯Å=ÚÅ∞ – JO>Ë <åÅ∞Hõ, Hõ#∞fl, K≥q, =Ú‰õΩ¯, K«~°‡O, =∞#ã¨∞û J<Õ
*Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ – J<Õq P~°∞. qѨ¨}=ÚÅ∞ – JO>Ë "å‰õΩ¯, áê}˜, áê^Œ=Ú, áêÜ«Ú=Ù, LѨã¨÷ J<Õ
Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞, ѨOK« „ѨHõ$u JO>Ë ''Ѩ$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∞.
HÍq∞x JO>Ë |∞kú. W@∞=O\˜ ѨÙ~°O (^ÕǨÏO)Ö’, „ã‘ÎHÍ=Ú‰õΩ_»=Ù, JA˝_»=Ù J~Ú h=Ù „Ѩ"ÕtOKå=Ù.
h=Ù P HÍq∞xH˜ zH˜¯ P"≥∞`À „H©_çã¨∂Î, P"≥∞ ã¨OQÆ=∞OKÕ`« 㨇$ux HÀÖ’Ê~Ú D =∞ǨáêѨ^Œâ◊#∞
á⁄O^•=Ù.
ã‘. h=Ù "≥· ^Œiƒùq QÍ=Ù, g~°∞ñ _ç`«O_»∞ q=iOѨñQÍñ QÍñ_»∞ qÉèí∞ñ_»∞ h‰õΩ
<˘y =Ú#∞fl ѨÙ~°=Ú# #∞Ѩ~°∞^Œ∞úñ *Ëã≤# Ü«∂ ѨÙ~°O[# Ѩu =~°Ü«∞ñ QÍ=Ù
=∞é˜Ü«Ú h =#º ã‘=∞Oux Ü«∞xÜ«Ú#∞ [iÛOѨñQÍñ |∂~°fi [#‡=∞O^Œ∞
|∞~°∞+¨μO_» =xÜ«Ú#∞ |∞kúñ ^ŒÅOK«∞@ Ü«∞~°Ü«∞OQÆ h Ü«ÚÉèíÜ«∞=Ú #ã¨`«º
`Õ. q∞O`«Ü«Ú#∞ =∂=∞H©#"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨ñQÆ∞ =∂Ü«∞ñ *Ëã≤ HõeÊ`« =∞Ü≥∞ºñ [iÛOѨ =∞#=Ú
ѨÓ~°fi=Ú# ǨÏOã¨Å=∞ Ü«∞x ѨÓx Ü≥∞é∞ñQÆñ, |eH˜uñ ^≥eÜ«Ú =∞#Å ~°∂ѨO|∞ñ E_»∞.850
* HÍ|\˜ì h=Ù q^Œ~°ƒù~åA ѨلuHõ=Ù HÍ=Ù. D =∞ÅÜ«∞^èŒfiA_»∞ h‰õΩ =∞QÆ_»∞ HÍ^Œ∞. h‰õΩ
ѨÓ~°fiO ѨÙ~°OÖ’ x=ã≤Oz# P ѨÙ~°O[#~åA=Ù HÍ=Ù. h=Ù D [#‡OÖ’ W`«~°∞x ÉèÏ~°º#∞ Jx,
ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ѨÙ~°∞+¨μ_»#∞ Jx J#∞HÀ=@O ‰õÄ_® Jã¨`º« "Õ∞. W^ŒO`å <Õ#∞ <å =∂Ü«∞KÕ`« ã¨$+≤Oì Kå#∞.
=∞#O W~°∞=Ù~°O ѨÓ~°fiO ǨÏOã¨ÅO (Ѩ~°=∞ Ѩiâ◊√^Œ∞úÅO) Jx K≥áêÊ#∞ Hõ^•! =∞# ã¨fi~°∂áêxfl K«∂_»∞.
=. <Õ<Õ h=Ù QÍx Ü«∞#∞ºO_»=Ù QÍ=Ù, h"Õ <Õñ QÍx Ü«∞#∞ºO_»O QÍ, x@¡x Ü≥∞é∞OQÆ∞=Ú, q^•fiOã¨∞Å∞
=∞# ~Ú^ŒÌéÜ«∞O^Œ∞ #O`«~°O|∞ hH˜ΔOѨ~°∞, ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ <˘flHõ¯x<≥ Ü«∂^Œ~°≈ K«‰õΔΩ=ÙÅO^Œ∞
aè#fl ~°∂ѨÙxOQÍñ ^ŒÅOK«∞ K«O^ŒO|∞# =∞# ~Ú^ŒÌé˜H˜x ÉèË^ŒO|∞ QÆey# Ü«∞@¡ ^ÀñK«∞, #x
~Úqfi^èŒO|∞# #`«O _»`«x KÕ`« h=٠ѨÓ~°fiO|∞# =∞nÜ«∞ã¨Y∞O_»"≥·# ǨÏO㨠=x `≥Å∞ѨO |_ç
ã¨fiã¨∞O÷ _≥· `«kfiÜ≥∂QÆ #+¨Oì ɡ#· *Ï˝#O|∞ „QÆ=∞‡éO ÉÁO^≥ #x K≥ÑÊ≤ <å~°^∞Œ O_»∞ „áêp# |i›OEz
~¸ Ü«∞^蕺`«‡ `«`«ÎfiO|∞ ~å[Hõ^ä•q∞+¨O|∞# h‰õΩ <≥é˜OyOzu #x#. 851
* <Õ<Õ h=Ù. h"Õ <Õ#∞. JO`ÕHÍx "Õ~°∞HÍ^Œ∞. ѨO_ç`«∞Å∞ =∞#Ö’ `Õ_®#∞ K«∂_»~°∞. ^ÕǨÏO XHõ¯>Ë
J~Ú# J^ŒOÌ Ö’ „ѨuaOaOKÕ ~°∂Ѩ=¸ aO|~°∂Ѩ=¸ "Õ~∞° QÍ `Àz#@∞¡ =∞# ~Ú^ŒiÌ H© Éè^Ë OŒ ÖˉΩõ <åfl,
ÉèË^ŒO L#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk.—— D q^èŒOQÍ J q*Ï˝`«∞_»∞ KÕã≤# É’^èŒ=Å¡ `Õ~°∞H˘x J`«x Ü≥∞_»ÉÏ@∞=Å¡
`å#∞ HÀÖ’Ê~Ú# *Ï˝<åxfl "≥^· iŒ ƒù ~°∂ѨOÖ’ L#fl ѨÙ~°O[#∞_»∞ á⁄O^•_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ <å~°^∞Œ _»∞ „áêp#|i›x
K«∂z '' D J^蕺`«‡`«`åÎfixfl ~åAHõ^äŒ <≥ѨO`À h‰õΩ K≥áêÊ#∞——Jx J<åfl_»∞.
208 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. q# Éèí∂g∞â◊√ñ_»∞ <å~°^Œ, =Úx Hõ#∞ Éèí=nÜ«∞ =K«#=ÚÅ∞ ã¨∂~°∞Å∞ ^Œ
Hõ¯#∞ QÆ~°‡ "≥∂Ç≤Ï`«∞Å"≥∞ÿ, =#Ô~_»∞ <Õ "≥∞@∞¡ ^≥eÜ«Ú "å~°=Ú K≥ѨÙ=∂! 852
* JѨC_»∞ „áêp#|i› <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬`À WÖÏ J<åfl_»∞. ''h =∂@Å∞ ѨO_ç`∞« Å∞ `«Ñʨ Hõ~‡° |^Œ∞Åú "≥∞ÿ
^Œ∞ódOK«∞ "Õ∞=Ú `≥eã≤HÀ ÖË=ÚHõ^•! HÍ|\˜ì <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC—— Jx "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞. <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ
K≥ѨʙêQÍ_»∞.
=. Jx# Ü≥∂wO„^Œ∞O_»∞ ~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. #ˆ~O„^•! ÜÕ∞q∞ Hõ`«O|∞# <å`«‡KÕ`« <ÕHõ kfi„u
K«`∞« ëêÊ^ŒO |∞#∞ |Ǩïáê^ŒO|∞#∞ #áê^ŒO|∞ #QÆ∞K«∞ñ |∞~°O[#∞ ^ÕÇϨ O|∞ „ѨH@ õ O |QÆ∞K«∞O_»∞,
<å Hõ`«O|∞#O |∞~°O[#∞O_»∞#∞ |∞~°∞+¨μO _»Ü≥∞º, #\˜ì ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ <å=∞ „H˜Ü«∂ QÆ∞}O|∞Å
q*Ï˝`∞« O_»∞ Q͉õΩO_»∞@O *Ëã≤ Ü«∞q*Ï˝`« â◊|OÌ |∞#O *ˇÑʨ O|_»∞. ã¨Y∞O _ôâfi◊ ~°∞O_»∞, ѨÙ~°∞+¨μO_»∞
™êHõźO|∞#O *Ëã≤ ^ÕǨÏѨi„QÆǨÏO|∞ ¿ãÜ«∞ xzÛùOK«∞#ѨC_»∞ #=^•fi~° Hõe`«O|# kfiǨÏã¨ÎK«~°}
Ü«ÚHõÎO|∞#∞ #~Ú# ѨÙ~°O ÉËk QÆÅ, ^ŒkÜ«∞ Öˇã¨û Ü«∞x `«ÅOz Ü«∞ ѨC~°O|# ^ÕǨÏO|∞#O^Œ∞ñ
|∞~°∞+¨μO _çO„kÜ«∞O|∞ÅO *Ëã≤ ÜÕ∞ |∞kú #kè+≤ªOz q+¨Ü«∞O|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞, #ǨÏOHÍ~°
=∞=∞HÍ~°O|∞ʼnõΩ <Õ |∞kú`«`«ÎfiO|∞ QÍ~°}O|QÆ∞ #\˜ì |∞kú „Ѩ=∞^À`«Î=∞ Ü«∞#O|_≥, ^•xH˜
ã¨Y∞Å∞ *Ï˝#Hõ~°‡ HÍ~°}O|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∞ QÆ∞}O|∞Å∞, ã¨v[#O|∞Å∞ ^ŒnÜ«∞ =$`«∞ÎÅ∞,
ѨOK«=ÚM’~°QÆO |#O |OK«=$uÎÜ≥ÿ∞# „áê}O|∞, <ÕHÍ^Œâ◊ =∞ǨÉèí@∞Å# |$ǨÏ^ŒƒÅ∞O_»∞
#∞ÉèíÜÕ∞O„kÜ«∞ <åÜ«∞‰õΩO_»∞<≥·# =∞#O|∞, #=^•fi~° ã¨"Õ∞`«Oɡ·# Ü«∞ѨC~°O|∞ K«∞\˜ì=zÛ#
áêOKåÅ^Õâ◊O|∞ Å#O |OK« q+¨Ü«∞O|∞Å∞, #=^•fi~°O|∞Å# <åã≤HÍHõ~°‚=ÚY QÆ∞^Œtâ◊flO|∞Å∞,
#O^Œ∞ #H˜Δ<å™ê㨺O|∞ Öˇ·^Œ∞#∞O „ÉÏQÍÌfi~°Ñ¨Ù~°ã¨¯$`«O|∞Å∞, ^ŒH˜Δ}À`«Î~° Hõ~°‚O|∞Å∞ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°
^•fi~°O|∞Å∞, QÆ∞^Œ tâ◊flO|∞Å∞ ѨtÛ=∞ ^•fi~°O|∞, ÅO^Œ∞ <ÕHõã¨÷Å xi‡`«O|∞ Å~Ú# Y^Àº`å
q~°∞‡Y∞Å∞ <Õ„`«O|∞Å∞, q„ÉèÏl`«O|# ~°∂ѨO|∞,^Œ∞º=∞O`«∞O _»#O [‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞, #oh
<åo#∞ Å# <åã≤HÍ ^•fi~°O|∞Å∞, ™œ~°ÉèíO |#O QÆO^èŒO|∞, #=^èŒ∂`« Ü«∞# „Ѷ¨∂}ËO„k Ü«∞O|∞,
=ÚYº Ü«∞# <å㨺O|∞, qѨ}O |#"å‰õΩ¯, ~°ã¨A˝O _»# ~°ã¨#O, ÉÏѨ}O |# =º=Ǩ~°O|∞,
|Ǩ˙^Œ#O |# qq^è•#flO|∞, Ñ≤`«$Ǩï =# ^ŒH˜Δ} Hõ~°‚O|∞, ^Õ=Ǩï =# #∞`«Î~° Hõ~°‚O|∞,
K«O_»"ÕQÆ∞O _»#O QÍ֒ѨÅHõΔHõOɡ·# ã¨O=`«û~°O|∞, QÆO^èŒ~°∞fi Å# k=O|∞Å∞, QÆO^èŒsfi [#O|∞
Å# ~å„`«∞Å∞, Ѩs=~°Î#O |# <åÜ«Ú~°›~°}O|∞, QÍÅHõ#ºHõ Ü«∞# [~°, Ü«∞=<Õâ◊fi~°∞O _»#
=∞$`«∞º, =`«x Ãã·x‰õΩÅ# <åkè"åº^èŒ∞Å∞, „Ѩ*Ïfi~°∞O _»#O „ÉÏ}˜Ç≤ÏOã¨Ü«∞O^Œ∞ j„Ѷ¨∞"ÕQÆO|∞
QÆey j`À+¨‚ÉèË^ŒO|∞ÅO kfiq^èŒOɡ·# [fi~°O|∞, ^ŒH˜Δ} áêOKåÅO |#O a`«$Ö’Hõ „áêѨHõO|∞#∞
„|=$uÎ ~°∂ѨHõO|∞<≥·# âß„ã¨ÎO, |∞`«Î~° áêOKåÅO |# ^Õ=Ö’Hõ „áêѨHõO|∞ x=$uÎ ã¨Ol˝HõO|∞
#~Ú âß„ã¨OÎ |∞, „â◊√`«^~Œè ∞° O _»# „â’„`«O|∞, <åã¨∞s <å=∞HõO |#O |âßÛ^•Ìfi~°O|~Ú# "Õ∞„_èO» |∞,
„QÍ=∞HõO |# ã¨∞~°`« ã¨∞YO|∞, ^Œ∞~°‡^Œ∞O _»# QÆ∞¿ÇϺO„kÜ«∞O|∞, x~°$u<å=∞HõOɡ·# ѨtÛ=∞
^•fi~°O |# QÆ∞^ŒO|∞, "≥â· ã◊ O¨ |# #~°HOõ |∞, Å∞|ú‰Ωõ O _»#O ÉÏÜ«Ú=Ù, #O^è∞Œ Å# ǨÏãÎ̈áê^ŒO|∞,
ÅO`«óѨÙ~°O |# ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞, q+¨Øz Ü«∞# =∞#O |x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 853
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 209
* ~å*ËO„^•! XHõ\,˜ ~Ô O_»∞, =¸_»∞, <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞ HõÅ^≥,· ÃщõΩ¯ áê^•Å∞ HõÅ^≥,· áê^•Å∞ ÖËx^≥·
D q^èOŒ QÍ ÃщõΩ¯~°HÍÅ∞QÍ KÕ`#« `À ‰õÄ_ç# r=Ùx=Å¡ ^ÕÇϨ O =ºHõ=Î ∞=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì ѨÙ~°O[#∞_»∞
JO>Ë Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ (r=Ù_»∞). P ѨÙ~°∞+¨μxH˜ <å=∞ „H˜Ü∂« QÆ∞}=ÚÅKÕ `≥eÜ«∞|_ç# Jq*Ï˝`∞« _»∞ J<Õ q∞„`«∞_Õ
Dâ◊fi~°∞_»∞. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `˘q∞‡k ^•fi~åÅ`À#∞, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À#∞, áê^•Å`À#∞ ‰õÄ_ç# ^À+¨~Ç° Ï≤ `«"∞≥ #ÿ
^ÕÇϨ OÖ’ „Ѩ"tÕ OKåÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍ|\˜ì ѨÙ~°O JO>Ë ^ÕÇϨ O. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ |∞kúx P„â◊~ÚOz
WO„kÜ«∂ÅKÕ`« q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. HÍ|\˜ì L`«=Î ∞„ã‘Î
JO>Ë |∞kú. P |∞kúH˜ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ JO>Ë *Ï˝#, Hõ~‡° HÍ~°}ÏÅ~Ú# WO„kÜ«∞ QÆ∞}ÏÅ∞. K≥eHõ`ÅÎ≥ ∞ JO>Ë
WO„kÜ«∞ "åºáê~åÅ∞. J~Ú^Œ∞ `«ÅÅ áê=Ú JO>Ë Ñ¨OK«=$uÎ J~Ú# „áê}O. Ѩ^HŒ ˘O_»∞=∞Ok =∞ǨÉè@ í ∞Å∞
JO>Ë *Ï˝# Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å∞ Ѩk, "å\˜x „¿Ñˆ~Ñ≤OKÕ =∞#ã¨∞û (|$ǨÏ^ŒƒÅ∞_»∞). `˘q∞‡k ^•fi~åÅ`À ‰õÄ_ç#
P ѨÙ~åxfl K«∞\˜ì =zÛ# áêOKåÅ ^Õâ=◊ ÚÅ∞ JO>Ë â◊|OÌ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ѨOK« q+¨Ü∂« Å∞. #=^•fi~åÅ∞ JO>Ë
~Ô O_»∞ Hõ#∞flÅ∞, ~Ô O_»∞ =Ú‰õΩ¯ ~°O„^è•Å∞, XHõ <À~°∞, ~Ô O_»∞ K≥=ÙÅ∞, QÆ∞^ŒO, =∞QÆQ∞Æ i. JO^Œ∞Ö’ ~Ô O_»∞
Hõ#∞flÅ∞, ~Ô O_»∞ =Ú‰õΩ¯ ~°O„^è•Å∞, XHõ<À~°∞ – D S^Œ∂ `«∂~°∞Ê# LO_Õ ^•fi~åÅ∞. ‰õΩ_ç K≥q ^ŒH} Δ˜
^•fi~°O. Z_»=∞K≥q L`«~Î ° ^•fi~°O. QÆ∞^ŒO, tâ◊flO J<Õq ~Ô O_»∂ Ѩ_=» ∞\˜ "åH˜à√◊ .¡ JO^Œ∞Ö’ XˆH KÀ@
xi‡OѨ|_ç# Y^Àº`«, Pq~°∞‡d JO>Ë Hõ#∞flÅ∞. q„ÉèÏl`«O JO>Ë ~°∂ѨO. ^Œ∞º=∞O`«∞_»∞ JO>Ë <Õ„`ÕO„kÜ«∞O.
#ox, <åox JO>Ë =Ú‰õΩ¯ ~°O„^è•Å∞. ™œ~°ÉOíè JO>Ë QÆO^èOŒ . J=^è∂Œ `« JO>Ë „Ѷ∂¨ }ËO„kÜ«∞O. =ÚYº
JO>Ë <À~°∞. qѨ}O JO>Ë "åyO„kÜ«∞O. ~°ãA ¨ _˝ ∞» JO>Ë ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O. PѨ}O JO>Ë ã¨OÉèÏ+¨}O.
|Ǩ˙^Œ#O JO>Ë Ñ¨Å∞~°HÍÖˇ#· J#flO. Ñ≤`$« Ǩï=Ù JO>Ë ‰õΩ_ç K≥q. ^Õ=Ǩï=Ù JO>Ë Z_»=∞ K≥q. K«O„^Œ
"ÕQ∞Æ _»∞ JO>Ë HÍÖÏxfl ã¨∂zOKÕ ã¨O=`«û~°O. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞ JO>Ë Ñ¨QàÆ √◊ .¡ QÆO^èsŒ fi[#∞Å∞ JO>Ë ~å„`«∞Å∞.
Ѩs=~°#Î O JO>Ë PÜ«ÚóHõÜ Δ ∞« O. HÍÅHõ#ºHõ JO>Ë =Úã¨e`«#O. Ü«∞=<Õâfi◊ ~°∞_»∞ JO>Ë =∞$`«∞º=Ù. J`«x
Ãã·x‰õΩÅ∞ Pkè "åº^è∞Œ Å∞. „Ѩ*Ïfi~°∞_»∞ JO>Ë "ÕQOÆ QÍ Kå=Ù#∞ HõeyOKÕ [fi~°O† j`«O, L+¨O‚ Jx D [fi~°O
~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞. ^ŒH}Δ˜ áêOKåÅO JO>Ë Ñ≤`$« Ö’HÍxfl á⁄OkOKÕn, „Ѩ=$uÎ ~°∂ѨH=õ ¸ J~Ú# âß„ã¨OÎ . L`«~Î °
áêOKåÅO JO>Ë ^Õ=Ö’HÍxfl á⁄OkOKÕn, x=$uÎ ~°∂ѨH=õ ¸ J~Ú# âß„ã¨OÎ . „â◊√`«^~Œè ∞° _»∞ JO>Ë K≥q.
Pã¨∞i J<Õ ¿Ñ~°∞Hõe#æ Ѩ_=» ∞\˜ ^•fi~°O tâ◊flO. „QÍ=∞HõO JO>Ë ~°u. ^Œ∞~°‡^Œ∞_»∞ JO>Ë Ü≥∂x. x~°$u J<Õ
¿Ñ~°∞ Hõey# Ѩ_=» ∞\˜ ^•fi~°O QÆ∞^ŒO. "≥â· ã◊ O¨ JO>Ë #~°HOõ .Å∞|ú‰Ωõ _»∞ JO>Ë =∞Å^•fi~°O. ã¨O^è∞Œ Å∞ JO>Ë
KÕ`∞« Å∞, HÍà◊√§. JO`«óѨÙ~°O JO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O. q+¨Øz JO>Ë =∞#ã¨∞û.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! q#∞=Ú *ÏÜ«∂`«‡AÅ∞#∞ QÆ∞}Ï HõÎO |QÆ∞ =∞é˜ |∞kú`«`«Îfi =∞i÷
"≥ÅÜ«∞ <Õ ÜÕ∞ QÆu qHõ$u ¿ãÜ«∞O |_»∞ <Õ ÜÕ∞ `≥éOQÆ∞Å xO„kÜ«∞=ÚÅ∞
qHõ$ux ÉÁO^Œ∞ <å q^èŒ=Ú#ñ ^Œ^Œ∞æ}Ïxfi`«∞ñ_»∞#∞ =~°∞ã¨ñ ^Œ^Œfi$`«∞ÎʼnõΩ#∞
Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ #∞Ѩ„^Œ+¨ìÜ«Ú#∞ ^ŒQÆ∞ <å`«‡Ü«Úñ ^Œ^Œfi$`«∞ÎÅ#∞ |ÖÏ`å¯~°=Ú##∞
`Õ. ##∞HõiOѨOQÆ #i÷ñ *ËÜ«∞OQÆñ |_»∞@, ##Ü«∞=Ú#∞ <å`«‡=∞Ç≤Ï+≤x ##∞ã¨iOK«∞
@Ü«Ú <≥é∞ñQÆñ *ˇÑ≤Ê ~Ú@∞ì ÅxÜ≥∞#∞ =∞é˜Ü«Ú, [#=ˆ~}∞ºx`À Ü≥∂yã¨`«Î=ÚO_»∞. 854
210 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å∞ J<Õ QÆ∞}eѨÎ"≥∞ÿ# |∞kú `«`«ÎfiO UÜÕ∞ q^èŒOQÍ qHÍ~åxfl á⁄O^Œ∞`«∞O^À, UÜÕ∞
q^è•Å∞QÍ WO„kÜ«∂Å∞ qHÍ~åxfl á⁄O^Œ∞`åÜ≥∂ P QÆ∞}ÏÅ∞ Hõey P =$`«∞ÎÅ#∞ J#QÍ `«=∞
ã¨û`«Îfi~°*’^èŒ~å‡Å~Ú# "≥∂ǨÏ, „Ѩ™ê^ŒÇ¨Ï~å¬Å#∞ |Å=O`«OQÍ Ñ¨Ù~°O[#∞_»∞ J#∞HõiOKÕ"å_»∞.
=. '=∞é˜ Ü « Ú #~° ^ Œ O |# ^Õ Ç ¨ Ï O|∞, ^Œ ∞ ~° O QÆ O |∞Å# xO„kÜ« ∞ O|∞, bëê^Œ fi Ü« ∞ O |#
ã¨O=`«û~°O|∞#∞ ^Œ`¯« $`« =Ü«∞ã¨∞û#∞, [„Hõ^fiŒ Ü«∞O |#O |∞}ºáêѨ Hõ~‡° ^ŒfiÜ«∞O|∞, "Õ}∞„`«Ü∞« O
|# QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞, ѨOK«|O^èŒ#O |#O |OK«„áê}O|∞Å∞, ~°t‡ Ü«∞# =∞#O|∞, ™ê~°kä
Ü«∞# |∞kú, ~°käHÀѨ"Õâ◊™ê÷#O |# ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞, QÆ∂|~°O|∞ Å# â’Hõ"≥∂ǨÏO|∞Å∞, ѨOK«
„ѨǨÏ~°}O|∞ Å#O |OKÕO„kÜ«∂~°÷„ѨˆHΔѨO|∞, ѨOK«q„Hõ=∞O |#O Qƈ~‡O„kÜ«∞O|∞Å∞, ã¨Ñ¨Î
=~°∂^èŒO|∞ Å# ^è•`«∞=ÙÅ∞, ÃÇ·Ï"≥∂Ѩ㨯~°O |# ~°*’QÆ∞}O, |HõΔÜ«∞`«∂}©~°O |# ##O`«
"åã¨<åǨÏOHÍ~Àáêkè, ÜÕ∞HÍ^Œâ◊ K«=¸Ñ¨u Ü«∞# <ÕHÍ ^ŒâıO„kÜ«∞Oɡ·# =∞#O, ÉÏã¨∞s=$uÎ
Ü«∞#O ÉÏǨϺq„Hõ=∞O|∞, ѨOKÕO„kÜ«∞O|∞ÅKÕ`« =∞$QÆÜ∂« q<À^ŒO|∞ K«O^ŒO|∞# Ç≤ÏO™ê^Œ∞ÅO
*Ëã≤ q+¨Ü«∞O|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞@Ü«∞ =∞$QÆÜ«∂K«~°}O, c q^èŒO|∞# #∞O_» r=ÙO_»∞ ^ÕǨÏO|∞#
ã¨fiѨfl ã¨∞+¨μÑ≤Î *Ï„QÆ^Œ=ã¨÷ÅÜ«∞O^Œ∞ <å^蕺u‡ HÍkè^≥·q HÍkèÉè∫uHõO|∞Öˇ·# |Ǩïq^èŒ ^Œ∞óYO|∞ÅO
*Ëã≤ Hˆ â¡ O◊ |∞Å ##∞Éèqí OK«∞K«∞ #*Ï˝<å=$`«∞O_»~Ú =~°â¬ `
◊ O« |∞ x~°∞}
æ ∞O _»ÜÚ« º#∞ „ÉÏ}ËO„kÜ«∞
=∞<À^èŒ~°‡O |∞ÅO ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ #^茺=ã≤Oz HÍ=∞Å=O|∞Å ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ #ǨÏOHÍ~°
=∞=∞HÍ~° ã¨Ç≤Ï`«O|∞QÍñ QÆ~å‡K«~°}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞. 855
* ~°^OŒä JO>Ë â◊s~°O. QÆ∞éÏ]Å∞ JO>Ë WO„kÜ«∂Å∞. ~Ô O_»∞ Ü«ÚQÍÅ∞ JO>Ë ã¨O=`«û~°O, =Ü«∞ã¨∞û,
Ô~O_»∞ K«„HÍÅ∞ JO>Ë Ñ¨Ù}ºáêѨ Hõ~å‡Å∞. =¸_»∞ *ˇO_®Å∞ JO>Ë „uQÆ∞}ÏÅ∞. ѨOK«|O^èŒ<åÅ∞ JO>Ë
ѨOK« „áê}ÏÅ∞. ѨQOæÆ JO>Ë =∞#ã¨∞û. ™ê~°kä JO>Ë |∞kú. QÆ∂_»∞ JO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O. ~Ô O_»∞ <˘QÆÅ∞ JO>Ë
â’Hõ"≥∂ǨÅ∞. ѨOK« „ѨǨÏ~°}ÏÅ∞ JO>Ë S^Œ∞ WO„kÜ«∂~å÷Å∞. ѨOK«q„Hõ=∂Å∞ JO>Ë Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞.
ã¨Ñ=Ψ ~°∂^è•Å∞ JO>Ë ~°ãO¨ , ~°HOÎõ , =∂Oã¨O, "Õ∞^Œã∞¨ û, Jã≤,÷ =∞[˚, â◊√„HõO J<Õ U_»∞ ^è•`«∞=ÙÅ∞. ã¨fi~å‚É~íè }
° O
JO>Ë ~°*’QÆ∞}O. JHõΔÜ«∞ `«∂}©~°O JO>Ë J#O`« "åã¨<åǨÏOHÍ~° Láêkè. UHÍ^Œâ◊ ¿ã<åѨu JO>Ë Ñ¨k
WO„kÜ«∂Å∂, =∞#ã¨∂û† Pã¨∞s=$uÎ JO>Ë ÉÏǨϺq„Hõ=∞O. ѨOKÕO„kÜ«∂ÅKÕ`« Ç≤ÏO™ê^Œ∞Å#∞ KÕã≤
q+¨Ü«∂Å#∞ J#∞ÉèíqOK«∞@ÜÕ∞ "Õ@. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ^ÕǨÏO`À ã¨fiѨfl ã¨∞+¨μÑ≤Î *Ï„QÆ^Œ=ã¨÷Å`À P^蕺u‡Hõ,
Pkè^q·≥ Hõ, PkèÉ∫è uHÍÖˇ#· |Ǩïq^èŒ ^Œ∞óMÏÅKÕ`« HõëêìÅ#∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . J*Ï˝#O KÕ`« HõÑʨ |_ç x~°∞} æ ∞_»∞
S<å „áê}ËO„kÜ«∞ =∞<À^èŒ~å‡Å#∞ `«# Ü«∞O^Œ∞ P~ÀÑ≤Oz HÍ=∞ÖËâßÅ#∞ ^蕺xã¨∂Î JǨÏOHÍ~°
=∞=∞HÍ~åÅ`À QÆ∂_» =O^ŒÜÕ∞O_»∞¡ Hõ~°‡Å#∞ PK«i™êÎ_»∞.
Hõ. ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ x[„ѨHÍâ◊`«ñ, |~°ñyÜ«Ú #ÅѶ¨Úñ_»∞ñ |~°∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞<£
QÆ∞~°∞ñ_»∞#∞ #QÆ∞ # Ü«∂º`«‡#∞, |~°∞=_ç <≥é∞ñQÆOQÆ ÖËHõ „ѨHõ$u QÆ∞}=ÚÅ<£. 856
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 211
Hõ. q#∞ "≥∞ѨÙ_»∞ ^ŒQÆ∞Å∞ #ѨC_», Ü≥Ú#~°OQÆ QÆ∞}Ïaè=∂xÜ«Ú#∞ QÆ~°‡=â◊√O
_»#ñ ^ŒQÆ∞ <å ѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ ^•, Ѷ¨∞#=∞QÆ∞ „`≥·QÆ∞}º Hõ~°‡Hõe`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 857
* ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `å#∞ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»h, „ѨH$õ uH˜ Ѩ~∞° _≥#· Ѩ~=° ∂`«∞‡_»h, QÆ∞~°∞_»h, `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ
„ѨHõ$u QÆ∞}ÏÅÖ’ P㨉õΩÎ_»~Ú`Õ, QÆ∞}Ïaè=∂xÜ≥ÿ∞ Hõ~°‡=â◊√_≥· „uQÆ∞}ÏʼnõΩ ã¨O|OkèOz# Hõ~°‡ÅÖ’
=Úxy `ÕÅ∞`«∞O\Ï_»∞.
ã‘. ^èŒ$u <˘Ñ¨CK«∞#fl ™êuÎfiHõ Hõ~°‡=Ú##∞ „|HÍâ◊ Éèí∂~Ú+¨ª Ö’Hõ=ÚÅ Éèí∂i
~å[㨠„ѨHõ@ Hõ~°‡=Ú# ^Œ∞óM’^Œ~°¯ Ö’Å„H˜Ü«∂Ü«∂㨠֒Hõ=ÚÅ#∞
ÔQ·H˘x `å=∞㨠Hõ~°‡O|∞##∞ ^Œ=∞ â’≈Hõ "≥∂Ǩϟ`«¯@ Ö’Hõ=ÚÅ#∞
ÉÁO^Œ∞K«∞ñ |∞O„ã‘Î #ѨÙOã¨Hõ =¸~°∞ÎÅ ^Õ=u~°ºV‡~°Îº ÉèÏ==ÚÅ#∞
`Õ. QÆÅ∞QÆ∞ñ QÆ~å‡#∞QÆ∞}=ÚÅ∞ QÍñQÆ [QÆuñ, |∞\˜ì K«K«∞ÛK«∞ñ „QÆ=∞‡éñ |∞@∞ì z@∞¡
kqi HÍ=∂â◊Ü«ÚO_≥·# ^ÕÇ≤Ï Ü≥∞Ѩ٤, #∞#fl`å#`«Ñ¨^Œ=ÚÅ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞. 858
* ™êuÎfiHõ Hõ~°‡Å=Å¡ „ѨHÍâ◊ Éèí∂~Ú+¨ª=ÚÖˇ·# Ö’HÍÅ#∞, ~å[ã¨Hõ~°‡Å=Å¡ ^Œ∞óY Éèí∂~Ú+¨ª=ÚÖˇ·#
Ö’HÍÅ#∞, `å=∞㨠Hõ~°‡Å=Å¡ `«=∞ â’≈Hõ "≥∂Ç¨Ï Éèí∂~Ú+¨ª=ÚÖˇ·# Ö’HÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. XHõѨC_»∞
ѨÙ~°∞+¨μ_≥· XHõѨC_»∞ „ã‘ÎÜ≥ÿ∞, XHõѨC_»∞ #ѨÙO㨉õΩ_≥· PÜ«∂ Hõ~°‡Å‰õΩ `«y#@∞¡ ^Õ=, =∞#∞+¨º, u~°ºH±
~°∂áêÅ`À [x‡™êÎ_»∞. D q^èŒOQÍ HÍ=∂㨉õΩÎ_»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ѨÙ@∞ì`«∂, K«ã¨∂Î, =∞m§ ѨÙ@∞ì`«∂
L#fl`« ™ê÷<åÅ#∞, hK«™ê÷<åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ LO\Ï_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 859
=∞. Z#Ü«∞<£ ‰õΔΩ`«ÊiÑ‘_»ñ QÆ∞Ok â◊√#HõO aO\˜O\˜H˜O É’=ñ |∂
x#ñ ^Œ^≥ÂÌqHõ "≥∞ÿ# ^ŒO_»Ç¨Ïu QÍh, HÍHõ KÒ~åº#fl"≥∞ÿ
##∞ QÍh `«QÆñ ÉÁO^Œ∞ K«O^Œ=Ú# <≥#fl<£ ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞ ÃÑO
ѨÙ# h r=Ùñ_»∞ ^•ñ „aÜ«∂ „Ñ≤Ü«∞=ÚÅO ÉÁO^Œ∞O „kÖ’HõO|∞Å<£. 860
* PHõ\˜ ÉÏ^èŒ`À ‰õΩHõ¯ ~ÚO\˜O\˜H˜ uiy ^≥·qHõOQÍ Hõé] ^≥|ƒÅ<À, ^˘OQƉõÄ_»∞<À u#fl@∞¡
r=Ù_»∞ ^≥·qHõOQÍ „áêÑ≤ÎOz# „Ñ≤Ü«∂ „Ñ≤Ü«∂Å#∞ =¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
K«. Q˘#H˘x ~Ú\˜ì ^Œ∞óY=ÚʼnõΩO „|uHÍ~°=Ú =∂#"ÕO„^Œ! Hõ
eæ# q#∞ `«„`«Êu„H˜Ü«∞ #H˜OK«#=$uÎ [#∞O_»∞ =∞ã¨ÎHõO
|∞# x_»∞"≥∂Ѩ٠=¸ñѨÙ##∞ |∂x#ñ ^Œ^Œƒù~° ^Œ∞óY =∂`«‡ñ ÉÏ
Ü«∞x QÆu r=Ùñ_»∞O „kq^èŒ"≥∞ÿ `«QÆ∞ ^Œ∞óY=Úñ ÉÏÜ«∞ñ _≥#flñ_»∞<£. 861
212 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* W@∞=O\˜ ^Œ∞óMÏʼnõΩ „Ѩu„H˜Ü«∞ ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ L<åfl Jk `å`å¯eHõ"Õ∞. |~°∞=Ù "≥∂¿ã
x~°∞¿Ñ^Œ"å_»∞ `«Åg∞^Œ |~°∞=Ù#∞ Éèí∞[O g∞kH˜ =∂~°∞Û‰õΩ#flѨÊ\˜H© ^•xfl "≥∂Ü«∞@O =Å¡ HõeˆQ
^Œ∞óMÏxfl `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË_»∞. JÖψQ r=Ù_»∞ =¸_»∞~°HÍÖˇ·# ^Œ∞óMÏxfl `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË_»∞.
Hõ. Ѷ¨∞# ^Œ∞óY ¿ÇÏ`«∞Hõ~°‡O, |∞#∞ ^Œ„`«ÊuHÍ~° Hõ~°‡=Ú#∞ xq =∂Ü«∂
[##=Ú ÅQÆ∞@#∞ |∞~°∞+¨μñ_»∞, QÆ#∞ñ QÆÅÖ’ñ ^Àñz #\˜ì HõÅ K«O^Œ=Ú#<£. 862
=. ã¨"åã¨<ÀKÕÛù^ŒHõO|∞ QÍ ^Œx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 863
* HõÅÖ’ =∞m§ HõÅ =zÛ#@∞¡, ^Œ∞óMÏxfl HõeyOKÕ Hõ~‡° O, „ѨfHÍ~° Hõ~‡° O Jq^ŒºKÕ`« HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
ã‘. #~°<å^äŒ! q#∞=Ú ã¨fiѨflO|∞ K«O^ŒO|∞# #*Ï˝# qÅã≤`«O |QÆ∞@ñ *Ëã≤
uqi q∞^䕺Éèí∂`« ^ÕǨkHõ=Ú#‰õΩ #~°Ü«∞ x=~°Î<åÜ«∂㨠"Õ∞\˜
Hõx Ü«∞O\˜"ÕxÜ«Ú #~°÷O|∞ ÖˉõΩ#fl #i÷ ™ÈáêkèHõO ɡ·# =∞#=Ú
"åOKè«`À ã¨fiѨfl=Ú =iÎOѨñ |∞~°∞+¨μxñ |∂x *Ï„QÆ^Àƒ^èŒKÕ #∞áêkè
`Õ. K≥_»Hõ ™êfiÑ≤flHõ ã¨O㨯$u q_»∞=#@∞¡, `«`«Îfi q*Ï˝#=Ú# #q^•º x=$uÎ
^•~°^ÕǨkHõ x=$uÎ ^ŒQÆ∞ʼnõΩ#flñ, k=Ù@ ã¨Oã¨$u ^• x=iÎOѨ ‰õΩO_»∞. 864
* ~å*Ï! ^ÕÇϨ O ã¨fiѨflO=Öˇ J*Ï˝#O=Å¡ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. HÍ|\˜ì Jã¨`º« "≥∞#ÿ ^Õ Hõ^•! ^•xx „ѨÜ∂« ã¨Ñ_¨ ç
`˘ÅyOK«∞HÀ=@O ZO^Œ∞‰õΩ Jx J#~å^Œ∞. „ѨÜ≥∂[#O ÖËHõáÈ~Ú<å HõÅÖ’ Láêkè`À ‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û
ѨÙ~°∞+¨μx P„â◊~ÚOz "≥∞ʼnõΩ= =zÛ# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® ã¨fiѨfl ã¨O™ê~åxfl q_çzÃÑ@ì^∞Œ . JÖψQ "≥~· åQƺOKÕ`«
J*Ï˝<åxfl `˘ÅyOK«∞HÀÖËHáõ È~Ú<å† ÉèÏ~°º#∞, â◊s~åxfl q_çzÃÑ@ì ÖËHõ áÈ~Ú<å, ã¨O™ê~°O #∞O_ç q_»∞^ŒÅ
ÖË^Œ∞.
K«. Ѷ¨∞# ѨÙ~°∞ëê~°÷Éèí∂`« =∞#ñQÍñ ^ŒQÆ∞ <å`«‡‰õΩ <Õ xq∞`«Î"≥∞ÿ
Ü≥Ú#~° ##~°÷¿ÇÏ`«∞ =# #∂ÖÁ¯#∞ ã¨Oã¨$u ã¨OÉèíqOK«∞ #
@¡#Ü«∞=Úñ ^Œxflq∞`«Î ѨiǨ~°Hõ =∞i÷ [QÆ^Œ∞æ~°∞O_»∞ <åñ
^Œ#i# "åã¨∞^Õ= Ѩ^Œ `å=∞~°ã¨ ã¨∞Êù@ÉèíH˜Î Ü«∂~°Ü«∞<£. 865
* Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞ëê~°O÷ J#^Œy# P`«‡‰õΩ UHÍ~°}O=Å¡ J#~å÷Å#∞ HõeyOKÕ ã¨O™ê~°O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À,
P HÍ~°}Ïxfl [QÆ^Œ∞æ~°∞_≥·# "åã¨∞ ^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Åg∞^Œ ÉèíH˜Î #tOѨ *Ëã¨∞ÎOk.
Hõ. ѨÓx# `«^ŒƒùH˜Î ã¨g∞, p#QÆuO ^≥eÜ«∞ ##Ѷ¨∞! z~°"≥·~åQƺ
*Ï˝# [#Hõ =∞QÆ∞ ÉèíH˜Îx, ^è•#=Ú QÀqO^Œ =~°Hõ^ä•„â◊Ü«∞=∞ Ü«∞QÆ∞<£. 866
=. HÍ=Ù# #k `«`«¯^ä•Hõ~°‚# QÍ# x~°`«∞O_»∞, qâßfi㨠ã¨OÜ«Ú‰õΩÎO_»∞ <≥·# "åxH˜ ã¨OÉèíqOK«∞,
=∞é˜Ü«Ú#∞ 867
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 213
* "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œe ÉèíH˜Î âßâ◊fi`«=ÚÖˇ·# "≥·~åQƺ *Ï˝<åÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. P ÉèíH˜Î QÀqO^Œ∞x
ã¨`«¯^äŒÅ#∞ q#@O =Å¡<Õ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
Hõ. ^èŒ~° ™ê^èŒ∞Å∞ q=∞ÖÏO`«ó, Hõ~°}∞Å∞ ÉèíQÆ=^Œ∞æ}Ï#∞Hõ^äŒ# „â◊=}
ã¨∞Êùi`« ™êfiO`«∞Å∞ ##Ѷ¨ÚÅ∞, =~°kè+¨}∞Å∞ <≥·# ÉèÏQÆ=`« [#∞Å ã¨Éèí<£. 868
Hõ. ã¨~°™È^•~° =∞Ǩ`«‡=Ú, Yi`«=Ú ÅQÆ∞ =∞^èŒ∞ q~Àkè Hõ=∞hÜ«∞ QÆ∞}À
`«¯~° ã¨∞~°∞z~° K«i`å=∞$`«, ѨiѨÓi`« "åÇ≤Ï#∞Å#∞ |~°=∞ „Ñ‘u<£. 869
Hõ. =∞# =∞Å~°ñQÆ „â’„`åO[Å∞, Å#∞ ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«Ú Ñ¨Ù}∞ºÅ‰õΩ ‰õΔΩ`«Î$ëê‚
Ѷ¨∞# ÉèíÜ«∞ â’Hõq"≥∂ǨÏ=Ú, Å#Ü«∞O|∞#∞ ™ÈñHõ‰õΩO_»∞ #=h<å^ä•! 870
* ÉèQí =Æ O`«∞x QÆ∞}ÏÅ#∞ H©iOÎ K«@OKÕ`,« q#@OKÕ`« Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û Hõey# Éè‰í Ωõ ÅÎ ã¨ÉÅíè ‰õΩ
"≥o§ JHõ¯_» ǨÏiHõ^ä•=∞$`« „Ѩ"åǨÅ#∞ K≥=ÙÅ∞ J<Õ ^Àã≤à◊¡`À `«xqf~å „`åˆQ"åiH˜ PHõb, ^•Ç¨Ï=¸,
ÉèíÜ«∞=¸, â’Hõ=¸, q"≥∂ǨÏ=¸ ™ÈHõ=Ù.
=. HÍ=Ù# x\˜ì ÉèÏQÆ=`« ã¨Ç¨Ï"åã¨O|∞ ÖËHõ `«#O`«# ÉèíQÆ=^•ƒùQÆ=`« QÆ∞}Ïaè=~°‚# Hõ^ä•#∞zO`«
<å^Œ∞ÅÜ«∞O^Œ∞O „|=iÎOz# <åÅ™êºk ^À+¨O|∞ ÖÁOk ~¸ r=Ö’HõO|∞ ã¨Ç¨Ï[‰õΔΩ^è•kHõO|∞#
#∞Ѩ„^Œ∞`«Oɡ· 㨈~fiâ◊fi~°Hõ^ä•=∞$`« "åÇ≤Ïx Ü«∞O^Œ∞ ~°uO *ËÜ«∞, kk xtÛ`«O |x =∞é˜Ü«Ú
x@¡xÜ≥∞. 871
* ã¨`û« OQÆO ÖˉΩõ O_® ã¨fiÜ«∞OQÍ Ç¨ÏiHõ^•ä zO`«<å^Œ∞Å=Å¡ ÉèHí Θ HõÅ∞QÆ^∞Œ . ã¨ÇϨ [=ÚÖˇ#· PHõe^ŒÑC¨ ÅKÕ`«
ÉÏ^èÑŒ _¨ Õ r=ÙʼnõΩ, ™È=∞i`«#O=Å¡, ~°™ê"ÕâO◊ ÖË#O^Œ∞=Å¡ ǨÏiHõ^•ä =∞$`«áê#OÖ’ Pã¨HΘ HõÅ∞QÆ^∞Œ .
ã‘. Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ùñ_»∞#∞ Éèí=Ùñ_»∞#∞ =∞#∞‰õΩÅ ã¨q∞u ^ŒHΔÍk „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞#∞
<≥·+≤ª‰õΩÖˇ·# ã¨#Hõ=ÚYº =Ú#∞Å∞ñ |∞Åã¨∞κO_»∞ Éèí$QÆ∞=Ùñ |∞ÅǨïñ_»∞ñ „QÆ`«∞=Ù
#„u =∞szÜ«Ú #Oy~°ã¨∞O_»∞ #~°∞O^èŒf qÉèí∞ñ_»∞#∞ ~°∂_èç "≥∞éÜ«∞ñ
|ǨïѨÙ}∞º ÖËñ QÆ_»Ñ¨Åñ QÍñQÆñ QÆÅ „|Ǩχ "å^Œ∞Å∞ #O^Œé∞ "å‰õΩ¯Å‰õΩ#∞
`Õ. <≥#Ü«∞ hâ◊fi~°∞Öˇ· Ü«ÚO_çÜ«Ú#∞ ã¨=∞„QÆ, =∞uñ ^ŒáÈ Ü≥∂QÆ q^•º ã¨=∂kè =~° q
Kå~°∞Öˇ· Ü«ÚO_çÜ«Ú#∞ ã¨~°fi™êH˜Δ Ü≥ÿ∞#, ~¸â◊fi~°∞x "≥^ŒH˜Ü«Úñ QÍ# i^ŒúK«i`«! 872
* „|Ǩχ, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞, =∞#∞=ÙÅ∞, ^Œ‰ΩΔõ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞, ã¨#HÍk=Ú#∞Å∞, ѨÙÅã¨∞ºÎ _»∞,
Éèí$QÆ∞=Ù, ѨÙÅǨï_»∞, „Hõ`«∞=Ù, J„u, =∞sz, JOy~°ã¨∞_»∞, =ã≤+¨μª_»∞, <Õ#∞ (<å~°^Œ∞_»∞) "Õ^•O`«∞ÅO,
"åK«ãʨ `«∞ÅO, `«áÈÜ≥∂QÆq^•º ã¨=∂^è∞Œ Å∞ J<Õ LáêÜ«∂Å`À PÖ’zOKÕ"å~°O, J~Ú<å ã¨~fi° ™êH˜Δ J~Ú#
Ѩ~°=∂`«∞‡x K«∂_»ÖË=Ú.
=. Jk Ü≥∞@¡O>Ëx. 873
214 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. Ѷ¨∞#q™êÎ~° =∞áê~° =∞^ŒfiÜ«∞ =∞#OQÍ <˘Ñ¨C "Õ^ŒO|∞ ^•
=∞#∞=iÎOK«∞K«∞ =∞O„`«Ü«ÚH˜Î qq^èŒOɡ· #\˜ì ^Õ"åYº â’
Éèí#™ê=∞~°÷º=ÚKÕ`« xO„^Œ =ÚY~°∂ѨO a+¨ì^≥·=O|∞QÍñ
QÆx "Õ_»¯<£ Éèíl~ÚOK«∞"å~°Å∞ QÆ#OQÍ <Õ~°∞Έ~ ~¸â◊fi~°∞<£. 874
* U=∞O>Ë q∞H˜¯e q™êÎ~°"≥∞ÿ#n, JO`«∞ÖËxn, JkfifÜ«∞"≥∞ÿ#n J~Ú# "Õ^•xfl J#∞ã¨iOz
=∞O„`åÅKÕ`« ÃщõΩ¯ ^Õ=`«Å#∞ P~åkèã∂¨ Î WO„^•k ^Õ=`«Å#∞ W+¨^ì =·≥ `åÅ∞QÍ Éèlí OKÕ"å~°∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥#·
Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^Œi≈OѨÖË~°∞.
Hõ. q#∞ =∂`«‡ ÉèÏqO`«∞ _»#, <≥#ã≤# ÉèíQÆ=O`«∞ñ _≥ѨC _≥=fixñ QÆ~°∞}O
^Œ#~°∞K«∞ ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞#∞, =∞#∞*Ëâ◊fi~°! Ü«∞ѨÙ_»∞ "åñ_»∞ =∞Ç≤Ï`å`«‡‰õΩñ_≥·, 875
Hõ. nè~°`« h Ö’Hõ=º=, Ǩ~°O|∞#∞ "≥·kHõO|∞ ##ñ^ŒQÆ∞ Hõ~å‡
Kå~°=ÚÅO^Œ∞ qx+≤ª`«, "≥∞ÿ ~°∂_èçñ ^Œ#~°∞Û |∞kú #i÷<£ q_»∞K«∞<£. 876
* ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨxH˜ áê„`«∞_≥·#"å_»∞ =∞Ç≤Ï`å`«∞‡_≥· P`«‡ÉèÏ=O á⁄Ok Ö’Hõ=º=Ǩ~°OÖ’#∂,
"≥·kHõ Hõ~å‡K«~°}OÖ’#∂ <≥ÅH˘#fl |∞kúx `«ºl™êÎ_»∞.
ã‘. HÍ=Ù# ~å*ËO„^Œ! h=Ù#∞ |~°=∂~°÷, ~°∂ѨO|∞ ÅQÆ∞K«∞ñ „|~ÀK«=∂#
=ÚÅ∞#∞ QÆ~°‚„Ñ≤Ü«∞O|∞Å∞#∞ #ã¨Ê$+¨ì =, ã¨∞Î=ÙÅ∞#∞ <≥·# ~¸ qq^èŒ Hõ~°‡
=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ |∞~°∞ëê~°÷ |∞kú QÍqOѨ‰õΩ, =∞uѶ¨∞# ™êfiO`«∞ Öˇ·#\˜ì"å~°∞
Ѩ~°ñQÆ∞ [<å~°Ì# „Ѩuáê^ŒHõOɡ·#, „â◊√uñ QÆ~°‡Ñ¨~° =∞x K«∂ѨÙK«∞O_»∞
`Õ. "å~°∞ "Õ^ŒA˝ Å#ñ^ŒQÆ∞"å~°∞ QÍ~°∞, ~°∂_èç =∞é˜"å~°∞ x`«ºã¨fi~°∂ѨÉèí∂`«
"≥∞ÿ# ~¸ Ü«∂`«‡`«`«ÎfiO|∞ #Å~°∞ "Õ^Œ, Hõe`« `å`«Ê~°º=∞x Ü«∂`«‡ñ ^≥eÜ«∞ÖË~°∞. 877
* HÍ|\˜ì ~å*ËO„^•! Ѩ~°=∂~å÷ÅÖÏQÍ HõxÑ≤ã¨∂Î, Pã¨H˜Î HõeÊã¨∂Î, q#\ÏxH˜ WOÃÑ·, J"åã¨Î==ÚÖˇ·#
D qq^èŒ Hõ~°‡Å#∞ Ѩ~°=∂~å÷Å∞ Jx J#∞HÀ‰õΩ. =∞e# |∞^Œ∞úÅ∞ [<å~°Ì#∞x „ѨuáêkOKÕ "Õ^•xfl
Hõ~°‡Ñ¨~°=∞x "åk™êÎ~°∞. "å~°∞ "Õ^Œ`«`«ÎfiO `≥eã≤#"å~°∞ HÍ~°∞.
=. HÍ=Ù#O „ÉÏQÆ„QÆO|∞Öˇ#· ^Œ~ƒ° Åù KÕ`« ã¨HÅõ H˜u
Δ =∞O_»ÖÏã¨~Î }
° O|∞ QÍqOz Ü«∞ǨÏOHÍ~° Ü«Ú‰õΩOÎ _»=Ù
#qh`«∞O_»=Ù ÃщõΩ¯Ñ¨â◊√=ÙÅñ [OѨ<Õ HÍx Hõ~°‡ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ q^•ºã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ <≥é∞OQÆ,
"å Hõ~°‡ q^•ºã¨fi~°∂ѨO|∞ Öˇ\˜ì =x# 㨈~fiâ◊fi~° Ѩi`À+¨HõO ÉËk, Ü«∞kÜ«∞ Hõ~°‡O, ÉÏ
㨈~fiâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞ <Õq∞@ =∞u ã¨OÉèíqOK«∞ #kÜ«∞ q^Œº, Ü«∞`«O_Õ ^ÕǨïʼnõΩ <å`«‡Ü«Ú
hâ◊fi~°∞O_»∞ #QÆ∞K«∞O_»∞ñ, QÍ=Ù#ñ |∞~°∞+¨μʼnõΩ ˆHΔ=∞ Hõ~°Oɡ·# Ü«∂„â◊Ü«∞O|∞ `«^•Ê^Œ =¸ÅO|,
Ü«∞`«O_»∞ „Ñ≤Ü«∞`«=ÚO_»∞#∞ ¿ã=º=∂#∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞O_» #}∞=∂„`«O |~Ú# ^Œ∞óYO|∞ÖË,
^Œ\˜ì Ü«∂ ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂ѨO ɡ=fiO _≥é∞OQÆ∞, "åñ_»∞ q^•fiOã¨∞O_»∞#∞ QÆ∞~°∞O_»∞#∞ ǨÏiÜ«Ú #x
K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 878
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 215
* „áêp<å„QÆ=ÚÖˇ#· (`«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ H˘#Å∞QÆÅ) ^Œ~ƒ° Åù #∞ Éè∂í =∞O_»Å=∞O`å Ѩ~z° JǨÏOHÍ~°O`À,
Jq#Ü«∞O`À J<ÕHõ Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ K«Oáê=Ù. Hõ~°‡ ã¨fi~°∂áêxfl q^•ºã¨fi~°∂áêxfl `≥eã≤HÀÖËHõ áÈÜ«∂=Ù. P
Hõ~°‡ q^•ºã¨fi~°∂áêÅ#∞ QÆ∞iOz K≥ѨÙ`å#∞ q#∞. ǨÏiH˜ ã¨O`Àëêxfl HõeyOKÕ^Õ Hõ~°‡=Ú.
ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞ux <≥ÅH˘ÖËÊ^Õ q^Œº. ǨÏiÜÕ∞ ^ÕǨïʼnõΩ P`«‡. ǨÏiÜÕ∞ Ѩ~°=∂`«‡. Éèí„^Œ`«#∞
HÀˆ~"åiH˜ ǨÏiáê^Œ=¸Å"Õ∞ â◊~°}=Ú. ǨÏix Ѩ~°=∞ „Ñ≤Ü«ÚxQÍ ÉèÏqOz H˘eKÕ "åiH˜ P=O`«Ü≥ÿ∞<å
^Œ∞óYO HõÅ∞QÆ^Œ∞. ÉèíQÆ=`ü ã¨fi~°∂áêxfl `≥eã≤H˘#fl"å_Õ q^•fiOã¨∞_»∞. J`«_Õ QÆ∞~°∞=Ù. J`«_Õ Ç¨Ïi.
Hõ. J=hâ◊! ~¸ q^èŒO|∞#, Éèí=nÜ«∞ „Ѩâ◊fl q∞@∞¡ ѨiǨÏ$`« =∞Ü≥∞ºO,
^Œqe ~ÚñHõ <˘Hõ¯ QÀѨº=Ú, q=iOK≥^Œñ l`«ÎyOѨ٠q=∞ÅK«i„`å! 879
* ~å*ËO„^•! h „Ѩâfl◊ ‰õΩ Ñ¨ÓiÎQÍ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ#∞. WHõ XHõ ~°ÇϨ 㨺O q=i™êÎ#∞. ™ê=^è•#OQÍ q#∞.
ã‘. Åe ã¨∞=∞<À "å\˜HõÅ Ü«∞O^Œ∞ #ÅÊ „Ѩã¨∂# =∞~°O^Œ QÆO^è•#∞"≥∂^Œ
ã¨OKåiÜ«Ú#∞ =∞$wã¨Ç≤Ï`«=Úñ ^Œxfl"Õt`« z`«Î=Ú#∞ =∞^èŒ∞„=`« x<å^Œ
"Õ∞^Œ∞~° „â◊=}Ï#∞"≥∂k`«=Ú#∞ |∞~ÀÉèÏQÆ K«~°xfl[ „áê}Ǩi
nÑ≤`« =$Hõ QÆ}Ïkè+≤ª`«=Ú#∞ Å∞|úHõ „‰õÄ~° Ѷ¨∞# ™êÜ«∞Hõ „Ѩaè#fl
`Õ. Ѩ$+¨ªÉèÏQÆO|∞<≥· `«QÆ <≥^Œ#∞ =∞$`«∞º, cèu "å\˜Å¡ <˘O_»∞ ^ŒÑ≤ÊOѨ "≥~°=Ù
QÍ# Hõ_»qñ [iOK«∞ =∞$QÆO|∞ Ѩyk, Éèí∂=~À`«Î=∞! q#=Ü«∞º! ѨÙ~°∞+¨μñ _≥ѨÙ_»∞. 880
* JO^Œ"∞≥ #ÿ ѨÓÅ`À@Ö’ Ǩ~ÚQÍ qǨÏiã¨∂Î z<åfli ѨÓÅfÜ«∞x `Õ<Å≥ ‰õΩ, Hõ=∞‡x ã¨∞"åã¨#ʼnõΩ
A=∞‡<Õ `«∞"≥∞‡^Œáê@ʼnõΩ „Ñ‘u K≥O^Œ∞`«∂ XHõ =∞QÆÖË_ç P_»∞ÖË_ç`À Hõeã≤ <≥=∞‡kQÍ ã¨OK«iã¨∞Î#flk.
^•x =∞#ã¨∞û P_»∞ÖË_çg∞^Œ<Õ x=∞QÆfl"≥∞ÿ L#flk. P =∞QÆÖË_çH˜ =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆOÖ’ „áê}ÏʼnõΩ Ç¨x
HõeyOKÕ `À_Õà◊¡ QÆ∞OѨ٠u~°∞QÆ∞`«∞#flk. WO`«Ö’ "≥#∞Hõ #∞O_ç É’Ü«∞"å_»∞ q_çz# "å_ç ÉÏ}O ÖË_ç
Ѩ$+ª̈ÉèÏQÍxfl peÛ "Õã≤Ok. `«Ñ≤ÊOK«∞H˘<Õ ^•iÖËHõ P =∞QÆÖË_ç J_»qÖ’ =∞$`«∞º=ÙáêÅ~ÚOk. ~å*ËO„^•!
ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ P =∞QÆÖË_ç=O\˜ "å_Õ ã¨∞=∂!
=. JOQÆ<å x"åã¨O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ ‰õΔΩ„^Œ`«=∞O|QÆ∞ HÍ=∞º Hõ~°‡ ѨiáêHõ [x`«Oɡ·# lǨϟfiѨ™ê÷k
HÍ=∞[x`« ã¨∞YÖËâ◊O|∞Å #<Õfi+≤OK«∞K«∞ñ, QÍq∞hÜ«Ú‰õΩÎO_»∞#∞, ^Œxfl"Õt`« =∂#ã¨∞O_»∞#∞
#u=∞<ÀǨÏ~° =x`å[<åÖÏѨ „â◊=} `«`«Ê~° z`«∞ÎO_»∞#∞, „|`«ºHõΔO|∞# <åÜ«Ú~°›~°} HÍ~°}Ï
Ǩϟ~å„`åk HÍÅqâı+¨QÆ}<å Ѩ~°∞O_»∞#∞QÍHõ Ѩ~ÀHõΔO|∞#O QÆ$`åO`« â◊~°xiƒù#fl QÍ„`«∞O_»∞#∞
#QÆ∞K«∞ h r=ÙO_»∞ qǨÏiOK«∞ K«∞O_»∞O, QÍ=Ù# h=Ù h r=Ùx =∞$QÆKÕ+≤ì`«∞xñQÍ qKåiOz
„â’„`å^Œ∞ÅO^Œ∞#fl â◊ÉÏÌ^Œ∞ÅO É’Öˇ ÉÏǨϺ =$`«∞ÎÅQÆ∞ „â∫`«™ê‡~åÎk ~°∂Ѩ Hõ~°‡O|∞#∞
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#O^Œ∞ xÜ«∞q∞OK«∞K«∞ #ã¨[˚#Ü«¸^äŒ "å~åÎã¨Ç≤Ï`«O ɡ·# QÆ$Ǩ„â◊=∞O|∞ q_»∞=Ù=Ú,
ã¨HõÅ r"å„â◊Ü«ÚO_≥·# ~¸â◊fi~°∞x Éèíl~ÚOѨÙ, q∞@∞¡ ã¨~°fi`À q~°‰õΩÎO_»=Ù QÆ=∞‡x <å~°^Œ∞O_»∞
=eH˜#O „ÉÏp#|i› ~Ú@¡xÜ≥∞. 881
216 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ѨÓÅ=O\˜ „ã‘ÅÎ ~ÚO_»#¡ ∞ P„â◊~Ú™êÎ_∞» . ѨÓÅ `Õ<Å≥ ÖÏQÍ ã¨∞"åã¨#ÅÖÏQÍ q∞H˜¯e
‰õΩΔ „^Œ"∞≥ ,ÿ HÍ=∞ºHõ~‡° ѨiáêHõ=Ú #∞O_ç ѨÙ\˜#ì lǨÏfi, LѨã÷¨ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ HÍ=∞ [x`« ã¨∞YÖËâßxfl J<Õfi+≤™êÎ_∞» .
„ã‘Ü Î ∞« O^Õ =∞#ã¨∞û xÅ∞Ê`å_»∞. `«∞"≥∞‡^Œ áê@ÅÖÏQÍ =∞#ã¨∞û#∞ H˘Å¡Q˘>Ëì „ã‘ÅÎ =∂@Å#∞ q#QÀ~°∞`å_»∞.
Hõ#∞Å=ÚO^Õ `À_Õà◊¡ QÆ∞OѨÙÖÏQÍ PÜ«Úã¨∞û#∞ ǨÏiOKÕ ~å„uO|=à◊§#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞_»∞. "≥#∞Hõ#∞O_ç
É’Ü«∞"åx =O\˜ Ü«∞=Ú_»∞ â◊s~åxfl peÛ"Õã¨∞ÎO_»QÍ r=Ù_»∞ qǨÏi™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì h=Ù D r=Ùx
ÖË_ç=O\˜ KÕ+ì̈Å∞ HõÅ "åxxQÍ ÉèÏqOK«∞. ÉÏǨϺ"åºáê~åÖˇ·# „â∫`«™ê‡~åÎk ~°∂ѨHõ~°‡Å#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’
x„QÆÇ≤ÏOK«∞. Ju HÍ=Ú‰õΩÅ QÍ^äŒÅ`À ‰õÄ_ç# ã¨O™ê~åxfl q_çzÃÑ\˜ì, ã¨~°fir=ÙʼnõΩ kÔH·¯# ÉèíQÆ=O`«∞x
¿ãqOK«∞, ã¨OѨÓ~°‚ q~°H˜Îx á⁄O^Œ∞—— Jx <å~°^Œ∞_»∞ É’kèOKå_»∞. „áêp#|i› WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx=~°! ÉèíQÆ=O`«∞O_»=Ù, ##∞Ѩ=∞ q*Ï˝#xkèq ##ñ^ŒQÆ∞ hKÕ
`«#∞ q=iOѨOQÍñ ^Œy, Ü≥∞#ã≤# ~¸ Ü«∂`«‡`«`«Îfi q∞@ <å KÕ`«<£. 882
=. „â◊√`«O|∞#∞ qKåi`«O|∞#∞ #Ü≥∞ºñ, QÆ~‡° x+¨μª ÅQÆ∞ #∞áê^è•ºÜ«Ú Öˇ#· "å~° b Ü«∂`«‡ `«`fiΫ O|∞#∞
<≥é∞OQÆ, ~Ô é˜Oyˆ~x Ü«ÚѨ^tÕ OѨ~∞° . HÍ=Ù#ñ ^Œ^¯Œ $`«O|~Ú# =∞Ǩ ã¨Oâ◊Ü∞« O|∞ h KÕ`« x=$`«OÎ
|Ü≥∞º#x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 883
* ''=ÚhO„^•! "Õ∞\˜ q*Ï˝xq J~Ú# h=Ù K≥Ñ≤Ê# P`«‡ `«`åÎÎfixfl q<åfl#∞. ÉÏQÍ PÖ’zOKå#∞.
<å‰õΩ Hõ~°‡=Ú#∞ É’kèOz# PKå~°∞ºÅ‰õΩ D P`«‡ `«`«Îfi=Ú `≥eÜ«∞^Œ∞. `≥e¿ãÎ Hõ~°‡#∞ LѨ^ÕtOK«~°∞
Hõ^•! P PKå~°∞ºÅ∞ LѨ^âÕ O◊ KÕ`« <å‰õΩ P`«‡`«`fiΫ O q+¨Ü∞« OÖ’ Hõe#æ =∞Ǩã¨Oâ◊Ü∞« O h =Å¡ Ѩ\ÏѨOK«
Å~ÚOk—— Jx WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ÜÕ∞q∞\˜ Ü«∞O^Œ∞ h ~ÚO„kÜ«∞ =$`«∞ÎÅ∞ ^ŒQÆñ „|iÎOѨ‰õΩO_»∞
@#∞ *Ëã≤ |∞∞+¨μÖˇ·# Ѷ¨∞#=ÚQÆ "≥∂Ç≤ÏO`«∞ ~°\˜ì Ü«∞~°÷=Ú #O^Œ∞ <å`«‡ ã¨Oâ◊
Ü«∞=Ú QÆÅ∞æK«∞#flk, Ü«∞k Ü≥∞\˜ì ^Œx##∞ |∞~°∞+¨μñ _Õ ÜÕ∞ ^ÕǨÏ=Ú##∞ *Ëã≤
Hõ~°‡=ÚÖò ¿ãã≤ `«`å¯Ü«∞O|∞ h Ö’Hõ =∞O^Œ∞<Õ q_çz `å ##º^ÕǨÏ
`Õ. =∞i÷`À Ѷ¨∞\˜~ÚOz Ö’HÍO`«~°=Ú#∞, ÉÁOk `«`«¯~°‡Ñ¶¨Å=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ ##∞K«∞ñ
„|Hõ@=ÚQÆ "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞ =Å∞‰õΩ K«∞O^Œ∞, ~°#fl #k Ü≥∞@∞¡ q# #∞ѨѨ#fl =∞QÆ∞#∞? 884
* WO„kÜ«∞ =$`«∞ÎÅÜ«∞O^Œ∞ J„Ѩ=$`«∞ÎÖˇ· |∞∞+¨μÅ∞ "≥∂Ç≤ÏOKÕ J~°÷O QÆ∞iOz <å‰õΩ ã¨Oâ◊Ü«∞O
HõÅ∞QÆ∞`«∞#flk. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ U ^ÕǨÏO KÕ`« Hõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ_À P ^ÕǨxfl D Ö’HõOÖ’<Õ q_çz ÃÑ\˜ì `å#∞
=∞~˘Hõ ^ÕǨxfl ^èŒiOz =∞~˘Hõ Ö’HÍxfl KÕi JHõ¯_» Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl J#∞Éèíq™êÎ_»x "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞ K≥ѨÙ`å~°∞.
Wk Ü≥∞\Ï¡ á⁄ã¨QÆ∞`«∞Ok?
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ Ü«∂K«i`«Oɡ·# Hõ~°‡O|∞ `«`üHõΔ}O|∞ q#+¨ìO |QÆ∞@O*Ëã≤ r=ÙO_»∞ ^ÕǨO`«~°
Ö’HÍO`«~° ÉèÏq Ü«∞~Ú# Ѷ¨ÅO ɡ@∞¡ ã¨OÉèíqOK«∞ #x# „áêp#|i›H˜ <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 217
#ˆ~O„^•! ã¨fiáêfl=ã¨Ü
÷ ∞« O^Œ∞ eOQÆâs◊ ~åkèëêª`Ü
« ∞ÿ≥ # r=ÙO_»∞ *Ï„QÆ^ÇÌÕ ¨ aè=∂#O|∞ q_çz `å^Œ$â◊O|
HÍx Ü«∞`å^Œ$â◊O| HÍx Ü≥ÿ∞# â◊s~åO`«~°O|∞ <˘Ok =∞#O|∞#O^Œ∞ ã¨O™ê¯~° ~°∂ѨO|∞#
<åÇ≤Ï`«Oɡ·# Hõ~°‡O|∞ ##∞ÉèíqOK«∞ K«O^ŒO|∞#O |∞~°∞+¨μO _Õ eOQÆâ◊s~°O|∞#O *Ëã≤ Hõ~°‡O|∞
<åK«iOK«∞, <å eOQÆâs◊ ~°O|∞#<Õ Ö’HÍO`«~O° |∞# ^ÕÇϨ qÉè^Ë OŒ |∞ <˘O^ŒHõ `«`Ê« Åù O |#∞Éèqí OK«∞,
#kÜ«Ú#∞O QÍHõ ^•# „Ѩu„QÆǨ^Œ∞Å Ü«∞O^Œ∞ ã¨∂÷Å^ÕǨÏO|∞#‰õΩO QÆ~°Î$`«fiO|∞ QÆÅ ^ŒO\˜"Õx
#ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° Ü«Ú‰õΩÎO_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ =∞#O|∞#O *Ëã≤ ÜÕ∞ ÜÕ∞ ^ÕǨÏO|∞ Ѩi„QÆÇ≤ÏOK«∞,
<å Ü«∂ ^ÕǨÏO|∞# ã≤^ŒúOɡ·# Hõ~°‡O ÉÏ r=ÙO _»#∞ÉèíqOK«∞, #@∞¡ Q͉õΩ#flñ QÆ~°‡O|∞ ѨÙ#~°ƒù=
HÍ~°}O |QÆ∞@ Ü«ÚѨѨ#flO|∞ Q͉õΩO_»∞ñ, QÍ=Ù# =∞#ó„Ѩ^è•#O ɡ·# eOQÆâ◊s~°O|∞#ˆH Hõ~°Î$`«fiO
|∞ѨѨ#flO |QÆ∞#x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 885
* JO`Õ HÍ^Œ∞. KÕã≤# "Õ^ÀHõÎ"≥∞ÿ# Hõ~°‡ P HõΔ}OÖ’<Õ #tã¨∞ÎOk Hõ^•! WOHõ r=Ù_»∞ =∞~˘Hõ ^ÕǨÏO
á⁄Ok Ö’HÍO`«~°OÖ’ ZÖÏ J#∞ÉèíqOK«QÆÅ_»∞?—— Jx „ѨtflOKå_»∞. JѨC_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ „áêp# |i›`À
WÖÏ J<åfl_»∞. ''~å*Ï! eOQÆâ◊s~åxfl P„â◊~ÚOz LO_Õ r=Ù_»∞ HõÅÖ’ *Ï„QÆ^ÕÌǨaè=∂<åxfl q_çz,
J@∞=O\˜^À ÖËHõ J@∞=O\˜k HÍx^À J~Ú# =∞~˘Hõ â◊s~°O á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨O™ê¯~°
~°∂ѨOÖ’ P Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# Hõ~°‡#∞ PK«i™êÎ_»∞. JÖψQ r=Ù_»∞ U eOQÆ â◊s~°O KÕ`« Hõ~°‡#∞ KÕ™êÎ_À P
eOQÆâs◊ ~°O KÕ`<« Õ Ö’HÍO`«~O° Ö’ P Ѷ֨ Ïxfl J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . aè#fl ^ÕÇ¨ xfl á⁄O^Œ_∞» . W=fi@O, ѨÙK«∞ÛH˘#@O
"≥Ú^ŒÖˇ·# "åxÜ«∞O^Œ∞ ã¨∂÷Å ^ÕǨxH˜ Hõ~°Î$`«fiO L#flk Jx „Éèíq∞OK«‰õÄ_»^Œ∞. r=Ù_»∞ JǨÏOHÍ~°O`À#∞
=∞=∞HÍ~°O`À#∞ ‰õÄ_ç# "å_»∞. P r=Ù_»∞ =∞#ã¨∞û KÕ`« U ^ÕǨxfl á⁄O^Œ∞`å_À, P ^ÕǨÏO KÕ`«<Õ
„áêÑ≤ÎOz# Hõ~°‡#∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. JÖÏH͉õΩO>Ë Hõ~°‡ ѨÙ#~°˚#‡‰õΩ HÍ~°}O HÍ=@O áêã¨QÆ^Œ∞. HÍ|\˜ì
=∞#ó „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# eOQÆâ◊s~åxˆH Hõ~°Î$`«fiO á⁄ã¨QÆ∞`«∞Ok.
Hõ. H˜Δu #∞ÉèíÜÕ∞O„kÜ«∞ Hõ~°‡, ã≤÷`«∞ Å#∞Éèí= =∞O^Œñ|_ç# z`«Î=Ú Ñ¨yk<£
^èŒ$uñ l`«Î=$`«∞ÎÅ#∞ Å, H˜Δ`« =∞QÆ∞ñ ^Œ`«∂Ê~°fi ^ÕǨÏHõ$`« Hõ~°‡O|∞Öò. 886
* *Ï˝#~°∂áêÅ∞, Hõ~°‡~°∂áêÅ∞ J~Ú# WO„kÜ«∂Å Hõ~°‡ „Ѩ=$`«∞ÎÅKÕ`« z`åÎxfl TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
JÖψQ z`«Î =$`«∞ÎÅ#∞ |\˜ì ѨÓ~°fi^ÕǨÏOKÕ`« KÕÜ«∞|_ç# Hõ~°‡Å#∞ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
=. Jk Ü≥∞@¡x# h ^ÕǨÏO|∞#O *Ëã≤ ÜÕ∞ ~°∂ѨO|∞ <Õ „ѨHÍ~°O|∞# <≥ѨC _≥K«@ #QÆ∞, #k
Ü«∞##∞ Éèí∂`«O|∞#∞ #^Œ$+¨ìO|∞#∞ #„â◊√`«O|∞#∞<≥· Ü«ÚO_»∞, #\˜ìk Ü≥ÚHÍ<˘Hõ HÍÅO|∞#
"åã¨<å„â◊ÜÚ« O _»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩñ ^Œ^#Œ ∞Éè"í åk Ü«ÚHõOÎ |QÆ∞ ѨÓ~°fi^ÕÇϨ O|∞# ##∞Éè∂í `«O|∞#∞
^Œ$+¨ìO|∞#∞ „â◊√`«O|∞#∞ #x qâ◊fiã≤OѨÙ, g∞ =∞#O|∞# J##∞Éèí∂`å~°÷O|∞ QÀK«iOѨñ*ÏÅ, n
=∞#O|∞ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí xq∞`«OÎ |∞Öˇ#· ѨÓ~åfiѨ~° ^ÕÇϨ O|∞ÅO „|HÍtOѨO *ËÜÚ« K«∞O_»∞,
h =∞#O|∞#O^Œ∞ #^Œ$+¨ìO|∞ #„â◊√`«O|∞ <≥·# Ü«∞~°÷O|∞ ã¨fiáêflkHõ=∞O^Œ∞O ^ÀñK«∞ #O\˜"Õx
#k ^Õâ◊HÍÅ „H˜Ü«∂„â◊Ü«∞O|x `«ÅOѨO ^ŒQÆ∞, h ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∞O|∞Åñ „QÆ=∂#∞~À^èŒO|∞#
=∞#O|∞#O *Ëã≤ Éè’QƺO|∞ÅQÆ∞ #x =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 887
218 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^ÕÇϨ O KÕ`« J#∞Éèqí OѨ|_»xk, K«∂_»|_»xk, q#|_»xk J~Ú#@∞=O\˜k "åã¨<å„â◊ÜÚ« _≥#·
r=ÙxH˜ ѨÓ~°fi ^ÕǨÏOÖ’ J#∞ÉèíqOѨ |_ç#k, K«∂_»|_ç#k, q#|_ç#k J=Ù`«∞Ok. J#∞ÉèíqOѨ|_ç#
q+¨Ü∞« O =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨∞ÊùiOK«^∞Œ . D =∞#¿ãû r=ÙʼnõΩ â◊√ÉèÏâ◊√Éè=í ÚʼnõΩ HÍ~°}"≥∞#ÿ ѨÓ~°fiѨ~^° ÇÕ ¨ Å#∞
`≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. D =∞#ã¨∞ûÖ’ K«∂_»|_»xk, q#|_»xk J~Ú# q+¨Ü«∞O HõÅÖ’ HõxÑ≤OKÕ =∂@
x["Õ∞. HÍx P HõÅ ^Õâ◊HÍÅ „H˜Ü«∞Å#∞ P„â◊~ÚOz LO@∞Ok. ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞ „Hõ=∂xfl J#∞ã¨iOz
=∞#ã¨∞ûKÕ`« J#∞ÉèíqOѨ|_»`å~Ú.
K«. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« â◊√^Œú ã¨`«ÎfiQÆ∞} â’aè`«=Ú<£ ã¨~°ã‘~°∞Ǩϟ^Œ~À
`«Î=∞ QÆ∞}zO`«<åѨ~°=Ú ^èŒ#º=Ú <≥·# =∞#O|∞#O^Œ∞ Éèí∂
~°=∞}! ã¨∞^è•Oâ◊√#O^Œ∞ #∞Ѩ~åQÆ=Ú#<£ kqñ ^ÀñK«∞ ~åǨï K«O
^Œ=Ú##∞ QÀK«~°O|QÆ∞ #∞^•~°`« h Ü«∞dÅ „ѨѨOK«=Ú<£. 888
* â◊√^Œú ã¨`fiΫ QÆ∞}O Hõey "åã¨∞^Õ=Ùx L`«=Î ∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ ^蕺xOK«@OÖ’ x=∞QÆfl"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞ûÖ’,
„QÆǨÏ}O <å_»∞ K«O„^Œ=∞O_»ÅOÖ’ ~åǨï=Ù HõxÑ≤Oz#@∞¡ „ѨѨOK« ã¨~°fi=¸ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. eOQÆ^ÕǨÏ=Ú#‰õΩ QÆ~°Î$`«fi Éè’HõÎ$`«fiO|∞Å∞ ã¨∂÷Å^ÕǨÏ^•fi~°HõO|∞
ÅQÆ∞@O*Ëã≤ ã¨∂÷Å^ÕÇ¨Ï q<åâ◊O|∞ QÆÅ∞QÆO r=Ù#‰õΩñ QÆ~°Î$`«fi Éè’HõÎ$`«fiO|∞Å∞ ÖˉõΩO_»∞@O *Ëã≤
=ÚH˜Î QÆÅ∞QÆ∞ #O\˜"Õx h ã¨∂÷Å^ÕÇ¨Ï ã¨O|O^èŒO|∞ r=ÙxÜ«∞O^Œ∞ |∞kú =∞<À"≥∂HΔÍ~°÷ QÆ∞}=ӺǨÏ
~°∂áêk eOQÆ â◊s~°ÉèíOQÆ Ñ¨~°ºO`«O|∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞#∞, ã¨∞+¨μÑ≤Î =¸~åÛù^Œ∞ÅO^Œ∞ x+¨ìqÜ≥∂QÍk
^Œ∞óY=∞O^Œ∞ #ǨÏOHÍ~°O|∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, #k ~ÚO„kÜ≥∂ѨǨÏuO*Ëã≤ Ü«∞=∂"å㨺 Ü«∞O^Œe
K«O„^Œ∞O_»∞#∞OÉ’Öˇñ ^Œ~°∞}ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ QÆ~°ƒù ÉÏÖϺ=ã¨÷ÅÜ«∞O^Œ∞ xO„kÜ«∞ áœ+¨¯ÅºO|∞
ÖˉõΩO_»∞@O *Ëã≤ ÜÕ∞HÍ^ŒâıO„kÜ«∞ ã¨∞Êù~°} ã¨=∞~°÷O |~Ú# Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞ QÆ~åƒù^Œ∞ʼnõΩñ
„|HÍtOѨx K«O^ŒO|∞O ^ÀñѨ‰õΩO_»∞ñ QÍ=Ù# ã¨∂÷Å^ÕÇ¨Ï qKÕÛù^ŒO|∞ ÖˉõΩO_»∞@O *Ëã≤
=ã¨∞ÎÉèí∂`å~°÷O|∞ ÖˉõΩ#fl h ã¨O™ê~°O|∞ q+¨Ü«∞O|∞ÅÜ«∞O ^•ã¨‰õΩÎO_»QÆ∞ r=Ù#‰õΩ ™êfiÑ≤fl
HÍ#~å÷QÆ=∞#O|∞#∞OÉ’Öˇ x=iÎOѨ, n f~°∞#O |OK«`«<凄`å`«‡HõO|∞#∞ „kQÆ∞}Ï`«‡HõO|∞#∞
ëÈ_»â◊ qHÍ~å`«‡HõO|∞#∞<≥· q㨇$`«O|∞ #~Ú# eOQÆ â◊s~°O|∞ #kè+≤ªOz KÕ`«<åÜ«Ú‰õΩÎO_≥·#
r=ÙO_»x K≥ѨÊO|_»∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 889
* ã¨∂÷Å ^ÕǨÏO ^•fi~å<Õ eOQÆ^ÕǨÏO Hõ~°Î$`«fi Éè’HõÎ$`åfiÅ∞ á⁄O^Œ@OKÕ`« ã¨∂÷Å^ÕǨÏO #tOK«QÍ<Õ
r=ÙxH˜ Hõ~°Î$`«fi Éè’HõÎ$`åfiÅ∞ LO_»=Ù. HÍ|\˜ì =ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok Jx K≥ѨÊ@O ã¨iHÍ^Œ∞. eOQÆâ◊s~°O
ZO^•HÍ LO@∞O^À JO^•HÍ ã¨∂Å÷ ^ÕÇϨ O`À r=ÙxH˜ ã¨O|O^èOŒ LO@∞Ok. QÍ_èx» „^Œ, =¸~°Ûù "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åxÖ’ JǨÏOHÍ~°O L#flѨÊ\˜H© „ѨHÍtOK«^Œ∞. J=∂"å㨺<å_»∞ K«O„^Œ∞xÖÏQÍ ÉÏźOÖ’ JǨÏOHÍ~°O
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 219
ã¨Ê+¨ìѨ_»^Œ∞. ã¨∂÷Å^ÕǨÏO`À Z_»ÉÏ@∞ LO_»^Œ∞. HÍ|\˜ì J~°÷O ÖËHõáÈ~Ú<å q+¨Ü«∂㨉õΩÎ_≥·# "åxH˜ HõÅÖ’
J#~°÷ ^Œ~≈° #O Hõey#@∞¡ ã¨O™ê~°O ([#‡) L_»∞QÆ^∞Œ . D q^èOŒ QÍ eOQÆ â◊s~åxfl P„â◊~ÚOz K≥` · <« åºxfl
HõeyOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_Õ r=Ù_»∞ Jx K≥ѨÊ|_»`å_»∞.
ã‘. uqi Ü«∞ѨC~°∞+¨μO_»∞ ^ÕǨÏO|∞##∞*Ëã≤, Ü«∞#Ü«∞O|∞ñ ɡ‰õΩ¯ ^ÕǨO`«~°=ÚÅ
#OwHõiOK«∞K«∞ #q qã¨i˚OK«∞K«∞, ã¨∞Y ^Œ∞óY ÉèíÜ«∞ "≥∂Ç¨Ï â’Hõ=ÚÅ#∞
ÉÁÅ∞á⁄O^Œ∞ `«^ÕÌǨÏ=ÚÅ<≥ á⁄O^Œ∞K«∞ #∞O_»∞, #k Ü≥∞@∞ì Å#fl#∞ #„QÆÉèÏQÆ
`«$} =¸ñk =∞é˜ Ñ¨Ó~°fi`«$} Ѩi`åºQÆO|∞, QÍqOK«∞ `«$}[Å∂HõÜ«Ú#∞ É’Öˇ
P. r=Ùñ_»=xñ Q˘O`« rqOz „q∞Ü«∞=∂}∞, _»QÆ∞K«∞ <˘O_»∞ ^ÕÇ¨Ï =∞i÷ñ *ˇOk
HÍx ѨÓ~°fi"≥∞ÿ# HÍÜ«∞O|∞ q_»∞=ñ_»∞, QÍ# =∞#"≥∞ [#‡HÍ~°}O|∞. 890
* ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ D eOQÆ^ÕǨÏOKÕ`« XHõ ã¨∂÷Å^ÕǨxfl q_çz, =∞~˘Hõ ^ÕǨxfl á⁄O^Œ∞`«∂, uiy
^•xx q_çzÃÑ_»∞`«∂ ã¨∞Y, ^Œ∞óY, ÉèíÜ«∞, "≥∂ǨÏ, â’HÍÅ#∞ D eOQÆ^ÕǨÏO KÕ`«<Õ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. [ÅQÆ
=ÚO^Œ∞#fl `«$}Ïxfl Ѩ@∞ìH˘x P `«~∞° "å`«<Õ "≥#Hõ\˜ `«$}Ïxfl q_çzÃÑ_»∞`«∞Ok. JÖψQ r=Ù_»∞ H˘O`«HÍÅO
„|uH˜ K«xáÈ`«∂, =∞~˘Hõ ^ÕǨÏO á⁄Ok# `«~°∞"å`«<Õ Ñ¨Ó~°fi^ÕǨxfl q_çzÃÑ_»`å_»∞. HÍ|\˜ì =∞#¿ãû
[#‡‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=Ù.
`«~°Å=Ú
#~°=~À`«Î=∞! Ü«∞@∞¡ QÍ# =∞#Oɡ r=ÙÅÔHÅ¡ ã¨O
ã¨~°}HÍ~°}, =∞\˜ì Hõ~°‡=â◊O|∞#<£ ã¨HõÖËO„kÜ«∂
K«~°}∞ñ_Ò@ #q^Œº QÆÅ∞æ#∞, ã¨O`«`«O|∞ #q^ŒºKÕñ
|~°ñQÆ∞@<£ |Ǩï^ÕǨÏHõ~°‡x|O^èŒ=ÚÖò QÆÅ∞QÆ∞O Ag∞! 891
* =∞#¿ãû r=ÙʼnõΩ JO^ŒiH© [#‡HÍ~°}O. Hõ~°‡=âß# Jq^Œº HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jq^ŒºKÕ`« ^ÕǨxH˜
Hõ~°‡|O^èŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ~°‡ |O^èŒO =Å¡ |Ǩï [#‡Å#∞ á⁄O^ŒHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞ ã¨∞=∂!
K«. q#∞ =∞k QÍ# Éèí∂=~°! Ü«∞q^Œº Å~ÚOK«∞@ÔH· ~°=∂Ѩu<£
Ѷ¨∞#[## ã≤÷u „Ѩà◊Ü«∞HÍ~°} Éèí∂`«∞xñ |^Œ‡Ñ¨„`«Î Ö’
K«#∞ñ |~°"Õ∞â◊√ hâ◊fi~°∞x ã¨~°fi[QÆO|∞ñ ^Œ^•`«‡HõO|∞QÍñ
QÆ#∞ñQ˘#∞K«∞O ^ŒnÜ«∞Ѩ^ŒHõO[=Ú Åi÷ ÉèílOѨ٠"≥∞ѨC_»∞<£. 892
* HÍ|\ì̃ ~å*Ï! "åã¨∞^Õ=Ù_Õ ã¨$+≤ì ã≤u
÷ ÅÜ«∂ʼnõΩ HÍ~°}=∞h, D [QÆ=∞O`å "åã¨∞^Õ"å`«‡Hõ=∞h
`«ÅáÈã≤ Dâ◊fi~°∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx ¿ãqOK«∞. h Jq^Œº #tã¨∞ÎOk.——
Hõ. Jx ~¸ QÆu ÉèíQÆ=O`«∞O, _»#Ѷ¨Úñ_»∞ ÉèÏQÆ=`«=ÚY∞ºñ_»QÆ∞ <å~°^Œ∞ñ _®
Ѷ¨∞#∞#‰õΩ r"Õâ◊fi~° QÆu, Ѷ¨∞#Hõ$Ѩ <≥é˜ñyOz ã≤^Œú QÆuñ [x# Ü≥∞_»<£. 893
220 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èOŒ QÍ Éè‰í Ωõ ÅÎ Ö’ „âı+μ¨ _ª #·≥ <å~°^∞Œ _»∞ „áêp#|i›H˜ r"Õâfi◊ ~°∞Å `«`åÎfixfl `≥eÑ≤ ã≤^ÖúŒ ’HÍxH˜
"≥àϧ_»∞.
ã‘. ~å[i¬ Ü≥ÿ∞#\˜ì „áêp#|i› ^•ñ ^ŒQÆñ „|*ÏáêÅ<å~°÷O|∞ ã¨∞`«∞Å
^èŒ~°‰õΩ xÜ≥∂yOz `«Ñ¨=Ú ¿ãÜ«Ú@‰õΩ<≥· HõÑ≤ÖÏ„â◊=∞O|∞# HõѨÙ_»∞ "À~Ú
Ü«∞K«Û@ xÜ«∞u <ÕHÍ„QÆz`«∞ÎO_»∞#∞ =ÚHõÎã¨OQÆ∞O_»∞#∞ Éèí∂i^è≥·~°º
Ü«Ú‰õΩÎO_»∞ #QÆ∞K«∞ ã¨^ŒƒùH˜Î Ü≥∂QÆO|∞# ##Ѷ¨∞! QÀqO^ŒÑ¨^•~°qO^Œ
`Õ. zO`«<å=∞$`« áê# qâı+¨z`«∞Îñ, _»QÆ∞K«∞ qkè~°∞„^Œ =ÚY∞ºÅ HõO^Œ~åx
Ü«∞=º Ü«∂#O^Œ=∞Ü«∞ Ѩ^Œ =∞O^≥ #ѨC, _»#∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê. 894
* JѨC_»∞ ~å[i¬ J~Ú# „áêp#|i› „Ѩ*Ï~°H} Δõ ‰õΩ H˘_»∞‰õΩÅ#∞ xÜ≥∂yOz, `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« \ÏxH˜
HõÑÖ≤ Ï„â◊=∂xH˜ "≥àϧ_»∞. P HõÑÖ≤ Ï„â◊=∞OÖ’ =ÚHõãÎ O¨ QÆ∞_≥,· UHÍ„QÆ"∞≥ #ÿ z`«OÎ `À ã¨^ƒŒ Hù Ü
Θ ∂≥ QÆO`À, QÀqO^Œ∞x
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèOKå_»∞. „|Ǩχ~°∞„^•^Œ∞ʼnõΩ á⁄O^Œâ◊HõºO HÍx J=ºÜ«∂#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# Ѩ^•xfl
á⁄O^•_»∞ Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx q^Œ∞~°∞x`À K≥Ñ≤Ê =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
=. "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞, x@∞¡ =Ú‰õΩO^ŒÜ«∞â◊O|∞#O *Ëã≤ Éèí∞=#áê=#O|∞, =∞#â◊√≈kúHõ~°O|∞
ã¨~Àfi`«¯$+¨ì Ѷ¨Å„Ѩ^•Ü«∞HõO|∞, ^Õ=i¬=~°º =ÚY qxã¨û$`«O|∞<≥·# ~¸ Ü«∞^蕺`«‡ áê~ÀHõΔºO|∞
<≥=fiO_»∞ Ѩiî~ÚOK«∞, <≥=fiñ_»∞ q#∞, #\˜ì"åñ_»∞ eOQÆ â◊s~° q^èŒ∂##O|∞ QÍqOz =ÚHõÎã¨=∞ã¨Î
|O^èŒ∞O_»~Ú q^ÕǨÏÔH·=źO|∞ <˘Ok ã¨O™ê~°O|∞#O^Œ∞ñ |i„Éèíq∞OѨO _»x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú#‰õΩ
q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 895
* ''<å~°^=Œ Úx É’kèOz# ǨÏiH©ixÎ H˘xÜ«∂_Õ D J^蕺`«‡ áê~ÀHõºΔ O Ö’HÍxfl Ѩq„`«O KÕã∞¨ OÎ k.
=∞#â◊√≈kúx Hõeyã¨∞ÎOk. Jxfl\˜HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê^≥·# Ѷ¨ÖÏxfl Wã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì nxx K«k"Õ"å_»∞, q#fl"å_»∞
eOQÆâs◊ ~åxfl q_çz ã¨=∞ã¨|Î O^è•Å#∞ „`≥OK«∞H˘x q^ÕÇϨ HÔ =· ÖϺxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. ã¨O™ê~°OÖ’ „Éèqí ∞OK«_∞» ——
Jx K≥Ñ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À q^Œ∞~°∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx<å^äŒ! „ѨKÕ`«ã¨∞ ÖÏ, Ѷ¨∞# =∞QÆ∞ ~°∞„^ÀѨk+¨ì Hõ=∞Ö’^Œ~° H©
~°Î#=Ú# <Õ QÆuñ ÉÁOki, =#*ωõΔΩñ_»∞ ã¨O`«ã≤OѨ "å ~°#Ѷ¨∂`å‡! 896
''=ÚhO„^•! „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ t=Ù_»∞ LѨ^ÕtOz# NǨÏi ™È΄`åxfl [Ñ≤Oz U QÆux á⁄O^•~°∞?

–: „ѨKÕ`«ã¨∞Å `«Ñ¨O|∞#‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@. :–

`Õ. Hõ_»ñy =∞é˜"å~°∞ Ü«∂^Œ$zÛùHõ=Ú#ñ *Ëã≤, ǨÏiH˜ x`«º„Ñ≤Ü«ÚO_»QÆ∞ ǨÏ~°∞xñ QÍOz
Ü«∞`«x =Å# ##∞„QÆÇ¨Ï =∞Ok "≥∂HõΔ, =∞Ok ~°x K≥Ñ≤Ê, `«k xâ◊ÛÜ«∞O|∞ =∞é˜Ü«Ú. 897
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 221
* "å~°∞ J„ѨÜ∞« `«flOQÍ NǨÏiH˜ W+¨μ_ì #·≥ t=Ùx ^Œi≈Oz PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ "≥∂HõOΔ á⁄O^•~°∞
Jx K≥áêÊ=Ù Hõ^•! Jk x["Õ∞!
Hõ. ǨÏi ^Œ~°≈# ѨÓ~°fiO aǨÏ, Ѩ~°Ö’Hõ=ÚÅO^Œ∞ <å #$áêÅ `«#Ü«Ú ÅO
ki ÜÕ∞ Ѷ¨Å=ÚÅ #O^Œé∞, x~°u <≥é˜OyOѨ٠=∞# =Úx=~°∞ñ_»∞ =eÔH<£. 898
* NǨÏix ^Œi≈OK«\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ D Ö’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõO Ö’#∂ D ~å[Ѩل`«∞Å∞ U
Ѷ¨ÖÏÅ#∞ á⁄O^•~°∞ <å‰õΩ K≥ѨC—— Jx q^Œ∞~°∞_»∞ J_çQÍ_»∞. JѨC_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ [#HÍ^Õâ◊=Ú =Ú^Œ, =Ú#ñ ^•eÛ #$áê`«‡AÅ∞ ã¨=Ú„^À^Œ~°=∞O
^Œ#∞Ѩ=∞ [Ѩܫ∞[˝O|∞#, <˘#~°ñ ^ŒÑ¨O |∂x =Ú^Œ=Ú <˘O^Œ∞K«∞ #∞O_»<£. 899
* ''`«O„_ç P#ux `«Å^•eÛ „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ ã¨=Ú„^Œ=∞^茺OÖ’ ~°∞„^Œw`«=Ú#∞ [Ñ≤ã¨∂Î `«Ñ¨ã¨∞û#∞
„áê~°OaèOKå~°∞.
Hõ. Ѩk"Õ ÖËñ_»∞Å∞ x+¨ª#∞, =^ŒÅHõ `«Ñ¨ =∂K«iOѨ "å~°Å Hõi÷<£
ã¨^ŒÜ«∂O`«~°OQÆ∞ñ _»ÉèíÜ«∞, „Ѩ^Œ∞ñ_»∞ ã¨<å`«#∞ñ_»∞ <≥·# Ѩ^À‡^Œ~°∞ñ_»∞<£. 900
Hõ. J#∞Ѩ=∞ âßO`«=Ú ÅQÆ∞ x[, `«#∞ ~°â◊√‡ÅKÕ #$áêÅ `«#Ü«∞ `«áÈ "Õ
^Œ#Å∞ â◊q∞OѨñQÆñ *ËÜ«ÚK«∞, ##Ü«∞=Úñ „|`«ºHõΔ =∞Ü≥∞º, #K«∞º`«∞ñ _»O`«<£. 901
* "å~°∞ Ѩk"ÕÅ ÜÕ∞O_»∞¡ x+¨ª`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß~°∞. JѨC_»∞ ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_≥·# NǨÏi `«#
â◊s~°HÍO`«∞ÅKÕ`« "åi `«Ñ¨óˆH¡âßxfl â◊q∞OѨ*Ëã¨∂Î „Ѩ`«ºHõΔ=∞Ü«∂º_»∞.
ã‘. Ѷ¨∞#"Õ∞~°∞ â◊$OQÆ ã¨OQÆ`« hÅ "Õ∞Ѷ¨∞O|∞, <≥é˜ QÆ~°∞_»ã¨¯O^èŒ x=ã≤`«∞O_»∞ñ
QÆ=∞hÜ«∞ x[^ÕǨÏHÍOu qáê\˜`åcèÖÏd ÖÏâßO`«~åà◊ `«=Úñ_»∞
ã¨∞=∞Ç≤Ï`åëêìÜ«Ú^èŒ ã¨∞=∞<À =Úhâ◊fi~°, ¿ã=Hõ Ѩi[# ¿ãq`«∞O_»∞
=∞O_ç`« HÍOK«# ‰õΩO_»Å ~°∞z~ÀѨ, ÖÏe`« =^Œ# HõáÈÅ`«Å∞_»∞ñ
`Õ. *Ï~°∞ #=~°`«fl k=º HÀ\©~°^èŒ~°∞ñ_»∞ñ, Q“ã¨∞ÎÉèí„ѨqÅO| =∞OQÆà◊ QÆà◊√O_»∞
Åe`« Ñ‘`åO|~° „ѨÉèÏÅOHõ$`«∞O_»∞, Ǩ~°ˆHÜ«¸~° =ÅÜ«∞ =∞Or~° Ü«Ú`«∞ñ_»∞. 902
* PÜ«∞# "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`« tY~°OÃÑ· #Å¡x "Õ∞Ѷ¨∞O =Öˇ QÆ~°∞_»∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. `«#
â◊s~°HÍO`«∞Å`À #Å∞ k‰õΩ¯Å #_»∞=∞ "åºÑ≤Oz# pHõ\˜x `˘Åyã¨∞Î<åfl_»∞. JëêìÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞ =¸iÎ
=∞O`«=ÚÖˇ· PÜ«∞##∞ ¿ãqã¨∞Î#flq. ^Õ=`«Å∞, =Úhâ◊fi~°∞Å∞ ¿ã=‰õΩÖˇ· H˘Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# K≥=ÙʼnõΩ
^èiŒ Oz# |OQÍ~°∞ ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍOu =ÚYO g∞^Œ, K≥H¯˜ à◊g¡ ∞^Œ "åºÑ≤ã∞¨ #Î flk. #=~°`fl« =∞Ü«∞"≥∞#ÿ H˜s\Ïxfl
^èiŒ OKå_»∞. H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜ HõO~îO° Ö’ „"ÕÖÏ_»∞`«∞#flk. |OQÍ~°∞ =Å∞=#∞ Hõ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. =Ú`åºÅǨ~åÅ∞,
Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, Hõ_çÜ«∂Å∞, JO^≥Å∞ ^èŒiOKå_»∞.
222 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Åe`åÜ«∞`å+¨ì Éèí∞[ =∞O, _»Å =∞^茺 ã¨∞Êùi`« ~°∞z q_»Oa`« ÅH©Δ‡
ÅÅ<å HÍO`« ã¨Ê~åú, Hõe`« Åã¨^≥·fi[Ü«∞OuHÍ â’aè`«∞ñ_»∞<£. 903
* ÅH©‡Δ ^Õq`À áÈ\©Ñ_¨ ∞» `«∂ PÜ«∞# Zxq∞k Éè∞í *ÏÅ =∞^躌 "≥[· Ü«∞OuHõ J<Õ =#=∂Å „ѨHÍtã¨∞#Î flk.
Hõ. ã¨∞~°QÆ~°∞_» Ü«∞HõΔH˜#fl~°, x~°∞Ѩ=∞ *ËwÜ«∞ =∂# xdÖÏâß ã¨O
Éèíi`« Ü«∞â’=∞ǨÏhÜ«∞, ã¨∞Êù~°}∞ñ_»∞ #QÆ∞ # ѨC~å} ѨÙ~°∞+¨μO _≥Åq∞<£. 904
* ã¨∞~°Å∞, QÆ~∞° _»∞Å∞, Ü«∞‰õΩΔ Å∞, H˜#fl~°∞Å∞ k‰õΩ¯Å #_»∞=∞ xO_ç# NǨÏi H©ixÎ QÍ#O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞.
Hõ. Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ#O|∞Å∞, x~°"˘O^Œ #$áêÅã¨∞`«∞Å hH˜ΔOz ~°=∂
=~°∞ñ _»O|∞^Œ QÆOcè~° =∞, ^èŒ∞~° ÉèÏ+¨Åñ |eÔHñ „aÜ«∞=Ú ^Œ∂ñH˘#∞K«∞O_»<£. 905
* JѨC_»∞ P ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ^ŒÜ«∞#∞ "≥Öψ~Û K«∂ѨÙÅ`À „ѨKÕ`«ã¨∞Å#∞ K«∂z, "Õ∞Ѷ¨∞ QÆOcè~°
=∞^èŒ∞~° "å‰õΩ¯Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
`Õ. `åѨ™È`«Î=ÚÅQÆ∞ „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞! "Õ_»¯, q#∞ñ_»∞ g∞~°Å∞ ™œÇ¨~°Ì=Ú# #aè#fl
^èŒ~°∞‡ ÅQÆ∞@ Éèí=`ÒûǨÏ$^Œ=Ú# ˆH#∞, *ÏÅñ |i`À+¨ =∞Oku ã¨=∞`« <Õñ_»∞. 906
* `åѨ㨄âı+¨μªÖÏ~å! „ѨKÕ`«ã¨∞ÖÏ~å! g∞~°∞ JO^Œ~°∂ Hõeã≤ "≥∞eã≤ XˆH ^èŒ~å‡xfl PK«iã¨∞Î<åfl~°∞.
g∞ ¿ãflǨxH˜ <Õ#∞ KåÅ `«$Ñ≤Î K≥O^•#∞.
Hõ. J#Ü«∞=Ú#∞ g∞ =∞<À~°^äŒ, "≥Ú#iO`«∞, <≥é∞OQÆñ |Å∞‰õΩñ _»∞`«Î=ÚÅQÆ∞ q∞
=∞‡#∞k#=Ú <≥=fiñ_»∞ ã¨∞Yâ◊, Ü«∞#∞ñ_≥· =∞kÖ’#ñ ^ŒÅñK«∞ <å #~°∞ñ _≥ѨÙ_»∞<£. 907
Hõ. „ÉèÏ`«$[# ™œÇ¨Ï$^ŒO|∞#∞, Éèí∂`«^ŒÜ«∂QÆ∞}=Ú q=∞Å |∞kúÜ«Ú ã¨∞[#
„Ñ‘uÜ«Úñ QÆeæ ã¨∞dOK«∞#∞, g`« ã¨=∞™êÎѶ¨Úñ _»QÆ∞K«∞ qâ◊fi=ÚÖ’#<£. 908
* HÍ|\˜ì g∞‰õΩ =~°O W™êÎ#∞ J_»QÆO_ç. q∞=Ú‡ x`«º=¸ x„^ŒáÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ =∞#ã¨∞ûÖ’
㨇iOKÕ"å_»∞ ™È^Œ~° ¿ãflǨxfl, Éè∂í `«^Ü
Œ ∞« #∞, x~°‡Å |∞kúx, ã¨[#˚ ∞Å „¿Ñ=∞#∞ á⁄Ok ã¨∞d™êÎ_∞» . J`«x
ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú ~°∞„^Œw`«O |~Ú# =∞nÜ«∞ã¨Î=O ɡ=fi ~°#∞k#O|∞#∞ ™È΄`«O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞, "å~°Å
Hõaè=∞`« =~°O|∞Å∞, â’Éèí# Hõ~°O|QÆ∞ „Ѩ[˝Ü«Ú x`«∞Î, g∞~°Å∞ =Ú^Œxfi`«∞Öˇ· [#HÍ^Õâ◊O
|OwHõiOK«∞@O *Ëã≤ g∞ H©iÎ Ö’HõO|∞Å qã¨iÎ Å∞¡, g∞‰õΩ ##∂# „|ǨχQÆ∞}∞O_»∞ <å`«‡ã¨O`«uO*Ëã≤
Ö’Hõ„`«Ü«∞ ѨiѨÓ~°‚ QÆ∞}ÏHõ~°∞O_»∞ <≥·# Ѩل`«∞O_»∞ ã¨OÉèíqOѨOQÆÅO_»∞, HõO_»∞ =∞Ǩ=Úx
`«áÈq<åâß~°÷O|∞QÍ xO„^Œ∞xKÕ`«ñ „ÉË+≤`« Ü«∞QÆ∞ „Ѩ"≥∂¡K«Ü«∞#∞ #ã¨Ê~°ã¨ QÆ~°ƒùO|∞ ^•eÛ Ü«∞
=Ú‡hO„^Œ∞x g_˘¯x k=O|∞#‰õΩO [#∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#O „|ã¨∂`«Ü∞ÿ≥ `«`∞« Ê„uÎx =$HõOΔ |∞ÅO^Œ∞ñ
ɡ\˜ì K«x#. 909
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 223
* ~°∞„^Œ∞xKÕ QÍ#O KÕÜ∞« |_ç# <å ™È΄`åxfl x`«º=¸ [Ñ≤OKÕ "åiH˜ HÀi# =~åÅ#∞, â◊√ÉèHí ~õ "° ∞≥ #ÿ
„Ѩ[˝#∞ „Ѩ™êk™êÎ#∞. g∞~°∞ [#‰õΩx P#ux ã¨O`À+¨OQÍ `«ÅÃÑ· ^èŒiOKå~°∞. HÍ|\˜ì g∞ H©iÎ Ö’HõOÖ’
"åºÑ≤ã¨∞ÎOk. QÆ∞}ÏÅÖ’ „|Ǩχ‰õΩ `«‰õΩ¯= HÍx"å_»∞, `«# ã¨O`«u=Å¡ =¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ "åºÑ≤OKÕ
H©iÎ HõÅ"å_»∂ J~Ú# Ѩل`«∞_»∞ g∞‰õΩ [x‡™êÎ_»∞. ѨÓ~°fiO HõO_»∞=∞Ǩ=Úx KÕã¨∞Î#fl `«Ñ¨ã¨∞û#∞ ÉèíQÆflO
KÕÜ«∞\ÏxH˜ WO„^Œ∞_»∞ „Ѩ"≥∂¡K« J<Õ JѨû~°ã¨#∞ ѨOÑ≤OKå_»∞. „Ѩ"≥∂¡K« HõO_»∞=Úx=Å¡ QÆ~°ƒùO ^èŒiOz
ѨلuHõ#∞ „Ѩã¨qOz K≥@¡Ü«∞O^Œ∞ LOz ã¨fi~åæxH˜ "≥o¡áÈ~ÚOk.
ã‘. P tâ◊√ =ѨÙ_»∞ ¿Ñ~åñHõeKÕñ QÆ∞Ok "åqzÛ a@∞ì "åáÈ=ÙK«∞O_»
<åeOz Ü«∞@‰õΩ ~å*ˇ·# ™È=Úñ_»∞ =zÛ =Å<˘Ñ¨Ê #=ã¨∞^è•=i¬ Ü≥ÿ∞#
Ü«∂f‡Ü«∞ `«~°˚x #i÷ñ ÉÏ#=Ú‡ ¿ã~ÚOѨOQÆñ ɡiñy Ü«∞ ~ÚºO^Œ∞=^Œ#ñ
QÆ#º =~å~ÀǨÏñ QÆ_»ñHõ =∂i+¨Ü«∞#∞ K≥Å∞=ñ |∞}∞ºO_»∞ „áêp#|i›
`Õ. Ü«∞#fl$ѨÙxKÕñ „|*Ïqã¨~åæ=ã¨~°=Ú, #O^Œ∞ "Õ_»¯ñ ^Œ^•k+¨μì Öˇ·# g∞~°
ÅO^Œé∞#∞ <≥Ü«∞º=Ú# q"åǨÏO|∞ QÆO_», Ü«∞x ã¨~À~°∞ǨÏ#Ü«∞#∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ =∞é˜Ü«Ú. 910
* P tâ◊√=Ù PHõe ÉÏ^èŒ`À <À~°∞ `≥~°z QÆ\ì̃QÍ U_»fi™êyOk. P U_»∞Ê qx ~å*ˇ·# K«O„^Œ∞_»∞ =zÛ
J=∞$`«O „ã¨qOKÕ `«# K«∂ѨÙ_»∞ „"Õex tâ◊√=Ù <À\˜Ö’ LOKå_»∞. tâ◊√=Ù J=∞$`«O „`åy ÃÑiyOk.
Ü«∞ø=#=u J~ÚOk. P"≥∞ ¿Ñ~°∞ =∂i+¨. g∞ `«O„_ç „áêp#|i› P[˝KÕ`« „Ѩ*Ïã¨$+≤ì KÕÜ«∞\ÏxH˜
ѨÓ#∞H˘#fl g∞~°∞ JO^Œ~°∂ „¿Ñ=∞`À P"≥∞#∞ ÃÑO_®¡_»O_ç.
=. J#Ѷ¨∂`«∞‡ÖÏ~å! Ü«∞aè#fl ^èŒ~°‡jÅ∞ ~°~Ú# g∞‰õΩ #O^Œé‰õΩ <å ã¨∞=∞^茺=∞Ü≥ÿ∞# Hõ#º Ü«∞aè#fl
^èŒ~°‡jÅÜ«Ú Éèí= ^ŒiÊ`åâ◊Ü«∞Ü«Ú #~Ú# ÉèÏ~°º Ü«∞QÆ∞, g∞~° ńѨuǨÏ`« `Õ[ã¨∞¯Öˇ· k=º=~°¬
ã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞Å∞ Éè∫=∞ k=ºÉè’QÆO|∞Å∞ =∞^Œ#∞„QÆǨïÖˇ· Ü«∞#∞ÉèíqOK≥^Œ, ~°O`« <å Ü«∞O^Œ∞Å ÉèíH˜ÎO
*Ëã≤ x~°‡ÖÏO`«óHõ~°}∞Öˇ· ~¸ Éè’QÆO|∞Å∞ x~°Ü«∞ „áêÜ«∞O|∞Å∞ñ QÍñ ^ŒÅOz =∞nÜ«∞ ™ê÷#O|∞
<˘O^≥^Œ ~°x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 911
* ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÖÏ~å! g∞~°∞ Jaè#fl"≥∞#ÿ ^è~Œ ‡° jÅO HõÅ"å~°∞. P"≥∞‰õÄ_® Jaè#fl ^è~Œ ‡° jÅÜ≥∞ÿ q∞=Ú‡
#O^Œih ã¨=∂#"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞`À ¿ãqOѨQÆÅ^Œ∞. g∞~°∞ Q˘Ñ¨Ê |Å=O`«∞Öˇ· "ÕÅH˘Åk k=º ã¨O=`«û~åÅ∞
Éèí∂Ö’Hõ ã¨∞MÏÅ∞, ã¨fi~°æÖ’Hõ ã¨∞MÏÅ∞ <å J#∞„QÆǨÏO KÕ`« J#∞Éèíq™êÎ~°∞. P `«~°∞"å`« <åÜ«∞O^Œ∞O_Õ
ÉèíH˜Î=Å¡ z`«Îâ◊√kúx á⁄Ok P ã¨∞MÏÅ#∞ #~°HõO`À ã¨=∂#OQÍ ÉèÏqOz <å ™ê÷<åxfl KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
K«. J~°Ü«∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ ÅÜ«Úº#∞ =∞^ŒiÊ`« Hõ~°∞‡Å∞ #㨇nÜ«∞ ã¨∞O
^Œ~° K«i`å=∞$`« „â◊=} `«`«Ê~°=∂#㨠ܫ∂`«Ü«∂=ÚÅ∞<£
ã¨~°ã¨ QÆ∞}Ï_è»∞ºÖˇ· `«#~°∞ ™ê^èŒ∞Å H© QÆ$ǨÏ=ÚÖò ^ŒÅOѨ ^Œ∞
+¨¯~°Éèí=|O^èŒ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ QÍ=Ù, #$áê`«‡AÖÏ~°! Ü≥∞#flñ_»∞<£. 912
224 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* QÆ$ǨÏã¨∞÷ Öˇ·#ѨÊ\˜H© Hõ~°‡Å#∞ <å‰õΩ ã¨=∞iÊOz J=∞$`«O =O\˜ <å Hõ^äŒÅ#∞ qO@∂ HÍÖÏxfl
QÆ_ç¿Ñ ã¨[˚#∞ʼnõΩ QÆ$ǨÅ∞ |O^è•Å∞ HÍ<Õ HÍ=Ù.
=. Jk Ü≥∞@¡O\˜ˆ~x. 913
K«. J#∞Ѩ=∞ „|Ǩχ"å^Œ∞ ÅQÆ∞ #Oz`« Ü≥∂y[<å#∞wÜ«∞=∂
# x[Hõ^ä• ã¨=Ú`«∞û‰õΩñ _»#O^ŒQÆ∞ <Õ#∞ =∞nÜ«ÚÅO^Œ #∂
`«#=ÚQÆ #∞O^Œ∞ñ QÍ=Ù# #∞^•~°`« "åiH˜ h QÆ$Ǩ=à◊√Öò
Ѷ¨∞#Éèí=|O^èŒ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ QÍ, qk Ü«∞O`«Ü«Ú xHõ¯=∂~°Ü«∞<£. 914
* „|Ǩχ"å^Œ∞Öˇ·# Ü≥∂y[#∞Å∞ <å Hõ^äŒÅ#∞ QÍ#O KÕ™êÎ~°∞. JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ <å Hõ^ä•QÍ<åxfl
q<Õ"åi ǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ „H˘`«QÎ Í x=ã≤™êÎ#∞ HÍ|\˜ì <å Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ QÆ$ǨÅ∞ |O^è•Å∞ HÍ<ÕHÍ=Ù.
Hõ. ã¨~°ã¨∞ñ_» #QÆ∞ ##∞ñ ÉÁOk#, ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Ѷ¨∞#â’Hõ "≥∂ǨÏ"≥∂^ŒO|∞Åñ ÉÁO
^Œ~°∞, QÍ=Ù# <≥#Ü«∞ñQÆ#∞ „k, ѨÙ~°∞ëênèâ◊fi~°∞ñ_» „|ǨχÉèí∂`«∞ñ_» #QÆ∞^Œ∞<£. 915
* ##∞fl =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞ÊH˘#fl"å~°∞ â’HÍxfl QÍx, "≥∂Ǩxfl QÍx, "≥∂^•xfl QÍx á⁄O^Œ~°∞. <Õ#∞
„uѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ JkèѨux, <Õ#∞ „|Ǩχ#∞.——
=. Jx ~Ú@∞¡ ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl ѨÙ~°∞ëê~°÷ ÉèÏ[#∞O_»Q∞Æ [<å~°#Ì ∞x ^Œi≈Oz `«^~ÌŒ ≈° # q^èfiŒ ã¨Î ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}∞
Å~Ú# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞. 916
K«. Hõ~°ã¨~°ã‘~°∞ǨÏO|∞ Öˇã¨HõO ɡã¨ñQÆ<£ =Ú‰õΩoOz QÆ^Œæ^Œ
ã¨fi~°=ÚÅñ *Ëã≤ ~Ú@¡xi, ã¨~°fiâ◊~°}∞º #QÆ}∞º xOk~å
=~°∞ #l`«∞<£ QÆ∞}Ï_è»∞º ##=^Œº K«i„`«∞ñ |q„`«∞ #K«∞º`«∞O
|~°∞ñ |~°"Õ∞â◊√ hâ◊√ Éèí=|O^èŒq"≥∂K«#∞ñ |^Œ‡Ö’K«#∞<£. 917
* Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl NǨÏix ^Œi≈Oz, PÜ«∞# ^Œ~°≈#O =Å# ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ∞ `˘Åy#
„ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ ã¨O`À+¨O`À <À@=∂@ ~åHõ =}‰õΩ`«∞#fl ã¨fi~°O`À P NǨÏix WÖÏ
ã¨∞u
Î OKå~°∞.
ã‘. ˆHâ◊=! ã¨O`«`« ˆH¡â◊<åâ◊#∞ñ_»=Ù QÆ∞~°∞ã¨#‡<À "åQÆQÀK«~°∞ñ_»=Ù
x^Œú=∞<À~°^äŒ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`À^•~° QÆ∞}<å=Úñ_»=Ù ã¨`«ÎfiQÆ∞}∞ñ_» =dÅ
qâ’fi^Œƒù= ã≤÷u qÅÜ«∂~°÷ ^èŒ$`«x`«º qѨÙÅ =∂Ü«∂QÆ∞} q„QÆǨïñ_»=Ù
=∞Ç≤Ï`ådÖËO„kÜ«∞ =∂~°æ x~°kèQÆ`« =∂~°∞æO_» =uâßO`«=∂#ã¨∞ñ_»=Ù
`Õ. `«qe ã¨O™ê~° Ǩi"Õ∞^èŒã¨∞¯ñ_»=Ù#∞, ^Õ=^Õ=Ùñ_»=Ù#∞ "åã¨∞^Õ=Ùñ_»=Ù#∞
ã¨~°fiÉèí∂`« x"åã≤q ã¨~°fi™êH˜Δ, "≥·# h‰õΩ #=∞™ê¯~°=∞Ü«∞º! Hõ$+¨‚! 918
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 225
* ''ˆHâ◊"å! h=Ù ^Œ∞óMÏxfl `˘Åy™êÎ=Ù. Éè‰í Ωõ ÅÎ =∞#ã¨∞û#‰õΩ, =∂@ʼnõΩ JO^Œ=Ù. ã¨HÅõ „âıÜ∞« ã¨∞ûÅ#∞
HõeyOKÕ L^•~°QÆ∞}ÏÅ∞, ¿Ñ~°∞¡ HõÅ"å_»=Ù. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O HõÅ"å_»=Ù. „ѨѨOK«ã¨$+≤ì, ã≤÷u, qÅÜ«∂Å HÀã¨O
=∂Ü«∂=∞Ü«∞"≥∞ÿ# „|Ǩ‡k QÆ∞} q„QÆǨxfl ^èŒi™êÎ=Ù. h=٠㨈~fiO„kÜ«∞ =∂~åæÅKÕ`« `≥eÜ«∞|_»x
=∂~°Oæ HõÅ"å_»=Ù. „ѨâßO`«"∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»=Ù. ã¨O™ê~åxfl ǨÏiOKÕ *Ï˝#O HõÅ"å_»=Ù. ^Õ=^Õ=Ù_»=Ù
"åã¨∞^Õ=Ù_»=Ù. h=Ù ã¨~°fi„áê}∞ÅÖ’ x=ã≤™êÎ=Ù. h=Ù ã¨~°fi™êH˜Δq. Hõ$ëê‚! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 919
L. `ÀÜ«∞~°∞Ǩϟ^Œ~åÜ«∞! Éèí=^Œ∞óYǨÏ~åÜ«∞! #"≥∂ #=∞ó Ѩˆ~
âßÜ«∞! ã¨~À[ˆHã¨~° Ñ≤â◊OQÆ qx~°‡Å k=º Éèí~°‡ =
„™êÎÜ«∞! ѨÜ≥∂[ ã¨xflÉèí Ѩ^•Ü«∞! ã¨~À~°∞Ç¨Ï =∂eHÍÜ«∞! Hõ$
ëê‚Ü«∞! Ѩ~åѨ~åÜ«∞! ã¨∞QÆ∞}ÏÜ«∞! ã¨∞~åiǨÏ~åÜ«∞! "Õ^茿ã! 920
* Hõ=∞Å<åÉèÏ! h=Ù ã¨O™ê~° ^Œ∞óMÏxfl ǨÏi™êÎ=Ù. h=٠Ѩ~åxH˜ <å^äŒ∞_»=Ù. `«q∞‡ ѨÙá⁄Ê_ç =Öˇ
Ѩã¨∞Ѩ٠ѨK«Ûx ~°OQÆ∞QÆÅ |OQÍ~°∞ =„™êÎxfl ^èŒi™êÎ=Ù. Ѩ^Œ‡=∂eHõÅ∞ ^èŒi™êÎ=Ù. h=Ù ã¨∞QÆ∞}=O`«∞_»=Ù.
h=Ù ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. h=Ù ~åHõΔã¨∞Å#∞ ã¨OǨÏi™êÎ=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=. Jx q#∞uOz. 921
K«. Hõ=∞Å^ŒàÏHõΔ! ^Œ∞óYÅÜ«∞ HÍ~°}"≥∞ÿ `«QÆ∞ `å=H©# ~°∂
Ѩ=Ú #x"å~°º ^Œ∞~°ƒù~° qѨ^ŒÌâ◊ ^Œ∞óY=Ú <˘O^Œ∞ =∂‰õΩ h
ã¨∞=∞Ç≤Ï`« ã¨`«¯$áêQÆi=∞ñ EѨÙ@ HõO>ˇ ##∞„QÆǨÏO|∞ Ö’
Hõ=Ú#ñ ^ŒÅOѨ <˘O_˘Hõ\˜ QÆÅ∞æ<≥? ÉèíHõΠѶ¨Å „Ѩ^•Ü«∞HÍ! 922
* Éè‰í Ωõ ÅÎ HÀÔ~¯Å#∞ fˆ~Û Ñ¨^‡Œ Ѩ„`« <Õ„`å! ^Œ∞óMÏxfl #tOѨ*¿Ë ã h ~°∂áêxfl Éèií OK«~åx HõëêìÅ`À
qKåiOKÕ =∂‰õΩ K«∂Ñ≤OKå=Ù. WO`«HõO>Ë J#∞„QÆǨÏO =∞~˘Hõ\˜ Ö’HõOÖ’ LO_»^Œ∞.
L. Éèí∂i t"Õ`«~åѨǨÏqÉèí∂u ã¨"Õ∞`«! =∞Ǩ`«‡! n# ~°
HΔÍ ~°u <˘Ñ¨C h=Ù z~°HÍÅ=Ú#<£ ã¨∞Y=$uÎ g~°∞ =∂
"å~° Å@OK«∞ |∞kú ##=^Œº! `«ÅOz# Ü«∞O`«=∂„`« ã¨
`å¯~°"≥∞ KåÅ∞ #@¡QÆ∞@ QÍ H˜@∞ ã¨xflkè "≥·u gâ◊fi~å! 923
* h=Ù Jâ◊√ÉèÏÅ#∞ `˘Åy™êÎ=Ù. h=Ù =∞Ǩ`«∞‡_»=Ù. n#~°HõΔ} h nHõΔ. g~°∞ =∂"å~°∞ Jx
ÉèÏqã¨∞Î<åfl=Ù. JO^Œ∞KÕ`«<Õ =∂‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOKå=Ù. P =∂„`«O Q“~°=O =∂‰õΩ KåÅ∞.
K«. J~°Ü«∞ñQÆ ‰õΔΩ„^ŒÉèí∂`« ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞Å Ü«∞O^Œ∞Å #O`«~å`«‡"≥·
u~°=ÚQÆ #∞O_»∞ h=Ù Éèí=nÜ«∞ Ѩ^•O|∞~°∞Ç¨Ï ^ŒfiÜ«∂~°Û<å
226 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩ~°=∞`«∞ Öˇ·# =∂‰õΩ#∞ â◊√Éèí„Ѩ^Œ Éèí∂i =∞<À~°^äŒO|∞ b
"≥é∞ñQÆ"≥? ÉèíHõÎÖ’Hõ ǨÏ$^ŒÜÕ∞Ñ≤û`« ^•Ü«∞Hõ! =ÚH˜Î<åÜ«∞HÍ! 924
* h=Ù hK« „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’‰õÄ_® JO`«~åºq∞"≥· ã≤÷~°OQÍ LO\Ï=Ù. h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
Ѩ~°=∞ÉèíH˜Î`À ѨÓlOKÕ =∂‰õΩ â◊√ÉèÏxfl HõeyOKÕ =~åÖË"À h‰õΩ `≥eÜ«∞"å? h=Ù =ÚH˜Î<å^äŒ∞_»=Ù. Éèí‰õΩÎÅ
ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’x HÀÔ~¯Å#∞ <≥~°"Õ~°∞™êÎ=Ù.
ã‘. J~Ú##∞ q#∞ ã¨~À*ÏÜ«∞`« Ö’K«#! =~° "≥∂HõΔ =∂~°æ „Ѩ=~°Î‰õΩñ_»=Ùñ.
|∞~°∞ëê~°÷ Éèí∂`« qã¨Î~°∞ñ_»=Ù #QÆ∞ h=Ù ^Œye „Ѩã¨#∞flñ_» =QÆ∞@ =∂‰õΩ
#i÷ =∞<Àcè+¨ì "≥∞ÿ# =~°O |Ü≥∞º <≥·##∞ <å^äŒ! Ѩ~åѨ~°∞O_»
"≥· # x<˘flHõ =~°O |i÷O`«∞ =∞x ##∞ Éèí∞qñ ^•=H©# qÉèí∂`«∞ Öˇ#fl
`Õ. #O`« "≥∞é∞ñQÆOQÆ ~åq∞ ##O`«∞ñ _»#∞K«∞ñ, |Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞ x#∞fl, #k QÍ#ñ |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨!
ÜÕ∞ =~°O |x HÀ~°∞^Œ∞ "Õ∞=Ú? ^ŒÑ≤Ê, Q˘#fl ÉÏʼnõΩñ _»aú h à‹¡xfl „QÀÅ∞? 925
* ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥·# h=Ù =∂‰õΩ „Ѩã¨#∞fl_»=Ù HÍ=@"Õ∞ =∂‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ# =~°O. XHõ"Õà◊ x#∞fl XHõ
=~åxfl J_»∞QÆ^ÅŒ z<å Jn Hõ+"ì¨ ∞Õ . ZO^Œ∞HõO>Ë h=Ù J#O`«∞_»=Ù. h qÉè∂í `«∞Å∞ J#O`åÅ∞. JO^Œ∞KÕ`«
x#∞fl J#O`«∞ _»O\Ï~°∞. HÍ|\˜ì x#∞fl U =~°=∞x HÀ~°QÆÅO? ^ŒÑ≤ÊH˘#fl ÉÏÅ∞_»∞ ã¨=Ú„^ŒOÖ’x hà◊¡#∞
Zxfl „`åQÆQÆÅ_»∞?
=. WkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 926
L. ѨÓx Éèí=`«Ê^•O|∞~°∞Ç¨Ï =¸Å x"åã¨∞Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú "Õ∞
^è•xkè! h qÖ’Hõ#=Úñ^ŒHõ¯ñQÆ ##º=Úñ QÀ~° <Õ~°∞Î"Õ∞?
=∂x`« áêi*Ï`« ‰õΩã¨∞=∞ ã¨∞Êù@ #=º=∞~°O^ŒÅ∞|ú â’
ÉèÏ #Ü«∞âße Ü≥ÿ∞# =∞^èŒ∞ѨO|∞ ÉèílOK«∞<≥ Ü«∞#ºÑ¨Ù+¨Ê=ÚÖò? 927
* h áê^•Å#∞ P„â◊~ÚOK«∞‰õΩ#fl "Õ∞=Ú h ^Œ~°≈#O `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ HÀ~°QÆÅ=∂? áêi*Ï`«
ѨÙ+¨ÊO Ö’x `Õ<≥#∞ ~°∞z =∞~°y# `«∞"≥∞‡^Œ =∞~˘Hõ ѨÙ+¨ÊO ^ŒQÆæiH˜ "≥à◊¡^Œ∞ Hõ^•!
K«. ǨÏi! Éèí=nÜ«∞=∂Ü«∞ ##Ü«∞O|∞#∞ *ˇOk# <Õ=Ú xK«ÛÅ∞O
QÆ~° =∞#∞~°H˜Î <Õk `«∞kQÍ Éèí=Hõ~°∞‡Å"≥∞ÿ ^èŒi„u ÃÑ·ñ
k~°∞QÆ∞^Œ∞, =∞O`«^•ñHõ Éèí=nÜ«∞[#O|∞Å`À_ç ã¨OQÆu<£
QÆ∞~°∞=∞u [#‡[#‡=ÚʼnõΩ<£ ã¨=∞‰õÄ~°ñQÆñ*ËÜ«Ú =∂^èŒ"å! 928
* h =∂Ü«∞‰õΩ zH˜¯ "Õ∞=Ú Hõ~‡° =∂~°Oæ Ö’ ZO`«HÍÅO x`«º=¸ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï"≥∂ JO`«=~°‰Äõ
=∂‰õΩ h Éèí‰õΩÎÅ`À ã¨Ç¨Ï"å™êxfl [#‡ [#‡ÅÖ’#∂ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 227
=∞. Hõ=∞ÖÏnèâ◊fi~°! `å=H©# =~° ÉèíH˜Î „"å`« ã¨Oã¨~°æ ÖË
â◊=Ú`À_»<£ ã¨iQÍñ ^ŒÅOѨ, "≥∞Åq∞<£ ã¨fi~åæѨ=~åæk ™œ
Yº=Ú Å#fl<£ q#∞ =∂#∞+¨O|∞ ÅQÆ∞ h HÍ=∞O|∞ÅO *ˇÑ¨Ê <Õ
Å! =ÚhO„^Œ ã¨∞Î`« áê^ŒÑ¨^Œ‡! ã¨∞[<åÖÏáê#∞"≥∂^•`«‡HÍ! 929
* ã¨fi~°æ ™œMϺÅ∞QÍx, JѨ=~°æ ™œMϺÅ∞QÍx, ÉèíH˜Î ã¨Oã¨~°æO`À H˘OK≥"≥∞ÿ<å ™ê\˜ ~å=Ù. WHõ =∂#=
Ö’HõOÖ’x HõΔ}˜HÍÖˇ·# ‰õΔΩ„^Œ™œMϺŠ=∂@ K≥ѨÊ@O ^ÕxH˜?
=. =∞é˜Ü«Ú ÉèíQÆ=^ŒƒùHõÎ ã¨OQÆO|∞Å Ü«∞O^Œ∞ñ ^Œ$ëê‚ „Ѩâ◊=∞#O|∞Öˇ·# =∞$+¨ì Hõ^äŒÅ∞ K≥ѨÊO|_»∞@KÕ
Éèí∂`«O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ "≥·~°O|∞#∞ #∞^ÕfiQÆO|∞#∞ ÖˉõΩO_»∞ #x. 930
* ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ ã¨ÉèíÅÖ’ ¿Ñ~åã¨Å#∞ #tOѨ*Ë¿ã h =∞^èŒ∞~° QÍ^äŒÅ#∞ H©iΙêÎ~°∞. P Hõ^äŒÅ#∞
PÅH˜OK«@O =Å¡ „áê}∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^Õfi+¨=¸, ÉèíÜ«∞=¸, #t™êÎ~Ú.
K«. =#=ÚÅ =ÚHõÎã¨OQÆ∞ ÅQÆ∞"å~°∞ #∞uOѨñ ^Œ#~°∞Î g=Ù, QÍ
=Ù# xÅñ |∞}ºf~°÷=ÚÅñ É’Åñ |q„`«=Ú ¿ãÜ«∞ñ |∂x Ü«∞
i÷x |^ŒKå~°∞Öˇ· ^èŒ~°ñ [iOK«∞ Éèí=`«Ê^Œ ÉèíHõÎ ã¨OQÆ=∞O
|#∞Ѩ=∞Éèí∂i ã¨Oã¨$u ÉèíÜ«∞ã¨∞÷x |∞kú ~°∞zOѨ‰õΩO_»∞<Õ? 931
* J_»=ÙÅÖ’ =ÚHõãÎ O¨ QÆ∞ Öˇ#· "å~°∞ x#∞fl #∞u™êÎ~∞° . HÍ|\˜ì ѨÙ}ºf~å÷ÅÖÏQÍ Ñ¨q„`«O KÕÜ∞« \ÏxH˜
ѨÓ#∞H˘x áê^ŒKå~°∞Öˇ· Éèí∂q∞ÃÑ· ã¨OK«iOKÕ h Éèí‰õΩÎÅ`À_ç ã¨Ç¨Ï"åã¨O ã¨O™ê~° cè`«∞_≥·# "åx =∞#ã¨∞û‰õΩ
ZÖÏ ~°∞zOK«‰õΩO_® LO@∞Ok?
=. HÍ=Ù#. 932
K«. =#~°∞Ç¨Ï Ñ¨„`«ÎÖ’K«#! Éèí=`«ûY∞ñ_≥·# ã¨∞^è•Oâ◊√=∞øo `À
_ç xq∞+¨=∂„`« ã¨OQÆuñ QÆ_çOk „=}O|∞#∞ ^Œ∞tÛH˜`«û=Ú
#fl#ñ ^ŒQÆ∞ [#‡~ÀQÆ=Ú# Hõi‡e "≥·^Œ∞ºñ_» "≥·# x#∞fl <Õ
=∞#Ü«∞=Úñ E_»ñ QÆO\˜q∞, Hõ$`å~°∞÷Å"≥∞ÿ `«QÆ =∞O\˜ g∞â◊fi~å! 933
㨈~fiâ◊fi~å! Hõ=∞Å#Ü«∞<å! h q∞„`«∞_≥·# t=Ùx`À XHõ¯HõΔ}HÍÅO =∂‰õΩ Hõey# ã¨=∂QÆ=∞O =Å¡
ÃÑ^ŒÌ ѨÙO_»∞ J#^Œy#^≥· zH˜`«û‰õΩ J™ê^茺"≥∞ÿ# [#‡~ÀQÍxfl =∂<ÕÊ "Õ∞\˜ "≥·^Œ∞º_»"≥·# x#∞fl ^Œi≈Oz
Hõ$`å~°∞÷ÅO JÜ«∂º=Ú.
=. ^Õ"å! =∞nÜ«∞ ™êfi^蕺ܫ∂^茺ܫ∞#O|∞Å∞#∞, QÆ∞~°∞„Ѩ™ê^ŒO|∞#∞ q„Ѩ=$^•ú#∞=~°Î#O|∞#∞,
<å~°º[# #=∞㨯~°}O|∞#∞, ã¨~°fiÉèí∂`å#ã¨∂Ü«∞Ü«Ú, ##flq~°Ç≤Ï`«O|∞QÍ #<ÕHõHÍÅO
|∞^ŒHõO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨∞`«Ñ¨ÎO|~Ú# `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, xq Ü«∞xflÜ«Ú#∞ |∞~å}
ѨÙ~°∞+¨μO_»"≥·# Éèí=nÜ«∞ Ѩi`À+¨O|∞ H˘é‰õΩ #QÆ∞OQÍHõ Ü«∞x q#flqOK≥^Œ =∞x "≥O_çÜ«Ú
x@¡xi. 934
228 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ™êfig∞! =∂ "Õ^•^躌 Ü«∞#O, QÆ∞~°∞„Ѩ™ê^ŒO, q„Ѩ=$^Œ¿ú ã=, P~°º[# =O^Œ#O, ã¨HÅõ r=ÙÅÜ«∞O^Œ∞
Jã¨∂Ü«∞ ÖËHõáÈ=@O, J#flO ÖˉõΩO_® KåÅHÍÅO h\˜Ö’ L„QÆ`«Ñ¨O KÕÜ«∞@O – Wq Jhfl ѨÙ~å}
ѨÙ~°∞+¨μ_» =~Ú# h‰õΩ ã¨O`Àëêxfl HõeyOK«∞QÍHõ!
=∞. =∞#∞ Ѩ^•‡ã¨# ^èŒ∂~°˚\˜ „Ѩ=ÚY nè=∞O`«∞Öò `«áÈ*Ï˝# ã¨
`«Îfi x~°∂_èçO ^ŒQÆ∞"å~°∞ h =∞Ç≤Ï=∞=Ú<£ =i‚OѨñ ÉÏ~°O ɡé∞O
QÆx "å~°Ü«Úº#∞ <ÀÑ≤#O`« q#∞`«∞Öò QÍqO`«∞, ~°\∫¡@ <Õ
=Ú#∞ x#fli÷ #∞uO`«∞ g∞â◊! =~°^•! |∞^•úºk =¸ÅO|∞QÆ<£. 935
* `«áÈ*Ï˝# ã¨`fiΫ ã¨OѨ#∞flÖˇ#· =∞#∞=Ù, „|Ǩχ, t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åˆ~ h =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞#∞ =i‚OK«Ö~Ë ∞° .
J~Ú<å â◊H˜ÎH˘Åk #∞u™êÎ~°∞. JO^Œ∞KÕ`« "Õ∞=Ú ‰õÄ_® =∂ â◊H˜ÎH˘Åk x#∞fl #∞u™êÎ=Ú.
=. Jx =∞é˜ÜÚ« ã¨=ÚO_»=Ù, <åkѨÙ~°∞+¨μO_»=Ùñ, |~°∞O_»=Ù, â◊√^Œ∞Oú _»=Ù, "åã¨∞^Õ=ÙO_»=Ù, ã¨`fiΫ =¸iÎq,
ÉèQí =Æ O`«∞O_»=Ù <≥#· h‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ =∞x ~Ú@∞¡ „ѨK`
Õ ã« ∞¨ Å KÕ`« #∞uOѨO|_ç â◊~}
° º=`«ûÅ∞O
_»Q∞Æ Ç¨Ïi ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞O_≥· "å~°Å∞ HÀi#Ü«∞@¡ =~°O|∞ ezÛ#. 936
* h=Ù JO^ŒiÜ«∞O^Œ∞ ã¨=Ú_»=Ù. PkѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù, Ѩ~°∞_»=Ù, ~åQÍ^Œ∞Å∞ ÖËx Ѩiâ◊√^Œ∞ú_»=Ù.
"åã¨∞^Õ=Ù_»=Ù, ã¨`«Îfi=¸iÎq, ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù. h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.—— D q^èŒOQÍ „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ #∞uOKå~°∞.
ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_≥·# NǨÏi ã¨O`«$Ñ≤Î á⁄Ok "å~°∞ HÀi#@∞¡ =~åÅ∞ „Ѩ™êkOKå~°∞.
`«~°Å=Ú. J#Ü«∞ =∂ #$Ѩ#O^Œ#∞Öò =Ú^Œ=∂~° ã¨#∞fluñ *ËÜ«∞ñQÍ
=∞#=ÚÖ’ñ |i`À+¨=∞Ok ~°=∂ǨÏ$nâ◊√ñ_»∞ ÉèíHΫ áê
Å# Hõ~°∞O_»∞ `«nÜ«∞ ^Œ~°≈# ÖÏÅ™ê`«‡‰õΩ ÖÏ`«‡ÅO
^Œxq ™êÅHõ K«∂_» <å`«‡Ñ¨^ŒO|∞ ˆHñÔQ ~°Ü«∞O|∞#<£. 937
* ~å[Ѩل`«∞Öˇ·# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ ã¨O`À+¨O`À KÕã≤# #∞ux "≥∞zÛ, ÉèíHõÎ~°HõΔ‰õΩ_≥·# NǨÏi ZO`«
K«∂z<å `«xqf~°Hõ "å~°∞ `«#=OHõ K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ `«# ™ê÷<åxH˜ "ÕOKÕâß_»∞.
=. `«^Œ#O`«~°O| „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ ÉèíQÆ=^•[˝ t~°O|∞Å ^èŒi~ÚOz ã¨=Ú„^Œ ã¨eÅ x~°æ`«∞ Å~Ú.938
Hõ. Éèí∂i ã¨=Ú#flu <åHõ, ^•fi~° x~À^èŒO|∞ QÍñQÆñ ^ŒQÆñ ɡiñy# Ü«∂
Éèí∂~°∞Ç¨Ï ã¨OKè«<åfldÅ,^è•~°∞}˜ hH˜ΔOz ~å[`«#Ü«ÚÅ∞ =~°∞ã¨<£. 939
* P `«~°∞"å`« „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ NǨÏi P#ux `«Å^•eÛ, =Úhfl\˜ h\˜Ö’ #∞O_ç "≥Å∞=_®¤~°∞.
q∞H˜¯e á⁄_»=ÙQÍ ÃÑiy ã¨fi~°æ^•fi~åxfl J_»¤yOz# K≥@¡`À HõѨÊ|_ç# Éèí∂q∞x K«∂âß~°∞.
K«. Ѷ¨∞#‰õΩÑ≤`å`«∞‡Öˇ· qÅÜ«∞HÍÅ ÉèíÜ«∞OHõ~° ǨÏ=º"åÇ¨Ï Ö’
K«#∞ QÆu #∞„QÆ∞Öˇ· ^èŒ~°}˜ K«„Hõ=Ú x~°fiã¨∞^è•~°∞ǨÏO|∞QÍ
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 229
##Ü«∞=Úñ *ËÜ«∞ñ |∂x# [<åkèѨã¨∂#∞Å "≥∂=Úñ^Œ=Ú‡Å
#fl#Å ã¨g∞~°=ÚÖò [## =∞Ok ‰õΩ[O|∞Åñ QÍÅÊñ *ÁzÛ#<£. 940
* "åiH˜ Ѩ@ì~åx P„QÆǨÏO HõeyOk. „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’x HÍÖÏyfl ~°∞„^Œ∞x=Öˇ ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·
Éèí∂=∞O_»ÅO g∞k ã¨~°fi=$HΔÍÅ#∂ <åâ◊#O KÕÜ«∞\ÏxH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. P ~å[Ѩل`«∞Å =ÚMÏÅ#∞O_ç
JyæQÍÅ∞Å∞ ѨÙ\˜ì P K≥@¡#∞ ^ŒÇ≤ÏOѨ™êQÍ~Ú.
Hõ. #e#Éèí=Ùñ _® =∞Ç‘Ï[, „Ѩà◊Ü«∞=Úñ QÆx =zÛ ^èŒ~°}˜áêÅ `«#∂*Ï
`«∞Å =∞^èŒ∞~À‰õΩÎÅ #∞ѨâßO, `«∞Åñ QÍqOK«∞K«∞#∞ „aÜ«∞=Ú ^Œ∂ñH˘#ñ |eÔH<£. 941
* K≥@¡‰õΩ Hõey# q<åâ◊<åxfl K«∂z „|Ǩχ ky=zÛ, uÜ«∞ºx =∂@Å`À „ѨKÕ`«ã¨∞Å#∞ âßOuOѨ
*Ëâß_»∞.
=. J@∞¡ ѨeH˜ "å~°Å #∞Ѩâ◊q∞`«„HÀ^èŒ∞ÅO *Ëã≤# Ü«∞#O`«~°O|. 942
ã‘. J=t+¨ì ^èŒ~°}©~°∞ǨÏO|∞Å∞ ÉèíÜ«∞ =∞Ok uqi K«`«∞~°∞‡MÏ^Õâ◊=Ú##∞
=∂i+¨ Ü«∞#∞ ã¨f=∞}˜ñ ^Œ=∞ ‰õÄñ`«∞#∞ <å „Ñ¨KÕ`«ã¨∞ʼnõΩ #i÷ xK≥Û,
<å #~°áêÅHõ ã¨∂#∞Å∞ ^Œ‰õΔΩ# Hõ~°Ü«∞OQÆ =Úhflâ◊fi~åѨ~å^èŒ
=Ú#ñ „ÉÏѨΠ"≥∞ÿ#\˜ì [#áêÅ [#‡O|∞#‰õΩñ QÍ~°}O ɡ·# #e##Ü«∞#
`Õ. <å^Œ~°O|∞#ñ QÆ=∞ÅA <å[˝ñ *Ëã≤, Hõ_»ñHõ nÑ≤OѨ qkè=„`«ÊHÍ~°=Ú##∞
=~°∞㨠#O^Œé∞ñ QÆ∂_ç q"åÇ¨Ï "≥∞ÿi, QÆ_»= =K«∞Û<≥ ^≥·= ã¨OHõÅÊ "≥∞O^Œ∞? 943
* HÍÅQÍ q∞ye# K≥@∞¡ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç „|Ǩχ P[˝KÕ`« =∂i+¨ J<Õ `«=∞ ѨلuHõ#∞ P „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ
ã¨=∞iÊOKå~Ú. „|Ǩχ P[˝KÕ`« „ѨKÕ`«ã¨∞ ÅO^Œ~°∂ qkèÜ«Ú`«OQÍ P"≥∞#∞ ÃÑO_ç¡ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ^≥·=
ã¨OHõÖÏÊxfl Z=~°∂ ^•@ÖË~°∞ Hõ^•!
Hõ. HõÅ^Õ [QÆuO |^Œ∞~°∞ #$, ѨÙÅ H˜Å <˘Hõ ÉèÏ~°º Ü«∞O^Œ∞ñ ÉÁã¨ñQÆ∞<≥? q#ñQÍ
#e<À^Œ~°∞ Ѷ¨∞#=∂Ü«∂, Hõe`å^Œ∞ƒù`«=ÚʼnõΩ #`«∞Å∞ QÍqOѨñ^ŒQÆ∞<£. 944
* Ѩk=∞Ok ~åAʼnõΩ XHõ¯`≥ ÉèÏ~°º HÍ=@O Ö’HõOÖ’ ZHõ¯_® ÖË^Œ∞. q+¨μ‚=∂Ü«∞=Å¡ J<ÕHõ
J^Œ∞ƒù`åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. P J^Œ∞ƒù`åʼnõΩ =∞#O #=∞㨯iOK«@"Õ∞ =∞Ozk.
=. JO`«ñ *ωõΔΩ+¨=∞#fiO`«~°O|∞# ^≥·=KÀk`«∞O_≥· ~Ú+¨ì „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞ QÍqOK«∞K«∞ñ „Ѩuâ◊√^Œ∞úO_≥·#
^Œ‰ΩΔõ O_»∞ ѨÓ~°fi ^ÕÇϨ O|∞ QÍÅ q„^Œ∞`«O |QÆ∞K«∞O_»O „|KÕ`ã« ∞¨ ʼnõΩ # =∂‡i+¨ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞
ã¨OÉèíqOz x[HÍOuO *Ëã≤ ã¨=∞ã¨Î `Õ*’^èŒ#∞Å `Õ[O|∞#∞ aÇ≤Ï`«O|∞QÍñ *ËÜ«ÚK«∞ñ QÆ~°‡
^•HõΔºO|∞# ^Œ‰õΔΩO_»#∞ <å=∞O|∞ =Ç≤ÏOz „|ǨχKÕ`«O „|*Ïã¨~°æ ~°HõΔÜ«∞O^Œ∞ xÜ≥∂yOѨO|_ç
=∞sKåº^Œ∞ÅO ^Œ`«Î ^•fiºáê~°O|∞ÅO^Œ∞ xÜ≥∂yOz Ü«ÚO_≥, #O`«. 945
230 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ѨÓ~°fiO Kå‰õΩΔ +¨ =∞#fiO`«~O° Ö’ t=^Œ∂+¨}O KÕã#≤ HÍ~°}O KÕ`« ^Œ‰ΩΔõ _»∞ =∞#∞+¨μº_≥· „ѨK` Õ ã« ∞¨ ʼnõΩ
=∂i+¨‰Ωõ ѨÙ\Ïì_∞» . Hõ~‡° Ö’ ^Œ‰ΩΔõ _»=@O KÕ`« ^Œ‰ΩΔõ _»∞ J<Õ ¿Ñ~°∞ J`«_∞» ^èiŒ OKå_»∞. „|ǨχKÕ`« „Ѩ*Ïã¨$+≤ì
KÕÜ«∞\ÏxH˜ xÜ≥∂yOѨ|_ç# ^Œ‰õΔΩ_»∞, =∞sK«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åix P Ü«∂ Ѩ#∞ÅÖ’ xÜ≥∂yOKå_»∞.
ã‘. X#~°ñ „|KÕ`«ã¨∞ Å∞`«Ê#fl q*Ï˝#∞ ÅQÆ∞K«∞ "ÕQÆO| <å~åÜ«∞}ÀH˜Îñ
^ŒÅñK«∞K«∞ <å`«‡#O^Œ#∞ Hõ_» x[ÉèÏ~°º x_ç =#"åã¨∞Öˇ· Hõ_»ñy =Ú#∞fl
*ÏÉÏe Ü«∞#∞ =Úhâ◊fi~°∞ñ_»∞ ã≤^Œ∞úO_≥·# Éèí∂i ѨtÛ=∞ "åiú f~°=Ú##∞
ã¨~°fiÉèí∂`å`«‡ q*Ï˝#O|∞ QÆÅ Ü«∂`«‡ Ѷ¨∞# q=∞~°≈Hõ$`« ã¨OHõÅ∞ÊÖˇ·i
`Õ. Ü«∞O`« #K«\˜H˜ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡, #~°ã¨∞~åã¨∞~° Ü«∞HõΔ H˜#fl~° =ˆ~}º
=∂x`À#fl`« ã¨OѨÓ[º =∂#∞ñ_≥·#, <å~°^Œ∞O_»∞ q"ÕHõ qâß~°^Œ∞O_»∞. 946
* q*Ï˝<åxfl á⁄Ok# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ ÉèÏ~°º#∞ H˘_»∞‰õΩ ^ŒQÆæ~° LOz, ã¨#flºã≤Oz, ѨtÛ=∞ ã¨=Ú„^Œ
f~°OÖ’x *ÏÉÏe P„â◊=∂xH˜ "≥àÏ¡~∞° . ã¨~fi° Éè∂í `å`«‡ ÉèÏ=#`À P`«‡ qKå~°O KÕÜ∞« \ÏxH˜ ã¨OHõeÊOKå~°∞.
JѨC_»∞ "åi^ŒQÆæ~°‰õΩ <å~°^Œ∞_»∞ "ÕOKÕâß_»∞.
=. K«#∞^≥Oz xi˚`«„áê} =∞<À "åQÆÌ~°≈#∞Å∞#∞ l`åã¨#∞Å∞#∞ âßO`«∞Å∞#∞ #ã¨=∂# q„QÆǨïÅ∞#∞
x~°‡ÅOɡ·# Ѩ~°„|ǨχO|∞ #O^Œ∞ xÜ≥∂l`«Oɡ·# Ü«∞O`«óHõ~°}O|∞#∞ QÆÅ"å~°∞#∞ <≥·#
~å[#O^Œ#∞Å Hõ_» xez#. 947
* WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOz, =∞#ã¨∞û#∞ xi˚Oz, „áê}=ÚÅ#∞ ‰õΩkOz, Pã¨#=Ú#∞ [~ÚOz
âßO`«=¸~°∞ÎÖˇ· Ѩ~°„|Ǩχ֒ P`«‡#∞ ‰õÄiÛ# ~å[Ѩل`«∞Å#∞ K«∂âß_»∞.
Hõ. K«#∞^≥Oz# <å~°^Œ=Úxñ, QÆ#∞ñQ˘x #$Ѩã¨∞`«∞Å∞ ÖËz H“`«∞Hõ "≥ÚѨÊ<£
q#q∞`«∞Öˇ· ã¨=Úz`« ѨÓ, [#=ÚÅñ |i`«∞+¨μìñ *Ëã≤ ã¨kfi#Ü«∞=Ú#<£. 948
* <å~°^Œ=Úxx K«∂z ~å[Ѩل`«∞Å∞ ÖËz ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iOKå~°∞. `«y# ѨÓ[Å∞ KÕã≤ `«$Ñ≤Î
HõeyOz PÜ«∞#`À q#Ü«∞OQÍ WÖÏ J<åfl~°∞.
K«. J#Ѷ¨∞! =ÚhO„^Œ K«O„^Œ! ÉèíQÆ=^•QÆ=∞#O|∞ ã¨=∞ã¨Î Ö’Hõ â’
Éèí# =∞QÆ∞, #㨇nÜ«∞=∞QÆ∞ ÉèÏQƺ=â◊O|∞# <Õñ_»∞ qâ◊fi áê
=#! x#∞ñ E_»ñQÆO\˜ =∞x"å~°º Éèí=„^Œƒù=∞}O|∞ Ö’Hõ Ö’
K«#∞QÆu "ÀÖˇñ „ÉÏ}∞ʼnõΩ ã¨~°fi ÉèíÜ«∂ѨǨÏ~°O|∞ QÍ=Ù#<£. 949
* ''=ÚhO„^•! h ~åHõ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍʼnõÄ â◊√ÉèíO Hõeyã¨∞ÎOk. =∂ J^Œ$+¨ì=âß# <Õ_»∞ x#∞fl
K«∂_»QeÆ QÍ=Ú. ã¨∂~°∞ºx ã¨OKå~°O ÖÏQÍ h ã¨OKå~°O „áê}∞ʼnõΩ ã¨~fi° ÉèÜ
í ∂« Å#∂ `˘ÅyOz â◊√ÉèÏÅ#∞
Hõeyã¨∞OÎ k.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 231
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xi. 950
ã‘. 'J#Ѷ∂¨ `«‡! ÉèQí =Æ O`«∞Öˇ#· Hˆ â◊= "å=∞^Õ=ÙÅKÕ #∞Ѩk+ì̈"∞≥ #ÿ
Ü«∂`«‡`«`«ÎfiO|∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å =∞QÆ∞ =∂‰õΩ ##Ü«∞O|∞ q㨇$`«O |Ü≥∞º #\˜ì
Hõe`« `«`åÎfi~°÷ „ѨHÍâ◊HõO|∞#∞ Éèí∂i ÃѶ∂~° ã¨O™ê~åaú `å~°HõO|∞,
<≥· Hõ~° "≥ÚáêÊ~°∞ <å`«‡`«`«Îfi=Ú <Õñ_»∞ z~°^ŒÜ«∂=∞uñ „|HÍtOѨñ *ËÜ«Ú—
`Õ. =∞x „ѨKÕ`«ã¨∞ Åi÷ñ |e¯#ñ *ˇÅOy, ÉèíQÆ=^•Ü«∞`«Î z`«∞ÎO_»∞ Éèí=ºQÆ∞}∞ñ_»∞
#dÅÖ’Hõ qǨ~°∞O_»∞ <≥·# Ü«∞\˜ì, <å~°^Œ∞ñ_»∞ =Öˇ¯ <å ~å‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ#∞. 951
* ѨÙ}Ϻ`å‡! ѨÓAºÖˇ·# <å~åÜ«∞}∞_»∞, ~°∞„^Œ∞_»∞ LѨ^ÕtOz# P`«‡*Ï˝<åxfl ã¨O™ê~°OÖ’
=Úxy "Õ∞=Ú =∞~°záÈÜ«∂=Ú. ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜OKÕ P`«‡ `«`åÎfixfl <Õ_»∞
=∂‰õΩ =∞~°Å „Ѩ™êkOK«∞—— Jx „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ „áêi÷OKå~°∞. JO^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+≤Oz N=∞<åfl~åÜ«∞}
K«~°}ÏÜ«∞`«Î z`«∞Î_»∞, ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_»∞, „uÖ’Hõ qǨ~°∞_»∞ J~Ú# <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ „ѨKÕ`«ã¨∞Å`À WÖÏ
J<åfl_»∞.
ã‘. K«iÛOѨ #~°∞Å ˆH [#‡ Hõ~å‡Ü«Ú~°‡<À =K«#O|∞Å ^Õ=^Õ=Ùñ
_»dÅ qâßfi`«‡‰õΩO _≥·# QÀqO^Œ∞O_»∞ qÅã≤Å∞¡ ÉèíH˜Î ¿ãqOѨñ|_≥_»∞
#qÜ«∞ áÈ, [#‡ Hõ~å‡Ü«Ú~°‡<À =K«#=ÚÅ#∞ ^èŒ~°}˜ <≥#flOQÆñ ^ŒQÆ∞#∞
=#~°∞ǨÏ<åÉèí ¿ã"å ~°Ç≤Ï`«=Ú Öˇ·# [#<ÀѨ#Ü«∞# nHΔÍHõ$`«O|∞
`Õ. Öˇ·# [#‡O|∞ ÖËÅ? n~å…Ü«Ú "ÕÅ? "Õ^Œ KÀk`« Ü«∞QÆ∞ Hõ~°‡q`«u ÜÕ∞Å?
[Ѩ `«Ñ¨„â◊√≈`« "åyfiÖÏã¨O|∞ ÖËÅ?, =∞Ç≤Ï`« <å<å=^è•# ™ê=∞~°÷º "Õ∞Å? 952
* ^Õ=^Õ=Ù_≥·# QÀqO^Œ∞x ¿ãqOKÕ [#‡ÜÕ∞ [#‡, J^Õ Hõ~°‡, J^Õ PÜ«Úã¨∞û, J^Õ =∞#ã¨∞û, J^Õ
"å‰õΩ¯, ǨÏix ¿ãqOK«x [#‡ =$^ä•. LѨ#Ü«∞#O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨O™ê¯~åÅ∞ =$^ä•, n~å…Ü«Ú=Ù =º~°÷O,
"Õ^ŒHõ~°‡Å#∞ PK«iOK«@O =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O ÖË^Œ∞. [ѨO, `«Ñ¨O, áêO_ç`«ºO, "åHõÛ=∞`å¯~°O "≥Ú^ŒÖˇ·#q
x+¨ÊùÅ=ÚÅ∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ǨÏi q~°Ç≤Ï`«Oɡ·# ~ÚO„kÜ«∞ áê@=O|∞#∞ xѨÙ}Ü≥ÿ∞# |∞kúÜ«Úñ „ÉÏ}ÏÜ«∂=∂k
Ü≥∂QÆO|∞#∞ ^ÕǨk =ºuiHÍÎ`«‡ *Ï˝#O|∞#∞ ã¨<åflº™ê^茺ܫ∞#O|∞Å∞#∞ ^ŒH˜¯# „=`«"≥·~åQͺk
„âıÜ«∞™êû^èŒ#O|∞Å∞#∞ <ÕÅ? 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨=∞ã¨Î „âıÜ«∞ã¨ûfi~°∂ѨÙO_»∞#∞ ã¨=∞ã¨Î „âıÜ≥∂-
=kèÉèí∂`«∞O_»∞#∞ ã¨~°fiÉèí∂`å"åã¨∞O_»∞#∞ ã¨~°fiÉèí∂`å`«‡„Ѩ^Œ∞O_»∞#∞ ã¨~°fiÉèí∂`« „Ñ≤Ü«ÚO_»∞#∞
ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩO_»∞#∞O QÍ=Ù#. 953
* ǨÏix ¿ãqOK«Háõ È`Õ WO„kÜ«∞â◊H,Θ xѨÙ} |∞kú, „áê}ÏÜ«∂=∂k Ü≥∂QÆO, P`«‡*Ï˝#O, ã¨<åflºã¨O,
"Õ^•^茺ܫ∞#O, "≥·~åQƺO "≥Ú^ŒÖˇ·# „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ HõeyOKÕ ™ê^èŒ<åÅ∞ x„+¨ÊÜ≥∂[<åÅ∞. ǨÏix q∞Oz#
„âıÜ«∞ã¨∞û ÖË^Œ∞.
232 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. Hõ=∞ÖÏnèâ◊fi~°∞ñ |∂[ ¿ãÜ«Ú@ ã¨=∞„QÆ „Ñ‘uñ „ÉÏ}ÀѨǨ
~°=Ú ã¨ˆ~fiO„kÜ«∞ `«$Ñ≤Î ¿ÇÏ`«∞=Ù#∞ ã¨~°fiHΔ͇[=¸ÖÏaè¿+
Hõ=Ú âßMÏÉèí∞[ѨÙ+≤ì^ŒO|∞ #QÆ∞ ˆ~Y<£ ã¨~°fi^Õ"å~°›}
„Hõ=∞"≥∞ÿ Ü≥ÚѨC ^èŒ~å=ˆ~}º ã¨∞`«∞ÖÏ~å! |∞kú #∂Ç≤ÏOz#<£. 954
* K≥@∞ì "≥Ú^Œ\˜H˜ hà◊√¡áÈ¿ãÎ H˘=∞‡Å‰õÄ, Ô~=∞‡Å‰õÄ Ñ¨„`«Ñ¨Ù+¨Ê=ÚʼnõÄ Ñ¨Ù+≤ì HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
JÖψQ NǨÏix ѨÓl¿ãΠ㨈~fiO„kÜ«∂ʼnõÄ `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. NǨÏix ¿ãq¿ãÎ ã¨~°fiÉèí∂`åÅ#∂
¿ãqOz#>Ë¡. NǨÏix ¿ãqOK«@OHõO>Ë „áê}∞ʼnõΩ =∞~˘Hõ HÍ#∞Hõ ÖË^Œ∞.
Ѩ. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 955
Hõ. ÃÑ#∞ ѨQÆ∞ =~å¬HÍÅO, |∞# k#<åÜ«∞‰õΩx =Å#ñ ÉÁ_»q∞# ã¨eÅO
|#Ü«∞=Úñ „QÆ=∞‡é „w+¨‡O, |∞# ã¨∂~°∞ºxÜ«∞O^Œ∞ _çO^Œ∞áÈeHõ =∞é˜Ü«Ú<£. 956
Hõ. ^èŒ~°}˜ñ [~åK«~° Éèí∂`«=Ú, Å~°Ü«∞ñQÆ [x~ÚOz Ü«∞O^≥ Ü«∞}ñy# Ѩyk<£
ǨÏiKÕñ |∞\˜ì# qâ◊fi=Ú, ǨÏiÜ«∞O^≥ ÅÜ«∞O|∞ <˘O^Œ∞, #k Ü≥∞@¡#fl<£. 957
* =~å¬HÍÅOÖ’ ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ=Å¡ PqÔ~· "Õ∞Ѷ¨∞OQÍ =∂i# h~°∞ uiy „w+¨‡HÍÅOÖ’ P
ã¨∂~°∞ºxÜ«∞O^Õ ÅÜ«∞"≥∞ÿ#@∞¡, ѨÙ_»q∞ Ü«∞O^Œ∞ [x‡Oz# K«~åK«~° Éèí∂`åÅ∞ uiy ѨÙ_»q∞ Ü«∞O^Õ
J}y áÈ~Ú#@∞¡ NǨÏi #∞O_ç [x‡Oz# D =∞Ǩqâ◊fiO uiy NǨÏi Ö’<Õ ÅÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok.
=∞. J~°∞^Ò #„Éèí `«=∞ó„Ѩ ÉèíÖò =Ú#∞ #ÉèíO|O ^˘Ñ¨ÊñQÍñ ^Àñz „Hõ
=∞‡é gH˜ΔOѨñQÆ #O^≥ ÖËxQÆu „|ǨχO|O^Œ∞ h â◊‰õΩÎÅ∞O
|iH˜OѨO „kQÆ∞} „Ѩ"åǨÏ=Ú# #∞`«Ê#flO|∞Öˇ· „Hõ=∞‡é<£
q~°uO ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O_»∞ñ QÍ=Ù# ǨÏi<£ q+¨μ‚<£ ÉèílOѨO ^ŒQÆ∞<£. 958
* PHÍâ◊OÖ’ "Õ∞Ѷ¨∂Å∞, `«=∞ã¨∞ûÅ∞, „ѨHÍâßÅ∞ XHõѨC_»∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. =∞m§ K«∂^•Ì=∞O>Ë
HõxÑ≤OK«=Ù. J^Õq^èŒOQÍ qâ◊fiã¨$+≤ìH˜, ~°HõΔ}‰õΩ, qÅÜ«∂xH˜ HÍ~°}ÏÖˇ·# „uQÆ∞}â◊‰õΩÎÅ∞ Ѩ~°„|ǨχOÖ’<Õ
XHõѨC_»∞ Pq~°ƒùqã¨∂Î "≥O@<Õ J}yáÈ`«∂ LO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì NǨÏix ¿ãqOKåe.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ ã¨=∞ã¨Î ^ÕǨïʼnõΩ <å`«‡Ü«Ú, xq∞`«Î Éèí∂`«∞O_»∞#∞, #kfifÜ«ÚO_»∞#∞
â◊ â◊fi„`«ÊHÍâ◊√O_»∞#∞, „|^è•# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞, ã¨fi`Õ*’ q^èŒfiã¨Î QÆ∞}„Ѩ"åǨïO_»∞#∞, =∂#㨠|∞kú
ã¨∞MËKåÛù ^Õfiëêk qHõÅÊ~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, #QÆ∞}∞O_»∞#∞ ^ÕǨ`«‡ „Éèí=∞ x=$`«∞κѨÅÉèí∞ºO_»∞#∞,
<åk =∞^蕺O`« ~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, x`åº#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙO_»∞#∞, ã¨~°fiA˝O_»∞#∞, |~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ <≥·#
<å~åÜ«∞}∞ #ÉèË^Œ|∞kúO*Ëã≤ ÉèílOѨÙO, _»`«O_»∞ ã¨~°fiÉèí∂`« ^ŒÜ«∂à◊√=ÙÅ∞#∞ <≥O`«=∂„`«O|∞
ã¨OÉèqí OK«∞ #O`«=∂„`«O|∞# ã¨O`«∞+¨ì z`«∞ÅÎ ∞#∞, ã¨~ˆ fiO„kÜ≥∂ѨâßO`«∞Å∞#∞ #QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μÅÜ≥∞_»
ã¨O`«∞+¨μìO _»QÆ∞ #x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 959
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 233
* NǨÏi ã¨=∞ã¨Î â◊s~åʼnõΩ P`«‡, JkfifÜ«Ú_»∞. Pk=∞^蕺O`«~Ç° Ï≤ `«∞_»∞. x`åº#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞.
ã¨~°fiA˝_»∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞. PÜ«∞##∞ JÉèË^Œ |∞kú`À ¿ãqOK«O_ç. ã¨~°fiÉèí∂`«^ŒÜ«∞, ^˘iH˜# ^•x`À `«$Ñ≤Î
Ѩ_»_»O, 㨈~fiO„kÜ«∂Å LѨâßOu – Wq HõÅ"åix K«∂z ǨÏi ã¨O`«∞+≤ì á⁄O^Œ∞`å_»∞.
K«. K«`«∞~°`« #\˜ì ~¸â◊fi~°∞ñ_»∞ ã¨[˚#Ö’Hõ x~°ã¨Î ã¨~°fi HÍ
q∞`« q=∞ÖÏO`«~°OQÆ=Ú# q∞„t`« ÉèÏ=#ñ *Ëã≤ ã¨xfl^è•
Ñ≤`«∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ ^ŒÜ«∂Hõ~° QÆcè~° QÆ∞}O|∞Åñ *ÏÅ <˘Ñ≤Ê Ü«∂
„t`« [# áê~°`«O„`«º=Ú#∞ *ËH˘x áêÜ«∞Hõ Ü«ÚO_»∞ xK«ÛÅ∞<£. 960
* ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ P„t`«[# =`«ûÅ∞_»∞. HÍ|\˜ì Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ ã¨[#˚ ∞Å =∞#ã¨∞ûÖ’ KÕi q_»∞=‰õΩO_®
x`«º=¸ JHõ¯_Õ LO\Ï_»∞.
Hõ. „â◊√`« ^èŒ# ‰õΩÅ Hõ~°‡ ã¨=Ú, #fl`« =∞^Œ=ÚÅñ *Ëã≤ ã¨[˚# „Ѩ`«uH˜ ã¨O
`«`«=Ú#∞ <≥Q˘æ#iOK«∞ ‰õΩ, =∞`«∞ Åi÷O *ËÜ«Ú Ñ¨Ó[ =∞uñ Q˘#ñ _≥O^Œ∞<£. 961
* q^•º ^è#Œ ‰õΩÅ Hõ~‡° Å=Å¡ =∞kOz ã¨[#˚ ∞ʼnõΩ H©_∞» KÕ¿ã ^Œ∞~°#˚ ∞ŠѨÓ[#∞ PÜ«∞# ã‘fiHõiOѨ_∞» .
=. Jk Ü≥∞@¡x#. 962
ã‘. =Å<˘Ñ¨Êñ ^Œ#∞ ##∞=iÎOK«∞ xOk~å HÍq∞h =∞}˜ñ ^Œ^•HÍO‰õΔΩ ÅQÆ∞K«∞
^èŒ$u ##∞=iÎOK«∞ ^Õ"ÕO„^Œ=ÚY∞ºÅ <Õ ##∞=iÎOѨ ÔHѨC _®`«‡
x`«º ã¨fi`«O„`«∞x x[ÉèíHõÎ =~°^Œ∞x n#=`«ûÅ∞ QÆ∞}Ïnèâ◊√ #Axñ
|∞~°∞ëÈ`«Î=Úx [QÆ^Œƒùi`«∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞ <å~åÜ«∞}∞xñ l^•#O^Œ=∞Ü«Úx
`Õ. #l`«∞ #K«∞º`«∞ñ |∞O_»sHÍÜ«∞`å‰õΔΩñ, ^Œqe ¿ãqOѨ‰õΩO_»∞<Õ? ^èŒ~° ~°ã¨A˝ñ
_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ã¨"≥∂‡k`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞ñ, *Ï~°∞=∞`«∞ÖÏ~°! ~å[‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~°! 963
* `«##∞ HÀi J#∞ã¨iOKÕ ÅH©Δ‡^Õqx Sâ◊fi~°ºOHÀã¨O J#∞ã¨iOKÕ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ =Ú#flQÆ∞"åix
‰õÄ_® NǨÏi P^ŒiOѨ_»∞. `«# Éèí‰õΩÎÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ P^Œi™êÎ_»∞. ~°ã¨A˝ _»~Ú#"å_»∞ P ǨÏix ¿ãqOK«
‰õΩO_® q_çz ÃÑ@ìQÆÅ_®!

=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞, Éèí=nÜ«∞ =Oâ◊ ^èŒ∞~°∞ºO_»∞ñ l„`«~°^äŒ∞O_»∞ #QÆ∞ „^èŒ∞=ÙO_»∞ ã¨Ñ¨ffl=∂`«$

"åQ̓} aè#fl ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· ѨOK«=~å¬~°ƒù‰õΩO _»QÆ∞K«∞ñ ^ŒáÈ=#O|∞# ‰Hõ~°∞QÆ∞ #ѨÙ_»∞ =∂~°æO|∞#
<åKÕ #∞Ѩk+¨ìOɡ·# „Hõ=∞O|∞# ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩ <å~åkèOz ~Ú`«~°∞ÅKÕ <˘O^Œ~åx
ã¨~Àfi`«Î=∞O|QÆ∞ Ѩ^ŒO|∞ <˘O^≥ñ QÍ# g∞~°∞#∞ ~°∞„^ÀѨ^Õâ◊ „Hõ=∞O|∞# ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åºq∞
Ü«∞QÆ∞ hâ◊fi~°∞ Éèí=KÕÛù^ŒO|∞#ÔH· Éèí[~ÚOѨÙO_»∞. 964
234 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* g∞ =Oâ◊OÖ’ „Ѩã^≤ ∞Œ _ú #·≥ „^è∞Œ =Ù_»∞ ã¨=u `«e¡ "åQ̓}ÏÅKÕ`« =∞#ã¨∞û<˘zÛ J~Ú^ÕO_»¡ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’
`«áÈ=<åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ^•iÖ’ <Õ#∞ LѨ^tÕ Oz# q^èOŒ QÍ Ç¨Ïix ¿ãqOKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡ W`«~∞° Å∞
á⁄O^Œ~åx ã¨~Àfi`«Î=∞ "≥∞ÿ# „^èŒ∞=Ѩ^•xfl á⁄O^•_»∞. HÍ|\˜ì g∞~°∞ ‰õÄ_® ~°∞„^Œ∞x LѨ^Õâßxfl J#∞ã¨iOz
ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# <å~åÜ«∞}∞x ÉèílOz ã¨O™ê~åxfl `«iOK«O_ç.
Hõ. Jx ~Úqfi^èŒ=Ú# <å~°^Œ, =Úx ~å[‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ#∞ =Ú^Œ=Ú ^Œe~°Ê<£
=#*’^Œ~°∞ ã¨K«Ûi`«=Ú, qxÑ≤Oz ã¨~À[Éèí=Ùx g\˜H˜ñ [xÜ≥∞<£. 965
* D q^èŒOQÍ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ ~å[Ѩل`«∞Öˇ·# „ѨKÕ`«ã¨∞ʼnõΩ <å~åÜ«∞}∞x ã¨K«Ûi„`åxfl qxÑ≤Oz
„|Ǩχ֒HÍxH˜ "≥àϧ_»∞.
=. J@∞¡ <å~°^Œ∞O_»∞ ã¨x# Ü«∞#O`«~°O|. 966
K«. #~°=~° #O^Œ#∞Öò QÆ_»ñHõ <å~°^Œ =„HõÎ qx~°æ`«O|∞ ã¨∞O
^Œ~°=Ú#∞ =∞OQÆàÏ=ǨÏ=Ú ^èŒ#º=Ú Ö’Hõ=∞ÖÏѨǨÏO|∞<≥·
Ѩ~°ñy# q+¨μ‚ ã¨^Œºâ◊=Ú ÉèíH˜Î #∞uOz =Ú‰õΩO^Œ zO`«<å
x~°∞Ѩ=∞ ÉèíH˜Îñ*ˇOk ǨÏix`«º Ѩ^ŒO|∞#∞ ÉÁOk ~°∞#flu<£. 967
* ~å[Ѩل`«∞Öˇ·# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ <å~°^Œ=Úx =i‚Oz# Ö’Hõ=∂e<åºxfl `˘ÅyOKÕ <å~åÜ«∞}∞x
H©iÎ =∞Ç≤Ï=∞#∞ á⁄QÆ_ç PÜ«∞##∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqOz ǨÏiѨ^•xfl á⁄O^•_»∞.
=. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞# H˜@¡xÜ≥∞. =∞Ǩ`å‡! h=Ù ##fl_çy# „ѨKÕ`À <å~°^Œ ã¨O"å^Œ
~°∂ѨOɡ·# ǨÏiH©~°Î#O|∞ =∞#∞ Ѩل`«∞ÎO_≥·# Ü«Ú`åÎ#áê^Œ∞x =Oâ◊„ѨHÍ~°O|∞#∞ *ˇÑ≤Êu #x
"≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. <å~°^Œ∞ =Å#O „aÜ«∞„=`«∞O _®`«‡ q*Ï˝#O|∞ <˘Ok =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞ñ
|iáêeOz Ü«∞#O`«~°O|∞#ñ |∞„`«∞ÎʼnõΩ ~å[ºO|∞ñ |Oz ~ÚzÛ Ñ¨~°Ö’HõQÆ`«∞O _»Ü≥∞º,
#x#. 968
* Jx K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞. ''=∞Ǩ`å‡! h=Ù J_çy# „ѨKÕ`À
<å~°^Œã¨O"å^•hfl =∞#∞Ѩل`«∞_»~Ú# L`åÎ#áê^Œ∞x =Oâ◊Ѩ^Œúuh h‰õΩ qxÑ≤OKå#∞. <å~°^Œ∞x=Å¡
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ J^蕺`«‡ q^Œº#∞ „QÆÇ≤ÏOz Éèí∂q∞x ѨiáêeOz P `«~°∞"å`« Ѩل`«∞ʼnõΩ ~å*Ϻxfl
ѨOz~ÚzÛ Ñ¨~°=∞ѨkOKå_»∞ Jx =ÚyOKå_»∞.
Hõ. qx q^Œ∞~°∞O _® =Úx=~°∞, Ѷ¨∞# K«~°}=Ú ÖÏ`«‡=∞ã¨ÎHõO|∞# =∞^èŒ∞ ã¨∂
^Œ#∞ K«~°}ÏOÉè’~°∞ǨÏ=ÚÅ∞, =∞#=Ú#ñ ^ŒQÆñ ^•eÛ Ñ¨eÔH "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À<£. 969
* JѨC_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞ǨÏi¬ áê^•Å#∞ `«ÅÜ«∞O^Œ∞, NǨÏi áê^•Å#∞ =∞#ã¨∞û#O^Œ∞
^èŒiOz "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 235
Hõ. =Úx<å^äŒ K«O„^Œ! Hõ~°∞}Ï, =#xkè! h KÕ`« ÉèíHõÎ =`«ûÅ∞ñ_»QÆ∞ <å
=#*ωõΔΩ `«`«Îfi "≥∞é˜ñyu, #x `«`«Ê^Œ=ÚʼnõΩ q#`«∞ñ_≥· q#Ü«∞=Ú#<£. 970
Hõ. P =ÚxKÕ <å =∞O„u`«∞ñ, _≥· =∞#=Ú# |O^èŒ∞ ^Œ~°≈<åHÍOH˜Δ`«∞ñ_≥·
nè =∞Ç≤Ï`«∞ñ_≥·# q^Œ∞~°∞ñ_»∞, ™ê=∞[ ѨÙ~°=Ú#‰õΩñ [xÜ≥∞ ã¨=∞‡^Œ "≥ÚѨÊ<£. 971
* =ÚhO„^•! Hõ~∞° }Ïã¨=Ú„^Œ∞_»"#·≥ h=Å¡ ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞_»∞ J~Ú# NǨÏi `«`åÎfixfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞
Jx q#Ü«∞O`À PÜ«∞# áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOz PÜ«∞# ^ŒQÆæ~° ÃãÅ=Ù fã¨∞H˘x |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ K«∂KÕ
HÀiHõ`À *Ï˝#ã¨OѨ#∞fl_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ ǨÏã≤Î<åѨÙ~°=Ú#‰õΩ "≥àÏ¡_»∞.
Hõ. Jx â◊√‰õΩñ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#, Hõ#∞HõOѨO *ˇÃÑÊ h Ü«ÚáêMϺ#O|∞<£
q#∞"åñ _≥·â◊fi~åºÜ«Ú, ~°ú# H©iÎ ã¨fiã≤Î QÆ`«∞Åñ ^ŒQÆñ „ÉÏÑ≤OK«∞<£. 972
* Jx â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ K≥áêÊ_»∞. D Hõ^äŒ#∞ q#fl"å~°∞ Sâ◊fi~åºxfl, PÜ«Úã¨∞û#∞, ^èŒ<åxfl,
H©iÎx, â◊√ÉèÏÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞.
Hõ. Jx â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ, [˚#áêÅ ã¨∞^è•Ñ¨Ü≥∂kè K«O„^Œ∞# Hõi÷<£
qxÑ≤Oz# Hõ^äŒ "≥∂^ŒO, |∞# ã¨∂`«∞ñ_»∞ â∫#HÍk =Ú#∞ʼnõΩñ *ˇÃÑÊ<£. 973
* â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ K≥Ñ≤Ê# Hõ^äŒ#∞ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =Ú#∞ʼnõΩ qxÑ≤OKå_»∞.
K«. ã¨~°ã¨ =KÀ qÖÏã¨! QÆ∞}™êQÆ~°! ™êQÆ~° "Õ∞YÖÏ =∞Ç‘Ï
Éèí~°} ^èŒ∞~°O^èŒ~° „ѨHõ@ Éèí=º Éèí∞*Ï Éèí∞[ˆQO„^Œ! ~å[ âı
Y~°! Y~° ^Œ∂+¨} „Ѩ=ÚY QÍ_è» `«=∞ó Ѩ@Å „ѨK«O_» ÉèÏ
㨯~°! HõéHõO~î° HÍ~°∞‡Hõ qYO_»# MËÅ#! ÉèíHõÎ áêÅ<å! 974
* ~°ã=¨ O`«"∞≥ #ÿ "å‰õΩ¯Å#∞ ѨeHˆ "å_®! QÆ∞}ã¨=Ú„^Œ∞_®! ã¨=Ú„^•Å=~°‰Ωõ "åºÑ≤Oz# Éè∂í ÉèÏ~åxfl,
"≥∂¿ã Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# ÉÏǨï^ŒO_»=ÚÅ∞ HõÅ"å_®! ~å[K«∂_®=∞}©! Y~°^Œ∂+¨}Ï^Œ∞Å ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°=∞<Õ
QÍ_è®O^èHŒ Í~åxfl Ѩ\ÏѨOK«Å∞ Kտ㠄ѨKO« _»=∂~åÎO_»∞_®! JÅ"ÀHõQÍ Ç¨Ï~°^#Œè ∞ã¨∞û#∞ qiz#"å_®! Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞
~°HΔ̃OKÕ"å_®!
Hõ. â◊~° q^Œo`« ™ê~°OQÍ!, ã¨~°ã¨ ^ŒÜ«∂áêOQÆ! ÉèíHõÎ [Åkè`«~°OQÍ!
^Œ∞i`« ^è•fiO`« Ѩ`«OQÍ!, =~° [#Hõã¨∞`å#∞+¨OQÆ! =#xkè ÉèíOQÍ! 975
* ™êfig∞! h=Ù JÅ"ÀHõQÍ XHõ¯ ÉÏ}O`À =∂Ü«∂=∂sK«∞}˜‚ ã¨OǨÏiOKå=Ù. „Ѩã#¨ fl"≥∞#ÿ Hõ_Q» OÆ \˜
K«∂ѨÙÅ∞ HõÅ"å_»=Ù. Éè‰í Ωõ ÅΠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ÉèHí Θ `«~O° QÍÅ#∞ á⁄Oyá⁄~°eOKÕ"å_»=Ù. áêѨ=∞<Õ JO^èHŒ Í~åxfl
J}z"ÕÜ«∞@OÖ’ ã¨∂~°∞ºx=O\˜"å_»=Ù. ã¨=Ú„^Œ∞x JǨÏOHÍ~åxfl J}z"Õã≤#"å_»=Ù. N ã‘`åaè~å=∂!
N~å=∂!
236 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∂ex.
ã¨∞~° q=∞`« q^•s! ã¨∞O^Œs â◊O|~ås!
ã¨~°ã¨ q#∞`« ã¨∂s! ã¨~°fiÖ’HÀѨHÍs!
x~°∞Ѩ=∞ QÆ∞} Ǩs! x~°‡ÖÏ#O^Œ HÍs!
QÆ∞~°∞ã¨=∞~° qǨs! ÃѶ∂~° ^≥·`«º „ѨǨÏs! 976
* ™êfig∞! h=Ù ~åHõΔã¨∞Å#∞ ã¨OǨÏiOz#"å_»=Ù. [QÆ<À‡Ç¨Ï<åHÍ~°∞_»=Ù. q^•fiOã¨∞Å∞
H˘xÜ«∂_Õ"å_»=Ù. ã¨~°fiÖ’HÍʼnõΩ "Õ∞Å∞ KÕ¿ã"å_»=Ù. ™ê\˜ÖËx ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À X¿ÑÊ"å_»=Ù. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
P#O^•xfl JOkOKÕ " å_» = Ù. =∞Ǩ  ~° } ~° O QÆ O Ö’ qǨ Ï iOKÕ " å_» = Ù. Éè í Ü « ∞ OHõ ~ ° ~åHõ Δ ã ¨ ∞ Å#∞
„ѨÇϨ iOz#"å_»=Ù.
QÆ^Œº=Ú.
Wk N Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}ÏHõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨# =∞O„uѨل`Ϋ ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«º áÈ`«<å=∂`«º
„Ѩ}©`«Oɡ·# N =∞ǨÉèÏQÆ=`«O |#∞ =∞ǨѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ <å‰õÄu, ^Õ=Ǩ˙u,
„Ѩã¨∂u, „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ# áê^Œ∞Å∞ [x‡OK«∞@Ü«Ú, #O^Œ∞ <å‰õÄux ~°∞z „Ѩ*ÏѨuH˜ xK«∞Û@Ü«Ú, <å
~°∞z „Ѩ*ÏѨuH˜ <å‰õÄu ^ÕqÜ«∞O^Œ∞ N q+¨μ‚ =¸~°ÎºOâ◊AO_≥·# Ü«∞A˝O_»∞#∞, ÅH©Δ‡ HõàÏOâ◊[ Ü«∞QÆ∞ ^ŒH˜Δ}
Ü«∞#∞ Hõ#ºHõÜ«Ú #∞^ŒƒùqOK«∞@Ü«Ú, =∞#∞ѨلuÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ǩ˙ux QÆ~°Ì=Ú# H˜K«∞Û@Ü«Úñ, „|ã¨∂uO ^ŒHõΔ
„Ѩ*ÏѨu H˜K«∞Û@Ü«Úñ, „|ã¨∂u ^Œ‰õΔΩÅ =Å#O „|*ÏѨ~°OѨ~°Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@Ü«Ú, =∞é˜Ü«ÚO QÆ~°Ì=∞ „Ѩ*ÏѨu
ѨلuÎHÍ ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞#∞ HõΔ„`«Î „|Ǩχ~°∞¬Å H˜K«∞Û@Ü«Úñ QÆ~°Ì=∞ ѨلuÎ Ü≥ÿ∞# Hõà◊=Å# =∞szH˜O QÆâ◊ºÑ¨ÙO
_»#∞ Ѩل`«∞O_»∞#∞ |∂i‚=∞ Ü«∞#∞ ‰õÄñ`«∞~°∞O |∞@∞ì@Ü«Ú#∞, |∂i‚=∞=Å# QÆOQÆÜ«Ú q~°AO _»<≥_»∞
‰õΩ=∂~°∞O_»∞#∞ [x‡OK«∞@Ü«Ú, QÆâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu=Å# #~Ú# „Ѩ*Ï Ñ¨~°OѨ~°ÅKÕ =ÚÖ’¡HõO|∞ ÖÏѨÓ~°‚O|∞
ÅQÆ∞@Ü«Ú, #„u=∞Ǩ=Úx `«ÑO¨ |∞#∞, #`«xH˜ ǨÏiǨÏ~° „|ǨχÅ∞ „Ѩ`º« HõOΔ |QÆ∞@Ü«Ú, ##ã¨∂Ü«∂ áêu„=`«º
=∂Ǩ`«º‡O|∞ =Å# ##ã¨∂Ü«∂„`«∞ʼnõΩO „k=¸~°∞ÎÅ HõàÏOâ◊A Å~Ú# K«O„^Œ ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ ^Œ∞~åfiã¨∞Å
[#‡O|∞#∞, ^ŒHΔÍ`«‡[Å [#‡O|∞#∞, Éèí$QÆ∞=Ù=Å# MϺu Ü«∞#∞ #OQÆ#‰õΩ N=∞ǨÅH˜Δ‡ [x‡OK«∞@Ü«Ú#∞,
Éèí$QÆ∞ᜄ`«∞O _»~Ú# =∂~°¯O_ÕÜ«Ú [#‡O|∞#∞, ^èŒ~°∞‡#‰õΩ =¸iÎ=Å# #~° <å~åÜ«∞}∞Å∞ ã¨OÉèíqOK«∞
@Ü«Ú#∞, 㨄`«ÎÜ«∂QÆO|∞#O^Œ∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ t=Ùx xOkOK«∞@Ü«Ú#∞, ^ŒHΔÍ^èŒfi~° ^èŒfiOã¨O|∞#∞, „|ǨχKÕñ
„ÉÏi÷`«∞O_≥· t=ÙO_»∞ ^ŒHΔÍ^Œ∞Å ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@Ü«Ú#∞, ^ŒHΔÍkHõ$`« NǨÏi ã¨Î=O|∞#∞, NǨÏi „Ѩã¨#∞flO_≥·
^Œ‰õΔΩx Ü«∞[˝O|∞ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞QÍ ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@Ü«Ú#∞, ã¨f^Õq Ç≤Ï=∞=O`«∞#‰õΩ [xOz ǨÏ~°∞#‰õΩO
„ÉÏÑ≤OÎ K«∞@Ü«Ú, #∞`åÎ#áê^Œ∞x =$`åÎO`«O|∞#∞, „^è∞Œ "ÀáêMϺ#O|∞#∞, „^è∞Œ =ÙO_»∞ ^ŒO„_çK`Õ « #==∂x`«∞O_≥·
<å~°^ÀѨ^Õâ◊O|∞# =∞^èŒ∞=#O|∞#‰õΩO [x `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú#∞, ǨÏi „Ѩã¨#∞flO_≥· Ü«∞`«x =∞<À~°^äŒO|∞
eK«∞Û@Ü«Ú#∞, #`«O_»∞ =∞~°Åñ |∞~°O|∞#‰õΩ =K«∞Û@Ü«Ú, QÆ∞ÉË~å#∞K«~°∞Öˇ·# Ü«∞‰õΔΩÅ`À_ç Ü«Ú^ŒúO|∞#∞,
„^èŒ∞=ÙO_»∞ Ü«∞[˝O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ~å[º Éè’QÆO|∞ÅO ^Œxã≤ `«#Ü«Ú #∞ůÅ∞xO |@ìO|∞ QÆ\˜ì
ǨÏiÜ«∞#∞„QÆǨÏO|∞# „^èŒ∞=H˜Δux xÅ∞K«∞@Ü«Ú, #∞ůÅ∞O_»∞ =`«û~°∞O _»#∞ `«# ã¨∞`«xñ |@ìO|∞ QÆ\˜ì
ǨÏiO *Ë~°∞@Ü«Ú, =`«û~°∞x =Oâ◊Ѩ~°OѨ~°Ü«Ú, #O^Œ∞ #OQÆ∞x ã¨∞`«∞O_»~Ú# "Õ#∞ Hõàı|~°O|∞#
 <åÅæ= 㨯O^èŒ=Ú 237
ÅH©‡Δ <å~åÜ«∞}∞Å Ü«∞Oâ◊O|∞# #iÛÜ«Ú |$^ä∞Œ O_»∞#∞ [x‡OK«∞@Ü«Úñ, |$^ä∞Œ O_»∞ Éè∂í q∞O QÍ=∞^è#Õ ∞=Ùsu
#dÅ =ã¨∞Î=ÙÅ∞O a^Œ∞Hõ xÜ«∞q∞Oz x=∞flã¨÷eO *Ëã≤ ~ÚO„^Œ∞O_»∞ =â◊=iÎÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_» |Ǩï Ü«∞[˝O|∞Å∞
¿ãã≤# #`«xH˜ ǨÏi „Ѩ`«ºHõΔO |QÆ∞@Ü«Ú, #^蕺`«‡ „Ѩɒ^èŒO|∞#∞, xO„^Œ∞x =Å#ñ ÉÏ+¨O_» ã¨OÉèí=O|∞#∞,
xO„^Œ∞x [~ÚOz# ql`åâ◊√fix #`«x `«=Ú‡Å#∞ |$kägáêÅ#O|∞#‰õΩ xeÑ≤ Ѩ$^äŒ∞O_»∞ #iÛÜ«ÚO
|~°=∞Ѩ^Œ„áêѨÙÎ ÅQÆ∞@Ü«Ú, ql`åâ◊√fi#‰õΩ =ã≤+¨μª âßѨO|∞#O „^Õ`åQÆ∞flÅ∞ ^Œ#Ü«ÚÖˇ· [xOK«∞@Ü«Úñ,
|$^ä∞Œ xᜄ`«∞OÎ _»~Ú# „áêp#|i› ~å[ºO|∞#∞ #`«x Ü«∞[˝O|∞ Åã¨OMϺ`«O|∞Öˇ#· <å~°^∞Œ O_»∞ =∂#ÊO^ŒÅOz
ѨÙ~°O[#∞ Hõ^äŒ #^蕺`«‡ „ѨѨOK«O|∞QÍñ ^≥Å∞ѨÙ@Ü«Úñ, „ÉÏp#|i› ã¨∞`«∞Å~Ú# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ Ѩ^Œ∞=Ù~°‰õΩ
N =∞Ǩ^Õ=ÙO_»∞ „Ѩ`«ºHõΔOɡ· ǨÏi ã¨Î=O|∞Ѩ^ÕtOK«∞@Ü«Úñ, „|KÕ`«ã¨∞Å `«Ñ¨O|∞#‰õΩ "≥∞zÛ Ç¨Ïi „Ѩ`«ºHõΔO
|QÆ∞@Ü«Ú, "åiH˜ =∂i+¨ =Å# ^Œ‰õΔΩO_»∞ ѨÓ~°fiHÍÅO|∞# t=q^Õfi+¨ „ѨܫÚHõÎ âßѨO|∞#O |∞„`«∞ÎO_≥·
[x~ÚOK«∞@Ü«Ú#∞, „|KÕ`«ã¨∞Å∞ =ÚH˜ÎH˜O [#∞@Ü«Ú#∞, q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx g_˘¯x ǨÏã≤ΠѨÙ~°O|∞#
Hõ~°∞QÆ∞@Ü«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ K«`«∞~°÷ 㨯O^èŒ=Ú. 977
* Wk Ѩ~=° ∞t=Ùx ^ŒÜ∞« =Å¡ Hõey# Hõq`å"≥É· =íè O HõÅ"å_»∞. Hˆ ã¨<å=∂`«∞ºx ‰õΩ=∂~°∞_»∞, ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ
áêO_ç`«ºO HõÅ"å_»∞ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ „"åã≤# =∞ǨÉèÏQÆ=`«O J<Õ Q˘Ñ¨Ê ѨÙ~å}OÖ’x <åÅæ=
㨯O^èOŒ . ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù‰õΩ P‰õÄu, ^Õ=Ǩ˙u, „Ѩã∂¨ u, „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ"å~°∞
[x‡OK«@O, "åiÖ’ P‰õÄux ~°∞z „Ѩ*ÏѨu q"åǨÏO KÕã¨∞H˘#@O, P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ q+¨‚fiOâ◊`À
Ü«∞A˝_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩ, ÅH©Δ‡^Õq JOâ◊`À ^ŒH˜Δ} J<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ HõÅQÆ@O, ^Õ=Ǩ˙u Hõ~°Ì=ÚÅ q"åǨÏO,
„Ѩã¨∂u ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨ`«∞Å q"åǨÏO, giH˜ „Ѩ*Ïã¨O`«`«∞Å∞ HõÅQÆ@O, Hõ~°Ì=∞„Ѩ*ÏѨu `«# ѨلuHõÅ#∞
~åAʼnõΩ „|Ǩχ~°∞¬Å‰õΩ WzÛ Ñ¨i}Ü«∞O KÕÜ«∞@O, Hõ~°Ì=Úx ѨلuHõ J~Ú# Hõà◊=Å¡ =∞szH˜ Hõâ◊ºÑ¨Ù_»<Õ
H˘_»∞‰õΩ, ѨÓi‚=∞ J<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ HõÅQÆ@O, ѨÓi‚=∞‰õΩ QÆOQÆ J<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ q~°A_»<Õ H˘_»∞‰õΩ [x‡OK«@O,
Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu =Å¡ [x‡Oz# [#„Ѩ"åǨÏO`À =¸_»∞ Ö’HÍÅ∞ xO_çáÈ=@O, J„u=∞Ǩ=Úx `«Ñ¨ã¨∞û,
PÜ«∞#‰õΩ „u=¸~°∞ÎÅ∞ ™êHΔÍ`«¯iOK«@O, J#ã¨∂Ü«∂^Õq ™ênèfi`«fi =∞Ç≤Ï=∞=Å¡ P"≥∞‰õΩ „u=¸~°∞ÎÅ
JOâ◊Å`À K«O„^Œ∞_»∞, ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞, ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ [x‡OK«@O, ^Œ‰õΔΩx ѨلuHõÅ [##O, Éèí$QÆ∞=Ù=Å¡
MϺu J<Õ =x`«‰Ωõ ÅH©‡Δ ^Õq HõÅQÆ@O, Éè$í QÆ∞=Ù =∞#∞=∞_≥#· =∂~°¯O_ÕÜÚ« x L^Œƒ=ù O, ^è~Œ ∞° ‡xH˜ =¸iÎH˜
#~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ [x‡OK«@O, 㨄`«Ü∂« QÆOÖ’ ^Œ‰ΩΔõ _»∞ t=xO^Œ KÕÜ∞« @O, ^ŒHÜ Δõ ∞« [˝ q^èfiŒ Oã¨#O, „|Ǩχ
„áêi÷Oz#O^Œ∞=Å¡ t=Ù_»∞ ^Œ‰õΔΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åix =∞xflOK«@O, ^ŒHΔÍ^Œ∞Å∞ q+¨μ‚ã¨∞Îu KÕÜ«∞@O, q+¨μ‚=Ù
„Ѩã¨#∞fl_≥· ^ŒHõΔÜ«∞[˝O ã¨Ñ¶¨Å=∞ÜÕ∞ºÖÏ KÕÜ«∞@O, ã¨f^Õq Ç≤Ï=∞=O`«∞xH˜ ѨلuHõQÍ Ñ¨Ù\˜ì t=Ùx
q"åǨÏ=∂_»@O, L`åÎ#áê^Œ∞x =$`åÎO`«O, „^èŒ∞=Ùx L^ŒO`«O, „^èŒ∞=Ù_»∞ `«O„_çKÕ`« J==∂xOѨ|_ç
<å~°^Œ∞x LѨ^Õâ◊O=Å¡ =∞^èŒ∞=#OÖ’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@O, q+¨μ‚=Ù J`«xH˜ ™êHΔÍ`«¯iOz =~åÅ∞ W=fi@O,
„^èŒ∞=Ù_»∞ uiy `«# #QÆ~åxH˜ ~å=@O, ‰õΩÉË~°∞x Ãã·x‰õΩÖˇ·# Ü«∞‰õΔΩÅ`À „^èŒ∞=Ù_»∞ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞@O,
J<ÕHõ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã≤ ~å[Éè’QÍÅ =Å¡ q~°H˜ÎK≥Ok `«# H˘_»∞ÔH·# LůÅ∞xH˜ ~å[ºO JѨÊyOz q+¨μ‚x
^ŒÜ«∞`À „^èŒ∞=Éèí∂q∞ÃÑ· xÅ=@O, LůÅ∞_»∞ =`«û~°∞_»<Õ `«# `«#Ü«ÚxH˜ ~å*Ϻaè¿+HõO KÕã≤ q+¨μ‚=Ù#∞
238 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
KÕ~°@O, =`«û~°∞x =Oâ◊O, P =Oâ◊OÖ’ JOQÆ∞x Ѩل`«∞_≥·# "Õ#∞x ^ÕǨÏO#∞O_ç ÅH©Δ‡<å~åÜ«∞}∞Å
JOâ◊Å`À JiÛ J<Õ J=∂‡~Ú, Ѩ$^ä∞Œ =Ù J<Õ JÉσ~Ú [x‡OK«@O, Ѩ$^ä∞Œ _»∞ Éè∂í q∞x HÍ=∞^è#Õ ∞=ÙÖÏQÍ
ã¨HõÅ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ Ñ≤^Œ∞‰õΩ=∞x K≥Ñ≤Ê ã¨=∞ã¨÷eQÍ KÕÜ«∞@O, ^Õ"ÕO„^Œ∞x Ö’|~°K«∞H˘x Z<Àfl Ü«∂QÍÅ∞
KÕÜ«∞@O, JO^Œ∞‰õΩ q+¨μ‚=Ù ™êHΔÍ`«¯iOK«@O, "Õ^•O`«„Ѩɒ^èŒO, ^Õ"ÕO„^Œ∞x [~ÚOz# ql`åâ◊√fix
Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎx KÕã≤ Ѩ$^äŒ∞_»∞, JiÛ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍxH˜ áÈ=@O, =ã≤+¨μªx âßѨO=Å¡ PǨÏ=hÜ«∞O, QÍ~°›Ñ¨`«ºO,
^ŒH˜Δ}Ïyfl J<Õ JQÆ∞flÅ∞ =¸_»∂ ql`åâ◊√fixH˜ Ѩل`«∞Öˇ· ѨÙ@ì@O, Ѩ$^äŒ∞=Ù =∞#∞=∞_≥·# „áêp#|i›
~å*Ϻxfl J`«x J#O`«"≥∞ÿ# Ü«∞*Ï˝Å#∞ <å~°^Œ∞_»∞ PÑ≤"ÕÜ«∂Åx xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x ѨÙ~°O[#∞x Hõ^äŒ#∞
"Õ^•O`«Ñ¨~°OQÍ K≥ѨÊ@O, „áêp#|i› Ѩل`«∞Öˇ·# „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ Ѩk=∞OkH˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ
q+¨μã‚ ∞¨ uÎ x `≥ÅѨ@O, „ѨK` Õ ã« ∞¨ Å `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ ã¨O`À+≤Oz q+¨μ=‚ Ù "åiH˜ ™êHΔÍ`«¯iOK«@O, „ѨK`
Õ ã« ∞¨ ʼnõΩ
=∂i+¨=Å¡ ^Œ‰õΔΩ_»∞ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡OK«@O, „ѨKÕ`«ã¨∞Å∞ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ@O, q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx
g_˘¯x ǨÏã≤Î<åѨÙ~åxH˜ "≥à◊¡@O J<Õq D K«`«∞~°÷ 㨯O^èŒO Ö’x Hõ^äŒÅ∞.
N Hõ$ëê‚~°Ê} =∞ã¨∞Î.

W
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ô~O_»= ã¨OѨÙ@=Ú
S^Œ= 㨯O^èŒ=Ú
 „Ѩ"ÕtHõ
„áêp# ™êÇ≤Ï`«º ã¨~°fi™êfiÅ∞QÍ#∂ ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O㨯$u ÉèÏO_®~åÅ∞ QÍ#∂ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl
=∞Ǩ„QÆO^ä•Å∞ ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆ=`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ∞. D =¸_»∞ „QÆO^ä•Å∂ ã¨=∞„QÆOQÍ ã¨~åfiOQÆ ã¨∞O^Œ~O° QÍ
ã¨O㨯$`« ÉèÏ+¨Ö’ #∞Oz `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨Ö’H˜ J#∞=kOѨ|_»@O J^Œ$+¨ìO.
J~Ú`Õ qz„`« q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë PO„nèHiõ OѨ|_ç# D =¸_»∞ „QÆO^ä•ÅÖ’ U XHõ¯\©, U XHõ¯
Hõq KÕu g∞^Œ∞QÍ Ñ¨ÓiÎ HÍÖË^Œ∞. Ѩ^Œ∞<≥x‡k Ѩ~åfiÅ ÉèÏ~°`«OÖ’ ##flÜ«∞QÍ~°∞ Pk ã¨ÉèÏ Ñ¨~åfiÅ∂,
J~°}º Ѩ~fi° OÖ’ H˘O`« ÉèÏQÆ=¸ ~°zOKå~°∞. `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞=O^ŒÅ UO_»‰¡ Ωõ uHõ¯# QÍ~°∞ q~å@Ѩ~fi° O
"≥Ú^ŒÅ∞H˘x ã¨fi~åæ~ÀǨÏ} Ѩ~°fiO =~°‰õÄ Ñ¨k¿ÇÏ#∞ Ѩ~åfiÅ∂ x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. P `«~°∞"å`« =O^Œ
ã¨O=`«û~åʼnõΩ Z„~°# QÍ~°∞ J~°}ºÑ¨~fi° âıëêxfl ѨÓiOKå~°∞. D q^èOŒ QÍ =ÚQÆ∞~æ ∞° =∞ǨHõ=ÙÅ∞ ѨÓ#∞H˘x
=¸_»∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ HÍÖOÖ’ Jëêì^Œâ◊ Ѩ~åfiÅ`À ‰õÄ_ç# PO„^èŒ =∞ǨÉèÏ~°`åxfl =∞#‰õΩ
JOkOKå~°∞.
~å=∂Ü«∞}ÏÅÖ’ ã¨∞„Ѩã≤^Œú"≥∞ÿ# ''ÉèÏ㨯~° ~å=∂Ü«∞}O—— q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ^•^•Ñ¨Ù JO`Õ
[iyOk. ÉèÏ㨯~°∞_»∂, PÜ«∞# Ѩل`«∞_≥#· =∞e¡HÍ~°∞#˚ Éè@
í ∂ì, Kèå„`«∞_≥#· ‰õΩ=∂~° ~°∞„^Œ^=Õ Ù_»∂, q∞„`«∞_≥#·
JÜ« ∞ ºÖÏ~° ∞ º_» ∂ #Å∞QÆ ∞ ~° ∂ Hõ e ã≤ <åÅ∞QÆ ∞ KÕ ` « ∞ Å∞ "Õ ¿ ãÎ < Õ QÍx +¨ \ ϯO_» Å `À ‰õ Ä _ç #
ÉèÏ㨯~°~å=∂Ü«∞}O ã¨OѨÓiÎ HÍÖË^Œ∞. #Å∞QÆ∞~°∞ Hõ=ÙÅ∞ Hõeã≤ ~°zOz<å „Ñ¨^è•#=ºH˜Î ÉèÏ㨯~°∞_Õ
HÍ=@O =Å¡ nxH˜ ''ÉèÏ㨯~° ~å=∂Ü«∞}O—— J<Õ „Ѩã≤kú ~å=@O <åºÜ«∞O QÍ<Õ LOk.
`≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏʼnõΩ „áêÑ≤ÎOz# |ǨïHõ~°Î$Hõ`«fiO ÉèÏQÆ=`åxH˜ ‰õÄ_® `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞.
ÉèÏQÆ=`«O Ѩ<≥flO_»∞ 㨯O^è•ÅÖ’#∂ „Ѩ^äŒ=∞ kfifÜ«∞ `«$fÜ«∞ K«`«∞~°÷ 㨯O^è•Å∂, ã¨Ñ¨Î=∞ J+¨ì=∞
#==∞ 㨯O^è•Å∂ áÈ`«#flQ͈~ kkÌ f~åÛ~°h, ѨOK«=∞㨯O^èŒO ÉÁѨÊ~åA QÆOQÆ<å~°∞º_»∞, +¨+¨ªã¨¯O^èŒO
UÅ∂Ûi ã≤OQÆÜ«∞QÍ~°∂, UHÍ^Œâ◊ ^•fi^Œâ◊ 㨯O^è•Å∞ "≥eQÆO^ŒÅ <å~°Ü«∞QÍ~°∂ `≥xyOKå~°h PÜ«∂
㨯O^è•Å z=~° L#fl QÆ^ºŒ Å∞ "≥Å_¡ ãç ∞¨ <Î åfl~Ú. J~Ú<å "≥Ú`«OÎ g∞^Œ D =∞Ǩ„QÆO^äOŒ ''áÈ`«#ÉèÏQÆ=`«O——
QÍ<Õ „Ѩã≤kú ÔHH˜¯Ok. áÈ`«# `≥xyOz# 㨯O^è•Å∞ W`«~° Hõ=ÙÅ∞ ~°zOz# 㨯O^è•ÅxflO\˜ HõO>Ë Jxfl
q^è•ÖÏ q∞#flQÍ LO_»@"Õ∞ JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O. ÉèÏQÆ=`«~°K«#Ö’ W`«~° Hõ=ÙÅ KÕ`«∞Å∞ HõÅ=\ÏxH˜
HÍ~°}O W^Œq∞`«÷=∞x K≥ѨÊ@O Hõ+¨ìO. D q+¨Ü«∞OÖ’ =¸_»∞ q^è•Öˇ·# Jaè„áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
1. WO`« ÃÑ^ŒÌ „QÆO^ä•xfl XHõ¯KÕu g∞^Œ∞QÍ PO„nèHõiOK«@O Hõ+¨ì=∞x ÉèÏqOz ã¨fiÜ«∞OQÍ
áÈ`«#fl Q͈~ 㨯O^è•Å∞ `«# t+¨μºÅ‰õΩ JѨÊyOKå~°h† P q^èŒOQÍ K«`«∞~°÷O QÆOQÆ#QÍ~°∂, ѨOK«=∞O
ã≤OQÆ#QÍ~°∂, UHÍ^Œâ◊ ^•fi^ŒâßÅ∞ <å~°Ü«∞QÍ~°∂ J#∞=kOKå~°x q∞ye# ÉèÏQÆ=`« =∞O`å áÈ`«#fl
QÍ~°∞ PO„nèHõiOKå~°h H˘O`«=∞Ok Jaè„áêÜ«∞O.
2. ÉèÏQÆ=`åxfl `«#‰õΩ JOH˜`O« WÜ«∞ºÖË^#Œ fl HÀѨO`À ã¨~fi° [˝ ã≤OQÆ=∞h_»∞ P„QÆO^ä•xfl Éè∂í q∞Ö’
áêu ÃÑ\˜ìOKå_»h, `«~åfi`« H˘O`« HÍÖÏxH˜ áÈ`«#QÍi t+¨μºÅ∞ „`«qfi fâß~°h, JѨÊ\˜ˆH P „QÆO^äŒO
242 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„H˜q∞^Œ+¨ì"≥∞ÿ H˘O`« ÉèÏQÆO #+¨ì"≥∞ÿ#^Œh P #+¨"ì ∞≥ #ÿ ÉèÏQÍÅ#∞ <å~°Ü∂« ^Œ∞Å∞ ѨÓiÎ KÕâß~°h H˘O^Œi
Jaè„áêÜ«∞O.
3. áÈ`«#flQ͈~ ÉèÏQÆ=`«O Ѩ<fl≥ O_»∞ 㨯O^è•Å∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ `≥xyOKå~°h J=™ê# HÍÅOÖ’ P
„QÆO^ä•xfl ѨÓ*Ï=∞Ok~°OÖ’ Éèí„^ŒÑ¨~°z ‰õΩ=∂~°∞_≥·# =∞Å¡#fl‰õΩ K≥Ñ≤Ê Hõ#∞fl =¸âß~°h, PÜ«∞#
=∞~°}Ï#O`«~O° fã≤ K«∂_»QÍ H˘xfl 㨯O^è•Å∞ K≥^ÅŒ ∞ Ѩ\ì˜ #+¨"ì ∞≥ <ÿ åÜ«∞h, P ÉèÏQÍÅ#∞ áÈ`«#flQÍi
t+¨μºÅ∞ `≥xyOKå~°h =∞i H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O.
D =¸_»∞ q^è•Öˇ#· Jaè„áêÜ«∂ÅÖ’ =¸_»=^Õ "åã¨"Î åxH˜ H˘O`« ^ŒQ~æÆ Q° Í LOk. áÈ`«#fl QÍiH˜
™êHΔÍ`«¯iOz# N~å=∞Éè„í ^Œ∞_»∞ '=∞<åfl =∂OH˜`O« |∞QÍ h=Ù N=∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`«O|∞ `≥#∞OQÆ∞ ¿ãÜ«Ú=Ú——
J<åfl_Õ HÍx ''h=Ù h t+¨μºÅ∂ Hõeã≤ `≥Å∞QÆ∞ KÕÜ∞« O_ç—— Jx HÍh, h=Ù ''H˘xfl 㨯O^è•Å∞ =∂„`«"∞Õ
`≥#∞QÆ∞ KÕÜÚ« —— =∞x HÍh J#ÖË^∞Œ .
##flÜ«∞º uHõ¯<åk =∞ǨHõ=ÙÅ∞ ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ#∞ =∂„`«"∞Õ `≥xyOz ÉèÏQÆ=`åxfl `«#HÀã¨O
J\˜ì ÃÑ@ì@O `«# ѨÙ~åHõ$`« ѨÙ}º qâı+O¨ QÍ ÉèÏqOz á⁄Oy ѨÙÅH˜Oz áÈ~Ú# áÈ`«#fl QÍ~°∞ –
''nxO ^≥xyOz <å [##O|∞<£ ã¨Ñ¶¨ÖO|∞ ¿ãÃã^Œ ѨÙ#~°˚#‡O|∞ ÖˉõΩO_»ñQÆ<£—— Jx
ÉèÏQÆ=`«~K° <« å nH˜`
Δ ∞« _≥#· áÈ`«#flQÍ~°∞–
''ѨeÔH_çk ÉèÏQÆ=`«=∞ñ@, ѨeH˜OK≥_ç"å_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞O_»ñ@—— J#fl ^Œ$_è» qâßfiã¨O`À QÆO@O
Ѩ\#ì˜ áÈ`«#flQÍ~°∞– `å<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ, ã¨~åfiOQÆ ã¨∞O^Œ~O° QÍ, ã¨=∞„QÆOQÍ ÉèÏQÆ=`åxfl `≥#∞QÆ∞ KÕÜ∂« Åx
ѨÓ#∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍh JO^Œ∞Ö’ H˘xfl 㨯O^è•Å∞ =∂„`«"∞Õ `å#∞ fã¨∞H˘x H˘xfl 㨯O^è•Å∞ ѨÓiOK«=∞x
t+¨ºÅ H©Ü∞« @O [~°∞QÆ^∞Œ .
ã¨~fi° [˝ ã≤OQÆ=∞h_»∞ ZO^Œ~À Hõq ѨO_ç`∞« Å#∞ P^ŒiOz Q“~°qOz# ~°ã[¨ ˝ „ѨÉ∞íè =Ù. Hõq`å =∞~°‡A˝_∞»
. JÅOHÍ~°âß„ã¨Î xëê‚`∞« _»∞. J@∞=O\˜ "å_»∞ `«#‰õΩ JOH˜`O« W=fiHõáÈ~Ú<å ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ JOH˜`O«
KÕã∞¨ #Î flO^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+≤™êÎ_Õ HÍx áÈ`«#fl QÍig∞^Œ P„QÆÇÏ≤ ™êÎ_®? P =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl Éè∂í q∞Ö’ áêu
ÃÑ\˜™ì êÎ_®? Wk JÉè∂í `«HÅõ Ê#. =∞i D Ѩiã≤u÷ ÉèÏQÆ=`åxH˜ ZO^Œ∞‰õΩ =zÛOk?
Ѩ<fl≥ O_»∞ 㨯O^è•Å ÉèÏQÆ=`åxfl ѨiѨÓ~°O‚ QÍ |"≥∞‡~° áÈ`«#fl Q͈~ PO„nèHiõ Oz LO\Ï~°#@OÖ’
Ug∞ ã¨O^ÕÇϨ OÖË^∞Œ . J=™ê#HÍÅOÖ’ ѨÓ*Ï=∞Ok~°OÖ’ Éè„í ^ŒÑi¨ z Hõ#∞fl =¸ã≤ LO\Ï~°∞. áÈ`«#fl QÍi
=∞~°}Ï#O`«~O° P ѨÓiO\˜ ѨÓ*Ï=∞Ok~°OÖ’ LOz# `åà◊Ñ„¨ `« ã¨OѨÙ\ÏʼnõΩ K≥^ÅŒ ∞ Ѩ\ì˜ H˘O`« ÉèÏQÆO
tkäÅ=∞~ÚOk. P ÉèÏQÍÅ#∞ PÜ«∞# „Ñ≤Ü∞« t+¨μºÅ∞ ã≤OQÆ# "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ѨÓiÎ KÕã≤ LO\Ï~°∞.
WHõ¯_» =∞~˘Hõ „Ѩâfl◊ LOk. Ѩ<fl≥ O_»∞ 㨯O^è•Å∞ XˆH ã¨OѨÙ@OQÍ ã¨=∞‰õÄ~°Û|_ç# ÉèÏQÆ=`«OÖ’
`«H¯˜ # 㨯O^è•Åhfl ã¨iQÍ LO_ç, 5,6,11,12 㨯O^è•Å∞ =∂„`«"∞Õ HõzÛ`«OQÍ K≥^ŒÅ∞Ѩ\˜ì tkäÅO HÍ=@O
ZÖÏ ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. Jx–
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 243
^•xH˜ ã¨=∂^è•#O =∞#q KÕ™êÎ#∞. `åà◊Ñ„¨ `åÅÖ’ „"åÜ«∞|_ç L#fl Ѩ<fl≥ O_»∞ 㨯O^è•Å ÉèÏQÆ=`åhfl XˆH
ã¨OѨÙ@OQÍ ¿ÑiÛ Hõ@@ ì O ZO`«=∂„`«O ‰õΩ^Œ~x° Ѩx. Ѩ<fl≥ O_»∞ 㨯O^è•Å∂ Ѩ<fl≥ O_»∞ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞QÍ J~Ú<å
„"åã≤ LO_»@O ã¨OÉè=í O. "åxx 1,2,3,4,5,6, 㨯O^è•Å∞ XHõ Hõ@Qì Í#∂ 7,8,9,10,11,12 㨯O^è•Å∞ XHõ
Hõ@Qì Í#∂ KÕã≤ D ~Ô O_»∞ Hõ@Åì #∂ XHõ\Q˜ Í Hõ\ì˜ Éè„í ^ŒÑ~¨ z° LO\Ï~°∞. WÖÏ LOz# ~Ô O_»∞ Hõ@Åì Ö’ J_»∞QÆ∞#
L#fl 5,6,11,12 㨯O^è•Å∞ K≥^ÅŒ ∞ Ѩ\ì˜ #+¨Oì HÍ=@O ã¨Ê+¨Oì . J_»∞QÆ∞#∞Oz Ѩ\#ì˜ K≥^ÅŒ ∞ J_»∞QÆ∞# L#fl P
㨯O^è•Å#∞ ÉÏQÍ ux JHõ¯_»H¯õ _» Hõ<åflÅ ^•fi~å ÃÑ· 㨯O^è•ÅÖ’ ‰õÄ_® H˘O`« H˘O`« ux LO_»@=¸
ã¨ÇϨ [O. D q^èOŒ QÍ #+¨"ì ∞≥ #ÿ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ 5= 㨯O^èOŒ ÉÁѨÊ~åA QÆOQÆ#fl, 6 = 㨯O^èOŒ UÅ∂Ûi ã≤OQÆ#fl,
11,12 㨯O^è•Å∞ "≥eQÆO^ŒÅ <å~°Ü∞« QÍ~°∞¡ ѨÓiÛKÕã≤ LO\Ï~°∞. 3,4 㨯O^è•ÅÖ’#∂, 10 = 㨯O^èOŒ
L`«~Î É° Ïè QÆOÖ’#∂ JHõ¯_»H¯õ _» W`«~∞° Å â‹e· =∞#‰õΩ HõxÑ≤OK«\ÏxH˜ ‰õÄ_® W^Õ HÍ~°}O.
WѨC_»∞ `«=∞ KÕuÖ’ L#fl ÉèÏQÆ=`«O ѨOK«=∞ 㨯O^èOŒ . `≥xyOz#"å~°∞ ÉÁѨÊ~åA QÆOQÆ<å~°∞º_»∞.
D 㨯O^èŒOÖ’ 349 QÆ^Œº Ѩ^•ºÅ∞ =∂„`«"Õ∞ L<åfl~Ú. WO`« z#fl 㨯O^è•xfl Ô~O_»∞ Pâßfi™êÅ∞QÍ
ZO^Œ∞‰õΩ QÆOQÆ#fl QÍ~°∞ qÉèílOKå~À TÇ≤ÏOK«ÖË=Ú. D 㨯O^èŒOÖ’x „Ѩ^äŒ=∂âßfiã¨OÖ’ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=
=∞#∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞_≥·# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞x =Oâ◊O =i‚OK«|_çOk.
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ qâ◊fiHõ~°‡ „Ѩ*ÏѨu ѨلuHõ J~Ú# |i›+¨‡ux q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. PÜ«∞#‰õΩ
Ѩk=∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å∞ HõeQÍ~°∞. „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ ~å„`«∞ ÅxflO\˜h ѨQÆà◊√¡QÍ =∂~°∞™êÎ#x Ô~O_»=
ã¨∂~°∞ºx =Öˇ "≥eyáÈ`«∂ `«# ~°^ä•xfl #_çÑ≤OKå_»@. PÜ«∞# ~°^äŒ K«„HÍÅ XuÎ_çH˜ ã¨Ñ¨Î ã¨=Ú„^•Å∂,
ã¨Ñ¨Î nfiáêÅ∂ U~°Ê_®¤Ü«∞@.
„Ñ≤Ü∞« „=`«∞x ÃÑ^Œ‰Ì Ωõ =∂~°∞_»∞ Pwfl„^è∞Œ _»∞. PÜ«∞# ã¨O`å#O HÀã¨O „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚ QÆ∞iOz `«Ñ㨠∞¨ û
KÕâß_»∞. „|Ǩχ `«# ã¨xflkèÖ’ ã¨Ow`«O áê_Õ '' ѨÓ~°fi zuΗ— J<Õ J=∂‡~Úx ѨOÑ≤OKå_»∞. Pwfl„^èŒ∞_çH©
ѨÓ~°fizuΗ— =Å¡ `˘q∞‡k =∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åiÖ’ ÃÑ^ŒÌ"å_≥·# <åaè~åA "Õ∞~°∞ѨلuHõ
J~Ú# "Õ∞~°∞ ^Õqx ÃÑO_®¡_®_»∞. <åaè~åA N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x „áêi÷Oz „Ѩã¨#∞flx KÕã¨∞H˘x ''h=O\˜
‰õΩ=∂~°∞_»∞ HÍ"åe—— Jx HÀ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. ''<å=O\˜ "å}˜‚ <Õ<Õ Hõ^•!—— Jx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "Õ∞~°∞^Õq
QÆ~åƒù# ''|∞∞+¨Éèí∞_»∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À [x‡OzKå_»∞. P |∞∞+¨Éèí∞x ÉèÏ~°º [Ü«∞Ou. P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ
L^Œ~ÚOz# ‰õΩ=∂~°∞ÅÖ’ Éèí~°`«∞_»∞ ÃÑ^ŒÌ"å_»∞. `«O„_ç J#O`«~°O Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎ_≥·<å_»∞. P Éèí~°`«∞_»∞
áêeOK«@O =Å¡<Õ D Éèí∂ÉèÏQÍxH˜ ''ÉèÏ~°`« =~°¬O—— Jx ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
Éè~í `
° ∞« _»∞ `«# ~å*Ϻxfl ‰õΩ=∂~°∞_≥#· ã¨∞=∞uH˜ JѨÊyOz ~å[ºÉè’QÍÅ∞ Ѩi`«ºlOz ѨÙÅǨ„â◊=∞OÖ’
QÆO_»H© #nf~å# `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. XHõ<å_»∞ Éè~í ` ° ∞« _»∞ ™êfl#O KÕã∂¨ Î LO_»QÍ Ñ¨Ó~°Q‚ iÆ ƒù}˜ J~Ú#
XHõ P_»∞ÖË_ç #kÖ’ h~°∞ „`åQÆ@O HÀã¨O =zÛOk. Jk h~°∞ „`åQÆ∞`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ XHõ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
ã≤OǨÏQÆ~#˚° qxÑ≤OzOk. ÖË_ç `«`~Ϋ á° ê@∞`À Zyi ^Œ∂Hõ@OÖ’ ^•x QÆ~ƒ° Où Ö’ L#fl tâ◊√=Ù #n [ÖÏÅÖ’
Ѩ_çáÈ~ÚOk. `«e¡ÖË_ç "ÕQÆOQÍ ^Œ∂Hõ@OÖ’ XHõ |O_» g∞^Œ Ѩ_ç K«zÛáÈ~ÚOk. hà◊¡Ö’ Ѩ_ç qÅqÅ
244 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
H˘@∞ì‰Ωõ O@∞#fl `«eÖ¡ xË ÖË_ç Ñ≤Å#¡ ∞ Éè~í `
° ∞« _»∞ K«∂âß_»∞. ^•xfl *Ï„QÆ`QΫ Í fã¨∞H˘x áÈ~Ú `«# P„â◊=∞OÖ’
LOK«∞H˘x ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ âÕ ß_»∞. „Hõ=∞OQÍ Éè~í ` ° ∞« xH˜ [Ѩ`á« êÅ∞ ^Œ∂~°"∞≥ <ÿ å~Ú. P ÖË_Ñç Ö≤ ¡Ë ã¨~fi° ã¨fi=∞~ÚOk.
z=~°‰õΩ J=™ê#HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® P ÖË_çÑ≤Å¡<Õ K«∂ã¨∂Î „áê}O q_çKå_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ J`«_∞» =∞~°∞[#‡Ö’ ÖË_Qç Í Ñ¨Ù\Ïì_∞» . J~Ú`Õ Ñ¨Ó~°fi 㨇$u L#flO^Œ∞=Å¡ ÉèQí =Æ ^•úº#O`À<Õ
rq`«=∞O`å QÆ_Ñç ≤ P ѨÙ}º qâı+O¨ =Å¡ XHõ L`«=Î ∞ „ÉÏǨχ}∞x ~ÚO@ Éè~í ` ° ∞« _»<Õ ¿Ñ~°∞`À [x‡OKå_»∞.
ѨÓ~°fi[#‡ ã¨O™ê¯~°O =Å¡ „áêѨOzHõ q+¨Ü∂« ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ L<åfl_»∞. J`«x ã¨=u ‰õΩ=∂~°∞Å∞ P`«xH˜
[_»Éèí~°`«∞_»x ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ì̃ KåÖÏ Ç‘Ï#OQÍ K«∂âß~°∞. WO\˜ Ѩ#∞Åhfl KÕ~ÚOKå~°∞. z=~°‰õΩ Ñ¨O@á⁄ÖÏxH˜
HÍѨÖÏ HÍ~ÚOKå~°∞. "≥„iÉÏQÆ∞Å"å_»∞QÍ L#fl Éèí~°`«∞}˜‚ P Ti HÍѨ٠<åÜ«∞‰õΩ_»∞ HÍoHÍ^ÕqH˜ |e
~Ú"åfiÅx Ѩ@∞ì‰õΩ "≥àϧ_»∞. Éèí~°`«∞x „|Ǩχ `Õ[ã¨∞û K«∂z HÍoHÍ^Õq J`«}˜‚ J#∞„QÆÇ≤ÏOzOk. J`«_»∞
Ü«∞^䕄ѨHÍ~°O á⁄ÅO HÍѨÖÏ HÍã¨∞Î<åfl_»∞.
~°Ç¨˙QÆ}∞_»∞ J<Õ ã≤O^èŒ∞ ^Õâ◊Ѩ٠~åA `«`ÀÎfiѨ^Õâ◊O HÀã¨O HõÑ≤Å=∞ǨÏi¬ ^ŒQÆæ~°‰õΩ Ñ¨Å¡H©Ö’
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ѨšH© É’~¸Å∞ Éèí~°`«∞}˜‚ fã¨∞H˘xáÈ~Ú ~åAQÍi ѨšH© "≥∂~ÚOKå~°∞. ѨšH© ã¨iQÍ
#_»=Hõ áÈ=@O =Å¡ ~åAQÍiH˜ W|ƒOk HõeyOk. J`«_»∞ Éèí~°`«∞}˜‚ <å<å =∂@Å∂ J<åfl_»∞. z=~°‰õΩ
Éèí~°`«∞x ã¨=∂^è•#O qx ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. Éèí~°`«∞_»∞ ã≤O^èŒ∞~åA#∞ Hõ~°∞}˜Oz J`«x
ã¨O^ÕǨÅ∞ fiÛ `«`«Îfi*Ï˝#O LѨ^ÕtOKå_»∞. Wk „Ѩ^äŒ=∂âßfi㨠Hõ^äŒ.
kfifÜ«∂âßfiã¨OÖ’ ã¨Ñ¨Î nfiáêÅ∂, ã¨Ñ¨Î ã¨=Ú„^•Å∂, ã¨iǨÏ^Œ∞Ì Ñ¨~°fi`åÅ∂, nfiáêÅÖ’ L#fl
Éèí∂ÉèÏQÍÅ∂, #^Œ∞Å∂ =i‚`«=ÚÖˇ·<å~Ú. `«~°∞"å`« ã¨∂~°ºK«O„^•k #=„QÆǨÅ∂, tOâ◊√=∂~° K«„Hõ=¸
ã¨Ñ¨Î áê`åàÏÅ∂ =i‚OѨ|_®¤~Ú. J#O`«~°O <å<åq^è•Öˇ·# #~°Hõ Ö’HÍÅ ã¨fi~°∂ѨO x~°∂Ñ≤OѨ|_çOk.
QÆOQÆ#fl QÍi â‹e· H˜ D „H˜Ok Ѩ^•ºÅ∞ L^•Ç¨ÏiOѨ=K«∞Û – k‰õΩ¯ÖËx ÖË_Ñç Å≤ #¡ ∞ QÆ∞iOz Éè~í `
° ∞« _»∞
`«# =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞‰õΩO\Ï_»∞.
''JHõ¯@ ! `«e¡ñ ÉÏã≤ ǨÏi}Ï~°ƒùHõ =∂ѨÙÎÅ∞ ÖËq∞ñ*Ëã≤ ÜÕ∞
k‰õΩ¯#∞ ÖËHõÜ«Ú#fl x@ñ ^≥zÛu <åÜ≥∞_» h =∞$QÍ~°ƒùHõO
ɡ‰õΩ¯_»∞ „¿Ñ=∞ñ*Ëã≤ K«i~ÚOѨÙK«∞ #∞#flk <å^Œ∞ ã¨xflkè<£,
=∞‰õΩ¯= KÕã≤ nxñ QÆ_»∞ =∞#fl#ÅO ^ŒQÆñ „É’`«∞ <≥O`«Ü«Ú<£.—— 5–1–103
=∞~°∞[#‡Ö’ ÖË_çQÍ Ñ¨Ù\˜ì# Éèí~°`«∞_»∞ WÖÏ Ñ¨i`«Ñ≤™êÎ_»∞–
~åAÅ∞ „Ѩã¨∞ÎuOѨ ã¨∞~°~å[ã¨=∂#∞ñ_»<≥· `«#∂AÅ<£
~åAÅñ*Ëã≤ `åѨã¨∞Å ~å[|∞∞+‘O„^Œ∞ñ _»@OK«∞ñ |ůQÍñ
^Õ[=Ú <˘Ok ~¸ ǨÏi} ^ÕǨÏ=Ú #O^Œeñ „cuñ *Ëã≤ <å
Ü≥∂[ K≥_»OQÆ <Õñ *ˇ_çu Ü≥∂y[#O|∞ÅÖ’# ÉËÅ<≥·. 5–1–117
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 245
QÆOQÆ# Hõq`«fi=Ú áÈ`«# Hõq`«fi=∞O`« =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°=ÚQÍ, ~°ã¨|O^èŒ∞~°=ÚQÍ ÖËHõáÈ~Ú<å
^è•~åà◊"≥∞ÿ# â‹·e`À ™êQÆ∞`«∞Ok. áÈ`«#flQÍ~°∞ 㨯O^è•ÅÖ’x P^ŒºO`« Ѩ^•ºÅ∞ N~å=Ú}˜‚ ã¨OÉ’kèã¨∂Î
„"åâß~°∞. QÆOQÆ#flQÍ~°∞ ѨOK«=∞㨯O^èŒOÖ’ P^ŒºO`« Ѩ^•ºÅ∞ NHõ$+¨μ‚}˜‚ ã¨OÉ’kèã¨∂Î „"åâß~°∞.
ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx ÉèÏQÆ=`«O ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜OKåÅ<Õ
ã¨OHõÅÊO u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ "åiH˜ HõeyOk. P ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ ''áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
„áê*ˇ‰õΩì—— „áê~°OaèOѨ|_çOk. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ J#∞"å^Œ ÉèÏQÍÅxflO\˜h ѨijeOz UHõã¨∂„`«`«
HõeÊOKÕ HÍ~°ºO <å g∞^Œ LOz# _®Hõì~ü ~å=ÙÅ ã¨∂~°º <å~åÜ«∞}=¸iÎ, Ñ≤.P~ü. F. QÍiH˜ <å
Jaè#O^Œ<åÅ∞. D ™êÇ≤Ï`«º =∞ǨÜ«∞[˝OÖ’#∂ <å‰õΩ J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi N
ã≤.ÃÇÏKü. "ÕOHõ@Ѩu~åA, S.U.Ü«∞ãπ. QÍiH˜ <å Hõ$`«[˝`åѨÓ~°fiHõ ^èŒ#º"å^•Å∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ZO`À
P^Œ~åaè=∂<åÅ`À ##∞fl „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞Î#fl N HÍ„@áê\˜ ã¨∞Éσ~å=Ù, ZO.Z. (ã¨Ñ¨Îyi ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞)
QÍiH˜ ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
D ѨOK«=∞ 㨯O^è•xfl ã¨~°à◊QÆ^ŒºOÖ’ J#∞=kOz#"å~°∞ _®Hõì~°∞, ÔH. ã¨~Àfi`«Î=∞~å=ÙQÍ~°∞.
g~°∞ N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞OÖ’ PO„^èÀѨ<åºã¨‰õΩÅ∞QÍ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~°∞. N ã¨~Àfi`«Î=∞~å=Ù
QÍ~°∞ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞, ™êÇ≤Ï`«º"Õ`«ÎÅ∞, „Ѩã≤^Œú ~°K«~Ú`«Å∞. gi J#∞"å^ŒO K«Hõ¯QÍ ã¨~°à◊OQÍ ™êyOk.
D „QÆO^äŒOÖ’ JHõΔ~° ^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩÖˇ· „ѨÓѨÙÅ∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ N
=Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ∞ "åiH©, N =ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚âß„ã≤Î QÍiH© <å #=∞ã¨∞û=∞#ã¨∞ûÅ∞.
=Ú„^Œ}‰õΩ `«y# q^èŒOQÍ „ÃÑãπ HÍÑ‘ ã≤^ŒúOKÕã≤ ~ÚzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚ ZO.U., ZO. Ѷ≤Öò‰õΩ
<å â◊√ÉèÏjã¨∞ûÅ∞.
D ã¨OѨÙ\Ïxfl WO`« `«fi~°QÍ, WO`« =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz ~ÚzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~°∞
N q[Ü«∞‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ QÍiH©, „ÃÑãπ ã≤|ƒOkH˜ <å Jaè#O^Œ<åÅ∞.

Éèí=nÜ«Ú_»∞
[O^蕺ŠáêѨܫ∞º âß„ã≤Î
„Ѩ^è•#ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O.
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë#=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú
"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú
N Hõ~° Hõ~°∞}Ï ™êQÆ~°!, „áêHõ@ÅH©Δ‡Hõà◊„`« Éèí=º K«i„`å !
Ö’HÍf`«QÆ∞}Ï„â◊Ü«∞!, QÀ‰õΩÅq™êÎ~° ! #O^ŒQÀѨ‰õΩ=∂~å ! 1
* ã¨OѨ^ŒÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ"å_»=Ó, ^ŒÜ«∞‰õΩ ã¨=Ú„^ŒO=O\˜ "å_»=Ó, ÅH©Δ‡^Õqx QÆ$ǨÏÅH˜Δ‡QÍ
HõÅ"å_»=Ó, Ѩq„`«=∞~Ú# K«i„`«O HõÅ"å_»=Ó, Ö’HÍf`«=∞~Ú# QÆ∞}ÏʼnõΩ P„â◊Ü∞« O J~Ú#"å_»=Ó,
PÅ =∞O^ŒÅ#∞ qã¨ÎiOѨ*Ëã≤# "å_»=Ó, #O^ŒQÀ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»=Ó J~Ú# Hõ$ëê‚! J=^èŒiOK«∞.
=. ã¨HõŠѨÙ~å}Ï~°÷*Ï˝# qMϺ`«∞O_»QÆ∞ ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞Å H˜@¡xÜ≥∞. 2
Jxfl ѨÙ~å}ÏÖ’¡x Ѩ~°=∂~°÷ *Ï˝<åxfl qâ◊^ŒO KÕÜ«∞_»OÖ’ qMϺ`«∞_»~Ú# ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk
=∞Ǩ=Ú#∞Å`À Dq^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞.
-: „Ñ≤Ü«∞„=`«∞x K«i„`«=Ú :-
Hõ. Éèí∂ <å^äŒ∞ñ _»∞`«Î~å`«‡Añ, _≥·# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞ñ _»aè=∞#∞º ã¨∞`«∞O
_®#O^Œ=∞Ok Ѷ¨∞# ã¨∞, *Ï˝#∞O_»QÆ∞ â◊√‰õΩx QÍOz ã¨~°ã¨`«ñ |eÔH<£. 3
=Ú#∞ÖÏ~å ! L`«Î~åaè=∞#∞ºÅ ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# ѨsH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞Ǩ*Ï˝x J~Ú# â◊√‰õΩ}˜‚
K«∂z ã¨O`À+¨O`À ã¨~°ã¨OQÍ WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
=. =ÚhO„^• ! Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞ <å`å‡~å=ÚO_»∞<≥·# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞O_»∞ QÆ$ǨÏO|∞# #∞O_ç Ü≥∞@∞¡
~°q∞OK≥ñ? QÆ~°‡ |O^èŒO|∞ Å~Ú# Ѩ~åÉèí=O|∞Å∞ QÆÅ QÆ$ǨÏO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =ÚHõÎ ã¨O|O^èŒ∞Öˇ·#
ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ ã¨O`À+¨O|∞ QÍ <Õ~°† ^Œ∞`«Î=∞ â’¡‰õΩO_≥·# ѨÙO_»sH͉õΔΩx áê^ŒKåÛùÜ«∞O *Ëã≤ x~°fi$`«
z`«∞ÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∞ QÆ∞@∞O|O|∞#O^Œ∞ xã¨Ê$ǨÏ`« ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞† QÍ# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞xH˜
ã¨O™ê~°O|∞#O^Œ∞ñ ^ŒQÆ∞ÅO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ >ˇ@∞¡? ^•~åQÍ~°ã¨∞`å^Œ∞ÖO^Œ∞ñ ^ŒQÆ∞ÅO|∞ QÆÅ∞QÆ "åxH˜
<≥@∞¡ ã≤kú QÆÅ∞QÆ∞? NǨÏiÜ«∞O ^Œã¨öe`«=∞u Ü≥∞@∞¡ QÆÅ∞QÆ∞? h ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞ñ ^Õ@ ѨéѨ٠=∞x
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞ñ _»_çy# â◊√Hõ Ü≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 4
248 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* =ÚhO„^•! „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_»∞, P`å‡~å=Ú_»∞ Hõ^•! J@∞=O\˜"å_»∞ WO\’¡<Õ

LO@∂ ã¨∞YÉè’QÍ^Œ∞Å#∞ ZÖÏ J#∞ÉèíqOKå_»∞? QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~°‡O áê\˜OKÕ"åiH˜ Hõ~°‡|O^è•Å∂, "å\˜=Å¡
HõeQˆ J==∂<å^Œ∞Å∂ `«Ñʨ =ÙHõ^•! |O^è•Å∞ `≥OK«∞‰õΩ#fl "å~°∞ ã¨O`À+¨OQÍ ZÖÏ LO\Ï~°∞? L`«=Î ÚÅ∞
x~°O`«~°O H©iÎOKÕ P q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ Ѩܫ∞xã¨∂Î z`«ÎâßOux á⁄Ok#"å~°∞ ‰õΩ@∞O|
rq`«O Ѩ@¡ J<å㨉Ωõ ÅÎ ∞QÍ LO\Ï~°∞. WÅ∂¡, WÖÏ¡Å∂, Ñ≤ÅÅ¡ O>Ë =∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞‰õΩ#fl "å_çH˜ "≥∂HõãΔ k≤ ú
ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? NǨÏig∞^Œ QÆ∞i ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? D ã¨O^ÕǨxfl f~°∞Û ™êfig∞! Jx ѨsH˜Δ`«∞Î
J_çy#O`« â◊√HõÜ≥∂y D q^èŒOQÍ q=iOKå_»∞.
Hõ. ǨÏiK«~°}ÏO|∞[ =∞Hõ~°O, ^Œ ~°™ê"Õt`« =∞#ó „Ѩ^è•#∞O_»QÆ∞ ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μñ _˘Hõ"Õà◊ qѶ¨∞fl=Úñ, ÉÁ~°ã≤#ñ ^Œ# ѨÓ~°fi =∂~°æ=Ú#∞ q_»∞=ñ _çÅ<£. 5
* ~å*Ï! q#∞. q+¨μ‚=¸iÎ áê^ŒÑ¨^•‡ÅÖ’x =∞Hõ~°O^Œ ~°ã¨áê#OÖ’ b#"≥∞ÿ Ѩ~°=tOz# =∞#ã¨∞
Hõey# =∞Oz =∞#∞+¨μº_»∞, XHõ"àÕ ◊ P@OHÍÅ∞ J_»∞`
¤ y« e<å ѨÓ~°fi =∂~åæxfl ã¨∞`«~å=¸ =ke ÃÑ@ì_∞» .
Hõ. ^èŒ~°}©=Å¡Éèí! q#∞ =∂, #~°=~°∞ñ_»∞ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞O_»∞ <å~°^Œ=Úx ã¨
K«Û~°}ÀѨ¿ã=ñ *ˇO^Œ∞K«∞, #~°∞^Œ∞QÆ #^蕺`«‡ 㨄`«Î Ü«∂QÆO|O^Œ∞<£. 6
* F ~å*Ï! q#∞, „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ XHõ ~åA. J`«_»∞ <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ áê^Œ¿ã= KÕã¨∞‰õΩO@∞#fl"å_»∞.
J`« _˘Hõ™êi J^蕺`«‡ 㨄`«ÎÜ«∂QÆO KÕѨ\Ïì_»∞.
ã‘. nH˜Δ`«∞O_≥· ^èŒi„fáêÅ#=Úñ ^ŒO„_ç Ѩxz# ã¨∞*Ï˝# ÉèíOQÆ =∞#∞K«∞
#OwHõiOѨq∞ #O`«Ü«Úñ ^≥eã≤ Ѩ^•‡ã¨#∞ñ _»`«xH˜ #`«∞Å ~å[º
=∞O^Œ∞Å q∞H˜¯e Ü«∂ã¨H˜Îñ |∞\˜ìO`«∞ ##∞K«∞#∞ ^Œ# z`«Î=∞O^Œ∞ñ ^ŒÅñz
`å~°HÍ^Œº#∞ã¨$`« `å~åkèѨÙx =∂_ç¯ „â◊√`«∞Å`Àñ QÆ∂_ç Ü«∞K«∞º`« qÉèí∂u
`Õ. ǨÏOã¨"åǨÏ#∞ñ _»QÆ∞K«∞ xO„^•^Œ∞ ÖˇÅ¡ñ, QÆkã≤ ¿ãqOѨ „|Ǩχ֒Hõ=Ú# #∞O_ç
ã¨#∞‡hO„^Œ∞Å∞ ^Œ#∞flñ „|â◊O㨿ãÜ«∞, #Å¡ #Å¡# Ü«Ú_»∞gkä #~°∞QÆ∞ ^≥OK≥. 7
* ~å[ºáêÅ# KÕѨ@ì=Åã≤OkQÍ `«O„_ç P*Ï˝Ñ≤Oz<å, J@∞=O\˜ Ö∫H˜Hõ =º=Ǩ~åÅ∞ `«#
*Ï˝<åxH˜ P@OHÍÅx „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ ÉèÏqOK«∞H˘x ~å[ºáêÅ#O JOwHõiOK«ÖË^Œ∞. W=hfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞xH˜ ~å[ºáêÅ#O Ѩ@¡ Pã¨H˜Î HõeyOK«_®xH˜ ã¨OHõeÊOKå_»∞. WO„^•^Œ∞Å∞
`«#∞fl ¿ãqã¨∞OÎ _»QÍ, ã¨#∞‡hO„^Œ∞Å∞ ã¨#∞fluOK«∞`«∞O_»QÍ K«∞Hõ¯Å`À ‰õÄ_ç# ã¨∞^è•Hõ~∞° xÖÏQÍ "Õ^•Å`À
‰õÄ_ç "≥eyáÈ`«∂ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ǨÏOã¨"åǨÏ# "≥∞H˜¯#"å_≥· ã¨`º« Ö’HõO #∞O_ç "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ `å~åѨ^OŒä Ö’
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #Ü≥ÿ∞º =∂~°æO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã≤^Œú ™ê^茺 QÆO^èŒ~°fi Kå~°} QÆ~°∞_» H˜OѨÙ~°∞+¨μ e~°∞ ^≥ã¨Å
™È΄`«O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_» QÆO^èŒ=∂^Œ#„^À}∞ÅO „|HÍâ◊O|∞ <˘OkOK«∞K«∞ñ [#∞^≥Oz#
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 249
Ѩ^•‡ã¨#∞#‰õΩ <å~°^∞Œ O_»∞ ™êfiÜ«∞OÉè∞í = „Ñ≤Ü∞« „=`«∞Å`Àñ QÆ∂_ç =Ú‰õΩo`« Hõ~H° =õ ∞Å∞O_≥· Ü≥∞^Œ∞~°∞
K«#∞^≥Oz ã¨Oã¨∞Îu ã¨Î|HõO|∞ÅO |∂lOzi† qiOz ã¨O`«ã≤Oz „Ñ≤Ü«∞„=`«∞xO Ez #=ÙfiK«∞
x@¡xÜ≥∞. 8
* K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ =∂#=Ö’HõO "≥·Ñ¨Ù =ã¨∞Î#flѨC_»∞ PÜ«∂ =∂~åæÅÖ’ J@∂ W@∂ xÅ∞K«∞O_ç
ã≤^∞Œ Åú ∂, ™ê^è∞Œ ºÅ∂, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, Kå~°}∞Å∂, QÆ~∞° _»∞Å∂, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∂ ã¨∞uÎ OK«_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° .
QÆO^èŒ =∂^Œ# Ѩ~°fi`«O K«iÜ«∞Å∞ HÍO`«∞ b<Õ@@∞ì „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =ã¨∞ÎO_»QÍ <å~°^Œ∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞Å`À áê@∞ KÕ`«∞Å∞ *’_çã¨∂Î Z^Œ∞ˆ~QÍ_»∞. "å~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∂ ã¨∞Î`«∞Å<Õ Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ`À
K«`«∞~°∞‡Y∞}˜‚ ѨÓlOKå~°∞. qiOz ã¨O`À+≤Oz „Ñ≤Ü«∞„=`«∞}˜‚ gH˜ΔOz #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ǨÏi <å =ÚY=Ú# h‰õΩ#∞, QÆ~° "≥∞é˜ñyOѨOQÆñ |xK≥ñ QÍ=Ù# x^≥ ã¨∞
ã≤÷~° =∞u q#∞ =∞O`«Ü«Ú N, ǨÏi "åHõº=ÚQÍ <≥é˜Oy Ü«∞=h <å^ä•! 9
* ''F ~å*Ï! q+¨μ‚=¸iÎ <å <À\˜`À h‰õΩ K≥ѨÊ=∞#fl q+¨Ü«∂xfl K≥|∞`«∞<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`« <å
=∂@Å∞ NǨÏi ѨÅ∞‰õΩÅ∞QÍ<Õ ÉèÏqOz xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À PÅH˜OK«∞.
P. HÀi "Õ_»¯ h=Ù <å~°^Œ∞O_»∞#∞ <Õ#∞, #O^Œé=Ú#∞ hâ◊fi~å[˝ñ |∂x
Ü«Ú_»∞QÆ ÔHѨÙ_»∞ ¿ãÜ«∞#∞#fl "å~°=Ú QÍ#, #`«x Ü«∂[˝ñ^ŒÑ¨Ê #Åq QÍ^Œ∞. 10
* h=ÙQÍh, <å~°^Œ∞_»∞ QÍh, <Õ#∞QÍh JO^Œ~°O P <å~åÜ«∞}∞x P*Ï˝#∞™ê~°O #_çKÕ"åà◊¡"Õ∞.
JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# P[˝ HÍ^Œx ã¨fi`«O„`«OQÍ „Ѩ=iÎOK«_»O =∞#‰õΩ ™ê^茺O HÍx Ѩx.
=. =∞é˜Ü«Ú NǨÏi Ü«∂[˝#∞ r=ÙO_»∞ `«áÈq^ŒºÅ#∞ Ü≥∂QÆg~°º*Ï˝<å~°÷ ^èŒ~°‡O|∞Å#∞ ^Œ#KÕ`«
<˘~°∞ÅKÕ`O« ^ŒÑÊ≤ OѨ ã¨=∞~°∞O÷ _»∞ QÍñ_»∞`«ÊuÎ ã≤u÷ <åâ◊O|∞ʼnõΩ â’Hõ"∂≥ ǨÏÉèÜ
í ∞« ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ʼnõΩ
hâ◊fi~ånè#∞O_≥ HÍx r=ÙO_»∞ ã¨fi`«O„`«∞O_»∞ QÍñ_»∞† NǨÏi "å„QÆ∂ѨO|∞ Å~Ú# „â◊√`«∞ÅO^Œ∞
QÆ∞}„`«Ü∞« O|#∞ ~°A=˚ Ù# |OkèOѨO|_ç# Ü«∞㨇^•^Œ∞Å=Ú =Ú‰õΩñ„^•\˜KñÕ Éâ◊√=Ù =∞#∞+¨μºÅ‰õΩ
=â◊O|~Ú# K«O^ŒO|∞# hâ◊fi~å[˝O „|=iÎOK«∞K«∞O^Œ∞=Ú† #~°∞O_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏ#∞Éèí=O|∞ʼnõΩ
hâ◊fi~ånè#∞O_»∞† <Õ„`«O|∞Å∞ QÆÅ"åxKÕ`«ñ kqÜ«∞O|_ç# Ü«∞O^èŒ∞O_»∞#∞O É’Öˇ hâ◊fi~°∞O _çzÛ#
ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞#fl "å~°=Ú† ã¨fiѨflO|∞#O QÆ#fl Ѩ^•~°÷O|∞ "Õ∞ÖϯOz q∞^䌺QÍñ
^ŒÅOz# K«O^ŒO|∞# "≥∂HΔÍi÷Ü≥ÿ∞# ã¨∞*Ï˝#=O`«∞O_»∞ „áê~°|ú ã¨∞Y ^Œ∞óYO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞
^ÕǨO`«~å~°OÉèí Hõ~°‡O|∞ÅO ÉÏÜ«∞<˘Å¡ñ_»∞† =#<åã≤ Ü≥ÿ∞##∞ l`ÕO„kÜ«ÚO_»∞ Q͉õΩO_≥<Õxñ
QÍ=∂k ã¨Ç≤Ï`«∞O _»QÆ∞@O*Ëã≤ ã¨O™ê~°|O^èŒO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞† QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O|O^Œ∞#∞ l`ÕO„k
Ü«ÚO_≥· Ü«∂`«‡ *Ï˝#O|∞QÆŠѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ "≥∂HõΔO|∞ ã≤kúOK«∞, â◊„`«∞=ÙÅñ ÔQÅ∞= xK«Ûù~ÚOz#
ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ∞~°æO ÉÏ„â◊~ÚOz â◊„`«∞=ÙÅ [~ÚOz# =∂_ç¯x "≥∂HΔÍi÷Ü«∞QÆ∞ h=Ù#∞
QÆ$Ǩ„â◊ÜÚ« O_» =QÆ∞K«∞ N <å~åÜ«∞} K«~} ° Ï~°qO^ŒO|∞ Å#∞ ^Œ∞~°Oæ ÉÏ„â◊~ÚOz Ü«∞i+¨_fi» ~°Oæ |∞
[~ÚOz =ÚHõÎ ã¨OQÆ∞O_»"≥· ~¸â◊fi~° HõeÊ`«O|∞ÅQÆ∞ Éè’QÆO|∞Å ##∞ÉèíqOz =ÚH˜ÎO *ˇO^Œ∞
250 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞x#ñ „aÜ«∞„=`«∞O_»∞ „uÉèí∞=# QÆ∞~°∞O_»~Ú# K«`«∞~å##∞ "åHõºO|∞Å=#`« =∞ã¨Î‰õΩO_≥·
|Ǩï=∂# ѨÓ~°fiHõO|∞QÆ #OwHõiOK≥ #O`«. 11
* NǨÏi P*Ï˝#∞™ê~°O r=Ù_»∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« _»O, q^ŒºÅ∞ <Õ~∞° ÛHÀ=_»O, Ü≥∂QÍxfl JÉèºí ã≤OK«_O» ,
â∫~åºxfl „Ѩ^Œi≈OK«_»O, *Ï˝<åxfl Pi˚OK«_»O, Pi÷Hõ =ã¨`«∞Å#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_»O, ^èŒ~°‡O áê\˜OK«_»O
=O\˜ Hõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ_»∞. D Hõ~å‡^Œ∞ʼnõΩ Hõ~°Î ^Õ=Ù_»∞ HÍx r=Ù_»∞ HÍ_»∞. JÖÏO@ѨC_»∞ g\˜ #∞O_ç
Z= _»~Ú<å `«Ñ¨CHÀ=_»OQÍh =∞~˘Hõix `«Ñ≤ÊOK«_»OQÍh â◊HõºO HÍx Ѩx. ѨÙ@ì_®xH˜QÍh, Kå=_®xH˜
QÍh, ÉèíÜ«∂xH˜ QÍx, ã¨∞MÏxH˜ QÍh, ^Œ∞óMÏxH˜ QÍh, Dâ◊fi~°∞_»∞ Hõ~°ÎQÍx r=Ù_»∞ HÍ<Õ HÍ_»∞.
NǨÏi "å‰õΩ¯ÖË "Õ^•Å∞. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ<Õ =Ú¿ÑÊ@Å „`å\˜`À Hõ@ì|_ç# "åà◊¡O =∞#
=∞O^Œ~°O. =Ú‰õΩ`å_»∞ "Õã≤# Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Ü«∞[=∂x K≥ѨCKÕ`«ÅÖ’ ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ JÖψQ =∞#
=∞O^Œ~°=¸ Dâ◊fi~å[˝‰õΩ Ö’|_ç LO\Ï=Ú. =∞x+≤ ã¨∞Y ^Œ∞óMÏʼnõΩ Dâ◊fi~°∞_Õ Hõ~°Î. Hõà◊√§#fl "å_»∞
QÆ∞_ç¤"å}˜‚ ZÖÏ #_çÑ≤™êÎ_À JÖψQ Dâ◊fi~°∞_»∞ =∞#Å#∞ #_çÑ≤™êÎ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Ö’|_ç, PÜ«∞#
„Ѩ™êkOz# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl=Ú. HõÅÖ’ K«∂z# Ѩ^•~å÷Å#∞ x„^Œ "Õ∞ÖÁ¯#fl `«~åfi`«
JO`å J|^Œú=∞x J#∞‰õΩ#fl@∞ì =ÚH˜Î HÀã¨O „Ѩܫ∞uflOKÕ *Ï˝x `å#∞ á⁄O^Œ=Åã≤# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞
J#∞Éèíqã¨∂Î WHõ ~åÉ’ÜÕ∞ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO\Ï_»∞. J_»qH˜ áÈ~Ú# WO„kÜ«∞ "åºáê~åÅ#∞
[~ÚOK«ÖËHõ HÍ=∂^Œ∞ʼnõΩ Ö’#~Ú# "å_çH˜ ã¨O™ê~° |O^è•ÖË q∞QÆ∞Å∞`å~Ú. QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ L<åfl
WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz P`«‡*Ï˝#O Hõey# ѨÙ~°∞+¨μxH˜ "≥∂HõΔO `«Ñ¨ÊHõ ã≤kúã¨∞ÎOk.
q~À^èŒ∞Å#∞ ÔQÅ=_®xH˜ ã≤^Œú=∞~Ú# "Õ∞\˜ HÀ@Ö’<Õ LO_ç â◊„`«∞=ÙÅ#∞ [~ÚOz#@∞ìQÍ "≥∂HõΔO
HÀˆ~ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ LO@∂ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~°}Ï~°qO^• Å<Õ HÀ@#∞ P„â◊~ÚOz
HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞ Å<Õ Ji+¨_»fi~åæxfl [~Ú™êÎ_»∞. JÖψQ h=Ù ‰õÄ_® Dâ◊fi~° HõeÊ`åÅ~Ú# Éè’QÍ^Œ∞Å#∞
J#∞Éèíqã¨∂Î =ÚHõÎ ã¨OQÆ∞_»<≥· =ÚH˜Î ^ŒH˜¯OK«∞HÀ=Ü«∂º—— J<åfl_»∞. JѨÙ_»∞ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ
QÆ∞~°∞ =~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ùx "åHͺÅ#∞ `«Å=Oz Q“~°=ѨÓ~°fiHõOQÍ JOwHõiOKå_»∞.
P. ã¨~°ã≤*Ïã¨#∞O_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùx KÕ`«, #kèHõ"≥∞ÿ# ѨÓ[ÅOk <å~°
^Œ∞O_»∞ <å „Ñ≤Ü«∞„=`«∞O_»∞#∞ E_»OQÆñ, [xÜ≥∞ñ ^Œ#^Œ∞ ѨÓ~°fi ã¨^Œ#=Ú#‰õΩ. 12
* K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À KÕã≤ ѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. J#O`«~°O
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∂ <å~°^Œ∞_»∂ K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# Ö’HÍxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
P. ã¨`«ºã¨O^èŒ∞ñ_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO _»#∞, =∞#∞=Ù „|ǨχKÕ`« =∞#fl#ñ ^ŒQÆ
#Ok Ü«∞O`« <å~°^•#∞=∞`«O|∞#ñ, ^Œ#^Œ∞ ã¨∞`«∞x ~å[º=Ú##∞ xeÃÑ. 13
* „|Ǩχ ã¨OHõÅÊO`À <å~°^Œ∞x J#∞=∞u`À ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«#
‰õΩ=∂~°∞_≥·# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞xH˜ ~å[ºÉèÏ~åxfl JѨÊyOKå_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 251
=. W@∞¡ ™êºÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù Éè∂í K«„Hõ ѨiáêÅ#O|∞#‰õΩñ „aÜ«∞„=`«∞xñ |@ìO|∞ QÆ\ì˜ q+¨=∞O|∞ÅQÆ∞
q+¨Ü«∞O|∞Å =Å# q=Ú‰õΩÎO_≥· =#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† #O`«. 14
* ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù Éèí∂Ö’Hõ ѨiáêÅ#HÀã¨O „Ñ≤Ü«∞„=`«∞xH˜ Ѩ\Ïìaè¿+HõO KÕã≤ [O*Ï\ÏÅ
#∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç `å#∞ J~°}ϺʼnõΩ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
=∞. ^èŒ~°}©=Å¡Éèí∞ñ _® „Ñ≤Ü«∞„=`«∞ñ_»∞ "≥∂^ŒO |O^Œ∞K«∞<£ bÅ h
â◊fi~° "åHõºO|∞#ñ QÆ~°‡`«O„`« Ѩ~°∞ñ_≥· ã¨OQÆO|∞ÅO ÉÏѨ٠N
ǨÏiáê^•O|∞[ zO`«#O ^Œye x`åº#O^Œ=ÚO ÉÁOk ^Œ∞
~°ƒù~° ~åQÍ^Œ∞Åñ ÉÏéñ^Àe „Ѩ[ÖO ÉÏeOK≥ #`«∞º#flu<£. 15
* ^èŒ~°}©=Å¡Éèí∞_≥·# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x P^Õâ◊O`À Hõ~°‡ `«O„`«Ñ¨~°∞_»~Ú<å, NǨÏi
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ 㨇iã¨∂Î, ~åQÆ^Õfiëê^Œ∞Å#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì J#∞k#=¸ Jx~°fiK«hÜ«∞ =∞~Ú# P#O^ŒO
J#∞Éèíqã¨∂Î „Ѩ[Å#∞ KåÅ K«Hõ¯QÍ Ñ¨iáêeOKå_»∞.
=. W@∞¡ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞O_»∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ qâ◊fiHõ~‡° „Ѩ*ÏѨu ѨلuÎHõ Ü«∞QÆ∞ |i›+‡¨ u Ü«∞#∞^•xO
|uflQÍñ |_»ã≤, Ü«∂ ã¨u=Å# jÅ =$`«Î QÆ∞} ~°∂Ѩ g~“º^•~°ºO|∞ÅO ^Œ#‰õΩ ã¨=∂#∞Öˇ·#
Ü«∂wfl „^èÕ^茇lǨÏfi, Ü«∞[˝ÉÏǨï, =∞Ǩg~°, Ç≤Ï~°}ºˆ~`À, Ѷ¨∞$`«Ñ¨$+¨ª, ã¨=#, "Õ∞^è•ukä, guǨϟ„`«,
Hõ=ÙÅ#∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆŠѨل`«Î^Œâ◊HõO|∞#∞, #∂~°˚ã¨fiu Ü«∞#∞ <˘Hõ¯ Hõ#ºHõ#∞ QÍOK≥ #O^Œ∞ñ
QÆq =∞Ǩg~° ã¨=#∞Å∞ ÉÏʼnõΩÅÜ«Úº #∂~°úfi ˆ~`«ã¨∞¯Öˇ· „|Ǩχq^•º xëê‚`«∞Öˇ· Ü«ÚѨâ◊=∞#jÅ∞
~°QÆ∞K«∞O ÉÏ~°=∞ǨÏO㨺 Ü≥∂QÆO ÉÏ„â◊~ÚOz, ã¨~°fi r=xHÍÜ«∂"åã¨∞O_»∞#∞, Éèí=cè`«[#
â◊~°}∞ºO_»∞#∞, ã¨~åfiO`«~åºq∞Ü«Ú ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#QÆ∞ "åã¨∞^Õ=Ùx K«~°}Ï~°qO^•q~°`«
㨇~°}Ï#∞QÆ`« Ѩ~=° ∞ÉèHí Θ Ü≥∂QÍ#∞ÉèÏ=O|∞# qâ’kè`åO`«ó Hõ~} ° ∞ ÅQÆ∞K«∞ hâ◊fi~°∞ `å^•`«‡ºO|∞ñ
ÉÁOk ~°O`«. 16
* „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ ~å*Ϻxfl Ѩiáêeã¨∂Î qâ◊fiHõ~°‡ „Ѩ*ÏѨu ‰õΩ=∂Ô~Î ''|i›+¨‡u—— J<Õ Ü«Ú=ux
ÃÑàÏ¡_ç<å_»∞. P"≥∞=Å¡ QÆ∞}jÅ ~°∂Ѩ Ѩ~å„Hõ=∞=ÚÅÖ’ `«#`À ã¨=∂#∞Öˇ·# Ѩk=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ#∂,
XHõ ‰õΩ=∂Ô~#Î ∂ Hõ<åfl_»∞. "å~°∞ Pwfl„^è∞Œ _»∞, W^臌 lǨïfi_»∞, Ü«∞[˝ ÉÏǨï=Ù, =∞Ǩg~°∞_»∞, Ç≤Ï~°}ºˆ~`«ã∞¨ _»∞,
Ѷ¨∞$`«Ñ¨$+¨μª_»∞, ã¨=#∞_»∞, "Õ∞^è•ukä, guǨϟ„`«∞_»∞, Hõq J<Õ"å~°∞. ‰õΩ=∂Ô~Î ¿Ñ~°∞ T~°˚ã¨fiu, "åiÖ’ Hõq,
=∞Ǩg~°∞_»∞, ã¨=#∞_»∞ J<Õ"å~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∂ z#fl "å~°~Ú<å „|ǨχK«~°ºO J=ÅOaOz „|Ǩχq^•º
xëê‚`∞« Å~Ú<å~°∞. "å~°∞ âßO`«"∞Õ `«=∞ ã¨fiÉèÏ=OQÍ =∞ÅK«∞H˘x ''Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠Ü≥∂QÆ=Ú—— #=ÅOaOz
ã¨<åflº™ê„â◊=∞O ã‘fiHõiOKå~°∞. "å~°∞ ã¨=∞ã¨Î r=ÙʼnõÄ P"åã¨=∞~Ú#"å_»∂, ã¨O™ê~°ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞ʼnõΩ
â◊~°}º"≥∞ÿ#"å_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx Ѩ^•‡Å=O\˜ áê^•Å#∞ ã¨~°fi^•
ã¨O㨇iã¨∂Î JO^Œ∞=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ „ѨÉèÏ=O`À =∞#ã¨∞û =∞iO`« Ѩiâ◊√^ŒúO HÍQÍ Dâ◊fi~°
`å^•`«‡ºO á⁄O^•~°∞.
252 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. =ã¨∞^èÕâ◊! Ü«∂ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞ñ _˘O_»∞ HÍO`«Ü«∞O ^Œkè‰õΩÅ =∞#fiO`«~åkèѨ`«∞Å
=∞é˜Ü«Ú #∞`«Î=Úñ_»∞ `å=∞ã¨∞ñ_»∞ Ô~·=`«∞ñ _»#∞ ã¨∞`«∞Å#∞ |∞\˜ìOK≥ ã¨∞=∞Ç≤Ï`«∞Å#∞†
=Ú#∞fl [x‡Oz# =Ú=Ùfi~°∞ Ѩل`«∞ÎÅ∞ #=ºÜ«∞ Ѩ^ŒqH˜ #~°∞QÆ∞@Ü«Ú#∞
#O`«ñ „aÜ«∞„=`«∞ñ _»dÅ âß„`«=HÀ\˜ñ ^Œ# ÉÏǨï|Å=ÚKÕ`«#∞ [~ÚOz.
`Õ. Ü«∞`«ñ_»∞ |i›+¨‡f HÍO`«Ü«∞O^Œ∞ñ „cu, QÆey Ü«∞ø=# bÖÏ qHÍ㨠Ǩã¨
¿ÇÏÅ<å^Œ∞Åñ l`«ÎO|∞ wÅ∞H˘eÊ, QÆ`« q"Õ‰õΩO_»∞"ÀÖˇ Éè’QÆ=ÚÅñ ÉÁO^≥. 17
* J#O`«~O° „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞ =∞~˘Hõ¯ ÉèÏ~°º=Å¡ =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞. "åˆ~ L`«=Î Ú_»∞,
`å=∞ã¨∞_»∞, Ô~·=`«∞_»∞ J<Õ"å~°∞. "å~°O^Œ~°∂ KåÖÏ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. "å~°∞ =∞#∞=ÙÖˇ· =∞#fiO`«~åʼnõΩ
JkèѨ`«∞ÅÜ«∂º~°∞. =ÚO^Œ∞ ѨÙ\˜ì# Hõq, =∞Ǩg~°, ã¨=#∞Å∞ JHõΔÜ«∞"≥∞ÿ# "≥∂HõΔѨ^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
J#O`«~°O „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ `«# ÉÏǨï|ÅO`À ã¨=∞ã¨Î â◊„`«∞ã¨=¸Ç¨Ïhfl [~ÚOKå_»∞. |i›+¨‡ug∞^Œ
Juâ◊~ÚOz# J#∞~åQÆO`À Ü«∞ø=#qHÍ™êÖˇ·# Ǩã¨bÖÏqÖÏ™êÅÖ’ =∞#ã¨∞û ÅQÆflOKÕã≤ q"ÕHõO
QÀÖ’Ê~Ú# "åxÖÏQÍ JYO_»Éè’QÍÅ∞ J#∞ÉèíqOKå_»∞.
=. W@∞¡ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞O _ÕHÍ^Œâß~°∞ƒ^Œ Ѩi=`«û~°O|∞Å∞ ~å[ºO|∞¿ãã≤ Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ "Õ∞~°∞#QÆ
„Ѩ^ŒH˜Δ}O|∞ ¿ãÜ«Ú ã¨∂~°∞º#‰õΩ #Ѩ~°ÉèÏQÆO|∞#O „|=iÎOK«∞ #O^èŒHÍ~°O|∞ x=iÎOѨO|∂x
ÉèQí =Æ ^Œ∞áêã¨<å [x`åuѨÙ~°∞+¨ „ѨÉÏè =ÙO_≥· ã¨q`«$~°^ãŒä ^¨ $Œ HõΔ "ÕQOÆ |∞ QÆey `Õ*’=∞Ü«∞Oɡ#· ~°^OŒä |∞
<å~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãã≤ ~å„`«∞Å <≥Å¡ k#O|∞ ÖÁ#~°∞Î#x ã¨Ñ¨Î "å~°O|∞Å∞ kfifÜ«∞ `«Ñ¨#∞O_»∞#∞O
É’Öˇ #~°^OŒ |∞ =éѨÙ@Ü«Ú <å ~°^<Œä qÕ ∞ =∂~°Oæ |∞Å∞ ã¨ÑãΨ =¨ Ú„^ŒO|∞Å∞#∞ <å =∞^躌 Éè∂í ã¨O^è∞Œ Å∞
ã¨Ñ¨Î nfiѨO|∞Å∞ #Ü≥∞º #O^Œ∞. 18
* D q^èŒOQÍ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ Ѩ^Œ∞<˘HõO_»∞ J~°∞ƒ^Œ ã¨O=`«û~åÅ∞ ~å[ºO ѨiáêeOKå_»∞.
XHõ<å_»∞ "Õ∞~°∞ Ѩ~°fi`åxH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∞Î#fl ã¨∂~°∞ºxH˜ P=e ÉèÏQÆOÖ’ HõxÑ≤OKÕ pHõ\˜x ~°∂ѨÙ
=∂áêÅx J#∞‰õΩ<åfl_»∞. ã¨∂~°∞ºx ~°^äŒO`À ã¨=∂#"≥∞ÿ `Õ*’=∞Ü«∞=∞~Ú# ~°^äŒO ZHͯ_»∞. J`«xH˜ P
â◊HΘ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ x~°O`«~O° ^蕺xOK«_O» =Å¡<Õ HõeyOk. ~å„`«∞Å#∞ ѨQàÆ √◊ Q¡ Í =∂~°∞™êÎ#x „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞
~°^•ä ~°∂_è∞» _≥· ~Ô O_»= ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ "≥eyáÈ`«∂ U_»∞=∂~°∞¡ ã¨∂~°∞ºx K«∞@∂ì „Ñ¨^HŒ } Δ˜ O KÕâß_»∞. JѨC_»∞
„|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =zÛ PÜ«∞##∞ "åiOKå_»∞. „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x ~°^KŒä „« HÍÅ∞ QÍà◊§ Ѩ_^¤» •~°∞Å∞ ã¨ÑΨ ã¨=Ú„^•Å∞
JÜ«∂º~Ú. P QÍà◊§‰õΩ #_»∞=∞ #∞#fl Éèí∂q∞ ã¨Ñ¨Înfiáê ÅÜ«∂º~Ú.
ã‘. ã¨~°ã¨ [O|∂Ѩ¡HõΔ âßŇenfiѨ ‰õΩâ◊ „H“OK« âßHõ ѨÙ+¨¯~°=Ú Å#ñQÆ
#Å~°∞ <å nfiѨO|∞ÅO^Œ∞ *O|∂nfiѨ "≥Ú#~°OQÆ ÅHõΔÜ≥∂[#=Ú ÅÜ≥∞º†
#@ Ü«Ú`«Î~À`«Î ~åÜ«∞`« ã¨OYºñ ^• kfiQÆ∞}˜`« =∞~Ú Ü≥ÚO_˘O\˜ Hõuâ◊~ÚÅ∞¡
HΔ͈~‰õΔΩ~°ã¨ ã¨∞~å[ºH©Δ~° ^Œ^èŒ∞º^ŒHõO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞ ™êQÆ~°=Ú ÖË_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 253
`Õ. nfiѨ Ѩi=∂}=ÚÅ∞ QÆeæ qã¨ÎiÅ∞¡, ã¨Okè ã¨Okèx |iYÅ K«O^Œ=Ú##∞
„QÆ=∞=Ú ^ŒÑ¨ÊHõ Ü≥ÚO_˘O\˜ñ QÆÅÜ«∞‰õΩO_»∞, ã¨HõÅ r=ÙÅ ÔHÅ¡ <åâ◊Û~°º=ÚQÆ#∞. 19
* [O|∂nfiѨO, Ѩ¡HõΔnfiѨO, âßŇbnfiѨO, ‰õΩâ◊nfiѨO, „H“OK«nfiѨO, âßHõnfiѨO, ѨÙ+¨¯~°nfiѨO
J<Õq ã¨Ñ¨ÎnfiáêÅ∞. "å\˜Ö’ [O|∂nfiѨO XHõ ÅHõΔ Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚O Hõey LO@∞Ok. DÖψQ XHõ
^•x H˘Hõ\˜ Ô~\˜ìOѨ٠"≥·âßźO Hõey =~°∞ã¨QÍ U_»∞ nfiáêÅ∂ L<åfl~Ú. "å\˜ #_»∞=∞ LѨC ã¨=Ú„^ŒO,
K≥~°‰õΩ ã¨=Ú„^ŒO, =∞^Œº ã¨=Ú„^ŒO, Ѷ¨∞$`« ã¨=Ú„^ŒO, áêÅ ã¨=Ú„^ŒO, ÃÑ~°∞QÆ∞ ã¨=Ú„^ŒO, =∞Ozh\˜
ã¨=Ú„^ŒO J<Õ U_»∞ ã¨=Ú„^•Å∞<åfl~Ú. XHõ nfiѨO`À WOH˘Hõ nfiѨO Hõeã≤áȉõΩO_® LO_»_®xH˜
ã¨=Ú„^•Å∞ U~°Ê_®¤~Ú. Jq nfiáêÅ K«∞@∂ì JQÆ_»ÎÅ ÖÏQÍ L<åfl~Ú. D nfiѨ ã¨=Ú„^Œ x~å‡}ÏÅ∞
ã¨HõÅ r=ÙʼnõÄ Pâ◊Û~°ºO Q˘e¿Ñ J^Œ∞ƒù`« ^Œ$âߺÅ∞.
=. J\˜ì nfiѨO|∞Å Ü«∞O^Œ∞ñ |iáêÅ#O|∞#‰õΩO „aÜ«∞„=`«∞O _®`«‡Éè=í ÙÅ∞ <å`«‡ã¨=∂# jÅ∞~°∞<≥#·
Ü«∂wfl „^è^Õ ‡Œè lǨÏfi Ü«∞[˝ÉÏǨï Ç≤Ï~°}ºˆ~`À Ѷ∞¨ $`«Ñ$¨ +¨ª "Õ∞^ä•ukä guǨϟ„`«∞Å <˘H˘¯Hõ¯x <˘H˘¯Hõ
nfiѨO|∞#‰õΩO |@ìO|∞ QÆ\ì˜ Ü«¸~°ã˚ fi¨ u Ü«∞#∞ Hõ#ºHõ#∞ ÉèÏ~°=æ Ù# H˜zÛ# <å ÉèÏ~°=æ Ù#‰õΩ #∂~°ã˚ fi¨ u
Ü«∞O^Œ∞ ^Õ=Ü«∂x Ü«∞#∞ Hõ<åº~°`«flO|∞ [xOK≥† #\˜ì |ÅѨ~å„Hõ=∞=O`«∞O_≥·# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞O_»∞
q~°‰õΩÎO_≥· Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ x[ QÆ∞~°∞=QÆ∞ <å~°^Œ∞x K«~°}Ï#∞¿ã"å#∞Ѩu`« ~å*Ϻk „ѨѨOK«
ã¨Oã¨~°æO|∞ñ ^ŒÖOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 20
* „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞ `«#O`«\˜ "åÔ~#· `«# ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ – Pwfl„^è∞Œ _»∞, W^臌 lǨïfi_»∞, Ü«∞[˝ÉÏǨï=Ù,
Ç≤Ï~°}ºˆ~`«ã¨∞_»∞, Ѷ¨∞$`«Ñ¨$+¨μª_»∞, "Õ∞^è•ukä, guǨϟ„`«∞_»∞ J<Õ"åix XH˘¯Hõ¯ nfiáêxH˜ XH˘¯Hõ¯ix
Ѩ@ìO Hõ\˜ìOKå_»∞. ''T~°˚ã¨fiu—— J<Õ Hõ#º#∞ ÉèÏ~°æ=Ùx H˜zÛ ÃÑo¡ KÕâß_»∞. P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ''^Õ=Ü«∂x——
J<Õ Hõ<åº~°`«flO ѨÙ\˜ìOk. P `«~°∞"å`« =∞Ǩ Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞_»~Ú# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ q~°‰õΩÎ _»Ü«∂º_»∞.
XHõ<å_»∞ <å~°^Œ∞x áê^Œ¿ã==Å¡ „áêÑ≤ÎOz# ~å[ºã¨OѨ^ŒÅ#∂, ã¨O™ê~° |O^è•Å#∂ `«ÅK«∞H˘x DÖÏ
qKåiOKå_»∞.
ã‘. JHõ¯@! ÜÕ∞ xO„kÜ«∞=ÚÅKÕñ QÆ@ìOQÆñ |_çÜ«ÚO_ç Ü«∞O^Œ∞Åñ ÉÏÜ«∞ÖËHõ
Ü«∞*Ï˝# q~°z`«O |QÆ∞ ã¨~°fiq+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ #O^茉õÄѨO|∞ÅO^Œ∞ #_»ñy
`«~°∞}∞Å ˆH q<À^Œ=∞$QÆO|<≥· Ü«ÚO_ç Ü«∞q Ü≥∞Å¡ <Õ <˘Å¡ ##∞K«∞ ~Àã≤
ǨÏiHõ$ѨKÕ #ѨC _»aƒ# Ü«∂`«‡ q^Œº#∞ QÆeæ `«#"≥O@ #~°∞QÆ∞^≥OK«∞
`Õ. H˘_»∞‰õΩʼnõΩ <≥Å¡ ~å[º=Ú QÆ∞^Œ∞~°∞Ѩé˜z, `«#^Œ∞ Ѩ`«∞flÅ kQÆ<å_ç ^èŒ#=Ú q_çz
ǨÏiqǨ~°O|∞ z`«ÎO|∞#O^Œ∞ xeÑ≤, Ѩ~°ñQÆ #Å¡# <å~°^ŒÑ¨^Œq HõiÔQ. 21
* ''JÜ≥∂º! <Õ#∞ ѨOKÕO„kÜ«∂ʼnõΩ |On<≥· P |O^èŒ<åÅ #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖËHõ J*Ï˝#O`À
xO_ç# q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅ<Õ pHõ\˜#∂uÖ’ Ѩ_çáÈÜ«∂#∞. qÖÏã¨=`«∞ÅQÆ∞ ã¨`«∞ʼnõΩ q<À^Œ=∞$QÆOÖÏ
254 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J~Ú<å#∞. WHõ W@∞=O\˜ ã¨∞MÏʼnõΩ <Õ <Õ =∂„`«O W+¨ìѨ_»#∞—— Jx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. NǨÏi
J#∞„QÆǨÏO=Å¡ Jaƒ# P`«‡q^Œº#∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# "≥O@ =zÛ# ‰õΩ=∂~°∞ÅO^Œih ~å[ºOÖ’
‰õΩ^Œ∞~°∞QÍ Ñ¨kÅѨiKå_»∞. ÉèÏ~°ºÅ#∞ Ѩi`«ºlOKå_»∞. ^èŒ<åxfl =^Œ∞Å∞‰õΩ<åfl_»∞. z`«ÎOÖ’ NǨÏix
xÅ∞ѨىõΩ<åfl_»∞. <å~°^Œ∞x J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
=. W@∞¡ ^Œ# ~°^äŒ=∂~°æO|∞Å∞ ã¨Ñ¨ÎnfiѨ™êQÆ~°O|∞Å∞QÍñ *Ëã≤ ã¨∂~°∞º#‰õΩñ „|uã¨∂~°∞ºO_≥·
ã¨ikæi=<å^Œ∞ÅKÕ Éèí∂`« x~°fi$u H˘é‰õΩñ „|unfiѨO|∞#‰õΩ #=^èŒ∞Å∞ QÆeÊOz nfiѨ=~°¬
x~°‚Ü«∞O|∞ÅO |∞\˜ìOz áê`åà◊ Éèí∂ ã¨fi~åæk ã¨∞YO|∞Å∞ #~°Hõã¨=∂#O|∞Å∞QÍñ ^ŒÅOz q~°H˜ÎO
ÉÁOk x~°O`«~° ÉèíQÆ=^•úº# q=∞bHõ$`åâ◊Ü«ÚO _»QÆ∞K«∞ ǨÏiÉèíH˜Î „Ñ≤Ü«ÚO_»~Ú# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞
K«i„`«O|∞ bâ◊fi~°∞#‰õΩñ ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ ÔHé∞OQÆñ ^Œ~°O|∞Q͆ ^Œ`«x =∞Ç≤Ï=∞O|∞Å∞ <Õñ_»∞#∞O
Q˘xÜ«∂_»∞^Œ∞~°x â◊√‰õΩO_»∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 22
* D q^èOŒ QÍ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞ `«# ~°^=Œä ∂~åæÅ`À U_»∞ nfiáêÅ#∂, U_»∞ ã¨=Ú„^•Å#∞ U~°Ê~°Kå_»∞.
ã¨∂~°∞ºxH˜ „Ѩuã¨∂~°∞º_»∞QÍ „ѨHÍtOKå_»∞. #^Œ∞Å#∞, H˘O_»Å#∞, =#=ÚÅ#∞ ã¨iǨÏ^Œ∞ÅÌ ∞QÍ x~°~‚ ÚOz,
r=~åã¨∞ʼnõΩ `«$Ñ≤Î HõeyOKå_»∞. nfiáêÅÖ’ ^Õâq◊ ÉèÏQÆO HõeÊOKå_»∞. Éè∂í Ö’Hõ, ã¨fi~°Öæ ’Hõ, <åQÆÖ’Hõ ã¨∞MÏÅ#∞
#~°Hõ ã¨=∂#OQÍ ÉèÏqOKå_»∞. q~°HÎ̃ á⁄O^•_»∞. x~°O`«~°O ÉèíQÆ=O`«∞x ^蕺xOK«_»O`À, x~°‡Å =∞~Ú#
Pâ◊Ü∂« Å∞ Hõey# "å _»Ü∂« º_»∞. JÖÏO\˜ ǨÏi ÉèHí Θ Ѩ~åÜ«∞}∞ _»~Ú# „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x Ѩq„`« K«i„`«Ö’x
PkèHõºO `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O Dâ◊fi~°∞xH˜ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=fiiH© â◊HõºO HÍ^Œ∞. P „Ñ≤Ü«∞„=`«∞x =∞Ç≤Ï=∞Å#∞
[#∞Å∞ <Õ\˜H© H˘xÜ«∂_»∞`«∞<åfl~°∞ Jx K≥Ñ≤Ê â◊√Hõ =∞ǨÏi¬ WOHÍ J<åfl_»∞.
Hõ. ǨÏi¿ã=<å„Ñ≤Ü«∞„=`«∞ñ, _»~°Ü«∞ñQÆñ ÔQ·=źѨ^Œq #O^Œ∞@ Ü«∞~°∞^Õ?
^èŒ~°ñ [O_®Å∞O _≥·##∞, ǨÏi <å=∞㨇~°}ñ *ˇO^Œ∞ #=ºÜ«∞Ѩ^Œ=Ú<£. 23
* „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ ǨÏi¿ã"å „Ñ¨ÉèÏ=O=Å¡ =ÚH˜Î Ѩ^Œqx JO^Œ∞H˘<åfl_»O>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºO
U=ÚOk? K«O_®Å∞ _»~Ú<å 㨈~ ǨÏi K«~°} 㨇~°}O =Å¡ JHõΔ~°"≥∞ÿ# "≥∂HõΔѨ^Œqx KÕ~°∞HÀQÆÅ_»∞.
=. Jx ѨeH˜ â◊√‰õΩO_»∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 24
* Jx K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ =∞~°ÖÏ DÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. [#∞‰õΩO _ç@∞¡ q~°‰õΩÎñ _≥·##∞ ^Œ^•[˝O *Ëã≤ Ü«∂wfl„^èŒ∞ñ _Õ
ѨÙ# ^èŒ~°‡ „ѨuáêÅ#∞O _»QÆ∞K«∞ [O|∂nfiѨ=Ú <ÕflÅ∞K«∞O
^Œ# ã¨`«∞Ê„`«∞ÎÅ=∂_ç¯ <≥Å¡ „Ѩ[ÅO ^•`«Ê~°º z`«ÎO|∞#<£
Ѷ¨∞#`«O „É’K≥ #<ÕHõHÍÅ q∞Åñ „|MϺ`«O|∞QÍ Éèí∂=~å! 25
* ~å*Ï! P `«~°∞"å`« =$`åÎO`«O q#∞. `«O„_ç J~Ú# „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ q~°‰õΩÎ_»∞ HÍQÍ J`«x
P[˝„ѨHÍ~°O J`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Pwfl„^èŒ∞_»∞ [O|∂nfiáêxfl ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ ѨiáêeOKå_»∞. J`«_»∞
„Ѩ[ÅO^Œih Hõ#fl H˘_»∞‰õΩÅ ÖÏQÍ ÖÏeã¨∂Î KåÖÏ HÍÅO ~å[ºO KÕâß_»∞. „ѨMϺu QÆ_çOKå_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 255
=. W\Ï¡wfl„^èŒ∞O_»∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <˘Hõ¯<åñ_»∞ Ѩل`«ÎHÍ=ÚO_≥· =∞O^Œ~å„k ã¨g∞ѨO|∞#
#d֒ѨKå~°O|∞Å <ÕHÍ„QÆz`«∞ÎO_≥· Ü«∞iÛOz#O QÆ=∞Åã¨OÉèí=ÙO_»∞ ã¨O`«ã≤e¡ `«# ã¨=Ú‡YO|∞#
ã¨Ow`«O|∞ ¿ãÜ«Ú Ñ¨Ó~°fizuÎÜ«∞#∞ #Ѩû~ÀOQÆ#O |OѨÙ@Ü«Ú, <å Ü«∞Ѩû~ÀOQÆ# K«#∞^≥Oz
~°=∞}©Ü«∞ qq^èŒ xa_» q@Ñ≤ q@Ѩ ã¨=∂t¡+¨ì ã¨g∞Ѩ ã¨∞=~°‚ ÅuHÍ~°∂_è»ã¨÷Å qǨÏOQÆ=∞
q∞^äŒ∞<ÀKåÛ~°º=∂} +¨_®˚k ã¨fi~°O|∞ÅKÕ É’^茺=∂# ã¨eÅ ‰õΩ‰õΩ¯@ HÍ~°O_»= |Hõ HõÅǨÏO™êk
qz„`« ‰õÄl`« ã¨O‰õΩÅO|∞ Å~Ú# x~°‡Ö’^ŒHõ Hõ=∞ÖÏHõ~°O|∞Å∞ QÆÅ `«^•„â◊"≥∂Ѩ=#O|∞ #O^Œ∞
qǨÏiOK«∞K«∞ qÖÏ㨠q„Éèí=∞ QÆu qâı+¨O|∞ÅO [Å#O|∞ <˘O^Œ∞ ã¨fi~°‚ K«~°}ÏÉèí~°}ã¨fi#O |
#fl~°^Õ= ‰õΩ=∂~°∞O _®eOz Ü≥∂QÆã¨=∂kèO*Ëã≤ =Ú‰õΩo`« <Õ„`«∞O_≥· Ü«ÚO_ç Ü«∞Å¡# Hõ#∞qzÛ
K«∂z `«# ã¨g∞ѨO|∞# =∞^èŒ∞Hõ~åOQÆ#Ü«ÚOÉ’Öˇñ |∞ëêʄѶ¨∂}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ^Õ==∂#=ÙÅ
=∞<À#Ü«∞#O|∞Å HÍǨ¡^ŒO|∞ |∞\˜ìOK«∞K«∞#fl QÆu qǨ~° q#Ü«∂=Ö’Hõ# ã¨∞ã¨fi~å=Ü«∞=O|∞Å
=∞#‡^äŒ â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å <˘OkOK«∞K«∞ =ÚYHõ=∞Å qQÆo`å=∞$`« ã¨=∂#Ǩ㨠ÉèÏ+¨}Ï"≥∂^Œ
=∞^•O^èŒO|∞ Å~Ú# =∞^èŒ∞Hõ~° q∞^äŒ∞#O|∞Å =OzOz, j„Ѷ¨∞ QÆ=∞#O|∞#O [eOK«∞
‰õΩK«HK
õ "« ∞Õ YÅÅ∞ QÆÅ ^ÕqO QÆ#∞OQ˘x z`«K
Î Å« #O|∞ <˘Ok =∞#‡^äÑŒ ~¨ =° â◊√O_≥· [_»∞x K«O^ŒO|∞#
x\¡xÜ≥∞. 26
* D q^èŒOQÍ Pwfl„^èŒ∞_»∞ [O|∂nfiáêxfl Ѩiáêeã¨∂Î XHõ<å_»∞ ã¨O`å#OHÀã¨O =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«
ã¨g∞áêxH˜ "≥o¡ JHõ¯_» JK«OK«Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À Jd֒ѨKå~åÅ`À „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚ P~åkèOKå_»∞. Pwfl„^è∞Œ x
ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎʼnõΩ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞_≥· ã¨`«ºÖ’HõOÖ’ ã¨=∞HõΔOÖ’ ã¨Ow`«O PÅÑ≤OKÕ
''ѨÓ~°fizuΗ—J<Õ JѨû~°ã#¨ ∞ PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ѨOáê_»∞. P J=∞~°HÍO`« Pwfl„^è∞Œ _»∞ L#fl P„â◊=∞ "å\˜H‰õ Ωõ
=zÛOk.
JHõ¯_» ~°Hõ~°HÍÅ ~°OQÆ∞~°OQÆ∞ŠѨÓÅfÔQÅ∞ ^Œ@ì"≥∞ÿ# K≥@¡H˘=∞‡Å#∞ QÆ\˜ìQÍ ÃÑ#"Õã¨∞‰õΩ<åfl~Ú.
P fQÆÅg∞^Œ TˆQ <≥=∞à◊√¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ѩ‰ΩΔõ Å [O@Å∞ Ѩ_®˚k ã¨fi~åÅ`À ã¨O^Œ_ç KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. P ^èfiŒ #∞ʼnõΩ
"Õ∞ÖÁ¯#fl h\˜HÀà◊¥§, ÉÏ`«∞Å∂, H˘OQÆÅ∂ HõÅHõÅ ^èŒfi#∞Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. J@∞=O\˜ qǨÏOQÍÅ`À
x~°‡Å [ÖÏÅ`À#∂, xO_ç# ã¨~°ã¨∞ûÅ∞ Hõ#∞flÅqO^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
P„â◊=∞"å\˜Hõ#∞ P#∞H˘x L#fl LѨ=#OÖ’ P JѨû~°ã¨ qǨÏiOK«_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ìOk.
=OѨٙ⁄OѨÙÅ`À XÜ«∂º~°OQÍ #_çKÕ P ã¨∞~°ã∞¨ O^Œi #_»HÅõ ‰õΩ `«y#@∞ìQÍ Hõ^∞Œ Å∞`«∞#fl P"≥∞ |OQÍ~°∞
JOkÜ«∞Å ~°=ox Pwfl„^èŒ∞_»∞ PÅH˜OKå_»∞. Ü≥∂QÆã¨=∂kèÖ’ Hõ#∞flÅ∞ "≥∂_çÛ L#fl J`«_»∞ "≥∞Å¡QÍ
Hõ#∞flÅ∞ qÑ≤Ê P =<≥flÖÏ_çx K«∂âß_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P_»∞ `«∞"≥∞‡^Œ =Öˇ ''ѨÓ~°fizuΗ— ѨÓÅ™œ~°ÉèÏxfl
P„Ѷ¨∂}˜ã¨∞Î#flk. P"≥∞ JO^ŒK«O^•Å∞ ^Õ=`«Å‰õÄ =∂#=ÙʼnõÄ Hõ#∞ÅqO^Œ∞Öˇ· =∞#ã¨∞ûÅ#∞ Ѩ~°=tOѨ
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. ѨÓ~°fizuÎ XÜ«∂º~°=Ù #_»HõÅ∂, q„Éèí=∞ qǨ~åÅ∞, "åÅ∞K«∂ѨÙÅ∂, HõO~î°=∂^èŒ∞~°º=¸,
JOQÆ™œ+¨ª==¸ =∞#‡^äŒ∞x â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å#∞ ‰õΩiÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú. P"≥∞ =ÚYѨ^Œ‡O #∞O_ç =∞Hõ~°O^ŒO
256 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=O\˜ =∞O^ŒÇ¨ã¨O zO^Œ∞`«∞#flk. P"≥∞ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ Ѩi=∞àÏÅ∞ q~°l=Ú‡`«∞<åfl~Ú. P ã¨∞QÆO^è•Å‰õΩ
=Úã¨∞~°∞H˘x "≥∞ÿ =∞~°z# `«∞"≥∞‡^Œ [O@Å#∞ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x P ã¨∞~°ã¨∞O^Œi K«~°K«~å #_»∞ã¨∞ÎO>Ë P
QÆ=∞# "ÕQÍxH˜ P"≥∞ K«#∞QÆ=, A@∞ì=Ú_ç, "≥ÚÅ#∂Å∞ K«eã¨∞Î<åfl~Ú. J@∞=O\˜ ѨÓ~°fizuÎx K«∂z
Pwfl„^èŒ∞_»∞ HÍ=∞Ѩ~°=â◊√_≥· K«eOz# z`«ÎO`À =¸~°∞öxÖÏQÍ Pq_»`À D q^èŒOQÍ ã¨OÉèÏ+¨} "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ\Ïì_∞» .
Hõ. ã¨u! h "≥=fi`≥ g Ѩ, ~°fi`«=Ú# ˆH"Õ∞xñ QÀi=zÛ# =# ^Õ
=`«"À, âß~°^Œ"À ~°u, Ѩu ѨOz# =∂Ü«∞"À, `«Ñ¨™êû~°=∞"À! 27
* <≥K≥Ûb? Z=~°∞ h=Ù? D H˘O_» ^ŒQÆæ~°‰õΩ U Ѩxg∞^Œ =KåÛ=Ù? h=Ù =#^Õ=`«"å! ã¨~°ã¨fif
^Õq"å? ÖËHõáÈ`Õ =∞#‡^äŒ∞_»∞ ѨOÑ≤# =∂Ü«∂=¸iÎ"å? HÍHõáÈ`Õ Ñ¶¨eOz# <å `«Ñ¨ã¨ûOѨ^Œ"å?
L. JOQÆAñ _≥‰õΩ¯_çOz# â◊~åã¨#=Ú<£ ^èŒi~ÚOz Ü«∞O`« <å
Ü«∞OQÆA "Õñ@ =∂#==∞$QÍ=oñ EK«∞K«∞ #∞#fl ^•#"À!
~°OQÆQÆ∞ h x*ÏHõ$u `≥éO ÔQé∞ñQÆOQÆ x[O|∞ =Å∞¯=∂
Ü«∞OQÆ# x#∞flñ QÆ<˘æx# Ü«∞O`« ##OQÆ∞ñ_»∞ ã¨O^Œ_çOK≥_»∞<£. 28
* F =∞QÆ∞"å! =∞^Œ#∞_»∞ Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì kOz# qÅ∞¡#∞ KÕ`«Ñ¨@∞ì‰õΩx =∞#‡^äŒ∞x "≥O|_ç D
J_»qÖ’x „H˘`«Î =∞$QÍÅ#∞ (=∂#= =∞$QÍÅ#∞) "Õ\Ï_»∞`«∞<åfl"å? h Jã¨Å∞ ã¨fi~°∂ѨO <å‰õΩ ã¨Ê+ì̈OQÍ
`≥e¿ã ÖÏQÍ K≥ѨC. x#∞fl K«∂ã¨∞ÎO>Ë =∞^Œ#∞_»∞ <åÖ’ HÀÖÏǨÏÅO KÕã¨∞Î<åfl_»∞.
Hõ. á⁄Å∞ѨQÆ∞K«∞#fl qÖÏã¨O, |∞Å #OQÆA ÉÏ}=ÚÅ#∞ É’Öˇ_ç hK«O
K«Å ã¨`«¯\ÏHõΔgHõΔ}, =ÚÅ <≥=fix xOu z`«Î=Ú#ñ QÆÅñK≥^Œ"Õ! 29
* F HÀ=∞ÖÏOw! h ‰õΩÅ∞‰õΩÅ`À, `«à◊√‰õΩ Éˇà◊√‰õΩÅ`À =∞#‡^äŒ∞x "å_ç`«∂ѨÙÅ=O\˜ Hõ_»QÆO\˜
K«∂ѨÙÅ`À Z=i =∞#ã¨∞#∞ pH͉õΩ Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl=Ù?

K«. K≥^Œ~°ñQÆ "Õ^Œ=ÚÖò ã¨^Œ∞=Ù t+¨μºÅÃÑ·ñ ^ŒQÆñ |∞+¨Ê=$+≤ì ã¨

=∞‡^Œ=Ú# #O`«Ö’ñ QÆ∞iÜ«Ú =∂_ç¯x =∞#‡^䌙ê=∞QÍ#=ÚÖò
ã¨k"≥_»∞ t+¨μºÖ’ Ü«∞#ñQÆ +¨@Ê^ŒÑ¨O‰õΩÎÅ∞ ¿ãi „"≥∂Ü«∞ñQÍñ
|^ŒÑ¨_ç g∞ñ^Œ ~åÅ∞ QÆK«ÉèÏ~°=Ú #O^Œ∞Å *Ïé∞ „H˘qfi~°∞Öò. 30

* =∞#‡^äŒ ™ê=∞QÍ<åÅ∞ PÅÑ≤OKÕ t+¨μºÖË"≥∂ J#fl@∞ì `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙÅ∞ h‰õΩ =O`«

áê_»∞`«∞<åfl~Ú. "Õ^•Å∞ K«k"Õ t+¨μºÅѨ~Ú# q~°∞Å"å# ‰õΩi¿ã q^èOŒ QÍ P `«∞"≥∞‡^ŒÅ g∞^Œ h "åÅ∞[_»
#∞O_ç ѨÓÅ∞ [Å[Å ~åÅ∞`«∞<åfl~Ú.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 257
Hõ. JOkÜ«∞Å "≥ÅÜ«Ú ~°`«fl=Ú, ÖO^ŒO|∞QÆ Åe`« Ѩ^Œ=ÚÅ<£ ã¨∞ÉèíQÆ=ÚÖˇ·
Ü«∞O^ŒO^Œ „"≥∂Ü«ÚK«∞#∞ <å, _≥O^ŒO|∞#ñ ^Œye ã¨O^Œ_çOK≥_çñ ^Œ~°∞}˜! 31
* F `«~°∞}˜! h=Ù =_ç=_çQÍ J_»∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ #_»∞ã¨∞ÎO>Ë h HÍe JOkÜ«∞Å∞ HõOQÆ∞HõOQÆ∞#
„"≥∂QÆ∞`«∞<åfl~Ú. ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å=O\˜ P JO^≥Å ã¨=fi_»∞Å∞ <å =∞#ã¨∞û#∞ `åH˜ „Ѩu^èŒfixã¨∂Î ã¨O^Œ_ç
KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. áêÜ«∞Hõ Hõ^ŒO| ѨÙ+¨Ê, KåÛùÜ«∞O QÆÅ =„ã¨ÎHÍOu ã¨Öˇ¡_»∞ñ QÆO>Ë
Ü«∂ Ü≥∞_» x`«O|~ÀK«∞Å∞, QÍÜ«ÚK«∞ <≥_»`≥QÆHõ `«é˜q∞ HõÃÑÊ_»∞ñ ^Œhfi! 32
* F `«hfi! Hõ_çq∞ ѨÙ=ÙfiÅ HÍO`«∞Å#∞ ѨÙ}˜H˜ ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õ h p~° xQÆxQÆÅ∞ Z_»`≥QƉõΩO_®
|Ü«∞@‰õΩ „Ѩã¨iOKÕ h Hõ\˜ HÍO`«∞Å#∞ HõÑ≤Ê"Õã¨∞Î#flq Hõ^•!
Hõ. x~°`«=Ú h `«#∞=∞^茺=Úñ, QÆ~° =∞~°∞^Œ∞QÆ #~°ã≤ K«∂_»ñ QÍ#O|_», n
Hõi‰õΩOÉèíO|∞Åñ É’Öˇ_ç, QÆ∞~°∞‰õΩK«=ÚÅ <≥@∞¡ xÅ∞Ѩ٠H˘O\˜ Å`åOw! 33
* F Å`åOw! K«∂^•Ì=∞<åfl h #_»∞=Ú Hõ#|_»^Œ∞? JÖÏO@ѨC_»∞ U#∞QÆ∞ ‰õΩOÉèíã¨÷ÖO ÖÏO\˜
ã¨Î#^ŒfiÜ«∂xfl UÖÏ "≥∂ã¨∞Î<åfl=Ù?
Hõ. á⁄OHõ=ÚÅQÆ∞ ‰õΩK«=ÚÅÃÑ·ñ, QÆ∞O‰õΩ=∞ ѨOHõO|∞ñ |∂ã≤H˘x "åã¨#ÅO
Q˘OHõHõ "≥^ŒK«Öˇ¡_»∞ h, aOHõO |QÆ∞ K«#∞fl^À~Ú ÃÑOáÈ ™⁄OáÈ. 34
* ѨÙ=ÙfiÉ’}©! á⁄OHõ=∞~Ú# h ã¨Î<åÅg∞^Œ ‰õΩO‰õΩ=∞ ã¨∞QÆO^èŒO ѨÓã¨∞‰õΩ<åfl=Ù. Ѩi=∞àÏÅ∞
"≥^ŒK«ÖË¡ aOHõ=∞~Ú# h K«O^À~Ú ÃÑOѨÙ#∂, ™⁄OѨÙ#∂, =i‚OK«_»O <å‰õΩ KÕ`«#=Ù`«∞O^•?
âß. U Ö’HõO|∞# #∞O_ç =zÛuq? h qKÀÛ\˜H˜<£ =Ú#∞fl <Õ
<Õ Ö’HõO|∞#ñ *ˇÑ¨Êñ EѨ <≥é∞ñQÆ<£ h ã¨∞O^Œ~åHÍ~°=Ú<£
h ÖÏe`«º=Ú b q<À^Œ=ÚÅ∞ h H˜\Á¡Ñ¨C<Õ? HÍq∞h?
Éèí∂Ö’HõO|∞# ÔH@∞ì =zÛuq <å ѨÙ}ºO |QÆ}ºO|∞QÆ<£? 35
* HÍq∞h! U Ö’HõO #∞O_ç WHõ¯_çH˜ =KåÛ=Ù? hÖÏO\˜ JO^ŒQ`
Æ #Î≥ ∞ QÆ∞iOz ZHõ¯_® K≥ÑC¨ HÀ=_»O
<Õ#∞ q#ÖË^Œ∞. Ö’HõOÖ’ Z=~°∂ hÖÏO\˜ ã¨∞O^Œix K«∂z#@∂ì K≥ѨÊÖË^Œ∞. JO^Œ"≥∞ÿ# h PHÍ~°=¸, h
ÖÏ=}º=¸, h bÖÏqÖÏã¨=¸, ZO`« Q˘Ñ¨ÊQÍ L<åflÜ≥∂! <Õ#∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl JO`«∞ÖËx ѨÙ}ºO Ѷe¨ Oz#@∞¡
D Éèí∂Ö’HÍxH˜ ZÖÏ ky =KåÛ=Ù?
Hõ. Ǩ™ê=Ö’Hõ#O|∞Å, ÉèÏã≤Öˇ¡_»∞ h =ÚYO|∞ ѨÅ∞=∞é∞ xѨ٠_Õ
Ü«∂ã¨Å∞ ѨÙ\˜ìOѨñQÆ <Õ, <åã¨Q˘<≥^Œ x#∞flñ Ez Ü«∞O|∞[<Õ„`å. 36
* Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ^•<å! z~°∞#=ÙfiÅ`À "åÅ∂ÛѨÙÅ`À â’aèOKÕ h ã¨∞O^Œ~=° ^Œ<åxfl
K«∂ã¨∞#Î fl H˘nÌ <åÖ’ Z<Àfl HÀiHõÅ∞ z=ÙiOK«∞`«∞<åfl~Ú. h HÀã¨O <Õ#∞ Pâ◊Ñ_¨ ∞» `«∞<åfl#∞.
258 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. HõO^Œ∞ÖËx ~ÚO^Œ∞Hõà◊ q∞Oz <≥"≥∂‡=Ú, HÍOu Ü«ÚHõÎ =∞QÆ∞K«∞ñ QÍ#∞Ñ≤OK≥ñ
QÍ# q+¨μ‚HõÅÜ«Úñ QÍñÉ’Å∞ #x <å =∞, #O|∞#O^Œ∞ñ ^ÀñK≥ #o#<Õ„`«! 37
* #o# #Ü«∞<å! =∞K«ÛÖËx K«O„^ŒHõà◊ K«O^•# h =Ú^Œ∞ÌÅ "≥ÚQÆO "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞#flk.
PǨ! JO^Œ∞Hõ<Õ HÍÉ’Å∞, Jk x[OQÍ ''q+¨μ‚Hõà◊—— Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. Ѩ@∞`å@OHõ ~°^ä•OQÆ Ü«ÚQƇ=Ú#‰õΩO |Öχé∞ cèuÅ∞¡K«∞<£
#@#O |O^≥_»∞ QÆO_»∞g∞#=ÚÅ`À <åã¨#fl hÖÏÅHÀ
`«¯@ Éèí$OQÍ=o`À kfi*Ï=o Åã¨`å¯Ou<£ q_»OaOK«∞ =∂
é@ HÍ™ê~°=Úñ É’e <≥"≥Ú‡QÆ=Ú ^• ~°OlÅ∞¡ #`«∞º#flu<£. 38
* F =Ú^Œ∞ÌQÆ∞=∂‡! h K≥=ÙÅ ^Œ∞^Œ∞ÌÅ∞ Ô~O_»∂ K«„Hõ"åHÍÅ~Ú`Õ, h Hõ#∞flÅ∞ "å\˜x K«∂ã≤
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞#fl KÕѨÖÏ¡QÆ Hõ^ŒÅ∞`«∞O>Ë h #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å∞ „Hõ=Ú‡H˘#fl `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙÅ~Ú`Õ,
kfi[ѨO‰õΩÎÅ`À `Õ[iÅ∞¡`«∞#fl h =Ú^Œ∞Ì=ÚYO K«Hõ¯x ã¨~À=~°O ÖÏ L#fl^Œ#_»O KåÅ ã¨=Úz`«OQÍ
LO@∞Ok.
K«. Hõ~°∞=eñ ÉÏÜ«Ú=„ã¨Î=Ú#∞ QÆ@ì <≥é∞OQÆ=Ù, K«∂_ç¯ k‰õΩ¯ÅO
|éѨÙK«∞ñ *OK«sHõ=ÚÅ ÉèÏuñ *ˇÖOÔQ_»∞ HõO^èŒ~°O|∞#O
ÉÁ~°Öˇ_»∞ =ÚHõΈHâ◊Éèí~°=ÚO ^Œ∞é∞=∞OQÆñ ^ŒÖOѨ, qѨC _ç
@¡~°∞^Œ∞QÆ ~°`«flHõO^Œ∞Hõ qǨ~°=Ú ã¨ÖˇÊ^Œ∞ ã¨O„Éèí=∞O|∞#<£. 39
* F Ü«Ú=f! #=~°`åflÅ |Ou`À P_»∞H˘<Õ ã¨O|~°OÖ’ h=Ù Hõ@∞ì‰õΩ#fl p~° QÍeH˜ `˘Åy<å
h=٠Ѩ\˜ìOK«∞HÀ=_»O ÖË^Œ∞. k‰õΩ¯Å∞ ѨiH˜ã¨∂Î `«∞"≥∞‡^ŒÅ=O\˜ t~À*ÏÅ∞ =Ú_ç q_çáÈ~Ú "≥∞_»ÃÑ·
Ѩ_»∞`«∞<åfl h=Ù ã¨=iOK«∞HÀ=_»O ÖË^Œ∞. ZO`« "≥∞ÿ=∞~°áÈ!
=. =∞é˜Ü«Ú x@¡#∞ñ ^ŒáÈ^èŒ#∞ÅQÆ∞ "å~°Å `«Ñ¨O|∞Å#∞ h ~°∂ѨO|∞# #ѨǨÏflqOz# ^•#, g
K«Hõ¯ñ^Œ#O ÉËq∞ `«Ñ¨O|∞# ã¨OáêkOzuq? <å `À_»O QÆ∂_ç `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú=Ú† ã¨O™ê~°O|∞
=$kúñ ÉÁO^ŒO *ËÜ«Ú=Ú† Ѩ^•‡ã¨#∞O_»∞ <å‰õΩO „|`«ºHõΔOɡ· x#∞fl xzÛ# "åñ_»∞† QÍ=Ù#
x#∞fl q_»∞=O*ÏÅ#∞† h ã¨v[#O|∞Å∞ <å "åHõºO|∞ʼnõΩ ##∞‰õÄeO`«∞~°∞ QÍHõ! h=Ù K«#∞
KÀ\˜H˜ ##∞flO ^À_˘¯x K«#∞=∞x „ã‘ÎʼnõΩ ##∞‰õÄÅO|∞QÍñ |Å∞Hõ <ÕiÛ# Ü«∂wfl„^èŒ∞O_»∞ ÃщõΩ¯
ÉèíOQÆ∞ÅO |eH˜# <å ѨÓ~°fizuÎÜ«Ú #`«x Ü«∞#∞#Ü«∞ "åHõºO|∞ʼnõΩ ã¨=∞‡uOz g~° „âı+¨μªO_»QÆ∞
<å ~å[=~°∞ºx |∞kú~°∂ѨjÖ∫^•~°º q^•º=Ü«∞„j≈ÅKÕñ |~ånè#z`«Î Ü«∞QÆ∞K«∞ [O|∂nfiáêkèѨu
Ü«∞QÆ∞ <å ~å[„âı+¨μªx`À_»O QÆ∂_ç â◊`«ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨O=`«û~°O|∞Å∞ Éèí∂ã¨fi~°æÉè’QÆO|∞ Å#∞ÉèíqOK≥†
#O`« <åwfl„^èŒ∞O _® ѨÓ~°fizuÎ=Å# <åaè H˜OѨÙ~°∞+¨ ǨÏi=ˆ~¬ÖÏ=$`« ~°=∞ºHõ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ‰õΩ~°∞
Éèí„^•â◊fi ˆH`«∞=∂Å ã¨O[˝Å∞ QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞Åñ „|uã¨O=`«û~°O|∞ <˘H˘¯Hõ¯xQÆñ ^˘=∞‡O„_»OQÍOK≥†
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 259
#O`« <å ѨÓ~°fizuÎ Ü«∂ Ü«∞~°ƒù‰õΩÅ QÆ$ǨÏO|∞# q_çz Ü«∂wfl„^èŒ∞O ÉÏã≤ „|Ǩχ֒HõO|∞#‰õΩO
[x# <å Ü«∂wfl„^èŒÑ¨Ù„`«∞Å∞ =∂`«$™ê=∞~°÷ºO|∞#O *Ëã≤ ã¨fiÉèÏ=O|∞## â◊s~°|ÅÜ«Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞K«∞ñ
^ŒO„_çK` Õ « ##∞*Ï˝`∞« Öˇ· `«=∞ <å=∞O|∞Åñ „|ã≤^OúŒ |∞ Å~Ú# [O|∂nfiáêk =~°O¬ |∞ÅO ÉÏeOK«∞
K«∞O_ç† ~°O`« <åwfl„^èŒ∞O_»∞ <å ѨÓ~°fizuÎ =Å#O QÍ"≥∂ѨÉè’QÆO|∞ÅO ^Œ$Ñ≤Î ÉÁO^ŒHõ ѨÓ~°fizuÎO
^ŒÅOK«∞K«∞ "Õ^ÀHõÎO|∞ÅQÆ∞ Hõ~°‡O|∞ÅO *Ëã≤ `«`«ûÖ’HõO|QÆ∞ „|Ǩχ֒HõO|∞#‰õΩO [xÜ≥∞†
x@∞¡ ^ŒO„_ç Ѩ~°Ö’HõO|∞#‰õΩO [x# <åaè„Ѩ=ÚY∞ÅQÆ∞ <åwfl„^茉õΩ=∂~°∞Å∞ ^˘=∞‡O„_»∞#∞
"Õ∞~°∞^ÕqÜ«Úñ „|u~°∂ѨÜÚ« , #∞„QÆ^OŒ „+¨Ü
ì Ú« , Å`«ÜÚ« , ~°=∞ºÜ«Ú, âߺ=∞Ü«Ú, <åiÜ«Ú, Éè„í ^ŒÜÚ« ,
^Õ==uÜ«Ú ##∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆÅ "Õ∞~°∞ ѨلuÎHõÅQÆ∞ `˘=∞‡O„_»∞ Hõ#ºHõÅ#∞ q"åǨÏOɡ· ~°O`«.40
* Pwfl„^èŒ∞_»∞ P JѨû~°ã¨`À WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. ''`«Ö’^Œs! `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl `«áÈ^èŒ#∞Å
`«Ñ¨ã¨∞û#O`å h=Ù h JO^ŒK«O^•Å`À HõÑ≤ÊѨÙK«∞Û`«∞#fl@∞ìOk. D K«Hõ¯^Œ#=∞O`å U `«Ñ¨ã¨∞û =Å¡
^ŒH˜¯OK«∞‰õΩ<åfl=Ù? <å`Àáê@∞ h=Ù‰õÄ_® `«Ñ¨ã¨∞û ™êyOK«∞. <å ã¨O™ê~åxfl ÃÑOK«∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
„Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ x#∞fl <å‰õΩ „Ѩ™êkOKå_»∞. JO^Œ∞KÕ`« x#∞fl =^ŒeÃÑ@ì#∞. h K≥eHõ`≥ÎÅ∞ <Õ#∞ K≥¿ÑÊ
=∂@ʼnõΩ `«Ñʨ Hõ JOwHõi™êÎ~∞° . h=Ù "≥à¡ı KÀ\˜H˜ ##∞fl ‰õÄ_® Ñ≤Å∞K«∞H˘xáÈ!—— JO@∂ „ã‘ÅÎ =∞#ã¨`
Î åÎfixH˜
J#∞QÆ∞}OQÍ Ñ¨Å∞Hõ<ÕiÛ# Pwfl„^èŒ∞_»∞ ѨiѨiq^è•Å `«# ÉèÏ"åxfl „ѨHõ\˜OKå_»∞. ѨÓ~°fizuÎ ‰õÄ_®
J`«x J#∞#Ü«∞ "åHͺʼnõΩ ã¨=∞‡uOzOk. g~°„âı+¨μª_≥·# P ~å*ËO„^Œ∞x |∞kúH©, ~°∂áêxH©, jÖÏxH©,
B^•~åºxH©, q^Œº‰õÄ, =Ü«∞ã¨∞û‰õÄ, ã¨OѨ^‰Œ Äõ ÖÁOyáÈ~ÚOk. [O|∂nfiáêkèÑu¨ Ü≥∞ÿ # P Pwfl„^è∞Œ x`À
QÆ∂_ç #∂~°∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’ ã¨fi~°æ™œMϺÅ∞ J#∞ÉèíqOzOk.
Pwfl„^èŒ∞_»∞ ѨÓ~°fizuÎ=Å¡ =~°∞ã¨QÍ <åaè, H˜OѨÙ~°∞+¨μ_»∞, ǨÏi=~°∞¬_»∞, WÖÏ=$`«∞_»∞, ~°=∞º‰õΩ_»∞,
Ç≤Ï~°}‡Ü«Ú_»∞, ‰õΩ~°∞=Ù, Éèí„^•â◊√fi_»∞, ˆH`«∞=∂Å∞_»∞ J<Õ <å=∂Å∞QÆÅ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ#∞
Hõ<åfl_»∞. P `«~∞° "å`« ѨÓ~°fizuÎ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ WO\’¡ =^ŒeÃÑ\˜ì Pwfl„^è∞Œ }˜‚ q_çz „|Ǩχ֒HÍxH˜ "≥oá¡ È~ÚOk.
Pwfl„^èŒ∞x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ `«e¡ ™ê=∞~°÷ºO =Å¡ ã¨fiÉèÏ=ã≤^ŒúOQÍ<Õ Q˘Ñ¨Ê |e+¨μªÅÜ«∂º~°∞. `«O„_ç J#∞=∞u`À
[O|∂nfiáêxfl =~å¬Å∞QÍ qÉèlí OK«∞H˘x ѨiáêeOKå~°∞. "å~°∞ ѨiáêeOz# „Ѩ^âÕ ßÅ∞ "åi"åi <å=∂Å`À
„Ѩã≤^Œú =∞~Ú<å~Ú.

ѨÓ~°fizuÎ`À Pwfl„^èŒ∞_»∞ ZO`ÀHÍÅO HÍ"≥∂ѨÉè’QÍÅ∞ J#∞ÉèíqOz<å J`«xH˜ `«$Ñ≤Î HõÅQÆÖË^Œ∞.

P `«~°∞"å`« Pwfl„^èŒ∞_»∞ ÉèÏ~°º#∞ `«ÅK«∞H˘O@∂ "Õ^ÀHõÎHõ~°‡Å∞ PK«iã¨∂Î z=~°‰õΩ ÉèÏ~°º L#fl Ö’HÍxH˜
KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. D q^èŒOQÍ `«O„_ç Ѩ~°Ö’HõQÆ`«∞_»∞ QÍQÍ <åaè "≥Ú^ŒÖˇ·# Pwfl„^èŒ∞x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ "Õ∞~°∞
‰õΩ=∂Ô~Î Å~Ú# "Õ∞~°∞^Õq, „Ѩu~°∂Ѩ, L„QÆ^ŒO„+¨ì, Å`«, ~°=∞º, âߺ=∞, <åi, Éèí„^Œ, ^Õq J#∞"åix
=~°∞ã¨QÍ q"åǨÏ=∂_®~°∞.
260 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

-: ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ |∞∞+¨ÉèÏ=`å~° "≥∞`«∞Î@ :-

P. #~°=ˆ~}∞ºñ_≥·# <åaè ã¨O`å<å~°÷, =∞OQÆ#Ü«Ú#∞ ^•#∞ Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨μñ
_»~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù #`«∞ÅÉèíH˜Î „â◊^Œú, Å#∞ *ˇÅOy ѨÓ[ ÖÁ#~°ñ*Ëã≤. 41
* #~°=ˆ~}∞º_≥·# <åaè ÉèÏ~°º "Õ∞~°∞^Õq. <åaè ã¨O`å<å~°÷O ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«OQÍ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À
Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ ѨÓlOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO „|=~°æºã¨Ol˝HõO|∞ ÅQÆ∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞ „â◊^•ú qâ◊√^Œú „^Œ=º^Õâ◊HÍÅ =∞O„`«iÎfiQÆÌHΔ̃}Ï q^è•#
Ü≥∂QÆO|∞ÅO |~°"∞Õ â◊fi~°∞x "≥∞Ñ≤ÊOz#, <≥=fiiH˜Oñ „|ã¨#∞flO_»∞ QÍx ѨÙO_»sH͉õΩΔ O_»∞ ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞O_≥·
ã¨∞~°∞z~å=Ü«∞=O|∞Å`À Ü«∞[#jÅO |~Ú# Ü«∂`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#O^Œ∞ñ ÉÏÜ«∞x ~°∂ѨO|∞
QÆey =∞<À#Ü«∞<å#O^Œ Hõ~å=Ü«∞=O|∞Å∞ QÆÅ `«# ã¨fi~°∂ѨO ÉÏ`«xH˜ñ EѨO ^ŒÅOz. 42
* <åaè „Ñ¨=~°æº=∞<Õ ^èŒ~°‡„Hõ`«∞=Ù#∞ „â◊^Œú`À, Ѩiâ◊√^Œú=∞~Ú# „^Œ"åºÅ`À, Lz`« „Ѩ^Õâ◊OÖ’
^ÕâH◊ ÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ, qkèqÇ≤Ï`«OQÍ =∞O„`«"` Õ ÅΫ ~Ú# |∞∞ufi‰õΩ¯Å`À Éè∂í i^ŒH}
Δ˜ Å`À P~°OaèOKå_»∞.
„ѨHÍâ◊=O`«=∞~Ú# J=Ü«∞= ™œ+¨=ª O`À <åaè ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ `å#∞ ã¨^• <≥ÅH˘x L#flѨÊ\˜Hh˜ ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞
_»~Ú# ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ „Ѩ`«ºHõΔ~°∂ѨOÖ’ Hõ#∞ʼnõΩ Ñ¨O_»∞=ÙQÍ =∞#ã¨∞‰õΩ xO_»∞QÍ `«# ã¨fi~°∂áêxfl
J`«xH˜ K«∂áê Å#∞‰õΩ<åfl_»∞.
ã‘. JO`« <åq+¨¯$`« HÍO`« K«`«∞~°∞ƒù[O|∞Å∞#∞ c`åO|~°O|∞#∞ "≥Å∞OQÆ
N=`«ûH“ã¨∞ÎÉèí N~°=∂ zǨÏflO|∞ Å∞~°=∞O^Œ∞ ~°=∞º"≥∞ÿ ~Ú~°=٠Ѩ_»ñQÆ
â◊OY K«„HõQÆ^•O|∞*Ï`« M_®æk k"åºÜ«Ú^èŒO|∞Å∞ ¿ã`«∞ÅO^Œ∞ "≥∞éÜ«∞
#`«∞e`« #= ~°`«flǨ@ HÍOH˜`« #∂`«fl Ѷ¨∞#H˜s@^Œ∞º`«∞Öò QÆ_»Å∞H˘#ñQÆñ
`Õ. QÆ~°‚‰‰õΩO_»Å Hõ\˜ ã¨∂„`« Hõ#Hõ~°`«fl, Ǩ~°ˆHÜ«¸~° =~° #∂ѨÙ~åk Éèí∂+¨
}=ÚÅ Éèí∂+≤`«∞ñ_≥·# N<åÜ«∞‰õΩO_»∞, ^ŒOѨ`«∞Å HõѨC _≥^Œ∞~°ñ „|`«ºHõΔ=∞Ü≥∞º. 43
* „ѨHÍâ◊=∂#=ÚÖˇ·# K«`«∞~°∞ƒù*ÏÅ`À, Ѩ@∞ìÑ‘`åO|~°O`À, ~°=∞}©Ü«∞=∞~Ú# N=`«ûO,
H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜, N^Õq q~ålÖË¡ =HõΔóã¨÷ÅO`À† â◊OYO, K«„HõO, QÆ^Œ, Ѩ^Œ‡O, Y_»æO "≥Ú^ŒÅ~Ú#
k"åºÜ«Ú^è•Å`À† ™ê\˜ÖËx #=~°`åflÅ HÍO`«∞Å "≥^Œ[ÖË¡ |OQÍ~°∞ H˜s@O`À† =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ∂,
"≥ÚÅ#∂Å∂, =∞}∞Å∞ K≥H¯˜ # ã¨fi~°Ç‚ ¨ ~åÅ∂† ÉÏǨïѨÙ~°∞Å∂, HÍe JO^≥Å∂ „ѨHÍtOѨQÍ ÅH©‡Δ ~°=∞}∞_»∞
P ^ŒOѨ`«∞Å =ÚO^Œ∞ „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ<å_»∞.
`Õ. W@∞¡ „Ѩ`«ºHõΔ =∞QÆ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩñ, ɡxfl^è•#O|∞ñ QÆ#∞ñQ˘#fl ¿Ñ^Œ =∂_ç¯
ǨÏ~°¬=Ú# |∞∞ufiQÍk‰õΩ Å=#`åã¨∞º,ÅQÆ∞K«∞ #aè#∞u ¿ãã≤ i@¡#∞K«∞ #ѨÙ_»∞. 44
* D q^èOŒ QÍ „Ѩ`º« Hõ=Δ ∞~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∂ K«∂Kå~°∞. ÃÑxflkèx ^Œi≈Oz# ¿Ñ^ŒÅÖÏQÆ
ã¨O`À+¨O`À "å~°O^Œ~°∂ `«ÅÅ∞ =Oz D q^èŒOQÍ ™È΄`åÅ∞ KÕâß~°∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 261
Hõ. ѨiѨÓ~°∞‚ñ _»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Ú, =∞é=Hõ =∂ ѨÓ[ ÖˇÅ¡ =∞xflO`«∞=Ù† h
K«~°}Ï~° qO^Œ ¿ã=Ü«Ú, ^èŒ~°ñ ɡ^ŒÌÅ∞ qxz#@∞Å∞ ^ŒQÆñ *ËÃã^Œ"≥∂. 45
* ''™êfig∞! h=٠ѨiѨÓ~°∞_‚ =» Ù. J~Ú<å =∞=∞‡efl =∞~°záȉõΩO_® =∂ ѨÓ[Å#∞ ã‘fiHõiã¨∞<Î åfl=Ù.
ÃÑ^ŒÌÅ∞ =∂‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞ì h K«~°}Ï~°qO^Œ=ÚÅ#∞ ¿ãq™êÎ=Ú.
Hõ. U q∞ѨÙ_»∞ ¿ãÜ«Ú ã¨Oã¨∞Îu, h =∞Ç≤Ï=∞ <≥é˜Oy HÍ^Œ∞† x~°`«=Úñ ɡ^ŒÌÖò
^• "≥∞k Ü«ÚѨ^ÕtOz~˘, Ü«∂ =∞`«=Ú#ñ „|ã¨∞ÎuO`«∞ =∞Ü«∞º =∞Ǩ`å‡! 46
* =∞Ǩ`å‡! "Õ∞=Ú h =∞Ç≤Ï=∞Å∞ `≥eã≤ ã¨Oã¨∞Îu KÕÜ«∞_»O ÖË^Œ∞. ÃÑ^ŒÌÅ∞ =∂‰õΩ U q^èŒOQÍ
LѨ^ÕtOKå~À P q^èŒOQÍ „Ѩã¨∞Îu KÕã¨∞Î<åfl=Ú.
=. =∞é˜ÜÚ« h=Ù ã¨O™ê~åã¨HÎõ =∞u QÆey# "åiH˜ =â◊√ºO_»=ÙQ͆ gâ◊fi~°∞O_»=Ù#∞ „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨
=ºui‰õΩOÎ _»=Ù#∞ |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»=Ù#∞ #~Ú# x#∞flñ ÉÁO^Œx „ѨÑO¨ KåO`«~` æ° O« |∞ Å~Ú#
<å=∞~°∂ѨO|∞Å∞ QÆÅ Ü«∞㨇^•^Œ∞ÅKÕ`« x~°∂Ñ≤OѨ #â◊Hºõ O |QÆ∞ñ† ã¨~fi° r=ÙÅO *ˇOk# ^Œ∞i`«
ã¨OѶ∞¨ O|∞Å x~°ãO≤ K«∞ ã¨fiÉèÏ=O|∞ QÆÅ h Ü«Ú`«=Î ∞ QÆ∞}O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ <ÕH^õ âÕ O◊ | QÍx ã¨~fi° QÆ∞}
x~°∂Ѩ}O|∞ ¿ãÜ«∞ â◊Hºõ O|∞ QÍ <Õ~^° ∞Œ † h Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ q∞H˜¯e ÉèHí OΘ *Ëã≤ ã¨Oã¨∞uÎ OK«∞ QÆ^^æŒ •Hõ~Δ O° |∞Å#∞
ã¨eÅ â◊√^Œú ѨÅ=¡ `«∞Åã‘^àŒ ◊ ^Œ∂~åfiO‰õΩ~°O|∞Å#∞ ã¨OáêkOz# ѨÓ[KÕ ã¨O`«ãÖ≤ _¡ˇ ç h‰õΩ |Ǩïq^èŒ
„^Œ=º ã¨Oáê^Œ#O|∞ QÆey qÉè=í Ü«ÚHõOÎ |∞ Å~Ú# Ü«∞â◊fi"Õ∞^è•^Œ∞Å∞#∞ ^Œ$Ñ≤HÎ ~õ O° |∞Å∞ QÍ <Õ~=° Ù†
ã¨fiÉèÏ=O|∞# ã¨~fi° HÍÅO|∞ÅO^Œ∞#∞ ™êHΔÍ`«¯iOz Ü«∞uâ◊Ü∞« Oɡ· =iÎOK«∞K«∞ #âı+Ѩ Ù¨ ~°∞ëê~°÷ ã¨fi~°∂ѨO|∞
|~°=∂#O^Œ ~°∂ѨO|∞ <≥#· "åñ_» =QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞*Ï˝^∞Œ Å Ü«∞O^Œ∞ h‰õΩñ ^Œ$Ñ≤Î ÖËHÜ õ Ú« #fl #㨇^•^Œ∞Å
HÀiHõÅ <åáêkOK«∞ H˘é‰õΩ Ü«∞*Ï˝^∞Œ Å <˘#iO`«∞ =∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xi. 47
* ã¨O™ê~°OÖ’ =Úxy `ÕÖ"Ë åiH˜ h=٠Ѩ@∞ì=_»=Ù. h=Ù Dâ◊fi~°∞_»=Ù. „ѨH$õ uHõ<åfl r=ÙxHõ<åfl
aè#fl=∞~Ú#"å_»=Ù. Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù. J~Ú`Õ "Õ∞=Ú Ñ¨OK«É∂íè `åÅ ã¨$+≤Hì ˜ Ö’#~Ú# <å=∞~°∂áêÅ∞
^èiŒ Oz# "åà◊O¡ . J@∞=O\˜ =∂‰õΩ h `«`åÎfixfl x~°∂Ñ≤OK«_O» ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. ã¨HÅõ r=~åã¨∞Å áêѨã=¨ ¸Ç¨Å#∞
`˘ÅyOK«_O» h ã¨fiÉèÏ=O. J@∞=O\˜ h L`«=Î ∞ QÆ∞}ÏÅÖ’ U^À XHõ JOâ◊"∞Õ QÍx ã¨=∞ã¨Î QÆ∞}ÏÅ#∞
x~°∂Ñ≤OK«_O» Z=iH© U =∂„`«O â◊Hºõ O HÍ^Œ∞. h Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ ÉèHí `
Θ À _»Q∞Æ uæ HÎ `
õ À ã¨Oã¨∞uÎ ã¨∂,Î h HõiÊOKÕ x~°‡Å
[ÅO, zQÆ∞~°∞\ωõΩÅ∞, `«∞Åã‘ ^ŒàÏÅ∞, ^Œ∂~åfiO‰õΩ~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜`À h=Ù ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ_` » å=Ù. JO`ÕHÍx
<å<åq^èŒ „^Œ"åºÅ∞ ã¨O`«iOK«∞H˘x =∞Ǩ"≥É· =íè O`À KÕ¿ã Jâ◊fi"Õ∞^è•k Ü«∂QÍÅ∞‰õÄ_® h‰õΩ ã¨O`«$Ñ≤Î HõeyOK«=Ù.
™êfiÉèÏqHõOQÍ<Õ h=Ù ã¨~fi° HÍÖÏÅÖ’#∂ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ=Ù. h=Ù ã¨~åfiuâß~Úq. ã¨=∞ã¨Î ѨÙ~°∞ëê~å÷Å∞ h"Õ.
Ѩ~=° ∂#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"#·≥ h‰õΩ Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞Å =Å¡ `«$Ñ≤ÖÎ ‰Ë Ωõ <åfl =∂ HÀiHõÅ#∞ f~°∞ÛHÀ=_»O HÀã¨O
"Õ∞=Ú Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã¨∞Î<åfl=Ú.
Hõ. ÉÏeâ◊√Å =∞QÆ∞K«∞ q∞H˜¯e, "Õ∞ Öˇé∞ñQÆx =∞=Ú‡ h^Œ∞ q∞Oz# ^ŒÜ«∞KÕñ
ÉÏeOz ~Ú`«∞Î "≥ѨC_»∞ñ, *ÏÅñQÆ xǨÏѨ~°=ÚÅO^Œ∞ ã¨HõÅ ã¨∞YO|∞Öò. 48
262 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^ŒÜ«∂xnè! "Õ∞=Ú =¸~°∞öÖO. =∂ ˆHk =∞Oz^À Uk HÍ^À =∂ˆH `≥eÜ«∞^Œ∞. J~Ú<å ZO`À
^ŒÜ«∞`À =∞=∞‡efl HÍáê_ç WǨÏѨ~åʼnõΩ `«y# ã¨HõÅ ã¨∞MÏÅ#∞ h=Ù =∂‰õΩ „Ѩ™êkã¨∞Î<åfl=Ù.
P. WѨÙ_»∞ "Õ∞=Ú h‰õΩ x+¨ìO|∞ ÅQÆ∞ ѨÓ[, ÖÏK«iOѨ‰õΩ#fl <≥·# #kèHõ
=∞~Ú# h Hõ$áêHõ\ÏHõΔ gHõΔ}=ÚÅñ, [Hõ¯ñ Ez `«QÆñ „|ã¨#∞flñ _»QÆ∞K«∞. 49
* WѨÙ_»∞ "Õ∞=Ú h‰õΩ ã¨O`«∞+≤ì HõeQˆ @@∞¡ W+¨"ì ∞≥ #ÿ ѨÓ[Å∞ KÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å =∂ g∞^Œ Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõΔ
gHõΔ}ÏÅ#∞ „Ѩã¨iOѨ*Ëã≤ „Ѩã¨#∞fl_»"≥·<å=Ù.
Hõ. =~° g∞Ü«∞ñ ^ŒÅñz =∞=Ú‡O, QÆ~°∞}˜Ozu QÍHõ! x#∞flñ QÆ#∞ñQ˘#∞@‰õΩ<≥·
Ü«∞~°ã≤ #∞uOѨñQÆ =∂‰õΩO, ^Œ~° =∞QÆ∞<Õ? =~°^Œ! h~°^Œâߺ=∂OQÍ! 50
* HÀi# HÀiHõÅ#∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_®! hÅ"Õ∞Ѷ∞¨ OÖÏO\˜ â◊s~° KåÛùÜ∞« HõÅ"å_®! =~°q∞=fi_»OHÀã¨O
h=Ù =∂ =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå=Ù. x#∞fl ã¨O^Œi≈OK«_®xH˜ QÍh =∞i ã¨Oã¨∞ÎuOK«_®xH˜ QÍh =∂‰õΩ
™ê^茺=∞=Ù`«∞O^•?
=. =∞é˜Ü«Ú xã¨ûOQÆ∞Öˇ· xt`«*Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ ^À+¨~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· ÉèíQÆ=`«ûfiÉèÏ=ÙÅ∞ <å`å‡~å=ÚÅ∞
#QÆ∞ =Ú#∞ʼnõΩ ã¨∞Îu~ÚOѨñ ^Œy# QÆ∞}O|∞Å∞ QÆÖ"åñ_» =QÆ∞K«∞O_çÜ«Úñ „|ã¨#∞flO_»=Ù, ã¨öÅ#
‰õΔΩ`« Ѩ`«# [$OÉèí}Ïk ^Œ∞~°=ã¨÷ÅO^Œ∞#∞ [fi~°=∞~°}Ïk ^Œ∞~°Ìâ◊ÅO^Œ∞#∞ q=â◊√Å =∞QÆ∞ =∂‰õΩñ
QÆŇ+¨ <åâ◊Hõ~°O|∞Å~Ú# Éèí= kÌ=º<å=∞O|∞Å∞ =∂ =K«#QÀK«~°O|∞ ÅQÆ∞OQÍHõ, =∞é˜Ü«Ú h
~å[i¬ Ѩل`«ÎHÍ=ÚO_≥· h `À_» ã¨=∂#∞O_»~Ú# ‰õΩ=∂~°∞xO QÀi HÍ=∞O|∞Å ã¨fi~åæѨ=~°æO|∞Å h
<ÀÑ≤# x#∞O |∂lOz ^è#Œ HÍ=ÚO _≥#· "åñ_»∞ ^è#Œ =O`«∞xO *Ëi `«∞+¨=∂„`«O |_çy# K«O^ŒO|∞#
"≥∂HõΔ<å^äŒ∞O_»"≥·# h=Å# ã¨O`å#O|∞ QÀ~°∞K«∞#fl "åñ_»∞† [~ÚOѨ~åx h =∂Ü«∞KÕ`« <≥=fiO_»∞
"≥∂ǨÏO|∞ <˘Ok q+¨Ü«∂㨉õΩÎO_»∞QÍHõ Ü«ÚO_»∞? #~°÷HÍ=ÚÅ=Ú =∞^•O^èŒ∞Å=Ú #QÆ∞ "Õ∞=Ú
x#∞fl <åǨfi#O|∞ ¿ãã≤# Ü«∞Ѩ~å^èŒO|∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩO_» =QÆ∞@O*Ëã≤ ™ê=∞ºO|∞KÕ =∞xflOѨO
^ŒQÆ∞^Œ∞=Ù† =∞=Ú‡ ^ŒÜ«∞ñ E_»∞=∞x „Ѩ}q∞e¡# ^Õ=`å„âı+¨μªO_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞O_»∞ =~å¬kèѨuÜ«∞QÆ∞
<åaèKÕ`«#∞, |∞∞ufi‰õΩ¯Å KÕ`«#∞ =O^Œº=∂#∞O_≥· ^ŒÜ«∂Hõe`«∞O _»QÆ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 51
* =Ú#∞Å∞ HÀiHõÅ∞ ÖËx"å~°∞ ã¨∞xtÛ`«"≥∞ÿ# *Ï˝#O HõÅ"å~°∞. ^À+¨~°Ç≤Ï`«∞Å∞. ÉèíQÆ=O`«∞x
„Ѩu~°∂áêÅ∞. P`å‡~å=ÚÅ∞. JÖÏO\˜ =Ú#∞ʼnõΩ ™È΄`å~°∞›_» =~Ú#ѨÊ\˜H˜h JO^ŒiѨ@¡ J#∞„QÆǨÏO
K«∂ѨÙ`«∞<åfl=Ù. HÍÅ∞ *Ïi#ѨC_»∂, H˜O^Œ Ѩ_»¤Ñ¨C_»∂, `«∞q∞‡#ѨC_»∂, P=ÙeOz #ѨC_»∂, [fi~°O`À
Ñ‘_çOѨ|_»∞`«∞#flѨC_»∂, Kå=Ù‰õΩ KÕ~°∞= J~Ú#ѨC_»∂, =∂ g∞^Œ =∂ˆH JkèHÍ~°O `«Ñ≤Ê#ѨC_»∂ =∂
áêáêÅ#∞ áÈQ˘>Ëì h k=º<å=∂Å∞ =∂ <À\˜"≥O@ "≥_»Å∞#@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!
D ~å[i¬ J~Ú# <åaè h‰õΩ ã¨=∂#"≥∞#ÿ ã¨O`å#O HÍ"åÅx x#∞fl ѨÓlOKå_»∞. HÀi# HÀiHõÅ#∂,
ã¨fi~åæhfl "≥∂HΔÍxfl Ãã·`«O W=fiQÆÅ x#∞fl DÖÏ J_»QÆ_»O ^èŒ#O HÀã¨O ^èŒ#=O`«∞x ^ŒQÆæiH˜ "≥o¡ THõ
J_çy#@∞ìOk. "≥∂HõΔ „Ѩ^•`« =~Ú# x#∞fl ã¨O`å#O HÀã¨O „áêi÷ã¨∞Î<åfl_»∞. g∞ =∂Ü«∞ ^•@~åxk.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 263
JÖÏO\˜ =∂Ü«∞‰õΩ Ö’|_ç WO„kÜ«∞HÍOHõΔʼnõΩ Ö’#∞HÍx "å _≥=_»∞? „Ѩu Ѩxx „ѨÜ≥∂[#O ^Œ$+≤ìÖ’
ÃÑ@∞ìH˘x KÕ¿ã"åà◊¡O "Õ∞=Ú. QÆ~åfiO^èŒ∞Å=Ú. J~Ú<å x#∞fl PǨfixOz# =∂ JѨ~å^è•xfl =∞xflOK«∞.
''=∞=Ú‡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞—— Jx #=∞㨯iOKå~°∞. JѨÙ_»∞ 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ [O|∂nfiѨOÖ’x XHõ =~å¬xH˜
JkèѨu J~Ú# <åaè, |∞∞ufi‰õΩ¯Å`À Hõeã≤ KÕã≤# =O^Œ<åÅ∞ JO^Œ∞H˘O@∂ ^ŒÜ«∞`À DÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =Ú#∞ÖÏ~°! "Õ^Œ"åHõº=Ú, Å#∞ „|ã¨∞Îu ¿ãã≤ ã¨~°fiÅHõΔ}=ÚÅ <å
ÔH# Ü«∞QÆ∞ Ѩل`«∞Îx x=∞‡x, q#ñ |eH˜u iѨÙ_»∞ q∞QÆ∞Å "Õ_»∞Hõ`À_»<£. 52
* =Ú#∞ÖÏ~å! ##∞fl "Õ^Œ=∞O„`åÅ`À „Ѩã¨∞Îu KÕâß~°∞. ã¨HõÅ â◊√ÉèíÅHõΔ}ÏÅ∞ Hõey, <å‰õΩ ™ê\˜
~å^Œy# H˘_»∞‰õΩ#∞ „Ѩ™êkOK«=Åã≤OkQÍ ZO`À ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À g∞~°∞ ##∞fl HÀ~å~°∞.
Hõ. <åHÍk Ö’Hõ=ÚÅÖ’, <å‰õΩ<£ ã¨i=K«∞Û#\˜ì #O^Œ#∞ <≥@∞ <å
Ö’H˜OѨ ÖË~°∞† QÍ=Ù#, <å‰õΩ<£ ã¨i <Õ# HÍ =∞#=Ú# <≥é∞ñQÆ∞ñ_ô! 53
* ã¨fi~åæk Ö’HÍÅÖ’ <å‰õΩ ™ê\˜ ~å^ŒQÆæ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ZHõ¯_® Hõ#∞Ñ≤OѨ_»∞. <å‰õΩ ™ê\˜ <Õ<Õ. D
q+¨Ü«∞O g∞~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ∞ <å =ÚYO |QÆ∞@O*Ëã≤ q„Ѩ"åHõºO|∞ ^ŒÑ≤ÊOѨ~å^Œ∞† g∞~°∞
<å ~¸_»∞ ‰õΩ=∂~°∞ #_çyui QÍ=Ù# <åaèѨufl Ü«∞QÆ∞ "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ <Õ# Ѩل`«∞ÎO_»<≥·
[x~ÚOK≥^Œ#x ѨeH˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O _®wfl„nèÜ«∞Ѩufl Ü«∞QÆ∞ "Õ∞~°∞^Õq ã¨∂K«∞K«∞O_» <å Ü«∞[˝O|∞#
#O`«~åú#O|∞ <˘Ok Ü«∂ <åaè g∞ñk ^ŒÜ«∞O*Ëã≤ kQÆO|~°∞Å∞#∞ ^ŒÑ¨ã¨∞fiÅ∞#∞ *Ï˝#∞Å∞#∞
#∂~°úfiˆ~`«ã¨∞¯Å∞#∞ #QÆ∞ <≥·+≤ª‰õΩʼnõΩ Ü≥∂QÆ^èŒ~°‡O|∞Å <≥é˜OyOѨO ^ŒÅOz ѨÙO_»sH͉õΔΩO_»∞
<åaè Ѩufl Ü«∞QÆ∞ "Õ∞~°∞^Õq QÆ~åƒùQÍ~°O|∞#O „|"ÕtOK≥ #O`«. 54
* JO`ÕQÍHõ „ÉÏǨχ}∞Å∞ <å‰õΩ =ÚYOÖÏO\˜ "å~°∞, „ÉÏǨχ} "åHõºO ^•@_®xH˜ gÅ∞HÍxk.
<å‰õΩ ã¨=∂#∞_»~Ú# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ g∞~°∞ HÀ~å~°∞. JO^Œ∞KÕ`« <åaè~å*ËO„^Œ∞x Ѩufl J~Ú# "Õ∞~°∞^ÕqH˜
<Õ<Õ H˘_»∞‰õΩ<≥· ѨÙ_»`å#∞—— Jx ~å[^ŒOѨ`«∞Å∞ K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ JO`«~åú# =∞Ü«∂º_»∞. P `«~åfi`«
kQÆO|~°∞Å∂, `åѨã∞¨ Å∂, *Ï˝#∞Å∂, T~°fiú ~ˆ `«ã∞¨ ¯Å∂, J~Ú# <≥+· ‰ª≤ Ωõ ʼnõΩ Ü≥∂QÆ^~Œè å‡Å∞ É’kèOK«@O
HÀã¨O <åaè g∞^Œ ^ŒÜ«∞`À <å~åÜ«∞}∞_»∞ "Õ∞~°∞^Õq QÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
P. "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ "Õ∞~°∞nè~°∞O _»QÆ∞, ǨÏi ã¨=∞ã¨Î ÅHõΔ}Ïxfi`«∞O_»∞
â◊=∞^Œ=∂k QÆ∞} qâß~°^Œ∞O _»∞^Œ~ÚOK≥, ã¨HõÅ[#∞Å HõѨÙ_»∞ ã¨O`«ã¨=ÚQÆ. 55
* ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÅí Hõ}
Δ ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂, â◊=∞^Œ=∂k QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»∂ "Õ∞~°∞nè~∞° _≥#· NǨÏi "Õ∞~°∞^ÕqH˜
‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ J=`«iOKå_»∞. ã¨=∞ã¨Î [#∞Å∂ ã¨O`À+≤OKå~°∞.
P. ^èŒ=à◊ HÍOuÜ«ÚH˜Îñ ^Œ#~°∞ ^ÕǨÏO|∞#∞, =∞Ç≤Ï`« |ÅѨ~å„Hõ=∞O|∞ g~°º
=Ú#∞ ^ŒÅOz K«∂z [#‰õΩO_»∞ ¿Ñi_≥, ã¨∞`«∞x |∞∞+¨μÉèí∞ñ _»#∞K«∞ ™⁄OѨÙ`À_». 56
264 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* #~°<å^ä∞Œ _≥#· <åaè, ѨÙ\˜#ì tâ◊√=Ù "≥Å∞QÆ∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂« LO_»_O» QÆ∞iÎOKå_»∞. tâ◊√=Ù "≥Y· ix|\˜ì
J`«_»∞ |Å=O`«∞_»h, Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞_»h, â∫~°ºO HõÅ"å_»h J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ `«#
‰õΩ=∂~°∞xH˜ '|∞∞+¨Éèí∞_»∞— Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì_»∞.
Hõ. ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞Å∞#∞ =∞O„`«∞Å∞ñ, |i"å~°=Ú Ç≤Ï`«∞Å∞ñ „|[Å∞ ÉÏO^èŒ=ÙÅ∞#∞ ã¨∞
ã≤÷~°=∞u <å ÉÏʼnõΩxO, QÆ~° =∞#∞~åQÆ=Ú# ~åAQÍñ Ez iÅ<£. 57
* „ÉÏǨχ}∞Å∞, =∞O„`«∞Å∞, ~å[Ѩi"å~°O, Ç≤Ï`«∞Å∞, „Ѩ[Å∞, |O^è∞Œ =ÙÅ∞ J#∞~åQÍuâ◊Ü∞« O`À
P |∞∞+¨Éèí∞x `«=∞ ~åAQÍ<Õ ÉèÏqOKå~°∞.
Hõ. ѨÙ~°∞Ǩ˙`«∞ñ _»`«x =∞Ç≤Ï=∞Å∞, ã¨~°QÆ∞# qx z`«Î=Ú#‰õΩ ã¨Ç¨Ïº=Ú QÍq∞O
|iH˜Oz |∞∞+¨Éèí∞ñ ^ÕÖˇ_ç, ^èŒ~°}˜ #<å=$+≤ì q∞QÆ∞Å ^Œ@ì=Ú ¿ãÃã<£. 58
* |∞∞+¨Éèí∞x =∞Ç≤Ï=∞Å∞ qx WO„^Œ∞_»∞ ֒֒ѨŠ‰õΩà◊√§‰õΩ<åfl_»∞, JO^Œ∞KÕ`« |∞∞+¨Éèí∞_»∞
ѨiáêeOKÕ ~å[ºOÖ’ "å#z#∞‰õΩ Ñ¨_»‰õΩO_® KÕâß_»∞.
P. Jk Ü≥∞é˜Oy |∞∞+¨Éèí∞ñ _»O`«@ Ü≥∂QÆ =∂, Ü«∂ |ÅO|∞Hõ`«# #dÅ ~å[º
=∞O^Œ∞ñ QÆ∞iÜ«∞ñ *ËÃã #`«ºO`« ã¨OѨÓ~°‚, =$+≤ì k#k#O|∞ =$kúñ ÉÁO^Œ. 59
* WO„^Œ∞x ^Òëêìºxfl |∞∞+¨Éèí∞_»∞ QÆ∞iÎOKå_»∞. `«# Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂|ÅO`À k#k<åaè=$kúQÍ
ã¨~°fiã¨=∞$kúQÍ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OKå_»∞.
=. W@∞¡ |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ ѨÙ~°O^Œ~°∞O_»∞ ¿ãÜ«Ú ^Ò+¨ìºO|∞#‰õΩ #qfi Ü«∞[<åÉèíO |#∞ `«# =∞O_»ÅO|∞
ã¨∞aèHõΔO|∞QÍñ *ËÃã, <åaèÜ«ÚO ^Œ# HÀi# K«O^ŒO|∞#O |∞„`«∞ÎO_»∞ [x~ÚOz =iúÅ∞¡@‰õΩ
ã¨O`«ãe≤ ¡ `«#KÕ`« #OwHõiOѨ|_»∞ #~°Ö’Hõ ^è~Œ ‡° O|∞ QÆŠѨÙO_»sH͉õΩΔ x =∂Ü«∂qÅã≤`« =∞uO*Ëã≤
ÉÏʼnõΩ, <å `«O„_ç Ü«∞x "≥∂ǨÏO|∞# #∞ѨÖÏeOK«∞K«∞ñ „|*Ï#∞~åQÆO|∞# ã¨~fi° ã¨=∞‡`«∞O _»~Ú#
Ѩل`«∞Îx ã¨=∞Ü«∞¿ã`«∞ ~°HõΔ}O|∞#‰õΩñ |∂[ºO ɡ·# ~å[ºO|∞#O ^Œaè+≤‰õΩÎO*Ëã≤ Éèí∂ã¨∞~°∞ʼnõΩñ
„|^è•#=~°Oæ |∞#‰õΩ #ѨÊyOz "Õ∞~°∞^ÕqO QÆ∂_ç #~°<å~åÜ«∞} ™ê÷#O|~Ú# |^ŒiHÍ„â◊=∞O|∞#‰õΩO
[x, Ü«∞K«Û@ =∞ǨÜ≥∂QÆ ã¨=∂kèKÕ #~° <å~åÜ«∞}ÏY∞ºO_»∞ñ |∞~°∞ëÈ`«Î=ÚO_»∞ #QÆ∞ "åã¨∞^Õ=Ù
<å~åkèOz H©Δ}^ÕǨïO_≥· Ü«∂ <åaè ǨÏi `å^•`«‡ºO|∞ <˘O^≥ #O`«. 60
* ^Õ"ÕO„^Œ∞x ^Œ∞~°∞ƒkúH˜ |∞∞+¨Éèí∞_»∞ #=Ùfi‰õΩ<åfl_»∞. ''J[<åÉèí—— =∞<Õ ¿Ñ~°∞`À =º=ǨÏiOѨ|_Õ
`«# Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ã¨∞aèHõΔO KÕâß_»∞. `å#∞ HÀi#@∞ì H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù@ì_»O, ÃÑ~°QÆ_»O K«∂z <åaè KåÅ
ã¨O|~°Ñ¨_®¤_»∞. ѨÙO_»sH͉õΔΩx =∂Ü«∞ HÍ~°}OQÍ#∂ Éèí∂Ö’Hõ ^èŒ~å‡Å Hõ#∞QÆ∞}OQÍ#∂ <åaè `«#
„Ñ≤Ü∞« #O^Œ#∞}˜‚ ''<åÜ«∞<å! <å `«O„_ô!—— JO@∂ "åº"≥∂ǨÏO`À =Ú^•Ì_®_»∞. „Ѩ[Å Jaè=∂#O K«∂~°Q˘#fl
"å_»∞#∂fl, Jxfl =~åæÅ "åiH© P"≥∂^Œ Ü≥∂QÆ∞º_»∂ J~Ú# `«# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ~å[ºáêÅ#‰õΩ `«y#"å_»x
ÉèÏqOz Ѩ@Oì Hõ\Ïì_∞» . „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, =∞O„u =~åæxH© J`«}‚˜ JѨÊyOKå_»∞. P `«~∞° "å`« ÉèÏ~°º "Õ∞~°∞^Õq`À
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 265
‰õÄ_ç #~°<å~åÜ«∞}∞ʼnõΩ xÅÜ«∞ =∞~Ú# |^ŒiHÍ„â◊=∞O KÕ~∞° ‰õΩ<åfl_»∞. JHõ¯_» #~°<å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂,
ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx `«^HÕ õ ^蕺#O`À P~åkèOKå_»∞. „Hõ=∞OQÍ â◊s~°O Ѩ@∞ì `«ÑC¨ `«∞O>Ë
z=~°‰õΩ ã¨fã¨"Õ∞`«∞_≥·# <åaè NǨÏi`À `å^•`«‡ºO á⁄O^•_»∞.
K«. ã¨~°ã¨`« <Õ #$áêʼnõΩx [#‡=Ú #O^Œ∞#∞ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÖò
ã¨~°ã≤[<åÉèí∞xO ^ŒQÆñ „|ã¨#fl`«ñ ɡ\˜ì# #O`« "≥∞zÛ ~¸
â◊fi~°∞ñ_»∞ ^Œ#O`« QÆ~°ƒù=Ú# =zÛ `«#∂Éèí=Ùñ_≥· [xOK≥, <å
#~°Ñ¨u <åaèH˜<£ ã¨i Ü«∞#O ^ŒQÆ∞<Õ #~°<å^äŒ! Ü«∞#∞ºÅ<£. 61
* U ~åA Ü«∞[˝OÖ’ „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÖˇ·# |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ q+¨μ‚=¸iÎx „áêi÷Oz „Ѩã¨#flO
KÕã¨∞‰õΩ<åfl~À, U ~åA ÉèÏ~°º QÆ~°ƒùOÖ’ #∞Oz Dâ◊fi~°∞_»∞ `«#O`« `å#∞ H˘_»∞‰õΩQÍ Ñ¨Ù\Ïì_À JÖÏO\˜
=∞Ǩ~åA‰õΩ <åaèH˜ ™ê\˜HÍQÆÅ ~åA Öˇ=~°∂ Éèí∂=∞O_»ÅOÖ’ ÖË~°∞.
=. JO`« 62
* P `«~°∞"å`« Hõ^äŒ q#∞
ã‘. Éèí∂=~°∞ñ _»QÆ∞ |∞∞+¨Éèí∞ñ_»∞ ^Œ# ~å[ºO|∞ñ QÆ~°‡Éèí∂q∞QÆ <å`«‡ñ QÍOz [#∞Å
HõO^Œé‰õΩ#∞ „aÜ«∞O |QÆ∞#@∞¡ Hõ~°‡`«O„`«OÉˇÅ¡ñ ^≥Å∞ѨOQÆñ ^ŒÅñz Hõ~°‡
=ÚÅ∞ ¿ãÜ«Ú@‰õΩ QÆ∞~°∞=ÙÅ Ü≥Ú^ŒÌ "Õ^ŒO|∞ ã¨kq "å~°Å Ü«∞#∞[˝#∞ =Ç≤ÏOz
â◊`«=∞#∞ºñ _çzÛ# ã¨u [Ü«∞Of Hõ#ºñ |i}Ü«∞Oɡ· Ü«∞\˜ì Ѩ_»ñu =Å#
`Õ. Éèí~°`«∞ñ _®kQÆ ã¨∞`«∞Å #∂~°∞fi~°#∞ QÍOK≥, #\˜ì Éèí~°`«∞x ¿Ñ~°#∞ #=x`«Å=Ú
ѨÙ~°=~å„â◊=∞ yi`«~°∞ѨÓ~°‚ =∞QÆ∞K«∞, #=∞i ÉèÏ~°`« =~°¬ <å=∞=Ú# q∞OK≥. 63
* ~å*ˇ·# |∞∞+¨Éèí∞_»∞ `«# ~å*Ϻxfl Hõ~°‡Éèí∂q∞QÍ ÉèÏqOKå_»∞.
[#∞Å HõO^ŒiH© „Ñ≤Ü∞« =∞ÜÕ∞º@@∞ì Hõ~‡° `«O„`«O `≥eÜ«∞ *ËÜ∂« Å#∞‰õΩ<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`« Hõ~‡° Å∞
PK«iOK«_®xH˜ `å<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ QÆ∞~°∞=ÙÅ=^ŒÌ "Õ^•Å∞ K«k"å_»∞, "åi P[˝ t~°™ê=Ç≤ÏOz ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞
WzÛ# ''[Ü«∞Ou—— x |∞∞+¨Éèí∞_»∞ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. P [Ü«∞Ou =Å¡ Éèí~°`«∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#
#∂~°∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ#∞ Hõ<åfl_»∞. Ѩ@} ì ÏÅ`À, P„â◊=∂Å`À, H˘O_»Å`À, K≥@∞ìK=Õ ∞Å`À xO_ç# Éè∂í =∞O_»ÅO
Éè~í `
° ∞« x ¿Ñ~°∞g∞^Œ∞QÍ ''Éè~í `
° =« ~°—¬ — =∞<Õ „Ѩâã◊ Î≤ QÆ_çOzOk.
=. P =∞ǨÉèÏ~°`=« ~°O¬ |∞#O^Œ∞ñ ^Œ=∞`«=∞ ¿Ñ~°O|~°ñQÆ∞ Éè∂í =ÚʼnõΩñ QÆ∞âß=ˆ~ÖÎ Ï=~°Î „|Ǩ‡=~åÎ~åº=~°Î
=∞ÅÜ«∞Hˆ `«∞ Éè„í ^Œ¿ã <ÕO„^Œãʨ $ yfi^Œ~ƒ° ù H©H@
õ ∞Å#∞ `˘=∞‡O„_»∞ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ ^Œ‰Ωõ ¯OQÆÅ `˘O|O„_»∞
Ѩل`«∞ÎʼnõΩñ „|^è•#∞ÅO*ËÃㆠ#O`«O QÆq ǨÏ~°ºO`«iHõΔ „Ѩ|∞^Œú Ñ≤ѨÊÖÏÜ«∞ <åq~À›„`« „^Œg∞_è»
K«=∞㨠Hõ~É° Ïè [#∞ Å#∞ "å~°∞ ^˘=∞‡O„_»∞#∞ ÉèÏQÆ=`« ^è~Œ ‡° „ѨHÍâ◊‰Ωõ Öˇi· † ÉèQí =Æ #‡Ç≤Ï"≥∂Ѩ|$OÇ≤Ï`«O|∞
ÅQÆ∞ "å~°Å K«i„`«O|∞Å∞ =ÚO^Œ Ô~é˜OyOK≥^Œñ† ^ŒH˜¯# Ü≥∞#∞|k Ü≥ÚHõ¯ ‰õΩ=∂~°∞Å∞
266 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ñ≤„`å^ÕâH◊ ~õ ∞° Å∞ #uqh`«∞Å∞ =∞Ǩ„â’„uÜ«ÚÅ∞ Ü«∞[˝jÅ∞~°∞ñ QÆ~‡° x+¨μŪ ∞ #~Ú# „ÉÏǨχ}À`«=Î Ú
Öˇ·i† |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ ã¨fi`«O„`«∞O_≥· ã¨O™ê~°^èŒ~°‡O|∞ÅO ÉÁ~°Ü«∞Hõ ˆH=ÖÏ#O^•#∞Éèí=ÙO _»~Ú#
~¸â◊fi~°∞O_≥· Ü«ÚO_çÜÚ« „ÉÏHõ$`«∞O_»∞#∞O É’Öˇñ QÍÖÏ#∞QÆ`O« |∞ÅQÆ∞ ^è~Œ ‡° O|∞Å <åK«iOK«∞K«∞
^è~Œ ‡° „Ѩ=~°‰Î Ωõ ʼnõΩ ã¨=ÚO_»∞#∞ #∞ѨâßO`«∞O_»∞#∞ "≥∞„ÿ `«∞O_»∞#∞ QÍ~°∞}˜‰Ωõ O_»∞#∞<≥· ^è~Œ å‡~°Ü
÷ ∞« â◊ó
„Ѩ*Ï#O^•=∞$`å=~À^èŒO|∞KÕ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O|∞ÅO „|[Å xÜ«∞q∞OK«∞K«∞ñ Q˘O`« HÍÅO|∞ hu
=∂~°æO|∞ ^ŒÑ¨ÊHõ „Ѩ*ÏáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ "Õ^Œ ~°Ç¨Ï㨺O|∞ÅQÆ∞ ã¨HõÅ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞
ã¨fiqk`«O|∞Öˇ#· #∞ „ÉÏǨχ}ÀѨ^âÕ ◊ ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ „^Œ=º^ÕâH◊ ÍÅ =Ü«∞„â◊≈^Œiú fiÎ yfi^èÀ^ÕâÌ ’Ѩz`«O|∞Å∞QÍ
<˘H˘¯Hõ¯ „Hõ`«∞=Ù#∞ â◊`«"å~°O|∞ Ü«∞^ä•qkèQÆñ *Ëã≤ ã¨∞YO |∞O_≥ #O`«. 64
* ÉèÏ~°`«=~°¬=∞<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ѩã≤kú á⁄Ok# Éèí∂=∞O_»ÅOÖ’x PÜ«∂ ÉèÏQÍʼnõΩ Éèí~°`«∞_»∞ `«#
`˘O|k `˘q∞‡k=∞Ok ™È^Œ~°∞ÅÖ’ ‰õΩâß=~°∞Î_»∞, WÖÏ=~°∞Î_»∞, „|Ǩ‡=~°∞Î_»∞, P~åº=~°∞Î_»∞,
=∞ÅÜ«∞ˆH`«∞=Ù, Éèí„^Œ¿ã#∞_»∞, WO„^Œã¨Ê$â◊√_»∞, q^Œ~°∞ƒù_»∞, H©Hõ@∞_»∞ J<Õ `˘q∞‡k=∞Okx „Ѩ^è•#∞Å∞QÍ
xÜ«∞q∞OKå_»∞. "åi HõÑʨ yOz# Éè∂í ÉèÏQÍÅ∞ "åi"åi ¿Ñ~°` ¡ À „Ѩãk≤ ú á⁄O^•~Ú. Hõq, ǨÏi, JO`«i‰õΩΔ _»∞,
„Ѩ|∞^Œ∞_ú ∞» , Ñ≤Ñʨ ÖÏÜ«∞#∞_»∞, Pq~À›„`«∞_»∞, „^Œg∞_è∞» _»∞, K«=∞ã¨∞_»∞, Hõ~É° Ïè [#∞_»∞ J<Õ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞
ÉèÏQÆ=`« ^è~Œ å‡xfl „ѨHÍtOѨ*âË ß~°∞. ^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞efl "åºÑ≤KÎ ¿Õ ã "åi K«i„`«Å∞ h‰õΩ `«~∞° "å`« K≥|∞`å#∞.
`«H¯˜ # Z#ÉèÜ ·ˇ Ú≥ Hõ¯ =∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å∞ `«=∞ `«O„_çÜ∞ÿ≥ # |∞∞+¨É∞íè x =∂@ [=^•@x"å~°∞. "å~°O^Œ~∞°
=∞Ǩq#Ü«∞ ã¨OѨ#∞flÅ∞. "Õ^^Œ ~Œè å‡Å∞ J#∞+≤Oª KÕ"å~°∞. Ü«∂QÍÅ<åfl, Hõ~‡° Å<åfl „â◊^úŒ HõÅ"å~°∞. JO^Œ∞KÕ`«
"å~°∞ „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÅ∞QÍ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ<åfl~°∞.
|∞∞+¨É∞íè _»∞ ™êO™êiHõ |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀÖË^∞Œ . ã¨fi`«O„`«∞_»~Ú "≥∞eQÍ_»∞. `å#∞ P#O^•#∞Éè∂í u
Hõey# Dâ◊fi~°∞ _»~Ú<å ™ê=∂#∞ºxÖÏ „Ѩ=iÎOKå_»∞. P Ü«∂ HÍÖÏÅÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# ^èŒ~å‡Å#∞
PK«iOKÕ"å_»∞. ^èŒ~°‡ „Ѩ=~°Î‰õΩÅѨ@¡ ã¨=∞|∞kú Hõey LO_Õ"å_»∞. âßO`«ã¨fiÉèÏ=O`À r=ÙÅѨ@¡ Hõ~°∞}
QÆey "≥∞ÿ„fÉèÏ=O`À LO_Õ"å_»∞. ^èŒ~°‡O, J~°÷O, H©iÎ, ã¨O`«u, P#O^ŒO, J=∞$`«`«fiO K«Hõ¯QÍ ™êQÆ_»O
HÀã¨O QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O áê\˜OK« =Åã≤OkQÍ „Ѩ[Å#∞ J#∞âßã≤OKÕ"å_»∞. D q^èOŒ QÍ |∞∞+¨É∞íè _»∞ hu=∂~°Oæ
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® „Ѩ*ÏáêÅ#O KÕâß_»∞. "Õ^•ÅÖ’x ^èŒ~°‡~°Ç¨Ï™êºÅ∞ `«#‰õΩ J=QÆ`« =∞~Ú<å „ÉÏǨχ}∞Å∞
É’kèOz#@∞¡ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ LѨ^ÕtOz#@∞¡ =ã¨∞Î ã¨OÉèÏ~åÅ`À, ^Õâ◊HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ „â◊^•úѨÓ~°fiHõOQÍ
`«# =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ `«y#@∞ì XH˘¯Hõ¯ Ü«∂QÍxfl #∂~°∞ Ѩ~åºÜ«∂Å∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ KÕã≤ ã¨∞Yr=#O
™êkèOKå_»∞.
Hõ. [#=~°! |∞∞+¨Éèí∞x ~å[ºO, |∞# <≥·Ç≤ÏHõ Ѷ¨Å=Úñ QÀ~°∞ ѨÙ~°∞+¨μx <˘HõxO
QÆ#∞ñQ˘#ñ <≥é∞OQÆ "≥∞#flñ_»∞, x#`ÕAO _»`«x =∞Ç≤Ï=∞ ÖË=∞x K≥ѨÊ<£. 65
* ~å*Ï! P |∞∞+¨Éèí^Õ=Ùx ~å[ºOÖ’ áê~°Ö∫H˜Hõ Ѷ¨Å"Õ∞ `«Ñ¨Ê WǨÏÖ’HõѶ¨ÅO HÀˆ~"å_»∞ XHõ¯_»∂
Hõ#|_»_»∞. J`«_»∞ ã¨∂~°∞ºx =O\˜ `Õ[ã¨∞û HõÅ"å_»∞. J`«x =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ U=∞x =i‚OKÕk?
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 267
ã‘. P |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞#∞O_ç Ü«∞O`«@ <˘Hõ¯<åñ _®`«‡Ü«∞O^Œ∞ñ
^ŒÅáÈã≤ Éèí∂Ö’Hõ Ѷ¨Å =∞¿ÑH˜ΔOѨHõ "≥∂ǨÏO|∞ kQÆ<å_ç Ѩل`«∞ÎʼnõΩ#∞
^Œ#~å[º"≥∞Å¡ #ѨÊ# KÕã≤ "≥#∞"≥O@ñ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ =∞O„`«∞Å∞ñ Q˘ez ~åñQÆ
#Å¡# Ü«∞iy „|Ǩ‡=~°Î ^Õâ◊O|∞ #O^Œ∞Å #ѨÙ_»∞ =∞Ǩ`«∞‡Å~Ú#
`Õ. Ü«∞\˜ì =Úx[# ã¨=Ú‡YO|O^Œ∞ñ *Ëi, `«#^Œ∞ Ѩل`«∞Å #O^Œé ^•Ü«∞ñ aez
Ѩ~°=∞ ѨÙ}ºO_»∞ |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ „Ѩ}Ü«∞ "≥ÚÑ¨Ê Ç¨Ï~°¬ =∞O^Œ∞K«∞ #ѨC _ç@¡#∞K«∞ñ |eÔH. 66
* |∞∞+¨Éèí∞_»∞ D „ѨHÍ~°OQÍ H˘O`«HÍÅO ~å[ºÑ¨iáêÅ# ™êyOKå_»∞. J`«_∞» WǨÏÖ’Hõ Ѷ֨ Ïxfl U
=∂„`«O J¿ÑH˜OΔ K«Ö^Ë ∞Œ . ã¨O™ê~° "åº"≥∂Ǩxfl =^ŒeÃÑ\Ïì_∞» . H˘_»∞‰õΩʼnõΩ ~å[º=∞O`å JѨÊyOKå_»∞. P
`«~∞° "å`« "≥∞Å¡QÍ „|Ǩ‡=~°Î ^ÕâßxH˜ ѨÜ∞« xOKå_»∞. H˘_»∞‰õΩÅ∂, =∞O„`«∞Å∂ P |∞∞+¨É∞íè x J#∞ã¨iOKå~°∞.
JHõ¯_» „|Ǩ‡=~°Î ^ÕâO◊ Ö’ =∞Ǩ`«∞‡Å~Ú# =Úx[#∞Å ã¨=∞HõOΔ Ö’ ‰õΩ=∂~°∞Å #O^Œih ^ŒQiæÆ H˜ Ñ≤eKå_»∞.
=∞ǨѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥#· P |∞∞+¨É^íè =Õ Ù_»∞ ã¨O`À+¨O`À DÖÏ J<åfl_»∞.
P. `«#Ü«ÚÖÏ~°! q#∞ñ_»∞ ^èŒ~°Ö’#ñ |∞\˜ì#, ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ#∞ â◊√#Hõ=ÚʼnõΩ ÖËx
Hõ+¨ì=ÚÅ#∞ ^≥K«∞Ûñ QÍ#ñ QÍ=∞O|∞Å, =Å# |∞kú ¿ãÜ«∞=Å^Œ∞ g∞~°∞. 67
* a_»¤ÖÏ~å! D QÆ_»¤g∞^Œ ѨÙ\˜ì# =∞#∞+¨μºÅ∞ HÍ=∂xH˜ ÖÁOyáÈ`Õ ‰õΩHõ¯Å‰õΩ ‰õÄ_® ~åx
HõëêìÅ∞ "åiH˜ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ HÀiHõʼnõΩ g∞~°∞ ^Œ∂~°OQÍ LO_®e.
K«. #~°∞ʼnõΩ <Õ `«Ñ¨O|∞# ##O`«ã¨∞YO|∞Å∞ QÆÅ∞æK«∞O_»∞, N
Hõ~°=∞u <å `«Ñ¨O|∞ñ ^ŒQÆñ ÔQ·H˘x KÕã≤# „|Ǩχ™œYº=ÚO
k~°=ÚQÆñ QÆÅ∞æ, =$^Œ∞úÅ#∞ n#∞Åñ „É’=Ùñ_»∞† ^Œ∞+¨ì =~°Î#<£
[~°∞QÆ∞K«∞#∞O_»∞ HÍ=Ú‰õΩÅ ã¨OQÆuñ É’‰õΩñ_»∞† g∞ñ^Œ "Õ∞ÅQÆ∞<£. 68
* `«Ñ¨ã¨∞û=Å¡ =∂#=ÙʼnõΩ `«~°QÆx ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. PÖÏO\˜ `«Ñ¨ã¨∞û J=ÅOaOz`Õ
„|Ǩ‡#O^ŒO `«Ñ¨ÊHõ ã≤kúã¨∞ÎOk. =$^Œ∞úÅ#∂, n#∞Å#∂ ^ŒÜ«∞`À HÍáê_»O_ç. K≥_»∞=∂~åæÅÖ’ #_çKÕ
HÍ=Ú‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï"åã¨O ѨÓiÎQÍ =^ŒeÃÑ@ìO_ç. g∞‰õΩ â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú #OQÆ<å㨉õΩÎÅQÆ∞ HÍ=Ú‰õΩÅ ã¨OQÆO|∞ x~°Ü«∞~°∂ѨO |~Ú# ã¨O™ê~°O|QÆ∞†
=∞ǨÏ`«ûOQÆO|∞ "≥∂Hõ^Δ •fi~°O |QÆ∞† #\˜ì =∞Ǩ`«∞‡ Öˇ=fi~°x# â◊„`«∞ q∞„`«q"ÕHOõ |∞ ÖËHõ ã¨=∞z`«∞ÅÎ ∞#∞
âßO`«∞Å∞#∞ „QÀ^èŒ~°Ç≤Ï`«∞Å∞#∞ ã¨HõÅÉèí∂`« ^ŒÜ«∂Ѩ~°∞Å∞#∞ ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞#∞ #QÆ∞ "å~°Å∞ =∞Ǩ`«∞‡
Å#O ^ŒQÆ∞^Œ∞† ~°\˜ì =∞Ǩ`«∞‡Å∞ <å Ü«∞O^Œe ¿ãflǨÏOɡ „ѨÜ≥∂[#O|∞QÍñ QÆey Ü«ÚO_»∞@O
*Ëã≤ q+¨Ü«∞"å~åÎ „Ѩ=$`«∞ÎÅQÆ∞ ‰õΩ[#∞ÅO^Œ∞ñ ^Œ=∞ ^ÕǨÏQÆ$ǨÏq∞„`« ^•~å`«‡*Ï^Œ∞ÅO^Œ∞ñ „cuÖËHõ
Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°∞† q+¨Ü«∂㨉õΩÎñ _»~Ú#"åñ_»∞ =º~°÷ Hõ~°‡O|∞ÅO *ËÜ«Ú† #\˜ì ^Œ∞+¨¯$`« Hõ~°‡O|∞ÅO
*ËÜ«Ú"åñ _≥ѨC_»∞#∞ ÉÏѨHõ~°∞‡O _»QÆ∞K«∞O ˆQ¡â◊^ŒO|QÆ∞ ^ÕǨÏO|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞ñ† QÍ=Ù#ñ
ÉÏѨ=¸ÅO|∞ Å~Ú# HÍ=∞O|∞Å∞ QÀ~°‰Ωõ ñ† _ô *Ï˝#O ɡO`«HÍÅO|∞ñ ÖËHÜ õ Ú« O_»∞ #O`«HÍÅO|∞
268 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<å`«‡`«`fiΫ O ɡé∞OQÆO|_»† ^• `«`fiΫ O ɡé∞OQÆ ‰õΩO_»∞@O *Ëã≤ ^ÕÇÏ≤ H˜ ^Œ∞óYO |kèHOõ ɡ· Ü«ÚO_»∞†
eOQÆ^ÕǨÏO ɡO`« ^Œ_»=ÙO_»∞ #O`« ^Œ_»=Ù#∞ =∞#O|∞ Hõ~°‡ =â◊Oɡ· *Ï˝#=O`«O|∞QÍHõ Ü«∞q^ŒºO
ÉÏÜ«∞‰õΩO_»∞, â◊s~°O|∞ QÆ~°‡=¸ÅO |QÆ∞@=Å#ñ QÆ~°‡O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ñ[#^Œ∞† "åã¨∞^Õ=ÙO _»QÆ∞
<åÜ«∞O^Œ∞ñ „cu Ü≥∞O`«^Œ_»=Ù ÖËHõ Ü«ÚO_»∞ #O`«^Œ_»=Ù#∞ ^ÕÇ¨Ï ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ÉÏkèOK«∞,
q^•fiO㨠∞ _≥ · # #∞ ^Õ ¿ ÇÏO„kÜ« ∂ ^Œ ∞ ÅÜ« ∞ O^Œ ∞ ñ „cu¿ãã≤ # q∞^äŒ∞hÉèÏ=ã¨∞Y „Ѩ^è•#O|QÆ∞
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O|∞ #OwHõiOz ã¨fi~°∂Ѩ 㨇$uâ◊¥#∞ºO_≥· =¸_è∞» O _»Q∞Æ K«∞, #O^Œ∞ ã¨O™ê~° `åѨO|∞Åñ
ÉÁO^Œ∞† |∞~°∞+¨μO_»∞ „ã‘Î`À_»O QÆ∂_ç ÜÕ∞H©ÉèÏ=O|∞ <˘O^Œ∞@ ^Œ#‰õΩ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ „QÆOkäÜ≥ÿ∞
Ü«ÚO_»∞† #O^Œ∞ [#∞#‰õΩ QÆ$Ç¨Ï Hˆ „Δ `« ã¨∞`åѨΠq`«OÎ |∞ÅO^Œ∞ '<Õ#∞ <åÜ«∞k— Ü«∞xÜ≥∞_ç "≥∂ǨÏO|∞
QÆÅ∞QÆ∞† #\˜ì „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ q∞^äŒ∞h ÉèÏ=O|∞KÕ ã¨O`å#O|∞ QÆÅ∞QÆ∞† <å ã¨O`å# HÍ~°}O|∞# QÆ$ǨÏ
ˆHΔ„`« q`åÎ^Œ∞Å∞ ã¨OáêkOѨñ|_»∞† #O^Œ∞ "≥∂ǨÏO |kèHõO |QÆ∞@O*Ëã≤ "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞ ^Œ=fiQÆ∞†
x@∞¡ ã¨O™ê~°O|∞#O ^Œ∞O_çÜ«Ú =∞#O|∞# <≥ѨC_»∞ =ÚH˜ÎzO`«O *ËÜ«Ú #ѨC_»∞ ã¨O™ê~°O|∞#∞
ÉÏÜ«Ú† "≥∂HΔÀáêÜ«∞O|∞Å∞ Ѩ~°=∞ QÆ∞~°∞O_»<≥·# <å Ü«∞O^Œ∞Å ÉèíH˜Î ¿ãÜ«Ú@‰õΩ qQÆ`«`«$+¨‚Ü«Ú,
^ŒfiO^Œfi uuHõΔÜ«Ú, ã¨~°fiÖ’HõO|∞ÅO^Œ∞Å [O`«∞ =ºã¨<å=QÆuÜ«Ú, hâ◊fi~°q+¨Ü«∞Hõ *Ï˝<å¿ÑHõΔÜ«Úñ
, ^ŒÑ¨O|∞#∞, qQÆ`ÕK«ÛùÜ«Ú, =∞`«¯$`«Hõ~°‡O|∞Å∞, =∞`«¯^äŒÅ∞ q#∞@Ü«Ú, #<≥fl ^≥·=O|∞QÍ
<≥é∞OQÆ∞@Ü«Ú, #㨇^Œ∞} æ H©~#ΰ O|∞Å∞#∞, xÔ~fi· ~°`fi« ™ê"≥∂ºÑ¨â=◊ ∞O|∞Å∞#∞, ^ÕÇϨ Qˆ ǨÏO|∞ÖO^Œ∞
<å`«‡ |∞kú lǨã¨Ü«Ú, #^蕺`«‡ Ü≥∂QÆO|∞#∞, <ÕHÍO`« ¿ã=Ü«Úñ, „ÉÏ}ËO„kÜ«∂`«‡Å ÔQÅ∞K«∞
@Ü«Úñ, QÆ~°Î"åºÑ¨i`åºQÆO|∞#∞, 㨄K«Ûù^ŒúÜ«Ú, „|ǨχK«~°ºO|∞#∞, QÆ~°Î =ºHõ$`«ºO|∞ÅO^Œ∞Å
#„Ѩ=∞`«∞ÎO _»QÆ∞@Ü«Ú, "åV˜flÜ«∞=∞#O|∞#∞, ã¨~°fiO|∞ ##fl HÍñ^ŒÅOK«∞@Ü«Ú, *Ï˝#O|∞#∞,
q*Ï˝# q[$Oaè`«Oɡ·# Ü≥∂QÆO|∞#∞, ^èŒ$`«∞º^Œº=∞O|∞#∞, ™êuÎfiHõO|∞#∞ <åkQÍñ QÆÅ
`≥éOQÆ∞ÅKÕ`« eOQÆ^ÕǨÏO|∞ [~ÚOz ^ÕÇ≤Ï ‰õΩâ◊Å∞O _»QÆ∞K«∞ #∞O_»=ÅÜ«Ú. 69
* P_»∞"å~°O>Ë "≥∂AѨ_ç HÍ=∞"åOKè« f~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞ „Ѩ^è•# =∞#∞H˘#fl"åiH˜ ã¨O™ê~°O ™êHΔÍ`«∞Î
#~°H"õ ∞Õ J=Ù`«∞Ok. ÃÑ^ŒÅÌ ã¨ÇϨ "åã¨O "≥∂HΔÍxH˜ ^•i fã¨∞OÎ k. ÃÑ^ŒÅÌ ~Ú# =∞Ǩ`«∞‡Å∞ Z=~°x JO\Ï~å?
q#O_ç. g_»∞ q~Àkè, g_»∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞– J<Õ Éè^Ë ÉŒ Ïè =O ÖˉΩõ O_® ã¨=∞^Œ$+≤ì HõÅ"å~°∞#∂, âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=ÙÅ∂,
U =∂„`«O HÀѨO ÖËx"å~°∂, ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅѨ@¡ Ѩ~°=∞ HÍ~°∞}ºã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å~°∂, HõѨ@O ÖËx "å~°∂,
=∞Ǩ`«∞‡Åx Ñ≤Å∞=|_»`å~°∞. JÖÏO\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ <å Ü«∞O^Õ Ñ¨iѨÓ~°É‚ Híè Θ LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
"å~°∞ q+¨Ü∞« ÅOѨ@∞ Å~Ú# ^Œ∞~å‡~°∞Åæ Ѩ@¡ „Ñ‘u Hõey LO_»~∞° . `«=∞ WÅ¡<åfl, ^ÕÇϨ =∞<åfl, q∞„`«∞Å<åfl,
ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å<åfl "åiH˜ "åº"≥∂ǨÏO U =∂„`«O LO_»^Œ∞.
WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏʼnõΩ Ö’#~Ú#"å_»∞ ѨxH˜~åx áê_»∞Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. K≥_Ѥ» #¨ ∞Å∞ KÕ¿ã"å_»∞
áêѨO H˘x`≥K∞« Û‰õΩO\Ï_»∞. ^Œ∞óYHÍ~°}=∞~Ú# ^ÕÇ¨ xfl "≥∂ã¨∞OÎ \Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ g∞~°∞ áêáêʼnõΩ
=¸Å=∞~Ú# HÀiHõÅ#∞ HÀ~°HOõ _ç. Ü«∞^ä•~°÷ *Ï˝#O „áêÑ≤OÎ K«#O`« =~°‰Äõ g∞‰õΩ P`«‡`«`fiΫ O É’^èÑŒ _¨ ^» ∞Œ .
P `«`fiΫ O `≥eÜ«∞x HÍ~°}O =Å¡ ^ÕÇÏ≤ H˜ ^Œ∞óMO q∞‰õΩ¯@ =∞=Ù`«∞Ok. eOQÆ^ÇÕ Ï¨ "≥∞O`«HÍÅO LO@∞O^À
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 269
JO`«HÍÅO =∞#ã¨∞û Hõ~°‡=â◊"≥∞ÿ LO@∞Ok. *Ï˝#O ÅaèOK«^Œ∞. Jq^Œº =^ŒÅ^Œ∞. â◊s~°O Hõ~°‡=¸ÅO.
JO^Œ∞KÕ`« Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞_»O `«QÆ^Œ∞. "åã¨∞^Õ=Ù_ç<≥·# <å g∞^Œ Pã¨H˜Î ‰õΩ^Œ~°#O`«=~°‰õÄ q∞=∞‡efl
^ÕǨÏ^èŒ~å‡Å∞ ÉÏkè™êÎ~Ú. ZO`« K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl "å_»~Ú<å, ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞ ã¨∞Y=ÚÖO^Œ∞ P㨉õΩÎ_≥· ã¨OÉè’QÆ
ã¨∞Y„Ѩ^è•# =∞~Ú# QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O ã‘fiHõi™êÎ_»∞. =¸_è»∞_≥· ã¨O™ê~° ˆH¡âßʼnõΩ Ö’<Ò`å_»∞.
ã¨O™êiH˜ WÅ¡<åfl, á⁄ÖÏÅ<åfl, H˘_»∞‰õΩÅ<åfl, PѨÙÎÅ<åfl, ^èŒ#=∞<åfl, ''<Õ#∞, <åk—— J<Õ "åº"≥∂ǨÏO
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅ HõÅ~ÚHõ =Å¡ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P ã¨O`å#O HÀã¨O WÅ∞¡ Hõ@ì_»"≥∂,
á⁄ÖÏÅ∞ H˘#_»"≥∂, ^èŒ#O ã¨OáêkOK«_»"≥∂ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å\˜Ñ¨@¡ "≥∂ǨÏO ÃÑOK«∞HÀ=_»O`À "åxH˜
"≥∂HõΔ=∂~°æO ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞Ok. ã¨O™ê~°OÖ’ =Úxy L#fl"åxH˜ ZѨÙ_»~Ú`Õ "≥∂HΔÍã¨H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À
JѨÙ_Õ J`«_»∞ ã¨O™ê~åxfl =^ŒeÃÑ_»`å_»∞.
"≥∂HΔÀáêÜ«∂Å∞ K≥|∞`å#∞! Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»<#·≥ <å g∞^Œ ÉèHí Θ Hõey LO_»_O» , HÀiHõÅ∞ ÖËHáõ È=_»O,
ã¨∞Y ^Œ∞óMÏÅÖ’ ã¨ÇϨ #O, ã¨=∞ã¨rÎ =ÙÅ HõëêìÅѨ@¡ ™ê#∞Éè∂í u Hõey LO_»_O» , ÉèQí =Æ kfi+¨Ü∞« "≥∞#ÿ *Ï˝#OѨ@¡
Pã¨H,Θ `«Ñ㨠∞¨ û, <å Hõ^ÅŒä #∂ bÅÅ#∂ PÅH˜OK«_O» . #<Õfl ^≥=· OQÍ ÉèÏqOK«_O» , <åQÆ∞}ÏÅ#∞ H©iOÎ K«_O» ,
Z=i`À#∂ q~À^èŒ ÉèÏ=O ÖˉõΩO_»_»O, ã¨~°fi„`« ã¨=∞|∞kú Hõey LO_»_»O, âßOu`À rqOK«_»O, '' <å
ˆQǨÏO, <å ^ÕǨÏO—— J<Õ |∞kúx =^ŒeÃÑ@ì_»O, P^蕺`«‡Ü≥∂QÆO J=ÅOaOK«_»O, UHÍO`« ÉèíH˜ÎÉèÏ=O,
WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOK«_»O, Hõ~°Î=º Ѩ~åÜ«∞}`«fiO, ã¨`å¯~°º=ÚÅO^Œ∞ „â◊^Œú, „|ǨχK«~°ºO, *ÏQÆ~°∂Hõ`«,
"å‰õΩ¯Å#∞ ã¨OÜ«∞=∞#O`À "å_»_»O, Jxfl\˜Ö’ #<Õfl K«∂_»_»O – Wq =ÚH˜Î =∂~åæÅ∞. *Ï˝#O`À q*Ï˝#
q[$Oaè`« =∞~Ú# Ü≥∂QÆO`À, QÆ∞O_≥k@=Ù`À, ™êuÎfiHõ „Ѩ=$uÎ`À eOQÆ^ÕǨxfl [~ÚOz =∂#=Ù_»∞
âßâ◊fi`« ã¨∞YO ã¨OáêkOKåe.
P. J~°Ü«∞ñ QÆ~°‡~°∂Ѩ =∞QÆ∞ #q^•º[#‡, "≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞|O^èŒ<åk Å`«Å
#„Ѩ=∞`«ÎÜ≥∂QÆ =∞#∞ =∞ǨKè«∞iHõKÕñ, „^≥OѨ=ÅÜ«Ú #O`«ñ ^≥OѨÙ`À_». 70
* J*Ï˝#O #∞O_ç ѨÙ\˜ì# ǨÏ$^ŒÜ«∞ |O^èŒ# =∞<Õ fQÆ#∞ Ü≥∂QÆO J<Õ K«∞~°HõuÎ`À ^è≥·~°ºOQÍ
`≥OÑ≤"ÕÜ«∂e.
P. X#~° x@∞¡ Ü≥∂QÆÜ«Ú‰õΩÎO_»∞ QÆ∞~°∞ñ_≥·#, Éèí∂ѨÙñ_≥·# t+¨ºÑ¨Ù„`« =~°∞Å
Ü≥∂QÆÜ«Ú`«∞Åñ *ËÜ«∞ <˘Ñ¨CQÍ =ÅÜ«Ú#∞, QÆ~°‡Ñ¨~°∞Åñ *ËÜ«∞ñQÍ^Œ∞ HÍ^Œ∞. 71
* J@∞=O\˜ Ü≥∂QÆO J#∞+≤ªOKÕ =ºH˜Î QÆ∞~°∞=~Ú`Õ t+¨μºÅ#∂, `«O„_ç J~Ú`Õ a_»¤Å#∂,
~å[~Ú`Õ „Ѩ[Å#∂, `å#∞ <ÕiÛ# Ü≥∂QÆ =∂~°Oæ Ö’ ÃÑ@ì=Öˇ<QÕ Íx Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅÃÑ· P㨉Ωõ ÅÎ #∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
ã‘. [#∞ÖˇÅ¡ #~°÷ "åOKè«Åñ *Ëã≤ Ü«∞`«ºO`« =¸_è»∞Öˇ· Ü≥ÿ∞Ç≤ÏHõO|∞Å∞ =∞#O|∞
ÅO^Œ∞#∞ QÀ~°∞^Œ∞† ~°ÅÊ ™œYº=ÚʼnõΩ #<Àº#º "≥·~°O|∞ ÅOk ^Œ∞óY
=ÚÅñ ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°∞† QÍ# =Ú#∞H˘x QÆ∞~°∞ñ_≥·# "åñ_»∞ =∂Ü«∂"≥∂ǨÏ=â◊√ñ_»∞ <≥O`«
[_»∞ñ_»∞ <≥·#\˜ì Ü«∂ [O`«∞=ÙÅO^Œ∞#∞ ^ŒÜ«∞ QÆeæ q∞H˜¯e ^èŒ~°‡|∞kúñ
270 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. QÆ#∞flÅ∞#fl"åñ_»∞ QÍ#x "åxH˜, ^≥~°∞=Ùñ EÑ≤ #@∞¡ ^≥eÜ«∞ñ |eH˜
Ü«∞`«∞Å =∞QÆ∞K«∞ k=º"≥∞ÿ# Ü«∂ "≥∂HõΔ =∂, ~°æO|∞ñ EѨ =ÅÜ«Ú ~°=∞}`À_». 72
* „Ѩ[ÅO^Œ~°∂ U"À „ѨÜ≥∂[<åÅ#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx Ѩ#∞Å∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. =¸~°∞öÅ~Ú
ZšѨC_»∂ =∞#ã¨∞Ö’ SÇ≤ÏHõ Ѷ¨ÖÏÅ#∞ HÀ~°∞`«∞O\Ï~°∞. JÅÊ™œYºOHÀã¨O XHõiÃÑ· =∞~˘Hõ~°∞ "≥·~°O
ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JO`«∞ÖËx ^Œ∞óYOÖ’ =ÚxyáÈ`å~°∞. JO^Œ∞KÕ`« QÆ∞~°∞=~Ú#"å_»∞ `å<Õ =ÚO^Œ∞
#_çz =∂Ü«∂"≥∂ǨʼnõΩ Ö’|_ç =¸~°∞Åö ~Ú# r=ÙÅѨ@¡ ™ê#∞Éè∂í u K«∂áêe. Hõà√◊ #¡ fl"å_»∞ „QÆ∞_ç"¤ åxH˜
^•i K«∂Ñ≤# q^èOŒ QÍ J*Ï˝#∞ʼnõΩ É’kèOz ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_®e. ™ê\˜ÖxË n, k=º=∞~Ú#n, J~Ú# "≥∂HΔÍxH˜
=∂~°æO K«∂áêe.
=. =∞é˜Ü«Úñ a`«$ QÆ∞~°∞[#h |O^èŒ∞ Ѩu ^≥·=`«O|∞ÅÖ’ <≥=fiÔ~·##∂ ã¨O™ê~° ~°∂Ѩ =∞$`«∞º~°Ç≤Ï`«O
ɡ#· "≥∂Hõ=Δ ∂~°Oæ |∞O EѨ‰Ωõ O_ç~ˆ x "å ~Ô =fi~°∞#∞ Ç≤Ï`«∞Å∞ QÍ<Õ~~° ∞° † <å^Œ∞ â◊s~°O|∞ ^Œ∞ifiÉèÏ=ºO|∞†
<å^Œ∞ =∞#O|∞ ã¨`«ÎfiÜ«ÚHõÎO|∞#∞, ^èŒ~°‡ã¨"Õ∞`«O|∞#∞, ÉÏѨ~°Ç≤Ï`«O|∞ #QÆ∞@O*Ëã≤ ÃÑ^ŒÌÅ∞
##∞fl |∞∞+¨Éèí∞O _»O„_»∞† QÍ=Ù# â◊√^Œú ã¨`«Îfi=∞Ü«∞Oɡ·# â◊s~°O|∞#O |∞\˜ì# ‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# g∞~°
ÅO^Œé∞#∞ ™È^Œ~°∞O_»∞#∞ =∞Ǩ`«∞‡O_»∞#∞ #„QÆAO_»∞#∞ <≥·# Éèí~°`«∞ #<≥flHÍñEz Ü«∞H˜¡+ì̈|∞kúKÕ
ÉèílOѨÙO† _»kÜ«∞ <å‰õΩ â◊√„â◊¥+¨}O|∞† „Ѩ*ÏáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«Ú@ g∞‰õΩ#∞ |~°=∞ ^èŒ~°‡O|x
=∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 73
* JO`ÕQÍ^Œ∞. `«O„_çQÍh, `«eQ¡ Íh, QÆ∞~°∞=ÙQÍh, |O^è∞Œ =ÙQÍh z=~°‰Ωõ Éè~í ΰ J~Ú<å ã¨~ˆ JHõÜ
Δ ∞« "≥∞#ÿ
"≥∂HõΔ=∂~°æO K«∂ѨÖËHõ áÈ`Õ "åÔ~=~°∂ Ç≤Ï`«∞Å∞ HÍ~°∞.
<å â◊s~°O ZÖÏ U~°Ê_çO^À g∞ ˆ~=∂„`«O TÇ≤ÏOK«ÖË~°∞. <å =∞#ã¨∞û ã¨`«ÎfiQÆ∞}O`À ‰õÄ_çOk.
^èŒ~°‡O`À ‰õÄ_çOk. áêѨ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿOk. JO^Œ∞=Å¡<Õ P~°∞ºÅ∞ ##∞fl, '|∞∞+¨Éèí∞—_»<åfl~°∞. â◊√^Œú™êuÎfiHõ
=∞~Ú# <å â◊s~°O #∞O_ç ѨÙ\˜ì#"åˆ~ g∞~°O^Œ~°∂, ‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~å! `À_»|∞\˜ì#"å_»∂, g∞ JO^ŒiH©
ÃÑ^ŒÌ"å_»∂, =∞Ǩ`«∞‡_»∂ J~Ú# Éèí~°`«∞}˜‚ <åÖψQ ÉèÏqOz ã¨^Œ∞ƒkú`À ¿ãqOK«O_ç. J^Õ g∞~°∞ <å‰õΩ
KÕ¿ã â◊„â◊¥+¨, „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOK«_»"Õ∞ g∞‰õΩ Ñ¨~°=∞ ^èŒ~°‡O– Jx É’kèOz |∞∞+¨Éèí^Õ=Ù_»∞ =∞~°Å DÖÏ
J<åfl_»∞.
ã‘. Éèí∂`«*ÏÅ=ÚÅO^Œ∞ Éèí∂[=ÚÖò =~°º=ÚÖò Éèí∂~°∞ǨÏ=ÚÅ HõO>ˇ Éè’y ‰õΩÅ=Ú
Éè’y ã¨O`«u Hõ#fl É’^èŒx+¨μªÅ∞ É’^èŒ =∂#∞ºÅ Hõ#fl#∞ =∞#∞[=~°∞Å∞
gi Hõ#fl#∞ ã≤^Œú q|∞^èŒ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ "åi Hõ#fl #∞ ã¨∞~°∞Öò "åiHõ#fl
xO„^•k ^Õ=`« eO^Œé˜ Hõ#fl#∞ ^ŒHΔÍk ã¨#∞‡#∞Öò ^ŒÅñѨ <≥‰õΩ¯
`Õ. _»O`«Hõ#fl#∞ Éèí~°∞æñ _® Ü«∞Éèí=ÙHõ#flñ, QÆ#∞ÅÉèí=Ùñ _≥‰õΩ¯ñ† _®`«x HõO>ˇ q+¨μ‚ñ
_»kè‰õΩñ _®`«ñ_»∞ q„ѨÙÅ <å^ŒiOK«∞ñ, QÍ# q„ѨÙO_»∞ ^≥·=O|∞ =∂#=Ù#‰õΩ. 74
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 271
* ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ÅÖ’ =$HõΔ=ÚÅ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. K≥@¡HõO>ˇ ã¨~°Ê=ÚÅ∞ „âı+¨ª=ÚÅ∞. áê=ÚÅHõO>Ë
"Õ∞^è•=ÙÅ∞ L`«Î=ÚÅ∞. |∞kú=∞O`«∞ÅHõO>Ë Éèí∂Ѩ`«∞Å∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. ~åAÅHõO>Ë ã≤^Œ∞úÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞
QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ „âı+¨μªÅ∞, "åiHõO>Ë ^Õ=`«Å∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. "åix q∞Oz WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ∞, giHõO>Ë
^Œ‰õΔΩ_»∞, ~°∞„^Œ∞xHõO>Ë „|Ǩχ, „|Ǩχ HõO>Ë q+¨μ‚=Ù Jkè‰õΩÅ∞. PÜ«∞# „ÉÏǨχ}∞Å#∞ P^Œi™êÎ_»∞.
JO^Œ∞KÕ`« =∂#=ÙʼnõΩ „ÉÏǨχ}∞_Õ ^≥·=O.
Hõ. Éèí∂ã¨∞~°∞ʼnõΩ ã¨i^≥·=O, c ã¨K«~åK«~°=Ú#O^Œ∞ <≥é∞ñQÆ#∞† <å‰õΩ<£
Éèí∂ã¨∞~°∞Å∞ QÆ∞_»∞K«∞#ѨÊ\˜, Ü«∂ ã¨O`À+¨O|∞ ^ÀñѨ ^ŒQÆ∞flÅÜ«∞O^Œ∞<£. 75
* D K«~åK«~° „ѨѨOK«OÖ’ <å‰õΩ `≥eã≤#O`«=~°‰õΩ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ™ê\˜ J~Ú# ^≥·=O ÖË^Œ∞.
qkè qÇ≤Ï`«OQÍ JQÆ∞flÅÖ’ "ÕÖËÛ Ç¨Ïqã¨∞û HõO>Ë „ÉÏǨχ}∞Å∞ Éè’[#O KÕã¨∞ÎO>Ë <å‰õΩ Z‰õΩ¯= ã¨O`À+¨O
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã‘. =∞OQÆà◊O ɡ·# „|Ǩχã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ "Õ^Œ~°∂ѨO|∞ #<åk ~°∂Ѩ
=∞QÆ∞K«∞#fl <å^Œ∞ ^ÕǨÏ=Ú „ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÖò ^èŒi~ÚO`«∞ Ô~ѨC_»∞ñ ^Œ`«Îfi|∞kú
â◊=∞^Œ=∂#∞„QÆÇ¨Ï ã¨`«º`«Ñ¨ã≤ÎuHõΔÅ∞ QÆÅ∞æ q„ѨÙO_»∞ ã¨^Œ∞æ~°∞O_»∞†
QÍ# q∞H˜¯e ÉèíH˜Î QÆeæ Ü«∞H˜OK«#∞ Öˇ·# Éèí∂ã¨∞~°∞Å ^ÕǨÏ=ÚÅ =Å#
`Õ. #O^Œ∞K«∞O_»∞#∞ <å^Œ∞ ^ÕǨÏO|∞ QÍñQÆ, <≥é˜ñy =~°∞ÅQÆ∞ q„ѨÙÅ<≥Å¡ ÉèíH˜Îñ
|∂[¿ãÜ«Ú@ÜÕ∞ ##∞flñ |∂[¿ãÜ«Ú, @#∞K«∞ qxÑ≤Oz =∞é˜Ü«Ú x@¡#∞K«∞ñ |eÔH. 76
* <å^ÕÇϨ O Ѩ~„° |ǨχO ã¨fi~°∂ѨO, "Õ^=Œ ∞Ü«∞O. nxH˜ PkÖË^∞Œ . JÖÏO\˜ "Õ^~Œ ∂° Ѩ"∞≥ #ÿ <å^ÕÇ¨ xfl
„ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÅ∞ ^èŒi™êÎ~°∞. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O HõÅ"å_»∂, l`ÕO„kÜ«Ú_»∂, ^ŒÜ«∂à◊√=Ó, ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_»∂,
`«Ñ㨠fi‘ , ã¨ÇϨ #jb J~Ú# „ÉÏǨχ}∞_Õ =∞Oz QÆ∞~°∞=Ù. JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ Ѩ~=° ∞Éè‰í Ωõ ÅÎ ∂, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∂
J~Ú# „ÉÏǨχ}∞Å ^ÕÇϨ O`À HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï#∞. ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # QÆ∞}ÏÅ∞ HõeQÆ# „ÉÏǨχ}∞Å#∞ <å ~°∂ѨOQÍ
ÉèÏqOK«∞‰õΩx ѨÓ[¿ãÜ«∞_»O ##∞fl ѨÓ[ KÕÜ«∞_»"Õ∞ J=Ù`«∞Ok Jx =∞m¡ DÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. D `≥éñQÆ∞ ^≥eã≤ Éèí∂ã¨∞~°, *ÏuO |∂lOK«∞#\˜ì [#∞ñ_»∞#∞ =∂Ü«∂
f`«∞O_≥· xHõ¯O|∞QÆ, Éèí∂`«Å=Ú# "≥∂HõΔ=∂~°æ=Ú#∞ ÉÁ_»QÍOK«∞<£. 77
* D ~°ÇϨ 㨺O `≥Å∞ã¨∞H˘x „|Ǩχ"Õ`ÖΫ #·ˇ q„ѨÙÅ#∞ ѨÓlOKÕ =∂#=Ù_»∞ =∂Ü«∂f`«∞ _»=Ù`å_»∞.
Éèí∂Ö’HõOÖ’<Õ "≥∂HΔÍxH˜ =∂~°æO QÆ∞iΙêÎ_»∞.
=. W@∞¡ ã¨^•Kå~°∞ ÅQÆ∞ ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ Ö’HÍ#∞âßã¨<å~°÷O ÉÏKå~°O|∞ Å∞Ѩ^ÕtOz =∞Ǩ`«∞‡O_»∞#∞
|~°=∞ã¨∞ǨÏ$`«∞Î#∞ #QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ |∞∞+¨ÉèÏѨ^Õâ◊O|∞#O QÆ~°‡`åºQÆO|∞ ¿ãã≤ Ü«ÚѨâ◊=∞
jÅ∞~°QÆ∞ =Ú#∞ʼnõΩ ÉèHí *Θ Ï˝#"≥~· åQƺ ÅHõ}
Δ O|∞Å∞ QÆÅ áê~°=∞ǨÏO㨺 ^è~Œ ‡° O |∞Ѩ^tÕ OѨOѨ QÆÅ"åñ
_»Q∞Æ K«∞ñ |∞„`«âÎ `
◊ O« |∞#O ^Œ„QÆAO_»∞#∞ |~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=[˚# Ѩ~åÜ«∞}∞O_»∞#∞
272 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#QÆ∞ Éèí~°`«∞x ^èŒ~°}©áêÅ#O|∞#‰õΩñ |@ìO|∞ QÆ\˜ì `å#∞ QÆ$ǨÏ=∞O^≥ ^ÕǨÏ=∂„`å=ÅO|#O|∞
¿ãã≤ kQÆO|~°∞O_≥· Ü«Ú#‡`åÎHÍ~°∞O _»QÆ∞K«∞O „|H©~°‚ ˆHâ◊√O_≥· Ü«∞QÆ∞flÅ <å`å‡~ÀѨ}O|∞ ¿ãã≤
„|Ǩ‡=~°Î^Õâ◊O|∞#∞ ÉÏã≤ [_®O^èŒ |kè~° =¸Hõ Ñ≤âßKÀ<å‡^Œ∞Å∞O É’Öˇ #=^èŒ∂`« "Õ+¨O|∞
<˘Ok [#∞ʼnõΩ =∂é∞ ѨÅ∞HõHõ =∞ø# „=`«O|∞#O |∞~° „QÍ=∂Hõ~° [#Ѩ^•~å=∞ ta~° „=[Ѷ¨∞’+¨
™ê~°÷yi =<å„â◊=∂^Œ∞Å Ü«∞O^Œ∞ "≥O@O[#∞^≥OK«∞ ^Œ∞~°˚# `«~°˚# `å_»<å==∂# "Õ∞ǨÏ# x+‘ª=#
áêëê}â◊H$õ „^Œ[ó „ѨHˆ ÑΔ }
¨ ѨÓu "å`« ^Œ∞~°∞‰õΩÅÎ O |iÉè∂í `«∞O _»ÜÚ« º#∞ QÆ}#O ɡ@Hì õ =#=∞^ÕÉOíè |∞
=∞H˜HΔ Ík Hõ$`ÀѨ„^Œ=O|∞#∞O É’Öˇñ QÔ · H˘#Hõ ^ÕÇ¨ aè=∂#O|∞#O l`«Î K«Å#O|∞ <˘O^ŒHõ ÜÕ∞HÍH˜Ü∞ÿ≥
K«i~ÚOK«∞ K«∞O_» #u ã¨∞‰õΩ=∂~°O|∞ÅQÆ∞ Hõ~K ° ~« }
° À~°ãû÷¨ ÅO|∞Å∞ qѶ٨ ÅO|∞ÅQÆ∞ ÉÏǨÏfiOã¨HOõ ~î°
=^Œ<å^Œº=Ü«∞= q<åºã¨O|∞Å∞O QÆey „ѨHõ$u ã¨∞O^Œ~°O |QÆ∞K«∞ ã¨fi`«ã≤û^Œú^Œ~°Ç¨ã¨~°∞z~°
=ÚMÏ~°qO^ŒOɡ·, #= #o# ^Œà◊O|∞ÅOÉ’e tt~° HõhxHõÅO *ˇÅ∞"˘Ok, Ü«∞~°∞}ÏÜ«∞`«O|∞ÅQÆ∞
#Ü«∞#O|∞ÅKÕ <˘Ñ≤Ê Ü«∞#∂º<åkèHõO|∞ÅQÆ∞ HõáÈÅ Hõ~°‚ HõO~î° <å™ê^ŒO_»O|∞ÅKÕñ ^Õ[iÅ∞¡K«∞
xQÆ∂_è»ã≤‡`«=^Œ# q„Éèí=∞O|∞ÅO „|HÍtOK«∞ `«# k=º =∞OQÆà◊ q„QÆǨÏO|∞KÕñ |∞~° ã¨∞O^Œ~°∞Å
=∞#O|∞Å Hõ`«ºO`« "≥∂ǨÏO|∞ QÆÅ∞QÆñ*ËÜ«ÚK«∞. 78
* ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÖˇ·# ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ, Ö’HÍxH˜ "≥Å¡_çOK«∞ xq∞`«ÎO J=ã¨~°"≥∞ÿ# PKå~åÅ#∞
|∞∞+¨Éèí^Õ=Ù_»∞ LѨ^ÕtOKå_»∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∂ Ö’Hõ ÉÏO^èŒ=Ù_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ |∞∞+¨Éèí∞x
~°∂ѨOÖ’ Hõ~°‡Ñ¨i`åºQÆO HÍqOz âßO`«ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ·# =Ú#∞ʼnõΩ#∂fl ÉèíH˜Î *Ï˝# "≥·~åQͺÅ`À ‰õÄ_ç#
Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠^è~Œ å‡Å#∞ LѨ^tÕ OKåÅx L^ÕtÌ OKå_»∞. PÜ«∞# `«# #∂~°∞=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅÖ’ ÃÑ^Œ"Ì å_»∞.
Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞_»∞ J~Ú# Éèí~°`«∞xH˜ Ѩ@ìOQÆ\˜ì ~å[ºÉèÏ~°O JѨÊyOKå_»∞. J#O`«~°O â◊s~°=∂„`«
ã¨Ç¨Ü«Ú_≥·, kQÆO|~°∞_≥· zOÑ≤i A@∞ì`À Ñ≤zÛ "åxÖÏQÍ „Ѩ=iÎã¨∂Î JQÆ∞flefl `«#Ö’ P~ÀÑ≤OK«∞H˘x
H˘O`«HÍÅO QÆ_áç ê_»∞. `«~åfi`« „|Ǩ‡=~°^Î âÕ ßxfl =^ŒeÃÑ\˜ì "≥o§áÈÜ«∂_»∞. [_»∞x ÖÏQÍ, K≥q\˜"åxÖÏQÍ,
=¸QÆ"åxÖÏQÍ, Ñ≤âßK«O P=Ç≤ÏOz#@∞ìÅQÍ Ñ≤zÛ"åx q^èOŒ QÍ J=^è∂Œ `« "Õ+O¨ ^èiŒ OKå_»∞. Z=~°~Ú<å
ѨÅHõiOz<å |^Œ∞Å∞ K≥ѨʉõΩO_® =∞ø#„=`«O KÕѨ\Ïì_»∞.
#QÆ~åÅ∞, „QÍ=∂Å∞, Ñ¨Öˇ¡Å∞, `À@Å∞, ta~åÅ∞, a_®~åÅ∞, Q˘Å¡Ñ¨Öˇ¡Å∞, Q˘_»¡áêHõÅ∞, H˘O_»Å∞,
`«áÈ=<åÅ∞, |∞∞ë꺄â◊=∂Å∞ ^•\˜ áÈ™êQÍ_»∞. JHõ¯ _»Hõ¯_» H˘O^Œ~°∞ "≥O@Ѩ_Õ"å~°∞. ^Œ∞O_»QÆ∞Å∞
H˘_»∞`«∞<åfl, u_»∞`«∞<åfl, ~åà◊√¡ qã¨∞~°∞`«∞<åfl, ^Œ∞=Ú‡ K«Å∞¡`«∞<åfl, `«#ÃÑ· =¸„`« qã¨~°˚#O KÕã≤<å,
Lq∞‡"Õã<≤ å, ‰õΩo§# =ã¨∞=Î ÙÅ∞ ÃÑ·H˜ qã≤i "Õã<≤ å, |∂`«∞‰õÄ`«Å∞ ‰õÄã¨∞<Î åfl U =∂„`«O Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ‰õΩO_®
*’sQÆÅ#∞ ÖˇHõ¯ÃÑ@ìx J_»q ÜÕ∞#∞QÆ∞ ÖÏQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»z áÈ`«∞<åfl_»∞. U =∂„`«O ^ÕǨaè=∂#O
ÖˉõΩO_® xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# z`«ÎO`À UHÍH˜QÍ ã¨OK«iã¨∞Î<åfl_»∞.
J`«x KÕ`«∞Å∞, HÍà◊√§ L~ÀÉèÏQÆO KåÖÏ ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ L<åfl~Ú. Éèí∞*ÏÅ∞, HõO~î°ã‘=∞, =ÚYO
"≥Ú^ŒÅ~Ú# J=Ü«∞"åÅ∞ qâßÅOQÍ fiÛ#@∞¡<åfl~Ú. J`«x ~°∂ѨO ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~°OQÍ LOk.
Ѩ^Œ‡O=O\˜ =ÚYOÖ’ ã¨fi`«ã≤û^Œú"≥∞ÿ# z~°∞#=ÙfiÅ∞ zO^Œ∞`«∞<åfl~Ú. H˘O„Q˘`«Î `å=∞~° ˆ~‰õΩÅÖÏQÍ
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 273
K«Å¡x Hõ#∞áêѨÅ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. qáêÊi# Hõà◊¡Ö’¡ Z„~°^Œ#O „ѨHÍtã¨∞Î#flk. K≥H˜¯à◊√§QÍx, K≥=ÙÅ∞QÍx,
"≥∞_»ÉèÏQÆOQÍx, =Ú‰õΩ Ñ¨Ù\ÏÅ∞QÍx U =∂„`«O ֒ѨO ÖˉõΩO_® kkú fiÛ#@∞¡<åfl~Ú. J`«x ÃÑ^Œ=ÙÅ
֒Ѩe z~°∞#=Ùfi W`«~°∞Å#∞ „Éèíq∞OѨ*Ë¿ã ÖÏQÍ LOk. J@∞=O\˜ J`«x k=º =∞OQÆà◊ q„QÆǨÏO
=Ú^Œ∞ÌQÆ∞=∞‡Å#∞ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOK≥`«∞Î`«∞#flk.
P. ^èŒ∂oKÕ`« q∞QÆ∞Å ^èŒ∂ã¨i`«O|∞<≥·, [_»Å∞ QÆ\˜ì Hõ_»∞ñ aâ◊OQÆ=~°‚
=Ú #QÆ∞ ˆHâ◊áêâ◊=Ú#∞ "≥eñyOK«∞K«∞, x`«~°∞ Öˇ=~°∞ñ ^Œ#∞fl <≥é∞ñQƉõΩO_». 79
* |∞∞+¨Éèí∞x A@∞ì ^Œ∞=Ú‡H˘@∞ìH˘x ^èŒ∂ã¨~°=~°‚O ^èŒiOzOk. "≥O„@∞HõÅ∞ [_»Å∞Hõ\ì̃ QÀ~ÀK«#O
~°OQÆ∞`À "≥∞iã≤ áÈ`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ "Õ+¨OÖ’ J`«_»∞ Z=~°∂ QÆ∞~°∞ÎѨ@ì‰õΩO_® u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞.
Hõ. J=^èŒ∂`« "Õ+¨=Ú# x, @¡=x<£ =∞e#O|∞Öˇ·# Ü«∞=Ü«∞==ÚÅ`À
^Œqe K«iOK«∞K«∞ #∞O_»∞#∞, Éèí∞q Éèí∂`å„HÍO`«∞ñ _»~Ú# ѨÙ~°∞+¨μx =∂_ç¯<£. 80
*<å |∞∞+¨Éèí∞_»∞ Ñ≤âßKå„HÍO`«∞_≥·# "åxÖÏQÍ =ÚiH˜Ñ¨\˜ì# J=Ü«∞"åÅ`À J=^èŒ∂`« "Õ+¨OÖ’
ã¨OK«iOѨ ™êQÍ_»∞.
P. [#∞Å H˜@∞¡ Ü≥∂QÆã¨OKå~° "≥∞Å¡ q, ~°∞^Œú =∞#∞K«∞ <å`«‡ |∞kúñ Ez
Ü«∞[QÆ~°O|∞ =∂_ç¯ #=xÃÑ· #∞O_≥ c, Éèí`«ûHõ~°‡=Ú#‰õΩñ ÉÏÅ∞ Ѩ_»∞K«∞. 81
* `«# J=^èŒ∂`« "Õ+¨O, `«# Ü≥∂QÆq^è•#O „Ѩ[ʼnõΩ qO`«QÍ LO@∞O^Œx |∞∞+¨Éèí∞_»∞ „QÆÇ≤ÏOz
XˆHKÀ@ 'J[QÆ~°O— ÖÏQÍ á⁄~°Å ™êQÍ_»∞.
=. W@∞¡ cÉèí`«û~°∂ѨO|∞# =ã¨∞O^èŒ~°O |_çÜ«ÚO_ç Ü«∞#flO|∞ Éèí∞lOK«∞K«∞ h~°∞ „^•=ÙK«∞
=¸„`«ÑÙ¨ s+¨O|∞Å∞ q_»∞K«∞K«∞ #q â◊s~°O|∞# #O@O ÉÁ~°Å∞K«∞O_»∞, =∞é˜ÜÚ« ^Œ`∞« Ês+¨ ™œQÆO^èŒ
Ü«ÚHõOÎ |QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù ^Œâk◊ â◊Å<£ ^ŒâÜ ◊ ∂≥ [# Ѩ~º° O`«O|∞ |i=∞oOѨO *ËÜÚ« K«∞O_» QÀ=∞$QÆHÍHõ
K«~º° ÅO [i~ÚOK«∞K«∞ ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊Oɡ#· |∞∞+¨É∞íè O_»∞ =∞Ǩ#O^ŒO|∞ ##∞Éèqí OK«∞K«∞O ^Œ#Ü«∞O^Œ∞
ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞ "åã¨∞^Õ=ÙxO „|`«ºHõΔO|∞QÍñ QÆ#∞OQ˘#∞K«∞ ã≤kúO ÉÁOk# "≥·Ç¨Ü«∞ã¨
=∞<À[= Ѩ~H° ÍÜ«∞ „Ѩ"âÕ ßO`«~åú# ^Œ∂~° „QÆÇϨ } „â◊=}Ïk Ü≥∂QÆ ã≤^∞Œ Åú ∞ ^Œ=∞O`« =zÛ#O QÔ H· ˘#Hõ
Ü«ÚO_≥ #x ѨeH˜# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞#‰õΩO |sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 82
* D q^èOŒ QÍ PÜ«∞# AQÆ∞Ѩû HõeyOKÕ f~°∞# <ÕÅg∞^Œ Ѩ~∞° O_ç LO_Õ"å_»∞. J#flO uO@∂,
h~°∞ `åQÆ∞`«∂, =∞Å =¸„`å^Œ∞ÅÖ’ á⁄~°Å∞`«∞O_Õ"å_»∞. J`«x =∞Å ã¨∞QÆO^èOŒ `À ‰õÄ_ç# "åÜ«Ú=Ù
Ѩk k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ Ѩk P=∞_»Å ^Œ∂~°O Ѩi=∞oã¨∞OÎ _»QÍ ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊ ã¨OÉè∂í `«∞_≥#· |∞∞+¨É∞íè _»∞ =$+¨ÉOíè
=Öˇ, =∞$QÆO =Öˇ, "åÜ«∞ã¨O =Öˇ „Ѩ=iÎã∂¨ Î =∞ǨÏ^•#O^ŒO á⁄O^Õ"å_»∞. ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚
`«#Ö’ „Ѩ`º« HõOΔ QÍ ^Œi≈OK«∞‰õΩO@∂ Ü≥∂QÆã^≤ ∞Œ _ú <·≥ å_»∞. JѨÙ_»∞ PHÍâ◊Q=Æ ∞#O, =∞<À"ÕQOÆ , Ѩ~H° ÍÜ«∞ „Ѩ"âÕ O◊ ,
JO`«~åú#O, ^Œ∂~° ^Œ~≈° #O, ^Œ∂~°„â◊=}O "≥Ú^ŒÅ~Ú# ã≤^∞Œ Åú ∞ `«=∞O`« `å=Ú |∞∞+¨É∞íè }˜‚ P„â◊~ÚOKå~Ú.
274 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J~Ú<å |∞∞+¨É∞íè _»∞ P ã≤^∞Œ Åú #∞ ã‘fiHõiOK«Ö^Ë ∞Œ – Jx â◊√HõÜ∂≥ y |∞∞+¨É∞íè x =$`åÎO`«O K≥Ñʨ QÍ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î
`«# ã¨O^ÕǨÏO WÖÏ "≥eѨÙKåÛ_»∞.
Hõ. =Úx=~°! Ü≥∂QÆ*Ï˝#O, |∞#ñ *ˇé∞ѨO|_»¤ Hõ~°‡=ÚÅ∞ QÆÅ ÃÑ^ŒÌÖò
QÆx Ü«ÚO_≥_ç Ü≥ÿ∞â◊fi~°ºO, |∞#∞ |∞∞+¨Éèí∞O _≥é˜ñy ÜÕ∞Å á⁄O^ŒHõ Ü«ÚO_≥<£? 83
* =Úx=ˆ~}Ϻ! Ü≥∂QÍÉèϺã¨O =Å¡ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, Hõ~°‡Å∞ #t™êÎ~Ú. JÖÏO\˜
=∞ǨÏhÜ«ÚʼnõΩ =∞Ǩã≤^Œ∞úÅ∞ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú. J~Ú<å `«=∞O`« `å=Ú =zÛ# Sâ◊fi~åºÅ#∞ |∞∞+¨Éèí∞
_≥O^Œ∞‰õΩ ã‘fiHõiOK«ÖË^Œ∞. ™êfig∞!
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 84
* `«#‰õΩ Hõey# ã¨O^ÕǨÏO "≥eѨÙzÛ# ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ â◊√HõÜ≥∂y DÖÏ ã¨=∂^è•# q∞KåÛ_»∞.
=∞. ^èŒ~°}©=Å¡Éèí! h^Œ∞ "åHõº=ÚÅ∞ ^Œ^䌺O aO`«Ü«ÚO ^ŒÑ¨Ê, ^≥
@¡~°Ü«∞<£ =#º=∞$QÆO|∞ Ѩ@∞ìѨ_ç `å <å "Õà◊ <åÅ∞|ú‰õΩ<£
^èŒ~° =OzOz# =∂_ç¯ xO„kÜ«∞=ÚÅ<£ ^ŒO_çOz z`«ÎO|∞ x
~°ƒù~°HÍ=∂^Œ∞Å HÍ㨠~ÚK«∞Ûñ QÆ_»∞ ã¨O~°OÉèíO|∞`Àñ „QÆ=∞‡é<£. 85
* F ~å*Ï! h =#flk x["Õ∞. J_»qÖ’x =∞$QÍÅ∞ "Õ@QÍxH˜ Ѩ@∞ì=_»∞`å~Ú. J~Ú<å U^À
q^èŒOQÍ "å}˜‚ =OzOz `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x |Ü«∞@ Ѩ_»`å~Ú. JÖψQ WO„kÜ«∂Å#∞ ÖÁOQÆnã¨∞‰õΩ<åfl
=∞#ã¨∞û =∞~°Å U^À q^èŒOQÍ q[$OaèOz HÀiHõʼnõΩ J=HÍâ◊q∞ã¨∞ÎOk.
Hõ. z~°HÍÅ `«Ñ¨=Ú <≥·##∞, ǨÏi~ÚOѨñQÆ <ÀѨÙñ l`«Î =∞x ÃÑ^ŒÌÅ∞ #
=∞‡~°∞ *Ï~°∞ʼnõΩ<£ *Ïi}˜, Hõ~°}˜x #_»iOK«∞ =∞#ã¨∞ HÍ=∂^Œ∞ʼnõΩ<£. 86
* =∞Ç‘Ï<å^ä•! =∞#ã¨∞ KåÅ z„`« =∞~Ú#k. KåÖÏHÍÅO „â◊=∞Ѩ_ç ™êkèOK«∞‰õΩ#fl `«Ñ㨠∞¨ û #~Ú<å
Jk ǨÏiã¨∞ÎOk. JO^Œ∞KÕ`« ÃÑ^ŒÌÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ #=∞‡~°∞. q@∞Å#∞ PHõi¬OKÕ *Ïi}˜ÖÏQÍ =∞#ã¨∞û
xÅHõ_» HÀÖ’Ê~Ú HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å#∞ PǨfixã¨∞ÎOk.
Hõ. HÍ=∞„HÀ^è•kHõ=ÚÖò, Éèí∂g∞â◊fi~°! Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÅ∞ =∞é˜Ü«Ú#∞ *Ë
`À =¸Å=Ú ÅQÆ∞@#∞ ^•, s =∞Ç≤ÏÖ’ =∞#ã¨∞ #=∞‡ Ô~ѨC_»∞ñ ɡ^ŒÌÖò. 87
* #ˆ~O„^•! HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_»fi~åæʼnõÄ, Hõ~°‡ÉO^è•Å‰õÄ =∞#¿ãû =¸ÅHÍ~°}O. JO^Œ∞KÕ`«
P~°∞ºÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ã¨∞`«~å=¸ qâ◊fiã≤OѨ~°∞.
ã‘. JkQÍ# <≥#flñ_»∞ <≥·â◊fi~°º=ÚÅ#∞ *Ë Ñ¨@ìñ E_»∞ñ_»∞, Ö’HõÉèí=ÙºÖˇ·#
"å~°ÅKÕ #aè=O^Œ#O|∞Å∞ "˘Ok "≥ÅÜ«∞OQÆ #=^èŒ∂`«"Õ+¨ ÉèÏ+¨
}O|∞Å <≥é˜ñyH˘#ñQÆ~åx ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂ѨO|∞ QÆey Ü«∂ ~°∂Ѩ=∞O^Œ∞ñ
|~°=∞ Ü≥∂QÆ^蕺# Ѩ~°∞ʼnõΩ <≥Å¡ ^ÕǨÏ`åºQÆ ã¨=∞Ü«∞O|∞ #O`«Ö’#ñ
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 275
`Õ. EѨ٠K«∞O_çÜ«Ú ^ÕǨÏO|∞ñ ÉÏѨ xK«Û, yOK≥† #K«Û@ k=º Ü≥∂wO„^Œ∞ñ _®^Œ∞ºñ
_»`«∞Å k=º„ѨHÍâ◊‰õΩñ _»=∞~° QÆ∞~°∞ñ_»∞, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ áêi÷"ÕO„^Œ! 88
* F ~å*Ï! =∞#ã¨∞ QÆ`«∞Å∞ `≥eã≤#"å_»∞ HÍ=_»O |>Ëì `«=∞O`« `å=Ú =zÛ<å ã≤^Œ∞úÅ#∞
|∞∞+¨Éèí∞_»∞ KÕѨ@ìÖË^Œ∞. Hõhã¨O "å\˜=OHõ K«∂_»#~Ú<å K«∂_»ÖË^Œ∞. Ö’HÍʼnõΩ â◊√ÉèíO HÀˆ~ "åi
Jaè=O^Œ<åÅ#∞ P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. "Õ+¨OÖ’x QÍx, =∂\Ö’¡QÍx |∞∞+¨Éèí∞_»x
QÆ∞~°∞ÑÎ @
¨ _ì ®xH˜ gÅ∞ÖË#@∞ìQÍ ÉèQí =Æ `«ûfi~°∂ѨO`À |∞∞+¨É∞íè _»∞ "≥eyáÈ`«∞<åfl_»∞. Ѩ~=° ∞Ü≥∂QÍxfl ^蕺xOKÕ
"åi HõO^ŒiH˜ ^ÕǨÏ`åºQÆO KÕÜ«∞^ŒQÆæ ã¨=∞Ü«∂xfl |∞∞+¨Éèí∞_»∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl_»∞. =∞ǨÜ≥∂QÆ∞ÅÖ’
„âı+¨μª_»~Ú#"å_»∞, =∞Ǩ`«∞‡ÅÖ’ J„ˆQã¨~°∞_»∞, ™ê\˜ÖËx k=º `Õ[ã¨∞û`À „ѨHÍtOKÕ"å_»∞, ^Õ=`«Å‰õΩ
QÆ∞~°∞ =~Ú#"å_»∞, Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ J~Ú# |∞∞+¨Éèí∞_»∞ â◊s~°O q_»=_®xH˜ xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
=. JO`« q=ÚHõÎeOQÆ∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#QÆ∞ |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ =∞#O|∞# ^ÕǨaè=∂#O|∞ qã¨i˚Oz
‰õΩÖÏÅ K«„HõO|∞ ‰õΩÖÏÅ∞x KÕ`« „Éèíq∞~ÚOѨO|_ç qã¨$+¨ìO|Ü«Úº „Éèíq∞~ÚOK«∞ QÆuO „ÉÏp#
ã¨O™ê¯~° qâı+O¨ |QÆ∞ #aè=∂<åÉèÏã¨O|∞# ^ÕÇϨ K«Å<åkHõO|∞Å <˘Ñ≤Ê Ü«ÚO_çÜÚ« , Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂
"åã¨#KÕ Ü«Ú‰õΩOÎ _»Ü∞≥ º† =∞é˜ÜÚ« <å |∞∞+¨É∞íè O _˘Hõ¯ k#O|∞#O QÀOHõ}=OHõ Ѩ@ ‰õΩ@HõO|∞Å#∞
^ŒH˜Δ} Hõ~å‚@ ^Õâ◊O|∞ʼnõΩ Ü«∞^Œ$K«ÛùO [x ‰õΩ@HÍK«Ö’Ѩ=#O|∞# x*Ï㨺Hõ$`«tÖÏ Hõ|à◊√O
_»QÆ∞K«∞ #∞#‡`«∞Îx K«O^ŒO|∞# qH©~°‚ ˆHâ◊√O_»∞, kQÆO|~°∞O_»∞<≥· ã¨OK«iOѨ, "åÜ«Ú"ÕQÆ q^èŒ∂`«
"Õ}∞ã¨OѶ¨∞~°¬} ã¨O*Ï`«O|QÆ∞ #∞„QÆ^•"å#ÅO|∞ `«^Œfi#O|∞ ^ŒÇ≤ÏOѨ #O^Œ∞ ^ŒQÆ∞úO_»Ü≥∞º† #O`«
#`«x Hõ$`«ºO|∞Å∞ `«^Õúâ◊"åã¨∞ÅQÆ∞ [#O|∞Å∞ ÃãÑ¨Ê #~°›<åfl=∞‰õΩO_»QÆ∞ ^Œ„^•„ëêìkèѨu qx,
x[^è~Œ ‡° O|∞ÅO |i`«ºlOz ã¨fi^Õâã◊ ∞¨ Å÷ `À_»O QÆ∂_ç, ^• <å Ü«∂Kå~°O|∞Å #OwHõiOz, Ü«∞^è~Œ ‡°
|Ǩïà◊O |QÆ∞ HõeÜ«ÚQÆO|∞# Éèíq`«=º`«KÕ q"≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· =∞#∞AÅ #ã¨=∞O[ã¨O |QÆ∞ áê+¨O_»
=∞`åaèx"Õâ◊√ÅO *ËÃㆠ=∞é˜Ü«Ú#∞ QÆeÜ«ÚQÆO|∞#O^Œ∞ =∞#∞*Ï^èŒ=ÚÅ∞ ^Õ==∂Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ·
âß„™ÈÎHÎõ â∫KåKå~°O|∞Å∞ q_çz x*ËKÛ« Où *Ëã≤ ^Õ=`å ¿ÇÏà◊#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, #™êfl<å<åK«=∞<åâ∫K«
Hˆ â’Å∞¡OKè<« åk HÍѨq„`« „=`«O|∞ÅO *ËÜÚ« K«∞ #^è~Œ ‡° |Ǩïà◊O |QÆ∞ HõeÜ«ÚQÆO|∞#O ɡé∞ѨO|_»¤
|∞kú ^èŒ~°‡O|∞ÅO QÆey "Õ^Œ „ÉÏǨχ} Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ^Œ∂+≤OK«∞K«∞ Ö’HõO|∞ÅO ^Œ=∞ `«=∞
=∞`«O|∞ʼnõΩO ^•"Õ∞ ã¨O`«ã≤Å∞¡K«∞ #"Õ^Œ =¸ÅO|QÆ∞ ¿ãfiK«ÛùO *Ëã≤ „Ѩ=iÎOz Ü«∞O^èŒÑ¨~°OѨ~°KÕ
qâßfiã¨O|∞ ¿ãã≤ `«=∞O`«# Ü«∞O^èŒ `«=∞ã¨O|∞#O |_»∞K«∞ #∞O_»∞^Œ∞† s |∞∞+¨É∞íè x Ü«∞=`å~°O|∞
~°*’"åºÑ¨ÙÅÎ QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ "≥∂HõΔ =∂~°Oæ |∞ #∞Ѩ^tÕ OK«∞@‰õΩ #Ü≥∞º† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨ÑΨ ã¨=Ú„^Œ
Ѩi=$`«O|∞ÅQÆ∞ h Éè∂í nfiѨ =~°O¬ |∞ÅO^Œe [#O|∞Å∞ k"åº=`å~° „Ѩuáê^ŒHOõ |∞ Åuâ◊√^ŒOú |∞Å∞
#QÆ∞ <≥=fix Hõ$`«ºO|∞Å∞ wiÎO`«∞~°∞, =∞é˜Ü«Ú <≥=fix Ü«∞Oâ◊O|∞# #uH©iÎ=∞O`«∞O_»QÆ∞
„Ñ≤Ü«∞„=`«∞O_»∞ QÆeÔQ, <≥O^Œ∞ [QÆ^•^Œ∞ºO_»QÆ∞ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μO _»=`å~°O|∞ <˘Ok
Hõ~°‡¿ÇÏ`«∞HõO|∞Å∞QÍx "≥∂HõΔ ^èŒ~°‡O|∞ÅO ^≥eÃÑ, "≥O_çÜ«Ú <≥=fiO_»∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ ã≤^Œ∞úÅ
#ã¨^Œ∂ƒù`«O|∞ ÅQÆ∞@O *Ëã≤ x~°ã≤OK≥, #\˜ì |∞∞+¨Éèí∞x`À_»ñ ^ŒuûkúHõ$`« „Ѩܫ∞`«∞flÅ
276 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
x`«~° Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ =∞<À~°^OŒä |∞#<≥#· <≥@∞¡ ã¨iÜ«∞QÆ∞^Œ∞? i@∞¡ ã¨HÅõ "Õ^ÖŒ ’Hõ ^Õ=„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
QÀ=ÙʼnõΩO |~°=∞ QÆ∞~°∞O_»∞, ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ #QÆ∞ |∞∞+¨É∞íè x K«i„`«O|∞ qx#"å~°Å‰õΩ ^Œ∞â◊Û
i`«O|∞Å∞ ^˘ÅOQÆ∞† =∞OQÆà◊O|∞Å∞ ã≤kúOK«∞† q∞H˜¯e „â◊^Œú`À_» <≥=fiO_»∞ q#∞, qxÑ≤OK«∞,
"åxH˜ ǨÏiÉèíH˜Î ^Œ$_è»O |QÆ∞† #\˜ì ǨÏi ÉèíH˜Î `å`«Ê~°ºO|∞#O ɡ^ŒÌÅ∞ ÉèÏQÆ=`«∞ ÅQÆ∞@O *Ëã≤
ã¨O„áêѨΠã¨~°fiѨÙ~°∞ëê~°∞÷ ÅQÆ∞K«∞ qq^èŒ =$l# ¿ÇÏ`«∞HõO|QÆ∞ ã¨O™ê~°`åѨO|∞#∞ ÉÏã≤
Ü«∞q~°`«O|∞ñ ^Œ^ŒƒùH˜ÎÜ≥∂QÍ=∞$`« ™êfl#O|∞ ¿ãã≤ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷O|~Ú# "≥∂HõΔO|∞#∞
*ˇO^Œ∞^Œ∞~°x ã¨Ñ¨ÎnfiѨO|∞Å"å~°∞ <Õñ_»∞#∞O Q˘xÜ«∂_»∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 89
* ÉèQí =Æ O`«∞x J=`å~°"∞≥ #ÿ |∞∞+¨É∞íè _»∞ =∞#ã¨∞Ö’ ^ÕÇ¨ aè=∂<åxfl =^ŒÅ∞‰õΩ<åfl_»∞. ‰õΩ=∞‡i"å_»∞
™êÔ~K«„Hõ=Ú#∞ "ÕQÆOQÍ „uÑ≤Ê q_çzÃÑ\˜ì# `«~åfi`«‰õÄ_® P K«„HõO H˘O`«¿ã=Ù u~°∞QÆ∞`«∞#fl>Ë¡,
ѨÓ~°fiã¨O™ê¯~° qâı+¨O=Å¡ PÜ«∞# ^ÕÇ¨Ï ã¨OK«Å#O ѨÓiÎQÍ PyáÈ^Œ∞. |∞∞+¨Éèí∞_»∞ eOQÆ^ÕǨxfl
=^ŒeÃÑ\˜ì<å Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ "åã¨#Å HÍ~°}OQÍ Ö∫H˜HõOQÍ ^ÕǨÏ^è•iQÍ K«iOKå_»∞. J`«_»∞ HÀOHõ}O,
"ÕOHõ@O, ‰õΩ@Hõ Ѩ~°fi`« ã¨g∞ѨOÖ’x LѨ=#O KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. JHõ¯_» tÖÏYO_®Å#∞ <À\˜Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x
Ñ≤zÛ"åxÖÏQÍ A@∞ì qiÜ«∞É’ã¨∞H˘x kQÆO|~°∞_≥· ã¨OK«iOKå_»∞. JѨÙ_»∞ gz# ã¨∞_çQÍe qã¨∞~°∞‰õΩ
^Œ∞=Ú‡ ˆ~yOk, ^Œ∞=Ú‡`À ‰õÄ_ç# QÍeH˜ J_»qÖ’ xѨÊO@∞‰õΩOk. PxѨC HÍiÛK«∞ÛÖÏQÍ J_»q#O`å
JÅ=Ú‰õΩOk. P HÍiÛK«∞Û =∞O@ÅÖ’ |∞∞+¨É∞íè _»∞ HÍeáÈÜ«∂_»∞. |∞∞+¨É∞íè x KÕ`Å« #∞ P „áêO`«O"å~°∞
K≥ѨCHÀQÍ ''J~°›`«∞_»∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ P ~å„ëêìkèHÍi PÅH˜OKå_»∞. J`«_»∞ ã¨fi^èŒ~°‡O =^ŒeÃÑ\˜ì
ã¨fi^Õâ◊ã¨∞÷Å`À P PKå~åxH˜ P"≥∂^ŒO `≥eáê_»∞. J^èŒ~°‡ ÉǨïà◊=∞~Ú# HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Éèíq+¨º`«∞ΉõΩ
Ö’|_ç áÈ~Ú `«# ~å„+¨ìOÖ’x =∂#=ÙÅ#∞ JÜ≥∂Qƺ=∞~Ú# "Õ^Œ ÉÏǨϺ=∞`«OѨ@¡ "≥ÚˆQæ@@∞¡ KÕâß_»∞.
HõeÜ«ÚQÆOÖ’ J^èŒ=ÚÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞ ^Õ==∂Ü«∞=Å¡ "≥∂Ç≤Ï`«∞ Å=Ù`å~°∞. âß„™êÎÅÖ’ „Ѩ=K«#O
KÕÜ«∞|_»¤ â∫KåÅ#∂ PKå~åÅ#∂ =^ŒeÃÑ_»`å~°∞. `«=∞‰õΩ W+¨ìO =zÛ#@∞¡ ^Õ=`«Å#∞ ѨiǨÏã≤™êÎ~°∞.
™êfl#O KÕÜ∞« ~°∞. PK«=∞#O Jã¨ÖË ÖË^∞Œ . â◊√z`«fiO ã¨∞#fl. A@∞ì Q˘iyOK«∞H˘O\Ï~°∞. JѨq„`« „=`åÅ#∞
áê\˜™êÎ~°∞. J^èŒ~å‡Å∞ ÃÑK«∞Û ÃÑiy# HõeÜ«ÚQÆOÖ’ |∞kú K≥_çáÈQÍ "Õ^•Å#∂, „ÉÏǨχ}∞Å#∂, Ü«∞[˝
ѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ <À\˜H˜ =zÛ#@∞ì J#~åx =∂@ÅO\Ï~°∞. `«=∞ `«=∞ Jaè„áêÜ«∂ʼnõΩ `å"Õ∞ `≥QÆ
=Úiã≤áÈ`å~°∞. "Õ^qŒ ~°∞^ŒOú QÍ „Ѩ=iΙêÎ~∞° . QÆ∞_çQ¤ Í "åºÑ≤OKÕ ^Œ∞~åKå~åÅѨ@¡ #=∞‡HõO ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
z=~°‰õΩ JO^èŒ `«=∞ã¨OÖ’ Ѩ`«# =∞=Ù`å~°∞.
~°*’QÆ∞}O`À xO_ç# ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ "≥∂HõΔ=∂~°æO LѨ^ÕtOK«_»O HÀã¨"Õ∞ |∞∞+¨Éèí∞x J=`å~°O.
U_»∞ ã¨=Ú„^•Å`À ‰õÄ_ç# D nfiáêÅÖ’x [#∞Å∞ k=º"≥∞ÿ# Z=x J=`å~° bÅÅ#∞ H©iΙêÎ~À, Z=_»∞
ZO`À H©iÎ QÆ_Oç z# „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x =Oâ◊OÖ’ [x‡OKå_À, Z=_»∞ Ö’HÍʼnõΩ Pk J~Ú# ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_À
JÖÏO\˜ |∞∞+¨Éèí ^Õ=Ù_»∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’ J=`«iOz Hõ~°‡ ã¨O|O^èŒO ÖËx "≥∂HõΔ^èŒ~å‡xfl „ѨɒkèOKå_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 277
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞=Å¡ `«=∞‰õΩ `å"≥∞ÿ ÅaèOz# ã≤^Œ∞úÅxfl\˜h `«$}©HÍ~°ÉèÏ=O`À u~°ã¨¯iOKå_»∞. JÖÏO\˜
=∞Ǩ=ºH˜ÎH˜ ã≤^Œ∞úÅHÀã¨O „Ѩܫ∞uflOKÕ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ U q^èŒOQÍ ™ê\˜ J=Ù`å~°∞?
Jxfl "Õ^•Å‰õÄ, Jxfl Ö’HÍʼnõÄ, ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ, „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, QÀ=ÙʼnõÄ Ñ¨~°=∞ QÆ∞~°∞
=~Ú#"å_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞ _»~Ú#"å_»∞ |∞∞+¨Éèí∞_»∞. PÜ«∞# K«i„`«O qO>Ë ^Œ∞â◊Ûi„`«∞Å ^Œ∞i`«O
`˘ÅyáÈ`«∞Ok. â◊√ÉèÏÅ∞ KÕ‰õÄ~°∞`å~Ú. Z=~°~Ú`Õ |∞∞+¨Éèí∞x K«i„`«O q∞H˜¯e „â◊^Œú`À qO\Ï~À,
Z=~°∞ W`«~°∞ʼnõΩ qxÑ≤™êÎ~À "åiH˜ ã¨∞^Œ$_è»"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ ǨÏiÉèíH˜Î Ѩ@¡ `«`«Ê~°`«
Hõey# ÃÑ^ŒÖÌ #·ˇ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ ǨÏiHõ$Ѩ=Å¡ ^è~Œ ‡° , J~°,÷ HÍ=∞, "≥∂HΔÍÅ<Õ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Å#∞ ™êkèOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
<å<åq^èŒ áêѨHÍ~°}=∞~Ú# ã¨O™ê~° `åáêxfl áÈQ˘@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. ǨÏiÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞<Õ J=∞$`«™êfl#O
KÕã≤ Ѩq„`«∞ Å=Ù`å~°∞. Ѩ~=° ∞ ѨÙ~°∞ëê~°"÷ ∞≥ #ÿ "≥∂HΔÍxfl ã≤kOú Ѩ*ãË ∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. D q^èOŒ QÍ ã¨ÑnΨ fiáêÅÖ’x
[#∞Å∞ <Õ_»∞‰õÄ_® |∞∞+¨Éèí∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞ á⁄QÆ_»∞`«∞O\Ï~°∞.
P. Ü«∂^Œ=ÙʼnõΩ g∞‰õΩ #`«ºO`« ‰õΩÅQÆ∞~°∞, "≥·# Hõ$+¨μ‚ñ _≥K«@ <≥·# QÆÅñ_»∞†
H˘Å∞K«∞"åi ÔHÅ¡ ã¨∞ÅÉèí∞ñ_≥· "≥∂HõΔO|∞, xK«∞Û ñ lO`«¿ãÜ«∞ <ÕÅ h‰õΩ? 90
* ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! Ü«∂^Œ=ÙʼnõΩ#∂fl, g∞‰õΩ#∂fl (áêO_»=ÙʼnõΩ) ‰õΩÅQÆ∞~°∞=~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞
D KÀ@ P KÀ@ J#‰õΩO_® Jxfl KÀ\Ï¡ L<åfl_»∞. H˘eKÕ "åiH˜ J`«_»∞ H˘OQÆ∞|OQÍ~°"≥∞ÿ `«Ñ¨ÊHõ
"≥∂HõΔO „Ѩ™êk™êÎ_»∞. h "Õ =∂„`«O kQÆ∞Å∞ Ѩ_»=^Œ∞Ì.
ã‘. x`åº#∞Éèí∂`«=∞ø x[~°∂ѨÖÏÉèí x=$`«Î"≥∞ÿ `«QÆ∞ =∞Ǩ`«$+¨‚ QÆey
Ü«∞`«∞e`« qѨÙÅ =∂Ü«∂~°z`«Oɡ·# ÖÏÉèíO|∞#‰õΩñ ^ŒQÆ∞ÅO|∞ ÖËx
=∞u QÆeæ Ö’‰õΩÅ #u "Õ_»¯ñ QÆ~°∞}˜Oz Ü«∞ÉèíÜ«∞^•#O azÛ Ü«∞O^Œé H˜Å
#=ºÜ«∞Oɡ· k=º"≥∞ÿ =∞Ǩ#O^Œ"≥∞ÿ Ü«∞`«ºO`« ¿ã=º"≥∞ÿ Ü«∞`«∞Å"≥∞ÿ#
`Õ. `«#^Œ∞ Ö’HõO|∞ K«∂ѨOQÆñ ^Œy# Ü«∞\˜ì, "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞ <≥é˜ñyOz =ÚHõÎ ^ÕǨïñ
_»QÆ∞K«∞ñ ^•^•`«‡º "≥ÚO^≥ñ „|`«ºHõΔ q+¨μ‚, "≥·# |∞∞+¨Éèí∞O_»∞ [#∞ʼnõΩ #^Œ∞ƒù`«=ÚQÆ. 91
* |∞∞+¨É^íè =Õ Ù_»∞ x`åº#∞Éè∂í `«Ü∞ÿ≥ # ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ ÖÏÉèOí =Å¡ `«$+¨#‚ ∞ x"åiOѨ*âË ß_»∞. Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂
„áêѨÎ=ÚÖˇ·# =∞Ǩã≤^Œ∞úÅ KÕ`« PÜ«∞# |∞kú PHõi¬OѨ|_»ÖË^Œ∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ Ö’‰õΩÅO^Œih
HõxHõiOz JÉèÜí ∞« q∞KåÛ_»∞. x`«º"≥∞#ÿ n, k=º=∞~Ú#n, P#O^Œ „Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ n, ¿ãqOѨ ^Œy#n, ™ê\˜ÖxË n,
J~Ú# "≥·‰õΩO~î° Ö’HÍxfl JOkOѨQÆÅ "≥∂HõΔ=∂~åæxfl JO^ŒiH© LѨ^ÕtOKå_»∞. P `«~°∞"å`« ^ÕǨÏ=Ú#∞
=^Œe [#∞ÅO`å Pâ◊Û~°ºK«H` ˜ ∞« ÅÜÕ∞º@@∞¡ q+¨μ=‚ ¸iÎ`À `å^•`«‡ºO á⁄O^•_»∞. |∞∞+¨É∞íè _»∞ ™ê=∂#∞º_»∞
HÍ_»∞. PÜ«∞# ™êHΔÍ`«∞ÎQÍ q+¨μ‚=Ù.
278 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

-: Éèí~°`ÀáêMϺ#=Ú :-
=∞. Éèí~°`«∞O _»O`« ^èŒ~å`«ÅO|∞ñ QÆ_»ñHõO ÉÏeOK«∞K«∞<£ ^è•~°∞}©
â◊fi~°K«O„^Œ∞O_»QÆ∞ qâ◊fi~°∂ѨÙ#‰õΩ =Ú<£ ã¨O*Ï`««Ü≥ÿ∞ Ü«ÚO_ç x
~°ƒù~°HÍOu<£ qÅã≤Å∞¡ ѨOK«[x ¿Ñ~°O QÆÅ∞æ HÍO`å=∞}˜O
QÆ~° =∞i÷<£ ^èŒ~°ñ ɡO_ç¡Ü«∂_≥ â◊√ÉèíÅQÆflO |O^Œ∞ Éèí∂=Å¡ÉèÏ! 92
* ѨsH˜Δ`«∞Î`À â◊√‰õΩ_»∞ K≥ѨʙêQÍ_»∞. ~å*Ï! |∞∞+¨Éèí∞x J#O`«~°O PÜ«∞# ÃÑ^ŒÌ‰õΩ=∂~°∞_≥·#
Éèí~°`«∞_»∞ Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ZO`À nHõΔ`À ѨiáêeOKå_»∞. J`«x HÍÅOÖ’ qâ◊fi~°∂ѨÙ_»<Õ ~åAO_Õ"å_»∞.
J`«_∞» ~åAÅÖ’ K«O„^Œ∞x=O\˜"å_»∞. J`«xH˜ 'ѨOK«[x— J<Õ ‰õΩ=∂Ô~Î LOk. P"≥∞ J`«ºO`« HÍOu=∞u
J~Ú# HÍO`å=∞}˜. J@∞=O\˜ 'ѨOK«[x— x Éèí~°`«∞_»∞ ã¨∞=ÚǨ˙~°ÎOÖ’ HÀi ÃÑo§KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. W@∞¡ q"åÇ≤Ï`«∞O_≥· Ü«∂ ѨOK«[x =Å# #ǨÏOHÍ~°O|∞#O |OK«`«<凄`«Å∞ [xOz# `≥éOQÆ∞#
ã¨∞=∞u ~å„+¨ì Éèí$`«∞û^Œ~°≈<åK«~°} ^èŒ∂„=∞ˆH`«∞=ÙÅ#∞ <Õ=Ù~°∞ Ѩل`«∞ÅO |∞\˜ìOK≥† #@=Ú#fl
Ü«∞[<åÉèíO|#∞ ¿Ñ~°O |~°ñQÆ∞ =~°¬O|∞ Éèí~°`«∞O_»∞ áêeOK«∞ Hõ`«O|∞# ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞ <åñ
|~°ÔQ #O`«. 93
* JǨÏOHÍ~åxH˜ â◊|Ì, ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã¨ QÆO^è•Å<Õ Ñ¨OK«`«<凄`«Å∞ ѨÙ\˜ì#@∞¡ =∞Ǩ~å*ˇ·#
Éè~í `
° ∞« xH˜ 'ѨOK«[x— =Å¡ ã¨∞=∞u, ~å„+¨Éì $íè `«∞,Î ã¨∞^Œ~≈° #∞_»∞. PK«~}
° ∞_»∞, ^è∂Œ „=∞ˆH`«∞=Ù J<Õ J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ 'J[<åÉèí— =∞<Õ ¿Ñ~°∞`À Ñ≤Å∞=|_Õ D Éèí∂ÉèÏQÍxfl Éèí~°`«∞_»∞
áêeOK«_»O =Å¡ nxH˜ 'Éèí~°`«=~°¬O—— J<Õ ¿Ñ~°∞ ~°∂_è»=∞~ÚOk.
Hõ. Éèí~°`«∞ñ_»∞ x[Ñ≤`« ÖËe#, Hõ~°}˜xñ QÆ~°‡=ÚÅ <≥Å¡ñÔQ·H˘x „Ѩ[Å<£
ǨÏiHõ$Ѩ <˘O^Œ∞K«∞ <ÕÖˇ#∞, ^èŒ~°}©ã¨∞~°=~°∞Å∞ "˘QÆ_» ^èŒ~°}©<å^ä•! 94
* =∞Ǩ~å*ˇ·# Éèí~°`«∞_»∞ `«# ѨÓ~°∞fiÅ∞ áêeOz# q^èŒOQÍ<Õ NǨÏi J#∞„QÆǨÏO`À
„ÉÏǨχ}À`«Î=ÚÅ Pj~åfi^ŒO`À ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iã¨∂Î „Ѩ[Å#∞ ѨiáêeOKå_»∞.
ã‘. ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ [QÆ^Œƒùi`«∞ #ÅÊO|∞Å∞ #kèHõO|∞ Öˇ·# ÃÑHõ¯^èŒfi~°=ÚÅ
^Œ~°≈ѨÓi‚=∞ÅKÕñ ^ŒQÆ#∞ *Ï`«∞~å‡ã¨º=ÚÅ #yflǨϟ„`«=Ú =Å#ñ QÆ_»ñHõñ
|â◊√™È=∞=ÚÅKÕ`«ñ |Å∞=∂é∞ñ |∂lOz "Õ^ÀHõÎ"≥∞ÿ# Ü«∂ q=∞Å Hõ~°‡
=ÚÅñ QÆÅ∞æ ^èŒ~°‡O|∞ |∞~°∞ëÈ`«Î=∂~°Ê}O|∞QÆñ *ËÜ«ÚK«∞#∞ =∞YO|∞Å#∞ =∞O„`«
`Õ. =ÚÅ#∞ |eÔH_»∞ <å ^≥·==ÚÅ#∞ Nâ◊√, #=Ü«∞=O|∞Å∞ QÍñQÆ Éèí∂^èŒ=Ùñ_»∞ „¿Ñ=∞
##∞k#O|∞#∞ ÉÏÜ«∞Hõ Ѷ¨∞#`« ^ŒÅñz Ü«∞dÅ ~å*Ϻ#∞ã¨O^è•#∞ñ _»QÆ∞K«∞ #∞O_≥. 95
* Éèí~°`«∞_»∞ JO_»Ñ≤O_» „|Ǩ‡O_®k Ö’HÍÅ#∞ ÉèíiOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ z#flg, ÃÑ^ŒÌg J~Ú#
Ü«∞*Ï˝Å`À P~åkèOKå_»∞. J=∂"å㨺 ѨÓi‚=∞ÅÖ’ KÕ¿ã ã¨`«¯~°‡Å#∂, Kå`«∞~å‡ã¨ºÅ HÍÅOÖ’ KÕ¿ã
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 279
JyflǨϟ„`å^Œ∞Å#∂ PK«iOKå_»∞. WOHÍ Ñ¨â◊√Ü«∂QÍÅ∞, ™È=∞Ü«∂QÍÅ∞ x~°fiiÎOKå_»∞. "Õ^ÀHõÎOQÍ
x~°fiÇ≤ÏOz# P ã¨`¯« ~°‡ Ѷ֨ Ïxfl Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å~°Ê}O KÕâß_»∞. Ü«∂QÍÅÖ’#∞ =∞O„`åÅÖ’#∞ ѨeHˆ ^Õ=`«Å#∞
"åã¨∞^Õ=Ùx J=Ü«∞"åÅ∞QÍ ÉèÏqOKå_»∞. P =∞Ǩ~åA ÉèíQÆ=O`«∞x Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl `«ÅK«∞‰õΩO@∂ ÉèíH˜Î
=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À „â◊^Œú`À ã¨=∞ã¨Î ~å*Ϻxfl ѨiáêeOKå_»∞.
Hõ. D suñ QÆ~°‡ã≤^Œ∞úÅ, <å~°Ü«∞ #`«ºO`« â◊√^Œú =∞QÆ∞ z`«Î=Ú`À
<å~åK«Ñ¨\˜ì Éèí~°`«∞ñ_»∞, ^è•~°∞}˜ñ ÉÏeOK≥ #kèHõ ^èŒ~å‡xfi`«∞ñ_≥·. 96
* D q^èŒOQÍ Ñ¨iâ◊√^Œú=∞~Ú# z`«ÎO`À, ^èŒ~°‡nHõΔ`À, `å#∞ KÕã¨∞Î#fl Hõ~°‡Å∞ Ѷ¨eOKÕÖÏQÍ
~å[‰õΩ=∂~°∞ _»~Ú# Éèí~°`«∞_»∞ Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl UÖÏ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å Éèí~°`«∞_»∞ N=`«û H“ã¨∞ÎÉèí =#=∂ÖÏÅOHõ$`«∞O_»∞#∞, ã¨∞^Œ~°≈<å^•ºÜ«Ú^èÀѨÅH˜Δ
`«∞O_»∞#∞, x[ÉèíHõÎ[# ǨÏ$^ŒÜ«∂~°qO^Œ x"åã¨∞O_»∞#∞, |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞ <≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx
Ü«∞O^Œ∞ #kèHõÉèíH˜Î ##∞k#O|∞#∞ *ËÜ«ÚK«∞ñ <Õñ|k ÅHõΔÅ "ÕÖËO_»∞¡ ~å[ºO|∞ ¿ãã≤ Ñ≤`«$
Ñ≤`å=∞Ǩ^•ºÜ«∂`«O|QÆ∞ <å ^èŒ#O|∞#∞ Ü«∞^ä•~°›O|∞QÆñ |∞„`«∞ÎʼnõΩñ |Oz ~ÚzÛ |Ǩïq^èŒ
ã¨OѨ^ŒÅ∞ QÆÅ QÆ$ǨÏO|∞#∞ ÉÏã≤ ѨÙÅǨ„â◊=∞O|∞# HõiÔQ† #O`«. 97
* N=`«ûO, H“ã¨∞ÉÎ Oíè , =#=∂Å JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∂† ã¨∞^Œ~≈° #O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ѨOKåÜ«Ú^è•Å#∞
^èŒiOz#"å_»∂† Pf‡Ü«∞ Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^•‡ÅÖ’ x=ã≤OKÕ"å_»∂, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∂ J~Ú#
"åã¨∞^Õ=Ùx Ѩ@¡ ÉèíHÎ̃ „ѨѨ`«∞ÎÅ`À Éèí~°`«∞_»∞ Ü«∂Éè̌· ÅHõΔÅ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ ~å[ºÑ¨iáêÅ# ™êyOKå_»∞.
`å`« `«O„_»∞ÅHÍÅO #∞O_ç `«~` ° ~« åÅ∞QÍ ã¨O„Hõq∞Oz# ^è#Œ ~åtx `«y#@∞¡ `«# `«#Ü«ÚʼnõΩ Ñ¨Oz~ÚzÛ
Éè’QÆÉèÏQͺÅ#∂, Jáê~° ã¨OѨ^Œ#∂, ~å[™œ^è•Å#∂ =^ŒeÃÑ\˜ì `å#∞ ѨÙÅǨ„â◊=∂xH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
ã‘. U Ü«∂„â◊=∞O|∞# xOk~ånèâ◊fi~°∞ñ _»K«Û\˜"å~°Å <å^ŒiOz
„Ѩ`«ºHõΔ=Ú# #∞O_»∞ñ ÉÏÜ«∞Hõ Ü≥∞ѨC_»∞ #\˜ì ~°=∞ºOɡ·# Ü«∂„â◊=∞=Ú#
xez ™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ QÆÅ QÆO_»H© #k Ü≥∞O^Œ∞ <≥O`«Ü«Úñ QÆkã≤ Ü«ÚO_»∞
#KÀÛ@ <ÕHÍH˜ Ü«∞QÆ∞K«∞#∞ Éèí~°`«∞O_»∞ |Ǩïq^èŒ #=ѨÙ+¨Ê Ѩš==ÚÅ
`Õ. #`«∞Å `«∞Åã‘ ^Œà◊O|∞Å #O|∞=ÙÅ#∞, QÆO^Œ=¸ÖÏk Ѷ¨Å=ÚÅñ QÆO[=ÚÅ#∞
Ѷ¨∞#`« #iÊOK«∞ xK«ÛÅ∞ñ ^ŒxqÖËHõ, ¿ã= ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_≥ <å Nâ◊√ ǨÏix. 98
* P P„â◊=∞OÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ P„â◊=∞"åã¨∞Å#∞ "å`«ûźO`À P^Œiã¨∂Î „Ѩ`º« HõΔ ~°∂ѨOÖ’
xez LO\Ï_»∞. ™êÅ„QÍ=∂ʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# QÆO_»H©#k P P„â◊=∞ ã¨g∞ѨOÖ’ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LO@∞Ok.
J@∞=O\˜ ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# P„â◊=∞OÖ’ Éèí~°`«∞_»∞ XO@iQÍ LO@∂ NǨÏix <å<åq^è•Öˇ·# ѨÙ=ÙfiÅ`À,
zQÆ∞à◊§`À, `«∞Åã‘ ^ŒàÏÅ`À, f~°÷ [ÖÏÅ`À, Hõ=∞ÖÏÅ`À, HõO^Œ=¸Å Ѷ֨ ÏÅ`À JiÛã¨∂Î `«xqf~å ¿ã=
KÕã∞¨ <Î åfl_»∞.
280 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. ^•#O *Ëã≤ qQÆ`« q+¨Ü«∂aèÖÏ+¨μO_≥· â◊=∞^Œ=∂k QÆ∞}O|∞Å∞ QÆey Ü«∞^äÕK«ÛùO *Ëã≤ Ü≥∞_»`≥QÆHõ
Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx ѨiK«~åºÉèíH˜Î Éèí~°O|∞# tkäbHõ$`« ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆOkäO QÆey ã¨O`Àëêuâ◊Ü«∞O|∞#O
|∞ÅH˜ ` åOQÆ ∞ O_» ∞ , <å#O^Œ ÉÏ+¨ Ê x~° ∞ ^•ú = Ö’Hõ #Ü« ∞ #∞O_» ∞ #QÆ ∞ K« ∞ x[™êfiq∞Ü≥ ÿ ∞ #
ǨÏiK«~}° Ï~°qO^•#∞^蕺# Ѩiz`« ÉèHí Θ Ü≥∂QÆO|∞#O |~°=∂#O^Œ QÆOcè~° ǨÏ$^ŒÜ∞« O|#∞ #=∞$`«
„ǨÏ^ŒO|∞# x=∞QÆ∞flO _»QÆ∞K«∞ñ ^• #ѨÙ_»∞ ѨÓlOK«∞ ѨÓ[ <≥é∞OQÆHõ ~Ú@∞¡ ÉèíQÆ=„^Œfi`«O|∞
^èŒi~ÚOz ÜÕ∞}Ïl# "å㨄ã≤Î+¨=} ™êfl#O|∞Å <å„~°ú‰õΩ\˜Å HõÑ≤â◊=~°‚ [\ÏHõÖÏѨO|∞Å∞ QÆey
=∂~åÎO_®O`«~°æ`«∞O _»~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨μxQÍñ ^ŒÅOK«∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 99
* W@∞=O\˜ ǨÏi¿ã==Å¡ Éèí~°`«∞xH˜ q+¨Ü«∞"åOKè«Å∞ #tOKå~Ú. â◊=∞^Œ=∂k QÆ∞}ã¨OѨuÎ
JÅ=_çOk. Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ ÉèíH˜Î ÉèÏ=O`À Z_»`≥QƉõΩO_® Éèílã¨∞ÎO>Ë JǨÏOHÍ~°=∞<Õ =Ú_ç q_çáÈ~Ú
P#O^•#∞Éèí∂u HõeyOk. PÜ«∞# "Õ∞#∞ ѨÙÅH˜OzOk. PÜ«∞# Hõ#∞flÅÖ’ P#O^•„â◊√=ÙÅ∞
á⁄Oyá⁄~°ÖÏ~Ú.
W+¨^ì =·≥ "≥∞#ÿ Ѩ~O° ^è•=Úx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ^蕺xOK«_O» =Å¡ „áêѨ"Î ∞≥ #ÿ ÉèHí Ü
Θ ∂≥ QÆO HÍ~°}OQÍ PÜ«∞#
ǨÏ$^ŒÜ∞« O Ѩ~=° ∂#O^ŒO`À xO_çOk. P P#O^•#∞Éè=í O J=∞$`« ã¨~À=~°OÖ’ J=QÍǨÏ#O KÕã#≤ @∞ìQÍ
JxÑ≤OzOk. D J#∞Éèí∂u`À Éèí~°`«∞xH˜ `å#∞ KÕã¨∞Î#fl ѨÓ[ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞#O`« `«#‡Ü«∞`«fiO
HõeyOzOk. D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ã"å„=`«OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú# Éèí~°`«∞_»∞ lOHõ K«~°‡O ^èŒiOKå_»∞.
=∞O„`« ѨÓ~°fiHõOQÍ =¸_»∞ "Õà◊ÖÏ ™êfl#O PK«iOKå_»∞. x`«º=¸ ™êfl#OKÕÜ«∞_»O =¸ÖÏ# `«Å
"≥O„@∞HõÅ∞ `«_çã≤ =OѨÙÅ∞ uiy [_»Å∞ QÆ\˜ì ~åy ~°OQÆ∞`À "≥∞~°∞=™êQÍ~Ú.
=∂~åÎO_» =∞O_»Å =∞^茺=iÎ J~Ú# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨μxQÍ ÉèÏqã¨∂Î Éèí~°`«∞_»∞
DÖÏ „Ѩã¨∞ÎuOKå_»∞.
ã‘. Hõ~°‡Ñ¶¨ÖO|∞Åñ QÆ_»ñHõ xK«∞ÛK«∞ =∞<À "åºáê~°=Ú# x\˜ì Ü«∞dÅÖ’Hõ
=ÚÅñ*Ëã≤ Ü«∂ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ #O`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞K«∞ñ „|"ÕtOz Ü«∞O`« g∞ñ^Œ
<å#O^Œ ~°∂Ѩ "≥∞ÿ#\˜ì „|Ǩχ=Úñ QÀ~°∞ K«∞#fl r=Ùxñ ^Œ#Ö’x Ü≥∂QÆ
â◊H˜ÎKÕñ ^ŒQÆ #xâ◊O|∞ñ ÉÏÅ# ¿ãÜ«Ú K«∞O_ç Ü«∞O`«@#∞ =∞~åÎO_»=∞^茺
P. =iÎ Ü«∞QÆ∞K«∞ x@∞¡ =éÅ∞K«∞ [QÆ=ÚÅ, Ü«∞O^Œ∞ #∞O_ç „Ñ¨Hõ$uñ ÉÁO^Œ HõO`«
#`«∞Å k=º=¸iÎÜ≥ÿ∞# Ü«∂#O^Œ ~°∂, Ѩ=Ú#∞ â◊~°} "≥ÚO^≥ Éèí~°`«qÉèí∞ñ_»∞. 100
* Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! r=ÙʼnõΩ Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ"å_»=Ù. Hˆ =ÅO ã¨OHõÅÊ =∂„`«O`À D Ö’HÍÅ#∞
ã¨$+≤ìOKå=Ù. =∞i h"Õ D Ö’HÍÅÖ’ JO`«~åºq∞"≥· L<åfl=Ù. P#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ =∞~Ú# „|Ǩ‡xfl
JO^Œ∞HÀ"åÅ<Õ r=ÙÅ#∞ h Ü«∞O^Œe Ü≥∂QÆâ◊H˜Î`À HÍáê_»∞`«∞<åfl=Ù. ã¨∂~°º =∞O_»ÅO =∞^茺ÉèÏQÆOÖ’
„ѨHÍtã¨∂Î ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÖ’ xO_ç „Ñ¨Hõ$uH˜ JO^Œ‰õΩO_® „ѨHÍtã¨∞Î<åfl=Ù– JO@∂ P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∂
k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ"å#∞}˜‚ Éèí~°`«∞_»∞ â◊~°}∞ "Õ_®_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 281
=. JO`« <åÉèí~°`«∞O _˘Hõ¯<åñ _® =∞Ǩ#kO QÆ$`åaè¿+‰õΩO_»~Ú =ÚǨ˙~°Î „`«Ü«∞O |O`«~°˚ÅO|∞
ÅO^Œ∞ñ „|}"ÀKåÛ~°}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# x~°ƒù~°QÆiƒù}˜Ü«∞QÆ∞ <˘Hõ¯ ǨÏi}˜
[ÖÏi÷xÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚO\˜ [ÖÏâ◊Ü«∞ ã¨g∞ѨO|∞#‰õΩ =zÛ, [Åáê#O|∞ ¿ãÜ«Ú<≥_» <å ã¨g∞ѨO|∞#
=∞$QÆѨu QÆi˚Oz Ö’HõÉèíÜ«∞OHõ~°O|∞QÆ <å^ŒO|∞ ¿ãÜ«∞ <åǨÏi}˜ ã¨fiÉèÏ=O|∞# cè`« Ü«∞QÆ∞@O
*Ëã≤ ɡQ_æÆ eç ǨÏiqÖ’Hõ#"庉õΩÅ z`«Ü Î ∞ÿ≥ kQÆ#æ #^Œi QÆQ#Æ O|∞#‰õΩ <≥yi , Ü«∞ѨQ`Æ « `«$+¨ Ü«∞QÆ∞K«∞
#k #∞Å¡OѶ∞≤ OK«∞ <≥_» #kèHõ ÉèÜ
í ∞« O|∞#O *Ëã≤ Ü«∂ QÆ~ƒ° Où |∞ Ü≥∂x ^•fi~°O|∞# QÆo`«Oɡ· [ÅO|∞ÅO
|_çÜ≥∞† <å ǨÏi}˜ Ü«ÚÅ¡OѶ¨∞<åk ÉèíÜ«∞O|∞#O *Ëã≤ `«fÎ~°O|∞# #∞O_»∞ yi^ŒiO|_ç â◊s~°O|∞ñ
ÉÏÃㆠ#O`« <å ǨÏi}áÈ`«O|∞ [ÅO|∞ÖO ^ÕÅ∞K«∞#fl Éè~í ` ° ∞« O_»∞ QÆ#∞ qzÛ K«∂z Hõ~∞° }Ï„~°Ì
z`«∞OÎ _≥· =∞$`« [#x Ü«∞QÆ∞ <å ǨÏi}áÈ`«O|∞#∞ ^Œ# Ü«∂„â◊=∞O|∞#‰õΩO Q˘OáÈ~Ú q∞H˜¯e
„Ñ‘uO *Ëã≤ Ü«ÚѨÖÏÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»ñ É’+¨} áêÅ#„Ñ‘}# ÖÏÅ <å#∞^蕺#O|∞Å Éè~í ` ° ∞« #‰õΩ
<å`«‡xÜ«∞=∞O|∞ Öˇ#· JëêìOQÆÜ∂≥ QÆO|∞Å∞#∞ |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨ ѨÓ*Ï Ñ¨iK«~åº^Œ∞Å∞ <˘H˘¯Hõ¯\˜QñÆ
„QÆ=∞„Hõ=∞O|∞#O Q˘xfl k#O|∞ʼnõΩ ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞ #∞`«û#flO |Ü≥∞º† #O`«. 101
* XHõ<å_»∞ Éèí~°`«∞_»∞ QÆO_»H© #kÖ’ ™êfl#OKÕã≤ =¸_»∞ =∞Ǩ˙~åÎÅHÍÅO h\˜Ö’ xÅ|_ç
„Ѩ}=O [Ñ≤ã¨∞Î<åfl_»∞. JѨÙ_»∞ xO_»∞ K«∂ÖÏÅ~Ú# ÖË_ç XHõ\˜ h~°∞ `åQÍÅx XO@iQÍ #nf~åxH˜
=zÛOk. Jkh~°∞ „`åQÆ∞`«∞O_»QÍ P #n ã¨g∞ѨOÖ’ XHõ ã≤OǨÏO k‰õΩ¯Å∞ ^Œ^iÌŒ ÖË@ ¡ @∞¡ ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ
QÆi˚OzOk. ѨÙ@∞ìHõ`À<Õ ÉèíÜ«∞ ã¨fiÉèÏ=O QÆey# P ÖË_ç P ^èŒfixx qx JkiѨ_çOk. P ǨÏi}ÏOQÆ#
`«`«Î~°áê@∞`À ^ŒÑ≤ÊHõ f~°∞ÛHÀ‰õΩO_®<Õ PHÍâ◊O"≥·Ñ¨Ù J=∂O`«O Zyi P=ʼnõΩ XHõ¯ ^Œ∂‰õΩ ^Œ∂H˜Ok.
JÖÏ JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ Hõey# ÉèíÜ«∞O`À ÅOѶ≤∞OK«_»OÖ’ ^•x QÆ~°ƒùOÖ’x Ñ≤Å¡ *Ïi #n [ÖÏÅÖ’ Ѩ_çOk.
PO^Àà◊#`À XHõ¯™êiQÍ ^Œ∂Hõ@OÖ’ `«e¡ lOHõ P #n f~°OÖ’x H˘O_»~åu g∞^Œ Ѩ_ç „áê}ÏÅ∞
q_çzOk. JѨÙ_»∞ P #n[ÖÏÅÖ’ qÅqÅÖÏ_»∞`«∂ =Úxy `ÕÅ∞`«∞#fl ÖË_ç Ñ≤Å¡#∞ K«∂z# Éèí~°`«∞x
ǨÏ$^ŒÜ«∞O `«Å¡_çe¡Ok. ^ŒÜ«∂„~°úz`«∞Î_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ P `«e¡ ÖËx Ñ≤Å¡#∞ `«# P„â◊=∞OÖ’xH˜ fã¨∞H˘x
=KåÛ_»∞. P ÉÏʼnõΩ~°OQÍxfl ZO`À QÍ~å|O`À ™êHõ_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. ^•xx ÖÏeOK«_»O
áêeOK«_»OÖ’, ^•xx =Ú^Œ∞ÌQÍ ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ KÕÜ«∞_»OÖ’ P㨉õΩÎ_≥· „Hõ=∞OQÍ Éèí~°`«∞_»∞ `«#
x`«ºHõ$`åºÅ~Ú# JëêìOQÆ Ü≥∂QÍÅ#∂, ÉèQí =Æ O`«∞x ѨÓ*ÏÔHO· Hõ~åºÅ#∂ =∞izáÈÜ«∂_»∞. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ
J`«x x`«º<≥·q∞uÎHõ „H˜Ü«∂HõÖÏáêÅ∞ XH˘¯Hõ¯>Ë =¸Å|_®¤~Ú.
Hõ. Ѷ¨∞#`«Ñ¨=Ú K«Å# "≥ÚO^Œ∞@, Ü«Ú#∞ Éèí~°`«∞O _≥é∞ñQÆ HÍ`«‡Ü≥∂QÆO|∞#ñ [
Ü«∞º#ñ ÉÏÃã ǨÏi}áÈ`«=Úñ, ^Œ# =∞kÖ’ xeÊ „Ñ‘uñ ^ŒÑ¨ÊHõ ѨeÔH<£. 102
* `å#∞ `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ ^Œ∂~°O HÍ=_®xfl J`«_∞» QÆ∞iÎOK«Ö^Ë ∞Œ . `«# P`«‡ Ü≥∂QÍxH˜ qѶ∞¨ flO "å\˜eO¡ ^Œx
J`«_∞» QÆ=∞xOK«Ö^Ë ∞Œ . Jã¨=Î ∂#O P lOHõÑÅ≤ `
¡ À P_»∞`«∂ áê_»∞`«∂ ^•xg∞k QÍ~å|O`À `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
DÖÏ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
282 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. JHõ¯@! `«e¡ñ ÉÏã≤ ǨÏi}Ï~°ƒùHõ =∂ѨÙÎÅ∞ ÖËq∞ñ*Ëã≤ ÜÕ∞
k‰õΩ¯#∞ ÖËHõÜ«Ú#fl x@ñ ^≥zÛu, <åÜ≥∞_» h =∞$QÍ~°ƒùHõO
ɡ‰õΩ¯_»∞ „¿Ñ=∞ñ *Ëã≤ K«i~ÚOK«∞K«∞ #∞#flk† <å^Œ∞ ã¨xflkè<£
=∞‰õΩ¯= KÕã≤ nxñ QÆ_»∞ =∞#fl#ÅO ^ŒQÆñ „É’`«∞ <≥O`«Ü«Ú<£. 103
* áêѨO ! P lOHõ Ñ≤ʼn¡ Ωõ `«eÖ¡ ^Ë ∞Œ . PѨÙÖÎ Ï Jã¨Å∞ ÖË~∞° . kÔH¯=fi~°∂ ÖËx HÍ~°}O =Å¡ D lOHõ
Ñ≤Å#¡ ∞ WHõ¯_çH˜ fã¨∞H˘x =KåÛ#∞. <Õ #O>Ë nxH˜ ZO`À „¿Ñ=∞. <å ^ŒQ~ˆæÆ ##flO\˜ ÃÑ@∞ìH˘x u~°∞QÆ∞`«∞Ok.
JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ <åKÕ`« #~Ú#O`« =~°‰õΩ D `«e¡ÖËx Ñ≤Å¡#∞ `«Ñ¨ÊHõ HÍáê_»∞`å#∞.
Hõ. â◊~°}x =zÛ# [O`«∞=Ùñ, QÆ~°∞}O QÆ#∞ qzÛ K«∂z HÍz#ñ |∞}ºO
|~°Ü«∞ñQÆ #kèHõO |x =Ú<£, Hõ~° "≥∞é˜ñyOK≥#∞ =ÚhO„^ŒQÆ}=ÚÅ∞ „¿Ñ=∞<£. 104
* h"Õ kHõ¯O@∂ HÍà◊¡|_»¤ U [O`«∞=Ù #~Ú<å 㨈~ HõxHõ~°O`À Hõ<≥fluÎ K«∂z HÍáê_»_»O HõO>Ë
=∞ǨѨÙ}ºO =∞ˆ~n ÖË^Œx ã¨#∞‡hO„^Œ∞Å∞ K≥áêÊ~°∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ǨÏi}áÈ`«O|∞O ^Œ# Ü«∂„â◊=∞O|∞# #`åºã¨H˜ÎO *Ëã≤ Ü«∂ã¨# â◊Ü«∞<å@#™êfl#
ã¨q∞`«∞¯â◊ ‰õΩã¨∞=∞ ѶŨ ѨÖÏâ◊ =¸Ö’^ŒHÍǨÏ~°} ^Õ=ѨÓ*Ï[áê^Œ∞Å Ü≥∞_»O ^Œ# Ü≥Ú^Œ#Ì Ü«Úxz
H˘#∞K«∞, =$Hõ ™êÖÏ =$HÍk „‰õÄ~°=∞$QÆO|∞Å =Åx ÉèíÜ«∞O|∞# =#O|∞Å "≥#∞"≥O@O k~°∞QÆ∞K«∞
#kèHõ „Ѩ}Ü«∞Éèí~° Ѩs`«Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚO _»QÆ∞K«∞ #u ¿ãflǨÏO|∞#O *Ëã≤ H˘O`«¿ã=٠㨯O^èŒO|∞Å
=Ç≤ÏOK«∞K«∞, =∞é˜ H˘O`« `«_» =Ù~°O|∞# #∞`«ûOQÆO|∞# #∞OzH˘x ÖÏeOK«∞K«∞ ã¨O`«ã¨O|∞
<˘O^Œ∞† =∞é˜Ü«Ú <å Éèí~°`«∞O_»∞ x`«º <≥·q∞uÎHÍk „H˜Ü«∂HõÖÏѨO|∞ x~°fiiÎOK«∞ <≥_» #O`« #O`«
ÖËz ǨÏi}‰õΩ}HõO|∞O EK«∞K«∞ñ yOz`«ûfiã¨÷ ǨÏ$^ŒÜÚ« O_≥· ^•x <åjó Ѩ~O° Ѩ~Å° #aèãO¨ kèOK«∞K«∞ñ
AO|<å^Œ∞ÅO „cu ¿ãÜ«ÚK«∞ #u"≥∂ǨÏO|∞#O ɡOK«∞K«∞O_»∞<≥_». 105
* WÖÏ ÉèÏqOz#"å_≥· Éèí~°`«∞O_≥O`À Pã¨H˜Î`À J#∞~åQÆO`À ÖË_ç Ñ≤Å¡#∞ ™êHõ_»O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ\Ïì_»∞. ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞, Ѩ_»∞‰õΩ#flѨC_»∞, ZHõ¯_çHõ~Ú<å "≥o§#ѨC_»∞, ™êfl#O KÕ¿ã@ѨC_»∞, ã¨q∞^èŒÅ∞
Ui `≥K«∞ÛH˘<Õ@ѨC_»∞, ^Œ~°ƒùÅ∞ hà◊§ `≥K«∞ÛH˘<Õ@ѨC_»∞, ^Œ∞OѨÅ∞ „`«qfi `≥K«∞ÛH˘<Õ@ѨC_»∞, hà◊√§
`≥K∞« ÛH˘<Õ@ѨC_»∞ ^Õ=`å~°Û# KÕ¿ã@ѨC_»∞ z=~°‰Ωõ [ѨO KÕ¿ã@ѨC_»∞ ‰õÄ_® J`«_∞» P ÉÏÅǨÏi}Ïxfl
`«# „ѨHõ¯<Õ J\˜ìÃÑ@∞ìH˘<Õ"å_»∞. `À_Õà◊√§, #Hõ¯Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „‰õÄ~°=∞$QÍÅ∞ lOHõ Ñ≤Å¡#∞ UO KÕ™êÎÜ≥∂
Jx ^•x "≥#∞"≥O@ J_»=ÙʼnõΩ "≥àı§"å_»∞. ~å#∞~å#∞ P lOHõÃÑ· =∞=∞HÍ~°O Z‰õΩ¯==Ù`«∞O>Ë ^•xfl
Éèí∞*ÏÅÃÑ· ÔHH˜¯OK«∞H˘<Õ "å_»∞. QÆ∞O_≥ÅÃÑ· Ѩ_»∞HÀɡ@∞ìH˘<Õ"å_»∞. X_çÖ’ KÕ~°∞Û‰õΩx |∞l˚yOKÕ"å_»∞.
x`«º<≥q· ∞uÎHõ Hõ~‡° Å∞ PK«iOKÕ@ѨC_»∞ ‰õÄ_® JѨC_»ÑC¨ _»∞ ÖËz lOHõ Ñ≤Å¡ U=∞~ÚO^À Jx K«∂KÕ"å_»∞.
P lOHõÑ≤Å¡ Hõ#|_»ñQÍ<Õ =∞#ã¨∞ ‰õΩ^Œ∞@Ѩ~°K«∞H˘<Õ"å_»∞. XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ P ÖË_çÑ≤Å¡#∞ nqOKÕ"å_»∞.
<å<å\˜H˜ =Ú^Œ∞Ì =ÚiáêÅ`À ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ ^•xg∞^Œ "≥∂ǨÏO ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞ Éèí~°`«∞_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 283
K«. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ "åé˜ a@∞ìé˜H˜ H˘=Ú‡Åñ l=Ú‡K«∞ #O`« #O`« _»
QÆæé∞K«∞#∞ QÍÅ∞ „^Œ=ÙfiK«∞ #YO|∞Å wé∞K«∞ QÍã≤ ¿ãÜ«ÚK«∞<£
<˘éQÆ∞K«∞ ^è•~°}©â◊fi~°∞x Ü«¸~°∞=ÙÅ<£ â◊Ü«∞xOz Ü«∞O`«Ö’
#éHõ_» Ü≥∞‰õΩ¯K«∞O ÉÁ^Œe Ü«∂_»∞K«∞ <å ǨÏi}O|∞ bÅ`À<£. 106
* P ÉÏʼnõΩ~°OQÆO K≥OQÆ∞K≥OQÆ∞# Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∂Î ^Œ∞=Ú‰õΩ`«∂ L#fl@∞ìO_ç P ~å[i¬x ~åK«∞H˘<Õk.
H˘=Ú‡Å`À QÀˆHk. ^ŒQÆæiH˜ =ã¨∂Î HÍà◊√¡ ~åã¨∂Î y@ìÅ`À w‰õΩ`«∂ =∂~åO KÕ¿ãk. XHÀ¯™êi Éèí~°`«∞x
`˘_»ÅÃÑ· Ǩ~ÚQÍ Ñ¨_»∞‰õΩx K≥OQÆ∞=∞O@∂ ÖËz Éèí∞*ÏÅ g∞kH˜ ZH˜¯ P_»∞‰õΩ<Õk.
`Õ. QÆi=∞ h su "≥∞Å¡# ÔH~°Å∞ "˘_çz, K≥Åñy Ü«∂_»OQÆ Éèí~°`«∞O_»∞ z`«Î=∞O^Œ∞
ã¨O`«ã≤Å∞¡K«∞#∞O_≥ <å„â◊=∞=Úñ ÉÏã≤, ǨÏi}_çOÉèíHõ =∞O`«Ö’ ã¨∞iñy K«x#. 107
* ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! P lOHõ Ñ≤Å¡ D q^èŒOQÍ `«#ÃÑ· |_ç P@ ÖÏ_»∞`«∞<åfl ~å[i¬ Éèí~°`«∞_»∞
ã¨O`À+≤OKÕ"å_ÕQÍx U =∂„`«O P„QÆÇ≤ÏOKÕ "å_»∞ HÍ_»∞. ÃÑ·QÍ ZO`À =Úiã≤áÈÜÕ∞"å_»∞. WÖÏ LO_»QÍ
XHõ<å_»∞ P ÖË_çÑ≤Å¡ P„â◊=∞O q_çz áêiáÈ~ÚOk.
=. Éèí~°`«∞O_»O`«O ^Œ#‡$QÆâß|HõO|∞ QÍ#O|_»q∞H˜ "庉õΩÅz`«∞ÎO _»QÆ∞K«∞ #+¨ì^èŒ#∞O_»∞#∞O É’Öˇ
#un#∞O_≥· Hõ~°∞}`À_»O QÆ∂_ç `«kfi~°Ç¨ÏqǨÏfiÅ =∞uÜ≥ÿ∞ ^•x# `«ÅOK«∞K«∞ #uâ’HõO|∞`À
=∞#O|∞# ^Œ∞ódOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 108
* P ÖË_çÑ≤Å¡ HõxÑ≤OK«Hõ áÈÜÕ∞ã¨iH˜ Éèí~°`«∞xH˜ =∞#ã¨∞ K≥^Œi áÈ~ÚOk. ^èŒ#O áÈQ˘@∞ìH˘#fl
"åxÖÏQÆ J`«_»∞ kQÍÅ∞ Ѩ_®¤_»∞. ɡOQÆ`À ÉÏ^èŒ`À =∞#ã¨∞ûÖ’ `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_»∞`«∂ =∂\˜ =∂\˜H˜
lOHõ#∞ `«ÅK«∞H˘O@∂ "åáÈÜ«∂_»∞.
`Õ. ǨÏi}áÈ`«O|! h‰õΩ =<åO`«=∞O^Œ∞ñ, „QÆ∂~°=∞$QÆÉÏ^èŒ ÖˉõΩO_»ñ QÀ~°∞K«∞O_»ñ,
^ŒÅñy áÈ~Ú`≥ Ü«∞#∞K«∞ñ l`«ÎO|∞#O^Œ∞, ~å[=$+¨Éèí∞ñ_»∞ Éèí~°`«∞ _®~å@ "≥ÚOk. 109
* '' F lOHõÑ≤ÖÏ¡! J_»qÖ’x „‰õÄ~°=∞$QÍÅ ÉÏ^èŒ h ˆH =∂„`«O ÖˉõΩO_® <Õ#∞ *Ï„QÆ`«ÎѨ_®¤#∞.
J~Ú<å h=Ù <å Hõ#∞Å∞ QÆÑ≤Ê "≥o§ áÈÜ«∂"å—— JO@∂ Éèí~°`«∞_»∞ ZO`«QÍ<À P~å@Ѩ_®¤_»∞.
`Õ. `«e¡ K«zÛ# ǨÏi}áÈ`«O|∞ =zÛ, ѨÙ}º Ç‘Ï#∞O_» #QÆ∞ ##∞flñ ÉÁOk áêÃã,
<Õq∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞? <Õ xOHõ <≥@∞¡ QÆO^Œ∞ñ?, *Ëi ÜÕ∞ suñ QÍOz ~°H˜ΔOK«∞H˘O^Œ∞? 110
* ''JÜ≥∂º! `«e¡ K«zÛ# D lOHõÑ≤Å¡ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞_» #~Ú# <å áêÅ|_çOk. WѨC_»∞
`«Ñ≤ÊOK«∞H˘x áÈ~ÚOk. WOHõ <Õ<Õq∞ KÕÜ«∂e? Jã¨Å∞ P lOHõÑ≤Å¡#∞ D [#‡Ö’ =∞m§ K«∂™êÎ<å?
^•xfl Wk=~°‰õΩ ÖÏQÍ QÍ~å|OQÍ HÍáê_»∞HÀQÆÅ<å?——
Hõ. Hõ\Ïì! ~¸ Ü«∂„â◊=∞=Ú#ñ, |∞\˜ì# `«$}K«Ü«∞=Ú "Õ∞ã≤ á⁄^Œe# ǨÏi}O
a@ì@∞ìñ k~°∞QÆ∞ K«∞O_»ñQÆñ, |\˜ì =∞$ˆQO„^Œ∞O_»∞ Q˘\˜ì ÉÏkèOK≥ <˘HÀ! 111
284 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ''JÜ≥∂º! D P„â◊=∞OÖ’ "≥Úez# ѨzÛQÆ_ç¤ Ñ¨~°HõÅ∞ ux #=#=ÖÏ_»∞`«∂ J@∞x@∂
u~°∞QÆ∞`«∞#fl <å ÖË_çÑ≤Å¡#∞ U ã≤OǨÏO á⁄@ì#ÃÑ@∞ì‰õΩO^À!——
=. W@∞¡ Éèí~°`«∞O_»∞ ǨÏi}‰õΩ}Hõ ˆHΔ=∞O|∞ QÀ~°∞K«∞ <≥ѨC_»∞ =zÛ ##∞fl ã¨O`À+¨Ñ¨éK«∞? <å<å
„ѨHÍ~°O|∞Öˇ·# `«# QÆ`«∞ÅKÕ`« ##∞fl <≥ѨC_®#O^ŒO|∞ <˘OkOK«∞? ^蕺#ã¨=∂kè #∞#flѨC_»∞
##∞flñ Q˘=ڇŠQÀ‰õΩK«∞ #∞O_»∞† #\˜ì q<À^ŒO|∞ ÖˇÑC¨ _»∞ QÆ#∞ñQ˘O^Œ∞? ^Õ= ѨÓ*Ï „^Œ=ºO|∞Å∞
„^˘H˜¯ =¸~˘¯x#O QÀÑ≤Oz K«∂z#O QÆ∞=∂~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ ^Œ∂~°O|∞#‰õΩO [x xez =∞~°Å
<Õñ aez# "≥#∞Hõ xezÜ«ÚO_»∞† x\˜ì "≥∞Åñ‰õΩ= ã¨fiÉèÏ=O|∞ QÆÅ∞QÆ∞@ Ü≥∞@∞ì? b Éèí∂^Õq
Ü≥∞O`« `«Ñ¨O|∞ KÕã≤#kÜ≥∂? U ǨÏi} áê^Œã¨Ê~°≈O|∞ÅO |q„`«"≥∞ÿ# Éèí∂q∞ ã¨fi~åæѨ=~°æHÍ=ÚÖˇ·#
=Ú#∞ʼnõΩ Ü«∞*Ï˝~›° Ü∞« QÆ∞ #\˜ì ǨÏi} áÈ`«O|∞ <≥@∞¡ QÆ#∞ñQ˘O^Œ∞? #kÜ«Ú#∞OQÍHõ ÉèQí =Æ O`«∞_»Q∞Æ
K«O„^Œ∞O_»∞ =∞$QÆѨuÉèíÜ«∞O|∞# =∞$`« [#xÜ«Ú, ™êfi„â◊=∞Ѩi„Éèí+¨ìO|∞<≥·# =∞$QÆâß|HõO|∞#∞
Q˘xáÈ~Ú ÃÑOK«∞K«∞#fl"åñ_À! =Ú#∞fl Ѩل`« qÜ≥∂QÆ`åѨO|∞#∞ [O„^ŒH˜~°}|∞ÅO ÉÏѨÙ^Œ∞†
xѨÙ_»∞ ǨÏi}áÈ`«O|∞ ^Œ# â◊s~° ã¨Ê~°≈O*Ëã≤ K«O„^ŒH˜~°}O|∞ÅHõ#fl #kèHõO |QÆ∞K«∞O |∞„`«
qÜ≥∂QÆ`åѨO|∞ x=iÎOѨñ*ËÃã ##∞K«∞O ɡ‰õΩ¯ ÉèíOQÆ∞ŠǨÏi} xq∞`«ÎO|∞Öˇ·# =∞<À~°^äŒO|∞Å
KÕ`«O |∂~°fiHõ~°‡=â◊O|∞# Ü≥∂QÆ„Éèí+¨μìO_»QÆ∞ Éèí~°`«∞O_»∞ ÉèíQÆ=^•~å^èŒ#O|∞ =Å# q„ÉèíOt`«∞O
_»QÆ∞K«∞ x`«~°*ÏuO|∞\˜ì# ǨÏi}áÈ`«O|∞ g∞ñk "≥∂ǨÏO |QÆæÅO |QÆ∞K«∞O_» #∞O_≥#x ѨeH˜
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 112
* WÖÏ J#∞‰õΩO@∂, ÖË_çÑ≤Å¡ ˆHΔ=∞OQÍ LO_®Åx Éèí~°`«∞_»∞ =∞#ã¨∞Ö’ HÀ~°∞‰õΩO@∂ =∞m§ D
q^èŒOQÍ `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_®_»∞. P lOHõ Ñ≤Å¡ ZѨÙ_»∞ <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ##∞fl ã¨O`À+¨ÃÑ_»∞`«∞O^À!
<å<åq^è•Å~Ú# `«# #_»HõŠǨϟܫ∞Å∞`À #<≥flѨÙ_»∞ =ÚiÑ≤ã¨∞ÎO^À!
<Õ#∞ ^蕺#O KÕã¨∞H˘<Õ@ѨC_»∞ ##∞fl H˘=Ú‡Å`À QÀˆHkHõ^•! =∞~°Å PÖÏO\˜ =∞<Àq<À^•Å∞
<Õ<≥ѨÙ_»∞ J#∞Éèíq™êÎ<À! ^Õ=ѨÓ[Hõx `≥zÛ# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ `˘H˜¯ "åã¨# K«∂ã≤#ѨÙ_»∞ <Õ#∞ HÀѨOQÍ
K«∂¿ãÎ K«Ñ¨C# z#fl a_»¤ÖÏQÍ ^Œ∂~°OQÍ áÈ~Ú, P `«~°∞"å`« <Õ#∞ Ñ≤Å∞=QÍ<Õ "≥∞Å¡QÍ =zÛ <å "≥#∞Hõ
xÅ∞K«∞O_Õk. WO`« `≥eq`Õ@Å`À =∞ã¨Å∞H˘<Õ ã¨fiÉèÏ=O ^•x ÔHÖÏ JaƒO^À! D Éèí∂^Õq ZO`«
ѨÙ}ºO KÕã∞¨ ‰õΩO^À† W@∞=O\˜ lOHõ Ñ≤Å¡ áê^Œãʨ ~°≈=Å¡ =ÚH˜Î HÍ=ÚÖˇ#· =Ú#∞Å Ü«∞[˝"å\˜Hõ HÍ=\ÏxH˜
Ü≥∂Qƺ`« ã¨OáêkOK«∞‰õΩOk.
WѨC _® ǨÏi} âß|HõO HÀã¨O <Õ <≥Hõ¯_»x "≥^ŒHõ#∞? `«e¡x áÈQ˘@∞ì‰õΩO^Œh, P„â◊=∞O#∞O_ç
áêiáÈ~Ú =zÛO^Œh, *ÏeѨ_ç ã≤OǨÅ <À\’¡ Ѩ_»‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞_»~Ú# K«O„^Œ∞_»∞ P lOHõÑ≤Å¡#∞
Z`«∞ΉõΩxáÈ~Ú ÃÑOK«∞‰õΩO@∞<åfl_Õ"≥∂!——
''ѨÓ~°fiO <Õ#∞ Ѩل`« qÜ≥∂QÆ `åáêxfl K«O„^Œ H˜~°}ÏÅ`À âßOuOѨ *Ëã¨∞‰õΩO_Õ "å}˜‚. `«~åfi`«
D lOHõÑ≤Å¡ K«O„^ŒH˜~°}ÏÅHõO>Ë K«Å¡<≥·# `«# â◊s~° ã¨Ê~°≈`À P ã¨O`åáêxfl áÈQ˘\˜ìOk—— Jx ǨÏi}
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 285
âß|HÍxfl QÆ∞iOz ѨiѨiq^è•Å∞QÍ ÉèÏqOz Ѩi`«ÑO≤ K«∞`«∞#fl Éè~í ` ° ∞« _»∞ Ü≥∂QÆ„Éè+í μ¨ ì _»Ü∂« º_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚
P~åkèOK«_O» =∂#∞‰õΩ<åfl_»∞. =∞$QÆ*ÏuÖ’ ѨÙ\˜#ì lOHõÑÅ≤ ¡ g∞^Œ =∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. Jx â◊√Hõ
Ü≥∂wO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞xH˜ Éè~í `
° ∞« x Hõ^Œä K≥|∞`«∂ =∞m¡ DÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. [#<å^äŒ! =Ú#∞fl "≥∂HõΔq~À^èŒ =∞x áêÜ«∞ñQÍ ~åx Ѩل`åkHõO|∞<≥Å¡ñ
ÉÏã≤ `«Ñ¨ã≤fiÜ≥ÿ∞ Éèí~°`«∞O_»∞ ǨÏi} âß|Hõ áÈ+¨}O|∞#ñ ÉÏÅ#=Ú#
#u ÖÏÅ#„Ñ‘}<å#∞+¨OQÆO|∞Å =¸+¨HõaÅ =∞u~À+¨=Ú##∞
ã¨~°ÊO|∞ ™⁄zÛ# K«O^ŒO|∞##∞ Ü≥∂QÆ qѶ¨∞flO|∞ q∞H˜¯e qã¨ÎiÖˇ¡ñ
P. QÍ# <≥O`«"åxÔH·##∞ QÍÅO|∞, QÆ_»= ~åq∞ #@∞¡ QÍHõ áÈ^Œ∞
Ѩ~°=∞=Ú#∞Å ÔH·#ñ ÉÏÜ«∞=Ù Hõ~°‡O|∞, ÖÁ~°∞ Å#OQÆ <≥O`«? #~°=ˆ~}º! 113
* F ~å*Ï! ѨÓ~°fiO Éè~í `
° ∞« _»∞ =ÚH˜Î =∂~åæxH˜ P@OHõ=∞<Õ ÉèÏ=#`À WÅ∞¡, WÖÏ¡Å∞, Ñ≤ÅÅ¡ ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
ã¨=∞ã¨=Î ¸ =^ŒeÃÑ\˜ì `«Ñ㨠fi≤ JÜ«∂º_»∞. J~Ú`Õ WO`«Ö’ XHõ lOHõÑÅ≤ ¡ J`«xH˜ `«@ã¨÷ Ѩ_Oç k. ^•xx
ÖÏeOz áêeOKå_»∞. |∞[˚yOK«_O» , ÃÑOK«_O» Ö’ x=∞QÆfl"≥∞<ÿ å_»∞. HÀ_≥„`åK«∞ ZÅ∞Hõ Hõ#flOÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#@∞¡
"åiOѨ ~åx qѶ∞¨ flO J`«xÖ’ KÀ@∞KÕã∞¨ ‰õΩOk. „Éè+í μ¨ } ì ‚˜ KÕãO≤ k. Z@∞=O\˜ "åiHõ~Ú<å qkèx ^•@_»O
U=∂„`«O ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. =∞ǨÏ~°∞Ŭ Hõ~Ú<å Hõ~‡° |O^è•Å#∞ `«ÑC¨ HÀ=_»O ™ê^躌 O HÍ^Œ∞† J@∞=O@ѨC_»∞
™ê=∂#∞ºÅ ã¨OQÆu K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk.
=. W@∞¡ Éèí~°`«∞O_»∞ =∞$QÆqÜ≥∂QÆ `åѨO|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞ <≥_» <å =∞$QÆâß|HõO|∞ ã¨#∞^≥Oz#
ã¨O`«ã≤Å∞¡K«∞O_≥† #O`« <˘Hõ¯<åñ_»∞. 114
* D q^èOŒ QÍ Éè~í ` ° ∞« _»∞ ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P lOHõÑÅ≤ ¡ uiy =zÛOk. ^•xx K«∂z
Éè~í `
° ∞« _≥O`À ã¨O|~°Ñ_¨ ®¤_∞» . WÖÏ H˘O`«HÍÅO QÆ_zç áÈ~ÚOk.
=∞. Éèí~°`«∞O _»Å#¡ #O`«ºHÍÅ=Ú "≥ãO¨ „ÉÏÑ≤OѨñQÍ #ѨC _®
ǨÏi}O|∞O QÆ_∞» ÉèHí ñΘ |∞„`«∞QÆu #`åºã¨HΘ gH˜OΔ Ñ¨ <å
ǨÏi}O|∞O ^Œ# Ü«∂`«‡Ö’ xeÑ≤ ^ÕÇϨ O |O`«@O ÉÏã≤ `å
ǨÏi}©Q~Æ ƒ° =ù Ú#<£ [xOz ǨÏi}Oɡ· Ü≥ÚÃÑÊñ |∂~°fi㨇$u<£. 115
* Éèí~°`«∞xH˜ z=i Hõ} Δ O ~å<Õ =zÛOk. P JO`«ºHÍÅOÖ’ Hõ#flH˘_»∞‰õΩ "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∞#Î fl@∞ì P
lOHõ"Ñ·≥ Ù¨ Pã¨H`
Θ À K«∂ã¨∂Î =∞#ã¨∞Ö’ P lOHõ<Õ ÉèÏqOK«∞‰õΩO@∂ Éè~í `
° ∞« _»∞ „áê}ÏÅ∞ q_çKå_»∞. J~Ú<å
J`«xH˜ ѨÓ~°fi㨇$u =∂„`«O áÈÖË^∞Œ .
=. W@∞¡ Éèí~°`«∞O_»∞ ǨÏi}©QÆ~°ƒùO|∞#O |∞\˜ìÜ«Ú ÉèíQÆ= ^•~å ^èŒ# ™ê=∞~°÷ºO|∞#O ^Œ#
=∞$QÆ`«fiHÍ~°}O|∞ñ ^≥eã≤ Hõ_»∞O^•Ñ¨O|∞ <˘O^Œ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 116
286 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èOŒ QÍ Éè~í `
° ∞« _»∞ ÖË_Hç _õ ∞» ѨÙ# ѨÙ\˜<ì å, ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ P~åkèOz# ѨÙ}ºÑ¨iáêHõO
KÕ`« `å<≥O^Œ∞‰õΩ lOHõQÍ Ñ¨Ù@ì=Åã≤ =zÛO^À `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ D ÖÏQÆ∞# J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
L. ~åAÅ∞ „Ѩã¨∞ÎuOѨ ã¨∞~°~å[ã¨=∂#∞ñ_»<≥· `«#∂AÅ<£
~åAÅñ *Ëã≤ `åѨã¨∞Å∞ ~å[|∞∞+‘O„^Œ∞ñ _»@OK«∞ñ |ůñQÍñ
^Õ[=Ú <˘Ok Ü«∂ ǨÏi} ^ÕǨÏ=Ú#O^Œe „Ñ‘uñ*Ëã≤ <å
Ü≥∂[ Ãã_»OQÆ <Õñ *ˇ_çu Ü≥∂y[#O|∞ÅÖ’# ÉËÅ<≥·. 117
* ~åA ÅO^Œ~°∂ ##∞fl `≥QÆ á⁄y_®~°∞. <Õ#∞ ^Õ"ÕO„^Œ "≥·Éèí"åÅ#∞ `«xqf~å J#∞ÉèíqOKå#∞. <å
‰õΩ=∂~°∞Å#∞ ~åAÅ∞QÍ KÕã≤ ~å[ºÉèÏ~°O JѨÊyOz, J_»qH˜ =zÛ `«Ñ¨ã≤fi<≥·<å#∞. `åѨã¨∞ ÅO^Œ~°∂
##∞fl Q˘Ñ¨Ê ~å[i¬ Jx Q“~°qOKå~°∞. z=~°‰õΩ XHõ lOHõÑ≤Å¡ g∞^Œ "≥∂ǨÏO ÃÑOK«∞‰õΩx <å QÆ`«
"≥·Éèí==∞O`å áÈQ˘@∞ìH˘x ™ê\˜ Ü≥∂QÆ∞ÅÖ’ „Éèí+¨μì_» #~ÚáÈÜ«∂#∞.
=. W@∞¡ NǨÏi „â◊=} =∞## ã¨OH©~°Î<å~å^èŒ<å#∞㨇~°}ÏaèÜ≥∂QÆO|∞ÅO *Ëã≤ Ü«∞â◊¥#º
ã¨HõÅÜ«∂=∞O|QÆ∞ HÍÅO|∞ QÆÅ <å‰õΩ Ç¨Ïi}áÈ`«ã¨‡~°}O|∞ Hõ`«O|∞# Ü≥∂QÆqѶ¨∞flO|∞
„áêѨÎO|Ü≥∞º† "≥∂HõΔ^Œ∂~°∞O_»<≥·u #x xQÆ∂_è» xˆ~fi^Œ∞O _»QÆ∞K«∞ñ ^Œe¡O ÉÏã≤ „Hõ=∞‡é #∞Ѩâ◊=∞jÅ
=ÚxQÆ} ¿ãq`«O|~Ú ÉèíQÆ=`üˆHΔ„`«Oɡ·# ™êÅ`«~°∞xa_» `«=∞ „QÍ=∞ã¨g∞ѨѨÙÅã¨Îº ѨÙÅǨ
„â◊=∞O|∞#‰õΩO QÍÖÏO[# Ѩ~°fi`«O|∞ =Å#ñ [#∞^≥Oz Ü«∞O^Œ∞ =∞$QÆ^ÕǨÏ`åºQÍ=™ê#O|∞
QÀ~°∞K«∞ ã¨OQÆO|∞ q_çz ÜÕ∞HÍH˜ Ü«∞QÆ∞K«∞ â◊√+¨¯ Ѩ~°‚ `«$}g~°∞ ^•Ç¨~°∞O_≥· =∞$QÆ`«fixq∞`«ÎO
|QÆ∞ <å #nf~°O÷ |∞ #O^Œ∞ ^Œf~Î À^ŒHõ H˜#¡ flO|QÆ∞K«∞ #∞O_»∞ â◊s~°O|∞ q_çK≥ #x â◊√Hõ Ü≥∂wO„^Œ∞O_»∞
ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ qxÑ≤Oz =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 118
* ǨÏiHõ^ÅŒä #∞ q#_»O, ǨÏix `«ÅK«∞HÀ=_»O, ǨÏi<å=∞ H©~#ΰ O KÕÜ∞« _»O, ǨÏiѨÓ[Å∞ KÕÜ∞« _»O,
ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ ##∞ã¨iOK«_»O, "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨`«¯~°‡ÅÖ’ HõΔ}HÍÅO ‰õÄ_® =º~°÷O KÕÜ«∞x <å‰õΩ D ÖË_ç
Ñ≤Å¡=Å¡ qѶ¨∞flO HõeyOk. "≥∂HΔÍxH˜ ^Œ∂~°=∞Ü«∂º#∞ Jx ֒֒ѨŠ=∞^äŒ# Ѩ_®¤_»∞. P `«~åfi`« `«#
[#‡‰õΩ HÍ~°}=∞~Ú# `«e¡ lOHõ#∞ =^Œe HÍÖÏO[# Ѩ~°fi`åxfl q_çzÃÑ\˜ì ^Œ@ì"≥∞ÿ# ™êÅ =$HõΔ=ÚÅKÕ
xO_ç# ™êÅ„QÍ=∞ ã¨g∞ѨOÖ’ L#fl ѨÙÅ㨺ΠѨÙÅǨ„â◊=∞O KÕ~∞° ‰õΩ<åfl_»∞. P P„â◊=∞OÖ’ âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=ÙÖˇ#·
=Úhâ◊fi~°∞ Å∞<åfl~°∞. Jk XHõ ÉèíQÆ=`ü ˆHΔ„`«O. JHõ¯_çH˜ =zÛ `«#‰õΩ „áêÑ≤ÎOz# ǨÏi} ^ÕǨxfl
=^ŒeÃÑ@ì_®xH˜ `«y# ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂_»™êQÍ_»∞. Z=i`À#∂ ã¨O|O^èOŒ ÖˉΩõ O_® XO@iQÍ
LO_ç ZO_ç# P‰õΩÅ∂, QÆ_ç¤Ñ¨~°HõÅ∂, fQÆ^Œ∞|ƒÅ∂ uO@∂ `«# lOHõ [#‡‰õΩ HÍ~°} =∞~Ú# P #n
f~°÷OÖ’<Õ „|`«∞‰õΩ =ÚyOKåÅx HÀ~°∞`«∂ HÍÅO QÆ_çáê_»∞. z=~°‰õΩ P ѨÙ}º#kÖ’ ™êfl#O KÕã¨∂Î<Õ
`«# ǨÏi} â◊s~°O =^ŒeÃÑ\Ïì_»∞– Jx â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ K≥Ñ≤Ê P `«~°∞"åu =$`åÎO`«O
DÖÏ qxÑ≤OKå_»∞.
ã‘. ǨÏi} ^ÕǨÏ=Úñ ÉÏã≤ Ü«∞O`« <åOy~° ™êǨÏfiÜ«ÚO_»∞ â◊√^Œ∞úñ_»∞ñ |q„`«∞O_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞
â◊=∞^Œ=∞Ѷ∞¨ #`«Ñ™¨ êûfi^蕺ܫ∞ x~°`∞« O_»∞ QÆ∞}QÆi+¨μñª _»∞ huHÀq^Œ∞O_»∞
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 287
<≥·# „ÉÏǨχ}∞#‰õΩ <å`«‡AO_≥· ѨÙ\˜ì ã¨OQÆO|∞ =Å##∞ [H˜`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÆ~°‡ |O^èŒO|∞Å YO_çOѨñ *ÏÅ∞ hâ◊fi~°∞x #K«∞º`«∞ #A „â◊=} =∞##
`Õ. =ÚÅ#∞ ǨÏiK«~°}^蕺#=ÚÅ#∞ qѶ¨∞fl, ÉèíÜ«∞=Ú##∞ *Ëã≤ =∞#=∞O^Œ∞ñ ÉÏÜ«∞hHõ
xeÑ≤ ã¨Oã¨∞Îu ¿ãÜ«ÚK«∞ xez Ü«ÚO_≥, Éèíi`«Ü«∞â◊√ñ_≥·# Éèí~°`«∞O_»∞ áêi÷"ÕO„^Œ! 119
* =∞Ǩ~å*Ï! Éèí~°`«∞_»∞ ÖË_ç ^ÕǨxfl =^ŒeÃÑ\˜ì `«~°∞"åu [#‡Ö’ POy~°ã¨ QÀ„`«∞_≥·# XHõ
„ÉÏǨχ}∞xH˜ ‰õΩ=∂~°∞_»∞QÍ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. P „ÉÏǨχ}∞_»∞ Ѩq„`«∞_»∞. ã¨^ŒfiOâ◊ ã¨OÉèí=Ù_»∞. â◊=∞^Œ=∂k
QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»∞. `«áÈx~°`∞« _»∞. "Õ^•^躌 Ü«∞#O KÕ¿ã"å_»∞. ã¨∞QÆ∞} QÆi+¨μ_ª ∞» . hu HÀq^Œ∞_»∞. J@∞=O\˜
„ÉÏǨχ}∞xH˜ Éèí~°`«∞_»∞ Ѩل`«∞_»∞QÍ [x‡OKå_»∞. ѨÙ\˜ì#k. "≥Ú^ŒÅ∞ ã¨O™ê~° |O^è•Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
L<åfl_»∞. Hõ~°‡ |O^è•Å#∞ „`≥OÑ≤ "Õ¿ã"å_»∂, 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∂, JK«∞º`«∞_»∂, [##O ÖËx"å_»∂ J~Ú#
q+¨μ‚=¸iÎ áê^•Å#∞ x~°O`«~°O ^蕺xã¨∂Î PÜ«∞# Hõ^äŒÅ#∞ PÅH˜ã¨∂Î =∞m¡ Z@∞=O\˜ P@OHõ=¸
~å‰õΩO_® PÜ«∞##∞ ã¨Oã¨∞Îuã¨∂Î Ü«∞â’Éèíi`«∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ HÍÅO QÆ_»Ñ¨ ™êQÍ_»∞.
=. W\Ï¡Oy~°ã∞¨ O_»∞ „Ѩ^=Œä ∞ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ |∞„`«#=HõO|∞#∞, QÆx+¨ª ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ „ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨μÅ x^Œé
Ì #∞
QÆÅ∞QÆO *Ëã≤# #O^Œ∞ñ |∞~°∞+¨μO_»∞ Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞#∞ ~å[i¬ „Ѩ=~°∞O_»∞#∞ #∞`«û$+¨ì
=∞$QÆâs◊ ~°∞O_»#∞ [~°=∞â◊s~°O|∞#O „ÉÏѨqÎ „Ѩâs◊ ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ Éè~í `
° ∞« O_»Ü∞≥ º† #`«O _® [#‡O|∞#
##º[# ã¨OQÆO|∞ [#‡Ñ¨~O° Ѩ~Å° ‰õΩñ QÍ~°}O |x Ü«∞`«ºO`« ÉèÜ í ∞« O|∞ <˘Ok Hõ~‡° |O^èŒ q^èfiŒ Oã¨#
„â◊=}㨇~°}Ï^Œ∞Å NǨÏi Ü«∞#∞„QÆÇϨ O|∞#O |∂~°fi[#‡Ñ¨~O° Ѩ~Å° ã¨O㨇iOK«∞K«∞ñ ^Œ# ã¨fi~°∂ѨO|∞
#∞#‡`«[Î _®O^è|Œ kè~° ~°∂ѨO|∞Å Ö’‰õΩʼnõΩO EѨÙK«∞O_≥, #O`«. 120
* P „ÉÏǨχ}∞xH˜ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞. ÃÑ^ŒÌ ÉèÏ~°º‰õΩ `˘q∞‡k =∞Ok Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞. z#fl
ÉèÏ~°º‰õΩ XHõ ‰õΩ=∂Ô~Î, XHõ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡OKå~°∞. P z#fl ÉèÏ~°º ‰õΩ=∂~°∞_Õ =∞# Éèí~°`«∞_»∞. Ѩ~°=∞
ÉèÏQÆ=`«∞_»∂, ~å[i¬Ñ¨ÙOQÆ=Ù_»∂ J~Ú# Éèí~°`«∞_»∞ `«# ǨÏi} â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz D [#‡Ö’
„ÉÏǨχ}∞x WO@ [x‡OKå_»∞. W`«~∞° Å`À_ç ™êOQÆ`º« O [#‡Ñ¨~O° Ѩ~Å° ‰õΩ HÍ~°} =∞ø`«∞O^Œx ÉèÜí ∞« Ѩ_#ç
Éèí~°`«∞xH˜ NǨÏi J#∞„QÆǨÏO=Å¡ ѨÓ~°fi[#‡ 㨇$u HõeyOk. JO^Œ∞=Å¡ J`«_»∞ ÉO^èŒq=ÚH˜Î HÀã¨O
L#‡`«∞Î_»∞QÍ, [_»∞_»∞QÍ, JO^èŒ∞_»∞QÍ, K≥q\˜ "å_»∞QÍ Ö’‰õΩʼnõΩ HõxÑ≤ã¨∂Î rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞.
=∞. [#‰õΩO_®Oy~°ã¨∞O_»∞ <å`«‡Ax "å`«ûźO|∞#O ɡOK«∞K«∞O
^Œ#~°O *∫Å=ÚMÏ„Qƺ Hõ~°‡=ÚÅ KÕ`«<£ ã¨O㨯$`«∞O *Ëã≤ áê
Ü«∞x "≥∂ǨÏO|∞# xK«ÛÅ∞O QÆ_»ñHõ â∫KåKå~°=ÚÖò ÃãÑ≤Ê#<£
Ѷ¨∞#∞ñ _® ÉèÏQÆ=`«∞O _»ã¨=∞‡ux ^Œ`«¯~°‡O|∞ÅO ÔQ·H˘<≥<£. 121
* Éèí~°`«∞x `«O„_ç z#fl ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ ZO`À QÍ~å|OQÍ ÃÑOKå_»∞. ѨÙ@∞ì "≥O„@∞HõÅ∞ f~ÚOK«_»O
"≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨O™ê¯~åÅ∞ KÕ~ÚOKå_»∞. ‰õΩ=∂~°∞xg∞^Œ L#fl J#∞~åQÍuâ◊Ü«∞O`À x`«º=¸
â∫K«ã¨^•Kå~åÅ∞ <Õ~åÊ_»∞. Jq U =∂„`«O `«#‰õΩ W+¨ìO ÖˉõΩ<åfl Éèí~°`«∞_»∞ q^èÕÜ«∞`«`À "å\˜x
<Õ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
288 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ „ÉÏǨχ}‰õΩ=∂~°∞O_»∞ QÆ~°‡O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ xK«ÛÖËHõ Ü«ÚO_çÜ«Ú#∞ a`«$xÜ≥∂QÆ
x~°ƒO^èŒO|∞#O a`«$ã¨xflkè Ü«∞O^Œ∞ Ü«∞ã¨g∞p#O|∞QÍ "åºÇ¨Ï$u „Ѩ}= t~°ã¨ûÇ≤Ï`«O |QÆ∞#@∞¡
QÍÜ«∞„f =∞O„`ÀѨ^Õâ◊O|∞ <˘Ok K≥·„`åk K«`«∞~å‡ã¨O|∞Å ã¨=∞"Õ`«O|∞QÆ "Õ^ŒO|∞Å
#^躌 Ü«∞#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥† [#‰õΩO_®`«‡Ax tëêìKå~°O|∞KÕ tH˜OΔ Ñ¨=ÅÜ«Ú ##∞ Ö’HÍKå~°O|∞
##∞=iÎOz Ü«∂`«‡Éèí∂`«∞O_»QÆ∞ <å`«‡A#O^Œ∞ #aèx"Õt`« z`«∞ÎO _»QÆ∞K«∞ â∫KåK«=∞<å^茺ܫ∞#
„=`« xÜ«∞=∞QÆ∞~°fi#Å â◊√„â◊¥+¨}ÏkHõO|∞Å ##aèÜÚ« HõOÎ |∞ Å~Ú#O |∞„`«∞xÎ KÕ <˘#iOÑ≤OK«∞K«∞
#„áêѨÎ=∞<À~°^äŒ∞O _»Ü≥∞º† #O`«. 122
* „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# Éèí~°`«∞xH˜ Hõ~°‡ÅO>Ë U =∂„`«O Pã¨H˜Î ÖËHõáÈ~Ú<å, É’kèOKÕ"å_»∞
`«O„_ç HÍ=_»O =Å¡ "å\˜x áê\˜OK«_»O `«Ñ¨Êxã¨i J~ÚOk. `«O„_ç ^ŒQÆæ~° „Ѩ}=O "åºÇ¨Ï$`«∞Å`À
‰õÄ_ç# 'QÍÜ«∞„u— =∞O„`ÀѨ^Õâ◊O á⁄O^•_»∞. „Ѩu ã¨O=`«û~°O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K≥·„`«, "≥·âßY, *˺+¨ª, Pëê_è»
=∂™êÅÖ’ W`«~∞° Å`À Hõeã≤ "Õ^•^躌 Ü«∞#O KÕâß_»∞. `«O„_ç ‰õΩ=∂~°∞#‰õΩ tëêìKå~°O <Õ~åÊÅ<Õ Ö’HÍKå~°O
"Õ∞~°‰õΩ `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Éèí~°`«∞xH˜ J`«x `«O„_ç â∫K«qkè, PK«=∞#qkè, J^茺ܫ∞#qkè, „=`«qkè
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ xÜ«∞=∂Å#∞ Jyfl P~å^è#Œ O QÆ∞~°∞ â◊√„â◊¥+¨=O\˜ ã¨`å¯~åºÅ#∞ <Õ~åÊ_»∞. J~Ú<å ‰õΩ=∂~°∞xH˜
"å\˜Ñ¨@¡ Jaèx"Õâ◊O ÖˉõΩO_»@O QÆ∞iÎOz `«# „Ѩܫ∞`«flO Ü«∂=`«∂Î =º~°÷=∞~ÚO^Œh, `«# HÀiHõ
<≥~°"Õ~°ÖË^Œh x~åâ◊ Ѩ_®¤_»∞.
Hõ. D sux Q˘_»∞‰õΩ# HÍ, Kå~°O|∞Å∞ QÆéÑ≤ zO`« 㨄^ŒæǨÏ=Ú# ã¨O
™êi Ü«∞QÆ∞K«∞O_ç q„ѨÙ_»∞, É’~°# ^ÕǨÏO|∞ñ ÉÏã≤ áÈ~Ú#g∞ñ^Œ<£. 123
* D q^èŒOQÍ `«# `«#Ü«ÚxH˜ ã¨^•Kå~åÅ∞ <Õˆ~Ê „Ѩܫ∞`«flO KÕã≤ H˘O`«HÍÅO ã¨O™ê~° rq`«O
™êyOz POy~°ã¨ QÀ„`«A_≥·# P q„ѨÙ_»∞ PHõã≤‡HõOQÍ Ñ¨~°Ö’HõQÆ`«∞_≥·<å_»∞.
P. `«e¡ `«O„_ç`À_»ñ ^• #yflñ *ÁzÛ#, #`«x =∞Ç≤Ï=∞ Öˇé∞ñQÆ HõO`«Ö’#
ã¨=u `«e¡ H˘_»∞‰õΩ Åqh`«∞ ÅQÆ∞K«∞#∞, âß„ã¨Îq^Œº Å`«xñ [^Œ∞=hHõ. 124
* `«O„_ç K«xáÈQÍ<Õ `«e¡ Éèí~°Î`À ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã≤Ok. ã¨=u `«e¡ H˘_»∞‰õΩÅ∞ JqhuѨ~°∞Å∞.
JO^Œ∞KÕ`« "å~°∞ Éèí~°`«∞x Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ Éèí~°`«∞x âß„™êÎ^Œ∞Å∞ ‰õÄ_®
K«^Œ∞=hÜ«∞ÖË^Œ∞.
=. W@∞¡ „ÉÏǨχ}‰õΩ=∂~°∞x ã¨=u`«e¡ H˘_»∞‰õΩÅ∞ "Õ^Œ q^ŒºÅ =Å#O ÉÏÑ≤ QÆ$ǨÏHõ~°‡O|∞Å
#`«x xÜ«∞q∞Oz#. 125
* D q^èŒOQÍ `«O„_ç =∞~°}Ï#O`«~°O ã¨=u `«e¡ H˘_»∞‰õΩÅ∞ Éèí~°`«∞}˜‚ "Õ^Œq^ŒºÅ∞
K«^Œ∞=hÜ«∞‰õΩO_® WO\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞=∞x âßã≤OKå~°∞.
†
J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 289
Hõ. ^èŒ~°}©ã¨∞~À`«Î=Úñ_»∞ ^•, #~°∞^Œ∞QÆñ ^Œ=∞"å~°∞ ÃãÑ≤Ê#q Ü≥∞Å¡#∞ <Õ
=∞é HõO^Œ∞ñ „cu¿ãÜ«∞Hõ, x~°`«=Ú QÆ$ǨÏHõ~°‡ =∞@∞¡ <≥éѨÙK«∞ #∞O_≥<£. 126
* J~Ú<å Éèí~°`«∞_»∞ "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# Ѩ#∞Å#∞ U =∂„`«O HÍ^Œ# ‰õΩO_®, Ѩ#∞ÅÖ’ U=∂„`«O
U=∞~°∞áê@∞ ÖˉõΩO_® KÕã¨∞Î<åfl_»∞. J~Ú`Õ P Ѩ#∞ÅѨ@¡ J`«xH˜ Pã¨H˜Î =∂„`«O ÖËHõáÈ~ÚOk.
=. W@∞¡ QÆ$ǨÏHõ~°‡ „Ѩ=~°Î#∞O _»QÆ∞K«∞ #∞O_» =¸_è»∞ÅQÆ∞ kfiáê`«Êâ◊√=ÙÅKÕ #∞#‡`«Î[_»|kè~° Ü«∞x
Ü« ∂ Ǩ ˙ Ü« ∞ =∂#∞O _» Q Æ ∞ #Ѩ Ù _» ∞ `« ^ Œ # ∞~° ∂ Ѩ O |∞ÅQÆ ∞ 㨠O Éè Ï +¨ } O|∞Å <˘#~° ∞ ÛK« ∞ ñ
|ˆ~KåÛùÜ«∞^Œ$K«ÛùÅO *Ëã≤ q+≤ì"Õ`«# Ü«∂Kå˝^Œ∞Å=Å# xÜ«ÚHõÎ Hõ~°‡O|∞ÅO „|=iÎOK«∞K«∞. 127
* Éèí~°`«∞_»∞ WO\˜Ñ¨#∞Åhfl K≥Ñ≤Ê#@∞¡ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. hK« ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂ =¸~°∞öÅ∂ Ѩâ◊√„áêÜ«ÚÅ∂
J~Ú# [#∞Å∞ Éèí~°`«∞x z`«Î=$uÎx `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ ''Xˆ~ Ñ≤zÛ"å_®! "≥Ú^Œ∂Ì! K≥q\˜"å_®—— Jx QÆkÌOKÕ
"å~°∞, Dã¨_Oç K«∞‰õΩ<Õ"å~°∞. Éè~í `
° ∞« _»∞‰õÄ_® JO^Œ∞‰õΩ `«y#@∞ì "åi`À ã¨OÉèÏ+≤OK«∞`«∂ `«Å=OK«∞H˘x
"åi P[˝"Õ∞~°‰õΩ #_»K«∞‰õΩ<Õ"å_»∞. |~°∞=ÙÅ∞ "≥∂¿ã"å_»∞. ‰õÄeѨx KÕ¿ã"å_»∞. aK«Û"≥∞`ÕÎ"å_»∞. DÖÏQÆ∞
Éèí~°`«∞_»∞ HÍÖO QÆ_»Ñ¨™êQÍ_»∞.
`Õ. J`«∞Å =∞$ëêì#fl"≥∞ÿ#ñ QÆ^Œ#fl"≥∞ÿ#, <≥kÌ "≥\˜ì# lǨÏfi‰õΩ Ç≤Ï`«=ÚQÍ<≥
`«Åñz ÉèíH˜ΔOK«∞ñQ͆ H˘O_»∞ ^ŒÅñz q∞QÆ∞Åñ, „cu ¿ãÜ«∞ñ_»∞ ~°∞K«∞ÖO^Œ∞ñ ɡOѨÙ`À_». 128
* +¨„_»™È¿Ñ`«"≥∞ÿ# J#flO ÃÑ\˜ì<å, áêã≤áÈ~Ú# J#flO ÃÑ\˜ì<å HÍ^Œ#‰õΩO_® XˆH q^èŒOQÍ
ã‘fiHõiOKÕ"å_»∞. Jn Wn HÍ"åÅx ~°∞K«∞Å HÀã¨O J„~°∞Å∞ ™êKÕ"å_»∞ HÍ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å q„ѨÙO _®`«‡x`åº#O^Œ ã¨∞YÖÏÉèíO|∞ QÆey ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ÅO^Œ∞ ^ÕǨaè=∂#O|∞
¿ãÜ«∞Hõ j`À+¨‚ "å`« =~å¬`«Ñ¨O|∞ʼnõΩ <À_ç ÃÑ· p~°QÆѨÊHõ =$+¨ÉèíO|∞#∞O É’Öˇñ c#∞O_»∞#∞
QÆiî<åOQÆ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ ã¨÷O_çÅâß~ÚÜ≥ÿ∞ ~°[óѨ@ÅO|∞#O QÆѨÊO|_ç# k=º=∂}˜HõºO|∞#∞O
É’Öˇ ##aè=ºHõÎ „|Ǩχ=~°Ûã¨∞O_≥· =∞e<åO|~° Ѩs`«Hõ\˜`«@∞O_»∞ #u =∞+‘eѨΠܫ∞*’˝Ñ¨g`«∞O_»∞
#QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞[˝[#O|∞ Ö`«O_»∞ „ÉÏǨχ}ÏÉèÏã¨∞O_»∞ =∞O^Œ∞O_»∞#x ѨÅ∞Hõ ã¨OK«iOK«∞K«∞O_»O
QÆ~°‡=¸ÅO|∞#O |~°∞Å=Å# <åǨ~°O|∞ Q˘#∞#ѨÙ_»∞ ^Œ=∞"å~°∞#∞ =º=™êÜ«∞Hõ~°‡O|∞#O^Œ∞
xÜ«∞q∞Oz# ˆHΔ„`« qÇ≤Ï`« ã¨=∞q+¨=∞ #∂º<åkèHõO|∞Å <≥é∞OQÆHõ „Ѩ=iÎÅ∞¡K«∞ #∂ñHõ `«=Ù_»∞
`≥eHõÑ≤O_ç á⁄@∞ì =∂ñ_»∞ „^ŒÉˇƒ_» Ü«∂kQÍñ QÆÅ „^Œ=ºO|∞Å Ü«∞O^Œ∞ #=∞$`«O|∞ Ѩyk
~°∞z¿ãã≤ ÉèíH˜ΔOK«∞K«∞O *Ëx HÍ=e Ü«ÚO_»∞<≥_» <˘Hõ¯<åñ_»∞. 129
* Éè~í `
° ∞« _≥ÑC¨ _»∂ P`å‡#∞Éè∂í u á⁄Ok P#O^ŒOQÍ LO_Õ"å_»∞. J`«xH˜ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ `≥eÜ«∞=Ù.
^ÕÇϨ OÃÑ· U =∂„`«O „â◊^ÖúŒ ^Ë ∞Œ . K«e, "Õ_,ç QÍe, "å#ʼnõΩ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_"Õ å_»∞ HÍ^Œ∞. XO\˜g∞^Œ |@ì HõÑC¨ ‰õΩ<Õ"å_»∞
HÍ^Œ∞. PÉ’`«∞ÖÏQÍ |Åã≤ QÆ\˜ìѨ_ç# ^ÕǨÏO`À =\˜ì Hõ\˜Hõ <ÕÅÃÑ· Ѩ_»∞‰õΩ<Õ"å_»∞. =∞\˜ì Q˘@∞ì‰õΩ#fl
=∂}˜HõºOÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∂Î „|Ǩχ=~°Ûã¨∞û`À HõxÑ≤OKÕ "å_»∞. XH˘¯Hõ¯™êi =∂ã≤# |@ìÅ`À, =∞_ç¤Ñ¨\ì̃#
Ü«∞*’˝Ñ¨g`«O`À uiˆQ"å_»∞. PÖÏO\˜ "å}˜‚ K«∂z J*Ï˝#∞ Öˇ·#"å~°∞ g_»∞ "ÕëêxH˜ „ÉÏǨχ}∞_»∞ QÍx
290 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=\˜ì ѨxH˜=∂e# "≥Ú^ŒÌx J#∞‰õΩ<Õ"å~°∞. U^Œ~Ú<å ѨxKÕã≤ QÍx Éèí~°`«∞_»∞ T~°Hõ W`«~°∞Å#∞O_ç
ã‘fiHõiOKÕ"å_»∞ HÍ_»∞.
W^ŒO`å K«∂z ã¨=u `«e¡H˘_»∞‰õΩÅ∞ H˘O`«HÍÅO J`«xH˜ á⁄ÅO Ѩ#∞Å∞ JѨÊ*ˇáêÊ~°∞. J~Ú<å
P Ѩ#∞ÖËg J`«xH˜ `≥eÜ«∞=Ù. =∞Oz"å K≥_»¤"å, z#fl"å ÃÑ^ŒÌ"å J<Õ PÖ’K«# ÖˉõΩO_® K≥Ñ≤Ê# Ѩ#∞Å∞
KÕ¿ã"å_»∞. J`«x ™È^Œ~°∞Å∞ #∂HõÅ∞, `«=Ù_»∞, `≥eHõÑ≤O_ç, THõ, á⁄@∞ì, =∂_»∞ K≥Hõ¯Å∞– Uq ÃÑ\˜ì<å
=^ŒÌ#‰õΩO_® u<Õ"å_»∞. "å\˜x J=∞$`«OÖÏQÍ ÉèÏqOK«∞`«∂ PáêºÜ«∞OQÍ ÉèíHΔ̃OK«∞`«∂ á⁄ÖÏxH˜ HÍѨÖÏ
HÍã¨∞OÎ _Õ"å_»∞.
-: =$+¨Å ~å[Éèí$`«∞ºÅ∞ HÍo|eH˜ Éèí~°`«∞xñ Q˘OáÈ=Ù@ :-
Hõ. ѨÙiÖ’# =$+¨ÅѨu ^•, #~°∞^Œ∞QÆ ã¨O`å# HÍ=Úñ_≥· "Õ_»∞Hõ`Àñ
ѨÙ~°∞+¨μñ_»QÆ∞ Ѩâ◊√=Ùñ QÍoH˜ñ, ^Œé∞=ÚHõ H˘xáÈ=ñ |â◊√=Ù ^ŒÅñy# Éèí$`«∞ºÖò. 130
* Éèí~°`«∞_»∞ HÍѨÖÏ HÍã¨∞Î#fl á⁄ÖÏxH˜ ^ŒQÆæ~À¡ XHõ #QÆ~°O LOk. P #QÆ~åxH˜ <åÜ«∞‰õΩ_≥·#
aèÅ¡~åA‰õΩ Ñ≤Å¡Å∞ ÖË~°∞. JO^Œ∞ KÕ`« PÜ«∞# HÍoHÍ^ÕqH˜ #~°|e W=fi_»O HÀã¨O XHõ =∞#∞+¨μº}˜‚ "≥O@
ɡ@∞ìH˘x áÈ`«∞<åfl_»∞. J~Ú`Õ =∂~°æ=∞^茺OÖ’ P |eѨâ◊√=Ù `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩx áêiáÈÜ«∂_»∞. ¿ã=‰õΩÅ∞
"åx HÀã¨O QÍeOKå~°∞.
P. J~°ã≤ HÍ#ÖËHõ Ü«∂ ~å„u g~åã¨, #=Ú#ñ *ËxHÍѨ٠q=∞Å |∞kú
#∞#fl q„ѨÜ≥∂y <˘Ü«∞º#ñ ÉÁ_»QÍOz, Ѩâ◊√=Ù =∞Oz ^Œ#∞K«∞ñ |\˜ì ~°`«x. 131
* P ~å„u ZO`« "≥^ŒH˜<å P =ºHÎ̃ Hõ#|_»ÖË^Œ∞. KÕÖ’ XHõ KÀ@ g~åã¨#O "Õã≤H˘x á⁄ÖÏxH˜ HÍ=e
HÍã¨∞Î#fl „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Éèí~°`«∞_»∞ Éèí@∞ʼnõΩ HõxÊOKå_»∞. #~°|eH˜ `«y# Ѩâ◊√=Ù ^˘iH˜OkHõ^•
Jx Éèí@∞Å∞ P „ÉÏǨχ} Ü≥∂yx Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞.
Hõ. P sux Éèí∂ã¨∞~°=~°∞, <å~°Ü«∞ <å HÍoHÍQÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Éèí$`«∞ºÖò
É’~°#ñ Q˘x K«x ã¨eÊi, Kå~°∞`« ~åÉèíºO[<åk ã¨O™ê¯~°O|∞Öò. 132
* P ¿ã=‰õΩÅ∞ P „ÉÏǨχ} „âı+μ¨ xª "≥O@<Õ HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ Q˘xáÈÜ«∂~°∞. ÉÏQÍ `«ÖO\˜áÈâß~°∞.
=. W@¡ÉèíºO[<åk Hõ$`«ºO|∞Å∞ niÛ #∂`«# =ã¨#O|∞ QÆ@ìxzÛ QÆO^èŒÑ¨ÙëêÊÉèí~°}ÏHõΔ`åÅOHõ$`«∞xO
*Ëã≤ =∞$ëêì#flO|∞Å∞ Éèí∞l~ÚOѨOɡ\˜ì ^èŒ∂ѨnѨ =∂źÖÏ[H˜ã¨ÅÜ«∂O‰õΩ~° Ѷ¨Ö’ѨǨ~å^Œ∞Å∞
ã¨=∞iÊOz ѨOK« =∞Ǩ"å^Œº Ѷ¨∞’+¨O|∞Å`À_» <å ѨÙ~°∞+¨Ñ¨â◊√=ÙO QÍoHÍ^Õq ã¨=Ú‡YO|∞#
<åã‘#∞O QÍqOz Ü«∂ =$+¨ÅѨu ѨÙ~°∞+¨Ñ¨â◊√=Ù ~°HõÎO|∞# Éèí„^ŒHÍo ã¨O`À+¨ÃÑ@ìO ^ŒÅOz
HÍoHÍ=∞O„`åaè =∞O„u`«O|∞ #uHõ~åà◊O|∞ <≥·# Y_»æO|Ok x*Ïcè+ì̈ ã≤kúH˜ Ç≤ÏOã≤OѨO ^ŒÅOz#.
133
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 291
* D q^èOŒ QÍ Éè~í `
° ∞« }˜‚ JÉèºí O[#™êfl#O KÕ~ÚOz H˘`«|Î @ìÅ∞ Hõ\Oì˜ Kå~°∞. XO\˜xO_® QÆO^èŒO
ѨÓâß~°∞. "≥∞_»xO_® ѨÓÅ^ŒO_»Å∞ K«∞\Ïì~°∞. PÉèí~°}ÏÅ∞ JÅOHõiOKå~°∞. JHõΔ`«Å∞ K«ÖÏ¡~°∞. qO^Œ∞
Éè’[#O ÃÑ\Ïì~°∞. J=∞‡"åiH˜ ^èŒ∂ѨO "Õâß~°∞. nѨO "≥eyOKå~°∞. ѨÙ+¨Ê=∂ÅÅ∞, ¿ÑÖÏÅ∞, z=Ùà◊√¡,
ѨO_»∞¡, LѨǨ~åÅ∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞. _»Ñ¨CÅ∞ _Àà◊√§, `«ÃÑÊ@Å∞ „"≥∂yOKå~°∞. |eѨâ◊√=Ù#∞ HÍoHÍ^ÕqH˜
Z^Œ∞~°∞QÍ ‰õÄ~ÀÛÃÑ\Ïì~°∞. aèÅ¡~åA #~°|e`À "Õ_ç~°HõÎO`À J=∞‡"åix ã¨O`À+¨ÃÑ@ì `«ÅKå_»∞.
HÍoHÍ =∞O„`«O`À Ѩq„`«"≥∞ÿ ÉèíÜ«∞OHõ~°=∞~Ú# HõuΠѨ@∞ì‰õΩx `«# HÀiHõ <≥~°"Õ~°_»O HÀã¨O Éèí~°`«∞}˜‚
#iH˜ |e=fi\ÏxH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º~°∞.
ã‘. ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨Y∞ñ_»∞#∞ „|ǨχÉèí∂`å`«∞‡ñ_»∞ xÔ~·fi~°∞ñ _»~Ú# „|Ǩχ
ã¨∞`«∞x `Õ[O |O`«ñ E_» ^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞=∞Ok =_»ñ‰õΩK«∞ Éèí„^ŒHÍo
„HÀ^èŒO|∞ =Ú=∞‡_ç Q˘#ñQÆ Ç¨ïOHÍ~°O|∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞ #@ìǨã¨O|∞ ¿ãã≤
áêáê`«∞‡Å∞#∞ ^Ò+¨ìºÑ¨~°∞Å∞#∞ ~å[㨠`å=∞㨠Hõ~°‡ ã¨O^è•#∞ ÅQÆ∞K«∞
`Õ. q„Ѩ=~°∞ #@∞¡ Ç≤ÏOã≤OK«∞ =$+¨ÅѨux, Éèí$`«º=~°æO|∞`Àñ ^ŒÅÖò Ѩ$käfiñ QÆ∂eÛ
Ü«∞=Ù_»∞ =$+¨ÖÏkèѨÙx t~°=∞Ok bÅñ, ÉÏ_ç Ü«∂_»∞K«∞ #O^ŒO^Œ „H©_» ã¨eÃÑ. 134
* Éèí~°`«∞ _Õ =∂„`«O `˘}HõÖË^Œ∞. ɡ^Œ~°ÖË^Œ∞. J`«_»∞ Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. ã¨~°fir=~åã¨∞ʼnõΩ
q∞„`«∞_»~Ú#"å_»∞. Z=iѨ@¡ ‰õÄ_® "≥·~°ÉèÏ=O ÖËx"å_»∞. J@∞=O\˜ „ÉÏǨχ}À`«Î=Ú_≥·# Éèí~°`«∞x
`Õ[ã¨∞û#∞ K«∂_»ÖHË õ HÍoHÍ^Õq ÉèÜ
í ∞« Ѩ_Oç k. "≥O@<Õ HÍoHÍ^Õq =ÚÑ≤Êi Q˘#fl „HÀ^èOŒ `À HõOÑ≤OzáÈ`«∂
ǨïOHÍ~°O`À qHõ\Ï@ìÇ¨ ã¨O KÕãO≤ k. áêáê`«∞‡Å∂, ^ÒëêìºxH˜ `«ÅѨ_#ç "å~°∂, ~°*’QÆ∞} `«"∂≥ QÆ∞}ÏÅ
„¿Ñ~°}Å`À „ÉÏǨχ}Ç≤ÏO㨉õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩ#fl "å~°∂ J~Ú# P É’Ü«∞~åA g∞^• J`«x ѨiKå~°‰õΩÅ
g∞^• q[$OaèOzOk. "åi t~°ã∞¨ ûÅ∞ <ÕʼnõÄeÛOk. <åÜ«∞‰õΩ_≥#· aèÅ~¡ åA t~°ã∞¨ û KÕ`Ñ« @ ¨ ∞ì‰Ωõ x P_»∞`«∂
áê_»∞`«∂ P#O^Œ `åO_»=O KÕã≤Ok.
Hõ. ^èŒ~°Ö’# <≥=fiˆ~xÜ«Ú, ^èŒ~°}©ã¨∞~°=~°∞Å ÔHQÆ∞æ ^ŒQÆñ ^ŒÅñz# "å
~°~°Ü«∞ñQÆñ *ˇ_»∞^Œ∞~°∞, xHõ¯=Ú, ǨÏi ^èŒ~°}©ã¨∞~°=ˆ~}∞ºÅO ^Œ∞O_»∞@KÕ<£. 135
* q„ѨÙÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ q+¨μ‚=Ù LO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ Ö’HõOÖ’ Z=~°~Ú<å 㨈~ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
JѨHÍ~°O `«ÅÃÑ_ç`Õ "åˆ~ `«Ñ¨ÊHõ K≥_çáÈ`å~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 136
L. JK«Û@ q„Ѩã¨∂#∞ñ_»∞ ÉèíÜ«∞O ÉÁHõ~ÚOK«∞Hõ ÖËHõ K«OѨñQÍ
=zÛ# "åiÜ«∞O^Œ∞ñ QÆ~°"åÅ=Ú#O^Œ∞#∞ QÍoÜ«∞O^Œ∞ñ ^•
#K«∞º`« ÉèÏ= =ÚOz ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞#ñ |^Œ‡^ŒàωõΔΩ <≥O`«Ü«Ú<£
=∞zÛHõ`À_» xeÊ Ü«∞#∞=∂#=Ú <˘O^ŒHõ Ü«ÚO_≥ #`«Îé˜<£. 137
292 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* `«#∞fl K«OѨ_®xH˜ =zÛ#"å~°<åfl, =∞i [oÑ≤Oz ÃÑ· HÔ uÎ# HõuÎ J<åfl, ™êHΔÍ`«¯iOz# HÍoHÍ^Õq
J<åfl „ÉÏǨχ}‰õΩ=∂~°∞ _»~Ú# Éèí~°`«∞xH˜ U =∂„`«O ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. Jxfl\’¡#∂, JO^ŒiÖ’#∂
JK«∞º`« ÉèÏ="Õ∞ PÜ«∞#‰õΩ `ÀzOk. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x z`«ÎOÖ’ xÅ∞ѨÙH˘x UÖÏO\˜ J#∞=∂#O
ÖˉõΩO_® xâ◊ÛÅOQÍ Éèí~°`«∞_»∞ xÅ|_®¤_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å q„Ѩ=~°∞O_»∞ K«O_çHÍQÆ$ǨÏO|∞ "≥Å∞=_ç „Hõ=∞‡éO [x HÍ=e Ü«ÚO_»∞ <≥_».138
* `«~åfi`« „ÉÏǨχ}=~°∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ HÍoHÍÅÜ«∞O =^ŒeÃÑ\˜ì =∞~°Å á⁄ÖO ^ŒQÆæiH˜ =zÛ
ZѨÊ\˜ÖÏQÍ HÍѨÖÏ HÍã¨∞Î<åfl_»∞.
ã‘. JO`«@ñ Q˘xfl ǨÜ«∞#=ÚÅ∞ ã¨# ã≤O^èŒ∞ Éèí∂áêÅ#=Ú ¿ãÜ«Ú Éèí∂=~°∞O_»∞
nè~°`« x‰õΔΩ=∞f f~°=Ú# #∞#fl HõÑ≤Å =∞Ǩ=Úxñ QÍOz `«`«Îfi
q*Ï˝# "≥∞é˜ñÔQ_»∞ "Õ_»¯ `À_»∞`« taHÍ~ÀǨÏ}=Ú ¿ãã≤ Ü«∞~°∞QÆ∞K«∞O_»
<åÖ’# <å taHÍ=Ǩï ÖÏ KÕ#ñ QÍѨÙ#fl q„ѨÙxñ QÍOz `≥zÛ
`Õ. taHõ "≥∂Ñ≤O`« g∞`«x KÕ`« ##∞K«∞ñ, |\˜ì =¸ñѨÙ#ñ |Å¡H˜ñ ɡ\˜ì "≥∂=Ù
=∞#∞K«∞ "≥∂Ñ≤OK«∞#O`« ^èŒ~å=∞~°∞O_»∞, taHõ =¸ñѨÙ# x_ç Ü«∞O^Œ∞ñ lO`« ÖËHõ. 139
* WÖÏ H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_zç áÈÜ«∂~Ú. XHõ™êi ã≤O^è∞Œ ^Õâßxfl ѨiáêeOKÕ ''~°Ç˙ ¨ QÆ}∞—— _»<Õ
~åA‰õΩ ''J^蕺`«‡ q^Œº—— `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx |∞kú ѨÙ\˜ìOk. JO^Œ∞=Å¡ W‰õΔΩ=∞f#n f~°OÖ’x HõÑ≤Å
=∞Ǩ=Úxx ^Œi≈OK«_®xH˜ ѨšH˜ ZH˜¯ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ѨšH˜ "≥∂¿ã É’~¸Å∞ á⁄ÖÏxH˜ HÍ=e L#fl
Éèí~°`«∞}˜‚ K«∂âß~°∞. ѨšH© "≥∂Ü«∞\ÏxH˜ g_»∞ KåÖÏ ÉÅOQÍ L<åfl_»∞ Jx J#∞‰õΩ<åfl~°∞. Éèí~°`«∞x
fã¨∞H˘x =zÛ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ ѨÅH¡ ˜ ÉÁOQÆ∞#∞ J`«x Éè∞í [Og∞^Œ ÃÑ\Ïì~∞° . J~Ú<å Éè~í `
° ∞« _»∞ Z^Œ∞~°∞ K≥Ñʨ ‰õΩO_®
p‰õÄzO`å ÖˉõΩO_® "≥∂ã¨∞Î<åfl_»∞.
Hõ. `«# =∞#ã¨∞ H˘Åñk #ѨC_»∞, =Ú#∞H˘x Ü«∞@¡ „Ѩܫ∞`«fl=Ú# #_»=ñQÆ <å
[#Ѩu x"≥∂fl#fl`«"≥∞ÿ, K«#∞@ Ü≥∞é˜ñy taHõ "≥∂Ü«Ú [#∞ʼnõΩ #xÜ≥∞<£. 140
* JÅ"å@∞ÖËx Éèí~°`«∞_»∞ =∞#ã¨∞‰õΩ `Àz#@∞ì =∂=¸Å∞ „ѨHÍ~°O #_»∞ã¨∞Î<åfl_»∞. HÍx ѨšH˜
ã¨Ô~·# Ѩ^ŒúuÖ’ ™êQÆ_»O ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ `«H˜¯# É’~¸Å #_»Hõ`À J`«x #_»Hõ ‰õΩ^Œ~°ÖË^Œ∞. ѨšH˜
ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞QÍ TQÆ∞`«∞O>Ë ~åA É’~¸Å#∞ K«∂z DÖÏ J<åfl_»∞.
P. g∞~° eѨC _çK«@ñ *Ëi q∞H˜¯e „Ѩܫ∞, `«flO|∞`À_»ñ ^Œye #_»∞K«∞K«∞O_»
q+¨=∞ =∞QÆ∞K«∞ QÆ=∞# "ÕQÆO|∞ ##∞ ÉÏ^èŒñ, ɡ@∞ìK«∞#fl ^Œx# ɡã¨Î Åxi. 141
* ''g∞ ˆ~"≥∂ ZO`À „â◊=∞ fã¨∞‰õΩx ѨšH˜ "≥∂ã¨∞Î<åfl~°∞. HÍx g∞ #_»HõÖÖ’ ‰õΩ^Œ∞~°∞ HõxÑ≤OK«_»O
ÖË^∞Œ . g∞ ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞ #_»H=õ Å¡ ‰õΩ^Œ∞Ѩ٠Z‰õΩ¯"≥· <å‰õΩ ÉÏ^èQŒ Í L#flk.—— Jx J#QÍ<Õ É’~¸Å∞ ~åA
QÍiH˜ DÖÏ ã¨=∂^è•# q∞KåÛ~°∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 293
=. ^Õ"å! ~¸ q+¨=∞QÆ=∞#O|∞ =∂=Å# <≥·#k Q͆ n `«∞sÜ«∞"åǨωõΩO_»∞ ã¨∞YQÆ=∞#O|∞QÍ
#_»∞= <Õ~O° _»∞† gx`À_» "Õ∞=Ú#∞ #_»∞=<Õ~° =∞x# ~°Ç˙
¨ QÆ}∞O_»#∞ <å ~åAáêã≤`=« $^Œ[ú #∞O_≥#· #∞
|ÖÏ`å¯~°O|∞#O |∞\˜#ì HÀѨO|∞#O QÀÑ≤Oz q=∞~°≈ ^ŒÑÊ≤ hé∞ QÆÑÊ≤ # xѨC#∞O É’Öˇ <≥é∞OQÆ
~åx „|Ǩχ`Õ[O|∞ QÆÅ „ÉÏǨχ}∞xH˜O QÆO@HõO|∞QÍ x+¨μª~°"åHõºO|∞Å x@¡xÜ≥∞. 142
* ''=∞Ǩ„ѨÉèí∂! D ZQÆ∞_»∞kQÆ∞_»∞ #_»Hõ =∂k HÍ^Œ∞. D <åÅæ= É’~¸"å_»∞ ã¨iQÍ #_»=_»O
ÖË^Œ∞. gx`À áê@∞ "Õ∞=Ú ã¨iQÍ #_»=ÖˉõΩ<åflO—— J<åfl~°∞. P =∂@Å∞ q#QÍ<Õ ã≤O^èŒ∞~å[~Ú#
~°Ç¨˙QÆ}∞xH˜ L#fl@∞ìO_ç HÀѨO Hõ@ìÅ∞ `≥OK«∞H˘x „Ѩ=Ç≤ÏOzOk. J`«_»∞ =∞Oz"å_Õ . ÃÑ^ŒÌÅ#∞
¿ãqOz#"å_Õ. J~Ú<å HÀáêxfl kQÆq∞OQÆ∞ HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞. x=Ù~°∞QÆÑ≤Ê# xѨCÖÏQÍ HõxÑ≤OK«x
„|Ǩχ`Õ[ã¨∞û`À L#fl „ÉÏǨχ}∞x K«∂z Ѩ~°∞+¨"å‰õΩ¯Å`À WÖÏ QÆkÌOKå_»∞.
K«. JÅã≤u, "≥O`«Ü«Ú<£ =Úã¨e, "åñHõ@ _»ã≤ûu, "≥#∞fl q∞H˜¯eO
|Å∞K«# Ü«Ú#fl n taHõ ÉèÏ~°=Ú† ^Œ∂~°=Ú "≥∂ã≤ `ÕQÆu<£
xeK≥^Œ? =OK«∞ Éèí∂=~°∞ñ_»∞ x+¨μª~°=ÚÖò ^ŒQÆñ |ů <å Ü≥∞_»O
|Å∞HõHõ "≥∂Ãã <å taHõ „ÉÏǨχ}=~°∞ºñ_»∞ áêi÷"Õâ◊fi~å! 143
* ''F~¸! h=Ù ÉÏQÍ JÅã≤áÈÜ«∂=Ù. ÃÑ·QÍ =Úã¨e"å_çq. áêѨO! PHõe`À #Hõ#HõÖÏ_»∞`«∞<åfl=Ù.
h "≥<≥fl=ÚHõ KåŠѨÅ∞K«QÍ LOk. D ѨšH˜ U"≥∂ |~°∞=~ÚOk. ZO`À ^Œ∂~°O "≥∂âß=Ù. ZÖÏ
xÅ|_»QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl"À——! Jx ~åA ZuÎ á⁄_»∞ѨÙQÍ =∂\Ï¡_ç<å „|Ǩχ}‰õΩ=∂~°∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ Ug∞
|^Œ∞ÖÏ_»‰õΩO_® ѨšH˜x JÖÏ "≥∂ã¨∂Î<Õ L<åfl_»∞.
=. JѨC _®q„Ѩ=~°∞O_»∞ ^Œ#‰õΩO QÆ_»Ñ¨\˜kÜ«∞QÆ∞ Hõàı|~°O|∞#O^Œ∞ #ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~°O|∞ÅO
ÉÁ~°Ü«∞Hõ q∞^䕺*Ï˝# ~°Ç≤Ï`«∞O_≥· „|ǨχÉèí∂`«∞O_≥· =∞ø#„=`«O|∞# <å taHõ "≥∂Ü«Ú K«∞#fl
q+¨=∞QÆ=∞#O|∞ñ Ez Ü«∞u‰õΩÑ≤`«∞O _»QÆ∞K«∞ <å Éèí∂=~°∞O_»∞ "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 144
* Éè~í `
° ∞« xH˜ W^Õ `«# Hõ_Ñ» \
¨ ˜ [#‡=∞x `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞=Å# JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åʼnõΩ =∞#ã¨∞Ö’
J=HÍâ◊O W=fiÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ J`«_»∞ *Ï˝x, Ѩ~°„|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. JO^Œ∞KÕ`« Ug∞ Z^Œ∞~°∞ K≥ѨÊHõ =∞ø#OQÍ
ѨšH˜x "≥∂ã¨∂Î<Õ L<åfl_»∞. ѨšH˜ Ü«∞^ä•`«^äŒOQÍ ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞QÍ áÈ`«∂ LO>Ë ~°Ç¨˙QÆ}∞_»∞ Ñ≤zÛ
HÀѨO`À DÖÏ JiKå_»∞.
ã‘. Fi ^Œ∞~°‡^Œ! q# ~Ài r=#‡$`«! <å Ü«∂[˝ñ ^ŒÑ≤ÊOz #_çK≥ n=Ù,
D =„Hõ=∂~°æO|∞ exflÜ«Ú q_çÑ≤Oz #_»Ñ≤O`«∞ x#∞fl ã¨<å‡~°æ=∞O^Œ∞
#x ~å[QÆ~åfiO^èŒ∞ñ _»QÆ∞K«∞ QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞# =$kúñ ÉÁOk# Éèí∂=~°∞O _»
|^Œú „ѨÖÏѨ=ÚÖò ѨÅ∞¯ K«∞O_ç#ñ Ez â◊=∞^Œ=∂^Œ∞ÅKÕñ „|â◊ã¨∞Îñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. [QÆu „|Ǩχã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ ã¨HõÅ Éèí∂`«, =ÚʼnõΩ #`«ºO`« Ç≤Ï`«∞ñ_≥·# Éèí∂ã¨∞~°∞O_»∞
Ü≥∂y =~°Î# ^≥eÜ«∞ ÖˉõΩ#fl ~åA, #O`« gH˜ΔOz Ü«∞Å¡ x @¡#∞K«∞ñ |eÔH. 145
294 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Fs! á⁄QÆ~°∞É’`å! #_»Ñ‘#∞QÍ! <Õ#∞ K≥Ñ≤ÊOk Jã¨Å∞ qxÑ≤OK«∞HÀ‰õΩO_® #_»∞ã¨∞Î<åfl=Ù. h
‰õΩO\˜ #_»HÅõ #∞ =keOz ã¨i J~Ú# =∂~°Oæ Ö’ #_çÑ™≤ êÎ#∞ Jx JkèHÍ~°=∞^ŒO`À `«"∂≥ QÆ∞} „ѨHÀѨO`À
HÍ~°∞‰õÄ`«Å∞ ‰õÄâß_»∞. JѨÙ_»∞ â◊=∞^Œ=∂k QÆ∞}ã¨OѨ#∞fl_»∂, „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞Å
Ç≤Ï`«O HÀˆ~"å_»∂ J~Ú# P „ÉÏǨχ}∞_»∞ Ü≥∂QÆ∞Å ã¨fiÉèÏ=O ÉÁuÎQÍ `≥eÜ«∞x P ~åA#∞ K«∂z
DÖÏ J<åfl_»∞.
-: Éèí~°`«∞O_»∞ ~°Ç¨˙QÆ}∞x =∂@ʼnõΩñ „|`«∞º`«Î~°O|∞ eK«∞Û@ :-
=. #ˆ~O„^•! h=Ù ÃãÑ≤Ê#k ã¨`º« O|∞† ÉèÏ~°O c â◊s~°O|∞#ˆH HÍx <å‰õΩO QÆÅ∞QÆ<~Õ †° ^≥#· #∞ ™œ÷źHÍ~°≈ºO
|∞Å∞ "åº^è∞Œ Å∞ <å^è∞Œ Å∞ ‰õΩΔ `«$Î +¨Å‚ ∞ xKåÛùq~À^èÉŒ Ü
íè ∞« O|∞Å∞ [~å=∞~°}O|∞Å∞ ~À+¨x„^• *ÏQÆ~} ° O|∞Å∞
#ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° =∞^Œâ’+¨}Ï^Œ∞Å∞#∞ ^ÕÇϨ O|∞ `À_»# [x~ÚOK«∞OQÍx <å‰õΩO QÆÅ∞QÆ<~Õ =° Ù†
r=#‡$`«∞O_» <Õ# HÍ ^•^ŒºO`«O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞O^ŒéÜ ˜ ∞« O^Œ∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞† ™êfiq∞Éè$í `«º
ã¨O|O^èOŒ |∞Å∞ qkèH$õ `«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ =º=Ǩ~°O|∞ÅO *Ëã≤ â◊s~°O|∞ʼnõΩO QÆÅ∞QÆ∞OQÍx r=ÙxH˜
ÖËHõ Ü«ÚO_»∞† #kÜ«Ú#∞O QÍHõ ~å*Ïaè=∂#O|∞# h=Ù #<åfl*Ï˝ÑO≤ K≥^Œ "ÕxÜ«ÚO „|=∞`«∞OÎ _»"#·≥
h‰õΩO |∂~°fiã¨fiÉèÏ=O ɡ@∞¡O_≥ #@∞¡QÍHõ ÜÕ∞ <Õq∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞? <≥éO˜ yOѨن =Ú#‡`«=Î ¸HÍO^èŒ
[_»∞Å∞OÉ’Öˇ ã¨ÇϨ [ ã¨fiÉèÏ=O|∞#∞O ÉÁOk# <å Ü«∞O^Œ∞ h tHõÜ Δ ∞Õ q∞ ÖÏÉèOí |∞ñ ÉÁOkOѨ
<Õ~∞° Û? #kÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨|Î ∞úO_»∞ =∞`«∞OÎ _»∞<≥#· <å‰õΩ h tHõΔ =º~°O÷ |QÆ∞ #x ѨeH˜ Ü«ÚѨâ=◊ ∞
jÅ∞O_≥#· =Úx=~°∞O_»∞ ѨÓ~°fiHõ~‡° âı+O¨ |∞#O QÆÅ∞æ ÉèÏ~°"åǨÏHõ`fi« O|∞O ^ŒÅOQÆO „^ÀÜ«Ú@‰õΩ
ÉèÏ~°O|∞ =Ç≤ÏOz taHõ "≥∂K«∞K«∞O [#∞<≥_» <å ~å[=Å¡É∞íè O_»∞ ^Œ`fiΫ *Ï˝<å¿ÑH˜` Δ ∞« O_≥· K«xÜ≥∞_ç "åñ
_»QÆ∞@O ^Œ# ǨÏ$^ŒÜ«∞ „QÆOkä q"≥∂K«HõO|∞Å∞#∞ |ǨïÜ≥∂QÆ „QÆO^äŒ ã¨=∞‡`«O|∞Å∞#∞ #QÆ∞
„ÉÏǨχ}"åHõºO|∞Å∞#∞ qx Ü«∂ taHõ kQÆ#æ _çQæÆ #∞é˜H˜ Ü«∂ q„ѨÙxH˜ ™êëêìOQÆ^OŒ _» „Ѩ}Ï=∞O|∞
ÖÏK«iOz ã¨~fi° QÆ~fi° =i˚`∞« O_≥· =Ú‰õΩo`«ÇϨ ã¨∞OÎ _»Q∞Æ K«∞ x@¡xÜ≥∞. 146
* F ~å*Ï! h=Ù K≥ÑÊ≤ Ok =Ú=∂‡\˜H˜ x[O. |~°∞=Ù â◊s~åxˆH QÍx <åˆH =∂„`«O HÍ^Œ∞. =∞x+≤
|eã≤ áÈ=_»O zH˜¯áÈ=_»O, â◊s~åxH˜ =∞#ã¨∞‰õÄ ã¨O|OkèOz# [|∞ƒÅ∞, PHõe ^ŒÑC¨ Å∂, W+¨Ñì _¨ _» O» ,
^Õfi+≤OK«_»O, ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»O, "å~°úHõºO, =∞~°}O, ~À+¨O, x„^Œ, "≥∞ʼnõΩ=, JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ∞,
=∞^Œ=∂`«û~åºÅ∞ ^ÕÇϨ O`À ѨÙ_»∞`å~Ú. HÍx <å‰õΩ ÖË=Ù. r=#‡$`«∞_»#∞ <Õ#∞ =∂„`«"∞Õ HÍ^Œ∞. [##
=∞~°}ÏÅ∞ HõeyL#fl "å~°O^Œ~∂° r=#‡$`«∞ÖË. Ü«∞[=∂x ¿ã=‰õΩ_»∞ J<Õ ã¨O|O^èOŒ Hõ~‡° =Å¡ Hõey#k.
Hõ#∞Hõ Jk â◊s~åxˆH QÍx r=ÙxH˜ ã¨O|OkèOz#k HÍ^Œ∞. '<Õ#∞ ~åA#∞ Hõ^•— J<Õ Jaè=∂#O`À h=Ù
##∞fl P*Ï˝ÑO≤ Kå=Ù. JO>Ë h=Ù =∞^À#‡`«∞_Î "» ·≥ L<åfl=#fl=∂@. Jk h "≥#∞Hõ\˜ ã¨fiÉèÏ=O QÍx =∞ˆ~O
HÍ^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ<OÕ KÕÜ∞« QÆÅ#∞? Ñ≤zÛ"å_»∂, =¸QÆ"å_»∂, QÆ∞_ç"¤ å_»∂, `≥eqÖËx"å_»∂, ZO`À <Õ#∂
JO`Õ. JO^Œ∞KÕ`« ##∞fl tH˜OΔ K«_O» Ö’ h‰õΩ HõeQˆ ÖÏÉèOí Ug∞ ÖË^∞Œ . JO`Õ Q͉õΩO_® [_»∞_»#∂ =∞`«∞_Î #» ∂
J~Ú# <å‰õΩ tHõΔ qkèOz# h „â◊=∞ =º~°O÷ .—— WÖÏ Ñ¨eH˜ âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=Ù _»~Ú# P =Úx„âı+¨μª_≥·# Éèí~°`«∞_»∞
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 295
ѨÓ~°fiHõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ<Õ ÉèÏ=O`À ^ŒO_≥ =^ŒeÃÑ@ì‰õΩO_® ZѨÊ\˜ÖψQ ѨšH˜x
"≥∂Ü«∞™êQÍ_»∞. âß„ãÎ̈ ã¨=∞‡`åÖˇ#· „ÉÏǨχ}∞x "åHͺÅ#∞ ~åA q<åfl_»∞. P =∂@Å∞ `«`fiΫ *Ï˝<å¿ÑHõ`
Δ À
áÈ`«∞#fl P ~å*ËO„^Œ∞x ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ ã¨∂\˜QÍ `«yÖÏ~Ú. J`«xÖ’x JǨÏOHÍ~°O `˘ÅyOk. P ~åA
"≥O@<Õ Ñ¨Å¡H˜ #∞O_ç kQÍ_»∞. „ÉÏǨχ}∞xH˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. q#Ü«∞ q#„=Ú_≥·
KÕ`«∞Å∞ *’_çã¨∂Î DÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞ÅÖ’#ñ ^ŒÅñѨ <≥=fiñ_»=Ù h ==^èŒ∂`«"Õ+≤"≥· Ü«∞=x Ü«∞O^Œ∞
<Õq∞\˜ÔH· K«i~ÚOѨOQÆ =zÛ? uK«Û\˜H˜ <˘Hõ¯ñ_» "˘O\˜ ##∞@ <Õñ_»∞
##∞ñ QÆ$`å~°∞÷xñ *ËÜ«∞ ##∞‰õÄÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞#fl Ü«∞\˜ì Ü«∂ HõÑ≤Å =∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞ñ
_»"˘? h =∞ǨÏ`«ÎfiO|∞ ^Œqe qKåiOѨ <≥é∞ñQÆHõ KÕã≤uñ† QÆ~°∞}ñ E_»∞
`Õ. `«Ñ¨C Ãã·iOѨن <Õ Ü«∞=∞^ŒO_»=Ú#‰õΩ, ǨÏ~°∞x â◊¥ÅO|∞#‰õΩ#∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒ=Ú#
Hõ#Å K«O„^•~°¯ ^èŒ#^Œâ◊„™ê΄ã¨Î=ÚʼnõΩ "≥é= q„ѨÙx ˆH =∞k "≥éz#@∞¡. 147
* ''h=Ù ™ê=∂#º „ÉÏǨχ}∞_»=Ù HÍ^Œ∞. J=^èŒ∂`«ÖÏ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl=Ù. J~Ú`Õ ZO^Œ∞‰õΩ D
"Õ+¨OÖ’ XO@iQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? ##∞fl ^èŒ#∞º}˜‚ KÕÜ«∞_»O HÀã¨O ^ŒÜ«∞`À =zÛ# HõÑ≤Å
=∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞_»=Ù HÍ=Ù QÆ^•! h =∞Ç≤Ï=∞Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ <Õ#∞ JѨKå~°O KÕâß#∞. ##∞fl ^ŒÜ«∞`À
K«∂_»∞. <å `«Ñ¨C#∞ HõΔq∞OK«∞. <Õ#∞ „ÉÏǨχ}∞#‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç#@∞¡ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA HÍÅ^ŒO_®xH˜ QÍh,
t=Ùx â◊¥ÖÏÜ«Ú^è•xH˜ QÍh, WO„^Œ∞x =„*ÏÜ«Ú^è•xH˜ QÍh, Jyfl K«O„^Œ ã¨∂~°º =~°∞}∞Å â◊„™ê΄™êÎʼnõΩ
QÍh U =∂„`«O ÉèíÜ«∞Ѩ_»#∞ ã¨∞=∂!
=. =∞é˜Ü«Ú xã¨ûOQÆ∞O_»=~Ú [_»∞_»∞OÉ’Öˇ xQÆ∂_è» q*Ï˝#O|∞ QÆey K«i~ÚOK«∞K«∞ #∞#fl
"åñ_»=Ù† h =K«#O|∞Å∞ Ü≥∂QÆâß„ã¨Î ã¨=∂#O|∞Öˇ· "åV͇#ã¨O|∞ʼnõΩ #ÉèË^ŒºO|∞Å~Ú Ü«Ú#fl"Õ†
#qfi+¨μ‚HõàÏ=f~°∞‚O_»∞ ™êHΔÍ^ŒúiÜ«Ú#QÆ∞ HõÑ≤Å=∞Ǩ=Úx=Å# „|Ǩχq^Œº ^≥eÜ«∞OQÀi
K« # ∞K« ∞ #fl"åñ_» † h=Ù Ö’Hõ xsHõ Δ } Ï~° ÷ O |=ºHõ Î e OQÆ ∞ O_» " ≥ · K« i ~ÚOK« ∞ K« ∞ #fl Hõ Ñ ≤ Å
=∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞O_»=Ù QÍñÉ’Å∞^Œ∞=Ù† =∞O^Œ∞O_≥·# QÆ$ǨÏã¨∞÷O_»∞ Ü≥∂wâ◊fi~° K«i„`«O|∞ Öˇ@∞ì
Öˇé∞OQÆ<Õ~°∞Ûñ? QÆ~°‡=â◊O|∞# ^Œ$+¨ìOÉèˇ· „âßOu =Ç≤ÏOK«∞K«∞ #_»∞K«∞K«∞#fl ~¸ Ü«∂„â◊=∞O|∞
<å‰õΩ#∞OÉ’Öˇ h‰õΩ #QÆ∞#x `ÀñK«∞K«∞#fl† ^Œk Ü≥∞@¡x# Ѷ∞¨ @O|∞ ÖËHõ [ÅO|∞ ^Õ<~Õ x° `≥éOQÆ∞#
ÖËxk QÆÅ∞QÆ <Õ~^° ∞Œ † QÍ=Ù#O „|=∂}=¸ÅO |~Ú# Ö’Hõ=º=Ǩ~°O|∞ ã¨`«Ê^äŒO|∞# ã¨=∞‡`«Oɡ·
Ü«ÚO_»∞@O *Ëã≤ h "å_»∞ "åHõºO|∞Å∞ <å‰õΩ ã¨=∞‡`«O|∞ QÍ<Õ~° =x ã≤O^èŒ∞ ^Õâßnèâ◊fi~°∞O_»∞
qxÑ≤Oz# <å q„ѨÙO_»∞ Ö’Hõ =º=Ǩ~°O|∞#‰õΩ x`«º`«fiO É∫áêkèHõO |QÆ∞ñ QÍx x`«ºO|∞ QÍ
<Õ~°^Œx ^Œ$ëêìO`« x^Œ~°≈#O|∞QÍ x@¡xÜ≥∞. 148
* h=Ù HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_»"·≥ ‰õÄ_® ÃÑ·H˜ [_»∞x=Öˇ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl=Ù. xQÆ∂_è=» ∞~Ú# q*Ï˝# ~°ÇϨ ™êºÅ∞
h‰õΩ `≥eã≤#>Ëì LOk. h =∂@Å∞ Ü≥∂QÆâß„™êÎÅÖ’x "åHͺʼnõΩ n@∞QÍ L<åfl~Ú. h "åHͺÅ∞ "å‰õΩ¯‰õΩ
QÍx =∞#ã¨∞‰õΩQÍx q_»nÜ«∞_®xH˜ gÅ∞ ÖË#@∞ìQÍ L<åfl~Ú.
296 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<Õ xѨÙ_»∞ q+¨μ^‚ =Õ Ùx JOâ◊`À J=`«iOz#"å_»∂, ™êHΔÍ`ü q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# HõÑÅ≤ =∞Ǩ=Úx
=Å¡ „|Ǩχq^ÀºÑ¨^âÕ O◊ á⁄O^•Åx "≥à√◊ `«∞<åfl#∞. h=Ù Ö’‰õΩÅ#∞ ѨsH˜OΔ K«_O» HÀã¨O, W`«~∞° Å∞ QÆ∞iÎOK«_®xH˜
gÅ∞ÖËx PHÍ~°OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl ™êHΔÍ`ü HõÑ≤Å =∞Ǩ=ÚhO„^Œ∞_»"Õ J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. =¸~°∞ö_≥·# <å
=O\˜ QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ g∞ =O\˜ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å K«i„`«Å#∞ ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞? D QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O
ÉÏ^Œ~°|On <å‰õΩ ÖÏQÍ h‰õΩ L#fl@∞ìOk. ‰õΩO_» ÖËHõáÈ`Õ h~°∞ fã¨∞‰õΩ~å=_»O ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡
Jã¨Å∞ ÖËxk J#∞Éèí"åxH˜ ~å<Õ~å^Œ∞. „Ѩ=∂}ÏÅ#∞|\ì̃ ''Ö’Hõ=º=Ǩ~åxfl #=Ú‡`«∞<åfl=Ú. JO^Œ∞=Å¡
h =∂@Å∞ <å‰õΩ ã¨iѨ_»∞@ÖË ^ŒxÑ≤ã¨∞Î#flk—— Jx ã≤O^èŒ∞^Õâ◊=Ú#‰õΩ JkèѨu Ü«∞~Ú# ~°Ç¨˙QÆ}∞_»∞
J<åfl_»∞. P =∂@Å∞ qx „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ Ö’Hõ=º=Ǩ~°OÖ’x x`«º`«fiO LáêkèÃÑ·
P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞O^Õ QÍx Jk ã¨`«ºO HÍ<ÕHÍ^Œ∞—— Jx L^•Ç¨Ï~°}ÏÅ`À DÖÏ qâ◊nHõiOKå_»∞.
ã‘. áê=# tYÅKÕ ÉèÏO_»O|∞ ^•ñ ^ŒÑ¨Î =∞QÆ∞ñ† ^ŒÑ¨ÎѶ¨∞@=ÚKÕ #O^Œ∞ #∞#fl
[Å=Ú `«Ñ≤OK«∞† <å [Å=ÚKÕñ ^ŒO_»∞ÅO|∞Å∞ `«Ñ¨Î"≥ÚOk Ü«∞ѨC_»∞ qt+¨ì
"≥∞ÿ# Ü«∞#flO |QÆ∞† <å K«O^Œ=Ú##∞ ^• ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞O|∞Åñ ^≥eq`À_»
<å„â◊~ÚOK«∞Hõ Ü«Ú#fl Ü«∞\˜ì r=Ù#‰õΩ ^ÕǨÏO|∞#ñ „ÉÏ}ËO„kÜ«∂kHõ=Ú#
P. [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞ x@∞¡ ã¨O™ê~°Ñ¶¨∞@ tHõΔ, ~°HõΔ‰õΩO_»∞ #~Ú# ~åA ^Œ∞+¨ì
Hõ~°‡=ÚʼnõΩñ ÉÏã≤ HõO*ÏHõΔѨ^Œ ¿ã=ñ, *ËÃã<Õx Éèí==Úñ *ˇO^Œ‰õΩO_»∞. 149
* Jyfl *ÏfiÅÖ`À ‰õΩO_» HÍÅ∞`«∞Ok. HÍe# ‰õΩO_» HÍ~°}OQÍ JO^Œ∞Ö’ áÈã≤# h~°∞ "Õ_‰≥ Ωõ ¯`«∞Ok.
P h\˜Ö’ "Õã≤# aÜ«∞ºÑ¨Ù yO[Å∞ ÉÏQÍ L_çH˜ ѨHõfi=∞~Ú J#flO ã≤^Œú=∞=Ù`«∞Ok. JÖψQ ^ÕǨhfl
WO„kÜ«∂Å#∂ P„â◊~ÚOK«∞‰õΩx r=Ù_»∞<åfl_»∞. ^ÕǨÏO Ö’<Õ „áê}O WO„kÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡
^Õ¿ÇÏO„kÜ«∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# =hfl r=Ù#‰õÄ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú.

„Ѩ[Å tHõΔ}, ~°HõΔ}Å HÀã¨O ~åA<åfl_»∞. P ~åA K≥_»∞ Hõ~°‡Å∞ =^ŒeÃÑ\˜ì q+¨μ‚áê^•Å#∞ ¿ãq¿ãÎ,
ã¨O™ê~° |O^è•Å#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ _»=Ù`å_»∞.
P. J#∞K«∞ ^è•~°∞}©ã¨∞~å`«‡Añ _ô suñ, |Å∞‰õΩ@Ü«Ú#∞ ~åA Ѩi}q∞Oz
q#Ü«∞"åHõº=ÚÅ#∞ q#∞uOz „Hõ=∞‡éñ, |∞}∞ºñ_≥·# ã≤O^èŒ∞ Éèí∂=~°∞O_»∞. 150
* „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# Éèí~°`«∞_»∞ DÖÏ Ñ¨Å∞HõQÍ<Õ ~åAÖ’ =∂~°∞Ê HõeyOk. P `«~°∞"å`«
q#Ü≥∂‰õΩÎÖ`À ã¨∞ÎuOz Éèí~°`«∞x`À ã≤O^èŒ∞~åA DÖÏ J<åfl_»∞.

=. =∞Ǩ`å‡! <Õ#∞ ~åA #xÜ≥∞_ç Ü«∞aè=∂# =∞^•O^èŒ∞O_»<≥· =∞Ǩ`«∞‡ÅO k~°ã¨¯iOz# ##∞flO

QÆ~°∞}˜OѨÙ=Ú† h "å~°Î |O^èŒ∞O_»=Ù† h Hõ$áê^Œ$+≤ìO*Ëã≤ =∞Ǩ`«∞‡Å #==∂#O|∞ ¿ãã≤#
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 297
^Œ∞i`«O|∞=Å# q=Ú‰õΩÎO_» #Ü≥∞º^Œ. qâ◊fiã¨∞ǨÏ$`«Î "≥·# h‰õΩO QÀѨO|∞ QÆÅ∞QÆ<Õ~°† ^Œã¨=∞~°∞÷
Å~Ú# =∂É’ñ\˜ "å~°Å∞ =∞Ǩ[<å==∂#O|∞# j„Ѷ¨∞Oɡ #tO`«∞~°∞† QÍ=Ù# h=Ù ^ŒÜ«∂à◊√O_»
=~Ú ##∞fl =∞xflOѨ٠=∞x# <å q„ѨÙO _ç@¡xÜ≥∞. 151
* =∞Ǩ`å‡! <Õ#∞ ~åA#<Õ ^Œ∞~°ÇϨ OHÍ~°O`À Hõ#∞flÅ∞ QÍ#Hõ =∞Ǩ`«∞‡_»"#·≥ x#∞fl u~°ã¯¨ iOKå#∞.
JѨ~åkè<≥·# ##∞fl Hõ~°∞}˜OK«∞. h=Ù <å =O\˜ n#∞ʼnõΩ ^ŒQÆæi K«∞\Ïìxq. h=Ù <åÃÑ· h Hõ$áêHõ\ÏHõΔ
gHõΔ}O „Ѩã¨iOѨ*Ë¿ãÎ, =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ J==∂#O KÕã≤# áêѨO #∞O_ç <Õ#∞ q=Ú‰õΩÎ}˜‚ J=Ù`å#∞. h=Ù
Ö’HÍxH˜ PѨÎq∞„`«∞_»=Ù. JO^Œ∞=Å¡ h‰õΩ Jã¨Å∞ HÀѨ=∞<Õ^Õ LO_»^Œ∞. "Õ∞=Ú Ug∞ KÕ`«QÍx "åà◊§O
Q˘Ñ¨Ê "åix J==∂xOK«_»=∞<Õ áêѨHõ~°‡=Å¡ `˘O^Œ~°QÍ q<åâ◊#O H˘x `≥K«∞Û‰õΩO\Ï=Ú. JO^Œ∞=Å¡
^ŒÜ«∂^Œ$+≤ì`À ##∞fl HõΔq∞OK«∞—— Jx HõΔ=∂aèHõΔ "Õ_ç# ~åA#∞ Ez „ÉÏǨχ}∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ DÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. Hõ_»∞"Õ_»¯ h =q^•fiO, ã¨∞ñ_»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Ú#∞ q∞QÆ∞Åñ *’^Œº=Ú q^•fiO
ã¨∞ñ_»∞ñ É’Öˇ#∞ |eÔH^Œ q, ѨC_»∞ "Õ∞ Å#=K«∞Ûñ Q˘O`« ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’#<£. 152
* ''h=Ù q^•fiOã¨∞_»=Ù HÍ=Ù. J~Ú<å q^•fiOã¨∞xÖÏQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl=Ù. Wk KåÖÏ z„`«OQÍ
LOk. J~Ú<å x#∞fl H˘O`« "≥∞K«∞ÛHÀ=K«∞Û.
P. Ѩ~°ñQÆñ ɡ^ŒÌ b „ѨѨOK«=∞O`«Ü«Úñ ^Œ^䌺, =∞#~°∞† h=Ù `«^䌺 =∞#∞K«∞ñ |eH˜†
`«@∞¡QÍ# x#∞fl #kè‰õΩO_» =x Ѩů, ~å^Œ∞ <å‰õΩñ E_» ~å[K«O„^Œ? 153
* ''~å[K«O„^•! ÃÑ^ŒÌ Öˇ=~°∞QÍx D „ѨÑO¨ K«O ã¨`º« =∞x K≥Ñʨ ~°∞. J~Ú`Õ h=Ù ã¨`º« =∞O@∞<åfl=Ù.
=º=Ǩ~° ã¨`«ºO Jã¨Å∞ ã¨`«ºO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ h PkèHͺxfl JOwHõiOK«_®xH˜ gÅ∞ÖË^Œ∞.
ã‘. Ü«∞*Ï˝kHõ=ÚÅO^Œ∞ <å=∂flÜ«∞=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^ŒéK«∞QÍñ ^Œ`«Îfi"å^ŒO|∞ ÖË^Œ∞
ã¨fiѨflO|∞ÅO^Œ∞Å ™œYº=∂HÍ~°O|∞ #O^Œ∞Å x`«º"≥∞ÿ Ü«∞O`«ÖËx
Ü«∞\˜ì K«O^Œ=Ú# "Õ^•O`« "åHõºO|∞Å∞ `«`«ÎfiO|∞ <≥é˜ñyOz `«ÅñQÆ∞ñQÍx
x`«ºO|∞Öˇ· Ü«ÚO_»<Õ~°=Ù† ѨÙ~°∞+¨μx z`«ÎO|∞ QÆ∞}=ÚÅñ *ˇOk Ü≥∞O`«
`Õ. HÍÅ=ÚO_»∞#∞ =∞i Ü«∞O`« HÍÅ=∞O^Œ∞, #~°Ü«∞ q*Ï˝# Hõˆ~‡O„kÜ«∞=ÚÅ KÕ`«
=∞~°y ^èŒ~°‡O|∞Å#∞ #^èŒ~°‡O|∞Å@∞¡, ^Œye ѨÙ\˜ìOK«∞K«∞O_»∞ #`«ºO`« =∞Ç≤Ï=∞. 154
* Ü«∞*Ï˝Ö’¡QÍh, "Õ^•ÅÖ’ QÍh, ã¨fiã¨fi~°∂Ѩ ™ê÷Ѩ#=∞<Õk ÖË^Œ∞. HõÅÖ’ J#∞ÉèíqOz# ™œMϺʼnõΩ
PHÍ~åÅ∞ L<åfl~Ú. HõÅÖ’ Jq ã¨`åºÖË. J~Ú`Õ "≥∞ʼnõΩ=Ö’ Jq Jã¨`åºÅ∞. JÖψQ "Õ^•O`« "åHͺÅ<Õq
`«`«Îfiã¨fi~°∂ѨO J#∞Éèí==∞ÜÕ∞º =~°‰õÄ ã¨`åºÅ∞QÍ ÉèÏã≤™êÎ~Ú. HÍx Jq x`åºÅ∞HÍ=Ù. r=Ùx z`«ÎO
ZO`«HÍÅO „uQÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç LO@∞O^À JO`«HÍÅO *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å`À#∞, Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å`À#∂
ã¨xflÇ≤Ï`«`«fiO Hõey LO@∞Ok. D JÅ"å@∞¡ ^èŒ~å‡Ö’, J^èŒ~å‡Ö’ =∞#ã¨∞Ö’ ѨÙ_»∞`«∞O\Ï~Ú.
298 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú ^èŒ~å‡^èŒ~°‡ "åã¨<åÜ«ÚHõÎO|∞ q+¨Ü«∂#∞~°HõÎO|∞<≥·# z`«ÎO|∞ QÆ∞} „Ѩ"åǨÏO|∞ÅKÕ`«
qHÍ~°O|∞ <˘Ok ^Õ=u~°ºV‡#∞+¨º~°∂ѨO|∞ Å~Ú# ^ÕÇϨ O|∞ÅO |∞\˜Oì K«∞K«∞ñ QÍÅ „áêѨOÎ |∞Öˇ#·
ã¨∞Y^Œ∞óY `«^Œ∞ÉèíÜ«∞ Ѷ¨ÅO|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞K«∞ ##=~°`«O|∞ r=ÙxH˜O „|`«ºHõΔO |QÆ∞K«∞
ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO|∞Å #∞O_»∞† ™êfiO`«O|∞ QÆ∞}~°Ç≤Ï`«Oɡ·# =ÚH˜Î HÍ~°}O|QÆ∞† Ѷ¨∞$`«=~°∞ÎÅ∞
QÆÅ nѨO|∞ ã¨^èŒ∂=∞tYÖO |∞\˜ìOK«∞† Ѷ¨∞$`«=~°∞ÎÅ∞ <åâ◊O|∞ <˘Ok# ã¨fi~°∂ѨO|∞ñ ÉÁO^Œ∞†
h `≥éOQÆ∞# =∞#O|∞ QÆ∞}Hõ~å‡#∞|O^èOŒ ɡ#· [<å‡^Œ∞ÅO |∞\˜Oì K«∞, QÆ∞}Hõ~‡° O|∞ÅO ÉÏÃã<ÕxO
|~°`«`«ÎfiO|∞ <˘O^Œ∞† *Ï˝<ÕO„kÜ«∞O|∞ ÖË#∞#∞ q+¨Ü«∞O|∞Å g∞ñ^Œñ ^ÀñK«∞† |∞^Œ∞ú ÖË#∞#∞
#aè=∂#O|∞ ##∞ <ÕHÍ^Œâ◊=$`«∞ÎÅO QÆ∂_ç# =∞#O|∞ r=Ùx #ã¨OYºO|∞ Å~Ú# [#‡O|∞ÅO
ÉÁOkOK«∞† =∞<À=$`«∞ÎÅ #u„Hõq∞Oz# r=ÙO_»∞ Ѩ~°O*’ºuÜ≥ÿ∞# <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂ѨO|∞QÍ
<≥é∞OQÆ∞=Ú† ™ê÷=~° [OQÆ=∞O|∞ Å~Ú# r=ÙʼnõΩO |=#∞O_»∞ „áê}Oɡ· Ü«Ú#fl K«O^ŒO|∞#
hâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞K«∞ r"å`«‡ ã¨fi~°∂ѨO|∞# #∞O_»∞† r"å`«∞‡O_»∞
*Ï˝<À^ŒÜ∞« O|∞#O *Ëã≤ =∂Ü«∞ <≥O`« HÍÅO|∞ QÔ Å∞=‰õΩO_»∞ #O`«HÍÅO|∞ =ÚHõãÎ O¨ QÆ∞O_»∞ QÍñ†
_»i+¨_fi» ~°Oæ |∞#∞ [~ÚOz Ѩ~` ° `
« fiΫ O|∞ <≥éO˜ y# hâ◊fi~°∞O _»Q∞Æ ñ† l`«OΠɡO`«HÍÅO|∞ q+¨Ü∂« ã¨HOÎõ
|QÆ∞ #O`«^_Œ =» Ù ã¨O™ê~°K„« HõO|∞#O^Œ∞ ã¨OK«iOK«∞O QÍ=Ù# =∞Ǩg~°∞O _»~Ú##∞ ^Œ#‰õΩ â◊„`«∞"≥#·
=∞#O|∞ #„Ѩ=∞`«∞ÎO_»~Ú Ü«Ú¿ÑHΔÍ |∞kúO*Ëã≤ ~ÚKåÛù qǨ~°O|∞# [~°QÆhHõ Ѩ~°=∞QÆ∞~°∞O_≥·#
NǨÏi K«~°}Àáêã¨<å„ã¨ÎO|∞#O l`«ÎO|∞ ÔQez#O |~°`«`«ÎfiO|∞ <˘O^Œ∞#x q„ѨÙO_»∞ =eH˜#
#`«x =∞Ç≤Ï=∞‰õΩ "≥éñQÆOk „ÉÏǨχ}∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ Éèí∂=~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 155
* =∞#ã¨∞‰õΩ XHõ ã¨O™ê¯~°O LOk. P ã¨O™ê¯~°O ^è~Œ ‡° , J^è~Œ å‡Å ~°∂ѨOÖ’ LO@∞Ok. P
=∞#ã¨∞û WO„kÜ«∞ =ºã¨<åÅѨ@¡ J#∞~°HΘ Hõey LO@∞Ok. ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ „Ѩ"åǨÅ`À qHÍ~°O
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. D ã¨O™ê¯~åxfl |\˜ì r=Ù_»∞ ^Õ=`«Å∞, [O`«∞=ÙÅ∞, =∂#=ÙÅ∞ J<Õ ~°∂áêÅ#∞
^èiŒ ã¨∞OÎ \Ï_»∞. J@∞=O\˜ ^ÕÇ¨ ÅÖ’x =∞#ã¨∞û PÜ«∂ HÍÖÏÅÖ’ „áêÑ≤OÎ KÕ ã¨∞Y ^Œ∞óYѶ֨ ÏÅ#∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î
r=ÙxH˜ ZÅ¡ÑC¨ _»∂ „Ѩ`º« Hõ=Δ ∞=Ù`«∂ ã¨∂Å÷ ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂áêÅ`À LO@∞Ok.
=∞#ã¨∞ QÆ∞}~°ÇÏ≤ `« =∞~Ú#ѨÙ_»∞ HõÅ∞QÆ∞ J#∞Éè=í "Õ∞ =ÚH˜.Î <ÕuÖ’ =`«∞ÅÎ ∞ ÃÑ\˜ì nѨO "≥ey¿ãÎ
á⁄QÆÅ`À ‰õÄ_ç# *’ºu ѨÙ_»∞`«∞Ok. <Õ~¸ =fÎ ~Ô O_»∂ ÖËHáõ È`Õ ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok. JÖψQ
QÆ∞}Hõ~å‡Å ã¨O|O^èOŒ Hõey# =∞#ã¨∞û PÜ«∂ QÆ∞}ÏʼnõÄ, Hõ~‡° ʼnõÄ `«y# [#‡Å‰õΩ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok.
QÆ∞}ÏÅ∂, Hõ~‡° Å∂ Jã¨Å∞ ÖËHáõ È`Õ =∞#ã¨∞ J<Õ^Õ LO_»^∞Œ . Hˆ =ÖO Ѩ~`° `
« fiΫ OQÍ q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok.
*Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∞ S^Œ∞. WO„kÜ«∂~å÷Åg∞^Œ ѨxKտ㠄Ѩ[Ö˝ ^·ˇ ∞Œ . Jaè=∂#O J<Õ Ñ¨^∞Œ H˘O_»∞#∂fl,
=∞#ã¨∞‰õΩ U~°Ê_Õ =$`«∞ÅÎ ∞ . D Ѩ^HŒ ˘O_»∞ =$`«∞ÅÎ `À ‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û, D r=ÙxH˜ ÖˇH¯õ ÖË#xfl
[#‡Å#∞ Hõeyã¨∞ÎOk. ÃÑ·x K≥Ñ≤Ê# =∞<À=$`«∞ÎÅ#∞ ^•\˜# r=Ù_»∞ Ѩ~°O*’ºu J~Ú# <å~åÜ«∞}
ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ J=Ù`å_»∞. K«~=° ÚÅ∂ J~Ú# r=ÙʼnõΩ "åÜ«Ú=Ù „áê}OQÍ L#fl@∞ì, Dâ◊fi~°∞_»∞ Jxfl
„áê}∞ÅÖ’#∞ LO@∂ r"å`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞QÍ QÀK«iOK«∞`å_»∞. =∞#ã¨∞û ZO`«HÍÅO WO„kÜ«∞ÅOѨ@`«fiOÖ’
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 299
ã¨OK«iOѨHõ `«Ñʨ ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« =∞Ǩg~°∞_»~Ú# "å _≥=fi_≥#· #∂ `«#‰õΩ â◊„`«∞=~Ú# =∞<À=$`«∞ÅΠѨ@¡
U =∂„`«O U=∞~°∞áê@∞ ÖˉõΩO_® LO_®e. =∞#ã¨∞û#∞ `Àz#@∞¡ u~°∞QÆhÜ«∞~å^Œ∞. r=Ù_»∞ NǨÏi
áê^Œ^蕺#=∞<Õ PÜ«Ú^èŒO`À =∞#ã¨∞û#∞ ÔQez#@¡~Ú`Õ Ñ¨~°`«`åÎfixfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï_»∞—— – Jx
„ÉÏǨχ}∞_»~Ú# Éè~í ` ° ∞« _»∞ ѨÅ∞HõQÍ<Õ, J`«x =∞Ç≤Ï=∞‰õΩ Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç J`«xH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ ~å[~Ú#
~°Ç¨˙QÆ}∞_»∞ DÖÏ J<åfl_»∞.
L. HÍ~°} q„QÆǨÏO|∞ #∞~°∞HÍÜ«∞=Ú h Ü«∞=^èŒ∂`«"Õ+¨=Ú<£
Éèí∂i^èŒ~å=∞~°`«fi=Ú#∞ |∂~°fiã¨=∂QÆ=∞ =∂`«‡ÉèÏ==ÚO
*Ï~°∞qǨ~° =∞`«º`«∞Å âßOu QÆ∞}O|∞#∞ QÆ∂_è»=~°Î#O
ÉÏ~°Ü«∞ñQÆÅ∞æ h‰õΩ ##Ü«∞O|∞#∞ „"≥ÚÔH¯^Œñ ɡ‰õΩ¯ÉèíOQÆ∞Å<£. 156
* HÍ~°} [#‡=∞~Ú# D xO_≥#· q„QÆÇϨ O D J=^è∂Œ `« "Õ+O¨ , D „ÉÏǨχ}`«fiO, [<å‡O`«~°
ã¨=∂QÆ`«"≥∞ÿ# D P`«‡*Ï˝#O, D ¿ãfiKåÛù qǨ~°O, ™ê\˜ÖËx D âßO`«QÆ∞}O, D q^èŒ"≥∞ÿ# ~°Ç¨Ï㨺
„Ѩ=~°Î#O Hõey# h‰õΩ ã¨^• #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. [fii`å~°∞ÎO_»QÆ∞ ~Ày H“+¨^èŒ =∞f+¨ìOɡ·# K«O^ŒO|∞#<£
^èŒ~°Ö’ <å`«Ñ¨`«Ñ¨Î ^ÕÇ≤Ï QÆ_»∞ j`«Oɡ·# `ÀÜ«∞O|∞#∞<£
QÆi=∞O QÀi#su <≥O`«Ü«Ú #ǨÏOHÍ~åÇ≤Ï ^Œ+¨μìO_»<≥·
Ѩ~°ñQÆ∞<£ <å‰õΩ#∞ h =KÀ-=∞$`«=Ú ^ŒÑ¨Ê<£ =∞O^Œ∞ "Õé∞#fl^Õ? 157
* [fi~°O`À ÉÏ^èŒÑ¨_Õ ~ÀyH˜ ~°∞zHõ~°=∞~Ú# =∞O^Œ∞ ^˘iH˜#@∞ì ZO_»Ö’ `«Ñ≤Oz# "åxH˜ K«Å¡x
h~°∞ ã¨=∞‰õÄi#@∞¡, JǨÏOHÍ~°=∞<Õ áê=ÚHÍ@∞‰õΩ QÆ∞i J~Ú# <å‰õΩ h =∂@Å<Õ J=∞$`«O „áêÑ≤OÎ zOk.
WO`«HõO>Ë <å‰õΩ WOHÀ =∞O^Œ∞ Uq∞ HÍ"åe?
P. q„Ѩ=~°º! <Õ#∞ "Õ_»¯`À <å ã¨Oâ◊, Ü«∞O|∞ÖˇÅ¡ x#∞fl #_çy `≥eÜ«∞ñ
^ŒÅñz Ü«Ú#fl"åñ_»ñ† ^ŒÑ¨ÊHõ Ü≥∞é˜ñyOѨÙ, =Úz`«=$uÎñ ^Œ`«ÎfiÜ≥∂QÆ"≥∞Å¡. 158
* „ÉÏǨχ} „âı+μ¨ _ì ®! <å ã¨O^ÕÇ¨ Åxfl\˜h x"åiOK«∞HÀ"åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏÅѨ_∞» `«∞<åfl#∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤
<å‰õΩ J^蕺`«‡ `«`åÎfixfl ã¨=∞„QÆOQÍ q=iOK«∞.
=. Jx Ü«∞_çy# Ü«∂ ~åA#‰õΩ q„ѨÙO _ç@¡xÜ≥∞. 159
* D q^èŒOQÍ J_çy# ~åA`À Éèí~°`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
`Õ. HÍ#=zÛ# Ѷ¨Å=ÚÅ∞ Hõ~°‡=¸Å, =Ú ÅQÆ∞@#∞ *Ëã≤ ã¨O™ê~°=ÚÅ#∞ l`«Î
"≥∞ѨÙ_»∞ =iÎOK«∞K«∞O_»ñQÍ <≥é∞ñQÆÖË=Ù, `«`«ÎfiÜ≥∂QÆO|∞ q∞QÆ∞Å x`«ºO |@OK«∞. 160
300 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ~å*Ï! ѨÓ~°fi [#‡ÅÖ’ KÕã≤# Hõ~°‡Å#∞ |>Ëì Ѷ¨e`åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. P Ѷ¨e`åÅ<Õ
=∂#=Ù_»∞ D [#‡Ö’ `«# Ü«ÚH˜Î â◊‰õΩÎÅ =Å¡ HõeQÍÜ«∞x ÉèÏqã¨∞ÎO\Ï_»∞. =∞#ã¨∞û ã¨O™ê~°|O^èŒOÖ’
z‰õΩ¯H˘x L#flO`« =~°‰õΩ `«`«ÎfiÜ≥∂QÆO x`«º"≥∞ÿ#^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀÖË=Ù.
=. =∞é˜Ü«Ú h =ã¨∞O^èŒ~° #∞#fl K«~°}O|∞ʼnõΩ <≥‰õΩ¯_»∞ [OѶ¨∞Å∞ <å g∞ñ^Œ *Ï#∞=ÙÖÏ á⁄_»=Ù#
#∂~°∞=Ù ÅO^Œ∞ʼnõΩ #∞Ѩi„Ѩ^Õâ◊O|∞# =∞^茺O |@ g∞ñ^Œ #∞~° =∞O^Œ∞ʼnõΩ <≥‰õΩ¯= HõO~î°O |ñ
@ g∞ñ^Œ 㨯O^èOŒ |O^Œ∞Å ^•~°∞ "å ^•~°∞=Ù# taHõ taHõ Ü«∞O^Œ∞ ~åA #xÜ≥∞_ç Ü«∞aè=∂#O|∞
QÆey h =Ù#fl "åñ_» q\˜ì â’K«∞ºÖˇ· Hõ+¨ì^Œâ◊O ÉÁOk# [#∞Å ^ŒÜ«∞ÖËHõ x„QÆÇ≤ÏOz h=Ù
„Ѩ*ÏáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞#fl"åñ_»† ##∞ QÆ~°fiO|∞# =∂ =O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å ã¨ÉèíÅÖ’#O
|∂AºO_»=ÙQÍHõ Ü«Ú#fl"åñ_»† g ™ê÷=~°[OQÆ=∞O|∞ʼnõΩ x"å㨙ê÷#O|∞ =ã¨∞O^èŒ~°Ü≥ÿ∞#
K«O^ŒO|∞# 㨄u¯Ü«∞ÅKÕ`« <≥é∞OQÆO ^Œy# [QÆ`å¯~°}Oɡ#· `«`fiΫ O|∞ <≥éO˜ yOK≥^ñŒ † |~°=∂}∞
ã¨=Ú^ŒÜ«∞O c ^èŒi„uÜ≥ÿ∞# K«O^ŒO|∞# #q^•º=∞#O|∞ÅKÕ`«O QÆeÊ`«O|~Ú# Hõ$â◊ã¨∂÷Å
|$Ç¨Ï ^Œ}∞ã¨^Œ ã¨r˚"år= „^Œ=º ã¨fiÉèÏ"åâ◊Ü«∞ HÍÅ<å=∞|∞kú ~°∂ѨOɡ·# =∂Ü«∞KÕ [QÆ`«∞Î
Ô~O_»=kÜ≥ÿ∞ HõeÊOѨO|_çÜ∞≥ † ÉÏǨºÉèºí O`«~O° |∞ÅO QÆey ã¨fi„ѨHÍâ◊Oɡ· ÉèQí =Æ K«Û|ù Ì "åK«ºO|∞#∞
qâ◊√^ŒOú |∞#∞ |~°=∂~°÷O|∞#∞ *Ï˝#~°∂ѨO|∞#∞<≥·# „|ǨχO ÉÁHõ\˜ÜÕ∞ ã¨`«ºO|∞† [QÆ`«Îã¨`«ºO
|QÆ∞ #x ѨeH˜ =∞é˜Ü«Ú#∞. 161
* D Éèí∂q∞ P^è•~°OQÍ <å áê^•Å∞ L<åfl~Ú. áê^•Å‰õΩ ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ Ñ≤Hõ¯Å∞, P ÃÑ·#
"≥∂HÍà◊√¡, P ÃÑ·# `˘_»Å∞, P ÃÑ·# #_»∞=Ú, P ÃÑ·# =HõΔO, P ÃÑ·# HõO~î°O, P ^•Ñ¨Ù# =¸Ñ¨Ù, P
=¸Ñ¨ÙÃÑ·# ѨšH˜ ÉÁOQÆ∞ L#flk. P ÉÁOQÆ∞ P^è•~°OQÍ Ñ¨Å¡H˜ L#flk. ѨšH˜Ö’ h=Ù<åfl=Ù. <Õ#∞ ~åA#<Õ
JǨÏOHÍ~°O hÖ’ L#flk. Hõ+¨ìѨ_Õ "åix K«∂z "åiѨ@¡ ^ŒÜ«∞ K«∂Ѩ_»O =∂x "åix ɡ^ŒiOz, Ñ‘_çOz
„Ѩ*ÏáêÅ#O KÕã¨∞Î<åfl=Ù. '<Õ#∞ Ѩiáêeã¨∞Î<åfl#∞, W`«~°∞ ÖO^Œ~°∞ <åKÕ`« ѨiáêeOѨ|_»∞`«∞<åfl—— ~°<Õ
JǨÏOHÍ~°O h ‰õΩO_»_»O =Å¡ =∂=O\˜ "å~°∞#fl ã¨ÉèíÖÖ’ h‰õΩ Ñ¨Ó[º`« ÖË^Œ∞.
D ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ʼnõΩ Éèí∂q∞ x"å㨙ê÷#O. JO^Œ∞=Å¡ „ѨѨOK« ã¨$+≤ìH˜ HÍ~°}=∞~Ú# `«`«ÎfiO
`≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl#∞. D Éèí∂q∞ Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ ã¨=¸Ç¨ÏO`À U~°Ê_çOk. Jq^Œº =∞#ã¨∞ûÅ HõÅ~ÚHõKÕ
D [QÆ`∞« ΠѨÙ\˜Oì k. D Jq^Œº HÍ~°}OQÍ [QÆ`∞« Î ~Ô O_»=k J~ÚOk. W\Á¡H\ õ ˜ ~Ô O_»∞QÍ HõeÊOѨ|_»_O»
=∂Ü«∞. D HõÅÊ# J<ÕHõ q^è•Å∞, ã¨#fl=Ú ÖÏ=Ù, ÃÑ^ŒÌk z#flk, L#flk ÖËxk. W>Ë¡ r=Ù_»∞, „^Œ=º=Ú,
J}∞ Éè^Ë •Å∂, <å=∞ Éè^Ë •Å∞, |∞kú Éè^Ë •Å∞#∂fl, ֒ѨŠ"≥Å∞ѨŠJ<Õ Éè^Ë •Å∞ HõeyOn, `«#O`«@ `å#∞
„ѨHÍtOKÕn, ÉèQí =Æ O`«∞_»<Õ =∂@`À Ñ≤Å∞Ѩ|_Õn, Ѩiâ◊√^Œú =∞~Ú#n, *Ï˝#~°∂Ѩ =∞~Ú#n „|Ǩχ"≥ÚHõ>Ë
ã¨`«ºO† [QÆ`«∞Î Jã¨`«ºO Jx qâ◊nHõiOz =∞~°Å Éèí~°`«∞_»∞ DÖÏQÆ∞# J<åfl_»∞.
ã‘. ^èŒ~°Ö’# „|ǨχO|∞ñ ^ŒÑ¨=Ú# ^•#O|∞ Å#∞ QÆ$ǨÏ^èŒ~°‡O|∞Å#∞ [ÖÏyfl
™È=∞ã¨∂~°∞ºÅKÕ`« „â◊√`«∞ÅKÕ <≥·##∞ |~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å áê^Œ¿ã=ñ
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 301
ÉÁOk# =∂_ç¯x ÉÁO^ŒOQÆ ~å^Œx ѨÅ∞‰õΩ^Œ∞ ~å~°∞ºÅ∞ñ |~°=∞=Ú#∞Å∞
Ѷ¨∞#`«áÈÉÏǨϺ ™œYº=ÚʼnõΩ q=ÚY∞Å∞ <≥·Ñ¨Ù}∞ºÅ∞ ǨÏiQÆ∞}Ï#∞"å^Œ
`Õ. "≥∂k`å`«∞‡Å∞ #QÆ∞ |∞^èŒáê^Œ¿ã=, ##∞k#O|∞#∞ *Ëã≤# #O`« g∞ñ^Œ
"≥∂HõΔ =∂~°æO|∞#‰õΩ#∞ |^•‡‰õΔΩ#O^Œ∞ñ, |@∞ì=_ç Ü«ÚO_»∞ <≥ѨC_»∞ñ |~°ñQÆ |∞kú. 162
* Ѩ~=° ∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å áê^Œ¿ã==Å¡ ÖÏaèOK«#O`« ã¨∞ÅÉèOí QÍ Ñ¨~„° |Ǩχ `«Ñ㨠∞¨ û=Å¡QÍh, ^•#O=Å¡QÍh,
QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞ ^èŒ~°‡O =Å¡QÍh, ™êfl<åÅ=Å¡QÍh, Ǩϟ=∂Å=Å¡ QÍh, ã¨∂~°º K«O„^Àáêã¨#O =Å¡QÍh,
"Õ^•^茺ܫ∞#O =Å¡QÍh ÅaèOK«^Œ∞. ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ K«~°} ¿ã=ÜÕ∞ Ѩ~°„|Ǩχ„áêÑ≤ÎH˜ ã¨∞ÅÉèí=∂~°æO Jx
P~°∞ºÅO\Ï~°∞. ÉÏǨϺ ™œMϺʼnõΩ q=ÚY∞Öˇ· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨^∞Œ } æ H©~#ΰ Ö’ ã¨O`À+¨ =∞#∞Éèqí OKÕ
ÉèÏQÆ=`«∞Å#∞ J#∞k#=¸ P~åkèOz`Õ =∞# |∞kú "≥∂Hõ=Δ ∂~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ѨÜ∞« xã¨∞OÎ k. <å~åÜ«∞}∞x Ü«∞O^Œ∞
<≥ÅH˘O@∞Ok.
=. #ˆ~O„^•! ÜÕ∞#∞ ѨÓ~°fiO|∞# Éè~í ` ° ∞« O_»#∞ ~åA#∞† ã¨~fi° ã¨OQÆÑi¨ `åºQÆO|∞ ¿ãã≤ ÉèQí =Æ ^•~å^è#Œ O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞ =∞$QÆO|∞`À_ç ¿ãflǨÏO|∞ Hõ`#« =∞$QÆO|<≥· ѨÙ\˜Ü ì Ú« #O^Œ∞#∞ ǨÏiÉèHí Θ ^ŒÑʨ ‰õΩO_ç#
Hõ`O« |∞# xѨC_»∞ =∞#∞+¨μºO_»<·≥ =∞#∞+¨º ã¨Oã¨~Oæ° |∞#∞ ÉÏã≤ ÜÕ∞HÍH˜<·≥ K«iÜ«ÚOK«∞K«∞#fl"åñ_»†
#~°∞O_»∞ =$^Œãú O¨ ¿ã=O *Ëã≤ ã¨O™ê~°"∂≥ ǨÏO|∞#∞ ÉÏã≤ ǨÏi^蕺# Hõ^ÅŒä KÕ Å|ú*Ï˝#∞O_≥· ѨÙO_»sH͉õΩΔ xO
|∂lOK«∞K«∞O |~°Ö’HõO|∞#∞O ÉÁO^Œ∞#x ѨeH˜ q„ѨÙO_»∞ =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 163
* #ˆ~O„^•! <Õ#∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ Éèí~°`«∞_»<Õ ~åA#∞. <Õ#∞ ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO KÕâß#∞. `«~°∞"å`«
ÉèíQÆ=O`«∞x ÉèíH˜Î`À ÉèílOKå#∞. z=~°‰õΩ XHÍ<˘Hõ lOHõÑ≤Å¡g∞^Œ =∞=∞`« ÃÑOK«∞H˘<åfl#∞. P HÍ~°}OQÍ
ÖË_çQÍ [#‡"≥∞`åÎ#∞. J~Ú`Õ P [#‡Ö’ ‰õÄ_® ǨÏiÉèíH˜Î q_»<å_»ÖË^Œ∞. P ѨÙ}ºqâı+¨O`À <å‰õΩ =∞~°Å
=∂#=[#‡ ÅaèOzOk. <Õ#∞ ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºy<≥· WѨÙ_»∞ XO@iQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. #~°∞_»~Ú#"å_»∞
ÃÑ^ŒÅÌ #∞ ¿ãqOK«_O» =Å¡ „Hõ=∞OQÍ ã¨O™ê~°O g∞k "åº"≥∂Ǩxfl =^ŒeÃÑ_»`å_»∞. NǨÏix ã¨^• ^蕺xOK«_O»
=Å¡#∂, NǨÏi Hõ^äŒÅ∞ q#_»O =Å¡#∂ J`«_»∞ *Ï˝#=O`«∞ _»=Ù`å_»∞. z=~°‰õΩ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
ѨÓlã¨∂ΠѨ~=° ∞Ѩ^OŒ KÕ~∞° H˘O\Ï_»∞ Jx ѨeH˜ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥#· Éè~í `
° ∞« _»∞ =∞~°ÖÏ D ÖÏQÆ∞# J<åfl_»∞.
ã‘. ^èŒ~°}©â◊! =∂Ü«∞KÕ`«#∞ ^•ñ@ñQÍ ~åx Ѩ^äŒ=Ú#ñ ɡ@ìOQÆñ |_»¤ r=Ùñ
_≥Åq∞"≥∞ÿ QÆ∞}Hõ~°‡=ÚÅñ *ËÜ«ÚK«∞#∞ ÖÏÉèí =∂tOz u~°∞QÆ∞ ÉËǨi =∂_ç¯
Ѷ¨Å =∞¿ÑH˜ΔOK«∞K«∞ñ ÉÏÜ«∞Hõ r=ÙO_»∞ ã¨O™ê~°QÆǨÏ# ã¨OKåi Ü«∞QÆ∞K«∞
#==~°`«=Ú #∞O_»∞ <å =∞Ǩ=#=∞O^Œ∞ñ QÍ=∞Ö’ÉèÏk `«ã¨¯~°∞Å∞ QÆ∂_ç
`Õ. ^èŒ~°}˜ ql`ÕO„kÜ«Úñ_»∞ QÍx #~°∞xñ|\˜ì, ^èŒ~°‡ =∞xÜ≥∞_ç Ü«∂ =∞Ǩ^èŒ#=Ú <≥Å¡
#~°ã≤ H˘xáÈ=ÙK«∞O_»∞^Œ∞ ~°#∞k#O|∞ñ, QÍ# ã¨O™ê~°=∞O^Œ∞ <åHÍOHõΔ =Å^Œ∞. 164
* Éèí∂áêÖÏ! =∂Ü«∞ =Å¡ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ |OkèOѨ|_ç# r=Ù_»∞ „ѨÜ≥∂[#O
PtOz# =~°Î‰õΩx ÖÏQÍ ÖÏÉèí^Œ$+≤ì`À Hõ~°‡Å∞ PK«iã¨∂Î ã¨OK«i™êÎ_»∞. ã¨O™ê~°O XHõ ÃÑ^ŒÌ J_»q =O\˜k.
302 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P J_»qÖ’ HÍ=∞O, Ö’ÉèíO "≥Ú^ŒÖˇ·# ^˘OQÆÅ∞ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. P `«ã¨¯~°∞Å∞ WO„kÜ«∂Å#∞
[~ÚOK«ÖËx =∞x+≤x K«∞@∞ì=Ú\˜ì Ѩ@∞ìH˘O\Ï~°∞. "å_»∞ ^•K«∞‰õΩ#fl ^èŒ~°‡=∞<Õ =∞Ǩ^èŒ<åxfl ^ÀK«∞‰õΩ
áÈ`å~°∞. JO^Œ∞=Å¡ ã¨O™ê~°O Ѩ@¡ HÀiHõÅ∞ ÃÑOK«∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
Hõ. J~°Ü«∞ñQÆ ã¨O™ê~å@qñ, ^Œ~°ÅHõ ~¸ Ѩل`«Îq∞„`«Î ^•~å^Œ∞ Å#O
|~°ñQÆ∞K«∞ #∞O_≥_»∞ =$Hõ=ÚÅ∞, Ѩ~°∞=_ç #~°|ã¨Î=ÚÅ#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞ =_ç<£. 165
* ã¨O™ê~°O J_»q =O\˜^xŒ K≥áêÊ#∞. P J_»qÖ’ H˘_»∞‰õΩÅ∂, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∂, ÉèÏ~°ºÅ∂ "≥Ú^ŒÅ~Ú#
"å~°O^Œ~°∂ `À_Õà◊√§ "Õ∞HõÅ#∞ ÉèíH˜ΔOz #@∞¡ ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ Ñ‘‰õΩ¯uO\Ï~°∞.
`«~°Å=Ú.
=∞Åã≤ ã¨Oã¨$u ÃѶ∂~°HÍ## =∞Ok~°=ڇŠ<≥Å¡KÀñ
*ˇÅñy QÆ∞ŇÅ`å`«$}Ï^Œ∞ÅKÕ`« QÆǨÏfi~°"≥∞ÿ# x
â◊ÛÅx‰õΩO[=ÚÅO^Œ∞ ^Œ∞~°˚# ã¨O[˝ÅO QÆÅ =∞H˜ΔHõO
|∞Å x~À^èŒ=Ú ^Œ#∞fl ™ÈñH˜#ñ ÉÁO^Œ∞ K«∞O^Œ∞~°∞ ^Œ∞~°Ìâ◊<£. 166
* ã¨O™ê~° =∞<Õk ÉèÜ
í ∞« OHõ~° =∞~Ú# J_»qÖ’x =∞Ok~°O =O\˜k. P =∞Ok~°O K«∞@∂ì fQÆÅ∂,
á⁄^ŒÅ∂, ^Œ@ìOQÍ JÅ∞¡‰õΩx L#fl@∞¡ rq K«∞@∂ì PѨ^Œ Å∞O\Ï~Ú. ^Œ∞~°˚#∞Å<Õ HõOksQÆÅ∞ r=ÙÅ#∞
ÉÏkèã¨∞ÎO\Ï~Ú. P HÍ~°}OQÍ r=ÙÅ∞ PѨ^ŒÅ‰õΩ Ö’#=Ù`å~°∞.
P. =∞é˜Ü«Ú h QÆ$ǨÏã¨÷=∂~°æO|∞#O ^≥Å¡, q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ ÉÁOk qâ◊fi"≥∞Å¡
QÆ_»ñHõ`À_» x@∞¡ QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°O|∞ñ, QÍñ ^ŒÅOz q∞QÆ∞Å "≥∂^Œ=∞O^Œ∞. 167
* QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ L#fl"åñ_»∞ WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏʼnõΩ JÅ"å@∞ Ѩ_»`å_»∞. "å_çH˜ qâ◊fi=∞O`å XHõ
QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°OQÍ HõxÊOK«∞`«∞Ok. P ã¨∞MÏÅhfl âßâ◊fi`« =∞#∞‰õΩO@∂ ã¨O`À+¨Ñ¨_»∞`«∞O\Ï_»∞.
P. =∞~°y HÍ##=Ú#ñ Q˘éq^ŒÜ«∞º=Úñ QÍOz, Ü«∞yflñ QÀi "≥O@ #~°∞QÆ∞ =∂_ç¯ñ
QÍOK«#O|∞ QÀi HõÅ"åi ~ÚO_»¡ ѨO, K«Å#∞ k~°∞QÆ∞ #~°∞ñ_»∞ K«Å#=∞Ok. 168
* J_»qÖ’ ~å„uѨÓ@ H˘~°q^ŒÜ«∂ºxfl K«∂z U^À xѨC J<Õ „ÉèÏOu`À ^•x HÀã¨O ^•x"≥O@
|_ç uiy#@∞¡ ^èŒ#O HÀã¨O ÉèÏQƺ=O`«∞Å Wà◊¡ K«∞@∂ì T~°ˆH ~åHõáÈHõÅ∞ KÕã¨∂Î #~°∞_»∞ =º^äŒÅ‰õΩ
Ö’#=Ù`å_»∞.
P. |Ǩï‰õΩ@∞Oa Ü«∞QÆ∞K«∞ |Ǩï^èŒ<å ¿ÑHõΔKÕ, <≥O_» =∂=ÙÅñQÆx ÜÕ∞ñQÆ∞ =∞$QÆ=Ú
Hõ~°}˜ñ „ÉË=∞ñ*Ëã≤ Ѩ~°∞=ÙÅ∞ "åé∞K«∞, <˘Hõ¯KÀ@ xÅ∞=‰õΩO_»∞ <≥ѨÙ_»∞. 169
* ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«∞HÀ=_»O HÀã¨O ^è#Œ O ã¨OáêkOKåÅ<Õ P~å@O`À ZO_»=∂=ÙÅ
"≥O|_ç Ѩ~°∞ÔQ`ÕÎ =∞$QÆO ÖÏQÆ∞# #~°∞_»∞ Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 303
P. =∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯ KÀ@ =∞`«∞Îñ_≥· Ѩ=# ~°, *’ ǨÏ`å‰õΔΩñ _»QÆ∞K«∞ñ EѨ٠^ŒÑ≤Ê
kÔH¯é∞OQÆ H˘O_»∞kâ◊ ˆHQÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μx, Hõ~°}˜ñ k~°∞QÆ∞ #~°∞ñ_»∞ #~°=ˆ~}º! 170
* ~å*ËO„^•! J_»qÖ’ áÈ`«∞#fl"å_»∞ XHõKÀ@ "≥∞ÿ=∞~°z PyáÈ~Ú ã¨∞_çQÍe =Å¡ ˆ~y# ^Œ∞=Ú‡
Hõ#∞Å xO_®Ñ¨_ç K«∂Ѩ٠`«Ñ≤Ê k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞Hõ =∞~˘Hõ k‰õΩ¯‰õΩ áÈ~Ú# q^èŒOQÍ #~°∞_»∞ ã¨O™ê~°OÖ’
„`À=`«Ñ≤Ê JHõ¯_»Hõ¯_Õ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« <˘Hõ¯\’@ #∞Å∂Hõ i≠b¡ãfi¨ #O|∞Å`À_» ã¨=∂#O|∞ Å~Ú# â◊„`«∞~ål u~°™ê¯~°O|∞ʼnõΩ
^Œ∞óYѨ_»∞K«∞, <˘Hõ¯ KÀ@ ‰õΔΩ^è•iÌ`«∞O_≥· Ü«∞ѨÙ}º Ѷ¨Å=$HõΔO|∞Å <åtOK«∞ =∂_ç¯ñ ÉÏѨHõ~°∞‡Å∞
„^Œ=ºÇ‘Ï#∞Å∞ #QÆ∞ "åi <å„â◊~ÚOK«∞K«∞, <˘Hõ¯ Ü≥∞_»O aáê™ê`«∞~°∞O_≥· [ÅÇ‘Ï#O|~Ú#
#kH˜ñ [x#su xǨÏѨ~^° ∂Œ ~°∞Öˇ#· áê+¨O_»∞Å ¿ãqOK«∞K«∞, =∞é˜ÜÚ« <˘Hõ¯ „Ѩ^âÕ O◊ |∞#O ^ŒyflKÕ`O«
^ŒÑ¨ÙÎ~_»~Ú# "åñ_»∞ ^•"åyflO *Ëi =º^äŒ <˘O^Œ∞su #<åfli÷ Ü«∞QÆ∞K«∞ ^•Ü«∂^Œ∞ÅO *Ëi
^Œ∞ódOK«∞K«∞, =∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯KÀ@ Ѩ~°ÉÏ^èŒO *Ëã≤ =Ú#∞fl QÍ#Hõ ~å*ϺaèÖÏ+¨O „ÉÏ}ã¨Y∞Öˇ·#
Ñ≤`$« Ѩل`«„Î ÉèÏ`«$ *˺+¨μŪ <≥#· #∞ =kè~ÚOK«∞K«∞, =∞é˜ÜÚ« â◊¥~°∞ÅKÕ`O« Q˘@∞ì=_ç ã¨~fi° ^è#Œ O|∞#∞
É’<å_ç zO`åѨ~°=â◊√O_≥· ^Œ∞ódOK«∞K«∞ #∞#flO`« QÆO^èŒ~°fi#QÆ~° „áêÜ«∞Oɡ·# ã¨O™ê~° ã¨∞MO|∞
##∞ÉèíqOz "≥∂kOK«∞K«∞, =∞é˜Ü«Ú #QÍ~ÀǨÏ}O|∞ ¿ãÜ«Ú #~°∞O_»∞ HõO@Hõ áêëê}Ï^Œ∞Å
=Å#O ÉÏ^è•Ñ‘_`ç ∞« O _»Q∞Æ K«∞ ^Œ∞ódOK«∞ K«O^ŒO|∞# QÆ$Ǩ„â◊"∂≥ z`« =∞Ǩ#∞ëêª#O|∞#‰õΩ #∞Ѩ„Hõq∞Oz
=ºã¨# HõO@Hõ â◊~°¯~åÑ‘_ç`«∞O_≥· ^Œ∞ódOK«∞K«∞, <˘Hõ¯KÀ@<£ [~î°~åyfl Ñ‘_ç`«∞O_≥· ‰õΩ@∞O|O|∞
g∞ñ^Œ <å„QÆÇÏ≤ OK«∞K«∞ =#O|∞# #[QÆ~° QÆ$Ç‘Ï`«∞O_≥· xw~°∞O‚ _≥#· K«O^ŒO|∞# ~å„u QÆ$Ǩ@qÜ«∞O^Œ∞
x„^•Ñ¨~=° â◊√O_≥· Ü≥∞é∞OQÆHõ =iÎOK«∞K«∞ =∞é˜ÜÚ« #∞ =#O|∞#ñ ^Œ$}K«Û#ù fl ‰õÄѨÑu ¨ `«∞O _»Q∞Æ K«∞
ã¨~°Ê^Œ+¨μìO_≥·# `≥éOQÆ∞# ã¨O™êiÜ≥ÿ∞ ^Œ∞~°˚#∞Å KÕ`« =ºkä`« ǨÏ$^ŒÜ«ÚO _»QÆ∞K«∞ #O^èŒ∞O_≥·
Ü«∞*Ï˝<åO^èŒ ‰õÄѨO|∞#O |_»∞K«∞, <˘Hõ¯Ü≥∞_» AO\˜ `ÕxÜ«∞‰õΩ<≥· =∞H˜ΔHÍÉÏ^èŒ #`«ºO`«
^Œ∞ód`«∞O_»~Ú# =∂_ç¯x ã¨O™ê~°HÍ=ÚO_≥· Ѩ~^° •~° „^Œ"åºaèÖÏ+≤ Ü«∞QÆ∞K«∞ Éèí∂áêʼnõΩÅ KÕ`«<≥·##∞
QÆ$ǨÏѨuKÕ`<« #·≥ O ^•_ç`∞« O_»~Ú #~°HOõ |∞#O |_»∞K«∞, Ü«∞ø=#O|∞# ã¨OáêkOz# „^Œ=ºO|∞Å∞
Ѩ~°∞ÅKÕ`«O É’<å_ç# q^èŒO|∞# j`«"å`å^Œº<ÕHõ „Ѩܫ∂ã¨Å|úOɡ·# ^èŒ#O|∞ "À<å_ç ã¨O™êi
Ü«∞uzO`å „HÍO`«∞O_≥· Ü«ÚO_»∞† =∞é˜Ü«Ú#∞ =#O|∞# Å∞|ú‰õΩÅ∞ ã¨Oã¨$+¨ìO|~Ú#
Ü«∞ÖÏÊq∞+¨O|∞#‰õΩ #<Àº#º "≥·+¨=∞ºO|∞#O QÆÅÇ≤ÏOz# q^èŒO|∞# ã¨Oã¨$+¨ì=º=ǨiÜ≥ÿ∞
Ü«∞ÅÊ„^Œ=ºO|∞ʼnõΩO É’~å_»∞K«∞O_»∞ #x Éèí∂áêÅ∞#‰õΩ q„ѨÙO_»∞ ã¨O™ê~å@q `≥éOÔQé˜OyOz
"≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 171
* JÜ«∂º! #~°∞_»∞ Ѩ_Õ <å<åq^è•Öˇ·# áê@∞¡ Z#flx K≥ѨÊ#∞, J_»qÖ’ ã¨OKå~°O KÕ¿ã@ѨC_»∞
QÆ∞_»¡QÆ∂|Å ‰õÄ`«Å‰õÄ, H©K«∞~åà◊¡ ~˘^ŒÅ‰õÄ ÖψQ ã¨O™êi q~À^èŒ∞Å u~°™ê¯~åʼnõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å_»∞†
ÉÏ^èŒÑ¨_»`å_»∞. J_»qÖ’ Ug∞ ^˘~°Hõ¯áÈ`Õ z=~°‰õΩ U Ñ≤zÛK≥@¡ Ѩà◊¡<À u#_®xH˜ ã≤^Œú=∞~Ú#@∞¡
áêáê`«∞‡Öˇ·# ^èŒ#=O`«∞Å#∞ P„â◊~Úã¨∞ÎO\Ï_»∞. ^ŒÑ≤ÊHõ‰õΩ U =∂„`«O `«@∞ìHÀÖËHõ qã≤y"Õ™êi z=~°‰õΩ
304 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ZHõ¯_»~Ú<å HÍã¨O`« h~°∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞O^Õ"≥∂#<Õ Pâ◊`À =\˜ìáÈ~Ú# #k ^ŒQÆæiH˜ "≥o§#@∞¡ WǨxH˜
Ѩ~åxH˜ ^Œ∂~°∞Å~Ú# áê+¨O_»∞Å#∞ ¿ãqã¨∞ÎO\Ï_»∞.
=∞O@Å∞ K«∞@∞ìHÀQÍ `«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO^•=∞x „Ѩܫ∞uflOz HÍ~°∞zK«∞ÛÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl@∞ì J#flOHÀã¨O
^•Ü«∂^Œ∞ŠѨOK«*iË =OzOѨ|_»∞`«∞O\Ï_»∞. XH˘¯Hõ¯™êi W`«~∞° Å∞ `«#‰õΩ HõeyOKÕ ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ
~å*ϺaèÖÏ+¨`À `«O„_çh, H˘_»∞‰õΩ#∂, J#fl#∂, z=~°‰õΩ „áê}q∞zÛ# q∞„`«∞}˜‚ ‰õÄ_» <å=∞~°∂áêÅ∞
ÖˉõΩO_® KÕ™êÎ_»∞. z=~°‰õΩ |Å=O`«∞ Å~Ú# "åiKÕ`« Kå=Ù^≥|ƒÅ∞ ux, _»|∞ƒ Ü«∂=`«∂Î áÈQ˘@∞ìH˘x
kQÆ∞Å∞`À „‰õΩOyáÈ`å_»∞.
QÆQ#Æ OÖ’x QÆO^è~Œ fi° #QÆ~O° Ö’x QÍe "Õ∞_»Å#∞ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx =Úiã≤áÈ~Ú#@∞¡ ™ê~°OÖËx ã¨O™ê~°
ã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∂Î JO^Œ∞Ö’ U^À P#O^•xfl A„~°∞`«∂ rq™êÎ_»∞. H˘O_»ÖˇˆH¯"å_»∞ =Úà◊¥¡, ~åà◊¥¡
QÆ∞K«∞ÛH˘x áê^•Å∞ ÉÁ|ƒÖˇH˜¯ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞#fl@∞ìQÍ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ KÕѨ@ì=Åã≤# HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’
<å<åq^è•Öˇ·# ÉÏ^èŒÅ`À =ºã¨<åÅ`À Ñ‘_çOѨ|_»`å_»∞. XH˘¯Hõ¯™êi PHõe =∞O@ʼnõΩ `«@∞ìHÀÖËHõ
WO\’¡ JO^Œig∞^• J#=ã¨~O° QÍ qã¨∞QÆ∞H˘x Hõã∞¨ ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. J_»qÖ’ H˘O_»zÅ∞= "å`«|_ç "≥∞eHõÅ∞
uiy ã¨Ê$Ç¨Ï QÀÖ’Ê~Ú#@∞ìQÍ WÅ¡<Õ J_»qÖ’ ~å„u"Õà◊ ZÖÏ `ÀK«Hõ x„^ŒÖ’ "≥∞=ÿ ∞~°z á⁄~°Å∞`«∞O\Ï_»∞.
J~°}ºOÖ’ QÆ_` ¤ç À HõÑʨ |_ç# áê_»∞ ÉÏqÖ’ Ѩ_áç È~Ú áê=Ú HÍ@∞‰õΩ QÆ∞i J~Ú#@∞ì ã¨O™ê~°OÖ’
^Œ∞~°#˚ ∞Å∞ ÃÑ>Ëì ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ =∞#ã¨∞û HõÖ’¡ÅѨ_ç Hõ#∞Å∞ QÍ#Hõ J*Ï˝#=∞<Õ pHõ\Q˜ ÀuÖ’ Ѩ_`
» å_»∞. XH˘¯Hõ¯
™êi `Õ<≥HÀã¨O `Õ<≥ `≥>ˇì#∞ ˆ~Ñ≤ `Õ<≥\©QÆÅ ÉÏiѨ_ç#@∞¡ ã¨O™ê~°ã¨∞MÏxfl HÀi W`«~°∞Å ÉèÏ~°ºÅ#∂,
W`«~°∞Å =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ JaèÅ+≤Oz WO\˜ Ü«∞[=∂#∞Å KÕ`«<À ÖË^• ~åAÅKÕ`«<À `«#∞flÅ∞ ux
#~°HÜ õ ∂« `«# J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . Ü«∞ø=#OÖ’ ZO`À Hõ+Ñì¨ _¨ ç ã¨OáêkOz# Pã≤xÎ =Úã¨e`«#OÖ’ Ѩ~∞° ÅáêÅ∞
KÕã#≤ @∞¡ ã¨O™êi J~Ú#"å_»∞ K«eH© QÍeH© "å#‰õÄ F~°∞ÛH˘x ã¨OáêkOz# ™⁄=Ú‡ W`«~∞° Å∞ ǨÏiOѨQÍ
kQÆ∞Å∞`À „‰õΩOyáÈ`å_»∞. JO`Õ Q͉õΩO_® J_»qÖ’ „áêÑ≤ÎOz# JÅÊ [O`«∞=ÙÅ =∂O™êxH˜ É’Ü«∞Å∞
H˘\Ï¡_»∞‰õΩ#fl@∞¡ ã¨O™ê~°OÖ’ ‰õΩ„@Å∞ ‰õΩ`«O„`åÅ∞ Ѩ#∞fl`«∂ JÅÊq`åÎÅ HÀã¨O `«#∞flÖÏ_»∞H˘O\Ï~°∞.
D q^èŒOQÍ ~°Ç¨˙QÆ}∞_»<Õ ã≤O^èŒ∞~åA‰õΩ Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥·# Éèí~°`«∞_»∞ ã¨O™ê~°=∞<Õ J_»qÖ’x
JQÆKå@¡#∞ qâ◊^ŒÑ¨~°z =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
P. JÅÊ^èŒ#∞ñ_»∞ q„â◊=∂™ê÷#=ÚÅñ ^Œ$Ñ≤Îñ, ÉÁO^Œ H˘~°∞Å ^èŒ#=Úñ ÉÁO^Œñ QÀi
Ü«∞iy "åi=Å# #==∂#=ÚÅñ ÉÁOk, Ü«∞kèHõ"≥∞ÿ# ^Œ∞óY =∞#∞ÉèíqOK«∞. 172
* ~å*Ï! U^À H˘O`«^èŒ#O ã¨OáêkOK«∞‰õΩ#fl"å_»∞ `å#∞ ã¨OáêkOK«∞H˘#fl WÅ∞¡"åH˜e`À
ã¨O`À+¨Ñ¨_»Hõ W`«~°∞Å Pã≤Î HÍ*ËÜ∂« Åx „ѨÜ∞« `«flO KÕ™êÎ_∞» . D ^Œ∞â◊Û~°º=Å¡ "å_»∞ z=~°‰Ωõ p"å@∞¡ ux
J==∂#O á⁄Ok ZO`À ^Œ∞óMÏxfl H˘x `≥K«∞ÛH˘O\Ï_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 305
P. JO`«ñ Q˘O^ŒéÅ¡ #<Àº#º q`åÎk, qx=∞Ü«∞=Ú#ñ QÆ_»∞ñ „|=$^Œú"≥∞ÿ#
"≥·~°=ÚÅ#∞ ÉÁOk áÈ~å@ <˘O^Œ∞^Œ∞, ~å`«‡zO`« ÖËHõ Ü«∞#∞k#O|∞. 173
* WOHÍ H˘O^Œ~°∞ =ã¨∞Î=ÙÅ#∂, _»|∞ƒ#∂ =∂iÊ_ç KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Ѩ@∞ì^ŒÅÅ∞ ÃÑOK«∞H˘x
"≥·~°ÉèÏ=O`À P`«‡zO`« ÖËHõ J#∞k#=¸ JÅ=∞\˜™êÎ~°∞.
ã‘. ã¨O™ê~°=∂~°æ ã¨OKå~°∞ñ_≥· Ü«∞kèHõ „Ѩܫ∂ã¨O|∞## QÆ∂~°∞Û #~°÷=ÚÅ#∞
qǨÏiOK«∞K«∞#∞ Q˘O^Œ é˜Ç¨ÏÖ’Hõ Ѷ¨Å=ÚÅñ QÀ~°∞K«∞ "≥∂HõΔO|∞ QÀ~° HõO`«ñ
*ˇ_çáÈ=ÙK«∞O^Œ∞† Ô~ѨC_»∞ QÍx Ü«∞O^Œ∞‰õΩñ QÆ_»Ñ¨\˜ Ü≥∂QÆO|∞ñ QÍ# ÖË~°∞†
=∂#=O`«∞Å∞ #ã¨=∂#â∫~°∞ºÅ∞ #QÆ∞ "å~°∞ q∞H˜¯eÜ≥ÿ∞# "≥·~°|∞kú
`Õ. <åǨÏ=O|∞# =∞_çÜ«Ú^Œ∞† ~°O`≥HÍx, "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞ QÍ#~°∞ =¸_è»=$uÎ
##∞K«∞ ã¨O™ê~° QÆǨÏ# qǨ~°"≥∞Å¡ñ, ^≥eÑ≤ „Hõ=∞‡é #xÜ≥∞ ^è•„fã¨∞~°∞O_»∞. 174
* =∞iH˘O^Œ~°∞ ã¨O™ê~°OÖ’ ã¨OK«iOK«∞`«∂ P ã¨O™ê~° áÈ+¨}‰õΩ JO`«∞ÖËx „Ѩܫ∂ã¨Ñ¨_»∞`«∂
JO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ =ã¨∞Îã¨OÉèÏ~åÅ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛH˘O@∂ WǨÏÖ’Hõ ã¨∞MÏňH JÅ"å@∞ Ѩ_»`å~°∞. J"Õ
WOHÍ HÍ"åÅh HÀ~°∞`å~°∞. JO`ÕHÍx "≥∂HõΔ=∞O@∂ LO^Œh P =ÚH˜Î =Å¡ HõeˆQ P#O^ŒO âßâ◊fi`«=∞h
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. JO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# J^蕺`«‡ Ü≥∂QÍxfl J=ÅOaOK«Hõ K≥_çáÈ`«∞O\Ï~°∞.
Jaè=∂#=O`«∞ Å~Ú# "å~°∂, ™ê\˜ÖËx â∫~°º=O`«∞Öˇ·# "å~°∂ Ѩ~°ã¨Ê~°O "≥·~°O ÃÑOK«∞H˘x
ã¨=∞~°OÖ’ XHõi<˘Hõ~°∞ K«OѨÙH˘O\Ï~°∞. JO`ÕHÍx P =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∞ "≥∂HõΔ=∂~åæxfl Jã¨Å∞ ^Œi≈OK«<Õ
ÖË~°∞. D q^èŒOQÍ ã¨O™ê~°=∞<Õ J~°}ºOÖ’ qǨÏiOKÕ"åi =$`åÎO`åxfl Éèí~°`«∞_»∞ `≥eÜ«∞*Ëã≤ =∞~°ÖÏ
ã≤O^èŒ∞~åA`À DÖÏ J<åfl_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« O QÍÅK«„HõxÜ«∞O„u`«∞O_≥· K«„HÍÜ«Ú^è∞Œ xO Q˘ÅfiHõ HÍHõ QÆ$„^èŒ |Hõã=¨ ∂#∞Öˇ#· áê+¨O_»∞Å`À_ç
ã¨YºO|∞#O *Ëã≤ "å~°ÅKÕ`« =zO`«∞O_≥· „ÉÏǨχ}‰õΩÅO|∞#O *Ëã≤ „â∫`«™ê‡~°Î Hõ~å‡#∞ëêª#Ѩ~∞° O_≥·
q+¨Ü«∞ã¨∞YO|∞ÅO^Œ∞ñ ^ŒQÆ∞Å∞=_ç HÍÅO|∞`«∞^Œ <≥é∞OQÆHõ =$HõΔO|∞Å∞OÉ’Öˇ <≥·Ç≤ÏHÍ~°÷O|∞Å
Ü«∞O^Œ∞ñ ^Œ$+¨‚ QÆey "≥∞^ÿ ∞Œä # xq∞`«OÎ |∞ ã¨∞`«^•~å^Œ∞Å Ü«∞O^Œ∞ ¿ãflǨÏO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ Ékä‰Ωõ O_»∞
=∂`«OQÆO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèíÜ«∞O|∞# n~°…x=∞fl ‰õÄѨO|∞#O |_ç# `≥éOQÆ∞# ã¨O™ê~°=∞$`«∞ºQÆ[
ÉèíÜ«∞O|∞# yiHõO^Œ~° „áêÜ«∞O|~Ú# Ü«∞*Ï˝# `«=∞O|∞#O |_»∞O QÍ=Ù# =∂Ü«∞KÕ`« ã¨O™ê~°
=∂~°æOɡ·# ~å[ÉèÏ=O|∞ q_çz ã¨~°fiÉèí∂`«"≥∞ÿ„u QÆey l`ÕO„kÜ«ÚO_»"≥· *Ï˝<åã≤KÕ =∂~°æO|∞
Hõ_»Ñ¨Å QÆ#∞=∞x ѨeH˜# Éèí∂áêÅ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 175
* H˘O^Œ~°∞ HÍÅK«„Hõ=Ú<Õ xÜ«∞q∞Oz# P K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞x H˘Å∞=Hõ H͉õΩÖÏ¡O\˜"å~°∂,
„QÆ^ŒÌÖÏO\˜"å~°∂, H˘OQÆÖÏ¡O\˜"å~°∂ J~Ú# áê+¨O_»∞Å`À ¿ãflǨÏO ÃÑOK«∞H˘O\Ï~°∞. "åi =Å֒Ѩ_ç
=OzOѨ|_»`å~°∞. H˘O^Œ~∞° „ÉÏǨχ}∞‰õΩÅOÖ’ ѨÙ\˜ì „â∫`«O, ™ê‡~°OÎ "≥Ú^ŒÅ~Ú# "≥k· Hõ Hõ~‡° Å∞ xÜ«∞=∞
306 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
x+¨ªÅ`À KÕã¨∞Î<åfl q+¨Ü«∞ã¨∞MÏʼnõΩ Ö’|_ç áÈ`å~°∞. K≥@∞ìÖÏQÍ =Ü«∞ã¨∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok QÍx #~°∞_»∞
=∞#™ê ÃÑ~°∞QÆ_∞» . JO`«ºHÍÅO ã¨g∞Ñ≤OK«∞`«∞<åfl WǨÏÖ’Hõ ã¨∞MÏÅ g∞^Œ Pâ◊ ÃÑOK«∞H˘O\Ï_»∞. „ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨
ã¨OQÆ=∂aèÖÏ+¨‰õΩ Ö’<≥· ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞ÅO^Œ∞ ¿ãflǨÏO ÃÑOK«∞H˘O\Ï_»∞. U#∞QÆ∞ʼnõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»¤ ÉÏ@™êi
`≥eÜ«∞Hõ U#∞QÆ∞Å HÀã¨O `«qfi# QÀ`«∞ÅÖ’ Ѩ_@ ¤» ∞ì ã¨O™êi =∞$`«∞º=<Õ U#∞QÆ∞ ÉèÜ
í ∞« O`À H˘O_»Q∞Æ Ç¨ÏÖÏO\˜
J*Ï˝#=∞<Õ pHõ\˜Ö’ Ѩ_»`å_»∞. JO^Œ∞KÕ`« =∂Ü«∞#∞ `˘ÅyOK«∞H˘x, ã¨O™ê~° HÍ~°}=∞~Ú# h
~å[ÉèÏ"åxfl =^ŒeÃÑ@∞ì. Jxfl „áê}∞ÅѨ@¡ "≥∞ÿ„u ÃÑOK«∞H˘x, WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOK«∞, *Ï˝#=∞<Õ HõuÎ
KÕ|\˜ì =∂~°æO KÕã¨∞H˘x ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P J_»q#∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_»∞– Jx É’kèOK«QÍ ~°Ç¨˙QÆ}∞_»∞
Éèí~°`«∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. JHõ¯@, =∂#∞+¨ [#‡=Ú, ÃщõΩ¯=Ü≥ÿ∞ Ü«ÚO_»∞ <≥Ѩ٠_»ÉèË^Œ=∞uO ɡO
ÃÑH˜¯# Ü≥∂yã¨=∂QÆ=∞, =∞Hõ¯[=ÚQÆñ QÆeÔQ<Õx Ü«∞dÖÏ`«∞‡Å‰õΩ<£. 176
* Éèí∂Ö’HõOÖ’ Jxfl [#‡ÅÖ’ =∂#= [#‡O „âı+¨ª=∞x JO\Ï~°∞. Wk x[=∞x UÖÏQÆ∞#
#=∂‡e. g∞ =O\˜ ã¨~°fiã¨=ÚÖˇ·# =∞ǨhÜ«ÚÅ ã¨O^Œ~°≈#O Hõey#ѨC_Õ Wk ã¨`«º=∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. ^èŒ~°}©ã¨∞~°=~°! h N, K«~°}ÏO|∞[ Ü«ÚQÆà◊ ˆ~}∞ ã¨Oã¨Ê~°≈=Ú <å
^Œ∞i`«O|∞ Å_»ñK≥† xO`«@, ǨÏiÉèíH˜ÎÜ«Ú #O`«HõO`« HõkèHõO |Ü≥∞º<£. 177
* Éèí∂ã¨∞~° „âıëêª! h Náê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÍÅ ã¨Oã¨Ê~°≈#O <å áêáêÅxflO\˜h Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã≤Ok
JO`«HõO`«‰õÄ <åÖ’ ǨÏiÉèíH˜Î Juâ◊~ÚOzOk.
=. =∞é˜Ü«Ú q„Ѩ=~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞ Å=^èŒ∂`« "Õ+¨O|∞#O [i~ÚOѨ٠K«∞O^Œ∞~°∞† QÍ=Ù#
q„ѨÙÅ∞ Ñ≤#flÅ∞ ÃÑ^ŒÌÅ#Hõ Ü«∞O^Œé‰õΩ #=∞™ê¯~°O |x ã¨∞Îu~ÚOz# <å Ü≥∂wâ◊fi~°∞O_»∞#∞
ã≤O^èŒ∞ѨuH˜ñ QÆ~°∞}Ïxfi`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ ^Œ`«Îfi*Ï˝#O |∞Ѩ^ÕtOz Ü«∂ ~åAKÕ`« =Ok`«K«~°}∞O_≥·
ѨÓ~å‚~°‚=O|∞#∞O É’Öˇ ã¨OѨÓ~°‚ Hõ~°∞}Ï~°ã¨Ñ¨Ói`« ™êfiO`«∞O_≥· =ã¨∞O^èŒ~°O [i~ÚOK«∞ K«∞O_≥†
ã≤O^èŒ∞Éèí∂ѨuÜ«Ú#∞ ã¨∞[# ã¨=∂QÆ=∞O|∞# Å|ú`«`«Îfi *Ï˝#∞O_»~Ú ^ÕǨ`«‡ „Éèí=∞O ÉÏÃã #x
ѨeH˜# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞#‰õΩO |sHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 178
* Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ Ѩi„"å[Hõ "Õ+¨OÖ’ „ÉÏǨχ}~°∂ѨOÖ’ u~°∞QÆ∞ `«∞O\Ï~°∞. "åiH˜ =Ü«∞ã¨∞`À
xq∞`«OÎ ÖË^∞Œ . JO^Œ∞KÕ`« z#fl ÃÑ^ŒÌ `Õ_®Å∞ K«∂_»‰Ωõ O_® „|Ǩχ*Ï˝#O Hõey# "åiHõO^ŒiH© <å #=∞™ê¯~°O
JO@∂ ã≤O^èŒ∞^ÕâßkèѨu Éèí~°`«∞}˜‚ ã¨∞ÎuOKå_»∞. Hõ~°∞}Ï ã¨=Ú„^Œ∞_≥·# P Ü≥∂wâ◊fi~°∞_»∞ ã≤O^èŒ∞Ѩu
J~Ú# ~°Ç¨˙QÆ}∞xH˜ `«`«Îfi*Ï˝#O LѨ^ÕtOKå_»∞. ã≤O^èŒ∞Ѩu „"≥Ú‰õΩ¯Å∞ JO^Œ∞H˘x Éèí~°`«∞_»∞ á⁄Oy
á⁄~°ÖË =∞Ǩã¨=Ú„^ŒOÖÏ ^ŒÜ∂« ~°ã¨ ѨiѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À Éè∂í q∞ g∞^Œ ã¨OK«iã¨∞<Î åfl_»∞. ã≤O^è∞Œ Éè∂í Ѩu
‰õÄ_» ã¨`∞« Ê~°∞+¨ ™êOQÆ`º« O HÍ~°}OQÍ `«`fiΫ *Ï˝#O á⁄O^•_»∞. J`«xH˜ ^ÕÇϨ "Õ∞ P`«‡ J<Õ „Éè=í ∞ #tOzOk
Jx K≥Ñ≤Ê# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x`À ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–"≥Ú^Œ\˜ Pâßfiã¨=Ú 307
K«. J~°Ü«∞ñQÆ =∞H˜ΔHõO|∞ q#`å`«‡Añ QÆ∂_»ñQÆÖËx su ~¸
Éèí~°`«∞x ã¨K«Ûi„`«=ÚÅ∞ „Ѩã¨∞Îu ¿ãÜ«∞ñQÆ h =ã¨∞O^èŒ~°<£
#~°Ñ¨`«∞ ÖˇÅ¡ <ÀѨ~°∞ =∞#O|∞# <≥·##∞ <≥OK«, xOHõ <å
Éèí~°`«∞x ѨÙ}º=~°Î#=Úñ „|ã¨∞Îu ¿ãÜ«∞ñQÆ <å‰õΩ â◊Hõº"Õ∞? 179
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! DQÆ ZO`« Zyi<å QÆ~∞° `«‡O`«∞x KÕ~∞° HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞O^•? JÖψQ ~åAÅO^Œ~∂°
HõÅã≤<å Éèí~°`«∞x ã¨K«Ûi„`«O H˘xÜ«∂_»_»O â◊HõºO QÍ^Œ∞. =∞#ã¨∞û`À ‰õÄ_® TÇ≤ÏOK«ÖË~°∞. JO^Œ∞=Å¡
Éèí~°`«∞x Ѩq„`« K«i„`«O „Ѩã¨∞ÎuOK«_»O <å‰õΩ ™ê^茺O HÍx Ѩx.
=. #ˆ~O„^•! Éèí~°`«∞O_»∞ ã¨∞`«^•~°~å*Ϻ^Œ∞Å#∞ |∂~°fi HÍÅO|∞#O^Œ q_çz ÉèíQÆ=`«Ê~°∞O_»QÆ∞K«∞
Ü«∞[˝~∂° ѨO|∞#∞ ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ ™êOYºÜ≥∂QÆO|∞#∞ „|Hõ$u ѨÙ~°∞+¨ ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞ ÉÏÃã,
#\˜ì Éè~í `
° ∞« x K«i„`«O ɡ=fi~°∞ ÃãÑ≤Ê# <≥=fi~°∞ qx# #\˜"ì å~°Åñ |∞O_»sH͉õΩΔ O_»∞ ~°HOΔ˜ K«∞, <åÜ«Ú
~°a=è $kú Ü«∞QÆ∞† ^è#Œ ^è•#º ã¨=∞$kúÜÚ« #QÆ∞K«∞O_» ã¨fi~ÀæÑɨ ’è QÆO|∞ÅO ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°x. 180
* #ˆ~O„^•! Éèí~°`«∞_»∞ ѨÓ~°fi=∞O^Õ Ñ¨Ù„`«∞Å#∂, ÉèÏ~°ºÅ#∂, ~å[º"≥·Éèí"åxfl =^ŒeÃÑ\Ïì_»∞.
ÉèQí =Æ O`«∞xѨ@¡ x+¨ª ÃÑOK«∞H˘<åfl_»∞. Ü«∞[˝=∞Ü«Ú_»∂, ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ™êOYº Ü≥∂wâ◊fi~°∞_»∂, „ѨH$õ u
ѨÙ~°∞ëê`«‡‰õΩ_»∂ J~Ú# <å~åÜ«∞}∞xH˜ #=∞™ê¯~°=∞O@∂ ǨÏi}~°∂áêxfl Ѩi`«ºlOKå_»∞. J@∞=O\˜
ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_≥#· Éè~í `
° ∞« x K«i„`åxfl qxÑ≤Oz# "åih, q#fl"åih N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«Ñʨ Hõ ~°H™Δ˜ êÎ_∞» .
"åiH˜ PÜ«Ú~°aè=$nú, ^èŒ#^è•#º ã¨=∞$nú ã≤kúã¨∞ÎOk. P `«~°∞"å`« "å~°∞ ã¨fi~°æ™œMϺÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
=∞. #~°^Õ"åã¨∞~° Ü«∞HõΔ~åHõΔ㨠=ÚhO„^Œã¨∞Î`«º! k"åºO|~å
Éèí~°}ÏÅOHõ$`«! ÉèíHõÎ =`«ûÅ! Hõ$áêáês}! "≥·‰õΩO~î° =∞O
k~°! É$O^•=# ÉèÏã¨∞~° „Ñ≤Ü«∞^èŒi„f<å^äŒ! QÀqO^Œ! N
Hõ~°! ѨÙ}ϺHõ~°! "åã¨∞^Õ=! „u[QÆ`«¯ÖϺ}! QÀáêÅHÍ! 181
* =∂#=ÙÅ∂ ^Õ=`«Å∂ Ü«∞‰õΔΩÅ∂ ~åHõΔã¨∞Å∂ =∞Ǩ=Ú#∞Å∂ ã¨∞ÎuOKÕ"å_»=Ó† k=º =„™êÎÅ∂,
k=ºÉèí∂+¨}ÏÅ∂ JÅOHõiOK«∞‰õΩ#fl "å_»=Ó, Éèí‰õΩÎÅO>Ë J"åº[=∞~Ú# "å`«ûźO „Ѩ^Œi≈OKÕ"å_»=Ó,
"≥‰· Ωõ O~îO° x"åã¨OQÍ HõÅ"å_»=Ó, |$O^•=#OÖ’ „ѨHÍtOKÕ"å_»=Ó, Éè∂í ^ÕqH˜ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å_»=Ó, QÀ=ÙÅ#∞
ã¨O`À+¨ÃÑ@∞ì"å_»=Ó, ã¨OѨ^ŒÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ"å_»=Ó, =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ â◊√ÉèíO JOkOKÕ "å_»=Ó, J~Ú#
NHõ$ëê‚! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
Hõ. Ѩ~°=∞Ѩ^Œ"åã¨! ^Œ∞+¨¯$`«, ǨÏ~°!Hõ~°∞}ÏHõ~°! =∞Ǩ`«‡! ǨÏ`«kuã¨∞`«! ÉèÏ
ã¨∞~°QÀÑ≤HÍ=∞<ÀǨÏ~°!, ã¨~°ã≤[^Œà◊<Õ„`«! ÉèíHõÎ [##∞`«QÍ„`å! 182
* L`«Î"≥∂`«Î=∞ =∞~Ú# Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO h x"åã¨O. Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ#∞ ǨÏiOK«∞`å=Ù. ^ŒÜ«∞‰õΩ
xÅÜ«∞=∞~Ú#"å_»=Ù. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù. ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ã¨OǨÏiOz#"å_»=Ù. JO^Œ"∞≥ #ÿ QÀÑ≤HÅõ =∞#ã¨∞ûÅ#∞
K«∂~°Q˘#fl "å_»=Ù. Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»=Ù† ÉèíHõÎ[#∞ÅKÕ ã¨∞ÎuOѨ|_Õ k=º^ÕǨÏO HõÅ
NHõ$ëê‚! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
308 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∂ex.
ã¨~°ã¨ ǨÏ$^ŒÜ«∞"å™ê! Kå~°∞ÅH©Δ‡ qÖÏ™ê!, Éèíi`«â◊√ÉèíK«i„`å! ÉèÏ㨯~åÉÏ˚i<Õ„`å!
x~°∞Ѩ=∞Ѷ¨∞#QÍ„`å! x~°‡Å*Ï˝#áê„`å!, QÆ∞~°∞`«~°Éèí=^Œ∂~å! QÀÑ≤HÍz`«ÎKÀ~å! 183
* ã¨~ã° ∞¨ ŠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ x=ã≤OKÕ"å_»=Ù, Éè∞í =#"≥∂Ç≤Ïx J~Ú# ÅH©‡Δ ^Õq`À qǨÏiOKÕ"å_»=Ó,
â◊√Éèí„Ѩ^Œ=∞~Ú# K«i„`« HõÅ"å_»=Ù, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ Hõ#∞flÅ∞QÍ HõÅ"å_»=Ù, áÈeHõ‰õΩ JO^Œx
hÅ"Õ∞Ѷ¨∞KåÛùÜ«∞QÆÅ J=Ü«∞"åÅ∞ HõÅ"å_»=Ù. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# *Ï˝#=ÚKÕ XѨC"å_»=Ù, ÉèÏ~°"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°
ÉÏ^èŒÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕ¿ã"å_»=Ó, QÀÑ≤HõŠǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ JѨǨÏiOz# "å_»=Ó J~Ú# NHõ$ëê‚! h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O.
QÆ. Wk ã¨HÅõ Hõq[<å#O^ŒH~õ ° ÉÁѨÊ<å=∂`«ºÑ¨Ù„`«QOÆ QÆ <å~°º „Ѩ}`© O« ɡ#· N=∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O|∞
#O^Œ∞ñ „aÜ«∞„=`«∞x ã¨∞*Ï˝#nHõΔÜ«Ú, „|Ǩχ^Œ~°≈#O|∞#∞, <åwfl„^è•^Œ∞Å [#‡O|∞#∞,
#∞`«Î=∞`å=∞㨠Ô~·=`«∞Å [#‡O|∞#∞, „aÜ«∞„=`«∞O_»∞ =#O|∞#‰õΩO [#∞@Ü«Ú, <åwfl„^èŒ∞O
_»ãû¨ ~°ãO¨ |i„QÆÇÏ≤ OK«∞@Ü«Ú, =~å¬kÑè `
¨ ∞« Å [#‡O|∞#∞, <åwfl„^è∞Œ O_»∞ =#O|∞#‰õΩO [#∞@Ü«Ú#∞,
<åaè „ Ѩ = ÚY∞Å ~å[ºO|∞#∞, <åaè Ü « ∞ [˝ O |∞#∞, |∞∞+¨ É è í ∞ x [#‡O|∞#∞, |∞∞+¨ É è í ∞ x
~å*Ϻaè¿+HõO|∞#∞, Éèí~°`«∞O_»∞ =#O|∞#‰õΩñ [#∞@Ü«Ú, Éèí~°`«∞O_»∞ ǨÏi}áÈ`«O|∞#O^Œe
„Ñ‘uO*Ëã≤ ǨÏi}QÆ~ƒ° Où |∞# [x~ÚOK«∞@Ü«Ú, =∞~°Å q„Ѩã∞¨ `«∞O_≥· [x~ÚOK«∞@Ü«Ú, q„ѨÙO_»∞
K«O_çHÍ QÆ$ǨÏO|∞# „|kH˜ =K«∞Û@Ü«Ú, ã≤O^èŒ∞Ѩu q„Ѩã¨O"å^ŒO|∞#∞ ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆŠѨOK«=∞
㨯O^èŒO|∞#O^Œ∞ñ „|^äŒ=∂âßfiã¨=Ú.
* ã¨HÅõ ã¨∞Hõ=ÙÅ ã¨=¸Ç¨xH˜ ZO`À ã¨O`À+¨O HõeyOKÕ"å_»~Ú# ÉÁѨÊ<å=∂`«∞ºx ‰õΩ=∂~°∞_»∞
QÆOQÆ<å~°∞º_»∞ ~°zOz# N=∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O ѨOK«=∞ 㨯O^èŒOÖ’x „Ѩ^äŒ=∂âßfiã¨q∞k.
D Pâßfiã¨OÖ’ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ á⁄Ok# ã¨∞*Ï˝#nHõΔ, „|Ǩχ^Õ=Ùx ™êHΔÍ`å¯~°O, Pwfl„^èŒ∞_»∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú#"åi [#‡=$`åÎO`«O, L`«Î=∞ `å=∞㨠Ô~·=`« =∞#∞=ÙŠѨÙ@∞ìHõ, „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞ =#=ÚʼnõΩ
"≥à◊§_»O, Pwfl„^èŒ∞_»∞ JѨû~°ã¨ „ã‘Îx q"åÇ¨Ï =∂_»_»O, =~å¬kèѨ`«∞Å [##O, Pwfl„^èŒ∞_»∞ J_»qH˜ "≥à◊§_»O
<åaè~åA "≥Ú^ŒÅ~Ú#"åi ~å[ºÑ¨iáêÅ#O, <åaè~åA Ü«∞[˝O, |∞∞+¨Éèí∞x [##O, |∞∞+¨Éèí∞x
~å[ºáêÅ#O, Éèí~°`«∞x ѨÙ@∞ìHõ, |∞∞+¨Éèí∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û xq∞`«ÎO =<åʼnõΩ "≥à◊√§`«∂ ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ qt+¨ì
*Ï˝#O LѨ^ÕtOK«_»O, Éèí~°`«∞x Ѩ\Ïìaè¿+HõO, Éèí~°`«∞_»∞ J~°}ϺʼnõΩ áÈ=_»O, Éèí~°`«∞_»∞ lOHõÑ≤Å¡ g∞^Œ
=∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞H˘x lOHõ Hõ_»∞ѨÙ# ѨÙ@ì_»O, J#O`«~°O „ÉÏǨχ}∞xH˜ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡OK«_»O,
|eѨâ◊√=ÙQÍ |Okè`«∞_≥· K«O_çHÍÅÜ«∞O #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x |Ü«∞@Ѩ_»_»O, ã≤O^èŒ∞^ÕâßkèѨu J~Ú#
~°Ç¨˙QÆ}∞x „Ѩâ◊flʼnõΩ ã¨=∂^è•#O K≥ѨÊ_»O "≥Ú^ŒÅ~Ú# ã¨xfl"ÕâßÅ∞ =i‚OѨ|_®¤~Ú.
Y
 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J~Ú^Œ= 㨯O^è=Œ Ú
Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú
N HÍO`åǨÏ$^ŒÜ«∞„Ñ≤Ü«∞! Ö’HÍÖ’Hõ„ѨKå~°! Ö’ˆHâ◊fi~° ã¨∞
â’¡Hõ! Éèí=ÉèíÜ«∞x"å~°Hõ!, QÀ‰õΩÅ=∞O^•~°! #O^ŒQÀѨ‰õΩ=∂~å! 1
* ÅH©Δ‡^Õq "≥∞ѨC á⁄Ok#"å_»=Ó, ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÖ’ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl"å_»=Ó, Ö’HÍÅxflO\˜H©
„ѨÉèí∞=~Ú# "å_»=Ó, =∞Oz Ü«∞â◊ã¨∞û HõÅ"å_»=Ó, ã¨O™ê~°ÉèíÜ«∂Å#∞ x"åiOKÕ"å_»=Ó, QÀ‰õΩÖOÖ’x
"åiH˜ HõÅÊ=$HõΔO =O\˜"å_»=Ó, #O^ŒQÀѨÙx ‰õΩ=∂~°∞_»=Ó J~Ú# NHõ$ëê‚! J=^èŒiOK«∞!
=. ã¨HõŠѨÙ~å}Ï~°÷ *Ï˝# qMϺ`«∞O_»~Ú# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 2
* ã¨HõŠѨÙ~å} QÍ^äŒÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»OÖ’ qMϺ`«∞_≥·# ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk
=∞Ǩ=Ú#∞Å`À D q^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞.
Hõ. =Ú#∞ÖÏ~°! ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜, Ü«∞#Ѷ¨∂`«‡‰õΩñ_≥·# Ü«Ú`«Î~å`«‡A#‰õΩ ã¨
kfi#Ü≥∂H˜Î Éèí~°`«∞K«i`«=Ú, qxÑ≤OK«∞K«∞ =∞é˜Ü«Ú x@∞¡ qxÑ≤OK≥ñ ^ŒQÆ<£. 3
* =Ú#∞ÖÏ~å! ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞x ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# Nâ◊√‰õΩ_»∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∂ L`«Î~å#O^Œ#∞_»∂
J~Ú# ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ Éèí~°`«∞x K«i„`«O K«Hõ¯QÍ qxÑ≤Oz DÖÏ J<åfl_»∞.
P. áêi÷"ÕO„^Œ! Ü«∞@∞¡ Éèí~°`å`«‡AO_≥·#, ã¨∞=∞u, ^èŒ~°‡=~°Î#=Ú#ñ k~°∞QÆ
#k Ü≥∞é˜Oy ^Œ∞+¨μìÖˇ·# áê+¨O_»∞Å∞, ^Œ=∞=∞`«O|∞ q∞QÆ∞Åñ ^ŒÅñz á⁄QÆ_ç. 4
* ~å*ËO„^•! Éèí~°`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# ã¨∞=∞u ^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎOQÍ Ñ¨iáêÅ# ™êyã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’
^Œ∞~å‡~°∞æÅ~Ú# áê+¨O_»∞Å∞ `«=∞ =∞`åxfl ™ê÷Ñ≤OKåÅ<Õ L^Õúâ◊O`À J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ D q^èŒOQÍ
á⁄QÆ_™» êQÍ~°∞.
Hõ. ^èŒ~°}©=Å¡Éèí! x#∞fl#∞, x~°`«O|∞#∞ |∞^Œú^Õ=Ùx Q˘ez# Ü«∂
`≥éñQÆ∞#ñ Q˘eK≥^Œ =∞x ÉèÏ, ã¨∞~°=∞u É’kèOz ~°Ñ¨Ù_»∞ ã¨∞=∞uO „cu<£. 5
* ''F =∞Ǩ~å*Ï! "Õ∞=Ú x`«º=¸ |∞^Œú ^Õ=Ù}˜‚ H˘ez#@∞¡QÍ x#∞fl ¿ãq™êÎO—— JO@∂ „Ñ≤Ü∂≥ ‰õΩÅÎ ∞
ѨeH˜ ZO`À `≥eq`Õ@Å∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î `«=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ ã¨∞=∞uH˜ É’kèOѨ™êQÍ~°∞.
310 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ áê+¨O_»É’kè`«∞O_≥·# ã¨∞=∞uH˜ „^èŒ∞=¿ã#Ü«∞O^Œ∞ ^Õ=`ål`«Î#∞ Ѩل`«∞ÎO_»∞ [xOK≥ "åxH˜
^Õ=^Œ∞º=ÚflO_»#∞ ã¨`«∞Ê„`«∞O _®ã¨∞iÜ«∞O ^Œ∞^Œ~ÚOK≥† # =∞‡Ç¨`«∞‡#‰õΩ ^èÕ#∞=∞uÜ«∞O^Œ∞ñ
|~°"Õ∞+≤ª [x~ÚOK≥, #`«xH˜ ã¨∞=~°ÛÅÜ«∞O^Œ∞ñ „|fǨïO _»#∞"åñ_»∞ ã¨∞`«∞O_»Ü≥∞º, #ѨÊ~°=∞
ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ã¨HõÅ [#∞ʼnõΩ „|Ǩϟ‡Ñ¨^Õâ◊O|∞ ¿ãã≤ `å#∞ â◊√^•ú`«∞‡O_≥· ǨÏi 㨇~°} ¿ãÜ«ÚK«∞
Ü«∞[˝Hõ~°} xѨÙ}∞ÅQÆ∞ „ѨuǨÏ~°Î „Ѩ™ÈÎ`« Ü«Ú^•æ`« Ü«∞#∞ ã¨`«∞Ê„`«∞ÅO QÍOK≥, <å „Ñ¨uǨÏ~°Î‰õΩ
ã¨∞Îu Ü«∞O^Œ∞ "Àº=∞Éèí∂=∞<å=∞Hõ Ѩل`«Î^ŒfiÜ«∞O |∞`«Ê#flO|Ü≥∞º† #O^Œ∞ Éèí∂=Ú#‰õΩ
|∞∞+≤‰õΩźܫ∞O^Œ∞ #∞næ^äŒ∞O _»#∞ ã¨∞`«∞O_»∞ [x~ÚOK≥, #`«xH˜ ^Õ=‰õΩź Ü«∞O^Œ∞ñ „|™ÈÎ`«
QÆeÔQ† <å „Ñ¨™ÈÎ`«‰õΩ =~°~°∞`«ûÜ«∞O^Œ∞ qÉèí∞O_»#∞ `«#Ü«ÚO _»∞^ŒƒùqOK≥† #`«xH˜ ÉèÏ~°uÜ«∞O^Œ∞ñ
|$^äŒ∞¿+}∞O _»∞^Œ~ÚOK≥† #`«xH˜ <å‰õÄuÜ«∞O^Œ∞ #‰õΩÎO_»∞ QÆeÔQ† <å #‰õΩÎ#‰õΩ ~å[i¬ „âı+¨μªO_»QÆ∞
QÆÜ«ÚO _»#∞ =∞ǨH©iÎ ã¨OѨ#∞flO _»∞^Œ~ÚOK≥. 6
* "Õ^ŒxO^Œ‰õΩ Å~Ú# áê+¨O_»∞Å∞ „Hõ=∞OQÍ ã¨∞=∞ux „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞. J@∞=O\˜
ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ ã¨∞=∞u ÉèÏ~°º J~Ú# ^Õ=¿ã#‰õΩ ''^Õ=`ål`«∞—Î — J<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . J`«_Hç ˜ ''Pã¨∞i——
J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ ''^Õ=^Œ∞º=Úfl—— _»<Õ ã¨∞Ѩل`«∞_»∞ [x‡OKå_»∞. =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_≥·# P ^Õ=^Œ∞º=ÚflxH˜
^èÕ#∞=∞u=Å¡ 'Ѩ~°"Õ∞+≤ª— ѨÙ\Ïì_»∞. ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_≥·# J`«xH˜ ã¨∞=~°ÛÅ =Å¡ '„ѨfǨï_»∞— HõeQÍ_»∞. J`«_»∞
KåÅ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ [#∞Å HõO^ŒiH© „|Ǩϟ‡Ñ¨^âÕ O◊ KÕâß_»∞. Ѩiâ◊√^Œú =∞~Ú# =∞#ã¨∞û`À ǨÏi㨇~°}
KÕã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. P „ѨfǨï_çH˜ „ѨuǨÏ~°Î, „Ѩ™ÈÎ`«, L^•æ`« J<Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "å~°∞
=ÚQÆ∞~æ ∂° Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ xѨÙ}∞Å∞. "åiÖ’ „ѨuǨÏ~°‰Î Ωõ 'ã¨∞uÎ — J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ "Àº=Ú_»∞, Éè∂í =Ú_»∞
J<Õ W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åiÖ’ Éèí∂=ÚxH˜ '|∞∞+≤‰õΩź— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ Lnæ^äŒ∞_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩ
ѨÙ\Ïì_»∞. J`«xH˜ ^Õ=‰õΩź=Å¡ '„Ѩ™ÈÎ`«— J<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [xOKå_»∞. P „Ѩ™ÈÎ`«‰õΩ '=~°~°∞`«û— =Å¡
'qÉèí∞—_»<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. J`«xH˜ 'ÉèÏ~°u— =Å¡ Ѩ$^äŒ∞¿+}∞_»∞ HõeQÍ_»∞. Ѩ$^äŒ∞¿+}∞xH˜ 'P‰õÄu— =Å¡
'#‰õΩÎ_»∞— [xOKå_»∞. P #‰õΩÎx ‰õΩ=∂~°∞_Õ QÆÜ«Ú_»∞ ~å[~°∞¬ÅÖ’ KåÅ Q˘Ñ¨Ê"å_≥· ZO`À H©iÎ QÆ_çOKå_»∞.
P. J\˜ì QÆÜ«Úx=Å# #dÅ r=ÙÅñ „É’=ñ, ^ŒÅñz ™êuÎfiHõ „Ѩ^è•# =∞~Ú#
Ü«∞\˜ì "Õ∞#∞ ^•eÛ Ü«∂`«‡`«`«Îfi *Ï˝#∞ñ, _»QÆ∞K«∞ #∞O_≥ ǨÏi x*ÏOâ◊=Ú##∞, 7
* ã¨HõÅ r=~åã¨∞Å#∂ ~°H˜ΔOK«_»O HÀã¨O, q+¨μ‚=Ù ã¨`«Îfi „Ѩ^è•#=∞~Ú# ^ÕǨÏO ^èŒiOz P`«‡
`«`åÎfixfl `≥Åã≤# "å_»∞QÍ QÆÜ«Úx ~°∂ѨOÖ’ J=`«iOKå_»∞ Jx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
=. W\˜ì =∞ǨÏhÜ«∞ ã¨∞QÆ∞}ÏHõ~°∞O_»QÆ∞ QÆÜ«Úx QÍ^ä•#∞=~°‚#O|∞ ѨÙ~åq^Œ∞ÅQÆ∞ =∞Ǩ`«∞‡ÅKÕ h
`≥éOQÆ∞# #∞uOѨñ|_»∞ K«∞#flk, ™ê=^è•# =∞#ã¨∞¯O_»"≥· Ü«∂ÅH˜OѨ٠=∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 8
* ~å*Ï! QÆÜ«Ú_»∞ =∞Ǩã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_»∞. J`«x Hõ^äŒÅhfl ѨÙ~å}"Õ`«ÎÅ~Ú# =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ
ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. "å~°O^Œ~°∂ QÆÜ«Ú}˜‚ U q^èŒOQÍ ã¨∞Îuã¨∞Î<åfl~À K≥|∞`å#∞. h=Ù „â◊^ŒúQÍ q#∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 311
ã‘. ^èŒ~°‡=∂~°æO|∞# ^è•~°∞}© [#∞Å#∞ „ÉË=∞`Àñ É’+¨} „¿Ñ+¨}ÀѨ
ÖÏÖ#âßã¨#ÅHõΔ}Ï^Œ∞ÅKÕ`«ñ É’+≤OK«∞K«∞#∞ Ü«∞[˝=ÚÅ#∞ Ü«∞[˝
ѨÙ~°∞+¨μ hâ◊fi~°∞ l`«Î=Ú# xeÊ ¿ãqOz ™êfiO`«=∞O^Œ∞#fl ~¸â◊fi~°∞xñ QÍOz
Ü«∞dÅr=`«uH˜ <å#O^Œ "≥Úã¨ñQÆ∞K«∞ x~°aè=∂#`«"≥∞~Ú ^èŒ~°}˜<ÕÖˇ
P. ã¨`«º=∞O^Œ∞ q∞QÆ∞Å ã¨`Õû=Ü«∞O^Œ∞#∞, ^èŒ~°‡=∞O^Œ∞ Ü«∞[˝Hõ~°‡=∞O^Œ∞
QÆÜ«Ú_»∞ =ã¨∞^èŒÖ’#ñ QÆO*ωõΔΩñ_Õ HÍx, =∂#=ÙO_»∞ QÍñ_»∞ =∂#"ÕO„^Œ! 9
* ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! QÆÜ«Ú_»∞ ^èŒ~°‡=∂~åæ#∞™ê~°OQÍ „Ѩ[Å#∞ ã¨`«¯~°‡ÅÖ’ xÜ≥∂yã¨∂Î, =∞Oz
=∂@Å`À |∞[˚yã¨∂Î =∞Oz Ѩ#∞ʼnõΩ „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∂Î, J=ã¨~° =∞~Ú#ѨÙ_»∞ QÆ\˜ìQÍ =∞O^Œeã¨∂Î, ZO`À
ã¨O`À+≤ã¨∂ΠѨiáêeOKå_»∞. Ü«∞[˝ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»~Ú# Dâ◊fi~°∞}˜‚ xeÑ≤
¿ãqOKå_»∞. ǨÏ$^ŒÜ∞« ã¨∞_÷ #·≥ Dâ◊fi~°∞}˜‚ ã¨O^Œi≈OKå_»∞. ã¨HÅõ r=~åtH˜ P#O^ŒO HõeQˆ ÖÏQÆ∞# ™êfiaè=∂#O
ÖˉΩõ O_® Éè∂í q∞x ѨiáêeOKå_»∞. ã¨`º« q+¨Ü∞« OÖ’ <Õq∞, =∞Oz"åix ¿ãqOK«_O» Ö’ <Õq∞, ^è~Œ ‡° ã¨O|O^èOŒ Ö’
<Õq∞, Ü«∞[˝ Hõ~‡° Å q+¨Ü∞« OÖ’ <Õq∞ QÆÜÚ« _»∞ ™êHΔÍ`«∞Î q+¨μã‚ fi¨ ~°∂ѨÙ_Õ QÍx =∂#==∂„`«∞_»∞ HÍ<ÕHÍ_»∞.

=. J\˜ì =∞ǨѨÙ~°∞+¨QÆ∞}QÆ} ѨiѨÓ~°∞‚O_»QÆ∞ QÆÜ«ÚxH˜ ^ŒHõΔ Hõ#ºHõÅQÆ∞ „â◊^•ú"≥∞ÿ„u^ŒÜ«∂^Œ∞Å∞

^Œ=∞Ü«∞O`«# =zÛ HÀiHõ ÖÁã¨OQÆ, #`«x „Ѩ[ʼnõΩ =ã¨∞O^èŒ~° HÍ=∞^èÕ#∞"≥· Ñ≤^Œ∞Hõ, "Õ^ŒO|∞Å∞
ã¨HõÅ HÍ=∞O|∞Å xK«∞ÛK«∞O_», ã¨OQÆ~°=Ú# ÉèíOQÆO|∞ <˘Ok# ~åA ÅѨÊ#O|∞ ¿ãÜ«∞, q„ѨÙÅ∞
^èŒ~°‡O ÉÏé=áêÅ∞ ѨOz~Ú_», x~°O`«~° ™È=∞áê#O|∞#∞ „â◊^•úÉèíHÎ̃ Ü≥∂QÆO|∞Å∞ QÆey Ü≥Ú#~°∞Û
Ü«∞[˝O|∞Å xO„^•k^Õ=`«Å∞ `«$ѨÙÎÖˇ· Ü«∞[˝Ñ¶¨ÅO|∞Å <˘ã¨OQÆ, „|Ǩ‡k `«$}QÆ∞ŇÅ`å
Ѩ~°ºO`«O|∞ ã¨HõÅ Ö’HõO|∞Å "åixO ^Œ$Ñ≤ÎO ÉÁOkOK«∞K«∞, NǨÏiO ^Œ$Ñ≤ÎO ÉÁO^Œñ*ËÜ«ÚK«∞,
QÆÜ«ÚO_»∞ ÃщõΩ¯HÍÅO|∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÃㆠ#\˜ì QÆÜ«ÚxH˜ [Ü«∞Ou Ü«∞O^Œ∞ñ l„`«~°^äŒ
™êfi`«º=~À^èŒ#∞ Å#∞ =Ú=Ùfi~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\˜ìi† <å z„`«~°^äŒ∞xH˜ #∂~°‚Ü«∞O^Œ∞ 㨄=∂@∞ì#∞,
"åxH˜ #∞`«¯à◊Ü«∞O^Œ∞ =∞szÜ«Ú, <å "Õ∞\˜H˜ aO^Œ∞=∞uÜ«∞O^Œ∞ aO^Œ∞=∞O`«∞O_»∞#∞, <å
aO^Œ∞=∞O`«∞#‰õΩ ã¨~°Ñ¶¨∞Ü«∞O^Œ∞ =∞^èŒ∞=Ù#∞, =∞^èŒ∞=Ù#‰õΩ ã¨∞=∞#㨠ܫ∞#∞ ^•x Ü«∞O^Œ∞
g~°„=`«∞O_»∞#∞, <å g~°„=`«∞#‰õΩ Éè’[Ü«∞O^Œ∞ =∞#∞º „Ѩ=∞#∞º=ÙÅ#∞ x~°∞=Ù~°∞#∞, #O^Œ∞
=∞#∞º=Ù#‰õΩ ã¨`«ºÜ«∞O^Œ∞ Éèí∞=#∞O_»∞#∞, #`«xH˜ ^À+¨Ü«∞O^Œ∞ñ ^Œfi+¨ìÜ«Ú, <å `«fi+¨ì‰õΩ
q~ÀK«#Ü«∞O^Œ∞ q~°AO_»#∞"åñ_»∞#∞ [x~ÚOz~°O`«. 10
* =∞ǨѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ Z@∞=O\˜ QÆ∞}ÏÅ∞ LO_»=Öˇ<À J@∞=O\˜ QÆ∞}ÏÅ∞ Hõey#"å_»∞ QÆÜÚ« _»∞.
JO^Œ∞KÕ`« ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ѨلuHõÅ~Ú# „â◊^Œú, "≥∞ÿ„u, ^ŒÜ«∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=`«Å∞ `«=∞O`« `å=ÚQÍ
=zÛ =~åÅ∞ „Ѩ™êkOKå~°∞. Éèí∂^Õq PÜ«∞# „Ѩ[Åáêe\˜ HÍ=∞^èÕ#∞ =~ÚOk. "Õ^•Å∞ HÀi# HÀiHõÅ∞
J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú. Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çáÈ~Ú# ~åAÅ∞ HõѨÊO K≥e¡ã¨∞Î<åfl~°∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ `«=∞
312 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨÙ}ºã¨OѨ^ÖŒ ’ P~°=ÉèÏQÆO ѨOz~Úã¨∞<Î åfl~°∞. Z_»`Q≥ xÆ ™È=∞áê#O`À, „â◊^•ú Éè‰í Ωõ ÅÎ `À KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝Å`À
WO„^•k ^Õ=`«Å∞ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ_»∞`«∂ Ü«∞[˝Ñ¶¨ÖÏxfl „Ѩ™êkã¨∞Î<åfl~°∞. „|Ǩχ "≥Ú^ŒÅ∞ QÆ_ç¤Ñ¨~°Hõ Ѩ~°ºO`«O
Jxfl Ö’HÍÅ „áê}∞Å#∂ QÆÜ«Ú_»∞ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨiKå_»∞. WO^Œ∞=Å¡ NǨÏi‰õÄ_® ã¨O`«∞+¨μì_≥·<å_»∞ D
q^èŒOQÍ QÆÜ«Ú_»∞ KåÖÏ HÍÅO ~å[ºÑ¨iáêÅ# ™êyOKå_»∞.
J@∞=O\˜ QÆÜ«ÚxH˜ '[Ü«∞Ou— J<Õ ÉèÏ~°º=Å¡ z„`«~°^äŒ∞_»∞, ™êfiu, J=~À^èŒ#∞_»∞ J<Õ =Ú=Ùfi~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. z„`«~°^äŒ∞xH˜ 'T~°‚— =Å¡ 㨄=∂@∞ì ѨÙ\Ïì_»∞. P 㨄=∂@∞ì‰õΩ 'L`«¯à◊— =Å¡ =∞sz
HõeQÍ_»∞. =∞szH˜ 'aO^Œ∞=∞u— =Å¡ aO^Œ∞=∞O`«∞_»∞ ѨÙ\Ïì_∞» . P aO^Œ∞=∞O`«∞xH˜ 'ã¨~Ñ° ∞¨¶ — =Å¡ =∞^è∞Œ =Ù
[x‡OKå_»∞. =∞^èŒ∞=Ù#‰õΩ 'ã¨∞=∞#㨗 =Å¡ g~°„=`«∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. P g~°„=`«∞xH˜ 'Éè’[— =Å¡
=∞#∞º „Ѩ=∞#∞º=ÙÅ<Õ W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ HõeQÍ~°∞. "åiÖ’ =∞#∞º=Ù‰õΩ 'ã¨`«º— =Å¡ Éèí∞=#∞_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞.
Éè∞í =#∞xH˜ '^À+¨— =Å¡ `«fi+¨ì [xOKå_»∞. ^è~Œ å‡`«∞‡_≥#· `«fi+¨‰ì Ωõ q~ÀK«#=Å¡ 'q~°A— _»<Õ "å_»∞ [x‡OKå_»∞.
Hõ. P q~°A# ‰õΩ^Œ~ÚOzi, Éèí∂q#∞`« q+¨ØzÜ«∞O^Œ∞ñ |∞„`«Î â◊`«O|∞
<åfl=Å <˘Hõ Hõ#ºHõÜ«Ú, <åfl"Õà◊ ã¨=∞ã¨Î [#∞Å∞ ǨÏ~°¬O |O^Œ<£. 11
* F ~å*Ï! P q~°AxH˜ 'q+¨Øz— =Å¡ #∂~°∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "å~°O^Œ~°∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞
[~ÚOK«QÆÅ"å~°∞. "åiH˜ XHõ K≥Öˇ¡Å∞ ‰õÄ_® ѨÙ\˜ìOk. q~°AxH˜ Hõey# ã¨O`å# ã¨OѨuÎH˜ „Ѩ[Å∞ KåÖÏ
ã¨O`À+≤OKå~°∞.
Hõ. Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞ =Oâ◊O, |∞#‰õΩO ^Œ∞^ŒÜ≥ÿ∞ q~°Añ_»∞ Éèí∂qÉèí∞=Oâ◊O
|∞#∞ ^• #ÅOHõiOK≥#∞, q#∞ q∞O„^•=~°Añ _»~Ú# q+¨μ‚x =∂_ç¯<£. 12
* q~°A_»∞ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x =Oâ◊OÖ’ z=i"å_»∞, WO„^Œ∞x `«=Ú‡_»~Ú# L¿ÑO„^Œ∞x ÖÏQÆ∞# J`«_∞»
~å[=Oâ◊OÖ’ ~å}˜OKå_»∞.
Hõ. Jx ѨeH˜# â◊√HõÜ≥∂yO, QÆ#∞ñQ˘x Ü«∞aè=∞#∞º ã¨∞`«∞ñ_»∞ QÆ_»∞ "≥∂^Œ=Ú`À
=#[^ŒàωõΔΩx =∞Ç≤Ï=∞Å∞, qx ã¨O`«ã¨ =∞Ok Ü«∞xÜ≥∞ "Õ_»∞Hõ =∞é˜Ü«Ú<£. 13
* D q^èŒOQÍ q+¨μ‚=¸iÎ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ =∂@ʼnõΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î KåÅ ã¨O`À+≤OKå_»∞. `åxOHÍ
q+¨μ‚=¸iÎ =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ q<åÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÖO`À =∞~°Å D q^èŒOQÍ „ѨtflOKå_»∞.
=. =ÚhO„^•! ã¨∂~°º~°t‡ Ü≥∞O^•ñHõO „|=iÎÅ∞¡, #HõΔ„`« Ü«ÚHõÎO|∞Öˇ·# K«O„^ŒH˜~°}O|∞ ÖˇO`«"Õ∞~°ñ
k~°∞QÆ∞, #O`« ^Œ∂~°O|∞ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x ~°^<Œä qÕ ∞ Ѷ∞¨ @ì#ÅKÕ`« ã¨ÑnΨ fiѨO|∞Å∞#∞, ã¨ÑãΨ =¨ Ú„^ŒO|∞Å∞
#Ü≥∞º#x ѨeH˜u "å nfiѨã¨=Ú„^ŒO|∞ŠѨi=∂}O|∞Å∞ ã¨qã¨Î~°O|∞Å∞QÍ <≥é˜OyOѨÙ=Ú†
QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞#∞ ã¨∂÷Å~°∂ѨO|∞#∞ #~Ú# NǨÏi â◊s~°O|QÆ∞ h Ö’HõO|∞#O^Œ∞ xeÑ≤#
z`«ÎO |QÆ∞}O|∞#∞, ã¨∂HõΔ‡O|∞#∞, <å`«‡ *’ºuÜ«Ú „|ǨχO|∞#∞ <≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞
xÅ∞ÛO QÍ=Ù#, nfiѨ=~å¬kq™êÎ~°O|∞ qxÑ≤OѨ٠=∞x# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 14
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 313
* =ÚhO„^•! ZO^•HÍ ã¨∂~°º~°t‡ „Ѩãi¨ ã¨∞OÎ ^À, ZO^•HÍ #Hõ„Δ `åÅ`À ‰õÄ_ç# K«O„^Œ∞x H˜~} ° ÏÅ∞
"åºÑ≤ã∞¨ OÎ \ÏÜ≥∂, JO^•HÍ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x ~°^KŒä „« HÍÅ X~°Ñ_≤ =ç Å¡ ã¨ÑnΨ fiáêÅ∂, ã¨ÑΨ ã¨=Ú„^•Å∂ U~°Ê_®¤Ü∞« x
K≥áêÊ=Ù QÆ^•! P nfiáêŠѨi=∂}ÏÅ#∂ ã¨=Ú„^•Å Ѩi=∂}ÏÅ#∂ ã¨qã¨Î~°OQÍ q=iOz K≥ѨC. D
Ö’Hõ=∞O`å QÆ∞}=∞Ü«∞"≥∞ÿ# NǨÏi ã¨∂÷Å ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ ÉèÏ=#=Ú Ö’Hõ =∞O^Œ∞
xeÑ≤ #@¡~Ú`Õ x~°∞æ}=¸, ã¨∂HõΔ‡=¸, ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊=¸, „|Ǩχã¨fi~°∂Ѩ=¸, J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx
Ü«∞O^Œ∞ =∞#ã¨∞û ã¨∞ã≤÷~°OQÍ ÅQÆfl =∞=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« nfiáêʼnõÄ, =~å¬Å‰õÄ, ã¨=Ú„^•Å‰õÄ
ã¨O|OkèOz# qâıëêÅ#∞ ã¨qã¨Î~°OQÍ "≥Å¡_çOK«∞—— – Jx „áêi÷OѨQÍ â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ`«∞Î`À DÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. ^èŒ~°}© =Å¡Éèí! q#∞ N, ǨÏi=∂Ü«∂ QÆ∞}qÉèí∂`«∞ ÅQÆ∞ [Å x^èŒ∞Å∞O
|~°ñy# n=ÙÅ∞ =~°¬=Ú, Å~°Ü«∞OQÍñ Q˘Åñk "≥@ì #ÅqÜ≥∞ [QÆu<£? 15
* ''~å*Ï! h =_çy#^•xH˜ ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å#∞ q#∞. D ã¨=Ú„^•Å∂† D nfiáêÅ∞, D
=~å¬Å∂ Jhfl ‰õÄ_® NǨÏi =∂Ü«∞=Å¡ ѨÙ\˜ì# "≥·Éèí"åÖË. "å\˜x ã¨OѨÓ~°‚OQÍ =i‚Oz K≥ѨÊ_»O Z=iH˜
KÕ`«#=Ù`«∞Ok?
P. `≥eã≤#O`« =@∞ì ^≥eÃÑ^Œ ã¨OˆHΔѨ, =Ú##∞ l`«Î yOz q#∞=Ú ^≥eÜ«∞
##∞K«∞ñ *ˇÑ¨Êñ ^˘_»ñÔQ #aè=∞#∞ºã¨∞`«∞#‰õΩ, xOѨÙQÍ#∞ â◊√Hõ=ÚhO„^Œ∞ñ _ç@∞¡. 16
* ''~å*ËO„^•! <å‰õΩ `≥eã≤#O`«=~°‰õΩ ã¨OˆHΔѨOQÍ =i‚Oz K≥|∞`å#∞. h=Ù UHÍ„QÆz`«ÎO`À q#∞——
– Jx â◊√Hõ=ÚhO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ D q^èŒOQÍ K≥ѨʙêQÍ_»∞.

-: â◊√HõÜ≥∂y Ü«ÚѨ^Õâ◊=Ú#ñ ^≥Å∞Ê Éèí∂QÀà◊ x~°‚Ü«∞=Ú :-

=. #ˆ~O„^•! [O|∂nfiѨO|∞ Éè∂í Ѩ^‡Œ O|∞#‰õΩ =∞^躌 „Ѩ^âÕ O◊ |∞# ÅHõÜ
Δ ∂≥ [#O|∞Å "≥_Å» ∞Ê #OuÜ«∞
x_»∞ѨÙ#∞O QÆey Hõ=∞ÅѨ„`«ÎO|∞#∞O É’Öˇ =~°∞ÎÖÏHÍ~°O|~Ú #=ã¨Ç¨Ï„ã¨Ü≥∂[# Ѩiq∞`åÜ«∂
=∞O|∞ QÆÅ #==~°¬O|∞Å∞ #+¨ì =∞~åº^• y~°∞Å∞#∞O QÆey qÉèíHõÎO|~Ú Ü«ÚO_»∞† #O^Œ∞ =∞^茺
=~°¬O aÖÏ=$`«=~°¬O|QÆ∞† #O^Œ∞ =∞^茺„Ѩ^Õâ◊O|∞# ã¨∞=~°‚=∞Ü«∞O|~Ú. 17
* #ˆ~O„^•! Éè∂í q∞ Ѩ^•‡HÍ~°OQÍ LOk. P Ѩ^•‡HÍ~°=∞~Ú# Éè∂í q∞Ö’ [O|∂nfiѨO `å=∞~°~ˆ ‰õΩ
ÖÏQÆ∞# QÆ∞O„_»OQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. Jk ÅHõΔÜ≥∂[<åÅ á⁄_»=Ó ÅHõΔÜ≥∂[<åÅ "≥_»Å∂Ê Hõey LO@∞Ok.
^•xÖ’ QÆ∞O„_»\˜ PHÍ~åÅ`À `˘q∞‡k "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚O QÆÅ `˘q∞‡k =~å¬Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜
#xfl\˜h qÉèlí OKÕ ã¨iǨÏ^Œ∞ÅÌ ∞QÍ Zxq∞k Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. P `˘q∞‡k =~å¬ÅÖ’ #@ì#_»∞=∞ 'WÖÏ=$`«—
=∞<Õ =~°¬O LOk. ^•x #_»∞=∞ |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞`À ‰õÄ_ç# Ѩ~°fi`«O LOk.
314 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Éèí∂Ѩ^Œ‡=Ú#‰õΩ "Õ∞~°∞=Ù, nÑ≤OK«∞K«∞ñ QÆi‚HÍHõ$ux ɡO ѨQÆ∞K«∞O
„ÉÏÃÑ· ‰õΩÅyi~åAQÆñ, EѨ@∞ì#∞ ã¨∞~°QÆ}Ïo KÀ^ŒºO |O^Œ<£. 18
* J^Õ ã¨∞=~°‚=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨∞"Õ∞~°∞ Ѩ~°fi`«O, Éèí∂q∞ Ѩ^Œ‡ =∞~Ú`Õ ã¨∞"Õ∞~°∞ Ѩ~°fi`«O ^•x Hõi‚Hõ
ÖÏQÆ∞# „ѨHÍtã¨∞ÎOk. ã¨∞"Õ∞~°∞=Ù ™ê=∂#º =∞~Ú#k HÍ^Œ∞. Jk ‰õΩÅy~°∞ňH ~åA =O\˜k. ^Õ=`«
ÅO^Œ~°∂ P Ѩ~°fi`åxfl K«∂z Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ Å=Ù`«∞O\Ï~°∞.
ã‘. =∞é˜Ü«Ú#∞ <å "Õ∞~°∞yi ÅHõΔÜ≥∂[<À #fl`« =∞QÆ∞K«∞O_ç Ü«∂ #_çq∞ ^Œà◊=Ú
qk`«"≥∞ÿ ѨkÜ«∂é∞"ÕÅ Ü≥∂[#=ÚÅ∞ #OuÜ«∞ áêñ`«∞<≥· Ü«∞uâ◊~ÚÅ∞¡†
<åg∞ñ^Œ q™êÎ~° =∞~°Ü«∞ =ÚѨÊk Ô~O_»∞ "ÕÅ Ü≥∂[#=ÚÅ "≥Åã≤ Ü«ÚO_»∞†
<å yi ‰õΩ`«Î~°O|O^Œ∞ hÅ âıfi`« â◊$OQÆ Ñ¨~°fi`«=ÚÅ∞ xOy =Ú\˜ì
P. Ü«ÚO_»∞† Ô~O_»∞"ÕÅ Ü≥∂[#O|∞Å ^•ñHõñ, |éѨ٠QÆey ѨÓ~°fiѨtÛ=∂Ü«∞
`«O|∞ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°O|∞#∞ q™êÎ~°, =∞QÆ∞K«∞ q∞QÆ∞Å ~°=∞º"≥∞ÿ #ˆ~O„^Œ ! 19
* #ˆ~O„^•! P "Õ∞~°∞yi ÅHõΔÜ≥∂[<åÅ Z`«∞Î Hõey LOk. ^•x áê^Œ„Ѩ^Õâ◊O Ѩ^•~°∞"ÕÅ
Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u QÆey JO`Õ H˘Å`« QÆÅ Ö’`«∞ Hõey LOk. Jk ÃÑ·# =ÚѨÊk Ô~O_»∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ
qãÎ̈$u Hõey LOk. ^•xH˜ L`«~Î Ñ° Ù¨ k‰õΩ¯Ö’ hÅ=Ú, âıfi`«=Ú, â◊$OQÆ=O`«ÜÚ« J<Õ Ñ¨~fi° `åÅ∞ PHÍâßxfl
JO@∞`«∂ xez L<åfl~Ú. gx q™êÎ~°=Ú Ô~O_»∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. Wq `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_»=∞~° =~°‰õÄ,
L`«Î~°O #∞O_ç ^ŒH˜Δ}ÏxH˜ qã¨ÎiOz LO\Ï~Ú. D ^Œ$â◊ºO KåÅ ~°=∞}©Ü«∞OQÍ LO@∞Ok.
=. W@∞¡ Ѩ Ó ~° fi Ѩ t Û=∞O|∞Å∞ Å=} ™êQÆ ~ åO`« O |∞Öˇ · Ü« Ú #fl ã‘ = ∂Ѩ ~ ° fi `« O |∞ÅÜ« ∞ O^Œ ∞
hÅâıfi`«â$◊ OQÆ= `«Ê~°fi`«O|∞Å∞ x_çqx Ü«∞^ä•„Hõ=∞O|∞# ^Œâ=◊ ∂Oâ◊ #∂º#„Ѩ=∂} Ü≥∂[#O|∞Å∞
QÆÅqQÍ #∞O_»∞† gx =∞^茺 „Ѩ^Õâ◊O|∞# ~°=∞ºHõ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ‰õΩ~°∞=~°¬O|∞ Å#∞ <å=∞O|∞Å∞
QÆÅ =~°O¬ |∞ Å∞O_»∞† "åx q™êÎ~O° |∞Å∞ #= ã¨ÇϨ „㨠Ü≥∂[#O|∞Å∞ QÆey Å=} ã¨=Ú„^•O`«O|∞Öˇ·
„Hõ=∞O|∞# hÖÏk Ѩ~°fi`« n~°… Ѩi=∂}O|∞Å #∞O_»∞† xÖÏ=$`« =~°¬O|∞#‰õΩ ^ŒH˜Δ}O|∞#
x+¨^èŒ ¿ÇÏ=∞‰õÄ@ Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`«O|∞Å∞#∞ ã‘=∂ Ѩ~°fi`«O|∞Å∞#∞, |∂~°fi ѨtÛ=∞O|∞Å∞
x_»∞ѨÙ#∞, ^ŒH˜Δ}À`«Î~°O|∞Å∞ qâßÅO|∞#∞ #QÆ∞K«∞, <å hÖÏkѨ~°fi`«O|∞Å f~°∞# #∞O_»∞† <å
y~°∞Å =∞^躌 „Ѩ^âÕ O◊ |∞# ǨÏi=~°¬ H˜OѨÙ~°∞+¨=~°¬ ÉèÏ~°`«=~°¬O|∞Å#∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆÅ =~°¬O|∞
Å∞O_»∞† <å ~ÚÖÏ =$`«=~°O¬ |∞#‰õΩñ |tÛ=∞O|∞# =∂ź=`«Ê~°fi`«O|∞#∞, |∂~°fi ÉèÏQÆO|∞#
QÆO^èŒ=∂^Œ#O|#∞ ã‘=∂ Ѩ~°fiO`«O|∞Å∞† ѨÓ~°fiѨtÛ=∞O|∞Å∞ x_»∞ѨÙ#∞, ^ŒH˜Δ}À`«Î~°O|∞Å∞
qâßÅO|∞#∞ #QÆ∞K«∞ hÅѨ~°fi`« x+¨^èŒÑ¨~°fi`«O|∞ÅO QÆkã≤, kfiã¨Ç¨Ï„㨠Ü≥∂[#O|∞Å q™êÎ~°Oɡ·
Ü«ÚO_»∞† =∂ź=`«Ê~°fi`«O|∞ ѨtÛ=∞ ã¨=Ú„^•O`«Oɡ· ˆH`«∞=∂Å=~°¬O|∞#∞, QÆO^èŒ=∂^Œ#
Ѩ~°fi`«O|∞#‰õΩñ |∂~°fi ÉèÏQÆO|∞# ã¨=Ú„^•O`«O |QÆ∞K«∞ Éèí„^•â◊fi=~°¬O|∞#∞, "Õ∞~°∞=Ù#‰õΩO
^Œ∂~°∞Ê# =∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `«O|∞#∞, ^ŒH}
Δ˜ O|∞# "Õ∞~°∞=∞O^Œ~° Ѩ~fi° `«O|∞Å∞#∞, |_»=∞\˜ áê~°≈fiO|∞Å
#∞`«Î~°=Ú#O QÆ∞=Ú^Œ Ѩ~°fi`«O|∞Å∞ ##∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆey Ü«∞Ü«Ú`« Ü≥∂[<À#fl`«O|∞Å~Ú
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 315
"Õ∞~°∞#QÆO |#∞ =∞^èÀº#fl`« "Õ∞kèã¨ÎOÉèíO|∞#‰õΩO [`«∞~°∞‡YO|∞Å „ǨÏã¨fiã¨ÎOÉèí=ÚÅ∞O É’Öˇ
#∞O_»∞† <å K«`«∞ã¨ÎûOÉèíO|∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞ |~°fi`«tY~°O|∞Å "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ ˆH`«∞=ÙÅ∞#∞OÉ’Öˇñ
E`«[O|∞ Hõ^ŒO| #º„QÀ^èŒO|∞ Å#∞ =$HõΔ~å[O|∞Å∞ „QÆ=∞O|∞# <˘O_˘O\˜H˜ <ÕHÍ^Œâ◊â◊`«
Ü≥∂[<åÜ«∞`«O|∞#∞ â◊`«Ü≥∂[#q™êÎ~°O|∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞† =∞é˜Ü«Ú <å Ѩ~°fi`« tY~°O|∞Åñ
„QÆ=∞O|∞#O |Ü≥∂ =∞ kèfi‰õΔΩ~°ã¨ =∞$+¨ì [ÅO|∞Å∞ QÆey â◊`«Ü≥∂[# q™êÎ~°O|∞Å~Ú#
ã¨~À=~°O|∞Å∞ ^Õ[iÅ∞¡† #O^Œ∞ ã¨∞™êfl`«∞ ÅQÆ∞"å~°Å‰õΩ Ü≥∂ÔQ·â◊fi~°ºO|∞Å∞ ã¨fiÉèÏ=O|∞#O
QÆÅ∞QÆ∞† =∞é˜ÜÚ« #O^Œ# K≥„· `« ~°^Œä "≥„· ÉèÏlHõ ã¨~fi° `ÀÉè„í ^ŒO|∞Å#∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆÅ ^Õ"À^•º#O|∞
ÖÏ Ñ¨~fi° `« tY~°O|∞Å "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞K«∞O_»∞† #O^Œ∞ ^Õ=`åQÆ}O|∞Å∞ ^Õ"åOQÆ#ÅO QÆ∂_ç QÆO^è~Œ ∞° fiÅ
w`«#$`«ºO|∞Å∞ QÆ#∞OQ˘#∞K«∞ qǨÏiO`«∞ ~°O`«. 20
* `«∂~°∞Ѩ٠Ѩ_»=∞~°ÅÖ’ LѨCh\˜ ã¨=Ú„^ŒO =~°‰õÄ L#fl ã¨iǨÏ^Œ∞Ì Ñ¨~°fi`åÅÖ’ hÅâıfi`«
â◊$OQÆ=`«Ê~°fi`åÅ∞ „Hõ=∞OQÍ XHõ^•x HõO>ˇ XHõ\˜ ѨkÜ≥∂[<åÅ∞ `«‰õΩ¯= á⁄_»=Ù Hõey LO\Ï~Ú. D
=¸_»∞ Ѩ~°fi`åÅ #_çq∞ „Ѩ^Õâ◊OÖ’ ~°=∞ºHõ, Ç≤Ï~°}‡Ü«∞, ‰õΩ~°∞<å=∂Å∞ QÆÅ =¸_»∞ =~å¬Å∞ L<åfl~Ú.
Jq XH˘¯Hõ¯\˜ `˘q∞‡k "ÕÅÜ≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey L<åfl~Ú . J=hfl ã¨=Ú„^ŒO ^•HÍ "åºÑ≤Oz
L<åfl~Ú. P =¸_»∞ =~å¬Å á⁄_»=Ù hÅâıfi`« â◊$OQÆ=`«Ê~°fi`åÅ á⁄_»=Ù`À ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok.
WÖÏ=$`« =~å¬xH˜ ^ŒH}Δ˜ OQÍ =¸_»∞ ã¨iǨÏ^Œ∞Ì Ñ¨~fi° `åÅ∞ L<åfl~Ú. J"Õ x+¨^Œè Ѩ~fi° `«O, ¿ÇÏ=∞‰õÄ@
Ѩ~°fi`«O, Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`«O. Wq `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_»=∞\˜ =~°‰õÄ á⁄_»=Ó, L`«Î~°O #∞O_ç ^ŒH˜Δ}O =~°‰õÄ
"≥_»Å∂Ê Hõey L<åfl~Ú. gx x_çq hÅâıfi`« â◊$OQÆ=`ü Ѩ~°fi`åÅ`À ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok. D =¸_»∞
H˘O_»Å #_»∞=∞ =¸_»∞ Éèí∂„Ѩ^ÕâßÅ∞<åfl~Ú. J"Õ Ç¨Ïi=~°¬O, H˜OѨÙ~°∞+¨O, ÉèÏ~°`«=~°¬O J<Õq.
WÖÏ=$`« =~å¬xH˜ ѨtÛ=∞OÖ’ =∂ź=O`«O, `«∂~°∞Ê# QÆO^èŒ=∂^Œ#O J<Õ ã¨iǨÏ^Œ∞Ì
Ѩ~°fi`åÅ∞<åfl~Ú. Jq `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞~°Å‰õΩ á⁄_»=Ó, L`«Î~° ^ŒH˜Δ}ÏʼnõΩ "≥_»Å∂Ê Hõey hÅѨ~°fi`« x+¨^èŒ
Ѩ~°fi`åÅ#∞ P#∞H˘x L<åfl~Ú. "åx qã¨Î$u Ô~O_»∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. =∂ź=O`«O, QÆO^èŒ=∂^Œ#O J<Õ
D Ô~O_»∂ ˆH`«∞=∂Å Éèí„^•â◊fi =~å¬Å‰õΩ ã¨iǨÏ^Œ∞Ì Ñ¨~°fi`åÅ∞QÍ L<åfl~Ú. ã¨∞"Õ∞~°∞ Ѩ~°fi`åxH˜ `«∂~°∞Ê#
=∞O^Œ~° Ѩ~fi° `«O, ^ŒH}
Δ˜ Ï# "Õ∞~°∞=∞O^Œ~° Ѩ~fi° `«O, Ѩ_=» ∞@ ã¨∞áê~°≈fi Ѩ~fi° `«O, L`«~Î å# ‰õΩ=Ú^Œ Ѩ~fi° `«O
L<åfl~Ú, D <åÅ∞QÆ∞ Ѩ~°fi`åÅ∞ Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞ Z`«∞Î Hõey L#flq.
Wxfl\˜H© #_»∞=∞ "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O Z`«∞ÎQÍ á⁄_»∞ÔQ·# ã¨ÎOÉèíOÖÏQÍ LO>Ë q∞ye# Ѩ~°fi`åÅ∞ <åÅ∞QÆ∞
ѨHõ¯Å <å\˜# á⁄\˜ì QÆ∞O[Å ÖÏQÆ∞# L<åfl~Ú.
D <åÅ∞QÆ∞ Ѩ~°fi`« tY~åÅg∞^Œ Ѩ`åHÍÅ ÖÏQÆ∞# „Hõ=∞OQÍ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =∂q∞_ç K≥@∂¡, <Õˆ~_»∞
K≥@∂¡, Hõ_qç ∞ K≥@∂¡, =∞„i K≥@∂¡ LO\Ï~Ú. D =$Hõ~Δ å*ÏÅ∞ XH˘¯Hõ¯\˜ Ѩ^HŒ ˘O_»∞ =O^ŒÅ Ü≥∂[<åÅ
á⁄_»=Ó, #∂~°∞ Ü≥∂[<åÅ∞ "≥_»Å∂Ê Hõey LO\Ï~Ú. WO`Õ QÍHõ P <åÅ∞QÆ∞ Ѩ~°fi`« tY~åÅg∞^Œ
316 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
â◊`«Ü≥∂[# qã‘Î~°‚=Ú Å~Ú# <åÅ∞QÆ∞ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ã¨~À=~åÅ∞ L<åfl~Ú. „Hõ=∞OQÍ "å\˜ ¿Ñ~°∞¡ H©Δ~°
ã¨~°ã¨∞û, =∞^èŒ∞ ã¨~°ã¨∞û, W‰õΔΩ~°ã¨ ã¨~°ã¨∞û, x~°‡Å [Å ã¨~°ã¨∞û. P ã¨~°ã¨∞ûÅÖ’ ™êfl#O KÕ¿ã"åiH˜
ã¨fiÉèÏ=O KÕ`«<Õ Ü≥∂QÆ xëêª, J}˜=∂k ã≤^Œ∞úÅ∂ ã≤kú™êÎ~Ú. WOHÍ P Ѩ~°fi`« tY~åÅÃÑ·# #O^Œ#O,
K≥·„`«~°^äŒO, "≥·„ÉèÏ[HõO, ã¨~°fi`ÀÉèí„^ŒO– J<Õ ^Õ"À^•º<åÅ∞ L<åfl~Ú. D L^•º# =<åÅÖ’ ^Õ=`«Å∞
^Õ=HÍO`«Å`À ‰õÄ_ç QÆO^èŒ~°∞fiÅ P@áê@Å#∞ PÅH˜OK«∞`«∂ PÖ’H˜OK«∞`«∂ P#O^ŒOQÍ qǨÏi™êÎ~°∞.
L. =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O|∞ `«∞k =∂q∞_ç ѨO _»¡=∞$`ÀѨ=∂#"≥∞ÿ
=∞O^Œ~°â‹·Å â◊$OQÆHõ ã¨=∂#=ÚÖˇ· yig∞ñ^Œ „"åÅ =∂
HõO^ŒÑ¶¨ÖÏ=∞$`«O|∞ QÆÅñQÆO |_ç *Ïé˜ =∞Ǩ„Ѩ"åǨÏ"≥∞ÿ
Ü«∞O ^Œ~°∞}À^Œ<å=∞=Ú# #^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ <≥O`«Ü«Ú<£. 21
* =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«O g∞^Œ =∂q∞_ç K≥@∞¡ L<åfl~Ú. P K≥@¡ ѨO_»∞¡ Ѩ~°fi`« tY~åÅO`« ÃÑ^ŒÌq. P
ѨO_»¡ ~°∞z J=∞$`«O`À ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok. ÉÏQÍ =∂y# P ѨO_»∞¡ K≥@¡ #∞O_ç P H˘O_»g∞^Œ
~åÅ∞`å~Ú. P ѨO_»∞¡ Ѩ_ç Ѩye#ѨÙ_»∞ P ѨO_»¡~°ã¨O J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# =∞Ǩ„Ѩ"åǨÏ"≥∞ÿ ''J~°∞}À^ŒO—— J<Õ
#kQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk.
K«. Hõ_»∞ =∞^èŒ∞~°O|∞#<£ ã¨∞~°aèQÆO^èŒ=ÚKÕ #~°∞} „ѨHÍâ◊`«<£
=_çQ˘x =∞O^Œ~åK«Å=Ú =O`«Å K≥O`«Å *Ïé˜ Ü«∞O`«Ö’ñ
^˘_ç`˘_ç <å~ÚÖÏ=$`«Î=Úñ ^ÀñK«∞K«∞ qO`«QÆñ |∂~°fi"åÇ≤ÏÜ≥ÿ∞
Ü«∞_»~°∞ñ ^Œ~°OQÆ ã¨O`«`«∞Å #O^Œé˜ #K«Û@ñ *ËÜ«Ú ^èŒ#∞ºÅ<£. 22
* P #n~°™êÅ∞ KåÖÏ uÜ«∞ºxq. ã¨∞QÆO^èŒO`À ‰õÄ_ç#q. Z„~°x ~°OQÆ∞ QÆÅq. P #k
=∞O^Œ~åK«ÅO #∞O_ç |Ü«∞Öˇfi_»e `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨ÙQÍ WÖÏ=$`« =~å¬xfl X~°∞ã¨∞‰õΩO@∂ ™êyáÈ`«∞Ok. P
#n `«~°OQÍÅ∞ JO^Œih Ѩq„`«O KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú.
P. P #n[ÅO|∞ ÖÏ_ç# Ü«∞K«Û\˜, Ü«∞OaHÍ#∞K«~°∞Å Ü«∞OQÆQÆO^èŒ
=∞Ok Ѩ=#∞ñ _»O`« =∞#∞*Ëâ◊! ѨkÜ≥∂[, #=ÚÅ∞ ã¨∞@∞ìñ |i=∞à◊=ÚÅ xOѨÙ. 23
* F ~å*Ï! P #n[ÖÏÅÖ’ áê~°fif^Õq K≥eHõ`≥ÎÅ∞ ™êfl#O KÕ™êÎ~°∞. "åi â◊s~°=∞O^Œe
k=ºÑ¨i=∞àÏxfl „QÆÇ≤ÏOz# "åÜ«Ú=٠Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åŠѨ~°ºO`«=¸ ã¨∞QÆO^è•Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞Ok.
P. "Õ∞~°∞ =∞O^Œ~°=ÚÅ g∞ñ^Œ [O|∂Ѷ¨ÅO, |∞Å∞ =∞ǨQÆ*’Ѩ=ÚÅ∞QÆ „"åe
Ü«∞qã≤ Ü«∞O`«ñ ^Œ„^Œ™ê=∞$`«O |Å¡#, Ü«∞ =∞‡Ç¨#QÆO|∞#O^Œ∞ñ ÉÁ_»q∞. 24
* "Õ∞~°∞=∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«O g∞^Œ <Õ̂~_»∞ ѨO_»∞¡<åfl~Ú. P ѨO_»∞¡ ÃÑ^ŒÌ U#∞QÆ∞ÅO`« LO\Ï~Ú. K≥@¡
#∞O_ç ~åeѨ_ç Ѩye# P ѨO_»¡ ~°ã¨"Õ∞ „Ѩ"åǨÏOQÍ P H˘O_»g∞^Œ *ÏÅ∞ "å~°∞`«∞Ok.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 317
Hõ. J#∞Ѩ=∞ =∞QÆ∞ [O|∂#k, Ü«∞#∞ ¿Ñ~°#∞ "≥Åã≤ bÅ #~°∞QÆ∞K«∞ #O`«<£
Ѷ¨∞#`« xÖÏ=$`« =~°¬=Ú, Ѩ#∞Ѩ_»ñ ^Œ_»∞ѨÙK«∞#∞ ^èŒ~°}˜ñ „|=Ç≤ÏOK«∞ñ ^ŒQÆ<£. 25
* P <Õˆ~_»∞ ѨO_»¡ ~°ã¨O #kQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. P #k ¿Ñ~°∞ [O|∂#k. ™ê\˜ÖËx P #k
WÖÏ=$`« =~°¬„Ѩ^Õâßxfl `«_»∞ѨÙ`«∂ P Éèí∂ÉèÏQÆO g∞^Œ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk.
L. P #kh@ñ ^Àñy Ѩ^Œ<≥· Ü«∞@∞ =∞$`«Îx ÖÏ~°¯ã¨OQÆuO
|∂x Hõ_»∞<£ qáêHõ=Ú#ñ ÉÁO^Œ∞K«∞ â◊√^Œúã¨∞=~°‚*Ïu *ÏO
|∂#^Œ <å=∞"≥ÚOk ã¨∞~°=ÚY∞ºÅ ÔHÅ¡#∞ Éèí∂+¨}Ï~°›"≥∞ÿ
=∂#∞QÆ =<≥fl q∞Oz Hõ_»∞ =∞OzkÜ≥ÿ∞ qÅã≤Å∞¡ <≥O`«Ü«Ú<£. 26
* P [O|∂#n [ÅO`À ÉÏQÍ <åx# =∞\˜ì "åÜ«Ú ã¨∂~°ºã¨OѨ~¯° O=Å¡ ѨiѨHfiõ "≥∞ÿ |OQÍ~°OÖÏQÍ
=∂iáÈ`«∞Ok. P HÍ~°}OQÍ |OQÍ~åxH˜ ''[O|∂Ѩ^ŒO—— J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. =∞Oz =<≥fl QÆÅ P â◊√^Œú
ã¨∞=~å‚xfl ^Õ=`«Å∞ Éèí∂+¨}ÏÅ∞QÍ KÕã¨∞H˘x JÖOHõiOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨∞áê~°≈fi #QÍ„QÆO|∞#O^Œ∞ñ |OK«"åº=∞Ѩs}ÏÇ¨Ï |O^èŒ∞~°O|∞ÅQÆ∞ <≥·^Œ∞ =∞^èŒ∞^è•~å
„Ѩ"åǨÏO|∞Å∞ ѨOK«=ÚYO|∞Å∞ "≥_»e ã¨∞áê~°≈fi#QÆ â◊$OQÆO|∞ÅO |_ç ~ÚÖÏ=$`« =~°¬O|∞
ѨtÛ=∞ÉèÏQÆO|∞ñ ^Œ_∞» ѨÙK«∞O „|=Ç≤ÏOK«∞, <å `ÕxÜ«∞ ##∞Éèqí OK«∞"å~°Å =ÚY=∂~°∞`« ã¨∞QÆO^èOŒ |∞
â◊`«Ü≥∂[# Ѩ~°ºO`«O|∞ñ |i=∞oOK«∞. 27
* ã¨∞áê~°≈fi=∞<Õ Ñ¨~fi° `«O g∞^Œ ÃÑ^ŒÌ Hõ_qç ∞ K≥@∞ì#flk. P =$HõΔ HÀ@~°=ÚÅ #∞O_ç S^Œ∞ =∞^è∞Œ ^è•~å
„Ѩ"åǨÅ∞ S^Œ∞ k‰õΩ¯ÖÏ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LO\Ï~Ú.
XH˘¯Hõ¯ „Ѩ"åǨÏO S^Œ∞ ÉÏ~°Å "≥_»Å∞Ê Hõey z#fl #kQÍ LO@∞Ok. D S^Œ∞ „Ѩ"åǨÅ∂
ã¨∞áê~°≈fi Ѩ~°fi`« tY~°O g∞^Œ #∞O_ç H˜OkH˜ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î WÖÏ=$`« =~°¬O Ѩ_»=∞\˜ ÉèÏQÍxfl `«_»∞ѨÙ
`«∞O\Ï~Ú. P S^Œ∞ `Õ<≥ „Ѩ"åǨÅ#∂ P™êfikOz#"åi =ÚMÏÅ #∞O_ç "≥Å∞=_ç# Ѩi=∞à◊O #∂~°∞
Ü≥∂[<åŠѨ~°ºO`«O "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
ã‘. ‰õΩ=Ú^Œ Ѩ~°fi`« tMÏ„QÆ=Ú# #∞`«Ê#fl"≥∞ÿ Hõ#∞Ѩ@∞ì =@`«~°∞ 㨯O^èŒ=Ú##∞
#∞^Œ~ÚOK«∞#\˜ì ѨÜ≥∂ ^Œkè Ѷ¨∞$`« =∞^èŒ∞ QÆ∞_» qtëêì#flO|∞ Å∞_»∞QÆ ÔHѨÙ_»∞
#O|~° â◊Ü«∂ºã¨<åÉèí~°}Ïk =ã¨∞Î=ÙÅ∞ QÀiHõÅ∞ n~°∞ÛK«∞#∞ QÆ∞=Ú^Œ
Ѩ~°fi`å„QÆO|∞#ñ |_ç ~ÚÖÏ=$`«=~°¬=Ú# [#∞ʼnõΩ <≥Å¡ Éè’Qƺ=ÚÅ#∞
P. =^ŒÅ H˘ã¨ñQÆ∞, "åi =oѨe`«O|∞Å∞, ^ŒÅñQÆ∞ ^Œ∞+¨ìQÆO^èŒ=ÚÅ#∞ ÉÏÜ«Ú
=∞~°}ÉèíÜ«∞=Ú =Úkq∞ á⁄~°Ü«∞ ^≥#flñ_»∞#∞ j, `À+¨‚ÉÏ^èŒ ÃãO^Œ‰õΩO_»∞ #kèѨ! 28
* F ~å*Ï! ‰õΩ=Ú^Œ Ѩ~°fi`« tY~°O g∞^Œ ÉÏQÍ ÃÑiy# ÃÑ^ŒÌ =∞„iK≥@∞ì L#flk. P =∞„i =∂#∞
#∞O_ç áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <Õ~Ú, `Õ<≥, ÉˇÅ¡O WOHÍ ~°Hõ~°HÍÅ ~°∞K«∞Å∞ Hõey# PǨ~°Ñ¨^•~å÷Å∞ ZѨC_»∂
318 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L`«Ê#fl =∞=Ù`«∞O\Ï~Ú. =„™êÎÅ∞, áê#∞ÊÅ∞, Pã¨<åÅ∞, #QÆÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ P =@=$HõΔO
„Ѩ™êkã¨∞ÎOk. P =∞„i=∂#∞ HÀi# HÀiHõÅ∞ f~°∞ã¨∂Î WÖÏ=$`« =~°¬OÖ’ x=ã≤OKÕ „Ѩ[Å HõO^ŒiH©
ã¨=∞ã¨Î q^è•Å~Ú# ã¨∞Y ã¨OѨuÎx „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. P PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞ "å_»_»O =Å¡#∂ P „Ѩ^Õâ◊OÖ’
JÜ«∂z`«OQÍ ^ŒˆH¯ ã¨∞YÉè’QÍ#∞Éèí=O =Å¡#∂ JHõ¯_» Z=iH© =Úã¨e`«#O ~å^Œ∞. K«~°‡O =Ú_»∞`«Å∞
Ѩ_»^Œ∞. A@∞ì #iã≤áÈ^Œ∞. â◊s~° ^Œ∞~°æO^èŒO LO_»^Œ∞. =∞~°}ÉèíÜ«∞O Jã¨Å∞ ÖË^Œ∞. K«e, ZO_» ÉÏ^èŒÅ∞
LO_»<Õ LO_»=Ù.
P. ^Õ=^•#=ÙÅ∞#∞ k=º=ÚhO„^Œ QÆO, ^èŒ~°∞fi ÖÏkQÍñQÆñ ^Œye Ü«∂„â◊
~ÚOz Ü«ÚO^Œ∞, ~å ysO„^Œ =¸Å=Ú#O^Œ∞, ǨÏ~°¬=∞Ok Ѷ¨∞# qǨ~° bÅ. 29
* ^Õ=`«Å∞, ~åHõΔã¨∞Å∞, k=º=ÚhO„^Œ∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# "å~°O^Œ~°∂ P ‰õΩ=Ú^Œ
Ѩ~°fi`åxfl P„â◊~ÚOz Ѩ@ì~åx ã¨O`À+¨O`À qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. #ˆ~O„^•! ‰õΩ~°OQÆ ‰õΩ~°~° ‰õΩã¨∞OÉèí "≥·HõOHõ`« „u‰õÄ@ tt~° Ѩ`«OQÆ ~°∞K«Hõ x+¨^èŒ tu"å㨠HõÑ≤Å
â◊OMÏ^Œ∞Å~Ú# Ѩ~°fi`«O|∞Å∞ "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«Hõi‚Hõ‰õΩñ ˆQã¨~°O|∞Å~Ú Ñ¨i"Õ+≤ìOz Ü«ÚO_»∞, <å"Õ∞~°∞
#ˆQO„^ŒO|∞#‰õΩñ |∂~°fiÉèÏQÆO|∞# [~î~° ° ^Õ=‰õÄ@O|∞Å∞#∞, |tÛ=∞O|∞#O |=#áêiÜ«∂„`«O|∞Å∞
##∞ Ѩ~°fi`«O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞, <˘O_˘O\˜H˜ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°O|∞Å #ëêì^Œâ◊ ã¨Ç¨Ï„㨠Ü≥∂[#O|∞Å
x_»∞ѨÙ#∞ |∂~°fi ѨtÛ=∞O|∞Å kfiã¨ÇϨ „㨠Ü≥∂[#O|∞Å "≥_Å» ∞Ê#∞ #QÆ∞K«∞ ^ŒH} Δ˜ O|∞#ñ QÔ Ö· Ïã¨H~õ °
g~°O|∞Å∞#∞, #∞`«Î~°O|∞#ñ „kâ◊$OQÆ=∞Hõ~°O|∞Å#∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆŠѨ~°fi`«O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞#∞,
|∂~°fiѨtÛ=∞O|∞Å #ëêì^⌠ã◊ Ǩ Ϩ „㨠Ü≥∂[#O|∞Å x_»∞ѨÙ#∞, ^ŒH}
Δ˜ À`«~Î O° |∞Å∞ kfiã¨ÇϨ „ã¨Ü∂≥ [#O|∞Å
"≥_»Å∞Ê#∞ #QÆ∞K«∞ #yflѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩO „|^ŒH˜Δ}O |QÆ∞K«∞#fl Ѩiã¨Î~°}O|∞Å K«O^ŒO|∞#
"Õ∞~°∞=Ù#‰õΩO „|^ŒH˜Δ}O|∞QÍ #+¨ì #QÆO|∞Å∞ xezÜ«ÚO_»∞, "Õ∞~°∞ tY~°O|∞# ^Œâ◊ã¨Ç¨Ï„ã¨
Ü≥∂[#O|∞Å x_»∞Ѩ٠#OuÜ«∞ q™êÎ~°O|∞ #QÆ∞K«∞ ã¨∞=~°‚=∞Ü«∞O|~Ú# „|ǨχѨÙ~°O|∞
^Õ[iÅ∞¡K«∞O_»∞, <å Ѩ@ì}O|∞#‰õΩ #+¨ìk‰õΩ¯Å Ü«∞O^Œ∞#∞ Ö’Hõ áêÅ∞~° ѨÙ~°O|∞ Å∞O_»∞.30
* #ˆ~O„^•! "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O `å=∞~°^Œ∞^Œ∞̆ ^•xK«∞@∂ì ‰õΩ~°OQÆO, ‰õΩ~°~°O, ‰õΩã¨∞OÉèíO, "≥·HõOHõ`«O,
„u‰õÄ@O, tt~°O, Ѩ`«OQÆO, ~°∞K«HõO, q+¨^èŒO, tu"åã¨O, HõÑ≤ÅO, â◊OYO "≥Ú^ŒÅ~Ú# Ѩ~°fi`åÅ∞
ˆHã¨~åÅ∞QÍ L<åfl~Ú. P "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`åxH˜ `«∂~°∞ÊÉèÏQÆOÖ’ [~î°~°yi, ^Õ=‰õÄ@OJ<Õ H˘O_»Å∞<åfl~Ú.
Ѩ_»=∞@ Ѩ=#yi, áêiÜ«∂„`«O J<Õ Ñ¨~°fi`åÅ∞<åfl~Ú. D <åÅ∞QÆ∞ Ѩ~°fi`åÅ∞ XH˘¯Hõ¯\˜ ^ŒH˜Δ}O
#∞Oz L`«Î~°O =~°‰õÄ Ñ¨^≥Ìxq∞k "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞ á⁄_»=Ù, `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_»=∞\˜ =~°‰õÄ Ô~O_»∞"ÕÅ
Ü≥∂[<åÅ "≥_»Å∞Ê Hõey LO\Ï~Ú. P H˘O_»Å∞ XH˘¯Hõ¯ ^•xH˜ `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_»=∞~°‰õΩ Ñ¨^≥Ìxq∞k
Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=Ó, ^ŒH} Δ̃ O #∞O_ç L`«~Î åxH˜ ~Ô O_»∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ "≥_Å» ∂Ê LO@∞Ok. "Õ∞~°∞=Ù K«∞@∂ì
L#fl Zxq∞k H˘O_»Å∞ JyflǨϟ„`«∞xH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∞Î#fl *ÏfiÅÅ ÖÏQÆ∞# xez L<åfl~Ú. "Õ∞~°∞
Ѩ~°fi`«tY~°OÖ’ „|ǨχѨÙ~°O L#flk. Jk Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»Ñ¨Ù, JO`Õ "≥_»Å∞Ê Hõey# „Ѩ^Õâ◊O.
W^ŒO`å |OQÍ~°∞ Éèí∂q∞. P „|ǨχѨÙ~åxH˜ Zxq∞k k‰õΩ¯Å Ö’#∂ J+¨ìkHÍÊʼnõΩŠѨ@ì}ÏÅ∞<åfl~Ú.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 319
Hõ. Ѩ~°"Õ∞+≤ª Ѩ@ì}O|∞#, ǨÏi =Ú#∞fl „uq„Hõ=∞}=Ú ÅO^Œ<£ 㨈~fi
â◊fi~° K«~°}Ï„QÆ #MÏǨÏuñ, |~°∞=_ç #∂~åúfiO_» =∞O`«ñ |yÖˇ #ˆ~O„^•! 31
* F ~å*Ï! „|ǨχѨ@} ì OÖ’ <å~åÜ«∞}∞_»∞ „uq„Hõ=∞`åfixfl „Ѩ^iŒ ≈OKå_»∞. JѨC_®Ü«∞# HÍeQÀ\˜
^≥|ƒ‰õΩ „|Ǩ‡O_»O ÃÑ· ÉèÏQÆO z\˜¡ |^ŒÌÅ~ÚOk.
=. W@∞¡ K«~} ° #Yã¨Ê~°≈O*Ëã≤ ÉèkË OѨO|_»¤ Ü«¸~°fiú Hõ\ÏÇ¨Ï q=~°O|∞ =Å# #O`«ó „Ѩ"âÕ O◊ |∞ ¿ãÜ«ÚK«∞#fl
ÉÏǨϺ[Å^è•~° NǨÏiáê^Œãʨ ~°≈O *ËÜÚ« K«∞ñ, [#∞^≥Oz ã¨HÅõ Ö’Hõ[#O|∞Å ^Œ∞i`«O|∞Å∞ "åѨÙK«∞
ÉèQí =Æ `åÊk Ü«∞#∞¿Ñ~°O ^Õ[iÅ∞¡K∞« n~°… HÍÅO|∞ ã¨fi~°Oæ |∞# qǨÏiOK«∞K«∞, q+¨μÑ‚ ^¨ OŒ |∞# #∞`åÎ#áê^Œ
Ѩل`«∞ÎO_»∞#∞ |~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_»∞<≥·# „^èŒ∞=ÙO_»∞ `«# ‰õΩÅ^Õ=`«Ü≥ÿ∞# NǨÏi áê^À^ŒHõO|∞ñ
„|uk#O|∞#∞ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞# xg∞e`«<„Õ `«∞O_≥· Ü«∂#O^ŒÉÏ+¨ÊO|∞Å ~À=∂Oz`«QÍ„`«∞O_≥·
Ü«∞`åº^Œ~°O|∞# <Õñ_»∞#∞ t~°O|∞# ^èŒi~ÚOK«∞K«∞#fl"åñ† _»`«xH˜ #^èÀÉèÏQÆO|∞# #∞O_»∞
=∞O_»ÖÏkèѨ`«∞Öˇ·# ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞#∞ ǨÏiáê^À^ŒHõ „ѨÉèÏ=O|∞ <≥é˜Oy `å=Ú á⁄O^Œ∞ `«Ñ¨â◊√≈kú
Ü«∂HÍâ◊QOÆ QÍ[ÅO|∞Å ™êfl`«∞ ÅQÆ∞@ÜÕ∞ Ü«∞x ã¨~fi° Éè∂í `åO`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞ hâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞ ÉèHí Θ
ã¨eÑ≤ ~Ú`«~° Ѩ^•~å÷¿ÑHõΔ ¿ãÜ«∞Hõ "≥∂HΔÍi÷ =ÚH˜Î =∂~°Oæ |∞ |Ǩï=∂#O|∞ ¿ãÜ«Ú `≥éOQÆ∞#
|Ǩï=∂#Ü«ÚHõOÎ |∞QÍñ ^Œ=∞ [\ÏE@O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ <Õñ_»∞#∞ ^èiŒ ~ÚOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 32
* „uq„Hõ=∂=`å~°O „Ѩ^Œi≈Oz# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x "å=∞áê^•OQÆ∞+¨ª#YOKÕ`« „|Ǩ‡O_»O ÃÑ·
HõѨC |^ŒÌÅ∞ HÍQÍ XHõ ~°O„^èŒO U~°Ê_çOk. JѨÙ_»∞ JO`«=~°‰õÄ "≥Å∞Ѩe "≥·Ñ¨Ù „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î#fl [Å^è•~°
JO`«~åfiÇ≤ÏxÜ≥ÿ∞ „uq„Hõ=∞^Õ=Ùx áê^•xfl ã¨Ê$tã¨∂Î „Ѩ=Ç≤ÏOzOk. P „Ѩ"åǨÏ"Õ∞ 'ÉèíQÆ=`åÊk— J<Õ
¿Ñ~°∞`À ã¨HõÅ Ö’HÍÅ áêáêÅ#∞ ѨiǨÏiã¨∂Î KåÅHÍÅO ã¨fi~°æOÖ’ qǨÏiOzOk. L`åÎ#áê^Œ∞x
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ÉèÏQÆ=`«∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~°∞_»∂ J~Ú# „^èŒ∞=Ù_»∞ `«# WÅ"ÕÅÊ~Ú# NǨÏi áê^À^ŒHÍxfl
„Ѩuk#O xg∞e`«<„Õ `«∞_≥· ÉèHí ` Θ À ã‘fiHõiã¨∂,Î P#O^Œ ÉÏëêÊÅ`À, ѨÙÅH˜Oz# ^ÕÇϨ O`À, ZO`À P^Œ~O° `À
<Õ\H˜ © `«ÅÃÑ· K«Å∞¡H˘O@∞<åfl_»∞. P „^è∞Œ =ÙxH˜ kQÆ∞= ÉèÏQÆOÖ’<Õ =∞O_»ÖÏkè Ѩ`∞« Å~Ú# ã¨Ñ~Î̈ ∞° Ŭ ∞<åfl~°∞.
"å~°∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^À^ŒHõ „ѨÉÏè =O `≥Å∞ã¨∞H˘x PHÍâ◊QOÆ QÆÖ’ ™êfl#O KÕÜ∞« _»"∞Õ `«=∞ `«Ñ㨠û≤ kú
Jx ÉèÏq™êÎ~°∞. JÖÏ ™êfl#O KÕÜ«∞_»O =Å¡ `«=∞ [#‡ K«i`å~°÷ =∞=Ù`«∞#fl@∞ì qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. JdÅ
[QÆ`«∞ÎÖ’ JO`«~åºq∞QÍ L#fl N=∞<åfl~åÜ«∞}∞xÃÑ· ÉèíH˜Î ^Œ$_è»OQÍ xeÑ≤, "Õˆ~ „áêѨOzHõ =∞~Ú#
=ã¨∞=Î ÙÅÃÑ· J¿ÑHõΔ ÖˉΩõ O_®, "≥∂HõOΔ HÀˆ~ =ºH˜,Î =ÚH˜Î =∂~åæxfl Q“~°qOz#@∞¡ ÉèHí Îõ Q“~°"åÅ`À ã¨Ñ=Ψ ∞ǨÏ~°∞Ŭ ∞
P PHÍâ◊QÆOQÍ [ÖÏxfl `«=∞ [\ÏE\ÏÅÖ’ D <å\˜H© ^èŒiã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. JO`« #ã¨OYºO|∞Öˇ·# k=º q=∂# ã¨O‰õΩÅO|∞Å ã¨∞qâßÅ"≥∞ÿ#
^Õ==∂~°æO|∞# ky =zÛ K«O„^Œ=∞O_»Å=Úñ ^ÀñK«∞K«∞ "Õ∞~°∞#QÆ tMÏ„QÆ
=Ú##∞ <å „|Ǩχ^Õ=Ùx Ѩ@ì}=Ú#‰õΩ =zÛ Ü«∞O^Œ∞Åñ [`«∞~åúfi~°=ÚÅ#∞
=~°∞ã¨`À n~°… „Ѩ"åǨÏO|∞ ÅQÆ∞K«∞#∞ „|=Ç≤ÏOz Ü«∞=∞Å „ѨÉèÏ==ÚÅ#∞
320 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. #~°∞QÆ∞ Å=}™êQÆ~åO`«O|∞Å∞QÆ <åÅ∞æ, "≥∂=ÚÖO^Œ∞ <åÅ∞æ <å=∞=ÚÅ#∞
^Œ#∞flñ QÆ#fl"åiñ ^Œ# "åiñ^Àñy#, "åiÔHÅ¡ #=∞$`«"åi Ü«∞QÆ∞K«∞. 33
* q+¨μ‚=¸iÎ áê^ŒO #∞O_ç qx~°æ`«"≥∞ÿ# PHÍâ◊QÆOQÆ ÖˇHõ¯ÖË#xfl k=ºq=∂<åÅ`À xO_ç
ã¨∞qâßÅ=∞~Ú# ^Õ==∂~°æO QÆ∞O_® =zÛ K«O„^Œ=∞O_»ÖÏxfl X~°∞ã¨∞‰õΩO@∂ "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`« tY~å„QÍxH˜
KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok. JHõ¯_ç P „|ǨχѨ@ì}O <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅQÆ∞O_® ã‘`«, K«‰õΔΩ=Ù, Éèí„^Œ, JÅHõ#O^Œ J<Õ
<åÅ∞QÆ∞ <å=∂Å`À <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞QÍ „Ѩ=Ç≤ÏOz z=~°‰õΩ Å=} ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Hõeã≤áÈ`«∞Ok. P QÆOQÍ
[ÖÏÅ∞ `«=∞#∞ ^Œi≈OKÕ "åiH˜h, `«=∞Ö’ ™êfl#O KÕ¿ã"åiH˜h J=∞$`«`«fiO „Ѩ™êkã¨∂Î LO\Ï~Ú.
=. W@∞¡ ã‘`« Ü«∞#∞ ¿Ñ~° q#∞u <˘Ok# Ü«∞=∞‡Ç¨#n„Ѩ"åǨÏO|∞ „|Ǩχã¨^Œ# ѨÓ~°fi ^•fi~°O|∞#
"≥_e» Hˆ ã¨~å=ÅÜ«∞O|∞ñ ^Œ_∞» ѨÙK«∞ QÆO^è=Œ ∂^Œ<å„kH˜O [x Éè„í ^•â◊fi=~°O¬ |∞O ÉÏ=#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
|∂~°fi Å=}™êQÆ~°O|∞#O „|"ÕtOK«∞ñ† [‰õΔΩ =#∞¿Ñ~°O ^Õ[iÖˇ¡_»∞ n~°… „Ѩ"åǨÏO|∞ ѨtÛ=∞
^•fi~°O|∞# "≥_»e =∂ź=`«Ê~°fi`«O|∞ #∞`«ÎiOz ˆH`«∞=∂Å=~°¬O|∞O |q„`«O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
|tÛ=∞ Å=}Ï~°‚=O|∞#O QÆeÜ«Ú, Éèí„^Œ Ü«∞#∞ ¿Ñ~° "≥Å∞ñQ˘Ok# Ü«∞`«∞Å „Ѩ"åǨÏO |∞`«Î~°
^•fi~°O|∞# "≥_»e ‰õΩ=Ú^ŒhÅ âıfi`åYº Ѩ~°fi`« tY~°O|∞ÅO „QÆ=∞O|∞#O „|=Ç≤ÏOK«∞K«∞
â◊$OQÆ#QÆ~°O|∞#‰õΩO [x =∂#™È`«Î~°O|∞ ÅQÆ∞ #∞`«Î~° ‰õΩ~°∞Éèí∂=ÚÅñ |q„`«O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
#∞`«Î~° Å=} ™êQÆ~°O|∞ *Ë~°∞, #ÅHõ#O^Œ Ü«∞#O „|MϺuñ QÍOz# Ü«∞=∞‡Ç¨#n „Ѩ"åǨÏO|∞
„|Ǩχã¨^Œ# ^ŒHΔ̃}^•fi~°O|∞# "≥_»e Ü«∞`«ºO`« ^Œ∞~°æ=∞O|∞ Öˇ·# Éèí∂^èŒ~°O|∞Åñ QÆ_»z ¿ÇÏ=∞‰õÄ@
Ç≤Ï=∞‰õÄ@ #QÆO|∞Å #∞`«ÎiOz Ü«∞u"ÕQÆO|∞#ñ QÆ~°‡ˆHΔ„`«O|QÆ∞ ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞ñ ÉÏ=#O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞ ^ŒH˜Δ} Å=}ÏO|∞kèO QÆÅÜ«Ú #O`«. 34
* 'ã‘`—« J<Õ ¿Ñ~°∞`À „ѨMϺ`«=∞~Ú# #n „Ѩ"åǨÏO „|ǨχѨÙ~°O `«∂~°∞Ê^•fi~°O #∞Oz „Ѩ=Ç≤ÏOz
ˆHã¨~°yi tY~åÅ#∞ `«_»∞ѨÙ`«∂ QÆO^èŒ=∂^Œ# Ѩ~°fi`«O g∞^Œ∞QÍ ™êy 'Éèí„^•â◊fi =~å¬xfl— Ѩq„`«O KÕã¨∂Î
`«∂~°∞Ê"≥·Ñ¨Ù# Å=} ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"Õtã¨∞ÎOk.
„|ǨχѨÙ~°O Ѩ_=» ∞\˜ ^•fi~°O #∞O_ç "≥Å∞=_ç# „Ѩ"åǨÏO ¿Ñ~°∞ 'K«‰ΩΔõ =Ù—. P „Ѩ"åǨÏO =∂ź=O`«
=∞<Õ Ñ¨~°fi`åxfl ^•\˜ ˆH`«∞=∂Å =~å¬xfl Ѩq„`«OKÕã¨∂ΠѨ_»=∞\˜ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ã¨OQÆ q∞ã¨∞ÎOk.
„|ǨχѨ@ì}O L`«Î~°^•fi~°O QÆ∞O_® "≥Å∞=_ç# „Ѩ"åǨÏO ¿Ñ~°∞ 'Éèí„^Œ—. Jk ‰õΩ=Ú^ŒO, hÅ, âıfi`«O
J<Õ Ñ¨~°fi`« tY~åÅ g∞^Œ∞QÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î, â◊$OQÆ#QÆ~°O KÕ~°∞H˘x, JHõ¯_» #∞O_ç =∂#™È`«Î~åÖˇ·#
‰õΩ~°∞Éèí∂=ÚÅ#∞ Ѩq„`«O KÕã¨∂Î L`«Î~° ã¨=Ú„^ŒOÖ’ HõÅ∞ã¨∞ÎOk.
„|Ǩχ#QÆ~°O ^ŒH˜Δ}^•fi~°O #∞O_ç "≥Å∞=_ç# #k ¿Ñ~°∞ 'JÅHõ#O^Œ—. Jk q∞H˜¯e ^Œ∞~°æ=∂Öˇ·#
Ѩ~°fi`« ѨO‰õΩÎÅQÆ∞O_® „Ѩ=Ç≤ÏOz ¿ÇÏ=∞‰õÄ@O, Ç≤Ï=∞‰õÄ@O J<Õ Ñ¨~°fi`« „áêO`åÅ#∞ ^•\˜ =zÛ KåÅ
L~°=_ç`À Hõ~‡° Hˆ „Δ `«=∞~Ú# ÉèÏ~°`« =~å¬xfl Ѩq„`«O KÕã∞¨ OÎ k. P `«~∞° "å`« ^ŒH}
Δ˜ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Hõeã≤áÈ`«∞Ok.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 321
ã‘. [QÆuÖ’ "Õ∞~°∞ "åkQÆñ |~°fi`«=ÚʼnõΩñ |∞„uÎHõ Öˇ·#\˜ì ѨÙ}ºf~°÷
=ÚÅ∞ "ÕÅ ã¨OYºÅ∞ QÆÅ=Ù† [O|∂nfiѨ =∞O^Œ∞ ÉèÏ~°`«=~°¬ =∞~°Ü«∞ñ QÆ~°‡
Éèí∂q∞† ^ŒH˜¯# =~°¬=ÚÅ k=O|∞# #∞O_ç Éèí∞qH˜ =zÛ#"å~°∞ ѨÙ}ºâı+¨
=ÚÅ∞ Éèí∞lOK«∞K«∞ #∞O„_»∞† Éèí∂ã¨fi~°æ =∞#ñ^ŒQÆ∞ <å =~°¬=ÚÅ #∞O_»∞#\˜ì "å~°
P. ÅÜ«Ú`« ã¨OYº =`«û~åÜ«Ú=Ù ÅÜ«Ú`« =∂, `«OQÆ|Å∞Å∞ ^Õ=`åã¨=∂#∞
Å`«∞Å=„[^ÕǨï ÅkèHõ „Ѩ"≥∂k`«∞, ńѨ=∞`«∞Î ÖÏ~°∞º Å#Ѷ¨Ú ÅkèѨ! 35
* F ~å*Ï! „ѨѨOK«OÖ’ "Õ∞~°∞=Ù=O\˜ Ѩ~°fi`åÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. "å\˜H˜ ѨلuHõ ÖË"≥∂ J#fl@∞¡QÍ
ѨÙ}ºf~å÷Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜x ÖˇH¯õ ÃÑ@ì_O» gÅ∞HÍx Ѩx. Jq "ÕÅ ã¨OYºÖ’ L<åfl~Ú. [O|∂nfiѨOÖ’
ÉèÏ~°`«=~°¬O Hõ~°‡Éèí∂q∞. `«H˜¯# =~å¬Å∞ Éè’QÆÉèí∂=ÚÅ∞. ã¨fi~°æO #∞O_ç Éèí∂q∞H˜ ky=zÛ#"å~°∞, JHõ¯_»
ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï~°∞. Éèí∂Ö’Hõ ã¨fi~°æO =O\˜ P =~å¬ÅÖ’ rqOKÕ "å~°∞ Ѩk"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ
PÜ«Ú~åÌÜ∞« O Hõey LO\Ï~°∞. Ѩk"ÕÅ U#∞QÆ∞Å |ÖO Hõey LO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å`À ã¨=∂#∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞.
=„*ÏÅ=O\˜ ^Œ$_è=» ∞~Ú# ^ÕÇ¨ Å∞ Hõey LO\Ï~°∞. "å~°∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À rq™êÎ~∞° . "åi „Ѩ=~°#Î Ö’
Z@∞=O\˜ á⁄~°áê@∞¡ LO_»=Ù. "å~°∞ ѨÓAºÅ∞† JO`Õ HÍ^Œ∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨∞~°`«ã¨∞MÏ#O^ŒO|∞# "≥∂HõΔO|∞<≥·#O ÔQ·H˘#Hõ ã¨Hõ$„`«Êã¨∂`«∞ ÅQÆ∞K«∞ ##=~°`«O|∞#∞
„^Õ`åÜ«ÚQÆ HÍÅO|∞ QÆey „Ѩ=iÎO`«∞† s Ü«∞+¨ì=~°¬O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^Õ=`åQÆ}O|∞Å∞ ^Œ=∞
Éèí$`«º=~°æO|∞ Å`«∞ºÑ¨Kå~°O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_» <≥Å¡ |∞∞`«∞=ÙÅ Ü«∞O^Œ∞O yã¨ÅÜ«∞ ‰õΩã¨∞=∞
Ѷ¨Å Éèíi`«O|∞Öˇ·# Å`å^Œ∞Å â’aè`«O|∞ ÅQÆ∞ =#O|∞Å∞ QÆÅ =~°¬ xkèyi „^À}∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞,
qHõK« qq^èŒ #= Hõ=∞ÖÏ"≥∂^Œ =Úk`« ~å[ǨÏO㨠HõÅǨÏOã¨Å∞ QÆÅ ã¨~À=~°O|∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞
[ʼnõΩ‰õΩ¯@ HÍ~°O_»= ™ê~°ã¨ K«„Hõ"åHÍk q<À^ŒO|∞Å∞ QÆey =∞`åÎo~°≠OHõ$u =∞<ÀǨÏ~°O|∞Öˇ·
<å<å q^èŒO|∞Öˇ·# H˘ÅO‰õΩÅÜ«∞O^Œ∞#∞ ^Õ"åOQÆ#Å HÍ"≥∂„^ÕHõ[O|∞ Å~Ú# qÖÏ㨠Ǩã¨
bÖÏ=Ö’Hõ # O|∞ÅO kqÜ« ∞ O|_ç # =∞<À^Œ $ +¨ μ ì Å ∞ QÆ e y qz„`« q<À^Œ O |∞ÖO ^Œ y e
~ÚKåÛùqǨ~°O|∞Å∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 36
* D Zxq∞k =~å¬ÅÖ’ L#fl"å~°∞ ã¨∞~°`« ã¨∞MÏ#O^Œ Ѩ~=° â◊√Öˇ· "≥∂HΔÍxfl Ãã·`O« HÀ~°~∞° . JHõ¯_ç
„ã‘ÅÎ ∞ XHõ¯ Ѩ~åºÜ«∞O =∂„`«"∞Õ a_»Å¤ #∞ HõO\Ï~°∞. JHõ¯_» ZÅ¡ÑC¨ _»∂ „`Õ`åÜ«ÚQÆ"∞Õ „Ѩ=iÎã∞¨ OÎ k. D
Zxq∞k =~å¬ÅÖ’#∂ ^Õ=`«Å∞ `«=∞ ¿ã=‰õΩÅ∞ KÕ¿ã LѨKå~åÅ∞ „QÆÇ≤Ïã¨∂Î qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞. Jxfl
|∞∞`«∞=ÙÖO^Œ∂ z=Ùà◊` ¡ À, ѨÙ=ÙfiÅ`À, Ѷ֨ ÏÅ`À xO_ç# fÔQÅ∞, =$HΔÍÅ∂ QÆÅ =<åÅ∞ JHõ¯_» LO\Ï~Ú.
ã¨~À=~åÅÖ’ qHõã≤Oz# Ѩ^•‡Å∞ LO\Ï~Ú. P Ѩ^•‡Å Ѩi=∞à◊O P„Ѷ¨∂}˜ã¨∂Î ~å[ǨÏOã¨Å∞,
HõÅǨÏOã¨Å∞ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~Ú. h\˜ HÀà◊√§, H˘ÔH¯~°Å∞, ɡQÆ∞æ~°∞Ѩ‰õΔΩÅ∞, [Hõ¯=Å∞ H˘Å‰õΩÅÖ’
D^Œ∞ÖÏ_»∞`«∞O\Ï~Ú. =∞`≥ÎH˜¯# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ ~°≠OHÍ~åÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ =<åÅÖ’,
ã¨~ã° ∞¨ ûÅÖ’ H˘O_» Ö’Ü«∞ÅÖ’ ^Õ=`å „ã‘ÅÎ ∞ qǨÏiã¨∂Î qÖÏã¨OQÍ P_»∞`«∂, áê_»∞`«∂, ѨHÑõ H¨ õ #=Ùfi`«∂,
322 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

ѨHõ¯K«∂ѨÙÅ∞ K«∂ã¨∂Î HÍ"≥∂„^ÕHõO Hõeyã¨∂Î ã¨OK«iã¨∂ÎO\Ï~°∞. "åi qÖÏ㨠KÕ+¨ìʼnõΩ PHõi¬`«∞Öˇ·#

ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ JHõ¯_» ¿ãfiKåÛùqǨ~åÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.
Hõ. D #==~°¬O|∞ÅÜ«∞O, ^• <å~åÜ«∞}∞ñ_»∞ =zÛ Ü«∞#=~°`«=Ú Ö’
HÍ#∞„QÆǨÏ=Ú#ÔH· ã¨∞, *Ï˝#O cñ ^ŒÅñz bÅñ [i~ÚOK«∞ñ ^ŒQÆ<£. 37
* D `˘q∞‡k =~å¬ÅÖ’#∂ r=ÙʼnõΩ ã¨iÜ≥ÿ∞# *Ï˝#O J#∞„QÆÇ≤ÏOK«_»OHÀã¨O <å~åÜ«∞}∞_»∞
J<ÕHõ bÖÏqÖÏ™êÅ∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ã‘. =ã¨∞^èŒ xÖÏ=$`« =~å¬kèѨuÜ≥ÿ∞# ѨÙ~°Ç¨Ï~°∞O _® =~°¬=Ú# =#O|∞
#O^Œ∞ #∞O_»∞@‰õΩ <å Ü«∞OaHÍâßѨ =â◊O|∞#∞ <å =#ã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞
<≥=fi~°∞ =zÛ# xO`«∞Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞ ~å =#=∞O^Œ∞ñ ÉÏ~°fiu Ü«∞#∞k#O|∞
#OQÆ<å[# ã¨Ç¨Ï„™ê~°∞ƒ^ŒO|∞Å`À_» #ã¨=∞Ö’K«#∞ñ Q˘Å∞Û #`«∞ÅÉèíH˜Î
P. #\˜ì t=Ùxñ QÀi Ü«∂ ~ÚÖÏ=$`«=~°¬,=Ú#ñ [iOK«∞ [#∞Å∞ "≥∂^Œ=Ú##∞
QÆkã≤ `«„`«ÊHÍâ◊Hõ=ÚÖˇ·# =∞O„`« `«O, „`«=ÚÅñ |∂[ñ *Ëã≤ `«Åñ`«∞ Ô~ѨÙ_»∞. 38
* WÖÏ=$`« =~å¬xH˜ „uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°‰Ωõ _≥#· t=Ù_»∞ JkèÑu¨ —. P WÖÏ=$`« =~°O¬ Ö’ áê~°fif^Õq
qǨÏiOKÕ L^•º#=#O LOk. P =#OÖ’H˜ ѨÙ~°∞+¨μ Öˇ=~°~Ú<å „Ñ¨"Õt¿ãÎ "å~°O^Œ~°∂ „ã‘ÎÅ=Ù`å~°x
[QÆ[#˚ x âßѨO. JHõ¯_» áê~°fif^Õq "ÕÅH˘Åk K≥eHõ`ÅÎ≥ `À =zÛ „Ѩux`«º=¸ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ Ѩ~=° ∞ÉèHí `
Θ ¿ãqã¨∞ÎO@∞Ok. P WÖÏ=$`«=~°¬OÖ’x [#∞Å∞ ZO`À ã¨O`À+¨O`À PÜ«∂ =∞O„`« `«O„`åÅ`À
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ѨÓlOz ã¨^• ã¨O㨇iOz `«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
Hõ. Éèí„^•â◊fi=~°¬=∞O^Œ∞Å, Éèí„^Œ„â◊=Ùñ _»<≥_ç ¿Ñ~°ñ |~°ñQÆ∞K«∞ñ ^ŒÑ¨h
Ü«∂„k ã¨=∞^è≥·~°∞ºñ _»QÆ∞K«∞ ã¨, =Ú„^•O`«Oɡ·# [QÆuñ ÉÁÅ∞ѨÙQÆ <ÕÅ∞<£. 39
* Éèí„^•â◊fi =~å¬xH˜ Éèí„^Œ„â◊=Ù_»∞ JkèѨu. J`«_»∞ "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O =O\˜ ^è≥·~°ºO HõÅ"å_»∞. J`«_»∞
ã¨=Ú„^•Å∞ ǨÏ^Œ∞ÌQÍ Hõey# Éèí∂q∞x ѨiáêeOKå_»∞.
Hõ. P #~°=~°∞#‰õΩñ „aÜ«∞`«=Úñ, _≥·# ǨÏÜ«∞„w==¸iÎ ##=~°`«O|∞<£
^蕺#™È΄`«[áê#∞, ëêª<å^Œ∞Åñ |∂[¿ãã≤ ã¨[˚#∞ ÖO`«<£. 40
* P Éè„í ^Œ„â◊=ÙxH˜ ǨÏÜ«∞„wѨÙ_»∞ W+¨^ì =·≥ O, P ǨÏÜ«∞„w==¸iÎx ^蕺<åÅ`À, *áêÅ`À, ™È΄`åÅ`À,
J#∞ëêª<åÅ`À ã¨[˚#∞Å∞ ¿ãqOz `«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P. `«„`«ÊHÍâ◊Hõ$ „`«Ê^è•# =∞O„`å~°÷ ã¨O, ã≤kúñ *Ëã≤ =ÚH˜Îñ *ˇOk ~°Ñ¨C
_»\˜ì =~°¬=∞O^Œ∞ <å ǨÏÜ«∞„w=Ùxñ, ^ŒÖñz H˘ez q∞QÆ∞Å ^èŒ#∞º ÅQÆ∞K«∞. 41
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 323
* P ǨÜ«∞„w= `«`åÎfixfl „ѨHÍtOѨ*˿㠄Ѩ^è•# =∞O„`åÅ∞ L<åfl~Ú. P =∞O„`åÅ∞ =∞Ç≤Ï=∞`À
P =~°¬OÖ’x "å~°∞ ǨÏÜ«∞„w=Ù}˜‚ JiÛOz, ã¨∞ÎuOz, ^蕺xOz =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞.
ã‘. ǨÏi=~°¬ ѨuÜ≥ÿ∞# #~°Ç¨Ïi #xâ◊O|∞ #O^Œ∞#fl [#∞Å∞ =∞Ǩ`«∞‡Å~Ú#
^≥·`«º^•#= ‰õΩÖ’`«Î=ÚÅ∞ „ѨǨ¡^•k =$^Œ∞úÅñQÆ∂_ç ã¨O„Ñ‘u`À_»
ã¨∞™êfl`«∞Öˇ· ÉèíH˜Îñ EK«∞K«∞ #∞O^Œ∞~°∞ ~°=∞º^Œ∞‰õÄÖÏO|~°=ÚÅ∞ ^•eÛ
`«„`«ÊHÍâ◊Hõ =∞O„`« `«O„`«[Ѩ™È΄`« Ѩ~î°# ã¨∞^蕺#`«Ñ¨ó „Ѩ^è•#
w. "≥∞ÿ# ã¨`«∂Ê[Å#∞ *Ëã≤ Ü«∞K«Å |∞kú, N #$ã≤OǨïxñ *Ëi ѨÓlOz Ü«∞`«x
Hõ~°∞} <˘O^Œ∞K«∞ #`«∞Å „ѨHÍâ◊√ ÅQÆ∞K«∞, Éèí∞H˜Î=Ú‰õΩÎÅñ ÔQ·H˘O„_»∞ Éèí∂Ѩ=~°º! 42
* F ~å*Ï! ǨÏi=~°¬O"åiH˜ '#~°ã≤OǨï_»∞— W+¨ì^≥·=O. JHõ¯_»∞#fl [#∞Å∞ ^≥·`«º, ^•#= =OâßÅÖ’
L`«Î=Ú Å~Ú#"å~°∞. "å~°∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ÃÑ^ŒÌÅ`À Hõeã≤ ™êfl#O KÕã≤ â◊√K«∞Öˇ· #~°ã≤OǨï}˜‚
¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞. ~°=∞}©Ü«∞=Ú Å~Ú# Ѩ@∞ì|@ìÅ∞ Hõ@∞ìH˘x P #~°ã≤OǨÏ`«`åÎfixfl „ѨHÍtOѨ*Ë¿ã
=∞O„`«O [Ñ≤ã¨∂Î, P =∞O„`åxH˜ ã¨O|OkèOz# `«O„`« HÍ~åºÅ#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î #~°ã≤OǨïxH˜ „Ñ‘uáê„`«
=∞~Ú# ^蕺<åÅ∂, [áêÅ∂, `«áêÅ∂, ™È΄`åÅ∂ KÕã¨∂Î xÅ∞Hõ_» QÆÅ |∞kú`À ™êfiq∞x ¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P ™êfiq∞ Hõ~°∞}‰õΩ áê„`«∞Öˇ· WǨÏѨ~° ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ñ Qˆ `«∞=∂Å =~°O¬ |∞#O^Œ∞ ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ N^ÕqH˜ ã¨O`À+¨O|∞ <˘ã¨OQÆ∞@‰õΩñ QÍ=∞
^Õ=~°∂ѨO|∞# #∞O_»∞† #=∞‡Ç¨ѨÙ~°∞+¨μx Ü«∞„ã¨` Î [Õ ó „ѨHÍâ◊O|∞#ñ „|*ÏѨu ^Œ∞Ç≤Ï`«ÅQÆ∞ ~å„`«ºkè
^Õ=`«Å QÆ~ƒ° Où |∞Å∞ ã¨O=`«û~åO`«O|∞# xs˚=O|∞Öˇ· „ã¨qOK«∞, <å HÍ=∞^Õ=ÙO_»∞#∞ ^Œ# QÆu
qÖÏã¨bÖÏqÖ’Hõ# ã¨∞O^Œ~° „Éèí∂=∞O_»Å ã¨∞ÉèíQÆ =^Œ<å~°qO^Œ HÍO`«∞ÅO *Ëã≤ N~°=∂^Õqx
~°q∞OѨO*ËÜÚ« † ÉèQí =Æ <å‡Ü«∂~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞QÆ∞ N^ÕqÜ«Úñ „|*ÏѨu ѨلuÎHÅõ ∞#∞ |∞„`«∞ÅÎ ∞<≥#· ~å„`«∞ÅO
|QÆàO¡◊ QÆ∂_ç HÍ=∞^Õ=Ùx ™È΄`«Ñ~¨ #°î ѨÓ*Ï^蕺<å^Œ∞ÅO |∂lOK«∞ K«∞O_»∞† =∞é˜ÜÚ« #∞. 43
* Hˆ `«∞=∂Å =~°O¬ Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ N^Õqx ã¨O`À+¨ÃÑ@ì_O» HÀã¨O =∞#‡^ä~Œ ∂° ѨOÖ’ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ_∞» .
P HÍ=∞^Õ=Ùx J„ã¨Î „ѨÉÏè =O=Å¡ ^è•„f^Õ=`«Å QÆ~åƒùÅ∞ ã¨O=`«û~°HÍÅO ã¨O~°HOΔ˜ Ѩ|_ç #ѨÊ\˜H© xs˚==ÚÖˇ·
„ã¨q™êÎ~Ú. `«# #_»HÅõ ™⁄QÆã∞¨ Å`À, qÖÏ㨠gHõ} Δ ÏÅ`À, JO^Œ"∞≥ #ÿ Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À, Ѩ^•‡Å=O\˜ =∞<ÀǨÏ~°
=ÚYHÍO`«∞Å`À P HÍ=∞^Õ=Ùx ~°∂ѨOÖ’ L#fl NǨÏi ~°=∂^Õqx ã¨O`À+¨ÃÑ_»`å_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞x =∂Ü«∞‰õΩ
„Ѩu~°∂Ѩ=∞~Ú# P N^Õq‰õÄ_® „Ѩ*ÏѨu ѨلuHõÅ∂, Ѩل`«∞Å∂ J~Ú# ~å„`«∞Å`À , ѨQàÆ §◊ `À HÍ=∞^Õ=Ù}˜‚
ã¨∞uÎ ã¨∂ΠѨÓ[Å∞ KÕã∂¨ Î ^蕺xã¨∂,Î P~åkèã¨∂Î LO@∞Ok.
Hõ. q=∞Å=∞uñ l`«ÎyOѨÙ=Ú, ~°=∞}©Ü«∞Oɡ·# q=∞Å~°=∞ºHõ =∞#∞ =
~°¬=Ú#‰õΩ #kè^Õ=`« ^•, #=∞~°OQÍ =∞`«ûº~°∂ѨÙñ_»QÆ∞ ǨÏi ^ŒÅñѨ<£. 44
* F ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! Ѩiâ◊√^Œú=∞~Ú# =∞#ã¨∞`À „â◊^ŒúQÍ q#∞. ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# '~°=∞ºHõ— =∞<Õ
=~å¬xH˜ =∞`«ûº~°∂ѨÙ_»~Ú# ǨÏi Jkè^Õ=`«.
324 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. J\˜ì =~°¬=Ú#‰õΩ #kèѨu Ü«∞QÆ∞K«∞#fl, =∞#∞=٠Ѩل`«Îᜄ`«Î =∞O„u=~°∞Åñ
QÆ∂_ç =∞`«ûº"≥∞ÿ# ‰õΩOaèh^èŒ~°∞ñ l`«Î, =∞`«∞Å ÉèíH˜ÎÜ«ÚH˜Î ǨÏ`«Îñ Q˘Å∞K«∞. 45
* P ~°=∞ºHõ =~å¬xH˜ =∞#∞=Ù JkèѨu. J`«_»∞ H˘_»∞‰õΩÅ`À, =∞#∞=∞Å`À, =∞O„u=~°∞Å`À
=∞`«ûº~°∂ѨÙ_»~Ú# NǨÏix J#∞Ѩ=∂#"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À P~åkèã¨∞ÎO\Ï_»∞.
P. `«„`«ÊHÍâ◊ Hõ$„`«Ê^è•# =∞O„`«™È΄`«, =ÚÅ#∞ ^èŒ~°‡Hõ~°‡=ÚÅ#∞ Ǩϟ=∞
=ÚÅ#∞ [#∞Å∞ ¿ãã≤ ѨÙ}∞ºÖˇ· Éèí∞H˜Î =Ú, ‰õΩÎÅ#∞ ÉÁO^Œ∞K«∞O^Œ∞ Ô~Åq∞`À_». 46
* P ~°=∞ºHõ =~°¬OÖ’x "å~°∞ Jkè^Õ=`« J~Ú# =∞`«ûº=¸iÎx „ѨHÍtOѨ*Ë¿ã =∞O„`åÅ`À,
™È΄`åÅ`À JiÛã¨∂Î, ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î JyflHÍ~åºÅ∞ <≥~°"Õ~°∞ã¨∂ΠѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ· ÉèíH˜Î =Ú‰õΩÎÅ#∞
P#O^ŒOQÍ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
Hõ. q#∞=Ú† Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ =~°¬O, |∞#‰õΩO QÆ∂~å‡=`å~°=Ú#∞ ^•eÛ# Ü«∂
=#*’^Œ~°∞ñ _»kè^Õ=`«, Ü«∞#Ѷ¨Úñ_»∞ Ñ≤`«$Ѩu =∞Ǩ`«∞‡ñ _»~°º=Úñ_»∞ #$áê! 47
* Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ =~å¬xH˜ ‰õÄ~å‡=`å~°O ^èiŒ Oz# P NǨÏi Jkè^=Õ `«. áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞ _»~Ú#"å_»∂
Ñ≤`$« ^Õ=`«Å‰õΩ JkèÑu¨ J~Ú#"å_»∂ =∞Ǩ`«∞‡_»∂ J~Ú# J~°º=Ú_»∞ P Éè∂í ÉèÏ~åxfl Ѩiáêeã¨∞OÎ \Ï_»∞.
Hõ. P =~°¬=∞O^Œ∞ #~°º=Úñ, _® =~°¬[#O|∞ñQÆ∂_ç ǨÏiñ l`«Î=Ú`À
ÉèÏqOz ã¨Oã¨Î=O|∞Å∞, QÍqOK«∞K«∞ Éèí∞H˜Î =ÚH˜Î QÍO`«∞ QÆ_»OHõ<£. 48
* J~°º=Ú_»∞ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ =~°¬OÖ’x [#∞ÅO^Œi`À ‰õÄ_® Hõeã≤ ‰õÄ~°‡~°∂ѨÙ_»~Ú# NǨÏix
=∞#ã¨∞Ö’ ^蕺xã¨∂Î ™È΄`åÅ`À ã¨Oã¨∞Îuã¨∂Î Éèí∞H˜Î =Ú‰õΩÎÅ∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï_»∞.
Hõ. L`«Î~° ‰õΩ~°∞Éèí∂=ÚÅñ ^Œ#∞, ǨÏ`«∞ÎH˘x =~åǨÏ^Õ=Ùñ _»kèѨuÜ≥ÿ∞#<£
ã¨`«∞ÎQÆ Éèí∂ã¨u Ü«∞`«xO, l`«Î=ÚÖ’ xeÑ≤ ѨÓ[ ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞<£. 49
* L`«~Î ° ‰õΩ~°∞=~å¬xH˜ =~åǨÏ^Õ=Ù_»∞ JkèÑu¨ . JHõ¯_» Éè∂í ^Õq =~åǨÏ^Õ=Ù_»~Ú# NǨÏix =∞#ã¨∞Ö’
xÅ∞ѨÙH˘x ѨÓ[Å∞ KÕã¨∞ÎO@∞Ok.
Hõ. P =~°¬=∞O^Œ∞Å#∞ „|[, ÖÏ qѨÙÅ=~åǨÏ=¸iÎ ##=~°`«O|∞<£
¿ãqOz H˘ez ã¨Oã¨∞Îuñ, QÍqOK«∞K«∞ñ QÍO`«∞ ~°O`«ñ ÔQ·=źO|∞<£. 50
* P L`«~Î ° ‰õΩ~°∞=~°O¬ Ö’x „Ѩ[Å∞ =~åǨÏ=¸iÎx J#∞k#=¸ ¿ãqã¨∂,Î ã¨OÉèÏqã¨∂,Î ã¨Oã¨∞`
Î ∞« Å∞
QÍqã¨∂Î, "≥∂HõΔѨ^•xfl KÕ~°∞H˘O\Ï~°∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 325
Hõ. J~°Ü«∞ñQÆ ã‘`åÅHõΔ‡}, Ѩi=$`«∞ñ_≥· =zÛ ~å=∞Éèí„^Œ∞ñ_»∞ QÆ_çq∞O
|~°ñQÆ∞ #kè^Õ=`«QÆñ yO, ѨÙ~°∞+¨ =∞Ǩ=~°¬=Ú#‰õΩ Éèí∂Ѩ=ˆ~}Ϻ! 51
* ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! H˜OѨÙ~°∞+¨ =~å¬xH˜ ã‘`å ÅHõΔ‡} ã¨"Õ∞`«∞_»~Ú# N~å=∞Éèí„^Œ∞_»∞ Jkè^Õ=`«.
P. J\˜ì ~å=∞Éèí„^Œ∞ #O[hã¨∞`«∞ñ_»∞ yO, ѨÙ~°∞+¨QÆ}=Úñ QÆ∂_ç ѨÓ[ ¿ãã≤
`«„`«ÊHÍâ◊ Hõ$„`«Ê^è•#=∞O„`« ™È΄`« Ѩ~î°#=ÚÅ#∞ ^ŒQÆ #∞áêã≤Î ¿ãÜ«Ú. 52
* P H˜OѨÙ~°∞+¨ =~°¬OÖ’ JO[<å^Õq ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# PO[<ÕÜ«Ú_»∞ H˜OѨÙ~°∞+¨QÆ}ÏÅ`À‰õÄ_ç
=∞ǨÏhÜ«∞=ÚÖˇ·# =∞O„`«™È΄`å^Œ∞Å`À N~å=∞K«O„^Œ∞}˜‚ P~åkèã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ã‘. ÉèÏ~°`«=~å¬kèѨuÜ≥ÿ∞# |^ŒiHÍ„â◊=∞=Ú# #∞#fl <å~åÜ«∞}∞O_»∞
Éèí∂<å^äŒ! Ü«∂ =∞Ǩ`«∞‡x <å~°^•^Œ∞Å∞ ÉèÏ~°`«=~°¬O|∞ „Ѩ[Åñ „ÉË=∞ñ
ÉÏÜ«∞Hõ KÕi Ü«Úáêã≤Î ¿ãÜ«ÚK«∞ ™êOYº Ü≥∂QÆO|∞ #∞Ѩ^Õâ◊ =Úz`«=$uÎ
#Ok Ü«∞O^Œé∞#∞ QÆ$`å~°∞÷Öˇ· Ü«∞\˜ì <å~åÜ«∞}^Õ=Ù <å~å^èŒ#O|∞
P. ¿ãã≤ Ü«∂`«‡ñ *ÏÅñ lOuOz `«„`«ÊHÍ, â◊Hõ=Ú Å~Ú# =∞O„`« ã¨Oã¨Î==ÚÅñ
|∂[¿ãã≤ =ÚH˜Îñ ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O_»∞^Œ∞, ~°K«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î ##∞k#O|∞. 53
* ÉèÏ~°`=« ~å¬xH˜ |^ŒiHÍ„â◊=∞"åã≤ J~Ú# <å~åÜ«∞}∞_»∞ JkèÑu¨ . D ÉèÏ~°`« =~°O¬ Ö’x "å~°∞
=∞Ǩ`«∞‡Å~Ú# <å~°^•k =Ú#∞Å ™êOQÆ`«ºO`À ™êOYºÜ≥∂QÍxfl LѨ^Õâ◊OQÍ á⁄Ok `«=∞ [#‡Å#∞
™ê~°÷HõO KÕã¨∞H˘O\Ï~°∞. <å~åÜ«∞} ^Õ=Ù}˜‚ P~åkèOz P ^Õ=ÙxH˜ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# =∞O„`« ™È΄`å^Œ∞Å`À
ѨÓ[Å∞ KÕ™êÎ~°∞. ÉèíH˜Î`À „"≥ÚH˜¯ =ÚH˜Î ^ŒH˜¯OK«∞H˘O\Ï~°∞.
Hõ. ÉèÏ~°`«=~°¬=Ú#O^Œ∞Å, ™ê~åOâ◊=ÚÖˇ·# ѨÙ}ºâ‹·ÅO|∞Å∞ QÆO
cè~° „Ѩ"åǨÏ=ÚÅ∞ñ QÆÅ, "å~°Ü«∞ <≥é˜ñyO`«∞ "åx #=h<å^ä•! 54
* F ~å*Ï! ÉèÏ~°`« =~°¬OÖ’ ÖˇHõ¯ÖË#xfl ѨÙ}º Ѩ~°fi`åÅ∞<åfl~Ú. JO`Õ Q͉õΩO_® Ö’`«~Ú#
#n„Ѩ"åǨÅ∞‰õÄ_® L<åfl~Ú. "å\˜ qâıëêÅ#∞ <Õ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞.
=. =∞ÅÜ«∞Ѩ~fi° `«O|∞#∞, =∞OQÆà◊ „ѨãO÷¨ |∞#∞, "≥∞<ÿ åHõO|∞#∞, „k‰õÄ@O|∞#∞, |∞∞+¨ÉÑíè ~¨ fi° `«O|∞#∞,
QÆ∂@~°O|∞#∞, QÀÅ¡O|∞#∞, ã¨Ç¨ÏºÑ¨~°fi`«O|∞#∞, "Õ^ŒyiÜ«Ú, |∞∞+¨º=¸Hõ Ѩ~°fi`«O|∞#∞,
Nâ‹·ÅO|∞#∞, "ÕOHõ\Ï„kÜ«Ú#∞, =∞¿ÇÏO„^ŒO|∞#∞, "åi^èŒ~°O|∞#∞, qO^茺 Ѩ~°fi`«O|∞#∞, â◊√H˜Î
=∞`«Ê~°fi`«O|∞#∞, |∞∞HõΔyiÜ«Ú#∞, ÉÏiÜ«∂„`«O|∞#∞, „^À}Ѩ~°fi`«O|∞#∞, l„`«‰õÄ@O|∞#∞
QÀ=~°ú<å„kÜ«Ú#∞, Ô~·=`«HõO|∞#∞, QÆ∞‰õΩOÉèíO|∞#∞, hÅyiÜ«Ú#∞, QÍHõ=ÚYO|∞#∞, xO„^Œ
H©ÅO|∞#∞, ~å=∞yiÜ«Ú <åkQÍñQÆŠѨÙ}ºÑ¨~°fi`«O|∞ Å<ÕHõO|∞Å∞QÆÅ, "å Ѩ~°fi`«Ñ¨Ù„uÎHõÖˇ·#
K«O„^ŒÑ¨@Ü«Úñ, ^•„=∞Ѩi‚Ü«Ú, #=\’^ŒÜ«Úñ, QÆ$`«=∂ÅÜ«Ú, "≥·Ç¨Ü«∞ã≤Ü«Úñ, QÍ"ÕiÜ«Ú,
"Õ}˜Ü«Úñ, |Ü«∞ã≤fixÜ«Úñ, |Ü≥∂^ŒÜ«Ú, â◊~°¯~å=~°ÎÜ«Úñ, ^Œ∞OQÆÉèí„^ŒÜ«Úñ, QÆ$+¨‚"Õ}˜Ü«Ú,
326 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
cè=∞~°käÜ«Ú, QÀ^•=iÜ«Ú, xifiO^茺ܫÚñ |Ü≥∂+¨‚Ü«Úñ, ^•Ñ≤Ü«Ú, ˆ~"å#kÜ«Ú, tÖÏ#kÜ«Ú,
ã¨∞~°∞ã¨ÜÚ« ñ, Q“tH˜ÜÚ« , =∞O^•H˜xÜ«Ú, Ü«∞=Ú#Ü«Ú, ã¨~ã° fi¨ uÜ«Ú, ^Œ$+¨^fiŒ uÜ«Ú, QÀ=∞uÜ«Ú,
ã¨~Ü° Ú« =Ù#∞, Éè’QÆ=uÜ«Ú, ã¨∞+¨=∞Ü«Ú, â◊`„« ^Œ∞=Ù#∞, [O„^ŒÉÏè QÆÜÚ« , =∞~°∞^Œfi$^äÜŒ Ú« , q`«ãÜ
Ψ ګ ,
#ã≤H˜flÜ«Ú, qâ◊fiÜ«Ú ##∞ h =∞Ǩ#^Œ∞Å∞#∞† #~°‡^Œ, ã≤O^èŒ∞=Ù, â’}Ü«∞#∞ #O^ŒO|∞Å∞#∞ <≥·#
=∞Ǩ„Ѩ"åǨÏO|∞ b ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞#ñ QÆņ =O^Œ∞ ã¨∞™êfl`«∞Öˇ·# =∂#=ÙÅ∞ =ÚH˜ÎO *ˇO^Œ∞^Œ∞~°∞†
=∞é˜Ü«Ú h ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞# [x‡Oz# ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ â◊√Hõ¡ Ö’Ç≤Ï`« Hõ$+¨‚=~°‚ ~°∂ѨO|∞ÅQÆ∞ „uq^èŒ
Hõ~°‡O|∞ÅO*Ëã≤ „Hõ=∞O|∞QÆ ^Õ= =∞#∞+¨º #~°HõQÆ`«∞Å#∞ „uq^èŒ QÆ`«∞ÅO ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°∞† q#∞=Ú†
~åQÆ^Õfiëêk â◊¥#∞ºO_»∞ #"åV͇#ã¨QÀK«~°∞O_»∞, #<å^è•~°∞O_»∞#QÆ∞ N"åã¨∞^Õ==¸iÎ Ü«∞O^Œ∞ñ
l`«ÎO|∞ xeÑ≤ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞# <å~åkèOK≥_∞» =∞Ǩ`«∞‡ Åq^•º„QÆOkä ^ŒÇϨ #O|∞ QÍqOK«∞\O *Ëã≤
Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ∞ á⁄O^≥_∞» #∞`«=Î ∞QÆuO *ˇO^Œ∞^Œ∞~°∞† HÍ=Ù# ÉèÏ~°`=« ~°O¬ |∞ q∞QÆ∞Å #∞`«=Î ∞O
|x =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ e@∞¡ ã¨∞ÎuOѨÙK«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 55
* ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’x ѨÙ}ºÑ¨~°fi`åÅÖ’ =∞ÅÜ«∞O, =∞OQÆà◊„Ѩã¨÷O, "≥∞ÿ<åHõO, „u‰õÄ@O, |∞∞+¨ÉèíO,
‰õÄ@~°O, QÀÅ¡O, ã¨Ç¨º„k, "Õ^•„k, |∞∞â◊º=¸HõO, Nâ‹·ÅO, "ÕOHõ\Ï„k, =∞¿ÇÏO„^Œyi, "Õ∞Ѷ¨∞Ѩ~°fi`«O,
qO^茺Ѩ~°fi`«O, â◊√H˜Î =∞O`«O, |∞∞HõΔyi, áêiÜ«∂„`«O, „^À}yi, z„`«‰õÄ@O, QÀ=~°ú#O, Ô~·=`«HõO,
‰õΩ‰õΩOÉèíO, hÅyi, HÍHõ=ÚYO, WO„^ŒH©ÖÏ„k, ~å=∞yi "≥Ú^ŒÅ~Ú#q „Ѩã≤^Œú Ѩ~°fi`åÅ∞.
P Ѩ~°fi`åʼnõΩ Ñ¨Ù„uHõÅ =O\˜=~Ú# K«O„^Œ=@, `å„=∞Ѩi‚, J=\’^Œ, Hõ$`«=∂Å, "≥·Ç¨Ü«∞ã≤,
HÍ"Õi, "Õ}˜, Ѩܫ∞ã≤fix, ѨÜ≥∂^Œ, â◊~°¯~å=~°Î, `«∞OQÆÉèí„^Œ, Hõ$+¨‚"Õ}˜, cè=∞~°kä, QÀ^•=i, xifiO^茺,
ѨÜ≥∂+¨‚ , `åÑ≤, ˆ~"å, tÖÏ, ã¨∞~°ã¨, K«~°‡}fiu, "Õ^Œã¨‡$u, |∞∞+≤‰õΩź, „uã¨=∞, H“tH˜, =∞O^•H˜x,
Ü«∞=Ú#, ã¨~°ã¨fiu, ^Œ$+¨^Œfiu, QÀ=∞u, ã¨~°Ü«Ú=Ù, Éè’QÆ=u, ã¨∞+¨=∞, â◊`«„^Œ∞=Ù, K«O„^ŒÉèÏQÆ, =∞~°∞^Œfi$^äŒ,
q`«ã¨Î, Jã≤H˜fl, qâ◊fi "≥Ú^ŒÅ~Ú#q „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# #^Œ∞Å∞. #~°‡^Œ, ã≤O^èŒ∞, â’} J#∞#q #^Œ=ÚÅ∞. W\˜ì
=∞Ǩ#^Œ∞Å∞ ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’ Z<Àfl L<åfl~Ú. g\˜Ö’ ™êfl#O KÕã≤# =∂#=ÙʼnõΩ =ÚH˜Î Hõ~°`«ÖÏ=∞ÅHõO.
D ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’ ѨÙ\˜ì# =∂#=ÙÅ∞ =¸_»∞ q^è•Å~Ú# Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. H˘xfl `≥Å¡xq,
H˘xfl Z„~°xq, H˘xfl #Å¡xq. `≥Å¡xq ã¨`«ÎfiQÆ∞} „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# Hõ~°‡Å∞. Z„~°xq ~°*’QÆ∞} „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#
Hõ~°‡Å∞. #Å¡xq `«"≥∂QÆ∞} „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# Hõ~°‡Å∞. W\˜ì Hõ~°‡Å HÍ~°}OQÍ ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’ ѨÙ\˜ì# „Ѩ[Å∞
„Hõ=∞OQÍ ^Õ=Ö’HõO, =∂#=Ö’HõO, #~°HõÖ’HõO KÕ~°∞H˘O\Ï~°∞. WO`ÕQÍ^Œ∞– =∞~˘Hõ¯ qâı+¨O q#∞.
~åQÆO, ^Õfi+¨O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ÖËx"å_»∂, "å‰õΩ¯Å‰õΩ QÍh, =∞#ã¨∞‰õΩQÍh JO^Œx"å_»∂, ã¨~fi° =Ú#‰õÄ
`å<Õ P^è•~°"≥∞ÿ#"å_»∂ J~Ú# N"åã¨∞^Õ==¸iÎÜ«∞O^Œ∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O ѨkÅOQÍ xÅ∞ѨÙH˘x ÉèíH˜Î`À
P~åkèOKÕ"å~°∞. L`«Î=∞QÆu `«Ñ¨ÊHõ á⁄O^Œ∞`å~°∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡Å∞ J*Ï˝#O ~°∂ѨÙ=∂ã≤áÈQÍ
Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ á⁄O^Õ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍʼnõΩ Ü≥∂QÆ∞º Å=Ù`å~°∞. JO^Œ∞=Å# =∞ǨѨÙ~°∞+¨μÅ∞, 'ÉèÏ~°`=« ~°O¬ —
L`«Î"≥∂`«Î=∞ "≥∞ÿ#^Œx D q^èŒOQÍ H˘xÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 327
L. ÉèÏ~°`«=~°¬ [O`«∞=ÙÅ ÉèÏQƺ=Ú ÖË=∞x K≥ѨÊ=K«∞Û? h
ÉèÏ~°`«=~°¬=∞O^Œ∞ ǨÏi ѨŇé∞ñ |∞@∞ìK«∞ r=HÀ\˜H˜<£
nè~°`«`À_»ñ ^Œ`«Îfi =ÚѨ^Õâ◊=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ñ *ˇe‡ ¿ãÜ«ÚK«∞
<åfl~°Ü«∞ ÉÏO^èŒ"åHõ$uñ QÆ$`å~°∞÷Åñ *ËÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ <≥O`«Ü«Ú<£. 56
* ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’ ѨÙ\˜ì# r=ÙÅ J^Œ$+¨ì"Õ∞ J^Œ$+¨ìO. D ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’<Õ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
Z<Àfl J=`å~åÅ∞ Z`åÎ_»∞. WO^Œe =∂#=ÙʼnõΩ `«`«ÎfiO LѨ^ÕtOKå_»∞. "åi`À ¿ãflǨÏO KÕâß_»∞. P`«‡
|O^èŒ∞=Ù ÖÏQÆ∞# r=ÙÅ Hõ+¨ìã¨∞MÏÅÖ’ ÉèÏQÆO ѨOK«∞H˘x "åix Hõ$`å~°∞÷Å#∞ KÕâß_»∞.
Hõ. `«# [#‡ Hõ~°‡=ÚÅ#∞O, Q˘xÜ«∂_≥_ç "åiÔHÅ¡ñ QÀi# "≥Å¡O
^ŒxÜ«∞ñQÆ <˘ã¨ñQÆ∞K«∞ "≥∂HõΔO, |#Ü«∞=Úñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«Úñ QÆ$+¨μ‚ñ _»=h<å^ä•! 57
* F ~å*Ï! Hõ$+¨μ‚x =∞Ç≤Ï=∞ ÖË=∞x =i‚OKÕk? PÜ«∞# `«# J=`å~åÅ#∂, bÖÏ qÖÏ™êÅ#∂
H˘xÜ«∂_Õ "åi HõO^ŒiH© HÀi# =~åÅhfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. JO`Õ HÍ^Œ∞† "≥∂HõΔO ‰õÄ_» J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
=. W@∞¡ ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞#O^Œ∞Å [#O|∞ʼnõΩ <≥kÌÜ«Ú #™ê^茺O|∞ ÖË^Œ∞. <å~åÜ«∞} 㨇~°}O|∞
ã¨HõÅ ^Œ∞i`«O|∞Å #_»OK«∞ñ† ^Œ<åfl=∞㨇~°} ~°Ç≤Ï`«O|∞Öˇ·# Ü«∞[˝ `«áÈ ^•<å^Œ∞Å∞ ^Œ∞i`«O|∞Å
#_»OѨÖË=Ù, „|ǨχHõÖÏÊO`«O|∞ „|uÔH_ç ~Ú`«~° ™ê÷#O|∞#O |∞#~°˚#‡ ÉèíÜ«∞O|∞# cèuÅ∞¡K«∞
#∞O_»∞@Hõ#fl ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞#O^Œ∞ HõΔ}=∂„`«O|∞ =∞#O|∞# ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO|∞ ¿ãã≤#
ѨÙ~°∞+¨„âı+¨μª#‰õΩ N=∞<åfl~åÜ«∞} Ѩ^Œ„áêÑ≤Î Ü«∞u ã¨∞ÅÉèíO|∞QÆ ã¨OÉèíqOK«∞O† QÍ=Ù# #\˜ì
Ü«Ú`«Î=∞O|QÆ∞ h ÉèÏ~°`« =~°¬Oɡ HÀ~°∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜Ü«Ú <≥Hõ¯_» "≥·‰õΩO~î°∞x Hõ^ä•"åã¨#
ÖˉõΩO_»∞, <Õ ^Õâ◊O|∞# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÖˇ·# Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ ÖˉõΩO_»∞^Œ∞, ˆ~ Éèí∂q∞x Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞x
=∞Ǩϟ`«û=O|∞Å∞ ÖËHõ Ü«ÚO_»∞, #k ã¨∞ˆ~O„^ŒÖ’HõOɡ·# #∞O_»O^ŒQÆ^Œ∞† *Ï˝<å#∞ëêª# „^Œ=º
HõÖÏѨO|∞KÕ`« =∞#∞+¨º*ÏuO ÉÁOk `«Ñ¨O|∞# =ÚH˜ÎO ÉÁO^Œ‰õΩO_≥<Õx =∞$QÆO|∞Å =∂_ç¯
#`«O_»∞ ^Œ#∞‰õΩO ^•<≥ |O^èŒ#O|∞ <˘O^Œ∞† ÉèÏ~°`«=~°¬O|∞#O^Œ∞ñ „|[ÅKÕ`« „â◊^•úÜ«ÚHõÎO|∞QÍ
##∞+≤ªOѨO|_ç# Ü«∞[˝=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ "ÕÅfiO|_»∞ ǨÏqã¨∞ûÅ#∞ ɡ‰õΩ¯<å=∞O|∞ÅO |∞O_»sH͉õΔΩO
_»Ok `«#g∞ñk ÉèíH˜Î Ü«∞kèHõO|∞QÍñ *ËÜ«Ú† #\˜ì ÉèÏ~°`«=~°¬O|∞ #O^Œe „Ѩ[g∞ñ^ŒO QÆ~°∞}˜Oz
ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O _çÇϨ Ѩ~° ™œYºO|∞Å <˘ã¨OQÆ∞K«∞O_»∞† [O|∂nfiѨO|∞# ã¨Q~Æ å`«‡A Åâ◊fi"Õ∞^è•â◊fiO|∞
#<Õfi+≤OѨO|∂x Éèí∂Y##O|∞ ¿ãÜ«Ú\O *Ëã≤ ã¨fi~°‚„Ѩã¨÷ K«O„^Œâ◊√HÍ¡=~°Î# ~°=∞}Hõ =∞O^ÕǨ~°∞}
áêOK«[#º ã≤OǨÏà◊ ÅOHÍnfiѨO|∞Å#∞ <≥xq∞k Ü«ÚѨnfiѨO|∞Å∞ QÆeÔQ. 58
* ÉèÏ~°`=« ~°O¬ Ö’ ѨÙ\˜#ì [#∞ʼnõΩ ™ê^躌 O HÍx ^ŒO@∂ ÖË<ÖÕ ^Ë ∞Œ . N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨O㨇~°}O
ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã¨∞ÎOk. P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x 㨇~°}OÖËx Ü«∞*Ï˝Å∂, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂,
^•<åÅ∂, x~°~°÷HÍÅ∞. "å\˜=Å¡ áêáêÅ∞ áÈ=Ù.
ѨÙ#~°#˚ ‡ =∞~°Å =ã¨∞OÎ ^Õ"∂≥ J#fl ÉèÜ
í ∞« O`À W`«~° „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ „|ǨχHõÅÊO z=i^•HÍ rqOK«_O»
HõO>Ë ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’ HõΔ}HÍÅO rqOz ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO KÕã≤#@ì~Ú`Õ J@∞=O\˜ ѨÙ~°∞+¨„âı+¨μªxH˜
328 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

N=∞<åfl~åÜ«∞} Ѩ^Œ„áêÑ≤Î KåÅ ã¨∞ÅÉèíOQÍ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« JO^Œ~°∂ ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’

[x‡OKåÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. JnQÍHõ U ã¨÷ÅOÖ’ "≥·‰õΩO~î°xÅÜ«Úx ѨÙ}ºHõ^äŒÅ "åã¨# P=O`«
J~Ú# LO_»^À, U „Ѩ^Õâ◊OÖ’ ѨÙ}º ѨÙ~°∞+¨μÖˇ·# ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ∞ LO_»~À, U ã¨÷ÅOÖ’ Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞x
L`«û"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O_»"À J@∞=O\˜ „Ѩ^Õâ◊O ^Õ"ÕO„^Œ Ö’Hõ"≥∞ÿ<å P KÀ@ x=ã≤OѨ ‰õÄ_»^Œ∞.
=∂#=[#‡ ZuÎ *Ï˝#=¸, ã¨^Œ#∞ëêª#=¸, „^Œ=ºã¨OѨfÎ Jhfl LO_ç‰õÄ_® `«Ñ¨ã¨∞û ^•fi~å =ÚH˜Î
JO^Œ∞HÀÖËx =∂#=ÙÅ∞ Ѩâ◊√=ÙÅÖÏQÍ `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ ÉO^èŒ<åÅ áêÅ=Ù`å~°∞. ÉèÏ~°`«=~°¬OÖ’x „Ѩ[Å∞
„â◊^`
úŒ À Ü«∞*Ï˝Å∞ x~°fiÇ≤ÏOz#@¡~Ú`Õ, P Ǩϟ=∂ÅÖ’x ǨÏqã¨∞û#∞ J<ÕHõ <å=∂Å`À P ѨÙO_»sH͉õΩΔ _»∞
JO^Œ∞H˘x „Ѩã¨#∞fl_≥· "åiH˜ `«# g∞k ÉèíH˜Îx Juâ◊~ÚOѨ *Ë™êÎ_»∞. ÉèÏ~°`« =~°¬OÖ’x „Ѩ[Åg∞^Œ
JѨiq∞`«=∞~Ú# J#∞„QÆǨÏO „ѨHõ\˜ã¨∂Î P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ WǨÏÖ’Hõ ™œMϺhfl Ѩ~°Ö’Hõ ™œMϺhfl "åiH˜
„Ѩ™êk™êÎ_»∞. [O|∂nfiѨOÖ’ ã¨QÆ~°∞x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ JѨǨÏiOѨ|_ç# Jâ◊fi"Õ∞^è•âßfixfl J<Õfi+≤OK«∞`«∂
#Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ Éèí∂q∞x „`«qfi#ѨÙ_»∞ Zxq∞k LѨnfiáêÅ∞ U~°Ê_®¤~Ú. J"Õ ã¨fi~°‚„Ѩã¨÷O, K«O„^Œâ◊√Hõ¡O,
P=~°Î#O, ~°=∞}HõO, =∞O^ÕǨ~°∞}O, áêOK«[#ºO, ã≤OǨÏà◊O, ÅOHõ J<Õq.
ã‘. ÅHõΔÜ≥∂[#=ÚÅ∞ Å=}Ïaú Ѩi=$`« =∞QÆ∞K«∞ [O|∂nfiѨ =∞uâ◊~ÚÅ∞¡†
q#∞ Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ∞ qã¨Î$`«=ÚQÆ#∞ |¡HõΔnfiѨ=ÚO_»∞ <å HΔÍ~° ™êQÆ
~°=Úñ A\˜ì, Ü«∞O^Œ∞Å ~°=∞º"≥∞ÿ Ü≥ÚÃÑÊ_»∞ =$HõΔO|∞ Ѩ¡HõΔO|∞ qk`«=ÚQÆ#∞†
^Œ#~°∞ <å nfiѨO|∞ ^Œ~°∞<å=∞ =∞Ç≤Ï=∞KÕ q∞QÆ∞Åñ |¡HõΔO |# q∞Oz ~°Ç≤Ïx†
P. #O^Œ∞ ã¨OK«iOK«∞ #\˜ì "å~°Å Hõyfl, ^Õ=Ùñ _»=∞~°∞ <åk^Õ=`«Ü«ÚñQÆ,
#O^Œ∞Ö’# <å „Ñ≤Ü«∞„=`« ã¨∞`«∞ñ_»QÆ∞, x^茇lǨïfiñ_»#∞ =∞Ç‘Ï=~°∞O_»∞. 59
* ~å*Ï! [O|∂nfiѨO ÅHõΔÜ≥∂[<åÅ "≥·âßźO Hõey LOk. ^•x K«∞@∂ì JO`Õ „Ѩ=∂}O Å=}
ã¨=Ú„^ŒO LOk. P `«~åfi`« Ѩ¡HõΔnfiѨO Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey LOk. ^•xx JO`«\˜
Ѩi=∂}O QÆÅ K≥~°‰õΩ ~°ã¨ ã¨=Ú„^ŒO Ѩi"Õ+≤ìOz LO@∞Ok.
P Ѩ¡HõΔnfiѨO #@ì#_»∞=∞ XHõ ÃÑ^ŒÌ Aqfi K≥@∞ì#flk. P K≥@∞ì HÍ~°}OQÍ<Õ P nfiáêxH˜ ''Ѩ¡HõΔnfiѨ——
=∞x ¿Ñ~°∞ =zÛOk. P nfiѨOÖ’ x=ã≤OKÕ "åiH˜ Jyfl^Õ=Ù_»∞ Jkè^Õ=`«. P nfiáêxfl W^茇lǨïfi_»∞
Ѩiáêeã¨∞Î<åfl_»∞. J`«_»∞ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_»∞.
=. #ˆ~O„^•! Ü«∂ ~Ú^茇lǨïfiO _® Ѩ¡HõΔnfiѨO|∞ <Õ_»∞ =~°¬O|∞Å∞QÆ qÉèílOz Ü«∞O^Œ∞ <å =~°¬
<å=∞^è•~°∞Å∞QÆ #∞O_»∞ `«# Ѩل`«∞ÎÅQÆ∞ t= Ü«∞â◊㨺 ã¨∞Éèí„^Œ âßO`« ˆHΔ=∂ÉèíÜ«∂=∞$`«∞ ÅxÜ≥∞_»∞
<Õ_»∞QÆ∞~° <Õ_»∞ =~°¬O|∞Å HõkèѨ`«∞ÅO QÍqOz `«Ñ¨O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞, <å =~°¬O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
=∞}˜‰Äõ @ =„[‰õÄ>ËO„^Œ ¿ã# *’ºu+¨‡^Œ∂„ú =∞=~°‚ Ç≤Ï~°}º„w= "Õ∞Ѷ∞¨ =∂ÅO|∞Å#∞ <å=∞O|∞Å∞
QÆÅ ã¨Ñ¨Î ‰õΩÅѨ~°fi`«O|∞Å#∞, #~°∞}Ü«Ú ã¨$=∞}Ü«Ú #Oy~°ã≤Ü«Ú ™êq„uÜ«Ú ã¨∞„ѨÉèÏ`«Ü«Ú
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 329
|∞∞`«OÉèí~°Ü«Ú ã¨`«ºOÉèí~°Ü«Ú ## ã¨Ñ¨Î =∞Ǩ#^Œ∞Å∞#∞, <å #^Œ∞Å Ü«∞O^Œ∞ ã¨∞™êfl`«∞ ÅQÆ∞K«∞
QÆ`« áê=ÙÖˇ·# ǨÏOã¨Ñ¨`«O QÀ~åúfiÜ«∞# ã¨`åºOQÆ∞Å#∞ <å=∞O|∞Å∞QÆÅ Kå`«∞~°fi~°‚ºO|∞#∞ QÆey
Ü«ÚO_»∞, #O^Œ∞ñ |∞~°∞+¨μÅ∞ ã¨Ç¨Ï„㨠=`«û~° r=ÙÅ∞#∞ ^Õ=`åã¨=ÚÅ∞#∞ ^Œ$+≤ì=∂„`«O|∞#O
QÆ¡=∞¿ãfi^•k ~°Ç≤Ï`«O|QÆ∞ #Ѩ`Àº`åÊ^Œ#O|∞ QÆÅ"å~° ÅQÆ∞K«∞ "Õ^Œ„`«Ü«∂`«‡‰õΩO_»∞#∞,
ã¨fi~°^æ •fi~°É∂íè `«∞O_»∞#∞, ÉèQí =Æ `«ûfi~°∂Ñ≤ÜÚ« #QÆ∞ ã¨∂~°∞ºx "Õ^„Œ `«Ü∞« =Ú# ¿ãqOѨÙ^Œ∞~°∞† ѨH¡ nΔõ fiѨO
ÉÏkQÍ g∞ñ^Œ\˜ nfiѨѨOK«HõO|∞ #O^Œe ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ <åÜ«Ú iO„kÜ«∞ Ѩ@∞`«fiO|∞Å#∞ ^Õ*’
|ÅO|∞Å∞#∞ ^À_»<Õ [x~ÚOK«∞K«∞O_»∞. 60
* ѨsHΔ̃#flˆ~O„^•! W^茇lǨïfi_»∞ Ѩ¡HõΔnfiáêxfl U_»∞ =~å¬Å∞QÍ qÉèílOKå_»∞. P =~°¬=ÚÅ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ
`«# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ U_»∞QÆ∞~°∞x t=Ù_»∞, Ü«∞â◊ã∞¨ º_»∞, ã¨∞Éè„í ^Œ∞_»∞, âßO`«∞_»∞, Hˆ =Δ Ú_»∞, JÉèÜ
í Ú« _»∞, J=∞$`«∞_»∞–
J<Õ "åix P U_»∞ =~å¬Å‰õÄ JkèѨ`«∞Å#∞ *Ëâß_»∞. P `«~°∞"å`« W^茇lǨïfi_»∞ xã¨ûOQÆ∞_≥· `«Ñ¨ã¨∞ûÔH·
J_»qH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. qÉèílOѨ|_ç# XH˘¯Hõ¯ =~°¬OÖ’ XH˘¯Hõ¯ ‰õΩÅѨ~°fi`«=¸, XH˘¯Hõ¯ =∞Ǩ#n
L<åfl~Ú. Pq^èŒOQÍ P ã¨Ñ¨Î =~å¬ÅÖ’ =~°∞ã¨QÍ =∞}˜‰õÄ@O, =„[‰õÄ@O, WO„^Œ¿ã#O, *’ºu+¨‡O`«O,
^è∂Œ „=∞=~°O‚ , Ç≤Ï~°}º„w=O, "Õ∞Ѷ∞¨ =∂ÅO– J<Õ U_»∞ ‰õΩÅѨ~fi° `åÅ∞ L<åfl~Ú. J~°∞}, ã¨$=∞}, JOy~°ã,≤
™êq„u, ã¨∞„ѨÉèÏ`«, |∞∞`«OÉèí~°, ã¨`«ºOÉèí~°– J<Õ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ U_»∞ =∞Ǩ#^Œ∞Å∞<åfl~Ú P #^Œ∞ÅÖ’
™êfl#O KÕã≤ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å"å~°∞#∞ áêѨO áÈQ˘@∞ìH˘O\Ï~°∞. P <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å"å~°∞ ǨÏOã¨∞Å∞, Ѩ`O« QÆ∞Å∞,
T~åúfiÜ«∞#∞Å∞, ã¨`åºOQÆ∞Å∞– Jx =º=ǨÏiOѨ|_»`å~°∞. ѨH¡ nΔõ fiѨOÖ’ x=ã≤OKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ PÜ«Ú~åÌÜ∞« O
"Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞. "å~°∞ ^Õ=`«Å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# "å~°∞. ˆH=ÅO K«∂ѨÙ`À<Õ „â◊=∞¿ãfi^•^Œ∞Å∞ ÖËx
ã¨O`å<åxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOѨQÆÅ"å~°∞. "Õ^Œã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨fi~åæxH˜ ^•fiѨ~°"≥∞ÿ#"å_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ J~Ú#
ã¨∂~°∞º}˜‚ "å~°∞ |∞∞QƺA™êû=∞ "Õ^=Œ ∞O„`åÅ`À ¿ãqã¨∞OÎ \Ï~°∞. ѨH¡ nΔõ fiѨO "≥Ú^ŒÅ~Ú# =ÚO^Œ∞ K≥Ñʨ É’ÜÕ∞
S^Œ∞ nfiáêÅÖ’x ѨÙ~°∞+¨μʼnõÄ PÜ«Ú~°ƒÅO, WO„kÜ«∞Ѩ@∞`«fiO, `Õ*’|ÅO ѨÙ@∞ìH` õ À<Õ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú.
Hõ. Ѩ¡HõΔnfiѨ=Ú, kfiQÆ∞}˜`«, ňHΔ‰õΔΩ~°™êaú ã¨∞\˜ì~å qÅã≤Å∞¡†
xfl‰õΔΩ~°™È^ŒkfiQÆ∞}O, ÉHõΔÜ«∞=ÚQÆ âßŇb =∞ǨnfiѨ q∞Å<£. 61
* Ѩ¡HõΔnfiѨO K«∞@∂ì Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey# K≥~°‰õΩ~°ã¨ ã¨=Ú„^ŒO LOk. nxH˜
Ô~\˜ìOѨ٠qã¨Î$u`À âßŇb nfiѨO LOk.
=. JO^Œ∞ âßŇb =$HõOΔ |∞ ѨH¡ ÍΔ Ü«∂=∞Oɡ· `Õ[iÅ∞¡† <å =$Hõ~Δ å[O|∞#‰õΩ #^èÀÉèÏQÆO|∞#O |`«„uÎ~åAQÍ
#∞O_»∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞O_»∞ xÅ∞Hõ_Q» Í =ã≤OK«∞† <å âßŇb =$HõOΔ |∞ ¿Ñ~° <å nfiѨO|∞ âßŇb
nfiѨO|# qÅã≤Å∞¡† <å nfiѨÑu¨ Ü≥∞ÿ # „Ñ≤Ü∞« „=`å`«‡AO_»Q∞Æ Ü«∞[˝ÉÏǨï=Ù ^Œ# Ѩل`«∞ÅQÆ∞ ã¨∞~ÀK«#
™œ=∞#㨺 ~°=∞}Hõ ^Õ=|~°› áêi|~å›áêºÜ«∞ <åaè*Ï˝`∞« ÅxÜ≥∞_»∞ "åi¿Ñ~° <Õ_∞» =~°O¬ |∞Å <Õ~Ê° éz
Ü«∂ =~°O¬ |∞ÅÜ«∞O ^Õ_∞» fi~°ñ QÆ∞=∂~°∞Å #aè+‰≤ Ωõ ÅÎ O*ËÃㆠ<å =~°O¬ |∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨fi~°ã,¨ â◊`â« $◊ OQÆ,
330 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

"åã¨∞^Õ=, ‰õΩ=Ú^Œ, =Ú‰õΩO^Œ, ѨÙ+¨Ê=~°,¬ â◊`„« â◊√`«∞Å#∞ Ѩ~fi° `« ã¨ÑHΨ Oõ |∞#∞ ##∞=∞uÜ«Ú, ã≤h"åeÜ«Ú,
ã¨~ã° fi¨ uÜ«Úñ, QÆ∞Ǩï=Ù#∞, ~°[xÜ«Ú, #O^ŒÜÚ« , ~åHõÜÚ« ##∞ ã¨Ñ=Ψ ∞Ǩ#^Œ∞Å∞#∞ QÆņ =O^Œ∞ „â◊√`«^~Œè ,°
q^•º^è~Œ ,° =ã¨∞O^è,Œ ~ˆ ^臌 ^è~Œ ,° ã¨OA˝ÅQÆ∞ <å =~°¬ ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ÉèQí =Æ `«ûfi~°∂ѨÙO_»∞#∞, "Õ^=Œ ∞Ü«ÚO_»∞,
<å`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙO_»∞#QÆ∞ ™È=Úx "Õ^=Œ ∞O„`«O|∞ÅKÕ <å~åkèOѨÙ^Œ∞† ~ånfiѨO|∞ ÅHõKΔ `« ∞« +¨Ü ì ∞« Ѩiq∞`«
Ü≥∂[# qã¨$Î `«O |~Ú# ã¨∞~åã¨=Ú„^ŒO|∞KÕ <å =$`«Oɡ· `Õ[iÅ∞¡† #O^Œ∞.62
* D nfiѨOÖ’ L#fl âßŇb=$HõOΔ =Å¡<Õ nxH˜ ''âßŇb nfiѨ—— =∞<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. D âßŇb
=$HõΔO (|∂~°∞QÆ∞ K≥@∞ì) ‰õÄ_® Ѩ¡HõΔnfiѨOÖ’ L#fl Aqfi K≥@ìO`« LOk. D |∂~°∞QÆ∞ K≥@∞ì kQÆ∞=
ÉèÏQÆOÖ’ Ѩ‰õΔΩʼnõΩ ~å[~Ú# QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ ã≤÷~°x"åã¨O KÕã¨∞ÎO\Ï_»∞. D nfiáêxfl ѨiáêeOKÕ"å_»∞
„Ñ≤Ü∞« „=`«∞x Ѩل`«∞_≥#· Ü«∞[˝ÉÏǨï=Ù. J`«_∞» `å#∞ áêeOKÕ Éè∂í ÉèÏQÍxfl U_»∞ =~å¬Å∞QÍ qÉèlí OKå_»∞.
XH˘¯Hõ¯ =~°O¬ Ö’ XH˘¯Hõ¯ Ѩ~fi° `«=¸, XH˘¯Hõ¯ #n L<åfl~Ú. P =~å¬Å‰õΩ `«# U_»∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞
Jaè+≤‰õΩÎÅ#∞ KÕâß_»∞. "åi ¿Ñ~°¡`À<Õ P =~å¬Å∞ =º=ǨÏiOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. "åi ¿Ñ~°∞¡ ã¨∞~ÀK«#∞_»∞,
™œ=∞#ã¨∞º_»∞, ~°=∞}‰õΩ_»∞, ^Õ=|~°∞›_»∞, "åi|~°∞›_»∞, PáêºÜ«∞#∞_»∞, Jaè*Ï˝`«∞_»∞.
D U_»∞ =~å¬ÅÖ’ ã¨fi~°ãO¨ , â◊`â« $◊ OQÆO, "å=∞^Õ=O, ‰õΩ=Ú^ŒO, =Ú‰õΩO^ŒO, ѨÙ+¨Ê=~°O¬ , â◊`„« â◊√u J<Õ
Ѩ~åfi`åÅ∞<åfl~Ú. =~°∞ã¨QÍ J#∞=∞u, ã≤h"åe, ã¨~°ã¨fiu, ‰õΩǨï=Ù, ~°[x, #O^Œ, ~åHõ J<Õ U_»∞
=∞Ǩ#^Œ∞ Å∞<åfl~Ú. P =~°¬OÖ’x ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ „â◊√`«^èŒ~°∞Å∞,q^•º^èŒ~°∞Å∞, W^茇^èŒ~°∞Å∞ Jx
Ñ≤Å∞=|_»`å~°∞. "å~°∞ ÉèíQÆ=`ü ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, "Õ^Œ=∞Ü«Ú_»∂, P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# ™È=Ú}˜‚
"Õ^Œ=∞O„`åÅ`À P~åkè™êÎ~°∞. P nfiѨO K«∞@∂ì <åÅ∞QÆ∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey# ã¨∞~å (HõÅ∞¡)
ã¨=Ú„^ŒO LOk.

ã‘. Éèí∂<å^äŒ! Ü«∂ ã¨∞~åOÉè’kèH˜ñ A@∞ìQÍ #∞O_»∞ ‰õΩâ◊nfiѨ =Úifig∞ñ^Œñ†

^À~°"≥∞ÿ `å kfiK«`«∞~°¡HõΔ Ü≥∂[#O|∞Å#∞ q™êÎ~°"≥∞ÿ á⁄Å∞Ѩ٠q∞QÆ∞Å∞†
#O^Œ∞ñ QÆ∞â◊ã¨ÎO| =∞xâ◊O|∞ ^Õ=`å HõeÊ`«O ɡ·#\˜ì HÍOuKÕ`«
k‰õΩ¯Å∞ "≥eñyOK«∞ nfiѨO|∞#‰õΩñ ^Œ# ¿Ñ~° ã¨f¯iÎ ÃÑOѨٿãÜ«Ú†
`Õ. #\˜ì nqH˜ #kèѨu Ü«∞QÆ∞ „Ñ≤Ü«∞„=, `« `«#Ü«ÚO_»∞ Ç≤Ï~°}º ˆ~`«ã¨∞ñ _»#O ^Œ
#Ô~_ç Éèí∂Ѩu `«# ã¨∞`«<å=∞=ÚÅ#∞, =~°¬=ÚÅ∞ ¿ãÃã #`«ºO`« ǨÏ~°¬=Ú##∞. 63
* F ~å*Ï! P ã¨∞~å ã¨=Ú„^ŒO P=Å ''‰õΩâ◊nfiѨ—— =ÚOk. Jk Zxq∞k ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u
HõeyOk. P nfiѨO =∞^茺 XHõ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩâ◊ã¨ÎO|O (^Œ~°ƒù^Œ∞|∞ƒ) "≥Úez Z`«∞ÎQÍ ÃÑiy LOk. Jk
k=ºHÍO`«∞Å`À lˆQÅ∞=∞O@∂ k‰õΩ¯Å#∞ "≥eyOѨKÕã¨∞ÎOk. D HÍ~°}O =Å¡<Õ nxH˜ ''‰õΩâ◊nfiѨ—— =∞<Õ
¿Ñ~°∞ HõeyOk.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 331
=. W@∞¡ Ç≤Ï~°}ºˆ~`«∞ã¨∞O_»∞ =ã¨∞^•# ^Œ$_è~» ∞° z <åaè QÆ∞ÑÎ̈ ã¨`º« „=`« q„Ѩ "å=∞^Õ=ÙÅ#∞ <å=∞O|∞Å∞
QÆŠѨل`«∞ÅÎ <å=∞O|∞Å ã¨Ñ=Ψ ~°O¬ |∞ÅO QÍqOz Ü«∂ ‰õΩ=∂~°∞Å #O^Œ∞ xeÑ≤ `å#∞ ^ŒÑO¨ |∞#‰õΩO
[xÜ≥∞† <å =~°¬O|∞#O^Œ∞ |„Éèí∞ K«`«∞â◊≈$OQÆ HõÑ≤Å z„`«‰õÄ@ ^Õ"åhHÀ~°úfi~À=∞ „^Œq}O|∞Å#∞
<å=∞O|∞Å∞ QÆÅ ã¨Ñ¨Îy~°∞Å∞#∞† ~°ã¨‰õΩźܫÚ, =∞^èŒ∞‰õΩźܫÚ, „â◊√`«qO^ŒÜ«Ú, q∞„`«qO^ŒÜ«Ú,
^Õ=QÆ~ƒ° Ü
ù Ú« , Ѷ∞¨ $`«K∞« º`«ÜÚ« , =∞O„`«=∂ÅÜ«Ú ##∞ ã¨ÑΨ =∞Ǩ#^Œ∞Å∞#∞ QÆņ "å #n [ÅO|∞Åñ
QÆ$`«=∞[˚#∞ ÅQÆ∞K«∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μxñ QÆ∞â◊Å HÀq^•aèÜ«ÚHõΉõΩÅHõ ã¨O[˝Å∞ QÆÅ
=~°¬Ñ¨Ù~°∞+¨μ ÖÏ~åkèOK«∞ K«∞O^Œ∞~°∞. 64
* D ‰õΩâ◊nfiáêxH˜ „Ñ≤Ü«∞„=`« ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ç≤Ï~°}ºˆ~`«ã¨∞_»∞ JkèѨu. =ã¨∞^•#∞_»∞, ^Œ$_è»~°∞z,
<åaè, QÆ∞ѨÙÎ_»∞, ã¨`«º„=`«∞_»∞, q„ѨÙ_»∞, "å=∞^Õ=Ù_»∞ J#∞"å~°∞ Ç≤Ï~°}ºˆ~`«ã¨∞x ‰õΩ=∂~°∞Å∞, `«O„_ç
J~Ú# Ç≤Ï~°}ºˆ~`«ã¨∞_»∞ `«# `«#Ü«ÚÅ ¿Ñ~°¡`À qÉèílOz# ‰õΩâ◊nfiѨOÖ’x U_»∞ =~å¬ÅÖ’ U_»∞QÆ∞~°∞
‰õΩ=∂~°∞Å#∞ xÜ«∞q∞OKå_»∞. J#O`«~°O `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_®xH˜ J_»qH˜ "≥àÏ¡_»∞. P ‰õΩâ◊=~°¬OÖ’ É„Éèí∞=Ù,
K«`∞« â◊≈$OQÆO, HõÑÅ≤ O, z„`«‰Äõ \O, ^Õ"åhHõO, T~°fiú ~À=∞O, „^Œq}O J<Õ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ U_»∞ Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú.
JÖψQ ~°ã¨‰õΩź, =∞^èŒ∞‰õΩź, „â◊√`«qO^Œ, q∞„`«qO^Œ, ^Õ=QÆ~°ƒù, Ѷ¨∞$`«K«∞º`«, =∞O„`«=∂Å– J<Õ ¿Ñ~°∞¡QÆÅ
U_»∞ =∞Ǩ#^Œ∞Å∞<åfl~Ú. ‰õΩâ◊Å∞Å∞, HÀq^Œ∞Å∞, JaèÜ«Ú‰õΩÎÅ∞, ‰õΩʼnõΩÅ∞ J<Õ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ <åÅ∞QÆ∞
=~å‚Å"å~°∞ P Ѩq„`« #n[ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ â◊√K«∞Öˇ· ÉèQí =Æ O`«∞_»~Ú# Ü«∞[˝ÑÙ¨ ~°∞+¨μx P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞.
ã‘. P ‰õΩâ◊nfiѨO|∞ #iHõ@∞ìH˘x Ü«ÚO_»∞ <≥xq∞k ÅHõΔŠѶ¨∞#Ѷ¨∞$`åaú†
Ü«∂ Ѷ¨∞$`«™êQÆ~°O |=fiÅ ëÈ_»â◊ ÅHõΔÜ≥∂[#=ÚÅ Åe`« =∞QÆ∞K«∞
#∞O_»∞ñ „Q“OK«nfiѨ, =Úsfiâ◊ Ü«∞O^Œ∞ =∞^茺„Ѩ^Õâ◊O|∞# #\˜ì nq
¿Ñ~°∞QÍñ ^Œ# ¿Ñ~°ñ ɡ^ŒÌQÍñ *Ëã≤# „H“OKå„k QÆņ ^• #QÆO|∞ =Ú#∞fl
P. +¨}∞‡Y∞O_»∞ k=º â◊~°=Ú# Ѷ¨∞#x`«O, |O|∞ ^Œ∂Ü«∞ <ÕÜ«∞ñ ÉÏÅ"≥e¡
QÆi=∞ñ ^Œ_»∞ѨÙK«∞O_»∞ =~°∞}∞O_»∞ ~°H˜ΔOѨ, #O^Œ∞ q∞QÆ∞Å ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ‰õΩO_≥. 65
* P ‰õΩâ◊nfiѨO K«∞@∂ì Zxq∞k ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åŠѨi=∂}O Hõey# Ѷ¨∞$`« (<Õu) ã¨=Ú„^ŒO
L#flk. P <Õu ã¨=Ú„^ŒO P=ŠѨ^∞Œ <å~°∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂[<åÅ qã¨$Î u Hõey# JO^Œ=∞~Ú# ''„H“OK«nfiѨO——
L#flk. P nfiѨO =∞^茺ÉèÏQÆOÖ’<Õ ''„H“OKå„k—— L#flk. P Ѩ~°fi`«O=¸ÅOQÍ<Õ P nfiáêxH˜ P ¿Ñ~°∞
=zÛOk. XHõ™êi P~°∞ "≥ÚQÆ=ÚÅ ™êfiq∞ k=ºâ◊~°O „ѨÜ≥∂yOK«QÍ Jk P „H“OK«Ñ¨~°fi`åxH˜ Hõ#flO
KÕã∂¨ Î ^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ~ÚOk. P Hõ#flOQÆ∞O_® áêÅ"≥e¡ „Ѩ"åǨÏO "≥Å∞=_çOk. P „Ѩ"åǨÏ"Õ∞ P „H“OK«nfiáêxfl
`«_»Ñ¨Ù`«∂ LOk. =~°∞}^Õ=Ù_»∞ P „Ѩ^Õâßxfl HÍáê_»∞`«∂ U=∂„`«O Z=iH© ÉèíÜ«∞O ÖˉõΩO_Õ@@∞¡
K«∂ã¨∞OÎ \Ï_»∞.
=. #ˆ~O„^•! Ü«∂ „H“OK«nfiѨѨuÜ«∞QÆ∞ Ѷ¨∞$`«Ñ¨$+¨μªO_»∞ ^Œ# ‰õΩ=∂~°∞Å <å¿Ñà◊√§ QÆÅ Ü«∂"≥∂^Œ
=∞^èŒ∞ =Ç¨Ï "Õ∞Ѷ¨∞Ѩ$+¨ª ã¨∞^•=∞ |∞∞+≤[º Ö’Ç≤Ï`å~°‚ =#ã¨Ê`«∞Å#∞ =~°¬O|∞Å Hõaè+≤‰õΩÎÅO *Ëã≤,
332 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ѩ~=° ∞HõÖϺ}QÆ∞} Ü«Ú‰õΩOÎ _»~Ú# NǨÏi K«~}
° Ï~°qO^ŒO|∞Å ¿ãqOK«∞K«∞O ^ŒÑO¨ |∞#‰õΩO [xÜ≥∞,
<å =~°¬O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ â◊√Hõ¡ =~°ú=∂# Éè’[<ÀѨ|~°›}Ï#O^Œ #O^Œ# ã¨~°fi`ÀÉèí„^ŒO|∞Å#∞ ã¨Ñ¨Î
ã‘=∂Ѩ~°fi`«O|∞Å∞#∞ #ÉèíÜ«∞Ü«Ú #=∞$`ÒѶ¨∞Ü«Ú <å~°ºHõÜ«Úñ n~°÷=uÜ«Ú, ^Œ$Ñ≤Î~°∂ѨܫÚñ
|q„`«=uÜ«Ú, â◊√Hõ¡Ü«Ú ##∞ ã¨Ñ¨Î#^Œ∞Å∞#∞ QÆÅ, =O^Œ∞Åñ |q„`À^ŒHõO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞
QÆ∞~°∞ |∞∞+¨Éèí „^Œq}Hõ ^Õ=Hõ ã¨O[˝Å∞ QÆey =~°∞} ^Õ=Ùx #∞^ŒHÍO[Å∞ÅO |∂lOK«∞K«∞#fl
Kå`«∞~°fi~°‚ºO|∞O_»∞. 66
* #ˆ~O„^•! „H“OK«nfiáêxH˜ JkèÑu
¨ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥#· Ѷ∞¨ $`«Ñ$¨ +¨μ_ª ∞» , J`«xH˜ U_»∞QÆ∞~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞– "åˆ~ P"≥∂^Œ∞_»∞, =∞^èŒ∞=Ǩï_»∞, "Õ∞Ѷ¨∞Ѩ$+¨μª_»∞, ã¨∞^•=Ú_»∞, |∞∞+≤Aº_»∞, Ö’Ç≤Ï`å~°∞‚_»∞,
=#ã¨Êu J#∞"å~°∞. `«# ‰õΩ=∂~°∞Å ¿Ñ~°∞ g∞^Œ∞QÍ „H“OK«nfiáêxfl Ѷ¨∞$`«Ñ¨$+¨μª_»∞ U_»∞ =~å¬Å∞QÍ
qÉèÏQÆOKÕã≤ XH˘¯Hõ¯ Éèí∂ÉèÏQÍxH˜ XH˘¯Hõ¯ ‰õΩ=∂~°∞x ~åAQÍ xÜ«∞q∞OKå_»∞. `å#∞ =∞OQÆà◊ QÆ∞}
xÅÜ«Ú _»~Ú# NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqã¨∂Î `«Ñ¨O KÕÜ«∞_®xH˜ HÍ#ʼnõΩ Hõ^Œe "≥àÏ¡_»∞. P
„H“OK«nfiѨOÖ’x U_»∞ =~å¬ÅÖ’ â◊√Hõ¡O, =~°ú=∂#O, Éè’[#O, LѨ|~°›}O, P#O^ŒO, #O^Œ#O,
ã¨~°fi`ÀÉèí„^ŒO J<Õ U_»∞ H˘O_»Å∂ =~°∞ã¨QÍ JÉèíÜ«∞, J=∞$`ÒѶ¨∞, P~°ºHõ, f~°÷Ѩu, `«$Ñ≤Î~°∂Ѩ, Ѩq„`«=u,
â◊√Hõ¡– J<Õ U_»∞ #^Œ∞Å∂ L<åfl~Ú. P #n[ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ |∞∞+¨Éèí∞Å∞, „^Œq}‰õΩÅ∞,
^Õ=‰õΩÅ∞– J<Õ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å"å~°∞#∂fl [ÖÏO[Å∞Å∞ ã¨=∞iÊã¨∂Î =~°∞}^Õ=Ùx ¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. [QÆfâ◊! q#∞=Ú „H“OK«nfiѨ=Ú#∞ A\˜ì Ü«ÚO_»∞ ëÈ_»â◊ ÅHõΔ Ü≥∂[#=ÚÅ
q™êÎ~°"≥∞ÿ áêÅ"≥e¡, Ü«∞O^Œ∞##∞ âßHõnfiѨ =∞`«∞Å „ѨHÍâ◊ "≥ÚO^Œ∞,
^ŒO_ç"≥∞ÿ =ÚѨÊk Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[#=ÚÅ q™êÎ~°"≥∞ÿ Ü«∞=∞i Ü«ÚO_»∞,
#O^Œ∞Å âßHõ=$HΔÍ"≥∂^Œ =∂ nfiѨ=Ú#∞ ã¨∞QÆO^èŒO|∞#ñ ɡ#ñQÆñ *Ëã≤
`Õ. Ü«∞O`«ñ ^Œ#¿Ñ~° nq „ѨMϺ`« =∞QÆ∞@ñ, *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞Å q∞QÆ∞Åñ „|ã≤kú ÔHÔH¯†
#O^Œ∞ "Õ∞^è•ukäÜ«Úñ QÆ~°Î Ü«∞QÆ∞K«∞#∞O_≥ñ, ^Œqe "Õ_»∞Hõñ ^Œ#^Œ∞ #O^Œ#∞ÅñEz. 67
* ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! q#∞. „H“OK«nfiѨO K«∞@∂ì Ѩ^Œ∞<å~°∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$uÖ’ áêÅã¨=Ú„^ŒO
LOk. „H“OK«nfiáêxH˜ P=Å ''âßHõnfiѨO—— „Ѩã≤kú á⁄Ok# nfiѨO. P nfiѨO =ÚѨÊkÔ~O_»∞ ÅHõΔÅ
Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u HõeyOk. P nfiѨOÖ’ XHõ ÃÑ^ŒÌ âßHõ=$HõΔO L#flk. ^•x ã¨∞QÆO^èŒO=Å¡ P nfiѨ=∞O`å
Ѩi=∞à◊=O`«OQÍ LO@∞Ok. P HÍ~°}OQÍ<Õ P nfiáêxH˜ 'âßHõnfiѨ— =∞<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. P nfiáêxH˜
„Ñ≤Ü«∞„=`«#O^Œ#∞_≥·# "Õ∞^è•ukä Jnèâ◊fi~°∞_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å „Ñ≤Ü«∞„=`«Ñ¨Ù„`«∞ÎO _»~Ú# "Õ∞^è•ukä ^Œ#Ѩل`«∞Å ¿Ñ~°O QÆŠѨÙ~À[# =∞<À[#
"ÕѨ=∂# ^èŒ∂„=∂hHõ z„`«~°^äŒ |Ǩï~°∂Ѩ qâ◊fiKå~°O|∞Å#∞ ã¨O[˝Å∞ QÆÅ ã¨Ñ¨Î=~°¬O|∞Å Ü«∞O^Œ∞
"å~°Å‰õΩñ |@ìO|∞ QÆ\ì˜ NǨÏi áê^Œ¿ã= ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^ŒáÈ=#O|∞‰õΩñ [xÜ≥∞, <å âßHõnfiѨO|∞#O^Œ∞
hâß<À~°∞â◊$OQÆ |ÅÉè„í ^Œ â◊`Hˆ« ã¨~° ã¨ÇϨ „㨄™È`À ^Õ=áêÅ =∞Ǩ#㨠<å=∞O|∞Å∞ QÆÅ ã‘=∂y~°∞Å∞#∞,
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 333
##∞Ѷ∂¨ Ü«Ú~ÀúÉÜ
íè ∞« ã¨$+¨ºì Ѩ~ål`« ѨOK«Ñs¨ ã¨ÇϨ „ã¨ã$¨ u x[^è$Œ `«∞Å#∞ ã¨Ñ#Ψ ^Œ∞Å∞#∞ QÆÅ, "å #n
[ÅO|∞ Å∞ѨÜ∂≥ yOz Ü«∞K«Û\˜ "å~°Å∞ „áê}ÏÜ«∂=∞O|∞ ¿ãã≤ q^èfiŒ ã¨~Î [° ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}∞Å~Ú Ñ¨~=° ∞
ã¨=∂kèx "åÜ«Ú~°∂ѨOɡ·# ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãqO`«∞~°∞† |∞∞`«„=`« ã¨`«º„=`« ^•#„=`« ã¨∞„=`«
<å=∞O|∞Å∞QÆÅ Kå`«∞~°fi~°‚ºO |O^Œ∞ñ QÆey Ü«ÚO_»∞. 68
* "Õ∞^è•ukäH˜ ѨÙ~À[#∞_»∞, =∞<À[#∞_»∞, "ÕÑ=¨ ∂#∞_»∞, ^è∂
Œ „=∂h‰õΩ_»∞, z„`«~^° ∞Œä _»∞, |Ǩï~°∂ѨÙ_»∞,
qâ◊fiKå~°∞_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩÅ∞<åfl~°∞. "åiH˜ "åi ¿Ñ~°` ¡ À „Ѩã^≤ •úÖ#·ˇ âßHõnfiѨOÖ’x U_»∞ Éè∂í ÉèÏQÍÅ∞
(=~å¬Å∞) ѨOz~ÚzÛ Ñ¨@Oì QÆ\ì˜ "Õ∞^ä•ukä NǨÏi áê^Œ¿ã=KÕã∂¨ Î `«áÈ=<åxH˜ "≥àϧ_»∞. P U_»∞ =~å¬ÅÖ’
„Hõ=∞OQÍ Dâß#O, L~°∞â◊$OQÆO, |ÅÉè„í ^ŒO, â◊`Hˆ« ã¨~O° , ã¨ÇϨ „㨠„™È`«O, ^Õ=áêÅO, =∞Ǩ#ã¨O J<Õ
ã¨iǨÏ^Œ∞Ì Ñ¨~fi° `åÅ∂† J#Ѷ∞¨ , PÜ«Ú~°,Ì LÉèÜ
í ∞« ã¨$+≤,ì JѨ~ål`«, ѨOK«Ñi¨ , ã¨ÇϨ „㨠ã¨$u, x[^è$Œ u J<Õ
U_»∞ #^Œ∞Å∂ L<åfl~Ú. P nfiѨ"åã¨∞Å∞ P #n [ÖÏÅ∞ ¿ãqã¨∂Î „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã∂¨ Î ~°*’QÆ∞},
`«"∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∞ #tOѨ*ãË ∞¨ H˘x ã¨=∂kè x+¨μŪ ~Ú "åÜ«Ú~°∂Ѩ٠_»~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞x P~åkè™êÎ~∞° . JHõ¯_»
|∞∞`«„=`«∞Å∞, ã¨`º« „=`«∞Å∞, ^•#„=`«∞Å∞, ã¨∞„=`«∞Å∞– J<Õ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å "å~°∞<åfl~°∞.
ã‘. J\ì̃ âßHõnfiѨ =∞iHõ\ì̃ `«„`«Ê=∂}O|∞# ^Œkãè =¨ Ú„^ŒO|∞ "≥Å∞ñQÆ∞,
#O^Œ∞‰õΩñ |i=$`«Oɡ· ѨÙ+¨¯~°nfiѨ q∞Åñ [`«∞+¨¬+≤ì ÅHõΔÅ qâßņ
=∞ =∞‡Ç¨nfiѨ=∞O ^ŒÜ«Ú`« HÍOK«# Ѩ„`«Î=ÚÅ∞ QÆeæ Hõ=∞Å QÆ~°∞ƒù#‰õΩ <åã¨
#O|QÆ∞ ѨOˆH~°∞ǨÏO|∞O_»∞, <å nfiѨ =∞^茺O|∞##∞ <˘Hõ¯=∂#™È`«Î
P. ~°O |#OQÆñ |~°fi`«O† |∞O_»∞ñ ^Œ#‰õΩñ |∂, ~åfiѨ~°=ÚÅ #∞O_»∞#\˜ì =~°¬
=ÚʼnõΩ Ô~O\˜ H˜@∞¡ xez# =∞~åº^Œ, #QÆ =∞#OQÆñ *ÏÅñ ÉÁQÆ_» <≥QÆ_»∞. 69
* âßHõnfiѨO K«∞@∂ì JO`Õ Ñ¨i=∂}O Hõey# ^Œkè (ÃÑ~°∞QÆ∞) ã¨=Ú„^ŒO LOk. ^•x `«~åfi`«
J~°"<·≥ åÅ∞QÆ∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂[<åÅ q™êÎ~O° Hõey# ''ѨÙ+¨¯~°nfiѨO—— LOk. P =∞ǨnfiѨOÖ’ Ѩk"ÕÅ |OQÍ~°∞
~ˆ ‰õΩÅ∞ Hõey „|Ǩχ^Õ=Ùx Pã¨#"≥∞#ÿ Ѩ^‡Œ O L#flk. P nfiѨO #_»∞=∞ '=∂#™È`«~Î —° =∞<Õ ÃÑ^ŒÌ Ѩ~fi° `«O
LOk. `«∂~°∞Ê Ñ¨_=» ∞~°ÅÖ’ QÆÅ =~å¬Å ~Ô O_çO\˜H˜ P =∂#™È`«~Î O° ã¨iǨÏ^Œ∞Ì H˘O_».
=. W@∞¡ ^Œ#‰õΩ Ö’Ñ¨e "≥Å∞Ѩe =~°O¬ |∞Å∞ ~Ô O\˜H˜ =∞~åº^•K«ÅO|∞#∞OÉ’Öˇ #∞#fl =∂#™È`«~Î ° Ѩ~fi° `«O
|Ü«Ú`« Ü≥∂[# q™êÎ~°O|∞#∞, #OuÜ«∞ Ü«∞ø#fl`«ºO|∞#∞ QÆey Ü«ÚO_»∞, <å #QÆO|∞#‰õΩ
#Å∞k‰õΩ¯ÅÜ«∞O^Œ∞ <åÅ∞QÆ∞ Ö’HõáêÅ∞~° ѨÙ~°O|∞Å∞O_»∞, <å =∂#™È`«Î~° Ѩ~°fi`«O|∞ `«∞^Œ
ã¨∂~°º~°^äŒ K«„HõO|∞ ã¨O=`«û~å`«‡HõO|~Ú Ü«∞Ǩϟ~å„`«O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ "Õ∞~°∞ „Ѩ^ŒH˜Δ}O|∞ ¿ãÜ«Ú,
#O^Œ∞ <å ѨÙ+¨¯~°nfiáêkèѨu Ü«∞QÆ∞ gu Ǩϟ„`«∞O_»∞ ~°=∞}Hõ ^è•`«Hõ<å=∞O|∞Å∞ QÆŠѨل`«∞ÎÅ
x~°∞=Ù~° =~°¬^ŒfiÜ«∞O|∞#O^Œ∞ #aè+≤‰õΩÎÅO *Ëã≤ `å#∞ |∂~°fiA ÖËy# `≥éOQÆ∞# ÉèíQÆ=`«¯~°‡jÅ∞O
_»QÆ∞K«∞ñ ^ŒÑ¨O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† #O`« 70
334 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èŒOQÍ Ö’Ñ¨Å "≥Å∞ѨŠL#fl =~å¬Å‰õΩ ã¨iǨÏ^Œ∞ÌQÍ L#fl =∂#™È`«Î~° Ѩ~°fi`«O Ѩk"ÕÅ
Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚=¸, JO`Õ Z`«∞Î HõÅk. P Ѩ~°fi`åxH˜ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ #Å∞QÆ∞~°∞ Ö’HõáêʼnõΩÅ
Ѩ@ì}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. P =∂#™È`«Î~° Ѩ~°fi`« tY~å# ã¨O=`«û~å`«‡Hõ"≥∞ÿ# ã¨∂~°º~°^äŒK«„HõO u~°∞QÆ∞`«∂
~å„uO|QÆà◊√§ "Õ∞~°∞=Ù#‰õΩ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∞ÎO@∞Ok. P ѨÙ+¨¯~° nfiáêkèѨu guǨϟ„`«∞_»∞. J`«xH˜
~°=∞}‰õΩ_»∞, ^è•`«‰Ωõ _»∞– W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å∞, guǨϟ„`«∞_»∞ ѨÙ+¨¯~°nfiáêxfl ~Ô O_»∞ =~å¬Å∞QÍ qÉèlí Oz,
P Éèí∂ÉèÏQÍʼnõΩ `«# H˘_»∞‰õΩÅ#∞ ~åAÅ#∞ KÕâß_»∞. `«# J#flÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ guǨϟ„`«∞_»∞
ÉèíQÆ=„fÊuHõ~åÖˇ·# HÍ~åºÅ∞ PK«iã¨∂Î `«áÈ=<åxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. =∞#∞*Ëâ◊fi~°! Ü«∂ =~°¬O, |∞# #ѨC_»∞ ã¨OK«iOK«∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Ѩ^•‡
ã¨#∞ ^ŒQÆ ã¨Hõ~°‡HÍ~å, ^èŒ# ¿ãÜ«Ú^Œ∞ ~°K«Å |∞kú `å`«Ê~°º=Ú#<£. 71
* „Ѩ[ʼnõΩ ~°H‰Δõ Ωõ _» =~Ú# ѨsH˜#
Δ flˆ~O„^•! D ѨÙ+¨¯~° nfiѨOÖ’ ã¨OK«iOKÕ"å~°∞ "Õ^ÀHõÎ Hõ~‡° Å#∞
PK«iã¨∂Î K«`«∞~°∞‡Y∞}˜‚ H˘Å∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞. "å~°∞ xâ◊ÛÅ=∞~Ú# |∞kú|ÅO, xÜ«∞=∞ x+¨ªÅ∞ Hõey#
"å~°∞.
Hõ. ^èŒ~°}©=Å¡Éèí! q#∞ ѨÙ, +¨¯~° =∞#∞ nfiѨ=Ú# ÖË~°∞ Kå`«∞~°fi~°∞‚ºÖò,
Ѩ~°QÆñQÆ ÉèË^Œ=Ú ÖˈH, ã¨~°ã¨`« ã¨=Ú ÅQÆ∞^Œ∞ ~°O^Œ∞ ã¨HõÅ [#O|∞Öò. 72
* ^è~Œ }
° <© å^ä•! ѨÙ+¨¯~°=∞<Õ nfiѨOÖ’ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å qÉèÏQÆO ÖË^∞Œ . JHõ¯_ç "å~°O^Œ~∂° Éè^Ë ÉŒ Ïè =O
ÖˉõΩO_® ã¨=∞ÉèÏ=O`À Hõeã≤ "≥∞eã≤ ã¨OK«i™êÎ~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ѨÙ+¨¯~°nfiѨO|∞ K«`∞« +¨+¬ ì≤ ÅHõÜ
Δ ∂≥ [# q™êÎ~O° ɡ#· â◊√^Àú^HŒ õ ã¨=Ú„^Œ=Ú„k`«O |QÆ∞K«∞O_»∞,
#=fiÅ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«O|∞O_»∞, â◊√^Àú^ŒHõ ã¨=Ú„^Œ Ö’HÍÖ’HõѨ~°fi`«O|∞Å #_»∞=∞ Ô~O_»∞HÀ@¡
Ü≥∂[# q™êÎ~°O|~Ú# x~°˚# Éèí∂q∞^Œ~°Ê}À^Œ~° ã¨=∂#Oɡ· ^Õ=`å"å㨠Ü≥∂QƺO|∞QÍ #∞O_»∞,
<å Éèí∂q∞O *Ëi# Ѩ^•~°÷O|∞ =∞~°Åñ ÉÁO^Œ #â◊HõºO|∞QÆ #∞O_»∞† #@ g∞ñ^Œ Ö’HÍÖ’HõѨ~°fi`«O
ɡxq∞k HÀ@¡ Ü≥∂[#O|∞Å∞ ã¨∞=~°‚Éèí∂q∞Ü«Ú ã¨∂~åºk „^èŒ∞"åO`«O|∞ ÅQÆ∞ *’ºu~°æ}O|∞Å∞
=∞^茺O|∞# #∞O_»∞@O *Ëã≤ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«O |#O^Œy Ü«ÚO_»∞† |OKåâ◊`À¯\˜ Ü≥∂[#
qã¨Î$`«O|QÆ∞ Éèí∂=∞O_»Å =∂#O|∞#‰õΩñ ^Œ∞sÜ«∂Oâ◊ „Ѩ=∂}O|∞ QÆÅ Ü«∂ Ö’HÍÖ’HõѨ~°fi`«O|∞
g∞ñ^Œ #dÅ [QÆ^Œ∞æ~°∞=QÆ∞ „|ǨχKÕ`«ñ [`«∞iÌâ◊ÅÜ«∞O^Œ∞ |∞∞+¨Éèí ѨÙ+¨¯~° K«∂_» "å=∞ <åѨ~ål`«
ã¨O[˝Å∞ QÆÅ kQÆæ[O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞#∞ Ö’Hõ~°HõΔ}Ï~°÷O|∞ xi‡`«Oɡ· Ü«ÚO_»∞† =∞é˜Ü«Ú#∞. 73
* P ѨÙ+¨¯~°nfiѨO J~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey LO@∞Ok. ^•x K«∞@∂ì JO`Õ
qã‘Î~°‚O Hõey Ѩiâ◊√^Œú=∞~Ú# [ÖO`À xO_ç# ã¨=Ú„^ŒO LOk. P ã¨=Ú„^•xH˜ P=Å Ö’HÍÖ’Hõ
Ѩ~°fi`«=ÚOk. ã¨=Ú„^•xH©, P Ѩ~°fi`åxH© =∞^茺QÆÅ „Ѩ^Õâ◊O Ô~O_»∞ HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚O Hõey
LO@∞Ok. JHõ¯_» =∂#=ã¨OKå~°O ÖË^Œ∞. P Éèí∂q∞ J^ŒÌOÖÏQÍ ã¨fiK«ÛùOQÍ #∞#flQÍ LO@∞Ok. Jk
^Õ=`«Å∞ x=ã≤OK«_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOz<å KÕuHõO^Œ^Œ∞. P ÃÑ·# Zxq∞k HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ „Ѩ^Õâ◊O
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 335
|OQÍ~°∞Éèí∂q∞ÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∞ÎO@∞Ok. ã¨∂~°∞ºx #∞O_ç „^èŒ∞=`å~° =~°‰õΩ "åºÑ≤Oz# *’ºu~°æ}O =∞^茺
LO_»_»O =Å¡ P Ѩ~°fi`åxH˜ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«=∞<Õ ¿Ñ~°∞ ™ê~°÷HõO J=Ù`«∞#flk. D Éèí∂=∞O_»Å=∞O`å
Ü«∂Éèˇ·HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u HõeyOk. JO^Œ∞Ö’ <åÅæ==O`«∞ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«O. P Ѩ~°fi`«O g∞^Œ
ã¨HõÅÖ’Hõ QÆ∞~°∞_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ |∞∞+¨ÉèíO, ѨÙ+¨¯~°K«∂_»O, "å=∞#O, JѨ~ål`«O J<Õ kQÆæ*ÏÅ#∞
Ö’Hõ~°HõΔ}Ï~°÷O xeÑ≤ LOKå_»∞.
ã‘. `«#^Œ∞ qÉèí∂`«∞Öˇ· `«#i# Ü«∂ ^Õ= |$O^Œ`Õ[â∫≈~°º |$OǨÏ}Ï~°÷
"≥∞ÿ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ <åk^Õ=ÙO_»∞#∞ <≥·# [QÆ^Œ∞æ~°∞O _»K«∞º`«∞O_»∞
ã¨iÖËx ^èŒ~°‡q*Ï˝# "≥·~åQͺ^Œ∞ Å~Ú# qÉèí∂`«∞Å #Åi Ü«Ú#fl
Ü«∞\˜ì q+¨fiˆHû#∞ñ _®kQÍñ QÆÅ∞QÆ∞ áê~°¬^Œ∞Å`Àñ QÆ∂_ç „Ñ¨â◊ã¨Î"≥∞ÿ#
w. x[=~åÜ«Ú^èŒ ^À~°úO_» x`«º ã¨`«∞Îfi, _»QÆ∞K«∞ <å Ѩ~°fi`«O|∞ÃÑ· #dÅ Ö’Hõ
~°HõΔ}Ï~°÷O|∞ HõÅÊѨ~°ºO`« =∞`«ñ_»∞, Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ Ѩs`«∞ñ_≥· Ü≥ÚѨCK«∞O_»∞. 74
* P Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~fi° `«O g∞^Œ Pk^Õ=Ù_»∂, [QÆ^∞Œ ~æ ∞° _»∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜ΔOK«_»O HÀã¨O Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ ã¨Ç≤Ï`«∞_≥· HõÖÏÊO`« Ѩ~°ºO`«O LO\Ï_»∞. ^Õ=`«Å
ã¨=¸Ç¨Ï=∞O`å N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x "≥·Éèí=ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. P ^Õ=`«Å `Õ[ã¨∂û, Ѩ~å„Hõ=∞=¸
qã¨ÎiOѨ*ËÜ«∞_»O HÀã¨O q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ^èŒ~°‡O, *Ï˝#O, "≥·~åQƺO J<Õ qÉèí∂`«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ
q+¨fiˆHû#∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# áê~°¬^Œ∞Å`À ‰õÄ_ç K«`«∞~åƒÇ¨ï=ÙÅÖ’ „âı+¨ª=∞~Ú# PÜ«Ú^è•Å∞ ^èŒiOz P
Ѩ~°fi`«O g∞^Œ „ѨHÍt™êÎ_»∞.
=. W@∞¡ qq^è=Œ ∞O„`« QÀѨ<å~°O÷ ÉÏ #QÍ„QÆO|∞# #∞#fl ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ ^ŒH¯õ Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~fi° `«O|∞#‰õΩ
#=fiÅ <˘~°∞ʼnõΩ ã¨OK«iOѨ #â◊Hºõ O|~Ú Ü«ÚO_»∞† „|Ǩ‡O_»O|∞#‰õΩ ã¨∂~°∞ºO_»∞ =∞^躌 QÆ`∞« O_≥·
Ü«ÚO_»† <å ã¨∂~°∞º#‰õΩ #∞ÉèíÜ«∞ ѨHõΔO|∞Å Ü«∞O^Œ∞ x~°∞=^Õ#∞HÀ@¡ Ü≥∂[#Ѩi=∂}O|∞#
#O_»Hõ\ÏǨÏO |∞O_»∞† #\˜ì ã¨∂~°∞ºx KÕ`« <åHÍâ◊kHõûfi~åæѨ=~°æO|∞Å∞#∞ #~°HõO|∞Å∞#∞
x~°‚~ÚOѨO|_»∞† ^Õ=u~°º V‡#∞+¨º <åQÆ Ñ¨H˜Δ `«$}QÆ∞ŇÖ`åk ã¨~°fir=ÙʼnõΩ#∞ ã¨∂~°∞ºO _®`«‡
Ü«∞QÆ∞K«∞ #∞O_»∞. 75
* P Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~°fi`«Og∞^Œ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ qq^èŒ =∞O„`åÅ#∞ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ ~°H˜Δã¨∞ÎO\Ï_»∞. P
ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ `«Ñʨ P Ö’HÍÖ’Hõ Ѩ~fi° `åxH˜ P=Å Z=iH˜QÍh ã¨OK«iOK«_®xH˜ â◊Hºõ O QÍ^Œ∞. „ÉǨ‡O_®xH˜
=∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ L<åfl_»∞. P ã¨∂~°∞ºxH˜ W~°∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ W~°"·≥ J~Ú^Œ∞HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’
„|Ǩ‡O_» Hõ\ÏǨÏO LOk. P ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_Õ PHÍâ◊O, k‰õΩ¯Å∞, ã¨fi~°æ#~°HÍÅ∞, "≥∂HõΔO J<Õ "å\˜x
xˆ~Ìt™êÎ_»∞. ^Õ=`«Å‰õÄ, =∞#∞+¨μºÅ‰õÄ, [O`«∞=ÙʼnõÄ, ã¨~åÊʼnõÄ, Ѩ‰õΔΩʼnõÄ, QÆ_ç¤áÈK«Å‰õÄ, fQÆʼnõÄ,
á⁄^ŒÅ‰õÄ, ã¨~°fir=~åã¨∞ʼnõÄ ã¨∂~°∞º_Õ P`«‡.
336 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. Hõ~°=∞#∞~åQÆO|∞# h, ^èŒ~°}©=∞O_»Å=Ú ã¨Oq^è•#O ÉˇÅ¡<£
#~°=~°! Ü≥∞é∞ñQÆO *ˇÑ≤Êu, =∞é˜ K≥ÃÑÊ^Œ q#∞=Ú k=º=∂# "≥∞‡Å¡<£. 76
* F ~å*Ï! h=O>Ë <å‰õΩ#fl „Ñ‘u HÍ~°}OQÍ Éèí∂=∞O_»Å x~å‡}ÏxH˜ ã¨OÉOkèOz# qâıëêÅhfl
`≥eÜ«∞*Ëâß#∞. WO`Õ HÍ^Œ∞† WѨÙ_»∞ ã¨$+≤ì H˘Å`«Å#∞ ‰õÄ_» K≥|∞`å#∞ q#∞.
-: ÉèíQÆ} q+¨Ü«∞=Ú :-
P. Hõ=∞Å*ÏO_» =∞^茺QÆ`«∞ñ_≥·# ã¨∂~°∞ºO_»∞, Éèíi`«"≥∞ÿ# Ü«∂`«Ñ¨O|∞KÕ`«
=¸ñ_»∞ Ö’Hõ=ÚÅ#∞ =ÚOz `«Ñ≤OѨOQÆñ, *Ëã≤ HÍOu <˘O^Œñ *ËÜ«ÚK«∞O_»∞. 77
* „|Ǩ‡O_»O =∞^茺֒ „ѨHÍtOKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ `«# "≥Å∞QÆ∞`À, "Õ_çq∞`À =ÚÖ’¡HÍÅ#∂
=ÚOK≥`«∞Î`«∂ „ѨHÍtOѨ *Ë™êÎ_»∞.
=. J\˜ì ÉèÏ㨯~°∞O _»∞`«~Î åÜ«∞} ^ŒH}
Δ˜ ÏÜ«∞# q+¨μ=ÙÅ#∞ <å=∞O|∞Å∞ QÆÅ =∂O^Œº f„= ã¨=∂#QÆ`∞« Å
<å~ÀǨÏ}Ï=~ÀǨÏ} ™ê÷#O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ n~°… „ǨÏã¨fi ã¨=∂#O|∞Å∞QÍñ *ËÜ«ÚK«∞O_»∞. 78
* ã¨∂~°∞ºxH˜ L`«Î~åÜ«∞}O, ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#O, q+¨μ=`«∞Î J<Õ =¸_»∞ QÆ=∞<åÅ∞ L<åfl~Ú.
L`«~Î åÜ«∞}OÖ’ P QÆ=∞#O =∞O^ŒH˘_çQÍ , ^ŒH}
Δ˜ ÏÜ«∞#OÖ’ f„=OQÍ, q+¨μ=`«∞ÖÎ ’ ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok.
ã¨∂~°∞ºx D =¸_»∞ QÆ=∞<åÅ#∞ J#∞ã¨iOz P~ÀǨÏ} J=~ÀǨÏ} ã¨=∞™ê÷<åÅÖ’ ~å„uO|=à◊√¡
n~°…=ÚÅ∞QÍ „ǨÏã¨fi=ÚÅ∞QÍ ã¨=∂#=ÚÅ∞QÍ =∂~°∞`«∞O\Ï~Ú.
P. "Õ∞+¨`«∞ÅÅÜ«∞O^Œ∞ q∞Ç≤Ï~°∞O _»Ç¨ÏŸ~å„`«∞, ÅO^Œ∞ñ k~°∞QÆ∞ ã¨=∞qǨ~°=ÚÅ#∞,
|~°ñQÆñQÆ =$+¨ÉèÏk ѨOK« ~åã¨∞Å#∞, <˘H˘¯Hõ¯ QÆ_çÜ«∞ ~å„u ^ŒH˜¯ #_»K«∞. 79
* "Õ∞+¨~åtÖ’#∂, `«∞ÖÏ~åtÖ’#∂ ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨OK«iOK«∞`«∞#flѨC_»∞ ѨQÆÅ∞ ~å„f ã¨=∂#OQÍ
LO\Ï~Ú. =$+¨ÉèíO q∞^äŒ∞#O, Hõ~å¯@HõO, ã≤OǨÏO, Hõ#º D S^Œ∞ ~åã¨∞ÅÖ’ ã¨OK«iOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
XH˘¯Hõ¯ QÆ_çÜ«∞ „ѨHÍ~°O ~å„u HÍÅO `«QÆ∞æ`«∂ =ã¨∞ÎOk. ѨQÆÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂O@∞Ok.
P. q∞Oz =$tÛHÍk ѨOK«~åã¨∞Å#∞ <˘, H˘¯Hõ¯ QÆ_çÜ«∞ ~å„u xH˜¯ #_»∞K«∞,
k==ÚÅO^Œ∞ <≥Å¡ kQÆ*Ïé∞ <˘H˘¯Hõ¯, QÆ_çÜ«∞ <≥ʼnõΩñ ^Œ„`«ÊHÍ~°=Ú##∞. 80
* JÖψQ ã¨∂~°∞º_»∞ =$tÛHõO, ^èŒ#∞ã¨∞û, =∞Hõ~°O, ‰õΩOÉèíO, g∞#O J<Õ S^Œ∞ ~åã¨∞ÅÖ’ L#flѨC_»∞
XH˘¯Hõ¯ QÆ_çÜ«∞ „ѨHÍ~°O ~å„u ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. ѨQÆ\˜ HÍÅO `«yæáÈ`«∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú x qfi^èŒO|∞# k=ã¨O|∞ Å∞`«Î~åÜ«∞} ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#O|∞Å =$kúHõΔÜ«∞O|∞Å <˘O^Œ
<˘Hõ¯ Ü«∞Ǩϟ~å„`«O|∞# <ÕHõѨOKåâ◊^Œ∞`«Î~° #= HÀ\˜Ü≥∂[#O|∞ŠѨi=∂}O|∞ QÆÅ =∂#™È`«Î~°
Ѩ~°fi`«O|∞#O^Œ∞ñ ^Œ∂~°∞Ê# ^Õ=^è•x Ü«∞#∞ xO„^ŒÑ¨Ù~°O|∞#∞, ^ŒH˜Δ}O|∞# ã¨OÜ«∞=∞x Ü«∞#∞
Ü«∞=∞#QÆ~°O|∞#∞, |tÛ=∞O|∞# x"≥∂¡K«x Ü«∞#∞ =~°∞} Ѩ@ì}O|∞#∞, #∞`«Î~°O|∞# qÉèÏ=i
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 337
Ü«∞#∞ ™È=Úx ѨÙ@ÉèË^Œ#O|∞#∞ ^Õ[iÅ∞¡K«∞O_»∞† <å Ѩ@ì}O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ #∞^ŒÜ«∞ =∞^蕺ǨÏfl
ã¨=∞Ü«∞ xj^äŒO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ HÍÅÉèË^ŒO|∞Å#∞ Éèí∂`«„Ѩ=$uÎ x=$uÎ xq∞`«ÎO |K«Û\˜ [#∞ʼnõΩñ
|∞\˜ìOK«∞K«∞O_»∞, ã¨∂~°∞ºO _≥ѨÙ_çO„^Œ #QÆ~°O|∞# #∞O_ç QÆ=∞xOK«∞ #k Ü«∂kQÍñ |kÜÕ∞#∞
QÆ_çÜ«∞Å#∞ Ô~O_»∞HÀ@¡ =ÚѨÊkÜÕ∞_»∞ ÅHõΔÅ _≥|ƒkÜ≥ÿ∞^Œ∞"ÕÅ Ü≥∂[#O|∞Å∞ #_»∞K«∞, x
qfi^èŒO|∞# xO„^Œ Ü«∞=∞ =~°∞} ™È=∞ѨÙ~°O|∞Å g∞ñ^Œñ [O„^•k „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`«O|∞ÅOQÆ∂_ç
ã¨OK«iOK«∞K«∞ñ |O„_≥O_»OK«∞Å∞, <åé∞ Hõ=Ú‡Å∞#∞, =¸_»∞ ^˘Å∞Å∞O QÆey ã¨O=`«û~å`«‡
HõO|~Ú ÜÕ∞HõK«„HõO |~Ú# ã¨∂~°∞ºx ~°^äŒO|∞ =ÚǨ˙~°Î=∂„`«O|∞# =ÚѨÊk <åÅ∞QÆ∞ ÅHõΔÅ∞
<≥#=∞#∂flé∞ Ü≥∂[#O|∞Å∞ ã¨OK«iOK«∞. 81
* D „ѨHÍ~°OQÍ JǨϟ~å„`åÅ#∞ L`«Î~åÜ«∞} ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#=ÚÅÖ’ ÃÑOK«∞`«∂ `«yæOK«∞K«∞
XHõ¯ k#OÖ’ `˘q∞‡kHÀ@¡ Ü«∂ÉèX·ˇ Hõ¯ ÅHõÅΔ Ü≥∂[<åŠѨi=∂}O Hõey# ^Œ∂~°O =∂#™È`«~Î ° Ѩ~fi° `«O
#Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ ã¨∂~°º~°^äŒO u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. D Ѩ~°fi`«O `«∂~°∞Ê# ''^Õ=^è•x—— J<Õ WO„^Œ∞x Ѩ@ì}O,
^ŒH˜Δ}OÖ’ ''ã¨OÜ«∞=∞x—— J<Õ Ü«∞=Úx Ѩ@ì}O, ѨtÛ=∞OÖ’ 'x"≥∂¡K«x— J<Õ =~°∞}∞x Ѩ@ì}O,
L`«Î~°OÖ’ 'qÉèÏ=i— J<Õ ™È=Úx Ѩ@ì}O L<åfl~Ú. D <åÅ∞QÆ∞ Ѩ@ì}ÏÅÖ’#∂ ã¨∂~°∞º_»∞ „Hõ=∞OQÍ
L^ŒÜ«∞O =∞^蕺ǨÏflO, Jã¨Î=∞Ü«∞O, J~°ú~å„`«O J<Õ HÍÅÉèË^•Å#∞ HõeÊã¨∞ÎO\Ï_»∞. D L^ŒÜ«∂^Œ∞Å∞
JK«Û\˜ r=ÙÅ „Ѩ=$uÎ x=$`«∞ÅÎ ‰õΩ HÍ~°}Ï Å=Ù`«∞O\Ï~Ú. ã¨∂~°∞º_»∞ WO„^Œ#QÆ~O° #∞O_ç Ü«∞=∞#QÆ~åxH˜
Ѩܫ∞xOKÕ@ѨC_»∞ Ѩ^Œ∞<≥·^Œ∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’ Ô~O_»∞ HÀ@¡ =ÚѨÊkU_»∞ ÅHõΔÅ _≥|ƒk S^Œ∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞
Ju„Hõq∞Oz Ü«∞=∞#QÆ~åxH©, W^Õq^èŒOQÍ JHõ¯_ç #∞Oz =~°∞}, ™È=∞#QÆ~åʼnõÄ, K«O„^•k „QÆǨÅ`À,
#HõΔ„`åÅ`À, ã¨OK«i™êÎ_»∞. Ѩ<≥flO_»∞ P‰õΩÅ∂, P~°∞ Hõ=Ú‡Å∂, =¸_»∞ ‰õΩO_»Å∂, (<åaè „Ñ¨^ÕâßÅ∂)
Hõey UHõK«„HõO`À ‰õÄ_ç ã¨O=`«û~å`«‡Hõ"≥∞ÿ# ã¨∂~°∞ºx ~°^äŒO XHõ =ÚǨ˙~°Î HÍÅOÖ’ =ÚѨÊk <åÅ∞QÆ∞
ÅHõΔÅ Zxq∞k =O^ŒÅ Ü≥∂[<åÅ∞ „Ѩܫ∂}O KÕã¨∞ÎOk.
ã‘. W#∞~°^äŒO|∞# #∞#fl ~Ú~°∞™⁄Hõ¯\˜Ü«∞ "Õ∞~°∞ tY~°O|∞#O^Œ∞#∞ *Ëi Ü«ÚO_»∞†
<˘#~°ñ [„Hõ=Ú =∂#™È`«Î~° Ѩ~°fi`«O |O^Œ∞Åñ kiÔQ_»∞ <å ~°^äŒO|∞
x~°∞ã¨∞# #∞#fl Ô~O _ç~°∞ã¨∞Å∞ ^ŒQÆ∞ÅOQÆñ |=# áêâ◊O|∞Å |^Œú =∞QÆ∞K«∞
„^èŒ∞==∞O_»ÅO|∞#O^Œ∞Å #O\˜ Ü«ÚO_»ñQÍ ã¨OK«iOK«∞K«∞ #∞O_»∞ ã¨O`«`«O|∞†
w. #\˜ì Ü«∞~°^ŒO|∞ =ÚѨÊk Ü«∂é∞ÅHõΔ, ÅO^Œ∞ #O\˜# HÍñ_çÜ«Ú #xfl Ü≥∂[
#=ÚÅ q™êÎ~°"≥∞ÿ `«∞~°OQÆ=ÚÅ HõO^èŒ, ~°=ÚÅñ ^ŒQÆ∞Å∞K«∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ ~°=∞}`À_». 82
* ã¨∂~°º~°^äŒ K«„HÍxH˜ XHõ W~°∞ã¨∞ J=∞~°Û|_ç L#flk. P W~°∞ã¨∞‰õΩ XHõ"≥·Ñ¨Ù "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«=¸,
~Ô O_»="≥Ñ· Ù¨ =∂#™È`«~Î ° Ѩ~fi° `«=¸ L<åfl~Ú. ~Ô O_»∞"≥Ñ· Ù¨ Å∂ "åÜ«ÚáêâßÅ`À QÆ\Qì˜ Í ayOѨ|_ç L<åfl~Ú.
Wq Éèí∂q∞ Ô~O_»∞ „^èŒ∞"åʼnõÄ JO\˜ L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ ã¨∂~°º~°^ä•xH˜ J=∞~°Û|_ç# HÍ_ç =ÚѨÊ~Ú
P~°∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=Ù LO@∞Ok. P HÍ_ç ã¨∂~°º~°^ä•xH˜ Hõ\˜ì# QÆ∞„~åÅ "≥∞_»ÅÃÑ· "≥∂Ѩ|_ç
LO@∞Ok.
338 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. P ~°^OŒä |∞#‰õΩ QÍÜ«∞„fK«ÛOù ^ŒO ÉÏkQÍ ã¨ÑKΨ Û« Où ^ŒO|∞Å∞ #â◊fiO|∞Öˇ· ã¨OK«iOK«∞, ÉèÏ㨯~°∞#‰õΩ
#„QÆÉÏè QÆO|∞# #~°∞}∞O_»∞ xÜ«Ú‰õΩOÎ _≥· ~°^OŒä |∞ QÆ_Ñ» Ù¨ K«∞O_»∞† "≥O_çÜÚ« #OQÆ∞+ª̈Ñ~¨ fi° =∂„`«
â◊s~°O|∞Å∞ QÆÅ Ü«∞é∞=k"ÕÅ "åÅdÖϺY∞ºÅQÆ∞ |∞∞+≤=~°∞Å∞ ã¨∂~°∞ºx =ÚO^Œ@ ™œ~°ã∂¨ HõOÎ |∞Å
ã¨∞uÎ ~ÚOѨ, =∞é˜ÜÚ« #<ÕHõ =Ú#∞Å∞#∞ QÆO^è~Œ fi° H˜#fl~° H˜OѨÙ~°∞+¨ <åQÍѨû~°ó Ѩ`O« QÍ^Œ∞Å∞#∞
<≥Å<≥Å =~°∞㨄Hõ=∞O|∞# ¿ãqOѨO ^˘q∞‡kHÀ@∞¡ <Õ |kÜ≥ÚHõ ÅHõÜ Δ ∂≥ [#O|∞ŠѨi=∂}O|∞
QÆÅ Éè∂í =∞O_»ÅO|∞#O^˘Hõ Hõ}Δ O|∞# ã¨∂~°∞ºO_»∞ ~Ô O_»∞"ÕÅ ÜÕ∞ñ|k Ü≥∂[#O|∞Å∞ ã¨OK«iOK«∞K«∞,
<˘Hõ Ü«∞Ǩϟ~å„`«O|∞#O^≥ ~¸ Éè∂í =∞O_»ÅO |O`«ÜÚ« ã¨OK«iOK«∞, #x# â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞#‰õΩñ
|sH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞O _ç@x¡ Ü≥∞. 83
* P ã¨∂~°º~°^ä•xH˜ QÍÜ«∞„u, |$ǨÏã¨Êu, L+≤‚H±, [QÆu, „u+¨μìÑπ, J#∞+¨μìÑπ, ѨOH˜Î J#|_Õ U_»∞
Kè«O^Œã¨∞ûÅ∞ QÆ∞„~åÅ∞QÍ L<åfl~Ú. ã¨∂~°∞ºxH˜ J~°∞}∞_»∞ ™ê~°kä. J`«_»∞ ã¨∂~°∞ºx =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆOÖ’
‰õÄ~°∞ÛO_ç ~°^ä•xfl #_»∞ѨÙ`«∞O\Ï_»∞. ÉÁ@#„"Õe Hõ}∞Ѩ٠Ѩi=∂}O ^ÕǨÏO Hõey# "åÅdÅ∞ºÅ<Õ
|∞∞+≤ѨÙOQÆ=ÙÅ∞ J~°"≥· "ÕÅ =∞Ok *’ºu~°‡Ü«∞ ã¨fi~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz#"å~°∞ ã¨∂~°∞ºx =ÚO^Œ∞O_ç "Õ^Œ
ã¨∂HÍÎÅ`À ™È΄`«O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. ZO^Œ~À =Ú#∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞, <åQÆ∞Å∞,
JѨû~°ã¨Å∞, QÆ~°∞_»∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#"å~°∞ „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã¨∂~°∞º}˜‚ ¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞. `˘q∞‡k HÀ@¡
U|k Ü≥ÚHõ¯ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åŠѨi=∂}O Hõey# Éèí∂=∞O_»ÅO K«∞@∂ì ã¨∂~°∞º_»∞ HõΔ}ÏxH˜ Ô~O_»∞"ÕÅ
Ü«∂Éèˇ· Ü≥∂[<åÅ K˘Ñ¨C# JǨϟ~å„`«OÖ’ ã¨OK«i™êÎ_»∞—— Jx K≥Ñ≤Ê# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x K«∂z ѨsH˜Δ`«∞Î
‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À D q^èŒOQÍ „ѨtflOKå_»∞.
Hõ. =Úx=~°! "Õ∞~°∞„^èŒ∞=ÙʼnõΩ, <˘#~°ñ „|^ŒH˜Δ}=Ú k~°∞QÆ∞K«∞O_≥_»∞ #Añ _®
~Ú#∞ñ _»aè=ÚY∞ñ_≥· ~åã¨∞Å, Hõ#∞‰õÄÅ`« <ÕQÆ∞#O\˜† =k Ü≥∞\Á¡Ñ¨C<£? 84
* =ÚhO„^•! ã¨∂~°∞º_»∞ "Õ∞~°∞=Ù‰õÄ, „^èŒ∞=ÙxH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»x K≥áêÊ=Ù Hõ^•!
„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»~Ú# ã¨∂~°∞º_»∞ ѨO„_≥O_»∞ ~åã¨∞ÅÖ’#∂ Jaè=ÚY∞_≥· u~°∞QÆ∞`å_»x ‰õÄ_® J<åfl=Ù.
Jk ZÖÏ á⁄ã¨QÆ∞`«∞Ok? <å ã¨O^ÕǨxfl f~°∞Û.
Hõ. Jx ѨeH˜# Éèí∂=~°∞xO, QÆ#∞ñQ˘x â◊√HõÜ≥∂y q∞QÆ∞Åñ QÆ~°∞}Ïxfi`«∞ñ_≥·
=∞#=Ú# NǨÏiñ ^ŒÅñK«∞K«∞, q#∞ =∞x „Hõ=∞‡éñQÆ x@∞¡ qxÑ≤OK≥ñ ^ŒQÆ<£. 85
* ѨsH˜Δ`«∞Î ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ‰õÄ_ç# ã¨O^ÕǨxfl q#fl â◊√HõÜ≥∂y XHõ=∂~°∞ Hõà◊√§ =¸ã¨∞H˘x
NǨÏix `«ÅK«∞H˘x D q^èŒOQÍ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞.
=. #ˆ~O„^•! Ü«∞u"ÕQÆO|∞#O k~°∞QÆ∞K«∞O_»∞ ‰õΩÖÏÅ K«„HõO|∞#O^Œ∞ñ [„Hõ„Éèí=∞}O|∞#‰õΩ "Õéˇÿ#
QÆu <˘Ok |Ou™êy uiÔQ_»∞ Ñ≤Ñ‘eHÍ^Œ∞Å K«O^ŒO|∞# #HõΔ„`«~åã¨∞Å`À_»O QÆ∂_ç# HÍÅK«„HõO|∞
„^èŒ∞="Õ∞~°∞=ÙÅO „|^ŒH˜Δ}O|∞ k~°∞QÆ∞#Ѩ٠_® HÍÅK«„HõO|∞ "≥O@ ã¨OK«iOK«∞ ã¨∂~åºk„QÆǨÏO|∞
ʼnõΩ #HõΔ„`åO`«~°O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞ ~åâ◊ºO`«~°O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞ #∞xH˜ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ ã¨∂~åºk
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 339
„QÆǨÏO|∞ʼnõΩñ [„HõQÆu ã¨fiQÆ`«∞Å=Å# QÆu^ŒfiÜ«∞O|∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú <å ã¨∂~°∞ºO_®k
<å~åÜ«∞}=¸iÎ Ü«∞QÆ∞K«∞ Ö’HõO|∞Å Ü≥∂QƈHΔ=∞O|∞ʼnõΩ "Õ^Œ„`«Ü«∂`«‡HõOɡ· Hõ~°‡ã≤kú xq∞`«ÎOɡ·
^Õ=i¬ QÆ}O|∞ÅKÕ "Õ^•O`å~°÷O|∞Å ##=~°`«O|∞ q`«~°¯º=∂#O |QÆ∞K«∞#fl `«# ã¨fi~°∂ѨO|∞#∞
^•fi^Œâ◊ q^èOŒ |∞Å∞QÆ qÉèlí Oz =ã¨O`åk |∞∞`«∞=ÙÅ <å Ü«∂ HÍÅqâı+¨O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆñ
*ËÜ«ÚK«∞O_»∞† #\˜ì Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx =∞Ç≤Ï=∞ h Ö’HõO|∞# =∞Ǩ`«∞‡ÅQÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ^Œ=∞
`«=∞ =~å‚„â◊=∂Kå~°O|∞Å K˘Ñ¨C# "Õ^ÀHõÎ „ѨHÍ~°O|∞QÍ ÉèHí ºÎõ uâ◊Ü∞« O|∞# <å~åkèOK«∞K«∞ Hˆ =Δ ∞O|∞
<˘O^Œ∞K«∞O^Œ∞† ~°\˜ì Ü«∂k<å~åÜ«∞}=¸iÎ *’ºuâ◊Û„HÍO`«~°fiiÎÜ≥ÿ∞ ã¨fiH©Ü«∞`Õ[ó ѨÙO[nÑ≤`ådÅ
*’ºu~°æ}O|∞Å∞ QÆÅ"åñ_≥· ^•fi^Œâ◊~åã¨∞ÅÜ«∞O^Œ∞ <˘Hõ ã¨O=`«û~°O|∞# ã¨OK«iOK«∞K«∞O_»∞†
#\˜ì Ü«∂kѨÙ~°∞+¨μx QÆ=∞# qâı+¨HÍÅO|∞#∞ Ö’‰õΩ ÅÜ«∞# |∞∞`«∞ =∂㨠ѨHõΔ u^䕺^Œ∞ÅKÕ
=º=ǨÏiOK«∞ K«∞O^Œ∞~°∞† =∞é˜Ü«Ú #ѨÊ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO _® ~åã¨∞ÅÜ«∞O^Œ∞ +¨ëêªOâ◊ ã¨OKå~°O|∞
<˘Ok# ã¨=∞Ü«∞O|∞#∞ |∞∞`«∞=x =º=ǨÏiOѨÙ^Œ∞† ~å ~åã¨∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #~åúOâ◊ ã¨OKå~°=Ú‡#
~åt+¨@¯ Éè’QÆO ÉÁOk# `«é˜ Ü«∞Ü«∞#O |x K≥ѨC^Œ∞~°∞† ã¨=∞„QÆO|∞QÍ ~åã¨∞Å Ü«∞O^Œ∞
ã¨OKå~° "≥ÚOk#Ü≥∞_»Å #\˜ì HÍÅO|∞#∞ ã¨O=`«û~°O |x x~°‚~ÚOѨÙ^Œ∞† i\˜ì ã¨=∞„QÆ~åt
ã¨OKå~°O|∞#O^Œ∞ j„Ѷ∞¨ QÆu =∞O^ŒQuÆ ã¨=∞QÆ`∞« ÅxÜ≥∞_»∞ „uq^èQŒ uÆ qâı+O¨ |∞Å =Å# "Õé∞Ѩ__≥ ∞»
<å =`«û~°O|∞#∞ ã¨O=`«û~°O|∞ Ѩi=`«û~°O a_®=`«û~°O |#∞=`«û~°O a^Œfi`«û~°O|x ÉOK«
q^èOŒ |∞Åñ *ˇÑC¨ ^Œ∞~°∞, K«O„^Œ∞O_»∞ h `≥éOQÆ∞# <å ã¨∂~°º=∞O_»ÅO|∞ g∞ñ^Œ ÅHõΔÜ≥∂[#O|∞Å
#∞O_ç ã¨O=`«û~° ѨHõΔ ~åt #HõΔ„`« Éèí∞‰õΩÎÅ∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞ #„QÆKåiÜ≥ÿ∞ j„Ѷ¨∞QÆuO [iOK«∞#O`«
=$kúHõΔÜ«∞ ~°∂ѨO|∞#O a`«$QÆ}O|∞ʼnõΩñ |∂~°fiѨHΔÍѨ~°Ñ¨HõΔO|∞ÅKÕ #Ǩϟ~å„`«O|∞ñ QÆÅ∞QÆñ
*ËÜ«ÚK«∞ ã¨HõÅ r= „áê}Oɡ· Ü≥ÚHõ¯ #Hõ„Δ `«O|∞ „uOâ◊#∞‡Ç¨˙~°OÎ |∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞ ëÈ_»â◊
HõàÅ◊ ∞ QÆey =∞<À=∞Ü«∂#fl=∞ Ü«∂=∞$`«=∞Ü«∞ ^ÕǨïO_≥· ^Õ= Ñ≤`«$ =∞#∞+¨º Éèí∂`« Ѩâ◊√ ѨH˜Δ
ã¨sã¨$Ѩ g~°∞„`«ÊÉèí$`«∞ʼnõΩñ „ÉÏ}ÏáêºÜ«∞# jÅ∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ ã¨~°fiã¨=ÚO _»#O|_»∞. 86
* #ˆ~O„^•! ‰õΩ=∞‡i ™êÔ~ "ÕQÆOQÍ y~°y~å u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. P ™êÔ~g∞^Œ p=∞Å ÉÏ~°∞Å∞
u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. J~Ú`Õ "å\˜ QÆ=∞#O P K«„Hõ „Éèí=∞}ÏxH˜ aè#flOQÍ LO@∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ
#HõΔ„`åÅ`À ~åã¨∞Å`À ‰õÄ_ç# HÍÅK«„HõO u~°∞QÆ∞`«∞#flk. P HÍÅK«„HõO „^èŒ∞= "Õ∞~°∞=Ùefl „Ѩ^ŒH˜Δ}O
KÕã¨∂Î uiˆQ@ѨC_»∞ P HÍÅK«„HõO "≥O@ uiˆQ ã¨∂~åºk „QÆǨÅ∞ #HõΔ„`åÅÖ’#∂, ~åã¨∞ÅÖ’#∂
ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ã¨∂~åºk „QÆǨʼnõΩ HÍÅK«„Hõ QÆ=∞#=¸ ã¨fiQÆ=∞#=¸ J<Õ Ô~O_»∞
~°HÍÅ QÆ=∞<åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. JO>Ë `«=∞O`« `å=Ú u~°QÆ_»=Ú#∞fl, HÍÅK«„Hõ QÆ=∞#=Ú`À áê@∞
u~°Q_Æ =» Ú#∂fl. Pk<å~åÜ«∞}∞_Õ ã¨∂~°∞º_»∞QÍ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl_»∞. P ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î Ö’Hõ"åã¨∞Å
Ü≥∂QƈHΔ=∂Å∞ HÀˆ~"å_»∞. J`«_»∞ |∞∞QƺA™êû=∞ "Õ^Œã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. =∂#=ÙÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ Hõ~°‡Å‰õΩ ã≤kú
„Ѩ^•`«. P ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl ^Õ=i¬ QÆ}ÏÅ∞ "Õ^•O`«Ñ¨~°OQÍ ÉèÏqOz ã¨OÉèÏqã¨∞ÎO\Ï~°∞. J@∞=O\˜
ã¨∂~°∞º_»∞ `«# ã¨fi~°∂áêxfl Ѩ<≥flO_»∞ q^è•Å∞QÍ qÉèílOz =ã¨O`«O „w+¨‡O "≥Ú^ŒÅ~Ú# |∞∞`«∞=ÙÅ#∞
340 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
PÜ«∂ HÍÖÏÅÖ’ HõÅ∞QÆ *Ëã¨∞ÎO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μx =∞Ç≤Ï=∞#∞ J~°÷O KÕã¨∞H˘#fl
=∞Ǩ`«∞‡Å∞ =~å‚„â◊=∂Kå~åÅ∞ áê\˜ã¨∂Î "Õ^•ÅÖ’ K≥ѨÊ|_»¤@∞ì, Juâ◊Ü«∞=∞~Ú# ÉèíH˜Î`À PÜ«∞##∞
P~åkèã¨∂Î ˆHΔ=∞OQÍ LO\Ï~°∞.
ã¨∂~°º~°∂Ѩ٠_»~Ú# Pk<å~åÜ«∞}=¸iÎ *’ºuâ◊Û„HõOÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ `«# `Õ[ã¨∞û`À
„QÆǨÏQÀàÏ^Œ∞Å#∞ "≥eyã¨∂Î ^•fi^Œâ◊~åã¨∞ÅÖ’ XHõ ã¨O=`«û~°HÍÅO ã¨OK«i™êÎ_»∞. P PkѨÙ~°∞+¨μx
QÆ=∞#qâıëêxfl Ö’‰õΩÅ∞ JÜ«∞<åÅ∞, |∞∞`«∞=ÙÅ∞, =∂™êÅ∞, ѨHΔÍÅ∞, u^äŒ∞Å∞– J<Õ ¿Ñ~°¡`À
=º=ǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞. ~åã¨∞ÅÖ’ P~°=ÉèÏQÆO ã¨OKå~°OKÕ¿ã HÍÖÏxfl '|∞∞`«∞— =x =º=ǨÏi™êÎ~°∞. P
~åã¨∞ÅÖ’ ã¨QÆÉèÏQÆO ã¨OK«iã¨∂Î P~°∞ ~åã¨∞ÅÖ’ uiˆQ HÍÖÏxfl ''JÜ«∞#—— =∞O\Ï~°∞. ~åã¨∞Åxfl\˜Ö’#∂
ѨÓiÎQÍ uiy# HÍÖÏxfl ''ã¨O=`«û~°—— =∞x x~°~‚ Ú™êÎ~∞° . P ã¨=∞„QÆ ~åt ã¨OKå~°OÖ’ =¸_»∞ ~°HÍÅ~Ú#
QÆ=∞<åÅ∞ LO\Ï~Ú. "≥Ú^Œ\˜k j„Ѷ¨∞QÆu. Ô~O_»=k =∞O^ŒQÆu. =¸_»=k ã¨=∞QÆu. D QÆ`«∞Å
HÍ~°}OQÍ ã¨O=`«û~°OÖ’ Hõey# =∂~°∞ÊÅ#∞ =~°∞ã¨QÍ =`«û~°O, Ѩi=`«û~°O, W_®=`«û~°O, J#∞=`«û~°O,
W^Œfi`«û~°O Jx S^Œ∞ q^è•Å∞QÍ K≥|∞`å~°∞. W^Õ Ñ¨^uúŒ Ö’ K«O„^Œ∞_»∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÅO g∞^Œ ÅHõÜ Δ ∂≥ [<åÅ
^Œ∂~°O #∞O_ç ã¨O=`«û~°O ѨHΔÍÅ∞, ~åã¨∞Å∞, #HõΔ„`åÅ∞ Éèí∞‰õΩÎÅ#∞ „QÆÇ≤Ïã¨∂Î =ÚO^Œ∞O_ç "ÕQÆOQÍ
ã¨OK«i™êÎ_»∞. K«O„^Œ∞x =$kúHõΔÜ«∂Å =Å¡ Ñ≤`«$QÆ}ÏʼnõΩ Ñ¨Ó~°fiѨHõΔO, JѨ~°Ñ¨HõΔO J<Õq U~°Ê_»`å~Ú.
g\˜ =Å¡<Õ Ñ¨QÆÅ∞ ~å„`«∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. K«O„^Œ∞_»∞ XH˘¯Hõ¯ #HõΔ„`«OÖ’ =ÚѨÊk =ÚǨ˙~åÎÅ HÍÅO
ã¨OK«i™êÎ_»∞. Ѩ^Œ∞<å~°∞ Hõà◊Å`À =∞<À=∞Ü«∞, J#fl=∞Ü«∞, J=∞$`«=∞Ü«∞ ^ÕǨÏO`À XѨC`«∞O\Ï_»∞.
^Õ=`«Å‰õÄ, Ñ≤`«$QÆ}ÏxH˜, =∂#=ÙʼnõÄ, Éèí∂`åʼnõÄ, [O`«∞=ÙʼnõÄ, Ѩ‰õΔΩʼnõÄ, áê=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜H©, fQÆʼnõÄ, á⁄^ŒÅ‰õÄ „áê}„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# `«# ã¨Ê~°≈=Å¡ ã¨O`«$Ñ≤Î Hõeyã¨∂Î K«O„^Œ∞_»∞ ã¨~°fiã¨=Ú_»∞QÍ
„ѨHÍt™êÎ_»∞.
Hõ. K«O^Œ∞~°∞#‰õΩ g∞ñ^≥· Ü«∂, #O^ŒO|∞# ÅHõΔÜ≥∂[#O|∞Åñ ^•~°Öò
„QÆO^Œ∞H˘x "Õ∞~°∞â‹·ÅO, |Ok „Ѩ^ŒHΔ̃}=Ú k~°∞QÆ∞ #aèl^Œƒù=Ú`À<£. 87
* K«O„^Œ∞x ÃÑ·# ÅHõΔÜ≥∂[<åÅ∞ Z`«∞Î „Ѩ^Õâ◊OÖ’ #HõΔ„`« =∞O_»ÅO LOk. JO^Œe #HõΔ„`åÅhfl
Jaèl`«∞Î`À ‰õÄ_® Hõeã≤ "Õ∞~°∞ â‹·ÖÏxH˜ „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú.
ã‘. J@ g∞ñ^Œñ ^•~°Å Hõxfl\˜ ‰õΩѨiÜ≥ÿ∞ Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ â◊√„‰õΩñ_»∞O_ç ÉèÏ㨯
~°∞x =ÚO^ŒéO aé∞O^Œ#∞ ™ê=∞º=∞$^Œ∞ j„Ѷ¨∞ ã¨OKå~°=ÚÅ#∞ ÉèÏ㨯~°∞x =∂_ç¯ñ
[i~ÚOK«∞K«∞O_»∞#∞ [#∞ʼnõΩ ##∞‰õÄÅ∞ñ _≥· =$+≤ì <˘ã¨ñQÆ∞K«∞ #O`«#O`«ñ
[`«∞~°`« =$+≤ì q+¨¯OÉèíHõ „QÆǨÏâßOu <˘#iOK«∞"å~°Å H˘ã¨ñQÆ∞ â◊√Éèí=Ú
`Õ. Å∞O_»∞ <åg∞ñ^Œ ™œ=ÚºO_»∞ Ô~O_»∞ ÅHõΔ, Å#∞ [iOK«∞K«∞ ~°q=∞O_»ÅO|∞ñ ÉÏã≤
HÍ#ñ|_ç##∞ [#∞ʼnõΩ HΔÍ=∞ _®O|, ~åk ÉèíÜ«∞=ÚÅñ |∞\˜ìOK«∞ #`«∞Å =∞Ç≤Ï=∞. 88
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 341
* #HõΔ„`«=∞O_»ÖÏxH˜ Ô~O_»∞ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ Z`«∞Î# â◊√„‰õΩ_»∞ ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï_»∞. D`«_»∞
ã¨∂~°∞ºxH˜ =ÚO^Œ∂, "≥#∞HÍ L^Œ~Úã¨∂Î ã¨∂~°∞ºxÖψQ ã¨OKå~°O KÕ™êÎ_»∞. D`«x QÆ=∞#O H˘xfl™ê~°∞¡
"≥∞Å¡QÍ H˘xfl™ê~°∞¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =∞iH˘xfl ™ê~°∞¡ `˘O^Œ~°QÍ ™êQÆ∞`«∞O@∞Ok. D â◊√„‰õΩ_»∞ „Ѩ[Å
HõO^ŒiH© J#∞‰õÄÅ∞_≥· =~°¬O ‰õΩiÑ≤™êÎ_»∞. =~å¬Å‰õΩ P@OHõO HõeyOKÕ „QÆǨʼnõΩ âßOu KÕã≤#@¡~Ú`Õ
â◊√„‰õΩ_»∞ ã¨O`«∞+≤ì á⁄Ok â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ*Ë™êÎ_»∞. â◊√„‰õΩxHõO>ˇ ÃÑ·# Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’
|∞^èŒ∞_»∞ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. J`«_»∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl =^Œe ^Œ∂~°OQÍ HõxÑ≤Oz<å „Ñ¨[ÅO^ŒiH©
Hõ~°∞=Ù HÍ@HÍÅ∞, ^ÀÑ≤_ôÅ ÉèíÜ«∞O Hõey™êÎ_»∞.
ã‘. ^èŒ~°}©`«#∂Añ _»O`«\˜g∞ñ^Œ Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ #∞O_»∞ =¸ñ_»∞ ѨHõΔ=ÚÅ <˘Hõ¯
~åt ^•ñ@∞K«∞ #∞O_»∞ñ† „QÆ=∞=Ú# ^•fi^Œâ◊ ~åã¨∞Å∞ Éèí∞l~ÚOK«∞ ~å[ã¨=Ú#†
=„H˜OzÜ≥ÿ∞# #=„Hõ`« <≥·##∞ ^ŒéK«∞QÍñ c_»Å∞ #~°∞Å H˘ã¨ñQÆ∞†
#OQÍ~°‰õΩx >ˇOH˜ HÍ=Å Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[#O|∞ŠѶ¨∞#`« q∞Oz
P. Ü≥ÚHõ¯ ~åt#∞O_ç Ü≥ÚH˘¯Hõ¯ =`«û~°O, É#∞ÉèíqOK«∞K«∞O_»∞ #=∞~°QÆ∞~°∞ñ_»∞
=„Hõ=∞O^Œ∞<≥·# =ã¨∞^è•=∞~°∞ʼnõΩ#∞, â◊√Éèí=Ú <˘ã¨ñQÆ∞ <≥ѨÙ_»∞ #aè#==ÚQÆ. 89
* |∞^èŒ∞xHõ#fl ÃÑ·# Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ JOQÍ~°‰õΩ _»∞<åfl_»∞. J`«_»∞ =¸_»∞
ѨHÍΔ ÅHÍÅOÖ’ XH˘¯Hõ¯ ~åt ^•@∞`«∂ ã¨OKå~°O KÕ™êÎ_∞» . Dq^èOŒ QÍ JOQÍ~°‰Ωõ _»∞ ѨO„_≥O_»∞ ~åã¨∞ÅÖ’
~å[ã¨O`À ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï_»∞. =„HõQÆuÖ’ QÍh, =„HõQÆuÖ’ ÖË#ѨC_»∞ QÍh JOQÍ~°‰õΩ_»∞ „Ѩ[ʼnõΩ Ñ‘_»ÖË
Hõey™êÎ_»∞. J`«xH˜ Ô~O_»∞ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ |$ǨÏã¨Êu ã¨OK«iã¨∞Î<åfl_»∞. P J=∞~° QÆ∞~°∞_»∞
„ѨuXHõ¯ ~åtÖ’ XH˘¯Hõ¯ ã¨O=`«û~°O K«iã¨∞ÎO\Ï_»∞. D QÆ∞~°∞_»∞ =„HõQÆuÖ’ L<åfl „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
ZѨÊ\˜ HõѨC_»∞ â◊√ÉèíѨ~°OѨ~°Å#∞ „Ѩ™êkã¨∞ÎO\Ï_»∞.
Hõ. ã¨∞~°QÆ∞~°∞#‰õΩ g∞ñ^≥· ÉèÏ, 㨯~°ã¨∞`«∞ñ _ç~°∞ ÅHõΔÅ#∞ [QÆ=ÚʼnõΩñ c_»Öò
[~°Ñ¨ÙK«∞ñ „kOâ◊<å‡ã¨=Ú, Å~°∞^Œ∞QÆ <˘H˘¯Hõ¯ ~åt Ü«∞O^Œ∞ =ã≤OK«∞<£. 90
* |$ǨÏã¨ÊuHõ#fl Ô~O_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åʼnõΩ ÃÑ·# â◊x u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. W`«_»∞ „Ѩu~åtÖ’#∞,
=ÚѨÊ~Ú =∂™êÅ∞ K«i™êÎ_»∞. D =ÚѨÊ~Ú =∂™êÅÖ’#∂ â◊x „Ѩ[ʼnõΩ HõëêìÖË Hõey™êÎ_»∞.
Hõ. „áêHõ@=ÚQÆ ~°q ã¨∞`«∞#‰õΩ, <ÕHÍ^Œâ◊ ÅHõΔÅ#∞ =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞ʼnõΩ h
Ö’‰õΩʼnõΩ "Õ∞Å∞ QÀ~°∞K«∞, *’HõQÆ =Úxã¨Ñ¨ÎHõO|∞ ™⁄OѨ٠=Ç≤ÏOK≥<£. 91
* â◊xH˜ Ѩ^Œ∞<˘HõO_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ∞ ^Œ∂~°OÖ’ ã¨Ñ¨Îi¬ =∞O_»ÅO LOk. D =∞O_»ÅOÖ’x
|∞∞+¨μÅ∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, „Ѩ[ʼnõÄ "Õ∞Å∞ HÀ~°∞`«∞O\Ï~°∞.
Hõ. =Úxã¨Ñ¨ÎHõ=Ú# ÔHQÆ∞=O, ^Œ#~°∞K«∞ <å g∞ñ^Œñ „kÜ«Ú`« ^Œâ◊ÅHõΔÅñ ɡO
ѨÙ# tOâ◊√=∂~°K«„HõO, |#ñQÍ xxfl\˜H˜ #∞Ѩi Ü«∞QÆ∞K«∞O_»∞ #$áê! 92
342 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ~å*Ï! ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÅHõ#fl Ѩ^Œ∞=¸_»∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂[<åÅ Z`«∞ÎÖ’ tOâ◊√=∂~°K«„HõO LOk. W^Õ
PHÍâ◊OÖ’ Jxfl\˜Hõ#fl ÃÑ·# L#fl K«„HõO.
ã‘. P tOâ◊√ =∂~åYº=∞QÆ∞ K«„Hõ=Ú# ÉèÏQÆ=`«∞ñ_≥·# „^èŒ∞=Ùñ _çO„^Œ =~°∞} Hõâ◊º
Ѩ „Ѩ*ÏѨu Ü«∞=∞ „Ѩ=ÚY∞Å`Àñ QÆ∂_ç |Ǩï=∂#=ÚQÆ q+¨μ‚Ѩ^Œ=Úñ*Ëi
Hõ}ñHõ xK«ÛÅ∞ñ „|^ŒH˜Δ}=ÚQÍñ k~°∞QÆ∞K«∞ñ *ˇÅñy Ü«ÚO_»∞#∞ QÆÅÊrq Ü«∞QÆ∞K«∞†
##Ѷ¨Úñ _»∞`åÎ# áê^•`«‡Añ _®~°∞ºñ_»∞ #~Ú# Ü«∂ „^èŒ∞=Ùx =∞ǨÏ`«Îfi"≥∞Å¡ñ
`Õ. ^≥eã≤ =i‚OѨ „|Ǩχ‰õΩ #ÅqQÍ^Œ∞, <Õ <≥é˜Oy# Ü«∞O`«Ü«Ú h‰õΩ =Ú#fl
`≥eÜ«∞ñ |eH˜uñ† „QÆ=∞‡éñ ^ŒÅñzH˘#∞=Ú, l`«iѨل"å`«! NѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ! 93
* ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! P tOâ◊√=∂~°K«„HõOÖ’ Ѩ~°=∞ ÉèíHÍ΄ˆQã¨~°∞ _»~Ú# „^èŒ∞=Ù_»∞ L<åfl_»∞. J`«_»∞
WO„^Œ∞_»∞, =~°∞}∞_»∞, Hõâº◊ ѨÙ_»∞,Ü«∞=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ^Õ=`«Å`À, „Ѩ*ÏѨ`∞« Å`À q+¨μÑ‚ ^¨ •xH˜ „Ѩux`«ºO
„Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã¨∞ÎO\Ï_»∞. J`«_»∞ HõÅÊO z=i^•HÍ rq™êÎ_»∞. L`åÎ#áê^Œ∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# P „^èŒ∞=Ù_»∞
ѨÓAº_»∞, =∞Ǩ`«∞‡_»∞. PÜ«∞# =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ „|Ǩχ‰õÄ_® =i‚OK«ÖË_»∞. <å‰õΩ `≥eã≤# qâıëêÅhfl
h‰õΩ =ÚO^Õ `≥eÜ«∞*Ëâß#∞. XHõ™êi P Hõ^äŒÅhfl QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥K«∞ÛHÀ,
=. =∞é˜ÜÚ« <å „^è∞Œ =ÙO_»∞ QÍÅO|∞KÕ`« xq∞+¨=∂„`«O ɡ_» ÖËHõ ã¨OK«iOK«∞ *’ºu„~°Çæ Ϩ #Hõ„Δ `«O|∞ʼnõΩ
hâ◊fi~°∞xKÕ`« ^è•<庄Hõ=∞}O|∞#ñ |â◊√=ÙÅÔH· ÜÕ∞~°Êéz# "Õ∞kèã¨ÎOÉèíO|∞ `≥éOQÆ∞# "Õ∞\˜QÍñ
QÆeÊOѨO|_ç „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞O_»∞† QÆQÆ#O|∞ #O^Œ∞ "Õ∞Ѷ¨∞O|∞Å∞#∞ âıº<åkѨ‰õΔΩÅ∞#∞ "åÜ«Ú
=â◊O|∞#O QÆ~‡° ™ê~°^∞Œä Öˇ· K«iOK«∞ `≥éOQÆ∞# *’ºu~°}
æ O|∞Å∞#∞ „|Hõ$uѨÙ~°∞+¨ Ü≥∂QÆ QÆ$Ç‘Ï`åâ◊√Öˇ·
Hõ~°‡ xq∞`«ÎQÆu QÆey =ã¨∞O^èŒ~°O |_»‰õΩO^Œ∞~°∞. 94
* ^è•#ºO #∂ˆ~Û Hõà◊¡OÖ’ Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ Hõ@ì_»O HÀã¨O =∞^茺֒ áêu# ã¨ÎOÉèíÖÏQÆ∞# „^èŒ∞=Ù_»∞ P
tOâ◊√=∂~°K«„HõO #_»∞=∞ „ѨHÍtã¨∂Î L<åfl_»∞. J`«x K«∞@∂ì „QÆǨÅ∂, #HõΔ„`åÅ∂ L<åfl~Ú. J=hfl
HÍÅqÉèÏQÆOÖ’ x"Õ∞+¨=∂„`«O ‰õÄ_® U=∞~°∞áê@∞ÖËHõ „^èŒ∞=Ùx K«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜Δ}OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú.
PHÍâ◊OÖ’ "Õ∞Ѷ¨∂Å∂, _ÕQÆÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# Ѩ‰õΔΩÅ∂ Hõ~å‡#∞™ê~°OQÍ QÍeH˜ Ö’|_ç PHÍâ◊OÖ’ UÖÏ
Ѩi„Éèíq∞ã¨∞Î<åflÜ≥∂ JÖψQ *’ºu~°æ}ÏÅ∞ Hõ~°‡#∞ J=ÅOaOz „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ Ö’|_ç QÆQÆ<å#
u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú. D HÍ~°}O=Å¡<Õ P „QÆǨÅ∞ <ÕÅg∞^Œ Ѩ_»_»O ÖË^Œ∞.
Hõ. á⁄O^Œ∞QÆ *’ºu~°æ}=ÚÅ, #O^Œé <å tOâ◊√=∂~°=∞O^Œ∞Å #∞O_»O
Q˘O^Œé∞ ^ŒéK«∞QÆñ *ˇÑ¨CK«∞, #∞O^Œ∞~°∞† qxÑ≤O`«∞, q#∞ =∞#∂#K«i„`å! 95
* ã¨KÛ« i„`«∞_»"#
·≥ ~å*Ï! *’ºu~°}
æ ÏÅhfl tOâ◊√=∂~°K„« HõOÖ’ L<åflÜ«∞x H˘O^Œ~∞° K≥|∞`«∞O\Ï~°∞.
P tOâ◊√=∂~°K«„Hõ ã¨fi~°∂ѨO h‰õΩ q=i™êÎ#∞, q#∞.
Hõ. `«Å„H˜O^≥· =„@∞=Ü≥ÿ∞, ã¨Åe`«=∞QÆ∞ tOâ◊√=∂~° K«„Hõ=Ú #O^Œ∞<£
<≥ÅH˘x ѨÙKåÛù„QÆO|∞# xez „^èŒ∞=ÙO _»∞O_»∞ <≥ѨÙ_»∞ x~°‡Å K«i`å. 96
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 343
* x~°‡Å K«i„`å! tOâ◊√=∂~°K«„HõO `«Å„H˜O^Œ∞QÍ, QÆ∞O„_»OQÍ JO^ŒOQÍ LO@∞Ok. PK«„HõO
`ÀHõ z=~° „^èŒ∞=Ù_»∞ ã¨~°fi^• „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« <å tOâ◊√=∂~° K«„HõÑÙ¨ K«ÛOù |∞#ñ „|*ÏѨuÜ«Ú #wflO„^Œ ^è~Œ ∞° ‡Å∞#∞, |∞K«Û=ù ¸ÅO|∞#
^è•`«$q^è•`«Å∞#∞, QÆ\˜ „Ѩ^âÕ O◊ |∞# |∞∞+≤ ã¨ÑHΨ Oõ |∞#∞, ^ŒH} Δ˜ Ï=~°Î ‰õΩO_»bÉè∂í `« â◊s~°O|∞#‰õΩ
#∞^ŒQÆÜ«∞# #HõΔ„`«O|∞Å∞#∞, ^ŒH˜Δ}áê~°≈fiO|∞# ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞# #HõΔ„`«O|∞Å∞#∞, |$+¨ªO|∞#
^Õ==∂~°Oæ |∞#∞, <åHÍâ◊QOÆ QÆÜÚ« , #∞`«~Î É° Ïè QÆO|∞#ñ |∞#~°fiã¨∞ ѨÙ+¨ºO|∞Å∞#∞, ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞#O|∞#
<å„~åÌâ+¡ı Ũ ∞#∞, ^ŒH}
Δ˜ "å=∞áê^ŒO|∞Å #aèl ^Œ∞`«~Î åëê_èÅ» ∞#∞, ^ŒH} Δ˜ "å=∞ <å™ê~°O„^èOŒ |∞Å „â◊=}
ѨÓ~åfiëê_èÅ» ∞#∞, ^ŒH} Δ˜ "å=∞Ö’K«#O|∞Å ^èxŒ ëêª=¸ÅÅ∞#∞, ^ŒH} Δ˜ "å=∞Hõ~O‚° |∞Å =∞Ѷ∂¨ ^Œº+¨ì
#Hõ„Δ `«O|∞Å∞#∞, "å=∞áê~°≈fiO|∞# ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞#O|∞#∞, ^ŒH} Δ˜ áê~°≈fiO|∞#ñ QÆ$uÎHÍk #Hõ„Δ `« „`«Ü∞« O|∞#∞,
#∞`«~Î åÜ«∞}O|∞#∞. "å=∞^ŒH} Δ˜ 㨯O^èOŒ |∞Å â◊`a« +è Qˆ¨ º˚ +¨Åª ∞#∞, #∞`«~Î Ç° Ϩ #∞=Ù# #QÆã∞¨ ºÎ O_»∞#∞, #Ѩ~°
ǨÏ#∞=Ù# Ü«∞=ÚO_»∞#∞, =ÚYO|∞# #OQÍ~°‰Ωõ O_»∞#∞, QÆ∞ǨϺO|∞# â◊<â·≥ Û◊ ~°∞O_»∞#∞, "Õ∞„_èO» |∞#
|$ǨÏã¨ÊuÜ«Ú#∞, =HõOΔ |∞# <åk`«∞ºO_»#∞, <åaèx â◊√„‰õΩO_»∞#∞, =∞#O|∞#O [O„^Œ∞O_»∞#∞, ã¨#Î O|∞Å
#tfi#∞Å∞#∞, „ÉÏ}Ïáê#O|∞Å |∞^è∞Œ O_»∞#∞, QÆàO◊ |∞# ~åǨï=Ù#∞, ã¨~åfiOQÆO|∞Åñ Qˆ `«∞„QÆÇϨ O|∞#∞,
~À=∞O|∞Åñ ^•~°Å∞#∞ #∞O_»∞† #k ã¨~fi° ^Õ=`å=∞Ü«∞Oɡ#· ѨÙO_»sH͉õΩΔ x k=º^ÕÇϨ O|∞ „^Œ∞=ÙxOQÍ
<≥é∞OQÆ∞=Ú. 97
* P tOâ◊√=∂~°K„« HõO `ÀHõÉÏè QÆOÖ’ „Ѩ*ÏѨu, Jyfl, WO„^Œ∞_»∞, ^è~Œ ∞° ‡_»∞ J#∞ "å ~°∞O\Ï~°∞. `ÀHõ
=ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆOÖ’ ^è•`«, q^è•`« L<åfl~°∞. #_»∞=Ú ÉèÏQÆOÖ’ ã¨Ñ~Ψ ∞° Ŭ ∞<åfl~°∞. ^ŒH} Δ˜ Ï=~°"Î ∞≥ ÿ (‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ ‰õΩ
K«∞@∞ìH˘x) ‰õΩO_»b Éè∂í `«OQÍ L#fl^•xH˜ L`«~Î ° ÉèÏQÆOÖ’ L`«~Î åÜ«∞} #Hõ„Δ `åÅ∂, ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆOÖ’ ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞#
#Hõ„Δ `åÅ∂, gѨÙg∞^Œ ^Õ==∂~°Oæ J#|_Õ `å~°HÍã¨=Ú^•Ü«∞=¸ JHõ¯_Õ PHÍâ◊QOÆ QÆ ‰õÄ_® L<åfl~Ú.
L`«~Î ° ÉèÏQÆOÖ’ ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨ºq∞ #Hõ„Δ `åÅ∞, ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆOÖ’ P„~°,Ì Pâı+¡ Ũ ∞, ‰õΩ_çáê^ŒOÖ’ Jaèl`«∞,Î
Z_»=∞áê^ŒOÖ’ L`«~Î åëê_è,» ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù@OÖ’ „â◊=}O, Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ # ѨÓ~åfiëê_è» L<åfl~Ú. ‰õΩ_ç
Z_»=∞ <Õ„`åÅÖ’ ^èxŒ +¨ª =¸Å L<åfl~Ú. ‰õΩ_ç Z_»=∞ K≥=ÙÅÖ’ =∞Ѷ∞¨ , ѨÙ|ƒ, L`«~Î ,° ǨÏã¨,Î z`«,Î ™êfiu,
qâßY, J#∂~å^èŒ #Hõ„Δ `åÅ∞ L<åfl~Ú. Z_»=∞ „ѨH¯õ ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞# #Hõ„Δ `åÅ∞, ‰õΩ_ç„ѨH¯õ Hõ$uÎH,õ ~ÀÇ≤Ï}˜,
=∞$QÆt~° J<Õ =¸_»∞ #Hõ„Δ `åÅ∞ L<åfl~Ú. Wq QÍHõ L`«~Î åÜ«∞} #Hõ„Δ `åÅ∞ ‰õÄ_» JHõ¯_Õ L<åfl~Ú. Z_»=∞
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ Å =¸Ñ¨ÙÅÜ«∞O^Œ∞ â◊`a« +è O¨ , *˺+¨Oª #Hõ„Δ `åÅ∞<åfl~Ú. ÃÑ· ^Œ=_» „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ JQÆã∞¨ ºÎ _»∞, „H˜Ok ^Œ=_»
™ê÷#OÖ’ Ü«∞=Ú_»∞, =ÚY=∞O^Œ∞ JOQÍ~°‰Ωõ _»∞, =∞~å‡=Ü«∞= ™ê÷#OÖ’ â◊x, ѨÙ~°∞ëêOQÆOQÍ |$ǨÏã¨Êu
L<åfl~°∞. =HΔÀÉèÏQÆOÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞, <åaèÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞, =∞#ã¨∞Ö’ K«O„^Œ∞_»∞, ã¨<Î åÅO^Œ∞ Jtfi#∞Å∞, „áê}Ïáê#=Ú
ÅO^Œ∞ |∞^è∞Œ _»∞, HõO~îÉ° Ïè QÆOÖ’ ~åǨï=Ù L<åfl~°∞. J~Ú`Õ Hˆ `«∞=Ù =∂„`«O Jhfl J=Ü«∞"åÅ∞ P=iOz
=ÙO\Ï_»∞. D tOâ◊√=∂~° K«„HÍxH˜ ~À=∂Å∞QÍ WOHÍ Z<Àfl #Hõ„Δ `åÅ∞<åfl~Ú. Wk ã¨~fi° ^Õ=`å=∞Ü«∞
=∞~Ú# <å~åÜ«∞}∞x k=º ã¨fi~°∂ѨO. Wk ã≤÷~°"≥∞ÿ#k. „^èŒ∞="≥∞ÿ#k.
344 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. W\˜ì k=ºâ◊s~° "≥∞=fiñ_»∞ „Ѩuk#O |O^Œ∞ ã¨O^蕺HÍÅ =∞`«∞Å ÉèíH˜Î
=∞#=∞O^Œ∞ xeÑ≤ ÜÕ∞=∞éHõ q∞H˜¯e „Ѩܫ∞`«flO|∞# xÜ«∞`«∞ñ_≥· `«`«Îfi|∞kú
=∞ø#„=`«O|∞#ñ |∂x gH˜ΔOK«∞K«∞ h ã¨Oã¨Î=O|∞ ^•<≥O`˘ „¿Ñ=∞
[Ñ≤~ÚOz Hõ_»∞ñ „|â◊ã¨Î=Ú#∞ =ÚhO„^Œ ¿ã=º=Ú#∞ *’ºuã¨ûfi~°∂Ѩ=Ú# "≥Å∞ñQÆ∞
P. qѨÙÅ tOâ◊√=∂~° q„QÆǨÏO|∞#‰õΩ =O, ^Œ#=Ú =O^Œ#O|∞ Å#∞K«∞ xez
ã¨#∞fluOK≥<Õx ã¨HõÖÏ~°÷ ã≤^Œ∞úÅñ, ÉÁO^Œ∞ g∞ñ^Œ =ÚH˜Îñ *ˇO^Œ∞ #kèѨ! 98
* ~å*ËO„^•! D k=º â◊s~° ã¨O^Œ~°≈#O =Å¡ HõeˆQ Ѷ¨e`åÅ#∞ K≥|∞`å#∞– q#∞. D
tOâ◊√=∂~°K„« HõO N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x k=º â◊s~°O. Z=~°∞ „Ѩuk#=¸ ã¨O^蕺HÍÅOÖ’ D k=º â◊s~åxfl
=∞#ã¨∞Ö’ xÅ∞ѨÙH˘x nHõΔ`À, xÜ«∞=∞O`À, ÉèíH˜Î`À 㨇i™êÎ~À† `«`åÎfixfl „QÆÇ≤ÏOz =∞ø#„=`«O KÕѨ\˜ì
D K«„Hõ^Œ~°≈#OKÕã¨∂Î Z=~°∞ D ™È΄`åxfl „Ñ‘u`À [Ñ≤Oz #=∞㨯i™êÎ~À† Z=~°∞ „Ѩâ◊ã¨Î=¸, =ÚhO„^Œ
¿ã=º=¸, *’ºuã¨ûfi~°∂Ѩ=¸ J~Ú# tOâ◊√=∂~°K«„HÍxH˜ ''=O^Œ#O, =O^Œ#O—— JO@∂ "≥Ú‰õΩ¯Å∞
K≥e¡™êÎ~À J@∞=O\˜ "åiH˜ WǨÏÖ’HõOÖ’ ã¨HõÅ ã≤^Œ∞úÅ∂ Åaè™êÎ~Ú, Ѩ~°Ö’HõOÖ’ =ÚH©Î „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk.
Hõ. W#=∞O_»ÖO|∞#‰õΩñ „yO, ^Œ#∞ ^Œâ◊™êǨτ㨠Ü≥∂[#O|∞Å ã¨fi~åƒù
#∞x =∞O_»ÅO|∞ „QÆǨÏ"≥∞ÿ, Ѷ¨∞#=ÚQÆ #Ѩã¨=º=∂~°æQÆu #∞O_»∞ #$áê! 99
* F ~å*Ï! ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxH˜ kQÆ∞= Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ ~åǨï=∞O_»ÅO L#flk. D
~åǨï=Ù JѨã¨=ºOQÍ #_»∞ã¨∞ÎO\Ï_»∞.
Hõ. Jã¨∞~å^èŒ=Úñ_»QÆ∞ ~åǨï=Ù, aã¨~°∞ǨÏã¨OÉèí=Ùx =~°=Ú ÃÑOѨÙ# <≥O`À
Ѩã¨Ü«∞QÆ∞ #=∞~°`«fiO|∞#, #ã¨=∂#Oɡ·# „QÆǨÏqǨ~°=Úñ ÉÁO^≥<£. 100
* ~åǨï=Ù ~åHõã
Δ ∞¨ ÅÖ’ J^è=Œ Ú_»∞. J~Ú`Õ J`«xH˜ „|Ǩχ^Õ=Ùx =~°O LOk. P =~°O HÍ~°}OQÍ
J`«_»∞ J=∞~°`«fiO á⁄Ok „QÆǨÏ=ÚÅ`À áê@∞ `å <˘Hõ „QÆǨÏ"≥∞ÿ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ã‘. [#<å^äŒ! ~åǨï=Ù [#‡Hõ~°‡O|∞Å∞ qxÑ≤O`«∞ =ÚO^Œé qã¨ÎiOz
Ü«∞Ü«Ú`« Ü≥∂[# qã¨Î$`å~°¯ =∞O_»Å=Ú kfi +¨@ûǨτ㨠qâßÅ K«O„^Œ=∞O_»
Å=Úñ |~°fiHÍÅO|∞Å#∞ „^ŒÜ≥∂^Œâ◊ ã¨Ç¨Ï„㨠qâßÅ"≥∞ÿ g∞ñ^Œ ~åǨï QÆѨC
#k K«∂z Ü«ÚѨ~åQÆ =∞#∞K«∞#∞ |Å∞‰õΩ^Œ∞ Ô~Å¡ "å~°∞#∞ ã¨fi^茈~‡K«∞Ûù ÅQÆ∞K«∞.
P. #O`«Ö’# x#â◊âßOHõ =∞O_»Å=ÚÅñ, QÆ~°∞}ñ „É’=ñ^ŒÅñz ǨÏiã¨∞^Œ~°≈
#O|∞ =K«∞Û##∞ ÉèíÜ«∞O|∞# <≥· ^•é∞, QÆ_çÜ«∞ʼnõΩ#∞ ~åǨï #_çñH˜ `˘ÅñQÆ∞. 101
* ~å*Ï! ~åǨï=Ù Ü≥ÚHõ¯ [#‡, Hõ~å‡Å#∞QÆ∂iÛ ã¨qã¨~Î O° QÍ K≥|∞`å#∞. D ~åǨï=Ù ™ê=∂#∞º_»∞
HÍ^Œ∞ã¨∞=∂! Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u Hõey# ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏhfl, ѨO„_≥O_»∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã¨Î$u
Hõey# K«O„^Œ=∞O_»ÖÏhfl ~åǨï=Ù Hõ¿ÑÊ™êÎ_»∞. ~åǨï=∞O_»ÅO Ѩ^Œ=¸_»∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞ "≥·âßźO
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 345
HõeyOk. ѨÓi‚=∞ Ѩ~fi° k#OÖ’ K«O„^Œ∞}˜,‚ J=∂"å㨺 Ѩ~fi° k#OÖ’ ã¨∂~°∞º}©‚ ~åǨï=Ù =∂@∞ Ѩ~∞° ™êÎ_∞» .
nx<Õ ''„QÆǨÏ}O—— Jx JO\Ï~°∞. P „QÆǨÏ}HÍÅOÖ’ [#∞ÅO^Œ~°∂ `«=∞`«=∞ [Ѩ`«áÈ ~°∂áêÅ~Ú#
^èŒ~å‡Å#∞ K«Hõ¯QÍ PK«iOK«∞H˘O\Ï~°∞. J~Ú`Õ ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_≥·# NǨÏi ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõO ã¨∂~°º
K«O„^Œ=∞O_»ÖÏÅ#∞ ~°H˜ΔOK«_®xH˜ =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O`À S^•~°∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’<Õ ~åǨï=Ù "åix
=^ŒeÃÑ\˜ì `˘ÅyáÈ`å_»∞.
Hõ. #~°=~°! Ü«∂ ~åǨï=Ù#‰õΩ, ã¨~°ã¨`« <å„H˜O^Œ ã≤^ŒúKå~°}q^•º
^èŒ~°∞ ÅÜ«Ú`« Ü≥∂[#O|∞Åñ, k~°=ÚQÆ =ã≤~ÚOz bÅñ k~°∞QÆ∞^Œ∞ ~°K«@<£. 102
* #ˆ~O„^•! ~åǨï=Ù‰õΩ kQÆ∞= Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ ã≤^Œ∞úÅ∞, Kå~°}∞Å∞, q^•º^èŒ~°∞Å∞
ã≤÷~°x"å㨠"Õ∞~°Ê~°K«∞H˘x u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
Hõ. ѨiH˜OѨ ã≤^Œú q^•º, ^èŒ~°∞ʼnõΩñ |k"ÕÅ∞ „H˜O^Œñ ^Œ~°ÅHõ Ü«∞‰õΔΩÖò
=∞é˜Ü«Ú#∞ Éèí∂`« „¿Ñ`«Å∞, K«i~ÚO`«∞~°∞ ~åHõΔã¨∞Å∞ Ñ≤âßK«∞Å∞ Q˘Å∞=<£. 103
* ã≤^Œú q^•º^èŒ~°∞Å x"å㨙ê÷<åxH˜ „H˜O^Œ Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ ~åHõΔã¨∞Å∞, Ñ≤âßKåÅ∞
¿ãqã¨∞ÎO>Ë Ü«∞‰õΔΩÅ∂, Éèí∂`« „¿Ñ`åÅ∂ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
P. "åi„H˜O^Œñ ^Œye "åÜ«Ú=â◊O|∞#, =∞ÅÜ«ÚK«∞O_»∞ "Õ∞Ѷ¨∞=∞O_»ÅO|∞
"Õ∞Ѷ¨∞=∞O_»ÅO|∞ g∞ñ ^ŒQÆ∞K«∞O_»∞ Éèí∂, =∞O_»ÅO|∞ „H˜O^Œ#∞O_»∞ #kèѨ! 104
* "åi „H˜O^Œ "Õ∞Ѷ¨∞=∞O_»ÅO LOk. P =∞|∞ƒÅhfl QÍeH˜ K«eã¨∂Î LO\Ï~Ú. "Õ∞Ѷ¨∞=∞O_»ÅO ÃÑ·
ÉèÏQÆOÖ’ LO>Ë ^•xH˜ „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ Éèí∂=∞O_»ÅO L#flk.
=. J\˜ì Éè∂í =∞O_»ÅO|∞ „H˜O^Œ Ü≥∂[<åÜ«Ú`åO`«~O° |∞# #O_» Hõ\ÏǨÜ«∂=∞O|∞ QÆey „Hõ=∞O|∞#
<˘O_˘O\˜H˜ñ „yO^ŒQÆ∞K«∞ #`«Å q`«Å ã¨∞`«Å ~°™ê`«Å `«ÖÏ`«Å =∞Ǩ`«Å áê`åà◊ Ö’HõO|∞
Å∞O_» ∞ † #\˜ ì aŠ㨠fi ~° æ O |∞ÅÜ« ∞ O^Œ ∞ #∞Ѩ i 㨠fi ~° æ O |∞# Hõ k è H õ O ɡ · # HÍ=∞Éè ’ QÆ O |∞Å
<≥·â◊fi~åº#O^ŒO|∞Å#∞ ã¨∞ã¨=∞$^Œú =<À^•º# „H©_® qǨ~°™ê÷#O|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞K«∞ ^≥·`«º^•#=
HÍ„^Œ"ÕÜ«∂k ^Õ=Ü≥∂#∞Å∞ x`«º „Ѩ=Úk`å#∞~°‰õΩÎ ÅQÆ∞K«∞ñ QÆà◊„`åѨ`«º ã¨∞ǨÏ$^ŒƒO^èŒ∞ ^•ã‘^•ã¨
Ѩi[#∞Å`Àñ *Ë~°∞H˘x =∞}˜QÆ}Yz`«O|∞ÅQÆ∞ #u ~°=∞}©Ü«∞ QÆ$ǨÏO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ hâ◊fi~°∞x
=Å#O *Ë@∞ÖËx HÍÜ«∞O|∞Å∞ QÆey qq^èŒ =∂Ü«∂ qâı+¨ qxi‡`« #∂`«# ˆHmã¨^Œ# qǨÏ~°}
=∞O_»Ñ¨ qz„`À^•º<å^Œ∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ˆQmq<À^ŒO|∞Å∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞ñ [i~ÚO`«∞† ~°O`«. 105
* P Éèí∂=∞O_»ÅO „H˜O^Œ XHõ^•x „H˜O^Œ XHõ\˜QÍ J`«ÅO, q`«ÅO, ã¨∞`«ÖO, `«ÖÏ`«ÅO, ~°™ê`«ÅO,
=∞Ǩ`«ÅO, áê`åà◊O J<Õ Ö’HÍÅ∞<åfl~Ú. D Ö’HÍÅÖ’ XH˘¯Hõ¯^•xH© =∞^躌 Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ^Œ∂~°O
LO@∞Ok. Wq „H˜O^Œ L<åfl ã¨fi~°æO =O\˜"Õ. x[O K≥áêÊÅO>Ë D „H˜Ok ã¨fi~åæÅ∞ ÃÑ·#∞#fl ã¨fi~°æOHõO>Ë
ZO`À Q˘Ñ¨Êq. WHõ¯_» ^≥·`«∞ºÅ∂, ^•#=ÙÅ∂, <åQÆ∞Å∂ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=*ÏuH˜ K≥Ok#"å~°∞ LO\Ï~°∞.
346 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"å~°O^Œ~°∂ Sâ◊fi~°ºO =Å¡ ã¨O„Hõq∞Oz# P#O^•#∞Éèí=O`À ã¨∞YÉè’QÍÅ`À `«∞Å`«∂QÆ∞`«∂ rq™êÎ~°∞.
ã¨~åfiOQÆã∞¨ O^Œ~åÖˇ#· L^•º#=<åÅÖ’, „H©_® „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ qǨÏiã¨∞OÎ \Ï~°∞. ^≥`
· ∞« ºÅ∂, ^•#=ÙÅ∂, <åQÆ∞Å∂
"≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=*Ïu qâıëêÅ∞ ÉèÏ~°ºÅ`À, a_»Å¤ `À, K≥eHÍO„_»`À, K«∞\ÏìÅ`À, ^•ã¨^•ã‘[#O`À =∞}∞Å∞
K≥H˜¯# ~°=∞}©Ü«∞=∞~Ú# QÆ$ǨÅÖ’ ã¨~°fi^• ã¨O`À+¨O J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï~°∞. Dâ◊fi~°∞x Hõ~°∞}=Å¡ "åiH˜
^≥·Ç≤ÏHõ=∞~Ú# Z@∞=O\˜ "åº^èŒ∞Å∂ ÖË=Ù. =∂Ü«∞Å`À xi‡OѨ|_»¤ H˘O„Q˘`«Î ˆHmQÆ$ǨÅÖ’, qǨ~°
=∞O@áêÅÖ’, z„`« qz„`« =∞~Ú# L^•º#=<åÅÖ’ „H©_® q<À^•Å`À ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. J\˜ì áê`åà◊O|∞ÅO^Œ∞#∞ =∞Ü«∞HõeÊ`«=ÚÅQÆ∞ ѨÙ@ÉèË^Œ#=ÚÅÜ«∞O^Œ∞
|Ǩï~°`«fl xi‡`« „áêHÍ~° Éèí=# QÀѨÙ~° ã¨ÉèÏ K≥·`«º K«`«fi~° qâı+¨
=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ <åQÍã¨∞~°∞Å q∞^äŒ∞#=ÚÅKÕ â◊√Hõ Ñ≤Hõ âßiHÍ xHõ~° ã¨O‰õΩ
Å=ÚÅ â’aèÅ∞¡ Hõ$„u=∞ Éèí∂=ÚÅ∞#∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=ÚÅKÕ #ÖOHõ$`«=Ú ÅQÆ∞K«∞
P. QÆ∞ã¨∞=∞K«Ü«∞ ã¨∞QÆOkè H˜ã¨ÅÜ«∞ ã¨Î|Hõ ã¨O, `«`«∞ÅKÕ`« Ѷ¨Åq`«`«∞ÅKÕ`«
#`«∞Å~°∞z~° #=Å`åOQÆ <åeOy`«, q@Ѩ=ÚÅ#∞ QÆÅ∞QÆ∞ qÉèí==ÚÅ#∞. 106
* J@∞=O\˜ áê`åà◊Ö’HÍÅÖ’ =∞Ü«Ú_»∞ ã¨$+≤ìOz# =∂Ü«∂ Ѩ@ì}ÏÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. P
Ѩ@}ì ÏÅÖ’ <å<åq^èŒ ~°`åflÅ`À x~°‡Oz# „áêHÍ~åÅ∂, QÀѨÙ~åÅ∞, ™œ^è•Å∂, qâßÅ=∞~Ú# ã¨ÉÏè ã¨=∂"Õâ◊
ã¨÷ÖÏÅ∂, K≥·`åºÅ∂ L<åfl~Ú. "å\˜Ü«∞O^Œ∂ ^≥·`«º ^•#= <åQÆ ^ŒOѨ`«∞Å∞ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞. =∂Ü«∞`À
"å~°∞ xi‡OK«∞‰õΩ#fl qǨ~° „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ zÅ∞HõÅ∂, HÀH˜ÅÅ∂, QÀ~°∞=OHõÅ∂ HõÅHõÖÏ~å"åÅ∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï~Ú.
ѨÓÅ "åã¨#Å∞, zQÆ∞~°∞\ωõΩÅ QÆ∞`«∞ÎÅ ÉÁ`«∞ÎÅ∞, ~°Hõ~°HÍŠѶ¨ÖÏÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ QÆÅ P L^•º<åÅÖ’
Å`åã¨∞O^Œ~°∞Å∞ ÃÑ#"Õã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞âßYÅ∞ Hõ#∞flŠѨO_»∞=Ù KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú =∂#¿ãO„kÜ«∞O|∞Å HÍ#O^ŒHõ~°O|∞Öˇ·# <å<åq^èŒ [ÅqǨÏOQÆ=∞ q∞^äŒ∞#O|∞Å∞ QÆey
x~°‡Å [ÅѨÓi`«O|∞Öˇ· =∞`«ûº‰õΩÅ ã¨OK«~° ‰õΔΩaè`«O|∞Öˇ·# ‰õΩ=Ú^Œ‰õΩ=ÅÜ«∞ HõǨ¡~° Ö’Ç≤Ï`«
â◊`«Ñ¨„`åÎkHõO|∞Åñ ^Õ[iÖˇ¡_»∞ ã¨~À=~°O|∞Å∞ QÆÅ Ü«Ú^•º# =#O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ñ QÆ$`«xˆH`«#∞Öˇ·
ã¨fi~°æÉèí∂=ÚÅ #uâ◊~ÚOz# qq^èŒ qǨ~°O|∞Å∞ QÆey Ü«∞Ǩϟ~å„`åk HÍÅ qÉèÏQÆ ÉèíÜ«∞O|∞Å∞
ÖËHõ =∞ǨÇ≤τѨ=~°∞Å~Ú# âıëê^Œ∞Å t~À=∞}˜ nkè`«∞ÅKÕ #O^èŒHÍ~ÀѨ„^Œ=O|∞ ÖËHõ Ü≥∞šѨC_»∞
k=™êÜ«∞=∂#O|∞QÍ #∞O_»∞† <å Ö’HõO|∞#O^Œ∞ #dÅ [#∞Å∞ k"Òº+¨kè ~°ã¨ ~°™êÜ«∞#O|∞Å
##=~°`«O|∞ ##fl áê#O|∞Å∞QÍ ¿ãqOK«∞@O *Ëã≤ Ü«∞K«Û\˜"å~°Å‰õΩ <åkè"åº^èŒ∞Å∞#∞, =e`«
Ѩe`«O|∞Å∞#∞, [~å~ÀQÆO|∞Å∞#∞, â◊s~° "≥·=~°‚ºO|∞Å∞#∞, ¿ãfi^Œ^Ò~°æO^茺O|∞Å∞#∞ QÆÅ∞QÆHõ
Ѩ~°=∞HõÖϺ} =¸~°∞Î ÅQÆ∞K«∞ ǨÏiK«„HõÉèíÜ«∞O|∞ ^ŒHõ¯ ##ºO|QÆ∞ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞ <˘O^ŒHõ
Ü«ÚO^Œ∞† ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 107
* =∞#ã¨∞‰õΩ, WO„kÜ«∂ʼnõÄ PǨ^
¡ OŒ HõeyOKÕ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞ ‰õÄ_» JHõ¯_» L<åfl~Ú. P ã¨~À=~åÅÖ’
~°Hõ~°HÍÅ~Ú# h\˜ Ѩ‰õΔΩÅ [O@Å∞ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~Ú. JHõ¯_» h~°∞ x~°‡ÅOQÍ LO@∞Ok. KÕѨÅ∞
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 347
D^Œ∞`«∂ HÀ<Õ\˜Ö’ Hõ^ŒeHõÅ∞ Hõey™êÎ~Ú. P ã¨~À=~åÅÖ’ `≥Å¡HõÅ∞=Å∂, #Å¡ HõÅ∞=Å∂,
Z„~°HÅõ ∞=Å∂, ~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞Å `å=∞~° ѨÓÅ∂ L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞ QÆey# L^•º#=<åÅÖ’
"å~°∞ Wà◊√§ U~°Ê~°K«∞H˘O\Ï~°∞. ã¨fi~°æ Éè’QÍÅ#∞ q∞Oz# Éè’QÍÅ∞ "åiH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO\Ï~Ú.
"åiH˜ ѨQÆÅ∞, ~å„u J<Õ HÍÅÉèË^•Å∞ LO_»=Ù. âı+¨μ_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ã¨~°Ê~åAŠѨ_»QÆÅg∞^Œ L#fl
=∞}∞Å=Å¡ "åiH˜ pHõ@∞¡ LO_»=Ù. JHõ¯_» ZѨC_»∂ Ѩ@ìѨQÆÅ∞ ÖÏQÍ LO@∞Ok. JHõ¯_ç "å~°∞
k=º=∞~Ú# =¸eHõÅ#∂ ~°ã¨~°™êÜ«∞#=ÚÅ#∂ PǨ~°OQÍ ã‘fiHõiOK«_»O=Å¡ ^ÕǨÏ"åº^èŒ∞Å∞ QÍh
=∞<À"åº^è∞Œ Å∞QÍh "åiH˜ LO_»=Ù. ^ÕÇϨ O áêeáÈ^Œ∞. =Ú_»`Å« ∞ Ѩ_^» ∞Œ . A@∞ì #~°ãá≤ È^Œ∞. =Úã¨e`«#O
~å^Œ∞. ~ÀQÍÅ∞ ÖË=Ù. K≥=∞@, ^Œ∞~åfiã¨#Å∞ LO_»=Ù. PHõ~°¬}©Ü«∞ =∞~Ú# PHÍ~åÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.
"åiH˜ ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõÉèíÜ«∞O `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=¸ ÖË^Œ∞.
`Õ. J\ì̃ áê`åà◊Ö’HõO|∞#O^Œ∞ q+¨μ‚, K«„Hõ "≥∞ѨC_Õx „|"Õâ◊O|∞ <˘O^Œ∞
#ѨC_≥Å¡#∞ ^≥·`«º‰õΩÖÏOQÆ#ʼnõΩ, QÆ~°ƒùã¨OѨ^Œ ÅO^ŒO^Œ Hõ~°ñQÆ∞K«∞O_»∞. 108
* J@∞=O\˜ áê`åà◊Ö’HõOÖ’ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO ZѨÙ_»∞ „Ѩ"Õtã¨∞ÎO^À JѨÙ_Õ ~åHõΔã¨
„ã‘ÎʼnõΩ QÆ~°ƒù„™ê=O HõÅ∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.
K«. J`«Å=Ú#O^Œ∞ #=∞‡Ü«Úx Ü«∂`«‡Añ_≥·# |ÖÏã¨∞~°∞O_»∞ ã¨
=∞‡uñ [i~ÚOK«∞ +¨}‚=u =∂Ü«∞Åñ QÆ∂_ç q<À^Œ =∞O^Œ∞K«∞O
QÆ∞`«Å=ÚÅO^Œ∞ <Õñ_»∞ <˘Hõ H˘O^Œé∞ #K«Û\˜ =∂Ü«∞ñ *ˇOk ã¨O
`«`«=Úñ [iOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞ ^ŒÑ¨ÊHõ "≥∂ǨÏx|^Œú z`«∞ÎÖˇ·. 109
* 'J`«Å— =∞<Õ Ö’HõOÖ’ =∞Ü«Úx ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# |ÖÏã¨∞~°∞_»∞ ¿ãfiK«ÛQÍ qǨÏiã¨∞ÎO\Ï_»∞.
J`«_»∞ `˘OÉèˇ· Ü«∂~°∞ q^è•Öˇ·# =∂Ü«∞Å`À q<Àkã¨∞ÎO\Ï_»∞. D =∂Ü«∞ʼnõΩ Éèí∂Ö’HõOÖ’x "å~°∞
H˘O^Œ~°∞ ÖÁOyáÈ~Ú ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`å`«∞‡Öˇ· K«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. J\˜ì |Å∞x Ü«∂=eO`«Å#∞ Ãã·fii}∞Å∞ HÍq∞#∞Å∞ ѨÙOâ◊ÛÅ∞ Å#∞ „ã‘Î QÆ}O|∞Å∞ [x~ÚOz† ~å
HÍq∞h [#O|∞Å∞ áê`åà◊O|∞ñ „|"ÕtOz# ѨÙ~°∞+¨μxH˜ Ǩ@Hõ ~°ãO¨ |xÜ≥∞_»∞ ã≤^~úŒ 㰠Ѩ Ú¨¶ \˜Hõ
xzÛ ~°ã㨠^≤ ∞Œ xú O QÍqOz Ü«∞`«x Ü«∞O^Œ∞ ã¨fiqÖÏ™ê=Ö’Hõ <å#∞~åQÆã‡≤ `« ã¨ÖÏ¡áÈѨQ∂Æ Ç¨Ï<å^Œ∞Å
xKåÛù qǨ~°O|∞Å∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞O_» <å ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ =∞^•O^è∞Œ O_≥· `å<Õ ã≤^∞Œ Oú _» #xÜ«Ú#∞ <åQÍÜ«Ú`«
|Å∞O_» #xÜ«Ú#∞ ^ŒÅOz <å<åq^èŒ ~°u„H©_Å» ñ |~°=∂#O^ŒO|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞. 110
* |ÖÏã¨∞~°∞x P=ÙeO`«Å #∞O_ç Ãã·fii}∞Å∂, HÍq∞#∞Å∂, ѨÙOâ◊ÛÅ∞Å∂ J<Õ „ã‘Î ã¨=¸Ç¨Å∞
ѨÙ\Ïì~∞° . P „ã‘ÅÎ ∞ áê`åà◊OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz# ѨÙ~°∞+¨μxH˜ ''Ǩ@Hõ~ã° —¨ — =∞<Õ ã≤^~úŒ 㰠Ѩ Ú¨¶ \˜H#õ ∞ WzÛ J`«xx
â◊$OQÍ~°~ã° ¨ ã≤^∞Œ }
ú ‚˜ KÕ™êÎ~∞° . `«=∞ `«à√◊ ‰õΩ Éˇà√◊ ‰õΩ K«∂ѨÙÅ`À, J#∞~åQÆ „Ѩ^~Œ ≈° #Å`À, z~°∞#=ÙfiÅ`À,
ã¨~㰠㨠֨ Ï¡áêÅ`À, H“yeO`«Å`À J`«xx Ö’|~°K∞« H˘O\Ï~°∞. `«=∞‰õΩ #zÛ# suÖ’ P ѨÙ~°∞+¨μx`À
qǨ~°O ™êy™êÎ~∞° . JѨÙ_»∞ áê`åà◊O „Ѩ"tÕ Oz# P ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `å<Õ ã≤^ÑúŒ Ù¨ ~°∞+¨μ_»x ÉèÏq™êÎ_∞» . ^Œ~Ê° O`À
348 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J`«x Hõà◊√§ <≥uÎ ÔH‰õΩ¯`å~Ú. `å#∞ Ѩk"ÕÅ U#∞QÆ∞Å |ÅO HõÅ"å_»#x ÉèÏqOK«∞H˘x ~°Hõ~°HÍÅ
~°u„H©_»Å`À Ѩ~°=∂#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ã‘. Ǩ@ˆHâ◊fi~°∞ñ_≥·# Ü«∞OaHÍnèâ◊√O_»∞ q`«ÅO|∞#O^Œ∞# "Õ_»¯ xez
`«#^Œ∞ áê~°¬^ŒÉèí∂`«`«`«∞Å`À „|Ǩχ ã¨~ÀæѨ|$OǨÏ}=Ú# <˘Hõ¯ KÀ@ñ
ÉÏ~°fif ã¨OÉè’QÆѨ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞O_»ñQÍ "å~°Å g~°ºO|∞ =Å#ñ |∞\˜ì
#\˜ìk Ǩ\H˜ Ü«∞xÜ≥∞_»∞ #k Ü«∞xÖÏQÆ∞flÅ∞ ÉèíH˜ΔOz Ü«∞O^Œ #∞q∞Ü«∞
`Õ. #kÜ«Ú Ç¨@Hõ =∞#∞¿Ñ~° #uâ◊~Úe¡, =<≥fl g∞é∞K«∞ â◊√^Œúã¨∞=~°‚=∞Ü≥∞º
<å ã¨∞=~°‚O|∞ <åÖ’Hõ=∞O^Œ∞ #∞#fl, [#∞ÅÔHÅ¡#∞ q#∞`«Éèí∂+¨}=Ú ÅÜ≥∞º. 111
* 'q`«Å— =∞<Õ Ö’HÍxH˜ Ǩ@ˆHâ◊fi~°∞_»<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ "å_»∂, áê~°fif Ѩf J~Ú# t=Ù_»∞ Jkè ^Õ=`«.
Éè∂í `«Q}
Æ ã¨"∞Õ `«∞_≥#· t=Ù_»∞ „|Ǩχã¨$+≤xì =$kúá⁄OkOK«@O HÀã¨O áê~°fif ã¨OÉè’QÆ Ñ¨~=° â◊√ _»=Ù`å_»∞.
JѨÙ_»∞ "åi g~°ºO #∞O_ç 'Ǩ@H˜— J<Õ #k ѨÙ\˜ìOk. P #kÖ’x [Å~°∂Ѩ"≥∞ÿ# g~åºxfl "åÜ«Ú=Ù`À
‰õÄ_» Jyfl PǨ~°OQÍ fã¨∞H˘x Lq∞Ü«∞QÍ 'Ǩ@HõO— J<Õ Ñ¨iâ◊√^Œú =∞~Ú# |OQÍ~°O ѨÙ\˜ìOk. J
q`«ÅÖ’HõOÖ’x "åi HõO^ŒiH˜h P ÉOQÍ~°O Éèí∂+¨} ~°∂ѨOÖ’ LѨÜ≥∂QÆ Ñ¨_»∞`«∞#flk.
ã‘. P „H˜O^Œ ã¨∞`«ÅO|∞ #O^Œ∞ =∞ǨѨÙ}∞ºñ _»QÆ∞ q~ÀK«#Ѩل`«∞Îñ_≥·# Ü«∞\˜ì
|eK«„Hõ=iÎ Ü«∂ áêHõâßã¨#∞#‰õΩ =Ú^Œ "≥Úã¨OQÆñQÆñ QÀi, Ü«∞kuQÆ~°ƒù
=Ú# "å=∞<åHõ$uñ |∞\˜ì Ü«∞O`«@ñ „kq„Hõ=∞ ~°∂Ѩ=Ú##∞ Ö’Hõ„`«Ü«∞O|∞
<å„Hõq∞Oz# ^•#"å~åuKÕ`« =ÚO^Œ@# ~¸ñ|_ç# ~ÚO„^Œ`«fi q∞@∞¡
P. QÆÅ∞QÆ∞"åñ_»∞ ѨÙ}ºHõ~°‡ã¨O^è•#∞O_»∞, ǨÏiѨ^•O|∞*Ï~°Û <åaèÖÏ+¨μñ
_»QÆ∞K«∞ñ N~°"Õ∞â◊√ <å~å^èŒ#=Ú ¿ãÜ«Ú, K«∞O_»∞ <≥ѨÙ_»∞ #u=∞Ǩϟ`«û==Ú#. 112
* 'q`«ÅO— „H˜O^Œ ã¨∞`«ÅO LOk. ã¨∞`«ÅOÖ’ |eK«„Hõ=iÎ L<åfl_»∞. J`«_»∞ ѨÙ}º=O`«∞_»~Ú#
q~ÀK«#∞x ‰õΩ=∂~°∞_»∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ WO„^Œ∞}˜‚ ã¨O`À+¨ÃÑ\ÏìÅ#∞H˘x JkuQÆ~ƒ° Où Ö’ "å=∞#∞_≥·
ѨÙ\Ïì_∞» . „uq„Hõ=∞~°∂ѨO „Ѩ^iŒ ≈Oz =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ P„Hõq∞OKå_»∞. z=~°‰Ωõ q+¨μ=‚ Ù |eK«„Hõ=iÎH˜ ã¨∞`«ÅOÖ’
WO„^Œ`«fiO J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. P |eK«„Hõ=iÎ Z<Àfl ѨÙ}ºHõ~°‡Å∞ KÕâß_»∞. NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
¿ãqOK«=Öˇ#<Õ JaèÖÏ+¨ HõÅ"å_»∞. J`«_»∞ ZO`À L`åûǨÏO`À ÅH©Δ‡â◊√_»~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
P~åkèã∞¨ OÎ \Ï_»∞.
=. #ˆ~O„^•! ã¨HõÅ Éèí∂`åO`«~åºq∞Ü«Úñ n~°÷Éèí∂`«∞O_»∞#∞ #~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞
QÆey ~ÚzÛ# Éèí∂^•#O|∞#‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOz# "≥∂HõΔO|∞ Ѷ¨ÅO |QÆ∞O† QÍx áê`åà◊
ã¨fi~°æ~å[ºO|∞Å∞ Ѷ¨ÅO|∞Å∞ QÍ<Õ~° =~Ú# <≥=fiiH˜x "≥∂HõΔO|∞ ™êHΔÍ`«¯$`«O|∞ Q͉õΩO_»∞@O*Ëã≤
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 349
Ö’Hõ „Ѩ^Œ~°≈<å~°÷O|∞ áê`åà◊ ã¨fi~°æ~å[ºO|∞Å xK≥Û† ‰õΔΩ`« Ѩ`«# „Ѩã¨öÅ <å^Œ∞ÅO^Œ∞#∞ q=â◊√O_≥·#
Ü≥∞_»Å <å=∞㨇~°}O|∞ ¿ãÜ«Ú Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ QÆ~°‡|O^èŒO|∞ =Å# q=Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞
ã¨∞*Ï˝#O|∞#O ÉÁO^Œ∞† #\˜ì "åã¨∞^Õ=ÙO _®`«‡*Ï˝# „ѨáÈ+¨}O|∞ ¿ãÜ«Ú =∂Ü«∂=∞Ü«∞O|∞
Å~Ú# Éè’ÔQ·â◊fi~°ºO|∞Å <≥Å¡ <≥\Á¡ã¨OQÆ∞ ##=Å^Œ∞† ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ Ü«∂K«#KÕã≤ ã¨HõÅ ã¨OѨ^ŒÅñ
*ËH˘x â◊s~°=∂„`å=t+¨μìxO *Ëã≤ "å~°∞}áêâ◊O|∞ÅO QÆ\˜ì q_çz#ѨC_»∞ |bO„^Œ∞ _ç@¡xÜ≥∞.113
* F ~å*Ï! "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ Jxfl „áê}∞ÅÖ’#∞ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ"å_»∞. ÃÑ·QÍ Ñ¨Ù}ºf~°÷O ÖÏQÆ∞#
Ѩq„`«∞_»∞. J@∞=O\˜ "åã¨∞ ^Õ=Ùx =∞#ã¨∞Ö’ xÅ∞ѨÙH˘x |eK«„Hõ=iÎ Éèí∂^•#O KÕâß_»∞. W@∞=O\˜
Éèí∂^•<åxH˜ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ "≥∞K«∞ÛH˘x ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. P ™êHΔÍ`å¯~åxH˜ "≥∂HõΔ"Õ∞ Ѷ¨ÅO.
JO`ÕQÍx ã¨fi~°æ~å[ºO QÍh, áê`åà◊~å[ºO QÍh Ѷ¨ÖÏÅ∞ HÍ=Ù. J~Ú`Õ =ÚH˜Î J#flk Z=iH© HõxÑ≤OKÕk
HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ NǨÏi |eK«„Hõ=iÎH˜ Ö’Hõ „Ѩ^Œ~°≈<å~°÷O áê`åà◊ ã¨fi~°æ~å*ϺÅ∞ WKåÛ_»∞.
`«∞q∞‡#ѨÙ_»∂, Ѩ_ç#ѨC_»∂, HÍÅ∞*Ïi#ѨÙ_»∂, `≥eq `«Ñ≤Ê #ѨÙ_»∂ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
<å=∞㨇~°}O KÕ¿ã ѨÙ~°∞+¨μxH˜ Hõ~°‡|O^è•Å∞ LO_»=Ù. P |O^è•Å #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄Ok ã¨∞*Ï˝#=O`«∞
_»=Ù`å_»∞. P`«‡*Ï˝#O J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =∂Ü«∂=∞Ü«∞=∞~Ú# WǨÏÖ’Hõ Éè’QÍÅ#∂,
Jâßâ◊fi`«=∞~Ú# Sâ◊fi~åºÅ#∂ U q^èŒOQÍ „Ѩ™êk™êÎ_»<Õ ã¨O^ÕǨÏO =^Œ∞Ì. NǨÏi Ü«∂K«# <≥ѨO`À
|eK«„Hõ=iÎ ã¨~°fiã¨OѨ^ŒÅ#∞ ǨÏiOKå_»∞. |ex ˆH=ÅO â◊s~°=∂„`å=t+¨μì}˜‚ KÕâß_»∞. "å~°∞} áêâßÅ`À
|OkèOz z=~°‰õΩ =^ŒeÃÑ\˜ì#ѨÙ_»∞ |eK«„Hõ=iÎ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞–
ã‘. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ <≥ѨÊ\˜ Ѩ^•~°÷=ÚÅO^Œ∞ ^Œ$+¨‚ ÖˉõΩO_»∞@ ^≥eã≤<åñ_»
xO„^•^Œ∞ÖˇÅ¡ #∞¿ÑO„^Œ∞xñ „ÉÏi÷Oz Ü«∞_çyi QÍx NǨÏiH˜ñ QÀi
HõÅ∞ ÖË=Ù† q∞H˜¯e QÆOcè~°=∞QÆ∞ =∞ǨHÍÅã¨fiÉèÏ=O|∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞
#~°Ü«∞ñQÆ =∞#fiO`« ~åkèѨ`«º=Ú#∞ Ö’Hõ„`«Ü«∞O|∞#∞ <≥O`« QÍ#ñ ^ŒÅñѨ
P. =∞uÊ`å=∞ǨïO_»∞ =∂#=O`«∞O_»∞ „Ѩ, Ǩ¡^ŒqÉèí∞xñ Ez ǨÏ~°¬=∞Ok
Ü≥∞kÌÜ≥ÿ∞#ñ QÀ~°∞ q∞K≥Û^Œ ##∞@‰õΩ, #O`«Ö’# hâ◊fi~å[˝ñ ^≥eã≤. 114
* ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ Z@∞=O\˜ Ѩ^•~å÷ÅÃÑ·<å HÍOHõΔ ÖË^Œx <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#
^Õ=`«Å∞ L¿ÑO„^Œ∞x „áêi÷OK«_»O =Å¡ P ™êfiq∞=zÛ ##∞fl Ü«∂zOKå_»∞. JO`ÕHÍx Jã¨Å∞ NǨÏiH˜
HÀiHõÅ<Õq ÖË=Ù. J^Õ QÆOcè~°"≥∞ÿ# PÜ«∞# ã¨fiÉèÏ=O. ^Œ$+≤ì L#fl "åiH˜ =∞#fiO`«~åkèѨ`«º "≥∞O`«?
„uÖ’HÍkèÑ` ¨ º« "≥∞O`«! =∂ Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ Jaè=∂#=O`«∞_»∞ #~°ãO≤ Ǩ=`å~°OÖ’ P ™êfiq∞
ZO`À ã¨O`À+¨O`À =∂ `å`«#∞ K«∂z Uk J_çy`Õ Jk W™êÎ#x J<åfl_»∞. JѨC_»∞ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·#
„ѨǨ¡^Œ∞_»∞ Dâ◊fi~å[˝Ö’x JO`«~å~å÷xfl `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞.
=. W@¡‰Ωõ `ÀÉèÜ í ∞« O|∞, Ñ≤„`«ºO|~Ú# ~å[ºO|∞ <˘Å¡Hõ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞ ^•ã¨ºO| HÀÔ~, <å „Ñ¨Ç¨ ^¡ Œ K«i„`«
Hõ^<Œä å=ã¨~=° Ú‡# h `«O„_çHx˜ h‰õΩ#∞ qâı+O¨ |∞QÍ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ÉèQí =Æ ^Œ#∞„QÆÇϨ O|∞ñ ÉÁO^Œ <À=Ù
350 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
#x ѨÙO_»sH͉õΩΔ O _®#uzÛ# "åHõºO|∞Å∞ =HõºΔ =∂}„QÆO^äOŒ |∞# qã¨iÎ OK≥^!Œ <å |eK«„Hõ=iÎ
QÆ$ǨÏ^•fi~°O|∞# #dÅ Ö’HõQÆ∞~°∞O_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞O_»∞ QÆ^• áê}˜Ü«Ú#∞ x[[<å#∞
HõOÑ≤`«∞O_»∞#∞ â◊OYK«„HÍ^•ºÜ«Ú^èŒ ^èŒ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ xѨC_»∞#∞ ^Õ[iÅ∞¡K«∞O_»∞† #\˜ì
|e^•fi~°O|∞# Ö’HõO|∞Å QÔ Å∞= xK«ÛQ˘#fl ^Œâ„◊ w=ÙO _»∞Å¡OѶ∞≤ `« âßã¨#∞O_≥· „Ѩ"âÕ O◊ |∞ QÍqOѨ
#Ü«∂ºkѨÙ~°∞+¨μO_»∞ ^Œ# áê^•OQÆ∞+¨Oª |∞# Ü≥∂[<åÜ«Ú`åÜ«Ú`«O|∞ÅO ÉÏéñl"≥∞‡, q#∞=Ú.115
* JO^Œ∞=Å# PÜ«∞# Z=i=ÖÏ¡ ÉèÜ í ∞« =ÚÖËx `«# `«O„_ç ~å[ºO HÍ"åÅx HÀ~°Ö^Ë ∞Œ . Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x
^•™êº<Õfl HÀ~å_»∞. JѨC_»∞ ''h `«O„_çHõO>Ë hHõO>Ë qâı+¨OQÍ U ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨÏO
á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞?—— JO@∂ P ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ ѨeH˜# ѨÅ∞‰õΩÅ ™ê~åxfl `«~°∞"åu ÉèÏQÆOÖ’
(ã¨Ñ¨Î=∞㨯O^èŒOÖ’) qã¨ÎiOz K≥|∞`å#∞. ã¨HõÅ [QÆ^Œ∞æ~°∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«#"åiѨ@¡ ^ŒÜ«∞
Hõey#"å_≥· â◊OYO, K«„HõO "≥Ú^ŒÅ~Ú# PÜ«Ú^è•Å`À QÆ^Œ#∞ ^èŒiOz P |eK«„Hõ=iÎ QÆ$ǨÏ^•fi~°OÖ’
WѨÊ\˜H˜ ‰õÄ_® HÍѨÖÏ HÍã¨∞Î<åfl_»∞. J@∞=O\˜ |eK«„Hõ=iÎ LO_Õ ã¨∞`«ÅÖ’HÍxfl [~ÚOKåÅ<Õ "åOKè«
Q˘#fl ~å=}∞_»∞ J#∞[˝Ö‰Ë Ωõ O_® ã¨∞`«ÅOÖ’xH˜ „Ѩ"tÕ Oz#ѨÙ_»∞ P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«# HÍeÉÁ@#
„"Õe`À ÅOˆHâ◊fi~°∞}˜‚ ѨkHÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ Ѩ_Õ@@∞¡ zq∞‡"Õâß_»∞.
Hõ. P ã¨∞`«Å=Ú#‰õΩñ „yO^≥·, ÉèÏã≤Å∞¡ñ ^ŒÖÏ`«ÅO|∞† „ѨÉèí∞=O^Œ∞ =∞Ü«ÚO
_®ã¨∞~°Ñ¨Ù~° x~å‡`«QÆ, "åã≤QÆñ ÉÁQÆ_»Ok ÜÕ∞Å∞ =ã¨∞^è•nèâß! 116
* P ã¨∞`«ÖÏxH˜ „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ `«ÖÏ`«ÅO LOk. P `«ÖÏ`«ÖÏxH˜ =∞Ü«Ú_»∞ „ѨÉèí∞=Ù. ~åHõΔã¨∞Å
Ѩ@ì}ÏÅ xi‡Oz# =∞ǨteÊQÍ „Ѩã≤^Œ∞ú_»~Ú# =∞Ü«Ú_»∞ `«ÖÏ`«ÖÏxfl áêeã¨∞ÎO\Ï_»∞.
K«. ѨÙ~°Ç¨Ï~°∞KÕ ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_»∞ Éèí∂`«Ç≤Ï`å~°÷=ÚQÍñ |∞~°„`«Ü«∞O
|~°∞^Œ∞QÆ hé∞¿ãÃㆠâ◊~°}ÏQÆ`«∞ <å =∞Ü«Úñ QÍñz Ü≥∞O`«Ü«ÚO
QÆ~°∞}ñ ^ŒÖÏ`«ÅO|∞#‰õΩñ QÆ~°ÎñQÆ xeÊ# #∞#fl"åñ_»∞ N
^èŒ~°∞x ã¨∞^Œ~°≈#O|∞#‰õΩñ ^ŒÑ≤Ê q=ÚHõÎÉèíÜ«ÚO_»∞ñQÍñ ^ŒQÆ<£. 117
* N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ Ç≤Ï`«O HõeyOK«_»O HÀã¨O t=Ùx KÕ`« „uѨÙ~åÅ#∞ |∂_ç^Œ
KÕ~ÚOKå_»∞. JѨC_»∞ =∞Ü«Ú_»∞ q+¨μ‚=Ù#∞ â◊~°}∞á⁄O^•_»∞. NǨÏi =∞Ü«Ú}˜‚ HõxHõiOz `«ÖÏ`«ÖÏxH˜
~åAQÍ KÕâß_»∞. J`«xH˜ q+¨μ‚^Õ=Ùx ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO =Å¡ `«Ñ¨Ê =∞i^Õx =Å¡#∂ =∞~°}ÉèíÜ«∞O ÖË^Œ∞.
Hõ. `«ÅñѨñQÆ <å „H˜O^Œ =∞Ǩ, `«Å=Ú#ñ QÆ„^Œ∞==^èŒ∂\˜ `«#Ü«ÚÅ∞ ã¨~°ÊO
|∞Å∞ QÆÅ=Ù ÃщõΩ¯ t~°=ÚÅ∞, #Å~°OQÍñ „QÀ^èŒ=â◊QÆ}Ï=o Ü«∞#ñQÆ<£. 118
* `«ÖÏ`«ÖÏxH˜ „H˜O^Œ =∞Ǩ`«ÅO LOk. P =∞Ǩ`«ÖOÖ’ Hõ„^Œ∞= H˘_»∞‰õΩÅ~Ú# ã¨~°Ê~åAÅ∞
L<åfl~°∞. "åiH˜ XH˘¯Hõ¯iH˜ ÃщõΩ¯ Ѩ_»QÆ Å∞<åfl~Ú. P ã¨~°ÊQÆ}O HÀáÈ„^ÕHõO`À „Ѩ=iÎã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ QÆ∞ǨÏHõ `«HõΔHõ HÍoÜ«∞ ã¨∞¿+}Ïk „Ѩ^è•#∞ Å~Ú#"å~° Å`«∞Åâ◊s~°O|∞Å∞ QÆey
Ü«∂kѨÙ~°∞+¨μx "åǨÏ#Oɡ·# Ѩ`«QÆ~å[ÉèíÜ«∞O|∞# ##=~°`«O|∞ #∞^Õfil`«∞ ÅQÆ∞K«∞ ã¨fiHõà◊
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 351
„`åѨ`«º ã¨∞ǨÏ$^•ƒO^èŒ= ã¨"Õ∞`«∞ Å~Ú Ü«ÚO_»∞^Œ∞† ~å „H˜O^Œ ~°™ê`«ÅO|∞# ^≥·`«∞ºÅ∞ ^•#=ÙÅ∞
#QÆ∞ x"å`«Hõ=K« HÍňHÜ«ÚÅ#∞ Ç≤Ï~°}ºÑ¨Ù~° x"åã¨∞ÅQÆ∞ ^Õ=`åâ◊„`«∞=ÙÅ∞ =∞Ǩ™êǨÏã¨∞Å∞#∞
^Õ*’-kè‰Ωõ Å∞#∞ #QÆ∞K«∞ ã¨HÅõ Ö’HÍnèâfi◊ ~°∞O_≥#· NǨÏi`Õ[O|∞#O „|uǨÏ`«∞Öˇ· =b‡HõO|∞ÅO^Œ∞
#_»OyÜ«Ú#fl ã¨~°ÊO|∞Å K«O^ŒO|∞# xO„^Œ^Œ∂u Ü«∞QÆ∞ ã¨~°=∞KÕñ *ˇÑ¨Êñ|_≥_»∞ =∞O„`å`«‡Hõ
"åHõºO|∞ʼnõΩ ÉèíÜ«∞O|∞ <˘O^Œ∞ K«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 119
* P =∞Ǩ`«ÅOÖ’ ‰õΩǨωõΩ_»∞, `«HõΔ‰õΩ_»∞, HÍoÜ«Ú_»∞, ã¨∞¿+}∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ã¨~°Ê
=ÚY∞ºÅ∞<åfl~°∞. ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜~°∂ѨO HõÅ"å~°∞. PkѨÙ~°∞+¨μ_»~Ú# <å~åÜ«∞}∞x "åǨÏ#=∞~Ú#
QÆ~°∞`«‡O`«∞x ÉèíÜ«∞O=Å¡ HõÅ=~°Ñ¨_»∞`«∂ ZšѨC_»∂ ÉèÏ~°ºÅ`À, a_»¤Å`À, q∞„`«∞Å`À ÉÏO^èŒ=ÙÅ`À
HõÅã≤ LO\Ï~°∞.
=∞Ǩ `«ÅO H˜O^Œ ~°™ê`«ÅO L#flk. P ~°™ê`«ÅOÖ’ ^≥·`«∞ºÅ∞, ^•#=ÙÅ∂ J~Ú#
'Ç≤Ï~°}ºÑ¨Ù~°"åã¨∞Å∞, x"å`«Hõ=K«∞Å∞, HÍňHÜ«ÚÅ∞ J<Õ"å~°∞ x"åã¨O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. "å~°∞ ^Õ=`«ÅѨ@¡
â◊„`«∞`«fiO =Ç≤ÏOz LO\Ï~°∞. =∞Ǩ™êǨÏã¨=O`«∞Å∞. `Õ[ã¨∞û HõÅ"å~°∞. J~Ú<å Jxfl Ö’HÍʼnõÄ „ѨÉ∞íè "≥#·
NǨÏi `Õ[ã¨∞û‰õΩ ÖÁOyáÈ~Ú#"åÔ~· ѨÙ@ìÅÖ’ ^•y# ã¨~åÊÅ=∂kiQÍ ÉèíÜ«∞O`À |`«∞‰õΩ`«∞O\Ï~°∞.
WO„^Œ∞x ^Œ∂u J~Ú# ã¨~°=∞ LK«ÛiOKÕ =∞O„`åʼnõΩ |^Œ∞úÖˇ· kQÆ∞Å∞QÍ rq™êÎ~°∞.
Hõ. WO^Œ∞‰õΩÖ’^Œƒù=! q#∞=∂, „H˜O^Œ\˜ áê`åà◊=Ú##∞ „w_çOK«∞K«∞ <å
#O^Œ=Ú <˘O^Œ∞K«∞ #∞O_»∞#∞, ã¨O^Œ_çñ|_ç <åQƉõΩÅ=Ú K«`«∞~°`«`À_»<£. 120
* K«O„^Œ=Oâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì# =∞Ǩ~å*Ï! q#∞, Jxfl\˜Hõ<åfl kQÆ∞= áê`åà◊Ö’Hõ=ÚOk. P
áê`åà◊Ö’HõOÖ’x <åQÆ*Ïu"å~°∞ ZO`À `≥eqQÆÅ"åÔ~· ZO`À L`åûǨÏOQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
=. W@∞¡ "åã¨∞H˜ „Ѩ=ÚY∞Öˇ·# â◊OY ‰õΩoHõ =∞Ǩâ◊OY âıfi`« ^èŒ#O[Ü«∞ ^èŒ$`«~å„+¨ì â◊OYK«∂_» HõO|
àÏâ◊fi`«~° ^Õ=^Œ`åÎ^Œ∞ Å~Ú# =∞Ǩ<åQÆO|∞ Öˇ· ^•éË_»∞ ѨkÜ«Ú #∂é∞ "ÕÜ«Ú t~°O|∞Å∞ QÆey
Ѷ¨}Ï=∞}˜HÍO`«∞ÅO *Ëã≤ áê`åà◊ uq∞~°O|∞#∞ ÉÏѨÙK«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 121
* "åã¨∞H˜, â◊OY∞_»∞, ‰õΩo‰õΩ_»∞, =∞Ǩâ◊OY∞_»∞, âıfi`«∞_»∞, ^è#Œ O[Ü«Ú_»∞, ^è$Œ `«~å„+¨μ_
ì ∞» . â◊OYK«∂_»∞_»∞,
HõOÉà◊√_»∞, Jâ◊fi`«~∞° _»∞, ^Õ=^Œ`∞« _Î ∞» "≥Ú^ŒÅ~Ú#"å~°∞ áê`åà◊Ö’Hõ "åã¨∞Öˇ#· =∞Ǩ<åQÆ∞Å∞. "åiÖ’ H˘O^Œ~∞°
S^Œ∞ `«ÅÅ"å~°∞, H˘O^Œ~∞° #∂~°∞`«ÅÅ"å~°∞, "Õ~Ú `«ÅÅ"å~°∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "åi Ѩ_Q» ÅÆ g∞^Œ =∞}∞Å∞
"≥∞~°∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. P =∞}∞Å HÍO`«∞Å∞ áê`åà◊OÖ’x pHõ@#¡ ∞ áê~°^ÀÅ∞`«∞O\Ï~Ú.
ã‘. áê`åà◊Ö’HõO|∞ áêñ`«∞# âı+¨μO_»∞ "≥ÅÜ«∞OQÆ =ÚѨÊk "ÕÅ Ü≥∂[
#O|∞Å "≥_»Å∞ѨÙ##∞ ^ÀñHõñ A@ìñQÍñ A@∞ìHõÜ«ÚO_»∞† q+¨μ‚x =∞Ǩϟ„QÆ
"≥∞ÿ# â◊s~°O|∞† ^•<≥· Ü«∞#O`åYº ã¨OHõ~°¬}∞O _»∞O_»∞ ã¨O`«`«O|∞,
#\˜ì Ü«∞#O`« <å=∂aè^è•#∞x =∞ã¨ÎHõ=Ú# ã≤^•ú~°÷O|∞ Hõ~°}˜ ^èŒ~°}˜
352 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. Ü«∞O`« <å qÉèí∞O_»∞ #dÅÖ’HõO|∞Å, ã¨OǨÏiOѨñQÀi K«O_»HÀѨ
=â◊`« ã¨$[#ñ *ËÜ«Ú =~°∞㨠<ÕHÍ^Œâ◊ ~°∞„^Œ=¸~°∞Î Å<≥_»∞ ~“„^Œ=∞`«∞Å. 122
áê`åà◊Ö’HõO J_»∞QÆ∞# Pkâı+¨μ_»∞ L<åfl_»∞. J`«_»∞ =ÚѨÊk "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ "≥_»Å∞Ê#
K«∞@ìK«∞@∞ìH˘x LO\Ï_»∞. q+¨μ‚^Õ=Ùx =∞ǨÏ`«Î~° â◊s~°"≥∞ÿ# P Pkâı+¨μxˆH J#O`«∞_»∞, ã¨OHõ~°¬}∞_»∞
Jx ¿Ñ~°∞¡. J#O`«∞_»x ¿Ñ~°∞ Hõey# Pkâı+¨μx `«Åg∞^Œ P=yO[ÖÏQÆ∞# D Éèí∂=∞O_»ÅO L#flk.
„ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ Ö’HÍÅ#∞ ã¨OǨÏiOKÕ xq∞`«OÎ D Pkâı+μ¨ _»∞ „ѨKO« _»=∞~Ú# HÀѨO`À Ѩ^∞Œ <˘HõO_»∞
=∞Ok ~°∞„^Œ∞Å#∞ ã¨$+≤ì™êÎ_»∞.
P. J\˜ì ~°∞„^Œ=¸~°∞Î Å`«∞Å„u<Õ„`«∞Å∞, #dÅâ◊¥Å ǨÏã¨∞Î ÅQÆ∞K«∞ #∞O^Œ∞†
~°O^Œ∞ #∞#fl Ѷ¨}˜‰õΩÖÏkèѨÙÖò âı+¨μx, áê^ŒÑ¨OHõ[=ÚÅ ÉèíH˜Îñ *Ëi. 123
* P~°∞„^Œ=¸~°∞ÎÅO^Œ~°∂ =¸_»∞ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å~°∞, JO^Œ~°∂ „uâ◊¥Å^è•~°∞Å∞. PÖ’HõOÖ’x
ã¨~°Ê~åAÅ∞ Pkâı+¨μx áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· ÉèíH˜Î Hõey LO\Ï~°∞.
P. #„=Ú ÅQÆ∞K«∞ ##∞k#O|∞#∞ =∞øo ~°, `«fl=ÚÅKÕ`«ñ QÆ_»∞ =Ú^ŒO|∞ <˘Ok
HÀiHõÅ∞ ^Œe~°Ê h~å[#O|∞Å, xK«∞ÛK«∞O^Œ∞ Ô~ѨÙ_»∞ =∞zÛHõÅ#∞. 124
* P ã¨~°Ê ~åAÅ∞ Pkâı+¨μxѨ@¡ q#„=∞`« HõÅ"åÔ~· „Ѩuk#=¸ `«=∞ Ѩ_»QÆÅg∞k ~°`åflÅ
HÍO`«∞Å`À PÜ«∞#‰õΩ h~å[<åÅ∞ JiÊã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å ã¨OHõ~°¬}=¸iÎO *Ëi <åQÆHõ#ºHõÅ∞ HÀiHõÅ∞ QÆÅ"å~° ÅQÆ∞K«∞ <˘ÃÑÊ_ç â◊s~°
qÖÏã¨O|∞ÅO*Ëã≤ Ü«∞QÆ∞~°∞ K«O^Œ# ‰õΩO‰õΩ=∞ ѨOHõO|∞ Å#∞ ÖËѨ#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, ã¨OHõ~°¬}
=¸iÎ ^Œ~°≈# ã¨Ê~°≈<å^Œ∞Å #∞^Àƒkè`« =∞Hõ~°^èŒfi*Ï"Õt`« z`«ÎO|∞Å∞ QÆey zé∞#=Ùfi ÖÁÅÜ«∞
#kèHÍaèÖÏ+¨O *Ëã≤ ã≤‡`å=Ö’Hõ#O|∞Š㨄g_ç`«Öˇ· Ü«∞=Ö’H˜OK«∞K«∞O_» ##O`« QÆ∞}O|∞Å∞ QÆÅ
Ü«∞#O`« ^Õ=ÙO _»∞Ѩã¨OǨÏiOѨñ |_ç# „HÀ^èŒO|∞ QÆey Ö’HõO|∞ʼnõΩ ˆHΔ=∞O|∞ QÀ~°∞K«∞ ã¨∞~åã¨∞~°
ã≤^úŒ QÆO^è~Œ fi° q^•º^è~Œ ° =ÚxQÆ}O|∞ Å#=~°`O« |∞ ^蕺#O|∞ ¿ãÜ«∞ ã¨O`«`« ã¨O`Àëêuâ◊Ü∞« O|∞#
„=∂ñQÆ#∞fl "≥@∞ìK«∞, ã¨Åe`« w`å"å^ŒºO|∞Å <å#O^ŒO|∞ <˘O^Œ∞K«∞ñ, ^Œ# Ѩi[#O|∞Å #u
¿ãflǨÏO|∞# #=Ö’H˜OK«∞K«∞, #=`«∞Åã‘QÆO^èŒ Ñ¨Ù+¨Ê~°™ê"≥∂k`« =∞^èŒ∞Hõ~° „"å`« =∞^èŒ∞~° w`«O|∞Å∞
QÆÅ "≥[· Ü«∞Of =#=∂eHõÅ ^èiŒ ~ÚOK«∞K«∞ hÖÏOÉ~°^~Œè ∞° O_»∞#∞, ǨÏÅ^è~Œ ∞° O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ x`«O_»∞
=∞¿ÇÏO„^Œ∞_˘ ǨÏ~°∞O_˘ Ü«∞#∞K«∞ [#O|∞Å∞ =Å∞‰õΩK«∞O_»ñ QÍOK«<åO|~°^~Œè ∞° O_≥· =Ú=Ú‰õΩΔ =ÙÅ∞
^蕺#O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ #^蕺`«‡ q^•ºÜ«ÚHõÎO|~Ú# Ü«∂#O^Œ ǨÏ$^ŒÜ«∞ „QÆOkäx ÉèËkOK«∞ #\˜ì
âı+¨μx ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»QÆ∞ <å~°^Œ∞O_»∞ `«∞O|∞~°∞ „ѨÉèí$`«∞ÅQÆ∞ |∞∞+≤ „âı+¨μªÅ`Àñ *Ë~°∞H˘x
Hõ=∞ÖÏã¨#∞x ã¨ÉèÏ™ê÷#O|∞#O^Œ∞ x@∞¡ ã¨∞Îu~ÚOK«∞K«∞O_»∞. 125
* ã¨OHõ~°¬}=¸iÎ J~Ú# P Pkâı+¨μx ^ŒQÆæiH˜ `«=∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛHÀ_®xH˜ <åQÆHõ#ºHõÅ∞
=ã¨∞ÎO\Ï~°∞. PÜ«∞# ã¨=∞HõΔOÖ’ `«=∞ â◊s~°qÖÏ™êÅ∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∞ÎO\Ï~°∞. JQÆ~°∞, K«O^Œ#O, ‰õΩO‰õΩ=∞
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 353
ѨÙ=Ùfi HõeÑ≤# ã¨∞QÆO^èŒÖËѨ<åÅ`À PÜ«∞##∞ JiÛ™êÎ~°∞. P `«~°∞"å`« P J#O`«∞x PѨÙ~°∂Ѩ=∞~Ú#
~°∂áêxfl `«xqf~å K«∂_»_»O =Å¡#∂, P =¸iÎx `åHõ_»O =Å¡#∂, HÍ"≥∂„^ÕHõO Hõey#"å~°=Ù`å~°∞.
P HÍ~°}OQÍ z~°∞#=Ùfi#∞ zOkã¨∂Î, ã≤QÆ∞æ ÖÁÅHõÉ’ã¨∞Î, „H©QÆO\˜ K«∂ѨÙÅ∞ „Ѩã¨iOѨ*Ëã¨∂Î PÜ«∞#=OHõ
K«∂ã¨∞ÎO\Ï~°∞. JѨC_»∞ J#O`« QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥·# J#O`«∞_»∞ `«# ã¨Ç¨Ï[ HÀáêxfl =^ŒeÃÑ\˜ì
âßO`«∞_»=Ù`å_»∞. Ö’HÍÅxflO\˜H˜ ˆHΔ=∂xfl HÍOH˜Δ™êÎ_»∞. ^Õ=`«Å∞, Jã¨∞~°∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞,
q^•º^è~Œ ∞° Å∞, =Ú#∞Å∞ J#O`«∞x ã¨^• ^蕺#O KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. JѨÙ_»∞ J#O`«∞_»∞ ã¨O`À+¨O`À J~°Q#Æ ∞fl
"≥∂_»∞ÊÅ`À, Åe`«w`åÅ`À ‰õÄ_ç# =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# "å^Œº^èŒfi#∞ʼnõΩ P#Okã¨∞ÎO\Ï_»∞. `«# Ѩi[<åxfl
„Ñ‘u`À Hõ\ÏH˜Δã¨∞ÎO\Ï_»∞. "≥·[Ü«∞Of =#=∂eHõÅ#∞ ^èŒiã¨∞ÎO\Ï_»∞. P =∂eHõÅ∞ JѨÙ_Õ ‰õÄiÛ#
`«∞Åã‘ =∞O[~°∞Å`À ‰õÄ_ç#"≥· LO\Ï~Ú. P =∞O[~°∞Å =∞Hõ~O° ^Œ ã¨∞QÆO^è•Å‰õΩ „Hõ=Ú‡H˘#fl `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞
AOA=∞‡x áê@Å∞ áê_»∞`«∞O\Ï~Ú. J`«_≥ѨC_»∂ #Å¡x =„™êÎÅ∞ ^èŒiOz <åˆQ\˜x PÜ«Ú^èŒOQÍ
Ѩ@∞ì‰õΩx LO\Ï_»∞. J`«}˜‚ =∞¿ÇÏO„^Œ∞_À, t=Ù_À Jx [#∞Å∞ ÉèÏqã¨∞ÎO\Ï~°∞. P âı+¨μ_»∞ "≥∂HΔÍ~°∞÷Öˇ·
`«##∞ ^蕺xOKÕ "åi ǨÏ$^ŒÜ«∞ „QÆOkäx `˘ÅyOz J^蕺`«‡q^Œº`À ‰õÄ_ç# P#O^•xfl Hõey™êÎ_»∞.
JO^Œ∞=Å¡<Õ =ÚH˜Îx HÀˆ~"å~°∞ J#O`«∞x ÉèíH˜Î`À P~åkèã¨∞ÎO\Ï~°∞.Wxfl =∞Ç≤Ï=∞Å∞ Hõey#"å_»∞ HÍ=_»O
=Å¡<Õ „|Ǩχ=∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞_≥#· <å~°^∞Œ _»∞, `«∞O|∞~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ |∞∞+≤ ѨÙOQÆ=ÙÅ`À ‰õÄ_ç „|Ǩχ^Õ=Ùx
¿Ñ~ÀÅQÆOÖ’ J#O`«∞}˜‚ D q^èŒOQÍ ã¨∞Îuã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ã‘. Fe"≥∞ÿ <≥=fix bÖÏ q<À^Œ=ÚÖò [#‡ ã¨O~°HõΔ} HõΔÜ«∞=ÚʼnõΩ#∞
¿ÇÏ`«∞=Ù ÅQÆ∞K«∞O_»∞, <≥=fix K«∂ѨÙÅ [x~ÚOK≥ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î=∞O|∞,
Öˇ=fix ~°∂ѨO|∞ ÖËHõ"≥∞ÿ |Ǩïq^èŒO|∞Å#∞ [QÆ`«∞ÎÅñ „É’K«∞K«∞O_»∞,
<≥=fix <å=∞O|∞ Öˇé∞QÆñHõ `«Åñz# Ü«∞O`«# ^Œ∞i`«O|∞ Å_»ñQÆ∞K«∞O_»∞
`Õ. #\˜ì ã¨OHõ~°¬}ÏY∞ºO_»∞ #=ºÜ«ÚO_»∞, <≥·# âı+¨μx q#∞u ¿ãÜ«∞OQÆñ ^Œ~°"≥∞?
`«ÅñѨ <≥ѨC_»∞ "åV‡#O|∞ʼnõΩ xOHõ, =¸ñ_»∞ Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞#∞ Éèí∂`«`«uH˜. 126
* ''Z=x bÖÏq<À^•Å∞ ã¨$+≤ì ã≤u
÷ ã¨OǨ~åʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞=Ù Å=Ù`åÜ≥∂, Z=x K«∂ѨÙÅ=Å¡ ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥
QÆ∞}ÏÅ∞ ѨÙ\ÏìÜ∂≥ , Z=x ~°∂ѨO Ö’HÍÅ#∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ HÍáê_»∞`«∞O@∞O^À, Z=i ¿Ñ~°∞#∞ `≥eÜ«∞Hõ
ѨeH˜<å áêáêÅ∞ Ѩ\ÏѨOK«Å=Ù`åÜ≥∂, J@∞=O\˜ ã¨OHõ~°¬}∞_»∂, J=ºÜ«Ú_»∂ J~Ú# Pkâı+¨μx
á⁄QÆ_»_»O Z=iH© ™ê^茺OHÍx Ѩx. P J#O`«∞_»∞ "å‰õΩ¯‰õÄ, =∞#ã¨∞û‰õÄ JO^Œx"å_»∞. =ÚÖ’¡HÍÅ
"åiH˜ JO`«∞ zHõ¯x "å_»∞.——
P. =∞é˜Ü«Úñ ɡ‰õΩ¯ QÆ`«∞Å =∂É’ñ\˜ "å~°Åñ, „É’=ñ ^ŒÅñz âı+¨=¸iÎ ™êuÎfi
Hõ ã¨fiÉèÏ= "≥ÚO^≥ñ QÆ_»ñHõ`À #\˜ì âı, +¨μ#‰õΩ „"≥Ú‰õΩ¯K«∞O^Œ∞ ##∞k#O|∞. 127
* ''=∂=O\˜ "åix HÍáê_»_»OHÀã¨O P Pkâı+¨μ_»∞ ™êuÎfiHõ ã¨fi~°∂ѨÙ_»~Ú L<åfl_»∞. J@∞=O\˜
J#O`«∞xH˜ „Ѩu k#=¸ #=∞㨯i™êÎ=Ú.
354 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜ÜÚ« <å âı+μ¨ x <≥=fiO_Õx <åHõã‡≤ HõO|∞QÆ #~Ú##∞ <å~°∞OÎ _»Q∞Æ K«∞ #~Ú##∞ 㨇iOz# =∂„`å#
Ü«∞dÅáêѨO|∞ÅO ÉÏã≤ ã¨HõÅ „âıÜ«∞ã¨∞ûÅO ÉÁO^Œ∞, #\˜ì âı+¨μx <Õ =Ú=Ú‰õΔΩ=Ù ÖÏ„â◊~ÚOz
^蕺#O ÉÁ#iÛ Éèí=|O^èŒ x~°∞‡‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞, ~°`«x Ѷ¨}O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ Éèí∂QÀà◊O |}∞=∂„`«O
|QÆ∞K«∞ #∞O_»∞† #`«x =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞Å∞ QÆ}∞uOѨ ã¨Ç¨Ï„㨠lǨÏfiÅ∞ QÆŠѨÙ~°∞+¨μO_≥·# <ÀѨO_»x
ѨÅ∞‰õΩK«∞O^Œ∞† ~å Ü«∞#O`«∞O_»∞ áê`åà◊O|∞# #∞O_ç ã¨HÅõ Ö’HõÇÏ≤ `å~°O÷ |∞ Éè∂í q∞x ^èiŒ ~ÚOK«∞#x
Ö’Hõu~°ºV‡#∞+¨º QÆ`«∞Å#∞ Ö’Hõã≤÷uÜ«Ú#∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ qxÑ≤Oz ~ÚOHõ<Õq∞ qxÑ≤O`«∞
<≥é˜OyOѨ٠=∞x#O |sHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 128
* P Pkâı+¨μ}˜‚ Z=~°~Ú<å 㨈~ JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ `«ÅK«∞H˘<åfl, ÉÏ^èŒÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x "≥Ú~°ÃÑ\˜ì<å,
J@∞=O\˜ =º‰õΩÅÎ áêáêÅ#∞ áÈQ˘_»`å_»∞. ã¨HÅõ „âıÜ∞« ã¨∞ûÅ∂ „Ѩ™êk™êÎ_∞» . JO^Œ∞=Å# =ÚH˜Î HÀˆ~"å~°∞
J#O`«∞x P„â◊~ÚOz ^蕺xOz Éèí=|O^è•Å‰õΩ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~°∞. J`«x Ѩ_»QÆÅg∞^Œ Éèí∂QÀà◊O
J}∞=∂„`«OQÍ xez LO@∞Ok. P J#O`«∞x =∞Ç≤Ï=∞Å∞ ÖˇH˜¯OK«_»O "Õ~Ú <åÅ∞HõÅ∞#fl "åxH˜
‰õÄ_» JÅqQÍx Ѩx.
P J#O`«∞_»∞ áê`åà◊OÖ’ x=ã≤ã¨∂Î Jxfl Ö’HÍʼnõÄ "Õ∞Å∞ HÀ~°∞"å_≥· Éèí∂q∞x ^èŒi™êÎ_»∞–
JO@∂ Ö’HÍÅ ã¨fi~°∂áêÅ∞, [O`«∞=ÙÅ ã¨fiÉèÏ"åÅ∂, =∂#=ÙÅ <≥*· ÏÅ#∂ â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜`
Δ ∞« ‰Î Ωõ qâ◊^OŒ QÍ
É’kèOz 'WOHÍ U"Õ∞q∞ q#^ŒÅK«∞H˘<åfl"À J_»∞QÆ=Åã≤O^Œx ѨeHÍ_»∞. JѨC_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx=~°! Ö’Hõ K«i„`«O, |#∞Ѩ=∞=Ú =∞Ǩqz„`« =∞QÆ∞#@∞¡QÆ <å
‰õΩ#∞ qxÑ≤Ozu =O`«Ü«Úñ, |#∞Ѩ_ç <å z`«Î=∞O^Œ∞ñ ÉÏÜ«∞Hõ xeK≥<£. 129
* =ÚhO„^•! J`«Å q`«ÖÏk Ö’HÍÅ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ <å =∞#ã¨∞Ö’ <å>Ë q^èŒOQÍ h=Ù
qâ◊nHõiOKå=Ù. P Ö’HÍÅhfl XHõ ^•xH˘Hõ\˜ ™ê\˜ÖËxq. ÃÑ·QÍ KåÅ z„`« qz„`«"≥∞ÿ#q.
=. Jx# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 130
* ѨsH˜Δ`«∞Î D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞HõQÍ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ =∞~°Å DÖÏ J<åfl_»∞.
P. [O`«∞*ÏÅ=ÚʼnõΩ „â◊^ŒúÅ∞ „uQÆ∞}Ï`«‡, Hõ=ÚÅ∞ QÍ# "åi Hõ~°‡ QÆ`«∞Å
`å~°`«=∞º=ÚÅ∞#∞ ^Œye ~ÚxflÜ«Ú qq, ^èŒO|∞ ÅQÆ∞K«∞ ã¨O`«`«O|∞ #∞O_»∞. 131
* ~å*Ï! D Ö’HõOÖ’x r=ÙʼnõΩ ã¨`«Îfi ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞ã¨iOz „â◊^ŒúÅ∞ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ
LO\Ï~Ú. ™êuÎfiHõ „â◊^Œú, ~å[㨠„â◊^Œú, `å=∞㨠„â◊^Œú J<Õ "åxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ "åi HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ ‰õÄ_®
qq^èŒOQÍ LO\Ï~Ú. D `å~°`«=∂ºÅ∞ ZšѨC_»∂ LO@∂<Õ LO\Ï~Ú.
=. #ˆ~O„^•! „Ѩu+≤^ŒúÅHõΔ}O|QÆ∞ #^èŒ~°‡O ÉÏK«iOK«∞ #~°∞x „â◊^Œú qѨs`«O|∞QÍñ „|=iÎÅ∞¡ #\˜ì
"åxH˜ñ QÆeÔQ_ç Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO|∞#∞ qѨs`«O|∞QÍ<≥ Ü«ÚO_»∞O QÍ=Ù# #<å^Œºq^•ºHÍ=∞ „Ѩ=~°Î#Å
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 355
=Å#ñ ɡ‰õΩ¯ `≥éOQÆ∞Åñ QÆeÔQ_ç Hõ~°‡QÆ`«∞Å ã¨O„QÆǨÏO|∞QÆ <≥é˜OyOK≥^Œ #x# â◊√‰õΩx`Àñ
|sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 132
* #ˆ~O„^•! 'Wk `«QÆ^Œ∞ Jx K≥ѨÊ_»O— „Ѩu+≤^ŒúO. `«QÆ^Œx K≥Ñ≤Ê# Ѩ#∞Å#∞ KÕÜ«∞_»O J^èŒ~°‡O.
J@∞=O\˜ „Ѩu+≤^Œú ÅHõΔ}"≥∞ÿ# J^èŒ~å‡xfl PK«iOKÕ =∂#=Ùx „â◊^Œú qѨs`«OQÍ LO@∞Ok. „â◊^ŒúÜÕ∞
aè#flOQÍ LO_»_»O=Å¡ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ∞ ‰õÄ_® aè#flOQÍ<Õ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞ =Å¡ J<åkHÍÅO #∞Op
L#flg, J*Ï˝#O=Å¡ U~°Ê_Õg, ¿ãfiKåÛ „Ѩ=~°Î#=Å¡ HõeˆQg J~Ú# <å<åq^èŒ Hõ~°‡QÆ`«∞Å#∂ ã¨O„QÆǨÏOQÍ
K≥|∞`å#∞ q#∞, J#QÍ<Õ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î â◊√‰õΩx`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
P. =Úx=ˆ~}º! #~°Hõ=ÚÅ∞ =Ú[˚QÆO|∞Å, Ü«∞O^˘ Ü«∞O`«~åà◊=∞O^˘ "≥e<˘
Ü«∞kÜ«Úñ QÍHõ ^Õâ◊=∞O^Œ∞O_»∞ Éèí∂qâı, +¨=ÚÅ Ü«∞O^˘ `≥Å∞Ѩ٠ã¨O`«ã¨=Ú#. 133
* ''=Ú#∞ÅÖ’ „âı+μ¨ _
ª =» ~Ú# â◊√HõÜ∂≥ wO„^•! #~°HÍÅ∞ L<åflÜ«∞x JO\Ï~°∞. Jq ZHõ¯_» L<åfl~Ú?
=ÚÖ’¡HÍÅÖ’<å? ÖËHõ Ô~O_»∞ Ö’HÍÅ #_»∞=∞<å? D Ô~O_»∞ QÍHõ "≥Å∞ѨŠ"Õˆ~ „Ѩ^Õâ◊OÖ’<å? ZHõ¯_»
L<åfl~Ú? #~°HÍÅHõO@∂ „Ѩ`ÕºHõOQÍ U"≥·<å Ö’HÍÅ∞ L<åflÜ«∂? <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC. q<åÅx KåÖÏ
‰õΩ`«∂ǨÏŠѨ_»∞`«∞<åfl#∞.——
=. Jx# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 134
* ѨsH˜Δ`«∞Î HÀiHõ#∞ q#fl â◊√‰õΩ_»∞ #~°HÍÅ ã¨fi~°∂áêefl qâ◊^ŒO KÕÜ«∞_®xH˜ „áê~°OaèOKå_»∞.

-: â◊√HõÜ≥∂y ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩñ ^≥eÃÑ_ç #~°HõÖ’Hõ =~°‚#=Ú :-

Hõ. Z_»`≥QÆHõ =Ú[˚QÆO|∞Å, Hõ_»Ñ¨Å #Ü«∂º=∞ºkâ◊#∞ QÆ^ŒÅHõ xÅ∞K«∞O
QÆ_»∞ Ѷ¨∞’~°=ÚÅ∞QÆ #~°Hõ=Ú, Å_»~°OQÍ #O`«~åà◊=∞O^Œ∞Å #kèáê! 135
* F ~å*Ï! q#∞ =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ P=Å, ^ŒH˜Δ} k‰õΩ¯Ö’, Éèí∂=∂ºHÍâßÅ #_»∞=∞ =∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°
=∞~Ú# #~°HÍÅ∞ U~°Ê_ç L<åfl~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ ^ŒH˜Δ}O|∞# #yflëêfi`åÎk Ñ≤`«$QÆ}O|∞Å∞ ^Œ=∞ QÀ„`«AʼnõΩ "Õ∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@
H˘é‰õΩ ã¨`«ºO|∞ÅQÆ∞ <åj~åfi^ŒO|∞Å∞ <˘ã¨OQÆ∞K«∞O_»∞^Œ∞† ~°K«Û\˜ Ñ≤`«$ѨuÜ«∞QÆ∞ â◊=∞#∞O_»∞
^Œ# Ö’HõO|∞#‰õΩO [#∞^≥OK«∞ [O`«∞=ÙÅ Hõ~°‡O|∞ʼnõΩO ^Œy# Ѷ¨ÅO|∞Å xzÛ tH˜ΔOK«∞K«∞
#∞O_»∞† #O^Œ∞ñ ^•q∞„ã¨O|∞#∞ #O^èŒ`åq∞„ã¨O|∞#∞ ~“~°=O|∞#∞ =∞Ǩ~“~°=O|∞#∞ QÆ∞Ocè
áêHõO|∞#∞ QÍÅã¨∂„`«O|∞#∞ #ã≤Ѩ„`«Î=#O|∞#∞ ã¨∂Hõ~°=ÚYO|∞#∞ #O^茉õÄѨO|∞#∞ „yq∞
Éè’[#O|∞#∞ ã¨O^ŒOâ◊O|∞#∞ ^ŒáÈÎi‡Ü«Ú =„[HõO@HõâßŇeÜ«Ú "≥` · ~« }
° Ü
˜ Ú« ñ |∂Ü≥∂ ^ŒO|∞#∞
„ÉÏ}~À^èŒO|∞#∞ qâ◊ã¨#O|∞#∞ ÖÏÖÏÉèíHõΔ}O|∞#∞ ™ê~°"Õ∞Ü«∂^Œ~°O|∞#∞ #gz~° Ü«∞O|∞#∞
ˆ~`«ó áê#O|∞#∞ ##∞ <ÕHõqOâ◊u =∞Ǩ #~°HõO|∞Å∞#∞, =∞é˜Ü«Ú#∞ HΔÍ~°Hõ~°Ì=∞O|∞#∞ ~°HΔÀQÆ}
356 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Éè’[#O|∞#∞ â◊¥Å„áÈ`«O|∞#∞ ^ŒO^Œâ◊¥HõO|∞#∞ #=@ x~À^èŒ#O|∞#∞ #Ѩ~åº=~°Î#O|∞#∞
ã¨∂p=ÚYO|∞ ## ã¨Ñ¨Î q^èŒ #~°HõO|∞Å `À_»ñ QÆ∂_ç Ü«∞ëêìqOâ◊u #~°HõO|∞Å∞ QÆÅ =x
H˘O^Œé∞ <˘_»∞=Ù^Œ∞, ~°O^Œ∞. 136
* JO`ÕQ͉õΩO_® ^ŒH˜Δ}OÖ’<Õ L#fl Jyflëêfi`«∞ÎÅ∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞‰õÄ_® `«=∞ `«=∞
QÀ„`åÅÖ’ ѨÙ\˜ì# "åiH˜ â◊√ÉèíO HõÅQÆ_»O HÀã¨O ã¨`«º"≥∞ÿ# n"≥# eã¨∞ÎO\Ï~°∞. JHõ¯_» Ñ≤`«$Ѩu J~Ú#
Ü«∞=Ú_»∞‰õÄ_® `«#Ö’HõO KÕ~°∞H˘<Õ r=ÙʼnõΩ rq`«HÍÅOÖ’ "å~°∞ "å~°∞ KÕã≤# Hõ~°‡Å‰õΩ `«y#@∞ì
Ѷ¨ÅO „Ѩ™êkã¨∂Î tH˜Δã¨∞ÎO\Ï_»∞. P Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ `åq∞„ã¨O JO^èŒ`åq∞„ã¨ÎO, ~“~°=O, =∞Ǩ~“~°=O,
‰õΩOcèáêHõO, HÍÅã¨∂„`«O, Jã≤Ñ„¨ `«=#O, ã¨∂Hõ~=° ÚYO, JO^艌 Äõ ѨO, „H˜q∞Éè’[#O, ã¨O^ŒOâ◊O, `«áÈÎi‡,
=„[HõO@HõâßŇe, "≥·`«~°}˜, ѨÓÜ≥∂^ŒO, „áê}~À^èŒO, qâ◊ã¨#O, ÖÏÖÏÉèíHõΔ}O, ™ê~°"Õ∞Ü≥∂^Œ#O,
Jgz~°Ü∞« O, ~ˆ `«óáê#O J<Õ W~°"·≥ Ü≥ÚHõ¯ #~°HÍÅ∞<åfl~Ú. J"ÕQ͉õΩO_® HΔÍ~°H~õ =Ì° ∞O, ~°HÀΔ QÆ}Éè’[#O,
â◊¥Å„áÈ`«O, ^ŒO^Œâ◊¥HõO, J=@x~À^èŒ#O, JѨ~åº=~°Î#O, ã¨∂p=ÚYO J<Õ =∞i U_»∞#~°HÍÅ∞<åfl~Ú.
"≥~°ã≤ ^ŒH˜Δ}OÖ’ W~°"≥· Zxq∞k #~°HÍÅ∞<åflÜ«∞x H˘O^Œ~°∞ K≥|∞`å~°∞.
Hõ. Ѩ~°Ñ¨Ù„`«Î Hõà◊„`«O|∞Åñ |iH˜OѨHõ Ü«∞ѨǨÏã≤OK«∞ áêáê`«∞‡ñ_»∞ ^Œ∞
+¨¯~°áêâ◊ |^Œ∞úñ_≥· Ü«∞=∞, ѨÙ~°∞+¨μÅKÕ #kèHõ ÉÏ^èŒñ ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O_»∞<£. 137
* W`«~∞° Å a_»Å
¤ ∂, ÉèÏ~°ºÅ∂ J<Õ P^Œ~É° Ïè =O U =∂„`«O ÖˉΩõ O_® JHÍ~°}OQÍ "åix JѨÇϨ ã≤OKÕ
áêáê`«∞‡}˜‚ Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ `åà◊¡`À |OkèOz ѨiѨiq^è•Å∞QÍ ÉÏkè™êÎ~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« #qfi^èOŒ |∞# ÉÏkè`∞« O _»Q∞Æ K«∞ñ ^•q∞„㨠#~°HOõ |∞#O|_ç Ü«∞#â◊<å„káê`«# ^ŒO_»`å_»#
`«~°˚<åk ÉÏ^èŒÅO *ˇOk Hõ_»∞ ÉèíÜ«∞O|∞# =¸~°ÛùÅO ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞. 138
* JO`ÕQ͉õΩO_® "åix '`åq∞„㨗=∞<Õ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. J#flO ÃÑ@ìHõ, H˘O_»ÃÑ· #∞O_ç
^˘~°eã¨∂Î, Hõ„~°`À Kå="≥∂^Œ∞`«∂, ɡ^Œiã¨∂Î Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ <å<åq^è•Å∞QÍ tH˜Δ™êÎ~°∞. P ÉÏ^èŒÅ‰õΩ
`åà◊ ÖËHõ r=ÙÅ∞ ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞Öˇ· =¸~°Ûù áÈ`«∞O\Ï~°∞.
Hõ. Ѩ~°HÍO`« <≥=fiñ_ÕxO, |∞~°∞+¨μO _»∞O_»OQÆ "≥Úéñy á⁄Ok# Ü«∞=∞ H˜O
Hõ~°∞ Å`«xñ |\˜ì =_çñ ^Œ, `«Î~°=Ú#ñ |_»"≥·`«∞ ~°O„^èŒ`åq∞„ã¨=Ú#<£. 139
* =∞QÆ_»∞ LO_»QÍ<Õ J`«}˜‚ "≥∂ã¨yOz J`«x WÖÏ¡ex HÍq∞Oz J#∞ÉèíqOz# "å}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x
Ü«∞=∞H˜OHõ~∞° Å∞ ã¨OHÀK«O ÖˉΩõ O_® J`«}‚˜ Ѩ@~ì åx HÀѨO`À ''JO^è`
Œ åq∞„ã¨O—— J<Õ #~°HOõ Ö’ `À™êÎ~∞° .
=. #ˆ~O„^•! Ü≥∞=fiñ_ÕxO QÆ∞@∞O| áÈ+¨}Ï~°÷O|∞ Ѩ~°∞ʼnõΩ „^ÀǨÏO|∞ ¿ãÜ«Ú, <å #~°∞O_»∞ ~“~°=
#~°HõO|∞#O |_»∞† <≥=fiO _çǨÏÖ’HõO|∞#O^Œ∞ ¿ãfiKåÛù qǨ~°O|∞# ã¨OK«iOK«∞K«∞ñ |~ÀѨ„^Œ=
Ѩ~åV√‡YO|∞ Å~ÚÜ«ÚO_»∞ Ѩâ√◊ ѨHΔ˜ =∞$QÍ^Œ∞Å ÉÏkèOK«∞, <å Ü«∂=∞$QÆO|∞Å∞ ~°∞~°∞~°∂ѨO|∞Åñ
^•eÛ Ü«∞\˜ì áêѨ[#∞Å <å<å q^èŒ Ü«∂`«#Å ÉÏkèOK«∞@O *Ëã≤ ~“~°= =∞Ǩ ~“~°= #~°HOõ |∞ÖO
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 357
|_»∞† <≥=fiO_Õx ^ÕÇϨ áÈ+¨}Ï~°O÷ |∞ =¸+¨HÍ^Œ∞Å aÅx~À^èOŒ |∞ ¿ãã≤ =kèOK«∞, <å x+¨¯~°∞}∞O_≥#·
ѨÙ~°∞+¨μx QÆ∞OcèáêHõ #~°HOõ |∞Å Ü«∞O^Œ∞ñ QÆÅ `«ÑΨ `≥Å· O|∞ÅO ɡ‰Ωõ ¯ ÉÏ^èÅŒ O ÉÁOkO`«∞~°∞140.
* F ~å*Ï! Z=~°~Ú`Õ `«# ‰õΩ@∞O|áÈ+¨}HÀã¨O W`«~°∞ʼnõΩ „^ÀǨÏO KÕ™êÎ~À J@∞=O\˜ "å~°∞
~“~°= #~°HõOÖ’ Ѩ_»`å~°∞. Z=~°~Ú`Õ D Ö’HõOÖ’ W+¨ìO =zÛ#@∞ì u~°∞QÆ∞`«∂, W`«~°∞ʼnõΩ U =∂„`«O
JѨHÍ~°O `«ÖÃÑ@ìx Ѩâ◊√ѨH˜Δ =∞$QÍ^Œ∞Å#∞ ÉÏkè™êÎ~À J@∞=O\˜ áêáê`«∞‡Å#∞ PÜ«∂ =∞$QÍÅ∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°
~°∂áêÅ`À <å<åÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ_»`å~Ú. J@∞=O\˜"å~°∞ ~“~°= =∞Ǩ~“~°= #~°HõOÖ’ Ѩ_»`å~°∞. Z=~°~Ú`Õ
`«=∞ Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙHÀ=_»O HÀã¨O ZÅ∞HõÅ Hõ<åflÅ∞ =¸ã≤ "å\˜x K«OѨÙ`å~À J@∞=O\˜ x~°ÌÜ«ÚÅ#∞
‰õΩOcèáêHõ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õã≤ Ç≤ÏOã≤™êÎ~°∞.
ã‘. `«e¡^ŒO„_»∞ʼnõΩ#∞ ^èŒ~°}© ã¨∞~°∞ʼnõΩ#∞ #Ç≤Ï`«O|∞ ¿ãã≤# Ü«∞\˜ì"åñ_»∞
HÍÅã¨∂„`«O |#∞ Hõ_»∞ñn„=#~°HõO|∞ #O^Œ∞#∞ #O^ŒO^Œ Ü«∞Ü«Ú`« Ü≥∂[
<åÜ«∞`«áê„`å^Œ∞ÅO^Œ∞Å ã¨∂~°∞ºñ _® g∞ñ^Œ „yO^Œ#∞ =Ç≤Ïfl q∞QÆ∞Å =∞O_»
#`«ºO`« ‰õΔΩuÊáê™ê^Œ∞ÅKÕ`«#∞ ÉÏkè`«∞O _»QÆ∞K«∞O_»∞ñ ÉÏÜ«∞ ÔHѨÙ_»∞ñ
P. |~°∞=Ù "≥@∞ìK«∞#flñ |_çÜ«Ú#fl xez#ñ, QÆ^ŒÅ‰õΩ#flñ *ÏÅ <˘kñyÜ«Ú#fl
ÉÏ^èŒñ ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞ñ |â◊√~À=∞=ÚÅ ÖˇHõ¯, =~°∞㨠#Ѩi"Õ∞Ü«∞ =`«û~°=ÚÅ∞. 141
* `«e¡^ŒO„_»∞ʼnõÄ, „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ H©_»∞ `«ÅÃÑ>Ëì"å_»∞ 'HÍÅã¨∂„`«— =∞<Õ ÉèíÜ«∞OHõ~° #~°HõOÖ’
Ѩ_»`å_»∞. JHõ¯_» Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=ÙQÆŠ֒ǨÏáê„`«Åg∞^Œ J`«}˜‚ #_çÑ≤™êÎ~°∞. ÃÑ·# ZO_»
=∞O_çáÈ`«∞O@∞Ok. H˜O^Œ =∞O@Å∞ ÉèQí ÉÆ Qíè Æ =∞O_»∞`«∞O\Ï~Ú. P áê„`«Å g∞^Œ Ѩ~∞° QÔ `«∞`
Î ∂« Ѩ_∞» `«∂
ÖËã¨∂Î xÅ|_»∞`«∂ ѨHõ¯‰õΩ `«Ñ¨C‰õΩO@∂ PHõe`À ^ŒÑ≤ÊHõ`À JÅ=∞\˜ã¨∞ÎO\Ï_»∞. P=Ù XO\˜g∞^Œ Zxfl
~À=∂Å∞#flÜ≥∂ Jxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ JHõ¯_» Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ "å}˜‚ ÉÏkè™êÎ~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú "Õ^Œ=∂~°æO|∞ q_çz áê+¨O_»=∂~°æO|∞ ÖÏK«iOK«∞ ѨÙ~°∞+¨μx #ã≤Ѩ„`«Î=#O|∞#O^Œ∞
Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ `«é@¡ #_»K«∞K«∞ñ |iǨÏã≤OK«∞K«∞O ^ÀÅ∞ <≥_» Ü«∞ã≤Ѩ„`«ÎO|∞ e~°∞ÔQÅO‰õΩÅ
â◊s~°O|∞O „^≥OK«∞K«∞O_» #_»∞QÆ_»∞QÆ∞# a@∞ì "≥Úé"≥@∞ìK«∞O_» ÉÏkèOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞. 142
* "Õ^Œ=∂~åæxfl =^ŒeÃÑ\˜ì áê+¨O_»=∂~°æO J=ÅOaOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ ''Jã≤Ѩ„`«=#— =∞<Õ #~°HõOÖ’
Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. JHõ¯_» Hõ`«∞ÎÅ K≥@¡ #_»∞=∞ W~°∞ѨHõ¯Å Hõ`«∞ÎÅ =O\˜ K≥@¡ P‰õΩÅ∞ `«ye â◊s~°ÉèÏQÍÅ∞
`≥yáÈ`«∞O\Ï~Ú. JѨ٠_® r=Ù_»∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å "≥Ú~°ÃÑ_»∞`«∞<åfl q#‰õΩO_® Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ "å}˜‚
"Õkãè ∞¨ OÎ \Ï~°∞.
Hõ. ^ŒO_çOѨñ ^ŒQÆx "å~°Å, ^ŒO_çOz# q„Ѩ=~°∞Å `«#∞=ÙÅ∞ =Ú@ìO
^ŒO_çOz# ^Œ∞~°‡`«∞ÅO, ^ŒO_çO`«∞~°∞ HÍÅã¨∂„`« #~°Hõ=Ú ÅO^Œ∞<£. 143
* ^ŒO_çOK« `«Qx
Æ ™ê^è∞Œ =ÙÅ#∞ ^ŒO_çOz, „ÉÏǨχ} „âı+μ¨ Åª #∞ âßs~°HOõ QÍ Ç≤ÏOã≤Oz<å J@∞=O\˜
^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ 'HÍÅã¨∂„`« #~°HõO— Ö’ Ѩ_»"Õã≤ Hõiî#OQÍ ^ŒO_ç™êÎ~°∞.
358 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. =∞é˜Ü«Ú #\˜ì ^Œ∞+¨ì=∂#=Ùñ yOHõ~°∞Öò, qé˜z K≥é‰õΩñQÀÅ qéz#@∞¡
ÉÏ^èŒÃÑ@∞ìK«∞O_»ñ |_ç =¸~°Ûùñ *ˇO^Œ∞K«∞, "≥ÚéÅ∞ "≥@∞ìK«∞O_»∞ Éèí∂Ѩ=~°º! 144
* JHõ¯_» P ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ K≥~°‰õΩQÆ_» qiz#@∞ìQÍ #_çq∞H˜ qiz Ç≤ÏOã¨
ÃÑ_»∞`«∞O>Ë "å_»∞ J~°∞ã¨∂Î, P„HÀtã¨∂Î =¸~°ÛùáÈ`«∂ "≥Ú~°ÃÑ_»∞`«∂ LO\Ï_»∞.
=. #ˆ~O„^•! Ü≥∞=fiO_Õx hâ◊fi~°HõeÊ`«=$uÎ QÆÅ [O`«∞=ÙÅ Ç≤ÏOã≤OK«∞ #\˜ì"åx #O^茉õÄѨO|#∞
#~°HõO|∞#ñ |_»"≥·z# #O^Œ∞ #`«O_»∞ ^˘e¡ `å#∞ *Ëã≤# Éèí∂`« „^ÀǨÏO|∞# #K«Û@ qq^茄‰õÄ~°
ѨH˜Δ =∞$QÆ Ñ¨â◊√ ã¨~°Ê =∞â◊Hõ =∞`«∞¯} =∞H˜ΔHÍ^Œ∞Å KÕ`« Ç≤ÏOã¨O ÉÁO^Œ∞K«∞, =∞ǨO^èŒHÍ~°O|∞#O^Œ∞
x„^•#∞Éè=í ã¨∞Y ÖËâO◊ |∞#∞ ÖËHõ ‰õΩâ◊s~°O|∞ #O^Œ∞Å r=ÙO_»∞#∞OÉ’Öˇ =∞$`«„áêÜ«ÚO_≥· Ü«ÚO_»∞†
#O`«. 145
* #ˆ~O„^•! qkè xÜ«∞q∞Oz# q^èOŒ QÍ `«=∞ |`«∞‰õΩ `å=Ú QÆ_∞» ѨÙ`«∞#fl [O`«∞=ÙÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OKÕ"å}˜‚
JO^艌 Äõ Ѩ #~°HOõ Ö’ Ѩ_`
» À™êÎ~∞° . JHõ¯_» `å=Ú KÕã#≤ „^ÀǨÏO HÍ~°}OQÍ P #~°Hõ ‰õÄѨOÖ’ ^˘~°∞`
¡ ∂«
U r=ÙÅ #~Ú`Õ `å#∞ ÉÏkèOKå_À „‰õÄ~°=ÚÅ~Ú# P Ѩ‰õΔΩÅ∞, =∞$QÍÅ∂, Ѩâ◊√=ÙÅ∂, áê=ÚÅ∂,
^À=∞Å∂, #Å∞¡Å∂, DQÆÅ∂ "å}˜‚ Ñ‘‰õΩ¯uO\Ï~Ú. Hõ\˜Hõ pHõ\˜Ö’ x^Œ∞~°‰õΩ <ÀK«∞HÀHõ uO_çH˜ "≥ÚQÆO
"åz, ‰õΩuû`« â◊s~°OÖ’x r=ÙxÖÏQÍ ã¨QÆO K«zÛѨ_ç LO\Ï_»∞.
Hõ. `«# Hõeq∞ <≥=fiñ_ÕxÜ«Úñ, ^Œ# ÉÏO^èŒ==~°∞ÅñQÆ∂_ç `«QÆñ QÆ∞_»∞=Hõ `å
#∞#∞ "åÜ«∞ã¨O|∞ ÉèíH˜ΔO, z# =∂_ç¯O k#fl"åñ_»∞ j„Ѷ¨∞"≥∞ Ü«∞K«@<£. 146
Hõ. „H˜q∞Éè’[# =∞xÜ≥∞_ç #~°, Hõ=Ú#O |_ç „H˜=ÚÖˇ ‰õÄ_»∞QÍñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞ñ ^•ñ
„yq∞ Ü«∞QÆ∞K«∞ ÅHõΔѨi=∂, }=Ú QÆÅ „H˜q∞‰õΩO_» =∞O^Œ∞ <å@∞Hõ Ü«ÚO_»∞<£. 147
* ~å*Ï! `å#∞ ‰õÄ_» ɡ\˜ì# ã¨OѨ^ŒÖ’ U H˘OK≥O ‰õÄ_® `«#"åiH˜ ÃÑ@ì‰õΩO_®, `å <˘Hõ¯_Õ
HÍH˜ÖÏQÍ ÉèHí OΔ˜ z#"å}˜‚ ''„H˜q∞Éè’[#—— =∞<Õ #~°HOõ Ö’ `À™êÎ~∞° . JHõ¯_» "å_»∞ ѨÙ~°∞QÔ · ã¨∞=∂~°∞ ÅHõÜ
Δ ∂≥ [<åÅ
qã‘Î~°‚O Hõey# ѨÙ~°∞QÆ∞Å QÆ∞O@Ö’ ‰õÄ~°∞HõáÈ~Ú Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å#∞ PǨ~°OQÍ uO@∂ LO\Ï_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú h Éèí∂Ö’HõO|∞# <≥=fiñ_ÕxÜ«Ú #qѨ#∞flO_≥· KÒ~°º=$uÎKÕ „ÉÏǨχ}Ï^Œ∞Å Ç≤Ï~°}º
~°`åflk „^Œ=ºO|∞Å #ѨǨÏiOK«∞, #\˜ì ѨÙ~°∞+¨μx #yfl =~°‚O|∞ÅQÆ∞ #Ü«∞ó Ñ≤O_»O|∞Å #yfl
`«Ñ¨ÎO|∞ÅQÆ∞ â◊¥ÅO|∞Å #`«x â◊s~°O|∞#O kqÜ«ÚK«∞O_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜Ü«Ú#∞ =∞^Œ<å`«∞~°∞
ÅQÆ∞K«∞ „ã‘ÎѨÙ~°∞+¨μ ÅQÆ=∂ºQÆ=∞#O|∞Å∞ ¿ãã≤ˆ~x #\˜ì"åix Ü«∞=∞Ö’HõO|∞# #ufHΔ±}
Hõâß`å_ç`«∞ÅO*Ëã≤ Ü«∞yfl=∞Ü«∞O|∞ Å~Ú# Ü«Ú‰õΩ¯ „Ѩu=∞Å <åeOQÆ#O|∞ ¿ã~ÚO`«∞~°∞.148
* D Éè∂í Ö’HõOÖ’ Z=_»~Ú`Õ `«#‰õΩ Z@∞=O\˜ Hõ+=ì¨ ¸ ÖËHõ áÈ~Ú<å ^˘OQÆ`#« OQÍ „ÉÏǨχ}Ï^Œ∞Å
|OQÍ~åhfl, ~°`åflÅ#∂, qÅ∞= J~Ú# =ã¨∞=Î ÙÅ#∂ JѨÇϨ i™êÎ_À J@∞=O\˜"å}˜‚ ''Jyfl`«Ñ—Ψ — #~°HOõ Ö’
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 359
Ѩ_"» ™Õ êÎ~∞° . Z„~°QÍ HÍe# W#∞ѨK∞« =fiÅ∞ QÆ∞K«∞Û`å~°∞. "≥∂ǨÏO`À HÍ=∞O`À Hõà√◊ § Hõ#|_»Hõ "åq=~°∞ã¨Å∞
ÖˉΩõ O_® „Ѩ=iÎOz# „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ f„==∞~Ú# H˘~°_®Å`À H˘\˜ì QÆ#QÆ# =∞O_»∞`«∞#fl
L‰õΩ¯ÉÁ=∞‡Å#∞ H“yeOK«∞HÀ=∞x P*Ï˝Ñ≤™êÎ~°∞.
P. ã¨~°fi[O`«∞*ÏÅ ã¨OQÆ=∞ "≥ÚO^≥_»∞, "åxñ |\˜ì Hõ\˜ì =„[ ^ŒO„+¨ì
Hõ=ÚÅ QÆÅ∞QÆ∞#\˜ì Ѷ¨∞#`«~° âßŇb, `«~°∞=ÙÅO^Œ∞ñ *ËiÛ ^ŒO`«∞ Ô~ѨÙ_»∞. 149
* [O`«∞=ÙÅ`À ã¨OQÆ=∞O KÕã≤#"å}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x =„*ÏÅ "Õ∞‰õΩÅ∞ QÆÅ |∂~°∞QÆ∞K≥@∞ì‰õΩ Hõ\˜ì
z`«∞Hõ H˘_»∞`å~°∞.
P. áêi÷"ÕO„^Œ! #~°∞ñ_»∞ áê+¨O_»^Œ~°≈#∞ñ, _»QÆ∞K«∞ ^èŒ~°‡=∂~°æ =∞_»ñK≥<Õx
"åñ_»∞ #~°Hõ=∞O^Œ∞ "≥·`«~°}©#k, #∞_»∞QÆ ÔHѨÙ_»∞ñ ÉÁ~°e Ѩ_»∞K«∞#∞O_»∞. 15ñ
* F ~å*ËO„^•! Z=_»~Ú`Õ áê+¨O_»=∞`«OѨ@¡ Pã¨H˜Î ÃÑOK«∞H˘x ^èŒ~°‡=∂~åæxfl Ѩi`«ºl™êÎ_À
J@∞=O\˜"å_»∞ #~°HõÖ’HõOÖ’ "≥·`«~°}© #k֒Ѩ_ç á⁄~°Å∞`«∞O\Ï_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #\˜ì "≥·`«~°}©#k Ü«∞O^Œ∞ [Å„QÍǨÏO|∞Å∞ kyz ÉèíH˜ΔOѨO „ÉÏ}O|∞Å∞ x~°æq∞OѨñ
^Œ# áêѨO|∞ Å∞K«ÛiOK«∞K«∞ q}∂‡„`«ÑÓ¨ Ü«∞ â’}˜`« Hˆ â◊ #MÏã≤÷ "Õ∞^À=∂O㨠=™ê"åÇ≤Ïx Ü«∞O^Œ∞ñ
^ŒÑ¨ÙÎO _»QÆ∞K«∞ #∞O_»∞† q„ѨÙO_»∞ â◊¥„^ŒHÍq∞#∞ÅO ÉÁOk â∫KåKå~°O|∞ÅO ÉÏã≤ QÆ`«ÅA˚O_≥·
Ѩâ√◊ =ÙOÉ’Öˇñ [i~ÚOK≥<xÕ #`«O_»∞ #~°HOõ |∞#∞O ÉÁOk Ü«∞O^Œ∞ñ |∂Ü«∞ q}∂‡„`«ÖÏÖÏâı+¡ ‡¨
ѨÓ~å‚~°‚==∞O^Œ∞ „^˘|ƒO|_ç Ü«∞ucÉèíuû`«O|∞ÅQÆ∞ <å „^Œ=ºO|∞Å Éèí∞l~ÚOK«∞K«∞O_»∞. 151
* P "≥·`«i}©#kÖ’x "≥Úã¨à◊√§ áê+¨O_»=∞`«OѨ@¡ "≥∂A ÃÑOK«∞H˘#fl "å}˜‚ Ñ‘‰õΩ¯uO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ áê+¨O_»∞Å∞ „áê}ÏÅ∞ áÈ`«∞O>Ë `å=Ú KÕã≤# `«Ñ¨Cefl `«ÅK«∞‰õΩO@∂ =∞Å=¸„`åÅ∂,
p=¸, <≥`∞« ~Î ∞° , "≥O„@∞HõÅ∂, QÀà◊¥§, Z=ÚHõÅ∂, H˘=Ófi, =∂Oã¨=¸, Hõeã≤# „Ѩ"åǨÏOÖ’ =Ú#∞QÆ∞`«∂
`ÕÅ∞`«∂ Ѩ_ç H˘@∞ìH˘O@∞O\Ï~°∞. Z=_»~Ú`Õ „ÉÏǨχ}∞_≥· ‰õÄ_® â◊√z`«fiO, ã¨^•Kå~°O =^ŒeÃÑ\˜ì
ã≤Q∞Æ æ a_çÜ∞« O ÖˉΩõ O_® â◊¥„^Œ„ã‘ÅÎ `À Ѩâ√◊ =Ù=Öˇ „Ѩ=iΙêÎ_À J@∞=O\˜"å_»∞ #~°Hõ Ö’HõOÖ’ =∞Å=¸„`åÅ∞,
ÖÏÖÏ[ÅO, HõѶ¨O`À‰õÄ_ç# „Ѩ"åǨÏOÖ’ „`ÀÜ«∞|_ç Jã¨Ç¨Ïº=∞~Ú# P =ã¨∞Î=ÙÅ<Õ Éèí∞lOK«∞`«∂ HÍÅO
QÆ_∞» ѨÙ`å_»∞.
Hõ. â◊√#Hõ=ÚÅñ ɡOz Ü≥∞=fiO, _»#Ü«∞O|∞#∞ "Õñ@ ã¨eÑ≤ Ü«∂`å‡~°÷=ÚQÍ
=#=∞$QÆ=ÚÅñ [OѨÙ#∞ <å, =∞#∞*Ï^èŒ=Ú #„ã¨Î=ÚÅ#∞ =∞iúO`«∞ ~˘y<£. 152
* Z=_»~Ú`Õ "Õ@‰õΩHõ¯efl ÃÑOz ZѨC_»∞ Ѩ_`
ç Õ JѨÙ_»∞ "Õ@‰õΩ áÈ`«∂ =∂Oã¨O HÀã¨O J_»qÖ’x
=∞$QÍÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OK«∞`å_À J@∞=O\˜ hK«∞}˜‚ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ Ѩ^∞Œ <≥#· PÜ«Ú^è•Ö`À #ÅQÆ á⁄_»∞™êÎ~∞° .
P. [$OÉèí}=Ú# <≥=ñ_»∞ ^ŒOÉèÏ~°÷"≥∞ÿ Ѩâ◊√, =ÙÅ#∞ [OÑ≤ [#fl=ÚÅ#∞ *ËÜ«Ú
"åxñ|\˜ì Ü«∞=Úx"å~°Å∞ QÀÜ«ÚK«∞, #∞O^Œ∞ Ô~ѨÙ_»∞ q∞QÆ∞Å ã¨O^Œ_çÅ∞K«∞. 153
360 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Z=_»~Ú`Õ _®|∞ ^Œ~Ê° OHÀã¨O Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ K«OÑ≤ P_»O|~°OQÍ Ü«∂QÍÅ∞ x~°fiÇ≤Ï™êÎ_À J@∞=O\˜
"å}˜‚ Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ á⁄eˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Î ~°OáêÅ`À Ѩ~°Ñ¨~° HÀã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=. HÍ=∞"≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· Ü≥∞=fiO_ÕxÜ«Úñ ^Œ# ÉèÏ~°ºKÕ`« ˆ~`«óáê#O|∞ ¿ã~ÚOK«∞ <å áêáê`«∞‡x
~ˆ `À„ǨÏ^ŒO|∞#O „^Àz Ü«∂ ~ˆ `«O|∞<Õ áê#O|∞ ¿ã~ÚOK«∞^Œ∞~°∞† ~å[Éè@ í ∞Öˇ#· #∞ *’~°∞Öˇ#· #∞
^èxŒ ‰õΩÅ „QÍ=∞O|∞ÅÃÑñ· |_ç Ü«∞O^Œ∞ QÆ$ǨÏ^•Ç¨ÏO|∞ ¿ãÜ«Ú"å~°Å#∞, qëê^Œ∞Å =Å# ##∞ºÅñ [OÃÑ_»∞
"å~°Å#∞, =„[ ^ŒO„+¨Åì ∞ QÆÅ qOâ◊`∞« º`«~Î ° ã¨ÑΨ â◊`â« √◊ #HõO|∞ Öˇ_`
» Q≥ HÆ õ uyz ÉèHí OΔ˜ K«∞K«∞O_»∞. 154
* Z=_»~Ú`Õ HÍ=∞O`À Hõà√◊ § =¸ã¨∞HõáÈ~Ú `«# ÉèÏ~°º KÕ`« ~ˆ `«óáê#O KÕ~Ú™êÎ_À P áêáê`«∞‡}˜‚
ˆ~`«ã¨∞û`À ‰õÄ_ç# =∞_»∞QÆ∞Ö’ „`Àã≤ P ˆ~`«ã¨∞û<Õ "åxKÕ`« „`åy™êÎ~°∞. ~å[Éèí@∞Å~Ú<å, ^˘OQÆÅ~Ú<å
„QÍ=∂ÅÃÑ· Ѩ_ç Wà◊¡‰õΩ xѨC JO\˜OKÕ"åih, =∞O^Œ∞=∂‰õΩ ÃÑ\ì̃ W`«~°∞efl K«O¿Ñ"åih =„*ÏÅ HÀ~°Å∞#fl
U_»∞=O^ŒÅ W~°"≥· ‰õΩHõ¯Å∞ „Ѩuk#=¸ K«∞@∞ì=Ú\˜ì Ñ‘H˘¯x uO\Ï~Ú.
ã‘. ÅOK«O|∞ñ Q˘x ™êH˜Δ =OzOz Ü«∞#$`«O|∞ ѨeÔH_»∞ áêáê`«∞‡ñ |\˜ì Hõ\˜ì
Ü«∞O`« =∂#Hõ gz Ü«∞#∞ #~°Hõ=Ú#O^Œ∞ â◊`«Ü≥∂[<À#fl`« â‹·Å tY~°
=Ú#ñ ^ŒÅ„H˜O^Œ∞QÍ #∞xz Ü«∞^èÀ=ÚYO|∞QÆñ |_»„^˘aƒ# ÉÁ|ƒe_»∞K«∞ñ
QÆÖ’¡Å=ÚÅ∞ ÖËx Hõ=∞ÖÏHõ~°=ÚñÉ’Öˇñ [^Œ~°"≥∞ÿÜ«Ú#fl áêëê}=∞O^Œ∞ñ
`Õ. |_ç# Ü«∞O`«# ^ÕǨÏO|∞ Ѩye ÃщõΩ¯, `«∞#∞HõÖˇ· áêã≤ Ü«∞k QÆ∂_çH˘#∞K«∞ #∞O_»
^ŒO_ç Ü«∂‰õΩÅ`«#∞ ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞ñQÍx, Kå=Ù ÖˉõΩO_»∞ <å ^Œ∞+¨ì[O`«∞=Ù#‰õΩ. 155
* ÅOK«O ѨÙK«∞ÛH˘x ^˘OQÆ™êHõΔºO K≥Ñ≤Ê Z^Œ∞\˜"åix "≥∂ã¨yOz# áêáê`«∞‡}˜‚ ''gz—— J<Õ
#~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. JHõ¯_» "å}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x |OkèOz #∂~°∞ Ü≥∂[<åÅ Z`«Î~Ú# H˘O_» tY~°O
#∞O_ç `«ÅH˜O^Œ∞QÍ „H˜OkH˜ qã≤i"Õ™êÎ~°∞. JѨÙ_»∞ "å_»∞ ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ_»∞`«∂ JÅÅ∞ ÖËx H˘Å#∞=Öˇ
#∞#flQÍ #∞#fl K«„\Ïu g∞^ŒÑ_¨ ç áÈ`å_»∞. J@¡ Ѩ_ç â◊s~°O =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Öˇ· =∞~°Å Jq HõÅ∞ã¨∞H˘O@∞O>Ë
Kå=Ù~åHõ „|`«∞HõÖËHõ P‰õΩÅáê@∞`À J=ã¨÷ Ѩ_»∞`«∞O\Ï_»∞
P. ™È=∞Ü«∂lÉèÏ~°ºñ QÍq∞Oz á⁄Ok#, "åxñ QÆѨ@ =∞^Œºáê# ™È=∞
áê# =∞#∞k#O|∞ñ ÉÏ#O|∞ ¿ãÜ«Ú q\ò, HõΔ„uÎÜ«ÚÅ#∞ |\˜ì ã¨O„Éèí=∞=Ú#. 156
* ™È=∞Ü«∂l ÃÑàÏ¡xfl HÍq∞Oz J#∞Éèqí Oz#"å}©,‚ ™È=∞áê#=∞O@∂ ^˘OQÆKå@∞QÍ =∞^Œºáê#O
KÕ¿ã "≥·â◊√ºÅ#∂, HõΔ„uÜ«ÚÅ#∂, „|Ǩχ}∞Å#∂ =^ŒeÃÑ@ì~°∞.
P. é˘=Ú‡ñ „^˘H˜¯ "≥∂=Ú é˜=∞‡=@ìñQÆ "≥∂ñk, Ü«∞#Å=ÚY=Ú#O^Œ∞ #yfl=~°‚
=ÚQÆ#∞ QÍñz =„HõÎ=Ú# xO_»ñQÍ #∞‰õΩ¯, h~°∞ "À`«∞ ˆ~z x+¨μª~°=ÚQÆ. 157
* J@∞=O\˜ "åix Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ Ѩ\˜ì |OkèOz ~˘=Ú‡ „`˘H˜¯ Ѩ\˜ì k=∞‡ uiˆQ@@∞¡ =ÚYO
g∞^Œ "≥Ú`«∞Î`«∂, ã¨Ê$Ç¨Ï ~åQÍ<Õ Z„~°QÍ ã¨Åã¨Å HÍz# L‰õΩ¯ h\˜x <À\˜xO_® áÈ™êÎ~°∞.
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 361
=. =∞é˜Ü«Ú hK«=~°∞‚O_»∞ x+¨ª ã¨Å∞ѨÙK«∞O ^ŒáÈ ^•# q^•ºKå~°O|∞Åñ ɡ^ŒÌÅ Hõ==∂#O|∞ ¿ãÜ«Ú
"åñ_»∞ HΔÍ~°Hõ~°Ì=∞O|#∞ #~°HõO|∞#O^Œ∞ #^èÀ=ÚY∞O _»QÆ∞K«∞ ÉÏ^èŒÅO ÉÁO^Œ∞† „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μ
Öˇ=fiˆ~x â◊s~° ~°HõΔ}Ï~°÷O|∞ Ѩâ◊√=ÙÅ =∂#=ÙÅ |e ~ÚzÛ ˆ~x "å~°Å#∞ x~°Ü«∞O|∞#O^Œ∞
Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ ã¨∞iÜ«∞ÅO ^Œ∞xq∞ `«„^ŒHõÎO|∞ áê#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O ÉÏéÏ_»∞K«∞O^Œ∞~°∞†
„QÍ=∂~°}ºO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ [O`«∞=ÙÅ â◊¥Å„áÈ`«O|∞Åñ QÍqOz Ç≤ÏOã≤OK«∞K«∞ ǨÏi¬OK«∞K«∞#fl
"å~°Å#∞ â◊¥Å„áÈ`«O|#∞ #~°HõO|∞#O^Œ∞ â◊¥Å„áÈ`«∞Å *Ëã≤# ‰õΔΩuÊáê™êѨ~°∞ ÅQÆ∞K«∞O_»ñ
QÆOHõQ$Æ „^è•^Œ∞Å∞ nHõΔ `
‚ ∞« O_®„QÆO|∞ÅO kyz ÉèíH˜ΔOK«∞K«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú ^èŒ∂~°Î ã¨fiÉèÏ=O|∞#O
[O`«∞Ñ‘_»#O|∞ñ QÍqOK≥_»∞ áêáê`«∞‡Å ^ŒO^Œâ◊¥HõO|#∞ #~°HõO|∞#O^Œ∞ "≥·= <≥·^Œ∞ <Õ_»∞
=ÚMO|∞Å ã¨~°ÊO|∞Å∞ QÆéK«∞K«∞O_»∞. 158
* `«‰Ωõ ¯= =~°O‚ "å_»∞ P_»O|~°O`À ‰õÄ_ç# x+¨Å
ª `À `«Ñ㨠∞¨ û, ^•#O, q^Œº† PKå~° =º=Ǩ~åÅ`À
JǨÏOHõiOz ÃÑ^ŒÅÌ #∞ J==∂xOz#@¡~Ú`Õ J@∞=O\˜ "å}˜‚ 'HΔÍ~°H~õ =Ì° ∞O— J<Õ #~°HOõ Ö’ `«ÅH˜O^Œ∞QÍ
"ÕÖÏ_»nã≤ ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ_»`å~°∞.
P_»"åà◊√§QÍx ÖË^• =∞QÆ"åà◊√§ QÍx `«=∞ „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞ HÀ=_®xH˜ ‰õΩΔ „^Œ^=Õ `«‰Ωõ [O`«∞=ÙÅ#∂,
=∞#∞+¨μºÅ#∂ |eW¿ãÎ J@∞=O\˜ ^Œ∞~å‡~°∞Åæ #∞ Ü«∞=∞H˜OHõ~∞° Å∞ K«∞~°H`
õ ∞« ÅÎ `À á⁄_çz ~°HOÎõ `åQÆ∞`å~°∞.
Tà◊Ö¡ ’#∂ J_»=ÙÅÖ’#∂ LO_Õ [O`«∞=ÙÅ Hõ_∞» ѨÙÅÖ’ â◊¥ÖÏÅ∞ „QÆ∞zÛ Ç≤ÏOã≤ã∂¨ Î P [O`«∞=ÙÅ∞
yÅyÅ `«#∞fl‰õΩx ÉÏ^èŒ Ñ¨_»∞`«∞O>Ë QÆO`«∞Å∞"Õã¨∂Î ã¨O`À+≤OKÕ"åix Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ ''â◊¥Å„áÈ`«——
=∞<Õ #~°HõOÖ’ „`Àã≤ â◊¥ÖÏÅ`À „QÆ∞K«∞Û`å~°∞. JHõ¯_ç"å~°∞ PHõe^ŒÑ¨CÅ`À #Hõ#HõÖÏ_»∞`«∞O>Ë
~å|O^Œ∞Å∂, „QÆ^ŒÌÅ∂ Ѩ^Œ∞<≥·# L‰õΩ¯=Ú‰õΩ¯Å`À "åi ^ÕǨÅ#∞ á⁄_»∞K«∞H˘x uO\Ï~Ú.
WO`ÕHÍHõ x~åÌH}Δ˜ ºOQÍ <À~°∞ÖËx [O`«∞=ÙÅ#∞ Ñ‘_Oç KÕ áêáê`«∞‡Å#∞ ''^ŒO^Œâ¥◊ Hõ—— =∞<Õ #~°HOõ Ö’
Ѩ_»"Õ™êÎ~°∞. JHõ¯_» S^Œ∞ `«ÅÅ∂, U_»∞`«ÅÅ∂ QÆÅ ã¨~åÊÅ∞ "åà◊¡#∞ Hõ~°∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú.
P. Z#Ü«∞ ^˘_»¡Ö’# xO_»¡Ö’ <≥· ##∞, |â◊√Ѩ`«OQÆ Ç¨Ïi} ѨOH˜Î <≥Å¡ñ
|\˜ì Ç≤ÏO㨿ãÜ«Ú áêáê`«∞‡ q+¨=Ç≤Ïfl, ^èŒ∂=∞tYÅ „^˘|∞ƒ^Œ∞~°∞ #$áêÅ! 159
* #ˆ~O„^•! Wà◊Ö
¡ ’ QÍh, ÃÑ~°àÖ¡◊ ’QÍh uiˆQ Ѩâ√◊ =Ùbfl, Ѩ‰ΩΔõ bfl ÖËà#¡◊ ∂ Ѩ\ì˜ Ç≤ÏOã≤OKÕ áêáê`«∞‡Å#∞
q+¨O`À#∂, xѨC`À#∂, á⁄QÆÅ ÃãQÆÅ`À#∂ xO_ç# #~°HÍÅÖ’ qã≤i"Õ™êÎ~°∞.
Hõ. `«# ~ÚO\˜H˜ =zÛ# =∞#∞, Ax #ukäO „QÀ^èŒ^Œ$+≤ìñ Ez#"åxO
QÆ#∞ñQÆ=Å =„[^ŒO„+¨ìÅñ, ^Œ#i# Ü«∂ HõOHõ QÆ$„^èŒ`«u ÉèíH˜ΔOK«∞<£. 160
* `«# WO\˜H˜ JukäQÍ J~°∞^≥Oz# =∂#=Ù}˜‚ P^ŒiOK«‰õΩO_® p^ŒiOK«∞H˘x HÀáÈ„^ÕHõO`À
K«∂z# ^Œ∞~å‡~°∞æÅ Hõ#∞flÅ#∞ =„*ÏÅ HÀ~°Å∞ QÆÅ ~å|O^Œ∞Å∂ QÆ^ŒÌÅ∂ á⁄_»∞K«∞H˘x uO\Ï~Ú.
362 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. ^èŒ#=O`«∞O_»QÆ∞ =∂#=ÙO_»∞ QÆ_»ñHõ<£ ^èŒ~À‡Ñ¨HÍ~°O|∞Å<£
Ѷ¨∞#`«O *ËÜ«∞Hõ Ü«ÚO_≥<Õx Ü«∞=∞Ö’HõO|O^Œ∞ ã¨∂p=ÚYO
|#∞ <å ^Œ∞~°æuñ |\˜ì „`Àz xkèHÍ ÃÑ· Ü«Ú#fl Éèí∂`«O |@O
K«∞#∞ ÉÏâ◊O|∞Åñ |\˜ì Hõ\˜ì =_ç`À <˘Ñ≤ÊO`«∞ ~°`«∞º„QÆ∞Öˇ·. 161
* ~å*Ï! ^è#
Œ ~åã¨∞Å∞#fl ÉèÏQƺ=O`«∞_»∞ ^è~Œ ‡° HÍ~åºÅ∞ KÕÜ∞« ‰õΩO_® W`«~∞° ʼnõΩ U =∂„`«O LѨHÍ~°O
KÕÜ«∞‰õΩO_® ^èŒ#O ‰õÄ_»Éˇ@ì_»"Õ∞ `«# ^èպܫ∞OQÍ ÉèÏqOz#"å_»∞ K«xáÈ`Õ "å}˜‚ Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ ''ã¨∂p
=ÚY—— =∞<Õ #~°HõOÖ’ Ѩ_»`À™êÎ~°∞. JHõ¯_» ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·# Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ ''_»|∞ƒ‰õΩ HÍѨÖÏ L#fl
^ŒÜ«∞º=∂—— JO@∂ "å}˜‚ Ѩ\˜ì `åà◊¡`À Hõ\˜ì <å<åÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ_»`å~°∞.
P. #~°=ˆ~}º! ~Ú\˜ì #~°Hõ=ÚÖò Ü«∞=∞Ö’Hõ, =∞O^Œ∞ñ QÆÅ=Ù =∞é˜ ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OYº,
ÅO^Œ∞ â◊=∞#^Œ∂`« Åxâ◊O|∞ ÉÏkèO`«∞ ~°=x ^èŒ~°‡^Œ∂~°∞ Å~Ú# #~°∞Å. 162
* #~°=ˆ~}Ϻ! W@∞=O\˜ #~°HÍÅ∞ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ "ÕÅã¨OYºÖ’ L<åfl~Ú. P #~°HÍÅÖ’
Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ J^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Å#∞ ZšѨC_»∂ ÉÏkèã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P. ^èŒ~°‡=O`«∞ÖˇÅ¡ñ ^ŒÑ¨ÊHõ ã¨fi~°æO|∞#O^Œ∞ Éè’QÆã¨q∞uñ ÉÁO^Œ∞K«∞O^Œ∞†
Ô~Åq∞ñ |∞}ºáêѨ=ÚÅ âı+¨=ÚÅ=Å¡ñ |∞@∞ìK«∞O^Œ∞ ~°=xñ |∞}ºK«i`«. 163
* ѨÙ}ºK«i`å! ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Öˇ·# =∂#=ÙÅO^Œ~°∂ ã¨fi~°æOÖ’ ã¨∞Y Éè’QÍÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞. "å~°∞ "å~°∞
KÕã¨∞H˘#fl ѨÙ}ºáêáêÅ#∞ |\˜ì Éèí∂Ö’HõOÖ’ ѨÙ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞.
=. #ˆ~O„^•! "≥∂Hõ=Δ ∂~°Oæ |∞ =Ú<≥fl qxÑ≤Ozu† xѨC_»∞ h HÔ é˜OyOz# "≥Å#¡ ∞ „|Ǩ‡O_» HÀâ◊O|∞#O
[`«∞~°âÌ ◊ HÀâ◊O|∞Å∞ QÆÅ=x ѨÙ~å}O|∞Å∞ ѨÅ∞‰õΩK«∞O_»∞† #\˜ì „|Ǩ‡O_»O|∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
ã¨∂÷Åâ◊s~°O |QÆ∞\O *Ëã≤ „|Ǩ‡O_»O ɡ=fi~°∞ =i‚O`«∞ Ô~=fi~°∞ qO^Œ∞~°∞ "å~°Å‰õΩ ã¨HõÅ „âıÜ«∞
ã¨∞ûÅ∞O QÆÅ∞QÆ∞† hâ◊fi~° ã¨∂÷Åâ◊s~°O|∞ñ ^≥eã≤#"åiH˜ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅO *Ëã≤ ã¨∂HõΔ‡^ÕǨÏO|∞ <≥é∞OQÆ
=K«∞Û† Éèí∂nfiѨ =~°¬ ã¨i ^Œ„k #Éèíã¨û=Ú„^Œ áê`åà◊ kVfl~°Hõ `å~åQÆ} Ö’Hõã¨Oã≤÷`«O |~Ú# ã¨HõÅ
r=xHÍÜ«∞ºOɡ· Ü«∞^Œ∞ƒù`«Oɡ·# NǨÏi ã¨∂÷Åâ◊s~° „ѨHÍ~°O|∞ qxÑ≤Ozux. 164
* F ~å*Ï! "≥∂HõΔ=∂~°æO h‰õΩ =ÚO^Õ qxÑ≤OKå#∞. D „|Ǩ‡O_»OÖ’ Ѩ^Œ∞<åÅ∞æ Ö’HÍÅ∞
L<åflÜ«∞x ѨÙ~å}ÏÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ „|Ǩ‡O_»O N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨∂Å÷ â◊s~°O. JO^Œ∞=Å¡
„|Ǩ‡O_» =~°#‚ KÕ¿ã"å~°∂, Jk q#fl "å~°∂ Jxfl ~°HÍÅ â◊√ÉèÏÅ#∞ J#∞Éèqí ™êÎ~∞° . Dâ◊fi~°∞x ã¨∂Å÷ â◊s~°O
`≥eã≤# "åiH˜ „â◊^Œú =Å¡#~Ú`Õ<Õq∞, ÉèíH˜Î =Å¡ #~Ú`Õ<Õq∞ ÉèíQÆ"å#∞x ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨO `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
gÅ∞Ok. Éèí∂QÀà◊O JO^Œe ã¨Ñ¨ÎnfiáêÅ∞, `˘q∞‡k =~å¬Å∞, "å\˜Ö’x #^Œ∞Å∞, Ѩ~°fi`åÅ∞, PHÍâ◊O,
ã¨=Ú„^ŒO, áê`åà◊O, k‰õΩ¯Å∞, #~°HõO, #HõΔ„`« ã¨=Ú^•Ü«∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨HõÅ r=~åã¨∞Å`À‰õÄ_ç
J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨∂÷Åâ◊s~° ã¨fi~°∂áêxfl h‰õΩ qxÑ≤OKå#∞.
K«. [Å[Éèí"åk^Õ= =Úxã¨#∞fl`« f~°÷Ѩ^•O|∞*Ï`«! x
~°‡Å #=~°`«fl #∂ѨÙ~°q~ål`«! H“ã¨∞ÎÉèí Éèí∂+¨}ÏOQÆ! Ü«Ú
 J~Ú^Œ= 㨯O^èŒ=Ú–Ô~O_»= Pâßfiã¨=Ú 363
[˚fiÅ `«∞Åã‘ ‰õΩ~°OQÆ =∞^Œ"åã¨# "åã≤`« k=º^ÕǨÏ! N
xÅÜ«∞ â◊s~°! Hõ$+¨‚! ^èŒ~°}©^èŒ~°! ÉèÏ#∞ â◊âßOHõÖ’K«<å! 165
* „|Ǩχ "≥Ú^ŒÅ~Ú# ^Õ=`«Å∂, |∞∞+¨μÅ∂ ã¨∞ÎuOKÕq, ѨÙ}º f~å÷Å=Öˇ Ѩq„`«"≥∞ÿ#g J~Ú#
áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ HõÅ"å_»=Ó, #=~°`åflÅ`À „ѨHÍtOKÕ HÍe JO^≥Å∞ QÆÅ"å_»=Ó, H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜x Éè∂í +¨}OQÍ
^èŒiOz#"å_»=Ó, "≥e¡qi¿ã `«∞Åã‘^ŒàÏŠѨi=∞àÏÅ∂, Hõã¨∂Îs ã¨∞QÆO^è•Å∂, QÆ∞ÉÏoOKÕ k=º^ÕǨÏO
HõÅ"å_»=Ó, ÅH©‡Δ ^ÕqH˜ x"åã¨=∞~Ú# =HõóΔ ã¨Ö÷ O HõÅ"å_»=Ó, Éè∂í ÉèÏ~åxfl =Ç≤ÏOKÕ"å_»=Ó, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞ÖË
Hõ#∞flÅ∞QÍ HõÅ"å_»=Ó J~Ú# NHõ$ëê‚! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
Hõ. N `«~°∞}© ǨÏ$^ŒÜ«∞ã≤÷`«!, áê`«HõǨÏ~°! ã¨~°fiÖ’Hõáê=#! Éèí∞=<å
f`« QÆ∞}Ï„â◊Ü«∞! Ü«∞u q, MϺ`«! ã¨∞~åiÛ`« Ѩ^•|˚! HõOã¨q^•s! 166
* ÅH©Δ‡^Õq ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ x`«ºO x=ã≤ã¨∂Î r=ÙÅ áêáêÅ#∂ ǨÏiã¨∂Î, Ö’HÍ ÅxflO\˜h Ѩq„`«O
KÕã¨∂Î, JÖ∫H˜Hõ QÆ∞}ÏʼnõΩ P„â◊Ü«∞=∞~Ú# "å_»"≥·, „Ѩã≤^Œ∞ú Å~Ú# ^Õ=`«ÅKÕ JiÛOѨ|_Õ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞
HõÅ"å_»"≥·, HõOã¨∞}˜‚ ã¨OǨÏiOz# "å_»"≥·# NHõ$ëê‚! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=∞`«ÎHÀH˜Å=Ú.
^ŒO_ç`åiã¨=¸Ç¨Ï! ÉèíH˜Îx^è•#! ^•#qǨ~°! =∂
~åÎO_» =∞O_»Å =∞^茺 ã¨Oã≤÷`«! `«`«Îfi~°∂Ѩ! QÆ^•ã≤ HÀ
^ŒO_» â◊OY ã¨∞^Œ~°≈<åOHõ! ã¨∞^è•Hõ~å~°¯ ã¨∞<Õ„`«! Éèí∂
=∞O_»Ö’^Œú~°}Ï~°Î áÈ+¨}! =∞`«Î^≥·`«º x"å~°}Ï! 167
* â◊„`«∞|$O^•Å#∞ ~°∂ѨÙ=∂¿Ñ"å_»=Ó, Éèí‰õΩÎÅáêe ÃÑxflkèg, ^•#jÅ∞_»=Ó, ã¨∂~°º =∞O_»ÅO
=∞^茺֒ „ѨHÍtOK«∞`«∞#fl "å_»=Ó, ã¨`«ºã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ó† QÆ^Œ, Y_»æO, ^èŒ#∞ã¨∞û, â◊OYO, K«„HõO J<Õ
ѨOKåÜ«Ú^è•Å∞ ^èiŒ Oz# "å_»=Ó, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ Hõ#∞flÅ∞QÍ Hõey# "å_»=Ó, Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl L^Œiú Oz#
"å_»=Ó, P~°∞ÅÎ #∞ P^Œ∞H˘<Õ "å_»=Ó, =∞^À#‡`«∞ÖÎ #·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ J}QÆ„^˘ˆH¯ "å_»=Ó J~Ú# NHõ$ëê‚!
h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
QÆ^Œº=Ú–Wk N ã¨HõÅ ã¨∞Hõq[<å#O^ŒHõ~° ÉÁѨÊ<å=∂`«ºÑ¨Ù„`« QÆOQÆ<å~°º „Ѩ}©`«Oɡ·# N=∞^•ƒùQÆ=`«
=∞ǨѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ Éè~í `
° å`«‡AO_»~Ú# ã¨∞=∞uH˜ ~å*Ϻaè¿+HõO|∞#∞, ÉÏ+¨O_» ^Œ~≈° #O|∞#∞,
ã¨∞=∞u Ѩل`«Î [#‡ q™êÎ~°O|∞#∞, QÆÜ«Úx K«i„`«O|∞#∞, QÆÜ«Úx ã¨Oã¨∞ÎuÜ«Ú, Éèí∂nfiѨ =~°¬
ã¨i^Œ„k #Éèíã¨û=Ú„^Œ áê`åà◊ kVfl~°Hõ `å~°HÍQÆ} ã¨Oã≤÷uÜ«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆŠѨOK«=∞
㨯O^èŒO|∞#O^Œ∞ kfifÜ«∂âßfiã¨=Ú.
364 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Wk ã¨HõÅ ã¨∞Hõ=ÙʼnõÄ ZO`À ã¨O`À+¨O HõeyOKÕ"å_»∂, ÉÁѨÊ<å=∂`«∞ºx ‰õΩ=∂~°∞_»∂
J~Ú# QÆOQÆ<å~°∞º_»∞ ~°zOz# N=∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O ѨOK«=∞ 㨯O^èŒOÖ’ Ô~O_»= Pâßfiã¨O.
D Pâßfiã¨OÖ’ Éèí~°`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_»~Ú# ã¨∞=∞u ~å*Ϻaè¿+Hõ=¸, áê+¨O_»^Œ~°≈#=¸, ã¨∞=∞u
Ѩل`«∞Å [#‡=¸, QÆÜ«Úx K«i„`«=¸, QÆÜ«Úx ã¨OH©~°Î#=¸, Éèí∂QÀà◊O, nfiáêÅ∞, =~å¬Å∞, #^Œ∞Å∞,
H˘O_»Å∞, PHÍâ◊O, ã¨=Ú„^•Å∞, áê`åàÏÅ∞, #HõΔ„`åÅ∞– gx ã≤÷`«∞Å∂, <å<åq^èŒ #~°HÍÅ ã¨fi~°∂áêÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# =$`åÎO`åÅ∞ Jaè=i‚OѨ|_®¤~Ú.

N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ô~O_»= ã¨OѨÙ@=Ú
P~°= 㨯O^èŒ=Ú
 „Ѩ"ÕtHõ
ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞áê~î°‰õΩÅ Hõ~°Hõ=∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz# D „QÆO^äŒO PO„^èŒ=∞ǨÉèÏQÆ=`«OÖ’x
+¨+¨ªã¨¯O^èŒO. D 㨯O^è•xfl J#∞=kOz# Hõq U~°∂Ûi ã≤OQÆÜ«∞QÍ~°∞. gik N=`«ûQÀ„`«O.
PѨã¨ÎO|ã¨∂„`«O. `«e¡¿Ñ~°∞ =Ú=∞‡_»=Ú‡, `«O„_ç¿Ñ~°∞ Hõã¨∞=Ü«∞=∞O„u.
ã≤OQÆÜ«∞QÍi x"å㨙ê÷#O F~°∞QÆÅ∞¡ =∞O_»ÅOÖ’ L#fl U~°∂Û~°∞. „QÍ=∞ <å=∞"Õ∞ QÆ$ǨÏ<å=∞OQÍ
=∂iOk.
ã≤OQÆÜ«∞QÍiH˜ áÈ`«#fl QÍ~°O>Ë =Å¡=∂e# ÉèíH˜Î. PÜ«∞# Hõq`«fi=∞O>Ë ZO`À W+¨ìO, ZO`À
Q“~°=O. JO^Œ∞Hõ<Õ áÈ`«#fl QÍi ÉèÏQÆ=`åxH˜ ã¨=∞„QÆ`« ã¨=∞‰õÄ~°Û@O HÀã¨O +¨+¨ªã¨¯O^è•xfl
J#∞=kOK«\ÏxH˜ ѨÓ#∞H˘<åfl~°∞.
áÈ`«#QÍi=Öˇ<Õ ã≤OQÆÜ«∞QÍ~°∞ ‰õÄ_® „QÆO^ä•~°OÉèíOÖ’ W+¨ì^Õ=`å =O^Œ#=¸, Hõqã¨∞Îf,
ã¨fiѨfl=$`åÎO`«=¸, Hõq=Oâ◊=~°‚#=¸, +¨+¨ªºO`åÅ∂ ~°zOKå~°∞. ã¨O㨯$`« HõgO„^Œ∞Å#∂, ##flÜ«∞
uHõ¯# Z„~°#Å#∂, ÉèÏ㨯~°∞}©‚, <åK«#™È=∞<å^äŒ∞}©‚, N<å^äŒ∞}©‚ XˆH XHõ ã‘ã¨Ñ¨^ŒºOÖ’ ã¨Oã¨∞ÎuOz#
`«~åfi`« ã≤OQÆÜ«∞QÍ~°∞ |"≥∞‡~°"åiHÀã¨O „Ѩ`ÕºHõOQÍ XHõ L`«ÊÅ=∂Å#∞ ‰õÄiÛ ã¨=∞iÊOz „"≥Ú‰õΩ¯
K≥e¡OKå~°∞. z`«ÎyOK«O_ç–
Z"≥∞‡Å∞ ÃãѨÊ<ÕÅ? [QÆ"≥∞#flñQÆñ |#flQÆ~å[ âß~ÚH˜<£
™⁄=Ú‡QÆ "åHõºã¨OѨ^ŒÅ∞ ã¨∂éÅ∞ KÕã≤#"åx ÉèíH˜ÎÖ’
#q∞‡#"åx ÉèÏQÆ=`« <≥·+≤ª‰õΩñ_≥· `«QÆ∞"åxñ ÉËi‡`À
|"≥∞‡~°áÈ`«~åA HõqѨ@ìѨÙ~åAñ ^ŒÅOz „"≥ÚÔH¯^Œ<£. (+¨+¨ª. 㨯O. 12)
D Ѩ^ŒºOÖ’ áÈ`«~åAQÍix Hõq Ѩ@ìѨÙ~åAQÍ Jaè=i‚OK«_»=¸ ÉèÏQÆ=`« <≥·+≤ª‰õΩxQÍ
¿Ñ~˘¯#_»=¸ ã≤OQÆÜ«∞QÍiH˜ |"≥∞‡~°"åi Ѩ@¡QÆÅ ÉèíH˜Î „Ѩ=`«∞ÎʼnõΩ K«Hõ¯x x^Œ~°≈#O.
áÈ`« # flQÍ~° ∞ K≥ Ñ ¨ C ‰õ Ω #fl>Ë ¡ ã≤ O QÆ Ü « ∞ QÍ~° ∞ `« = ∞ Ѩ Ó ~° ∞ fiÅ∞ t=Éè í H ˜ Î Ü « Ú ‰õ Ω Î Å h `å#∞
''t=ѨÓ[O^Œ#i#"åñ_»——#h K≥ÑC¨ ‰õΩ<åfl~°∞. áÈ`«#flQÍiH˜ N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz#>Ë¡ ã≤OQÆÜ∞« ºQÍiH˜
ã¨fiѨflOÖ’ ^Õ="å}˜ ã¨~ã° fi¨ f^Õq ™êHΔÍ`«¯iOzOk – P [QÆ<å‡`«#∞ PÜ«∞# WÖÏ =i‚OKå~°∞ –
L~°=_ç „áêwfikä #∞^Œ~ÚOz =∂~åÎO_» HÀ\˜aO|KåÛùÜ«∞ QÆ∂_ç#@∞¡
ǨÏi ǨÏ~° „|ǨχŠܫ∂`«‡ÅÖ’ #∞aƒ Hõ~°∞} Ü≥ÚHõ¯@ =¸iΠɡ~°ã≤#@∞¡
Y~°Hõ~° Hõ~° f„= QÆuxñ QÆ~°OQÆ∞K«∞ ¿ÇÏ=∂„k ™ÈQÆ ÃÑÖˇ¡QÆã≤#@∞¡
Ѷ¨}˜~å[ Ѷ¨}~ål =∞}˜QÆ} qã¨∂ÊùiÎ ã¨∞+≤~°OѨ٠"≥e^ŒÅ K«∂Ñ≤#@∞¡
368 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L\˜ìѨ_»¤@∞¡ Hõ>ˇìé] #∂ñk#@∞¡, `Õ[ "≥∞ã¨ñQÆOQÆ <å„"≥∂Å k=º"å}˜
ѨÓx ™êHΔÍ`«¯iOz ã¨OѨÓ~°‚^Œ$+≤ìñ, Ez ~Ú@¡x ѨeÔH =∞OAÅ=ÚQÍ#∞. (+¨+¨ª. 㨯O.17)
áÈ`«#QÍ~°∞ `«=∞ `«e¡QÍÔ~·# ÅHͯO| QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ D q^èŒOQÍ "≥Å¡_çOKå~°∞ –
#_»=^Œ∞ xÅÜ«∞=Ú "≥Å∞=_ç, `«_»=^Œ∞ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨μQÆ∞}=Úñ ^Œ#Ѩu #∞_»∞=ÙO
QÆ_»=^Œ∞ q`«~°} Hõ~°∞}Å∞, q_»∞=^Œ∞ ÅHͯO| q|∞^èŒ qã¨~°=Ú "˘QÆ_»<£.
ã≤OQÆÜ«∞ºQÍ~°∞ ‰õÄ_® `«=∞ =∂`«$^Õq S# =Ú=∞‡_»=∞‡#∞ QÆ∂iÛ W@∞=O\˜ Ѩ^Œº"Õ∞ „"åâß~°∞–
P_»^Œ∞ Éèí~°Î=∂@ ÔH^Œ∞~å_»^Œ∞ =zÛ#"åi g_»ñQÍ
<å_»^Œ∞ ÃщõΩ¯ÉèÏ+¨ Öˇ_»<å_»^Œ∞ "åH˜e "≥o¡ HõÅ¡ =∂
\Ï_»^Œ∞ q∞#flˆHx ã¨∞QÆ∞}Ï=o H˜Ok~°QÍHõ ™ê\˜ ÜÕ∞
KÕ_çÜ«∞ ÖË^Œ∞ K«∂i‰õΩÅâıY~°∞ Hõã¨fiÜ«∞=Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ<£. (+¨+¨ª. 㨯O. 27)
D Ѩ^ŒºO <åÅ∞QÀ áê^ŒOÖ’ z#fl¿Ñp L#flk. "åqà◊¡"åi „ѨuÖ’#∂, "Õ=¸i"åi „ѨuÖ’#∂
‰õÄ_® D Ѩ^ŒºO D q^èŒOQÍ<Õ =Ú„k`«"≥∞ÿ#k.
=Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ WOk~°QÍHõ ™ê\˜ U KÕ_çÜ«∞ ÖË^Œ∞ Jx q_»nã≤ J~°÷O K≥ѨÊ=K«∞ÛQÍx `«~åfi`«
L#fl ''K«∂i‰õΩÅâıY~°∞—— J#fl^•xH˜ ã¨Ô~·# J~°÷O ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. H˘O^Œ~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ 'K«∂i—x 'ã¨∂i—QÍ =∂iÛ
'ã¨∂i ‰õΩÅâıY~°∞— Jx J~°÷O K≥|∞`å=∞<åfl~°∞ QÍx Jk ã¨~°ã¨=¸ ã¨=Úz`«=¸ HÍ^Œ∞.
™êÇ≤Ï`«º JHÍ_»g∞ "åi „ѨuÖ’‰õÄ_® ÃÑ· Ѩ^ŒºO ÃÑ· q^èŒOQÍ<Õ =Ú„kOz J^èÀ*Ï˝Ñ≤HõÖ’ ''KÕ_çÜ«∞
ÖË~°∞K«∂i ‰õΩÅâıY~°∞—— Jx Ü«ÚO_»#QÆ∞#∞ – Jx ã¨∂zOKå~°∞. x*ÏxH˜ ^Õ ã¨~°ã¨"≥∞ÿ# áê~î°O.
W^ŒO`å ' U~°∞K«∂i— J#flk ã≤OQÆÜ∞« ºQÍi WO\˜¿Ñ~°x QÆ∞iÎOK«Hõ áÈ=_»O =Å¡ =zÛ# QÆO^Œ~Q° Àà◊O.
ã≤OQÆÜ«∞ºQÍ~°∞ `«# =Ú`åÎ`« QÍix ''U~°∂Ûiâßã¨#∞—— _»x ã¨Ê+¨ìOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
'KÕ_çÜ«∞— UHõ=K«#O Hõ#∞Hõ 'ÖË^Œ∞— J<Õ „H˜Ü«∞‰õÄ_® UHõ=K«#O Ö’<Õ „ÉèÏOu =¸ÅHõOQÍ<À '~°∞—
'^Œ∞— JHõΔ~åÅ ~°∂Ѩ™ê^Œ$â◊ºO =Å¡<À, ÖËYHõ „Ѩ=∂^ŒO =Å¡<À Jã¨OQÆ`«"≥∞ÿ# áê~î°O Jxfl „Ѩ`«∞ÅÖ’
KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flk.
''KÕ_Ü
ç ∞« ÖË~∞° K«∂i‰õΩÅâıY~°∞ Hõãfi¨ Ü«∞ =Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ<£——J#fl^Õ ã¨~Ô #· áê~îO° . WOk~°QÍHõ ™ê\˜Ü∞Õ
KÕ_çÜ«∞Å∞ U~°∞K«∂i‰õΩÅâıY~°∞ Hõã¨fiÜ«∞ =Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ<£ – Jx q_»nã≤ K≥ѨC‰õΩO>Ë Ñ¨^ŒºO ǨÏ$^ŒºOQÍ
LO@∞Ok. J~°÷O ã¨∞ã¨OQÆ`« =∞ø`«∞Ok.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 369
áÈ`«#flQÍi =Öˇ<Õ ã≤OQÆÜ∞« ‰õÄ_® ÉèÏQÆ=`åxfl J#∞=kOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ `«# q#Ü«∞ q#„=∞`«Å#∞
„Ѩ^Œi≈OKå_»∞ –
''ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ ѨÅ∞‰õΩ@ z„`«O|∞, â◊¥eÔH·# `«q∞‡ K«∂eÔH·#
q|∞^èŒ=~°∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, `≥eÜ«∞ =zÛ#O`« `Õ@Ѩé∞`«∞.—— („Ѩ^äŒ. 㨯O.17)
J#fl áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºxH˜ „ѨuQÍ ã≤OQÆÜ«∞º WÖÏ „"åâß~°∞ –
ÉèÏQÆ=`«=Ú `Õ@Ѩé∞Ѩ <≥=fiñ_»∞ ™êÅ∞, â◊√‰õΩñ_»∞ ^ŒHõ¯ #~°∞x ã¨Y∞ñ_»∞ ^ŒHõ¯
|∞kúñ ^Àñz#O`« |∞^èŒ∞ÅKÕ q#flO`«, ÉèíH˜Î xy_ç #O`« ѨÅ∞‰õΩ"åñ_». (+¨+¨ª.㨯O.23)
ã≤OQÆÜ«∞º Hõq`å^è•~° ^è•~åà◊OQÍ QÆOQ̈́Ѩ"åǨÏOÖÏQÍ ™êyáÈ`«∞O^Œ#\ÏxH˜ D „H˜Ok Ѩ^ŒºO
=∞K«∞Û`«∞#∞Hõ –
P_çOK«∞<£ ǨÏi k=º<å@Hõ QÆ∞}"åºáê~° #$`«ºO|∞ÅO
ÉÏ_çOK«∞<£ [Å*Ï`«<Õ„`« a~°∞^Œ „ѨMϺ`« w`«O|∞ÅO
QÆ∂_çOK«∞<£ ã¨`«`«O|∞ lǨÏfiÅ`«∞k<£ QÀqO^Œ<å=∂=à◊√Öò
„H©_çO y#fl~° Ü«∞HõΔ HÍq∞#∞ÅKÕñ QÆ$ëê‚iÊ`« ™êfiO`«∞ñ_≥·. (+¨+¨ª. 㨯O. 484)
z#fl z#fl Ѩ^•Å`À ÉèÏ"åxfl „Ѩã¨∞Êù@O KÕÜ«∞@OÖ’ DÜ«∞# JO^≥"Õã≤# K≥~Úº. =$„`åã¨∞~°∞_»∞
~°}~°OQÆOÖ’ [|ƒK«~°z ÉÁ|ƒÃÑ\˜ì# ã¨O^Œ~åƒùxfl =i‚OKå_»∞ K«∂_»O_ç –
‰ ‰õÄ_≥ [QÆO|∞ ÅxflÜ«Ú#∞, „QÆ∞OH˜i ã¨∂~°º ã¨∞^è•Oâ◊√, Å„^Œ∞ Å∂
\Ï_≥, #Éèíã¨û÷ÅO |yÖˇ, #O|∞^èŒ∞ eOÔH, #∞_»∞„QÆǨo 㨨
@∂ì_≥, =_çOkâ◊Öò =yÖˇ, #∞~°fi~° „QÆ∞OÔQ. #*ÏO_»ÉèÏO_» =∞
ÖÏ¡_≥, q^è•`« ɡQÆæ_çÖˇ <å~°∞ÛK«∞ =$„`«∞ñ_»∞ ÉÁ|ƒ"≥\˜ì#<£. (+¨+¨ª. 㨯O. 384)
ã¨O㨯$`«=¸ÖÏxfl L#flk L#fl@∞¡QÍ K«H¯õ QÍ ã¨~ã° O¨ QÍ ã≤OQÆÜ∞« `≥xyOK«_O» Ö’ Hõ$`«H$õ `«∞º_≥<· å
_»#@OÖ’ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞ –
J*Ï`« ѨHΔÍ W= =∂`«~°O YQÍó, ã¨Î#ºO Ü«∞^ä• =`«û`«~å ‰õΔΩ^è•~åÎó,
„Ñ≤Ü«∞O „Ñ≤ÜÕ∞= =Ùº+≤`«O q+¨}Ï‚, =∞<À~°qO^•HõΔ! k^Œ$HõΔ`Õ `åfi"£∞. (ÉèÏQÆ. +¨+¨ª. 11.26)
PñHõeQ˘#fl „ˆHѨÙÅ∞, ~°Ü«∞O|∞# hñHõÅ∞~åx Ѩ‰õΔΩÅ∞O
nH˘x `«e¡H˜<£, =∞é˜ q^Õâ◊QÆ`«∞O _»QÆ∞ Éèí~°Î HõOQÆ[
"庉õΩÅ z`«ÎÜ≥ÿ∞# [=~åÅ∞#∞ ^Œ`«Îé=∞O^Œ∞ ÉèíOy, <À
NHõ~°! ѨOHõ*ÏHõΔ! x#∞ñ *Ë~°ñQÆ <å =∞k QÀÔ~_»∞O QÆ^Õ! (+¨+¨ª–㨯O –400)
370 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
áÈ`«#flQÍi=Öˇ<Õ JHõ¯_»H¯õ _» =¸ÖÏxfl ~°ã=¨ O`«OQÍ ÃÑOz „"åÜ«∞@O‰õÄ_® ã≤OQÆÜ∞« Hõq`«fiOÖ’
=∞#O K«∂_»=K«∞Û. q^•º^èŒ~° K«„Hõ=iÎ S# z„`«ˆH`«∞=Ù ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Pkâı+¨μ}˜‚ ã¨O^Œi≈Oz# ã¨O^Œ~°ƒùO
=¸ÅOÖ’ WÖÏ L#flk –
=∞$}ÏÅQ“~°O tu"åã¨ã¨O ã¨∞Êù~°`ü, H˜s@ˆHÜ«¸~° Hõ\˜„`« HõOHõ}"£∞I
„Ѩã¨#fl =„HÍÎ~°∞}Ö’K«#O =$`«O, ^Œ^Œ~°≈ ã≤^Õúâ◊fi~° =∞O_»Öˇ·ó „ѨÉèí∞"£∞.II
D â’¡Hõ ÉèÏ"åxfl ã≤OQÆÜ«∞ºQÍi ã‘ã¨Ñ¨^ŒºOÖ’ z`«ÎyOK«O_ç –
`å~° Ǩ~° Ѩ\©~° ^èŒ=à◊^ÕǨÏ=Ú "åx ~°=∞}©Ü«∞ hÖÏO|~°O|∞ "åx
=∞}˜ H˜s@ ã¨∞Êù~°#‡ã¨ÎHõO|∞Å "åx HõOHõ} ˆHÜ«¸~°Hõ=ÚÅ "åx
Hõ~°∞ƒ~° =∞Ü«∞nѨΠHõ\˜ã¨∂„`«=ÚÅ "åx `«~°à◊ Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=ÚÅ "åx
Ju ã¨∞„Ѩã¨#fl =„HÍÎO|∞[O|∞Å "åx `«~°∞} q=$`«Î <Õ„`«=ÚÅ "åx
ã≤^Œú=∞O_»ÅO|∞ ¿ãqOѨñ |∞}º „Ѩ, ã≤kú "≥Åã≤#\˜ì ~Ú^ŒúK«i`«∞
Ѩ^Œ‡Ö’K«#∞#‰õΩñ ÉÏ^Œ Ñ‘~î°Oɡ· #, Ѷ¨∞#∞xñ |#flˆQO„^Œ∞ñ QÍOK≥ #`«ñ_»∞. (+¨+¨ª. 㨯O. 476)
â◊|™Ì œO^Œ~åºxH˜ ¿ÑÔ~xflHõQ#Æ fl áÈ`«#flQÍi JO`«º„áê㨠xÜ«∞=∂Å#∂, Ü«∞=∞Hõ QÆ=∞HÍÅ#∂ ѨÙ}˜H˜
ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞ ã≤OQÆÜ«∞ºQÍ~°∞ –
P q^•º^èŒ~°Éèí~°Î QÍOK≥ ǨÏ~°hǨ~å=∞$`åǨã¨=Ú<£
Nq„ÉèÏl`«=Ú<£ x~° ã¨Îyi*Ï ¿ã"åQÆ`åÜ«∂ã¨=Ú<£
^Õ"åhHõ qHÍã¨=Ú<£ â◊√Éèí=∞Ǩ^Õ"åO„Ѷ≤∞ã¨O"åã¨=Ú<£
Éèí∂qMϺ`« qÖÏã¨=Ú<£ „kÉèí∞=h ѨÓ`«O|∞ñ ÔQÖÏã¨=Ú<£. (+¨+¨ª.㨯O.487)
H˜OHõ~°∞Å, ^èŒ~°‡~å[ =, â◊OHõ~°∞Å, ^Œ∞~°O`« ^Œ∞i`« ã¨=∞kèHõ[# <å
â◊OHõ~°∞Å, ã¨HõÅÖ’Hõ Éèí, Ü«∞OHõ~°∞ÅO QÆxÜ≥∞ xO„kÜ«∂‰õΩÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. (+¨+¨ª.㨯O.68)
ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ`À =∂@Å∞, ^èŒ~° <≥#flñ_»∞ñ *ˇ_»x ѨÙ}º^èŒ#=ÚÅ =¸@Öò
=~° =ÚH˜ÎHÍO`« `Õ@Å∞, #i+¨_»fi~°æO|∞ ™⁄~°x Ü«∞~°∞^ŒQÆ∞ HÀ@Öò. (+¨+¨ª.㨯O.153)
#=Ü«∞ø=#OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜#ì J*Ïq∞à◊√x g∞™êÅ#∞ Hõ#∞ʼnõΩ Hõ\Oì˜ KÕ D JO^Œ"∞≥ #ÿ HõO^ŒOÖ’x
BѨ=∞ºO ~°=∞ºOQÍ LOk –
`«q∞‡qi g∞ñ^Œ„"åe#, `«∞"≥∞‡^Œ ѨO‰õΩÎÅ∞#∞É’Öˇñ ^À~°Ñ¨Ù bÅO
„QÆ=Ú‡H˘x q„Ѩ`«#Ü«Úx, <≥"≥Ú‡QÆ=Ú#ñ QÍ#ñ |_çÜ≥∞ <≥é˜ g∞ã¨=Ú‡Öò. (+¨+¨ª.㨯O. 93)
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 371
g~åkè g~°∞_≥#· =$„`åã¨∞~°∞x J=„HõÑ~¨ å„Hõ=∂xH˜ Ѩ~ål`«∞Öˇ#· WO„^•k kHÍÊÅ∞~°∞ "åã¨∞^Õ=Ùx`À
`«=∞ ÉèíOQÆáê@∞ q#flqOK«∞H˘#fl ã¨xfl"Õâ◊O KåÖÏ K«=∞`å¯~°OQÍ z„uOKå_»∞ ã≤OQÆÜ«∞.
"≥Ú^ŒÖÏé˜# ~°Hõ¯ã¨∞ʼnõΩ, "≥Ú^ŒÖˇ·, =∂ HÍѨ^ŒÅ‰õΩ =¸ÅO |QÆ∞K«∞<£
^Œ∞k "≥Ú^ŒÅ∞ ÖËx ~°Hõ¯ã¨∞, `«∞kñ EѨñQÆ^ŒÜ«∞º! `«∞^Œ‰õΩñ ^Œ∞kÜ≥ÿ∞# ǨÏs! (+¨.㨯O. 338)
"≥Ú^ŒÖÏé∞@ K«Hõ¯x *ÏfÜ«∞O. u>Ëì@ѨC_»∞ ''Fs h "≥Ú^ŒÖÏ~°!—— JO\Ï~°∞. k‰õΩ¯ÖËx"å~°O
k‰õΩ¯=∂e# "å~°"≥∞ÿ<å =∞O@∞<åfl~°∞ –
JHõ@ k‰õΩ¯ÅÔHÅ¡ kÔH·¯# =∂‰õΩ, <˘Hõ¯k‰õΩ¯#∞ ÖË^Œ∞ HÍÅ∂# <≥·#†
k‰õΩ¯QÍ=Ü«∞º! <Õñ_»∞ =∂k‰õΩ¯ñEz, k‰õΩ¯ÖˉõΩ#fl "å~°Å k‰õΩ¯h=. (+¨+¨ª. 㨯O. 339)
D „H˜Ok Ѩ^ŒºOÖ’x `≥#∞QÆ∞^Œ#O uÅH˜OK«O_ç –
Z#flñ_»∞ñ ^≥eÜ«∞ñQÆ <Õ~°~°∞ Ѩ#flQÆѨuâß~Ú `«`«ÎfiÉèÏ==Ú, "Õ∞#O
QÆ#∞flÅ"ÕÅ∞Ê#∞, _®Ñ¨Åñ [#fl=∞i#"ÕÅ∞Ê, =Ú^Œ∞Hõ K«^Œ∞=ÙÅ "ÕÅ∞Ê<£. (+¨+¨ª. 㨯O. 117)
fÜ«∞ fÜ«∞x *ÏfÜ«∂Å∞ ã≤OQÆÜ«∞ Hõq`«Ö’ ‰õΩѨÊÅ∞ `≥ѨÊÅ∞ –
K«^Œ∞=Ù K«@∞ì=_çÜ≥∞† âß„ã¨ÎO|∞ =∞#flÜ≥∞º† |∞kú Ѩ~°∞=Ù "Õ∞ÃㆠѨÙ}º=∞_»ñÔQ†
hu =∞@∞ì =_çÜ≥∞† x~°‡Å *Ï˝#O|∞, =Ú@ì #∞_çÔQ, É’^èŒ =¸iñÉ’Ü≥∞. (+¨+¨ª. 㨯O.135)
D q^èŒOQÍ K≥ѨC‰õΩO@∂áÈ`Õ „QÆO^äŒ=∞O`å L^•Ç¨ÏiOK« =Åã≤ =ã¨∞ÎOk. +¨+¨ªã¨¯O^èŒOÖ’
J*Ïq∞à’áêMϺ#O, =$„`åã¨∞~° [#‡ =$`åÎO`«O, ^Œnèz =∞ǨÏi¬ `åºQÆO, ^Õ"åã¨∞~°Ü«Ú^ŒúO, z„`«ˆH`«∂
áêMϺ#O "≥Ú^ŒÖˇ·#q KåÖÏ ~°ã¨=`«Î~° Ѷ¨∞\ÏìÅ∞. ã≤OQÆÜ«∞QÍ~°∞ g\˜x ZO`À ã¨=∞~°÷OQÍ J#∞=kOKå~°∞.

áÈ`«#flQÍi Hõq`«fi=∞O`« „Ѩã¨#fl =∞^èŒ∞~°=¸ ã¨~åfiOQÆ ã¨∞O^Œ~°=¸ HÍHõáÈ~Ú<å ã≤OQÆÜ«∞ºQÍi

~°K«# ^•^•Ñ¨Ù ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx J_»∞QÆ∞ *Ï_»ÅÖ’ #_»zO^Œ#@OÖ’ ã¨Oâ◊Ü«∞O ÖË^Œ∞.

U~°∂Ûi ã≤OQÆÜ∞« ºQ͈~ HÍHõ #Ok =∞Å¡Ü∞« , Ѷ∞¨ O@ ã≤OQÆÜ∞« J<Õ [O@Hõ=ÙÅ∞ ''â◊$OQÍ~°++¨ Oª¨ —— J<Õ
¿Ñ~°∞`À ÉèÏQÆ=`«+¨+¨ªã¨¯O^è•xfl `≥xyOKå~°∞. HÍx P „QÆO^äŒO <Õ_»∞ LѨÅ|úO HÍ^Œ∞. JO^Œe H˘xfl
Ѩ^•ºÅ∞ =∂„`«O JѨÊHõgÜ«∞OÖ’#∂, ‰õÄz=∞Oz u=∞‡Hõq ''ã¨~°fiÅHõΔ} ™ê~°ã¨O„QÆǨÏO—— Ö’#∂
L^•Ç¨Ï$`åÖˇ·<å~Ú.

16= â◊`å|ÌO "å_≥·# ǨÏiÉèí@∞ì‰õÄ_® +¨+¨ªã¨¯O^è•xfl PO„nèHõiOKå_»∞. Wk J=Ú„k`«O. nx

`åà◊Ѩ„`«„Ѩ`«∞Å∞ Åaè™êÎ~Ú.
372 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ZO^Œ~°∞ Hõ=ÙÅ∞ J#∞"å^ŒO KÕã≤<å ã≤OQÆÜ«∞ºQÍi J#∞"å^Œ"Õ∞ áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«OÖ’ KÀ@∞
KÕã¨∞HÀ@O qâı+¨O. Jk ã≤OQÆÜ«∞º QÍi [<å‡O`«~° ã¨∞Hõ$`« qâı+¨O.
ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞ºx ÉèÏQÆ=`«O „ѨuѨ^Œº ÉèÏ"å~°÷ ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜`«O HÍ=_»O
PO„^èŒ∞ÅO^ŒiH© P#O^ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
D +¨+¨ªã¨¯O^è•xfl ã¨~°à◊ ã¨∞O^Œ~°OQÍ QÆ^ŒºOÖ’ J#∞=kOz# "å~°∞ q^•fi<£ N `«Å=∞~°¡
HõàÏxkèQÍ~°∞.
D +¨+¨ªã¨¯O^è•xfl =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz WzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~°∞ N q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤
QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH© <å™ê^èŒ∞"å^•Å∞. JHõΔ~°^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩÖˇ· „ѨÓѶ¨ÙÅ∞ ã¨ikkÌ#
ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ =∞ǨHõ=ÙÅ∞ N=Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ"åiH˜ <å^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡
„ÃÑãπHÍÑ‘ ã≤^ŒúOKÕã≤ WzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚ Z"£∞.U., Z"£∞,Ѷ≤Öò.,‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.

Éèí=nÜ«Ú_»∞
Hõ~°∞}N
QÆ∞O@∂~°∞ „Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
=∞Hõ~° ã¨O„HÍOu, „ѨÉèí= áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
P~°= 㨯O^èŒ=Ú
N =`åûOH˜`« H“ã¨∞ÎÉèíã¨∞Êùi`« ÅH©Δ‡Kå~°∞ =HõΔã¨÷ûÅ
Nq„ÉèÏl`«∞ hÅ=~°∞‚ â◊√Éèí~år"å‰õΔΩñ QÆO*Ï`« Éèí∂
^Õ"ÕO„^•k ã¨=∞ã¨Î^Õ= =∞‰õΩ\’nÌáÈÎ~°∞ ~°`«fl„ѨÉèÏ
"åºq^•úO„Ѷ≤∞ã¨~ÀA #K«∞º`«∞ñ QÆ$áê"åã¨∞O „|â◊Oã≤OK≥^Œ<£. 1
* N=`«û=∞<Õ Ñ¨Ù@∞ì=∞K«Û`À =ÚK«Û@ Q˘Å∞Ê`«∂ H“ã¨∞ÎÉèí=∞<Õ =∞}˜`À =Ú^Œ∞ÌÅ∞ =¸@QÆ_»∞`«∂
ÅH©Δ‡^ÕqH˜ <≥Å"≥·# K≥Å∞"≥·# =HõΔãû¨÷ ÅO`À q~ålÖË¡"å_»∂, âߺ=∞ã¨∞O^Œ~° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, Ö’HÍʼnõΩ â◊√ÉèíO
KÕ‰õĈ~Û"å_»∂, `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»∂, „|¿ÇχO„^•k ã¨HõÅ ã¨∞~åkè<å^äŒ∞Å H˜s\ÏÅÖ’x
z~°`«fl~°`«flHÍO`«∞Å`À ^ÕnѨº=∂#"≥∞ÿ# áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ QÆÅ"å_»∂, ^ŒÜ«∞‰õΩ ÃÑxflnè J~Ú# N=∞<åfl~å
Ü«∞}∞}˜‚ ã¨#∞flu™êÎ#∞.
L. xO_»∞=∞uO ^ŒÅO`«∞ñ QÆ=∞hÜ«∞ Éèí∞[OQÆ=∞ ~å[=∞O_»b
=∞O_»#∞ñ [O„^ŒYO_» Ѩi=∞O_ç`«=∞ã¨Î‰õΩñ ^•~°=∞e¡HÍ
áêO_»∞~°=~°∞‚ñ [O_»`«~°ÉèíO_»#∞ ¿ÇÏ=∞ysO„^ŒKå~°∞ HÀ
^ŒO_»∞ =∞¿ÇÏâ◊√ QÆO^èŒQÆ[^•#=ÉèíO[#∞ ÉèíHõÎ~°O[#∞<£. 2
* JO^Œ"≥∞ÿ# <åQÆ~åAÅ#∞ Éèí∂+¨}ÏÅ∞ ^èŒiOK«∞H˘x, `«Åg∞^Œ <≥Å=OHõ#∞ JÅOHõiOK«∞H˘x,
ѨÙÅ∞ QÆ_çy# =Ú`«ºO=Öˇ "≥ÚšѨÙ=Ùfi=Öˇ `≥Å¡x "≥∞ÿKåÜ«∞ HõÅ"å_»∂, ã¨OQÆ~°~°OQÆOÖ’ g~åkèg~°∞_≥·
"Õ∞~°∞Ѩ~fi° `åxfl KåѨOQÍ KÕÑ\
¨ #ì˜ "å_»∂, QÆ*Ïã¨∞~° QÆ~fi° ÉèOí [#∞_»∂, ÉèHí [Îõ #~°O[#∞_»∂ J~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚
xO_»∞=∞#ã¨∞û`À ã¨O㨇i™êÎ#∞.

L. ǨÏOã¨`«∞~°OQÆ=ÚO |~°=∞ǨÏOã¨=Ú #Oz`«^Õ=`å ‰õΩÖ’

`«ÎOã¨=Ú <åQÆ=∂O`« qk`« „^èŒ∞=ѨÙ}º ~°=∂=`«Oã¨=ÚO
QÆOã¨lѶ¨∂Oã¨∞ #Oâ◊=Ú#∞ QÆ~°∞ƒ~°ã¨∂„`« ã¨=∂=$`åOã¨=Ú<£
Ç≤ÏO㨠#_»OK«∞ „|Ǩχ=Ú #Ç‘Ï#â◊√ÉèíO|∞ÅÔH· ÉèílOK≥^Œ<£. 3.
374 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ǨÏOã¨"åǨÏ#Og∞^Œ K«iOKÕ"å_»∂, Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã¨fi~°∂ѨO`À QÀK«iOKÕ"å_»∂, =∂#hÜ«ÚÖˇ·#
^Õ=`«Å‰õΩ `«Å=∂xHõ "≥∞ÿ#"å_»∂, LѨx+¨`«∞ÎÅÖ’ xH˜ΔѨÎ"≥∞ÿ# JHõΔÜ«∞ ѨÙ}ºã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ ™êH˜ΔÉèí∂`«∞_≥·#
"å_»∂, "åã¨∞^Õ=Ùx JOâß=`å~° "≥∞ÿ#"å_»∂, HÍOK«# Ü«∞*’˝Ñ¨g`åÅ∞ ÔH·¿ãã≤# Éèí∞*Ï„QÆO HõÅ"å_»∂,
Ç≤ÏO™ê„Ѩ=$uÎx x=$uÎ KÕ¿ã"å_»∂ J~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ù}˜‚ J#O`« â◊√ÉèÏÅ∞ JO^Œ∞H˘<Õ@O^Œ∞‰õΩ P~åkè™êÎ#∞.
L. "≥∂^ŒHõǨÏã¨∞Îx<£ ã¨=∞^Œ=¸+¨Hõ"åǨÏ#∞ <ÕHõ^ŒO`«∞ ÅO
É’^Œ~°∞ #OaHÍ`«#Ü«Ú #∂i˚`«Ñ¨Ù}∞º QÆ}Ëâ◊√ ^Õ=`å
Ǩ¡^ŒQÆi+¨μª ^ŒOu=ÚY∞ #Oz`« ÉèíHõÎѶ¨Å „Ѩ^•Ü«∞‰õΩ<£
"≥∂^Œ=Ú`À_» ǨÏã¨Î=ÚÅ∞ "≥∂_çÛ ÉèílOK≥^Œ x+¨ìã≤kúH˜<£. 4
* J=∞~°∞ʼnõΩ P#O^Œ ã¨O^è•Ü«∞‰õΩ_»∂, P„t`«∞ʼnõΩ Jcè+¨ìѶ¨Å „Ѩ^•Ü«∞‰õΩ_»∂ J~Ú#
QÆ}<åÜ«∞‰õΩ}˜‚ „Ñ‘uѨÓ~°fiHõOQÍ KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ ¿ãq™êÎ#∞. P "≥∂^ŒHõǨÏã¨∞Î_»∞, P =¸+≤Hõ"åǨÏ#∞_»∞,
P UHõ^ŒO`«∞_»∞, P ™œÉèÏQƺ=O`«∞_»∞, P QÆ*Ï##∞_»∞, P Q“s#O^Œ#∞_»∞, P ÃÑ^ŒÌÉÁ[˚ QÆ∞A˚"ÕÅ∞ѨÙ
=∂ HÀiHõÅ∞ f~åÛe, =∂ HÍ~åºÅ∞ <≥~°"Õ~åÛe.
L. HõÅ¡`«#O|∞ QÍHõ á⁄_»QÆ\˜ì# ѨÓ~°fiѨÙsu <Õñ_»∞ <å
Ü«ÚÅ¡=Ú#O^Œ∞ #∞O_»∞=Ú ã¨=Ú#fl`« `Õ[=Ú`À_» ÉèíH˜Î ~°O
le¡# K«∂ѨÙQÆ∂_» qkèñ *ˇOk# „áÈ_» |∞^è•o h_» =∂
`«e¡ ^ŒÜ«∂=∞`«e¡ „Ѩ}`«„^Œ∞=∞HõÅÊHõ=e¡ ÉèÏ~°f! 5
* J=∂‡! ÉèÏ~°f! P<å_»∞ x[OQÍ<Õ h=Ù <å‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOKå=Ù. D<å_»∞‰õÄ_® J^Õ q^èŒOQÍ
"≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^[Œ ÖË¡ ~°∂ѨÙ`À, ~°=∞º`«fiO ~°OlÖË¡ K«∂ѨÙ`À <å ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® LO_»∞. q^è•`«#∞
K≥@ì|\˜ì# „áÈ_»=Ù. |∞^è•oH˜ `À_»∞h_»=Ù. h=Ù =∂ `«e¡q. ^ŒÜ«∂=∞`«e¡q. P„t`«[# HõÅÊ=e¡q.
Hõ. qÅ㨠`«¯OHõ}~°=~°=, Hõe`«O |QÆ∞ #ÉèíÜ«∞ =~°^Œ Hõ~°=ÚÅ∞ ɡ~°Ü«∞O
*ˇÅˆ~ñy Éèí‰õΩÎʼnõΩ #Å, HõÅ∞=ÚÅ∞ ^ŒÜ«∞¿ãÜ«Ú [ÅkèHõ#ºHõñ ^ŒÅñ`«∞<£. 6
* `«à` ◊ à« Ö◊ Ï_Õ HõOHõ}ÏÅ∞ QÆÅQÆÅÖÏ_»QÍ, JÉèÜ í ∞« ǨÏã¨OÎ `À ÉèÜ
í ∞« O fiÛ, =~°^ÇŒ Ϩ ã¨OÎ `À HÀi#
=~åÅ∞ KÕ‰Äõ iÛ, Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ ÉèÏQͺÅ∞ „Ѩ™êkOKÕ ã¨=Ú„^Œ∞x ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# ÅH©‡Δ ^Õqx ÉèÏqOz ¿ãq™êÎ#∞.
Hõ. HÍoH˜ |Ǩïã¨#∞fl`« Ö’, HÍoH˜ Hõ=∞hÜ«∞ =ÅÜ«∞ Hõ~°H©e`« HõO
HÍoH˜ñ ^•Ñ¨ã¨ =∂#ã¨, ˆHoH˜ =O^Œ#=Ú ¿ãã≤ H©iÎO`«∞ =∞k<£. 7
* Hõ=∞hÜ«∞ Hõ#HõHOõ Hõ}ÏÅ∞ HÔ · ¿ãã≤# Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’ HõáêÅO ^èiŒ OK«∞#n, Ö’HÍÅhfl ™êyÅѨ_ç
#=∞㨯iOK«∞#n, =∞Ǩ=Ú#∞Å =∞#ã¨∞ûÅÖ’ qǨÏiOK«∞#n J~Ú# HÍm=∂`«#∞ ǨϙêÎÅ∞ "≥∂_çÛ „Ѩã∞¨ uÎ ™êÎ#∞.
=. Jx ~Ú+¨ì^Õ=`å „áê~°÷#O|∞ ¿ãã≤. 8
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 375
K«. Ѩ~°=∞ã¨=∂kè^èŒ∞~°∞ºñ |@∞ áê=#Hõ~°‡ q^èÕÜ«∞ ^Õ=`å
=~° #~° =O^Œ∞º ã¨kfi=∞Å"å‰õΩ¯ [<å~°Ì# H©~°Î# „H˜Ü«∂
Éèí~°} ã¨=∞~°∞÷ "Õ^Œ K«Ü«∞ áê~°QÆ∞ Éèí=Ùºñ „kHÍÅ"Õk ÉèÏ
ã¨∞~°=∞uñ Q˘Å∞Û \ÁѨC |∞^èŒâ’aè`«∞ñ |∞}∞ºñ |~åâ◊~å`«‡A<£. 9
Hõ. "åºã¨∞x ÉèíQÆ= `«Ê^Œã¨O, "åã¨∞x <åQÆ=∞ ѨÙ~å} =~° q+¨μ‚Hõ^ä•
"åã¨∞x x~°‡Å Hõq`å, ÉèϺã¨∞x Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡Ü«ÚQÆ=Ú ÉèÏqO`«∞ =∞k<£. 10
* D q^èŒOQÍ W+¨ì^Õ=`«Å#∞ „áêi÷Oz# J#O`«~°O Ѩ~°=∞ѨÙ}ºK«i„`«∞_»∂, Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬
Ѩل`«∞_»∂ J~Ú# "Õ^Œ"åºã¨∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À ÉèÏq™êÎ#∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞
q∞H˜¯e xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO HõÅ"å_»∞. J`«ºO`« áê=#=ÚÖˇ·# ã¨`«¯$`«º=ÚÅ∞ PK«iOKÕ"å_»∞.
#~°∞ňHHÍHõ ã¨∞~°Å‰õΩ Ãã·`«O #=∞㨯iOѨ^Œy# "å_»∞. =∂e#ºO ÖËx =∞Oz"å‰õΩ¯Å∞ HõÅ"å_»∞.
q+¨μ‚ã¨OH©~°Î#OÖ’ xëê‚`«∞_»∞. "Õ^Œ"Õ`«Î. Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂<åÅ∞ QÆ∞iÎOz#"å_»∞. Éèí=Ùº_»∞. |∞^èŒ[#
ã¨O¿ã=Ùº_»∞. WOHÍ P =∞ǨhÜ«Ú_»∞ ÉèíQÆ=`«Ê^ŒHõ=∞Å q^èÕÜ«Ú_»∞. PQÆ=∞ ѨÙ~å} ^èŒ∞s}∞_»∞. ǨÏiHõ^ä•
áês}∞_»∞. Hõ=∞hÜ«∞ Hõq`å „Ñ¨g}∞_»∞.
ã‘. =~°Hõq`Àfi„^ÕH˜ "åb‡H˜ñ Q˘xÜ«∂_ç ÉèÏQÆ=`å~°÷ "≥·Éèí==Úñ |Å∞‰õΩ
â◊√Hõ=∞OAÖÏÖÏѨ٠â◊√HõÜ≥∂yñ „ÉÏi÷Oz ÉÏ} =∞Ü«¸~°∞Å „ѨuÉèí <˘_çq
ÉèÏ㨠™œq∞Å¡Hõ ÉèÏ~°q =∂Ѷ¨ÚŠѶ¨∞# ã¨∞^è• =∞^èŒ∞~° "åHõº=ÚÅñ ^ŒÅñz
HÍo^•ã¨∞ñ QÆgO„^ŒHõÅÊ=$HõΔ=Ú Q˘eÛ ##fláêKå~°∞º =~°‚#Åñ ÉÁQÆ_ç
`Õ. "≥ÅÜ«∞ñ kHõ¯# ™È=∞Ü«∂AÅ ÉèílOz, Ü≥∞é]<å=∂`«∞º ÉèÏ㨯~°∞ xK«Û #∞xz
ã¨∞Hõq™È=Úx <åK«# ™È=Ú <≥éñy, Hõq=∞<À<å^äŒ∞ N<å^äŒ∞ Ѷ¨∞#`« "≥∞zÛ. 11
* L`«Î«=∞ Hõq`å"Õâ◊O L~°HõÅ∞"Õ¿ã "åb‡H˜ =∞ǨÏi¬H˜ =O^Œ#O KÕ™êÎ#∞. ÉèÏQÆ=`« Ѩ~°=∂~å÷xfl
K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥Ñ≤Ê# â◊√HõÜ≥∂yx ã¨∞Îu™êÎ#∞. „ѨuÉèÏx^èŒ∞Öˇ·# Éèí@ìÉèÏ}∞}©‚, =∞Ü«¸~°Hõqh
H˘xÜ«∂_»∞`å#∞. ã¨∞^è•=∞^èŒ∞~À‰õΩÎʼnõΩ ¿ÑÔ~xflHõQÆ#fl ÉèÏã¨∞}©‚, ™œq∞Å¡‰õΩ}©‚, ÉèÏ~°qh, =∂Ѷ¨Ú}©‚
ã¨O㨇i™êÎ#∞. Hõ=ÙÅáêe\˜ HõÅÊ=$HõΔ"≥∞ÿ# HÍo^•ã¨∞}˜‚ ÔH·"å~°O KÕ™êÎ#∞. ##fl áê~°∞º}©‚, uHõ¯#
™È=∞Ü«∂lh, Z„~å„ÃÑQÆæ_»#∂, ÉèÏ㨯~°∞}©‚ „Ѩã¨∞Îu™êÎ#∞. ã¨∞Hõq ÅÖÏ=Ú_≥·# <åK«#™È=ÚxH˜
#=∞㨯i™êÎ#∞. Hõq[# =∞<À<å^äŒ∞_≥·# N<å^äŒ∞xH˜ ÔH· "≥∂_»∞ÊÅ∞ Ѷ¨∞\˜™êÎ#∞.
L. Z"≥∞‡Å∞ ÃãѨÊ<ÕÅ? [QÆ "≥∞#flñQÆñ |#flQÆ~å[ âß~ÚH˜<£
™⁄=Ú‡QÆ "åHõºã¨OѨ^ŒÅ∞ ã¨∂éÅ∞ KÕã≤#"åx ÉèíH˜Î Ö’
#q∞‡#"åx ÉèÏQÆ=`« <≥·+≤ª‰õΩñ_≥· `«QÆ∞"åxñ ÉËi‡`À
|"≥∞‡~° áÈ`«~åA HõqѨ@ìѨÙ~åAñ ^ŒÅOz „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 12
376 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* "≥ÚQÆ q∞K«ÛHÍÅ∞ HÍ^Œ∞† [QÆ=∞O`å "≥∞K«ÛQÍ Ñ¨#flQÆ~åA â◊Ü«∞ºÃÑ· Ѩ=oOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ `«#
Hõq`åã¨OѨ^ŒÅ<Õ Éèí∂+¨}ÏÅ#∞ HÀH˘Å¡Å∞QÍ ã¨=∞iÊOK«∞H˘#fl"å_»∂, ÉèíH˜Î qâßfi™êÅ`À, Ѩ~°=∞ x+¨ª`À
ÉèÏQÆ=`« =∞Ǩ„QÆO^ä•xfl ~°zOz#"å_»∂, Hõq~åAʼnõΩ Ñ¨@ìѨÙ~åE J~Ú# |"≥∞‡~°áÈ`«~åA#∞ `«ÅOz
`«Å=Oz #=∞㨯i™êÎ#∞.
=. Jx ã¨HõÅ ã¨∞Hõq xHõ~°O|∞ʼnõΩ =Ú‰õΩo`« Hõ~°Hõ=∞Å∞O_»<≥·. 13
L. ZÜ«∞ºk Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÅ <≥Å¡ ǨÏiOK«∞ qÉèí∂u HÍ~°}O
ɡܫ∞ºk ã¨#∞‡hO„^Œ∞ʼnõΩ <≥Å¡ñ QÆq`«fiã¨=∂„â◊Ü«∞O|∞ =Ú
<≥flÜ«∞ºk ã¨~°fi=∞O„`«=ÚÅ <Õe# ^≥Ü«∞ºk "≥∂HõΔÅH˜Δ‡ ~°∂
ÃÑÜ«∞ºk ^•xñ |Öˇ¯^Œ ã¨∞ǨÏ$^Œº=Ú ÉèÏQÆ=`åYº =∞O„`«=Ú<£. 14
* D q^èŒOQÍ ã¨HõÅ ã¨`«¯=ÙÅ ã¨=¸Ç¨xH© KÕ`«∞Å∞ *’_çOz# "å_»<≥· Hõ~°‡|O^è• ÅxflO\˜h
#tOѨ*¿Ë ãn, =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~åºxfl „Ѩ™êkOKÕn, ѨÓ~°fiO #∞Op =Úx„âı+μ¨ Åª Hõq`åã¨OѨ^‰Œ Ωõ ã¨=∂„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ n,
=∞O„`åÅxflO\˜H© ÃÑxflkèÜ≥ÿ∞ ѨiáêeOKÕn, "≥∂HõΔÅH©Δ‡ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ#n J~Ú# ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ =∞<ÀǨÏ~°
=∞O„`åxfl ѨÅ∞¯`å#∞.
=. Jx N=∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ +¨+¨ªã¨¯O^èŒO ÉÏO„^èŒÉèÏ+¨ ~°z~ÚOѨO|∂x =∞nÜ«∞
Hõq`å=∞ǨÅH˜Δ‡H˜ <å~åÜ«∞}∞O_≥ <å^äŒ∞ñ_»QÆ∞@O*Ëã≤ ~¸ Hõ$u Hõ$ëê‚~°Ê}O|∞ñ *Ëã≤u. Jk
Ü≥∞@¡x#, <Õ#∞ q^•ºÉèϺã¨O|∞#O ^Œye H˘O_»∞Hõ <≥· Ü«ÚO_» <˘Hõ¯<åñ_»∞ k=O|∞#. 15
* WѨC_»∞ N =∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}OÖ’x +¨+㪨 ¯¨ O^è•xfl PO„^èÉŒ Ïè +¨Ö’ ~°zOK«\ÏxH˜ ã¨OHõeÊOKå#∞.
D <å Hõ$uHõ#º‰õΩ Ñ¨uQÍ U ^Õ=Ù _»∞<åfl_®? Jx n~°…OQÍ PÖ’zOKå#∞. <å‰õΩ Hõq`å ã¨OѨ^Œ ã¨O„áêѨ"Î ∞≥ #ÿ
P<å\˜ ã¨OQÆux QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∞H˘<åfl#∞. z=~°‰õΩ <å Hõ$uH˜ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ JkèѨu Jx
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl#∞. <å HÀiHõ ã¨Ñ¶¨Å=∞~ÚOk Hõ^• Jx ã¨O`À+≤Oz D Hõ$uHõ#ºHõ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
NHõ$+¨μ‚#ˆH JiÊOKå#∞. <Õ#∞ q^Œº <Õ~°∞ÛH˘<Õ k<åÅq. ÉÏźOÖ’ L<åfl#∞. P <å\˜ ã¨xfl"Õâßxfl
q#flqOK«∞H˘O\Ï#∞. XHõ<å\˜ Ѩ@ìѨQÆÅ∞ XHõ ^Œ$âߺxfl K«∂Kå#∞.
K«. Hõe`« qâı+¨=„ã¨Î=ÚÅ∞ QÆ\˜ì Ç≤Ï=∂O|∞ ã¨∞QÆO^èŒ K«O^Œ#O
|Åñk q#∂`«fl Éèí∂+¨}=Ú ÖÏ~°Ü«∞ñ ^•eÛ q<À^ŒbÅ xO
ѨÙÅ =∞$^Œ∞â◊Ü«∞º x„^Œñ ^ŒQÆñ ÉÁOk#KÀñ QÆ#∞Ѩ>ˇìñ |Ňé∞O
QÆÅÜ«∞ñ ^Œ\˜kfiÖÏã¨=ÚÅ∞ QÆ\˜ìQÆ <˘Hõ¯@ xÅ∞Û áÈeHõ<£. 16
* qÅ∞"≥·# =„™êÎÅ∞ ^èŒiOz Ѩhfl~°∞ HõeÑ≤# ã¨∞QÆO^è•xfl ѨÓã¨∞H˘x Jaè#"åÖˇ·# PÉèí~°}ÏÅ∞
JÅOHõiOK«∞H˘x q<À^ŒOQÍ ã¨i„H˘`«Î "≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÃÑ· x„kã¨∞Î<åfl#∞. P x„^ŒÖ’ XHõ HõÅ =zÛOk. P
HõÅÖ’ ^Œ@ì"≥∞ÿ# „H˘"≥∞‡~°∞ѨÙÅ∞ ^ŒO_®Hõ$u ^èŒiOz#@∞¡ XHÍ<˘Hõ `Õ*’=∞Ü«∞ ~°∂ѨO <å =ÚO^Œ∞
™êHΔÍ`«¯iOzOk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 377
ã‘. L~°=_ç „áêwfikä #∞^Œ~ÚOK«∞ =∂~åÎO_» HÀ\˜aO|KåÛùÜ«∞ QÆ∂_ç#@∞¡
ǨÏiǨÏ~° „|ǨχŠܫ∂`«‡ÅÖ’ #∞aƒ Hõ~°∞} Ü≥ÚHõ¯@ =¸iΠɡ~°ã≤#@∞¡
Y~°Hõ~° Hõ~° f„= QÆuxñ QÆ~°OQÆ∞K«∞ ¿ÇÏ=∂„k ™ÈQÆ ÃÑÖˇ¡QÆã≤#@∞¡
Ѷ¨}˜~å[ Ѷ¨}~ål =∞}˜QÆ} qã¨∂ÊùiÎ ã¨∞+≤~°OѨ٠"≥e^ŒÅ K«∂Ñ≤#@∞¡
`Õ. L\˜ìѨ_»¤@∞¡ Hõ>ˇìé] #∂ñk#@∞¡, `Õ[ "≥∞ã¨ñQÆOQÆ <å „"≥∂Å k=º"å}˜
ѨÓx ™êHΔÍ`«¯iOz ã¨OѨÓ~°‚^Œ$+≤ìñ, Ez ~Ú@¡x ѨeÔH =∞OAÅ=ÚQÍ#∞. 17
* XHõ¯=∂@∞QÍ HÀ\˜ ã¨∂~°ºaOÉÏÅ∞ `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯# L^Œ~ÚOz# q^èŒOQÍ, „|Ǩχ q+¨μ‚
=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å JO`«~°OQÍÅÖ’x J#∞~åQÆ `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°e#@∞¡QÍ, ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ "Õ_çH˜ Hõ~°y#
"Õ∞~°∞ Ѩ~°fi`«O <å K≥OQÆ@ |OQÍ~°∞ h~°∞ „‰õΩ=∞‡iOz# suQÍ, <åQÆ~å*ˇ·# Pkâı+¨μx Ѩ_»QÆÅg∞k
~°`«flã¨=¸Ç¨Å ~°=∞}©Ü«∞ nѨÙÎÅ∞ ѨÙ@ì~°O„^è•Å #∞Oz "≥Å∞=_ç#@∞¡QÍ, Hõ>ˇì„~° HÍO`«∞Å∞ L\˜ìѨ_Õ
k=º"å}˜ <å Ü≥∞^Œ∞@ „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ ã¨OѨÓ~°‚ ^Œ$+≤ì`À ##∞fl gH˜ΔOz =∞$^Œ∞ÉèÏ+¨}ÏÅ`À D q^èŒOQÍ
J#flk.
L. P@Å∞ áê@Å∞O [^Œ∞=Ù Å^Œ∞ƒù`«=ÚÖò q#<˘Ñ¨C "å^Œº=ÚÖò
™ê\˜ ^ŒÅOѨ~åx |Å∞™ê=ÚÅ∞ =Ú#flQÆ∞ q^ŒºÖˇÅ¡ h
HÍ@Å∞ áê@ ÅÜ≥∞º q#∞ =∞xfl\˜H˜<£ "≥∞é∞ñy_»¤ ÉèíOy <å
Kå@∞#ñ *Ï@∞HÍ~°Ñ¨^Œ ™ê^èŒ∞Hõq`«fi=Úñ *ˇÑ¨C q∞OѨÙQÆ<£. 18
* h P@áê@Å∂ K«^Œ∞=Ùã¨O^茺Å∂ J^Œ∞ƒù`«OQÍ ™êQÍ~Ú. g#∞Å qO^≥·# "å^•ºÅ∞ ™ê\˜ÖËx
™ê=ÚQÆi_ôÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# q^ŒºÅhfl h‰õΩ JÅ"ÀHõQÍ JÅ=_®¤~Ú. WkQÀ q#∞. g\˜ JxflO\˜H© "≥∞~°∞QÆ∞
ÃÑ>Ëì suQÍ =∞$^Œ∞Ѩ^•Å`À Hõ=∞‡x Hõq`åfixfl K≥ѨC. <å JO_»^ŒO_»Å∞ h‰õΩO\Ï~Ú.
=. Jx Ü«∂#uK«∞Û [QÆ<å‡`«$ Hõ$áê=Ö’Hõ# ã¨∞â’¡‰õΩO_»<≥· ÜÕ∞ <˘Hõ â’¡HõO|∞ <å HõΔ}O|∞ <˘_çqu.
Jk Ü≥∞\˜ì ^Œx#. 19
* D „ѨHÍ~°OQÍ P*Ï˝Ñ≤Oz# [QÆ<å‡`« Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}O=Å¡ Hõ$`å~°∞÷_»<≥· P HõΔ}OÖ’<Õ
<Õ<˘Hõ â’¡HÍxfl ~°zOKå#∞. Jk ~Úk.
â’¡. ǨÏO™êÜ«∞ ã¨`«ÎfixÅÜ«∂Ü«∞ ã¨^•„â◊Ü«∂Ü«∞, <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ xdÖÏÜ«∞ x~å„â◊Ü«∂Ü«∞ I
㨠`«ûO„QÆǨÜ«∞ ã¨QÆ∞}ÏÜ«∞ xsâ◊fi~åÜ«∞, ã¨OѨÓ~°‚ ѨÙ}ºÑ¨`«ÜÕ∞ ǨÏ~°ÜÕ∞ #=∞¿ãÎ II 20
* ''Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨÓ~°∞‚_»∂, ã¨∞[#∞ʼnõΩ P„â◊Ü«∞Éèí∂`«∞_»∂,
ã¨~åfiO`«~åºg∞, =∞Ozx „QÆÇ≤ÏOKÕ"å_»∂, `å#∞ JO^ŒiH© P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∂, =∞Ǩ„ѨÉèí∞"≥·#"å_»∂,
ѨÙ}ºÖ’HÍʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩ_»∂ J~Ú# <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O——.
378 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. D â’¡HõO |^ÕÌq Ü«∞OwHõiOK≥. JO`« "Õ∞Å∞HÍOz Ü«∂#O^Œ Éèíi`«∞O_» <≥· <åñ@#∞O_ç,
K«O„^•#∞QÆ`« Ü«∞QÆ∞ K«O„kHõÜ«ÚO É’Öˇ, <å~åÜ«∞}ÏOH˜`«O ɡ·# Hõq`«fi `«`«Îfi *Ï˝#O|∞ QÀK«~°O
|Ü≥∞º. ^•xH˜ Ѷ¨ÅO|∞QÍ QÀÑ≤HÍ=Å¡Éèí∞x #∞Å¡O|∞# x_»∞H˘x. 21
P. ѨÅ∞Hõñ QÆeÔQ "≥Ú^ŒÅ∞ ÉèÏQÆ=`å~°÷O|∞, Éèí~°Î Hõ$+¨μ‚ñ _®Ü≥∞ ÉèÏQƺ "≥Ú^Œ"≥
#=∞$`«~°ã¨=Ú QÀ~° #Å~°∞ zO`å=∞}˜, áê„`« ã¨OÉèíqOK«∞ ÉèíOy xѨÙ_»∞. 22
* "≥Ú^Œ\˜k – ÉèÏQÆ=`åxfl ѨeˆH ÉèÏQƺO „áêÑ≤ÎOzOk. Ô~O_»=k – P ÉèÏQÆ=`åxH˜ Hõ$uÉèí~°Î
NHõ$+¨μ_‚ <·≥ å_»∞. ZO`« J^Œ$+ì̈O. J=∞$`«~™° êxfl „`åQÆ\ÏxH˜ zO`å=∞}˜ áê„`« ÅaèOz# q^èOŒ QÍ L#flk.
P. ÉèÏQÆ=`«=Ú `Õ@Ѩé∞Ѩ <≥=fiñ_»∞ ™êÅ∞, â◊√‰õΩñ_»∞ ^ŒHõ¯ #~°∞x ã¨Y∞ñ_»∞ ^ŒHõ¯
|∞kúñ ^Àñz#O`« |∞^èŒ∞ÅKÕ q#flO`«, ÉèíH˜Î xy_ç#O`« ѨÅ∞‰õΩ"åñ_». 23
* ÉèÏQÆ=`« Ѩ~°=∂~å÷xfl `Õ@`≥Å¡OQÍ "≥Å¡_çOK«_®xH˜ Nâ◊√‰õΩ_≥·<å HÍ"åe ÖË^• NHõ$+¨μ‚_≥·<å
~å"åe. JO`ÕHÍx <å =O\˜ "å_çH˜ ™ê^茺O HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ <å |∞kúH˜ `Àz#O`«QÍ, ѨO_ç`«∞Å=Å¡
q#flO`«QÍ, <å ÉèíH˜ÎH˜ ™ê^茺"≥∞ÿ#O`«QÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`å#∞.
L. ѨÙ\˜ì#<åñ@ #∞O_çÜ«Ú#∞ |∞@ì^Œ Ü≥∞\˜ìÜ«∞ ^Œ@∞ì <≥·#ñ *Ë
Ѩ\˜ì #∞uOѨñ l`«Î=Ú â◊√ÉèíO |QÆ∞ =∞^Œfi~°"åHõºã‘=∞‰õΩO
|@ì=Ú QÆ\˜ì<åñ_» ǨÏiñ ÉÏÜ«∞Hõ `«`«¯^äŒ<å=∞$`«O|∞ <Õ
#∞\˜ìѨ_»OQÆñ *ˇÑ¨C^Œ∞ |∞^èÀ`«Î=Ú ÖÏ#∞ñ_»∞ „â’„`«Ñ¨^Œúu<£. 24
* ѨÙ\˜ì#<å\˜ #∞Oz UÖÏO\˜ QÆ~°fi=¸ <åÖ’ ѨÙ\˜ì Z~°∞QÆ#∞. NǨÏix KÕѨ\˜ì H˘xÜ«∂_ç`Õ
z`«ÎO x~°‡ÅO J=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞Hõx ~°=∞º"≥∞ÿ# <å Hõq`å~å*ϺxH˜ NǨÏix Ѩ@ìOQÆ\Ïì#∞. P
=∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞x Hõ^ÅŒä ∞ ã¨∞^èÅŒ ∞ zOkѨ_Õ K«O^•# K≥|∞`å#∞. ѨO_ç`=« ~ˆ }∞ºÅ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ „QÀÅO_ç.
=. Jx, 25
ã‘. N=`«û QÀ„`«∞O_»∞ t=ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎñ _®Ñ¨ã¨ÎO| ã¨∂„`«∞ñ _»áê~° QÆ∞}∞ñ_»∞
<Õ~°∂Ûi âßã¨#∞O _≥é]# „ÃÑQÆæ_» Ѩل`«∞ÎO_»∞ g~°# ѨÙ}º=¸iÎ
HÍ`«‡AO _»QÆ∞ <å^≥Ü«∂=∂`«∞º#‰õΩñ É’Å=∂O|‰õΩ #O^Œ#∞ Åq∞`«Ü«∞â◊√Å∞
Hõã¨∞=<å=∂`«∞ºO_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ g~°#=∞O„u ã≤OQÆnè=∞}˜Ü«Ú #Oz`«QÆ∞}Ï_è»∞º
`Õ. Å∞^ŒƒùqOzi `Õ[O|∞ Å∂i˚`«=ÚQÆ, ™⁄ik =¸i΄`«Ü«∞O |# â◊√„ÉèíH©iÎñ
|~°ñy ~°O^Œ∞Åñ QÆã¨∞=# „ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ#∞, =Ú=∞‡_»=∞‡#∞ ™êkèfi ~Ú=Ú‡Å#∞ "≥ÅÃã. 26
* WѨC_»∞ <å =Oâßxfl Jaè=i‚™êÎ#∞. N=`«ûQÀ„`«∞_»∞, t=Éè‰í Ωõ _Î ∞» , PѨãOΨ | ã¨∂„`«∞_»∞, ã¨∞QÆ}
ã¨OѨ#∞fl_»∞ J~Ú# Z„~°#fl U~°∂Û~°∞‰õΩ âß㨉Ωõ _»∞. Z„~°#fl ‰õΩ=∂~°∞_»∞ g~°#fl. P ѨÙ}º=¸iÎ #O^Œ#∞_»∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 379
<å^ŒÜ∂« =∂`«∞º_»∞ PÜ«∞# ÉèÏ~°º áÈÅ=∞‡. D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ Hõã∞¨ =#fl, g~°#fl ã≤OQÆ#fl J<Õ =ÚQÆ∞~æ ∞°
Ѩل`«∞Å∞ „u=¸~°∞ÅÎ =Öˇ =~°∞ã¨QÍ [x‡OKå~°∞. D =ÚQÆ∞~æ ∞° x~°‡Å H©i=Î ∞O`«∞Öˇ· ã¨∞QÆ∞}=O`«∞Öˇ·
=iúÖÏ¡~∞° . "åiÖ’ Hõã∞¨ =# =∞O„uH˜ =Ú=∞‡_»=∞‡ J<Õ ™êkèfi J#∞‰õÄÅ=u J~Ú# ã¨uQÍ JÅ~åiOk.
L. P_»^Œ∞ Éèí~°Î=∂@ ÔH^Œ∞~å_»^Œ∞ =zÛ#"åi gñ_»QÍ
<å_»^Œ∞ ÃщõΩ¯ÉèÏ+¨ Öˇ_»<å_»^Œ∞ "åH˜e "≥o§, HõÅ¡ =∂
\Ï_»^Œ∞ q∞#flˆHx ã¨∞QÆ∞}Ï=o H˜Ok~°QÍHõ ™ê\˜ ÜÕ∞
KÕ_çÜ«∞ ÖË^Œ∞ K«∂i‰õΩÅ âıY~°∞ Hõã¨fiÜ«∞ =∞=Ú‡_»=∞‡‰õΩ<£. 27
* =Ú=∞‡_»=∞‡ Éè~í =ΰ ∂@‰õΩ Z^Œ∞~å_»^∞Œ . WO\˜H˜ =zÛ# "åix "≥oá¡ È=Ù#@∞¡ `≥Q<Æ å_»^∞Œ . J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ
^•xHõO>ˇ JkèHOõ QÍ =∂@ÖÏ_»^∞Œ . WÅ∞¡ q_çz u~°∞QÍ_»^∞Œ . Ǩ™êºxÔH<· å Jã¨`º« =∂_»^∞Œ . U~°∞K«∂i
‰õΩÅâıY~°∞_≥#· Hõã∞¨ =#fl ÉèÏ~°ºÜ≥∞ÿ # P =Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ, P ã¨∞QÆ}ÏÅnqH˜ ÅH©‡Δ ^ÕqÜÕ∞ ™ê\˜. P"≥∞ HÍHõ
=∞i U É’\˜ÜÚ« #∂fl P"≥∞‰õΩ ™ê\˜ HÍ^Œ∞.
Hõ. P Hõã¨∞=Ü«∞=∞O„uH˜ñ |∞, }ϺHõÅÊâ◊√ÉèÏOy =Ú=∞‡_»=∞‡Ü«Ú =∞=Ú #
"庉õΩÅ z`«∞ÎÅ x~°∞=Ù~°, NHõ~° QÆ∞}QÆ}∞Åñ |∞}ºjÅ∞~°ñ QÍOK≥<£. 28
* P Hõã∞¨ =# =∞O„uH˜, ѨÙ}ºjÅ J~Ú# =Ú=∞‡_»=∞‡‰õΩ "Õ∞=Ú W~°∞=Ù~°O ‰õΩ=∂~°∞ÅO ѨÙ\Ïì=Ú.
"Õ∞=Ú pH͉õΩ ÖËx z`«ÎO HõÅ"å~°O. ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞flÅO. ™ê^èŒ∞=~°Î#∞ÅO.
Hõ. JOQÆ[ã¨=∞ ÖÏ=}º â◊√, ÉèÏOQÆ∞ŠǨÏi k=ºÑ¨^Œ Ü«ÚQÍO|∞[ qÅã¨
^Œƒù$OQÍÜ«∞=∂# z`«∞ÎÅ∞, ã≤OQÆÜ«∞ `≥ÅQÆÜ«∞Å∞ =∞O„uâıY~°∞ Å#ñQÆ<£. 29
* "Õ∞=Ú =∞#‡^äŒ∞x ™œO^Œ~åºxfl q∞Oz# ™œO^Œ~°ºO`À =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# â◊s~åÅ∞ HõÅ"å~°O. =∂
=∞#ã¨∞ûÅ∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ=Öˇ NǨÏi áê^ŒH=õ ∞ÖÏÅ#∞ P„â◊~ÚOKå~Ú. <å ¿Ñ~°∞ ã≤OQÆÜ∞« º. <å `«=Ú‡x¿Ñ~°∞
`≥ÅQÆÜ«∞º.
Hõ. JO ^Œ„QÆAO_» t=ѨÓ, [O ^Œ#i#"åñ_» q+¨μ‚K«i`å=∞$`« x
+¨ºOk Ѩ@∞ "åyfiÖÏ™ê, #O^Àz`« =∂#ã¨∞ñ_»#∞ #Ü«∞HÀq^Œ∞ñ_»<£. 30
* =∂ ~Ú^ŒiÌ Ö’ <Õ#∞ ÃÑ^Œ"Ì å_»#∞. t=ѨÓ*Ï Ñ¨~åÜ«∞}∞_»#∞. NǨÏiK«i`«=∞<Õ J=∞$`«O „ã¨qOKÕ
"åHõºã¨OѨ^Œ HõÅ"å_»#∞. P P#O^ŒOÖ’ =Úxy`ÕÖË =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»#∞.
=. HÍ=Ù#O QÆ$+¨‚áê^•~°qO^Œ ã¨O^Œ~°≈ <å^Œ~°≈`«ÖÏÜ«∞=∂# z`«∞ÎO_» <≥·. 31
* J@∞=O\˜ <Õ#∞ #O^Œ#O^Œ#∞x áê^•~°qO^•Å#∞ ã¨O^Œi≈OK«\ÏxH˜ <å ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl J^ŒOÌ ÖÏQÍ
kkÌ f~°∞Û H˘<åfl#∞.
380 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
–: +¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ :–
Hõ. NѨuH˜ =∞`«ÊuH˜ #∞`«, QÀѨuH˜ñ „kÖ’HõѨuH˜ QÆ∞~°∞[#|∞^èŒ ã¨O
`åѨ x"å~°} =∞uH˜xñ, „ÉÏÑ≤`«ã¨#HÍk `«uH˜ |Ǩï`«~° ^èŒ$uH˜<£. 32
* ÅH©‡Δ ^Õq „áê}Ëâfi◊ ~°∞_»∂, <å rq`åxH˜ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, ^Õ"OÕ „^Œ∞xKÕ ã¨∞uÎ OѨ|_Õ"å_»∂, =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ
Jkè<å^äŒ∞_»∂ ÃÑ^ŒÌÖˇ·# ѨO_ç`«∞Å ã¨O`åáêxfl x"åiOKÕ"å_»∂, ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ
P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∂, "Õ∞~°∞#=∂ã¨nè~°∞_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚#‰õΩ (DHõ$ux ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞)
Hõ. ǨÏiH˜ QÆ∞~°∞ HõÅ∞+¨‰õΩO[~°, ǨÏiH˜ |ÖÏcèÅǨÏiH˜ #O`«ã≤÷û`« QÆ
ǨÏfiiH˜ #~°Ç¨ÏiH˜ ~°H˜Δ`«, HõiH˜ñ QÆ~å„QÆã¨÷yiH˜ Ѷ¨∞#`«~°H˜iH˜<£. 33
* Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ∞ áÈQ˘>Ëì"å_»∂, ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# ^Œ∞i`åÅ<Õ U#∞QÆ∞Å#∞ ã≤OǨÏO=Öˇ peÛ
K≥O_®_Õ"å_»∂, `«#â◊HKΘ ` Õ « WO„^Œ∞x QÆ~fi° O ǨÏiOz#"å_»∂, ã¨[#˚ ∞ŠǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ x=ã≤OKÕ"å_»∂,
#~°ãO≤ ǨÏã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, QÆ*OË „^Œ∞x HÍáê_ç#"å_»∂, H˘#QÀ\˜`À QÀ=~°#ú O ZuÎ#"å_»∂, Pk=~åǨ=`å~°∞_»∂
J~Ú# NHõ$+¨μ‚#‰õΩ (D Hõ$ux ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl~°∞)
Hõ. QÆ∞}˜H˜ ã¨=∂„t`« zO`å, =∞}˜H˜ =∞¿ÇÏO„^•k kq[=∞O_»Å K«∂_®
=∞}˜H˜ñ „|HõeÊ`«â◊Ü«∂º, Ѷ¨}˜H˜ #∞~ÀÉèÏQÆ H“ã¨∞ÎÉèí „Ñ≤Ü«∞=∞}˜H˜<£. 34
* ã¨∞QÆ∞}=O`«∞_»∂, ã¨QÆ∞}ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, P„t`«∞ʼnõΩ HÀi# HÀ~°∞¯Å∞ WKÕÛ zO`å=∞}˜
=O\˜"å_»∂, ^Õ"ÕO„^•k ^Õ=`«Å‰õΩ t~À~°`«fl"≥∞ÿ#"å_»∂, Pkâı+¨μx áê#∞ÊQÍ J=∞~°∞ÛH˘#fl"å_»∂,
=HõΔóã¨÷ÅOg∞^Œ „ѨHÍtOKÕ H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜ HõÅ"å_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚#‰õΩ (DHõ$ux ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞).
Hõ. HõO™êã¨∞~° ã¨OǨ~°∞#, HõO™êOz`« Hõ~°‚‰õΩO_» ÖÏÉèí~°}∞#‰õΩ<£
Ç≤ÏO™êѨ~° Ѩ~°=∞ã¨ÎHõ, =∂Oã¨Hõ~åo`« QÆ^•aè=∞`« ǨÏã¨∞Î#‰õΩ<£. 35
* [QÆ`«¯O@‰õΩ_≥·# HõOã¨∞}˜‚ ã¨OǨÏiOz#"å_»∂, |∞*ÏÅ∞ `åˆH Hõ~°‚‰õΩO_»ÖÏÅ∞ ^èŒiOz#"å_»∂,
Ç≤ÏO™êѨ~°∞Öˇ·# q~À^èŒ∞Å t~°ã¨∞ûÅ#∞ z`«∞HõÉÏk#"å_»∂, P =∂Oã¨YO_®Å`À xO_ç# QÆ^•^ŒO_®xfl
KÕuÖ’ ^èŒiOz#"å_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚#‰õΩ (DHõ$ux ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞).
Hõ. =~°Ü≥∂y=∂#™êO`«ó, Hõ~°} ã¨∞^è•OÉè’kè ÉèÏ=HõÖ’¡Å Åã¨
`«Ê~°`«`«Îfi âı+¨âß~ÚH˜ñ, l~°^•~ÚH˜ ã¨HõÅÉèíHõÎ zO`å=∞}˜H˜<£. 36
* Ѩ~°=∞Ü≥∂wO„^Œ∞Å JO`«~°OQÆ=∞<Õ áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ ÉèÏ=`«~°OQÍÅÖ’ `ÕeÜ«∂_Õ âı+¨`«ÅÊOÃÑ·
â◊Ü∞« xOz L#fl Ѩ~`° `
« fiΫ =¸, âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ "Õ∞Å∞ HõeyOKÕ"å_»∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ áêe zO`å=∞}˜ J~Ú# NHõ$+¨μ#‚ ‰õΩ
(DHõ$ux ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞).
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 381
–: Hõ^ä• „áê~°OÉèí=Ú :–
=. ã¨=∞iÊ`«O|∞QÍ <å Ü≥Ú#~°ÊO |∂x# +¨+¨ªã¨¯O^èŒO|∞#‰õΩO QÆ^ä• „áê~°OÉèí„Hõ=∞O ɡ\˜ì^Œx#,
ǨÏi K«~°}㨇~°} Ѩi}Ï=∞ q<À^Œ∞ Å~Ú# â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩ xdŠѨÙ~å}ËuǨ㨠x~°‚Ü«∞
qMϺ`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 37
* NHõ$+¨‚^Õ=Ù#‰õΩ JOH˜`«OQÍ <Õ#∞ ~°zOѨ ^ŒÅz# =∞ǨÉèÏQÆ=`«OÖ’x +¨+¨ªã¨¯O^è•xfl
„áê~°Oaèã¨∞Î<åfl#∞. NǨÏi K«~°}Hõ=∞Å ã¨O㨇~°}O=Å¡ ǨÏ~À¬`«¯~°∞¬Öˇ·# â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å`À ã¨=∞ã¨Î
ѨÙ~å}ÏÅÖ’x WuǨ㨠qâıëêÅ#∞ q=iOz K≥ѨÊ@OÖ’ qMϺ`«∞_≥·# ã¨∂`«∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. N~°=∞}© ~°=∞} Hõ^ä•, áê~åÜ«∞} z`«∞Îñ_»QÆ∞K«∞ñ |eÔHñ |sH˜Δ
^Œ∂ƒù~°=∞}∞ñ _®^Œ~°O|∞#, ã¨∂i[<å#O^Œ™êO„^Œ∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞<£. 38
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Hõ^ÅŒä #∞ áê~åÜ«∞}O KÕÜ∞« @OÖ’ Ѩ~=° tOz# z`«OÎ HõŠѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞_»∞
P#O^Œ™êO„^Œ∞_≥·# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞}˜‚ D„ѨHÍ~°OQÍ J_çQÍ_»∞.
ã‘. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º âßâ◊fi`«=¸iÎ "≥·#\˜ì =Úx<å^äŒ! ^ŒÜ«∞`À_» =ÚH˜ÎѨ^Œ=Ú
=Ú#∞flQÍ <Õ =∂~°æ=Ú#∞ qxÑ≤Ozu "å~°Ü«∞ #Ѩ=~°æ Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞ñ
„QÆ=∞ Ü≥∂QÆã¨OÉèí= „|ǨχO|∞ `À_»# Ü«∞#∞"˘O^Œ #QÆ∞ #q q#∞u ÔHHõ¯
=∞é˜Ü«Ú ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î=∞ó „ѨÉèÏ=O|∞Åñ QÆ_çñkÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl\˜ì Hõ~°‡K«Ü«∞=Ú
`Õ. #ѨÊ@ѨÊ\˜ Hõ}ñQÆx Ü«∞\˜ì „ѨHõ$uñ, QÆÅ∞QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μx Éè’QÍ~°÷Ѷ¨∞@# ^ÕǨÏ
HÍ~°}Ï~°OÉèí~°∂Ѩ =∂~°æO|∞ "≥Ú^ŒÅ∞, =∂\˜=∂\˜H˜ #xflÜ«Úñ ^Õ@Ѩ_»ñQÆ. 39
* Sâ◊fi~°ºO, ^è≥·~°ºO, H©iÎ, `Õ[ã¨∞û,*Ï˝#O, "≥·~åQƺO J<Õ +¨_»∞æ} ã¨OѨuÎ`À x~°O`«~°O "≥Å∞Q˘O^Õ
=ÚxK«O„^•! =Ú#∞=ÚO^Œ∞QÍ =ÚH˜Î =∂~åæxfl QÆ∂iÛ <å‰õΩ K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥áêÊ=Ù. x=$uÎ =∂~åæxfl
J#∞ã¨iOz# =∂#=Ù_»∞ „Hõ=∞OQÍ *Ï˝#Ü≥∂QÆO ^•fi~å „|Ǩχ™êÜ«Ú*Ϻxfl á⁄O^Œ∞`å_»x "≥Å¡_çOKå=Ù.
=∂#=Ù_»∞ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ „ѨÉèÏ=O=Å¡ „ѨHõ$uH˜ ÖÁOyáÈ~Ú J<ÕHõ ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞ PK«i™êÎ_»∞. P
^Œ∞+¨¯~°‡Å Ѷe¨ `«OQÍ =∂\˜=∂\˜H© ^ÕÇ¨ Å∞ ^èiŒ Oz ã¨O™ê~° |O^è•Ö’¡ z‰õΩ¯H˘O\Ï_»∞. nx<Õ „Ѩ=$uÎ=∂~°Oæ
JO\Ï~°∞. D =∂~åæxfl‰õÄ_® <å‰õΩ `Õ@`≥Å¡OQÍ `≥eáê=Ù.

=. =∞é˜ÜÚ« #<ÕHõ áêѨÅHõ} Δ O|∞ÅQÆ∞ <å<åq^èŒ #~°HOõ |∞Å∞#∞ "åx HÍ^ŒºO`«O|∞Å∞#∞, ™êfiÜ«∞OÉè∞í =
ã¨O|OkèÜ«∞QÆ∞ =∞#fiO`«~°O|∞#∞, „aÜ«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å =Oâ◊O|∞#∞, ^ŒK«Ûi„`«O|∞#∞, nfiѨ
=~°¬ ã¨=Ú„^•„k # ^Œ∞º^•º# =#ã¨Ê`«∞Å∞#∞, Éèí∂=∞O_»Å ã¨O™ê÷#O|∞#∞, "åx Ѩi=∂}O|∞#∞,
*’ºuâ◊Û„HõKÅ« # „ѨHÍ~°O|∞#∞, qÉè∞í O_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O _≥ qfi^èOŒ |∞# xi‡OK≥, <å q^èOŒ |O`«ÜÚ«
<≥éO˜ yOz<åñ_»=Ù. WѨC_»∞. 40
382 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* WO`ÕH͉õΩO_® J<ÕHõ áêáêʼnõΩ Ñ¶Å¨ ã¨fi~°∂áêÖˇ#· <å<åq^è#Œ ~°HÍÅ#∞‰õÄ_» P^ŒºO`«O Jaè=i‚OKå=Ù.
„|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù K«i„`«O q=iOKå=Ù. P =∞#fiO`«~° =$`åÎO`«O ‰õÄ_»
qâ◊nHõiOKå=Ù. ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# „Ñ≤Ü«∞„=`« L`åÎ#áê^Œ∞Å =OâßÅ#∂, "åi "åi
K«i„`«Å#∂ Jaè=i‚OKå=Ù. WO`ÕH͉õΩO_® ã¨ÑÎ̈nfiáêÅ#∂, ã¨ÑÎ̈ã¨=Ú„^•Å#∂, #==~å¬Å#∂, #^Œ∞Å#∂,
L^•º<åÅ#∂, =$HõΔqâıëêÅ#∂, ‰õΩÅѨ~°fi`åÅ#∂ =i‚Oz K≥áêÊ=Ù. ã¨HõÅ Ö’HÍnèâ◊fi~°∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞
D Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ZÖÏ ã¨O™ê÷Ñ≤OKå_À, *’ºuâ◊Û„HõO LxH˜h K«Å<åhfl U q^èŒOQÍU~åÊ@∞ KÕâß_À
PÜ«∂ ã¨OQÆ`«∞Åhfl =ºHõÎO KÕâß=Ù.
`Õ. Hõ_çñk "Õ^Œ#ʼnõΩñ QÍ~°}Oɡ· Ü«ÚO_»∞, QÆ∞é∞`«∞ ÖËx #~°Hõ ‰õÄѨ~åt
áêÅ∞QÍHõ #~°∞ñ_»∞ „|uÔH_»∞ =∂~°æO|∞, Ѩ~°=∞ѨÙ}º! `≥eÜ«∞ñ |Å∞Hõ=Ü«∞º! 41
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! â◊√Hõ^Õ"å! WѨC_»∞ <å‰õΩ D q+¨Ü«∞O q=iOz K≥ѨC. D „ѨѨOK«OÖ’x
=∂#=Ù_»∞ ÉèíiOѨ~åx ÉÏ^èŒÅ`À xO_ç# <å<å q^èŒ #~°Hõ‰õÄáêÅÖ’ Ѩ_çáȉõΩO_® ã¨∞YOQÍ rqOKÕ
=∂~°æO U^≥·<å LO^•! LO>Ë ^•xx <å‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞.
=. Jx#O |sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 42
* D q^èŒOQÍ „ѨtflOz# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞x`À â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. Hõ\Ïì! „uHõ~°}=ÚÅKÕñ, |∞\˜ì# ^Œ∞i`«=ÚÅ #ѨÙ_»∞ á⁄e~ÚOѨx Ü«∂
Hõ@ìñ_ç ^ÕǨÏO |∞_çy#ñ, Q˘\Ïì_»∞#∞ a@∞ì #~°Hõ‰õÄѨO|∞ÅÖ’<£. 43
* ~å*Ï! =∞#ã¨∂û, "å‰õį, â◊s~°O J<Õ D =¸_çO\˜h „uHõ~} ° =Ú ÅO\Ï~°∞. D =¸_»∂ ã¨"∞≥ Hÿ ºõ OQÍ
LO_ç ѨxKÕÜ∂« e. J@∞=O\˜ „uHõ~} ° â◊√kú ÖËx =∂#=Ù_»∞ Z<Àfl áêѨH~õ ‡° Å∞ KÕ™êÎ_∞» . P áêáêʼnõΩ „Ѩu„H˜Ü∞« Å∞
K≥Ü∞« º‰õΩO_® K«xáÈ~Ú# P =¸~°∞_ö ∞» #~°Hõ ‰õÄáêÅÖ’ Ѩ_ç <å<åÉÏ^èÅŒ ∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» .
L. HÍѨÙ#ñ QÍÅH˜OHõ~° qHÍ~°=Úñ QÍ#Hõ=Ú#fl =∞$`«∞º ^Œ∞
~åƒù=# z`«Î=Ú<£ "≥_»ñQÆ∞áê@∞#∞ *ˇO^ŒHõ=Ú#fl "Õ∞xÖ’
r==Ú "≥Å∞æK«∞O_ç `«# K≥Åfi=Ú ^ŒÑ¨ÊHõ=Ú#fl =Ú#∞flQÍñ
ÉÏ=#z`«∞Îñ_≥· Ü«∞Ѷ¨∞=Úñ ÉÏÜ«Ú`≥éO Q˘#iOѨñQÍñ^ŒQÆ∞<£. 44
* JO^Œ∞=Å¡ Ü«∞=∞H˜OHõ~∞° Å ÉèÜí ∞« OHõ~° ã¨fi~°∂áêÅ∞ HõO\˜=ÚO^Œ∞ HõxÊOK«H=õ ÚO^Õ, K«zÛáÈ`å=∞<Õ
ÉèÏ=O`À z`«OÎ pH͉õΩѨ_H» õ =ÚO^Õ, `«#Ö’x „áê}â◊HΘ PiáÈHõ=ÚO^Õ, ^ÕÇϨ O Ѩ@∞`åfixfl HÀÖ’ÊHõ=ÚO^Õ
x~°‡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À áêáêÅ#∞ ѨiǨ~°O KÕã¨∞H˘<Õ =∂~°æO J=ÅOaOKåe.
Hõ. HÍÅO ɡ_»QÆx áêѨ=Ú, =¸Å=Úñ ɡé∞ѨOQÆ=ÅÜ«Ú =Ú#∞ ~ÀQÆ=ÚÅ<£
^Õe# ^À+¨=Ú <≥é∞ñQÆ∞K«∞, "åÖÏÜ«∞=Ú ^•x #_»ñK«∞ "≥·^Œ∞ºx ÉèíOy<£. 45
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 383
* `≥eqQÆÅ "≥·^Œ∞º_»∞ ~ÀQÍʼnõΩ =¸ÅHÍ~°}Ïxfl HõxÃÑ\˜ì ^•xfl K«Hõ¯|~°K«\ÏxH˜ "≥·^ŒºO KÕã≤
"åº^èŒ∞Å#∞ áÈQ˘\˜ì# q^èŒOQÍ =∂#=Ù_»∞ `«# áêáêʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞=Ù#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x HÍÖÏf`«O H͉õΩO_®
nxx #tOѨ*Ëã¨∞HÀ"åe.
ã‘. J#=Ù_»∞ <å`«x HõxÜ≥∞ Éèí∂HÍO`«∞O_»∞ Hõ#∞Hõe q#∞Hõe QÆey#\˜ì
áêѨ=Ú ^Œ#‰õΩ <˘Ñ¨Êx ^Œx Hõx KåÅñ |i`«$ѨÙÎO_»Ü«Úºñ „QÆ=∞‡é <˘#~°∞Û
=¸_è®`«∞‡#‰õΩ ^À+¨"≥∂K«#O ɡܫ∞ºk Ü«∂~°Ü«∞ <≥é˜ñyOѨ٠=∞kÜ«ÚñQÍHõ
HõÅ∞+¨ "≥ÚH˘¯HõKÀ@ñ QÍqOK«∞ <˘HõKÀ@ñ QÍqOѨ‰õΩO_»∞ñ ^Œ`«¯~°‡"≥∞é˜ñy
`Õ. Ü«∞\˜ì [#∞ñ_»∞ ѨÙ}º "Õ∞suñ *Ëã≤#, #k Ѷ¨eOѨ<Õ~° ^Œx `«ÅO`«∞
ã¨eÅ=∞O^Œ∞ "Õ∞e =∞e#O|∞ "À=OQÆ QÆ[=Ú „QÆ∞O‰õΩ"≥@∞ì QÆuÜ«Úñ É’Öˇ. 46
* P =∂@Å∞ qx ѨsH˜Δ`«∞Î â◊√‰õΩx`À WÖÏ J<åfl_»∞ – áêѨHõ$`åºÅ#∞ Hõ#∞flÖÏ~å Hõh, g#∞ÖÏ~å
qh =∂#=Ù_»∞ áêáêÅ∞ KÕÜ«∞@O #~°Hõ ¿ÇÏ`«∞=x `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_»∞. KÕã≤# áêáêʼnõΩ Ñ¨âßÛ`åÎѨO
K≥O^Œ∞`å_»∞. J\Ï¡ ѨâßÛ`«ÎѨÙÎ_≥· ‰õÄ_® JÅ"å@∞ „ѨHÍ~°O =∞m§ áêѨHõ$`åºÅ∞ PK«i™êÎ_»∞. J@∞=O\˜
Ѩ~=° ∞=¸_è∞» x áêáêʼnõΩ Ñ¨iǨ~°=∞O@∂ LO@∞O^•? JnHÍHõ r=Ù_»∞ XH˘¯Hõ¯ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞
KÕ™êÎ_∞» . XH˘¯Hõ¯ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^Œ∞+¨¯$`åºÅ∞ K≥Ü∞« º_®xH˜ "≥#∞HÍ_»`å_»∞. W@∞=O\˜ K«OK«Å ǨÏ$^ŒÜÚ« _»∞
ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ KÕÜ«∞<Õ KÕÜ«∞_»∞. XHõ "Õà◊ KÕã≤<å ÖÏÉèíO LO_»^Œx <å #=∞‡HõO. Jk QÆ[™êfl#O ÖÏQÍ
x~°~°÷Hõ"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. U#∞QÆ∞ hà◊¡Ö’ =Úxy =zÛ<å ^•x XO\˜g∞k |∞~°^Œ JÖψQ LO@∞Ok. Jk
KåÅHõ `˘O_»O`À =∞iO`« ^Œ∞=Ú‡ ÃÑ·# K«Å∞¡H˘O@∞Ok.
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 47
Hõ. Hõ~°‡=Ú Hõ~°‡=ÚKÕ`«#∞, x~°∂‡Å=Ú QÍ^Œ∞ `≥eÜ«∞<Õ~°Hõ `å <Õ
Hõ~°‡=Ú ¿ãã≤#ñ ^Œ „`«Êu, Hõ~°‡O ÉÁ#iOѨ =ÅÜ«Úñ QÆÅ∞+¨q^Œ∂~å! 48
* ѨsH˜Δ`«∞ΠѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ WÖÏ J<åfl_»∞ – ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! XHõ Hõ~°‡O =∞~˘Hõ Hõ~°‡O
KÕã≤#O^Œ∞=Å¡ x~°∂‡Å#O HÍ^Œ∞. JO>Ë `≥eã≤ KÕã≤# ^Œ∞+¨¯~°‡^À+¨O `«~åfi`« KÕã≤# ã¨`«¯~°‡ =Å¡
ѨiǨ~°O HÍ^Œ∞. KÕã≤# ^Œ∞+¨¯~°‡ Ѷ¨ÅO ^•xH˜ `«y# „áêÜ«∞tÛ`«ÎO KÕã≤ #ѨC_Õ #tã¨∞ÎOk. ѨâßÛ`åÎѨѨ_ç
„áêÜ«∞tÛ`«ÎO KÕã¨∞H˘O>Ë<ÕQÍx áêáêÅ∞ ѨiǨ~°O QÍ=Ù.
Hõ. Ç≤Ï`«=Ú QÆÅ ‰õΩ_»∞Ѩ٠=∞é˜ ~°∞, yfi`«`«∞Åñ ÉÁ_»=∞OQÆ hx q^èŒ=Ú# #u ã¨
„^Œfi`«∞ñ _≥·#"åñ_»∞ x~°‡Å, =∞uKÕ #Ѷ¨∞~åt <≥Å¡ =∞@ì=Ú ¿ãÜ«Ú<£. 49
* Ç≤Ï`«Hõ~°"≥∞ÿ# Éè’[#O ~ÀQÍÅ#∞ áê~°„^Àe =∂#=Ù#‰õΩ P~ÀQƺO HõeyOz# q^èŒOQÍ ÃÑ^ŒÌÅ
LѨ^Õâß#∞™ê~°OQÍ ã¨„`«Ê=~°Î#O JÅ=~°K«∞H˘#fl"å_»∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O Hõey áêáêÅ #xflO\˜x
Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã≤ „ѨâßO`« r=#O QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞.
384 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. `«Ñ¨=Ú# „|ǨχK«~°º=Ú# ^•#=ÚÅ<£ â◊=∞ ã¨^ŒÌ=∞O|∞Å<£
[Ѩ=ÚÅ ã¨`«ºâ∫K«=ÚÅ ã¨xflÜ«∞=∂k Ü«∞=∞O|∞Å<£ QÆ$áê
xѨÙ}∞Å∞ ^èŒ~°‡=~°Î#∞Å∞ xHõ¯=Ú Ç¨Ï$`«Î#∞ "åHõº[OѨÙñ ÉÏ
ѨѨ٠QÆ∞kñ „^Œ∞O`«∞ ~°yfl â◊`«Ñ¨~°fi =#O|∞Å <Õ~°∞ÛÔH·=_ç<£. 50
* ^ŒÜ«∂„~°Ì ǨÏ$^ŒÜ«ÚÅ∂, ^èŒ~°‡=~°Î#∞Å∂ J~Ú#"å~°∞ `«Ñ¨ã¨∞û, „|ǨχK«~°ºO, ^•#O,
JO`«iO„kÜ«∞x„QÆǨÏO, ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO, [ѨO, ã¨`«ºO, â◊√z`«fiO, Ü«∞=∞xÜ«∞=∂Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
L`«Î=∞QÆ∞}ÏÅ#∞ JÅ=~°K«∞H˘x =∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~°‡Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# áêѨã¨=¸Ç¨xfl Jyfl^Õ=Ù_»∞
"≥^Œ∞~°∞ á⁄^ŒÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOz"Õã≤ #@∞¡ ^ŒÇ≤ÏOz "Õ™êÎ~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 51
L. H˘O^Œé∞ ѨÙ}º=~°Î#∞Å∞ QÀѨ‰õΩ=∂~° Ѩ^•~°qO^Œ *Ï
#O^Œ =∞~°O^Œáê# HõÅ<å~°`« +¨@Ê^Œz`«∞Î Ö∫K«∞ QÀ
qO^Œ Ѩ~åÜ«∞}∞Öò q=∞Å "Õ+¨μÅ∞ ^À+¨ =∞_»O`«∞ ~å`«‡ÅO
*ˇOk# ÉèíH˜ÎKÕ`« ~°q KÕH˘x =∞OK«∞ #_»OK«∞ ÔH·=_ç<£. 52
* JO`ÕHÍ^Œ∞, #O^Œ #O^Œ# áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^•xfl P™êfikOK«@OÖ’ `«∞"≥∞‡^ŒÅ=O\˜
ǨÏ$^ŒÜ∂« Å∞ QÆÅ H˘O^Œ~∞° ѨÙ}Ϻ`«∞‡ Å∞O\Ï~°∞. x~å_»O|~° "Õ+μ¨ Öˇ#· P <å~åÜ«∞} ÉèHí Î̃ Ѩ~åÜ«∞}∞Å∞
`«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ ÃÑOá⁄Ok# ÉèíH˜ÎKÕ`« =∂~åÎO_»∞_»∞ =∞OK«∞#∞ ǨÏiOz #@∞ì ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ#∞
~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å~°∞.
Hõ. =∞i ÉèíH˜Î KÕ`«ñ Q˘O^Œé∞, |i=∂~°∞Î~°∞. "≥Ú^ŒÅ∞ =Ú@ìñ ÉÏѨO|∞Å x
+¨μª~°`«~° Hõ~°=ÚÅ ã¨∂~°∞ºO, _»~°∞^Œ∞QÆñ ɡ#∞=∞OK«∞ñ aOK« =∞}ñz# ÉèíOy<£. 53
* =∞iH˘O^Œ~°∞ ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ∞ `«=∞ ÉèíH˜Î „ѨÉèÏ=OKÕ`« „ѨÉèÏHõ~°∞_»∞ `«# „ѨK«O_» H˜~°}ÏÅ`À HÍ~°∞
pHõ@¡#∞ áê~°„^Àe#@∞¡ ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# áêѨã¨=¸Ç¨xfl "≥Ú^ŒÅO\Ï x~°∂‡e™êÎ~°∞.
Hõ ^ŒOuѨÙ~°<å^äŒ! q#∞ "≥ÚHõ, =∞O`«# "≥∞é˜ñyO`«∞ â◊=∞ ^Œ=∞O|∞Å∞ #OǨϟ
=O`«∞ â◊√Éèí=O`«∞ñ *ËÜ«∞=Ù, HõO`«∞x QÆ∞~°∞ÉèíH˜Î =ÚH˜Îñ QÆeyOK«∞QÆu<£. 54
* ǨÏã≤<Î åѨÙ~åkè<å^ä∞Œ _»"#·≥ ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! XHõ ~°ÇϨ 㨺O K≥|∞`å#∞ q#∞. NǨÏi ÉèHí Θ áêáê`«∞‡_ç
áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã≤ J`«_çH˜ "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. â◊=∞^Œ=∂k ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ ‰õÄ_» ǨÏi ÉèíH˜Î=Öˇ
áêáê`«∞‡}˜‚ ѨÙ}Ϻ`«∞‡}˜‚QÍ =∂~°ÛÖË=Ù.
ã‘. ǨÏiH˜ #~°÷=Úñ „ÉÏ} =∞iÊ`«O|∞QÆ #∞O_»∞ "åx ÔH·=ź "≥∞=fixH˜ ÖË^Œ∞
=#[Ö’K«#∞ ÉèíHõÎK«~°∞Å ¿ãqOz# "åx ÔH·=ź "≥∞=fixH˜ ÖË^Œ∞
"≥·‰õΩO~î° x~°‡Å „=`«Ñ¨~°∞O _≥· #\˜ì, "åx ÔH·=ź "≥∞=fixH˜ ÖË^Œ∞
ã¨~°ã≤*’^Œ~°∞ Hõ^ä•„â◊=} Ö’Å∞O_≥·# "åx ÔH·=ź "≥∞=fixH˜ ÖË^Œ∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 385
`Õ. ÖË^Œ∞ `«Ñ¨=ÚÅ „|ǨχK«~åºk x~°u, â◊=∞ ^Œ=∂^Œ∞Å ã¨`«ºâ∫K«=ÚÅ ^•#
^èŒ~°‡ã¨∞Y=ÚÅ ã¨∞ã≤÷~° ™ê÷#"≥∞ÿ#, "≥·+¨‚=*Ï˝# [x`« x~åfi}Ѩ^Œ=Ú. 55
* ~å*Ï! Z=Ô~`
· Õ NǨÏiH˜ `«=∞ J~°=÷ ¸, „áê}=¸ ã¨=∞iÊ™êÎ~À, Z=Ô~` · Õ Ñ¨ÙO_»sH͉õΩΔ x Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞
¿ãq™êÎ~À, Z=Ô~·`Õ <å~åÜ«∞} „=`« Ѩ~åÜ«∞}∞Ö’, Z=Ô~·`Õ =∂^èŒ= Hõ^äŒÅ#∞ Pã¨H˜Î`À qO\Ï~À
J@∞=O\˜"åiH˜ ÅaèOKÕ "≥∂HõOΔ =∞Ô~=fiiH© ÅaèOK«^∞Œ . q+¨μÉ‚ Híè Î̃ =Å¡ ã¨O„áêÑ≤OÎ KÕ ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ HÔ =· źѨ^OŒ
`«Ñ¨ã¨∞ûÅ =Å¡HÍx, „|ǨχK«~åºk xÜ«∞=∂Å =Å¡HÍx, JO`«iO„kÜ«∞ ÉÏ¿ÇϺO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO =Å¡HÍx,
ã¨`º« ѨiáêÅ#O =Å¡HÍx, â◊√z`«fiO =Å¡HÍx, ^•#^è~Œ å‡Å=Å¡HÍx, Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ∞« @O =Å¡HÍx „áêÑ≤OÎ K«^∞Œ .
`Õ. J~°Ü«∞ <≥#flñ_»∞ñ *Ë@∞ ÖË#\˜ì =ÚH˜Î, =~°Î‡ g∞ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ <≥=fixH˜ñ QÆÅ^Œ∞?
™ê^èŒ∞Å∞#∞ |∞}ºjÅ∞~°∞ ã¨[˚#∞Å∞#∞, ǨÏiѨ~åÜ«∞} `«`«Ê~°∞ ÅQÆ∞@ñ QÍHõ. 56
* ™ê^èŒ∞ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞, ѨÙ}º=¸~°∞ÎÅ∞, ǨÏiÉèíH˜Î Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μňH `«Ñ¨Ê ѨÙ#~å=$uÎ
~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# âßâ◊fi`« "≥∂HõΔ=∂~°æO D Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=fiiH© ÅÉèíºO HÍ^Œ∞.
Hõ. J~°∞^Œ∞QÆ #~°Ç¨Ïi ÉèíH˜ÎO, ÉÁ~°Ü«∞x Ü«∂ ѨÙ~°∞+¨μ ã¨∞Hõ$u ѨÙO[O|∞Å∞ "Õ
=∞é∞ ѨÙ}∞ºñ *ËÜ«∞ <Õ~°=Ù, #~°=~°! =∞^èŒ∞Ѷ¨∞@=Úñ ɡ‰õΩ¯#^Œ∞Å∞O É’Öˇ<£. 57
* Zxfl, ѨÙ}ϺÅ∞ KÕã≤<å ǨÏiÉèíH˜Î ÖËx<å_»∞ Jhfl x~°∞ѨÜ≥∂QÆ=ÚÖË. Zxfl#^Œ∞Å∞ Hõeã≤<å =∞^Œº
ÉèÏO_®xfl Ѩq„`«O KÕÜ«∞ÖË#@∞¡ ǨÏiÉèíH˜Î q<å, ѨÙ}ºã¨=¸Ç¨Å∞ "ÕʼnõΩ "ÕÖˇ·<å áêáê`«∞‡_≥·# #~°∞}˜‚
Ѩq„`«∞}˜‚ KÕÜ«∞ÖË=Ù.
K«. ã¨`«`«=Úñ QÆ$+¨‚áê^Œ [Å[O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =∞#O|∞ xÅ∞Ê ã¨∞
„=`«∞Å∞ `«nÜ«∞ â◊√^Œú QÆ∞}~åQÆ∞Å∞ HÍÅ∞x Ü«Ú„QÆáêâ◊ ã¨O
ǨÏ`«∞Å ^èŒiOK«∞ `«`«∞ûÉèí@=~°æ=ÚÅO QÆÅÖ’#ñ QÍ#ˆ~
QÆ`«∞Å#∞ ^Œ∞+¨ìHõ~°‡=ÚÅ∞ ÔQ·H˘x "å~°Åñ *ˇO^Œ<Õ~°∞Û<Õ? 58
* ~å*Ï! ZÅ¡ÑC¨ _»∂ NHõ$+¨^‚ =Õ Ùx áê^ŒÑ^¨ •‡ÅÃÑ· =∞#ã¨∞û ÅQÆflOKÕã#≤ =∞ǨÉè‰í Ωõ ÅÎ ∂, P "åã¨∞^Õ=Ùx
ã¨∞QÆ∞}=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ J#∞~°‰Ωõ ÅÎ ∂ Ü«∞=Ú}˜‚ HÍh Ü«∞=∞áêâ◊=ÚÅ∞ ^èiŒ Oz# Ü«∞=∞Éè@ í ∞Å ã¨=¸Ç¨Å#∞
HÍh HõÅÖ’‰õÄ_® Hõ#Q˘#~°∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ#∞ =∞ǨÉèí‰õΩÎÅ#∞ Z@∞=O\˜ áêѨHõ~°‡=ÚÅ∂
U =∂„`«=¸ P=Ç≤ÏOѨ=Ù.
=. HÍ=Ù# h Ü«∞~°÷O|∞#‰õΩO |∞~å`«#O|QÆ∞ <˘Hõ¯ ~ÚuǨã¨O|∞ QÆÅ^Œ∞. Jk q+¨μ‚^Œ∂`«
Ü«∞=∞^Œ∂`«Å ã¨O"å^ŒO |#O|_»∞. ^•x <≥é˜OyO`«∞. PHõi‚OѨÙ=Ú. 59
* ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! D q+¨Ü«∂xfl q=iOKÕ XHÍ<˘Hõ ѨÙ~å`«#"≥∞ÿ# WuǨã¨O L#flk. ^•xx
q+¨μ‚^Œ∂`« Ü«∞=∞^Œ∂`«Å ã¨O"å^ŒO JO\Ï~°∞. P WuǨ™êxfl h‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞ q#∞.
386 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
–: J*Ïq∞à’áêMϺ#=Ú :–
ã‘. #~°<å^äŒ! q#∞=Ú Hõ<庉õΩ|˚ѨÙ~°=Ú#ñ QÆÅñ_»∞ „ÉÏǨχ}∞ñ _»*Ïq∞à◊√ñ _»#OQÆ
ÉÏ`«‰õΩO _»`«∞Å x~åƒùQÆ∞ºO _»=A˝O_»∞ #+¨ìã¨^•Kåi Hõ+¨ì~°`«∞ñ_»∞
E^ŒO|∞ÅO^Œ∞ ^Œ∞~åfi^ŒO|∞ ÅO^Œ∞#∞ *∫~°ºO|∞#O^Œ∞ =∞K«Û~°=Ú QÆey
`˘`«∞Î#∞ |uflQÍ =∞`«∞Îñ_≥· =i~ÚOz H˘_»∞‰õΩÅñ |^Œ∞QÆ∞~°O |_»ã≤ KåÅ
`Õ. "≥∂ǨÏ[ÅkèÖ’# =Úxñy =ÚK«Û@ n~°, ÉÏÅ ÖÏÅ<åk bÅñ ^Œye
ÃÑ^ŒÌHÍÅ =∞`«ñ_»∞ ÃÑOáê~° ã¨∞d~ÚOz, |e`« "≥∞Å¡ñ ^˘Åñy Ѩe`«∞ñ_»Ü≥∞º. 60
* =∞Ǩ~å*Ï! ѨÓ~°fiO Hõ<庉õΩ|˚=∞<Õ Ñ¨@}ì OÖ’ J*Ïq∞à◊√_»∞ J<Õ XHõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ LO_Õ"å_»∞.
J`«_∞» =∞Ǩáêáê`«∞‡_»∞. Ѩ~=° ∞^Œi„^Œ∞_»∞. xO^ŒºK«i„`«∞_»∞. J*Ï˝x. ^Œ∞~åKå~°Ñ~¨ ∞° _»∞. xHõ$+¨ì r=#∞_»∞.
E^•Å<åfl, q"å^•Å<åfl P^Œ~°O "≥∞O_»∞. ^˘OQÆ`«<åxH˜ ÃÑ\˜ìOk ¿Ñ~°∞. J`«_»∞ Ü«∞ø=#Ѩ٠=∞`«∞ÎÖ’ XHõ
^•ã‘^•xx ÉèÏ~°ºQÍ KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. ^•xÜ«∞O^Œ∞ Ѩk=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ#∞ Hõ<åfl_»∞. P`«_»∞ P
"åº"≥∂ǨÏã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. P Ñ≤ÅÅ¡ ÖÏÅ# áêÅ#Ö’, =Ú^Œ∞=Ì ÚK«Û@¡Ö’ KåÖÏHÍÅO QÆ_áç ê_»∞.
ã¨O™ê~°ÅOѨ@∞_≥· P#O^ŒOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°Kå_»∞. P =ÚiáêÅhfl =Úyã≤ =Úã¨e"å_≥·<å_»∞.

ã‘. x~°‡ÅO |#ñ *ÏÅ<≥éÜ«Ú z`«ÎO |# #Å¡x "≥O„_»∞HõÖò `≥Å¡#Ü≥∞ºñ

^ŒQÆ∞ "≥∂ǨÏáêâ◊ |O^èŒO|∞ *Ïé˜# =∂_ç¯ñ ÉÁ^Œe# Ü«∞OQÆO|∞ =^ŒÅ „"åÖˇ
xO„kÜ«∞O|∞Å HÀ~°∞¯eñHõ <˘Å¡ ##∞ÉèíOy #∞_»∞QÆHõ `«Å KåÅ =_»ñHõñ *ÁK≥Ûñ
^Œ=∞HõO|∞ „áêÜ«∞O|∞ ^ŒyeáÈ~Ú# =∂_ç¯ Ö’K«#O|∞Å K«∂_ç¯ hK«=∞Ü≥∞º
`Õ. =QÆ~°∞ ѨÙ>ˇì #O`«ñ ɡQÆÖˇ ^ŒO`«O|∞Å∞, #∞H˜¯ã¨Ü«Ú#∞ ^ŒQÆ∞æñ aHõ¯\˜Öˇ¡
t~°ã¨∞ <˘=fiñ^˘_»ñÔQñ *ˇ^ŒÔ~ =∞#O |O`«ñ, QÆ_çñk Ü≥ÿ∞# =ÚѨCHÍÅ=Ú##∞. 61
* =∞e#"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û ZѨÊ\˜ÔH·<å x~°‡Å =∞=Ù`«∞O^Œ#fl@∞¡QÍ J*Ïq∞à◊√x #Å¡x"≥O„_»∞HõÅ∞
`≥Å|¡ _ç<å~Ú. "≥∂ǨÏ|O^è•Å∞ *Ïi# suQÍ |ÅO ã¨#flye¡ J=Ü«∞"åÅ∞ Ѩ@∞ì^ÑŒ Ê≤ „"ÕÖÏ_®~Ú. WO„kÜ«∞
"åOKè«Å∞ WHõ <å‰õΩ JHõ¯~°ÖË^Œ∞ J#fl@∞¡ `«Å J_»¤OQÍ =}Hõ™êyOk. HÍ"≥∂„^ÕHõO =Ü«∞ã¨∞û`Àáê@∞
`«iy áÈ~Ú# q^èOŒ QÍ HõO\˜K∂« Ѩ٠‰õΩO@∞Ѩ_Oç k. ~˘Ñ¨C ѨÙ\˜Oì k. ѨO_»∞¡ T_çáÈÜ«∂~Ú. ^ŒQ∞Æ ,æ PÜ«∂ã¨O
ÃÑK«ÛiÖÏ¡~Ú. `«Å<˘Ñ≤Ê "≥Ú^ŒÅ~ÚOk. =∞#ã¨∞û K≥^ŒiáÈ~ÚOk. =Úã¨e`«#O =ÚOK«∞‰õΩ =zÛOk.

`Õ. Z#Ü«∞ #`«x ÔH#∞| ^≥xq∞k =~°¬O|∞, ÅO`« #~°∞QÆ∞@Ü«Ú#∞ „ÉèÏO`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÀi Ñ≤#flH˘_»∞‰õΩ <å~åÜ«∞}ÏY∞ºO_»∞, ÉÏÅ∞ñ _»QÆ∞@ q∞QÆ∞Å ÉèíH˜Îñ *Ëã≤. 62
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 387
* P „ÉÏǨχ}∞xH˜ Z#ɡ· Ü≥∞xq∞^ÕO_»∞¡ xO_»@O =Å¡ =∞u K«eOzOk. J~Ú<å „ÉèÏOu
áÈÖË^Œ∞. J`«x z#flH˘_»∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞. J`«_»O>Ë J*Ïq∞à◊√_çH˜ „áê}O.
Hõ. `«# ã¨uÜ«Úñ ^•#∞ñ QÆ∂iq∞, =∞#=Ú#ñ ɡ#ñQ˘#ñQÆ # ‰õΩ¯=∂~°∞x #xâ◊O
|∞#∞ =Ú^Œ∞Ì ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥#∞, [#=~°! "å`«ûź =∂`«‡ ã¨O^Œ_çñ Q˘#ñQÆ<£. 63
* ~å*Ï! Ѩل`«"å`«ûźO P`«‡Ö’ á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ J*Ïq∞à◊√_»∂, J`«x ÉèÏ~åº P ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ ã¨^•
=Ú^Œ∞ÌKÕã¨∂Î LO_Õ"å~°∞.
Hõ. ÉÏÅ∞xñ =ÚQÆú=KÀ|∞∞A, á¶êÅ∞x x[ [#Hõ |O^èŒ∞ Ѩi}Ï=∞ HõàÏ
jÅ∞x Ö’Å`«ñ QÆ#∞ñQ˘x, Ü«∂Åi „ÉÏǨχ}∞ñ_»∞ #Ok`å`«∞‡O _»QÆ∞K«∞<£. 64
* J=∂Ü«∞HõѨ٠=∂@ÖÏ_»∞`«∂ JO^Œ"≥∞ÿ# Hõ#∞=Ú‰õΩ¯ f~°∞QÆey K«Hõ¯\˜ á¶êÅÉèÏQÆO QÆÅ P
Ñ≤Å¡"å}˜‚ Ez P ^Œ∞+¨ì „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨O`«∞ëêì`«∞‡_≥· =Úiã≤áÈ`«∂ =Ú^Œ∞ÌÖÏ_»™êQÍ_»∞.
Hõ. J`«ºO`« áê# Éè’[#, Hõ$`«ºO|∞Åñ ÉÁ`«∞Î QÆey „H©_»Åñ ^Œ`åûO
QÆ`«ºO|∞ =^ŒÅ HÍQÆ`«, =∞$`«∞º=Ùñ QÆ# <Õ~°ñ _»Ü≥∞º q∞H˜¯e [_»∞ñ_≥·. 65
* <å~åÜ«∞}∞_»∞ „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞ÛO_»x^Õ Éè’[#O KÕÜ«∞_»∞. hà◊√¡ `åQÆ_»∞. P@áê@ÅÖ’ Ãã·`«O
"å_ç`À Hõeã≤ P_»∞`«∂ áê_»∞`«∂ HÍÅO QÆ_Ñ» ™¨ êQÍ_»∞. P áê~°=â◊ºOÖ’ J*Ïq∞à◊√_»∞ ~åÉ’=Ù =∞~°}Ïxfl
‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
`Õ. `≥eÜ«∞ H© su #`«ñ_»∞ =iÎOѨÙK«∞O_», ÉèíÜ«∞^Œ =∞QÆ∞ =∞$`«∞ºHÍÅO|∞ „áêѨÎ"≥∞ÿ#
Éèí∂i "å`«ûź =$uÎ # ѨC„`«∞Îñ ^ŒÅñz, Ü«∂`«‡ñ „|ÅÑ≤OK«∞ <å~åÜ«∞}Ï Ü«∞@OK«∞. 66
* D q^èŒOQÍ P Éèí∂ã¨∞~°∞_»∞ HÍÅK«„HõQÆ=∞<åxfl QÆ=∞xOK« ‰õΩO_® HÍňHΔѨO KÕã¨∞ÎO_»QÍ J`«_çH˜
ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ =∞~°}HÍÅO „áêÑ≤OÎ zOk. JѨC_»∞ J`«_∞» „¿Ñ=∂uâ◊Ü∞« O`À `«# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ `«ÅK«∞H˘x
''<å~åÜ«∞}Ï!——JO@∂ ÃÑ^ŒÌQÍ ˆHHõ ÃÑ\Ïì_»∞.
=. JѨC_»∞. 67
Hõ. H˜OHõ~°∞Å ^èŒ~°‡~å[ =, â◊OHõ~°∞Å ^Œ∞~°O`« ^Œ∞i`« ã¨=∞kèHõ [# <å
â◊OHõ~°∞Å ã¨HõÅÖ’Hõ Éèí, Ü«∞OHõ~°∞Å#∞ QÆxÜ≥∞ xO„kÜ«∂‰õΩÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 68
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«ºO`« áêáê`«∞‡Å#∞ Ѩ\˜ì |OkèOz ÉÏkèOK«\ÏxH˜ =zÛ# ã¨HõÅÖ’Hõ
ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·# Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ J`«_çH˜ HõxÊOKå~°∞. "åà◊¡#∞ K«∂_»QÍ<Õ "å_çQÆ∞O_≥Å∞ K≥^ŒiáÈÜ«∂~Ú.
Hõ. Ѷ¨∂`«‰õΩÅ ^ŒO_» ^ŒO_ç`«, áê`«‰õΩÅ =∞Ǩϟ„QÆ Hõ~°‡ Éèí~° x+¨¯~°∞}Ï
*Ï`«‰õΩÅñ „ÉË`«<åÜ«∞Hõ, ^Œ∂`«Hõ ã¨O`«`«∞Å #`«ñ_»∞ ^Œ∂~°=Ú#O^Œ∞<£. 69
388 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. HõxÜ≥∞<£ „ÉÏǨχ}∞ñ _»O`«ºHÍÅ=Ú# gñHõ<£ ~À+¨x+¨Øªº`«∞Å<£
Ѷ¨∞#Ñ‘<À+¨ª qHÍ~°=„HõÎ qÅ㨠^Œæˆ~fiHõΔ}À¿Ñ`«∞Å<£
[# ã¨O„`å㨠Hõ~À^Œº`åÜ«∞`« ã¨∞áêâ◊ „âı}˜HÍ ¿ÇÏ`«∞Å<£
ǨÏ##"åºÑ≤Î qcè`«∞Å<£ =Ú=Ù~° <å`å‡<Õ`«Å<£ ^Œ∂`«Å<£. 70
* r=ÙÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OKÕ"å~°∂, áêѨÙÅ#∞ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ ^ŒO_çOKÕ"å~°∂, ^ŒÜ∂« ^•H˜}
Δ ÏºÅ∞ ÖËx"å~°∂,
L„QÆã¨fi~°∂ѨÙÅ∂ J~Ú# Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å#∞ J*Ïq∞à◊√_»∞ ^Œ∂~°OQÍ K«∂Kå_»∞. JO`«ºHÍÅOÖ’ J`«_çH˜
=ÚQÆ∞~æ ∞° ^Œ∂`«Å∞ HõxÊOKå~°∞. "åà◊√§ HÀѨO`À xѨCÅ∞ QƉΩõ ¯`«∞<åfl~°∞. ÖÏ=Ùáê\˜ ÃÑ^Œ=ÙÅ`À qHÍ~°"∞≥ #ÿ
=ÚMÏÅ`À „‰õÄ~°"≥∞ÿ# K«∂ѨÙÅ`À g∞kH˜ ^Œ∂‰õΩ`«∞<åfl~°∞. "åiKÕ`«∞Ö’¡ ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# „`åà◊¥¡ Hõ`«∞ÎÅ∂
Hõ\Ï~°∞Å∂ ÃÑ·H˜ÖËã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ fÜ«∞\ÏxH˜ ã≤^ŒúOQÍ L<åfl~Ú.
=. W@¡uqHõ$`« `«∞O_» QÆO_»ÉèÏQÆ q+¨=∞ q=$`«Î <Õ„`«∞Å∞, #u ѨÙ+¨ì x+¨μª~° `«#∞Ü«∞+≤ì ã¨O"Õ+≤ì`«
=∞Ǩϟ~°úfi~À=ÚÅ∞, #Éèíºã¨Î ã¨=∞ã¨Î r"åѨǨÏ~°} Hõ~°} „Ѩâ◊ã¨Î ǨÏã¨Î q#ºã¨Î áêâ◊^è•~°∞Å∞ #QÆ∞
Ü«∞=∞Éè@
í ∞Å =Ú=Ùfi~°O QÆ#∞OQ˘x Ü«∞*Ïq∞à◊√O_»∞ qHõÖOË „kÜ«ÚO_»∞#∞, qHõOÑ≤`« „áê}∞O_»∞#∞
qHõ$`«Ö’K«#∞O_»∞#∞, qǨÏfiÖÏ`«‡‰õΩO_»∞ <≥·. 71
* q∞H˜¯e qHÍ~°"≥∞ÿ# =Ú‰õΩ¯Å∂, `≥QÆ|eã≤# |∞QÆæÅ∂, qHõ$`«OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞#fl q∞_ç„QÆ∞_»∂¡,
HõO_»Å∞ uiy# Hõ~°¯â◊^ÕǨÅ∂, xHõ¯á⁄_»∞K«∞H˘#fl ~À=∂Å∂ QÆÅ Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å∞ J*Ïq∞à◊√xH˜
HõxÊOKå~°∞. "åi KÕ`«∞ÅÖ’ „áê}∞Å „áê}ÏÅ#∞ |Å=O`«OQÍ JѨǨÏiOKÕ ÉèíÜ«∞OHõ~° HÍÅáêâßÅ∞
L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ Ü«∞=∞Éèí@∞Å#∞ K«∂_»QÍ<Õ J*Ïq∞à◊√x WO„kÜ«∂Å∞ Ѩ@∞ì`«áêÊ~Ú. „áê}ÏÅ∞
HõOÑ≤OKå~Ú. xÅ∞=Ù„QÆ∞_»∞¡ Ѩ_®¤~Ú. J`«_ç P`«‡ yÅyÅ ÖÏ_çOk.
Hõ. ^Œ∂~°=Ú# <å_»∞ ÉÏÅ∞ñ_»∞, É’~°#ñ ^Œ# z`«Îã‘=∞ñ ÉÁ_»QÆ\˜ì# <À
<å~åÜ«∞}! <å~åÜ«∞}!, <å~åÜ«∞}! Ü«∞#∞K«∞ <å`«‡#O^Œ#∞ <˘_ç"≥<£. 72
* P HõΔ}OÖ’ ^Œ∂~°OQÍ P_»∞H˘O@∂ L#fl J`«_ç z#fl ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J`«_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞ã‘=∞Ö’
QÀK«iOKå_»∞. "≥O@<Õ ''<å~åÜ«∞}Ï! <å~åÜ«∞}Ï! <å~åÜ«∞}Ï!——JO@∂ `«# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Ñ≤eKå_»∞.
K«. =∞~°}ѨÙ"ÕÅ # ^ŒÌ#∞[=∞~ÌŒ#∞ ã¨O㨇~°}O|∞ ¿ãÜ«∞ñ ^Œ
`«Êiã¨~°=~°∞Î ÖÏ`«‡Ñ¨iáêʼnõΩ <å=∞=Ú <åÅH˜Oz x
+¨μª~°QÆu <ÕQÆ∞^≥Oz á⁄_»ã¨∂Ñ≤ Ü«∞^ŒeÛi HÍÅ∞^•ã¨∞Å<£
Y~°`«~°íÉèÏ+¨μÅ<£ qHõ@ HõeÊ`« "Õ+¨μÅ n~°… ~À+¨μÅ<£. 73
* P q^èOŒ QÍ J*Ïq∞à◊√_»∞ =∞~°}ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <å~åÜ«∞} <å=∞㨇~°} KÕã∂¨ OÎ _»QÍ P Ѩiã¨~åÅÖ’
u~°∞QÆ∞`«∞#fl ^Õ=^Œ∂`«Å∞ `«=∞ „ѨÉèí∞=Ù <å=∂xfl q<åfl~°∞. q∞H˜¯e "ÕQÆO`À JHõ¯_çH˜ =KåÛ~°∞.
qHõ$`«"ÕëêÅ`À JkèHõ~ÀëêÅ`À ÃÑ^ŒÌQÍ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∞Î#fl Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å#∞ J_»¤yOKå~°∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 389
Hõ. ^•ã‘Éèí~°Î #*Ïq∞à◊, Éèí∂ã¨∞~°∞ñ ^Œ`«Î#∞=Ù=Å# É’~°# "≥eH˜O
nÃã_»∞ Ü«∞=∞Éèí@∞Å#∞ É’ñ, „^Àã≤i N=~°∞x ‰õÄi‡^Œ∂`«Å∞ Hõ_çq∞<£. 74
* ^•ã‘ Éèí~°Î J~Ú# J*Ïq∞à◊√x â◊s~°O#∞O_ç áêâßÅ`À „áê}ÏÅ#∞ |Ü«∞\˜H˜ QÆ∞OA`«∞#fl
Ü«∞=∞Éèí@∞Å#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ∂`«Å∞ |Å=O`«OQÍ Ñ¨_»„^Àâß~°∞.
–: q+¨μ‚^Œ∂`« Ü«∞=∞^Œ∂`«Å ã¨O"å^Œ=Ú. :–
=. W@∞¡ q+¨μ‚^Œ∂`«Å =Å# x~°∂ú`« „Ѩܫ∞`«∞flÖˇ· Ü«∞=∞^Œ∂`« e@¡xi. 75
* D q^èŒOQÍ `«=∞ „Ѩܫ∞`åflxfl ÉèíQÆflO KÕã≤# q+¨μ‚^Œ∂`«Å`À Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ W\Ï¡ J<åfl~°∞.
Hõ. Z=fix"å~°Å∞? =∂`Àñ, l=fi‰õΩñ QÆ`« "Õ∞q∞? ~Ú@∞¡ zH˜¯#"åxO
„Q˘=Ùfi# q_çÑ≤Ozu† iñHõ, #=ÙfiÅHÀ? [=Úx âßã¨#O|∞Å∞ [QÆu<£. 76
* JÜ«∂º! g∞Ô~=fii Éèí@∞Å∞? =∂`À HõÅǨxH˜ `«ÅѨ_®¤ Ô~O^Œ∞‰õΩ? =∂ KÕuÖ’ zH˜¯#"å}˜‚
g∞~°∞ g~å"Õâ◊O`À q_çÑ≤OKå~°∞. „ѨѨOK«OÖ’ WHõ Ü«∞=Úx âßã¨<åÅ∞ #=ÙfiÖÏ@ˆH ##fl=∂@!
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 77
ã‘. Z=fi~°∞ g∞ ~°Ü«∞º! ~¸ Éèí=º~°∂Ѩ=ÚÖò Hõ#∞flÅ Hõ^Œ∞ƒù`«„Hõ=∞ "≥Ú#Ô~Û†
kqAÖ’ Éèí∞qAÖ’? ^Õ=`å„Ѩ=~°∞Ö’? ã≤^Œ∞úÖ’? ™ê^èŒ∞ºÖ’? K≥ѨÊ~°Ü«∞º!
^Œo`« áêO_»∞~° Ѩ^Œ‡^Œà◊ n~°… <Õ„`«∞Å∞ =~° Ñ‘`« H“âıÜ«∞ "åã¨∞ Å~°Ü«∞
QÆO_»=∞O_»Å #@`«∞¯O_»Å ^ŒfiÜ«ÚÅ∞#∞ |@∞ H˜s@„ѨÉèÏ ÉèÏã≤`«∞Å∞#∞
`Õ. Éèí∂i ѨÙ+¨¯~° =∂eHÍ Kå~°∞=‰õΔΩ, Åq∞`« HÀ=∞Å #=Ü«∞ø= <åkè‰õΩÅ∞#∞
ÉÏÇ¨ï ˆHÜ«¸~° =∞}˜QÆ} „ÉèÏ[=∂#, Ѷ¨∞# K«`«∞~°∞ƒùA Å„Éèíã¨OHÍâ◊ ~°∞K«∞Å∞. 78
* P =∂@ J\Ï¡ LOK«O_ç. WO`«‰õÄ g∞Ô~=fi~À K≥ѨÊO_ç? g∞ â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# ~°∂áêÅ∞ =∂
Hõ#∞flʼnõΩ Pâ◊Û~åºxfl HõeOæ Kå~Ú. g∞~°∞ xOyÖ’x "å~å? <ÕÅg∞k "å~å? ^Õ=`«ÖÏ! ã≤^∞Œ Öú Ï? ™ê^è∞Œ ºÖÏ!
qHõã≤Oz# `≥Å¡ `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ qâßÅ <Õ„`åÅ∞ HõÅ"å~°∂, „âı+¨ª"≥∞ÿ# Ѩã¨∞Ѩ٠ѨK«Ûx Ѩ@∞ì =„™êÎÅ#∞
^èiŒ Oz# "å~°∂, K≥H¯˜ à◊√Å Ü«∞O^Œ∞ <å@º=∂_Õ ‰õΩO_»ÖÏÅ∞ ^èiŒ Oz#"å~°∂, H˜s\ÏÅ`À „ѨHÍtOKÕ"å~°∂,
"≥∞@ì^•=∞~° =∂ÅÖ`À JO^Œ"≥∞ÿ# ~˘=Ú‡Å∞ HõÅ"å~°∂, q∞H˜¯e ã¨∞‰õΩ=∂~°"≥∞ÿ# Ü«∞ø=# „áêÜ«∞OÖ’
L#fl"å~°∂, ~°`«fl Yz`åÖˇ·# Éèí∞[H©~°∞ÎÅ`À q~ålÖË¡ <åÅ∞QÆ∞ Éèí∞*ÏÅ∞ Hõey#"å~°∂, hÅ"Õ∞Ѷ¨∂Å =O\˜
^ÕǨÏKåÛùÜ«∞Å∞ HõÅ"å~°∂ J~Ú# g∞~°∞ Z=fi~°∞?
Hõ. ^èŒ#∞=ÙÅ∞ x+¨OQÆK«Ü«∞=ÚÅ∞, Hõ# ^ŒO|∞[ â◊OY K«„Hõ Y_»æ QÆ^• ™œ
^èŒ#=ÚÅ∞ ^èŒ~°~ÚOz# g∞, `«#∞=ÙÅ∞ Ö’Hõ=ÚÅ Hõ^Œ∞ƒù`«O ÉÁ#iOK≥<£. 79
390 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^èŒ#∞ã¨∞ûÅ∂, J=Ú‡Åá⁄^Œ∞Å∂, Ѩ^Œ‡O, â◊OYO, K«„HõO, Y_»æO, QÆ^Œ "≥Ú^ŒÖˇ·# PÜ«Ú^è•Å∂
^èŒiOz# g∞ ã¨fi~°∂áêÅ∞ Ö’HÍʼnõΩ JK≥Û~°∞=Ù Q˘Å∞Ê`«∂ L<åfl~Ú.
Hõ. âßO`«O|∞ Öˇ·# g∞ `«#∞, HÍO`«∞Å∞ [QÆ=ÚÅ#∞ kâ◊Åñ QÆey# |Ǩïà◊
^è•fiO`«=ÚÅñ ÉÏéñ^ÀÅ∞K«∞, ã¨O`«ã¨ "≥Ú#iOK≥ xѨÙ_»∞ ã¨~°fiOHõ+¨"≥∞ÿ. 80
* âßO`«O`À ‰õÄ_ç# g∞ â◊s~°HÍO`«∞Å∞ Ö’Hõ=∞O`«\Ï xO_ç kQÆO`åÅ∞ "åºÑ≤OKÕ HÍ~°∞pHõ@∞Å#∞
áê~°^ÀÅ∞`«∂ ã¨O`Àëêxfl HõeæOK«∞`«∞<åfl~Ú.
=. W@¡dÅ Ö’HÍ#O^ŒHõ~° Hõ„=∂HÍ~°∞Å∞, #dÅ q„ÉèÏ[=∂# `Õ*’ ^Œ∞iflsHõΔº=∂}∞Å∞#∞, xdÅ^èŒ~°‡
áêÅ∞~°∞#QÆ∞ g∞~°∞ ^èŒ~°‡ ѨiáêÅ∞~° =∞=Ú‡ #_»¤ÃÑ@ìO QÆ`«O ÉËq∞? Ü«∞x# =∞O^Œã≤‡`« HõO^Œo`«
=ÚMÏ~°qO^Œ∞Öˇ· QÀqO^Œ∞x HõO^Œ∞= =∞Ok~°O|∞ HÍ=e "å~°Å∞ "åi"åÇ¨Ï QÆOcè~° x~À…+¨
ѨiáÈ+¨}O|∞Öˇ·# qâı+¨ÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xi. 81
* Ö’HÍÅxflO\˜H˜ P#O^•xfl HõeyOKÕ ã¨∞O^Œ~° q„QÆǨÅ∞ HõÅ"å~°∂, K«∂K«∞@‰õΩ ™ê^茺O HÍx
`Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl "å~°∂, ã¨~°fi^èŒ~å‡Å#∞ áêeOK«∞ "åÔ~·# g∞~°∞ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA ^Œ∂`«Å"≥∞ÿ#
=∞=Ú‡Å#∞ J_»¤yOK«_®xH˜ HÍ~°} "Õ∞q∞@x „ѨtflOz# Ü«∞=∞^Œ∂`«Å#∞ K«∂z z~°∞#=Ùfi zO^Œ∞`«∞#fl
=ÚMÏ~°qO^•Å∞ HõÅ"åÔ~· QÀqO^Œ∞x ^Œ∂`«Å∞ "Õ∞Ѷ¨∞QÆOcè~° ÉèÏ+¨}ÏÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞.
L. g∞~°∞ Ѩˆ~`«<åÜ«∞‰õΩx "Õ∞eq∞ ^Œ∂`« Å>Ëxñ |Å∞¯ñ _®
`À~°Ñ¨Ùñ |∞}ºÅHõΔ}=Ú, ^Œ∞+¨¯$`«ÉèÏ==Ú, ^ŒO_»Hõ$`«º=Ú<£
c~°=Ú`À_» h`«x Hõcè+¨ìx"åã¨=Ú, ѨÓx ^ŒO_»∞º Öˇ
"åfi~°Å∞? ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚÖÁ? "å~°Hõ H˘O^Œé∞ áêѨHõ~°∞‡Ö’? 82
* S`Õ g∞~°∞ Ѩˆ~`«<åÜ«∞‰õΩ_≥·# Ü«∞=Úx H˜OHõ~°∞ Å#fl=∂@. =∞Ozk! JÖÏ J~Ú`Õ Ñ¨Ù}º
ÅHõΔ}ÏÅ#∂ áêѨã¨fi~°∂áêhfl q=iOK«O_ç. Z=~°∞ ^ŒO_çOѨ `«y#"å~À Z=~°∞ HÍ~À `≥ÅÊO_ç. gx
x"å㨠™ê÷#"≥∞Hõ¯_À "≥Å¡_çOK«O_ç. [QÆ`«∞ÎÖ’x ã¨~°fi„áê}∞Å∂ ^ŒO_»hÜ«ÚÖ’ ÖËHõ áêѨHõ~°∞‡Å∞ =∂„`«"Õ∞
^ŒO_»hÜ«ÚÖ’ qâ◊nHõiOK«O_ç.
=. Jx# Ü«∞=∞Éèí@∞ e @¡xi 83
* q+¨μ‚^Œ∂`«Å ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞.
Hõ. "Õ^Œ „Ѩ}˜Ç≤Ï`«"Õ∞ Ü«∞#∞, "≥∂^ŒO|∞QÆ ^èŒ~°‡ =∞Ü≥∞º =Ú#∞fl, `« ^Œ#ºO
ÉËk Ü«∞QÆ∞ #k Ü«∞^èŒ~°‡O, ÉÏkÜ«Ú Ç¨Ïi~°∂Ѩ٠"Õ^Œ =∞# q#∞ Hõ`«#<£. 84
* "Õ^•ÅÖ’ Uk Hõ~°Î=º=∞x K≥ѨÊ|_çO^À J^Õ JO^ŒiH© P"≥∂^ŒHõ~°"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡O. JO`«HõO>Ë
"ÕÔ~·#k J^èŒ~°‡O. "Õ^ŒO ™êHΔÍ`«∂Î <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂Ѩ=∞x ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥ѨÊQÍ q<åfl=Ú.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 391
ã‘. Z=fixKÕñ ^Œ# ~Ú~°"˘O^Œ∞ „uQÆ∞} ã¨fiÉèÏ="≥∞ÿ#\˜ì ~¸ „áê}˜K«Ü«∞=Ú
Å#∞QÆ∞} <å=∞„H˜Ü«∂ ~°∂Ѩ=ÚÅKÕ`« <≥O`«Ü«Úñ ^Œ=∞Ü«∞O`« <≥é∞ñQÆñ|_»∞#∞
#~°º=ÚO _»#ÅO|∞ <åHÍâ◊=Ú#∞ „ѨÉèíO[#∞ñ_»∞ QÀK«Ü«∞=Ú#∞ â◊â◊^èŒ~°∞O_»∞
ã¨O^茺Å∞ k#=ÚÅ∞ â◊~°fisK«Ü«∞=ÚÅ∞ HÍÅO|∞ =ã¨∞=∞f *ÏÅ=ÚÅ∞#∞
`Õ. ^ÕǨÏ^è•iH˜ ™ê‰õΔΩÖˇ· `≥Å∞ѨÙK«∞O_», ^ŒO_»# ™ê÷# q^èŒ=Ú ã¨^Œú~°‡QÆuÜ«Úñ
^ŒQÆ∞Å g∞ s „Hõ=∂#∞~À^èŒ#=Ú KÕã≤, Ü«∞dÅ Hõ~°∞‡Å∞ ^ŒO_®~°∞› Å~°Ü«∞ <≥ѨÙ_»∞. 85
* Z=x =Å# ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}=∞Ü«ÚÖˇ·# r=ÙÅ∞ U~°Ê_»∞ `«∞<åfl~À, Z=x =Å# D r=ÙÅ∞
`«=∞‰õΩ J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ#∂, <å=∂Å#∂, „Ѩ=~°Î#Å#∂, PHÍ~åÅ#∂ á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~À, Z=x
=Å# D q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞|_»∞`«∞#fl^À P <å~åÜ«∞}∞ _»O`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ ã¨~°fi„áê}∞ÅO^Œ∂ xO_ç
L<åfl_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞, Jyfl, PHÍâ◊O, "åÜ«Ú=Ù, K«O„^Œ∞_»∞, ã¨O^茺Å∞, ѨQÆà◊√¡, ~å„`«∞Å∞, HÍÅO, Éèí∂q∞–
W=hfl D ^ÕǨÏ^è•~°∞Öˇ·# r=ÙÅ ã¨~°fiHõ~°‡Å‰õÄ ™ê‰õΔΩÅ∞. gx ™êHΔͺxfl J#∞ã¨iOKÕ ^èŒ~å‡^èŒ~å‡Å
x~°‚Ü«∞O [iy J^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Å∞ ^ŒO_çOѨ |_»`å~°∞. WѨC_»∞ g∞~°∞ D „Hõ=∞Ѩ^ŒúuH˜ J_»∞¤ `«yÖÏ~°∞.
Hõ~°‡|^Œ∞úÖˇ·# r=ÙÅO^Œ~°∂ ^ŒO_çOѨ ^Œy#"åˆ~ J=Ù`«∞<åfl~°∞.
`Õ. HÀi Hõ~°‡O|∞ #_»ÃÑ_»∞"åi ÔHÅ¡ñ, QÆe`« â◊√Éèí=ÚÅ∞ #â◊√Éèí=ÚÖò QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞!
#~°Ü«∞ñQÍ ^ÕÇ≤Ï QÆ∞}ã¨Oy Ü≥ÿ∞# Ü«∞ѨÙ_≥, ѨÓx Hõ~°‡O|∞ ¿ãÜ«∞Hõ =∂#~å^Œ∞. 86
* qkèqÇ≤Ï`«=ÚÖˇ#· Hõ~‡° Å∞ `«Ñʨ Hõ KÕÜ∞« =Åã≤O^Õ. HÍx KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~‡° Å∞ H͉õΩO_®, HÍ=Öˇ#x
HÀi H˘xfl Hõ~°‡Å#∞ KÕ¿ã "å~°∞ H˘O^Œ~°∞<åfl~°∞. J@∞=O\˜"åiH˜ P Hõ~°‡Å ##∞ã¨iOz â◊√ÉèÏÅ∞ HÍh
Jâ◊√ÉèÏÅ∞ HÍh „áêÑ≤Îã¨∂Î LO\Ï~Ú. ^ÕǨÏ^è•~°∞ʼnõΩ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞} ã¨OѨ~°¯O `«Ñ¨Ê^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡
^ÕÇ≤Ï J~Ú# „Ѩurg Hõ~°‡ KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»ÖË_»∞.
Hõ. „ѨHõ$`«=Ú#ñ ^• <˘#iÛ#, ã¨∞Hõ$`«=Ú ^Œ∞+¨¯$`«=Ú <≥O`« K«∂_»ñQÆ #O`Õ
qHõ$uñ QÆx Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞, #flHõ$`«=∞u<£ ^Œ `«ÊùÅO|∞ #u xѨÙ}∞O_≥·. 87
* D [#‡Ö’ „Ѩã∞¨ ` Î O« `å#∞ ZO`« ã¨∞Hõ$`«O KÕ™êÎ_À, ZO`« ^Œ∞+¨¯$`«O KÕ™êÎ_À P ѨÙ}ºáêáêÅ
Ѩi=∂}Ïxfl J#∞ã¨iOKÕ Éèqí +¨º`«∞ÖÎ ’ Ѷ֨ ÏÅ∞ „áêÑ≤™Î êÎ~Ú. P [#‡Ö’ PÜ«∂ ã¨∞Hõ$`« ^Œ∞+¨¯$`« Ѷe¨ `åÅ#∞
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú q#∞O_»∞, [#‡O|∞ âßO`« ÃѶ∂~° =¸_è» QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« <≥·##∞, ã¨∞Y^Œ∞óY QÆ∞}O|∞Å
KÕ`« #~Ú##∞, ^è•i‡HÍk QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« <≥#· #∞, ã¨HÅõ Éè∂í `«O|∞Å∞ „`≥q· ^躌 O|∞ <Õ „ѨHÍ~°O|∞#O
ÉÁO^Œ∞, <å „Ñ¨HÍ~°O|∞# [<å‡O`«~°O|∞#O ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞, ^Õ=ÙO_≥·# Ü«∞=ÚO_»∞ ã¨~°fi
r"åO`«~åºq∞Ü≥∞ÿ ^è~Œ å‡^è~Œ ‡° Ü«ÚHõOΠɡ#· ѨÓ~°fi~°∂ѨO|∞Å#∞ =∞#ã¨∞ûKÕ qâı+O¨ |∞QÆñ EK«∞K«∞O_ç,
392 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"åx Hõ#∞~°∂ѨO|∞Åñ lOuOѨÙK«∞O_»∞. Jq^Àºáêkè r=ÙO_»∞ `«"≥∂QÆ∞}Ü«Ú‰õΩÎO_≥· „áêp#
Hõ~°‡O|∞Å <Õ~°Ê_»¤ =~°Î=∂# ^ÕǨÏO|∞, <Õ #x `«ÅOѨÙK«∞O_ç, #+¨ì [#‡ã¨‡$u QÆÅ"åñ_≥·
ѨÓ~åfiѨ~O° |∞ Öˇé∞OQÆO *ÏʼnõΩO_»∞. =∞é˜ÜÚ« ñ QÆ~ˆ ‡O„kÜ«∞=ÚÅKÕ`ñ« QÆ~‡° O|∞Åñ *ËÜÚ« K«∞O_ç,
*Ï˝<OÕ „kÜ«∞O|∞Å KÕ`ñ« ^Œ"∂≥ q+¨Ü∞« O|∞ Å~Ú# â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈ ~°∂Ѩ ~°ãQ¨ OÆ ^èOŒ |∞Å <≥é∞OQÆ∞K«∞O_ç,
ѨkÜ«∂é=k Ü≥ÿ∞# =∞#O|∞`Àñ QÆ∂_ç, ѨkÜÕ∞_»="åñ _»QÆ∞K«∞O_ç, ëÈ_»â’áê^茺O`«~°æ`«∞O _≥·
Ü≥ÚHõ¯~°∞O _≥#· r=ÙO_»∞, ã¨~ˆ fiO„kÜ«∞ q+¨Ü∞« „Ѩu ã¨O^è•#O|∞ H˘é‰õΩ *Ï˝<OÕ „kÜ«∞ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞
=∞<Àq+¨ Ü « ∞ O|∞ÅO ÉÁO^Œ ∞ K« ∞ O_ç , ëÈ_» â ◊ Hõ à ◊ Å O QÆ e y, eOQÆ â◊ s ~° O |#O|~° ñ y,
QÆ ∞ }„`« Ü « ∞ HÍ~° º O |#∞ xq∞`« Î O |∞# Ǩ Ï ~° ¬ â ’Hõ Éè í Ü « ∞ O|∞Å xK« ∞ ÛK« ∞ #fl 㨠O ™ê~° O |∞
^èŒi~ÚOѨÙK«∞O_»∞. Jl`« +¨_»fi~°∞æO_≥·# ^ÕÇ≤Ï Hõ~°‡O|∞ ÖÁÅ¡x |∞kú <≥é˜OyÜ«Ú, qxÜ«Úñ,
QÆ~°‡O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_ç, `«# ã¨OKå~° Hõ~°‡O|∞#O A@∞ìH˘#fl Ѩã≤iHÍÜ«∞ ѨÙ~°∞=Ù#∞O É’Öˇ
x~°æ"≥∂áêÜ«∞O ɡé∞OQÆHõ <åâ◊O|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞. =~°Î=∂# =ã¨O`åk HÍÅO|∞, Éèí∂`« ÉèÏq
=ã¨O`«HÍÅ Ü≥∂QƺO ɡ·# ѨÙ+¨Ê Ѷ¨ÖÏ^Œ∞Å∞ `«`å¯Å *Ï˝Ñ¨HõO|∞ <≥@∞¡ ¿ãÜ«Ú, #@∞¡ Éèí∂`« ÉèÏq
[#‡O|∞ʼnõΩ ^èŒ~å‡^èŒ~°‡O|∞Å∞ x^Œ~°≈#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞. XHõ¯#~°∞O_»∞ <˘Hõ Hõ} Δ O|∞#∞
QÆ~‡° O|∞ñ *ËÜ∞« ‰õΩO_»∞"åñ_»∞ ÖËñ_»∞. ѨÓ~°fiã¨O™ê¯~°O|∞ÅO QÆÅ QÆ∞}O|∞Å KÕ`ñ« |∞~°∞+¨μO
_»=â◊√O_»∞ QÍ=Ù#ñ |eq∞ñ QÆ~°‡O|∞Å∞ ¿ã~ÚOѨ|_»∞K«∞O_»∞. J=ºHõÎxq∞`«ÎO|∞ <˘Ok
`«^#Œ ∞~°∂ѨO|∞ Öˇ#· ã¨∂Å÷ ã¨∂Hõ‡Δ â◊s~°O|∞Å∞ =∂`å Ñ≤`$« ã¨^$Œ â◊O|∞ ÅQÆ∞K«∞O_»∞. W\˜ì qѨ~º° Ü«∞O|∞
ѨÙ~°∞+¨μxH˜ñ „|Hõ$u ã¨OQÆ=∞O|∞#O QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞. P „ѨH$õ u ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μO _≥#· Ü«∞ ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞x
¿ãqOz#ñ ^ŒÅOQÆ∞K«∞O_»∞. 88

* WOHÍ q#O_ç. D Ö’HõOÖ’ „áê}∞Å∞ QÆ∞}„`«Ü∞« ã¨O|O^èOŒ KÕ`« =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO\Ï~°∞.
âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=ÙÅ∞, ÃÑ∂¶ ~° ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞, =¸_èã» fi¨ ÉèÏ=ÙÅ∞ Jx. giÖ’ âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=ÙÅ∞ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ Ö’ „Ѩ=iÎã∂¨ Î
ã¨∞YѨ_»`å~°∞. ÃѶ∂~°ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞ ‰õÄ_»x =∂~åæÅÖ’ #_»z <å<åHõëêìÅ áêÅ=Ù`å~°∞. =¸_è» ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞
H˘O`«=∞OzQÍ H˘O`« K≥_»∞QÍ „Ѩ=iÎã¨∂Î ã¨∞Y ^Œ∞óMÏÅ#∞ H˘x `≥K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. "åi „Ѩ=~°Î#ʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ "åiH˜ ~åÉ’=Ù [#‡Å∞ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú.

^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· Ü«∞=Ú_»∞ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ LO\Ï_»∞. JÖÏ LO_ç P Ü«∂ r=ÙÅ
^èŒ~å‡^èŒ~å‡Å ã¨fi~°∂áêÅ#∞ qâı+¨ ^Œ$+≤ì`À QÆ=∞xã¨∂Î "å\˜H˜ J#∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ# =∂~åæÅ#∞ HõeÊã¨∞ÎO\Ï_»∞.
J*Ï˝#=Ú LáêkèQÍ QÆÅ r=Ù_»∞ `«"≥∂QÆ∞}O`À ‰õÄ_ç#"å_≥· ѨÓ~°fiHõ~°‡ÅKÕ`« U~°Ê_ç# WѨÊ\˜ D
^ÕǨÏ"Õ∞ `å#x ÉèÏq™êÎ_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ѨÓ~°fi[#‡ 㨇$ux HÀÖ’Ê`å_»∞. HÍà◊√¡, KÕ`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å`À U"Õ"À Hõ~‡° Å∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. Hõ#∞flÅ∞, K≥=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å ^•fi~å *Ï˝<åxfl
ã¨=Úáêi˚OK«‰õΩO_® ˆH=ÅO â◊|Ìã¨Ê~°≈ ~°∂Ѩ~°ã¨QÆO^è•Å#∞ =∂„`«"Õ∞ „QÆÇ≤Ïã¨∞ÎO\Ï_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 393
J~Ú^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞, J~Ú^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞, J~Ú^Œ∞ `«<凄`«Å∞, XHõ =∞#ã¨∞û "≥Ú`«ÎO
Ѩ^Œ∞<å~°∞, r=Ù_»∞ Ѩ^Œ∞<Õ_»="å_≥· D Ѩ^Œ∞<å~°∞ Láê^èŒ∞Å`À ã¨O|O^èŒ ã¨Oã¨Ê~°≈Å∞ Hõey ã¨O™ê~°
|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x LH˜¯i aH˜¯i J=Ù`«∞O\Ï_»∞. Ѩk WO„kÜ«∂Å∞ ѨOK« `«<凄`«Å∞, =∞#ã¨∞û J<Õ
Ѩ^∞Œ <å~°∞ HõàÅ◊ `À‰õÄ_ç QÆ∞}„`«Ü∞« qt+¨"ì ∞≥ #ÿ eOQÆâs◊ ~°O ã¨`fiΫ QÆ∞}O=Å¡ ǨÏ~å¬hfl, ~°*’QÆ∞}O=Å¡ â’HÍhfl,
`«"≥∂QÆ∞}O=Å¡ ÉèíÜ«∂hfl r=ÙxH˜ Hõeyã¨∞ÎOk.
D q^èŒOQÍ HÍ=∞ „HÀ^èŒ Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï =∞^Œ =∂`«û~åºÅ<Õ Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOK«ÖËHõ ã¨O™ê~°
|^Œ∞ú_≥·# r=Ù_»∞ Hõ~°‡Å∞ |O^茿ÇÏ`«∞=Ù Åx `≥eã≤ ‰õÄ_® ѨÓ~°fi[#‡ ã¨O™ê¯~° „áê|źO =Å¡ W+¨ìO ÖËHõ
áÈ~Ú<å |Å=O`«OQÍ Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. Ѩ@∞ìѨÙ~°∞QÆ∞ `«# <À\˜Ö’ #∞O_ç =zÛ# ^•~åÅ`À<Õ `«#
K«∞@∂ì XHõ QÆ∂_»∞ JÅ∞¡H˘x ^•xÖ’ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°æOÖËHõ #tOz#>Ë¡ r=Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ
`«#K«∞@∂ì U~°Ê~°K«∞H˘#fl Hõ~°‡|O^è•ÅÖ’ zH˜¯ „ã¨∞H˜¯ ã¨∞iy áÈ`«∞<åfl_»∞.
=~°Î=∂#HÍÅOÖ’ =∞#=ÚO^Œ∞ #_»∞ã¨∞Î#fl =ã¨O`«O "≥Ú^ŒÖˇ·# |∞∞`«∞=ÙÅ ã¨fi~°∂Ѩã¨fiÉèÏ"åÅ#∞
|\˜ì [iyáÈ~Ú#, [~°∞QÆ#∞#fl =ã¨O`å^Œ∞ÅÖ’x ѨÙëêÊÅ#∞, Ѷ¨ÖÏÅ#∞, j`À+¨‚ ã≤÷`«∞Å#∞ TÇ≤Ï™êÎ=Ú.
J^Õ q^èŒOQÍ r=Ùx =~°Î=∂# rq`«OÖ’x #_»=_çx |\˜ì J`«_»∞ ѨÓ~°fi [#‡OÖ’ Z\Ï¡ LO_Õ"å_À,
~åÉ’=Ù [#‡Ö’ Z\Ï¡ LO\Ï_À x~°‚~ÚOѨ=K«∞Û.
U rq J~Ú<å XHõ¯ HõΔ}HÍÅO ‰õÄ_® Hõ~°‡KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»ÖË_»∞. ѨÓ~°fi[#‡ ã¨O™ê¯~åxH˜
J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μx QÆ∞}ÏÅ∞ LO\Ï~Ú. P QÆ∞}ÏÅ∞ J`«}‚˜ ÖÁOQÆfã¨∞H˘x J`«xKÕ`« |Å=O`«OQÍ
Hõ~°‡Å∞ KÕ~Úã¨∞ÎO\Ï~Ú. J=ºHõÎ"≥∞ÿ# P ѨÓ~°fi[#‡ ã¨O™ê¯~°O #∞O_ç r=Ùx ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ â◊s~åÅ∞
U~°Ê_»∞`«∞O\Ï~Ú. Jq JѨÊ\˜ `«e¡^ŒO„_»∞Å áÈeHõÅ#∞ ã¨O`«iOK«∞‰õΩO\Ï~Ú.
ѨÙ~°∞+¨μxH˜ qz„`«"≥∞ÿ# D qѨ~°ºÜ«∞O „ѨHõ$u ã¨O|O^èŒO=Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨O™ê~° HÍ~°}"≥∞ÿ#
D „ѨHõ$ux `˘ÅyOK«∞HÀ"åÅO>Ë Ñ¨Ù~å} ѨÙ~°∞+¨μ_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ã¨O¿ã=#O `«Ñ¨Ê =∞~À=∂~°æO
ÖË^Œ∞.
ã‘. HÍ=Ù# x`«ñ_»∞ ã¨`«¯~°‡ =~°Î#=Ú# Éèí∂^Õ=‰õΩÅ=Ú#ñ |∞\˜ì<åñ_»∞
^•O`«∞ñ_≥· âßO`«∞ñ_≥· ^èŒ~°‡ã¨OjÅ∞ñ_≥· ã¨HõÅ "Õ^ŒO|∞Åñ [kq<åñ_»∞
J#Ü«∞O|∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ #u^äŒ∞Åñ ɡ^ŒÌÅñ *Ëi â◊√„â◊¥+¨Å∞ KÕã≤<åñ_»∞
ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨=∞|∞kúÜ≥ÿ∞ KåÅ |Ǩï =∞O„`« ã≤^Œ∞úÅ∞ñ |_»ã≤<åñ_»∞
`Õ. ã¨`«ºÉèÏ+¨} xÜ«∞=∞O|∞ [~°Ñ≤<åñ_»∞, x`«º<≥·q∞uÎHÍ^Œ∞Å <≥éÑ≤<åñ_»∞
^ŒO_ç Ö’ÉèÏk QÆ∞}=ÚÅñ ^Œ~°Ñ≤<åñ_»∞, =∞OzQÆ∞}=ÚÅ∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ =∞~°Ñ≤<åñ_»∞. 89
* D J*Ïq∞à◊√_»∞ ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ =∞OzѨ#∞Å∞ KÕã≤ K«H¯õ QÍ „Ѩ=iÎOz#"å_≥· „ÉÏǨχ}‰õΩÅOÖ’
[x‡Oz<å_»∞. WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz âßO`«z`«∞Î_≥· ^èŒ~°‡=∂~åæ# #_»K«∞‰õΩO@∂ "Õ^•ÅxflO\˜h
394 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨiOî Kå_»∞. ã¨~fi° ^• QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂, Ju^ä∞Œ Å#∂, ÃÑ^ŒÅÌ #∂ P„â◊~ÚOz ¿ã=Å∞ KÕâß_»∞. ã¨~fi° r=ÙÅÜ«∞O^Œ∞#∞
ã¨=∞|∞kú QÆÅ"å_≥· Z<≥fl<Àfl =∞O„`«ã≤^Œ∞úÅ#∞ á⁄Ok<å_»∞. ã¨`«ºã¨O^èŒ∞_≥· xÜ«∞=∞OQÍ x`«ºHõ$`åºÅ#∞ <≥·
q∞uÎHõ Hõ~‡° Å#∂ <≥~"° ~Õ åÛ_»∞. Ö’ÉèOí "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Œ∞~°∞}
æ ÏÅ#∞ q_çz ã¨^∞Œ }
æ ÏÅ<Õ `«# Ü«∞O^Œ∞ xÅ∞ʉõΩ<åfl_»∞.
Hõ. ã¨`«`åKå~° ã¨=∞Oz`«, =∞uÜ≥ÿ∞ ã¨∞*Ï˝#=ÚʼnõΩ =∞~°ÔQ_ç `«é˜ <å
Ü«∞`«QÆu <å`«x HõOQÆ[, =∞`«"≥∞ÿ #=Ü«∞ø=<åQÆ=∞O ɡ_» ™⁄K≥Û<£. 90
* ã¨O`«`«=¸ ã¨^•Kå~åxfl áê\˜OKÕ |∞kúQÆÅ"å_≥· L`«Î=∞"≥∞ÿ# *Ï˝#=∂~åæxfl J=ÅOaOKÕ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞^Œ<À<å‡^•xfl HõeyOKÕ #=Ü«∞ø=#O J`«_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ *Á~°|_çOk.
ã‘. Hõ_»HõO@ Ü«∞ø=#QÆ~°fiO|∞ "˘_» QÆ>ˇì =∞kÖ’# #∞„^ÕHõ=∞^Œ=Ú ^˘>ˇìñ
QÆ_»∞ "Õ∞#ñ QÍ=∞qHÍ~°O|∞ ^ŒÅã¨∂ÃÑ =ÚY=Ú#ñ lé∞#=Ùfi "≥ÚÅHõÖˇ`≥Î
#uѨÙ+≤ì x+¨μª~°O |Ü≥∞º ^ÕǨÏO ÉˇÅ¡ñ QÆK«ÉèÏ~°=Ú# <≥é˜HõѨC "≥∞éÃã
Hõ\˜ÉèÏ~°=Ú# #∂~°∞HÍO_»=ÚÖò ly g∞éˇ ÉÏǨïâßYÅ∞ n~°…ÉèíOyñ ^ÀñK≥
`Õ. #∞~°=Ú qѨÙÅ =∞Ü≥∞º #∞Å¡ã¨^Œfi~°HÍOu, ѨÓ~° =∞OQÆHõ=Ú#ñ ÉÁO^Œ∞Ѩ_çÜ≥∞
Éèí∂i`ÕAñ _≥·# Éèí∂ã¨∞~å#fiÜ«Ú#‰õΩ #aè#"≥·Hõ Ü«∞ø= <åQÆ=∞=Ú#. 91
* Jaè#="≥∞ÿ# Ü«∞ø=#O Pq~°ƒùqOz# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J*Ïq∞à◊√_ç Hõ_»Hõ#∞flÖ’¡ Ü«∞ø=# QÆ~°fiO
HÍ#∞Ñ≤OzOk. =∞#ã¨∞ûÖ’ L„^ÕHõO Lá⁄ÊOyOk. â◊s~°=∞O`«\Ï HÍ=∞qHÍ~°O `«ÅK«∂Ñ≤Ok. "≥∂=ÚÃÑ·
z~°∞#=Ùfi "≥ÚÅÔHuÎOk. ÉÏQÍ |eã≤ ^ÕǨÏ=∞O`å QÆ\˜ìѨ_çOk. "≥O„_»∞HõÅ∞ #Å¡QÍ xQÆxQÆ "≥∞iâß~Ú.
#_»∞=Ú ÃÑ^ŒÌ^Œ~ÚOk. `˘_»Å∞ #∞#flѨ_®¤~Ú. ÉÏǨï=ÙÅ∞ á⁄_»"≥·<å~Ú. ~˘=Ú‡ qâßÅ=∞~ÚOk.
J=Ü«∞==ÚÅhfl #= #= HÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∂Î ‰õΩ^Œ∞~°∞‰õΩ<åfl~Ú. D q^èŒOQÍ P „ÉÏǨχ}∞_»∞
Ü«∞ø=#OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì JkèHõ`Õ*’=O`«∞ _≥·<å_»∞.
Hõ. ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú#ñ ÉÁ_»=Ú Ü«∞ø=#, =∞^Œ=Ú "≥eO ^ÀñK«∞ÉèíOy =∂x`«~°∞zñ ^Œ
^Œfi^Œ#=Ú# #∂ñQÆ∞g∞ã¨Å∞, á⁄^ŒÅ∞K«∞ñ QÆѨÊ_»i K«∂_»ñ ÉÁOHõO |Ü≥∞º<£. 92
* ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ "≥ÚÅÔHuÎ# Ü«∞ø=#=∞^ŒO |Ü«∞\˜H˜ LaH˜ =zÛ# q^èŒOQÍ JO^Œ"≥∞ÿ# P`«x
=ÚYOÃÑ· #∂#∂QÆ∞ g∞™êÅ∞ "≥ÚÅÔHuÎ #Å¡QÍ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ HõxÊOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 93
Hõ. `«q∞‡qig∞ñ^Œ „"åe#, `«∞"≥∞‡^Œ ѨOH˜ÎÜ«Ú#∞ É’Öˇñ ^À~°Ñ¨ÙbÅO
„QÆ=Ú‡H˘x q„Ѩ`«#Ü«Úx, <≥"≥Ú‡QÆ=Ú#ñ QÍ#ñ|_çÜ≥∞ <≥é˜g∞ã¨O|∞Öò. 94
* `å=∞~°ÑÙ¨ +¨ÊOg∞^Œ „"åe# `«∞"≥∞‡^ŒÅ ÉÏ~°∞ÖÏQÍ P „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞x <≥"∂≥ ‡=ÚÃÑ· JO^Œ"∞≥ #ÿ
g∞™êÅ∞ „Hõ=Ú‡H˘x HÍ#=KåÛ~Ú.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 395
=. JO`« ##OQÆ „|Ǩχ`«O„`«O|∞#‰õΩ =ã¨O`«∞O _˘#~°∞Û #O‰õΩ~å~°Ê}Ï~°OÉèíO|∞#∞O É’Öˇ Åe`«
H˜ã¨ÅÜ«∞ qã¨~° „Ѩ™ê~° ÉèÏã¨∞~° |Ǩï áê^Œáêk ѨÙ~ÀѨ=# Ѩ=# [=#„ѨÉèÏ= ѨiHõOÑ≤`« q@
q\©[# ǨÏ$^ŒÜ∞« „ѨÑÙ¨¶ Å¡ ѨÅ=¡ ÉèÅí O¡ |∞#∞, ##∂# „Ѩã∂¨ # x~°ƒ~ù ° QÆ~åƒùq~°∂ƒù`« ã¨∞~°aè Ѩ~åQÆÑ@
¨ Å
Ѩ@Ѷ¨∞\˜`« #Éè’=∞O_»ÅO|∞#∞. #=∞O^Œ x+¨ºO^Œ =∞~°O^Œ aO^Œ∞ã¨O^ÀÇ¨Ï HõO^Œo`« z`«=Î ∞`«Î
=∞^è∞Œ Ѩ ã¨O‰õΩÅ ~°≠OHÍ~° =ÚYi`« ã¨HÅõ kâß=ÅÜ«∞O|∞#∞, x~°O`«~° ^è•~åà◊ ~°ãɨ iíè `« ѨiѨHfiõ
Ѷ֨ Ï#∞Éè=í „Ñ¨É=íè ã¨"∂≥ ‡^Œ"å^Œ â◊√Hõ„Ѩ=ÚY Ѩ`O« QÆ HÀÖÏǨÏÅO|∞ <≥#· =∞^è∞Œ =∂ã¨O|∞ ã¨~fi° [#
=∞<ÀǨÏ~°O|∞<≥· xdÅ =#áê^ŒÑO¨ |∞Å #ÅOHõiOK≥. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞# #*Ïq∞à◊√O_»∞ Ñ≤`$« xˆ~âÌ O◊
|∞#O QÆ∞â◊ ã¨q∞`«∞Ê+¨Ê Ѷ¨ÖÏ~°÷O|∞ =#O|∞# Hõiy, uiy =K«∞Û ã¨=∞Ü«∞O|∞# <˘Hõ¯
Å`åÉè=í #O|∞#. 95
* WO`«Ö’ =ã¨O`« |∞∞`«∞=Ù =zÛOk. =∞#‡^äŒ∞_»<Õ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „áê~°OaèOz# Ü«∞*Ï˝xH˜
=ã¨O`«∞_»<Õ Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ JO‰õΩ~å~ÀѨ}O KÕã≤#@∞¡ L^•º#=<åÅÖ’x K≥@¡H˘=∞‡Å∞ „H˘`«ÎzQÆ∞à◊√¡
`˘_çQÍ~Ú. "åÜ«Ú"ÕQÍxH˜ Hõ^ŒÅ∞`«∞#fl P zQÆ∞~å‰õΩÅ∞ HõOÑ≤OK«∞`«∞#fl *Ï~°*Ïi}© [#ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’
„QÆ∞K«∞ÛH˘<Õ ÉωõΩÅ∞ ÖÏQÍ L#flq. K«Hõ¯QÍ qHõã≤Oz# ѨÙ=ÙfiÅÖ’ #∞O_ç KÕň~y# ѨÙá⁄Ê_ç ^Œ∞=∂~åÅ∞
PHÍâß# „"ÕÖÏ_»QÆ\˜ì# KåOkhÅ=Öˇ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. ѨÓÅÖ’ zO^Œ∞`«∞#fl =∞Hõ~°O^Œ aO^Œ∞=ÙÅ
qO^Œ∞Å`À "≥∞ÿ=∞~°z# =∞^èŒ∞Hõ~åÅ =∞^èŒ∞~° ~°≠OHÍ~° <å^•Å`À k‰õΩ¯Åhfl Ñ≤Hõ¯\˜Å∞¡ `«∞<åfl~Ú. ÉÏQÍ
ѨO_ç Ѩye# Ѷ¨ÖÏÅ#∞ P~°yã¨∂Î P#O^ŒO`À zÅ∞HõÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ‰õΔΩÅ∞ HõÅHõÅ ^èŒfi#∞Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
D q^èŒOQÍ JO^ŒiH© P#O^Œ ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# =∞^èŒ∞=∂ã¨O K≥@¡xflO\˜H© „H˘`«Î™⁄QÆã¨∞Å∞ KÕ‰õÄiÛOk. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J*Ïq∞à◊√_»∞ `«# `«O„_ç P*Ï˝#∞™ê~°O ^Œ~°ƒùÅ∂, ã¨q∞^èŒÅ∂, ѨÙëêÊÅ∂, ѨO_»∂¡ fã¨∞H˘x
~å=@O HÀã¨O `À@Ö’xH˜ "≥o¡ uiy=ã¨∂Î XHõ ^Œ@ì"≥∞ÿ# á⁄^ŒiO\’¡ XHõ ^Œ$âߺxfl uÅH˜OKå_»∞.
Hõ. |^•ú#∞~åQÆÜ≥ÿ∞ 㨇~°, Ü«Ú^ŒúO|∞# HõÅ~°∞ |∞kú #∞~°∞ HÍ=∞HõàÏ
ã≤^Œú Ü«∞QÆ∞ =$+¨e`Àñ „aÜ«∞, =$kúO ^ŒQÆñ QÆ∂_çÜ«Ú#fl q@∞ <˘~°∞ñ QÍOK≥<£. 96
* P ѨÙ=Ùfi\©~°OÖ’ á⁄Oyá⁄~°ÖË HÍ"≥∂„^ÕHõO`À, JO`«HõO`«‰õΩ Juâ◊~ÚOK«∞`«∞#fl Pã¨H˜Î`À
~°u„H©_»ÅÖ’ K«`«∞~°∞~åÖˇ·# `«# „Ñ≤Ü«Ú~åe`À P#Okã¨∞Î#fl XHÍ<˘Hõ HÍ=Ú‰õΩ}˜‚ J*Ïq∞à◊√_»∞
J=Ö’H˜OKå_»∞.
Hõ. Éèí@∞x<£ ~°uâß„ã¨Î HõàÏ, ~°ƒù@∞x<£ =~° Ü«∞ø=<å#∞Éèí= =∞^ŒqÉèí"À
^Œƒù@∞x<£ ã¨∞~°`ÕKåÛù ã¨O, Ѷ¨∞@∞x<£ qQÆ`åO|~À~°∞Hõ@∞x<£ q@∞x<£. 97
* P *Ï~°∞_»∞ ~°uâß„ã¨ÎOÖ’ Pi`Õi#g~°∞_»∞. #=Ü«∞ø=#OÖ’ HÍ"≥∂#‡`«∞Î_≥· L<åfl_»∞.
ã¨OÉè’QÆHÍOHõΔ`À `«Ç¨Ï`«Ç¨Ï ÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞. "≥ÚÅg∞^Œ QÆ∞_»¤ *ÏiáÈ=_»O ‰õÄ_® `≥eÜ«∞#O`« =∞`«∞ÎÖ’
L#fl P *Ï~°Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ J*Ïq∞à◊√_»∞ K«∂Kå_»∞.
396 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. ǨÖÏ Ñ¶¨¸i‚`« <Õ„`«`À =∞^Œ# `«O„`å~°OÉèí ã¨O~°OÉèí`À
MËÖÏáêÅ# Ü≥∂Qƺ Éèí∂qÉèí=`Àñ w~å‚ÅHÍ*ÏÅ`À
¿ÇÏÖÏeOQÆ# ÉèíOy "Õ+¨=u`À xKåÛù=f =¸iÎ`Àñ
ˆQoO ^ÕÅ∞K«∞#∞#fl "åxñ QÆ<≥ñ |∞OvÉèí∂`« ~À=∂OK«∞ñ_≥· 98
* "å_ç`À „H©_çã¨∞Î#fl P_»k HõÅ∞¡`åy# "≥∞ÿHõOÖ’ Hõ#∞„QÆ∞_»∞¡ „uѨC`«∂ =∞m§ =∞m§ ã¨OÉè’QÆO
HÀã¨O ÃÑ· ÃÑ·H˜ q[$Oaèã¨∞Î#flk. Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ <å@ºO KÕã¨∞Î<åfl~Ú. #∞^Œ∞\˜g∞^Œ =ÚOQÆ∞~°∞Å∞
K≥^Œ∞~°∞`«∞<åfl~Ú. PeOQÆ#O HÀã¨O "Õy~° Ѩ_»∞`«∞ qq^èŒ ÉèíOy=∞Å∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î#flk. =¸sÎÉèíqOz#
HÍ=∞"åOKèÖ« ÏQÆ∞# L#fl „Ñ≤ÜÚ« ~åe`À â◊$OQÍ~°̂HoÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞#fl J`«}‚˜ uÅH˜ã∞¨ #Î fl J*Ïq∞à◊√_çH˜
â◊s~°O ѨÙÅH˜OzOk.
Hõ. HõeH˜ =QÆ =∞^Œ# Hõ^Œ#ѨÙñ, |Å∞‰õΩÅ HõÅHõÅ=Ú Éˇ_»ñQÆ∞ =_»∞ "Õ∞YÅ =Ú
=fiÅ ~°=oñ ^Œye QÆuQ˘#ñ, QÆÅHõOiî ~°`«O|∞ ã¨Å∞Ѩ٠QÆ=∞Hõ=Úñ QÆxÜ≥∞<£. 99
* ~°u áê~°=â◊ºOÖ’ P ™⁄QÆã¨∞HÍx HõO~î°OÖ’#∞O_ç U"Õ"À J=ºHõÎ =∞^èŒ∞~°^èŒfi#∞Å∞
qxÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú. P â◊ÉÏÌʼnõΩ P JO^ŒHõ`≥Î #_»∞=Ú# Hõ^Œ∞Å∞`«∞#fl X_®¤}Ѩ٠=Ú=fi ã¨=fi_ç ÅÜ«∞
`«Ñʨ ‰õΩO_® `åà◊O "Õã∞¨ #Î flk. D q^èOŒ QÍ `«# „Ñ≤ÜÚ« x`À ã¨∞~°`« „H©_Ö» ’ P㨉Ωõ ~Î åÖˇ· L#fl P "≥ÅÜ«∂e
`«=∞HÍhfl QÆ=∞HÍhfl J*Ïq∞à◊√_»∞ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞.

Hõ. Hõ=Hõ=<≥· Ѩ^Œ#∂ѨÙ~°, ~°=~°= ÖÏQÆ∞|∞ƒH˘#fl ~°uѨu QÆ`«∞ÅO

l=z=<≥· q@∞ K≥=ÙʼnõΩ, ~°=o<£ ~°uã¨Å∞Ê ~°`«∞Å ~°=~°=ñ QÆxÜ≥∞<£. 100
* P "≥ÅÜ«∂e HÍe JO^≥Å∞ Ѷ¨∞Å∞¡ Ѷ¨∞Å∞¡=∞x XHõ^•x`À XHõ\˜ áÈ\©Ñ¨_ç ^èŒfixã¨∂Î<åfl~Ú. P
JO^≥Å K«ÑC¨ à◊√¡ q@∞xH˜ g#∞Å qO^Œ∞QÍ qxÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú. WÖÏ XHõiÃÑH· ˜ XHõ~∞° ZQÆ|_ç ™êyOK«∞`«∞#fl
ã¨OÉè’QÆ K«=∞`å¯~åÅ#∞ J*Ïq∞à◊√_»∞ PÖ’H˜OKå_»∞.

K«. ‰õΩ~°∞ ÅoHõO|∞ÃÑ· <≥QÆÜ«∞ñ „Q˘=Ú‡_ç gñ_»QÆ QÆ∞|ƒ^À~ÚÃÑ·

ã¨~°=ÚÅ∞ KÒHõoOѨñ QÆ\˜ã¨OQÆu "Õ∞YÅ `åà◊yOѨ ã¨
`«¯~° =~° HõOHõ}Ï=à◊√Å∞ QÆi˚Åñ Q“ #ã≤Ü«∂_» g∞ñ^Œ∞QÍ
=∞~°∞x q<À^Œ=ÚÖò ã¨eÃÑ =∂xx Ü«∞ø=# QÆ~°fiˆ~Y`À<£. 101
* ‰õΩ~°∞Å∞ Hõ#∞ÉÁ=∞ÅÃÑ· ZQÆ∞~°∞`«∞O_»QÍ, H˘Ñ¨C=Ú_ç g_»QÍ, =HΔÀ*ÏÅÃÑ· =Ú`åºÅ ã¨~åÅ∞
<å@º=∂_»QÍ, "≥ÚÅ#∂Å∞ z~°∞QÆO@Å∞ `åà◊O "ÕÜ«∞QÍ JO^•Å Hõ~°HõOHõ}ÏÅ∞ ^èŒfixOѨQÍ #_»∞O
`«∂QÍ_»QÍ Ü«∞ø=#QÆ~°fiO`À „Ñ≤Ü«Úx ÃÑ·H˘x P =∞QÆ∞= =∞#‡^䌈Ho ã¨eÊOk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 397
Hõ. =∞=fiѨ٠ã¨∞‰õΩ=∂~åOyx, [=fix #∞ѨQÆ∂ǨÏ<åk ã¨=Úz`« ~°`«∞Å<£
x=fi\˜Å∞^•xñ QÆx =∞k, #∞qfià◊¥§~°OQÆ =∞#‡^äÀnÌѨ#∞ñ_≥· 102
* q∞㨠q∞㨠ÖÏ_Õ =∞$^Œ∞"≥·# â◊s~°OQÆÅ ^•xx #=Ü«∞ø=# =ux – H“yeO`«Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
â◊$OQÍ~° „H©_»ÅÖ’ Pi`Õi# ^•xx P "≥ÅÜ«∂ex K«∂z J*Ïq∞à◊√_»∞ HÍ"≥∂„^ÕHõO`À Lqfià◊¥¡~å_»∞.
`«~°Å=Ú.
|Ǩïà◊ ^Œ$HõÊiáêHõ "≥∂Ç¨Ï x|^Œ∞úñ _ÒK«∞ =∞#O|∞Ö’
ã¨Ç¨Ï[ Hõ~°‡=Ú "Õ^Œâß„ã¨Î=Ú ™êuÎfiHõO|∞ñ ^ŒÅOz `«
xflÇ≤Ï`« z`Ϋ=Ú =\˜ì Ѩ@ìñQÆ <Õ~°ñ_»Ü≥∞º ã¨^• =∞<À
QÆǨÏ#=∞O^Œ∞ =∞~°∞O_»∞ áê=‰õΩ ÔH·=_ç<£ [i~ÚOѨñQÍ<£. 103
* `ÕѨ `ÕѨ‰õÄ UѨÙg∞i# P"≥∞ K«∂ѨÙÅ<Õ "≥∂ǨÏáêâßÅÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl P „ÉÏǨχ} ‰õΩ=∂~°∞_»∞
x`«ºHõ$`åºÖˇ#· "≥k· Hõ Hõ~‡° Å#∂ âß„ã¨áÎ ê~îåÅ#∂ [Ѩ`á« êÅ#∂ =∞~°záÈÜ«∂_»∞. J`«_ç =∞#ã¨û<Õ J~°}ºOÖ’
HÍ"≥∂„^ÕHõ=∞<Õ HÍiÛK«∞Û K≥ň~QÆ ™êyOk. xÜ«∞=∞|^Œú"≥∞ÿ# J`«_ç z`«ÎO Ѩ@∞ì `«Ñ≤ÊáÈ~ÚOk.
âß. P bÖÏ=u QÆO_»áêoHõÅÃÑ· Ǩ㨠„Ѩ™ê^ŒO|∞ ÃÑ·
<åÖ’ÖÏÅHõ ѨOH˜ÎÃÑ· <˘ã¨eÃÑ· <åHõ~°‚ ^Œ$QÆ∂ƒùu ÃÑ·
¿ÇÏÖÏáêk ‰õΩK«^Œfi Ü≥∂~°∞ Hõ\˜ÃÑ· xK«ÛÖò Ñ≤™êoOѨñQÍ
*ÏeO ÉÁO^Œ∞K«∞ <å`«‡ñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ =∞<À*Ï`å#Ö’¿Ñ`«∞ñ_≥· 104
* J*Ïq∞à◊√_»∞ P HõΔ}O "≥Ú^ŒÅ∞ P JO^•Å ÉèÏ=∞ zHõ¯x K≥H˜¯à◊¡#∂, K«Hõ¯x z~°∞#=Ùfi#∂,
Hõ^ŒÅ∞`«∞#fl =ÚOQÆ∞~°∞Å#∂, #∞#flx #∞^Œ∞~°∞#∂, K≥=ÙÅ^•HÍ "åºÑ≤Oz# "åÅæ#∞flÅ#∂, aQÆ∞"≥·#
‰õΩKåÅ#∂, qâßÅ"≥∞#ÿ Hõ\„˜ Ѩ^âÕ ßhfl, =∂\˜ =∂\˜H© 㨇iOѨ™êQÍ_»∞. J`«_ç =∞#ã¨∞ûÖ’ P"≥∞#∞ á⁄O^•Å<Õ
HÀiHõ K≥ň~yOk. kQÆ∞Å∞`À „‰õΩOyáÈÜ«∂_»∞. qKåiOKå_»∞. HÍ=∂"ÕâßxH˜ Ö’<≥·<å_»∞.
w. =∞é˜ ‰õΩÖÏKå~° =~°Î# =∂@∞ KÕã≤, Ѩ~°QÆ∞ Ñ≤„`«~°÷=ÚÅ∞ ^•x áêÅ∞ KÕã≤
™ê^èŒ∞ ÅHõΔ} QÆ∞}=$uÎñ *ÏÅ∞ KÕã≤, Ö’ÅÖ’K«# Ѩã¨ñ *ˇOk Ö’Å∞ñ _»Ü≥∞º. 105
* ‰õΩÖÏKå~° =∞~åº^ŒÅ#∞ ‰õÄÅ„^Àâß_»∞. `«O„_çQÍ~°∞ ã¨OáêkOz# Pã≤Î #O`«\˜h ^•xáêÅ∞
KÕâß_»∞. ™ê^èŒ∞ÅHõΔ}ÏÖˇ·# ã¨^Œ∞æ}ÏÅ#∞ q_»<å_®_»∞. ÉÏQÍ ~°∞z =∞~°y P "åÅ∞QÆ#∞flÅ "≥ÅÜ«∂e
JO^ŒK«O^•Å‰õΩ ÖÁOyáÈÜ«∂_»∞.
Hõ. âߺ=∞ñ QÆ∞ã¨∞=∂„ã¨Î MËÅ#, HÍ=∞ñ QÆ∞Å„ã‘ÎÅÖÏ=∞ñ QÆ=∞hÜ«∞QÆ∞}
™ÈÎ=∞ x[ÉèÏ=∞ <˘Å¡Hõ, ^è•=∞O|∞# _çOz „H˜OK«∞ñ^Œ#=Ú#ñ ÉÁ_»"≥·. 106
398 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* WO\˜ =^ŒÌ `«#ÉèÏ~°º L#flk. P"≥∞ ZO`À ™œO^Œ~º° =u. ã¨∞QÆ∞}=u. ™œÉèÏQƺ=u. #=Ü«∞ø=#=u.
J@∞=O\˜ JO^•Å~åtx q_çzÃÑ\˜ì P Ѩ~°=∞ =¸~°∞ö_»∞ ã≤QÆ∞æZQÆ∞æÅ∞ =^Œe P "≥ÅÜ«∂e WO\˜Ö’<Õ
HÍѨÙ~°O ÃÑ\Ïì_»∞.
L. |O^èŒ∞Åñ k\˜ì ã¨[˚#∞Å ÉÏ^èŒÅñ ɡ\˜ì Ü«∞<å^äŒHÀ\˜ñ ɡ<£
|O^≥Å∞ ã¨∞\˜ì ~¸~°=ÚÅ∞ Ѩ\˜ì Ѩ^äŒO|∞Å∞ Q˘\˜ì k@ìÜ≥ÿ∞
xO^ŒÅ HÀiÛ ™ê^èŒ∞ʼnõΩ xOk`«∞ñ_≥· QÆ_ç~ÚOK«∞ q`«Î =∂
ã¨∞O^Œi H˜zÛ =∞zÛHõÅ∞ ™⁄OÃÑ^Œñ QÆ∂iÛ =ã≤OK≥ñ ^Œ`«¯$Ѩ<£. 107
* D q^èŒOQÍ J*Ïq∞à◊√_»∞ K«∞@ìѨHͯÅ#∞ ^Œ∂+≤OKå_»∞. ã¨[˚#∞Å#∞ ^Õfi+≤OKå_»∞. k‰õΩ¯ÖËx
n#∞Å#∞ z‰õΩ¯ÅáêÅ∞ KÕâß_»∞. z@ìz=~°‰Ωõ ^è#Œ O HÀã¨O ^•~°∞Å∞ HÍz =KÕÛáÈÜÕ∞º [<åxfl ^ÀK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
^˘OQÆ`#« OÖ’ Pi`Õ~å_»∞. Z=~°∞ U =∞#∞H˘<åfl Zxfl u\˜<ì å ÖˇH¯õ K≥Ü∞« º‰õΩO_® ^•~°∞ÅH˘\˜ì ã¨OáêkOz#
^èŒ#=∞O`å P Ѩ_»∞ѨÙHõ`≥Î KÕ`«∞Ö’¡ áÈã≤ ^•xH˜ ^•ã¨∞_≥· ^•x ^ŒÜ«∂ ^•H˜Δ}ϺÅÃÑ· rqOѨ™êQÍ_»∞.
ã‘. ã¨=Úz`« „â◊√uK«~°Û K«iÛOѨ <˘Å¡Hõ ã¨u ‰õΩK«^ŒfiÜ«∞K«~°Ûñ [~°Û¿ãÜ«Úñ
^Œ~°¯ Hõ~°¯â◊ áê~î° `«~°¯O|∞ QÍ^Œx HõeH˜`Àñ „|}Ü«∞ `«~°¯O|∞ ¿ãÜ«Ú
㨇$u Ѩ^Œ"åHõº ã¨OQÆuñ QÍHõ `«`«ûu Ѩ^Œ"åHõº ã¨OQÆuñ |~°ñQÆñ *ËÜ«Ú
<å@HÍÅOHÍ~° <≥·Ñ¨Ù}O |∞_çy `« <åfl@HÍÅOHÍ~° áê\˜ñ k~°∞QÆ∞ñ
w. |~°ñQÆñ l~°HÍÅ g∞ suñ ÉÏѨxÜ«∞u, ~°=∞} ^•ã‘ ‰õΩ@∞O| ÉèÏ~°=Ú =Ç≤ÏOz
Ü«∞k ‰õΩ@∞Oax QÍñQÆñ ÉÏáê`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞, #â◊√zÜ«Ú#∞ ^Œ∞+¨ì=~°Î#∞ñ_≥· "≥∞ÅOÔQ. 108
* ã¨=Úz`«"≥∞ÿ# "Õ^•Å#∞ QÆ∂iÛ K«iÛOK«_»O =∂x"Õã≤ „Ñ≤Ü«Ú~åe áêeO_»¡[O@ÃÑ· K«O^Œ#K«~°Û
™êyOKå_»∞. `«~°¯âß„ã¨Î áê~îåÅ#∞ =∂x LOK«∞H˘#fl ^•x`À „Ѩ}Ü«∞`«~å¯Å∞ „áê~°OaèOKå_»∞.
^è~Œ ‡° âß„™êÎÅÖ’x Ѩ^•Å#∂ "åHͺÅ#∂ K«iÛOѨHõ P"≥∞ Ѩ^•Å#∂ "åHͺÅ#∂ "≥∞K«∞ÛH˘x =ÚK«Û\˜OK«@O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. <å@HÍÅÖ’x JÅOHÍ~åÅÖ’x <≥·Ñ¨Ù}Ϻxfl q_çz „Ñ≤Ü«Ú~åe #@#Å#∂
JÅOHÍ~åÅ#∂ =i‚ã¨∂Î u~°∞QÆ ™êQÍ_»∞. KåÖÏHÍÅO D „ѨHÍ~°OQÍ J*Ïq∞à◊√_»∞ „ÉèíëêìKå~°∞_≥· P
"Õâ◊º‰õΩ@∞O| ÉèÏ~åxfl "≥∂ã¨∂Î JkÜÕ∞ ÉèÏ~°ºQÍ ÉèÏqã¨∂Î áêѨz`«∞Î_≥· =∞e#^ÕǨï_≥· K≥_»∞ =∂~°æOÖ’
„Ѩ=iÎOѨ ™êQÍ_»∞.
Hõ. J@∞ QÍ#ñ ÉÏѨHõ~°∞‡xñ, QÆ∞\˜Å∞x ã¨∞[<å~°∞Î ^èŒ∂~°∞Îñ „QÆ∂~°∞x <Õ =∂
~°@=Ú#ñ Q˘x ÜÕ∞ÔQ^Œ =∞O, `«@ ^ŒO_»=Ú=Å# x`«ñ_»∞ ^èŒ#º`« <˘O^Œ∞<£. 109
* JO^Œ∞=Å¡ D áêáê`«∞‡}˜‚ D ‰õΩ\˜Å z`«∞Î}˜‚, D ã¨[˚# HõO@‰õΩ}˜‚ – D ^èŒ∂~°∞Î}˜‚ –
D„‰õÄ~°∞}˜‚ "Õ∞=Ú |Å=O`«OQÍ |OkèOz fã¨∞H˘x áÈ`«∞<åfl=Ú. W@∞ Ñ≤=∞‡@ W`«_∞» `«y# ^ŒO_»#O=Å¡
^èŒ#∞º_Ò`å_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 399
=. W@∞¡ ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl Ü«∞=∞^Œ∂`«Å "åiOz, #Ü«∞HÀq^Œ∞Öˇ·# ÉèíQÆ=^Œ∂Ì`« e@ìxi. 110
* Jx ѨÅ∞¯`«∞#fl Ü«∞=∞Éèí@∞Å#∞ x"åiOz hu âß„ã¨ÎѨO_ç`«∞Öˇ·# ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ∂`«Å∞ D
q^èŒOQÍ J<åfl~°∞.
Hõ. J=Ù~å! ^èŒ~°‡q"ÕHõ, „Ѩ=~°∞ŠѨ㨠QÍ#ñ |_çÜ≥∞ñ ÉÏѨ=Ú Ñ¨Ù}Àº
^Œƒù=ÙÅ #^ŒO_»∞ºÅ ^ŒO_»#, q=~°O ÉÁ#iOѨñ |_çÜ≥∞ qkè Ü≥∞é∞ñQÆq∞KÕ<£. 111
* PǨǨ! Uq∞ g∞ `≥eq`Õ@Å∞! g∞Ü«ÚHÍÎÜ«ÚHõÎ q"ÕHõO, g∞ ^èŒ~°‡x~°‚Ü«∞ áêO_ç`«ºO
`≥eã≤áÈ~ÚOk. J^ŒO_»∞ºÖˇ·# ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ#∞ ^ŒO_çOKÕ g∞ J*Ï˝#O "≥Å¡_»~ÚOk.
K«. ã¨=ÚÅ∞#∞ ™ê^èŒ∞Å∞<£ qÇ≤Ï`«âßã¨#∞Å∞<£ ã¨∞^ŒÜ«∂à◊√~°∞<£ â◊√Éè’
`«Î=∞QÆ∞}∞Öˇ·# Ü«∞\˜ì `«e^ŒO„_»∞Å∞ a_»¤Å ÔHQÆ∞æ ¿ãÜ«ÚKÀñ
„QÆ=∞=Ú# "å~° Öˇ=fiiH˜ñ ÔQ·H˘x ‰õΩ~Úº_»ñ *ÏÅ∞"å~°∞ ã¨O
„Éèí=∞=Ú# g∞ =∞#O|∞Åñ k~°O|∞QÆñ [~°Û Ü≥Ú#iÛ K«∂_»∞ñ_®! 112
* ã¨=∞|∞kú QÆÅ"å~°∞, ™ê^èŒ∞=~°Î#∞Å∞, xÜ«∞=∞|^Œ∞úÅ∞, =∞Oz ^ŒÜ«∂Ѩ~°∞Å∞, Q˘Ñ¨Ê ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞
Hõeæ# `«e¡ ^ŒO„_»∞ÖË `«=∞ a_»¤Å‰õΩ H©_»∞ KÕÜ«∞ `«ÅÃÑ\˜ì`Õ WHõ P a_»¤Å∞ Z=i`À "≥Ú~° ÃÑ@∞ìHÀQÆÅ~°∞?
g∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ g∞ˆ~ H˘OK≥O PÖ’zOz K«∂_»O_ç.
w. Zé∞Hõ QÆÅ∞QÆ∞ <å`«ñ _Õk Ü≥Ú#iÛ#, #kÜ«∞ KÕ`«∞ i`«~°∞ Öˇ·# "å~°
Å`«ñ_»∞ ã¨`«º q∞\˜ì ^Œ<≥ <Õx Ö’HõO|∞, `«„`«Ê=~°Î#=Ú#ñ ^Œye Ü«ÚO_»∞. 113
* Ö’HõOÖ’ *Ï˝#O HõÅ"å_»∞ Uk KÕ¿ãÎ W`«~°∞Å∞‰õÄ_® ^•x<Õ KÕ™êÎ~°∞. P`«_»∞ ^Õxx ã¨`«ºO Jx
x~°‚Ü«∞O KÕ™êÎ_À Ö’HõO ^•x<Õ #q∞‡ J^Õ q^èŒOQÍ „Ѩ=iÎOK«∞`«∞Ok.
w. <≥q∞‡ñ ^˘_»Åg∞ñ^Œ x„kOK«∞ K≥eHÍx, #=∞‡ñ^Œy#"åñ_»∞ #Ü«∞=Ú q_çz
„^ÀǨÏ|∞kúñ [OѨñ ^˘_»~°∞<Õ? Ü≥∞O^≥·#ñ, „cu ÖËHõ ^èŒ~°‡^Œ∂`«ÖÏ~°! 114
* g∞~°∞ ^èŒ~°‡^Õ=`« ^Œ∂`«Å∞QÆ^•! #q∞‡ `«# `˘_»ÅÃÑ· x„kOKÕ q∞„`«∞}˜‚ hux q_çz „Ñ‘uÖËHõ
„^ÀǨÏ|∞kú`À ZHõ¯_≥·<å Z=fi_≥·<å K«OѨѨÓ#∞‰õΩO\Ï_®! g∞ˆ~ K≥ѨÊO_ç.
w. z`«Î"≥∞Å¡ xzÛ K≥e`«#O|∞# =zÛ, #zÛ HõÅÜ«∞ "≥∞zÛ #=Ú‡"åxñ
QÆ~°∞} QÆÅ∞QÆ∞"åñ_»∞ñ QÆ_»∞™œ=Úºñ _»QÆ∞"åñ_»∞ñ, lO`«¿ãÜ«∞ ÔH@∞¡ Ããé∞Ѩ <Õ~°∞Û? 115
* ¿ãflǨÏÉèÏ=O`À =zÛ, ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞O`å WzÛ, `«#‰õΩ ÉÏQÍ #zÛ, `«##∞ "≥∞zÛ #=Ú‡‰õΩ#fl
=ºH˜ÎH˜ ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ∞ QÆÅ |∞kú=∞O`«∞_»∞ U =∂„`«O PÖ’K«#ÖˉõΩO_® JѨHÍ~°O KÕ™êÎ_®?
400 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 116
L. D`«ñ_»∞ HÀ\˜ ã¨OYºÅ‰õΩ <≥‰õΩ¯_»∞ ѨÙ@∞ì=ÙÅO^Œ∞ñ *ˇOk Ü«∂
Ü«∂`«=Ú Öˇ·# áêѨ x=ǨÏO|∞Å #xfl\˜ñ ÉÏéñ ^ÀÖˇñ „|
MϺ`« =∞u<£ =∞Ǩ=∞~°} HÍÅ=Ú#<£ ǨÏiѨÙ}º<å=∞ ã¨O
Éèí∂`« ã¨∞^è•=∞Ü«∂^Œ∞ƒù`« qÉèí∂uHõ~åHõΔ~° ã¨O„QÆǨÏO|∞#<£. 117
* JO`Õ H͉õΩO_® W`«_»∞ HÀ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= [<å‡ÅÖ’ KÕã≤# áêѨã¨=¸Ç¨Å#∞ D [#‡Ö’
WѨC_»∞ |∞kú=∞O`«∞_≥· áê~°„^ÀÖÏ_»∞. =∞~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J=∞$`«O=O\˜ ÉèíQÆ=O`«∞x ѨÙ}º<å=∞
ã¨OH©~°Î#O KÕã≤# =∞ǨÉèÏQƺO W`«_çH˜ JaƒOk.
ã‘. „|ǨχǨÏ`åº<ÕHõ áêáê@=ÙÅ Hõyfl H©ÅÅ∞ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
QÆ∞~°∞`«ÅÊ HõŇ+¨ „‰õÄ~° ã¨~°Ê=ÚʼnõΩñ ˆQ‰õΩÅ∞ ǨÏi<å=∞ H©~Ϋ#=ÚÅ∞
`«Ñ¨hÜ«∞ KÒ~°º ã¨O`«=∞ã¨O|∞#‰õΩ ã¨∂~°º H˜~°}=ÚÖò ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
=∞^èŒ∞áê# H˜eƒ+¨ =∞^Œ<åQÆ ã¨q∞uH˜ñ ˆQã¨~°∞Öò ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
w. =∞Ç≤Ï`« Ü≥∂QÀ„QÆ x`«ºã¨=∂kè q^èŒ∞Å, #Å~°∞ „|Ǩ‡k ã¨∞~°∞ʼnõΩ #O^Œ~åx
Éèí∂i x~åfi} ™ê„=∂[º Éè’QÆÉèÏQƺ, MËÅ#O|∞Å∞ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞. 118
* ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∞ã¨OH©~#ΰ Å∞ „|ǨχǨÏ`«º "≥Ú^ŒÖ#·ˇ áêáêÅ<Õ J_»=ÙʼnõΩ Jyfl*ÏfiÅÅ∞. ǨÏi<å=∞
H©~°Î#Å∞ QÆ∞~°∞„^ÀǨÏ=∞<Õ ÃѶ∂~° ã¨~åÊʼnõΩ <≥=∞à◊√¡. ÉèíQÆ=<åfl=∞ H©~°Î#Å∞ |OQÍ~åxfl ^˘OyeOK«_»=∞<Õ
=∞Ǩ áêѨ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# pHõ@¡#∞ áÈQ˘>Ëì ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞. ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#Å∞ =∞^èŒ∞áê# =∞ǨáêѨ=∞<Õ
=∞^ŒÑÙ¨ >Ë#∞QÆ∞Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ ã≤OǨÅ∞. =∞Ç≤Ï=∞`ÀQÆ∂_ç# Ü≥∂QÆã=¨ ∂kè q^è∞Œ Å`À X¿ÑÊ „|Ǩχ "≥Ú^ŒÅQÆ∞
^Õ=`«Å‰õΩ ‰õÄ_® JO^Œ~åx "≥∂HõΔ ™ê„=∂[º "≥·Éèí= qÖÏ™êÅ∞ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#Å∞.
ã‘. =ÚH˜ÎHÍO `≥·HÍO`« "≥∂ǨÏ# Hõ$`«º=ÚÖò ˆHe"≥∞ÿ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
ã¨`«ºÖ’HÍ#O^Œ ™œÉèÏQƺܫÚHõÎ=ÚÖò ˆHe"≥∞ÿ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
=∞Ç≤Ï`« x~åfi} ™ê„=∂*Ϻaè+≤ HõÎ=ÚÖò ˆHe"≥∞ÿ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
|ǨïHÍÅ [x`« `«Ñ¨óѶ¨Å ™ê~°=ÚÖò ˆHe"≥∞ÿ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞
w. ѨÙ}º=¸ÅO|∞ Å#áêÜ«∞ áÈ+¨HõO|∞, Åaè=∞`å~°÷O|∞ Å*Ï˝# ǨÏ~°} Hõ~°=Ú
ÖÏQÆ=∂O`ÀѨÅ|úO|∞ Å=∞$`«¿ã=, ÖÏ~°Îâ◊√Éèí=ÚÅ∞ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#=ÚÅ∞. 119
* <å~åÜ«∞} <å=∞ã¨OH©~°Î#Å∞ =ÚH˜ÎHÍO`« UHÍO`« "≥∂ǨÏ# qǨ~åÅ∞, „|Ǩχ֒Hõ x"å™êxfl
„Ѩ™êkOKÕ P#O^Œ™œÉèÏQƺ qÖÏ™êÅ∞, "≥∂HõΔ™ê„=∂[º Ѩ\Ïìaè¿+Hõ ã¨fi~°∂áêÅ∞, J<ÕHõ[#‡ÅÖ’ Pi˚Oz#
`«Ñ¨óѶ¨ÖÏÅ ™ê~åOâßÅ∞, <å~åÜ«∞} <å=∞ã¨O㨇~°}ÏÅ∞ ѨÙ}ϺʼnõΩ Ñ¨Ù\˜ìxO_»∞¡, ã¨~°fi^• ã¨O~°HõΔHÍÅ∞,
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 401
Jaè=∞`å~°÷ „Ѩ^•Ü«∞HÍÅ∞, J*Ï˝# ÉèíO[HÍÅ∞, P~°Î[# ~°O[HÍÅ∞. "Õ^•O`«™ê~°"≥∞ÿ# J=∞$`« ѨÓ~åxfl
JOkOz â◊√ÉèÏxfl KÕ‰õĈ~Ûq ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#Å∞.
Hõ. HÍ=∞O|∞ ѨÙ}º=∂~°æ, ¿ã÷=∞O|∞ =ÚhO„^Œ ™êO„^Œ KÕ`«ã¨û~°ã‘
^è•=∞O|∞ l+¨μ‚ x~°‡Å, <å=∞O|∞ñ ^ŒÅOK«∞"åñ_»∞ <å^äŒ∞ñ_»∞ QÍñ_Õ? 120
* "åã¨∞^Õ=Ùx <å=∞OHõO>Ë "åOKè«hÜ«∞O =∞ˆ~=Ú#flk? Jk xdŠѨÙ}º=∂~åæʼnõÄ xÅÜ«∞O.
JdÅ =ÚhO„^Œ∞Å JO`«~°OQÍÅ<Õ ã¨~À=~åÖË ^•xH˜ PÅÜ«∞O. J@∞=O\˜ Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μx Ѩq„`«
<å=∞O 㨇iOKÕ"åx „áêÉèí=O K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk?
Hõ. _≥O^ŒO|∞ Ѩل`«∞ =Å#<£, *ˇOk# ^Œx `«ÅñѨ =Å^Œ∞ NѨu ¿Ñ ˆ~
K«O^Œ=Ú# <≥·#ñ |eH˜#, #O^ŒHõ^èŒ~°∞ñ _»O^≥ HõÅñ_»∞ <å^äŒ∞O _»QÆ∞K«∞<£. 121
* D`«_»∞ ''<å~åÜ«∞}Ï——Jx Ñ≤ez#ѨC_»∞ W`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O ‰õΩ=∂~°∞x g∞^Œ Pã¨HõÎ"≥∞ÿ L#fl^Œx
g∞~°∞ `«ÅOѨ=^Œ∞Ì. ÉèíQÆ=O`«∞x ¿Ñ~°∞#∞ U q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜#ѨÊ\˜H© "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ~°HõΔ‰õΩ_≥· JO^Œ∞Ö’
LO_»<Õ LO\Ï_»∞.
w. a_»¤¿Ñ~°∞ñ ɡ\˜ì Ñ≤Å∞K«∞@ q„âß=∞, ˆHo <≥·# q∞QÆ∞Å ˆQe <≥·#
Ѩ^Œº QÆ^Œº w`« ÉèÏ"å~°÷=ÚÅ <≥·#ñ, QÆ=∞Å#Ü«∞#∞ñ ^ŒÅñѨñ QÆÅ∞+¨Ç¨Ï~°=Ú. 122
* ‰õΩ=∂~°∞x ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì Ñ≤ez<å, q„âßOu "Õà◊Ö’<≥·<å, P@Ö’<≥·<å, ѨiǨã¨OQÍ<≥·<å Ѩ^Œº–
=K«#–w`«– ÉèÏ"å~å÷Å`À<≥·<å 㨈~ Hõ=∞ÖωõΔΩ}˜‚ 㨇i¿ãÎ KåÅ∞, áêѨO ѨiǨÏiOѨ |_»∞`«∞Ok.
L. ‰õÄe#KÀ@ñ Q˘@∞ìѨ_ç ‰õΩOk#KÀ@ =∞Ǩ[fi~å^Œ∞ÅO
„ÉËe#KÀ@ ã¨~°Ê=ÚY Ñ‘_»Å #Ok#KÀ@ <å~°∞ÎÖˇ·
`«∂e#KÀ@ q+¨μ‚ Éèí=^Œ∂~°∞xñ ÉË~˘¯xˆ~x g∞ñ^Œ #
HͯÅ∞x Ü«∂`«<åq`«uñ QÍ#~°∞ ѨÓ#~°∞ ^Œ∞óYÉèÏ==ÚÖò. 123
* <ÕÅg∞^Œ `«∂e ‰õÄe Ѩ_ç#ѨC_»∞QÍh, ^≥|ƒÅ∞ ux ^Œ∞óYѨ_ç #ѨC_»∞QÍh, ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·#
[fi~åÅ`À U"Õ"À Ñ≤zÛ=∂@Å∞ „¿ÑÖË@ѨC_»∞QÍh, áê=Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q+¨[O`«∞=ÙÅ ÉÏ^èŒ Hõey#ѨC_»∞QÍx,
PiÎ`À JÅ=∞\˜OK«∞ #ѨC_»∞QÍh J"≥∂‡! ÉÏÉ’! J#‰õΩO_® P "åã¨∞^Õ=Ùx <å=∞O XHõ¯=∂@∞
LK«ÛiOz`Õ KåÅ∞, J@∞=O\˜ "åiH˜ Z@∞=O\˜ Ü«∞=∞ÉÏ^èŒÅ∂ LO_»=Ù, ã¨O™ê~° ^Œ∞óMÏÅ∂ ^Œi*Ë~°=Ù.
ã‘. JuáêѨ=ÚʼnõΩñ „|Ü«∞`«fl ѨÓ~°fiHõ=ÚQÆñ ^Œ#∞áêѨ=ÚʼnõΩ q∞`«O|∞QÍñQÆ
ã¨#∞‡x =~°∞ÅKÕ ã¨O„áÈHõÎ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ x~°‡ÅO |QÆ∞ áêѨ x+¨¯$`«=ÚÅ∞
„Hõ=∞~°∂Ѩ=Ú# #∞Ѩâ◊=∞#O|∞ÅQÆ∞ñ QÍx `«`üHõΔ}O|∞# #q ^Œ~°∞=ÖË=Ù
ã¨~°fiHõ~°‡O|∞Å ã¨OǨ~° "≥Ú#iOz z`«ÎO|∞#‰õΩñ ^Œ`«Îfiã≤kú <˘ã¨ñQÆ∞
402 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
w. <˘#~° hâ◊√¿ã= Ü≥∂y=∂#㨠ã¨~À, "åã¨∞¿ã= ¿ÇÏ=∞"åã¨∞ ¿ã=
"Õ^Œ"Õ^Œ∞º¿ã= "Õ^•O`« qÉèí∞¿ã=, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨ áê^ŒÑ¨^Œ‡ ¿ã=. 124
* ÃÑ^ŒÌ áêáêʼnõΩ ÃÑ^Œ„Ì áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∂, z#fl áêáêʼnõΩ z#fl „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∂ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ#·
=Ú#∞Å∞ x~°‚~ÚOKÕ L<åfl~°∞. HÍx P„áêÜ«∞tÛ`åÎÅ=Å¡ P áêáêÅ∞ `å`å¯eHõOQÍ LѨâ◊q∞™êÎ~Ú
`«Ñʨ ѨÓiÎQÍ Ñ¨iǨ~°O HÍ=Ù. ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ã¨OǨÏiOz =∞#ã¨∞û#∞ Ѩiâ◊√^ŒOú K≥Ü∂« ºÅO>Ë
ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ã= XHõ¯>Ë ã¨i J~Ú# „`À=. P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚, P Ü≥∂y=∂#㨠"åã¨∞}˜‚, P
Hõ#HÍO|~°^è•~°∞}˜‚, P "Õ^Œ"Õ^Œ∞º}˜‚, P ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ ã¨O㨇iã¨∂Î PÜ«∞# áê^•Å∞ ¿ãq¿ãÎ "≥∂HõΔO
ã≤kúã¨∞ÎOk.
Hõ. ǨÏi <≥é∞ñQÆx Ü«∂ ÉÏÅ∞ñ_»∞, ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ`À_»ñ QÆ∂_ç ǨÏiÜ«∞#∞ "åñ_»∞<£
ã¨iÜ≥ÿ∞ ^À+¨=Ú Å_»ñK«∞#∞, QÆ~°∞=e`À #yfl `«$}=Úñ QÍeÛ# ÉèíOy<£. 125
* ÉèíQÆ=O`«∞ _»O>Ë Uq∞\’ Z~°∞QÆx ÉÏÅ∞_»∞ ‰õÄ_® ǨÏiÉèí‰õΩÎÅÖ’ *Ëi ǨÏiǨÏi Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∂
LO>Ë KåÅ∞ JyflQÍe`À ‰õÄ_ç QÆ_ç¤x HÍeÛ "Õã≤#@∞¡ ǨÏi<å=∞㨇~°}O áêáê ÅxflO\˜h Ѩ\ÏѨOK«Å∞
KÕã∞¨ OÎ k.
L. P~°Ü«∞ g~°º=O`« =∞QÆ∞ <Ò+¨^èŒ"≥∞@∞¡ Ü«∞^Œ$K«Ûùñ Q˘#flñ ^Œ
KåÛ~°∞ QÆ∞}O|∞ ~ÀQÆ=ÚÅñ [Ü«∞º#ñ ÉÏÑ≤#=∂_ç¯ñ |∞}º q
™êÊù~°∞x #O|∞*’^Œ~°∞xñ ÉÏ=∞~°∞ñ _»A˝ñ _»=[˝ñ |e¯#<£
"å~°Hõ `«„`«ÊÉèÏ==Ú „^èŒ∞=O|∞QÆ <å`«‡QÆ∞}O|∞ñ EѨ^Õ! 126
* ™ê~°=O`«"≥∞ÿ# B+¨^èŒO J#∞HÀ‰õΩO_® á⁄~°áê@∞# ¿ãqOz#ѨÊ\˜H˜ ^•x QÆ∞}O =$^ä•QÍ áÈ^Œ∞.
^•x „ѨÉÏè =O ~ÀQÍÅ#∞ áÈQ˘\˜ì f~°∞`«∞Ok. J^Õ q^èOŒ QÍ Ñ¨~=° ∞áê=#∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∞O `≥eÜ«∞Hõ
ѨeH˜##∂, u~°™ê¯~°ÉèÏ=O`À ѨeH˜##∂ ^•x „ѨÉèÏ=O T~°ˆH áÈ^Œ∞. ^•x =∞ǨÏ`«Î~° QÆ∞}Ïxfl Jk
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® K«∂Ñ≤Oz f~°∞`«∞Ok.

Hõ. ^èŒ$u ^ŒÑ≤Ê# `«é˜xñ |∞~å, Hõ$`«=Ú#ñ QÍÔH@∞¡ ^ÀñK«∞ñ ˆQâ◊=Ùñ_»∞ =∞k<£
q∞uÖËx [QÆ=Úñ ^•eÛ#, Ü«∞`«ñ _˘Hõ¯x =∞#=ÚÖ’# #}ñÔQñ_»∞ "åñ_Õ? 127
* JO`«ºHÍÅO ã¨g∞Ñ≤Oz ^è≥·~°ºO ã¨#flye¡#ѨC_»∞ U^À ѨÓ~°fi [#‡Ñ¨Ù}º qâı+¨O LO>Ë<ÕQÍx
Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ ~å_»∞. =Ú[˚QÍÅ#∞ ÉÁ[˚Ö’ ^èiŒ Oz# P J#O`«∞_»∞ PÉèQí =Æ O`«∞_»∞ XHÍ<˘Hõ
=∂#=Ùx Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ûÖ’ T~°Hõ<Õ ZÖÏ W=Ú_»∞`å_»∞? =∞~°}HÍÅOÖ’ =∞u `«Ñ≤Ê#ѨC_»∞
ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`«O LO>Ë<ÕQÍx <å~åÜ«∞} <å=∞㨇~°}O KÕ¿ã ÉèÏQƺO „áêÑ≤ÎOK«^Œ∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 403
=∞. x~°`«Oɡ· x~°=^Œº"≥∞ÿ xdÅ zxfl~å‡}"≥∞ÿ x`«º"≥∞ÿ
x~°Ç¨ÏOHÍ~° QÆ∞}Ï_軺"≥∞ÿ xÜ«∞=∞"≥∞ÿ x~ÀÌ+¨ "≥∞ÿ#\˜ì N
ǨÏi <å=∞㨇~° }Ï=∞$`«O a`«ñ_»∞ „Ѩ`«ºHõΔO|∞ ¿ãqOK≥ñ ^•
=∞~°}ÏO`«O|∞# x\˜ì ã¨[˚#∞x ^èŒ~°‡OÉËÅ =º~°÷O |QÆ∞<£? 128
* WHõ D J*Ïq∞à◊√x q+¨Ü∞« =∞O\Ï~å! =∞~°}HÍÅOÖ’ D =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ NǨÏi<å=∞㨇~°}O
J<Õ J=∞$`åxfl „Ѩ`º« HõOΔ QÍ<Õ P™êfikOKå_»∞. âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ n, x~ÀÌ+"¨ ∞≥ #ÿ n ã¨=∞ã¨"Î ∞≥ #ÿ K≥`
· <« åºxH˜ PÅ"åÅ
"≥∞#ÿ n, x`«ºã¨`º« "≥∞#ÿ n, JǨÏOHÍ~° ~°ÇÏ≤ `«=ÚÖˇ#· ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#n, xÜ«∞=∞|^Œú "≥∞#ÿ n, x~°‡Å"≥∞#ÿ n
J~Ú# <å~åÜ«∞} <å=∞㨇~°}O =º~°O÷ QÍ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ`«∞Ok? ÉÏǨ@OQÍ ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∞O LK«ÛiOz#
D ã¨`«∞Ê~°∞+¨μx rq`«O ZO^Œ∞‰õΩ =$^ä• J=Ù`«∞Ok?
=. Jx ~Ú@∞¡ ÉèíQÆ=^Œ∂Ì`«Å∞ ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡O|∞ x~°‚~ÚOz, ~¸ Ü«∞~°÷O|∞# g∞‰õΩ ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞
QÆÅ^Õx g∞ ~åA #_»∞QÆ∞ñ_»∞. á⁄O_»∞ Jx ѨeH˜ „ÉÏǨχ}∞x #uÃѶ∂~°O ɡ·# Ü«∂=∞ºáêâ◊ |O^èŒ
x~°∞‡‰õΩÎxO QÍqOz, =∞$`«∞º=Ù =Åx Ü≥∞_»~°∞ "åÑ≤i. JO`« <å Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ KÕÜ«Ú#k ÖËHõ
Ü«∞=∞ Ö’HõO|∞#‰õΩO [x, Ñ≤`«$ѨuH˜ ã¨~°fiO|∞#∞ <≥é˜OyOzi. JO`«. 129
* D q^èŒOQÍ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx ^Œ∂`«Å∞ ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡hfl, ÉèíQÆ=<åfl=∞ =∞ǨÏ`åÎfihfl
x~°‚Ü«∞O KÕâß~°∞. "≥O@<Õ P „ÉÏǨχ}∞}˜‚ Ѩ~°=∞ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Ü«∞=∞áêâßÅ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎ}˜‚ KÕâß~°∞.
Ü«∞=∞H˜OHõ~°∞Å#∞ K«∂z ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞#fl J`«xH˜ ^è≥·~°ºO HõeyOKå~°∞. J#O`«~°O Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞
^Õ=^Œ∂`«Å`À [iy# ã¨OÉèÏ+¨}O=Å¡ „ѨÉèÏq`«∞Öˇ·#"åÔ~· `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’x J„QÆǨ"ÕâßÅ#∞
âßOuOѨ*Ëã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞x `«`«ÎfiO `«=∞‰õΩ Ñ¨ÓiÎQÍ `≥eÜ«∞^Œh, `≥Å∞ã¨∞HÀ =Åã≤Ok WOHÍ
L#fl^Œ#fl ã¨OQÆu "åiH˜ ѨÓiÎQÍ J~°÷"≥∞ÿOk. JѨC_»∞ "å~°∞ Ug∞ KÕÜ«∞ÖËHõ x~åHõiOѨ|_ç#"åÔ~· =\˜ì
KÕ`«∞Å`À Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ "≥àϧ~°∞. `«=∞ „ѨÉèí∞"≥·# Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA‰õΩ [iy# ã¨OQÆu ã¨=∞ã¨Î=¸
q#flqOKå~°∞.
Hõ. J`«ñ_»∞#∞ ÉÏâ◊K«∞º`«∞ñ_≥·, QÆ`«ÉèíÜ«Úñ_è≥· „ѨHõ$u <˘Ok Hõ_»∞ #∞`«û= ã¨O
QÆuñ Ez „"≥ÚH˜¯ =∞kÖ’, #`«∞e`« =Ú^Œ "≥Ú^Œq á⁄^Œe ǨÏi^•ã¨∞ʼnõΩ<£. 130
* WHõ¯_» J*Ïq∞à◊√_»∞ Ü«∞=∞áêâ◊|O^è•Å∞ g_çáÈ~Ú#O^Œ∞=Å¡ ÉèíÜ«∞O `˘ÅyáÈ~Ú ^è≥·~°ºO
=Ç≤ÏOKå_»∞. Z^Œ∞@ #∞#fl q+¨μ‚^Œ∂`«Å‰õΩ ZO`À P#O^ŒO`À KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞㨯iOKå_»∞.
`Õ. xez ˆHÅ∞ "≥Úyz ѨÅ∞Hõ #∞^ÀºyOz, K≥ÅñQÆ∞K«∞#fl Ö’x`«ÅñѨÙñ ^≥eã≤
K«„Hõ^èŒ~°∞x ‰õÄi‡ã¨Ç¨ÏK«~°∞ Åiy ~° ^Œ$â◊√º ÅQÆ∞K«∞ ^Õ=^Õ=Ù Hõ_»‰õΩ. 131
* xÅ∞Ѩ|_ç #=∞㨯iOz J*Ïq∞à◊√_»∞ ^Õ=^Œ∂`«Å`À U^À ѨÅ∞Hõ É’`«∞<åfl_»∞. J`«x
=∞#ã¨∞ûÖ’x ÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl q+¨μ‚^Œ∂`«Å∞ JO`«~åú#O K≥Ok ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞.
404 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. "Õ^Œ„`«Ü«∞ ã¨Oáê^Œº=Ú, "≥∂^ŒO|∞ QÆ∞}Ï„â◊Ü«∞O|∞ =Ú#∞ ÉèíQÆ= ^Œú
~å‡^Õâ◊O|QÆ∞ `«^Œƒù@, "å^ŒO|∞ #*Ïq∞à◊√O_»∞ =^ŒÅHõ q#∞K«∞<£. 132
* =¸_»∞ "Õ^•Å™ê~°=¸, P#O^Œ^•Ü«∞Hõ=Ú, HõÖϺ} QÆ∞}ÏʼnõΩ PÅ"åÅ=¸, ÉèQí =Æ O`«∞x ^è~Œ å‡xfl
„ѨɒkèOKÕn J~Ú# P q+¨μ^‚ ∂Œ `«Å Ü«∞=∞^Œ∂`«Å ã¨O"å^•xfl J*Ïq∞à◊√_»∞ ã¨=∞„QÆOQÍ PÅH˜OKå_»∞.
Hõ. N=∞<åfl~åÜ«∞} Ѩ^Œ, `å=∞~°ã¨ ^蕺#ã¨eÅ ^èÒ`« =∞ǨѶ¨∞
™ÈÎ=ÚO_≥· ã¨^ŒƒùH˜ÎH˜, ^è•=∞O |QÆ∞K«∞O_≥ñ ^≥eã≤ `«`üHõΔ} =∂„`«<£. 133
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~} ° Hõ=∞Š㨇~°}=∞<Õ x~°‡Å [ÅO J`«x =∞Ǩáê`«Hõ ã¨=¸Ç¨ ÅxflO\˜h
Hõ_çy"Õã≤Ok. J`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O xâ◊ÛÅ ÉèíH˜ÎH˜ xÅÜ«∞"≥∞ÿ HõΔ}=∂„`«OÖ’ J`«xH˜ *Ï˝<À^ŒÜ«∞ =∞~ÚOk.
Hõ. |~°=ã¨=Ú# #iHõ\˜ì#, ^Œ∞i`«O|∞Åñ ^ŒÅñz `«Åñz `«∞kñ ^•Ñ¨=Ú#<£
ǨÏi hâ◊√ <å„â◊~ÚOѨÙK«∞ñ, |i`åѨ=Ú <˘Ok ѨeÔH „ÉÏǨχ}∞ñ _®`«‡<£. 134
* `å#∞ Z<≥fl<Àfl áêáêÅ∞ KÕâß_»∞. J=hfl J`«_ç =∞#ã¨∞ûÖ’ |Å=O`«OQÍ J}zÃÑ@ì|_ç L<åfl~Ú.
WѨC_»∞ Jq =∂\˜=∂\˜H© `«ÅOѨىõΩ =KåÛ~Ú. J`«_ç =∞#ã¨∞û Ѩi`åѨO`À „‰õΩOyáÈ~ÚOk.
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# NǨÏiH˜ â◊~°}ÏQÆ`«∞_≥·<å_»∞. ѨâßÛ`åÎѨO`À D q^èŒOQÍ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.

ã‘. =$+¨eÜ«∞O ^Œ#∞~åQÆ =$kú a_»¤Åñ QÆx ‰õΩÅ=Ú QÀ^•=iñ QÆ∂Åñ „^Àz
~°K«ÛÅ ÔHH˜¯ÃÑ<£ ~°A˚¿ã`«Å ã¨i "åi֒ѨÅñ ^ŒÅ=OѨ٠KÕã≤
Hõ\˜ìñ_ç=Ú^Œ∞Hõ <≥· Hõ~°‡|O^èŒO|∞ŠѨÙ@ì<≥· xO^ŒÅ „áÈ= #QÆ∞K«∞ñ
^Œ~°∞}∞Å ~Àñ`«Å ^Œqe Éè’yOz# Hõ_çñk <å [#‡O|∞ QÍeáÈÜ≥∞ñ
P. [^Œ∞=Ù K«@∞ì=_çÜ≥∞ âß„ã¨ÎO|∞ =∞#flÜ≥∞º, |∞kú ѨÙ~°∞=Ù "Õ∞Ããñ |∞}º =∞}ñÔQ
hu =∞@∞ìѨ_çÜ≥∞ x~°‡Å*Ï˝#O|∞, "≥Ú^Œe ‰õΩ_çÔQ É’^èŒ =¸iñÉ’Ü≥∞. 135
* <Õ#∞ P â◊¥„^ŒHÍO`«g∞^Œ J#∞~åQÆO ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl#∞. P *Ïi}˜Ü«∞O^Œ∞ ã¨O`å<åxfl Hõ<åfl#∞.
‰õΩÅQ“~°"åxfl QÀ^•=iÖ’ HõeÑ≤ "Õâß#∞. <å „|`«∞‰õΩ ~°K«ÛÅ ÔHH˜¯OKå#∞. ã≤QÆ∞æ=∂e# Ѩ#∞ʼnõΩ áêÅÊ_ç
™ê\˜"åiÖ’ `«Å=OѨÙÅ∞ `≥K∞« ÛH˘<åfl#∞. "å~°Hú ºõ O ÃÑ·#|_ç #ѨÊ\˜H© ã¨O™ê~° |O^è•Å#∞Oz |Ü«∞@Ѩ_Ö» HË õ
Ö’HõxO^ŒÅ#∞ ÖˇH¯õ KÕÜ∞« ‰õΩO_® "å~°HÍO`å Ѩ~åÜ«∞}∞O_»<·≥ P ~À`« ã¨∞MÏÅ ~˘K«∞ÛÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂
<å „|`«∞HõO`å áê_»∞KÕã¨∞‰õΩ<åfl#∞. Ѩq„`«"≥∞ÿ# rq`«O Éèí㨇"≥∞ÿáÈ~ÚOk. <å K«^Œ∞=Ù K«@∞ì|O_»Öˇ·Ok.
<å âß„ã¨Î*Ï˝#=∞O`å â◊¥#º"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. <å |∞kú ѨÙ~°∞=Ù "Õ∞ã≤Ok. ѨÙ}ºO |∞yæ J~ÚOk. hu
J_»∞QÆO\˜Ok. xÜ«∞=∞O =∞~°∞QÆ∞Ѩ_çOk. <å `≥eq `≥Å¡"åiOk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 405
Hõ. zHõ¯x K«Hõ¯x K«#∞flÅ, =∞‰õΩ¯= ~ÚÖÏ¡e q_çz =∂Ü«∞Å∞ QÆÅ ~¸
"≥Hõ¯ã¨Ñ¨Ù =∞^Œºáê#ѨÙ, _˘Hõ¯Ñ¨ã¨O ^Œye ^Œ∞ifi@∞ñ_»<≥· K≥_çu<£. 136
* <Õ<≥O`« á⁄~°áê@∞KÕâß#∞! <å ^èŒ~°‡Ñ¨uflx, #=Ü«∞ø=#O`À q∞ã¨q∞ã¨ÖÏ_Õ K«Hõ¯x K«∞Hõ¯#∞,
<Õ#O>Ë =∞‰õΩ¯=QÆÅ ^•xx ÖˇHõ¯KÕÜ«∞Hõ kèHõ¯iOKå#∞. „`åy `≥·`«Hõ¯ÖÏ_Õ D _˘‰õΩ¯=ÚO_» =∂Ü«∞Ö’
z‰õΩ¯‰õΩ<åfl#∞. Jxfl q^è•ÖÏ K≥_çáÈÜ«∂#∞.
L. JHõ¯@! ÃѶ∂~° ^Œ∞+¨¯$`« =∞Ǩ#ÅH©ÅÅ∞ ##∞fl =Ú\˜ì ¿Ñ
~°∞Hõ¯}ñyOѨ H˜@∞¡ ^èŒ$u #∞O_»ñQÆ xK≥Û#Ǩϟ! ^Œ∞~å`«∞‡xO
„QƉõΩ¯#ñ ^Œe¡^ŒO„_»∞Å #HõŇ+¨z`«∞ÎÅñ ɡ^ŒÌÅ<£ =∞éË
k‰õΩ¯#∞ ÖËx"åiñ ɡ#∞fѨÙÅñ ɡ@∞ìK«∞ñ ÉÏéñ ^Àeu<£. 137
* JÜ«∞ºÜ≥∂º! <Õ <≥O`« ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚! J=∂Ü«∞‰õΩÖˇ·# <å `«e¡ ^ŒO„_»∞Å#∞ =Úã¨e"åix <Õ#∞
`«Ñ¨Ê =∞~Àk‰õΩ¯ ÖËx "åix Z<≥fl<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ\Ïì#∞. WO\’¡#∞Oz "≥à◊¡Q˘\Ïì#∞. <å ÉèíÜ«∞OHõ~° áêáêyfl
*ÏfiÅÅ∞ ##∞fl K«∞@∞ì=Ú\˜ì HÍeÛ Éèí㨇O K≥Ü«∞º‰õΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ q_çz ÃÑ\ÏìÜ≥∂ QÆ^•!
Hõ. JHõ$`«A˝ñ_» <≥· q_çzuñ, „|Hõ$uO QÆÅ |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ ÉÏź=Ú# ##∞<£
qHõ$uñ [#‰õΩO_»ñ ɡOz#, ã¨∞Hõ$`«∞Å =∞[˚#Hõ=~°∞Å â’Éèí#Hõ~°∞Å<£. 138
* <Õ <≥O`« Hõ$`«ÑÚ¨¶ fl}˜!‚ <å HÔ O`À "Õ∞Å∞ KÕã#≤ "åix. Pf‡Ü«ÚÖˇ#· K«∞@ìÑH¨ ͯÅ#∞ Ѩi`«ºlOKå#∞
z#flѨC_»∞ U Ö’@∂ ÖˉõΩO_® ##∞fl ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å#∞, <å "Õ∞Å∞ HÀˆ~"åix `«O„_ç "≥·Ñ¨Ù
^•Ü«∂^Œ∞Å#∞ =^Œe"Õâß#∞.
=. JѨC_»∞ 139
`Õ. ÃщõΩ¯ áê`«Hõ=ÚÅ Éèí$â◊^•~°∞}O ɡ·#, ^˘_»¤ #~°Hõ=∞O^Œ∞ñ |_»¤» ##∞fl
<åѨ^ŒÅ‰õΩñ ÉÏÑ≤ Ü«∞iHõ\˜ì ~°H˜ΔOz, i\˜ì ^èŒ~°‡Ñ¨Ù~°∞+¨μ ÖˇO^Œ∞ "å~˘? 140
* J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Z<≥fl<Àfl áêáêʼnõΩ X_çQ\Æ ì̃ J`«ºO`« ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ #~°H‰õ Äõ ѨO֒Ѩ_ç
H˘@∞ìH˘xáÈ`«∞#fl ##∞fl ^ŒÜ∞« `«Åz J_»∞H¤ ˘x PѨ^ÅŒ ∞ ÉÏÑ≤ ~°HOΔ˜ z# PѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μ Öˇ=~À! ZHõ¯_ç"å~À!
âß. KÀ^ŒºOɡ· HõÅ"ÀÖˇ h HõΔ}=Ú#O E_»OQÆñ „|`«ºHõΔ"≥∞ÿ
"Õ^ŒºO |Ü≥∞º#∞ ##∞fl h_çÛ# =∞Ǩg~°∞Öò Éèí$â’^Œ„QÆ∞ ÖÏ
Ü«Ú^ÀºQÆO|∞Å "å~°∞ áêâ◊^èŒ~°∞ b Ü«Ú`åûǨÏ=ÚÖò =∂x ã¨O
áê^•º<ÕHõ qHÍ~°~°∂Ѩ ‰õΩ\˜Å „ѨMϺ`«∞ ÖˇO ^Õñ y~À? 141
* Wk KåÖÏ Pâ◊Û~°ºOQÍ L#flk. =ÚO^Œ∞ U^À HõÅÖÏQÆ∞ JxÑ≤OzOk. =∞~°∞HõΔ}OÖ’ „Ѩ`«ºHõΔOQÍ
HõxÑ≤OzOk. ##∞fl =∞$`«∞ºáêâßÅ`À |OkèOz D_»∞ÛH˘x =zÛ# P ÉèÜ í ∞« OHõ~° ã¨fi~°∂áêÅ∞ P =∞Ǩg~°∞Å∞
P qHõ$`åHÍ~°∞Å∞ P =„Hõ=∂~°æã¨OKå~°∞Å∞ `«=∞ L„^ÕHÍhfl L`åûǨhfl =^ŒeÃÑ\˜ì ZHõ¯_çH˜ "≥àÏ¡~À!
406 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. ^•~°∞} áêâ◊|O^èŒ# q^è•#=ÚÅ<£ #~°HÍ~°‚=O|∞Ö’ñ
QÆ∂i#"åx ##∞flñ *ˇ_»‰õΩO_» <˘#iÛ# ѨÙ}º=O`«∞ ÅO
Éè’~°∞ǨÏ<Õ„`«∞ Å∞[˚fiÅ #Éè’=∞}˜`ÕAÅ∞ Ö’K«<À`«û=ÙÖò
Kå~°∞^ŒÜ«∂ ã¨=∞Oz`« qKå~°∞Å∞ #Å∞fi~°∞ <≥O^Œ∞ñ É’~Ú~À? 142
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# áêâ◊|O^è•Å`À #~°Hõ ã¨=Ú„^ŒOÖ’|_ç# ##∞fl <åâ◊#O Q͉õΩO_® ~°H˜ΔOz#
ѨÙ}º=¸~°∞ÎÅ∞ Hõ=∞Å<Õ„`«∞Å∞, ã¨∂~°∞ºx =O\˜ `Õ[ã¨∞û QÆÅ"å~°∞, Hõ#∞ѨO_»∞=Ù KÕÜ«Ú"å~°∞,
^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞Å∞, J~Ú# P #Å∞fi~°∞ ZO^Œ∞É’Ü«∂~À!
=∞. ##∞ ~°H˜ΔOz# ѨÙ}º=O`«∞Å∞ Hõ# <åflmHõѨ„`å‰õΔΩ ÅO
[#ã¨OHÍâ◊√Å∞ â◊OYK«„Hõ^èŒ~°∞ ÖÏ*Ï#∂~°∞ÉÏǨïÖò ã≤‡`å
##∞ ÖÏÅOa`« Hõ~°‚"Õ+¨ì# ã¨∞=~°‚KåÛùÜ«∞ k"åºO|~°∞Öò
Ѷ¨∞# HÍ~°∞}º ~°Ãã·Hõ ѨÓ~°∞‚Å∞ ã¨=∞„QÆã¨∂ÊùiÎ <≥O ^Õñy~À? 143
* ##∞fl ~°H˜ΔOz# P ѨÙ}º=¸~°∞ÎÅ∞, Ѩ^•‡‰õΔΩÅ∞, hÅ=~°∞‚Å∞, â◊OYK«„HÍÅ#∞ ^èŒiOz#"å~°∞,
P*Ï#∞ÉÏǨïÅ∞, |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞ =Å∞=Å#∞ ^•eÛ#"å~°∞, z~°∞#=Ùfi ÖÁÅ∞HõÉ’Ü«Ú =ÚMÏÅ"å~°∞,
Éèí∞*ÏŠѨ~°ºO`«O „"ÕÖÏ_Õ =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ∞ QÆÅ"å~°∞, Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ѨiѨÓi`«∞Å∞, ѨÓ~°‚â’Éèí`À ‰õÄ_ç#
P =∞Ǩ`«∞‡Å∞ ZHõ¯_ç ˆHy<å~À!
=. áê`«‰õΩO_» #QÆ∞ <å‰õΩ x qfi|∞^èÀ`«Î=∞ ^Œ~°≈#O|∞ ѨÙ~åHõ$`« =∞nÜ«∞ ѨÙ}º qâı+¨O|∞#O QÍx
á⁄O^Œ â◊HõºO|∞ QÍ^Œ∞. `« `«ûO^Œ~°≈#O ÉÏ`«‡‰õΩ #uã¨∞„Ѩã¨#flOɡ· Ü≥ÚѨC. J@∞¡ Q͉õΩO_≥ <Õxñ
QÆÅ∞+¨=~°Î#O|∞Å =$+¨bÉèí~°Î<≥· Ü«ÚO_ç =∞$uO ÉÁO^Œ∞K«∞#fl <å^Œ∞ lǨÏfi‰õΩ N=∞<åfl~åÜ«∞}
<å=∞ „QÆǨÏ}O|∞ ã¨OÉèíqOѨ<Õ~°^Œ∞. =∞é˜Ü«Ú#∞. 144
* áêáê`«∞‡_»#QÆ∞ <å‰õΩ P ^Õ=`å „âı+¨μªÅ ã¨O^Œ~°≈#O ѨÓ~°fi [#‡OÖ’ KÕã≤# ѨÙ}ºqâı+¨O
=Å¡HÍx „áêѨOÎ HÍ^Œ∞. "åi ^Œ~≈° #O <å P`«‡‰õΩ ZO`À P#O^•xfl KÕ‰Äõ iÛOk. JÖÏ HÍxKÀ áêѨ=~°#Î O`À
‰õÄ_ç â◊¥„^Œ„ã‘ÎH˜ Éèí~°Î<≥· =∞~°}˜ã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <å <åÅ∞Hõ‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl LK«ÛiOKÕ ÉèÏQƺO
Z\Ï¡ J|∞ƒ`«∞Ok?

P. áê`«‰õΩñ_»#∞ [_»∞ñ_» „|ǨχѶ¨∂`«∞‰õΩñ_»#∞, =∂# Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï =∞`«û~°∞O_»

<å‰õΩ <≥@∞¡ ^˘~°‰õΩ? <å~åÜ«∞}∞x k=º, <å=∞ q=∞Å H©~°Î#O|∞ =∞kH˜. 145
* áêáê`«∞‡_»#∞, =¸~°∞ö_»#∞, „|ǨχǨÏ`«º KÕã≤#"å_»#∞, ^Œ∞~°aè=∂#O – Ñ≤ã≤xQ˘@∞ì`«#O –
"≥∂ǨÏO– =∂`«û~°ºO QÆÅ"å_»#∞. J@∞=O\˜ <å‰õΩ P ÉèQí =Æ O`«∞x k=º<å=∞ ã¨OH©~#ΰ O ZÖÏ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok?
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 407
ã‘. ^•~°∞} "≥∂ǨO^èŒHÍ~° ѨÓi`«∞ñ_»#∞ ǨÏi q㨇ܫ∞ 㨇~°}Ï~°› =∞u<≥?
ѨOK« =∞Ǩf„= áê`«HÀ¿Ñ`«∞ñ_» ǨÏi q㨇ܫ∞ 㨇~°}Ï~°› =∞u<≥?
H“\˜Åº H˜`«= qHÍ~° áês}∞O_» ǨÏi q㨇ܫ∞ 㨇~°}Ï~°› =∞u<≥?
JdÅ ^Œ∞óMˇ·Hõ ÃѶ∂~å~°‚= =∞QÆ∞flO_» ǨÏi q㨇ܫ∞ 㨇~°}Ï~°› =∞u<≥?
`Õ. xO^ŒÅ‰õΩ <≥Å¡ <≥Å"≥·# x~°∞æ}∞O_», =∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºO_» <Õ <Õ_»? =∞^èŒ∞q^•i
k=º QÆ∞}<å=∞ H©~°Î# `≥éñQÆ^Õ_»?, ѨÓ~°fi ã¨∞Hõ$`«O|∞ ÖË ÔH@∞¡ á⁄O^Œñ QÆÅ∞QÆ∞? 146
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# "≥∂ǨÏ=∞<Õ pHõ\˜`À xO_ç# <Õ#∞ ÉèíQÆ=<åfl=∞㨇~°} KÕÜ«∞_®xH˜ Ü≥∂QÆ∞º_»<å?
f„="≥∞ÿ# ѨOK«=∞ǨáêáêÅ`À QÆ∂_ç# <Õ#∞ ǨÏix 㨇iOK«_®xH˜ Ü≥∂QÆ∞º_»<å? ‰õΩ\˜Å ã¨fiÉèÏ=Ù_»#∞,
E^ŒQÍ_»#∞ S# <Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ^蕺xOK«_®xH˜ J~°∞›_»<å? <å<åq^èŒ ^Œ∞óYã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy
`ÕÅ∞`«∞#fl <Õ#∞ <å~åÜ«∞} <å=∞㨇~°} KÕÜ«∞_®xH˜ J~°∞›_»<å? xO^ŒÅ‰õΩ xÅÜ«∞ "≥∞ÿ#"å_»#∞,
QÆ∞}Ç‘Ï#∞_»#∞, ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞_»#∞, <Õ<≥Hõ¯_»? ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩq„`« <å=∂xfl PÅÑ≤OK«∞ >ˇHõ¯_»?
W^ŒO`å ѨÓ~°fiѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ÖËx^Õ U q^èŒOQÍ ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok?
=. Jx q`«i¯Oz. 147
=∞. Ü«∞`«z`ÕÎO„kÜ«∞ =∂~°∞`«∞O_» #QÆ∞K«∞<£ Ü«∞`«flO ÉÁ#~°∞Î<£ ǨÏi
„=`« ã¨OѨuÎH˜ñ |∞}º=$uÎH˜ñ l^•"å™È#∞‡ MÏã¨H˜ÎH˜<£
Ü«Ú`« x~åfi} Ѩ^•#∞~°H˜ÎH˜ ã¨∞M’^ÀºQÆ „H˜Ü«∂â◊H˜ÎH˜<£
^èŒ$u ÅÉ’ú `«Î=∞ =ÚH˜ÎH˜<£ ã¨HõÅ ^è•„f^èŒ∞~°º ã¨^ŒƒùH˜ÎH˜<£. 148
* D q^èOŒ QÍ PÖ’zOz J*Ïq∞à◊√_»∞ XHõ x~°Ü ‚ ∂« xH˜ =KåÛ_»∞. <Õ#∞ <å z`åÎxfl ÖÁOQÆnã¨∞‰õΩx.
WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz, âßfiã¨#∞ xÜ«∞q∞Oz N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞`å#∞. NǨÏi ÉèíH˜Î
ã¨=∞ã¨Î qâßfixH˜ P^è•~°"∞≥ #ÿ k. ѨÙ}º„Ѩ=$uÎH˜ =¸Å"≥∞#ÿ k P`«‡*Ï˝<åxH˜ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ k. "≥∂Hõ=Δ ∂~åæxH˜
™ê^èŒ#"≥∞ÿ#k. ã¨∞YOQÍ ã¨∞=ÚYOQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çÑ≤OKÕk. ^è≥·~åºxfl KÕ‰õÄiÛ ^≥·<åºxfl áÈH͈~Ûk.
Hõ. q_çz`« Éèí=|O^èŒO|∞Å, #_»ñzu =∂Ü«∂q"≥∂Ç¨Ï =∞~Ú# `«=∞O|∞
<˘fl_çzu #i=~°æO|∞Åñ, QÆ_»zu <å [#‡ ^Œ∞óY Hõ~å‡~°‚==Ú<£. 149
* WkQÀ Éèí=|O^è•Å#∞ q_çz "Õâß#∞. =∂Ü«∞`À QÆ∂_ç# J*Ï˝<åO^èŒHÍ~åxfl J}z"Õâß#∞.
HÍ=∞ „HÀ^èŒ Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï =∞^Œ =∂`«û~åºÅ∞ J<Õ P~°∞æ~°∞ â◊„`«∞=ÙÅ#∂ [~ÚOKå#∞. [## =∞~°}ÏÅ<Õ
ã¨=Ú„^•xfl `«iOKå#∞.
Hõ. Ü≥∂+≤ „^Œ∂ѨO|∞# ##∞, <Õ+¨} =ÚYQÆǨÏfi~°=Ú# <≥QÆ„q∞Oy Hõ_»∞<£
^Õfi+¨=Ú#ñ QÀñuñ *Ëã≤#, ^À+¨^Œ Ü«∞QÆ∞ <å`«‡ =∂Ü«∞ñ ^˘ÅñQÆO QÆO\˜<£. 150
408 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* *Ï~°„ã‘Î ~°∂ѨO`À Z^Œ∞~°∞=zÛ HÀiHõÅ<Õ <À~°∞`≥~°z =∂Ü«∞ ##∞fl „q∞Oy"Õã≤Ok. ^Õfi+¨O`À
##∞fl QÀuÖ’H˜ kOzOk. HÀux KÕã≤ P_çOzOk. J@∞=O\˜ ^À+¨Éèí∂~Ú+¨ª"≥∞ÿ# =∂Ü«∞#∞O_ç `˘Åy
ɡ@
· Ѩ_®¤#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ "≥·+¨‚= *Ï˝#nѨO ÉÏ`«‡¿ãflǨÏO|∞#O ^Àñz# „ÉÏǨχ}∞O_»∞. 151

=∞. ÉèíQÆ=^Œú~°‡Ñ¨~åÜ«∞ }À`«Î=ÚÅ ã¨OÉèÏÃ+·Hõ =∞O„`«O|∞Å<£

q∞QÆ∞Å<£ *Ï˝#=Ú Ñ¨Ù@ì "≥∂Ç¨Ï Éèí= ã¨q∞‡„âß`«‡|O^èŒO|∞Å<£
^≥QÆ YO_çOz ã¨|O^èŒ∞ q∞„`« ã¨∞`« Ѩffl "≥∂Ç¨Ï q„âßO`«∞ñ_≥·
[QÆf<å^äŒ∞ ~°"Õ∞â◊√ñ QÆ$+¨μ‚x ^ŒÜ≥ÿ∞â◊fi~°ºO|∞ÅO QÀ~°∞K«∞<£. 152
* D q^èŒOQÍ P „ÉÏǨχ}∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ P`«‡*Ï˝#=∞<Õ `≥·ÅO`À xO_ç# „|Ǩχ*Ï˝#=∞<Õ
nѨO „ѨHÍtOzOk. JѨC_»∞ J`«_»∞ ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÖˇ·# L`«Î=∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ`À ¿ãflǨÏO KÕâß_»∞. "åi`À
[iÑ≤# ã¨OÉèÏ+¨}ÖË =∞O„`åÖˇ· J`«xH˜ *Ï˝<åxfl KÕ‰õÄ~åÛ~Ú. "≥∂ǨÏO =Å¡ Hõey# ã¨O™ê~°|O^è•Åhfl
`≥yáÈÜ«∂~Ú. K«∞\ÏìÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞, ‰õΩ=∂~°∞Å∞, ÉèÏ~°ºÅ∞ J<Õ "åº"≥∂ǨÏO #tOzOk. [QÆ<åfl^äŒ∞_»∂,
ÅH©Δ‡<å^äŒ∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ<Õ =∞ǨÉèÏQͺxfl J`«_»∞ "åOzèOKå_»∞.
Hõ. ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ`À =∂@Å∞, ^èŒ~° <≥#flñ_»∞ñ *ˇ_»x ѨÙ}º^èŒ#=ÚÅ =¸@Öò
=~° =ÚH˜ÎHÍO`« `Õ@Å∞, #i+¨_»fi~°æO|∞ K˘~°x Ü«∞~°∞^ŒQÆ∞ HÀ@Öò. 153

* ''ǨÏi Éè‰í Ωõ ÅÎ `À =∂@ÖÏ_Õ =∂@Å∞ Z#fl\˜Hh˜ K≥_x» ѨÙ}º^è<Œ åÅ =¸@Å∞, "≥∂HõÅΔ H˜‡Δ qǨÏiOKÕ
ѨÓÅ`À@Å∞. P~°∞~æ ∞° â◊„`«∞=ÙʼnõÄ „Ѩ"tÕ OѨ~åx J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ HÀ@Å∞—— Jx J*Ïq∞à◊√_»∞ ÉèÏqOKå_»∞.
ã‘. J#∞K«∞ <å „ÉÏǨχ}∞O _»u `«`«Îfi"ÕkÜ≥ÿ∞ Éèí=|O^èŒ=ÚÅ <≥Å¡ñ ÉÏéñ^Àe
"≥Ú#ã≤ QÆOQÍ^•fi~°=Ú# ˆHy Ü«∞K«Û@ñ „|aƒ# ^Õ=`åÉèí=#=∞O^Œ∞
<åã‘#∞ñ_≥· Ü≥∂QÆ =∂„â◊~ÚOz K≥ÅOQÆ∞ ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∂^Œ∞Å `≥~°∞=Ù=Å#
^Œ#∞ñ ÉÏѨÙH˘x Ѩ~°`«`«ÎfiO|∞`Àñ QÆ∂iÛ =∂#∞QÍ Ü≥∂QÆã¨=∂kèKÕ`«
P. QÆ∞}QÆ}O|∞ñ ÉÏã≤ H˘=∞ ~˘Ñ≤Ê# ÉèíQÆ=, ^Œ#∞Éèí"å`«‡Ü«∞O^Œ∞ <å`«‡ñ QÆeã≤
~°=∞}ñ ^Œ#∞fl "≥Ú^ŒÅ ~°H˜ΔOz#\˜ì Ü«∂, ѨÙ~°∞+¨=~°∞Åñ QÍOz á⁄ã¨ñQÆ „"≥ÚÔH¯. 154
* D q^èOŒ QÍ ÉèÏqOz P q„ѨÙ_»∞ Q˘Ñ¨Ê `«`fiΫ *Ï˝xÜ≥∞ÿ ã¨O™ê~° |O^è•ÅxflO\˜h áê~°„^Àe QÆOQÍ
^•fi~åxH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. JHõ¯_» XHõ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_ç Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl P„â◊~ÚOKå_»∞. ^ÕǨÏO
WO„kÜ«∂Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx =∂~°Oæ #∞O_ç q_ç=_ç `«##∞ Ü≥∂QÆ ã¨=∂kè^•fi~å Ѩ~` ° `
« fiΫ O`À *’_çOKå_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 409
QÆ∞}Ïf`«∞_≥·# `«# P`«‡#∞ Ѩ~°=∂`«‡Ö’ b#OKÕâß_»∞. JѨC_»∞ J`«xH˜ "≥Ú^Œ@ `«##∞ ~°H˜ΔOz# P
k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ HõxÊOKå~°∞. J`«_»∞ "åiH˜ #=∞㨯iOKå_»∞.
=. J @¡*Ïq∞à◊√O_»∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æO|∞# ^ÕǨÏO|∞ q_çz ѨÙ}º â◊s~°∞O_≥· Ü«∞„QÆÉèÏQÆO|∞#O „ÉÏ
QÆ∞ѨÅ|∞úÖ#·ˇ =∞Ǩ ѨÙ~°∞+¨ H˜OHõ~∞° ÅO QÍOz, ã¨=∞Oz`« ~À=∂Oz`« K«Å K«Û\ ù Ï Ñ≤O[i`« ¿ãfi^ŒaO^Œ∞
ã¨O^ÀÇ¨Ï q∞+¨ x+¨ºO^Œ =∞Ǩ#O^Œ=e¡HÍ =∞`«eH¡ ÍO‰õΩ~° ã¨O‰õΩŠѨiâ’aè`« `«#∞O_»∞#∞, ǨÏ~°¬
xHõ~=¬° ∂} =∂#™È^ÀºQÆ Ü≥∂QƄѨÉÏè "À`åûÇ¨Ï q㨇ܫ∞ =∞O^Œã‡≤ `« =ÚMÏ~°qO^Œ HõO^Œo`«∞O_»∞#∞,
xdÅ [QÆ*Ë˚wÜ«∞=∂<åYO_» â◊√Éè„í Ѩ^Œ â◊√ÉèÏHÍ~° ã¨O^Œ~≈° # ã¨=∂™êk`« ‰õΩ`«∂ǨÏÅ =∂#ã¨∞O_»∞#∞
<≥,· „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOK«∞K«∞ ÉèÏw~°nä f~°O|∞#ñ QÆà|ı ~°O|∞ q_çz, `«`Hü } Δõ O|∞# ǨÏiáê~°≈fi=~°#Î ∞
Öˇ#· ^•ã¨=~°∞Å ã¨fi~°∂ѨO|∞ñ ^•eÛ, Ü«∂ q+¨μ¿‚ ã=‰õΩÅ`Àñ QÆ∂_ç k=º =∞}˜ QÆ} Yz`«O|QÆ∞
ã¨∞=~°=‚ ∞Ü«∞O |~Ú# Ü«∞ã¨=∂# q=∂#O ɡH¯˜ , xdÖÏ#O^Œ Éè’QÆÉÏè Qͺ#∞Éèí "å‰õΩOiî`O« ɡ#·
"≥‰· Ωõ O~îO° |∞# N=∞<åfl~åÜ«∞} áê^•~°qO^Œ ¿ã"åK«~} ° Ѩi}Ï=∞ ã≤u÷ H˜O [xÜ≥∞. W@∞¡ qáê¡q`«
ã¨~fi° ^è~Œ ∞° ‡O_≥#· ^•ã‘Ñu¨ , QÆi›`« Hõ~‡° O|∞ÅKÕ`ñ« |u`«∞O_»∞#∞, ǨÏ`«„=`«∞O_»∞#∞ <≥· #~°HOõ |∞#O
QÆ∂Å∞K«∞O_ç, ÉèQí =Æ <åfl=∞ „QÆÇϨ }O|∞# ã¨^Àº=Ú‰õΩOÎ _»Ü∞≥ ºñ QÍ=Ù#. 155
* D „ѨHÍ~°OQÍ J*Ïq∞à◊√_»∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æO ^•fi~å `«# â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz k=º^ÕǨÏO
^èŒiOz#"å_≥· =Ú#∞fl `«#∞fl ~°H˜ΔOz# q+¨μ‚H˜OHõ~°∞Å#∞ `«# Hõ#∞Å=ÚO^Œ∞ ã¨O^Œi≈OKå_»∞. "åix
uÅH˜OK«QÍ<Õ J`«x ^ÕǨÏO P#O^ŒO`À ѨÙÅH˜OzOk. áê~°=â◊ºO`À X_»ÅO`å K≥=∞iÛOk. P#O^Œ=e¡
zyiÛOk. ǨÏ$^ŒÜ«∞O ǨÏ~°¬O`À xO_çOk. Ü≥∂QƄѨÉèÏ=O „ѨHÍtOzOk. q㨇ܫ∞O`À L`åûǨÏO`À
‰õÄ_ç# =∞O^ŒÇ¨ ã¨O J`«x =ÚMÏ~°qO^ŒO g∞^Œ zO^Œ∞Å∞ „`˘H˜¯Ok. ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅ#∂ „ѨHÍtOѨ*¿Ë ãn,
=∞OQÆà◊ „Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ n J~Ú# ÉèQí =Æ O`«∞x â◊√ÉèÏHÍ~åxfl ã¨O^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO =∞#ã¨∞ûÖ’ HõeyOk.
J*Ïq∞à◊√_»∞ q+¨μ‚^Œ∂`«Å‰õΩ KÕ`«∞Å∞ "≥∂_»∞Û`«∂ QÆOQÍf~°OÖ’ â◊s~°O q_çKå_»∞. "≥#∞"≥O@<Õ J`«xH˜
<å~åÜ«∞} áê~°≈fiK«~°∞Öˇ·# =∞ǨÉèí‰õΩÎÅ ã¨fi~°∂ѨO „áêÑ≤ÎOzOk. J#O`«~°O J`«_»∞ q+¨μ‚^Œ∂`«Å`À Hõeã≤
~°`åflÅ∞ K≥H˜¯# |OQÍ~°∞ q=∂<åxfl Jkè+≤ªOz P#O^Œ=∞Ü«∞=¸, Éè’QÆ ÉèÏQƺ xÅÜ«∞=¸ J~Ú#
"≥‰· Ωõ O~î° #QÆ~O° Ö’ „Ѩ"tÕ Oz N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~} ° Ï~°qO^•Å#∞ ¿ãqOKÕ Ñ¨i}`« ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl_»∞.
D q^èŒOQÍ J*Ïq∞à◊√_»∞. ã¨~°fi^èŒ~å‡Å#∂ LÅ¡OѶ≤∞Oz#"å_»∂, ^•ã‘Ѩلux ÃÑO_®¡_ç#"å_»∂,
^Œ∞+¨¯~°‡ÅKÕ`« „Éè+í μ¨ _ì #·≥ "å_»∂ J~Ú #~°HOõ Ö’ Ѩ_É» ’`«∂ <å~åÜ«∞} <å=∞㨇~°}O =Å¡ Hõ}Δ =∂„`«OÖ’
"≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. Hõ~°‡O|∞ ÖˇÅ¡ñ ÉÏÜ«∞#∞, =∞~°‡=Ú ^ŒÅñѨOQÆ ÖË^Œ∞ =∞^èŒ∞iѨ٠¿Ñˆ~
¿Ñi‡x <˘_»∞=Ù@HõO>ˇ#∞, ^Œ∞~°‡^Œ=Ú#ñ l`«Î "≥∞xfl „`À=Åñ [#fl<£. 156
* Hõ~å‡Åhfl q_çáÈ=\ÏxH˜ "Õˆ~ LáêÜ«∞O Un ÖË^Œ∞. K≥Ñ≤Ê# =∂@ q#‰õΩO_® Z^Œ∞~°∞uiy
=∞#ã¨∞û Zxfl=∂~åæÖ’¡ áÈ~Ú<å ã¨~°fi^• <å~åÜ«∞} <å=∂xfl LK«ÛiOK«@"Õ∞ ã¨Ô~·# LáêÜ«∞O.
410 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. áêO_»= =Oâ◊áê=# #$áêÅHõ! ~¸ ~ÚuǨ㨠"≥∞=fiñ _Õ
<˘O_˘Hõ ÉèíH˜Î ÖËHõ q#∞ <˘Ñ¨C"≥∞~ÚO |iî~ÚOK«∞ <å`«ñ _»∞
^ŒÌO_»`« =ÚH˜ÎHÍq∞xH˜ñ ^•#Hõ"≥∞ÿ ^Œ#∞*ÏiÖ’Hõ=∞O
^Œ∞O_»∞ =∞ǨqÉèí∂u Ü«∞=∞^Œ∂`«Å K«∂_ç¯ HõQÀK«~åHõ$u<£ 157
* áêO_»= ‰õΩÅuÅHÍ! ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! D ~ÚuǨ™êxfl Z=_≥<· å ã¨~ˆ UHÍ„QÆz`«OÎ `À PÅH˜Oz<å,
K«kq<å, J`«_∞» =ÚH˜HÎ ÍO`«‰Ωõ <≥Å"≥· Ü«∞=∞^Œ∂`«Å‰õΩ Hõ#|_»x ~°∂ѨO`À, q+¨μÖ‚ ’HõOÖ’ =∞Ǩ"≥É· =íè O`À
LO\Ï_»∞.
`Õ. J~°Ü«∞ Ѩل`ÀÎѨKåi`« "≥∞ÿ# q+¨μ‚, <å=∞ =∞=™ê#HÍÅO|∞##∞ ÉèílOz
âß~üV˜æxÅÜ«∞O|∞ñ *ËÔ~ #*Ïq∞à◊√O_»∞, x@∞¡ ã¨^ŒƒùH˜Îñ ^ŒÅñz# <Õq∞ K≥ѨÊ? 158
* J*Ïq∞à◊√_»∞ J=™ê#HÍÅOÖ’ ‰õΩ=∂~°∞x ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì Ñ≤eKå_»∞. HÍx NǨÏix Ñ≤Å∞=ÖË^Œ∞.
J~Ú# Ѩل`«∞Îx ¿Ñ~°∞`À q+¨μ‚<å=∂xfl =∞~°}HÍÅ=∞O^Œ∞ LK«ÛiOz#O^Œ∞=Å¡ ǨÏi™êxfl^蕺xfl
KÕ~°QÆey<å_»∞. WHõ ÉèíH˜ÎѨÓ~°fiOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl ѨeH˜`Õ K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk?
Hõ. HÀi#"å~°Å ÔHÅ¡#∞, *Ë~°∞= ÔH·=źѨ^Œ=Ú ã≤i=~°∞x =∞kO
QÀ~°x"å~°Å ÔHÅ¡#∞, ^Œ∂~°=Ú "≥∂HΔÍÑ≤Î Ü≥∞xfl „`À=Å<≥·#<£. 159
* =∞#™ê~å HÀi#"åiH˜ JO^Œ~°‰õÄ "≥∂HõΔ=∂~°æO ã¨g∞ѨOÖ’<Õ LO@∞Ok. P q^èŒOQÍ
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x HÀi# "åiH˜ Zxfl q^è•Å „Ѩܫ∞uflOz<å "≥∂HõΔ=∂~°æO KåÖÏ ^Œ∂~°OQÍ áÈ`«∞Ok.
=. Jx#O |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. =ÚhO„^•! P*Ï˝ „Éèí+¨μìO _≥· Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA Nq+¨μ‚
xˆ~Ìâ◊‰õΩÅKÕ`« xǨÏ`«∞ Öˇ·# Éèí@∞ÅKÕ`« =i‚OѨO|_»¤ <å~åÜ«∞}∞x <å=∞„ѨÉèÏ=O ÉÏHõi‚Oz,
"å~°Å ˆH =∞xÜ≥∞? =∞é˜Ü«Ú, <≥#flñ_ÕxÜ«Ú Ü«∞=∞^ŒO_»O|∞ qѶ¨ÅO ɡ· áÈ~Ú# `≥éOQÆ∞
QÆÅ^Õx q#=ÅÜ«Ú. D ã¨O^ÕǨÏO|∞ñ ÉÏѨ =∞Ǩ`å‡! h=Ù ^ŒHõ¯ñ ^ŒH˜¯#"å~°Å∞ ã¨=∞~°∞÷Å∞ QÍ
~°x `«ÅOK«∞K«∞#fl"åñ_». z`«OÎ |∞#∞ „|™ê^•Ü«∞`«OÎ |∞QÍ Éè=í nÜ«∞ =K«# ã¨∞^è•^è•~°Åñ „|™êkOѨ
=ÅÜ«Ú Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 160
* P =∂@Å∞ qx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•! `«# P[˝
=º~°÷"≥∞ÿ#O^Œ∞‰õΩ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA U=∞x ÉèÏqOKå_»∞? q+¨μ‚^Œ∂`«ÅKÕ ZkiOѨ |_ç# `«# Éèí@∞Å∞
=i‚Oz# ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞ „ѨÉèÏ"åxfl qx "åi`À U =∞<åfl_»∞? WkQÍHõ =∞i Z#fl_≥·<å Ü«∞=∞^ŒO_»#O
=º~°÷"≥∞ÿ áÈ~Ú# ã¨O^Œ~°ƒùO L#fl^•? LO>Ë q<åÅx LOk. D ã¨O^ÕǨxfl `˘ÅyOK«\ÏxH˜ =∞Ǩ`å‡!
h=ÙHÍHõ ã¨=∞~°∞÷Å∞ =∞Ô~=fi~°∞<åfl~°∞? <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O P#O^Œ=∞Ü«∞O JÜÕ∞º@@∞¡ h =K«<å=∞$`«^è•~°Å∞
„Ѩ™êkOKåe. D q^èŒOQÍ J_çy# #ˆ~O„^Œ∞x`À =ÚhO„^Œ∞ _ç\Ï¡ J<åfl_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 411
Hõ. NHõ$+¨‚Éèí@∞ÅKÕ`« x, ~åHõ$`«∞Å~Ú Ü«∂=∞ºÉèí@∞Å∞ Ü«∞=Ú#‰õΩ <å`«‡
ã‘fiHõ$`« q„ѨHõ^ä•„Hõ=∞, g∞ „H˜Ü«∞ =Ú<£ ^≥eÑ≤ ~°kÜ«Ú <≥é˜ñyO`«∞ñ ^ŒQÆ<£. 161
* q+¨μ‚^Œ∂`«ÅKÕ u~°ã¨¯iOѨ |_ç#"åÔ~·# Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ `«=∞ KÕ`«∞ÅÖ’ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎ_≥·#
q„ѨÙx Hõ^ä•„Hõ=∂xfl Ü«∞=Úx =ÚO^Œ∞ q#flqOz# q^è•<åxfl qâ◊^ŒOQÍ K≥ѨÙ`å#∞ q#∞.
`Õ. KÕi „uq^èŒHõ~°‡Åñ *ËÜ«Ú r=`«uH˜ñ, QÆ~°‡ Ѷ¨Å=ÚÅñ ^≥eÃÑ_»∞ HÍ~°}O|∞
#QÆ∞K«∞ tH˜ΔOK«∞"å~°∞ b Ü«∞=xg∞ñ^Œ, ^Õ=! Ü≥∞O^Œé∞ QÆÅ~°Ü«∞º? `≥eÜ«∞=ÅÜ«Ú. 162
* Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ `«=∞ <åÜ«∞‰õΩx`À W\Ï¡ J<åfl~°∞. F ^Õ"å! ™êuÎfiHõ ~å[㨠`å=∞㨠ã¨fiÉèÏ"åÅ`À
=¸_»∞ q^è•Å∞QÍ L#fl r=ã¨=¸Ç¨xH˜ "åi "åi Hõ~‡° Ѷ֨ ÏʼnõΩ `«y#@∞¡ tH˜OΔ K«∞"å~°Å∞ ZO^Œ~∞° QÆÅ~À
`≥ÅѨO_ç.
Hõ. ^ŒH˜Δ}kâßkè<åÜ«∞Hõ!, tHõΔO ^ŒQÆñ *ËÜ«Ú"å~°∞ H˜Δuñ ɡHõ¯O „_Õ
h HõΔÜ«∞=Ú #flHõΔÜ«∞=Ú#∞, ™êHΔÍ`«∞ÎQÆ Ô~O_»∞ <≥O^Œ∞ ã¨OѨ#fl =∞QÆ∞<£? 163
* ^ŒH}Δ˜ kâßnèâfi◊ ~å! x["≥∞#ÿ tHΔÍkèHÍiq h"˘Hõ¯_»"Ü
Õ ∞« x =∂ L^ÕâÌ O◊ . J\Ï¡‰H͉õΩO_® tH˜OΔ K«∞"å~°∞
Éèí∂q∞ÃÑ· KåÅ=∞Ok L#fl@¡~Ú`Õ <åâ◊#O – <åâ◊#O *ˇO^Œx (HõΔÜ«∞ JHõΔÜ«∞=ÚÅ∞) ^•xfl „Ѩ`«ºHõΔOQÍ
Ö’HõOÖ’ r=ÙÅ Kå=ÙѨÙ@∞ìHõÅ∞ Ô~O_»∂ Z\Ï¡ ã¨OѨ#fl =∞=Ù`å~Ú?
`Õ. ^Œ@ì"≥∞ÿ#\˜ì Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÅ <≥Å¡, <å[˝ ÃÑ>ˇì_»∞"å~°∞ ÃÑÔH·¯#KÀ@
#Hõ@! âßã¨Î$`«fi =ÚѨKå~° =∞Ü≥∞ºñ QÍ^≥!, â◊¥~°∞Öˇ· #\˜ì =∞O_»ÖËâ◊√ʼnõΩñ É’Öˇ. 164
* `«~°∞QÆx Hõ~°‡|O^è•Å ##∞ã¨iOz tHõΔÅ#∞ x~°‚~ÚOKÕ"å_»∞ XHõ¯_Õ LO_®e. JÖÏHÍHõ
JkèHõ"≥∞ÿ#KÀ ''âß㨉õΩ_»∞—— J<Õ =∂@ ˆH=ÅO =∞~åº^ŒHÀã¨"Õ∞. =∞O_»ÖÏkèѨ`«∞Å#∞ ѨiáêʼnõΩ Å#fl@∞¡
<å=∞=∂„`«"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
L. HÍ=Ù# h= Ü≥ÚHõ¯ñ_»= Hõ~°Î=Ù =¸ñ_»∞ [QÆO|∞ÅO^Œ∞ ã¨O
ÉèÏq`« Éèí∂`«HÀ\˜ñ |iáêHõ=â◊O|∞# tHõΔ ¿ãÜ«∞ñQÍ
h =~° âßã¨#O |dÅx~°‚Ü«∞"≥∞ÿ `«#~å~°∞K«∞O_» <Õñ
_ôç=Åñ „QÆ=∞‡é˜OѨ =∞é˜ Ü≥∞=fiñ_»∞ â◊‰õΩÎñ_»∞ ? ^èŒ~°‡áêÅHÍ! 165
* =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ [x‡Oz# „áê}˜HÀ\˜h Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ J#∞ã¨iOz tH˜ΔOK«\ÏxH˜ h "˘Hõ¯_»"Õ
Hõ~°Î=Ù. h „âı+¨ª"≥∞ÿ# âßã¨#O ã¨~°fiq^è•ÖÏ u~°∞QÆ∞ÖËxk. F ^èŒ~°‡áêÅHÍ! h âßã¨<åxfl =∞~°eOK«\ÏxH˜ D
Ö’HõOÖ’ Z=_çH˜ ™ê^茺 =∞=Ù`«∞Ok?
412 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. K«O_» Hõ~° `«#Ü«∞! Ü≥Ú~°∞ʼnõΩ, ^ŒO_»^èŒ~°`«fiO|∞ QÆÅ^≥! `«# [QÆ=Ú# #∞
^ŒÌO_»^èŒ~°=$uÎ <˘uÎe, ^ŒO_çO`«∞=Ù x#∞fl ^ŒO_»^èŒ~°∞ñ _»x á⁄QÆ_»<£. 166
* Hõ~°‡™êH˜Δ J~Ú# ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_»∞ h `«O„_ç. h‰õΩ QÍHõ ^ŒO_çOKÕ JkèHÍ~°O Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=fiiH©
ÖË^∞Œ . ^ŒO_çOѨ `«y#"åix L^ŒOÌ _»OQÍ ^ŒO_ç™êÎ=Ù. JO^Œ∞Hõ<Õ x#∞fl JO^Œ~∂° ^ŒO_»^~Œè ∞° _»x ã¨∞uÎ ™êÎ~∞° .
ã‘. W\˜ì h ^ŒO_»O| ~¸ =¸ñ_»∞ [QÆ=ÚÅñ ^≥QÆ∞="≥∞ÿ <Õñ_»∞ =iÎÅ∞¡K«∞O_»
=∞#∞[Ö’HõO|∞Å =∞Ç≤Ï`å^Œ∞ƒù `åHÍ~° ã≤^Œ∞úÅ q∞QÆ∞Åñ „|ã≤^Œ∞ú Öˇ·#
"å~°∞ #Å∞fi~°∞ "ÕQÆ =zÛ xˆ~Ìâ◊O|∞ ÉèíOyOz =∞ =∞‡O`«ñ ÉÏéñ^Àe
g∞ âßã¨#O|∞# "Õ∞ g∞_çÛ H˘x =K«∞Û „‰õÄ~°z`«∞Îxñ |∞zÛ H˘x Ü«∞^ŒeÛ
`Õ. áêâ◊|O^èŒO|∞ bã¨∞#ñ |\˜ì „`≥Oz, |eq∞ q∞QÆ∞ÅOQÆ =∞=Ú‡#∞ñ ÉÏéñ ^Àe
~ÚK«Ûñ [x<å~°∞ "å~°∞ ^• "≥∞K«\˜"å~°, ÖÏ^Œ~°=Ú‡# <Õñ_»∞ =∂ HÍ#u=Ú‡. 167
* WÖÏO\˜ âßã¨#O =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ <Õ_∞» x~å@OHõOQÍ =iÎã∞¨ #Î flk. J@∞=O@ѨC_»∞ =∂#=Ö’HõOÖ’
WO^Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ XHõ qz„`«O [iyOk. Z=~À k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ #Å∞æ~°∞ `«fii`«OQÍ =zÛ h âßã¨#O
"Õ∞~°‰õΩ "Õ∞=Ú D_»∞ÛH˘x =ã¨∞Î#fl „‰õÄ~å`«∞‡}˜‚ |Å=O`«QÍ fã¨∞H˘x áÈÜ«∂~°∞. g∞ P[˝#∞ ÉèíOQÆO
KÕâß~°∞. =∞=Ú‡Å#∞ áê~°„^ÀÖÏ~°∞. "å_çH˜ Hõ\˜ì L#fl áêâ◊ |O^è•Å#∞ D~°¬º`À `≥Oz áê~°"Õâß~°∞.
=∞=Ú‡Å#∞ `«iq∞H˘\˜ì W+¨ìO =zÛ#@∞¡ áÈÜ«∂~°∞. "åÔ~K«Û\˜"å~À Z=fi~À ^ŒÜ«∞KÕã≤ P#fÜ«∞O_ç.
=. Jxi. Jx =∞é˜Ü«Ú â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. J@∞¡ ^Œ∂`«Å∞ Ѩi`åѨ ã¨"Õ∞`«∞Öˇ· ѨeH˜#, ^ŒO_»^èŒ~°∞O_»∞
ѨÙO_»sH͉õΔΩx K«~°} Hõ=∞ÅO|∞Å =∂#ã¨O|∞# ã¨xflÇ≤Ï`«O|∞Å∞QÆñ *Ëã≤, =O^Œ#O ÉÏK«iOz,
Ѩ~°=∞ ÉèíH˜ÎѨ~°∞O_≥· "å~°Å H˜@¡xÜ≥∞. 168
* Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ Ü«∞=Ú}˜‚ WÖÏ J_çQÍ~°x WOHÍ â◊√‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. P q^èŒOQÍ Ñ¨i`«Ñ¨Î
ǨÏ$^ŒÜ«ÚÖˇ· ѨeH˜# ^Œ∂`«Å ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx Ü«∞=Ú_»∞ ^Õ=^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’
ã¨xflÇ≤Ï`«O KÕã¨∞H˘x #=∞㨯iOz ÉèíH˜ÎѨ~°=â◊√_≥· `«# Éèí@∞Å`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. HõÅñ_»∞ =∞^Œ#∞ºO_»∞ Ѷ¨∞#∞ñ _˘Hõ¯ñ _»`«ñ _≥O^Œ∞ "≥eH˜ñ QÍ#ñQÆ~åHõ qâ◊fi"≥∞Å¡
#ub#"≥∞ÿ =∞Ǩ^Œ∞ƒù`« ã¨=∞„QÆã¨∂ÊùiÎ #∞O_»∞#∞ QÀHõ #∂Å∞#flÉèíOy
^•"≥∞#ñ |â◊√=ÙÅ∞ ^Œye Ü«ÚO_≥_»∞=∂_ç¯ <å=∞ã¨OH©~°Î# ¿ã÷=∞QÆ`«∞Å
qǨÏiOK«∞ <≥=fiñ_»∞ qÅã≤`« =∞`«∂Ê[ Öˇ=fix Ѩ^Œ=ÚÅ x=fi\˜Å∞¡ñ
P. QÆ#∞@ =∞#∞@ K«#∞@ QÆÅ∞æ <≥=fixbÅ, ÅO^Œ∞ Ö’Hõ "≥∞=xÜ«∞O^Œ∞ñ ÉÁO^Œ∞
<≥#flñ|_»∞K«∞ñ |∞_»q∞ <≥=fix <å=∞=ÚÖò, Hõ~°‡|O^èŒ#=ÚÅ ¿Ñi‡ #_»ñK«∞. 169
* L<åfl_»∞. <åHõO>Ë Ñ¶∞¨ #∞_≥#· "å_»∞ XHõ_∞» <åfl_»∞. J`«_∞» |Ü«∞\˜H˜ HÍ#~å‰õΩO_® „ѨÑO¨ K«=∞O`«\Ï
xO_ç L<åfl_»∞. J`«º^Œ∞ƒù`«OQÍ ã¨=∞„QÆOQÍ p~°Ö’ ^•~åÅ suQÍ "åºÑ≤Oz L<åfl_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 413
J`«x P*Ï˝#∞™ê~°O r=ÙÅO^Œ~∂° „`åà◊` ¡ À JO@QÆ@|ì _ç# Ѩâ√◊ =ÙÅ =∂kiQÍ P Ü«∂ <å=∂Å`À
ã¨OˆH`åÅ`À y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. <Õ#∞ KÕ¿ã ѨÓ[Åxfl PÜ«∞# áê^•ÅˆH JOH˜`«O. [#O ѨÙ@ì@O
„|`«H@õ O =∞~°}O˜ K«@O Jhfl PÜ«∞# bÖÏqÖÏ™êÖË. D ã¨=∞ã¨Î [QÆ`∂« Î PÜ«∞#Ö’<Õ b#"≥∞ÿ LO@∞Ok.
PÜ«∞# <å=∂Å∞ LK«ÛiOz`Õ KåÅ∞ ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡|O^è•Å∂ x~°∂‡Å"≥∞ÿáÈ`å~Ú.

`«~°à◊=Ú
q#∞ñ_»∞ <Õ#∞ =∞¿ÇÏO„^Œ∞ñ _»Ñ¨Êu guǨϟ„`«∞ñ_»∞ ~åHõΔã¨∞O
_»xÅ∞ñ _»~°∞¯ñ_»∞ K«O„^Œ∞ñ_»∞O QÆ=∞ÖÏã¨#∞O_»∞ =∞~°∞^Œæ}O
|∞#∞ =∞¿ÇÏâ◊√ñ_»∞ ~°∞„^Œ=~°æ=Ú Éèí∂i ã¨OÜ«∞q∞ ã≤^Œ∞úÅ∞<£
"≥Ú#ã≤ Hõ<˘æ#ñ*ÏÅ Ô~=fix =¸iÎ q„â◊√`«H©iÎ"≥∞ÿ. 170

* ^Œ∂`«ÖÏ~å! q#O_ç. <Õ#∞, WO„^Œ∞_»∞, =~°∞}∞_»∞, Jyfl ^Õ=Ù_»∞, <≥·|∞∞u, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞,

ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, ^Õ=QÆ}ÏÅ∞, t=Ù_»∞, „Ѩ=∞^äŒ QÆ}ÏÅ∞, ã≤kÉú ÁOk# =ÚhO„^Œ∞Å∞ JO^Œ~=° ¸
Hõeã≤‰õÄ_® ã¨∞„Ѩã≤^Œú"≥∞ÿ# PÜ«∞# =¸iÎx Hõ#∞Q˘#*ÏÅ=Ú.
Hõ. ã¨`Õº`«~° QÆ∞} áêâ◊ =, â◊`«fiO|∞#ñ ÉÁO^Œ g~°∞ [Å*ωõΔΩ ã¨^≥·
Hõ`«fiO|∞ QÍ# <ÀѨ~°∞, ã¨`«Îfi „áê^è•#∞º e`«~° [#∞ʼnõΩñ ^Œ~°"Õ∞? 171

* Ö’HõOÖ’ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ<Õ áêâßÅ`À |^Œ∞úÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞ JO`«~åºq∞ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x

ã¨~°fi"åºÑ¨Hõ`åfixfl QÆ∞iÎOѨÖË~°∞. ã¨`«ÎfiQÆ∞} „Ѩ^è•#∞Öˇ·# "å~°∞ =∂„`«O H˘O`« H˘O`« =∂„`«"Õ∞ QÆ∞iΙêÎ~°∞.
WHõ W`«~°∞Å ã¨OQÆu K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk? ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ QÆ∞iÎOK«@O "åi =â◊O HÍ^Œ∞.
K«. JÉèí=Ù #"Õ∞Ü«Ú #=ºÜ«Ú ##O`«∞ #<å~°`«∞ñ |∂x "Õ∞xÖ’
#∞ÉèíÜ«∞=Ú <≥· "≥Å∞OQÆ∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úñ QÍ#~°∞ z`«ÎHõ~°‡ "å
yfiÉèí= QÆi+¨μªÖˇ· "≥^ŒH˜ gé˜ñ_ç „áê}∞Å∞† ã¨~°fi=ã¨∞Î=ÙÖò
â◊√ÉèíQÆuñ E_»<ÕiÛ `«#∞ñ E_»ñQÆ <Õ~°x HõO\˜áÈeHõ<£. 172

* ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∞. H˘Å`«Å‰õΩ JO^Œx"å_»∞. J#O`«∞_»∞. âßâ◊fi`«∞_»∞. =∂#=ÙÅ

â◊s~°OÖ’ Hõ~Δ Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μ_»∞, JHõ~Δ ° ѨÙ~°∞+¨μ_»∂‰õÄ_® `å<Õ J~Ú „ѨHÍtOKÕ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∞, =∞<À"åHͯܫ∞
Hõ~°‡Å "≥·Éèí=OÖ’ Pi`Õi# =∂#=ÙÅ∞‰õÄ_® JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞# Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^Œi≈OѨÖË~°∞. K«∂KÕ"å_çÖ’
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ JO`«~åºq∞QÍ L<åfl_»∞ QÆ^•! =∞i ZO^Œ∞‰õΩ ^Œi≈OѨÖ_Ë ∞» J<Õ ã¨O^ÕÇϨ O ã¨iHÍ^Œ∞. U=∞O>Ë
ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ ã¨O^Œi≈OKÕ Hõ#∞fl `«#∞fl `å#∞ K«∂K«∞HÀÖË^Œ∞ QÆ^•!
414 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. Ѩ~°=Úx ÉèíHõÎÖ’Hõ ѨiáêÅ# jÅ∞x ^Œ∞+¨ìÖ’Hõ ã¨O
ǨÏ~°∞x Ѩ`«OQÆѨÙOQÆ= qǨ~°∞x ‰õÄiq∞ ^Œ∂`«ÖÏ =∞<À
ǨÏ~°∞Å∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ=Ok`«∞Å∞ <å ǨÏi~°∂Ѩ QÆ∞} ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ·
u~°∞QÆ∞K«∞#∞O^Œ∞ Ô~Öˇ¡_»Å k‰õΩ¯Åñ ^Õ[=Ú Ñ≤Hõ¯\˜Å¡ñQÆ<£ 173
* PÜ«∞# Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ѨiáêeOKÕ"å_»∞. ^Œ∞+¨μÅì #∞ ã¨OǨÏiOKÕ"å_»∞. QÆ~∞° `«‡O`«∞xÃÑ·
Jkè+≤ªOz ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÖ’ qǨÏiOK«∞`«∂ LO\Ï_»∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ^Œ∂`«Å∞‰õÄ_®
PHÍ~°=ÚÖ’ QÆ∞}ÏÅÖ’ ã¨fiÉèÏ=OÖ’ P NǨÏi<Õ áÈe LO\Ï~°∞. P ^Õ=Ùx ^Œ∂`«Å‰õΩ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ Ãã·`O«
KÕ`∞« Å∞ "≥∂_çÛ #=∞㨯i™êÎ_∞» . J@∞=O\˜ q+¨μ^‚ ∂Œ `«Å∞ `«=∞ ^ÕÇϨ HÍO`«∞Å∞ k‰õΩ¯ÅxO_® "åºÑ≤OѨQÍ
Ö’Hõ=∞O`«\Ï ã¨OK«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
L. ÖˇHõ¯‰õΩ <≥‰õΩ¯"≥· Hõã¨@∞ÖËx =∞Ǩ^Œ∞ƒù`« `Õ[ "≥∞Öˇ¡_»O
aHõ¯\˜ÅO [iO`«∞ ~°u cè=∞|ÖÏ_è»∞ºÅ∞ q+¨μ‚^Œ∂`« ÖÏ
K«Hõ¯x ^èŒ~°‡âßO`«∞ Åu™êǨÏã¨=O`«∞Å∞ ^Õ=ѨÓl`«∞Öò
„QÆH˜¯é˜ ã‘ [QÆO|∞##∞ ˆQâ◊=¿ã=Hõ ~°HõΔ}Ï~°÷"≥∞ÿ. 174
* ÖˇHõ¯‰õΩ q∞‰õΩ¯@OQÍ q+¨μ‚^Œ∂`«Å∞ D [QÆ`«∞ÎÖ’ ã¨~°fi„`å N ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ#∞ ~°H˜ΔOK«@O
HÀã¨O u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. "åi `Õ[ã¨∞û q∞H˜¯e J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ k. HõàO◊ Hõ=Ú ÖËxk. "å~°∞ =∞Ǩ|ÖÏ_è∞» ºÅ∞.
^èŒ~°‡ã¨Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# âßO`«ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å~°∞. ^è≥·~°º™êǨϙêÅ`À‰õÄ_ç# "å~°∞. "åix K«∂z ^Õ=`«Å∞ Ãã·`«O
KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞㨯i™êÎ~°∞.
Hõ. <å =Å##∞ g∞ =Å##∞, ^Õ"åã¨∞~° QÆ}=Ú=Å#ñ „k[QÆO|∞ÅÖ’
<Õ =QÆÅñ ÉÁO^Œ‰õΩO_»ñQÆñ, QÍ=O QÆÅ"å~°∞ ѨÙ_»q∞ñ QÆÅ "≥·+¨‚=ÙÅ<£. 175
* <å =Å<å, g∞ =Å<å, ^Õ=~åHõΔ㨠ã¨=¸Ç¨ÏO=Å<å, =¸_»∞ Ö’HÍÅÜ«∞O^Œ∂ UÖÏO\˜ ^Œ∞óMÏxfl
á⁄O^Œ‰õΩO_® Éèí∂q∞ÃÑ· QÆÅ q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎÅ#∞ "å~°∞ HÍáê_»∞`«∂ LO\Ï~°∞.
Hõ. ÉèíQÆ= „`«Ê}˜Ç≤Ï`« ^èŒ~°‡O, |QÆѨ_» ^≥"åfii =∞uH˜ #xq∞+¨ QÆ~°∞_À
~°QÆ ã≤^Œú ™ê^茺 #~° ã¨∞~°, YQÆ `åѨ㨠ܫ∞HõΔ kq[ YK«~°∞Å ÔH·#<£. 176
* ^Õ=`«Å∞, QÆ~°∞_»∞Å∞, L~°QÆ∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, =∂#=ÙÅ∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞, =Ú#∞Å∞, Ü«∞‰õΔΩÅ∞,
q^•º^èŒ~°∞Å∞, MËK«~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ Z=fi~°∞‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞x ^≥·=`åfixfl QÆ∞iÎOѨÖË~°∞. ÉèíQÆ=`«Î`«ÎfiO
gi |∞kúH˜ JQÆ∞Ñ≤OK«^Œ∞.
Hõ. Z#flñ_»∞ñ ^≥eÜ«∞ñQÆ <Õ~°~°∞, Ѩ#flQÆѨuâß~Ú `«`«ÎfiÉèÏ==Ú "Õ∞#O
QÆ#∞flÅ "ÕÅ∞Ê#∞ _®Ñ¨Åñ, [#fl=∞i# "ÕÅ∞Ê =Ú^Œ∞Hõ K«^Œ∞=ÙÅ "ÕÅ∞Ê<£. 177
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 415
* Ѩ#flQÆâß~Ú J~Ú# P "≥#∞flx =∞ǨÏ`åÎfixfl ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩ_≥·# WO„^Œ∞_»∞QÍh, J~°ú<åsâ◊fi~°∞_≥·#
t=Ù_»∞QÍh, "Õ^Œ"Õ`«Î J~Ú# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ QÍh Z#fl_»∂ U =∂„`«=¸ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞.
ã‘. =~° =∞Ǩ^Œ∞ƒù`« "≥∞ÿ# "≥·+¨‚=*Ï˝#O|∞ u~°=ÚQÍ <≥=fi~°∞ `≥eÜ«∞ñQÆÅ~°∞?
^Õ"åk^Õ=ÙO_»∞ „uѨÙ~° ã¨OǨÏ~°∞ñ _˘O_≥ñ QÆ=∞Åã¨OÉèí=ÙO _˘O_≥ñ QÍiΈHÜ«∞
HõÑ≤Å <å~°^Œ∞ ÖÁO_≥ QÆOQÍ`«‡AO_˘O_≥ =∞#∞ "˘O_≥ |e Ü≥ÚO_≥ [#‰õΩñ _˘O_≥ñ
„|Ǩ¡^Œ∞ñ _˘O_≥ <Õ~åÊ@∞QÍ â◊√‰õΩñ_˘O_≥ ÉèÏã¨∞~°`«~° =∞u "åºã¨∞ñ _˘O_≥ñ
`Õ. QÍHõ Ü«∞#∞ºÅ `«~°"≥∞? ~¸ Ö’Hõ=∞O^Œ∞, h ã¨∞É’^èŒO|∞ ã¨^Àƒ^èŒ g∞ Ѩ^•~°÷
g∞ ã¨^•#O^Œ z#‡Ü«∞ g∞ Ü«∞QÆ=∞º, g∞ qâ◊√^ŒúO|∞ QÆ∞ǨϺO|∞ h â◊√ÉèíO|∞. 178
* ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# Ѩ~°=∞t=Ù_»∞, „|Ǩχ, ‰õΩ=∂~°™êfiq∞, HõÑ≤Å∞_»∞, <å~°^Œ∞_»∞, cè+¨μ‡_»∞, =∞#∞=Ù,
|eK«„Hõ=iÎ, [#Hõ=∞Ǩ~åA, „ѨǨ¡^Œ∞_»∞, Nâ◊√‰õΩ_»∞, "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ J#∞"å~°∞ =∂„`«"Õ∞ H˘O`«=~°‰õΩ
J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# "≥·+¨‚=`«`åÎfixfl `≥Å∞ã¨∞HÀQÆň~"≥∂! g~°∞QÍHõ W`«~°∞Öˇ·# "åiH˜ =∞Ô~=fiiH© D L`«Î=∞
*Ï˝#O, D qâı+¨*Ï˝#O, „|Ǩχ Ѩ^•~°÷=¸, ã¨^•#O^Œ z#‡Ü«∞=¸, JQÆ=∞º=¸, Ѩiâ◊√^Œú=¸, Ѩ~°=∞
~°Ç¨Ï㨺=¸, â◊√ÉèíOHõ~°=¸ J~Ú# D "≥·+¨‚=*Ï˝#O ™ê^茺=∞ÜÕ∞ºk HÍ^Œ∞.
Hõ. D Ѩxfl^ŒÌé∞ ^ŒHõ¯ñQÆ, <ÀѨ~°∞ `«H˘¯~°∞Å∞ `≥eÜ«∞ #∞Ѩx+¨ ^Œ∞z`«
NѨu<å=∞ =∞Ǩ^Œ∞ƒù`«, nÑ≤`« ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡ k=º„Hõ=∞=Ú<£. 179
* ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# Ѩ<≥flO_»∞=∞Ok `«Ñ¨Ê `«H˜¯# "åÔ~=fi~°∂ LѨx+¨„^ŒÇ¨Ï㨺"≥∞ÿ# <å~åÜ«∞} <å=∞
=∞ǨÏ`åÎfixfl q=iOz K≥ѨÊÖË~°∞. "åiH˜ ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡=¸ ^•x k=º`«fi=¸ U =∂„`«O QÀK«~°O HÍ^Œ∞.
`Õ. Uk [Ñ≤~ÚOѨ #=∞$`«"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨ñQÆ∞K«∞O_»∞, <Õk ã¨^Œú~°‡Ñ¨^äŒ =∞x Ü≥∞é∞ñQÆñ ^Œy#
^ŒkÜ≥∞ ã¨^ŒƒùH˜Î Ü≥∂QÆO|∞ #Å=iOK«∞, =¸iÎ=∞O`«O|∞ ^• ǨÏiH©~°Î#O|∞. 180
* U <å=∞O [Ñ≤Oz#H˘Ån J=∞$`«"≥∞ÿ Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞O@∞O^À, Uk L`«Î=∞"≥∞ÿ#
^èŒ~°‡=∂~°æ"≥∂ JkÜÕ∞ ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#O. =¸sÎÉèíqOz# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ"Õ∞ ǨÏi<å=∞ H©~°Î#O.
`Õ. HõO\˜ˆ~ g∞~°∞ ã¨∞`«∞ÖÏ~°! Hõ=∞Å<Õ„`«∞, Éèí=º =∞QÆ∞ <å=∞H©~°Î# Ѷ¨Å=Ú <Õñ_»∞
`«qe =∞$`«∞º=Ù áêâ◊|O^èŒ=ÚÅ=Å#, *Ï}`«#=Ú# g_≥ #*Ïq∞à◊√O_»∞. 181
* <åÜ«∞#ÖÏ~°! ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩq„`«<å=∞ ã¨OH©~°Î# Ѷ¨ÖÏxfl <Õ_»∞ g∞~°∞ Hõ#∞ÖÏ~å Hõ<åfl~°∞QÆ^•!
=∞$`«∞º^Õ=`« áêâ◊|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl J*Ïq∞à◊√_»∞ ZO`À <Õ~°∞ÊQÍ |Ü«∞@Ѩ_®¤_»∞.
L. U\˜H˜ *Ïeñ ÉÁO^Œ? #~°∞ b „H˜Ü«∞ñ, QÆ$+¨μ‚x H©~°Î#O|∞ áê
áê@=ÙÅO ^ŒÇ≤ÏOѨñ QÆÅ ^Ò@‰õΩ ã¨OkÜ«∞ "Õ∞Å? ~ÚѨC _ô
416 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«∂ñ@i ^Àã¨HÍi ÃÑ#∞^À+≤ Ü«∞*Ïq∞à◊√_»O`« "≥ÚO^Œ∞K«∞O
ÉÏ\˜QÆ q+¨μ‚<å=∞=Ú#∞ |Å∞¯K«∞ñ ˆQ=Å=ÚH˜Î ˆHQÆñ_Õ? 182
* D q^èŒOQÍ =∂#=ÙÅ∞ kQÆ∞Å∞ K≥O^Œ@O ^ÕxH˜? ——ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞ã¨OH©~°Î#O áêáê@=ÙÅ#∞
HÍeÛ "Õã∞¨ OÎ k—— J#_®xH˜ ã¨O^ÕÇϨ O ZO^Œ∞‰õΩ? WѨC _ô `«∞O@i, ^Œ∞+¨μ_ì ∞» , áêáê`«∞‡_»∞ – J*Ïq∞à◊√_»∞
=∞~°}O K≥O^Œ∞`«∂ ÉèQí =Æ O`«∞x ¿Ñ~°∞ LK«ÛiOKå_»∞. Jk‰õÄ_® `«# ‰õΩ=∂~°∞x ¿Ñ~°#∞H˘x Ñ≤eKå_»∞QÍx
ÉèíQÆ=O`«∞x ¿Ñ~°x ÉèÏqOz HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ P q^èŒOQÍ Ñ≤ez# J*Ïq∞à◊√_Õ "≥∂HΔÍxfl
K«∂~°Q˘<åfl_»∞. WO`«HõO>Ë L^•Ç¨Ï~°}O Uq∞ HÍ"åe?
Hõ. WO`«Ü«Ú#∞ ^Œ^䌺 =∞x =∞k, <≥O`«Ü«Úñ ^≥eÜ«∞OQÆ ÖË~°∞ Ç‘Ï<å`«∞‡Å∞ ^Œ∞
~åÌO`«`«~° Ѷ¨∞\˜`« =∂Ü«∂, „HÍO`å`«ºO`« „ѨHÍâ◊ Q“~°= [_»∞Öˇ·. 183
* |∞kúÇÏ‘ #∞Öˇ#· =∂#=ÙÅ∞ D Ü«∞^ä•~°"÷ ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« xfl `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ H˘OK≥"∞≥ #ÿ #∂ PÖ’zOz
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË~∞° . ^•@â◊Hºõ O HÍx =∞Ǩ=∂Ü«∞Ö’ z‰õΩ¯H˘x `«=∞ `≥eqx QÀÖ’Ê`«∞<åfl~°∞. =∞O^Œ|∞^Œ∞ú Ö∫`«∞<åfl~°∞.
=∞OQÆà◊ =∞ǨN=$`«Î=Ú.
D q^èŒ=Ú#<£ q|∞^èŒ∞ ÖËHõ`«=∞ z`«Î=ÚÅ <ÕHõ`«=Ú ÖËHõ ǨÏi hâ◊√<£
ÉèÏ==Ú# xeÊ `«QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«Ü≥∂QÆ Ñ¨iáêHõ=Ú# <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞ "åi<£
^Õ=Å^Œ∞ ^ŒO_»#QÆu<£ [#^Œ∞ =∂‰õΩ QÆ∞é∞uOѨ #Ѷ¨∞=ÚÖò ^ŒÅñQÆ∞ g∞ñ^Œ<£
N=~°∞x K«„Hõ=Ú qâı+¨QÆuñ QÍñK«∞ ã¨∞~°¿ãq`«∞Å∞ =ÚH˜Îñ QÆ_»∞ñ ɡ^ŒÌÖò. 184
* D q^èŒOQÍ *Ï˝#=O`«∞Å∞ UHÍO`«OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ J##º"≥∞ÿ# ÉèÏ=O`À `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’
xÅ∞ÊH˘x Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#`À Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Öˇ· á⁄Å∞á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. F ^Œ∂`«ÖÏ~å! J@∞=O\˜"åix
fã¨∞H˘x~å=Å^Œ∞. "åix ^ŒO_çOK«@O ã¨iHÍ^Œ∞. P Ѩx =∂ =Å¡HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ QÆ∞iÎOz#KÀ
áêáêÅ∞ =∂Ü«∞"≥∞ÿáÈ`å~Ú. JnQÍHõ q+¨μ‚^Õ=Ùx K«„HõO qâı+¨OQÍ "åix ~°H˜ΔOK«∞`«∂ LO@∞Ok. ^Õ=Ùx
¿ãqOK«∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ `«Ñ¨ÊHõ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞.
L. Z=fi~°∞ ã≤^Œú™ê^茺 YK«ˆ~â◊ Å㨠`«Êiw`« QÍ^äŒÅO
^≥=fi~°∞ =ÚH˜ÎÉè’QÆ`«Å ¿ÇÏ=∞ =∞<ÀǨÏ~° K«O„^ŒâßÅÅO
^≥=fi~°∞ â◊OYK«„Hõ QÆ∞~°∞¿ÇÏu QÆ^• ~°∞z~À„QÆáê}∞ ÖÏ
=∞=fiѨ٠~°∂Ѩ=O`«∞ Åã¨=∂#∞Å∞ "À ^èŒ~°Ö’x "≥·+¨‚=ÙÖò. 185
* q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÖˇ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ H©iÎx ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, MËK«~°∞Å∞ Åe`«w`åÅ`À QÍ#O
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ =ÚH˜Î ™œ^èŒOÖ’ JO^Œ"≥∞ÿ# K«O„^ŒâßÅÅÖ’ x=ã≤ã¨∞ÎO\Ï~°∞.
™ê\˜ÖxË "å~°∂ ™œO^Œ~º° =O`«∞Å∂ S# "≥+· "‚¨ À`«=Î ÚÅ J~°K`
Õ ∞« ÅÖ’ ~ˆ MÏHÍ~°OÖ’ â◊OYK«„HÍÅ∂ QÆ^•Y_®æÅ∂
q~ålÅ∞¡`∞« O\Ï~Ú.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 417
ã‘. „â◊√`«ºO`« q„âßO`« =∞`«º#∞„Hõ=∞}©Ü«∞ ÉèíQÆ= „`«Êã¨OQÆ`«∞Öò ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
ã¨#HÍk=Úx Ü≥∂y[# ã¨^•#O^≥·Hõ Ѩ~°=∞ ÉèÏQÀº^ŒÜ«ÚÖò ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
Hõ$+¨‚ Ѩ^Œ ^蕺# ˆH= ÖÏ=∞$`«áê# Ѩi}Ï=∞ Ü«Ú`«∞Å∞ NÉèÏQÆ=`«∞Å∞
|Ǩïáê`« HÍhHõ ѨiÉèí= „Ѩ„H˜Ü«∂ Ѩ~°∞ëÈ„QÆ =¸~°∞ÎÅ∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
`Õ. ÉèÏ= `«`åÎfi~°÷ "Õ^Œ∞Å∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞, „|Ǩχ"å ^•#∞"å^Œ∞Å∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
ã≤~°∞Å∞ ^Œ#~°OQÆ <≥#flñ_»∞ñ *Ë@∞ÖËx, Ѩ^Œq <˘áêÊ~°∞"å~°∞ "À ÉèÏQÆ=`«∞Å∞. 186
* ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ =∞#ã¨∞û ZÅ¡ÑC¨ _»∂ "Õ^•O`« g^ä∞Œ ÅÖ’ qǨÏiã¨∞OÎ @∞Ok. "å~°∞ ã¨~fi° ^• ÉèQí =Æ O`«∞xH˜
ã¨O|OkèOz# „ѨãO¨ QÍÖË KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ Î Öˇ#· "å~°∞ ã¨#Hõã#¨ O^•k =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å∞ J#∞Éèqí OKÕ
„|Ǩ‡#O^•xfl JO^Œ∞HÀQÆÅ J^Œ$+¨ì=O`«∞Å∞. ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ NHõ$+¨‚ K«~°}Hõ=∞Š㨇~°}=∞<Õ =∞^èŒ∞~°
ã¨∞^è•~°™êxfl `«xqf~å áê#OKÕã≤ „|`«∞‰õΩÅ∞ ѨO_çOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ ∞ |Ǩïq^è•Öˇ#· ÉèÜ í ∞« OHõ~°
áêѨã¨=¸Ç¨Å#∞ zOz K≥O_®_»∞`å~°∞. Ѩ~°`«`åÎfixfl QÆ∞iÎOz „|Ǩχã¨fi~°∂áêxfl P~åkèOK«∞`«∂ LO_Õ
Ѩ~°"≥∞ÿâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞flÖË ÉèÏQÆ=`«∞Å∞. "å~°∞ `«=∞ =∞Ǩϟ#fl`«™ê÷#O #∞Oz U =∂„`«O K«eOK«~°∞.

Hõ. JkQÍ# q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅñ, QÆkÜ«∞ñQÆñ [#=Å^Œ∞ g∞~°∞ Hõi=~°^Œ∞ Åã¨

`«Ê^ŒÑ¨^Œ‡ q#u q=ÚY∞Åñ, ^Œ∞k #O@ñQÆñ QÆ\˜ì `≥O_»∞ ^èŒ∂~°∞ÎÅ∞ "å~°Öò. 187
* ^Œ∂`«ÖÏ~å! J@∞=O\˜ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ ^Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ g∞~°∞ á⁄~°áê@∞#‰õÄ_® "≥à◊¡=^Œ∞Ì. NǨÏi
áê^ŒÑ¨^•‡~å^èŒ#‰õΩ q=ÚY∞Öˇ·# ^èŒ∂~°∞ÎÅ#∞ Ѩ\˜ì |OkèOz fã¨∞H˘x~°O_ç.
ã‘. ZHõã¨ÔH¯=Ú# ÔH·# xOk~å ~°=∞}∞xñ |Å∞HõOQÆÖËx ^Œ∞~åƒù+≤`«∞Å#∞
QÆÅÖ’# <≥·# NHÍO`«∞x ã¨`åÊ^Œ Hõ=∞Å=ÚÖò ã¨∂_»x Hõ~°‡~°`«∞Å
#=ÙfiK«∞ <≥·#ñ QÆ$+¨‚„Ѩâ◊O㨉õΩñ *ˇqñ ^•~°Ê<Õ~°x ^Œ∞+¨¯^ä• „Ѩ=}∞Å
Ü«∂„`À`«û=O|∞Å <≥·# hâ◊√x QÆ∞_ç „`À=ñ „^˘Hõ¯ñQÆÖËx ^Œ∞+¨Ê^Œ∞Å#∞
P. |~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å áê^Œ^èŒ∂o ã¨=∞ã¨Î, f~°÷™ê~° =∞#∞K«∞ñ ^≥eÜ«∞ÖËx
"åi "åi"åi "åiñ *Ëi#"åiñ, ^˘Å∞`«ñ QÆ\˜ì `≥O_»∞ ^Œ∂`«ÖÏ~°! 188
* ¿ã=‰õΩÖÏ~å! #=ÙfiÖÏ@ÔH<· å <å~åÜ«∞}∞x <å=∞O LK«ÛiOK«x =^Œ~∞° É’`«∞Å#∂, HõÅÖ’<≥<· å Hõ=∞ÖωõΩΔ x
áê^ŒH=õ ∞ÖÏÅ#∞ ^Œi≈OK«x á⁄QÆ~∞° É’`«∞Å#∂, ѨiǨ™êxÔH<· å Ѩ^‡Œ <åÉè∞í x Ü«∞â’QÍ^äÅŒ #∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ q#x
™È=∞iáÈ`«∞Å#∞, L`«û=k<åÅÖ’ Ãã` · O« ^Õ"åÅÜ«∂Å „ѨH¯õ #∞Oz‰õÄ_® #_»z áÈÖËx u~°∞QÆ∞É’`«∞Å#∂ Ѩ\ì˜
Hõ\ì˜ ÖÏQÆ∞H˘x~°O_ç. JO`ÕHÍ^Œ∞† ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ áê^Œ^∂Œè o Ѩ~=° ∞ Ѩq„`« "≥∞#ÿ ^Œx ÉèÏqOѨÖxË "åix, "åiH˜
ã¨O|OkèOz# "åih, "åix P„â◊~ÚOz#"åih áêâßÅ`À |OkèOz Ѩ@∞ìH˘x ~°O_ç.
418 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. ZÅ¡áêѨ=ÚʼnõΩ xÖˇÂ¡# ~ÚO\˜Ö’, |^Œú`«$+¨μ‚ ÅQÆ∞K«∞ |∞kúñ ^ŒÅñy
Ѩ~°=∞ǨÏO㨉õΩÅ=Ú QÆ∞é˜`«Ñ≤Ê =iÎOK«∞, ^èŒ∂~°Î[#∞Åñ ^≥O_»∞ ^Œ∂`«ÖÏ~°! 189
* H˜OHõ~∞° ÖÏ~å! `«=∞ QÆ$Ǩ<Õfl ã¨=∞ã¨Î áêáêʼnõÄ ™ê÷=~°OQÍ KÕã∞¨ H˘x Pâ◊‰Ωõ ^•ã¨∞Öˇ· `≥eq=∂e#"åÔ~·
=∞Ǩ`«∞‡Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ#∞ JQ“~°=ѨiKÕ "≥∂ã¨QÍO„_»#∞ fã¨∞H˘x ~°O_ç.
P. J~°Ü«∞ñ ^Œ#^Œ∞ lǨÏfi ǨÏi¿Ñ~°∞ #∞_»∞=^Œ∞, z`«Î =∞`«x áê^ŒzO`«ñ [#^Œ∞,
`«ÅñѨñ ^Œ=∞‰õΩ =ÚH˜Î `«OˆQ\˜ A<˘flHÀ?, ã¨HõÅ q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎʼnõΩ#∞ É’Öˇ. 190
* gà◊¡ <åÅ∞Hõ ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂Å#∞ ѨÅ∞Hõ^Œ∞. gi z`«ÎO NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ zOuOѨ^Œ∞.
"åã¨Î"åxH˜ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎʼnõΩ "≥∂HõΔO ÅaèOz#@∞¡ gà◊¡‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk? J\Ï¡ `Õ~°QÍ ÅaèOK«\ÏxH˜
J^Õ=∞<åfl ^˘_ç¤Ö’x `«OˆQ\˜ K≥@∞ì‰õΩ Ñ¨\˜ì# `Õ<≥Ѩ\Ïì?
P. Ѩ^Œ‡#Ü«∞#∞ g∞ñk ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO ÉˇÅ¡, =ÚH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞#∞K«∞ "≥Ú^Œ Öˇé∞OQÆ∞
"åi "åi"åi "åiñ *Ëi#"åi, „`À=ñ É’= =Å^Œ∞ ^Œ∂`«ÖÏ~°! 191
* ^Œ∂`«ÖÏ~å! Ѩ^•‡‰õΔΩx g∞k ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ"Õ∞ =ÚH˜Î Ü≥∂QÆ=∞x ÉèÏqOKÕ `«`«Îfi"Õ`«ÎÖˇ·# "åih,
"åiH˜ ã¨O|OkèOz# "åih, "åix P„â◊~ÚOz# "åih g∞~°∞ Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»=^Œ∞Ì. "åi k‰õΩ¯‰õΩ
áÈ=^Œ∞Ì.
=. Jx ѨeHÔ #x K≥ÑÊ≤ =∞é˜ÜÚ« â◊√‰õΩO _ç@x¡ Ü≥∞. NHõ$+¨<‚ å=∞ ã¨OH©~#ΰ O|∞ [QÆ#‡OQÆàO◊ |xÜ«Ú#∞,
[QÆ<À‡Ç¨Ï#O |xÜ«Ú#∞, [QÆ*w˚Ë Ü«∞=∂#O |xÜ«Ú#∞, xdÅ =∂Ü«∂QÆ∞} qKÕÛ^ù HŒ Oõ |xÜ«Ú#∞,
L^•Ì=∞O|∞ ÅQÆ∞ ǨÏi g~°ºO|∞Å <åHõi‚OK«∞ "å~°Å z`«ÎO|∞ Åux~°‡ÅO|∞ÅQÆ∞ ÉèíOyO ^ŒH˜¯#
„=`åK«~°}O|∞Å∞O QÍ=xÜ«Ú, NHõ$+¨‚ Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡O|∞Å∞ ǨÏ$`«Ê^Œ‡O|∞Å xÅ∞ѨÙ"å~°Å#º
áêѨHõ~°‡O|∞ ÅQÆ∞ #q^•º=ºã¨#O|∞ÅO ÉÁ~°Ü«∞<Õ~° ~°xÜ«Ú#∞, x[™êfiq∞ Ü≥ÿ∞# Ü«∞=∞^èŒ~°‡
~åAKÕ`« wiÎOѨñ|_»¤ ÉèíQÆ= #‡Ç¨Ï`«ÎfiO|∞ <åHõi‚Oz, qã≤‡`«∞Öˇ· HÍÅH˜OHõ~°∞Å∞ <åñ@#∞O_çÜ«Ú
"≥·+¨‚=[#O|∞ÅO ^Õé˜K«∂_» "≥é`«∞~°∞. #ˆ~O„^•! Ѩ~°=∞QÆ∞ǨϺO|QÆ∞ h ~ÚuǨã¨O|∞#∞
|∂~°fiHÍÅO|∞# ã¨HõÅ q*Ï˝# QÀK«~°∞O_≥·# ‰õΩOÉèíã¨OÉèí=ÙO_»∞ ã¨HõÅ ^Œ∞óYqÅÜ«∞O|∞#∞, ã¨HõÅ
ѨÙ}ºxÅÜ«∞O|∞#∞ <≥·# =∞ÅÜ«∞O|∞#ñ |∞~å} ѨÙ~°∞+¨μO_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú <å~å^èŒ#O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞O_ç <å ÔHé˜OyOK≥#∞ Jx K≥Ñ≤Ê# qx q㨇ܫ∂#O^Œ ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· ѨsH˜Δ[˚#áêÅ∞O
_ç@¡xÜ≥∞. 192
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜`
Δ ∞« `
Î À WOHÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞. NHõ$+¨<‚ å=∞ ã¨OH©~#ΰ O Ö’HÍʼnõΩ
â◊√ÉèÏÅ#∞ „Ѩ™êkã¨∞ÎO^Œh, Ö’HÍÅ#∞ ã¨"≥∂‡Ç≤ÏOѨ*Ëã¨∞ÎO^Œh, Ö’‰õΩÅO^ŒiKÕ`å qâı+¨OQÍ QÍ#O
KÕÜ«∞|_»∞`«∞O^Œh, ѨÅ∞q^è•Öˇ·# =∂Ü«∂|O^è•Å#∂ „`≥OÑ≤"Õã¨∞ÎO^Œh, J"≥∂Ѷ¨∂Å~Ú# ǨÏiѨ~å„Hõ=∞
QÍ^äŒÅ#∞ PHõi¬OKÕ"åi JO`«~°OQÍÅ∞ J`«ºO`« x~°‡ÅOQÍ LO\ÏÜ«∞h, D q^èŒOQÍ „=`åÅ=Å¡ QÍh
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 419
xÜ«∞=∂Å=Å¡ QÍh =∞#ã¨∞ûÅ∞ x~°‡ÖÏÅ∞ HÍ=h, NHõ$+¨‚^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѩ^Œ‡OÖ’
xÅ∞ѨÙH˘x P~åkèOKÕ "åix W`«~° áêáêÅ∞QÍh, J*Ï˝#OQÍh, =ºã¨<åÅ∞QÍh JO@<Õ~=° x Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA
`«# H˜OHõ~°∞ʼnõΩ LѨ^ÕtOKå_»∞. `«=∞ „ѨÉèí∞=ÙKÕ`« H©iÎOѨ|_ç# ^Õ=^Õ=Ùx =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∞Å#∞ qx
HÍÅH˜OHõ~°∞Å∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Öˇ·<å~°∞. "å~°∞ P<å\˜ #∞Op q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ "≥·Ñ¨Ù Hõ<≥fluÎ K«∂_»\ÏxH˜ Ãã·`«O
ÉèíÜ«∞Ѩ_»™êQÍ~°∞. F ѨsH˜Δ#‡~å*Ï! Ѩ~°=∞~°Ç¨Ï㨺"≥∞ÿ# D WuǨ™êxfl ã¨~°fiA˝_≥·# JQÆã¨Îº =∞ǨÏi¬ <å‰õΩ
"≥Å_¡ Oç Kå_»∞. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ã¨=∞ãÎ̈ ^Œ∞óMÏÅ#∂ qÅÜ«∞O KÕ¿ãn, ã¨=∞ãÎ̈ ѨÙ}ϺʼnõÄ xÅÜ«∞"≥∞#ÿ n
J~Ú# =∞ÅÜ«∞Ѩ~°fi`«Og∞^Œ ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ P~åkèã¨∂Î <åH© =$`åÎO`åxfl ZiyOKå_»∞.
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x =∂@Å∞ qx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ Pâ◊Û~åº#O^•Å∞ xO_ç# ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞"Õà◊Å, <À Ü«∞Ü«∞º! ã¨∞~åã¨∞~åO_» *’~°QÆ #~° =
~åæÜ«∞`« ã¨~°æ=Úñ ^≥eÑ≤u, áêÜ«∞Hõ Ü«∞k qã¨ÎiOz ѨÅ∞HõO QÆ^Œ"Õ. 193
* JÜ«∂º! â◊√Hõ=∞ǨÏs¬! WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù =$`åÎO`«O K≥áêÊ=Ù. PÜ«∞#
ѨiáêeOKÕ HÍÅOÖ’ ^Õ=`«Å∞, ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, Ѩ‰ΩΔõ Å∞, áê=ÚÅ∞, =∂#=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „áê}∞Å ã¨$+≤„ì Hõ=∂xfl
QÆ∂iÛ H˘O`«H˘O`« K≥áêÊ=Ù. P q+¨Ü«∂<Õfl WOHÍ q™êÎ~°OQÍ q=iOz K≥ѨC.
Hõ. L`«Î~° H˘_»∞ H˜@¡_çy#, Ü«Ú`«Î~°=Ú#∞ # =Ú‡hO„^Œ∞ñ _»∞`«Î=∞ KÕ`À
=$uÎ =Ú^Œ=∞Ok ѨeÔH#∞, ^Œ`«Î~°áê @∞_çy q#∞ñ_»∞ `åѨã¨∞ÖÏ~å! 194
* L`«Î~å#O^Œ#∞_≥·# ѨsH˜Δ`«∞Î J_çy# ^•xH˜ ã¨O`À+≤Oz# "å_≥· â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ D q^èŒOQÍ
ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»x â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞ ã¨OÉ’kèOz ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ Ñ¨Å∞Hõ ™êQÍ_»∞.
ã‘. ѨÓx „ѨK`
Õ ã« ∞¨ Ѩل`«∞Å∞ Ѩ^∞Œ QÆ∞~°∞ „áêp#|i›+¨ „áêYº QÆÅ∞QÆ∞
"å~°∞ =∞ǨOÉè’kè =Å# "≥Åfi_ç =zÛ `«QÆ =$HõΔ =$`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°}˜ñ Ez
"Õ∞kh[=ÚÅÃÑ· q∞H˜¯e HÀÑ≤Oz =∞kÖ’# nÑ≤`«=∞#∞º ÅQÆ∞K«∞
=„HõÎO|∞Å#∞ =∞Ǩ"åÜ«Ú ã¨OÜ«Ú`«"≥∞ÿ# Ü«∞#ÅO|∞ñ QÆeÊOz Ü«∞=x[=ÚÅñ
`Õ. ɡÅ∞¡=_»ñ QÍÅÊñ ^˘_»ñy#ñ ^ŒÅ¡_çe¡, "åi HÀѨO|∞ "åiOK«∞"åñ_» áÈÖˇñ
|eÔHñ [O^Œ∞~°∞ñ _À =∞ǨÉèÏQÆ∞ÖÏ~°!, n#=ÚÅ∞ =$HõΔ=ÚÅg∞ñ^Œñ ^≥QÆ∞@ `«QÆ∞<≥? 195
* ''„áêp# |i›+¨μ——Åx ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl"å~°∂, ã¨=Ú„^Œ QÆ~°ƒùOÖ’ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã¨∞Î#fl "å~°∂ J~Ú#
„ѨKÕ`«ã¨∞x Ѩل`«∞Å∞ Ѩk=∞Ok `«Ñ¨ã¨∞û KåeOz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞O_ç "≥Å∞ѨeH˜ =zÛ #Å∞k‰õΩ¯Å∂
K«∂Kå~°∞. Éè∂í q∞ ã¨=∞ã¨=Î ¸ =$Hõ=Δ ÚÅ`À xO_ç L#flk. P q^èOŒ QÍ ã¨O^Œ∞ ÖˉΩõ O_® Éè∂í q∞x P„Hõq∞Oz
L#fl K≥@¡g∞^Œ "åiH˜ P„QÆǨÏO =zÛOk. „áêKÕ`«ã¨∞Å∞ „HÀ^è•"Õâ◊O`À `«=∞ HÀáêyfl *ÏfiÅÅ#∞
=∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù`À „Ѩã¨iOѨ*Ëâß~°∞. P =∞O@ʼnõΩ =$HõΔ ã¨=Ú^•Ü«∞=∞O`å HÍe Éèí㨇"≥∞ÿ áÈ™êyOk. D
ÉèíÜ«∞OHõ~° ^Œ$âߺxfl ™È=Ú_»∞ K«∂z ã¨Ç≤ÏOѨÖËHõáÈÜ«∂_»∞. PÜ«∞# „áêKÕ`«ã¨∞Å „HÀ^è•xfl âßOuOѨ*Ëã≤
420 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=$Hõ*Δ Ïux ~°HOΔ˜ KåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. "åix ã¨g∞Ñ≤Oz ™È=Ú_»∞ D q^èOŒ QÍ J<åfl_»∞. F =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖÏ~å!
<À~°∞ÖËx K≥@¡g∞^Œ g∞ H˜O`« P„QÆÇ¨Ï "≥∞O^Œ∞‰õΩ HõeyOk?
`Õ. "≥Ú^ŒÅ =iú+¨μ‚ ÅQÆ∞ q∞=Ú‡ ã¨^ŒÜ«∞ ǨÏ$^ŒÜ«Ú, ÅQÆ∞ „Ѩ*ÏѨ`«∞ Å#∞K«∞ ã¨~åfi`«∞‡ñ _»xÜ≥∞,
#\˜ì g∞~°∞ „Ѩ*Ïã¨$+≤ì ‰ÔH·# "å~°, b =#ã¨Êu `«`«∞Å ^ŒÇ≤ÏOѨñ ^ŒQÆ∞<≥? 196

* =~°=ú ∂#∞Å~Ú# q∞=Ú‡Å#∞ ã¨^Ü Œ ∞« ǨÏ$^ŒÜÚ« Öˇ#· „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ "儉õΩzÛ<å_»∞.
"åã¨Î"åxH˜ „Ѩ*Ïã¨$+≤ìHÀã¨"Õ∞ q∞=Ú‡Å#∞ ã¨$+≤ìOz<å_»∞. J@∞=O\˜ g∞ˆ~ D q^èŒOQÍ P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞Öˇ·
J=∂~ÚHõ=ÚÖˇ·# =∞Ç‘Ï~°∞ǨÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOK«@O ^èŒ~°‡=∂ K≥ѨÊO_ç?

ã‘. PkHÍÅO|∞# <å „Ñ¨*ÏѨu Ѩu Ü«∞~Ú# Ö’ˆHâ◊fi~°∞O _»K«∞º`«∞O_»∞

Ѩ^Œ‡<Õ„`«∞ñ_»∞ =#ã¨Ê`«∞Å <À+¨kè =ÚYº *Ï`«O|∞ x+¨=Ú #∂~°˚O|∞ñ QÀi
HõeÊOK≥† #O^Œ∞ =ÚYºOɡ·# Ü«∞#flO|∞ #K«~°O|∞ Öˇ·#\˜ì Ü«∞Ѩ^Œ "≥∞Å¡
ÉÏ^ŒKå~°∞ʼnõΩ#∞ ÉÏÖˇfi\˜ì ~Ú~°∞QÍà◊√§ KÕ`«∞Å∞ QÆey# r=`«uH˜
`Õ. ǨÏã¨Î=ÚÅ∞ ÖËx Ü«∂ K«`«∞ëêÊ^Œ∞ ÖˇÅ¡, ##fl=ÚQÆñ |∂x HÍqOK≥ #kÜ«ÚñQÍHõ
Ü«∂ =∞ǨÉèÏQÆ∞ñ _»K«∞º`«∞ñ _®^Œ~°=Ú#, g∞‰õΩ ##Ѷ¨∂Yº qMϺu *’HõѨé˜K≥. 197

* F „ѨKÕ`«ã¨∞ÖÏ~å! ã¨$+≤ìH˜ „áê~°OÉèíOÖ’ „Ѩ*ÏѨ`«∞ʼnõΩ JkèѨu J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞

=#ã¨Ê`«∞Å#∂ F+¨^∞Œè Å#∂ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. JdÅÖ’HÍkè<å^ä∞Œ _»∂ JK«∞º`«∞_»∂ J~Ú# P Ѩ^‡Œ Ö’K«#∞_»∞
r=ÙʼnõΩ PǨ~°OQÍ W+ì̈"∞≥ #ÿ ~°∞K«∞Å HÀã¨=¸, â◊s~åxH˜ â◊HÎ̃ WÜ«∞º@O HÀã¨=¸ D =$HΔÍÅ#∞ U~åÊ@∞
KÕâß_»∞. K«~°=ÚÅ∂ áê^ŒKå~°∞Å∂ J~Ú# r=ÙʼnõΩ JK«~°=ÚÅ∂, áê^Œ~°Ç≤Ï`«=ÚÅ∂ J~Ú# "åxx
PǨ~°OQÍ HõeÊOKå_»∞. ~Ô O_»∞KÕ`∞« Å∞, ~Ô O_»∞HÍà◊√¡ QÆÅ „áê}∞ʼnõΩ <åÅ∞QÆ∞ HÍà◊§ [O`«∞=ÙÅ#∂, =$HΔÍÅ#∂
PǨ~°OQÍ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. JO^Œ∞=Å# g∞~°∞ D q^èŒOQÍ K≥@¡#∞ HÍeÛ"ÕÜ«∞@O <åºÜ«∞O HÍ^Œ∞.
JnQÍHõ `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ѨÙ}º=O`«∞Öˇ· "≥Å∞=_»∞@‰õΩ P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_≥·# <å~åÜ«∞}∞x J#∞„QÆǨÏ"Õ∞ QÆ^•
HÍ~°}O. P =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·# JK«∞º`«∞_ÕQÍ g∞‰õΩ Ö’Hõ=∞O`«\Ï ''J#Ѷ¨ÚÅ∞—— J<Õ „ѨMϺu HõeÊOzOk.

Hõ. x[=ÚQÆ ^Õ"ånèâ◊fi~°∞ñ, _»Añ_»∞ „Ѩ*Ïã¨~°æ=Ú#‰õΩ ##Ѷ¨ÚÅ q∞=Ú‡<£

ã¨$l~ÚOK≥ x\˜ì"åiH˜ñ, QÆ∞[^ŒÇ¨Ï#=Ú ¿ãÜ«∞ <≥@∞¡ HÀiHõ "˘_»"≥∞<£? 198

* x*ÏxH˜ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ*Ïã¨$+≤ìHÀã¨O áêѨ~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·# q∞=∞‡efl ã¨$+≤ìOKå_»∞.

J@∞=O\˜ g∞‰õΩ =$HΔÍÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOKåÅ<Õ W@∞=O\˜ „‰õÄ~°"≥∞ÿ# HÀiHõ Z\Ï¡ ѨÙ\˜ìOk?
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 421
K«. ã¨`«`« =∞ǨÏ`«Îfi ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨`«∞Ê~°∞+¨ 㨇$uñ ÉÁO^Œ~°Ü«∞º! g∞
Ñ≤`«~°∞Å∞#∞O a`å=∞ǨïÅ∞ñ ɡ^ŒÌÅ∞ <≥#flñ_»∞ñ ÉÁO^Œ#\˜ì ^Œ∞
+¨¯$`«=∞`«"≥∞ÿ# HÀѨ=Ú#ñ yeƒ+¨ÉèÏ==Ú =∂#~°Ü«∞º! ã¨O
Éèí$`« Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ=Ú# cè`« `«~°∞„ѨHõ~°O|∞ñ EK«∞K«∞<£. 199
* ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ ã¨OáêkOK«∞H˘x ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞QÍ [QÆ`«∞ÎÖ’ „Ѩâ◊ã≤Î QÍOKåÅ<Õ Ñ¨q„`«ÉèÏ=O`À
„ѨHÍtOK«O_ç. g∞ `«O„_»∞Å∂, `å`«Å∂, ÃÑ^ŒÌÅ∂ Z=fi~°∂ Z#fl_»∂ J=ÅOaOK«x HÀѨ`åáêʼnõΩ Ö’<≥·
áêѨO QÆ@∞ìHÀHõO_ç. ÉèÜ
í ∞« O`À QÆ_Q» _Æ » =_»‰Ωõ `«∞#fl D `«~∞° ã¨=¸Ç¨xfl ^ŒÜ∂« „~°Ì ^Œ$+¨μÅì `À ^Œi≈OK«O_ç.
L. `«Ñ¨ÊHõ Ü«∞~°ƒùHÍ=oH˜ñ ^Œe¡Ü«Úñ ^ŒO„_çÜ«Ú <Õ„`«Ñ¨OH˜ÎH˜<£
éˇÑ¨ÊÅ∞ <åuH˜O |u #ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞ Ö’‰õΩÅ ÔHÅ¡ #i÷H˜
<˘flÑ¨Ê QÆ$ǨÏã¨∞÷ =¸_è»∞ʼnõΩ #∞`«Î=Ú Öˇ#flñQÆ g~°∞ |O^èŒ∞=ÙÖò
=ÚѨC#ñ QÍ=ÖËx Hõ_»∞=¸~°∞öÅ∞ QÍ~°∞ x*ÏÅ |O^èŒ∞=ÙÖò. 200
* Ñ≤šʼnõΩ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ã¨O~°HõΔ‰õΩÅ∞, J\Ï¡ˆQ Hõ#∞flʼnõΩ Ô~ѨÊÅ∞ ~°HõΔHõ=ÚÅ∞. J^Õ q^èŒOQÍ ã¨uH˜
Ѩf, „Ѩ[‰õΩ „ѨÉ∞íè =Ó ã¨O~°H‰Δõ Ωõ Å∞. Ü«∂K«‰Ωõ ʼnõΩ QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∂, =∞O^Œ|∞^Œ∞Åú ‰õΩ |∞kú=∞O`«∞Å∂ ã¨O~°H‰Δõ Ωõ Å∞.
"åˆ~ "åiH˜ x["≥∞#ÿ PѨÉÎ ÏO^è=Œ ÙÅ∞. JO`ÕHÍx PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ P^Œ∞HÀÖËx Hõi#î z`«∞ÅÎ ∞ |O^è∞Œ =ÙÅ∞
HÍ<ÕHÍ~°∞.
ã‘. JdÅ Éèí∂`«=ÚÅ ^ÕǨO`«ã¨÷û =∞QÆ∞ <å`«‡ ~¸â◊√ñ _»K«∞º`«∞ñ_»x Ü≥∞é∞ñQÆ=ÅÜ«Ú,
<≥é˜ñy ã¨~°fiO ɡ·# ~ÚOk~å~°=∞}∞ Ö’ K«∂ѨÙ#ñ ^ŒxqQÍñ E_»=ÅÜ«Úñ,
Ez# z„^Œ∂Ѩ â◊√^•ú`«∞‡ ÅQÆ∞ q∞=Ú‡ <≥#ã≤# "Õ_»¯`À xK«Û "≥∞K«∞Û,
"≥∞zÛ# ã¨~åfi`«∞‡ g∞ Ô~é˜Oy#KÀ@ñ QÀѨQÆ∞}O|∞Åñ ÉÏѨ=ÅÜ«Úñ†
P. ÉÏÑ≤ ^ŒQÆúâı+¨ áê^ŒÑ¨*ÏÅO|∞ñ, kÜ«∞º "≥∞ã¨ñQÆ „|`«∞HõhÜ«∞=ÅÜ«Ú†
##Ѷ¨ÚÖÏ~°! g∞~° Å㨇nÜ«∞ „áê~°÷, #O|∞ Ѩ~°ñQÆñ *ËH˘#OQÆ=ÅÜ«Ú. 201
* WOHÍ ™È=Ú_»∞ „áêKÕ`ã« ∞¨ Å#∞ W\Ï¡ "Õ_∞» H˘<åfl_»∞ – ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞Å ^ÕÇ¨ Å֒ѨŠã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥#·
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ P`«‡ ã¨fi~°∂ѨOÖ’ L<åfl_»x g∞~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. J\Ï¡ `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨~fi° „`« xO_ç
L#fl P WOk~å~°=∞}∞_≥·# QÀqO^Œ∞x Ö’K«∂ѨÙÅ`À `«xqf~å K«∂_®e. J\Ï¡ K«∂z#@¡~Ú`Õ
Ѩiâ◊√^•ú`«∞‡Å∂ *Ï˝#ã¨fi~°∂ѨÙÅ∂ J~Ú# q∞=∞‡efl P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ZO`À "≥∞K«∞Û‰õΩO\Ï_»∞. J\Ï¡
"≥∞K«∞ÛH˘#fl Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ g∞~°∞ K«∂KÕ „Ѩ^Õâ◊=∞O`«\Ï Jxfl\’¡#∂ L<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞H˘x g∞~°∞ g∞
HÀáêxfl âßOuOѨ*Ëã¨∞HÀ"åe. P„QÆǨxfl `«ºlOz#"åÔ~· g∞~°∞ ^ŒÇ≤ÏOѨQÍ q∞ye# =$HΔÍÅ#∞ WHõ<≥·<å
ã¨O`À+¨OQÍ „|`«∞HõhÜ«∂e. F ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÖÏ~å! g∞~°∞ <å „áê~°÷##∞ JOwHõiOKåe.
422 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. W^≥ =$HõΔ ã¨=Ú^Œƒù= Ü«∞QÆ∞, =∞k ˆ~HõΔ} <åѨû~°ã≤ñ QÆ∞=∂iHõ x`«∞Î<£
=^ŒÅHõ ѨuflñQÆñ *ËH˘x, =Ú^Œ =∞O^Œ∞ñ_»∞ áê^ŒÑ¨=ÚÅ "≥∂ã¨=Ú "åÜ«∞<£. 202
* WkQÀ! D J=∂‡~Úx K«∂_»O_ç. D"≥∞ JѨû~°ã¨ ѨلuHõ. D"≥∞ ¿Ñ~°∞ =∂i+¨. D =$HΔÍÅ
#_»∞=∞ [x‡Oz# D ã¨∞O^Œix g∞‰õΩ Wã¨∞<Î åfl#∞. D Å`åOyx J~åúOyQÍ ã‘fiHõiOK«O_ç. ã¨O`À+¨OQÍ
LO_»O_ç. D `«~°∞=ÙÅ#∞ PѨ^Œ#∞O_ç HÍáê_»O_ç.
=. Jx ~Ú \Ï¡=∞O„`«}O|∞ ¿ãã≤, =∂i+¨ Ü«∞#∞ Hõ#ºHõ#∞ "å~°Å H˜zÛ K«O„^Œ∞O_»∞ ã¨xÜ≥∞.
#ѨC_»∞ 203
* D q^èOŒ QÍ „áêKÕ`ã« ∞¨ ʼnõΩ #K«Û*ˇÑÊ≤ XÑ≤ÊOz =∂i+¨#∞ "åiH˜ JѨÊyOz ™È=Ú_»∞ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞.
Hõ. "å~°Å∞ Ѩ~åºÜ«∞O|∞#, hˆ~[=Úd<£ =iOz <≥é˜ ~°q∞~ÚOѨ<£
nè~°∞ñ_»∞ „áêKÕ`«ã¨∞ñ_≥·, "å~°Hõ ^Œ‰õΔΩO_»∞ ѨÙ>ˇì =#[[ ã¨=Úñ_≥·. 204
* „áêKÕ`«ã¨∞Å∞ „Hõ=∞OQÍ P"≥∞#∞ q"åǨÏ=∂_®~°∞. ZO`À ã¨O`À+¨O`À P"≥∞`À qǨÏiOKå~°∞.
JѨC_»∞ "åiH˜ =∂i+¨Ü∞« O^Œ∞ nè~ã° fi¨ ÉèÏ=Ù_»∂, „|Ǩχ^Õ=Ùx`À ã¨=∂#∞_»∂ J~Ú# ^Œ‰ΩΔõ _»∞ [x‡OKå_»∞.
Hõ. Z=fix ã¨O`å#O|∞Å∞, x=fi\˜Öˇ<£ =ã¨∞^èŒ <≥Å¡ <≥é˜ <å ^Œ‰õΔΩO
_ç =fiÅ# [QÆ=Ú Åxfl@ñ, „|=fi [Å=Ú xeÑ≤#@∞¡ „Ѩ[ñ |∞\˜ìOK≥<£. 205
* <ÕÅ <åÅ∞QÆ∞ K≥~Q° ∞Æ ÖÏ xO_çL#fl r=~åã¨∞Åhfl D ^Œ‰ΩΔõ x ã¨O`å#"Õ∞. D q^èOŒ QÍ ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu
‰õΩO_»Ö’ [ÅO xOÑ≤#@∞¡ Éèí∂q∞ #O`å `«# ã¨O`å#O`À xOÑ≤"Õâß_»∞.
L. "å~°x "Õ_»¯`À ^Œ∞Ç≤Ï`«$ =`«ûÅ^Œ‰õΔΩñ_»∞ñ ^Œ‰õΔΩñ_®`«‡KÕñ
QÀi ã¨$lOK≥ñ Q˘xfl\˜ #‰õΩOiî`« g~°º=ÚKÕ`«ñ Q˘xfl\˜O
É’~°# MËK«~°O|∞Å#∞ Éèí∂K«~°=ÚYº =<ÕK«~°O|∞Å
hfl~°K«~° „=[O|∞ ~°[hK«~°*ÏÅ k"åK«~°O|∞Å<£. 206
* P_»Ñ≤Å¡ÅO>Ë "Õ_»∞HõѨ_Õ ^Œ‰õΔΩ_»∞ H˘O`« =∞Okx `«# P`«‡â◊H˜Î`À ѨÙ\˜ìOKå_»∞. =∞i H˘O`«
=∞Okx `«# g~°ºO ^•fi~å ã¨$+≤ìOKå_»∞. D q^èŒOQÍ [xOz# r=~åã¨∞ÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ MËK«~°∞Å∞†
H˘O^Œ~°∞ Éèí∂K«~°∞Å∞† H˘xfl =#K«~åÅ∞† =∞iH˘xfl [ÅK«~åÅ∞† H˘xfl ~å„uà◊√¡ ã¨OK«iOKÕq† WOHÍ H˘xfl
ѨQÆ\˜Ñ¨Ó@ ã¨OK«iOKÕq.
Hõ. #~°ã¨∞~° QÆ~°∞ _À~°QÆ H˜, #fl~° ^•#= Ü«∞HõΔ Ñ¨H˜Δ #QÆ =$HõΔ=ÚÅO
^Œ~°q∞_ç ã¨$+≤ì Ü≥Ú#Ô~Û#∞, k~°=ÚQÆ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu q`«`«H©iÎ<£. 207
* ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu =∂#=ÙÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂, QÆ~°∞_»∞Å#∂, L~°QÆ∞Å#∂, H˜#fl~°∞Å#∂, ~åHõΔã¨∞Å#∂,
Ü«∞‰õΩΔ Å#∂, Ѩ‰ΩΔõ Å#∂, =$HΔÍÅ#∂, Ѩ~fi° `åÅ#∂ =~°∞ã¨QÍ ã¨$+≤Oì z qâßÅ"≥∞#ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û#∞ ã¨OáêkOKå_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 423
Hõ. |Ǩïq^èŒ=ÚÅ |Ǩï=ÚY=ÚÅ, |Ǩï~°∂Ѩ=Ú Öˇ·# „Ѩ[Å |ǨïÖ’Hõ=ÚÅ<£
|Ǩïà◊=ÚQÆñ *Ëã≤ =∞kÖ’, |Ǩï=∂#=Ú <˘O^Œñ _»Ü≥∞ºñ „|MϺ`«=ÚQÆ<£. 208
* D q^èŒOQÍ J<ÕHõ ~°∂áêÅ`À ‰õÄ_ç# r=ÙÅ#∞ J<ÕHõq^è•Å∞QÍ Jáê~°OQÍ ã¨$+≤ìOz‰õÄ_®
^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ ã¨O`«∞+≤ì HõÅ∞QÆÖË^Œ∞.
`Õ. J„Ѩ*Ïã¨~°æ |$OÇ≤Ï`«O ɡ·# [QÆ=Ú, ^Œ‰õΔΩñ _ôH˜ΔOz =∞kÖ’#ñ ^•Ñ¨ "≥ÚOk
=∞é˜Ü«Ú [##O|∞ <˘OkOK«∞ =∞`«=Ú ~Àã≤, Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx <å„â◊~ÚOѨOQÆñ ^ŒÅñK≥. 209
* <å<åq^è•Öˇ#· „áê}∞Å`À xO_ç L#fl Ö’HÍxfl PÖ’H˜Oz ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu JO`«~O° QÆOÖ’ ZO`À ã¨O`åѨO
K≥O^•_»∞. ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÖÏxfl qã¨iO˚ Kå_»∞. Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ â◊~}
° ∞ á⁄O^•Å<Õ xâ◊ÛÜ«∂xH˜ =KåÛ_»∞.
=. W@∞¡ ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu „Ѩ*Ïã¨~Oæ° |∞ KåÅHõ zOuOz =∞O`«#O|∞# ÅH©‡Δ HÍO`«∞x ã¨O`«∞+¨μOì *ËÜÚ« "åñ_≥·
210
* ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨuH˜ `å#∞ KÕã#≤ ã¨$+≤ì ã¨O`«∞+≤ì HõeyOK«Ö^Ë ∞Œ . PÜ«∞# UHÍO`«OQÍ zOuOz NHÍO`«∞}˜‚
ã¨O`«∞+¨ì ™êfiO`«∞}˜‚ KÕÜ«∂Åx ã¨OHõeÊOKå_»∞.
Hõ. "≥∂^ŒO ɡ· Ѩi^Œ∂+≤`«, MË^ŒO ɡ· âß|s^Œú H˜eH˜Oz`« ^Œ$
ˆQƒù^ŒO ɡ· |ǨMϺ, áê^ŒO ɡ· Ü≥ÚѨC qO^茺áê^ŒO|∞#‰õΩ<£. 211
* ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@OHÀã¨O qO^茺 Ѩ~°fi`åxH˜ "≥àÏ¡_»∞. P qO^茺yi =∞#™êÎáêxfl
áÈHÍiÛ P#O^•xfl KÕ‰õĈ~ÛkQÍ L#flk. P H˘O_»K«iÜ«∞Å g∞^Œ â◊|~°„ã‘ÎÅ∞ `«=∞ qÖÏã¨gHõΔ}ÏÅ∞
„Ѩã¨iOѨ*Ëã¨∂Î qǨÏiã¨∞ÎO\Ï~°∞. P H˘O_»Ö’Ü«∞Å∞ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^•xH˜ PÅ"åÖÏÖˇ· LO\Ï~Ú.
=. Jiy, Ü«∞O ^ŒÑ¶¨∞=∞~°¬}O |#∞ f~°÷O|∞ ã¨~°fi ^Œ∞i`«Ç¨Ï~°O ɡ· Ü≥ÚѨC^•x ##∞ã¨=#O|∞
¿ãqOz, Ü«∞uÃѶ∂~°O ɡ·# `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ǨÏiO „|ã¨#∞flO*Ëã≤, ǨÏOã¨QÆ∞ǨϺO |#∞
ã¨Î=~å[O|∞# x@¡x ã¨∞ÎuOK≥. 212
* P qO^茺Ѩ~°fi`«O Ö’Ü«∞ÅÖ’H˜ ^Œ‰õΔΩ_»∞ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. JHõ¯_» ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ âßOuOѨ*Ë¿ã
''JѶ¨∞=∞~°¬}O——J<Õ f~°÷O L#flk. P f~°÷OÖ’ x`«º=¸ ™êfl#O KÕã¨∂Î ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu JuÃѶ∂~°"≥∞ÿ#
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x „Ѩã¨#flO KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. `«#=ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOz# NǨÏix
''ǨÏOã¨QÆ∞ǨϺO—— J<Õ ™È΄`«O`À ^Œ‰õΔΩ_»∞ D q^èŒOQÍ ã¨Oã¨∞ÎuOKå_»∞.
–: ^Œ‰õΔΩñ_»∞ HÍqOz# ǨÏOã¨QÆ∞ǨϺO |#∞ ã¨Î=~å[=Ú :–
`Õ. Ѩ~°=ÚxH˜ =O^Œ#=Ú ¿ã`«∞ñ |i_è»qOz, =Ú #flq`«^è•#∞Éèí∂uH˜ „"≥ÚH˜¯H˘O^Œ∞,
"≥∞éÜ«Ú QÆ∞}=ÚÅñ ^ÕÅ∞ xq∞`«Î=∂„`«, |O^èŒ∞ñ_≥· #\˜ì "åxH˜ñ „|}∞u ¿ã`«∞. 213
* 㨈~fiâ◊fi~°∞_≥·# "åxH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl#∞. J"≥∂Ѷ¨∞"≥∞ÿ# J#∞Éèí∂uÜÕ∞ PHÍ~°"≥∞ÿ# "åxH˜
#=∞™ê¯~°O. QÆ∞}=O`«∞_≥· q~ålÅ∞¡`«∂ xq∞`«Î=∂„`«OQÍ |O^èŒ∞q∞„`«∞Å ~°∂ѨO`À "≥Å∞Q˘O^Õ
Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
424 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. `«qe QÆ∞}=ÚKÕ`«ñ ^Œ`«Îfi|∞^Œ∞úÅKÕ`«, xy_ç HÍ#~åx <≥Å=Ù"åx
"≥Ú^ŒÅñ ^•# Hõey =ÚH˜Î =∂<å=kè, ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#"åx „áêѨÙñ QÆO^Œ∞. 214
* QÆ∞}ÏÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl"åiH©, ˆH=ÅO `åuÎfiHõ |∞kú`À J<Õfi+≤OKÕ "åiH© h LxH˜ `≥eÜ«∞~åxk.
"≥Ú^Œ\#˜ ∞O_ç L#fl"å_»=Ù h=Ù! "≥∂HΔÍxH˜ Ѩ~=° ∂=kè"·≥ „ѨHÍtOK«∞ "å_»=Ù h=Ù! J@∞=O\˜ JO`«~åºq∞"≥#·
™êfiq∞x x#∞fl P„â◊~Úã¨∞Î<åfl#∞.

`Õ. ZÅ¡ `«#∞=ÙÅO^Œ∞ x~°"˘Ok `«#`À_»ñ, ÉÁO^Œ∞ ¿ãã≤#\˜ì á⁄O^Œ∞HÍx

á⁄O^Œ∞ "˘O^ŒÖËñ_»∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ QÆ∞}=Úñ^•, QÆ∞}˜xñ É’Öˇ #\˜ì QÆ∞}˜ ÉèílO`«∞. 215

* ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ ^ÕǨÏ=ÚÅO^Œ∞#∞ P`«‡~°∂ѨOÖ’ x=ã≤ã¨∞Î<åfl=Ù. HÍx P r=ÙÅ∞ JO`«~åºq∞QÍ

L#fl x#∞fl QÆ∞iÎOK«@O ÖË^Œ∞. "å~°∞ `«=∞Ö’ `å=Ú ¿ãflǨÏO KÕã¨∞Î<åflˆ~HÍx Ѩ~°=∂`«‡"≥·# h`À
á⁄O^Œ∞KÕÜ«∞@O ÖË^Œ∞. QÆ∞}=ÚÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl D r=ÙÅ∞ QÆ∞}=ÚʼnõΩ Jnèâ◊fi~°∞_»"≥·# x#∞fl
^Œi≈OѨÖˉõΩ<åfl~°∞. J@∞=O\˜ QÆ∞}=O`«∞_»"≥·# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ã¨#∞fluã¨∞Î<åfl#∞.
L. ѨÓx =∞#O|∞Å∞O ^Œ#∞=Ù Éèí∂`«=ÚÅ∞<£ =∞é˜ ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞<£
„ÉÏ}=ÚÅ∞<£ q"ÕHõ QÆuñ ÉÏÜ«∞Hõ Ü«∞#º=Úñ ^Œ=Ú‡ <≥"≥∞‡~ÚO
QÍ#ñQÆ <Õ~° "å QÆ∞}xHÍÜ«∞=ÚÅO |iH˜OK«∞#\˜ì ã¨
~åfi#∞QÆ`«∞ #û=∞ã¨ÎÇ≤Ï`«∞ <åk=∞ѨÓ~°∞+¨μ <å„â◊~ÚOK≥^Œ<£. 216

* =∞#ã¨∞û, ^ÕǨÏO, ѨOK«Éèí∂`åÅ∞, ѨOKÕO„kÜ«∂Å∞, ѨOK«„áê}ÏÅ∞ Hõey Ü«Ú#fl r=ÙÅ∞ D

^ÕǨÏ"Õ∞ `å=Ú J#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. P ÉèÏ=O`À<Õ JO`«~åºq∞"≥·# x#∞fl QÆ∞iÎOѨ ÖˉõΩ<åfl~°∞. "åiH˜
q"ÕH|õ ∞kú „áêÑ≤OÎ z#ѨC_»∞ WO„kÜ«∂^Œ∞Å∞ "Õ~h° , r=Ù_»∞ "Õ~h° `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. D ã¨$+≤ì #O`«\h˜
ѨiH˜OK«∞"å_»∂ ã¨=∞ã¨=Î Ú#‰õÄ =¸Å"≥∞#ÿ "å_»∂ qâ◊fiÇ≤Ï`«∞_≥#· PkѨÙ~°∞+¨μ_»∞ XHõ_∞» <åfl_»∞. J@∞=O\˜
Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»"≥·# x#∞fl P„â◊~Úã¨∞Î<åfl#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú |Ǩïq^èŒ <å=∞ ~°∂Ѩ x~°∂ѨºO|QÆ∞ =∞#O|∞#‰õΩ ^Œ$+¨ì㨇$`«∞Å <åâ◊O|∞=Å# QÆeÔQ_»∞
#∞Ѩ~å=∞O |QÆ∞ ã¨=∂kèÜ«∞O^Œ∞ñ ˆQ=Å *Ï˝#ã¨fi~°∂ѨO|∞#ñ ^ÀñK«∞ x~°‡Å „Ѩfu™ê÷#Oɡ·#
ǨÏOã¨ã¨fi~°∂Ñ≤H˜ #=∞㨯iO`«∞. ^•~°∞=O^Œ∞ #uQÆ∂_è»Oɡ·# guǨϟ„`«∞x |∞kúKÕ`«O „|HÍâ◊O|∞
<˘OkOK«∞ ÉèOí y |∞kú=∞O`«∞Å∞ ǨÏ$^ŒO`«~O° |∞# ã¨xfl"Õâ√◊ O _≥#· Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μx <å`«‡â◊H„Θ `«Ü∞« O
|∞Å KÕ`«O ^Õ[iÅ¡O *ËÜ«Ú^Œ∞~°∞. J\˜ì ^Õ=ÙO_»∞ ã¨HõÅ =∂Ü«∂qKÕÛù^ŒHõO ɡ·# x~åfi} ã¨∞MÏ#∞
Éèí=O|∞ÅO QÆ∂_ç Ü«ÚK«ÛiOѨO Q˘ÅñkQÍx â◊H˜ÎQÆÅ qâ◊fi~°∂Ñ≤ <å‰õΩO „|ã¨#∞flO_»QÆ∞O QÍHõ.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 425
"åQÆ∞ƒnúO„kÜ«∞ =∂#ã¨O|∞ÅKÕ`«O *ˇÑ¨Ê#∞, x\˜ì ^Œx x~°∂Ñ≤OѨ#∞, #ÅqQÍHõ Z=fix QÆ∞}~°∂ѨO
|∞Å∞ =iÎOK«∞, <≥=fiñ_»∞ x~°∞æ}∞O_»∞, ã¨~°fiO|∞ <≥=fix =Å# #∞`«Ê#flO|QÆ∞, <≥=fix =Å#
ã≤÷uO ÉÁO^Œ∞, <≥=fix =Å# ÅÜ«∞O|QÆ∞, #\˜ì Ѩ~åѨ~°O|∞ʼnõΩñ |~°=∞Oɡ·, Ü«∞##ºOɡ· ã¨~°fi"åºÑ¨
HõOɡ·, Ü«∞kÜ«∞ „|ǨχOɡ·, Ü«∂kHÍ~°}Oɡ· Ü«Ú#fl `«`«ÎfiO|∞ <å„â◊~ÚO`«∞. Z=fix „ѨÉèÏ=O|∞
=∂@ÖÏ_≥_»∞ "å~°Å‰õΩ, "å^ŒO|∞ ¿ãÜ«Ú"å~°Å‰õΩ q"å^Œã¨÷ÅO |QÆ∞K«∞, #ѨÊ@ѨÊ\˜H˜ "≥∂ǨÏO|∞
<˘OkOѨÙK«∞O_»∞, #\˜ì Ü«∞#O`«QÆ∞}O|∞Å∞ QÆÅ =∞Ǩ`«∞‡#‰õΩO „|}Ï=∞O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ #ã≤Î
<åã≤Î Ü«∞#∞ =ã¨∞Î^ŒfiÜ«∞ x+¨ªÅO QÆey, Ü≥ÚHõ¯@#ñ QÆeyÜ«ÚO_ç, q~°∞^Œú ^èŒ~°‡O|∞Å∞QÆ #∞áêã¨<å
âß„ã¨Î ™êOYºâß„ã¨ÎO|∞ʼnõΩ ã¨=∞Oɡ·, gH˜ΔOѨñ^Œy# Ѩ~°=∞O|∞ <å‰õΩ ##∞‰õÄÅO|QÆ∞O QÍHõ, Z=fiñ
_»∞ <å=∞~°∂ѨO|∞Å∞ ÖˉõΩO_çÜ«Ú, [QÆ^Œ#∞„QÆǨÏO|∞ H˘é‰õΩ [#‡Hõ~°‡O|∞ÅKÕ`« <å=∞~°∂ѨO
|∞Å∞ QÆeæ `Õ[iÅ∞¡, #\˜ì Ü«∞#O`«∞O_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨∞„Ѩã¨#∞flO_»QÆ∞ñQÍHõ. Z=fiñ_»∞ [#∞Å
ѨÙ~åHõ$`« *Ï˝# Ѩ^ŒO|∞KÕ`« #O`«~°æ`«∞O_≥·, "Õ∞kxOQÆÅ∞QÆ∞ QÆO^è•k QÆ∞}O|∞Å <å„â◊~ÚOz#
"åÜ«Ú=ÙÉèOí y "≥∞ÅOQÆ∞K«∞O_»∞ <å Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ =∞nÜ«∞ =∞<À~°^OŒä |∞ ã¨ÑŨ¶ O|∞ ¿ãÜ«ÚOQÍHõ
J#∞K«∞ ÉèíH˜Î Ѩ~°=â◊√O_≥· Ü«ÚH˜Î qâı+¨O|∞# ã¨∞Îu~ÚOѨÙK«∞#fl ^Œ‰õΔΩxH˜ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O _≥·#
N=`«ûÖÏOKè«#∞O_»∞ „áê^Œ∞~åƒù=O|∞ <˘Ok„Ѩ`«ºHõΔO |Ü≥∞º #O`«. 217
* =∞#ã¨∞û J#∞#k <å<åq^è•Öˇ#· <å=∞~°∂áêÅ#∞ x~°∂Ñ≤OK«∞@‰õΩ U~°Ê_ç#k. P =∞#ã¨∞ûKÕ`«
QÆ=∞xOѨ|_ç#g, 㨇iOѨ|_ç#g J~Ú# q+¨Ü∂« Å∞ =∂\˜ =∂\˜H© J^Œ$â◊º=∞=Ù`«∂ LO\Ï~Ú. P q^è=Œ ÚQÍ
Jq `˘ÅyáÈ~Ú#ѨC_»∞ =∞#ã¨∞û J<Õk LO_»^∞Œ . Hˆ =ÅO *Ï˝#ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ P`«‡=∂„`«"∞Õ QÀK«iOK«∞`«∞Ok.
D J#∞Éè"í å<Õfl 'ã¨=∂kè—JO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ã¨=∂kèH˜ P„â◊Ü∞« Éè∂í `«∞_»"#·≥ ǨÏO㨠ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù h=Ù.
J@∞=O\˜ h‰õΩ „Ѩ}q∞Å∞¡`∞« <åfl#∞.
|∞kú=∞O`«∞ Öˇ#· "å~°∞ `«=∞ |∞kú qâı+O¨ KÕ`« ZO_»∞Hõ>Öìˇ ’ ^•y L#fl Jyflx ~°Q∞Æ ÖÁ¯eÊ „ѨHÍtOѨ*™Ë êÎ~∞° .
J^Õ q^èOŒ QÍ q"ÕH=õ O`«∞Å∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ L#fl Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ `«=∞Ö’x
â◊H„Θ `«Ü∞« O KÕ`« „ѨHÍtOѨ*™Ë êÎ~∞° . J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î q^è•Öˇ#· =∂Ü«∞ʼnõΩ Jf`«"∞≥ #ÿ
"≥∂HõãΔ O¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ P#O^•#∞Éè∂í u`À qÅã≤Å∞¡`∞« O\Ï_»∞.
=∂@ʼnõΩ JO^Œx =∞ǨÏ`«~Î â° H◊ `
Θ À ‰õÄ_ç L#fl P qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ ##∞fl J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞QÍHõ! "å‰õΩ¯,
|∞kú, WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞û "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q P Ѩ~=° ∂`«∞‡x ã¨fi~°∂áêxfl "≥Å_¡ Oç K«Ö=Ë Ù. Jk W@∞=O\˜^xŒ
x~°∂Ñ≤OѨ#∂ ÖË=Ù. WO„kÜ«∂^Œ∞ʼnõΩ Jf`«=ÚÖˇ#· QÆ∞}~°∂áêÅ`À =iÎOK«∞`«∂ L#fl P x~°∞} æ ã¨fi~°∂ѨÙxH˜
#=∞㨯iã¨∞<Î åfl#∞.
D ã¨=∞ã¨Î qâ◊fiO U =∞Ǩâ◊HΘ =Å# ã¨$+≤Oì Ѩ |_»∞`«∞#fl^À, U =∞Ǩâ◊H=Θ Å# ~°HOΔ˜ Ѩ|_»∞`«∞#fl^À, U
=∞Ǩâ◊HΘ =Å# ÅÜ«∞O á⁄O^Œ∞`«∞#fl^À J@∞=O\˜ Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨO Ѩ~åѨ~°=ÚÅHõO>Ë L`«Î=∞"≥∞ÿ#k.
426 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J##º"≥∞#ÿ k. J<åk HÍÅO #∞O_ô „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ k. JO`«\Ï "åºÑ≤Oz L#flk. Jxfl\˜H© =¸ÅHÍ~°}"≥∞#ÿ k.
P Ѩ~°„|Ǩχ#∞ P„â◊~Úã¨∞Î<åfl#∞. P Ѩ~°=∂`«‡ „ѨÉèÏ=O =Å¡<Õ „áê}∞Å∞ =∂@ÖÏ_»∞`«∞<åfl~°∞.
"å^ÀѨ"å^•Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. q"å^•Å∞ Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞. JxflO\˜H© HÍ~°}O P Ѩ~=° ∂`«∞‡x J#O`«Q∞Æ }ÏÖË.
r=ÙÅ#∞ ZѨÊ\˜ HõѨC_»∞ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOz`ÕÖËÛ P ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
L#flk ÖË^Œ∞ J<Õ =ã¨∞Î^ŒfiÜ«∂xH˜ PÅ"åÖÏÖˇ· ÃÑ·H˜ q~°∞^Œú ^èŒ~å‡Å∞QÍ Hõ#|_»∞`«∞#fl Ü≥∂QÆ™êOYº
^Œ~°≈<åÅ#∞ Ô~O\˜H© ã¨=∞`«fiO ã¨=∞‰õĈ~Û Ñ¨~°=∂`«‡ ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞#∞ QÍHõ!
U ^Õ=Ù_»∞ =∂#=ÙŠѨÙ~åHõ$`« ѨÙ}ºqâıëêÅKÕ`« ã¨∞QÆO^è•xfl P„â◊~ÚOz# "åÜ«Ú=Ù=Öˇ
JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ D Éèí∂q∞g∞^Œ L^Œƒùqã¨∞ÎO\Ï_À P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ <å =∞<À~°^ä•xfl ã¨Ñ¶¨ÅO KÕÜ«ÚQÍHõ!
D q^èOŒ QÍ ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu ÉèHí ÑΘ ~¨ =° â◊√_≥· `«# LH˜qÎ âıëêÅ#∞ =ºH©HÎ iõ ã¨∂Î ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ã¨Oã¨∞uÎ OKå_»∞.
JѨC_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ^•H˜Δ}ºO`À ^Œ‰õΔΩx =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
ã‘. Éèí~å‡K«ÖËO„^Œ „Ѩáê`«^ŒfiÜ«∞O|∞#ñ QÆey# hÅOѨÙñ QÆ#∞ Å#OQÆ
"≥Ú#ã≤ `å~°HΔ∞ºx ~Ú~°∞=¸ñѨÙÃÑ· x_ç#\˜ì Ѩ^Œ=ÚÅ HÍO`«∞Å∞ Ѩi_è»qOѨñ
[O_» kV‡O_»Å â◊√O_®Å Hõ~°=ÚÅ ‰ÔH·=_ç <≥xq∞k Hõ~°=Ú Å=∞~°ñ
[„Hõ HÀ^ŒO_®ã≤ â◊OY #O^ŒHõ áêâ◊ K«~°‡ QÆ^•^Œ∞Å ã¨~°qñ|∂x
P. #Å¡"Õ∞#∞ "≥∞éÜ«∞ #QÆ∞"≥ÚQÆO |Å~°OQÆñ, [Å¡K«∂Ѩ٠q|∞^èŒ ã¨q∞uñ„É’=
|ã≤ñ_çHÍÃãñ |∂x |Ǩï Éèí∂+¨} H˜s@ ‰õΩO_»Å=ÚÅ HÍOu "≥∞O_»∞ H˘#ñQÆ. 218
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞x g∞^Œ Pã‘#∞_≥· L<åfl_»∞. QÆ~°∞_»∞x Ô~O_»∞ Éèí∞*ÏÅg∞^Œ
Kåz# P ™êfiq∞ áê^•Å∞ "Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«O K«iÜ«∞‰õΩ ~Ô O_»∞„ѨH¯õ ÖÏ „ѨHÍtOKÕ WO„^ŒhÅ=∞}∞Å QÆ#∞Å=Öˇ
L<åfl~Ú. PÜ«∞# J+¨ìÉÏǨï=ÙÅ∂ JO^ŒOQÍ ÃÑ·H˜ Kåz# J+¨ìkQÆæ*ÏÅ `˘O_®Å=Öˇ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú.
Zxq∞k KÕ`«∞ÅÖ’#∂ K«„Hõ=¸, ^èŒ#∞ã¨∂û, Ѩ^Œ‡=¸, â◊OY=¸, Y_»æ=¸, áêâ◊=¸, _®Å∂, QÆ^•
^ŒO_»=¸ q~ålÅ∞¡`∞« <åfl~Ú. #Å¡x ^ÕÇϨ O`À #QÆ∞"≥ÚQÆO`À ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞ ã¨O~°HOΔ˜ KÕ K«Åx¡ K«∂ѨÙÅ`À
|OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞ Ѩ@∞ìÑ`
‘ åO|~°O`À =∞}˜=∞Ü«∞ H˜s@O`À #Å∞=¸ÅÖÏ HÍO`«∞Å∞ q~°l"Õ∞‡ Éè∂í +¨}ÏÅ`À
=∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ`À ѨÙO_»sH͉õΔΩ_»∞ ^Œ‰õΔΩx =ÚO^Œ∞ „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ<å_»∞.
ã‘. ‰õΩO_»Å =∞}˜ nÑ≤Î QÆO_»ã¨÷ÅO|∞Åñ |∂ˆ~‚O^Œ∞~åQÆO|∞ñ ÉÁO^Œ∞Ѩé∞Ѩ
k=ºH˜s@ „ѨnѨÙÎ ÅO|~° ~°=∂ ã¨uH˜ñ Q“ã¨∞OÉèí=„ã¨ÎO|∞ QÍñQÆ
=HõΔã¨÷ûÅO|∞ÃÑ· =#=∂Å =∂eHõÖò N=`«û H“ã¨∞ÎÉèí NÅ <˘éÜ«∞
hÖÏ„kñ ɡ#ñQ˘x xez# q^Œ∞ºÅ¡`«ÅÉèÏuñ QÆ#HÍOQÆ^Œ=ÚÅ∞ "≥∞éÜ«∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 427
P. #dÅÖ’Hõ "≥∂ǨÏ<åHÍ~° Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·, <å~°^•k =Ú#∞Å∞ KÕi á⁄QÆ_»ñ
QÆkã≤ =Ú#∞Å∞ á⁄QÆ_» QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~°, ã≤^Œú QÍ#~°==Ú Ãã=ÙÅ #Å~°. 219
* PÜ«∞# Hõ~‰‚° Ωõ O_»ÖÏÅ HÍO`«∞Å∞ „Ѩãi¨ Oz K≥H¯˜ à◊√¡ K«O„^ŒaOÉÏÅÖÏQÍ `«à` ◊ à« ◊ ÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú.
`«Åg∞^Œ ^èŒiOz# H˜s@O `«# k=ºnѨÙÎÅ`À QÆQÆ#ÅH˜Δ‡H˜ ‰õΩO‰õΩ=∞~°OQÆ∞ p~°#∞ JÅOHõiã¨∞Î#flk.
PÜ«∞# =HõΔã¨÷ûÅOg∞^Œ q~ålÖË¡ =#=∂eHõ â’ÉèíÅ∞ N=`«ûO`À#∂ H“ã¨∞ÎÉèíO`À#∂ áÈ\©Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú.
ÉÏǨï=ÙʼnõΩ K«∞@ìH˘x L#fl Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞ hÅyiH˜ K«∞@∞ìH˘#fl "≥∞~°Ñ¨Ù fQÆÅ=Öˇ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. P
™êfiq∞ ™œO^Œ~°ºO ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∂ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOz `ÕÅ∞ã¨∞Î#flk. <å~°^•k =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ K«∞@∂ì KÕi
¿ãqã¨∞<Î åfl~°∞. ^Õ=`å |$O^•Å∞ HÔ "· å~åÅ∞ ã¨Å∞ѨÙ`«∞<åfl~°∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ
QÍ#O KÕã¨∞Î<åfl~°∞.
Hõ. 㨈~fiâ◊√ñ_»∞ ã¨~åfi`«∞‡ñ_»∞, ã¨~°fiQÆ`«∞O _»K«∞º`«∞O_»∞ ã¨~°fi=∞Ü«ÚO_≥·
ã¨~°fiO|∞ KÕi Q˘Å∞=ñQÆ, ã¨~°fi^Œ∞ñ_≥· ^Œ‰õΔΩ#‰õΩñ „|ã¨#∞flO _»Ü≥∞º<£. 220
* ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~åfi`«∞‡_»∞, ã¨~åfiO`«~åºg∞, ã¨~fi° =∞Ü«Ú_»∂ J~Ú# N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ã¨=∞ã¨ÑÎ i¨ "å~°
ã¨"Õ∞`«∞_≥· ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ^ŒÜ«∞`À ^Œ~°≈# q∞KåÛ_»∞.
=. W@∞¡ „Ѩã¨#∞flO_≥·# 㨈~fiâ◊fi~°∞x ã¨~°fiOHõ+¨Oɡ· =∞ǨÏ^•â◊Û~°º^èŒ∞~°ºOɡ· `Õ[iÅ∞¡ k=º~°∂ѨO|∞O
QÍOz, ÉèÜ í ∞« O|∞#∞, ǨÏ~°O¬ |∞#∞, q㨇ܫ∞O|∞#∞ l`«OÎ |∞# =ÚÑ≤ÊiQ˘x K˘Ñ¨C ^ŒÑÊ≤ OѨO ^≥ÑÊ≤ é˜,
HõÑʨ ~°áê@∞#ñ |∞_»q∞ÃÑ· x_»∞™êyÅO|_ç, ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz, Hõ~H° =õ ∞ÅO|∞Å∞ "≥Úy_çÛ
ÃãÅÜÕ∞é∞Å`Àñ Q˘@∞ì=_ç, ~Ú@ì@∞ì Ѩ@∞ìKåÅHõ x@ì"˘_çz, =Úhfl~°∞ ^Œxfl xez# ÃÑhfl~°∞#∞OÉ’Öˇ,
ã¨~åfiOQÆO|∞Å∞O ^˘OQÆeOѨñ, l`«ÎO|∞ <å`å‡Ü«∞`«ÎO|∞ ¿ãã≤, Ñ≤Hõ¯\˜e¡# ã¨O`À+¨O|∞KÕ`«
ÉèíQÆ=O`«∞O |Å∞Hõ#∞, #`«ºO`« =∞OQÆà◊ã¨O^ÀǨáê^ŒHõO|∞ Öˇ·# `«<åfl=∞O|∞ Å∞QÆæ_çOѨ#∞, #u
x~°‡ÅO|∞Öˇ·# `«nÜ«∞ Hõ~°‡O|∞Å∞ ^Œ_»=#∞, q|∞^èŒ Ç¨Ï~°¬Hõ~°O|∞Öˇ·# `«`ÒÊ~°∞+¨O|∞Å∞ á⁄QÆ_»#∞,
<åf‡Ü«∞ =∞<À~°^äŒO|∞ "儉õΩ=fi#∞ <ÀѨHõ „Ѩ*ÏHÍ=ÚO_≥· Ü«¸~°‰õΩ#fl „Ѩ*ÏѨuO Ez, ã¨~°fir=
^ŒÜ«∂Ѩ~°∞O_»∞#∞, ã¨~°fiã¨`«Îfi ǨÏ$^ŒO`«~°ã¨∞÷O_»∞#∞, ã¨~°fiA˝O_»∞#∞O QÍ=Ù# #`«x ÉèÏ=O|∞ ^≥eã≤,
[QÆ<åfl^äŒ∞O _®~°Î ëÈ+¨}O|∞Å ÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 221
* D q^èŒOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz# 㨈~fiâ◊fi~°∞x k=º~°∂ѨO ã¨~°fik‰õΩ¯Å#∂ "≥eyã¨∂Î =∞Ǩâ◊Û~åºxfl
HõeyOzOk. JÖÏ „ѨHÍtOKÕ P ^Õ=^Õ=Ùx `Õ*’=∞Ü«∞=¸iÎx gH˜ΔOz ^Œ‰õΔΩx ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ÉèíÜ«∞=¸,
P#O^Œ=¸, Pâ◊Û~°º=¸ =ÚÑ≤Êi Q˘<åfl~Ú. ZÖÏQÀ P `«#‡Ü«∞`«fiOÖ’ #∞Oz `≥Ñʨ ie¡ `˘„@∞áê@∞`À
^Œ‰ΩΔõ _»∞ ™êfiq∞H˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. KÕ`∞« Å∞ "≥∂_çÛ xÅ∞K«∞<åfl_»∞. ÃãÅÜÕ∞à◊√¡ HõÅ~ÚHõ`À
^Œ~∞° ÖÁ~°ã≤ á⁄Oy q∞#flO\˜ ã¨=Ú„^•xfl ^Œiã≤# =∞Ǩ#n „Ѩ"åǨÏO=Öˇ ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu ѨÙÅH˜Oz# ^ÕÇϨ O`À
ÉèíQÆ=O`«∞x =ÚO^Œ∞ xeKå_»∞. PÜ«∞# Ѩ~°=tOz# `«# ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ZÖÏQÀ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘x
428 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
á⁄Oyá⁄~°ÖË P#O^ŒO`À P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x`À U"Õ∞"≥∂ ѨÅ∞Hõ=Öˇ ##∞H˘<åfl_»∞. Ѩ~=° ∞ =∞OQÆà◊ ^•Ü«∞HÍÖˇ#·
PÜ«∞# Ѩq„`«<å=∂Å#∞ LK«ÛiOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. Ѩ~=° ∞ Ѩq„`åÖˇ#· PÜ«∞# bÅÅ#∞ Jaè=i‚OKåÅ#∞
H˘<åfl_»∞. q|∞^èŒ∞ʼnõΩ ã¨O`Àëêxfl HõeyOKÕ PÜ«∞# Ѩ~å„Hõ=∂xfl „Ѩã¨∞ÎuOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’x HÀiHõ#∞ "≥Å_¡ Oç KåÅ#∞H˘<åfl_»∞. HÍh áêѨO! Ug∞ KÕÜ∞« ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. P q^èOŒ QÍ "≥∞=ÿ ∞~°z
<À@ =∂@~åHõ =∞ø#O =Ç≤ÏOz L#fl „Ѩ*ÏHÍ=Ú_≥·# „Ѩ*ÏѨux K«∂z ã¨~°fiA˝_»∂ ã¨~°fi„áê}˜
ǨÏ$^ŒÜ∂« O`«~åºg∞ J~Ú# P ™êfiq∞ P`«x Jaè„áêÜ«∂xfl „QÆÇÏ≤ Oz P~°[Î # ѨiáÈ+¨}ÏÖˇ#· ÉèÏ+¨}ÏÅ`À
WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. "≥∞zÛu „áêKÕ`«ã¨ ! `«Ñ¨, q∞K«Û@ Ѷ¨Åã≤kú =∞Ü≥∞º x@¡uÉèíH˜Î<£
ÃÇÏK«ÛQÆ∞ =∞^Œfi~°qÉèí==Ú, #K«∞ÛѨ_»O ÉÁO^Œ <≥=fiñ _»~°∞›ñ_»∞? [QÆuxò. 222
* F ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨf! x#∞fl "≥∞K«∞ÛH˘<åfl#∞. h `«Ñ¨ã¨∞û Ѷ¨eOzOk. D q^èŒOQÍ JK«OK«Å"≥∞ÿ#
ÉèíH˜Î`À ##∞fl ¿ãqOz <å #∞Oz "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# =~åÅ#∞ JO^Œ∞HÀ\ÏxH˜ h HõO>Ë J~°∞›_≥·# "å_»∞ D
[QÆ`«∞ÎÖ’ =∞Ô~=fi_»∞<åfl_»∞?
P. `«Ñ¨=Ú KåÅ∞ xOHõñ ^ŒQÆ Éèí∂`«`«uH˜ q, Éèí∂`«∞ ÖÁ#~°∞ñ QÍHõ á⁄O^Œ∞Ѩ_»ñQÆ,
xkÜ«∞ ã¨∞=Ú‡ =∂‰õΩ xK«ÛÖ’ñ QÆÅHÀi¯, á⁄ã¨ñQÆ h^Œ∞=Å#ñ ÉÁO^Œ∞Ѩ_çÜ≥∞. 223
* WHõ h `«Ñ¨ã¨∞û KåeOK«∞! ã¨HõÅ „áê}˜HÀ\˜H˜ ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ∂ K«Hõ¯QÍ ã¨=∞‰õÄ~°∞QÍHõ! h=Ù
ã¨$+≤Kì Ü
Õ ∂« Å<Õ HÀiHõ`À ##∞fl QÆ∂iÛ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß=Ù. <å =∞#ã¨∞ûÖ’x ã¨OHõÅÊO‰õÄ_® W^Õ. <å ã¨OHõÅÊO
D q^èŒOQÍ <≥~°"ÕiOk.
=. q#∞=Ú, „|ǨχܫÚ, Éèí~°∞æO_»∞#∞, „|*ÏѨ`«∞Å∞#∞, =∞#∞=ÙÅ∞#∞, xO„^Œ∞Å∞#∞, g~°Å∞ xdÅ
Éèí∂`«O|∞ʼnõΩ Éèí∂u ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# =∞^Œ∂ƒùu qÉèí=O|∞Å∞. =∞é˜Ü«Ú <å‰õΩ Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k
ã¨Ç≤Ï`« ã¨O^蕺=O^Œ<åk ~°∂ѨO|QÆ∞ `«Ñ¨O|∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞. ™êOQÆ [Ѩ= ^•úº#~°∂ѨO |QÆ∞ q^Œº
â◊s~°O|∞. ^蕺<åk q+¨Ü«∞ ѨÙO"åºáê~°O|∞QÍ #∞O_»∞ ÉèÏ=<åk â◊|Ì"åK«ºO|QÆ∞ „H˜Ü«∞ Ü«∂Hõ$u.
„Hõ`«∞ *Ï`«O|∞ ÅOQÆO|∞Å∞. ^èŒ~°‡O ÉÏ`«‡. ^Õ=`«Å∞ „áê}O|∞Å∞. xQÆ=∞O|∞ =∞`«ûfi~°∂ѨO|∞.
[QÆ^Œ∞`«ÊuÎH˜ <åkÜ«∞O^Œ∞ <Õ <˘Hõ¯O_»# `Õ[iÅ∞¡K«∞O\˜. |Ç≤Ï~°O`«~°O|∞Å "Õé˘Hõ¯\˜Ü«Ú ÖË^Œ∞.
ã¨∞+¨μѨκ=ã¨÷Ü«∞O^Œ∞ ã¨~°fiO|∞ b#O |QÆ∞@O *Ëã≤ ã¨O*Ï˝=∂„`«∞O_»∞#∞, #=º‰õΩÎñ_»∞#∞ñQÍ #∞O_»∞
r=ÙxÉèíOy <˘Hõ¯ñ_»# Ü«ÚO_»∞^Œ∞. J#O`«∞O_» #~Ú Ü«∞#O`« QÆ∞}O|∞ =Å# QÆ∞}q„QÆǨÏO
|QÆ∞ „|Ǩ‡O_»O|∞#∞, #Ü≥∂xAñ_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí=ÙO _»QÆ∞ „|ǨχܫÚ#∞ #∞^Œ~ÚOzi. =∞nÜ«∞
g~ÀºÑ¨|$OÇ≤Ï`«∞O_≥· =∞Ǩ^Õ=ÙO _»Q∞Æ <å „|Ǩχ Ü«∞ã¨=∞~°∞x÷ ñÉ’Öˇ #Hõ$`å~°=÷ ∞‡#º=∂# =∞#ã¨∞¯ñ
_≥·, ã¨$lOѨ #∞^Œºq∞OK«∞ `«é˜ `«Ñ¨O ÉÏK«iOK«∞=∞x <åKÕ`« É’kè`«∞O_≥·, Ü«∞ÃѶ∂~°Oɡ·# `«Ñ¨O
ÉÏK«iOz `˘Å∞`« ã¨$+≤ìHõ~°Î$`«fi=Ú =Ç≤ÏOz# q∞=Ú‡ ã¨$lOK≥. JO`«ñ |OK«[#∞O _»#∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 429
„Ѩ*ÏѨu `«#∂[ Ü«∞QÆ∞ #ã≤H˜fl Ü«∞#∞ ¿Ñi@ q#∞`« <˘OkÜ«Ú#fl ~ÚHõ¯#ºHõ#∞ h H˜zÛu.
nxO |uflQÍñ ÔQ·H˘x q∞^äŒ∞#=º"åÜ«∞ ^èŒ~°‡O|∞ QÆÅ"åñ_»"≥·, q∞^äŒ∞#=º"åÜ«∞ ^èŒ~°‡O|∞QÆÅ ~¸
<åuÜ«∞O^Œ∞ñ „|*Ïã¨~°æO|∞ #u qѨÙÅO|∞QÆ QÍqOѨO QÆÅ"åñ_»=Ù. =∞é˜Ü«Ú h‰õΩñ a^ŒÑ¨ x^Õ
„Hõ=∞O|∞# xdÅ „Ѩ[Å∞#∞ =∞<å‡Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`«∞ Å~Ú, q∞^äŒ∞#=º"åÜ«∞ ^èŒ~°‡O|∞#ñ „|*Ï=$kú
<˘OkOz =∞^•~å^è Œ # Ѩ ~ ° ∞ Öˇ · Ü« Ú O_» ñ QÆ Å "å~° ∞ Jx Ѩ e ¯, qâ◊ fi Éè Ï =#∞O_≥ · # Ǩ Ï i,
ã¨fiáÈflѨÅÉÏú~°÷O|∞#∞O É’Öˇ #O`«~åú#O|∞ <˘O^≥. JѨC_»∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ q+¨μ‚=∂Ü≥∂Ѩ|$OÇ≤Ï`«∞O_≥·
áêOK«[x Ü«∞QÆ∞ #ã≤H˜fl Ü«∞O^Œ∞ ǨÏ~°ºâ◊fi ã¨O[˝Å q#∞uñ *ˇOkÜ«Ú#fl Ü«∞Ü«Ú`« ã¨OMϺ
ѨiQÆ}`˜ ∞« Öˇ#· Ѩل`«∞ÅÎ O QÍOK≥. JѨC _® ^è~Œ ‡° jÅ∞Ô~#· ^•HΔÍÜ«∞}∞Å∞, Ñ≤`$« xˆ~âÌ O◊ |∞#O „|*Ïã¨~Oæ° |∞
H˘é‰õΩñ ^ŒÑ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú"åÔ~· ѨtÛ=∞kâ◊‰õΩO [x, Ü«∞K«Û@ ã≤O^èŒ∞ ã¨=Ú„^Œ ã¨OQÆ=∞O|∞# ã¨=∞ã¨Î
^Õ= =Úx ã≤^QúŒ } Æ ¿ãq`«Oɡ,· ^Œ~≈° #=∂„`«O|∞# x~°∂` ú « HõŇ+¨μÅ#∞, x~°‡Å z`«∞ÅÎ O *ËÜÚ« K«∞#fl
<å~åÜ«∞} ã¨~° ã¨û#O |~°ñQÆ∞ f~°~÷ å[O|∞# #=QÍǨÏ#O|∞ñ *Ëã,≤ x~°‡ÖÏO`«~O° QÆ∞Öˇ· Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨
^èŒ~°‡O|∞ #O^Œ∞ #∞`«Ê#fl =∞`«∞Öˇ· „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞ H˘é‰õΩñ ^ŒO„_ç Ü«∞#∞=∞`«O|∞# #∞„QÆ`«Ñ¨O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞O_». "åiHõ_»‰õΩ <å~°^Œ∞O_»∞ =zÛ ~Ú@¡xÜ≥∞. 224
* „Ѩ*ÏѨf! q#∞. „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, t=Ù_»∞, „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞, =∞#∞=ÙÅ∞, WO„^Œ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨=∞ã¨Î
Éè∂í `«*ÏÖÏÅ∂ <å =∞Ǩâ◊HΘ =Å# [x‡Oz#"åˆ~! WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O, xÜ«∞=∞O ã¨O^蕺=O^Œ#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åx`À ‰õÄ_ç# `«Ñ¿¨ ãû <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O. JOQÀáêOQÆ ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ ÿ ^蕺#~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ q^ŒºÜÕ∞ <å ^ÕÇϨ O. ^蕺#O
"≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂ÅÖ’ „Ѩ=iÎOKÕ ÉèÏ=<åk „H˜Ü«∞ÜÕ∞ <å PHÍ~°O. Ü«∞*Ï˝ÖË <å J=Ü«∞"åÅ∞. ^èŒ~°‡"Õ∞ <å
P`«‡. ^Õ=`«ÖË <å „áê}ÏÅ∞ "Õ^Œ"Õ∞ <å ã¨fi~°∂ѨO.

D [QÆ`«∞Î L^ŒƒùqOK«\ÏxH˜ ѨÓ~°fiO <Õ#∞ XHõ¯_ç<Õ L<åfl#∞. "≥Å∞ѨÅQÍh, ֒ѨÅQÍh "Õ~˘Hõ

Ѩ^•~°÷O ÖË^Œ∞. JѨC_»∞ D ã¨=∞ã¨Î qâ◊fi=¸ ã¨∞+¨μÑ≤Î J=ã¨÷Ö’ LO_»QÍ <Õ <˘Hõ¯_»<Õ ã¨O*Ï˝=∂„`«OQÍ
J=ºHõÎOQÍ LO_ç L<åfl#∞. <Õ#∞ J#O`«∞_»<Õ. J#O`«QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# <å =∂Ü«∞=Å¡ QÆ∞}â◊s~°"≥∞ÿ#
D „|Ǩ‡O_®xfl JÜ≥∂xA_≥·# „|Ǩχ#∂ ã¨$+≤ìOKå#∞. <å `Õ[ã¨∞û`À xO_ç# P K«`«∞~°∞‡Y „|Ǩχ
ã¨$+≤Hì Í~åºxfl KÕÑ\
¨ ‰ì˜ Äõ _® `«##∞ Hõ$`å~°∞_÷ #·≥ "åxxQÍ `«ÅѨÖ^Ë ∞Œ . Jã¨=∞~°`
÷ `
« À D ã¨$+≤ì `«# =Å¡HÍ^Œx
ÉèÏqOKå_»∞. JѨC_»∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« =∞x „|Ǩχ#∞ <Õ#∞ „ѨɒkèOKå#∞. K«`∞« ~°∞‡Y∞_»∞ <å KÕ`« „Ѩɒkè`∞« _≥·
ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û PK«iOz "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜™êiQÍ ã¨$+≤ì Hõ~°ÎÖˇ·# q∞=∞‡efl „Ѩ*ÏѨ`«∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞.

^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨf! WѨC_»∞ ѨOK«[# „Ѩ*ÏѨu ѨلuHõ J~Ú# ''Jã≤H˜fl——J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ D Hõ#º#∞ h‰õΩ
Wã¨∞<Î åfl#∞. h=Ù D"≥∞#∞ ÉèÏ~°ºQÍ Ñ¨i„QÆÇÏ≤ OK«∞. D"≥∞Ü«∞O^Œ∞ ^•OѨ`º« ^è~Œ ‡° O`À „Ѩ=iÎOz q™êÎ~O° QÍ
„Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤ìOK«∞. J#O`«~°O „Ѩ[ÅO^Œ~°∂ <å =∂Ü«∞KÕ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· ^•OѨ`«º^èŒ~å‡xfl J=ÅOaOz
„Ѩ*Ïaè=$kú HÍqOz ##∞fl ¿ãqOK« QÆÅ~°∞.
430 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D q^èOŒ QÍ ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨux L^ÕtÌ Oz ѨeH˜#"å_≥· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ HõÅÖ’ HõxÊOz# Ѩ^•~°O÷ ÖÏQÍ
JO`«~åú# "≥∞<ÿ å_»∞. J#O`«~O° ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu q+¨μ^‚ =Õ Ùx =∂Ü«∞KÕ`« q"≥∂Ç≤Ï`«∞_≥· ѨOK«[#∞x Ѩلu J~Ú#
'Jã≤Hfl˜ ——J<Õ Ñ¨uflÜ«∞O^Œ∞ ''ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞——J#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ "åix Ѩk"ÕÅ=∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞. ^è~Œ ‡° ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ#·
P ^Œ‰ΩΔõ x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ Ѩk"ÕÅ=∞On `«=∞ `«O„_çQÍi P*Ï˝#∞™ê~°OQÍ „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤Oì KÕ xq∞`«OÎ `«Ñ㨠∞¨ û
KÕÜ∂« Åx xâ◊Û~ÚOKå~°∞. P ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ ѨtÛ=∞kâ◊QÍ „ѨÜ∂« }O KÕâß~°∞. JHõ¯_» ã≤O^è∞Œ #k ã¨=Ú„^ŒOÖ’
ã¨OQÆq∞OKÕ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ ''<å~åÜ«∞} ã¨~ã° ∞¨ û——J<Õ f~°÷ ~å*Ïxfl K«∂Kå~°∞. P ѨÙ}ºf~°O÷ ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«ÅKÕ`å,
=Úhâ◊fi~°∞ÅKÕ`å, ã≤^ÑúŒ Ù¨ ~°∞+¨μÅKÕ`å ¿ãqOѨ|_»∞`«∂ LO@∞Ok. P f~å÷xfl ^Œi≈Oz#"å~°∞ ã¨=∞ã¨áÎ êáêÅ
#∞O_ô q=Ú‰õΩÖÎ ·ˇ x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜÚ« Ö∫`å~°∞. J@∞=O\˜ Ѩq„`« f~°O÷ Ö’ P ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ ™êfl#O KÕâß~°∞.
Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞ûÅ∞ HõÅ"åÔ~· „Ѩ*Ïã¨~Oæ° xq∞`«OΠѨ~=° ∂`«‡#∞ L^ÕtÌ Oz ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ û#∞
„áê~°OaèOKå~°∞. WÖÏ LO_»QÍ <å~°^∞Œ _»∞ XHõ<å_»∞ "åi ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ "åi`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. g∞ ~°u=¸_è»∞Å∞ g∞ñ^Œ\˜ QÆu QÍ# Ô~#flOQÆñ |ã≤a_»¤ Å#flÖÏ~°!
ѨÙ_»q∞ñ ^• xO`«x Hõ_» ѨiH˜OѨ~°∞ „Ѩ[Åñ |∞\˜ìOK« <Õ „ѨuÉèí HõÅ^Œ∞?
J>ˇÂ¡# <˘Hõ¯ =∞Ǩ`«∞‡ñ_»∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ |Ǩï~°∂Ѩ=ÚÅ∞ QÆÅ ÉèÏ=∞ Ü≥ÚHõ`≥
ѨÙOâ◊Ûb Éèí~°ÎÜ«Úñ |∞~°}˜OѨ #∞ÉèíÜ«∞ „Ѩ"åǨÏO|∞ QÆÅ #k =éÅñ QÆ^ŒÅ
P. #OK« Ü≥ÚHõ\˜ ~Ú~°∞=^≥· kO\˜ =∞Ç≤Ï=∞Åñ, QÆeyÜ«ÚO_»∞ `≥~°∞=Ù QÍ#~åHõ
=„[xa_» =∞QÆ∞K«∞ =~°∞ã¨ñ ^Œ#O`«#, u~°∞QÆ∞, ~å„+¨ìaÅ=Ú ^Õ@Ѩ_»ñQÆ. 225
* <åÜ« ∞ #ÖÏ~å! g∞~° ∞ q∞H˜ ¯ e =¸_è » ∞ Å∞QÍ Hõ x ÊOK« ∞ `« ∞ <åfl~° ∞ . g∞ Éè í q +¨ º `« ∞ Î # ∞
qKåiOK«∞H˘#ÖˉõΩ<åfl~°∞. g∞~°∞ Ѩã≤a_»¤Å∞. D Éèí∂q∞ Ѩi=∂}"≥∞O`À `≥eÜ«∞x"å~°∞. WHõ r=ÙÅ#∞
U q^èOŒ QÍ ã¨$+≤Oì ѨQÅÆ ~°∞? ã¨~åfiO`«~åºq∞Ü≥∞ÿ # P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ XHõ _»∞<åfl_»∞. „ã‘~Î ∂° Ñ≤}Ü
˜ ∞ÿ≥
J<ÕHõ ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz# „ѨHõ$u XHõ@∞#flk. =∂Ü«∞Å=∂i J~Ú# P „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚
Ö’|~°K«∞‰õΩO@∞Ok. „ѨHõ$f ѨÙ~°∞+¨μ_»∂ Hõeã≤ ã¨O™ê~° „Ѩ"åǨxfl ™êy™êÎ~°∞. D ã¨O™ê~°=∞<Õ #k
~Ô O_»∞"≥Ñ· Ù¨ Å #∞O_ô „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞`«∂ LO@∞Ok. P „Ѩ"åǨxfl J#∞ã¨iOz XHõ ǨÏO㨠qǨÏiã¨∂Î LO@∞Ok.
P ǨÏO㨉õΩ W~°"≥· J~Ú^Œ∞ =∞Ç≤Ï=∞ Å∞O\Ï~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H© P ǨÏO㨠ã¨iÜ≥ÿ∞# =∂~°æO HÍ#~åHõ
=„[HÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl [ńѨ"åǨÏO Ѩ_Õ QÀuK«∞@∞ì u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. P QÀuÖ’ Ѩ_ç`Õ =∞m§
|Ü«∞@Ѩ_»@=∞O@∂ ÖË^Œ∞.
Hõ. q#∞ñ _»O^Œ∞Å Ü«∞#∞~°∂Ѩ=Ú, ##∞ "˘O^ŒñQÆ <≥é∞ñQÆ HÍ`«‡ <å`«‡QÆ∞~°∂H˜ÎO
Q˘#™êyOK≥^Œ =∞#∞ q∞, =∞‡# <Õq∞Ü«Ú ÖË^Œ∞ =¸_è»∞ Åx `≥eã≤ `«QÆ<£. 226
* ǨÏi^Œâ◊√fiÖÏ~å! q#O_ç. D ã¨OQÆ`«∞Å#∞ QÆ∞iÎOK«O_ç. WO^Œ∞‰õΩ `«QÆæ@∞ìQÍ „Ѩ=iÎOK«O_ç. D
ã¨$+≤ì ~°Ç¨Ï™êºxfl U =∂„`«=¸ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® ˆH=ÅO g∞ `«O„_çQÍi P[˝Å#∞ H˘#™êyOK«\ÏxH˜
ѨÓ#∞H˘<åfl~°∞. J@∞=O\˜ q∞=Ú‡Å#∞ WO`« `≥eq `«‰õΩ¯= "åà◊¡#∞ U=∞<åe?
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 431
=. Jx <å~°^Œ∞O_»∞ É’kèOz# ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ ã¨Ç¨Ï[|∞kúKÕ`« <å~°^Œ "åHõºO|∞Å#∞ ^Œ=∞Ö’ x@¡x
q`«i¯Ozi. 227
* D q^èŒOQÍ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞. ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ <å~°^Œ∞x „Ѩɒ^èŒ"åHͺÅ∞ PÅH˜Oz
`«=∞ |∞kú`À q=∞i≈OK«∞H˘x `«=∞Ö’ `å=Ú WÖÏ `«i¯OK«∞ H˘<åfl~°∞.
`Õ. ™⁄ik ˆHΔ„`«A˝ñ _»# #uã¨∂HõΔ‡ |∞kú, #~°Ü«∞ #*Ï˝#|O^èŒ#O |QÆ∞K«∞ eOQÆ
^ÕǨÏ=Ú# <≥kÌ QÆÅ ^Œk ^≥eÜ«∞‰õΩ#flñ, QÆÅ^≥? "≥∂HõΔO|∞ ^Œ∞+¨¯~°‡ QÆ`«∞ÅKÕ`«. 228
* =ÚO^Œ ∞ ˆ H Δ „ `« A ˝ _ » ∞ JO>Ë Z=~À =∞#O 㨠∂ Hõ Δ ‡ |∞kú ` À `≥ Å ∞㨠∞ HÀ"åe. `« ~ åfi`«
J*Ï˝#|O^èŒ#~°∂Ѩ"≥∞ÿ# eOQÆ^ÕǨÏ=∞O>Ë Uq∞\’ „QÆÇ≤ÏOKåe. P`«‡, ^ÕǨÏO D Ô~O_çO\˜ ã¨fi~°∂áêxfl
`≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® ˆH=ÅO x~°∞ѨÜ≥∂QÍÖˇ·# Hõ~°‡Å∞ PK«iOz# =∂„`å# "≥∂HõΔO „áêÑ≤ÎOK«^Œ∞.
`Õ. HõÅñ_»∞ [QÆ^ÕHõ ã¨#∞fl`« HÍ~°}∞O_»∞, ™êfiq∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»Éèí=ÙO_»∞ ™êfi„â◊Ü«ÚO_»∞
Ѩ~°=Úñ _®`«xñ E_»Hõ „|ǨχÔH·#ñ, QÆÅ∞QÆ∞<Õ? =ÚH˜ÎѨ^Œ=Ú ^Œ∞+¨¯~°‡QÆ`«∞Å. 229
* D ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍʼnõÄ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ _»∞<åfl_»∞. PÜ«∞# 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞.
ѨÙ@∞ìHõ ÖËx"å_»∞. P`凄â◊Ü«Ú_»∞. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞. J@∞=O\˜ JO`«~åºq∞ J~Ú# ™êfiq∞x ^Œi≈OѨ
ÖËxKÀ „|Ǩχ^Õ=ÙxÔH·<å "≥∂HõΔO ÅaèOK«^Œ∞.
P. ѨÙ~°∞+¨μñ _≥@∞ìÖËx ѨÓx aÅ ã¨fi~°æ, QÆ`«∞ñ_»∞ "ÀÖˇ =~°ÎHõO|∞ =∂#∞
#\˜ì „|Ǩχ "≥∞é∞ñQÆ∞ #Ü«∞º‰õΩ ã¨fi~ÀƒùQÆ, Hõ~°‡QÆ`«∞Å <Õq∞ HÍ#ñ|_»∞#∞? 230
* D Ö’HõOÖ’ r=Ù_»∞ ã¨O™ê~°=∞<Õ áê`åà◊ ‰õÄѨOÖ’ ‰õÄ~°∞H˘x áÈ~Ú yÅyÅÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞.
D ã¨O™ê~° |O^èOŒ #∞O_ç |Ü«∞@ Ѩ_‰» Ωõ O_® J`«_∞» Ѩ~„° |Ǩχã¨fi~°∂áêxfl Z\Ï¡ QÆ∞iÎOK«QÅÆ ∞QÆ∞`å_»∞?
Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«@O =Å¡ ã¨fi~°æѶ¨ÖÏÅ∞ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú. HÍx ÔH·=źO KÕ‰õÄ~°^Œ∞.
âß. `« xflëêªQÆu ÖËx"åiH˜ #ã¨`«¯~°‡ „ѨKå~°O|∞KÕ
=Ú<Õfl=∞Ü≥∞º_ç <å`«‡|∞kú QÆ∞}ã¨"≥∂‡Ç¨ÏO|∞#O ^ÀñK«∞K«∞<£
=<≥flÖò "≥@∞ìHõ qO`«ÉÏQÆ∞Å `«é˜<£ =iÎOK«∞ ^Ò~°∞æ}º ã¨O
Ѩ#fl „ã‘ÎÜ«Ú#∞É’Öˇ <≥Å¡QÆ`«∞ÅO „|MϺ`«"≥∞ÿ Ü«ÚO_»ñQÆ<£ 231
* r=ÙxH˜ ^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞ Pã¨HΘ LO_»@O ZO`À J=ã¨~O° . ÉèQí =Æ xfl+¨ª ÖˉΩõ O_® Z<≥fl<Àfl ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞
KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ áÈÜÕ∞"åxH˜ Ug∞ LѨÜ∂≥ QÆO LO_»^∞Œ . =∂#=Ùx |∞kú ZO`À K«OK«Å"≥∞#ÿ k. Jk K≥_∞» QÆ∞}ÏÅ
"åº"≥∂ǨxH˜ ÖÁOyáÈ~Ú ~°OQÆ∞Å∞ ѨÙÅ∞=ÚH˘x qO`« qO`« "ÕëêÅ∞ "Õã¨∂Î LO@∞Ok. J@∞=O\˜
^Œ∞~°∞æ}ÏÅ =ÅÜ«∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘x k‰õΩ¯`ÀK«x "åxH˜ "≥∂HõΔO JO^Œ<Õ JO^Œ^Œ∞.
432 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. J#∞"˘O^Œ ã¨$+≤ì #=ºÜ«∞=ÚQÆñ *ËÜ«ÚK«∞ñ „|K«∞~° „Ѩ"åÇ¨Ï ã¨OѨu`« "≥∞ÿ#
<≥éÜ«∞ñ QÆ∂ÅO |#∞ x~°æ=∞ ™ê÷#O|∞ #O^Œ∞ "ÕQÆ=ÚQÆÅ „HõO^Œ∞ =∂Ü«∞ñ
QÆ^Œe Ü«∞ǨÏOHÍ~° QÆu=â◊O|∞#ñ *ÏÅ q=â◊√ñ _≥· É’^茉õΩ qѨi Ü≥ÿ∞#
"åxH˜ hsu =Å=O`« Hõ~°‡ „ѨKå~°O|∞Å#∞ g∞ñ^Œñ [Hõ¯<≥·#
P. [#‡ =∞~°} =ÚYº *Ï_»ºO|∞`Àñ ÉÏã≤, Ü«∞dÅ ™œYº Ѩ^Œq #~°ã≤ Hõ~°‡
=∂~°æ "≥∞ÿ# Ü«∞\˜ì =∞ǨÏhÜ«∞ ^è•=∞O|∞, z`«Î =∂~° <≥@∞¡ KÕ~°ñ QÆÅñ_»∞! 232
* ÖËx J=HÍâ◊O HõeÊOK«∞H˘x =∂#=Ù_»∞ Z_»`i≥ Ñ≤ ÖˉΩõ O_® ã¨O`«ux ã¨$+≤Oì K«∞`«∂ P „Ѩ"åǨÏOÖ’
Ѩ_ç H˘@∞ì‰õΩ áÈ`«∞O\Ï_»∞. JÅ¡O`«^Œ∂~°OÖ’ QÆ@∞ì HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl ^•xx JO^Œ∞HÀÖË_»∞. =∂Ü«∞ =Å¡
Juâ◊~ÚOz# „Ѩ"åǨÏ"ÕQÍxfl `«@∞ìHÀÖËHõ „H˜O^• g∞^• Ѩ_∞» `«∞O\Ï_»∞. JǨÏOHÍ~°O J`«}‚˜ q=â◊√}˜‚ KÕã≤
*Ï˝#=∂~åæxH˜ ^Œ∂~°O KÕã¨∞ÎOk. |Å=O`«OQÍ "åxKÕ`« ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞ KÕ~Úã¨∞ÎOk. D q^èŒOQÍ Ñ¨Ù@∞ìHõ,
Kå=Ù, ~ÀQÆO J<Õ ^Œ∞~°=ã¨÷ÅÖ’ =Úxy `ÕÖË r=Ù_»∞ P |O^è•ÅÖ’ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç ã¨HõÅ ™œMϺʼnõÄ
PHõ~°=¸, Ѩ~°=∞ ã¨∞O^Œ~°=¸ S# "≥∂HõΔ=∂~åæxfl ZÖÏ JO^Œ∞HÀQÆÅ_»∞?
`Õ. ^•x ã¨Oã¨~°æ QÆ∞}=ÚÅ∞ ^ŒÑ≤Ê #_»K«∞, ‰õΩzÛ`«Ñ¨Ù ÉèÏ~°ºñ *ËH˘#fl ‰õΩ=∞u"ÀÖˇ
uqi ã¨∞Y^Œ∞óY=ÚÅñ QÆ∂_ç u~°∞QÆ∞ r=, ~°∂Ѩ "≥∞é∞ñQÆx "åiH˜ñ „ÉÏѨ٠QÆÅ^≥? 233
* ^Œ∞~°∞ƒkúQÆŠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ =„Hõ|∞kúQÆÅ „ã‘Îx ÃÑO_®¡_ç#@¡~Ú`Õ P ã¨O™ê~°O ã¨~°ã¨OQÍ #_»=^Œ∞.
P ÉèÏ~°ºÉè~í Åΰ ∞ XHõi=∂@ =∞~˘Hõ~∞° qxÑ≤OK«∞HÀ‰õΩO_® HÍѨÙ~åxfl Hõ_Q» OÆ _»á¡ êÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. J@∞=O\˜
Ç‘Ï#"≥∞ÿ# ^Œ∞óY=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨O™ê~°OÖ’ Ѩ_ç# r=ÙxH˜ uiy ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ@O ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
J@∞=O\˜ "åxH˜ "≥∂HõΔO „áêÑ≤ÎOK«^Œ∞.
=∞`«ÎHÀH˜Å.
ѨOK«qOâ◊u `«`«Îfi~åt Hõáê~°^Œ~°Ê} =∞Ü«Úºñ ^•ñ
Q˘OK≥"≥∞ÿ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ `«`«Îfi=Úñ QÀi Ѩ@ìñQÆ <Õ~° ˆH
=∞OK«∞ñ yOK«∞ñ ^ŒÅOK«∞"å~° Å=∂~°æ Hõ~°‡=Ú ¿ãÜ«∞ñQÍ
=∞OzÖ’Hõ=Ú "åi ˆH\˜H˜ =∂#∞QÍ ã¨=∞‰õÄÔ~_ç<£? 234
* ѨOK«*Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂, ѨOK«Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂, ѨOK«`«<凄`«Å∂, ѨOK«Éèí∂`åÅ∞, =∞#ã¨∂,
|∞nú, z`«Î=¸, JǨÏOHÍ~°=¸, ѨÙ~°∞+¨μ_»∂– D W~°"≥·Ü≥ÿ∞^Œ∞ `«`åÎfiÅ∂ „ѨuaOzOKÕ J^ŒÌO =O\˜k
Ѩ~°`«`«ÎfiO. J@∞=O\˜ Ѩ~°`«`åÎfixfl Ѩ@∞ìH˘<Õ LáêÜ«∞O `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. Jk ÖˉõΩO_® r=Ù_»∞ U"Õ"À
ѨxH˜=∂e# Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∂Î ‰õÄ~°∞ÛO>Ë J@∞=O\˜ "åxH˜ L`«Î=∞ =∞~Ú# =ÚH˜Î =∂~°æO ZO^Œ∞‰õΩ
JO^ΰ`ǰOk?
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 433
Hõ. |O^è•#∞"≥∂HõΔ} „Hõ=∞, ã¨O^è• <≥·â◊fi~°º^èŒ∞~°º âß„ã¨Î ã¨=∞„QÆ
„QÆO^äŒO|∞ =∂#∞ z„^Œ∂ áêO^èŒ∞#‰õΩ #Hõ~°‡ QÆ`«∞Å #QÆ∞<Õ â◊√Éèí=ÚÖò. 235
* ã¨O™ê~°|O^èOŒ Ö’ z‰õΩ¯H˘#fl "åiH˜ "≥∂HΔÍxfl J#∞ã¨O^è•#O KÕ¿ãk P^蕺u‡Hõ q^Œº. J@∞=O\˜
Ѩ~`° `« fiΫ q^Œº#∞ Ѩi`«ºlOz Hõ~‡° HõÖÏѨOÖ’ Ѩ_#ç J*Ï˝<åO^è∞Œ _≥#· JÉèÏQÆ∞ºxH˜ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞O^•?
=∞`«Î HÀH˜Å.
K«∂_» h [QÆ=∞O`«Ü«Ú<£ "≥ã¨ñ A\˜ì ѨÙ@∞ìHõ bÅ <Õ
*’_»∞ÖËHõ ~°Ü«∞O|∞#O QÆ∞_ç K«∞\ì̃#\ì̃ ã¨fi`«O„`«=ÚO
QÆ∂_ç Ü«ÚO_ç# HÍÅK«„Hõ=Úñ QÀiK«∂_»x "åi ˆH
*Ï_»ñ QÆÅ∞æ #Hõ~°‡ ã¨OQÆuñ *Ï~°∞"≥∂HõΔ Ñ¨^ŒO aÅ<£? 236
* D HÍÅK«„HõO KåÖÏ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#k. D ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞Î#∂ K«∞@ìK«∞\˜ì Ѩ@∞ìH˘x ã¨∞#fl K«∞\˜ì
=∞@∞=∂Ü«∞O KÕ¿ã H˜@∞‰õΩÅ∞ ^•xH˜ `≥Å∞ã¨∞. J@∞=O\˜ HÍÅã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® T~°ˆH
Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∂Î ‰õÄ~°∞ÛO>Ë "åxH˜ JHõΔÜ«∞"≥∞ÿ# "≥∂HõΔѨ^ŒO Z\Ï¡ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok?
P. [#‡ ¿ÇÏ`«∞ "≥·# [#‰õΩxˆ~Ìâ◊O|∞, `«#‰õΩñ*ËÜ«∞ ~åx ^Œ#∞K«∞ñ ^≥eã≤
QÆ∞}=∞Ü«∞ „Ѩ=$uÎ ÃѶ∂~å^èŒfi xâßfiã¨, x~°`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ *ËÜ«∞ <Õ~°ñ _»`«ñ_»∞. 237
* WO`«‰õÄ Jã¨Å∞ ã¨OQÆ`Õ=∞O>Ë D ã¨$+≤ìHÍ~åºxfl =∞#`«O„_ç J~Ú# ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ J~Ú#
`«O„_ç „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ JѨÊyOKå_»∞. Ju ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# „Ѩ=$uÎ =∂~åæxfl J=ÅOaOK«@O W+¨ìO ÖËHõ
=∞# `«O¢_ç `«# `«O¢_ç K≥Ñ≤Ê# Ѩxx =∞#‰õΩ JѨÊyOKå_»∞.
=. Jx `«#Ö’ q`«i¯Oz Ü«∂ ‰õΩ=∂~°∞ ÅѨC_»∞– 238
ã‘. q#=Ü«∞º! Éèí∂áêÅ! =Úx=ˆ~}∞ºx =∂@ Å#∞"˘O^Œñ ^ŒÅáÈã≤ q#Ü«∞ =∞Å~°
=ÅQ˘x Ü«∞`«xH˜ =O^Œ#O ÉÁ#iOz uiy Ü≥∞#flñ_»∞ ~åx `≥~°∞=Ù =\˜ì
K«Ü«∞º# <Õyi ã¨Ç¨Ï[ã¨fi~° „|Ǩχ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# ѨOHõ[#Ü«∞#∞ áê^Œ
Ѩ^Œ‡ =∞~°O^ŒO|∞ áê#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ =∞uÎe¡ xez# =∂#™êo
`Õ. Ѩi}q∞OѨ q+¨μ‚ñ ÉÏ_»∞K«∞ñ ^Œf¯iÎ, ã¨~°}˜„"≥∂Ü«Ú =∞ǨÏu ã¨OѶ¨∞\˜Oz
<å~°^Œ∞O_»∞ QÆ∞}qâß~°^Œ∞O _≥O^Õxñ [xÜ≥∞ [QÆ=Ú ^Œ#∞fl ã¨#∞fluOѨ. 239
* D q^èOŒ QÍ ^Œ‰ΩΔõ x ‰õΩ=∂~°∞Öˇ#· ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ `«=∞Ö’ `å=Ú `«i¯OK«∞H˘x <å~°^=Œ ÚhO„^Œ∞x
Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ ßxfl t~°™ê=Ç≤ÏOKå~°∞. PÜ«∞#‰õΩ ÉèHí `Θ À „Ѩ^HŒ } Δ˜ #=∞™ê¯~åÅ∞ PK«iOz `«`Hü }
Δõ "Õ∞ "≥∂HõΔ
=∂~åæxfl J=ÅOaOz Hõ$`å~°∞Ö÷ <·ˇ å~°∞. ã¨ÇϨ [ =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒH=õ ∞Å =∞Hõ~O° ^•xfl
áê#OKÕã≤ `«# =∞<À=∞^è∞Œ Hõ~O° Ѩ~=° tOѨQÍ QÆ∞}qâß~°^∞Œ _≥#· <å~°^∞Œ _»∞ NǨÏi bÅÅ∞ =∞ǨÏf g}ÃÑ·
„"≥∂yã¨∂Î Ü«∞^äÕK«ÛùQÍ "≥o¡áÈ~Ú<å_»∞.
434 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. JѨC_»∞ ^Œ‰õΔΩñ_»∞ `«#Ü«ÚÅ∞, ^ŒÑ≤Ê =∞ǨѨ^äŒ=Ú QÆ#∞@ `«QÆ <å~°^Œ∞ñ_Õ
K≥Ñ≤Ê#ñ QÆÑ≤Ê# â’Hõ=Ú, =ÚÑ≤ÊiQ˘x z`«Î=$uÎ =¸iO É’=<£. 240
* <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ ѨxHõ@∞ìH˘x ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú ''h ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ǨÏ~°ºâ◊√fiÅ∞ „Ѩ=$uÎ
=∂~åæxfl Ѩi`«ºlOz x=$uÎ =∂~åæxfl ã‘fiHõiOz "≥∂HõΔ„Ñ¨=$`«∞ÎÖˇ·<å——~°x K≥áêÊ_»∞. P =∂@Å∞ qx
^Œ‰õΔΩxH˜ ^Œ∞óYO á⁄Oy=zÛOk. PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ«∞O "庉õΩÅ =∞~ÚOk.
K«. J_»Å∞K«∞ #∞#fl =zÛ Hõ=∞ÖÏã¨#∞ñ _»∂é_çÅOQÆñ |Öˇ¯ =Ú<£
Ѩ_»ã≤# bÅñ |∞„`«∞Å #áê~° QÆ∞}Ï_è»∞ºÅñ QÍOK«∞=∞#fl <å
Ѩ_»ñ`«∞Hõ =Å¡ñ„QÆ=∞‡é#∞ |Å∞fi~°ñ ^• â◊|àÏâ◊fi ã¨O[˝ÅO
ɡ_»ñQÆQÆ∞ "åi ѨÙ}º=ÚÅñ ÉËiÛ#"åi ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OY∞ºÅ<£. 241
* ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ^Œ∞ódã¨∂Î LO_»QÍ JHõ¯_çH˜ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =zÛ F^•iÛ ^è≥·~°ºO K≥áêÊ_»∞.
"≥#∞Hõ\˜ÖÏQÍ<Õ Jáê~° QÆ∞}Ï_è»∞ºÖˇ·# P`«‡AÅ#∞ ѨÙ\˜ìOK«=Åã≤OkQÍ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKå_»∞. ^Œ‰õΔΩ_»∞ `«#
`«O„_ç P*Ï˝#∞™ê~°O `«# ÉèÏ~°º J~Ú# ''Jã≤H˜fl——Ü«∞O^Œ∞ "ÕÅH˘Åk Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞. "åi ¿Ñ~°∞
â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞. "å~°∞ K«Hõ¯x"å~°∞. q∞H˜¯e ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ∞.
Hõ. ѨÙ\˜ìOz# [#‰õΩx =∞kñ, |∞\˜ì# `«ÅñÃÑé˜ñy "å~°∞ ѨÓxHõ „Ѩ[ÅO
|∞\˜ìOK«∞ „=`«=Ú ÔQ· H˘x, QÆ\˜ìQÆñ ^ŒÑ¨ =∂K«iOѨñQÍñ [xi "≥ã¨<£. 242
* P â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞ `«=∞ `«O„_çQÍi ã¨OHõÅÊO `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~°∞. „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤ìOK«\ÏxH˜ nHõΔ
=Ç≤ÏOKå~°∞. JO^Œ∞ xq∞`«ÎO `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞\ÏxH˜ |Ü«∞Å∞^Õi "≥àÏ¡~°∞.
=. W@∞¡ â◊|àÏâ◊√fiÅ∞ „Ѩ*Ïã¨~°æO|∞ H˘~°‰õΩñ ^ŒO„_ç ѨOѨÙ#O ^ŒÑ¨O|∞ ¿ãÜ«Ú"åÔ~· ÜÕ∞ f~°÷O|∞
f~°÷~å[O ɡ· ã¨HõÅ f~°÷Ѷ¨ÅO|∞Å∞ <åÖ’Hõ# =∂„`«O|∞# ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞ ã¨HõÅáêѨO|∞Å
x„QÆÇ≤ÏOK«∞, <Õ f~°÷„ѨÉèÏ=O|∞# #„QÆ[#∞‡Å∞ Ѷ¨Åã≤kúO ÉÁO^Œ∞^Œ∞, ~°\˜ì <å~åÜ«∞} ã¨~°ã¨û#∞
ѨÙ}ºf~°÷O|∞#‰õΩO [x, `« ^Œ∞Ѩã¨Ê~°≈ =∂„`«O|∞# x~°∂ú`« =∞ÖÏâ◊Ü«ÚÖˇ·, 243
* P â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞ `«O„_ç P*Ï˝#∞™ê~°O ã¨$+≤ìHÍ=ÚÖˇ· `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@O HÀã¨O Ѩ~°=∞áê=#"≥∞ÿ#
<å~åÜ«∞}ã¨~À=~°O KÕâß~°∞. P ѨÙ}ºf~°÷O ^Œ~°≈#=∂„`«OKÕ`«<Õ ã¨=∞ã¨Î ѨÙ}ºf~å÷ÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤#
Ѷ¨ÖÏxfl J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∞ÎOk. ã¨HõÅ áê`«HÍÅ#∂ x„QÆÇ≤Ïã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ f~°÷~å*Ïxfl ^Œi≈Oz
PѨÙ}º[ÖÏÅ#∞ ã¨O㨇iOz Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞Öˇ·<å~°∞.
âß. „|¿ÇχO„^•^Œ∞Å∞ #O^Œ<Õ~°x Ѩ~°„|ǨχO|∞ñ lOuOѨÙK«∞<£
„|Ǩ‡#O^Œ=Úñ ÉÁOk lÇ≤ÏfiHõÅÃÑ· „|Ǩχ}º=∞O„`«O|∞ ã¨
„^ŒƒÇ¨‡Ö’Hõ# "åOKè«`À xÅ∞ѨÙK«∞<£ „|ǨχO a`«O _»OK«∞ =Ú<£
„|Ǩχ*Ï˝# QÆ∞~°∞<£ ǨÏiO ^ŒÑ¨=Ú#O ÉÏ\˜Oz ~° ÉσʼnõΩÖò. 244
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 435
* â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞ P ѨÙ}ºf~°O÷ Ö’ ™êfl#OKÕã≤ „|Ǩχ, WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∞ Ãã`
· O« JO^Œ∞HÀÖËx
Ѩ~„° |Ǩ‡xfl „|Ǩ‡#O^ŒO`À ^蕺#O KÕâß~°∞. P ÉÏʼnõΩÅ∞ `«=∞ <åÅ∞HõÅ`À Ѩ~=° ∂`«‡‰õΩ ã¨O|OkèOz#
=∞O„`åÅ#∞ LK«Ûiã¨∂Î ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À ã¨=∞ãÎ̈=¸ P Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂ѨOQÍ
ÉèÏqOz P#O^Œ=∞Ü«Ú_≥·# P ^Õ=^Õ=Ù}˜‚QÆ∂iÛ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß~°∞.
ã‘. UHõáê^•OQÆ∞+¨ª q∞Åg∞ñ^Œ ã¨=iOz xâ◊ÛÅ HÍÜ«ÚÖˇ· xH˜¯ xez
Hõ~°=ÚÅ∞ weOz ã¨~°q g∞ñkH˜ <≥uÎ QÆ∞é∞`«∞QÍñ ɡ#∞|Ü«∞Öò QÆ∞\˜ì Ѩ\˜ì
x_çqQÍñ „QÆ∂~°"≥∞ÿ xy_ç# K«∂_»∞¯Åñ QÆ_»∞ f„=ÉèÏ#∞xñ ÉÁkqѨ\˜ì
=_çñ Q˘O`«HÍÅO|∞ "åÜ«Ú=Ù ÉèíH˜ΔOz Ü«∞O`«#∞O_çÜ«Ú x~åǨ~°∞ ÅQÆ∞K«∞
`Õ. ã¨HõÅ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ ã¨OǨ~°Hõ~°=Ú#∞ ÉËiÛ ^Õ=`«Å‰õΩ cèuHõ~°=Úñ
QÍñQÆ ÃѶ∂~°`«Ñ¨=Úñ QÍqOѨñ ^˘_»ñyi, =∞Ç≤Ï`« z`«∞ΠʼnõΩ¯=∂~°=~°∞Å∞, 245
* ^Œ‰õΔΩx ‰õΩ=∂~°∞Å∞ XO\˜HÍe ÉÁ@#„"ÕÅ∞ <ÕÅg∞^Œ "≥∂Ñ≤ xH˜¯ xâ◊ÛÅ^ÕǨïÖˇ· xÅ|_®¤~°∞.
~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∂ *’_çOz ÃÑ·HÔ uÎ PHÍâ◊OÖ’H˜ K«∂Kå~°∞. ã¨∂\˜QÍ „Ѩãi¨ OKÕ K«∞~°∞HÔ #· K«∂ѨÙÅ`À ã¨∂~°∞º}˜‚
K«∂ã¨∂Î H˘O`«HÍÅO "åÜ«ÚÉèHí } Δõ O KÕã∂¨ Î =∞iH˘O`«HÍÅO x~åǨ~°∞Öˇ· f„="≥∞#ÿ `«Ñ㨠∞¨ û H˘#™êyOKå~°∞.
x~°‡Å z`«∞ÎÖˇ·# P â◊|ÖÏâ◊√fiÅ `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ Ö’HÍÅhfl HõOÑ≤OKå~Ú. ^Õ=`«Å∞‰õÄ_® ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
–: <å~°^Œ∞O_»∞ â◊|àÏâ◊√fiʼnõΩ x=$uÎ =∂~°æO|∞ #∞Ѩ^ÕtOK«∞@ :–
=. W@¡uÉèÜ í ∞« OHõ~O° ɡ#· `«ÑO¨ |∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, <≥_`
» Q≥ HÆ õ ÉèQí =Æ #‡O„`«O|∞Å <˘_»∞=ÙK«∞ñ, „|*Ïã¨~æ° HÍ=ÚÖˇ·
Ü«Ú#fl Ü«∞zÛxfl ÉÏÅ∞~° Hõ_‰» Ωõ <å~°^∞Œ O_»∞ ã¨#∞^≥Oz, ѨÓ~°fiq^èOŒ |∞#O |Å∞‰õΩK«∞ x@¡xÜ≥∞.
„ÉèÏ`«$=`«ûÅ∞Öˇ· Ü«Ú#fl g∞~°Å∞ "Õ^•O`«™ê~°O|∞ =Å∞‰õΩK«∞#fl <å =K«#O|∞ ÖÏ^ŒiOz `Àñ|∞@∞ì=ÙÅ∞
ã¨x# =∂~°Oæ |∞#ñ [#∞O_»∞. Z=fiñ_ÕxÜ«Úñ ^Œ# Ü«∞„QÆAÅ∞ QÆ#fl =∂~°Oæ |∞#O ^•#∞#∞O ^ŒÑʨ Hõ
=iÎOK«∞, #\˜"ì åx qâı+^¨ ~Œè ‡° O ɡéO˜ y# "åñ_»O„_»∞, ã¨`` « O« |∞#∞ |∞}º |O^è∞Œ =ÙÖˇ#· ^Õ=`«ÅOQÆ∂_ç
ã¨∞YO |∞O_»∞O. _»x Ѩe¯ <å~°^∞Œ O_»∞ ã¨xÜ≥∞. "å~°Å∞ ã¨~fi° Hõ~‡° O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ x~À‡Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ѩ~=° ∞
Ѩ^OŒ |∞#‰õΩ <åã¨Ê^ŒO|∞Öˇ#· ^Õ=i¬ "åHõºO|∞Å <å„â◊~ÚOz. 246
* D „ѨHÍ~°O ÃÑ∂¶ ~°"∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∂¨ Î Z_»`Q≥ ‰Æ Ωõ O_® ÉèQí =Æ #‡O„`åÅ#∞ LK«Ûiã¨∂Î ã¨$+≤ì KÕÜ∂« Å<Õ
HÀiHõ`À L#fl P ‰õΩ=∂~°∞Å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =∞m¡ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ =zÛ =Ú#∞Ѩ\Ö˜ ÏQÍ<Õ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.

''g∞~°∞ g∞ J#flÅg∞^Œ ZO`À P^Œ~åaè=∂<åÅ∞ HõÅ"å~°∞. "Õ^•O`«™ê~°O XÅ∞‰õΩ`«∞#fl <å ѨÅ∞‰õΩÅ∞

„â◊^QúŒ Í PÅH˜OK«O_ç. g∞ `À|∞@∞ì=ÙÅ∞ "≥o#¡ =∞Oz =∂~°Oæ Ö’<Õ g∞~°∞‰õÄ_® #_»=O_ç. Ö’HõOÖ’ J#flÅ
=∂~°æO J=ÅOaOz#"å~°∞ qâı+¨ ^èŒ~°‡A˝Å∞QÍ „Ѩâ◊Oã¨Å∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å∞ ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÖˇ·#
"åiH˜ P`«‡|O^èŒ∞=ÙÅ∞. g∞~°∞ P ^Õ=`«Å Ö’HÍxH˜ "≥o¡ ã¨∞YOQÍ LO_»O_ç——.
436 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D q^èŒOQÍ É’kèOz <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ "≥o¡ áÈÜ«∂_»∞. â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞ ã¨$+≤ìKÕÜ«∂Å<Õ Hõ~°‡ "åº"≥∂Ǩxfl
=^ŒeÃÑ\˜ì Ѩ~°=∞Ѩ^•xH˜ Pã¨Ê^Œ"≥∞ÿ# <å~°^Œ∞x Ç≤Ï`ÀѨ^Õâßxfl P"≥∂kOKå~°∞.
L. JѨC_»∞ Å[˚`À_» â◊|àÏâ◊√fiÅ∞ ѨÓ~°fiA ÖËy#\˜ì Ü«∂
K˘Ñ¨C# <≥#flñ_»∞O kiy K«∂_»x „`À= qâı+¨ Ѩ^ŒúuO
^ŒÑ¨ÊHõ áÈ~Ú~°Ü«∞º! QÆ∞}^è•=ÚÅ∞, <Õñ_»∞#∞ =∞à◊§ˆ~q∞ <Õñ
*ˇÃÑÊ^Œñ QÍHõ ~åHõ Hõ_»ñ*Ëi# ~å„`«∞ÅñÉ’e Éèí∂=~å. 247
* ã¨^Œ∞æ}=O`«∞Öˇ·# â◊|ÖÏâ◊√fiÅ∞ `«=∞ #_»=_çH˜ ã≤QÆ∞æѨ_ç#"åÔ~· `«=∞ J#flÅ∞ K«#fl =∂~åæxfl
J#∞ã¨iOKå~°∞. ѨÙ#~å=$uÎ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# "≥∂HΔÍxfl HÍOH˜ΔOKå~°∞. ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! [iyáÈ~Ú# ~å„`«∞Å∞
uiy~å#@∞¡ "å~°∞ u~°∞QÆ∞ÖËx Ѩ~°=∞Ѩ^•xfl JO^Œ∞H˘<åfl~°∞.
Hõ. ^Œ‰õΔΩ# HÍ HÍÅO|∞#, ÅH˜Δ`« "≥∞ÿ Ü«ÚO_≥ñ ɡ‰õΩ¯ ÖÏQÆ∞Å #∞`åÊ
`« HΔÀÉèíO|∞Å∞ "åxH˜, ~°∂HõΔ=º^äŒ <˘Ok Ü«∂ ѨÙ~°∞+¨ <åâ◊=Ú#∞<£. 248
Hõ. <å~°^ŒHõ$`« =∞x Ü≥∞é˜ñy =∞, Ǩ ~À+¨=Ú`À_» <Õy Ü«∂`«xñ QÆx ^Œ∞ó
MÏ~°∂_è» z`«∞Îñ_≥· =∞k, #∂é_çÅO ^≥~°∞=Ù ÖËHõ Ü«Ú„QÆ∞O _»QÆ∞K«∞<£. 249
* JѨC_»∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨuH˜ J<ÕHõ q^è•Öˇ·# L`åÊ`åÅ∞ QÀK«iOKå~Ú. PÜ«∞# =∞#ã¨∞û JkèHõ"≥∞ÿ#
=º^äŒ`À HΔÀaèOzOk. `«# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ „Ѩ*Ïã¨$+≤ìH˜ Ѩ~åV√‡Y∞Öˇ· áÈÜ«∂~°x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. W^ŒO`å
<å~°^Œ∞_»∞ #_çÑ≤Oz# <å@Hõ=∞x „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. Ѩ@ì~åx ^Œ∞óMÏ"Õâ◊O`À P„QÆǨϟ^Œ„QÆ∞_≥· P ^Õ=i¬g∞^Œ
xѨCÅ∞ „QÆHͯ_»∞.
`Õ. "≥∂=Ú *Ë=Ùé˜OѨ =Ú_ç=_» ÉÁ=∞^À~Ú, K«∂Ѩ٠"≥O@ =∞O@ ã¨∞_çQ˘#OQÆñ
ɡ^Œ=Ù Å^Œ~°ñ |O_»∞¡ ÃÑ@ÃÑ@ñ Q˘é∞‰õΩK«∞, ^Œ‰õΔΩñ _®„QÆÇ≤ÏOz `«Ñ¨ã≤ñ |eÔH. 250
* ^Œ‰õΔΩx =ÚYO Z„~°|_çOk. Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_®¤~Ú. K«∂ѨÙÅ"≥O@ =∞O@Å∞ K≥ň~QÍ~Ú.
ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ J^Œ~å~Ú. ѨO_»∞¡ Ѩ@Ѩ@ H˘~°‰õΩ`«∂ <å~°^Œ∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. <≥~°Ü«∞ñQÆ ™ê^èŒ∞~°∂Ѩ=Ú# h =u ÉÏÅ∞~° HÍ`«‡*ÏoH˜O
QÆé‰õΩ# aè‰õΔΩ=∂~°æ =∞QÆ∞ HõO^Œ∞= ÃãÑ≤Êu "ÕÅ? ^èŒ∂~°Î"≥·
=∞é∞ñQÆHõ Ü«ÚO_»=K«∞Û<≥? ‰õΩ=∂~°∞Å h ^Œ∞i`«O|∞ "˘O^Œ, x
<˘fléÅñQÆñ„^À`«∞ <å^Œ∞ ã¨=∞^À„QÆ =∞Ǩ„QÆÇ¨Ï âßѨ=ǨïflÅ<£. 251
* ''h=٠Ѩ~°=∞ ^èŒ∂~°∞Î_»=Ù. Ѩ~°=∞™ê^èŒ∞=Ù ÖÏQÍ =zÛ "≥∂ã¨O KÕâß=Ù. zxfl a_»¤Å‰õΩ "≥∂HõΔ^èŒ~å‡xfl
LѨ^ÕtOz ã¨<åflºã¨∞Å#∞QÍ =∂~åÛ=Ù. D Hõ_»∞ѨÙHÀ`«#∞ <Õ#∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖË#∞. x#∞fl <å ÉèíÜ«∂#Hõ
âßáêyfl *ÏfiÅʼnõΩ PǨïu KÕ™êÎ#∞.——
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 437
–: ^Œ‰õΔΩO_»∞ <å~°^Œ∞x â◊Ñ≤~ÚOz „Ѩ*Ïã¨~°æO ÉÁ#iOK«∞@ :–
=. Jk Ü≥∞@¡O>Ëx, ^Õ=i¬ Ñ≤`«$ |∞∞}O|∞Å∞ n~°ÛHõ Jg∞=∂Oã≤`« Hõ~°‡O|∞Å∞ QÆÅ ÉÏÅ∞~°‰õΩ
|∞kúñ *ˇé˜z "å~°Å‰õΩ #∞ÉèíÜ«∞ Ö’HõO|∞Å „âıÜ≥∂Ǩx <˘#iÛuq. W\©¡ áê`«HõO|∞#
ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅÖ’ Å*Ï˚ÇÏ‘ #∞O_»"·≥ Ü«∞â’ǨxO ÉÁOk K«iOѨÙ^Œ∞=Ù QÍHõ! x~°Ñ~¨ å^è∞Œ Öˇ· "≥~· O° |∞ÖËx
<å Ѩل`«∞ΊѨ@¡ „^ÀǨÏHõ$`«ºO ÉÁ#iÛ# h=Ù `«Ñ¨Êñ ^ŒH˜¯# ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ∞ ã¨HõÅ Éèí∂`å#∞„QÆǨÏ
Ѩ~°=â◊√Å∞. Ju ‰õΩ`«∂ǨÏÅO|∞# h KÕ`« ¿ãflǨÏáêâ◊ xHõ$O`«#O ɡ·# q∞„`«ÉèË^ŒOɡ HÍx
`«^Œ∞Ѩâ◊=∞#O|∞ Q͉õΩO_≥_»∞. WO`«#∞O_çÜ«Úñ |∞~°∞+¨μO_»∞ q+¨Ü«∞ fHõΔ‚`«fiO|∞ Å#∞ÉèíqOѨHõ
HÍx `≥eÜ«∞ ‰õΩO_≥_»∞. *Ï˝#O|∞ `«#O`«<≥ HÍx Ü≥Ú~°∞ÅKÕ É’kèOѨñ|_ç `≥eÜ«∞~å‰õΩO_≥_ç.
x~°O`«~°O|∞#∞ Ö’Hõã¨OKåiÜ≥ÿ∞# h‰õΩ <Õ Ö’HõO|∞# #∞xH˜Ñ¨@∞ì ÖˉõΩO_»∞ñ QÍHõ Jx x~°ÌÜ«ÚO_≥·
âßѨO aK≥Û. JO`« <å~°^Œ∞O_»∞ `« „`À¯^èŒ"åHõºO|∞Å HõÅ∞QÆHõ Ü«∞@¡ HÍx=∞‡x ã¨=∞‡uOz
K«xÜ≥∞. W\˜ì âßO`«ÉèÏ=O ɡ=fix=Å#O QÆÅ∞QÆ∞, #`«O_»∞ ã¨~åfif`«∞O_≥· 㨈~fiâ◊fi~°∞O _»#O|_»∞.
=∞é˜Ü«Ú, ^Œ‰õΔΩO_»∞ `«# =∞<À~°^äŒO|∞ qѶ¨ÅO |QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞u ^Œ∞ód`« =∞#ã¨∞¯O_≥·
á⁄QÆ∞Å∞K«∞#fl Ñ≤`å=∞ǨïO_»∞ K«#∞^≥Oz, =∞é˜ÜÚ« ñ „|*Ïã¨~ÀæáêÜ«∞O |∞Ѩ^tÕ Oz#, <å „Ñ¨*ÏѨu
„Ñ≤Ü«∞ÉèÏ=∞ Ü≥ÿ∞# Ü«∞ã≤H˜flÜ«∞O^Œ∞ñ a`«$ =`«ûÅ Öˇ·# ѨلuHõÅ #é∞=^Œ∞O„_»O |∞\˜ìOz "åiÖ’
^èŒ~°∞‡#‰õΩO |^Œ∞=Ù~°#∞, QÆâº◊ ѨÙ#‰õΩO |^Œ∞=ÚQÆ∞~æ #° ∞, [O„^Œ∞#‰õΩ x~°∞=^Õ_∞» ~æ #° ∞† Éè∂í `«∞#‰õΩ,
<åOy~°ã∞¨ #‰õΩñ, QÆ$âßâ◊√fi#‰õΩ x^ŒÌˆ~ã≤ K˘Ñ¨C# <å~°∞æ~°∞#∞, `å~°HΔ∞ºñ_»#∞ <å=∂O`«~°=Ú ^•eÛ#
Hõâ◊ºÑ¨Ù#‰õΩ =∞~°Åñ QÆ_»=∞ #Å∞æ~° hfl „Hõ=∞O|∞# xK≥Û. "åi <å=∞O|∞ ÖÏHõi‚OѨÙ=Ú. 252

* ''WkQÀ! q#∞. ^Õ=|∞∞}O, |∞∞+≤|∞∞}O, Ñ≤`«$|∞∞}O– D =¸_»∞ |∞∞}ÏÅ∂ J=â◊ºO

f~°Û=Åã≤#q QÆ^•! J@∞=O\˜ |∞∞}ÏÅ∞ f~°x"å~°∂ Hõ~‡° ÅÖ’ Pi`Õ~x° "å~°∂ J~Ú# <å ‰õΩ=∂~°∞Å#∞
SÇ≤ÏHõ ã¨∞MÏʼnõΩ q=ÚY∞Å#∞ QÍqOKå=Ù. "åiH˜ „Ѩ=$uÎ =∂~°æO g∞^Œ "≥QÆ@∞ ѨÙ\˜ìOz x=$uÎ =∂~°æO
LѨ^ÕtOz WǨÏѨ~° ã¨∞MÏʼnõΩ ^Œ∂~°O KÕâß=Ù. <å a_»¤Å „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ <åâ◊#O KÕâß=Ù. Hõ#∞Hõ nxH˜
Ѷe¨ `«OQÍ L`«=Î ÚÖˇ#· ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ =∞^躌 ã≤Q∞Æ =æ ∂e#"å_»"·≥ u~°∞QÆ∞`«∂ J„Ѩu+¨áª ⁄O^Œ∞^Œ∞=ÙQÍHõ! ZO@∞=O\˜
֒ѨO ÖËx"å~°∂, U áêѨO Z~°∞QÆx "å~°∂, Z=i`À#∂ "≥·~°O ÃÑ@∞ìHÀx"å~°∂ J~Ú# <å ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ
„^ÀǨÏO KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ Ö’HÍ#∞„QÆǨÏ|∞kúQÆÅ `«H˜¯# ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ=Öˇ QÍHõ Ö’Hõã¨OKåi"≥· XHõKÀ@
xÅ∞Hõ_» ÖˉõΩO_® LO^Œ∞=Ù QÍHõ!——

D q^èŒOQÍ ^Œ‰õΔΩ_»∞ x~åÌH˜Δ}ºOQÍ <å~°^Œ∞}˜‚ â◊Ñ≤OKå_»∞. <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ ^Œ‰õΔΩx „HÀ^èŒ=K«<åʼnõΩ

HÀѨO `≥K«∞ÛHÀ‰õΩO_® âßáêxfl Ѩi„QÆÇ≤ÏOz =∞ø#OQÍ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. W@∞=O\˜ âßO`«ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ "åˆ~
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞QÍ ÉèÏqOѨ|_»`å~°∞.
438 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«# =∞<À~°^äŒO ã≤kúOK«#O^Œ∞‰õΩ ^Œ‰õΔΩ_»∞ q∞H˜¯e qKåiOKå_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
=zÛ „Ѩ*Ïã¨$+≤ìH˜ `«y# â◊H˜Îx J`«xH˜ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. J#O`«~°O ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu `«# J~åúOy J~Ú#
''Jã≤H˜fl—— Ü«∞O^Œ∞ J~°∞=k =∞Ok ѨلuHõÅ#∞ ѨÙ\˜ìOKå_»∞. "å~°O^Œ~°∂ `«=∞ `«O„_çg∞^Œ Jq∞`«"≥∞ÿ#
P^Œ~åaè=∂<åÅ∞ HõÅ"åˆ~.
^Œ‰õΔΩ_»∞ `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎÅÖ’ ^èŒ~°∞‡xH˜ Ѩk=∞Okh, Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨuH˜ Ѩ^Œ=ÚQÆ∞æih, K«O„^Œ∞xH˜
W~°"≥·U_»∞QÆ∞ih WzÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. q∞ye# ‰õΩ=∂Ô~ÎÅÖ’ Éèí∂`«∞xH˜ W^ŒÌih, POy~°ã¨∞xH˜ W^ŒÌih,
Hõ$âßâ◊√fixH˜ W^ŒÌih, `å~°HΔºHõâ◊ºÑ¨ÙxH˜ #Å∞QÆ∞ih WzÛ ÃÑO_ç¡ KÕâß_»∞.
P. Z\˜ì ѨÙ}º=`«∞ÖÁ? ~¸ KÕ_çÜ«∞Å∞ ÃãѨÊ, ã¨=`«∞ ÖËxÜ«∞\˜ì ã¨=`«∞ÅÜ«Úºñ
QÆ_»∞Ѩ٠=_»ã≤ Ô~\˜ì Hõ_»∞ѨÙ# ñ |∞\˜ì~À, Hõ_çñk „u[QÆ "≥∞Å¡ñ QÆ_»∞Ѩ٠QÍñQÆ. 253
* ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu `«#Ü«∞Å∞ ZO`«\˜ ѨÙ}ºã¨`∞« Ö’ K≥Ñʨ ÖË#∞. ã¨=`«∞Öˇ· ‰õÄ_® ™ê\˜ÖxË ã¨f=∞`«Å∞¡Ö·ˇ
ã¨O™ê~°O K«Hõ¯k^Œ∞ÌH˘<åfl~°∞. "åi `«e¡ Hõ_»∞Ѩ٠K«Å¡QÍ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ Hõ_»∞ѨÙ# "≥∂ã≤ Hõ<åfl~°∞.
=. "å~° Öˇ=fi~°x# ÉèÏ#∞=Ù#∞, ÅO|Ü«Úñ, QƉΩõ ѨC#∞, *Ïq∞Ü«Ú, qâ◊fiÜ«Ú, ™ê^躌 Ü«Ú, =∞~°∞`«fiuÜ«Ú,
=ã¨∞=Ù#∞, =ÚǨ˙~°ÎÜ«Ú, ã¨OHõÅÊÜ«Ú ##O|^Œ∞QÆ∞~°∞ ^èŒ~°∞‡#‰õΩñ |`«∞flÖˇ· H˘_»∞‰õΩÅO |_»ã≤i.
"åÔ~=fi ~°O>Ëx ÉèÏ#∞=Ù#‰õΩ "Õ^Œ|∞∞+¨Éèí∞O_»∞ =Ù>ˇì. P`«xH˜ xO„^Œ¿ã#∞O_»∞ #∞^Œ~ÚOK≥. ÅO|‰õΩ
q^Àº`«∞O_»∞ QÆeÔQ. J`«xH˜ ã¨Î#~Ú`«∞fl=Ù Å#∞"å~°∞ ѨÙ\˜ìi. Hõ‰õΩÉËÌqH˜ ã¨O‰õΩ@∞O_»∞ =Ù>ˇì,
ã¨O‰õΩ@∞#‰õΩO H©Hõ@∞O_»∞ =Ù>ˇì. H©Hõ@∞#‰õΩ ^Œ∞~åæaè=∂x#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å∞ [x‡Ozi. *Ïq∞^ÕqH˜
^Œ∞~°æÉèí∂=ÚÅ Hõkèëêª# ^Õ=`«Å∞ [x~ÚOzi. "åiH˜ ã¨fi~°∞æO_»∞#∞, #OkÜ«Ú [x‡Ozi. qâ◊fi
Ü«∞#∞^•xH˜ qâıfi^Õ=`«Å∞ [x‡Ozi. "å~° ÅѨل`Ϋ‰õΩ Å#O |~°ñyi. ™ê^茺ܫ∞#∞ ^•xH˜
™ê^躌 QÆ}O|∞Å∞ =Ù>ˇ.ì "åxH˜ #~°ã÷ k≤ ú Ü«∞#∞ "åñ_»∞ =Ù>ˇ.ì =∞~°∞`«fiu Ü«∞#∞^•xH˜ =∞~°∞`«fi`«∞O_»∞,
[Ü«∞O`«∞O _»#∞"å~° Å∞^Œ~ÚOzi. JO^Œ∞ [Ü«∞O`«∞O_»∞ "åã¨∞^Õ"åOâ◊AO_≥·# Ü«Ú¿ÑO„^Œ∞O
_»#O|_ç, q#∞u <˘O^≥. =ÚǨ˙~°Î Ü«∞#∞^•xH˜ ã¨HÅõ Éè∂í `«O|∞ʼnõΩ <å Ü«∂ HÍÅO|∞Åñ QÆeQÔ _»∞
<å Ü«∂ Ѷ¨ÅO|∞Å xK«∞Û =∞øǨ˙iΉõΩ ÅxÜ≥∞_»∞ ^Õ=QÆ}O|∞Å∞ ѨÙ\˜ìi. ã¨OHõÅÊÜ«∞#∞ ^•xH˜
ã¨OHõÅ∞ÊO _»∞^Œ~ÚOK≥. P ã¨OHõÅ∞Ê#‰õΩ HÍ=ÚO_»∞ [xOK≥. =ã¨∞ =#∞ ^•xH˜ „^À}∞O_»∞#∞,
„ÉÏ}∞O_»∞#∞, „^èŒ∞=ÙO_»∞#∞, #~°∞¯O_»∞#∞, #yflÜ«Ú#∞, ^À+¨μO_»∞#∞, =ã¨∞Î=Ù#∞, qÉèÏ=ã¨∞
=#∞ <≥#=∞O„_»∞ =ã¨∞=Ù Å∞^ŒÜ«∞O|∞ <˘Oki. JO^Œ∞ „^À}∞#‰õΩ #aè=∞u Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞
ǨÏ~°¬ â’Hõ ÉèÜ
í ∂« ^Œ∞Å∞ ѨÙ\˜iì . „áê}∞#‰õΩ ÉèÏ~°ºÜ≥∞ÿ # Ü«¸~°ã˚ fi¨ uÜ«∞O^Œ∞ ã¨Çï¨ O_»∞#∞, <åÜ«Ú=Ù#∞,
|∞~À[=Ùñ_»#∞ "å~°∞#∞ QÆeyi, „^èŒ∞=Ùx ÉèÏ~°ºÜ«∞QÆ∞ ^èŒ~°}˜Ü«∞O^Œ∞ qq^èŒO|∞ÅQÆ∞ ѨÙ~°O|∞Å∞
=Ù>ˇ.ì J~°∞¯xH˜ ÉèÏ~°ºÜ«∞QÆ∞ "åã¨#Ü«∞O^Œ∞ `«~å¬^∞Œ Å∞^Œ~ÚOzi. JyflH˜ ÉèÏ~°ºÜ≥∞ÿ # =™È~åú~Ü ° ∞« O^Œ∞
„^Œq} HÍ^Œ∞Å∞ =Ù\˜ìi. =∞é˜Ü«Úñ QÆ$uÎHõʼnõΩ ã¨¯O^Œ∞O_»∞ QÆeÔQ. P 㨯O^Œ∞#‰õΩ qâßMÏ^Œ∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 439
Å∞^Œ~ÚOzi. ^À+¨μ#‰õΩ â◊~°fii Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ǨÏiHõà◊Ü«∞QÆ∞ tOâ◊√=∂~°∞O _»∞^Œ~ÚOK≥.
=ã¨∞Î=Ù#‰õΩ <åOy~°ã¨Ü«∞O^Œ∞ qâ◊fiHõ~°‡ Ü«∞#∞tÖÏÊKå~°∞ºO _»∞^ŒÜ«∞O|O^≥. P qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ <å
Hõ$u Ü«∞#∞ ã¨uÜ«∞O^Œ∞ Kå‰õΔΩ+¨μO _»#∞ =∞#∞=Ù [xOK≥. P =∞#∞=Ù=Å# qâ◊√fiÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞
##∞"å~°Å∞ =Ù\ì̃i. qÉèÏ=ã¨∞#‰õΩ #∞+¨ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ =Ùº+≤ìÜ«Ú, ~Àzã¨∞û#∞, <å`«Ñ¨ÙO_»∞#∞
[xOzi. JO^Œ∞ <å`«ÑÙ¨ xH˜ñ |OK« Ü«∂=ÚO_»#∞ k=™êaè=∂# ^Õ=`« [xOK≥. â◊OHõ~åOâ◊AO_≥#·
Éèí∂`«∞#‰õΩ ã¨∞~°∂Ѩ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ QÀ@¡ ã¨OYºÖˇ·# ~°∞„^ŒQÆ}O|∞ Å∞^Œ~ÚOzi. =∞é˜Ü«Ú
Ô~·=`«∞O_»∞, #AO_»∞, Éèí=ÙO_»∞, cè=ÚO_»∞, "å=ÚO_»∞, #„QÆ∞O_»∞, =$ëêHõÑ≤Ü«Ú, #*ˇ·Hõáê`«∞Î#∞,
#Ç≤Ï~°∞ƒ^èŒ∞flºO_»∞#∞, |Ǩï~°∂ѨÙO_»∞#∞. =∞ǨO`«∞O_»∞#∞ ##∞"å~°Å∞#∞, ~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞#∞
#uÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·# „¿Ñ`«Å∞#∞, q<åÜ«∞‰õΩÅ∞#∞ |∞\˜ìi. JOy~°ã¨∞O_»#∞ „Ѩ*ÏѨuH˜ ã¨fi^èŒ Ü«∞#∞
ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ a`«$QÆ}O|∞Å∞ =Ù\˜ìi. ã¨uÜ«∞#∞ ÉèÏ~°º‰õΩ #^äŒ~°fi"Õ^•aè=∂# ^Õ=`«Å∞ =Ù\˜ìi.
Hõ$`åâ◊√fi#‰õΩ JiÛã¨û#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√O _»#∞ Ѩل`«∞O _»∞^Œ~ÚOK≥. "Õ^Œt~°ã¨∞û‰õΩ
kè+¨} Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ^Õ=Å∞O_»∞#∞, =Ü«Ú#∞O_»∞#∞. =∞#∞=Ù#∞O |∞\˜ìi. `å~°∞º#‰õΩ
q#`« Hõ„^Œ∞=, Ѩ`«Oy Ü«∂q∞x Ü«∞#∞ #Å∞=Ù~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞. JO^Œ∞ñ |`«OyH˜ñ |‰õΔΩÅ∞ =Ù>ˇì,
Ü«∂q∞xH˜ â◊ÅÉèOí |∞Å∞ =Ù>ì̌. q#`«‰Ωõ ™êHΔÍ`«¯iOz# Ü«∞*Ï˝kÑè u ¨ H˜ "åǨÏ#O ɡ#· QÆ~∞° _»∞O_»∞#∞.
ã¨∂~°∞º#‰õΩ ™ê~°käÜ≥ÿ∞# Ü«∞#∂~°∞O_»∞#∞ [x~ÚOzi. Hõ„^Œ∞=‰õΩñ ɡ‰õΩ¯ `≥éOQÆ∞Å
Éè∞í [OQÆ=∞O|∞Å∞ =Ù>ˇ.ì K«O„^Œ∞#‰õΩñ QÆ$uÎHÍk #Hõ„Δ `«O|∞Å∞ ÉèÏ~°ºÅ∞. "å~°ÅÜ«∞O^Œ∞ñ [O„^Œ∞ñ_»∞
~ÀÇ≤Ï}˜Ü«∞O^Œ∞ =∂„`«=Ú "≥∂Ç≤Ï`«∞O _»QÆ∞@O*Ëã≤ ^ŒHõΔâßѨO|∞# HõΔÜ«∞ ~ÀQÆ„QÆã¨∞ÎO_≥· ã¨O`å#O|∞
=_»Ü∞« <Õ~ñ° _»Ü∞≥ º. JO`« ^ŒH„Δõ Ѩ™ê^ŒO|∞# HõÜ
Δ ∞« Ñ‘_`
ç O« |∞ ÅQÆ∞ HõàÅ◊ =∞~°ÅO ÉÁO^≥. =∞é˜ÜÚ« #∞.
* ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎÅÖ’ ^èŒ~°∞‡xH˜ Ѩk=∞Okx WKåÛ_»∞ QÆ^•! "åi¿Ñ~°∞¡ Wq – ÉèÏ#∞=Ù,
ÅO|, Hõ‰õΩÉËÌq, *Ïq∞^Õq, qâ◊fi, ™ê^茺, =∞~°∞`«fiu, =ã¨∞=Ù, =ÚǨ˙~°Î, ã¨OHõÅÊ.
giÖ’ ''ÉèÏ#∞=Ù——‰õΩ "Õ^Œ|∞∞+¨Éèí∞_»∞ [x‡OKå_»∞† J`«_çH˜ WO„^Œ¿ã#∞_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞. ''ÅO|——‰õΩ
q^Àº`«∞_»∞ [xOKå_»∞. J`«xH˜ ã¨Î#~Ú`«∞fl=ÙÅ∞ HõeQÍ~°∞. ''Hõ‰õΩÉËÌq——H˜ ã¨O‰õΩ@∞_»∞ ѨÙ\Ïì_»∞† P
ã¨O‰õΩ@∞_çH˜ H©H@õ ∞_»∞ [x‡OKå_»∞† P H©H@ õ ∞_çH˜ ^Œ∞~åæa=è ∂#∞Öˇ#· ^Õ=`«Å∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. ''*Ïq∞^Õq——
H˜ HÀ@ʼnõΩ Jkèëêª# ^Õ=`«Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞† "åiH˜ ã¨fi~°∞æ_»∞, #Ok [xOKå~°∞. ''qâ◊fi——‰õΩ qâ◊fi^Õ=`«Å∞
HõeQÍ~°∞† giH˜ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆÖ^Ë ∞Œ . ''™ê^躌 ——J<Õ P"≥∞‰õΩ ™ê^è∞Œ ºÅ∞ [x‡OKå~°∞† giH˜ J~°ã÷ k≤ ú ѨÙ\Ïì_∞» .
''=∞~°∞`«fiu——H˜ =∞~°∞`«fiO`«∞_»∞, [Ü«∞O`«∞_»∞ J<Õ "å~°∞ [xOKå~°∞† "åiÖ’ [Ü«∞O`«∞_»∞ "åã¨∞^Õ"åOâ◊`À
L¿ÑO„^Œ∞_»∞QÍ „Ѩãk≤ HÔú Hͯ_»∞. ''=ÚǨ˙~°—Î —J<Õ P"≥∞‰õΩ =∞øǨ˙iΉΩõ Å<Õ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . ''ã¨OHõÅÊ——J<Õ
P"≥∞‰õΩ ã¨OHõÅ∞Ê_»∞ [x‡OKå_»∞† P ã¨OHõÅ∞Ê_çH˜ HÍ=Ú_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞. =ã¨∞=Ù J<Õ P"≥∞‰õΩ Zxq∞k
=∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å∞ HõeQÍ~°∞† "åi ¿Ñ~°∞¡ Wq – „^À}∞_»∞, „áê}∞_»∞, „^èŒ∞=Ù_»∞, J~°∞¯_»∞, Jyfl, ^À+¨μ_»∞,
=ã¨∞Î=Ù, qÉèÏ=ã¨∞=Ù. g~°∞ =ã¨∞=ÙÅ∞QÍ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ<åfl~°∞.
440 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
giÖ’ „^À}∞x ÉèÏ~°º Jaè=∞u. P"≥∞ ǨÏ~°¬O, â’HõO, ÉèíÜ«∞O J<Õ a_»¤Å#∞ Hõ#flk. „áê}∞xH˜
T~°˚ã¨fiu J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ã¨Ç¨ï_»∞, PÜ«Ú=Ù, ѨÙ~À[=Ù_»∞ J<Õ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞.

„^è∞Œ =Ùx ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ ^è~Œ }

° †˜ <å<åq^èÑŒ Ù¨ ~åÅ#∞ „Ѩãq¨ OzOk. J~°∞¯x ÉèÏ~°º "åã¨#† D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ
`«~°∞¬_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ ѨÙ\Ïì~°∞. JyflH˜ =™È~åú~° J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ „^Œq}‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞
[x‡OKå~°∞† =∞iÜ«¸ Hõ$uÎHõ J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ 㨯O^Œ∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞† P 㨯O^Œ∞xH˜ qâßY∞_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ ѨÙ\Ïì~°∞.

^À+¨μx ÉèÏ~°º â◊~°fii. P"≥∞‰õΩ NǨÏi JOâ◊`À tOâ◊√=∂~°∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. =ã¨∞Î=Ù J<Õ"åxH˜
JOw~°ã¨ J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ qâ◊fiHõ~‡° J<Õ tÖÏÊKå~°∞º_»∞ [xOKå_»∞† P qâ◊fiHõ~‡° ‰õΩ PHõ$u J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞
Kå‰õΔΩ+¨=∞#∞=Ù [x‡OKå_»∞† P =∞#∞=Ù‰õΩ qâ◊√fiÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞ L^Œ~ÚOKå~°∞.

qÉèÏ=ã¨∞=Ù J<Õ "åx ÉèÏ~°º L+¨† P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ =Ùº+≤,ì ~Àz, P`«ÑÙ¨ _»∞ J<Õ"å~°∞ ѨÙ\Ïì~∞° . giÖ’
P`«Ñ¨Ù_çH˜ k<åkè^Õ=`« J~Ú# ѨOK«Ü«∂=Ú_»∞ J<Õ"å_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞.

^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu ‰õΩ=∂Ô~ÎÅÖ’ W^ŒÌ~°∞ Éèí∂`«∞ _»<Õ "åxH˜ ÉèÏ~°ºÖˇ·<å~°∞. "åiÖ’ ã¨∞~°∂Ѩ J<Õ P"≥∞‰õΩ
HÀ@¡ H˘Åk ~°∞„^ŒQÆ}ÏÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. =∞é˜Ü«Ú Ô~·=`«∞_»∞, JA_»∞, Éèí=Ù_»∞, cè=Ú_»∞, "å=Ú_»∞, L„QÆ∞_»∞,
=$ëêHõÑ≤, J*ˇ·Hõáê^Œ∞_»∞, JÇ≤Ï~°∞ƒ^èŒ∞flº_»∞, |Ǩï~°∂ѨÙ_»∞, =∞ǨO`«∞_»∞ J<Õ"å~°∞ ~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞,
WOHõ#∞ JuÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·# „¿Ñ`«Å∞, q<åÜ«∞‰õΩ_»∞#∞ ѨÙ\Ïì~°∞.

^Œ‰õΔΩx ѨلuHõÅÖ’ W^ŒÌ~°∞ JOy~°ã¨∞xH˜ ÉèÏ~°ºÖˇ·<å~°∞. "åiÖ’ ã¨fi^èŒ J<Õ P"≥∞‰õΩ Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ∞
[x‡OKå~°∞. ã¨u J<Õ P"≥∞‰õΩ J^äŒ~°fi"Õ^•aè=∂#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å∞ L^ŒƒùqOKå~°∞.

^Œ‰õΔΩx `«#Ü«ÚÅÖ’ W^ŒÌ~°∞ Hõ$âßâ◊√fix ÉèÏ~°ºÖˇ·<å~°∞. "åi^ŒÌiÖ’ JiÛ J<Õ P"≥∞‰õΩ ^èŒ∂„=∞ˆH`«∞=Ù
[xOKå_»∞. kè+¨} J<Õ P"≥∞‰õΩ ^Õ=Å∞_»∞, =Ü«Ú#∞_»∞, =∞#∞=Ù J<Õ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞.

^Œ‰õΔΩx ѨلuHõÅÖ’ #Å∞QÆ∞~°∞ `å~°HΔ ºHõâ◊ºÑ¨ÙxH˜ ÉèÏ~°ºÖˇ·<å~°∞ QÆ^•! "åi ¿Ñ~°∞¡ q#`«, Hõ„^Œ∞=,
Ѩ`«Oy, Ü«∂q∞x– giÖ’ Ѩ`«OyH˜ Ѩ‰õΔΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. Ü«∂q∞xH˜ q∞_»∞`«Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# H©@HÍÅ∞
[x‡OKå~Ú.

q#`«‰Ωõ J#∂~°∞_»∞, QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ J<Õ W~°∞=Ù~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ L^Œƒqù OKå~°∞. giÖ’ J#∂~°∞_»∞
ã¨∂~°∞ºxH˜ ™ê~°käÜ≥ÿ∞<å_»∞. QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù‰õΩ "åǨÏ# "≥∞ÿ<å_»∞. Hõ„^Œ∞=
J<Õ P"≥∞ <å<å q^è•Öˇ·# <åQÆ∞Å#∞ Hõ#flk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 441
^Œ‰õΔΩx ‰õΩ=∂Ô~ÎÅÖ’ W~°"≥· U_»∞QÆ∞ix K«O„^Œ∞_»∞ ÃÑO_®¡_ç<å_»∞. Hõ$uÎHõ "≥Ú^ŒÖˇ·# q∞ye#
ÉèÏ~°ºÅO^Œ~°∂ L#flѨÊ\˜H© ~ÀÇ≤Ï}˜ g∞^Œ<Õ "åº"≥∂ǨÏO Hõey L#flO^Œ∞=Å¡ K«O„^Œ∞_»∞ =∂=∞QÍÔ~·# ^Œ‰õΔΩx
âßáêxH˜ QÆ∞i J~Ú HõΔÜ«∞~ÀQÆ„QÆã¨∞Î_≥·<å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ J`«xH˜ ã¨O`å#O HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. =∞m¡ ^Œ‰õΔΩx
J#∞„QÆǨÏO=Å¡ âßѨO `˘Åy ëÈ_»â◊HõàÏѨÓ~°∞‚_≥·<å_»∞.
ã‘. HÍq∞`« „Ѩ^Œ∞ñ_≥·# Hõâ◊ºÑ¨Ù H“ñy@ =ÚK«Û@ n~°∞Έ~ =Ú^ŒÌ~åO„_»∞,
JdÅ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ #=fiÖˇ· [QÆ"≥∞Å¡ñ |∂lOѨ #∞O^Œ∞ˆ~ ѨÓ=ÙñÉ’O_»∞¡,
|eÜ«ÚÔ~· Ѩل`«∞ÎÅ∞ñ É∫„`«∞ÎÅ∞ñ „k[QÆO|∞ ÖËÅOQÆñ E`«∞ˆ~ ~ÚO^Œ∞=ÚY∞Å∞,
=ÚOQ˘OQÆ∞ Ѩã≤ñ_çÜ≥ÿ∞ =¸Å∞æ ѨÙ}ºO|∞Å qé]gñQÆ∞^Œ∞ Ô~\˜ì qO`«~åO„_»∞,
`Õ. "åi HõÅQÆOѨ Hõ_»∞ѨÙÅ <Õ~°∞Ѩé∞Ѩ, #ik a_»¤Åñ |_»ã≤# a~°∞^Œ∞ã¨`«∞Å
<å=∞=ÚÅ∞ ##fiÜ«∞O|∞Å∞ h =∞#O|∞, ѨÓ#ñ*ˇÑ¨C^Œ∞ q#=Ü«∞º! =∂#"ÕO„^Œ! 255
* ѨsH˜#Δ flˆ~O„^•! ^Œ‰ΩΔõ x ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ Ö’ Ѩ^=Œ ÚQÆ∞~æ ∞° Hõâº◊ Ѩ „Ѩ*ÏѨu ÉèÏ~°ºÅ#fl ã¨OQÆu q<åfl=ÙQÆ^•!
P XѨCÅ ‰õΩѨÊÅ Q˘Ñ¨Ê ^Œ#O K≥ѨÊ@O <å‰õΩ â◊HõºO HÍ^Œ∞.
U =Ú^Œ~Ì åO„_»∞ HÍq∞`å~°„÷ Ѩ^•`« J~Ú# Hõâº◊ Ѩ „Ѩ*ÏѨu „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ K«∂éñQ˘<åfl~À, U
ѨÙ=ÙfiÉ’O_»∞¡ ZÅ¡[QÆ`∞« ‰Î Äõ `«Å∞¡Ö·ˇ Ö’‰õΩŠѨÓ[Å∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl~À, U ~ÚO^Œ∞=ÚY∞Å∞ `«=∞ H˘_»∞‰õΩÅ∂,
=∞#∞=∞Å∂ =Ú[˚QÍÅ#∞ áêeã¨∂Î LO>Ë K«∂z =Úiã≤áÈ`å~À, U JOQÆ<å=∞}∞Å∞ =ÚOQ˘OQÆ∞ |OQÍ~°"∞≥ #ÿ
ѨÙ}º~åã¨∞Å`À á⁄Oy ѨÙÅH˜Oz áÈ`«∞O\Ï~À, P ã¨f=∞`«Å∞¡Å JO`«∞ÖËx ã¨O`å# ™œÉèÏQͺÅ#∞ ÖˇH¯˜ Oz
K≥Ñʨ @O ™ê^躌 O HÍxѨx. P ѨÙ}ºHÍO`«Å <å=∞^èÜ Õ ∂« Å∂, =OâßÅ∂ =∂„`«O q=i™êÎ#∞.
`«~°Å.
JkuÜ«ÚO ku HÍ+¨ªÜ«ÚO ^Œ#∞ = Ü«∞ºi+¨ìÜ«Úñ ^•„=∞Ü«Ú
#fl^Œ#ñ „QÀ^èŒ=âßYºÜ«Ú<£ ã¨∞~°™êYºÜ«Ú<£ ã¨∞~°aè<£ =Úx<£
"≥Ú^ŒÅ∞QÍñ kq∞Ü«Ú xflà◊„Ñ≤Ü«∞=ÚYº Ü«∂ ã¨~°=∂kQÍ
=Úk`« Öˇ#flñQÆñ QÆ#flã¨O`«u =Ú[˚QÆO|∞Å Éèí∂=~å! 256
* Jku, ku, HÍ+ª̈, ^Œ#∞=Ù, Ji+ì̈, `å„=∞, „HÀ^è=Œ â◊, ã¨∞~°ã,¨ ã¨∞~°a,è =Úx, uq∞, WÅ, ã¨~=° ∞ J<Õ
Ѩ^Œ=Ú=Ùfi~°∞ Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu ÉèÏ~°ºÅ∞. gi ã¨O`å#O`À<Õ =ÚÖ’¡HÍÅ∂ xO_çáÈÜ«∂~Ú.
ã‘. KåÅOQÆñ kq∞H˜x [ÅK«~°O|∞Å∞ =Ù>ˇì âßfiѨ^ŒO|∞Å∞ =Ù>ˇì ã¨~°=∞Ü«∞O^Œ∞,
ã¨∞~°aèH˜ =∞Ç≤Ïëêk ã¨∞~°Éèí∞Å∞ [x~ÚOK≥ñ, ^•„=∞‰õΩ âıº# QÆ$„^èŒ=ÚÅ∞ñ QÆeÔQ
=ÚxH˜ #Ѩû~°ã¨Å =¸ñHõÅ∞ [x~ÚOK≥, xà◊ QÆ<≥ Éèí∂~°∞ǨÏ=ÚÅ#∞, „QÀ^èŒ
=â◊ ‰õΩ^ŒƒùqÖˇ¡ ^Œ∞~åfi~° ã¨~°ÊO|∞Å∞, ã¨i Ü«∂`«∞^è•#∞Å∞ ã¨∞~°ã¨ Hõ~°Ü«∞
442 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. #∞ѨÊue¡i QÆO^èŒ~°∞fi ÖÁHõ¯ "≥Úy #, i+¨ì‰õΩ ã¨∞`«∞Öò, ^Œ#∞=Ù#‰õΩñ„k^Œâ◊ iѨÙÅ∞
ѨkÜ«Ú <≥#=∞O„_»∞<≥· #\˜ì qk`«|Å∞Å∞, "åi <å=∂#fiÜ«∞O|∞Åñ QÀi q#∞=Ú. 257
* giÖ’ uq∞H˜ uq∞OQÆÖÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# [ÅK«~åÅ∞ [x‡OKå~Ú. ã¨~°=∞‰õΩ â◊√#HÍÅ∞
(™ê~°"Õ∞Ü«∂Å∞) ѨÙ\Ïì~Ú. ã¨∞~°aèH˜ QÀ=ÙÅ∞ L^ŒƒùqOKå~Ú. `å„=∞‰õΩ _ÕQÆÅ∂, QÆ^ŒÌÅ∂ [xOKå~Ú.
=Úx J<Õ P"≥∞‰õΩ JѨû~°ã¨Å∞ Jq~°ƒùqOKå~°∞. WÅ =$HΔÍÅ#∞ „Ѩã¨qOzOk. „HÀ^èŒ=â◊‰õΩ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
ã¨~åÊÅ∞ [xOKå~Ú. ã¨∞~°ã¨ Ü«∂`«∞^è•#∞Å#∞ Hõ#flk. Ji+¨ì‰õΩ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ [xOKå~°∞. ^Œ#∞=Ù J<Õ
P"≥∞‰õΩ |ÖÏ_è»∞ºÖˇ· # ^•#=ÙÅ∞ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k =∞Ok Ѩ\Ïì~°∞. "åi ¿Ñ~°∂¡ =OâßÅ∞ q#∞.
=. kfi=¸~°∞úO_»∞#∞, â◊O|~°∞O_»∞#∞, Ji+¨μìO_»∞#∞, ǨÏÜ«∞„w=ÙO_»∞#∞, qÉèÏ=ã¨∞O_»∞#∞,
JÜ≥∂=ÚY∞O_»∞#∞, â◊O‰õΩt~°∞O_»∞#∞, ã¨fi~åƒù#∞O_»∞#∞, HõÑ≤Å∞O_»∞#∞, J~°∞}˜Ü«Ú#∞,
ѨÙÖ’=ÚO_»∞#∞, =$+¨Ñ¨~°∞fiO_»∞#∞, UHõK«„‰õΩO_»∞#∞, J#∞`åѨ‰õΩO_»∞#∞, ^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√O_»∞#∞,
q~°∂áê‰õΩΔ O_»∞#∞, q„ѨzuÎÜÚ« , ^Œ∞~°̊ÜÚ« O_»∞ ##∞ "å~°Å∞. g~°ÅÖ’# ã¨fi~åƒù#∞#‰õΩ ã¨∞„ѨÉÜ
íè ∞« #∞
Hõ#ºHõ =Ù>ˇì. ^•x #=Úz q"åǨÏO |Ü≥∞º. =$+¨Ñ¨~°∞fi#‰õΩ â◊i‡+¨ª Ü«∞#∞ ‰õÄñ`«∞~°∞ =Ù>ˇì. ^•x
#Ǩï+¨ Ѩل`«∞ÎO_≥·# Ü«∞Ü«∂u ÃÑO_ç¡Ü«∞Ü≥∞º. "≥·âßfi#~°∞#‰õΩ #∞Ѩ^•#q, ǨÏÜ«∞t~°, ѨÙÖ’=∞, HÍÅHõ
Ü«∞#∞ #Å∞=Ù~°∞ ѨلuHõ Å∞^Œ~ÚOzi. JO^Œ∞ #∞Ѩ^•#q Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ#‰õΩO |ufl Ü«∞Ü≥∞º.
ǨÏÜ«∞t~°#∞ „QÆ`«∞=Ù q"åǨÏO |Ü≥∞º. ѨÙÖ’=∞, HÍÅHõ Å#∞ x~°∞=Ù~°‰õΩ#∞ QÆâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu
K«`«∞~°∞‡Y∞x "åHõºO|∞#O ÔQ·H˘xÜ≥∞. P ~Ú~°∞=Ù~°‰õΩ#∞ ã¨=∞~°HÀq^Œ∞ Öˇ·# ^•#=ÙÅ∞ áœÖ’=∞
HÍňHÜ«ÚÅ#O |∞\˜ìi. =∞é˜Ü«Ú <å ~Ú~°∞=Ù~°‰õΩ #é∞=k"ÕÅ ~åHõΔã¨∞Å∞ [x‡Ozi. "å~°∞
Ü«∞[˝Hõ~°‡O|∞ʼnõΩ qѶ¨∂`«∞‰õΩÖˇ· =iÎOѨ, "åi xO„^Œ∞#‰õΩO „aÜ«∞O|∞QÍ h Ñ≤`å=∞ǨïO _»QÆ∞
#~°∞˚#∞O_»∞ =kèOK≥. =∞é˜Ü«Ú, q„ѨzuÎ, ã≤OÇ≤ÏHõ Ü«∞#∞ ^•xÜ«∞O^Œ∞ ~åǨï„Ѩ=ÚYO|∞QÍñ QÆÅ
ˆH`«∞ â◊`«O|∞#∞ |_»Ãã. "å~°Å∞ „QÆǨÏ`«fiO|∞ñ ÔQ·H˘xi. =∞é˜Ü«ÚO |∞~å}ѨÙ~°∞+¨μO_≥·#
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞O_»∞ ^Œ# Ü«∞Oâ◊O|∞#ñ |~°=∞ ÉèÏQƺ=uÜ≥ÿ∞# Ü«∞ku QÆ~°ƒùO|∞# #∞^Œ~ÚOK≥.
P Ü«∞ku =Oâ◊O|∞#∞ qk`«O|∞QÍ qxÑ≤OK≥^Œ. ™ê=^è•#∞O_»"≥· q#∞=Ú. q=ã¨fiO`«∞O_»∞#∞,
J~°º=ÚO_»∞#∞, ѨÓ+¨μñ_»∞#∞, `«fi+¨ìÜ«Ú, ã¨q`«Ü«Ú, ÉèíQÆ∞O_»∞#∞, ^è•`«Ü«Ú, q^è•`«Ü«Ú,
=~°∞}∞O_»∞#∞, q∞„`«∞O_»∞#∞, â◊„‰õΩO_»∞#∞, L~°∞„Hõ=ÚO_»∞#∞ ##∞ ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞ [x‡Ozi.
JO^Œ∞ q=ã¨fiO`«∞#‰õΩ „âß^Œú^Õ=ÙO _»#∞ =∞#∞=Ù ã¨O*Ï˝^ÕqÜ«∞O^Œ∞ #∞^Œ~ÚOK≥. =∞é˜Ü«Ú
Ü«∞=ÚO_»∞, Ü«∞q∞Ü«Ú ##∞ x~°∞=Ù~°∞ q∞^äŒ∞#O|∞QÍ #∞^ŒÜ«∞O|∞ <˘Oki. =∞é˜Ü«Ú <å
ã¨O*Ï˝^Õq |_»ÉÏã¨fi~°∂ѨO|∞ <˘Ok Ü«∞tfih ^Õ=`«ÅO QÆ<≥. KèåÜ«∂^Õq Ü«∞O^Œ∞ â◊<≥·â◊Û~°∞O_»∞#∞,
™ê=i‚ Ü«∞#∞ =∞#∞=Ù#∞, ^ŒÑ¨uÜ«∞#∞ Hõ#ºHõÜ«ÚO |∞\˜ìi. P `«Ñ¨ux ã¨O=~°}∞O_»∞ =i~ÚOK≥.
J~°º=Ú#‰õΩ =∂`«$Hõ Ü«∞#∞ ѨuflÜ«∞O^Œ∞ K«~°¬}∞ Å∞^Œ~ÚOzi. "åi =¸ÅO|∞# =∞#∞+¨º*Ïu
~¸ Ö’HõO|∞# ã≤÷~°O|∞QÍ #∞O_»∞#@∞¡ „|Ǩχ^Õ=ÙxKÕñ QÆeÊOѨO|_≥. ѨÓ+¨μO_»∞ Éèí~°∞æxO
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 443
Ez ^ŒO`«O|∞Å∞ q=$`«O|∞Å∞QÍ #y#, #`«O_»∞ „HÀkèOz ^ŒO`«O|∞ Å∂_»#_çz#, <åñ
\˜#∞O_çÜ«Ú ÉèíQÆfl^ŒO`«∞O_≥·, Ü«∞#Ѩ`«∞ºO_≥· Ñ≤ëêì^Œ∞Å∞ ÉèíH˜ΔOѨÙK«∞O_≥. `«fi+¨ì‰õΩ ^≥·`åº#∞[ Ü≥ÿ∞#
~°K«# Ü«∞#∞ Hõ#ºHõ‰õΩ #kèHõ |ÖÏ_è»∞ºO_»QÆ∞ qâ◊fi~°∂ѨÙO_»∞ =Ù>ˇì. JO`« <å ^Õ=`«Å∞ |$ǨÏã¨ÊuO
QÀÑ≤OѨ, #`«ñ_»∞ `«ÅñyáÈ~Ú#O ^Œ=∞‰õΩ <å qâ◊fi~°∂ѨÙx <åKå~°∞ºxOQÍ =i~ÚOzi Jx
K≥Ñ≤Ê# qx â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞#‰õΩO |sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 258
* kfi=¸~°∞_ú ∞» , â◊O|~°∞_»∞, Ji+¨μ_ì ∞» , ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞, qÉèÏ=ã¨∞_»∞, JÜ≥∂=ÚY∞_»∞, â◊O‰õΩt~°∞_»∞,
ã¨fi~åƒù#∞_»∞, HõÑ≤Å∞_»∞, J~°∞}˜, ѨÙÖ’=Ú_»∞, =$+¨Ñ¨~°∞fi_»∞, UHõK«„‰õΩ_»∞, J#∞`åѨ‰õΩ_»∞, ^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√_»∞,
q~°∂áê‰õΔΩ_»∞, q„ѨzuÎ, ^Œ∞~°˚Ü«Ú_»∞ J<Õq "åi <å=∞^èÕÜ«∂Å∞.
giÖ’ ã¨fi~åƒù#∞_çH˜ ã¨∞„ѨÉèí J<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜ìOk† P"≥∞#∞ #=Úz ÃÑO_®¡_®_»∞. =$+¨Ñ¨~°∞fi_çH˜
â◊i‡+¨ª J<Õ Ñ¨Ù„uHõ ѨÙ\˜ìOk† D"≥∞#∞ #Ǩï+¨μx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ü«∞Ü«∂u q"åǨÏ=∂_®_»∞.
^Œ#∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞_≥#· "≥â· ßfi#~°∞_çH˜ LѨ^•#q, ǨÏÜ«∞t~°, ѨÙÖ’=∞, HÍÅHõ J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ ∞
ѨÙ\Ïì~∞° . giÖ’ LѨ^•#qx Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞ q"åÇ¨Ï =∂_®_»∞. ǨÏÜ«∞t~°#∞ „Hõ`∞« =Ù ÃÑO_®¡_®_»∞. ѨÙÖ’=∞#∞,
HÍÅHõ#∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx P*Ï˝#∞™ê~°O Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨu q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ѨÙÖ’=∞‰õΩ áœÖ’=ÚÅ∂,
HÍÅHõ‰õΩ HÍňHÜ«ÚÅ∂ ѨÙ\Ïì~°∞. "åiH˜ J~°"≥· "ÕÅ=∞Ok ~åHõΔã¨∞Å∞ [x‡OKå~°∞. Ü«∞*Ï˝Å#∞ ^èŒfiOã¨O
KÕã¨∞Î#fl áœÖ’=∞ HÍňHÜ«ÚÅ#∞ g∞ `å`«QÍÔ~·# J~°∞˚#∞_»∞ ã¨OǨÏiOz WO„^Œ∞xH˜ ã¨O`À+¨O HõeæOKå_»∞.
q„ѨzuÎ ã≤OÇ≤ÏHõ#∞ q"åǨÏ=∂_®_»∞. "åiH˜ ~åǨï=Ù "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #∂~°∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡OKå~°∞.
"å~°O`å „QÆǨÅ∞QÍ =∂~å~°∞.
Ѩ~=° ∞ ™œÉèÏQƺ=u J~Ú# Jku J<Õ ã¨f=∞}˜H˜ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ "å=∞#∞_≥·
L^ŒƒùqOKå_»∞. P Jku^Õq =Oâßxfl QÆ∞iOz q=~°OQÍ K≥|∞`å#∞. ™ê=^è•#OQÍ q#∞.
Jku ^Õq q=ã¨fiO`«∞_»∞, J~°º=Ú_»∞, ѨÓ+¨μ_»∞, `«fi+¨ì, ã¨q`«, ÉèíQÆ∞_»∞, ^è•`«, q^è•`«, =~°∞}∞_»∞,
q∞„`«∞_»∞, â◊√„‰õΩ_»∞, L~°∞„Hõ=Ú_»∞ J<Õ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ#flk.
"åiÖ’ q=ã¨fiO`«∞_»∞ ã¨O*Ï˝^Õqx q"åǨÏ=∂_®_»∞. P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ „âß^Œú^Õ=Ù_»∞ J<Õ =∞#∞=Ù
[xOKå_»∞. JO`ÕHÍHõ P"≥∞‰õΩ Ü«∞=Ú_»∞, Ü«∞q∞ J<Õ Hõ=ÅÅ∞‰õÄ_® ѨÙ\Ïì~°∞. P ã¨O*Ï˝^Õq P_»∞QÆ∞é]O
~°∂ѨO ^èŒiOz Jtfih^Õ=`«Å#∞ Hõ#flk.
q=ã¨fiO`«∞xH˜ KèåÜ«∂^Õq J<Õ =∞iÜ≥ÚHõ ÉèÏ~°º L#flk. P"≥∞‰õΩ â◊<≥·â◊Û~°∞_»∞, ™ê=i‚ J<Õ =∞#∞=Ù
`«Ñ¨u J<Õ Hõ#º‰õΩ L^ŒƒùqOKå~°∞. `«Ñ¨ux ã¨O=~°}∞_»∞ q"åǨÏ=∂_®_»∞.
444 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J~°º=Ú_çH˜ =∂`«$Hõ J<Õ ÉèÏ~°º Ü«∞O^Œ∞ K«~°¬}∞Å∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. P K«~°¬}∞Å =¸ÖÏ#
=∞#∞+¨º*Ïu Éèí∂Ö’HõOÖ’ ã≤÷~°OQÍ LO_Õ@@∞¡ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞.
ѨÓ+¨μ_»∞ ^ŒHÜ Δõ ∞« [˝OÖ’ Ѩ~=° ∞t=Ù}˜‚ K«∂z ѨiǨÏã≤ã∂¨ ΠѨO_»∞¡ |Ü«∞\˜ÃÑ\˜ì "≥H¯˜ iOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ
HÀÑ≤Oz Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ "åx ѨO_»∞¡ ~åÅ`«<åfl_»∞. P <å\˜#∞Op ÉèíQÆfl^ŒO`«∞_≥·# ѨÓ+¨μ_»∞ Ñ≤O_ç =Ú^ŒÌÖË
uO@∂ ã¨O`å#Ç‘Ï#∞_≥<· å_»∞.
`«fi+¨ì J<Õ "å_»∞ ^≥·`«∞ºÅ K≥Öˇ¡Öˇ·# ~°K«# J<Õ Hõ#º#∞ q"åǨÏ=∂_®_»∞. P ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ
=∞Ǩ|ÖÏ_è»∞º_≥·# qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ [x‡OKå_»∞.
XHõѨC_»∞ ^Õ=QÆ∞~°∞"≥·# |$ǨÏã¨Êu ^Õ"ÕO„^Œ∞xÃÑ· HÀÑ≤Oz "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞
qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ `«=∞‰õΩ QÆ∞~°∞=ÙQÍ Z#∞fl‰õΩ<åfl~°∞. D =∂@ q#QÍ<Õ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞}˜‚
WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
ã‘. J~°Ü«∞OQÆ Ü≥∂wO„^Œ! Ü«∞^Œ∞ƒù`«O |Ü≥∞º_»∞ ã¨∞~°ÅÃÑ· <Õ\˜H˜ ã¨∞~°QÆ∞~°∞O_»∞
HÀÑ≤OK≥? h`«O_»∞ QÆ∞~°∞ÉèÏ==Ú# ^Õ=`«Ö ˆHq∞ Ü«∂Ѩ^Œñ ^ŒÅñQÆñ *ËÃã?
<≥é˜ñyOѨ٠=∞#=Ù_»∞ xO„^Œ∞O_»∞ „uÉèí∞= <≥·â◊fi~°º =∞^ŒO|∞# ã¨`«Ê^äŒO|∞
QÍ#Hõ =ã¨∞ ~°∞„^Œ QÆ}=ÚÅ∞ <åk`«º =∞~°∞ ^Œtfi^Õ"åk =∞O_»Å=ÚÅ∞
`Õ. ã≤^Œú Kå~°} QÆO^èŒ~°fi lǨχQÍk, ã¨∞~°∞Å∞ =Ú#∞Å∞#∞ ~°OÉèÏk ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞
ÖÏ_»ñ ÉÏ_»OQÆ q#∞u ¿ãÜ«∞OQÆñ Q˘Å∞=, <˘Hõ¯ Éèí„^•ã¨#O|∞# #∞‰õΩ¯g∞é˜. 259
* ''Ü≥∂wO„^•! ^Õ=QÆ∞~°∞"≥#· |$ǨÏã¨ÊuH˜ ^Õ=`«Åg∞^Œ HÀѨO ^ÕxH˜ =zÛOk? JO^Œ∞=Å¡ ^Õ=`«Å‰õΩ
Z@∞=O\˜ PѨ^Œ "å\˜e¡Ok? Jk U q^èŒOQÍ `˘ÅyáÈ~ÚOk? J^ŒO`å <å‰õΩ q=iOz K≥ѨÊO_ç. D
q^èŒOQÍ J_çy# ѨsH˜Δ`«∞ΉõΩ â◊√HõÜ≥∂y WÖÏ K≥áêÊ_»∞.
XHõ=∂é∞ WO„^Œ∞_»∞ =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ <Õ<Õ „ѨÉèí∞=Ù#<Õ JǨÏOHÍ~°O`À "≥∞ÿ =∞~°z ã¨<å‡~°æO
Ju„Hõq∞OKå_»∞. =ã¨∞=ÙÅ∞, ~°∞„^Œ∞Å∞, Pk`«∞ºÅ∞, =∞~°∞`«∞ÎÅ∞, Jtfi^Õ=`«Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, Kå~°}∞Å∞,
QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, L~°QÆ∞Å∞, "≥Ú^ŒÖˇ·# =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å`À H˘Å∞=Ù f~åÛ_»∞. =ÚhO„^Œ∞Å∞ ã¨∞Îuã¨∞Î<åfl~°∞.
~°OÉèÏk JѨû~°ã¨Å∞ P_»∞`«∂ áê_»∞`«∂ L<åfl~°∞.
ã‘. xO_»∞ ѨÙ#fl=∞<åñ_»∞ QÆO_»iOz# K«O„^Œ =∞O_»Å NÅ`À =∂é∞=∞ÅÜ«∞
Éèí„^Œq^Àº`å`«Ñ¨„`«O|∞ „QÍÅOQÆ q∞<Õfl\˜ `«~°ñQÆÅ "Õ∞Å∞H˘Å∞Ѩñ
QÆe`« k"åºOQÆ<å Hõ~°`«Å Kå`«∞~°º Kå=∞~° „âı}∞Å∞ *Ï_»Ñ¨_»ñQÆñ
lO`å=∞}˜ ã¨∞Êù@ HÍO`« ~°`åfl<ÕHõ Ѷ¨∞\˜`« ã≤OǨ㨠<å„QÆO|∞#O^Œ∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 445
`Õ. #∂~°∞Ñ‘~î°O|∞ÃÑ· â◊z Ü«ÚO_» #∞O_ç, =~°∞㨠kHÍÊÅHÍk ^Õ=`«Å∞ Q˘Å∞=
™ê\˜ K≥ѨÊOQÆ~åx ~å[ã¨=Ú`À_», xO„^Œ∞ñ _˘áêÊÔ~ "≥·Éèí=™êO„^Œ∞ñ _»QÆ∞K«∞. 260
* xO_»∞ ѨÓi‚=∞<å\˜ K«O„^Œ=∞O_»ÅO =Öˇ q~ålÅ∞¡`∞« #fl âıfi`«KÛ« „ù `«O Hõ#∞flÅѨO_»∞=Ù KÕã∞¨ #Î flk.
PHÍâ◊QÆOQÍ `«~°OQÍÅ=O\˜ qO*Ï=∞~åÅ`À ^Õ=HÍO`«Å∞ |OQÍ~°∞ HõOHõ}ÏÅ∞ *Ï~°∞`«∞O_»QÍ
XÜ«∂º~°OQÍ gã¨∞<Î åfl~°∞. #=~°`fl« Yz`«"∞≥ #ÿ ã≤OǨã¨#O g∞^Œ â◊p^Õq`À ‰õÄ_ç WO„^Œ∞_»∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
^Õ=`«Å Ѩi"å~°O ÔH·"å~°O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. kHÍÊʼnõΩÅ∞ ¿ãqã¨∞Î<åfl~°∞. D q^èŒOQÍ ™ê\˜ÖËx ~å[ã¨=Ú`À
WO„^Œ∞_»∞ "≥·Éèí=™êO„^Œ∞_≥· xO_»∞H˘Å∞"≥· L<åfl_»∞.
=. J Ü«∞º=ã¨~°O|∞#. 261
Hõ. QÆ∞~°∞`«~° ^èŒ~°‡„H˜Ü«∞ #Ü«∞, QÆ∞~°∞ñ_»∞ =∞~°∞#‡O„`« q+¨Ü«∞ QÆ∞~°∞ñ_»∞ =K«„j≈
QÆ∞~°∞ñ_»∞ ã¨=∞™êÎ=∞~°QÆ}, QÆ∞~°∞ñ_»∞ QÆ∞~°∞O _»~°∞QÆ∞^≥OK≥ñ Q˘Å∞fi#‰õΩ #$áê! 262
* D q^èOŒ QÍ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ H˘Å∞=ÙfiÛ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Q˘Ñ¨Ê^è~Œ ‡° âß„ã¨qÎ ^Œ∞_»∂, huq^•ºqâß~°^∞Œ _»∂,
=∞O„`åÖ’K«#Ѩ~∞° _»∂, ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õΩ QÆ∞~°∞_»∂ J~Ú# |$ǨÏã¨Êu WO„^Œ∞x H˘Å∞=Ù ‰õÄ@OÖ’ „Ѩ"tÕ OKå_»∞.
K«. Jq∞`« `«Ñ¨ó „ѨÉèÏ=Ùñ QÆ~°∞}Ï`«∞‡x w+¨Êuñ Ez ~å[º ^Œ∞
~°Ì=∞ =∞^Œˆ~Y xO„^Œ∞ñ_»∞ =$^ä• `«#QÆkÌÜ«∞ ÖË=‰õΩO_≥ <≥
Ü«∞º=Ú# <≥^Œ∞~˘¯#O [#Hõ Ü«∂ã¨# g∞Ü«∞Hõ Q“~°"ÀѨ Kå
~°=ÚÅñ „|ã¨#∞flñ *ËÜ«∞Hõ u~°O|∞QÆ k=ºã¨ÉèÏO`«~°O|∞#<£. 263
* P q^èOŒ QÍ ã¨ÉÖíè ’H˜ =zÛ# |$ǨÏã¨Êux K«∂z ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ `«# ã≤OǨã¨#O kQÆÖ^Ë ∞Œ . P^Œ~O° QÍ
Z^Œ∞~°∞ áÈÖË^Œ∞. ‰õÄ~°∞ÛO_»\ÏxH˜ Pã¨#O K«∂ѨÖË^Œ∞. Q“~°=ѨÙ~°ã¨û~°OQÍ ™êfiQÆ`«O ѨÅ∞HõÖË^Œ∞. „uÖ’Hõ
™ê„=∂[º=∞^•O^è∞Œ _≥· P =∞Ǩ`«Ñ㨠fi≤ H˜, P ^ŒÜ∂« =∞Ü«ÚxH˜, P ^Õ=QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ `«y# =∞~åº^Œ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ .
JÖψQ Hõ^ŒÅ‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
Hõ. JѨC_»∞ ã¨∞~°Ñ¨u Hõ#∞flÅñ, QÆÑ≤Ê# ã¨∞~°~å[º =∞^ŒqHÍ~°O|∞#‰õΩO
[ѨC_»∞ ¿ãÜ«∞Hõ QÆ$ǨÏ=Ú#, Hõ ѨC}∞ºñ_»∞ kiyáÈÜ≥∞ #ud#∞flO_≥· 264
* JѨC_»∞ ^Õ"OÕ „^Œ∞x Hõ#∞flÅQÆÑÊ≤ # ~å*ϺkèHÍ~° ^Œ∞~°ÇϨ OHÍ~åxfl QÆ=∞xOz ^Õ=QÆ∞~°∞_»∞ q∞H˜¯e
d#∞fl_≥·, J„Ѩã¨#∞fl_≥· `«# QÆ$ǨxH˜ uiy "≥àÏ¡_»∞.
K«. Zé∞ñQÆq∞ñ *Ëã≤#\˜ì QÆ∞~°∞¿ÇÏà◊# =∞O`« <≥é˜Oy ~ÚO„^Œ∞ñ _»
K≥Û~°∞Ѩ_ç cèu<˘Ok Ü«∞uzOu`«∞ñ_≥· `«ÅáÈã≤ Ñ¨Öˇ¯ #
ѨÊ~°=∞Ѩq„`«∞ Ö’Hõ#∞`«Éèí=ºK«i„`«∞ qâı+¨ áê^Œ ѨO
Hõ ~°∞ǨÏ=Úñ |∂[¿ãÜ«∞Hõ Ü«∞Hõ~°‡=Úñ *Ëã≤u #ÅÊ|∞kú <≥·. 265
446 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ QÆ∞~°∞kèHͯ~åxfl `≥Å∞ã¨∞H˘#fl WO„^Œ∞_»∞ `å#∞ KÕã#≤ ^•xH˜ Pâ◊Û~°ºÑ¨_,ç ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç
ѨâßÛ`åÎÑO¨ á⁄Ok WÖÏ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. P Ѩ~=° ∞Ѩq„`«∞x Ö’HõOKÕ H˘xÜ«∂_»|_Õ Éè=í ºK«i„`«∞x <å QÆ∞~°∞^Õ=Ùx
– Q“~°qOz PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ѨÓlOѨHõ L¿ÑH˜OΔ Kå#∞. JÅÊ|∞kú<·≥ KÕÜ∞« ~åx HÍ~°ºO KÕâß#∞.
Hõ. „uÉèí∞=# qÉèí= =∞^ŒO|∞#, ã¨ÉèíÖ’ =∞^Œ∞æ~°∞=Ù#‰õΩñ „|ã¨#∞fl#‰õΩ Åã¨
„`«ÊÉèí∞=Ù#‰õΩ <≥QÆ∞æ ¿ãã≤u, â◊√Éèí=ÚÅ∞ ^˘ÅñQÆOQÆ <Õ #ã¨∞~°ÉèÏ==Ú#<£. 266
* =ÚÖ’¡HÍÅ Sâ◊fi~°º=∞^ŒO Hõ#∞Å∞QÆÑ≤Ê Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_≥·# <å QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ <å PKå~°º^Õ=Ù#‰õΩ
~åHõΔã¨ÉèÏ=O`À ZQÆ∞æKÕâß#∞. WHõ <å‰õΩ â◊√ÉèíO ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
P. áê~°"Õ∞+¨ªº =∞~Ú# Ѩ^Œq <˘Ok# Éèí∂Ñ¨Ù Öˇ\˜ì"åi ÔH·# ÖË==Å^Œ∞,
q|∞^èŒ∞e@∞¡ ÃãѨC q^èŒ"≥∞#fl "å~°Å∞, ^èŒ~°‡"Õ`«Î Å#∞K«∞ñ ^ŒÅñѨñ|_»~°∞. 267
* „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# Ѩ^Œqx Jkè+≤ªOz# =∞Ǩ~åAÅ∞ Z@∞=O\˜"å~°∞ =zÛ#ѨÊ\˜H© ÖË==Åã≤#
ѨxÖË^Œx K≥¿ÑÊ Ñ¨O_ç`«∞Å∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞QÍ `«ÅOѨ|_»~°∞.
`Õ. ‰õΩѨ^äŒ=~°∞Î ÅQÆ∞K«∞ñ QÆ∞uû`« ^Œ∞~°fiKÀ, xѨÙ}∞ Öˇ·#"å~°∞ x_çq ^≥eã≤
`˘ÅñQÆÖËHõ `å ~°^èÀQÆuñ |_»∞^Œ∞~°∞, `«Ñ¨CÖËHõ ~åu`≥Ñ¨Ê ÉèíOy. 268
* K≥_∞» =∂~°Oæ Ö’ #_»∞ã¨∂Î ‰õΩuû`« |∞kúKÕ ^Œ∞~åƒù+¨ ÖÏ_»∞@Ü«∞O^Œ∞ <Õ~Ê° ~°∞Öˇ#· "å~°∞ hu=∂~åæxfl
`≥Å∞ã¨∞H˘#ÖËHõ ~åà◊¡Ñ¨_»==∂kiQÍ J^èÀQÆuáêÖˇ· =ÚxyáÈ`å~°∞.
L. HÍ=Ù# Ö’Hõ=Ok`«∞x HÍ~°ºqKå~°∞x ~ÚO\˜ ˆHy `«
`åÊ=# áê^ŒÑ^¨ ‡Œ =ÚÅÃÑ· =∞‰õΩ@O|∞ Ѷ∞¨ \˜Å¡ „"≥ÚH˜¯ `«
`Õû= Ü≥Ú#iÛ z`Ϋ=Ú =tOz „Ѩã¨#∞flxñ *Ë`«∞ #OK«∞ #
^ÕÌ=qÉèí∞O_»∞ "ÀÜ≥∞ #uf„=QÆuO QÆ∞~°∞^è•=∞ ã‘=∞‰õΩ<£. 269
* HÍ|\˜ì Ö’Hõ=Ok`«∞_»∂, HÍ~°ºqA˝_»∂ J~Ú# QÆ∞~°∞^Õ=Ùx WO\˜H˜áÈ~Ú P =∞Ǩ`«∞‡x
Ѩ q „`« áê^Œ Ñ ¨ ^ •‡ÅÃÑ· H˜ s @O ™È‰õ Ω #@∞¡ #=∞㨠¯ iOz K« H õ ¯ QÍ ¿ãqOz <å z`åÎ x fl
‰õΩ^Œ∞@Ѩ~°∞K«∞‰õΩO\Ï#∞. JO@∂ WO„^Œ∞_»∞ Ju`«fii`«OQÍ QÆ∞~°∞^Õ=Ùx QÆ$ǨxH˜ áÈÜ«∂_»∞.
ã‘. D suñ ^Œ#~ÚO\˜ ˆH`≥OK«∞ ^Õ=`å Ѩu ~åHõ Ü«∂ |$ǨÏã¨Êu Ü≥∞é˜Oy
Ü«∞^蕺`«‡=∂Ü«∞KÕ #_»ñy Ü«∞^Œ$â◊√ºñ_≥· áÈÜ≥∞ #ѨC_»∞ ^Õ=ѨÙOQÆ=ÙO_»∞
ã¨HõÅO|∞ñ |iH˜Oz *Ï_» QÍ#Hõ QÆ∞~°∞ñ lOuOz `«ÅáÈã≤ z#fl "ÀÜ≥∞ñ
É’~Ú# q^èŒ"≥∞Å¡ ^•Ü«∞Å∞ ~åHõΔ㨠g~°∞Å∞ "ÕQÆ∞Å"åi=Å#ñ
`Õ. ^≥eã≤ q∞H˜¯e `«=∞Ö’#ñ ^≥eq <˘Ok, Ü«∞O^Œé∞#∞ QÆ∂_ç ÉèÏ~°æ=Ù <å„â◊~ÚOz
`«`«¯$áê^Œ$+≤ìñ ^Œ=∞â◊HÎ̃ ^Œ@ì"≥∞ÿ#, ^Õ=`«Åg∞ñk ^•_çH˜ñ ^≥~°∞=Ù "≥\ì̃. 270
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 447
* D q^èŒOQÍ `«# WO\˜H˜ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ =ã¨∞Î#fl ã¨OQÆu QÆ∞iÎOz |$ǨÏã¨Êu J^蕺`«‡ =∂Ü«∞KÕ
J^Œ$â◊√º _»Ü«∂º_»∞. JѨC_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ JO`«\Ï Ñ¨ijeOz K«∂z QÆ∞~°∞=~°∞ºx *Ï_» Hõ#∞Q˘#ÖËHõ
z#fl"ÀÜ«∂_»∞. W@∞¡ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ "≥o¡# q^èŒ=∞O`«Ü«¸ "ÕQÆ∞Å"åi =Å# ~åHõΔã¨∞Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~°∞.
`≥eq `≥K«∞ÛH˘x JO^Œ~°∂ QÆ∞q∞‰õÄ_ç â◊√„‰õΩx P„â◊~ÚOKå~°∞. PÜ«∞# ^ŒÜ«∂ ^Œ$+≤ì=Å# `«=∞ â◊H˜Îx
ÃÑOá⁄OkOK«∞H˘x ^Õ=`«Åg∞kH˜ ^ŒO_»Ü«∂„`« KÕÜ«∞_®xH˜ =∂~°æÆO HõxÃÑ\Ïì~°∞.
–: ^Õ"åã¨∞~° Ü«Ú^Œú „áê~°OÉèí=Ú :–
Hõ. ^èŒ∂~°∞ÎÅ∞ ã¨=∞ã¨Î Hõeƒ+¨, =¸~°∞ÎÅ∞ =~° ^èŒ~°‡ Hõ~°‡ "≥∂z`« =∂~åæ
=~°∞ÎÅ∞ ^Œ∞~°‚Ü«∞ xi‡`«, H©~°∞ÎÅ∞ ^•#=ÙÅ∞ ã¨xi w~åfi}∞ÅÃÑ·. 271
* =OK«‰õΩÅ∞, áêáê`«∞‡Å∞, JqhuѨ~°∞Å∞, ^èŒ~°‡=∂~åæxfl q_çz#"å~°∞ J~Ú#\˜ì ~åHõΔã¨∞Å∞
^Õ=`«ÅÃÑ·H˜ Ü«Ú^•úxH˜ ã¨#fl^Œ∞úÖˇ·<å~°∞.
„ã¨Q~úÆ .°
^ŒO_çO QÀ^ŒO_» HÍO_À^Œú`« ~°^äŒ Ç¨ÏÜ«∞ "Õ^ŒO_» `«O_»O|∞`À_»<£
^ŒO_≥`≥Î<£ "≥∞O_»∞QÍ # ^ŒÌ#∞[xHõ~°=ÚÖò ^≥·==~°æO|∞ g∞ñ^ŒO
[O_» „|Ǩ‡O_»ÉèË ^Àº„K«ÛùÜ«∞ [Ü«∞~°==ÚÖò ã¨~°fikH± HΔÀÉèíQÍ #∞
^ŒÌO_» „ѨMϺ`«bÅ<£ ^ŒÅѨ_çi ã¨∞~°Öò ^Œ~°∞ÊÖˇ· "åi `À_»<£. 272
* Q˘Ñ¨Ê ^èŒ#∞ã¨∞û, ÉÏ}ÏÅ∂ ^èŒiOz# "åÔ~·† ~°^ä•Å∂, QÆ∞éÏ]Å∂, U#∞QÆ∞Å∂ Hõ^Œe ~åQÍ ^•#=
ã¨=Ú^•Ü«∞O ^Õ=`åQÆ}ÏÅÃÑ· ^ŒO_≥uOÎ k. ^Õ=`«Å∞‰õÄ_® f„=OQÍ „|Ǩ‡O_»O „|^ŒÅÌ ÜÕ∞º g~åÖÏáêÅ`À,
[Ü«∞[Ü«∞ ^èŒfi#∞Å`À, ã¨~°fikâ◊Å∂ ã¨OHΔÀÉèíO *ˇO^ŒQÍ g~å"Õâ◊O`À q[$OaèOz ~åHõΔã¨∞Å`À `«ÅѨ_®¤~°∞.
K«. =∞^Œ=Ú# ^Õ=^•#=ÙÅ∞ =∞K«Û~°=ÚÖò QÆ_»∞ñ aK«ÛeOѨ ã¨O
Ѩ^ŒÅ#∞ QÀi áÈ~°∞<≥_» ÉèÏ~°æ= =∞O„`«HõàÏ qâı+¨μÖˇ·
Ü≥∞^Œ∞~°∞Å∞ "åe Ü«∞„ã¨Î=Ú# <ÕÜ«∞ =∞Ǩã¨∞~°∞ ÖËzÜÕ∞z ÃÑO
QÆ∞^Œ∞Å∞QÆñ „QÆ∞=fi ^Õ=`«Å∞ HÀÅÎÅ HÀ~°fiHõ áêé˜ ~°Ü≥∞º_»<£. 273
* D q^èŒOQÍ ^Õ=`«Å∂ ~åHõΔã¨∞Å∂ ÃÑK«∞Û ÃÑiy# =∞K«Û~åÅ`À Ѩ~°ã¨Ê~°O áÈ~å_®~°∞. ~åHõΔã¨
g~°∞Å∞ â◊√„HÍKå~°∞ºÅ"åi =∞O„`«â◊H˜Î`À =∞Ǩ|Å ã¨OѨ#∞flÖˇ· ^Õ=`«Åg∞^Œ â◊„™ê΄™êÎÅ∞ „ѨÜ≥∂yOKå~°∞.
ã¨∞~°Å∞ Jã¨∞~°∞ŠѨ~å„Hõ=∂xH©, â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å‰õÄ `åà◊ÖËHõ áêiáÈ™êQÍ~°∞.
P. ^Œ#∞[g~°∞ ÖËÜ«Ú ^•~°∞} k"庄ã¨Î, ^Œo`«^ÕǨï ÅQÆ∞K«∞ñ ^ŒÅÅ∞ g_»
<À_ç áêé˜ ~°^Œ∞ƒù`À¿Ñ`« |Å∞Öˇ·#, „u^Œâ◊=~°∞Å∞ a@∞ì k\˜ì#@∞¡. 274
* ^•#=g~°∞Å∞ „ѨÜ≥∂yOKÕ ^•~°∞}=∂~°}Ï„™êÎʼnõΩ `«@∞ìHÀÖËHõ ^Õ=`«Å∞ ^ÕǨÅ∞ zÅ∞¡Å∞Ѩ_ç
pH͉õΩѨ_ç `«ÅÅ∞g_ç F_ç Ѩ~°∞"≥`åÎ~°∞. Jáê~° |ÖÏ_è»∞ºÖˇ·# ã¨∞Ѩ~°∞fiÅ∞ â◊Ñ≤Oz#@∞¡ HõHÍqHõÖˇ·<å~°∞.
448 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. XHõ "≥ÚQÆ=Ú QÍHõ kqAÅ∞, uHõ=∞Hõ Q˘x "≥·~°∞ÖˇÅ¡ nH˘#ñ ^Œ=Ú‡O
|HõѨHõÖˇ· #Hõ#Hõ Öˇ·, Å∞HõÅ∞Hõñ |~°∞"≥uÎ ~À_ç Ö’ñQ˘#∞ cèu<£. 275
* ^Õ=`«Å∞ HõÅ`« *ˇOk ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ _èHô ˘#ÖËHõ K≥ÖÏ¡K^≥ ~Œ ∞° QÍ `˘„@∞=_»∞`«∂ ÉèÜ
í ∞« O`À ѨÖÏÜ«∞#O
z`«ÎyOKå~°∞.
K«. ^Œ#∞AÅ QÆ~°fiˆ~YÜ«Ú#∞ ^•#=g~°∞Å Ü«∞OѨ*’HõÜ«Ú<£
=∞#∞[qâı+¨ Éè’[#∞Å =∞K«ÛiHõO|∞ xâß@HÀ\˜ ÜÕ∞
z# |Å â∫~°º=ÚO ^Œ=∞‰õΩ ã≤QÆ∞æ#∞ Ǩx =∞ǨÉèíÜ«∞O|∞ x
~°∞æ}`«#∞ *ËÜ«Ú #∞=∞‡eHõñ QÀÅÎÅ HÀѨHõ áêé˜ ~å~°∞ÎÖˇ·. 276
* ^Œ#∞AÅ QÆ~°fiˆ~YÜ«Ú#∞ ^•#=ÙÅ â◊~°Ñ¨~°OѨ~å, ~°Hõ¯ã¨∞Å g~° q[$OÉèí}=¸, ~åHõΔã¨∞Å |Å
Ѩ~å„Hõ=∂Å∂ K«∂z "ÕÅ∞ÊÅ∞ ã≤QÆ∞æ`À, ÉÏ^èŒ`À, ÉèíÜ«∞O`À xâıÛ+¨μìÖˇ·<å~°∞. xÅ∞=ÖËHõ Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞#∞O_ç
P~°∞ÎÖˇ· `˘Åy áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. J=∞~°∞Å∞ qã¨$+¨ì ^•#=, ã¨=∞~°∞Å∞ â◊~°aè#fl ^ÕÇ¨Ï ã¨O`åѨQÆ∞}
„Éèí=∞~°∞Å∞ ^≥·`«º H˜~å`«Hõ, K«=∞~°∞Å∞ Hõ=∞ÅAx Hõ_»‰õΩñ [xi ÉèíÜ«∂iÎ<£. 277
* ã¨=∞~°O KåeOz áêiáÈ~Ú# J=∞~°∞Å∞ "Õ@HÍO„_»∞ "≥O@|_ç# K«=∞s=∞$QÍÅ=Öˇ Hõ`
Δ Q« Í„`«∞Öˇ·
„|Ǩχ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞.
L. ^è•`«‰õΩ ^Õ=`å qÉèí=^•`«‰õΩñ |∞}º[<å#∞~åQÆ ã¨O
^è•`«‰õΩ ã¨~°fiÖ’Hõ Ç≤Ï`«^•`«‰õΩ "≥·kHõ ^èŒ~°‡=∂~°æ x
ˆ~‚`«‰õΩ #∞š㨠kfiÉèí= <Õ`«‰õΩ ã¨~°fi[QÆ [˚Ü«∂OQÆ[
„ÉèÏ`«‰õΩñ |∞}º Ü≥∂y[# ÉèÏ=q*Ë`«‰õΩ „"≥ÚH˜¯ ~°Ü≥∞º_»<£. 278
* ^Õ=`«ÅO^Œ~∂° „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ `«Å=Oz #=∞㨯iOKå~°∞. PÜ«∞# ^Õ=`«Å‰õΩ Hˆ =Δ ∞O HõeyOKÕ"å_»∞.
~åHõΔã¨∞ Å<åfl J#∞~åQÆO HõÅ"å_»∞. ã¨~°fiÖ’HÍʼnõΩ Ç≤Ï`«O KÕ‰õĈ~Û"å_»∞. "Õ^Œ^èŒ~å‡Å#∞ x~°‚~ÚOKÕ"å_»∞.
[QÆ„`«ÎÜ«∂xfl [~ÚOz# =∞#‡^äŒ∞xH˜ J#flQÍ~°∞. Ü≥∂wO„^Œ∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ Ö’Q˘#fl"å_»∞. J@∞=O\˜
q^è•`«‰õΩ q|∞^èŒ∞Å∞ „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞.
Hõ. PYO_»Å∞O_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÆ, ÖËMÏhHõ=ÚÅ „|Ǩχ ÖË#QÆ=Ù# x
`åºYO_» ã¨`«¯$áê~°ã¨, âıY~° "åHõº=ÚÅ "åi ¿ã^ŒÅ∞ ^ÕÔ~Û<£. 279
* WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ ^Õ=`«Å ã¨=¸Ç¨xfl K«∂z „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞ z~°∞#=Ùfi #"åfi_»∞. JYO_»"∞≥ #ÿ
^ŒÜ«∂~°ã¨O á⁄Oyá⁄~°ÖË F^•~°∞Ê =∂@Å`À "åix ¿ã^Œ `Õ~åÛ_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 449
=. W@∞¡ „|Ǩχ^Õ=ÙO_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ„Ѩ=ÚY∞Öˇ·# ^Õ=`«Å Hõ#∞HõOáêuqÉèí=O|∞# #ÉèíÜ«∞O ÉÁã¨Oy
~Ú@¡xÜ≥∞. 280
* D q^èŒOQÍ „|Ǩχ ^Õ"ÕO„^•k ^Õ=`«Å‰õΩ qâı+¨ Hõ~°∞}Ï "≥·Éèí=OQÍ JÉèíÜ«∞q∞zÛ "åi`À WÖÏ
J<åfl_»∞.
L. <≥@ì#ñ ÉÏѨHõ~°‡=Ú# <Õ~°q∞ñ *Ëã≤u ˆ~q∞ K≥ѨÊ! g∞
ѨÙ\˜ì# <åñ@#∞O_çÜ«Ú#∞ |∞^Œ∞úÅ∞ ÃãÑ≤Ê [QÆO|∞ ÖËÅñQÍñ
|@ì=Úñ QÆ\˜ì ÃÑOz# Hõ$áêxkè „|ǨχHõàÏ qkèA˝ñ *Ë
Ѩ@ìHõ QÆ∞@∞ì *Ïé˜ ã≤iѨ@∞ì#ñ ^˘\˜ì# á⁄@ì „H˘=Ùfi#<£. 281
* |Å=O`«OQÍ g∞~°∞ KÕÜ«∞QÆ∂_»x áêѨHõ$`«ºO KÕâß~°∞. q∞=∞‡efl U=∞<åe? g∞~°∞
ѨÙ\˜ì#ѨÊ\˜#∞O_ô |∞^Œ∞úÅ∞ K≥Ñ≤Ê Ö’HÍÅ#∞ ѨiáêeOѨ=∞x Ѩ@ìOQÆ\˜ì q∞=∞‡efl Jaè=$kúH˜ `≥zÛ#
^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞}˜,‚ „|Ǩχ*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl}˜‚ ^Œi*Ë~∞° Û HÀ‰õΩO_® Sâ◊fi~°º=∞^ŒO`À q∞ug∞i# á⁄@ì„H˘=Ùfi`À
g∞ QÆ∞@∞ì |@ì|Ü«∞Å∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.
=. „|Ç≤χ+¨μªñ_≥·# „ÉÏǨχ}∞ <åKå~°∞ºO ÔQ·H˘#Hõ QÆ∞~°∞ „^ÀǨÏO|∞ñ *Ëã≤ui. `«^ÀÌ+¨O aѨÙ_»∞ g∞‰õΩñ
*Ë¿ãñ`« â◊„`«∞Hõ$`«O ɡ· Ü«∞#∞ÉèíqOѨO *ËÃã. Ju |Å=O`«∞Öˇ·# q∞=Ú‡ #uH©Δ}∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å∞
[~ÚOK«∞@, `«=∞ Ü«∂Kå~°∞ºO_≥·# â◊√„‰õΩ <å~åkèOz `«#‡O„`« „ѨÉèÏ=O|∞#ñ |∞#~°¡|úg~°∞º
ÅQÆ∞@KÕ`«<Õ WѨC_»∞ =∞nÜ«∞O ɡ·# xÅÜ«∞O|∞ <å„Hõq∞OѨO QÆÅ"åÔ~· =∞^À„^ÕHõO|∞# <≥^Œ∞~°∞ÖËHõ
=iÎÅ∞¡K«∞#fl ~°HΔÀ<åÜ«∞‰õΩʼnõΩñ „kk=O|∞ñ Q˘#∞@ `«$}„áêÜ«∞O|∞. JÉèË^Œº =∞O„`«|ÅO|∞
QÆÅ ÉèÏ~°æ=Ù#‰õΩ "å~°∞ t+¨μºÅQÆ∞@O *Ëã≤ q„ѨQÀqO^Œ QÆ"Õâ◊fi~å#∞„QÆǨÏO|∞ QÆÅ"å~°Å‰õΩñ ^ŒHõ¯O
^ŒH˜¯# ~åAÅ Hõi+¨ìO |QÆ∞. HÍ=Ù# g∞iѨC_»∞ `«fi+¨ì Ü«∞#∞ =∞#∞ Ѩل`«∞O _»QÆ∞ qâ◊fi~°∂ѨÙO_»#∞
=Úx xâ◊ÛÅ `«áÈ =∞ǨÏ`«Îfi ã¨`«Îfiã¨fiÉèÏ=ÙO _»QÆ∞ #`«x <å~åkèOz#, g∞‰õΩ #cèëêì~°÷O|∞ #`«O_»∞
ã¨OѶ¨∞\˜Å¡ñ*ËÜ«Ú. Z\˜ì ^Œ∞~°Ìâ◊Å <≥·# #`«O _»_»OK«∞ Jx K≥Ñ≤Ê# kHÍÊÅHÍ^Œ∞Å∞ _≥O^ŒO|∞Å∞
_çO^Œ∞Ѩ_ç, Hõ=∞ÅQÆ~°∞ƒùx g_˘¯x, qâ◊fi~°∂Ѩ٠Hõ_»‰õΩO [x ~Ú@¡xi. 282
* „|Ǩχx+¨μª_≥·# QÆ∞~°∞=Ù#∞ Q“~°qOѨHõ QÆ∞~°∞„^ÀǨÏO KÕâß~°∞. KÕ ¿ã`«∞ÖÏ KÕã#≤ P ^À+¨ q∞ѨC_»∞
g∞‰õΩ â◊„`«∞~°∂ѨOÖ’ J#∞Éè"í åxH˜ =zÛOk. q∞H˜¯e |Å=O`«∞Öˇ#· q∞=Ú‡Å#∞ |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å∞
[~ÚOK«_O» J™ê^躌 "≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O. "å~°∞ `«=∞QÆ∞~°∞"≥#· â◊√„HÍKå~°∞º}˜‚ ѨÓlOz PÜ«∞# =∞O„`«âH◊ KΘ Õ
=∞~°Å Jáê~°â◊H˜Î ã¨OѨ#∞flÖˇ·<å~°∞. WѨC_»∞ "å~°∞ QÆ~°fiO`À Z^Œ∞~°∞ÖËHõ u~°∞QÆ∞`«∂ „|ǨχѨ^•<Õfl
P„Hõq∞OK«\ÏxH˜ ã≤^OúŒ QÍ L<åfl~°∞. J@∞=O\˜ ~åHõãΔ <¨ åÜ«∞‰õΩʼnõΩ ã¨fi~åæxfl QÔ H· ˘#_»O `«$}Ï„áêÜ«∞=∞~Ú#
Ѩx. JÉè^Ë ºŒ "≥∞#ÿ =∞O„`«|ÅO QÆÅ â◊√„‰õΩxH˜ "å~°∞ t+¨μºÅ∞. WѨC_»∞ QÀ„ÉÏǨχ} Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õÄ, QÀqO^ŒÉ‰íè Ωõ ÅÎ QÆ∞
"åiH© `«Ñʨ `«H¯˜ # ~åAʼnõΩ H©_∞» =¸_ç#>Ë.¡ JO^Œ∞=Å¡ g∞iѨÙ_»∞ ''`«fi+¨ì——J<Õ =∞#∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞_≥·#
450 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ P„â◊~ÚOK«O_ç. PÜ«∞# =∞Ǩ`«Ñ¨ã≤fi, ã¨`«ÎfiQÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_»∞. J`«xx ѨÓlOz#KÀ g∞
HÀÔ~¯Å#∞ ã≤kúOѨKÕ™êÎ_»∞. Z@∞=O\˜ HõëêìÅ <≥·<å J}z "Õ™êÎ_»∞ Jx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ K≥ѨÊQÍ ^Õ=`«Å
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ ‰õΩ^Œ∞@ Ѩ_®¤~Ú. "å~°∞ `≥ѨÊie¡ „|Ǩχ ^ŒQÆæ~° ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩx qâ◊fi~°∂ѨÙx ã¨xflkèH˜ "≥o¡
WÖÏ J<åfl~°∞.
`Õ. J#fl! "Õ∞ÅQÆ∞ h‰õΩ x #fl_»∞QÆñ QÀi, =zÛ<å~°=Ú Éèí=nÜ«∞ =#=Ú#‰õΩ#∞ñ
^ŒO„_»∞ʼnõΩ <Õñ_»∞ ã¨=∞Ü≥∂z`«O|∞ Öˇ·#, HÀ~°∞¯ ÖÁ#ñQÆ∂_»ñ*Ëã≤ KÕH˘#∞=Ú Ü«∞â◊=Ú. 283
* J<åfl! h‰õΩ "Õ∞ÅQÆ∞ QÍHõ! x#∞fl Ji÷OK«@OHÀã¨O h `«áÈ=<åxH˜ =KåÛ=Ú. h `«O„_»∞Å"≥∞ÿ#
=∂ HÀÔ~¯Å#∞ ã¨=∞Ü≥∂z`«OQÍ fiÛ Ü«∞â◊ã¨∞û QÆ_çOK«∞HÀ!
Hõ. ã¨∞`«∞ʼnõΩñ a`«$â◊√„â◊¥+¨}, =∞uѨÙ}º=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞ <å`«‡AÅ∞ QÆ∞}À
#flu „|ǨχKå~°∞ Öˇ·##∞, =∞u`À QÆ∞~°∞¿ã=Hõ#fl =∞é˜Ü«ÚO QÆÅ^Õ? 284
* `«O„_çH˜ ¿ã=Å∞ KÕ¿ã ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ KåÖÏ Ñ¨Ù}ºO HõÅ∞æ`«∞Ok. P ‰õΩ=∂~°∞Å∞ QÆ∞}=O`«∞Å∂,
„|ǨχKå~°∞Å∂ J~Ú`Õ "åiH˜ QÆ∞~°∞¿ã= HõO>Ë HÍ=Åã≤#k =∞ˆ~=ÚOk?
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 285
ã‘. J~°Ü«∞ <åKå~°∞ºO_»∞ Ѩ~°`«`«Îfi~°∂ѨO|∞, ^ŒO„_ç `«ÅOѨOQÆ ^è•`«~°∂ѨÙ,
~°∂Ñ≤OѨ „ÉèÏ`« =∞~°∞`«Êu ~°∂ѨO|∞, ^≥eÜ«∞OQÆñ ^Œe¡ Éèí∂^Õq~°∂ѨÙ
Éèíyx Hõ~°∞}~°∂ѨÙ, ÉèÏ=O|∞ ^èŒ~°‡ ã¨fi~°∂ѨO|∞ ^• #i÷~°∂Ѩ٠"≥Ú^ŒÅ
#ÉèϺQÆ`«∞ñ_»∞ =Ú#fl Ü«∞yfl ^Õ=Ùx ~°∂Ѩ٠ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚÅ∞ñ ˆQâ◊=Ùx ~°∂ѨÙ
`Õ. QÍ#ñ ^ŒO„_ç! "ÕQÆñ QÆ_»∞ <å~°∞ÎÅQÆ∞ Ñ≤`«$, [#∞Å "≥∞ÿ# =∞=Ú‡ñ [Å¡ñ Ez
Ѩ~°ÉèíÜ«∞O|∞ "åÑ≤ x~°∞Ѩ=∞O |QÆ∞ `«áÈ, =∞Ç≤Ï=∞KÕ`« "≥∞éã≤ =∞#∞Ѩ=Ü«∞º! 286
* JnQÍHõ QÆ∞~°∞=٠Ѩ~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. `«O„_ç „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. J#fl ^Õ"ÕO„^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞
`«e¡ Éèí∂^Õq ~°∂ѨO. ™È^Œi ^ŒÜ«∂ã¨fi~°∂Ñ≤}. ÉèÏ=O ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂ѨO. `å#∞ Ji÷ ã¨fi~°∂ѨO. JÉèϺQÆ`«∞_»∞
Jyfl^Õ=Ùx ~°∂ѨO. ã¨~°fi„áê}∞Å∂ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂ѨO. HÍ|\˜ì `«O„_ô! JkèHõ"≥∞ÿ# PѨ^ŒÖ’ L#fl
Ñ≤`$« [#∞Å"≥∞#ÿ =∞=Ú‡Å#∞ HÍáê_»∞. K«Åx¡ K«∂Ѩ٠Ez â◊„`«∞ÉèÜ í ∂« xfl áÈQ˘\˜ì ™ê\˜ÖxË h `«áÈ =∞Ç≤Ï=∞`À
^Œi*ËiÛ ~°H˜ΔOK«∞.
=. WѨC_»∞ „|Ǩχx+¨μOª _» "≥#· x#∞fl <å Kå~°∞ºxñQÍ =iOz, Éè=í nÜ«∞ `Õ*’ qâı+O¨ |∞KÕ`« "≥i· g~°∞ÅO
|i=∂Ô~Û^Œ=Ú. Pf‡Ü«∂~°÷Oɡ·# Ü«∞q+¨ª áê^•aè=O^Œ#O|∞ xOk`«O|∞ QÍ^Œx "Õ^Œ"åHõºO|∞
QÆÅ^Œ∞. HÍ=Ù# h=Ù #=∞㨯iOK«∞K«∞#fl ^Õ=`«ÅO ÔQ·H˘x áœ~ÀÇ≤Ï`«ºO|∞ ¿ãÜ«Ú=Ú Jx#ñ
„|ǨÏã≤`« =^Œ#∞O_≥· Ü«∞ =Ú‡hâ◊fi~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 287
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 451
* „|Ǩχx+¨μª_»"≥·# xxflѨÙ_»∞ "Õ∞=Ú =∂ QÆ∞~°∞=ÙQÍ ã‘fiHõiã¨∞Î<åfl=Ú. h `Õ*’qâı+¨O =Å¡
â◊„`«∞g~°∞Å#∞ ã¨OǨÏi™êÎ=Ú. P`«‡ ~°HõΔ}HÀã¨O z#fl"åx áê^•Å‰õΩ =O^Œ#O KÕÜ«∞@O ^À+¨O HÍ^Œx
"Õ^•Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î#fl ^Õ=`«Å#∞ =∞=Ú‡Å#∞ KÕ~°nã≤ áœ~ÀÇ≤Ï`«ºO
KÕÜ«∞=Åã≤OkQÍ HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú. WÖÏ JO@∞#fl ^Õ=`«Å#∞ K«∂z z~°∞#=Ùfi "≥∂=ÚÃÑ· <å@º=∂_»QÍ
P =Úx„âı+¨μª_≥·# qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
P. „|Ǩχ`Õ[O|∞ "ÀÜ≥∞_ç „áê~°÷#O|∞, ^èŒ~°‡QÆ∞} QÆi›`«O |x `å <≥é˜Oy
™⁄ik ##∞É’ñ\˜ `«Ñ¨ã≤ ~¸ ã¨∞~°Å KÕ`«ñ, „|Hõ@ =∞^èŒ∞~ÀH˜Î <Õ\˜H˜ñ |Å∞Hõñ|_çÜ≥∞. 288
* g∞~°∞ HÀi# q^èŒOQÍ <Õ#∞ áœ~ÀÇ≤Ï`åºxfl JOwHõi¿ãÎ <å „|Ǩχ`Õ[ã¨∞û #tã¨∞ÎOk. g∞ „áê~°÷#
^èŒ~°‡q~°∞^ŒúO. <å =O\˜ XHõ `«Ñ¨ã≤fix QÆ∂iÛ g∞ =O\˜ ÃÑ^ŒÌÅ∞ WO`« fÜ«∞x ѨÅ∞‰õΩÅ`À á⁄QÆ_»@O
ã¨iHÍ^Œ∞.
=. qâı+≤Oz. 289
Hõ. QÆ∞~°∞^èŒ#=Úñ QÆ∂~°Ê<Õ\˜H˜, QÆ∞~°∞tHõΔO ^Œye =∞O„`«HÀq^Œ∞Öˇ· ã¨
^Œ∞æ~°∞^èŒ~°‡ x~°`«∞ ÖËxÜ«Ú, QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ#∞ t+¨º=~°∞Öˇ ‰õÄiÛ# ^èŒ#=ÚÖò. 290
* JO`ÕHÍHõ QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ "Õ~°∞QÍ ^èŒ<åxfl ‰õÄ_»Éˇ@ì_»O ^ÕxH˜? QÆ∞~°∞tHõΔ‰õΩ Ö’<≥· =∞O„`«HÀq^Œ∞Öˇ·
^èŒ~°‡x~°`«∞Öˇ·# t+¨μºÖË ‰õÄ_»Éˇ\˜ì# ^èŒ#O. ^•xH˜ q∞Oz# ^èŒ#O QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ "Õˆ~ U=ÚO@∞Ok?
ã‘. J~°Ü«∞ #H˜OK«#∞ Öˇ· #\˜ì"åiH˜ñ ^ŒQÆ∞ tÖ’OKè«#=$uÎ ^èŒ#=Ú ã¨∞=Ú‡,
^•xKÕ x~°fiiÎ`« „Ñ≤Ü«∞™ê^èŒ∞ 㨄u¯Ü«∞ QÆÅ"å~°Öˇ· „Ñ‘u<˘O^≥
^Œ~°∞ QÍ# ã¨^Œæi›`åKå~°"≥∞ÿ# Ü«∂Kå~°º`«fi q∞ѨÙ_»∞ g∞ âßã¨#=Ú#ñ
ÔQ·H˘O\˜, QÆ∞~°∞=ÙÅ HÍ=∞O|∞ „ÉÏ}Ï~°÷ =OK«#=ÚÅ∞ ÖËHõ =_ç <˘#~°∞Î
P. ##∞K«∞ qâ◊fi~°∂ѨÙñ _»xÜ≥∞_ç =Úx „Ѩu *’˝H˜Îñ |eÔH "åi #∂é_çOz
=∞Ç≤Ï`« "≥∞ÿ# `«`«û=∂kèKÕ QÆ∞~°∞ÉèÏ=, =∞=∞~°ñ *ËÃã ^Õ=ã¨q∞u HõѨÙ_»∞. 291
* Ug∞ÖËx "åiH˜ Hõà◊¡OÖ’ K≥^Œi Ѩ_ç# yO[Å#∞ U~°∞‰õΩx ux rqOKÕ LOKè«=$uÎÜÕ∞ ^èŒ#O. P
=$uÎ`À „|^Œ∞‰õΩ`«∂ ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕã¨∂Î "å~°∞ ã¨O`«∞+≤ì K≥O^Œ∞`å~°∞. J@∞=O\˜"å~°∞ u~°ã¨¯iOKÕ
áœ~ÀÇ≤Ï`åºxfl JOwHõiã¨∞Î<åfl~°∞. ™êfi~°÷O, =OK«# ÖˉõΩO_® g∞ HÀiHõ <≥~°"ÕiÛ g∞‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õÄ~°∞™êÎ#∞
JO@∂ qâ◊fi~°∂Ѩ =ÚhO„^Œ∞_»∞ „Ѩu[˝KãÕ ≤ "åi <À^•~åÛ_»∞. `«^HÕ õ x+¨`
ª À ^Õ=ã¨=¸Ç¨xH˜ PKå~°º`åfixfl
JOwHõiOKå_»∞.
Hõ. ÉèÏ~°æ=q^•º QÆ∞ѨÎ, ã¨fi~°æN kfiQÆ∞} ^Œ#∞[ ã¨=∞kèHõ ã¨OѨ
^Œfi~°æÆ=ÚÅ q+¨μ‚=∂Ü«∂, #~°æà◊QÆuñ ^≥zÛ ~ÚO„^Œ∞#‰õΩ xK≥Û #$áê! 292
452 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ~å*Ï! â◊√„HÍKå~°∞ºÅ =∞O„`«„ѨÉèÏ=O =Å¡ ~åHõΔã¨∞Å ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ ^Õ=`«Å ã¨OѨ^ŒÅ HõO>Ë
~Ô O_çO`«Ö<·ˇ å~Ú. J@∞=O\˜ ~åHõãΔ ∞¨ Å Sâ◊fi~åºxH˜ q∞Oz# ~å[ºã¨OѨ^ÅŒ #∞ qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ q+¨μ=‚ ∂Ü«∞=Å#
^Õ"ÕO„^Œ∞xH˜ ™êkèOz ÃÑ\Ïì_»∞.
Hõ. U q^ŒºKÕ`« ~°H˜Δ`«∞ñ, _≥· =„l ^Œ∞~°O|∞Ö’# #ã¨∞~°∞Åñ „^Œ∞OK≥<£
ÉèÏqOѨ #\˜ì q^Œº#∞, N=~°=∂Ü«∂=∞`«O|∞ñ *ˇÃÑÊ#∞ ǨÏiH˜<£. 293
* WO„^Œ∞_»∞ ~°}~°OQÆOÖ’ ~åHõΔã¨∞Å#∞ F_çOz ã¨∞~°H˜Δ`«OQÍ `«# ~å[ºO ã¨OáêkOK«QÆÅ q^Œº#∞
q+¨μ‚=∂Ü«∂`«`åÎfixfl qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ WO„^Œ∞xH˜ LѨ^ÕtOKå_»∞. P <å~åÜ«∞}Hõ=K«O =Å¡ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞
uiy ~å*Ϻxfl á⁄O^Œ QÆeQÍ_»∞.
L. <å=Ù_»∞ ñÉÏO_»"å#fiÜ«Úñ_»∞ #q∞‡#ÉèíH˜Î [QÆxfl"åã¨∞ ~å
r=^ŒàωõΔΩñ QÆ$+¨μ‚ñ ^Œ# z`«Î=Ú#<£ Éèíl~ÚOz Ñ¨Öˇ¯ <À
^Õ=QÆ}ÏiÛ`åO„Ѷ≤∞Ü«ÚQÆ! k=º =Úhâ◊fi~°! qâ◊fi~°∂ѨÙñ _»
áêÊ=#"≥∞ÿ# q^Œº ã¨∞~°áêÅ∞# ˆH „H˜Ü«∞ xK≥Ûñ? *ˇÑ¨Ê"Õ! 294
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê# â◊√‰õΩx =∂@Å∞ qx ѨsH˜Δ`«∞ΠѨ^Œ‡^ŒàωõΔΩ_»∂, [QÆxfl"åã¨∞_»∂ S# NHõ$+¨μ‚}˜‚
xO_»∞ =∞#ã¨∞û`À 㨇iOz WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
^Õ=`«Å∞ ѨÓlOKÕ áê^•Å∞ QÆÅ F =ÚhO„^•! qâ◊fi~°∂Ѩ=ÚhO„^Œ∞_»∞ WO„^Œ∞#‰õΩ LѨ^ÕtOz#
P q^Œº#∞ U q^èŒOQÍ LѨ^ÕtOKå_À q=iOK«∞!
L. ZO^Œ∞#∞ ~°H˜Δ`«∞O _»QÆ∞K«∞ xO„^Œ∞ñ_»∞ bÅÜ«∞ áÈÖˇ "≥·i ¿ã
#O ^Œ∞#∞=∂_ç ^Õ=`«Å∞ #q∞‡ ã¨∞dOѨñQÆ x+¨ìã¨OѨ^ŒO
*ˇOk ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ=ÚÅñ *ËH˘x ÜÕ∞Öˇ =ÚhO„^Œ! ^•x <Õ
qO^Œ∞ ã¨∞YO|∞ñ QÆO^Œ∞ xñHõ g#∞Å∞ ã¨O`«ã¨ =∞O^Œñ |ů"Õ? 295
* U q^Œº=Å¡ WO„^Œ∞_»∞ ã¨∞~°H˜Δ`«∞_≥· J=bÅQÍ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ xi˚Oz ^Õ=`«Å∞ P#OkOK«QÍ
HÀi# ã¨OѨ^ŒÅ#∞ Pi˚Oz, ã¨~°fiÖ’HÍÅ#∂ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘x ѨiáêeOKå_À P q^•ºã¨fi~°∂áêxfl
q#QÀ~°∞`«∞<åfl#∞. g#∞Å qO^Œ∞QÍ qxÑ≤OK«∞.
–: N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ=K« „áê~°OÉèí=Ú. :–
Hõ. =~° <å~åÜ«∞} Hõ=K«=Ú, #icèHõ~° =„[Hõ=K« =∂„t`« ã¨OѨ
`«Êi}Ï=∞ Hõ~°‡ã¨∞=K«=Ú, ѨÙ~°∞Ǩ˙`«∞# ÔH@∞¡ =∞øx É’kèOK≥ñ? ^ŒQÆ<£. 296
* â◊„`«∞=ÙÅ #∞O_ç ã¨O~°H˜ΔOKÕ =„[Hõ=K«=¸, P„â◊~ÚOz# "åix P^Œ∞H˘<Õ ~°HΔÍHõ=K«=¸,
J~Ú# P <å~åÜ«∞}Hõ=Kåxfl qâ◊fi~°∂Ѩ=ÚhO„^Œ∞_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞#‰õΩ É’kèOz# q^èŒO "≥Å¡_çOK«∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 453
=. Jx#O |sH˜Δ [˚#áêÅ∞#‰õΩ =Úx<å^äŒ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 297
ã‘. q#=Ü«∞º! <å~°<å^äŒ! =Úx<å^äŒ∞ñ _çO„^Œ∞# Hõ#∞"˘O^Œ <å~åÜ«∞}ÏYº "≥∞ÿ#
Hõ=K«O|∞ q[Ü«∞ ã¨OHõÅÊO|∞ #„Ѩ"Õ∞Ü«∞ ã¨fi~°∂ѨO|∞ =∞ǨѶ¨ÅO|∞
=∞O„`«QÀѨº=Ú Ç¨Ïi=∂Ü«∂qâı+¨O|∞ ™êOQÆO|∞`À_» <≥é∞OQÆñ*ËÃã!
^•x <Õ qxÑ≤O`«∞ñ |∂x `«^ÕHÍ„QÆ z`«ÎO|∞`À_»∞`«ñ l`«ÎyOѨÙ,
`Õ. "≥Ú#~° ^èÒ`åO„Ѷ≤∞áê}˜ Ü≥ÿ∞ Ü«Ú`«Î~°O|∞, =ÚY=ÚQÍ #∞`«Î=∂ã¨#=Ú# =ã≤Oz
Hõ$`« x*ÏOQÆ Hõ~°<åºã¨ =∞uâ◊~ÚÅ¡, =∞Ç≤Ï`« <å~åÜ«∞}ÏYº =~°‡=Ú <˘#Ô~Û. 298
* D q^èŒOQÍ „ѨtflOz# ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞x`À â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ~å*Ï! q#∞.
qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ WO„^Œ∞xH˜ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz# <å~åÜ«∞} Hõ=K«O q[Ü«∂xfl KÕ‰Äõ ~ˆ Ûk. TÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ gÅ∞HÍx
„ѨÉèÏ=O HõÅk. =∞ǨѶ¨ÖÏxfl „Ѩ™êkOKÕk. ~°Ç¨Ï㨺OQÍ HÍáê_»∞HÀ^ŒyOk. J@∞=O\˜ "≥·+¨‚g
=∂Ü«∂ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Hõ=Kåxfl qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ =∞¿ÇÏO„^Œ∞xH˜ ™êOQÀáêOQÆOQÍ LѨ^tÕ OKå_»∞. ^•x q^è•<åxfl
<Õ#∞ h‰õΩ qxÑ≤OK«∞`å#∞. UHÍ„QÆz`«ÎO`À PHõi‚OK«∞.

=ÚO^Œ∞QÍ HÍà◊√¡ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞QÆ∞H˘x L`«Î~° =ÚYOQÍ L`«Î=∂ã¨#Og∞^Œ ‰õÄ~ÀÛ"åe. JOQÆ<åºã¨

Hõ~°<庙êÅ∞ KÕã≤ =∞Ç≤Ï=∂xfi`« "≥∞ÿ# D Hõ=Kåxfl „ѨÜ≥∂yOKåe.
=. W@∞¡ <å~åÜ«∞}Hõ=K«O|∞ Ѷ¨∞\˜~ÚOz áê^ŒO|∞Å#∞, *Ï#∞=ÙÅ#∞, T~°∞=ÙÅ#∞, L^Œ~°O|∞##∞,
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞##∞, L~°O|∞##∞, =ÚYO|∞##∞, t~°O|∞##∞ x@¡ëêìOQÆO|∞ÅO „|}=ѨÓ~°fiHõO
ɡ·# Ü«∞ëêìHõΔs =∞O„`«~å[O|∞ q<åºã¨O|∞ñ *Ëã≤, ^•fi^ŒâßHõΔ~° q^ŒºKÕ`« Hõ~°<åºã¨O|∞ KÕã≤,
=∞O„`«=¸iÎÜ≥ÿ∞ ÉèíQÆ=K«Ûù|Ì "åK«ºOɡ·# „Ѩ}"åk Ü«∞HÍ~åO`«=∞QÆ∞ =∞Ǩ=∞O„`«O|∞ KÕ`«
#OQÆ∞à◊ºOQÆ∞+¨ª ã¨~°fiã¨O^èŒ∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #ºã≤Oz, =∞é˜Ü«Ú ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞# FOHÍ~°=Ú, qHÍ~°O|∞
=¸~°úO|∞#, +¨HÍ~°O|∞ „Éèí∂=∞^茺O|∞#O^Œ∞, }HÍ~°O|∞ tYÜ«∞O^Œ∞, "ÕHÍ~°O|∞ <Õ„`«O|∞Å
Ü«∞O^Œ∞, #HÍ~°O|∞ ã¨~°fiã¨O^èŒ∞ÅÜ«∞O^Œ∞, =∞é˜Ü«Ú #„ã¨Î=Ú #∞^ÕÌtOz =∞HÍ~°O|∞ #∞Ѩ#ºã≤OK≥
<Õx =∞O„`«=¸iÎÜ«∞QÆ∞. =∞é˜Ü«Ú#∞ J„™êÎÜ«∞ Ѷ¨\ò J#∞ =∞O„`«O|∞# kQƃO^èŒ#O|∞ KÕã≤,
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xñ ^Œ# ÉèÏ=O|∞# xeÊ q^•º=¸iÎÜ«Úñ, ^ŒáÈ=¸iÎÜ«Ú #QÆ∞ +¨@ÛùH˜Î ã¨OÜ«Ú`«O
ɡ·# <å~åÜ«∞} Hõ=KåYº "≥∞ÿ# =∞O„`«~å[O|∞ x@¡x ѨiîOK≥. 299
* D q^èŒOQÍ <å~åÜ«∞} Hõ=Kåxfl J#∞ã¨O^è•#O KÕã¨∞H˘x ''FO #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞——J<Õ
„Ѩ}=ѨÓ~°fiHõ"≥∞ÿ# JëêìHõΔs=∞O„`« ~å[OÖ’x Zxq∞k JHõΔ~åÅ#∂ áê^•Å∞, *Ï#∞=ÙÅ∞, T~°∞=ÙÅ∞,
L^Œ~°O, ǨÏ$^ŒÜ«∞O, =HõΔóã¨÷ÅO, =ÚYO, t~°ã¨∞û J<Õ JëêìOQÍÅÜ«∞O^Œ∂ q<åºã¨O K≥Ü«∂ºe. `«~åfi`« ''
FO #"≥∂ ÉèíQÆ=`Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞——J<Õ ^•fi^ŒâßHõΔs =∞O„`«O`À Hõ~°<åºã¨O K≥Ü«∞ºe. JO>Ë =∞O„`«Ö’x
Ѩ<≥flO_»∞ JHõΔ~åÅ`À Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ „"Õà◊¡ Hõ}∞ѨÙÅÜ«∞O^Œ∞ <åºã¨O K≥Ü«∂ºe. D q^èŒOQÍ JOQÆ<åºã¨
454 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ~<° 庙êÅ∞ KÕã≤ ™ê^艌 Ωõ _»∞ =∞O„`«=¸iÎÜ∞ÿ≥ "≥Å∞Q˘Ok# J#O`«~O° '' FO q+¨"‚ Õ #=∞ó——J<Õ =∞O„`åxfl
„QÆÇ≤ÏOz ǨÏ$^ŒÜ«∂# 'FO —HÍ~åhfl, t~°ã¨∞û# 'q— HÍ~åhfl, Hõ#∞ÉÁ=∞Å #_»∞=∞ '+≤— HÍ~åhfl, tYÜ«∞O^Œ∞
'}—HÍ~åhfl, <Õ„`åÅÜ«∞O^Œ∞ '"Õ— HÍ~åxfl <åºã¨O K≥Ü«∂ºe. q∞ye# â◊s~° ã¨Okè „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ '#— HÍ~åxfl
q<åºã¨O K≥Ü«∂ºe. =∞iÜ«Ú J„ã¨Î=Ú„^Œ`À '=∞— HÍ~åxfl q#ºã≤Oz ™ê^茉õΩ_»∞ =∞O„`«ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞
HÍ"åe. J#O`«~°O ''J„™êÎÜ«∞Ѷ¨\ò——J<Õ =∞O„`«O`À kQƃO^èŒOKÕã≤ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ =∞#ã¨∞ûÖ’
^蕺xOz#@¡~Ú`Õ q^•º=¸iÎQÍ, `«áÈ=¸iÎQÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`å_»∞. +¨@Û„HÍÅ`À ‰õÄ_ç# '<å~åÜ«∞}
Hõ=K«O— J<Õ =∞O„`«~å*Ïxfl D q^èŒOQÍ Ñ¨iîOKåe.
K«. QÆ~°∞_»∞x =¸ñѨÙÃÑ· Ѩ^ŒÜ«ÚQÆO|∞ Ѷ¨∞\˜Å¡ñQÆ â◊OYK«„Hõ K«
~°‡ ~°∞z~° âß~üVæ Y_»æ â◊~° ~ål`«áêâ◊ QÆ^•k ™ê^èŒ<À
`«¯~° xHõ~°O|∞ ÖÏ`«‡Hõ~°HõO[=ÚÅ<£ ^èŒi~ÚOz Éèí∂u ã¨O
Éèíi`« =∞Ǩ+¨ìÉÏǨïñ_»∞ Hõ$áê=∞u`À ##∞ñ QÍK«∞ñ QÍ=Ù`«<£. 300
* QÆ~°∞`«‡O`«∞x Éèí∞*Ï„QÍÅÃÑ· Ô~O_»∞ áê^•Å∞ LOz ‰õÄ~°∞Û#fl "å_»∂, `«# Ü≥∞xq∞k
KÕ`«∞ÅÜ«∞O^Œ∞ â◊OYO, K«„HõO, Hõ=K«O, ^èŒ#∞ã¨∞û, Y_»æO, ÉÏ}O, áêâ◊O, QÆ^Œ J<Õ PÜ«Ú^è•Å∞
^èŒiOz#"å_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Hõ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+≤ì`À ##∞fl HÍáê_»∞#∞QÍHõ!
P. „ѨHõ@ =∞Hõ~° =~°∞} áêâ◊O|∞ÅO^Œ∞Å, [Å=ÚÅO^Œ∞ <≥O^Œ∞ñ ÉÁÅÜ«∞ ‰õΩO_»ñ
QÍK«∞ñQÍHõ ##∞fl Ѷ¨∞#∞ñ_˘Hõ¯ñ _≥·#\˜ì, =∞`«ûº=¸iÎ q^Œº=∂#H©iÎ. 301
* „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ `å#∞ XHõ¯_Õ q∞ye J#∞Ѩ=∂#H©i`
Î À „ѨHÍtOKÕ =∞`åûº=`å~°=¸iÎ J~Ú#
=∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ##∞fl =~°∞} áêâßÅÖ’ Ѩ_»‰õΩO_® [ÖÏÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨~°fi^• ã¨O~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
Hõ. =@∞ñ_»∞ ã¨=∂„t`« =∂Ü«∂, #@∞ñ_»∞ |e „Ѩ|Å â’Éèí# „ѨuѶ¨∞@<À
^Œƒù@∞ñ_»∞ „uq„Hõ=∞^Õ=Ùñ_»∞, K«@∞Å ã¨÷Å=∞O^Œ∞ ##∞fl ã¨O~°H˜ΔOK«∞<£. 302
* =∂Ü«∂=@∞_≥· #\˜Oz |eK«„Hõ=iÎ ã¨OѨ^Œ#∞ JѨǨÏiOz# „uq„Hõ=∞ ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl Jxfl
ã¨÷ÖÏÅÜ«∞O^Œ∂ HÍáê_»∞QÍHõ!
K«. J_»=ÙÅ ã¨OHõ@ã¨÷Å∞Å <ål=ÚYO|∞Å #yfl H©ÅÅO
^≥_»~°∞Å <≥Å¡ <å‰õΩ #∞u ÔHHõ¯ñQÆ kHõ¯QÆ∞ñQÍHõ N#$ã≤O
Ǩïñ_»∞ ã¨∞~°â◊„`«∞Ü«¸^äŒÑ¨ =^èÀ„QÆ∞ñ_»∞ qã¨∞Êùi `å@ìǨ㨠=
„‰õΩÎñ_»∞ Ѷ¨∞# ^ŒO„+¨ì áê=Hõ q^èŒ∂`« kQÆO`«~°∞ñ _»„Ѩ"Õ∞Ü«Úñ_≥·. 303
* ^Õ=`å „Ñ¨uѨ‰ΩΔõ Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ tH˜OΔ z#"å_»∂, J`«ºO`« ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ J@ìÇ¨ ã¨O`À‰õÄ_ç#
=ÚYO HõÅ"å_»∂, `«# HÀ~°Å#∞O_ç |Ü«∞Å∞ "≥_e» # Jyfl *ÏfiÅÅKÕ K≥^~Œ Q° ˘@ì|_ç# kQÆO`åÅ∞ HõÅ"å_»∂,
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 455
TÇ≤ÏOѨ â◊Hºõ OHÍx =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»∂ J~Ú# #$ã≤OǨÏ^Õ=Ù_»∞ J_»=ÙÅÜ«∞O^Œ∂ „Ѩ=∂^ŒãÖ÷¨ ÏÅÜ«∞O^Œ∂,
~°} Éè∂í =ÚÅO^Œ∂, xѨCÅ=∞O@Å Ü«∞O^Œ∂ Jxfl ~ÚHõ¯@∞ìÅÜ«∞O^Œ∂ <å‰õΩ kHõ¯QÆ∞#∞QÍHõ!
K«. J~°Ü«∞ñQÆ <≥Å¡ Ö’Hõ=ÚÅ∞ #OH˜e <˘O^Œ =∞Ǩ~°‚=O|∞Ö’
<˘~°y x=∞QÆfl "≥∞ÿ# ^èŒ~° #∞^Œúuñ Q˘=Ú‡# <≥uÎ#\˜ì Ü«∂
H˜iѨu Ü«∞yfl HõÅ∞Êñ _»∞~°∞MËÅ∞ñ_»∞ #∂i˚`« "Õ∞kh =∞<À
ǨÏ~°∞ñ_»∞ Hõ$áêq^èÕÜ«Úñ_»∞ ã¨^•^èŒfi=ÚÅ #fl#∞ñ QÍK«∞ñQÍ=Ù`«<£ 304
* ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ =∞Ǩ[Å=∞^茺OÖ’ =Úxy áÈ~Ú#ѨC_»∞ ã¨=Ú„^ŒQÆ~°ƒùOÖ’ x=∞QÆflÜ≥ÿ∞ L#fl
Éè∂í ^Õqx L^Œiú Oz `«# HÀ~°H˘# Ü«∞O^Œ∞ ^èiŒ Oz# Pk=~åǨÏ=¸iÎ. P Jyflã¨^$Œ â◊√_»∞, P „H©_®q<Àk,
P ^èŒ~°}©=∞<ÀǨÏ~°∞_»∞, P HÍ~°∞}ºxkè ##∞fl ZšѨC_»∂ =∂~°æ=∞^茺OÖ’ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ.
Hõ. ~å=Úñ_»∞ ~å[‰õΩÖˇ·Hõ q, ~å=Úñ_»∞ Éèí$QÆ∞ ã¨`«∞¯ÖÏaè~å=Úñ_»∞ ã¨∞QÆ∞}
™ÈÎ=Úñ_»∞ ##∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞, N=∞Ç≤Ï`À#fl`«∞ñ_»∞ #„ktY~°=ÚÅO^Œ∞<£. 305
* Hõ„Δ uÜ«∞‰õΩÅ q~å=Ú_»∞, Éè$í QÆ∞=Oâ◊ ÅÖÏ=Ú_»∂, ã¨^∞Œ }
æ ™ÈÎ=Ú_»∂, =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∂aè~å=Ú_»∂
J~Ú# Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ Ѩ~°fi`«tY~åÅO^Œ∞ ##∞fl HÍáê_»∞#∞QÍHõ!
ã‘. `å@Hõ =∞iÌOz `«Ñ¨ã≤ [#fl=Úñ QÍz, ǨÏiqÅ∞¡ qé˜z ^è≥·~°º=Ú# "≥∞éã≤
„Ѩ|Å∞ Öˇ·#\˜ì q~å^èŒ Hõ|O^èÀ„QÆ Y~°^Œ∂+¨}Ïk ~åHõΔã¨∞Åñ ^Œ∞xq∞
"å#~°qÉèí∞ <Õe "åeñ QÆ∂ÅñQÆ <Õã≤ [Å~åt QÆ~°fiO|∞ñ [Hõ¯ñ*Ëã≤
¿ã`«∞=Ù |OkèOz KÕi ~å=} ‰õΩOÉèí Hõ~å‚k g~°∞Åñ QÆ_çq∞ñ „^Œ∞Oz
`Õ. Ü«∞Åqcè+¨}∞ ÅOHõ‰õΩ #kèѨÙñ *Ëã≤, Éèí∂q∞ã¨∞`«ñ QÆ∂_ç ™êˆH`« ѨÙ~°=Ú #O^Œ∞
~å[ºã¨∞Y=ÚÅ∞ ÔQ·H˘#fl ~å=∞qÉèí∞ñ_»∞, =~°∞㨠##∞ñ „É’K«∞K«∞O_»∞ñ „|"åã¨QÆ`«∞Å. 306
* N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ `å@Hõ#∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. qâßfiq∞„`«∞x Ü«∞*Ï˝xfl HÍáê_®_»∞. t=Ùx qÅ∞¡
qiKå_»∞. ^è~·≥ º° ã¨OѨ#∞fl_≥· |ÖÏ_è∞» ºÖˇ#· q~å^è∞Œ _»∞, Hõ|O^è∞Œ _»∞, Y~°∞_»∞, ^Œ∂+¨}∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞
`«∞^Œ=Ú\˜ìOKå_»∞. "å#~°~å*ˇ·# ã¨∞„w=Ù}˜‚ KÕ~°nâß_»∞. "åex <ÕʼnõÄÖÏÛ_»∞. ã¨=Ú„^Œ∞_ç JǨÏOHÍ~åxfl
J}z"Õâß_»∞. ¿ã`«∞=Ù#∞ |OkèOKå_»∞. ÅOHÍ#QÆ~°OÃÑ· ^•_çKÕã≤ g~åkèg~°∞Öˇ·# ~å=}‰õΩOÉèíHõ~å‚k
~åHõΔã¨∞Å#∞ ~°∂ѨÙ=∂áê_»∞. qcè+¨}∞x ÅOHõ‰õΩ ~åAQÍ KÕâß_»∞. ã‘`å ã¨"Õ∞`«∞_≥· ™êˆH`«Ñ¨Ù~åxH˜ qKÕÛã≤
JK«Û@ Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎ_≥·<å_»∞. ã¨∞YOQÍ ~å*Ϻxfl ѨiáêeOKå_»∞. J@∞=O\˜ N~å=∞ Éèí„^Œ∞_»∞
^Œ∂~°^ÕâßÅÜ«∞O^Œ∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
=. =∞é˜Ü«Ú #dÅ „Ѩ=∂^ŒO|∞Öˇ·# Ü«∞aèKå~° Hõ~°‡O|∞ =Å# <å~åÜ«∞}∞O_»∞#∞, QÆ~°fiO|∞=Å#
#~°∞O_»∞#∞, Ü≥∂QÆ „ÉèíOâ◊O|∞ =Å# Ü≥∂QÆ<å^äŒ∞O _≥·# ^Œ`å΄`ÕÜ«ÚO_»∞#∞, QÆ~°fi|O^èŒ=Ú=Å#
456 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ}Ëâ◊√O _≥·# HõÑ≤Å∞O_»∞#∞, QÍ=∞^Õ=Ùx =Å# ã¨#`«∞¯=∂~°∞O_»∞#∞, =∂~°æO|∞Å ^Õ=¿ÇÏà◊#O|∞ñ
*ËÜ«Ú@=Å# NǨÏÜ«∞„w==¸iÎÜ«Ú#∞, ^Õ=`å#=∞™ê¯~° u~°™ê¯~° ^Õ=ѨÓ*Ï zÛù„^ŒO|∞Å
=Å# <å~°^Œ∞O_»∞#∞, #âı+¨ x~°Ü«∞O|∞Å =Å#ñ QÆ∂~°‡O|∞#∞, #Ѩ^䌺O|∞=Å# ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·#
^èŒ#fiO`«iÜ«Ú#∞, ^ŒfiO^ŒfiO|∞=Å# xi˚`å`«∞‡O_≥·# |∞∞+¨Éèí∞O_»∞#∞. [<åѨ"å^ŒO|∞=Å# #yfl
^Õ=ÙO_»∞#∞, [## =∞~°}Ï^Œ∞ÅO QÆÅ∞QÆñ *ËÜ«Ú Hõ~°‡O|∞Å=Å# |ÅÉèí„^Œ∞O_»∞#∞, QÍÅO|∞=Å#
Ü«∞=ÚO_»∞#∞, ã¨~Ê° QÆ}O|∞Å =Å# âı+μ¨ O_»∞#∞, J„Ѩɒ^èOŒ |∞=Å# ^≥fi· áêÜ«∞#∞O_»∞#∞, ÉÏ+¨O_»
ã¨=¸Ç¨ÏO|∞ =Å# |∞^Œú ^Õ=ÙO_»∞#∞, â◊<≥·â◊Û~°∞x=Å#ñ QÆe¯Ü«Ú<≥·, ^èŒ~°‡~°HõΔ} Ѩ~°∞O_≥·# =∞Ǩ
=`å~°∞O_»∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞ñQÍ`«! „áê`« ã¨ûOQÆ=∞ „áêǨς =∞^蕺Ǩfl Ѩ~åǨς ™êÜ«∞OHÍÅO|∞Å#∞
„Ѩ^À ëê~°ú~å„`åѨ~° ~å„`« „Ѩ`«∂º ëê#∞ã¨O^茺Å#∞ „ѨÉèÏ`«O|∞ QÆ^•^•ºÜ«Ú^èŒO|∞Å ^èŒi~ÚOz
ˆHâ◊=, QÀqO^Œ, <å~åÜ«∞}, q+¨μ‚, =∞^èŒ∞ã¨OǨÏ~°, „uq„Hõ=∞, "å=∞#, ǨÏ$+‘ˆHâ◊, Ѩ^Œ‡<åÉèí, N=`«û
^è•=∞, 㨈~fiâ◊fiˆ~â◊, [<å~°ÌŒ#, qâıfiâ◊fi~°, HÍÅ=¸~°∞ÎÅ#∞ <å=∞~°∂ѨO|∞Å∞ QÆÅ ^Õ=ÙO_»∞ ##∞fl
~°H˜ΔOK«∞ñQÍHõ. „Ѩà◊Ü«∞HÍÖÏ# ÖÏufHõΔ‚ã¨O„Éèí=∞ „Éèí=∞} x~°fi„Hõq„Hõ=∞ =„H©Hõ$`« ^Œ#∞[K«„HõOɡ·#
ã¨∞^Œ~≈° # <å=∞ K«„HõO|! =∞Ǩ"åÜ«Ú „¿Ñi`«∞O_≥· Ǩï`åâ◊#∞O_»∞ h~°ã¨ `«$}Ï@=ÙÅ Éèãí ‡‘ Éè∂í `«O|∞
¿ãÜ«Ú ÉèíOy ÉèíQÆ=„`«ÊÜ«ÚHõÎO|"≥· =∞^≥·fii Ãã·#ºO|∞Å ^ŒQÆúO|∞ QÍqOѨÙ=Ú. [QÆ`«ûOǨ~°HÍÅ
Ѩ@∞ Ѷ¨∞\˜`« K«@∞Å =∞Ǩϟ`åÊ`« QÆ~å˚~°= `«~°˚# ^Œâ◊kâßaè =i˚`« Ѷ¨∞#Ѷ¨∞<åO`«~° x+¨Øªº`«
x+¨μª~° HÀ\˜ â◊`«HÀ\˜ ã¨Oã¨Ê~°≈ã¨∞Êù~° kfiã¨∞ÊùeOQÆ x~°æ =∂#~°æà◊ Éèí∞QÆ Éèí∞QÍÜ«∞=∂# =¸iÎ qã¨∂ÊùiÎ!
<å~åÜ«∞} Hõ~°Hõ=∞Å=iÎ! QÆ^•Ü«Ú^èÀ`«Î=∞! =∞nÜ«∞ "≥·i`«O_ÀѨ`«O_»O|∞Å ÉèíO_»#O|∞ÅO
[O_» QÆuO aO_çÑ≤O_çQÍñ QÆ∂â߇O_» "≥· <åÜ«∞Hõ Ü«∞HõΔ ~°HΔÀÉèí∂`« „QÆǨÏO|∞Å∞ K«∂~°‚O|∞Å∞QÍñ
Q˘O_˘Hõ q<À^Œ=Ú ã¨Å∞ѨÙ=Ú. ^Œˆ~O„^ŒO| "≥·# áêOK«[#ºO|! ã¨~°fiÖ’Hõ l+¨μ‚O_≥·# NHõ$+¨μ‚x
xdŠѨÙ}ˇÿºHõ ã¨^Œ# =^Œ# x+¨Øªº`« xâßfi ™ê^èŒ~° "Õ}∞ ѨiѨÓ`«O|"≥· Ü«Ú#‡`«Î Éèí∂`«, „¿Ñ`«,
Ñ≤âßK«, q„Ѩ„QÆǨk „‰õÄ~° ^Œ∞„~°æǨÏO|∞Å∞ q„^•=}O |∞Å∞QÍ, #㨇`«Ê~°g~° =∞O_»ÅO|∞Å
QÆ∞O_çÜ∞« Å`À ^ŒnÜ«∞=∂xh ^Œ∞~°ƒ~ù ° QÆ~ƒ° Où |∞Å∞ QÆ~ƒ° ù ™ê÷~ƒ° Hù õ q=i˚`O« |∞Å∞QÍ #qÜ«∞, „|Ǩ‡O_»
ÉèÏO_» cèHõ~°Oɡ·# Éèí∂i <å^ŒO|∞# "≥∂kOѨÙ=Ú. Ju f„=^è•~å ^Œo`« xâß@HÀ\˜ Hõ~îÀ~° HõO~î°
Hõ~åà◊ ~°HõÎ^è•~å ^èÒ`« =∞b=∞㨠qã¨~°O| "≥·# #O^ŒHõ =∞Ǩã≤ âıY~°O|! [QÆnâ◊ „¿Ñi`«O|"≥·
=∞kfi^Õfi+≤ q+¨=∞ =ӺǨÏO|∞Å∞ ɡO_»∞=_» "≥∞O_»∞ QÆ_çHõO_»Å∞QÆ YO_çOz K≥O_® _»∞=Ú.
x+¨¯à◊OHõ x~å`«OHõ xâ◊≈OHõ ™êO„^Œ K«O„^Œ =∞O_»Å Ѩi=∞O_ç`« ã¨~åfiOQÆ ÅHõΔ} qK«HõΔ} ^èŒ~°‡
xi‡`«O| "≥·# K«~°‡O|! ^Œ∞~°‡^Œ =∞^≥·fiiÖ’Hõ cèHõ~åÖ’HõO|∞Å#∞ ã¨=∂‰õΩÅ xa_» h~°O„^èŒ
x+¨μª~° `«=∞óѨ@ŠѨ@∞ Ѷ¨∞@#O|∞ÅO QÆ∞\˜Å Ѩé∞ѨÙ=Ú. xdÅ áêѨ „QÆǨÏO|∞Å =Å##∞,
ã¨HõÅ #~° =∞$QÆ ã¨~°Ê „HÀ_» Éèí∂`å^Œ∞Å=Å##∞ #QÆ∞ ÉèíÜ«∞O|∞Å∞ ÉèíQÆ=<åfl=∞ ~°∂Ѩ Ü«∂#
k"庄ã¨ÎO|∞Å =Å#O ÉÁO^Œ‰õΩO_»∞ñ QÍHõ! |$Ç¨Ï „^Œ^äŒO`«~åk ™ê=∞O|∞ÅKÕ`« ™È΄`«O|∞
KÕÜ«∞O|_»∞K«∞#fl YˆQO„^Œ∞O_»∞ ~°HõΔ} ^Œ‰õΔΩO_≥· ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞OQÍHõ. NǨÏi <å=∞ ~°∂Ѩ "åǨÏ#
k"åºÜ«Ú^èŒ áêi+¨ ^À`«Î=∞ „Ѩ=ÚYO|∞ Å㨇nÜ«∞ |∞núO„kÜ«∞ =∞#ó „áê}O|∞Å ã¨O~°H˜ΔOK«∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 457
ÉèQí =Æ O`«∞O_≥#· âı+μ¨ O_»∞ ã¨~ÀfiѨ„^Œ=O|∞Å <åâ◊O|∞ ¿ãÜ«Ú. [QÆ^H·≥ ºõ ÉèÏ=Oɡ#· ^蕺#O|∞ QÆÅ"åxH˜
qHõÅÊ~°ÇÏ≤ `«∞O_≥,· Éè∂í +¨}ÏÜ«Ú^èŒ eOQÍYº ÅQÆ∞ â◊‰Ωõ ÅÎ O ^Œ# =∂Ü«∞KÕ`« ^èiŒ ~ÚOz `Õ[iÅ∞¡K∞« O_»∞
ÅH©Δ‡HÍO`«∞O_»∞ qHõÅÊ q„QÆǨÏO|∞Å=Å# ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞ñ QÍHõ. Ö’HõÉèíÜ«∞OHõ ~å@ìǨ㨠ÉèÏã¨∞~°
=^Œ# QÆǨÏfi~°∞O _»QÆ∞K«∞, ã¨=∞ã¨Î `Õ*’ǨÏ~°} ^èŒ∞s} `Õ[ó ѨÙO[ ã¨O*Ï`« k=º #$ã≤OǨ=`å~°∞O
_»QÆ∞ #ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞, ã¨~°fi kQ̓ùQÆO|∞Å =Å#, ã¨=∞ã¨Î |Ç≤Ï~°O`«~°O|∞Å=Å# ##∞fl ~°H˜ΔOѨÙ
K«∞O_»∞ñ QÍHõ Jx <å~åÜ«∞}Ï`«‡Hõ Hõ=K« „ѨÉèÏ=O auǨ㨠~°∂ѨO|∞# xO„^Œ∞O_»∞ ^≥eã≤ H˘x,
^蕺#O|∞ KÕã≤, `«kfi^•º^è•~°} =∞Ç≤Ï=∞=Å# #~å`«∞Å xi˚OK≥. HÍ=Ù#, <≥=fiˆ~x x~°‡ÖÏ`«∞‡
ÅQÆ∞ "å~° ÖË`«kfi^•º ^è•~°}∞Öˇ· Ü«∞#∞k#O|∞#∞ |iî~ÚOz#, #uÃѶ∂~° ~°}O|∞Å #`«∞º`«¯@
ã¨OHõ@O|∞Å#∞, ã¨~°fi„QÆÇ¨Ï x„QÆÇ¨Ï Hõ~°‡ =∂~°} Hõ~å‡k ^Œ∞+¨¯~°‡[#º ˆH¡â◊O|∞Å#∞ =^Œe,
J"庉õΩÅ =∞#ã¨∞¯Öˇ· q[Ü«∞O|∞ <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞. =∞é˜Ü«Ú#∞, ã¨~°fi~ÀQÆO|∞ʼnõΩ #QÆ=∞º â◊s~°∞Öˇ·
ã¨∞YO|∞ <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 307
* Jxfl PѨ^ŒÅ‰õÄ =¸Å"≥∞ÿ# JaèKå~° „ѨÜ≥∂QÍÅ#∞O_ç <å~åÜ«∞}∞_»∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
QÆ~°fiѨ_»∞@#∞O_ç #~°∞_»∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ! Ü≥∂QÆ„ÉèíOâ◊O #∞O_ç Ü≥∂QÍkè<å^äŒ∞_≥·# ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞
~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ! =∞#‡^äŒ∞x ÉÏi#∞O_ç ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ! =∂~°æOÖ’ #_»∞ã¨∂Î ^Õ=`«Å#∞
J=¿ÇÏà◊#O KÕã≤# JѨ~å^èŒO #∞O_ç NǨÏÜ«∞„w=™êfiq∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ! "ÕÅ∞ѨÙʼnõΩ #=∞™ê¯~°O
KÕÜ«∞‰õΩO_® u~°ã¨¯iOz#O^Œ∞‰õÄ, ѨÓ[Ö’ ֒ѨO KÕã≤#O^Œ∞‰õÄ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
<å<åq^è•Öˇ#· #~°HÍÅ#∞O_ô ‰õÄ~°‡=¸iÎ ##∞fl HÍáê_»∞#∞QÍHõ! JѨ^ºŒä O =Å¡ Hõey# ÉÏ^èÅŒ #∞O_ç
^èŒ#fiO`«i HÍáê_»∞#∞QÍHõ! j`Àëê‚k ^ŒfiO^•fiÅ#∞O_ç l`ÕO„kÜ«Ú_≥·# |∞∞+¨Éèí∞_»∞ HÍáê_»∞#∞QÍHõ!
[<åѨ"å^ŒO #∞O_ç Jyfl^Õ=Ù_»∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ! [## =∞~°}Ï^Œ∞Å∞ HõeyOKÕ Jã¨`«¯~°‡Å#∞O_ç
|ÅÉè„í ^Œ∞_»∞ HÍáê_»∞#∞QÍHõ! HÍńѨÉÏè =O #∞O_ç Ü«∞=Ú_»∞ HÍáê_»∞QÍHõ! ã¨~Ê° ã¨=¸Ç¨ÏO#∞O_ç Pkâı+μ¨ _»∞
HÍáê_»∞#∞QÍHõ! J*Ï˝#O #∞O_ç Hõ$+¨‚^≥·fiáêÜ«∞#∞_»∞ HÍáê_»∞#∞QÍHõ! áê+¨O_»∞Å #∞O_ç |∞^Œú^Õ=Ù_»∞
HÍáê_»∞#∞QÍHõ! Hõe~°∂ѨÙ_≥·# â◊x#∞O_ç Hõe¯=¸iÎ ##∞fl HÍáê_»∞#∞QÍHõ! ^èŒ~°‡~°HõΔ} Ѩ~åÜ«∞}∞_≥·#
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J=`å~åÅ∞ ##∞fl K«Å¡QÍ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
„áêǨÏO‚ , =∞^蕺ǨÏflO, JѨ~åǨÏO‚ , ™êÜ«∞OHÍÅO, „Ѩ^À+¨O, J~°~ú å„`«O, JѨ~~° å„`«O, „Ѩ`∂« º+¨O,
ã¨OkèHÍÖÏÅ∞, „ѨÉÏè `«O J<Õ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ QÆ^•k PÜ«Ú^è•Å∞ ^èiŒ Oz# Hˆ â◊=Ù_»∞, <å~åÜ«∞}∞_»∞, QÀqO^Œ∞_»∞,
q+¨μ=‚ Ù, =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_»∞, „uq„Hõ=Ú_»∞, "å=∞#∞_»∞, ǨÏ$+‘Hˆ â◊√_»∞, Ѩ^‡Œ <åÉè∞í _»∞, N=`«û^è•=Ú_»∞, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞,
[<å~°#ŒÌ ∞_»∞, qâıfiâ◊fi~°∞_»∞, HÍÅ=¸iÎ J<Õ <å=∞~°∂áêÅ∞ QÆÅ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
F ã¨∞^Œ~°≈# K«„Hõ=∂! „Ѩà◊Ü«∞HÍÖÏ#Å *ÏfiÅÅ`À Ju f„=OQÍ u~°∞QÆ∞`«∂, J=„HõѨ~å„Hõ=∞O`À
~åHÍã≤ =¸HõÅ#∞ pH͉õΩ Ñ¨~°KÕ h=Ù ÃÑ#∞QÍeH˜ ÃÑK«Ûie¡# zK«∞Û ZO_»∞QÆ_ç¤`À xO_ç# J_»=ÙÅ#∞
Éèí㨇O KÕã≤#@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞xKÕ „ѨÜ≥∂yOѨ|_ç# ^•#"≥· <å â◊„`«∞Ãã·<åºÅ#∞ xâı≈+¨OQÍ ^ŒÇ≤ÏOK«∞.
458 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
F H“"≥∂^ŒH©QÆ^•^ŒO_»=∂! HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ Ñ≤Hõ¯\˜e¡# =∞Ǩϟ`åÊ`åÅ`À QÆi˚OK«∞`«∂
Ѩkk‰õΩ¯ÅÖ’ „Hõq∞‡# HÍ~°∞ =∞|∞ƒÅ∞ "≥e„QƈH¯ HÀ\Ï#∞ HÀ@¡ Ñ≤_»∞QÆ∞Å#∞O_ç "≥_»ÖË JyflHõ}ÏÅ
Éè∞í QÆÉ∞íè QÆ ^èfiŒ #∞Å`À xO_ç N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’ K«O_»„ѨKO« _»OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞O_Õ h=Ù `«O_ÀѨ
`«O_®Öˇ·# <å q~À^èŒ∞Å#∞ Ñ≤O_ç Ñ≤O_ç HÍqOK«∞, ‰õÄâ߇O_®Å∞, "≥·<åÜ«∞HÍÅ∞, Ü«∞‰õΔΩÅ∞, ~°HõΔã¨∞ûÅ∞,
Éèí∂`åÅ∞, „QÆǨÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅ#∞ á⁄_çá⁄_ç KÕã≤ q<ÀkOK«∞.

F áêOK«[#ºâ◊OY~å[=∂! ã¨HõÅÖ’Hõ [Ü«∞jÅ∞_≥·# NHõ$+¨‚ ^Õ=Ùx ѨÙ}ºã¨^Œ#"≥∞ÿ# =^Œ#O #∞O_ç

ѨÓiOѨ|_ç L#‡`«=Î ÚÖˇ#· Éè∂í `åÅ∞, „¿Ñ`åÅ∞, Ñ≤âßKåÅ∞, „|Ǩχ~°HãΔõ ∞¨ ûÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜x áê~°„^ÀÅ∞
<å q~Àkè g~°∞Å QÆ∞O_≥Å`Àáê@∞ "åi WÖÏ¡O„_» Hõ_∞» ѨÙÅÖ’x Ñ≤O_®Å∞ Jq¿ã@@∞¡ – „|Ǩ‡O_»ÉÏè O_»O
„|^ŒÌÅÜÕ∞º@@∞¡ ÃÑ^ŒÌQÍ ^èŒfixOK«∞.

F #O^ŒHõ =∞ǨY_»æ=∂! q∞H˜¯e Ѩ^Œ∞<≥·# JOK«∞`À ~å„uOK«~°∞Å Hõ~îÀ~° HõO~îåÅ#∞ `≥QÆ#~°H˜ P

Hõ~åà◊~H° ^Îõ •è ~°ÅÖ’ =Úxy `ÕÖË h=Ù <å~åÜ«∞}∞xKÕ „ѨÜ∂≥ yOѨ|_ç <å â◊„`«∞=ӺǨÅ#∞ YO_» YO_®Å∞QÍ
zOz K≥O_®_»∞.

x+¨¯à◊OHÍÅ∂, x~å@OHÍÅ∂ J~Ú# â◊`« K«O„^Œ=∞O_»ÖÏÅ`À JÅOHõ$`«"∞≥ ,ÿ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ qÅHõ} Δ "≥∞ÿ
^èŒ~°‡ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# F K«~å‡Ü«Ú^èŒ=∂ (F _®ÖÏ!) ^Œ∞~°‡^Œ∞Öˇ·# <å "≥·i ã¨=¸Ç¨Å#∞ Hõ#∞flÅ∞ q∞~°∞q∞@∞¡
Q˘e¿Ñ HÍO`«∞Å∞ „Ѩã¨iOѨ*Ëã≤ q∞H˜¯e zHõ¯x z=∞‡pHõ@¡Ö’ z‰õΩ¯ Ѩ_Õ@@∞¡ K≥~Úº!

ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∂Å∞, ~°∂áêÅ∞, "åǨÏ<åÅ∞ k"åºÜ«Ú^è•Å∞ – áêѨ„QÆÇ¨ Å =Å<å ‰õΩ[#∞Å =Å<å
„‰õÄ~° =∞$QÍÅ =Å<å ã¨~åÊÅ =Å<å J_»q ѨO^Œ∞Å =Å<å ã¨OÉèíqOKÕ LѨ„^Œ"åÅ#∞ `˘ÅyOz ##∞fl
~°H˜ΔOK«∞#∞ QÍHõ.!

<å<å q^è•Öˇ·# ™ê=∞QÍ<åÅ`À ™È΄`«O KÕÜ«∞|_Õ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ ~°HΔÍ^Œ‰õΔΩ_≥· ##∞fl Hõ\ÏH˜ΔOK«∞#∞

QÍHõ! N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x <å=∞ ~°∂Ѩ "åǨÏ<åÅ∞ k"åºÜ«Ú^è•Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q <å |∞kúh, WO„kÜ«∂Å#∞
=∞#ã¨∞û#∂, „áê}ÏÅ#∂ ã¨O~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!

ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# âı+¨μ_»∞ LѨ„^Œ"åÅxflO\˜h ^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyOK«∞#∞QÍHõ! D qâ◊fiO ã¨=∞ã¨Î=¸

ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨fi~°∂ѨOQÍ ÉèÏqOz ^蕺xOKÕ "åix =∂Ü«∂=∞Ü«Ú_≥· JÅOHÍ~åÅ∂, PÜ«Ú^è•Å∂ ^èiŒ Oz
u~°∞QÆ∞ÖËx"å_≥· q~ålÖË¡ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù J=â◊ºO HÍáê_»∞#∞QÍHõ!

JdÅÖ’Hõ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# J@ìǨã¨O`À „ѨHÍtOKÕ =^Œ# QÆǨÏfi~°O`À `Õ*’q~å[=∂#∞_≥·# N

#$ã≤OǨÏ^Õ=Ù_»∞ ֒ѨÖÏ "≥Å∞ѨÖÏ Jxflk‰õΩ¯Å#∞O_ô ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞QÍHõ!
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 459
P „ѨHÍ~°OQÍ N=∞<åfl~åÜ«∞} ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Hõ=Kåxfl qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞xH˜ LѨ^ÕtOKå_»∞.
^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ P Hõ=Kåxfl „QÆÇ≤ÏOz ^•x „ѨÉèÏ=O =Å¡ `«# â◊„`«∞=ÙÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å#∞ [~ÚOKå_»∞.
Ö’HõOÖ’ Z=Ô~·<å 㨈~ =∂e#ºOÖËx =∞#ã¨∞û`À D <å~åÜ«∞} Hõ=Kåxfl ã‘fiHõiOz „Ѩuk#=¸
ѨiîOK«∞K«∞#fl@¡~Ú`Õ JuÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Ü«Ú^•úÅ =Å<å, J`«ºO`« ^Œ∞~°ƒù~åÖˇ·# HõëêìÅ=Å<å, ÃѶ∂~åu
ÃѶ∂~°"∞≥ #ÿ ^Œ∞+¨„ì QÆÇ¨ Å=Å<å, „‰õÄ~°"∞≥ #ÿ =∂~°}Hõ~‡° Å=Å<å U q^è"Œ ∞≥ #ÿ ÉÏ^èÅŒ ∂ á⁄O^Œ‰Ωõ O_® ã¨∞YOQÍ
LO\Ï~°∞. Z@∞=O\˜ =∞<À=º^äŒÅ∂ ÖˉõΩO_® q[Ü«∞O ™êkèOz K«Hõ¯x P~ÀQƺO`À P#Ok™êÎ~°∞.
ã‘. JuÉèíH˜Îñ Q“t‰õΩO _»#∞ „ÉÏǨχ}∞ñ_»∞ ^˘e¡ ~¸ q^Œº ^èŒi~ÚOz Ü≥∞Åq∞ q∞Oz
=∞~°∞Éèí∂q∞Ü«∞O^Œ∞ x~°‡Åz`«∞Îñ_≥· Ü≥∂QÆ ^è•~°}O|∞# a@∞ì `«#∞=Ù q_çK≥
^•xÃÑ· <˘Hõñ_»∞ QÆO^èŒ~°fi=ˆ~}∞ºO_»∞ z„`«~°^ä•Y∞ºñ _»ñ*ËÜ«Úñ _˘O\˜ñ
[^ŒÅñ [#OQÆñ ^ŒKåÛùÜ«∞ `«^Œã≤÷ÃÑ·ñ QÆkã≤# <å`«ñ_»∞ QÆà◊=oOz
P. Ü«Úq^Œ Ñ≤O_»∞`À_» #= q=∂#=Ú`À_»ñ ^Œ#^Œ∞ q^Œº`À_» ^èŒ~°}˜ñ „^≥o¡
uiy ÖË=ÖËHõ uHõ=∞Hõ QÆ∞_»∞=OQÆ, "åÅdź=∞øx "åxñ Ez. 308
* ѨÓ~°fiO H“t‰õΩ_»∞ J<Õ „ÉÏǨχ}∞_»∞ ZO`À ÉèíH˜Î`À D <å~åÜ«∞} Hõ=Kåxfl Láêã≤OKå_»∞.
J`«_»∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J=ÅOaOz XHõ Z_®i „Ѩ^Õâ◊OÖ’ `«# ^ÕǨxfl
q_çzÃÑ\Ïì_»∞. z„`«~°^äŒ∞_»∞ J<Õ XHÍ<˘Hõ QÆO^èŒ~°fi~åA `«# ~å}∞Å`À Hõeã≤ q=∂#OÖ’ PHÍâ◊=∂~åæ#
qǨ~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. P q=∂#O h_» H“t‰õΩx Jã≤÷ѨO[~°O g∞^Œ Ѩ_»QÍ<Õ J`«_ç q=∂#O
=ÚO^Œ∞‰õΩ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® PyáÈ~Ú <ÕÅg∞^Œ‰Ωõ =zÛѨ_Oç k. z„`«~^° ∞Œä _»∞ `«# ~å}∞Å`À „H˜O^ŒÑ_¨ áç ÈÜ«∂_»∞.
J=Ü«∞"åÅ∞ ãÎ̈OaèOzáÈ~Ú# P QÆO^è~Œ ∞° fi_»∞ ÖË=ÖËHõ uHõ=∞HõÑ_¨ ®¤_∞» . P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åÅdÅ∞º_»∞ J<Õ
=∞hO„^Œ∞_»∞ QÆO^èŒ~°∞fix`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. <å~åÜ«∞} Hõ=K« ã¨=∂, ^è•~°} ѨÙ}Ϻã≤÷ nx ^ŒQÆæé h‰õΩO
QÆ∂Ô~_ç<≥? q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ, "å~°Hõ KÕ~°OQÆ <≥\˜ì"åiH˜ñ ^Œ~°"Õ∞? 309
* F~¸! Wk <å~åÜ«∞} Hõ=K« „ѨÉèÏ=O. ^•xx ^èŒiOz ^ÕǨÏO q_çz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡x Jã≤÷Hõeq.
gx ^ŒQÆæ~° h QÆO^èŒ~°fi =∞Ç≤Ï=∞Å∞ U =∂„`«=¸ ѨxKÕÜ«∞=Ù. q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÖˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ Ju„Hõq∞Oz
áÈ=\ÏxH˜ Z@∞=O\˜ "åiH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
WO„^Œ=„[=Ú.
ã¨OkèOz h Ü«∞OQÆHõ ã¨O^èŒ∞ ÖˇÅ¡<£, |OkèOz `«#‡O„`«|ÅO|∞ ¿Ñi‡
#flO^ŒO|∞ =∂xÊOѨñ ^Œ ^Œ#º "Õ∞n? ã≤O^èŒ∞„Ѩ"å Ǩϟ#flu KÕ`«ñ n~°∞<£. 310
460 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* <å~åÜ«∞} Hõ=K« „ѨÉèÏ=O=Å¡<Õ h q=∂#O x~ÀkèOѨ|_çOk. h J=Ü«∞= ã¨O^èŒ∞Åhfl
|OkèOѨ|_®¤~Ú. h=Ù h q=∂#O`À `«Å„H˜O^Œ∞QÍ <ÕÅg∞^Œ Ѩ_çáÈÜ«∂=Ù. D PѨ^Œ `˘ÅQÆ\ÏxH˜
XHõ>Ë =∂~°æO L#flk. D ѨÙ}Ϻ`«∞‡x Z=ÚHõÅ#∞ h=Ù #n[ÖÏÅÖ’ HõeÑ≤#@¡~Ú`Õ h HõëêìÅ∞
fiáÈ`å~Ú.
=. HÍ=Ù# h ѨÙ}ºâ◊źO|∞Å∞ ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO_»"≥· H˘xáÈ~Ú „áêV√‡YO|∞#ñ „|=Ç≤ÏOK≥_»∞ ã¨~°ã¨fif
[ÅO|∞Å xˆHΔѨ}O|∞ ¿ãã≤ Hõ$`«™êfl#∞O_» "≥· Ü«∂K«=∞#O|∞ KÕã≤#, h ã¨~åfiOQÆ |O^èŒ#O|∞
Å∞_»∞QÆ∞ #x# #`«O _»@∞¡KÕã≤, `«# q=∂#O ɡH˜¯ x[™ê÷#O|∞# HõiÔQO QÍ=Ù#. 311
* D =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx Ѩq„`«â◊ÖϺÅ#∞ ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎ_»"≥· =¸@QÆ@∞ìH˘xáÈ~Ú `«∂~°∞Êk‰õΩ¯QÍ
„Ѩ=Ç≤ÏOKÕ ã¨~°ã¨fif #kÖ’ xˆHΔÑ≤OK«∞. P #n*ÖÏÅÖ’ ™êfl#OKÕã≤ PK«=∞#O K≥~Úº. JѨC_»∞ h
ã¨~åfiOQÆ |O^è•Å∂ q_çáÈ`å~Ú Jx "åÅdź =∞ǨÏi¬ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ qx QÆO^èŒ~°fi~å*ˇ·# z„`«~°^äŒ∞_»∞
P q^èŒOQÍ PK«iOz |O^èŒq=Ú‰õΩÎ_≥· ÉèÏ~°ºÖ`À q=∂#O P~ÀÇ≤ÏOz `«# Ö’HÍxH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. J#∞k#=Ú nx <≥=fi~°∞, qxˆ~xñ |iîOzˆ~x q㨇ܫ∞ "≥Ú^Œ=<£
Ѷ¨∞# Éèí∂`«*ÏÅ "≥∞Å¡#∞, =Ú#∞H˘x "å~°Å#∞ QÍOz „"≥Ú‰õΩ¯K«∞ #∞O_»∞<£. 312
* ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! D <å~åÜ«∞} Hõ=Kåxfl Z=fiÔ~·`Õ „Ѩux`«º=¸ qO\Ï~À, Ѩiî™êÎ~À
J@∞=O\˜"åix ^Œi≈OK«QÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î r=HÀ\˜ ÉèíH˜Î`À KÕ`«∞Å∞ "≥∂_»∞Û`«∞Ok.
P. qâ◊fi~°∂ѨÙ=Å# <≥·â◊fi~°ºHõ~°"≥∞ÿ#, ~Ú\˜ì q^Œºñ ^•eÛ ~ÚO„^Œ∞ñ_»Ñ¨Ù_»∞
=¸ñ_»∞ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ =ÚYº"≥∞ÿ#\˜ì N, ##∞ÉèíqOz q∞OK≥ #kèHõ=∞Ç≤Ï=∞. 313
* D q^èŒOQÍ Sâ◊fi~°º„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# =∞Ǩq^Œº#∞ qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ WO„^Œ∞#‰õΩ É’kèOKå_»∞. P q^Œº#∞
„QÆÇÏ≤ Oz# ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ „ѨÉ∞íè "≥· =∞ÃÇÏ· â◊fi~åºxfl J#∞Éèqí OKå_»∞. =∞Ǩ„ѨÉÏè =O`À „ѨHÍtOKå_»∞.
ã‘. Éèí∂áêÅ! Ü«∂ qâ◊fi~°∂ѨÙ# Hõ~°∞^≥·# `«ÅÅ∞ =¸ñ _»#∞"˘O^Œñ ^ŒyeÜ«ÚO_»∞
™⁄ik ã¨∞~åáê# ™È=∞áê#O|∞Å∞ #<åfl^Œ =∞#ñQÆ#∞ #=∞~°=~°∞Å
`ÀñQÆ∂_ç Éèí∞l~ÚOz `«∂H˘x "åi`À Ü«∞[˝ÉèÏQÆO|∞ „Ѩ`«ºHõΔ "≥ÚOk
ÔH· H˘#∞K«∞O_ç ^Œ∞+¨¯~°∞‡ñ_≥· Ü«∂ Ü«∞[˝ ÉèÏQÆO|∞ ~åHõΔ㨠„Ѩ=~°∞ʼnõΩ#∞
P. ^Œe¡ g∞ñ^Œñ QÆÅ∞QÆ∞ `å`«Ê~°º=â◊=Ú#, kq[=~°∞Å "≥Úéñy `≥zÛ ~ÚK≥Û
#k Ü≥∞é˜Oy ~ÚO„^Œ∞ñ _»ucè`«z`«∞Îñ_≥·, `«#‰õΩñQÍx Ü«∞`«x `«ÅÅ∞ „^Œ∞OK≥. 314
* =∞Ǩ~å*Ï! ã¨∞~°ÑÙ¨ ~ÀÇ≤Ï`«∞_≥#· qâ◊fi~°∂ѨÙ#‰õΩ =¸_»∞ t~°ã∞¨ ûÅ∞. "åxÖ’ "≥Ú^Œ\˜ `«Å ã¨∞~åáê#O
KÕã¨∞ÎOk. Ô~O_À`«Å ™È=∞áê#O KÕã¨∞ÎOk. =¸_À `«Å J#flO Éèí∞lã¨∞ÎOk. qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ
PKå~°∞º_≥· Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕ~Úã¨∂Î "åi`À HõÅã≤ "≥∞Åã≤ LO@∂ "åi`Àáê@∞ ǨÏq~åƒùQÍÅ∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 461
LO_Õ"å_»∞. WÖÏ LO_»QÍ J`«x |∞kúÖ’ =∂~°∞Ê =zÛOk. J`«_»∞ XHõ K≥_»¤Ñ¨x KÕâß_»∞. qâ◊fi~°∂ѨÙx `«e¡
~°K«#. P"≥∞ ~åHõΔã¨∞Å P_»Ñ¨_»∞K«∞. qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞ Ü«∞*Ï˝ÅÖ’x ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ `«# `«e¡"≥·Ñ¨Ù "åÔ~·# ~åHõΔã¨
„Ѩ=ÚY∞ʼnõΩ Ñ¨~ÀHõΔOQÍ Ñ¨OzÃÑ@ì@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. ^Õ=`«Å Hõ#∞Å∞ QÆÑ≤Ê ~°Ç¨Ï㨺OQÍ ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ
ǨÏqã¨∞ûÅ∞ JOkã¨∞#Î fl ã¨OQÆu ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ÉèÜ
í ∞« „ÉèÏO`«∞_≥#· WO„^Œ∞_»∞, `«# „âıÜ∂≥ aèÖÏ+≤
HÍx qâ◊fi~°∂ѨÙx =¸_»∞ t~°ã¨∞ûÅ#∞ YO_çOKå_»∞.
Hõ. Éèí∂ã¨∞~°∞ñ _»#Hõ =∞Ǩ`å‡, „ˆQã¨~°∞ñ_»# Hõ`«ñ_»∞ ѨÓ~°fiHõ$`« Hõ~°‡QÆu<£
"Õã¨~°ñ _»#Hõ =∞¿ÇÏO„^Œ∞ñ_»∞, Éèí∂ã¨∞~°∞ `«Å ÅѨÙ_»∞ ~À+¨=Ú#ñ ^≥QÆ #_çK≥<£. 315
* „ÉÏǨχ}∞_»x ÉèÏqOK«‰Ωõ O_®, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅÖ’ =∞ǨÏhÜ«Ú_»x `«ÅOK«‰Ωõ O_®, qkè"Ñ·≥ s¨ `«ºO=Å¡
WÖÏ [iyO^Œx J#∞HÀ‰õΩO_® =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞ ~Àëê"Õâ◊O`À qâ◊fi~°∂ѨÙx `«ÅÅ∞ `≥QÆQ˘\Ïì_»∞.
=. W@¡~ÚºO„^Œ∞O_»∞ „HÀ^èŒO|∞ ã¨Ç≤ÏOѨO*ÏÅHõ qâ◊fi~°∂ѨÙ`«ÅÅ∞ Y_»æO|∞#O ^≥QÆ#_çz# ™È=∞
áê#O|∞ KÕÜ«Ú t~°O|∞ HõÑ≤O[ÅO |Ü≥∞º. ã¨∞~åáê#O|∞ KÕÜ«Ú t~°O|∞ QÆÅqOHõO|Ü≥∞º.
J#flO|∞ ÉèíH˜ΔOK«∞ t~°O|∞ uuÎi Ü«∞Ü≥∞º. W@∞¡ „uq^èŒ Ñ¨H˜Δ ã¨fi~°∂ѨO|∞ ^•eÛ, „|ǨχǨÏ`«º
ÜÕ∞`≥Oz, ~ÚO„^Œ∞xñ A@∞ìH˘x `«=Ú‡ñ |i„QÆÇ≤ÏOѨ٠=∞x x~°ƒOkèOѨ #ѨÙ_çO„^Œ∞O _»u
cè`«z`«∞ÎO_≥· „uÖ’Hõ<åÜ«∞‰õΩO_≥·#O ^•xO ^ŒÑ≤ÊOK«∞H˘#ñ*ÏÅHõ Ü«∞O[e Ü≥Úyæ, Ü«∞ =∞‡Ç¨
^À+¨O|∞ÔQ·H˘x, `«^ÀÌ+¨O ÉÁHõ¯ ã¨O=`«û~°O |#∞ÉèíqOz, Ü«∞O`«O ÉÏѨÙH˘#∞"åñ_≥· Éèí∂ [Å
=$HõΔ „ã‘ÎÅO „ÉÏi÷Oz, =∞^Œ∞Ìi`«O|∞ K«`«∞ifi^èŒO|∞ÅO |∞K«∞ÛH˘#∞O _»x#, Éèí∂q∞ `«#Ü«∞O^Œ∞ñ
*ËÜ∞« O|_ç# MÏ`«O|∞ `«#O`«# ѨÓ_»∞#\˜ì =~°O|∞#∞, [ÅO|∞ ã¨~fi° O|∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ñ „|HΔÍo`«O
ɡ·#O ÉÏ=#O |QÆ∞ #\˜ì =~°O|∞#∞, =$HõΔO|∞Å∞ KèÕkOѨO|_ç ѨÙ#ó„Ѩ~ÀǨÏO|∞ QÆÅ∞QÆ∞##∞
=~°O|∞#∞, „ã‘Î ÖˇÅ¡Ñ¨C_»∞O ^Œ=∞‰õΩñ QÍ=∞ã¨∞YO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ ##∞ =~°O|∞#∞ QÀi#, #`«O_»@∞¡QÍHõ
Ü«∞x Ü≥Úã¨Oy#, #`«x ^Œ∞+¨¯$`«O|∞ ^èŒ~°}˜ ~Úi} q^èŒO|∞##∞, #∞^ŒHõO|∞ |∞^Œ∞ƒ ^Œ¿Ñ¶#
~°∂ѨO|∞##∞, =∞Ç‘Ï~°∞ ǨÏO|∞Å∞ x~åºã¨ÉèÏ=O|∞##∞, xO`«∞Å∞ ~°*’qHÍ~°O|∞ ##∞ x@∞¡
K«`«∞~åƒùQÆO|∞ÅO |OzH˘xi. JO`«. 316

* ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ HÀáêxfl JѨÙHÀÖËHõ qâ◊fi~°∂ѨÙx `«ÅÅ∞ YO_çOK«QÍ ™È=∞áê#OKÕ¿ã t~°ã¨∞û H“A

Ñ≤@ìQÍ =∂iáÈ~ÚOk. ã¨∞~åáê#O KÕ¿ã t~°ã¨∞ HõÅqOHõ=∞~ÚOk. J#flO ÉèíH˜ΔOKÕ t~°ã¨∞û f`«∞=ÙÑ≤@ì
J~ÚOk. D q^èŒOQÍ „|ǨχǨÏ`åº =∞Ǩáê`«HõO =¸_»∞ q^è•Öˇ·# ѨH˜Δ ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz WO„^Œ∞}˜‚
K«∞@∞ì=Ú\˜ì =∞=∞‡efl Ѩi„QÆÇ≤ÏOK«=∞x x~°ƒùOkèOѨ ™êyOk. Jk K«∂z WO„^Œ∞_»∞ KåÅ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤_»∞.
„uÖ’HÍʼnõΩ Jnèâfi◊ ~°∞_≥#· ѨÊ\˜H© P „|ǨχǨÏ`«º#∞ `«ÑÊ≤ OK«∞H˘#ÖËHõ áÈ~Ú<å_»∞. KÕ`∞« ÖÁyæ P =∞Ǩáêáêxfl
ã‘fiHõiOKå_»∞. XHõ ã¨O=`«û~° Ѩ~º° O`«O ^•xfl J#∞Éèqí OKå_»∞. J#O`«~O° P áêáêxfl Éèií OK«ÖHË õ ZÖÏÔQ#·
462 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=^ŒeOK«∞HÀ"åÅx xâ◊Û~ÚOz Éè∂í ^Õqh, [ÖÏÅ#∂, =$HΔÍÅ#∂, „ã‘ÅÎ #∂ Ñ≤ez P =∞Ǩáêáêxfl <åÅ∞QÆ∞
q^è•Å∞QÍ KÕã≤ g∞~°∞ ѨÙK«∞ÛHÀO_ç Jx „áêi÷OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ Éè∂í q∞ `«#Ü«∞O^Œ∞ KÕÜ∞« |_ç#
QÀ~Ú ^•#O`«@ J^Õ Ñ¨Ó_ç áÈÜÕ∞@@∞¡QÍ WO„^Œ∞x =Å¡ =~°O á⁄OkOk. [ÖÏÅ∞ ã¨=∞ã¨=Î ¸ `«=∞Ü«∞O^Œ∞
„ѨHÍΔ à◊#O HÍQÍ<Õ Ñ¨q„`«O JÜÕ∞@@∞¡QÍ =~°O á⁄O^•~Ú. =$HΔÍÅ∞ Zxfl™ê~°∞¡ KèkÕ Oz<å uiy zQÆ∞iOKÕ@@∞¡
=~°O JO^Œ∞‰õΩ<åfl~Ú. „ã‘ÎÅ∞ ZšѨC_»∂ `«=∞‰õΩ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅHõO>Ë JkèHõOQÍ HÍ=∞ã¨∞YO „áêÑ≤ÎOKÕ@@∞¡
=~°O HÀ~å~°∞. ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ P Ü«∂ =~åÅ∞ „Ѩ™êkOz `«# ^Œ∞+¨¯$`åxfl <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞ KÕã≤ "åiH˜
ѨOzÃÑ\Ïì_»∞. Éèí∂q∞ P áêѨ„ѨÉèÏ=O =Å¡ LѨCiÜ«∞@O, KÒ_»∞ ‰õΩiÜ«∞@O ~°∂ѨOÖ’ P ^Àëêxfl
„ѨHõ\˜OzOk. [ÖÏÅ∞ |∞_»QÆÅ ~°∂ѨOÖ’#∂ #∞~°∞QÆ∞ ~°∂ѨOÖ’#∂ P áêáêxfl ã‘fiHõiOKå~Ú. K≥@∞¡
lQÆ∞~°∞~°∂ѨOÖ’ P áêáêxfl JO^Œ∞H˘<åfl~Ú. „ã‘ÎÅ∞ ~°*’qHÍ~°O ~°∂ѨOÖ’ P áêáêxfl ѨOK«∞H˘<åfl~°∞.

–: =$„`åã¨∞~° =$`åÎO`«=Ú. :–
=∞. ǨÏ`«Ñ¨Ù„`«∞O _»QÆ∞ qâ◊fi~°∂Ѩ[#‰õΩO _® `«fi+¨ì ^Œ∞óMÏÜ«∞`À
^Œú`« ~Àëê#Å ^ŒÇ¨Ïº=∂#∞ñ _»QÆ∞K«∞O ^• xO„^Œ∞ÃÑ· =∂~°}
„Hõ`«∞ Ǩϟ=∞O|∞ <˘#~°Ê #O^Œ∞ñ ÉÁ_»"≥∞O QÆÖÏÊO`«HÍHÍ~° q
„â◊√`« H©ÖÏ#Å x+¨μª ˆ~HõΔ} QÆ∞} ‰õΔΩÉèíº „uÎÖ’HÀ„QÆ∞ñ_≥·. 317

* qâ◊fi~°∂ѨÙx `«O„_ç J~Ú# `«fi+ì̈ J<Õ „Ѩ*ÏѨu `«# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ WO„^Œ∞_»∞ ã¨OǨÏiOz#O^Œ∞‰õΩ
^Œ∞óYO`À#∂, ~À+¨O`À#∂ ^ŒÇ¨Ïº=∂#∞_≥·<å_»∞. WO„^Œ∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«@O HÀã¨O =∂~°}Ǩϟ=∞O
„áê~°OaèOKå_»∞. PÜ«∞[˝‰Ωõ O_»OÖ’ #∞Oz „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’x Jyfl *ÏfiÅÅ =O\˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ K«∂ѨÙÅ`À
=ÚÖ’¡HÍÅ#∂ "≥eyOѨKÕã¨∂Î XHõ =∞ǨÉèí∂`«O L^Œ~ÚOzOk.
ã‘. Ü«ÚQÆ=Ú „QÆ∞OÔQ_»∞<åñ_»∞ [QÆ=ÚÅ∞ "˘e~ÚOK«∞ #O`«‰õΩ =¸iÎÃÑ· xO`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|éѨÙ#∞ x_»∞ѨÙ#∞ „|uk#O|∞#∞ <˘Hõ¯ â◊~°áê`« =∞OQÆO|∞ qiqñQ˘#∞K«∞ñ
QÆ_»∞^ŒQÆúâ‹·Åã¨OHÍâ◊ ^ÕǨÏ=Ú#O^Œ∞ñ QÆ~°=Ú ã¨O^蕺~åQÆHÍOuñ ɡ~°Ü«∞
=Ú#∞ QÍñHõ ~åyKÕñ QÆ#∞ q∞OK«∞ q∞OK«∞Åñ QÆé‰õΩ g∞ã¨Å∞ HõKå„QÆ=ÚÅ∞ "≥∞éÜ«∞ñ
`Õ. [O_» =∞^蕺ǨÏfl =∂~åÎO_» =∞O_»Ö’„QÆ, K«@∞Å x+¨μª~° Ö’K«<åOK«Å q^èŒ∂`«
^Œâ◊ kâßÉèÏQÆ∞ñ _»∞[˚fiÅ`«~° Hõ~åà◊, aè^Œ∞~° ã¨∞xt`« ^ŒO„ëÈì~°∞ =^Œ#QÆ∞Ǩïñ_»∞. 318
* HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ Ö’HÍÅxflO\˜h JO`«OKÕ¿ã Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åAHõO>Ë ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ LOk P
ã¨fi~°∂ѨO. „Ѩuk#=¸ XH˘¯Hõ¯ HÀÅ"Õ@∞ „Ѩ=∂}OÖ’ á⁄_»∞QÆ∂, "≥_Å» ∂Ê ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl J=Ü«∞"åÅ`À
‰õÄ_ç LOk. K≥@∂¡, QÆ∞@ìÅ∂ HÍeáÈ~Ú# H˘O_»=O\˜ P ^ÕǨÏOÖ’ #∞Oz Z„~°x ã¨O^蕺HÍO`«∞Å∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 463
"≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú. Z„~°QÍ HÍeÛ# ~åyˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ~°∞ÔH·# g∞™êÅ∂, t~À*ÏÅ∂ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
=∞^蕺ǨÏfl HÍÅOÖ’ ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ =∂~åÎO_» =∞O_»ÅOÖÏQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~åÅ∂, q∞H˜¯e Hõ~îÀ~åÅ∂ J~Ú#
K«∂ѨÙÅ`À Ѩkk‰õΩ¯Å#∂ |^ŒÌÅ∞KÕã¨∂Î ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã =„*ÏÜ«Ú^èŒO=O\˜ Ѩ^Œ∞<≥·# HÀ~°Å`À ‰õÄ_ç#
<À~°∞ `≥~°∞K«∞H˘x =$„`åã¨∞~°∞_»∞ [x‡OKå_»∞.
L. xOyH˜ <ÕʼnõΩO ÉÁ_»=Ù x@ìÅ"≥∞ÿ tYÅO^Œ∞ñ |~°∞fi #∞
`«∞ÎOQÆ `« ~åyfl*ÏÅ=ÚÅñ ^˘„\˜Å∞K«∞O „QÆǨÏѨOH˜Î *Ïé x
ã¨ûOQÆ Hõ~åà◊âß`« Ѷ¨∞# ã¨^Œ…$}˜ =∞O_»Å K«O_» â◊¥Å =Ú
á⁄ÊOQÆ∞K«∞ñ ˆQÅ bÅñQ˘x Éèí∂q∞K«eOѨñQÆ ™ÈeÜ«∂_»∞K«∞<£. 319
* "åx q„QÆǨÏO <ÕÅ#∞O_ç PHÍâßxH˜ JO@∞`«∂ L#flk. "åx tYÅg∞k ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
Jyfl*ÏfiÅʼnõΩ „QÆǨÅ∞ ÃÑ\˜Å∞¡=∞x ~åeѨ_»∞`«∞<åfl~Ú. zO^Œ~°=O^ŒÔ~· q∞H˜¯e Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# Ѩ^Œ<≥·#
HÍO`«∞Å`À q∞Åq∞Å "≥∞i¿ã â◊¥ÖÏxfl J=bÅQÍ Hˆ Å ^èiŒ Oz Éè∂í q∞ K«eOѨQÍ `«∂e ™Èe P_»∞`«∞<åfl_»∞
=$„`åã¨∞~°∞_»∞.
ã‘. =^ŒÅHõ qiqQÍ =^Œ#O|∞ ^≥éK«∞K«∞ <åHÍâ◊=∞O`«Ü«Ú #ѨÊoOK«∞ñ,
QÆ_»∞<åů xQÆ∞_çOz „QÆǨÏ`å~°HõO|∞Å #Ü«∞"≥∞Å¡ kQÆ*Ïé <åH˜ q_»∞K«∞,
#Å"ÀHõÜ«Ú#∞ É’Öˇ #@ìǨã¨=Ú KÕã≤ "≥∞éã≤ Ö’Hõ=ÚÖˇÅ¡ „q∞OQÆñ EK«∞ñ,
^Œ#^Œ∞ kQÆÌOu ^ŒO`«=ÚÅ∞ K≥Hõ¯Å∞"åé #∞„QÆ^ŒO„+¨ìÅ∞ „kѨC #∞‰õΩ¯q∞ye,
`Õ. `«fi+¨ì |e`«OѨÙñ ^ŒÑ¨=Ú#ñ |∞+≤ì<˘Ok, Ü«∞dÅ Ö’HõO|∞ ÖˇÅ¡ñ ^• <å„Hõq∞Oz
=$„`«<å=∂Yº ^Õ=`åâ◊„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞, ^•~°∞}ÏHÍ~°∞ñ _»dÅ ^Œ∞~°Ì=Úñ_»∞ "≥∞éÃã. 320
* P =$„`åã¨∞~°∞_»∞ `«fi+¨ì$„Ѩ*ÏѨuÜ≥ÚHõ¯ `«Ñ¨â◊≈H˜Î=Å¡ ѨÙ+≤ì<˘Ok#"å_≥· Ö’HÍÅxflO\˜h
P„Hõq∞OK«∞`«∞<åfl_»∞. ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O`À Z=ih ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õΩO_® L<åfl_»∞. XH˘¯Hõ¯=∂@∞
ÃÑ^ŒÌQÍ <À~°∞ `≥~°z P=ÙeOz PHÍâ◊=∞O`å K«Ñ¨Êi™êÎ_»∞. XHõ=∂@∞ á⁄_»∞ÔQ·# <åÅ∞QÆ Kåz „QÆǨÅ#∂,
#HõΔ„`åÅ#∂ „H˜OkH˜ÖÏy <åH˜ q_»∞™êÎ_»∞. XHõ=∂@∞ JÅ"ÀHõQÍ J@ìǨã¨O KÕã≤ Ö’HÍÅxflO\˜h
q∞OQÆÉ’`å_»∞. XHõ=∂@∞ kQÆ*æ ÏÅ ^ŒO`åÅ∞ Ѩye c@Å∞ "åˆ~@@∞¡QÍ JǨÏOHÍ~°O`À cèH~õ "° ∞≥ #ÿ HÀ~°Å∞
„uѨC`å_»∞. D q^èŒOQÍ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ â◊„`«∞"≥· J=„Hõq„Hõ=∞O`À Ѩ~å„Hõq∞OKå_»∞.
=∞`«ÎHÀH˜Å.
J\˜ì =$„`«∞xg∞ñ^Œ ^Õ=`« Åů`Àñ ɡ#∞=¸ñHõ Öˇ·
K«∞@∞ì=Ú\˜ì =∞Ǩ„ã¨Îq^ŒºÅ∞ ã¨∂Ñ≤ ÜÕ∞ѨÙ# <ÕÜ«∞ <å
Q˘@∞ìg~°∞ñ_»∞ "å~° ÖËã≤# „‰õÄ~°â◊„ã¨Î=Ú ÅxflÜ«ÚO
A\˜ì Ѩ@∞ìHõ „q∞Oy â◊¥~°`«ñ *’Hõ <åÔ~Û =∞Ǩϟ„QÆ∞ñ_≥·. 321
464 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* J@∞=O\˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~åHÍ~°O QÆÅ =$„`åã¨∞~°∞x g∞kH˜ ^Õ=`«ÅO`å QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÖˇ· ^Œ∂HÍ~°∞.
P„QÆÇ¨ "ÕâO◊ `À J`«xfl K«∞@∞ì=Ú\˜ì J„ã¨âÎ „◊ ™êÎÅ∞ „ѨÜ∂≥ yOKå~°∞. g~åkèg~°∞_≥#· P =$„`åã¨∞~°∞_»∞ PÜ«∂
â◊„™êÎÅ#∞ JxflO\˜h K«∞@ìK«∞\˜ì Ѩ@∞ìH˘x <À\˜Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x QÆ∞@∞‰õΩ¯# „q∞Oy"Õã≤ =∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
QÆiO˚ Kå_»∞.
Hõ. ÉèíH˜Δ`« k"庄ã¨∞ÎO _»QÆ∞, ~°HΔÀ<åÜ«∞‰õΩx #=∞~°~å[ „Ѩ=ÚY∞Öò
gH˜ΔOѨ "≥éz Ѩézi, ~°HõΔ‰õΩñ lOuOz H˘#∞K«∞ ~°Ü«∞ "≥ÚáêÊ~°<£. 322
* D q^èŒOQÍ `«=∞ J„™êÎÅ#∞ ÉèíH˜ΔOz# ~åHõΔã¨~åA#∞ gH˜ΔOz ^Õ"ÕO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ∞
ÉèíÜ«∞Ѩ_ç<å~°∞. áêiáÈ~Ú<å~°∞. `«=∞‰õΩ k‰õΩ¯ Z=~å Jx zO`«ã¨∂Î k‰õΩ¯Å"≥O@ Ѩ~°∞QÆ∞Öˇ`åÎ~°∞.
=. W@∞¡ ã¨~°fi™ê^èŒ#O|∞Å`À_» ™ê^èŒ∞[#O|∞Å =$„`åã¨∞~°∞O_»∞ „q∞Oy#, #K≥Û~°∞=_ç KÕÜ«Ú#k
<Õ~°Hõ `« `ÕÎ*’qâı+¨ qÉèí=O|∞#‰õΩ ÉèíÜ«∞O|∞ <˘Ok. HõOk# _≥O^ŒO|∞#O QÆ∞O^Œ∞K«∞ñ, |∞~°O^Œ~°
„Ѩ=ÚY∞ ÖÏ~°Î~°HõΔ‰õΩO_»QÆ∞ ѨÙO_»sH͉õΔΩ#‰õΩO QÆ∞~Úº_»∞ "å~°Öˇ·. 323
* D q^èŒOQÍ `å=Ú „ѨÜ≥∂yOz# ã¨~°fi â◊„™ê΄ã¨Î=ÚÅ#∂ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ „q∞Oy"ÕÜ«∞QÍ
Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Öˇ· WO„^•k ^Õ=`«Å∞ Ug∞KÕÜ«∞ÖËHõ áÈ~Ú<å~°∞. J`«x `Õ*’qâıëêxfl K«∂z ɡ^Œi K≥^Œi#
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å`À P`«‡~°HõΔ‰õΩ_≥·# ѨO_»sH͉õΔΩ}˜‚ â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞^• =∞#∞H˘<åfl~°∞.
ÅÜ«∞„QÍÇ≤Ï.
gñ_»∞ Hõ_»∞ ^Œ∞~°Ì=Úñ_»∞ "åñ_ç =∞# ÔH·^Œ∞=ÙÅ∞, áÈñ_ç Ãã_»ñQÍ "≥∞ã¨ñq ~¸_»∞ QÆ#‰õΩ<åflñ
_Õ_» „|`«∞H˜OHõñ? ɡ#∞H©_»∞ "˘_»"≥∞<£ =∞#‰õΩñ, ^À_»∞Ѩ_» <˘Hõ¯~°∞ñ_»∞ ÖËñ_»∞ ǨÏi ^ŒHõ¯<£.
"Õñ_»∞^Œ=Ú N^èŒ~°∞xñ, QÆ∂_»∞^Œ=Ú ã¨^Œƒù@∞Åñ, ÉÏ_»∞^Œ=Ú w`«=ÚÅñ *Ï_»ñ|_»∞ #O`«<£
gñ_»∞ K≥_»∞„`À= ^ŒÜ«∞`À_» <≥é˜ñyOK«∞ Ѷ¨∞#∞ñ _À_»Hõ ã¨∞~åÅÜ«∞=Ú áê_»∞=_» kOHõ<£. 324
* D =$„`åã¨∞~°∞_»∞ =∞#‰õΩ J*ËÜ«Ú_»∞. =∞# Ѩ^Œ∞<≥·# PÜ«Ú^è•Åhfl „q∞Oy"Õâß_»∞. gxH˜ ™ê\˜
J~Ú# "Õ∞\˜ ZHõ¯_® ÖË_»∞. WHõ =∞# „|`«∞‰õΩÅ∞ áê_≥· áÈ~Ú<å~Ú. =∞#‰õΩ H©_»∞ =¸_çOk. WѨC_»∞
NǨÏi `«Ñ¨Ê =∞#‰õΩ `À_»∞Ѩ_Õ"å_»∞ Z=fi_»∂ ÖË_»∞. JO^Œ∞=Å¡ P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}Ë‚ ~°H˜ΔOѨÙ=∞x
"Õ_»∞H˘O^•=Ú. PÜ«∞# Éèí‰õΩÎÅ`À K≥eq∞ KÕ^•Ì=Ú. PÜ«∞#‰õΩ *Ïe HõeˆQ@@∞¡ ã¨OH©~°Î#Å∞ KÕ^•Ì=Ú.
=∞#O JÖÏ KÕ¿ãÎ P ™êfiq∞ Hõ~°∞}˜Oz g_»∞ <åâ◊#=∞ÜÕ∞º q^è•#=Ú =∞#‰õΩ ^ŒÜ«∞`À "≥Å¡_ç™êÎ_»∞.
JѨC_»∞ =∞# ã¨fi~°æO áê_»∞Ѩ_»‰õΩO_® LO@∞Ok.
Hõ. Jx `«ÅáÈÜ«ÚK«∞ñ ^Œ=∞Ö’, =Ú#∞‰õΩK«∞ñ kHõ=∞HõÅ∞ Q˘#∞K«∞ =Ú~°iѨ٠Hõ_»‰õΩ<£
QÆ∞#∞‰õΩK«∞ñ QÆ∞#∞‰õΩK«∞ <Õyi, Ѷ¨∞#~åHõΔã¨∞ñ QÆ#fl Hõ#∞flñQÆ= ɡyæÅñQÆ<£. 325
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 465
* D q^èŒOQÍ ^Õ=`«Å∞ PÖ’zã¨∂Î `«=∞Ö’ `å=Ú uHõ=∞HõÅ∞ Ѩ_»∞`«∂ ã¨O^ÕÇ≤Ïã¨∂Î ZÖÏQÀ
áÈÖËHõ áÈÖËHõ q+¨μ‚=Ù ã¨xflkèH˜ "≥àϧ~°∞. ^•i á⁄_»∞QÆ∞<å ZHõ¯_» K«∂z<å "åi Hõ#∞flʼnõΩ =$„`åã¨∞~°∞x
ÉèíÜ«∞OHõ~° ~°∂Ѩ"Õ∞ HõxÑ≤OzOk.
=. W@∞¡ ÉèíÜ«∂~°∞ÎÖˇ·# Ü«∞=∞~°Î«º„"å`«O|∞ ã¨xK«x, =ÚO^Œ@ #ÉèíOQÆ ÉèíOQÆ ~°OQÆ ^Œ∞`«∞ÎOQÆ _çO_ô~°
=∞O_»Å ã¨=Ú^ŒÌO _®_»O|~° q_»Oa`« <å~åÜ«∞} x~°O`«~° H©iÎ Å`å ‰õΩã¨∞=∞QÆ∞K«Ûù ã¨fiK«ÛùO|∞#∞,
J#=~°`« QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ¿ã"å ã¨=∂‰õΩÅ Hõe`«Ñ¶¨e`« =∞ǨѨÙ}º Ѷ¨ÖÏÜ«∞=∂# ã¨=ÚnÌÑ≤
`å=~°Î=iÎ`« ^ŒH˜Δ}Ï=~°Î ~°∞z~° â◊OY=∞O_»Å =∞O_ç`«O|∞#∞, #u x+¨μª~° Hõiî# áêsî# Ѩ$^äŒ∞~À=∞
~år= â◊‰õΩÅ uq∞ uq∞OyÅ Hõ~°¯@ Hõ=∞~î° HõK«ÛùѨ =∞Hõ~° #„Hõ =„Hõ„QÆÇ¨Ï „QÆǨÏ} Ѷ¨Ú=∞ Ѷ¨Ú=∂~å=
^•~°∞}QÆ=∞# q+¨q∞`« q+¨=∞ `«~°OQÆѶ¨∞@ì# Ѷ¨∞\˜ì`« ã¨=Ú^Œ∂ú`« jHõ~° xHõ~° h~°O„^èŒ `å~°H˜`«
`å~åѨ^äŒO|∞#∞,=∞Ǩϟ„K«ÛùÜ«∞ tÖ’K«ÛÜ«∞ tY~å„QÆ „Ѩ=Ç≤Ï`« ^Œ∞QÆúx~≠~° ~° ã¨=∂‡i˚`« ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨
qâ◊√^Œú â◊√^•úO`« qǨÏ~°}^èŒ∞s} #=ã¨∞^è•^èÒ`« ^è•=à◊º ^èŒQÆ^ŒúQÍÜ«∞=∂# ~°=∞º ǨÏ~°‡º x~å‡}
Hõ~‡° O|∞#∞, JuѨq„`«Q∞Æ } qz„`« x[Hõà„◊ `« „¿Ñ=∂#O^Œ ã¨O^Œi≈`« =Ú‰õΩO^Œ Ѩi„ã¨= ^ŒO`«~O° QÆ
Hõ~°∞}Ï~°ã¨ Ѩiq∞o`« ÉèÏ=|O^èŒ∞~° q„^Œ∞=∞ =b¡=∞`«e¡ HÍO‰õΩ~° â’aè`«O|∞#∞, „Ѩã≤^Œú
ã≤^Œ÷~°™êO|∞"åÇ¨Ï ã¨OQÆ=∞ ã¨=Úu÷`« QÆOcè~° ÃѶ∂+¨ ѨiѨÓi`« ã¨HõÅ ~À^À-O`«~åà◊O|∞#∞,
ã¨=Ú„^Œ"∞Õ Y ÖÏdńѨ^âÕ ◊ qÅã≤`« #g# ^Œ∞‰õÄÖÏÜ«∞=∂#O|∞#∞, ǨÏiǨÏ~° „Ѩ=ÚY ^Õ=`åxK«Ü∞«
ѨiÅÉÏú=∞$`« =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°º ^•#^èÒˆ~Ü«∞ =∞Ǩx^è•#O|∞#∞, "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~° áœ~°"å~° =∞<ÀǨÏ~°
HÍ=∞ºÑ¶¨ÅѶ¨e`« =∞O^•~° áêi*Ï`« ã¨O`å# HõÅÊ=$HõΔ Ç¨ÏiK«O^Œ# Ѷ¨∞# =<å#∞‰õÄÅ ‰õÄÅO|∞#∞<≥·
Ü≥ÚѨCK«∞ñ QÆ∞ÉË~°∞ ÉèÏO_®QÍ~°O|∞#∞O É’Öˇ |^Œ‡, =∞ǨѨ^Œ‡, â◊OY, =∞Hõ~°, HõK«ÛùѨ, =Ú‰õΩO^Œ,
‰õΩO^Œ, hÅ, =~° ã¨=∞„QÆOɡ·, q+¨μ‚ Hõ~°Hõ=∞ÅO|∞#∞O É’Öˇ ã¨∞^Œ~°≈<å=~°Î „ѨQÆŃùOɡ·, ÔH·ÖÏã¨
=∞Ç‘Ï^èŒ~°O|∞#∞O É’Öˇ #=∞$`«HõàÏ™ê÷# âıY~°Ñ¨^•~°Ê}Oɡ·, ~ÚO„^Œ"≥·Éèí=O|∞#∞O É’Öˇ HõÅÊ=$HõΔ
HÍ=∞^èÕ#∞ zO`å=∞}˜ [x`« qâı+¨Oɡ·, ã¨∞„w=Ãã·#ºO|∞#∞OÉ’Öˇ #Ѩiq∞`«xa_» ǨÏiã¨OKå~°Oɡ·,
<å~åÜ«∞}À^Œ~°O|∞#∞OÉ’Öˇ xdÅ Éèí∞=# ÉèÏ~°Éèí~°} ã¨=∞~°÷Oɡ·, â◊OHõ~°∞ [\ÏE@O|∞#∞O
É’Öˇ QÆOQÍ`«~°Oy}© ã¨=∂„â◊Ü«∞O ɡ·, „|Ǩχ֒HõO|∞#∞O É’Öˇñ |~°=∞ǨÏO㨉õΩÅ ¿ã=ºOɡ·,
áê`åà◊ Ö’HõO|∞#∞OÉ’Öˇ ##O`« Éè’y Éè’QƺÜ≥∂QƺOɡ·, #O^Œ#=#O|∞#∞O É’Öˇ <≥·~å=`«
=∂^è Œ g ~° O Éè Ï k 㨠O [##HÍ~° } Oɡ · , ™œ^•q∞h xHõ ~ ° O |∞#∞O É’Öˇ #„Éè í O Hõ + ¨ O ɡ · ,
q+¨μ‚<å=∞H©~°Î#O|∞#∞O É’Öˇ x~°‡Å ã¨fiÉèÏ=O ɡ·, „Hõ`«∞â◊`« QÆ`«∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ ǨÏiѨ^ŒÉèÏ[#Oɡ·,
Ü≥ÚѨCK«∞#fl ^Œ∞QÆ÷"å~åt _®ã≤, âıfi`«nfiѨO|∞# =ã≤~ÚOz, Ü«∞O^Œ∞ ã¨HõÅ kHÍÊÅHÍk ^Õ=`«Å∞
^Õ=^Õ=Ù <å„â◊~ÚOz ~Ú@¡x ã¨∞Îu~ÚOz~°O`«. 326
* ÉèíÜ«∂~°∞ÎÖˇ·# ^Õ=`«Å∞ áêÅã¨=Ú„^ŒO ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ~°∞. P H©Δ~°™êQÆ~°O xO_® Z`«∞ÎQÍ Zyi
Ѩ_∞» `«∞#fl `«~O° QÍÅ g∞^Œ #∞~°∞QÆ∞ =Ú^ŒÅÌ ∞ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. Jq N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x H©iÅÎ `«Å∞ ѨÓz#
466 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`≥Åx¡ ѨÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ =Öˇ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl~Ú. P áêÅHõ_e» Ö’ x~°O`«~=° ¸ QÀqO^Œ K«~} ° Ï~°qO^•Å ¿ã=Ö’
P㨉õΩÎÖˇ·# Éèí‰õΩΊѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏÅ=Öˇ ã¨∞_»∞ÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl ^ŒH˜Δ}Ï=~°Îâ◊OMÏÅ∞ q~ålÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. P
áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ q∞H˜¯e Hõiî#=ÚÖˇ·# áêsî#=ÚÅ∂, Ѩ$^äŒ∞~À=∞=ÚÅ∂, ~år"åÅ∂, â◊‰õΩÖÏÅ∂, uq∞
uq∞OyÖÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ǩ =∞`åûºÅ∂, ZO„_»HÍÜ«∞Å∂, `åÉËà◊¥¡, "≥Úã¨à◊¥¡ W`åºk [ÅK«~åÅ∂
y~°y~° QÆ∞O„_»OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. "å\˜ =„HõQÆ=∞#O =Å¡ ã¨=Ú„^Œ `«~°OQÍÅ∞ ÃÑ·H˜ ÖËã¨∞Î<åfl~Ú. P
`«~°OQÍÅ#∞Oz g∞kH˜ Zyi# áêÅ`«∞OѨÙ~°∞Å∞ PHÍâ◊OxO_® #HõΔ„`åÅÖÏQÆ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. P ^Œ∞QÆú
=∞Ǩϟ^ŒkèÖ’ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Ѩ~°fi`åÅ∞<åfl~Ú. P Ѩ~°fi`«tY~åÅÃÑ· ã¨=Ú„^Œ`«~°OQÍÅ∞ ZyiѨ_ç „H˜OkH˜
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú. Jq q∞H˜¯e Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ# JO`«óѨÙ~åÅÖ’ qǨ~åÅÖ’ „H˘`«ÎQÍ ã¨∞#flO H˘@ì|_ç#
`≥Åx¡ HÍO`«∞Å`À ^èQŒ ^Æ QŒè ÖÆ Ï_Õ JO^Œ"∞≥ #ÿ "Õ∞_»ÅÖÏQÍ, =∞Ok~åÅ ÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl~Ú. P ѨÜ∂≥ xkèÖ’
ѨQÆ_®ÅfQÆÅ∞ `«# ~°=∞}©=∞}∞Å`À „H©_çOKÕ QÀqO^Œ∞x P#O^•xfl „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î HõiyáÈ~Ú# PÜ«∞#
JO`«~°OQÆO #∞O_ç Hõ~°∞}Ï~°ã¨O`À ‰õÄ_ç# J#∞~åQÆ `«~°OQÍÅ=Öˇ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú. ã≤^Œú~°™êÖˇ·#
"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞Oz h~°∞ xOѨÙH˘O@∞<åfl~Ú. P "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O X~°∞ã¨∞HÀ=@O =Å¡
ã¨OÉèíqOz# QÆOcè~°"≥∞ÿ# L~°∞=ÚÅ`À Éèí∂=∂ºHÍâßÅ∞ ^Œ^ŒÌiÅ∞¡ `«∞<åfl~Ú. ã¨=Ú„^Œ"Õ∞YÅ J~Ú#
Éèí∂q∞H˜ D ã¨=Ú„^Œ [ÖÏÅ∞ „H˘O„Q˘`«Î Ѩ@∞ìp~°ÖÏQÍ XѨC`«∞<åfl~Ú. q+¨μ‚=Ù, t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
^Õ=`«Å‰õΩ J=∞$`åxfl JOkOKÕ =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°ºOÖ’ ‰õÄ_ç# B^•~°ºã¨OѨ^Œ‰õΩ P áêÅã¨=Ú„^ŒO x^è•#OQÍ
L#flk.
"≥·‰õΩO~î°#QÆ~°OÖ’x áœ~°∞ʼnõΩ HÀi# HÀ~°∞¯Åhfl ѨO_çOKÕ =∞O^•~°O, áêi*Ï`«O, ã¨O`å#O,
HõÅÊ=$HõΔO, ǨÏiK«O^Œ#O =O\˜ ^Õ=`å=$HΔÍÅ∞ P ã¨=Ú„^ŒO X_»∞¤Åg∞^Œ Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. P
áêÅã¨=Ú„^ŒO Ѩ^Œ‡O, =∞ǨѨ^Œ‡O, â◊OYO, =∞Hõ~°O, HõK«ÛùѨO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ‰õÄ_ç #=x^èŒ∞Å`À
‰õÄ_ç# ‰õΩÉË~°∞x ^èŒ<åQÍ~°OÖÏQÍ L#flk. ã¨∞^Œ~°≈# Ѩiâ’aè`«"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO ã¨∞^Œ~°≈#O`À ‰õÄ_ç#
q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõ~°Hõ=∞ÅO ÖÏQÍ L#flk. J=∞$`«H˜~°}∞_≥·# K«O„^Œ∞x Hõà◊ʼnõΩ P™ê÷#"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO
K«O„^ŒHàõ ÏâıY~°∞x HÔ Ö· Ïã¨Ñ~¨ fi° `«O ÖÏQÍ L#flk. HõÅÊ=$Hõ=Δ ¸, HÍ=∞^è#Õ ∞=Ó, zO`å=∞}© "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åxH˜
[#‡™ê÷#"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO ^Õ"ÕO„^Œ"≥·Éèí"åxfl ѨÙ}˜H˜Ñ¨ÙK«Û‰õΩ#fl@∞¡ L#flk. JѨiq∞`«"≥∞ÿ# ǨÏi
ã¨OKå~°O`À‰õÄ_ç# P áê~å"å~°O JѨiq∞`« ǨÏi (HÀ`«∞Å) ã¨OKå~°O QÆÅ ã¨∞„w=Ùx Ãã·#ºOÖÏQÍ
L#flk. ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÉèÏ~åhfl ÉèíiOK«\ÏxH˜ ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO q+¨μ‚^Õ=Ùx L^Œ~°OÖÏQÍ L#flk.
Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ ¿ãqOѨ^yŒ # P ã¨=Ú„^ŒO „|Ǩχ֒HõOÖÏQÍ L#flk. J#O`« Éè’QÆ ÉèÏQͺʼnõΩ
Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO áê`åà◊Ö’HõOÖÏQÍ L#flk. S~å=`«O, ÅH©Δ‡^Õq, ~°OÉèí "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi ѨÙ@∞ìHõ‰õΩ
HÍ~°}"≥∞ÿ# P ã¨=Ú„^ŒO S~å=`«O`À =∂^èŒgÅ`«Å`À ~°OÉèÏ`«~°∞=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# #O^Œ# =#OÖÏQÍ
L#flk. P ã¨=Ú„^ŒO "≥∞~°Ñ¨ÙfQÆÅ ã¨=¸Ç¨ÏOÖÏQÍ "Õ∞Ѷ¨∂Å#∞ JO@∞`«∞#flk. ǨÏi<å=∞H©~°Î#OÖÏQÍ
x~°‡Åã¨fiÉèÏ=O Hõey L#flk. #∂~°∞ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã≤#"åxÖÏQÍ ^Õ"ÕO„^ŒÑ¨^ŒqH˜ `«yL#flk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 467
J@∞=O\˜ áêÅã¨=Ú„^•xfl ^Õ=`«Å∞ ã¨g∞Ñ≤OKå~°∞. P áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ L#fl âıfi`«nfiáêxfl KÕ~å~°∞.
P nfiѨOÖ’ x=ã≤OKÕ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ WO„^•k^Õ=`«Å∞ D q^èŒOQÍ ™È΄`«O KÕâß~°∞.
ã‘. ѨOK«=∞ǨÉèí∂`« Ѩixi‡`«Oɡ·# =Ú[˚QÆO|∞Å ÔHÅ¡ <˘[˚ Ü≥ÿ∞#
„|Ç¨Ï‡Ü«Ú <Õ=Ú#∞ |~°ñQÆ #O^Œé∞ñ QÆ∂_ç Ü≥∞=fixÔH· ѨÓ[e`«∞Î "≥∞ѨÙ_»∞
#\˜ì 㨈~fiâ◊fi~°∞O _®QÆ=∞ q#∞`«∞O_»∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩñ_»∞ =∂‰õΩ â◊~°} =∞QÆ∞#∞
JuѨÓ~°‚HÍ=Ú #ǨÏOHÍ~°^Œ∂~°∞x ã¨=Úx âßO`«∞xñ QÆ$áêã¨Ê^Œ∞x QÆ∞~°∞x
`Õ. =∂x Ü«∞#∞ºx ¿ãqOѨñ |∂#∞#\˜ì, HõѨ@ jÅ∞x #u áêѨHõ~°‡|∞kú
â◊√#Hõ "åÅO|∞ =@∞ìHõ Ѷ¨∞#`«~åaúñ, ^ŒiÜ«∞ñ EK«∞@ QÍ^≥! `åñ ^•=∞ã¨=Ú#. 327
* ѨOK«=∞ǨÉèí∂`åÅ`À D =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ xi‡Oz# „|Ǩχ ^Õ=Ù_»∞ =∂HõO^ŒiH© QÆ∞~°∞^Õ=Ù_»∞.
PÜ«∞<å "Õ∞=¸ Hõeã≤ U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ ¿ãq™êÎ"≥∂ P 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ P ã¨~åfiO`«~åºq∞ P "Õ^Œ"Õ^Œ∞º_»∞
=∂‰õΩ ~°H‰Δõ Ωõ _»∞ HÍ"åe. ѨiѨÓ~°∞_‚ ∂» x~°ÇϨ OHÍ~°∞_»∂ ã¨~fi° ã¨=Ú_»∂ âßO`«ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∂ Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_»∂
J~Ú# P [QÆ^Œ∞æ~°∞=Ù#∞ HÍ^Œx J#∞ºÅ#∞ ¿ãqOKÕ"å_»∞ HõѨ@jÅ∞_»∞, ^˘OQÆ. J@∞=O\˜ ^èŒ∂~°∞Î_»∞
‰õΩHõ¯`ÀHõ Ѩ@∞ìH˘x =∞Ǩã¨=Ú„^•xfl ^•@_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOKÕ |∞kúÇ‘Ï#∞x =O\˜"å_»∞.
K«. L^ŒHõ=∞Ü«∞O|∞#<£ =ã¨∞^èŒ <À_»ñQÆñ *Ëã≤ `«#~°∞Û H˘=Ú‡#<£
=^ŒÅHõ Ü«∞O@ñQÆ\˜ì =∞#∞=Å¡Éèí∞ñ QÍz# =∞`«ûº=¸iÎ ã¨
=∞‡^Œ=Ú# =∞=Ú‡ñ„É’K«∞ ##∞=∂#=Ú =∂#ñQÆ =$„`«∞KÕu Ü«∂
Ѩ^Œñ ^˘ÅñyOz <Õñ_»∞ ã¨∞~°áêÅ∞~° áêe\˜ ÉèÏQƺ^≥·="≥∞ÿ. 328
* ѨÓ~°fiO „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ ã¨=∞ã¨ãÎ $¨ +‘ì [Å=∞Ü«∞ "≥∞#ÿ ѨC_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∞`åûº=`å~°O ^èiŒ Oz
D Éèí∂q∞x F_»QÍ KÕã≤ `«# =Ú>ˇìÃÑ· #∞#fl H˘=Ú‡‰õΩ Hõ@∞ìH˘x ã¨`«º„=`«∞_»<Õ =∞#∞=Ù#∂, =∞=Ú‡Å
#O^Œih HÍáê_®_»∞. P Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_»∞ =∂ áêe\˜ ÉèÏQƺ^Õ=`«Ü≥ÿ∞ D<å_»∞ D =$„`åã¨∞~°∞x
ÉÏi #∞O_ç ã¨"≥∂‡^ŒO`À =∞=Ú‡Å#∞ ~°H˜ΔOK«∞#∞QÍHõ!
=∞`«ÎHÀH˜Å
~°O`«∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ "å`«^èŒ∂`« Hõ~åà◊ ÉèíOQÆ∞~° ÉèíOQÆ ^Œ∞
~åÌO`« ã¨O`«`« ™êQÆ~À^ŒHõ `«ÅÊ "≥ÚOk =ã≤OK«∞ „|
ǨχO`«"åxx ÉÁ_»∞¤ñ^Œq∞‡x <åñz HÍz# <Õ~°Ê iO
`«O`«"åñ _»#~åx Ü≥ÚO@i Ü«∂^ŒiOK«∞ =∞=ÚO QÆ$Ѩ<£. 329
* „Ѩà◊Ü«∞HÍÅ „ѨÉèíO[<åÅ`À JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# L`«∞ÎOQÆ ã¨=Ú„^Œ `«~°OQÍÅ<Õ â◊Ü«∞ºQÍ KÕã¨∞H˘x
Ѩ=oOz# "å_»∂, P =∞Ǩ™êQÆ~°OÖ’ Ѩ_çáȉõΩO_® „|ǨχO`«"å_çx `«# <åaèHõ=∞ÅOÖ’ ^•z HÍz#
ã¨=∞~°∞_÷ ∂» , WO`«"å_»∞ JO`«"å_»∞ J<Õ x~°Ü
‚ ∂« ʼnõΩ JO^Œx "å_»∂, J~Ú# P JkfifÜ«Ú_»∞ =∞=Ú‡Å#∞
J#∞~åQÆO`À P^ŒiOK«∞QÍHõ!
468 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. ^Õ=`«Å "≥∞ÿ# "Õ∞ q∞\˜ì ^Õ=^Õ=Ù, ã¨~°fiÖ’Hõ â◊~°}∞ºx â◊~°}∞ K˘zÛ
|e`« "≥∞ÿ#\˜ì gx Ü«∂Ѩ^ŒÅñÉÏã≤, g∞é˜ â◊√Éèí=ÚÅñ *Ë H˘#∞"å~° q∞ѨÙ_»∞. 330
* ^Õ=`«Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú P ^Õ=^Õ=Ùx P„â◊~ÚOK« =zÛ<å=Ú. â◊~°}ÏQÆ`«∞Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú ã¨~°fiÖ’Hõ
â◊~°}∞º_≥·# P ÉèíQÆ=O`«∞x â◊~°}∞*ÁzÛ<å=Ú. WHõ P =$„`åã¨∞~°∞x qѨ`«∞Î #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄Ok
ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ∂ JO^Œ∞HÀQÆÅ=Ú.
=. W@∞¡ ã¨∞Îu~ÚOK«∞K«∞#fl ^Õ=`«Å‰õΩ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_≥·# "≥·‰õΩO~î°∞O_»∞ „Ѩã¨#∞flO_»Ü≥∞º. JѨC_»∞.331
* D q^èŒOQÍ „áêi÷ã¨∞Î#fl ^Õ=`«Å‰õΩ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ „Ѩã¨#∞fl_≥· ^Œ~°≈# q∞KåÛ_»∞.
ã‘. `«QÆ∞ â◊OY K«„Hõ QÆ^• ^èŒ~°∞O _»QÆ∞ "åx N=`«û H“ã¨∞ÎÉèí NÅ "åx
QÆ=∞hÜ«∞ =∂}˜Hõº Ѷ¨∞# H˜s@=Ú"åx k=ºqÉèí∂+¨} nÑ≤Î"åx
=∞O_ç`« HÀ\©~° ‰õΩO_»ÅO|∞Å"åx, ã≤i Ü«Ú~°ã¨÷ûÅ=Ú#ñ *ˇÅñQÆ∞ "åxñ
^Œ#∞ñÉ’Å∞ ¿ã=Hõ`«O_»O|∞ QÆÅ"åx, lÅ∞ñÔQ·# ѨK«Ûx =Å∞="åxñ
P. ^≥Å¡ñ ^Œq∞‡q~°∞Åñ ^≥QÆ_»∞ Hõ#∞flÅ"åx, #=ã¨∞^è• „^Œ=OѨ٠#=Ùfi"åxñ
QÆxÜ≥∞ "ÕÅ∞ÊÑ≤O_»∞ HõѨÊ~°áê@∞`Àñ, QÆ#∞flÅO^Œ∞ #∞#fl Hõé=Ù né. 332
* |$O^•~°Hõ |$O^•Å∞ WOk~å =Å¡Éèí∞x k=ºã¨∞O^Œ~° ã¨fi~°∂áêxfl Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ Hõ~°=Ùn~å
ã¨O^Œi≈OKå~°∞. ™êfiq∞ â◊OY=¸ K«„Hõ=¸ QÆ^• ^èŒiOz L<åfl_»∞. L~ÀÉèÏQÍ# N=`«û=¸ H“ã¨∞ÎÉèí=¸
â’aèã¨∞Î<åfl~Ú. t~°ã¨∞û# ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°`«flH˜s@O q~ålÅ∞¡`«∞#flk. KÕ`«∞ÅO^Œ∞ Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂,
K≥=ÙÅO^Œ∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∂ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. ÅH©Δ‡^Õq =HõΔóã¨÷ÖÏ# qÅã≤Å∞¡ `«∞#flk. ^ÕǨÏ=∞O`å
k"åºÉèí~°}ÏÅ`À `Õ[iÅ∞¡ `«∞#flk. |OQÍ~°∞ Ѩ@∞ì Ñ‘`åO|~°O "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡ `«∞#flk. Hõ#∞flÅÖ’
`≥Å^¡ •=∞~°~ˆ ‰õΩÅ ™ÈÜ«∞QÍÅ∞ "≥eq¡ ~°∞ã¨∞#Î flq. =∞O^ŒÇ¨ ã¨OÖ’ =∞^è∞Œ ~° ã¨∞^è•~°™êÅ∞ á⁄Oyá⁄~°Å∞ `«∞#flq.
PÜ«∞# PHÍ~åxfl ѨÙ}˜H˜ ѨÙK«∞ÛH˘#fl áê~°¬^Œ∞Å∞ PÜ«∞##∞ ¿ãqã¨∞Î<åfl~°∞.
ã‘. `«# ¿ã=‰õΩÅÖ’#ñ ^Œ_»|_»∞ ~°∂ѨO|∞ N=`«û H“ã¨∞ÎÉèíNÅ∞ ^≥Å∞Ѩ
qHõKå|˚=ÚÅ`À_» g_»fi_»∞ Hõ#∞flÅ Hõ_»Å ^≥· "åéˇ_»∞ Hõ~°∞} ^≥Å∞Ѩ
<≥Å¡ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ xÖˇ¡Â# ÉèÏQƺO|∞ñ QÍñѨÙ~°O |∞O_≥_»∞ Hõ=∞Å ^≥Å∞Ѩ
=¸ñ_»∞ =¸~°∞ÎʼnõΩ#∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `Õ[O|∞ ^è•`«ñ |∞\˜ìOz# `«q∞‡ ^≥Å∞Ѩ
P. |∞kúñ É’ÅÊ~åx ѨÙ}ºO|∞ñ ^Œ`åÊ^Œ, Hõ=∞Å [x`« Ü≥ÿ∞# QÆOQÆ ^≥Å∞Ѩ
#„Ѩ"Õ∞Ü«Úñ _»Éèí=Ùñ _»=º‰õΩÎñ _»=ºÜ«Úñ, _®kѨÙ~°∞+¨μñ _»dÅ"≥∂k Ü≥ÚÃÑÊ. 333
* `«H˜¯# ~°∂Ѩو~YÅhfl XHõ¯\˜QÍ L#fl ™êfiq∞ =HõΔóã¨÷ÖÏ# qÅã≤ÖË¡ N^Õq, N=`«ûO, H“ã¨∞ÎÉèíO,
¿ã=‰õΩÅ HõO>Ë PÜ«∞# „Ѩ`ÕºHõ`«#∞ "≥Å¡_çã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# ¿Ñ~°∞~°=Ú# HÍѨÙ~°=Ú#fl ÅH©Δ‡^Õq
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 469
JdÅÖ’HÍʼnõÄ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# Sâ◊fi~åºxfl "≥Å¡_çã¨∞Î#flk. #Å∞=‰õΩ <≥Å"≥·# PÜ«∞# <åaèHõ=∞ÅO
=Ú=¸‡~°∞ÎʼnõΩ =¸ÅÉèí∂`«"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û#∞ "≥Å¡_çã¨∞Î#flk. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å #∞O_ç „Ñ¨ÉèíqOz#
QÆOQÍ `«~°Oy}˜ |∞kúH˜ JQÆ}º"≥∞ÿ# ѨÙ}Ϻxfl "≥Å¡_çã¨∞Î#flk. P q^èŒOQÍ JÉèí=Ù_»∂, J=ºÜ«Ú_»∂
J„Ѩ"∞Õ Ü«Ú_»∂, J=º‰õΩ_Î ∂» , PkѨÙ~°∞+¨μ_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ JO^ŒiH© P#O^ŒO HõeyOK«∞`«∂
JÅ~å~°∞ `«∞<åfl_»∞.
=. W@∞¡ [QÆ<À‡Ç¨Ï<åHÍ~°∞O_≥#· <å~åÜ«∞}∞x Hõ$áê=Ö’Hõ<åǨ^¡ Œ K«H`
˜ « ã¨fiÉèÏ= K«i`«∞Öˇ· ™êëêìOQÆ^OŒ _»
„Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz, á¶êÅÉèÏQÍ# ѨiH©e`« Hõ~°Hõ=∞Å∞Öˇ· ~Ú@¡xi. 334
* D q^èŒOQÍ Éèí∞=# "≥∂ǨÏ<åHÍ~°∞_≥·# ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ ^Õ=`«Å=ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
PÜ«∞# Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõΔ gHõ}
Δ ÏÅ`À ã¨O`«∞+¨zì `«∞ÖÎ #·ˇ "ÕÅ∞ÊÅ∞ ™êfiq∞H˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∂Å∞ PK«iOz
á¶êÅÉèÏQÍ# ˆHÅ∞^À~Ú weOz WÖÏ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
P. ^Œ∞~°æ=∞O|∞ Öˇ·# ã¨fi~åæk Ѷ¨Å=ÚÅñ, |∞@ìñ *ËÜ«∞ñ *ÏÅ∞#\˜ì QÆ∞}=Ú
QÆey "≥∞ÅñQÆ∞K«∞#fl Ѷ¨∞#∞ñ_» "≥·#\˜ì h, Hõ~°Ü«∞ „"≥Ú‰õΩ¯"å~° =∂kѨÙ~°∞+¨! 335
* Ü«∞*Ï˝k ã¨`¯« ~°‡Å∞ KÕ¿ã"åiH˜ ^Œ∞~°=æ ∞=ÚÖˇ#· ã¨fi~åæk ѨÙ}ºÑ¶Ö¨ ÏÅ∞ „áêÑ≤OΠѨK¿Õ ã =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù
h"Õ. Jk h ã¨Ç¨Ï[QÆ∞}O. J@∞=O\˜ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»"≥·# h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
ã‘. ^ŒO_»O|∞ Ü≥∂wO„^Œ=∞O_»Å #∞`«∞#‰õΩ ^ŒO_»O|∞ âß~üVæHÀ^ŒO_»∞#‰õΩ#∞,
^ŒO_»O|∞ =∞O_ç`« ‰õΩO_»Å ^ŒfiÜ«Ú#‰õΩ ^ŒO_»O|∞ x+¨μª~° ÉèíO_»#∞#‰õΩ,
^ŒO_»O|∞ =∞`«Î"Õ^ŒO_» ~°HõΔ‰õΩ#‰õΩ ^ŒO_»O|∞ ~åHõΔã¨YO_»#∞#‰õΩ,
^ŒO_»O|∞ Ѩӈ~‚O^Œ∞ =∞O_»Å =ÚY∞#‰õΩ, ^ŒO_»O|∞ `Õ[ó „ѨK«O_»∞#‰õΩ#∞,
`Õ. ^ŒO_» =∞^Œ∞ƒù`« ѨÙ}º„Ѩ^è•#∞#‰õΩ#∞, ^ŒO_» =Ú`«Î=∞ "≥·‰õΩO~î°^è•=Ú#‰õΩ#∞
^ŒO_» =∂„t`« ~°HõΔ} `«`«Ê~°∞#‰õΩ, ^ŒO_» =Ú~°∞ Éè’y<åÜ«∞Hõ `«Å∞Ê#‰õΩ#∞. 336
* Ü≥∂wO„^Œ |$O^Œ=Ok`«∞_»=Ó, âß~üV=æ ∞<Õ ^è#Œ ∞ã¨∞û ^èiŒ Oz# "å_»=Ó J~Ú# h‰õΩ #=∞™ê¯~°O,
QÆ[~åA#∞ ~°H˜ΔOz#"å_»=Ó, ~åHõΔã¨∞Å#∞ tH˜ΔOz#"å_»=Ó, K«O„^ŒaO|O=O\˜ =ÚYO QÆÅ"å_»=Ó,
„ѨKO« _»"∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û QÆÅ"å_»=Ó J~Ú# h‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O. JQÆ}ºÑ¨Ù}º ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ó "≥· ‰õΩO~î^° •è =Ú_»=Ó
P~°Î[# ~°HõΔ} `«`«Ê~°∞_»=Ó JÇ≤Ï~å[`«ÅÊ â◊Ü«∞#∞_»=Ó J~Ú# h‰õΩ =O^Œ#O.
L. zH˜¯i ^Õ=`å=~°∞Å∞ zO^Œé =O^ŒéÖˇ·i MËK«~°∞Öò,
„ã¨∞H˜¯i ™ê^茺ã¨OѶ¨∞=ÚÅ∞, ™Èei Ѩ#flQÆ∞ ÖÏl Éèí∂q∞Ö’,
„=∞H˜¯i k=ºHÀ\˜, Hõ_»∞ „=∞yæi Ü«∞‰õΔΩÅ∞ =$„`«∞KÕ`« h
zH˜¯#"åi <≥·# ^ŒÜ«∞¿ãÜ«Ú=Ú <˘=fiHõÜ«ÚO_» <À ǨÏs! 337
470 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* F ^Õ"åk^Õ"å! =$„`åã¨∞~°∞x ^è•\˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ^Õ=`«Å∞ z‰õΩ¯ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ<åfl~°∞. H˜#fl~°∞Å∞
zO^Œ~=° O^Œ~Ô <· å~°∞. ™ê^è∞Œ ºÅ∞ JÅã≤áÈÜ«∂~°∞. Ѩ#flQÆ∞Å∞ ™⁄=∞‡ã≤ÖÏ¡~∞° . ã≤^∞Œ Åú ∞ "≥Å"≥ÅáÈÜ«∂~°∞. Ü«∞‰õΩΔ Å∞
=¸iÛùÖÏ¡~°∞. ZÖÏQÀ „áê}ÏÅ`À |Ü«∞@Ѩ_ç# =∞=Ú‡Å<≥·<å h=Ù Hõ\ÏH˜ΔOK«∞, "åi ÉÏiѨ_»‰õΩO_®
~°H˜ΔOK«∞.
Hõ. "≥Ú^ŒÖÏé˜# ~°Hõ¯ã¨∞ʼnõΩ, "≥Ú^ŒÖˇ· =∂ HÍѨ^ŒÅ‰õΩ =¸ÅO |QÆ∞K«∞O
^Œ∞^Œ "≥Ú^ŒÅ∞ ÖËx ~°Hõ¯ã¨∞, `«∞kñ EѨñQÆ^ŒÜ«∞º! `«∞^Œ‰õΩñ ^Œ∞kÜ≥ÿ∞# ǨÏs! 338
* "≥Ú^ŒÅO\Ï ^•#=ÙÅO^Œ~°∂ #tOKå ~°#∞‰õΩO>Ë g_»∞ =∞m§ "≥Ú^ŒÖˇ·<å_»∞. =∂‰õΩ HõëêìÅ∞
uiy "≥Ú^ŒÖˇ·<å~Ú. `«∞n "≥Ú^ŒÅ∂ ÖˉõΩO_® q[$Oaèã¨∞Î#fl D ~åHõΔã¨∞}˜‚ `«∞^Œ=Ú\˜ìOK«∞ ™êfig∞! h=Ù
JO`«=Ú#‰õΩ JO`«"≥∞ÿ# J#O`«∞_»=Ù Hõ^•!
`Õ. JHõ@! k‰õΩ¯Å ÔHÅ¡ kÔH·¯# =∂‰õΩ, <˘Hõ¯ k‰õΩ¯#∞ ÖË^Œ∞ HÍ Å∂# <≥·#,
k‰õΩ¯QÍ=Ü«∞º! <Õñ_»∞ =∂ k‰õΩ¯ñ Ez, k‰õΩ¯ ÖˉõΩ#fl"å~°Å k‰õΩ¯ h=. 339
* k‰õΩ¯Å‰õΩ Jkè<å^ä∞Œ Å"≥∞#ÿ =∂‰õΩ D<å_»∞ k‰õΩ¯ÖˉΩõ O_® áÈ~ÚOk. xÅ|_»\ÏxH˜ k‰õΩ¯ÖËx
=∂ k‰õΩ¯K«∂_»∞. =∂‰õΩ k‰õΩ¯K«∂Ñ≤OK«∞ k‰õΩ¯ÖËx n#∞ʼnõΩ h"Õ k‰õΩ¯.
Hõ. h k‰õΩ¯ QÍx"åiH˜, <Õ k‰õΩ¯#∞ "≥^ŒHõ #∞O_» kǨÏѨ~°=ÚʼnõΩ<£
"≥∂kOѨñ ^ŒÅñK«∞"åiH˜, h kˆH¯ k‰õΩ¯ã¨∞=Ú‡! h~°[<åÉèÏ! 340
* h k‰õΩ¯K«∂z h"Õ kHõ¯x „"≥ÚHõ¯x "åiH˜ D „ѨѨOK«OÖ’ U k‰õį ÖË^Œ∞. WǨÏѨ~åÅÖ’
‰õÄ_® "å~°∞ k‰õΩ¯=∂e#"åˆ~. F Hõ=∞Å<åÉèÏ! Ö’HõOÖ’ ã¨∞~°H˜Δ`«OQÍ LO_ç ã¨∞YѨ_®Å#∞H˘<Õ "åiH˜
h kˆH¯ ã¨Ô~·# k‰õΩ¯.
`Õ. J~°Ü«∞ =∂ `Õ[=ÚÅ`À_» <åÜ«Ú^èŒ=ÚÅ∞, „q∞Oy Éèí∞=# „`«ÆÜ«∞O|∞#∞ „q∞OQÆ∞K«∞#fl
cèHõ~åHÍ~°∞ =$„`«∞xñ cñK« =∞}ñz, Ü≥∞Å¡ ÉèíOQÆ∞Å =∂ ÉèíOQÆ g∞ñQÆ∞ =∞Éèí=! 341
* F ^Õ=^Õ"å! g_»∞, D =$„`åã¨∞~°∞_»∞ =∂ `Õ[ã¨∞ûÅ<Õ HÍ^Œ∞ =∂ PÜ«Ú^è•Å#∞ ‰õÄ_®
„q∞Oy"Õâß_»∞. D cèHõ~åHÍ~°∞_»∞ =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞ =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ Ãã·`«O kQÆ„q∞OˆQ@@∞¡<åfl_»∞. D
~åHõΔã¨∞x JǨÏOHÍ~°O J}z"ÕÜ«∂e! =∂ ÉèíOQÆáê@∞‰õΩ „ѨfHÍ~°O KÕÜ«∂e!
P. Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨! ^Œ∞óYÉèíO[#! Ѩ~°"Õ∞â◊!, ÉèíHõÎ=~°^Œ! Hõ$+¨‚! Éèí=q^Œ∂~°!
[Å~°∞ǨHõΔ! x#∞fl â◊~°}O|∞ "Õñ_≥^Œ, =∞ÉèíÜ«∞ q∞zÛ HÍ=Ù =∞Ü«∞º! =∞=Ú‡. 342
* F Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞ëê! F Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! h=Ù ^Œ∞óYÉèíO[#∞_»=Ù! ÉèíHõÎ~°O[#∞_»=Ù! ã¨O™ê~° ÉÏ^èŒÅ#∞
^Œ∂~°O KÕ¿ã ã¨~À*ωõΩΔ _»=Ù. F âߺ=∞ã¨∞O^Œ~å! x#∞fl â◊~}
° ∞ *ÁzÛ<å=Ú. „ѨÉ∂íè ! JÉèÜ
í ∞« q∞zÛ =∞=Ú‡Å#∞
P^Œ∞HÀ.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 471
=. #=∞¿ãÎ ÉèíQÆ=<åfl~åÜ«∞}! "åã¨∞^Õ=! PkѨÙ~°∞+¨! =∞Ǩ#∞ÉèÏ=! Ѩ~°=∞=∞OQÆà◊! Ѩ~°=∞HõàϺ}!
^Õ=! Ѩ~°=∞ HÍ~°∞}˜‰õΩ Öˇ·# Ѩ~°=∞ǨÏOã¨ÅQÆ∞ Ѩi„"å[‰õΩÅKÕ`« <åK«i`«O|∞ ÅQÆ∞ Ѩ~°=∞ã¨=∂kè
ÉèË^ŒO|∞ÅO |iÉèÏq`« Ѩiã¨∞Êù@O ɡ·# Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^èŒ~°‡O|∞KÕ`« #∞^•…\˜`«O |QÆ∞ `«=∞ó
Hõ"å@^•fi~°O|∞# #áê=$`«O ɡ·# Ü«∂`«‡Ö’HõO|∞# #∞ѨÅaú=∂„`«∞O_»"≥·, x[ã¨∞MÏ#∞Éèí=ÙO_»"≥·
Ü«Ú#fl h "å`«‡ ã¨=∞"Õ`«O|∞Öˇ· Ü«Ú¿ÑH˜ΔOѨO |_»x ~¸ â◊s~°O|∞ʼnõΩ #∞`«ÊuÎ ã≤÷u ÅÜ«∞
HÍ~°}∞O_» "≥· Ü«ÚO_»∞^Œ∞=Ù. QÆ∞}ã¨~æ° Ñ¨u`«∞O_»"·≥ Ü«∞Ѩiq∞`« QÆ∞}QÆ}O|∞Å∞#fl h=Ù, ^Õ=^Œ`∞« xÎ
=∂_ç¯ñ ÉÏ~°`«O„`«ºO|∞# ã¨fiHõ$`«O|∞Öˇ·# ‰õΩâ◊ÖÏ ‰õΩâ◊ŠѶ¨ÅO|∞Å ##∞ÉèíqO`«∞=Ù. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º
ã¨OѨ#∞flO_» "≥·# h "å`å‡~å=∞ ã¨fiÉèÏ=ÙO_» "≥·, Ü«∞Ѩiq∞`« QÆ∞}QÆ}O|∞Å∞ QÆey, ~¸â◊fi
~åǨÏfiÜ«∂#=QÍǨϺ =∂Ǩ`«‡ºO|O^Œ∞ #~åfip# qHõÅÊ q`«~°¯ qKå~° „Ѩ=∂}ÏÉèÏã¨O|∞ÅQÆ∞
‰õΩ`«~°¯âß„ã¨ÎO|∞Åñ QÆ~°¯â◊O|∞Öˇ·# „Ѩ[˝Å∞ QÆey, ^Œ∞~°=„QÆǨÏ"å^Œ∞ Å~Ú# q^•fiOã¨∞Å q"å^•
=ã¨~°O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ #∞Ѩ~°`«O|∞ÅQÆ∞ Jã≤Î <å ã‘Î`åºk "åHõºO|∞Å ã¨=∞ã¨Î =∂Ü«∂=∞Ü«ÚO _»"≥·
x[=∂Ü«∞KÕ`«ñ QÍ#O|_»x Ü«ÚH˜Î QÀK«~°∞O_»"≥·, ã¨=∞ q+¨=∞ ~°∂ѨO|∞Åñ „|=iÎO`«∞=Ù. ^Õ"å!
~°A˚=Ù#O^Œ∞ ã¨~°Ê„ÉèÏOu QÆÅ∞QÆ∞#@∞¡, „^Œ"åºO`«~°O|∞ÅKÕ`« „|ǨχOɡ·# h Ü«∞O^Œ∞ñ „|ѨOK«
„ÉèÏOu QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞. 㨈~fiâ◊fi~å! ã¨~°fi [QÆ`å¯~°} ~°∂ѨO|"≥·# h=Ù ã¨~°fiÉèí∂`« „Ѩ`«ºQÍ`«‡
=QÆ∞@O *Ëã≤ ã¨~°fiQÆ∞}Ï=ÉèÏ™ÈѨÅH˜Δ`«∞O_»"≥· HÍ#O|_»∞K«∞O^Œ∞=Ù. Ö’ˆHâ◊fi~å! Éèí= #‡Ç≤Ï=∞
=∞Ǩ=∞$`« ã¨=Ú„^Œ q„Ѩ٠@ûHõ$`åÊ# =∂„`«O|∞# ã¨O`«∞+ì̈z`«∞ÎÖˇ·, x~°O`«~° ã¨∞YO|∞# q™ê‡i`«
^Œ$+¨ì „â◊√`« q+¨Ü«∞ã¨∞Y ÖËâßÉèÏã¨∞Öˇ·# Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞, Éèí=K«Ûù~°} Hõ=∞Å ¿ã"å^èŒ~°‡O|∞
q_»∞=~°∞. „uÉèí∞=<å`«‡ Éèí=#! „uq„Hõ=∞! „u}Ü«∞#! „uÖ’Hõ =∞<ÀǨÏ~å#∞ÉèÏ=! Éèí=nÜ«∞ "≥·Éèí=
qÉèí∂u ÉèË^ŒO|∞ Öˇ·# ^Œ#∞*Ï^Œ∞ʼnõΩ ##∞Ѩ¢Hõ=∞ ã¨=∞Ü«∞O ɡé˜Oy, x[=∂Ü«∂|ÅO|∞# ã¨∞~°
#~° =∞$QÆ [ÅK«~åk ~°∂ѨO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz, `«nÜ«∂=`å~°O|∞Å ##∞~°∂ѨOɡ·# q^èŒO|∞#
tH˜OΔ `«∞=Ù. ÉèHí =Îõ `«ûÖÏ! Éè=í #∞‡Y Hõ=∞Å x~°`
æ « =∞^è∞Œ ~° =K«<å=∞$`« HõàÏqâı+O¨ |∞Å, x[^•ã¨∞Å"≥∞#ÿ
=∂ ǨÏ$^ŒÜ∞« `åѨO |_»OyOѨÙ=Ú. [QÆ^∞Œ `«ÊuÎ ã≤u ÷ ÅÜ«∞ HÍ~°} „Ѩ^•è # k=º =∂Ü«∂ q<À^Œ=iÎ"·≥
ã¨~°fi r=xHÍÜ«∞O|∞ʼnõΩ ÉÏǨºÉèíºO`«~°O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ „|Ǩχ „Ѩ`«ºQÍ`«‡ ã¨fi~°∂Ѩ „Ѩ^è•#
~°∂ѨO|∞Å ^Õâ◊HÍÅ ^ÕǨ=™ê÷# qâı+¨O|∞Åñ, ^Œ^Œ∞áê^•<å#∞Éèí=O|∞Å∞ QÆey, ã¨~°fi„Ѩ`«ºÜ«∞
™êH˜"Δ ,·≥ ™êHΔÍ`«Ê~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙO_»"·≥ Ü«ÚO_≥_ç h‰õΩ <Õ=∞x q#flqOK«∞ "å~°=Ú? [QÆ^•„â◊Ü∞« Oɡ,·
qq^èŒ =$l# ã¨O™ê~° Ѩi„â◊"≥∂Ѩâ◊=∞#O ɡ·# Éèí=nÜ«∞ k=ºK«~°} â◊`«Ñ¨ÖÏâ◊KåÛùÜ«∞ <å„â◊~ÚO
K≥^Œ=Ú Jx ÃщõΩ¯q^èŒO|∞Å q#∞uOz ~Ú@¡xi. 343
* ÉèíQÆ"å#∞_®! N=∞<åfl~åÜ«∞}Ï! PkѨÙ~°∞ëê! =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Ѩ~°=∞=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áê!
Ѩ~=° ∞HõÖϺ}=¸sÎ! ^Õ=^Õ"å! Hõ~∞° }ÏѨiѨÓ~°∞Å‚ ∂ Ѩ~=° ∞ ǨÏOã¨Å∂ J~Ú# Ѩi„"å[‰õΩÅ∞ ã¨=∂kèÜ∂≥ QÍxfl
J#∞+≤Oª z#"åÔ~· z`≥Hη Í„QÆ`#« ∞ ã¨Oáêk™êÎ~∞° . JѨC_»∞ Ѩiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ JO`«óHõ~}
° OÖ’ áê~°=∞ǨÏO㨺 ^è~Œ ‡° O
472 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Pq~°ƒqù ã¨∞OÎ k. =∞#ã¨∞ûÖ’x `«"∂≥ ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ `«Å∞Ѩ٠`≥~∞° K«∞‰õΩO@∞Ok. P`«‡Ö’HõO „ѨHÍt`« =∞ø`«∞Ok.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõeˆQ P`«‡ã¨∞Yã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# P#O^•#∞Éèí∂u U^≥·`Õ L#fl^À J^Õ h=Ù.

h=Ù J¿ÑH˜OΔ Ñ¨Hõ áÈ~Ú<å D â◊s~åÅ ã¨$+≤ãì u÷≤ ã¨OǨ~åʼnõΩ h"Õ HÍ~°}O J=Ù`«∞O\Ï=Ù. ã¨fiÜ«∞OQÍ
x~°∞} æ ∞_»"·≥ „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ó S#ѨÊ\˜H© h=Ù J#O`«"∞≥ #ÿ QÆ∞}QÆ}ÏÅ`À ‰õÄ_ç LO\Ï=Ù. ^Õ=^Œ`∞« _Î ∞»
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ™ê=∂#º =∂#=ÙÅ =Öˇ HÍÅHõ~å‡^Œ∞Å Hõn#è ∞_»"·≥ ã¨fiÜ«∞OHõ$`åÖˇ#· â◊√ÉèÏâ◊√ÉèÏÅ#∞ J#∞Éèqí ™êÎ=Ù.
+¨_∞» }æ âÿˇ fi◊ ~°º ã¨OѨ#∞fl_»"#·≥ h=Ù P`å‡~å=Ú_» =Ü«Úº#∞ JѨiq∞`« QÆ∞}QÆ}ÏʼnõΩ P„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ "å_»=Ù.
Dâ◊fi~°∞_»"≥·# h =∂Ǩ`«‡ºO W`«~°∞ʼnõΩ J#∂ǨϺO. J#=QÍǨϺO.

P^èŒ∞xHÍÖˇ·# qHõÅÊO, q`«~°¯O, qKå~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ=∂}ÏÉèÏ™êÅ`À ‰õÄ_ç [\˜Å"≥∞ÿ#

‰õΩ`«~å¯Å֒Ѩ_ç Hõ~°¯â◊|∞^Œ∞úÖˇ·# q^•fiOã¨∞Å∞ =º~°÷"≥∞ÿ# âß„ã¨Î"å^•ÅÖ’ „H˜O^Œ∞g∞^Œ∞ Ö∫`«∞O\Ï~°∞.
''^Õ=Ù_»∞ L<åfl_»∞ – ÖË_∞» —— J<Õ `≥eã‘ `≥eÜ«∞x "å^ÀѨ"å^•Å`À H©K∞« ÖÏ_»∞‰õΩO\Ï~°∞. =∂Ü«∂=∞Ü«Ú_»"#·≥
h=Ù x[=∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O=Å¡ "åiH˜ HÍxÊOѨ=Ù. JO`«~åºq∞"≥·# h=Ù ã¨=∞q+¨=∞ ~°∂áêÅ`À „Ѩ=iÎã¨∂Î
Ü«ÚH˜Î =∂„`« QÀK«~°∞_»=QÆ∞ `«∞<åfl=Ù.

^Õ=^Õ"å! „`å_»∞#∞ K«∂z áê=∞#∞ „ÉèÏOu Hõey#@∞¡ JO`«~åºq∞"≥·# hÜ«∞O^Œ∞ J#º=ã¨∞΄ÉèÏOu

HõÅ∞QÆ∞`«∞#flk. 㨈~fiâ◊fi~å! ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© HÍ~°}"≥∞ÿ# h=Ù ã¨~°fiÉèí∂`åÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ L#flO^Œ∞=Å¡
ã¨HõÅQÆ∞}QÆ}ÏÅ`À „ѨHÍtã¨∞Î#fl@∞¡ HõxÊOK«∞`å=Ù.

[QÆnâ◊fi~å! h =∞Ç≤Ï=∞ Jáê~°"≥∞ÿ# J=∞$`« ã¨=Ú„^ŒO =O\˜k. P J=∞$`«™êQÆ~°OÖ’x XHõ z#fl

aO^Œ∞=Ù#∞ ~°∞z K«∂z# ÉèÏQÆ=`À `«=Î ÚÅ∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞Öˇ· JYO_»"∞≥ #ÿ P#O^•xfl J#∞Éèqí ™êÎ~∞° .
P Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ P P#O^ŒO`À Ѩ~=° tOz Hõ#fl"å\˜=Å¡ q#fl"å\˜=ÖÏ¡ HõeQˆ ã¨∞YÖËâßxfl q㨇i™êÎ~∞° .
"å~°∞ h K«~°} Hõ=∞Å ¿ã"å „=`åxfl =^ŒeÃÑ@ì~°∞. h=Ù =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ xO_ç L<åfl=Ù. =ÚÖ’¡HÍÅ#∂
P„Hõq∞Oz# „uq„Hõ=Ú_»=Ù. =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ ^Œi≈OKÕ „u<Õ„`«∞_»=Ù. =ÚÖ’¡HÍÅ P`«‡Å#∞ PHõi¬OKÕ
=∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_»=Ù. h qÉè∂í u Éè^Ë •Öˇ#· ^•#=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åiH˜ JO`«ºHÍÅO Pã¨#flO J~ÚO^Œx
`≥Å∞ã¨∞H˘x h =∂Ü«∂ „ѨÉèÏ=O=Å¡ "å=∞<åk ^Õ=`å ~°∂áêÅ#∂, ~å=∞Hõ$ëê‚k =∂#= ~°∂áêÅ#∂,
=~åǨk =∞$QÆ~°∂áêÅ#∂, =∞`«ûº‰õÄ~å‡k [ÅK«~° ~°∂áêÅ#∂ ^èŒiOz `«y# q^èŒOQÍ tH˜Δã¨∞ÎO\Ï=Ù.

ÉèíHõÎ=`«ûÖÏ! h =ÚYHõ=∞ÅO#∞O_ç "≥Å∞=_ç# =∞^èŒ∞~° "å‰õΩ¯Å<Õ J=∞$`«`«~°OQÍÅ`À =∂

JO`«~°OQÍÅÖ’x ã¨O`åáêxfl K«ÖÏ¡~°∞Û. D [QÆ`«∞ÎÜ≥ÚHõ¯ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂ʼnõΩ HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ#
=¸Å„ѨHõ$u =∂Ü«∞ h‰õΩ =â◊=iÎxÜ≥ÿ∞ LO@∞Ok. D ã¨$+≤ìÖ’x ã¨=∞ã¨Î „áê}˜ã¨=¸Ç¨ʼnõÄ Ö’Ñ¨Å
"≥Å∞ѨŠ''„Ѩ`«ºQÍ`«‡——QÍ, ''Ѩ~°=∂`«‡——QÍ h=Ù =iÎã¨∞ÎO\Ï=Ù. ^Õâ◊O HÍÅO ^ÕǨÏO "≥Ú^ŒÖˇ·# "åx
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 473
ã≤÷uQÆ`«∞ʼnõÄ, J#∞Éèí"åʼnõÄ, ã¨~°fiq+¨Ü«∂ʼnõÄ ™êH˜Δ"≥· ™êHΔÍ`ü Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"≥·# h‰õΩ =∂
QÀ_»∞ U=∞x q#flqOK«∞HÀQÆÅ=Ú!
ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ, <å<åq^èŒ áêáêÅ#∂, ã¨O™ê~° `åáêÅ#∂ LѨâ◊q∞OѨ*Ë¿ã Éèí=nÜ«∞
Ѩq„`« áê^ŒÑ¨^•‡Å KèåÜ«∞#∞ ã¨=∂„â◊~Úã¨∞Î<åfl=Ú.
Jx J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ „áêi÷Oz ^Õ=`«Å∞ "åã¨∞^Õ=Ùx`À WOHÍ WÖÏ J<åfl~°∞.
Hõ. `Õ[O|∞ <åÜ«Ú=Ù#∞ q, „ÉèÏl`« k"åºÜ«Ú^èŒ=ÚÅñ |~°∞=_ç =$„`«∞O
_®l=ÚYO|∞# „q∞OÔQ#∞, =∂ [Ü«∞ q∞O ÔHO^Œ∞ñ? *ˇÑ¨C=∂! [QÆnâß! 344
* F [QÆnâ◊fi~å! P ~åHõΔã¨~åA =∂ `Õ[ã¨∞ûÅ#∂ PÜ«Úã¨∞ûÅ#∂ PÜ«Ú^è•Å#∂ ~°}~°OQÆOÖ’
|Å=O`«OQÍ Hõ|oOz "Õâß_»∞. WHõ =∂‰õΩ [Ü«∞=∞<Õk ZHõ¯_»∞#fl^À h"Õ K≥ѨC ™êfig∞!
=. Jx ~Ú@¡u=∞<ÀǨÏ~° K«`«∞~° =K«#O|∞Å ÉèíH˜ÎѨ~°=â◊√Öˇ· q#∞u ¿ãÜ«ÚK«∞#fl ^Õ=`«ÅO Ez,
Ü«∞ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O _»=∞$`« „áêÜ«∞O|∞ ÅQÆ∞ QÆOcè~°ÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 345
* D „ѨHÍ~°OQÍ ÉèHí ÑΘ ~¨ =° â◊√Öˇ#· „u^Œâ√◊ Å∞ Ѩ~=° ∞ ~°=∞}©Ü∞« =ÚÖˇ#· =K«<åÅ`À <Õ~∞° ÊQÍ „áêi÷OѨ
P ^Õ=`«Å#∞ uÅH˜Oz N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ J=∞$`«O zeˆH ѨÅ∞‰õΩÅ`À QÆOcè~°OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. =∞ ^Œ∞Ѩ™ê÷#O |QÆ∞ g∞, ã¨^Œ=∞Å ã¨∞*Ï˝#=Ú#‰õΩ ã¨O`À+¨=Ú#O
ÉÁ^ŒÖˇ =∞k „Ñ‘u <˘Oku, =^ŒÅHõ <å ÉèíH˜Î "˘_»q∞ =º~°÷O |QÆ∞<Õ! 346
* <å ™êxfl^躌 O ã¨OáêkOK«∞H˘#fl ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ g∞ *Ï˝<åxH˜ <å JO`«~O° QÆO ZO`À ã¨O`À+≤OzOk.
<å‰õΩ g∞g∞^Œ KåÖÏ „Ñ‘u HõeyOk. <å Ü«∞O^Œe Z_»`≥QÆx ÉèíH˜Î ZѨÊ\˜H© =º~°÷O HÍ^Œ∞.
=. =∞é˜ÜÚ« , #u„Ñ‘`∞« O_»<#·≥ <åÜ«∞O^Œ∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩO ÉÁO^Œ ~åx Ü«∞~°O÷ |∞ ÖË^∞Œ . qâı+O≤ z <åÜ«∞O^Œ∞
<ÕHÍO`«=∞u Ü≥ÿ∞# `«`«Îfiq^Œ∞O _»#ºO|∞ÅO QÀ~°‰õΩO_»∞. QÆ∞}O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ`«Îfi *Ï˝#QÀK«~°∞O
_≥#· "åñ_»∞ q+¨Ü∞« x=$`«Î z`«∞OÎ _≥· ã¨O™ê~° =∂~°Oæ |∞ xK«Û~ù ÚOѨñ_»∞. HÍ=Ù# g∞‰õΩ â◊√ÉèOí |Ü≥∞º_»∞.
^ŒnèzÜ«∞#∞ |∞∞+≤ã¨`«Î=ÚO_»∞ QÆÅO_»∞. J`«x â◊s~°O|∞ =∞kfi^•ºuâ◊Ü«∞ =∞ǨÏ`«ÎfiO|∞#O ^Õ*’
qâı+¨O|∞# ™ê~°O ɡ· Ü«Ú#flÜ«∞k. J`«x #_çy, `«K«Ûs~°O|∞ñ |∞zÛH˘#∞O_»∞. J`«O_»∞ ѨÓ~°fi
HÍÅO|∞# #tfih ^Õ=`«Å‰õΩ #â◊fit~À<å=∞O |#∞ „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO |QÆ∞ x+¨¯à◊OHõO ɡ·# q^Œº
#∞Ѩ^ÕtOz#, "å~°Å∞ r=#∞‡H˜Î`«fiO|∞ <˘Oki. =∞é˜Ü«Úñ ^Œfi+¨ì$ Ѩل`«∞ÎO_≥·# qâ◊fi ~°∂ѨÙ#‰õΩ
=∞^•`«‡HõO ɡ·# Ü«∞ÉèË^Œº Hõ=K«O|∞ xK≥Û. HÍ=Ù# #`«O _»u=^•#∞ºO_»∞. Jtfih^Õ=`«ÅKÕ`«
Ü«∂zOѨO|_ç, ^ÕǨÏO|∞ =OzOѨHõ g∞ H˜K«∞Û. J`«x â◊źO|∞Å∞ qâ◊fiHõ~°‡ xi‡`«O|∞ Öˇ·,
â◊`«^è•~°Å∞ QÆÅ Ü«∂Ü«Ú^èŒ „âı+¨ªO ɡ·, =∞`ÕÎ*’Ѩ|$OÇ≤Ï`«Oɡ· =$„`åã¨∞~° t~ÀǨÏ~°} HÍ~°}Oɡ·
Ü«ÚO_»∞. ^•#O*Ëã≤ g∞~°∞ ѨÙ#~°¡|ú `Õ*’-„™êÎÜ«Ú^èŒ ã¨OѨ^ŒÅ∞ QÆey "≥eOÔQ^Œ~°∞. qâı+≤OzÜ«Ú
474 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞^ŒƒùHõÎ=~°∞ Öˇ·#"å~°ÖË Ö’HõO|∞Å <≥=fiiH˜ #*ËÜ«ÚÅ∞. HÍ=Ù# g∞‰õΩ Éèí„^ŒO|Ü≥∞º_»∞ Jx
Éèí∂`«ÉèÏ=#∞O_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞O _»^Œ$â◊√ºO _»Ü≥∞º. JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∞ ^Œnèz=Úx Hõ_»‰õΩO [x#
#`«Îé˜ ~ÚO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 347

* <Õ#∞ `«$Ñ≤Îá⁄Ok`Õ <å Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ#k LO_»<Õ LO_»^Œ∞. JnQÍHõ <åÜ«∞O^Œ∞ J##º"≥∞ÿ#
ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ∞ QÆÅ"å_»∞ ##∞fl `«Ñ¨Ê =∞i ^Õxh "åOzèOѨ_»∞. `«`«Îfi=Ú#∞ ^Œi≈Oz `≥Å∞ã¨∞H˘#fl"å_»∞.
q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅ#∞O_ç q~°‰Ωõ _Î Ò`å_»∞. ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞ `«$}©Hiõ ™êÎ_∞» . JO^Œ∞=Å¡ g∞‰õΩ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.

^Õ=`«ÖÏ~å! ^Œnèz J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ =∞ǨÏi¬ L<åfl_»∞. P |∞∞+≤ ѨÙOQÆ=Ùx ^ÕǨÏO <å~åÜ«∞}Hõ=K«
„ѨÉÏè =O=Å¡ =∞Ǩ`Õ*’=O`«"∞≥ ÿ ™ê~° =O`«"∞≥ ÿ LO@∞Ok. g∞~°O^Œ~∂° P =∞ǨÏi¬ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ PÜ«∞##∞
„áêi÷Oz PÜ«∞# ^ÕǨxfl ѨÙK«∞ÛH˘#O_ç. P =∞ǨÏi¬ ѨÓ~°fiO „|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ=¸ x+¨¯à◊OHõ=¸ J~Ú#
'—Jâ◊fit~°O—— J<Õ q^Œº#∞ Jtfih ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ LѨ^tÕ OKå_»∞. "å~°∞ P q^Œº#∞ Láêã≤Oz r=#∞‡‰õΩÖÎ <·ˇ å~°∞.
P =∞ǨÏi¬ JO`ÕQ͉õΩO_® `«fi+¨ì J<Õ „Ѩ*ÏѨuH˜ JÉèË^Œº=¸ =∞<åfl=∂OH˜`«=¸ J~Ú# <å~åÜ«∞}
Hõ=Kåxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. `«fi+¨ì ^•xx `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# qâ◊fi~°∂Ѩ„Ѩ*ÏѨuH˜ LѨ^ÕtOKå_»∞.

P ^Œnèz =∞ǨÏi¬ ^•`«ÅÖ’ "Õ∞Å∞|Ou. g∞~°∞ Jtfih ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ =ÚO^Œ∞OK«∞H˘x P =∞ǨÏi¬x

„áêi÷OK«O_ç. PÜ«∞# `«# ^ÕÇ¨ xfl `«Ñʨ ‰õΩO_® g∞‰õΩ W™êÎ_∞» . qâ◊fiHõ~‡° P =∞ǨÏi¬ Z=ÚHõÅ`À #∂~°OK«∞Å
=„*ÏÜ«Ú^è•xfl ã≤^ŒúO KÕ™êÎ_»∞. <å `Õ*’qâı+¨O`À xO_ç# P =„*ÏÜ«Ú^èŒO =$„`åã¨∞~°∞x t~°ã¨∞û#∞
YO_çOK«∞`«∞Ok. JѨC_»∞ g∞ g∞ `Õ[ã¨∞ûÅ∞, g∞ g∞ â◊„™ê΄™êÎÅ∂ =∞m§ g∞‰õΩ ã¨O„áêÑ≤ΙêÎ~Ú. g∞~°∞
=Ú#∞Ѩ\Ö˜ ÏQÍ „ѨHÍt™êÎ~∞° . =ÚYºOQÍ <å ÉèHí =Îõ ~ˆ }∞ºÅ∞ U Ö’HõOÖ’ L<åfl "åix Z=fi~°∂ [~ÚOK«Ö~Ë ∞° .
g∞‰õΩ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!

WÖÏ P*Ï˝ÑO≤ z#"å_≥· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ JO`«~åú#"≥∞<ÿ å_»∞. J#O`«~O° ^Õ=`«Å∞ Jtfih^Õ=`«Å#∞

=ÚO^Œ∞OK«∞H˘x ^Œnèz =∞ǨÏi¬x ^Œi≈Oz D q^èŒOQÍ Ji÷OKå~°∞.
P. ^ÕÇ≤Ï ã¨∞Y=Úñ QÀ~°∞ ^ÕǨÏO|∞ Ѷ¨∞\˜~ÚOz, ^ÕÇ≤Ï q_»∞=ÖËñ_»∞ ^ÕÇ¨Ï "≥∞ѨÙ_»∞,
^ÕÇ≤Ï! Ü«∞㨇nÜ«∞ ^ÕǨÏO|∞H˘é‰õΩ<≥·, ^ÕÇ¨Ï g∞ñQÆ^ŒÜ«∞º! ^Õ=`«Å‰õΩ. 348

* =∞Ǩ`å‡! D Ö’HõOÖ’ r=Ù_»∞ ™œMϺxfl PtOz ^ÕÇ¨ xfl ã‘fiHõi™êÎ_∞» . JO^Œ∞Hõ<Õ U Ѩiã≤u÷ Ö’#∂
^ÕÇ≤Ï J~Ú#"å_»∞ `«# ^ÕǨxfl =^ŒeÃÑ@ìÖË_»∞. WѨC_»∞ ^Õ=`«Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú ''^ÕÇ≤Ï——Jx h ^ÕǨxfl
J_»QÆ\ÏxH˜ =KåÛ=Ú. ^ŒÜ«∞KÕã≤ h ^ÕǨxfl =∂‰õΩ W=Ùfi!
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 475
L. ZHõ¯_» <≥Å¡Ö’Hõ=ÚÅ <≥=fi~°∞ñ QÀ~°x HÀi¯ <Õñ_»∞ =∂
`≥Hõ¯eáê@∞ÔH· uqi ^ÕǨÏ=Ú "Õñ_»ñQÆñ =zÛ<å~°, "Õ∞
"≥∞Hõ¯_»! f„= Hõ~°‡QÆu Ü≥∞Hõ¯_»! ^≥·=Hõ$`«O|∞QÍHõ! ~¸
„`˘‰õΩ¯_»∞ ^•# g∞ =~°∞㨠~ÀÜ«∞Hõ "Õñ_»∞^Œ∞ˆ~ [QÆO|∞Å<£? 349
* ZHõ¯_»‰õÄ_® ZѨC_»∞‰õÄ_» Z=fi~°∞‰õÄ_® HÀ~°x HÀiHõ ~Úk. <Õ_»∞ "Õ∞=Ú =∂ HõëêìÅ∞
QÆ>ˇìHõ¯\ÏxH˜ h â◊s~åxfl Ji÷OK«\ÏxH˜ =KåÛ=Ú. ^Õ=`«Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú W@∞=O\˜ HÀ~°~åx HÀÔ~¯
HÀ~°∞‰õΩ<Õ f„=ã≤u÷ H˜ kQÆ*Ï~å=∞O>Ë W^ŒO`å qkè"Ñ·≥ s¨ `«ºO QÍHõ =∞ˆ~q∞\˜? Ö’HõOÖ’ ZHõ¯_≥<· å W@∞=O\˜
Hõ‰õΩ¯iÎ ^•<åxfl Z=Ô~·<å ã≤QÆ∞æ q_çz J_»∞QÆ∞`å~å?
Hõ. hK«QÆu Ü≥∞Å¡ÉèíOQÆ∞Å, Ü«∂K«# Ü«∞x `≥eã≤ `«QÆx ^Œ_»∞QÆ∞^Œ∞ ˆ~x<£
Ü«∂K«Hõ =~°æ=Ú Ö’Ñ¨Å, hK«‰õΩ Å#ñ|_»Ô~? Ü≥∞O`« <Õ~°Ê~°∞Öˇ·#<£. 350
* "åã¨"Î åxH˜ ''Ü«∂K«#—— J<Õk Jxflq^è•ÖÏ hK«"∞≥ #ÿ Hõ$`«ºO. D ã¨OQÆu `≥eã≤‰Äõ _® `«QxÆ ^•xx
Ü«∂zOK«\ÏxH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ# Ü«∂K«‰õΩÅ∞ Ѩ~°=∞hK«∞Å∞ J#@OÖ’ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ ZO`«
<Õ~°Ê~°∞Öˇ·<å hKåuhK«∞ÖË!
Hõ. J_»∞QÆOQÆ~åx =ã¨∞Î=Ù, Å_»∞QÆ~°∞ |u=∂e Ü≥∞\˜ì Ü«∞~°∞÷Å∞ x#∞ <Õ
=∞_çyuq∞ ^ÕÇ¨Ï "≥∞Å¡#∞, QÆ_»∞ #_çÔQ_»∞ "åiˆH_» Hõ~°∞}? =∞Ǩ`å‡! 351
* F =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! Ö’HõOÖ’ Ü«∂K«‰õΩ Å∞<åfl~°O>Ë "å~°∞ Ji÷OѨ^Œy# =ã¨∞Î=Ù<Õ Ji÷™êÎ~°∞QÍx
J_»∞QÆ~åx =ã¨∞Î=Ù#∞ J_»∞QÆ~°∞. WѨC_»∞ "Õ∞=Ú J_»∞QÆ~åx ^•xx h ^ÕǨxfl =∂ H˜=fi=∞x
J_»∞QÆ∞`«∞<åfl=Ú. |u=∂Å∞`«∞<åfl=Ú. x*ÏxH˜ ^•`«Å=ÚO^Œ∞ KÕ`«∞Å∞ ^•KÕ Ü«∂K«‰õΩʼnõΩ ^ŒÜ«∂
^•H˜Δ}ϺÅ∞ LO_»=Ù. Ü«ÚHÍÎÜ«ÚHõÎ q"ÕHõO LO_»<Õ LO_»^Œ∞.
L. <å=Ù_»∞ <å ^ŒnèzÜ«Ú =∞#O|∞ ã¨O`«ã¨=∞Ok #qfi ã¨O
ÉèÏq`« "åHõº Ѩ^Œú`«∞Åñ |Å∞¯K«∞ x@¡<≥ñ ÉËi‡`À_» <À
^Õ=`«ÖÏ~°! „áê}∞ʼnõΩñ ^≥Hõ¯e =∞$`«∞º ÉèíÜ«∞O|∞ ѨÓ#∞>Ë
ÉèÏ==ÚÅO ^ŒÅOѨ~°∞ Hõ$áê=∞u <≥#flñ_»∞ g∞ =∞#O|∞Å<£. 352
* ^Õ=`«Å =∂@Å∞ PÅH˜Oz ^Œnèz ֒֒ѨŠã¨O`À+≤OKå_»∞. z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂
Q“~°=ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ J=∞~°∞Å#∞ J=Ö’H˜Oz PáêºÜ«∞OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞. J=∞~°∞ºÎ ÖÏ~å! D =∞~°ºÎ Ö’HõOÖ’x
=∂#=ÙʼnõΩ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O ã¨Ç¨Ï[OQÍ LO@∞O^Œ#fl ã¨OQÆu g∞‰õΩ ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. g∞~°∞ ^Õ=`«Å∞
Hõ^•! JO^Œ∞=Å¡<Õ x~åÌH˜Δ}ºOQÍ g∞ HÀiHõ "≥Å¡_çOKå~°∞.
P. ZÅq∞ „|`«∞Hõ xK«Û~ÚOz# "åiH˜, ^ÕÇ¨Ï "≥∞Å¡ÉèíOy nѨ٠QÍ^≥?
Ü«∞K«∞º`«∞O_»∞ =zÛ Ü«∞i÷OK≥ <ÕxÜ«Ú, `«#∞fl xK«∞Û#\˜ì ^•`« QÆÅñ_≥? 353
476 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ö’HõOÖ’ r=ÙʼnõΩ rqOKåÅ<Õ ÉèÏ=O Z‰õΩ¯=QÍ<Õ LO@∞Ok. J@∞=O\˜ "åiH˜ `«=∞ „áê}ÏÅ<åfl
`«=∞ â◊s~°=∞<åfl ZO`« fÑ≤Ü≥∂ K≥ѨÊÖË=Ú. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =zÛ KÕ*Ïz Ü«∂zOz #ѨÊ\˜H© `«# ^ÕǨxfl
WKÕÛ^•`« D Éèí∂Ö’HõOÖ’ Z=_»∂ LO_»_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 354
ã‘. J~°÷O|∞ "Õñ_≥_»∞ #~°∞÷Å∞ QÆÅ~°∞ QÍ HõOQÆO|∞ "Õñ_≥_ç Ü«∞i÷ QÆÅñ_≥?
`«QÆñ QÀiHõÅ xK«∞Û ^•#jÅ∞ñ_»∞ QÆÅ∞æñ ^Œ# ^ÕÇ¨Ï g∞ <Õ~°∞Û ^•`« QÆÅñ_≥?
~¸ <Õ~°∞Û"åñ_»∞ ^ŒxflzÛ# ~ÀÜ«∞Hõ K«OÃÑ_»∞#\˜ì Ü«∂K«‰õΩñ_»∞ QÆÅñ_≥?
K«OÑ≤Ü«Úñ É’=Hõ â◊źO|∞ ÅxflÜ«Ú <Õé˜ Ñ¨OK«∞Hõ áÈ=Ù"å~°∞ QÆÅÔ~?
P. ~°=∞} Ö’Hõ"≥∞Å¡ ~°H˜ΔOK«∞ "åiH˜, Ç≤ÏO㨠¿ãÜ«Ú|∞kú Ü≥∞@∞ì "˘_»"≥∞?
„ÉÏñu Ü≥ÿ∞#Ü«∞\˜ì „áê}O|∞ÃÑ·ñ nѨÙ, `«=∞‰õΩñ É’Öˇ <≥kiñ ^ŒÅñѨ =Å^≥? 355
* D [QÆ`∞« ÖÎ ’ ^è#Œ ^è•<åºÅ∞ W=∞‡x J_çQˆ Ü«∂K«‰Ωõ Å∞ LO\Ï~°∞QÍx ^ÕÇϨ O W=∞‡x Ji÷OKÕ"å~°∞
ZHõ¯_≥<· å LO\Ï~å? Ji÷Oz# =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ WKÕÛ ^•`«Å∞ LO\Ï~°∞ QÍx „áê}ÏÅ∞ ^•#OQÍ WKÕÛ ^•`«Å∞
LO\Ï~å? XHõ"Õà◊ JÖÏ ^ÕǨÏq∞KÕÛ ^•`« L#flѨÊ\˜H© ã≤QÆ∞æ=∂e#"å_≥· ã‘fiHõiOKÕ Ü«∂K«‰õΩ _»∞O\Ï_®?
D q^èŒOQÍ ^•`«#∞ K«OÑ≤ ^ÕǨxfl ѨÙK«∞ÛH˘<åfl Z=ÚHõÅhfl Ui =¸@ QÆ@∞ìH˘x ѨOK«∞H˘<Õ =OK«‰õΩ
Å∞O\Ï~å? g∞~°∞ Ö’HÍÅ#∞ ^ŒÜ«∞`À ~°H˜ΔOKÕ ^Õ=`«Å∞ Hõ^•! g∞‰õΩ D Ç≤ÏO™ê`«‡Hõ"≥∞ÿ# |∞kú ZÖÏ
ѨÙ\˜ìOk? g∞ „áê}ÏÅ∞ g∞ ÔHO`« fáÈ Z^Œ∞\˜"åà◊¡ „áê}ÏÅ∞ ‰õÄ_® "åà◊¡‰õΩ JO`«fÑ≤ J#fl ã¨OQÆu g∞
`«ÅOѨÙ#‰õΩ ~åÖË^•!
=. Jx# ^Õ=`« e@¡xi. 356
`Õ. ã¨~°fi Éèí∂`«^ŒÜ«∂Ѩ~° ™êfiO`«∞ʼnõΩ#∞, |∞}º=~°Î#∞ ÅQÆ∞ q∞=ڇɒñ\˜ "åi
Hõq∞`« ã¨f¯iÎ HÍ=ÚÅ HõÅѶ¨Ú=∞`«∞Å, H˜Ü«∞º~åx Ѩ^•~°÷O|∞ Öˇqfi QÆÅ=Ù? 357
* ^Œnzè =∞ǨÏi¬ =∂@Å∞ qx ^Õ=`«Å∞ PÜ«∞#`À WÖÏ J<åfl~°∞. ™êfig∞! g∞~°∞ ã¨~fi° Éè∂í `«=ÚÅO^Œ∂
^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ∞ QÆÅ"å~°∞. qâı+≤Oz q"ÕHõ=O`«∞Å∞. J@∞=O\˜ g∞‰õΩ W`«~°∞ʼnõΩ DÜ«∞~åx
Ѩ^•~å÷ÅO@∂ U=ÚO\Ï~Ú?
P. J_»∞QÆ~åx ™⁄=Ú‡ Å_»∞QÆ ~å^Œx =∂#ñ, _»_»∞QÆ∞"åx =∂@ Å_»∞QÆ <ÕÅ?
„ÉèÏOu #_»∞QÆ∞KÀ@ñ „ÉÏ}O|∞ ÖËxÜ«Ú, xK«∞Û"åñ_»∞ ^•Ñ¨ñ _çK«∞ÛñQÍx. 358
* J=ã¨~O° H˘nÌ J_»∞QÆ =zÛ#"å_»∞ J_»∞QÆ~åx =ã¨∞=Î Ù<≥<· å J_çy f~°∞`å_»∞. WKÕÛ^•`« DÜ«∞~åx
=ã¨∞Î=Ù<≥·<å WzÛ f~°∞`å_»∞. Pâ◊Ѩ_ç Z=Ô~·<å Ji÷¿ãÎ „áê}ÏÖˇ·<å ^•K«∞HÀ‰õΩO_® WKÕÛ™êÎ_»∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 477
=. Jx Ѩ~°ã¨OHõ@O|∞ ^ŒÅOѨHõ xeOѨÙÅ∞ HÍ~°ºÑ¨~°`« ã¨q#Ü«∞ "åHõºÑ¨~°OѨ~°ÅO „ÉÏi÷Oz#,
#`«O_»∞ ^Œ~°Ç¨Ïã≤`«=^Œ#∞O_≥·, Ü«∞dÅ Ö’Hõ^èŒ~°‡O ɡé˜OyÜ«Ú <˘H˜¯O`« HÍÅO|∞ „Ѩu"åHõºO
azÛu, nx ã¨Ç≤ÏOѨO^ŒQÆ∞^Œ∞~°∞. g∞ Ü«∞\˜ì "å~°Å‰õΩO „aÜ«∞O |QÆ∞<Õx <≥ѨC_≥·# xfi_»∞=O^Œy#
â◊s~°O|∞ q_»∞K«∞@ ÜÕ∞q∞ ^Œ∞~°¡ÉèíO|∞? J„^èŒ∞=Oɡ·# ~¸ ^ÕǨÏO|∞KÕ`«O wiÎ ã¨∞Hõ$`«O|∞Å
<≥=fiO _®i˚OѨ‰õΩO_»∞ #`«O_»∞ áêëê}Ï^Œ∞ÅHõO>ˇ #u Hõiî#∞O_»∞. g∞ Ü«∞\˜ì ѨÙ}ºâ’¡‰õΩÅKÕ`«
<åHÍOH˜OΔ Ñ¨O|_ç# ~¸ â◊s~°O |„Ѩ"∞Õ Ü«∞ ^è~Œ å‡i˚`O« |∞. U ^ÕÇϨ O|∞KÕ`<« #·≥ #∞ ã¨HÅõ Éè∂í `«O|∞Å∞
â’HÍ#∞Éè=í O|∞# â’H˜OK«∞, ǨÏ~å¬#∞Éè=í O|∞# ǨÏi¬OK«∞#\˜ì =∞ǨHõ+^ì¨ <·≥ åºHõ~O° ɡ#· ~¸ â◊s~°O|∞
HÍHõ â◊√#Hõ ã¨$QÍÖÏ^Œ∞ÅáêÅ∞ Q͉õΩO_» "Õ∞ ÅÜ≥∞º— Jx xtÛ`å`«∞‡O_≥· ^Œnz è , `«`åÎfi=Ö’Hõ#O|∞KÕ`«
x~°ã≤`« |O^èŒ#∞O_≥·, |∞núO„kÜ«∞ =∂#ã¨O|∞Å`ÀñQÆ∂_ç# ˆHΔ„`«A˝x Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨOɡ·#
ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œ∞ <ÕH©Éèí∂`«O|∞ñ *Ëã≤, Ü≥∂QÆ*Ï˝#O|∞# â◊s~°O|∞ q_çK≥, JѨC_çO„^Œ∞ñ _»`«x
â◊źO|∞Å qâ◊fiHõ~°‡ xi‡`«Oɡ·, xt`« â◊`«^è•~å ã¨=∂=$`«O ɡ· "≥Å∞OQÆ∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO|∞ÔQ·H˘x,
ÉèíQÆ=`ÕÎ*’Ѩ|$OÇ≤Ï`«∞O_≥·, Ü≥ÿ∞~å=`å~°∂_è»∞O_≥·, ã¨HõÅ^Õ"À`«Î=∞ QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi YK«~° H˜#fl~°
H˜OѨÙ~°∞+¨ ã≤^Œú ™ê^茺 q^•º^èŒ~° Ѩi¿ãq`«∞O_≥·, ã¨HõÅ =Úx[#O|∞Å∞ q#∞uOѨñ „kÖ’Hõ
ǨÏ~°¬HÍiÜ≥ÿ∞, ÉèíQÆ= ^Œ#∞„QÆÇ¨Ï ã¨O„áêѨΠ=∞Ǩϟ`åûÇ¨Ï qHõã≤`« =^Œ<å~°qO^Œ∞O_≥· =$„`åã¨∞~°∞ ÃÑ·
#_»K≥. JѨC_»∞. 359
* D „ѨHÍ~°OQÍ ^Õ=`«Å∞ Z^Œ∞\˜"åi HõëêìÅ∞ qKåiOK«‰õΩO_® `«=∞ Ѩ#∞Å∞ <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åÅ<Õ
ÉèÏ=O`À q#Ü«∞O`À ‰õÄ_ç# "åHͺÅ`À ^Œnzè =∞ǨÏi¬x „áêi÷OKå~°∞. ^Œnzè =∞O^ŒÇ¨ 㨠=^Œ<å~°qO^Œ∞_≥·
^Õ=`«Å#∞ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞ –
''ã¨∞~°ÖÏ~å! <å‰õΩ Ö’Hõãfi¨ ÉèÏ=O ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. J~Ú<å H˘OK≥O¿ãѨ٠g∞`À q<À^ŒOQÍ ã¨OÉèÏ+≤OKå#∞.
WO^Œ∞‰õΩ =∞~˘Hõ q^èŒOQÍ J#∞HÀ=^Œ∞Ì. D â◊s~°O ZѨC_≥·<å q_çz ÃÑ@ì=Åã≤O^Õ. J@∞=O@ѨC_»∞ g∞
JO`«"åiH˜ D ^ÕǨÏO J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ nxx g∞‰õΩ JiÊOK«\ÏxH˜ <å‰õΩ JÉèíºO`«~°O U=ÚO@∞Ok?
Jâßâ◊fi`«"≥∞ÿ# D â◊s~°O=Å¡ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∂û ѨÙ}º=¸ ã¨O„áêÑ≤Îã¨∞ÎO>Ë JO`«HõO>Ë HÍ=Åã≤Ok
U=Ú#flk? W@∞=O\˜ ã¨^=Œ HÍâßxfl *Ï~°q_»∞K«∞‰õΩ#fl "å_»∞ áêëê}O`À ã¨=∂#∞_»∞. g∞~°∞ ѨÙ}º=¸~°∞ÅÎ ∞.
g∞ =O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ HÍ=Öˇ#x HÍOH˜ΔOz# D <å ^ÕǨÏO JѨiq∞`«"≥∞ÿ# ^èŒ~å‡xfl Pi˚ã¨∞Î#flk.
Ö’HõOÖ’x r=ÙʼnõΩ HõëêìÅ∞ „áêÑ≤ÎOz #ѨC_»∞ D ^ÕǨÏO ^Œ∞óYѨ_»∞`«∞Ok. ã¨∞MÏÅ∞ ã¨OÉèíqOz#ѨC_»∞
D ^ÕǨÏO ã¨O`À+≤ã¨∞ÎOk. nxH˜ ã¨fi`«O„`«`« JO@∂ ÖË^Œ∞. W@∞=O\˜ HõëêìʼnõΩ HÍѨÙ~°"∞≥ ÿ ^≥<· åºÅ‰õΩ
xÅÜ«∞"≥∞#ÿ D ^ÕÇϨ O H͉õΩʼnõÄ QÆ^ÅÌŒ ‰õÄ ‰õΩHõ¯Å‰õÄ #Hõ¯Å‰õÄ QÆ∞i H͉õΩO_® g∞ =O\˜ "åiH˜ LѨHiõ OK«@O
ZO`« L`«=Î ∞"≥∞#ÿ ã¨OQÆu! WO`«HOõ >Ë "Õ∞Öˇ#· q+¨Ü∞« O U=ÚO@∞Ok!——
Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∂ ^Œnzè P`å‡=Ö’Hõ#O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. ã¨=∞ã¨Î |O^è•Å∞ „`≥OѨىõΩ<åfl_»∞. =∞#ã¨∞û
|∞kú WO„kÜ«∞=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# r=Ù}˜‚ ÉèQí =Æ O`«∞xÖ’ SHõºO KÕâß_»∞. Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ ^•fi~å â◊s~åxfl
Ѩi`«ºlOKå_»∞. J#O`«~°O qâ◊fiHõ~°‡ ^Œnèz=∞ǨÏi¬ Z=ÚHõÅ`À #∂~°OK«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ Ñ¨^Œ∞<≥·#
478 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=„*ÏÜ«Ú^è•xfl `«Ü∂« ~°∞KÕâß_»∞. ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ P =„*ÏÜ«Ú^è•xfl ^èiŒ Oz k=º`Õ*’q~ål`«∞_≥· S~å=`åxfl
Jkè~ÀÇ≤ÏOz Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ^Õ=`«Å∞, QÆ~∞° _»∞Å∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, MËK~« ∞° Å∞, H˜#fl~°∞Å∞, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞,
ã≤^∞Œ Åú ∞, ™ê^è∞Œ ºÅ∞, q^•º^è~Œ ∞° Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å PÜ«∞##∞ J#∞ã¨iOKå~°∞. =ÚhO„^Œ∞Å∞ H˘xÜ«∂_®~°∞.
=ÚÖ’¡HÍÅ∞ ǨÏi¬OKå~Ú. D q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞x J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ „áêÑ≤OÎ z# =∞Ǩϟ`åûǨÏO`À qHõãO≤ z#
=ÚMÏ~°qO^ŒO QÆÅ ã¨O„HõO^Œ#∞_»∞ =$„`åã¨∞~°∞x g∞^Œ ^•_ç ™êyOKå_»∞.
L. =$„`«∞ñ_»∞ ^•# "å#fiÜ«∞ Ѩq„`«∞ñ_»∞ Ö’Hõ lѶ¨∂Oã¨Hõ „H˜Ü«∂
ã¨∂„`«∞ñ_»∞ x„QÆǨ„QÆǨÏ} ã¨∞ã≤÷~° "åHõº q"ÕHõ =∂# Kå
i„`«∞ñ_»∞ ^Õ=`À~°QÆ ^ŒsHõ$`« =„‰õΩÎñ_»∞ ~À+¨ ^Œ∂+≤`å
q∞„`«∞ñ_»∞ â◊„`«∞~åHõñ QÆx q∞H˜¯eÜ≥ÿ∞# Ü«ÚQÍO`«HÍHõ$u<£. 360
* ^•#= =Oâ◊OÖ’ L`«Î"≥∂`«Î=Ú_≥· ѨÙ\˜ì#"å_»∂, â◊„`«∞Ö’HÍxfl ã¨OǨÏiOK«\ÏxH˜ HõOHõ}O Hõ\˜ì#
"å_»∂, x„QÆǨ#∞„QÆǨʼnõΩ `«y# "åHͺÅ∞ „ѨÜ≥∂yOK«@OÖ’ Pi`Õi#"å_»∂, ^Õ=`«Å<Õ ã¨~åÊÅ#∞
„q∞OˆQ QÆ∞ǨÏ=O\˜ <À~°∞QÆÅ"å_»∂ J~Ú# =$„`«∞_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ^ŒO_≥uÎ =ã¨∞Î<åfl~°x `≥Å∞ã¨∞H˘x
~À+¨ÉèÏ+¨}ÏÅ`À ^Œ∂+≤ã¨∂Î „Ѩà◊Ü«∞ HÍÅ Ü«∞=Úx=Öˇ ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°O`À |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
Hõ. "≥∞O_»∞ QÆÅ ^Œ#∞[ <åÜ«∞Hõ, =∞O_»Å=ÚÅ∞ Q˘Åfi #_»K≥ =∞Ç≤Ï"≥∂^Œúu "Õ
^ŒO_»=ÚÅ #_»∞=∞ñ [#∞ #_», Q˘O_»Ü«Ú#∞O É’Öˇ xa_» HÀáÈ^Œú`«∞ñ_≥·. 361
* `«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ ^Œ#∞[=∞O_»ÖÏÅ∞ `«# "≥O@ ~åQÍ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ ~°}~°OQÍxH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. P„QÆǨ"Õâ◊O`À L^Œú`«∞_≥· ~åHõΔ㨿ã<å<åÜ«∞‰õΩÅ =∞^茺 #_»z =ã¨∞Î#fl =$„`«∞_»∞
=∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å =∞^茺 Hõ^Œe =ã¨∞Î#fl =∞ǨѨ~°fi`«O =Öˇ HõxÑ≤OKå_»∞.
Hõ. HÍÅQÆà◊√ñ _»_»i Hõ_»∞=_çñ, QÍÅ∞x ÃÑ·ñ QÆ=Ü«Ú =∂_ç¯ Y~°`«~° ~°= ã¨O
Kåe`« ѨÓ~°fi kQÆO`«~°∞ñ, _≥· bÅ =∞¿ÇÏO„^Œ∞g∞ñ^Œ #`«ñ _»iÔQ #$áê! 362
* t=Ù_»∞ ~“„^•"Õâ◊O`À Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA g∞kH˜ ÅOѶ≤∞Oz#@∞¡ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ `«∂~°∞Êk‰õΩ¯
^Œ^ŒÌiÖË¡@@∞ì ÃÑ^ŒÌQÍ QÆi˚ã¨∂Î ^Õ"ÕO„^Œ∞x g∞kH˜ ^Œ∂H˜<å_»∞.
=. W@∞¡ ~°∞„^ŒQÆ}O|∞Å∞, =∞~°∞^Œæ}O|∞Å∞, <åk`«ºQÆ}O|∞Å∞, #tfih^Õ=`«Å∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
qâıfi^Õ=ÙÅ∞, =Ç≤ÏflÜ«Ú† Ü«∞=∞, <≥·~°$u, =~°∞}, "åÜ«Ú, ‰õΩÉË, ˆ~âß<å^Œ∞Å∞† ã≤^Œú, ™ê^茺, H˜#fl~°,
H˜OѨÙ~°∞+¨, QÆ~∞° _», QÆO^è~Œ fi° , MËK~« ,° „Ѩ=ÚYO|∞ÅQÆ∞ xO„^Œ Ãã·#ºO|∞Å`À_» #=ÚzÜ«Ú, â◊O|~°∞O
_»∞#∞, ##~°∞fiO_»∞#∞, kfi=¸~°∞Oú _»∞#∞, =$+¨É∞íè O_»∞#∞, #O|~°∞O_»∞#∞, ǨÏÜ«∞„w=ÙO_»∞#∞,â◊O‰õΩ
t~°∞O_»∞#∞, q„ѨzuÎÜ«Ú, #Ü≥∂=ÚY∞O_»∞#∞, ѨÙÖ’=ÚO_»∞#∞, =$+¨Ñ¨~°∞fiO_»∞#∞,¿ÇÏuÜ«Ú,
„Ѩ¿ÇÏuÜ«Ú, #∞`«¯@∞O_»∞#∞, ^èŒ∂„=∞ˆHâ◊√O_»∞#∞. q~°∂áê‰õΔΩO_»∞#∞, HõÑ≤Å∞O_»∞#∞, qÉèÏ=
ã¨∞O_»∞#∞, xÅfiÅ∞O_»∞#∞, ѨÅfiÅ∞O_»∞#∞, ^ŒO^Œâ¥◊ ‰õΩO_»∞#∞, =$+¨^fiŒè AO_»∞#∞, QÍÅ<åÉè∞í O_»∞#∞,
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 479
=∞Ǩ<åÉèí∞O_»∞#∞, Éèí∂`« ã¨O`åѨ#∞O_»∞#∞, =$‰õΩO_»∞#∞, ã¨∞=∂eÜ«Ú, =∂eÜ«Ú =Ú#flQÆ∞
^≥·`ÕÜ«∞ ^•#= Ü«∞HõΔ~åHõΔ™ê ^Œºã¨OYºO|∞ÅQÆ∞ =$„`åã¨∞~°∞ |ÅO|∞Å∞ ^ŒÅѨ_ç ã¨=∞~°O|∞O
*Ëã≤i. JѨC_»∞. 363
* W@∞"≥·Ñ¨Ù ^Õ"ÕO„^Œ∞x Ãã·#ºOÖ’ ~°∞„^ŒQÆ}ÏÅ∞, =∞~°∞^Œæ}ÏÅ∞, Pk`«ºQÆ}ÏÅ∞, Jtfih^Õ=`«Å∞,
Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞, qâıfi^Õ=ÙÅ∞, Jyfl, Ü«∞=Ú_»∞, <≥·~°$u, =~°∞}∞_»∞, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞, ‰õΩÉË~°∞_»∞, Dâß#∞_»∞,
ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞, QÆ~°∞_»∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, MËK«~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞<åfl~°∞.
J@∞"≥Ñ· Ù¨ =$„`åã¨∞~°∞x Ãã·#ºOÖ’ #=Úz, â◊O|~°∞_»∞, J#~°∞fi_»∞, kfi=¸~°∞_ú ∞» , =$+¨É∞íè _»∞, JO|~°∞_»∞,
â◊O‰õΩt~°∞_»∞, q„ѨzuÎ, JÜ≥∂=ÚY∞_»∞, ѨÙÖ’=Ú_»∞, =$+¨Ñ¨~°∞fi_»∞, ¿ÇÏu, „Ѩ¿ÇÏu, L`«¯@∞_»∞,
^è∂Œ „=∞ˆHâ◊√_»∞, q~°∂áê‰õΩΔ _»∞, HõÑÅ≤ ∞_»∞, qÉèÏ=ã¨∞_»∞, WÅfiÅ∞_»∞, ѨÅfiÅ∞_»∞, ^ŒO^Œâ¥◊ ‰õΩ_»∞, =$+¨^fiŒè A_»∞,
HÍÅ<åÉèí∞_»∞, =∞Ǩ<åÉèí∞_»∞, Éèí∂`«ã¨O`åѨ#∞_»∞, =$‰õΩ_»∞, ã¨∞=∂e, =∂e "≥Ú^ŒÖˇ·# ^≥·`«º^•#= Ü«∞HõΔ
~åHõΔã¨∞Å∞ JOã¨MϺHõOQÍ L<åfl~°∞. LÉèíÜ«∞ѨHΔÍÅ g~°∞Å∞ HõeÜ«∞|_ç ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# ã¨O„QÍ=∞O ™êyOKå~°∞.
K«. Jã¨∞~°∞ʼnõΩ<£ ã¨∞~å=eH˜ #Ü≥∞º =∞Ǩ~°} =∞ѨC _˘O_˘~°∞Öò
=Úã¨Å QÆ^•ã≤ ‰õΩO`« â◊~° =Ú^Œæ~° `À=∞~° aèO_ç"åŠѨ
@ì㨠Ѩ@∞â◊¥Å K«„Hõ=ÚÅ _»O|=Ú K«∂Ñ≤ Ü«∞^ŒeÛ Ü«∂~°∞ÛK«∞<£
=∞ã¨ÅHõ HõÑ≤Ê ~°„ã¨Î=ÚÅ =∂~˘¯x =∞O@Å∞ q∞O@ #O@ñQÆ<£. 364
* ã¨∞~åã¨∞~°∞Å =∞^茺 ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# =∞Ǩã¨=∞~°O [iyOk. ~ÀHõà◊¡`À, QÆ^ŒÅ`À, Y_®æÅ`À,
D>ˇÅ`À, ÉÏ}ÏÅ`À, `«=ÙfiH˘ÅÅ`À, zÅ¡HÀÅÅ`À, QÆ∞kÜ«∞Å`À, J_»H¤ ` õ ∞« ÅÎ `À, â◊¥ÖÏÅ`À, K«„HÍÅ`À
XHõi<˘Hõ~°∞ H˘@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. XHõiÃÑ·H˜ XHõ~°∞ ÅOѶ≤∞Oz H˘@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. XHõiÃÑ·H˜ XHõ~°∞ ÅOѶ≤∞Oz
Jyfl*ÏfiÅÅ∞ PHÍâßxfl JO@QÍ â◊„™ê΄™êÎÅ`À â◊„`«∞Ãã·<åºÅ#∞ HõÑ≤Ê"Õâß~°∞.
Hõ. XO_˘~°∞Åñ QÆ_»= <Õã≤#, HÍO_»=Ú ÖÏHÍâ◊Ѩ^äŒ=Úñ QÆÑ≤Ê =∞ǨϟÖϯ
^ŒO_»=ÚÅñ É’e x+¨μª~°, ÉèíO_»# =ÚY "≥ÚÃÑÊñ E_»ñ „|à◊Ü≥∂z`«"≥∞ÿ. 365
* D q^èOŒ QÍ XHõiHõO>ˇ XHõ~∞° q[$OaèOz „ѨÜ∂≥ yOz# ÉÏ}ÏÅ∞ PHÍâ◊=∞O`å xO_ç xѨCÅ∞
z=∂‡~Ú. Ü«Ú^Œú~°OQÆO =∞Ǩ„Ѩà◊Ü«∞OQÍ =∂iáÈ~ÚOk.
K«. ã¨∞~°=~°∞ ÖËÜ«Ú ÉÏ}=ÚÅ∞ ã¨∂_ç¯ HõQÀK«~° "≥∞ÿ #Éèíã¨÷ûÅO
|i=Úiñ QÆÑ≤Ê ˆ~ã≤ k=™êO`«=Úñ *Ëã≤# bÅ <å ã¨∞ˆ~
â◊fi~° |ÅÜ«¸^èŒ g~°∞ Å∞~°∞ ™êÜ«∞Hõ ѨO‰õΩÎÅ KÕ`« "åx ~°∂
Ѩé â◊`«^èŒ∂o ¿ãã≤ ѨéÃÑ·# `«=∞O ÉÁ#iOz ~å~°∞ÛK«∞<£. 366
* HõO\˜H˜ HõxÊOK«#O`« "ÕQÆOQÍ ^Õ=`åg~°∞Å∞ „ѨÜ≥∂yOKÕ â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å∞ PHÍâ◊=∞O`å HõÑ≤Ê"Õã≤
ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∂xfl HõeÊOKå~Ú. ^•#= ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩÅ∞ `«=∞ ÉÏ}ѨO‰õΩÎÅ`À ^Õ=`«Å ÉÏ}ÏÅ#∞
#∞QÆ∞æ#∞QÆ∞æ KÕã≤ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Î ~°}~°OQÆ=∞O`å ^Œ@ì"≥∞ÿ# z=∞‡ pHõ@∞¡ „Hõ"Õ∞‡@@∞¡ KÕâß~°∞.
480 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. ã¨=∞~°=∞^•O^èŒ∞ Öˇ· ã¨∞~° xâßK«~° g~°∞Å∞ Ãã·xHÍO„Ѷ≤∞ ã¨O
„Hõq∞`« =∞Ç‘ÏѨ~åQÆ=ÚÅ∞ „QÆq∞‡# #∞=∞‡eHõOѨÙñ rñHõ@∞Öò
^Œ=∞ Hõ#∞^À~Ú Hõ_»¤=ÚQÆñ ^•~˘¯x#O [Å =¸ñk áÈi ~å
„Hõq∞`« x*ÏO`«~°OQÆ Ñ¨iѶ¨∞\˜ì`« ~À+¨ =∞Ǩyfl ÃÑO=Ù#<£. 367
* ^Õ=^•#= Ü≥∂^è∞Œ Å∞ ~°}Ï"ÕâO◊ `À Hõ#∞Å∞ QÍ#Hõ Ѩ~㰠ʨ ~°O áÈ~å_»∞`«∞O>Ë "åi HÍà◊¡ „`˘H˜¯à◊‰¡ Ωõ ÃÑH· ˜
ÖËz# ^Œ∞=Ú‡`À P „Ѩ^âÕ =◊ ∞O`å JO^èHŒ Í~°|O^è∞Œ ~° =∞~ÚOk. P pHõ@Ö¡ ’ `«=∞‰õΩ Ug∞ HõxÊOK«Hõ áÈ~Ú<å
`«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ K≥Å~ˆ y# ~Àëê#Å *ÏfiÅÅ |ÅO`À "å~°∞ Ѩ@∞ì q_»∞=‰õΩO_® Ü«Ú^ŒOú KÕâß~°∞.
Hõ. JuQÆo`« ~°HõÎ^è•~å, HõΔ`«=ÚÅ`Àñ QÍ#ñ|_çi Ãã·x‰õΩÅ∞ =∞Ǩϟ
^Œú`« ~À+¨=Ç≤Ïfl H©ÅÅ∞, q`«`«O ɡ· Ñ≤Hõ¯\˜e¡ "≥_»Öˇ_»∞ ÉèíOy<£. 368
* LÉèíÜ«∞ Ãã·<åºÅ Ãã·x‰õΩÅ â◊s~åÅ – xO_® QÍÜ«∂Öˇ·<å~Ú. HõΔ`«QÍ„`«∞Öˇ·# g~°∞Å <≥"Õ∞‡#∞Å
#∞O_ç á⁄Oy „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ ~°HõÎ^è•~°Å∞ "åiÖ’ ÉèíQÆ ÉèíQÆ =∞O_»∞`«∂ L"≥fi`«∞ÎQÍ ÖËKÕ „HÀ^è•yfl *ÏfiÅÅ =Öˇ
QÀK«iOKå~Ú.
ã‘. ~î°=}˜OK«∞ tOlh @OHÍ~° ~°==ÚÅ∞ Éèí@ ã≤OǨÏ<å^ŒO|∞ñ |i_è»qOѨ
cè+¨}À`«Î=∞ ǨÏÜ«∞ ¿ÇÏëêqÃѶ∂+¨O|∞ Hõi |$OÇ≤Ï`« ã¨∂ÊùiÎñ „QÆO^Œ∞H˘Å∞Ѩ
ã¨=∞~° xâ◊≈OHÍOHõ â◊OY x<å^ŒO|∞ <Õq∞ ã¨fi#O|∞Å xǨÏflqOѨñ
^Œ∞=ÚÅ"≥∞ÿ K≥ÅñÔQ_»∞ ^Œ∞O^Œ∞aè ^è•fi#O|∞ Å@ìǨã¨O|∞Å <å„Hõq∞OѨ
`Õ. Ѷ¨∞\˜`« â◊„™ê΄ã¨Î x+¨μª~° Ѷ¨∞@ì<À`«÷, Y~° Hõ~îÀ ~À~°∞ qã¨∞ÊùeOQÆO|∞ Å_»i
k=º HÀ\©~° =∞}˜Ñ¶¨∞$}˜ kèHõ¯iOѨ, ã¨=∞~° "≥Ú#iOz ~°ã¨∞~°∞Å∞ #=∞~°=~°∞Å∞. 369
* P ã¨OQÆ~°~°OQÆOÖ’ ÃÑ^ŒÌQÍ ^èŒfixOKÕ g~°∞Å ^èŒ#∞+¨ìOHÍ~åÅ∞ "åi ã≤OǨÏ<å^•Å#∞ q∞OK«∞
`«∞<åfl~Ú. Jâ◊fi~å[=ÚÅ cè+¨}¿ÇÏëê~å"åÅ∞ U#∞QÆ∞ŠѶ‘∞OHÍ~åÅ#∞ P„Hõq∞ã¨∞Î<åfl~Ú. qâ◊$OYÅOQÍ
„"≥∂QÆ∞`«∞#fl â◊OY^è•fi<åÅ∞ ~°^äŒK«„Hõ^èŒfi#∞Å#∞ „H˜O^Œ∞ Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. ã¨O‰õΩÅOQÍ K≥ň~y# ^Œ∞O^Œ∞aè
x<å^•Å∞ g~°∞Å qHõ\Ï@ìÇ¨ ™êÅ#∞ =∞~°∞QÆ∞ Ѩ~∞° ã¨∞<Î åfl~Ú. â◊„™ê΄™êΊѨ~㰠ʨ ~° Ѷ∞¨ ~°}
¬ =Å¡ L^Œƒqù Oz#
Jyfl Hõ}ÏÅ HÍO`«∞Å∞ "åi H˜s\ÏÅÖ’x ~°`åflÅ HÍO`«∞Å#∞ u~°ã¨¯iã¨∞Î<åfl~Ú.
=. W@∞¡ „Ѩà◊Ü«∞ã¨O~°OÉèí q[$Oaè`« ã¨=Ú`«∞ÎOQÆ ~°OQÆ`«Î~°Oy`« Éèˇ·~°"å~å= x+¨Øªº`« x+¨μª~° =∞Ǩ
~°‚=O|∞#∞O É’Öˇ, Ü«ÚQÍO`«~° ã¨O„HÍO`« ~°≠O~°≠ÏѨ=# ѨiHõOÑ≤`« n~°… x~å…`« xa_» x+¨μª~°
h~°^ŒO|∞Å∞O É’Öˇ, #∞ÉèíÜ«∞Ãã·#ºO|∞Å∞O QÆÅã≤ ã¨O‰õΩÅ ã¨=∞~°O|∞ ã¨Å∞Ѩ٠ã¨=∞Ü«∞O|∞#,
Ü«ÚQÍO`« Hõ$`åO`« ã¨HõÅ„áê}˜ ã¨OǨ~° HÍ~°}bÅÜ«ÚOÉ’Öˇñ, |^•u ~åǨï`«Î QÆ*Ï~ÀǨÏHõ ~°käHõ
=∞Ǩ~°käHõ g~°∞ ÖÁO_˘~°∞Å∞ K«O_»QÆuO QÍO_»O|∞Å∞ñ |éѨÙK«∞ñ QÆ^ŒÅO [^Œ∞ѨÙK«∞ñ, QÆ`«∞ÎÅñ
QÆ`«Îà◊O|∞Åñ l#∞ñQÆO ÉÁ_»∞K«∞K«∞, #_ç^ŒO|∞Å #_»ñK«∞K«∞ñ, QÆ∞O`«O|∞ÅO „QÆ∞K«∞ÛK«∞ñ,
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 481
QÆ∞~îå~°O|∞Å „=K«∞ÛK«∞, =Úã¨ÅO|∞Å "≥∂ñ^Œ∞K«∞, =Ú^Œæ~°O|∞ÅO ÉÏñ^Œ∞K«∞ñ, [„HõO|∞ÅO
„^Œ∞OK«∞K«∞, ã¨|à◊O|∞Å <˘OK«∞K«∞, ã¨∞iÜ«∞Å "≥∞é=ÚK«∞ñ, â◊¥ÅO|∞Åñ ^Œ∞é∞=ÚK«∞, "åAÅ
‰õΩé˜Hܘ Ú« , "åÅO|∞Å #é˜HÜ ˜ Ú« ñ, ^˘_»Å∞ `«∞O_çOzÜ«Úñ, ^˘O_»O|∞Å YO_çOzÜ«Ú, "≥∞_»
Öˇ_~» ÚOzÜ«Ú, "≥Ú^Œà√◊ § QÔ _»~ÚOzÜ«Ú, #_»∞=ÚÅ∞ „^Œ∞OzÜ«Ú, <åã≤HÅõ ∞ñ „^≥OzÜ«Úñ, |^ŒO|∞Å∞
qé˜zÜ«Úñ, ÉÏ~°≈fiO|∞ÅO *ˇé˜zÜ«Ú, QÆ[O|∞Åñ |é˜Ñ≤Ü«Ú, QÍ„`«O|∞Å #∞é˜Ñ≤Ü«Ú, QÆ∞OÉèíO
|∞Åñ |yeOzÜ«Úñ, Q˘=∞‡Å #yeOzÜ«Ú, ǨÏã¨ÎO|∞Åñ „^≥OzÜ«Ú, #OQÆO|∞Åñ lOzÜ«Ú,
~°^äŒO|∞Å #e~ÚOzÜ«Ú, ~°kä‰õΩÅO ÉÁe~ÚOzÜ«Ú, ™ê~°^äŒ∞ÅO [OÑ≤Ü«Ú, Ãã·O^èŒ=ÙÅO
^ŒOÑ≤Ü«Ú, t~°O|∞Å∞ <˘yeOzÜ«Ú, ã‘ã¨HõO|∞ ÅyeOzÜ«Ú, Kè«„`«=ÚÅO ^Œ∞é∞ =∂_çÜ«Úñ,
*Ï=∞~°O|∞ÅO ^Œ∞#∞=∂_çÜ«Ú, Ãã·#ºO |∞Åñ [kÑ≤Ü«Ú, ™êǨÏã¨∞Å "≥∞kÑ≤Ü«Ú, #_»∞=ÚÅ∞
„^Œ∞OzÜ«Ú =∞é˜Ü«Ú#∞ |~°ã¨Ê~° QÆ∞}qKÕÛù^Œ#O|∞#∞, #<Àº#º HÀ^ŒO_» YO_»# Ѩ@∞`«fiO|∞Å∞,
#∞ÉèíÜ«∞ Ãã·O^èŒ= ^èŒfi[ ™ê~°kä ~°käHõ ~°^äŒ qHõÅ#O|∞#∞, <˘O_˘~°∞Å áê^Œ *Ï#∞ [OѶ¨∂ ǨÏã¨Î
=∞ã¨ÎHõ x~°Ìà◊#O|∞#∞, ~°HõÎ=∂Oã¨"Õ∞^Œó ѨOHõã¨OHõe`« ã¨=∞~åOQÆ}O|∞<≥· Ü«∞uÃѶ∂~° ÉèíOyO
ɡ#Oyi, JѨC_»∞. 370
* D „ѨHÍ~°O ~°}~°OQÆ=∞O`å á⁄Oy á⁄~°ÖË L`«∞OÎ QÆ `«~O° QÍÅ cè+} ¨ ÃѶ∂+¨Å`À ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
„ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ =∞Ǩã¨=Ú„^ŒOÖÏQÍ Ç¨ÏŸÔ~`«∞Î `«∞#flk. HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ q[$OaèOz gã¨∞#Î fl ÃÑ#∞QÍ_»∞ÊʼnõΩ
HõOÑ≤OzáÈ`«∂ Ñ≤_∞» QÆ∞Å∞ =i¬OKÕ HÍ~°∞ "Õ∞Ѷ∂¨ Å=Öˇ LÉèÜ í ∞« Ãã·<åºÅ∞ ã¨O‰õΩÅã¨=∞~°O ™êyã¨∞#Î fl P^Œ$â◊ºO
Ü«ÚQÍO`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∞ ã¨OǨÏiOKÕ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA „H©_®qǨ~°OÖÏQÆ L#flk. P
Ü«Ú^ŒÉú ∂íè q∞Ö’ HÍe|O@∞¡, QÆ∞é]ÑÙ¨ ~“`«∞Å∞, QÆ*Ï~ÀǨωõΩÅ∞, ~°k‰ä Ωõ Å∞, =∞Ǩ~°k‰ä Ωõ Å∞ – XHõiÃÑ· XHõ~∞°
ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ ÉÏ}ÏÅ∞ „ѨÜ≥∂yOK«∞H˘O@∞<åfl~°∞. QÆ^ŒÅ`À H˘@∞ìH˘O@∞<åfl~°∞. Y_®æÅ`À Hõ=KåÅ#∞
peÛ"Õã¨∞Î<åfl~°∞. D>ˇÅ`À á⁄_»∞K«∞H˘O@∞<åfl~°∞. Q˘_»¤à◊¡`À #~°∞‰õΩH˘O@∞<åfl~°∞. ~ÀHõà◊¡`À
ÉÏ^Œ∞H˘O@∞<åfl~°∞. W#∞Ѩ QÆ∞kÜ«∞Å`À "≥∂^Œ∞H˘O@∞<åfl~°∞. K«„HÍÅ#∞ q~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. |iÃãÅ`À
‰õΩ=Ú‡H˘O@∞<åfl~°∞. â◊¥ÖÏÅ`À QÆ∞K«∞ÛH˘O@∞<åfl~°∞. H˘O^Œ~∞° QÆ∞éÏ]ÅÃÑ· ‰õΩiH˜ `ÀHõÅ∞ #~°∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
H˘O^Œ~°∞ U#∞QÆ∞Å g∞kH˜ ^Œ∂H˜ `˘O_®Å∞ YO_çã¨∞Î<åfl~°∞. "≥∞_»Å∞, "≥∞^Œ_»∞Å∞, #_»∞=ÚÅ∞, <åã≤HõÅ∞
„`≥Oz"Õã∞¨ <Î åfl~°∞. áê^•Å∞ q~°∞ã¨∂,Î „ѨH¯õ Å∞ K«~ã° ∂¨ ,Î KÕ`∞« Å∞ „`≥Oz"Õã∂¨ ,Î J=Ü«∞"åÅ#∞ „`«∞Oz"Õã∂¨ ,Î
~°^•ä Å#∞ #∞QÆ∞#æ ∞QÆ∞æ KÕã∂¨ ,Î ~°k‰ä Ωõ Å#∞ <ÕʼnõÄÅ∞ã¨∂,Î ™ê~°^∞Œä Å#∞ K«OѨÙ`«∂, Kè„« `åÅ#∞ #∞~°∞=∂_»∞`«∂,
Kå=∞~åÅ#∞ `«∞~°∞=∂_»∞`«∂ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨O‰õΩÅã¨=∞~°O ™êyOKå~°∞. qO\˜<å~°∞Å#∞ „`≥OÑ≤"Õâß~°∞.
^èŒ#∞ã¨∞ûÅ#∞ q~°∞QÆ Q˘\Ïì~°∞. LÉèíÜ«∞Ãã·<åºÅÖ’ QÆ∞éÏ]Å∞, ^èŒfi*ÏÅ∞, ™ê~°^äŒ∞Å∞, ~°kä‰õΩÅ∞, ~°^ä•Å∞,
<ÕʼnõÄÅ∞`«∞<åfl~Ú. áê^•Å∞, "≥∂HÍà◊√§, Ñ≤H¯õ Å∞, KÕ`∞« Å∞, `«ÅHÍÜ«∞Å∞ `≥yáÈ`«∞<åfl~Ú. ~°}~°OQÆ=∞O`å
<≥`«∞Î~°∞`À =∂Oã¨O`À "Õ∞^Œã¨∞û`À `«_çã≤ |∞~°^Œ J~ÚOk.
482 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
K«. ã¨=∞[Ü«∞=Ú<£ ã¨=∂Ѩ[Ü«∞ ™ê=∞º Ѩi„â◊=∞=Ú<£ ã¨"≥∂~°∞ q
„Hõ=∞=Ú ã¨=∂„ã¨Îâ◊„ã¨Î|Å QÆ~°fi=Ú <≥· Hõ_»∞ ÃѶ∂~°ÉèíOy <å
#=Úz q~Àkè Ãã·#º QÆ}<å^äŒ∞Å`À_» xâßK«ˆ~â◊fi ~À
`«Î=ÚÅ∞ ^Œ∞~°O|∞ ¿ãã≤ ~˘yñ ^•~˘¯x =$„`«∞|ÅO|∞ „áêѨÙ#<£. 371
* ^Õ=^•#=ÙÅ Ãã·<åºÅ∞ Ô~O_»∂ ã¨=∂#"≥∞ÿ# Ѩ~å„Hõ=∞O HõÅq. ã¨=∂#"≥∞ÿ# Ü«Ú^Œú<≥·Ñ¨Ù}ºO
HõÅq. ã¨=∂#"≥∞ÿ# â◊„™ê΄ã¨Î ã¨=Ú^•Ü«∞O HõÅq. JO^Œ∞=Å¡ [Ü«∂Ѩ[Ü«∂Å∞‰õÄ_® ã¨iã¨=∂#OQÍ<Õ
L<åfl~Ú. ^Õ"OÕ „^Œ∞x ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩÅ`À `«ÅѨ_ç =$„`åã¨∞~°∞x JO_»^OŒ _»Å∞ QÆÅ ~åHõãΔ ¨ ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩÅ∞
ÃѶ∂~åu ÃѶ∂~°OQÍ áÈ~å_»™êQÍ~°∞.
=. JѨC_»∞. 372
ÅÜ«∞„QÍÇ≤Ï.
"≥Ú`«Î=ÚQÆñ ÉÏé∞ ÃÑ#∞<≥`«∞Î~°∞ =∞Ǩ#^Œ∞Åñ, ^Œ`«Îé=Ú`À #∞é˜H˜ ‰õΩ`«∞ÎHõÅ∞ "≥∂=<£
l`«Î=ÚÅ #∞aƒ "≥㨠<≥`«∞ÎH˘#∞ Éèí∂`«=ÚÅ, #`«∞ÎH˘x âßH˜#∞Å∞ *ÁuÎÖˇ_ç =∂Oã¨O
|∞`«ÎÅ=Ú`À "≥∞ã¨ñy #$`«Î=ÚÅ∞ ¿ãÜ«Ú =∞^Œ, =∞`«ÎѶ¨∞# _®H˜#∞Å∞ #$`«ÎQÆuñ „ÉË=ÙÖò
a`«Î~°=ÚÅO kyz "≥∞`«Î"≥∞^Œ_»∞Öò "≥Ú#ã≤, QÆ∞`«ÎQ˘#∞K«∞O_» ÉèíÜ«∞=$uÎñ QÆÅ <˘ÃÑÊ<£. 373
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~°}~°OQÆ=∞O`«\Ï ~°HõÎ#^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOKå~Ú. ÃÑ#∞Éèí∂`åÅ∞ ‰õΩ`«∞ÎHõÖ’`«∞
<≥`∞« ~Î ∞° „Ѩ"åǨÅÖ’ ^Œ∞q∞H˜ qK«ÛÅq_çQÍ qǨÏiOѨ™êQÍ~Ú. âßH˜#∞Å∞ =∂Oã¨O HõO_»Å∞ Hõ_∞» ѨÙÅxO_®
Éèí∞lã¨∂Î #$`«ºO KÕâß~Ú. =∞^ŒO`À "≥∞ÿ=∞~°z# _®H˜#∞Å∞ „¿Ñ=ÙÅ ^ŒO_»Å∞ "≥∞_»ÅxO_® ^èŒiOz
"≥∞`«Îx "≥∞^Œà◊√¡ "≥∞‰õΩ¯`«∂ q∞H˜¯e ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ QÆO`«∞Å∞ "Õâß~Ú.
=. W@∞¡ ^Õ=^•#=ÙÅ∞ #~°‡^•f~°O|∞#ñ QÆ$`«Ü«ÚQÆO|∞#O ^ŒÅѨ_ç, „`Õ`åÜ«ÚQÆO|∞ñ *ÁK«∞Û#O`«
HÍÅO|∞ñ É’~°∞ ^•~°∞}O|∞QÍñ *ËÜÚ« K«∞O_», #O`« =$„`åã¨∞~°∞ Éè∞í [|ÅO|∞ ÃÑOѨÙ#ñ ^≥OѨÙñ*Ëã≤
HõOÑ≤OѨHõ xeOѨÙÅÃÑ· ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ QÆ∞OѨÙÖˇ· ™⁄OѨÙÃÑOѨ٠K«∂Ñ≤, =∞Ǩ=$HõΔ áêëê} yitY~°O|∞Å∞
=i¬Oz#. 374
* D q^èOŒ QÍ #~°‡^•#nf~°OÖ’ Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ „áê~°OÉè"í ∞≥ #ÿ ^Õ=^•#=ÙÅ áÈ~å@O „`Õ`åÜ«ÚQÆO
„Ѩ"tÕ OKÕ Ñ¨~º° O`«=¸ ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ ™êQÆ∞`«∂<Õ LOk. =$„`åã¨∞~°∞x ÉÏǨï|Åã¨OѨ^`
Œ À ÃÑOá⁄Ok# ~°H¯õ ã≤
QÆ∞OѨÙÅ∞ `≥OѨÙKÕã≤ q[$OaèOz ^Õ=`«Åg∞^Œ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =$HΔÍÅ∂, |O_»Å∂, H˘O_» tY~åÅ∂ ‰õΩiÑ≤OKå~Ú.
=∞. yi áêëê} =∞Ç‘Ï[=ÚÖò QÆ∞iÜ«∞ñQÍ w~åfi}∞ ÅxflO\˜ x
+¨μª~° <å~åK«Ñ¨~°OѨ~°Öò ѨéѨÙK«∞<£ E~°‚O|∞ñ QÍqOѨ x
~°ƒù~°bÅO ^Œ=∞KÕÜ«Ú ã¨`«Îfi=ÚÅ∞ ^À~°ƒùOQÆO|∞Öˇ· áÈ=ñQÍñ
^≥~°Öˇ<£ ~åHõΔ㨠Ü≥∂^èŒg~°∞Å =∞^À„^ÕHõO|∞ ã¨Ozè#fl"≥∞ÿ. 375
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 483
* ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ H˘O_»Å∂ |O_»Å∂ K≥@∞¡ `«=∞g∞^Œ =i¬ã∂¨ Î LO>Ë ^Õ=`«Å∞ Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ ÉÏ}ã¨=¸Ç¨Å∞
„ѨÜ≥∂yOz "å\˜x =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ YO_çOKå~°∞. D q^èŒOQÍ `«=∞ |Å „ѨÜ≥∂QÍÅhfl ÉèíQÆflO
HÍQÍ ^•#=¿ã<åѨ`«∞Å∞ =∞^À„^ÕHõO`À =∞iO`« K≥ň~QÍ~°∞.
Hõ. „ѨK«∞~°=ÚQÆ ~åHõΔ™ê=o, YK«~°∞ÅÃÑ· <ÕÜ«Ú xa_»HÍO_®=o ^Œ∞
~°fiK«#∞ñ _≥_» <å_»∞ =∂@Å∞, ã¨∞K«i„`«∞x Ü«∞O^Œ∞ñ É’Öˇñ *Á~°=Ü≥∞º #$áê! 376
* ã¨∞~°Ãã·<åºÅ g∞^Œ Jã¨∞~°g~°∞Å∞ Z_»`≥iÑ≤ ÖˉõΩO_® â◊~°Ñ¨~°OѨ~°Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. S`Õ ã¨[˚#∞Å
q+¨Ü∞« OÖ’ ^Œ∞~°#˚ ∞Å ^Œ∂+¨}Å∞ ÖÏQÍ ~åHõãΔ ∞¨ Å ÉÏ}ÏÅ∞ ^Õ=`«Å#∞ ã¨Ê$tOѨÖHË õ =$^ä• J~ÚáÈÜ«∂~Ú.
=. JѨC_»∞. 377
=#=∞Ü«¸~°=Ú.
JO`« ã¨∞~°ÖËÜ«Ú xa_®„ã¨Î=ÚÅáêÖˇ·, ѨO`«=ÚÅ∞ ^ŒH˜¯ ǨÏ`« áœ~°∞+¨=Ú`À x
tÛO`«QÆu ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ ã≤QÆ∞æ_çy Éèí∂q∞O, QÆO`«∞Q˘x áêé˜ ~°Ñ¨HÍ~°Ñ¨~°∞ ÖÏ~°fi<£. 378
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞m¡ ^Õ=`«Å∞ ^•#=ÙÅg∞^Œ xifi~å=∞OQÍ â◊„™ê΄™êÎÅ∞ QÆ∞Ñ≤ÊOKå~°∞. P
^≥|ƒ‰õΩ ~åHõΔã¨∞Å∞ `«@∞ìHÀÖËHõ ѨO`åÅ∂ áœ~°∞ëêÅ∂ =^Œe ã≤QÆ∞æq_çz `ÀHõÅ∞ =Ú_çz Ѩ~ål`«∞Öˇ·
áêiáÈÜ«∂~°∞. "åix K«∂z ^Õ=`«Å∞ J=¿ÇÏà◊#QÍ ˆHHõÅ∞ "Õâß~°∞.
Hõ. H˘O_»Åñ É’Öˇ_»∞ ~°Hõ¯ã¨∞, ÖÁO_˘~°∞ÅO QÆ_»=ñ ÉÏé˜ ~°∞Hõ¯é˜ Ѩ@∞ HÀ
^ŒO_»=ÚY ™ê^èŒ#O|∞Å∞, ÉèíO_»#=Ú# "≥·z kq[Ѩ`«∞ ÖÏ~°fiOQÆ<£. 379
* H˘O_»Å=O\˜ L^ŒÌO_»∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å∞ áœ~°∞+¨O HÀÖ’Ê~Ú ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∞ =^ŒeÃÑ\ì̃ Hõ^Œ#~°OQÆO
#∞Oz áêiáÈ=@O K«∂z "ÕÅ∞ÊÅ∞ "ÕàÏHÀà◊O KÕã¨∂Î ÃÑ^ŒÌQÍ J@ìǨ™êÅ∞ KÕâß~°∞.
=. W@∞¡ ã¨=∞~°`«ÅO|∞ "åã≤ `«# „áêѨ٠=∂ã≤, fã≤ ѨéK«∞K«∞O_»∞ ^ŒO_»<åÜ«∞‰õΩÅO Ez,
Ü«∞‰õΩ\˜Å=∞uO |Hõ|Hõ #y, =$„`åã¨∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 380
* D „ѨHÍ~°OQÍ `«# Jnè#OÖ’x ^•#= ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩÅ∞ ~°}~°OQÍxfl Ѩi`«ºlOz áêiáÈ=@O
K«∂z =$„`åã¨∞~°∞_»∞ ѨHõѨHõ #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. ‰õΔΩÅ¡Hõ=$uÎ g∞ HõQÆ∞<≥? â◊¥~°∞Å H˜"≥∞‡~Ú H©iÎ Éè’QÆ=ÚÖò
yÅ¡QÆñ *ËÜ«Ú Kå=Ù =∞kñ QÀi#"å~°Å ÔH·#ñ QÆÅ∞æ<Õ?
`«Å¡_» =∞Ok ~¸ ã¨=∞~°^èŒ~°‡=Ú =∂x `«ÅOQÆñ ÉÏ_çÜÕ∞?
=∞Å∞¡ñ_»∞ ^Œ∞~°Ì=∞ „Ѩ^äŒ#=∞`«∞Îx =$„`«∞x „áêÃÑé∞OQƈ~? 381
* g∞~°∞ g~åkèg~°∞Å∞. D q^èOŒ QÍ áêiáÈ=@O hK«"∞≥ #ÿ HÍ~°ºO. Wk g∞‰õΩ `«QxÆ Ñ¨x. Ü«∞â◊ã∞¨ û#∂
Éè’QÍhfl HÀH˘Å¡Å∞QÍ WKÕÛ W@∞=O\˜ g~°=∞~°}O nè~°∞Öˇ·#"åiH˜ =∂„`«"Õ∞ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. HÍx W`«~°∞Å∞
484 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
HÍ"åÅx HÀi# =KÕÛk HÍ^Œ∞. Ü«Ú^Œú^èŒ~å‡xfl „`Àã≤ ѨÙzÛ D q^èŒOQÍ Ñ≤iH˜Ñ¨O^ŒÖˇ· ~°}~°OQÆO #∞Oz
áêiáÈ=@O g~Àz`«"≥∞ÿ# HÍ~°ºO HÍ^Œ∞. ã¨OQÆ~° ~°OQÆOÖ’ ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜g~°∞_≥·# D =$„`«∞x â◊H˜Î
™ê=∞~å÷ºÅ∞ g∞‰õΩ `≥eÜ«∞"å?
Hõ. Kå=Ù „^èŒ∞="≥∞ÿ# „áê}˜H˜ñ, *Ï=ÙÅ∞ Ô~O _»~°ã≤H˘#∞ñ_»∞ ã¨=∞~°=Ú#O^Œ∞<£
ÉèÏqOѨ Ü≥∂QÆ=∞O^Œ∞#∞, *Ï=OQÍ ÖËx K≥_»∞QÆ∞Kå=ÙO *Ï"Õ? 382
* D „ѨѨOK«OÖ’ ѨÙ\˜ì# „ѨuXHõ¯_»∂ ZѨC_À XHõѨC_»∞ =∞~°}˜OK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. HÍx Ô~O_»∞
q^è•Öˇ·# Kå=ÙÖË L`«Î=∞"≥∞ÿ#q. XHõ\˜ ~°}~°OQÆOÖ’#∂, Ô~O_»=k Ü≥∂QÆ=∂~°æOÖ’#∂. D Ô~O_»∂ HÍHõ
=∞~˘Hõ q^èŒ"≥∞ÿ# Kå=Ù Kå=@O hKåu hK«O.
=. Jx "åã¨∞^Õ= `Õ*’qâı+¨ qâı+≤`«∞Öˇ· ^•"å#ÅH©ÅÅO É’Öˇ "≥Å∞OQÆ∞K«∞ "≥éz "≥xflzÛ áêéˇ_»∞
#ã¨∞~°∞Å "≥#∞H˘x `«é∞=Ú ã¨∞~°g~°∞ÅO Ez ǨïOHõiOz, ã¨fi~åæ#∞Éèí=O|∞# xK«ÛÖˉõΩO_≥ <Õx
=∞^Œ=Ö’Hõ# ã¨Ê~°≈# =∂„`«O|∞ =ÚO^Œ~° xÅ∞`«∞~°∞QÍHõ Jx ÜÕ∞z HõÖÏÊO `å#ÅÊ Ñ¶¨∞#Ѷ¨∞<å
\’ѨO|∞#∞O É’Öˇñ QÆ~îÀ~° HõO~î° Ç¨ïOHÍ~° `«~°˚#O|∞ÅO QÆi˚Å∞¡K«∞ñ, „|à◊Ü«∞HÍŠѨ=#ѨiÉèÏã≤`«
=∞Ǩtd tMÏ=à◊√ÅO ^Œ$}©HõiOK«∞ ‰õΩ\˜ÖÏ=Ö’Hõ#O|∞Å <åÖ’H˜OK«∞K«∞O, QÍŠѨiѨHõfi bÖÏ
Ö’Å∞O_≥·# â◊¥eáÈeHõ <åcèÅ=¸iÎÜ≥ÿ∞ ã¨HõÅ r=ÉèÏ~° Éèí~°} ^Œ∞~°ƒù~° ÉèíQÆfl „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_»
=∞Ǩ^è•fi#O|∞ ÉèíOy <å™ÈÊù\˜Oz#. 383
* D q^èOŒ QÍ "åã¨∞^Õ=Ùx `Õ*’qâı+O¨ =Å¡ ^•"åyfl*ÏfiÅÅ=Öˇ "≥Å∞QÆ∞`«∂ Jã¨∞~°Ãã·x‰õΩÅ "≥O@|_ç
`«~∞° =Ú`«∞#fl J=∞~° g~°∞Å#∞ PÖ’H˜Oz =$„`åã¨∞~°∞_»∞ JǨÏOHÍ~°=Ú`À ǨïOHÍ~°O KÕã≤ WÖÏ J<åfl_»∞.
''Fs! g∞‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ HÍÖÏÅáê@∞ ã¨fi~°æOÖ’ ã¨∞YOQÍ rqOKåÅx HÀiHõ ÖËHõáÈ`Õ ~°O_ç. <å =ÚO^Œ∞‰õΩ
=zÛ xÅ|_»O_ç. ##∞fl =∂~˘¯#O_ç—— JO@∂ P ^•#=g~°∞_»∞ HõÖÏÊO`« HÍÅ"Õ∞Ѷ¨∞O ÖÏQÍ QÆOcè~°
HõO~îã° fi¨ ~°O`À Hõ~Àî ~°OQÍ QÆiO˚ Kå_»∞. „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅ „ѨÉOíè [#O=Å¡ ÉèQí ÉÆ Qíè Æ =∞O_Õ JyflH©ÅÅ#∞ `«$}©Hiõ OKÕ
‰õΩ\˜Å gHõ} Δ ÏÅ∞ „Ѩãi¨ OѨ*ãË ∂¨ Î ÅÜ«∞HÍÅ =∞Ǩ~°∞„^Œ∞x=Öˇ ~“„^•HÍ~°O ^èiŒ Oz =∞Ǩϟ„^ÕHOõ `À „|Ǩ‡O_»
ÉèÏO_»O |^ŒÌÅÜÕ∞º@@∞¡ Éèí∞*Ï™êÊùÅ#O KÕâß_»∞.
L. ‰õÄ_≥ [QÆO|∞ ÅxflÜ«Ú#∞ „QÆ∞OH˜i ã¨∂~°º ã¨∞^è•Oâ◊√† Å„^Œ∞ Å∂
\Ï_≥, #Éèíã¨÷ûÅO |yÖˇ, #O|∞^èŒ∞ eOÔH, #∞_»∞„QÆǨo Ѩ
@∂ì_≥, =_çO kâ◊ÅfiyÖˇ, #∞~°fi~° „QÆ∞OÔQ, #*ÏO_»ÉèÏO_» =∞
ÖÏ¡_≥, q^è•`« ɡQÆæ_çÖˇ <å~°∞ÛK«∞ =$„`«∞ñ_»∞ ÉÁ|ƒ"≥\˜ì#<£. 384
* D q^èŒOQÍ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ Éèí∞[O K«iz ÃÑ^ŒÌQÍ JiKå_»∞. P =∞Ǩ^èŒfixH˜ Ö’HÍÅhfl pH͉õΩ
Ѩ_®¤~Ú. ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ Jã¨Îq∞OKå~°∞. Ѩ~°fi`åÅ∞ Tyã¨ÖÏ_®~Ú. QÆQÆ#O |^ŒÌÖˇ·Ok. ã¨=Ú„^•Å∞
JÅ¡HõÖ’¡Å =∞Ü«∂º~Ú. #HõΔ„`åÅ∂, „QÆǨÅ∂, Ѩ@∞ì`«áêÊ~Ú. k‰õΩ¯Å∞ ^Œ^ŒÌiÖÏ¡~Ú. Éèí∂q∞ „‰õΩOyOk.
„|Ǩ‡O_»ÉÏè O_»O JÖÏ¡_Oç k. q^è•`« `«Å_¡ Öç Ï¡_∞» .
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 485
ÅÜ«∞„QÍÇ≤Ï.
‰õÄei qÜ«∞K«Û~°∞Å∞, ™Èei kâßkèѨÙÅ∞, „"åe ~°=∞~°„=[=Ú, ^Œ∂e ~°∞~°ˆQO„^Œ∞Öò,
„¿Ñei =∞~°∞^Œæ}=Ú, *ÏeQ˘x ~°tfi#∞Å∞, HÍÅ∞_çy ~°∞„^Œ∞ Å=bÅñ |_ç ~åiÎ<£
„"Õei k<Õâ◊fi~°∞Å∞, H© Öˇ_»e #@∞¡ ã¨∞~°, *ÏÅ=ÚÅ∞ ÃÑxfl^Œ∞~° áêÅQÆ∞K«∞ ^è•~å
cèÅ QÆu`À_»ñ ^Œ=∞ ˆHe^èŒ#∞=Ù efi_çz, <ÕÅñ|_ç =¸~°ÛùÅ#∞ ^Õei =∞Ǩ`å‡! 385
* P ~åHõΔã¨~åA ÃÑ#∞ÉÁ|ƒ‰õΩ qÜ«∞K«Û~°∞Å∞ <ÕÅ ‰õÄÖÏ~°∞. kHÍÊʼnõΩÅ∞ ™ÈÖÏ~°∞. "ÕÅ∞ѨÙÅ∞
„"åÖÏ~°∞. <åQÆ∞Å∞ `«∂ÖÏ~°∞. =∞~°∞^Œæ}ÏÅ∞ „¿ÑÖÏ~°∞. Jtfih ‰õΩ=∂~°∞Å∞ kQÆ∞Å∞Ѩ_®¤~°∞. ~°∞„^ŒQÆ}ÏÅ∞
HÍÅ∞ Hõ^ÑŒ Ö¨ HË õ *ÏiѨ_®¤~∞° . ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞ H©Å∂_ç „"ÕÖÏ_®~°∞. ã¨∞~°Ãã·x‰õΩÅ∞ ÃÑ^ŒxÌ ^Œ∞~Ì ° =Úã≤Oz#@∞¡
KÕuÖ’x qÅ¡O|∞Å∞ *Ï~°q_çz ѨÙ_»q∞ÃÑ· |_ç =¸iÛùÖÏ¡~°∞.
=. W@∞¡ Hõ~îÀ~° HõO~î°<å^ŒO ÉÁ#iÛ# #â◊xáê`«O|∞#O QÆ∂Å∞ „áê}˜K«Ü«∞O|∞ ÉèíOy #OQÆO|∞
Öˇé∞OQÆHõ ~°}~°OQÆO|∞#O |_ç =¸iÛùe¡#, kq[~å[Ãã·#ºO|∞Å =$„`åã¨∞~°∞O_»∞ ã¨OQÆ~°~°OQÆ
^Œ∞~°Ì=ÚO_≥· =∞Ç‘Ï=ÅÜ«∞O|∞ Ѩ^•Ç¨Ï`«O|∞Å QÆ[QÆ[ =_»OHõ, xt`«â◊¥ÅO|∞ ˆHÅ #OH˜OѨÙK«∞,
=∞kOz# Éè„í ^Œ=∂`«OQÆO|∞ Hõ=∞Å=#O|∞ ™⁄zÛ, =∞\ì̃=∞ÖÏ¡_∞» q^èOŒ |∞# xg∞e`å‰õΩΔ O _»Q∞Æ K«∞ñ
, |^Œ`«ÅO|∞Å ~°∂ѨO|∞Å∞ =∂Ü«∞O [=Ú~°∞K«∞, "≥Hõ¯ã¨O|∞QÆñ „w_çOK«∞ "åxOQÆx =„l =„[
â◊`ÀѨ=∞ x+¨μª~° QÆ^•^ŒO_»O ÉÏcèÅ ÉèíOyñ „|à◊Ü«∞HÍÅ =∂~åÎO_» K«O_»Ñ¨i"Õ+¨ ÃѶ∂~°O|∞QÍñ
„kÑ≤Ê "≥·z#. 386
* D „ѨHÍ~°OQÍ Hõ~°‚Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# =$„`åã¨∞~°∞x HõO~î°ã¨fi~åxfl qx Ñ≤_»∞QÆ∞áê@∞# <ÕÅQÆ∂e# „áê}˜
ã¨=¸Ç¨ÏOÖÏQÍ ^Õ"ÕO„^Œ∞x Ãã·<åºÅ∞ X_»Å∞ `≥eÜ«∞Hõ ~°}~°OQÆO֒Ѩ_ç =¸iÛùÖÏ¡~Ú. ™ê\˜ÖËx ã¨=∞~°
g~°∞_≥·# =$„`«∞_»∞ ˆHÅ â◊¥ÅO ^èŒiOz =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ Hõ=∞Å =#OÖ’ „Ѩ"ÕtOz#@∞¡ ã¨OQÆ~° ~°OQÆOÖ’
ã¨OK«iOKå_»∞. Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x Hõ^Œ# Éèí∂q∞Ö’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl P ^•# "ÕO„^Œ∞x áê^•Å„H˜O^Œ Ѩ_ç
^Õ=`«Å ^ÕǨÅ∞ #eyáÈ™êQÍ~Ú. D q^èŒOQÍ qâ◊$OYÅOQÍ qǨÏiã¨∞Î#fl P g~°∞}˜‚ gH˜ΔOz WO„^Œ∞_»∞
=O^Œ =„*ÏÜ«Ú^è•Åâ◊H˜Î QÆÅ `«# QÆ^•^ŒO_®xfl „QÆǨÏ}HÍÅOÖ’ ÉèÏ#∞x K«∞@∂ì =~°^Œ QÆ∞_ç Hõ\˜ì#@∞¡
y~°y~° „uѨC`«∂ =$„`«∞xÃÑ·H˜ qã≤i"Õâß_»∞.
=∞. Jk q∞O@O ɡ#∞=∞O@ ÅO@ñ |éÃÑ· Ü«∂cèÅ "ÕQÆO|∞#<£
QÆkÜ«∞<£ =zÛ# bÅ "å=∞Hõ~° ã¨O„HÍO`«O|∞ QÍqOK≥ ɡ
\˜ì^Œ∞ñ_≥· KÕi ã¨∞~åi ^•xñ Q˘x HÍiî<Àº~°∞ áê`«O|∞ÅO
[kÜ«∞<£ "≥∂ñ^≥ QÆ*ËO„^Œ =∞ã¨ÎHõ=Ú #∞`åûÃÇ·ÏHõ ™êǨÜ«Úºñ_≥·. 387
* WO„^Œ∞x QÆ^Œ QÆQ#Æ =∞O_»ÅO xO_® ÃÑ#∞=∞O@Å∞ „QƉΩõ ¯`«∂ =∞Ǩ"ÕQOÆ `À =zÛ ^Œ#∞*ËO„^Œ∞x
`åH˜Ok. =$„`åã¨∞~°∞_»∞ P QÆ^• ^ŒO_®xfl Z_»=∞KÕu`À J=bÅQÍ Ñ¨@∞ìH˘x WO„^Œ∞x "åǨÏ#"≥∞ÿ#
S~å=`«O ‰õΩOÉèíã¨÷ÅO g∞^Œ QÆ\˜ìQÍ XHõ¯ ÃÑ@∞ì ÃÑ\Ïì_»∞.
486 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. JQÆæ[O|∞ ‰õΩeâ◊ǨÏuñ QÆ∂Å∞ ‰õΩÅ=∞Ç‘Ï, „^èŒO|∞ "ÀÖˇ ~°HõÎ^è•~° Å∞~°Å
=∞ã¨ÎHõO|∞ Ѩye =∞^Œ=∞é˜ l~° l~°, uiy qé∞QÆ∞ ã¨∂Ñ≤ `≥~°e ѨéK≥. 388
* P ^≥|ƒ‰õΩ S~å=`«O `«Å |^ŒÌÖˇ· <≥`«∞Î~°∞ zq∞‡Ok. =„*ÏÜ«Ú^èŒO ^≥|ƒu#fl Ѩ~°fi`«O =Öˇ P
"≥Å¡ÜÕ∞#∞QÆ∞ `«Å¡_çe¡ y~° y~° uiy ÉèíÜ«∞O`À Ѩ~°∞QÆ∞ fã≤Ok.
L`åûǨÏ=$`«Î=Ú.
QÆ[=Ú ^≥~°e ^•x H˘ée QÆ~°˚ e_»∞K«∞ñ ÉÏéñQÍ
Éèí[# xO„^Œ∞ñ _»O‰õΩâ◊=Ú#ñ |\˜ì a@∞ì xÅ∞ÊK«∞<£
x[ã¨∞^è•~° Ãã·Hõáê# x~°‚Ü«∂„~°Ì Hõ~°=Ú#<£
|∞∞A`« g∞é xq∞Ô~ #ѨÙ_»∞ su "≥∞éã≤ „Hõ=∞‡é<£. 389

* D q^èŒOQÍ ^≥|ƒux ɡ^Œi QÆ∞O_≥ K≥^Œi áêiáÈ`«∞#fl S~å=`åxfl ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ JO‰õΩâ◊O`À

J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥zÛ Páê_»∞. J=∞$`« ~°™êxfl P™êfikOKÕ `«# K«Å¡xǨÏã¨ÎO`À P S~å=`åxfl "≥∞Å¡QÍ
xq∞~å_»∞.
=. W qfi^èŒO|∞# <≥·~å=`«O|∞#∞ ¿ã^Œ^Õ~°∞ÛK«∞, <≥^Œ∞~° xÅ∞K«∞#fl aè^Œ∞~° áê}˜OQÆx, `Àñ|∞@∞ì=ÙO
[OÑ≤# `≥OѨ٠^ŒÅOz, "≥∂ǨÏâ’HõO|∞# qѨ~åºã¨O|∞QÍ #=ÙfiK«∞ <åǨÏ=HÍ=∂ºi÷Ü≥ÿ∞ =$„`«∞O
_ç@¡xÜ≥∞. 390
* D „ѨHÍ~°OQÍ S~å=`åxfl `«# KÕu`À x=Ú~°∞`«∂ ¿ã^Œ f~°∞ã¨∞#Î fl ^Õ"OÕ „^Œ∞}˜‚ P =$„`åã¨∞~°∞_»∞
K«∂Kå_»∞. `«# `À|∞@∞ì"≥·# qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ =∞@∞ì ÃÑ\˜ì#"å_»∞ g_Õ Hõ^• Jx Ѩ@ì~åx ^Œ∞óYO =zÛOk.
P„QÆǨ"Õâ◊O`À qHõ\Ï@ìǨã¨O KÕã¨∂Î Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ J=∞ˆ~O„^Œ∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
âß. <å‰õΩO ɡ^ŒÌÜ«Ú h‰õΩ ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù n#„"å`« ~°‰õΔΩ<£ â◊√ÉèÏ
Ö’‰õΩO [OÑ≤u q@∞¡ áêѨ=∞u"≥· Ö’ÉèíO|∞`À x Ü≥∞º_»<£
Ö’‰õΩÖò #=fiñQÆ =∞^Œ∞ƒù*ÏѨ\˜=∞‰õΩ<£ Ö’<≥·u g â◊¥Å=∞O
^•HõOÑ≤OѨñQÆ x#∞flñ„QÆ∞zÛ |∞∞}=ÚHÍÎ`«∞‡O_»<≥· ¿ÑÔ~Û^Œ<£. 391

* ''<å‰õΩ J#flQÍ~°∞† h‰õΩ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞† n#[#~°H‰Δõ Ωõ _»∞† ZÅ¡~‰° Äõ "Õ∞Å∞‰õÄ~ˆ Û K«Åx¡ K«∂ѨÙÅ"å_»∞,
qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞. J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ ^Œ∞~°∞ƒkú`À ǨÏ`«ºKÕã≤# áêáê`«∞‡_»=Ù h=Ù. D<å_»∞ WHõ¯_»
KÕ=^ŒH¯˜ <å ÉÏǨï ѨO[~°OÖ’ zH˜¯ Ѩk=∞OkÖ’ #=ÙfiÅ áêÅ~Ú<å=Ù. WkQÀD <å â◊¥ÖÏxfl ^Œ_» ^Œ_»
H˘@∞ìH˘O@∞#fl h QÆ∞O_≥Ö’¡ „QÆ∞zÛ =∂ J#flQÍi ~°∞}O f~°∞ÛH˘O\Ï#∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 487
Hõ. Z\˜ì `«∞Å∞ "≥·#ñ QÍh, <≥@ì#ñ ^Œ# „|`«∞‰õΩ H˘é‰õΩ h=Öˇ QÆ∞~°∞=ÙO
A@ì=Ú#∞ñ |∞}∞º „ÉÏǨχ}∞ñ, |\˜ì =kèOѨOQÆñ QÆÅñ_≥? Ѩâ◊√=ÙOÉ’Öˇ<£. 392
* Z@∞=O\˜ hKåuhK«∞_≥·<å hÖÏQÍ ‰õΩ\˜Å|∞kú`À PKå~°∞º}˜‚ JO^Œ∞Ö’ P`«‡ÉÏO^èŒ=Ù}˜‚
ѨÙ}º=¸iÎx Éèí∂ã¨∞~°=~°∞º}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x Ѩâ◊√=Ù#∞ HÀã≤#@∞¡ Q˘O`«∞HÀã≤ K«OѨÙ`å_®?
K«. ^ŒÜ«∞Ü«Ú#∞ ã¨`«º=Ú<£ q_çz ^èŒ~°‡=Ú =∂x Ü«∞â◊O|∞ñ ÉÏã≤ N
[Ü«∞=ÚÅñ ÉÏéñ^Àe ѨÙ~°∞+¨`«fi=Ú QÍ#Hõ Ö’HõxOk `å
ǨÏfiÜ«Úñ _»QÆ∞"åx Kå=Ù#‰õΩ <å~°∞ºÅ∞ QÆ∞O^Œ∞^Œ∞ˆ~? ã¨$QÍÅ=ÚÖò
„Ñ≤Ü«∞=Ú# #O@∞<Õ â◊==Úñ? „ÉËÅHõ KÕ~°∞<≥? HõOHõ QÆ$„^èŒ=ÚÖò. 393
* Fs! WO„^•! ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú, ã¨`åºxfl Ѩi`«ºlOz, ^èŒ~å‡xfl q_çz, H©iÎx
áÈQ˘@∞ìH˘x, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕã¨∞H˘x áœ~°∞ëêxfl áê~°^Àe Ѩk=∞Ok p"å@∞¡ ÃÑ>Ëì áê_»∞ Ѩx
KÕâß=Ù. W@∞=O\˜ hK«∞_» =~Ú# h Kå=Ù‰õΩ ã¨[˚#∞Öˇ·# "åÔ~=fi~°∞#∞ ÉÏ^èŒÑ¨_»~°∞. x~åƒùQÆ∞º_»"≥·# h
=∞$`«Hõàı|~åxfl #Hõ¯Å∞ ‰õÄ_® =Ú@∞ìHÀ=Ù. H͉õΩÅ∞, „QÆ^ŒúÅ∞ Ãã·`«O JO@∞H˘#=Ù.
Hõ. xHõ¯=∞QÆ∞ áêѨ=ÚÅKÕñ, lH˜¯uq xâß`« â◊¥Å tY~å„QÆ=Ú#<£
„=∞H˜¯Oz h^Œ∞ =∂Oã¨=Ú, #Hõ¯Å∞ñ QÆ∞Hõ¯Å∞#∞ *Ëi #=∞ÅñQÆñ *Ë`«∞<£. 394
* Fs! h=Ù KÕã≤# áê`«HÍxH˜ Ѷ¨e`«OQÍ <å KÕuÖ’ zHͯ=Ù. WkQÀ! D Ѩ^Œ∞<≥·# â◊¥ÖÏ„QÍxfl h
QÆ∞O_≥Ö’¡H˜ kOÑ≤ x#∞fl K«OÑ≤, h =∂Oã¨O =ÚHõ¯Å#∞ #Hõ¯Å‰õÄ, ‰õΩHõ¯Å‰õÄ "≥^Œ[Å∞¡`å#∞.
L. nH˘x h‰õΩ <Õñ _çK«@ kHõ¯x =zÛ# "å~°∞ QÆeæˆ~
<ÕHõ=∞uO aâßK«=ÚÅ ÔHÅ¡#∞ ^Œ$Ñ≤ÎQÆ =∞xflâß`« â◊¥
Öˇ·Hõ =∞ǨyflH©ÅÅ #<ÕHõq^èŒO|∞Å ™È=∞Ü«∂l <≥·
"Õ∞HõÅñ *Ëã≤ "ÕÖˇÛ^Œ #"Õ∞Ü«∞ =∞^À^Œúu „"åe ~ÚÜ«∞ºx<£. 395
* h‰õΩ k‰õΩ¯#fl"å _≥=_≥·<å LO>Ë WHõ¯_çH˜ ~°=∞‡#∞. ^Œ∞~åfi~°"≥∞ÿ# QÆ~Àfi„^ÕHõO`À Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’
^Œ∂H˜ <å Ѩ^∞Œ <≥#· â◊¥ÅO JOK«∞# ÉèQí Æ ÉèQí Æ =∞O_Õ Jyfl *ÏfiÅÅÖ’ ™È=∞Ü«∂l "Õ∞HõÅ#∞ "ÕeÛ#@∞¡ x#∞fl
"ÕeÛ Ñ≤âßKåÅ HõxflO\˜H© `«$Ñ≤ÎQÍ qO^Œ∞KÕ™êÎ#∞.
Hõ. HÍHõ ##∞ñ QÆ∞eâ◊^è•~°Å, nH˘x xi˚OѨñ QÆey `ÕxÜ«Ú Éèí∂`À
„^ÕHõO|∞ ¿ãã≤ â◊¥~°∞Å, „áêHõ@ Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡ ^èŒ∂o ÉèÏQÆO |QÆ∞^Œ∞<£. 396
* XHõ"àÕ ◊ Z^Œ∞~° xeÛ "å_çQÅÆ =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À h"Õ ##∞fl xi˚OѨ QÆey#@¡~Ú`Õ D ѨOK«É∂íè `åÅÖ’
Hõeã≤áÈ~Ú ~°}g~°∞ŠѨq„`« áê^Œ Ѩ^‡Œ Ѩ~åQÆOÖ’ ÉèÏQÆO ã¨OáêkOK«∞H˘x Hõ$`å~°∞}
÷ ‚˜ J=Ù`å#∞.
488 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ã¨O^ÕÇ¨Ï "Õ∞\˜H˜ [OÉèÏi! "Õ"ÕQÆ aè^Œ∞~°O|∞ „"ÕÜ«Ú =∂cèÅÉèíOy
#uÖ’aè #_çy# Ü«∞~°÷~åtÜ«ÚñÉ’Öˇñ QÆ_»Ñ¨‰õΩ q∞k =$^äŒ QÍ^Œ∞ ã¨∞=Ú‡,
=Ú~°=∞~°Ì#∞x `Õ[=Ú# <å ^Œnèz g~åºuâ◊Ü«∞O|∞Å #kèHõ"≥∞ÿ#
Ü«∞kQÍ# ǨÏiKÕ xÜ«∞O„u `À#fl`«∞ñ_» "≥· ÔQÅ∞=Ù=Ú â◊„`«∞Å w @_»Oz
P. Ü≥∞O^Œ∞ QÆÅñ_»∞ q+¨μ‚ñ _»O^Œ∞ [Ü«∞„jÅ∞, á⁄O^Œ∞ QÍñQÆ =zÛ á⁄O^Œ∞K«∞O_»∞ñ,
QÍ# ÉèíHõÎ =~°^Œ∞ñ QÆ=∞ÖωõΔΩ ã¨ˆ~fiâ◊√ Ѩ^Œ=ÚÅO^Œ∞ =∞#=Ú Ñ¨kÅѨé∞`«∞. 397

* Fs! [OÉèÏs! WOHÍ ã¨O^ÕÇ≤Ï™êÎ "≥O^Œ∞‰õΩ? Juj„Ѷ¨∞OQÍ h ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# =„*ÏÜ«Ú^è•xfl

<åg∞^Œ „ѨÜ≥∂yOK«∞. J`«ºO`« Ö’Éèí|∞kú QÆÅ"åxx Ji÷Oz# J~°÷~åt =Öˇ h =„*ÏÜ«Ú^èŒO =º~°÷O
HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë q+¨μ‚^Õ=Ùx `Õ[ã¨∞û`À#∂, ^Œnèz =∞ǨÏi¬ `«Ñ¨â◊≈H˜Î `À#∂ h =„[O â◊H˜Î ã¨OѨ#fl"≥∞ÿ
L#flk. JO^Œ∞=Å¡ NǨÏi „áÈ`åûǨÏO`À áÈ@∞|O@∞"≥· h â◊„`«∞}˜‚ D =$„`«∞}˜‚ [~ÚOK«∞. q+¨μ‚=Ù
ZHõ¯_» LO\Ï_À q[Ü«∞ÅH˜Δ‡ JHõ¯_Õ q~ålÅ∞¡`«∞Ok. <Õ#∞ ÉèíHõÎ =~°^Œ∞_»∂, ѨOHõ*ωõΔΩ_»∂ J~Ú#
ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å Ü«∞O^Œ∞ WkQÀ <å ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ѨkÅѨ~°K«∞ H˘O@∞<åfl#∞.
=. W@∞¡ =„[^è•~°ÅO „^≥OѨñ|_ç# q+¨Ü«∞ Éè’QÆO|∞Å∞ QÆÅ "åñ_»<≥· â◊s~°O|∞ q_çz, ÉèíQÆ=
^•ú=∞O|∞#∞O ÉÁO^≥^Œ. <å~åÜ«∞}∞x ^•ã¨∞O_» <≥·# <å‰õΩ ã¨fi~°æ=∞~°Îº áê`åà◊O|∞ÅO QÆÅ
ã¨OѨ^ÀƒùQÆO|∞Å∞ xK«Ûù~ÚOѨñ|_»=Ù. „`≥·=iæHÍÜ«∂㨠~°Ç≤Ï`«O ɡ·# =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°ºO|∞ „Ѩ™êkOK«∞O
QÍ=Ù# ##∞Ѩ"Õ∞Ü«∞O ɡ·# ÉèíQÆ=„`«Ê™ê^ŒO |#∞ºÅ HõQÀK«~°O|∞. J ^ÕÌ=Ùx áê^≥·Hõ =¸ÅO|∞QÍ
#∞O_»∞ ^•ã¨∞ʼnõΩ ^•™ê#∞^•ã¨∞O_»<≥· Ü«Ú#fl"åñ_» Jx Ü«∞ѨÊ~°"Õ∞â◊√ #∞^ÕÌtOz. 398

* WѨC_»∞ h =„*ÏÜ«Ú^èŒO „"Õ@∞‰õΩ <å ã¨O™ê~° |O^è•Åhfl `≥yáÈ`å~Ú. áêOK«Éè∫uHõ"≥∞ÿ# D

â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz 㨈~fiâ◊fi~°∞x ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï#∞. <Õ#∞ <å~åÜ«∞} ÉèíH˜Î Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞#∞, <å‰õΩ
ã¨fi~°æ =∞~°Îº áê`åà◊ Ö’HÍÅÖ’ QÆÅ Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ Ug ~°∞zOѨ=Ù. ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å [O*Ï\ÏÅ∞ U=∂„`«O
ÖËx =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~åºxfl „Ѩ™êkOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆǨÏO J#∞Ѩ=∂# "≥∞ÿ#k. J#∞ºÅ‰õΩ JQÀK«~°"≥∞ÿ#k.
<Õ#∞ P ^Õ"åk^Õ=Ùx áê^•Å∞ ¿ãqOKÕ ^•ã¨∞ʼnõΩ ^•™ê#∞ ^•ã¨∞_»#∞——. – Jx =$„`åã¨∞~°∞_»∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚
D q^èŒOQÍ ^蕺xOKå_»∞.
K«. J~°Ü«∞ñQÆ ÉèíHõÎáêÅ#=Ú Öˇ·# Éèí=K«Ûi`«O|∞ ÖÏ`«‡ ã¨O
㨇~°}=Ú ¿ãÜ«∞ "å‰õΩ¯ x#∞ ã¨#∞flu ¿ãÜ«∞ â◊s~° "≥∞Å¡ñ yO
Hõ~° Ѩi=$uÎ ¿ãÜ«∞ =∞kñ QÍOHõΔ Ü≥Ú#Ô~Û^Œñ QÍx Ü≥ÚÅ¡ <Õ
#ik „^èŒ∞"À#fl`« ã¨÷Å=Ú #|˚A Ѩ@ì=Ú xO„^Œ Éè’QÆ=Ú<£. 399
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 489
* ™êfig∞! <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ѨiáêeOKÕ Éè=í nÜ«∞ ã¨^∞Œ }
æ ã¨=Ú^•Ü«∂xfl ã¨~fi° ^• ã¨O㨇~°}O
KÕÜ«∂e. <å "å‰õΩ¯ x<Õfl ZšѨC_»∂ ã¨#∞fluOKåe. <å â◊s~°O x`«º=¸ h‰õΩ ¿ã=KÕÜ«∂e. W^Õ <å
HÀiHõ. WO`«‰Ωõ q∞Oz <Õ#∞ „^è∞Œ =Ö’HÍxfl QÍx, WO„^Œ Éè’QÆ=Ú#∞QÍx HÍx, „|ǨχѨ^•xfl QÍx PtOK«#∞.
L. PñHõe Q˘#fl „ˆHѨÙÅ∞ ~°Ü«∞O|∞# hñHõÅ∞ ~åx Ѩ‰õΔΩÅ∞O
nH˘x `«e¡H˜<£ =∞é˜ q^Õâ◊QÆ`«∞O_»QÆ∞ Éèí~°Î HõOQÆ[
"庉õΩÅz`«Î Ü≥ÿ∞# [=~åÅ∞#∞ ^Œ`«Îé =∞O^Œ∞ ÉèíOy <À
NHõ~°! ѨOHõ*ÏHõΔ! x#∞ñ *Ë~°ñQÆ <å=∞k QÀÔ~_»∞O QÆ^Õ! 400
* NǨÏs! ѨÙO_»sHÍHΔÍ! PHõe`À JÅ=∞\˜OKÕ ÖËQ^Æ ∂Œ _»Å∞ QÀ=∂`« HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡QÍ,
DHõÅ∞ ~åx ѨHÑΔ˜ Å≤ Å¡ ∞ `«=∞ `«e~¡ åHõ HÀã¨O xsH˜ãΔ ∞¨ #Î fl@∞¡QÍ, q~°ÇϨ "庉õΩÅ J~Ú# [=~åÅ∞ q^ÕâQ◊ `
Æ ∞« _≥#·
ѨuHÀã¨O „ѨfH˜Δã¨∞Î#fl@∞¡QÍ hHÀã¨O h ã¨=∂QÆ=∞O HÀã¨O <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O Lqfià◊¥¡~°∞ `«∞#flk.
Hõ. <å‰õΩ#∞ ã¨Yº=Ú Ñ¨Ù}º, â’¡‰õΩÅ`ÀñQÍx `«`«Îfiâ◊¥#∞ºÅ∞ ã¨O™ê
Ô~·Hõ q"≥∂ǨïÅ`À_»O, Q͉õΩO_» <˘#~°∞Ê =∞Ü«∞º! HõO[^ŒàÏHΔÍ! 401
* F ѨÙO_»sHÍHΔÍ! ѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ·# =∞ǨÏhÜ«ÚÅ`À =∂„`«"Õ∞ <å‰õΩ "≥∞ÿ„u „áêÑ≤ÎOKÕ@@∞¡
J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. `«`«Îfi*Ï˝#O ÖËx"åi`À#∂, ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl "åi`À#∞ <å‰õΩ Z@∞=O\˜
ã¨O|O^èŒ=¸ HõÅ∞QƉõΩO_Õ@@∞¡ Hõ\ÏH˜ΔOK«∞.
=∞Ǩ„ã¨QÆ÷~°.
ǨÏi ÃÑ· ã¨~åfi`«∞‡ÃÑ· #`«ºQÆ}˜`«QÆ∞}∞ÃÑ· #O`«~°OQÆO|∞ Ѩ~°fi<£
ã¨i"Õ∞#∞á⁄ÊOQÆñ *Ï=ÙO [Ü«∞=Ú#∞ ã¨iQÍ ã¨O`«ã¨O |O^Œ∞K«∞O cè
Hõ~°∞ñ_≥· HÍÖÏyfl "ÀÖˇ<£ QÆ#Å∞K«∞ñ QÆqÃã<£ QÆ~°fi^Œ∞~åfi~°∞ñ_≥· ^Œ∞
~°ƒù~°bÅO Éèí∂q∞ QÆOÑ≤OѨñQÆ kâ◊ Å„^Œ∞=<£ ÉèíO_»<À^ŒÌO_»=$uÎ<£. 402
* D q^èOŒ QÍ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ J#O`«HÖõ Ϻ}QÆ∞}∞_»∂, ã¨~åfiO`«~åºq∞ S# NǨÏiÃÑ· `«# =∞#ã¨∞û
ÅQÆflO KÕâß_»∞. ã¨O`À+¨O`À â◊s~°=∞O`å á⁄OyáÈQÍ ~°}~°OQÆOÖ’ ã¨OÉèqí OKÕ [Ü«∞=¸, Kå=Ó ã¨=∂#"Õ∞
Jx ÉèÏqOKå_»∞. QÆ~Àfi„^ÕHõO`À „Ѩà◊Ü«∂yflÖÏQÍ ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_»∞`«∂ ã¨O„QÍ=∞~°OQÆOÖ’ ^Œ∞q∞H˜HÍ_»∞.
J`«_ç ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~åxH˜ Éèí∂q∞ HõOÑ≤OzOk. k‰õΩ¯Å∞ ^Œ^ŒÌiÖÏ¡~Ú.
Hõ. ^˘~°H˘x „Ѩà◊Ü≥∂^ŒHõ=Ú#, ǨÏiÃÑ·ñ ÔQ·@Éèí∞ñ_»∞ QÆqÜ«Ú Ç¨ÏOHÍ~°=Ú#<£
ã¨∞~°<å^äŒ∞ g∞ñ^Œ =$„`å, ã¨∞~°∞ñ_»∞ =∞^À^Œfi$uÎ #_»K≥ â◊¥ÖÏÜ«Ú^èŒ∞ñ_≥·. 403
* HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅÃÑ· ÔH·@Éèí∞_»<Õ ~åHõΔã¨∞_»∞ N=∞Ǩq+¨μ‚=ÙÃÑ· ^Œ∞q∞H˜# =∂kiQÍ
=$„`åã¨∞~°∞_»∞ ~Àëê"Õâ◊O`À â◊¥ÖÏxfl ^èŒiOz WO„^Œ∞xÃÑ·H˜ ‰õΩÑ≤ÊOz ^Œ∂HÍ_»∞.
490 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. HõÖÏÊO`åyflÜ«ÚñÉ’Öˇ #∞ů ÖˇQÆÜ«∞OQÍ „kѨCK«∞<£ n# <À
Ü«∞ÖÏÊ! Kå=Ù =∞@OK«∞ â◊¥Å=Ú ~°Ü«∞OÉÏ~°OQÆñ ɡ· "≥·z#O
É’ÅÊO QÀ\˜~°q „ѨHÍâ◊`« kqO É’=OQÆ gH˜ΔOz Ü«∂
"ÕÅ∞ÊÖÁÊOQÆñQÆ =„[^è•~°ñ ^Œ∞x"≥∞<£ q<åfl} "≥ÚáêÊ~°ñQÆ<£. 404
* =$„`åã¨∞~°∞_»∞ â◊¥ÖÏxfl ''Fs ! WO„^•! Kå=Ù——JO@∂ WO„^Œ∞x ÃÑ·H˜ qã≤~å_»∞. y~° y~°
u~°∞QÆ∞`«∂, xѨCÅ∞ K≥~∞° QÆ∞`«∂ „ѨàÜ
◊ ∂« yfl*ÏfiÅÅ∞ „QƉΩõ ¯`«∂ HÀ\˜ã∂¨ ~°∞ºÅ HÍOu`À `«# ÃÑ·H˜ =ã¨∞#Î fl
Pâ◊¥ÖÏxfl ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À <Õ~°∞ÊQÍ YO_çOKå_»∞. Jk K«∂z ^Õ=`«ÅO`å P#O^ŒO`À
á⁄OyáÈÜ«∂~°∞.
P. â◊¥Å =∞ѨC _»`«ñ_»∞ „ã¨∞Hõ¯ñQÆ YO_çOz, ѨÓx `À# Hõkã≤ Éèí∞[=Úñ „^Œ∞OK≥,
#ã¨∞~° QÆ#e ÜÕ∞HõǨÏã¨∞Îñ_≥· ѨiѶ¨∞O|∞, Q˘x =∞¿ÇÏO„^Œ∞ñ y\˜ì ǨÏ#∞=Ù Å_çK≥. 405
* WO„^Œ∞_»∞ ^Œ#∞*ËO„^Œ∞x â◊¥ÖÏxfl YO_çOz P =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À<Õ J`«x ǨϙêÎxfl ‰õÄ_® #iH˜ "Õâß_»∞.
JѨC_»∞ =$„`«∞_»∞ P„QÆÇϨ Ÿ^Œ„QÆ∞_≥· XO\˜KuÕ `À ÃÑ^ŒÌ W#∞ѨQ∞Æ kÜ«∞ Ѩ@∞ìH˘x ^Õ"OÕ „^Œ∞x g∞kH˜ LiHÍ_»∞.
=. W@∞¡ „Ѩà◊Ü«∞HÍÅ cè+¨} Ѩi"Õ+¨ áÈ+¨O|∞QÍ ~À+¨O|∞#O |iѶ¨∞O|∞ „kÑ≤Ê, ‰õΩÑ≤ÊOz, QÆ[
‰õΩOÉèíã¨÷ÅO|∞ ÉèíQÆflO|∞ ¿ãã≤ ~ÚO„^Œ∞ ǨÏ#∞„Ѩ^Õâ◊O|∞#∞ x+¨μª~åǨÏu <˘Ñ≤ÊOz#. 406
* D q^èŒOQÍ q[$OaèOz „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl K«∞@∞ìH˘x L#fl Ѩi"Õ+¨OÖÏQÍ
W#∞ѨQ∞Æ kÜ«∞#∞ y~°y~° „uѨC`«∂ S~å=`«O ‰õΩOÉèãí Å÷¨ O g∞^Œ QÆ\Qì˜ Í XHõ¯ ÃÑ@∞ì ÃÑ\˜ì WO„^Œ∞x K≥OѨg∞^Œ
ÃÑà◊√¡=∞x ÉÏ^•_»∞.
Hõ. QÆ[=Ú =∞^Œ =Ú_çy u~°∞QÆ∞K«∞, QÆ∞[QÆ∞[<≥· wñHõ"≥@ìñ QÆ∞eâ◊=Ú <ÕÅ<£
Éèí[# K≥_ç q_çK≥ xO„^Œ∞ñ_»∞, QÆlal`À ɡQÆ_≥ #ã¨∞~°Hõ_çq∞ [QÆO|∞Öò. 407
* W#∞ѨQ∞Æ kÜ«∞ ^≥|ƒ‰õΩ WO„^Œ∞x "≥ÅÜ
¡ ∞Õ #∞QÆ∞ `«Å_¡ eç ¡ w ÃÑ\˜Oì k. WO„^Œ∞_»∞ ™⁄=∞‡ã≤e¡ k=∞‡kiy
=„*ÏÜ«Ú^èŒO *Ï~°q_çKå_»∞. =$„`åã¨∞~°∞x Ѩ~å„Hõ=∂xH˜ [QÆ=ÚÅ∞ ɡQÆ_˘O^•~Ú.
Hõ. QÆ~°∞_»∞ñ_»∞ "˘kq# <åQÆ=Ú, Hõ~°}˜<£ =$„`åã¨∞ˆ~O„^Œ∞ Hõ_çq∞H˜ Ö’<≥·
u~°∞QÆ∞_»∞ =_»¤ ǨÏiO QÆx, ѨÙ~°Ñ¨Ù~° <åǨ! Ü«∞@OK«∞ñ ÉÁyÖˇ [QÆO|∞Öò. 408
* QÆ~°∞`«‡O`«∞x ÉÏi Ѩ_ç# HÍÅã¨~°ÊO ÖÏQÍ =$„`åã¨∞~°∞x Ѩ~å„Hõ=∂xH˜ Ö’|_ç# WO„^Œ∞x
^Œ∞~°=ã¨÷ K«∂z =ÚÖ’¡HÍÅ∞ ''JÜ≥∂º—— Jx qKåiOKå~Ú.
=. JѨC_»∞. 409
`Õ. QÆ[=Úáê@∞ñ Ez Hõ_»∞ n#QÆuñ Ez, Ѩq Hõ~°O|∞ *Ïé˜ Ñ¨_»∞@ñ Ez
Ü«Ú^Œú^èŒ~°‡ "≥∞é˜ñy Ü«Ú#fl â◊„`«∞xñ Ez, ã≤QÆ∞æ`À_» =„l t~°=Ú =OK≥. 410
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 491
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«# "åǨÏ#"≥∞#ÿ S~å=`«O ÉèOí QÆáê@∞ K«∂ã≤, `«# ^≥#· ºã≤u÷ K«∂ã≤, `«#KÕuÖ’x
PÜ«Ú^èŒO *Ïi Ѩ_çáÈ=@O K«∂ã≤ Ü«Ú^Œú ^èŒ~å‡xfl QÆ∞iÎOz `«# ÃÑ·H˜ ^Œ∂Hõ‰õΩO_® x|ƒ~°OQÍ xÅ|_ç
L#fl â◊„`«∞=Ù#∞ K«∂z ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ ã≤QÆ∞æ`À t~°ã¨∞û =OK«∞H˘<åfl_»∞.
=. W@∞¡ Ü«Ú^ŒúO|∞# â◊„`«∞ã¨xflkèO QÆ~°O|∞ *Ïé˜Ñ¨_ç# =„[O|∞ñ |∞zÛH˘#Hõ x"≥fiéѨ_ç, Ål˚Oz
Ü«Ú#fl áêHõâßã¨#∞OEz =$¢`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 411
* D q^èŒOQÍ ã≤QÆ∞æѨ_ç Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ q~Àkè=ÚO^Œ∞ KÕ*Ïi ¢H˜O^ŒÑ¨_ç# `«# =¢*ÏÜ«Ú^è•xfl
uiy JO^Œ∞HÀ‰õΩO_® x"≥fi~° áê@∞`À xÅ|_çL#fl WO„^Œ∞}˜‚ K«∂z ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ^Œ∞~°=Ú#ñ ÔQ·^Œ∞=Ù =^Œe#, â◊~°}#fl#∞ "≥·i[#∞Åñ [OѨ=Ú =∞k x
"≥fiéñQ˘O^Œ<ÕÅ? ‰õΩeâ◊=Ú, Hõ~° =∞~°∞^Œ∞QÆñ |∞zÛH˘#∞=Ú HÍzu xO„^•! 412
* WO„^•! ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩ. h‰õΩ JÉèíÜ«∞ q∞ã¨∞Î<åfl#∞. ~°}~°OQÆOÖ’ PÜ«Ú^èŒO q_çz L#flѨC_»∂,
''â◊~°}∞——J#flѨC_»∂ g~°∞Öˇ·# "å~°∞ â◊„`«∞=Ù#∞ ã¨OǨÏiOѨ~°∞. ã≤QÆ∞æѨ_»‰õΩ. h PÜ«Ú^è•xfl h=Ù fã¨∞HÀ.
ã‘. =„[O|∞ ÔQ·H˘x "≥·i xi˚OѨÙ, q∞ @¡_»ÅOQÆ "Õà◊QÍ ^Œ=∞~°<å^äŒ!
Ü«∞~°Ü«∞ ^ÕǨnè#∞Öˇ·# =¸~°∞ÎÅ ÔHÅ¡ hâ◊√ ÅH©Δ‡â◊√ 㨈~fiâ◊√ñ ÉÏã≤
Hõ_»`Õé [Ü«∞=ÚÅ∞ QÆÅ∞æ<≥ Ü≥∞O^≥·#ñ ^ŒÅáÈã≤ K«∂_»∞=∂! `«`«Îfi^Œ$+≤ì
h Ö’HõáêÅ∞~°∞ <≥=fix =â◊QÆu =Åñ |_»¤ Ѩ‰õΔΩÅ =~°Î«#=Ú#ñ
`Õ. lH˜¯ KÕ+¨ìÅ∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ lO`«¿ã`«∞, ~°\˜ì =∞$`«∞º |ÅO|∞Å <å`«‡[Ü«∞=Ú
`«=∞kQÍñ QÀi Ü«∞*Ï˝# `«O„`«∞ ÅQÆ∞K«∞ñ, QÆ=∞ÅÖ’K«#∞ bÖÏ qHÍ~°=ÚÅ#∞. 413
* ã¨∞~ˆ O„^•! =„*Ïxfl JO^Œ∞HÀ! "≥i· x xi˚OK«∞. JO`Õ. D q^èOŒ QÍ zOuOK«\ÏxH˜ Wk ã¨=∞Ü«∞O
HÍ^Œ∞. â◊s~°^è•~°∞Öˇ·# r=ÙÅ∞ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=<ånèâ◊fi~°∞_≥·# ~°=∂<å^äŒ∞x HÍ^Œx ã¨fi`«O„uOz q∞\˜ìѨ_ç#KÀ
QÆ>Hìˇ ¯õ ÖË~∞° . J\˜"ì å~°∞ [Ü«∂xfl á⁄O^ŒÖ~Ë ∞° . h"Õ H˘OK≥O PÖ’zOK«∞. ã¨`åºxfl „QÆÇÏ≤ OK«∞. D Ö’HõáêʼnõΩ
ÅO^Œ~°∂ P Ѩ~å`«Ê~°∞xH˜ Ö’|_ç =ÅÖ’ zH˜¯# Ѩ‰õΔΩÅ=Öˇ =iÎã¨∞Î<åfl~°∞. K≥Ñ≤Ê#@∞¡ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ã¨∞Y^Œ∞ó
MÏÅ#∂, =∞$`«∞ºÉèíÜ«∂hfl J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞. W^ŒO`å P NǨÏi bÖÏqÖÏã¨=∞#fl ã¨OQÆu =∞~°záÈ~Ú
`«=∞‰õΩ „áêÑ≤ÎOz# q[Ü«∂xH˜ `å"Õ∞ HÍ~°} =∞#∞H˘x qé]gQÆ∞`«∂ J*Ï˝#OÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞<åfl~°∞.
`Õ. "≥∞éÜ«∞ Ü«∞O„`«=∞Ü«∞O ɡ·# =∞$QÆ=ÚÉèíOy, ^•~°∞xi‡`« "≥∞ÿ#\˜ì `«~°}˜áÈe¯
â◊„Hõ! Ü≥∞é∞ñQÆ∞=∞ ~¸ Éèí∂`«*ÏÅ "≥∞Å¡, ^Œo`« ѨOˆH~°∞Ǩ‰õΔΩ `«O„`«O|∞ QÍñQÆ. 414
* ^Õ"OÕ „^•! Ü«∞O„`«xi‡`«"∞≥ #ÿ [O`«∞=ÙÅ =Öˇ#∂, H˘Ü«∞º K≥H¯õ Å`À ‰õÄ~°Ê|_ç# Ѩ_=» Å=Öˇ#∂
D „ѨѨOK«Ö’x „áê}∞ÅO^Œ~°∂ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =∂Ü«∂ `«O„`«O =Å¡ Hõ^Œ∞Å∞`«∞#fl [O„`«Ñ¨Ù ÉÁ=∞‡Åx
`≥Å∞ã¨∞HÀ.
492 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú Éèí∂`«O|∞ÅKÕ`«#∞, xO„kÜ«∞O|∞Å KÕ`«#∞ #=â◊√O_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ „ѨHõ$uKÕ`«
"Õé∞KÕÜ«∞|_ç# Ü«∂`«‡O |~°"Õ∞â◊fi~å#∞„QÆǨÏO|∞ "åã≤ ã¨∞d~ÚOK«∞K«∞O_»∞. Jq^•fiOã¨∞O_≥·#
"åñ _»#=~°`«O|∞ñ ^Œ#∞fl ã¨fi`«O„`«∞xñQÍñ ^ŒÅOѨÙK«∞O_»∞. Éèí∂`«O|∞Å =Å# Éèí∂`«O|∞Å∞O
|∞@∞ìK«∞O_»∞. P Éèí∂`«O|∞Å∞ Éèí∂`«O|∞ÅKÕ`« ÉèíH˜ΔOѨñ |_»∞K«∞O_»∞. ѨÙ~°∞+¨μ# HÍÜ«Ú=Ù,
NÜ«Ú#∞, wiÎÜÚ« , <≥â· fi◊ ~°ºO|∞#∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú#q Ü«∞#∞Éèqí OѨ <≥O`«HÍÅO|∞ „áêѨOÎ |O`«HÍÅO|∞
x=ã≤OK«∞. P „áêѨÎO|∞ né˜#ñ |∞~°∞+¨μO_»∞ *ÏeO ÉÁOk# #q Ü«ÚO_»Hõ áÈ=ÙK«∞O_»∞. HÍ=Ù#
QÆ∞}O|∞#∞, #=QÆ∞}O|∞#∞, w~°ºÎ ѨH~© ∞° ÅÎ ∞#∞, [Ü«∂Ѩ[Ü«∞O|∞Å∞#∞, ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å∞#∞, *Ï=Ù
„|`«∞‰õΩÅ∞#∞ ã¨=∞O|∞Öˇ· HõÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞. J*Ï˝xÜ≥∞ÿ # "åxH˜ ã¨`fiΫ ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞.
J\˜ì"åxH˜ QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∂^Œ∞ÖË Ü«∂`«‡Ü«∞x `ÀñK«∞K«∞#∞O_»∞. HÍ=Ù# "åñ _®
QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« |^Œ∞Oú _»Q∞Æ . P QÆ∞}O|∞ʼnõΩ ™êH˜=Δ ∂„`«O ɡ#· â◊s~°O|∞ "Õ~x° Ü≥∞=fiO _≥é∞OQÆ<ÀѨÙ,
"åñ _® QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« |^Œ∞úO_»∞ HÍñ_»∞. HÍ=Ù# QÆ∞}O|∞Å∞#∞† QÆ∞}˜Ü«Ú#∞† Éè’HõÎÜ«Ú#∞,
Éè’QƺO|∞#∞† [Ü«∞O|∞ #Ѩ[Ü«∞O|∞#∞, ǨÏ~°ÎÜ«Ú#∞† ǨÏ#ºO|∞#∞, #∞`«ÊuÎã≤÷u ÅÜ«∞Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞,
ã¨~Àfi`«¯$+¨μOì _≥#· Ü«∞ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞O_Õ HÍx Ü«∞#ºO|∞ ÖË^∞Œ . WѨC_˘Hõ¯ ǨÏã¨OÎ |∞ <åÜ«Ú^èOŒ |∞#∞
É’~Ú##∞ Éèí=„`åÊ }ÏѨǨÏ~°}O|∞#‰õΩ ã¨=∞~°∞÷O_» #QÆ∞K«∞#fl ##∞flO E_»∞=Ú Jx
=$„`åã¨∞~°∞O_»∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 415
* ѨOKÕO„kÜ«∂ʼnõÄ Ñ¨OK«Éèí∂`åʼnõÄ Ö’|_ç# r=Ù_»∞ `«#∞fl `å#∞ „Ѩ`ÕºHõOQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl_»∞.
„uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ „ѨH$õ u KÕ`« "Õ~∞° KÕÜ∞« |_ç Jã¨fi`«O„`«∞_≥#· r=Ù_»∞ ã¨fi`«O„`«∞_»#x `«ÅOz ÉèQí =Æ O`«∞x
J#∞„QÆÇ¨ xH˜ ^Œ∂~° =∞=Ù`«∞<åfl_»∞. P J*Ï˝<å=ã¨Ö÷ ’<Õ ã¨∞MÏxfl J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl_»∞. Ö’HõOÖ’ r=ÙÅ #∞O_ç
r=ÙÅ∞ [x‡OK«∞ `«∞#flq. P r=ÙÖË r=ÙÅ#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞`«∞#flq. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ PÜ«Ú~åÌÜ«∞O, ã¨OѨ^Œ,
Ü«∞â◊ã¨∞û, Sâ◊fi~°ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x ZO`«=~°‰õΩ „áêѨÎ"≥∂ JO`«=~°‰õΩ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. „áêѨÎO fiáÈQÍ<Õ
ѨÙ~°∞+¨μx`À áê@∞ Jq ‰õÄ_® JO`«i™êÎ~Ú. [## =∞~°}ÏʼnõΩ #_»∞=∞ L#fl^Õ rq`«O. Jk L#flO`«=~°Hˆ
ã¨OѨ^ŒÅ∂ ™œMϺÅ∂. Jk fiáÈÜ«∂Hõ ã¨∞MÏÅ∂, Sâ◊fi~åºÅ∂ Jhfl J^Œ$â◊º"≥∞ÿáÈ`å~Ú. ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∂
^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∂, H©~°∞ÎÅ∂ JѨH©~°∞ÎÅ∂, [Ü«∂Ѩ[Ü«∂Å∂, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∂, Kå=Ù„|`«∞‰õΩÅ∂ ã¨=∂#OQÍ<Õ
ã¨OÉèíqã¨∞ÎO\Ï~Ú. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏʼnõΩ Ö’|_ç# J*Ï˝xÜ≥ÿ∞# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ P QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#
WO„kÜ«∂Å∂ ^ÕǨÏ=¸ `å#x ÉèÏqOz |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO\Ï_»∞. P QÆ∞}ÏʼnõΩ ™êH˜Δ =∂„`«"≥∞ÿ#
P`«‡ÜÕ∞ `å#h, ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∂^Œ∞Å∞ "Õ~°h „QÆÇ≤ÏOz# |∞kú=∞O`«∞_»∞ P QÆ∞}ÏÅÖ’ |^Œ∞ú_»∞ HÍ_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ QÆ∞}ÏÅ∞, QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂, Éè’Qƺ=ã¨∞Î=Ó, [Ü«∞=¸ JѨ[Ü«∞=¸, K«O¿Ñ"å_»∂
K«OѨ|_Õ"å_»∂– ã¨=∞ãÎ̈=¸ P ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂áêÖË HÍx "Õ~°∞ HÍ^Œ∞. ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂ʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞"≥·#
"å_»∂, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_»∂ J~Ú# P Ѩ~å`«Ê~°∞x HõO>Ë J#º"≥∞ÿ#k D qâ◊fiOÖ’ Un ÖË^Œ∞.
WѨC_»∞ #<Õfl K«∂_»∞. <å PÜ«Ú^èŒO qiyáÈ~ÚOk. <å K≥~Úº `≥yáÈ~ÚOk. J~Ú<å h`À
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞\ÏxH˜, h „áê}ÏÅ∞ fÜ«∞\ÏxH˜ <Õ#∞ ã¨Oã≤^ŒúOQÍ L<åfl#∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 493
`Õ. "åǨÏ#O|∞Å∞ ™êÔ~Å∞ "åñ_çâ◊~°=Ú, Å∂i˚ `åHõΔ=Ú Åã¨∞=ÙÅ∞ <˘_»¤}=ÚÅ∞
QÍñQÆñ É’Ô~_»∞ h ^Œ∂º`«Hõ~°‡=∞O^Œ∞, <≥ã¨ñQÆ [Ü«∞=Ú#∞ #Ѩ[Ü«∞ "≥∞=fiñ _≥é∞ñQÆ∞? 416
* "åǨÏ<åÖË P@|Å¡Å∞. "å_ç ÉÏ}ÏÖË áêzHõÅ∞. „áê}ÏÖË Ñ¨O^•Å∞ J~Ú# D Ü«Ú^Œú=∞<Õ
E^ŒOÖ’ [Ü«∂Ѩ[Ü«∂Å∞ ^≥·"ånè<åÅ∞.
K«. J#=Ù_»∞ =$„`«∞=∂@ʼnõΩ #^Œ∞ƒù`« =∞Ok ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ _≥O`«Ü«ÚO
^Œ#=∞kñ QÆ∞uû`«O |∞_çy ^≥·==ÚQÍ #`«x<£ `«ÅOz ÔH·
H˘xÜ≥∞ñ QÆ~°O|∞#O kQÆ∞=ñ QÆ∂e# =„[=Ú, #ѨC_®`«‡Ö’ñ
^Œ#Ô~ [QÆO|∞ ÅxflÜ«Ú, =Ú^ŒO|∞#∞ ÉÁOki MËK«~å=à◊√Öò. 417
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl =$„`åã¨∞~°∞x =∂@ʼnõΩ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞_≥·<å_»∞.
J`«x =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂`«û~°ºO =∂Ü«∞"≥∞ÿOk. J`«xH˜ =$„`åã¨∞~°∞_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞QÍ HõxÑ≤OKå_»∞.
WO„^Œ∞_»∞ =Oy <ÕÅÃÑ· Ѩ_çL#fl `«# =„*ÏÜ«Ú^è•xfl =∞m§ JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. JkK«∂z Ö’HÍÅhfl
P#OkOKå~Ú. ^Õ=`«Å∞ ã¨O`À+≤OKå~°∞.
Hõ. ~åǨï„QÆÇ¨Ï =„HõÎ =∞Ǩ, ˆQǨO`«=Ú "åã≤ =zÛ H˜~°}Ï=o ã¨
^•ƒÇ¨ïà◊º "≥ÚÑ¨Ê "≥eÔQñ_»∞, <å ǨÏi^Œâ◊√fiO_»∞ "ÀÖˇ ǨÏi Ü≥ÚÃÑÊ #$áê! 418
* =„*ÏÜ«Ú^èŒO ^èŒiOz# ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ „QÆǨÏ}Ï#O`«~°O ~åÇ¨ï „QÆǨÏO =ÚYO#∞O_ç "≥Å∞=_ç
"Õ~Ú H˜~°}ÏÅ`À „ѨHÍtOKÕ ã¨∂~°ºaO|OÖÏQÍ q~ålÖÏ¡_»∞.
=. W@∞¡ Hõ~°Hõe`« =„*ÏÜ«Ú^èŒ ~°∞V‡O_»Å =∞O_ç`« kV‡O_»Å∞O_≥· [OÉèÏi QÆOcè~° "åHõºO|∞Å
q㨇ܫ∞ =∞O^Œã≤‡`« =ÚMÏ~°qO^Œ∞O_≥· =$„`«∞# H˜@¡xÜ≥∞. 419
* D „ѨHÍ~°OQÍ `«# KÕuÖ’x =„*ÏÜ«Ú^èŒ HÍO`«∞Å∞ k‰õΩ¯Å xO_® "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡`∞« O_»QÍ
WO„^Œ∞_»∞ Pâ◊Û~°ºO`À ‰õÄ_ç# z~°∞#=Ùfi zO^Õ =ÚYO`À =$„`åã¨∞~°∞x uÅH˜Oz QÆOcè~°OQÍ Ñ¨eHÍ_»∞.
Hõ. F ^•#"ÕO„^Œ! h =∞u, "Õ^•O`«=Ú "ÀÖˇ `«`«Îfi q*Ï˝# HõàÏ
"≥∂^Œ=Ú, h =uÉèí‰õΩÎñ_», "åk=∞ ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ Ç¨ÏiH˜ #ÉÏ˚‰õΔΩ#‰õΩ<£. 420
* F ~åHõΔã¨~å*Ï! h |∞kú LѨx+¨`«∞ÎÅ=Öˇ `«`«Îfi q*Ï˝#O`À q~ålÅ∞¡`«∞#flk. ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·#
"åã¨∞^Õ=Ù_çH˜ h=Ù PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎ_»=x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
L. Ö’Hõ=ÚÖˇÅ¡ xO_ç `«# Ö’#∞QÆ ã¨~°fi=Úñ*Ëã≤ „áê}∞Å<£
n‰õΩÅñ ɡ\˜ì Ü≥∞Öˇ¡_»Åñ nѨÙÅ∞ ã¨∂ÃÑ_ç q+¨μ‚=∂Ü«∞ <Õñ
_ÕHõ=∞uO ^ŒÅOz uk ÜÕ∞Å? =∞Ǩã¨∞~°∞ ~°∂ѨÙ=∂x ã¨∞
â’¡‰õΩ Ñ¨Ù~å}ѨÓ~°∞+¨μx â’Éèí#=¸iÎ ^èŒiOѨ٠q∞OѨÙ#<£. 421
494 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* `å#∞ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅÖ’ "åºÑ≤Oz ã¨HÅõ Éè∞í =<åÅ#∂ `«#Ö’ W=Ú_»∞ÛH˘x „áê}∞Å#∞ z‰õΩ¯ÅÖ’
|OkèOz, zO`«ÅÖ’ =ÚOz, qO`«Å∞ K«∂Ñ≤Oz q<ÀkOKÕ q+¨μ‚=∂Ü«∞#∞ h=Ù UHÍ„QÆ|∞kú`À
`≥Å∞ã¨∞HÀQÆeQÍ=Ù. WOHÍ P cèHõ~°"≥∞ÿ# ~åHõΔ™êHÍ~°O hÔHO^Œ∞‰õΩ? nxx Ѩi`«ºlOz Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#
ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μx ã¨fi~°∂áêxfl ^èŒiOK«∞.
L. U xÜ«∞=∞O|∞ ã¨eÊu"˘! Ü≥∞\˜ì =∞Ǩ`«Ñ¨ =∂K«iOz`À
ѨÓx ~°*’QÆ∞}Ïaè~°uñ ÉÁOk# h =∞u âßO`« ^•O`« ã¨
<å‡#㨠=∂#™ê#∞Éèí= =∞`«Î=∞~åà◊√ #~À+¨ ÉèÏ= ã¨
<å‡#∞ #"Õ∞Ü«Ú <å ^Œ#∞[=∞~°Ì#∞ ÉèíH˜Î á⁄ã¨OÔQ <≥O`«Ü«Ú<£. 422

* Z@∞=O\˜ nHΔÍ„=`åxfl J=ÅOaOKå"À! Z@∞=O\˜ =∞Ǩ `«Ñ㨠∞¨ û PK«iOKå"À! ~°*’QÆ∞}=∞O^Œ∞

J#∞~°HõÎ"≥∞ÿ# h =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# [QÆ<åfl^äŒ∞x ÉèíH˜Î Ü«∞O^Œ∞ Pã¨HõÎ =∞~ÚOk. â◊=∞^Œ=∂k ã¨^Œ∞æ}
ã¨OѨ#fl"≥∞ÿ# =∞Ǩ`«∞‡Å =∂#ã¨=∞<Õ =∂#㨠ã¨~°ã¨∞ûÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z qǨÏiOKÕ ~å[ǨÏO㨠<å~åÜ«∞}∞_»∞.
~À+¨^ÕfiëêʼnõΩ Jf`«"≥∞ÿ# ÉèÏ"åÅO>Ë PÜ«∞# ÔHO`À J#∞~åQÆO.
Hõ. <å~åÜ«∞} ~°∂áê=∞$`«, áê~å"å~°=Ú#ñ ^ÕÅ∞ Éèí‰õΩÎñ_»∞ ^• Éèí∂
^•~°Hõ$`« MÏ`« HÀ^ŒHõ, ѨÓ~°O|∞Å <ÕÅ `«$Ñ≤Îñ ÉÁO^Œ∞? =∞Ǩ`å‡! 423

* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x „¿Ñ=∞ã¨fi~°∂Ѩ=∞<Õ J=∞$`«=∞Ǩ™êQÆ~O° Ö’ FÅÖÏ_Õ Éè‰í Ωõ _Î ∞»

ѨOk=Ú>ˇìÅ`À „`«=fi|_ç# áê\˜QÆ∞O@ÅÖ’x =ÚiH˜h\˜Ö’ =Úxy =Úiã≤áÈ`å_®?
=. W@∞¡ ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl ~ÚO„^Œ∞ #∞ѨÅH˜ΔOz, =$„`åã¨∞~°∞O _®Ü≥∂^èŒ# ^Œ∞~°‡~°¬} ã¨OѶ¨∞~°¬=∂}
=∂#ã¨∞O_≥· "≥·iO |∞iH˘Å∞ÊH˘x, "å=∞ǨÏã¨ÎO|∞#ñ |iѶ¨∞O|∞ „kѨCK«∞, =∞`«û~°O|∞#O
QÆ∞Ñ≤ÊOK«∞K«∞, „|Ǩ‡O_»Hõ~°Ê~°O|∞ x+¨μª~° Éèˇ·~°"å~å=O|∞#O |yeOK«∞K«∞, ã¨=Ú`«∞ÎOQÆ =∞`«Î
=∂`«OQÆ Ñ¨ÙOQÆ=O|∞ =$+¨ÉèíO|∞ÃÑ·ñ QÆkÜ«Ú ÉèíOy ã¨∞~°=$+¨Éèí∞ ¿Ñ~°∞~° =ÚѨÅHΔ̃Oz, cè+¨}Ïâ◊x
xáê`« "ÕQÆO|∞#ñ Q˘\˜ì#, xO„^Œ∞O_»∞ ‰õΩeâ◊^è•~° #ѨÊiѶ¨∞O|∞ñ ^Œ∞xq∞, `À_»<Õ âı+¨ Ѷ¨}Ï qâı+¨
ÉèÏã¨∞~°O ɡ·# ÉÏǨï ^ŒO_»O|∞ YO_çOK≥, JѨC_»∞ =$„`«∞O_»∞ aè#fl ÉÏǨï^ŒfiÜ«ÚO _≥·, ~°HõÎ
^è•~°ÅO ^ÀñQÆ∞K«∞ =„lKÕ`ñ« |HõÇΔ Ï¨ `«Oɡ· k=O|∞##∞O_ç *Ïé∞K«∞#fl ‰õΩÅѨ~fi° `«O|∞ #∞OÉ’Öˇñ
EѨ\˜ì, „Ѩà◊Ü«∞HÍÅ ã¨OǨ~° x@ÅK«Ûù@K«Ûù \Ï~°ƒù@ Hõ~îÀ~° H©ÖÏcèÖÏyfl ã¨=∂# „‰õÄ~° ‰õΩ\˜Å
xsHõΔ} ^Œ∞ifls‰õΔΩO_≥· Éèí∂#Éè’ =∞O_»ÅO|∞Åñ „yOk g∞ñk ^Ò_»Å ǨÏuÎOz, #Éè’=∞O_»ÅO
|∞#∞O É’Öˇñ ^Œ∞k "≥Ú^Œ Öˇé∞OQÆ~åHõ, qHõ$`«O|∞QÍ =„HõÎO|∞ ^≥éz, =∞O^Œ~° =∞^äŒ# =∞^䌺=∂#
q+¨^èŒ~°[x`« q+¨ q+¨=∞ lǨficèÅO |QÆ∞ <åÅ∞Hõ #ÉèíO|∞ <å‰õΩK«∞ñ QÍÅ ã¨OǨ~° HÍ~°}∞O _≥·#
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 495
HÍÅ∞x Éèí∞[^ŒO_» =∞O_ç`«O|QÆ∞ ^ŒO_»O|∞#∞O É’x ^ŒO„+¨ìÅ KÕ`« [QÆ„`«ÎÜ«∞O|∞#∞ „q∞OÔQ_»∞
"åxO É’Öˇ #u=∂„`« =∞ǨHÍÜ«ÚO_≥·, Ѩ¨~°fi`«O|∞ÅO ^ŒÅOQÆ g∞@∞K«∞, #_»Q˘O_»Ü«ÚOÉ’Öˇ
#Éè’ÉèÏQÆ Éèí∂ÉèÏQÆO|∞Å <å„Hõq∞Oz Ü«∞ѨC_»∞. 424
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl WO„^Œ∞}˜‚ =$„`åÎã∞¨ ~°∞_»∞ Ü«Ú^•úxH˜ ѨÙiH˘ÖÏÊ_»∞. L`åûǨÏO L~°HÅõ ∞
"Õ¿ã =∞#ã¨∞û`À Z_»=∞KÕuÖ’x ѨiѶ∂¨ Ü«Ú^èOŒ y~°y~° „uѨC`«∂ ‰õΩÑ≤ÊOz =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∞q∞HÍ_»∞.
„|Ǩ‡O_»ÉÏè O_»O |^ŒÅÌ ÜÕ∞@@∞¡ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ QÆiã˚ ∂¨ Î =∞^ŒÑÙ¨ >Ë#∞QÆ∞ PÉ’`«∞ÃÑH· ˜ ^Œ∂H˜#@∞¡ WO„^Œ∞xg∞kH˜
ÅOѶ∞≤ Oz `«# W#∞ѨQ∞Æ kÜ«∞`À J`«x Z^Œ∞~°∞~˘=Ú‡#∞ QÆ∞iK«∂z H˘\Ïì_∞» . Ñ≤_∞» QÆ∞Ѩ_#ç @∞¡ `«# QÆ∞O_≥ÅÃÑ·
Ѩ_∞» `«∞#fl P ѨiѶ∂¨ xfl ã¨∞~ˆ O„^Œ∞_»∞ `«# =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À ~Ô O_»∞QÍ YO_çOKå_»∞. "≥#∞"≥O@<Õ Ñ¨_Q» ÃÆ ÑHÔ· uÎ#
Pkâı+μ¨ x =∂kiQÍ L#fl J`«x ÉÏǨï^ŒO_®xfl #iH˜"âÕ ß_»∞. ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∂ "≥Ú^ŒÅO@ `≥yáÈ~Ú
~°H^Îõ •è ~°Å∞ „ã¨qã¨∞#Î fl =$„`åã¨∞~°∞_»∞ ~Ô Hõ¯Å∞ #~°∞HõQÍ kq#∞O_ç Éè∞í qH˜ *Ï~°∞`«∞#fl ‰õΩÅѨ~fi° `«OÖÏQÍ
HõxÊOKå_»∞. P ~åHõãΔ ~¨ åA P„QÆÇϨ O`À Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ z\˜O¡ Kå_»∞. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ =∞O^Œe ÉèÜí ∞« OHõ~°
[fiÅ#*ÏfiÅÅ=O\˜ „‰õÄ~°H~õ Àî ~° gHõ} Δ ÏÅ`À `Õi K«∂_»~« åx"å_≥· PHÍâ◊=∞O`« <À~°∞ `≥~z° xOyH© <ÕʼnõÄ
~Ô O_»∞ ^Œ=Ù_»Å#∞ ǨÏuÎOKå_»∞. ã¨=Ú„^Œ=∞^ä#Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `åxH˜ K«∞@ì|_ç q+¨O „QƉΩõ ¯`«∞#fl
"åã¨∞H˜ <åÅ∞Hõ=O\˜ <åÅ∞Hõ#∞ Kåz PHÍâßxfl <å‰õΩ`«∂ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ ^ŒO_»^~Œè ∞° x ÉÏǨï^ŒO_»O=O\˜ ^ŒO„+¨Åì `À
=ÚÖ’¡HÍÅ#∞ „q∞OQÆÉ’`«∞#fl@∞¡ HõxÊOKå_»∞. P =∞ǨHÍÜ«Ú_»∞ H˘O_»Å#∞ ZQÆ∞~° g∞@∞`«∂ #_çz=ã¨∞#Î fl
ÃÑ#∞Q˘O_»=Öˇ Éè∂í =∂ºHÍâßÅ#∞ P„Hõq∞Oz Ѩ~å„Hõq∞OKå_»∞.
L. HÍÅ=Ú<åñ\˜ =∞$`«∞º=Ù=ÚYO|∞#ñ É’Öˇ#∞ qã¨∞ÊùeOQÆ=ÚÖò
„QÍÅñQÆ ^Õ=ã¨OѶ¨∞=ÚÅ∞ HõOѨ=Ú <˘O^Œ [QÆO|∞ ÖˇÅ¡ <å
Ǩ Å∞e `å~°=O ɡã¨ñQÆ #„ÉèíQÆ[O|∞#∞ <åÜ«Ú^èŒO|∞`À
<åÅ∞Hõñ A\˜ì Ѩ\˜ì ã¨∞~°<å^äŒ∞x „q∞OÔQ =∞Ǩ^Œ∞ƒù`åHõ$u<£. 425
* HõÖÏÊO`«HÍÅO <å\˜ =∞$`«∞º^Õ=`« <À~°∞=O\˜ Jã¨∞~ˆ O„^Œ∞x <À\˜#∞O_ç JyflHõ}ÏÅ∞ ~åÖÏ~Ú.
JkK«∂z J=∞~°∞ÅO^Œ~°∂ QÆ_»QÆ_»ÖÏ_®~°∞. Ö’HÍÅhfl ǨǨHÍ~åÅ∞ KÕã¨∞ÎO_»QÍ P ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°∞_»∞
<åÅ∞HõK«∂z S~å=`«O`À =„*ÏÜ«Ú^èŒO`Àã¨Ç¨Ï K«∞\˜ì Ѩ\˜ì J=∂O`«OQÍ WO„^Œ∞}˜‚ „q∞Oy"Õâß_»∞.
P. Ö’Hõ"≥∞Å¡ #ѨÙ_»∞ pH͉õΩ Ñ¨_≥ñ ^Œ=∞O, |_»Ô~ #∞_»∞QÆ}O|∞ Å=xñ |_çÜ≥∞,
™È#"å#ñ QÆ∞iÃã ã¨∂~°ºK«O„^•QÆ∞flÅ, ~°â◊√‡ Å∞_çÔQ kâ◊Å∞ ~°Éèí㨠=∞Ü≥∞º. 426
* P q^èOŒ QÍ =$„`åÎã∞¨ ~°∞_»∞ ^Õ"OÕ „^Œ∞}˜‚ „q∞OˆQã¨iH˜ Ö’HÍÅhfl pH͉õΩѨ_®¤~Ú. JO`«\Ï z=∞‡pHõ@∞¡
„Hõ=Ú‡‰õΩ<åfl~Ú. #Hõ„Δ `åÅ∞ <ÕÅ ~åÖÏ~Ú. ~°H=Îõ ~°O¬ ‰õΩiã≤Ok. ã¨∂~°ºK«O„^•QÆ∞flÅ∞ `Õ[ã¨∞ûÅ∞ HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞.
k‰õΩ¯Å∞ `å~°∞=∂Ô~·<å~Ú.
496 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. JѨC_»∞. 427
L. HõO^Œñ_»∞ cèuñ QÆ∞O^Œñ_»∞ „ѨHõOѨ# "≥ÚO^Œñ_»∞ ÃÑ^ŒÌx^Œ∞Ì~°O
*ˇO^Œñ_»∞ ^Œ`«Îé˜OѨñ_»∞ qâı+¨=Ú K≥ѨÊñ_»∞ "≥·+¨‚g [Ü«∂
#O^ŒÑ¨Ô~·Hõ q^Œº#∞ =∞#O|∞#ñ ^•Å∞ÊK«∞ #∞O_≥ñQÍx ã¨O
„HõO^Œ#∞ñ _®xâßK«~°∞x QÆ~°ƒù=ÚÖ’ ǨÏi~°H˜Δ`åOQÆ∞ñ_≥·. 428
* =$„`åã¨∞~°∞x Hõ_»∞ѨÙÖ’x ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ Hõã¨∞QÆO^Œ ÖË^Œ∞. cèu K≥O^ŒÖË^Œ∞. HõOѨ "≥ÚO^ŒÖË^Œ∞.
„áê}ÏÅ∞ HÀÖ’ÊÖË^Œ∞. `«`«Î~° Ѩ_»ÖË^Œ∞. P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# "≥·+¨‚g q^Œº#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺xOK«∞`«∂
NǨÏi =Å¡ ~°HõΔ} á⁄Ok#"å_≥· K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°Hõ xâ◊ÛÅOQÍ x~°ƒùÜ«∞OQÍ L<åfl_»∞.
=. W@∞¡ Hõ=K«~°∂Ѩ N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ$áêáêe`«∞O_≥· Ü≥∂QÆ |ÅO|∞# |ÅÉèËk Ü«∞`«x Ü«Ú^Œ~°O|∞
=„*ÏÜ«Ú^èŒO|∞# ÉèËkOz, Ü≥ÿ∞~å=} ã¨Ç≤Ï`«∞O _≥· "≥_»e, Ü«∞`«x HõO^èŒ~°O|∞ `≥QÆ#_»∞= =„[O|∞
„ѨÜ∂≥ yOz#, #u x+¨μ~ª ° "ÕQOÆ |∞# =$„`« ǨÏ~°}Ï~°O÷ |∞QÆO k~°∞QÆ∞K«∞ ã¨∂~åºk „QÆÇϨ #Hõ„Δ `«O|∞ʼnõΩ
^ŒH˜Δ}À`«Î~° QÆu~°∂ѨOɡ·# ã¨O=`«û~° ã¨OkèÜ«∞O^Œ∞ #Ǩϟ~å„`« =∞^茺O|∞# =$„`«∞ t~°O|∞ Ѩ~°fi`«
tY~°O|∞#∞O É’Öˇñ „^Œ∞Oz ‰õÄÅO „^ÀK≥. #ѨC_»∞. 429
* <å~åÜ«∞} Hõ=K«~°∂ѨOÖ’ N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔOKÕ`« ~°H˜Δ`«∞_≥·# ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩ_»∞
Ü≥∂QÆ|ÅO=Å¡ `«# =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À =$„`åã¨∞~°∞x Hõ_»∞Ѩ٠KèÕkOKå_»∞. S~å=`« ã¨Ç≤Ï`«OQÍ |Ü«∞@‰õΩ
=zÛ# "å_≥· =$„`«∞x HõO~îåxfl YO_çOK«\ÏxH˜ =„*Ïxfl „ѨÜ≥∂yOKå_»∞. WO„^Œ∞_»∞ qã¨i# =„*ÏÜ«Ú^èŒO
JYO_»"≥∞ÿ# "ÕQÆO`À y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ ã¨∂~åºk „QÆǨÅ∂, #HõΔ„`åÅ∂ ã¨OK«iOKÕ ^ŒH˜Δ}À`«Î~åÜ«∞<åÅ
#_çq∞HÍÅOÖ’ ã¨O=`«û~° ã¨OkèÖ’ ™êÜ«∞O ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =$„`åã¨∞~°∞x t~°ã∞¨ û#∞ YO_çOzOk. P
t~°ã¨∞û `≥y# yitY~°OÖÏQÍ <ÕÅg∞^Œ Ѩ_çOk.
=∞. "≥Ú~°ÃãO ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞ ÅO|~°O|∞#ñ QÆ_»∞<£ "≥∂kOz QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞<£
ã¨∞~°Å∞<£ ™ê^èŒ∞ºÅ∞ ã≤^Œ∞úÅ∞<£ =Úx=~°∞Öò ™⁄O™ê~° =$„`«Ñ¶¨Úfl cè
Hõ~° `Õ*’qÉèí= „ѨHÍâ◊Hõ~° qMϺ`≥·Hõ =∞O„`«O|∞ÅO
k~° "≥ÚѨÊO |iî~ÚOK«∞K«∞O QÆ∞iã≤ Ô~O`Õñ „Q˘`«Î Ñ¨Ó ™È#Å<£. 430
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâß# ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ „"≥∂QÍ~Ú. QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, ^Õ=`«Å∂, ™ê^èŒ∞ºÅ∂,
ã≤^Œ∞úÅ∂, =ÚhO„^Œ∞Å∂ q∞H˜¯e P#OkOz#"åÔ~· =$„`«ã¨OǨ~°O KÕã≤ WO„^Œ∞x `Õ*’ "≥·Éèí"åxfl
„ѨHÍtOѨ*˿㠄Ѩâ◊ã¨Î`«~° =∞O„`åÅ∞ ѨiîOK«∞`«∂ ѨÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞.
P. Uq∞ K≥Ñ¨Ê #ѨC _çO„^•i `«#∞=Ù#, <˘Hõ¯ k=º`Õ[ =Úaƒ "≥_»e
Ö’Hõ"≥∞Å¡ñ E_» Ö’HõO|∞ K«∂_»x, Ö’Hõ =∞iy q+¨μ‚Ö’#∞ ™⁄K≥Û. 431
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 497
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =$„`åã¨∞~°∞x â◊s~°OÖ’#∞O_ç XHÍ<˘Hõ k=º `Õ[ã¨∞û "≥Å∞=_çOk. P HÍOuѨÙO[O
Ö’HõOÖ’x [#∞ÅO`å PÖ’H˜ã¨∞ÎO_»QÍ D Ö’HõOÖ’ #∞Oz q+¨μ‚Ö’HÍxH˜ "≥o¡ q+¨μ‚=ÙÖ’ „Ѩ"ÕtOzOk.
=. W@∞¡ Ö’HõcèHõ~°∞O _≥·# =$„`åã¨∞~°∞O_»∞ QÆ∂e#, #dÅ Ö’HõO|∞Å∞ñ |i`åѨO|∞ Å∞_çy ã¨∞ã≤÷uO
ÉÁO^≥, ^Õ= |∞∞+≤ Ñ≤`«$QÆ}O|∞Å∞ ^•#=ÙÅ`À_»O QÆ∂_ç, ~ÚO„^Œ∞#‰õΩO *ˇÑ¨ÊHõ `«=∞ `«=∞
™ê÷#O|∞ʼnõΩO [xi Jx# qx, ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 432
* D q^èŒOQÍ Ö’HõÉèíÜ«∞OHõ~°∞_≥·# =$„`«∞_»∞ =∞$`«∞_»∞ HÍ=@O`À ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∂ ã¨O`åѨO
q_çz ã¨O`À+≤OKå~Ú. ^Õ=`«Å∂, |∞∞+¨μÅ∂, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∂, ^•#=ÙÅ∂, JO^Œ~°∂ WO„^Œ∞x`À
K≥ѨʉõΩO_®<Õ `«=∞ `«=∞ „Ѩ^ÕâßʼnõΩ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞.
`Õ. Uq∞ HÍ~°}=Ú# xO„^Œ∞`Àñ |Å∞HõHõ, ã¨∞~°Å∞ "À~Ú? ~°\˜ì ã¨∞~°QÆ}O|∞
ÖˇO^Œ∞KÕ`« ã¨∞Y=Úñ *ˇOki? =„lH˜ñ *Ë@∞ QÆÅ∞QÆ∞ >ˇ@∞¡? K≥ѨC =∞Ü«∞º! 433
* Jx K≥Ñʨ QÍ qx ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞x`À ''JÜ«∂º! â◊√Hõ=∞ǨÏi¬! ^Õ=`«Å∞ WO„^Œ∞}˜‚
ѨÅ∞HõiOK«‰õΩO_®, =∂@ =∂„`«O K≥ѨʉõΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ "≥àϧ~°∞? JÖÏ "≥à◊¡@OÖ’ "åiH˜ Hõey#
ã¨∞Y"Õ∞q∞\˜? ^Õ"ÕO„^Œ∞_çH˜ J@∞=O\˜ ^Œ∞~°Ìâ◊ HõÅQÆ\ÏxH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜? <å‰õΩ q=iOK«∞——J<åfl_»∞.
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. =$„`«Ñ¨~å„Hõ=∞ K«H˜`«∞Öˇ·# xdÅ ^Õ=`«Å∞#∞ =∞ǨÏi¬ QÆ}O|∞Å∞#∞,
=Ú#∞fl =$„`«=^è•~°÷O aO„^Œ∞xO „ÉÏi÷Oz#, #`«O_»∞ „|ǨχǨÏ`«º KÕÜ«∞ñ*ÏÅHõ, `˘e¡Ü«Ú
qâ◊fi~°∂ѨÙxO [OÑ≤# áêѨO|∞ „ã‘ÎÅÜ«∞O^Œ∞#∞, Éèí∂q∞Ü«∞O^Œ∞#∞, [ÅO|∞ÅO^Œ∞#∞, „^Œ∞=∞O|∞
ÅO^Œ∞#∞ qÉèílOz ÃÑ\˜ìu, WѨ٠_ô ǨÏ`«º ÜÕ∞suO ÉÏѨÙH˘#∞"åñ_»? <å Hõâ◊HõºO|∞ Jx#
=∞ǨÏ~°∞¬ Åâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞[˝O|∞ ¿ã~ÚOz, Ü«∞[˝ ѨÙ~°∞+¨μO_≥·# N <å~åÜ«∞}^Õ=Ùx ã¨O`«∞+¨μìxO
*Ëã,≤ ~¸ ǨÏ`«ºñ ÉÏѨO QÆÅ"å~°=Ú. ã¨fiÉèÏ=O|∞# „ÉÏǨχ} Ñ≤`$« QÀ =∂`«$ ã¨[#˚ ǨÏO`«Ö#·ˇ "å~°
ÖË ^Õ=ÙxO wiÎOz â◊√^•ú`«∞‡ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, J^ÕÌ=Ùx #â◊fi"Õ∞^èŒ =∞Ǩ=∞YO|∞# „â◊^•úxfi`«∞O_»"≥·
¿ãqOz# h‰õΩ YÅ∞O_≥·# ~Ú ^Œ∞Ì~å`«∞‡x Ç≤ÏOã≤Oz# ǨÏ`«º ÜÕ∞q∞ ¿ãÜ«∞OQÆÅ^Œ∞? Jx
Ü≥Ú_»O|éz#, xO„^Œ∞O_»∞ =Öˇ¡Ü«∞x ~¸ q^èŒO|∞# â◊„`«∞O |i=∂iÛ, „|ǨχǨÏ`«ºO ÉÁOk,
Ü«∞áêÊѨO|∞ Éèíi~ÚOѨ <ÀѨHõ ^Œ∞~°Ìâ◊O ÉÁO^≥. #ѨC_»∞. 434
* ѨsH˜`
Δ ∞« Î J_çy#^•xH˜ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞– "≥Ú^Œ\’¡ =$„`åã¨∞~°∞x Ѩ~å„Hõ=∂xH˜
ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞Öˇ·# ^Õ=`«Å∂ =∞ǨÏ~°∞¬Å∂ JO^Œ~°∂ =$„`«∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«∞=∞x WO„^Œ∞}˜‚ „áêi÷OKå~°∞.
JѨC_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HÍxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ''<Õ#∞ qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ K«OÑ≤ „|ǨχǨÏ`«º‰õΩ Ö’<≥·
<å<åHõëêìÅ∞ Ѩ_®¤#∞. P áêáêxfl „ã‘ÎʼnõÄ, Éèí∂q∞H˜, hà◊¡‰õÄ, K≥@¡‰õÄ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ Ñ¨OzÃÑ\˜ì Z\Ï¡QÀ ɡ·@
Ѩ_®¤#∞. =∞m¡ WѨC_»∞ „|ǨχǨÏ`«º KÕã≤ D =∞Ǩáêáêxfl Uq^èŒOQÍ áÈQ˘@∞ìH˘<Õk? D Ѩx <å=Å¡
HÍ^Œ∞—— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ''hKÕ`« Jâ◊fi "Õ∞^èŒÜ«∂QÆO KÕ~Ú™êÎO. Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥·#
498 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
N=∞<åfl~åÜ«∞}=¸iÎH˜ ã¨O`«∞+≤ì HõeyOz PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O =Å¡ h H© „|ǨχǨÏ`åºáê`«HOõ JO@‰õΩO_®
KÕ™êÎO. "åã¨Î"åxH˜ „ÉÏǨχ}∞Å#∂ `«e¡^ŒO„_»∞Å#∂ QÀ=ÙÅ#∂ ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∂ Ç≤ÏOã≤Oz# "å~°∞ ‰õÄ_®
P ^Õ=^Õ=Ùx ã¨Oã¨∞uÎ Oz áêѨq=Ú‰õΩÎ Ö∫`å~°∞. Jâ◊fi"Õ∞^èŒ =∞ǨÜ«∞[˝O ^•fi~å „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À P ^Õ"åk^Õ=Ù}˜‚
P~åkèOz #@¡~Ú`Õ ^Œ∞~å‡~°∞_æ #·≥ =$„`«∞}˜‚ ã¨OǨÏiOz# áêѨO x#∞fl Ug∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ ——Jx K≥ÑÊ≤ XÑ≤ÊOKå~°∞.
JѨC_»∞ WO„^Œ∞_»∞ 㨈~#x =$„`«=^茉õΩ JOwHõiOKå_»∞. WѨC_»∞ D q^èŒOQÍ â◊„`«∞_≥·# =$„`«∞}˜‚
ã¨OǨÏiOz# WO„^Œ∞}˜‚ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HõO K«∞@∞ìH˘#flk. P áêáêxfl ÉèíiOK«ÖËHõ ^Œ∞~°=ã¨÷áêÖˇ· <å_»∞
^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞.
ã‘. áêѨO|∞ñ [O_®Å~°∂ѨO|∞ QÆÅ^•x =Úkq∞KÕ <˘_»ÖˇÅ¡ñ QÆ^ŒÅ∞ ^•xñ
HõΔÜ«∞‰õΩ+¨ª~ÀQÆ ã¨OK«Ü«∞Hõ$`«O |QÆ∞ ^•x #∞~°∞~°HõΠѨÓ~°O|∞ñ ^˘~°ñQÆ∞ ^•x
<≥~°ã≤# "≥O„_»∞HõÖò ɡ~°ã≤# `«Å^•x #@ñ É’‰õΩáÈ ‰õΩO_»∞ =∞<≥_»∞ ^•xñ
QÆ^Œ∞~°∞ HõOѨÙ#ñ „ÉË=Ù Å^Œ~°ñ *ËÃã_»∞^•xñ ^• <≥O^Œ∞ñ ÉÏé˜#ñ ^Œé∞=Ú ^•x
P. <åQÆ∞}O|∞ ÖˇÅ¡ Éè’yOѨ ˆHsu, #~°∞QÆ <≥O`«"åñ_» =<≥_»∞ ^•x
a@∞ì kiy K«∂z cèue¡ ã≤QÆ∞æ`À, ^Õ=<åÜ«∞‰õΩO_»∞ ^≥ée ѨéK≥. 435
* „|ǨχǨÏ`«º ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°O`À ^Õ"ÕO„^Œ∞x "≥O@ |_çOk. P =∞ǨáêѨO K«O_®Å~°∂ѨO
^èŒiOz =Úã¨e`«#O`À X_»ÅO`å =Ú_»`«Å∞Ѩ_ç QÆ_»QÆ_» =}∞‰õΩ`«∂ #_»z =ã¨∞Î#flk. HõΔÜ«∞~ÀQÆO`À
‰õΩ+¨ª~ÀQÆO`À ^•x â◊s~°=∞O`å <≥`«∞Î~°∞¡ z=Ú‡`«∞#flk. #~°ã≤# [@∞ì q~°É’ã¨∞H˘x ''PQÆ∞ PQÆ∞!——,
''áȉõΩ áȉõΩ!——, ''LO_»∞ LO_»∞!—— JO@∂ "≥O\Ï_»™êyOk. ^ÕǨÏ=∞O`å ^Œ∞~°æO^èŒO`À _À‰õΩ =zÛ ¿ÑQÆ∞Å∞
`«~°∞‰õΩ¯áÈÜÕ∞ HõOѨÙH˘_»∞`«∞#flk. WO„^Œ∞_»∞ U „ѨHõ¯‰õΩáÈ`Õ P „ѨHõ¯‰õÄ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î`«∂ "≥O@|_ç
`«~°∞=Ú`«∞#flk. ''WkQÀ! <å‰õΩ Ö’|_»‰õΩO_® ##∞fl J#∞ÉèíqOK«‰õΩO_® ZHõ¯_çH˜ áÈ`å"À Z\Ï¡ áÈ`å"À
K«∂™êÎQÍ. h"≥O`«! h |O_®~° "≥∞O`«!—— JO@∂ J~°∞ã¨∞Î#flk. "≥O@ Ѩ~°∞y_ç =ã¨∞Î#fl „|ǨχǨÏ`«º#∞
uiy uiy K«∂ã¨∂Î ÉèíÜ«∞O`À ã≤QÆ∞æ`À ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ áêiáÈ™êQÍ_»∞.
=. W @¡u qHõ$`« ~°∂ѨO|∞`À „|ǨχǨÏ`«º "≥#∞`«QÆ∞Å xO„^Œ∞O_»∞ #Éè’ÉèÏQÆ Éèí∂ÉèÏQÆ kQ̓ùQÆO|∞
ÖˇÅ¡O kiy, K˘~°O ^≥~°∞=ÙÖËHõ n~°… x~å…`å\’Ѩ xâßfifi㨠^Œ∂+≤`«∞O_≥·, ~¸âß#º ÉèÏQÆO|∞#‰õΩO
|éz, Ü«∞^≥Ì㨠#"Õ∞Ü«∞ ѨÙ}ºQÆ}ºOɡ·# =∂#㨠ã¨~°ã¨∞ûO „|"ÕtOz, Ü«∞O^Œ∞ <˘Hõ¯ Hõ=∞Å
<åà◊O|∞ ™⁄zÛ, Ü«∞O^Œ∞ñ ^ŒO`«∞=ÙÅO QÆÅã≤, ~°∂ѨO|∞ ÖËHõ Ü«∞Å|úÉè’QÆ∞O_≥·, „|ǨχǨÏ`åº
q"≥∂K«#O|∞ñ lOuOzH˘#∞K«∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨=~°¬O|∞ Å∞O_≥. P K«O_®eÜ«Ú #k Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° kQ̓ùQÆO
|QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞O *Á~°~åHõ HÍzÜ«ÚO_≥, JO`«HÍÅO|∞ñ „kk=O|∞# #Ǩï+¨μO_»∞ q^•º|Å
`«áÈ|Å Ü≥∂QÆ|ÅO|∞ÅO ÉÏeOK«∞K«∞O_ç, ã¨OѨ^≥·â◊fi~°º =∞^•O^èŒ∞O_≥·, ~ÚO„^ŒÑ¨uflO QÀi,
~ÚO„^Œ∞O_»∞ =K«∞Û#O^•ñHõ <å‰õΩO |uflq QÆ=∞‡x#, <å â◊p^ÕqÜ«Ú#∞ |$ǨÏã¨Êu „¿Ñi`«Ü≥ÿ∞,
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 499
„|Ǩχi¬ "åǨϺtaHõO|∞ <≥H˜¯=zÛ, ##∞fl Éè’yOѨ٠=∞x#, #`«O _»@∞¡ KÕã≤, ‰õΩOÉèí ã¨OÉèí=
âßѨǨÏ`«∞O_≥·, Ü«∞[QÆ~° Ü≥∂xÜ«∞O^Œ∞ñ |∞>ˇì. #O`« xO„^Œ∞O_»∞ „|Ǩχi¬ QÆ}ÀѨǨ˙`«∞O_≥·,
„uk=O|∞#‰õΩ =K≥Û. JO`«HÍÅO|∞ <å~åÜ«∞} K«~} ° Ï~°qO^Œ ^蕺#Ѩ~∞° O_≥· Ü«ÚO_»∞@O *ËãÜ ≤ Ú« ,
kâßkè<åÜ«∞‰õΩO _≥·# â◊OHõ~°∞KÕ`« ~°H˜ΔOѨñ|_»¤"åñ_≥· Ü«ÚO_»∞@O *Ëã≤Ü«Úñ, ^Œ ^ÀÌ+¨|ÅO|∞^Œé˜y,
ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩO c_çOѨÖË ^ŒÜ≥∞º. #ѨC _çO„^Œ∞O_»∞ x*ˇ·â◊fi~°ºO|∞#∞O ÉÁOk, „|Ǩχi¬ Ѩi=$`«∞O_≥·,
=∞Ç≤ÏѨÙ~°∞ëê~å^è#Œ O|∞ KÕã,≤ ǨÏÜ«∂"Õ∞^è•^èfiŒ ~°O|∞#‰õΩO nHõΔ QÔ H· ˘x, „|Ǩχ~°∞Ŭ KÕ`O« Ü«∞[#O|∞
¿ã~ÚOѨñ |_»∞K«∞#fl "åñ_≥·, ã¨~°fi^Õ=`å =∞Ü«ÚO_≥·# <å~åÜ«∞}∞O |i`«$ѨÙÎO *Ëã≤, =∞OK«∞
qi~ÚOK«∞ =∂~åÎO_»∞x K«O^ŒO|∞#ñ ^•fi„+¨ì =^èŒ~°∂Ѩ áêѨO|∞#∞ <åâ◊O|∞ <˘OkOz, ã¨HõÅ
kq[ Ü«∞HõΔ QÆO^èŒ~°fi ã≤^Œú =Úx[# ã¨Oã¨∂ÎÜ«∞ =∂#∞O_»~Ú „uÉèí∞=<≥·â◊fi~°º Éè’QÆÉèÏQƺO|∞ÅO
ÔQ·H˘xÜ≥∞. JѨC_»∞. 436
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨~=° ∞ qHÍ~°ãfi¨ ~°∂ѨO`À „|ǨχǨÏ`«º "≥O@|_ç `«~∞° =∞QÍ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ PHÍâ◊=¸
Éè∂í q∞ k‰õΩ¯Å∂ JO`«\Ï uiQÍ_»∞. ZHõ¯_® xÅ|_»\ÏxH˜ gÅ∞ zHõ¯ÖË^∞Œ . Z@∂ `«ÑC¨ HÀÖËHõ z@ìz=~°‰Ωõ
"Õ_ç"Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ q_»∞ã¨∂Î Dâß#ºk‰õΩ¯‰õΩ Ñ¨~°∞ÔQ`åÎ_»∞. P k‰õΩ¯# L#fl J`«ºO`« Ѩq„`«"≥∞ÿ#
=∂#ã¨ã~¨ ã° ∞¨ ûÖ’ „Ѩ"tÕ OKå_»∞. P ã¨~À=~°OÖ’x XHõ Hõ=∞Å<åà◊OÖ’ ^Œ∂i P `å=∞~°`∂« _»∞Ö’x ã¨#flx
`«O`«∞=ÙÅÖ’ Hõeã≤áÈÜ«∂_»∞. P q^èŒOQÍ JHõ¯_» P =∞$}Ïà◊<åà◊OÖ’ J^Œ$â◊º~°∂ѨOÖ’ Sâ◊fi~°º^Œ∂~°∞_≥·
„|ǨχǨÏ`åº Ñ¨iǨ~°OHÀã¨O qKåiã¨∂Î "≥~Úº ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çáê_»∞. Dâß#ºO Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜
ã¨O|OkèOz#k HÍ=@O =Å¡ „|ǨχǨÏ`«º „Ѩ"ÕtOK«ÖËHõ JÅ¡O`«^Œ∂~°OÖ’ HÍK«∞H˘x ‰õÄ~°∞ÛOk. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #Ǩï+¨μ_»<Õ ~åA ã¨fi~åæxH˜ JkèѨu S<å_»∞. `«# q^•º|ÅO =Å¡#∂, Ü≥∂QÆ|ÅO =Å¡#∂
™êkèOK«∞ H˘#fl ã¨fi~°æ~å*Ϻxfl Ѩiáêeã¨∞Î#fl #Ǩï+¨μ_»∞ Sâ◊fi~°º QÆ~åfiO^èŒ∞_≥· ^Õ"ÕO„^Œ∞x ÉèÏ~°º J~Ú#
â◊p^Õqx HÍOH˜ΔOKå_»∞. ''h Éèí~°Î WO„^Œ∞_»∞ =KÕÛ Ñ¨~°ºO`«O h=Ù <å‰õΩ ÉèÏ~°ºQÍ LO_»∞—— =∞x P"≥∞#∞
HÀ~å_»∞. â◊p^Õq ^Õ=QÆ∞~°∞"≥·# |$ǨÏã¨Êu ã¨∂K«<å#∞™ê~°O ''h=Ù „|Ǩχ~°∞¬Å∞ "≥∂ã¨∞Î#fl ѨšH©x ZH˜¯ <å
^ŒQÆæ~°‰õΩ =¿ãÎ h HÀiHõ <≥~°"Õ~°∞`«∞O——^Œx J#flk.
#Ǩï+¨μ_»∞ â◊p^Õq K≥Ñ≤Ê# „ѨHÍ~°O „|Ǩχ~°∞¬ÅKÕ`« `«# ѨšH© "≥∂~ÚOK«∞H˘x JQÆã¨Îº =∞ǨÏi¬
âßáêxH˜ áê„`«∞_≥· J[QÆ~~° ∂° ѨO ^èiŒ Oz ã¨fi~°„æ Éè+í μ¨ _ì <·≥ å_»∞. J#O`«~O° ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ „|Ǩχ~°∞Ŭ ∞ PǨfixOѨQÍ
ã¨fi~åæxH˜ uiy =KåÛ_»∞. WO`«HÍÅOQÍ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~°}Ï~°qO^•Å∞ ^蕺xã¨∂Î LO_»@O=ÖÏ¡,
"Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x kQ̓ùQÆOÖ’ LO_ç PÜ«∞# Hõ~°∞}‰õΩ áê„`«∞_»=@O=Å¡ „|ǨχǨÏ`«º
„Hõ=∞OQÍ H©Δ}˜OzáÈ~Ú WO„^Œ∞}˜‚ ã¨Ê$tOѨÖËHõ áÈ~ÚOk.
JѨC_»∞ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ ZѨÊ\˜=Öˇ ã¨fi~åækÑè `
¨ º« O =Ç≤ÏOz „|Ǩχ~°∞¬ ÅO^Œih PǨfixOz P~åkèOz
Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍxH˜ nHõΔ ã‘fiHõiOKå_»∞. „|Ǩχ"Õ`«ÎÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ K«Hõ¯QÍ [iÑ≤Oz# =∞ǨÜ«∞[˝OKÕ`«
ã¨HõÅ ^Õ=`å ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ ã¨O`«$ѨÙÎ}˜‚ KÕâß_»∞. WO^Œ∞=Å¡ ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏʼnõΩ =∞OK«∞
Hõ~°yáÈ~Ú#@∞¡QÍ `«fi+¨ì‰õΩ=∂~°∞_≥·# =$„`åã¨∞~°∞x K«OÑ≤# áêѨO #tOzáÈ~ÚOk.
500 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D q^èOŒ QÍ WO„^Œ∞_»∞ ã¨=∞ãÎ̈ ^Õ=`«Å∂, Ü«∞‰õΩΔ Å∂, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂ ã¨Oã¨∞u
Î OK«∞`«∞O_»QÍ
=ÚÖ’¡HÍʼnõΩ Jnèâ◊fi~°∞_≥· ã¨HõÅ Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ J#∞ÉèíqOKå_»∞.
K«. ã¨`«`« =∞sz =ÚYº =Úxã¨OѶ¨∞=ÚKÕ`« Ü«∞^äÀz`«O|∞QÍñ
QÆ$`« Ѷ¨∞# "ål"Õ∞^èŒ=Ú#ñ ˆQâ◊=Ù hâ◊√ñ |∞~å} ѨÓ~°∞+¨μ<£
Ç≤Ï`«∞ [QÆnâ◊√ Ü«∞[˝Ñ¨u x+¨ìѶ¨Å„Ѩ^Œ∞ #O`«~°OQÆ ã¨O
QÆ`«∞ Éèíl~ÚOz =„l QÆ`«HõŇ+¨μñ_≥· <≥QÆ_≥<£ =∞Ç‘Ïâ◊fi~å! 437
* D „ѨHÍ~°OQÍ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ǩ=Ú#∞Å ã¨Ç¨Ü«∞O`À Ü«∞^ä•qkèQÍ
Jâ◊fi"Õ∞^èÜ
Œ ∂« QÆO HÍqOz Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞_»∂ [QÆnâ◊fi~°∞_»∂ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ¿ãqOz
„|ǨχǨÏ`åº áê`«HÍxfl áÈQ˘@∞ìH˘x Ѩiâ◊√^Œ∞ú_≥· „ѨHÍtOKå_»∞.
ã‘. =∞é˜Ü«Úñ |∞\˜ìOѨOQÆ =∞#ã¨∞ "≥\˜ì#Ü«∞\˜ì „‰õÄ~°Hõ~å‡OÉè’kè ‰õΩOÉèíAO_»∞
JOQÍ~°=ÚÅ∞ ¿ãÜ«∞ <åǨïuñ QÆ# <ÀѨ٠|Ǩï áêѨHÍ## áê=‰õΩO_»∞
HõO^ŒHõ kQÆ„q∞Oy QÆé∞]#ñ „^ÕѨOQÆñ QÆŇ+¨QÆ~°à◊ QÆOQÍ^èŒ~°∞O_»∞
Ѷ¨∞#QÆ∞ǨO`«~°=ÚÅñ QÍÅ∂# xÜ«∞ºx HõÅ∞+¨ ^Œ∞ã¨Î~° `«"≥∂„QÆǨÏqÉèí∞O_»∞
P. ã¨HõÅ =ÚH˜ÎÖ’Hõ ™ê„=∂[º ã¨=∞kèHõ, ã¨Ç¨Ï[ Éè’QÆ ÉèÏQƺ ã¨O„QÆÃÇ·ÏHõ
HÍ~°}τѨ"Õ∞Ü«∞ HõO*ÏHõΔ ã¨ˆ~fiâ◊, ˆHâ◊"åk <å=∞ H©~°Î#O|∞. 438
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ѨÙ#~°˚#‡‰õΩ HÍ~°}ÏÖˇ·# „‰õÄ~°Hõ$`åºÅ<Õ ã¨=Ú„^•xfl „`åy"Õ¿ã JQÆã¨Îº
=∞ǨÏi¬=O\˜"å_»∞. =∞Ǩáê`«HÍÅ<Õ J~°}ϺÅ#∞ Éèãí ‡¨ OKÕ¿ã JyflǨϟ„`«∞x=O\˜"å_»∞. ÉèHí Îõ [#∞Å HõŇëêÅ<Õ
HÍʼnõÄ\Ïxfl JÅ"ÀHõQÍ Hõ|oOKÕ Ñ¨~°=∞t=Ùx=O\˜"å_»∞. JO`«∞ÖËx HõÅ∞+¨~åã¨∞Å<Õ Hõ\˜HõpHõ@¡#∞
Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕÜ«∞@OÖ’ „ѨÉèÏHõ~°∞x=O\˜"å_»∞. P <å~åÜ«∞}^Õ=Ùx <å=∞ã¨OH©~°Î#O ã¨=∞ã¨Î"≥∞ÿ#
"≥∂HõΔ™ê„=∂*Ϻxfl ã¨OáêkOz ÃÑ\˜ì ã¨HõÅ Éè’QÆÉèÏQͺÅ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk.
ã‘. JdÅ ^Œ∞óMˇ·Hõ ã¨OǨ~åk HÍ~°}O |dÖÏ~°÷ ã¨OK« Ü«∂Ǩ¡^ŒHõ~°=Ú
q=∞Å Éèí‰õΩκ„^ÕHõ qÉèí# ã¨O^Œ~°≈#O |#∞Ѩ=∞ÉèíHõÎ =~°‚#~°`«O|∞
q|∞^èŒÇ¨Ï~å¬<ÕHõ q[Ü«∞ ã¨OÜ«ÚHõÎO|∞ „QÆ™êÎ=∞ˆ~O„^Œ "≥∂HõΔ„Hõ=∞O|∞
„|ǨχǨÏ`åº<ÕHõ áêѨ xã¨Î~°}O|∞ QÆ=∞hÜ«∞ ã¨[˚# HÍOH˜Δ`«O|∞
`Õ. <≥·# ~¸ ~ÚuǨã¨O|∞ #kèHõÉèíH˜Î, qxñ [kq# „"åã≤# ##∞k#O|∞
<åÜ«Ú ~å~ÀQƺ q[Ü«∞ÉèÏQͺaè=$kú, Hõ~°‡<åâ◊=Ú ã¨∞QÆuÜ«Úñ QÆÅ∞QÆ∞ ##Ѷ¨∞! 439
* =$„`åã¨∞~° ã¨OǨ~°=∞<Õ D WuǨ™êxfl ÉèíHÎ̃ ѨÓ~°fiHõOQÍ „Ѩuk#=¸ ѨiîOz<å, PÅH˜Oz<å,
„"åã≤<å PÜ«Ú~å~ÀQͺÅ∞ „áêÑ≤ΙêÎ~Ú. Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. q[Ü«∞N =iã¨∞ÎOk. Hõ~°‡HõΔÜ«∞"≥∞ÿ
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 501
"≥∂HõΔO KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok. D WuǨã¨O ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞óMÏÅ#∂ â◊q∞OѨ *Ëã¨∞ÎOk. HÀi# HÀiHõ ÅxflO\˜h
ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk. JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Îx Juâ◊~ÚOѨ *Ëã¨∞ÎOk. =∞ǨÉèí‰õΩÎÅÜ«∞O^Œ∞ Pã¨H˜Î Hõeyã¨∞ÎOk.
^Õ=`«ÅO^ŒiH© P#O^•xfl JOkã¨∞ÎOk. q[Ü«∂Å#∞ KÕ‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk. „|ǨχǨÏ`«º "≥Ú^ŒÖˇ·# áêáêÅ#∞
Ãã·`O« áÈQ˘_»∞`«∞Ok. ã¨`∞« Ê~°∞+¨μʼnõΩ ã¨~fi° ^• HÍOH˜OΔ Ñ¨^yŒ #\˜kì . âßѨ„QÆã∞¨ _Î #·≥ ^Õ"OÕ „^Œ∞xH˜ Ãã·`O« q=ÚH˜Î
„Ѩ™êkOz#\˜kì .
ã‘. <å=Ù_»∞ Ü≥∂wO„^Œ! <å =∞#O c =$„`«∞ q=~°O|∞ hKÕ`« q#fl "≥Ú^ŒÅ∞
Hõ_»∞ #^Œ∞ƒù`«O|∞#ñ QÆà◊=à◊O |O^≥_»∞ñ, QÀi ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}=ÚÅO^Œ∞
=iÎOK«∞ h áêѨ=iÎH˜ <Õsu =∂^èŒ= Ѩ^ŒÉèíH˜Î =∞k =ã≤OK≥?
ã¨`«Îfi ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ· ã¨=∞|∞^Œ∞ú Öˇ· `«áÈ xÜ«∞=∞ „Ѩܫ∞`«∞flÖˇ· x+¨ªKÕ`«
`Õ. x~°‡ÖÏ`«‡‰õΩ Öˇ· #\˜ì ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞Å, Hõ=∞~°∞ʼnõΩñ |∞}º=Ú#∞ʼnõΩ #O|∞*ωõΔΩ
Éèí∂i ÔH·=ź ã¨O„áêÑ≤Î =¸Å"≥∞ÿ#, ÉèíH˜Î gxH˜ñ É’Öˇ <Õ~åÊ@∞ QÍ^Œ∞. 440
* =$„`åã¨∞~°∞x =$`åÎO`«O JO`å q#fl J#O`«~°O ѨsH˜Δ`«∞Î â◊√Hõ=∞ǨÏi¬`À WÖÏ J<åfl_»∞.

Ü≥∂wO„^•! =$„`«∞x =$`åÎO`«O q#flk "≥Ú^ŒÅ∞ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O Pâ◊Û~°ºO`À Hõà◊=à◊Ѩ_»∞`«∞#flk.

U=∞O>Ë =$„`«∞_»∞ ~°*’QÆ∞}=¸ `«"≥∂QÆ∞}=¸ „Ѩ^è•#OQÍ „Ѩ=iÎOKÕ"å_»∞. ^Œ∞+ì̈ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞.J@∞=O\˜
"åxH˜ <å~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ^¨ •‡ÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèHí Θ ZÖÏ ã¨OÉèqí OzOk? ã¨`fiΫ QÆ∞} ã¨OѨ#∞flÅ∞, ã¨=∞|∞^Œ∞Åú ∞,
`«áÈx+¨μªÅ∞, x~°‡Å ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞, ^èŒ~°‡=¸~°∞ÎÅ∞ S# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙʼnõΩ ^Õ=`«Å‰õΩ =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ Ãã·`«O
JÅÉèíº"≥∞ÿ "≥∂HΔÍxH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Ѩ~°=∞~åHõΔã¨∞_≥·# gxH˜ ZÖÏ Ñ¨@∞ì|_çOk?
ã‘. Éèí∂ã¨÷eñ QÆÅ ˆ~}∞=ÙÅHõ#fl ^Œ@ì"≥∞ÿ Hõ_»∞ <˘Ñ¨C r=ã¨OѶ¨∞=ÚÅ∞ QÆÅ=Ù,
P r==ÚÅÖ’# #~°Ü«∞ ^èŒ~å‡Ü«∞`« =∞u =ã≤Oz#"å~°∞ =∞#∞[*Ïu
~¸ =∞#∞+¨μºÅÖ’#ñ QÍ=∞O|∞ Öˇ_»ñÉÏã≤ "≥∂HΔÍ~°∞÷ ÅQÆ∞"å~°∞ "≥Ú^ŒÅ #ik,
"≥∂HõΔ=∂~°æO ÉÏ`«‡ =¸ÅO|∞QÍ #∞O_»∞ "åiÖ’ =Ú‰õΩÎÅ∞ ÖË~°∞ `«éK«∞
`Õ. =Ú‰õΩÎ Öˇ· #\˜ì "åiÖ’ Ü«ÚH˜Îñ ^ŒÅñѨñ, *ÏÅ ^Œ∞~°¡Éèí∞ñ _»q∞`« „ѨâßOu Ѩ~°∞ñ_»∞
Ѩ~°=∞ ã¨∞*Ï˝# x~°`«∞O_»∞ Éèí„^ŒQÆ∞}∞ñ_»∞, ~°=∞} N"åã¨∞^Õ=Ѩ~åÜ«∞}∞O_»∞. 441
* D HΔÀ}©ãÅ÷¨ OÖ’ ~ˆ }∞=ÙÅHõ<åfl JkèH„õ Ѩ=∂}OÖ’ „áê}˜ã=¨ Ú^•Ü«∞O L#flk. P „áê}∞ÅÖ’
^è~Œ ‡° =∂~åæxfl Ju„Hõq∞OK«‰Ωõ O_® LO_Õ"å~°∞ =∞#∞+¨μºÅ∞. J@∞=O\˜ =∞#∞+¨μºÅÖ’ ‰õÄ_» HÍ=∞ „Ѩ=$uÎx
Ѩi`«ºlOz "≥∂HΔÍxfl JaèÅ+≤OKÕ"å~°∞ KåÅ `«‰Ωõ ¯=QÍ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ "≥∂HΔÍ~°∞Å÷ Ö’ Ãã` · O« "≥∂HõÅΔ H˜‡Δ x
HÔ =· ã¨O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å~°∞ J~°∞^Œ∞. P q^èOŒ QÍ =Ú‰õΩÖÎ #·ˇ "åiÖ’‰õÄ_® âßO`« ã¨fiÉèÏ=O Hõey *Ï˝#=O`«∞_≥·
ã¨∞QÆ∞}=O`«∞_≥· N=∞<åfl~åÜ«∞} ÉèHí Θ Ѩ~åÜ«∞}∞_≥#· "å_»∞ #∂\˜H˜ U XHõ¯_À Åaè™êÎ_»∞.
502 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. ã¨HõÅÖ’HÍѨHÍi ^Œ∞ã¨ûOQÆ`«∞O_»∞, =$„`«∞ñ _Õ„H˜Ü«∞ ã¨∞*Ï˝# x~°`«∞ñ _»Ü≥∞º?
ã¨=∞~°=Ú#ñ É∫~°∞+¨O|∞KÕ #=∞~°qÉèí∞x, <≥@∞ì "≥∞Ñ≤ÊOK≥? nx <å ÔHé∞ñQÆñ *ˇÑ¨Ù#∞. 442
* J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ã¨HÅõ Ö’HõHOõ @‰õΩ_»∂, ^Œ∞™êûOQÆ`º« O HõÅ"å_»∂ J~Ú# =$„`åã¨∞~°∞_çH˜
WO`«\˜ k=º"≥∞ÿ# *Ï˝#O ZÖÏ ã¨O„áêÑ≤ÎOzOk! ~°}~°OQÆOÖ’ ^èŒ~°‡Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# áœ~°∞+¨O`À ^Õ"ÕO„^Œ∞}˜‚
ZÖÏ "≥∞Ñ≤ÊOK«QÆeQÍ_»∞? D q+¨Ü«∞=∞O`å <å‰õΩ q=iOz K≥ѨC.
–: z„`«ˆH`«∂áêMϺ#=Ú. :–
=. Jx ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞ #_çQÔ #x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk =Ú#∞ʼnõΩO *ˇÑÊ≤ , =∞é˜ÜÚ«
x@¡xÜ≥∞. J@∞¡ QÆ[ѨÙ~°=Å¡Éèí∞O_»∞ ã¨O„Ѩâ◊flO|∞ ¿ãã≤# ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ ǨÏi㨇~°} „â◊^•úѨ~°∞O_≥·
~Ú@¡xÜ≥∞. `˘e¡ Hõ$+¨‚^≥·fiáêÜ«∞# <å~°^Œ ^Õ=Å =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ <å ÔHé˜OyOz# ~ÚuǨã¨O|∞ QÆÅ^Œ∞
^•x <≥é˜OyOK≥^Œ. ™ê=^è•#∞O_» "≥· Ü«∂Hõi¬OѨÙ=Ú Jx ~Ú@¡xÜ≥∞. 443
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨sH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞}˜‚ „ѨtflOKå_»x ѨeH˜ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍ^Œ∞Å`À
WÖÏ J<åfl_»∞ – JÖÏ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î J_çQˆ ã¨iH˜ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ N=∞<åfl~åÜ«∞} ã¨O㨇~°}O KÕã≤
D q^èŒOQÍ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
ѨÓ~°fiO "Õ^Œ"åºã¨∞Å"å~°∂, <å~°^Œ∞Å"å~°∂, ^Õ=Å=∞ǨÏs¬ <å‰õΩ K≥Ñ≤Ê# =$`åÎO`«O XHõ@∞#flk.
Jk h‰õΩ qxÑ≤OK«∞`å#∞, ™ê=^è•#OQÍ q#∞.
K«. Jq∞`«qÉèí∂uñ *ÏÅ #=∞~åkèѨÙñ É’Å∞K«∞ â◊¥~°¿ã# ^Õ
â◊=ÚʼnõΩ Éèí~°Î Ü≥ÿ∞ „Ѩ[Å∞ ã¨O`«ã¨ =∞O^ŒñQÆ ™ê~°fiÉè∫=Úñ_≥·
HõΔ=∞ ^Œ# ÔHÅ¡HÍÅ=Ú#∞ QÍ=∞ ^Œ∞ǨÏO|∞QÆñ l„`«ˆH`«∞ <å
=∞=Ú#ñ „|ã≤kú ÔHÔH¯ QÆ∞}=∞O_»#∞ñ _»Oz`« H©iÎHÍ=Úñ_≥·. 444
* ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ z„`«ˆH`«∞=<Õ =∞Ǩ~åA â◊¥~°¿ã# ^ÕâßÅ#∞ UÅ∞`«∂ LO_Õ"å_»∞. J`«_»∞
Jq∞`«"≥∞ÿ# Sâ◊fi~°ºOÖ’ ^Õ"ÕO„^Œ∞x`À ã¨=∂#∞_»∞. ã¨∞QÆ∞}Éèí∂+¨}∞_»∞, Ü«∞â’qâßÅ∞_»∞. P K«„Hõ=iÎ
ZÅ¡"Õà◊ÖÏ Éèí∂q∞ `«# HÀi# HÀiHõÅ∞ f~°∞ã¨∂Î LO_»QÍ „Ѩ*Ï~°O[HõOQÍ áêÅ#O ™êyOKå_»∞.
ã‘. =∂x`« `å~°∞}º =∞^Œ#`«∞~°OQÆ∞Å∞ HõO^Œ~°Ê q[Ü≥ÿ∞Hõ Y_»æÅ`«Å∞
=∞^Œ#ã¨"≥∂‡Ç¨Ï# =∞O„`åkè^Õ=`«Öò ѨOK«tb=ÚY∞ |O^≥Hõ`≥Î
Åã¨=∂„ã¨∞Îñ _»dÅO|∞ #_»H˜OK«∞ ÉÁ=∞‡Å∞ <å`«‡ã¨OÉèí=Ùx Hõ\Ïì~Ú`«=ÚÅ∞
ѨÙO„_Õ‰õΔΩHÀ^ŒO_»∞ Éèí∂i`Õ[O|∞Å∞ â◊O|~° q^Õfi+≤ ™êÜ«∞Hõ=ÚÅ∞
`Õ. <åñQÆñ ÉÁÅ∞áê~°∞ <˘HõHÀ\˜ #o#=ÚY∞Å∞, ^Œ#‰õΩñ |`«∞flÅ∞ QÍñQÆ #`«ºO`« q=∞Å
H©iÎ"≥·Éèí= ã¨<å‡~°æ=iÎ Ü«∞QÆ∞K«∞, [QÆuñ ÉÏeOѨÙK«∞O_≥ <å [#qÉèí∞O_»∞. 445
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 503
* P =∞Ǩ~åA‰õΩ KåÅ=∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞<åfl~°∞. "å~°O^Œ~∂° K«H¯õ x K«∞Hõ¯Å∞. =∞#‡^ä∞Œ x ѨO^≥ÑÙ¨ QÆ∞„~åÖ’,
z=Ù~å‰õΩ ÉωõΩÖ’, q[Ü«∞Ѩ`åHõÖ’, ã¨"∂≥ ‡Ç¨Ï# =∞O„`åÖ’, Z‰õΩ¯ÃÑ\˜#ì ѨÙ+¨ÊÉÏ}ÏÖ’, JO^•Å P@ÉÁ=∞‡Ö’
J#fl@∞¡#fl P =Ú^Œ∞QÌ ∞Æ =∞‡ ÅO^Œi`À ‰õÄ_ç# "å_≥· JYO_» H©i"Î É·≥ =íè O`À P K«„Hõ=iÎ ã¨<å‡~°=æ iÎÜ∞ÿ≥ ~å[ºO
KÕã∂¨ Î L<åfl_»∞.
`Õ. Hõeq∞ "Õ"ÕÅ∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ QÆeyÜ«ÚO_»ñ, |~°ñQÆ ã¨O`«u Ü≥ÚHõ~°∞xñ |_»Ü«∞ ÖËHõ
z`«Î=Ú#ñ *ÏÅ ÉÏÜ«∞x zO`« "˘_»q∞, |_»Åñ *ÁK≥Û#∞ "Õã¨q =∞_»∞=Ù"ÀÖˇ. 446
* Kåe#O`« ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞<åfl, "ÕÅH˘Åk ÉèÏ~°ºÅ∞<åfl P Éèí∂HÍO`«∞xH˜ ã¨O`å#OÖËx zO`«
`«Ñ¨ÊÖË^Œ∞. a_»¤Å∞ ÖË~°<Õ kQÆ∞Å∞`À J`«_»∞ ZO_®HÍÅѨ٠K≥~°∞=Ù=Öˇ <å<å\˜H© H©Δ}˜Oz áÈ™êQÍ_»∞.
L. ~°∂Ѩ=Ú ã¨„`«Ê`åѨ=Ú =∞~°∞`«ÊuÉè’QÆ=Ú Ü«∞ø=#O|∞ ã¨O
nÑ≤`« Kå~°∞=~°Î#=Ú kyfi[Ü«∞O|∞#∞ ã¨`«º=ÚO [QÆ
^•fiºÑ≤`« H©iÎÜ«Ú<£ ã¨`«∞Å∞ "≥·Éèí==ÚYº=Ú ÖˇÅ¡ =∂#ÊñQÍ
<ÀѨHõÜ«ÚO_≥ <å #$Ѩu <˘Ok# ã¨O`«uÖËx ^Œ∞óY=Ú<£. 447
* K«Hõ¯x ~°∂ѨO L#flk. ™ê\˜ÖxË „Ѩ`åѨO L#flk. ^Õ"OÕ „^Œ Éè’QÆO L#flk. xO_»∞ Ü«∞ø=#O
L#flk.=∞Oz #_»=_çH˜ Ö’@∞ ÖË^∞Œ . kyfi[Ü«∂ʼnõΩ H˘~°`Ö« ^Ë ∞Œ . ã¨`º« ǨÏ$^ŒÜ∞« O L#flk. ã¨∞qâßÅ Ü«∞â◊ã∞¨ û
L#flk. K«H¯õ ^Œ<åÅ ~å}∞Å∞, ÖˇH¯õ ÖË#xfl ã¨OѨ^ÅŒ ∂ Jhfl L<åfl~Ú. Zxfl L<åfl W"Õg ‰õÄ_® P =∞Ǩ~åA‰õΩ
ã¨O`«u ÖËx Ö’@∞#∞ f~°ÛÖËHáõ ÈÜ«∂~Ú.
=. W@∞¡ ã¨O`«u ÖËHõ Ü«∞u^Œ∞óY =∂#ã¨∞O_≥·# Ü«∂ #ˆ~O„^Œ∞x =∞Ok~°O|∞# HõOy~°ã¨∞O _»#∞
=∞Ǩ=Úx =zÛ, Ü«∞`«x KÕ`« #ukäã` ¨ å¯~°O|∞Å∞ =_»ã,≤ ‰õΩâ◊ÅO |_çy, ~å[ºO|∞ Éè=í ^Œn#è O|∞
Hõ^•! Ѩ$kä=º¿ÑÎ*’ "åÜ«∂fiHÍâ◊ =∞ǨÏ^ŒÇϨ OHÍ~°O|∞ ÅxÜ≥∞_ç ÜÕ∞_çO\˜K`Õ « ~°HOΔ˜ Ѩñ|_ç# r=ÙO_»∞#∞O
É’Öˇ, #=∂`«º [#Ѩ^Œ ^Œ∞~°æ „^Œq} ã¨OK«Ü∞« ^ŒO_» q∞„`«O|∞ Å<≥_ç ã¨Ñ„Ψ ѨH$õ `«∞ÅKÕ`« ~°H` Δ˜ ∞« O_»
"≥,· „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨μÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèÏ~°O|∞ "≥\,ì˜ ~å[ã¨∞YO|∞ Å#∞Éèqí O`«∞=Ù Hõ^•! =∞é˜ÜÚ« ^•~°
„Ѩ*Ï=∂`«º Éè$í `«º =∞O„u áœ~° *Ï#Ѩ^Œ Éè∂í áêÅ∞~°∞ h‰õΩ =â◊=~°∞ÅÎ ∞ QÆ^•! ã¨~fi° O|∞#∞O QÆey
™ê~°fiÉè∫=ÚO_» "≥·# h =^Œ#O|∞ q#flñ^Œ#O|∞ QÆey Ü«Ú#flÜ«∞k. Hõ`«OÉËq∞? Jx# <å
=Úx„Ѩ=~°∞#‰õΩ #`«O_»∞, g∞ `«áÈ|ÅO|∞# g∞‰õΩ <≥é∞OQÆ~åx Ü«∞kÜ«ÚO QÆÅ^Õ? Jx `«Å=Oz
Ü«¸~°‰õΩ#fl #`«x Ü«∞aè„áêÜ«∞O ɡé˜Oy, Ü«∂ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# Ü«∞Oy~°ã¨∞O_»∞ ^ŒÜ«∂à◊√O_≥·,
Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ì "ÕeÛ Ü«∞[˝â+ı ¨ =∞`«x Ü«∞„QÆ =∞Ç≤Ï+≤ Ü≥∞ÿ # Hõ$`«^∞Œ ºu H˜zÛ h‰õΩO |∞„`«∞O_»∞ QÆeQÔ _ç.
J`«x =Å# ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ Å#∞ÉèíqOѨOQÆÅ=Ù Jx K≥Ñ≤Ê K«xÜ≥∞. P Hõ$`«^Œ∞ºu Ü«∞#∞^Õq
QÆ~°ƒùO|∞ ^èŒi~ÚOz, #==∂ã¨O|∞Å∞ xO_ç#O QÆ∞=∂~°∞xO QÆxÜ≥∞. P HÍÅO|∞# ~åA#∞,
ã¨=∞ã¨Î Éèí$`åº=∂`«º [#O|∞Å∞#∞ |~°=∂#O^ŒO|∞#O ÉÁOki. JѨÙ_»∞ z„`«ˆH`«∞O_»∞
Hõ$`«™êfl#∞O_≥,· ã¨HÅõ Éè∂í +¨} Éè∂í +≤`∞« O_≥,· ã¨∞`«∞#‰õΩ *Ï`«H~õ ‡° O|∞ x~°fiiÎOz, „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
#Ѩiq∞`« Ç≤Ï~°}º ~°[`« ^•#O|∞Å∞#∞, =„™êÎ Éè~í } ° O|∞Å∞#∞, „QÍ=∞O|∞Å∞#∞, QÆ[O|∞Å∞#∞,
504 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"åǨÏ#O|∞Å∞#∞, ^èÕ#∞=ÙÅ∞#∞, <åéËã≤ Ü«∞~°∞ƒ^ŒO|∞Å „^Œ=ºO|∞#∞ ^•#O|∞¿ãã≤, „áê}˜
ã¨=Ú^•Ü«∞O|∞#‰õΩO |~°#˚ ∞ºO_»∞#∞O É’Öˇñ ^ŒH¯˜ #"å~°Å‰õΩ x+ì̈HÍ=∞O|∞Å∞ =i¬Oz, Ѩ~=° ∂#O^Œ
ǨÏ$^ŒÜ«ÚO_≥· Ü«ÚO_≥. JO`«O |∞„`«"≥∂ǨÏO|∞#O QÆ$`«^Œ∞ºu Ü«∞O^Œ∞ |^•ú#∞~åQÆ∞O _≥·
=∞Ç‘Ï^èŒ=ÙO_»∞ =iÎOѨÙK«∞O_»O, ^ŒH˜¯# ÉèÏ~°ºÅ∞ ã¨O`å# ã¨O`À+¨ qHõÅÖˇ·, ~¸ "≥∂ǨÏO|∞#‰õΩO
QÍ~°}O|∞ Ѩل`«∞OÎ _» Ü«∞x ~¸~°º¬ O *Ëã≤ ^•~°∞}z`«ÖÎ ·ˇ ‰õΩ=∂~°∞#‰õΩ q+¨O a_ç#, ã¨∞Yx„k`«∞O_»∞
#∞O É’Öˇ ÉÏÅ∞ñ_»∞ =∞$uñ ÉÁO^≥. JѨC_»∞ "ÕñQÆ∞@Ü«Ú ^•k É’kèOѨO [x, Ü«∂ ‰õΩ=∂~°∞x
qHõ$`åHÍ~°O|∞ñ Ez, q㨇ܫ∞ â’Hõ ÉèíÜ«∂~°ÎÜ≥ÿ∞ ѨÙ_»q∞O |_ç Ü«∂„HõOkOK≥. #ѨC_»∞. 448
D q^èOŒ QÍ ã¨O`å#Ç‘Ï#∞_≥· J`«ºO`« zO`å„HÍO`«∞_≥· L#fl P =∞Ç‘ÏHÍO`«∞x =∞Ok~åxH˜ XHõ<å_»∞
JOy~°ã∞¨ _»<Õ =∞Ǩ=Úx qKÕÛâß_»∞. =zÛ# =∞ǨÏi¬H˜ z„`«Hˆ `«∞_»∞ J~°…ºáê^•º^Œ∞Å`À Jukä ã¨`å¯~åÅ∞
KÕâß_»∞. P =ÚhO„^Œ∞_»∞ #ˆ~O„^Œ∞}˜‚ ‰õΩâ◊Å =∞_»∞QÆ∞`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
''~å*Ï! h ~å[º=∞O`å h Jnè#OÖ’ L#flkHõ^•! Ѩ$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O, =∞ǨÏ`«∞,Î
JǨÏOHÍ~°O J<Õ U_çO\˜KÕ`« r=Ù_»∞ ~°H˜ΔOѨ|_»∞`«∞#fl>Ë¡ „ѨÉèí∞"≥·# h=Ù J=∂`«∞ºÅ∞, *Ï#Ѩ^Œ∞Å∞,
^Œ∞~°æ=Ú, HÀâ◊=Ú, =ã¨∞Îã¨OѨ^Œ, ^ŒO_»#=Ú, q∞„`«∞Å∞ J<Õ ã¨áêÎOQÍÅKÕ ã¨∞~°H˜Δ`«OQÍ L<åfl=ÙQÆ^•! h
~å[ºÉèÏ~°O =∞O„`«∞ÅÃÑ· LOz h=Ù ~å[Éè’QÍÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl=ÙQÆ^•! h ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å∂ ™ê=∞O`«~åAÅ∂
JO^Œ~°∂ h‰õΩ =â◊=~°∞ÎÖˇ· h=Ù K≥Ñ≤Ê#@∞¡ #_»K«∞H˘O@∞<åfl~°∞ QÆ^•! ã¨~°fiã¨OѨ^ŒÅ`À `«∞Å`«∂ˆQ
™ê~°fiÉè∫=Ú_»"≥·# h =ÚYO D q^èŒOQÍ zO`å„HÍO`«"≥∞ÿ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜?——
JOy~°ã∞¨ x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q#fl z„`«Hˆ `«∞_»∞ ''=∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! g∞~°∞ `«Ñ㨠û¨ OѨ#∞flÅ∞. g∞‰õΩ `≥eÜ«∞~åxk
U=ÚO@∞Ok!—— Jx `«Å=Oz =∞i =∂\Ï_»ÖËHõ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞.
ã¨~fi° A˝_#·≥ JOy~°ã∞¨ _»∞ =∞Ǩ~åA Jaè„áêÜ«∞O „QÆÇÏ≤ OKå_»∞. ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_≥#· P =∞ǨÏi¬ =∞Ǩ~åAKÕ`«
''Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤—ì — J<Õ Ü«∞*Ï˝xfl KÕ~ÚOKå_»∞. P Ü«∞[˝âëı êxfl ~åAQÍi ÃÑ^ŒÉÌ Ïè ~°º J~Ú# Hõ$`«^∞Œ ºuH˜ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz
''h‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡™êÎ_∞» . J`«x =Å¡ h=Ù ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞Éèqí ™êÎ=Ù—— Jx "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞.
Hõ$`«^∞Œ ºu QÆ~ƒ° Où ^èiŒ Oz #==∂™êÅ∞ xO_ç# J#O`«~O° ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Hõ#flk. =∞Ǩ~åA J=∂`«∞ºÅ∞
Éèí$`«∞ºÅ∞ „Ѩ[Å∞ JO^Œ~°∂ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^ŒO á⁄O^•~°∞. JѨC_»∞ z„`«ˆH`«∞_»∞ ™êfl#O PK«iOz
ã¨HõÖÏÉèí~°}ÏÅ∞ JÅOHõiOK«∞H˘x Ѩل`«∞xH˜ *Ï`«Hõ~°‡ =∞Ǩϟ`«û=O x~°fiiÎOKå_»∞. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ
JѨiq∞`«OQÍ |OQÍ~°O, "≥O_ç, #∂`«# =„™êÎÅ∂, PÉèí~°}ÏÅ∂, „QÍ=∂Å∂, U#∞QÆ∞Å∂, "åǨÏ<åÅ∂,
QÀ=ÙÅ∂ ѨOzÃÑ\Ïì_»∞. JO`ÕH͉õΩO_® XH˘¯Hõ¯iH˜ Pˆ~ã≤ J~°∞ƒ^•Å „^Œ"åºxfl ‰õÄ_® ^•#O KÕâß_»∞.
„áê}˜ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ =~å¬kè^Õ=`« J~Ú# Ѩ~°˚#∞º_»∞ =Öˇ P =∞Ǩ~åA `«# ~å[ºOÖ’x „Ѩ[ʼnõΩ
"åOzè`å~å÷Å∞ =i¬Oz Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞_≥·<å_»∞.
~å[‰õΩ=∂~°∞_»∞ [#h[#‰õΩʼnõÄ |O^èŒ∞=~åæxH© ã¨O`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∂Î k#k# „Ѩ=~°ú=∂#∞
_Ò`«∞<åfl_»∞. z„`«Hˆ `«∞ =∞Ǩ~åA `«# ‰õΩ=∂~°∞xg∞k "åº"≥∂ǨÏO`À Ѩ@Ñì Ù¨ ~å}˜ J~Ú# Hõ$`«^∞Œ ºuÜ«∞O^Œ∞
|^•ú#∞~åQÆ∞_≥· LO_»@O `«H˜¯# ÉèÏ~°ºÅ∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 505
D q^èŒOQÍ =∞Ǩ~åA `«=∞‰õΩ ^Œ∂~°O HÍ=\ÏxH˜ HÍ~°}O D ‰õΩ=∂~°∞_ÕQÆ^• Jx ÉèÏqOKå~°∞.
D~°¬º`À xO_ç# Hõ~°¯â◊ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å`À "å~°∞ ~å‰õΩ=∂~°∞_çH˜ q+¨„ѨÜ≥∂QÆO KÕâß~°∞. Ñ≤Å¡"å_»∞
x„kOz#"å_»∞ x„kOz#>Ë¡ =∞~°}˜OKå_»∞. L^ŒÜ«∂# x„^ŒÖËѨÙ^•=∞x "≥o¡# ^•kH˜ =∞OK«Og∞^Œ
~å[‰õΩ=∂~°∞x =∞$`«Hõàı|~°O HõxÑ≤OzOk. P qHõ$`«^Œ$âߺxfl K«∂z ^•k Pâ◊Û~°ºO`À ^Œ∞óYO`À
ÉèíÜ«∞O`À „H˜O^ŒÑ¨_ç ^˘~°∞¡`«∂ ÃÑ^ŒÌQÍ U_çÛOk.
`«~°Å. ѨÙ_»q∞ x@ìHõ xÅ∞fi#O |_ç á⁄‰õΩ¯K«∞O QÆ_»∞n#Ü≥ÿ∞
Ü«∞_»ñ‰õΩ "Õq∞Ü«Ú ÖËx "å‰õΩ¯Å <å=Ù ~°OK«∞ qÖÏѨ=∞O
^≥_»~°∞ `ÀñѨ Éèí$âß`«∞~À#flu <Õ_çÛ#<£ qx cèu`Àñ
QÆ_»∞Ѩ٠a@ìqÜ«∞OQÆ Éèí∂Ѩu HÍO`« „QƉõΩ¯# <ÕQÆ∞K«∞<£. 449
* x@ìxÅ∞=ÙQÍ <ÕÅg∞^Œ Ѩ_ç n#∞~åÖˇ· <À@=∂@~åHõ Q˘O`≥uÎ ÉÏ=Ù~°∞=∞O@∂ U_»∞ã¨∞Î#fl P
^•kˆHHõÅ∞ qx ÉèíÜ«∞qǨÏfiÅÜ≥ÿ∞ Ѩ@ìѨ٠~å}˜ Hõ$`«^Œ∞ºu Ѩ~°∞"≥`«∞ΉõΩx JK«Û\˜H˜ =zÛOk.
P. ÉÏÅ∞ñ _˘Hõ¯~°∞O_»∞ Ѩi}Ï=∞jÅ∞O_»∞, =Oâ◊Hõ~°Î `«Ñ¨ã≤ =~°=Ú =Å#ñ
|∞\˜ì q∞#fl Hõ@∞¡ á⁄eã≤Ü«Ú#fl\˜ì Ü«∂, H˘_»∞‰õΩñ Ez `«e¡ Ü«∞_»Åñ *ÁK≥Û. 450
* ÖËHÖõ HË õ Hõey# UÔHH· Ñõ Ù¨ „`«∞_»∞, K«H¯õ QÍ ÃÑiy ÃÑ^Œ=Ì Ù`«∞#fl "å_»∞, =Oâ’^•ú~‰° Ωõ _»∞, =∞ǨÏi¬=~°O=Å¡
[x‡Oz#"å_»∞, – D q^èŒOQÍ QÆ`«„áê}∞_≥· Ѩ_çLO_»@O K«∂z `«e¡ QÆ∞O_≥ `«Å¡_çe¡Ok. P"≥∞ ÃÑ^ŒÌQÍ
â’H˜OzOk.
L. ‰õΩO‰õΩ=∞~åQÆ ~°=∞º ‰õΩK«‰õΩOÉèí=ÚÅ<£ QÆ_»∞ Hõ[˚ÅO|∞`Àñ
|OH˜Å"≥∞ÿ# ÉÏ+¨Ê=ÚÅñ ÉÏÅÊ_» =∞[˚# =∂K«iOѨÙK«∞<£
HõOHõ}áê}˜ Ѩš=Ü«ÚQÆO|∞# =HõΔ=Ú "≥∂ñkH˘OK«∞ <å
ѨOHõ~°∞ǨH˜Δ ÜÕ∞_≥Ûñ |iÉèÏq`« ѨOK«=∞ ã¨∞ã¨fi~°O|∞#<£. 451
* ‰õΩO‰õΩ=∞ѨÓ`«Å`À Z„~°<≥· q∞H˜¯e K«Hõ¯<≥·# =HΔÀ*ÏÅ∞ HÍ@∞HõHõhflà◊¡`À `«_çã≤ ѨOH˜Å=ÚÅ∞
HÍQÍ Ñ¨@Ñì Ù¨ ~å}˜Ü∞ÿ≥ # Hõ$`«^∞Œ ºu HõOHõ}ÏÅ∞ Ѷ∞¨ Å∞Ѷ∞¨ Å∞¡=∞x „"≥∂QÆQÍ zQÆ∞~å‰õΩÅ=O\˜ KÕ`∞« Å`À ~˘=Ú‡
ÉÏ^Œ∞‰õΩO@∂ HÀH˜Å HõO~î°ã¨fi~°O`À Q˘O`≥uÎ QÀ_»∞QÀ_»∞# ^Œ∞ódOzOk.
Hõ. P Ü«∂~°Î~°==Ú#‰õΩ Éèí∂, <åÜ«∞‰õΩñ_»∞ ÉèíÜ«∞O|∞ <˘Ok #Ü«∞ =Ú_çy ã¨∞`«∞<£
_®Ü«∞ñQÆ "ÕQÆO|∞#ñ [x, áêÜ«∞x "≥∂ǨÏO|∞ `À_» ÉÏÅ∞x g∞ñ^Œ<£. 452
„ã¨yfi}˜. „"åe Ü≥∂ Ѩل`«! h "å~°Î ^ŒOÉè’oÜ≥ÿ∞, ‰õÄÅñQÍ „"ÕÜ«∞ H© H˘kÌ # <Õfl\˜H˜<£
*Ïe <˘OkOK≥? <å *Ï_» ~ÚO ÔH\˜ì^À?, `«∂e g∞ `«e¡H˜<£ ^Œ∞óY "≥∞ \Ï¡é∞<À? 453
506 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P"≥∞ ~À^Œ#^èŒfix qx =∞Ǩ~å*ˇ·# z„`«ˆH`«∞_»∞ ÉèíÜ«∞qǨÏfiÅ∞_≥· QÆ|QÆ| Ѩ~°∞ÔQ`«∞ΉõΩx =zÛ
‰õΩ=∂~°∞x â◊=Og∞^ŒÑ_¨ ç ''<åÜ«∞<å! Ñ≤_∞» QÆ∞=O\˜ h =∞~°}"å~°Î XHõ¯=∂@∞QÍ ##∞fl ‰õÄeÛ "ÕÜ∞« ‰õΩO_®
ZO^Œ∞‰õΩ „|uH˜OzOk~å! D ^Œ∞óMÏxfl <Õ<≥\Ï¡ ÉèíiOKÕk? D ã≤÷uÖ’ <å QÆu Uq∞\˜? `«O„_ô! h Hõ#fl
`«e¡ Hõ_»∞ѨÙ=∞O@ Z\Ï¡ K«ÖÏ¡~°∞`«∞Ok?—— JO@∂ ѨiѨiq^è•Å P„HõOkOKå_»∞.
=. Jx `«Å "≥ÚÅ Ü≥∞é∞OQÆHõ ѨÅqOK«∞K«∞, Éèí$`åº=∂`«º |O^èŒ∞[#O|∞ÅO QÆ∂_ç Ü«∞_»Å∞K«∞
#∞#fl Ü«∂ ~åA ^Œ∞óYO ɡé˜Oy, Ü«∞Oy~°ã¨∞O_»∞ <å~°^Œ∞x`À_»O QÆ∂_ç K«#∞^≥Oz, =∞$`«∞O_≥·#
Ѩل`«∞x Ѩ^`
Œ Å« O|∞# =∞$`«∞O_»∞#∞O É’Öˇ Ѩ_Ü
ç Ú« #fl Ü«∂ ~åA#∞O QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞.454
* D „ѨHÍ~°OQÍ `«∞^Œ"Ú≥ ^ŒÅ∞ `≥eÜ«∞|_»x ^Œ∞óMÏ"ÕâO◊ `À ^•ã¨^•ã‘[#O`À, =∞O„`«∞Å`À, K«∞\ÏìÅ`À
Hõeã≤ P„HÀtOK«∞`«∞#fl =∞Ǩ~åA â’Hõ=$`åÎO`«O `≥Å∞ã¨∞H˘x JOy~°ã∞¨ _»∞ <å~°^Œ ã¨"∞Õ `«∞_≥· JK«Û\˜H˜ =KåÛ_»∞.
=∞~°}O˜ z# ‰õΩ=∂~°∞x HÍà◊"¡ Ñ·≥ Ù¨ xâıÛ+¨μ_ì ·≥ ‰õÄÅ|_ç L#fl z„`«Hˆ `«∞}˜‚ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. h‰õΩ gñ _≥=fiñ_»∞? h "≥=fixH˜ â’Hõ ã¨O`åѨ =∞O^≥^Œ∞ ™ê~°fiÉè∫=∞?
Ѩل`«Î q∞„`åÎ^Œ∞Å∞ ѨÓ~°fi[#‡O|∞# <≥=fix "å~°Ö’ Ü≥∞é∞ñQÆñ QÆÅÔ~?
"≥Ú^ŒÅ∞ #n"ÕQÆ=Ú# <å_» HÍ_»‰õΩ ã≤Hõ`«O|∞ QÆ∂_»∞K«∞ñ *ˇ^Œ~°∞K«∞O_»∞,
<åsuñ „ÉÏ}∞Å HõuHÍÅ QÆuKÕ`«ñ |∞@∞ì@ ã¨K«∞Û@ á⁄ã¨ñQÆ∞K«∞O_»∞ñ
P. QÍ# Éèí∂`«=ÚʼnõΩñ QÆÅ∞QÆ∞ Éèí∂`«O|∞Å∞, =∞=∞`« `À_» q+¨μ‚=∂Ü«∞ñ *Ëã≤
nx Hõ_»Å <ÕÅ? ^èŒ$uñ ^Œ∂ÅñQÍ <ÕÅ? |∞kúñ ^ŒÅñѨ =Å^≥? Éèí∂`« ã¨$+≤ì. 455
* F =∞Ǩ~å*Ï! h‰õÄ gxH© Uq∞ ã¨O|O^èŒO LOk? W`«_»∞ h‰õΩ U=∞ø`å_»x W`«_çHÀã¨O h=Ù
WO`«QÍ ^Œ∞ódã¨∞<Î åfl=Ù? D Ѩل`«∞Å∂ q∞„`«∞Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ Z=iH˜ q∞„`«∞Ö’
h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞<å? D h ‰õΩ=∂~°∞_»∞ "≥#∞Hõ\˜ [#‡Ö’ h ‰õΩ=∂~°∞_Õ Jx h‰õΩ #=∞‡HõO L#fl^•? #kÖ’
„Ѩ"åǨÏ"ÕQÍxH˜ Wã¨∞‰õΩ ˆ~}∞=ÙÅ∞ H˘@∞ìH˘x áÈ`«∞O\Ï~Ú. Jq JHõ¯_»Hõ¯_® ‰õΩѨÊÅ∞ ‰õΩѨÊÅ∞QÍ
HõÅ∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú† =∞m¡ K≥^ŒiáÈ`«∞O\Ï~Ú. J^Õ q^èŒOQÍ „áê}∞Å∞ HÍńѨ"åǨÏOÖ’ HõÅ∞ã¨∂Î q_çáÈ`«∂
LO\Ï~°∞. ѨÙ_»∞`«∂ K«ã¨∂Î =∞m§ ѨÙ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. ^ÕǨÏ^è•~°∞ʼnõΩ [##=∞~°}ÏÅ∞ `«Ñ¨Ê=Ù. W^ŒO`å
ÉèíQÆ=O`«∞x =∂Ü«∂qÖÏã¨O. P =∂Ü«∞=Å¡<Õ r=ÙʼnõΩ r=ÙÅ∞ [x‡ã¨∞Î#fl@∞¡ HõxÊOK«∞`«∞Ok. D
q+¨Ü∞« OÖ’ ^≥#· ºO á⁄O^Œ@OQÍh ^è~·≥ º° O HÀÖ’Ê=@OQÍh ã¨=Úz`«O HÍ^Œ∞. Dã¨$+≤ì ~°ÇϨ ™êºxfl QÆ∞iÎOKåe.
=. =∞é˜Ü«Ú <Õ=Ú, h=Ù#∞, ^ŒH˜¯# "å~°Å∞#∞ „|=~°Î=∂# HÍÅO|∞#O QÆey# [#‡O|∞ <˘Ok,
=∞$`«∞º=Ù =Å# q~å=∞O|∞ <˘O^ŒOQÆÅ"å~°"≥∞ÿ ~ÚѨÙ_» ÖËHõáÈ=Ù^Œ∞=Ú. Kå=٠ѨÙ@∞ì=ÙʼnõΩ
x‰õΩ¯=O|∞ ÖË^∞Œ . Dâ◊fi~°∞O_»∞ ^Œ# =∂Ü«∞KÕ`« Éè∂í `«*ÏÅO|∞Å =Å#O Éè∂í `«O|∞ÅO |∞\˜Oì K«∞,
"åx <å Éèí∂`«O|∞Å KÕ`«<Õ ~°H˜ΔOK«∞. "åx <å Éèí∂`«O|∞ÅKÕ`«# ǨÏiOK«∞. ã¨fi`«O„`«O|∞ ÖËx
`«# ã¨$+≤ìKÕ`« ÉÏÅ∞O_»∞#∞O É’Öˇ #¿ÑHõΔ ÖËHõÜ«ÚO_»∞. ^ÕÇ≤ÏÜ≥ÿ∞# Ñ≤`«$^ÕǨÏO|∞ KÕ`« ^ÕÇ≤ÏÜ≥ÿ∞#
Ѩل`«Î^ÕǨÏO|∞ =∂`«$^ÕǨÏO|∞ =Å#O QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_»∞. P „ѨHÍ~°O|∞# c[O|∞ =Å# c[O|∞Å∞
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 507
ѨÙ@∞ìK∞« #∞O_»∞. ^ÕÇÏ≤ H˜ xq âßâ◊fi`«Oɡ· [~°∞QÆ∞ K«∞#∞O_»∞. ѨÓ~°fiHÍÅO|∞# ™ê=∂#º qâı+O¨ |∞Å∞
ã¨<凄`«Oɡ·# =ã¨∞Î=ÙÅO ^Õq^èŒO|∞#O QÆeÊOѨO|_çÜ≥∞, <å „Ñ¨HÍ~°O|∞# ^ÕǨÏO|∞#‰õΩ r=Ù#‰õΩ
#<Àº#º qÉèÏQÆO|∞ ѨÓ~°fiHÍÅO|∞# #*Ï˝# HõeÊ`«O |Ü≥∞º. [#‡Ñ¶¨ÅO|∞Å#∞ EK«∞K«∞#fl
"åiH˜ ^ŒÇϨ #„H˜Ü∞« Å #yfl ÃщõΩ¯ ~°∂ѨO|∞ÅO QÍ#O|_»∞ ÉèOí y, <˘HõO_≥#· r=ÙO_»∞ ÃщõΩ¯ÉèOí QÆ∞Å
"≥Å∞OQÆ∞K«∞O_»∞. Wq Ü«∞xflÜ«Ú <å`«‡*Ï˝#O|∞ KåÅHõ ^ÕÇ≤Ï ^ÕǨÏã¨OÜ≥∂QÆO|∞# ã¨fiѨflO|∞#O^Œ∞
ÉèíÜ«∂=ǨÏO ɡ·# „ѨÜ≥∂[#O|∞ #_»Ñ¨ÙK«∞O_ç, "Õ∞Å∞HÍOz, Ü«∂ ã¨fiáêfl~°÷Oɡ·# „ѨÜ≥∂[#O|∞
`«#k QÍ^Œx Ü≥∞é∞OQÆ∞ÉèíOy, r=ÙO_Õ `å #x *Ï˝#QÀK«~°∞O_≥·# "åñ_≥é∞OQÆ∞. HÍ=Ù# #xflÜ«Ú#∞
=∞<À=∂„`«O|x `≥eã≤, "≥∂ǨÏ`«=∞O|∞ "åã≤, ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞
"≥\˜ì, x~°‡ÖÏ`«‡‰õΩO_» =QÆ∞=Ú Jx É’kèOz#O l„`«ˆH`«∞O_»∞ ÖËz "å~°Å H˜@¡xÜ≥∞. 456
* ~å*Ï! "Õ∞=Ú g∞~°∞ WOHÍ WHõ¯_» L#fl"å~°∂ JO^Œ~=° ¸ „Ѩã∞¨ ` Î H« ÍÅOÖ’ [x‡Oz Hõeã≤
rqOz L<åfl=Ú. Éèqí +¨º`«∞ÖÎ ’ =∞$`«∞º=Ù Hõ|oOz "Õã∞¨ OÎ k. WѨC_»∞ Hõeã≤ L#fl"åà◊O¡ JѨC_»∞ Hõeã≤
LO_»=Ú. Hõ#∞Hõ [##=∞~°}ÏÅ∞ J#flq Ü«∞^ä•~å÷Å∞ HÍ=Ù. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«# =∂Ü«∂„ѨÉÏè =O`À r=ÙÅ#∞O_ç
r=ÙÅ#∞ ѨÙ\˜ãì ∞¨ OÎ \Ï_»∞. r=ÙÅKÕ`<« Õ r=ÙÅ#∞ ~°HOΔ˜ Ѩ*ãË ∞¨ OÎ \Ï_»∞. z=~°‰Ωõ P r=ÙÅ KÕ`<« Õ r=ÙÅ#∞
ã¨OǨÏiOѨ*ãË ∞¨ OÎ \Ï_»∞. Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨fi`«O„`«∞_»∞. ã¨$+≤Öì ’x r=ÙÅ∞ Jã¨fi`«O„`«∞Å∞. ÉÏʼnõΩ_»∞ ÉÁ=∞‡Å`À
P_»∞H˘#flO`« ¿ãѨ٠P_»∞‰õΩx =∞~°∞Hõ} Δ OÖ’ "åx J¿ÑHõ=Δ ∂x L¿ÑH˜OΔ z =∞~˘Hõ P@ P_»∞H˘O\Ï_»∞. J^Õq^èOŒ QÍ
Dâ◊fi~°∞_»∞ ‰õÄ_® r=ÙÅ q+¨Ü∞« OÖ’ „H©_ãç ∂¨ Î LO\Ï_»∞. ^ÕÇϨ ^è•iÜ≥∞ÿ # `«O„_ç^ÇÕ Ï¨ O=Å¡ `«e^¡ ÇÕ Ï¨ O #∞Oz
Ѩل`« ^ÕÇϨ O ѨÙ_»∞`«∂ LO@∞Ok. XHõ q`«#Î O =Å¡ =∞~˘Hõ q`«#Î O ѨÙ@ì@O „ѨH$õ uã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ ^è~Œ ‡° O. J^Õ
q^èOŒ QÍ ^ÕÇϨ ^è•~°∞Öˇ#· "åi q+¨Ü∞« OÖ’ D ^è~Œ ‡° O âßâ◊fi`«OQÍ [~°∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’
ã¨^Œfiã¨∞Î=ÙÅ Ü«∞O^Œ∞ ™ê=∂#º qâı+¨ÉèÏ"åÅ∞ HõeÊ`«=Ú Öˇ·#@∞¡QÍ<Õ ^ÕǨxH˜ r=ÙxH© Ѩ~°ã¨Ê~°ÉèË^ŒO
HõeÊOѨ|_çOk. =∞O_»∞`«∞#fl Jyfl PÜ«∂ ™ê÷<åÅ#∞ |\˜ì =∞#‰õΩ "Õ~∞° "Õ~∞° ~°∂áêÅ`À HõxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok.
J^Õ q^èOŒ QÍ XˆH r=Ù_»∞ J<ÕHsõ `«∞Å∞QÍ =∞#‰õΩ QÀK«iã¨∞OÎ \Ï_»∞. ^ÕÇÏ≤ H© ^ÕÇ¨ xH© QÆÅ Éè^Ë OŒ J*Ï˝#HõeÊ`«O.
=∞#O HõÅÅ∞ HõO@∞O\ÏO. ã¨ÊѨflOÖ’ U^À ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ã¨xfl"Õâßxfl ^Œi≈™êÎO. ÉèÜ í ∞« HõOÑ≤`∞« Å =∞=Ù`åO.
"≥∞ʼnõΩ= ~åQÍ<Õ Jk Ñ‘_H» Åõ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\ÏO. P ÉèÜ í ∞« OHõ~° ã¨xfl"ÕâßÅ∞ =∞#‰õΩ ã¨O|OkèOz#q HÍ=x
QÆ∞iΙêÎO. J^Õ q^èOŒ QÍ *Ï˝#=O`«∞ _≥#· "å_»∞ K«∞@ìiHÍÅ∂ ã¨O|O^è•Å∂ x[O HÍ=h `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
Hõ#∞Hõ D [## =∞~°}Ï^Œ∞Åhfl =∞<ÀÉèÏ=#ÖË HÍx "åã¨"Î åÅ∞ HÍ=x QÆ∞iÎOz J*Ï˝<åO^èHŒ Í~°O #∞Oz
"≥Å∞=_ç x~°‡ÖÏ`«∞‡_ç"·≥ h z`åÎxfl "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆflO K≥~Úº.
D q^èŒOQÍ „ѨɒkèOz# JOy~°ã¨∞x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ PÅH˜Oz z„`«ˆH`«∞_»∞ T~°@ K≥Ok ÖËz "åix
K«∂z W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. Ü«∞u"Õ+¨=ÚÅ∞ ѨÓx Ü«∞u QÆ∂_è»QÆu xO^Œ∞ <Õ`≥Oz#\˜ì g∞ Ô~=fi~°Ü«∞º?
Hõ_»ñy #<£ É’e# „QÍ=∞º|∞^Œ∞úÅ <≥Å¡ É’kèOѨ =zÛ# ѨÙ}º=∞`«∞ÖÁ?
508 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~°=∞}ñ QÆ∞=∂~° <å~°^Œ |∞∞+¨ ÉèÏ^Œ∞ÖÁ ^Õ= ÖÏã≤`«∞ Å#∞ nè~°=∞}∞ÖÁ?
"åºã¨ =ã≤+¨ª ^Œ∞~åfi㨠=∂~°¯O_ÕÜ«∞ Q“`«=∞ â◊√Hõ ~å=∞ HõÑ≤Å =Ú#∞ÖÁ?
`Õ. Ü«∂[˝=Å∞¯ºO_»∞ñ ^Œ~°}˜Ü«Ú <å~°∞}˜Ü«Ú#∞, K«º=# ~À=∞â◊√ ÖÏã¨∞i *Ï`«∞Hõ~°‚
^Œ`«Î"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =~° Éèí~°^•fi[ É’^茺, ѨOK« tY∞ÖÁ? Ѩ~åâ◊~° „ѨÉèí$u =Ú#∞ÖÁ? 457
Hõ. g~°ÅÖ’ <≥=fi~°∞ ã¨∞~°, Kå~°} QÆO^èŒ~°fi ã≤^Œú ã¨OѶ¨∞O|∞ÅÖ’
"å~°ÖÁ? ~¸ ã¨∞*Ï˝#=Ú, HÍ~°}"≥∞ÿ Ü≥∞=iÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ^Œ∞ `«ÅOѨ<£? 458
* JÜ«∂º! =ÚhO„^Œ∞Å "ÕëêÅ∞ ^èŒiOz ~°Ç¨Ï㨺OQÍ WK«Û\˜H˜ qKÕÛã≤# g∞ Ô~=fi~À K≥ѨÊO_ç. <å
=O\˜ =∞O^Œ|∞^Œ∞Öú #·ˇ áê=∞~°∞ʼnõΩ *Ï˝#O É’kèOK«\ÏxH˜ =zÛ# ѨÙ}º=¸~°∞ÖÎ Ï? ã¨#`«∞¯=∂~å^Œ∞ÖÏ?
<å~°^Œ|∞∞+¨Éèí∞ÖÏ? Jã≤`« ^Õ=Å∞ÖÏ? "åºã¨ =ã≤+¨μªÖÏ? ^Œ∞~åfi㨠=∂~°¯O_ÕÜ«ÚÖÏ? â◊√Hõ Q“`«=ÚÖÏ?
HõÑÅ≤ Ѩ~â° √◊ ~å=ÚÖÏ? ÖËHõ Ü«∂[˝=Å∞¯º_»∞, `«~}
° ,˜ P~°∞}˜, K«º=#∞_»∞, ~À=∞â◊√_»∞, Pã¨∞i, *Ï`«∞Hõ~∞° _‚ ∞» ,
^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞, Éèí~°^•fiA_»∞, ѨOK«tY∞_»∞, Ѩ~åâ◊~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å Ö’x"å~å?
HÍHõ ã¨∞~° ã≤^Œú Kå~°} QÆO^èŒ~°fi ã¨=Ú^•Ü«∂ʼnõΩ K≥Ok# "å~å? J@∞=O\˜ "å~°∞ HÍHõáÈ`Õ WO`«\˜
Q˘Ñ¨Ê*Ï˝#O =∞Ô~=fiiH˜ LO@∞Ok.
Hõ. á⁄O^Œ∞QÆ „QÍ=∞º Ѩâ◊√`«fi=Úñ, ÉÁOk =∞Ǩâ’Hõ`«=∞=Úñ ÉÁOk# <å‰õΩ<£
=ÚO^Œé k=º*Ï˝#=Úñ, *ˇOkOz# "åi q∞=Ú‡ñ *ˇÑ¨C_»∞ `≥eÜ«∞<£. 459
* Ѩâ◊√`«fiO ‰õÄ_ç# "≥Úé@∞"å_ç<≥· ÃÑ#∞â’HõO pHõ\˜Ö’ pH͉õΩ Ñ¨_»∞`«∞#fl <å‰õΩ k=º*Ï˝<åxfl
É’kèOѨ=zÛ# g∞ Ô~=fi~À `≥eÜ«∞ *ˇÑ¨ÊO_ç?
=. Jx# #Oy~°ã¨∞O _ç@¡xÜ≥∞. <Õ#∞ Ѩل`ΫHÍOH˜Δ"≥·# h‰õΩO |∞„`«∞ÎO „|™êkOz# Ü«∞Oy~°ã¨∞O_».
W`«O_»∞ „|ǨχѨل`«∞ÎO_≥·# <å~°^ŒÉèíQÆ=O`«∞O_»∞. ^Œ∞ã¨Î~°Oɡ·# Ѩل`«Îâ’HõO|∞# =∞QÆ∞flO_» "≥·#
x#∞ ##∞„QÆÇ≤ÏOz, Ѩ~°=∞*Ï˝#O |∞Ѩ^ÕtOѨ =zÛuq∞. h ^Œ∞óYO ɡé˜Oy, |∞„`«∞Î xzÛu "Õ∞xñ
|∞„`Ϋ=O`«∞Öˇ·# "åi `åѨO|∞ hKÕ`« ##∞ÉèíqOѨO|_»∞. D „ѨHÍ~°O|∞# Ö’HõO|∞# ã¨`«∞Å∞#∞,
QÆ$ǨÏO|∞Å∞#∞, ã¨OѨ^ÅŒ ∞#∞, â◊ÉÏÌ^∞Œ Å~Ú# q+¨Ü∞« O|∞Å∞#∞, ~å[º"≥É· =íè O|∞#∞ [OK«ÅO|∞Å∞.
=∞é˜ÜÚ« ~å[ºO|∞#∞, Éè∂í q∞Ü«Ú#∞, |ÅO|∞#∞, ^è#Œ O|∞#∞, Éè$í `åº=∂`«º ã¨∞ǨÏ$[˚#O|∞Å∞#∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú#q â’Hõ "≥∂ǨÏÉèíÜ«∞ Ñ‘_»ÅO *ËÜ«ÚK«∞O_»∞O QÍx ã¨∞YO|∞Å h <Õ~°=Ù. QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°O
|∞#∞O É’Öˇ ã¨fiѨfl Å|ú =∞<À~°^OŒä |∞#∞OÉ’x Ü«∞~°O÷ |∞ñ ÉÏã≤ HÍ#O|_»∞K«∞ =∞<ÀÉè=í O|∞Å~Ú#
Ü«∞~°÷O|∞ÅO QÆ∂_ç ™êfi~°÷O|∞Öˇ· HÍ#O|_»<Õ~°=Ù. Hõ~°‡O|∞ÅKÕ`« ^蕺#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞
=∞#O|∞Å∞ <å<åHõ~°‡O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞O_»∞, h ^ÕÇ≤Ï^ÕǨÏO|∞ „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü«∂ `«‡HõOɡ· ^ÕÇ≤ÏH˜
qq^èŒ ˆH¡â◊ã¨O`åѨO|∞ÅO *ËÜ«ÚK«∞O_»∞ñ QÍ=Ù# h=Ù x~°‡ÅO|~Ú# =∞#O|∞KÕ`« <å`«‡QÆu
"≥^ŒH˜ „^èŒ∞=O |~Ú# Ѩ^Œq <˘O^Œ∞ =∞xÜ≥∞. JѨC_»∞ <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, #∞Ѩx+¨^ÀæѨºO |QÆ∞
<Õ xK«∞Û =∞O„`«O ɡ=fiO_Õx ã¨Ñ¨Î~å„`«O|∞Å∞ Ѩiî~ÚOK«∞, #`«O_»∞ ã¨OHõ~°¬}∞O_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞xO
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 509
EK«∞ <≥=fix áê^Œ=¸ÅO|∞ ã¨~åfi„â◊Ü«∞Oɡ· Ü«ÚO_»∞ #\˜ì N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒO|∞Å∞
¿ãqOz ~¸ "≥ ∂ Ǩ Ï O|∞ =^Œ e Ü« ∞ u j„Ѷ ¨ ∞ O|∞# #∞`« Î = ∞ Ѩ ^ Œ O |∞ <˘O^Œ ∞ , q∞Ѩ C
_ç‰õΩ¯=∂~°∞#‰õΩ#∞ h‰õΩ#∞ „|Ü≥∂[#O|∞ QÆÅ^ÕxO E_»∞ =∞x <å~°^Œ∞O_»∞ =∞$`«ÉÏʼnõΩx
Hõàı|~°O|∞ñ Ez Ü≥∂r=ÙO_»! h‰õΩ â◊√ÉèíO |Ü≥∞º_»∞. WO^Œ∞ñ „|"ÕtOz g∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å
|O^èŒ∞[#∞ÅO Ez g~°Å ^Œ∞óYO|∞ ÖÏiÛ ~¸ Hõàı|~°O|∞#O^Œ∞ñ „|"ÕtOz Ü«∂Ü«Úâı≈+¨O|∞
##∞ÉèíqOz Ñ≤„`«nè#Oɡ·# ~å*Ϻã¨#O|∞#O QÆ∂~°∞ÛO_»∞ =∞x# # ÉσÅ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 460
* D q^èŒOQÍ J_»∞QÆ∞`«∞#fl z„`«ˆH`«∞x`À JOy~°ã¨∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞ – h=٠Ѩل`«ã¨O`å#O
HÍ"åÅx HÀi#ѨC_»∞ h‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ „Ѩ™êkOz# JOy~°ã¨∞}˜‚ <Õ#∞. DÜ«∞# „|Ǩχ =∂#㨠Ѩل`«∞_≥·#
<å~°^Œ=∞ǨÏi¬. `«iOѨ â◊HõºOHÍx Ѩل`«â’HõOÖ’ =Úxy L#fl x#∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOz h‰õΩ Ñ¨~°=∞*Ï˝<åxfl
LѨ^tÕ OK«@O HÀã¨O =KåÛ=Ú. h ^Œ∞óMÏxfl `≥Å∞ã¨∞H˘x WѨC_»∞ =∞m¡ h‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ „Ѩ™êkOz#ѨÊ\˜H©
a_»¤Å∞ QÆÅ"åiH˜ HõeˆQ ^Œ∞óYO uiy h‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
D q^èOŒ QÍ D Ö’HõOÖ’ ÉèÏ~°ºÅ∂, QÆ$ǨÅ∂, ã¨OѨ^ÅŒ ∂, â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈ ~°∂áê^Œ∞Öˇ#· q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅ∂
~å[º"≥·Éèí"åÅ∂ Jhfl Jâßâ◊fi`åÅ∞. z=~°‰õΩ ^Œ∞óMÏ<Õfl Hõey™êÎ~Ú. WO`ÕHÍ^Œ∞, Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞, á⁄ÅO,
|ÅO, ^èŒ#O, Éèí$`«∞ºÅ∞, J=∂`«∞ºÅ∞, q∞„`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨O|O^è•Åhfl â’HÍhfl "≥∂Ǩhfl ÉèíÜ«∂hfl
ÉÏ^èŒ#∂ HõeyOK«∞`åÜÕ∞ HÍx ã¨∞MÏxfl KÕ‰õÄ~°ÛÖË=Ù.
QÆQÆ#OÖ’ HõxÊOKÕ QÆO^èŒ~°fi#QÆ~°OÖÏQÍ HõÅÖ’ HõxÊOKÕ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ÖÏQÍ D ã¨O|O^è•Åhfl
=∂Ü«∞=∞=Ù`«∂ =∞m¡ QÀK«~° =∞=Ù`«∂ LO\Ï~Ú. =∞# =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ^蕺xOK«∞ ÉèÏ"åÖË =∞#‰õΩ ã¨fiѨflOÖ’
™êHΔÍ`«¯iOz J^Œ$â◊º =∞=Ù`«∞O\Ï~Ú. rq^ÕǨÏO, „^Œ=ºO, *Ï˝#O, „H˜Ü«∞ J<Õ =¸_»∞ q^è•Öˇ·#
ã¨O|O^è•Å`À ‰õÄ_ç LO@∞Ok. J@∞=O\˜ ^ÕÇϨ O ^ÕÇϨ ^è•i J~Ú#"åxH˜ <å<åq^è•Öˇ#· Hˆ â¡ ßÅ#∞ Hõeyã¨∞OÎ k.
Z<≥fl<Àfl z‰õΩ¯Å∞ `≥zÛ ÃÑ_»∞`«∞Ok.
JO^Œ∞=Å¡ ~å*Ï! h=Ù h =∞#ã¨∞û#∞ D |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_® xâ◊ÛÅO KÕã¨∞HÀ! J@∞=O\˜
x~°‡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À P`«‡*Ï˝<åxfl JÅ=~°K«∞HÀ! âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ѩ^Œqx JO^Œ∞HÀ!
D q^èOŒ QÍ JOy~°ã∞¨ _»∞ ѨeH˜# J#O`«~O° z„`«Hˆ `«∞_ç`À <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ WÖÏ J<åfl_»∞ – ''~å*Ï!
LѨx+¨`«∞ÎÅÖ’ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ xH˜ΔѨÎ"≥∞ÿ L#fl XHõ =∞O„`åxfl <Õ#∞ h‰õΩ LѨ^Õt™êÎ#∞. D =∞O„`åxfl U_»∞
~å„`«∞Å∞ [Ñ≤Oz# "åxH˜ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· ã¨OHõ~}
¬° ∞x ^Œ~≈° #O ã¨O„áêÑ≤ã∞¨ OÎ k. ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© P„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^•Å∞ ¿ãqOz J`«_»∞ "≥∂ǨÏ|O^è•Å#∞ KèÕkOz Juj„Ѷ¨∞OQÍ L`«Î=∞QÆux
á⁄O^Œ∞`å_»∞. D ‰õΩ=∂~°∞xH© h‰õÄ Z@∞=O\˜ ã¨O|O^èŒ=¸ ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ U^≥·<å „Ñ¨Ü≥∂[#O
L#fl^Œ#∞‰õΩO\Ï"Õ"∂≥ ! J~Ú`Õ WѨC_Õ Ñ¨sHΔ̃OK«∞HÀ——Jx <å~°^∞Œ _»∞ K«xáÈ~Ú# P ÉÏÅ∞x Hõà| ı ~°O"≥Ñ· Ù¨
K«∂z '' Fr=Ù_®! h‰õΩ â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞QÍHõ! h=Ù =∞m¡ D ^ÕǨÏOÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞. g∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å#∂
510 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
|O^èŒ∞q∞„`«∞Å#∂ XHõ¯ =∂@∞ K«∂_»∞. "åà◊¡ ^Œ∞óMÏxfl áÈQ˘@∞ì. q∞ye# PÜ«Ú~åÌÜ«∞=∞O`å D
â◊s~°OÖ’<Õ LO_ç g∞ `«O„_çQÍi ã≤OǨã¨<åxfl Jkè+Oª≤ K«∞—— J<åfl_»∞. JѨC_»∞ P ÉÏÅ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
`Õ. Hõ~°‡=â◊=Ú# <≥O^Œ∞ ã¨∞YO|∞ ÖËHõ, ^Õ= u~°ºVfl$ Ü≥∂#∞Åñ k~°∞QÆ∞ <å‰õΩ
"≥ÅÜ«∞ <Õ [#‡=∞O^Œ∞<˘ g~°∞ `«e¡, ^ŒO„_»∞ Å~Ú<å~°∞ K≥ѨÊ"Õ `åѨ¿ãO„^Œ! 461
* ''F =ÚhO„^•! <Õ#∞ ѨÓ~°fiHõ~°‡=â◊OKÕ`« Z<Àfl [#‡Å∞ ZuÎ Z<≥fl<Àfl HõëêìÅ∞ Ѩ_®¤#∞. KÕã≤#
áêѨѨÙ}ϺÅ#∞ J#∞ã¨iOz ^Õ=`«Å QÆ~°ƒùOÖ’#∂, =∂#=ÙÅ QÆ~°ƒùOÖ’#∂, u~°ºQÆ˚O`«∞=ÙÅ QÆ~°ƒùOÖ’#∂
[x‡OKå#∞. PÜ«∂ [<å‡ÅÖ’ <å `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ZO^Œ Ô~O^Œ~À L<åfl~°∞ Hõ^•! =∞i D `«e¡^ŒO„_»∞Å
^Œ∞óYO fi¿ãÎ P `«e^ŒO„_»∞Å ã¨OQÆu Uq∞\˜? g~°∞ U<å\˜ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞?
`Õ. ÉÏO^èŒ=*Ï˝uã¨∞`«∞Å∞#∞ |QÆ`«∞ ~å`«‡, =~°∞ Å∞^•ã‘# =∞^茺ã¨÷=~°æ=ÚÅ∞#∞
ã¨~°qñ QÆ#∞K«∞O^Œ∞ ~˘H˘¯Hõ¯ [#‡=Ú##∞, <≥éÜ«∞ñ „ÉÏ}˜H˜ <˘Hõ "åq x[=Ú QÆÅ^≥? 462
* r=ÙxH˜ „Ѩu[#‡Ö’#∂ K«∞\ÏìÅ∞QÍ ^•Ü«∂^Œ∞Å∞QÍ ‰õΩ=∂~°∞Å∞QÍ â◊„`«∞Å∞QÍ q∞„`«∞Å∞QÍ
xi¡Ñ¨ÙÎÅ∞QÍ `«@ã¨∞÷Å∞QÍ J<Õ‰õΩÅ∞ J<ÕHõ ã¨O|O^è•Å#∞ Hõey# "å~°∞O\Ï~°∞. "åã¨Î"åxH˜ r=ÙxH˜
gÔ~=fii`À#∂ Z@∞=O\˜ ã¨O|O^èŒ=¸ ÖË^Œ∞.
`Õ. ~°`«fl=ÚÅ∞ ¿ÇÏ=∞=ÚÅ∞ ##∞~åQÆbÅ, #=∞‡HõO|∞Å h=Å <å=Å #QÆ∞
ÉèíOy #~°∞ÅO^Œ∞ r=ÙO_»∞ „áêѨÙÎñ _»QÆ∞K«∞, <≥Åq∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞#∞O_»∞ñ, ^• <≥O^Œ∞ñ *ˇ_»ñ_»∞.463
* ~°`åflÅ∂, |OQÍ~°∞#QÆÅ∂ =∞# Pã¨HÎ̃=Å¡ „HõÜ«∞q„HõÜ«∂ÅÖ’ U q^èŒOQÍ W@∂ J@∂ KÕ~°∞`«∂
LO\ÏÜ≥∂ J^Õ q^èŒOQÍ r=Ù_»∞ `«# Hõ~å‡#∞™ê~°OQÍ ã¨OK«iã¨∂Î LO\Ï_ÕHÍx J`«xH˜ U |O^èŒ=¸
JO@^Œ∞. J`«xH˜ Z@∞=O\˜ =∂~°∂Ê ÖË^Œ∞.
ã‘. XHõ¯ñ_≥· x`«∞ºñ_≥· Ü≥∞Hõ¯_»ñ QÆ_»ÖËHõ ™⁄ik [<å‡^Œ∞Å â◊¥#∞ºñ_»QÆ∞K«∞
ã¨~°fiO|∞ #O^Œ∞O_ç ã¨~°fiO|∞ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ #∞O_»OQÆ ã¨~åfi„â◊Ü«ÚO _»#OQÆ
ã¨∂HõΔ‡"≥∞ÿ ã¨∂÷Å"≥∞ÿ ã¨∂HΔ͇kèHõ=ÚʼnõΩ ™ê=∞º"≥∞ÿ ã¨fi„ѨHÍâ◊=Ú#ñ "≥eñy
Ü«∞dÅO|∞ñ EK«∞K«∞ #dÅ „ѨÉèÏ=Ùñ_≥· Ü«∞dÅO|∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ #_»ñz H˘#∞K«∞
`Õ. <å`«‡=∂Ü«∂QÆ∞}O|∞Å <å`«‡=∞Ü«∞=Ú, QÍñQÆ qâ◊fiO|∞ñ ^Œ#ã¨$+≤ì Ѷ¨∞#`«ñ *ˇO^Œñ
*ËÜ«ÚK«∞O_»∞#∞ ã¨~°fiã¨Or=#∞O_»∞, ~°=∞} qâßfi`«∞‡ñ _»~Ú# <å~åÜ«∞}∞O_»∞. 464
* ã¨~åfiO`«~åºg∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂ Ѩ~=° ∂`«∞‡_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«# =∂Ü«∂ QÆ∞}ÏÅ`À
„ѨѨOK«=∞O`«\Ï `å<Õ xO_çLO\Ï_»∞. PÜ«∞# âßâ◊fi`«∞_»∞. PÜ«∞# J##∞º_»∞. PÜ«∞# ã¨~°fi"åºÑ≤.
PÜ«∞# D [QÆ`«∞ΈH P`«‡ J~Ú#"å_»∞. Zxfl [#‡ÖˇuÎ<å Jq PÜ«∞#‰õΩ JO@=Ù. P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞
Jxfl\˜ Ö ’#∂ L<åfl_» ∞ . Jhfl PÜ« ∞ #Ö’ L<åfl~Ú. PÜ« ∞ # 㨠= ∞™êÎ x H© P„â◊ Ü « ∞ "≥ ∞ ÿ # "å_» ∞ .
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 511
ã¨∂÷Åã¨∂HõΔ‡ÉèË^•Å‰õΩ Jf`«∞_»∞. ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»∞. PÜ«∞# `«# ã¨$+≤ìx nÑ≤Î=∞O`«O KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞.
PÜ«∞# ã¨=∞™êÎhfl `«#Ö’ ^•K«∞‰õΩOKå_»∞.
Hõ. ã¨`«∞ Öˇ=fi~°∞? ã¨∞`«∞ Öˇ=fi~°∞?, Ѩ`«∞ Öˇ=fi~°∞? q∞„`« â◊„`«∞ |O^èŒ∞ „Ñ≤Ü«∞ ã¨O
QÆ`«∞ Öˇ=fi~°∞? ã¨~åfi`«‡Hõ, QÆ`«∞ñ_≥· QÆ∞}™êH˜Δ Ü≥ÿ∞# Ѷ¨∞#∞ñ _˘Hõ¯xH˜<£. 465
* ã¨~åfi`«∞‡_»∂ ã¨~°fi™êH©Δ J~Ú# P =∞ǨÏhÜ«Ú#‰õΩ ã¨`«∞Å∂ ã¨∞`«∞Å∂ JkèѨ`«∞Å∂ q∞„`«∞Å∂
â◊„`«∞Å∂ „Ñ≤Ü«ÚÅ∂ J„Ñ≤Ü«ÚÅ∂ JO@∂ ÖË~°∞.
–: z„`«ˆH`«∞O_»∞ `«Ñ¨O ÉÏK«iOz ÉèíQÆ=„`«Ê™ê^ŒO|∞ <˘O^Œ∞@ :–
=. =∞é˜ÜÚ« ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Åñ ÉÁO^ŒHõ ã¨~Àfi^•ã‘#∞O_≥· Ѩ~=° ∂`«‡Ü≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ # ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~° ~°∂ѨÙO_»
#~Ú# <å‰õΩ#∞ g∞‰õΩ <≥H¯õ _ç ã¨O|O^èOŒ |∞? g∞‰õΩ ^Œ∞óYO|∞#‰õΩO |x ÖË^xŒ ѨeH˜ Ü«∂ r=ÙO_»∞
"À~Ú#O l„`«Hˆ `«∞O_»∞#∞ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ #u qã≤‡`« z`«∞ÖÎ ·ˇ â’HõO|∞Å∞ q_çz "≥∂ǨÏO|∞ÅO ÉÏã≤
Ü«∞=Ú<å #k Ü«∞O^Œ∞ #‰õΩ¯=∂~°∞#‰õΩ #∞`«~Î H° ~õ ‡° O|∞Å∞ x~°fiiÎOzi, z„`«Hˆ `«∞O_»∞ QÍ_èÑ» O¨ HõO|∞#O
|_ç "≥_e» # ÜÕ∞#∞OQÆ∞#∞OÉ’Öˇ QÆ$ǨO^艌 Äõ ѨO|∞#O^Œ∞O_ç "≥_e» HÍoOn#kH˜O É’~Ú Ü«∞O^Œ∞
qkèÑÓ¨ ~°fiHõO|∞QÆñ QÆ$`«™êfl#∞O_≥· =∞ø#O|∞`À_» <å~°^∞Œ #‰õΩ #=∞㨯iOz# #`«O_»∞ „Ѩã#¨ ∞flO_≥·
ÉèQí =Æ #‡O„`«O|∞ qkè ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ #`«xH˜ #∞Ѩ^tÕ Oz Ü«∞Oy~°ã∞¨ `À_»O QÆ∂_ç „|Ǩχ֒HõO|∞#‰õΩO
[xÜ≥∞. z„`«Hˆ `«∞O_»∞#∞ <å~°^ÀѨ^âÕ ◊ =∂~°Oæ |∞# x~åǨ~°∞O_≥· ã¨=∂kèxÜ«∞`«∞O_≥· <å~åÜ«∞}
~°∂ѨO|~Ú# Ü«∂ q^Œº <å~åkèOz ã¨Ñ~Ψ å„`åO`«O|∞# #„ѨuǨÏ`«O|~Ú# q^•º^è~Œ åkèÑ` ¨ º« O|∞#
ÉèÏã¨fi„^Œ`fl« k=º q=∂#O|∞#∞O |_»ã≤ <å~åÜ«∞}∞##∞ „QÆÇϨ O|∞#∞O ÉÁOk =∞<ÀQÆ=∞#O|∞#O
„k[QÆO|∞ÅO [i~ÚOK«∞K«∞O_»ñ Q˘xfl k#O|∞ʼnõΩ <˘Hõ¯KÀ@. 466
* JO^Œ∞=Å¡ ã¨∞Y^Œ∞óMÏʼnõΩ Jf`«∞_»<·≥ Jxfl\˜Ü∞« O^Œ∞ xi¡ÑÙ¨ _Î <» ·≥ Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»<#·≥ <å‰õÄ
g∞‰õÄ Z@∞=O\˜ ã¨O|O^èŒ=¸ ÖË^Œ∞. g∞~°∞ <åHÀã¨O ^Œ∞ódOѨ=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞.—— D q^èŒOQÍ
ѨeH˜ P ÉÏÅ∞xÖ’x r=Ù_»∞ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
`«~∞° "å`« z„`«Hˆ `«∞_»∂ J`«x |O^è∞Œ =ÙÅ∂ Pâ◊Û~°ºK«H`
˜ ∞« Öˇ· ^Œ∞óMÏhfl "åº"≥∂Ǩhfl q_çzÃÑ\Ïì~∞° .
Ü«∞=Ú<å#kH˜ "≥o¡ P ÉÏÅ∞x â◊s~åxH˜ JO`«º„H˜Ü«∞Å∞ HÍqOKå~°∞.
z„`«ˆH`«∞_»∞ zHõ¯<≥·# |∞~°^ŒÖ’#∞Oz |Ü«∞@Ѩ_ç# U#∞QÆ∞ ÖÏQÍ ã¨O™ê~°=∞<Õ pHõ\˜ ÉÏq#∞O_ç
|Ü«∞@Ѩ_®¤_∞» . Ü«∞=Ú<å#kÖ’ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ™êfl#O KÕâß_»∞. =∞ø#OQÍ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬H˜ #=∞㨯iOKå_»∞.
<å~°^∞Œ _»∞ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· z„`«Hˆ `«∞xH˜ <å~åÜ«∞} =∞O„`åxfl LѨ^tÕ Oz JOy~°ã∞¨ x`À áê@∞ „|Ǩχ֒HÍxH˜
"≥o¡ áÈÜ«∂_»∞. z„`«ˆH`«∞_»∞ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ É’kèOz# q^èŒOQÍ <å~åÜ«∞} ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# q^Œº#∞ x~åǨ~°∞_≥·
ã¨=∂kèx+¨μª_≥· U_»∞~å„`«∞Å∞ J`«ºO`«nHõΔ`À P~åkèOz z=~°‰õΩ J##º ™ê=∂#º"≥∞ÿ# q^•º^èŒ~°
K«„Hõ=iÎ`åfihfl, ~°`fl« Yz`«"∞≥ #ÿ k=º q=∂<åhfl á⁄O^•_»∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J#∞„QÆÇϨ OKÕ`« =∞<À"ÕQOÆ
QÆÅ q=∂#OÖ’ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ ã¨OK«iOѨ ™êQÍ_»∞.
512 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. `å~°Ç¨~°Ñ¨\©~° ^èŒ=à◊ ^ÕǨÏ=Ú"åx ~°=∞}©Ü«∞ hÖÏO|~°O|∞"åx
=∞}˜H˜s@ ã¨∞Êù~°#‡ã¨ÎHõO|∞Å"åxñ QÆOQÆ}ˆHÜ«¸~° Hõ~°=Ú"åxñ
QÆ~°∞ƒ~°=∞Ü«∞nѨΠHõ\˜ã¨∂„`«=ÚÅ"åxñ ^Œ~°à◊Ü«∞*’˝Ñ¨g`«=ÚÅ"åx
#uã¨∞„Ѩã¨#fl =„HÍÎO|∞[O|∞Å"åxñ ^Œ~°∞}q=$`«Î <Õ„`«=ÚÅ"åx
P. ã≤^Œú=∞O_»ÅO|∞ ¿ãqOѨñ |∞}º„Ѩ, ã≤kú "≥Åã≤#\˜ì ~Ú^ŒúK«i`«∞ñ
|^Œ‡Ö’K«#∞#‰õΩñ ÉÏ^ŒÑ‘~î°Oɡ·#, Ѷ¨∞#∞xñ |#flˆQO„^Œ∞ñ QÍOK≥ #`«ñ_»∞. 467
* P q^èOŒ QÍ qǨÏiã¨∞#Î fl q^•º^è~Œ K° „« Hõ=iÎ z„`«Hˆ `«∞_»∞ H˘xfl k<åʼnõΩ XHÍ<˘HõKÀ@ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù‰õΩ
=∞OAÅ áê^ŒÑ~‘ "°î ∞≥ ÿ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥#· Pkâı+μ¨ }˜‚ ã¨O^Œi≈OKå_»∞. Pkâı+μ¨ _»∞ #Hõ„Δ `åÅ=Öˇ, =Ú`åºÅǨ~åÅ=Öˇ,
K«O^Œ#O=Öˇ `≥Å<¡ #·≥ ^ÕÇϨ O Hõey L<åfl_»∞.ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ #Å¡x =„™êÎÅ∞ ^èiŒ OKå_»∞. ~°`fl« H˜s\ÏÅ`À J`«x
t~°ã∞¨ ûÅ∞ q~ålÅ∞¡`∞« <åfl~Ú. KÕ`∞« ʼnõΩ HõOHõ}ÏÅ∂ Hˆ Ü«¸~åÅ∂ JÅOHõiOK«∞H˘x L<åfl_»∞. `«à` ◊ à« ◊
„ѨHÍtOKÕ "≥ÚÅ#∂Å∞ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. xQÆ xQÆ "≥∞i¿ã Ü«∞*’˝Ñg¨ `åÅ`À JÅ~å~°∞`«∞<åfl_»∞. PÜ«∞#
=ÚYHõ=∞ÖÏÅ∞ ZO`À „Ѩã#¨ flOQÍ L<åfl~Ú. PÜ«∞# <Õ„`åÅ∞ QÆ∞O„_»=ÚQÍ nÑ≤=Î ∞O`«=ÚÖˇ· "≥∞~°∞ã¨∞<Î åfl~Ú.
ã≤^∞Œ Åú ã¨=¸Ç¨ÏO PÜ«∞# K«∞@∂ì KÕi ¿ãqã¨∂Î L<åfl~°∞. Ѩ~=° ∞áê=#∞_≥· ã¨KÛ« i„`«∞_≥· Ѩ^‡Œ <åÉè∞í x áê^ŒÑ~‘ "°î ∞≥ #ÿ
Ѩ#flˆQO„^Œ∞}˜‚ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞ z„`«Hˆ `«∞_»∞.
P. Hõ#fl=∂„`« #`«ñ_»∞ HõŇ+¨O|∞Åñ ÉÏã≤, q=∞Åz`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞ qâ◊^ŒÉèíH˜Î
x@ì~À=∞=ÚʼnõΩñ |@ìQÆ∞ Kå#O^Œ, ÉÏ+¨Ê<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ „|}∞u ¿ãÃã. 468
* J@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·# Pkâı+¨μ}˜‚ PÖ’H˜OK«QÍ<Õ z„`«ˆH`«∞x ^Œ∞i`«=ÚÅhfl ^Œ∂~°OQÍ
`˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. J`«x =∞#ã¨∞û x~°‡Å"≥∞ÿ ÉèíH˜Î`À xO_çáÈ~ÚOk. X_»Å∞ ѨÙÅH˜OzOk. Hõ#∞flÅÖ’
P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖÏ~Ú. P q^èŒ"≥∞ÿ# `«#‡Ü«∞`«fiO`À q^•º^èŒ~° K«„Hõ=iÎ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
Pkâı+¨μxH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.
Hõ. ã¨O`Àëê„â◊√ÅKÕ`« #, #O`«∞xñ |i+≤‰õΩÎñ*Ëã≤ Ü«∞`«ñ_»∞ „Ѩ"≥∂^ŒO
ɡO`«Ü«Ú #iHõ\˜ì# <˘Hõ, H˘O`«Ü«Úñ |Å∞HõOQÆÖËHõ H˘O_˘Hõ =_çH˜<£. 469
* z„`«ˆH`«∞_»∞ `«# ã¨O`À+¨ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å`À J#O`«∞x Jaè¿+H˜OKå_»∞. Ѩ@ì~åx P#O^ŒO`À
QÆ^Œæ^ŒHõO~î°∞_≥· XHõ¯ ѨÅ∞‰õΩ‰õÄ_® ѨÅ∞Hõ ÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
K«. =∞k <˘Hõ~ÚO`«=∂„`«# ã¨=∞O|∞QÆñ *ËÜ«ÚK«∞ ÉÏǨϺ=~°Î#O
QÆkã≤# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å <˘HõO`«‰õΩñ ^≥zÛ =∞#O|∞ "å‰õΩ¯#∞O
QÆ∞^Œ∞~°∞QÆñ „^Àz `«`«Îfi=Ú#ñ QÆ∂~°∞ÛK«∞ âßâ◊fi`« q„QÆǨÏO|∞<å
ã¨^ŒÜ«Úñ „|âßO`«∞ Ö’HõQÆ∞~°∞ ã¨#∞flu ¿ãÜ«∞ñ^˘_»OÔQ x=Ú‡Å<£. 470
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 513
* P q^èŒOQÍ H˘O`«¿ãÃÑ·# `«~°∞"å`« J`«_»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl H˘O`« ‰õΩ^Œ∞@Ѩ~°K«∞H˘<åfl_»∞.
WO„kÜ«∂Å#∞ =â◊Ѩ~°K«∞H˘<åfl_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ =∂@#∞ ã¨iKÕã¨∞H˘x âßâ◊fi`«∞_»∂, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∂,
âßO`«=¸sÎ, [QÆ^Œ∞æ~°∞=Ó J~Ú# Pkâı+¨μ}˜‚ D q^èŒOQÍ ã¨∞ÎuOѨ™êQÍ_»∞.
Hõ. Jl`«∞ñ_»"≥· Éèí‰õΩÎÅKÕ, ql`«∞ñ_» "≥·<åñ_» qѨÙ_»∞ "Õ_»∞Hõ "å~°∞<£
ql`«∞Å∞ hKÕñ QÀ~°∞¯Å∞, Éèíl~ÚOѨx"å~°∞ x#∞flñ |_»Ü«Ú^Œ∞Ô~ ǨÏs! 471
* ''F J#O`å! h=Ù Jl`«∞_»"≥·<å ql`«∞_»"Õ. U=∞O>Ë Ñ¨~°∞ÅKÕ [~ÚOѨ â◊HõºO HÍx"å_»"≥·#
h=Ù Éèí‰õΩÎÅKÕ WѨC_»∞ [~ÚOѨ|_ç<å=Ù. P Éèí‰õΩÎÅ∞‰õÄ_® hKÕ`« [~ÚOѨ|_ç#"åÔ~· h‰õΩ =â◊√Öˇ·
=iÎã¨∞Î<åfl~°∞. HÀÔ~¯Å#∞ [~ÚOѨÖËx"å_»∞ h Hõ~°∞}‰õΩ áê„`«∞_»∞ HÍÖË_»∞.
L. h qÉèí=O|∞ b [QÆ=Ú xO_»∞@ Ü«ÚO_»∞@ <åâ◊"≥ÚO^Œ∞@Öò
h q=∞ÖÏOâ◊*Ï`«=ÚÅ∞ <≥q∞‡ [QÆO|∞ ã¨$lOK«∞"å~° Ö’
^Õ=! ÉèíQÆ=^Œ∞æ}ÏO|∞^èŒ∞Å f~°=Úñ QÍ#Hõ ~¸â◊! |∞kú`À
"åqiñ [~°ÛKÕÜ«Ú^Œ∞~°∞ "åiH˜ "å~°Å∞ ^˘_»¤"å~°Öˇ·. 472
* F ^Õ"å! D Ö’HÍÅ∞ ѨÙ@ì@O, ÃÑ~°QÆ@O, #tOK«@O J<Õq h bÖÏqÖÏ™êÅ∞ =∂„`«"Õ∞.
Ö’HõH~õ Öΰ #·ˇ "å~°∞ x~°‡Å"≥∞#ÿ h JOâ◊=Å¡ [xOz#"åˆ~. g~°O^Œ~∂° h QÆ∞}ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂
f~åÅ∞ KÕ~°ÖËHõ `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ „ѨÉèí∞=ÙÅ=∞<Õ ÉèÏ=O`À "å^Œ∞ÖÏ_»∞‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞.
Hõ. Ѩ~°=∂}∞=Ù "≥Ú^ŒÅ∞QÆñ Q˘x, Ѩ~°=∞=Ú ^Œ∞kQÍñQÆ =∞^茺ѨiH©~°Î#KÕ
ã≤÷~°∞ñ_»=Ù „`«~¸q^Œ∞ñ_»"≥·, ã¨i ã¨`åÎfi^ŒºO`« =∞^茺 ã¨^Œ$â◊QÆ`«∞ñ_»"≥·. 473
* ™êfig∞! h=Ù "Õ^Œ"Õ`«Î=Ù. Pk =∞^蕺O`åÅ∞ h =â◊OÖ’ LOK«∞‰õΩ#fl"å_»=Ù. Ѩ~°=∂}∞=Ù
"≥Ú^ŒÅ∞H˘x Ѩ~°"≥∂`«¯$+¨ì"≥∞ÿ# Ѩ^•~°÷O=~°‰õÄ "åºÑ≤Oz L<åfl=Ù. h=Ù âßâ◊fi`«∞_»=Ù.
`Õ. Lifi "≥Ú^ŒÖˇ·# ÜÕ∞_»∞ <˘O_˘Hõ\˜HõO>ˇ, ^Œâ◊QÆ∞}ÏkèHõ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞, ^•x#O_»
HÀâ◊=∞O^Œ∞, ~°*ÏO_»O|∞ HÀ\˜ Ü≥∞=x, Ü«∞O^Œ∞ #}∞=∂„`«=∞QÆ∞ ##O`åY∞ºñ _»`«ñ_»∞. 474
* Ѩ$käfi, [ÅO, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∂, =∞ǨÏ`«∂Î, JǨÏOHÍ~°=¸ J<Õ
U_»∞#∂fl XHõ^•xHõO>ˇ ѨkÔ~@∞¡ ÃÑ^ŒÌqQÍ ‰õÄ~°Û|_ç LO\Ï~Ú. nx<Õ JO_»HÀâ◊O JO\Ï~°∞. W@∞=O\˜
„|Ǩ‡O_®Å∞ hÖ’ ÖˇH¯õ ÖË#xfl J}∞=ÙÅ∞QÍ U~°Ê_ç L<åfl~Ú. D q^èOŒ QÍ JO`«∞ `≥eÜ«∞~åx J#O`«∞_»=Ù
h=Ù.
=. =∞é˜ÜÚ« <˘Hõ¯KÀ@q+¨Ü∞« `«$ëê‚Ñ~¨ ∞° Öˇ#· #~°Ñ⨠√◊ =ÙÅ∞ Ѩ~`
° `
« fiΫ O|"≥#· x#∞fl =∂xÜ≥∞ÿ â◊fi~°ºHÍ=ÚÖˇ·
`«H˜¯# ^Õ=`«Å Éèíl~ÚOѨÙ^Œ∞~°∞, "åiK«∞Û ã¨OѨ^ŒÅ∞ ~å[‰õΩÅO|∞#∞OÉ’Öˇ "å~°ÅO QÆ∂_ç
<åâ◊O|∞#O ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞, q+¨Ü«∞HÍ=Ú ÖËx x#∞fl ¿ãqOz#"å~°∞ "Õñz# q`«Î#O|∞#∞O É’Öˇ
^ÕǨO`«~À`«ÊuÎ <˘O^Œ‰õΩO_»∞^Œ∞~°∞, x~°∞æ}∞O_»"≥· *Ï˝#q*Ï˝# ~°∂ѨO|∞ <˘OkÜ«Ú#fl x#∞fl
514 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆ∞}ã¨"Õ∞`«∞xOQÍ *Ï˝#∞Å∞ ÉèÏqO`«∞~°∞. h Éèí[#O ÉË~°∂ѨÙ# #~Ú# "≥∂HõΔO|∞ „Ѩ™êkOK«∞.
l`«=∞u"≥·# h=Ù ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡O ÉË „ѨHÍ~°O|∞# x~°‚~ÚOzu, "å „Ñ¨HÍ~°O|∞# ã¨~Àfi`«¯$+¨μìO_»
=~Ú# x#∞fl ã¨#`«∞¯=∂~å^Œ∞Å∞ "≥∂HõΔO|∞ H˘é‰õΩ ¿ãqOK«∞K«∞<åfl~°∞. D ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡O|∞
#O^Œ∞ *Ï˝#Ç‘Ï#∞O _˘Hõ¯O_»∞#∞ ÖËñ _»#ºHÍ=∞º^èŒ~°‡O|∞#O^Œ∞ q+¨=∞|∞kúKÕ`« <Õ#∞ h=Ù <å‰õΩ
h‰õΩ #x =z~ÚOK«∞ K«∞#fl"åñ _»^èŒ~°‡x~°`«∞O_≥· HõΔ~ÚOK«∞K«∞O_»∞. ™ê÷=~° [OQÆ=∞ „áê}˜ ã¨=¸
ǨÏO|∞#O^Œ∞ ã¨=∞Oɡ·# ÉèÏQÆ=`«^èŒ~°‡O|∞Å =iÎOK«∞K«∞#fl =∞#∞AxH˜ Éèí=^ŒÌ~°≈#O|∞=Å#ñ
ÉÏѨO|∞ HõΔ~ÚOK«∞@ ÜÕ∞q∞ z„`«O? aѨÙ_»∞ Éèí=`åÊ^•=Ö’Hõ#O|∞# x~°™êÎâ◊Ü«∞=∞ Å∞O_»<≥·u.
=¸_è»∞O_» #~Ú# <å‰õΩñ |∂~°fiHÍÅO|∞# <å~°^Œ∞O _»#∞„QÆÇ≤ÏOz ÉèíQÆ=^Œú~°‡O|∞ ^ŒÜ«∞¿ãÃã,#k
<Õñ_»∞ <å‰õΩ =~°^Œ∞O_»"≥·# hHõ`«O|∞# ^Œ$+¨ìO|Ü≥∞º, Y^Àº`«O|∞ÅKÕ`« ã¨∂~°∞ºO_»∞ QÀK«~°∞O_»∞
QÍx=∂_ç¯ [QÆ^•`«‡‰õΩO_»"≥·# h =∞ǨÏ`«ÎfiO|∞ =∞#∞AÅKÕ`« <åK«iOѨO|_ç „Ñ¨ã≤^ŒúO ɡ·#kQÍ,
^ŒO ^Œ∞`«ÊuÎã≤÷u ÅÜ«∞HÍ~°}∞O_»"≥· ÉèíQÆ=O`«∞O_»"≥·# h‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ #x =∞é˜Ü«Ú#∞.475
* WO„kÜ«∂~°∞÷ʼnõΩ =â◊√Öˇ· q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅ∞ =∞iy uiˆQ #~° Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»"≥·# x#∞fl
q_çz Sâ◊fi~°º"åOKè`
« À W`«~° ^≥"· åÅ#∞ P~åkè™êÎ~∞° . P ^Õ=`«Å∞ WKÕÛ ã¨OѨ^ÅŒ ∞ ~åAeKÕÛ =∞_ç=∂<åºÅ
=O\˜q. P =∞_ç=∂<åºÅ∞ P ~åAÅ`Àáê@∞ #tOzáÈ~Ú# q^èŒOQÍ P zÅ¡~° ^Õ=`«eKÕÛ ã¨OѨ^ŒÅ∞
"åi`Àáê@∞ #+¨ì"≥∞ÿ áÈ`å~Ú. q+¨Ü«∞"åOKè«Å#∞ q_»<å_ç x#∞fl P~åkèOKÕ"å~°∞ "Õ~ÚOz#
q`«Î<åÅ=O\˜"å~°∞. "åiH˜ ^ÕǨO`«~åÅÖ’ "≥ÚÅÔH`ÕÎ „Ѩã¨H˜Î LO_»<Õ LO_»^Œ∞.
x~°∞æ}∞_»"≥· ‰õÄ_® *Ï˝#q*Ï˝#~°∂áêÅ`À q~ålÖË¡ x#∞fl *Ï˝#=O`«∞ Öˇ·#"å~°∞ QÆ∞}=O`«∞xQÍ<Õ
ÉèÏq™êÎ~°∞. U q^èŒOQÍ PK«iOz#ѨÊ\˜H© h ¿ã= "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. h=Ù x~°‚~ÚOz# ÉèÏQÆ=`«
^èŒ~å‡#∞™ê~°OQÍ ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ "≥∂HΔÍxfl HÍOH˜ΔOz 㨈~fiâ◊fi~°∞_»"≥·# x#∞fl
ã¨O¿ãq™êÎ~∞° .
ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡xfl J=ÅOaOz# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù ÅO^Œ~°∂ *Ï˝#=O`«∞ÖË. "åiÖ’ *Ï˝#Ç‘Ï#∞_»O@∂
LO_»_»∞. =∞#ã¨∞Ö’x HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛHÀ=Öˇ#<Õ `«Ç¨Ï`«Ç¨Ï`À HÍ=∞ºHõ~°‡Å"≥O@ Ѩ~°∞=ÙÖˇ`«∞Î`«∂ ''<Õ#∞
h=Ù <å‰õΩ h‰õΩ——J<Õ q+¨=∞|∞kú HõÅ"å_»∞ J^èŒ~°‡Ñ¨~°∞_≥· J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å_»∞. K«~åK«~°=ÚÖˇ·#
ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞^Œ$+≤ì Hõey ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡#∞™ê~°O ã¨~°fi„`« ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ã¨O^Œi≈OKÕ "åxH˜
áêѨO ѨiǨ~°O HÍ=@OÖ’ Pâ◊Û~°ºO U=ÚOk? WѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥·# h áê^Œã¨O^Œ~°≈#O=Å¡ <åÖ’x
^ÀëêÅhfl ѨÓiÎQÍ #tOKå~Ú.
=∞O^Œ|∞kú<#·≥ ##∞fl <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz ÉèÏQÆ=`« ^è~Œ å‡xfl <å‰õΩ LѨ^tÕ OKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡
WѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OѨQÆeQÍ#∞. q∞}∞QÆ∞~°∞ ѨÙ~°∞QÆ∞ʼnõΩ ã¨∂~°∞º_»∞ QÀK«iOѨ#>Ë¡
™ê=∂#º=∂#=ÙʼnõΩ [QÆ^OŒ `«~åºq∞"≥#· h =∞ǨÏ`Îfi« O QÀK«~O° HÍ^Œ∞. ã¨$+≤ãì u÷≤ ÅÜ«∂ʼnõΩ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `«∞_»"·≥
ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥·# h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 515
`Õ. J~°Ü«∞ „|Ǩ‡^Œ∞ Öˇ=fix ##∞#~ÚOz, ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ =∞#=Ú#ñ „|ã¨∞ÎuO`«∞
~°=x Ü≥∞=fix `«Åg∞ñ^Œ <å=yO[ñ, É’Å∞ <å "Õ~Út~°=ÚÅ Éè’yñ Q˘Å∞Î. 476
* „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ· x#∞fl P„â◊~ÚOz ÉèíH˜Î`À ™È΄`«O KÕ™êÎ~°∞. D ã¨=∞ã¨Î
Éèí∂=∞O_»ÅO h t~°ã¨∞û g∞^Œ P=yO[=Öˇ LO@∞Ok. J@∞=O\˜ "Õ~ÚѨ_»QÆÅ =∞ǨÉè’y"≥·# x#∞fl
¿ãq™êÎ#∞.——.
Hõ. D q^èŒ=Ú# q#∞uOѨñQÆ, <å q^•º^èŒ~°∞ÅÉèí~°Î HõxÜ≥∞ ##O`«∞O
_À q=∞Å|∞kú! h ^ŒQÆ∞, nè qÉèí=O|∞#‰õΩ "≥∞zÛuO „aÜ«∞=∂~°<£. 477
P. J~°Ü«∞ <å~°^Œ∞O_»∞ #Oy~°ã¨∞O_»∞#∞, ^Œ`«Îfi "≥Úã¨Oy<å~°∞, ^•x Hõ`«#
##∞flñ E_»ñQÆÖˇæ <å ÉèíH˜Î =∞kñ QÆÖˇæ, <å Ѩ^äŒO|∞ h‰õΩ #=∞‡ñ QÆeÔQ. 478
* D „ѨHÍ~°OQÍ q^•º^è~Œ ° K«„Hõ=iÎ J~Ú# z„`«Hˆ `«∞_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Pkâı+μ¨ }˜‚ ã¨Oã¨∞uÎ OKå_»∞.
JѨC_»∞ J#O`«∞_»∞ z„`«ˆH`«∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞ – F |∞kú=∞O`«∞_®! x~°‡Å"≥∞ÿ# h |∞kú "≥·Éèí"åxH˜
"≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl#∞. h=Ù <å‰õΩ q∞H˜¯e Pf‡Ü«Ú_»"≥·<å=Ù. <å~°^Œ∞_»∞, JOy~°ã¨∞_»∞ <å Ü«∞^ä•~°÷ã¨fi~°∂áêxfl
h‰õΩ Z~°∞QÆ KÕâß~°∞. JO^Œ∞=Å# h=Ù ##∞fl ^Œi≈OѨQÆeQÍ=Ù. h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ <å ÉèíH˜Î ÉèÏ"åxfl
ѨkÅѨ~°K«∞‰õΩ<åfl=Ù. <å =∂~°æOg∞^Œ h‰õΩ #=∞‡HõO HõeyOk.
ã‘. ѨÓx <å ~°∂ѨO|∞ Éèí∂`«*ÏÅO|∞Å∞, Éèí∂`«ÉèÏ=#∞ñ_» <Õñ ÉÁO^Œ∞=_»ñQÆ
„|ǨχO|∞ =∞é˜Ü«Ú â◊|Ì„|Ǩχ=Ú#∞ âßâ◊fi`«Oɡ·# `«#∞=ÙÅ∞ ^ŒyÖˇ <å‰õΩ
#dÅÖ’Hõ=ÚÅO^Œ∞ ##∞QÆ`«Oɡ· Ü«ÚO^Œ∞, Ö’HõO|∞ <åÜ«∞O^Œ∞ *’Hõñ *ˇO^Œ∞,
#∞ÉèíÜ«∞O|∞ <åÜ«∞O^Œ∞ #aèQÆ`«Oɡ· Ü«ÚO_»∞, #aèb# =∞QÆ∞^Œ∞ # Ü«ÚºÉèíÜ«∞=∞O^Œ∞!
`Õ. "≥ÅÜ«∞ x„kOK«∞"åñ _®`«‡ qâ◊fi"≥∞Å¡ñ, Ez "Õ∞ÖϯOz `å <˘Hõ¯ KÀ\˜"åxñ
QÍ q"ÕH˜OK«∞ =∂_ç¯ h rq`Õâ◊, =∂Ü«∞ kQÆ<å_ç Ѩ~°=∞^èŒ~°‡O|∞ñ ^≥eÜ«Ú. 479
* D [QÆ`«∞ÎÖ’x ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ∂ <å ã¨fi~°∂áêÖË. <Õ#∞ Éèí∂`« ÉèÏ=#∞_»#∞. D ã¨$+≤ìÖ’x ã¨=∞ã¨Î
~°∂áêÅ#∂ xˆ~ÌtOKÕ"å_»#∞ <Õ<Õ. „|Ǩχ=¸, â◊|Ì„|Ǩχ=¸ Ô~O_»∂ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# <å ^ÕǨÅ∞.
P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_» <≥·# <Õ#∞ JdÅÖ’Hõ=ÚÅO^Œ∞ xO_ç L<åfl#∞. D ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ∞ <åÖ’ Wq∞_ç
L<åfl~Ú. D ~Ô O_»∞ ã≤`÷ ∞« Å∂ <å‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ #_»∞ã¨∂Î LO\Ï~Ú. <Õ#∞ D ~Ô O\˜Ö’ JO`«s#¡ OQÍ
LO\Ï#∞. x„kOKÕ"å_»∞ ã¨fiáêfl=ã¨÷Ö’ ã¨=∞ãÎ̈ qâßfihfl ã¨O^Œi≈Oz "Õ∞ÖϯOz# J#O`«~°O `å#∞ ZHõ¯_»
L<åfl_À `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ r=ÙÅ∞ D qâßÅ ã¨$+≤ìÜ«∞O^Œ∞ qǨÏiOz qǨÏiOz U^À
XHõ<å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x =∂Ü«∞ #∞O_ç q_ç=_ç#"åÔ~· Ѩ~°=∂~å÷xfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
516 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. x„^Œ "À=Ù"Õà◊ x~°`«∞ñ_≥· ^ÕÇ≤Ï ^•, <≥\˜ì QÆ∞}=ÚKÕ`« xO„kÜ«∞=ÚÅñ
QÆ_»z#\˜ì ã¨∞Y=Úñ QÆ#∞, #\˜ì „|ǨχO|∞ñ, QÆ_çq∞ "≥∞éÜ«∞ ##∞flñQÍ <≥é∞OQÆ∞. 480
* r=Ù_»∞ x„kOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO„kÜ«∂ʼnõΩ Jf`«∞_≥· LO\Ï_»∞. J`«xx QÆ∞}ÏÅ∞ Ug ã¨Ê$tOѨ=Ù.
J@∞=O\˜ WO„kÜ«∂f`«"∞≥ #ÿ P#O^Œãu÷≤ <Õ „|ǨχOQÍ QÆ∞iÎOK«∞, P „|Ǩχã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ <Õ#∞QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ.
P. ã¨fiѨfl=∞O^Œ∞ <≥@∞¡ ã¨OKå~° "≥Ú#iOK«∞, "Õ∞Å∞HÍOz ^Œ$+¨ì "≥∂e <≥é∞ñQÆ∞
#∞ÉèíÜ«∞ "≥∞é∞ñQÆ∞#\˜ì Ü«Ú`«Î=∞*Ï˝#O|∞, `«`«Îfi, =∞\˜ì^≥·# `«ÅñѨ٠<Õ#∞. 481
* r=Ù_»∞ ã¨fiѨflOÖ’ ZHõ¯_≥H¯õ _À Z>ˇ\
¡ ’¡ ã¨OK«i™êÎ_∞» . "Õ∞ÖÁ¯#fl J#O`«~O° `å#∞ K«∂z#"å\˜x
J=QÆ`«O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. D Ô~O_»∞ ã≤÷`«∞Å#∂ K«Hõ¯QÍ ã¨=∞#fi~ÚOK«∞H˘x XHõ\˜QÍ „QÆÇ≤ÏOK«@"Õ∞
L`«Î=∞*Ï˝#O. J@∞=O\˜ *Ï˝#"Õ∞ <Õ#∞QÍ QÆ∞iÎOK«∞.
ã‘. J~°Ü«∞OQÆ <≥=fix HõÅqQÍ#\˜ì ~¸ ã¨Åe`« =∂#∞+¨*Ïuñ |∞\˜ì
Ü«∂`«‡`«`«Îfi *Ï˝#ǨÏ`«∞ñ_≥·# "åxH˜ñ QÆÅ∞QÆ∞<≥ Ü≥∞O^Œ∞ ã¨∞YO ÉÁH˜O`«?
"≥ÅÜ«∞ñ „|=$uÎx=$uÎ =∂~°æO|∞Å ã¨∞Y^Œ∞óY K«Ü«∞=ÚÅ ™⁄ikñ ^≥eã≤
ѨxK≥_ç ã¨OHõÅÊѶ¨Å =¸Å=Ú#ñ ÉÏé˜ Hõ_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óY "≥∂HõΔ=ÚÅH˘é‰õΩ
P. ^ŒOѨu „H˜Ü«∂=∞`«O|∞ =iÎO`«∞~°∞, ^•# "≥∂HõΔ "Õ∞Å ^ŒH˜¯ Ü«ÚO_»∞?
#dÅ ^Œ∞óY¿ÇÏ`«∞ =~Ú# ~¸ Hõ~°‡O|∞, <≥é˜ñy ##∞flñ ^ŒÅñѨ iK«ÛÖ’#. 482
* Ö’HõOÖ’ #~°[#‡O Ѩ~=° ∞^Œ∞~°É¡ Oíè . HÍ"åÅO>Ë ÅaèOKÕk HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ L`«=Î ∞[#‡<≥uÎ ‰õÄ_®
P`«‡ã¨fi~°∂ѨO `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® `«ÑC¨ =∂~°Oæ Ö’ Ѩ_#ç "åxH˜ U =∂„`«O ‰õÄ_® ã¨∞YO ÅaèOѨ^∞Œ . =∂#=ÙÅ∞
ã¨∞Y„áêÑ≤Î HÀã¨O ^Œ∞óYx=$uÎ HÀã¨O „ѨÜ∞« uflã¨∞OÎ \Ï~°∞. „Ѩ=$uÎ=∂~åæhfl x=$uÎ =∂~åæhfl J=ÅOa™êÎ~∞° .
HÍx "åi ã¨OHõÅÊO HÀiHõ`À ‰õÄ_ç#O^Œ∞=Å¡ "åiH˜ ã¨∞YO „áêÑ≤OÎ K«^∞Œ . ^Œ∞óYO `˘ÅyáÈ^Œ∞.
H˘O^Œ~°∞ ã¨∞YO HÀã¨O ^•OѨ`«º^èŒ~å‡xfl P„â◊~Ú™êÎ~°∞. nxÖ’ ‰õÄ_® Ѩ~°ã¨Ê~°O qÜ≥∂QÆO
Hõey#ѨC_»∞ qëê^ŒO `«Ñʨ ^Œ∞.JO^Œ∞=Å¡ ã¨O™ê~°ãO¨ |O^èOŒ Ö’ Ãã·`O« ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ „áêÑ≤ãÎ ∂¨ <Î Õ LO\Ï~Ú.
##∞fl q㨇iOz ^Œ∞óYHÍ~°}"≥∞ÿ# D |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl"åiH˜ "≥∂HõΔO Z\Ï¡ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok!
=. =∞é˜Ü«Ú q*Ï˝<åaè=∂#∞ Å~Ú# =∞#∞+¨μºÅ‰õΩ #u ã¨∂HõΔ‡O|~Ú# Ü«∂`«‡QÆu x[™ê÷#„`«
Ü«∞ÅHõ} Δ O|∞#ñ [`«∞~å÷Oâ◊O|∞ <≥éO˜ y Ü≥∞ÿ Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡Hõ q+¨Ü∞« O|∞ÅKÕ`#« ∞ q"ÕHõ |ÅO|∞KÕ`#« ∞
xÜ«Ú‰õΩÎO_≥· *Ï˝#q*Ï˝# ã¨O`«$ѨÙÎO_≥·# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ <å‰õΩ Éèí‰õΩÎO_»QÆ∞ h q^èŒO|∞Å∞ QÆÅ"å~°Å∞
Ü≥∂QÆ <≥·Ñ¨Ù}º |∞kú QÆÅ"å~°Å∞<≥· ™êfi~°÷O|~Ú# Ü«∂`«‡KÕ`«O |~°=∂`«‡#∞ ^≥eÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞.
h=Ù h „Hõ=∞O|∞# =∞^ŒƒùH˜Î „â◊^•úѨ~°∞O_»"≥· q*Ï˝# ã¨OѨ#flO|∞Öˇ·# "å‰õΩ¯ÅKÕ`« ™È΄`«O|∞¿ãã≤
=Ú‰õΩÎO_» "≥·u =x Ü«∂ âı+¨ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ q^•º^èŒ~°Ñ¨uÜ≥ÿ∞# z„`«ˆH`«∞O |eH˜ Ü«∞`«x
Hõ^Œ$â◊√ºO_≥· áÈÜ≥∞. U k‰õΩ¯# ã¨~åfi`«‡‰õΩO_≥·# Ü«∞#O`«∞O _»O`«~åú#O|∞ <˘O^≥, <å k‰õΩ¯#‰õΩ
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 517
q^•º^èŒ~° Éèí~°Î #=∞㨯iOz QÆQÆ#K«~°∞O_≥· K«x ÅHõΔÅ ã¨OYºÖˇ·# k=º =~°¬O|∞ Å"åºÇ¨Ï`«
|ÖËO„kÜ«ÚO_≥· Ѩ~°=∞Ü≥∂y ѨÙ~°∞+¨μÅ∞#∞ k=º=ÚhO„^Œ∞Å∞#∞ ã≤^ŒúKå~°}QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞#∞ q#∞u
¿ãÜ«∞O QÆ∞Å „^À}Ïk â‹Å· O|∞Å#∞ ~°=∞º„Ѩ^âÕ O◊ |∞Å#∞ ã¨OHõÅÊã≤^úŒ „Ѩ^âÕ O◊ |∞Å#∞ q<ÀkOK«∞K«∞
N<å~åÜ«∞} ^Œ`«ÎO|QÆ∞ k=ºq=∂#O|∞ #O^Œ∞ñ [i~ÚOK«∞K«∞ #∞O_ç. 483
* =∞#∞+¨μºÅ∞ q*Ï˝<åxfl Jaè=∂x™êÎ~°∞. J@∞=O\˜"å~°∞ *Ï„QÆ`ü ã¨fiѨfl ã¨∞+¨μѨÙÎÅ<Õ =¸_»∞
J=ã¨÷ʼnõΩ Jf`«"≥∞ÿ <åÅ∞QÆ=^≥·# P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. JÖÏ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞
WǨÏѨ~åÅ#∞ K«Hõ¯QÍ QÆ∞iÎOz#"å_≥·, Ü«ÚHÍÎÜ«ÚHõÎ q"ÕHõO`À ‰õÄ_ç#"å_≥·, *Ï˝# q*Ï˝<åÅ`À ã¨O`«∞+¨μì_≥·
<å‰õΩ Éèí‰õΩÎ_»=Ù`å_»∞. W@∞=O\˜"åˆ~ Ü≥∂QÆq^ŒºÖ’ <≥·Ñ¨Ù}ºO ã¨OáêkOz P`«‡#∞ ^Œi≈™êÎ~°∞. P
P`å‡#∞Éèí∂u`À Ѩ~°=∂`«‡#∞ ã¨O^Œi≈™êÎ~°∞. h=Ù J^Õ q^èŒOQÍ <åÜ«∞O^Œ∞ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ HõÅ"å_»"≥·
q*Ï˝#ã¨OѨ#fl=ÚÖˇ·# "å‰õΩ¯Å`À ##∞fl ã¨∞ÎuOz =Ú‰õΩÎ_»"≥·<å=Ù.
D q^èOŒ QÍ q^•º^è~Œ K° „« Hõ=iÎ J~Ú# z„`«Hˆ `«∞x`À ѨeH˜ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· J#O`«∞_»∞ JO`«~åú#O
K≥O^•_»∞.
z„`«ˆH`«∞_»∞ Pkâı+¨μ_»∞ J^Œ$â◊º"≥∞ÿ# k‰õΩ¯‰õΩ #=∞㨯iOz PHÍâ◊=∂~åæ# Ѩܫ∞xOz
J"åºÇ¨Ï`«"≥∞ÿ# |Å=¸, WO„kÜ«∞ Ѩ@∞`«fi=¸ HõÅ"å_≥· Ѩ~°=∞Ü≥∂y ѨÙOQÆ=ÙÅ∂, k=º=ÚhO„^Œ∞Å∂,
ã≤^ŒúKå~°} QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂ H˘xÜ«∂_»∞`«∞O_»QÍ ÅHõΔÅH˘Åk k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ ~°=∞}©Ü«∞ „Ѩ^ÕâßÅÖ’
ã¨OK«iOKå_»∞. ã¨OHõÅÊã≤^∞Œ Öú #·ˇ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ x=ã≤OKÕ ã¨Ö÷ ÏÅÖ’ q<ÀkOKå_»∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
J#∞„QÆÇ≤ÏOz# k=ºq=∂#OÖ’ qǨÏiOKå_»∞.
âß. P_çOK«∞<£ ǨÏi k=º<å@Hõ QÆ∞}"åºáê~° #$`«ºO|∞ÅO,
ÉÏ_çOK«∞<£ [Å*Ï`« <Õ„`«a~°∞^Œ „ѨMϺ`« w`«O|∞ÅO,
QÆ∂_çOK«∞<£ ã¨`«`«O|∞ lǨÏfiÅ`«∞k<£ QÀqO^Œ<å=∂=à◊√Öò
„H©_»O y#fl~°Ü«∞HõΔ HÍq∞#∞ÅKÕñ QÆ$ëê‚iÊ`«™êfiO`«∞ñ_≥·. 484
* z„`«ˆH`«∞_»∞ H˜#fl~°HÍO`«Å KÕ`«, Ü«∞HõΔHÍO`«Å KÕ`« [QÆ<åfl@Hõ ã¨∂„`«^è•i J~Ú# „jǨÏi
k=ºbÅÅ#∞ QÍ#O KÕ~ÚOKå_»∞. <å@ºO KÕ~ÚOKå_»∞. P ѨÙO_»sH͉õΩΔ x <å=∂Å#∞ x~°O`«~O° <åůÅÃÑ·
ѨeH˜OKå_»∞. D q^èŒOQÍ Hõ$+¨μ‚x Ü«∞O^Õ ÅQÆfl"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À z„`«ˆH`«∞_»∞ „Ѩ=iÎOKå_»∞.
ã‘. "åã≤OK«∞ <å`«‡Ö’ "≥·+¨‚= *Ï˝#O|∞, <åtOK«∞ ÉèÏQÆ=`å~°Û#O|∞,
Éèí∂+≤OK«∞ <Õ „á⁄^Œ∞Ìñ |∞O_»sH͉õΔΩx, ÉèÏ+≤OK«∞ ǨÏiHõ^ä• „áœ_èç "≥∞éã≤,
ÃѶ∂+≤OK«∞ ǨÏi<å=∞QÆ∞}xHÍÜ«∞O|∞Å∞, áÈ+≤OK«∞ñ |~°`«`«Îfi É’^èŒ =∞~°ã≤,
¿ãqOK«∞ NHõ$+¨‚ ¿ã=HõxHõ~°O|∞, ã¨∞Y=Ú#ñ *ËÜ«Ú hâ◊√#‰õΩ |Å∞Å∞,
`Õ. áê_»∞ñ ÉÏ_çOK«∞ "≥·‰õΩO~î°Éèí~°Î #@#, ~°∂Ѩ=~°Î# QÆ∞}<å=∞ nÑ≤`À~°∞
w`«*Ï`«„Ѩ|O^èŒ ã¨Ow`« q^èŒ∞Åñ, ˆQâ◊= „Ñ‘uQÍñ l„`«ˆH`«∞ñ _≥ѨÙ_»∞. 485
518 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* z„`«Hˆ `«∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ "≥+· =‚¨ *Ï˝<åxfl Ѩi=∞oOѨ*ãË ∞¨ H˘<åfl_»∞. ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ #∞ JiÛOKå_»∞. ZÅ¡ÑC¨ _»∂
ѨÙO_»sH͉õΩΔ }Ë‚ H˘xÜ«∂_®_»∞. NǨÏiHõ^ÅŒä <Õ K«H¯õ QÍ =Hͯ}˜OKå_»∞. "åã¨∞^Õ=Ùx ã¨∞QÆ}ÏÅ<Õ ZÅ∞ÔQuÎ Kå\Ï_»∞.
Ѩ~`° `
« åÎfi<Õfl „ѨɒkèOKå_»∞. NHõ$+¨‚ ¿ã=‰õΩÅ<Õ ¿ãqOKå_»∞. q+¨μ^‚ =Õ Ù#ˆH <≥"· ^Õ •ºÅ∞ ã¨=∞iÊOKå_»∞.QÀqO^Œ∞x
bÖÏqÖÏ™êÅ<Õ `å#∞ áê_»∞`«∂ áê_çOKå_»∞. q+¨μ<‚ å=∞ ã¨OH©~#ΰ Å#∞ ÉèQí =Æ „fÊuQÍ QÍ#O KÕ~ÚOKå_»∞.
–: z„`«ˆH`«∞O _ôâ◊fi~°kèHͯ~°O|∞# Q“iKÕ âßѨ "≥ÚO^Œ∞@ :–
=∞. ǨÏiñ wiÎOK«∞K«∞ #Å¡#Å¡ =∞kÖ’ #ÉÏ˚‰õΔΩ ¿ãqOK«∞K«∞O
|~°=∂#O^Œ=Ú <˘O^Œ∞K«∞<£ [QÆ=ÚÅO „|MϺu =iÎOK«∞K«∞<£
ã¨∞~°~å*’Ѩ=∞=¸iÎ Ü«∞HõΔQÆ}=ÚÖò ™⁄Oáê~° q^•º^èŒ~å
ѨÊ~°ã¨Öò Q˘ÅfiñQÆñ ÉÏ_»ñQÍ ã≤`«yi„áêO`«O|∞# <ÕflñQÆ∞K«∞<£. 486
* Dq^èŒOQÍ q+¨μ‚^Õ=Ùx q#∞uã¨∂Î ^蕺xã¨∂Î ¿ãqã¨∂ΠѨ~°=∂#O^•xfl á⁄O^Œ∞`«∂ z„`«ˆH`«∞_»∞
Ö’HõOÖ’ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ<åfl_»∞. ^Õ"OÕ „^Œãx¨ flÉè∞í _≥#· P q^•º^è~Œ K° „« Hõ=iÎ Ü«∞‰õΩΔ Å∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∂, JѨû~°ãŨ ∂
`«##∞ K«∞@∞ìH˘x ¿ãqã¨∂Î LO_»QÍ ÔH·ÖÏ㨄áêO`«OÖ’ ã¨OK«iOѨ ™êQÍ_»∞.
âß. P q^•º^èŒ~°Éèí~°Î QÍOK≥ ǨÏ~°hǨ~å=∞$`åǨã¨=Ú<£
Nq„ÉèÏl`«=Ú<£ x~°ã¨Îyi*Ï¿ã"åQÆ`åÜ«∂ã¨=Ú<£
^Õ"åhHõ qHÍã¨=Ú<£ â◊√Éèí=∞Ǩ^Õ"åO„Ѷ≤∞ ã¨O"åã¨=Ú<£
Éèí∂qMϺ`« qÖÏã¨=ÚO „kÉèí∞=h ѨÓ`«O|∞ñ ÔQ·ÖÏã¨=Ú<£. 487
* P q^•º^èŒ~°K«„Hõ=iÎ JHõ¯_» ÔH·ÖÏã¨Ñ¨~°fi`åxfl ^Œi≈OKå_»∞. t=Ùx=Öˇ =∞OK«∞=Öˇ J=∞$`«O=Öˇ
`≥ÅQ¡ Í P "≥O_çH˘O_» â’aèã∞¨ #Î flk. ã≤iã¨OѨ^ÅŒ `À q~ålÅ∞¡`∞« #flk. áê~°fif Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞Å#∞ ^Œi≈OK«\ÏxH˜
=zÛ# Éè‰í Ωõ ÅÎ „â◊=∞#∞ `˘Åyã¨∞#Î flk. ^Õ=`«Å‰õΩ qHÍ™êxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞#Î flk. =∞Ǩt=Ùx áê^ŒÑ^¨ ‡Œ ã¨Ê~°≈KÕ
ѨÙh`«"≥∞ÿ#k. qâ◊fiqMϺu Hõ#flk. Ö’HÍÅ#∞ Ѩq„fHõiã¨∞Î#flk.
Hõ. P ~°[`« Éèí∂^èŒ~°O|∞#, hˆ~[Éèí"å=∞~åk xHõ~°=Ú Q˘ÅfiO
ÉË~ÀÅQÆ=Ú# #∞O_ç#, Q“sÜ«Ú`«∞ñ_»~Ú# ǨÏ~°∞xñ QÆxÜ≥∞ #ˆ~O„^•! 488
* ѨsH˜#Δ flˆ~O„^•! P "≥O_ç H˘O_»ÃÑ·# „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ ¿ãqã¨∞OÎ _»QÍ áê~°fif ã¨"∞Õ `«∞_≥· H˘Å∞=ÙfiÛ
L#fl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ z„`«ˆH`«∞_»∞ uÅH˜OKå_»∞.
ã‘. `«# x[~°∂Ѩ q∞O`«Ü«Ú #∞x¯ ^≥eÜ«∞Hõ, "å^ŒO|∞¿ãÃã_»∞ "Õ^Œ~°==Úñ
QÆ~°∞}Ï=Ö’Hõ<åHÍOH˜Δ`«∞Öˇ· Ü«Ú#fl „|Ǩ‡k ã¨#Hõã¨O„Ѩ}∞u~°==Ú
™ê~°t"å#O^Œ ã¨ÖϡѨ=ÚÅ <˘Ñ¨C „Ѩ=∞^äŒQÆ}Ïo Ü«∂~°ƒù@~°=O|∞
_»=∞~°∞=∞$^ŒOQÍk _è»=∞_è»=∞^èŒfix`À_ç Ѩ@∞Éèí$Oy <å@ºq™êÊù~°~°==Ú
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 519
`Õ. =∂#∞QÍñ *Ï=∞~°Å∞ gK«∞ =∂`«$HÍk, HÍq∞h[# =∞Ç≤Ï`« HõOHõ}~°=O|∞
"≥∞O_»∞ *ˇÅñQÆñQÆñ QÆ#∞flŠѨO_»∞=Ü≥∞ºñ, Q˘O_»~åK«∂e ÃÑxq∞\˜ xO_»∞H˘Å∞fi. 489
* P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x H˘Å∞=Ù‰õÄ@OÖ’ XHõ „ѨHõ¯ ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞^ä•~°÷ã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ
"Õ^•Å∞ "åkOK«∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. XHõ „ѨH¯õ Ѩ~=° ∞t=Ùx ^•H˜}Δ ºgHõ}
Δ O HÀã¨O xsH˜ãΔ ∂¨ Î „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∂,
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk ^Õ=~°∞¬Å∂ ™È΄`åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. XHõ „ѨHõ¯ ã¨^•t=Ùx ã¨ÖϡѨ=ÚÅ∞ K≥ѨC‰õΩO@∂
„Ѩ=∞^äŒQÆ}ÏÅ∞ P#O^ŒO`À ˆHHõÅ∞ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. =∞~˘Hõ„ѨHõ¯ _»=∞~°∞HõO, =∞$^ŒOQÆO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å^•ºÅ
_è»=∞_è»=∞ ^èŒfi#∞Å`À Éèí$Oy <å@ºO KÕã¨∞Î<åfl_»∞. =∞~˘Hõ „ѨHõ¯ qO*Ï=∞~°Å∞ gã¨∞Î#fl ã¨Ñ¨Î=∂`«$HõÅ
=∞}˜HõOHõ} xHÍfi}ÏÅ∞ qxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. D q^èŒOQÍ "≥O_çH˘O_»g∞^Œ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x xO_»∞ H˘Å∞=Ù
Hõ#∞flŠѨO_»∞=Ù HÍqOzOk.
=. W@∞¡ „|Ǩ‡k ã¨∞~°xHõ~° ¿ãq`«∞O_≥· Ü«¸~°∞Ñ‘~O°î |∞# #∞#fl Éè"í åxñ Q“ñy@O *Ë~∞° ÛH˘x Ü≥Ú_À¤ÅQÆO|∞#
#∞#fl Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O Ez z„`«Hˆ `«∞O_»∞ ѨHÑõ H¨ õ #y Ü«∞^ÕqÌ q#∞K«∞O_» x@¡xÜ≥∞. 490
* „|Ǩ‡k ^Õ=`åã¨=¸Ç¨ÏO Ѩi"Õ+Oì≤ z ¿ãqã¨∞OÎ _»QÍ `˘_»g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û#fl áê~°fif^Õqx P^Œ~O° `À
PeOQÆ#O KÕã¨∞H˘x xO_»∞H˘Å∞=Ù#fl Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ѨiH˜Oz z„`«ˆH`«∞_»∞ ѨHõѨHÍ #"åfi_»∞. Éèí"åx
q<Õ@@∞¡ Dq^èŒOQÍ Ñ¨eHÍ_»∞–
ã‘. H˘=∞~˘Ñ¨ÊñQÍ Ö’HõQÆ∞~°∞ñ_»∞#∞ QÆ_»ÖËx ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂ѨO|∞ñ ^•# Ü«∞QÆ∞K«∞
[_»Å∞ ^èŒiOzÜ«Ú ã¨iÖËx `«Ñ¨=Ú#ñ ÉÁ_»"≥·# ~¸ Ü≥∂yѨÙOQÆ=ÙÅ∞#∞
„|Ǩχ"å^Œ∞Å∞ñ Q˘Åfi ÉèÏã≤Å∞¡ H˘Å∞fiÖ’ q∞^äŒ∞# ~°∂ѨO|∞# "≥∞Åñ`«`À_»ñ
„ÉÏHõ$`«∞O_»∞#∞É’Öˇ |^•ú#∞~åQÆ∞ñ_≥· ÖÏe`«∞O _»Ü≥∞º x~°¡[˚`« x@
P. #Hõ@! „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨μñ _≥· #ñ ^• <ÕHÍO`«, =∞O^Œ∞ ã¨`«∞Å`À_» #Å~°∞ñQÍx
~Ú@∞¡ ^èŒ~°‡ã¨ÉèíÅ xO`«∞Å`ÀñQÆ∂_ç, Ѩi_è»qOѨÖËñ_»∞ „ÉèÏOu <˘Ok. 491
* ''JÜ≥∂º! W^Õq∞\˜? ã¨HÅõ Ö’Hõ[#‰õΩ_»∂, ã¨~fi° ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ S# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ [\Ï^è•~°∞Å∂,
=∞Ǩ`«Ñ㨠û¨ OѨ#∞flÅ∂, Ü≥∂yѨÙOQÆ=ÙÅ∂, „|Ǩχ"Õ`ÅΫ ∂ Ѩi"Õ+Oì≤ z ¿ãqã¨∞#Î fl D =∞Ǩã¨ÉÖíè ’ =∂=¸Å∞
=∂#=Ù_»∞ÖÏQÍ „¿Ñ=∞q=â◊√_≥· ã≤QÆ∞æÖˉõΩO_® ÉèÏ~°º#∞ H“yeOK«∞H˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. áê=∞~°∞_»∞ Ãã·`«O
UHÍO`«OQÍ HÍO`«Å`À qǨÏi™êÎ_»∞. HÍx D q^èŒOQÍ ^èŒ~°‡ã¨ÉèíÅÖ’ <≥K≥ÛÅ∞Å`À ‰õÄ_ç qK«ÛÅq_çQÍ
ã¨OK«iOѨÖË_»∞. W^≥Hõ¯_ç KÀ^ŒºO!——
Hõ. J# qx Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _®, `«x <Õq∞Ü«Ú ##Hõ #"≥fiñ ^Œ`«ûÉèí"å~°∞O
QÆ#∞ñQ˘x Ü«¸~°Hõ Ü«ÚO_çi, =∞#∞*Ëâ◊fi~°! ~¸â◊√^è≥·~°º =∞Ç≤Ï "≥∞\˜ìkÜ≥∂? 492
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl z„`«ˆH`«∞_»∞ ѨiǨã¨=K«<åÅ∞ qx t=Ù_»∞ z~°∞#=Ùfi #"åfi_»∞. P
ã¨ÉèíÖ’x "å~°O`å =∞ø#OQÍ LO_ç áÈÜ«∂~°∞.
520 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ ^Œ# ѨÓ~°fiHõ~°‡âı+¨O|∞# xO„kÜ«∞[Ü«ÚO_» #x ѨÙ\˜ì# Ü«∞ǨÏOHÍ~°O|∞# [QÆ^Œ∞æ~°∞=ÙO
ɡ‰õΩ¯ „Ѩš^ŒO|∞ ÖÏ_»∞K«∞#fl z„`«ˆH`«∞O Ez Éèí"åx ~Ú@¡xÜ≥∞. 493
* ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕã#≤ Hõ~‡° Å „ѨÉÏè =O =Å¡<À, l`ÕO„kÜ«Ú_»##fl JǨÏOHÍ~°O =Å¡<À [QÆ[#˚ ‰õΩ_≥#·
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ѨiǨÏã≤OK«∞`«∞#fl z„`«ˆH`«∞}˜‚ K«∂z áê~°fif^Õq WÖÏ Ñ¨eH˜Ok –
Hõ. =∞=ÚÉ’ñ\˜ Å[˚ Å∞_çy#, ‰õΩ=∞`«∞ʼnõΩO QÆ~°Î Ü«∞QÆ∞K«∞ñ QÀÑ≤OѨOQÍ
#q∞`å*Ï˝xѨÙ}∞O _»QÆ∞, â◊=∞#∞O_® <Õñ_»∞ gñ_»∞ [QÆ=ÚÅ ÔHÅ¡<£? 494
* ''=∂=O\˜ "åix ã≤QÆ∞æ=∂e# "å~°h, =∞u=∂e# "å~°h PˆHΔÑ≤OK«\ÏxH˜ P*Ï˝Ñ≤OK«\ÏxH˜
`≥yOz# "≥∂#QÍ_® g_»∞? [QÆxflÜ«∞O`å g_»∞?
Hõ. Éèí$QÆ∞<å~°^Œ HõÑ≤ÖÏ^Œ∞Å∞, xQÆ=∂O`«A˝Å∞#∞ Ü≥∂QÆx~°‚Ü«∞ xѨÙ}∞Öò
„uQÆ∞}Ïf`«∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞, #QÆ Ô~#flñ_»∞ "å~°∞ ^èŒ~°‡#Ü«∞ "≥∞é∞ñQÆ~˘HÀ! 495
* Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬, <å~°^Œ=∞ǨÏi¬, HõÑ≤Å=∞ǨÏi¬ "≥Ú^ŒÖˇ·# "Õ^•O`« "Õ`«ÎÅ∂ Ü≥∂QÆq^•º qâß~°^Œ∞Å∂
Ãã·`«O „uQÆ∞}Ïf`«∞_≥·# „u<Õ„`«∞x ZѨC_»∂ ѨiǨÏã≤Oz Z~°∞Qƈ~! "åiH˜ g_ç =∂„`«O Lz`å#∞z`åÅ∞
`≥eÜ«∞"å!
ã‘. Z=fix Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡ q∞O„^•k q|∞^èŒ∞Å, K«∂_®„QÆ Ñ¨O‰õΩÎÅ h_»ñ EK«∞,
<≥=fix `«`«ÎfiO| ^≥#Ü«∞OQÆ „|Ǩ‡k, Ü≥∂y=∂#ã¨Ñ¨OH˜Î <ÀÅÖÏ_»∞,
<≥=fix ~°∂ѨO|∞ <Õ~åÊ@∞ QÍ#Hõ "Õ^ŒO|∞ ÅO^ŒO^Œ "å^Œ =∞_»∞K«∞
<≥=fix HÍ~°∞}º g∞Ö’Hõ=ÚÅ <≥Å¡ñ ^ŒxÑ≤ Ü≥∞O`«Ü«Ú ^èŒ#º`«=ÚÅñ *ËÜ«Ú
`Õ. #\˜ì 㨈~fiâ◊√ñ ÉÏѨã¨OǨ~°∞ nè~°∞, âßâ◊fi`≥·â◊fi~°∞º <å`«‡ã¨O™ê~°∞ hâ◊√
<≥QÆ∞æ Ѩe¯# áêáê`«∞‡ñ _≥Å¡ÉèíOy, ^ŒO_»<å~°∞›O_»∞ QÍ ÔH@∞¡ ^ŒÅñQÆñ QÆÅñ_»∞? 496
* U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ WO„^•k ^Õ=`«Å H˜s@HÍO`«∞ÅÖ’ q~ålÅ∞¡`«∞O\ÏÜ≥∂, U
^Õ=^Õ=Ùx ã¨`«ºã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ „|Ǩ‡k =∞ǨÜ≥∂QÆ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ∞ `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_»∞
`«∞O\ÏÜ≥∂, U Ѩ~å`«Ê~°∞x ã¨fi~°∂áêxfl x~°∂Ñ≤OѨÖËHõ "Õ^•Å∞ "å^Œ∞ÖÏ_»∞`«∞O\ÏÜ≥∂, U
ã¨^ŒÜ«∞ǨÏ$^ŒÜ«Úx Hõ~°∞}Ï Hõ\ÏHõΔgHõΔ}O D Ö’HÍÅ HõxflO\˜H© ~°HõΔ} HõeÊã¨∂Î LO@∞O^À J@∞=O\˜
㨈~fiâ◊fi~°∞}˜‚, áêѨ ã¨OǨ~°∞}˜‚, nè~À^•`«∞Î}˜‚, x`«ºHõÖϺ}∞}˜‚, [QÆ`«∞¯@∞O|∞}˜‚, [QÆnâ◊fi~°∞}˜‚ <À\˜H˜
=zÛ#@∞¡ „Ѩš^•Å∞ ѨeH˜# D áêáê`«∞‡_»∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ tHΔÍ~°∞›_»∞. g}˜‚ ^ŒO_çOѨHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
`Õ. xdÅÖ’HÍ„â◊Ü«∞O|∞ ã¨xflÇ≤Ï`« ã¨∞Y=Ú, ã¨HõÅÉèí„^≥·Hõ =¸ÅO|∞ ™ê^èŒ∞¿ã=º
"≥∞ÿ# HõO*ωõΔΩ áê^ŒÑ¨^•‡~°Û#O|∞, ##∞ã¨iOѨOQÆ YÅ∞ñ_»∞ gñ _»~°∞›ñ _»QÆ∞<≥? 497
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 521
* g_»∞ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»@! ã¨HõÅÖ’HÍʼnõÄ P^è•~°"≥∞ÿ#n, Ji÷Oz# "≥O@<Õ ™œMϺxfl JOkOKÕn,
ã¨~°fi=∞OQÆàÏʼnõÄ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ#n, ã¨[˚#∞ʼnõΩ ¿ãqOѨ^Œy#n J~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡~å^èŒ#O
KÕÜ«∞\ÏxH˜ ^Œ∞+¨μì_≥·# g_»∞ ZO`« =∂„`«=¸ Ü≥∂QÆ∞º_»∞ HÍ_»∞.——
=. HÍ=Ù# <Ài! ^Œ∞~å`«‡Hõ! ~¸ áêѨO|∞#O ÉÏѨã¨fi~°∂ѨOɡ·# ~åHõΔã¨Ü≥∂xO |∞@∞ì=∞x â◊Ñ≤~ÚOz
~ÚO`«#∞O_ç =∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ #=[˝ ¿ãÜ«∞‰õΩO_»∞ =∞x ѨeH˜#ñ l„`«ˆH`«∞O_»∞ q=∂#O|∞ _çyæ
=zÛ Ü«∞ ^ÌqÕ H˜ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz Hõ~H° =õ ∞ÅO|∞Å∞ ^À~ÚeOz ~Ú@¡xÜ≥∞. F [QÆ<å‡`«!
Éèí=KåÛùѨ "åHõºO|∞Å@¡ ÔH·H˘O\˜ñ „ÉÏp# Hõ~°‡O|∞ÅO „ÉÏѨÎOɡ·# ã¨O™ê~° K«„HõO|∞KÕ`« #*Ï˝#
"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· u~°∞QÆ∞K«∞#fl [O`«∞=ÙʼnõΩ ã¨∞Y ^Œ∞óYO|∞Å∞#∞ <≥[· O|∞Öˇ· „Ѩ=iÎÅ∞¡K∞« O_»∞ xO^Œ∞ʼnõΩñ
|~°`«O„`«∞Öˇ·# "å ~å`«‡ Ѩ~°ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ʼnõΩ <≥=fi~°∞ Hõ~°Î bQÆ∞}O|∞Å xq∞`«Î"≥∞ÿ âßáê#∞
„QÆǨÏO|∞Å∞#∞ ã¨fi~°æ#~°HõO|∞Å∞#∞ ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å∞#∞ ã¨=∞O|∞Å∞. ÉèíQÆ=O`«∞O _˘Hõ¯O_»
`«# =∂Ü«∞KÕ`« [QÆO|∞Å∞ ã¨$l~ÚOK«∞K«∞ "åi"åiH˜ |O^è•k~åQÆO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆO *ËÜ«ÚK«∞ñ
^•#∞ "åxH˜ Ö’#∞QÍHõ x+¨¯à◊√O_≥· Ü«ÚO_»∞, h q^èOŒ |∞#O |∞@∞ìK∞« #fl #~°∞#‰õΩO |ufl |O^è∞Œ â◊„`«∞
q∞„`À^•ã‘#`«fiO|∞ ÖˇH¯õ _çq? "åi "åi Hõ~‡° =â◊O|∞#O |~°"∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ HõeÊOK«∞K«∞ ã¨~fi° ã¨=ÚO_≥·
Ü«ÚO_»∞. JѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ ã¨∞Y ^Œ∞óYO|∞ÅKÕ`« ~åQÆO|∞ ÖË^Œ∞. ~åQÍ#∞|O^èŒOɡ·# ~À+¨O|∞#∞
ÖË^Œ∞. J`«x =∂Ü«∂QÆ∞}qã¨~°æO|∞ [O`«∞=ÙʼnõΩ ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å#∞ |O^èŒ"≥∂HõΔO|∞Å#∞
QÆeÊOK«∞K«∞O_»∞O QÍ=Ù# h‰õΩ #=∞㨯iOK«∞K«∞#fl ##∞fl ##∞„QÆÇ≤ÏOѨÙ=Ú. âßѨÉèíÜ«∞â◊OH˜`«∞O_»O
QÍ#∞. [QÆ<å‡`«"≥·# x#∞flñ |eH˜# ^À+¨O|∞#‰õΩ â◊OH˜OK«∞ K«∞#fl"åñ_» #x ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞
ÖÏK«iOz áê~°fif Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ÅO „|ã¨#∞flÅO *Ëã≤ `«#q=∂#O ɡH˜¯ K«xÜ≥∞. #ѨC_»∞
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ „|Ǩ‡k ^Õ=i¬^≥·`«º^•#= „Ѩ=∞^äŒ QÆ}O|∞Å∞ q#∞K«∞O_»ñ ÉÏ~°fiu H˜@¡xÜ≥∞.
h‰õ Ω xѨ C _» ∞ ^Œ $ +¨ ì O |Ü≥ ∞ ºñQÆ ^ • <å~åÜ« ∞ }^•ã¨ ^ •™ê#∞K« ~ ° ∞ Å x㨠û Ê$Ǩ Ï Éè Ï =O|∞!
ǨÏi`«∞ÖϺ~°^÷ ~Œ ≈° #∞Öˇ· xã¨ûÊ$ǨïÖˇ#· ÉèÏQÆ=`«∞ʼnõΩ ã¨fi~åæÑ=¨ ~°æ #~°Hõ Éè^Ë ÉŒ Ïè =O|∞Å∞ ÖË=Ù. „áê}∞ʼnõΩ
^ÕǨÏã¨OÜ≥∂QÆO|∞ =Å# <å~åÜ«∞}bÅO *Ëã≤ Ü«ÚO_ç ^ŒfiO^•fikã¨∞Y^Œ∞óYO|∞ ÖÏ`«‡Ü«∞O^Œ∞
#*Ï˝#O|∞# ÉèË^ŒO|∞ ¿ãÜ«∞O|_çÜ≥∞, x\˜ì qѨ~°ºÜ«∞O|∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»~Ú# "åã¨∞^Õ=ÙxÉèíH˜Î
QÆÅ"åiO *ˇO^Œ=Ù, =∞é˜Ü«Ú#∞. 498
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨eH˜ Éè"í åx z„`«Hˆ `«∞}˜‚ K«∂z WÖÏ J#flk – ''Fs ^Œ∞~å`«∞‡_®! h=Ù KÕã#≤ D
áêѨHÍ~åºxH˜ ѶŨ OQÍ áêѨHÍ~åºÅ‰õΩ <≥Å"≥#· ~åHõãΔ *¨ ÏuÖ’ [x‡OK«∞. WHõ=ÚO^≥<· å =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ#· "åix
J==∂xOK«‰Ωõ —— Jx ÃÑ∂¶ ~°OQÍ â◊ÑO≤ zOk. JѨC_»∞ z„`«Hˆ `«∞_»∞ q=∂#OÖ’ #∞Oz ky áê~°fif^ÕqH˜
™êëêìOQÆ#=∞™ê¯~°O HÍqOz Hõ~H° =õ ∞ÖÏÅ∞ "≥∂_çÛ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ – ''F [QÆ[#˚ h! h âßáêxfl t~°™ê =Ç≤Ïã¨∞<Î åfl#∞.
ѨÓ~°fi[#‡OÖ’ KÕã≤# Hõ~°‡Å=Å¡ ã¨O„áêÑ≤ÎOKÕ ã¨O™ê~°K«„HõOÖ’ Ѩ_ç J*Ï˝#O`À „Ѩ=iÎOKÕ r=ÙʼnõΩ
ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ ã¨O„Hõq∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. D q+¨Ü∞« OÖ’ Jã¨fi`«O„`«∞Öˇ#· "å~°∞ `«=∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏʼnõΩ
Hõ~Åΰ ∞ HÍ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ P„QÆÇϨ OHÍh, J#∞„QÆÇϨ OHÍh, ã¨fi~°Oæ HÍh, #~°HOõ HÍh, ã¨∞YOHÍh, ^Œ∞óYOHÍh
ã¨=∂#"≥∞ÿ#"Õ. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂„`«"Õ∞ `«# =∂Ü«∞`À Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOz r=ÙʼnõΩ ~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ HõeÊã¨∂Î
522 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`å#∞ =∂„`«O "åxH˜ Ö’#∞H͉õΩO_® Jxfl\˜H© Jf`«∞_≥· LO\Ï_»∞. D q^èOŒ QÍ [x‡OKÕ =∂#=Ù_çH˜
â◊„`«∞`«fiOHÍh, q∞„`«`fi« OHÍh, L^•ã‘#`«fiO HÍh ZHõ¯_» L<åfl~Ú? r=ÙʼnõΩ Ñ¨Ó~°fiHõ~å‡#∞™ê~°OQÍ ã¨∞Y^Œ∞ó
MÏÅ#∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ HõeÊã¨∂Î LO\Ï_»∞. PÜ«∞# ã¨~fi° ã¨=Ú_»∞. P Ѩ~å`«Ê~°∞#‰õΩ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ =Å¡ HõeQˆ
~åQÆ^fiÕ ëêÅ∞ JO@=Ù. PÜ«∞# `«# =∂Ü«∂qÖÏã¨O`À D Ö’HõOÖ’x „áê}∞ʼnõΩ ã¨∞Y ^Œ∞óMÏÅ∂,
|O^è"Œ ∂≥ HΔÍÅ∂ HõeÊã¨∂Î LO\Ï_»∞. h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞<Î åfl#∞. ##∞fl J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. h qzÛ# âßáêxH˜ <Õ#∞
ÉèÜí ∞« â◊OH˜`∞« }˜‚ HÍ=@OÖË^∞Œ . [QÆ[#˚ x"≥#· x#∞fl xOkOz# áêáêxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞——Jx ѨeH˜
z„`«Hˆ `«∞_»∞ =∞~°Å áê~°fif Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞ʼnõΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. "åix „Ѩã#¨ ∞flÅ#∞ KÕã∞¨ H˘x `«#
q=∂<åxfl P~ÀÇ≤ÏOz "≥o¡ áÈÜ«∂_»∞. JѨC_»∞ „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∂, ^Õ=|∞∞+¨μÅ∂, ^≥` · º« ^•#=ÙÅ∂,
„Ѩ=∞^äQŒ }Æ ÏÅ∞ qO@∂ LO_»QÍ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ áê~°fiu`À WÖÏ J<åfl_»∞ – ''^Õg! q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÖÎ #·ˇ "åi ^•™ê#∞^•ã¨∞Å
xi¡ÑΨ ã¨fiÉèÏ=O WѨC_»∞ h‰õΩ J~°=÷ ∞~ÚOk Hõ^•! q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ∞ ã¨~fi° „`å <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂áê<Õfl ^Œi≈™êÎ~∞° .
xã¨ûOQÆ∞Öˇ#· ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨fi~°Oæ #~°HOõ "≥∂HõOΔ J<Õ Éè^Ë ÉŒ Ïè "åÅ∞ Ug LO_»=Ù. r=ÙʼnõΩ ^ÕÇϨ ã¨OÜ≥∂QÆO
=Å¡#∂, q+¨μ=‚ ∂Ü«∂qÖÏã¨O =Å¡#∂ ^ŒfiO^•fik ÉèÏ"åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. J*Ï˝#O =Å¡ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞
q_çq_çQÍ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. D q^è"Œ ∞≥ #ÿ ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞Å∞, ÃÇÏK«∞Û`«Q∞Æ Åæ ∞ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· "åã¨∞^Õ=Ùx Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ
U=∂„`«=¸ JO@=Ù.
L. <Õ#∞ñ QÆ∞=∂~°<å~°^Œ∞Å∞ h~°[ QÆ~°∞ƒùñ_»∞ ^Õ=ã¨OѶ¨∞=Ú<£
=∂x`«Ü≥∂y=~°º=Úx =∞O_»Å q∞@¡QÆ∞ "å~° =∞O^Œé∞<£
^•#=qkfi_»Oâ◊ [x`å`«∞‡Å =∞Ü«Úºñ ^ŒnÜ«∞ `«`«Îfi=ÚO
QÍ#ñQÆ<Õ~°, g∞â◊√ Ѷ¨∞#QÆ~°fi=Ú#O ^ŒÅáÈã≤ K«∂K«∞K«∞<£. 499
* <Õ#∞, ‰õΩ=∂~°™êfig∞, <å~°^Œ∞_»∂, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å∂, Ü≥∂y=ˆ~}∞ºÅ∂,
=Úhâ◊fi~°∞Å∂ JO^Œ~°=¸ N=∞<åfl~åÜ«∞}ÏOâ◊ =Å¡ [x‡Oz# "å~°"Õ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© P q+¨μ‚`«`åÎfixfl
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl=Ú. WO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O JkèHõ"≥∞ÿ# P`å‡aè=∂#"Õ∞.
Hõ. P`«xH˜xñ „aÜ«Úñ _» „Ñ≤Ü«Úñ, _Õ `≥éñQÆ∞# ÖËñ_»∞ xdÅ "≥∞Å¡#∞ ^•<≥·
Éèí∂`«=ÚÅ HÍ`«‡ Ü«∞QÆ∞@Ü«Ú, Éèí∂`«„Ñ≤Ü«Úñ _˘Hõ¯ñ _®kѨÙ~°∞+¨μñ_»∞ `«hfi! 500
* áê~°fif! P <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ#"å_»∂, W+¨ìOHÍx"å_»∞ JO@∂ Z=_»∂ LO_»_»∞.
ZO^Œ∞=Å¡#O>Ë PÜ«∞# ã¨~åfiO`«~åºq∞. ã¨=∞ã¨=Î ¸ `å<Õ J~Ú#"å_»∞. ã¨~fi° r=ÙʼnõÄ P`«‡ J~Ú#"å_»∞.
ã¨HõÅ r=ÙʼnõÄ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# PkѨÙ~°∞+¨μ_»∞ PÜ«∞# XHõ¯_Õ.
P. J~°Ü«∞ñ l„`«ˆH`«∞ñ _»uâßO`«∞ñ _»uÖ’Hõ, ã¨=Úñ_»∞ q+¨μ‚ÉèíH˜Î ã¨OQÆ`«∞O_»∞,
x`«x <Õq∞ ÃãѨÊ? hâ◊√O_» #QÆ∞ <Õ#∞, #∞q^Œ! Ü«∞K«∞º`« „Ñ≤Ü«ÚO_»ñ Aq∞‡! 501
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 523
* D z„`«Hˆ `«∞_»∞ q∞H˜¯e âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=O HõÅ"å_»∞. Ö’HÍf`«∞Öˇ#· =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ`À ã¨=∂#∞_»∞.
q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»∞. D z„`«ˆH`«∞}˜‚ QÆ∞iOz ZO`≥·<å K≥ѨÊ=K«∞Û. 㨈~fiâ◊fi~°∞_»<≥·# <å‰õΩ ‰õÄ_® P
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»O>Ë ZO`À W+¨ìO.
Hõ. HÍ=Ù# ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ, ÉèÏ==Ú#‰õΩ q㨇ܫ∞O|∞ ѨxÖË^Œ∞ =∞Ǩ
nè qÉèí=âßO`« z`«∞ÎÅ∞, áê=# Ѩ~°`«`«ÎfixѨÙ} Éèí=ÙºÅ∞ "å~°Öò. 502
* HÍ=Ù# F ^Õg! ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÖÎ #·ˇ "åi ã¨fiÉèÏ"åxH˜ Pâ◊Û~°ºÑ¨_» =Åã≤# ѨxÖË^∞Œ . "å~°∞ ZO`À |∞kú=∞O`«∞Å∞.
„ѨâßO`«z`«∞ÅÎ ∞. Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ `«`Î åÎfixfl ÉÏQÍ J=QÆ`O« KÕã∞¨ ‰õΩ#fl áê=# K«i„`«∞Å∞ "å~°∞.——
=. Jx# qx Ü«∞„k#O^Œ# q㨇ܫ∞O|∞ =∂x âßO`«z`«Î Ü«∞Ü≥∞º, #@∞¡ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞O_»~Ú# z„`«Hˆ `«∞O
_»^qÌÕ H˜ñ „|uâßѨO aÜ«∞º ã¨=∞~°∞O÷ _»ÜÚ« º#∞ =∞~°Å â◊ÑO≤ ѨHõ Ü«∞u âßO`« ~°∂ѨO|∞#ñ ^ŒKåÛùÑO¨ |∞
t~°O|∞# ^èiŒ ~ÚOK≥. W\˜ì ™ê^è∞Œ ÅHõ}Δ O|∞Å∞ <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞ Å~Ú# "å~°Å‰õΩOQÍHõ Ü≥Ú~°∞ʼnõΩñ
QÆÅ∞QÆ <Õ~∞° Û<Õ? ~Ú@∞¡ âßѨÇϨ `«∞O_»~Ú# z„`«Hˆ `«∞O_»∞ `«fi+¨ì ¿ãÜ«Ú Ü«∞[˝O|∞# ^ŒH}
Δ˜ Ïyfl Ü«∞O^Œ∞
^•#=Ü≥∂xO |∞\˜ì =$„`åã¨∞~°∞O _»# qMϺ`«∞O_»~Ú ÉèíQÆ=^£*Ï˝#Ѩi}`«∞O _»Ü≥∞ºO QÍ=Ù#.503
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞HõQÍ Ñ¨~°fi`«~å[Ѩلu „Ѩã¨#∞fl~åÅ~ÚOk. Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥·#
z„`«ˆH`«∞_»∞ =∞m§ â◊Ñ≤OK«\ÏxH˜ â◊H˜Î HõÅ"å_≥·<å Ñ¨Öˇ¡`«∞Î =∂@ ѨÅ∞HõÖË^Œ∞. âßO`«z`«ÎO`À P ^Õq
âßáêxfl t~°™ê =Ç≤ÏOKå_»∞. ѨsHΔ̃#flˆ~O„^•! W@∞=O\˜ L`«=Î ∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ <å~åÜ«∞} ¿ã"å Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ#·
=∞Ǩ`«∞‡Å‰õΩ `«Ñ¨Ê W`«~°∞ʼnõΩ ã¨OÉèíqOѨ=Ù Hõ^•!
D q^èOŒ QÍ âßáÈѨÇϨ `«∞_≥#· z„`«Hˆ `«∞_»∞ `«fi+¨ì J<Õ „Ѩ*ÏѨu KÕã∞¨ #Î fl Ü«∞[˝OÖ’ ^ŒH}
Δ˜ Ïyfl =∞^躌 O
#∞O_ç ^•#=Ù_»∞QÍ [x‡OKå_»∞. =$„`åã¨∞~°∞_»<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ѩãk≤ ú QÍOKå_»∞. Ѩi}`«"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ `Î` « fiΫ O`À
„ѨHÍtOKå_»∞.
ã‘. #~°<å^äŒ! ~¸ =$„`«∞#‰õΩ ~åHõΔ™êHõ$u QÆey# ~¸ ѨÓ~°fiHÍ~°}O|∞
z~°Ñ¨Ù}∞ºñ _»~Ú#\˜ì z„`«ˆH`«∞ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=O|∞ ÉèíH˜Î`Àñ |~°ñQÆ q#flñ
[kq#"åiH˜ ã¨HõÅ ^Œ∞+¨¯~°‡=ÚÖò tkäÅO|∞Öˇ· Hõ_»∞ñ *ˇ^ŒiáÈ=Ù
ã¨HõÅ"≥·Éèí==ÚÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ñ ^Œ=∞Ü«∞O`«ñ ^˘Öϯ_»∞ HÀ~°∞¯Å`À_»ñ QÆ∂_ç
P. x~°‡ÖÏ`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞ x`«ºã¨`«º*Ï˝# x~°`«∞ ÅQÆ∞K«∞ qQÆ`« ^Œ∞i`«∞ ÅQÆ∞K«∞
|O^èŒ∞q∞„`« Ѩل`«Î ᜄ`åÎ^Œ∞Å#∞ QÆ∂_ç Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞O^Œ∞ ~°kèHõ ã¨∞Y=Ú. 504
* ~å*Ï! q<åfl=ÙHõ^• =$„`åã¨∞~°∞x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`åxfl, D HÍ~°}O=Å¡ q^•º^è~Œ K° „« Hõ=iÎ
J~Ú# z„`«ˆH`«∞xH˜ ~åHõΔã¨[#‡ ÅaèOzOk. z„`«ˆH`«∞x Ѩq„`«K«i„`åxfl ÉèíH˜Î`À K«kq#"åiH©
PÅH˜Oz#"åiH© áêáêÅhfl Ѩ\ÏѨOK« Å=Ù`å~Ú. ã¨=∞ã¨Î "≥É· "íè åÅ∂ ã¨O„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. HÀi# HÀiHõÅ∞
<≥~°"Õ~°∞`å~Ú. J@∞=O\˜ "å~°∞ x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜ«ÚÖˇ· x`«ºã¨`«º „=`«∞Öˇ· x~°ã¨ÎHõŇ+¨μÖˇ· |O^èŒ∞=ÙÅ`À,
q∞„`«∞Å`À, Ѩل`«∞ÎÅ`À, ᜄ`«∞ÎÅ`À ‰õÄ_ç#"åÔ~· Jáê~° ™œMϺÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
524 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
–: ã¨q`«$ =Oâ◊ „Ѩ=K«<åk Hõ^äŒ :–
ã‘. q#=Ü«∞º! #~°<å^äŒ! qâ◊^ŒO|∞QÍñ ^Œfi+¨ì$ =Oâ◊O|∞ ÃãÑ≤Êu, "åx "≥#∞Hõ
ã¨q`«$O_»∞ Ѩ$tflÜ«Ú ™êq„u "åºÇ¨Ï$u Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÅO^Œ∞ xOáê~°∞ "Õ_»¯
#yflǨϟ„`«O|∞Å #~°Ü«∞OQÆñ |â◊√™È=∞ ѨOK«Ü«∞[˝O|∞Åñ |~°ñQÆñ QÆxÜ≥∞,
ÉèíQÆ∞ñ_»∞ ã≤kúHõ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°º‰õΩ =∞Ç≤Ï=∂#∞ÉèÏ=ÙÅ qÉèí=ÙÅñ |_»Ãã =Ú=Ù~°ñ
P. ^Œ#Ü«∞ <˘Hõ`≥ñ QÍOK≥ñ ^Œ^Œ#O`«~°=Ú# <å, `«~°à◊<Õ„`« 㨄^Œfi`«ã¨fi^è•=∞
ѨÙ}ºjÅ ã¨∞QÆ∞} ѨÓi`« Kåi„`«, Ü«∞dÅÖ’Hõ ѨÓ[º Ü«∂tëêYº! 505
* ѨsH˜Δ#flˆ~O„^•! qO@∞<åfl=ÙQÍ. h‰õΩ `«fi+¨ì J<Õ „Ѩ*ÏѨu =Oâßxfl q=iOKå#∞. ã¨∂~°º=Oâßxfl
qxÑ≤™êÎ#∞ q#∞ –

Jku ^ÕqH˜ [x‡Oz# Ѩ<≥flO_»∞ =∞Ok Pk`«∞ºÅÖ’ J~Ú^Œ="å_»∞ ã¨q`«. J`«_»∞ Ѩ$tfl J<Õ
P"≥∞#∞ ÃÑO_®¡_®_»∞. P"≥∞ ™êq„u, "åºÇ¨Ï$u, „`«~Ú J<Õ Ñ¨Ù„uHõÅ#∂, JyflǨϟ„`«=Ú, Ѩâ◊√Ü«∂QÆ=Ú,
™È=∞Ü«∂QÆ=Ú, ѨOK«=∞<ÀÜ«∞*Ï˝Å∞ J<Õ Ñ¨Ù„`«∞Å#∂ Hõ#flk.

Jku Ѩل`«∞ÅÖ’ P~°="å_≥·# ÉèíQÆ∞_»∞ ã≤kúHõ J<Õ P"≥∞#∞ q"åǨÏ=∂_®_»∞. P"≥∞ =∞Ç≤Ï=Ú_»∞,
qÉèí∞_»∞, „ѨÉèí∞_»∞ J<Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å#∂ XHõ ‰õΩ=∂Ô~Î#∂ Hõ#flk. P P=∂‡~Ú ¿Ñ~°∞ Pt+¨.
`«à◊`«à◊ "≥∞i¿ã Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ P z#flk ã¨∞„=`«Ü≥ÿ∞, ѨÙ}ºjeÜ≥ÿ∞, ã¨∞QÆ∞}=uÜ≥ÿ∞, ã¨∞K«i„`««Ü≥ÿ∞ JdÅ
Ö’HÍʼnõÄ P~å^èŒ∞º~åÖˇ· ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#flk.
=. =∞é˜Ü«Ú ^è•`«‰õΩñ QÆÅ ‰õΩǨ˙ ã≤h"åb ~åHÍ#∞=∞`«∞ Åx Ü≥∞_»∞ #Å∞=Ù~°∞ ÉèÏ~°ºÅÖ’ñ QÆ∞Ǩ˙^Õq
™êÜ«∞=∞#∞ ã¨∞`«∞xO QÍOK≥, ã≤h"åe ^Œ~å≈Y∞ºxO |_»Ãã, ~åHõ „áê`«~åY∞ºxñQÍOK≥, ##∞=∞u
ѨÓi‚=∂Y∞ºxñ QÆ<≥, q^è•`« „H˜Ü«∞Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ #yflѨÙsëêº^Œ∞ÅO QÆxÜ≥∞, =~°∞}∞#‰õΩñ
[i¬}˜ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ |∂~°fiHÍÅO|∞# „|ǨχѨل`«∞ÎO_»~Ú# Éèí$QÆ∞=Ù#∞ =b‡HõO|∞#O
[x~ÚOz# "åb‡H˜Ü«Ú #∞^Œ~ÚOzi. q∞„`å=~°∞}∞ʼnõΩ #∂~°fitÜ«∞O^Œ∞ ˆ~`À^Œæ=∞Oɡ·#, ^•xñ
QÆ∞OÉèíO|∞#O „|"ÕtOѨO *ËÜ«∞ #O^Œ∞ #QÆã¨∞κO_»∞#∞ =ã≤+¨μªO_»∞#∞ [x~ÚOzi. „Ѩ`ÕºHõO|
q∞„`«∞#‰õΩ ~ˆ =uÜ«∞O^Œ∞ #∞`«û~°ãæ O¨ Éè=í ÙÖˇ#· Ü«∞i+¨Ü
ì Ú« ñ aѨÊÅ∞O_»∞#∞ ##∞"å~°Å∞ [x~ÚOzi.
â◊√„‰õΩ#‰õΩñ É∫Ö’q∞Ü«∞O^Œ∞ [Ü«∞O`« |∞∞+¨Éèí q^Œ∞+¨μ Å# =ÚQÆ∞æ~°∞ ѨÙ\˜ìi. "å=∞#∞O _»~Ú#
Ü«Ú~°∞„Hõ=∞ ^Õ=Ù#‰õΩñ wiÎÜ«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ |$ǨÏKÀ¡Ûù‰õΩO_»∞ ѨÙ>ˇì, <å |$ǨÏKÀ¡Ûù‰õΩ#‰õΩ
™œÉèíQÍ^Œ∞Å∞ ѨÙ\˜ìi. =∞é˜Ü«Ú =∞Ǩ#∞ ÉèÏ=ÙO_»~Ú# Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨuH˜ #kuÜ«∞O^Œ∞
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞O _»=`«iOz# „ѨHÍ~°O|∞ "≥#∞Hõ q=iOK≥^.Œ kuã¨∞`«∞Öˇ#· ^≥` · Ü
Õ Ú« Å =Oâ◊O|∞
ÃãÃÑÊ^Œ. P ^≥·`ÕÜ«∞ =Oâ◊O|∞#O „|Ǩ¡^Œ |Å∞Å∞ Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞Öˇ· ^≥·`«º^•#= =Ok`«∞Öˇ·
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 525
"≥Åã≤i. ku H˘_»∞‰õΩÅ∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩÅ#ñ „|ã≤kú <˘Ok, ~°O^Œ∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ
[OÉèÏã¨∞~° `«#Ü«∞Ü≥ÿ∞# HõÜ«∂^èŒ∞=#∞ =^èŒ∞=Ù#‰õΩñ „|Ǩ¡^•#∞Ǩ¡^Œ ã¨OǨ¡^ŒÇ¨¡^Œ∞Å#∞ #Å∞QÆ∞~°∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞#∞ ã≤OÇ≤ÏHõÜ«∞#∞ Hõ#ºHõÜ«Ú [x‡Oz, ~å ã≤OÇ≤ÏHõ‰õΩ ~åǨï=Ù [x~ÚOK≥. <å ~åǨï=Ù
t~°O |=∞$`«áê#O|∞ ¿ãÜ«∞ ǨÏi ^Œ# K«„HõO|∞#O „^Œ∞OK≥. ã¨OǨ¡^Œ∞#‰õΩ QÆu Ü«∞#∞
ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ñ |OK«[#∞O_»∞ =Ù>ˇì. Ǩ¡^Œ∞#‰õΩ ^Œ=∞x Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ "å`åÑ‘ÅfiÅ∞Å∞
ѨÙ\ì̃i. "å~°Å #Q«ã∞¨ ºÎ O_»∞ ÉèHí OΔ̃ K≥. J#∞Ǩ^¡ ∞Œ #‰õΩ ã¨∂~°‡ºÜ«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ÉÏ+¨¯Å=∞Ç≤Ï+¨μÅ∞
QÆeyi. „ѨǨ¡^Œ∞#‰õΩ ^Õq Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ q~ÀK«#∞O_»∞ =Ù>ˇì. #`«xH˜ |e [x‡OK≥. <å
|eH˜ #â◊# Ü«∞#∞ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ ÉÏ}∞O_»∞ *˺+¨μªO_»∞QÍ #∂~°∞fi~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\˜ìi. P |e
„ѨÉèÏ=O|∞ "≥#∞Hõ q=iOK≥^Œ, ÉÏ}Ïã¨∞~°∞O_»∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ <å~åkèOz „Ѩ=∞^äŒQÆ}O|∞ʼnõΩ
=ÚY∞ºO_»Ü≥∞º, =∞é˜Ü«Ú <å kuã¨O`å#O|∞ÅQÆ∞ =∞~°∞`«∞ÎÖËHÀ# ѨOKåâ◊`«ûOYºQÆÅ"å~°,
ÅO^Œé∞ ##Ѩ`«∞ºÖˇ· ~ÚO„^Œ∞x`Àñ QÆ∂_ç ^Õ=`«fiO|∞ <˘Ok ~°x# qx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 506
* U_»= Pk`«∞º_≥#· ^è•`« J<Õ"åxH˜ ‰õΩǨï=Ù, ã≤h"åe, ~åHõ, J#∞=∞u J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞.
"åiÖ’ ‰õΩǨ˙^ÕqH˜ ™êÜ«∞OHÍÅ=∞<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ѨÙ\Ïì_∞» . ã≤h"åeH˜ ^è~Œ ∞° ‡_»<Õ `«#Ü«Ú_»∞ [x‡OKå_»∞.
~åHõ‰Ωõ „áê`«óHÍÅ=∞<Õ #O^Œ#∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. J#∞=∞u ѨÓi‚=∂Y∞º_≥#· Ѩل`«∞}˜‚ Hõ#flk.
Zxq∞^Œ= Pk`«∞º_»∞ q^è•`«. J`«x ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ „H˜Ü∞« . P"≥∞ ѨÙsëêº^Œ∞Öˇ#· JQÆ∞flÅ#∞ „Ѩãq¨ OzOk
`˘q∞‡^Œ= Pk`«∞º_≥#· =~°∞}∞_»∞ K«i} ¬ ˜ J<Õ P"≥∞#∞ q"åǨÏ"≥∞<ÿ å_»∞. D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ Ñ¨Ó~°fi „|ǨχѨل`«∞_≥#·
Éè$í QÆ∞=Ó, =b‡HõãO¨ Éè=í Ù_≥#· "åb‡H© Ѩل`«∞Öˇ<· å~°∞.
Jku ‰õΩ=∂~°∞ÅÖ’ U_»="å_»∞ q∞„`«∞_»∞. P q∞„`«∞}©‚ =~°∞}∞}©‚ HõeÑ≤ q∞„`å=~°∞}∞ ÅO\Ï~°∞.
D q∞„`å=~°∞}∞ʼnõΩ T~°fit=Å# ~ˆ `«ã∞¨ û ã¨Åö #"≥∞Oÿ k. ^•xx XHõ Hõ_=» Ö’ LOK«QÍ JO^Œ∞Ö’#∞Oz
JQÆã∞¨ ºÎ _»∞, =ã≤+μ¨ _ª ∞» [x‡OKå~°∞. D q∞„`å=~°∞}∞ÅÖ’ q∞„`«∞#‰õΩ ~ˆ =u J<Õ ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ L`«û~°∞_æ ∞» ,
Ji+¨μ¯_»∞, Ñ≤Ñʨ Å∞_»∞ J<Õ =ÚQÆ∞~æ ∞° Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . Jku ^ÕqH˜ Ѩ^HŒ ˘O_»= ‰õΩ=∂~°∞_»∞ WO„^Œ∞_»∞.
W`«x ÉèÏ~°º â◊p^Õq. D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ ''[Ü«∞O`«∞_»∞, |∞∞+¨É∞íè _»∞, q^Œ∞+¨μ_»∞ J<Õ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ L^Œ~ÚOKå~°∞.
Jku ‰õΩ=∂~°∞ÅÖ’ Ѩ<fl≥ O_»="å_»∞ "å=∞#∞_»<Õ „uq„Hõ=∞^Õ=Ù_»∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º H©i.Î D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ
|$ǨÏ`üâ’¡‰Ωõ _»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. J`«xH˜ ™œÉèQí ∞Æ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ `«#Ü«ÚÅ∞ [xOKå~°∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥#·
Hõâº◊ Ѩ„Ѩ*ÏѨuH˜, JkuH© N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ "å=∞#∞_≥· J=`«iOz# =$`åÎO`åxfl =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞
J+¨=ì ∞㨯O^èOŒ Ö’ qâ◊nHõi™êÎ#∞.
ѨsH˜#Δ flˆ~O„^•! Jku ‰õΩ=∂~°∞Öˇ#· Pk`«∞ºÅ =Oâßxfl q<åfl=Ù. WѨC_»∞ ku ‰õΩ=∂~°∞Öˇ#· ^≥`· Ü
Õ Ú« Å
=Oâßxfl h‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∂ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=«Î ÚÅ∂ J~Ú# „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∂, |eK«„Hõ=sÎ D
^≥`
· º« =Oâ◊OÖ’<Õ [x‡Oz JO^ŒiH© =O^ŒhÜ«ÚÖˇ·<å~°∞.
526 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
kuH˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞ J<Õ W^Œ~ŒÌ ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡OKå~°∞. "åiÖ’ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞
[OÉèÏã¨∞~°∞x Ѩلu J~Ú# HõÜ∂« ^è∞Œ =Ù J<Õ P"≥∞#∞ q"åǨÏ=∂_®_»∞. P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞,
J#∞Ǩ^¡ ∞Œ _»∞, ã¨OǨ^¡ ∞Œ _»∞, Ǩ^¡ ∞Œ _»∞ J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ Ѩل`«∞Å∂, ã≤OÇ≤ÏHõ J<Õ XHõ ѨلuHÍ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . P
ã≤OÇ≤ÏHõ ‰õΩ=∂~°∞_Õ ~åǨï=Ù. P ~åǨï=Ù ^Õ=`«ÅÖ’ ^Œ∂i ^˘OQÆKå@∞QÍ J=∞$`«áê#O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∂#
N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù `«# ã¨∞^Œ~≈° #K«„HõO`À J`«x t~°ã∞¨ û YO_çOKå_»∞.
ã¨OǨ^¡ ∞Œ x ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ QÆu. D ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ Ñ¨OK«[#∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. Ǩ^¡ ∞Œ xH˜ ^Œ=∞x J<Õ
ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ "å`åÑ≤, WÅfiÅ∞_»∞ J<Õ W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . P ~Ú~°∞=Ù~°∞ JQÆãºÎ¨ =∞ǨÏi¬ P„QÆÇ¨ yflH˜
PǨïu J~Ú<å~°∞. J#∞Ǩ^¡ ∞Œ x ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ ã¨∂~°‡º. P"≥∞‰õΩ ÉèÏ+¨¯Å∞_»∞, =∞Ç≤Ï+¨μ_»∞ J<Õ `«#Ü«ÚÅ∞
[x‡OKå~°∞.
„ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ ^Õq. P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ q~ÀK«#∞_»∞ J<Õ Ñ¨Ù„`«∞_»∞ L^Œƒqù OKå_»∞. P q~ÀK«#∞x
‰õΩ=∂~°∞_Õ |eK«„Hõ=iÎ. |eK«„Hõ=iÎH˜ Jâ◊# J<Õ P"≥∞ ÉèÏ~°º J~ÚOk. P ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ ÉÏ}Ïã¨∞~°∞_»∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ =O^Œ=∞Ok #O^Œ#∞Å∞ [x‡OKå~°∞. |eK«„Hõ=iÎ Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl J#O`«~O° q=i™êÎ#∞. ÉÏ}Ïã¨∞~°∞_»∞
Ѩ~=° ∞t=Ù}˜‚ P~åkèOz „Ѩ=∞^äQŒ } Æ ÏÅÖ’ „Ѩ^•è #∞_≥<· å_»∞.
D K≥ÑÊ≤ #"å~°∞ HÍHõ kuH˜ WOHÍ #ÅÉè·ˇ `˘q∞‡k =∞Ok Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. g~°O^ŒiH© =∞~°∞`«∞ÅÎ ∞
Jx¿Ñ~°∞. J~Ú`Õ D =∞~°∞`«∞ÅÎ ∞ J#Ѩ`∞« ºÅ∞. g~°O`å ^Õ"ÕO„^Œ∞x P„â◊~ÚOz ^Õ=`åfixfl á⁄O^•~°∞.
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x =∂@Å∞ qx ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞ –
P. Uq∞ HÍ~°}=Ú# xO„^Œ∞xH˜x =∞~°∞, K«ÛÜ«∞=Ú ÖÏѨÙÎ ÅQÆ∞K«∞ âßOu <˘Ok?
~°~°Ü«∞ñ ^Œ`«û=∂#∞ ÅQÆ∞K«∞ =iÎOzi?, nx q#ñQÆ =ÅÜ«Úñ ^≥Å∞Ѩ=Ü«∞º! 507
* ''P~åº! =∞~°∞`«∞ÎÅ∞ U HÍ~°}O=Å¡ WO„^Œ∞xH˜ PѨÙÎÖˇ· ^Õ=`åfixfl ã¨OáêkOѨ QÆeQÍ~°∞? D
=$`åÎO`åxfl q<åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏÅѨ_»∞`«∞<åfl#∞. ^ŒÜ«∞KÕã≤ q=iOK«∞——.
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 508
ã‘. #~°<å^äŒ! q#∞ `«# #O^Œ#∞ ÅO^Œé∞ #=∞ˆ~O„^Œ∞KÕ Ç¨Ï`«∞ ÅQÆ∞K«∞#∞O_»ñ
QÀѨâ’HõO|∞Åñ „QÆ∞à◊√¡K«∞ñ ^Œ#Ö’# =∞O_»∞K«∞ ku KåÅ =∞é∞ñQÆñ ^˘_»ñÔQ,
ÉèÏ`«$ Ѷ¨∂`«∞‰õΩñ _»uáê`«‰õΩO _ô ~ÚO„^Œ∞ñ [OѨHõ <åˆHÅ ™⁄OѨ٠QÆÅ∞QÆ∞?
gx Éèí㨇=Ú ¿ãÜ«Ú"åxñQÍ <˘Hõ ã¨∞`«∞ñ |_»Ãã^Œ #x KåÅ Éèí~°Îñ QÀi
P. „Ñ≤Ü«∞=Ú ¿ãÜ«∞ñ^˘_»ñÔQñ ɡ‰õΩ¯ ÉèÏ=O|∞Å, ÉèÏ+¨}=ÚÅ #kèHõ áÈ+¨}=ÚÅ
ÉèíH˜ÎÜ«ÚH˜ÎKÕ`«ñ |iK«~°ºQÆuKÕ`«, #∞`«∞ÅKÕ`« #`«∞Å ~°`«∞ÅKÕ`«. 509
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 527
* #ˆ~O„^Œ∞_»∞ D q^èŒOQÍ J_»∞QÆQÍ Ü≥∂wO„^Œ∞_»∞ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞ –
~å*Ï! q#∞. `«# #O^Œ#∞Öˇ·# ^≥·`«∞ºÅ #O^Œih ~°}~°OQÆOÖ’ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ ã¨OǨÏiOK«@O K«∂z
ku ǨÏ$^ŒÜ«∞O HÀѨ`åáêÅ`À `«∞Hõ `«∞Hõ L_çH˜Ok. P"≥∞ ֒֒ѨŠѨiѨiq^è•Å Ѩi`«Ñ≤OzOk. ''D
WO„^Œ∞_»∞ „ÉèÏ`«$Ѷ∂¨ `«∞‰õΩ_≥#· Ѩ~=° ∞áê`«‰Ωõ _»∞. g}˜‚ ǨÏ`«=∂i¿ãÎ<Õ HÍx <å ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ âßOu ÅaèOK«^∞Œ .
D Ѩ~°=∞^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ Éèí㑇Ѩ@ÅO KÕÜ«∞QÆÅ `«#Ü«Ú}˜‚ Hõ<åe——Jx P"≥∞ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘#flk.
P L^ÕÌâ◊O`À<Õ `«# Ѩu S# Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨux ZO`À Pã¨H˜Î`À P~åkèOѨ™êyOk. J<ÕHõ q^è•Å
Ǩ=ÉèÏ"åÅ∞ „Ѩ^Œi≈OK«∞`«∂ ¿ã=Å∞ HÍqOzOk. =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~° ÉèÏ"åÅ`À PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl
~°OlOѨ*Ëã≤Ok. ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ`À ‰õÄ_ç ѨiK«~°ºÅ`À á⁄QÆ_»ÎÅ`À ã¨~°ã¨ã¨OÉè’QÆ „H©_»Å`À "≥∞Ñ≤ÊOK«
™êyOk.
K«. HõeH˜ Hõ\ÏHõΔ gHõΔ} qHÍ~°=ÚÅ<£ ǨÏ$^ŒÜ«∂#∞~åQÆ ã¨O
Hõe`« qâı+¨"åV‡^èŒ∞~° QÆ~°˚#Å<£ Åe`å#<ÕO^Œ∞ =∞O
_»Å Ѩiâ’aè `å=∞$`« q_»Oa`« ã¨ã≤‡`« ã¨∞„ã¨#fl`å
Ѷ¨Å ~°∞z~° „Ѩ^•#=ÚÅ ÉèÏq∞x Éèí~°Î=∞#O|∞ Ö’ñQ˘<≥<£. 510
* ™œO^Œ~°º=u J~Ú# ku `«# Hõ_»HõO\˜ K«∂ѨÙÅ`À, J#∞~åQÆO á⁄Oy á⁄~°ÖË â◊$OQÍ~°KÕ+¨ìÅ`À,
K«O^Œ=∂=∞=O\˜ JO^Œ"≥∞ÿ# =ÚYOÖ’ zO^Õ J=∞$`«O=O\˜ z~°∞#=ÙfiÖ`À, „Ѩã¨#fl"≥∞ÿ# „Ѩã¨OQÍÅ`À,
JѨÙ~°∂Ѩ=ÚÖˇ·# LѨKå~åÅ`À =∞QÆx =∞#ã¨∞û#∞ ÖÁOQÆnã¨∞H˘#flk.
`Õ. JdÅ "≥∞é˜ñy# Hõâ◊ºÑ¨Ù #O`«"åx, Ç≤Ï`«=Ù `«ÅÔH‰õΩ¯ ~°`«∞Å ã¨OQÆ`«∞ÅKÕ`«
#=â◊√ñ QÍqOK≥ „"Õe‡_ç #|˚=^Œ#, Ѩ`«∞Å „Éèíq∞~ÚOѨ <Õ~°x ã¨`«∞Å∞ QÆÅÔ~? 511
* ã¨~À[=Úd J~Ú# P ã¨d ã¨~°fiA˝_≥·# Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu JO`«\˜"å}˜‚ `«# bÖÏqÖÏ™êÅ`À
=ÚiÑ≤Oz "≥∞ÿ=∞~°Ñ≤OzOk. Ѩ`«∞Å =∞`«∞Å#∞ „Éèíq∞OѨKÕÜ«∞ÖËx ã¨`«∞Å∞ D Ö’HõOÖ’ ÖË~°∞QÆ^•!
Hõ. U `«Åñ ÃÑé∞ñQÆHõ xez#, Éèí∂`«O|∞Åñ Ez ^è•`« ѨÙ~°∞+¨μÅ =∞#=ÚÖò
„Ñ‘u Q˘Å∞ѨOQÆ Ü«Ú=f, „"å`«O|∞ ã¨$lOK≥ñ |`«∞Å∞ "å~°Å Hõ~°∞^Õ! 512
* ѨÓ~°fiO „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. "å~°∞ xâ◊ÛÅz`«∞ÎÖˇ· LO_»@O K«∂z "åi
=∞#ã¨∞ûÅ#∞ „Éèqí ∞OѨ*Ü
Ë ∞« @OHÀã¨O „ã‘ÅÎ #∞ ѨÙ\˜Oì Kå_»∞. J@∞=O@ѨC_»∞ =∞QÆ∞=ʼnõΩ =∞QÆ"åix =â◊O
KÕã¨∞HÀ=@O U=∞O`« Hõ+¨ìO?
=. W@∞¡ x[ã¨uKÕ`« #∞ѨÖÏe`«∞O_≥· Hõâº◊ Ѩ „Ѩ*ÏѨu Ü«∂ ã¨uH˜O |~°=∞„Ñ‘`∞« O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. F
`«hfi! h‰õΩñ „|ã¨#∞flO_»<u·≥ . =~°O|∞ QÀ~°∞ q∞K≥Û^Œ. <å^ä∞Œ O_»∞ „Ѩã#¨ ∞flO_≥#· „ã‘ÅÎ ‰õΩO QÀiHõ ã¨OÉèí
qOK«∞@ Hˆ q∞ H˘éO`«? ã¨uH˜O |uÜ≥∞ ^≥=· O|∞. ã¨~fi° Éè∂í `«O|∞Å =∂#ã¨O|∞ʼnõΩ "åã¨∞^Õ=ÙO_ÕÉ~íè .ΰ
528 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
<å=∞~°∂Ѩ HõeÊ`«∞Öˇ·# ã¨HõÅ ^Õ=`å=¸~°∞ÎÅKÕ`«O |∞~°∞+¨μÅKÕ`«#∞ Éèí~°Î$~°∂Ѩ^èŒ~°∞O _»~Ú#
ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ ¿ãqOѨO|_»∞ K«∞O_»∞. qâı+O≤ z „ã‘ÅÎ KÕ`ñ« |u~°∂ѨO|∞# Éèlí ~ÚOѨO|_»∞ñQÍ=Ù#O
|u„=`«Ö#·ˇ ã¨∞O^Œ~∞° Å∞ „âıÜ∞« ™ê¯=∞Öˇ· ÜÕ∞Hõz`«OÎ |∞# <å`Õ‡â◊fi~°∞O _»~Ú# Ü«∞ ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞x
Éè~í $ΰ ÉèÏ=O|∞# ¿ãqOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞. U=∞#∞ hH© ÉèÏ=O|∞# =~°^∞Œ ñ_» <≥u· . ^Œ∞j≈Å Å~Ú#
q#`«Å‰õΩO ÉÁO^Œ~åx =~°O|∞ h H˜KÛ≥ ^Œ. "Õñ_»∞ =∞x# <å Hõâº◊ ѨÙ#‰õΩ ku ~Ú@¡xÜ≥∞. 513
* D q^èOŒ QÍ Hõâº◊ Ѩ „Ѩ*ÏѨu `«# „Ñ≤Ü∞« ã¨u J~Ú# ku KÕã∞¨ #Î fl ¿ã=ʼnõΩ ZO`À ã¨O`À+≤Oz#"å_≥·
P"≥∞`À WÖÏ J<åfl_»∞ –''F Å`åOw! <Õ#∞ h „Ѩ=~°#Î ‰õΩ ã¨O`«∞+¨μ_ì <» <·≥ å#∞. h‰õΩ HÍ=Åã≤# =~°O HÀ~°∞HÀ.
HÍO`«∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz`Õ HÍO`«Å‰õΩ H˘~°`« U=ÚO@∞Ok? ã¨`∞« ʼnõΩ Ñ¨uÜÕ∞ ^≥=· O. ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ʼnõÄ
"åã¨∞^Õ=Ù_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞Õ â◊fi~°∞_»∞. <å=∞~°∂áêÅ∞ HõeÊOѨ|_ç# W`«~° ^Õ=`å=¸~°∞ÅÎ ∂, ѨÙ~°∞+¨μÅ∂ Éè~í ~ΰ ∂° ѨOÖ’
L#fl ÉèQí =Æ O`«∞}Ë‚ P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞. JO^Œ∞Hõx Ѩu„=`«Ö#·ˇ ã¨f=∞}∞Å∞ „âıÜ∞« ã¨∞û#∞ PHÍOH˜OΔ z#"åÔ~·
UHÍQÆ„ÉèÏ=O`À „áê}Ëâfi◊ ~°∞_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ ¿ãqã¨∞OÎ \Ï~°∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ=O hÖ’ Hõey#O^Œ∞=Å¡ <Õ#∞
h‰õΩ =~°„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. K≥_∞» #_»`Å« ∞ QÆŠѨ_` » ∞« ʼnõΩ ^Œ∞~°É¡ "íè ∞≥ #ÿ =~åxfl <Õ#∞ h‰õΩ J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ#∞
HÀ~°∞HÀ——. WÖÏ Hõâº◊ ѨÙ_»∞ ѨÅ∞HõQÍ ku Ѩu`À WÖÏ J<åflk.
P. =~°=Ú QÀ~° <å‰õΩ =~°^Œ∞O_» "ÕxÜ«Ú, xO„^Œ∞ñ „^Œ∞OK«∞#\˜ì ~Ú^Œú|Å∞x
#q∞`« `ÕAñ ^Œ#Ü«Ú #=∞~°`«fiã¨O„áêѨÙÎ, <≥O^Œ∞ñ *ˇ_»x"åx x=Ú‡ <å^äŒ! 514
* ''<å^ä•! g∞‰õΩ <åg∞^Œ J#∞„QÆǨÏO Hõey =~åxfl „Ѩ™êkOѨ `«e¿ãÎ WO„^Œ∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«QÆÅ
Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞_»∂, `Õ*’q~ål`«∞_»∂ J~Ú# XHõ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ <å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«O_ç.——
=. J#=Ù_»∞. 515
Hõ. L\˜ìѨ_»∞#\˜ì =~° g∞, Hõ\˜ìñ_ç # <≥fl@∞ì "Õñ_≥? QÆ@Hõ@! Ü«∞#∞K«∞<£
q∞\ì̃Ѩ_ç Ü«∞`«ñ_»∞ =∞kÖ’ñ, |∞\ì̃# `«Å¡_»=Ú`À_»ñ ÉÁ‰õΩ¯K«∞ #∞O_≥<£. 516
* ku =∂@Å∞ qx Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ „`«∞o¡ Ѩ_®¤_»∞. ''L#fl@∞¡O_ç D Hõiî#∞~åÅ∞ W@∞=O\˜ „‰õÄ~°"≥∞ÿ#
=~°O HÀiO^Õ!——Jx ֒֒ѨŠ`«Å¡_çÖÏ¡_»∞.
K«. „ѨHõ$uxñ QÆ~°‡áêâ◊=Ú# |^Œ∞úñ_» <≥· uñ QÆ^ŒÜ«∞º! <Õñ_»∞ <Õ
qHõ@ã¨f ã¨fiÉèÏ==Ú# "Õñ^Œ∞é∞ Q˘eÊ# =∂Ü«∞ xO„kÜ«∂
kèHõ=∞u Ü≥ÿ∞#"åñ_»∞ ^Œ# `≥OѨÙ#ñ l`Ϋ=Ú "≥K«ÛÃÑ\˜ì áê
`«Hõ=ÚÅñ QÆ∂ʼnõΩ<≥fl? ##∞ ^≥·==Ú #=fi^≥ Ö’e`å`«∞‡x<£? 517
* ''Z#fl_»∂ Z@∞=O\˜ KåOK«Åº=¸ Z~°∞QÆx <Õ#∞ D<å_»∞ Hõ~°‡áêâ◊|^Œ∞ú_»<≥· qHõ@ã¨fiÉèÏ=O
HõÅ D =∞QÆ∞==∂Ü«∞‰õΩ Ö’<≥· Ñ≤zÛ"å_»<≥·<å#∞. WO„kÜ«∞Ö’Å∞_≥·# =∂#=Ù_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ =∞e#O
KÕã¨∞H˘x áêѨ‰õÄѨOÖ’ Ѩ_çáÈHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. <å K«OK«Å`åfixfl K«∂z ^≥·=O ѨiǨÏã≤ã¨∞ÎOk.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 529
ã‘. YO_» â◊~°¯~°`À_»ñ QÆÅÇ≤ÏOK«∞ ѨÅ∞‰õΩÅñ |^Œ‡qÖÏ㨠"Õ∞~°ÊéK«∞ "≥∂=Úñ
^Œ∞Ç≤Ï<åOâ◊√ Hõà◊Å`Àñ ^Œ∞Å^Œ∂ñQÆ∞ K≥Ü«ÚfiÅ∞ñ *ˇ=∞@ñ „Q˘<≥fl`«∞Î~°∞ ¿ãÜ«Ú "Õ∞#∞
xÅ∞"≥Å¡ñ QÆ~°ñyOK«∞ <Õ~°∞ÊÅ ~ÚOѨÙÅ∞ñ |∞=ÙfiÅ Hõ~°∞^≥·# „áÈk ¿ãñ`«
`«=∞HõO|∞ Ô~\˜ìOK«∞ `«ifѨ٠`«ÅñѨÙÅ∞ <≥#ã≤# =∞kÖ’x ~ÚK«ÛyO`«
P. QÆey Hõé=#∞#fl HÍÖÏÇ≤ÏáÈeH˜ñ, *ˇÅñQÆ∞K«∞#fl ã¨`«∞Åz`«Î=$uÎñ
^≥eÜ«∞=â◊"≥∞ Ü≥∞O`« ^èŒ$u QÆÅ"åiH˜, <åHõ HÍ^Œ∞ xdÅÖ’Hõ=ÚʼnõΩ. 518
* PǨ! „ã‘ÅÎ qÖÏ™êÅ∞ ZO`« z„`«"∞≥ #ÿ q. HõÅHõO_» ѨÅ∞‰õΩÅ =O\˜ ѨÅ∞‰õΩÅ`À, Hõ=∞ÅO=O\˜
=ÚYâ’Éè` í À, K«O„^ŒHàõ Å◊ =O\˜ z„`«"∞≥ #ÿ KÕ+Åì¨ `À, <≥`∞« ~Î ∞° L_»∞HÔ uÎOKÕ <≥"∞Õ ‡#∞Å`À, xÅ∞"≥Å¡ Hõ~y° Oz
"≥∞=ÿ ∞~°ÑO≤ KÕ =ÚiÑ≤OѨÙÅ`À, ѨÙ=ÙfiÅ=O\˜ ã¨∞u"≥∞`«xÎ =ÅѨÙÅ`À, "≥∞Hÿ Íxfl ~Ô \˜Oì ѨK¿Õ ã fÜ«∞x `«ÅѨÙÅ`À,
JO^Œ~åx QÆ∞O_≥Ö’`«∞Å`À Z@∞=O\˜ nè~∞° Å#∞ ‰õÄ_® g~°∞ ™êkèOz f~°∞`å~°∞. <åˆH HÍ^Œ∞. D ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍxH˜ ‰õÄ_® HÍO`« z`«=Î $uÎ JO`«∞zHõ¯^Œ∞. Jk HÍ@∞"ÕÜ∞« \ÏxH˜ HÍK«∞H˘x L#fl HÍÅã¨~°ÊO =O\˜k.
P. HÀi ã¨`«∞Å ÔHÅ¡ñ QÆ∂~°∞Û"å Ô~=fi~°∞?, Ѩ`«∞Å<≥·# ã¨∞`«∞Å Ç≤Ï`«∞Å<≥·#
|eq∞ñ *Ëã≤ Ü≥ÿ∞#ñ |~°Ç¨Ï ã¨Î=Ú# <≥·#, Ç≤ÏOã¨Ñ¨é`«∞ ~å`«‡Ç≤Ï`«=Ú H˘é‰õΩ. 519
* JOQÆ#ʼnõΩ Pf‡Ü«ÚÅO@∞ Z=~°∂ ÖË~°∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ã¨`«∞Å∞ `«=∞ Ѩ`«∞Å<≥·# ã¨∞`«∞Å<≥·<å
Ç≤Ï`«∞Å<≥<· å |Å=O`«OQÍ "ÕkOè z ÉÏkèOz `«=∞ Ѩ#∞Å∞ ™êkèOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. Ѩ~∞° Å ™êÜ«∞O`À <≥<· å ã¨~ˆ
Ç≤ÏOã¨ÃÑ\˜ì `«=∞Ѩx <≥~°"Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞.——
=. Jx zOuOz nxH˜ <Õ =∞x „Ѩu"åHõºO aK«∞Û"åñ_»? =∞^ŒfiK«#O ɡO^Œ∞ #"≥∂Ѷ¨∞O|∞. „uÖ’Hõ
ѨiáêÅ# jÅ∞O_»~Ú# aè^Œ∞~°áê}˜ =^è•~°∞›O_≥? ÜÕ∞#∞ nxH˜ <≥·#k Ü≥ÚHõ\˜ QÆeÊOK≥^Œ #x
kuO Ez ''Ü≥∂ `«#∞=∞^茺! h‰õΩ #@∞¡ ^Õ=ÉÏO^èŒ=ÙO _»~Ú# ~ÚO„^ŒÇ¨ÏO`« Ü«∞QÆ∞ Ѩل`«∞ÎO_»∞
QÆeÔQ_»∞. <˘Hõ¯ ã¨O=`«û~°O|∞ „=`«O|∞#O [i~ÚOѨÙ=Ú. ^•x „ѨHÍ~°O ÉˇÅ¡ <Õ#∞ *ˇÃÑÊ^Œ q#∞,
"≥∞Å¡r=ÙÅ=Å# Ç≤ÏO™êÉèÏ=O|∞ ÖËHõ Ü«∞u^èŒfix"åHõºO|∞ Å∞_çy HÀѨO|∞ =∂x Ü«∞#$`«O|∞Å∞
=Å∞HõHõ #Y~À=∞KÕÛù^Œ#O|∞ ¿ãÜ«∞Hõ Ü«∞ã≤÷ HõáêÖÏ^Œ∞Öˇ·# Ü«∞=∞OQÆà◊O|∞Å∞ #O@Hõ #n
`«\ÏHÍ^Œ∞Å# HÍx Ѷ¨∞\’^ŒHõ ‰õÄáÈ^ŒHõO|∞Å ™êfl#O|∞ ¿ãÜ«∞Hõ ^Œ∞~°˚# ã¨OÉèÏ+¨}O|∞ =i˚Oz
Hõ\˜ì# HÀHõ#∞ =Ú_çz# ѨÙ=ÙfiÅ#∞ „QÆ=∞‡é ^èŒi~ÚOѨHõ Éè’[#O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ #∞zÛùëêì#flO
|∞#∞ [O_çHÍ x"Õk`å#flO|∞#∞ wâ◊ â◊√#Hõ =∂~å˚~° HõOHõ „H˜q∞ Ñ≤Ñ‘eHÍk q^Œ∂+≤`å#flO|∞#∞
™êq∞ëê#flO|∞#∞ =$+¨ÖÏǨÏ$`å#flO|∞#∞ ##∞ h ѨOK«q^èŒ x+≤^•ú#flO|∞Å∞ =i˚Oz ^À~Ú@
hà◊√¡ „^•=Hõ ã¨O^蕺HÍÅO|∞Å =ÚHõΈHtQÍHõ q∞`«ÉèÏ+≤}˜Ü≥ÿ∞ Ü«∞ÅOHÍ~° qÇ‘Ï#QÍHõ "≥Å∞ѨÅO
k~°∞QÆHõ áê^Œ„ѨHΔÍà◊#O|∞ ¿ãã≤H˘x HÍx â◊Ü«∞xOѨ Ü«∂„~°Ì áê^ŒÜ≥ÿ∞ Ѩ=fioOѨHõ ѨtÛ=∞ t~°ã¨¯Ü«∞
Ü«Úº#∞ #QÆflÜ«∞Ü«Úº#∞ ã¨O^蕺HÍÅO|∞Å x„kOѨHõ x`«ºO|∞#∞ ^èÒ`« =„ã¨ÎO|∞Å∞ QÆ\˜ì â◊√zÜ≥ÿ∞
ã¨~°fi=∞OQÆà◊ ã¨OÜ«ÚHõÎÜ≥ÿ∞ „áê`«ó HÍÅO|∞#ñ ^Œ∂~°∞Ê "≥ÚQÆOɡ· ÅH©Δ‡<å~åÜ«∞}∞Å <å~åkèOz
530 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ü«∂"åǨÏ<å~°…º áê^ÀºÑ¨ã¨Ê~°≈# "å™ÈѨg`« Éèí∂+¨} ѨÙ+¨Ê^èŒ∂Ѩ náÈѨKå~å^Œ∞º ѨKå~°O|∞Å
#iÛOz ǨÏqâı≈+¨O|∞ ^•fi^ŒâßǨï`«∞Å "ÕeÊOz „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz ÉèíQÆ=#‡O „`«O|∞#∞
^Œâ◊"å~°O|∞ Å#∞ã¨OkèOz ™È΄`«O|∞¿ãã≤ QÆO^èŒÑ¨ÙëêÊHõΔ`«O|∞Å =Ú`≥·Î^Œ∞=ÙÅO |∂lOz Ѩux
¿ãqOz Ѩل`«∞ÎO QÆ∞H˜ΔQÆ`«∞OQÍ ÉèÏqOz ~Ú qfi^èŒO|∞# =∂~°æj~°¬â◊√^Œú „ѨuѨ^•~°OÉèíO|∞QÍ <˘Hõ¯
ã¨O=`«û~°O|∞ ã¨eÑ≤ Ü«∂ ^•fi^Œâ◊ =∂™êO`«ºk=ã¨O|∞# q^èŒ∞ºHõÎO|∞QÍ #∞^•ºÑ¨#O|∞
¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú. h g ѨÙOã¨=#O |xÜ≥∞_»∞ „=`«O|∞ ^•fi^Œâ◊=∂㨠Ѩ~°ºO`«O ÉË=∞éHõ ã¨eÊ#
h=Ù QÀi# ‰õΩ=∂~°∞O_»∞ QÆeÔQ_»∞ =∞x# ¿ãqOK«∞K«∞ „=`«O|∞ `À_»<≥ QÆ~°ƒùO|∞ ^èŒi~ÚOz
„=`«O|∞ ã¨Å∞ѨÙK«∞#∞O_» xO„^Œ∞O_»∞ =∂„`«aè„áêÜ«∞O ɡé˜Oy Ü«∂ Ü«∞=∞‡ #ǨÏ~°Ç¨ÏO|∞#∞
~°Ç¨Ï㨺O|∞# ¿ãqOK«∞K«∞ „=`«O|∞#‰õΩO ^Œy# ѨÙ+¨ÊùѶ¨Å ã¨q∞`«∞¯â◊ Ѩ„`åÎO‰õΩ~°O|∞Å∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú# =ã¨∞qÎ `«uO „kHÍÅO|∞ÅO ^≥zÛ ~ÚK«∞ÛK«∞ñ |∞O_»sHõO|∞ ǨÏi}˜HO˜ ÉÁOzÜ«Ú#fl
ÉèíOy <å Ü«∞=∞‡„=`« ÉèíOQÆO|∞#ÔH· HÍz â◊√„â◊¥+¨ ¿ãÜ«ÚK«∞ <å Ü«∞=∞‡ ^èŒi~ÚOz#
`Õ*’qâı+¨O|∞#‰õΩ ÉˇQÆæeOK«∞K«∞ñ QÆ$tOK«∞K«∞#∞O_≥, #O`« <˘Hõ¯<åñ_»∞. 520
* D q^èŒOQÍ `«ÅáÈã≤ Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu ''WѨC_»∞ <Õ#∞ D"≥∞‰õΩ U=∞x ã¨=∂^è•#O K≥¿ÑÊk?
P_ç#=∂@ HÍ^Œ#@O Z\Ï¡? <å ѨÅ∞‰õΩ á⁄Å∞¡áÈ~åxk. „uÖ’HÍkè<å^äŒ∞_≥·# ^Õ"ÕO„^Œ∞}˜‚ ã¨OǨÏiOѨQÆÅ
‰õΩ=∂~°∞}˜‚ D"≥∞ HÀ~°∞`«∞#flk. WO„^Œ∞_»∞ =^è•~°∞›_»∞ HÍ_»∞ Hõ^•! WѨC_»∞ D"≥∞ ‰õΩ\˜Å|∞kúH˜ `«y#@∞¡
XHõ LáêÜ«∞O HõeÊ™êÎ#∞——Jx PÖ’zOz `«# ã¨u`À WÖÏ J<åfl_»∞ –

'' F `«Ö’^Œs! h HÀiHõ „ѨHÍ~°O WO„^Œ∞}˜‚ ã¨OǨÏiOѨQÆŠѨل`«∞_»∞ [x‡OK«\ÏxH˜ h=Ù XHõ
U_®káê@∞ xÜ«∞=∞O`À XHõ „=`åxfl PK«iOKåe. ^•x q^è•#O K≥|∞`å#∞ q#∞. „=`«O ѨÓiÎ
JÜÕ∞º=~°‰Ωõ Z=fiiÜ«∞O^Œ∂ Ç≤ÏO™êÉèÏ=O =Ç≤ÏOK«‰Äõ _»^∞Œ . ÃÑ^ŒQÌ Í =∂\Ï_»~å^Œ∞. Z=fiih HÀѨÑ_¨ ~» å^Œ∞.
Jã¨`«ºO ѨÅ∞Hõ~å^Œ∞. QÀà◊¡#∂ t~À*ÏÅ#∂ HõuÎiOK«∞HÀ~å^Œ∞. Z=ÚHõÅ∞ HõáêÖÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
J=∞OQÆà=◊ ã¨∞=Î ÙÅ#∞ `åHõ~å^Œ∞. #^Œ∞ÅÖ’, ã¨~ã° ∞¨ ûÅÖ’ `«Ñʨ ÉÏqhà◊`
¡ À ™êfl#O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. ^Œ∞+¨μÅì `À
ã¨OÉèÏ+≤OѨ~å^Œ∞. q_çz# p~° Hõ@∞ìH˘#~å^Œ∞. =Ú_çz#ѨÓÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘#~å^Œ∞. ZOye J#flO u#~å^Œ∞.
HÍoH˜ x"ÕkOz# J#flO Éèí∞lOѨ~å^Œ∞. "≥O„@∞Hõ =zÛ# J#flO HÍh ‰õΩHõ¯, Ñ≤e¡, ѨH˜Δ =Ú@∞ìH˘#fl J#flO
HÍh p=∞Å∞ Ѩ\˜ì# J#flO HÍh u#~å^Œ∞.

=∂O™êǨ~°O ѨxH˜~å^Œ∞. â◊¥„^Œ∞Å∞ `≥zÛ# J#flO u#~å^Œ∞. ^Àã≤\˜`À hà◊√¡ „`åQÆ~å^Œ∞.

ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ A@∞ìqiÜ«∞É’ã¨∞H˘x u~°∞QÆ~å^Œ∞. JuQÍ =∂\Ï_»~å^Œ∞. JÅOHÍ~åÅ∂ ÖˉõΩO_®
LO_»~å^Œ∞. P~°∞|Ü«∞@ ã¨OK«iOѨ~å^Œ∞. HÍà◊√§ Hõ_»∞QÆ∞H˘#‰õΩO_® Ѩ_»∞HÀ~å^Œ∞. `«_çáê^•Å`À
Ѩ=oOѨ~å^Œ∞. Ѩ_»=∞\˜"≥·Ñ¨Ù `«ÅÃÑ\˜ì â◊Ü«∞xOѨ~å^Œ∞. kã¨"≥ÚÅ`À Ѩ_»∞H˘#~å^Œ∞. ã¨O^茺"Õà◊ÅÖ’
x^Œ∞iOѨ~å^Œ∞.
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 531
ZÅ¡ÑC¨ _»∂ LkH˜# =„™êÎÅ∞ Hõ@∞ìH˘x =∞OQÆà„◊ ^Œ"åºÅ∞ ^èiŒ Oz â◊√zQÍ LO_®e, „áê`«óHÍÅOÖ’
`«∂~°∞Ê=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç ÅH©‡Δ <å~åÜ«∞}∞Å#∞ P~åkèOKåe. PǨfi#O, J~°…ºO, áê^ŒºO, ™êfl#O, =„ã¨OÎ ,
Ü«∞*’˝Ñg¨ `«O, JÅOHÍ~°O, ѨÙ+¨ÊO, ^è∂Œ ѨO, nѨO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ëÈ_»â’ѨKå~åÅ`À JiÊOKåe. Ѩ<fl≥ O_»∞
PǨï`«∞Å`À Ǩϟ=∞HÍ~°ºO <≥~"° iÕ Û #=∞㨯iOKåe. Ѩk Ѩ~åºÜ«∂Å∞ ÉèQí =Æ #‡O„`åxfl [Ñ≤Oz ã¨∞uÎ OKåe.
QÆO^èÑŒ Ù¨ ëêÊHõ`
Δ Å« `À =Ú`≥^η ∞Œ =ÙÅ#∞ ѨÓlOKåe. Éè~í #ΰ ∞ ÉèHí `
Θ À ¿ãqã¨∂ΠѨل`«∞_»∞ QÆ~ƒ° Où Ö’ L#fl@∞¡ ÉèÏqOKåe.
D q^èOŒ QÍ =∂~°tæ ~° â◊√^Œáú ê_»ºq∞ "≥Ú^ŒÅ∞H˘x XHõ ã¨O=`«û~°O D „=`åxfl PK«iOz z@ìz=i<å_»∞
Ü«∞^ä•qkèQÍ L^•ºÑ¨#O f~°∞ÛHÀ"åe. ѨÙOã¨=#O J<Õ D „=`åxfl D „ѨHÍ~°OQÍ Ñ¨<fl≥ O_»∞ =∂™êÅ
Ѩ~º° O`«O á⁄~°áê@∞ "å\˜Å‰¡ Ωõ O_® PK«iOz#@¡~Ú`Õ h=Ù HÀi# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ h‰õΩ Åaè™êÎ_∞» ——.
Hõâ◊ºÑ¨„Ѩ*ÏѨu K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ qx „=`åxfl J=ÅOaOz# ku QÆ~°ƒù=u J~ÚOk† `«# Ñ≤#`«e¡
=∞#ã¨∞ûÖ’x Jaè„áêÜ«∂xfl QÆ∞iÎOz# WO„^Œ∞_»∞ U=∂„`«O U=∞~°∞áê@∞ ÖˉõΩO_® P"≥∞‰õΩ Ñ¨iK«~°ºÅ∞
KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. „Ѩuk#=¸ „=`åxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ѨÓÅ∞, ѨO_»∞¡, ã¨q∞^èŒÅ∞, ^Œ~°ƒùÅ∞, Ѩ„`åÅ∞, Ѩš"åÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl `≥zÛ JOkOK«∞`«∂ ÖË_çHÀã¨O á⁄^ŒÖ’ á⁄OzL#fl ѨÙe=Öˇ PÜ«∞=∞‡ „=`«ÉèíOQÆO HÀã¨O
HÍK«∞H˘x L<åfl_»∞. P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’x `Õ*’ qâıëêxfl K«∂z kQÆ∞Å∞Ѩ_ç Hõ$tOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. "å=∂H˜Δ Ü«∞#∞k# „=`«^è•~°}À#fl`« ѨiK«~°º q^èŒ∞ÅKÕ |_»e Ü«∞Åã≤
Ü≥ÚO\˜ ã¨O^蕺"Õà◊ #∞zÛù+¨ìÜ≥ÿ∞ Ѩ^Œ „ѨHΔÍà◊<å^Œ∞Åñ ÉÏã≤ =∞éz
`«# Hõ~°‡ "≥∂ǨÏO|∞ ^Œqe x„kOѨOQÆ xO„^Œ∞O_»∞ ã¨Ü«∞º# <≥_»~°∞ QÍOz
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ |Ö’^Œ∞º‰õΩÎñ_≥· Ü«∂ ~ÚOu Ü«Ú^Œ~°O|∞ñ *Á~°ñ|_ç Ü«Ú„QÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
`Õ. kqi ^ÕnѨº=∂#"≥∞ÿ `Õ[iÅ∞¡, #~°ƒù‰õΩx =„[^è•~°Å #_çK≥ <Õ_»∞
^Œ∞#∞HõÅ∞QÆ "åñ_»∞ ^Œ∞xã≤Ü«Úñ ^Œ∞#∞Hõñ ^Œ∞#∞Hõ, K≥_»Hõ Ü≥ÚH˘¯Hõ¯ ÉÏÅ∞ñ_≥· K≥ÅñQÆ∞K«∞#fl.521
* D q^èŒOQÍ „Ѩuk#=¸ nHõΔ`À xÜ«∞=∞ѨÓ~°fiHõOQÍ „=`åxfl PK«iã¨∞Î#fl ku XHõ<å_»∞ Ѩx
|_»eHõ`À JÅã≤áÈ~Ú ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éè’[#O KÕã≤ P `˘O^Œ~Ö° ’ HÍà◊√¡ Hõ_∞» QÆ∞HÀ=@O =∞~°záÈ~Ú
Ѩ_»∞H˘x x„^ŒáÈ~ÚOk. ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O "Õz L#fl ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ ã¨O^Œ∞ K«∂K«∞H˘x Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞`À P
Ü«∞=∞‡ QÆ~°ƒùOÖ’ *Á~°|_®¤_»∞. P"≥∞ Hõ_»∞ѨÙÖ’ ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl ÉÏÅ∞}˜‚ P„QÆǨ"Õâ◊O`À
`«# =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `ÀU_»∞ YO_®Å∞QÍ YO_çOKå_»∞. J~Ú`Õ XH˘¯Hõ¯=ÚHõ¯ XH˘¯Hõ¯ÉÏÅ∞_≥· „ѨHÍtOzOk.
Hõ. "å ˆ~_»∞fi ~°QÆ∞K«∞ñ QÆ∞~Úº_», <Ài Ü«∞é= Hõ#∞K«∞ñ „^Œ∞OK≥ <˘H˘¯Hõ¯x <å
â◊¥~°∞O _Õ_»∞æ~°∞ñ ^Œ∞#∞HõÅ∞, QÍ ~°Ü«∞=Ú# "å~°∞ Ãã_»Hõ YO_ç`«∞ ÅÜ«Úº<£. 522
* P ÜÕ∞_»∞QÆ∞~°∞ ÉÏÅ∞~°∂ Q˘O`≥uÎ ÃÑ^ŒQÌ Í J~°=™êQÍ~°∞. ''Fs! J~°=É’HõO_ç——JO@∂ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞
XH˘¯ÉÏÅ∞}©‚ =∞m¡ U_»∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ YO_çOKå_»∞
532 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. YO_»=Ú ÅxflÜ«Ú #O^Œé∞ñ, [O_®Oâ◊√ ã¨=∞„ѨHÍâ◊ âßâ◊fi`«∞ ÅQÆ∞K«∞<£
Ü≥ÚO_»∞H˘x xeÛ Ü«∞x ~å, YO_»Å∞#‰õΩñ QÆ~°∞} =Ù@∞ìQÆu =∞kñ ^ÀñѨ<£. 523
* D q^èŒOQÍ #Å∞|k`˘q∞‡k YO_®Öˇ·# P ÉÏÅ∞~°O^Œ~°∂ ã¨∂~°∞ºx`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# HÍOu
HõÅ"åÔ~· XHõ¯\˜QÍ KÕi WO„^Œ∞x =∞#ã¨∞û‰õΩ *Ïe HõÅ∞QÆ∞#@∞¡QÍ „áêi÷OKå~°∞.
=. JO^Œé∞ =Ú‰õΩo`« Hõ~°Hõ=∞Å∞Öˇ· h‰õΩO ^À_»O|∞@∞ì=ÙÅ=Ú. =∞=Ú‡ Ç≤ÏOã≤OѨO|x ÖË^Œ∞.
h‰õΩO ÉÏi+¨^Œ∞Å"≥∞ÿ =∞~°∞^Œæ}=ÚÅ"≥∞ÿ x#∞fl ¿ãqOK≥^Œ=Ú. =∞=Ú‡ ~°H˜ΔOѨÙ=∞x# <å~åÜ«∞}
„Ѩ™ê^ŒO|∞#O *ˇ_»x =∞~°∞^Œæ}O|∞ŠѨÅ∞‰õΩʼnõΩO QÆ$áêà◊√O_≥· ~ÚO„^Œ∞O_»∞ "å~°Å
ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ÅOQÍñ ÔQ·H˘x =∞é˜ Ç≤ÏOã≤OѨHõ =∂<≥. Jâ◊fi`å÷=∞â◊~åyfl=Å# <å~åÜ«∞} ~°H˜Δ`«∞O_»
=~Ú# h=Ù#∞OÉ’Öˇñ QÆ∞eâ◊^è•~°Å â◊HõÅO|∞ Å~Ú# ‰õΩ=∂~°∞Åxfl~°∂ѨO|∞Öˇ· ã¨O=`«û~°O|∞#‰õΩ
<˘H˜¯O`« Hõ_»=∞QÍ Ç¨ÏiO |∂lOz#∞^ŒƒùqOz# "å~°∞ QÍ=Ù# xO„^Œ∞`À_»O QÆ∂_» <ÕHÀ#
ѨOKåâ◊^ÕÌ=`« Å~Ú# =∞~°∞^Œæ}O|∞Å∞ kuQÆ~°ƒùO|∞ "≥Å∞=_ç ~°O`« ku "Õ∞ÖϯOz Ü«∞#Å
„ѨHÍâ◊√Öˇ· ~ÚO„^Œ∞`À_»O QÆ∂_ç "≥Å∞OQÆ∞K«∞#fl ‰õΩ=∂~°∞ÅO Ez ã¨O`À+≤OѨHõ ~ÚO„^Œ∞O Ez
h‰õΩ =∞$`«∞º~°∂ѨO|~Ú# Ѩل`«∞OÎ QÀi ^Œ∞ã¨~Î O° |~Ú# „=`«O|∞ ã¨eÑ≤u, ã¨OHõeÊOz# Ѩل`«∞OÎ
_˘Hõ¯~°∞O _ô ã¨ÑΨ ã¨ÑΨ ã¨OYºÅO QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞ ÅQÆ∞@ Hˆ q∞ Hõ`O« |∞? h "≥éO˜ y# ÉèOí y `«^ºŒä O|∞
ѨÅ∞‰õΩ=∞x# xO„^Œ∞O _ç@x¡ Ü≥∞ñ—— ^Œb!¡ Éè=í „^Œfi`«O|∞ñ lOuOz ã¨=∞Ü«∞ qKÕÛ^ù #Œ O|∞# QÆ~ƒ° Où |∞
*ÁzÛ áêѨ z`«∞ñÎ _»<·≥ =„[^è•~°Å QÆ~ƒ° Où |∞ q^Œà#◊ O|∞ ¿ãã≤# <åâ◊HÅõ O|∞Å∞ Ãã_»Hõ =∞Ǩâ◊Û~°ºO|∞QÍ
xqfi^èOŒ |∞#O QÆ∞=∂~°‰Ωõ Öˇi· . =∞ǨѨÙ~°∞+¨ ѨÓ*Ïã¨Oã≤kú HÍ~åº#∞+¨Oy Q͉õΩO_»∞<Õ? ÉèQí =Æ ^•~å^è#Œ O|∞ñ
QÀiHõÅñ ÉÏã≤ Ü≥∞=fi~°∞ QÍqO`«∞~°∞, "å iǨÏѨ~O° |∞Å ã¨~åfi~°‰÷ Ωõ â◊Å∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞. J =∞‡Ç¨ѨÙ~°∞+¨
„=`«ã=¨ Ú`«Ê#fl `Õ[O|∞ #_»OѨ <≥=fiO_À=Ùñ? QÍ=Ù# ^Œ∞~°‡^ŒO|∞# ÉÏeâ◊ ã¨fiÉèÏ=ÙO_»<·≥ ^À+¨O|∞
¿ãã≤# <å ^Ò~°#˚ ºHõ~‡° O|∞ ã¨ÇÏ≤ OѨñ ^ŒeH¡ #õ fl <≥=fi~°∞ ã¨=∞~°∞Å÷ ∞? áêáê`«∞‡O_» #QÆ∞ ##∞flO QÍ=Ù=Ú.
<Õ#∞ g~°Å`À_ç"åñ_» #x x+¨¯Ñ¨@O|∞QÍñ „ÉÏi÷Oz# #^ÕqÌ Ü«∞@¡QÍHõ Ü«∞x âßO`«z`«Î Ü«∞Ü≥∞º,
xO„^Œ∞O_»∞#∞ "å~°ÅO QÆ∂_ç „uk=O|∞#‰õΩO É’~Ú ™È=∞áê# ǨÏq~åƒùQOÆ |∞Å∞ "å~°Å‰õΩO |OzÃÑ\˜ì
‰õÄ_ç ã¨∞YO|∞O_≥ #x K≥ÑÊ≤ ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞O_»∞ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 524
* "å~°O^Œ~°∂ ''JÜ«∂º! =∞=∞‡efl Ç≤ÏOã≤OѨ=^Œ∞Ì. "Õ∞=Ú h‰õΩ `À_»|∞\˜ì#"å~°=Ú. "Õ∞=∞O`å
=∞~°∞^Œæ}ÏÅ"≥∞ÿ h Ѩi"å~°=Ú Ö’x"å~°"≥∞ÿ x#∞fl ¿ãq™êÎ=Ú. =∞=Ú‡Å#∞ ~°H˜ΔOK«∞——Jx "Õ_»∞H˘<åfl~°∞.
"åi =∂@Å∞ qx <å~åÜ«∞}∞x J#∞„QÆǨÏO =Å¡ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°ÖË^Œx "åix QÆ∞iÎOz WO„^Œ∞_»∞ ^ŒÜ«∞`À
"åix `«# ™È^Œ~°∞Å∞QÍ P^ŒiOKå_»∞.

ѨsH˜Δ#fl ˆ~O„^•! Jâ◊fi`å÷=∞ „ѨÜ≥∂yOz# ÉÏ}Ïyfl*ÏfiÅÅ #∞O_ç NHõ$+¨μ‚x J#∞„QÆǨÏO =Å¡ h=Ù
~°H˜ΔOѨ|_ç#>Ë¡ =„[^è•~°Å #∞O_ç "å~°∞ ~°H˜ΔOѨ|_®¤~°∞. "å~°O`å ^•^•Ñ¨Ù U_®káê@∞ =∂`«$QÆ~°ƒùOÖ’
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 533
LO_ç ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ ѨÓlOz#O^Œ∞ =Å¡ #Å∞|k `˘q∞‡k=∞Ok =∞~°∞^Œæ}=ÚÅ∞QÍ =∂i ^Õ=`åfixfl
á⁄Ok WO„^Œ∞x`À áê@∞ `«e¡QÆ~°ƒùOÖ’ #∞Oz "≥Å∞ѨeH˜ =KåÛ~°∞.
kuH˜ "≥∞ʼnõΩ= =zÛOk Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® Jyfl`Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`«∂ ^Õ"ÕO„^Œ∞x "≥O@ L#fl `«#
a_»¤Å#∞ K«∂z P"≥∞ ã¨O`À+¨ Ѩ_»ÖË^Œ∞. P"≥∞ HÀѨO`À WO„^Œ∞}˜‚ L^ÕÌtOz ''F~¸! x#∞fl K«O¿Ñ
‰õΩ=∂~°∞_»∞ HÍ=Öˇ#x <å Éèí~Ϋ#∞ HÀi ZO`À Hõ+¨ìѨ_ç D „=`åxfl PK«iOKå#∞. <Õ#∞ HÀi# ‰õΩ=∂~°∞_»∞
XHõ¯_≥`
· Õ D q^èOŒ QÍ #Å∞|k `˘q∞‡k ~°∂áêÅÖ’ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜. WO^Œe ~°ÇϨ 㨺 "Õ∞q∞\’
h‰õΩ `≥e¿ãÎ K≥ѨC——Jx ѨeH˜Ok.
^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ''`«b!¡ D „=`åxfl ѨÓ#∞HÀ=@OÖ’ h L^ÕâÌ O◊ Uq∞\’ <Õ#∞ QÆ∞iÎOKå#∞.
##∞fl ã¨OǨÏiOKÕ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ HÀi h g „=`åxfl PK«iã¨∞<Î åfl=x „QÆÇÏ≤ OKå#∞. ‰õΩ\˜Å|∞kú`À áêáê`«∞‡_»<·≥
„=`«ÉOíè QÍxfl QÆ=∞xOz h QÆ~ƒ° Où Ö’ „Ѩ"tÕ OKå#∞. =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À h QÆ~ƒ° Où Ö’x tâ◊√=Ù#∞ YO_çOKå#∞.
P =ÚHõ¯Å∞ K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ H° õ D q^èOŒ QÍ ‰õΩ=∂~°∞Å∞QÍ ~°∂á⁄O^•~°∞. =∞Ǩ`«∞‡Å ѨÓ*τѨÉÏè =O HÍ~°ºã≤kxú
HõeÊã¨∞ÎOk. xëê¯=∞|∞kú`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ P~åkèOz#"åiH˜ WǨÏÖ’Hõ=∞O^Œ∂, Ѩ~°Ö’Hõ=∞O^Œ∂
ã¨~åfi~°÷=ÚÅ∂ ã≤kú™êÎ~Ú.
ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx ѨÓ*Ï„=`«O =Å¡ ѨÙ\˜ì# D `Õ[ã¨∞û#∞ ǨÏ`«=∂ˆ~Û â◊H˜Î Z=iH˜ LO@∞Ok!
=¸~°∞ö_»<≥· =∞^À#‡`«∞Î_»<≥· JѨ~å^èŒO KÕâß#∞. <å ^Ò~°˚<åºxfl ã¨Ç≤ÏOz <å `«Ñ¨C HõΔq∞OK«∞. `«e¡"≥·#°
hHõO>Ë ##∞fl =∞xflOKÕ"åà◊√¡ Z=~°∞O\Ï~°∞? <Õ#∞ h a_»¤Å=O\˜ "å_»#∞——Jx ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ x+¨¯Ñ¨@OQÍ
„áêi÷OKÕ ã¨iH˜ ku^Õq ǨÏ$^ŒÜ«∞O HõiyOk. P"≥∞ HÀѨO âßOuOzOk. ''㨈~ =∞Ozk—— J#flk.
WO„^Œ∞_»∞ =∞~°∞^Œ}
æ ÏÅ`À ‰õÄ_ç ã¨fi~åæxH˜ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞. Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ ™È=∞áê<åhfl, ǨÏq~åƒùQÍÅ#∂
"åiH˜ ѨOzÃÑ\˜ì "åi`À ã¨∞YOQÍ L<åfl_»∞.
D q^èŒOQÍ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ =∞~°∞`«∞ÎÅ =$`åÎO`«O qxÑ≤Oz =∞m§ WÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. ǨÏi =~°^Œ∞ñ _»~Ú# „=`«=∞ñ@, ǨÏi Ü«∞Oâ◊A ÅQÆ∞K«∞ <≥QÆ_»∞ #=∞~°∞Å[#‡
ã¨∞Êù~°}O |ñ@! Ѩiî~ÚOz#, #~°Ü«∞ñQÆ #∞~°∞n~°…áêѨ ǨÏ~°=∞QÆ∞ @~°∞^Õ! 525
* ''Wk =~åÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ „=`«H^õ .Œä =~°„Ѩ^•`« NǨÏi. ǨÏi =Oâ◊AÖˇ#· =∞~°∞`«∞ÅÎ ‰õΩ J=∞~°`fi« O
„áêÑ≤ÎOz# =$`åÎO`«O WO^Œ∞Ö’ LOk. W@∞=O\˜ ѨÙ}ºHõ^äŒ Ñ¨iîOz#"åi [#‡[<å‡Å áêáêÅ∞
Ѩ\ÏѨOK«Å∞ HÍ=@OÖ’ Pâ◊Û~°ºO U=ÚOk?
=. Jx q+¨μ‚Hõ^ä•„â◊=} ‰õΩ`«∂ǨÏÖÏÜ«∞=∂# =∂#ã¨∞Öˇ·# â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ ã¨∂`«∞O_»∞
ÃãÃÑÊ#x â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩñ *ˇÃÑÊ ##∞@Ü«Ú. 526
534 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* D q^èOŒ QÍ QÀqO^Œ∞x Hõ^ÅŒä ∞ q<åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏŠѨ_∞» `«∞#fl â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞Ŭ ‰õΩ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬
qxÑ≤Oz# q^èŒOQÍ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ ѨsH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ qxÑ≤OKå_»∞.
Hõ. ~år=~å[ѨÓ[º, Nl`« QÀÑ‘Hõ\ÏHõΔ ¿ã"åO`«~° q
„ÉèÏl`«=¸iÎ! =∞^À^Œú`«, ~å[‰õΩÖ’`åû^Œ ~å=∞~å*ÏYºxnè! 527
* K«H¯õ QÍ qHõãO≤ z# `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞Q˘#Å∞ QÆÅ QÀÑ≤HÅõ ¿ã=Å#∞ JO^Œ∞H˘<Õ JO^ŒQÍ_®!
=∞^À#‡`«∞ÎÅ~Ú# ~åAÅ =OâßÅ#∞ ~°∂ѨÙ=∂Ñ≤# "≥Ú#QÍ_®! ~å=∞<å=∞=Ú<Õ P„t`«∞ʼnõΩ xkèQÍ
WzÛ#"å_®!
`«~°Å.=Ú~°q^•~°}=ÚYº HÍ~°}! =¸Å`«`«Îfi qKå~°}Ï!
^Œ∞i`« `å~°}! ^Œ∞óY"å~°}! ^Œ∞~°‡^•ã¨∞~° =∂~°}Ï!
yi qǨ~°}! H©iÎѨÓ~°}! H©~°ÎhÜ«∞ =∞Ǩ~°}Ï!
^èŒ~°}˜ ^è•~°}! ^èŒ~°‡`å~°}! `åѨ㨠ã¨∞Îu áê~°}Ï! 528
* F ™êfig∞! h=Ù =Ú~åã¨∞~°∞}˜‚ ã¨OǨÏiOz# "≥Ú#QÍ_»=Ù. ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© „Ѩ^•è # HÍ~°}"≥∞#ÿ "å_»=Ù.
Pk=¸Å"≥∞#ÿ `«`fiΫ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù. Éè‰í Ωõ ÅÎ áêáêÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ™êÎ=Ù. P~°∞ÅÎ ^Œ∞óMÏÅ#∞ ^Œ∂~°O
KÕ™êÎ=Ù. QÆ~åfiO^è∞Œ Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ tH˜™Δ êÎ=Ù. QÀ=~°#ú Ѩ~fi° `åxfl J=bÅQÍ ÃÑ·HÔ `åÎ=Ù. h H©i„ΠѨu+¨Åª Ö’
[QÆ`∞« #Î O`å xOÑ≤"âÕ ß=Ù. Q˘Ñ¨Ê~°}~°OQÍÅÖ’ H˘xÜ«∂_»^yŒ # g~°∞_»<·≥ xeKå=Ù. D ã¨=∞ãΫ Éè∂í ÉèÏ~åxfl
=Ç≤ÏOKÕ "å_»=Ù. ^è~Œ ‡° Ѩ~∞° Å#∞ `«iOѨ*™Ë êÎ=Ù. `«áÈ^è#Œ ∞Å ™È΄`åʼnõΩ áê„`«"∞≥ #ÿ "å_»=Ù.
`À@Hõ=Ú.
Hõ~°∞}ÏHõ~°! NHõ~°! HõO|∞Hõ~å!, â◊~°}ÏQÆ`« ã¨OQÆ`« *Ï_»ºÇ¨Ï~å!
Ѩi~°H˜Δ`« tH˜Δ`« ÉèíHõÎ=Ú~å!, Hõi~å[ â◊√Éèí„Ѩ^Œ! HÍOu^èŒ~å! 529
* „ѨÉèí∂! h=Ù Hõ~°∞}‰õΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# "å_»=Ù. ã¨OѨ^ŒÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û"å_»=Ù. áêOK«[#º â◊OMÏxfl
KÕuÖ’ ^èŒiOz#"å_»=Ù. â◊~°}∞*ÁzÛ# Éèí‰õΩÎÅ HõëêìÅ#∞ Hõ_»`Õ~°∞Û"å_»=Ù. P~°∞ÎÅ#∞ ~°H˜ΔOz
=Ú~åã¨∞~å^Œ∞Å#∞ tH˜OΔ KÕ"å_»=Ù. QÆ[~åA‰õΩ "Õ∞Å∞KÕ‰Äõ ~åÛ=Ù. HÍOu=∞Ü«∞"≥∞#ÿ ã¨fi~°∂áêxfl ^èiŒ OKå=Ù.
QÆ^Œº. Wk ã¨HõÅ ã¨∞Hõq [#q∞„`« N=`«ûQÀ„`« Ѩq„`« Hõã¨∞= Ü«∂=∂`«º Ѩل`Ϋ |∞^èŒ[# „Ѩã¨OQÍ#∞+¨OQÆ
ã≤OQÆÜ«∞ <å=∞^èÕÜ«∞ „Ѩ}©`«Oɡ·# N =∞ǨÉèÏQÆ=`« ѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ #*Ïq∞à’áêMϺ#O|∞#∞,
„|KÕ`«ã¨∞Åñ [O„^Œ∞O _®=∞O„`«}O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, ^ŒHΔÀ`«ÊuÎÜ«Úñ, „|*Ïã¨~°æO|∞#∞, ^Œ‰õΔΩO_»∞
NǨÏiO QÆ∂iÛ `«ÑO¨ |∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, #`«xH˜ # ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ „Ѩ`º« HõOΔ |QÆ∞@Ü«Ú, ǨÏ~°ºâ◊fi
Hõ|àÏâ◊√fiÅ [#‡O|∞#∞, "å~°Å‰õΩ <å~°^∞Œ O_»∞ É’kèOK«∞@Ü«Ú, <å~°^∞Œ =K«#„ѨHÍ~°O|∞# "å~°∞
"≥∂HõOΔ |∞ <˘O^Œ∞@Ü«Úñ, ^Œ^fiŒ $`åÎO`«O|∞ <å~°^∞Œ =Å# qx ^Œ‰ΩΔõ O_»∞ ^Œ∞óMÏ„HÍO`«∞O _»Q∞Æ @Ü«Úñ,
^Œ^Œ#O`«~°O| „|Ǩχ =~°O|∞# ^Œ‰õΔΩO_»∞ â◊|àÏâ◊fiã¨OA˝Å ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OMϺ‰õΩÅQÆ∞ Ѩل`«∞ÎÅO
 P~°= 㨯O^èŒ=Ú 535
QÍOK«∞@Ü«Ú, ã¨$+≤ìx~å‡}ËKåÛù xq∞`«ÎO|∞# ^Œ‰õΔΩѨOѨÙ# "å~° Å„QÆ[#∞‡Å∞ ã≤kúOÉÁOk#
n~°÷~å[Oɡ·# <å~åÜ«∞} ã¨~°ã¨∞û#‰õΩO [#∞@Ü«Ú, "åiH˜ <å~°^ŒÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ „|Ǩχ*Ï˝#O|∞
#∞Ѩ^ÕtOK«∞@Ü«Ú "å~°∞ ѨÓ~°fiA ÖËy# „ѨHÍ~°O|∞# "≥∂HõΔO|∞ <˘O^Œ∞@Ü«Úñ, ^Œ^Œfi$`åÎO
`«O|∞#∞ ^Œ‰õΔΩO_»∞ k=º*Ï˝#O|∞# <≥é˜Oy <å~°^ÀѨk+¨ìO|x `≥eã≤ <å~°^Œ∞x â◊Ñ≤~ÚOK«∞@Ü«Ú,
<å~°^Œ∞O_»∞ ^Œ‰õΔΩâßѨO|∞ „Ѩu„QÆÇ≤ÏOK«∞@Ü«Úñ ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ =∞~°Å „|Ǩχ =~°O|∞# ã¨$+≤ìq™êÎ~°O|∞
H˘é‰õΩñ QÆ∂ñ`«∞Åé∞=O„_»∞ [xOK«∞@Ü«Ú #O^Œ∞ñ QÆâ◊ºÑ¨Ù#‰õΩ xzÛ# Ѩ^Œ=Ú=Ùfi~° =Å# ã¨HõÅ
Ö’HõO|∞Å∞ xO_»∞@Ü«Ú, ^Õ"åã¨∞~°#~° u~°ºV‡$QÆYQÍ^Œ∞Å [#‡O|∞Å∞#∞ ^Õ"OÕ „^Œ u~°™ê¯~°O|∞#
|$ǨÏã¨Êu Ü«∞^蕺`«‡ =∂Ü«∞KÕ`«O QÍ#~å‰õΩO_»∞@Ü«Ú, ^Œ^Œfi$`åÎO`«O|∞ ~åHõΔã¨∞Å∞ qx
â◊√„HÀѨk+¨μìÖˇ· ^Õ=`«ÅÃÑ· <≥uÎ =K«∞Û@Ü«Ú, ^Õ"åã¨∞~° Ü«Ú^ŒúO|∞#∞, <åKå~°º u~°™ê¯~°O|∞#
kq[~å[ ѨÖÏÜ«∞#O|∞#∞ |ÖÏÜ«∞=∂#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å∞ „|Ǩχã¨xflkèH˜O [#∞@Ü«Ú#∞,
„|Ǩχ"åHõºO|∞#ñ ^Œfi+¨$ì ‰õΩ=∂~°∞O _»~Ú# qâ◊fi~°∂Ѩ٠<åKå~°∞ºxOQÍ ^Õ=`«Å∞ =iOK«∞@Ü«Ú#∞,
qâ◊fi~°∂Ѩ٠„Ѩ™ê^ŒO|∞# xO„^Œ∞O_»∞ <å~åÜ«∞} =~°‡O|#∞ =∞O„`« Hõ=K«O|∞ ^èiŒ ~ÚOz ~åHõãΔ ∞¨ Å
[~ÚOK«∞@Ü«Úñ, |~ÀHõΔO|∞# ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ ##∞‰õÄÅ∞O _»~Ú# qâ◊fi~°∂Ѩ٠xO„^Œ∞O_»∞
=kèOK«∞@Ü«Ú qâ◊fi~°∂Ѩ =^è•#O`«~O° |∞# xO„^Œ∞#‰õΩ „|ǨχǨÏ`«º ã¨O„áêѨOÎ |~Ú# xO„^Œ∞O_»∞
„ã‘Î Éèí∂ [Å„^Œ∞=∞O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ |OzÃÑ@∞ì@Ü«Ú, qâ◊fi~°∂ѨÙO_»∞ ǨÏ`«∞O _»QÆ∞@‰õΩñ ^Œfi+¨ì
HÀÑ≤Oz ~ÚO„^Œ=^è•~°÷O|∞ =∂~°}Ǩϟ=∞O|∞ ¿ãÜ«∞ =$„`åã¨∞~°∞O_»∞ [x~ÚO K«∞@Ü«Ú,
=$„`åã¨∞~° Ü«Ú^ŒOú |∞#ñ |~ål`«∞Öˇ· ~ÚO„^ŒãǨ Ï≤ `«∞Öˇ#· ^Õ=`«Å∞ âıfi`«nfiѨO|∞#‰õΩ ñ[#∞@Ü«Ú,
#O^Œ∞ NǨÏi „Ѩã¨#∞flO_≥· ^Œnèz =Å# aè^Œ∞~°O|∞ ÔQ·H˘#∞@Ü«Ú, xO„^Œ∞O_»∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO|∞#
=$„`«∞x ã¨OǨÏiOK«∞@Ü«Ú, xO„^Œ∞O_»∞ „|Ǩχ ǨÏ`åº Ñ‘_ç`«∞O_≥· =∂#㨠ã¨~°ã¨∞ûñ
„|"ÕtOK«∞@Ü«Ú, #Ǩï+¨μO_»∞ â◊`åâ◊fi"Õ∞^èŒO|∞ÅO *Ëã≤, ~ÚO„^•kèѨ`«ºO|∞ =_»Ü«Ú @Ü«Ú,
#Ǩï+¨μO _»QÆã¨Îº âßѨO|∞# ã¨∞~°~å[º K«∞º`«∞O_≥·, Ü«∞[QÆ~°Ü≥∂xO |∞@∞ì@Ü«Ú, xO„^•
QÆ = ∞#O|∞#∞, #â◊ fi "Õ ∞ ^è Œ O |∞#∞, xO„^Œ ∞ O_» ∞ „uÖ’HÍkè Ѩ ` « º O|∞ =_» Ü « Ú @Ü« Ú #∞,
l„`«ˆH`«∂áêMϺ#O|∞#∞, =∞~°∞^Œæ}O|∞Å [#‡ „ѨHÍ~°O|∞#∞ ##∞ Hõ^äŒÅO QÆÅ +¨+¨ªã¨¯O^èŒ=Ú
ã¨OѨÓ~°‚=Ú. 530
Wk ã¨HõÅ ã¨∞Hõq[#∞ʼnõΩ q∞„`«∞_»∞, N=`«û Ѩq„`«QÀ„`«∞_»∞, Hõã¨∞=Ü«∂=∂`«∞ºx Ѩل`«∞_»∞,
ѨO_ç`∞« Å ™êÇ≤Ï`«º „ѨãO¨ QÍÅ`À ã¨O|O^èOŒ HõÅ"å_»∞ J~Ú# ã≤OQÆÜ∞« HõqKÕ ~°zOѨ|_ç# N =∞ǨÉèÏQÆ=`«
ѨÙ~å}OÖ’ J*Ïq∞à’áêMϺ#=¸, „ѨKÕ`«ã¨∞Å#∞ K«O„^Œ∞_»∞ âßOuOѨ*ËÜ«∞@=¸, ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu
[#‡=ÚQÍ, „Ѩ*Ïã¨$+‘ì, ^Œ‰õΔΩ_»∞ NǨÏix QÆ∂iÛ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@=¸, J`«xH˜ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „Ѩ`«ºHõΔO
HÍ=@=¸, ǨÏ~°ºâ◊fiâ◊|àÏâ◊√fiŠѨÙ@∞ìHÍ, <å~°^Œ∞_»∞ "åiH˜ "≥·~åQƺO É’kèOK«@=¸, "å~°∞ <å~°^Œ∞x
=∂@Å „ѨHÍ~°O „Ѩ=iÎOz "≥∂HõΔO á⁄O^Œ@=¸ P =$`åÎO`åxfl <å~°^Œ∞x=Å# PHõi‚Oz ^Œ‰õΔΩ_»∞
â’H˜OK«@=¸, J#O`«~°O „|Ǩχ=~°OKÕ ^Œ‰õΔΩ_»∞ â◊|àÏâ◊√fiÅ<Õ "Õ~Ú=∞Ok `«#Ü«ÚÅ#∞ Hõ#@=¸,
ã¨$+≤ìKÕÜ«∂Å<Õ HÀÔ~¯`À ^Œ‰õΔΩx P[˝"Õ∞~°‰õΩ "å~°∞ `«=∞ J#flÅ∞ ã≤kúÉÁOk# f~°÷„âı+¨ª"≥∞ÿ# <å~åÜ«∞}
536 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨~°ã¨∞û‰õΩ áÈ=@=¸, "åiH˜ <å~°^Œ∞_»∞ „|Ǩχ*Ï˝<åxfl LѨ^ÕtOK«@=¸, "å~°∞ `«=∞ J„QÆAÅ
J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’ #_»z "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ@=¸, P =$`åÎO`åxfl ^Œ‰õΔΩ_»∞ k=º*Ï˝#O=Å# `≥Å∞ã¨∞H˘x
<å~°^∞Œ }˜‚ â◊ÑO≤ K«@=¸, <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ ^Œ‰ΩΔõ x âßáêxfl ã‘fiHõiOK«@=¸, „|Ǩχ=~°OKÕ ã¨$+≤xì qã¨iÎ OѨ*¿Ë ã
xq∞`«ÎO ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ J~°"≥· =∞Ok ‰õÄ`«∞à◊√¡ ѨÙ@ì@=¸, JO^Œ∞Ö’ Hõâ◊ºÑ¨ „Ѩ*ÏѨuH˜ WzÛ# Ѩ^Œ=ÚQÆ∞æ~°∞
‰õÄ`«∞O„_» ã¨O`å#O=Å¡ ã¨HõÅ Ö’HÍÅ∞ xO_»_»=¸† ^Õ=`«Å∞, ~åHõΔã¨∞Å∞, =∂#=ÙÅ∞, =∞$QÍÅ∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·#"åx [#‡=ÚÅ∂, ^Õ"ÕO„^Œ∞x u~°™ê¯~°O ã¨Ç≤ÏOѨ ÖËHõ |$ǨÏã¨Êu J^Œ$â◊ºO HÍ=@=¸, P
=$`åÎO`åxfl ~åHõΔã¨∞Å∞ qx â◊√„‰õΩxKÕ „¿Ñˆ~Ñ≤OѨ|_ç#"åÔ~· ^Õ=`«ÅÃÑ· Ü«Ú^•úxH˜ ~å=@=¸† ^Õ= ~åHõΔã¨
Ü«Ú^Œú=¸† QÆ∞~°∞u~°™ê¯~°Ñ¶¨ÅOQÍ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ Ѩ~ål`«∞_≥· áêiáÈ=@=¸, ^Õ=`«Å∞ „|Ǩχ ^ŒQæÆ~°‰õΩ
"≥à◊¡@=¸, „|Ǩχ =∂@ „ѨHÍ~°O `«fi+ì̈ ‰õΩ=∂~°∞_≥·# qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ QÆ∞~°∞^Õ=ÙxQÍ ^Õ=`«Å∞ =iOK«@=¸,
qâ◊fi~°∂ѨÙx ^ŒÜ«∞=Å¡ WO„^Œ∞_»∞ ''<å~åÜ«∞}Hõ=K«O——J<Õ =∞O„`«Hõ=Kåxfl ^èŒiOz ~åHõΔã¨∞Å#∞
[~ÚOK«@=¸, Ѩ~ÀHõOΔ QÍ ~åHõãΔ ∞¨ ʼnõΩ J#∞‰õÄÅ∞_≥#· qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ WO„^Œ∞_»∞ =kèOK«@=¸, qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚
K«OѨ@O=Å¡ WO„^Œ∞#‰õΩ „|ǨχǨÏ`«º ã¨O„áêÑ≤ÎOK«@=¸, P áêáêxfl ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ Éèí∂, [Å, =$HΔÍʼnõΩ
ѨOz ÃÑ@ì@=¸† qâ◊fi~°∂ѨÙ}˜‚ K«OÑ≤#O^Œ∞‰õΩ `«fi+¨ì HÀÑ≤Oz WO„^Œ∞}˜‚ =kèOKÕ xq∞`«ÎO =∂~°}Ǩϟ=∞O
KÕÜ«∞@=¸, =$„`åã¨∞~°∞x [##=¸, =$„`åã¨∞~°∞xKÕ F_çOѨ|_ç# ^Õ=`«Å∞ WO„^Œ∞x`ÀQÆ∂_ç
âıfi`«nfiáêxH˜ áÈ=@=¸, NǨÏi ^ŒÜ«∞QÆÅ"å_≥· ^Œnèz =∞ǨÏi¬x „áêi÷Oz PÜ«∞# =Å¡ =„*ÏÜ«Ú^è•xfl
fã¨∞HÀ=∞x K≥ѨÊ@=¸, WO„^Œ∞_»∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO ã¨OáêkOz =$„`«∞}˜‚ ã¨OǨÏiOK«@=¸, WO„^Œ∞_»∞
„|ǨχǨÏ`«ºKÕ Ñ‘_Oç Ѩ|_ç#"å_≥· =∂#㨠ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ „Ѩ"tÕ OK«@=¸, #Ǩï+¨μ_»∞ #∂~°∞ Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕã≤ WO„^ŒÑ¨^Œqx á⁄O^Œ@=¸, #Ǩï+¨μ_»∞ JQÆã¨∞κx âßѨOKÕ ã¨∞~°~å[º „Éèí+¨μì_≥· H˘O_»zÅ∞=QÍ
=∂iáÈ=@=¸, WO„^Œ∞_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOz Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÆOKÕã≤ =∞~°Å „uÖ’HÍkèѨ`åºxfl
JO^Œ∞HÀ@=¸, z„`«Hˆ `«∞x LáêMϺ#=¸, =∞~°∞^Œ} æ O|∞Å [#‡„Hõ=∞=¸ J<Õ Hõ^ÅŒä `À ‰õÄ_ç +¨+㪨 ¯¨ O^èŒ
q∞k.
N Hõ$ëê‚~°Ê} =∞ã¨∞Î.

W
T.T.D. Religious Publications Series N0.639 - B
Price : Rs. 255/-

q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞ HõÖϺ}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ#q. JO>Ë â◊√ÉèÏÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕq. Jq Zxfl

=∂~°∞¡ q<åfl, ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ H˘`«ÎqQÍ<Õ LO\Ï~Ú. ÉèÏQÆ=`«O JÖÏO\˜ Ѩq„`«
Hõ^äŒÅ‰õΩ xÅÜ«∞O. D ѨÙ~å}~°`«flO ã¨Ç¨Ï[Hõq áÈ`«# J=∞$`«Ç¨Ïã¨ÎO #∞O_ç =∞^èŒ∞~°
ÉèHí =Î̃ ∞Ü«∞ HÍ=ºOQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’ J=`«iOz# <å\˜#∞O_ô ZO^Œ~À Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ, Hõ=ÙʼnõΩ,
"åˆQæÜ«∞HÍ~°∞ʼnõΩ Láê^ÕÜ«∞"≥∞ÿ, J<ÕHõq^è•Å =∂~°æ^Œ~°≈Hõ"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`ÀOk.
''áÈ`«#fl `≥#∞QÆ∞ŠѨÙ}º¿Ñ\˜—— J#fl qâ◊fi<å^äŒ "åi =∂@Å∞ JHõΔ~°ã¨`åºÅ∞.
áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏQÆ=`åxfl NÔH·=źѨ^•xfl KÕ~°_®xH˜ ~°zOz<å, P „QÆO^ä•xfl
K«kq#"åà◊¡O^ŒiH© ‰õÄ_® "≥∂HΔÍxfl ã≤kúOѨ*Ëâß~°∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’x „ѨuѨ^ŒºO ZO`À
ǨÏ$^ŒºO. `≥Å∞QÆ∞<å@ áÈ`«# QÍi Ѩ^ŒºO <À\˜H˜ ~åx ѨO_ç`«∞_»∞ QÍx, áê=∞~°∞_»∞
QÍx ÖË_»O>Ë Juâ◊Ü≥∂H˜Î HÍ^Œ∞.
JÖÏO\˜ L`«Î=∞„QÆO^äŒ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ã¨O^Õâßxfl, áÈ`«#Hõq`å "≥·tëêì ºxfl,
Z<Àfl "åºÑ¨HÍÅ`À ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º <Õ\ ˜ 'ã¨QÆ@∞=∞x+≤—H˜ „Ѩ`ÕºH˜Oz Ü«Ú=`«~åxH˜
gÖˇ·#O`« ã¨=∞„QÆOQÍ, ã¨~°à◊OQÍ JOkOKåÅ<Õ L^•~åâ◊Ü«∞O`À u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
^Õ=™ê÷#O PO„^èŒ=∞ǨÉèÏQÆ=`åxfl Hõ~°∞}N [O^蕺ŠáêѨܫ∞ºâߢã≤Î QÍi „Ѩ^è•#
ã¨Oáê^ŒHõ`«fiOÖ’ `å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨK«∞iOzOk. D ã¨OѨÙ\ÏʼnõΩ J<ÕHõ=∞Ok
ѨO_ç`«∞Å∞ K«Hõ¯\˜ `å`«Ê~åºxfl ã¨=∞‰õÄ~åÛ~°∞. WѨÊ\˜H˜ S^Œ∞™ê~°∞¡ =Ú„k`«"≥∞ÿ# D
ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ Ѩi+¨¯iOѨ|_ç ѨÙ#~°∞‡„k`«"≥∞ÿ "≥Å∞=_®¤~Ú. áê~î°‰õΩÅ∞ Ü«∞^ä•Ñ¨Ó~°fiO
P^ŒiOK«QÆÅ~°∞!

''ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}Ѷ¨Å~°™ê™êfi^Œ#
Ѩ^Œqñ QÆ#∞ñ_»∞! ~°ã≤HõÉèÏ= q^Œ∞Å∞!——

Published by I.Y.R.Krishna Rao, I.A.S., Executive Officer, T.T.Devasthanams, Tirupati

and Printed at Prajasakti Daily Printing Press, Hyderabad - 500 020.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨ÑÎ̈=∞, J+ì̈=∞, #==∞ 㨯O^èŒ=ÚÅ∞)
=¸_»= ã¨OѨÙ@=Ú

u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞,

u~°∞Ѩu
















POTANA BHAGAVATAMU, with Lucid Prose
Third Volume - 7, 8 & 9 Skandhas

Author : Potana Mahakavi

Prose Rendering : Sri Jandhyala Venkateswara Sastry

Sri G. Chennaiah
Dr. B. Bhaskara Chowdary

Edited by : Dr. Jandhyala Papaiah Sastry. "Karuna Sri"

© All Rights Reserved

T.T.D Religious Publication Series No. 639-C

First Edition : 1987

Re-prints  : 1998, 2004, 2005, 2008, 2010
Revised Edition : 2015

Copies : 5,000

Published by
Dr. D.Sambasiva Rao , I.A.S.,
Executive Officer,
Tirumala Tirupati Devasthanams,
Tirupati.

D.T.P
Sri Asangananda Graphics
Sri Vyasasramam, Yerpedu.
Ph:08578-287528

Printed at
 
  
        



    
 
   
 


 


          
  

      

         
        

  
  


  
 

 











 

 
   
   
   

   
   
   

   
   
   

   

   


  

  

   
   

 „Ѩ"ÕtHõ
ã¨∞~°∞z~°=¸ ã¨∞qâßÅ=¸ S# ÉèíH˜Î ™ê„=∂*ϺxH˜ =∞‰õΩ@OÖËx =∞Ǩ~åA =∞# |"≥∞‡~° áÈ`«~åA.
|"≥∞‡~°"åi |OQÍ~°∞ ǨϙêÎÅÖ’ ÉèÏQÆ=`«O ÉÏÅ~°™êÅ"≥∞ÿ ѨÅq¡ Oz ѨÙ+≤ÊOz Ѷe¨ OzOk! ~°ãA
¨ Å˝ #∞ ~°™ê™êfi^Œ<å
Ѩ~°=â◊√Å#∞ HÍqOzOk.
JO^Œ∞Hõ<Õ áÈ`«#flQÍ~°∞ –
Hõ=∞‡x `Õ@`≥Å∞æ #∞_çHÍ~°=Ú ÖËiz ‰õÄiÛ KåHõ K«
Hõº=Ú‡QÆ ÔH·`«ÅÅ∞¡ ''"≥Ú#QÍO„_»∞ Hõgâ◊fi~°∞—— ÖˇO`«=∞Ok Ö’
Hõ=Ú‡# ÖË~°∞, h =Öˇ <˘HõO_»∞#∞ ÉèíH˜Î ~°™ê=∞$`« „Ѩ"å
ǨÏ=ڇŠˆH`« "≥∞uÎ# =∞ǨHõq ÜÕ∞_ç `≥Å∞OQÆ∞ QÆ_»¤ÃÑ·?
Jx JaèA˝Å Jaè#O^Œ#Å∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞. WѨC_»∞ g∞ KÕ`«∞ÅÖ’ L#flk ÉèÏQÆ=`« ã¨Ñ¨Î=∞ 㨯O^èŒO.
D 㨯O^èŒOÖ’ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ âßѨ=$`åÎO`«O, ã¨∞Ü«∞*’˝áêMϺ#O, „uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°O,
J[QÆ~ÀáêMϺ#O, <å~°^∞Œ x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Hõ^ÅŒä ∞ L<åfl „ѨÇ¨ ^¡ KŒ i« „`«Hˆ J##º ™ê=∂#º"≥∞#ÿ
„áê^è•#ºO „áêÑ≤ÎOzOk.
ã¨Ñ¨Î=∞ 㨯O^èŒO ¿Ñ~°∞ K≥ѨÊQÍ<Õ Ñ¨~°=∞ ÉèíHÍ΄ˆQã¨~°∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ =∞#=ÚO^Œ∞ „Ѩ`«ºHõΔ =∞ø`å_»∞–
''„ѨǨ¡^Œ <å~°^Œ Ѩ~åâ◊~° ѨÙO_»sHõ "庙êO|s+¨ â◊√Hõâ∫#Hõ cè+¨‡^•Öσùº<£——
J#fl â’¡HOõ Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞ÅÖ’ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ „Ѩ^=Œä ∞™ê÷#OÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_»É\
ˇ ì˜ J„QÆ`åO|∂ÅO JOkã¨∞OÎ k.
áÈ`«#flQÍi „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ''Åe`«=∞~åº^Œ∞_»∞——, ''ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"åÅ∞_»∞——, ''ã¨=∞ã¨Îã¨Éèíº#∞`«jÅ∞_»∞——,
''JO|∞*’^Œ~° k=ºáê^•~°qO^Œ zO`«<å=∞$`«áê# qâı+¨ =∞`«Îz`«∞Î_»∂——† ''ã¨O™ê~° x=$`«∞Î_»∂—— J~Ú#
J`«x „ѨãH¨ Θ =zÛ#ѨC_≥ÖÏ¡ áÈ`«#flQÍ~°∞ Ѩ~=° tOzáÈ~Ú J~°=÷ O`åÖˇ#· J<ÕHõ qâı+}
¨ ÏÅ`À P ÉèHí Îõ t~À=∞}˜x
Jaè=i‚™êÎ_»∞ – z`«ÎyOK«O_ç –
|∞^èŒ[#q^èÕÜ«ÚO_»∞#∞,
=∞ǨÉèÏQÆ^èÕÜ«ÚO_»∞#∞,
ã¨∞QÆ∞} =∞}˜QÆ} QÆi+¨μªO_»∞#∞,
Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μªO_»∞#∞,
Hõ~°‡|O^èŒÅ`åÅq„`«∞O_»∞#∞.
Ѩq„`«∞O_»∞#∞ <≥·# Ѩل`«∞xÜ«∞O^Œ∞ – Jh,
ÉÏÅ∞ñ „|ÉèÏqâßÅ∞
ǨÏiáê^ŒÑ¨Ü≥∂~°∞Ç¨Ï zO`«# „H˜Ü«∂Ö’Å∞ – Jh,
ã¨∂#∞<£ âßO`«QÆ∞}„Ѩ^è•#∞,
Juã¨Oâ◊√^•úOz`«*Ï˝#∞,
 ii

J*Ï˝<å~°}ºHõ$âß#∞,
JO[eѨÙ\©ã¨O„ÉèÏ[=∂#∞<£ – Jh,
ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞,
„|Ǩχ*Ï˝# ã¨Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞,
ѨÙÅH˜`«^ÕǨïO_»∞#∞,
ã¨O`À+¨ÉÏ+¨Ê ã¨eÅ^è•~å ã¨=¸Ç¨ïO_»∞#∞,
„¿Ñ=∂uâ◊Ü«∞ QÆ^Œæ^Œ ÉèÏ+¨}∞O_»∞#∞,
q#Ü«∞ q"ÕHõÉèí∂+¨}∞O_»∞#∞,
UHÍ„QÆz`«∞ÎO_»∞#∞
ÉèíH˜ÎѨ~åÜ«∞`«∞ÎO_»∞#∞ – Jh,
D q^èŒOQÍ `«#‰õΩ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# JO`«º„áê㨠qÖÏ㨠q<庙êÅ`À =ÚOK≥uÎ „ѨǨ¡^Œ∞xѨ@¡
`«#‰õΩ QÆÅ ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ#∞ Jaè=ºHõÎO KÕ™êÎ_»∞ =∞# =∞ǨHõq áÈ`«#fl.
ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Jxfl 㨯O^è•ÅÖ’ HõO>Ë D ã¨Ñ¨Î=∞ 㨯O^èŒOÖ’ L#fl qâı+¨"Õ∞=∞O>Ë WO^Œ∞Ö’x
Hõ^äŒÅxflO\˜h <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ qxÑ≤OK«∞`å_»∞.
~å[ã¨∂Ü«∞Ü«∂QÆOÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# K«„HõO`À tâ◊√áêÅ∞x t~°ã¨∞û#∞ YO_ç™êÎ_»∞. K«„HõzÛù#fl t~°ã¨∞¯_≥·#
tâ◊√áêÅ∞x â◊s~°OÖ’#∞Oz "≥Å∞=_ç# `Õ[ã¨∞û NHõ$+¨μ‚xÖ’ „Ѩ"ÕtOK«@O K«∂z Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞_≥·# ^èŒ~°‡A_»∞
ã¨ÉèíÖ’ =Ù#fl <å~°^Œ =∞ǨÏi¬x WÖÏ „Ѩtfl™êÎ_»∞.
ǨÏi ™êkèO`«∞, ǨÏi<£ „QÆã≤O`«∞, ǨÏiñ „ÉÏ}ÏO`«O|∞ <˘OkO`«∞ñ, ^•
ǨÏiH˜<£ "≥·i #@OK«∞ gñ_»∞ Ѩ@∞~ÀëêÜ«∞`«∞Îñ_≥· Ü≥∞ѨC_»∞O
k~°∞QÆ∞<£† „|∞=fi^Œ∞ <À~°∞, „geѨ_»^Œ∞<£ ^ÕǨÏO|∞ ^•Ç¨ÏO|∞`À,
#~°Hõ„áêÑ≤ÎÜ«Ú <˘O^Œñ, _ÕQÆu [QÆ<åfl^äŒ∞O „|"ÕtOK≥<À? 7–12
^èŒ~°‡Ax ã¨O^ÕǨxH˜ ^Õ=i¬ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å_»∞ –
HÍ"≥∂`«¯O~î°`« QÀÑ≤HõÖò, ÉèíÜ«∞=Ú#O QÆOã¨∞O_»∞, "≥·~°„H˜Ü«∂
™ê=∞„y<£ tâ◊√áêÅ=ÚYº #$Ѩ`«∞Öò, ã¨O|O^èŒ∞Öˇ· =$+¨μ‚Å∞<£,
„ÉË=∞<£ g∞~°Å∞, ÉèíH˜Î <Õ=Ú x^≥ K«„H˜O QÆO\˜† "≥∞>ˇÂ¡# #∞
^•Ì=∞ ^蕺# QÆi+¨μªñ_≥·# ǨÏiñ *ˇO^Œ<£ =K«∞Û ^è•„fâ◊fi~å! 7–18
WÖÏ K≥|∞`«∂ NǨÏi ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å âßѨO =Å¡ Ѩ^Œ„Éèí+¨μìÖˇ· "≥Ú^Œ\˜ [#‡Ö’
Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩÅ∞QÍ#∂, Ô~O_»=[#‡Ö’ ~å=} ‰õΩOÉèíHõ~°∞‚Å∞QÍ#∂, =¸_À [#‡Ö’ tâ◊√áêÅ
^ŒO`«=„‰õΩÅ∞QÍ#∂ L^Œƒqù OKå~°x K≥¿ÑÊ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx =$`åÎO`«O`Àáê@∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x =$`åÎO`«O
„Ѩã¨HõÎ=∞ø`«∞Ok. `«O„_çKÕ`« ÃщõΩ¯q^è•Å Ç≤ÏOã≤OѨ|_ç‰õÄ_® NǨÏi ^ŒÜ«∞‰õΩ áê„`«∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x K«i„`«O
q=~°OQÍ qxÑ≤OѨÙ=∞x ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ <å~°^Œ∞}˜‚ „áêi÷™êÎ_»∞. D q^èŒOQÍ „ѨǨ¡^ŒK«i„`« „áê~°OÉèí=∞ø`«∞Ok.
 iii

Hõ^ä• „áê~°OÉèíOÖ’<Õ |"≥∞‡~°"å~°∞ Ѩ~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ áê~î°‰õΩʼnõΩ WÖÏ Ñ¨iK«Ü«∞O KÕ™êÎ_»∞–
`«#Ü«∞O^Œ∞ #dÅÉèí∂`«=ÚÅO^Œ∞ <˘HõÉèíOy ã¨=∞Ç≤Ï`«`«fiO|∞# [~°QÆ∞"åñ_»∞
ÃÑ^ŒÌÅñ ÉÁ_»QÆ#fl Éèí$`«∞ºx ÔH· =_çñ *Ëi #=∞㨯$`«∞Öò ¿ãÜ«Ú"åñ_»∞
Hõ#∞fl^À~ÚH˜ ##ºHÍO`« Å_»¤Oɡ·# =∂`«$ÉèÏ=#¿ãã≤ =∞~°Å∞"åñ_»∞
`«e¡^ŒO„_»∞ÅÉèíOy ^èŒ~°‡=`«ûÅ`«#∞ n#∞Åñ QÍ=ñ lOuOK«∞ "åñ_»∞
ã¨=ÚÅÜ≥∞_» ™È^Œ~°ã≤÷u ã¨Å∞ѨÙ"åñ_»∞, ^≥·=`«=ÚÅOK«∞ QÆ∞~°∞=ÙÅñ ^ŒÅñK«∞"åñ_»∞
bÅ ÅO^Œ∞# ÉÁO‰õΩÅ∞ ÖËx"åñ_»∞, Åe`« =∞~åº^Œ∞ñ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞ñ _»kèѨ! 7–115
JO`ÕH͉õΩO_® =∞~˘Hõ ã‘ãѨ ^¨ ºŒ OÖ’ ‰õÄ_® ^≥`
· º« ~å[ `«#Ü«Úx QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ H˘xÜ«∂_»∞`å_»∞ K«∂_»O_ç
áÈ`«#flQÍ~°∞.
PHÍ~°[#‡q^•º~°÷ =i+¨μªñ_≥· QÆ~°fiã¨Oã¨ÎOÉèí ã¨OQÆ`«∞ñ_»∞ HÍñ_»∞
qq^èŒ=∞Ǩ<ÕHõ q+¨Ü«∞ã¨OѨ#∞fl ñ_≥· ѨOKÕO„kÜ«∞=ÚÅKÕñ |@∞ì=_»ñ_»∞
Éèí=º=Ü≥∂|Å „áêÉèí"À¿Ñ`«∞ñ_≥· HÍ=∞~Àëê^Œ∞Åñ „QÆO^Œ∞H˘#ñ_»∞
HÍq∞h „Ѩ=ÚY Éè’QÆ=Ú Öˇxfl Hõey# =ºã¨# ã¨Oã¨H˜Î <å=OHõñ É’ñ_»∞
qâ◊fi=∞O^Œ∞ñ QÆ#fl q#fl Ü«∞~°÷=ÚÅO^Œ∞, =ã¨∞Î ^Œ$+≤ìñ*Ëã≤ "åOKè« ~Ú_»ñ_»∞
^èŒ~°}˜<å^äŒ! ^≥·`«º`«#Ü«ÚO_»∞ ǨÏiѨ~°, `«O„`«∞ñ_≥· ǨÏ`å#º`«O„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞. 7–117
WO`ÕHÍ^Œ∞ – ''ã¨^Œ∞æ}O|∞ÖˇÅ¡ ã¨OѶ¨∞O|∞Öˇ· =zÛ Jã¨∞~°~å[ `«#Ü«Ú#O^Œ∞ xez#—— xez#——=@!
''ѨQÆ"åÔ~·# ã¨∞ˆ~O„^Œ∞Å∞—— ‰õÄ_® „ѨǨ¡^Œ∞x=O\˜ ã¨∞QÆ∞}À¿Ñ`«∞Å#∞ ZHõ¯_® K«∂_»ÖË^Œx ã¨ÉèíÅÖ’
''ã¨`«¯gO„^Œ∞Å=Öˇ—— á⁄QÆ_»∞`å~°@! ''QÆ∞}xkèÜ«∞QÆ∞ „ѨǨ¡^Œ∞x QÆ∞}ÏÅ∞ WOHÍ J<ÕHõO L<åfl~Ú@ – "å\˜x
QÆ}˜OK«@O ''Ѷ¨}˜Ñ¨uH˜ |$ǨÏã¨ÊuH˜x ÉèÏëêѨuH˜—— ‰õÄ_® â◊HõºO HÍ^Œ@!
J`«_∞» hà◊√§ „`åQÆ∞`«∞<åfl, J#flO uO@∞<åfl, x„kã¨∞<Î åfl, #_»∞ã¨∞<Î åfl, #=Ùfi`«∞<åfl‰õÄ_® ''N<å~åÜ«∞}
áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ü«ÚQÆm zO`å=∞$`å™êfi^Œã¨O^è•#∞O_≥·—— D qâßfi<Õfl q㨇i™êÎ_»@!
Dq^èŒ"≥∞ÿ# =~°‚#Å`À áÈ`«#flQÍ~°∞ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ áê~î°‰õΩŠǨÏ$^ŒÜ«∂ʼnõΩ „Ѩ`«ºHõΔO KÕÜ«∞\ÏxH˜
„Ѩܫ∞ufl™êÎ_»∞. WO`« QÆ∞}=O`«∞_≥·# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Hõ#fl`«O„_ç ZO^Œ∞‰õΩ Ç≤ÏOã≤OKå_® Jx =∞#‰õΩ Hõey#>Ë¡
^èŒ~°‡~åA‰õΩ ‰õÄ_® ã¨O^ÕǨÏO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J#O`«~°O =∞Ǩ~åA „ѨtflOK«@O =∞ǨÏi¬ q=iOK«@O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞x „Ѩ=~°Î# U =∂„`«O #K«ÛÖË^Œ∞. J`«_»∞ H˘_»∞‰õΩ#∞ ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞.
''ã¨∞~°ÅO ^ÀÅ∞@Ü≥∂! ã¨∞~åkèѨ`«∞Å<£ „ã¨∞H˜¯OK«∞\’! ã≤^Œ∞úÅO
|i"ÕkèOK«∞@Ü≥∂† =Úx„Ѩ=~°∞ÅO ÉÏkèOK«∞\’! Ü«∞HõΔ H˜
#fl~° QÆO^èŒ~°fi qǨÏOQÆ <åQÆѨ`«∞Å<£ <åâ◊O|∞ <˘OkOK«∞\’!
''ǨÏi—— Ü«∞OK«∞<£ ''yi—— Ü«∞OK«∞ <ÕÅ K≥_» "≥∂ǨO^èŒ∞O_» "≥· Ѩل`«HÍ!—— 7–146
 iv

D ~åHõΔã¨~åA ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞† ''"Õ^èÀ^Œ`«Î =~°„Ѩ™ê^Œ∞_»∞.—— g~åkèg~°∞_»∞. [QÆ„`«ÎÜ≥ÿ∞Hõ qÉèí∞_»∞.

J`«_ç ¿Ñ~°O>Ë ^Õ=`«Å∞ QÆ_»QÆ_» HõOÑ≤Oz áÈ`å~°∞.
''U kHÍÊÅ∞~°ñEz <Õñ _»Å∞QÆ∞<À! ÜÕ∞ ^Õ=Ù |OkèOK«∞<À!
ÜÕ∞ kQ̓ùQÆ=Úg∞ñ^Œ ^•_çK«#∞<À! ÜÕ∞ „áê}∞ÅO [OѨÙ<À!
~¸ ^≥·`Õºâ◊fi~°∞ñ——_»OK«∞ <˘O_˘~°∞Å∞ ^• iO„^•^Œ∞ÖÏ™ê÷# Éèí∂
"Õk<£ "≥∞Å¡# xH˜¯ K«∂`«∞~°∞ ÉèíÜ«∂q~°∂ƒù`«~À=∂OK«∞Öˇ·. 7–100
JO`«\˜ K«O_»âßã¨#∞_≥·# `«O„_ç `«# `«#Ü«Ú}˜‚ `«#O`«"å}˜‚ K≥Ü«∂ºÅx x~°‚~ÚOKå_»∞.
''g_»∞ q^•ºÉèϺã¨O|∞#QÍx f„==∞uQÍ——f„==∞uQÍ——_»x qKåiOKå_»∞. ÉèÏ~°æ=ÙʼnõΩ JѨÊyOKå_»∞. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
q^ŒºÅhfl É’kèOz „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx =KåÛ~°∞. ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ `«#‰õΩ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O
KÕã≤ xÅ∞K«∞#fl `«#Ü«Ú}˜‚ nqOz, ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩx, QÍ_è®eOQÆ#O KÕã¨∞H˘x, `˘_»g∞^Œ ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ@∞ìH˘x,
K«∞OK«∞^Œ∞qfi, K«∞|∞HõO|∞ ѨÙ}˜H˜, K≥H˜¯e =Ú^Œ∞ÌQ˘x, t~°O|∞ =¸~˘¯x, P#O^Œ ÉÏëêÊÅ`À J`«x
=^Œ<å~°qO^ŒO `«_»∞ѨÙ`«∂ =∞O^Œ=∞^èŒ∞~åÖÏáêÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞ –
KÀ^ŒºO |Ü≥∞º_ç xO`«HÍÅ =∞iÔQ<£ â’kèOz ÜÕ∞"Õ∞q∞ ã¨O
"Õ^•ºOâ◊O|∞Å∞ K≥Ñ≤Ê~À! QÆ∞~°∞=Ù ÖË"≥O@<£ |iîOÑ≤Oz~À!
q^•º™ê~° "≥∞é∞OQÆñ QÀÔ~^Œ, Éèí=kfi*Ï˝`« âß„ã¨ÎO|∞Ö’ñ
|^ŒºO ÉÁHõ¯\˜ K≥Ñ≤Ê ™ê~°÷=ÚQÆñ ^•`«Ê~°ºO|∞ ÉèÏ+≤OѨÙ=∂! 7–161
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ D q^èŒOQÍ J_çˆQã¨iH˜ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ''K«kqOzi ##∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞........K«^Œ∞=ÙÅÖ’
=∞~°‡"≥∞Å¡ñ [kquñ ^ŒO„_ô!—— JO@∂ `«# ÉèÏ"åxfl D q^èŒOQÍ "≥Å¡_çOKå_»∞.
`«#∞ ǨÏ$^•ƒù+¨Å ã¨Yº=Ú<£, „â◊=}=Ú<£, ^•ã¨`«fi=Ú<£, =O^Œ<å
~°Û#=ÚÖò, ¿ã=Ü«Ú, <å`«‡Ö’ <≥é∞HõÜ«Ú<£, ã¨OH©~°Î#Öò, zO`«#O
|#∞ h `˘q∞‡k ÉèíH˜Î =∂~°æ=ÚÅ ã¨~åfi`«∞‡<£ ǨÏi<£ #q∞‡ ã¨
[˚#∞ñ_≥· Ü«ÚO_»∞@ Éèí„^Œ=∞OK«∞ñ ^ŒÅñ`«∞<£ ã¨`«ºO|∞ ^≥·`Àº`«Î=∂! 7–167
nxH˜ ã¨O㨯$`« ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =¸Åâ’¡HõO W\Ï¡ LOk –
„â◊=}O H©~°Î#O qëÈ‚ó 㨇~°}O áê^Œ¿ã=#"£∞ I
J~°Û#O =O^Œ#O ^•ã¨ºO ã¨Yº =∂`«‡x"Õ^Œ#"£∞ II
=¸Åâ’¡HÍxfl áÈ`«#fl KåÖÏ K«Hõ¯QÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’ J#∞=kOKå~°∞. P #=q^èŒ Éèí‰õΩÎÅ#∂ „uHõ~°}â◊√kúQÍ
PK«iOKåÅx ''`«#∞ ǨÏ$^£ ÉèÏ+¨Å—— J#fl=∂@Å∞ JkèHõOQÍ Hõeáê~°∞. KåÖÏ ÉÏQÆ∞Ok. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ JO`«`À
PQÆÖË^Œ∞.
''`«O„_çQÍ~°∞ Ѩ^ºŒ O ÉÁHõ¯\˜ K≥ÑC¨ ——=∞x J_çy`Õ `å#∞ XHõ Ѩ^ºŒ O K«kq ^•xH˜ `å`«Ê~°ºO K≥|∞`«∞#fl@∞¡
=∞i <åÅ∞QÆ∞ Ѩ^•ºÅ∞ K«k"å_»∞.
 v

JO^èÕO^Œ∂^ŒÜ«∞=ÚÖò, =∞Ǩ|kè~° â◊OMÏ~å==ÚÖò, =¸Hõ ã¨

„^ŒæO^ä•MϺѨ#=ÚÖò, #ѨÙOã¨Hõ =^èŒ∂HÍOHõΔÖò, Hõ$`«Ñ¶¨∂fl=m
|O^èŒ∞`«fiO|∞Å∞, Éèí㨇ǨÏ=º=ÚÅ∞, Å∞|ú„^Œ=º=ÚÖò, „HÀ_» ã¨
^ŒæO^èŒO|∞Öò ǨÏiÉèíH˜Î =i˚`«∞Å iHõÎ=º~°÷ ã¨O™ê~°=ÚÖò. 7–168
ǨÏiÉèíH˜Î ÖËx "åi rq`åÅ∞ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~åx=x ™È^•Ç¨Ï~°}OQÍ q=iOz T~°∞HÀÖË^Œ∞. =∞~À
Ѩ^ŒºO Z`«∞ΉõΩ<åfl_»∞. `«# Jaè„áêÜ«∂xfl |ÅѨ~°∞ã¨∂Î –
Hõ=∞ÖωõΔΩ #iÛOK«∞ Hõ~°=ÚÅ∞ ''Hõ~°=ÚÅ∞—— N<å^äŒ∞ =i‚OK«∞ lǨÏfi ''lǨÏfi——
ã¨∞~° ~°HõΔ‰õΩxñ EK«∞ K«∂_»∞¯Å∞ ''K«∂_»∞¯Å∞—— âı+¨âß~ÚH˜ „"≥Ú‰õΩ¯t~°=Ú ''t~°=Ú——
q+¨μ‚ <åHõi‚OK«∞ g#∞Å∞ ''g#∞Å∞—— =∞^èŒ∞"≥·iñ ^Œqe# =∞#=Ú ''=∞#=Ú——
ÉèíQÆ=O`«∞ =ÅQ˘#∞ Ѩ^Œ=ÚÅ∞ ''Ѩ^Œ=ÚÅ∞—— ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx g∞ñk |∞kú ''|∞kú——
^Õ= ^Õ=Ùxñ lOuOK«∞ k#=Ú ''k#=Ú——, K«„HõǨÏã¨∞Îxñ „|Hõ\˜OK«∞ K«^Œ∞=Ù ''K«^Œ∞=Ù——
‰õΩOaèh^è=Œ Ùñ *ˇÃÑÊ_ç QÆ∞~°∞ñ_»∞ ''QÆ∞~°∞ñ_»∞——, `«O„_ç! ǨÏiñ *Ë~∞° =∞xÜ≥∞_ç `«O„_ç ''`«O„_ç.—— 7–169
Hõ=∞ÖωõΔΩx JiÛOKÕ Hõ~°=ÚÖË Jã¨Öˇ·# ã≤ã¨Öˇ·# Hõ~°=ÚÅ∞† N<å^äŒ∞x =i‚OKÕ lǨÏfiÜÕ∞ ã¨iÜ≥ÿ∞# lǨÏfi
– JO@∂ Jhfl K≥Ñ≤Ê K≥Ñ≤Ê JO`«\˜`À PQƉõΩO_® JK«∞º`«∞x ¿ã=‰õΩ JOH˜`«OQÍx J=Ü«∞"åÅ∞ ZO`«
J^èŒ=∂^èŒ=∞=ÚÖ’ ZO`«h~°ã¨=ÚÖ’ x~°∂Ñ≤OK«™êQÍ_»∞ WOHÀ Ѩ^Œº=ÚÖ’ –
HõO*ωõΔΩ#‰õΩñQÍx HÍÜ«∞O|∞ HÍÜ«∞"Õ∞ Ѩ=#QÆ∞OѶ≤`« K«~°‡ Éèí„ã≤Î QÍHõ,
"≥·‰õΩO~î°∞ñ ÉÁQÆ_»x =„HõÎO|∞ =„HõÎ"Õ∞ _è»=∞_è»=∞ ^èŒfix`À_ç _è»Hõ¯ QÍHõ,
ǨÏiѨÓ[#=ÚÖËx ǨÏã¨ÎO|∞ ǨÏã¨Î"Õ∞ `«~°∞âßY xi‡`«^Œifi QÍHõ,
Hõ=∞ÖËâ◊√ñ E_»x Hõ#∞flÅ∞ Hõ#∞flÖË `«#∞ ‰õΩ_»º *ÏÅ~°O„^èŒ=ÚÅ∞ QÍHõ†
K«„H˜ zO`«#ÖËx [#‡O|∞ [#‡"Õ∞, `«~°à◊ ã¨eÅ |∞^Œ∞ƒ^ŒO|∞ QÍHõ,
q+¨μ‚ÉèíH˜ÎÖËx q|∞^èŒ∞O_»∞ q|∞^èŒ∞ñ_Õ, áê^ŒÜ«ÚQÆ=Ú`À_ç Ѩâ◊√=Ù QÍHõ. 7–170
WѨÊ\˜H© „ѨǨ¡^Œ∞x ÉèíH˜Î„Ѩɒ^èŒO =ÚyÜ«∞ÖË^Œ∞. „|ǨχO`« "å_çH˜ ‰õÄ_® Éèí=|O^è•Å<Õ HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ∞
qzÛáÈ"åÅO>Ë ÉèíQÆ=^•Ì㨺=∞<Õ „ѨÉèíO[#O HÍ"åÅO@∂ WOHÀ ã‘ã¨Ñ¨^•ºxfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞–
ã¨O™ê~°r=¸`« ã¨OѶ¨∞O|∞ qK«∞Û<Õ K«„H˜^•ã¨º „ѨÉèíO[#=Ú ÖËHõ?
`åѨ„`«Ü«∂cèÅ ^•"åQÆ∞fl ÖÏé∞<Õ q+¨μ‚¿ã"å=∞$`«=$+≤ì ÖËHõ?
ã¨~°fiOHõëêѶ¨∞øѶ¨∞ [Å~åã¨∞eO‰õΩ<Õ Ç¨Ïi=∞hëê|_»ÉÏyfl ÖËHõ?
Ѷ¨∞# qѨ^•æ_è®O^èŒHÍ~°O|∞ Å_»ñQÆ∞<Õ Ñ¨^•‡HõΔ#∞u~°q„ѨÉèíÅ∞ ÖËHõ?
x~°∞Ѩ=∂ѨÙ#~å=$uÎ x+¨¯à◊OHõ, =ÚH˜Îxkè QÍ#=K«∞Û<Õ? =ÚYº"≥∞ÿ#
âß~üVæHÀ^ŒO_» zO`«<åO[#=Ú ÖËHõ, `å=∞~°ã¨QÆ~°ƒù#‰õΩ<≥·# ^•#"ÕO„^Œ! 7–171
 vi

=∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~‡° Å`À „uHõ~}

° â◊√kúQÍ NǨÏix #=q^èÉŒ ‰íè Ωõ ÅÎ `À ¿ãqOKåÅ#fl "≥Ú^Œ\˜ Ѩ^ºŒ O =∂„`«"∞Õ
=¸ÖÏxH˜ J#∞"å^ŒO. `«~åfi`« ѨeH˜# ''JO^èOÕ ^Œ∂^ŒÜ∞« =ÚÖò—— J#fl=$`«=Î ¸, ''Hõ=∞ÖωõΩΔ #iÛOK«∞——, ''HõO*ωõΩΔ #‰õΩ
QÍx——, ''ã¨O™ê~°r=¸`«—— W`åºk =¸_»∞ ã‘ãѨ ^¨ •ºÅ∂ J=¸ÅHÍÅ∞. Jq ã¨ÇϨ [ áêO_ç`∞« ºÅ"åi ã¨fiH©Ü∂« Å∞.
D q^èŒOQÍ ÉèíH˜Î ~°™êxfl ã‘™êÅxO_® xOÑ≤ |"≥∞‡~°áÈ`«#fl QÍ~°∞ Ѩiî`«Å‰õΩ JOkOKå~°∞. Jã¨Å∞
D Ѩ^•ºÅ∞ áÈ`«#flQÍi rq`« Ѩ~°=∂~å÷xfl „ѨHõ\˜ã¨∞Î<åfl ÜÕ∞"≥∂! `«#∞ #q∞‡# ÉèíH˜Î ã≤^•úO`å<Õfl, `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’x ÉèÏ"å<Õfl |"≥∞‡~°"å~°∞ „ѨǨ¡^Œ∞x <À\˜"≥O@ ѨeH˜OKåˆ~"≥∂ Jx <å J#∞=∂#O!
WHõ ''=∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°º=Ú#ñ ^ÕÅ∞ =∞^èŒ∞ѨO|∞ "À=Ù<Õ =∞^Œ#=ÚʼnõΩ—— W`åºk
Ѩ^•ºxfl QÆ∞iOz „Ѩ`ºÕ HõOQÆ K≥Ñʨ #Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . Jk „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x =∂#ã≤Hõ ÉèÏ"åʼnõÄ |"≥∞‡~°"åi =∞<ÀÉèÏ"åʼnõÄ
J^ŒÌO Ѩ\˜ì# Ѩ^ŒºO, D Ѩ^ŒºO‰õÄ_® J=¸ÅHõ"Õ∞!
„ѨǨ¡^Œ∞x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ =∞O_çѨ_»`å_»∞. H˘_»∞‰õΩ#∞ ^•iÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ~å"åÅx ZO`À
„Ѩܫ∞`«flO KÕ™êÎ_»∞. ɡki™êÎ_»∞, kèHõ¯i™êÎ_»∞, "Õkè™êÎ_»∞, ÉÏkè™êÎ_»∞. J<ÕHõ q^è•Å Ç≤ÏOã≤™êÎ_»∞, U#∞QÆ∞Å`À
„`˘H˜¯™êÎ_»∞, áê=ÚÅ`À HõiÑ≤™êÎ_»∞, â◊¥ÖÏÅ`À á⁄_çÑ≤™êÎ_»∞. ZxflKÕã≤<å „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞x ^ÕǨÏO`Àáê@∞ J`«x
ÉèíH˜Î ÉèÏ=#‰õÄ_® K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°^Œ∞. z=~°‰õΩ `«O„_ç `«#Ü«Ú}˜‚ WÖÏ QÆkÌ™êÎ_»∞–
k‰õΩ¯Å ÔQezu #xflÜ«Ú, kÔH¯=fiñ_»∞ ~Ài h‰õΩ ^Õ"ÕO„^•^Œ∞Öò,
k‰õΩ¯Å ~åAÅ∞ "Õé˘Hõ, kÔH¯é∞ñQÆHõ H˘Å∞`«∞, i`«ñ_≥ kHõ¯x ##∞fl<£† 7–261
^•xH˜ „ѨǨ¡^Œ∞x „Ѩ`«∞º`«Î~° q∞k –
k‰õΩ¯Å∞ HÍÅ=Ú`À <Õ, k‰õΩ¯# ÖˉõΩO_»∞ñ, QÆÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å "≥Ú^ŒÖˇ·!
k‰õΩ¯ QÆÅ ÖËx"åiH˜, kHõ¯Ü≥∞º_»∞ "åñ_»∞ <å‰õΩ k‰õΩ¯ =∞Ǩ`å‡! 7–265
=∞m¡ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ WÖÏ QÆi˚™êÎ_»∞ I
|Å=O`«∞ñ_» <Õ [QÆ=ÚÅ, |Å=ÚÅ`Àñ [#Hõ, g~°ÉèÏ==Ú# =∞Ǩ
|Å∞Å [~ÚOzu† <≥=fix, |Å=Ú# <å_≥^Œ=Ù <å‰õΩñ „|ug~°∞ñ_»"≥·? 7–262
^•xH˜ ã¨=∂^è•#O „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ D q^èŒOQÍ K≥|∞`å_»∞ –
|ÅÜ«Ú`«∞ʼnõΩ ^Œ∞~°ƒÅ∞ʼnõΩ, |Å "≥∞=fi_»∞? h‰õΩ <å‰õΩ „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩO
|Å "≥∞=fiñ_»∞? „áê}∞ʼnõΩ#∞, |Å "≥∞=fiO _»\˜ì qÉèí∞ñ_»∞ |Å =∞ã¨∞ˆ~O„^•! 7–264
P`«‡#O^Œ#∞x ѨÅ∞‰õΩʼnõΩ P„QÆÇϨ Ÿ^Œ„QÆ∞_≥#· ~åHõãΔ ~¨ åA JǨÏOHÍ~°O`À ǨïOHõiOz WÖÏ JO\Ï_»∞ –
<å`À_»O „|uÉèÏ+¨ÖÏ_≥^Œ∞ [QÆ<åfl^äŒ∞O_» <åHõO>ˇ h
Éèí∂`«„âı}˜H˜ ~åAÖËñ _˘Hõñ_»∞ ã¨OѨÓ~°‚ „ѨÉèÏ=ÙO_»∞† =∞
„^•ƒù`«O [OÑ≤# =Ú#∞fl <Õ "≥^ŒH˜u<£ |Öχé∞ <å~åÜ«∞}∞O
_Õ`«kfiâ◊fi=ÚÖ’# ÖËñ_»∞, =∞é˜ "åñ_≥O^Œ∞O_»∞~å ^Œ∞~°‡f! 7–271
 vii

WO^Œ∞‰õΩ Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x ã¨=∂^è•#O –

WO^Œ∞ñ QÆÅñ _»O^Œ∞ ÖËñ _»x, ã¨O^ÕǨÏ=Ú =Å^Œ∞† K«„H˜ ã¨~ÀfiѨQÆ`«∞O†
_≥O^≥O^Œ∞ "≥^ŒH˜ K«∂z#, #O^ŒO^Õ QÆÅñ_»∞ ^•#"å„QÆ}˜! qO>Ë! 7–275
D q^èŒOQÍ ZHõ¯_® ÖË_»x Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∂, JO`«\Ï L<åfl_»x „ѨǨ¡^Œ∞_»∂ "å^Œ∞ÖÏ_»∞`«∞<åfl~°∞.
WHõ¯_» áÈ`«~åAQÍ~°∞ XHõ K«Hõ¯x Ѩ^ŒºO „"åâß~°∞ –
''ǨÏi ã¨~åfiHõ$`«∞ÅO QÆÅO——_»#∞K«∞ñ „|Ǩ¡^Œ∞O_»∞ ÉèÏ+≤OѨ ã¨
`«fi~°∞ñ_≥·—— Ü≥∞O^Œ∞#∞ ÖËñ_»∞ ÖËñ——_»x ã¨∞`«∞<£ ^≥·`«∞ºO_»∞ `«i˚OѨ, N
#~°ã≤OǨHõ$u #∞O_≥ #K«∞º`«∞ñ_»∞ <å<å[OQÆ=∞ ™ê÷=~À
`«¯~°QÆ~°ƒùO|∞Å #xfl^Õâ◊=ÚÅ #∞^ŒÌO_» „ѨÉèÏ=O|∞#<£. 7–277
''D `«~°˚# Éèí~°˚#ÅÖ’ ZѨC_»∞ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À, Ç≤Ï~°}º HõtѨÙ_»∞ ZHõ¯_» K«∂Ñ≤OK«=∞x JO\Ï_À——
Jx `«# Éèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x ѨÅ∞‰õΩ Jã¨`«ºO H͉õΩO_® LO_»@O HÀã¨O ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ K«~åK«~° „ѨѨOK«OÖ’
„Ѩu J}∞=ÙÖ’#∂ „Ѩ"ÕtOz L<åfl_»@! ZѨC_»∞ ZHõ¯_» HÍ"åÅO>Ë JѨC_»∞ JHõ¯_» „Ѩ`«ºHõΔO HÍ"åÅx.
„Hõ=∞OQÍ `«O„_çH˘_»∞‰õΩÅ =∞^茺 ã¨OѶ¨∞~°¬} JkèHõ =∞=Ù`«∞Ok. âßO`« ~°ã¨O =ÚO^Œ∞ ~“„^Œ~°ã¨O
gyáÈ`«∞Ok. ã¨`«Îfi QÆ∞}=Ú =ÚO^Œ∞ ~°*’QÆ∞}O `«Å=OK«∞`«∞Ok. ã¨ÎOÉèíOÖ’#∞Oz #$ã≤OǨϙêfiq∞
Pq~°ƒùq™êÎ_»∞.
^Œ∞+¨ì tHõΔ}O, t+¨ì ~°HõΔ}O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. #$ã≤OǨï_»∞ „Ѩã¨#∞fl_≥· Éèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ WÖÏ |∞[˚y™êÎ_»∞.
ã¨O`À+≤Ozu h K«i„`«=Ú#‰õΩ<£, ã¨^Œƒù„^Œ=∞øñQÍHõ! h
Ü«∞O`«~åfiOzè`«ÖÏÉèí"≥∞Å¡ñ QÆ~°∞}ÏÜ«∞`«∞ÎO_»<≥· ~ÚK≥Û^ŒO†
lO`«O *ˇO^Œ‰õΩ† ÉèíHõÎHÍ=∞^Œ∞ñ_» <Õ† ã≤^ŒúO|∞ ^Œ∞~À¡‰õΩºñ_»<£†
[O`«∞„âı}˜H˜ ##∞flñ Ez#ñ |∞#~°˚#‡O|∞ ÖË ^Œ~°ƒùHÍ! 7–369
„uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°OÖ’x XHõ Ѩ^ŒºO z`«ÎyOK«O_ç. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „uѨÙ~°=ÚÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOz# f~°∞
áÈ`«#flQÍ~°∞ WÖÏ Jaè=i‚OKå~°∞.
â◊iÜ≥ÿ∞ HÍ~°∞‡H˜Ü≥ÿ∞ =∞ǨHõ=zÜ≥ÿ∞ ã¨<åflÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ "åÇ≤ÏÜ≥ÿ∞
ã¨~°^äŒ∞O_≥· ã¨xÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞ ã¨|Å∞ñ_≥· ã¨`Õ¯`«#K«Ûù„`«∞ñ_≥·
Ѩ~°"Õ∞â◊√O _˘Hõ ÉÏ}=Ú<£ q_çK≥ñ ^Œ^•ƒ}Ï#Å*ÏfiÅÅO
|∞~°=ÚÖò QÍÖˇ Kè«@K«Ûù@^èŒfix #Éè’Éèí∂=∞^茺=ÚÖò xO_»ñQÆ<£. 7–404
„ѨǨ¡^Œ J[QÆ~° ã¨O"å^ŒOÖ’ J[QÆ~° =ÚhO„^Œ∞_»∞ `«# rq`« q^è•<åxfl D q^èŒOQÍ "≥Å¡_ç™êÎ_»∞–
ÖË^Œx Ü≥∞=fii #_»∞QÆ#∞† ~å^Œx zOuOѨñ† |~°∞Å∞ ~°Ñ≤ÊOz#KÀñ
QÍ^Œx Ü≥∞kÌÜ«Ú =∂##∞† ÉèË^Œ=Ú "≥∂^Œ=Ú#∞ ÖËHõ „H©_çO`«∞ =∞k<£. 7–439
 viii

xOkOѨñ |~°∞Å <≥#flñ_»∞ =OkOѨ† #<ÕHõÑ‘_» =zÛ# =∞k <å

„HõOkOѨ, qÉèí==ÚÅ HÍ, #OkOѨñ „|HÍ=∞=~°Î#O|∞# #kèáê! 7–440
áÈ`«#flQÍi Ѩ^•ºÅ∞ Ѩã≤áêѨŠáêÅ|∞QÆæÖÏ¡QÍ "≥∞`«Î "≥∞`«ÎQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ ǨÏ`«∞ÎH˘O\Ï~Ú. "≥<≥flÖ’¡
P_»∞H˘<Õ Hõ<≥flÑ≤Å¡ÖÏ¡QÍ XÜ«∂º~åÅ∞ "˘ÅHõ É’™êÎ~Ú. K≥OQÆ∞ K≥OQÆ∞# QÆO`«∞Å∞ "Õ¿ã ÉÏʼnõΩ~°OQÍÅ ÖÏQÍ
Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ f™êÎ~Ú. =∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~åºÅ#∞ zOk™êÎ~Ú. x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÅÖ’ Ѩiî`«Å
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ FÅÖÏ_ç™êÎ~Ú.
áÈ`«#QÍi TǨÏÅ∞ ѨÓÅ"å#Å∞ – áÈ`«#flQÍi ÉèÏ"åÅ∞ `Õ<≥ ™È#Å∞.
ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx ÉèÏQÆ=`«O „Ѩu Ѩ^ŒºÉèÏ"å~°÷ ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „ѨHõ\˜`«O HÍ=_»O
PO„^è∞Œ ÅO^ŒiH© P#O^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« O. D q+¨Ü∞« OÖ’ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O"å~°∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å=_»O
=Ú^•=ǨÏO. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ J#∞"å^Œ ÉèÏQÍÅxflO\˜h ѨijeOz Ѩi+¨¯iOz UHõã¨∂„`«`« HõeÊOKÕ HÍ~°ºO
<å‰õΩ JѨÊyOz #O^Œ∞‰õΩ HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi N ã≤. ÃÇÏKü. "ÕOHõ@Ѩu~åA., S. U. Zãπ., QÍiH©, _®Hõì~ü
N~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ Ñ≤. P~ü. F. QÍiH©, Z_ç@~ü N.ÔH. ã¨∞Éσ~å=Ù QÍiH© <å Jaè=O^Œ<åÅ∞.
D ã¨Ñ=Ψ ∞ 㨯O^è•xfl ã¨~à° Q◊ ^Æ ºŒ OÖ’ J#∞=kOz#"å~°∞ =∞^è∞Œ ~°Hqõ N [O^蕺Š"ÕOHõ>âË fi◊ ~° âß„ã≤Î ''âßOu
N——. W`«_»∞ Ç≤ÏOn, `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`åºÅÖ’ K«Hõ¯x Jaèx"Õâ◊O HõÅ"å_»∞.
*’ºu~°‡~Ú, L^•Ç¨Ï~°}„`«~Ú, ã¨∞O^Œ~°=∞O^•~°=Ú, <å~°^Œ ÉèíH˜Î ^Œ~°≈#=Ú, uÜ«∞ºxáê@Å u~°∞áêÊ"≥·
"≥Ú^ŒÖˇ·# ~°ã¨=`ü HÍ=º=ÚÅ∞ ~°zOz JaèA˝Å Jaè#O^Œ#Å∞ JO^Œ∞H˘#fl"å_»∞. =∞Oz =HõÎ, L`«Î=∞
Láê^蕺ܫÚ_»∞. „Ѩã¨∞Î`«O ÉèíQÆ"å<£ N ã¨`«º™ê~Ú ÉÏÉÏ"åi ã¨xflkèÖ’ „ѨâßOu xÅÜ«∞OÖ’ ѨÙ~å}„Ѩ=K«#O
KÕã¨∞Î<åfl_»∞.
âßOuN J#∞"å^ŒO ã¨~à° O◊ QÍ ã¨~åfiOQÆã∞¨ O^Œ~O° QÍ ã¨ÇϨ $^ŒÜ∞« ǨÏ$^ŒÜ∞« OQÆ=∞OQÍ ™êyOk. D ã¨Ñ=Î̈ ∞
㨯O^è•xfl =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz WzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~ü N q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH˜
<å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞, JHõΔ~°^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩÖˇ· „ѨÓѨÙÅ∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞ =∞ǨHõ=ÙÅ∞ N
=Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ"åiH˜ <å ^èŒ#º"å^•Å∞, =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡ „ÃÑãπHÍÑ‘ ã≤^ŒúOKÕã≤ WzÛ# z~°Orq
HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚ M.A., M.Phil., ‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.

Éèí=nÜ«Ú_»∞
Hõ~°∞}N
QÆ∞O@∂~°∞ „Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
=∞Hõ~°ã¨O„HÍOu – „ѨÉèí= áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O.
 q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
U_»= 㨯O^èŒ=Ú (1–144)
q+¨Ü«∞=Ú Ñ¨Ù@
„Ѩ"tÕ Hõ ––– I-VIII
<å~åÜ«∞}∞x "≥·+¨=∂ºÉèÏ==Ú#∞ ^≥Å∞ѨÙ@ ––– 1
NǨÏi ^•fi~°áêʼnõΩʼnõΩ ã¨#HÍ^Œ∞Å=Å# âßѨO|∞ QÆÅ∞æ@ ––– 6
ÉÏÅ"Õ+¨=Ú ^•eÛ# Ü«∞=ÚO_»∞ ^≥eÃÑ_»∞ ã¨∞Ü«∞*’˝áêMϺ#O ––– 13
„|Ǩχ^Õ=ÙO_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ =~°O|∞ eK«∞Û@ ––– 23
„ѨǨ¡^Œ K«i„`«=Ú ––– 33
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞x qq^èÀáêÜ«∞O|∞Å Ç≤ÏOã≤OK«∞@ ––– 51
NǨÏi #~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞# ã¨ÎOÉèíO|∞#O ^•q~°ƒùqOK«∞@ ––– 79
#$ã≤OǨÏ=¸iÎ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ`Àñ É’i =kèOK«∞@ ––– 83
„|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ N #$ã≤OǨÏ^Õ=Ùx "Õˆ~fié ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 88
„ѨǨ¡^Œ∞ñ_»∞ #~°ã≤OǨÏ=¸iÎx ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 95
„uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°=Ú ––– 109
<å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞ `≥Å∞ѨÙ@ ––– 113
„ѨǨ¡^•[QÆ~° ã¨O"å^Œ=Ú ––– 123
<å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú ––– 140
Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú (145–322)
„Ѩ"ÕtHõ ––– 147
QÆ*ËO„^Œ"≥∂HõΔ} Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 158
H©Δ~°™êQÆ~° =∞^äŒ# Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 188
‰õÄ~å‡=`å~° Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 200
t=ÙO_»∞ ^Õ=„áêi÷`«∞O_≥· ǨÖÏǨÏÅ=Ú#∞ ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«Ú@ ––– 208
áêÅHõ_»eO ^Œ~°∞K«∞<≥_» <≥·~å=`å^Œ∞Å∞ [xOK«∞@ ––– 211
Nq+¨μ‚=¸iÎ "≥∂Ç≤Ïhã¨fi~°∂ѨO|∞ <˘O^Œ∞@ ––– 219
^Õ"åã¨∞~° Ü«Ú^Œú=Ú ––– 225
NǨÏi `«# "≥∂Ç≤Ïh~°∂ѨO|∞KÕ hâ◊fi~°∞x "≥∂Ç≤ÏOѨñ*ËÜ«Ú@ ––– 241
"å=∞# K«i„`« Hõ^ä• „áê~°OÉèí=Ú ––– 252
"å=∞#=¸~åκq~åƒù=Ѷ¨∞@ì=Ú ––– 271
|eK«„Hõ=iÎ Hõ_»‰õΩ "å=∞#=¸iÎ ÜÕ∞`≥OK«∞@ ––– 274
 x

"å=∞#=¸iÎ qâ◊fi~°∂Ѩ=Ú <˘Ok q[$OaèOK«∞@ ––– 292

=∞`åûº=`å~° Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 309
`˘q∞‡^Œ= 㨯O^èŒ=Ú (323–496)
„Ѩ"tÕ Hõ ––– 325
"≥·=ã¨fi`« =∞#∞=Oâ◊ Hõ^äŒ#=Ú ––– 340
JOÉsëÈáêMϺ#=Ú ––– 356
WHΔÍfi‰õΩ =Oâß#∞„Hõ=∞=Ú ––– 369
ã¨QÆ~° K«„Hõ=iÎ Hõ^ä•„áê~°OÉèíO ––– 381
N Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° [\Ïx~°æ`« QÆOQÍ „Ѩ"åÇ¨Ï =∞Ç≤Ï=∂aè =~°‚#=Ú ––– 387
N~å=∞K«i„`« ––– 397
Éèíq+¨º„^•*ËuǨã¨=Ú ––– 418
K«O„^Œ=Oâ◊√ºÅQÆ∞ ~åAÅ ~ÚuǨã¨=Ú ––– 422
Ѩ~°â◊√~å=Úx K«i„`«=Ú ––– 432
Ü«∞Ü«∂u K«i„`«=Ú ––– 448
^Õ=Ü«∂x Ü«∞Ü«∂ux =iOK«∞@ ––– 450
â◊√„HÍKå~°∞ºÅ∞ Ü«∞Ü«∂uH˜ âßѨO ÉÁã¨OQÆ∞@ ––– 453
Ü«∞Ü«∂u ^Õ=Ü«∂xH˜ |™ÈÎáêMϺ# =∞<≥_ç "åº[O|∞# ã¨fi=$`åÎO`«O|∞ ^≥Å∞ѨÙ@ ––– 457
Éèí~°`«∞x K«i„`« ––– 466
~°Ou^Õ=Ùx K«i„`«=Ú ––– 470
Ü«∞^Œ∞=Oâ◊ K«i„`«=Ú ––– 485
=ã¨∞^Õ=Ùx =Oâ◊„Hõ=∂#∞=~°‚#=Ú ––– 490

c
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=¸_»= ã¨OѨÙ@=Ú
U_»= 㨯O^èŒ=Ú
áÈ`« # Éè ÏQÆ = `« =
(ã¨Ñ¨Î=∞, J+¨ì=∞, #==∞ 㨯O^èŒ=ÚÅ∞)
Ú
=¸_»= ã¨OѨÙ@=Ú
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
U_»= 㨯O^èŒ=Ú
N =∞ kfiMϺu Å`å, „HÍq∞`« ~À^À-O`«~åà◊! Hõ=∞hÜ«∞ =∞Ǩ
r=¸`« `«∞e`«^ÕǨÏ, âߺ=∞Å ~°∞z*ÏÅ! ~å=∞K«O„^Œ#$áêÖÏ! 1
* N~å=∞K«O„^•! ã¨^Œ∞æ}™êO„^•! h=Ù qt+¨ì~å[#∞º_»=Ù, qâ◊fi<å^äŒ∞_»=Ù! =∞ǨÏhÜ«∞"≥∞ÿ# h
H©iÎÅ`«Å∞ qâ◊fi=∞O`å xO_ç qã¨ÎiOz<å~Ú. JO^•Å he"Õ∞Ѷ¨∂Å HÍOu`À "≥∞iã≤áÈÜÕ∞ h â◊s~°O
[QÆ<À‡Ç¨Ï# =∞~ÚOk. ™êfig∞! h‰õΩ #=∞ã¨∞û=∂O[e!
=. =∞ǨÏhÜ«∞ QÆ∞} QÆi+¨μŪ QÆ∞ # =Ú‡x „âı+μ¨ Åª ‰õΩ xdŠѨÙ~å} "åºMϺ# "≥Y· s ã¨"∞Õ `«∞O_»~Ú#
ã¨∂`«∞O _ç @¡xÜ≥∞, #@∞¡ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μOì _»~Ú# ѨsH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞ #=Ö’H˜Oz. 2
* XHõ ã¨∞„ѨÉèÏ`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨^Œ∞æ}QÆ}∞ºÅ∂, |∞^èŒ=ˆ~}∞ºÅ∂ J~Ú# =Úhâ◊fi~°∞Å∞
ã¨∂`«=∞ǨÏi¬x ã¨O^Œi≈OKå~°∞. ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ JdŠѨÙ~å}ÏÅ∞ `≥eã≤# =∞ǨѨO_ç`∞« _»∞. K«H¯õ x "åºMϺ#O
KÕÜ∞« QÆÅ ã¨=∞~°∞_÷ ∞» . ã¨q=~°OQÍ É’kèOK«QÅÆ „Ѩ*Ï˝âße. „ѨuÉèÏ=Ùº`«Ê`«∞ÅÎ ∞ QÆÅ áœ~å}˜Hõ ™êfiq∞. J@∞=O\˜
ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍk =Úhâ◊fi~°∞Å`À D q^èŒOQÍ K≥ѨʙêQÍ_»∞ – =Úx„âı+¨μªÖÏ~å! "≥∂HõΔHÍOHõΔ`À,
x~°‡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À, „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤ Ѩq„`« „=`« nHõΔÖ’ L#fl ѨsHΔ̃#‡Ç¨~åA â◊√Hõ=∞ǨÏi¬x K«∂z
WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞ –
-: <å~åÜ«∞}∞x "≥·+¨=∂ºÉèÏ==Ú#∞ ^≥Å∞ѨÙ@ :-
ã‘. ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨=Úñ_»∞ <≥K≥Ûe „Ñ≤Ü«ÚO _≥·# "≥·‰õΩO~î°∞ñ _»#O`«∞ñ _®_è»∞ºñ
_çO„^Œ∞x H˘é‰õΩ ^≥·`ÕºO„^Œ∞Å <Õ\˜H˜ q+¨=Úx ÔH·=_ç "≥^ŒH˜ K«OÃÑ?
#ã¨∞~°∞Åñ [OѨOQÆ #=∞~°∞ÅKÕñ ^Œ# HõÜ≥∞º_ç ÖÏÉèí q∞O`≥·#ñ QÆÅ^≥?
x~åfi} <å^äŒ∞O_»∞ x~°∞æ}∞O _»QÆ∞ `«# Hõã¨∞~°∞Å =Åx ÉèíÜ«∞O|∞ñ |QÆÜ«Úñ
P. QÆÅ∞QÆ <Õ~°, ^Œ\˜ì Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ ^≥·`«∞ºÅñ [OÑ≤, ã¨∞~°Åñ QÍK«∞K«∞xH˜ KÀ^Œº=∞#∞K«∞
ã¨Oâ◊Ü«∞O|∞ <å‰õΩ [x~ÚOK≥! =Úx<å^äŒ! „Ѩ[˝ "≥∞éã≤ `≥eÜ«∞ñ |Å∞Hõ=Ü«∞º. 3
* =ÚxÖ’Hõ K«∂_®=∞}©! <å‰õΩ XHõ ã¨O^ÕǨÏO HõeyOk. ^•xx f~°ÛQÆÅ q*Ï˝# ã¨OѨ#∞flÅ∞
`«=∞ˆ~. N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ã¨~°fir=HÀ\˜H© Ç≤Ï`«∞_»∂, ã¨xflÇ≤Ï`«∞_»∂. P ÅH©Δ‡Ñ¨u ã¨~°fiQÆ∞}Éèí„^Œ∞_»∂, ^ŒÜ«∂
 2 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨=Ú„^Œ∞_»∂, P JK«∞º`«∞_»∞, J#O`«∞_»∂, PkѨÙ~°∞+¨μ_»∂, P "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ "åã≤ÔHH˜¯#"å_»∞,
"≥·‰õΩO~î°x"åã¨∞_»∂. JO`«\˜ =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ ˆH=ÅO ^Õ"ÕO„^Œ∞x HÀã¨O ~åHõΔã¨~åAÅ#∞ q~Àkè=Öˇ "≥^ŒH˜
"≥^HŒ ˜ ã¨OǨÏiOKå_Õ. ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ǨÏ`«=∂i¿ãÎ ^Õ=`«Å=Å¡ P ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ÚxH˜ XiˆQ^Õ=ÚOk? "≥∂HΔÍkè<`
Õ ,«
ã¨HõÅ =~°„Ѩ^•`«, „uQÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞, qâ◊fiqMϺ`«∞_»∞ J~Ú# q+¨μ‚=Ù#‰õΩ ~åHõΔã¨∞Å =Å¡ ÉèíÜ«∞=¸
ÖË^Œ∞, "åig∞^Œ ѨQÍ ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜ x`«º x~°O[#=¸iÎ Jã¨∞~°∞Å#∞ JO`«OKÕã≤, J=∞~°∞Å#∞
P^ŒiOK«@O ZO`À qO`«QÍ LOk. D ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú#∞ `«=∞ˆ~ x"åiOKåe.
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 4
* ѨsH˜Δ`«∞Î „Ѩâ◊fl‰õΩ â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ P#OkOz WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ –
âß. h ã¨O„Ѩâ◊fl=Ú =~°‚hÜ«∞=Ú QÆ^•, xHõ¯O|∞, ~å*ËO„^Œ! Å
H©Δ‡ ã¨OÉèÏ=Ùºx ã¨K«Ûi„`«=Ú =∞Ǩz„`«O|∞ zOuOѨñ, ^Œ
^•Ì™êMϺ#=Ú ÖÁѨC q+¨μ‚K«~°}^蕺# „Ѩ^è•#O|∞Öˇ·
N ã¨O^è•#=ÚÖˇ· =Úhâ◊fi~° =KÀ *ËwÜ«∞=∂#O|∞Öˇ·. 5
* F ~å*ËO„^•! x[OQÍ h „Ѩâ◊fl L`«Î"≥∂`«Î=∞ =∞~ÚOk. q=iOK« `«yOk. ÅH©Δ‡ <å^äŒ∞_≥·#
Ö’Hõ<å^äŒ∞x K«i„`« =∞Ǩqz„`«O, Ѩ~°=∞ Ѩq„`«O! „â◊^ŒúQÍ qx J~°÷O KÕã¨∞HÀ. P q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ Hõ^äŒÅ∞
qO>Ë =∞#ã¨∞ûÅ∞ NǨÏiK«~°} Hõ=∞ÖÏÅÃÑ· xÅ∞™êÎ~Ú. P Hõ^äŒÅ∞ ÉèíH˜Î „Ѩ^è•<åÅ∞, =ÚH˜Î™ê^èŒ<åÅ∞! Jq
=Úhâ◊fi~°∞Å =Å¡ =∞^èŒ∞~°OQÍ, =∞ǨÏhÜ«∞OQÍ ÉèÏqOK«|_®¤~Ú.
Hõ. z„`«O|∞Å∞ „`≥·Ö’Hõº Ѩ, q„`«O|∞Å∞ Éèí=Å`å Åq„`«O|∞Å∞ ã¨
x‡„`«O|∞Å∞ =Úx[# =#, K≥·„`«O|∞Å∞ q+¨μ‚^Õ=Ù Kåi„`«O|∞Öò. 6
* N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù K«i„`«Å∞ ˆH=ÅO z„`åÅ∞ =∂„`«"Õ∞ HÍ=Ù. =ÚÖ’¡HÍʼnõΩ Ñ¨~°=∞ Ѩq„`åÅ∞.
JdÅ r=~åtH˜ PѨÎq∞„`åÅ∞. =<åʼnõΩ =ã¨O`åÅ =Öˇ =Úx[<åʼnõΩ J`«ºO`« „Ñ‘u áê„`åÅ∞. Jq
ã¨O™ê~° |O^è•Å#∞ J=bÅQÍ KèÕkOKÕ Åq„`åÅ∞.
=. #ˆ~O„^•! Hõ$+¨‚^≥·fiáêÜ«∞#∞#‰õΩ #=∞㨯iOz ǨÏiHõ^äŒ#O|∞Å∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. =º‰õΩÎO_»∞ QÍHõ,
QÆ∞}O|∞Å∞ ÖËHõ, „ѨHõ$uO *ˇO^ŒHõ, Éèí=O|∞Å <˘O^ŒHõ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ# =∂Ü«∞=Å# #~Ú#
QÆ∞}O|∞Å <å"ÕtOz ÉÏ^茺 ÉÏ^èŒHõ`«fiO|∞Å <˘O^Œ∞, #`«O_»∞ QÆ∞}~°Ç≤Ï`«∞O_»∞, ã¨`«Îfi ~°[
ã¨Î=∞O|∞Å∞ „ѨHõ$u QÆ∞}O|∞, ÖÏ QÆ∞}O|∞ʼnõΩ <˘H˘¯Hõ¯ HÍÅO|∞# Ǩx =$^Œ∞úÅ∞ QÆÅ, "å
~¸â◊fi~°∞O_»∞ ã¨`«ÎfiO|∞# ^Õ=|∞∞+¨μÅ#∞, ~°*’QÆ∞}O|∞# #ã¨∞~°∞Å#∞, ^Œ"≥∂QÆ∞}O|∞# Ü«∞HõΔ
~°HΔÀQÆ}O|∞Å#∞ qÉèílOK≥. ã¨∂~°∞ºO_»∞ ÃÑÔH¯_»ÅO QÍ#O|_çÜ«Ú <˘Hõ¯~°∞O_»~Ú# `≥éOQÆ∞#ñ
^ŒkfiÉèí∞O_»∞#∞ ã¨~°fiQÆ`«∞O_»Ü«Úº#∞ aè#∞flO_»∞ QÍñ_»∞, `«`«Îfi q^Œ∞Å~Ú# ÃÑ^ŒÌÅ∞ `«=∞Ö’#O
|~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ѨO|∞# #∞#fl ~¸â◊fi~°∞ #qfi^èŒO|∞# <≥é∞OQÆ∞^Œ∞~°∞, r"å`«‡‰õΩñ |~°∞O_≥·#
ã¨~fi° =∞Ü«ÚO_»∞ ^Œ#=∂Ü«∞ KÕ`« qâ◊fiO|∞ ã¨$l~ÚOѨOQÀi ~°[O|∞#∞, „w_çOѨOQÀi ã¨`fiΫ O|∞#∞,
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 3
x„kOѨOQÀi `«=∞O|∞#∞ #∞`åÊkOz K«~°"≥∞ÿ# HÍÅO|∞#∞ ã¨$l~ÚOK«∞, <å HÍÅO|∞# ã¨~°fi
^Œ~°≈#∞O_»~Ú# ~¸â◊fi~°∞O_»∞#∞ QÍÖÏǨÏfiÜ«ÚO_»∞#∞<≥· ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|~Ú# ^Õ"åhHõO|∞#‰õΩ
=$kúÜ«Ú, ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}∞ Å~Ú# ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ Ç¨xÜ«ÚO *ËÜ«ÚK«∞O_»∞. 7
* =∞Ǩ~å*Ï! =∞Ǩ`«∞‡_≥#· "Õ^"Œ åºã¨ =∞ǨÏi¬H˜ =ÚO^Œ∞QÍ =O^Œ#O KÕã≤ Ѩ~=° ∂`«‡ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«
K«i„`«#∞ q=i™êÎ#∞. q#=Åã≤Ok. P N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù W\˜ì"å_»∞ Jx `≥Å∞ã¨∞HÀÖË=Ú. PÜ«∞# `«`«ÎfiO
Z=iH© JO`«∞Ѩ@ì^Œ∞. PÜ«∞#‰õΩ QÆ∞}qHÍ~åÅ∞ ÖË=Ù. r= „ѨHõ$uH˜ JO\© JO@‰õΩO_® LO\Ï_»∞.
PÜ«∞# [#‡|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀ_»∞. „uQÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_≥·# P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ `«# =∂Ü«∞`À `å<Õ
QÆ∞}qHÍ~åÅ∞ HõeÊOK«∞H˘x ÉÏ^èÅŒ ∞ ÃÑ>Ë"ì å_»∂, ÉÏ^èÅŒ ∞ á⁄O^Õ"å_»∂ `å<Õ J=Ù`å_»∞. Ö’HõOÖ’ ã¨`fiΫ QÆ∞}O,
~°*’QÆ∞}O, `«"∂≥ QÆ∞}O Jx ã¨ÇϨ [=ÚÖˇ#· =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞<åfl~Ú. P QÆ∞}ÏÅ∞ XH˘¯Hõ¯ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
`«yáæ È`«∂ LO\Ï~Ú. =∞~˘Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „ѨHÀÑ≤ã∂¨ Î LO\Ï~Ú. P Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ ã¨`fiΫ QÆ∞}O „Ѩ^•è #OQÍ
^Õ=`«Å#∂, =Úhâ◊fi~°∞Å#∞† ~°*’QÆ∞}O „Ѩ^è•#OQÍ Jã¨∞~°∞Å#∂† `«"≥∂QÆ∞}O „Ѩ^è•#OQÍ Ü«∞HõΔ, ~åHõΔã¨
ã¨=¸Ç¨Å#∞ ã¨$+≤Oì z qÉèlí OKå_»∞.

ã¨∂~°∞º_»∞ qq^èŒ ™ê÷<åÅÖ’ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ HõxÊOz#ѨÊ\˜H© XHõ¯_Õ J~Ú#@∞¡ P „|Ǩ‡O_»<åÜ«∞‰õΩ_»∞

‰õÄ_® JxflO\˜Ö’#∂, JO^ŒiÖ’#∂ x=ã≤ã∞¨ #Î flѨÊ\˜H© "Õ~∞° HÍ_»∞. XHõ¯_Õ! `«`fiΫ O `≥eã≤# ÃÑ^ŒÅÌ ∞ `«=∞Ö’
''P`«‡—— ã¨fi~°∂ѨO`À „ѨHÍtOKÕ ^≥=· =Ú#∞ P q^èOŒ QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï~°∞. r"å`«‡‰õΩ W`«~∞° _»∞QÍ HõxÊã¨∂Î
ã¨~°fiO `å<≥·# „ѨÉèí∞=Ù `«# =∂Ü«∂|ÅO`À qâ◊fi=Ú#∞ ã¨$+≤ìOK«^ŒÅz ~°*’QÆ∞}=Ú#∞, bÖÏ qÖÏ™êÅ∞
K«∂Ñ≤OK«^ŒÅz ã¨`«ÎfiQÆ∞}=Ú#∞, x„kOѨ^ŒÅz `«"≥∂QÆ∞}=Ú#∞ HõeyOz #_»∞ã¨∂Î LO_Õ HÍÅ=Ú#∞
ã¨$+≤ìOKå_»∞. J@∞=O\˜ 'HÍÅO— =Å¡ ã¨~°fi„`å ^Œ~°≈#O WKÕÛ P Dâ◊fi~°∞_»∞ 'HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»∞— QÍ<Õ
Ñ≤Å∞=|_®¤_»∞. J@∞=O\˜ P ™êfiq∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞} „Ѩ^è•#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å ã¨=¸Ç¨xH˜ P#O^ŒO, ~°*’QÆ∞}
`«"≥∂QÆ∞} „Ѩ^è•#∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ ^Œ∞óYO Hõeyã¨∂Î LO\Ï_»∞.
Hõ. [# <åÜ«∞Hõ! ~¸ Ü«∞~°÷=Ú, Ѷ¨∞# Ü«∞â◊√ñ_»QÆ∞ ^èŒ~°‡A#‰õΩñ „QÆ`«∞HÍÅ=Ú#<£
=Ú#∞ <å~°^Œ∞O_»∞ ÃãÃÑÊ#∞, qxÑ≤OK≥^Œ q#∞=Ú K≥=ÙÅ∞ q=∞Å`« <˘O^Œ<£. 8.
* [#<åÜ«∞HÍ! ѨÓ~°fiO D `«`«Îfi™ê~°=Ú#∞ ~å[ã¨∂Ü«∞Ü«∂QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ
^èŒ~°‡=∞~°‡q^Œ∞_≥·# <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ q=iOKå_»∞. g#∞ʼnõΩ qO^Œ∞QÍ P q+¨Ü«∞O h‰õΩ q=i™êÎ#∞. Jk
qO>Ë h ã¨O^ÕǨÏO `˘ÅyáÈ`«∞Ok.
=. =Ú#∞fl ^èŒ~°‡~åA ¿ãÜ«Ú ~å[ã¨∂Ü«∞Ü«∂QÆO|∞# ÉÏÅ∞O _≥·# tâ◊√áêÅ∞O_»∞ ǨÏix xOkOz,
xt`« x~°fi„Hõ K«„Hõ^è•~å ^Œo`« =∞ãÎ̈‰õΩO_»~Ú `Õ*’~°∂ѨO|∞# =zÛ Ç¨Ïi ^ÕǨÏO|∞ ™⁄K«∞Û@OEz
"≥éñQÆ∞Ѩ_ç ^èŒ~°‡AO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ #∞#fl <å~°^Œ∞xO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 9
 4 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ѨÓ~°fiO XHõ™êi ^èŒ~°‡~åA ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∂QÆO KÕâß_»∞. P Ü«∂QÍxH˜ ÉÏÅ∞_»∂, J*Ï˝h
J~Ú# tâ◊√áêÅ∞_»∞ =zÛ NHõ$+¨μ} ‚ ‚˜ xOkOKå_»∞. JѨ٠_®Ç¨ÏiH˜ HÀѨO=zÛ "å_çÜ∞ÿ≥ # `«# K«„HÍÜ«Ú^èOŒ `À
"å_ç t~°ã¨∞û#∞ YO_çOKå_»∞. JÖÏ K«xáÈ~Ú# tâ◊√áêÅ∞_»∞ `Õ*’~°∂ѨO`À "å`«ûź=¸iÎ J~Ú#
"åã¨∞^Õ=Ùx â◊s~°OÖ’ „Ѩ"ÕtOz ^•xÖ’ b#"≥∞ÿáÈ~Ú q+¨μ‚™êÜ«Ú[ºO á⁄O^•_»∞. Jk Hõàϧ~å K«∂z#
^è~Œ ‡° ~åA‰õΩ J`åºâ◊Û~°ºO HõeyOk. P ã¨ÉÖíè ’ #∞#fl <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o¡ `«#‰õΩ QÆÅ ã¨Oâ◊Ü∞« =Ú#∞
WÖÏ q=iOKå_»∞.
P. Z\˜ì"åiÔH·# <ÕHÍO`«∞ʼnõΩ <≥·#, =zÛ K˘~°ñQÆ~åx "åã¨∞^Õ=Ù
`«`«Îfi=∞O^Œ∞ñ *Ëk^èŒ~°}©â◊√ñ _»Ç≤Ï`«∞ñ_≥·, Ü≥∞@∞¡ ™⁄K≥Û =Úx=ˆ~}º! <Õñ_»∞. 10
* =Úx=ˆ~}Ϻ! ^è~Œ ‡° =∞~°‡*Ï˝! <å‰õΩ XHõ ÃÑ^ŒÌ ã¨O^ÕÇϨ O HõeyOk. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥#· "åã¨∞^Õ=ÙxÖ’
„Ѩ"ÕtOK«QÆÅQÆ@O Z@∞=O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÅÔH·<å gÅ∞HÍ^Õ. Z@∞=O\˜ `Õ[ã¨∞ûÔH·<å "åxÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ â◊H˜Î
LO_»^Õ. J@∞=O\˜k. â◊„`«∞"≥·# tâ◊√áêÅ∞_»∞ P =∞Ǩ ™œÉèÏQƺ=Ú#∞ ZÖÏ á⁄O^ŒQÆeQÍ_»∞. ™êfig∞?
gxH˜ q+¨μ‚=Ù#∞ xOkOK«@"Õ∞ x`«ºHõ$`«ºO Hõ^•! D ѨÙ}ºÑ¨^ŒO gxÔHÖÏ HõeyOk?
L. "Õ#∞ñ_»∞ =∂^èŒ=ÙO ^≥QÆ_ç q„ѨÙÅ∞ k\˜ì# ÉèíQÆ∞flñ_≥· `«"≥∂
b#∞ñ_»∞ QÍñ_≥? `˘e¡ =∞^ŒeѨÙÎñ_»∞ K≥·^Œ∞ºñ_»∞ Ñ≤#fl <åñ@ #∞O
_ÕxÜ«Ú =∂^èŒ=Ù<£ q# ã¨Ç≤ÏOѨñ_»∞ ÉèíH˜Î =Ç≤ÏOѨñ _»\˜ì "åñ
_Õ xa_» „ѨÉèÏ==Ú# h Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#O^Œ∞ñ *ÁK≥Û<À? 11
* ѨÓ~°fiO "Õ#∞_»<Õ"å_»∞ "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ ^Œ∂+≤Oz, "Õ^Œ=¸~°∞ÎÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å P„QÆǨxH˜ QÆ∞iÜ≥ÿ∞
"å~°∞ â◊ÑO≤ K«QÍ z=~°‰Ωõ #tOz áÈÜ«∂_»∞. `«=∞ã¨∞ûÖ’ ã¨=∞ã≤áÈÜ«∂_»∞. D tâ◊√áêÅ∞_»∞‰õÄ_® J*Ï˝#∞_»∂,
=∞^•O^èŒ∞_»∂. `«`«ÎfiO `≥eã≤#"å_»∂ HÍ_»∞. ǨÏi H©~°Î#O ã¨Ç≤ÏOKÕ"å_»∞ HÍ_»∞. z#fl<å\˜ #∞Op NǨÏi
=∂@O>Ë<Õ =∞O_çѨ_Õ"å_»∞. J@∞=O\˜ D tâ◊√áêÅ∞_»∞ WѨC_»∞ U ѨÙ}º|ÅO`À Ѩ~°=∂`«‡Ö’ b#O
HÍQÆeQÍ_»∞ K≥Ñʨ O_ç?
=∞. ǨÏi ™êkèO`«∞, ǨÏi<£ „QÆã≤O`«∞, ǨÏiñ „ÉÏ}ÏO`«O|∞ <˘OkO`«∞ñ, ^•
ǨÏiH˜<£ "≥·i #@OK«∞ gñ_»∞ Ѩ@∞~ÀëêÜ«∞`«∞Îñ_≥· Ü≥∞ѨC_»∞<£
k~°∞QÆ∞O „|∞=fi^Œ∞ <À~°∞ „ge Ѩ_», ^• ^ÕǨÏO|∞ ^•Ç¨ÏO|∞`À
#~°Hõ„áêÑ≤ÎÜ«Ú <˘O^Œñ† _Õ „H˜Ü«∞ [QÆ<åfl^äŒ∞O „|"ÕtOK≥<À? 12
* D tâ◊√áêÅ∞_»∞ ZѨC_»∂ ''ǨÏix ™êkè™êÎ#∞, ǨÏix „q∞OˆQ™êÎ#∞, ǨÏix K«O¿Ñ™êÎ#∞. ǨÏi
JO>Ë <å‰õΩ JiHÍe =∞O@ `«ÅÔH‰õΩ¯`«∞Ok. "å_»∞ <å „áê} q~Àkè——JO@∂ ~À+¨O`À, ^Õfi+¨O`À,
`åѨO`À u~°∞QÆ∞`«∞O_Õ"å_»∞. ѨÙ}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ#∞ ^Œ∂+≤OKÕ g_»∞ Ç‘Ï#OQÍ „H˜q∞H©@HÍÅ`À „‰õΩo§ Kå=#∂
ÖË^∞Œ , gx <À~°∞ Ѩ_áç È#∂ ÖË^∞Œ , ^ÕÇϨ O ^ŒQ"úÆ ∞≥ ÿ #~°HOõ Ö’ ‰õÄeáÈ#∂ ÖË^∞Œ ã¨iHõ^• ÃÑQ· Í N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞† K«∂âß~å?
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 5
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^ŒO`«=„‰õΩOÎ _»∞#∞ gñ_»∞#∞ x~°O`«~O° |∞ QÀqO^Œ∞ xO^Œ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞, xdÅ[#∞Å∞
ã¨O^Œi≈OѨ <Õñ_»∞ gxH˜ q+¨μ‚™êÜ«Ú[ºO|∞ QÆÅ∞QÆ∞@ ˆHq∞ ¿ÇÏ`«∞=Ù? qxÑ≤OѨÙ=Ú, Ѩ=#K«e`«
nѨtYÜ«Ú#∞O É’Öˇ <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞ ã¨OK«eOK«∞K«∞#fl ^Œx# ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞#‰õΩ <å~°^∞Œ O_ç@x¡ Ü≥∞.
^Œ∂+¨}Éèí∂+¨} u~°™ê¯~°O|∞Å∞ â◊s~°O|∞#‰õΩñ QÍx Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ ÖË=Ù, â◊s~åaè =∂#O|∞#O
*Ëã≤ ^ŒO_»"åHÍÊ~°∞+¨ºO|∞Å∞ Ç≤ÏOã¨Ü∞ÿ≥ `ÀñK«∞ `≥éOQÆ∞# <Õ#∞, <åÜ«∞k Ü«∞xÜ≥∞_»∞ "≥+· =¨ ∞ºO|∞#∞
Éè∂í `«O|∞ʼnõΩ â◊s~°O|∞ #O^Œ∞ ã¨OÉèqí OK«∞, Jaè=∂#O|∞ |O^èOŒ |∞. x~°aè =∂#∞O_≥· =kèOz##∞
=^èŒO|∞ QÍ^Œ∞. Hõ~°Î$`«fi "≥ÚÅ¡x "åxH˜ Ç≤ÏOã¨Ü«Ú ã≤kúOѨ^Œ∞. ã¨~°fiÉèí∂`å`«‡‰õΩO_≥·# ~¸â◊fi~°∞xH˜
"≥·+¨=∞ºO|∞ ÖË^Œ∞. QÍ=Ù# – 13
* WO`ÕHÍ^Œ∞ D tâ◊√áêÅ∞_»∞#∂fl, gx ™È^Œ~°∞_≥·# ^ŒO`«=„‰õΩÎ_»∞#∂, x`«ºO h~°*ωõΔΩ}˜‚
xOkOKÕ"åà◊√.¡ P =∂@Å∞ q#ÖËHáõ ÈÜÕ∞"åà◊O¡ . J@∞=O\˜ áêáê`«∞‡_»∞ D<å_»∞ WO`«=∞Ok K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ
=ÚH˜Î ™ê„=∂[º"≥∞ÿ# q+¨μ‚™êÜ«Ú[ºO JO^Œ∞HÀQÆeQÍ_Õ? Wk ZÖÏ ™ê^茺=∞~ÚOk! =∞Ǩ`å‡! =∞ǨÏs¬!
<å ã¨Oâ◊Ü∞« O f~°ÛO_ç. ÃÑ#∞QÍeH˜ H˘@∞ìq∞\Ïì_Õ nѨOÖÏQÍ <å ǨÏ$^ŒÜ∞« O K«eOzáÈ`«∞#flk—Jx ѨeH˜#
^èŒ~°‡Ax ǨÏ$^ŒÜ«∞O `≥eã≤H˘x <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.

F ~å[‰õΩÅÉè∂í +¨}Ï! =∞^è∞Œ ~°ÉÏè +¨}Ï! ^Œ∂+¨} Éè∂í +¨}ÏÅ∞, u~°™ê¯~°ÑÙ¨ ~°™ê¯~åÅ∞ â◊s~åxˆH QÍx
P`«‡‰õΩ QÍ=Ù. Wq P`«‡‰õΩ JO@=Ù. â◊s~°O g∞^Œ LO_Õ q∞uÖËx =∞=∞HÍ~°O HÍ~°}OQÍ ^ŒO_»#O,
YO_»#O, Hõ@∞ÉèÏ+¨}O =O\˜q Ç≤ÏOã¨QÍ JxÑ≤™êÎ~Ú. <Õ#∞ – <åk J<Õ ™êfi~°÷ ^Õfi+¨ÉèÏ"åÅ∞ ‰õÄ_®
r=ÙʼnõΩ â◊s~°O =Å¡<Õ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Jã¨Å∞ Jaè=∂#O J<Õ^Õ |O^èHŒ Í~°}O. x~°a=è ∂#∞_≥· ã¨OǨ~°„H˜Ü∞«
KÕã≤<å Jk ã¨OǨ~°=¸ HÍ^Œ∂, áêѨ=¸ HÍ^Œ∂. Hõ~°Î$`«fiO `«#g∞^Œ ÖËx"åxH˜ Ç≤ÏOã¨=Å¡ HõeˆQ áêѨO
ZѨC_»∂ JO@^Œ∞. P áêѨO Hõ~ΰ J~Ú# "åxˆH K≥O^Œ∞`«∞Ok. ã¨=∞ã¨Î „áê}˜HÀ\˜Ü∞« O^Œ∞ LO_Õ@@∞=O\˜
N q+¨μ‚=¸iÎH˜ ^Õfi+¨OHÍh, q~À^èŒOHÍh U XHõ¯\©, Z=ig∞^•, ZѨC_»∂ LO_»^Œ∞.
P. JÅ∞Hõ<≥·#ñ *ˇeq∞ <≥·#ñ QÍ=∞O|∞#, <≥·# ÉÏO^èŒ==Ú# <≥·# cèu
<≥·#ñ ^Œye `«ÅñѨ #dÖÏ`«∞‡ñ_»QÆ∞ ǨÏiñ, *Ë~°=K«∞Û "Õé∞ ¿ãÜ«∞ñ _»`«ñ_»∞. 14
* ^èŒ~°‡#O^Œ<å! HÀѨO`À HÍh, HÀiHõ`À HÍh, ¿ãflǨÏO`À HÍh, "≥∂ǨÏO`ÀHÍh, â◊„`«∞`«fiO`À
HÍh, „Ñ‘u`ÀHÍh, cèu`À HÍh U q^èŒOQÍ<≥·<å 㨈~ ǨÏix U=∞~°‰õΩO_® 㨇iã¨∞Î#fl@¡~Ú`Õ ã¨~°fi
Éèí∂`å`«‡‰õΩ_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ùx ã¨xfl^è•#O ÅÉèíº=∞=Ù`«∞Ok. P ™êfiq∞ Z=ih, ZѨC_»∂ Ѩ~°∞xQÍ K«∂_»_»∞.
Hõ. "≥·~å#∞|O^èŒ#O|∞#ñ, *Ëi# K«O^Œ=Ú# q+¨μ‚ñ l~°`«~° ÉèíH˜ÎO
*Ë~°ñQÆ~å ^Œx `ÀñK«∞#∞, <å~åÜ«∞} ÉèíH˜ÎÜ«ÚH˜Î <å z`«Î=Ú#<£. 15
 6 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ qâ◊$OYÅ"≥∞ÿ# q~À^èŒO`À KÕ~°@O HõO>Ë ÉèíHÎ̃`À KÕ~°@"Õ∞ Hõ+ì̈O JxÑ≤ã¨∞Î#flk.
J#∞~åQÆO`À KÕ¿ã P~å^èŒ#`À HõO>Ë, ^Õfi+¨O`À<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ™ê~°∂ѨºO á⁄O^Œ=KÕÛ"≥∂ Jx <å‰õΩ
JxÑ≤ã¨∞Î#flk.
Hõ. H©@Hõ=Úñ ^≥zÛ „Éèí=∞~°=Ú, áê@==Ú# |O„Éèíq∞OѨ „ÉèÏO`«Oɡ· `«
f¯@Hõ=Ú „Éèí=∞~°~°∂Ѩ=Úñ, ÉÏ\˜Oz =Ç≤ÏOK«∞ñQÍ^≥ ÉèíÜ«∞Ü≥∂QÆ=Ú#<£. 16
* `«∞"≥∞‡^Œ XHõ ѨÙ~°∞QÆ∞#∞ `≥zÛ ^•x K«∞@∂ì ~°≠OHÍ~°O KÕã¨∂Î u~°∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. P
ѨÙ~°∞QÆ∞ `«∞"≥∞‡^Œ J<Õ `«Åz `«Åz „ÉèÏOuѨ_ç z=~°‰õΩ `«∞"≥∞‡^ŒQÍ =∂~°∞`«∞Ok. JÖψQ ÉèíÜ«∞O=Å¡
QÍh, #Ü«∞O=Å¡QÍh, 㨇~°}O=Å¡ QÍh, „â◊=}O =Å¡ QÍh NǨÏi ™ê~°∂ѨºO á⁄O^Œ=K«∞Û.
=. Wqfi^èŒO|∞# 17
âß. HÍ"≥∂`«¯O~î°`« QÀÑ≤HõÖò ÉèíÜ«∞=Ú#O QÆOã¨∞O_»∞ "≥·~° „H˜Ü«∂
™ê=∞„y<£ tâ◊√áêÅ=ÚYº#$Ѩ`«∞Öò ã¨O|O^èŒ∞Öˇ· =$+¨μ‚Å∞<£
„ÉË=∞<£ g∞~°Å∞ ÉèíH˜Î <Õ=Ú x^≥ K«„H˜O QÆO\˜ "≥∞>ˇÂ¡# #∞
^•Ì=∞ ^蕺#QÆi+¨μªñ_≥·# ǨÏiñ *ˇO^Œ<£=K«∞Û ^è•„fâ◊fi~å! 18
* D q^èOŒ QÍ =∞Ǩ~å*Ï! JkèH"õ ∞≥ #ÿ HÍ=∞O`À QÀÑ≤HÍÉèÏ=∞Å∂, ÉèÜ í ∞« O`À HõOã¨∞_»∞, "≥#∞nÜ«∞x
"≥·~°O`À tâ◊√áêÅ∞_»∞ ^ŒO`«=„‰õΩÎ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ~åAÅ∂, J#∞|O^èŒO ÃÑOK«∞‰õΩ#fl ã¨O|O^èŒO`À
Ü«∂^Œ=ÙÅ∂, „¿Ñ=∞`À L`«=Î ∞ „ѨÉ∞íè =ÙÖˇ#· g∞~°∂, ÉèHí `
Θ À =∞ǨÏ~°∞Ŭ "≥∞#ÿ "Õ∞=¸ NǨÏi<å=∞ 㨇~°}KÕã≤
P ™êfiq∞ J#∞~åQÍxH˜ áê„`«∞Å=∞Ü«∂ºO HÍ|\˜ì U q^èŒOQÍ <≥·<å 㨈~ x~°O`«~°"≥∞ÿ# 㨇~°}O =Å¡
[#∞_»∞ [<å~°Ì#∞ _Ò`å_»∞. #~°∞_»∞ <å~åÜ«∞}∞ _Ò`å_»∞.
-: NǨÏi ^•fi~°áêʼnõΩʼnõΩ ã¨#HÍ^Œ∞Å =Å# âßѨO|∞ QÆÅ∞æ@. :-
=. =∞é˜Ü«ÚO ɡHõ¯O„_»∞ HÍ=∞ ^Õfi+¨ ÉèíÜ«∞ ¿ãflÇ¨Ï ¿ã"åuˆ~HõO|∞Åñ l`«ÎO|∞ ǨÏiѨ~åÜ«∞`«ÎO|∞QÍñ
*Ëã≤ `«^ŒæuO *ˇOki, ǨÏi #∞^ÕÌtOz „HÀ^è•^Œ∞Öˇ·# U xO\˜ ֒ѨŠ<˘Hõ¯\˜Ü≥ÿ∞# "Õ#∞xH˜ ÖËx
xq∞`«ÎO|∞# #`«O_»∞ =º~°∞÷O_»Ü≥∞º. g∞ `«e¡H˜ K≥eÜ«∞e H˘_»∞‰õΩ Å~Ú# tâ◊√áêÅ ^ŒO`«=„‰õΩÎÅ∞
^˘e¡ q+¨μ‚ =∞Ok~° ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞! q„ѨâßѨO|∞#ñ |^Œ„Éèí+¨μìÖˇ· Éèí∂`«ÅO|∞#<£ [x‡Oz, ~°x#
qx Ü«Úkè+≤ª~°∞O_»∞ <å~°^Œ∞x H˜@¡xÜ≥∞. 19
* KåÅ=∞Ok Éèí‰õΩÎÅ∞ P ~°=∂ =∞<ÀǨÏ~°∞x ¿ãqOz, ÉèÏqOz, HÍq∞Oz, ^Õfi+≤Oz ‰õÄ_® =ÚH˜Î
á⁄O^•~°∞. ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç ÉèOí QÆÑ_¨ ç H˘O^Œ~∂° , PÜ«∞#`À ¿ãflǨÏO ÃÑOK«∞H˘x ¿ã=KÕã∞¨ H˘x H˘O^Œ~∂° , =∞#ã¨∞û#∞
=∂^èŒ=ÙxˆH JOH˜`«O KÕã≤ ã¨^Œæux ã¨OáêkOKå~°∞. ~å[s¬! P NǨÏiѨ@¡ HÍ=∞, „HÀ^èŒ, Ö’Éèí, "≥∂ǨÏ,
=∞^Œ, =∂`«û~åºÅ<Õ J~Ú^Œ∞ QÆ∞}ÏÅÖ’ U XHõ¯\˜ ‰õÄ_® ÖËx HÍ~°}O KÕ`«<Õ "Õ#∞ _»<Õ "å_»∞ „Éèí+¨μì_≥·
=∞~°}O˜ Kå_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 7
^èŒ~°‡*Ï! g∞ Ñ≤#`«e¡ H˘_»∞‰õΩÖˇ·# tâ◊√áêÅ∞_»∂, ^ŒO`«=„‰õΩÎ_»∂ ™ê=∂#∞ºÅ∞ HÍ~°∞. "å~°∞ ѨÓ~°fiO
"≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞. J@∞=O\˜ P Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ XHÍ<˘HõÑC¨ _»∞ q„ѨÙÅ âßѨO=Å¡ Ѩ^„Œ Éè+í μ¨ Öì ·ˇ Éè∂í Ö’HõOÖ’
[x‡OKå~°∞ – Jx ^Õ=i¬ <å~°^Œ∞_»∞ J#QÍ<Õ ^èŒ~°‡~åA Jk qx =∞~°ÖÏ <å~°^Œ∞}˜‚ WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
=∞. JÅ∞QÆO QÍ~°} "Õ∞q∞? q„ѨÙʼnõΩ =Ú <åfl q„Ñ¨Ù Öˇ"åfi~°∞? x
â◊ÛÅ∞ ÖËHÍO`«∞Å∞ xi˚`ÕO„kÜ«ÚÅ∞ xã¨ûO™ê~°∞ bâß#∞ =
~°∞ÎÅ∞ "≥·‰õΩO~î° Ñ¨Ùsx"åã¨∞ Å# qO^Œ∞<£, "åi ÔH|ƒùOy h
YÅ [#‡O|∞Å∞ =K≥Û? <å~°^Œ! q#O Q“`«∂ǨÏÅO |Ü≥∞º_ç<£. 20
* <å~°^Œ =ÚhO„^•! P "Õ^Œ=¸~°∞ÎÖˇ·# q„ѨÙʼnõΩ P„QÆǨÏO ZO^Œ∞‰õΩ =zÛOk? P =ÚhO„^Œ∞Å∞
Z=fi~°∞? q+¨μ=‚ ∞Ok~° ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞, xâ◊ÛÅ"≥∞#ÿ ÉèHí Θ „ѨÑ`
¨ ∞« ÅÎ ∞ HõÅ"åà◊¥,¡ ã¨O™ê~°|O^è•ÅÖ’ `«Q∞Æ ÖÁ¯#Hõ
x~°O`«~°O P [QÆ<åflÜ«∞‰õΩx P[˝#∞ áêeOKÕ"å~°∂ Hõ^•! J@∞=O\˜ "åà◊√¡ q„ѨâßáêxH˜ áê„`«∞Å∞ ZÖÏ
JÜ«∂º~°∞? "åà◊§ H© ^Œ∞+¨ì[#‡Å∞ ZÖÏ ã¨OÉèíqOKå~Ú? q<åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏÅOQÍ LOk K≥ѨÊO_ç.
=. Jx# <å~°^∞Œ O _ç@x¡ Ü≥∞. XHõ¯<åñ_»∞ „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞ÖÎ #·ˇ ã¨#Hõã#¨ O^Œ<å^Œ∞Å∞ ^≥=· Ü≥∂QÆO|∞#
Éèí∞=#„`«Ü«∞O|∞#O^Œ∞#∞ ã¨OK«iOK«∞K«∞, <≥· ^• éËO_»¡ „áêÜ«∞OѨ٠ÉÏʼnõΩÅ ÉèÏ=O|∞# kQÆO|~°∞
Å~Ú Ç¨Ïi =∞Ok~°O|∞#‰õΩ =zÛ K˘K«∞Û <≥_», "≥ÚQÆ™êÅ #∞#fl ѨÙ~°∞+¨μ e~°∞=Ù~°∞ "å~°ÅO
Ez. 21
* Jx ~å*ËO„^Œ∞_»∞ J_»∞QÆQÍ<Õ =ÚhO„^Œ∞_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ – ã¨#Hõã#¨ O^Œ<å^Œ∞Å∞ „|Ǩχ=∂#ã¨
Ѩل`«∞Å∞. "åà◊√¡ XHõ<å_»∞ ^≥·==âß`«∂Î =ÚÖ’¡HÍÅ∞ K«∂z =ã¨∂Î =ã¨∂Î "≥·‰õΩO~î°O "≥àϧ~°∞. JѨC_»∞ "åà◊√¡
S^•ˆ~à◊§ ÉÏʼnõΩÅ∞QÍ kQÆO|~°∞Öˇ· ã¨OK«iã¨∂Î q+¨μ‚=¸iÎ JO`«óѨÙ~°OÖ’xH˜ „Ѩ"ÕtOK«É’`«∞<åfl~°∞.
JѨC_»∞ JHõ¯_» L#fl ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å#∞ K«∂Kå~°∞.
Hõ. _çOÉèí‰õΩÅ ##~°æà◊ q, „ã¨OÉèí‰õΩÅ ~°=∂kè<å^äŒ ã¨ÖϡѨ ã¨∞MÏ
~°OÉèí‰õΩÅ =ÚHõÎ =∂#ã¨, ^ŒOÉèí‰õΩÅO *Á~°ñQÆ hHõ `«iq∞ ~°nèâß! 22
* ÉÏÅ~°∂Ѩ^è•~°∞Öˇ·# P ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ q+¨μ‚^Õ=ÙxH˜ ZO`À „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "åà◊√¡. ZѨC_»∂
q+¨μ‚Hõ^äŒÅ<Õ g#∞ʼnõΩ qO^Œ∞QÍ q<Õ "åà◊√¡. QÆ~°fiO JO>Ë `≥eÜ«∞x x~°‡Å =∞#ã¨∞¯Å∞. J@∞=O\˜
K«H¯õ x ÉÏʼnõΩÅ#∞ ^•fi~°áêʼnõΩ e^Œ~Ì ∂° K«∂z, Qˆ eKÕã≤ ֒ѨʼnõΩ ~åhÜ«∞‰õΩO_»QÍ |Ü«∞\˜H˜ `«iq∞"Õâß~°∞.
Hõ. "åiOz# `«=∞HõO|∞#, "å iOK«∞Hõ xÅ∞=ÖËHõ =_çñ k\˜ìi ^Ò
"åi‰õΩÅ #ã¨∞~°Ü≥∂x #, "åi`«∞Öˇ· ѨÙ@∞ìñ_»#∞K«∞ =ã¨∞^è•nèâß! 23
* ^è~Œ ‡° ~å*Ï! P ã¨#Hõã#¨ O^Œ<åk =ÚhO„^Œ∞Å∞ ZO`À x„QÆÇϨ O QÆÅ"åà◊√¡ J~Ú#ѨÊ\˜H,© "åà◊§#∞
NǨÏi ã¨xflkèH˜ áÈhÜ«∞Hõ áÈÜÕ∞@ѨÊ\˜H˜ "åà◊√¡ "≥O@<Õ HÀѨyOz P ^•fi~°áêʼnõΩÅ#∞ ''g∞~°∞ ~åHõΔã¨∞Öˇ·
ѨÙ@ìO_ç——Jx â◊Ñ≤OKå~°∞.
 8 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú <å Ñ≤#fl ÃÑ^ŒÌÅ∞ "å~°ÅO Ez 'g∞~° bÜ≥∞_» #∞O_» #~°∞›Å∞ QÍ~°∞. <å~åÜ«∞} K«~°}
=¸ÅO|∞ q_çz ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}∞Öˇ·# ~åHõΔã¨Ü≥∂xO |∞@∞ìO——_»x â◊Ñ≤~ÚOz# "å~°∞ <å âßѨ
=â◊O|∞#ñ |^Œ„Éèí+¨μìÖˇ· ‰õÄÅ∞K«∞ "≥Úée_ç# # =∞‡Ç¨`«∞‡Å∞ ^ŒÜ«∂à◊√=ÙÖˇ· „Hõ=∞‡éO QÆ~°∞}˜Oz
=¸ñ_»∞ [#‡O|∞ʼnõΩ "≥·~°O|∞# ÉèíQÆ=`«ûxfl^è•#O|∞ QÆeÔQ_»∞ =∞x xˆ~ÌtOz K«x, iqfi^èŒO|∞#
âßѨǨÏ`«∞Öˇ· ǨÏiáê~°≈fi K«~°∞Öˇ·# ѨÙ~°∞+¨μ e~°∞=Ù~°∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩÅ# kuH˜ [x‡Oz,
~°O^Œ∞ñ QÆx+¨μªO_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx ǨÏi =~åÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞# ã¨OǨÏiOK≥, #„QÆAO_»~Ú# Ç≤Ï~°}º
HõtѨÙO_»∞ #~°ã≤OǨÏ=¸iÎ Ü«∞~Ú# NǨÏiKÕ`« q^Œo`«∞O_»Ü≥∞º, #`«x H˘_»∞‰õΩ „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞
^ŒO„_çKÕ`« Ç≤ÏOã≤`«∞O _»Ü«Úº#∞ <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞O_≥· âßâ◊fi`«∞O _»Ü≥∞º, Ô~O_»= Éèí=O|∞#ñ
QÔ H· ãõ ≤ Ü«∞#∞ ~åHõãΔ H≤ ˜ ~å=} ‰õΩOÉèHí ~õ ∞° Å‚ ~Ú ã¨OÉèqí Oz#, qâ◊fiOÉè~í ∞° O_»∞ ~°ÑÚ¨¶ ‰õΩÅO|∞# ~åѶ∞¨ =ÙO_»~Ú
Ü«∞=`«iOz "å~°Å =kè~ÚOK≥, # =∞‡Ç¨`«∞‡x Ѩ~å„Hõ=∞O|∞Å∞ =∂~°¯O_ÕÜ∞« |∞∞+≤=Å# <≥éO˜ QÔ
^Œ=Ù, `«$fÜ«∞[#‡O|∞# g∞ `«e¡ K≥eÜ«∞eH˜ tâ◊√áêÅ ^ŒO`«=„‰õΩÅÎ # #∞^Œƒqù Oz. 24
* ÉÏʼnõΩÅ∞QÍ L#fl P =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ "åo§^ŒiÌ h K«∂ã≤ ''g∞~°∞ WHõ¯_» LO_»_®xH˜ J~°∞›Å∞HÍ~°∞.
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~°}Ï~°qO^•Å ™êxfl^茺O =^Œeá⁄O_ç. ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}„Ѩ^è•#∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å∞QÍ
[x‡OK«O_ç——Jx â◊Ñ≤OKÕã¨iH˜ "åà◊√¡ Ѩ^Œg „Éèí+¨μìÖˇ·, ^Œ∞óYO`À ѨâßÛ`åÎѨO`À =Ú#∞Å#∞ â◊~°}∞"Õ_®~°∞.
"åà◊§ ^Œ∞óYO K«∂ã≤ P =∞Ǩ`«∞‡Å ã¨∞‰õΩ=∂~°"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û „^ŒqOzOk. ''g∞‰õΩ =¸_»∞ [#‡ÅÖ’
"≥~· É° Híè `
Θ À ÉèQí =Æ O`«∞x ™êxfl^躌 O ã¨O„áêѨ=Î ∞ø`«∞Ok——Jx âßáêxH˜ LѨãO¨ Ǩ~°O K≥ÑÊ≤ "å~°∞ "≥oá¡ ÈÜ«∂~°∞.
P q^èOŒ QÍ âßѨÇϨ `«∞Öˇ#· "≥‰· Ωõ O~î^° •fi~°áêʼnõΩ e^Œ~Ì ∂° Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ, Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ Å∞QÍ [x‡OKå~°∞. "åi
`«e¡¿Ñ~°∞ ku. P W^ŒÌiÖ’ z#fl"å_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ Éèí∂q∞x K«∞@ìK«∞@∞ìH˘x Ѩ@∞ìHõáÈ`«∞O>Ë q+¨μ‚=Ù
=~åǨÏ~°∂ѨOÖ’ =zÛ ã¨OǨÏiOKå_»∞. ÃÑ^ŒÌ"å_≥·# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ #~°ã≤OǨÏ=¸iÎ J~Ú# NǨÏi
KÕ`∞« ÅÖ’ ã¨OǨÏiOѨ|_®¤_∞» . P Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx H˘_»∞‰õΩ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞. J`«_∞» ǨÏiÉè‰í Ωõ _Î ∞» . P HÍ~°}OQÍ
`«O„_çKÕ`« <å<å q^è•Å∞QÍ Ç≤ÏOã≤OѨ|_ç‰õÄ_® „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ <å~åÜ«∞}∞x K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ∞ q_»∞=‰õΩO_®
^蕺xã¨∂ΠѨ~°=∞Ѩ^ŒO á⁄O^•_»∞.
~Ô O_»= [#‡Ö’ Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ∞ HÔ H· ãõ ≤ J<Õ ~åHõãΔ H≤ ˜ ~å=} ‰õΩOÉèHí ~õ ∞° Å‚ ∞QÍ [x‡OKå~°∞.
JѨÙ_»∞ N q+¨μ=‚ Ù ~°ÑÚ¨¶ ~å=Ú_»∞QÍ [x‡Oz "åà◊#¡ ∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. P N~å=∞K«O„^Œ∞x |ÅѨ~å„Hõ=∂Å∞
=∂~°¯O_ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬^•fi~å =Ú#∞‡O^Œ∞ h=Ù `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ù.
"åo§^ŒÌ~°∂ =¸_»=[#‡Ö’ g∞ Ñ≤#`«e¡ J~Ú# ™ê`«fiuH˜ tâ◊√áêÅ, ^ŒO`«=„‰õΩÎÅ∞QÍ [x‡OKå~°∞.
âß. =„Hõ`«fiO ɡ@∞ ÖËHõ áêÜ«∞x =∞Ǩ"≥·~°O|∞`À x`«º *Ï
`«„HÀ^èŒ ã¨‡~°}O|∞Å<£ q^Œo`À^Œº`åÊѨ ã¨OѶ¨∂`«∞Öˇ·
K«„HõzÛù#fl t~°ã¨∞¯Öˇ· =Úx=K« âß≈áê=kè „áêѨÙÎÖˇ·
K«„H˜O *ˇOki "å~°∞ áê~°≈fiK«~°∞Öˇ· ™ê~°∂Ѩº ÉèÏ=O|∞#<£. 25
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 9
* P W^ŒÌ~°∂ ^Õfi+¨~Àëê^Œ∞Å`À<Õ Ñ¨Ù\Ïì~°∞. ǨÏix ^Œ∂+≤OK«@O ѨÙ@∞ìHõ`À<Õ „áê~°OÉèíO J~ÚOk.
=∞Ǩ"≥·~°O`À, x`«º „HÀ^èŒO`À ǨÏix xOkOKÕ "å~°∞. ǨÏi Éèí‰õΩÎÅ#∞ ÉÏkèã¨∂Î "Õkèã¨∂Î LO_Õ"å~°∞. P
™êfiq∞x Ѩ\˜ì Ѩi=∂~åÛÅ<Õ L^Œú$`«"≥∞ÿ# L`«¯O~î°`À J^Õ ^蕺ã¨`À LO_Õ"å~°∞. "Õˆ~ PÖ’K«<Õ ÖË^Œ∞.
TǨÏÅhfl PÜ«∞# K«∞>Ëì. JÖÏ "åi QÆ∞O_≥Ö’¡ ǨÏi xO_ç LO_Õ"å_»∞. JO^Œ∞KÕ`« "åi áêѨO
ѨO_çáÈ~ÚOk. Hõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«‡ WѨC_»∞ "åi t~°ã¨∞ûÅ#∞ ã¨∞^Œ~°≈#O`À YO_çOz"Õâß_»∞. ã¨#Hõ
ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å âßѨO QÆ_»∞=٠ѨÓiÎ J~ÚOk. uiy "å~°∞ q+¨μ‚ ™êÜ«Ú[ºO á⁄O^•~°∞.
=. Jx# qx ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 26
* Dq^èŒOQÍ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å qx ^èŒ~°‡~åA WÖÏ „ѨtflOKå_»∞.
Hõ. ÉÏÅ∞<£ ǨÏiѨ^Œ zO`å, jÅ∞<£ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"åÅ∞ N=∞ <Õ‡^è•
*ÏÅ∞<£ ã¨O`À+≤OѨHõ, ÜÕ∞ÖÏ tH˜ΔOK≥ ~åHõΔ¿ãO„^Œ∞O _»#Ѷ¨∂! 27
* `åѨ¿ãO„^•! P ~åHõ¿Δ ãO„^Œ∞_≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞, NǨÏi áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ^蕺xOKÕ QÆ∞}=O`«∞_»∂,
Ѩã"≤ å_»∂, J~Ú# `«# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«∂z ã¨O`À+≤OK«=Åã≤Ok áÈ~Ú P ÉÏÅ∞}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x tH˜OΔ K«_®xH˜
J`«xH˜ KÕ`«∞Å∞ ZÖÏ =KåÛ~Ú? ZO`« ~åHõΔã¨∞_≥·<å H˘_»∞‰õΩ#∞ ÉÏkèOK«\ÏxH˜ =∞#ã¨∞û ZÖÏ XÑ≤ÊOk?
Hõ. ѨiÉèí∂`« =º^äŒ#O|∞Å∞, x~°∞Ѩ=∞ ã¨O™ê~° [Åkè x~°‡^äŒ#O|∞Öò
#~°ˆHã¨i Hõ^äŒ#O|∞Å∞, Ѩi~°H˜Δ`« ^Õ= Ü«∞HõΔ Ñ¶¨}˜ q∞^äŒ∞#O|∞Öò. 28
* NǨÏi Hõ^äŒÅ∞ =º^äŒÅ∞ áÈQ˘>Ëìq, ã¨∞^èŒÅ∞ zeH˜OKÕq, J#O`«"≥∞ÿ# ã¨O™ê~° ™êQÆ~°=ÚÅ∞
^•\˜OKÕq† ^Õ=`«Å‰õÄ, Ü«∞‰õΔΩʼnõÄ, <åQÆ∞ʼnõÄ, „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨ *Ï`«∞Å HõO^ŒiH© ˆHΔ=∞=Ú#∞ HõeyOKÕq.
‰õΩ=∂~°∞#‰õΩ J@∞=O\˜ ^≥·=^蕺#O JÅ=_ç#O^Œ∞‰õΩ P ~åHõΔã¨~åA á⁄OyáÈHõ „‰õΩOyáÈÜ«∂_®? P
„ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ZÖÏ tH˜ΔOKå_»∞ ™êfig∞?
=. =ÚhO„^• qxÑ≤OѨ٠=∞x# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞ñ, Hõ=∞Ö’^Œ~°∞KÕ`«O ^Œ# ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞O_»∞ ǨÏ`«∞O
_»Ü≥∞º #x qx, Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO_»∞ ~À+¨ â’Hõ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂# =∂#ã¨∞O_»~Ú Ñ¶¨¸i‚Å∞¡K«∞, <åcèÅ
^•=^ŒÇ¨Ï#*ÏfiÖÏ Hõ~åà◊O|∞Å~Ú# qÖ’Hõ# *ÏÅO|∞Å QÆQÆ#O|∞#O ÉÁQÆ ÖˇQÆÜ«∞ xsH˜ΔOѨÙK«∞ñ
^Œ\˜Å¡ `åO‰õΩ~° ã¨OHÍâ◊ ^èŒQÆ^Œúy`« ^ŒO`« ã¨O^Œ+¨ì ^Œâ◊#K«Ûù^Œ∞O_»∞#∞, #^Œ„Éèí ÉèíÜ«∞OHõ~° „Éèí∞‰õΩ\˜`«
á¶êÅÉèÏQÆ∞O_»∞#∞, x~°O`«~å„HÍO`« ^Œ∞~°O`«"~·≥ ° "ÕQ∞Æ O_»∞#∞ <≥· =∞Ǩ„ѨÉÏè *ÏÅ [\ÏÅO|QÆ∞ â◊¥ÅO|∞ñ
Qˆ Å #O^Œ∞H˘x, ã¨ÉÏè =∞O_»ÑO¨ |∞# xÅ∞=O|_ç „u=∞ã¨HÎ ,õ „uÖ’K«#, â◊‰Ωõ x, â◊O|~°, â◊`É« ÏǨï,
#=Úz, ǨÏÜ«∞„w=, ѨÙÖ’=∞, q„ѨzuÎ „Ѩ=ÚY∞Öˇ#· ^≥` · º« ^•#=ÙÅ <åÖ’H˜Oz W@¡xÜ≥∞. 29
* =ÚxK«O„^•! <å ã¨O^ÕǨÏO x=$uÎ K≥~Úº – J#QÍ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ WÖÏ q=iOKå_»∞. `«#
™È^Œ~∞° _≥#· Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»∞ Ü«∞[˝ =~åǨÏ=¸iÎ J~Ú# q+¨μ=‚ Ù KÕuÖ’ ǨÏ`«∞_≥<· å_»x qx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜
f„="≥∞ÿ# HÀѨO =zÛOk. ~À+¨OKÕ`å, â’HõOKÕ`å J`«_ç =∞#ã¨∞û Jyfl QÆ∞O_»OQÍ =∞O_çáÈ~ÚOk.
10 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõà§◊ Ö’#∞Oz =KÕÛ K«∂ѨÙÅ∞ xѨCÅ∞ „Hõ‰Ωõ ¯`«∂ ^•"åyfl *ÏfiÅÅ =Öˇ L<åfl~Ú. P á⁄QÆÅ∞ PHÍâ◊OÖ’xH˜
"åºÑ≤OKå~Ú. "≥∞~°∞ѨÙÖÏ¡QÍ ^èQŒ ^Æ QŒè Æ "≥∞~°∞ã¨∞#Î fl Ѩà√◊ § Ѩ@ Ѩ@ ÖÏ_çOKå_»∞. ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
XHõ¯™êiQÍ =Ú_çÑ_¨ <ç å~Ú. J`«_∞» Z_»`Q≥ xÆ â◊„`«∞ÉèÏ=O`À ZyÔ~yi Ѩ_™» êQÍ_»∞. Jq∞`«"∞≥ #ÿ HÍO`«∞Å∞
"≥^Œ[ÖË¡ â◊¥ÖÏxfl KÕu`À JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. ã¨ÉèÏ=∞O_»Ñ¨OÖ’H˜ =zÛ xÅ∞K«∞<åfl_»∞. „u=∞ã¨ÎHõ, „uÖ’K«#,
â◊‰õΩx, â◊O|~°, â◊`«ÉÏǨï, #=Úz, ǨÏÜ«∞„w=, ѨÙÖ’=∞, q„ѨzuÎ =Ú#flQÆ∞ „Ѩ=ÚY ^≥·`«∞ºÅ#∂,
^•#=ÙÅ#∂ K«∂z WÖÏ L^À…+≤OKå_»∞.
âß. <å‰õΩO ^Œ=Ú‡ñ_»∞, g∞‰õΩ <≥K≥Ûe, ~°}<åºÜ≥ÿ∞Hõ^Œ‰õΔΩO_»∞ ÉÏ
Ǩ‰õΩOsîHõ$`« ^Õ=Ü«∞‰õΔΩñ_»∞ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩO_»∞, "åx<£ =∞Ǩ
™œHõ~åºOQÆ=Ú ^•eÛ ^•#==^èŒ∂ ™œHõ~°º=ÚÖò hé∞QÍ
"≥·‰õΩO~î°∞O_»∞ =kèOzáÈÜ≥∞#ñ@! ~¸ "å~åÎã≤÷u<£ qO\˜ˆ~? 30
* q∞„`«∞ÖÏ~å! g∞s "å~°Î q<åfl~å? "≥·‰õΩO~î° "åã≤Ü≥ÿ∞# ǨÏi =∞# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ}˜‚ ã¨OǨÏiOKå_»@.
<å‰õΩ ™êHΔÍ`«∂Î ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞_»∂, g∞‰õΩ =∞‰õΩ¯=QÆÅ q∞„`«∞_»∂ J~Ú# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ_»∞ ™ê=∂#∞º_®?
Ü«Ú^Œú^èŒ~°‡=∞~°‡A˝_»∞. ÉÏǨï|ÅO`À ^Õ=, Ü«∞HõΔ QÆ}ÏÅ#∞ xsfi~°∞ºÅ#∞ KÕã≤# =∞ǨѨ~å„Hõ=∞âße.
J@∞=O\˜ Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ}˜‚ ǨÏi, =~åǨÏOQÍ =zÛ =kèOz "åx JO`«óѨÙ~°HÍO`« ™œÉèÏQͺÅ∞ ǨÏiOz
"Õâß_»∞.
K«. =#=ÚÅ #∞O_»∞ñ *ÁK«∞Û =Úx=~°æ=Ú֒ѨŠÃѶ∂}˜QÍñ_»∞, ã¨O
[## "≥∞é∞OQÆ Ô~=fi~°∞#∞, *Ï_» Ü≥ÚH˜O`«Ü«Ú ÖË^Œ∞, `«#∞fl _®
ã≤# =∞é˜ _®Ü«Ú, "≥O@ñ|_ç zHõ¯Hõ zHõ¯ñ_»∞, gx <˘Hõ¯ H©
Å∞# =∞# "≥∞Å¡ Ö’ñ|_»Hõ Ö’ñ|_»ñ |@∞ìH˘#OQÆ =K«∞Û<Õ? 31
* ™È^Œ~∞° ÖÏ~å! P ''=~åǨÏO——QÍ_»∞ =∞Ǩ=∂Ü«∞QÍ_»∞. hà◊§Ö’ LO\Ï_»∞. J_»=ÙÅÖ’ ^•QÆ∞`å_»∞.
=Ú#∞Å ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ K˘~°|_ç LO\Ï_»∞. "åx ѨÙ@∞ì ѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞ Z=iH© `≥eÜ«∞=Ù. ZHõ¯_ç "å_À
‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. =∞#O Z^Œ∞~˘¯O>Ë `å#∂ Z^Œ∞~˘¯O\Ï_»∞. "≥O@Ѩ_ç`Õ ZѨÊ\˜H© JÅã≤áÈ_»∞.
^˘iH˜áÈ_»∞. HÍ|\˜ì =∞#O XHõ =∂Ü≥∂áêÜ«∞O PÖ’zOKåe. =∞#O Ö’|_»‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎQÍ J`«_»∞
=∞#‰õΩ Ö’|_Õ ÖÏQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. Jk ™ê^茺"Õ∞<å?
ã‘. Éèí∞[â◊H˜Î <å`À_»ñ É’~å_» â◊OH˜Oz =Úhfl@ =Úxñy# =Ú#∞ñQÆ∞ñQÍHõ,
Ü«∞Å~ÚOz ÃÑ#ñQÆ <å Ü«∞K«Åã¨O„Éèí=∞=Ú# ÔHéñy "≥ xflzÛ# xK«∞ÛñQÍHõ,
[QÆ_»O|∞ Ãã·ñѨHõ ™œHõ~°º HÍOH˜Δ Ü≥ÿ∞ ~ÚÅ„H˜O^Œ hñy# hñQÆ∞ñQÍHõ,
„HÀkèOz Ü«∞@∞ QÍHõ H˘O`« áœ~°∞+¨=Ú# ǨÏiÉèíOy #_»i# #_»~°∞ñ QÍHõ,
P. Hõiî#â◊¥Å^è•~°ñ QÆO~î°O|∞ q^ŒoOz, "åx â’}˜`«=Ú# "åñ_ç "≥∞éã≤
=∞`«ûǨϟ^Œ~°∞#‰õΩ =∞Ç≤Ïñ ^Œ~°Ê}=Ú ¿ãã≤, "≥∞éã≤ =`«∞Î, g∞‰õΩ "Õ∞Å∞ ^≥`«∞Î. 32
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 11
* g~°∞ÖÏ~å! P ǨÏi <å Éèí∞[|ŠѨ~å„Hõ=∂Å∞ qx ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áÈ~å_»ÖËHõ ã¨=Ú„^ŒO֒ѨÅ
^•y#ѨÊ\˜H©, Ü«Ú^Œúq^ŒºÖ’ <å JK«OK«Å"≥∞ÿ# ^è≥·~°º™êǨϙêÅ#∞ K«∂z "≥xflzÛ áêiáÈ~Ú#ѨÊ\˜H©,
'áÈ~°∞ ZO^Œ∞‰õΩÖË „|uH˜ LO>Ë KåÅ∞— ##∞H˘x ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞_≥· =~åǨÏOQÍ Éèí∂q∞x „`«=ÙfiH˘O@∂
áê`åàÏxH˜ áÈ~Ú#ѨÊ\˜H©, ÖË^• P q^èŒOQÍ H͉õΩO_® HÀѨyOz áœ~°∞+¨O`À ã≤OǨÏOÖÏQÍ ZkiOz
áÈ~å_ç #ѨÊ\˜H© "åxx =∂„`«O q_çz ÃÑ>Ëìk ÖË^Œ∞. D "å_çÜ≥ÿ∞# |Öˇ¡O`À "å_ç HõO~îåxfl KèÕkOz P
"Õ_ç <≥`«∞Î~°∞`À <å `«=Ú‡xH˜ `«~°Ê}O q_»∞™êÎ#∞. `«Ñ¨ÊHõ q[Ü«∞O`À uiy=™êÎ#∞. g∞ HõO^ŒiH© "Õ∞Å∞
KÕ™êÎ#∞.
Hõ. YO_ç`« =¸Å„^Œ∞=∞=Ú#, <≥O_ç# q@Ѩ=ÚÅ ÉèíOy x`«ñ_»∞ =_ç# <å
YO_»Å =ÚY∞ºÅ∞ =_»∞^Œ∞~°∞, ÉèíO_»#=Ú# x`«ñ_»∞ ^Œ=∞‰õΩñ „ÉÏ}=Ú ÅQÆ∞@<£. 33
* XHõ =$HõΔO ‰õÄe# `«~åfi`« ZO_çáÈÜÕ∞ H˘=∞‡Å=Öˇ q+¨μ‚=Ù#∞ ã¨OǨÏiOz# `«~°∞"å`«
^Õ"ÕO„^Œ„Ѩ=ÚY∞ÅO`å Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çáÈ~Ú "å_çáÈ`å~°∞. q+¨μ‚=Ù gà◊¡O^ŒiH©=¸ÅO, „áê}O† HÍ|\˜ì
q+¨μ‚ã¨OǨ~°O [iyO^ŒO>Ë gà◊¡Ñ¨x â◊¥#ºO!.
ã‘. á⁄O_»∞ ^•#=ÙÖÏ~°! Éèí∂ã¨∞~°ˆHΔ„`« ã¨OQÆ`«Ü≥ÿ∞# Éèí∂q∞H˜ QÆ=ÚÅ∞ QÆ\˜ì
=∞Y`«Ñ¨™êûfi^蕺ܫ∞ =∞ø#„=`«ã¨∞÷Å "≥^ŒH˜ YO_çOѨÙñ_»∞, q+¨μ‚ñ _»#ñQÆ
##∞º ñ_˘Hõ¯ñ_»∞ ÖËñ_»∞, Ü«∞[˝O|∞ "Õ^ŒO|∞ #`«ñ_≥, Éèí∂^Õ= „H˜Ü«∂k =¸Å
=∞`«ñ_≥, ^Õ=i¬ Ñ≤„`åk Ö’Hõ=ÚʼnõΩ ^èŒ~å‡^Œ∞ʼnõΩ =∞Ǩ^è•~° =∞`«ñ_≥
`Õ. ÜÕ∞ ã¨÷ÅO|∞Å QÀ Éèí∂ã¨∞ˆ~O„^Œ "Õ^Œ, =~°‚ ^èŒ~凄â◊=∞O|∞Å∞ =~°∞㨠#∞O_»∞
<å ã¨÷ÅO|∞Å ÔHÅ¡ g∞ ~°iy K≥éz, ^ŒQÆú=ÚÅ∞ KÕã≤ ~°O_»∞ g∞ ^Œ~°Ê "≥ÚѨÊ. 34
* F ^•#= „âı+¨μªÖÏ~å! =ÚO^Œ∞ q„ѨÙÅ∞ LO_Õ „Ѩ^ÕâßʼnõΩ QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ á⁄O_ç.
Ü«∞*Ï˝Å∂, [Ѩ`á« êÅ∂, "Õ^•^躌 Ü«∞<åÅ∞, „=`åÅ∂ PK«iOKÕ "åà◊O¡ ^Œih "≥^HŒ ˜ "≥^HŒ ˜ K«OѨO_ç. q+¨μ=‚ O>Ë
"Õ~°∞QÍ ZHõ¯_À ÖË_»∞. Z=_À HÍ_»∞. J`«_Õ Ü«∞[˝O. J`«_Õ "Õ^ŒO. J`«_Õ "≥·kHõ „ÉÏǨχ} Hõ~°‡HÍO_»‰õΩ
Pk=¸ÅO. ^Õ=`«Å ã¨=¸Ç¨ʼnõÄ, =Úx ã¨OѶ¨∂ʼnõÄ, ÃÑ·`«$HõÖ’HÍʼnõÄ, ã¨~°fi^èŒ~å‡Å‰õÄ J`«_Õ
P^è•~°O. ZHõ¯_≥`
· Õ QÀ=ÙÅ∂, q„ѨÙÅ∂ ã¨∞YOQÍ rqã¨∞OÎ \Ï~À, ZHõ¯_≥`
· Õ "Õ^Œ ^è~Œ å‡Å∂, P„â◊=∞ xÜ«∞=∂Å∂
„Hõ=∞|^ŒúOQÍ #_»∞ã¨∞ÎO\ÏÜ≥∂ P Ü«∂ KÀ@¡‰õΩ "≥o¡ "å\˜x ^èŒfiOã¨O KÕÜ«∞O_ç. g∞ ^Œ~°ÊO, QÆ~°fiO
â’aèOKÕ ÖÏQÍ ã¨~°fiO ^ŒQÆúO KÕã≤~°O_ç.
=. Jx ~Ú@∞¡ xˆ~ÌtOz# kq[=∞~°ú#∞ xˆ~Ìâ◊O|∞Å∞ t~°O|∞Å ^èŒi~ÚOz ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ ÃÑHõ¯O„_»∞
Éèí∂`«ÅO|∞#‰õΩO [x. 35
* Jx ^Õ=`«Å q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ JuÃѶ∂~°OQÍ P^ÕâßÅ∞ WKåÛ_»∞. P P[˝Å#∞
t~°™ê=Ç≤ÏOz Hõ\˜Hõ ~°Hõ¯ã≤ =¸HõÅ∞ `«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ =zÛ Éèí∂=∞O_»ÅOÃÑ· Ѩ_®¤~Ú.
12 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. „QÍ=∞ ѨÙ~° ˆHΔ„`« Y~°fi@ MË@ ÃѶ∂ëê~å=∞ #QÆ ~å„â◊ =∂kHõ=ÚÅ∞
QÍez H˘Åñ‰õΩÅ∞ QÆÅñz „áêHÍ~° QÀѨÙ~° ¿ã`«∞=ÙÅ∞ „^Œqfi, ѨÙ}ºÉèí∂[
K«Ü«∞=ÚÅ∞ YO_çOz ™œ^èŒ „ѨáêˆQÇ¨Ï Ñ¨~°‚âßÖÏ^Œ∞Å∞ áê_»∞KÕã≤
™ê^èŒ∞ QÀ„ÉÏǨχ} ã¨OѶ¨∞O|∞ʼnõΩ Ç≤ÏO㨠QÍqOz "Õ^Œ=∂~°æ=ÚÅ∞ Ããéz
P. ‰õΩ`«Å "≥∞Å¡ x@∞¡ HÀÖÏǨÏÅO|∞QÍ, ^≥·`«∞º ÖÏK«iOѨñ ^ŒÅ¡_çe¡
#+¨ì=¸~°∞Î ÅQÆ∞K«∞ <åHõÖ’Hõ=Ú =∂x, Ü«∞_»=ÙÅO^Œ∞ñ *ÁzÛ ~°=∞~°=~°∞Å∞. 36
* „QÍ=∂Å∞, #QÆ~åÅ∞, ѨÙ}ºˆHΔ„`åÅ∞, Ñ¨Öˇ¡Å∞, =<åÅ∞, Éèí=<åÅ∞, P„â◊=∂Å∞ P ~åHõΔã¨∞Å∞
^èfiŒ Oã¨O KÕâß~°∞. JO^Œ"∞≥ #ÿ ã¨~À*ÏÅ∞O_Õ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ#∞ HõÅz "Õâß~°∞. „áêHÍ~åÅ#∞, QÀѨÙ~åÅ#∞ „`«"fiÕ âß~°∞.
=O`≥Å#∞ ‰õÄeÛ"Õâß~°∞. "åà◊§ PQÆ_®Å∞ Whfl Jhfl HÍ=Ù. K«Hõ¯x ѨÙ=ÙfiÅ`À, uÜ«∞ºx Ѷ¨ÖÏÅ`À
xO_ç# =$HΔÍÅ#∞ #iH˜"Õâß~°∞. K«eѨOk~°∞Å#∂, Ѩ~°‚âßÅÅ#∂ áê_»∞KÕâß~°∞. W`«~°∞ʼnõΩ JѨHÍ~°O
`«ÅÃÑ@ìx QÀ=ÙÅ#∂, q„ѨÙÅ#∂ ǨÏ`«ºQÍqOKå~°∞. "Õ^Œ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å#∞ <åâ◊#O KÕâß~°∞. D q^èŒOQÍ
HÀÖÏǨÏÅOQÍ Éèí∂QÀà◊O JO`å QÆO^Œ~°QÀà◊O KÕã¨∂Î LѨ„^Œ"åÅ∞, L`åÊ`åÅ∞ HõeÊOKå~°∞. Wk K«∂z
^Õ=`«Å∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç ^≥#· ºOQÍ ã¨fi~°Öæ ’HõO q_çzÃÑ\ì̃ â’HõO`À J_»=ÙÅÖ’H˜ "≥o¡ ^•‰õΩ¯<åfl~°∞. ^Œ∞~°̊#∞ÅO>Ë
ã¨[˚#∞ʼnõΩ ZѨC_»∂ ÉèíÜ«∞"Õ∞ Hõ^•!
=. JO`« Ç≤Ï~°}º HõtѨÙO_»∞ ^Œ∞ód`«∞O_≥· =∞$`«∞O_≥·# ™È^Œ~°∞#‰õΩ #∞^ŒHõ „Ѩ^•<åk HÍ~°ºO|∞
ÖÏK«iOzÜ«∞`«x a_»¤ÅQÆ∞ â◊‰õΩx, â◊O|~°, HÍÅ<åÉèí, =∞^À`«¯K« „Ѩ=ÚY∞Å #∂é_çOz "å~°Å
`«e`
¡ ÀñQÆ∂_» Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x ÉèÏ~°ºÅ #O^Œé ~åqOz, `«=∞ `«eÜ
¡ ∞ÿ≥ # ku #=Ö’H˜Oz ~Ú@¡xÜ≥∞.37
* JHõ¯_» Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ^Œ∞óYO`À, K«xáÈ~Ú# `«# ™È^Œ~∞° _≥#· Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ xH˜ JO`«º„H˜Ü∞« Å∞
KÕã≤, J`«x H˘_»∞‰õΩÖˇ·# â◊‰õΩx, â◊O|~°, HÍÅ<åÉèí, =∞^À`«¯K« „Ѩ=ÚY∞Å#∞ F^•~åÛ_»∞. "åà◊¡ `«e¡h,
Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩx q∞ye# ÉèÏ~°ºÅ#∞ ‰õÄ_® ~°Ñ≤ÊOz T~°_çOKå_»∞. Ѩل`« â’HõO`À ‰õΩq∞eáÈ`«∞#fl `«# `«e¡
J~Ú# kux K«∂z Ç≤Ï~°}º HõtѨÙ_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
âß. h~åQÍ~°xq+¨ì áêO^äŒ∞Å „H˜Ü«∞<£ xHõ¯O|∞ ã¨O™ê~° ã¨O
Kå~°∞Öò =`«∞Î~°∞ QÆ∂_ç q`«∞Î~°∞, ã¨^• ã¨OQÆO|∞ ÖË^˘Hõ¯KÀ
â◊¥~°∞Öò "ÀÜ≥∞_ç „`À=ñ É’Ü≥∞#∞ Éèí=`«∂û#∞O_»∞ ^Œb¡! =∞Ǩ
â◊¥~°∞O _®`«ñ_»∞ `« kfiÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ<£ â’H˜OѨ h ˆH\˜H˜<£? 38
* `«b!¡ Ö’HõO XHõ K«eѨOki =O\˜k. „áê}∞ÅO^Œ~∂° ^•Ç¨ÏO HÀã¨O =zÛ# ÉÏ@™ê~°∞Å∞. "åà◊√§
^•Ç¨ÏO f~°∞ÛHÀ=\ÏxH˜ =zÛ "≥o¡áÈ`«∞#fl@∞¡, =∞#O ‰õÄ_® D ã¨O™ê~°OÖ’H˜ =zÛ =∞#Ѩx HÍQÍ<Õ
"≥o¡áÈ`«∂ LO\ÏO. ZѨC_»∂ XHõKÀ@<Õ Hõeã≤ LO_»O. HõÅ∞ã¨∂Î LO\ÏO† q_çáÈ`«∂ LO\ÏO. =∂`å! h
z#fl‰õΩ=∂~°∞_»∞ [QÆ^ÕHõg~°∞_»∞, =∞Ǩâ◊¥~°∞_»∞. HÍ|>Ëì g~°ã¨fi~°æO JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. x#∞fl g~°=∂`«#∞
KÕâß_»∞. Ѩل`«qÜ≥∂QÍxH˜ ^Œ∞ódOK«Hõ=∂‡! g~°=∂`« HõO@`«_ç ÃÑ@ì~å^Œ∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 13
ã‘. ã¨~°fiA˝ñ _ôâ◊√O_»∞ ã¨~åfi`«∞‡ñ _»=ºÜ«ÚO _»=∞Å∞O_»∞ ã¨`«∞ºñ _»#O`«∞ñ _®_è»∞ºñ
_®`«‡~°∂ѨO|∞# #„âßO`«=Ú#∞ ^Œ# =∂Ü«∂ „Ѩ=~°Î# =∞Ç≤Ï=∞ =Å#
QÆ∞}=ÚÅñ QÆeÊOz QÆ∞}ã¨OQÆ=∞O|∞# eOQÆ â◊s~°O|∞ bÅñ ^•eÛ
HõOÑ≤`« [Å=ÚÖ’ñ QÆ^ŒÖˇ_ç „H˜Ü«∞ñ ^ÀñK«∞ áê^ŒÑ¨O|∞Å ÉèíOy „ÉèÏ=∞º=∂}
P. K«‰õΔΩ=ÙÅ ^èŒi„u K«e`« Ü≥ÿ∞ HÍ#OQÆñ, |_ç# ÉèíOy qHõÅ ÉèÏ=~°Ç≤Ï`«∞ñ
_®`«‡=∞Ü«Úñ_»∞ HõOÑ≤`åO`« ~°OQÆO|∞#ñ, QÆ^Œe#@¡ `ÀñK«∞ñ QÆ^ŒÅ‰õΩO_»∞. 39
* P Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨=∞™êÎxH© JkèѨu. ã¨~°fi=¸ `≥eã≤#"å_»∞. ã¨~°fi„`å xO_çÜ«ÚO_Õ "å_»∞. P
„ѨÉèí∞=Ù ã¨`«∞º_»∞, x`«∞º_»∞, x~°‡Å∞_»∂, P^ŒºO`«=ÚÅ∞ ÖËx"å_»∞, P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. J@∞=O\˜ P
„ѨÉèí∞=Ù x~°O`«~°O `«# =∂Ü«∂ „Ѩ=~°Î<åk =∞Ç≤Ï=∞Å`À „uQÆ∞}ÏÅ#∞ HõeÊOK«∞H˘O\Ï_»∞. P QÆ∞}
ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ q<À^ŒOQÍ eOQÆâ◊s~°O ^èŒi™êÎ_»∞.
Hõ^ŒÅxK≥@∞¡ Hõ^ŒÖÏ_Õ hà◊¡Ö’ Hõ^Œ∞Å∞#@∞¡ Hõ#|_»∞ q^èŒOQÍ, „Éèí=∞`À xO_ç#@∞=O\˜ Hõà◊¡‰õΩ
Éèí∂q∞ K«OK«ÅOQÍ `Àz# q^èŒOQÍ, ÉèÏ= qHÍ~åÅ∞ ÖË#\˜ì P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ K«eOKÕ
=∞#ã¨∞û QÆÅ"åà◊§‰õΩ K«OK«Å∞_»∞QÍ JxÑ≤™êÎ_»∞. HÍh P ^Õ=Ù_»∞ JK«OK«Å∞_»∞.
-: ÉÏÅ"Õ+¨=Ú ^•eÛ# Ü«∞=ÚO_»∞ ^≥eÃÑ_»∞ ã¨∞Ü«∞*’˝áêMϺ#=Ú :-
=. J"åfi! Ü«∞qfi^èŒO|∞# ÅHõΔ}=O`«∞O_»∞ QÍx ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ÅH˜Δ`«∞O_≥· Hõ~°‡ã¨Oã¨~°}O|∞#
Ü≥∂QÆqÜ≥∂QÆO|∞Å <˘O^Œ∞, ã¨OÉèí= q<åâ◊ â’Hõ q"ÕHÍq"ÕHõ zO`å 㨇~°}O|∞Å∞ qq^èŒO|∞, b
Ü«∞~°÷O|∞#‰õΩ Éˇ^ŒÌÅ∞ „¿Ñ`«|O^èŒ∞ Ü«∞=∞ã¨O"å^ŒO|#∞ xuǨã¨O|∞ #∞^•Ç¨ÏiO`«∞~°∞, q#∞O_»∞
K≥ÃÑÊ^Œ. #∞j#~° ^Õâ◊O|∞#O^Œ∞ ã¨∞Ü«∞A˝O _»#∞ ~åAQÆÅO _»`«O_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ KÕ`« Ü«Ú^ŒúO|∞#
xǨÏ`«∞O_»~Ú Ü«Ú#flÜ≥∞_». 40
* J=∂‡! ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ' WkQÀ D q^èŒOQÍ LO\Ï_»∞, D ÅHõΔ}ÏÅ`À LO\Ï_»∞— – Jx
x~åú~}
° KÕÜ∞« ÖËO. HÍx JѨC _»ÑC¨ _»∞ J`«_∞» H˘xfl ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ á⁄Ok ã¨O™ê~° Hõ~‡° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x
Ü≥∂QÆqÜ≥∂QÍÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞.
ѨÙ@∞ìHõ, q<åâ◊O, â’HõO, q"ÕHõO, zO`«, 㨇~°}O J<Õq J<ÕHõ q^è•Å∞. D Ѩ~°=∂~°÷=Ú#∞
q=iOK«\ÏxH˜ ÃÑ^ŒÌÅ∞ ''„¿Ñ`«|O^èŒ∞Ü«∞=∞ ã¨O"å^ŒO——J<Õ Hõ^äŒ#∞ K≥áêÎ~°∞. P Hõ^äŒ K≥áêÎ#∞. q#∞–
Lj#~°^Õâ◊OÖ’ ã¨∞Ü«∞A˝_»<Õ ~åAO_Õ"å_»∞. J`«_»∞ XHõ Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊„`«∞=ÙÅ KÕuH˜ zH˜¯
=∞~°}˜OKå_»∞.
ã‘. ziñy# |Ǩï~°`«fl z„`«=~°‡=Ú`À_» ~åe# Éèí∂+¨}~ål`À_»
cèHõ~° ÉÏ} xiƒù#fl =HõΔ=Ú `À_»ñ ^Œé∞K«∞ñ QÍéˇ_»∞ â’}˜`«O|∞`À_»ñ
14 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
w~°‚"≥∞ÿ *Ïé˜# ˆHâ◊|O^èŒ=Ú `À_» ~°Ü«∞~À+¨^Œëêì^èŒ~°O|∞ `À_»ñ
xq∞+¨Ç‘Ï#O ɡ·# <Õ„`«Ü«ÚQƇ=Ú `À_» Éèí∂~°*’Ü«Ú`« =ÚMÏO|∞[=Ú `À_»ñ
P. ^Œ∞xã≤ Ѩ_ç# n~°…^À~°ÌO_»=ÚÅ `À_», r= ~°Ç≤Ï`«∞ñ_»QÆ∞ #∞j#ˆ~O„^Œ∞ñ
A\˜ì |O^èŒ∞[#∞Å∞ ™⁄ik #∞O_»ñQÆ ÉèíÜ«∂, „HÍO`« ÅQÆ∞K«∞ #`«x HÍO`« ÖˇÅ¡. 41
* P =∞Ǩ~åA ~°`fl« Hõ=K«O ziyáÈ~ÚOk. Y_»Oæ qiy áÈ~ÚOk. ~°`fl« Ǩ~åÅ∞ ÃÑiy áÈÜ«∂~Ú.
PÉè~í }
° ÏÅ∞ ã¨∞iy áÈÜ«∂~Ú. =HõãΔ û÷¨ ÅO ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ , "å_çÜ∞ÿ≥ # ÉÏ}ÏÅ ^≥|ƒÅ‰õΩ QÍÜ«∞Ѩ_áç È~ÚOk.
P QÍÜ«∂Å #∞Oz ~°HOÎõ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LOk. Hõà§◊ Ö’ Hõ^eŒ HõÖ^Ë ∞Œ . xâ◊ÛÅOQÍ ~Ô Ñ¨Êáê@∞ ÖˉΩõ O_® L<åfl~Ú.
JO^Œ"∞≥ #ÿ J`«x =ÚY=∞O`å ^Œ∞=Ú‡ H˘@∞ì‰Ωõ áÈ~Ú LOk. Hˆ â◊*ÏÅO zO^Œ~=° O^Œ~° J~ÚOk. ^ŒO`åÅ∞
aQÆ∞ã¨∞‰õΩáÈÜ«∂~Ú. n~°…=Ú Öˇ·# J`«x ÉÏǨï=ÙÅ∞ `≥y <ÕÅg∞^Œ Ѩ_®¤~Ú. „áê}OÖËx P Lj#QÆ~°
~åA â◊=O K«∞@∂ì KÕi J`«x ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å∞, |O^èŒ∞[#∞Å∞ qÅÑ≤OK«™êQÍ~°∞.
âß. „㨙êÎHõOÑ≤`« ˆHâ◊|O^èŒ=ÚÅ`À ã¨Ozè#fl Ǩ~åo`À
ǨϙêÎ|˚O|∞Å∞ ™êñz "≥∂ñ^Œ∞H˘#∞K«∞<£ Ǩ <å^äŒ Ü«∞OK«∞<£ |Ǩï
„Ѩ™êÎ"À‰õΩÎÅ`À_» <Õ_çÛi =QÆO „ÉÏ}Ëâ◊√ áê^•ÅÃÑ·
#™ÈÎHõ ã¨Î#‰õΩO‰õΩ=∂~°∞} qH©~å‚„ã¨O|∞ =i‚OK«∞K«∞<£. 42
* P HÍO`«Å∞ `«ÅÅ∞ ÉÏ^Œ∞H˘x U_»∞ã¨∞Î<åfl~°∞. "åi ã¨∞O^Œ~° "≥∞ÿ# ˆHâ◊|O^è•Å∞ qHÍ~°OQÍ ˆ~y
zO^Œ~°=O^ŒÔ~·<å~Ú. áêeO_»¡ÃÑ· LO_Õ =Ú`åºÅ Ǩ~åÅ∞ `≥y *ÏiáÈÜ«∂~Ú. KÕ`«∞Å`À QÆ∞O_≥ÅÃÑ·
ÉÏ^Œ∞‰õΩO@∂ ǨÏ$^ŒÜ«∞q^•~°HõOQÍ qÅÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. ''Ǩ! <å^ä•! <å^ä•!—— Jx Éèí~°Îáê^•ÅÃÑ· Ѩ_ç J<ÕHõ
q^è•Å QÆ`«ã¨‡$`«∞Å∞ `«ÅK«∞H˘x `«ÅK«∞H˘x ^Œ∞ódOK«™êQÍ~°∞. ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ áêeO_»¡ÃÑ· |_ç „áêH˜
‰õΩO‰õΩ=∞ ÖËѨO Hõiy "åºÑ≤ã¨∞ÎO_»QÍ Hõhfl~°∞ =Úhfl~°∞QÍ ~ÀkOK« ™êQÍ~°∞ –
=∞. J#Ѷ¨∂! x#∞fl #∞j#~° „Ѩ[Å Hõ~å÷#O^Œ ã¨O^è•~ÚQÍ
=Ú#∞ xi‡Oz# „|Ǩχ x~°ÌÜ«∞`« #∞#∂‡eOK≥<Õ giH˜O
^Œ#Ü«∞„âı}˜H˜ =∂‰õΩ k‰õΩ¯ QÆÅ^Õ? ^è•„fâ◊! hÉ’ñ\˜H˜O
[#∞<Õ áêã≤ K«#OQÆ „ÉèÏ`«$[#∞Å<£ ã¨x‡„`«∞ÅO |∞„`«∞ÎÅ<£? 43
* ''áêѨ~°Ç≤Ï`å! „Ѩ[Å#∞ ã¨OѨ^ŒÅ`À ã¨O`À+¨O`À ѨiáêeOK«\ÏxH˜ „|Ǩχ x#∞fl ã¨$+≤ìOKå_»∞.
P K«`∞« ~°∞‡Y∞_Õ D <å_»∞ x#∞fl x~°Ü Ì ∞« QÍ x~°∂‡eOKå_»∞. WHõ „Ѩ[ʼnõΩ kÔH¯=~°∞? D ‰õΩ=∂~°∞ʼnõÄ
=∂‰õÄ P^è•~°O Z=~°∞? F =∞Ç‘ÏáêÖÏ! h =O\˜ =ºH˜Î [#∞Å#∂, |O^èŒ∞ [#∞Å#∂, Ѩل`«q∞„`«
Hõà◊„`å^Œ∞Å#∂ ^Œ∞óY™êQÆ~°O Ö’H˜ „`Àã≤ "≥à◊§=K«∞Û<å?
=∞. [#Ö’ˆHâ◊fi~°! x#∞flñÉÏã≤# x"Õ∞+¨O|∞Öò =∞Ǩ|ÌO|∞Öˇ·
K«#∞ Ö’HÍO`«~° QÍq∞"≥· =∞~°Å H© K«O^ŒO|∞#<£ h=Ù "À
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 15
~Ú# "Õ∞ "≥∞@∞¡ K«iO`«∞? "≥ÚÅ¡=Ú QÆ^• ~¸ Ö’Hõ=$`«ÎO|∞ <Õñ
_»#Å*ÏfiÅÅñ *ÁzÛ =K≥Û^Œ=Ú h Ü«∞O„Ѷ≤∞^Œfi~ÚO E_»ñQÆ<£. 44
* F „áê}<å^ä•! h qÜ≥∂QÆOÖ’ =∂‰õΩ HõΔ}ÏÅ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ QÆ_»∞™êÎ~Ú. Ѩ~°Ö’HõO #∞Oz
h=Ù uiy ~åHõáÈ`Õ =∂ H©Ö’HõO`À Ѩ<Õ=ÚOk? "Õ∞=Ú ZÖÏ „|`«∞HõQÆÅO? h=ÙÖËx D Ö’Hõr=#O
=∂‰õÄ JHõ¯~°ÖË^Œ∞. JyflÖ’ ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕã≤ "Õ∞=¸ h K«~°} ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞H˘O\Ï=Ú——.
=. Jx ~Ú@∞¡ ~å[ÉèÏ~°º ÖÏ ~å[â◊=O|∞ _»Qé
æÆ ˜ qÅÑ≤OѨñ„ÉÁ^Œ∞Ì „QÆ∞OÔH_»∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# "å~°Å qÖÏѨO|∞Å∞
qx „ÉÏǨχ} ÉÏʼnõΩO_≥· Ü«∞=ÚO_»∞ ã¨#∞^≥Oz „¿Ñ`« |O^è∞Œ =ÙÅO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 45
* Jx D q^èŒOQÍ ã¨∞Ü«∞A˝x ÉèÏ~°ºÅ∂, |O^èŒ∞=ÙÅ∂ J`«x â◊=O K«∞@∂ì KÕi qÅÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞.
WO`«Ö’ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞OKÕ "Õà◊ J~ÚOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åi ~À^Œ#O qx q„ѨÉÏÅ∞x "Õ+¨OÖ’
Ü«∞=Ú_»∞ =KåÛ_»∞. "åi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o¡ F^•~°∞ã¨∞Î WÖÏ É’kèOK« ™êQÍ_»∞ –
L. =∞zÛHõ giÔHÅ¡ |Ǩï=∂„`«=Úñ *’^Œº=Ú, ^ÕÇ≤Ï =Ù@∞ìK«∞O
[K«∞ÛK«∞#∞O_»ñ EK≥^Œ~°∞, Kå=Hõ =∂<≥_»∞ "åiÉèíOy h
K«zÛ# "åx ˆH_≥Û^Œ~°∞? Kå=Ù# H˘Å¡Hõ _®ñQÆ=K«∞Û<Õ?
Ü≥∞K«Û@ñ |∞>ˇì #K«Û\˜H˜ <ÕQÆ∞@ <≥·[=Ú „áê}˜HÀ\˜H˜<£. 46
* J*Ï˝#∞ÖÏ~å! Z‰õΩ¯=QÍ =∞‰õΩ¯= ÃÑOK«∞‰õΩx HÍÅO fiáÈ~Ú# "åiHÀã¨O WO`«QÍ
^Œ∞ódOK«@O KÀ^ŒºOQÍ LOk! ^ÕǨÏO ^èŒiOz# „Ѩu"å_»∂ ѨÙ@ì@O y@ì@O ã¨Ç¨Ï[O. g∞~°O`å x`«ºO
K«∂ã¨∞OÎ \Ï~°∞ Hõ^•! ѨÙ\˜#ì `«~åfi`« y@ìx „áê}˜ JO@∂ LO@∞O^•? g∞~°∞ K«xáÈx "åiÖÏQÍ K«xáÈ~Ú#
"åi HÀã¨O qÅÑ≤™êΈ~q∞\˜? =∞$`«∞º=Ù#∞ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=@O Z=iH© ™ê^茺O HÍx Ѩx! „áê}˜ ZHõ¯_»
#∞Oz WHõ¯_çH˜ =KåÛ_À =∞m§ JHõ¯_çH˜ áÈ=@O `«Ñ¨Êx ã¨iQÆ^•!
Hõ. [#h [#‰õΩÅñ ÉÏã≤Ü«Ú, Ѷ¨∞# =$Hõ=ÚÅ ÉÏ^èŒ =_»Hõ Hõ_»∞ñ a#flÅ"≥∞ÿ
=∞xÜ≥∞^Œ, "≥∞=fiñ_»∞ QÆ~°ƒùO, |∞# =Ú#∞ áÈ+≤OK≥ "åñ_≥ áÈ+¨‰õΩñ _»_»q<£. 47
* XHõ"Õà◊ `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞ q_çzÃÑ\˜ì z#flѨC_Õ ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# J_»qÖ’ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ `À_Õà◊¡ÖÏO\˜
„‰õÄ~°=∞$QÍÅ =∞^茺 L<åfl P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ^ŒÜ«∞ LO>Ë ã¨∞~°H˜Δ`«OQÍ LO\ÏO. ZÖÏQÆO>Ë `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’
L#fl tâ◊√=ÙÅ#∞ Z=~°∞ áÈ+≤ã¨∞Î<åfl~°∞? P ÉèíQÆ=O`«∞_Õ! JÖψQ =∞#O J_»qÖ’ ZHõ¯_» L<åfl ‰õÄ_® P
Ѩ~°=∂`«∞‡_Õ ~°H˜Δã¨∞ÎO\Ï_»∞. ã¨~°fi„`å, ã¨~°fiq^è•ÖÏ PÜ«∞<Õ ~°HõΔ‰õΩ_»∞!
Hõ. Z=fiñ_»∞ ã¨$lOK«∞ñ „ÉÏ}∞Å, <≥=fiñ_»∞ ~°H˜ΔOK«∞ñ „^Œ∞OK«∞ <≥=fiñ _»#O`«∞O
_≥=fiñ_»∞ qÉèí∞ñ _≥=fiñ_»∞ "åñ, _çqfi^èŒ=Ú# =∞#∞K«∞ñ ɡ#∞K«∞ ¿ÇÏÖÏ~°`«∞ñ_≥·. 48
* D qâ◊fi=Ú#∞ ã¨$+≤ìOKÕn, ~°HΔ̃OKÕn, #tOѨ*Ë¿ãn Z=_À, J#O`«=¸iÎ Z=_À, „|Ǩ‡O_®xH˜
JkèѨu Z=_À – "å_Õ bÖÏ qÖÏã¨OQÍ D Ö’HÍxfl ~°H˜Δã¨∂Î áÈ+≤ã¨∂Î LO\Ï_»∞.
16 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. ^èŒ#=Ú gkäñ|_ç# ^≥·==â◊O|∞#, #∞O_»∞ñ É’=Ù =¸Å#∞#fl <≥·#
#_»q ~°HõΔÖËx Ü«∞|Å∞O_»∞ =iúÅ∞¡, ~°H˜Δ`«∞O_»∞ =∞Ok~°=Ú#ñ [K«∞Û. 49
* ^è#Œ =Ú#∞ gkäÖ’ Ѩ_"» ãÕ <≤ å ^≥=· Ü≥∂QÆO ÉÏQÆ∞O>Ë ã¨∞~°H`
Δ̃ O« QÍ LO@∞Ok. w`« ÉÏQÆ∞O_»Háõ È`Õ
WO\’¡ =¸Å Éèí„^ŒOQÍ ^•z ÃÑ\˜ì<å =∞@∞=∂Ü«∞"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. JÖψQ ^Œ∞~°ƒÅ∞_»∞ J_»qÖ’ L<åfl
ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ LO>Ë PÜ«Ú~å~ÀQͺÅ`À =$kú á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï_»∞. Jk ÖËx"å_»∞ ™œ^è•Å ֒ѨÅ
~°HõΔHõÉèí@∞Å`À ~°H˜ΔOѨ|_»∞`«∞#fl ~å*ˇ·<å =∞~°}˜™êÎ_»∞.
Hõ. HõÅ∞QÆ∞#∞, =∞é˜ ÖˉõΩO_»∞#∞, QÆÅ Éèí∂`«=ÚÖˇÅ¡ñ QÍÅHõ~°‡=â◊=Ú Öˇ·
xÅñ|_»∞ñ, „|Hõ$uO ^Œ^Œ∞æ}, Hõe`«∞ñ_»∞QÍñ _®`«‡=∞Ü«Úñ _»QÆ=Úºñ_»∞ ^ŒÅñѨ<£. 50
* ÉèíQÆ=O`«∞x `«`«ÎfiO Z=iH© J~°÷O HÍ^Œ∞. Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ LO_»=K«∞Û LO_«HõáÈ=K«∞Û. J~Ú<å
D „áê}˜HÀ\˜ HÍÖÏxH©, Hõ~°‡‰õÄ =â◊"≥∞ÿáÈ~Ú D „|Ǩ‡O_» K«„HõOÖ’ „Ѩ=iÎÅ∞¡`«∞O@∞Ok. P
P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ „uQÆ∞}ÏʼnõΩ Ö’|_ç#"å_»∞ HÍ_»∞. P QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_≥·# qâ◊fi<å^äŒ∞ _®`«_»∞! P
™êfiq∞ Z=~°∂ KÕ~°∞HÀÖËx XHõ k=º"≥∞ÿ# ™ê÷#OÖ’ „ѨHÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞.
ã‘. áêOK« Éè∫uHõ"≥∞ÿ# Éèí=#O|∞ ^ÕǨÏO|∞ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ nxÖ’ñ |∂~°fi Hõ~°‡
=â◊=Ú# <˘Hõ"Õà◊ =iÎOK«∞ nÑ≤OK«∞ñ ^Œé˜ Ü≥ÿ∞# <˘Hõ"Õà◊ñ ^ŒÅñy áÈ=Ùñ,
*ˇ_»∞<Õx ^ÕǨÏO|∞ Ãã_»∞ñQÍx ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ Ãã_»ñ _®`«xH˜ xO`«¿ã@∞ ÖË^Œ∞,
ѨÙ~°∞+¨μxH˜x ^ÕǨÏѨÙO[O|∞#‰õΩ "Õé∞ QÍx ÜÕ∞Hõ`«fiO|∞ QÍ# ~å^Œ∞,
P. ^•~°∞=ÙÅ "≥Å∞OQÆ∞ ^ŒÇ¨Ï#∞x ÔH·=_çñ, QÍÜ«∞=ÚÅñ [iOK«∞ QÍe ÉèíOy
<åà◊b#"≥∞ÿ# #Éèí=Ú Kå_»∞Ê# "Õé∞, ^≥eÜ«∞=ÅÜ«Ú ^ÕÇ≤Ï ^ÕǨÏ=ÚʼnõΩ. 51
* Éèí∂q∞, h~°∞, Jyfl, QÍe PHÍâ◊=ÚÅ#∞ J~ÚkO\˜H˜ ѨOK«Éèí∂`åÅx ¿Ñ~°∞. =∂#=Ùx â◊s~°O
D ѨOK«Éèí∂`åÅ`À `«Ü«∂~°~ÚOk. JO>Ë Éèí∂q∞#∞Oz – K«~°‡O, =∂Oã¨O =O\˜q† h\˜#∞Oz –
=¸„`«O, ~°HõÎO =O\˜q† Jyfl #∞Oz PHõe, ^•Ç¨ÏO =O\˜q† QÍe#∞Oz Hõ^ŒÅ@O, #_»=@O =O\˜q†
PHÍâ◊O #∞Oz – HÍ=∞O, „HÀ^èŒO =O\˜q U~°Ê_®¤~Ú. W=hfl Hõeã≤ =∂#= â◊s~°O J~ÚOk.
ѨOK«Éèí∂`åÅ`À `«Ü«∂~°~Ú# D ^ÕǨÏO XHõ Éèí=#O =O\˜k. D Éèí=#O =O\˜ â◊s~°OÖ’
P`«‡Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ѨÓ~°fiHõ~å‡#∞™êiÜ≥∞ÿ „Ѩ=iÎã∂¨ Î LO\Ï_»∞. HÍÅO fiáÈQÍ<Õ D Éè=í #O #∞Oz "≥oá¡ È`å_»∞.
^ÕÇϨ O Jâßâ◊fi`«O. JO^Œ∞Ö’x P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ âßâ◊fi`«∞_»∞! ZѨÊ\ỖH<· å ^ÕÇϨ O K≥_áç È`«∞Ok HÍx, ֒Ѩe
P`å‡~å=Ú#‰õΩ =∂„`«O <åâ◊#O ÖË^Œ∞. ѨÙ~°∞+¨μ_»∂, ^ÕǨÏO "Õ~°∞ "Õˆ~ HÍx ZѨC_»∂ XHõ\˜ HÍ^Œ∞.
J~°}Ö˜ ’ Jyfl ^•y L#fl@∞ì, â◊s~°OÖ’ "åÜ«Ú=Ù L#fl@∞ì `å=∞~°`∂« _»∞ ֒ѨŠâ◊¥#ºO L#fl@∞ì ^ÕÇϨ OÖ’
^ÕÇ≤Ï "Õ~°∞QÍ qÅã≤Å∞¡ `«∞O\Ï_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 52
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 17
ã‘. Éèí∂áêʼnõΩñ_»∞ x„^Œ"ÀÜ≥∞_ç <˘O_Õq∞? qÅÑ≤OѨ <Õ\˜H˜ "≥é∞]ÖÏ~°!
Ü≥∞=fiñ_»∞ ÉèÏ+≤OK«∞ <≥=fiñ _®Hõi‚OK«∞ #\˜ì"åñ _≥#flñ_À Ü«∞iy<åñ_»∞,
„áê}Éèí∂`«∞O_≥·# Ѩ=#∞ñ _®Hõi‚OѨ ÉèÏ+≤OѨ <Õ~°ñ_»∞ „áê}˜ ^ÕǨÏ
=ÚʼnõΩ "Õéˇÿ `å#∞ =ÚY∞ºñ_≥· ~ÚO„kÜ«∞ =O`«∞ñ_≥· r=ÙO_»∞ =Å#∞ "≥∞éÜ«∞ñ
P. „ÉÏÉèí==Ú# Éèí∂`« ѨOK«ˆHO„kÜ«∞=∞<À, eOQÆ^ÕǨÏ=ÚÅ#∞ bÅñ QÆ∂_»∞,
q_»∞K«∞ ##∞ºñ _˘Hõñ_»∞ qÉèí∞ñ_»∞ nxH˜ g∞~°∞, "˘QÆ∞Å<ÕÅ? =QÆÅñ ÉÁ~°Å <ÕÅ? 53
* Jx K≥ѨÓÎ „ÉÏǨχ} ÉÏʼnõΩx ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl Ü«∞=Ú_»∞ WOHÍ W@¡<åfl_»∞.

F~¸! g∞ˆHq∞ "≥é˜] Ѩ\˜ìO^•? D Éèí∂áêʼnõΩ_»∞ x„kã¨∞ÎO>Ë Ñ≤zÛQÍ qÅÑ≤™êΈ~q∞? =∂@Å∞

ѨeˆH, =∂@Å∞ q<Õ r=Ù_»∞ =∂„`«O ZѨC_À "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. „áê}ÏxH˜ =¸Å"≥∞ÿ#@∞=O\˜ "åÜ«Ú=Ù
L<åfl P "åÜ«Ú=Ù q_çQÍ ÉèÏ+≤OK«ÖË_»∞. PHõi‚OK«ÖË_»∞. r=Ù_»∞ „áê}ÏxH©, ^ÕǨxH© "Õ~°∞QÍ LO_ç‰õÄ_®
=ÚY∞º_≥· WO„kÜ«∞ „ѨÉèÏ=O`À `Õ[iÅ∞¡ `«∞O\Ï_»∞. P P`«‡~°∂ѨÙ_»∞ ѨOK«Éèí∂`åÅ#∂,
ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∂, =∞#ã¨∞û#∂, eOQÆ^ÕǨÏ=Ú#∂ qÖÏã¨OQÍ ^èŒi™êÎ_»∞. =∞m§ q_çzÃÑ_»`å_»∞. Jã¨Å∞
D „ѨÑO¨ K« K«„HõO u¿ÑÊ"å_»∞ "Õ~∞° QÍ LO\Ï_»∞. J`«_∞» ã¨~åfikèÑu¨ ! HÍ|\˜ì nxHÀã¨O g∞~°∞ ÉÏ^èÑŒ _¨ _» O» ,
^Œ∞ódOK«@O Jq"ÕHõO.
Hõ. ZO^•ñHõ <å`«‡^ÕǨÏ=Ú, <˘O^≥_»∞ #O^•ñHõñ QÆ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú Å@ÃÑ·ñ
*ˇO^Œ=Ù, =∂Ü«∂Ü≥∂QÆ, ã¨ÊOk`«∞Öˇ· i`«Î *Ïeñ|_» <Õq∞\˜H˜<£? 54
* ZѨÊ\˜ =~°‰Ωõ P`«‡ ^ÕÇϨ =Ú#∞ ^èiŒ Oz LO@∞O^À JѨÊ\˜ =~°‰Äõ D Hõ~‡° Ü≥∂QÆO [~°∞QÆ∞`«∂<Õ
LO@∞Ok. P `«~∞° "å`« P`«‡ ^ÕÇϨ =Ú#∞ q_çzÃÑ@ìQÍ<Õ D |O^è•Åhfl `≥yáÈ`å~Ú. g\˜`À ã¨O|O^è"Œ ∞Õ
LO_»^Œ∞. D =∂Ü«∂ Ü≥∂QÆO =Å¡ K«eOKÕ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À ‰õΩq∞e áÈ=_»O =$^ä• Hõ^•!
=∞. K≥Å∞Å∞O ^ŒÅ∞¡Å∞ñ ^ŒO„_»∞ ÖÏ`«‡AÅ∞ ã¨O¿ã=ÙºÖò ã¨`«∞Öò Kå~°∞ x
~°‡ÅˆQǨÏO|∞ Å@OK«∞ñ QÆ∂~°∞Î~°∞, =∞Ǩ=∂Ü«∂ QÆ∞} „ÉèÏO`«∞Öˇ·
HõÅÖ’ñ ^Àñz# Ü«∞~°÷=ÚÖò x[=ÚÖË? Hõ~å‡#∞|O^èŒO|∞ÅO
QÆÅ∞QÆ∞<£ ã¨OQÆ=Ú, ÖËHõ =∂#∞ñ a^ŒÑ¨O QÆ~å‡O`« HÍÅO|∞#<£. 55
* J*Ï˝<åO^è∞Œ Öˇ#· H˘O^Œ~∞° P =∞Ǩ=∂Ü«∞ J<Õ „ÉèÏOuÖ’ Ѩ_ç `«e^¡ OŒ „_»∞ÅÃÑ·, ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞ÅÃÑ·,
¿ãflÇ≤Ï`«∞ÅÃÑ·, P„t`«∞ÅÃÑ· J#∞~åQÍÅ∂, J#∞|O^è•Å∂ ÃÑOK«∞H˘x Wà◊¥§, "åH˜à◊¥§, ã¨OѨ^ŒÅ∂,
™ê„=∂*ϺÅ∂ ã¨OáêkOK«∞H˘O\Ï~°∞. ZHõ¯_≥#· HõÅÖ’ HõxÊOz# ã¨OѨ^Œ Ü«∞^ä•~°O÷ J=Ù`«∞O^•! Hõ~å‡#∞
|O^èŒO LO>Ë ã¨OÜ≥∂QÆO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO J#∞ÉèíqOKåHõ |O^èŒO q_çáÈ~Ú, qÜ≥∂QÆO
U~°Ê_»∞`«∞Ok.
18 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú =∂Ü«∂QÆ∞}„ѨѨOK«O|∞ <≥é˜OÔQ_»∞ `«`«ÎfiA˝Å∞ x`åºx`«ºO|∞ÅO QÆ∂iÛ ã¨∞Y
^Œ∞óYO|∞ÅO *ˇO^Œ, ~°A˝Å∞ Q˘O^Œé∞ Ü≥∂QÆqÜ≥∂QÆO|∞ʼnõΩ ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞,
`˘e¡ Ü≥ÚHõ¯ =∞ǨQÆÇϨ #O|∞# qǨÏOQÆO|∞ʼnõΩ #O`«HÉõ ∂íè `«∞O_≥#· Ü≥∞é∞HõQÅÆ ñ _»`O« _˘Hõ¯<åñ
_»∞ „ѨÉèÏ`«O|∞# ÖËz "å@Oɡ·# "Õñ@ `«=∞HõO|∞#. 56
* D =∂Ü«∂ „ѨѨOK« ~°Ç¨Ï㨺O `≥Å∞ã¨∞H˘#fl =Ú#∞Å∂, *Ï˝#∞Å∂ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# "å\˜x QÆ∞iOz
ã¨O`À+≤OK«~°∞, Jâßâ◊fi`«"≥∞ÿ# "å\˜x QÆ∂iÛ ^Œ∞ódOK«~°∞. J*Ï˝#∞Å∂, Jq"Õ‰õΩÅ∂ =∂„`«O ã¨OÜ≥∂QÆO
Hõey`Õ á⁄OyáÈ`å~°∞. qÜ≥∂QÆO Hõey`Õ „‰õΩOyáÈ`å~°∞.
ѨÓ~°fiO XHõ J_»qÖ’ XHõ H˜~å`«∞_»∞ LO_Õ"å_»∞. "å_»∞ Ѩ‰õΔΩÅ#∞ "Õ\Ï_ç rqã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
XHõ<å_»∞ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HÍQÍ<Õ "å_»∞ "Õ@HÀã¨O |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
Hõ. =Å Å∞~°∞Å∞ lQÆ∞~°∞ñ QÆO_≥Å∞ñ, [ekÜ«Úñ lHõ¯O|∞ ^èŒ#∞=Ù â◊~°=ÚÅ∞ Q˘#∞K«∞O
|∞Å∞ñQÆ∞Åñ |>ˇì_»∞ "Õñ_»∞Hõ, #Å∞QÆ∞Å∞ "≥_»ÅOQÆñ QÆ^Œe Ü«∞_»qH˜ñ [xÜ≥∞<£. 57
* =ÅÅ∞, Li„`åà◊√§, lQÆ∞~°∞ HõO_≥Å∞ fã¨∞H˘<åfl_»∞. K«kÌzHõ¯O K«OHõ‰õΩ `«yeOK«∞H˘<åfl_»∞.
qÅ¡O|∞Å∞ KÕ`«Ñ¨\Ïì_»∞. JÖÏ =KÕÛ H˜~å`«∞}˜‚ K«∂p K«∂_»QÍ<Õ ZHõ¯_ç Ñ≤@ìÅ∞ JHõ¯_» áêiáÈ`«∞<åfl~Ú.
"å_»∞ ^•y ^•w á⁄Oz á⁄Op J_»q ֒ѨeH˜ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞.
=. W@¡_»qH˜O [x `«„`«Ê^Õâ◊O|∞#O^Œ∞. 58
Hõ. Hõ@ìÅ∞Hõñ ^Œ_»∞‰õΩ Kå@∞#ñ, a@ìÅ #∞iQÀÅñ kyz aé∞ã¨∞# éˇHõ¯Öò
=\˜ì qé˜z zHõ¯=ÚÖ’, ɡ@∞ìK«∞ qǨÏiOK≥ Ö’HõcèHõ~°bÅ<£. 59
* WÖÏ J_»qÖ’H˜ "≥o¡ XHõKÀ@∞ K«∂K«∞‰õΩ<åfl_»∞. JHõ¯_» Ѩ@∞ì^ŒÅ`À XHõ `«_çHõ =∂@∞
KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. Kå@∞QÍ Li„`åà◊¡`À =ÅÅ∞ Ѩ<åfl_»∞. =ÅÖ’ zH˜¯# Ñ≤@ìÅ#∞ Ѩ@∞ì‰õΩx Ô~Hõ¯Å∞ qiz
ã¨OzÖ’ "Õã¨∞H˘O@∂ Ѩ‰õΔΩÅ áêe\˜ Ü«∞=Ú_çÖÏQÍ J_»q JO`«\Ï u~°QÆ@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« <å<åq^èOŒ |∞ÅQÆ∞ â◊‰Ωõ O`«O|∞Å #O`«O|∞ <˘OkOK«∞K«∞ ã¨HÅõ ѨHΔ̃ ã¨OǨ~° ã¨O~°|‰ú Ωõ O
_≥·# Å∞|ú‰õΩO_»∞ `«# =ÚO^Œ@ñ QÍÅKÀk`«Oɡ· ã¨OK«iOK«∞K«∞#fl ‰õΩoOQÆѨH˜Δ q∞^ä∞Œ #O|∞Å
QÆ#∞OQ˘x Ü«∞O^Œ∞ñ QÆ∞oOy #∞iO kyz Ü≥ÚHõ¯ zHõ¯O|∞Ö’ "≥z· #O Ez ^Œ∞ódOz ‰õΩoOQÆѨH˜Δ
~Ú@¡xÜ≥∞. 60
* ~°Hõ ~°HÍÅ Ñ≤@Åì #∞ "Õ\Ï_»∞`«∞<åfl_»∞. WO`«Ö’ XHõKÀ@ HÍÅO fi# J_»q Ñ≤K∞« ÛHõÅ [O@ g_ç
HõO@Ѩ_çOk. JO^Œ∞Ö’ P_»Ñ≤K«∞ÛHõ#∞ LiѨxfl Ô~Hõ¯Å∞ qiz zHõ¯OÖ’ Ѩ_Õã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. Jk K«∂z
K≥@∞ìg∞^Œ L#fl =∞QÆ Ñ≤K«∞ÛHõ P_»Ñ≤K«∞ÛHõ`À ^Œ∞óYO`À WÖÏ Ñ¨eH˜Ok –
K«. J_»=ÙÅ "Õ∞ñ`« "Õ∞ã≤ =∞# =∞#∞ºÅ ÔH#flñ_»∞ <≥QÆ∞æ ¿ãÜ«∞ H˜
Hõ¯_» qǨÏiOѨ <Õñ_»Hõ@! Hõ\˜ìñ_ç „|Ǩχ H˜~å`«∞ KÕuÖ’ñ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 19
|_»∞=∞x „"åÃã<Õ #∞^Œ∞@ñ? ÉÏѨѨ٠^≥·==Ú HõO\˜H˜O`« Ü≥∞
‰õΩ¯_»∞ |~°∞=Ü≥∞º<Õ „|^Œ∞‰õΩ? HÀ=∞e! ÜÕ∞ =∞# <Õ~°∞Îñ *ˇÅ¡ˆ~! 61
* F „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å! D J_»qÖ’ ZHõ¯_À WO`«"Õ∞`« "Õ∞ã≤, XHõiH˜ JѨHÍ~°O `«ÅÃÑ@ì‰õΩO_®
rqã¨∞Î<åflO. =∞#O U áêѨO Z~°∞QÆOHõ^•! Hõiî#ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥·# „|Ǩχ =∞#Å#∞ D É’Ü«∞"åx KÕuÖ’
Kå=Ù=∞x „"åâß_»∞ HÍÉ’Å∞! P áêѨÑÙ¨ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Öì ’ ‰õÄ_® =∞#O WO`« |~°∞"≥· áÈÜ«∂O. F ã¨∞‰õΩ=∂s!
Uq∞ K≥ѨÊ=∞O\Ï=Ù? <ÕxOHõ Uq∞ =∂\Ï¡_» QÆÅ#∞?
Hõ. XHõ =∂@∞ =∞#Å #O^Œéñ, „|Hõ\˜Oz H˜~å`«∞ =ÅÅñ |_»ñ *ËÜ«∞Hõ x
<˘flHõ\˜<£ =Åñ |_»ñ *Ëã≤#, qHõ\©Hõ$`« ^ŒHõΔ"≥∞ÿ# qkè <Õ =∞O^Œ∞<£? 62
* P ^Õ=Ù_»∞ =∞#efl JO^Œih D H˜~å`«∞x =ÅÖ’ Ѩ_Õã≤ XHõ¯ ™êiQÍ K«OѨ‰õÄ_»^Œ∂?
x<˘flHõ¯^•<Õfl =ÅÖ’ Ѩ_Õã≤ =∞#‰õΩ f~°x Z_»ÉÏ@∞ HõeyOKå_»∞. =„Hõ|∞kúÖ’ Pi`Õi# P qkè Ü≥ÚHõ¯
KÕ`«Å#∞ U=∞#=K«∞Û?
L. éˇHõ¯Å∞ ~å=Ù Ñ≤šʼnõΩ, éËѨ@ #∞O_çÜ«Ú "Õ∞ñ`« QÍ#q∞O
ÉÁ‰õΩ¯K«∞ñ QÆ∂ñ\˜Ö’ <≥QÆã≤ áÈ=ñQÆ <Õ~°=Ù, =Ú#∞fl `«e¡ ~¸
k‰õΩ¯# #∞O_ç =K«∞Û#x „uѨÊx K«∂_»∞¯Å xH˜¯ xH˜¯ #
ẻõΩ¯Å∞ñ EK«∞K«∞#fl =un#`« <≥@∞¡ ÉèíiO`«∞ #Hõ¯\Ï! 63
* JÜ«∞ºÜ≥∂º! =∞# Ñ≤šʼnõΩ WOHÍ Ô~Hõ¯Å∞‰õÄ_® ~åÖË^Œ∞. `≥Å¡"åi# ^ŒQÆæ~°#∞Oz PǨ~°O ÖËHõ
U_»∞ã¨∂Î LO\Ï~Ú. QÆ∂\˜#∞O_ç Z@<åfl "≥à◊¡\ÏxHÍ ZQÆ~°@O KÕ`«HÍ^Œ∞. ''J=∞‡ PǨ~°O Ѩ@∞ìH˘x
WkQÀ W@∞"≥¿· Ñ =ã¨∞OÎ k——Jx XHõ>Ë ^蕺ã¨`À Hõàϧ~°Ê‰õΩO_®, xH˜¯xH˜¯ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å∂ K«∂ã¨∞<Î åfl~Ú.
Jun#"≥∞ÿ# gx =ÚMÏefl ZÖÏ K«∂_®e? Hõ_»∞Ѩ٠`«~°∞‰õΩ¯áÈÜÕ∞ g\˜ ~À^Œ#O ZÖÏ ÉèíiOK«QÆÅ#∞?
=. Jx Wqfi^èŒO|∞#. 64
Hõ. ‰õΩOiî`« <å^Œ=Ú `À_»#∞, QÆO~î°=Ú â’+≤OѨ =QÆK«∞ YQÆ=Ú#∞ ǨÏ#<À
`«¯O~î°∞O_≥·# H˜~å`«∞ñ _», ‰õΩOiî`« QÆu <ÕÃã <˘Hõ¯ HÀÅO QÆ∂Å<£. 65
* Jx D q^èŒOQÍ P_»Ñ≤K«∞ÛHõ#∞ K«∂z =∞QÆ Ñ≤K«∞ÛHõ QÆ^Œæ^Œ ã¨fi~°O`À â’+¨ =KÕÛÖÏQÍ ^Œ∞ódã¨∂Î
LOk. P =∞QÆÑ≤K«∞ÛHõ#∞ JѨC_Õ É’Ü«∞"å_»∞ K«∂z "ÕQÆOQÍ ÉÏ}O ã¨OkèOz <ÕÅ ‰õÄÖËÖÏQÍ H˘\Ïì_»∞.
Hõ. HÍÅ=Ú =zÛ# â◊|~°∞x, HÀÅ#∞ ^èŒ~°ñ QÆ∂Öˇ YQÆ=Ú ÃѶ∂+¨=Ú `À_»O
QÍÅ=Ú _®ã≤# <ÕÅO, QÆ∂ÅHõ áÈ =â◊"≥∞ Ü≥∞\˜ì QÆ∞}=O`«∞ʼnõΩ<£? 66
* PÜ«Ú=Ù fiáÈ~Ú# P =∞QÆÑ≤K«∞ÛHõ É’Ü«∞"åx ÉÏ}O ^≥|ƒH˜ ÔH=Ùfi# J~°∞ã¨∂Î <ÕÅg∞^Œ
Ѩ_áç È~ÚOk. JO`Õ. HÍÅO =¸_ç`Õ ZO`«\˜ QÆ∞}=O`«∞_≥<· å, |Å=O`«∞_≥<· å, ^è#Œ =O`«∞_≥<· å =∞~°}O˜ K«Hõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞ Hõ^•!
20 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. HÍ=Ù# g∞~°∞ K«K«∞Û`«é˜ñ QÍ#~°∞, =zÛ ^èŒi„uñ |_»¤ ^è•
„fqÉèí∞ ^ÕǨÏ=ÚO QÆkã≤ n#`« <Õ_»∞= <ÕÅ? á⁄O_»∞, zO
`å=`«∞ÖÏ~°! =`«û~°â◊`«O|∞ÅÔH·# x*Ëâ◊√ K«H˜¯H˜O
É’=Ù@ ^Œ∞~°¡ÉèíO|∞, =∞$uñ ÉÁOk# "å~°Å∞ KÕ~°=`«∞Έ~? 67
* „áê}O áÈHõ_» "å# ~åHõ_» `≥eÜ«∞^ŒO\Ï~°∞. =∞$`«∞º=Ù U ~°∂ѨOÖ’ =ã¨∞OÎ ^À ZѨC_»∞ =ã¨∞OÎ ^À
Z=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. g∞~°∞ g∞ ã¨OQÆu =∞~°záÈ~Ú K«xáÈ~Ú <ÕÅg∞^ŒÑ_¨ ç L#fl D =∞Ǩ~åA â◊=OK«∞@∂ì
KÕi â’H˜OK«@O =º~°÷O. F ^Œ∞ód`«∞ÖÏ~å! "≥o¡áÈO_ç. WÖÏ g∞~°∞ =O^Œ ã¨O=`«û~åÅ∞ qÅÑ≤Oz<å g∞
<å^äŒ∞x KÕ~°∞HÀ=@O ^Œ∞~°¡ÉèíO. K«xáÈ~Ú# "å~°∞ uiy ÖËz=™êÎ~å?
=. Jx ~Ú@∞¡ HõѨ@ ÉÏʼnõΩO_≥· „H©_çOK«∞K«∞#fl Ü«∞=Úx Ü«ÚѨÖÏÅ <åÖÏѨO|∞Å∞ qx ã¨∞Ü«∞A˝x
|O^èŒ∞=ÙÖˇÅ¡ "≥éñQÆ∞Ѩ_ç ã¨~°fi„ѨѨOK«O|∞ x`«ºO|∞ QÍ^Œx `«ÅOz â’H˜OѨHõ ã¨∞Ü«∞A˝xH˜ ™êOѨ
~å~ÚHõ Hõ$`«ºO|∞Å∞ ¿ãã≤ K«x, ~°O`« #O`«‰õΩO _»O`«i›`«∞O _»Ü≥∞º#x K≥Ñ≤Ê Ç≤Ï~°}º HõtѨÙO_»∞
^Œ# `«e¡x, ^Œ=Ú‡x ÉèÏ~°ºÅO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 68
* Jx D q^èŒOQÍ =∂Ü«∂ ÉÏʼnõΩ_»∞ÖÏQÍ =zÛ =∂\Ï¡_»∞`«∞#fl Ü«∞=Úx Té_çOѨ٠=∂@Å∞
qx ã¨∞Ü«∞A˝x |O^èŒ∞=ÙÅ∞ KåÖÏ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. D qâ◊fiO âßâ◊fi`«O HÍ^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~°∞. â’HõO
=∂#∞H˘<åfl~°∞.Hõ~°Î=ºO PÖ’zOz ã¨∞Ü«∞[˝ =∞Ǩ~åA‰õΩ L`«Î~°„H˜Ü«∞Å∞ KÕã≤ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞. Ü«∞=Ú_»∞
JO`«~åú# =∞Ü«∂º_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ `«# `«e¡x, `«=Ú‡x ÉèÏ~°ºÅ#∂ K«∂z WOHÍ WÖÏ
ѨeHÍ_»∞.
Hõ. Ѩ~°∞ Öˇ=fi~°∞? ^• "≥∞=fi~°∞?, ѨiH˜OѨñQÆ <ÕHõ =∞QÆ∞@ ÉèÏqOѨ~°∞, `«
`«Ê~°=∞*Ï˝#=Ú ÖËq∞x, |~°∞Å∞#∞ <Õ =∞#∞K«∞ñ ^ÀñK«∞ñ „ÉÏ}∞Å ÔHÅ¡<£. 69
* „áê}∞ʼnõΩ Ñ¨~`° `
« fiΫ zO`«# ÖËHáõ È=@O KÕ`« =∞#"åà◊√¡ Jh, W`«~∞° Å∞ Jh `Õ_®QÍ ÉèÏq™êÎ~∞° .
Z=~°∞ Ѩ~°∞Å∞? Z=~°∞ `«# "å~°∞? "å~°∞ – "Õ∞=Ú – Jx J*Ï˝#∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ J#∞H˘O\Ï~°∞. PÖ’z¿ãÎ
JO^Œ~°∂ XHõ¯>Ë.
=. Jx `≥eÜ«∞O |eH˜# ǨÏ~°}ºHõtѨÙx =K«#O|∞Å∞ qx ku HÀ_»O„_»∞#∞O ^•#∞#∞ â’HõO|∞
=∂x `«`fiΫ qÖ’Hõ#O|∞ QÆey Ö’HÍO`«~Q° `
Æ ∞« O_≥#· H˘_»∞‰õΩ#‰õΩ =QÆ=Hõ K«xÜ≥∞ #x K≥ÑÊ≤ <å~°^∞Œ O_»∞
^èŒ~°‡#O^Œ#∞# H˜@¡xÜ≥∞. 70
* Jx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ q=~°OQÍ K≥ѨÊQÍ<Õ ku, P"≥∞ HÀ_»à◊√¡ ^Œ∞óYO kQÆ„q∞OQÍ~°∞. `«`«ÎfiO
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~°∞. K«xáÈ~Ú# "åx HÀã¨O qÅÑ≤OK«@O =∂#∞H˘x JK«\˜#∞Oz "≥o¡áÈÜ«∂~°∞ – Jx
<å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ ^èŒ~°‡~åA`À WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 21
Hõ. J[~å=∞~° ÉèÏ=O|∞#∞, „k[QÆ„^•[ºO|∞ #„Ѩu^ŒfiO^Œfi=Ú ^À
ifil`ådÅ âß„`«==Ú#∞, QÆ[iѨ٠|Å=Ú#∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙñ_»∞ QÀÔ~<£. 71
* Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ `å#∞ "å~°úHõºO ~å‰õΩO_®, Kå=Ù ÖˉõΩO_® „|`«HÍÅh, „uÖ’HÍÅ#∞
Z^Œ∞~°∞ÖˉΩõ O_® ѨiáêeOKåÅh, ÉÏǨï|ÅO`À â◊„`«∞=ÙÅ#∞ [~ÚOKåÅh, ã≤OÇ¨Ï Ñ¨~å„Hõ=∞O á⁄O^•Åh
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
=. W@∞¡ QÀi =∞O^Œ~åK«Å „^À}˜H˜O [x Ü«∞O^Œ∞ñ QÍe ÃÑ#∞ „"ÕÅ <ÕÅ xÅ∞=O|_ç Ü«¸~°úfi
ÉÏǨïO_»~Ú q∞#∞fl ã¨∂K«∞K«∞ "åñ_ç =∞Ü«¸YO|∞Å `À_ç „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅ ÉèÏ#∞O_»∞#∞O É’Öˇ
n~°… [\Ï~°∞} „ѨÉèÏ *ÏÅO|∞Å`À_» <≥=fiiH˜O ^Õé˜K«∂_»~åHõ Ѩ~°=∞ ^•~°∞}Oɡ·# `«Ñ¨O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞O_≥, x~°˚~°∞Å∞ x[™ê÷#O|∞Å #∞O_ç, ~°O`«. 72
* W@∞=O\˜ HÀiHõÅ`À P ~åHõΔã¨~åA =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«Ñ¨Ù K«iÜ«∞ÅÃÑ·H˜ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» XHõKÀ@∞
K«∂K«∞H˘<åfl_»∞. HÍe ÉÁ@# „"ÕeÃÑ· xÅ|_ç, Ô~O_»∞KÕ`«∞Å`À PHÍâ◊O =OHõ K«∂ã¨∂Î ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û
KÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_»∞. JѨÙ_»∞ P Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ á⁄_»"≥·# Zé]x ˆHâ◊áêâßÅ`À `Õi K«∂_»_®xH˜
â◊HõºO H͉õΩO_® L<åfl_»∞. „Ѩà◊Ü«∞ HÍÅOÖ’ JufHõΔ} H˜~°}ÏÅ`À „ѨHÍtOKÕ K«O_» „ѨK«O_»"≥∞ÿ#
ã¨∂~°ºaO|OÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞! Ö’HÍxH˜ ÉèíÜ«∞O HõeyOKÕ ^•~°∞}"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞™êQÍ_»∞.
^Õ=`«Å∞ `«=∞ `«=∞ „Ѩ^ÕâßÅÖ’ LO_ç K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.
=∞. J^ŒÔ~O QÆ∞Oaèx ™ê„kÜ≥ÿ∞, HõÅñÔQ <Õ_»OÉè’x^èŒ∞Öò, `å~°HõÖò
Ãã^ŒÔ~<£, 㨄QÆǨÏã¨OѶ¨∞Öˇ· kâ◊Å∞ qzÛù<åflO`«Öˇ· =∞O_≥ñ, ɡ
Å¡^ŒÔ~<£ QÆ∞O_≥Å∞ [O`«∞ã¨OǨÏuH˜, #∞„QÍKå~°^≥·`ÕºO„^Œ =¸
~°ú kâ’^Œ∂ú`« ã¨^èŒ∂=∞ ¿ÇÏuѨ@Ö’^ŒOK«`«ÎáÈ=Ç≤ÏflKÕ<£. 73
* ~åHõΔ¿ãO„^Œ∞_≥·# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Hõiî<åuHõiî#"≥∞ÿ# xÜ«∞=∞x+¨ªÅ`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞™êQÍ_»∞.
L„QÆ"≥∞ÿ# PKå~åÅ∞ áê\˜OK«™êQÍ_»∞. J`«x t~ÀÉèÏQÆO ÃÑ·#∞Oz á⁄QÆÅ∞ ÖËKå~Ú. Jyfl*ÏfiÅÅ∞ K≥ň~y
q∞#flO@™êQÍ~Ú. P `åáêxH˜ Éèí∂=∞O_»ÅO Ѩ~°fi`åÅ`À ã¨Ç¨ J^ŒiáÈ~ÚOk. ã¨Ñ¨Îã¨=Ú„^•Å∞ ã¨∞à◊√§
uiQÍ~Ú. K«∞Hõ¯Å∞ K≥^ŒiáÈÜ«∂~Ú. k‰õΩ¯Å∞ „QÆǨÅ`Àã¨Ç¨ zè<åfl aè#fl=ÚÖˇ· =∞O_ç=∂_çáÈ™êQÍ~Ú.
„áê}˜HÀ\˜ QÆ∞O_≥Å∞ ^Œ_»^Œ_»ÖÏ_®~Ú.
=. W@∞¡ „`≥Ö· ’Hõº ã¨O`åѨH~õ O° ɡ#· ^≥`
· º« ~å[ `«áÈ q[$OÉè}
í O|∞ Ãã·iOѨHõ xeOѨÙÅ∞ <åHõO|∞ q_çz
„|Ǩχ֒HõO|∞#‰õΩO [x Ö’ˆHâ◊fi~°∞O_»~Ú# „|Ǩχ‰õΩ q#`«∞Å~Ú ~Ú@¡x q#flqOzi. 74
* D q^èŒOQÍ =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∂ `«Å¡_çÅ¡*Ëã¨∞Î#fl ^•#"ÕO„^Œ∞x L„QÆ"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û#∞ ^Õ=`«Å∞
ÉèíiOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. "≥O@<Õ "å~°∞ ã¨fi~°æÖ’HõO q_çzÃÑ\ì̃ „|Ǩχ֒HÍxH˜ Ѩ~°∞"≥`åÎ~°∞. "Õ^Œ=¸iÎ J~Ú#
K«`«∞~°∞‡Y∞#‰õΩ #=∞㨯iOz `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’x ÉÏ^èŒ#∞ q#flqOK«™êQÍ~°∞.
22 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ku H˘_»∞‰õΩ `«Ñ¨=Ú "Õñ_çq∞, #u `«Ñ¨ÙÎÅ "≥∞ÿu, q∞OHõ #Å[_ç #=∞~å
=u #∞O_» "≥é`«∞, "≥∞ Ü«∞ºk, QÆu =∂‰õΩ#∞? ^Õ=^Õ=! HÍ~°∞}ºxnè! 75
* HÍ~°∞}ºxnè! Hõ=∞ÖÏã¨<å! ku‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î<åfl_»∞. P
`«Ñ¨ã¨∞ûÜ≥ÚHõ¯ "Õ_çq∞H˜ "Õ∞=Ú `åà◊ÖËHõ áÈ`«∞<åflO. HÀÖÏǨÏÅOQÍ L#fl J=∞~å=uÖ’ WHõ LO_»_®xH˜
ÉèíÜ«∞OQÍ LOk. J#º^ä• =∂‰õΩ QÆuÖË^Œ∞. =∂‰õΩ h"Õ â◊~°}∞!
âß. â◊OHÍ ÖËâ◊=Ú ÖË^Œ∞, ^Õ=! „u[QÆ `«ûOǨ~°=Ú<£ ^Õ=`å
ã¨OHÀK«O|∞#∞ "Õ^Œâß„ã¨Î Ѩ^Œg ã¨OˆHΔѨ=Ú<£ ÖËHõ ÜÕ∞
=OHõ<£ ÖË= #@OK«∞ ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï `«áÈ"åº=$uÎ z`«ÎO|∞Ö’
ã¨OHõeÊOK≥ xâßK«~°∞O_»∞, „Ѩuã¨O™ê¯~°O|∞ zOuOѨ"Õ. 76
* ^Õ"å! Ñ≤`å=∞Ǩ! WOHõ ã¨O^ÕǨÏO U =∂„`«=¸ ÖË^Œ∞. „Ѩà◊Ü«∞O =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞Î#flk.
=ÚÖ’¡HÍÅ#∞ ã¨OǨ~°O KÕÜ∞« \ÏxHÀ, J=∞~°∞Å#∞ J}z"ÕÜ∞« \ÏxHÀ, "Õ^⌠߄™êÎÅ#∞ q<åâ◊O KÕÜ∞« \ÏxHÀ,
"å_ç ^èպܫ∞O Uq∞\’HÍx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û `«Å ÃÑ\Ïì_»∞. Ö’HÍÅ∞ <åâ◊#O
H͉õΩO_® "å_»∞ `«Ñ㨠∞¨ û q~°q∞OKÕÖÏQÍ ÖË_∞» . P~°„Î `å} Ѩ~åÜ«∞}Ï! J~°qO^•ã¨<å! nxH˜ h"Õ „ѨfHÍ~°O
PÖ’zOz =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOKåe.
âß. h "Õ suñ ^ŒáÈ|ÅO|∞# [QÆ xfl~å‡}=ÚO *Ëã≤ ~¸
^Õ"ånèâ◊√ÅHõO>ˇ <≥‰õΩ¯_»∞ ã≤iO nÑ≤Oz, u|ƒùOyñ ^•
h qâ◊fiO|∞ñ ^ŒÑ¨ã¨û=∂kè =∞Ç≤Ï=∞<£ Ç≤ÏOã≤Oz "Õ é˘Hõ¯ q
âßfiq~åƒù=Hõ~°`«fiâ◊H˜Î =∞kÖ’ #i÷Oz<åñ _ôâ◊fi~å! 77
* „ѨÉèí∂! h=Ù =∞ǨÏhÜ«∞"≥∞ÿ# `«áÈ|ÅO`À [QÆ`«∞Î#∞ x~å‡}O KÕã≤, ~¸ ^Õ"ånèâ◊√ÅHõO>ˇ
Q˘Ñ¨Ê H©i,Î „Ѩu+¨Åª ∞ ã¨OáêkOKå=Ù. P q^èOŒ QÍ<Õ P ^•#=Ù_≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∂ `«# `«áÈxëêª =∞Ç≤Ï=∞KÕ`«
„Ѩã¨∞Î`«O L#fl D [QÆ`«∞Î#∞ <åâ◊#O KÕã≤, =∞~˘Hõ „H˘`«Î „ѨѨOK«=Ú#∞ ã¨$+≤ìOKåÅh, P â◊H˜Î D
`«áÈ|ÅO`À ã¨OáêkOK«∞HÀ"åÅh K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ HÍÖÏ`«‡‰õΩÅQÆ∞ r"å`«∞‡Å Hõx`«º`«fiO|∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ `«áÈÜ≥∂QÆ ã¨=∂kè
|ÅO|∞#O ^Œ#‰õΩ x`«º`«fiO|∞ ã¨OáêkO`«∞ #x `«ÅOz <åñ_»x =∞é˜ÜÚ« x@¡xi. 78
* JO`ÕHÍ^Œ∞. HÍÖÏnè#∞Öˇ·# r=ÙʼnõΩ âßâ◊fi`«`«fiO ÖËHõáÈ=@O =Å¡ `«áÈÜ≥∂QÆ ã¨=∂kè |ÅO`À
`å#∞ âßâ◊fi`«`«fiO á⁄O^•Åx J`«_»∞ Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# Ѩ@∞ì^ŒÅ`À L<åfl_»∞ – Jx K≥Ñ≤Ê ^Õ=`«Å∞ WOHÍ WÖÏ
J<åfl~°∞.
=∞. Éèí=nÜ«∞O |QÆ∞ #∞#fl`À#fl`« =∞Ǩ„|ÃǷχHõ Ñ‘~î°O|∞ ã¨O
ã¨Î=hÜ«∞O|QÆ∞ Éèí∂uÜ«Ú<£ q[Ü«∞=Ú<£ ™œYºO|∞ ã¨O`À+¨=Ú<£
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 23
Éèí∞=#„âı}˜H˜ xK«∞Û ^≥·`«∞ºx `«Ñ¨ã¨∂ûÊùiÎ<£ x"åiOz Ü≥∂
Éèí∞=<ånèâ◊fi~°! HÍ=<Õ Éèí∞=#=ÚÖò ѨÓ~°‚„Ѩ™ê^ŒO|∞#<£. 79
* Éè∞í =<Õâfi◊ ~å! P ^•#"Õâfi◊ ~°∞_»∞ h =∞Ǩϟ#fl`«"∞≥ #ÿ „|Ǩχё~=°î Ú#∂ h Jáê~°"∞≥ #ÿ Sâ◊fi~°º=Ú#∂,
h q[Ü«∞ã¨OѨ^Œ#∂, Ö’‰õΩÅáêÅ∂ H͉õΩÅáêÅ∂ KÕÜ«∞\ÏxH˜ HõOHõ}O Hõ@∞ìH˘<åfl_»∞. HÍ|\ì̃ "≥O@<Õ P
~åHõΔã¨∞x `«Ñ¨ã¨∞û#∞ x"åiOK«∞. ^ŒÜ«∞KÕã≤ Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜ΔOK«∞.
-: „|Ǩχ^Õ=ÙO_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ =~°O|∞ eK«∞Û@ :-
=. Jx ^Õ=`«Å∞ q#flqOz# ã¨fiÜ«∞OÉèí∂`«∞O_»∞#∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ <≥·# #Å∞"≥ÚQÆO|∞Å "ÕÅ∞Ê„áÈ_»
Éèí$QÆ∞ ^ŒHΔÍ^Œ∞Å`À_» =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`«O|∞#‰õΩ =zÛ Ü«∞O^Œ∞ xÜ«∞=∞ Ü«Ú‰õΩÎO_»∞#∞, aÑ‘eHÍ=$`«
"Õ∞^À =∂Oã¨K«~°‡~°‰õΩÎO_»∞#∞, =b‡Hõ`«$} "Õ}∞Ѩ@ŠѨiK«Ûù#∞flO_»∞#∞, =∞Ǩ`«Ñ¨ó „ѨÉèÏ=
ã¨OѨ#∞flO_»∞#∞<≥· h~°O„^èŒ xa_» h~°^Œ xHõ~° xq+¨ì h~°[ |O^èŒ∞O_»∞#∞O É’Öˇ x=ã≤OzÜ«Ú#fl
x~°˚~å~åuO Ez, "≥éñQÆ∞Ѩ_ç #QÆ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 80
* Jx ^Õ=`«Å∞ q#flqOK«QÍ q^è•`« q<åfl_»∞. PÜ«∞# =∞#ã¨∞û Hõ~°∞}`À Hõ~°yáÈ~ÚOk.
ã¨fiÜ«∞OÉè∞í =Ù_≥#· , K«`∞« ~°∞‡Y∞_≥#· P ÉèQí "Æ å#∞_»∞ ã¨=∞㨺‰õΩ Ñ¨iëê¯~°O PÖ’zOKå_»∞. Éè$í QÆ∞, ^ŒHÍΔ ^Œ∞Å#∞
"≥O@ÃÑ@∞ì‰Ωõ x =∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `«OÃÑ·H˜ =zÛ K«∂âß_»∞. JHõ¯_» Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Hõ~Àî ~° xÜ«∞=∂Å`À `«Ñ㨠∞¨ û
KÕã¨∞Î<åfl_»∞. J`«x â◊s~°=∞O`å p=∞Å∞ "åºÑ≤Oz =∞*Ï˚=∂O™êÅ#∞, K«~°‡=Ú#∞ H˘iH˜"Õã¨∂Î. ~°HõÎ=Ú#∞
Ѩ\˜ì Ñ‘Å∞ã¨∞Î<åfl~Ú. J~Ú<å K«eOK«@O ÖË^Œ∞ P ~åHõΔã¨∞_»∞! J`«x â◊s~°OÃÑ· ѨÙ@ìÅ∞ ÃÑiQÍ~Ú. ^•xÃÑ·
QÆ_ç¤^Œ∞|∞ƒÅ∞ Hõ\Ïì~Ú. "≥^Œ∞à◊√¡ ÖËKå~Ú. ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ ѨÙ@ìÖ’ L<åfl `«Ñ¨ã¨∞û=Å¡ Hõey# JѨÓ~°fi"≥∞ÿ#
HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtã¨∂Î PHÍâ◊OÖ’ ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ =∞^躌 HõÑʨ |_ç# Hõ=∞ÅÉÏO^è=Œ ÙxÖÏQÍ L<åfl_»∞.
J@∞=O\˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ}˜‚ K«∂z q^è•`« q㨇ܫ∞O K≥O^•_»∞. H˘O`«¿ãѨ\H˜ ˜ z~°∞#=Ùfi`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
=∞`«ÎHÀH˜Å=Ú.
F ã¨∞~åi ‰õΩÖËO„^Œ! h „H˜Ü«∞ #∞„QÆ"≥∞ÿ# `«Ñ¨O|∞ =Ú<£
KÕã≤ K«∂Ñ≤#"å~°∞ ÖË iñHõñ *ËÜ«Ú"å~°∞#∞ ÖË~°∞, <Õ
h ã¨=∂kèH˜ "≥∞zÛu<£, q#∞, h Ü«∞cè+¨ì=Ú e`«∞Î, <å
Ü«∂㨠"Õ∞\˜H˜? Öˇ=Ú‡ Öˇ=Ú‡ =∞Ǩ`«‡! HÀ~°∞=Ú HÀiHõÖò. 81

* F ~åHõΔ¿ãO„^•! h ÖÏQÍ D q^èŒOQÍ L„QÆ"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤#"å~°∞ ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ Z=~°∂ ÖË~°∞.

=ÚO^Œ∞HÍÅOÖ’ Z=~°∂ LO_»É’~°∞. h`«Ñ¨ã¨û=∂kè x+¨ª‰õΩ ã¨O`À+≤OKå#∞. ^•#"À`«Î=∂! hˆHO HÍ"åÖ’
HÀ~°∞HÀ, J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ#∞. J#=ã¨~°OQÍ PÜ«∂ã¨Ñ¨_»@O ZO^Œ∞‰õΩ?
24 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. ^ŒOâ◊ „"å`«=ÚÅO aÑ‘eHõÅ∞ "Õ∞^Œó „Hõ=º~°HõÎO|∞Å<£
ã¨Oj~°‚O|∞Å∞ ¿ãã≤ Ѩ\˜ì u#ñQÍ â◊ÖϺ=t+¨μìO_»"≥·
=Oâ◊K«Ûù#fl `«$}Ï=mÜ«Ú`« =∞Ǩ=b‡Hõ=∞O kO„kÜ«∞
„ÉèíOâ◊O aO`«Ü«Ú ÖËHõ h‰õΩ xÅ∞=O „ÉÏ}O|∞ Öˇ@∞¡O_≥<À? 82
* Jã¨OMϺHÆOQÍ DQÆÅ∂, p=∞Å∞ =¸y h â◊s~°OÖ’x =∞*Ï˚ =∂O㨠~°HÍÎÅ#∞ Ñ‘eÛ Ñ≤ÑÊ≤ KÕâß~Ú.
h=Ù zH˜¯ â◊ÖϺ=t+¨μì_» =~Ú<å=Ù. hÃÑ· ѨÙ@ìÅ∞ Hõ\˜ì, QÆ_ç¤ ÃÑiy, "≥^Œ∞à◊√§ "≥ÚeKå~Ú. J~Ú<å h=Ù
K«eOK«ÖË^ŒO>Ë h =∞<Àx„QÆǨÏO ZO`« Q˘Ñ¨Ê^À, ZO`«\˜ ã≤÷`«„ѨA˝_»"À `≥Å∞ã¨∞Î#flk. h „áê}ÏÅ∞ ZÖÏ
xeKåÜ≥∂ Ѩ~°=∂â◊Û~°ºOQÍ LOk.
L. L`«∞ûHõ`«<£ [ÖÏ#fl=ÚÅ <˘Å¡Hõ ~¸ „H˜Ü«∞ #∂é∞ k=º ã¨O
=`«û~°=ÚÖò â◊s~°=Ú# "åÜ«Ú=ÙÅ<£ xÅ∞ѨOQÆ =K«∞Û<Õ?
Ü«Ú`«û= =∞Ü≥∞º =∂‰õΩ, =∞=Ú #∞„QÆ`«Ñ¨O|∞# ÔQeÛ f=Ù, <Õ
=`«ûÅ`«<£ x#∞O QÆkÜ«∞ =zÛuñ, QÀiHõ ÖˇÅ¡ xK≥Û^Œ<£. 83
* ã¨_»Åx Ѩ@∞ì^ŒÅ`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù. J#fláêhÜ«∂Å∞ =∂x "Õâß=Ù. XHõ\Ï! Ô~O_®? #∂~°∞
k=ºã¨O=`«û~åÅ∞ „áê}ÏÅ∞ xÅ∞ѨÙHÀ=@O J#∞ºÅ‰õΩ J™ê^茺O! L„QÆ"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ =∞=∞‡ÖËfl h=Ù
QÔ eKå=Ù. =∂‰õΩ KåÖÏ ã¨O`À+¨OQÍ LOk. h=Ù HÀi# HÀiHõÅhfl f~°Û\ÏxH˜ <Õ#∞ h ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "å`«ûźO`À
=KåÛ#∞. ~åHõΔ¿ãO„^•! HÀ~°∞HÀ.
=. Jx ѨeH˜ =#=∞H˜ΔHÍ Ñ≤Ñ‘eHÍ ÉèíH˜Δ`«Oɡ·# ~°HΔÀqÉèí∞x ^ÕǨÏO|∞ g∞ñ^ŒO QÆ=∞O_»Å∞[ÅO|∞Å∞
„áÈH˜ΔOz# #^•Ì#"ÕO„^Œ∞O_»∞ Hõ=∞ÖÏã¨# Hõ~°Hõ=∞Å Hõ=∞hÜ«∞ Hõ#Hõ=∞Ü«∞ k"åº"≥∂Ѷ¨∞ Hõ=∞O_»Å∞
x~°æ`«x~°‡Å h~°^è•~å aO^Œ∞ã¨O^ÀÇ¨Ï ã¨Oã≤HõÎ ã¨HõÖÏOQÆ∞O_»~Ú, `«Ñ¨O|∞ ™êeOz, ™êO„^Œ H©K«Hõ
ã¨OѶ¨∂`« ã¨OKèåk`« "å=∞Å∂~°∞ =∞^茺O|∞ "≥Å∞=_ç, =∞Ǩ „ѨÉèÏ=|Å ™œO^Œ~°º `å~°∞}º
ã¨Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞ =„[ã¨OHÍâ◊ ^ÕǨïO_»∞#∞ ^ŒÑ¨Îã¨∞=~°‚ =~°∞‚O_»∞#∞<≥· h~°¿ãO^èŒ# xHõ~°x~°æ`«
=Ç≤ÏflÜ«Ú#∞O É’Öˇ "≥Å∞OQÆ∞K«∞O [#∞^≥Oz. 84
* Jx ѨeH˜ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ `«# Hõ=∞O_»ÅOÖ’x =∞O„`«[Å=Ú#∞ – J_»q DQÆÅKÕ`«, QÆO_»∞
p=∞ÅKÕ`« u#|_ç# P ^•#"ÕO„^Œ∞x â◊s~°OÃÑ· K«ÖÏ¡_∞» . k=º"≥∞#ÿ P Hõ#Hõ Hõ=∞O_»ÅO #∞Oz "≥Å∞=_ç#
Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ# h\˜aO^Œ∞=ÙÅ`À `«_çã≤# X_»e`À ^•#=Ù_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û q~°q∞OKå_»∞. "≥^Œ∞à◊§`À
xO_ç# ѨÙ@ì=∞^茺 #∞Oz ÖËz =KåÛ_»∞. =∞O„`«[Å „ѨÉèÏ=O=Å¡ =∞Ǩã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# Ü«∞ø=#O á⁄O^•_»∞.
|OQÍ~°∞ =<≥flQÆÅ =„[OÖÏO\˜ ^ÕǨÏO`À ZO_»∞Hõ>ˇìÅ #∞Oz ÉèíQÆ∞æ# ÃÑ·H˜ ÖËz# JyflÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∂Î
=KåÛ_»∞.
=∞. kq*ÏhHõq~Àkè „"≥ÚÔH¯ñ QÆx "åˆQÌg=∞<À<Õ`«‰õΩ<£
ã¨qâıëÈ`«û= ã¨Oq^è•`«‰õΩ #=∞`«ûO„`å`«‰õΩ<£ ã¨`«ÎáÈ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 25
x=Ǩcè+¨ì =~°„Ѩ^•`«‰õΩ [QÆxfl~å‡`«‰õΩ<£ ^è•`«‰õΩ<£
qq^èŒ „áê}˜ ÅÖÏ@ ÖËY# =∞Ǩq^•º#∞ã¨O^è•`«‰õΩ<£. 85
* "å}© =∞<À<å^äŒ∞_»∞ k"åº#O^Œ„Ѩ^•`«, ÉèíHõÎ~°HΔÍѨ~åÜ«∞}∞_»∞, `«áÈ^èŒ#∞ʼnõΩ HõÅÊ=$HõΔ=Ú,
qâ◊fi=Ú#‰õΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î, „áê}˜HÀ\˜ ''`«Å„"å`«Å∞—— „"åÜ«Ú#\ì̃ =∞Ǩq^Œº `≥eã≤#"å_»∞ – J~Ú# q^è•`«‰õΩ
^Õ=`«Å q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ #=∞㨯iOKå_»∞!
=. W@∞¡ ^≥·`Õºâ◊fi~°∞O_»∞ kq#∞#fl ǨÏOã¨"åǨÏ#∞#‰õΩ ^èŒ~°}© `«ÅO|∞# ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz
ã¨O`À+¨ ÉÏ+¨Êã¨eÅ ã¨O=iú`« ѨÙÅHÍO‰õΩ~°∞O_≥· Ü«∞O[e ¿ãã≤ HõO[QÆ~°∞ƒùx g∞ñ^Œ ^Œ$+≤ì ~Ú_ç
QÆ^Œæ^Œã¨fi~°O|∞# x@¡x q#∞uOK≥. 86
* Jã¨∞~°<å^äŒ∞x P#O^•xH˜ J=^èŒ∞Å∞ ÖË=Ù. PHÍâ◊OÖ’ ǨÏOã¨"åǨÏ#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#fl ™êfiq∞H˜
<≥#∞fl^Œ∞~°∞ <ÕʼnõΩ ™ÈHõQÍ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO=Å¡ Jq∞`« ã¨O`À+¨O HõeyOk. <Õ„`åÅ∞
K≥=∞‡yÖÏ¡~Ú. â◊s~°=∞O`å `«#‡Ü«∞`«fiO`À ѨÙÅH˜Oz áÈ~ÚOk. KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ QÆ^Œæ^Œã¨fi~°O`À D
q^èŒOQÍ ã¨∞ÎuOKå_»∞.
ã‘. HõÖÏÊO`«=Ú# #O^èŒHÍ~° ã¨O=$`«"≥∞ÿ# [QÆ=Ú <≥=fiñ_»∞ ^Œ# ã¨O„ѨHÍâ◊
=Ú# "≥eñyOK«∞K«∞, =¸ñ_»∞ÉèíOQÆ∞Å ~°[ ã¨û`«Îfi `«"≥∂QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÆeÊOK«∞ ~°H˜ΔOK«∞ñ QÆ_»Ñ¨@ñ „|ǨÏiOK«∞, <≥=fiñ _®^Œ∞ºñ_»∞ ã¨~°fi¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞K«∞
â’aè`«∞O_≥· ã¨fiÜ«∞O*’ºuÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ¯@ qÅã≤Å∞¡ <≥=fiñ_»∞ qÉèí∞`« "≥∞éã≤
P. ã¨=∞Ü«∞ =∞~Ú# =∂#㨄áê} |∞núO„k, Ü«∞=ÚÅ`À_» <≥=fiñ _»ÅѶ¨Ú=∞Ç≤Ï=∞
#_»~°∞, #\˜ì ã¨zÛ^•#O^Œ =∞Ü«Ú#‰õΩ, =∞Ç≤Ï`« ÉèíH˜Î <Õ #=∞㨯iO`«∞. 87
* ™êfig∞! ã¨~°ã¨fifѨf! HõÖÏÊO`«OÖ’ pHõ@¡`À xO_ç# „ѨѨOKåxH˜ "≥Å∞QÆ∞ „Ѩ™êkOKÕ
*’ºuã¨ûfi~°∂áê! ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ`À qâ◊fiOÖ’ ã¨$+≤ì, ã≤÷u, <åâ◊=ÚÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ Éèí∞=<åkè<Õ`å!
ã¨~fi° =Ú#‰õΩ HÍ~°‰Ωõ _»",·≥ ã¨fiÜ«∞OQÍ *’ºuã¨ûfi~°∂ѨO`À qÅã≤Ö¡Ë ã¨fiÜ«∞OÉè∂í ! `«y# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞#ã¨∞û,
„áê}O, |∞kú, WO„kÜ«∂Å`À „ѨHÍtOKÕ K≥·`«#º=¸sÎ! „Ѩ„Ѩ^äŒ=∞ ^≥·="≥∞ÿ# F ã¨zÛ^•#O^Œ=¸sÎ! <Õ#∞
ÉèíH˜Î`À h‰õΩ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
=. ^Õ"å! h=Ù =ÚYº„áê}O |QÆ∞@O*Ëã≤ „Ѩ*ÏѨuq, =∞<À|∞kú z`ÕÎO„kÜ«∞O|∞ʼnõΩ #nèâ◊fi~°∞O_»=Ù,
=∞ǨÉèí∂`«QÆ}O|∞ʼnõΩ <å^è•~° Éèí∂`«∞O_»=Ù, „`«~¸`«#∞=Ù#O „QÆ`«∞=ÙÅ∞ qã¨ÎiO`«∞=Ù, ã¨HõÅ
q^ŒºÅ∞ h`«#∞=Ù, ã¨~åfi~°÷ ™ê^艌 Ωõ ʼnõΩ ™ê^èhŒ Ü«ÚO_», "å`«‡xëêª QÆi+¨μŪ ‰õΩ ^èºÕ Ü«∞O|QÆ∞ <å`«‡=Ù,
HÍÅ=∞Ü«ÚO_»"≥· [#∞ʼnõΩ <åÜ«Ú~åflâ◊O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞=Ù, *Ï˝# q*Ï˝#=¸iÎ, "å^ŒºO`« ~°Ç≤Ï`«∞O_»,
=O`«~å`«‡=Ù, =¸ñ_»∞ =¸~°∞ÎʼnõΩ =¸ÅO|QÆ∞ Ѩ~°=∂`«‡=Ù, r=Ö’HõO|∞#‰õΩ r"å`«‡=Ù,
ã¨~°fiO|∞#∞ h=, h=Ù QÍxk ÖËâ◊O|∞#∞ ÖË^Œ∞, =º‰õΩÎO_»=Ù QÍHõ Ѩ~°=∂`«‡"≥· ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μO_»"≥·
Ü«∞#O`«∞O_» "≥·# h=Ù „áê}ËO„kÜ«∞ =∞<À|∞kú QÆ∞}O|∞Å #OwHõiOz Ѩ~°"Õ∞+≤ªÑ¨^Œ qâı+¨O|∞#
26 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
xez ã¨∂÷Åâ◊s~°O|∞#O *Ëã≤ ~ÚO`«Ü«ÚO „|ѨOzO`«∞=Ù, ÉèíQÆ=O`«∞O_»"≥·# h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ
#x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 88
* ^Õ"å! h=Ù „áê}ÏxH˜ „áê}Ïxq! h=Ù „Ѩ*ÏѨuq. =∞#ã¨∞û‰õΩ, |∞kúH˜, z`åÎxH˜, WO„kÜ«∂ʼnõΩ
JkèѨuq. =∞ǨÉèí∂`« ã¨=¸Ç¨ʼnõΩ P^è•~°"≥∞ÿ#"å_»=Ù. "Õ^ŒO J<Õ â◊s~°O`À Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å#∞ "åºÑ≤Î
KÕÜÚ« "å_»=Ù h=Ù. ã¨=∞ã¨Î q^ŒºÅ∞ h â◊s~°"∞Õ . HÀi# "åi HÀiHõÅ∞ <≥~"° ~Õ Û° QÆÅ"å_»=Ù h=Ù. P`«‡`«`fiΫ =Ú#∞
`≥Å∞ã¨∞H˘#QÀˆ~"åiH˜ =¸Å"≥∞#ÿ P`«‡=Ù h=Ù. HÍÅã¨fi~°∂ѨÙ_»"·≥ [#∞ʼnõΩ PÜ«Úã¨∞û#∞ #tOѨ*Ü Ë Ú« #k
h=Ù. *Ï˝#=¸iÎq h=Ù. q*Ï˝# Yxq h=Ù, h=Ù P^ŒºO`«=ÚÅ∞ ÖËx"å_»=Ù. h=Ù r=ÙÅ JO`«~å`«‡=Ù.
„u=¸~°∞ÎʼnõΩ =¸Å"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡=Ù h=Ù. r=HÀ\˜H˜ r"å`«‡=Ù h=Ù. ã¨~°fi=¸ h"Õ HÍ^• ^Õ"å! h=Ù
ÖËx^Õn ÖË^Œ∞. x<≥fl=~°∂ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË~°∞. h=٠ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»=Ù, ã¨<å`«# ™ê~°käq. h=Ù „áê},
WO„kÜ«∞, =∞<À|∞kú QÆ∞}ÏÅ∞ á⁄Ok Ѩ~°"Õ∞+≤ª Ѩ^Œq JO^Œ∞H˘<åfl=Ù. h=Ù ã¨∂÷Å â◊s~°O`À D q^èŒOQÍ
qã¨Îi™êÎ=Ù. ÉèíQÆ"å#∞_»"≥·# h‰õΩ J<ÕHõ =O^Œ<åÅ∞!
Hõ. HÀi# "å~°Å HÀ~°∞¯Å∞, <Õ~°∞ѨÙ`À xzÛ =∞#∞Ѩ h „H˜Ü«∞ ##∞ºÖò
<Õ~°~°∞ Hõ~°∞}ÏHõ~°! <Õñ, QÀÔ~^Œ, h qK≥Û^Õxñ QÀiHõ ÅÉèí"å! 89
* ÉèíHõÎ=~°^•! Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^•! HÀi#"åiH˜ HÀiHõÅ∞ <≥·Ñ¨Ù}ºO`À WzÛ HÍáê_»@OÖ’ h ™ê\˜
Z=~°∂ ÖË~°∞. Z=~°∂ Éèí‰õΩÎÅÃÑ· h=Öˇ "å`«ûźO K«∂ѨÖË~°∞. <å HÀiHõÅ∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ#O>Ë
<Õ#∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï#∞ ^Õ"å!
âß. QÍeO QÆ∞Oaèx #yfl #O|∞=ÙÅ <åHÍâ◊ã¨÷e<£ k‰õΩ¯Å<£
ˆ~Å<£ Ѷ¨∞„ã¨=ÚÅO ^Œ=∞ó„ѨÉèíÅ Éèí∂i„QÍÇ¨Ï ~°HΔÀ=∞$QÆ
"åºàÏk`«º #~åk[O`«∞HõÅÇ¨Ï "åºÑ≤Î<£ ã¨=∞™ê΄ã¨Î â◊
„™êÎo<£ =∞$`«∞º=Ù ÖËx r=#=Ú Ö’HÍnèâ◊! ~ÚÑ≤ÊOѨ"Õ. 90
* q^è•`å! JÉèíÜ«∞„Ѩ^•`å! QÍeÖ’ HÍh, ^èŒ∂oÖ’ HÍh, xѨCÖ’ HÍh, hà◊§Ö’ HÍh, xOyÃÑ·HÍh,
<ÕÅÃÑ· HÍh, U k‰õΩ¯#∞Op, U =¸Å#∞Op, ~å„u HÍh, ѨQÆÅ∞ HÍh, pHõ\˜Ö’HÍh, "≥Å∞QÆ∞Ö’ HÍh
##∞fl =∞$`«∞º=Ù KÕ~°~å^Œ∞. ~åHõΔã¨∞ÅKÕ`« HÍh, ^Õ=`«ÅKÕ`« HÍh, =∞$QÍÅKÕ`«HÍh, #~°∞ÅKÕ`« HÍh,
<åˆQO„^•ÅKÕ`« HÍh <å‰õΩ =∞~°}O ã¨OÉèíqOѨ QÆ∂_»^Œ∞. Z@∞=O\˜ Ü«Ú^ŒúOÖ’<≥·<å U J„ã¨ÎO â◊„ã¨ÎO
KÕ`«‰õÄ_® <Õ#∞ K«OѨ|_»‰õÄ_»^Œ∞. J@∞=O\˜ =∞~°}OÖËx rq`«O <å‰õΩ „Ѩ™êkOK«∞ „ѨÉèí∂!
=. Jx =∞é˜Ü«Ú ~°}O|∞ÅO^Œ∞ñ ^Œ# ÔH^Œ∞~°∞ÖËx â∫~°ºO|∞#∞ Ö’HõáêÅ∞~° #u„Hõq∞OK«∞ =∞Ç≤Ï=∞
Ü«Ú#∞ Éèí∞=#„`«Ü«∞ [Ü«∞O|∞#∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO_»∞ QÀi# #`«x `«Ñ¨O|∞#‰õΩ ã¨O`À+≤Oz
^Œ∞~°¡ÉèíO|∞ Å~Ú# =~°O|∞ ÅxflÜ«Ú xzÛ Hõ~°∞}˜Oz qiOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 91
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 27
* ^Õ"å! <å‰õΩ Ü«Ú^•úÅÖ’ Z^Œ∞~°∞ÖËx Ѩ~å„Hõ=∞O HÍ"åe. kHÍÊʼnõΩÅ#∞ `«Å^Œ<flÕ Ñ¶∞¨ #`« ~å"åe.
<Õ#∞ =¸_»∞ Ö’HÍÅÃÑ· kyfi[Ü«∞O ™êkèOKåe. J\˜ì =~åÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ – Jx ~åHõΔã¨Ñ¨u HÀ~°QÍ<Õ
J`«x `«Ñ㨠∞¨ û‰õΩ ã¨O`À+≤Oz# ã¨~ã° fi¨ fѨu Hõ~∞° }˜Oz ^Œ∞~°É¡ Ïè Öˇ#· P =~åÅhfl ~ÚzÛ WÖÏ ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞–
âß. J<åfl! Hõâ◊ºÑ¨Ñ¨Ù„`«! ^Œ∞~°¡Éèí=Ú b Ü«∞~°÷O|∞ Öˇ"åfiiH˜<£,
=Ú <≥fl"åfi~°Å∞ñ QÀ~° s=~°=ÚÅ<£, "≥∂kOzu<£ h Ü≥∞_»<£
##∞flO QÀi# "≥Å¡ xzÛuñ „|g}`«fiO|∞`À |∞kú ã¨O
Ѩ#fl`«fiO|∞# #∞O_»∞ g∞ ã¨∞=∞u"≥· Éèí„^≥·Hõ jÅ∞O_»"≥·. 92
* <åÜ«∞<å! Hõâ◊ºÑ¨ ‰õΩ=∂~å! WÖÏO\˜ =~åÅ∞ Z=iH© á⁄O^Œ\ÏxH˜ ™ê^茺"≥∞ÿ#q HÍ=Ù. ѨÓ~°fiO
Z=~°∂ D =~åÅ#∞ HÀ~°ÖË^Œ∞† <Õ#∞ DÜ«∞#∂ ÖË^Œ∞. h‰õΩ =∂„`«O W+¨ìO`À h‰õΩ HÀi#=hfl WKåÛ#∞.
ã¨∞|∞kú"≥·, ã¨∞QÆ∞}=O`«∞_»"≥· *Ï„QÆ`«ÎQÍ ˆHΔ=∞OQÍ rqOK«∞!
=. Jx ~Ú @¡"≥∂Ѷ¨∞O|∞ Å~Ú# =~°O|∞Å ezÛ ku#O^Œ#∞ KÕ`«O |∂l`«∞O_≥· Ü«∞~°qO^Œ ã¨OÉèí
=ÙO_»∞ |$O^•~°Hõ ã¨O^ÀǨÏ=O^Œº =∂#∞O _»QÆ∞K«∞ x[=∞Ok~°O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞, xqfi^èŒO|∞#
xeOáê~åu =~°Ñ¨~°OѨ~°Å∞ ã¨OáêkOK«∞H˘x. 93
* Jx „|Ǩχ "åxH˜ k=º"≥∞ÿ# =~åÅ∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. JѨÙ_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ P#O^ŒO`À P
™êfiq∞x ѨÓlOKå_»∞. P `«~°∞"å`« ^Õ=`«Å |$O^•Å∞ „Ѩâ◊Oã≤ã¨∞ÎO_»QÍ q^è•`« ã¨`«ºÖ’HÍxH˜
"≥_»eáÈÜ«∂_»∞. D q^èŒOQÍ ^Õ=`«Å q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ J<ÕHõ =~åÅ#∞ ã¨OáêkOK«∞H˘x
ã¨O`À+¨O`À ~å[^è•xH˜ KÕ~°∞H˘<åfl_»∞.
Hõ. ™È^Œ~°∞ñ [OÑ≤# ѨQÆÔH·, Ü«∂^Œ~° q∞OK«∞HõÜ«Ú ÖËHõ Ü«∞ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞ HõO
*’^Œ~°∞ÃÑ· "≥·~°=Ú ^Œ∞, ~å‡^Œ ~°`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ *ËÃã =∞#∞*Ïnèâß! 94
* F =∞Ǩ~å*Ï! ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# „|Ǩχ =~åÅ∞ WKåÛ_»<Õ Q“~°=O U =∂„`«O ÖˉõΩO_®, `«#
™È^Œ~∞° _≥#· Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ }˜‚ K«OÑ≤#O^Œ∞‰õΩ NǨÏiÃÑ· ѨQÆ ™êkèOKåÅx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
=∞kOzáÈ~Ú =∞Ǩq+¨μ‚=ÙÃÑ·#<Õ q~À^èŒO ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. WHõ P ^•#=Ùx ^Œ∞âıÛ+¨ìÅ∞ ÉèíiOK«_®xH˜
gÅ∞ÖˉõΩO_® ÃÑK«∞Û ÃÑiy áÈ~Ú<å~Ú.
ã‘. XHõ<åñ_»∞ QÆO^èŒ~°fi Ü«¸^äŒO|∞ñ |i=∂~°∞Û kqAÅ <˘Hõ<åñ_»∞ ^≥~°Åñ^ÀÅ∞,
Éèí∞[QÆ∞Å <˘Hõ<åñ_»∞ Éè’QÆO|∞ʼnõΩñ ÉÏѨ٠„QÆǨÏ=ÚÅ <˘Hõ<åñ_»∞ QÆ\˜ì"≥·K«∞,
<˘Hõ<åñ_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ #∞„QÆ`« ^ŒO_çOK«∞, <˘Hõ<åñ_»∞ qǨÏQÆ∞Å <˘_çã≤Ѩ@∞ì
<˘Hõ<åñ_»∞ ã≤^Œ∞úÅ <À_çOz |OkèOK«∞, =∞#∞AÅ <˘Hõ<åñ_»∞ =∞^Œ =∞_»OK«∞ñ
`Õ. QÆ_çq∞ <˘Hõ<åñ_»∞ H˜#fl~° YK«~° ™ê^茺, Kå~°} „¿Ñ`« Éèí∂`« Ñ≤âßK« =#º
ã¨`«Îfi q^•º^èŒ~å^Œ∞Å ã¨OǨÏiOK«∞, ku`«#∂AO_»∞ ^Œ∞ã¨ûǨÏ`ÕAñ _»QÆ∞K«∞. 95
28 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* XHõ<å_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∞ ã¨OǨÏi™êÎ_»∞. =∞~˘Hõ<å_»∞ ^Õ=`«Å#∞ `«iq∞H˘_»`å_»∞. <åQÆ~åAÅ#∞
Éè’QÍʼnõΩ ^Œ∂~°OKÕ™êÎ_∞» XHõ™êi. „QÆÇ¨ Å#∞ P„QÆÇϨ O`À Hõ\Ñì̃ _¨ ™Õ êÎ_∞» =∞~˘Hõ™êi. Ü«∞‰õΩΔ Å#∞ tHΔ̃™êÎ_∞»
XHõ `«_»=. ѨH˜Δ~åAÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘O\Ï_»∞ =∞~˘Hõ `«_»=. XHõ<å_»∞ „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# ã≤^Œ∞úÅ#∞ |Okè™êÎ_»∞.
=∞~˘Hõ<å_»∞ =∂#=ÙʼnõΩ QÆ~°fiÉèíOQÆO KÕ™êÎ_»∞. XHõ=∂@∞ H˜#fl~°∞Å#∞, q^•º^èŒ~°∞Å#∞, WOH˘Hõ =∂@∞
™ê^èŒ∞ºÅ#∞, Kå~°}∞Å#∞† =∞~˘Hõ=∂@∞ Éèí∂`åÅ#∞, „¿Ñ`åÅ#∞ Ñ≤âßKåÅ#∞, "Õ~˘Hõ=∂@∞ J_»q[O`«∞
ã¨=¸Ç¨Å#∞ ã¨OǨÏiOz "Õ™êÎ_∞» . D q^èOŒ QÍ ^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞#ÿ Ѩ~å„Hõ=∞O`À Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ „áê}˜HÀ\˜x
Ñ‘_çOK«™êQÍ_»∞. =~°O á⁄Ok# QÆ~°fiO=Å¡ J`«x Hõà◊¡‰õΩ á⁄~°Å∞ „Hõ=∂‡~Ú.
Hõ. J@ìà◊¡ `À_»ñ QÀ@Åñ, QÆ@ìÅ∞HõO QÆ∂Åñ „^Àz „Hõ"åº^Œ∞Å`Àñ
A@∞ì q_çã≤ kHÍÊÅ∞~°, Ѩ@ì}=ÚÅ∞ Q˘xÜ≥∞ #`«ñ_»∞ |Å=Ú# #kèáê! 96
* P ^•#=Ù_»∞ =∞ǨHÀѨO`À „ѨǨÏs QÀ_»ÅÃÑ· #∞#fl |∞~°∞AÅ`À ã¨Ç¨ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ HÀ@Å#∞
‰õÄeÛ"Õâß_»∞. K«∞@∂ì ~åHõΔã¨|Å=Ú#∞ "≥∂ǨÏiOz kHÍÊʼnõΩÅÃÑ· ^•_ç KÕâß_»∞. "åà◊§ ~å[^è•h
#QÆ~°=ÚÅ#∞ P„Hõq∞OKå_»∞.
Hõ. Hõ$â◊Öˇ· ã¨O„áêÑ≤`« ^Œ∞, ~°Ìâ◊Öˇ· ã¨~°fiOHõëÈ„QÆ ^≥·`ÕÜ«∂*Ï˝
=â◊Öˇ· xâ◊Å∞#∞, k==ÚÅ∞, kâ◊ ÖˇÅ¡#∞ QÆ@∞ì=_çÜ≥∞ n#`« ##Ѷ¨∂! 97
* D ^•#=Ùx ^è•\˜H˜ ~å„uO|=à◊¥¡, Ö’HÍÅ∂ Hõ$tOz áÈÜ«∂~Ú. kâ◊Å∞ ^Œ∞~°Ìâ◊#∞ á⁄O^•~Ú.
ã¨$+≤ì ã¨=∞ãÎ̈=¸ x~°O‰õΩâ◊√_≥·# P xâßK«~°∞x âßã¨<åxH˜ =â◊"≥∞ÿáÈ~ÚOk. Ö’Hõ=∞O`å Jun#OQÍ J`«x
P[˝‰õΩ Hõ@∞ì|_çáÈ~ÚOk.
=. =∞é˜Ü«Ú # ^•Ì#"ÕO„^Œ∞O_»∞ q„^Œ∞=∞ ™Èáê#O|∞Å∞#∞, =∞~°Hõ`« =∞}˜=∞Ü«∞ „Ѩ^Õâ◊O|∞Å∞#∞
"≥^· ∂Œ ~°º~°`fl« ã¨OÎ Éèí ã¨=Ú^ŒÜ∞« O|∞Å∞#∞, [O„kHÍã¨xflÉèí ã¨Ê\
ù H˜ õ ã¨OѶ∞¨ \˜`« ‰õΩ_»ºO|∞Å∞#∞, |^Œ‡~åQÆ
Ñ‘~î° Hõ#Hõ Hõ"å@ ˆQǨÏm q@OHõ "å`åÜ«∞#O|∞Å∞#∞, qÅO|=∂# =ÚHÍΠѶ¨Å^•=∞ q`å#â’aè`«
^èŒ=à◊ Ѩ~°ºOHõO|∞Å∞#∞, qq^èŒ qz„`« q=∂#O|∞Å∞#∞, x~°O`«~° ã¨∞~°aè ‰õΩã¨∞=∞ Ѷ¨Å Éèíi`«
áê^ŒÑ¨ =∞Ǩϟ^•º#O|∞Å∞#∞, ¿ÇÏ=∂~°qO^Œ ™œQÆOkèHõ |O^èŒ∞~° ã¨~À=~°O|∞Å∞#∞, ~°=∞}©Ü«∞
~°`«fl „áê™ê^Œqâı+¨O|∞Å∞#∞, =∞<ÀǨÏ~° Ѩi=∞à◊j`«Å =∞O^Œ=∂~°∞`«O|∞Å∞#∞, =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°
x#^Œ H©~°HÀH˜Å‰õΩÅ HÀÖÏǨÏÅO|∞Å∞#∞ QÆey qâ◊fiHõ~°‡ xi‡`«Oɡ· „`≥·Ö’Hõº~å[ºÅH©Δ‡ â’aè`«Oɡ·#
=∞¿ÇÏO„^Œ Éèí=#O|∞ ™⁄zÛ. 98
* JѨC_»∞ P ~åHõΔã¨~åA ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x ~å[ =∞Ok~°O P„Hõq∞OK«\ÏxH˜ "≥àϧ_»∞.
^Õ=teÊ J~Ú# qâ◊fiHõ~°‡ xi‡Oz# P =∞ǨÉèí=# "≥·Éèí=O K«∂z k„Q̓ùOu K≥O^•_»∞. P Éèí=#O
ѨQÆ_®Å "≥∞@¡`À „ѨHÍtã¨∂Î LOk. JHõ¯_» ZHõ¯_» K«∂z<å =∞~°Hõ`åÅ∞! =∂}˜HͺÅ∞! ã¨ÎOÉèÏÅ∞ K«∂¿ãÎ
"≥·_»∂~åºÅ`À ~°`«<åÅ`À "≥∞~°ã≤áÈ`«∞<åfl~Ú. Ѩ^Œ‡~åQÍÅ∞ K≥H˜¯# ã≤OǨã¨<åÅ∞! "≥<≥flÅÅ =O\˜ `≥Å¡x
ã¨Ê\
ù H˜ ÍÅ QÀ_»Å» ∞, |OQÍ~°ÑÙ¨ `«Å∞ѨÙÅ∞, J`«∞º#fl`«"∞≥ #ÿ ^•fi~åÅ∞, JO^•Å H˜\H˜ Å© ∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨~∞° ã¨∞<Î åfl~Ú.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 29
=∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# =Ú`åºÅǨ~åÅ ^ŒO_»Å`À, `≥Å¡x Ѩ@∞ìKåOkhÅ`À â’ÉèÏÜ«∞=∂#OQÍ L#fl ѨOki
=∞OKåÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ Ѩ~°=tOѨ*Ëã¨∞Î<åfl~Ú. P Éèí=#O K«∞@∂ì JO^Œ"≥∞ÿ# ÃÑ^ŒÌ L^•º#=#O LOk.
JHõ¯_» J`«_»∞ qǨÏiOKÕ ~°Hõ~°HÍÖˇ·# q=∂<åÅ∞<åfl~Ú. JHõ¯_ç K≥@∞¡ x`«ºO ã¨∞QÆO^èŒã¨∞=∂Å`À,
=∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ Ѷ֨ ÏÅ`À ÉèÏ~°OQÍ =Oy L<åfl~Ú. P „ѨH¯õ <Õ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞! JO^Œ∞Ö’ #=Ùfi`«∞#fl
|OQÍ~°∞ Hõ=∞ÖÏÅ∞! ™œQÆOkèHõ ѨÙëêÊÅ∞! P K≥O`«<Õ ~°=∞}©Ü∞« "≥∞#ÿ Éè=í O`«∞Å∞! Jq ~°`åflÅ`À =∞#ã¨∞û#∞
~°OlOѨ*ãË ∞¨ <Î åfl~Ú. P „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ Ñ≤ÅQ¡ ÍÅ∞Å∞ K«ÅQ¡ Í "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ gã¨∂Î ã¨∞"åã¨#Å∞ q~°l=Ú‡`«∞<åfl~Ú.
JHõ¯_Õ zÅ∞HõŠѨÅ∞‰õΩÅ∞, HÀH˜ÅÅ áê@Å∞ ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ uÜ«∞ºQÍ qxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
J@∞=O\˜ =ÚÖ’¡HÍÅ Sâ◊fi~°ºO`À q~ålÖË¡ ^Õ"ÕO„^Œ Éèí=#OÖ’xH˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ „Ѩ"ÕtOKå_»∞.
=∞. kuѨل`«∞ÎO_»∞ [QÆ„`«ÎÜ≥ÿ∞HõqÉèí∞ñ_≥· ^Õ"ÕO„^Œ ã≤OǨã¨<À
^Œú`«∞ñ_≥· Ü«ÚO_» ǨÏ~åK«∞º`åO|∞[Éèí=ÙÖò ^ŒÑ¨ÊOQÆ cèu<£ ã¨=∂
QÆ`«∞Öˇ· `«H˜¯# Ü«∞HõΔ H˜#fl~°=∞~°∞^ŒæO^èŒ~°fi ã≤^•ú^Œ∞ ÖÏ
#`«∞Öˇ· HÍxHõ ezÛ H˘Å∞Î ~°`«x<£ <å<å „Ñ¨HÍ~°O|∞Å<£. 99
* ~åHõΔã¨~åA ^Õ"ÕO„^Œ ã≤OǨã¨#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx „uÖ’Hõ<å^äŒ∞ _»Ü«∂º_»∞. W`«x ^Œ~°ÊO K«∂z
„|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ `«Ñʨ `«H¯˜ # ^Õ=`«ÅO`å ÉèÜ
í ∞« „ÉèÏO`«∞Öˇ<· å~°∞. Ü«∞‰õΩΔ Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, ™ê^è∞Œ ºÅ∞,
QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O`å KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ, t~°ã¨∞ûÅ∞ =Oz J=∞~°q~Àkè
J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ HÍ#∞HõezÛ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ J_»∞QÆ∞ʼnõΩ =∞_»∞QÆ∞ÖÁ`åÎ~°∞. Hõ~°∞}˜OK«∞=∞x
â◊~°}∞"Õ_»™êQÍ~°∞.
âß. U kHÍÊÅ∞~°ñ Ez <Õñ _»Å∞QÆ∞<À ÜÕ∞ ^Õ=Ù |OkèOK«∞<À
ÜÕ∞ kQ̓ùQÆ=Úg∞ñ^Œ ^•_ç K«#∞<À ÜÕ∞ „áê}∞ÅO [OѨÙ<À
~¸ ^≥·`Õºâ◊fi~°∞ñ _»OK«∞ <˘O_˘~°∞Å∞ ^•iO„^•^Œ∞ ÖÏ™ê÷# Éèí∂
"Õk<£ "≥∞Å¡# xH˜¯ K«∂`«∞~°∞ ÉèíÜ«∂q~°∂ƒù`« ~À=∂OK«∞Öˇ·. 100
* D ~åHõΔã¨~åA D ~ÀA U kHÍÊʼnõΩÅg∞^Œ =∞O_çѨ_»`å_À, U ^Õ=Ù}˜‚ |Okè™êÎ_À, U „Ѩ^Õâ◊O
ÃÑ· ^•_ç KÕ™êÎ_À, Z=i „áê}ÏÅ∞ f™êÎ_À, ZѨC_»∞ Uq∞ P*Ï˝Ñ™≤ êÎ_À Jx WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ kHÍÊʼnõΩÅ∞
XH˘¯Hõ¯~°∂ ÉèíÜ«∞O`À Xà◊√§ QÆQÆ∞~˘Ê_»∞=QÍ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ H˘Å∞=Ù#fl "ÕkHõ"≥·¿Ñ "≥∞Å¡QÍ xH˜¯ xH˜¯
K«∂ã¨∞OÎ \Ï~°∞.
ã‘. HÀÖÏǨÏÅ=Ú =∂x H˘Å∞=Ùñ_ô ã¨∞~°ÖÏ~°! `«Åñy nqOѨÙñ_ô `«Ñ¨ã¨∞ÖÏ~°!
Ѷ¨}∞ Öˇ`«Î‰õΩñ_»∞ xH˜¯ Ѩ#flˆQO„^Œ=ÚÖÏ~°! „Ѩ}`«∞Öˇ· K«#∞ñ_ç kHÍÊÅ∞ÖÏ~°!
QÍ#O|∞ ¿ãÜ«Úñ_ô QÆO^èŒ~°fi=~°∞ÖÏ~°! ã¨O^Œ_çñ |_»‰õΩñ_ô ™ê^èŒ∞ºÖÏ~°!
Ü«∂_»∞ñ_ô #$`«ºO|∞ ÅѨû~À[#∞ÖÏ~°! KÕiHõ „"≥Ú‰õΩ¯ñ_ô ã≤^Œ∞úÖÏ~°!
30 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. â◊√^ŒúHõ~°∂Ê~° "åã≤`« ã¨∞~°aè =∞^èŒ∞~°, Éèí=º #∂`«# "≥∞ÿˆ~Ü«∞ áê#[x`«
ã¨∞Yqb#`« #=∞~åi ™⁄H˜¯<åñ_»∞, âßOu ÖË^ŒO„_»∞ xK«ÛÅ∞ñ *Ï~°∞ ÅkèѨ! 101
* JѨÙ_»∞ P „Ѩ^Õâ◊=∞O`å ~åHõΔã¨Éèí@∞Å∞ u~°∞QÆ∞`«∂ – F ã¨∞~°ÖÏ~å! HÀÖÏǨÏÅO Hõ\˜ìÃÑ\˜ì ã¨iQÍ
¿ã= KÕÜ«∞O_ç. `åѨã¨∞ÖÏ~å! ^•#"Õâ◊fi~°∞}˜‚ nqOK«O_ç. <åˆQO„^Œ∞ÖÏ~å! `«ÅÅ∞ =Oz u~°QÆO_ç.
kHÍÊʼnõΩÖÏ~å! q#Ü«∞OQÍ #=∞㨯iOz "≥à◊¡O_ç. QÆO^èŒ~°∞fiÖÏ~å! QÍ#O KÕÜ«∞O_ç. ™ê^èŒ∞ºÖÏ~å! ã¨O^Œ_ç
KÕÜ«∞HõO_ç. JѨû~°ã¨ÖÏ~å! =∂ P#O^•xH˜ P_»O_ç. ã≤^Œ∞úÖÏ~å! t~°ã¨∞Å∞ =Oz „"≥ÚHõ¯O_ç. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
ѨKÛ« Hõ~∂° Ê~°ÑÙ¨ Ѩs=∞àÏÅ uÜ«∞ºx =∞^è∞Œ =Ù#∞ „`åy ™œYºOQÍ =∂ „ѨÉ∞íè =Ù x„kã¨∞<Î åfl_»∞. J=∞~°∞ÖÏ~å!
JÅ¡i KÕÜ«∞HõO_ç! – Jx ~°Hõ ~°HÍÅ∞QÍ ÃÇÏK«ÛiHõÅ∞ KÕÜ«∞™êQÍ~°∞ –
âß. bÖ’^•º# Å`å x"åã¨=ÚÅÖ’ bÖÏ=f Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·
ǨÖÏáê# q=~°ú=∂# =∞^Œ Ö’ÖÏ=$`«Î `å„=∂‰õΔΩñ_≥·
ˆHoO ^ÕÅñQÆ <Õ#∞ñ ^Œ∞O|∞~°∞ñ_»∞ ã¨Ow`« „Ѩã¨OQÆO|∞Å<£
"åÖÏÜ«∞O|∞ñ QÆ~°OQÆñ *ËÜ«Ú^Œ∞=Ú ^Õ=^Õfi+≤ #∞sfiâ◊fi~å! 102
* ^è~Œ ‡° ~å*Ï! ã¨fi~°Öæ ’HõOÖ’x â◊$OQÍ~° =#OÖ’ ѨÙ=ÙfiÅ á⁄^Œià◊Ö¡ ’ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ `«# ÉèÏ~°ºÜ≥∞ÿ #
bÖÏ=f^Õq`À qǨÏiã¨∞Î<åfl_»∞. =∞^èŒ∞=Ù#∞ ¿ãqOK«@O=Å¡ =∞kOzáÈ~Ú K«eOKÕ Z„~°x Hõà◊§`À ˆHm
q<À^•ÅÖ’ b#"≥∞ÿ L<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <Õ#∞, P `«∞O|∞~°∞_»∂ ‰õÄ_® =∂ g}ÅÃÑ· ã¨Ow`«OÖ’x
ã¨~°ã¨"≥∞ÿ# ã¨OQÆ`«∞Å∞ ѨeH˜ã¨∂Î P ~åHõΔã¨~åA#∞ P#O^ŒÑ¨~°∞ã¨∂Î LO_Õ"åà◊§O.
Hõ. Ü«∂QÆ=ÚÅ∞ |∞^èŒ∞Å∞ ^èŒ~°}©, ÉèÏQÆ=ÚÅO *ËÜ«ÚK«∞O_»ñ |é`≥Oz ǨÏq
~åƒùQÆ=ÚÅ∞ ^•# ÔH· H˘#∞ñ, *ÏyOѨñ_»∞ ^≥·`«∞ºñ _»=∞~°ã¨OѶ¨∞O|∞#‰õΩ<£. 103
* Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ü«∂l˝‰õΩÅ∞ Ü«∂QÍÅ∞ KÕã¨∞ÎO>Ë P ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ `å<Õ =zÛ Ü«∂QÍÅÖ’
^Õ=`«Å‰õΩ ~å=Åã≤# ǨÏq~åƒùQÍÅ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ |ÖÏ`å¯~°OQÍ fã¨∞‰õΩ "≥àı¡"å_»∞. JO`ÕHÍx ^Õ=`«Å#∞
J@∞ Hõ<≥fluÎ K«∂_»xKÕÛ"å_»∞ HÍ^Œ∞. "å\˜x "åà◊¡H˜ ^ŒHõ¯xKÕÛ"å_»∂ HÍ^Œ∞.
ã‘. ã¨HõÅ =∞ǨnfiѨ ã¨Ç≤Ï`« qâ◊fiOÉèí~å ã¨÷ex ^Œ∞#flHõ ѨO_»∞ ã¨ã¨ºK«Ü«∞=Ú,
HÍ=∞^èÕ<åfi^Œ∞Å Hõ~°}˜ #~°∞÷Å∞ QÀ~°∞ HÀ~°∞¯Å∞ QÆQÆ#O|∞ QÆ∞iÜ«ÚK«∞O_»∞,
=#x^èŒ∞ ÖË_»∞#∞ "åÇ≤Ïh ã¨O^ÀǨÏ=ÚÅ∞#∞ gK«∞Å ~°`«fl=ÚÅ∞ =Ç≤ÏOK«∞,
#∞sfi~°∞ǨÏO|∞Å∞ <˘Hõ¯ HÍÅO|∞# #dÅ~°∞Î QÆ∞}=ÚÅ #uâ◊~ÚÅ∞¡,
`Õ. #O|∞ ã¨OѨÓi`« „^À}∞ ÅQÆ∞K«∞ <˘Ñ¨Cñ, |~°fi`«O|∞Å∞ ã¨~°fikHÍÊÅ qq^èŒ
QÆ∞}=Ú ÖˇÅ¡#∞ ^•<≥ ÔH·H˘#∞K«∞ ^≥·`«º, qÉèí∞ñ_»∞ „`≥·Ö’Hõº~å[º ã¨O=$kú #∞O_». 104
* ã¨=∞ãÎ̈ kHÍÊʼnõΩÅ QÆ∞}qâıëêÅ`À q~ålÅ∞¡`«∂ P ~åHõΔã¨~åA Ѩiáêeã¨∞ÎO>Ë =¸_»∞Ö’HÍÅ∞
‰õÄ_» áê_çÑO¨ @Å`À, ~°`fl« ~åã¨∞Å`À, ã¨HÅõ Sâ◊fi~åºÅ`À xO_ç LO_Õq! ã¨HÅõ nfiáêÅ`À Éè∂í =∞O_»Å=∞O`å
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 31
^Œ∞#fl‰õΩO_® ѨO@Å∞ ѨO_Õk. HÍ=∞^èÕ#∞=Ù HõÅÊ=$HõΔ=Ú=Öˇ J~°∞÷Å∞ HÀi# q^èŒOQÍ PHÍâ◊O =i¬OKÕk.
ã¨ÑΨ ã¨=Ú„^•Å∞, #n#^•Å∞ ~°`fl« ~åã¨∞Å#∞ Wã¨∞OÎ _Õq. =$HΔÍÅ∞ XHõ¯HÍÅOÖ’<Õ Jxfl q^è•Å |∞∞`«∞^è~Œ å‡Å∞
Hõey ~°Hõ~°HÍŠѨÓÅ∞, Ѩà◊√§ „Ѩ™êkOKÕq. H˘O_» Ö’Ü«∞Å∞ #n[ÖÏÅ`À xO_ç Hõ#∞flŠѨO_»∞=ÙQÍ
HõxÊOKÕq.
=. W@∞¡ ã¨HõÅ k‰õΩ¯Å∞ xi˚Oz, Ö’ÔH·Hõ<åÜ«∞‰õΩO_≥·, `«# ~ÚKåÛù„ѨHÍ~°O|∞# xO„kÜ«∞ã¨∞YO|∞
Å#∞Éèqí OK«∞K«∞O, ^ŒxÜ«∞Hõ âß„ã¨=Î ∂~°Oæ |∞ #u„Hõq∞Oz, qiOz =~°[x`« ^Œ∞~åfi~° QÆ~åfiuˆ~HõO|∞#
ã¨∞Ѩ~åfi~åu Ü≥ÿ∞â◊fi~°º=O`«∞O_≥· ÃÑ^ŒÌ HÍÅO|∞ ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«Ú<≥_». 105
* D q^èOŒ QÍ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ k‰õΩ¯Åhfl [~ÚOz, kHÍÊʼnõΩ ÅO^Œih `«#‰õΩ =â◊O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞.
Ö’HõO "≥Ú`åÎxH˜ UÔH·Hõ <åÜ«∞‰õΩ _»Ü«∂º_»∞. Ü«∞^äÕK«ÛùQÍ WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∂Î, ^•x`À `«$Ñ≤Î
Ѩ_»‰õΩO_® âß„ã¨Î =∞~åº^ŒÅ#∞ ‰õÄ_® Ju„Hõq∞OKå_»∞. q^è•`« WzÛ# =~°|ÅO=Å¡ ÃÑÅ∞¡aH˜# ^Œ∞~åfi~°
QÆ~°fiO`À qé]gQÍ_»∞. =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°º=O`«∞_≥· D q^èŒOQÍ KåÖÏHÍÅO ~å[ºO KÕÜ«∞™êQÍ_»∞.
L. Z#flñ_»∞ =∂‰õΩ k‰õΩ¯QÆÅ! ^≥#flñ_»∞ ^≥·`«∞ºx ÉÏ^èŒ =∂#∞? "Õ∞
"≥∞#flñ_»∞ =$kúñ ÉÁO^ŒñQÆÅ? "≥∞=fi~°∞ ~°HõΔ‰õΩ ÅOK«∞ ^Õ=`å
H˜#fl~° ã≤^Œú ™ê^茺 =Úx MËK«~° <åÜ«∞‰õΩ ÖÏ„â◊~ÚOz ~å
Ѩ#flQÆ`«Å∞Ê Éèí∂i Éèí=|O^èŒq"≥∂K«#∞ñ |^Œ‡Ö’K«#∞<£. 106
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=`«Å∞, H˜#fl~°∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, MËK«~°∞Å∞, =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å~°O^Œ~°∂ =ÚH˜Î^•~Ú J~Ú# âı+¨âß~Úx =∞#ã¨∞Ö’ `«ÅK«∞H˘O@∂ ''^Õ"å! "Õ∞=Ú q=ÚH˜Î á⁄O^Õk
ZѨC_»∞? =∂‰õΩ P ~åHõΔã¨∞x Ñ‘_» `˘ÅˆQk ZѨC_»∞? "Õ∞=Ú ÉÏQÆ∞ Ѩ_Õk Z#fl_»∞? =∞=∞‡efl ~°HΔ̃OKÕ"å~°∞
Z=~°∂ ÖË~å? =∂‰õΩ =∞Oz ~ÀAÅ∞ ZѨC_»∞ =™êÎ~Ú?——Jx zOuOKÕ"å~°∞.
=. W@∞¡ ^•#"ÕO„^Œ∞x Ü«Ú„QÆ^OŒ _»O|∞#‰õΩ "≥éz Ü«∞##º â◊~}
° ∞Öˇ· ~°ÇϨ 㨺O|∞# #O^Œé∞O QÆ∂_çH˘x. 107
* D q^èŒOQÍ "å~°O^Œ~°∂ ^•#"ÕO„^Œ∞x ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ~å[^ŒO_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç JÉèíÜ«∞q∞zÛ
~°H˜ΔOKÕ "å~°∞ ÖËHõ XHõ<å_»∞ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ ã¨=∂"Õâ◊O [iÑ≤ `«=∞ ^•ã¨ºq=ÚH˜ÎÔH· PÖ’zOK«™êQÍ~°∞.
L. ZHõ¯_» #∞#fl "åñ_»∞ [QÆnâ◊fi~°∞ñ? _®`«‡=∞Ü«ÚO_»∞ =∂^èŒ=ÙO
_≥Hõ¯_ç ˆHñÔQ âßO`«∞Å∞ =Úhâ◊√Å∞ aè‰õΔΩÅ∞ ~å~°∞ „Hõ=∞‡éO
k‰õΩ¯Å<≥Å¡ <≥‰õΩ¯_»∞ `«∞kO *Á~° kHõ¯QÆ∞ #\˜ì k‰õΩ¯ÔH·
„"≥ÚÔH¯^Œ "Õ∞=Ú Ç¨Ïã¨ÎÜ«ÚQÆ=ÚÖò =Ú‰õΩoOz =∞nÜ«∞ ~°HõΔ‰õΩ<£. 108
* [QÆ`«∞ΉõΩ „ѨÉèí∞"≥·# P [<å~°Ì#∞_»∞ ZHõ¯_» L<åfl_»∞? P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# P JK«∞º`«∞_»∞
ZHõ¯_»‰õΩ "≥àϧ_»∞? âßO`«∞Å∂, =Úhâ◊fi~°∞Å∂, =∞ǨÏ~°∞¬Å∂ U k=º Ѩ^•xH˜ "≥o§ uiy~å~À, P
Ѩ~°=∞ Ѩ^ŒOÖ’ LO_Õ Ñ¨~°O^è•=ÚxH˜, k‰õΩ¯Å∞ Jxfl\˜H© k‰õΩ¯J~Ú# P k=º=¸iÎH˜, z=iH˜
32 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
qâ◊fi=∞O`«\˜h `«#Ö’ qb#O KÕã¨∞H˘<Õ P q+¨μ‚=¸iÎH˜ "Õ∞=Ú Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∂ ZuÎ =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOK«
=Åã≤#kQÍ „"≥Ú‰õΩ¯H˘O@∞<åfl=Ú.
=. Jx =∞é˜ÜÚ« <åǨ~°x„^ŒÅ∞ =∂x, z`«OÎ |∞Å∞ Ѩ~åÜ«∞`«OÎ |∞Å∞ QÍhHõ ã¨=∂Ç≤Ï`« |∞^Œ∞Öú ·ˇ ÉèQí =Æ O
`«∞O_»∞#∞, =∞ǨѨÙ~°∞+¨μO_»∞#∞, =∞Ǩ`«∞‡O_»∞#∞, qâ◊√^Œú *Ï˝<å#O^Œ =∞Ü«ÚO_»∞#∞ <≥#· ǨÏ$+‘Hˆ â◊√#‰õΩ
#=∞㨯iOK«∞K«∞#fl Ü≥∞_», "Õ∞Ѷ∞¨ ~°=ã¨=∂# QÆOcè~° x#^ŒO|∞# kâ◊Å∞ „"≥∂~ÚOK«∞K«∞ ™ê^è∞Œ ʼnõΩ
#ÉèÜ
í ∞« O|∞ QÍqOK«∞K«∞, ^Œ$â◊º=∂#∞O_»∞ QÍHõ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_≥#· ǨÏi ~Ú@¡xÜ≥∞. 109
* Jx "å~°O^Œ~∂° PǨ~°x„^ŒÅ∞ =∂#∞H˘x, UHÍ„QÆz`«OÎ `À xâ◊ÛÅ |∞kú"É·≥ =íè O`À ÉèQí =Æ O`«∞_»∂,
=∞Ǩ`«∞‡_»∂, x~°‡Å *Ï˝<å#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, 㨈~fiO„kÜ«∂ʼnõÄ JkèѨf J~Ú# JK«∞º`«∞xH˜ #=∞
™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞. WO`«Ö’ "Õ∞Ѷ¨∞ QÆ~°˚# =O\˜ QÆOcè~° ã¨fi~°O`À kâ◊Å∞ =∂~°∞„"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ HõO\˜H˜
HõxÊOK«‰õΩO_® Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# NǨÏi ™ê^èŒ∞ ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ·# ^Õ=`«Å‰õΩ ^è≥·~°ºO K≥ѨC`«∂ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
=∞. ÉèíÜ«∞=ÚO *ˇO^Œ‰õΩñ_»Ü«∞º x~°˚~°=~°∞Öò! Éèí„^ŒO|∞ g∞ HõÜ≥∞º_»∞<£,
[Ü«∞=ÚO ÖÏÉèí=Ú Éèí∂`«ã¨O`«uH˜ =∞`«ûO^Œ~°≈# „áêÑ≤Î #
=ºÜ«∞"≥∞ÿ KÕ~°∞, <≥é∞OQÆ∞^Œ∞<£ kuã¨∞`« "åºáê~° ÉèÏëê qѨ
~°ºÜ«∞=ÚÖò, HÍÅ=Ú QÆ∂_»ñ [OÃÑ^Œñ, [#∞O _»O^•ñHõ g∞ „`À=Å<£. 110
* ^Õ=`å „âı+¨μªÖÏ~å! ÉèíÜ«∞Ѩ_»HõO_ç. <Õ#∞ g∞‰õΩ JÉèíÜ«∞O Wã¨∞Î<åfl#∞. g∞‰õΩ ˆHΔ=∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
<Õ#∞ =™êÎ#∞. <å ^Œ~°≈#ÉèÏQƺO KÕ`« r=HÀ\˜H˜ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# [Ü«∞O „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ÖÏÉèíO KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok.
^Œ∞+¨μ_ì #·≥ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ KÕã∞¨ #Î fl Jâß„ã‘Ü
Î ∞« "≥∞#ÿ ^Œ∞+¨¯$`åºÅ∞ <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. "å_çH˜ HÍÅO =¸_»∞`«∞Ok.
<Õ<Õ ã¨OǨÏi™êÎ#∞. JѨÊ\˜=~°‰õΩ g∞~°∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ HÍÅO QÆ_»∞ѨÙ`«∂ LO_»O_ç.
P. â◊√^Œú ™ê^èŒ∞ÅO^Œ∞ ã¨∞~°ÅO^Œ∞ „â◊√`«∞ÅO^Œ∞, QÀ=ÙÅO^Œ∞ q„ѨHÀ\˜Ü«∞O^Œ∞
^èŒ~°‡Ñ¨^ŒqÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œye <å Ü«∞O^Œ∞ "åñ, _≥#flñ _»Å∞QÆ∞ <åñ_≥ Ç≤ÏO㨠<˘O^Œ∞. 111
* ™ê^è∞Œ ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ ÉÏkèOKÕ"å_»∂, ^Õ=`«Å#∞ "ÕkOè KÕ"å_»∂, q„ѨÙÅÃÑ· „HÀkèOKÕ"å_»∂, "Õ^•Å#∞
xOkOKÕ"å_»∂, QÀ=ÙÅ#∞ YO_çOKÕ"å_»∂, ^è~Œ ‡° Ѩ^OŒä `«ÑÊ≤ <åÃÑ· â◊„`«∞`«fiO ѨÓx#"å_»∂ Z‰õΩ¯= HÍÅO
xÅ∞=_»∞. Ѩ`«#"≥∞ÿ áÈ`å_»∞.
Hõ. Hõ#flH˘_»∞‰õΩ â◊=∞ ^Œ=∞ ã¨O, Ѩ#∞flñ_»∞ xÔ~·fi~°∞ñ _»#Hõ „ѨǨ¡^Œ∞x "åñ
_≥#flñ_»∞ ~À+¨O|∞# <å, Ѩ#fl`« <˘OkOK«∞ <åñ_≥ Ѩ\˜ì =kèO`«∞<£. 112
* P ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ `«# Hõ#fl H˘_»∞HÔ #· „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ |∞kú=∞O`«∞_»h, â◊=∞ ^Œ=∂k ã¨^∞Œ }
æ ã¨OѨ#∞fl_»h†
J*Ï`«â„◊ `«∞=Ù Jh „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ U HÀâß<å ÖˉΩõ O_® ZѨC_»∞ Ç≤ÏOã≤™êÎ_À, JѨC_Õ g}˜‚ <Õ#∞ =kèOz
"Õ™êÎ#∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 33
âß. "Õ^èÀ^Œ`«Î=~° „Ѩ™ê^Œ QÆi=∞<£ gñ _çO`«"åñ_≥· q∞=Ú<£
ÉÏ^èŒO ɡ@∞ìK«∞ #∞#fl"åñ_»x =∞k<£ ÉèÏqO`«∞, ÉèÏqOz <Õ
™êkèOѨO ^Œé˜QÍ^Œ∞, HÍ=Ù#ñ QÆ_»∞<£ Ãã·iOzu<£, g∞ñ^Œ@<£
™êkèO`«∞<£ ã¨∞~°ÖÏ~°! <Õñ_»∞ K«#∞ñ_® â◊OH˜OѨ g∞ ˆH\˜H˜<£? 113
* D ^•#=Ù_»∞ „|Ǩχ=~° „ѨÉèÏ=O =Å¡<Õ Hõ#∞flHÍ#‰õΩO_® WO`«"å_≥·, ^Õ=`«Å#∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞
ÉÏkèã¨∞Î<åfl_»∞. <å‰õΩ ã¨~°fi=¸ `≥Å∞ã¨∞. HÍx <Õ#∞ "å}˜‚ ã¨OǨÏiOK«\ÏxH˜ Wk ã¨=∞Ü«∞O HÍ^Œ∞. Hõ#∞Hõ
KåÖÏ =~°‰õΩ ã¨Ç≤Ïã¨∞Î<åfl#∞. WHõ g∞^Œ "å}˜‚ ã¨OǨÏi™êÎ#∞. g∞‰õΩ â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨O^ÕÇ≤ÏOK«Hõ
"≥o¡~°O_ç.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^Œ#∞[=∞~°Ì#∞O_»∞ xˆ~ÌtOz#, xeOѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞ Q˘x „"≥ÚH˜¯ ~°Hõ¯ã¨∞O_»∞ „=∞QÆ∞æ@
xHõ¯O |x `«=∞ `«=∞ k‰õΩ¯Å‰õΩO [xi. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ#‰õΩ qz„`« K«i„`«∞Å∞ #Å∞=Ù~°∞ Ѩل`«∞
Å∞^ŒƒùqOz ~°O^Œ∞. 114
* Jx D q^èŒOQÍ ~åHõΔ™êO`«‰õΩ_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ^Õ=`«Å‰õΩ JÉèíÜ«∞ q∞KåÛ_»∞. ^Õ=`«Å∞ P
™êfiq∞H˜ #=∞㨯iOz u~°∞QÆ∞=ÚYO Ѩ\Ïì~°∞. ' WHõ =∞# HõëêìÅ∞ QÆ>ˇìH˜¯#>Ë¡, D ^Œ∞~å‡~°∞æ_çH˜ HÍÅO
ã¨g∞Ñ≤OzOk. "å_»∞ <åâ◊#=∞=@O `«^䌺O—Jx J#∞‰õΩO@∂ `«=∞ `«=∞ ™ê÷<åʼnõΩ "≥àϧ~°∞.
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜ qz„`«"≥∞ÿ# K«i„`« QÆÅ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞.
-: „ѨǨ¡^Œ K«i„`«=Ú :-
ã‘. `«#Ü«∞O^Œ∞ #dÅÉèí∂`«=ÚÅO^Œ∞ <˘HõÉèíOy ã¨=∞Ç≤Ï`«`«fiO|∞# [~°QÆ∞"åñ_»∞!
ÃÑ^ŒÌÅñ ÉÁ_»QÆ#fl Éèí$`«∞ºx ÔH·=_çñ *Ëi #=∞㨯$`«∞Öò ¿ãÜ«Ú"åñ_»∞!
Hõ#∞fl^À~ÚH˜ ##ºHÍO`« Å_»¤Oɡ·# =∂`«$ÉèÏ==Ú ¿ãã≤ =∞~°Å∞"åñ_»∞!
`«e¡ ^ŒO„_»∞ÅÉèíOy ^èŒ~°‡=`«ûÅ`«#∞ n#∞Åñ QÍ=ñ lOuOK«∞"åñ_»∞
`Õ. ã¨Y∞ÅÜ≥∞_» ™È^Œ~°ã≤÷u [~°∞ѨÙ"åñ_»∞, ^≥·=`«=ÚÅOK«∞ QÆ∞~°∞=ÙÅñ ^ŒÅñK«∞"åñ_»∞
bÅÅO^Œ∞#∞ ÉÁO‰õΩÅ∞ ÖËx"åñ_»∞, Åe`« =∞~åº^Œ∞ñ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞ñ _»kèѨ! 115
* ^èŒ~°‡*Ï! P ^•#"ÕO„^Œ∞x #Å∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅÖ’ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ǨÏiÉèí‰õΩÎ_»∞, ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∞
`«#ÖÏQÍ ÉèÏqOKÕ ã¨=∞^Œi≈. P`«_»∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ Z^Œ∞Ô~·#ѨÙ_»∞ Q“~°=O`À #=∞㨯iOKÕ q#Ü«∞je. W`«~°
„ã‘ÎÅ∞ HõxÊ¿ãÎ `«e¡ÖÏQÍ ÉèÏqOz „ѨHõ¯‰õΩ `˘ÅyáÈÜÕ∞ QÆ∞}=O`«∞_»∞. n#∞ʼnõΩ `«b¡ `«O„_ô `å<Õ J~Ú
P^ŒiOKÕ P„~°ÌǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞. ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å#∞ ™È^Œ~°∞Å ÖÏQÍ K«∂K«∞H˘<Õ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∞. QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞
^≥·=OQÍ H˘eKÕ P^Œ~°≈ q^•ºi÷. Ǩ™êºxÔH·<å J|^Œú=∂_»x ã¨`«º=O`«∞_»∞. D q^èŒ"≥∞ÿ# =∞Op =∞~åº^•
`≥eã≤# =∞Ǩϟ`«Î=Ú_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞.
34 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 116
ã‘. PHÍ~°[#‡ q^•º~°÷=i+¨μªñ_≥· QÆ~°fiã¨Oã¨ÎOÉèí ã¨OQÆ`«∞ñ_»∞ QÍñ_»∞,
qq^èŒ=∞Ǩ<ÕHõ q+¨Ü«∞ã¨OѨ#∞flñ_≥· ѨOKÕO„kÜ«∞=ÚÅKÕñ |@∞ì=_»ñ_»∞,
Éèí=º=Ü≥∂|Å „áêÉèí"À¿Ñ`«∞ñ_≥· HÍ=∞~Àëê^Œ∞Åñ „QÆO^Œ∞H˘#ñ_»∞,
HÍq∞h „Ѩ=ÚY Éè’QÆ=Ú Öˇxfl QÆey# =ºã¨#ã¨Oã¨H˜Î <å =OHõñÉ’ñ_»∞,
P. qâ◊fi=∞O^Œ∞ñ QÆ#fl q#fl Ü«∞~°÷=ÚÅO^Œ∞, =ã¨∞Î^Œ$+≤ìñ *Ëã≤ "åOKè« ~Ú_»ñ_»∞,
^èŒ~°}˜<å^äŒ! ^≥·`«º `«#Ü«ÚO_»∞ ǨÏi Ѩ~° `«O„`«∞ñ_≥· ǨÏ`å#º`«O„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞. 117
* WO`ÕHÍ^Œ∞, ^èŒ~°‡#O^Œ<å! ~°∂Ѩو~YÅ q+¨Ü«∞OÖ’ q^Œº, Sâ◊fi~°ºO q+¨Ü«∞OÖ’ Jkè‰õΩ_≥· ‰õÄ_»
P=O`« QÆ~°fiO ÖËx"å_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞. J<ÕHõ Éè’QÆÉèÏQͺŠ=∞^茺 ÃÑiy<å ‰õÄ_» K«OK«Å`«fiO ÖËx nè~°∞_»∞.
K«H¯õ x =Ü«∞ã¨∞û, =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ `«QæÆ |ÅO L#fl"å_≥<· å HÍ=∞O, „HÀ^èOŒ Z~°∞QÆx "å_»∞. HÍO`«Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞
Éè’QÍÅ∞ Hõà◊§=ÚO^Õ HõxÊã¨∞Î<åfl â◊$OQÍ~°ÉèÏ="Õ∞ P`«x =∞#ã¨∞û‰õΩ ~å^Œ∞. P`«_»∞ Ö’HõOÖ’ Q˘Ñ¨ÊQ˘Ñ¨Ê
Sâ◊fi~åºÅ#∞ K«∂z#ѨÊ\˜H©, "å\˜x QÆ∞iOz q#flѨÊ\˜H© "å\˜x ZѨC_»∂ HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å_»∞ HÍ^Œ∞. P
~åHõΔã¨~åA H˘_»∞ÔH·# „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ x`«ºO Nq+¨μ‚=Ù#∞ QÆ∂ˆ~Û PÖ’K«#! J^Õ P~å@O! J^Õ Pã¨H˜Î!
W`«~°=ÚÖˇ·# PÖ’K«#Å∞ J`«x ^ŒiH˜~å=Ù.
P. ã¨^Œ∞æ}O|∞ ÖˇÅ¡ ã¨OѶ¨∞O|∞Öˇ· =zÛ, Ü«∞ã¨∞~° ~å[`«#Ü«Ú#O^Œ∞ xez
áêã≤ K«#=Ù q+¨μ‚ñ ÉÏÜ«∞x q^èŒ=Ú#, <Õñ_»∞ñ ^Œye Ü«ÚO_»∞ x~°‡ÖÏ`«‡! 118
* ^èŒ~°‡~å*Ï! J#∞HõΔ}O q+¨μ‚=Ù#∞ q_çzÃÑ@ìx P „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Ö’HõOÖ’ LO_Õ =∞OzQÆ∞}ÏÅhfl
`«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ =zÛ P„â◊~ÚOKå~Ú. P ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ ZѨC_»∂ q+¨μ‚=¸iÎx=Öˇ J`«xx q_çzÃÑ\˜ì
áÈ=Ù.
=∞. ѨQÆ"åÔ~·# ã¨∞ˆ~O„^Œ∞Å∞<£ ã¨ÉèíÅÖ’ñ „|Ǩ¡^Œ ã¨OHÍâ◊√Å<£
ã¨∞QÆ∞}À¿Ñ`«∞Å <≥O^Œ∞ "Õ∞ "≥∞é∞ñQÆ =∞OK«∞<£ =$`«Î|O^èŒO|∞Å<£
ÉÁQÆ_»O *Á`«∞Î~°∞ ã¨`«¯gO„^Œ∞Å „H˜Ü«∞<£ Éèí∂<å^äŒ! g∞É’ñ\˜ ã¨
^ŒƒùQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ∞ ^≥·`«º~å[ `«#Ü«Ú<£ ÉÏ\˜Oz H©iÎOѨˆ~! 119
* F =∞Ǩ~å*Ï! „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ~åHõΔ㨠‰õΩÅOÖ’ ѨÙ\Ïì_»x U =∂„`«O ^Õfi+¨O ÖˉõΩO_® â◊„`«∞=ÙÖˇ·#
^Õ=`å„âı+¨μªÅ∞ ‰õÄ_® "åi "åi ã¨ÉèíÅÖ’ ''„ѨǨ¡^Œ∞x =O\˜ QÆ∞}=O`«∞}˜‚ "Õ∞=Ú ZHõ¯_® K«∂_»ÖË^Œ∞——
Jx ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Hõ=ÙÅ∞ á⁄QÆ_ç#@∞¡ ~°Hõ~°HÍÅ =$`åÎÅÖ’ J`«}˜‚ "≥∞K«∞ÛH˘O@∂ LO\Ï~°∞. JÖÏO@ѨC_»∞
g∞ =O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ∞ ^•#=K«„Hõ=iÎ H˘_»∞ÔH·# „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ "≥∞K«∞ÛHÀ‰õΩO_® LO\Ï~å
^èŒ~°‡~å*Ï!
Hõ. QÆ∞}xkè Ü«∞QÆ∞ „ѨǨ¡^Œ∞x, QÆ∞}=Ú Å<ÕHõ=ÚÅ∞ QÆÅ=Ù QÆ∞~°∞HÍÅ=Ú#<£
QÆ}∞uOѨ #â◊HõºO|∞Å∞, Ѷ¨}˜Ñ¨uH˜ |$ǨÏã¨ûuH˜x ÉèÏëêѨuH˜<£. 120
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 35
* „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ã¨∞QÆ∞}ÏʼnõΩ xkè=O\˜"å_»∞. J`«x QÆ∞}ÏÅ QÆ∞iOz ZO`«KÑ≥ Ê≤ <å ã¨=∞Ü«∞O ã¨iáÈ^Œ∞.
P QÆ∞}ÏÅhfl =i‚OKåÅO>Ë ™êHΔÍ`«∞Î P Pkâı+¨μxÔH·<å, ^Õ=`«Å QÆ∞~°∞"≥·# |$ǨÏã¨Êu ÔH·<å, ÉèÏ~°f^Õq
Éèí~°Î J~Ú# „|ǨχÔH·<å ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
=. W@∞¡ ã¨^Œ∞æ} QÆi+¨μªO_»~Ú# „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ ã¨Ç¨Ï[
ã¨O=~°ú=∂# x~°O`«~° ^蕺#~°`«∞O_≥·. 121
* ã¨∞QÆ∞} =O`«∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# P NǨÏix J#∞k#=¸ P~åkèã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
J`«_ç P#O^Œ=∞O`å P ™êfiq∞x ^蕺xOK«@"Õ∞. J`«x ǨÏi ÉèíH˜Î P<å\˜ HÍ<å\˜H© Juâ◊~ÚOzOk.
ã‘. N=Å¡Éèí∞ñ_»∞ ^Œ#∞flñ *Ëi# Ü«∞>ˇÂ¡#ñ *ˇeHÍO„_» <≥=fiiñ *Ë~° =∞éK«∞,
#ã¨∞~åi ^Œ#„"≥∂Å <å_ç#Ü«∞>ˇÂ¡# #ã¨∞~° ÉÏÅ∞~° `À_» <å_» =∞éK«∞,
ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞ñ_»∞ ã¨OÉèÏ+≤Oz #>ˇÂ¡# |~°ÉèÏ+¨Å‰õΩ =∂é∞ѨÅ∞Hõ =∞éK«∞,
ã¨∞~°=O^Œ∞ºñ ^Œ#Ö’#ñ Ez# Ü«∞>ˇÂ¡#ñ *ÁH˜¯ ã¨=∞ã¨ÎO|∞ñ E_» =∞éK«∞,
`Õ. ǨÏiѨ^•OÉè’[Ü«ÚQÆ zO`«<å=∞$`«=Ú#, #O`«~°OQÆO|∞ xO_ç#>ˇÂ¡# #`«ñ_»∞
x`«º ѨiѨÓ~°∞‚ñ _»QÆ∞K«∞ #xflÜ«Ú#∞ =∞éz, [_»`« ÖËHõÜ«Ú #∞O_»∞#∞ [_»∞x ÉèíOy. 122
* XH˘¯Hõ¯™êi P N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù `«# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ#@∞¡ JxÑ≤OKÕk. JÖÏO\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
„ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ `«# ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à@
¡◊ O =∞~°záÈÜÕ∞"å_»∞. =∞~˘Hõ™êi P NǨÏi `«#`À P_»∞`«∞#fl@∞¡
JxÑ≤OKÕk. JѨC_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ `À_ç ÉÏʼnõΩÅ`À_ç P@ÖÏ_»@O =∞~°záÈÜÕ∞"å_»∞. XH˘¯Hõ¯™êi
=∂^èŒ=Ù_»∞ `«#`À =∂\Ï¡_»∞`«∞#fl@∞¡ JxÑ≤OKÕk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z=Ô~·<å ѨÅHõi¿ãÎ =∂@‰õΩ
|^Œ∞Å∞ѨÅHõ@O ‰õÄ_® =∞~°záÈÜÕ∞"å_»∞. =∞~˘Hõ™êi P K«„Hõ^è•ix `«#∞ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡ JxÑ≤OKÕk.
JѨÙ_»∞ `«#‡Ü«∞`«fiO`À „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ã¨~°fi„ѨѨOKå<Õfl =∞~°záÈÜÕ∞"å_»∞. x`«ºO NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
`«ÅK«∞‰õΩO@∂ LO_»@O =Å¡ P ÉèHí Θ ã¨∞^èÅŒ `À J`«x =∂#ã¨=∞O`å xO_çáÈÜÕ∞k. k=º"≥∞#ÿ P#O^ŒO`À
Jhfl =∞~°záÈÜÕ∞"å_»∞. „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH˜ [_»`fi« O P=O`« ‰õÄ_® ÖËHáõ È~Ú<å x`«ºO ^Õ=Ùx QÆ∞iOKÕ PÖ’zã¨∂Î
ÃÑ·H˜ [_»∞xÖÏQÍ HõxÑ≤OKÕ"å_»∞.
âß. áêhÜ«∞O|∞Å∞ „^•=ÙK«∞O QÆ∞_»∞K«∞K«∞<£ ÉèÏ+≤OK«∞K«∞<£ Ǩ㨠b
ÖÏ x„^•^Œ∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O k~°∞QÆ∞K«∞<£ ÅH˜ΔOK«∞K«∞<£ ã¨O`«`«
N<å~åÜ«∞} áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ü«ÚQÆm zO`å=∞$`å ™êfi^Œ ã¨O
^è•#∞O_≥· =∞éK≥<£ ã¨∞~åiã¨∞`«∞ñ _Õ`«kfiâ◊fi=Ú<£ Éèí∂=~å! 123
* ^èŒ~°‡~å*Ï! =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ =∞Ozh~°∞ „`åˆQ@ѨC_»∞, =∂@ÖÏ_Õ@ѨC_»∞ P
=∂^è=Œ Ùx zO`«<.Õ PǨ~°O fã¨∞‰õΩ<Õ@ѨC_»∞, P@ÖÏ_Õ@ѨC_»∞‰õÄ_» P JK«∞º`«∞x 㨇~°}.Ë #_»∞ã¨∞<Î åfl,
#=Ùfi`«∞<åfl <å~åÜ«∞} ^蕺#"Õ∞. z=~°‰õΩ x„^ŒÖ’‰õÄ_» P h~°*ωõΔΩx HõÅ=iO`«ÖË. D q^èŒOQÍ
36 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x K«~°}Ï~°qO^Œ ã¨O㨇~°}=∞<Õ J=∞$`åxfl P™êfikOz P "≥∞ÿHõOÖ’ D Ö’HÍ<Õfl
=∞~°záÈ~Ú# =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞!
ã‘. "≥·‰õΩO~î° zO`å q=i˚`« KÕ+¨μìñ_≥· Ü≥ÚHõ¯ñ_»∞ <Õ_»∞K«∞ <˘Hõ¯KÀ@,
#„âßO`«Ç¨ÏiÉèÏ=<å~°∂_è» z`«∞Îñ_≥· Ü«Ú^Œú`«∞ñ_≥· áê_»∞ <˘Hõ¯KÀ@,
q+¨μ‚ñ _çOuÜ«∞ HÍx "Õé˘O_»∞ ÖË ^Œx Ü≥ÚuÎe #QÆ∞K«∞O_»∞ <˘Hõ¯KÀ@,
#e<å‰õΔΩñ _»#∞x^è•#=Úñ QÆO\˜ <Õ #x Ü«Úaƒ QÆO`«∞Å∞ "≥· K«∞ <˘Hõ¯KÀ@ñ,
P. |Å∞‰õΩ <˘Hõ¯KÀ@ñ |~°"Õ∞â◊√ñ ˆQâ◊=Ùñ, „|}Ü«∞ǨÏ~°¬ [x`« ÉÏ+¨Êã¨eÅ
q∞o`«Ñ¨ÙʼnõΩñ_≥· xg∞e`« <Õ„`«∞ñ_≥·, Ü≥ÚHõ¯KÀ@ xez Ü«¸~°‰õΩO_»∞. 124
* „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ XH˘¯Hõ¯™êi ǨÏi㨇~°}OÖ’ =Úxy "≥∞ÿ=∞~°z XO@iQÍ ‰õÄ~˘Ûx U_»∞ã¨∂Î
LO_Õ"å_»∞. JO`«∞ÖËx ǨÏiÉèHí Θ xO_ç# =∞#ã¨∞û`À XH˘¯Hõ¯™êi q+¨μH‚ ~© #ΰ Å#∞ Q˘O`≥uÎ QÍ#O KÕ¿ã"å_»∞.
q+¨μ‚"Õ `«Ñ¨Ê "ÕÔ~=~°∂ ÖË~°x QÆ\˜ìQÍ "åkã¨∂ΠѨHõѨHõ #"Õfi"å_»∞. =∞~˘Hõ™êi. 'Hõ=∞ÖωõΔΩ_»<Õ ÃÑxflkèx
Hõ#∞flÖÏ~å K«∂Kå#∞— Jx á⁄OyáÈ`«∂ QÆO`«∞ÖË¿ã"å_»∞ "Õ~˘Hõ™êi. =∞~˘Hõ™êi '=∂^è"Œ å! =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ<å!—
Jx "≥∞ÿ=∞~°z Ñ≤Å∞ã¨∂Î P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ ~åÅ∞ã¨∂Î ÉèíH˜Î`À ѨÙÅH˜Oz áÈÜÕ∞"å_»∞. XH˘¯Hõ¯™êi Hõà◊√§
=¸ã¨∞H˘x XHõKÀ@ xi¡Ñ¨ÎOQÍ xÅ∞K˘x LO_Õ"å_»∞. P „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ U ѨxKÕã≤<å, ZÖÏ „Ѩ=iÎOz<å
ǨÏ$^ŒÜ«∞=∞O`å ǨÏ$+‘ˆHâ◊√x P~å^èŒ#Ü«∞O^Õ!
=. W@∞¡ ѨÓ~°fi[#‡ Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`« ã¨Oã¨~°æ ã¨=∂QÆ`«Oɡ·# =Ú‰õΩO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ¿ã"åuˆ~HõO|∞#
#Y~°fi x~åfi} ÉèÏ=O|∞ qã¨ÎiOK«∞K«∞, #ѨÊ\˜H˜ ^Œ∞~°˚#ã¨Oã¨~°æ xq∞`«ÎO|∞#O ^Œ# z`«ÎO |<åº
Ü«∞`«ÎO|∞ QÍhHõ x*ÏÜ«∞`«ÎO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, #„Ѩ=∞`«∞ÎO_»∞#∞, ã¨O™ê~° x=$`«∞ÎO_»∞#∞, |∞^èŒ[#
q^èÕÜ«ÚO_»∞#∞, =∞ǨÉèÏQÆ^èÕÜ«ÚO_»∞#∞, ã¨∞QÆ∞}=∞}˜ QÆ}QÆi+¨μªO_»∞#∞, |~°=∞ ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μªO
_»∞#∞, QÆ~°‡|O^èŒ Å`åÅq„`«∞O_»∞#∞, |q„`«∞O_»∞#∞<≥·# Ѩل`«∞x Ü«∞O^Œ∞ q~ÀkèOz, ã¨∞~°q~Àkè
Ü«∞#∞HõOѨ ÖËHõ K«OѨO |OÃÑ #x ѨeH˜# <å~°^Œ∞#‰õΩ ^èŒ~°‡AO _ç@¡xÜ≥∞. 125
* „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ =∞ǨÉèí‰õΩÎÅ`À =∞Oz ¿ãflǨÏO LO_Õk. P ѨÓ~°fi[#‡ "åã¨#=Å¡ D
[#‡Ö’ ‰õÄ_» NǨÏi áê^•~°qO^•Å g∞^Œ ÉèíH˜Î U~°Ê_çOk. JO^Œ∞=Å¡ K≥_»¤"å~°∞ K≥O`«<Õ L<åfl ‰õÄ_»
z`åÎxfl JK«∞º`«∞x g∞^Œ#∞Oz J`«_»∞ =∞~°ÅÛÖË^Œ∞. KåÅ *Ï„QÆ`«ÎQÍ ã¨O™ê~° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_®
LO_Õ"å_»∞. ÃÑ^ŒÌÅO>Ë Q“~°=O L#fl QÆ∞}=O`«∞ _®`«_»∞. Å`«Å#∞ H˘_»=e`À HÀã≤#@∞¡ Hõ~°‡|O^è•Å#∞
KèÕkOz "Õã≤# Ѷ¨∞#∞_»∞ P „ѨǨ¡^Œ∞_»∞. J@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎ_≥·#, Ѩq„`«∞_≥·#, Ѩل`«∞Îxg∞^Œ ~åHõΔã¨~å*ˇ·#
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ q~À^èŒO ÃÑOK«∞H˘<åfl_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ Hõ~°∞}ÖˉõΩO_® Hõiî<å`«∞‡_≥· Hõ#fl ‰õΩ=∂~°∞}˜‚
K«OѨ\ÏxH˜ Éè@í ∞Å#∞ ѨOÑ≤OKå_»∞ Jx ѨeH˜# <å~°^∞Œ x K«∂z ^è~Œ ‡° ~åA Pâ◊Û~°ºK«H` ˜ ∞« _≥· WÖÏ J<åfl_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 37
âß. Ѩل`«∞Öò <ÕiÛ# <Õ~°‰õΩ#fl [#‰õΩÖò áÈ+≤O`«∞ Ô~šѨC_»∞<£
q∞„`«`«fiO|∞# |∞kú ÃãÑ≤Ê ^Œ∞i`À<Õ‡+¨O|∞ "åiO`«∞ ˆ~
â◊„`«∞`«fiO|∞ñ ^ŒÅOѨ, i\˜ìÜ≥∞_» <å ™œ[#º~°`åflHõ~°∞O
|∞„`«∞<£ Ö’HõѨq„`«∞ñ ^ŒO„_ç <≥QÆ∞Å∞O ÉÁOkOѨ <≥\’¡Ô~Û<À? 126
* <å~°^Œ=∞ǨÏs¬! Ö’HõOÖ’ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ KÕ`«#~Ú# "å Ô~·<å, KÕ`«HÍx"åÔ~·<å, ^Œ∞~°ƒÅ∞ Öˇ·<å
^Œ∞~å‡~°∞æÖˇ·<å `«O„_»∞Å∞ "åix áÈ+≤ã¨∂Î LO\Ï~°∞. q∞„`«∞xÖÏQÆ |∞kú K≥Ñ≤Ê =∞Oz=∂~°æOÖ’H˜
fã¨∞‰õΩ~å=\ÏxH˜ „Ѩܫ∞`«flO KÕ™êÎ~°∞. JO`ÕHÍx H˘_»∞‰õΩÅ`À Z=Ô~·<å â◊„`«∞`«fiO ÃÑ@∞ìH˘O\Ï~å?
H˘_»∞‰õΩÅ#∞ z„`«Ç≤ÏOã¨Å∞ ÃÑ>Ëì `«O„_»∞Å∞ LO\Ï~å? JO^Œ∞Ö’ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ~°`åflÅ=O\˜ QÆ∞}ÏÅ∞
L#fl"å_»∞ Hõ^•? JO`« Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«∞_≥#· Ѩل`«∞}˜‚ Hõ#flO^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+≤OK«Háõ ÈQÍ, ÃÑ·QÍ Ç≤ÏOã≤OK«\ÏxH˜
J`«xH˜ =∞#ã¨∞û ZÖÏ XÑ≤ÊOk ™êfig∞?
L. ÉÏÅ∞ñ „|ÉèÏqâßÅ∞ ǨÏiáê^ŒÑ¨Ü≥∂~°∞Ç¨Ï zO`«# „H˜Ü«∂
Ö’Å∞ñ QÆ$áêà◊√ ™ê^èŒ∞ QÆ∞~°∞ Ö’Hõ Ѩ^•#`«á¶êÅ∞ x~°‡Å
NÅ∞ ã¨=∞ã¨Î ã¨Éèíº #∞`«jÅ∞ qYO_ç`« "≥∂ǨÏ=e¡ HÍ
*ÏÅ∞ #^ÕÅ `«O„_ç =_çñ [OѨñQÆ [OÃÑ? =ÚhO„^Œ! ÃãѨÊ"Õ? 127
* =Úhâ◊fi~å! P „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ÉÏÅ∞_»∞, |∞kú=∞O`«∞_»∞. K«∂_» K«Hõ¯x"å_»∞, ^ŒÜ«∂jÅ∞_»∞.
`å=∞~°ÑÓ¨ Å=O\˜ NǨÏi áê^•Å<Õ =∞#ã¨∞Ö’ `«ÅK«∞H˘O@∂ LO_Õ"å_»∞. P`«_∞» QÆ∞~°∞[#∞ʼnõΩ `«Å=Oz
#=∞㨯iOKÕ"å_»∞, Q˘Ñ¨Ê`Õ[ã¨∞û HõÅ"å_»∞, ã¨[#˚ ∞ÅKÕ ã¨#∞fluOѨ|_Õ "å_»∞, HÀiHõÅ#∞ [~ÚOz#"å_»∞
QÆ^•! J@∞=O\˜ ã¨∞Ѩل`«∞}˜‚ P Hõ#fl `«O„_ç PÖ’zOK«‰õΩO_® K«OÑ≤OKåÅx J#∞H˘<åfl_»∞? Pâ◊Û~°ºOQÍ
LO^Õ?
=. Jx# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 128
âß. ÅÉèíºOɡ·# ã¨∞~åkè~å[Ѩ^Œ=Ú<£ ÅH˜ΔOѨñ_»„âßO`«=Ú<£
ã¨Éèíº`«fiO|∞# #∞#fl"åñ _»|Å∞ñ_≥· *Ï_»ºO|∞`À gñ_»∞, q
^•ºÉèϺã¨O|∞#ñ QÍx f„==∞u QÍñ _»OK«∞<£ qKåiOz ^≥·
`ÕºÉèí∞ºO _˘Hõ¯k#O|∞#O „aÜ«∞ã¨∞`«∞<£ gH˜ΔOz ™È`«¯O~î°∞ñ_≥·. 129
* Jx ^èŒ~°‡~åA J_»QÆQÍ<Õ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ WÖÏ q=iOKå_»∞ –
^è~Œ ‡° ~å*Ï! h=Ù J#fl>Ë¡ ^•#"Õâfi◊ ~°∞_»∞ H˘_»∞‰õΩ#∞ `«# =∂~°Oæ Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ~å=\ÏxH˜ qâ◊fi„ѨÜ∞« `«flO
KÕâß_»∞. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ XHõ~ÀA Ѩل`«∞}˜‚ „¿Ñ=∞QÍ Ñ≤ez, "åx ã¨fiÉèÏ=O ѨijÅ#QÍ K«∂z WÖÏ
J#∞H˘<åfl_»∞. ''g_»∞ ã¨O„áêÑ≤ÎOz# ã¨fi~°æ~å[º Ѩ^Œqx ‰õÄ_® ÖˇHõ¯KÕÜ«∞_»∞. Jã¨Å∞ gxH˜ ~å[ºHÍOHõΔ U
=∂„`«=¸ L#fl@∞¡ ÖË^Œ∞. ZѨC_»∂ =∂=¸Å∞ =ºH˜ÎÖÏQÍ ^Œ∞~°ƒÅ∞_»∞QÍ, ™È=∞i`«#O`À LO\Ï_»∞†
38 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~å[‰õΩ=∂~°∞_»∞ÖÏQÍ ~å[ã¨OQÍ, áœ~°∞+¨OQÍ LO_»_Õq∞\˜? XHõ"Õà◊ K«^Œ∞=Ù K≥Ñ≤Ê¿ãÎ =∞#ã¨∞û qHõã≤Oz
ÉÏQÆ∞Ѩ_»`å_Õ"≥∂, K«∞~°∞‰õΩ`«#O =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂——Jx Pâ◊ Ѩ_®¤_»∞.
Hõ. K«^Œ∞=x"åñ _»A˝O _»QÆ∞ñ, [kq# ã¨^Œã¨kfi"ÕHõ K«`«∞~°`« QÆÅ∞QÆ∞O,
[^Œ∞=ñQÆ =ÅÜ«Ú#∞ [#∞ʼnõΩñ, [kqOK≥^Œ <å~°∞ºÖÁ^ŒÌñ [^Œ∞=Ù=Ú `«O„_ô! 130
* H˘_»∞‰õΩ#∞ =Ú^•Ì_ç ''ÉÏ|∂! K«^Œ∞=Ù KåÅ =ÚYºO. K«^Œ∞=ÙHÀx"å_»∞ J*Ï˝xQÍ LO\Ï_»∞.
"å_»∞ Ѩâ◊√=Ù`À ã¨=∂#O! K«^Œ∞=ÙH˘O>Ë `≥eq`Õ@Å∞ ÉÏQÍ =™êÎ~Ú. Wk =∞Op, Wk K≥_»∂ J<Õ
q"ÕHõO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∞x+≤ J~Ú# „Ѩf"å_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K«^Œ∞=ÙHÀ"åe. =∞Oz QÆ∞~°∞=ÙÅ ^ŒQÆæ~°
K«kq™êÎ#∞. K«^Œ∞=ÙHÀ <åÜ«∞<å!——J<åfl_»∞.
=. Jx ѨeH˜ Ü«∞ã¨∞~°Ö’Hõ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ #~Ú# â◊√„HÍKå~°∞º H˘_»∞‰õΩÅñ
„|K«O_»q`«~°∞¯Åñ [O_®=∞~°∞¯Å ~åqOz ã¨`«¯iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 131
* Jx K≥Ñ≤Ê huâß„ã¨Îqâß~°^Œ∞_»∞, ~å[QÆ∞~°∞"≥·# â◊√„HÍKå~°∞ºx H˘_»∞‰õΩÅ#∞ Ñ≤eÑ≤OKå_»∞. "åi
¿Ñ~°∞¡ K«O_»∞_»∞, J=∞~°∞¯_»∞, "å~°∞ `«~°¯q^ŒºÖ’ Pi`Õi#"å~°∞. P K«O_®=∞~°∞¯Å#∞ K«∂z
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Q“~°=ѨÙ~°ã¨û~°OQÍ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞–
âß. 'JO^茄Ѩ„H˜Ü«∞ #∞#fl"åñ_»∞, ѨÅ∞HõO, _»ã¨‡„`«Ê`åѨ„H˜Ü«∂
QÆO^èŒO aOK«∞Hõ ÖË^Œ∞, g∞~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÖò HÍ~°∞}ºz`«∞ÎÖò =∞<À
|O^èŒ∞Öò =∂#∞ºÅ∞ =∂‰õΩñ ɡ^ŒÌÅ∞ =∞=ÚO ÉÏ\˜Oz ~¸ ÉÏʼnõΩ<£
„QÆO^äŒO|∞Öò K«kqOz hu‰õΩâ◊Å∞O QÍqOz ~°H˜ΔOѨˆ~!— 132
* g∞~°∞ QÆ∞~°∞Ѩل`«∞Å∞! Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞Å∞! =∂‰õΩ Q“~°=áê„`«∞Å∞! g∞~°∞ =∂‰õΩ |O^èŒ∞=ÙÅ∞.
^ŒÜ«∂ã≤O^èŒ∞=ÙÅ∞. =∂ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J*Ï˝#O`À JO^èŒ∞_≥· L<åfl_»∞. ZѨC_»∂ ™È=∞iÖÏQÍ LO\Ï_»∞.
ѨÅ∞Hõi¿ãÎ "≥O@<Õ Ñ¨Å∞Hõ_∞» . <å „Ñ¨`åáêxH˜ ã¨O|OkèOz# "åã¨# H˘OK≥O ‰õÄ_® g_çH˜ JO@ÖË^∞Œ . g∞~°∞
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞. =∂‰õΩ ÃÑ^ŒÌÅ∞ ^ŒÜ«∞KÕã≤ =∂ =∂@ =∞xflOz D ÉÏÅ∞x KÕ`« „QÆO^ä•Å∞ K«kqOK«O_ç. gxH˜
huâß„ã¨ÎO <Õ~°ÊO_ç. g}˜‚ ã¨O㨯iOz =∞=∞‡bfl, =∂ =Oâ◊=Ú#∂ ~°H˜ΔOK«O_ç.
=. Jx ѨeH˜ "å~°Å‰õΩO „|Ǩ¡^Œ∞ #ѨÊyOz `À_˘¯x á⁄O _»x# "å~°∞#∞ ^Œ#∞[ ~å[‰õΩ=∂~°∞xO
Q˘xáÈ~Ú Ü«∞`«xH˜ ã¨=Ü«∞ã¨∞¯ÅQÆ∞ ã¨Ç¨Ï„â’`«Å #ã¨∞~°‰õΩ=∂~°∞ÅO Q˘O^ŒéO QÆ∂iÛ. 133
* Jx ѨeH˜ ~åHõΔã¨~åA H˘_»∞‰õΩ#∞ fã¨∞H˘x "≥à◊¡O_»x QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ JѨÊyOKå_»∞. JѨÙ_»∞ "å~°∞
„ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ fã¨∞‰õΩ"≥o¡ ã¨=∂# =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ `À_ç ~åHõΔ㨠q^•º~°∞÷Å`Àáê@∞ ‰õÄ~ÀÛ ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞.
L. JOz`« ÉèíH˜Î`À_» ^Œ#∞*ÏkèѨ٠ˆQǨÏã¨g∞Ѩ=ÚO „|"Õ
tOz ã¨∞~åi ~å[ã¨∞`«ñ *ËH˘x â◊√„Hõ‰õΩ=∂~°‰õΩÖò ѨiîO
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 39
Ñ≤Ozi áê~î°Ü≥∂Qƺ=ÚÅ∞ ÃщõΩ¯Å∞ âß„ã¨Î=Ú, ÖωõΩ=∂~°∞ñ _®
eOz ѨiîOK≥ #xflÜ«Úñ [eOѨx "≥·+¨‚=ÉèíH˜Î ѨÓ~°∞‚ñ_≥·. 134
* =∞Ǩ~å[™œ^èOŒ ã¨g∞ѨOÖ’ L#fl q^•ºÉè=í #OÖ’ „Ѩ`ºÕ Hõ „â◊^úŒ fã¨∞H˘x K«O_®=∞~°¯ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
ÉÏÅ∞}˜‚ K«kqOK«™êQÍ~°∞. Ju =ÚYº"≥∞ÿ# J<ÕHõ âß„™êÎÅ∞ É’kèOKå~°∞. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùxg∞^Œ
ÉèíH˜Î`À Jxfl âß„™êÎÅ#∞ K«kq J~°÷O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. Jxfl q^ŒºÅ#∞ <Õ~°∞ÛH˘<åfl_»∞.
Hõ. U Ѩyk "å~°∞ ÃãÑ≤Ê#, <å ѨykO [^Œ∞=Ùñ QÍx Ü«∞\˜ì @ìx Ü«∂
ˆHΔÑ≤OѨñ_»∞, `å #xflÜ«Ú, ~°∂Ñ≤Oz# q∞^䌺Åx x~°∂_è»=∞h+¨<£. 135
* QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ K≥Ñ≤Ê#=hfl „â◊^ŒúQÍ qx J~°÷O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. "å~°∞ U q^èŒOQÍ K≥¿ÑÎ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ P
q^èŒOQÍ<Õ K«k"Õ"å_»∞. JO`Õ HÍx 'JÖÏ HÍ^Œ∞ WÖÏ—Jx ZѨC_»∂ QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ Z^Œ∞~°∞ K≥¿ÑÊ"å_»∞
HÍ^Œ∞. `«#‰õΩ W+¨ìO ÖËxq QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ É’kèOz<å, D q^ŒºÅhfl Jã¨`åºÅh, „Éèí=∞Åh `≥eã≤<å ‰õÄ_®
PˆHΔÑ≤OKÕ "å_»∞ HÍ^Œ∞. "å~°∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ qx K«^Œ∞=ÙH˘<åfl_»∞.
âß. JO`«O Q˘xflk#O|∞ ÖËñy# ã¨∞ˆ~O„^•~åu â◊OHÍxfi`«
™êfiO`«∞O_≥· x[#O^Œ#∞<£ QÆ∞~°∞=Ù ÖË *Ï_»O |iîOÑ≤Oz~À
„ÉèÏO`«∞O _Õq∞ ѨiîOK≥<À, Ñ≤ez ã¨OÉèÏ+≤Oz q^•º Ѩi
„âßOuO EK≥^ŒñQÍHõ <Õñ_»x =∞Ǩ™œ^è•O`«~åã‘#∞ñ_≥·. 136
* WÖÏ H˘O`«HÍÅO [iˆQã¨iH˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜ J#∞=∂#O =zÛOk. `«# H˘_»∞‰õΩ#∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
U q^èŒOQÍ K«kqã¨∞Î<åfl~À? D Ѩã≤"å_»∞ Uq∞ K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl_À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe JxÑ≤OzOk. 㨈~
"åà◊§x Ñ≤ez =∂\Ï¡_ç g_»∞ ZO`«=~°‰õΩ K«k"å_À K«∂_®e J#∞‰õΩ<åfl_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ `«# k=º Éèí=#OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl_»∞.
L. "≥∂^Œ=Ú`À_» ^≥·`«º‰õΩÅ=ÚY∞ºñ_»∞ ~°=∞‡x p~°ñ |OK≥ñ „|
Ǩ¡^Œ‰õΩ=∂~°‰õΩ<£ Éèí==∞Ǩ~°‚=`å~°‰õΩñ QÍ=∞~À+¨ Ö’
ÉèÏk q~Àkè=~°æ ѨiǨ~°‰õΩñ ˆQâ◊=zO`«<å=∞$`å
™êfi^Œ Hõ~îÀ~°‰õΩO QÆÅ∞+¨*ÏÅ =∞Ǩϟ„QÆ=h‰õΩ~îå~°‰õΩ<£. 137
* D ã¨O™ê~°O J<Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜#"å_»∂† HÍ=∞, „HÀ^èŒ, Ö’Éèí, "≥∂ǨÏ, =∞^Œ, =∂`«û~åºÅ#∞
[~ÚOz#"å_»∂, =∞#ã¨∞Ö’ HõŇ+¨O ÖËx"å_»∂, HõÅ∞+¨=ÚÅ<Õ HÍ~°_q» x =¸Å=∞@ìOQÍ KèkÕ Oz#"å_»∂,
^≥·= zO`«# J<Õ J=∞$`«O „QÀe#"å_»∂ J~Ú# `«# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞x HÀã¨O P ~åHõΔã¨~åA
P#O^ŒO`À Hõ|∞~°∞ ѨOÑ≤OKå_»∞.
=. W@∞¡ Kå~°∞ÅKÕ`« <åǨ˙Ü«∞=∂#∞O_≥· „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞ K«#∞^≥Oz#. 138
* ~å[Éè@
í ∞Å∞ "≥o§ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH˜ D q+¨Ü∞« O K≥áêÊ~°∞. J`«_∞» QÆ∞~°∞=Ù`Àáê@∞ `«O„_ç ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =KåÛ_»∞.
40 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
â∫. L`åûÇ¨Ï „ѨÉèí∞ =∞O„`«â◊H˜Î Ü«Ú`«"Õ∞ Ü«Ú^ÀºQÆ? =∂~°∂_è» ã¨O
q `«ûOѨ#∞flñ_» "≥·u"Õ? K«kq`Õ "Õ^ŒO|∞Å∞<£ âß„ã¨Î=ÚÖò?
=`åû! ~°=∞‡x KÕ~°ñ ri H˘_»∞‰õΩ<£ "å`«ûź ã¨OѨÓ~°∞‚ñ_≥·
Ü«Ú`«ûOQÍ„QÆ=Úñ *ËiÛ ^•#=qÉèí∞O _»∞`«¯O~î° nÑ≤OѨñQÆ<£. 139
* Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ H˘_»∞‰õΩ#∞ K«∂z ‰õΩ=∂~å! ~å ~°=∞‡—x Ñ≤ez, "å`«ûźO`À P#O^ŒO`À
Xà’§ ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ìH˘x Pã¨H˜ÎQÍ WÖÏ J_çQÍ_»∞ – ''<åÜ«∞<å! U^≥·<å „Ñ¨Ü«∞`«flO Ѷ¨eOKåÅO>Ë „ѨÉèí∞â◊H˜Î,
=∞O„`«âH◊ ,Θ L`åûǨÏâ◊HΘ J<Õ =¸_»∞ â◊‰Ωõ ÅÎ ∂ Hõeã≤~å"åe. Jq Jhfl ã¨ÇϨ HõiOz h „ѨÜ∞« `åflÅ∞ x~å@OHõOQÍ
<≥~°"Õ~°∞`«∞<åflÜ«∂? q*Ï˝# ã¨OѨ^Œ á⁄O^•"å? "Õ^•Å∞ =e¡OKå"å? âß„™êÎÅ∞ ѨiîOKå"å?
Hõ. J#∞k# ã¨O`À+¨}=ÚÅ∞, [x`«„â◊=∞`åѨ^Œ∞óY ã¨Oâ’+¨}=ÚÖò
`«#Ü«ÚÅ ã¨OÉèÏ+¨}=ÚÅ∞, [#‰õΩʼnõΩO QÆ~°‚Ü«ÚQÆà◊ ã¨^Œ∂ƒù+¨}=ÚÖò. 140
* <åÜ«∞<å! ‰õΩ=∂~°∞Å uÜ«∞ºx =∂@Å∞ `«e¡^ŒO„_»∞ʼnõΩ `Õ<≥Å T@Å∞, g#∞Å qO^Œ∞Å∞! P
=∂@Å∞ „Ѩu~ÀA q<åfl qã¨∞QÆ∞ HõÅQÆ^Œ∞. ÃÑ·QÍ ã¨O`À+¨O Hõey™êÎ~Ú. „â◊=∞=Å¡, HõëêìÅ=Å¡ Hõey#
~°Hõ~°HÍÅ ^Œ∞óMÏÅ#∞ `˘Åy™êÎ~Ú.
=. Jx =∞é˜ÜÚ« ñ |∞„`å! h HÔ Ü«∞ºk Éè„í ^ŒOɡ· Ü«Ú#flk? ÃãѨC =∞x#ñ QÆ#fl `«O„_çHñ˜ „aÜ«∞#O^Œ#∞O
_ç@¡xÜ≥∞. 141
* QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K≥Ñ≤Ê# áê~îåÅÖ’ h‰õΩ ÉÏQÍ #zÛOn, h‰õΩ W+ì̈=∞~ÚOn, h‰õΩ =∞Oz JxÑ≤OzOn
U q+¨Ü«∞"≥∂ K≥ѨC <å<åfl'' – J#fl Hõ#fl `«O„_ç`À z<åfli Ѩل`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. ZÅ¡ â◊s~°^è•~°∞ʼnõΩ xÅ¡#∞ pñHõ\˜ #∂u֒ѨÅO
„^≥à◊§Hõ g~°∞ <Õ =∞#∞ =∞u„Éèí=∞}O|∞# aè#∞flÖˇ· „Ѩ=
iÎÅ¡Hõ ã¨~°fi=Ú #fl`«x k=ºHõàÏ=∞Ü«∞ =∞OK«∞ q+¨μ‚#O
^Œ∞Å¡=Úñ *ËiÛ `å ~°_»q #∞O_»∞@ "Õ∞Å∞ xâßK«~å„QÆ}©! 142
* '`«O„_ô! ^•#=K«„Hõ=sÎ! <å‰õΩ #zÛ# q+¨Ü«∞O XHõ¯>Ë. Jk <å~åÜ«∞} K«~°} 㨇~°}O. D
=∂#=ÙÅ∞ JO^Œ~°∂ J*Ï˝#∞Å∂, Jq"Õ‰õΩÅ∂, g~°O^Œ~°∂ D ã¨O™ê~°=∞<Õ pHõ\˜ #∂uÖ’ #∞Oz
|Ü«∞@Ѩ_»ÖË~°∞. 'g∞~°∞ "Õ~°∞, "Õ∞=Ú "Õ~°∞— J#∞H˘O@∂ „Éèí=∞`À „|`«∞‰õΩ`«∂ LO\Ï~°∞. JÖÏ
ÉèÏqOK«‰Ωõ O_® Wk JO`å P ÉèQí =Æ O`«∞x qz„`«"∞≥ #ÿ bÖÏqÖÏã¨O Jx `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~∞° . JÖÏ `≥Å∞ã¨∞HÀ
QÆey#ѨC_Õ P q+¨μ‚=Ù#∞ `«Å∞K«∞H˘O@∂ ã¨OѨ^ŒÅhfl q_çz J_»qÖ’ x=ã≤Oz<å =∞Oz^Õ <å<åfl!——
=. Jx ‰õΩ=∂~°∞O _®_ç# „ѨuѨHΔÍ#∞~°∂ѨO|∞ Å~Ú# ã¨ÖϡѨO|∞Å∞ qx ^•#"ÕO„^Œ∞O_»∞ #QÆ∞K«∞
x@¡xÜ≥∞. 143
* D q^èŒOQÍ `«# H˘_»∞‰õΩ â◊„`«∞=Ù#∞ "≥∞K«∞ÛH˘<Õ =∂@Å∞ JO@∂ LO>Ë qx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞
Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 41
Hõ. Z\Ïì_ç# # \Ïì_»∞^Œ∞, i\˜ì @ìx ѨÅ∞Hõ <≥é∞ñQÆ i`«~°∞Å tâ◊√=ÙÖò
^Œ\˜ìOz Ü≥∞=fi ˆ~=∞x, Ѩ\˜ìOz~˘ ÉÏʼnõΩ#‰õΩñ |~°Ñ¨HõΔO|∞Öò? 144
* ‰õΩ=∂~å! Ñ≤Å¡Å∞ ÃÑ^ŒÌÅ#∞ J#∞Hõi™êÎ~°∞. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K≥Ñ≤ÊOk K«^Œ∞=Ù`å~°∞. ZÖÏ J#=∞O>Ë
JÖÏ JO\Ï~°∞. Uk <ÕiÊ`Õ Jk <Õ~°∞ÛH˘O\Ï~°∞. 'JÖÏ HÍ^Œ∞ WÖÏ—Jx z#flÑ≤Å¡Å∞ J#ÖË~°∞ Hõ^•?
Z=Ô~·<å x#∞fl ɡkiOz `«Ñ¨C_»∞ |∞^Œ∞úÅ∞ <Õ~åÊ~å? K≥ѨC. â◊„`«∞=Ù#∞ "≥∞K«∞ÛHÀ=∞x Z=~°∞ K≥áêÊ~°∞
<åÜ«∞<å?
âß. <å‰õΩO E_»ñQÆñ *’^Œº=∞Ü≥∞º_çñ QÆ^•! <å `«O„_ç! ~¸ |∞kú ^•
h‰õΩ<£ ֒ѨÅñ ^ÀñK≥<À? Ѩ~°∞Å∞ ^Œ∞sfl`«∞Öò ѨiîOÑ≤Oz~À?
ÜÕ∞HÍO`«O|∞# ÉèÏ~°æ=ÙÖò ѨeH˜~À? ~¸ ^•#=„âı}˜H˜<£
"≥·‰õΩO~î°∞O_»∞ Hõ$`åѨ~å^èŒ∞ñ _»`«x<£ =i‚OѨ h ˆH\˜H˜<£? 145
* <å zxfl <å<åfl! K≥ѨÊ~å! Pâ◊Û~°ºOQÍ LO^Õ! D |∞kú hˆH ѨÙ\˜ìO^•! =∞#‰õΩ y@ìx"åà◊√¡
Z=~°<åfl K≥áêÊ~å! ÖËHõ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K«O_®=∞~°∞¯Å∞ É’kèOKå~å? =∞# ^•#=ÙÅO^ŒiH©
q+¨μ=‚ Ù ÃÑ^ŒÌ â◊„`«∞=Ù, |^Œú q~Àkè. J`«}‚˜ =∞#O xOkOKåe HÍh á⁄QÆ_‰» Äõ _»^∞Œ . J`«}‚˜ =∞#O ÉèOí lOKåe
HÍh ÉèílOK«‰õÄ_»^Œ∞.
=∞. ã¨∞~°ÅO ^ÀÅ∞@Ü≥∂ ã¨∞~åkèѨ`«∞Å<£ „ã¨∞H˜¯OK«∞\’ ã≤^Œ∞úÅO
|i"ÕkèOK«∞@Ü≥∂ =Úx„Ѩ=~°∞Å<£ ÉÏkèOK«∞\’? Ü«∞HõΔ H˜
#fl~° QÆO^èŒ~°fi qǨÏOQÆ<åQÆѨ`«∞Å<£ <åâ◊O|∞ <˘OkOK«∞\’
ǨÏi Ü«∞OK«∞<£ yi Ü«∞OK«∞ <ÕÅ K≥_» "≥∂ǨO^èŒ∞O_»"≥· Ѩل`«HÍ! 146
* Ѩل`«HÍ! =∞# Ѩx Uq∞@O>Ë – ^Õ=`«Å#∞ `«xfl `«iq∞"ÕÜ∞« @O, ^Õ=`åkèÑ`¨ ∞« Å#∞ ÉÏkèOK«@O,
ã≤^ŒúѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ "ÕkèOK«@O, =Úhâ◊fi~°∞Å#∞ tH˜ΔOK«@O† Ü«∞‰õΔΩÅ#∞, H˜#fl~°∞Å#∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∞
U_çÑO≤ K«@O! <åQÆ~åAÅ#∞, QÆ~∞° _»∞Å#∞ <åâ◊#O KÕÜ∞« @O. D q^èOŒ QÍ "åà◊§#∞ ÉÏkèOK«@O "ÕkOè K«@"Õ∞
=∞# qkè. J^Õ =∞#‰õΩ Ñ¨~°=∂=kè. JO`Õ HÍx h=Ù 'ǨÏs, ys!— JO@∂ =¸_è»∞_»∞ÖÏQÍ J*Ï˝#O J<Õ
JO^èŒHÍ~°OÖ’ Ѩ_ç K≥_çáȉõΩ.
=. Jx#ñ ^ŒO„_ç=∂@‰õΩñ |∞~ÀÇ≤Ï`«∞ xsH˜ΔOz „ѨǨ¡^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, "≥∂Ç¨Ï x~°∂‡Å#O|∞ ¿ãã≤
Ü≥∞=fix Ü«∞O^Œ∞ñ ^Œ`«Ê~°∞Å~Ú Ü≥∞é∞Hõ QÆŠѨÙ~°∞+¨μʼnõΩO |~°∞Å∞ ^• =∞xÜ≥∞_»∞ =∂Ü«∂Hõ$`«O
|~Ú# Ü«∞㨄^•æǨϺO|QÆ∞ ÉèË^ŒO|∞ QÍ#O|_», ^Œ\˜ì Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ. 147
* Jx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ѨÅ∞HõQÍ<Õ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ =OHõK«∂z WÖÏ J<åfl_»∞. HÀiHõÅ#∞
[~ÚOz ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∂iÛ ^蕺xOKÕ *Ï˝#∞Å =∞#ã¨∞ûÖ’ g∞~°∞ – "Õ∞=Ú J<Õ J~°÷OÖËx ÉèË^•Å∞
LO_»=Ù. J@∞=O\˜ ã¨=∞^Œ$+≤ìx WKÕÛ P Ѩ~°=∂`«∞‡xH˜ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl#∞.
42 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. JA˝Öò Q˘O^Œé∞ <Õ=Ú ^• =∞#∞K«∞ =∂Ü«∞O *ˇOk ã¨~åfi`«‡‰õΩO
„|*Ï˝ÅÉèí∞º ^Œ∞~°#fiÜ«∞„Hõ=∞=ÚÅ<£ ÉèÏ+≤OѨñQÍ <Õ~°, ~å
l*Ï˝™êѨ^äŒ=∞O^Œ∞ =¸_è»∞Å∞ QÆ^• zOuOѨ „|Ǩ‡k "Õ
^ŒA˝Öò `«`«Ê~°=∂`«∞‡ q+¨μ‚ x`«~°∞Öò ^Œi≈OѨñQÍ <Õ~°∞Έ~? 148
* J*Ï˝#OÖ’ Ѩ_#ç H˘O^Œ~∞° 'g∞~°∞ "Õ~∞° – "Õ∞=Ú "Õ~∞° —J<Õ „ÉèÏOuÖ’ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜"å~°∞
|∞kúH˜ JO^Œ#@∞=O\˜ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ZO`À `≥eq`Õ@Å#∞ áêO_ç`«º=Ú#∞ LѨÜ≥∂yOz‰õÄ_®
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. Ѩ~°=∂`«‡#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ=O\˜ "Õ^Œ=¸~°∞ÎÅ∞ ‰õÄ_® Jã¨=∞~°∞÷ÖË.
J@∞=O@ѨC_»∞ ™ê=∂#∞ºÖˇ·# W`«~°∞Å∞ Ѩ~å`«Ê~°∞_≥·# P q+¨μ‚=Ù#∞ ^Œi≈OѨQÆÅ∞QÆ∞@ J™ê^茺O QÆ^•!
`Õ. W#∞ =∞Ü«∞™ê¯O`« ã¨xflkè <≥@∞¡ „ÉèÏO`«, =∞QÆ∞ ǨÏ$+‘ˆHâ◊√ã¨xflkè <å q^èŒ=Ú#ñ
QÆ~°ñQÆ∞K«∞#flk ^≥·=Ü≥∂QÆ=Ú#ñ *Ëã≤, „ÉÏǨχ}À`«Î=∞! z`«ÎO|∞ „ÉèÏO`« =∞QÆ∞K«∞. 149
* QÆ∞~°∞=~åº! W#∞=Ú JÜ«∞™ê¯O`«O "≥·Ñ¨Ù PHõi¬OѨ|_ç#@∞¡ ^≥·=Ü≥∂QÆO=Å¡ <å =∞#ã¨∞û P
NǨÏi"≥Ñ· Ù¨ PHõ$+¨"ì ∞≥ ÿ PÜ«∞# ã¨xflkèÖ’<Õ qǨÏiã¨∞#Î flk. =∞i U q+¨Ü∞« OÖ’#∂ <å =∞#ã¨∞ xÅ=@OÖË^∞Œ .
ã‘. =∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°º=Ú#ñ ^ÕÅ∞ =∞^èŒ∞ѨO|∞ "À=Ù<Õ =∞^Œ#=ÚʼnõΩ?
x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÅñ ^Œ∂ñQÆ∞ ~åÜ«∞OK« ã¨#∞<≥ `«~°Oy}∞ʼnõΩ?
Åe`« ~°™êÅѨš= MÏk Ü≥ÿ∞ K˘‰õΩ¯ HÀ~ÚÅ ¿ã~°∞<Õ ‰õΩ@[=ÚʼnõΩñ?
|∂ˆ~‚O^Œ∞ K«O„kHÍ ã¨∞Êùi`« K«HÀ~°HõO |~°∞QÆ∞<Õ ™êO„^Œ hǨ~°=ÚʼnõΩ?
`Õ. #O|∞*’^Œ~° k=º áê^•~° qO^Œ, zO`«<å=∞$`« áê#qâı+¨ =∞`«Î
z`«Î "Õ∞su x`«~°O|∞ñ *Ë~° <Õ~°∞Û? q#∞`« QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú <ÕÅ? 150
* =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! =∞O^•~° ѨÙ+¨ÊOÖ’x =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°ºO J#∞ÉèíqOKÕ `«∞"≥∞‡^Œ L"≥∞‡`«ÎѨÓÅ
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ áÈ`«∞O^•? ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ PHÍâ◊QOÆ QÍ `«~O° QÍÅÃÑ· qǨÏiOKÕ ~å[ǨÏO㨠"åQÆ∞Å^ŒQ~æÆ å, =OHõÅ^ŒQ~æÆ å
u~°∞QÆ∞`«∞O^•? uÜ«∞º =∂q∞_ç ÖË`«zQÆ∞à◊√§ ux ѨÙÅH˜Oz áê@Å∞áê_Õ HÀ~ÚÅ H˘O_»=∞Öˇ¡Å K≥O`«‰õΩ
KÕ~°∞`«∞O^•? xO_»∞ ѨÙ#flq∞ ѨO_»∞"≥<≥flÅÖ’ qǨ~°O KÕ¿ã K«HÀ~°O ^Œ@ì"≥∞ÿ# =∞OK«∞á⁄~°Å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
=∞~°Å∞`«∞O^•? ÖË^Œ∞. "≥à◊¡ÖË^Œ∞! P q^èŒOQÍ<Õ <å =∞#ã¨∞û‰õÄ_® k=º"≥∞ÿ# q+¨μ‚áê^ŒÑ¨^•‡Å∞
^蕺xOK«@OÖ’<Õ, P J=∞$`«O „QÀÅ@OÖ’<Õ Ñ¨~°=tOz, P#O^ŒO á⁄O^Œ∞`«∞#flk. J@∞=O\˜
ǨÏiѨ^•Ü«∞`«Î"≥∞ÿ# <å z`«ÎO W`«~° q+¨Ü«∂ÅÃÑ·H˜ U =∂„`«=¸ áÈ=@O ÖË^Œ∞. ã¨∞QÆ∞}jÖÏ! "Õ~Ú =∂@
ÖˇO^Œ∞‰õΩ?
=. Jx# qx ~À+≤Oz ~å[¿ã=‰õΩO _≥#· ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞O_»∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ O Ez, u~°ã¯¨ iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 151
* Jx „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ J<åfl_»∞. P =∂@Å∞ qx P`«x QÆ∞~°∞=Ù HÀÑ≤Oz J`«x`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 43
L. ѨOK«â◊~° ^ŒfiÜ«∞ã¨∞¯ñ_»=Ù, ÉÏÅ∞ñ_» qOK«∞Hõ QÍx ÖË=Ù ÉèÏ
+≤OK≥^Œ∞ `«~°¯"åHõº=ÚÅ∞, K≥Ñ≤Ê# âß„ã¨Î=ÚÖ’x Ü«∞~°÷ "≥Ú
H˜¯OK«∞Hõ Ü≥ÿ∞#ñ *ˇÑ¨Ê =ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x =ÚO^Œ@ =∂‰õΩ <Ò^ŒÅÖò
=OK«∞H˘#OQÆñ *Ëã≤uq "≥·i qÉèí∂+¨}! =Oâ◊^Œ∂+¨}Ï! 152
* ÉÏÅHÍ! S^Õà◊§ Ѩã≤"å_çq. K«∂_»\ÏxH˜ WO`« ‰õÄ_® ÖË=Ù. ''Ñ≤@ì H˘OK≥O ‰õÄ`« Ѷ¨∞#O——J#fl@∞¡
J#=ã¨~°OQÍ Z‰õΩ¯=QÍ "åkã¨∞Î<åfl=Ù. "Õ∞=Ú K≥Ñ≤Ê# âß„™êÎÅÖ’x XHõ¯ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® K≥ѨÊ"ÕO?
=∞Ǩ~åA =ÚO^Œ∞ =∂‰õΩ `«Å=OѨÙÅ∞ `≥KåÛ"Õ. â◊„`«∞=Ùx "≥∞K«∞ÛH˘O@∂ h =OâßxH˜ =∞K«Û `≥KåÛ"Õ?
K«. `«#Ü«Úñ_»∞ QÍñ_»∞ âß„`«=Ùñ_»∞ ^•#=Éèí~°Î‰õΩ gñ_»∞, ^≥·`«º K«O
^Œ#=#=∞O^Œ∞ñ QÆO@HõÜ«Ú`« H˜Δu*Ï`«=ÚÉèíOyñ |∞\˜ì <åñ,
_»#=~°`«O|∞ ~åHõΔ㨉õΩÖÏO`«‰õΩñ „|ã¨∞Îu ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞ ^ŒO
_»#=Ú#ñ QÍx tHõΔʼnõΩ _®Ü«∞ñ_»∞ Ѩ@∞ìñ_»∞ H˘@∞ìñ _»∞^Œúu<£. 153
* g_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠=∞Ǩ~åA‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞_»∞ HÍ_»∞, â◊„`«∞=Ù! ~åHõΔ㨠=Oâ◊=∞<Õ K«Hõ¯x =∞Oz
QÆO^èŒÑ¨Ù `À@Ö’ g_»∞ =Úà◊§"≥ÚHõ¯ÖÏQÆ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. ZѨC_»∂ =∞# â◊„`«∞"≥·# q+¨μ‚=Ù#∞ "≥∞K«∞ÛH˘O@∂
LO_Õ g}˜‚ tH˜ΔOKåe. HÍx ÉÏ|∂! <åÜ«∞<å! JO>Ë q<Õ ã≤÷uÖ’ ÖË_»∞. g}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x H˘@ìO_ç. '^≥|ƒ‰õΩ
QÍx ^ŒÜ«∞ºO =^Œe áÈ^Œ∞— – Jx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx`À =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞ ~åHõΔ㨠QÆ∞~°∞=Ù.
Hõ. D áêѨxñ [kqO`«∞=Ú, h áê^Œ=Ú ÖÏ#, ~ÚOHõ xѨÙ}`«`À_»O
QÀÑ≤O`«∞=Ú ^ŒO_çO`«∞=Ú, HÀÑ≤OѨ‰õΩ=∞Ü«∞º ^Œ#∞[‰õΩO[~°! qO>Ë! 154
* ^•#=K«„Hõ=sÎ! g∞ áê^•ÅÃÑ· X@∞ì. P ÉÏÅ∞}˜‚ ÉèíÜ«∞ÃÑ\˜ì, H˘\˜ì ZÖÏÔQ·<å 㨈~ K«kq™êÎO. =∂
<≥·Ñ¨Ù}ºO K«∂Ñ≤™êÎO. q#O_ç! ^ŒÜ«∞KÕã≤ =∂ g∞^Œ HÀÑ≤OK«HõO_ç!
=. Jx =∞é˜Ü«Ú <å ~åK«áêѨxH˜ qq^èÀáêÜ«∞O|∞ÅO |∞~ÀÇ≤Ï`«∞O_»∞ "≥éѨÙñEѨÙK«∞ ~å[ã¨xflkèO
ÉÏÑ≤, `À_»∞H˘x áÈ~Ú ÜÕ∞HÍO`«O|∞#. 155
* Jx QÆ∞~°∞=٠ѨeH˜ ~å[‰õΩ=∂~°∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ ÉèíÜ«∞O K≥Ñ≤Ê, JHõ¯_»#∞Oz
fã¨∞H˘x "≥o§, XO@iQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\˜ì h`«∞Å∞ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
Hõ. ÉèÏ~°æ=#O^Œ#∞ñ _»`«xH˜, =∂~°æ=Ú K≥_»‰õΩO_»ñ ɡ‰õΩ¯ =∂é∞Å∞ xK«ÛÖò
=~°æ „u`«Ü«∞=Ú K≥Ñ¨Ê #, #~°æà◊=∞QÆ∞ =∞uqâı+¨ =∞=∞~° #ˆ~O„^•! 156
* â◊√„HÍKå~°∞ºÅ"åi ‰õΩ=∂~°∞_≥·# P QÆ∞~°∞=Ù ~å‰õΩ=∂~°∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ "åà◊§ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞
™ê~°OQÍ J<ÕHõ q^ŒºÅ∞ <Õ~åÊ_»∞. ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO, J~°÷âß„ã¨ÎO, HÍ=∞âß„ã¨ÎO Q˘Ñ¨ÊQÍ É’kèOKå_»∞. J#~°æà◊"≥∞ÿ#
`≥eq `Õ@Å∞ J=∞~°∞#@∞¡QÍ P Ü«∂ q+¨Ü«∂Å#∞ „ѨǨ¡^Œ∞xKÕ Ñ¨Å∞=∂~°∞¡ =e¡OѨ KÕâß_»∞.
44 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞é˜Ü«Ú, QÆ∞~°∞O_»∞ t+¨μº#‰õΩ ™ê=∞ ^•# ÉèË^Œ ^ŒO_ÀáêÜ«∞O|∞ ÅxflÜ«Ú <≥é˜OyOz, hu
HÀq^Œ∞O _»Ü≥∞º #x #q∞‡ xâ◊Û~ÚOz, `«e¡H˜ <≥é˜OyOz, `«e¡ KÕ`« #ÅOHõ$`«∞O _»~Ú#
‰õΩÅnѨ‰õΩ #=Ö’H˜Oz. 157
* LáêÜ«∂Å∞ <åÅ∞QÆ∞~°HÍÅ∞. =∞Oz =∂@Å`À K≥ѨÊ@O ™ê=∞O. H˘xfl =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ WzÛ =∞Oz
KÕã∞¨ HÀ=@O ^•#O. XHõiH˜ =∞~˘HõiH˜ HõÅǨÅ∞ ÃÑ@ì@O Éè^Ë OŒ . tH˜OΔ z XÑ≤ÊOK«@O ^ŒO_»O – D ™ê=∞,
^•#, ÉèË^Œ, ^ŒO_ÀáêÜ«∂Å∂, Jq LѨÜ≥∂yOKÕ ã¨=∞Ü«∂Å∂ „ѨǨ¡^Œ∞x QÆ∞~°∞=Ù K«Hõ¯QÍ q=iOKå_»∞.
Jxfl q^ŒºÅ∞ <ÕiÊ huHÀq^Œ∞}˜‚ KÕâß_»∞. ''|∞kú=∞O`«∞_»Ü«∂º_»∞——J#∞H˘<åfl_»∞. P ÉÏÅ∞}˜‚ `«e¡Ü≥ÿ∞#
bÖÏ=u^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ_»∞. P"≥∞‰õÄ_® KåÅ ã¨O`À+≤OzOk. H˘_»∞‰õΩ#∞ K«Hõ¯QÍ JÅOHõiOz
`«O„_ç ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊¡=∞Ok. JѨÙ_»∞ t+¨μº}˜‚ K«∂ã≤ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ WÖÏ J<åfl~°∞.
L. „uѨʉõΩ =∞#fl =∂ =∞`«=Ú n~°…=ÚÖˇ·# „u=~°æáê~î°=ÚÖò
^ŒÑ¨Ê‰õΩ =∞#fl! <Õñ_»∞ =∞# ^≥·`«º=ˆ~}∞ºx „"≥∂Å <Õ=Ú =Ú<£
K≥Ñ≤Ê# huQÍx =∞é˜ K≥ѨʉõΩ=∞#fl q~Àkè h`«∞Å<£,
qѨʉõΩ=∞#fl ^Œ∞+¨ì=∞QÆ∞ q+¨μ‚K«i„`« Hõ^ä•~°÷*ÏÅ=ÚÖò. 158
* „ѨǨ¡^Œ ‰õΩ=∂~å! g∞ `«O„_çQÍi ^ŒQÆæ~° "Õ∞=Ú K≥Ñ≤ÊO^Õ K≥ѨC. "Õ∞=Ú K≥Ñ≤Ê# ^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ
ѨÅ∞HõÉ’‰õΩ. Q˘Ñ¨Ê"≥·# ^èŒ~°‡, J~°÷, HÍ=∞ âß„ã¨Î q+¨Ü«∂ÅÖ’ „Ѩtfl¿ãÎ *Ï„QÆ`«ÎQÍ =∞~°záȉõΩO_® ã¨i
J~Ú# ã¨=∂^è•#O K≥ѨC. "Õ∞=Ú <ÕiÊ# huáê~îåÖË Ñ¨Å∞‰õΩ. =∞# q~ÀkèÜ≥ÿ∞# q+¨μ‚=¸iÎ =∂@=∂„`«O
Z`«ÎÉ’‰õΩ. ^Œ∞+¨ì"≥∞ÿ# q+¨μ‚Hõ^äŒÅ#∞ P K«i„`«Å#∞ QÆ∞iOz Jã¨Å∞ =∂\Ï¡_»<Õ =^Œ∞Ì. UO? =∞~°záȉõΩ
<åÜ«∞<å.
=. Jx |∞[˚yOz, ^•#"Õâ◊fi~°∞x ã¨xflkèH˜O ^À_ç `≥zÛ#. 159
* Jx QÆ∞~°∞=Ù „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ |∞[˚yOz J`«}˜‚ =∞Ǩ~åA P™ê÷<åxH˜ fã¨∞H˘x =KåÛ_»∞.
ã‘. J_»∞ QÆ_»∞æ#‰õΩ =∂^èŒ "å#∞zO`«# ã¨∞^è• =∂^èŒ∞~°º=Ú# "Õ∞#∞ =∞éK«∞ "åx,
#OÉè’[QÆ~åƒù^Œ∞ ÅÉèíºã≤OѨñQÆ ÖËx ǨÏiÉèíH˜Î ѨÙOÉèÏ= "≥∞ÿ#"åx,
=∂`«$QÆ~°ƒù=Ú ™⁄zÛ =∞#flk "≥Ú^ŒÅ∞QÍñ l`«Î =∞K«∞º`«∞g∞ñ^Œñ *Ë~°∞Û"åx,
#OH˜Oz `«#Ö’# #dÅ „ѨѨOK«O|∞ N q+¨μ‚=∞Ü«∞ =∞x K≥ÅñQÆ∞"åx,
`Õ. q#Ü«∞ HÍ~°∞}º|∞kú q"ÕHõ ÅHõΔ, }Ïk QÆ∞}=ÚÅ HÍ@Ѩ@ì~Ú# "åx
t+¨μº |∞^èŒÖ’Hõ ã¨OÉèÏ=Ùºñ *Ëi QÆ∞~°∞ñ_»∞, =ÚO^Œé˜H˜ „^˘aƒ `«O„_çH˜ „"≥Ú‰õΩ¯ =∞#∞K«∞. 160
* „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å =∂^èŒ=Ù}˜‚ ^蕺xã¨∂Î P ^蕺<å=∞$`« =∂^èŒ∞~°ºOÖ’ `«#∞fl `å<Õ
=∞~°záÈ`«∞<åfl_»∞. „|Ǩχ=O\˜ "åiH˜ ‰õÄ_» JÅq HÍx ǨÏiÉèHí Θ `å#∞QÍ ~°∂ѨO ^•eÛ#@∞¡ L<åfl_»∞. P
ÉÏÅ∞_»∞! ѨÙ\˜#ì ^ŒQ~æÆ #° ∞Op P ѨÙ~ÀëÈ`«=Î Úx g∞^Œ<Õ J`«x =∞#ã¨O`å! D ã¨=∞ã¨Î „ѨÑO¨ K«O q+¨μ=‚ ∞Ü«∞O
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 45
Jx J#∞H˘O@∂ P#Okã¨∂Î LO\Ï_»∞. q#Ü«∞O, q"ÕHõO, ã¨^Œ∞ƒkú, ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ϺÅ∞ – WÖÏO\˜ =∞Oz
ÅHõ}
Δ ÏʼnõΩ J`«_∞» ÃÑ\˜Oì k ¿Ñ~°∞. J@∞=O\˜ ã¨∞QÆ∞} =O`«∞_≥#· t+¨μº}˜‚ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ =∞Ǩ~åA ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
fã¨∞H˘x "≥àϧ_»∞. "≥∞Å¡QÍ t+¨μº}˜‚ =ÚO^Œ∞‰õΩ „`Àã≤ ''`«O„_çH˜ #=∞™ê¯~°O K≥~Úº—— J<åfl~°∞.
Hõ. tH˜ΔOzu =∞#º=Ú ÅQÆ∞, ѨHõΔO|∞Å∞ =∂x hu áê~°QÆ∞ñ_»Ü≥∞º<£.
~°HΔÀ=Oâßnèâ◊fi~°!, gH˜ΔOѨÙ=Ú h ‰õΩ=∂~°∞ q^•º|Å=Ú<£. 161
* QÆ∞~°∞=Ù Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ}˜‚ K«∂z ''^•#"ÕO„^•! ÉÏÅ∞xH˜ Jxfl q^ŒºÅ∞ <Õ~åÊ=Ú. â◊„`«∞=ÙÅ "≥·Ñ¨Ù
#∞Oz =∞#ã¨∞û =∞~°eÛ „ѨǨ¡^Œ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ huHÀq^Œ∞}˜‚ KÕâß=Ú. h=Ù h ‰õΩ=∂~°∞x q^Œº#∞
ѨsH˜ΔOK«=K«∞Û—— – Jx J<åfl_»∞.
=. Jx ѨeH˜#, â◊√„Hõ‰õΩ=∂~°‰õΩ =K«#O|∞ ÖÏHõi‚Oz, ^•#"ÕO„^Œ∞O_»∞ ^Œ#‰õΩ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O|∞
¿ãã≤ xÅ∞K«∞#fl H˘_»∞‰õΩ#∞ nqOz, ÉÏǨï^ŒO_»O|∞ ™êñz, kQÆ#æ <£ _»Qé æÆ O kyz, QÍ_è®eOQÆ#O|∞
¿ãã≤, `«# `˘_»Åg∞ñ^Œ x_»∞H˘x, K«∞OK«∞ ^Œ∞qfi, K«∞|∞HõO|∞ ѨÙ}˜H˜, K≥H˜¯e =Ú^Œ∞ÌQ˘x, t~°O|∞
=¸~˘¯x, „¿Ñ=∂uˆ~Hõ ã¨O[x`« ÉÏ+¨Êã¨eÅaO^Œ∞ ã¨O^ÀǨÏO|∞Å #`«x =^Œ<å~°qO^ŒO|∞
^Œ_»∞ѨÙK«∞, =∞O^Œ=∞^èŒ∞~åÖÏѨO|∞Å x@¡xÜ≥∞. 162
* â◊√„Hõ‰Ωõ =∂~°∞x =∂@Å∞ q<åfl_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞. q#Ü«∞OQÍ `«#‰õΩ #=∞㨯iã¨∞#Î fl `«#Ü«Ú}˜‚
K«∂z KåÅ P#O^ŒÑ¨_®¤_»∞. „¿Ñ=∞`À nqOz KÕ~Ú Kåz Ѩل`«∞}˜‚ PáêºÜ«∞OQÍ ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞H˘<åfl_»∞.
"å}˜‚ H“yeOK«∞H˘x `«# Xà’¡ ‰õÄ~ÀÛÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. „¿Ñ=∞`À "å_ç A@∞ì xq∞~å_»∞. Xà◊O¡ `å ã¨Ê$tOKå_»∞.
QÆ_»¤O Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞. |∞QÆæÅ∞ =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. `«Å =¸~˘¯x ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞ÛH˘<åfl_»∞. Jq∞`«"≥∞ÿ#
„¿Ñ=∞=Å¡ Hõ#fl`«O„_ç Hõà◊§"≥O@ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ „ã¨qOKå~Ú. Jq P zxfl ‰õΩ=∂~°∞x =ÚYHõ=∞ÅO
g∞^Œ Ѩ_®¤~Ú. JѨÙ_»∞ `«O„_ç "≥∞Å¡QÍ, uÜ«∞ºQÍ `«#Ü«Úx`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ –
âß. KÀ^ŒºO |Ü≥∞º_ç, xO`«HÍÅ =∞iÔQ<£, â’kèOz ÜÕ∞ "Õ∞q∞ ã¨O
"Õ^•ºOâ◊O|∞Å∞ ÃãÑ≤Ê~À? QÆ∞~°∞=Ù ÖË "≥O@O |iîOÑ≤Oz~À?
q^•º™ê~° "≥∞é∞OQÆñ QÀÔ~^Œ Éèí= kfi*Ï˝`« âß„ã¨ÎO|∞Ö’ñ
|^ŒºO ÉÁHõ¯\˜ ÃãÑ≤Ê ™ê~°÷=ÚQÆñ ^•`«Ê~°ºO|∞ ÉèÏ+≤OѨÙ=∂! 163
* ÉÏ|∂! H˘`«QÎ Í LOk~å. x#∞fl K«∂z KåÖÏ HÍÅO J~ÚOk. WO`«HÍÅO QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ h‰õΩ „H˘`«Î
„H˘`«Î ã¨OQÆ`«∞Å∞ UO K≥áêÊ~°∞? x#∞fl ZÖÏ K«kqOKå~°∞? h=Ù K«^Œ∞=ÙH˘#fl K«^Œ∞=ÙÅ ™ê~°O
`≥Å∞ã¨∞H˘O^•=∞x LOk <åÜ«∞<å. h‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ# U „QÆO^äŒOÖ’^≥·<å XHõ Ѩ^ŒºO K≥Ñ≤Ê ^•xH˜ J~°÷O,
`å`«Ê~°ºO q=iOK«∞.
âß. x#∞fl<£ "≥∞K«Û~°∞ huáê~î° =∞Ç≤Ï=∞<£ h`À_ç ^≥·`åº~°ƒù‰õΩÖò
QÆ<åfl ~°xflÜ«Úñ *ˇÑ¨Ê <Õ~°∞Î~°∞ QÆ^•! „QÆO^ä•~°÷=ÚÖò ^Œ‰õΔΩ Öˇ·
46 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Ü«∞<åfl! Ü≥∞#flñ_»∞ h=Ù huq^Œ∞ñ_Ò ^ŒOK«∞<£ =∞Ǩ "åOKè«`À
#∞<åflñ_»<£, ##∞ñ QÆ#fl `«O„_ç! Éèí=nÜ≥∂`«¯~°¬=ÚO EѨ"Õ! 164
* h `À_ç ^≥·`«º q^•º~°∞÷Å∞ huâß„ã¨ÎOÖ’ hHõO>Ë ÉÏQÍ K«^Œ∞=Ù `«∞<åfl~°h, U^≥·<å 㨈~ K«Hõ¯QÍ
JѨÊK≥ѨÙ`«∞<åfl~°h, JO^Œ∞KÕ`« "åà◊√§ x#∞fl ÖˇHõ¯KÕÜ«∞@O ÖË^Œh q<åfl#∞. =∞i h=Ù ZѨC_»∞ hu
âß„ã¨ÎO ÉÏQÍ K«^Œ∞=ÙH˘x ѨO_ç`«∞_»"Ò`å"å Jx ZO`À HÀiHõ`À Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl#∞. <å Hõ#fl `«O„_ô!
K«^Œ∞=ÙÖ’ h „ѨuÉèÏqâı+¨O <åH˘Hõ ™êi K«∂Ñ≤OK«=Ó?
=. Jx#O QÆ#fl `«O„_çH˜ñ „aÜ«∞#O^Œ#∞O _»~Ú# „ѨǨ¡^Œ∞O _ç @¡xÜ≥∞. 165
* Jq ZO`À Pâ◊`À ѨeH˜# Hõ#fl `«O„_ç`À zxfl ‰õΩ=∂~°∞_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. K«kqOzi ##∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, K«kqu ^èŒ~å‡~°÷ =ÚYºâß„ã¨ÎO|∞Å∞ <Õñ
[kq#q QÆÅ=Ù ÃщõΩ¯Å∞, K«^Œ∞=ÙÅÖ’ =∞~°‡"≥∞Å¡ñ [kquñ ^ŒO„_ô! 166
* <å#flQÍ~°∂! ##∞fl QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K«Hõ¯QÍ K«kqOKå~°∞. <Õ#∞ ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO, J~°÷âß„ã¨ÎO WOHÍ KåÖÏ
âß„™êÎÅ∞ K«k"å#∞. =ÚYº"≥∞#ÿ Q˘Ñ¨Ê âß„™êÎÅ∞ Jhfl K«kq, Jxfl K«^∞Œ =ÙÅÖ’x ™ê~°=Ú#∂, ~°ÇϨ 㨺=Ú#∂
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞.
=∞. `«#∞ǨÏ$^•ƒù+¨Å ã¨Yº=Ú<£, „â◊=}=Ú<£ ^•ã¨`«fi=Ú<£ =O^Œ<å
~°Û#=ÚÖò, ¿ã=Ü«Ú, <å`«‡Ö’ <≥é∞HõÜ«Ú<£ ã¨OH©~°Î#Öò, zO`«#O
|#∞ h `˘q∞‡k ÉèíH˜Î=∂~°æ=ÚÅ ã¨~åfi`«∞‡<£ ǨÏi<£ #q∞‡ ã¨
[˚#∞ñ_≥· Ü«ÚO_»∞@ Éèí„^Œ=∞OK«∞ñ ^ŒÅñ`«∞<£ ã¨`«ºO|∞ ^≥·`Àº`«Î=∂! 167
* ^≥·`«º K«„Hõ=sÎ! ã¨YºO, „â◊=}O, ^•ã¨ºO, =O^Œ#O, J~°Û#O, ¿ã=#O, P`«‡x"Õ^Œ#O, H©~°Î#O,
zO`«#O Jx ÉèíH˜Î =∂~åæÅ∞ "≥Ú`«ÎO `˘q∞‡k. D ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ =∞#ã¨∞ûKÕ`«, =∂@KÕ`« „H˜Ü«∞KÕ`«
XˆH q^èŒOQÍ <≥~°"Õ~°∞ã¨∂Î – Ö’Hõ<åÜ«∞‰õΩ_≥·# P NǨÏix #=Ú‡H˘x =∂#=Ù_»∞ L`«Î=Ú_»∞QÍ LO_»@O
=∞Ozk Jx <å‰õΩ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. Wk `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ ã¨`«ºO <å‰õΩ HõxÊOK«ÖË^Œ∞.
âß. JO^èÕO^Œ∂^ŒÜ«∞=ÚÖò =∞Ǩ|kè~° â◊OMÏ~å==ÚÖò =¸Hõ ã¨
„^ŒæO^ä•MϺѨ#=ÚÖò #ѨÙOã¨Hõ =^èŒ∂HÍOHõΔÖò Hõ$`«Ñ¶¨∂fl=b
|O^èŒ∞`«fiO|∞Å∞ Éèí㨇 ǨÏ=º=ÚÅ∞ Å∞|ú„^Œ=º=ÚÖò „HÀ_» ã¨
^ŒæO^èŒO|∞Öò ǨÏiÉèíH˜Î =i˚`«∞Å iHõÎ =º~°÷ ã¨O™ê~°=ÚÖò. 168
* Ö’HõOÖ’ „QÆ∞_ç¤"åxH˜ "≥<≥flÅ qÅ∞= `≥eÜ«∞^Œ∞. K≥q\˜ "åxH˜ â◊OY^èŒfix q#Ѩ_»^Œ∞. =¸QÆ"åxH˜
ѨÙã¨HÎ õ Ѩ~#°î O ™ê^躌 Ѩ_^» ∞Œ . #ѨÙO㨉Ωõ #‰õΩ HÍO`«g∞^Œ HÀiHõ Ѷe¨ OѨ^∞Œ . Hõ$`«ÑÚ¨¶ flʼnõΩ |O^è∞Œ `«fiO ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ .
|∂_ç^ÖŒ ’ "Õã#≤ Ǩϟ=∞„^Œ"åºÅ∞ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ =» Ù. Ñ≤ãx≤ Q˘@∞ì"åx ã¨OѨ^Œ ѨxH˜ =KÕÛk HÍ^Œ∞. =~åǨxH˜
ã¨∞"åã¨#Å∞ `≥eÜ«∞<Õ `≥eÜ«∞=Ù. P q^èŒOQÍ<Õ Ç¨ÏiÉèíH˜Î ÖËx "åi rq`åÅ∞ ‰õÄ_® x™êû~°=ÚÅ∂,
=º~°÷=ÚÅ∂ Jx ÉèÏq™êÎ#∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 47
ã‘. Hõ=∞ÖωõΔΩ #iÊOK«∞ Hõ~°=ÚÅ∞ Hõ~°=ÚÅ∞ N<å^äŒ∞ =i‚OK«∞ lǨÏfi lǨÏfi
ã¨∞~°~°HõΔ‰õΩxñ EK«∞ K«∂_»∞¯Å∞ K«∂_»∞¯Å∞ âı+¨âß~ÚH˜ „"≥Ú‰õΩ¯ t~°=Ú t~°=Ú,
q+¨μ‚ <åHõi‚OK«∞ g#∞Å∞, g#∞Å∞ =∞^èŒ∞"≥·iñ ^Œqe# =∞#=Ú =∞#=Ú,
ÉèíQÆ=O`«∞ =ÅQ˘#∞ Ѩ^Œ=ÚÅ∞ Ѩ^Œ=ÚÅ∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Úx g∞ñk |∞kú |∞kú,
`Õ. ^Õ=^Õ=Ùxñ lOuOK«∞ k#=Ú k#=Ú, K«„HõǨÏã¨∞Îxñ „|Hõ\˜OK«∞ K«^Œ∞=Ù K«^Œ∞=Ù,
‰õΩOaèh^èŒ=Ùñ *ˇÃÑÊ_ç QÆ∞~°∞ñ_»∞ QÆ∞~°∞ñ_»∞, `«O„_ç ǨÏiñ *Ë~°∞=∞xÜ≥∞_ç `«O„_ç `«O„_ç, 169
* ǨÏix ѨÓlOKÕ Ç¨Ïã¨"Î ∞Õ Ç¨Ïã¨OÎ . P z#‡Ü«Ú}˜‚ ѨÓlOK«Hõ áÈ`Õ KÕuH˜ ™ê~°H÷ `
õ « ÖË^∞Œ . <å~åÜ«∞}∞}˜‚
H©iÎOKÕ <åÅ∞ˆH <åÅ∞Hõ. ÖËHõ áÈ`Õ P <åÅ∞Hõ‰õΩ K«i`å~°÷`« ÖË^Œ∞. NѨux K«∂KÕ K«∂ѨÙÖË K«∂ѨÙÅ∞.
q∞ye# K«∂ѨÙʼnõΩ qÅ∞"Õ=ÚOk? âı+¨âß~Ú áê^•Å‰õΩ „"≥ÚˆH¯ t~°¿ãû t~°ã¨∞û. K«„Hõ^è•i Hõ^äŒÅ∞ q<Õ
K≥=ÙÖË K≥=ÙÅ∞. =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞}˜‚ `«ÅKÕ =∞#¿ãû =∞#ã¨∞û. Ѩ~O° ^è•=ÚxH˜ „Ѩ^HŒ }Δ˜ O KÕ¿ã áê^•ÖË áê^•Å∞.
Ѩ^Œ‡<åÉèí∞x ÉèÏqOKÕ |∞^Õú |∞kú! ÖËHõáÈ`Õ Jk ã¨^Œ∞ƒkú HÍ^Œ∞. JO|∞*ωõΔΩx QÆ∂iÛ PÖ’zOKÕ k#"Õ∞
ã¨∞k#O. ÖËHõáÈ`Õ P k#O ^Œ∞iÌ#O. K«„Hõ^è•ix QÆ∂iÛ qâ◊^ŒÑ¨~°KÕ K«^Œ∞"Õ K«^Œ∞=Ù. QÀqO^Œ∞x QÆ∞iOz
É’kèOKÕ QÆ∞~°∞"Õ QÆ∞~°∞=Ù, q+¨μ‚=Ù#∞ ¿ãqOK«∞=∞<Õ `«O„_Õ `«O„_ç! =∂#= â◊s~°OÖ’x =∞#ã¨∞û, t~°ã¨∞û,
HÍà◊√§, KÕ`«∞Å∞, K«∂ѨÙÅ∞, K≥=ÙÅ∞, <åÅ∞Hõ, |∞kú XHõ>Ëq∞\˜? ã¨=∞ã¨Î J=Ü«∞"åÅ∂ P ǨÏi ^蕺#OÖ’
Ѩ~°=â◊"≥∞ÿ áÈ=Åã≤O^Õ. ÖËHõáÈ`Õ J`«_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x q+¨Ü«∞OÖ’ Hõ$`«Ñ¶¨Úfl_Õ. „Ѩu k#=∞O^Œ∂
„ѨuK«^Œ∞=ÙÖ’#∂ ǨÏi㨇~°}"Õ∞ HÍ"åe! „ѨuQÆ∞~°∞=Ó „Ѩu`«O„_ô ǨÏiÉ’^èÕ KÕÜ«∂e!
ã‘. HõO*ωõΔΩ#‰õΩñ QÍx HÍÜ«∞O|∞ HÍÜ«∞"Õ∞ Ѩ=#QÆ∞OѶ≤`« K«~°‡ Éèí„ã≤Î QÍHõ
"≥·‰õΩO~î°∞ñ ÉÁQÆ_»x =„HõÎO|∞ =„HõÎ"Õ∞ _è»=∞_è»=∞ ^èŒfix`À_ç _è»Hõ¯QÍHõ!
ǨÏiѨÓ[#=Ú ÖËx ǨÏã¨ÎO|∞ ǨÏã¨Î"Õ∞ `«~°∞âßY xi‡`« ^ŒifiQÍHõ!
Hõ=∞ÖËâ◊√ñ E_»x Hõ#∞flÅ∞ Hõ#∞flÖË `«#∞‰õΩ_»º*ÏÅ ~°O„^èŒ=ÚÅ∞QÍHõ!
P. K«„H˜ zO`«ÖËx [#‡O|∞ [#‡"Õ∞ `«~°à◊ ã¨eÅ|∞^Œ∞ƒ^ŒO|∞ QÍHõ!
q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖËx q|∞^èŒ∞O_»∞ q|∞^èŒ∞ñ_Õ áê^ŒÜ«ÚQÆ=Ú`À_ç Ѩâ◊√=Ù QÍHõ! 170

* N Ѩux ¿ãqOK«x â◊s~°O â◊s~°O HÍ^Œ∞. Jk ˆH=ÅO QÍe xO_ç# H˘eq∞ uuÎ. "≥·‰õΩO~î°∞x
ã¨∞ÎuOK«x <À~°∞ <À~°∞HÍ^Œ∞. Jk _è»=∞ _è»=∞ „"≥∂ˆQ =\˜ì _è»Hõ¯=∂„`«"Õ∞. ǨÏix ѨÓlOK«x KÕ~Ú KÕ~Ú
HÍ^Œ∞. Jk H˘Ü«∞º`À KÕã≤# `≥_»∞¤`À ã¨=∂#O. ˆHâ◊=Ùx K«∂_»x Hõ#∞flÅ∞ Hõ#∞flÅ∞ QÍ=Ù. Jq â◊s~°O J<Õ
QÀ_»‰õΩO_Õ Hõ<åflÅ∞. P [QÆ<åflÜ«∞‰õΩx QÆ∂iÛ PÖ’K«# ÖËx [#‡ [#‡ HÍ^Œ∞. Jk HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ# h\˜|∞_»QÆ.
q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖËx ѨO_ç`«∞_»∞ ѨO_ç`«∞_»∞ HÍ^Œ∞. J`«_»∞ kfiáê^Œ Ѩâ◊√=Ù.
48 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ã¨O™ê~°r=¸`« ã¨OѶ¨∞O|∞ qK«∞Û<Õ, K«„H˜^•ã¨º „ѨÉèíO[#=Ú ÖËHõ?
`åѨ„`«Ü«∂cèÅ ^•"åQÆ∞fl ÖÏé∞<Õ q+¨μ‚¿ã"å=∞$`«=$+≤ì ÖËHõ?
ã¨~°fiOHõëêѶ¨∞øѶ¨∞ [Å~åã¨∞ eO‰õΩ<Õ Ç¨Ïi =∞hëê|_»ÉÏyfl ÖËHõ?
Ѷ¨∞# qѨ^•æ_è®O^èŒHÍ~°O|∞ Å_»ñQÆ∞<Õ Ñ¨^•‡HõΔ #∞u~°q„ѨÉèíÅ∞ ÖËHõ?
`Õ. x~°∞Ѩ=∂ѨÙ#~å=$uÎ x+¨¯à◊OHõ, =ÚH˜Îxkèñ QÍ#=K«∞Û<Õ =ÚYº"≥∞ÿ#
âß~üVæHÀ^ŒO_»zO`«<åO[#=Ú ÖËHõ, `å=∞~°ã¨QÆ~°∞ƒù#‰õΩ <≥·# ^•#"ÕO„^Œ! 171
* ^•#"ÕO„^•! ÃÑ^ŒÌQÍe qã¨∞~°∞ ÖˉõΩO_® HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ QÆ∞OѨÙÅ∞ q_çáÈ=Ù. JÖψQ K«„Hõ^è•i ¿ã=
KÕÜ«∞‰õΩO_® ã¨O™ê~°|O^è•Å∞ `˘ÅyáÈ=Ù. =~°¬O Ѩ_»HõáÈ`Õ J_»=ÙÅÖ’ ~°QÆ∞Å∞H˘#fl Jyfl P~°^Œ∞. JÖψQ
ǨÏi¿ã= J<Õ J=∞$`«O Ѩ_»HõáÈ`Õ =∞x+≤H˜ `åѨ„`«Ü«∂Å∞ K«ÖÏ¡~°=Ù. |_»ÉÏyfl „Ѩ[fiie¡`Õ ã¨=Ú„^•Å∞
‰õÄ_® WOH˜áÈ`å~Ú. JÖψQ q+¨μ‚ zO`«# LO>Ë áêáêÅ∞ Ѩ\ÏѨOK«Öˇ· áÈ`å~Ú. ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ∞
Ѩ_»HõáÈ`Õ pHõ\˜ `≥~°Å∞ q_çáÈ=Ù. JÖψQ ˆHâ◊=Ùx H©~°Î# ÖËHõáÈ`Õ K«∞@∞ì=Ú\˜ì# PѨ^ŒÅ∞ `˘ÅyáÈ=Ù.
XHõ¯=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë Ç¨ÏiÉèíH˜Î J<Õ JO[#O ÖˉõΩO_® x~°‡Å"≥∞ÿ x~°∞Ѩ=∂#"≥∞ÿ ѨÙ#~°˚#‡ ÖËx =ÚH˜Î
J<Õ ÃÑxflkèx JO^Œ∞HÀ@O Z=iH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞. PYiH˜ P „|Ǩχ‰õΩ ‰õÄ_® Wk `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ =∂~°æO
ÖË^Œ∞.
=. Jx ~Ú qfi^èŒO|∞# "≥éѨ٠=∞éѨ٠<≥é∞OQÆHõ Ü«ÚÅ∞‰õΩ Ãã_ç ѨeÔH_ç H˘_»∞‰õΩ #∞_»∞=ÙÅ∞
K≥=ÙʼnõΩ =ÚÅ∞‰õΩÅ „H˜Ü«∞ <˘^Œq#ñ QÆ@=Ú Å^Œ~°ñ ɡ^Œ=ÙÅO QÆéK«∞K«∞ #^ŒiѨ_ç QÆ∞~°∞ã¨∞`«∞xO
QÆ#∞OQ˘x q=∞`« Hõ^äŒ#O|∞Å∞ QÆéÑ≤<åñ_» =x ^•#"ÕO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 172
* Jx D q^èOŒ QÍ [O‰õÄ Q˘O‰õÄ ÖˉΩõ O_® „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl_»∞. P ѨÅ∞‰õΩÅ∞ `«O„_ç
K≥=ÙʼnõΩ "å_ç =ÚÅ∞‰õΩÖÏ¡QÍ <å@∞H˘<åfl~Ú. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ J^ŒiáÈÜ«∂_»∞. Ѩà§◊ `À ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ HõiKå_»∞.
QÆ∞~°∞=Ù#∞ H˘~°H˘~å K«∂Kå_»∞. ''W^• h=Ù K≥Ñ≤Ê# K«^Œ∞=Ù? W^• h=Ù KÕã≤# x~åfiHõO? q~Àkè Hõ^äŒÅ∞
ÉÏQÍ qxÑ≤OKå=#fl=∂@?—— Jx WOHÍ WÖÏ Ç¨ïOHõiOKå_»∞.
K«. Ѩ@∞`«~° huâß„ã¨ÎK«Ü«∞ áê~°QÆ∞ñ *ËÃã^Œ #OK«∞ ÉÏÅ∞ h
=@∞ Q˘xáÈ~Ú "åxH˜ ##~°›=ÚÖˇ#· q~Àkèâß„ãÎ̈=ÚÖò
‰õΩ\˜Å`«ñ *ˇÑ≤Ê<åñ_»=Ù Éèí$QÆ∞„Ѩ=~°∞O_» =@O|∞ #q∞‡uO,
QÆ@Hõ@! „ÉÏǨχ}ÏHõ$uq QÍHõ Ü«∞^ä•~°÷Ѩ٠„ÉÏǨχ}∞O_»"Õ! 173
* <å ‰õΩ=∂~°∞xH˜ huâß„ã¨OÎ <Õ~∞° Ê`å#x fã¨∞H˘x"≥o¡ "å_çH˜ q~ÀkèÜ∞ÿ≥ # q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ #∂iáÈâß"å?
h=Ù „^ÀǨÏ|∞kú`À KÕã≤# Ѩx Wk. h=٠Ѩq„`«"≥∞ÿ# Éèí$QÆ∞=Oâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì#"å_»=x #q∞‡ <å a_»¤#∞
JѨÊyOKå#∞. HÍx h=Ù „ÉÏǨχ}∞x PHÍ~°OÖ’ L#fl "å_ç"Õ HÍx x["≥∞ÿ# „ÉÏǨχ}∞_»=Ù =∂„`«O
HÍ=Ù. x["≥∞ÿ# „ÉÏǨχ}∞_»∞ WÖÏ =∂‰õΩ ã¨iÜ≥ÿ∞# K«^Œ∞=Ù K≥ѨʉõΩO_® „^ÀǨÏO KÕÜ«∞_»∞!
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 49
Hõ. ^茈~‡`«~°=~°Î#∞Å∞#∞, ^Œ∞~°‡O„`«∞Å∞<≥·# [#∞Å ^Œ∞i`«=Ú ÖÁO^Œ∞<£
=∞~°‡=ÚÅ∞ QÆÅñz HõŇ+¨, Hõ~°∞‡Å ~ÀQÆ=ÚÅ∞ á⁄O^Œ∞ ÔH·=_ç q„áê! 174
* F~Ú q„ѨÙ_®! ^Œ∞~å‡~°∞Åæ #∞ ~ÀQÍÅ∞Ѩ\ì˜ ÉÏkè™êÎ~Ú. JÖψQ ^è~Œ ‡° O `«ÑÊ≤ # "åà◊§#∂, ‰õΩ\˜Å"≥∞#ÿ
PÖ’K«# QÆÅ "åà◊§#∂ áêáêÅ∞ K«∞@∞ìH˘x P áêáêÖË "åà◊¡#∞ <å<å ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ_»`å~Ú. `≥Å∞™ê!
=. Jx# ~åA#‰õΩñ |∞~ÀÇ≤Ï`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 175
* Jx =∞O_çѨ_»∞`«∞#fl =∞Ǩ~åA`À QÆ∞~°∞=Ù Ju q#Ü«∞OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. `«Ñ¨CÅ∞ ÖË=Ù =∂ =Å# ^•#=<å^äŒ! q~Àkèâß„ã¨Î=ÚÖò
K≥ѨÊ=Ú, „‰õÄ~°∞Öˇ· Ѩ~°∞Å∞ ÃãѨÊ~°∞, g∞ K«~°}O|∞ÖÏ# ã¨∞
"≥∞‡Ñ¨C_»∞ g∞ ‰õΩ=∂~°∞#‰õΩ xO`«Ü«Ú <≥·[=∞h+¨, Ü≥∞=fi~°∞O
*ˇÃÑÊ_ç áê\˜QÍ^Œ∞, „ѨuzO`«ñ ^ŒÅOѨÙ=Ú <Õ~°∞Ê ÔH·=_ç<£. 176
* ~åHõΔã¨~å*Ï! =∂ =Å¡ U `«Ñ¨CÖË^Œ∞. h WëêìxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ ZѨC_»∂ "Õ∞=Ú „Ѩ=iÎOK«=Ú,
"Õ∞=Ú q~Àkè Hõ^äŒÅ∞ Jã¨Å∞ K≥ѨÊ=Ú. ZO`« „‰õÄ~å`«∞‡Öˇ·<å â◊„`«∞=Ù#∞ QÆ∞iOz Z=~°∂ #∂iáÈÜ«∞~°∞.
h áê^•Åg∞^Œ X@∞ì. g∞ "åxH˜k ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ñ¨Ù\˜ì# |∞^Õú `«Ñ¨Ê XHõ~°∞ K≥Ñ≤`Õ =zÛOk HÍ^Œ∞. Z=~°∂
JO`« ™êǨÏã¨OQÍ D q+¨Ü∂« Å∞ K≥Ñʨ #∂ ÖË~∞° . HÍ|\˜ì „Ѩã∞¨ `
Î O« nxH˜ „Ѩu„H˜Ü∞« *Ï„QÆ`QΫ Í PÖ’zOK«∞.
Hõ. q∞„`«∞Å=Ú Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞Å=Ú, áê„`«∞Å "Õ∞ =∞kÜ«ÚñQÍHõ ÉèÏ~°æ=ÙÅ=Ú h
Ѩل`«∞x x@∞=Öˇñ *ËÜ«∞ñQÆ, â◊„`«∞Å"Õ∞? ^≥·`«º[ÅkèK«O„^Œ=∞! qO>Ë? 177
* =∞Ǩ~å*Ï! "Õ∞=Ú h‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO #∞Op ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÅO, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞ÅO, h ^ŒÜ«∞‰õΩ áê„`«∞ÅO.
JnHÍHõ Éèí$QÆ∞ =OjÜ«ÚÅO. "Õ∞=Ú h‰õΩ "Õ∞Å∞ HÀˆ~"å~°"Õ∞ HÍx h ‰õΩ=∂~°∞xH˜ WÖÏ É’kèOK«\ÏxH˜
"Õ∞"Õ∞=∞<åfl â◊„`«∞=ÙÅ=∂? K≥ѨC.
=. Jx# QÆ∞~°∞#O^Œ#∞O QÀÑ≤OѨHõ ^≥·`«º=Å¡Éèí∞O_»∞ Q˘_»∞‰õΩ #=Ö’H˜Oz ~Ú@¡xÜ≥∞. 178
* Jx QÆ∞~°∞=Ù J<Õ@ѨÊ\˜H˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ PÜ«∞#ÃÑ· P„QÆǨÏO =∂x H˘_»∞‰õΩ#∞ K«∂z WÖÏ
J_çQÍ_»∞.
Hõ. X[˚Å∞ ÃãѨÊx ~¸ =∞u, =∞*Ï˚`«∞ñ_» "≥·# h‰õΩ =∞é˜ Ü≥∞=fiiKÕ
#∞*Ï˚`« =∞Ü≥∞º ÉÏÅHõ!, `«[˚#∞ÅO ÉË~°∞H˘#∞=Ú `«QÆ <å „"≥∂Å<£. 179
* ''D q+¨Ü∂« Å∞ h‰õΩ Láê^蕺ܫÚÅ∞ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . <å ‰õΩ=∂~°∞_»"#·≥ h‰õΩ WÖÏO\˜ áê_»∞|∞^Œ∞Åú ∞
ZÖÏ =KåÛ~Ú? h‰õΩ Z=~°∞ <Õ~åÊ~°∞? <å‰õΩ "åà‹§=~À K≥ѨC?——
=. Jx#ñ ^ŒO„_çH˜ñ „|Ǩ¡^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 180
* Jx HÀѨO`À J_çˆQã¨iH˜ `«O„_çH˜ ã¨=∂^è•#O ã¨q#Ü«∞OQÍ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ WÖÏ K≥áêÊ_»∞.
50 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
L. JK«ÛѨÙñ rñHõ\˜O |_ç QÆ$Ǩτ=`«∞Öˇ· q+¨Ü«∞ „Ѩq+¨μìÖˇ·
K«K«∞ÛK«∞ñ |∞@∞ìK«∞<£ =∞~°Åñ [ifi`«K«~°fi}∞ Öˇ·# "åiH˜O
*ˇK≥Û~°ñ |∞@∞ì<Õ Ñ¨~°∞Å∞ ÃãÑ≤Ê#<≥·# x*ËK«Ûù<≥·# <Õ
q∞zÛ# <≥·#ñ QÍ#ʼnõΩ <Õñy# <≥·# ǨÏi „Ѩɒ^èŒ=ÚÖò? 181
* `«O„_ô! H˘O^Œ~∞° QÍ_è"» ∞≥ #ÿ HÍ~°∞pHõ\#˜ ∞O_ç D =∂Ü«∞֒Ѩ_ç HÀiHõÅ∞ K«OѨÙHÀ‰õΩO_® ã¨O™ê~°O
™êyã¨∞OÎ \Ï~°∞. K«ã∂¨ ,ΠѨÙ_»∞`«∂, =∞~°ÖÏ K«ã∂¨ ,ΠѨÙ_»∞`«∂ WÖÏ "å~°∞ D ã¨O™ê~°K„« HõO֒Ѩ_ç u~°∞QÆ∞`«∂<Õ
LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ =¸~°∞öʼnõΩ NǨÏiÃÑ· ÉèíH˜Î ^•#O`«@ Jk ѨÙ@ì^Œ∞. XHõ"Õà◊ W`«~°∞Å∞ É’kèOz<å
HõÅ∞QÆ^∞Œ . U"≥∞<ÿ å WzÛ Pâ◊ K«∂Ñ≤Oz<å "åiH˜ ^Õ=Ùxg∞^Œ ÉèHí Θ U~°Ê_»^∞Œ . PYiH˜ J_»=ÙÅÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ"≥o<¡ å
Ѷ¨e`«O ÖË^Œ∞. ^Õ=Ùx g∞kH˜ JO`« `˘O^Œ~°QÍ =∞#ã¨∞û áÈ`«∞O^•?
L. HÍ#x"åx #∂ñ`«Q˘x HÍ#x"åñ_»∞ qt+¨ì=ã¨∞Î=ÙÖò
QÍ#x ÉèíOyñ QÆ~°‡=ÚÅ∞ ÔQ· H˘x H˘O^Œé∞ Hõ~°‡|^Œ∞úÖˇ·
HÍ#~°∞ q+¨μ‚ñ Q˘O^Œ é@ñ QÆO^Œ∞ ~°H˜OK«# "≥·+¨‚"åO„Ѷ≤∞ ã¨O
™ê÷# ~°*’-aè+≤‰õΩÎÅQÆ∞ ã¨OǨÏ$`«Hõ~°∞‡Å∞ ^•#"Õâ◊fi~å! 182
* ^•#"ånèâ◊fi~å! „QÆ∞_ç¤"å_»∞ =∞~˘Hõ „QÆ∞_ç¤"åx KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x "åx ™êÜ«∞O`À U =ã¨∞Î=Ù#∂
K«∂_»Ö_Ë ∞» QÆ^•! J^Õ q^èOŒ QÍ q+¨Ü∂« 㨉Ωõ ÖÎ ·ˇ Hõ~‡° |O^è•ÅÖ’ zH˜¯#"å~°∞ NǨÏix K«∂_»Ö~Ë ∞° . q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ
áê^Œ Ѩ~åQÍÅ∞ `«Åg∞^Œ ^èiŒ Oz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ H˘O^Œ~∞° =∂„`«O P ™êfiq∞x Hõ#∞ÖÏ~å K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞.
JO`ÕHÍx ã¨O™ê~°OÖ’ H˘@∞ì q∞\Ïì_Õ "åà◊√§ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Z#fl\˜H© ^Œi≈OѨÖË~°∞.
âß. â’kèOѨO |_≥ ã¨~°fiâß„ã¨Î=ÚÅ∞ ~°HΔÀ<å^äŒ! "Õ ÜÕ∞\˜H˜<£
QÍ^äŒÖò =∂^èŒ=âı=Ú+‘`«~°}˜ ™êOQÆ`«ºO|∞#O QÍHõ ^Œ∞
ˆ~‡^èŒ<£ ^•ñ@ñQÆ =K«∞Û<Õ ã¨∞`«=^èŒ∂g∞<À„QÆ "åOKèå =∞^Œ
„HÀ^èÀÖ’¡Å qâßÅ ã¨Oã¨$u =∞Ǩ ÃѶ∂~åq∞`åOÉè’xkè<£. 183
* ~åHõΔ¿ãâ◊fi~å! Jxfl âß„™êÎÅ∂ K«k"å#∞. Hõ^äŒÅ∂ QÍ^äŒÅ∂ J<ÕHõO „`«qfiK«∂âß#∞. D ã¨O™ê~°O
ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ áê~å"å~°O ÖÏO\˜k. D ã¨O™ê~° ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å∞ uq∞OyÖÏÅ∞. HÍ=∞„HÀ^èŒ
=∞^Œ=∂`«û~åº^Œ∞Å∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË HÔ ~°\ÏÅ∞. W@∞=O\˜ ÃѶ∂~°"∞≥ #ÿ ã¨=Ú„^Œ=Ú#∞ ^•\ÏÅO>Ë J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ
"å^•Å`À, Ju `≥eq `Õ@Å`À ™ê^茺O HÍ^Œ∞. ǨÏiÉèíH˜Î J<Õ <ÒHõ XHõ¯>Ë nxx ^•\˜OK«QÆÅk. W`«~°
PÖ’K«#Å∂, K«^Œ∞=ÙÅ∂ áêO_ç`åºÅ∂ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~å=Ù.
=. Jx ѨeH˜# H˘_»∞‰õΩ#∞ kèHõ¯iOz =∞‰õΩ¯= ¿ãÜ«∞Hõ ~°Hõ¯ã¨∞Å éËñ_»∞ ^Œ# `˘_»ÅÃÑ· #∞O_»hHõ
Q˘|∞ƒ# kQÆ„^˘aƒ x|ƒ~°O|QÆ∞ HÀѨO|∞ nÑ≤OѨ "Õñ_çK«∂ѨÙÅ∞ q∞O@ =∞O@ ÖˇQÆÜ«∞ =∞O„`«∞ÅO
Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 184
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 51
* Jx ѨeH˜# H˘_»∞‰õΩÃÑ· ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°∞xH˜ XHõ¯™êiQÍ „¿Ñ=∞ áÈ~ÚOk. HÀѨO`À Xà’§#∞Oz
XHõ¯=∂@∞QÍ „H˜OkH˜ <≥\"ì˜ ãÕ ≤ xѨCÅ∞ ~åÖË Hõ#∞flÅ`À "Õ_ç K«∂ѨÙÅ∞ K«∂ã¨∂Î =∞O„`«∞Å`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞.
âß. „HÀ_»Oɡ· Ñ≤#`«O„_çñ [OÃÑ #x `åñ „QÀkèOz z`«ÎO|∞Ö’
g_»O *ËÜ«∞ñ_»∞, |O@∞ÉèíOy ǨÏiH˜<£ q^Õfi+≤H˜<£ Éèí‰õΩÎñ_≥·
Ü≥∂_»O _»Hõ¯@! „áê}"åÜ«Ú=ÙÅ∞ gñ_˘Ñ≤ÊOK«∞ K«∞<åflñ_»∞ <å
`À_»<£ "≥·~°=Ú Ñ¨>ˇì, x\˜ì [#Hõ„^ÀÇ≤Ï<£ =∞Ç≤ÏO QÆO\˜ˆ~? 185
* =∞O„`«∞ÖÏ~å! q+¨μ‚=Ù =~åǨÏ~°∂ѨOÖ’ =zÛ ™êHΔÍ`«∂Î `«# Ñ≤#`«O„_çx K«Oáê_»<Õ ÉÏ^èŒ,
ã≤QÆ∞æ‰õÄ_® ÖˉõΩO_® g_»∞ =∞# =Oâ◊ q~ÀkèH˜ |O@∞ÖÏQÍ Éèí[# KÕ™êÎ_®? <å Ѩل`«∞_≥· ѨÙ\˜ì<å â◊„`«∞=Ù‰õΩ
Éèí‰õΩÎ_»∞ J=Ù`å_®? JÜ≥∂º! g_»∞ <å „áê}ÏÅ∞ `À_»∞`«∞<åfl_Õ! <å`À<Õ q~À^è•xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl_Õ!
`«O„_çˆH „^ÀǨÏO `«ÅÃÑ>Ëì WÖÏO\˜ `«#Ü«Ú}˜‚ Ö’HõOÖ’ ZHõ¯_≥·<å g∞~°∞ K«∂âß~å?
=. Jx ~åHõΔã¨g~°∞Å hH˜ΔOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 186
* Jx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ~åHõΔ㨠Éèí@∞Å#∞ K«∂z WÖÏ P^ÕtOKå_»∞.
-: Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙO_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞x qq^èÀáêÜ«∞O|∞Å Ç≤ÏOã≤OK«∞@ :-
âß. ѨOKå|ÌO|∞Å"åñ_»∞, `«O„_ç#QÆ∞ <å ѨHõΔO|∞ xOkOz Ü«∞
u¯OznƒùuÜ«Ú ÖËHõ q+¨μ‚ #Ç≤Ï`«∞O wiÎOK«∞K«∞<åflñ_»∞, =
ÅÌOK«∞O *ˇÑ≤Ê# =∂#ñ, _»OQÆ=Ú#ñ |∞„`åHÍ~°`«<£ "åºkè [
x‡OK≥<£, gx =kèOz ~°O_»∞ ^Œ#∞AÖò g∞g∞ Ѩ@∞`«fiO|∞Å<£. 187
* ~åHõΔ㨠g~°∞ÖÏ~å! g_»∞ J~Ú^Õà◊§"å_»∞! <åˆH Z^Œ∞~°∞ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. `«O„_ç<≥·# #<Õfl
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õΩO_® <å â◊„`«∞"≥·# q+¨μ‚=Ù#∞ <å Z^Œ∞>Ë á⁄QÆ_»∞ `«∞<åfl_»∞. '`«Ñ¨C~å— J<åfl =∂#@O ÖË^Œ∞.
<å â◊s~°OÖ’#∞Oz Ѩل`«~°∂ѨOÖ’ "åºkè ѨÙ@∞ìH˘x =zÛOk. g∞~°∞ D „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ "≥O@<Õ fã¨∞H˘x "≥o¡
=kèOz ~°O_ç. g∞ g∞ Ѩ~å„Hõ=∂Å∞ „ѨHõ\˜OK«O_ç.
âß. JOQÆ„"å`«=ÚÖ’ñ lH˜`«û‰õΩñ_»∞ ^Œ∞ëêìOQÆO|∞ YO_çOz âı
ëêOQÆ„âı}˜H˜ ~°HõΔ ¿ãÜ«Ú „H˜Ü«∞ h Ü«∞A˝O QÆ∞Å„^ÀÇ≤Ï ^Œ∞
ã¨ûOQÆ∞O ˆQâ◊=ѨHõΔáêu #^èŒ=ÚO [OÑ≤Oz g~°„=`À
`«∞ÎOQÆMϺuñ [iOK≥^ŒO, QÆ∞Å=Ú x~ÀÌ+¨O|∞ QÍqOK≥^Œ<£. 188
* â◊„ã¨Î"≥·^Œ∞º_»∞ "åºkè Hõey# J=Ü«∞==Ú#∞ YO_çOz q∞ye# J=Ü«∞"åÅ#∞ ~°H˜ΔOz â◊s~åxH˜
P~ÀQƺO Hõey™êÎ_»∞. JÖψQ K≥_»∞„`À= Ѩ\˜ì# ‰õΩÅ„^ÀÇ‘Ï, â◊„`«∞ѨHõΔáêf, =¸~°∞ö_»∂ J~Ú# g}˜‚
K«OÑ≤Oz =∂ ‰õΩÖÏxH˜ =∞K«Û ÖˉõΩO_® KÕ™êÎ#∞. XHõ =∞OzѨx KÕã≤# =∞Ǩg~°∞_»<Õ H©iÎ á⁄O^Œ∞`å#∞.
52 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ǨÏO`«=Ùºñ_»∞ ~°H˜ΔOѨ#∞, =∞O`«=Ùºñ_»∞ QÍñ_»∞ Ü«∞=Úx =∞Ok~°=Ú#‰õΩ<£
QÆO`«=Ùºñ_»∞ =^èŒ=Ú# ‰õΩѨ, ~°O`«=ÙºO _»#Hõ K«OÑ≤ ~°O _ôѨ_»∞K«∞<£. 189
* g_»∞ K«OѨ^yŒ #"å_Õ HÍx U =∂„`«O HõqΔ ∞OK«^yŒ #"å_»∞ HÍ_»∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ *Ïe `«ÅѨQ∂Æ _»^∞Œ .
g_ç `«ÑC¨ Å∞ =∞xflOK« ‰õÄ_»^∞Œ . g_»∞ `«`Hü }
Δõ O Ü«∞=Úx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ѨOÑ≤OK« ^Œy#"å_»∞. g}˜‚ ^ŒÜ∞« `«Åz
q_çzÃÑ@ì‰õΩO_® g∞~°∞ =kèOz ~°O_ç.
=. Jx ^•#"ÕO„^Œ∞O _®#uzÛ# "åñ_çHÀéÅ∞ QÆÅ ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ ÃÑHõ¯O„_»∞ â◊¥ÅǨÏã¨∞ÎÖˇ· =„HõÎO|∞Å∞
^≥ézH˘x Ü«Úaƒ ÉÁ|ƒe_»∞K«∞ ^èŒ∂=∞ã¨Ç≤Ï`« ^•=^ŒÇ¨Ï#O|∞#∞O É’Öˇñ ^•„=∞ ã¨OHÍâ◊O|∞
Å~Ú# ˆHâ◊O|∞Å∞ "≥∞éÜ«∞ ÉèË^Œ# "å^Œ#KÕÛù^Œ#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞. 190
* Jx Ç≤Ï~°}ºHõt=Ù_»∞ P[˝WKÕÛùã¨iH˜– Ѩ^Œ∞<≥·# HÀ~°Å∞#fl KåÅ=∞Ok „‰õÄ~° ~åHõΔã¨∞Å∞ â◊¥ÖÏÅ∞
KÕ`ÀΠѨ@∞ìH˘x, <Àà◊√§ ÉèÜí ∞« OHõ~O° QÍ `≥~∞° K«∞H˘x ÃÑ^ŒQÌ Í J~°∞K«∞H˘O@∂ P#O^ŒO`À QÆO`«∞Å∞ "ÕÜ∞« @O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì~∞° . "åà◊√§ q~°É’ã¨∞H˘#fl Z„~°xA@∞ì á⁄QÆÅ∞ ~ˆ QÆ∞`«∞#fl HÍ~°∞zK«∞Û =∞O@Å∞ÖÏQÍ qHõ$`«OQÍ
"≥∞~°∞ã¨∞Î#flk. J@∞=O\˜ PHÍ~åÅ`À P Éèí@∞Å∞ =zÛ P ÉÏÅ∞}˜‚ u_»∞`«∂, H˘_»∞`«∂, =∂@Å`À,
PÜ«Ú^è•Å`À ÉÏkèOK«_»O „áê~°OaèOKå~°∞.
L. ÉÏÅ∞ñ_»∞ ~åK«a_»¤ñ_»∞ Hõ$áêà◊√ñ_»∞ ™ê^èŒ∞ñ_»∞ Ö’Hõ=∂#º ã¨O
jÅ∞ñ_»∞ gñ _» =^èŒ∞ºñ_»x zHõ¯Hõ „ã¨∞Hõ¯Hõ „‰õÄ~°z`«∞ÎÖˇ·
â◊¥Å=ÚÅO ^Œ^ŒOQÆ=ÚÅ ã¨∞ã≤÷~°∞Öˇ· „ѨǨÏiOz ~°∞„QÆ "å
KåÅ`« #O^Œé∞<£ kq[â◊„`«∞ñ_»∞ =ÅÌ#ñ _»Ü≥∞º Éèí∂=~å! 191
* ''D ÉÏÅ∞_»∞ ~å[‰õΩ=∂~°∞_Õ, ã¨∞‰õΩ=∂~°∞_Õ, ^ŒÜ∞« QÆÅ"å_Õ, =∞Oz"å_Õ, jÅã¨OѨ#∞fl_Õ, K«OѨ^yŒ #"å_»∞
HÍ^Õ——Jx – U =∂„`«O *Ïe ÖˉΩõ O_® "åà◊§O^Œ~∂° „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ „‰õÄ~°OQÍ H˘\Ïì~∞° . â◊¥ÖÏÅ`À á⁄_çKå~°∞.
"ÕkOè Kå~°∞. ÉÏkèOKå~°∞. <å<å =∂@Å∂ J<åfl~°∞. WO`« [~°∞QÆ∞`«∞<åfl `«O„_ç 'H˘_»∞‰õΩ#∞ H˘@ì=^Œ∞—Ì Jx
XHõ¯=∂@ ‰õÄ_® J#ÖË^∞Œ . ^è~Œ ‡° ~å*Ï! J`«xH˜ ã¨∞`«∞x g∞^Œ JO`« ѨQÆ Uq∞\’ J~°O÷ HÍ^Œ∞.
K«. ѨÅ∞=Ù~°∞ ^•#=ÙÖò á⁄_»∞= ÉÏÅ∞x ^ÕǨÏ=Ú ÖËâ◊=∂„`«=Ú
<˘fleÜ«∞^Œ∞, ֒ѨÅ<£ ~°∞kè~° =Ú|ƒ^Œ∞, HõO^Œ^Œ∞, â◊ź ã¨OѶ¨∞=Ú<£
#eÜ«∞^Œ∞, ^Œ$+≤ì"≥·Éèí==Ú #+¨ì=Ú QÍ^Œ∞, =ÚMËO^Œ∞ HÍOuÜ«ÚO
ÉÁeÜ«∞^Œ∞, #∂`«#„â◊=∞=Ú Ñ¨Ù@ì^Œ∞, Ѩ@ì^Œ∞ n#ÉèÏ==Ú<£. 192
* JO`«=∞Ok ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ P XHõ¯ ÉÏÅ∞}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x á⁄_»∞ã¨∞OÎ >Ë J^Õq∞ z„`«"∂≥ HÍx P Ѩã"≤ åx
^ÕǨÏO Jã¨Å∞ HõO^Œ<Õ ÖË^Œ∞. K«~°‡O K≥^Œ~°ÖË^Œ∞. ~°HõÎO zO^ŒÖË^Œ∞. Z=ÚHõÅ∞ q~°QÆÖË^Œ∞. Hõà◊√§ u~°∞QÆÖË^Œ∞.
K«∂Ѩ٠K≥_»ÖË^Œ∞. K«O„^ŒaO|O=O\˜ =ÚYO "å_»ÖË^Œ∞. "åxH˜ Ug∞ JÅã¨>Ë JxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. n# ÉèÏ=O
J`«xÖ’ ZHõ¯_® U =∂„`«O HõxÑ≤OK«<Õ ÖË^Œ∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 53
L. `«#∞fl xâßK«~°∞Öò á⁄_»∞= ^≥·`«º‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ =∂\˜ =∂\˜ 'HÀ
Ѩ#flQÆâß~Ú! Ü≥∂ ^Œ#∞[ÉèíO[#! Ü≥∂ [QÆnâ◊! Ü≥∂ =∞Ǩ
Ѩ#fl â◊~°}º! Ü≥∂ xdÅáê=#!— Ü«∞OK«∞ #∞uOK«∞ñQÍx `åñ
QÆ#∞flÅ h~°∞ ^Õñ_»∞, ÉèíÜ«∞HõOѨã¨"Õ∞`«∞ñ_»∞ QÍñ_»∞ Éèí∂=~å! 193
* ^è~Œ ‡° ~å*Ï! ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ P q^èOŒ QÍ z„`«ÇÏ≤ Oã¨Å∞ ÃÑ_»∞`«∞O>Ë P „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ =∂\˜ =∂\˜H© '' F
Ѩ#flQÆâÜ ◊ ∞« <å! =∂^è"Œ å! =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ<å! Ö’ˆHâ◊fi~å! ~åHõ™Δ êO`«HÍ! n#â◊~}° Ϻ! Ѩ~=° ∞áê=<å!——Jx ~°Hõ ~°HÍÅ∞QÍ
ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ „áêi÷™êÎ_Õ `«Ñʨ Hõà§◊ hà◊√¡ ÃÑ@∞ìHÀ_»∞. U =∂„`«O ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» . U =∂„`«O [OHõ_∞» .
L. áêéñ_»∞ ÖËz k‰õΩ¯Å‰õΩ, ÉÏǨï=Ù ÖÁ_»¤ñ_»∞, |O^èŒ∞~ålÖ’ñ
^Œ∂éñ_»∞, ÃѶ∂~°Hõ$`«º =∞x ^Œ∂éñ_»∞ `«O„_çx, q∞„`«=~°æ=ÚO
r~°ñ_»∞, =∂`«$ã¨OѶ¨∞=Ú =ã≤OK«∞ ã¨∞=~°‚ QÆ$ǨÏO|∞Ö’xH˜O
^•éñ_»∞, HÍ=ˆ~ Ü«∞#ñ_»∞, `åѨ=Ú <˘O^Œñ_»∞ HõO@yOѨñ_»∞<£. 194
* P ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ JxflÉÏ^èÅŒ ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ Z@∂ áêiáÈ_»∞. H˘@ì=^ŒxÌ KÕ`∞« Öˇ<· å J_»∞ä Ñ@∞ìHÀ_»∞.
|O^è∞Œ =ÙÅ֒ѨŠ^Œ∂i ^•HÀ¯_»∞. ''Wk ÃÑ∂¶ ~°O, J<åºÜ«∞O——Jx `«O„_çx ѨÖ` ¡ˇ ∞« Î =∂@ J#_»∞. ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å#∞
Z=sfl ã¨Ç¨ Ü«∂xH˜ Ñ≤Å∞=_»∞. `«e¡ x=ã≤OKÕ |OQÍ~°∞ "Õ∞_»Ö’H˜ Ѩ~∞° "≥`_Ϋ ∞» . ##∞fl 'HÍáê_»O_ç, Hõ+Oì¨ QÍ LOk—J#_»∞.
ÉÏ^èŒ Ñ¨__» ∞» . Z=ih ^Õfi+≤OK«_∞» . W@∞=O\˜ ÉÏÅ∞_»∞ Jã¨Å∞ ZHõ¯_≥<· å LO\Ï_®?
=. W@∞¡ ã¨~åfi`«‡HõOɡ· ~Ú\˜ì ^Œ\ì˜ ^Œx xˆ~tÌ OѨ~åx Ѩ~„° |ǨχO|∞ ^•#Ü≥∞ÿ Ü«∞ =∞‡Ç¨q+¨μx‚ Ü«∞O^Œ∞ñ
l`«ÎO|∞ñ *ËiÛ `«#‡Ü«ÚO_»~Ú Ñ¨~°=∂#O^ŒO|∞#O ÉÁOk Ü«Ú#fl „ѨǨ¡^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞
~åHõΔ¿ãO„^Œ∞O_»∞ ^Œ# H˜OHõ~°∞Å KÕ`«O *Ë~ÚOK«∞K«∞#fl =∂~°}Hõ~°‡O|∞Å∞ áêѨHõ~°∞‡x Ü«∞O^Œ∞ñ
„|Ü«ÚHõÎO|∞Öˇ·# ã¨`å¯~°O|∞Å∞O É’Öˇ qѶ¨ÅO|∞ ÅQÆ∞@O Ez. 195
* WÖÏ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ Z=~°∂ =i‚OѨÖxË P Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO `å<Õ JÜ«∂º_»∞, =∞#ã¨∞û =∂^è=Œ ÙxÃÑ·
xeÊ `«##∞ `å<Õ =∞~°záÈÜ«∂_»∞. k=º"≥∞ÿ# P#O^ŒO`À Ѩ~°=tOz áÈÜ«∂_»∞. áêáê`«∞‡x Ѩ@¡ [i¿Ñ
ã¨<å‡<åÅ∞ ZÖÏ J~Ú`Õ qѶ¨ÅO J=Ù`åÜ≥∂ J^Õ q^èŒOQÍ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ÃÑ>Ëì ÉèíÜ«∞OHõ~°
ÉÏ^èŒÅhfl qѶ¨Å"≥∞ÿ áÈÜ«∂~Ú. Wk K«∂z Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ WÖÏ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
L. â◊¥Å=ÚÅ<£ xâßK«~°∞Å∞ „ã¨∞Hõ¯Hõ ^ÕǨÏ=Ú x„QÆÇ≤ÏOѨñQÍ
ÉÏÅ∞ñ_»∞ <ÕÅÃÑ· ñ |_»ñ_»∞, áêéñ_»∞, Kå=ñ_»∞, `«O„_ç<≥·# <å
áêeH˜ =zÛ K«„Hõ^èŒ~°Ñ¨HõΔ=Ú =∂xu #OK«∞ñ ÉÏ^Œ=ÚÖò
á¶êÅ=Ú ™ÈñHõ „"≥ÚHõ¯ñ, _»#áêÜ«∞`« <˘O^Œ∞@ ˆHq∞ ¿ÇÏ`«∞"À? 196
* WO`«ÑQ¨ ` Æ À Ѩ@∞ì^ÅŒ `À ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ |iÃãÅ∞ÃÑ\˜ì á⁄_»∞ã¨∞OÎ >Ë ÉÏÅ∞_»∞ „H˜O^Œ Ѩ_áç È=@O ÖË^∞Œ .
ÉÏ^èÅŒ ∞ Éèií OK«ÖHË õ áêiáÈ=@O ÖË^∞Œ . ™⁄=∞‡ã≤e¡ „áê}ÏÅ∞ q_»=@O ÖË^∞Œ . `«O„_ç<#·≥ <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ<Õ#∞
WHõ ǨÏix P~åkèOK«#∞. ##∞fl HõqΔ ∞OK«∞—Jx HÍà◊§ g∞^Œ ™êyÅѨ_ç #=∞㨯iOK«@O ÖË^∞Œ . D Ѩã"≤ å_»∞ U
=∂„`«O ÉÏ^èጠ⁄O^Œ‰Ωõ O_® P#O^ŒOQÍ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ J~°O÷ HÍ=@O ÖË^∞Œ .
54 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx â◊OH˜OK«∞K«∞. 197
ã‘. XHõ=∂@∞ k‰õΩ¯OaèÜ«¸^äŒO|∞ñ ^≥Ñ≤ÊOz ÔH~°e _çOÉèí‰õΩxñ „^˘H˜¯OѨñ |OѨÙ,
<˘Hõ=∂@∞ q+¨cèHõ~À~°QÆ „âı}∞Åñ QÆ_»∞=_ç #~°ƒù‰õΩñ QÆé=ñ |OѨÙ,
<˘Hõ=∂@∞ ¿ÇÏuã¨OÃѶ∂„QÍ#Å=ÚÖ’# qã¨i ‰õΩ=∂~°∞x „"ÕÜ«∞ñ |OѨÙ,
<˘Hõ=∂@∞ ‰õÄÅOHõëÈÖ’¡Å [ÅkèÖ’ "≥ÚuÎOz âß|‰õΩ =ÚOѨñ |OѨÙ,
P. q+¨=Úñ ɡ@ìñ |OѨ٠q^ŒoOѨñQÍñ |OѨÙñ, ^˘_»¤H˘O_» K«é∞Åñ „^ÀÜ«∞ñ |OѨÙñ
|\˜ìHõ@ìñ |OѨ٠ÉÏkèOѨñQÍñ |OѨÙ, ÉÏÅ∞ñ yxã≤ ^Œ#∞[áêÅ∞ñ _»kèѨ! 198
* Jx Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ J#∞=∂xOKå_»∞. H˘_»∞‰õΩ#∞ K«OѨ\ÏxH˜ WOHÍ Hõi#î "≥∞#ÿ Ѩ^` úŒ ∞« Å∞
PÖ’zOKå_»∞. ^è~Œ ‡° ~å*Ï! „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x g∞^Œ HÀѨO Ѩ@Öì HË õ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ =∞kOz# U#∞QÆ∞Å#∞ `≥ÑÊ≤ Oz
ÉÏÅ∞}˜‚ „H˜O^ŒÑ_¨ "» ãÕ ≤ „`˘H˜¯OK« =∞x ѨOáê_»∞. =∞~˘Hõ™êi ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ q+¨ã~¨ åÊÅ#∞ `≥ÑÊ≤ Oz "å\˜K` Õ «
"å}˜‚ HõiÑ≤OK« =∞<åfl_»∞. WOH˘Hõ `«_=» ÉèQí ÉÆ Qíè ÖÆ Ï_Õ Jyfl QÆ∞O_®Å∞ =∞O_çOz P Ѩã"≤ å}˜‚ ^•xÖ’H˜
qã≤i"Õ~ÚOK«=∞<åfl_»∞. "Õ~˘Hõ =∂@∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ ÉÏQÍ z`«HÉõ Ïk #_çã=¨ Ú„^ŒOÖ’ =ÚOz K«OѨ=∞<åfl_»∞.
"åxH˜ q+¨O ÃÑ\˜Oì K« =∞<åfl_»∞. Hõu` Î À "å}˜‚ #~°Hõ =∞<åfl_»∞. H˘O_»tY~åÅÃÑ· #∞Oz „H˜O^Œ‰Ωõ <≥\"ì˜ Ü Õ ∞«
=∞<åfl_»∞. XHõKÀ@ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® Hõ\Ñì˜ _¨ "» Ü Õ ∞« =∞<åfl_»∞. WÖÏ ~°H~õ H° ÍÅ∞QÍ ÉÏkèOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. XHõ"Õà◊ #aèKå~°Ç¨ÏŸ=∞O|∞ ¿ã~ÚOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ <≥O_»Å #∞O_»ñ |OK«∞ñ,
<˘Hõ"Õà◊ "å#Å #∞ѨǨÏu <˘OkOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ ~°O„^èŒO|∞ Å∞Hõ¯ñ |@∞ì,
<˘Hõ"Õà◊ñ ^Œ#=∂Ü«∞ <˘^ŒqOz ɡQÆ_çOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ =∞OK«∞# <˘O\˜ xÅ∞ѨÙ
<˘Hõ"Õà◊ñ ɡ#∞QÍe ‰õΩ#∞‡Y∞ñ QÍqOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ñ ÉÏñuOK«∞ #∞ifiÜ«∞O^Œ∞,
`Õ. h~° =∞#flO|∞ x_»hHõ x„QÆÇ≤ÏOK«∞, QÆâ◊Å #_çÑ≤OK«∞ é∞qfiOK«∞ QÆO_» tÅÅ
QÆ^ŒÅ „"Õ~ÚOK«∞, "Õ~ÚOK«∞ Ѷ¨∞#â◊~°=ÚÅñ, Q˘_»∞‰õΩ <˘Hõ"Õà◊ #=∞~åi „HÀkè Ü«∞QÆ∞K«∞, 199
* JO`«∞ÖËx HÀѨO`À P ~åHõΔã¨~åA `«# H˘_»∞‰õΩ#∞ ã¨OǨÏiOK«@O HÀã¨O =∂~°}Ǩϟ=∞O
KÕ~ÚOKå_»∞. =∞~˘Hõ™êi "å}˜‚ =∞O_»∞>ˇO_»Ö’ xÅ∞=Ù<å xÅɡ\Ïì_∞» . =∞~˘Hõ™êi [_ç"å#Ö’ `«_=ç Ú^ŒQÌ Í
LO_çá⁄=∞‡<åfl_»∞. =∞~˘Hõ™êi ÉÏÅ∞x #=~°O„^è•Å∞ =¸~ÚOz LH˜¯i aH˜¯i KÕ~ÚOKå_»∞. =∞~˘Hõ™êi
"åxH˜ `«# =∂Ü«∞ K«∂Ñ≤Oz ÉèÜí ∞« O HõeyOKå_»∞. =∞~˘Hõ™êi =∞OK«∞Ö’ XO@iQÍ xÅɡ\Ïì_∞» . WOH˘Hõ™êi
ã¨∞_çQÍeH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ LOKå_»∞. z=~°‰õΩ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Éèí∂q∞Ö’ áêuÃÑ\˜ìOKå_»∞. "åxH˜ J#flO hà◊¥§
W=fi‰õΩO_® =∂_çÑO≤ Kå_»∞. "å}˜‚ H˘~°_®Å`À H˘\˜Oì Kå_»∞. "åx g∞^Œ‰Ωõ ~åà◊√¡ ~°∞qfiOKå_»∞. "å}˜‚ QÆ^ÅŒ `À
ÉÏkOKå_»∞. "å_çÉÏ}ÏÅ∞ "å_çg∞^Œ‰Ωõ "Õ~ÚOKå_»∞. HÀѨO`À Xà◊√§ `≥eÜ«∞x „‰õÄ~° ^•#=Ù_»∞ H˘_»∞‰õΩÃÑ·
KÕÜ«∞~åx ÃѶ∂~åÅhfl KÕ~ÚOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #<ÕHõ =∂~°}ÀáêÜ«∞O|∞Åñ ÉÏѨ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# áêѨx ~°∂ѨÙ=∂ѨÖËHõ ÜÕ∞HÍO`«O|∞#
^Œ∞~°O`« zO`å Ѩi„âßO`«∞O_»~Ú ~åHõΔ¿ãO„^Œ∞O_»∞ ^Œ# =∞#O|∞#. 200
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 55
* WOHÍ J<ÕHõ =∂~°}ÀáêÜ«∂Å`À U áêѨO Z~°∞QÆx P Ѩã≤"å}˜‚ K«OáêÅx K«∂âß_»∞. ZÖÏÔQ·<å
~°∂ѨÙ=∂áêÅx J#∞H˘<åfl_»∞. HÍx ™ê^茺O HÍÖË^Œ∞. JO^Œ∞Hõx P ~åHõΔã¨~åA KåÅ kQÆ∞Å∞ Ѩ_®¤_»∞.
z=~°‰õΩ UHÍO`«OQÍ WÖÏ PÖ’zOK« ™êQÍ_»∞.
L. =ÚOzu "å~°∞úÅ<£, QÆ^ŒÅ "≥ÚuÎu, â‹·Å`«@O|∞ÅO^Œ∞ „^˘
aƒOzu, â◊„ã¨Î~ålñ ÉÁ_çÑ≤Ozu g∞ñ^Œ xÉèËO„^ŒÑ¨O H˜Î é˘
Ñ≤ÊOzu, kèHõ¯iOzu, â◊Ñ≤Ozu, ÃѶ∂~°^Œ"åQÆ∞flÅO^Œ∞ñ „^À
~ÚOzuñ, ɡ‰õΩ¯áê@¡ #Å~ÚOzuñ, *Ï=ñ _ç ^Õq∞ z„`«"≥∂! 201
* D ÉÏÅ∞}˜‚ ã¨=Ú„^•ÅÖ’ <≥\Oì˜ Kå#∞. QÆ^ÅŒ `À H˘\˜Oì Kå#∞. H˘O_»Åg∞k #∞Oz „`À~ÚOKå#∞.
PÜ«Ú^è•Å`À á⁄_çÑ≤OKå#∞. U#∞QÆ∞Å`À „`˘H˜¯OKå#∞. xѨCÖ’¡ <≥\˜ìOKå#∞. H˘\Ïì#∞, u\Ïì#∞.
J==∂xOKå#∞. ѨÅ∞q^è•Å∞QÍ ÉÏkèOKå#∞. HÍh g_»∞ K«xáÈ_Õq∞\˜? z„`«OQÍ LO^Õ!
K«. Zé∞ñQÆñ_»∞ r=<Ò+¨^èŒ=Ú, Öˇ=fi~°∞ Éèí~°ÎÅ∞ ÖË~°∞, ÉÏ^èŒÅO
^Œ~°Åñ_»∞, <≥·[`Õ[=Ú#ñ ^Œ^䌺=Ú *Ï_»º=Ú ÖË^Œ∞, q∞H˜¯e<£
"≥∞éÜ«ÚK«∞ #∞#fl"åñ _˘Hõ x"Õ∞+¨=Ú ^≥·#º=Ú <˘O^Œñ _çOHõ <Õ
`≥éñQÆ∞#ñ „^Œ∞O`«∞? "Õã¨iu, k=º=Ú gx „ѨÉèÏ="≥∞\˜ì^À! 202
* g_»∞ Kå=‰õΩO_® rqOK«\ÏxH˜ =∞O^Õ"∞≥ <ÿ å fã¨∞‰õΩO@∞<åfl_® JO>Ë J^Õn ÖË^∞Œ . áÈh Z=Ô~<· å
P^Œ∞‰õΩO@∞<åfl~å JO>Ë gxH˜ P^è•~°O ‰õÄ_® Z=~°∂ ÖË~∞° . D ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ g_»∞ WHõ¯_ç#∞Oz
ZHõ¯_çÔH·<å áêiáÈ`å_®? Jn ÖË^Œ∞. gxH˜ =ÚYOÖ’ ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# HÍOu‰õÄ_® U =∂„`«O `«QÆæÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ
ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ\˜ì#H˘nú =ÚYO WOHÍ =ÚK«Û@QÍ HõxÑ≤ã¨∂Î#flk, g_»∞ Jã¨Å∞ kQÆ∞Å∞ Ѩ_»@"Õ∞ ÖË^Œ∞. WOHÍ
g}˜‚ ZÖÏ ã¨OǨÏiOK«@O? qã¨∞QÆ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Õ HÍh =∞~˘Hõ LáêÜ«∞O `ÀK«@O ÖË^Œ∞. gx â◊H˜Î K«∂¿ãÎ
W^Õ^À ^Õ=`å „Ñ¨ÉèÏ=O JxÑ≤™ÈÎOk.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ `˘e¡ â◊√#âı≈Ѷ¨ÙO_»#∞ =Úx‰õΩ=∂~°∞O_»∞ ^ŒO„_çKÕ`« Ü«∂QÆѨâ◊√`«fiO|∞#‰õΩ
^Œ`«∞ÎO_»~Ú `«O„_ç `«#‰õΩ #ѨHÍi Ü«∞x `«ÅOѨHõ „|uH˜# K«O^ŒO|∞#. 203
* ѨÓ~°fiO XHõ=Úx LO_Õ"å_»∞. J`«xH˜ â◊√#âı≈Ѷ¨Ù_»∞ J<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ LO_Õ"å_»∞. `«O„_ç `«#
‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Ü«∂QÆѨâ◊√=ÙQÍ Ñ¨Oáê_»@, ^èŒ#O fã¨∞H˘x. J~Ú<å ‰õÄ_® P ÉÏÅ∞_»∞ `«O„_çx JѨHÍiQÍ
ÉèÏqOK«‰õΩO_® LѨHÍiQÍ<Õ ÉèÏqOz „|uˆH L<åfl_»@. <å H˘_»∞‰õΩ ‰õÄ_® â◊√#âı≈Ѷ¨Ù_»∞ÖÏQÍ L<åfl_Õ!
Hõ. P„QÆǨÏ=Ú# <Õñ *Ëã≤#, x„QÆǨÏ=ÚÅ∞ Ѩ~°∞Å`À_» <≥é˜ <˘Hõ<åñ_»∞<£
q„QÆǨÏ=Ú Å#∞K«∞ñ |Å∞Hõñ _», #∞„QÆǨÏ=ÚÅ∞QÍ ã¨‡iOK«∞, <˘=fiñ_»∞ =∞kÖ’<£. 204
56 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ZO`À HÀѨO =zÛ <Õ#∞ g}˜‚ Zxfl ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ\˜ì<å "å\˜x QÆ∞iOz g_»∞ W`«~°∞Å`À ZHõ¯_®
K≥ѨÊ_»∞? =∂ <å#fl WÖÏ ÉÏkèã¨∞Î<åfl_»∞. Wk J<åºÜ«∞O— – Jx Z=i`À#∂ J#_»∞. ÃÑ·QÍ <Õ<≥O`À
„¿Ñ=∞`À K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡ ÉèÏq™êÎ_»∞. =∞#ã¨∞Ö’ ‰õÄ_® Jã¨Ç≤ϺOK«∞HÀ_»∞. Jã¨Å∞ Uq∞\˜ gx `«`«ÎfiO?
=. HÍ=Ù# gñ_»∞ =∞Ǩ„ѨÉèÏ= ã¨OѨ#∞flO_»∞, gx ÔHO^Œ∞#∞ ÉèíÜ«∞O|∞ ÖË^Œ∞, gx`À_ç q~À^èŒO|∞#O
^Œ#‰õΩ =∞$`«∞º=Ù ã≤kúOK«∞ #x x~°‚~ÚOz z#fl"À~Ú d#∞flO_≥· „Ѩã¨#∞flO_»∞ QÍHõ „H˜O^Œ∞ ã¨∂K«∞K«∞
q+¨}∞‚O_≥· zO`«#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞#fl ~åA#‰õΩ =∞O`«#O|∞#ñ [O_®=∞~°∞¯ e@¡xi. 205
* D „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞. Q˘Ñ¨Êâ◊H˜Î QÆÅ"å_»∞. gxH˜ U q+¨Ü«∞OÖ’#∂ ÉèíÜ«∞O ÖË^Œ∞.
D ÉÏÅ∞x`À q~À^èŒO ÃÑ@∞ìH˘O>Ë <å‰õΩ `˘O^Œ~°Ö’<Õ =∞~°}O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok – Jx =∞#ã¨∞ûÖ’
xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ H˘_»∞‰õΩ#∞ KåÖÏ ÉÏ^èÃŒ Ñ\˜#ì O^Œ∞‰õΩ z#fl |∞K«∞Û‰õΩx <ÕÅK«∂ѨÙÅ∞
K«∂ã¨∂Î ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl_»∞. JÖÏ UHÍO`«OQÍ ‰õÄ~°∞Ûx kQÆ∞Å∞Ѩ_»∞`«∞#fl ~åHõΔã¨~åA#∞ K«∂z QÆ∞~°∞=Ù
Öˇ·# K«O_®=∞~°∞¯Å∞ UHÍO`«OQÍ WÖÏ ^è≥·~°ºO K≥áêÊ~°∞ –
âß. â◊√„ÉèíMϺuq† h „Ѩ`åѨ=Ú =∞ǨKÀ^ŒºO|∞ ^≥·`ÕºO„^Œ! ~À
+¨„Éèí∂Ü«ÚQƇ q[$OÉèí}=Ú‡# kwâ◊„"å`«=ÚO É’~°∞Å<£
q„ÉèÏO`«O|∞QÆñ *Ëã≤ ÜÕ∞eu QÆ^• qâ◊fiO|∞! gñ_≥O`«? ~¸
^Œ„Éè’‰õΩÎÖò QÆ∞}^À+¨ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞, zO`«O ÉÁO^Œ hˆH\˜H˜<£. 206
* ~åHõΔã¨~å*Ï! h=Ù =∞ǨH©iÎâßeq. h „Ѩ`åѨO J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#k. h=Ù HÀÑ≤Oz Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
z\˜¡OKå=O>Ë Ü«Ú^•úÅÖ’ kHÍÊʼnõΩÅ∞ Ãã·`«O ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈ`å~°∞. Ö’HõO "≥Ú`åÎhfl UHõK«Ûù„`«OQÍ
Ue#@∞=O\˜ h‰õΩ g_≥O`«? D Ѩã≤"åx `≥eã‘`≥eÜ«∞x =∂@Å∞ qx h=Ù kQÆ∞Å∞ Ѩ_»@O Uq∞\˜?
D q+¨Ü«∂xfl ÃÑ^ŒÌ ã¨=∞㨺QÍ ÉèÏqOz ÉÏ^èŒÑ¨_»`å "Õq∞\˜?
âß. =„‰õΩO_≥·# [#∞O_»∞ =$^ŒúQÆ∞~°∞ ¿ã=O*Ëã≤ "Õ∞^è•#Ü≥∂
Ѩ„HÍOu<£ qÅã≤Å∞¡, g∞ñ^Œ@ =Ü«∞óáêHõO|∞`À ÉÏʼnõΩ<£
â◊„Hõ^Õfi+¨}|^Œ∞úñ *ËÜ«ÚK«∞ =∞kO *ÏeOѨÙg∞ ~À+¨=Ú<£,
â◊√„HÍKå~°∞ºÅ∞ =K«∞Û#O`« H˜`«ñ_»∞<£ ã¨∞NÜ«Ú`«∞O _»Ü≥∞º_»∞<£. 207
* =„Hõ=∂~°æOÖ’ JÅ¡i zÅ¡~°QÍ „Ѩ=iÎOKÕ D „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ ÃÑ^ŒÌÖˇ·# QÆ∞~°∞=ÙÅ ^ŒQÆæ~° H˘<åflà◊√§
K«kq¿ãÎ |∞kú=∞O`«∞_»∞ J=Ù`å_»∞. P `«~°∞"å`« "≥∞Å¡QÍ =Ü«∞ã¨∞ ‰õÄ_® =ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ U ã¨OQÆu
Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ x^•#OQÍ =Ü«∞ã¨∞`Àáê>Ë WO„^Œ∞x g∞^Œ ^Õfi+¨O ‰õÄ_® <Õ~°∞Ê`«∞O>Ë
ã¨iáÈ`«∞Ok. QÆ∞~°∞^Õ=ÙÖˇ#· â◊√„HÍKå~°∞ºÅ"å~°∞ =KÕÛ@ѨÊ\˜H˜ D ÉÏÅ∞_»∞ ѨÓiÎQÍ QÆ∞}=O`«∞_»∞ J=Ù`å_»∞.
=. Jx QÆ∞~°∞Ѩل`«∞Å∞ ѨeH˜# ~åHõ¿Δ ãâ◊fi~°∞O_»∞ QÆ$ǨÏã¨∞Ö÷ #·ˇ ~åAʼnõΩ #∞Ѩ^tÕ OѨñ ^Œyx ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞O|∞Å∞
„ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ #‰õΩ #∞Ѩ^tÕ OѨÙñ_»x Ü«∞#∞[˝ KÕã#≤ "å~°∞ #`«xH˜ñ „k=~°Oæ |∞ #∞Ѩ^tÕ Oz#, #`«O_»∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 57
~åQÆ^fiÕ +¨O|∞ÅKÕ`« q+¨Ü∂« 㨉Ωõ ÖÎ #·ˇ "å~°Å‰õΩ „QÍǨϺO|∞Öˇ#· ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞O|∞Å∞ ^Œ#‰õΩ #„QÍǨϺO|∞
ÅxÜ«Ú#∞, =º=Ǩ~° „Ѩãk≤ Hú ˘éÔH#· Éè^Ë OŒ |∞QÍx Ü«∂`«‡Éè^Ë OŒ |∞ ÖË^xŒ Ü«Ú#∞, ##~°O÷ |∞ÅÜ«∞O
^Œ~H÷° Åõ Ê# ¿ãÜ«Ú@ k„Qƃ=ù ∞O |xÜ«Ú#∞ xâ◊Û~ÚOz QÆ∞~°∂Ѩk+¨ì âß„ã¨OÎ |∞Å∞ =∞Oz=x `«ÅOѨHõ
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ^Œ=∞ QÆ$ǨÏã¨÷ Hõ~å‡#∞ëêª#O|∞ʼnõΩO É’~Ú# ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 208
* Jx QÆ∞~°∞Ѩل`«∞Å∞ ѨÅ∞HõQÍ<Õ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ H˘OK≥O =∞#âß≈Oux á⁄O^•_»∞. ''q"åǨÏO
J~Ú#@∞=O\˜ ~åAʼnõΩ <Õ~Ê° ^Œy# ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞=ÚÅ#∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ #‰õΩ LѨ^tÕ OK«O_ç——Jx P^ÕtOKå_»∞.
P QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ P q^èŒOQÍ<Õ "åxH˜ ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# âß„™êÎÅ∞ É’kèOKå~°∞.
<å<åq^è•Öˇ·# HÀiHõÅÖ’ Pã¨H˜Î L#fl"åiH˜ D ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO, J~°÷âß„ã¨ÎO, HÍ=∞âß„ã¨ÎO J=ã¨~°=∞h,
D Ö’HõOÖ’ =º=Ǩ~åÅHÀã¨O D `Õ_®ÖË HÍh, P`«‡‰õΩ =∂„`«O U =∂~°∞ÊÖË^Œh, „ѨÜ≥∂[#O ÖËx
"å\˜x QÆ∞iOz „ѨÜ≥∂[#O LOk J#∞HÀ=@O „ÉèÏOu Jh – „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÉÏQÍ xâ◊ÛÜ«∞O
KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ K≥¿ÑÊ âß„™êÎÅ∞ ѨxH˜ =KÕÛq HÍ=h, =∞Ozq HÍ=h ÉèÏqOKå_»∞. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞
QÆ$ǨÏHõ$`åºÅ∂, [áêÅ∂, `«áêÅ∂ KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Wà◊§‰õΩ "≥o§# ã¨=∞Ü«∞O QÆ=∞xOKå_»∞.
Hõ. P@ʼnõΩñ ^Œ#∞fl ~°=∞‡x, áê\˜Oz xâß@ã¨∞`«∞Å∞ ÉèÏ+≤Oz# ^À
ëê@‰õΩÖËO„^Œ‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞, áê@==Ú# "åiñ *Ëi „Ѩ*Ï˝xfi`«∞ñ_≥·. 209
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `À_ç ~åHõãΔ ¨ ÉÏʼnõΩÅ∞ P_»∞‰õΩO@∂ `«=∞`À áê@∂ P_»∞HÀ=\ÏxH˜ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚
‰õÄ_® Ñ≤eKå~°∞. JѨÙ_»∞ ^•#= K«„Hõ=iÎ H˘_»∞ÔH·# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ "å~°O^Œi`À <Õ~°∞ÊQÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞ –
Hõ. K≥ѨÊñ_˘Hõ K«^Œ∞=Ù =∞Ozk, K≥ÃÑÊ_çñ ^ŒQÆ∞Å=ÚÅ∞ K≥=ÙÅ∞ zO^Œé Q˘#ñQÍ
<≥ѨC_»∞ =∞#Ü≥∞_» <˘[˚Å∞, K≥ÃÑÊ^Œ <˘Hõ K«^Œ∞=Ù q#∞ñ_»∞ z`«Î=Ú ÅÅ~°<£. 210
* q∞„`«∞ÖÏ~å! QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ =∞#‰õΩ =∞Oz K«^∞Œ =Ù XHõ¯\© K≥Ñʨ @O ÖË^∞Œ . K≥=ÙÅ∞ zÅ∞¡Å∞ Ѩ_ÖÕ ÏQÍ
ã¨O™ê~° Éè’QÆ q+¨Ü«∂Å∞ ZѨC_»∂ K≥ѨÙ`«∞<åfl~°∞. g∞ =∞#ã¨∞û‰õΩ #KÕÛ XHõ =∞Oz K«^Œ∞=Ù <Õ#∞ K≥áêÎ#∞
qO\Ï~å?
=. Jx ~å[‰õΩ=∂~°∞O_»∞ QÍ=Ù#ñ QÆ~°∞}˜Oz ã¨OQÆ_çHÍO„_»`À_» #yÜ≥∞_ç K«O^ŒO|∞#ñ „w_»ÖÏ_»∞K«∞
ã¨=∂#=Ü«∞ã¨∞¯Öˇ·# ^≥·`«º‰õΩ=∂~°∞Å ÔHÅ¡ <ÕHÍO`«O|∞# x@¡xÜ≥∞. 211
* Jx „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ `å#∞ ~å[‰õΩ=∂~°∞_»∞ HÍ|\˜ì K«#∞=ÙQÍ ^è≥·~°ºOQÍ P ¿ãflÇ≤Ï`«∞ ÅO^Œi`À
#=Ùfi`«∂ P_»∞`«∂ áê_»∞`«∂ "åi`À Hõeã≤áÈ~Ú "å~°O^Œsfl XHõKÀ@ KÕiÛ ~°ÇϨ 㨺OQÍ WÖÏ É’kèOKå_»∞.
L. ÉÏʼnõΩÖÏ~°! ~°O_»∞ =∞# „áêÜ«∞ѨÙÉÏÅ∞~°∞ Q˘O^Œ é∞ifiÃÑ·ñ
QÆ∂Å∞@ñ QÆO\˜ˆ~! QÆ∞~°∞ñ_»∞ „‰õÄ~°∞ñ _»#~°÷ K«Ü«∞O|∞#O^Œ∞ ^Œ∞
j≈Å`« #~°÷HõÅÊ#=Úñ *ËÃã_ç, „QÍǨϺ=Ú QÍ^Œ∞ âß„ã¨Î, "Õ∞
"Õ∞ Öˇé˜ñyOK≥^Œ<£! qx# g∞‰õΩ x~°O`«~° Éèí„^Œ =∞Ü≥∞º_ç<£. 212
58 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* F ÉÏʼnõΩÖÏ~å! q#O_ç. =∞# QÆ∞~°∞=Ù =∞Oz"å_»∞ HÍ^Œ∞. ѨxH˜~åx q+¨Ü«∂Å∞ K≥ѨÓÎ "å\˜Ö’¡
J#~°÷q+¨Ü«∂ʼnõΩ J~å÷Å#∞ HõeÊOz Q˘Ñ¨ÊQÍ =∞#‰õΩ É’kèã¨∞ÎO\Ï_»∞. Jq =∞#O <Õ~°∞ÛHÀ‰õÄ_»^Œ∞. P
âß„™êÎÅ∞ =∞Ozq HÍ=Ù. Wk q#O_ç. Ö’HõOÖ’ z#fl`«#OÖ’<Õ H˘O^Œ~°∞ =∞# ~¸_»∞ Ñ≤Å¡Å∞ =∞#=ÚO^Õ
K«xáÈ=@O K«∂ã¨∂Î<Õ L<åflO Hõ^•! HÍ|\˜ì =∂#=Ù_»∞ rq`«HÍÅ=Ú#∞ U=∂„`«O =$^ä• KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
g∞ "Õ∞Å∞ HÀi K≥ѨÙÎ<åfl#∞. Wk qO>Ë g∞‰õΩ ã¨~°fi^• ˆHΔ=∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=. q#∞O_»∞, ã¨HõÅ [#‡O|∞ÅO^Œ∞#∞ ^èŒ~å‡~å÷K«~°} HÍ~°}O|~Ú# =∂#∞+¨[#‡O|∞ ^Œ∞~°¡ÉèíO,
|O^Œ∞ñ |∞~°∞+¨`«fiO|∞ ^Œ∞~°æ=∞O, |kÜ«Ú â◊`«=~°¬ Ѩiq∞`«Oɡ·# rq`« HÍÅO|∞# xÜ«∞`«Oɡ·
Ü«ÚO_»∞, #O^Œ∞ ã¨QÆ =∞O^èŒHÍ~° |O^èŒ∞~°O|~Ú ~å„u ~°∂ѨO|∞# x„^•k=º=Ǩ~°O|∞Å x~°~°÷HõO
|~Ú K«#∞ñ, lH˜¯# ѨOKåâ◊^Œfi`«û~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ ÉÏźÔH·â’~° =Ü≥∂qâı+¨O|∞Å qOâ◊u ǨÜ«∞#O
|∞Å∞ QÆ_»K«∞ñ, QÆ_»=∞ =ÚѨÊk Ü«∞|úO|∞Å KÕ`«ñ |@∞ì=_ç ^Œ∞~°=QÍǨÏO|∞Å~Ú# HÍ=∞ „HÀ^èŒ
Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï =∞^Œ =∞`«û~°O|∞Å#∞ áêâ◊O|∞ÅO QÆ@∞ì=_ç q_ç=_» ã¨=∞~°∞O÷ _»∞ QÍHõ „áê}O|∞ÅHõO>ˇ
=∞^èŒ∞~åÜ«∞=∂}"≥∞ÿ# `«$+¨‚‰õΩ Ö’ <≥· Éèí$`«º`«ã¨¯~°=}˜Hõ¯~°‡O|∞Åñ „ÉÏ}ǨxÜ≥ÿ∞# #OwHõiOz
Ѩ~å~°÷O|∞Å #i÷OK«∞K«∞ ~°Ç¨Ï㨺ã¨OÉè’QÆKå`«∞~°º ™œO^Œ~°º qâı+¨O|∞Å ^è≥·~°º=e¡HÍ Åq„`«O|∞
Å~Ú# Hõà◊„`«O|∞Å#∞, =∞ǨÏhÜ«∞ =∞OAÅ =∞^èŒ∞~åÖÏѨO|∞Å∞ QÆey =â◊√Å~Ú# tâ◊√=ÙÅ#∞,
jÅ=Ü≥∂ ~°∂Ѩ^èŒ#ºÅQÆ∞ Hõ#ºHõÅ#∞, q#Ü«∞ q"ÕHõq^•ºÅOHÍ~°∞Å~Ú# ‰õΩ=∂~°∞Å#∞, QÍq∞`«
Ѷ¨Å„Ѩ^•`« ÅQÆ∞ „ÉèÏ`«Å#∞, =∞=∞`«fi „¿Ñ=∞^≥·#º [#‰õΩ Å~Ú# [#h [#‰õΩÅ#∞, ã¨HõÅ ™œ[#º
ã≤O^èŒ∞=Ù Å~Ú# |O^èŒ∞=ÙÅ#∞, ^èŒ#Hõ#Hõ =ã¨∞Î"åǨÏ# ã¨∞O^Œ~°O|∞ Å~Ú# =∞Ok~°O |∞Å#∞,
ã¨∞Hõ~°O|∞Öˇ·# Ѩâ◊√Éèí$`«º xHõ~°O|∞Å#∞, =Oâ◊Ѩ~°OѨ~åÜ«∞`«ÎO|∞ Å~Ú# q`«ÎO|∞Å#∞ =i˚OѨÖËHõ
ã¨O™ê~°O|∞ xi˚OK«∞ #∞áêÜ«∞O|∞ñ QÍ#Hõ `«O`«∞=~°æO|∞# x~°æ=∞^•fi~° â◊¥#ºO|~Ú# =∞Ok~°O
|∞ñ *Ëi z‰õΩ¯=_ç "≥_»Öˇ_ç áê@=O|∞ KåÅHõ `«QÆ∞Å∞=_»∞ H©@HõO|∞ K«O^ŒO|∞# QÆ$ǨÏã¨∞÷O_»∞
ã¨fiÜ«∞OHõ$`« Hõ~°‡ |^Œ∞úO_≥· tâ’fl^Œ~åk ã¨∞YO|∞Åñ „|=∞`«∞ÎO_»~Ú x[‰õΩ@∞OÉ áÈ+¨}
áê~°=â◊ºO|∞# q~°H˜Î =∂~°æO|∞ñ ^≥eÜ«∞ <Õ~°Hõ ã¨fiH©Ü«∞ Ѩ~°H©Ü«∞ aè#fl ÉèÏ=O|∞# #O^èHŒ Í~°O|∞#O
„|"ÕtOK«∞ñ, QÍ=Ù#ñ Q“=∂~° ã¨=∞Ü«∞O|∞# =∞hëê QÆi+¨μOª _≥· Ѩ~=° ∞ ÉèÏQÆ=`« ^è~Œ ‡° O|∞ ##∞+≤Oª Ѩ
=ÅÜ«Ú, ^Œ∞óYO|∞Å∞ "åOzè`O« |∞ QÍHõ KÕ‰Ωõ é∞ÉèOí y ã¨∞YO|∞Å∞#∞ QÍÖÏ#∞ ™ê~°O|∞Öˇ· Å|úO|∞
ÅQÆ∞O† QÍ=Ù# =$^䕄ѨÜ∂« ã¨O|∞# <åÜ«Ú~°fiºÜ«∞O|∞ ¿ãÜ«∞O[#^Œ∞, ǨÏi Éè[í #O|∞# "≥∂HõOΔ |∞
ã≤kOú K«∞, q+¨μO‚ _»∞ ã¨~fi° Éè∂í `«O|∞ʼnõΩ <å`Õ‡â◊fi~°∞O_»∞ „Ñ≤ÜÚ« O_»∞. =Ú=Ú‰õΩΔ "≥#· ^ÕÇÏ≤ H˜ ^ÕÇ¨ =™ê#
Ѩ~º° O`«O|∞ <å~åÜ«∞} K«~} ° Ï~°qO^Œ ¿ã=#O|∞ Hõ~=ΰ ºO|∞. 213
* q#O_ç. ^è~Œ å‡Å∞ PK«iOK«QeÆ y# =∂#=[#‡ á⁄O^Œ@O KåÖÏ Hõ+Oì¨ . JO^Œ∞Ö’#∂ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞QÍ
ѨÙ@ì@O Q˘Ñ¨Ê J^Œ$+¨ìO. =∞#∞+¨μºx PÜ«Ú~åÌÜ«∞O #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’
ã¨QÆOHÍÅO HÍ~°∞pHõ@¡`À ‰õÄ_ç# ~å„u =Å¡ x„^ŒÖÏO\˜ "å\˜`À =$^ä•QÍ =ºÜ«∞ =∞~ÚáÈ`«∞Ok. WHõ
q∞yeOk Ü«∂Éèˇ· ã¨O=`«û~åÅ∞. ^•O\’¡ Ѩã≤"å_»∞QÍ, ÉÏÅ∞_»∞QÍ S~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çzáÈ`å~Ú.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 59
WOHõ q∞ye# =ÚÃÑ·Êù ã¨O=`«û~åÅ∞ =∂#=Ù_»∞ WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏʼnõΩ =â◊"≥∞ÿ áÈ`å_»∞. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO,
Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, =∞^ŒO, =∂`«û~°ºO J<Õ |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘xÜ«Ú, |Ü«∞@‰õΩ ~åÖËHõ `«#∞fl‰õΩO@∂
LO\Ï_»∞.
D r=Ù_»∞ `«# „áê}ÏÅHõO>Ë uÜ«∞ºQÍ JxÑ≤OKÕ Pâ◊‰Ωõ ^•ã¨∞_»=Ù`å_»∞. D HÀiHõÅ HÍ~°}OQÍ
W`«~∞° Å ^è#Œ =Ú#∞ JѨÇϨ iOKåÅx K«∂™êÎ_∞» . ¿ã=‰õΩÅ∞, ^˘OQÆÅ∞, "åºáê~°∞Å∞ =O\˜ "åà◊§KÕ`« „áê}O
áÈQ˘@∞ìHÀ=\ÏxÔH<· å ã¨~ˆ ã≤^ÑúŒ _¨ `
» å_»∞. ~°ÇϨ 㨺OQÍ „ã‘Î ™œYºO HÀ~°∞H˘O\Ï_»∞. Kå`«∞~°ºOQÍ Jq á⁄O^•Åx
J#∞H˘O\Ï_»∞. HÍà◊§‰õΩ |O^è•Å∞ "Õ¿ã ÉèÏ~°ºÅ∞ U~°Ê_»`å~°∞. uÜ«∞ºuÜ«∞ºx, leae ѨÅ∞‰õΩÅ`À
P#OkOѨ *Ë¿ã tâ◊√=ÙÅ∞ ѨÙ_»`å~°∞. =Ü«∞ã¨∞ûKÕ`«, ~°∂ѨOKÕ`« |∞kú=∞`«∞Öˇ·# ‰õÄ`«∞à◊¥§, q#Ü«∞
q"ÕHÍÅ`À q^•º=O`«∞Öˇ#· H˘_»∞‰õΩÅ∂, HÀi# q^èOŒ QÍ ã¨ÇϨ HÍ~°O WKÕÛ ™È^Œ~∞° Å∂, „¿Ñ=∞`À J#∞~åQÆO`À
*ÏeQ˘e¿Ñ `«e¡^ŒO„_»∞Å∂, =∞OzQÍ ã¨OK«iOKÕ |O^èŒ∞=ÙÅ∂ U~°Ê_»`å~°∞. D q^èŒOQÍ ~°Hõ~°HÍÅ
|O^è•ÅÖ’ Hõ@∞ì|_ç Ѩ@∞ì|_»`å_»∞.

_»|∞ƒ, |OQÍ~°O, PÉè~í }

° ÏÅ∞, "åǨÏ<åÅ∞, Éè=í <åÅ∞, áê_çÑO¨ @Å∞, ¿ã=‰õΩÅ∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ – WÖÏO\˜
ã¨OѨ^ŒÅ#∂, `«~°`«~åÅ∞QÍ =KÕÛ ^èŒ#^è•<åºÅ#∂ =^ŒeÃÑ@ìÖËHõ =∂#=Ù_»∞ ѨÓiÎQÍ ã¨O™ê~°OÖ’ Ѩ_ç
áÈ`å_»∞. XHõ z#fl ѨÙ~°∞QÆ∞ ™êb_»∞ QÆ∂\˜Ö’ zH˜¯ |Ü«∞\˜H˜ ~åÖËHõ `«#∞flH˘<Õ q^èŒOQÍ =∂#=Ù_»∞ D
ã¨OHÔ à◊§Ö’ #∞Oz q_çáÈÖË_∞» . `å#∞ KÕã#≤ Hõ~‡° ŠѶe¨ `åxfl `å#∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î LO\Ï_»∞. HÍ=∞ ã¨∞YO֒Ѩ_,ç
`«# ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«@OÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ =ÚH˜Î á⁄O^Õ =∂~°Oæ =∞~°záÈ`å_»∞. `å#∞ "Õ~∞° – q∞ye#"å~°∞
"Õ~∞° J<Õ Éè^Ë Œ ÉèÏ=O`À pHõ\’¡<Õ LO_çáÈ`å_»∞. HÍ|\˜ì =∂#=Ù_»∞QÍ Ñ¨Ù\˜#ì ѨÙ_»∞ z#flѨC_Õ |∞kú|ÅO`À
ÉèHí ,Θ ^è~Œ å‡Å#∞ PK«iOKåe. HõëêìÅ∞ HÀ~°‰Ωõ O_®<Õ =zÛ#@∞¡ ã¨∞MÏÅ∞ ‰õÄ_® HÀ~°‰Ωõ O_®<Õ P ã¨=∞Ü«∂xH˜
Jq =™êÎ~Ú. "å\˜HÀã¨O JO^Œ∞Hõx ZO`À qÅ∞"≥·# rq`«HÍÅ=Ú#∞ =$^ä• KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. P NǨÏix
#=Ú‡‰õΩO>Ë =ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „áê}∞ÅxflO\˜H˜ P q+¨μ"‚ Õ Pf‡Ü«Ú_»∞ JkèÑu¨ . =ÚH˜Î HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å_»∞
z=i =~°‰õÄ KÕÜ«∞^Œy# Ѩx PѨ~°=∞ѨÙ~°∞+¨μx áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ÉèÏqOz ¿ãqOK«@O XHõ¯>Ë.
ã‘. HõO\˜ˆ~ =∞#"å~°∞ Ѷ¨∞#∞Å∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Öˇ· qѶ¨Å∞Öˇ· ÔH·H˘#fl "≥é˜] `«#=Ú?
Éèí„^•~°∞÷Öˇ· Ü«ÚO_ç áêÜ«∞~°∞, ã¨O™ê~° Ѩ^Œúu #∂~°Hõ Ѩ@∞ì=_çi,
HõÅ Ü≥∂#∞ÅO ^≥Å¡ QÆ~åƒù^Œº=ã¨÷Åñ |∞~°∞+¨μO_»∞ ^ÕÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ ѨÙ@∞ìK«∞O_»∞ñ
^Œ<≥flé∞OQÆñ_»∞, Hõ~°‡`«O„`«∞ñ_≥· Hõ_»Ñ¨@ =Ú@ìñ_»∞ Éèí=â◊`«=ÚʼnõΩ #~Ú#
P. n# â◊√Éèí=Ú ÖË^Œ∞, k=ºH©iÎÜ«Ú ÖË^Œ∞, [QÆuñ |∞\˜ì ѨÙ\˜ì K«zÛ K«zÛ
á⁄~°Å <ÕÅ =∞#‰õΩñ? |∞@ìx Kå=x „`À= "≥^ŒH˜H˘#∞@ ^˘_»¤|∞kú. 214
* g∞~°∂ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^• =∞#"åà◊√§ QÆ$ǨÏã¨÷ rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∂ Ѩ_»∞`«∞#fl áê@∞¡! P#O^ŒO
HÀ~°∞‰õΩO\ψ~ HÍx "≥„i`«#O =∂„`«O q_çzÃÑ@ì~∞° . ã¨O™ê~°O J<Õ TaÖ’ T~°Hˆ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞O\Ï~°∞.
60 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
~°H~õ H° ÍÅ „ã‘ÅÎ QÆ~åƒùÅÖ’ #∞Oz <å<å J=ã¨Å÷ ∞ Ѩ_ç ѨÙ_»∞`«∂ LO\Ï_»∞ =∂#=Ù_»∞. `«##∞ QÆ∂iÛ `å#∞
`≥Å∞ã¨∞HÀ_»∞. =O^ŒÅH˘nÌ [#‡ÖˇuÎ<å Hõ~°‡|O^è•Å z‰õΩ¯ÅÖ’ #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_»ÖË_»∞. q+¨μ‚ ã¨xflkèx
JO^Œ∞HÀÖË_»∞. HÍ|\˜ì D ã¨O™ê~°O =Å¡ U ã¨∞Y=¸ ÖË^Œ∞. U H©sÎ~å^Œ∞. Ö’HõOÖ’ ѨÙ@ì@O, Kå=@O,
=∞m§ ѨÙ@ì@O, Kå=@O – D ÉÏ^èŒÅ∞ =∞#ÔHO^Œ∞‰õΩ? Jã¨Å∞ ѨÙ@∞ìHõ J<Õn, Kå=Ù J<Õn ÖË#@∞=O\˜
=∞Oz^•i "≥`«∞HÀ¯=@O =∞#‰õΩ ZO`À =∞Ozk Hõ^•!
âß. ǨÖÏáê# q[$OÉèí=∂} =∞^ŒQÆ~åfif`« ^ÕǨϟšã¨
^•ƒÖÏÖ’Hõ# â◊$OYÖÏxK«Ü«∞ ã¨O|^•ú`«∞‡ñ_≥· ÖËâ◊=Ú<£
"ÕÖÏxã¨û~°}O|∞ QÍ#Hõ =∞Ǩq^•fiOã¨∞ñ_»∞O QÍq∞h
¿ÇÏÖÏHõ$+¨‚‰õΩ~°OQÆâß|Hõ =∞QÆ∞<£ Ç‘Ï#ã≤÷u<£ qO\˜ˆ~! 215
* ZO`À `≥eq HõÅ =∞Ǩq^•fiOã¨∞_»∞ ‰õÄ_® =∞^èŒ∞=Ù „`åy =∞`«∞ÎÖ’ Hõ#∞flÅ∞ `≥~°=ÖˉõΩO_®
LO\Ï_»∞. `«# â◊s~°O `å#∞ =∞~°z áÈ`å_»∞. HÍO`«Å z„`«"∞≥ #ÿ K«∂ѨÙÅ ã¨OHÔ à◊§Ö’ z‰õΩ¯H˘x áÈ`å_»∞.
JuqÅ∞"≥·# rq`« ã¨=∞Ü«∞O =$^ä• J~ÚáÈ`ÀO^Œx U =∂„`«O QÆ=∞xOK«ÖË_»∞. P_»"åi PHõ~°¬}‰õΩ
Ö’<≥· "åà◊§KÕuÖ’ ÖË_çÑ≤Å¡ÖÏQÍ P_»∞`«∂ D =∂#=Ù_»∞ `«# L`«Î=∞ã≤÷uÖ’ #∞Oz Ç‘Ï#ã≤÷uH˜
kQÆ*ÏiáÈ`å_»∞. D qO`« q+¨Ü«∂Å∞ g∞~°∞ q<åfl~å?
P. q+¨Ü«∞㨉õΩÎÖˇ·# q|∞^è•Ç≤Ï`«∞Å `À_ç, =∞xH˜ =Å^Œ∞, =ÚH˜Î =∂~°æ"åOK諆
<åk ^Õ=Ù q+¨μ‚ <å„â◊~ÚOѨÙñ_»∞ =ÚHõÎ, ã¨OQÆ[#∞Åñ QÆ∂_ç â‹·â◊==Ú#. 216
* HÍ|\˜ì HÀiHõÅ`À ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú q+¨Ü«∂㨉õΩÎÖˇ·# D ~åHõΔ㨠QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ =∞# ˆHΔ=∞O HÀˆ~"å~°∞
HÍ~°∞. "åà◊§`À ¿ãflǨÏO =∞#‰õΩ Ñ¨xH˜ ~å^Œ∞. g∞~°∞ D z#fl =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ "≥∂HõΔ=∂~°æO HÀ~°∞H˘x,
=∞Oz "åi`À ¿ãflǨÏO KÕã¨∂Î Pk^Õ=Ù_≥·# JK«∞º`«∞x P„â◊~ÚOK«O_ç!
=. HÍ=Ù# q+¨Ü∞« O|∞Åñ l‰õΩ¯=_ç# ~°H¯õ ã¨∞ʼnõΩ Ç¨ÏiÉè[í #O|∞ â◊Hºõ O|∞ QÍ^Œ∞, ~°=∞º=∞Ü«Úº#∞ |Ǩï`«~°
„ѨÜ∂« 㨠QÆ=∞º=∞x `«ÅOzuˆ~xñ *ˇÃÑÊ^Œ, ã¨~fi° Éè∂í `å`«‡‰õΩO_≥· ã¨~fi° kHͯŠã≤^∞Œ Oú _≥· „|Ǩχ Hõ_Ñ» Ũ QÍñ
QÆÅ K«~åK«~° ã¨∂Å÷ ã¨∂Hõ‡Δ r=ã¨OѶ∞¨ O|∞ ÅO^Œ∞#∞, #Éè’"åÜ«Ú‰õΩOaèh ã¨eÅ `Õ[O|∞ ÅxÜ≥∞_»∞
=∞ǨÉè∂í `«O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞, Éè∂í `«qHÍ~°O|∞ Å~Ú# Ѷ∞¨ @Ѩ\Ï^Œ∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞, QÆ∞}™ê=∞ºO|~Ú#
„Ѩ^•è #=∞O^Œ∞#∞, QÆ∞}=ºuˆ~HõO ɡ#· =∞ǨÏ`«` Î åÎfikÜ«∞O^Œ∞#∞, ~°[ã¨û`«fiÎ `«"∂≥ QÆ∞}O|∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞
ÉèQí =Æ O`«∞O _»=ºÜ«ÚO _ôâfi◊ ~°∞O_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡ Ѩ~„° |Ǩχ =∞xÜ≥∞_»∞ "åK«Hâõ |◊ OÌ |∞Å∞ QÆeæ Hˆ =ÖÏ#∞Éè"í å
#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ‰Ωõ O_»∞ #q HõeÊ`«∞O_»∞ #xˆ~âÌ √◊ ºO_»∞ #~Ú# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ „uQÆ∞}Ï`«‡ HõOɡ#·
`«# k=º =∂Ü«∞KÕ`« #O`«i›`â·≥ fi◊ ~°∞ºO_≥· "åºÑ¨º"åºÑ¨H~õ ∂° ѨO|∞ÅO *Ëã≤ ^Œ$â◊√ºO_»∞#∞ „^Œ+Ü ì¨ Ú«
Éè’QÆ∞ºO_»∞#∞ Éè’HõÜÎ Ú« #~Ú xˆ~tÌ OѨO^Œy qHõeÊ`«∞O_≥· Ü«ÚO_»∞ñ, ^Œ`å¯~°}O|∞# <åã¨∞~°
ÉèÏ=O|∞ q_çz ã¨~°fi Éèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞#∞ ^ŒÜ«∂ã¨∞ǨÏ$^•ƒù=O|∞Å∞ Hõ~°Î=ºO |∞Å∞, ^ŒÜ«∂
ã¨∞ǨÏ$^•ƒù=O|∞Å∞ QÆe#æ #^èÀ-HõA Δ O_»∞ ã¨O`«ãO≤ K«∞, ##O`«∞O _®^Œ∞ºO_»∞ ǨÏi ã¨O`«ãO≤ z#
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 61
#ÅÉèºí O ɡÜ∞« ºkÜ«Ú ÖË^∞Œ , [<å~°#Ì K«~} ° ã¨~ã° ~‘ ∞° Ç¨Ï Ü«ÚQÆàã◊ ‡¨ ~°} ã¨∞^è•~°ã¨ áê#Ѩ~=° â◊√Å
"≥∞uÿ "Õ∞x =∞#‰õΩ ^≥=· =â◊O|∞# #HÍOH˜`
Δ O« |∞Öˇ,· ã≤kOú K«∞ ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞O|∞Å∞, HÍOH˜`
Δ O« ɡ· ã≤kOú K«∞
"≥∂HõOΔ |#<ÕÅ? „u=~°Oæ |∞#∞ <å`«‡q^ŒºÜ«ÚO ^Œ~¯° ^ŒO_»hu rqHÍ^Œ∞ ÅxflÜ«Úñ „^≥Q· ∞Æ }º q+¨Ü∞« O
|∞Å~Ú# "Õ^ŒO|∞Å =Å#O „|uáê^ŒºO|∞Å∞, x„Ãã·ÎQÆ∞}ºÅHõΔ}O|∞#O |~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μO_≥·#
ǨÏiH˜ <å`«‡ã¨=∞~°Ê}O|∞ ¿ãÜ«Ú@ "Õ∞Å∞, Ѩ~=° ∂`«‡ `«`fiΫ *Ï˝<À^ŒÜ∞« O|∞#O *Ëã≤ ã¨fiѨ~„° ÉèÏOu¿ãÜ«∞Hõ
ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ Ü≥∂QÍ=^è∂Œ `«`fi«Î O|∞# <å`«‡ qHõÅÊÉè^Ë OŒ |∞#O QÆÅÖ’ñ QÆ#fl qâı+O¨ |∞Å ÉèOí yO
^Œ^ºŒä O |#Hõ q∞^二 Ü«∞x `«ÅOK«∞ #x =∞é˜ÜÚ« ñ „|Ǩ^¡ ∞Œ O _ç@x¡ Ü≥∞. 217
* ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÖÏ~å! HÀiHõÅÖ’ HÍ=∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ Ç¨ÏiÉèí[# JÅ=_»^Œ∞. JÖÏQÆx
W+¨ì"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© KåÖÏ „Ѩܫ∂ã¨Ñ¨_®e J#∞‰õΩO\ψ~"≥∂, HÍ^Œ∞. q#O_ç. Jxfl „áê}∞Å =∞#ã¨∞ûÅÖ’#∂,
Jxflk‰õΩ¯ÅÖ’#∂ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ L<åfl_»∞. „|ǨχÜÕ∞ Ѩ~åHÍ+¨ªQÍ L#fl@∞=O\˜ D Ö’HõOÖ’ HõO\˜H˜
HõxÊOK«∞#\˜ì, HõO\˜H˜ HõxÊOK«#\˜ì z#fl ÃÑ^ŒÌ r=HÀ\˜Ö’#∂† PHÍâ◊O, Éèí∂q∞, h~°∞, QÍe, Jyfl – J<Õ
ѨOK«É∂íè `åÅÖ’#∂, g\˜Ö’¡#∞Oz ѨÙ\˜#ì @∞=O\˜ ‰õΩO_», QÆ∞_»¤ ÖÏO\˜ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞=Î ÙÅÖ’#∂, P ^Õ=Ù_»∞
L<åfl_»∞. QÆ∞}ÏÅ∞ xO_ç L#fl =¸Å„ѨH$õ uÖ’#∂ „uQÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«"∞≥ #ÿ =∞ǨÏ`«` Î fiΫ O Ö’#∂, ~°*’QÆ∞}O,
ã¨`fiΫ QÆ∞}O, `«"∂≥ QÆ∞}O J<Õ QÆ∞}„`«Ü∞« OÖ’#∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ L<åfl_»∞. JÖÏ L#fl P ™êfiq∞ Dâ◊fi~°∞_»h,
Ѩ~°=∂`«‡ Jh, Ѩ~°„|Ǩχ Jh ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ Ñ≤Å∞=|_»`å_»∞.
P Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ J#∞Éè=í OKÕ`« =∂„`«"∞Õ =∞#O `≥Å∞ã¨∞H˘#QÆeQˆ P#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ
Z@∞=O\˜ =∂~°∞Ê LO_»^Œ∞. W@∞=O\˜^Œx x~°∂Ñ≤OѨ^Œy# ~°∂ѨO LO_»^Œ∞. P „ѨÉèí∞=Ù ã¨`«ÎfiO,
~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ∞ xO_ç# `«# k=º"≥∞#ÿ =∂Ü«∞KÕ`,« J^Œ$â◊º"≥∞#ÿ â◊H` Θ À "åºÑ≤OK«∞#\˜,ì "åºÑ≤OѨ*Ü Ë Ú« #\˜ì
~°∂áêÅ`À Hõ#∞Ñ≤OK«∞"å_»∂, K«∂K«∞"å_»∂, J#∞ÉèíqOѨ^Œy#"å_»∂, J#∞ÉèíqOK«∞"å_»∂ `å<Õ J~Ú
ã¨Êëêìã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# ~°∂ѨO`À LO\Ï_»∞.
D HÍ~°}O =Å¡ =∂#=Ù_»∞ ~åHõΔ㨠ÉèÏ==Ú#∞ q_çzÃÑ\˜ì Jxfl „áê}∞Å g∞^• ^ŒÜ«∂ ^•H˜Δ}ϺÅ∞
Hõey LO_®e. JÖÏ LO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "≥∞K«∞ÛH˘O\Ï_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "≥∞K«∞ÛH˘O>Ë =∞#‰õΩ ÅaèOK«x
^Õn LO_»^Œ∞. P NǨÏi K«~°}Hõ=∞Š㨇~°}=∞<Õ J=∞$`«~°ã¨O „`åy Ѩ~°=â◊√ÅO HÍQÆey`Õ =∞#‰õΩ P
^Õ=Ùx ^ŒÜ«∞=Å¡ HÀ~°‰õΩO_®<Õ ^èŒ~°‡, J~°÷, HÍ=∂Å∞ Åaè™êÎ~Ú. WHõ =∞#O HÍOH˜ΔOKÕ "≥∂HõΔO Åaèã¨∞ÎOk
Jx "Õˆ~ K≥áêÊÖÏ?
^è~Œ ‡° O, J~°O÷ , HÍ=∞O, "Õ^•O`«O, `«~¯° O, ^ŒO_»hu – WÖÏO\˜ rq`å=ã¨~° q+¨Ü∂« Åhfl „uQÆ∞}Ï`«‡
HÍÖˇ·# "Õ^•ÅÖ’ „ѨuáêkOѨ |_®¤~Ú. x™êûfi~°÷O`À, Z@∞=O\˜ HÀiHÍ ÖˉõΩO_® „uQÆ∞}Ïf`«∞_≥·#
NǨÏiH˜ ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú#∞ ã¨=∞iÊOK«_»O =∞Ozk. Ѩ~°=∂`«‡ `«`åÎfixfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl =∂#=Ù_»∞ `å#∞
"Õ~h° , =∞~˘Hõ~∞° "Õ~h° Éè^Ë ÉŒ Ïè =O áê\˜OK«_∞» . J@∞=O\˜ =ºH˜Î =∞ǨÜ≥∂y ÖÏQÍ P`«‡ `«`fiΫ O „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» .
HõÅÖ’ q+¨Ü«∂Å∞ ZÖÏ x[O HÍ"À JÖψQ D Ö’HõO ‰õÄ_® x[O HÍ^Œh `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞ – Jx K≥Ñ≤Ê
„ѨǨ¡^Œ∞_»∞ WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
62 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. #~°∞ñ_»∞O ^•#∞#∞ "≥∞ÿ„u`À "≥∞ÅñQÆ∞K«∞<£ <å~åÜ«∞}∞O_»O`«Ü«Ú<£
=~°∞ã¨<£ <å~°^Œ ã¨OÜ«∞g∞â◊fi~°∞#‰õΩ<£ "åºMϺ#=ÚO *ËÃã =Ú<£,
ǨÏiÉèíHÍÎO„Ѷ≤∞ Ѩ~åQÆâ◊√^Œú`«#∞ ÖËHÍO`«∞Öò =∞ǨH˜OK«#∞Öò,
Ѩ~°`«`«ÎfiA˝Å∞ QÍx <Õ~°~°∞ =∞k<£ ÉèÏqOѨ h *Ï˝#=Ú<£. 218
* ѨÓ~°fiO #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ ^è~Œ }
° Ö˜ ’ J=`«iOz "≥∞„ÿ u`À "≥∞ÅQÆ∞`«∂ L#flѨC_»∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞
<å~°^Œ=∞ǨÏi¬H˜ D `«`«Îfi=Ú#∞ É’kèOKå_»∞. ǨÏiÉèí‰õΩÎÅ áê^ŒÑ¨~åQÆO`À Ѩq„`«∞Öˇ·# =∞Ǩ`«∞‡Å∂,
UHÍ„QÆz`«∞ÎÅ∂, x~å_»O|~°∞Å∂, Ѩ~°`«`«ÎfiO `≥eã≤#"åà◊¥§ `«Ñ¨Ê D q+¨Ü«∞=Ú#∞ W`«~°∞Å∞ J~°÷O
KÕã¨∞HÀÖË~°∞.
=. `˘e¡ <Õ#∞ k=º^Œ$+≤ì QÆÅ <å~°^Œ=∞Ǩ=Úx =Å# ã¨qâı+¨O |~Ú# ~¸ *Ï˝#O|∞#∞ |~°=∞ÉèÏQÆ=`«
^èŒ~°‡O|∞#∞ qO\˜: #x# "≥éñQÆ∞Ѩ_ç ^≥·`«ºÉÏʼnõΩ Å^ŒÌ#∞[ ~å[‰õΩ=∂~°∞# H˜@¡xi. 219
* ѨÓ~°fiO <Õ#∞ k=º^Œ$+≤ì ã¨OѨ#∞fl_≥· #@∞=O\˜ P <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ =Å¡ D qâı+¨*Ï˝#=Ú#∂,
Ѩ~°=∞Éèí‰õΩÎÅ ^èŒ~°‡=ÚÅ#∂ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞ – Jx „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ J#QÍ<Õ P ~åHõΔ㨠ÉÏʼnõΩÅ∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç
WÖÏ J_çQÍ~°∞.
L. =∞O\˜q∞ QÆ∂_ç ÉèÏ~°æ=‰õΩ=∂~°‰õΩÖÁ^ŒÌ #<ÕHõ âß„ã¨Î=ÚÖò
qO\˜q∞, ÖËñ_»∞ ã¨^Œ∞æ~°∞ñ_»∞ "Õ é˘Hõñ _≥#flñ_»∞ ~å[âßÅ =Ú
Hõ¯O\˜H˜ <≥·# ~å^Œ∞ ™⁄~°ñQÍ, "≥eH˜O [# ~å^Œ∞, h‰õΩ x
+¨¯O@Hõ =$uÎ <≥=fiñ_»∞ „ѨQÆÅ∞ƒùñ_»∞ ÃãÃÑÊ QÆ∞}Ï_軺! ÃãѨC=∂. 220
* F~¸ ! q∞„`«=∂! =∞#O ѨÙ\˜ì#ѨÊ\˜#∞Oz Hõe¿ã LO@∞<åflO. â◊√„HÍKå~°∞ºÅ ‰õΩ=∂~°∞ÅQÆ∞
K«O_®=∞~°∞¯Å ^ŒQ~ˆæÆ âß„™êÎÅhfl K«k"åO. =∞~˘Hõ QÆ∞~°∞=Ù#∞ =∞#O Z~°∞QÆ=Ú. ÃÑ·QÍ =∞# =∞Ǩ~å[áê~îâ° ßÅ
Ö’xH˜ á¶êÖωõΔΩ_»∞ ‰õÄ_® ~åÖˉõΩO_® Hõ@∞ìk@ìO KÕâß~°∞. =∞#=∂ |Ü«∞\˜H˜ "≥à◊¡‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏO@ѨC_»∞
J~°=∞iHõ ÖˉõΩO_® – h‰õΩ D q+¨Ü«∂Åhfl U =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ K≥áêÊ_»∞? Pâ◊Û~°ºOQÍ LO^Õ? W=hfl
ZÖÏ <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl"À K≥ѨC.
Hõ. ¿ãqO`«∞=Ú x<≥flѨC_»∞, ÉèÏqO`«∞=Ú ~å[ =#∞K«∞ |Ǩï=∂#=ÚÅO
QÍqO`«∞=Ú, `≥eÜ«Ú#∞ h, H© qO`«=∞u„ѨHÍâ◊ "Õ∞ „H˜Ü«∞ñ QÆeÔQ<£? 221
* WѨÊ\˜H˜ =∂‰õΩ XHõ =∞Ozq+¨Ü«∞O `≥eã≤Ok. *Ï˝#O HõeyOk. WHõ x#∞fl "Õ∞=Ú ZѨC_»∂
¿ãq™êÎ=Ú. x<Õfl ~åAQÍ ÉèÏq™êÎ=Ú† ã¨OÉèÏq™êÎ=Ú. HÍh h‰õΩ D qz„`«"≥∞ÿ# P`«‡*Ï˝#O ZÖÏ
=zÛO^À J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞. =∂‰õΩ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx LOk.
=. Jx W@∞¡ ^≥·`«º#O^Œ#∞Å∞ ^Œ #fl_çy#ñ |~°=∞ÉèÏQÆ=`« ‰õΩÖÏÅOHÍ~°∞O_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞ #y
`«#‰õΩñ |∂~°fiO|∞ q#O|_ç# <å~°^Œ∞ =∂@Å∞ ^ŒÅOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 222
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 63
* Jx ~åHõΔ㨠ÉÏʼnõΩÅ∞ `«=∞ =∞#ã¨∞Ö’x ã¨O^ÕǨÏO `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. JѨC_»∞ =∞ǨÉèí‰õΩÎ_≥·#
„ѨǨ¡^Œ∞_»∞ #qfi ѨÓ~°fiO <å~°^Œ∞x ^•fi~å `å#∞ q#fl q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥K«∞ÛH˘x WÖÏ K≥áêÊ_»∞ –
âß. JH©Δ}À„QÆ `«Ñ¨O|∞ =∞O^Œ~°=ÚÃÑ· #i÷Oz =∂ `«O„_ç â◊√
^Œú HΔÍOuO [x Ü«ÚO_»ñ r=∞QÆq∞KÕ`«<£ Éè’yK«O^ŒO|∞#<£
ÉèíH˜ΔOѨO|_≥ñ |∂~°fi áêѨ=ÚÅKÕñ ÉÏáê`«‡‰õΩO _»OK«∞ =Ú<£
~°HõΔã¨ûOѶ¨∞=Úg∞ñ^Œ x~°˚~°∞Å∞ ã¨O~°OaèOz Ü«Ú^•ú~°∞÷Öˇ·. 223
* q∞„`«∞ÖÏ~å! ѨÓ~°fiO =∂ `«O„_ç L„QÆ"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞\ÏxH˜ „ѨâßO`«z`«ÎO`À =∞O^Œ~°
Ѩ~°fi`«O g∞^Œ‰õΩ "≥àϧ_»∞. ''K«ep=∞Å KÕ`« zH˜¯ Ñ‘_çOѨ|_Õ ã¨~°ÊOÖÏQÍ D ~åHõΔã¨∞_»∞ `å#∞ KÕã¨∞H˘#fl
áêáêÅKÕ`«<Õ `å#∞ <åâ◊# =∞ø`å_»∞—— Jx ^Õ=`«Å∞ =∂ `«O„_çx K«∂z J#∞H˘<åfl~°∞. =∂ `«O„_ç
#QÆ~°OÖ’ ÖËx J=HÍâ◊O HõxÃÑ\˜ì ~åHõΔã¨∞ÅO^Œih K«OÑ≤"ÕÜ«∂Åx ^Õ=`«Å∞ "åà◊§g∞kH˜ Ü«Ú^•úxH˜
ã¨Oã≤^Œú"≥∞ÿ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
âß. „Ѩ™ê÷<Àz`« ÉèËi ÉèÏOHõ$`«∞Å`Àñ ÉÏHÍiÜ«ÚO ^•~°∞ â∫
~°º ÃãÂ÷~°ºO|∞Å <ÕQÆ∞^≥Oz#ñ ^ŒnÜ«∂\’Ѩ q„ÉèÏO`«∞Öˇ·
ã¨fi¿ã÷=∞Öò kQÆ<å_ç Ѩل`«^èŒ#Ü≥∂ëêq∞„`« ã¨OѨ`«¯àÏ
„Ѩ™ê÷#O|∞Å∞ _çOz áêé˜ ~°ã¨∞~°∞Öò „áê}Ï=<À^Œ∞º‰õΩÎÖˇ·. 224
* *ˇ„· `«Ü∂« „`«‰Ωõ `«y#@∞ìQÍ Ü«Ú^ŒÉú sËè Å∞ „"≥∂QÍ~Ú. ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∂ ^Õ=`«Å∂ Ü«Ú^Àú`åûǨÏO`À,
P"Õâ◊O`À ÃÑ^ŒÌ Ãã·#ºO`À =zÛ Ñ¨@ì}O g∞^Œ Ѩ_®¤~°∞. P ^è•\˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ~åHõΔã¨∞ÅO^Œ~°∂ `«=∞ `«=∞
ÉèÏ~°ºÅ#∂, Ñ≤Å¡Å#∂, |O^èŒ∞q∞„`«∞Å#∂, ^èŒ#^è•<åºÅ#∂ q_çz ÃÑ\˜ì „áê}ÏÅ∞ J~°KÕ`«∞Ö’¡ ÃÑ@∞ì‰õΩx
áêiáÈÜ«∂~°∞.
=∞`«ÎHÀH˜Å=Ú.
„Ѩš^ŒO|∞# "ÕÅ∞Ê Å∞^Œúuñ ÉÏé˜ ~å[x"åã¨=ÚO
Q˘Å¡"≥\˜ì ã¨=∞ã¨Î q`«Î=Úñ „QÆ∂~°`«O Q˘xáÈ=ñQÍ
xÅ∞¡ ™⁄zÛ qâ◊O‰õΩñ_≥· Ü«∞=∞ˆ~â◊fi~°∞O _»^ŒeOz =∂
`«e¡ñ ^•ñ *ˇé=>ˇì ã≤QÆ∞æ#ñ ^ŒÑ¨ÎÜ≥ÿ∞ qÅÑ≤OѨñQÍ<£. 225
* ^Ò~°˚#ºOQÍ ^ŒO_≥uÎ =zÛ# ^Õ=`«Å∞ "≥O@<Õ ~åHõΔã¨~åA x"å㨠=∞Ok~åxfl P„Hõq∞OKå~°∞.
ã¨~°fiã¨OѨ^ŒÅ∞, ^èŒ<åQÍ~°O H˘Å¡Q˘\Ïì~°∞. ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_® JO`«óѨÙ~°OÖ’ *Á~°|_ç =∂
`«e¡x K≥~°Ñ¨\Ïì_»∞. P"≥∞ ã≤QÆ∞æ`À qÅqÅÖÏ_çOk. ZO`« U_çÛ<å ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ qxÑ≤OK«∞HÀÖË^Œ∞.
=. W@∞¡ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞O_»∞ =∂ `«e¡O *ˇéQ˘x áÈ=ÙK«∞O_» # =Ú‡QÆ∞^Œ ‰õΩ~°i Ü«∞#∞ ѨÙÅ∞ñQÆ∞ „H˜Ü«∞
"≥Úée_ç#ñ ^≥~°∞=Ù# ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞# <å~°^Œ∞O_»∞ á⁄_»QÆx ~Ú@¡xÜ≥∞. 226
64 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P q^èOŒ QÍ ã¨∞~ˆ O„^Œ∞_»∞ =∂ `«ex¡ fã¨∞H˘x áÈ`«∞O>Ë Pq_» P_»∞ʼnõΩ=ÚH˜Ñ@
≤ ì ÖÏQÍ ~ÀkOzOk.
^≥·=Ü≥∂QÆO =Å¡ J^Œ$+¨ìO ÉÏQÆ∞O_ç ^•iÖ’ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ HõxÊOKå_»∞. WO„^Œ∞}˜‚ K«∂z <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ
J<åfl_»∞.
L. ã¨fi~°∞ƒù=<åkè<å^äŒ! ã¨∞~°ã¨`«Î=∞! "ÕÅ∞ÊÅÖ’# q∞H˜¯e<£
x~°ƒù~°Ñ¨Ù}º=¸iÎq, ã¨∞huq, =∂xxñ |@ì <ÕÅ? ~¸
QÆiƒù}˜ <å`«∞~°<£ q_»∞=Ù, HõŇ+¨=∂#ã¨∞~åÅ∞ QÍ^Œ∞, h
^Œ∞~°ƒù~°~À+¨=Ú<£ xÅ∞Ѩ٠^Œ∞~°˚Ü«Úñ_≥·# xeOѨ "≥·i ÃÑ·. 227
* F ã¨fi~åækèѨf! ^Õ=~å*Ï! h=Ù ^Õ=`«ÅÖ’ L`«Î=Ú_»=Ù. ѨÙ}º=¸iÎq! hu=∞O`«∞_»=Ù! h=Ù
Ѩ~°„ã‘Îx Ѩ@∞ìH˘x ~å=@O `«Ñ¨C Hõ^•. JO^Œ∞Ö’#∂ D"≥∞ QÆ~°ƒù=u. ÉèíÜ«∂~°∞Î~åÖˇ·# D"≥∞#∞ h=Ù
"≥O@<Õ q_çzÃÑ@∞ì. D"≥∞ áêáê`«∞‡~åÅ∞ HÍ^Œ∞. h HÀáêxfl ^Õ= q~ÀkèÜ≥ÿ∞# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx g∞^Œ
K«∂Ñ≤OK«∞. L`«Î=Ú~åÖˇ·# D"≥∞#∞ q_çzÃÑ@∞ì.
=. Jx# "ÕÅ∞Êñ^ŒÑ¨ã≤H˜ "Õ~ÚQÆ#∞flÅ ^Õ=~° ~Ú@¡xÜ≥∞. 228
* Jx ѨeH˜# <å~°^Œ=∞ǨÏi¬`À "Õ~ÚHõ#∞flÅ "ÕÅ∞Ѩ٠^˘~° WO„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. JO`«x^è•#"≥∞ÿ# kq*ÏÇ≤Ï`«∞g~°º=Ú nx ‰õΩH˜Δ #
`«ºO`« ã¨=∞$kú <˘O^≥_ç =∞Ǩ`«‡Hõ! HÍ=Ù#ñ ^Œ„`«Êã¨∂u Ѩ
~°ºO`«=Ú |^Œúñ *Ëã≤ [x`å~°ƒù‰õΩ =„[ѨÙ^è•~°ñ „^Œ∞Oz x
tÛO`«∞ñ_»<≥· `«∞k<£ q_»∞`«∞, ã≤^Œú=Ú ^•#=~å[=Å¡Éèí<£. 229
* =∞Ǩ`å‡! D ~å[Ѩufl QÆ~°ƒùOÖ’ ã¨∞~°q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx g~°ºO =$kúá⁄O^Œ∞`«∂
LOk. Jk =∂ q<åâ◊<åxH˜ =¸ÅHÍ~°}O. HÍ|\˜ì „Ѩã¨qOKÕ=~°‰õÄ D"≥∞#∞ |OnKÕã≤, ѨÙ\˜ì# a_»¤#∞
ѨÙ\˜ì#>Ë¡ <å =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À =kèOz J#O`«~°O ~åHõΔã¨~å[Ѩuflx `«Ñ¨Ê‰õΩO_® q_çzÃÑ_»`å#∞. JѨC_»∞
<å =∞#ã¨∞û xtÛO`«QÍ LO@∞Ok.
=. Jx ѨeH˜# "ÕÅ∞Ê éËxH˜O ^ŒÑ¨ã≤ ~Ú@¡xÜ≥∞. 230
* Jx ѨeH˜# WO„^Œ∞x`À =ÚhO„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
âß. xsƒù‰õΩO_»∞ „Ѩâ◊ã¨Î ÉèÏQÆ=`«∞ñ_»∞<£ xÔ~·fii [<å‡O`«~å
q~°∂ƒù`åK«∞º`« áê^ŒÉèíH˜Î =∞Ç≤Ï=∂ q+¨μ‚O_»∞ ^≥·`åºOQÆ<å
QÆ~°ƒùã¨∞÷O_»QÆ∞ ÉÏʼnõΩO_»∞ |Ǩïã¨O„QÍ=∂^Œ∞ºáêÜ«∞O|∞Å<£
^Œ∞~åƒù=O|∞#ñ ÉÁOk Kå=ñ_»∞ Éèí=^ÀÌ~°Ì~°Ê q„ÉèÏO`«∞ñ_≥·, 231
* D bÖÏ=u Hõ_»∞ѨÙÖ’ ÃÑiˆQ"å_»∞ =∞Ǩ^è≥·~°ºâße, =∞Ǩ Éèí‰õΩÎ_»∞. J`«xH˜ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ÖË~°∞.
J`«xH˜ [#‡[#‡Å #∞Op ǨÏiÉèíH˜Î ã¨O„áêÑ≤ã¨∂Î =zÛOk. J@∞=O\˜ =∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_»∞ HÍ|\˜ì h=Ù
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 65
Zxfl Ü«Ú^•úÅ∞ KÕã≤<å, Zxfl LáêÜ«∂Å∞ Ѩxfl<å, h‰õΩ ZO`«|ÅO L<åfl P ÉÏÅ∞}˜‚ =∂„`«O K«OѨÖË=Ù.
h ÉÏǨïѨ~å„Hõ=∞O D q+¨Ü«∞OÖ’ U=∂„`«O ѨxKÕÜ«∞^Œ∞.
=. Jx ^Õ==Úx xˆ~tÌ Oz# #`«x =K«#O|∞Å∞ =∞xflOz `å#∞#∞ ǨÏiÉè‰í Ωõ OÎ _»∞ QÍ=Ù# ^Õ"OÕ „^Œ∞O_»∞
ÉèíH˜ÎÉÏO^èŒ=O|∞# =∂ Ü«∞=fi#∞ q_çz =ÅQ˘x ã¨∞~°Ö’HõO|∞#‰õΩO [xÜ≥∞, =ÚhO„^Œ∞O_»∞
=∞[˚#xÜ«∞O^Œ∞ñ |∞„uHÍÉèÏ=O|∞ ¿ãã≤ Ü«¸é_çOz x*Ï„â◊=∞O|∞#‰õΩO Q˘xáÈ~Ú h=Ù
Ѩu„=`«=Ù, h Ü«Ú^Œ~°O|∞#ñ |~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞O_»~Ú# „áê}˜ Ü«Ú#fl"åñ_»∞, `«áÈ=∞ǨÏ`«ÎfiO|∞#O
QÆ$`å~°∞÷O_≥· h ÃÑxq∞\˜ ~åñQÆÅO, _»O^•ñHõ h qHõ¯_» #∞O_»∞ =∞x# ã¨=∞‡uOz. 232
* <å~°^Œ=Úx K≥Ñ≤Ê# D =∂@Å∞ qx WO„^Œ∞_»∞ PÖ’zOKå_»∞. `å#∞‰õÄ_® q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»∞
HÍ|\˜ì P ÉèíH˜Î|O^èŒ∞`«fiO =Å¡ =∂ J=∞‡‰õΩ #=∞㨯iOz „Ѩ^ŒH˜Δ}O KÕã≤ q_çzÃÑ\˜ì ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜
"≥o§áÈÜ«∂_»∞. <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ =∂ `«ex¡ ‰õÄ`«∞~°∞QÍ ÉèÏqOz, F^•iÛ `«# P„â◊=∂xH˜ fã¨∞‰õΩx "≥àϧ_»∞.

''J=∂‡! h=٠Ѩ~=° ∞ Ѩu„=`«=Ù. h Hõ_∞» ѨÙÖ’ =∞ǨÉè‰í Ωõ _Î #·≥ XHõ ÉÏÅ∞_»∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. h Éè~í ΰ
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ =~åÅ∞ á⁄Ok `«Ñ¨ÊHõ uiy =™êÎ_»∞. JѨÊ\˜ =~°‰õÄ h=Ù WHõ¯_Õ LO_»∞—— Jx <å~°^Œ∞_»∞
^è≥·~°ºO K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ =∂ J=∞‡ 㨈~#x XѨC‰õΩOk.
âß. Ü≥∂ëê~°`«fl=Ú <å^äŒ^Õ=`« qâßÖ’^ÀºQÆ =∂ `«e¡, x
Ô~·fi+¨=∞ºO|∞# <å^äŒ∞~åHõ =∞kÖ’ "åOzèOz x~ÀÌ+¨Ü≥ÿ∞
~¸+¨nƒùuÜ«Ú ÖËHõ QÆ~°ƒùѨi~°ˆHΔK«Ûù<£ qKåiOz â◊√
„â◊¥+¨Öò ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_≥ <å~°^Œ∞#‰õΩ<£ ã¨∞=ºHõÎ jÅO|∞#<£. 233
* ~°=∞}©t~À=∞}©, =∞ǨѨu„=`« S#@∞=O\˜ =∂ J=∞‡ Z=i g∞^• ^Õfi+¨O ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® Éè~í <ΰ Õ
^Õ=ÙxQÍ ÉèÏqã¨∂,Î Éè~í ΰ ~åHõHÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î LO_çáÈ~ÚOk. P„â◊=∞OÖ’ =∞OzQÍ LO@∂ U=∂„`«O
[O‰õΩÖˉΩõ O_®, `«# Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#fl ‰õΩ=∂~°∞x Hˆ =Δ ∞O HÀ~°∞‰õΩO@∂ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬H˜ ¿ã=Å∞ KÕã∂¨ Î LOk.
=. W@∞¡ ^Œ#‰õΩñ |iK«~º° ¿ãÜ«ÚK«∞#fl ^≥` · º« ~å[‰õΩ@∞OaxH˜ <å„t`«~H° ÍΔ qâß~°^∞Œ O_≥#· <å~°^∞Œ O_»∞
x[™ê=∞~°º÷ O|∞# #ÉèÜí ∞« O azÛ QÆ~ƒ° ãù ∞¨ O÷ _»<#·≥ ##∞fl #∞^ÕtÌ Oz ^è~Œ ‡° `«`fiΫ O|∞#∞ x~°‡Å *Ï˝#O|∞#∞
#∞Ѩ^tÕ Oz# #=Ú‡kÌÜ∞« ^Œ^Ü ÌŒ Ú« O ɡ^ÌŒ HÍÅO|∞<åñ\˜ qxH˜ QÍ=Ù# <åñ_»∞k Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤
Ѩiáê\˜ ^ŒÑÊ≤ ã¨∂\˜ÖHË õ =∞éK≥, <å~°^∞Œ O_»∞ <å Ü≥∞_»ñ QÆ$ѨQÅÆ xq∞`«OÎ |∞#. 234
Hõ. "≥e¡Q˘x <åñ@#∞O_çÜ«Ú, #∞Å¡ã≤`«Oɡ·# ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞# â’
aèÖˇ¡_»∞ =Úx=∞`« =∞O`«Ü«Ú, #∞Å¡O|∞# =∞éѨ٠ѨÙ@ì ^˘Hõ<åñ_≥·#<£. 235
* WÖÏ `«#‰õΩ ¿ã=KÕã∞¨ #Î flO^Œ∞‰õΩ P„t`«[#~°H}
Δõ K«}∞_≥#· <å~°^∞Œ _»∞ ZO`À "≥∞K«∞ÛH˘x ™ênèfi=∞`«e¡
J~Ú# =∂ `«e¡H˜ 'Ug∞ ÉèíÜ«∞O ÖË—^Œx ^è≥·~°ºO K≥áêÊ_»∞. JѨÙ_»∞ P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’ L#fl ##∞fl =∞#ã¨∞Ö’
66 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÃÑ@∞ìH˘x ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# *Ï˝<åhfl, ^èŒ~å‡hfl LѨ^ÕtOKå_»∞. =∂ `«e¡ JO`å q#flk. HÍh KåÖÏ HÍÅO „H˜`«O
qx LO_»@O =Å¡#∂, P_»∞k J=@O =Å¡ D q+¨Ü«∂Å g∞^Œ =∞#ã¨∞û ã¨∂\˜QÍ xÅ∞ѨÖËHõ "å\˜x
=∞~°záÈ~ÚOk. J~Ú<å ‰õÄ_® <å~°^Œ =∞ǨÏi¬H˜ <åg∞^Œ L#fl ^ŒÜ«∞=Å¡ ^≥·=Ü≥∂QÆO Hõeã≤ =zÛ#O^Œ∞
=Å¡ PÜ«∞# K≥Ñ≤Ê# ^èŒ~å‡Å∞ HÍh, *Ï˝# q+¨Ü«∂Å∞ HÍh <å\˜ #∞Op <Õ\˜ =~°‰õÄ <Õ#∞ U XHõ¯<å_»∞
‰õÄ_® XHõ¯\˜ ‰õÄ_® =∞~°z áÈÖË^Œ∞.
P. q#∞ñ_»∞ <å^Œ∞ ѨÅ∞‰õΩ qâ◊fiã≤Ozu ˆ~x, ã¨`«∞Å Hõ~Ú# ÉÏÅ[#∞Å Hõ~Ú#ñ
^≥eÜ«∞=K«∞Û "Õ∞Å∞ ^ÕǨ^ŒºÅOHÍ~°, ^Œà◊#xѨÙ}"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã≤ =∞`«=Ú. 236
* q∞„`«∞ÖÏ~å! q#O_ç. <å =∂@ #=∞‡O_ç. <å~°^Œ∞_»∞ K≥¿ÑÊ D "Õ^•O`åxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ\ÏxH˜
„ã‘ÎÅ∞, ÉÏÅ∞~°∞ ‰õÄ_® J~°∞›ÖË. D <å~°^Œ ÉèíH˜Î`«`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞H˘O>Ë ^ÕǨaè=∂<åÅ∂, =∞=∞HÍ~åÅ∂
`˘ÅyáÈ`å~Ú. L`«Î=∞"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î U~°Ê_»∞`«∞Ok.
=. Jx <å~°^ÀHõÎ „ѨHÍ~°O|∞# ÉÏʼnõΩʼnõΩñ „|Ǩ¡^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, hâ◊fi~°=¸iÎÜ≥ÿ∞# HÍÅO|∞#O*Ëã≤
=$HõOΔ |∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞O_» ѶŨ O|∞#‰õΩ [#‡ã¨O™ê÷# =~°<ú åѨH} Δ© `«fi ѨiáêHõ<åâ◊O|∞Å∞ „áêÑÎ̈O|∞Öˇ#·
`≥éOQÆ∞# ^ÕÇϨ O|∞#‰õΩOQÍx +¨_®ƒù= qHÍ~°O|∞ ÖÏ`«‡‰õΩ ÖË, "å`«‡ x`«∞ºO_»∞, HõÜ Δ ∞« ~°ÇÏ≤ `«∞O_»∞,
â◊√^Œ∞úO_»∞, Hˆ „Δ `«AO˝ _»∞, QÆQ<Æ å^Œ∞ʼnõΩ <å„â◊ÜÚ« O_»∞, „yÜ«∂â◊¥#∞ºO_»∞, ã¨fi„ѨHÍâ◊√O_»∞,ã¨$+≤ì ¿ÇÏ`«∞=Ù,
"åºÑ¨‰Ωõ O_»∞, xã¨ûOQÆ∞O_»∞ñ, |iѨÓ~°∞O‚ _»∞, <˘Hõ¯O_»∞#x q"ÕHõ ã¨=∞~°O÷ |∞ÅQÆ∞ <å`«‡ÅHõ} Δ O|∞Å∞
ѨO„_≥O_»∞ <≥é∞OQÆ∞K«∞ ^ÕÇ¨ ^Œ∞ÅO^Œ∞ "≥∂ǨÏ[#HõO|∞ÅQÆ∞ #ǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~°O|∞Å∞ q_çz ѨãO≤ _ç
QÆ#∞Å∞ QÆÅ <≥Å=Ù# q„ÉèÏ[=∂# Hõ#HõÖâË O◊ |∞Öˇ#· áêëê}Ï^Œ∞ÅO^Œ∞ñ |∞@O|∞ ÃÑ\˜ì =Ç≤Ïfl Ü≥∂QÆO|∞#ñ
QÆ~O° QÆ #∂k ¿ÇÏ=∞HÍ~°‰Ωõ O_»∞ áê@=O|∞# Ǩ@HõO|∞ñ |_»ÜÚ« ÉèOí y <å`«‡Hõ$`« HÍ~°}O|∞Å
<≥éO˜ QÔ _ç <Õ~Ê° i ^ÕÇϨ O|∞#O ^•`«‡ã≤kHú ˘é‰õΩ #~Ú# Ü«ÚáêÜ«∞O|∞#O *Ëã≤ „|Ǩχ ÉèÏ=O|∞ñ
|_»ÜÚ« , =¸Å„ѨH$õ uÜ«Ú, =∞ǨÏ^ŒÇϨ OHÍ~°O|∞Å∞#∞, |OK«`<« 凄`«O|∞Å∞, xq Ü≥∞xq∞kÜ«ÚO
„|Hõ$u QÆ∞}O|∞ ÅxÜ«Ú, QÆ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞ Å~Ú# "åHÍÊ}˜áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ãO÷¨ |∞Å∞#∞ *Ï˝<OÕ „kÜ«ÚO
|∞Öˇ#· „â◊=}#Ü«∞# ~°ã<¨ å `«fi„QÍ…}O|∞Å∞#∞ =∞#O|∞#∞ =∞Ç‘Ïã¨eÅ `Õ*’"åÜ«Ú QÆQ#Æ O|∞Å∞#∞
xq Ѩ^•é∞#∞ qHÍ~°O|∞ ÅxÜ«Ú#∞ QÆÑÖ≤ Ïk ѨÓ~åfiKå~°∞ºÅKÕ`ñ« *ˇÑʨ O|_çÜ∞≥ , ™êH˜` Δ fi« O|∞# h
~Ú~°∞=^Õ_Oç \˜x <å`«‡QÆ∂_çÜÚ« O_»∞ñ ɡH¯˜ O\˜ ‰õÄ@∞= ^ÕÇϨ , =∞kÜ«Ú [OQÆ=∞™ê÷=~°~∂° ѨO|∞Å
~Ô O_»∞ q^èOŒ |∞ÅÜ≥∞º, =¸Å„ѨH$õ u "≥Ú^ŒÅ~Ú# =~°Oæ |∞#‰õΩ "Õé,ÿˇ =∞}˜Q} Æ O|∞ÅO *ÁzÛÜ«Ú#fl
ã¨∂„`«O|∞ K«O^ŒO|∞# <å`«‡ ~ÚxflO\˜Ü∞« O^Œ∞#∞O *ÁzÛ nÑ≤OK«∞, <å`«‡‰õΩ [#‡ã≤u÷ ÅÜ«∞O|∞Å∞
QÆÅ=OK«∞ q∞^䕺`«`Ê« ~°∞Å∞QÍHõ q"ÕHõ â◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ =∞#O|∞#O *Ëã≤ qKåiOz ^ÕÇϨ O|∞#O ^•`«‡
"≥^HŒ =õ ÅÜ«Ú, <å`«‡‰õΩ #=ã¨Å÷ ∞ QÆÅÜ«∞@∞¡O_»∞ñ QÍx, Ü«∞=ã¨Å÷ ∞ ÖË=Ù, *ÏQÆ~} ° ã¨fiѨfl ã¨∞+¨μѨÙÅÎ #∞
=$`«∞Î Öˇ=fixKÕ`« QÆO^è•„â◊ÜÚ« O_»~Ú# "åÜ«Ú=Ù <≥éO˜ QÔ _»∞ ÉèOí yO „kQÆ∞}Ï`«‡HõO|∞Å~Ú Hõ~‡°
[#ºO|∞ Å~Ú# |∞kúÉ^Ëè OŒ |∞Å <å`«‡ <≥é∞OQÆO^ŒQ∞Æ #x K≥ÑÊ≤ . 237
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 67
* Jx <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ É’kèOz# q^èŒ=∞O`å „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞_»∞ `À_ç ÉÏʼnõΩʼnõΩ WÖÏ `≥eÜ«∞ *Ëâß_»∞:——
HÍÅO Dâ◊fi~° ã¨fi~°∂ѨO! HÍÅ „Hõ=∞OÖ’ =$HõΔO ѨÙ\˜ì Ѷ¨eã¨∞ÎOk. P Ѷ¨ÖÏxH˜ ѨÙ@ì@O, =$kú á⁄O^Œ@O,
ѨO_»@O, ZO_»@O, Hõ$tOK«@O, #tOK«@O J<Õ „Hõ=∞O `«Ñʨ ^Œ∞. JÖψQ ^ÕÇ¨ xH˜ ‰õÄ_® D P~°∞q^è•Öˇ#·
ÉèÏ=qHÍ~åÅ∂ L<åfl~Ú. JO`Õ HÍh P`«‡‰õΩ =∂„`«O D =∂~°∞ÊÅ∞ ZO`«=∂„`«O LO_»=Ù. P`«‡
âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k. <åâ◊#O ÖËxk. Jk ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#k. Dâ◊fi~åOâ◊ HõÅk. PHÍâ◊O =O\˜ ѨOK«Éèí∂`åʼnõΩ
P`«‡ P„â◊Ü«∞O. Jk JqHÍ~°O. Jk ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊O. ã¨$+≤ìH˜ HÍ~°}O. Jk "åºÑ≤OK«∞ ã¨fiÉèÏ=O QÆÅk.
Jk ã¨OQÆO ÖËxk. Jk ѨiѨÓ~°‚ "≥∞ÿ#k. P`«‡ JkfifÜ«∞ "≥∞ÿ#k. D q^èŒOQÍ P`«‡ ÅHõΔ}ÏÅ∞
"≥Ú`«ÎO Ѩ<≥flO_»x ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞.
|OQÍ~°Ñ¨Ù QÆ#∞ÅÖ’ |OQÍ~°Ñ¨Ù ˆ~}∞=ÙÅ∞ ~å~Ú ~°Ñ¨ÊÅ`À HõÅã≤ LO\Ï~Ú. P ~åà◊§#∞ JyflÖ’
ѨÙ@O ÃÑ\ì̃, Hõ~°QÆÃÑ\ì̃ ã¨fi~°‚HÍ~°∞Å∞ "åxÖ’ #∞Oz <Õ~°∞ÊQÍ |OQÍ~°O f™êÎ~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ P`«‡`«`«ÎfiO
`≥eã≤#"å~°∞ ^ÕǨÏO =O\˜ "å\˜ÃÑ· „ÉèÏOux HõeyOKÕ JǨÏOHÍ~åÅ∂, =∞=∞HÍ~åÅ∂ q_çzÃÑ\˜ì
^ÕǨ^Œ∞ÅHõO>ˇ P`«‡#∞ aè#flOQÍ ÉèÏqOz `≥eqQÍ „|Ǩχ™êHΔÍ`å¯~åxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞.
=¸Å„ѨHõ$u, =∞ǨÏ`«∞Î, JǨÏOHÍ~°=Ú, â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO, D Zxq∞kO\˜H©
''„ѨH$õ `«∞Å∞——Jx ¿Ñ~°∞† ã¨`fiΫ =Ú, ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û – D=¸_»∞ „ѨH$õ u QÆ∞}ÏÅ∞† "å‰õΩ¯, áê}˜, áê^ŒO,
QÆ∞^ŒO, =∞~å‡=Ü«∞=O – D S^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂† Hõ#∞fl, K≥q, K«~°‡O, <åã≤Hõ, <åÅ∞Hõ – D† S^Œ∞
*Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂† =∞#ã¨∂û XHõ\© – <ÕÅ, h~°∞, xOy, QÍe, Jyfl – D S^Œ∞ ѨOK«Éèí∂`åÅ∂ – D
Ѩ^ŒÇ¨iO\˜x ''qHÍ~åÅ∞——JO\Ï~°x HõÑ≤Å =∞ǨÏi¬ =O\˜ ѨÓ~åfiKå~°∞ºÅ∞ K≥áêÊ~°∞. "≥Ú`«ÎO D W~°"≥·
U_çO\˜Ö’#∂ P`«‡ ™êH©ΔÉèí∂`«OQÍ LO@∞Ok.
D q^èŒ"≥∞ÿ# J<ÕHõ Ѩ^•~å÷Å`À `«Ü«∂~°~ÚOk D ^ÕǨÏO. D ^ÕǨxfl ã≤÷~°=∞h, K«~°=∞h Ô~O_»∞
q^è•Å∞QÍ ÉèÏqOK«=K«∞Û. =¸Å „ѨHõ$u "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Hõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# P`«‡ ѨÓã¨ÅÖ’ ^•~°O ÖÏQÍ
WxflO\˜ ֒ѨŠ„ѨHÍtã¨∂Î<Õ LO@∞Ok. P`«‡‰õΩ [## ã≤÷u =∞~°}ÏÅ∞ L<åflÜ«∞x =∂Ü«∞Ö’ Ѩ_»‰õΩO_®
q"ÕHõO`À PÖ’zOKåe. ^ÕǨÏOÖ’ P`«‡#∞ J<Õfi+≤OKåe. P`«‡‰õΩ J=ã¨÷Å∞ L#fl@∞¡ JxÑ≤™êÎ~Ú. HÍh
x*ÏxH˜ ^•xH˜ U J=ã¨÷Å∂ ÖË=Ù. *ÏQÆ$u, ã¨fiѨflO, ã¨∞+¨μÑ≤Î J<Õ =∞<À=$`«∞ÎÅ#∞ Z=_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_À
J`«_Õ P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞! ã¨∞=∂ʼnõΩ LO_Õ ã¨∞"åã¨# =Å¡ "åÜ«Ú=Ù#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ q^èŒOQÍ
„uQÆ∞}Ï`«‡Hõ=ÚÅ∂, Hõ~°‡[#º=ÚÅ∂ J~Ú# |∞kúÉèË^•Å =Å¡ P`«‡#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
ã‘. ã¨O™ê~° q∞k |∞kú™ê^茺=Ú QÆ∞}Hõ~°‡ QÆ}|^Œú =∞*Ï˝#HÍ~°}O|∞,
HõÅ=O\˜, kOuÜ«∞ HÍx xHõ¯=Ú QÍ^Œ∞, ã¨~åfi~°÷=ÚÅ∞ =∞#ã¨ûOÉèí==ÚÅ∞,
ã¨fiѨfl*ÏQÆ~°=ÚÅ∞ ã¨=∞=ÚÅ∞, QÆ∞}â◊¥#∞ºñ _»QÆ∞ Ѩ~°=ÚxH˜ QÆ∞}Ï„â◊Ü«∞=Ú#
Éèí=q<åâ◊O|∞Å∞ áê\˜e¡ #@∞¡O_»∞ñ |\˜ì K«∂z# ÖË=Ù ÉÏÅ∞ÖÏ~°!
68 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`Õ. Hõ_»ñy „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ=ÚÖˇ·# Hõ~°‡=ÚʼnõΩ, [#Hõ"≥∞ÿ =K«∞Û #*Ï˝# ã¨=Ú^ŒÜ«∞=Ú#∞
Ѷ¨∞#`«~° *Ï˝#=Ç≤ÏflKÕñ QÍeÛ Ñ¨ÙzÛ, Hõ~°‡q~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· ǨÏiñ QÆ#∞@ "Õ∞Å∞. 238
* D ã¨O™ê~°O ˆH=ÅO |∞kú=Å¡<Õ U~°Ê_»∞`«∞Ok. Wk ã¨`«Îfi ~°[ ã¨Î"≥∂QÆ∞}Ï`«‡HÍÖˇ·# Hõ~°‡ÅÖ’
|On J~Ú LO@∞Ok. Wk J*Ï˝<åxH˜ =¸Å"≥∞ÿ#k. D ã¨O™ê~°O ˆH=ÅO ã¨fiѨflO =O\˜k. ZO`«
=∂„`«=¸ x[O HÍ^Œ∞. ã¨HÅõ HÍOHõÅΔ ∂ =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ [x‡™êÎ~Ú. ã¨fiѨflO, "≥∞ʼnõΩ= D ~Ô O\˜H© `Õ_®ÜÕ∞
ÖË^Œ∞. Ѩ~°=∂`«‡ QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞ J~Ú<å QÆ∞}ÏÅ#∞ P„â◊~ÚOz PÜ«∞# ‰õÄ_® [##O, =∞~°}O
á⁄O^Œ∞`«∞#fl@∞¡ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. HÍh PÖ’zOz K«∂¿ãΠѨ~°=∂`«‡‰õΩ [## =∞~°}ÏÅ∞ ÖË=Ù. „uQÆ∞}ÏÅ=Å¡
Pq~°ƒqù OKÕ PÜ«∂Hõ~‡° ʼnõΩ HÍ~°}"≥∞#ÿ =∞#Ö’x J*Ï˝<åxfl *Ï˝#O J<Õ Jyfl`À HÍeÛ"ÕÜ∂« e. Pq^è"Œ ∞≥ #ÿ
x™êûfi~°÷"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À Hõ=∞ÖωõΔΩ}˜‚ Hõ#∞Q˘#_»O =∞Ozk.
=. Jk QÍ=Ù# QÆ∞~°∞â◊√„â◊¥+¨Ü«Ú ã¨~°fiÖÏÉèíã¨=∞~°Ê}O|∞#∞, ™ê^èŒ∞[# ã¨OQÆ=∞O|∞#∞, hâ◊fi~° „Ѩu=∂
ã¨=∂~å^è#Œ O|∞#∞, ǨÏiHõ^•ä `«`Ê« ~°`fi« O|∞#∞, "åã¨∞^Õ=ÙxÜ«∞O^Œe „¿Ñ=∞Ü«Ú, <å~åÜ«∞}QÆ∞}Hõ~‡°
<å=∞H©~°Î#O|∞#∞, "≥·‰õΩO~î° K«~°}Hõ=∞Å^蕺#O|∞#∞, qâ◊fiOÉèí~°=¸iÎ qÖ’Hõ# ѨÓ[#O|∞Å∞#∞
"≥Ú^ŒÅ~Ú# q*Ï˝# "≥·~åQƺ ÖÏÉèí™ê^èŒ#O|∞Öˇ·# ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~°‡O|∞ÅÃÑ· ~°uQÆey ã¨~°fiÉèí∂`«O|∞Å
Ü«∞O^Œ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_®`«‡ QÆÅO_»x ã¨=∂‡#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ QÍ=∞ „HÀ^èŒ Ö’Éèí"≥∂ǨÏ
=∞^Œ =∂`«û~°ºO|∞Å ÔQez ~ÚO„kÜ«∞ =~°æO|∞#∞ |OkèOz ÉèíH˜Î ¿ãÜ«ÚK«∞O_» hâ◊fi~°∞O_»~Ú#
q+¨μ‚ ^Õ=Ùx Ü«∞O^Œe QÆu ã≤kúOK«∞. 239
* HÍ|\ì̃ ÉÏʼnõΩÖÏ~å! QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ ¿ã=KÕÜ∞« @O, ã¨=∞ãÎ̈ Ѷe¨ `åxfl ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOK«@O,
ã¨[˚#∞Å`À ¿ãflǨÏO KÕÜ«∞@O, ^Õ=Ùx q„QÆǨxfl P~åkèOK«@O, NǨÏiHõ^ä• „â◊=}O, "åã¨∞^Õ==∞##O,
<å~åÜ«∞} ã¨OH©~#ΰ O, q+¨μá‚ ê^Œ^•è º#O, q~å\òãfi¨ ~°∂Ѩ ^Œ~≈° #O, ѨÓ[#O – "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q *Ï˝#"≥~· åQƺ=ÚÅ#∞
Hõey™êÎ~Ú. Wq ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡Å∞. D ^èŒ~å‡ÅÃÑ· Pã¨H˜Î Hõey LO_®e. Dâ◊fi~°∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_Õ P`«‡
ã¨fi~°∂ѨO`À ã¨~°fi„áê}HÀ\˜Ö’#∂ L<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞H˘x =∞#O "å\˜x P^ŒiOKåe. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO,
Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, =∞^ŒO, =∂`«û~°ºO J#∞"å\˜x [~ÚOz WO„kÜ«∞KåѨÖϺxfl JiHõ\Ïìe. P q^èŒOQÍ
ÉèíH˜Î`À Éèíl¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NǨÏi ™êxfl^茺O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaèã¨∞ÎOk.
ã‘. ^Œ#∞*Ïi bÖÏ=`å~°O|∞ÅO^Œe â∫~°º Hõ~°‡O|∞Å∞ ã¨^Œ∞æ}=ÚÅ∞
qx Éèí‰õΩÎñ_»QÆ∞ "åñ_»∞ "Õ_»¯`Àñ |∞ÅH˜Oz Hõ#∞flŠǨÏ~嬄â◊√Hõ}=Ú ÖÁÅ∞Hõ
QÆ^Œæ^Œã¨fi~°=Ú`Àñ Hõ=∞ÖÏHõΔ! "≥·‰õΩO~î°! =~°^Œ! <å~åÜ«∞}! "åã¨∞^Õ=!
Ü«∞#∞K«∞ <˘uÎe áê_»∞! <å_»∞! <å„HÀtOK«∞! #QÆ∞! lO`«#=Ú ¿ãÜ«Ú, #u Ü≥Ú#~°∞Û
`Õ. =∞~°∞Å∞ H˘xÜ«ÚO_»∞ñ ^Œ#Ö’# =∂@ÖÏ_»∞, "ÕÅ∞Ê™ÈñH˜# ѨÙ~°∞+¨μx =$uÎñ k~°∞QÆ∞
|O^èŒ=ÚÅñ ÉÏã≤ Ü«∞*Ï˝#Ѩ@e QÍeÛ q+¨μ‚ñ, „ÉÏÑ≤OK«∞ñ ^Œ∞k ÉèíH˜Îq=â◊√ñ _»QÆ∞K«∞. 240
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 69
* Éè‰í Ωõ _Î #·≥ "å_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞x bÖÏ=`å~åÅÖ’x Ѩ~å„Hõ=∞ QÍ^äÅŒ ∞ qx ѨÙÅH˜Oz áÈ`å_»∞. J`«_∞»
P ™êfiq∞ ã¨∞QÆ}ÏÅ∞ qx á⁄OyáÈ`å_»∞. ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO`À Hõà◊§Ö’ „Ѩ"≥∂^Œ ÉÏëêÊÅ∞ XÅ∞‰õΩ`«∞O_»QÍ
''<å~åÜ«∞}Ï! QÀqO^•! =~°^•! "åã¨∞^Õ"å!——Jx QÆ^^æŒ Œ ã¨fi~°O`À Q˘O`≥uÎ áê_»∞`«∂ P_»`å_»∞. J~°∞™êÎ_∞» ,
#=Ùfi`å_»∞, #=∞㨯i™êÎ_»∞. `«#Ö’ `å<Õ „¿Ñ=∂"Õâ◊O`À =∂\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï_»∞. WO`ÕHÍ^Œ∞ QÍe™ÈH˜#
"å_çÖÏQÍ u~°∞QÆ∞`å_»∞. z=~°‰õΩ Éèí=|O^è•efl Ѩi`«ºlOz J*Ï˝#=Ú#∞ JO`«O KÕã¨∞H˘x, ÉèíH˜Îq=â◊√_≥·
NǨÏi ™êxfl^茺O KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.
=. HÍ=Ù# ~åQÍkÜ«ÚHõÎ =∞#ã¨∞¯O_»~Ú# â◊siH˜ ã¨O™ê~°K«„Hõ x=~°ÎHõO |~Ú# ǨÏizO`«#O|∞
„|Ǩχ=∞O^Œe x~åfi} ã¨∞YOɡ\˜ì ^Œ\˜ì^Œx |∞^èŒ∞Å∞ ^≥eÜ«Ú^Œ∞~°∞, ǨÏi Éèí[#O|∞ ^Œ∞~°æ=∞O|∞
QÍ^Œ∞, ǨÏi ã¨HõÅ „áê}˜ ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞Å Ü«∞O^Œ∞ #O`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ Ü«∂HÍâ◊O|∞ ÉèíOy #∞O_»∞,
q+¨Ü∂« ~°#˚ O|∞Å #Ü≥∞º_çk ÖË^∞Œ , xq∞+¨ÉOíè QÆ∞~° „áê}∞Å~Ú# =∞~°∞ºÎ ʼnõΩ =∞=∞`åã¨Ê^ŒO|∞Å∞#∞
[OK«ÅO|∞Å∞#∞ <≥·# Ѩل`«q∞„`« Hõà◊„`« Ѩâ◊√ Éèí$`«º |Å |O^èŒ∞ ~å[º HÀâ◊ =∞}˜ =∞Ok~°=∞O„u
=∂`«OQÆ =∞Ç‘Ï „Ѩ=ÚY qÉè=í O|∞Å∞ x~°~H÷° Oõ |∞Å∞. Ü«∂QƄѨ=ÚY ѨÙ}ºÅ|úO|∞ Öˇ#· ã¨fi~åækÖ’Hõ
Éè’QÆO|∞Å∞, ѨÙ}Ϻ#∞Éèí= H©Δ}O|∞Å∞QÍx x`«ºO|∞Å∞ QÍ=Ù, #~°∞O_»∞ q^•fiOã¨∞O_» #x Ü«∞aè
=∂xOz Hõ~‡° O|∞ ÖÏK«iOz Ü«∞"≥∂Ѷ∞¨ O|∞ Å~Ú# qѨs`«ÑŨ¶ O|∞Å <˘O^Œ∞ñ, QÆ~‡° O|∞Å∞QÀ~°Hõ
KÕÜ«∞=ÅÜ«Úñ, QÀi KÕã≤# ^Œ∞óYO|∞Å∞ „áêÑ≤OK«∞ñ, |∞~°∞+¨μO_»∞ ^ÕǨÏO|∞ H˘é‰õΩ Éè’QÆO|∞Å
#¿ÑH˜ΔOK«∞, ^ÕǨÏO|∞ x`«ºO|∞ QÍ^Œ∞, `À_» ~å^Œ∞, =∞$`«O|~Ú# ^ÕǨÏO|∞#∞ â◊√#HÍ^Œ∞Å∞
ÉèíH˜ΔOK«∞, ^ÕÇ≤Ï Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOz Hõ~°‡|^Œ∞úO_»~Ú „Hõ=∞‡éO QÆ~å‡#∞‰õÄÅOɡ·# ^ÕǨÏO|∞ñ
^•Å∞Û, #*Ï˝#O|∞#O*Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ Hõ~°‡^ÕǨÏO|∞Å qã¨ÎiOK«∞, #*Ï˝# `«O„`«O|∞Å∞ ^èŒ~å‡~°÷
HÍ=∞O|∞Å∞, *Ï˝#ÅÉèíºO|∞ "≥∂HõΔO|∞, "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`« Ü«∞QÆ∞ ǨÏi ã¨HõÅ Éèí∂`«O|∞ʼnõΩ <å`Õ‡â◊fi
~°∞O_»∞, „Ñ≤Ü«ÚO_»∞, ^Œ# KÕ`«#~Ú# =∞ǨÉèí∂`«O|∞Å `À_» r=ã¨Ol˝`«∞O _»~Ú Ü«ÚO_»∞,
xëê¯=ÚÖˇ· ǨÏ$^ŒÜ«∞QÆ`«∞O _»~Ú# ǨÏix x[ÉèíH˜Îx ÉèílOѨ=ÅÜ«Ú. 241
* HÀiHõÅ`À xO_ç# =∂#=Ù_»∞ D ã¨O™ê~° K«„HÍxfl KèÕkOKåÅO>Ë NǨÏi ã¨OH©~°Î#O XHõ¯>Ë
LáêÜ«∞O. Ѩ~„° |ǨχOÖ’ SHõº"≥∞ÿ J#∞Éèqí OKÕ P#O^ŒO Z@∞=O\˜^À J@∞=O\˜ P#O^•xfl P =∂^è=Œ Ùx
P~å^è#Œ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k – Jx ѨO_ç`∞« Å∞ K≥|∞`å~°∞. NǨÏix ¿ãqOK«@O Hõ+"ì̈ ∞≥ #ÿ ѨxHÍ^Œ∞. P ™êfiq∞
ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ PHÍâ◊O=Öˇ "åºÑ≤Oz LO\Ï_»∞. Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞
ã¨OáêkOK«@O =Å¡ U=∂„`«O ã¨∞YO ÖË^Œ∞.
=∂#=ÙÅ rq`åÅ∞ HõΔ}ÉèíOQÆ∞~åÅ∞. W@∞=O\˜ =∂#=ÙʼnõΩ =∞=∞`å|O^è•Å∞ ÃÑOKÕ ÉèÏ~åº
Ѩل`«∞Å∂, |O^è∞Œ q∞„`«∞Å∂, =∞_ç=∂<åºÅ∂, áê_çÑO¨ @Å∂, ~å[ºHÀâßÅ∂, =∞}˜=∞Ok~åÅ∂, =∞O„`«∞Å∂,
=∞`ÕÎÉèÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl J#=ã¨~°"≥∞ÿ#q, Jã≤÷~°"≥∞ÿ#q. Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞Å=Å¡ ÅaèOKÕ ã¨fi~°æ ã¨∞MÏÅ∞
ѨÙ}ºO H©Δ}˜OѨQÍ<Õ #tOKÕ"Õ HÍx âßâ◊fi`åÅ∞ HÍ=Ù. =∂#=Ù_»∞ `å#∞ Ѷ¨∞#∞_»x ÉèÏqOK«∞‰õΩx, `«#ÃÑ·
`å#∞ Jaè=∂#O ÃÑOK«∞H˘x, qq^èŒ Hõ~°‡Å∞ PK«iOz qѨs`«"≥∞ÿ# Ѷ¨e`åÅ∞ qâı+¨OQÍ á⁄O^Œ∞`å_»∞.
Hõ~°‡Å∞ Z@∞=O\˜ HÀiHõÅ∂ ÖˉõΩO_® KÕÜ«∂e. HÀiHõÅ`À KÕã≤# Hõ~°‡Åhfl ^Œ∞óMÏÅ<Õ Hõey™êÎ~Ú.
70 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ `«# ^ÕǨÏOHÀã¨O Éè’QÍÅ∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍh ^ÕǨÏO âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞. `«#`À
=KÕÛn HÍ^Œ∞. „áê}O áÈQÍ<Õ D â◊s~åxfl ‰õΩHõ¯Å∞, #Hõ¯Å∞ ux"Õ™êÎ~Ú. ^ÕǨÏO ^èŒiOz# D =ºH˜Î
Hõ~°‡Å#∞ KÕã≤, P Hõ~°‡Å‰õΩ |^Œ∞ú_≥·áÈ`å_»∞. =∞~°Å P KÕã≤# Hõ~°‡Å‰õΩ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ^ÕǨÏO ^èŒi™êÎ_»∞.
J*Ï˝#O=Å¡ Hõ~°‡Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ KÕÜ«∞@O, =∞~°Å =∞~°Å ^ÕǨÅ∞ ^èŒiã¨∂Î LO_»@O – WÖψQ Hõ~°‡
^ÕǨÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ã¨OK«iã¨∂Î LO\Ï_»∞. J*Ï˝#O`À‰õÄ_ç# Hõ~°‡Å∞ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å#∞ =∂„`«"Õ∞
JOk™êÎ~Ú. HÍx *Ï˝#O XHõ¯>Ë "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. P "≥∂HΔÍxfl J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù!
P ™êfiq∞ ã¨~°fi„áê}˜HÀ\˜H© P`Õ‡â◊fi~°∞_»∂, „Ñ≤Ü«Ú_»∂. P ^Õ=Ù_»∞ `«# KÕ`« ã¨$+≤ìOѨ|_ç# ѨOK«=∞Ǩ
Éèí∂`åÅ`À b#"≥∞ÿ 'r=Ù_»∞— J<Õ ¿Ñ~°∞`À Ñ≤Å∞=|_»`å_»∞. HÍ|\˜ì „Ѩu=ºH©Î `«=∞ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’
LO_Õ P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ`À x™êûfi~°÷OQÍ ^蕺xOKåe.
Hõ. ^•#=^≥·`«º Éèí∞[OQÆ=∞, =∂#=QÆO^èŒ~°fi ã¨∞~°ã¨=∂[=ÚÖ’ Å
H©Δ‡<å^äŒ∞ K«~°}Hõ=∞Å, ^蕺#O|∞# <≥=fiñ _»~Ú# ^èŒ#º`« <˘O^Œ∞<£. 242
* ^•#=ÙÅ∂, ^≥·`«∞ºÅ∂, ã¨∞~°Å∂, #~°∞Å∂, <åQÆ~åAÅ∂, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂ Z=Ô~·<å 㨈~ P ÅH©Δ‡Ñ¨u
J~Ú# N=∞Ǩ q+¨μ‚=Ù áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãq¿ãÎ KåÅ∞, ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ J=Ù`å~°∞.
Hõ. zHõ¯ñ_»∞ „=`«=ÚÅñ „QÆ`«∞=ÙÅñ, lHõ¯ñ_»∞, ^•#=ÚÅ â∫K«jÅ`«Ñ¨=ÚÅO
lHõ¯ñ_»∞, Ü«ÚH˜Îx ÉèíH˜Îx, lH˜¯# „H˜Ü«∞ #K«∞º`«∞O_»∞ ã≤^Œú=Ú ã¨∞O_ô! 243
* q∞„`«∞ÖÏ~å! P ÉèíQÆ"å#∞_»∞ QÍ_è»"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎH˜ zH˜¯#@∞¡QÍ ^•#„=`åʼnõÄ, â∫K«jÖÏʼnõÄ,
[Ѩ`«áêʼnõÄ, Ü«∞[˝Ü«∂QÍʼnõÄ, xÜ«∞=∞ x+¨ªÅ‰õÄ zHõ¯_»∞. ÉèíH˜Î XHõ¯>Ë P ™êfiq∞x á⁄O^Õ ™ê^èŒ#O.
=∞~˘Hõ =∂~°æ"Õ∞ ÖË^Œ∞.
Hõ. KåÅ^Œ∞ Éèí∂^Õ=`«fi=Ú, KåÅ^Œ∞ ^Õ=`«fi =∞kèHõ âßO`«`«fiO|∞O
*ÏÅ^Œ∞, ǨÏi "≥∞Ñ≤ÊOѨ q, âßÖ’^Œº=ÚÖÏ~°! ÉèíH˜Î Kåe# ÉèíOy<£. 244
* ÉÏʼnõΩÖÏ~å! q+¨μ‚=Ù#∞ "≥∞Ñ≤ÊOK«\ÏxH˜ ÉèíH˜Î ã¨iáÈ~Ú #@∞¡QÍ „ÉÏǨχ}`«fi=¸ ã¨iáÈ^Œ∞,
^Õ=`«fi=¸ KåÅ^Œ∞. Q˘Ñ¨Ê âßO`« ã¨fiÉèÏ==¸ KåÅ^Œ∞. Ѩ^Œ‡<åÉèí∞}˜‚ „Ѩã¨#flO KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ÉèíH˜Î
XHõ¯>Ë ã¨=∞~°÷ "≥∞ÿ#k.
P. ^Œ#∞[ Éèí∞[QÆ Ü«∞HõΔ ^≥·`«º=∞$QÍcè~°, ã¨∞O^Œs qǨÏOQÆ â◊¥„^Œ â◊|~°∞
Öˇ·#ñ ÉÏѨr=Ù Öˇ·# =ÚH˜ÎH˜ñ É’^Œ∞, ~°dÅ [QÆ=Ú q+¨μ‚ñ _»#∞K«∞ñ ^ŒÅñz. 245
* ^Œ#∞AÅ∂, ^≥·`«∞ºÅ∂, Ü«∞‰õΔΩÅ∂, Ѩ‰õΔΩÅ∂, Q˘Å¡Å∂, Ñ≤Å¡Å∂, <åQÆ∞Å∂, <ås=∞}∞Å∂,
=∞$QÆ=ÚÅ∂, â◊|~°∞Å∂ WOHÍ U *Ïu "åÔ~·<å, U áêѨr=#∞Öˇ·<å 㨈~ ''ã¨~°fiO q+¨μ‚=∞Ü«∞O [QÆ`ü—— Jx
=∞#™ê~å `«Åz #>ˇÂ¡`Õ KåÅ∞ – =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å~°∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 71
Hõ. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ^Œ=∞‰õΩ#∞ Ö’ñ|_»∞, `≥~°∞=ÙÅ∞ ÃãÃÑÊ^Œ~°∞, q+¨μ‚k=ºÑ¨^ŒqH˜O
^≥~°∞=ÙÅ∞ ÃãѨÊ~°∞ pñHõ\˜ñ, |~°∞=ÙÅ∞ ÃÑ@ìOQÆ<ÕÅ? ÉÏʼnõΩÖÏ~å! 246
* ÉÏʼnõΩÖÏ~å! =∞# QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ `«=∞‰õΩ Ö’|_Õ =∂~åæÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞ JO`ÕHÍh k=º"≥∞ÿ#
NǨÏi ™êxfl^茺O á⁄O^Œ\ÏxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# =∂~åæÅ∞ K«∂Ñ≤OK«~°∞. =∞#O "åi "≥O@ pHõ\˜Ö’ Ѩ_ç
J*Ï˝#O`À Ѩ~°∞ÔQ`«Î@O ^ÕxH˜? H˘OK≥O PÖ’zOK«O_ç.
Hõ. `≥O _≥Å¡ ѨÙã¨ÎHõO|∞Å∞, xO _®Kå~°∞ºÅ‰õΩ, =∞~°Å <ÕHõ`«=Ú#‰õΩ<£
~°O_»∞, qâı+¨=Ú ÃãÃÑÊ^Œñ, ÉÁO _˘Å¡x"å~°∞ Hõ~°‡Ñ¨ÙO[=ÚáêÖˇ·. 247
* q∞„`«∞ÖÏ~å! g∞ g∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ Jhfl `≥zÛ QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ WzÛ"ÕÜ«∞O_ç. =∞~°Å UHÍO`«OQÍ
‰õÄ~°∞ÛO^•O ~°O_ç. WOHÍ KåÖÏ qâıëêÅ∞ É’kè™êÎ#∞. JHõ¯~°ÖËx"åà◊√§ "≥à◊§O_ç. g∞ Hõ~°‡Å#∞ g∞~°∞
J#∞ÉèíqOK«O_ç.
Hõ. P_»∞^Œ=Ú =∞#=Ú, ǨÏi ~°uñ, ÉÏ_»∞^Œ "Õ∞ „á⁄^Œ∞Ì q+¨μ‚Éèí„^ŒÜ«∞â◊O|∞Öò,
g_»∞^Œ=Ú ^Œ#∞[ã¨OQÆuñ, QÆ∂_»∞^Œ=Ú =Ú‰õΩO^Œ ÉèíHõÎHÀ\˜<£ ã¨∂\˜<£. 248
* =∞#O =∞#ã¨∞ xO_® =∂^èŒ=Ù}˜‚ xOѨÙH˘x P_»∞H˘O^•O. ZѨC_»∂ ǨÏi ã¨OH©~°Î#Å<Õ
áê_»∞H˘O^•O. q∞ye# ~åHõΔã¨∞Å ¿ãflǨÏO q_çzÃÑ_»^•O. x~°ƒùÜ«∞OQÍ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ áÈ^•O ~°O_ç.
Hõ. q`«Î=Ú ã¨Oã¨$uѨ@Å=Ú, „=`«Î=Ú HÍ=∂k "≥·i =~°æO|∞Å <Õñ
_ç`«Î=Ú z`«Î=Ú Ç¨ÏiH˜x, *Á`«Î=Ú x~åfi}Ѩ^Œ=Ú, â◊√Éèí=∞QÆ∞ =∞#‰õΩ<£. 249
* D ã¨O™ê~°O J<Õ =∂Ü«∂|O^è•xfl q_»n^•ÌO. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO, Ö’ÉèíO, "≥∂ǨÏO, =∞^ŒO,
=∂`«û~°ºO J<Õ â◊„`«∞=~åæÅ#∞ peÛ K≥O_®_»∞^•O. z`«Î=Ú#∞ NǨÏiH˜ ã¨=∞~°Ê} KÕ^•ÌO. ÔH·=ź Ѩ^•xfl
JO^Œ∞H˘O^•O. =∞#‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=. Jx ~Ú@∞¡ „ѨǨ¡^Œ∞O_»∞ ~°Ç¨Ï㨺O|∞# # Ü«∂º"Õà◊Å ~åHõΔ㨠‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ #Ѩ=~°æ=∂~°æO|∞
<≥é˜OyOz# "å~°∞#∞ QÆ∞~°∞tH˜Δ`«O|∞Öˇ·# K«^Œ∞=ÙÅ∞ KåeOz <å~åÜ«∞} ÉèíH˜Î z`«ÎO|∞ÅO weOz
Ü«ÚO_»∞@O Ez "å~°Å ÜÕ∞HÍO`« ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eã≤ "≥éz =zÛ â◊√„Hõ#O^Œ#∞O_»∞ â◊„Hõ"≥·i
H˜@¡xÜ≥∞. 250
* Jx D q^èOŒ QÍ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ~åHõãΔ ¨ ‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ
~°Ç¨Ï㨺OQÍ "≥∂HõΔ=∂~°æO É’kèOK« ™êQÍ_»∞. JѨC_»∞ "åà◊§O^Œ~°∂ QÆ∞~°∞=ÙÅ ^ŒQÆæ~° `«=∞ `«=∞ K«^Œ∞=ÙÅ∞
PÑ≤"ãÕ ≤ `«=∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« Å#∞ ǨÏ$+‘Hˆ â◊√x "≥Ñ· Ù¨ =∞o§OKå~°∞. "åà◊§ QÆ∞~°∞=Ù Wk QÆ=∞xOz, t+¨μºÅ ÉèÏ"åÅ∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩx, ÉèíÜ«∞Ѩ_ç Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx =^ŒÌ‰õΩ =zÛ WÖÏ "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞.
âß. ~°HΔÀ ÉÏÅ∞~° <≥Å¡ h H˘_»∞‰õΩ KÕ~°Ori Ö’Ö’# <å
tHΔÍ=∂~°æ=Ú ÖˇÅ¡ñ QÆÅ¡ Åx Ü«∂ˆHΔÑ≤Oz `å #O^Œé<£
72 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
"≥∂HΔÍÜ«∞`«∞ÎÅñ *Ëã≤<åñ_»∞, =∞#‰õΩ<£ "≥∂ã¨O|∞ "å\˜Öˇ¡, h
^ŒHõΔ`«fiO|∞#ñ [Hõ¯ñ *ËÜ«∞=ÅÜ«Ú<£ ^≥·`ÕÜ«∞=Oâß„QÆ}©! 251
* F ^≥`· º« ‰õΩÖÏ=`«O™ê! h ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ~åHõãΔ ¨ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ JO^Œih ~°ÇϨ 㨺 „Ѩ^âÕ ßʼnõΩ fã¨∞H˘x
"≥o§ <Õ#∞ K≥¿ÑÊ K«^∞Œ =ÙÅhfl J|^•úÅh PˆHÑΔ O≤ Kå_»∞. ~åHõãΔ ¨ q^•º~°∞Å÷ HõO^ŒiH© "≥∂HõOΔ QÆ∞iOz É’kèOKå_»∞.
=∞#‰õΩ f~°x „^ÀǨÏO KÕâß_»∞. =∞i h=Ù UO KÕ™êÎ"À! h H˘_»∞‰õΩ ^Œ∞_»∞‰õΩ`«#O q∞ug∞iOk. Ѩiã≤÷u
K≥~Úº ^•\˜áÈÜÕ∞ÖÏQÍ HõxÊã¨∞Î#flk. WHõ h H˘_»∞‰õΩ#∞ h"Õ ã¨=∞~°÷`«`À K«Hõ¯ÃÑ@∞ìHÀ"åe.
Hõ. LÅ¡ã≤`« q+¨μ‚Hõ^äŒ#=Ú, ÖˇÅ¡Ñ¨C_»∞ =∂‰õΩñ *ˇÑ¨Êñ_ô QÆ∞~°∞ñ_»x #
#∞flÅ¡OѶ≤∞Oz ‰õΩ=∂~°‰õΩ, ÖÁÅ¡~°∞ K«^Œ∞=OQÆ ^•#"À`«Î=∞! qO>Ë. 252
* '' D QÆ∞~°∞=Ù =∞#‰õΩ =∂^èŒ=Ùx Hõ^äŒÅ∞ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ K≥ѨÊ_»∞——Jx t+¨μºÅ∞ <å QÆ∞iOz
J#∞H˘O@∂ ##∂fl, <å =∂@Å#∂ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞@O =∂x"Õâß~°∞. <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# K«^Œ∞=Ù K«^Œ=@O
=∂x"Õâß~°∞. F ^•#"À`«Î=∂! qO@∞<åfl=ÙQÆ^•! Wn Ѩiã≤÷u.
Hõ. L_»∞QÆñ_»∞ =∞^èŒ∞iѨ٠Hõ^äŒ#=Ú, q_ç=_ç [_»∞Ѩykñ k~°∞QÆ∞, qHõã¨#=Ú# <Õ
<˘_çq# <˘_»∞=ÙÅ∞ <˘_»∞=ñ_»∞, ^Œ∞_»∞Hõxñ [kqOѨ =∂‰õΩ ^Œ∞~°¡Éèí =∞kèáê! 253
* h H˘_»∞‰õΩ =∞Oz =∂@Å∞ K≥¿ÑÎ q<Õ |∞kú=∞O`«∞_»∞ HÍ_»∞. Z=~°∞ Zxfl K≥Ñ≤Ê<å K«„Hõáê}˜
QÆ∞iOz K≥ѨÊ@O =∂#_»∞. ZѨC_»∂ =∞O^Œ=∞uÖÏQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. =∞<À qHÍã¨O HÀã¨O <Õ#∞
K≥¿ÑÊ =∞Oz=∂@Å∞ qxÑ≤OK«∞HÀ_»∞. W@∞=O\˜ ^Œ∞_»∞‰õΩ"å}˜‚, ^Œ∞O_»w}˜‚ K«kqOK«@O =∂ =Å¡HÍ^Œ∞
=∞Ǩ „ѨÉèí∂!
Hõ. K˘Hõ¯Ñ¨Ù ~°Hõ¯ã≤ ‰õΩÅ=Ú#, "≥‰õΩ¯~°∞ [x‡Oz<åñ_»∞ q+¨μ‚xÜ«∞O^Œ∞<£
xHõ¯Ñ¨Ù =∞‰õΩ¯= q_»∞=O, _≥Hõ¯_ç ã¨∞`«∞ñQÆO\˜? ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°! "≥é˜]<£ 254
* ~åHõΔ¿ãâ◊fi~å! K«Hõ¯x ~°Hõ¯ã≤ ‰õΩÅOÖ’ D ѨxH˜=∂e# H˘H˜¯~å~Ú Ñ¨Ù\Ïì_»∞. gxH˜ "≥·‰õΩO~î°∞x
"≥é˜] Ѩ\˜ìOk. Wk =kÖËÖÏQÍ HõxÑ≤OK«@O ÖË^Œ∞. g_≥Hõ¯_ç H˘_»∞‰õΩ? WÖÏO\˜ |∞kúÇ‘Ï#∞}˜‚ Hõ<åfl
"Õ=∞Ü«∂º?
=. Jx ~Ú@∞¡ QÆ∞~°∞ã¨∞`«∞O_»∞ K≥ÑÊ≤ #ñ Q˘_»∞‰õΩ=Åx q~À^èŒ =º=Ǩ~°O|∞Å∞ Hõ~~‚° O° „^èOŒ |∞ÅO^Œ∞ Y_»æ
„ѨÇ¨ ~°O|∞Å~Ú ™ÈñH˜# a@∞ì q∞\˜Ñì _¨ ç Ѩ^•Ç¨Ï`«Oɡ#· Éè∞í [OQÆO|∞ ÉèOí yñ, |=# „¿Ñi`«Oɡ#· ^Œ"å#ÅO|∞
K«O^ŒO|∞#, ^ŒO_»`å_ç`O« |~Ú# HõOsî~=° O|∞ HÔ =· _ç, cè+} ¨ ~À+¨~™° ê"Õâ*◊ Ï[fiź=∂# z`«∞OÎ _»∞#∞,
|∞„`«ãO¨ Ǩ~À^Àº QÍÜ«∞`«∞OÎ _»∞#∞. QÆOѨ=∂# QÍ„`«∞O_»∞#∞, #~°∞}©H$õ `« <Õ„`«∞O_»∞#∞ <≥· H˘_»∞‰õΩ#∞
~°ÑÊ≤ Oz ã¨=∂‡# Hõ$`«ºO|∞Åñ ^ŒÑÊ≤ Oz x~°Ü Ì Ú« O_≥· Ü«∞â◊xã¨OHÍâ◊ ÉèÏ+¨}O|∞Å #^ŒÅ∞ÛK«∞. 255
* Jx K≥Ñ≤Ê ÉÏ^èŒÑ¨_®¤_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞x QÆ∞~°∞=Ù. `«# ‰õΩ=∂~°∞x q+¨μ‚ÉèíH˜Î q+¨Ü«∂Å∞ q<Õ@ѨÊ\˜H˜
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜ K≥=ÙÅÖ’ Hõ`«∞ÎÅ∞ „QÆ∞zÛ#@∞¡ JxÑ≤OzOk. ~åHõΔã¨~åA XHõ¯™êiQÍ LeH˜¯Ñ¨_®¤_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 73
`ÀHõ„`˘H˜¯# áê=ÚÖÏQÍ, QÍeH˜ K≥ň~y# HÍiÛK«∞ÛÖÏQÍ, ^≥|ƒu#fl ã≤OǨÏO ÖÏQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
HÀáê"Õâ◊O`À ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_çáÈ`«∞<åfl_»∞. J`«x â◊s~°O TyáÈ~ÚOk. Hõà◊√§ zO`« xѨCÅÜ«∂º~Ú.
J`«_»∞ Hõ#flH˘_»∞‰õΩ#∞ ã¨OǨÏiOK«\ÏxH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º_»∞. "≥O@<Õ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Ñ≤eÑ≤OKå_»∞. =zÛ#
~å[‰õΩ=∂~°∞}˜‚ PáêºÜ«∞`«`À P^ŒiOK«ÖË^Œ∞† ÃÑ·QÍ Hõiî<å`«∞‡_≥· Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞ ‰õΩiÑ≤Oz
"≥~°Ñ≤OK« ™êQÍ_»∞.
âß. ã¨∂#∞<£ âßO`« QÆ∞}„Ѩ^è•#∞ #uã¨Oâ◊√^•úOz`« *Ï˝#∞ #
*Ï˝<å~°}º Hõ$âß#∞ #O[eѨÙ\© ã¨O„ÉèÏ[=∂#∞<£ ã¨^•
N<å~åÜ«∞} áê^ŒÑ¨^Œ‡Ü«ÚQÆm zO`å=∞$`å™êfi^Œ<å
nè#∞<£ kèHõ¯~°}O|∞ ¿ãã≤ ѨeÔH<£ ^Õ"åÇ≤Ï`«∞O _»∞„QÆ`«<£. 256
* P „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ =∞ǨâßO`«=¸sÎ, =∞Oz QÆ∞}=O`«∞_»∂. J*Ï˝#O J<Õ J~°}ϺxH˜
JyflÖÏO\˜"å_»∞. *Ï˝#=∞<Õ ã¨OѨ^‰Œ Ωõ QÆxÖÏO\˜"å_»∞. x~°O`«~O° Hõ~=° ÚÅ∞ "≥∂_çÛ =∞#ã¨∞ûÖ’ Ѩ~O° ^è•=Úx
áê^ŒÑ¨^•‡Å<Õ ^蕺xOKÕ"å_»∞. J@∞=O\˜ ã¨HõÅ ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞fl_≥·# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ kèHõ¯iOz, HÀÑ≤Oz
q|∞^èŒq~Àkè WÖÏ q~°∞K«∞‰õΩ Ñ¨_®¤_»∞.
ã‘. J㨇nÜ«∞O|QÆ∞ <å^Õâ◊=Ú#ñ QÍx q∞H˜¯e ~°q q∞O@ "≥∞éÜ«∞ "≥éK«∞,
#xfl HÍÅ=ÚÅO^Œ∞ ##∞‰õÄÅ∞ñ_≥· HÍx q^Õfi+≤Ü≥ÿ∞ QÍe g= "≥éK«∞,
=∞„`«Ê`åáê#Å =∞OnHõ$`åiÛ Ü≥ÿ∞ qK«ÛÅq_ç #yfl "≥Å∞ñQÆ "≥éK«∞,
#ufHΔ±}"≥∞ÿ# <å Ü«∂[˝ #∞Å¡OѶ≤∞Oz â◊=∞#∞O_»∞ „áê}∞Åñ [OѨ "≥éK«∞,
`Õ. xO„^Œ∞ñ _Ò^ŒÅ <å „"≥∂Å <≥`«Î "≥éK«∞, #=∞~° H˜#fl~° QÆO^èŒ~°fi Ü«∞HõΔ qǨÏQÆ
<åQÆ q^•º^èŒ~å=e <å‰õΩ "≥éK«∞, <ÕÅ "≥é==Ù? ѨÅ∞=! h ˆHk k‰õΩ¯? 257
* J~°ƒHù Í! <å P[˝ ÖˉΩõ O_® PHÍâ◊OÖ’ Pk`«∞º_»∞ ‰õÄ_® JuQÍ „ѨHÍtOK«\ÏxH˜ ǨÏ_»e áÈ`å_»∞.
"åÜ«Ú=Ù Jxfl HÍÖÏÅÖ’#∂ J#∞‰õÄÅOQÍ<Õ P#O^ŒO HõeQˆ ÖÏQÍ gKåe `«Ñʨ „Ѩu‰õÄÅOQÍ gK«\ÏxH˜
ÉèíÜ«∞Ѩ_çáÈ`å_»∞. JyflǨϟ„`«∞_»∞‰õÄ_® <å „Ñ¨`åѨO J<Õ Jyfl =ÚO^Œ∞ =∞O^ŒOQÍ "≥Å∞QÆ =Åã≤#^Õ HÍh
^ÕnѨº=∂#OQÍ nÑ≤OK«\ÏxH˜ ™êǨÏã≤OK«_»∞. Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# <å P[˝#∞ HÍ^Œx Ü«∞=Ú_»∞ ‰õÄ_® „áê}˜HÀ\˜
„áê}ÏÅ∞ fÜ«∞\ÏxH˜ HõOÑ≤Oz áÈ`å_»∞. ^Õ"OÕ „^Œ∞xH˜ ‰õÄ_® <å Z^Œ∞@ `«Å Z`ÕÎ ^è~·≥ º° O ÖË^∞Œ . ^Õ=`«Ö<·ˇ å,
H˜#fl~°∞Öˇ·<å, Ü«∞‰õΔΩÖˇ·<å, Ѩ‰õΔΩÖˇ·<å, <åQÆ∞Öˇ·<å, QÆO^èŒ~°∞fiÖˇ·<å, q^•º^èŒ~°∞Öˇ·<å <Õ#O>Ë ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
áêiáÈ=Åã≤#^Õ. J@∞=O\˜k h=Ù WO`«ÖË=Ù. <Õ#O>Ë h‰õΩ ÉèíÜ«∞"Õ∞ ÖË^Õq∞? ^Œ∞~å‡~°∞æ_®! WHõ¯_» h‰õΩ
Z=~°∞~å k‰õΩ¯? Z=i JO_» K«∂ã¨∞H˘x WO`« q∞_çã≤Ѩ_ç áÈ`«∞<åfl=Ù?
âß. „Ѩ*Ï˝=O`«∞Å∞ Ö’HõáêʼnõΩÅ∞ â◊√OÉèí^Õfi+¨μ ÅÜ«Úº<£ =∞n
Ü«∂*Ï˝ÉèíOQÆ=Ú ¿ãÜ«∞<À_»∞^Œ∞~°∞, ~ÀëêáêOQÆ^Œ$+≤ì<£ q"Õ
74 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ *Ï˝#K«∞º`«"≥∞ÿ [QÆ„uÎ`«Ü«∞=ÚO QÆOÑ≤OK«∞, h q\˜ìKÀ
<å*’˝Å¡OѶ¨∞# "≥∞@∞¡ ¿ãã≤uq? ™êǨÏOHÍ~°`«<£ ^Œ∞~°‡f! 258
* „Ѩ`åѨ=O`«∞Öˇ#· Q˘Ñ¨ÊQ˘Ñ¨Ê kHÍÊʼnõΩÅ∞ <å‰õΩ â◊„`«∞=ÙÖˇ<· å ‰õÄ_® ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç <å =∂@ [=^•@~°∞.
<Õ#∞ HÀѨO`À Hõ_»HõO@ K«∂Kå#O>Ë q"ÕHõO, q*Ï˝#O HÀÖ’Ê~Ú =ÚÖ’¡HÍÅ∂ JÅ¡ HõÖ’¡ÖÏÅ=Ù`å~Ú.
J@∞=O@ѨC_»∞ h=Ù <å P[˝#∞ ZÖÏ kèHõ¯iOK« QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? ^Œ∞~°‡f! h JǨÏOHÍ~°O Uq∞\˜?
âß. HõO~î°HΔÀÉèí=Ú QÍñQÆ <˘uÎe =∞ǨQÍ_è»O|∞QÍ _çOÉèí! "≥·
‰ ‰õΩO~î°∞O *ˇÃÑÊ^Œ∞ ^Œ∞~°˚Ü«ÚO _»#∞K«∞, "≥·‰õΩO~î°∞O_»∞ g~°„=`À
`«¯O~îå|O^èŒ∞~°∞ñ_Õx <Õ #=∞~°∞Å<£ YO_çOѨ ^ŒO_çOѨñQÍñ
QÆ∞OsîÉèí∂`«∞ñ_»∞ QÍHõ ~å=Å^≥ =∞^À…~åǨÏ=HΔÀ}˜H˜<£? 259
* _çOÉèHí Í! '' [<å~°#Ì ∞}˜‚ [~ÚOK«@O ™ê^躌 O HÍ^Œ∞, HÍ^Œ∞——Jx Q˘O`«∞ `≥QÆ zOK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ù.
HÍh P q+¨μ=‚ ÙˆH áœ~°∞+¨O LO>Ë, J`«_Õ JO`«\˜ g~°∞_≥`
· ,Õ <Õ#∞ Ü«Ú^Œ~ú O° QÆOÖ’ ^Õ=`«Å#∞ ^ŒO_çã∞¨ #Î flѨC_»∂,
YO_çã¨∞Î#flѨC_»∂ ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩO_® <å =ÚO^Œ∞‰õΩ ~åÖË^ÕO? P q+¨μ‚=Ù =zÛ "åà◊§#∞ HÍáê_»ÖË^ÕO?
âß. PKå~ÀºHõÎ=Ú QÍHõ ÉÏÅ∞~°‰õΩ "≥∂HΔÍã¨H˜Îñ |∞\˜ìOz h
"åKåÅ`«fi=Úñ EÑ≤ q+¨μ‚ #Ç≤Ï`«∞<£ =i‚Oz =∞^≥ÂÌ`«º =O
âßKå~°O|∞Å∞ hé∞ ¿ãã≤uq, =¸_è®`«∞‡O QÆ∞Å„^ÀÇ≤Ï x<£
hK«∞O [OѨÙ@ "Õ∞Å∞, K«OÑ≤ ‰õΩÅ=Ú<£ x~ÀÌ+¨=ÚO *ËÃã^Œ<£. 260
* PKå~°∞ºÅ∞ K≥Ñ≤ÊOk h=Ù PÅH˜OK«ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ h`À_ç ÉÏʼnõΩʼnõΩ ÔH·=źOg∞^Œ HÍOHõΔ
ѨÙ\˜ìOKå"å? h "åKåÅ`«fiO K«∂Ñ≤Oz q~Àkèx q+¨μ‚x qѨs`«OQÍ Ñ≤zÛ=∂@Å`À á⁄QÆ_»∞`å"å? =∞#
~åHõΔã¨=Oâ◊ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞ Jhfl |∂_ç^ŒáêÅ∞ KÕâß=Ù. h=Ù ‰õΩÅ „^ÀÇ≤Ïq, =¸_è»∞_çq, hK«∞_çq. h=O\˜
"å}˜‚ K«OѨ@O KåÖÏ =∞Ozk. x#∞fl K«OÑ≤ <å =OâßxH˜ =∞K«Û ~å‰õΩO_® KÕ™êÎ#∞.
Hõ. k‰õΩ¯Å∞ ÔQezu #xflÜ«Ú, kÔH¯=fiñ_»∞ ~Ài h‰õΩ ^Õ"ÕO„^•^Œ∞Öò
k‰õΩ¯Å ~åAÅ∞ "Õé˘Hõ, k ÔH¯é∞ñQÆHõ H˘Å∞`«∞ i`«ñ_≥ kHõ¯x ##∞fl<£. 261
* Fs! Z=_»∞~å h‰õΩ k‰õΩ¯? k‰õΩ¯Å #xfl\˜h <Õ<Õ ÔQeKå#∞ Hõ^•! k‰õΩ¯Å#∞ ѨiáêeOKÕ
^Õ"ÕO„^Œ∞xÖÏO\˜ "åàı§ U k‰õį ÖËHõ WѨC_»∞ #<Õfl k‰õΩ¯QÍ `«Åz „"≥Ú‰õΩ¯`«∞<åfl~°∞. h‰õΩ ‰õÄ_® <Õ#∞
`«Ñ¨Ê "Õˆ~ k‰õΩ¯ÖË^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ.
Hõ. |Å=O`«∞ñ_» <Õ [QÆ=ÚÅ, |Å=ÚÅ`Àñ [#Hõ g~°ÉèÏ==Ú# =∞Ǩ
|Å∞Å [~ÚOzu, <≥=fix, |Å=Ú# <å_≥^Œ=Ù <å‰õΩñ „|ug~°∞ñ_»"≥·. 262
* =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ <Õ<Õ |Åâßex. Ãã·#ºO ÖˉõΩO_® <Õ#∞ XHõ¯_ç<Õ UÔH·Hõ g~°∞_»<≥· Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê
|Å=O`«∞Å#∞ [~ÚOKå#∞. h=Ù Z=_ç |ÅO K«∂ã¨∞‰õΩx ##∞fl Zkiã¨∞<Î åfl=Ù? Z=_ç ^è~·≥ º° O K«∂ã¨∞H˘x
<å`À q~À^èŒO ÃÑ@∞ìH˘<åfl=Ù?
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 75
=. Jx#ñ ^ŒO„_çH˜ "≥∞Å¡# q#Ü«∞O|∞#ñ Q˘_»∞ H˜@¡xÜ≥∞. 263
* Jx HÀѨO`À ѨeH˜# `«O„_çx K«∂z H˘_»∞‰õΩ q#Ü«∞OQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. |ÅÜ«Ú`«∞ʼnõΩ ^Œ∞~°ƒÅ∞ʼnõΩ, |Å "≥∞=fiñ_»∞ h‰õΩ <å‰õΩ „|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ<£
|Å "≥∞=fiñ_»∞ „áê}∞ʼnõΩ#∞, |Å "≥∞=fiO _»\˜ì qÉèí∞ñ_»∞ |Å =∞ã¨∞ˆ~O„^•! 264
* ^•#"ÕO„^•! Ö’HõOÖ’ |Å=O`«∞ʼnõÄ, |ÅÇ‘Ï#∞ʼnõÄ Z=_»∞ |Å"≥∂ h‰õÄ, <å‰õÄ, „|Ǩ‡k
^Õ=`«Å‰õÄ Z=_»∞ |Å"≥∂† ã¨=∞ã¨Î „áê}˜HÀ\˜H© Z=_»∞ |Å"≥∂ P Ѩ~å`«Ê~°∞_Õ <å‰õÄ |Å=Ú.
Hõ. k‰õΩ¯Å∞ HÍÅ=Ú`À <Õ, k‰õΩ¯# ÖˉõΩO_»∞ñ, QÆÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å "≥Ú^ŒÖˇ·
k‰õΩ¯ QÆÅ ÖËx "åiH˜, k Hõ¯Ü≥∞º_»∞ "åñ_»∞ <å‰õΩ k‰õΩ¯ =∞Ǩ`å‡! 265
* =∞Ǩ`å‡! k‰õΩ¯Å‰õÄ HÍÖÏxH© Jf`«∞_≥#· "å_≥=_À, k‰õΩ¯ ʼnõΩ kÔH¯· #"å_»∞ Z=_À, P^è•~°O
L#fl"åà◊§H©, P^è•~°O ÖËx"åà◊§H© P^è•~°O Z=_À P JK«∞º`«∞_Õ <å‰õΩ P^è•~°O.
ã‘. HÍÅ~°∂ѨO|∞Åñ „QÆ=∞ qâı+¨O|∞Å #ÅѶ¨Ú QÆ∞}Ï„â◊Ü«ÚO _»~Ú# qÉèí∞ñ_»∞
ã¨`«Îfi|ÖËO„kÜ«∞ ã¨Ç¨Ï[ „ѨÉèÏ"å`«∞‡ñ _≥· q<À^ŒO|∞# #dÅ [QÆ=Úñ
QÆeÊOK«∞, ~°H˜ΔOK«∞, YO_çOK«∞, #=ºÜ«ÚO _»xfl ~°∂Ѩ=ÚÅO^Œ∞ #`«ñ_»∞ QÆÅñ_»∞
z`«ÎO|∞ ã¨=∞=ÚQÍñ *ËÜ«Ú=Ú, =∂~°æO|∞ñ ^ŒÑ≤Ê =iÎOK«∞ z`«ÎO|∞HõO>ˇ
`Õ. "≥·~°∞ Öˇ=fi~°∞, z`«ÎO|∞ "≥·iQÍHõ, z`«Î=Ú#∞ h‰õΩ =â◊=ÚQÍñ *ËÜ«∞=Ü«∞º!
=∞^ŒÜ«Ú`åã¨∞~°ÉèÏ=O|∞ =∂#=Ü«∞º!, Ü«∞Ü«∞º h „"≥∂Å "Õ∞ÖÏ_»~°Ü«∞º! [#∞Å∞. 266
* `«O„_ô! P [<å~°Ì#∞_»∞ [QÆ`«Êu† HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ, qq^èŒ ~°∂áêÅ`À qq^èŒ Ñ¨^Œú`«∞Å`À P
q~å}∂‡iÎ q~ålÅ∞¡`∞« O\Ï_»∞. P â∫i ã¨∞QÆ∞}ÏʼnõΩ xkè. P K«`∞« ~°∞ƒùA_»∞ `«# ã¨`fiΫ |ŠѨ~å„Hõ=∂Å
„ѨÉèÏ=O`À q<À^ŒOQÍ qâßfixfl ã¨$+≤ìã¨∂Î, áÈ+≤ã¨∂Î, ÅÜ«∞OKÕã¨∂Î LO\Ï_»∞. P ™êfiq∞ J=ºÜ«Ú_»∞. Jxfl
~°∂áêÅÖ’#∂ J`«_»∞ LO\Ï_»∞. JÜ«∂º! =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨=∞^Œ$+≤ì ã¨OáêkOK«∞HÀ! ^èŒ~°‡=∂~°æO #∞Oz
`«Ñ≤Ê# =∞#ã¨∞ûHõO>ˇ â◊„`«∞=Ù =∞Ô~=~°∞? =∞#ã¨∞û#∞ q~À^èŒO KÕã¨∞H˘#Hõ, =â◊O KÕã¨∞HÀ! JO`ÕHÍh
z`åÎxH˜ h=Ù 'z`«ÎO, z`«ÎO— Jx ^•ã¨ºO KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. =∞^À#‡`«Î"≥∞ÿ# ~åHõΔ㨠ÉèÏ"åxfl q_çz ÃÑ@∞ì.
h‰õΩ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç Z=~°∂ h Z^Œ∞@ Ç≤Ï`«O ѨÅHõ@O ÖË^∞Œ . JO^Œ~∂° h =∞#ã¨∞û‰õΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ^Õ K≥|∞`«∞<åfl~°∞
HÍh Ç≤Ï`«"≥∞ÿ#k K≥ѨÊ@O ÖË^Œ∞.
L. Ö’Hõ=Ú ÅxflÜ«Ú<£ QÆ_çÜ«∞Ö’# [~ÚOz#"åñ_», qO„kÜ«∂
hHõ=Úñ l`«Î=Ú<£ ÔQÅ∞= <Õ~°=Ù! x#∞fl x|^Œ∞úñ *ËÜ«Ú h
cèHõ~°â◊„`«∞ ÖÏ~°∞fi~°ñ „|aè#∞flÅñ *Ëã≤#ñ „ÉÏ}˜HÀ\˜Ö’
h‰õΩ q~Àkè ÖËñ_˘Hõñ_»∞, <Õ~°∞Ê#ñ E_»∞=Ú ^•#"Õâ◊fi~å! 267
76 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^•#"Õâfi◊ ~å! Ö’HÍÅhfl Hõ}
Δ OÖ’ [~ÚOKå=Ù. HÍh hÖ’x =∞#ã¨∞û#∂, WO„kÜ«∂Å#∂ QÔ Å∞=ÖËHõ
áÈÜ«∂=Ù. "å\˜=ÚO^Œ∞ h=Ù F_çáÈÜ«∂=Ù. x#∞fl HÍ=∞, „HÀ^èŒ, Ö’Éèí, "≥∂ǨÏ, =∞^Œ, =∂`«û~åºÅ<Õ P
P~°∞QÆ∞~°∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ |On KÕâß~°∞. P ÉèÜ
í ∞« OHõ~° â◊„`«∞=ÙÅ#∞ [~ÚOz #tOѨ*ãË #≤ @¡~Ú`Õ „áê}˜HÀ\˜Ö’
h‰õΩ q~Àkè Z=fi_»∂ LO_»_»∞. <å q#flѨO =∞xflOK«∞.
Hõ. áêeOѨÙ=Ú âı=Ú+≤, #∞, #∂‡eOѨÙ=Ú Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÅ, ã¨=∞^Œ$+≤ìO
*ÏeOѨÙ=Ú ã¨O™ê~°=Úñ, weOѨÙ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ñ ˆQâ◊=ÉèíH˜Î<£. 268
* `«O„_ô! =∞Oz=∞#ã¨∞û`À =∞~˘Hõ™êi PÖ’zOK«∞. Hõ~°‡|O^è•Å#∞ „`≥Oz"Õ~Ú. ÉèË^ŒÉèÏ=O
ÖˉΩõ O_® K«H¯õ x ã¨=∞^Œ$+≤ì JÅ=~°K∞« HÀ. ã¨O™ê~° "≥∂Ǩxfl `˘ÅyOK«∞HÀ. x~°O`«~O° =∞#ã¨O`å =∂^è=Œ ÙxÃÑ·
ÅQÆflO K≥~Úº.
=. Jx#ñ |~°=∞ÉèÏQÆ=`« âıY~°∞#‰õΩ ^ÀëêK«~°âıY~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 269
* Jx ѨeH˜# Ѩ~°=∞ÉèíHõÎ tMÏ=∞}˜x K«∂ã≤ #HõÎOK«~° tMÏ=∞}˜ WÖÏ Ç¨ïOHõiOKå_»∞.
Hõ. K«OÑ≤#ñ [K≥Û^Œ ##∞K«∞#∞, QÆOÑ≤OѨHõ Ü≥∂i ѨÅ∞=! Hõiî<À‰õΩÎÅ #<£
QÆ∞OÑ≤OK≥^Œ∞, Kå=Ù#‰õΩO, ^≥OѨi"≥· =^Œ~°∞"åx `≥éñQÆ∞#ñ QÆ∞=∞f! 270
* ‰õΩ=∞f! Kå=Ù‰õΩ `≥yOKå=Ù. K«OѨÙ`å~°h HÍh, K«zÛáÈ`å#x HÍh ÉèíÜ«∞O ÖˉõΩO_® áÈ~ÚOk.
^Œ∞~å‡~°∞æ_®! Hõ~°‚Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# =∂@Å#∞ D>ˇÅ∞QÍ <å g∞^Œ<Õ qã¨~°∞`«∞<åfl=Ù. Kå=Ù#∞ ‰õÄ_®
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õΩO_® q∞ug∞i =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl=Ù.
âß. <å`À_»O „|uÉèÏ+¨ ÖÏ_≥^Œ∞, [QÆ<åfl^äŒ∞O_»∞ <å HõO>ˇ h
Éèí∂`«„âı}˜H˜ ~åA ÖËñ _˘Hõñ_»∞ ã¨OѨÓ~°‚ „ѨÉèÏ=ÙO_»∞, =∞
„^•ƒù`«O [OÑ≤# =Ú#∞fl <Õ "≥^ŒH˜uO |Öχé∞ <å~åÜ«∞}∞O
_Õ`«kfiâ◊fi=ÚÖ’# ÖËñ_»∞, =∞é˜ "åñ_≥O ^Œ∞O_»∞~å? ^Œ∞~°‡f! 271
* ^Œ∞~°‡f! <å`À<Õ Z^Œ∞~°∞uiy "å^Œ#‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl=Ù. D [QÆ=Ú#‰õΩ JkèѨux, <Õ#∞ `«Ñ¨Ê
=∞~˘Hõ_∞» ÖË_∞» . <Õ<Õ [QÆ<åfl^ä∞Œ }˜.‚ <Õ#∞ HÍHõ D r=HÀ\˜H˜ ã¨OѨÓ~°â‚ H◊ =Î̃ ∞O`«∞_≥#· =∞~˘Hõ ~åA ÖË_∞» . <å
™È^Œ~°∞_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ}˜‚ K«OÑ≤#ѨÙ_»∞ ˆHâ◊=Ùx HÀã¨O J<ÕHõ Ѩ~åºÜ«∂Å∞ J<Õfi+≤OKå#∞. qâ◊fiO JO`å
QÍeOKå#∞. HÍh P q+¨μ‚=Ù D qâ◊fiO "≥Ú`«ÎOÖ’ ZHõ¯_® ÖË_»∞. =∞i D Ñ≤iH˜"å_»∞ WOÔHHõ¯_»
LO\Ï_»∞?
Hõ. ZHõ¯_»ñ QÆÅñ? _Õ „H˜Ü«∞ <Õ, K«Hõ¯\˜ =iÎOK«∞? <≥\˜ì *Ï_»#∞ =K«∞Û<£?
[Hõ¯_»∞`«∞ x#∞fl q+¨μ‚xñ, ɡ‰õΩ¯Å∞ „¿ÑÖˇ^Œ=Ù "åx Éèí$`«∞ºx Ѩyk<£. 272
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 77
* q+¨μ‚ "≥Hõ¯_» LO\Ï_»∞? U q^èŒOQÍ LO\Ï_»∞? U suQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞? U Ѩ^ŒúuÖ’
=ã¨∞ÎO\Ï_»∞? K≥ѨC. ÖËHõáÈ`Õ x#∂fl, h ǨÏih ‰õÄ_® ã¨OǨÏi™êÎ#∞. h=Ù "å_ç ¿ã=‰õΩ_çÖÏQÍ
`≥QÆá⁄QÆ_»∞`«∞<åfl=Ù. =ÚO^Œ∞ ã¨=∂^è•#O K≥ѨC.
=. Jx# ǨÏiH˜OHõ~∞° O_»∞ â◊OH˜OѨHõ ǨÏ~°Ñ¬ Ù¨ ÅHÍO‰õΩ~° ã¨OHõe`« q„QÆÇï¨ O_≥· Ü«∂„QÆÇϨ O|∞ ÖËHõ ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞#
ǨÏiO ^ŒÅOz #=∞㨯iOz ÉÏÅ=~°#Î O|∞# #~°#Î O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ x@¡xÜ≥∞. 273
* Jx `«O„_ç QÆkÌOK«QÍ Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ã¨O^ÕÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞. Jq∞`«"≥∞ÿ# P#O^ŒO`À
xÅ∞"≥ÖÏ¡ ѨÙÅH˜OzáÈÜ«∂_»∞. P=O`« ‰õÄ_® P„QÆǨÏO ÖˉõΩO_® ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ǨÏ$+‘ˆHâ◊√}˜‚ `«ÅK«∞‰õΩx
#=∞㨯iOKå_»∞. P ÉÏÅ∞_»∞ J`«ºO`« qâßfiã¨O`À #$`«ºO KÕã¨∂Î WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
=∞. HõÅñ_»OÉè’kèñ, QÆÅO_»∞ QÍeñ, QÆÅñ_®HÍâ◊O|∞#O, QÆ∞OaèxO
QÆÅñ, _»yfl<£ kâ◊ÅO |QÆà◊§ xâ◊Å<£ Y^Àº`« K«O„^•`«‡ÅO
QÆÅ, _ÀOHÍ~°=Ú#O „k=¸~°∞ÎÅñ „keOQÆ=º‰õΩÎÅO ^ŒO`«@O
QÆÅñ, _ôâ◊√O_»∞ QÆÅO_»∞, `«O„_ç! "≥^ŒHõOQÍ <ÕÅ h Ü«∂ Ü≥∞_»<£. 274
* `«O„_ô! ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù ÖËxKÀ@∞ qâ◊fi=ÚÖ’ ÖË^Œ∞. ã¨=Ú„^ŒOÖ’ L<åfl_»∞. ã¨g∞ѨOÖ’
L<åfl_»∞. PHÍâ◊OÖ’ L<åfl_»∞. J=xg∞^Œ L<åfl_»∞. JyflÖ’ L<åfl_»∞. Jxflkâ◊ÅÖ’#∂ L<åfl_»∞. ~å„uÖ’
L<åfl_»∞. ѨQ\
Æ Ö˜ ’ L<åfl_»∞. ã¨∂~°∞ºxÖ’ L<åfl_»∞. K«O„^Œ∞xÖ’ L<åfl_»∞. FO HÍ~°OÖ’ L<åfl_»∞. NHÍ~°OÖ’
L<åfl_»∞. „u=¸~°∞ÎÅÖ’ L<åfl_»∞. „ã‘ÎѨÙ~°∞+¨ #ѨÙOã¨Hõ =º‰õΩÎÅÖ’ L<åfl_»∞. JHõ¯_® WHõ¯_® "≥`«Hõ@O
^ÕxH˜? 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞ XHõKÀ@ Jx Uq∞\˜? JO`«\Ï xO_ç L<åfl_»∞.
Hõ. WO^Œ∞ñ QÆÅñ _»O^Œ∞ ÖËñ_»x, ã¨O^ÕǨÏ=Ú =Å^Œ∞, K«„H˜ ã¨~ÀfiѨQÆ`«∞O,
_≥O ^≥O^Œ∞ "≥^ŒH˜ K«∂z#, #O^ŒO^Õ HõÅñ_»∞, ^•#"å„QÆ}˜! qO>Ë. 275
* ^•#= ™ê~°fiÉè∫=∂? P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ XHõKÀ@ L<åfl_»h, =∞~˘HõKÀ@ ÖË_»h ã¨O^ÕÇ≤ÏOK«=^Œ∞Ì.
JK«∞º`«∞_»∞ Jxfl „Ѩ^âÕ ßÅÖ’#∂ LO\Ï_»∞. P Ѩ^‡Œ <åÉè∞í _»∞ Jxfl Ѩ^•~å÷ÅÖ’#∂ LO\Ï_»∞. ZHõ¯_≥H¯õ _»
"≥uH˜`Õ JHõ¯_»Hõ¯_» HõxÊ™êÎ_»∞. <å =∂@ #=Ú‡.
=. Jx ~Ú qfi^èŒO|∞#. 276
=∞. 'ǨÏi ã¨~åfiHõ$`«∞ÅO QÆÅO— _»#∞K«∞ñ „|Ǩ¡^Œ∞O_»∞ ÉèÏ+≤OѨ ã¨
`«fi~°∞ñ_≥· 'Ü≥∞O^Œ∞#∞ ÖËñ_»∞ ÖËñ—_»x ã¨∞`«∞<£ ^≥·`«∞ºO_»∞ `«i˚OѨ N
#~°ã≤OǨHõ$u #∞O_≥ #K«∞º`«∞ñ_»∞ <å<å[OQÆ=∞™ê÷=~À
`«¯~°QÆ~°ƒùO|∞Å #xfl ^Õâ◊=ÚÅ #∞^ŒÌO_» „ѨÉèÏ=O|∞#<£. 277
* Jx D q^èOŒ QÍ JK«∞º`«∞_»∞ Jxfl ~°∂áêÅÖ’ L<åfl_»∂ L<åfl_»∂ – Jx „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ "åkOKå_»∞.
NǨÏi ZHõ¯_® ÖË_»∂, ÖË_»∂ Jx Ç≤Ï~°}º HõtѨÙ_»∞ QÆkÌOKå_»∞. XHõi H˘Hõ~°∞ `«QÆæ@O ÖË^Œ∞. Ѩ@∞ì^ŒÅÅ∞
78 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÃÑiyáÈÜ«∂~Ú. `«O„_ç H˘_»∞‰õΩ#∞ ^•~°∞}OQÍ Éˇkiã¨∞Î<åfl_»∞. QÆi˚ã¨∞Î<åfl_»∞. JѨC_»∞ N q+¨μ‚=Ù
''N#~°ã≤OǨϗ— ã¨fi~°∂ѨOÖ’ ã¨=∞ãÎ̈ K«~å K«~° r= =ã¨∞Î*ÏÅ=ÚÅÖ’ „ѨѨOK«=∞O`å xO_ç L<åfl_»∞. k=º
„ѨÉÏè =O`À Jxfl „Ѩ^âÕ ßÅÖ’, Jxfl =ã¨∞=Î ÙÅÖ’ J}∞=Ù J}∞=Ù<å JK«∞º`«∞_»∞ #~°ãO≤ ǨÏ=¸iÎ PHÍ~°O`À
P=iOz L<åfl_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# # ^•Ì#"ÕO„^Œ∞O_»∞. 278
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ WÖÏ Ç¨ïOHõiOKå_»∞.
Hõ. _çOÉèíHõ! ã¨~°fiã¨÷Å=ÚÅ, #OÉè’~°∞Ç¨Ï <Õ„`«∞ñ _»∞O_»∞ ##∞K«∞ q∞QÆ∞Å ã¨O
~°OÉèíO|∞#ñ |eÔH^Œ g, ã¨ÎOÉèíO|∞#ñ EѨñ QÆÅ"≥? K«„H˜<£ y„H˜<£. 279
* Fs _çOÉèíHÍ! P ǨÏi JxflKÀ\Ï¡, JxflO\˜Ö’#∂ L<åfl_»x Q˘Ñ¨ÊQÍ Q˘O`«∞ zOK«∞‰õΩO@∞<åfl"Õ
J~Ú`Õ D ã¨ÎOÉèíOÖ’ K«∂ѨQÆÅ"å P K«„H˜h y„H˜h?
Hõ. ã¨ÎOÉèí=Ú#ñ EѨ"ÕxÜ«Úñ, QÆ∞Oaèx h t~°=Úñ „^Œ∞Oz ‰õÄÅÊñQÆ ~°HΔÍ
~°OÉèí=Ú# =zÛ Ç¨Ïi q, „ã¨OÉèíO|∞# #_»¤Ñ¨_»ñQÆ â◊‰õΩÎO _»QÆ∞<Õ. 280
* D ã¨ÎOÉèíOÖ’ K«„H˜x K«∂ѨHõáÈ`Õ h `«Å „`«∞Oz "Õ™êÎ#∞. JѨC_»∞ x#∞fl ~°H˜ΔOK«\ÏxH˜ P
JO|∞*ωõΔΩ_»∞ =zÛ J_»∞¤Ñ¨_»`å_®? <å‰õΩ J_»∞¤~åQÆey#O`«\˜ â◊H˜Î=∞O`«∞_® "å_»∞?
=. Jx# ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞x Éèí@∞O _ç @¡xÜ≥∞. 281
* Jx `«O„_ç ÃÑ^ŒÌQÍ QÆkÌOz#ѨÙ_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞x Éèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
âß. 'JOÉè’*Ïã¨#∞ñ _®kQÍñQÆñ ^Œ$}Ѩ~°ºO`«O|∞ qâßfi`«∞‡ñ_≥·
ã¨OÉèÏ=O|∞# #∞O_»∞ „áÈ_» qѨÙÅ ã¨ÎOÉèíO|∞#O ^Œ∞O_»ñ_Õ?
ã¨ÎOÉèÏO`«~°æ`«∞ñ_»Ü«Úº #∞O_»∞@‰õΩ <Õ ã¨O^ÕǨÏ=Ú<£ ÖË^Œ∞, x
~°ÌOÉèí`«fiO|∞# <Õñ_»∞ QÍ#ñ|_»∞ñ „|`«ºHõΔã¨fi~°∂ѨO|∞#<£—. 282
* Ѩ~°O^è•=Ú_»∞ „|Ǩχ^ŒQÆæ~° #∞Oz QÆ_ç¤Ñ¨~°Hõ ^•HÍ Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅÖ’#∂ ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOK«OÖ’
xO_ç L<åfl_»∞. J@∞=O@ѨC_»∞ WO`« ÃÑ^ŒÌ ã¨OÎ ÉèOí Ö’ ZO^Œ∞ ‰õΩO_»_∞» ? `«O„_ô! D ã¨OÎ ÉèOí Ö’ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞
L<åfl_»∞ J#\ÏxH˜ Z@∞=O\˜ J#∞=∂#=¸ ÖË^∞Œ . xã¨û^ÕÇϨ OQÍ L<åfl_»∞. HÍ"åÅO>Ë WѨÙ_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡
„Ѩ`«ºHõΔOQÍ HõxÑ≤™êÎ_»∞ ‰õÄ_®.
=. Jx# qx Hõ~åoOz „QÆ^ŒÌ# ÖËz QÆkÌÜ«∞ _çQÆæ#∞é˜H˜ Ü≥Úéñ ɡ\˜ì# Y_»æO|∞ ÃÑé˜H˜ ˆHÅ #=∞iÛ
[oÑ≤OK«∞K«∞ =∞ǨÉèÏQÆ=`« tMÏ=∞}˜ Ü≥ÿ∞# „ѨǨ¡^Œ∞x kèHõ¯iOK«∞K«∞. 283
* Jx ѨeHˆ ã¨iH˜ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ XHõ¯™êiQÍ qHõ\Ï@ìÇ¨ ã¨O KÕã,≤ z"åÅ∞# ÖËz ã≤OǨã¨#O ky
Ѩ~°∞QÆ∞# =zÛ X~°Ö’ L#fl Y_®æxfl ÖÏy ~°≠oÑ≤Oz ÉèíHõÎâıY~°∞_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x ÉèíÜ«∞ÃÑ_»∞`«∂ kèHõ¯iOz
WÖÏ QÆi˚OKå_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 79
=∞. q#~å! _çOÉèíHõ! =¸_è»z`«Î! QÆi=∞<£ q+¨μ‚O_»∞ qâßfi`«‡‰õΩO
_»x ÉèÏ+≤OK≥^Œ, "≥·# xO^Œ∞ñ QÆÅñ_Õ Ü«∞OK«∞<£ =∞^À„^ÕH˜Ü≥ÿ∞
^Œ#∞*ËO„^Œ∞O _»éKÕ`« „"ÕÃã#∞ =∞Ǩϟ^Œ„QÆ „ѨÉèÏâ◊√OÉèí=Ú<£
[#^Œ$wƒù+¨}^ŒOÉèí=Ú<£ ǨÏi[#∞ã¨ûO~°OÉèí=Ú<£ ã¨ÎOÉèí=Ú<£. 284
* ''_çOÉèíHÍ! =¸~åö! q#~å! q+¨μ‚=Ù#∞ Q˘Ñ¨ÊQÍ qâßfi`«‡‰õΩ_»x JO@∞<åfl=Ù. J~Ú`Õ WO^Œ∞Ö’
L<åfl_®?——Jx =∞^À#‡`«∞Î_≥· P"Õâ◊O`À Jã¨∞~°K«„Hõ=iÎ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ J~°KÕu`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∂, r=HÀ\˜H˜ K«∂_» â◊HõºO H͉õΩO_®, N #~°ã≤OÇ¨Ï ™êfiq∞ Pq~åƒù"åxH˜ ã¨O~°OÉèíO
Ѩ_»∞`«∞#fl P ã¨ÎOÉèÏxfl |ÅOQÍ H˘\Ïì_»∞.
-: NǨÏi #~°ã≤OǨÏ~°∂ѨO|∞# ã¨ÎOÉèíO|∞#O ^•q~°ƒùqOK«∞@. :-
=. W@∞¡ ^•#"ÕO„^Œ∞O_»∞ ѨiQÆ$ǨϺ=∂} "≥·~°∞O_»∞#∞, "≥·~å#∞|O^èŒ *Ï[fiź=∂# ~Àëê#Å∞O_»∞#∞,
~Àëê#Å [OѶ¨∞#º=∂# q*Ï˝# q#Ü«ÚO_»∞#∞, q#Ü«∞ QÍOcè~°º ^è≥·~°º *ËwÜ«∞=∂# ǨÏ$^ŒÜ«ÚO
_»∞#∞, ǨÏ$^ŒÜ«∞KåOK«Åº=∂# `å=∞ã¨∞O_»∞#∞, ^•=∞ã¨QÆ∞}K«O„Hõ=∞º=∂} ÃãÂ÷~°∞ºO_»∞#∞ <≥·
q„ã¨OÉèíO|∞# ǨïOHõiOz ÉÏÅ∞x kèHõ¯iOz ǨÏi xO^Œ∞ñEѨ٠=∞x Hõ#`«¯#Hõ =∞}˜=∞Ü«∞
HõOHõ} „ˆHOHÍ~° â◊|ÑÌ Ó¨ ~°fiHõO|∞QÍ kQÆOÌ u ^ŒO`« Éè^Ë #Œ áê@= „Ѩâã◊ OΨ |QÆ∞ ǨÏã¨OÎ |∞# ã¨ÉÏè =∞O_»Ñ¨
ã¨OÎ ÉèOí |∞ „"Õã#≤ „"Õ@∞`À_»# ^Œâk◊ â◊Å#∞ q∞_»∞OQÆ∞é∞Å∞ K≥^é Œ O l\˜e ÃÑ\˜eѨ_ç |OÉè[í º=∂#O
|QÆ∞ #=∞‡Ç¨ ã¨ÎOÉèíO|∞ =Å#ñ „|à◊Ü«∞ "ÕàÏ ã¨OÉèí∂`« ã¨Ñ¨Î㨯O^èŒ |O^èŒ∞~° ã¨g∞~°} ã¨OѶ¨∞\˜`«
ÃѶ∂~°*’Ѷ¨Ú+¨º=∂} =∞Ǩ=ÖÏǨÏHõ =~°æ x~°æ`« xa_» x+¨μª~° ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï x~å…`« ã¨OѶ¨∞ x~À…+¨xHÍâ◊O
|∞Öˇ·# Kè«@K«Ûù@ ã¨Êù@ã¨Êù@ ^èŒfix „Ѩ=ÚY ÉèíÜ«∞OHõ~å~å= ѨÙO[O|∞Å∞ [O[#º =∂#O|∞Å~Ú
Ü≥∞QÆã≤ Ü«∂HÍâ◊ ‰õΩǨÏ~åO`«~åà◊O|∞ x~°=HÍâ◊O|∞ ¿ãã≤ xO_ç#O |@∞ì ™êÅHõ ^À^Œ∂Ü«∞=∂#
ǨÏ$^ŒÜ«∞O|∞Å~Ú Ñ¨~°=â◊O|∞Å~Ú Ñ≤`å=∞Ç¨Ï =∞¿ÇÏO„^Œ =~°∞} "åÜ«Ú td „Ѩ=ÚY K«~åK«~°
[O`«∞*ÏÅO|∞Å `À_» „|Ǩ‡O_» Hõ\ÏǨÏO|∞ Ѩye Ѩi™ÈÊù\˜`«O|∞QÍñ, „|ѨÙÅ¡ Ѩ^Œ‡Ü«ÚQÆà◊
ã¨OHÍâ◊ ÉèÏã¨∞~°K«„Hõ KåѨ ǨÏÅ ‰õΩeâ◊ JO‰õΩâ◊ [ÅK«~° ˆ~MÏOH˜`« Kå~°∞K«~°} `«Å∞O_»∞#∞, [~°}
K«O„Hõ=∞}Ѷ¨∞#q#q∞`« qâ◊fi qâ◊fiOÉèí~åÉèÏ~° ^èÒˆ~Ü«∞ k‰õΩ¯Oaè ‰õΩOcè#㨠‰õΩOaèh^èŒ~° ‰õÄ~°‡
‰õΩÅâıY~°∞O_»∞#∞, ^Œ∞QÆú[Åkè*Ï`« â◊√O_®Å â◊√O_®^ŒO_» =∞O_ç`« „ѨHÍO_» „ѨK«O_»=∞Ǩϟ~°∞
ã¨ÎOÉèí Ü«ÚQÆà◊√O_»∞#∞, Ѷ¨∞} Ѷ¨∞}ÏÜ«∞=∂# =∞}˜ H˜OH˜}©QÆ} =ÚYi`« "Õ∞YÖÏ=ÅÜ«∞ =Å~Ú`«
Ñ‘`åO|~° â’aè`« Hõ\˜ „Ѩ^Õâ◊√O_»∞#∞, x~°˚~°x=∞flQÍ=~°Î=~°∞ÎÅ Hõ=∞ÖÏHõ~° QÆOcè~°<åaè q=~°∞O_»∞#∞,
=Ú+≤ìѨi"Õ∞Ü«∞ q#∞`« `«#∞`«~° ã≤flQÆú=∞^èŒ∞ºO_»∞#∞, QÆ∞ÖÏK«Å™ê#∞ ÉèÏQÆ ã¨^Œ$â◊ Hõ~°¯â◊ qâßÅ
=‰õΔΩO_»∞#∞, ^Œ∞~°˚# ^Œ#∞[Éèí@ ^è≥·~°º ÅuHÍ Åq„`åÜ«∞=∂} ~°HΔÀ~å[ =HΔÀÉèÏQÆ qâ◊OHõ@ ˆHΔ„`«
qÖËY# K«∞OK«∞ÖÏOQÆÖÏÜ«∞=∂# „Ѩ`åѨ [fiÅ# *ÏfiÖÏÜ«∞=∂# â◊~°}ÏQÆ`« #Ü«∞# KÀHõ~° K«O„^Œ
ˆ~MÏÜ«∞=∂} =„*ÏÜ«Ú^èŒ „Ѩu=∂# ÉèÏã¨=∂# xâß`«#Y~°`«~° =ÚY #Y~°∞O_»∞#∞, â◊OY K«„Hõ
QÆ^• Y_»æ ‰õΩO`« `À=∞~° „Ѩ=ÚY <å<åÜ«Ú^èŒ =∞Ç≤Ï`« =∞Ǩϟ`«∞ÎOQÆ =∞Ç‘Ï^èŒ~°â◊$OQÆ ã¨xflÉèí g~°
80 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
™êQÆ~° "ÕÖÏÜ«∞=∂# =∂eHÍ q~å[=∂# x~°~°æàÏ<ÕHõ#`« Éèí∞*Ï~°æà◊√O_»∞#∞, =∞OA =∞Or~°
=∞}˜ÑÙ¨ O[ ~°Ol`« =∞OAŠǨ~° Hˆ Ü«¸~° HõOHõ} H˜s@ =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏk Éè∂í +¨} Éè∂í +≤`∞« O_»∞#∞,
„k=mÜ«Ú`« tYitY~åÉèí Ѩi}^Œú |O^èŒ∞~° HõO^èŒ~°∞O_»∞#∞, „|HõOѨ# HõOÑ≤`« áêi*Ï`« áê^ŒÑ¨Å¡=
„ѨfHÍâ◊ HÀáê"Õâ◊ ã¨OK«e`å^èŒ~°∞O_»∞#∞, â◊~°`å¯Å "Õ∞Ѷ¨∞*ÏÅ=∞^茺 ^èŒQÆ^ŒúQÍÜ«∞=∂# `«\˜Å¡`å
ã¨=∂# ^ÕnѨº=∂# ^ŒO„ëêìO‰õΩ~°∞O_»∞#∞, QÆÖÏÊO`«HÍÅ ã¨HõÅ Éèí∞=# „QÆã¨# qÅã¨# q[$OÉèí=∂}
ã¨Ñ¨ÎlǨÏfi lǨfi`«∞e`« `«~°Å`«~åÜ«∞=∂} q„ÉèÏ[=∂# lǨïfiO_»∞#∞, "Õ∞~°∞ =∞O^Œ~°
=∞ǨQÆ∞ǨO`«~åà◊ q™êÎ~° qѨÙÅ=„HõÎ <åã≤HÍ q=~°∞O_»∞#∞, <åã≤HÍq=~° xã¨û~°xfla_» xâß≈fiã¨
xHõ~° ã¨OѶ¨∞@ì# ã¨OHΔÀaè`« ã¨O`«Ñ¨º=∂# ã¨Ñ¨Î ™êQÆ~°∞O_»∞#∞, |∂~°fiѨ~°fi`« q^Àº`«=∂#
Y^Àº`«=∞O_»Å ã¨^Œ$HõΔ ã¨=∞Oz`« Ö’K«#∞O_»∞#∞, Ö’K«<åOK«Å ã¨=Úf¯~°º=∂} qÖ’Å H©ÖÏcèÅ
qã¨∞ÊùeOQÆ q`å# ~À~°∞^茺=∂# `å~°HÍ„QÆÇ¨Ï =∞O_»Å∞O_»∞#∞, â◊„HõKåѨ ã¨∞~°∞z~À^Œ„QÆ =∞Ǩ
„Éè∂í Å`å|O^èŒ |O^è∞Œ ~° ÉèÜ í ∞« OHõ~° =^Œ#∞O_»∞#∞, Ѷ∞¨ #`«~° QÆO_»âÅ·‹ `«∞ź Hõ=∞hÜ«∞ QÆO_»ÉÏè QÆ∞O_»∞#∞,
ã¨O^蕺~åQÆ ~°HÎõ ^è•~å^è~Œ ° =∂eHÍ „Ѩu=∞ =∞Ǩ„ÉèOí Hõ+¨ `«O`«#º=∂# Ѩ@∞`«~° ã¨\Ï*ÏÅ∞O_»∞#∞,
ã¨\Ï*ÏÅã¨OKåÅ# ã¨O*Ï`«"å`« _ÀÖÏÜ«∞=∂# "≥=· ∂xHõ q=∂#∞O_»∞#∞, x+¨¯OÑ≤`« â◊OY=~°‚
=∞Ǩϟ~°fiú Hõ~∞° O‚ _»∞#∞, =∞O^ä^Œ OŒ _®Ü«∞=∂# =∞O^Œ~° =ã¨∞O^è~Œ å^è~Œ ° Ѩi„Éè=í ∞} "ÕQÆ ã¨=Ú`«Ê^Œº=∂#
qÜ«∞#‡O_»Å =∞O_ç`« ã¨∞^è•~åt HõÖ’¡Å jHõ~åHÍ~° ÉèÏã¨∞~° Hˆ ã¨~∞° O_»∞#∞, |~åfiY~°fi tt~°H~˜ } °
=∞Ü«¸YQ“~° `«#∂~°∞ǨïO_»∞#∞, x[ QÆ~å˚x<å^Œ x~°oÌ `« ‰õΩ=Ú^Œ ã¨∞„ѨfHõ "å=∞ <≥~· å=} ™ê~°fiÉè∫=∞
„Ѩ=ÚY kyÉè~í å[ Hõ~‚° HÀ@~°∞O_»∞#∞, ^è=Œ à◊ ^è~Œ å^è~Œ ° n~°… ^Œ∞~°=Ö’HõhÜ«∞ ^ÕÇï¨ O_»∞#∞, ^ÕÇϨ
„ѨÉèÏѨ@Å x~°‡^䌺=∂# ѨiѨOkä Ü«∂`«∞^è•# x‰õΩ~°∞O| QÆ~åfiO^èŒ HÍ~°∞O_»∞#∞, „|Ǩ¡^Œ
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ~°O[# ÉèOí [# xq∞`åÎO`«~O° QÆ |Ç≤Ï~°OQÆ *ËwÜ«∞=∂# Hõ~∞° }Ï g~° ~°ã¨ ã¨OÜ«Ú`«∞O_»∞#∞,
=∞Ǩ„ѨÉÏè =ÙO_»∞#∞ #~Ú# N #$ã≤OǨÏ^Õ=ÙO _®q~°ƒqù Oz#O QÆ#∞OQ˘x. 285
* D q^èŒOQÍ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ NǨÏi`À â◊„`«∞`«fiO ѨÓ<å_»∞. â◊„`«∞`«fiO=Å¡ J`«x =∞#ã¨∞ûÖ’
~À+¨O J<Õ Jyfl ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_çOk. P ~Àëêyfl *ÏfiÅÅ∞ K≥ň~y J`«xÖ’x q*Ï˝#=Ú#∂, q#Ü«∞=Ú#∂
HÍeÛ"Õâß~Ú. ^è≥·~°ºQÍOcè~åºÅ =Å¡ J`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O ^èŒQÆ ^èŒQÆ "≥∞iã≤Ok. ǨÏ$^ŒÜ«∞ KåOK«ÅºO=Å¡
`å=∞㨠QÆ∞}O q[$OaèOzOk. P `å=∞㨠QÆ∞}O=Å¡ J`«x ÃãÂ÷~°ºO zO^Œ∞Å∞ „`˘Hõ¯™êyOk. Ѩ@ìÖËx
P"ÕâO◊ `À Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ ǨïOHõiOz „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ kèH¯õ iOKå_»∞. ''WO^Œ∞Ö’ ǨÏix K«∂Ѩ~å——Jx J~°KuÕ `À
ã¨ÉèÏ=∞O@Ѩ ã¨ÎOÉèÏxfl |ÅOQÍ K«iKå_»∞ q+¨μ‚ q~Àkè. P ^≥|ƒ‰õΩ P`«x KÕu |OQÍ~°∞ =∞}˜ =∞Ü«∞
HõOHõ}ÏÅ∞ QÆ}QÆ} ^èfiŒ xOKå~Ú. P ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ kQÆ*æ ÏÅ ^ŒO`åÅ∞ qiz "ÕÜ∞« QÆey# `«# ǨÏãÎ̈O`À
ã¨OÎ ÉèÏxfl H˘>Ë@
ì ѨÊ\˜H˜ P ^≥|ƒH˜ Ѩk k‰õΩ¯ÖÏ qã¨∞ÊùeOQÍÅ∞ q~°l=Ú‡`«∂ z\˜e ÃÑ\˜e P =∞Ǩã¨OÎ ÉèOí
ÃѶà◊ÃѶà◊=∞x ÉèíÜ«∞OHõ~° ^èŒfi#∞Å∞ KÕã≤Ok. HõÖÏÊO`« HÍÅOÖ’ Ju f„="≥∞ÿ# "ÕQÆO`À gKÕ ã¨Ñ¨Î =∞Ǩ
"åÜ«Ú=ÙÅ XuÎ_=ç Å¡ L~°∞=ÚÅ`À L~°HÅõ ∞"Õ¿ã ÉèÜ í ∞« OHõ~° „ѨàÜ
◊ ∞« "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ =i¬OKÕ Ñ≤_∞» QÆ∞Å ^èfiŒ #∞Å=O\˜.
''Kè«@Kè«@ Ѷ¨@Ѷ¨@——~°"åÅ∞ qѨs`«OQÍ ÃÑ·H˜ ZQÆã≤ PHÍâ◊=∞O`å xO_ç Hõ~°‚Hõ~îÀ~°OQÍ qxÑ≤OK«™êQÍ~Ú.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 81
„|Ǩ‡, WO„^Œ∞_»∂, =~°∞}∞_»∂, "åÜ«Ú=Ó, Jyfl =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å`À, ã¨=∞ã¨Î [O`«∞*ÏÅO`À D
„|Ǩ‡O_»ÉÏè O_»O QÆ∞O_≥Åqã≤ XHõ¯™êi ÃѶ~ˆ Åî ∞# Ѩye#@¡~ÚOk. ã¨OÎ ÉèOí zè<åflaè#fl=∞~ÚOk. JO^Œ∞Ö’
#∞Oz ^ÕnѨº=∂#"≥∞ÿ# k=º`Õ[ã¨∞û`À #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ù_»∞ Pq~°ƒùqOKå_»∞.
P #~°ã≤OǨϙêfiq∞ áê^•Å∞ – K«„HõO, KåѨO, <åQÆe, =„*ÏÜ«Ú^èŒO, g∞#O=O\˜ â◊√Éèíˆ~YÅ`À
xO_ç qHõã≤Oz# Ѩ^•‡Å =Öˇ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. P ™êfiq∞ áê^•Å∞ Hõ^ŒÅ∞`«∂O>Ë P ÉèÏ~åxH˜ Éèí∂q∞x
"≥∂¿ã J+¨ìkQÆæ*ÏÅ∂, Pkâı+¨μ_»∂, ‰õΩÅѨ~°fi`åÅ∂, ‰õÄ~°‡~åE J}˜y =∞}˜yáÈ`«∞<åfl~°∞.
P L„QÆ=¸iÎ T~°∞=ÙÅ∞ H©Δ~°ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ѨÙ\˜ì# S~å=`«O `˘O_®ÅÖÏQÍ |eã≤ |Å=`«Î~°OQÍ
L<åfl~Ú. =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# =Ú=fiÅ X_®¤}O. Ñ‘`åO|~°O ^èŒiOz# P ™êfiq∞ #_»∞OK«∞@∂ì uiy
Ѷ¨∞}Ѷ¨∞}=∞x „"≥∂QÆ∞`«∞#flk. P ™êfiq∞ <åaè PHÍâ◊QÆOQÍ #kÖ’ ã¨∞à◊√§ u~°∞QÆ∞`«∞#fl ã¨~°ã¨∞ûÖÏQÍ
QÆOcè~O° QÍ LOk. P #~°ãO≤ Ǩïx #_»∞=Ú Ñ≤_Hç \ ˜ Ö˜ ’ Wq∞_Õ@O`«QÍ LO_ç xQÆxQÆ "≥∞~°∞ã¨∞#Î flk. PÜ«∞#
=HõΔã¨÷ûÅO ÃÑ^ŒÌ H˘O_»K«iÜ«∞=Öˇ JuHõiî#"≥∞ÿ, qâßÅ"≥∞ÿ „ѨHÍtã¨∞Î#flk.
P cèH~õ åHÍ~°∞x "å_ç`eÕ =OHõ~Å° ∞ uiy# QÀà◊√§, ~åHõãΔ ¿¨ ã#Å ^è~·≥ º° Å`«Å#∞ `≥QHÆ À¿ã H˘_»=à◊§=Öˇ
L<åfl~Ú. ~åHõΔã¨~åAÅ |O_» ÉÏi# QÆ∞O_≥ á⁄ÖÏÅ#∞ ^Œ∞<Õfl Ѩ^Œ∞<≥·# <åQÆà◊√§ P QÀà◊√§. â◊„`«∞=ÙÅ
Hõà◊§H˜ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘e¿Ñ =∞O@Å∞ =∞O_»∞`«∞#fl <≥QÆà◊√§ P QÀà◊√§. J~Ú<å Jq â◊~°}ÏQÆ`«∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎÅ
<Õ„`åʼnõΩ =∂„`«O K«HÀ~åʼnõΩ K«O„^Œˆ~YÅÖÏQÍ JO^ŒOQÍ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. P QÀà◊√§ QÀà◊√§ HÍ=Ù,
=„*ÏÜ«Ú^è•Å∞.
=∞Ǩϟ#fl`« Ѩ~°fi`« tY~åÅ=O\˜ P ™êfiq∞ ÉÏǨï=ÙÅ∞ â◊OY, K«„Hõ, QÆ^•, Y_»æ, ‰õΩO`«, `À=∞~åk
qq^èŒ PÜ«Ú^è•Å`À xO_ç L<åfl~Ú. Jã¨OMϺHõ=ÚÖˇ·# P ÉÏǨï=ÙÅ∞ g~°~°ã¨O J<Õ ™êQÆ~åxH˜
K≥eÜ«∞eHõ@ìÅ=Öˇ L<åfl~Ú. J<ÕHõ ѨÙ+¨Ê=∂eHõÅ`À q~ålÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. HÍO`«∞b<Õ HÍe Hõ_çÜ«∂Å∞
=∞}˜Yz`«=ÚÖˇ· q~ålÅ∞¡`«∞#fl =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# Ǩ~åÅ∞, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ∞,
H˜s@O =O\˜ qq^èŒ PÉè~í } ° ÏÅ`À ™êfiq∞ ^èQŒ ^Æ QŒè Æ "≥∞iã≤áÈ`«∞<åfl_»∞. P „ѨÉ∞íè =Ù HõO~îO° =¸_»∞ ~ˆ YÅ`À
„ѨHÍtã¨∂Î, Ѩ~°fi`« tY~°OÖÏQÍ ^Œ$_è»OQÍ LOk.
P ^Õ=Ùx ÔH"≥∂‡q QÍeH˜ Hõ^ŒÖË áêi*Ï`« Ѩš=OÖÏQÍ ~åQÆ~°Ol`«"≥∞ÿ, HÀáê"Õâ◊OKÕ`« K«eOz
áÈ`«∞#flk. â◊~°`üHÍÅOÖ’ "Õ∞Ѷ¨∞=∂Å =∞^茺 "≥∞i¿ã "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆÖÏ¡QÍ P #~°ã≤OǨϙêfiq∞ HÀ~°Å∞
`«à◊`«à◊ÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∞ Hõ|oOz "ÕÜ«∞\ÏxH˜ Ѩ~å„Hõq∞OKÕ Jyfl
*ÏfiÅ ÖÏQÍ P ™êfiq∞ <åÅ∞Hõ Z„~°QÍ ÉèíÜ«∞O Hõeyã¨∞Î#flk. P L„QÆ=¸iÎ <À~°∞, <åã≤HÍ~°O„^è•Å∞
"Õ∞~°∞=∞O^Œ~° Ѩ~°fi`åÅ QÆ∞ǨÏÅÖÏQÍ q™êÎ~°"≥∞ÿ L<åfl~Ú. P <åã≤HÍ~°O„^è•Å #∞Oz =KÕÛ "Õ_ç "Õ_ç
x@∂ì~°∞ÊʼnõΩ `«@∞ìHÀÖËHõ ã¨Ñ¨Î™êQÆ~åÅ∞ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ ã¨Å ã¨Å HÍQÆ∞`«∞<åfl~Ú. P „ѨÉèí∞=Ù Hõà◊§Ö’¡
`«∂~°∞ÊH˘O_»ÃÑ· „ѨHÍtã¨∞Î#fl ã¨∂~°º=∞O_»Å HÍO`«∞Å∞ `Õ[iÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. P <Õ„`åÅ JOK«∞Å∞
82 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q~°l=Ú‡`«∞#fl qã¨∞ÊùeOQÍÅ=Å¡ „QÆǨÏ=∞O_»ÖÏÅ∞, #HõΔ„`« =∞O_»ÖÏÅ∞ HõHÍqHõÖˇ· „H˜O^Œ∞g∞^Œ∞
J=Ù`«∞<åfl~Ú.
WO„^Œ^èŒ#∞ã¨∞ûÅ =Öˇ =Oy L#fl P ™êfiq∞ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_çѨ_ç =ÚYO ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ LOk.
PÜ«∞# zHõ¯x K≥H˜¯à◊√§ QÆO_» tÅÅÖÏQÍ JuHõiî#OQÍ#∂, J~Ú<å Hõ=∞hÜ«∞OQÍ#∂ L<åfl~Ú. P
™êfiq∞ n~°…"≥∞ÿ# [_»Å∞ ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z„~°|_ç# "Õ∞Ѷ¨∞=∂eHõÅÖÏQÍ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. P [_»Å#∞
J@∞x@∞ q^ŒÅÛ@O =Å¡ ѨÙ\˜#ì "åÜ«Ú=Ù "ÕQOÆ =Å¡ PHÍâ◊OÖ’ „ѨÜ∂« }˜ã∞¨ #Î fl q=∂<åÅ∞ "≥=· ∂x‰õΩÅ`À
ã¨Ç¨ LÜ«∂ºÅ Å∂QÆ∞`«∞<åfl~Ú. PÜ«∞# K≥=ÙÅ∞ xâ◊ÛÅ=ÚÖˇ· â◊OMÏÅÖÏQÍ ã¨fiK«ÛOù QÍ L<åfl~Ú. =∞O^Œ~°
Ѩ~°fi`åxfl Hõ=fiOQÍ KÕã≤ áêÅã¨=Ú„^Œ=Ú#∞ zeˆH@ѨC_»∞ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞#fl P yi "ÕQÍxH˜
PHÍâ◊=∞O`å P=iOz# `«~°OQÆ jHõ~åÅ=Öˇ P „ѨÉèí∞=Ù ˆHã¨~åÅ∞ ÉèÏã≤Å∞¡`«∞<åfl~Ú. P ™êfiq∞ â◊s~°O
g∞k ~À=∞~ål ã¨OѨÓ~°‚ѨÓi‚=∂ K«O„^Œ∞x "≥<≥flÅH˜~°}ÏÅ =Öˇ "≥Å∞QÆ∞`«∂ L<åfl~Ú.
P #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ ã≤OǨÏQÆ~#˚° ‰õΩ ‰õΩ=Ú^Œ=Ú, ã¨∞„ѨfHõ=Ú, "å=∞#=Ú, S~å=}=Ú, ™ê~°fiÉè∫=∞=Ú
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ Q˘Ñ¨ÊQ˘Ñ¨Ê kQÆ*æ ÏÅ K≥=ÙÅ∞ ѨyeáÈ`«∞<åfl~Ú. P ^Õ=Ùx `≥Åx¡ ^ÕÇϨ O "≥O_çH˘O_»ÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∂,Î
K«∂_»\ÏxH˜ â◊HõºOHÍx qâı+¨ HÍOu`À "≥Å∞QÆ∞`«∂ LOk. P â◊s~°HÍO`«∞Å∞ â◊„`«∞=ÙÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å
QÆ~åfiO^èŒHÍ~åxfl peÛ "Õã¨∞Î<åfl~Ú. P #~°ã≤OǨϙêfiq∞ PHÍ~°O „ѨǨ¡^Œ∞xH˜ ã¨O`À+¨ HÍ~°}OQÍ LOk.
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜ ã¨O`åѨ HÍ~°}OQÍ LOk. P #~°ˆHã¨i JO`«~°OQÆO Hõ~°∞}Ï ~°ã¨O`À#∂, |Ç≤Ï~°OQÆO
g~°~ã° O¨ `À#∂ q~ålÅ∞¡`∂« L<åfl~Ú. k=º„ѨÉÏè = ã¨OѨ#∞fl_≥#· N #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ D q^èOŒ QÍ ã¨ÉÏè ã¨OÎ ÉèOí
=∞^躌 O#∞Oz Pq~°ƒqù OKå_»∞. J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ D ^Œ$â◊ºO K«∂z Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ xâıÛ+¨μ_ì ·≥ WÖÏ J#∞‰õΩ<åfl_»∞
–
Hõ. #~°=¸iÎ QÍ^Œ∞, ˆH=Å, ǨÏi=¸iÎ Ü«Úñ QÍñ^Œ∞ =∂#"åHÍ~°=Úñ ˆQ
ã¨iÜ«∂HÍ~°=Ú #∞#flk, ǨÏi=∂Ü«∂~°z`«=∞QÆ∞ Ü«∞^ä•~°÷=Ú K«∂_»<£. 286
* Wk #~°~°∂Ѩ=¸ HÍ^Œ∞, ã≤OÇ¨Ï ~°∂Ѩ=¸ HÍ^Œ∞. Ü«∞^ä•~°÷OQÍ Wk =∂#"åHÍ~°O, ã≤OǨHÍ~°O
Ô~O_»∂ Hõeã≤ U~°Ê_ç# NǨÏi =∂Ü«∂~°∂ѨO. ÖËHõáÈ`Õ W@∞=O\˜~°∂ѨO ZHõ¯_≥·<å LO@∞O^•?
L. `≥OѨÙ# ÉÏÅ∞ñ _®_ç# ã¨∞nè~°`« ã¨~°fiQÆ`«`«fi=ÚO „|u
+≤ªOѨñ ^ŒÅOz ~ÚO^Œ∞ #~°ã≤OÇ¨Ï â◊s~°=Úñ ^•eÛ K«„H˜ t
H˜ΔOѨñQÆ =zÛ<åñ_»∞ ǨÏiKÕ =∞$uÜ«∞OK«∞ñ ^ŒÅO`«∞ <≥·# <å
™⁄OѨÙ#∞ ɡOѨ٠#O^Œé∞#∞ E_»ñ [iO`«∞, ǨÏiO`«∞ â◊„`«∞=Ù<£. 287
* ™êǨÏã¨O`À ÉÏÅ∞_»∞ ѨeH˜# =∂@#∞ xÅɡ@\ ì ÏxH©, `å#∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»#x x~°∂Ñ≤OK«\ÏxH©
ǨÏi D #~°ãO≤ ǨÏ~°∂ѨO ^èiŒ Oz ##∞fl tH˜OΔ K«\ÏxˆH =KåÛ_»∞. WHõ NǨÏi KÕuÖ’ <å =∞$`«∞º=Ù `«Ñʨ ^Œ∞.
J~Ú<å WO^Œi Z^Œ∞@ <å |ÅѨ~å„Hõ=∂Å∞ „Ѩ^iŒ ≈™êÎ#∞. â◊„`«∞ ã¨OǨ~°O KÕ™êÎ#∞. q[Ü«∞O ™êkè™êÎ#∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 83

-: #$ã≤OǨÏ=¸iÎ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ`Àñ É’i =kèOK«∞@ :-

=. Jx "≥∞`«ÎO|_»x z`«ÎO|∞# QÆ^Œ <≥uÎH˘x `«`«ÎéO|∞# <å~°∞ÛK«∞ #‰õΩOiî`« HõOsî~°=O|∞ _»QÆæé∞
QÆO^èŒã≤O^èŒ∞~°O|∞ K«O^ŒO|∞# #HõÎOK«~° ‰õΩO[~°∞O_»∞ #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ù# ÔH^Œ∞~°∞ #_»z `«nÜ«∞
k=º`Õ*’*ÏÅ ã¨xflHõ~O¬° |∞#O *Ëã≤ ^Œ"å#ÅO|∞ _»QéæÆ #˜ Y^Àº`«O|∞#∞O É’Öˇñ QÆ~"ΰ åºHõ~=ΰ ºO|∞Å∞
^≥eÜ«∞Hõ x~°æ`« „ѨÉèí∞O_»~Ú Ü«ÚO_≥, #ѨC_»∞. 288
* Jx ÉèÏqOz Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ "≥#∞HõO[ "ÕÜ«∞‰õΩO_® =∞<À^è≥·~°ºO `≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. QÆ^Œ ZuÎ
`˘„@∞áê@∞`À J~°∞ã¨∂Î =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞Î<åfl_»∞. =∞$QÆ~åA#∞ ã¨g∞Ñ≤OKÕ =∞^ŒQÆ[O ÖÏQÍ ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°∞_»∞
#~°ã≤OǨϙêfiq∞H˜ Z^Œ∞~°∞ #_çKå_»∞. P ^Õ=^Õ=Ùx k=ºHÍOu ã¨=¸Ç¨Å =ÚO^Œ∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞
^•"å#ÅO =ÚO^Œ∞ q∞}∞QÆ∞~°∞ ѨÙ~°∞QÆ∞ÖÏQÍ L<åfl_»∞. Hõ~"ΰ åºHõ~"ΰ åºÅ#∞ =∞~°záÈÜ«∂_»∞. `«# `Õ[ã¨∞û#∞
HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞.
=∞. „ѨHõ@Oɡ· „Ѩà◊Ü«∂=™ê#=Ú# =Ú<£ „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_®=~À
^èŒHõ"≥∞ÿ Ü«Ú#fl `«q∞„ã¨=Ú<£ [QÆ=Ú #∞`åÊkOK«∞KÀñ „^•q ™ê
uÎfiHõ `Õ*’xkèÜ≥ÿ∞# q+¨μ‚<≥_» #∞nÌÑ≤OK«∞<Õ? #+¨ì"≥∞ÿ
qHõÅOɡ· K≥_»∞ñQÍHõ `å=∞ã¨∞Å „áêg}ºO|∞ ~å*’`«Î=∂! 289
* ^è~Œ ‡° ~å*Ï! ѨÓ~°fiO „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ D „|Ǩ‡O_»O "≥Ú`åÎxH© J=~À^èHŒ Oõ QÍ QÍ_è"» ∞≥ #ÿ pHõ@∞¡
„Hõq∞‡ Ö’HõO <åâ◊#O HÍÉ’`«∞#flѨÙ_»∞ P JO^èŒHÍ~åxfl PáÈâ◊# Ѩ\˜ì `Õ*’=¸iÎ JÜ«∂º_»∞. q+¨μ‚=Ù.
J@∞=O\˜ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù =ÚO^Œ∞ D `å=∞ã¨∞ŠѨ~å„Hõ=∞O Ѩ\Ï Ñ¨OK«Å∞ HÍHõ „ѨHÍtOK«∞`«∞O^•?
=. JO`« #^•Ì#"ÕO„^Œ∞O_»∞ =∞Ǩϟ^ŒÌO_»O|QÆ∞ QÆ^•^ŒO_»O|∞ y~°y~°O „kÑ≤Ê #~°=∞$ˆQO„^Œ∞x „"Õã≤#
#`«O_»∞ ^Œ~°ÊO|∞# ã¨~°ÊO|∞ <˘_çã≤Ѩ@∞ì ã¨~°ÊѨiѨOkä <Õ~°∞Ê# kuѨ\˜ìO |\˜ìH˘x# q∞\˜ìѨ_ç
^Œ\˜ìOz a@∞ì Hõ@ìÅ∞Hõ # Ü«∞ºã¨∞~° =~°∞O_»∞ ^Œ$_è»|ÅO|∞# x@ì@∞ì q∞_çã≤ Ѩ@∞ì ^ŒÑ≤ÊOK«∞H˘x
q_ç=_ç k@=Ù ^ŒÑ¨ÊHõ ‰õΩÑ≤ÊOz Ü«ÚѨÊ~°O ɡQÆã≤ qǨÏOQÆ ‰õΩÅ~å[K«~°} x~°æo`« Éèí∞[OQÆO|∞
`≥éOQÆ∞#O ^ŒÅOQÆ #∞é˜H˜ `«# Éèí∞*Ï\’ѨO|∞# #~°HõOsî~°=ÙO_»∞ ‰õΩOiî`«∞O _»Ü≥∞º_ç #x
`«ÅOz HõÅOQÆHõ K≥ÅOQÆ∞K«∞ñ ^Œ#∞fl xa_» h~°^Œ xHõ~°O|∞Å =∂@∞# xeOѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞ Q˘x
_®ñy =¸ñy „Hõ=∞‡é <åf‡Ü«∞ r=# â◊OHÍ HõàO◊ H˜`∞« Öˇ· =∞O`«#O|∞Åñ lO`«#O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
xsH˜ΔOѨ #H©Δ} ã¨=∞~° ^ŒHõΔ`å qâı+¨O |∞ѨÅH˜ΔOz Y_»æ =~°‡O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz Éèí∂#Éè’ ÉèÏQÆO|∞Å
qq^èŒ qz„`« ÅOѶ∞¨ <å ÖÏѶ∞¨ =O|∞ÅO |i„Éè=í ∞} Éè^Ë OŒ |∞Åñ QÆ~åà◊=^Œ#∞O_»~Ú Ü«∞O`«~åà◊O|∞#ñ
k~°∞QÆ∞ ™êà◊√=_ÕQÆ K«O^ŒO|∞# ã¨OK«iOz# ã¨Ç≤ÏOѨHõ. 290
* ^•#= g~°∞_»∞ `«# ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ^•^ŒO_»O y~°y~å „uÑ≤Ê #~°ã≤OǨϙêfiq∞ÃÑ· qã≤~å_»∞.
"≥O@<Õ P ™êfiq∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ ã¨~åÊxfl X_çã≤ Ѩ\#ì˜ @∞¡QÍ ~åHõãΔ ~¨ åA#∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞
ZyiѨ_ç W@∂ J@∂ yOA‰õΩx, HÀѨO`À, KåHõK«HõºO`À |ÅO ѨÙOAH˘x, Ѩ@∞ì `«Ñ≤ÊOK«∞H˘<åfl_»∞.
84 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J^è≥·~°ºO K≥O^Œ‰õΩO_® QÆ~°∞`«‡O`«∞x Ѩ@∞ì `«Ñ≤ÊOK«∞H˘#fl ã¨~°Ê~åAÖÏQÍ Zyi Zyi Ѩ_»∞`«∂ zO^Œ∞Å∞
„`˘‰õΩ¯`«∂ áÈ~å_» ™êQÍ_»∞. `«# Éè∞í [|ÅO =ÚO^Œ∞ #~°ãO≤ Ǩï_»∞ ÖÁOyáÈ`å_»∞ÖË J#∞H˘x ~åHõ¿Δ ãâ◊fi~°∞_»∞
HõÅ`« Ѩ_»‰õΩO_® q[$Oaèã¨∂Î Ju xѨÙ}OQÍ `«# Ѩ~å„Hõ=∂xfl „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î<åfl_»∞. PHÍâ◊OÖ’ ^Œ@ì"≥∞ÿ#
#Å¡x "Õ∞Ѷ¨∂Å=∂@∞# #H˜¯ #H˜¯ K«∂ã¨∂Î ^Õ=`«Å∞ 'g_»∞ ÖÁOˆQ@@∞¡ ÖË_»∞, =∞# rq`åʼnõΩ =ÚѨC
`«¿ÑÊ@@∞¡ ÖË^Œ∞—Jx kQÍÅ∞Ѩ_ç PÖ’K«#Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. P ~åHõΔã¨∞}˜‚ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ Ü«Ú^Œú q^•º `«O„`åÅ∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î z„`« qz„`« QÆ`«∞ÅÖ’ Hõ=K«^è•iÜ≥ÿ∞ Y_»æKåÅ#O
KÕã¨∂Î Éèí∂=∂ºHÍâßÅO`«\Ï `å<Õ Ñ¨i„Éèíq∞ã¨∞Î<åfl_»∞. <Õ~°∞ÊQÍ ^Œ∂‰õΩ`«∞<åfl_»∞. ~°Hõ ~°HÍÅ∞QÍ `«Ñ≤ÊOK«∞
H˘O@∞<åfl_»∞. `å~°ãÅ≤ ∞¡`∞« <åfl_»∞. ÉèÜ
í ∞« O ѨÙ\ì̃OKÕ =ÚYO`À PHÍâ◊OÖ’ uiˆQ _ÕQÖÆ ÏQÍ ZyiѨ_∞» `«∞#fl
~åHõΔã¨∞x JǨÏOHÍ~åxfl ã¨Ç≤ÏOѨHõ P„QÆÇ≤ÏOKå_»∞ #~°ã≤OǨϙêfiq∞!
ã‘. ѨOKå#<À^Œ∂ú`« áê=Hõ *ÏfiÅÅ∞ Éèí∂#Éè’-O`«~°"≥∞Å¡ñ |∂i`«=ÚQÆ
^ŒO„ëêìO‰õΩ~åcèÅ ^èŒQÆ^èŒQÍ~Ú`« nÑ≤Î #ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ <Õ„`«=Ú ÅO^èŒ=ÚÅ∞QÆñ
QÆO@Hõ ã¨xflÉè’`«¯@ ˆHã¨~åǨÏu #„Éèíã¨OѶ¨∞=Ú aè#fl"≥∞ÿ K«eOѨñ
„|à◊Ü«∂„ÉèíK«OK«ÖÏ „Ѩu=∞ÉèÏã¨fi~°=ÚÖˇ· Hõ~°#Y~ÀK«∞Å∞ „QÆ=Ú‡^Õ~°
`Õ. ã¨@Å∞ [oÑ≤Oz QÆi˚Oz ã¨O„Éèíq∞Oz, ^Œ$+≤ì ™êiOz ÉÁ=∞Å∞ |OkèOz ÔH~°e
lǨÏfi Ü«∂_çOz ÅOѶ≤∞Oz KÕ`« <˘_çã≤, Ѩ>ˇì #~°ã≤OǨïñ _® kuѨ\˜ì #kèѨ! 291
* L„QÆ #~°ã≤OǨϙêfiq∞ LKåÛùfiã¨, xâßfiã¨=ÚÅÖ’ Jyfl *ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_ç Éèí∂=∂ºHÍâßÅ∞
xO_çáÈÜ«∂~Ú. PÜ«∞# HÀ~°Å ^èQŒ Æ ^èQŒ Æ HÍO`«∞Å∞ D xâßK«~∞° x <Õ„`åʼnõΩ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘eÑ≤ JO^è∞Œ }˜‚
KÕâß~Ú. HõO@Hõ ã¨=¸Ç¨Å =O\˜ PÜ«∞# ˆHã¨~åÅ q^ŒeOѨÙʼnõΩ QÆQÆ#OÖ’x "Õ∞Ѷ¨∞ѨO‰õΩÎÅ∞ K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·
áÈÜ«∂~Ú. P L„QÆ=¸iÎ fHõ=‚Δ ÚÖˇ#· #YHÍO`«∞Å∞ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ "Õ∞Ѷ∂¨ Å q^Œ∞ºÅ¡`Å« =Öˇ "≥∞~°∞ã¨∞<Î åfl~Ú.
P #~°ÇϨ i J^Œ#∞ K«∂z [@Å∞ ~°≠oÑ≤OKå_»∞. XHõ¯™êi QÆiO˚ z ǨïOHõiOKå_»∞. Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_çz
fHΔ±}OQÍ gH˜ΔOKå_»∞. P #~°ã≤OǨï_»∞ <åů qHõ$`«OQÍ P_çOz, q[$OaèOz ^Œ∂H˜ ^•#"ÕO„^Œ∞}˜‚
X_çã≤ Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~°‰õΩQ˘#Hõ bÖÏQÆu, #∞~°ˆQO„^Œ∞ñ_»∞ =¸+¨HõO|∞ <˘_çã≤# Ѩyk<£
#~°ˆHã¨i ^Œ#∞ <˘_çã≤#, ã¨∞~°q=∞`«∞ñ_»∞ „áê}cèu ã¨∞_ç=_çÜ≥∞ #$áê! 292
* <åˆQO„^Œ∞_»∞ ZÅ∞Hõ#∞ Ѩ\˜ì#@∞¡QÍ P #~°ã≤OǨÏ=¸iÎ J=bÅQÍ Jã¨∞~°∞}˜‚ Ѩ>Ëìã¨iH˜ "å_»∞
„áê}cèu`À ã¨∞à◊√§ uiy áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. ã¨∞~°~å["≥·i Ö’ñ|_≥ñ, |iÉèÏq`« ™ê^èŒ∞ÉèíHõΠѨ@ÖÏOǨï#‰õΩ<£
#~°ã≤OǨï#‰õΩ #∞^ŒOK«, `«ö~°`«~°lǨïfi#‰õΩ #∞„QÆ`«~°~°OǨï#‰õΩ<£. 293
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 85
* ÉèíHõÎ ~°HΔÍѨ~åÜ«∞}∞_»∂, ^Œ∞+¨ìtHΔÍѨ~°`«O„`«∞_»∂, Hõ_»∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ Hõ^Œ∞Å∞`«∞#fl <åÅ∞Hõ
HõÅ"å_»∂, =∞Ǩϟ„QÆ"≥∞ÿ# "ÕQÍ\’ѨO HõÅ"å_»∂ J~Ú# #~°ã≤OǨϙêfiq∞H˜ ã¨∞~° q~Àkè „Hõ=∞OQÍ Ö’|_ç
áÈÜ«∂_»∞.
=. JO`«. 294
=∞. qǨψQO„^Œ∞O _»Ç≤Ï „=K«∞ÛÔH·=_ç =∞Ǩϟ^Œfi$uÎ<£ #$ã≤OǨïO_»∞ ™ê
„QÆǨïñ_≥· Ü«¸~°∞=ÙÅO^Œ∞ñ *ËiÛ #Yã¨OѶ¨∂`«O|∞Å<£ „=K≥Û ^Œ∞
ã¨ûǨï ^ŒOÉè’oHõ~îÀ~°^ÕǨï #K«Ö’`åûǨï<£ =∞ǨÉÏǨï xO
„^Œ Ǩï`åâßO`«HõcèHõ~°∞<£ Ѷ¨∞#Hõ~°∞<£ ^≥·`åº#fiÜ«∞ NHõ~°∞<£. 295
* JѨÙ_»∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ <åQÆ∞ÉÏ=Ú#∞ Ѩ@∞ìH˘x peÛ# q^èŒOQÍ #~°ã≤OǨϙêfiq∞ P„QÆǨÏO`À
=„[Hõ~îÀ~°HÍÜ«Ú_»∂, JK«OK«Å L`åûǨÏ=O`«∞_»∂, =∞ǨÉÏǨï_»∂† WO„^Œ, Jyfl, Ü«∞=∂^Œ∞ʼnõΩ =∞Ǩ
ÉèíÜ«∞OHõ~°∞_»∂† ^Œ#∞[‰õΩÅ â◊√ÉèíOHõ~°∞_»∂, ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï q„Hõ=Ú_»∂ J~Ú# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx Ѩ@∞ìH˘x
|Å=O`«OQÍ `«# T~°∞=ÙÅÃÑ· J_»¤OQÍ Ñ¨_»"Õã¨∞H˘<åfl_»∞. "å_ç QÀà◊§`À "å_ç ~˘=Ú‡ peÛ "Õâß_»∞.
âß. zOK«∞<£ ǨÏ$`«¯=∞ÅO|∞, â’}˜`«=Ú =i¬OK«∞<£ ^èŒ~å=∞O_»eO,
„^≥OK«∞O QÆ~°¯â◊<å_çHÍ=à◊√Å∞, ÉèËkOK«∞<£ =∞Ǩ=HõΔ=ÚO,
„^Œ∞OK«∞<£ =∂Oã¨=Ú ã¨∂HõΔ‡YO_»=ÚÅ∞QÍ, ^Œ∞ëêìã¨∞~°∞<£ „=zÛ ^Œ
iÊOK«∞O, „ÉË=ÙÅ∞ HõO~î°=∂eHõÅ∞ QÆeÊOK«∞<£ #M’^•ƒùã≤Ü≥ÿ∞. 296
* N #$ã≤OǨϙêfiq∞ ~åHõ¿Δ ãâ◊fi~°∞x QÆ∞O_≥Å∞ peÛ Éè∂í q∞g∞^Œ <≥`∞« ~Î ∞° ‰õΩiÑ≤OKå_»∞. P ~åHõãΔ ∞¨ x
Hõ~Àî ~° ~°H<Îõ åàÏÅ∞ `«∞`«∞xÎ Ü«∞Å∞QÍ „`«∞Oz"Õâß_»∞. J`«x Hõi<î åu Hõi#î "≥∞#ÿ =HõãΔ ÷¨ ûÅ=Ú#∞ ѨQ∞Æ ÅQ˘\Ïì_∞» .
xâßK«~°∞x HõO_»~åÅ#∞ =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ YO_çOKå_»∞. "å_ç <≥`«∞Î\˜ „¿Ñ=ÙÅ∞ ÖÏy `«# HõO~î°OÖ’
=∂eHõÅ∞QÍ "Õã∞¨ H˘<åfl_»∞. ^Œ∞ëêì`∞« ‡}˜‚ D q^èOŒ QÍ J`«∞º`åûǨÏO`À K«OÑ≤ #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ #Y„ѨÉÅíè `À
„ѨK«O_»OQÍ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞.
ã‘. =HõΔóHõ"å@O|∞ „=Hõ¯Å∞ ¿ãÜ«ÚKÀ Ѷ¨∞# ‰õΩ~îå~°O|∞ÅHõ~°}˜ <˘Ñ¨C,
QÆOcè~° ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨOHõ[=Ú ÉèËkOK«∞KÀ QÆ∞^•ÌÅ=ÚÅ ÉèíOyñ Q˘=∞~°∞q∞QÆ∞Å∞
^èŒ=∞h q`å#O|∞ ^Œqe YO_çOK«∞KÀñ |@∞ Åq„`«O|∞ŠѨyk "≥∞éÜ«Úñ
[~î°~°qâßÖÏO„`«*ÏÅO|∞ñ „^≥OK«∞KÀñ „QÆHõK« ã¨OѶ¨∞O|∞Å QÆi=∞ñEѨÙ,
`Õ. #OHõQÆ`«∞ñ_≥·# ^≥·`«∞ºx <å„QÆǨÏ=Ú#, â◊„ã¨ÎK«Ü«∞=ÚÅ <˘OѨHõ ã¨OǨÏiOz
Ü«∞=∞~°∞ #~°ã≤OǨï #Y~°O|∞ Åuqz„`«, ã¨=∞~° =ÚY~°O|∞Öˇ· Ü«ÚO_≥ [#=ˆ~}º! 297
* P #$ã≤OǨϙêfiq∞ QÀà◊√§ ^•#"ÕO„^Œ∞x =HõΔóHõ"å@O ѨQÆ∞Å H˘>Ëì@ѨC_»∞ QÆO„_»Q˘_»¤à◊§=Öˇ
„ѨHÍtOKå~Ú. ^Õ= q~Àkè ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ^‡Œ O ÃÑHõeOKÕ@ѨC_»∞ ™êfiq∞ QÀà◊√§ „`«=ÙfiQÀÅÅ =Öˇ q~ålÖÏ¡~Ú.
86 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
J=∞~°q~Àkè ~°H<Îõ åàÏÅ∞ „`≥OÑ≤"¿Õ ã@ѨC_»∞ ™êfiq∞ QÀà◊√§ |Å"≥∞#ÿ H˘_»=à◊√§ÖÏQÍ nÑ≤OKå~Ú. Jã¨∞~ˆ â◊fi~°∞x
„¿Ñ=ÙÅ∞ `≥QÆHÀ¿ã@ѨC_»∞ P QÀà◊√§ ~°OáêÅÖÏQÍ ~å}˜OKå~Ú. `«# T~°∞=ÙÅÃÑ· Ѩ_ç L#fl ~åHõΔã¨∞}˜‚
Z@∞=O\˜ J„ãÎ̈ â◊„™êÎÅ`À#∂ ѨxÖˉΩõ O_® #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ `«# #MÏÅ`À<Õ ã¨OǨÏiOz"Õâß_»∞. JѨC_»∞
P QÀà◊√§ Ju qz„`«"≥∞ÿ# ~°} q[Ü«∂xfl Kå@∞`«∂ â’aèOKå~Ú.
Hõ. ã¨∞Êùi`« q|∞^èŒ[#=ÚY=ÚÅ∞, Ѩiq^Œo`« ^Œ#∞[ x=ǨÏѨu `«#∞=ÚY=ÚÖò
QÆ∞~°∞ ~°∞z l`« tdtY=ÚÅ∞, #~°Ç¨ÏiY~°#Y=Ú Å=∞~°∞ #`«[# ã¨Y=ÚÖò. 298
* P #~°ˆHã¨i #MÏÅ∞ â◊~°}ÏQÆ`« ™ê^èŒ∞[#∞ʼnõΩ „áê}ã¨MÏÅ∞. Jq ~åHõΔã¨<å^äŒ∞x â◊s~°=Ú#∞
peÛ"Õâß~Ú. ^Õ=`«Å =ÚMÏÅ#∞ qHõã≤OѨ*Ëâß~Ú. JkèHõ`«~° HÍO`«∞Å`À JyfltYÅ#∞ Ãã·`«O [~ÚOz
"Õâß~Ú.
=. W@∞¡ ˆH=ŠѨÙ~°∞+¨~°∂ѨO|∞#∞ =∞$QÆ~°∂ѨO|∞#∞O QÍx #~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞# ˆ~Ü«Ú#∞O
|=Å∞#∞O QÍx ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞O|∞#, #O`«~°OQÆO|∞#∞ |Ç≤Ï~°OQÆO|∞#∞O QÍx ã¨ÉèÏ^•fi~°O|∞#,
QÆQÆ#O|∞#∞O Éèí∂q∞Ü«Ú#∞O QÍx Ü«¸~°∞=∞^茺O|∞#ñ, „ÉÏ}ã¨Ç≤Ï`«O|∞Å∞#∞ „ÉÏ}~°Ç≤Ï`«O
|∞Å∞#∞ QÍx #YO|∞ÅO „^≥Ö· ’Hõº[# ǨÏ$^ŒÜ∞« ÉèÅí ∞¡O_»~Ú# ^≥`· º« =∞Å∞¡x =kè~ÚOz =∞Ǩ^ŒÇϨ #
H©ÖÏcèÅ ^Œ~°≈#∞O_»∞#∞, QÆ~åà◊=^Œ#∞O_»∞#∞ ÖËeǨ#cè+¨} lǨïfiO_»∞#∞ â’}˜`« ѨOHÍOH˜`«
ˆHã¨~°∞O_»∞#∞<≥· „¿Ñ=ÙÅ∞ HõO~î°=∂eHõÅ∞QÍ ^èŒiOz ‰õΩOaè ‰õΩOÉèí q^Œà◊#O|∞¿ãã≤ K«#∞^≥OK«∞
ѨOKå##O|∞#∞OÉ’Öˇ ^Œ#∞[‰õΩO[~° ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞Å q^Œà◊#O|∞ ¿ãã≤ `«nÜ«∞ ~°HõÎã≤HõÎO|∞Öˇ·#
#YO|∞Å∞ ã¨O^蕺~åQÆ ~°HõÎK«O„^Œˆ~YÅ K≥Å∞=Ù =Ç≤ÏOѨ ã¨Ç≤ÏOѨHõ ÖËz `«# Hõ>ˇì^Œ∞~° <åÜ«Ú^èŒO|∞
Öˇ`«∞ÎH˘x `«`«Î~°O|∞# ~°}O|∞#‰õΩ #∞~°=_çOK«∞ ~°Hõ¯ã¨∞ÅO ɡ‰õΩ¯ã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞ÅO [„HÍkHõ
x~°fi„Hõ ™ê^èŒ#O|∞Å <˘Hõ¯xñ lHõ¯‰õΩO_»O [Hõ¯_çK≥, x qfi^èŒO|∞#. 299
* D q^èŒOQÍ ˆH=ÅO #~°~°∂Ѩ=¸, ˆH=ÅO =∞$QÆ~°∂Ѩ=¸ HÍ#@∞=O\˜ #~°ã≤OǨÏ~°∂ѨO`À,
~å„f ѨQÅÆ ∂ HÍh ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’, QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ö’Ñ¨ÖÏ "≥Å∞ѨÖÏ HÍx ^•fi~°=∞^躌 OÖ’, PHÍâ◊=¸,
Éèí∂q∞ HÍ#@∞=O\˜ T~°∞ „Ѩ^Õâ◊OÖ’, „áê}ã¨Ç≤Ï`åÅ∂, „áê}~°Ç≤Ï`åÅ∂ HÍx QÀà◊§`À „|Ǩχ WzÛ#
=~°xÜ«∞=∂ʼnõΩ ÉèOí QÆO ÖˉΩõ O_»QÍ =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ QÆ∞O_≥QÍÅ"≥∞#ÿ ~åHõãΔ ~¨ åA#∞ =kèOKå_»∞ #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞.
L„QÆãfi¨ ~°∂ѨO`À PÜ«∞# ^•"å#Å *ÏfiÅ ÖÏQÍ ^Œ~≈° #q∞ã¨∞<Î åfl_»∞. P #~°ÇϨ i =ÚYO ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ
LOk. Kåz# <åÅ∞Hõ <åˆQO„^Œ∞xÖÏQÍ cèHõ~°OQÍ LOk. "≥∞_»EÅ∞ <≥`«∞Î~°∞`À `«_çã≤ Z„~°|_çOk. P
™êfiq∞ ~åHõΔã¨∞x „¿Ñ=ÙÅ∞ HõO~î°=∂eHõÅ∞QÍ ^èŒiOz L<åfl_»∞. ^•#=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅO peÛ "Õã≤#
#~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ =∞`ÕÉÎ íè ‰õΩOÉèãí Å÷¨ O peÛ K≥O_®_ç# ã≤OǨÏ~å[O ÖÏQÍ q~ålÅ∞¡`∞« <åfl_»∞. ~°HOÎõ Ö’ `«_ãç #≤
PÜ«∞# #MÏÅ∞ ã¨O^蕺~åQÆ~°Ol`« K«O„^Œˆ~YÅ =Öˇ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl~Ú. P ~°∂ѨO K«∂z HÀѨO Ѩ@ìÖËHõ
Jã¨∞~° g~°∞Å∞ PÜ«Ú^è•Å`À ^•#"åO`«‰õΩx ÃÑ·H˜ ^ŒO_≥uÎ =KåÛ~°∞. #~°ã≤OǨϙêfiq∞ =zÛ# "åix
=zÛ#>Ë¡ K«„HÍk PÜ«Ú^è•Å`À ÃщõΩ¯"ÕÅ ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ XHõ¯_çh q_»∞=‰õΩO_® =kèOz"Õâß_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 87
âß. ~°HΔÀg~°∞Å <≥Å¡ñ „^Œ∞Oz ~°}ã¨O~°OÉèíO|∞ KåeOz ^Œ$
+≤ìˆHΔѨO|∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°O|∞QÆ ã¨ÉèÏã≤OǨã¨<å~°∂_è»∞ñ_≥·
Ü«∞H©Δ}Ï„QÆǨïñ_≥· #$ã≤OǨïñ_»∞ Hõ~åàÏ㨺O|∞`À <˘ÃÑÊñ ^Œ<£
gH˜ΔOѨO |eH˜OѨ <À_ç ~Ú`«~°∞Öò q„ÉèÏO`«∞Öˇ· _®ñQÆñQÆ<£. 300
* D q^èŒOQÍ ~åHõΔ㨠ã¨OǨ~°O ѨÓiÎKÕã≤ ~°}O KåeOKå_»∞. HÍh P L„QÆ#~°ã≤OǨϙêfiq∞H˜
P„QÆǨÏO `«QÆæÖË^Œ∞. P K«∂ѨÙÅ∞ WOHÍ ÉèíÜ«∞O Hõeyã¨∞Î<åfl~Ú. Hõ~åà◊ =^Œ#O`À TyáÈ`«∞<åfl_»∞.
W`«~°∞Å∞ `«##∞ K«∂_»\ÏxH˜ QÍh, ѨÅ∞HõiOK«\ÏxH˜ QÍh ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞Öˇ· `«`«Î~° Ѩ_»∞`«∞O_»QÍ
#$ã≤OǨϙêfiq∞ P ã¨ÉèÏÉèí=#OÖ’x ã≤OǨã¨#OÃÑ· Pã‘#∞ _»Ü«∂º_»∞.
Hõ. ã¨∞~°Kå~°} q^•º^èŒ~°, QÆ~°∞_À~°QÆ Ü«∞HõΔã≤^ŒúQÆ}=ÚÅÖ’ <˘
Hõ¯~°∞ñ_≥·# _®Ü«∞ "≥éK«∞#∞, #~°Ç¨Ïi # Ü«∞º=ã¨~°=Ú# #~°Ö’ˆHâß! 301
* ~å*ËO„^•! ã¨∞~°Å∞, q^•º^è~Œ ∞° Å∞, Ѷ}
¨ ∞Å∞, Kå~°}∞Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, ™ê^è∞Œ ºÅ∞, Ü«∞‰õΩΔ Å∞, H˜#fl~°∞Å∞
– gà◊§Ö’ U XHõ¯_»∞ ‰õÄ_® P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§\ÏxH˜ ™êǨÏã≤OK«ÖËHõ ÉèíÜ«∞
HõOÑ≤`«∞Ö∫`«∞<åfl~°∞.
Hõ. `«~°¬O|∞Å #~°ã≤OǨïx, ǨÏ~°¬O|∞Åñ Ez x~°˚~åOQÆ#Å∞ =∞Ǩϟ
`«¯~°¬O|∞Åñ QÆ∞ã¨∞=∞O|∞Å, =~°¬O|∞Å∞ QÆ∞iã≤ ~°∞`«û=O|∞Å #kèáê! 302
* #ˆ~O„^•! #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ q[Ü≥∂`«¯~°O¬ Ez ǨÏ~°O¬ `À ^Õ=HÍO`«Å∞ ‰õΩã¨∞=∞ =~°O¬ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞.
P#O^ŒO`À L`«û=O KÕã¨∞H˘<åfl~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú # Ü«∞º=ã¨~°O|∞# q∞O@ #<ÕHõ ^Õ=`å q=∂#O|∞Å∞#∞, QÆO^èŒ~°fiQÍ#O|∞Å∞#∞,
#Ѩû~ÀQÆ}#~°Î# ã¨Oq^è•#O|∞Å∞#∞, k=ºHÍǨÏà◊ ÉèËsѨ@Ç¨Ï =Ú~°*Ïk ^è•fi#O|∞Å∞#∞, „|HÍâ◊
=∂#O|∞ ÅÜ≥∞º, ã¨∞#O^Œ‰õΩ=Ú^•^Œ∞ Å~Ú# ǨÏi áê~°≈fiK«~°∞Å∞#∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°qiOz =∞¿ÇÏO„^Œ
ѨÙ~°ã¨û~°∞ÅQÆ∞ „u^Œâ◊H˜#fl~° H˜OѨÙ~°∞+¨ Ѩ#flQÆ ã≤^Œú ™ê^茺 QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi Kå~°} q^•º^èŒ~å^Œ∞Å∞#∞
„|*ÏѨ`«∞Å∞#∞ #~°HõOsî~°= ^Œ~°≈<À`«¯O~î°∞ Å~Ú K«#∞^≥Oz. 303
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ J<ÕHõ ^Õ=`å q=∂<åÅ∞, QÆO^èŒ~°fi QÍ<åÅ∞, JѨû~°ã¨Å <å<åq^èŒ
<å@ºq^è•<åÅ∞, k=º=ÚÖˇ#· HÍǨÏà◊, ÉèsË , Ѩ@ǨÏ, =Ú~°*Ïk, =∞OQÆà◊ ^è•fi<åÅ∞ „ѨHÍâ◊=∂<åÖˇ· <Õ„`åʼnõÄ,
g#∞ʼnõÄ qO^Œ∞KÕâß~Ú. ã¨∞#O^Œ∞_»∞, ‰õΩ=Ú^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# NǨÏi áê~°≈fiK«~°∞Å∞#∂† =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞,
q^è•`«, =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∂, H˜#fl~°∞Å∂, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, ™ê^è∞Œ ºÅ∂, Kå~°}∞Å∂,
q^•º^èŒ~°∞Å∂, Ѩ#flQÆ∞Å∂, „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∂ QÆ~°∞_»∞Å∂, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂ JO^Œ~°∂ N#~°ã≤OǨϙêfiq∞x
ã¨O^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À qKÕÛâß~°∞.
88 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

-: „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ N#$ã≤OǨÏ^Õ=Ùx "Õˆ~fié ã¨∞ÎuOK«∞@ :-

Hõ. Hõ~°Hõ=∞Å Ü«ÚQÆà◊ H©e`«, t~°∞Öˇ· _»QÆæéHõ ÉèíH˜Îñ *Ëã≤i |Ǩï ã¨O
ã¨~°}Ïaú `«iH˜ #YiH˜, #~°Éè’[#ǨÏã≤ΠǨÏiH˜ #~°ˆHã¨iH˜<£. 304
* ã¨O™ê~° ™êQÆ~°=Ú#∞ `«iOѨ*Ë¿ã"å_»∂, ~åHõΔ㨠=∞`ÕÎÉèÏÅ#∞ ã≤OǨÏOÖÏQÍ Ç¨ÏiOѨ*Ë¿ã"å_»∂
J~Ú# #~°ã≤OǨϙêfiq∞x ã¨g∞Ñ≤OK«ÖËHõ "å~°O^Œ~°∂ ^Œ∂~°OQÍ<Õ LO_ç `«=∞ Hõ~° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ t~°ã¨∞ûÅÃÑ·
KÕiÛ ÉèíH˜Î`À #=∞㨯iOKå~°∞.
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# ^Õ=`« ÅO^Œé∞ "Õé∞ "Õé q#∞uOz, ~°O^Œ∞ñ QÆ=∞ÖÏã¨#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 305
* JѨÙ_»∞ ^Õ=`« ÅO^Œ~°∂ Z=iH˜ "å~°∞ ™êfiq∞x qq^èŒ s`«∞Å∞QÍ ã¨∞ÎuOKå~°∞. =ÚO^Œ∞
K«`«∞~°∞‡Y∞_≥·# „|Ǩχ #~°ã≤OǨϙêfiq∞x WÖÏ ã¨#∞fluOKå_»∞.
=∞. Ѷ¨∞#bÖÏ QÆ∞}Kå`«∞i<£ Éèí∞=#=ÚÖò QÆeÊOz ~°H˜ΔOz ÉèË
^Œ#=ÚO *ËÜ«Ú ^Œ∞~°O`«â◊H˜ÎH˜ ##O`«*’ºuH˜O l„`« g
~°∞ºxH˜<£ x`«ºÑ¨q„`«Hõ~°∞‡xH˜ <Õ #∞`«¯O~î°`À #=ºÜ«∂
`«∞‡xH˜<£ =O^Œ# =∂K«iOK≥^Œñ QÆ$áê=ÚYº „Ѩ™ê^•i÷<≥·. 306
* D JdÅ „ѨѨOK«=Ú#∞ ã¨$+≤ìOK«@O, áÈ+≤OK«@O, ǨÏiOK«@O J<Õ =∞ǨHÍ~°º„Hõ=∞=Ú#∞
bÖÏqÖÏã¨OQÍ x~°fiÇ≤ÏOKÕ â◊H˜Î ã¨OѨ<åfl! J#O`«*’ºuã¨ûfi~°∂áê! qz„`« Ѩ~å„Hõ=∞âßb! x`«ºÑ¨q„`«
HÍ~°ºx~åfiǨÏHÍ! J=ºÜ«∂`å‡! <Õ#∞ J`åºã¨H˜Î`À h J#∞„QÆǨxfl Ji÷ã¨∂Î Jaè=O^Œ#O PK«iã¨∞Î<åfl#∞.
^Õ"å! ã‘fiHõiOK«∞.
=. ~°∞„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 307
K«. J=∞~°=ˆ~}º! g∞ñ^Œ@ ã¨Ç¨Ï„㨠ܫÚQÍO`«=Ú <åñ_»∞ QÍx HÀ
Ѩ=Ú#‰õΩ "Õà◊ HÍ^Œ∞, ã¨∞~°ÉÏ^茉õΩñ_≥·# `«=∞ã≤fihK«~°∞<£
ã¨=∞~°=Ú#<£ =kèOzuq KåÅ∞ñ ^Œ^•`«‡Añ_≥·# gñ_»∞ ã¨
kfi=∞Å∞ñ_»∞ h‰õΩ Éèí‰õΩÎñ_»∞ Ѩq„`«∞ñ_»∞ QÍ=Ù=Ú ÉèíHõÎ =`«ûÖÏ! 308
* ~°∞„^Œ∞O_»∞ WÖÏ „Ѩã¨∞ÎuOKå_»∞. J=∞~°=ˆ~}Ϻ! J„QÆQÆ}Ϻ! WOHÍ ã¨Ç¨Ï„㨠ܫÚQÍÅ∞ QÆ_»z#
`«~°∞"å`« h=Ù HÀѨO ѨÓ<åe HÍh, P„QÆǨxH˜ Wk ã¨=∞Ü«∞O HÍ^Œ∞. ã¨∞~°Å#∞ ÉÏkèOKÕ Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞}˜‚
ã¨OǨÏiOKå=Ù. ÉÏQÆ∞Ok. KåÅ∞. J`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ D ÉÏÅ∞_»∞. HõŇ+¨O ÖËx"å_»∞. h‰õΩ Éèí‰õΩÎ_»∞,
Ѩ~°=∞ Ѩq„`«∞_»∞. ÉèíHõÎ=`«ûÖÏ! g}˜‚ Hõ~°∞}`À HÍáê_»∞.
=. WO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 309
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 89
ã‘. „áê}˜ ã¨OѶ¨∞=ÚŠǨÏ$`«Ê^Œ‡ =∞^茺O|∞Å x=ã≤Oz ÉèÏã≤Å∞¡ h= Ü≥∞é∞ñQÆ∞
kO`«HÍÅ=Ú ^•#"Õâ◊fi~°∞KÕ ÉÏ^èŒ Ñ¨_ç zH˜¯Ü«Ú#fl Ü«∂Ѩ#fl [#∞Å
~°H˜ΔOzuq =∞=Ú‡ ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°∞ñ [OÑ≤ „Hõ`«∞ǨÏ=º=ÚÅ∞ =∂‰õΩñ QÆeÔQ =∞~°Å
=∞O\˜q∞ h ¿ã= =∞~°y# "å~°Å∞ ÔH·=ź qÉèí=O|∞ HÍOHõΔ¿ãÜ«∞,
P. i`«~° ã¨∞Y=Ú ÖˇÅ¡ xK«Ûù~ÚOѨñQÆ <ÕÅ, Ü«∞ã≤÷~°O|∞ eq Ü«∞#O`« ÉèíH˜Îñ
Q˘Å∞= x=Ú‡ x#∞fl ÃѶ∂~°^≥·`åºhHõ, z`«ÎÉèíÜ«∞^Œ ~°OǨÏ! N#$ã≤OǨÏ! 310
* =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞ WÖÏ =∞#qKÕâß_»∞, JiÉèíÜ«∞OHõ~° ã¨∂ÊùsÎ! #$ã≤OǨÏ=¸sÎ! ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
ǨÏ$^ŒÜ«∞ Ѩ^•‡ÅÖ’ „ѨHÍtOK«∞ "å_»=Ù h=Ù. h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=Ú#flk? WO`«HÍÅ=¸ ~åHõΔã¨<å^äŒ∞_≥·#
Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx =Å¡ HõëêìÅ∞ J#∞ÉèíqOKå=Ú. h=Ù P ~åHõΔã¨∞x ã¨OǨÏiOz P~°∞ÎÅ"≥∞ÿ# =∞=Ú‡Å#∞
~°H˜ΔOKå=Ù. h ^ŒÜ«∞=Å¡ =∂ ǨÏq~åƒùQÍÅ∞ =∞~°Å =∂‰õΩ ^ŒHͯ~Ú. =∂ „|`«∞‰õΩÅ∞ =<≥fl ÔHHͯ~Ú.
^•#= =∞~°Ì<å! [<å~°Ì<å! h ¿ã"åÉèÏQƺO á⁄Ok#"å~°∞ ÔH·=ź=Ú#∞ ‰õÄ_® HÍOH˜ΔOK«~°∞. J@∞=O\˜k
Jâßâ◊fi`åÖˇ·# W`«~° ã¨∞MÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. Jáê~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À h áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ¿ãqOKÕ =~°O
„Ѩ™êkOK«∞ ™êfig∞!
=. |∞∞+¨μ e@¡xi. 311
=∞. Éèí=nÜ≥∂^Œ~°b# Ö’Hõ=ÚÅ #∞`åÊkOz ~°H˜ΔOѨ <Õñ
_»q ^≥·`Õºâ◊√xKÕ`« ÉèËk`«=Ú Öˇ· „ǨÏã¨fiO|∞Öˇ· Ü«ÚO_» h
Ü«∞qh`«∞ #fl~°ã≤OǨÏ~°∂Ѩ=Ú# ã¨OǨ~°O|∞ <˘OkOz "Õ
^Œ qkèO „QÆ=∞‡é #∞^ŒúiOzu QÆ^•! ^èŒ~å‡#∞ã¨O^è•~Ú"≥·. 312
* =ÚhO„^Œ∞Å∞ WÖÏ q#∞uOKå~°∞ : ^èŒ~°‡=¸sÎ! h=Ù ZO`À P^Œ~°O`À Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOz
~°H˜Δã¨∞Î<åfl=Ù. ã¨=∂[ =º=ã¨÷#∞ HÍáê_»∞`«∞<åfl=Ù. HÍh <Õ_»∞ D ^•#=Ù_»∞ Ö’HÍÅ#∞ zè<åfl aè#flO
KÕâß_»∞. D ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°∞}˜‚ h=Ù #~°ã≤OǨÏ~°∂ѨOÖ’ =zÛ ã¨OǨÏiOz "Õ^Œ ^èŒ~å‡xfl L^ŒúiOKå=Ù.
^èŒ~°‡ã¨O™ê÷ѨHÍ! ^èŒ#º"å^•Å∞ !
=. Ñ≤`«$^Õ=`« e@¡xi. 313
âß. K«O_»„HÀ^èŒ=Ú`À_» ^≥·`«∞ºñ_»∞ =_ç<£ „âß^ŒúO|∞Å<£ =∞`«∞û`«∞Öò
Ñ≤O_»O|∞Öò ã¨uÖ’^ŒHõO|∞Å∞QÆ #iÊOѨOQÆ =∂ H©Hõ Ü«Ú
^ŒÌO_»`«fiO|∞#ñ ^•# ÔH· H˘#∞ =∞Ǩϟ^Œ„QÆ∞O_»∞ gñ_çHõ¯_»<£
YO_çOѨO|_≥ h #YO|∞Å #∞`«∞Öò QÍqO`«∞ =∂`Õ‡â◊fi~å! 314
* Ñ≤`«$^Õ=`« eÖÏ „Ѩ}`«∞ ÅiÊOKå~°∞. P`Õ‡â◊fi~å! =∂ ã¨∞`«∞Å∞ =∂‰õΩ ã¨∞QÆ`«∞Å∞ HÀi
uÖ’^ŒHÍÅ`À „âß^•úÅ∞ ÃÑ\˜ì Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕã∞¨ OÎ >Ë Jq =∂‰õΩ JO^Œ‰Ωõ O_® D =∞^•O^è∞Œ _»∞ ǨÏiOK«∞‰õΩx
áÈÜÕ∞ "å_»∞. J\˜ì ™êfi~°÷Ѩ~°∞x ^Œ∞O_»wx YO_çOz =∂ HõëêìÅ∞ f~åÛ=Ù. #$ã≤OǨϙêfiq∞! #=∞ã¨∞ûÅ∞.
90 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. ã≤^Œ∞ú e @¡xi. 315
Hõ. „‰õΩ^Œ∞úO_≥· Ü«∞}˜=∂kHõ, ã≤^Œ∞úÅ∞ ÔQ· H˘x# ^≥·`«∞ºñ riuq =∞Ǩ
Ü≥∂^Œú=Ù h Hõ$Ѩ =∂‰õΩ#∞, ã≤^Œ∞úÅ∞ =∞éÅOQÆñ QÆeÔQ N#~°ã≤OǨ! 316
* ã≤^Œ∞úÅ∞ ™êfiq∞ „Ѩã≤kúx WÖÏ „Ѩâ◊Oã≤OKå~°∞. 㨈~fiâ◊fi~å! â◊„`«∞ã¨OǨ~å! JǨÏOHÍi J~Ú =∂
J}˜=∞, QÆi=∞ =Ú#flQÆ∞ J+¨ì ã≤^Œ∞úÅ#∞ JѨǨÏiOz# D Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx peÛ "Õâß=Ù. h ^ŒÜ«∞=Å¡ =∂
ã≤^Œ∞úÅ∞ =∞~°Å =∂‰õΩ ÅaèOKå~Ú. Hõ$`«[˝`«Å∞ #$ã≤OǨÏ^Õ"å!
=. q^•º^èŒ~°∞ e@¡xi. 317
Hõ. ^•#=Ùxñ [OÑ≤ Ü«∞O`«, ~åú<åkHõ q^ŒºÖˇÅ¡ ^ŒÜ«∞`À =∞éÅO
QÍ xzÛuq qz„`«=Ú, h x~°∞Ѩ=∞ "≥·Éèí=O|∞ x[=Ú #$ã≤OǨ! 318
* q^•º^èŒ~°∞Å∞ WÖÏ q#∞u KÕâß~°∞. #$ã≤OǨϙêfig∞! h=Ù ^•#=Ùx K«OÑ≤ ^ŒÜ«∞`À =∂ J^Œ$â◊º
â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ =∂‰õΩ „Ѩ™êkOKå=Ù. x[OQÍ h "≥É· =íè O J`«∞e`«=¸, J™ê^è•~°}=¸, h K«i„`«=Ú qz„`«=Ú!
=. Éèí∞[OQÆ∞ e @¡xi. 319
Hõ. ~°`«fl=ÚÅ#∞ =∞`å¯O`å, ~°`«fl=ÚÅ#∞ñ |∞K«∞ÛH˘#fl ~°Hõ¯ã¨∞ #∞~°=Ú<£
Ü«∞`«fl=Ú# „=zÛ "≥·zu, Ѩ`«∞flÅ∞ ~°`«fl=ÚÅ∞ñ QÆeyñ „|uH˜u g∞âß ! 320
* Ѩ#flˆQO„^Œ∞Å∞ WÖÏ ã¨#∞fluOKå~°∞. Dâ◊fi~å! =∂ ~°`åflÅ#∂, =∂ HÍO`å~°`åflÅ#∂ JѨÇϨ iOz
=∞=Ú‡Å#∞ D ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» <å<åÉÏ^èÅŒ ∞ ÃÑ\Ïì_∞» . P ^Œ∞+¨μxì D<å_»∞ h=Ù K«OÑ≤ =∂‰õΩ =∞Ǩ#O^ŒO
HõeyOKå=Ù. =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! =∂ =∞}∞Å∞, =∂ ~°=∞}© =∞}∞Å∂ =∞~°Å =∂‰õΩ ^ŒHͯ~°∞. Jaè=O^Œ<åÅ∞
JO^Œ∞HÀ ™êfig∞!
=. =∞#∞=Ù e @¡xi. 321
Hõ. ^Œ∞~°‚Ü«Úx ^≥·`«∞ºñ ÉÁiQ˘x, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡ ¿ã`«∞ =~°æ=Ú =∞~°ÅO
|∂~°‚=Úñ *Ëã≤u "Õ=∞x, =i‚O`«∞=Ú H˘ez „|^Œ∞‰õΩ"å~°=Ú ^Õ"å! 322
* =∞#∞=ÙÅ∞ WÖÏ =∞#q KÕâß~°∞. ^Õ"å! =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å∞ D ^•#=Ùx =Å¡ ^èŒfiOã¨"≥∞ÿ<å~Ú. P
^Œ∞+¨μìx ã¨OǨÏiOz ^èŒ~°‡ã¨O™êªÑ¨# KÕâß=Ù. x#∞fl U=∞x #∞uOK« QÆÅ=Ú? x#∞fl P~åkèOK«@"Õ∞ =∂‰õΩ
r=<å^è•~°=Ú „ѨÉèí∂!
=. „Ѩ*ÏѨ`«∞ e @¡xi. 323
=∞. „Ѩ[ÅO *ËÜ«Ú@ÔH· ã¨$lOzu =∞=ÚO ÉÏ\˜Oz ^≥·`åº[˝KÕñ
„|[ÅO *ËÜ«∞Hõ WO`«HÍÅ=Ú =∞ǨÉèÏ~°O|∞`À #∞O\˜, g∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 91
‰õΩ[#∞<£ =HõΔ=Úñ ri K«OÑ≤uq, ã¨OHÀK«O|∞ ÖË ÔHÅ¡KÀñ
„|[ÅO *ËÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞"å~°=Ú [QÆ^Œƒù„^•Ü«∞=∂}À^ŒÜ«∂! 324
* „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞ WÖÏ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. „ѨÉ∂íè ! Ѩ~O° ^è•=∂! „Ѩ*Ïã¨$+≤ì KÕÜ∞« @OHÀã¨O =∞=Ú‡Å#∞
ã¨$+≤ìOKå=Ù. HÍh D ~åHõΔã¨∞x P[˝=Å¡ „Ѩ*Ïã¨$+≤ì =∂x"ÕÜ«∞=Åã≤ =zÛOk. =∂ =º=ã¨÷‰õΩ ^Œ∞~°=ã¨÷
U~°Ê_çOk. <Õ_»∞ D ^Œ∞~°‡ux QÆ∞O_≥Å∞ peÛ K«Oáê=Ù. WHõ ã¨OHÀK«O ÖˉõΩO_® „Ѩ*Ïã¨$+≤ì KÕã¨∞ÎO\Ï=Ú.
Ö’Hõ HõÖϺ} HÍ~°HÍ! #"≥∂-ã¨∞Î!
=. QÆO^èŒ~°∞fi e @¡xi. 325
Hõ. P_»∞^Œ∞=Ú ˆ~Ü«Úñ |QÆÅ∞O, ÉÏ_»∞^Œ∞=Ú xâß@∞<˘^ŒÌ, ÉÏkèOK«∞, ^ŒÜ«∞O
E_»ñ_»∞, hKÕ [=ÚxO, QÆ∂_≥ =∞Ǩáê`«‰õΩ#‰õΩñ QÆ∞â◊Å=Ú QÆÅ^Õ? 326
* QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ WÖÏ QÍ#O KÕâß~°∞ – ™êfig∞! "Õ∞=Ú ~å„uO |=à◊√§ D ~åHõΔã¨∞x ^ŒQÆæ~° <å@ºO
KÕ¿ã "åà◊§O. QÍ#O KÕ¿ã "åà◊§O. J~Ú<å =∞=∞‡efl ZO`À Ç‘Ï#OQÍ K«∂z ÉÏkèOKÕ"å_»∞ D ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» .
=∞=∞‡efl U<å_»∂ ^ŒÜ«∞`À K«∂KÕ"å_Õ HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ =∞^•O^èŒ∞_»∞ h=Å¡ Ü«∞=∞ѨÙiH˜ ѨOѨ|_®¤_»∞.
Ö’HõOÖ’ =∞Ǩáê`«H˜H˜ =∞OQÆà◊O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^• =∞Ǩ`å‡!
=. Kå~°}∞ e @¡xi. 327
Hõ. Éèí∞=#[# ǨÏ$^ŒÜ«∞ÉèíÅ∞¡ñ_»∞, kq*ËO„^Œ q~Àkè <Õñ_»∞ ^≥ÔQ h KÕ`«<£,
Éèí=~ÀQÆ x=~°ÎHõ =∞QÆ∞, Éèí=^ŒO„Ѷ≤∞Ü«ÚQÆO|∞ñ *Ëi „|kÔH^Œ g∞âß ! 328
* Kå~°}∞Å∞ WÖÏ ã¨Oã¨∞ÎuOKå~°∞ – [QÆnâ◊fi~å! „Ѩ*Ï Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ HõO@‰õΩ_»∂, =∞¿ÇÏO„^Œ∞xH˜
|^ŒÌâ◊„`«∞=Ó, J~Ú# D xâßK«~°∞_»∞ <Õ_»∞ h =Å¡ xi˚OѨ|_®¤_»∞. =∂ HõëêìÅ∞ QÆ>ˇìHͯ~Ú. WHõ ã¨O™ê~°
|O^èŒ q=ÚH˜Îx „Ѩ™êkOKÕ h áê^ŒÑ¨^•‡Å <å„â◊~ÚOz „|`«∞‰õΩ`å=Ú.
=. Ü«∞‰õΔΩ e @¡xi. 329
L. „ÉèíOâ◊=Ú ÖËx h Éèí@∞Å ÉèíOQÆq=Ú‰õΩÎÅ =∞=Ú‡ <≥H˜¯ x
ã¨ûOâ◊Ü«∞=$uÎ k‰õΩ¯Åñ „|Kå~°=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ gñ_»∞, x
„ã≤ÎOâ◊=Ú`À_» gxñ QÆ_»`ÕiÛu, "å Ѩ^Œ =∂<≥ <À K«`«∞
ifiOâ◊u `«`«Îfiâßã¨Hõ! „uq+¨ìѨ=ÚYº! [QÆxfl"åã¨HÍ! 330
* Ü«∞‰õΔΩÅ∞ WÖÏ q#flqOKå~°∞ – [QÆxfl"å™ê! F Nx"å™ê! "Õ∞=Ú h ¿ã=‰õΩÅO. J==∂<åÅ
#∞Oz q=ÚH˜Î á⁄O^•O. D Jã¨∞~°∞_»∞ áêѨO J#∞HÀ‰õΩO_® =∂ Éèí∞*ÏÅ g∞^Œ ZH˜¯ Jxfl k‰õΩ¯Å∂
uiˆQ"å_»∞. g}˜‚ =kèOz =∂ HõëêìÅ∞ Hõ_`
» ~Õ åÛ=Ù. W~°"<·≥ åÅ∞QÆ∞ `«`åÎfiÅ#∂ „Ѩ=iÎOѨ *Ë¿ã =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å!
#=∞ã¨∞ûÅ∞!
92 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. H˜OѨÙ~°∞+¨μ e @¡xi. 331
Hõ. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞! <Õ~°=Ú, H˜O, ѨÙ~°∞+¨μÅ, =∞Å∞ÊÅ=Ú, x#∞fl Éèí∂+≤OѨñQÆ, ^Œ∞
+¨μÊ~°∞+¨μ<£, ã¨HõÅ ã¨∞[# ǨÏ$, `«Ê~°∞+¨μO [OÑ≤uq [QÆ=Ú „|kÔH #nèâß! 332
* H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∞ WÖÏ H©iÎOKå~°∞ – ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∂! Ѩ~°O^è•=∂! "Õ∞=Ú H˜OѨÙ~°∞+¨μÅO, JÅ∞ÊÅO.
h =∂Ǩ`«‡ºO H©iOÎ K«\ÏxH˜ "Õ∞=Ú `«Q∞Æ ^Œ∞=∂ ^Õ"å? t+¨ì tHõ‰Δ Ωõ _≥#· ^Œ∞+¨μxì tH˜OΔ Kå=Ù. Hõ#∞Hõ [QÆ=∞O`å
ã¨r="≥∞Oÿ k.
=. "≥·`åo‰õΩ e@¡xi. 333
Hõ. „uÉèí∞=# â◊„`«∞ñ_»∞ Ѩ_çÜ≥∞#∞, ã¨ÉèíÅO^Œ∞#∞ =∞Y=ÚÅO^Œ∞ [QÆnâ◊fi~°! h
â◊√Éèíw`«=ÚÅ∞ ѨiîOK«∞K«∞, #ÉèíÜ«ÚÅ"≥∞ÿ ã¨OK«iO`«∞ =∂~°Î â◊~°}Ϻ! 334
* "≥`
· åo‰õΩÅ∞ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå~°∞ – ^Õ==ˆ~}Ϻ! P~°Î â◊~}
° Ϻ! =ÚÖ’¡HÍʼnõÄ â◊„`«∞"≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞
Jã¨Îq∞OKå_»∞. WHõ Ü«∞[˝âßÅÖ’, ã¨ÉèÏ"ÕkHõÅÖ’ h g~°QÍ^äŒÅ∞, Ü«∞â’w`åÅ∞ QÍ#O KÕ™êÎO. x~°ƒùÜ«∞OQÍ
=∂ Hõ~°Î=ºO x~°fiÇ≤Ï™êÎO.
=. H˜#fl~°∞ e @¡xi. 335
Hõ. ^èŒ~°‡=Ú ^ŒÅñѨñ_»∞, ÅѶ¨Ú`«~°, Hõ~°‡=Ú ¿ã~ÚOK«∞ =∞=Ú‡ñ QÆÅ∞ëê`«‡‰õΩ ^Œ∞
+¨¯~°∞‡xñ [OÑ≤u, =Ù#fl`«, â◊~°∞‡Å"≥∞ÿ h^Œ∞ ÉèíH˜Î ã¨eÃÑ^Œ=Ú Ç¨Ïs! 336
* H˜#fl~°∞Å∞ WÖÏ q#flqOKå~°∞ : NǨÏs! D ~åHõΔã¨∞_»∞ ^èŒ~°‡O `≥eÜ«∞x =¸~°∞ö_»∞. =∂KÕ`«
Ç‘Ï#"≥∞ÿ# HÍ~åºÅ∞ KÕ~Úã¨∂Î LO_Õ"å_»∞. W@∞=O\˜ HõÅ∞ëê`«∞‡}˜‚, ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ ã¨OǨÏiOKå=Ù. WHõ
ã¨∞Yr=#∞Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú x#∞fl ÉèíH˜Î`À Éèíl™êÎ=Ú.
=. q+¨μ‚¿ã=‰õΩ e@¡xi. 337
L. ã¨Oz`«q„ѨâßѨ=Ú#ñ [O_»xâßK«~°∞ñ_≥·# gx t
H˜ΔOK«∞@ H©_»∞ QÍ^Œ, Hõ$Ѩ ¿ãã≤u gâ◊fi~°, ÉèíH˜Î`À_» ¿ã
qOK«∞@HõO>ˇ "≥·~°=Ú# "ÕQÆ=∞ KÕ~°ñQÆ =K«∞Û x#∞fl h
Ü«∞Oz`«<å~°ã≤OǨÏ`«#∞ =^Œ∞ƒù`«, =∂Ѩ^ŒñÉÏã≤ ~°O^Œé∞<£. 338
* q+¨μ¿‚ ã=‰õΩÅ∞ WÖÏ q#∞uOKå~°∞ : ~°"∞Õ â◊fi~å! ÃѶ∂~°"∞≥ #ÿ q„ѨâßѨO KÕ`« „‰õÄ~°^•#=Ù_≥· [x‡Oz#
D Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx WѨC_»∞ K«OÑ≤, gxH˜ H©_»∞ HÍ^Œ∞ "Õ∞ÖË KÕâß=Ù. ÃѶ∂~åu ÃѶ∂~åÅ∞ KÕã≤# "å_»∞ <Õ_»∞
hKÕuÖ’ =∞~°}O˜ z h ™êxfl^躌 O á⁄O^•_»∞. ™êfig∞! ÉèHí ` Î̃ À HõO>Ë â◊„`«∞`«fiO`À<Õ "ÕQOÆ QÍ x#∞fl KÕ~=° K«∞Û
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 93
##∞ ‰õΩO@∞<åfl=Ú. J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# h #~°ã≤OÇ¨Ï ã¨fi~°∂ѨO K«∂z "Õ∞=Ú `«iOzáÈÜ«∂=Ú. „ѨÉèí∂!
JO^ŒiH© PѨ^ŒÅ∞ `˘Åy P#O^ŒO ÅaèOzOk.
=. W@∞¡ „|Ǩχ~°∞„^ÕO„^Œ ã≤^úŒ ™ê^躌 ѨÙ~°ãû¨ ~°∞Öˇ#· ^Õ==ÚY∞º ÅO^Œé∞ <≥_» QÆey Ü«∞<ÕHõ „ѨHÍ~°O|∞Å
q#∞uOz, ~°O^Œ∞ ~À+¨ q[$OÉèí=∂}∞O _»~Ú# #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ùx _»QÆæéñ *Ë~° "≥éz ÅH©Δ‡^ÕqO
aez ~Ú@¡xi. 339
* D q^èOŒ QÍ „|Ǩχ, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞, =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, ™ê^è∞Œ ºÅ∞ =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`å„Ѩ=ÚY∞Å∞
#~°ã≤OǨÏ^Õ=Ùx „Ѩã¨#flO KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ѨiѨi q^è•Å „áêi÷OKå~°∞. J~Ú<å PÜ«∞# L„QÆ ã¨fi~°∂ѨO
âßOuOK« ÖË^Œ∞. „Ѩã¨#flO HÍÖË^Œ∞. #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°O K«∂z PÜ«∞##∞ ã¨g∞Ñ≤OK«\ÏxˆH
ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ^Õ=`«ÅO`å ÅH©Δ‡^Õqx PǨfixOz WÖÏ q#flqOKå~°∞.
Hõ. ǨÏiH˜O |@ìѨ٠^Õqq, ǨÏi¿ã"å xѨÙ}=∞uq, ǨÏiQÆuq, ã¨^•
ǨÏi~°uq, h=Ù ã¨x #~°, ǨÏi~À+¨=Ú _çOѨ==∞‡! ǨÏi=~°=∞^蕺! 340
* Ö’Hõ[#h! WOk~å^Õg! D PѨ^#Œ ∞ `«ÑÊ≤ Oz h"Õ =∞=∞‡efl ~°HOΔ̃ Kåe. NǨÏiH˜ Ѩ@Ñì Ù¨ ~å}˜q.
ǨÏi„Ñ≤Ü∞« =Ù. Ѩu¿ã"åq^è•#O Ziy# ã¨f=∞`«eq¡ ! =∂ HÀiHõÅ∞ f~°∞Û HõÅÊ=e¡q! =∂ ã≤O¿ÇÏO„^Œ=∞^蕺!
#~°ã≤OǨϙêfiq∞x âßO`«Ñ¨~°K«∞ `«b¡!
=. Jx# xÜ«∞ºH˘x =∞Ǩϟ`«¯O~î`° À_» <å HõÅHõO~îH° Oõ iî #~°HOõ sî~=° Ùx Ü«ÚѨHOõ ~îO° |∞#‰õΩO [x. 341
* Jx JÉèíºi÷OK«QÍ qx ã¨=∞‡uOz PkÅH˜Δ‡ J`«ºO`« Pã¨H˜Î`À #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ã¨xflkèH˜ "≥o¡
K«∂zOk.
ã‘. „Ѩà◊Ü«∂~°¯aO|O|∞ Ѩyk #∞#flk QÍx <≥"≥∂‡=Ú Ñ¨Óˆ~‚O^Œ∞ xÉèí=Ú QÍ^Œ∞,
td tMÏ ã¨OѶ¨∞O|∞ K≥Å∞=Ù ã¨∂ÃÑ_»∞ñ QÍx K«∂_ç¯ „Ѩ™ê^ŒÉèÏã¨∞~°=Ú QÍ^Œ∞,
g~°~“„^•^Œ∞ƒù`å"Õâ◊ "≥ÚÃÑÊ_»∞ñ QÍx Éèí∂i Hõ$áê~°ã¨ ã¨∂ÊùiÎ QÍ^Œ∞,
ÉèíÜ«∞^Œ ^ŒO„ëêìO‰õΩ~° „ѨÉèíÅ∞ QÆÃÑÊ_»∞ñ QÍx ^Œ~°Ç¨Ïã≤`åO|∞*Ï`«O|∞ QÍ^Œ∞,
`Õ. Hõiî# Hõ~° <å~°ã≤OÇ¨Ï q„QÆǨÏ=Ú QÍx, HÍq∞h[# ã¨∞ÅÉèí q„QÆǨÏ=Ú HÍ^Œ∞,
q#flkÜ«Úñ QÍ^Œ∞, `˘e¡ <Õ q+¨μ‚=Å#ñ, QÆ#flkÜ«Úñ QÍ^Œ∞ cè+¨}ÏHÍ~° =∞#∞K«∞. 342
* #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ =^Œ#O „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ ÉèÏ#∞aO|O ÖÏQÍ LOk. HÍh, „Ѩã#¨ fl K«O„^ŒaO|OÖÏQÍ
ÖË^Œ∞. PÜ«∞# K«∂ѨÙÅ∞ Jyfl *ÏfiÅÅ=Öˇ L<åfl~Ú HÍh J#∞„QÆǨÏ=Ú#∞ JOkOK«∞#@∞¡QÍ ÖË=Ù. ™êfiq∞
~°∂ѨO g~°, ~“„^Œ, J^Œ∞ƒù`« ~°™ê"Õâ◊O`À xO_ç LOk HÍh, Jáê~° Hõ$áê~°ã¨ ã¨∂ÊùiÎQÍ ÖË^Œ∞. PÜ«∞#
^ŒO„+¨ìÅ∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# „ѨÉèíÅ∞ "≥eHõ‰õΩ¯`«∞<åfl~Ú. HÍh z~°∞#=ÙfiÅ∞ zOkã¨∂ΠѨ^Œ‡HÍO`«∞Å∞
„Ѩã¨iOK«@O ÖË^Œ∞. Jk Hõiî# Hõ~°¯â◊ #~°ã≤OÇ¨Ï q„QÆǨÏO `«Ñ¨Ê HÍq∞h =∞}∞Å∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ „Ѩã¨#flO
KÕã¨∞H˘<Õ Hõ=∞hÜ«∞ q„QÆǨÏO HÍ^Œ∞. D ~°∂ѨO <Õ#∞ ZѨC_»∂ q#fln HÍ^Œ∞, Hõ#fln HÍ^Œ∞, WO`«
cè+¨}ÏHÍ~°O „ѨÉèí∞=Ù ZÖÏ ^èŒiOKå_»∞? Jx Pâ◊Û~°ºáÈ~ÚOk N ÅH˜Δ‡.
94 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ѨeÔH^Œ #x QÆ=∞Hõ=Úñ Q˘#∞ñ, |eH˜#ñ QÆ_»∞ #Å∞QÆ∞, qÉèí∞ñ_»∞ „Ѩu=K«#=ÚÅO
|Å∞Hõñ_»x xÅ∞K«∞ â◊t=Úd, |Å∞q_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú#ñ [#=Ù ÉèíÜ«∞=Ú#∞ QÆ^Œ∞~°<£. 343
* WO^Œ∞=^Œ# J~Ú# WOk~å^Õq z~°∞#=Ùfi`À NǨÏix ѨÅ∞Hõi^•ÌO J#∞H˘O@∞Ok. ѨÅ∞Hõi¿ãÎ
=∞O_çÑ_¨ `» å_Õ"∂≥ , J_çy# ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ ѨÅ∞Hõ_"Õ ∂≥ Jx ã¨O^ÕÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ K«#∞=Ó,
=∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù ÉèíÜ«∞=¸ HõÅ∞QÆ∞`«∞O_»QÍ ã¨OHÀK«O`À xÅ|_ç áÈ~ÚOk.
=. W@∞¡ #~°Ç¨Ïi~°∂ѨO|∞ "åi[x"åã≤x gH˜ΔOz â◊OH˜Oz âßO`«∞O_≥·# "≥#∞Hõ _»QÆæéˇ^Œ #x
zOuOK«∞K«∞#fl "åi[ ã¨OÉèí=ÙO _» ^ÕÌ=Ùx ~À+¨O|∞ x"åiOѨ x`«~°∞Å HõÅq QÍ ^Œx „ѨǨ¡^Œ∞O
ri ~Ú@¡xÜ≥∞. 344
* ǨÏi„Ñ≤Ü«∞ WÖÏ #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ùx ~°∂ѨO K«∂z ã¨O^ÕÇ≤ÏOz ''™êfiq∞ âßOuOz# `«~°∞"å`«<Õ
ã¨g∞Ñ≤™êÎ#∞—— J#∞H˘#flk. P"≥∞ =∞<ÀÉèÏ=O „QÆÇ≤ÏOKå_»∞ „|Ǩχ. WHõ P ^Õ=Ùx HÀѨO `«yæOK«@O
Z=iH© ™ê^茺=Ú HÍ^Œx, WO^Œ∞‰õΩ „ѨǨ¡^Œ∞_Õ ã¨=∞~°∞÷_»x `«Åz "åxx Ñ≤ez WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. fO„_»=∞QÆ∞ ~À+¨=Ú# g∞, `«O„_ç xq∞`«Î=Ú#ñ [„H˜ ^•~°∞}=¸iÎ<£
"ÕO„_»=Ú q_»∞=ñ_»∞, "≥∞Å¡#, `«O„_ô! j`«Å∞xñ *Ëã≤ ^ŒÜ«∞ ¿ãÜ«∞ñQÆ^Õ! 345
* <åÜ«∞<å! „ѨǨ¡^•! h `«O„_ç HÍ~°}OQÍ K«„H˜ f„=~À+¨O`À L<åfl_»∞. ZO`«‰õÄ P L„QÆ~°∂ѨO
LѨã¨OǨÏiOK«∞H˘x âßOuOK«@O ÖË^Œ∞. "≥∞Å¡QÍ "≥o§ h"Õ ™êfiq∞x K«Å¡Ñ¨~°K«∞ `«O„_ô!
=. Jx# '<ÒñQÍHõ—Ü«∞x =∞ǨÉèÏQÆ=`« âıY~°∞O_»~Ú# ÉÏʼnõΩO_»∞ Hõ~°Hõ=∞ÅO|∞Å∞ =Ú‰õΩoOz
=∞O^ŒQÆ=∞#O|∞# #=∞O^Œ q#Ü«∞ q"ÕHõO|∞Å #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜O [x ™êëêìOQÆ ^ŒO_»
„Ѩ}Ï=∞O|∞ ¿ãã≤# ÉèíHõΠѨ~ånè#∞O_»QÆ∞ #~¸ºâ◊fi~°∞O _®Ö’H˜Oz. 346
* Jx Ѩ^Œ‡ã¨OÉèí=Ù_»∞ J#QÍ<Õ Ñ¨~°=∞ ÉèíHõÎtMÏ=∞}˜ J~Ú# „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ 'JÖψQ—#x q#Ü«∞OQÍ
Hõ~°Hõ=∞ÖÏÅ∞ =Ú‰õΩoOz "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ #~°ã≤OǨϙêfiq∞x ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞. q#Ü«∞q#„=Ú_≥· PÜ«∞#
k=ºáê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕâß_»∞. JѨÙ_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞ „Ѩã¨#∞fl_≥· „ѨǨ¡^Œ∞x
„¿Ñ=∞QÍ K«∂âß_»∞.
L. „áêÉèí= "≥ÚÑ¨Ê #∞`«¯@ Hõ$áê=∞uÜ≥ÿ∞ HõkÜ«∞OQÆñ ri ã¨O
â’aè`« ^Œ$+≤ìã¨OѶ¨∞=ÚÅñ EK«∞K«∞ ÉÏÅ∞x =∞øoÜ«∞O^Œ∞ Ö’
HÍaè#∞`«∞O_»∞ ÃÑ>ˇì #ã¨∞~åO`«‰õΩñ _»∞^Œƒù@HÍÅ ã¨~°Ê cè
`åÉèíÜ«∞ ^•#â◊ã¨Î=Ú ##~°æà◊ =∞OQÆà◊ ¿ÇÏ`«∞Ç¨Ï ã¨Î=Ú<£. 347
* #~°ã≤OǨÏ=¸iÎ =∞#ã¨∞Ö’ Hõ~°∞}Ï~°ã¨O Lá⁄ÊOyOk. ÉÏÅ∞}˜‚ ^ŒQÆæ~°‰õΩ Ñ≤eKå_»∞.
"å`«ûźѨÙ~°ã¨û~°OQÍ K«∂ã¨∂Î – HÍÅã¨~°Ê ÉèíÜ«∞=Ú#∞ `˘eyOKÕ, x`«º=∞OQÆà◊O HõeyOKÕ, „Ѩâ◊ã¨Î"≥∞ÿ#
`«# ǨÏã¨ÎO`À „ѨǨ¡^Œ∞x =∞ã¨ÎHÍxfl PáêºÜ«∞OQÍ xq∞~å_»∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 95
=. W@∞¡ ǨÏiHõ~㰠ʨ ~°≈#O|∞# ÉèÜ
í ∞« q~°ÇÏ≤ `«∞O_»∞#∞, „|Ǩχ *Ï˝# ã¨ÇÏ≤ `«∞O_»∞#∞, |∞ÅH˜`^« ÇÕ ï¨ O_»∞#∞,
ã¨=Ú`«Ê#fl ã¨O`À+¨ ÉÏ+¨Êã¨eÅ^è•~å ã¨=¸Ç¨ïO_»∞#∞, „ÉË=∂uâ◊Ü«∞ QÆ^Œæ^Œ ÉèÏ+¨}∞O_»∞#∞,
q#Ü«∞q"ÕHõ Éè∂í +¨}∞O_»∞#∞, <ÕHÍ„QÆz`«∞OÎ _»∞#∞, ÉèHí Θ Ѩ~åÜ«∞`«∞OÎ _»∞#∞ #~Ú Ü«∞ ^Õ=Ì Ùx K«~} °
Hõ=∞ÅO|∞Å∞ ^Œ#ǨÏ$^ŒÜ∞« O|∞# xeÑ≤H˘x Hõ~H° =õ ∞ÅO|∞Å∞ =Ú‰õΩoOz ~Ú@¡x q#∞uOK≥.348
* #~°ÇϨ i ǨÏã¨ãΠʨ ~°≈`À „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH˜ ÉèÜ
í ∞« O áÈ~ÚOk. „|Ǩχ*Ï˝#O HõeyOk. ^ÕÇϨ O ѨÙÅH˜OzOk.
ã¨O`À+¨ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ ÃÑÅ∞¡aHÍ~Ú. PáêºÜ«∞`«`À HõO~î°O QÍ^ŒækHõ =∞~ÚOk. q#Ü«∞q"ÕHÍÅ∞ =∞iO`«
â’Éèí HõeyOKå~Ú. z`«ÎO UHÍ„QÆ`« á⁄OkOk. ÉèíH˜Î Ѩ~°=à◊√§ „`˘H˜¯Ok. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ǨÏ$+‘ˆHâ◊√x
Ѩ^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ѨkÅѨ~°K«∞H˘x Hõ~°Hõ=∞ÖÏÅ#∞ =Ú_çz „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ WÖÏ „Ѩã¨∞ÎuOKå_»∞.
-: „ѨǨ¡^Œ∞ñ_»∞ #~°ã≤OÇ¨Ï =¸iÎx ã¨∞ÎuOK«∞@. :-
=∞. J=∞~°∞Öò ã≤^Œ∞úÅ∞ ã¨OÜ«∞g∞â◊fi~°∞Å∞ „|Ǩ‡^Œ∞Öò ã¨`å`«Ê~°º z
`«Î=ÚÅ<£ x#∞fl |Ǩï„ѨHÍ~°=ÚÅ x`«ºO|∞<£ qKåiOz áê
~°=Ú =Ú@ì<£ #∞u¿ãÜ«∞ <ÀѨ~°ñ@, <Õ ~°HõΔ ã¨Î#∂AO_», QÆ
~°fi =∞^À„k‰õΩÎñ_», ÉÏÅ∞ñ_»<£, [_»=∞u<£, =i‚OѨ â◊‰õΩÎO_»<Õ? 349
* [QÆnâ◊fi~å! J=∞~°∞Å∂, ã≤^∞Œ ÅÌ ∂, =ÚhO„^Œ∞Å∂, „|Ǩ‡^Œ∞Å∂ „ѨQÍ_èH» ÍOHõ`
Δ À x#∞fl x`«º=¸
J<ÕHõ q^è•Å P~åkè™êÎ~°∞. h QÆ∞}ÏÅ∞ QÍ#O KÕ™êÎ~°∞. HÍh ã¨OѨÓ~°‚OQÍ x#∞fl `≥Å∞ã¨∞H˘x, ã¨=∞„QÆOQÍ
h QÆ∞}ÏÅ#∞ Jaè=i‚OK« ÖË~°@! WHõ <Õ#∞ ZO`«? JO^Œ∞Ö’ Jã¨∞~°∞x P`«‡A}˜‚. QÆifi+≤ªx, ÉÏÅ∞}˜‚,
=¸~°∞ö}˜‚. x#∞fl H©iÎOK«@O <å‰õΩ J™ê^茺O Hõ^• „ѨÉèí∂!
=∞. `«Ñ¨=Ú<£ =Oâ◊=Úñ ^Õ[=Ú<£ „â◊√`«=Ú ™œO^Œ~°ºO|∞ #∞^ÀºQÆ=Ú<£
xѨÙ}`«fiO|∞ñ „|`åѨ áœ~°∞+¨=ÚÅ∞<£ xëêª|ńѨ[˝Å∞<£
[ѨǨϟ=∞O|∞Å∞ñ *ÏÅ gâ◊fi~°! Éèí=`«ûO`«∞+≤ìÔH· ^ŒOu Ü«¸
^äŒÑ¨Ùñ [O^ŒO|∞# ÉèíH˜ÎKÕÜ«∞ =ÅÜ«ÚO ^•`«Ê~°º ã¨OÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·. 350
* Dâ◊fi~å! x#∞fl ã¨O`À+¨ Ѩ~°z ™êÜ«Ú[ºO á⁄O^Œ\ÏxH˜ „Ѩ`åѨ, áœ~°∞ëêÅ∞ ѨxH˜~å=Ù.
™œO^Œ~åºÅ∂, ã¨`å¯~åºÅ∞ ã¨iáÈ=Ù. ѨÙ}ϺÅ∂, <≥Ñ· Ù¨ }ϺÅ∞ ѨxKÕÜ∞« =Ù. [Ѩ, `«áêÅ∞, "Õ^•^躌 Ü«∞<åÅ∂
=$^ä• ‰õΩÅ`«`åÎfiÅ∞ ‰õΩ^Œ~=° Ù. „Ѩ*Ï˝|ÖÏÅ∂, xëêªxÜ«∞=∂Å∂ x~°~H÷° Oõ . ѨÓ~°fiO QÆ*OË „^Œ∞_»∞ Jq∞`«"∞≥ #ÿ
ÉèíH˜Î`À<Õ x#∞fl "≥∞Ñ≤ÊOKå_»∞. HÍ|\˜ì ÉèíH˜Î XHõ¯>Ë x#∞fl ã¨O`«∞+≤ì Ѩ~°KÕ ™ê^èŒ#O. ÉèíH˜Î XHõ¯>Ë â◊H˜Î xKÕÛn,
=ÚH˜Î xKÕÛn! =∂#=Ù_»∞ J@∞=O\˜ ÉèíH˜Îx Pã¨H˜Î`À JÅ=~°K«∞HÀ"åe.
96 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. J=∞Å*Ï˝# ã¨∞^•# ^èŒ~°‡~°u ã¨`«ºHΔÍOu x~°‡`«û~°
`«fi=ÚÅ<£ Ü«∞[˝`«áÈ-#ã¨∂Ü«∞Åñ QÆ_»∞<£ ^ŒiÊOK«∞ ^è•„fã¨∞~À
`«Î=ÚHõO>ˇ<£ â◊fiѨK«∞O_»∞ =ÚY∞ºñ_»∞ =∞<À-~°÷„áê} "åHõ¯~°‡=ÚÖò
ã¨=∞`«<£ x#∞fl #~ÚOK≥<Õx x[=Oâ◊ NHõ~°∞O _Òñ ^Œ∞k<£. 351
* „ѨÉèí∂! x~°‡Å*Ï˝#O, ^•#O, HΔÍOu, âßOu, ã¨`«ºÉèÏ+¨}O, ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«fiO, Jã¨∂Ü«∞ÖËx
ǨÏ$^ŒÜ«∞O, Ü«∞[˝O, `«Ñ¨â◊≈H˜Î – W=hfl LO_ç QÆifiOKÕ „ÉÏǨχ}∞x HõO>Ë „uHõ~°}â◊√kúQÍ ã¨=∞^Œ$+≤ì`À
x#∞fl ¿ãqOKÕ K«O_®Å∞_»∞ L`«Î=Ú_»∞. "å_»∞ h ™êxfl^茺O á⁄Ok `«# =Oâ◊O "≥Ú`åÎxH˜ â’Éèí Hõey™êÎ_»∞.
ã‘. JA˝O_»∞ ¿ãã≤# Ü«∂~å^èŒ#=ÚÅñ *ËѨ@ìñ _ôâ◊fi~°∞ñ_»∞ Hõ$áêà◊√ñ _»QÆ∞@ñ
*ËѨ@∞ì <˘HõKÀ@ ã≤^Œú g∞â◊fi~°∞#‰õΩ #~°÷O|∞ ÖˉõΩO_»∞, #`«ñ_»∞ ѨÓ~°∞‚ñ
_≥·# #~°÷=Ú bâ◊fi~å~°Ê}O|∞Å∞ QÍñQÆñ *ËÜ«Ú@ ^èŒ~°‡O|∞ ¿ãÃã<Õx
#^ŒÌO|∞ñ Ez# #oHõÅÖÏ=∞O|∞ „ѨuaOa`«O|QÆ∞ Ѩyk =∞~°Å
`Õ. #~°÷=ÚÅ∞ ^ÀñK«∞ñ, QÍ=Ù# #kèHõ|∞kú, ÉèíH˜Î¿ãÜ«∞OQÆ =ÅÜ«Ú#∞, ÉèíH˜Î QÍx
"≥∞K«Ûñ _»~°÷O|∞ ÖÁã¨ñÔQ_»∞ "Õ∞~°ÅO^Œ∞ñ, |~°=∞ Hõ~°∞}∞O_»∞ ǨÏiÉèíH˜Î ÉÏO^èŒ=ÙO_»∞. 352
* J*Ï˝x KÕã≤# JѨ~å^è•Å∞ JdÖËâ◊fi~°∞_»∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞_»∞. PÜ«∞# ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞.
ã¨~°fiQÆ∞}Éèí„^Œ∞_»∞. HÍx H˘O^Œ~°∞ KÕã≤# `«Ñ¨CʼnõΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® tH˜Δ™êÎ_»∞. ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ Dâ◊fi~°∞_»∞
J~°÷OHÍ_»∞. PÜ«∞# ѨiѨÓ~°∞‚_»∞. HÍ|\˜ì Ѷ¨e`«=Ú#∞ Dâ◊fi~å~°Ê}O KÕÜ«∞@O ^èŒ~°‡O! P q^èŒOQÍ
KÕã≤#>ˇÂ¡`Õ J^ŒÌOÖ’ =ÚYO HõxÊOz#O`« ã¨Ê+¨ìOQÍ =∂#=ÙxH˜ Ѩ~°=∂~°÷O QÀK«iã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì =∞Oz
=∞#ã¨∞û`À ÉèíH˜Î ‰õΩ^Œ∞~°∞ÛHÀ"åe. P ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞x P~åkèOKåe. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèíH˜ÎH˜ |O^èŒ∞=Ù. P
™êfiq∞ ÉèHí xΘ `«Ñʨ ã¨OѨ^ÅŒ #∞ "≥∞K«Û_»∞. ^ŒiKÕi# "åi HÀiHõÅ#∞ f~°Û@OÖ’ PÜ«∞# ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_»∞.
h"Õ P ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù.
Hõ. HÍ=Ù# #Å∞Êñ_», ã¨Oã¨∞Îuñ, QÍqOK≥^Œ "≥éѨ٠ÖËHõ HõÅ<Õ~°∞ѨÙ#<£
h=~°‚#=Ú# =ÚH˜ÎH˜ñ, É’=Ù #q^Œº#∞ [~ÚOz ѨÙ~°∞+¨μñ _»#O`å! 353
* J#O`å! Pk^Õ"å! <Õ#∞ JÅ∞Ê}˜‚. <å‰õΩ#fl H˘kÌ *Ï˝#O`À ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩO_® ã¨Oã¨∞ÎuH˜
™êǨÏã≤ã¨∞Î<åfl#∞. <å „áê~°÷# =∞xflOK«∞. ^Õ"å! ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ˆH=ÅO h QÆ∞}ÏÅ∞ H©iÎOz, J*Ï˝#=Ú#∞
[~ÚOz ÔH·=ź=Ú#∞ JO^Œ∞HÀQÆÅ_»∞.
ã‘. ã¨`åÎfiHõ~°∞ñ_»"≥·# 㨈~fiâ◊!, h Ü«∂[˝ t~°=ÚÅ x_»∞H˘x KÕÜ«Ú"å~°∞
„|Ǩ‡^Œ∞ Å=∞~°∞Å∞ ÉèíÜ«∞ =∞O^Œ∞K«∞<åfl~°∞ h cè+¨}ÏHõ$u <Õñ_»∞ K«∂z
~À+¨O|∞ =∂#∞, h ~°∞z~° q„QÆǨÏ=ÚÅ∞ HõÖϺ}Hõ~°=ÚÅ∞ QÍx cèu
Hõ~°=ÚÅ∞ QÍ=Ù Ö’Hõ=ÚʼnõΩ, =$tÛHõ Ѩ#flQÆO|∞Å ÉèíOy ÉèíÜ«∞=Úñ *ËÜ«Ú
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 97
`Õ. #ã¨∞~° =∞iÌOzuq, ™ê^èŒ∞ǨÏ~°¬ =∞Ü≥∞º, #=`«iOz# Ѩx néˇ #Å∞Hõ ÜÕ∞Å?
HõÅ∞+¨Ç¨iq ã¨O`À+¨HÍi =#∞K«∞, x#∞flñ ^ŒÅñ`«∞~°∞ Ö’‰õΩÅ∞ x~°‡ÖÏ`«‡! 354
* 㨈~fiâ◊fi~å! h=Ù ã¨`«ÎfiQÆ∞} „Ѩ^è•#∞_»=Ù. h P[˝Å∞ `«Å ^•Å∞Û „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ D<å_»∞ h
cè+} ¨ ÏHõ$u K«∂ã≤ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞. âßOuOK«∞ ™êfig∞! h ã¨∞O^Œ~° ã¨fi~°∂áêÅ∞ Ö’HÍxH˜ HõÖϺ}HÍ~°HÍÅ∞!
ÉèíH˜Î„¿Ñ~°HÍÅ∞! JO`ÕHÍh ÉèíÜ«∞OHõ~åÅ∞ HÍ=ÙHõ^•! áê=ÚÖÏQÍ, `ÕÅ∞ÖÏQÍ „ѨuHõΔ}O „Ѩ[ʼnõΩ ÉèíÜ«∞O
HõeyOz# áêáê`«∞‡_≥·# ~åHõΔ¿ãO„^Œ∞x Ѩi=∂~åÛ=Ù. ã¨HõÅ[#∞ʼnõΩ ã¨O`À+¨O ã¨=∞‰õÄiOk. J=`å~°
„ѨÜ∂≥ [#O ã≤kOú zOk Hõ^•! D ã¨O`À+¨ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO`« P„QÆÇϨ O ZO^Œ∞‰õΩ? x~°‡ÖÏ`å‡! h~°*ÏHΔÍ!
„Ѩ[Å∞ x~°O`«~°O x#∞fl HõÖϺ}Hõ~°∞_»=h, HõŇ+¨Ç¨Ï~°∞_»=h ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
=∞. Y~°^ŒO„ëêì „Éèí∞‰õΩ\© ã¨\Ï#YÜ«Ú #∞„QÆ^è•fi#Ü«Ú<£ ~°HõÎ ˆH
ã¨~°Ü«Ú<£ n~°…`«~åO„`«=∂eHõÜ«Ú ÉèÏã¨fi<Õfl„`«Ü«Ú<≥·fl# h
#~°ã≤OǨHõ$uñ Ez <Õ "≥é=ñ, |∂~°‚„‰õÄ~° ^Œ∞~åfi~° ^Œ∞
~°ƒù~° ã¨O™ê~°^Œ"åyflH˜<£ "≥é`«∞, h áê^•„â◊Ü«ÚO *ËÜ«∞"Õ! 355
* ™êfig∞! ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÀ~°Å∂, Hõ#∞ÉÁ=∞Å∂, [_»Å∂, QÀà◊¥§, h cèHõ~° ^èŒfi#∞Å∂, ~°HõÎ~°Ol`«
ˆHã¨~åÅ∂, Jyfl<Õ„`åÅ∂, h "≥∞_»Ö’x „¿ÑQÆ∞Å ^ŒO_»Å∂ g@xfl\˜`À L#fl h L„QÆ#~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ѨO
K«∂z <Õ#∞ ZO`«=∂„`«=¸ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#» ∞. HÍh ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ n, Éèií OѨ~åxn, „‰õÄ~°"∞≥ #ÿ n, xHõ$+¨"ì ∞≥ #ÿ n
J~Ú# ã¨O™ê~° ^Œ"åyflx K«∂z=∂„`«O <Õ#∞ =}H˜áÈ`«∞<åfl#∞. Hõ~°∞}˜Oz h K«~°}ã¨xflkèÖ’ <å‰õΩ
â◊~°}∞ „Ѩ™êkOK«∞!
=. ^Õ"å! ã¨HõÅÜ≥∂#∞ÅO^Œ∞#∞ ã¨∞YqÜ≥∂QÆ ^Œ∞óYã¨OÜ≥∂QÆ ã¨O[x`«Oɡ·# â’HÍ#ÅO|∞# ^ŒO^Œ
ǨϺ=∂#∞O_»<≥·, ^Œ∞óY x"å~°HõO|∞ QÍx ^ÕǨ^Œºaè=∂#O|∞# "≥∂Ç≤Ï`«∞O_»<≥· Ѩi„Éèíq∞OK«∞K«∞#fl
ÜÕ∞#∞ <å‰õΩO „aÜ«ÚO_»=Ù ã¨Y∞O_»=Ùñ |~° ^Õ=`«=Ù <≥·# h Ü≥ÚHõ¯ „|Ǩχw`«O|∞Å~Ú# bÖÏ
=`å~° Hõ^ä•qâı+¨O|∞Åñ |iî~ÚOK«∞K«∞ ~åQÍkx~°∞‡‰õΩÎO_»<≥· ^Œ∞óY ѨÙO[O|∞Åñ ^Œi~ÚOz
Éè=í nÜ«∞ K«~} ° Hõ=∞Š㨇~°} ¿ã"å xѨÙ}∞Öˇ#· Éè‰í Ωõ ÅÎ O *Ëi Ü«ÚO_≥^,Œ ÉÏÅ∞xñ ^Œe^¡ OŒ „_»∞Å∞#∞,
~Àyx "≥^· ºŒ ^Œ`OΫ |~Ú# Ü«∞ø+¨^OŒè |∞#∞, ã¨=Ú„^ŒO|∞# =ÚxOÔQ_ç"åx <å=Ü«Ú#∞ ^ŒH¯õ <˘~°∞Å∞
~°H˜ΔOѨ<Õ~°x `≥éOQÆ∞# ã¨O™ê~°`åѨ`«O`«Ñ¨º =∂#∞O_≥· h KÕ`« #∞¿ÑH˜Δ`«∞O_»~Ú# "åx #∞^ŒúiOѨ
h=Ù ^ŒHõ¯ ##∞ºO_»∞ ã¨=∞~°∞÷O_»∞ QÍñ_»∞, [QÆO|∞Å <≥=fiO_Õq∞ Hõ$`«ºO|∞ <≥=fixKÕ`«O „ÉËi`«∞O_≥·
ÜÕ∞~ÚO„kÜ«∞O|∞ÅO *Ëã≤ ÜÕ∞q∞\˜H˘é‰õΩ <≥=fixH˜ ã¨O|OkèÜ∞ÿ≥ ÜÕ∞ ã¨Å÷ O|∞# <Õ ã¨=∞Ü«∞O|∞#O
^Õq∞ ~°∂ѨO|∞# <Õ QÆ∞}O|∞# #Ѩ~°Oɡ·# [#HÍk ÉèÏ=O|∞# #∞`åÊkOz Ѩ~°O|~Ú# „|Ǩ‡k
ÉèÏ=O|∞# ~°∂áêO`«~O° |∞ <˘OkOK«∞#\˜ì qq^èŒ „ѨHÍ~°O|∞ ÅxflÜ«Ú x`«º=Ú‰õΩOÎ _»=Ù ~°H‰Δõ Ωõ O_»=Ù
<≥·# h=, h Ü«∞Oâ◊Oɡ·# |∞~°∞+¨μxH˜ h Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞#ñ QÍÅO|∞KÕ`«O „ÉËi`« Ü≥ÿ∞ Hõ~°‡=∞Ü«∞O
|∞#∞ |ÅÜ«Ú`«O|∞#∞ „|^è•#eOQÆ=Ú#∞ <≥·# =∞#O|∞#∞ h =∂Ü«∞ ã¨$l~ÚOK«∞, #q^•ºiÊ`«
qHÍ~°O|∞#∞, "Õ^ÀHõÎHõ~°‡ „Ѩ^è•#O|∞#∞, ã¨O™ê~° K«„HÍ`«‡HõOɡ·# ~¸ =∞#=Ú# x#∞fl ¿ãqOѨHõ
98 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
xÜ«∞q∞Oz `«i~ÚOѨ <˘Hõ¯O_»∞#∞ ã¨=∞~°∞÷O_»∞ ÖËñ_»∞, q*Ï˝#xi˚`« |∞kú QÆ∞}∞O_»=Ù h=Ù, h
=Å# =jHõ$`«HÍ~°º ™ê^èŒ# â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# HÍÅO|∞ =∂Ü«∞`À_»O QÆ∂_» ëÈ_»â◊qHÍ~°Ü«ÚHõÎO|~Ú#
ã¨O™ê~° K«„HõO|∞ñ *ËÜÚ« K«∞O_»∞, ã¨O™ê~°^•= ^ŒÇϨ # `«O`«Ñº¨ =∂#∞O_»#QÆ∞ ##∞fl ~°HOΔ˜ ѨÙ=Ú.356
* ^Õ"å! [#‡[#‡ÅÖ’ ã¨∞MÏxH˜ qÜ≥∂QÆO, ^Œ∞óMÏxH˜ ã¨OÜ≥∂QÆO HõÅ∞QÆ∞`«∂<Õ LOk. JO^Œ∞=Å¡
<åÔHѨC_»∂ â’Hõ"Õ∞ „áêÑ≤Îã¨∂Î LOk. P â’HÍyfl ##∞fl xÅ∞=Ù<å HÍeÛ"Õã¨∂Î LOk. ã¨∞Y=Ú#∞ W=fi^Œx
`≥eã≤‰õÄ_® D ^ÕǨÏO g∞^Œ Jaè=∂#O =^ŒÅ ÖˉõΩO_® "≥∂ǨÏO`À u~°∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. W@∞=O\˜ <å‰õΩ
„Ñ≤Ü«Ú_»=Ù, ã¨Y∞_»=Ù, Ѩ~°^Õ=`«=Ù h"Õ! „|Ǩχ w`åÅ~Ú# h bÖÏ=`å~° qâıëêÅ∞ x~°O`«~°O Ѩiîã¨∂Î
HÀiHõÅ #∞Oz q=ÚH˜Î á⁄Ok, ^Œ∞óY=ÚÅ#∞ Ju„Hõq∞Oz h K«~°}Hõ=∞Å ¿ã=KÕ¿ã Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤
LO\Ï#∞.
ÉÏÅ∞}˜‚ "åx `«e¡^ŒO„_»∞Å∂, ~Àyx "≥·^Œ∞º_çKÕÛ B+¨^èŒ=¸, ã¨=Ú„^Œ=∞QÆ∞fl_≥·# "åxx <å"å, HÍHõ
=∞Ô~=fi~°∞ ~°H˜Δ™êÎ~°∞? JÖÏ<Õ ã¨O™ê~°`åѨ `«Ñ¨ÙÎÖˇ·# "åà◊§#∞ h"Õ HÍáê_®e. h KÕ`« WO`«HÍÅO L¿ÑHõΔ
KÕÜ«∞|_®¤#∞. WѨÊ\˜ÔH·<å Hõ~°∞}˜OK«∞. h=Ù `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ_»∞ ##∞fl L^ŒúiOK«ÖË_»∞. [QÆ`«∞ÎÖ’ Z=_»∞, U
HÍ~°ºO, Z=i „¿Ñ~°}`À, U WO„kÜ«∂Å=Å¡, ^ÕxHÀã¨O, Z=iH˜ ã¨O|OkèOz, U ã¨Å÷ OÖ’, U ã¨=∞Ü«∞OÖ’,
U ~°∂ѨOÖ’, U QÆ∞}O =Å¡ – <≥~°"Õ~°∞™êÎ_À, WÇ¨Ï Ö’HõOÖ’ [#Hõ ÉèÏ"åxH©, Ѩ~°Ö’HõOÖ’ „|ǨχÉèÏ"åxH©
~°∂áêO`«~°O á⁄OkOKÕ P qq^èŒ „ѨHÍ~åÅ∂ h"Õ! ã¨=∞ã¨Î=¸ h"Õ. h=Ù x`«º =Ú‰õΩÎ_»=Ù. h=Ù ã¨`«º
~°HõΔ‰õΩ_»=Ù.
h JOâ◊"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞+¨μxÖ’ h J#∞„QÆǨÏO =Å¡ HÍÅ„¿Ñi`«=¸, Hõ~°‡=∞Ü«∞=¸, |ÅÜ«Ú`«=¸,
„Ѩ^è•#eOQÆ=¸ J~Ú# =∞#ã¨∞û#∞ h =∂Ü«∞ ã¨$+≤ìã¨∞ÎOk. D =∞#ã¨∞û Jq^•ºiÊ`« qHÍ~°=¸, "Õ^ÀHõÎ
Hõ~°‡„Ѩ^è•#=¸, ã¨O™ê~°K«„HÍ`«‡Hõ=¸ J~Ú#k. W@∞=O\˜ D =∞#ã¨∞û`À x#∞fl ¿ãqOK«‰õΩO_®
`«iOK«QÆÅ ã¨=∞~°∞÷_»∞ Z=_»∂ ÖË_»∞. ÉèíQÆ"å<£! h=Ù q*Ï˝#O KÕ`« |∞kúQÆ∞}=Ú#∞ [~ÚOz#"å_»=Ù.
HÍ~°º HÍ~°}â◊HxΘ HÍÅO h =Å#<Õ =â◊O KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok. D 'HÍÅO— =∂Ü«∞`À Hõeã≤ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞q^è=Œ ÚÖˇ#·
qHÍ~åÅ`À ‰õÄ_ç# D ã¨O™ê~° K«„Hõ=Ú#∞ xi‡Oz „uѨC`«∂ LO@∞Ok. <Õ#∞ D ã¨O™ê~° ^•"å#ÅOÖ’
Ѩ_ç =∂_çáÈ`«∞<åfl#∞. Ö’Hõ~°HΔÍ=∞}©! ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞!
ã‘. [#∞Å∞ kHÍÊÅ∞~° ã¨OѨ^•Ü«ÚifiÉèí==ÚÅ∞ QÀ~°∞^Œ∞~°∞ Éèí=ºO|∞ Å#∞K«∞,
#q Ü«∞O`«Ü«Ú#∞ ~À+¨Ç¨ã¨[$Oaè`«"≥∞ÿ# =∂ `«O„_ç ÉÁ=∞=Ú_ç =∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤
qǨÏ`«O|∞ ÅQÆ∞,#\˜ì g~°∞O_»∞ h KÕ`« xq∞+¨=∂„`«O|∞# <Õñ_»∞ =∞_çÃãñ,
QÍ=Ù# „^èŒ∞==ÚÅ∞ QÍ=Ù „|Ǩ‡^Œ∞Å NqÉèí=O|∞Å∞ rq`«=ÚÅ∞ñ,
`Õ. QÍÅ~°∂Ѩ‰õΩñ_»QÆ∞ #∞~°∞„Hõ=Úx KÕ`«, q^Œo`«=Ú ÅQÆ∞, xÅ∞==Ù "ÕÜ«Ú <ÕÅ?
~Ú`«~° "Õ∞<˘Å¡ hg∞ñk Ü≥∞é∞Hõ Q˘O`«, QÆeyÜ«Ú#flk H˘Å∞`«∞ñ yOHõ~°∞ñ_» #QÆ∞K«∞. 357
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 99
* ^Õ"å! Ö’HõOÖ’ [#∞Å∞ kHÍÊʼnõΩÅ ã≤~ã° O¨ Ѩ^ÅŒ ∂, PÜ«Ú~å~ÀQͺÅ∂, "≥É· "íè åÅ∂, ã¨`åºÅ#∞H˘x
"å\˜<Õ HÀ~°∞H˘O\Ï~°∞. HÍh W=hfl =∂ `«O„_ç Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ~À+¨, Ǩ™êÅÖ’ ѨÙ\˜ì# „Éèí∂ÉèíOQÆO`À
<åâ◊# =∞ÜÕ∞º"Õ! J@∞=O\˜ |Å=O`«∞_» ##∞H˘<Õ g~°∞}Ë‚ h=Ù x"Õ∞+¨OÖ’ YO_» YO_®Å∞QÍ YO_çOz"Õâß=Ù.
Hõ#∞Hõ „|Ǩ‡k r=ÙÅ rq`åÅ∂, ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∂ âßâ◊fi`åÅ∞ HÍ=Ù. Wq HÍÅ~°∂ѨOÖ’ "≥∞kÖË q+¨μ=‚ ÙKÕuÖ’
HõxÑ≤OK«‰õΩO_® #tOzáÈ`å~Ú. Wq xeKÕq HÍ=Ù. "Õ~Ú =∂@ÖˇO^Œ∞‰õΩ? ™êfig∞! <å‰õΩ WHõ Ug∞ =^Œ∞Ì.
h g∞^Œ <å‰õΩ H˘O`« ÉèíH˜Î, *Ï˝#O ‰õΩki LOk. HÍ|\˜ì <Õ#∞ ¿ã=‰õΩ}ˇÂ‚ x`«ºO x#∞fl ¿ãq™êÎ#∞.
=∞`«ÎHÀH˜Å=Ú.
ZO_»=∂=ÙÅ=O\˜ Éèí„^Œ=Ú ÖˇÅ¡ ™ê~°÷=Ú ÅOK«∞ =∞
~°∞κO_»∞ ~ÀQÆx^è•# ^ÕǨÏ=Ú`À q~°‰õΩÎñ_»∞ QÍHõ Ü«Ú
^ŒÌO_»=∞#‡^äŒ=Ç≤Ïfl <≥ѨC_»∞ñ ^ŒÑ¨ÙÎñ_≥· Ü≥ÚHõ<åñ_»∞ñ *Ë
~°O_»∞ áê~°=Ú ^Œ∞+¨ì™œYº Ѩ~°OѨ~å„Hõ=∞}O|∞#<£. 358
* Dâ◊fi~å! ZO_»=∂=ÙÅ=O\˜ ã¨∞MÏÅ∂, Éè’QÍÅ∂ W"Õ rq`« Ѩ~=° ∂=kè J#∞‰õΩO\Ï_»∞ =¸~°∞_ö ∞» .
D`«x ^ÕǨÏO ^Œ∞óY Éèí∂~Ú+¨ªO. ~ÀQÆ„QÆã¨ÎO. J~Ú<å㨈~, q~°H˜Î á⁄O^Œ‰õΩO_® „Ѩ[fieOKÕ HÍ=∂yflÖ’
Ѩ_ç `«Ñ≤OzáÈ`«∂ LO\Ï_»∞. "å_»∞ D ^Œ∞+¨ì™œYº Ѩ~°OѨ~° ^•\˜ U XHõ¯<å\˜H© f~°=Ú#∞ KÕ~°ÖË_»∞.
L. N=∞Ç≤ÏàÏ=∞¿ÇÏâ◊! ã¨~°ã‘~°∞ǨÏQÆ~°∞ƒùÅÔH·# h =∞Ǩϟ
^•Ì=∞Hõ~°O|∞KÕ #ÉèíÜ«∞^•#=Ú ¿ãÜ«∞=Ù, <Õ#∞ ÉÏÅ∞ñ_»O
^•=∞㨠=Oâ◊ ã¨OÉèí=ÙO_», ^≥·`«∞ºñ_», #∞„QÆ~°*’QÆ∞}∞O_» x
ã‘û=∞ ^ŒÜ«∞O QÆ~åO|∞[=Ú j~°¬=Úñ *Ë~°∞Û@ KÀ^Œºg∞â◊fi~å! 359
* qâıfiâ◊fi~å! h ã¨xflkèH˜ NÅH˜Δ‡ =zÛOk. =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞ =KåÛ_»∞. q^è•`« qKÕÛâß_»∞. J~Ú<å
"åà◊¡Ö’ U XHõ¯iH© h k=º ǨÏã¨ÎO`À JÉèíÜ«∞O W=fiÖË^Œ∞. <Õ <å ÉÏÅ∞}˜‚. `å=∞ã¨QÆ∞}O`À ‰õÄ_ç#
^Œ#∞[=Oâ◊OÖ’ [x‡Oz#"å}˜‚. ^≥·`«∞º}˜‚. J`«ºO`« ~°*’QÆ∞}^Œ∂+≤`«∞}˜‚ – J@∞=O\˜ <å t~°ã¨∞û g∞^Œ
Jáê~°"≥∞ÿ# Hõ$Ѩ`À h k=ºÇ¨Ïã¨ÎO LOz nqOKå=O>Ë Wk KåÖÏ Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk „ѨÉèí∂!
=. =∞Ǩ`å‡! ã¨∞[#∞Å~Ú# „|Ǩ‡^Œ∞ÅO^Œ∞#∞, ^Œ∞~°˚#∞Öˇ·# =∂Ü«∞O^Œ∞#∞ ¿ã"å#∞~°∂ѨO|∞#O
|HΔÍѨHõΔO|∞Å∞ ÖËHõ HõÅÊ=$HõΔO|∞ K«O^ŒO|∞# Ѷ¨Å„Ѩ^•#O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞=Ù, HõO^Œ~°Êã¨"Õ∞`«O|QÆ∞
ã¨O™ê~° ‰õÄѨO|∞#O QÆ∂Å∞K«∞#fl =¸_è» [#∞ÅO QÆ∂_ç ‰õÄÖˇ_ç <Õ#∞ Éèí=nÜ«∞ Éèí$`«∞ºO_»QÆ∞
<å~°^Œ∞x Ü«∞#∞„QÆǨÏO|∞#O *Ëã≤ h Hõ$Ѩ‰õΩñ ÉÏ„`«∞O_»<≥·u, ##∞fl ~°H˜ΔOz =∞[˚#‰õΩ =kè~ÚOK«∞@
<å Ü«∞O^Œ∞Åñ |HõáΔ ê`«O|∞ QÍ^Œ∞, ^Œ∞+¨^ì #Œ ∞[ ã¨OǨ~°O|∞#∞ t+¨Éì $íè `«º=Úx[# ~°HÍΔ „ѨHÍ~°O|∞#∞
h‰õΩ <≥·[ QÆ∞}O|∞Å∞, qâ◊fiO|∞ h=† QÆ∞}Ï`«‡HõOɡ·# qâ◊fiO|∞ ã¨$l~ÚOz Ü«∞O^Œ∞O „|"ÕtOz
¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`« QÆ∞}Ü«Ú‰õΩÎO_»"≥· ~°HõΔHõ ã¨OǨ~°HÍk <å<å ~°∂ѨO|∞Å #∞O_»∞^Œ∞=Ù† ã¨^Œã¨`å¯~°}
HÍ~åº`«‡HõO |~Ú# qâ◊fiO|∞#‰õΩO |~°=∞HÍ~°}O|∞ h=† h =∂Ü«∞KÕ`« gñ_»∞ ^•#xÜ≥∞_»∞
100 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
|∞kúqHõÅÊO|∞ ^ÀñK«∞ñ† QÍx h HõO>ˇ <˘O_≥kÌÜ«Ú ÖË^Œ∞† c[O|∞ #O^Œ∞ =ã¨∞Î=∂„`« Éèí∂`«
™œHõΔ‡ºO|∞#∞ =$HõΔO|∞#O^Œ∞ hÅ`åfik=~°‚O|∞#∞O QÆÅ∞QÆ∞ `≥éOQÆ∞# qâ◊fiO|∞#‰õΩ h Ü«∞O^Œ
[#‡ã≤÷u „ѨHÍâ◊ <åâ◊O|∞Å∞O QÆÅ∞QÆ∞† h KÕ`«#~Ú# qâ◊fiO|∞ h Ü«∞O^Œ xÅ∞ѨÙH˘x `˘e¡
„Ѩà◊Ü«∞HÍÅ áê~å"å~°O|∞#ñ |#flˆQO„^Œ Ѩ~°ºOHõO|∞#ñ „yÜ«∂~°Ç≤Ï`«∞O_»"≥· x[ã¨∞MÏ#∞Éèí=O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞ x„k`«∞x ÉèíOy Ü≥∂QÆxg∞e`« Ö’K«#∞O_»"≥· "≥∞ÅOQÆ∞K«∞ñ Q˘O`«HÍÅO|∞#‰õΩ x[HÍÅ
â◊H˜ÎKÕ`«O „ÉËi`«O|∞Öˇ· „ѨHõ$u ^èŒ~°‡O|∞Å~Ú# ã¨`åÎfikQÆ∞}O|∞Å #OwHõiOz ã¨=∂kè KåeOz
"≥Å∞OQÆ∞K«∞#fl h <åaèÜ∞« O^Œ∞ =@c[O|∞ =Å# #∞^Œƒqù OK«∞ =@O|∞ `≥éOQÆ∞# <˘Hõ¯ Hõ=∞ÅO|∞
ã¨OÉèíqOK≥, x\˜ì Hõ=∞ÅO|∞=Å# <åÅ∞æ"≥∂=ÚÅ „|Ǩχ [x‡Oz kâ◊Å∞ gH˜ΔOz Hõ=∞ÅO|∞#‰õΩ
<˘O _»~Ú# ~°∂ѨO|∞ ÖˉõΩO_»∞@ñ lOuOz [ÖÏO`«~åà◊O|∞ñ „|"ÕtOz [ÅO|∞ÅO^Œ∞ #∂é∞
k=º=`«û~°O|∞Å∞ "≥^ŒH˜ `«# [#‡O|∞#‰õΩ #∞áê^•#HÍ~°}Oɡ·# x#∞fl ^Œi≈OѨ ã¨=∞~°∞÷O_»∞ QÍHõ
=∞y_ç Hõ=∞ÅO|∞ Hõ_‰» Ωõ O [x q㨇ܫ∞O|∞ <˘Ok z~°HÍÅO|∞ x~°ƒ~ù ° `«ÑO¨ |∞ ¿ãã≤ Ѩ$käqÜ«∞O^Œ∞
QÆO^èŒO|∞ QÆ#∞ K«O^ŒO|∞#ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ <å<å ã¨Ç¨Ï„ã¨=^Œ# t~À #Ü«∞# <å™ê Hõ~°‚ =„HõÎ Éèí∞[ Hõ~°
K«~°}∞O_»∞#∞ |Ǩïq^è•Éèí~°}∞O_»∞#∞ =∂Ü«∂Hõe`«∞O_»∞#∞ =∞ǨÅHõΔ}ÅH˜Δ`«∞O_»∞#∞ x[„ѨHÍâ◊
^Œ∂sHõ$`«`«=ÚO_»∞#∞ |∞~°∞ëÈ`«Î=ÚO_»∞#∞ #~Ú# x#∞fl ^Œi≈OK≥, #Ü«∞º=ã¨~°O|∞#. 360
* =∞Ǩ`å‡! L`«Î=ÚÖˇ·# „|Ǩ‡^Œ∞ÅO^Œ∂, J^èŒ=ÚÅ"≥∞ÿ# =∂ Ü«∞O^Œ∂ U =∂„`«O ѨHõΔáê`«O
ÖˉõΩO_® h ¿ã=ʼnõΩ `«y# Ѷ¨ÖÏxfl „Ѩ™êk™êÎ=Ù. HÍq∞`«=ÚÅ#∞ f~°Û@OÖ’ h=Ù HõÅÊ=$HΔÍxq Hõ^•!
=∞#‡^äŒ∞_»∞ qǨÏiOKÕ ã¨O™ê~°‰õÄѨOÖ’ =∞^•O^èŒ∞Å`À áê@∂ <Õ#∂ Ѩ_»=Åã≤# "å_»#∞. h Éèí‰õΩÎ_≥·#
<å~°^∞Œ x LѨ^âÕ O◊ =Å¡ h Hõ$Ѩ#∞ á⁄O^ŒQeÆ QÍ#∞. ##∞fl ~°HOΔ̃ z <å `«O„_çx tH˜OΔ K«@O <åÃÑ· ѨHáΔõ ê`«O`À
HÍ^Œ∞. ^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ , t+¨~ì H° }
Δõ O h ã¨ÇϨ [QÆ∞}ÏÅ∞! qâ◊fi=¸iÎg, q~å\ò ã¨fi~°∂áêxg h"Õ. h"Õ „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ
qâ◊fi=Ú#∞ ã¨$+≤ì™êÎ=Ù. JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"Õt™êÎ=Ù. ¿ÇÏ`«∞~°∂Ѩ=ÚÖˇ·# QÆ∞}=ÚÅ`À ‰õÄ_ç h"Õ ~°HõΔ‰õΩ_»∞QÍ,
tHõ‰Δ Ωõ _»∞QÍ <å<å~°∂áêÅ∞ ^èiŒ ™êÎ=Ù. x`åº x`«º, HÍ~°ºHÍ~°} ã¨O|O^èOŒ Hõey# D qâßfixH˜ =¸ÅHÍ~°}O
h"Õ. h =∂Ü«∞ KÕ`<« Õ g_»∂, "å_»∂, h=Ó, <Õ#∂ J<Õ „ÉèÏOu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍh D qâ◊fiOÖ’ h=Ù
`«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ ÖË^Œ∞.
q`«Î#OÖ’ Ju ã¨∂HõΔ‡OQÍ =ã¨∞Î`«`«ÎfiO xH˜ΔѨÎ"≥∞ÿ#@∞¡. =$HõΔOÖ’ hÖÏk <å<å =~å‚Å∞ ^•y L#fl@∞¡,
qâ◊fiO hÖ’<Õ [#‡, ã≤u÷ , „ѨHÍâ◊ <åâßÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. hKÕ`« ã¨$+≤Oì Ѩ|_ç# D qâ◊fi=Ú#∞ h=Ù hÖ’<Õ
^•K«∞‰õΩx „ѨàÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ =∞Ǩã¨=Ú„^Œ =∞^躌 OÖ’ âı+`¨ Å« ÊOÃÑ· „H˜Ü∂« ~°ÇÏ≤ `«OQÍ â◊Ü∞« xOz P`å‡#O^ŒO
J#∞Éèíqã¨∂Î LO\Ï=Ù. x„^ŒáÈ`«∞#fl@∞¡ Ü≥∂QÆ xg∞e`« <Õ„`«∞_»"≥· LO\Ï=Ù. H˘O`«HÍÖÏxH˜ ã¨fiH©Ü«∞"≥∞ÿ#
HÍÅ=∞Ç≤Ï=∞=Å¡ h=Ù „ѨH$õ u ^è~Œ å‡Öˇ#· ã¨`åÎfikQÆ∞}ÏÅ#∞ ã‘fiHõiOz ã¨=∂kè KåeOz `Õ[iÅ∞¡ `«∞O\Ï=Ù.
J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ =@c[O #∞Oz =∞Ǩ=@ =$HõΔO "≥Å∞=_Õ q^èŒOQÍ h <åaè#∞Oz =ÚO^Œ∞QÍ
XHõ Hõ=∞ÅO ѨÙ\ì̃Ok. Hõ=∞ÅOÖ’#∞Oz K«`«∞~°∞‡Y „|Ǩχ ѨÙ\Ïì_»∞. <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ`À <åÅ∞QÆ∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 101
ѨijeOKå_»∞. Hõ=∞ÅO `«Ñʨ =∞~˘Hõ~∂° ѨO PÜ«∞#‰õΩ HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . PÖ’zOz [ÖÏÅÖ’H˜ "≥o§ #∂é∞k=º
ã¨O=`«û~åÅ∞ "≥^ŒH˜ ‰õÄ_® `«# [#‡‰õΩ „Ѩ^è•#HÍ~°}"≥∞ÿ# x#∞fl ^Œi≈OK«ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. =∞m§ Hõ=∞ÅO
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç KåÖÏHÍÅO Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. z=~°‰Ωõ Ѩ$käqÜ«∞O^Œ∞ QÆO^è•xfl Hõ#∞Q˘#fl@∞¡
`«#Ö’ x#∞fl K«∂_»QÆeQÍ_»∞. JѨÙ_»∞ h=Ù ã¨Ç¨Ï„ã¨j~°∞¬_»"≥·, ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩ_»"≥·, ã¨Ç¨Ï„ã¨=^Œ#∞_»"≥·, ÃщõΩ¯"ÕÅ
<åã≤HõÅ`À, ÃщõΩ¯"ÕÅ g#∞Å`À, ÃщõΩ¯"ÕÅ Éèí∞*ÏÅ`À, J<ÕHÍ<ÕHõ Hõ~°, K«~°}ÏÅ`À XѨC`«∂ L<åfl=Ù.
<å<åÅOHÍ~° Éè∂í +≤`∞« _»=Ó, =∂Ü«∂=∞Ü«Ú_»=Ó =∞ǨÅHõ} Δ ÅH˜`
Δ ∞« _»=Ó, ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√_»=Ó, ^Œ∂sHõ$`«
`«=Ú_»=Ó, ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=Ú_»=Ó J~Ú# h qâ◊fiq~å\ò ã¨fi~°∂áêxfl „|Ǩχ ^Œi≈OKå_»∞.
Hõ. ÃѶ∂@Hõ =^Œ#∞ñ_»"≥· =∞^èŒ∞, ÔH·@Éèí∞ÅO „^Œ∞Oz xQÆ=∞QÆ}=ÚÅ <≥Å¡O
ÉÏ\˜Oz Ü«∞A# H˜zÛ#, ‰õÄ@ã¨∞÷ñ_» gâ◊fi~°∞ñ_»=Ù! HÀq^Œ=O^•º! 361
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h=٠ǨÏÜ«∞„w=Ù_»=ÙQÍ =zÛ =∞^èŒ∞ÔH·@Éèí ~åHõΔã¨∞Å#∞ =∞@∞ìÃÑ\˜ì, "Õ^•Å#∞
L^ŒúiOz q^è•`«‰õΩ WKåÛ=Ù. J@∞=O\˜ ‰õÄ@ã¨∞÷_»"≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ h"Õ QÆ^• ™êfig∞!
=. Wqfi^èOŒ |∞#ñ QÆ$`« „`Õ`å ^•fiѨ~O° |∞Å#∞ =¸ñ_»∞ Ü«ÚQÆO|∞ÅO^Œ∞#∞ k~°ºV͇#= =Úx[ÅK«~å
HÍ~°O|∞Å #=`«iOz Ö’HõO|∞Å #∞^ŒúiOK«∞K«∞ ǨÏiOK«∞K«∞ Ü«ÚQÍ#∞‰õÄÅ ^èŒ~°‡O|∞ÅO
„|u+≤ªOѨÙK«∞ #∞O_»∞^Œ∞=Ù. ^Õ"å! Ü«∞=^èŒiOѨÙ=Ú. 362
* D „ѨHÍ~°OQÍ Hõ$`«Ü«ÚQÆ, „`Õ`åÜ«ÚQÆ, ^•fiѨ~°Ü«ÚQÍÅÖ’ u~°ºH±, =∂#=, =Úx, [ÅK«~°
PHÍ~åÅ∞ ^èiŒ Oz J=`«iOz Ö’HÍÅ#∞ L^Œiú ã¨∂,ΠǨÏiã¨∂Î Ü«ÚQÆ^~Œè å‡Å∞ „Ѩu+≤Oª z Ѩiáêeã¨∞OÎ \Ï=Ù.
ã‘. HÍ=∞ǨÏ~å¬k ã¨OHõe`«"≥∞ÿ z`«ÎO|∞ Éèí=nÜ«∞zO`«# Ѩ^Œq ™⁄~°^Œ∞,
=∞^èŒ∞~åk~°ã¨=ÚÅ =∞~°y K˘‰õΩ¯K«∞ lǨÏfi h =~°‚#=Ú#‰õΩ xQÆ∞_»h^Œ∞,
ã¨∞O^Œs=ÚY=ÚÅñ E_»ñ QÀ~°∞K«∞ñ E_ç¯ `å=HÍHõ$`«∞ÅÃÑ·ñ ^ŒQÆ∞Å∞=_»^Œ∞,
qq^èŒ ^Œ∞~åƒù+¨Å∞ q#ñ QÀ~°∞ g#∞Å∞ q#=Ù Ü«Ú+¨‡`«¯^ä•q~°K«#=ÚÅ∞,
`Õ. „Ѷ¨∂} =Ú~°=_çñ k~°∞QÆ∞ ^Œ∞~°æO^èŒ=ÚʼnõΩñ, ^Œ=ÙÅ∞ Q˘Å∞Ѩ^Œ∞ "≥·+¨‚=^èŒ~°‡=ÚʼnõΩ,
#_»ñy Ü«ÚO_»=Ù, Hõˆ~‡O„kÜ«∞=ÚÅ∞ ѨÙ~°∞+¨μñ, QÆÅñK«∞ ã¨=`«∞Å∞ QÆ$ǨÏ"Õ∞kè! QÆÅñK«∞#@∞¡.363
* #~°ã≤OǨÏ^Õ"å! HÍ=∞O, „HÀ^èŒO, ǨÏ~°¬O, =Ú#flQÆ∞ QÆ∞}ÏÅ`À xO_ç# h z`«ÎO h zO`«#
=∂~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOѨ^Œ∞. =∂^èŒ∞~åºk ~°∞K«∞ʼnõΩ JÅ"å@∞ Ѩ_ç# <åÅ∞Hõ h <å=∞ 㨇~°}Ï=∞$`«O ~°∞z
K«∂_»^Œ∞. HÍq∞h =ÚY^Œ~°≈#O HÍOH˜ΔOKÕ Hõ#∞fl h k=º=∞OQÆà◊=¸iÎx K«∂_»\ÏxH˜ JOwHõiOѨ^Œ∞.
~°H~õ H° ÍÅ ^Œ∞~åƒù+Ũ ∞ q#QÀˆ~ g#∞Å∞ h Hõ^ÅŒä ∞ q#ÖË=Ù. ^Œ∞~åfiã¨#Å∞ P„Ѷ∂¨ }˜OK«\ÏxH˜ JÅ"å@∞Ѩ_#ç
<åã≤Hõ "≥+· =‚¨ ^è~Œ ‡° ã¨∞QÆO^è=Œ Ú#∞ P„Ѷ∂¨ }˜OK«Ö^Ë ∞Œ . QÆ$ǨÏã¨∞}
÷ ‚˜ ã¨=`«∞ÅO`å K«∞@∞ì=Ú\˜ì ÉÏkèOz#@∞ìQÍ
x~°O`«~°O ѨÙ~°∞+¨μ}˜‚ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞ ÉÏkè™êÎ~Ú.
102 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Wqfi^èŒO|∞# xO„kÜ«∞O|∞ÅKÕ`«O l‰õΩ¯=_ç ã¨fiH©Ü«∞ Ѩ~°H©Ü«∞ â◊s~°O|∞ÅO^Œ∞ q∞„`åq∞„`«
ÉèÏ=O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ [#‡=∞~°}O|∞Å <˘O^Œ∞K«∞ ã¨O™ê~°"≥·`«~°}© x=∞QÆflO |~Ú# Ö’HõO|∞
#∞^ŒúiOK«∞@ Ö’Hõã¨OÉèí= ã≤÷uÅÜ«∞ HÍ~°}∞O_» "≥·# h‰õΩO QÆ~°Î=ºO|∞, Éèí=nÜ«∞ ¿ã=‰õΩÅ =∞~Ú#
=∂ Ü«∞O^Œ∞O „aÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ~Ú# "å~°Å #∞^ŒúiOѨÙ=Ú. 364
* r=Ù_»∞ D q^èŒOQÍ WO„kÜ«∞*ÏÅOÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_çáÈ~Ú `«# "åi Ü≥∞_»Å q∞„`«`«fiO, Ѩ~°∞Å
Ü≥∞_»Å â◊„`«∞`«fiO áê\˜ã¨∂Î LO\Ï_»∞. [##=∞~°} =ÅÜ«∂ÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. WÖÏ ã¨O™ê~° "≥·
`«~°}˜Ö’ =ÚxyáÈ~ÚOk Ö’HõO. D Ö’Hõ=Ú#∞ L^ŒúiOKåÅO>Ë [#‡, ã≤÷u, ÅÜ«∞HÍ~°‰õΩ_»"≥·# hˆH
™ê^茺O. Jk h Hõ~°Î=ºO ‰õÄ_®. Hõ~°∞}ÏO`«~°OQÍ! h ¿ã=‰õΩÅ=¸, „Ñ≤Ü«∞Éèí‰õΩÎÅ=¸ S# =∞=Ú‡
L^ΜiOKǰ.
=∞. ÉèíQÆ=kÌ=º QÆ∞}Ï#∞=~°Î# ã¨∞^è• „áêÃÑ·ÎHõ z`«∞ÎO_»<≥·
ɡQÆ_»<£ ã¨Oã¨~°}À„QÆ "≥·`«~°}˜H˜<£, aè<åfl`«∞‡Öˇ· `å=H©
Ü«∞ QÆ∞}™È΄`« Ѩ~åV√Y`«fi=Ú# =∂Ü«∂™œYºÉèÏ=O|∞Å<£
ã¨∞QÆuO QÍ#x =¸_è»∞Å<£ QÆx =∞k<£ â’H˜O`«∞ 㨈~fiâ◊fi~å! 365
* 㨈~fiâ◊fi~å! <Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥·# Éèí=nÜ«∞ k=º ã¨∞QÆ∞} H©~°Î#=∞<Õ ã¨∞^èŒ#∞ „`åQÍ#∞. <å z`«ÎO
P zO`«#O`À<Õ xO_çáÈ~ÚOk. <Õ#∞ ã¨O™ê~°=∞<Õ ^•~°∞} "≥·`«~°}˜x K«∂z ÉèíÜ«∞Ѩ_»@O ÖË^Œ∞, HÍh
ÉèË^ŒÉèÏ=O`À h QÆ∞}H©~°Î#‰õΩ q=ÚY∞Öˇ· =∂Ü«∂ ™œMϺÅÖ’ Ѩ_ç ^Œ∞~°æu á⁄O^Õ =¸~°∞öÅ#∞ K«∂z
ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl#∞.
=. ^Õ"å! =ÚhO„^Œ∞Å∞ x[q=ÚH˜Î HÍ=ÚÅ~Ú q[#ã¨Å÷ O|∞ÅO ^ŒÑO¨ |∞ ÖÏK«iO`«∞~°∞, HÍ=ÚHõ`fi« O|∞
<˘Å¡Hõ Ü«ÚO_»∞"åiH˜ h HõO>ˇ <˘O_»∞ â◊~°}O|∞ ÖË^Œ∞, QÍ=Ù# x#∞fl ¿ãqOK≥^Œñ, Q˘O^Œé∞
HÍ=Ú‰õΩÅ∞ Hõ~°^ŒfiÜ«∞ HõO_»∂u KÕ`«O ^ŒxÜ«∞x K«O^ŒO|∞#ñ ^Œ∞K«ÛùO|~Ú Ñ¨â◊√ѨH˜Δ „H˜q∞H©@
™ê=∂#ºO |~Ú# "≥∞^ÿ ∞Œä <åk QÆ$ǨÏ"Õ∞kè ã¨∞YO|∞ÅO ^ŒxÜ«∞Hõ Hõ_Ñ» @ ¨ #u^Œ∞óY=O`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞,
h „Ѩ™ê^ŒO|∞ QÆÅ ã¨∞QÆ∞}∞O_»∞ xëê¯=ÚO_»~Ú Ü«ÚO_»∞, =∞ø#„=`« [Ѩ`Ñ« „¨ â◊√≈`å^躌 Ü«∞#O|∞Å∞#∞,
x[^èŒ~°‡"åºMϺ# q[#ã¨÷Åx"å㨠ã¨=∂^èŒ∞Å∞#∞, "≥∂HõΔ¿ÇÏ`«∞=ÙÅQÆ∞, <≥·# xq ѨkÜ«Ú xO„kÜ«∞
[Ü«∞O|∞ ÖËx "åiH˜, Éè’QÍ~°÷O|∞ Å~Ú q„â◊q∞OK«∞ "åiH˜ r=<ÀáêÜ«∞O|∞ Å~Ú, _®Oa‰õΩʼnõΩ
"å~åÎH~õ O° |∞Å~Ú Ü«ÚO_»∞, ã¨ÑŨ¶ O|∞Å∞ QÍ=Ù, ÉèHí ÖΘ HË õ Éè=í nÜ«∞*Ï˝#O|∞ ÖË^∞Œ , ~°∂Ѩ~Ç° Ï≤ `«∞O_»"#·≥
h‰õΩ c*ÏO‰õΩ~°O|∞Å ÔH·=_çñ QÍ~°}HÍ~°ºO|∞ Å~Ú# ã¨^Œã¨„^Œ∂ѨO|∞Å∞ Ô~O_»∞#∞ „|HÍâ◊ =∂#O
|∞ÅQÆ∞, <å Ô~O\˜Ü«∞O^Œ∞#∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞# |∞kú=∞O`«∞Å∞ =∞^äŒ#O|∞# ^•~°∞=ÙÅO^Œ∞ =Ç≤ÏflO
QÆxÜ≥∞_»∞ `≥éOQÆ∞# x#∞flñ ÉÁ_»QOÆ ^Œ∞~°∞, ѨOK«É∂íè `« `«<凄`«O|∞Å∞#∞, „ÉÏ}ËO„kÜ«∞O|∞ Å∞#∞,
=∞<À|∞^Œºú ǨÏOHÍ~° z`«OÎ |∞Å∞#∞ h=, ã¨Q∞Æ }O|∞#∞ x~°∞} æ O|∞#∞ h=, QÆ∞}Ïaè=∂#∞Å~Ú#
[#‡=∞~°}O|∞Å <˘O^Œ∞ q|∞^è∞Œ ÖÏ^ŒºO`«O|∞Å∞ QÍ#Hõ x~°∞áêkè‰Ωõ O_»"#·≥ x<≥flé∞OQÆ~∞° , `«`fiΫ A˝
Å~Ú# q^•fiOã¨∞Å∞ "Õ^•^躌 Ü«∞<åk "åºáê~°O|∞Å∞ =∂x "Õ^•O`« „Ѩu áê^Œ∞ºO_»=QÆ∞ x#∞fl
ã¨=∂kèqâı+O¨ |∞Å <≥éO˜ y ¿ãqO`«∞, ~°k QÍ=Ù#. 366
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 103
* ^Õ"åk^Õ"å! =ÚhO„^Œ∞Å∞ HÀiHõÅ∞ =^Œe UHÍO`« „Ѩ^ÕâßÅÖ’ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞H˘O@∂ LO\Ï~°∞.
HÍ=∞qHÍ~°O ÖËx"åà◊§‰õΩ h HõO>ˇ HÍOH˜OΔ K«^yŒ #k U=Ú#flk? JO^Œ∞Hõ<Õ <Õ#∞ x#∞fl ¿ãq™êÎ#∞. H˘O^Œ~∞°
Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À\˜ QÀ‰õΩH˘x ‰õÄ_® `«$Ñ≤Îá⁄O^Œ#@∞¡ HÍ=Ú‰õΩÅ∞ `«∞K«Ûù"≥∞ÿ# Ѩâ◊√ѨHΔͺ^Œ∞ʼnõÄ,
„H˜q∞H©@HÍ^Œ∞ʼnõÄ ™ê=∂#º"≥∞ÿ# "≥∞ÿ^äŒ∞<åk QÆ$ǨÏã¨÷ ã¨∞MÏÅÖ’ =Úxy ã¨O`«$Ñ≤ÎK≥O^Œ~°∞. z=~°‰õΩ
^Œ∞óMÏÅ áêÅ=Ù`å~°∞. h ^ŒÜ«∞ á⁄Ok# |∞kú=∞O`«∞_»∞ xëê¯=Ú_≥· k=ºã¨∞YO á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=∞ø#O, „=`«O, [ѨO, `«ÑO¨ , 㨇~°}O, J^躌 Ü«∞#O, ã¨fi^è~Œ ‡° O, "åºMϺ#O, UHÍO`«"åã¨O, UHÍ„QÆ`«
Wq "≥∂HõΔ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞. D Ѩn WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO ÖËx "åà◊§‰õΩ Éè’QÆHÍ~°}ÏÅ∞, q„â◊q∞OKÕ "åà◊§‰õΩ
r=<ÀáêÜ«∂Å∞, P_»O|~° Ѩ~°∞ʼnõΩ HÍňHΔѨq+¨Ü«∂Å∞ J=Ù`å~Ú. WÖÏO\˜ "åiH˜ P "≥∂HõΔ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞
ã¨Ñ¶¨ÅO HÍ=Ù. =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíH˜Î ÖËx "åxH˜ h `«`«Îfi*Ï˝#O JO`«∞Ѩ@ì^Œ∞.
q`«Î<åÅ #∞O_ç "≥ÚÅHõÅ∞ |Ü«∞Å∞^Õi #@∞¡ ~°∂ѨOÖËx h Ü«∞O^Œ∞ HÍ~°} HÍ~åºÖˇ·# ã¨`ü, Jã¨`ü
~°∂áêÅ∞ Ô~O_»∂‰õÄ_® `Õ[iÅ∞¡`«∂ LO\Ï~Ú. P Ô~O\˜Ö’#∂ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO`À |∞kú=∞O`«∞Å∞ =∞käOz
J~°}˜Ö’ Jyflx Hõ#∞Q˘#fl@∞¡ x#∞fl ^Œi≈™êÎ~°∞. Éèí∂q∞, [Å=Ú, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ
ѨOK«Éèí∂`åÅ∂† â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ѨO, ~°ã¨O, QÆO^èŒO J<Õ Ñ¨OK« `«<凄`«Å∞† „áê}O, WO„kÜ«∂Å∞,
=∞#ã¨∞û, |∞kú, JǨÏOHÍ~°O, z`«ÎO – Jhfl h"Õ. ã¨QÆ∞}O, x~°∞æ}O h"Õ! ã¨`«Îfi, ~°[, ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ïaè
=∂#∞Öˇ· [##, =∞~°}ÏÅ∞ á⁄O^Õ Ñ¨O_ç`«∞Å∞ h P^ŒºO`åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. Láêkè~°Ç≤Ï`«∞_»"≥·# x#∞fl
QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞† `«`«Î fiA˝Öˇ·# q^•fiOã¨∞Å∞ "Õ^•^茺ܫ∞<åk Hõ~°‡Å∞ =∂x, "Õ^•O`« „Ѩuáê^Œ‰õΩ_»"≥·# x#∞fl
UHÍ„QÆz`«ÎO`À ^Œi≈Oz ¿ãqã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. h QÆ$ǨOQÆ} Éèí∂q∞ x@ÅO|∞ "≥∂=OQÆ "≥∂kOz x`«ºO|∞ „"≥ÚHõ¯ñ_Õx,
h =∞OQÆà◊ ã¨Î=xHõ~° =~°‚O|∞Å∞ ѨÅ∞=∂é∞ <åÅ∞Hõñ |Å∞Hõñ_Õx,
h Ü«∞nè#=ÚÅ∞QÍ xdÅHõ$`«ºO|∞Å∞ „Ñ≤Ü«∞ÉèÏ==Ú# ã¨=∞iÊOѨñ_Õx,
h Ѩ^•O|∞[=ÚÅ x~°‡ÅǨÏ$^ŒÜ«Úñ_≥· zOuOz =∞‰õΩ¯=ñ lHõ¯ñ_Õx.
`Õ. x#∞flñ *ˇ=ÙÖÏ~° q#ñ_Õx, h‰õΩ ¿ã=, ¿ãÜ«∞ ~åñ_Õx „|ǨχO|∞ *ˇO^Œñ QÆÅñ_≥?
Ü≥∂yÜ≥ÿ∞#ñ ^ŒáÈ„=`«Ü≥∂yÜ≥ÿ∞#, "ÕkÜ≥ÿ∞# =∞Ǩ`«`«Îfi "ÕkÜ≥ÿ∞#. 367
* h PÅÜ«∞ „áêOQÆ}OÖ’ x#∞fl K«∂z x`«ºO `«Å=Oz „"≥ÚHõ¯x"å_»∂, =∞OQÆà◊Hõ~åÖˇ·# h
=~°#‚ Å∞ ѨÅ∞=∂~°∞¡ <åÅ∞Hõ`À ѨÅ∞HõÖxË "å_»∂, ã¨HÅõ Hõ$`åºÅ∂ h Jnè#O Jx `«Åz ÉèHí ÉÎ̃ Ïè =O`À ѶŨ
ã¨=∞~°Ê} KÕÜ∞« x "å_»∂, h áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ x~°‡Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞ûÖ’ x`«º=¸ ^蕺xOz Ѩ~=° â◊√_»∞ HÍx"å_»∂,
K≥=ÙÖÏ~å h ã¨OH©~°Î#O q#x"å_»∂, KÕ`«∞ÖÏ~å h ¿ã= KÕÜ«∞x"å_»∂ Ü≥∂y J~Ú<å, `«Ñ¨ âß≈e
J~Ú<å, ѨO_ç`«∞_≥·<å, `«`«Îfi"Õ`«Î J~Ú<å Z#fl\˜H© Ѩ~°=∞Ѩ^ŒO JO^Œ∞HÀÖË_»∞.
104 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. HÍ=Ù# Éèí=nÜ«∞ ^•ã¨ºÜ≥∂QÆO|∞ Hõ$Ѩ¿ãÜ«Ú =∞x „Ѩ}`«∞O_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x =~°‚#O|∞ʼnõΩ "≥∞zÛ
x~°∞æ}∞O_≥·# ǨÏi ~À+¨O|∞ q_çz ~Ú@¡xÜ≥∞. 368
* HõÖϺ}=¸sÎ! h ^•ã¨ºO KÕ¿ã =∞ǨÉèÏQͺxfl „Ѩ™êkOK«∞™êfig∞!– Jx „Ѩ}Ï=∞O KÕã#≤ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x
ã¨Oã¨∞ÎuH˜ ã¨O`À+≤Oz ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# NǨÏi ~À+¨O =∂x „Ѩã¨#∞fl_≥· #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
âß. ã¨O`À+≤Ozu h K«i„`«=Ú#‰õΩ<£, ã¨^Œƒù„^Œ =∞øñQÍHõ !h
Ü«∞O`«~åfiOzè`«ÖÏÉèí "≥∞Å¡ñ QÆ~°∞}ÏÜ«∞`«∞ÎO_»<≥· ~ÚK≥Û^ŒO?
lO`«O *ˇO^Œ‰õΩ, ÉèíHõÎ HÍ=∞^Œ∞ñ_» <Õ, ã≤^ŒúO|∞ ^Œ∞~À¡‰õΩºñ_»<£,
[O`«∞„âı}˜H˜ ##∞flñ Ez#ñ |∞#~°˚#‡O|∞ ÖË ^Œ~°ƒùHÍ! 369
* <åÜ«∞<å! „ѨǨ¡^•! x#∞fl K«∂¿ãÎ <å‰õΩ KåÖÏ P#O^ŒOQÍ LOk. h ÉèíH˜Î`«`åÎfixH˜ Éèí„^ŒO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. h‰õΩ â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok! <Õ#∞ Éèí‰õΩÎÅ HÀiHõÅ∞ fˆ~Û"å}Ë‚. h=Ù h =∞#ã¨∞Ö’ HÀ~°∞H˘#fl
=~°=Ú#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® „Ѩ™êk™êÎ#∞. kQÆ∞Å∞Ѩ_»‰õΩ. <Õ#∞ K«∂_» â◊HõºOHÍx "å}˜‚, x["Õ∞! HÍh ##∞fl
XHõ™êi K«∂¿ãÎ KåÅ∞, „áê}˜HÀ\˜H˜ ѨÙ#~°˚#‡ LO_»^Œ∞!
P. ã¨HõÅÉèÏ==ÚÅ#∞ ™ê^èŒ∞Å∞ q^•fiOã¨∞, Å dÅ Éèí„^ŒqÉèí∞ñ_» <≥·# ##∞flñ
QÀ~°∞¯ e =∞‡@OK«∞ñ QÀ~°∞^Œ∞, iK≥Û^Œñ, QÀ~°∞ "≥∞kÌÜ≥ÿ∞#ñ QÆ∞é]! h=Ù. 370
* <Õ#∞ ã¨HõÅ â◊√Éèí„Ѩ^•`«#∞. ##∞fl ™ê^èŒ∞=ÙÅ∂, q^•fiOã¨∞Å∂, Z<≥fl<Àfl HÀiHõÅ∞ HÀ~°∞`«∞O\Ï~°∞.
=`åû! h=Ó U^≥·<å HÀ~°∞HÀ! `«Ñ¨Ê‰õΩO_® W™êÎ#∞.
=. Jx Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ ã¨HÍ=∞`«fiO|∞ñ ^≥eÜ«Ú H˘é‰õΩ =OzOz
~Ú\Ï¡#uzÛ# #`«O_»∞ xëê¯=ÚO_≥#· ÜÕ∞HÍOu QÍ=Ù#ñ QÍ=∞O|∞ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞#‰õΩ #O`«~åÜ«∞O
|x `«ÅOz ~Ú@¡xÜ≥∞, #∞`«ÊuÎ "≥Ú^ŒÅ∞ HÍ=∂^Œº#∞Éèí"åã¨H˜Î QÆÅ <å‰õΩ =~°O|∞ eK≥Û^Œ #x
=OzOѨ <ÕÅ? ã¨O™ê~° c[O|∞#‰õΩ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ |O^èŒHõO|∞ Å~Ú# HÍ=∞O|∞ʼnõΩ "≥éz
=Ú=Ú‰õΔΩO_»<≥· ¿ã=∞O|∞ H˘é‰õΩ <Õ=∞O|∞# x#∞flO *Ëiuñ, QÍ=∞O|∞Å∞#∞, xO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞,
=∞#â◊≈s~° ^è~·≥ º° O|∞Å∞#∞, =∞hëê„áê} ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, Å*Ï˚㇨ ~°} ÅH©‡Δ ã¨`º« `Õ*’ qâı+O¨ |∞Å∞#∞,
#tOK«∞† Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞ Éèí$`«∞º Å~°÷HÍ=ÚÅ~Ú ~åAÅ ¿ãqO`«∞~°∞, ~åAÅ∞O „|Ü≥∂[#O|∞
Åi÷Oz Éèí$`«∞ºÅ‰õΩ #~°÷O|∞ ÖÁã¨OQÆ∞^Œ∞, ~°qfi^èŒO|∞#O QÍ^Œ∞, <å‰õΩO QÍ=∞O|∞ ÖË^Œ∞, h‰õΩO
„|Ü≥∂[#O|∞ ÖË, ^Œ~Ú##∞ ^Õ"å! =~°^Œ∞ñ_» =Ü≥∞º^Œ "Õxñ QÍ=∞O|∞Å∞ =$kúÉÁO^Œx =~°O|∞
Hõ$Ѩ¿ãÜ«Ú=Ú, HÍ=∞O|∞Å∞ q_çz# ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ h`À_» ã¨=∂# qÉèí=ÙO _»QÆ∞, #~°ã≤OǨÏ!
Ѩ~°=∂`«‡! ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞! Ü«∞x „Ѩ}= ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ #=∞㨯iOz# ǨÏi ~Ú@¡xÜ≥∞. 371
* Jx Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ – „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ HÀiHõÅ#∞ [~ÚOKå_® ÖË^• Jx ѨsH˜OΔ K«@O HÀã¨O HõÑ@ ¨ OQÍ WÖÏ
ÃãÅqKåÛ_»∞. J~Ú`Õ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ l`ÕO„kÜ«ÚÖ’¡ J„QÆQ} Æ ∞º_»∞ HÍ|\˜,ì ÉèHí Θ Ü≥∂QÍxH˜ HÀiHõÅ∞ P@OHõO Jx
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x ™êfiq∞`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞! „ѨÉ∂íè ! ÑÙ̈@∞ìHõ #∞Oz HÍ=∂k J#∞Éè"í åÅÖ’ Pã¨HΘ L#fl <å‰õΩ =~åÅ∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 105
W™êÎ#x ѨsH˜ãΔ ∞¨ <Î åfl"å? ã¨O™ê~° c[=ÚÖˇ#· HÍ=∞=ÚÅ∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« „QÆO^ä∞Œ Å∞. J@∞=O\˜ HÍ=∞=ÚʼnõΩ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç <Õ#∞
"≥∂HõHΔ Íq∞<≥· Hˆ =Δ ∂xfl HÀi xÜ«∞=∞=O`«∞_»<·≥ h ã¨xflkèH˜ =KåÛ#∞. HÀiHõÅ∂, WO„kÜ«∂Å∂, =∞#ã¨∞û, â◊s~°O, ^è~·≥ º° O,
|∞kú, „áê}O, ^è~Œ ‡° O, Å[˚, 㨇~°}O, ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∂, `Õ*’qâıëêÅ∂ ã¨=∞ã¨OÎ #tOKÕ".Õ Wk ã¨`º« O. Ö’HõOÖ’
¿ã=‰õΩÅ∞ ^è#Œ O HÀã¨O ~åAÅ#∞ ¿ãq™êÎ~∞° . ~åAÅ∞ `«=∞ „ѨÜ∂≥ [<åÅ HÀã¨O ¿ã=‰õΩʼnõΩ ^è#Œ O WzÛ áÈ+≤™êÎ~∞° .
`«O„_ô! <å q+¨Ü∞« O P q^èOŒ QÍ ÉèÏqOK«‰Ωõ . <å‰õΩ U HÀiHÍ ÖË^∞Œ . h‰õΩ <å =Å¡ „ѨÜ∂≥ [#=¸ ÖË^∞Œ . J~Ú<å h=Ù
<å‰õΩ =~°„Ѩ^•#O K≥Ü∂« ºÅ#∞‰õΩO>Ë HÍ=∞=ÚÅ∞ =$kúá⁄O^Œx =~°=Ú#∞ ^ŒÜ∞« `À „Ѩ™êkOK«∞. ™êfig∞! HÍ=∞=ÚÅ∞
q_çz# "å_»∞ h`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ "≥É· =íè O á⁄O^Œ∞`å_»∞ – Jx „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ÉèHí `Θ À „Ѩ}= ѨÓ~°fiHõOQÍ '#~°ãO≤ Ǩ!
Ѩ~=° ∂`å‡! ÑÙ̈~∞° ëÈ`«=Î ∂!— JO@∂ #=∞㨯iOKå_»∞. JѨC_»∞ #~°ÇϨ i WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ –
ã‘. hÜ«∞\˜ì ã¨∞*Ï˝# xѨÙ}∞ ÖËHÍO`«∞Å∞ QÀ~°∞¯Å∞ <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÀ~° <˘Å¡,
~°>ˇÂ¡#ñ „|Ǩ¡^Œ! Ü«∞ã¨∞ˆ~O„^ŒÉèí~°Î"≥· ™êy =∞#fiO`«~° ã¨=∞Ü«∞ "≥∞Å¡,
xdÅÉè’QÆO|∞Å∞ h=Ù Éè’yOѨÙ=Ú, HõÖϺ}|∞kú <å Hõ^äŒÅ∞ q#∞=Ú,
ã¨HõÅ Éèí∂`«=ÚÅO^Œ∞ ã¨OѨÓ~°∞‚ñ_»QÆ∞ ##∞fl Ü«∞*Ë˝â◊√ hâ◊fi~°∞ <å`«‡ xeÑ≤
P. Hõ~°‡K«Ü«∞=Ú ÖˇÅ¡ YO_çOz ѨÓ[# =∂K«iOѨ٠g∞â◊fi~å~°Ê}=ÚQÆ,
Éè’QÆ=ÚÅ #tOK«∞ñ |∞}ºO|∞, „=`«=ÚÅñ ÉÏѨã¨OK«Ü«∞=ÚÅ∞ áêÜ«Ú x#∞fl. 372
* „ѨǨ¡^•! h=O\˜ *Ï˝# ã¨OѨ#∞flÅ∞, UHÍO`«"åã¨∞Å∞ Z@∞=O\˜ HÀiHÍ HÀ~°~°∞. J~Ú<å ‰õÄ_®
h=Ù ^•#=<å^äŒ∞_»"≥· =∞#fiO`«~° HÍÅO ã¨HõÅ Éè’QÍÅ∂ J#∞ÉèíqOK«∞. â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# |∞kú`À <å QÍ^äŒÅ∞
q#∞. ã¨~°fiÉèí∂`å`«‡‰õΩ_»<≥·# ##∞fl Ü«∞*Ë˝â◊√xQÍ, Dâ◊fi~°∞xQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x P`«‡Ö’ x`«ºO P~åkèOK«∞.
Hõ~°‡|O^è•Å∞ YO_çOz Dâ◊fi~å~°Ê} |∞kú`À ##∞fl ѨÓlOK«∞. ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOK«∞@KÕ`« ѨÓ~°fi
ѨÙ}ϺÅ∞ =ºÜ«∞ =∞=Ù`å~Ú. „=`åÅ=Å¡ áêáêÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
=. =∞é˜ÜÚ« #@g∞ñ^Œñ QÍÅ"ÕQOÆ |∞#O QÆà|ı ~°O|∞ q_çz „`≥Ö· ’Hõº q~å[=∂#O|∞#∞, kq[~å[*ËwÜ«∞
=∂#O|∞#∞ |iѨÓi`« ^Œâk◊ â◊O|∞#∞ <≥#· Ü«∞â◊O|∞`À_» =ÚHõ|Î O^è∞Œ O_»"·≥ ##∞fl _»Qé
æÆ Ü
˜ ∞≥ ^Œ=Ù.
q#∞=Ú. 373
* P `«~∞° "å`« HÍńѨ"åǨxH˜ Ö’|_ç Hõà|ı ~°O q_çzÃÑ\˜ì |O^èŒ q=Ú‰õΩ_Î "» ·≥ „`≥Ö· ’Hõº q~å[=∂#=¸,
^Õ"OÕ „^Œ*wË Ü«∞ =∂#=¸, ^Œâk◊ âßѨiѨÓ~°=‚ ¸ J~Ú# Q˘Ñ¨Ê H©i` Î À <å ™êxfl^躌 O á⁄O^Œ∞`å=Ù.
P. #~°∞ñ_»∞ „Ñ≤Ü«∞=Ú`À_» <å Ü«∞=`å~°O|∞, h Ü«Ú^•~°w`« xHõ~°=ÚÅ∞#∞
=∂#ã≤OK«∞<Õx =∞é˜ ã¨OÉèíqOѨñ_»∞, Hõ~°‡|O^èŒ K«Ü«∞=Úñ QÆ_»záÈ=Ù. 374
* <å #~°ã≤OǨ=`å~åhfl, h=Ù KÕã≤# ã¨Oã¨∞Îuh, „¿Ñ=∞ѨÓ~°fiHõOQÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz# #~°∞_»∞
ѨÙ#~°˚#‡ á⁄O^Œ_»∞. Hõ~°‡|O^è•Å#∞ Ju„Hõq∞™êÎ_»∞.
=. Jx#ñ „|Ǩ¡^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 375
* Jx #~°ã≤OǨϙêfiq∞ J#QÍ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ =∞Ǩ#O^ŒO`À WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
106 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ^ŒO„+≤ì"≥· `˘e¡ ™È^Œ~°∞x Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ h=Ù K«OѨÙ@ñ *Ëã≤ x„QÆǨÏ=Ú#
=∂ `«O„_ç ~À+¨x=∞QÆ∞flñ_≥· ã¨~°fiÖ’ˆHâ◊fi~°∞ñ |~°=Ú x<≥flé∞ñQÆ ÖËHõ
ѨiѨOkä Ѩyk h Éèí‰õΩÎO_»#QÆ∞ <å‰õΩ #ѨHÍ~°=ÚÅ∞ ¿ãÃㆠ#`«ñ_»∞ <Õñ_»∞
h âßO`«^Œ$+≤ìKÕ x~°‡Å`«fi=Ú <˘O^≥ñ, QÍ=Ù#ñ ÉÏѨã¨OѶ¨∞O|∞ =Å#ñ
`Õ. ÉÏã≤ â◊√^•ú`«‡‰õΩñ_»∞ QÍñQÆ Éèí=ºQÍ„`«!, =~°=Ú "Õñ_≥^Œ <å H˜=Ú‡ =#[<Õ„`«!
ÉèíHõÎ ã¨OѶ¨∂`« =ÚYѨ^Œ‡ Ѩ^Œ‡q∞„`«! ÉèíHõÎ HõŇ+¨=e¡HÍ Ñ¨@∞Åq„`«! 376
* ^Õ"å! ѨÓ~°fiO h=Ù =~åǨÏ~°∂ѨOÖ’ =zÛ `«# `«=Ú‡_≥·# Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩ}˜‚ ã¨OǨÏiOKå=x =∂
`«O„_ç ^Õfi+¨O`À, ~À+¨O`À, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»"#·≥ x#∞fl QÆ∞iÎOK«ÖHË õ áÈÜ«∂_»∞. x#∞fl |^Œqú ~ÀkèQÍ ÉèÏqOKå_»∞.
h Éèí‰õΩÎ_» #~Ú#O^Œ∞‰õΩ ##∞fl <å<å ÉÏ^èŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. J@∞=O\˜ <å `«O„_ç D<å_»∞ h âßO`«^Œ$+≤ì
™ÈH˜ x~°‡Å∞ _»Ü∂« º_»∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# áêáêÅ∞ áÈ~Ú Ñ¨iâ◊√^•ú`∞« ‡ _»Ü∞Õ º ÖÏQÆ∞# =~°O „Ѩ™êkOK«∞
™êfig∞! h=Ù Éèí‰õΩÎÅ =ÚYѨ^•‡Å‰õΩ Ñ¨^Œ‡ q∞„`«∞_»=Ù! ÉèíHõÎ [# áêѨÅ`å Åq„`«∞_»=Ù!
=. Jx# ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 377
* Jx „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ѨÅ∞HõQÍ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_≥·# #~°ã≤OǨϙêfiq∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. x[Éèí‰õΩÎO_»=Ù <å‰õΩ, x#∞flñ QÆ#∞@<£ h `«O„_ç „uã¨ûѨΠѨÓ
~°fiAÅO QÆ∂_ç Ѩq„`«∞ñ_≥· â◊√ÉèíQÆu<£ =iÎOK«∞, q*Ï˝# n
Ѩ l`å<ÕHõ Éèí"åO^èŒHÍ~°∞ ÅQÆ∞ =∞^Œƒù‰õΩÎÖò q<ÀkOK«∞ ^Õ
â◊ [#∞Öò ^Œ∞~°˚#∞Öˇ·# â◊√^Œ∞úÅ∞ ã¨∞g∞! ã¨`«ºO|∞ ^≥·`Àº`«Î=∂! 378
* „ѨǨ¡^•! h=Ù <å‰õΩ Ñ¨~°=∞Éèí‰õΩÎ_»=Ù. x#∞fl Hõ#@O=Å¡ h `«O„_ç =ÚÜÕ∞º_»∞ `«~åÅ"åà◊¡`À
‰õÄ_® Ѩq„`«∞_≥· â◊√Éèíã≤÷u á⁄O^•_»∞. q*Ï˝#nÑ≤HõÅ∞ "≥eyOz ã¨O™ê~° =∂Ü«∂O^èŒHÍ~°O áÈQ˘>Ëì <å
Éèí‰õΩÎÅ∞ x=ã≤OKÕ „Ѩ^ÕâßÅÖ’ LO_ç "åi „¿Ñ=∞‰õΩ áê„`«∞Öˇ·# "åà◊√§ ^Œ∞~°˚#∞Öˇ·<å ‰õÄ_® Ѩiâ◊√^Œ∞ú
Å=Ù`å~°∞. Wk ã¨`«ºO.!
ã‘. Ѷ¨∞# ã¨∂HõΔ‡Éèí∂`« ã¨OѶ¨∂`«O|∞ ֒ѨŠ<≥Å¡"åOKè«Å∞ =∂x Ü≥∞=fi ~°~Ú#
h K«O^Œ=Ú# ##∞fl <≥éÜ«∞ ¿ãqOz# =∞^Œƒù‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, =∞`«Ê~°∞ʼnõΩ
QÆ∞阿ãÜ«∞ h= Ü≥∂QÆ∞ºñ_» "≥·u, q@g∞ñ^Œ "Õ^ŒKÀk`«"≥∞ÿ# q^èŒ=Ú`À_»ñ
l`«ÎO|∞ <åg∞ñ^Œñ *ËiÛ g∞ `«O„_çH˜ñ „ÉË`«HÍ~°º=ÚÅ∞ ã¨O„Ñ‘uñ *ËÜ«Ú
`Õ. =∞`«ñ_»∞ ~°}=Ú# <Õñ_»∞ <å Ü«∞OQÆ=∞~°≈, #=Ú# x~°‡Å ^ÕǨïñ _≥· #=º=∞Ç≤Ï=∞
#ѨQÆ`ådÅ HõŇ+¨μñ_≥· `«#iÛ, ѨÙ}ºÖ’HõO|∞ʼnõΩ <ÕñQÆ∞ñ |∞}ºK«i`«! 379
* ѨÙ}ºK«i`å! z#fl"åÔ~·<å, ÃÑ^ŒÌ"åÔ~·<å ZÅ¡"åOKè«Å∂ =∂x Z=Ô~·`Õ h =Öˇ ##∞fl Láêã≤™êÎ~À
"åà◊√§ <å Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞, <å Éè‰í Ωõ ÅÎ Ö’ h=Ù L`«=Î Ú_»=Ù, WHõ h=Ù h =∞#ã¨∞û <å g∞^Œ xeÑ≤ ã¨O`À+¨OQÍ "Õ^ÀHõÎ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 107
qkèQÍ h `«O„_çH˜ L`«Î~°„H˜Ü«∞Å∞ K≥~Úº. J`«_»∞ <å â◊s~° ã¨Ê~°≈`À x~°‡Å ^ÕǨÏO á⁄O^•_»∞. HõŇëêÅ∞
Hõ_çy"Õã¨∞H˘x ѨÙ}ºÖ’HÍʼnõΩ Ñ¨Ü«∞x™êÎ_»∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ #~°ã≤OǨÏ^Õ=ÙO _®#uzÛ# Ç≤Ï~°}º HõtѨÙ#‰õΩO „|Ǩ¡^Œ∞O_»∞ Ѩ~°Ö’Hõ „H˜Ü«∞Å∞ ¿ãã≤
Éè∂í ã¨∞~À`«=Î ÚÅKÕ`« #aè+‰≤ Ωõ OÎ _»Ü∞≥ º, #Ü≥∞º_»O „|™ê^Œ ã¨OѨÓ~°‚ =ÚY∞O_≥#· N #$ã≤OǨÏ^Õ=ÙxO
Ez ^Õ=`å „Ñ¨=ÚY ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥·# „|Ǩχ^Õ=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 380
* Jx #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ Hõ~∞° }ÏO`«~O° QÆ∞_≥· P#uKåÛ_»∞. "≥O@<Õ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ã¨∞™êfl`«∞_≥· q„Ѩ=~°∞ºÅ
Ѩ~º° "ÕH}
Δõ Ö’ `«O„_çH˜ Ѩ~Ö° ’Hõ „H˜Ü∞« Å∞ [iÑ≤ „áêA˝ÅKÕ „ѨâO◊ ã≤OѨ|_®¤_∞» . J#O`«~O° „Ѩã#¨ fl=¸iÎÜ∞ÿ≥ #
#~°ã≤OǨϙêfiq∞x K«∂z ^Õ=`å„âı+¨μªÅ`À ‰õÄ_ç „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ q#flqOKå_»∞.
ã‘. ^Õ= ^Õ"ådÅ ^Õ"Õâ◊! Éèí∂`« ÉèÏ=#! gñ_»∞ <åKÕ`« =~°=Ú =_»ã≤
=∞`«û$+¨ì[#∞ÅKÕ =∞~°}O|∞ <˘O^ŒHõ =∞`«∞Îñ_≥· ã¨HõÅ ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ñ *ˇéz
<Õñ_»∞ ÉèÏQƺO|∞# h KÕ`« ǨÏ`«∞ñ_»Ü≥∞ºñ, QÆÖϺ} =∞=∞Ô~ Ö’Hõ=ÚÅ ÔHÅ¡,
ÉÏÅ∞ h`«x =∞ǨÉèÏQÆ=`« „âı+¨μªñ „|kH˜Ozuq =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=Úñ ÉÏÑ≤
`Õ. =~°=Ú Hõ$Ѩ ¿ãã≤uq "Õ∞Å∞ñ "åi*ÏHõΔ! h #$ã≤OǨ=`å~°O|∞ x+¨ª`À_»ñ
^Œye zOuOK«∞"å~°Å∞ ^ŒO_»^èŒ~°∞x, ÉÏ^èŒ <˘O^Œ~°∞, =∞$`«∞º=Ù ÉÏiñ |_»~°∞. 381
* ^Õ=^Õ"å! ã¨~ˆ fiâ◊fi~å! D Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙ_»∞ <åKÕ`« ã¨$+≤Oì Ѩ|_ç# „áê}∞Å =Å¡ =∞$`«∞º=Ù á⁄O^Œx
q^èŒOQÍ <å =Å¡ =~°O á⁄Ok QÆifiOKå_»∞. ã¨HõÅ ^èŒ~å‡Å#∞ =∞O@Hõeáê_»∞. Ö’HÍÅ#∞ â’HÍÅáêÅ∞
KÕâß_»∞. J@∞=O\˜ L^ŒÌO_»∞_»∞ D <å_»∞ =∂ J^Œ$+¨ìO =Å¡ hKÕuÖ’ ǨÏ`«∞ _»Ü«∂º_»∞. Ö’HÍʼnõΩ
"Õ∞Å∞ HõeyOk. Hõ=∞ÖÏHΔÍ! D ÉÏÅ∞_»∞ ÉèíHõÎtMÏ=∞}˜. W`«xH˜ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O, [#‡ÉèíÜ«∞O ÖˉõΩO_®
=~°O „Ѩ™êkOKå=Ù. ™êfig∞! h #~°ã≤OǨ=`å~åxfl x+¨ª`À Láêã≤OKÕ "åà◊√§ Ü«∞=Úx=Å¡ ÉÏ^èŒÅ∞
Ѩ_»~°∞, =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O á⁄O^Œ~°∞.
=. Jx# #~°ã≤OÇ¨Ï ^Õ=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 382
* Jx ѨeH˜# „|Ǩχ`À #~°ã≤OǨϙêfiq∞ WÖÏ J<åfl_»∞ –
Hõ. '=∞xflOz ^Õ=â◊„`«∞Å, ÔH#flñ_»∞ x@∞=O\˜ =~°=Ú b‰õΩ=Ú, áêáÈ
`«Ê#∞flʼnõΩ =~°=Ú eK«∞Û@, Ѩ#flQÆ=ÚÅ Hõ=∞$`« q∞_»∞@ ѨOHõ[QÆ~åƒù!— 383
* ѨOHõ*Ïã¨<å! J=∞~° q~À^èŒ∞Å#∞ P^ŒiOz WHõ ZѨC_»∂ WÖÏO\˜ =~°=ÚÅ#∞ DÜ«∞‰õΩ.
áêáê`«∞‡Å‰õΩ =~°=ÚÅ#∞ W=fi@O áê=ÚʼnõΩ áêÅ∞ áÈÜ«∞@O =O\˜k.
=. Jx ~Ú\Ï¡#uzÛ „|Ǩ‡k^Õ=`å ã¨=¸Ç¨ÏO|∞KÕñ |∂l`«∞O_≥· ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# N#$ã≤OǨÏ
^Õ=ÙO_»∞ u~ÀÇ≤Ï`«∞O_»Ü≥∞º!, „|Ǩ¡^Œ∞O_»∞#∞ â◊¥eH˜ñ „|}q∞e¡ `«q∞‡K«∂eH˜ =O^Œ#O|∞Å∞¿ãã≤
„Ѩ*ÏѨ`«∞ʼnõΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèíQÆ=`«¯à◊Öˇ·# ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞㨯iOz#O Ez „|Ǩχ^Õ=ÙO_»∞ â◊√„HÍk
108 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=ÚhO„^Œ ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥· ^≥·`«º ^•#= ~å[ºO|∞#‰õΩO „|Ǩ¡^Œ∞O |@ìO|∞ QÆ\˜ì Ü«∞`«xKÕ`«ñ
|∂l`«∞O_≥· nqOK≥, JO`« hâß<åk xdÅ^Õ=`«Å∞ qq^èŒO|∞ÅQÆ∞ <åj~åfi^ŒO|∞ÅKÕ`« <å
„ѨǨ¡^Œ∞xñ QÆ$`å~°∞÷O *Ëã≤ `«q∞‡K«∂ex =ÚO^Œ@ x_»∞H˘x x[™ê÷#O|∞ʼnõΩñ [x, i@∞¡ q+¨μ‚
^Õ=ÙO_»∞ x[áê~°≈fiK«~°∞ e~°∞=Ù~°∞ „ÉÏǨχ} âßѨO|∞#O *Ëã≤ „Ѩ^äŒ=∞ [#‡O|∞# kuѨل`«∞Öˇ·#
Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}º HõtѨÙÅ#∞ =~åÇ¨Ï <å~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ѨO|∞Å #=`«iOz =kè~ÚOK≥, kfifÜ«∞
Éè=í O|∞# ~åHõãΔ [¨ #‡O|∞ ^•eÛ# ~å=}‰õΩOÉèHí ~õ ∞° Å‚ #∞ N~å=∞ ~°∂ѨO|∞# ã¨OǨÏiOK≥ñ ^Œ$fÜ«∞
[#‡O|∞# tâ◊√áêÅ ^ŒO`«=„‰õΩÎÅ#∞ ¿Ñ~°∞ÅO „Ѩã≤kú <˘Ok# "å~°Å#∞ NHõ$+¨‚ ~°∂ѨO|∞#
YO_çOK≥, xqfi^èŒO|∞# =¸ñ_»∞ [#‡O|∞Å QÍ_è» "≥·~å#∞|O^èŒO|∞# x~°O`«~° ã¨OÉèÏq`« ^蕺#∞Öˇ·
"å~°Å∞ xdÅ HõŇ+¨ q=Ú‰õΩÎÖˇ· ǨÏiO QÆkã≤, ~°x K≥Ñ≤Ê <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 384
* Jx WÖÏ P#uzÛ „|Ǩ‡k ^Õ=`««Å ѨÓ[Å∞ ã‘fiHõiOz ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# N#~°ã≤OǨÏ^Õ=Ù_»∞
JO`«~åú# =∞Ü«∂º_»∞. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ „Ѩ"≥∂^ŒO`À Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. q^è•`«‰õΩ =O^Œ#O
KÕâß_»∞. „Ѩ*ÏѨ`∞« ʼnõΩ „Ѩ}`«∞ ÅiÊOKå_»∞. ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊`À „ѨHÍtOKÕ ^Õ=`«Å‰õΩ „"≥ÚHͯ_»∞. K«`∞« ~°∞‡Y∞_»∞
â◊√„HÍk =ÚhO„^Œ∞Å`À Hõeã≤ ^≥·`«º ^•#= ~å*ϺxH˜ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚ Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎ}˜‚ KÕã≤ Pj~°fikOKå_»∞.
„ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ^Õ=`«Å #O^Œix J~°›sux ѨÓlOKå_»∞. Dâß#∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å∞ qq^è=Œ ÚÖˇ#·
Pjã¨∞ûÅ`À „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ }˜‚ ^è#Œ ∞º}˜‚ KÕâß~°∞. „|Ǩχ`À ã¨ÇϨ ^Õ=`«ÅO^Œ~∂° `«=∞ `«=∞ ™ê÷<åʼnõΩ ^ŒÜ∞« KÕâß~°∞.
D q^èŒOQÍ "≥·‰õΩO~î° ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ âßѨ q=Ú‰õΩÎ ÅÜ«∂º~°∞. q„ѨâßѨO =Å¡ „Ѩ^äŒ=∞[#‡Ö’
kuH˜ Ѩل`«∞Öˇ·# Ç≤Ï~°}ϺHõΔ, Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ#∞ q+¨μ‚=Ù =~åǨÏ, <å~°ã≤OÇ¨Ï J=`å~åÖˇuÎ JO`«OKÕâß_»∞.
kfifÜ«∞[#‡Ö’ ѨÙ\˜#ì ~å=} ‰õΩOÉèHí ~õ ∞° Å‚ #∞ N~å=Ú_»∞QÍ J=`«iOz Ѩi=∂~åÛ_»∞. `«$fÜ«∞ [#‡Ö’
tâ◊√áêÅ, ^ŒO`«=„‰õΩÎÅ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì# "åà◊¡#∞ NHõ$+¨μ‚_≥· ã¨OǨÏiOKå_»∞. WÖÏ =¸_»∞ [#‡ÅÖ’ QÍ_è»"≥∞ÿ#
"≥·~°|O^èŒO`À gà◊√§ x~°O`«~°O ǨÏi 㨇~°}O KÕã¨∂Î áêѨ q=Ú‰õΩÎ ÅÜ«∂º~°∞. z=~°‰õΩ ^•fi~°áêʼnõΩ
ÅÜ«∂º~°∞ Jx <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ =∞Ǩ~å*ˇ·# ^èŒ~°‡~åA‰õΩ q=iOz Ѷ¨Å„â◊√uQÍ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
L. N~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# #~°ã≤OǨÏqǨ~°=Ú xO„^Œâ◊„`«∞ ã¨O
Ǩ~°=Úñ |∞}ºÉèÏQÆ=`«∞ñ_≥·# xâßK«~°<å^äŒ Ñ¨Ù„`« ã¨O
Kå~°=Ú <≥=fiñ_≥·# ã¨∞qKå~°`« q#flñ |iîOz#<£ â◊√ÉèÏ
HÍ~°=Ú`À_» <Õ ÉèíÜ«∞=Úñ QÆÅæx Ö’Hõ=Úñ *ˇO^Œ∞ Éèí∂=~å! 385
* ~å*Ï! â◊√ÉèHí ~õ "° ∞≥ #ÿ N #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ qǨ~°=¸, Ç≤Ï~°}º HõtѨ٠ã¨OǨ~°=¸, ѨÙ}º=¸iÎÜ∞ÿ≥ #
Éèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ∞x ã¨OKå~°=¸ =∞Oz =∞#ã¨∞û`À qx<å, K«kq<å U ÉèíÜ«∞=¸ HõÅ∞QÆx ѨÙ}ºÖ’HÍxH˜
=∂#=Ù_»∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞.
=∞. [Å*Ï`« „ѨÉèí"å^Œ∞Å∞<£ =∞#=ÚÖ’ñ [iÛOz ÉèÏëê=oO
|Å∞Hõ<£ ÖËx [<å~°Ì<åǨÏfiÜ«∞ Ѩ~°„|ǨχO|∞ h ~ÚO\˜Ö’ñ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 109
*ˇeÜ≥ÿ∞ "Õ∞#=∞éOkÜ≥ÿ∞ ã¨z=Ùñ_≥· z`«Î„Ñ≤Ü«ÚO_≥· =∞Ǩ
Ѷ¨Åã¨O^è•Ü«∞‰õΩñ_≥· K«iOK«∞@Å∞ h ÉèÏQƺO|∞ ~å*’`«Î=∂! 386
* ~å*’`«=Î ∂! „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ Ãã·`O« =∞#ã¨∞ûÖ’ PÖ’zOz, Ѩiâ’kèOz =∂@ÅÖ’ K≥Ñʨ ÖË#@∞=O\˜
Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# NHõ$+¨μ‚_»∞ q∞„`«∞_»∞QÍ, ÉÏ==∞~°kQÍ, =∞O„uQÍ, =∞#ó „Ñ≤Ü«Ú_»∞QÍ, =∞ǨѶ¨Å
„Ѩ^•`«QÍ h QÆ$ǨÏOÖ’ qǨ~°O KÕÜ«∞@O h =∞ǨÉèÏQƺO ! – Jx ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ <å~°^Œ =ÚhO„^Œ∞_»∞
„ѨǨ¡^Œ K«i„`« qxÑ≤OKå_»∞.
-: „uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°=Ú :-
Hõ. |Ǩï=∂Ü«Úñ_≥·# =∞Ü«ÚKÕ, qǨÏ`«O|QÆ∞ ǨÏ~°∞x Ü«∞â◊=Ú qMϺ`« [Ü«∂
=ǨÏ=ÚQÆ h ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞, =∞Ç≤Ï`å`«∞‡ñ_»∞ =Ú <˘fl#Ô~Û =∞#∞[=ˆ~}Ϻ? 387
* #~°=ˆ~}Ϻ! XHõ™êi =∂Ü«∞Å=∂i =∞Ü«Úx=Å¡ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û‰õΩ
=∞K«Û HõeyOk. JѨÙ_»∞ =∞Ǩ q+¨μ‚=Ù =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ [Ü«∞O HõeyOz PÜ«∞# H©iÎH˜ =<≥fl `≥KåÛ_»∞ – Jx
<å~°^Œ∞_»∞ ^èŒ~°‡~åA`À K≥áêÊ_»∞.
=. Jx# ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 388
Hõ. U Hõ~°‡O|∞# qÉèí∞ñ _»QÆ∞, N HõO~î°∞x Ü«∞â◊=Ú =∞Ü«ÚxKÕ ã¨∞_ç=_çÜ≥∞<£?
"≥·‰õΩO~î°∞ñ _≥qfi^èŒO|∞#ñ, ÔQ·H˘x `«f¯iÎ K«Hõ¯ñQÍ <˘#iOK≥<£? 389
* Jk qx ^èŒ~°‡A_»∞ WÖÏ J_çQÍ_»∞ –
=∞Ü«Úx=Å¡ hÅHõO~î°∞x Ü«∞â◊ã¨∞û‰õΩ ZÖÏ Hõà◊OHõO HõeyOk? =∞Ü«Ú_»∞ Uq∞ KÕâß_»∞? NǨÏi
P ã¨=∞㨺#∞ ZÖÏ Ñ¨i+¨¯iOKå_»∞?
=. Jx# <å~°^Œ∞O _ç @¡xÜ≥∞, 390
Hõ. K«„HÍÜ«Ú^èŒ |ÅÜ«Ú`«∞ ÅQÆ∞, â◊„HÍ^Œ∞Å HÀǨÏ\˜Oz â◊=∞=Ú# #ã¨∞~°∞Öò
㨄HÀ^èŒO|∞# #iyi, q„Hõ=∞=ÚÅ∞ =∂x =∞Ü«Úx "≥#∞Hõ‰õΩ #kèáê! 391
* P „Ѩâ◊fl qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
XHõ™êi ^•#=ÙÅ∞ NǨÏi JO_»KÕ |Å=O`«∞Öˇ·# ^Õ"ÕO„^•^Œ∞Å L^ŒúuH˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
áÈÜ«∂~°∞. ^•#=ÙʼnõΩ HÀѨO =Å¡ =∞#ã¨∞û =∞O_çáÈ~ÚOk. HÍh ^Õ=`«Å#∞ Z^Œ∞~À¯ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞.
JѨÙ_»∞ "åà◊§‰õΩ =∞Ü«Ú_»∞ HõxÑ≤OKå_»∞. =∞Ü«Ú_»∞ =∂Ü«∂q. H˘xfl â◊‰õΩÎÅ#∞ ™êkèOz# L^ŒÌO_»∞_»∂,
QÆifi`«∞_»∂. J@∞=O\˜ =∞Ü«Ú}˜‚ Jã¨∞~°∞Å∞ â◊~°}∞"Õ_®~°∞.
=. W@∞¡ ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ ^Œ# "≥#∞Hõñ *ÁzÛ# =∂Ü«∂ xÅÜ«ÚO_»∞#∞ ^Œ∞~°flÜ«ÚO_»∞#∞ <≥·# =∞Ü«ÚO_»∞
^Œ# Ü≥∂QÆ|ÅO|∞# #Ü≥∂~°[`« ã¨∞=~°‚=∞Ü«∞O|∞Öˇ· Ü≥∞=fiiH˜x ÅH˜ΔOѨ~åx QÆ=∞<åQÆ=∞#O|∞Å∞
110 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
q`«i¯OѨ~åx Hõ~°¯â◊ ѨiK«Ûù^ŒO|∞Å∞#∞ QÆey# „uѨÙ~°O|∞Å xi‡Oz ~ÚzÛ# #HõÎOK«~°∞ ÅO
^Œé∞ #O^Œ∞ñ „|"ÕtOz HÍ=∞ã¨OKå~°∞Öˇ· ѨÓ~°fi"≥·~°O|∞ñ ^ŒÅOz ã¨<åÜ«∞HõO|∞Å~Ú# Ö’HõO|∞Å
#™ÈÎHõO|~Ú# x[|ÖÏu ˆ~HõO|∞# â’HõO|∞ <˘OkOz#. 392
* WÖÏ ~åHõΔã¨∞Å∞ `«# K≥O`«‰õΩ =zÛ h"Õ k‰õΩ¯ J<Õ ã¨iH˜ =∂Ü«∞Å=∂s, ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∂ J~Ú#
=∞Ü«ÚxH˜ =∞iO`« QÆ~°fiO =zÛOk. ^Õ=`«Å∞‰õÄ_® HõO\˜H˜ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. "≥O@<Õ `«# Ü≥∂QÆ|ÅO`À
W#∞=Ú, "≥O_ç, |OQÍ~åÅ`À xi‡OѨ|_ç#@∞=O\˜, ~åHõáÈHõÅ∞ `≥eÜ«∞~å#@∞=O\˜, ~°ÇϨ 㨺=∂~åæÅ∂,
~°HõΔ}QÆ$ǨÅ∂ Hõey#@∞=O\˜ =¸_»∞ ѨÙ~°=ÚÅ#∞ ã≤^ŒúO KÕâß_»∞. `«##∞ â◊~°}∞"Õ_ç# ~åHõΔã¨∞ʼnõΩ
=∞Ü«Ú_»∞ P „uѨÙ~°=ÚÅ#∞ WzÛ g∞ W+¨Oì =zÛ#@∞¡ LO_»O_ç J<åfl_»∞. WHõ HõŇëê`«∞‡Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ ÅO`å
HÍ=∞ ã¨OKå~°∞ ÅÜ«∂º~°∞. "≥#∞Hõ\˜ â◊„`«∞`«fiO QÆ∞~°∞OÎ K«∞H˘x ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ `«=∞ Ѩ~å„Hõ=∞O`À #QÆ~åÅ#∂,
~å*ϺÅ#∂ H˘Å¡Q˘_»∞`«∂ Ö’HÍÅ#∂ â’HÍÅáêÅ∞ KÕÜ«∞™êQÍ~°∞.
Hõ. Ö’HÍkè<å^äŒ∞ÖˇÅ¡#∞, â’HÍ`«∞~°∞ ÅQÆ∞K«∞ â◊~°}∞ ™⁄zÛi ^Œ∞ëêì
hHõ q^Œà◊<å‰õΩO~î°∞<£, NHõO~î°∞<£ Éèí∞=#Éèí~°} z`ÀÎ`«¯O~î°∞<£. 393
* ~åHÍã≤=¸HõÅ ÉÏ^èÅŒ ∞ Éèií OK«ÖHË õ áÈ~ÚOk Ö’HõO. kHÍÊʼnõΩÅ∞ â’Hõ=¸~°∞Î ÅÜ«∂º~°∞. JѨÙ_»∞
"åà◊§O`å "≥o¡ Ö’Hõâ√◊ ÉèOí Hõ~∞° _»∂ ^Œ∞+¨<ì åâ◊OHõ~∞° _»∂ ÉèHí =Îõ â◊OHõ~∞° _»∂ J~Ú# â◊OHõ~∞° x â◊~}
° ∞"Õ_®~°∞.
=. W@∞¡ ã¨HõÅ Ö’ˆHâ◊fi~°∞O_»QÆ∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞O *Ëi Ö’HõáêʼnõΩÅ∞ „Ѩ}`«∞Öˇ· ѨÓlOz Hõ~°Hõ=∞ÅO|∞Å∞
=Ú‰õΩoOz. 394
* WÖÏ ã¨HõÅ Ö’ˆHâ◊fi~°∞_»QÆ∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ѨÓlOz, #=∞㨯iOz Ö’HõáêʼnõΩÅ∞ WÖÏ Ñ¨eHÍ~°∞.
Hõ. „uѨÙ~åÅÜ«ÚÅQÆ∞ ^•#=Ù, ÅѨ~ål`«∞ ÅQÆ∞K«∞ =∂‰õΩ #„âßO`«O|∞<£
=ѨÙ~åk Ñ‘_»ñ *ËÃã^Œ, ~°Ñ¨~å^茉õΩÅ#∞ =kèOѨ٠=∞QÆ*Ïnèâß! 395
* áê~°fifѨf! „uѨÙ~åÅÖ’ LO_Õ Jã¨∞~°∞Å∞ KÕ¿ã J~åK«HÍʼnõΩ JO`«O ÖˉõΩO_® LOk. "åà◊√§
J*ËÜ«ÚÖˇ· x`«ºO Ö’HÍÅ#∞ `«Å¡_çÅ¡ *Ëã¨∞Î<åfl~°∞. =∂ „áê}ÏʼnõΩ =ÚѨC`≥ã¨∞Î<åfl~°∞. â◊¥Åáê}©! h=Ù
Ѩ~å„Hõq∞Oz JѨ~å^èŒ∞Å#∞ JO`«"≥ÚOkOz J=∞~°∞Å#∞ P^Œ∞HÀ.
Hõ. n#∞Å=Ú QÍHõ Ü«Ú+¨‡^Œ, nè#∞Å"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ "Õ∞=Ú ^Õ"åÇ≤Ï`« ^À
s¡#∞Å "≥∞ÿ<å~°=Ú, |Å, Ç‘Ï#∞Å =∞QÆ∞ =∞=Ú‡ñQÍ=Ù g∞âß#! t"å! 396
* „uÖ’K«<å! h Pnè#OÖ’ "Õ∞=Ú x~°O`«~°O k"åº#O^ŒO`À LO_Õ"åà◊§O. HÍh WѨC_»∞ ~åHõΔã¨
|ÅO ÃÑiy "åà◊§=ÚO^Œ∞ n#∞Å=¸, |ÅÇ‘Ï#∞Å=¸ HÍ=Åã≤ =zÛOk. P ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ tH˜ΔOz
=∞=Ú‡Å#∞ h"Õ ~°H˜ΔOKåe J<åfl~°∞ J=∞~°∞Å∞.
=. Jx# ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞O_»Q∞Æ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ â◊~}
° ÏQÆ`∞« Öˇ#· w~åfi}∞Å "≥é=‰õΩO_»∞ñ_»x ^Œ∞~åfi~° |ÅO|∞#
ÉÏ}Ïã¨#O|∞ñ Qˆ Å #OkH˘x Ü≥ÚHõ¯ k=ºÉÏ}O|∞ ã¨OkèOz „uѨÙ~°O|∞ŠѨ~Ú<Õã#≤ =∂~åÎO_»
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 111
=∞O_»ÅO|∞# "≥Å∞=_»∞ =∞Ü«¸Y*ÏÅO|∞Å K«O^ŒO|∞#ñ ^Œ^•ƒ}O|∞=Å# ^ÕnѨº=∂#O|∞Öˇ·
Ü«∞<ÕHõ ÉÏ}ã¨ÇϨ „ã¨O|∞Å∞ ã¨OÉèqí Oz Éè∂í #Éè’-O`«~åà◊O|∞Å∞ xO_ç =∞O_ç `≥Ñʨ Å∞QÍ! QÆ∞ѨÊÅ∞Q˘x
„uѨÙ~°O|∞ŠѨ~Úñ QÆÃÑÊ, #ѨC_»∞ `«^•ƒ}áê=Hõ ¿ÇÏu ã¨O^ÀÇ¨Ï ^ŒO^ŒÇϨ º=∂#∞Öˇ· QÆ`åã¨∞Öˇ#·
„uѨÙ~°ÑÙ¨ ~° x"åã¨∞ÅO ^≥zÛ =∞ǨÜ≥∂yÜ≥∞ÿ # =∞Ü«ÚO_»∞ ã≤^~úŒ ã° ¨ ‰õÄѨO|∞# "≥z
· #. 397
* Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ â◊~}
° ÏQÆ`∞« Å#∞ Hõ~∞° }˜Oz, JÉèÜ
í ∞« ǨÏã¨OÎ WKåÛ_»∞. J=„HõÑ~¨ å„Hõ=∞O`À ^è#Œ ∞ã¨∞û#∞
KÕ`« Ѩ\Ïì_»∞. k=º"≥∞ÿ# JyflÉÏ}O QÆ∞iÃÑ\˜ì „uѨÙ~åÅÃÑ·H˜ q_çKå_»∞. P ÉÏ}O=Å¡ K«O_» „ѨK«O_»"≥∞ÿ#
ã¨∂~°º=∞O_»ÅOÖ’ "≥eQˆ H˜~} ° ÏÅ ã¨=¸Ç¨Å ÖÏQÍ Jyfl tYÅ∞ ã¨ÇϨ „ã¨=ÚMÏÅ∞QÍ "≥Å∞=_ç Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∞
xO_ç, =∞O_ç xѨCÅ∞ `≥ѨÊÅ∞ `≥ѨÊÅ∞QÍ ‰õΩ~°∞ã¨∂Î „uѨÙ~åÅ#∞ =Ú@ì_çOKå~Ú. P ÉÏ}Ïyfl tYÅ
ã¨O^ÀǨxH˜ ^•#=ÙÅ∞ ^ŒÇ≤ÏOK«∞‰õΩáÈ~Ú Jã¨∞=ÙÅ∞ q_çKå~°∞. JѨÙ_»∞ =∞ǨÜ≥∂y J~Ú# =∞Ü«Ú_»∞
`«# Ü≥∂QÆ|ÅO`À, ã≤^Œú~°ã¨O`À xO_ç# ‰õÄѨOÖ’ Jã¨∞=ÙÅ∞ g_ç# Jã¨∞~°∞Å â◊"åÅ#∞ `≥zÛѨ_»"Õâß_»∞.
Hõ. ã≤^•ú=∞$`« ~°ã¨ =∞Ç≤Ï=∞#∞, â◊√^Œú =∞Ǩ=„[`«∞ź â’aè`« `«#∞Öˇ·
=$kúO ÉÁOki ^•#=Ù, Å∞^Œú`« x~å…`«áê=HÀѨ=Ú ÅQÆ∞K«∞<£. 398
* P ã≤^Œú~°ã¨ „ѨÉèÏ=O =Å¡ ~åHõΔã¨∞ÅO`å ѨÙ#s˚q`«∞ ÅÜ«∂º~°∞. =„*ÏÅ=O\˜ â◊s~åÅ`À zK«Û~°
Ñ≤_»∞QÆ∞Å=Öˇ |Å ã¨OѨ#∞flÅÜ«∂º~°∞. JO`«∞ÖËx |ÅO=Å¡ áœ~°∞+¨O ÃÇÏzÛOk. =∞àϧ ^Õ=`«ÅÃÑ· ^Õfi+¨O
ÃÑiyOk.
Hõ. ‰õÄáê=∞$`«~°ã¨ ã¨OQÆu, nÑ≤`«∞Öˇ· xezÜ«Ú#fl ^Õ"åÇ≤Ï`«∞Å<£
~°∂Ñ≤Oz zO`« <˘O^≥_»∞, QÀѨ^èŒfiAñ Ez K«„H˜ ‰õΩǨÏ<åxfi`«∞ñ_≥·. 399
* `«# ÉÏ}â◊H˜Î =º~°÷O HÍ=@O, =∞Ü«Úx ã≤^Œú~°ã¨ „ѨÉèÏ=O =Å¡ ~åHõΔã¨∞Å∞ WÖÏ „Ѩ|e áÈ=@O
=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞#‰õΩ ÉÏ^èŒ HõeyOzOk. `«# Ѩ~å„Hõ=∂xH˜ Hõà◊OHõO U~°Ê_çO^Œx `«# H©iÎH˜ =∞K«Û HõeyO^Œx
zOuOKå_»∞. q+¨μ=‚ Ù Wk `≥Å∞ã¨∞H˘x LáêÜ«∞O PÖ’zOKå_»∞. =∂Ü«∞QÍà◊§#∞ =∂Ü«∞`À<Õ =∞@∞=∂Ü«∞O
KÕÜ«∂Åx xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
âß. L`åûǨÏO|∞# <˘Hõ¯áêñ_ç "≥Ú^Œ"≥· Ü«¸^äŒO|∞ „Ѷ¨∂}˜OK«∞K«∞<£
=`«ûOɡ· `«# "≥O@ „|Ǩχ #_»=<£ "≥·‰õΩO~î°∞ñ _Õ `≥Oz Ü«Ú
^Œº`«û`«ÎfiO|∞#ñ QÆ∂Ѩ=∞^茺~°ã¨=ÚO „^•"≥<£ qÖ’H˜OK«∞K«∞O
^Œ`ÒûÉèÏQƺ x=∞QÆ∞flÖˇ· =∞éz ~å^≥·`«∞ºÖò x"åiOѨñQÆ<£. 400
* q+¨μ=‚ Ù XHõ JO^Œ"∞≥ #ÿ áê_ç P=Ù JÜ«∂º_»∞. „|Ǩχ ^•x á⁄^Œ∞QÆ∞ K«∞OaOKÕ z<åfli QÀ=`«ûOQÍ
=∂~å_»∞. P P=Ù^Œ∂_»Å∞ [QÆ<À‡Ç¨Ï#OQÍ L<åfl~Ú. Jq "≥∞Å¡"∞≥ Å¡QÍ =zÛ P ‰õÄѨOÖ’ L#fl ã≤^~úŒ ã° O¨
„`åQÆ∞`«∞<åfl~Ú. ^•xx HÍѨÖÏ HÍã¨∞#Î fl ~åHõãΔ ¨ Éè@
í ∞Å∞ "å\˜ JO^ŒKO« ^•Å∞ K«∂ã¨∂Î "å\˜x `ÀÅ@"Õ∞
=∞~°záÈÜ«∂~°∞. P=Ù ^Œ∂_»Å∞ P ÉÏqÖ’x ã≤^Œú~°ã¨O ѨÓiÎQÍ „`åˆQâß~Ú.
112 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ q+¨μ‚O_»∞ "≥∂ǨÏ<åHÍ~°O|∞# ^èÕ#∞=~Ú „uѨÙ~°=∞^茺 ‰õÄáê=∞$`« ~°ã¨O|∞ „^•q# <≥é˜Oy
â’H͉õΩÅ z`«∞ÎÅ~Ú# ~°ã¨‰õÄѨáêʼnõΩOEz =∞ǨÜ≥∂yÜ≥ÿ∞# =∞Ü«ÚO_»∞ "≥éñQÆ∞ Ѩ_ç, ^≥·=QÆuO
lOuOz â’H˜OѨHõ ~Ú@¡xÜ≥∞. 401
* WÖÏ q+¨μ‚=Ù "≥∂ǨÏ<åHÍ~°OÖ’ ^èÕ#∞=ÙQÍ =zÛ „uѨÙ~åÅ =∞^茺 QÆÅ ‰õÄѨOÖ’x ~°ã¨O JO`å
„`åˆQã¨iH˜ Wk `≥Å∞ã¨∞H˘x QÆ∞O_≥Å∞ ÉÏ^Œ∞H˘x P ‰õÄѨ áêʼnõΩÅ∞ ^Œ∞ódOK«™êQÍ~°∞. â’H˜ã¨∞Î#fl "åà◊¡#∞
K«∂z =∞ǨÜ≥∂yÜ≥∞ÿ # =∞Ü«Ú_»∞ q+¨Ü∞« O `≥Å∞ã¨∞H˘x Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_∞» . P ^Œ∞~°^$Œ +¨Oì QÆ∞iOz `«Å∞K«∞H˘x
ÉÏ^èŒÑ¨_»‰õΩO_® WÖÏ J<åfl_»∞.
P. J=∞~°∞Öˇ·# ^Œ#∞A Öˇ·##∞ #~°∞Öˇ·#, <≥O`« xѨÙ}∞Öˇ·# <≥=fiÔ~·#
^≥·qHÍ~°÷K«Ü«∞=Úñ ^ŒÑ≤ÊOѨñQÍ ÖË~°∞, =Å^Œ∞ ^Œ#∞AÖÏ~°! =QÆ= =∞#‰õΩ! 402
* PѨÙÎÖÏ~å! Jã¨∞~°∞ÖÏ~å! ^≥·"ÕK«Ûù WÖÏ LOk HÍÉ’Å∞. `«Ñ≤ÊOK«@O Z=i `«~°O J=Ù`«∞Ok?
J=∞~°∞Öˇ·<å, Jã¨∞~°∞Öˇ·<å, #~°∞Öˇ·<å, ZO`« Ѷ¨∞#∞Öˇ·<å ^≥·=QÆu ^•@ÖË~°∞. HÍ|\˜ì J#=ã¨~°OQÍ =∞#O
ÉÏ^èÑŒ _¨ ‰» Äõ _»^∞Œ .
=. Jx ѨeÔH. JO`« q+¨μ‚O_»∞ <≥·[O|∞Öˇ·# ^èŒ~°‡ *Ï˝# q^•º`«áÈ q~°H˜Î ã¨=∞$kú „H˜Ü«∂â◊H˜Î qâı+¨O|∞Å
â◊OÉè∞í xH˜ñ „ÉÏ^è•#ºO|∞ ã¨=∞iÊOz ~°^Œä ã¨∂`« Hˆ `«∞=~°‡ ÉÏ}Ïã¨# „Ѩ=ÚY ã¨O„QÍ=∞ ™ê^è#Œ O|∞Å∞
¿ãã≤#O ÔQ·H˘x. 403
* Jx =∞Ü«Ú_»∞ ~åHõΔã¨∞Å#∞ F^•~åÛ_»∞. P `«~°∞"å`« q+¨μ‚=¸iÎ `«# ã¨Ç¨Ï[â◊‰õΩÎÖˇ·# ^èŒ~°‡O,
*Ï˝#O, q^Œº, `«Ñ¨ã¨∞û, q~°H˜Î, ã¨=∞$kú, „H˜Ü«∂â◊H˜Î qâıëêÅ`À ~°^äŒO, ™ê~°kä, ˆH`«#O, Hõ=K«O, ^èŒ#∞ã¨∞û
"≥Ú^ŒÖˇ·# Ü«Ú^Œú ™ê=∞„yx â◊OHõ~°∞xH˜ ã¨=∞‰õÄiÛ ÃÑ\Ïì_»∞. ~°kä‰õΩ_≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ "å\˜x ã‘fiHõiOKå_»∞.
=∞. â◊i Ü≥ÿ∞ HÍ~°∞‡H˜Ü≥ÿ∞ =∞ǨHõ=zÜ≥ÿ∞ ã¨<åflÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ "åÇ≤ÏÜ≥ÿ∞
ã¨~°^äŒ∞O_≥· ã¨xÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞ ã¨|Å∞ñ_≥· ã¨`Õ¯`«#K«Ûù„`«∞Îñ_≥·
Ѩ~°"Õ∞â◊√O _˘Hõ ÉÏ}=Ú<£ q_çK≥ñ ^Œ^•ƒ}Ï#Å *ÏfiÅÅO
|∞~°=ÚÖò QÍÖˇ Kè«@K«Ûù@^èŒfix #Éè’Éèí∂=∞^茺=ÚÖò xO_»ñQÆ<£. 404
* Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ Hõ=K«O ^èiŒ OKå_»∞. Ñ≤<åHõO KÕ`Ñ« \
¨ Ïì_∞» . J=Ú‡ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞. ã¨~fi° ã¨<åflǨÏO`À
Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º_»∞. ~°^OŒä Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞. ¿ã# ‰õÄ_® ã≤^=úŒ ∞~ÚOk. „u<Õ„`«∞_»∞ L„QÆãfi¨ ~°∂ѨO`À
Kè«„`«O „H˜O^Œ xÅ|_®¤_»∞. ™ê~°kä ~°^äŒO =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆxKåÛ_»∞. ¿ã# HõkeOk. ~°^äŒO ÃÑ· *ˇO_®
"åÜ«Ú"ÕQÍxH˜ Ô~Ѩ Ô~Ѩ ÖÏ_»™êyOk. Ñ≤<åHõáê}˜ QÆ∞i K«∂z XHõ¯ÉÏ}O qO@ ã¨OkèOz q_çKå_»∞. P
ÉÏ}O #∞Oz =∞Ǩyfl *ÏfiÅÅ∞ K≥ň~QÍ~Ú. XHõ¯™êiQÍ =¸_»∞ ѨÙ~åÅ∞ ÉèíQÆ∞æ# =∞O_®~Ú. Kè«@ Kè«@
^èŒfi#∞Å`À Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞^茺 ÉÏQÆO JO`å xO_çáÈ~ÚOk.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 113
=. W@∞¡ ǨÏ~°∞O_»∞ ^Œ∞~°=QÍǨÏO|∞Öˇ#· „uѨÙ~°O|∞Å #aèl#∞‡Ç¨˙~°OÎ |∞# Éèãí ‡¨ O|∞¿ãã≤ ‰õÄeÛ#,
#=∞~° QÆ~∞° _» QÆO^è~Œ fi° ã≤^úŒ ™ê^躌 Ü«∞HõΔ =Å¡É∞íè Å∞ gH˜OΔ z, [Ü«∞ [Ü«∞ â◊|OÌ |∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
QÆ∞ã¨∞=∞ =~°O¬ |∞Å∞ =i¬Ozi, „Ѩ[Å∞ ǨÏi¬Ozi, „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ H©iOÎ z, ~°Ñû¨ ~°ãŨ ∞ #iÎOzi, k=ºHÍǨÏà◊
^Œ∞O^Œ∞aè ~°=O|∞Å∞#∞, =Úx[<À`«û=O|∞Å∞#∞, „|K«∞~°O|∞ ÅÜ≥∞º, x@∞¡ qâ◊fi[h#O|QÆ∞
„uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°O|∞# #dÅ Ö’‰õΩÅ∞#∞ ã¨O`«ãe≤ Ü ¡ Ú« O_» #Ü«∞º=ã¨~O° |∞#. 405
* WÖÏ „u<Õ„`«∞_»∞ ^Œ∞~ˆ ƒù^•ºÖˇ#· „uѨÙ~åÅ#∞ =∞@ì=∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèãí ‡¨ O KÕã≤ ‰õÄeÛ"Õâß_»∞.
Wk K«∂z ^Õ=`«Å∂, QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, ã≤^Œú ™ê^èŒ∞ºÅ∂, Ü«∞HΔÍkèѨ`«∞Å∂, [Ü«∞ [Ü«∞ x<å^•Å∞
KÕã≤ ѨÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. „Ѩ[Å∞ „Ѩ"∂≥ ^ŒO K≥O^•~°∞. „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x „Ѩã∞¨ uÎ OKå~°∞.
JѨû~°ã¨Å∞ P#O^ŒO`À #$`«ºO KÕâß~°∞. =Úx[#∞Å∞ L`«û=O [~°∞ѨÙH˘<åfl~°∞. k=º HÍǨÏà◊ ^èŒfi#∞Å∂,
^Œ∞O^Œ∞aè ^èfiŒ #∞Å∂ q∞#∞fl =Ú\Ïì~Ú. WÖÏ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ qâ◊fiHõÖϺ}Hõ~O° J~Ú# „uѨÙ~åã¨∞~° ã¨OǨ~°O
KÕÜ«∞@O`À ã¨HõÅ Ö’HÍÅ∂ ã¨O`«ã≤OKå~Ú.
P. `«$}Hõ}=ÚÅ ÉèíOyñ „kѨÙ~°O|∞Å ^ŒÇ≤ÏOz, Ѩ~°=Úñ _»=ºÜ«ÚO_»∞ Éèí„^ŒÜ«∞â◊√ñ_»∞
t=Ùñ_»∞ Ѩ^Œ‡*Ïk *ËwÜ«∞=∂#∞ñ_≥·, x[ x"åã¨=Ú#‰õΩ <≥q∞‡ñ [xÜ≥∞. 406
* Jyfl Ǩϟ„`«∞_»∞ ZO_»∞QÆ_x¤ç ^ŒÇÏ≤ Oz#@∞¡QÍ =ÚHõ¯O\˜ =¸_»∞ ѨÙ~åÅ#∞ ~°∂ѨÙ=∂áê_»∞. Ѩ~=° Ú_»∂,
J=ºÜ«Ú_»∂, H©iâÎ ßb J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ „|Ǩ‡^Œ∞ŠѨÓ[Å∞ JO^Œ∞H˘x `«# =∞Ok~åxH˜ "≥àϧ_»∞.
=. W@∞¡ x[=∂Ü«∂ qâı+¨O|∞# =∞~°ÎºÖ’HõO|∞# q_»OaOK«∞ K«∞#fl q+¨μ‚x Ѩ~å„Hõ=∞ q^è•#O|∞Å∞
=Úx[# =O^Œº =∂#O|∞Öˇ·, ã¨HõÅ Ö’Hõ HõÖϺ} „Ѩ^•#O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞ #x# qx <å~°^Œ∞#‰õΩ
^èŒ~°‡#O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 407
* WÖÏ `«# =∂Ü«∂ qâıëêÅ`À q+¨μ‚=Ù =∂#=Ö’HõOÖ’ q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞. P „ѨÉèí∞=Ù
Ѩ~å„Hõ=∞q^è•<åÅ∞ =Úx[#∞ʼnõΩ ã¨∞uÎ áê„`åÅ∞! Ö’HÍxH˜ HõÖϺ} Hõ~åÅ∞!! – Jx <å~°^∞Œ _»∞ ^è~Œ ‡° ~åA‰õΩ
q=iOKå_»∞.
JѨÙ_»∞ ^èŒ~°‡~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
-: <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞ `≥Å∞ѨÙ@ :-
ã‘. J#Ѷ¨∂`«‡! ã¨HõÅ=~å‚„â◊=∂Kå~° ã¨=∞‡`« ^èŒ~°‡ "≥∞Ü«∞ºk =∂#=ÙʼnõΩ?
<Õ ^èŒ~°‡=Ú# #~°∞O _ç^Œú q*Ï˝#=Ú ÉèíH˜ÎÜ«Úñ „ÉÏÑ≤OK«∞ñ? |^Œ‡A#‰õΩ
™êHΔÍ`«∞û`«∞O_»=Ù, ã¨~°fiA˝ñ_»=Ù, h‰õΩ <≥é∞ñQÆ~åxk ^èŒ~°‡q∞O`« ÖË^Œ∞,
<å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}™êfiO`«∞ Å#Ѷ¨ÚÅ∞ âßO`«∞Å∞ ã¨^ŒÜ«ÚÅ∞ ™ê^èŒ∞=$uÎ.
P. "≥∞éÜ«ÚK«∞#fl Ѷ¨∞#∞Å∞ g∞ =O\˜"å Ô~kÌ, Ѩ~°=∞^èŒ~°‡ =∞#∞K«∞ ÉèíH˜Îñ ^ŒÅñ`«∞?
~°\˜ì ^èŒ~°‡~°∂Ѩ =∞dÅO|∞ <≥é˜ñyOѨÙ, q#ñQÆ xK«Û QÆÅ^Œ∞ q=∞ÅK«i`«! 408
114 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ѨÙ}Ϻ`å‡! h=Ù ™êHΔÍ`«∞Î K«`∞« ~°∞‡Y∞x =∂#㨠Ѩل`«∞_»=Ù, Ѩq„`« K«i„`«∞_»=Ù. ã¨~fi° ^• <å~åÜ«∞}
K«~°} 㨇~°} Ѩ~åÜ«∞}∞_»=Ù. âßO`«=¸iÎq. ã¨^ŒÜ«∞ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»=Ù. ã¨~°fiA˝_»=Ù. h=Ù Z~°∞QÆx ^èŒ~°‡O
ÖË^Œ∞. ã¨HõÅ ^èŒ~å‡Å∂, PKå~° =º=Ǩ~åÅ∂ h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. Jxfl =~å‚Å "åiH˜ ѨxH˜=KÕÛ L`«Î=∞"≥∞ÿ#
^èŒ~°‡O Uk? U ^èŒ~°‡O PK«i¿ãÎ =∂#=ÙxH˜ x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î *Ï˝<åÅ∞ „áêѨÎ=∞ø`å~Ú? `«=∞ =O\˜"å~°∞
Uk L`«Î=∞ ^èŒ~°‡=∞x ÉèÏq™êÎ~°∞? J@∞=O\˜ ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#∞ q=iOK«O_ç. <å‰õΩ q<åÅx
‰õΩ`«∂ǨÏÅOQÍ LOk.
=. Jx# <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡~åAO Ez ^•HΔÍÜ«∞}˜Ü«∞O^Œ∞ x*ÏOâ◊O|∞# #=`«iOz, Éèí∞=#
â’Éè#í O|∞ H˘é‰õΩ |^Œi HÍ„â◊=∞O|∞#ñ ^ŒáÈx~°`∞« O_»~Ú Ü«Ú#fl <å~åÜ«∞}∞x=Å# ã¨<å`«#O|QÆ∞
^èŒ~°‡O|∞ qO\˜, #k ÃãÃÑÊ^Œ, ã¨HõÅ =~°‚O|∞Å [#∞ʼnõΩ ã¨`«ºO|∞#∞, ^ŒÜ«∞Ü«Ú#∞, #∞Ѩ"å™êk
`«Ñ¨O|∞#∞, â∫K«O|∞#∞, Ãã·~°}Ü«Ú, ã¨^Œã¨kfi"ÕHõO|∞#∞, =∞<ÀxÜ«∞=∞O|∞#∞, |Ç≤ÏiO„kÜ«∞
[Ü«∞O|∞#∞, Ç≤ÏOã¨ÖËq∞Ü«Ú, „|ǨχK«~°ºO|∞#∞, ^•#O|∞#∞, Ü«∞^äÀz`« [ѨO|∞#∞, ã¨O`À+¨O
|∞#∞, =∂~°Ì=O|∞#∞, ã¨=∞^Œ~°≈#O|∞#∞, =∞Ǩ[#¿ã=Ü«Ú, „QÍ=∞ºO|∞ Å~Ú# HÀiHõÅ∞
=∂#∞@Ü«Ú, x+¨ÊùÅ„H˜Ü«∞Å∞ q_»∞K«∞@Ü«Ú, q∞`«ÉèÏ+≤`«fiO|∞#∞, ^ÕǨÏO|∞QÍx `«#∞fl "≥^ŒH˜
H˘#∞@Ü«Ú, #<Àfl^ŒHõO|∞Å∞ „áê}∞ʼnõΩO |Oz ~ÚK«∞Û@Ü«Úñ „ÉÏ}∞ÅO^Œ∞ ^Õ=`å|∞kúÜ«Ú,
<å`«‡|∞kúO *ËÜÚ« @Ü«Ú, N<å~åÜ«∞} K«~} ° 㨇~°} H©~#ΰ „â◊=} ¿ã"å~°Û# #=∞™ê¯~° ^•™êº`«‡
ã¨=∞~°Ê} ã¨YºO|∞ ÅxÜ≥∞_ç „uOâ◊ÅH¡ } Δõ O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ =ÅÜ«Ú, #O^Œ∞ ã¨`∞« ¯ÖÏKå~°∞O_»~Ú
=∞O„`« =O`«O|∞Öˇ·# QÆ~åƒù^è•<åk ã¨O™ê¯~°O|∞ ÅqzÛù#flO|∞Å∞QÍñ QÆÅ"åñ_»∞ kfiAO_»∞.
kfiA#‰õΩ Ü«∞[# Ü«∂[ <å^茺ܫ∞ <å^蕺Ѩ# ^•# „Ѩu„QÆǨÏO|∞Å#∞ +¨@¯~°‡O|∞Å∞ qÇ≤Ï`«O
|∞Å∞. ~åA#‰õΩñ „|u„QÆÇϨ =ºuiHõOÎ |∞Å~Ú# Ü«∞[<åk Hõ~‡° O|∞ Å~Ú^Œ∞#∞ „|*ÏáêÅ#O|∞#∞,
„ÉÏǨχ}∞Å∞ QÍx"åi=Å# ^ŒO_»â◊√Öϯ^Œ∞Å∞ Q˘#∞@Ü«Ú, qÇ≤Ï`«Hõ~°‡O|∞Å∞, "≥·â◊√ºxH˜ñ QÆ$+≤
"å}˜[º QÀ~°HõΔ}Ïk Hõ~°‡O|∞Å∞, „ÉÏǨχ} ‰õΩÖÏ#∞ã¨~°}O|∞#∞ qÇ≤Ï`«O|∞Å∞, â◊¥„^Œ∞#‰õΩ
kfi[â◊√„â◊¥+¨ ¿ãÜ«∞ =ÅÜ«Ú#∞. 409
* WÖÏ J_çy# ^èŒ~°‡Ax ^èŒ~°‡„Ñ≤Ü«∞`åfixH˜ ã¨O`«ã≤Oz <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞. ~å*’`«Î=∂!
ѨÓ~°fiO ^ŒHõΔѨلuH˜ <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«# JOâ◊`À J=`«iOKå_»∞. Ö’Hõ ˆHΔ=∞O HÀã¨O |^ŒiHÍ =#OÖ’
`«áÈnHõΔÖ’ L#fl <å~åÜ«∞}∞_»∞ D ã¨<å`«# ^èŒ~°‡=Ú#∞ <å‰õΩ q=iOKå_»∞. P q#flk h‰õΩ q=i™êÎ#∞.
Jxfl =~å‚Å „Ѩ[ʼnõΩ ã¨`«ºO, ã¨O`À+¨O, ã¨=∞^Œ$+≤ì, ã¨^Œã¨kfi"ÕHõO, â∫K«O, HõΔ=∞, ^ŒÜ«∞, ^•#O, =∂~°Ì=O,
=∞<Àx„QÆÇϨ O. =∞Ǩ[#¿ã=, q∞`«ÉÏè +≤`fi« O, WO„kÜ«∞[Ü«∞O, „|ǨχK«~º° O, „áê}∞ÅÖ’ Ѩ~=° ∂`«‡ ^Œ~≈° #O,
JÉèË^Œ|∞kú`À „Ѩ=iÎOK«@O, LѨ"å™êkHõO, Lz`«[ѨO, JÇ≤ÏOã¨, P`å‡=Ö’Hõ#O, J<Àfl^ŒHÍÅ∞ ѨOz
W=fi@O† Jã¨Éèíº"åOKè«Å∂, J#~°÷Hõ"≥∞ÿ# „H˜Ü«∞Å∂ q_çzÃÑ@ì@O† WOHÍ N=∞<åfl~åÜ«∞} 㨇~°}O,
Hõ^ä•„â◊=}O, <å=∞ ã¨OH©~°Î#O, ¿ã"åÉèÏ=O, P~å^èŒ#O, #=∞㨯$u, ^•ã¨ºO, ã¨YºO, P`«‡ã¨=∞~°Ê}O –
J<Õ =ÚѨÊk ÅHõΔ}ÏÅ∂ JÅ=_®e.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 115
„ÉÏǨχ}∞Å∞ `«=∞ ‰õΩÖÏKå~åÅ`À =∞O„`«Ñ¨Ó~°fiHõ QÆ~åƒù^è•<åk ëÈ_»â◊ ã¨O™ê¯~åÅ∞ á⁄O^•e.
D ã¨O™ê¯~åʼnõΩ ÉèOí QÆO HõÅQƉΩõ O_» [~°∞ѨىõΩO@∂ LO_®e. WqHÍHõ Ü«∞[˝O KÕÜ∞« @O, KÕ~ÚOK«@O,
"Õ^ŒO K«^Œ=@O, K«kqOK«@O, ^•#O W=fi@O, „QÆÇ≤ÏOK«@O J<Õ +¨@¯~°‡Å∞ q„ѨÙÅ ^èŒ~å‡Å∞.
^•# ã‘fiHÍ~°O XHõ\˜ `«Ñ¨Ê q∞ye# J~Ú^Œ∞ ^èŒ~å‡Å∂, =∞iOHÍ „Ѩ*ÏѨiáêÅ# KÕÜ«∞@O,
„ÉÏǨχ}Ë`«~°∞Å #∞O_ç Ѩ#∞flÅ∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞@O, ^À+¨μÖˇ·# "åà◊¡#∞ ^ŒO_çOK«@O HõΔ„uÜ«∞ ^èŒ~å‡Å∞.
=º=™êÜ«∞O, "å}˜[ºO, Ѩâ◊√áêÅ#O, „ÉÏǨχ} ‰õΩÖÏ#∞ã¨~°}O "≥Ú^ŒÖˇ·#q "≥·â◊º‰õΩÅ ^èŒ~å‡Å∞.
q„ѨѨiK«~°º q∞ye# ‰õΩÅO "åi ^èŒ~°‡O.
ã‘. q#∞, Hõ~°¬}ÏkHõ =$uÎHõO>ˇ#∞ "Õ∞Å∞ Ü«∂zOѨ <˘Å¡x Ü«∞\˜ì =$uÎ,
„áêѨÎO|∞ñ ÔQ·H˘x „|^Œ∞‰õΩ HõO>ˇ#∞ Öˇã¨û Ü«∞#∞k#O|∞#∞ ^è•#º =∞_çyH˘#∞@,
Ü«∂Ü«∂"å~°=ÚHõO>ˇ #kèHõ HõàϺ}O|∞ Ѩé˜QÆ Ü≥∞#∞flÅ ^è•#º ÉèíHõΔ}O|∞,
tÅ=$uÎHõO>ˇ#∞ „âıÜ«∞ =∂Ѩ}=ÚÅñ |_»¤ yO[Å∞ kx „|^Œ∞‰õΩñ QÆ#∞@.
P. Ü≥∞_»~°∞KÀ@ #$Ѩu H© <åÅ∞æ=$`«∞ÎÅ∞ñ, ^ŒQÆ∞ñ, „|u„QÆǨÏO|∞ ^ŒQÆ^Œ∞ `«ÅñѨ,
<åѨ^Œ=ã¨~°=ÚÅ #^èŒ=Úñ _≥‰õΩ¯=*Ïu, =$uÎ #∞#fl ^À+¨q^èŒ=Ú QÍ^Œ∞. 410
* ^èŒ~°‡~å*Ï! á⁄ÅO ^Œ∞xfl rqOKÕ Hõ~°¬Hõ =$uÎ =Å¡ H˘O`« r=Ç≤ÏO㨠[~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì
^•xHõO>ˇ Ü«∂zOK« #@∞=O\˜ =$uÎ =∞Ozk. P q^èŒOQÍ „áêÑ≤ÎOz#k ã‘fiHõiOz „|uˆH HõO>Ë ^è•#ºO
Ji÷Oz „|`«Hõ@O ˆHΔ=∞O. JÖÏ Ü«∂Ü«∞"å~°O`À rqOKÕHõO>Ë á⁄ÖÏÅÖ’ ѨiQÆÅ∞ U~°∞H˘x r=#O
QÆ_»Ñ¨@O "Õ∞Å∞. =i=∞à◊§Ü«∞O^Œ∞ *Ïi Ѩ_ç# Z#∞flÅ=O\˜q „áÈQÆ∞KÕã≤ „|uˆH tÅ=$uÎHõO>ˇ JOQÆ_ç =^ŒÌ
Ѩ_»¤ yO[Å∞ ¿ãHõiOz PǨ~°OQÍ KÕã¨∞H˘x „|`«Hõ@O L`«Î=∞O. ÉèíOQÆѨ_ç# ~ÀAÅÖ’ HõΔ„uÜ«ÚO_»∞ D
<åÅ∞QÆ∞ =$`«∞ÎÅ∂ KÕÜ«∞=K«∞Û. HÍh ^•#O ã‘fiHõiOK«@O =∂„`«O x¿+^èŒO. PѨ`å¯ÖÏÅÖ’ x=∞fl
*Ïu"åà◊√§ J„QÆ*Ï`«∞Å "åi =$`«∞ÎÅ#∞ ã‘fiHõiOK«@O ^À+¨O HÍ^Œ∞.
=. q#∞=Ú. tÅ=$uÎÜ«Ú #∞OKè«=$uÎÜ«Ú |∞∞`« =∞xÜ«Ú, #Ü«∂z`«=$uÎ Ü«∞=∞$`« =∞xÜ«Ú,
x`«ºÜ«∂Kå˝=$uÎ =∞$`« =∞xÜ«Úñ, QÆ~°¬Hõ=$uÎ „Ѩ=∞$`« =∞xÜ«Ú <≥#∞fl^Œ∞, ~°\˜ì =$`«∞ÎÅ rqOK«∞@
"Õ∞Å∞, "å}˜[ºO|∞ ã¨`åº#$`« =∞xÜ«Ú, â◊fi=$uÎ hK«¿ã= Ü«∞xÜ«Úñ |Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞, ã¨~°fi"Õ^Œ=∞
Ü«ÚO_»∞ „ÉÏǨχ}∞O_»∞, ã¨~fi° ^Õ==∞Ü«ÚO_»∞ Hõ„Δ uÜ«ÚO_»∞. „ÉÏǨχ} Hõ„Δ uÜ«ÚʼnõΩ hK«¿ã=#O|∞
Hõ~°Î=ºO|∞ QÍ^Œ∞. 411
* ^èŒ~°‡~å*Ï! „â◊^ŒúQÍ q#∞, tÅ=$uÎh, LOKè«=$uÎh |∞∞`«=∞h, JÜ«∂z`« =$uÎx J=∞$`«=∞h,
x`«ºÜ«∂K«<å=$uÎx =∞$`«=∞h, Hõ~H¬° =õ $uÎx „Ѩ=∞$`« =∞h JO\Ï~°∞. ã¨=∞Ü«∂#∞‰õÄÅOQÍ P =$`«∞ÅÎ #∞
ã‘fiHõiOK«@O =∞Ozk. "å}˜[ºO ã¨`åºã¨`åºÅ ã¨q∞‡„t`«O. hK«¿ã= â◊fi=$uÎ. „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨~°fi"Õ^Œ
=∞Ü«Ú_»∞. HõΔ„uÜ«Ú_»∞ ã¨~°fi^Õ==∞Ü«Ú_»∞ Hõ#∞Hõ „ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«ÚʼnõΩ hK«¿ã= `«QÆ^Œ∞.
116 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. ^Œ=∞=Ú#∞, â∫K«=Úñ, ^ŒÑ¨=Ú#∞, â◊=∞=Ú#∞, =∂~°Ì==Úñ, QÆ$ѨܫÚ, ã¨`«º*Ï˝#
HõΔ=∞Å∞#∞, ǨÏiÉèíH˜ÎÜ«Ú, ǨÏ, ~°¬=Ú x[ÅHõΔ}=Ú Å„QÆ*ÏuH˜ #kèáê! 412
* |Ç≤ÏiO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO, JO`«iO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO, =∞$^Œ∞ ã¨fiÉèÏ=O, â◊√z`«fiO, `«Ñ¨O, ^ŒÜ«∞,
ã¨`«ºO, *Ï˝#O, HõΔ=∞, ǨÏiÉèíH˜Î, ǨÏ~°¬O – Wq q„ѨÙÅ =ÚYº ÅHõΔ}ÏÅ∞.
L. â∫~°º=Ú ^•#jÅ=Úñ „|™ê^Œ=Ú <å`«‡[Ü«∞O|∞ñ ^Õ[=Ú<£
^è≥·~°º=Ú ^Õ=ÉèíH˜ÎÜ«Ú#∞ ^èŒ~°‡=Ú #~°÷=Úñ QÍ=∞=Ú<£ |∞^è•
Kå~°º=Ú‰õΩO^Œ ¿ã=Å∞#∞ ã¨`«¯$uÜ«ÚO |i`À+¨}O|∞ ã¨
nfi~°º=Ú ~°HõΔ}O|∞ñ |$käg=~°âıY~°! ~å[zǨÏfl=ÚÖò. 413
* ^è≥·~°º=Ú, â∫~°ºO, g~°ºO, P`«‡x„QÆǨÏO, J#∞„QÆǨÏO, ^•#jÅO, ^èŒ~°‡x+¨ª, J~°÷ã¨Oáê^Œ#,
`Õ[O, |∞^茿ã"åHÍOHõΔ, PKå~°º¿ã=, JK«∞º`å~å^èŒ#, ã¨`å¯~°ºO, ã¨O~°HõΔ}O, ã¨O`À+¨O – Wq ~åAÅ
ÅHõ}
Δ ÏÅ∞.
Hõ. ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "åOKè«Ü«Ú, x~°‡Å QÆ∞~°∞^Õ= q„Ѩ x=Ǩ~°Û#=ÚÖò
x~°‡^ŒÉèÏ==Úñ „|=∞^Œ=Ú, â◊~°‡Hõ~°`«fi=Ú#∞ "≥·â◊º[# ÅHõΔ}=ÚÖò. 414
* ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "åOKè«Å∞, ^Õ= „ÉÏǨχ}¿ã=, PKå~°º áê^•~å^èŒ#, xQÆ~°fiO, x~°‡Å`«fiO, ã¨O`«$Ñ≤Î
– Wq "≥·â◊º [#∞Å ÅHõΔ}ÏÅ∞.
L. ¿ãÎÜ«∞=Ú ÖËx =$uÎÜ«Ú â◊√z`«fi=Ú ã¨#∞fluÜ«Ú<£ x*Ëâ◊√Å<£
=∂Ü«∞Å∞ ÖËHõ _®Ü«Ú@Ü«Ú =∞O„`«=Ú ÃãѨÊHõ ѨOK«Ü«∞[˝=ÚÖò
¿ãÜ«Ú@Ü«Ú<£ ^èŒ~å=∞~°∞Å ¿ã=Ü«Ú QÀ=ÙÅ ~°HõΔ}O|∞ #
<åºÜ«∞=Ú ÖËq∞Ü«Ú<£ =∞#∞[<å^äŒ! Ü≥∞é∞OQÆ∞=Ú â◊¥„^Œ ^èŒ~°‡=ÚÖò. 415
* KÒ~°ºO ÖˉõΩO_® LO_»@O, â◊√z â◊√„Éèí`« Hõey LO_»@O. ã¨O„áê~°÷# KÕÜ«∞@O, x+¨¯Ñ¨@OQÍ
¿ã= KÕÜ∞« @O, ^Õ= Ü«∞[˝O, Ñ≤`$« Ü«∞[˝O, =∞#∞+¨º Ü«∞[˝O, Éè∂í `« Ü«∞[˝O, „|Ǩχ Ü«∞[˝O J<Õ Ñ¨OK«Ü∞« *Ï˝Å∞
=∞O„`«O K≥ѨʉõΩO_® x~°fiiÎOK«@O, ѨO_ç`å^Œ~°}, QÀ=ÙÅ ~°HõΔ}, <åºÜ«∞ r=#O Wq <åÅ∞QÆ= ‰õΩÅ=Ú
"åi ^èŒ~å‡Å∞.
ã‘. xÅÜ«∞=Ú áê\˜Oz x~°‡Å ^ÕÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ â◊$OQÍ~° "Õ∞ „á⁄^Œ∞Ìñ *ËÜ«∞=ÅÜ«Ú,
ã¨`«º„Ñ≤Ü«∂ÖÏѨK«`«∞~°Ü≥ÿ∞ „áê}Ëâ◊√ z`«ÎO|∞ „¿Ñ=∞ ~°OlOѨ =ÅÜ«Ú,
^•H˜Δ}º ã¨O`À+¨ ^èŒ~°‡"Õ∞^è•^Œ∞Å ^≥·=`« =∞x „Ñ≤Ü«Úñ ^ŒÅñѨ =ÅÜ«Ú,
<å^äŒ∞ñ _Õ Ñ¨^Œúu #_»K«∞ <å Ѩ^Œúu #_»z ã¨^ŒƒO^èŒ∞Å #_»Ñ¨=ÅÜ«Ú,
P. =∂~°Ì==Ú#ñ |uH˜ =∞[˚# Éè’[#, â◊Ü«∞# áê# ~°`«∞Å∞ [~°Ñ¨ =ÅÜ«Ú,
qÉèí∞ñ_»∞ Ѩu`«∞ñ_≥·# "≥Åñk „áêu„=`«º, =∞Ç≤Ï=∞ñ |∞}∞ºñ *Ëã≤ =∞#∞Ѩ =ÅÜ«Ú. 416
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 117
* WHõ „ã‘ÅÎ ∞ QÆ$ǨÅ#∞ K«H¯õ QÍ fiÛ k^Œ∞HÌ À"åe. â◊s~°=Ú#∞ ã¨∞O^Œ~O° QÍ, x~°‡ÅOQÍ LOK«∞HÀ"åe.
ã¨`«ºO „Ñ≤Ü«∞OQÍ Ñ¨ÅHÍe. Kå`«∞~°ºO`À ‰õÄ_ç# =K«#=∂^èŒ∞~°ºO`À Ѩu=∞#ã¨∞û ~°OlOѨKÕÜ«∂e.
^•H˜Δ}ºO, ã¨O`À+¨O, ^èŒ~°‡zO`«#O, "Õ∞^è•ã¨OѨ^Œ– D "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏʼnõΩ `«#Ѩu JkèѨu Jx
ÉèÏqOKåe. <å^äŒ∞xH˜ W+¨ì"≥∞ÿ# Ѩ^ŒúuÖ’ #_»"åe. |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ K«Hõ¯x =∂~°æOÖ’ #_»áêe. =∞$^Œ∞
ã¨fiÉèÏ=O`À ѨuH˜ ™êfl# áê# PǨ~å^Œ∞Å∞ ã¨=∞‰õÄiÛ ™œYºO HõeyOKåe. XHõ"Õà◊ Ѩu Ѩu`«∞_≥·`Õ `«#
áêu„=`«º |ÅO`À P`«xx L^ŒúiOz, L`«Î=ÚxQÍ kkÌ f~°∞ÛHÀ"åe.
Hõ. `«~°∞}˜ ^Œ# „áê}=Å¡Éèí∞, ǨÏiÉèÏ==ÚQÍ ÉèílOz Ü«∞`«ñ_»∞#∞ ^•#∞<£
ã≤i ÔH·=_ç =iÎOK«∞#∞, ǨÏiÖ’Hõ=Ú#O^Œ∞ ã¨O`«`å#O^Œ=Ú#<£. 417
* HÍO`« `«# HÍO`«∞}˜‚ N q+¨μ‚=ÙQÍ ÉèÏqOKåe. `å#∞ ÅH©Δ‡ ^ÕqÖÏQÍ „Ѩ=iÎOKåe. WÖÏ LO>Ë
"åo§^ŒÌ~°∂ q+¨μ‚Ö’HõOÖ’ x`åº#O^ŒO J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
Hõ. LѨ"åã¨O|∞Å∞ „=`«=ÚÅ∞ñ, ^ŒÑ¨=ÚÅ∞ "ÕÜÕ∞Å? Éèí~°Î ^≥·=`« =∞x x
+¨¯Ñ¨@`«ñ Q˘eÛ# ™êkèfiH˜, #$Ѩ=~°! ^Œ∞~°¡Éèí=Ú ÖË^Œ∞ xdÅ[QÆ=ÚÅ<£. 418
* #~°=~å! LѨ"åã¨, „=`«, `«Ñ¨ã¨∞ûÅHõO>Ë x+¨¯Ñ¨@OQÍ x~°‡ÅOQÍ <å^äŒ∞}˜‚ <å~åÜ«∞}∞xQÍ
ÉèÏqOz ¿ãqOK«@"Õ∞ <ås=∞}∞Å ^èŒ~°‡O. J@∞=O\˜ Ѩu„=`«‰õΩ [QÆ`«∞ÎÖ’ ^Œ∞~°¡ÉèíO J#fl^Õ ÖË^Œ∞!
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨OHõ~° *Ï`«∞Å~Ú# ~°[Hõ K«~°‡HÍ~°Hõ #@ |∞~°∞_» ÔH·=~°ÎHõ "Õ∞^Œ aèÅ∞¡~°QÆ∞ #O`«º*Ï`«∞
ÖË_»∞fi~°‰õΩ#∞ [O_®Å ѨÙů㨠=∂`«OQÆ *Ï`«∞ʼnõΩ#∞ <å Ü«∂ ‰õΩÖÏQÆ`«O|∞Å~Ú# =$`«∞ÎÅñ
*∫~°º Ç≤ÏO™ê^Œ∞Å∞ =i˚Oz ã¨OK«iOѨ=ÅÜ«Ú, =∂#=ÙʼnõΩñ „|uÜ«ÚQÆO|∞# <≥·ã¨iæHõO|∞Öˇ·#
^è~Œ ‡° O|∞Å∞ ~Ô O_»∞ Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞#∞ ã¨∞YHõ~O° |∞ Åx "Õ^qŒ ^Œ∞Öˇ#· ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ÃãѨC^Œ∞~°∞, HÍ~°∞HÍ~°∞#
^Œ∞<≥fl_»∞ Hˆ „Δ `«O|∞ ÖÏ=Ù Ãã_»∞, #O^Œ∞ñ [e¡# c[O|∞Å∞ x¿ãÎ[O|∞Öˇ· Ü«ÚO_ç Öˇãû¨ QÆ #O‰õΩiOѨ=Ù,
x~°O`«~° Ѷ¨∞$`« ^è•~å =~°¬O|∞# ^ŒÇ¨Ï#O|∞#‰õΩ ^•Ç¨ÏHõ`«fiO|∞ ÖËHõ âßOuO *ˇO^Œ∞, #O^Œ∞
"ÕeÛ# ǨÏ=ºO|∞Å∞ Ѷ¨eOѨ=Ù, `«kfi^èŒO|∞# ##=~°`« HÍ=∂#∞ã¨O^è•#O|∞# QÍ"≥∂#∞‡YOɡ·#
z`«ÎO|∞ HÍ=∞O|∞Åñ ^Œxã≤ xëê¯=∞Oɡ· q~°H˜Î <˘O^Œ∞O QÍ=Ù# ã¨`«Îfi ã¨fiÉèÏ=O|∞ `À_» <≥ѨC_»∞ñ
^ŒÑ¨ÊHõ x[=Oâß#∞QÆ`« qÇ≤Ï`« ^èŒ~°‡O|∞# =iÎOK«∞ #~°∞O_»∞ "≥∞Å¡# ™êfiÉèÏqHõ Hõ~°‡Ñ¨~°`«fiO|∞
q_çz =ÚH˜Î <˘O^Œ∞, *Ïu=∂„`«O|∞#ñ |∞~°∞+¨μxH˜ =~°‚O|∞ xˆ~ÌtOѨO |xÖË^Œ∞. â◊=∞^Œ=∂k
=~°‚ ÅHõΔ} =º=Ǩ~°O|∞Åñ QÆ#=ÅÜ«Ú #x =∞é˜Ü«Ú <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 419
* WOHÍ ~°[‰õΩÅ∞, #@‰õΩÅ∞, H˜~å`«∞Å∞, "Õ∞^Œ~°∞Å∞, *ÏÅ~°∞Å∞, K«~°‡HÍ~°∞Å∞, ‰õΩ=∞‡~°∞Å∞ J<Õ
D U_»∞ *Ï`«∞Å"å~°∞#∂, K«O_®Å ѨÙů㨠=∂`«OQÆ *Ï`«∞Å"å~°∞#∂ "åi "åi ‰õΩÖÏKå~° =$`«∞ÎÅ∞
PK«iã¨∂Î rqOKåe. J~Ú`Õ KÒ~°º Ç≤ÏO™ê^Œ∞Å∞ =∂„`«O Z=iH© `«QÆ=Ù. =∂#=ÙʼnõΩ „ѨuÜ«ÚQÆOÖ’
ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# ^èŒ~å‡Å∂ WǨÏÖ’Hõ, Ѩ~°Ö’HÍÅÖ’ ‰õÄ_® ã¨∞Y=Ú#∞ Hõey™êÎ~Ú – Jx "≥·kHõ |∞∞+¨μÅ∞
=zOKå~°∞.
118 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
`«_»= `«_»=‰õÄ ^Œ∞xfl`Õ á⁄ÅO ™ê~°O HÀÖ’Ê`«∞Ok. JO^Œ∞Ö’ K«e¡# q`«Î<åÅ∞ "≥ÚÅz UѨÙQÍ
ÃÑ·H~˜ å=Ù. Ǩϟ=∞‰õΩO_»OÖ’ Z_»`Q≥ ‰Æ Ωõ O_® Z‰õΩ¯=QÍ P*ºO áÈ¿ãÎ JyflH˜ ^•Ç¨ÏHõ`fi« O `«yáæ È`«∞Ok. JO^Œ∞Ö’
„"ÕeÛ# Ǩϟ=∞„^Œ"åºÅ∞ x~°∞ѨÜ∂≥ QÆO J=Ù`å~Ú. P q^èOŒ QÍ<Õ x~°O`«~° HÍ=∞HõÖÏáêÅ`À =∞#‡^ä=Œ ∞QÆfl"≥∞#ÿ
z`«ÎO `«~°∞"å`« xëê¯=∞"≥∞ÿ „Hõ=∞OQÍ q~°H˜Î á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
HÍ|\˜ì ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ™êuÎfiHõÉèÏ=O`À xÜ«∞=∂#∞™ê~°OQÍ x[ =OâßKå~åÅ∞ x~°fiiÎã¨∂Î LO_®e.
J@∞=O\˜ =∂#=Ù_»∞ „Hõ=∞OQÍ, ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ Hõ~°‡|O^è•Å#∞Oz q=Ú‰õΩÎ _»=Ù`å_»∞. *Ïu =∂„`«O
=Å¡ ѨÙ~°∞+¨μxH˜ =~°‚O x~°‚Ü«∞O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. â◊=∞^Œ=∂k ^èŒ~å‡Å∞ áê\˜OK«@O ^•fi~å "åx *Ïu
x~°‚~ÚOKåe – Jx <å~°^Œ∞_»∞ ^èŒ~°‡Ax`À –
WOHÍ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú# =~°‚O|∞Å z, ǨÏfl=Ú ÖˇÅ¡#∞ *ˇÑ¨Êñ|_çÜ≥∞, <å„â◊=∞=ÚÅ ^èŒ
~°‡=Ú Öˇé˜ñyOK≥^Œ #xflÜ«Ú, ã¨=∞^•Ç≤Ï`« ǨÏ$^ŒÜ«∞â◊¥Å! ã¨^Œ=∞ÅjÖÏ! 420
* ã¨∞QÆ∞}jÖÏ! Jig~° ÉèíÜ«∞OHõ~å! „Hõ=∞OQÍ qq^èŒ ‰õΩÅ ÅHõΔ}ÏÅ∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. WHõ P„â◊=∞
^èŒ~å‡Å∞ `≥eÜ«∞ *Ë™êÎ#∞.
=. q#∞=Ú – „|ǨχKåi =∞øOr H“Ñ‘# Ü«∞*’˝Ñ¨g`« Hõ$ëê‚l# ѨÖÏâ◊^ŒO_» Hõ=∞O_»Å∞ ^èŒ~°∞O_»∞#∞.
ã¨O™ê¯~°ÇÏ‘ # t~À~°∞ǨïO_»∞#∞, ^Œ~ƒ° Çù Ϩ ã¨∞OÎ _»∞#∞, jÅ „Ѩâã◊ ∞¨ OÎ _»∞#∞, =∞øxÜ«Ú<≥· „uã¨O^躌 O|∞#∞
„|Ǩχ QÍÜ«∞„uÎ [Ñ≤~ÚOK«∞K«∞, ™êÜ«∞O „áê`« ~°=ã¨~°O|∞Å #~°¯áê=Hõ QÆ∞~°∞^Õ=`Àáêã¨#O|∞Å∞
¿ãÜ«ÚK«∞, QÆ∞~°∞=∞Ok~°O|∞#‰õΩO [x ^•ã¨∞x K«O^ŒO|∞# ÉèíH˜Î q#Ü«∞ ™œ=∞#㨺O|∞Å∞ QÆey
"Õ^ŒO|∞Å∞ K«^Œ∞=ÙK«∞ #^茺ܫ∞<ÀѨ„Hõ=∂=™ê#O|∞Å QÆ∞~°∞K«~°}O|∞ʼnõΩ #=∞㨯iOK«∞K«∞,
ˆ~Ѩ٠=∂ѨÙ#∞ qÇ≤Ï`« QÆ$ǨÏO|∞Å aèH˜ΔOz Éèˇ·HõΔO|∞ QÆ∞~°∞=Ù#‰õΩ x"ÕkOz Ü«∞#∞[˝ Q˘x q∞`«
Éè’[#O|∞ QÍqOK«∞K«∞, qÇ≤Ï`« HÍÅO|∞Å #∞Ѩ=ã≤OK«∞K«∞ #OQÆ#ÅO^Œ∞ #OQÆ<å㨉õΩÎÅO^Œ∞O
„|Ü≥∂[# =∂„`«ÉèÏ+¨}O|∞ ÖÁ#~°∞ÛK«∞, QÆ∞~°∞Ѩ~åOQÆ#Å =Å# #ÉèíºOQƈHâ◊ „Ѩ™ê^èŒ# â◊s~°
=∞~°Ì# =∞[˚# ~°Ç¨Ï㨺 Ü≥∂QÆO|∞Å∞ =i˚OK«∞K«∞, QÆ$ǨÏO|∞# #∞O_»Hõ l`ÕO„kÜ«∞`«fiO|∞#
ã¨`«º ÉèÏ+¨}∞O_»~Ú ã¨OK«iOѨ=ÅÜ«Ú. 421
* =ÚO^Œ∞QÍ „|ǨχK«~°º ÅHõΔ}ÏÅ∞ K≥áêÎ#∞ q#∞. „|ǨχKåi =∞øOl, H“Ñ‘#O, Ü«∞*’˝Ñ¨g`«O,
Hõ$ëê‚l#O, ѨÖÏâ◊^ŒO_»O, Hõ=∞O_»ÅO, ^Œ~°ƒùÅ∞ ^èŒiOKåe. ˆHâ◊ã¨O™ê¯~°O KÕã¨∞H˘#‰õÄ_»^Œ∞. jÅ=O`«∞_≥·
„Ѩ=iÎOKåe. =∞ø#OQÍ =¸_»∞ ѨÓ@ÖÏ „|Ǩχ QÍÜ«∞„ux [Ñ≤OKåe. „áê`«óHÍÅ, ™êÜ«∞OHÍÖÏÅÖ’
ã¨∂~Àºáêã¨#O, Jyfl P~å^è#Œ , QÆ∞~°∞=O^Œ#O, ^Õ=`å~°Û#O KÕã∞¨ OÎ _®e. QÆ∞~°∞=ÙQÍi QÆ$ǨÏOÖ’ ^•ã¨∞x=Öˇ
ÉèíH˜ÎQÍ, q#Ü«∞OQÍ, ™œ=∞#㨺O Hõey LO@∂ "Õ^•Å∞ =e¡OKåe. J^茺ܫ∞<åxH˜ P~°OÉèíOÖ’#∂,
z=iÖ’#∂ PKå~°º ^Õ=ÙʼnõΩ áê^•aè=O^Œ#O KÕÜ«∂e. L^ŒÜ«∞O ™êÜ«∞OHÍÅO =∞Oz QÆ$ǨÏã¨∞÷Å
#∞Oz aèHÍΔ #flO „QÆÇÏ≤ Oz QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ x"ÕkOz, "åi J#∞[˝`À q∞`«OQÍ Éè∞í lOKåe. xÜ«∞q∞`« k<åÅÖ’
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 119
LѨ"å™ê Å∞O_®e. „ã‘ÅÎ `À#∞ „ã‘ÖÎ ’Å∞~°`À#∂ J#=ã¨~O° QÍ ã¨OÉèÏ+≤OK«~å^Œ∞. „|ǨχKåi QÆ∞~°∞Ѩ`∞« flÅ`À,
Ѩ~åOQÆ#Å`À `«Å JO\˜OK«∞HÀ=@O, `«Å ^Œ∞qfiOK«∞HÀ=@O, â◊s~°O Ѩ\˜ìOK«∞HÀ=@O, ™êfl# ã¨Ñ¨~°ºÅ∞
KÕ~ÚOK«∞HÀ=@O, UHÍO`«OQÍ LO_»@O ѨxH˜~å^Œ∞. ZšѨC_»∂ WO\˜Ö’ LO_»Hõ l`ÕO„kÜ«Ú_≥·,
ã¨`º« ÉèÏ+¨}∞_≥· ã¨OK«iOKåe.
P. á⁄Åñu ^•==Ç≤Ïfl† ѨÙ~°∞+¨μñ _®[ºÑ¶¨∞@O|∞, Hõ~°ñQÆ ‰õΩO_»~å^Œ∞ HõkÃã<Õx,
„|ǨχÜ≥ÿ∞#ñ QÆ∂ñ`«∞ñ |@ìHõ =∂#ñ_»∞, =_»∞QÆ∞ H˜Ou á⁄`«∞Î =Å^Œ∞ =Å^Œ∞. 422
* ^èŒ~°‡~å*Ï! „|ǨχKåi KåÖÏ xÜ«∞=∞ x+¨ªÅ`À x=ã≤OKåe. á⁄Åu`À á⁄`«∞Î `«QÆ^Œ∞. „ã‘Î
^•"åyfl =O\˜k. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ <Õu áê„`«=O\˜"å_»∞. ÃãQÆ `«QÆÅQÍ<Õ áê„`«Ö’x Ѷ¨∞$`«OÖÏ Hõ~°yáÈ`å_»∞.
„|Ǩχ JO`«\˜"å_»∞ `«# ‰õÄ`«∞~°∞ÃÑ· "åº"≥∂ǨÏO`À P"≥∞#∞ ÉèÏ~°ºQÍ „QÆÇ≤ÏOK«Hõ q_»∞=ÖË^Œ∞ Hõ^•!
HÍ|\˜ì „|ǨχKåiH˜ Ѩ_»u ™êxflÇ≤Ï`«ºO ѨxH˜~å^Œ∞.
=. q#∞=Ú. ã¨fi~°∂Ѩ ™êHΔÍ`å¯~°O|∞# ^ÕÇ≤Ï |Ç≤ÏiO„kÜ«∂kHõO |~Ú# Ü«∞O`«Ü«Ú <åÉèÏã¨
=∂„`«O|∞QÍ xâ◊Û~ÚOz Ü≥∞O^•ñHõ r=ÙO_»∞ ã¨fi`«O„`«∞O _»~Ú# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ Q͉õΩO_»∞,
#O`«^Œ_»=Ù #OQÆ# ~Úk, ѨÙ~°∞+¨μO_» <Õ #xÜ≥∞_ç |∞kú=∂#∞@ Hõ~°Î=ºO|∞ QÍ^Œ∞, „|ǨχKåi
Ü«∞u QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ O ^≥=fiñ_≥#· l`«OÎ |∞ ѨiѨHfiõ O|∞QÍHõ Ü«∞^≥fi· `å#∞ã¨O^è•#O|∞ ¿ãã≤# =¸_è∞» O_»Q∞Æ O
QÍ=Ù#, ~°Ç¨Ï㨺O|∞#O |∞„uÎHõ <≥·#O _®Ü«∞‰õΩO_»=ÅÜ«Ú. 423
* P`«‡™êHΔÍ`å¯~°O á⁄Ok, |Ç≤ÏiO„kÜ«∂ʼnõΩ HõxÊOKÕ^OŒ `å ‰õÄ_® ã¨ÊѨflOQÍ ÉèÏqOz `å#∂,
Dâ◊fi~°∞_»∂ XHõ>#Ë x =∂#=Ù_»∞ ZѨÊ\˜=~°‰Äõ „QÆÇÏ≤ OK«Ö_Ë À, JѨÊ\˜=~°‰Äõ D"≥∞ „ã‘Î <Õ#∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»#∞
J<Õ Éè^Ë ÉŒ Ïè =O =Å^Œ∞. Hõ#∞Hõ „|ǨχKåi, Ü«∞u, QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» giÖ’ Z=Ô~<· å =∞#ã¨∞û ѨiѨHfiõ O K≥O^Œ‰Ωõ O_®
J^≥·º`å#∞ã¨O^è•#O KÕã¨∞HÀ=@O =¸~°ö`«fiO J=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì Hõ#fl H˘=∂Ô~Î`À ‰õÄ_® ~°Ç¨Ï㨺OQÍ,
UHÍO`«OQÍ LO_»‰Äõ _»^∞Œ .
K«. t~°=Ú# "Õ∞# ã¨O㨯$`«∞Å∞ ¿ãÜ«∞Hõ K«O^Œ#Éèí∂+¨}Ï^ŒºÅO
Hõ~°}=Ú ÖˇÅ¡ =∂x |∞∞`«∞HÍÅ=Ú#<£ x[ÉèÏ~°ºñ ÉÁO^Œ∞K«∞O
^Œ~°∞}∞Åñ E_»ñÉÏéHõ ^èŒ$`«„=`«∞ñ_≥· =∞^èŒ∞=∂Oã¨=i˚ Ü≥ÿ∞
QÆ∞~°∞`«~°=$uÎ`À "≥∞ÅñQÆ∞ HÀq^Œ∞ñ _˘Hõ¯ QÆ$ǨÏã¨∞÷ Éèí∂=~å! 424

* Éèí∂=~å! WHõ QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~å‡Å∞ q#∞. L`«Î=∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ JÉèíºOQÆ<åk ™êfl<åÅ∂, K«O^Œ#
Éèí∂+¨}Ï^Œ∞Å∞ Hõey |∞∞`«∞HÍÅOÖ’ =∂„`«O `«# ÉèÏ~°º#∞ á⁄O^•e. W`«~° HÍO`«Å#∞ K«∂z "≥∂ǨÏO
K≥O^Œ~å^Œ∞. K«Hõ¯x =∞# Ãã÷Âû~°ºO ã¨OáêkOKåe. =∞^èŒ∞=∂O™êÅ∞ =i˚OKåe. D q^èŒOQÍ ã¨„`«Ê=~°Î#`À
`«# ^èŒ~°‡O x~°fiiÎOz# "å_Õ L`«Î=∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞.
120 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. =∞iÜ«Ú kfiAO_»∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷O_≥· QÆ∞~°∞=ÙÅ =Å# #∞Ѩx+¨^ŒOQÆ ã¨Ç≤Ï`«Oɡ·# "Õ^Œ„`«Ü«∞O|∞#∞
Ѩi~î ÚOz x*ÏkèHÍ~å#∞™ê~°O|∞QÆ #~°q÷ Kå~°O|∞ ¿ãã≤ `«#|ÅO|∞ H˘ÅOk QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ #cè+Oì¨ |∞
ÖÁã¨Oy QÆ$ǨÏO|∞# <˘O_≥, =#O|∞# <˘O_≥, <≥+· Hª≤ `
õ fi« O|∞ <å„â◊~ÚOz, „áê}∞Å`À_» rqOK«∞K«∞
QÆ∞~°∞=Ù#O^Œ∞, #yflÜ«∞O^Œ∞ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ ã¨~°fiÉèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ #K«∞º`«^Œ~°≈#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
WO„kÜ«∞ =ºã¨<åk =∞QÆ∞flO_»∞ QÍHõ Ü≥∞é∞Hõ QÆey =iÎOK«∞K«∞ñ |~°„|ǨχO|∞ <˘O^Œ∞. 425
* „ÉÏǨχ} QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» QÆ∞~°∞=Ù=Å¡ LѨx+¨`∞« ÅÎ ∂, tHõ,Δ "åºHõ~}
° O, KèO« ^Œã∞¨ û, x~°∞HõOÎ , *’ºu+¨O,
HõÅÊO – J<Õ "Õ^•OQÍÅ`À ã¨Ç¨Ï, |∞∞H±, Ü«∞A, ™êû=∞ "Õ^•Å#∞ ѨiîOKåe. `«# ™ê÷~ÚH˜ `«y#@∞¡QÍ
J~°÷qKå~°} KÕÜ«∂e. Ü«∞^ä•â◊H˜ÎQÍ QÆ∞~°∞=ÙÅ JcèëêìÅ∞ <≥~°"Õ~åÛe. Éèí=#OÖ’ L<åfl, =#OÖ’ L<åfl
xëêªQÆi+¨μª_≥· LO_®e. W`«~° „áê}∞Å`À ã¨Ç¨Ïr=#O ™êyã¨∂Î =ÚYºOQÍ QÆ∞~°∞=ÙÖ’, JyflÖ’, P`«‡Ö’
ã¨~fi° Éè∂í `åÅÖ’ JK«∞º`«∞}˜‚ ^Œi≈OKåe. WO„kÜ«∞Ö’Å∞_»∞ H͉õΩO_® D q^èOŒ QÍ P`«‡*Ï˝#O`À „Ѩ=iÎOz#
QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ Ѩ~°„|Ǩχ=Ú#∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞.
Hõ. q#∞=Ú =#„Ѩã¨∞÷#‰õΩ<£, =ÚxHõkä`«=Ú Öˇ·# xÜ«∞=∞=ÚÅ∞ QÆÅ, "å K˘
ѨC# =#QÆ`«∞ñ_≥· "≥∞ÅñÔQ_ç, Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ =∞ǨÏ~À¡Hõ=Ú#‰õΩ QÆ=∞xOK«∞ #$áê! 426
* ^èŒ~°‡*Ï! `«~°∞"å`« "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞ q^èŒ∞Å∞ K≥áêÎ#∞ q#∞. "å#„Ѩã¨÷ P„â◊=∞O ã‘fiHõiOz#"å_»∞
J~°}ϺʼnõΩ "≥o§ =Úx=$uÎ J=ÅOaOKåe. |∞∞+‘â◊fi~°∞Å∞ xˆ~ÌtOz# xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜Oz#
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ =∞ǨÏ~À¡HõO KÕi ã¨∞d™êÎ_»∞.
=. J@g∞ñ^Œ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O|∞ q_çz =#O|∞#‰õΩ [x, ^Œ∞#flHõ ѨO_≥_ç h"å~åkHõO|∞ Åyfl
ѨHõfiO|∞¿ãã≤ Ü≥ÚO_≥. <å=∞O|∞Å∞ ¿ãã≤Ü≥ÚO_≥ #~°¯Ñ¨HõfiO|∞Öˇ·# Ѷ¨ÖÏ^Œ∞ÖÁO_≥ ÉèíH˜ΔOK«∞K«∞
=<åºÇ¨~°O|∞Å x`«º Hõ$`«ºO|∞Å~Ú# K«~°∞ ѨÙ~À_®â◊O|∞ ÖÁ#~°∞ÛK«∞ñ, „|uk#O|∞#∞ |∂~°fi
ã¨Oz`«O|∞Å∞ Ѩi`«ºlOz #∂`«#„^Œ=ºO|∞Å∞ ã¨O„QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞ #yfl H˘é‰õΩñ |~°‚âßÅÜ≥ÿ∞#ñ
|~°fi`« HõO^Œ~°O |~Ú# <å„â◊~ÚOK«∞K«∞, Ç≤Ï=∞ "åÜ«Ú =Ç≤Ïfl =~å¬`«Ñ¨O|∞Å#∞ ã¨Ç≤ÏOK«∞K«∞,
#Y â◊‡„â◊√ ˆHâ◊ `«#∂~°∞ǨÏO|∞Å∞ „Ѩ™êkè`«O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞Hõ, [\˜Å∞O _≥· =ã≤~ÚOK«∞K«∞, ^ŒO_®l#
Hõ=∞O_»Å∞ =ůŠѨiK«Ûù^ŒO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz ѨO„_≥O_≥·#, <≥xq∞^≥·#, <åÅ∞ÔQ·#, Ô~O_≥·# <˘Hõ
=`«û~°O|~Ú#ñ ^ŒÑ¨ó „Ѩܫ∂ã¨O|∞# |∞kú<åâ◊O|∞ Q͉õΩO_» =ÚxÜ≥ÿ∞ K«iOK«∞K«∞, ^≥·==â◊O|∞#
[~å~ÀQÆO|∞Å KÕ`«ñlH˜¯ x[^èŒ~å‡#∞ëêª# ã¨=∞~°∞÷O_»∞ QÍx ã¨=∞Ü«∞O|∞# x~°â◊#„=`«∞ñ_»~Ú
Ü«∞QÆ∞flÅ <å`å‡ ~ÀѨ}O|∞Å∞ ¿ãã≤ ã¨#flºã≤Oz Ü«∂HÍâ◊O|∞#O^Œ∞ â◊s~° ~°O„^èŒO|∞Å∞#∞, QÍe
Ü«∞O^Œ∞ xâß≈fiã¨O |∞#∞, ^Õ[O|∞ ֒ѨŠ#∂+¨‡O|∞#∞, [ÅO|∞Å ~°ã¨O|∞#∞, ^èŒ~°}˜Ü«∞O^Œ∞
â◊ź=∂O㨠„Ѩ=ÚYO|∞Å∞#∞, =Ç≤ÏflÜ«∞O^Œ∞ =Hõ=Î ºO|∞`À_» "å‰õΩ¯#∞, xO„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞ tÅÊO|∞
`À_»ñ QÆ~°O|∞Å∞#∞, q+¨μ‚xÜ«∞O^Œ∞ QÆu`À_»ñ |^ŒO|∞Å∞#∞, „|*ÏѨu ~°u`À_» #∞Ѩã¨÷O|∞#∞,
=∞$`«∞º=O^Œ∞ qã¨~°æO|∞`À_»ñ ÉÏÜ«Ú=Ù#∞, k‰õΩ¯ÅO^Œ∞ â◊|úO|∞`À_» „â’„`«O |∞#∞, "åÜ«Ú
=O^Œ∞ ã¨Ê~°≈O|∞`À_»ñ ^Œfi‰õΩ¯#∞, ã¨∂~°∞ºx Ü«∞O^Œ∞ ~°∂ѨO|∞`À_»ñ [‰õΔΩ=ÙÅ∞#∞, ã¨eÅO|∞
ÅO^Œ∞ñ „|KÕ`«ã¨ûÇ≤Ï`«Ü«∞~Ú# lǨÏfiÜ«Ú, H˜ΔuÜ«∞O^Œ∞ QÆO^èŒã¨Ç≤Ï`«O|~Ú# „Ѷ¨∂}O|∞#∞,
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 121
[O„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞ =∞<À~°^äŒO|∞Å`À_» =∞#O|∞#∞, QÆqÜ≥ÿ∞# „|Ǩχܫ∞O^Œ∞ É’^èŒO|∞`À_»
|∞kúÜ«Ú, ~°∞„^Œ∞xÜ«∞O ^ŒÇ¨ÏOHÍ~°O|∞`À_» =∞=∞`«fiO|∞#∞, ˆHΔ„`«A˝xÜ«∞O^Œ∞ ã¨`«ÎfiO|∞`À_»ñ
l`«ÎO|∞#∞, |~°O|∞#O^Œ∞ QÆ∞}O|∞Å`À_» "≥·HÍiHõO|∞#∞ _çOkOz Ü«∞@g∞ñ^Œñ |$käqx
[ÅO|∞#O^Œ∞#∞, [ÅO|∞#∞ ^Õ[O|∞ #O^Œ∞#∞, ^Õ[O|∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#O^Œ∞#∞, "åÜ«Ú=Ù#∞
QÆQÆ#O|∞#O^Œ∞#∞, QÆQÆ#O|∞#∞ #ǨÏOHÍ~° `«`«ÎfiO|∞#O^Œ∞#∞, #ǨÏOHÍ~°O|∞#∞ =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiO|∞
#O^Œ∞#∞, =∞ǨÏ`«`Î fiΫ O|∞#∞ „|Hõ$uÜ«∞O^Œ∞#∞, „|Hõ$u #Hõ~Δ ∞° O_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡Ü«∞O^Œ∞#∞ ÅÜ«∞O|∞
<˘OkOz, z<凄`å =âı+≤`«∞O _»~Ú# ˆHΔ„`«A˝x #HõΔ~°`«fiO|∞# <≥é˜Oy ^ŒfiÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞O_≥· ^ŒQÆú
HÍ+¨μªO_≥·# =Ç≤ÏflK«O^ŒO|∞#ñ |~°=∂`«‡Ü≥ÿ∞# xifiHÍ~° Ѩ~°„|ǨχO|∞#O^Œ∞ b#∞O_»∞ QÍ=Å
Ü«Ú#∞. 427
* QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞ ^è~Œ å‡Å∞ K«H¯õ QÍ x~°fiÇ≤ÏOz# `«~∞° "å`« "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞=Ú#∞ ã‘fiHõiOKåe. =<åÅÖ’
x=ã≤OKåe. JHõ¯_» ^Œ∞#flHõ ѨO_Õ h"å~åk ^è•<åºÅ∞ L_»HõÃÑ\˜ì#qHÍh, ѨzÛqHÍh, ã¨∂~°ºHÍOu`À
ѨO_ç ZO_ç# Ѷ¨ÖÏÅ#∞ HÍh Éèí∞lã¨∂Î, Dâ◊fi~°∞x Éèílã¨∂Î LO_®e. =#OÖ’ ÅaèOz# Ѩ^•~å÷Å`À
J#flOQÍx, Ñ≤O_çQÍh KÕã¨∞H˘x r=#O QÆ_»áêe. x#fl\˜~ÀA# q∞ye# Ѩ^•~å÷Å∞ q_çzÃÑ\˜ì „H˘`«Îq
ã¨OáêkOK«∞HÀ"åe. Jyfl ~°HõΔ}HÀã¨O Ѩ~°‚âßÅÖ<À, Ѩ~°fi`« QÆ∞ǨÏÅ<À P„â◊~ÚOKåe. K«b, QÍb, ZO_®,
"å<å, Jwfl, Jhfl ã¨Ç≤ÏOKåe. QÀà◊√§ fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. QÆ_»¤O KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. HΔ“~°O ѨxH˜~å^Œ∞. A@∞ì
^Œ∞=ÙfiHÀ~å^Œ∞. Hˆ =ÅO [\˜Å∞_≥· x=ã≤OKåe. ^ŒO_»O, Hõ=∞O_»ÅO, lOHõ K«~å‡Å∞, <å~°|@ìÅ∞ ^èiŒ OKåe.
Ѩ<≥flO_Õà◊√§ HÍh, Zxq∞^Õà◊√§HÍh, <åÅ∞ÔQ·<å, Ô~O_≥·<å z=~°‰õΩ XHõ ã¨O=`«û~°"≥∞ÿ<å UHÍ„QÆz`«ÎO`À
`«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂e. |∞kúx K«eOK«hÜ«∞‰õΩO_® =∞øxÜ≥ÿ∞ rqOKåe.
^≥=· =âß`«∂Î =$^•úѺ¨ O =Å¡HÍh, ~ÀQÆO =Å¡HÍh `«# ^è~Œ å‡Å∂, J#∞ëêª<åÅ∂ <≥~"° ~Õ ∞° Û H˘#ÖËHáõ È`Õ
x~°â#◊ „=`«O ѨÓx P`«‡Ü«∞O^Œ∞ JQÆ∞flÅ#∞ J~ÀѨ}¿ãã≤ ã¨#flºã≤OKåe. â◊s~° ~°O„^è•Å#∞ PHÍâ◊OÖ’#∂
xâßfiã¨O QÍeÖ’#∂, â◊s~°OÖ’x "Õ_xç `Õ[ã¨∞ûÖ’#∂, ~°ãO¨ [ÅOÖ’#∂, â◊ź=∂O™ê^Œ∞Å#∞ =∞\˜Öì ’#∂
qb#O K≥Ü«∂ºe. "å‰õΩ¯#∞ =HõÎ=ºO`À áê@∂ JyflÜ«∞O^Œ∂, ǨÏã¨Î^ŒfiÜ«∞=Ú#∞ tÅÊO`À áê@∂
WO„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∂, áê^Œ^fiŒ Ü«∂xfl #_»H` õ Àáê@∂ q+¨μ=‚ Ù#O^Œ∂, LѨã#÷¨ ∞ ~°u`Àáê@∞ „Ѩ*ÏѨuÜ«∞O^Œ∂,
áêÜ«Ú=Ù#∞ qã¨~°æO`Àáê@∂ =∞$`«∞º=Ù#O^Œ∂, „â’„`«^ŒfiÜ«∞=Ú#∞ â◊|ÌO`Àáê@∂ k‰õΩ¯ÅÜ«∞O^Œ∂,
K«~‡° =Ú#∞ ã¨Ê~°≈`Àáê@∂ "åÜ«Ú=Ù#O^Œ∂, K«‰ΩΔõ =ÙÅ#∞ ~°∂ѨO`Àáê@∞ ã¨∂~°∞ºxÜ«∞O^Œ∂ J#∞ã¨O^è•#O
K≥Ü∂« ºe. lǨÏfi#∞ =~°∞} ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ h\˜Ü∞« O^Œ∂, <åã≤H#õ ∞ QÆO^èŒ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∂, =∞#ã¨∞û#∞
=∞<À~°^äŒO`Àáê@∞ K«O„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∂, |∞kúx É’^èŒO`Àáê@∞ HõqÜ≥ÿ∞# „|Ǩχܫ∞O^Œ∂, =∞=∞`«fi=Ú#∞
JǨÏOHÍ~°=Ú`Àáê@∂ ~°∞„^Œ∞xÜ«∞O^Œ∂, =∞#ã¨∞û#∞ ã¨`fiΫ O`À áê@∞ Hˆ „Δ `«Ax˝ Ü«∞O^Œ∂, qHÍ~°O á⁄Ok#
Hˆ „Δ `«Ax˝ QÆ∞}ÏÅ`À áê@∂ Ѩ~„° |Ǩχ=Ú#O^Œ∂ qb#O KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ PÜ«∂ q+¨Ü∞Õ O„kÜ«∂Å#∞
P Ü«∂ Jkè^Õ=`«ÅÖ’ SHõºO QÍqOKåe.
122 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P `«~åfi`« Ѩ$käqx [ÅOÖ’#∂, [Å=Ú#∞ `Õ[OÖ’#∂, `Õ[ã¨∞û#∞ "åÜ«Ú=ÙÖ’#∂, "åÜ«Ú=Ù#∞
QÆQÆ#OÖ’#∂, QÆQÆ#=Ú#∞ JǨÏOHÍ~° `«`«ÎfiOÖ’#∂, JǨÏOHÍ~åxfl =∞ǨÏ`«Î`«ÎfiOÖ’#∂, =∞ǨÏ`«Î`«Îfi=Ú#∞
„ѨHõ$uÖ’#∂, „ѨHõ$ux âßâ◊fi`«∞_≥·# Ѩ~°=∂`«‡Ö’#∂ ÅÜ«∞O KÕÜ«∂e. JѨÙ_»∞ ˆH=ÅO z#‡Ü«Ú_»∞QÍ
q∞ye# ˆHΔ„`«A˝}˜‚ *Ï˝#O`À `≥Å∞ã¨∞H˘x, J^≥·fi`«∞_≥· Hõ>ˇìÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOz# Jyfl=Öˇ Ѩ~°=∂`«‡ J~Ú#
xifiHÍ~° „|ǨχOÖ’ qb#O HÍ"åe.
Hõ. J#Ѷ¨∞! =#„Ѩã¨∞÷O_≥·, K«x `«^Œú~°‡O|∞ e@∞¡ ã¨Å∞ѨÙK«∞ =∞é˜Ü«Ú<£
=∞<≥<Õx ã¨#flºã≤OѨO, [#∞ #@g∞ñ^Œ@#∞ =ÚHõÎã¨OQÆ`«fi=Ú#<£. 428
* ѨÙ}Ϻ`å‡! =∂#=Ù_»∞ "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞O ã‘fiHõiOz, P ^è~Œ å‡Å∞ áê\˜ã∂¨ Î P `«~åfi`« =ÚHõãÎ O¨ QÆ∞_≥·
ã¨<åflº™ê„â◊=∞O fã¨∞HÀ=K«∞Û.
=. W@∞¡ "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞O|∞ [iÑ≤ ã¨#flºã≤Oz ^ÕǨÏ=∂„`å=t+¨μìO_»∞#∞, ã¨~°fiÉèí∂`« x~°¿Ñ‰õΔΩO_»∞#∞,
aè‰õΔΩO_»∞#∞, x~å„â◊Ü«ÚO_»∞#∞, <å`å‡~å=ÚO_»∞#∞, ã¨~°fiÉèí∂`«ã¨=ÚO_»∞#∞, âßO`«∞O_»∞#∞
ã¨=∞z`«∞ÎO_»∞#∞, <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞O_»∞#∞ <≥· H“Ñ‘#O|#∞ <åKåÛù^Œ# =∂„`«Oɡ·# =„ã¨ÎO|∞
^èŒi~ÚOz ^ŒO_®k =ºuiHõÎO|∞Å∞ qã¨i˚Oz Ü«∂`«‡Ñ¨~°O|∞Å∞ QÍx âß„ã¨ÎO|∞Å∞ `«i¯OѨHõ
Ü≥∞O^Œ∞#∞ |H©ΔHõiOѨHõ t+¨μºÅ‰õΩ „QÆO^äŒO|∞Å∞ =OzOz Ü«ÚѨ#ºã≤OѨHõ. |Ǩïq^ŒºÅ rqOѨHõ
=∞`åÎk "åºáê~°O|∞Å #∞Å¡ã≤Å¡Hõ, ÃщõΩ¯ k#O|∞ ÖÁHõ¯Ü≥∞_» =ã≤OѨHõ. Ü«¸~°∂~° <˘H˘¯Hõ¯
~å„u xÅ∞K«∞K«∞ñ, QÍ~°ºHÍ~°} =ºuiHõÎOɡ·# Ѩ~°=∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ qâ◊fiO|∞ ^Œi≈OK«∞K«∞, ã¨^Œ
ã¨#‡Ü«∞Oɡ·# qâ◊fiO|∞#O^Œ∞ñ |~° „|ǨχO|~Ú# Ü«∂`«‡ #=Ö’H˜OK«∞K«∞ *ÏQÆ~°} ã¨fiѨfl
ã¨Okè ã¨=∞Ü«∞O|∞Å <å`«‡xsHõΔ}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, <å`«‡‰õΩ |O^èŒ"≥∂HõΔ}O|∞Å∞ =∂Ü«∂ =∂„`«O
|∞Å∞ QÍx =ã¨∞΄ѨHÍ~°O|∞# ÖË=xÜ«Ú#∞ ^ÕǨÏO|∞#‰õΩ rq`«O|∞ „^èŒ∞=O|∞ QÍ^ŒxÜ«Ú#∞
=∞$`«∞º=Ù „^èŒ∞=O |xÜ«Ú#∞ <≥é∞OQÆ∞K«∞, Éèí∂`«^ÕǨÏO|∞Å ã¨OÉèí=<åâ◊O|∞ʼnõΩ =¸ÅO |~Ú#
HÍÅO|∞ñ „|fH˜ΔOK«∞K«∞ñ, xqfi^èŒO|∞# *Ï˝<À`«ÊuΠѨ~°ºO`«O|∞ñ [i~ÚOz Ü«∞@g∞ñ^Œ q*Ï˝#
qâı+¨O|∞ ã¨OÉèíqOz#ñ |~°=∞ǨÏOã¨∞O_≥· ^ŒO_®k zǨÏflO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz Ü≥ÚO_≥, ^èŒi~ÚOѨHõ
Ü≥ÚO_≥ |Ç≤Ï~°OQÆ=ºHõÎ zǨïflO_»∞ QÍHõ Ü«∞O`«~°OQÆ =ºHõÎOɡ·# Ü«∂`å‡#∞ã¨O^è•#O|∞ QÆey
=∞h+≤Ü∞ÿ≥ # ÉÏǨº#∞ã¨O^è•# ÉèÏ=O|∞# =∞#∞+¨μºÅ‰õΩñ ^Œ#=Å# #∞#‡`«Î ÉÏÅ=¸‰õΩÅ `≥éOQÆ∞ñ
EѨÙK«∞O_» =ÅÜ«Ú#∞. 429
* ã¨<åflº™ê„â◊=∞O ã‘fiHõiOz# "å_»∞ ^ÕÇϨ =∂„`å=t+¨μ_ì ·≥ LO_®e. ã¨~fi° Éè∂í `åÅÜ«∞O^Œ∂ x~°¿Ñ‰õΩΔ _≥,·
aè‰ΩΔõ ‰õΩ_≥,· x~å„â◊ÜÚ« _≥,· P`å‡~å=Ú_≥,· ã¨~fi° „áê}˜ã=¨ Ú_≥,· âßO`«∞_≥,· ã¨=∞z`«∞_Î ,·≥ <å~åÜ«∞} Ѩ~åÜ«∞}∞_≥·
`Õ[iÅ∞¡`«∞O_®e. ã¨<åflºã≤ H“Ñ‘#O =∂„`«"Õ∞ â◊s~°O g∞^Œ ^èŒiOKåe. ^ŒO_» Hõ=∞O_»ÖÏÅ∞ qã¨i˚OKåe.
P`«‡Ñ¨~°=ÚÅ∞ HÍ#@∞=O\˜ âß„™êÎÅ∞ =i˚OKåe. *’ºu+¨O "≥Ú^ŒÖˇ·# q^ŒºÅ∞ Ѩi`«ºlOKåe.
‰õΩ`«~å¯Å*’eH˜ áȉõΩO_® XHõ ѨHõΔO KÕ~°‰õΩO_®, P`«‡zO`«#Ö’<Õ x=∞QÆfl"≥∞ÿ# ã¨=∂kèx+¨ªÖ’ LO_®e.
ã¨<åflºã≤ t+¨μºÅ‰õΩ =OK«#`À „QÆO^ä•Å∞ É’kèOѨ‰Äõ _»^∞Œ . |Ǩïq^ŒºÅÖ’ Pã¨HΘ K«∂Ñ≤OK«‰Äõ _»^∞Œ . =∞`«` Î Ö« ’
x=∞QÆ∞fl_»∞ H͉õÄ_»^Œ∞. ÃщõΩ¯k<åÅ∞ XHõ¯KÀ@ x=ã≤OK« ‰õÄ_»^Œ∞. XHõ TiÖ’ XHõ ~å„u =∂„`«"Õ∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 123
QÆ_á» êe. HÍ~°ºHÍ~°}ÏʼnõΩ Jf`«"∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ qâßfixfl ^Œi≈ã¨∂,Î ã¨`ü Jã¨`ü Ѩ^•~å÷ÅÖ’ xi‡`«"∞≥ #ÿ
D qâßÅ qâ◊fiOÖ’ Ѩ~°„|Ǩχ"≥∞ÿ# P`«‡#∞ ã¨O^Œi≈ã¨∂Î LO_®e, *ÏQÆ~°}, ã¨fiѨfl, ã¨Okè ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’
P`«‡xsHõΔ}O KÕÜ«∂e. P`«‡‰õΩ |O^èŒ"≥∂HõΔ}ÏÅ∞ =∂Ü«∂=∂„`åÅ∞ HÍx "åã¨Î=OQÍ ÖË=x ÉèÏqOKåe.
^ÕǨxH˜ rq`«O ã≤÷~°O HÍ^Œh, =∞$`«∞º=Ù xâ◊ÛÜ«∞O Jh `≥Å∞ã¨∞H˘x „Ѩ=iÎOKåe. r=HÀ\˜ ^ÕǨÅ
ѨÙ@∞ìHõʼnõÄ, <åâ◊=ÚʼnõÄ =¸ÅO HÍÅO Jx „QÆÇ≤ÏOz J\˜ì HÍÅO HÀã¨O xsH˜Δã¨∂Î LO_®e. D
q^èŒOQÍ *Ï˝<À`«ÊuÎ =~°‰õÄ „Ѩ=iÎOz, P `«~°∞"å`« q*Ï˝# qâı+¨O „áêÑ≤ÎOz #>ˇÂ¡`Õ 'Ѩ~°=∞ǨÏO㨗Ü≥ÿ∞
^ŒO_®k zǨflÅ∞ ^èiŒ OzHÍh ^èiŒ OK«HHõ Íh JO`«~O° QÆOÖ’ P`«‡#∞ J#∞ã¨O^è•#O KÕÜ∞« QÆey q*Ï˝xÜ≥∞ÿ
"≥ÅQÍe. ÉÏǨº#∞ã¨O^è•<åÅ =Å¡ W`«~°∞ʼnõΩ L#‡`«∞Îx=Öˇ, ÉÏÅ∞x=Öˇ, =¸QÆ"åx=Öˇ HõxÑ≤OKåe.
„ѨǨ¡^•[QÆ~° ã¨O"å^Œ=Ú.
Hõ. =Úx=Å¡Éèí∞ñ _»[QÆ~°∞ñ_»#∞, ã¨∞#Ü«ÚO_»∞ Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠ã¨∂#∞O_»∞#∞ =Ú
<˘fl#iOz# ã¨O"å^Œ=Ú, q#∞ g∞ Ü«∞~°÷O|∞#O^Œ∞ "≥ÅÜ«Ú #ˆ~O„^•! 430
* #ˆ~O„^•! ѨÓ~°fiO „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH©, J[QÆ~∞° _»<Õ =ÚhO„^Œ∞xH˜ ã¨O"å^ŒO [iyOk. ^•xÖ’ Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨
^èŒ~å‡Å∂, "åx =∞ǨÏ`«Îfi=¸ K«Hõ¯QÍ q=iOѨ|_®¤~Ú. Jq `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞ q#∞.
=. `˘e¡ ÉèQí =Æ „uÊÜ«ÚO_»~Ú# „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ O_»∞ HõuѨÜ∂« =∂`«º ã¨"∞Õ `«∞O_»~Ú Ö∫H˜H`
õ `
« fiΫ O|∞ <≥éO˜ QÔ _ç
H˘é‰õΩ Ö’HõO|∞Å ã¨OK«iOK«∞K«∞ <˘Hõ<åñ_»∞ HÍ"Õsf~°O|∞# ã¨Ç¨ÏºÑ¨~°fi`« `«@O|∞# ^èŒ∂o
^è∂Œ ã¨i`«O|∞ Å~Ú# Hõ~K ° ~« }
° Ï^Œº=Ü«∞=O|∞Å `À_» QÆ∂_èO» ɡ#· x~°‡Å `Õ[O|∞`Àñ QÆ~å‡HÍ~°=KÀ
eOQÆ =~å‚„â◊=∂^Œ∞Å <≥=fiiH˜ <≥é∞OQÆñ|_»Hõ <ÕÅ x„kOK«∞K«∞ #[QÆ~° „=`« ^èŒ~°∞O_≥·# =ÚxO QÆx
_®Ü«∞O [x qkè=„`«ÊHÍ~°O|∞# #iÛOz =ÚxK«~°}O|∞ʼnõΩ t~°O|∞ "≥∂Ñ≤ „"≥ÚH˜¯ Ü«∞`«x
K«i„`«O|∞ ^≥eÜ«∞ xâ◊Û~ÚOz ~Ú @¡xÜ≥∞. 431
* XHõ™êi =∞ǨÉèí‰õΩÎ_≥·# „ѨǨ¡^Œ K«„Hõ=iÎ Ö∫H˜Hõ `«`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞ HÀ"åÅ#∞H˘<åfl_»∞. H˘O^Œ~°∞
=∞O„`«∞Å#∞ "≥O@ fã¨∞H˘x Ö’HõãO¨ Kå~°O KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. JÖÏ „ѨÜ∂« }˜ã∂¨ Î HÍ"Õs #n f~°O KÕ~∞° H˘<åfl_»∞.
JHõ¯_» ã¨ÇϨ ºÑ¨~fi° `åÅ∞ qã¨iÎ Oz L<åfl~Ú. „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ P Ѩ~fi° `«™ê#∞=ÙÅÖ’ ã¨OK«iã¨∞OÎ _»QÍ, P „Ѩ^âÕ O◊ Ö’
^Œ∞=Ú‡ H˘@∞ìH˘x áÈ~Ú# ^ÕǨÏO`À J[QÆ~°∞_»<Õ =Úx â◊Ü«∞xOz L<åfl_»∞. â◊s~°O ^èŒ∂o`À xO_ç
L<åfl PÜ«∞# J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û xQÆ∂_è»OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞#flk. HÍ~°ºO=Å¡ HÍh, PHÍ~°O=Å¡ HÍh,
=∂@=Å¡ HÍh, eOQÆÉèË^ŒO=Å¡ HÍh =~å‚„â◊=∂^Œ∞Å =Å¡ HÍh, U=∂„`«O QÆ∞iÎOK«\ÏxH˜ gÅ∞ÖˉõΩO_®
H˘O_» zÅ∞==Öˇ xifiHÍ~°OQÍ <ÕÅÃÑ· Ѩ_∞» H˘x L<åfl_»∞. „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ =∞Ǩ=∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_≥#· P =Úhâ◊fi~°∞x
ã¨g∞Ñ≤Oz Ü«∞^ä• qkèQÍ Ñ¨ÓlOz #=∞㨯iOKå_»∞. P =Úhâ◊fi~°∞x Ѩq„`« K«i„`« `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞.
124 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. Éèí∂q∞ #∞^ÀºyÜ≥ÿ∞ Éè’yÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_≥_ç, #~°∞xÔH·=_ç =Úx<å^äŒ! h=Ù
Ѷ¨∞#â◊s~°=Ú ^•eÛ Hõ^ŒÅ=Ù, z„`«, =Ú^Œº=∞Ü«Ú‰õΩÎ#‰õΩñ QÍx ^èŒ#=Ú ÖË^Œ∞,
^èŒ#=O`«∞#‰õΩñ QÍx `«QÆ∞ Éè’QÆ=ÚÅ∞ ÖË=Ù, Éè’yH˜ QÍx ã¨OѨÓ~°‚"≥∞ÿ#
`«#∞=Ù ÖË, ^Œ∞^ÀºQÆ ^èŒ#Éè’QÆ=ÚÅ∞ ÖËHõ <ÕÅ #∂~°Hõ =_ç x„^Œ "ÀѨÙ
P. h‰õΩ <≥@∞¡ QÆeÔQ x~°∞Ѩ=∞ ^ÕǨÏO|∞?, ã¨=Úñ_» "å~°∞ºñ_»=Ù, qâß~°^Œ∞ñ_»=Ù,
|∞kúxkèq, [#∞Åñ ÉÁQÆ_»=Ù, ^≥QÆ_»=Ù, x„^Œ „Ѩuk#O|∞ xÅ∞Ѩ <ÕÅ? 432
* =Úx<å^ä•! h=Ù ™ê=∂#∞º_»=Ù HÍ=Ù. Ѩ~°=∂^Œ∞ƒù`« =¸iÎq. =∞Ǩ„Ѩܫ∞`«flO KÕã≤, =∞Ǩ
Éè’y=Öˇ rq`«O QÆ_ç¿Ñ =∂#=Ù_çÖÏQÍ h=Ù Q˘Ñ¨Ê â◊s~°O á⁄Ok Hõ^ŒÅ‰õΩO_® â◊Ü«∞xOz L<åfl=Ù. h
K«i„`« qz„`«OQÍ LOk. Ö’HõOÖ’ „Ѩܫ∞uflOz# "åxˆH HÍh ^èŒ#O ÅaèOK«^Œ∞. ^èŒ#O L#fl "åxˆH HÍh
Éè’QÍÅ∞ [~°QÆ=Ù. Éè’QÍÅ∞ L#fl "å_»∞ `«Ñ¨Ê â◊s~° áÈ+¨} ÉÏQÍ KÕã¨∞HÀÖË_»∞. J@∞=O\˜ "åxˆH â◊s~°O
™œO^Œ~°ºO`À „ѨHÍtã¨∂Î LO@∞Ok, HÍh K«∂¿ãÎ Z@∞=O\˜ „Ѩܫ∞`«flO ÖˉõΩO_®<Õ, U „Ѩܫ∞`«flO ^èŒ#
Éè’QÍÅ∞ ÖˉõΩO_®<Õ, Hõ\˜Hõ ~åu<ÕÅÃÑ· Ѩ_»∞H˘x x„kOKÕ h‰õΩ WO`«\˜ Jã¨=∂# ã¨∞O^Œ~° ^ÕǨÏO ZÖÏ
=zÛOk? h=Ù =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù! ѨÓ[hÜ«Ú_»=Ù. `«`fiΫ qâß~°^∞Œ _»=Ù! ã¨~fi° ã¨=Ú_»=Ù! [#∞Å#∞ ^Œ∂+≤OK«=Ù,
Éèí∂+≤OK«=Ù. ã¨=∞^Œ$+≤ìx JÅ=~°K«∞H˘#fl ã≤÷`« „ѨA˝_»=Ù. J@∞=O\˜ h=Ù WÖÏ „Ѩuk#O x„^ŒÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ
QÆ_»∞ѨÙ`«∞<åfl=Ù ™êfig∞! K≥ѨC. q<åÅx LOk – J<åfl_»∞ „ѨǨ¡^Œ∞_»∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ „ѨǨ¡^Œ∞O _»_çy# qHõã≤`«=ÚY∞O_»~Ú =ÚhO„^Œ∞O_»∞ `«nÜ«∞ =∞^èŒ∞~åÖÏѨã¨∞^è•~°ã¨
„Ѩ"åǨÏO|∞Å∞ Hõ~°‚O|∞Åñ |iѨÓ~°‚O|∞Öˇ·# #`«x #=Ö’H˜Oz ~Ú@¡xÜ≥∞. 433
* „ѨǨ¡^Œ∞x =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂@Å∞ ã¨∞^è•~°ã¨OÖÏQÍ g#∞ʼnõΩ qO^Œ∞ KÕÜ«∞QÍ J[QÆ~° =∞øx
P#O^ŒO`À „ѨѶ¨ÙÅ¡=ÚY∞_≥· „ѨǨ¡^Œ∞x K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. PO`«~°OyHõ^Œ$+≤ì #O`«Ü«Ú <≥é∞ñQÆ∞^Œ∞, "å~°ºã¨=∞‡`«∞ñ_» g =ã¨∞~°=~°º!
qâ◊fi[O`«∞=ÙÅ „Ѩ=$uÎ x=$uÎ ÅHõΔ}=ÚÅ∞ h Ü≥∞é∞OQÆxq ÖË=Ù,
ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ ǨÏi áêÜ«∞Hõ h =∞<À gkä ~ålÅ∞¡K«∞ "≥Å∞ñQÆ∞ éËx
„Hõ=∞=Ú# |ǨïàÏO^èŒHÍ~°O|∞ñ |i=∂~°∞Ûñ |~°=∞ ™êuÎfi‰õΩñ_»=Ù, Éèí„^Œ|∞kú
P. "≥·# h=Ù ##∞fl #_çÔQ^Œ∞ QÍ=Ù#, q#fl ^èŒ~°‡"≥∞Å¡ qã¨ÎiO`«∞,
x#∞flñ E_»ñ QÆeÔQ h `À_ç=∂@Å, <å`«‡â◊√kú QÆeÔQ ##Ѷ¨∞K«i`«! 434
* ѨÙ}Ϻ`å‡! ^•#"À`«Î=∂! JO`« ~°Ì$+≤ì`À h=Ù ã¨=∞ã¨Î=¸ `≥Å∞ã¨∞H˘# QÆÅ=Ù. h=٠Ѩ~°=∞
™êuÎfi‰õΩ_»=Ù. P~°º ã¨=∞‡`«∞_»=Ù. qâ◊fiOÖ’x „áê}˜HÀ\˜ „Ѩ=$uÎ, x=$uÎ =∂~åæÅ∞ h‰õΩ `≥eÜ«∞xq ÖË=Ù.
h ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ J*Ï˝<åO^èHŒ Í~°O ^ŒiKÕ~h° Ü«∞‰õΩO_® ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨∂~°∞º_»∞ÖÏQÍ „ѨHÍtã¨∞<Î åfl_»∞ h=Ù
ã¨∞|∞kúq. h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=ÚOk? J~Ú<å ‰õÄ_® h=Ù ^èŒ~°‡l*Ï˝ã¨`À ##∞fl J_»∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 125
x#∞fl <Õ#∞ ^Œi≈OѨ QÆeQÍ#∞. h`À ã¨OÉèÏ+≤OK«@O =Å¡ <å =∞#ã¨∞û Ѩiâ◊√^Œú =∞~ÚOk. <Õ#∞ q#fl
^èŒ~°‡=Ú#∞ h‰õΩ q=i™êÎ#∞. q#∞.
=. q#∞=Ú : „Ѩ"åǨÏHÍi}˜Ü≥ÿ∞ q+¨Ü«∞O|∞Å KÕ`«O |∂iOѨ~åx `«$+¨‚KÕ`«O |_ç Hõ~°‡O|∞Åñ |i
„ÉèÏ=∞º=∂}∞O_»<≥·# <Õ#∞ <å<åq^èŒ Ü≥∂#∞ÅO^Œ∞ñ „|"ÕtOK«∞K«∞, "≥_»Å∞K«∞ <≥@ìˆHʼnõΩ
=∞#∞+¨º^ÕǨÏO|∞ ^èŒi~ÚOz Ü«∞O^Œ∞ ^èŒ~°‡O|∞# ã¨fi~°æ ^•fi~°O|∞#∞, #^èŒ~°‡O|∞# â◊√#Hõã¨∂Hõ~åk
u~°ºQÆ˚O`«∞ Ü≥∂x ^•fi~°O|∞Å <˘Ok „Hõ=∞‡é =∞#∞+¨μºO_≥· ѨÙ@ì=ÅÜ«Ú #x q"ÕH˜Oz ã¨∞Y~°HõΔ}
^Œ∞óY"≥∂HõΔ}O|∞Å H˘é‰õΩ ^èŒ~°‡O|∞ ¿ãÜ«Ú ^ŒOѨ`«∞Å =º=Ǩ~°O|∞ QÆx ã¨~°fi„H˜Ü«∂ x=$uÎ
QÆey# r=ÙO_»∞ ã¨fi`«O„`«∞ñ_≥· „ѨHÍtOK«∞#x x~°~‚ ÚOz Éè’QÆO|∞Å∞ =∞<À~°^Œä *Ï`« =∂„`«O|∞Å∞
QÍx, âßâ◊fi`«O|∞Å∞ QÍ=x ѨsH˜OΔ z x=$`«∞OÎ _»<·≥ Ü«Ú^ÀºQÆO|∞ ÖËHõ x„kOK«∞K«∞ñ „ÉÏ~°|Éú ’è QÆO|∞Å
##∞ÉèíqOK«∞K«∞ #∞O_»∞^Œ∞, xqfi^èŒO|∞#ñ ^Œ#‰õΩ ã¨∞Y~°∂ѨOɡ·# ѨÙ~°∞ëê~°÷O|∞ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ñ
QÆÅ∞QÆ∞@ Ü≥∞é∞ñQÆHõ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ â‹"· åÅ*ÏÅ x~°∞^ŒOú |∞Öˇ#· â◊√^Œ[ú ÅO|∞Å q_çz Ü≥∞O_»=∂=ÙÅ∞
[ÅO|∞Åx áêéˇ_»∞ =¸_è»∞x =_»∞=Ù# ã¨`«ºO|∞QÍx ^≥·fi`«O|∞ñ *ÁzÛ ÃѶ∂~° ã¨O™ê~° K«„Hõ
Ѩi„ÉèÏO`«∞O_≥Ü· Ú« O_»∞. ^≥=· `«O„`«O|∞Öˇ#· ^ÕÇ¨ ^Œ∞Å KÕ`« <å`«‡‰õΩ ã¨∞YO|∞#∞ ^Œ∞óY<åâ◊#O|∞#∞O
QÀ~°∞K«∞ xsâ◊√O_≥·# "åx „áê~°OÉèíO|∞Å∞ x+¨ÊùÅO|∞ÅQÆ∞, #kÜ«Ú#∞OQÍHõ =∞~°∞κ#‰õΩ ^èŒ#O|∞
„áêѨÎO|~Ú# #k ^Œ∞óYHõ~°O|∞QÍx ã¨∞YHõ~°O|∞ QÍ^Œ∞, Ö’Éèí=O`«∞Å~Ú# ^èŒ#=O`«∞Å∞
x„^•Ç¨~°O|∞Å∞ ÖËHõ ~å[KÀ~° Ü«∂K«Hõ â◊„`«∞q∞„`åk ã¨~°fiã¨÷ÅO|∞ÅO^Œ∞#∞ â◊OH˜OK«∞K«∞ ^•#
Éè’QÆO|∞Å∞ =∞éz Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°∞, „áê}Ï~°÷=O`«∞ʼnõΩ ÉèíÜ«∞O|∞ x`«ºO|∞, â’Hõ"≥∂Ç¨Ï ÉèíÜ«∞
„HÀ^èŒ~åQÆ„â◊=∂^Œ∞Å∞ "åOKèå=¸ÅO|∞Å∞, "åOKè« ÖˉõΩO_»=ÅÜ«Ú#∞. 435
* q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅKÕ`« `«$Ñ≤Î á⁄O^ŒHõ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ÃÑ>Ëì ^Œ∞~åâ◊ "≥O@|_ç <Õ#∞ Hõ~‡° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x
ã¨O™ê~° K«„HõOÖ’ Ѩi„Éèíq∞OKå#∞. <å<å [#‡Å∂ Z`åÎ#∞. =∞~°}˜OKå#∞. D Ѩi„Éèí=∞}OÖ’ z@ì
z=~°‰õΩ Z@ì ˆHʼnõÄ =∞#∞+¨º ^ÕǨÏO ^èŒiOKå#∞. P [#‡ÅÖ’ ^èŒ~å‡Å∂, ѨÙ}ϺÅ∂ KÕã≤ ã¨fi~°æ ^•fi~åÅ∞
KÕ~°∞H˘<åfl#∞. J^èŒ~å‡Å∂, áêáêÅ∂ KÕã≤ â◊√#Hõ, ã¨∂Hõ~åk [O`«∞=ÙÅ Ü≥∂#∞ÅÖ’ ѨÙ\˜ì <å<å ÉÏ^èŒÅ∂
Ѩ_®¤#∞. =∞~°ÖÏ PÖ’zOz =∂#= [#‡ Z`åÎe J<Õ q"ÕHõO`À ã¨∞Y ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O, ^Œ∞óY x"å~°}
HÀã¨O ^èŒ~°‡O KÕ¿ã ^ŒOѨ`«∞Å#∞ ^Œi≈OKå#∞. ã¨=∞ã¨Î„H˜Ü«∞Å #∞Op x=$uÎ á⁄Ok# r=Ù_»∞ ã¨fi`«O„`«∞_≥·
„ѨHÍt™êÎ_»x x~°‚~ÚOK«∞H˘<åfl#∞. Éè’QÍÅ∞ HÀiHõÅ =Å¡ [xOKÕ"Õ HÍx âßâ◊fi`åÅ∞ HÍ=x ѨsH˜ΔOz
x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞. Hõ~°‡|O^è•Å#∞Oz x=$uÎ á⁄Ok, U „Ѩܫ∞`«fl=¸, U HÀiHÍ ÖˉõΩO_® WÖÏ
x„kã¨∂Î, „áê~°|ú Éè’QÍÅ∞ J#∞Éèíqã¨∂ΠѨ_ç L<åfl#∞.
D q^èŒOQÍ `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# ã¨∞Y~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞ëê~°÷O `«# Ö’<Õ [x‡ã¨∞ÎO^Œx ѨÙ~°∞+¨μ_»∞
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl_»∞. Ѩiâ◊√^Œú [Å „Ѩ"åǨxfl q_çzÃÑ\˜ì ZO_»=∂=ÙÅ "≥O@Ѩ_ç Ѩ~∞° QÔ `ÕÎ =¸~°∞xö =Öˇ
r=Ù_»∞ Jã¨`«º"≥∞ÿ# ^≥·fi`«OÖ’ Ѩ_çáÈ`«∞<åfl_»∞. ÃѶ∂~° ã¨O™ê~° K«„HõOÖ’ Ѩ_ç u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ^≥·=
`«O„`åÖˇ·# ^ÕǨ^Œ∞ÅKÕ`« P`«‡‰õΩ ã¨∞Y=Ú#∂, ^Œ∞óY<åâ◊#=Ú#∂ HÀ~°∞H˘<Õ xsâ◊√ _≥·#@∞=O\˜ "åx
126 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„Ѩܫ∞`åflÅ∞ x+¨ÊùÖÏ Å=Ù`å~Ú. JnHÍHõ #~°∞#‰õΩ ^èŒ#O „áêÑ≤οãÎ Jk ^Œ∞óYO Hõeyã¨∞ÎO^Õ `«Ñ¨Ê ã¨∞YO
HõeyOK«^Œ∞. Å∞|∞úÖˇ·# ^èŒ#=O`«∞Å∞ x„^•Ç¨~åÅ∞ =∂x „ѨÉèí∞=ÙÅ#∂, Ü«∂K«‰õΩÅ#∂, KÀ~°∞Å#∂,
â◊„`«∞=ÙÅ#∂, q∞„`«∞Å#∂ JO^Œih J#∞=∂xã¨∂Î, ^•#O KÕÜ«∞@O, J#∞ÉèíqOK«@O =∞~°záÈ`å~°∞.
x`«ºO ^Œ∞óYO`À ÉÏ^èŒ Ñ¨_»∞`«∞O\Ï~°∞. „áê}Og∞^Œ, ^èŒ#Og∞^Œ fÑ≤L#fl "åà◊§#∞ x`«ºO ÉèíÜ«∞O
"≥O\Ï_»∞`«∂ LO@∞Ok. â’HõO, "≥∂ǨÏO, ÉèíÜ«∞O, „HÀ^èŒO, ~åQÆO, „â◊=∞, =Ú#flQÆ∞ "åxH˜ HÀiHõÖË
HÍ~°}O. HÍ|\˜ì HÀiHõÅ∞ ÖˉõΩO_® LO_»@O „âıÜ«∞㨯~°O.
=∞. ã¨~°Ñ¶¨∞Öò QÆ∂iÛ# `Õ<≥! =∂#=ÙʼnõΩ<£ ã¨O„áêѨÎ"≥∞ÿ#@∞¡ Ö’
Éèí ~°`«∞Öò QÆ∂iÛ# q`«Î=ÚÖò Ѩ~°∞ʼnõΩO „ÉÏÑ≤OK«∞ñ „ÉÏáêÎtÜ≥ÿ∞
u~°∞QÆO É’x =∞Ǩϟ~°QÆO|∞ „|^Œ∞‰õΩ<£ n~å…OQÆ"≥∞ÿ Ü«ÚO_çÜ«ÚO
l~°HÍÅO|∞#∞ "åx =~°Î#=ÚÅO lOuOz ÜÕ∞HÍOu<≥·. 436
* `Õ<\ ≥ Q© ÅÆ ∞ ‰õÄ_»É\
ˇ #ì˜ `Õ<≥ W`«~∞° Å áêÅ~Ú#@∞¡ Ö’Éè∞í Å∞ ã¨OáêkOz# ^è#Œ O‰õÄ_® Ѩ~∞° ʼnõΩ
„áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Õ `«Ñʨ ã¨OáêkOz# "åxH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ^» ∞Œ . ÅaèOz#^Õ ux Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® Ѩ_ç LO_Õ ÃÑ#∞ÉÏ=Ú
‰õÄ_® KåÖÏHÍÅO „|`«∞‰õΩ`«∞Ok. <Õ#∞ z~°HÍÅO XHõ H˘O_» zÅ∞=#∞ ѨijeOz D hux <Õ~∞° ÛH˘<åfl#∞.
JO^Œ∞Hõx <Õ#∂ UHÍO`« "åã¨O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. J[QÆ~°=Ú#∞ AO\©ñQÆÜ«Ú, x[ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞QÍñ ^ŒÅñz xtÛO`«∞ñ_»<≥·
q[#ã¨÷eñ QÆ~°‡O|∞Å, QÆlal ÖˉõΩ#fl"åñ_» Q“~°==$uÎ<£. 437
* H˘O_»zÅ∞=, `Õ<\ ≥ Q© Æ <å‰õΩ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞. "å\˜ ^ŒQ~æÆ ° #∞Oz <Õ#∞ QÆ∞}áê~îO° <Õ~∞° ÛH˘x, xtÛO`«QÍ
D x~°˚# „Ѩ^Õâ◊OÖ’ Hõ~°‡|O^è•Å QÆO^Œ~°QÀà◊O ÖˉõΩO_® =Úx =$uÎÖ’ WÖÏ rqã¨∞Î<åfl#∞.
ã‘. Jl#=ůŠ^Œ∞‰õÄÖÏO|~°O|∞Å∞ QÆ\˜ì Ü≥ÿ∞# QÆ@ìHõ Ü≥ÿ∞#ñ #Å~°∞K«∞O^Œ∞
<åO^ÀoHÍ~°^äŒ Ç¨ÏÜ«∞<åQÆ=ÚÅ <≥H˜¯ Ü≥ÿ∞# <≥Hõ¯HõÜ≥ÿ∞# #~°∞QÆ∞K«∞O^Œ∞,
QÆ~°∂Ê~°K«O^Œ# Hõã¨∂ÎiHÍ ÖËѨ "≥∞ÿ# Éèí∂~°["≥∞ÿ# #Åñ^Œ∞K«∞O^Œ∞,
Éèí~°‡â◊Ü«∞ºÅ <≥·#ñ |~°‚tÖÏ`«$} Éèí㨇O|∞ ÅO^≥·#ñ |O_»∞K«∞O^Œ∞,
P. =∂#Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# =∂#Ç‘Ï#Oɡ·#ñ, nÜ«∞<≥·# q∞QÆ∞Åñ kHõÎ"≥∞ÿ#ñ
QÆ∞_»∞`«∞ ã¨QÆ∞}"≥∞ÿ# QÆ∞}=i˚`«Oɡ·#, #ÅÊ"≥∞ÿ#ñ *ÏÅ #kèHõ"≥∞ÿ#. 438
* „ѨǨ¡^•! x#∞fl K«∂¿ãÎ <å‰õΩ PǨ¡^ŒOQÍ LOk. <Õ#∞ Ѩ@∞ì |@ìÅ∞HÍh, <å~°|@ìÅ∞HÍh† ÖË_ç
K«~å‡Å∞ HÍh, K≥@∞ìɡ~°à◊√§ HÍh Uk Åaè¿ãÎ J^Õ ^èŒi™êÎ#∞. Un ÅaèOK«HõáÈ`Õ kQÆO|~°OQÍ<Õ LO\Ï#∞.
Hõ@∞ìH˘<åfl#<Õ ã¨O`À+¨O HÍh ÖË^Õ J<Õ ÉÏ^èŒ HÍh á⁄O^Œ#∞. ѨšH©Å g∞^Œ QÍh, ~°^ä•Åg∞^ŒQÍh,
JâßfiÅg∞^ŒQÍh, U#∞QÆ∞Å g∞^Œ QÍh „Ѩܫ∂}O KÕ™êÎ#∞. ÖË^• #_çzáÈ`«∞O\Ï#∞. JÖÏ<Õ Hõã¨∂Îi,
K«O^Œ#O, JQÆ~°∞ ÖËѨ<åÅ∞O>Ë â◊s~åxH˜ ѨÓã¨∞‰õΩO\Ï#∞. =∞~˘Hõ™êi ^Œ∞=ڇ֒Ѩ_ç ^•x<Õ XO\˜H˜
ѨÙÅ∞=Ú‰õΩO\Ï#∞. |OQÍ~°∞ `«ÖÏÊÅg∞^Œ QÍh, P‰õΩÅg∞^ŒQÍh, QÆ_ç¤"Õ∞@Å g∞^ŒQÍh, ~å~Ú~°Ñ¨ÊÅ
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 127
g∞^ŒQÍh, |∂_ç^Œ<ÕÅÖ’QÍh ZHõ¯_≥·<å 㨈~ xtÛO`«QÍ x„^ŒáÈ`å#∞. =∂<å==∂<åÅ∞ Ѩ\˜ìOK«∞HÀ#∞.
ÅaèOKÕk Éèí∞l™êÎ#∞. Jk ÉÏQÆ∞O_»=K«∞Û. ÉÏQÆ∞O_»HõáÈ=K«∞Û. Jk uÜ«∞ºQÍ LO_»=K«∞Û ÖË^• Hõ\˜Hõ
KÕ^Œ∞QÍ LO_»=K«∞Û, Jk J`«ºÅÊO HÍ=K«∞Û, J`«ºkèHõO HÍ=K«∞Û. =∞#ã¨∞ûÖ’ ^Õxx QÆ∞iOp <å‰õΩ
zO`« ÖË^Œ∞!
Hõ. ÖË ^Œx Ü≥∞=fii #_»∞QÆ#∞, ~å ^Œx zOuOѨñ |~°∞Å∞ ~°Ñ≤ÊOz#KÀñ
QÍ ^Œx Ü≥∞kÌÜ«Ú =∂##∞, MË^Œ=Ú "≥∂^Œ=Ú#∞ ÖËHõ „H©_çO`«∞ =∞k<£. 439
* ÖË^Œx <Õ#∞ Z=ih Ü«∂zOK«#∞. ÅaèOK«ÖË^Œx zOuOK«#∞. Ѩ~°∞Å∞ U^≥·<å ѨOÑ≤`Õ ^•xx
HÍ^Œ##∞. Un =∂##∞. Un HÀ~°#∞. ^Õfi+¨O ÖË^Œ∞, „¿Ñ=∞ ÖË^Œ∞. ã¨∞YO ÖË^Œ∞, ^Œ∞óYO ÖË^Œ∞. WÖÏ
rq`«=Ú#∞ bÖÏ q<À^ŒOQÍ QÆ_»∞ѨÙ`«∞<åfl#∞.
Hõ. xOkOѨñ |~°∞Å <≥#flñ_»∞, =OkOѨ #<ÕHõÑ‘_» =zÛ#, =∞k <å
„HõOkOѨ, qÉèí==ÚÅ HÍ, #OkOѨñ „|HÍ=∞=~°Î#O|∞# #kèáê! 440
* ~å*Ï! <Õ#∞ Ѩ~∞° Å#∞ Z=ih xOkOѨ#∞. Z=ih ã¨∞uÎ OѨ#∞. Zxfl HõëêìÅ∞ =zÛ<å ÉÏ^èÑŒ _¨ #» ∞,
Zxfl ã¨OѨ^ÅŒ ∞ =zÛ<å P#O^ŒÑ_¨ #» ∞. ZѨC_»∂ xtÛO`«QÍ, ã¨O`«$Ñ≤QÎ Í LO_»@O JÉèϺã¨O KÕã∞¨ H˘<åfl#∞.
=. W@∞¡ QÀiHõ ÖËHõ Ü≥ÚHõ¯ ã¨=∞Ü«∞O|∞# kQÆO|~°∞O_»<≥· Ñ≤âßK«O|∞ K«O^ŒO|∞# =iÎOK«∞K«∞ñ
ɡ‰Ωõ ¯ k#O|∞ÅO QÀÖˇñ ɡ#∞ñ ÉÏñѨ =~°#Î O|∞ñ QÔ H· ˘x xg∞e`« Ö’K«#`«fiO|∞# <ÕHÍO`« ÉèÏ=O|∞#
q+¨μ‚xÜ«∞O^Œ∞ qHõÅÊO|∞#∞ ÉèË^Œ„QÍǨÏHõ z`«Î =$`«∞ÎÅñ l`«ÎO|∞ #~°÷~°∂Ѩ Ѩi„Éèí=∞}O|∞ QÆÅ
=∞#O|∞ #O^Œ∞ =∞#O|∞#∞, #ǨÏOHÍ~°O|∞#O^Œ∞ #ǨÏOHÍ~°O|∞#∞, =∂Ü«∞Ü«∞O^Œ∞ =∂Ü«∞#∞,
<å`å‡#∞Éèí∂uÜ«∞O^Œ∞ ÅÜ«∞O|∞ <˘OkOz ã¨`«ºO|∞ ^Œi≈OK«∞K«∞ q~°H˜Î<˘Ok ™êfi#∞Éèí=O|∞#
<å`«‡ã≤÷`«∞O_»<≥· Ü«ÚO_»∞^Œ∞. h=Ù ÉèíQÆ=`«Ê~°∞O_»=Ù QÍ=Ù# ~°Ç¨Ï㨺Oɡ·# Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^èŒ~°‡O|∞
™êfi#∞Éèí= QÀK«~°Oɡ·# `≥éOQÆ∞# h‰õΩ Ç¨Ï$^ÀæK«~°O |QÆ∞#@∞¡ ÃãÑ≤Êu #x# qx. 441
* D q^èOŒ QÍ U HÀiHÍ ÖˉΩõ O_® ѨÓ~°fiO H˘<åflà◊√§ kQÆO|~°OQÍ Ñ≤âßK«OÖÏQÍ „Ѩ=iÎã∞¨ OÎ _Õ"å}˜.‚
WѨÙ_»∞ KåÖÏ ~ÀAÅ#∞Op ÃÑ^ŒÌ H˘O_» zÅ∞=ÖÏQÍ Hõà◊√¡ =¸ã¨∞H˘x ÉèÏ=O ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ·
ˆHO„nHõiOz WÖÏ LO_çáÈÜ«∂#∞. „ÉèÏOux ÉèË^ŒÉèÏ=O K«∂¿Ñ z`«Î =$`«∞ÎÅÖ’#∂, z`«Î=Ú#∞
J~°÷~°∂Ѩ=ÚÅÃÑ· Ѩi„Éèíq∞OKÕ =∞#ã¨∞ûÖ’#∂, =∞#ã¨∞û#∞ JǨÏOHÍ~°OÖ’#∂, JǨÏOHÍ~°=Ú#∞
=∂Ü«∞Ö’#∂, =∂Ü«∞#∞ P`å‡#∞Éèí∂uÖ’#∂ ˆHO„nHõiOz qb#O KÕâß#∞. Jk "≥Ú^ŒÅ∞ ã¨`«º^Œ~°≈#O
KÕã∂¨ Î q~°HÎ̃ á⁄O^•#∞. ™êfi#∞Éè=í O`À P`«‡ã≤u
÷ JÅ=~°K∞« H˘<åfl#∞. „ѨÇ¨ ^¡ •! h=Ù ÉèHí tÎõ MÏ=∞}˜q HÍ|\ì̃
D ~°Ç¨Ï㨺"≥∞ÿ# Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^èŒ~°‡=Ú#∞ <å‰õΩ `≥eã≤#O`«=~°‰õΩ h‰õΩ J~°÷=∞ÜÕ∞ºÖÏQÍ K≥áêÊ#∞ – Jx
J[QÆ~°=Úx J<åfl_»∞.
Hõ. Ѷ¨∞#∞ #[QÆ~°=Úx =Å¡Éèí∞, ^Œ#∞*ËO„^Œ∞ñ_»∞ ѨÓ[¿ãã≤ `«QÆ g_˘¯x <≥
=∞‡#=Ú# ã¨O`À+≤OK«∞K«∞ñ, [xÜ≥∞<£ x[ˆQǨÏ=Ú#‰õΩ â◊t‰õΩÅuÅHÍ! 442
128 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^èŒ~°‡~å*Ï! =Úx =∂@Å∞ qx „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ PǨ¡^ŒO á⁄O^•_»∞. P J[QÆ~° =ÚhO„^Œ∞}˜‚
ѨÓlOz, #=∞㨯iOz, ÃãÅ=Ù fã¨∞H˘x `«# ~å[^è•xH˜ uiy "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
=. Jx# Ü«Úkè+≤ª~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 443
* Jx K≥|∞`«∞#fl <å~°^Œ=∞ǨÏi¬`À ^èŒ~°‡~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ##∞É’ñ\˜ [_»QÆ$ǨÏã¨∞÷ñ_»∞, =Úx=Å¡Éèí! ~Ú\˜ì Ѩ^Œq "≥∂^ŒO|∞# <Õ
Ü«∞#∞=Ù#ñ *ˇO^Œ∞#∞? "ÕQÆ=∞, qxÑ≤OѨÙ=Ú <Õñ_»∞ <å‰õΩ q*Ï˝# xnè! 444
* ^Õ==Úh! q*Ï˝# Yh! h=Ù K≥Ñ≤Ê# Ѩ~°=∂~°÷O, ^èŒ~°‡„Ѩɒ^èŒO <å‰õΩ ÉÏQÍ #zÛOk. HÍh <å
É’\˜ J*Ï˝x J~Ú# QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ J@∞=O\˜ Ѩ^Œq JO^Œ∞HÀ=@O ™ê^茺=∂? JO^Œ∞‰õΩ Uq∞ KÕÜ«∂e?
=∞Ǩ#∞ÉèÏ"å! =∂~°æO K≥ѨC.
=. Jx# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, QÆ$ǨÏã¨∞÷O _»~Ú#"åñ_»∞ "åã¨∞^Õ"å~°Ê}O|∞QÍ QÆ$Ǩϟz`« „H˜Ü«∞Å#∞
ã¨OkèOK«∞K«∞ =∞Ǩ=Ú#∞Å ¿ãqOz "å~°Å =Å# <å~åÜ«∞} k"åº=`å~° Hõ^•ä „â◊=}O|∞¿ãÜ«ÚK«∞,
#Ü≥ÿ∞º qÇ≤Ï`«HÍÅO|∞Å âßO`«[#∞ÅO QÆ∂_ç "≥∞ÅOQÆ∞K«∞ñ, |∞„`« q∞„`« Hõà◊„`åk ã¨OQÆO|∞Å∞
QÆÅÅ =O\˜=x Ü≥∞é∞OQÆ∞K«∞ ֒ѨŠ<åã¨HΘ ÖËHõ 㨉Ωõ xÎ HÔ =· _ç "≥Å∞ѨÅñ |∞~°∞+¨HÍ~°O|∞ ÖÁ#~°∞ÛK«∞ñ
^ŒQ∞Æ ÅO|∞ÖËHõ q`«OÎ |∞ ezÛ [#Hõ ã¨∞`« ™È^Œ~° ã¨d *Ï˝u [#∞Å z`«OÎ |∞Å∞ ã¨=∞‡^•Ü«∞`«OÎ |∞Å∞
QÍqOK«∞K«∞, ^èŒ#^è•#º x^è•# ^≥·=Å|úO|∞Å =Å# #aè=∂#O|∞ =∂x Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞,
QÆ$ǨψHΔ„`«O|∞Åñ *ÁzÛ Ü«Ú^Œ~°Ñ¨Ó~°} =∂„`«O|∞ ^˘Oye#"åx ^ŒO_çOѨHõ Éèí∞[QÆ =∞$QÆ =¸+¨Hõ
=∞~°¯@ =∞H˜ΔHÍ Y~À„+¨ìO|∞Å Ç≤ÏOã≤OѨHõ Ѩل`«∞ÎÅÉèíOy hH˜ΔOK«∞K«∞, ^Õâ◊HÍÅ ^≥·=O|∞Å H˘ÅOkx
^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞O|∞Åñ „|=iÎOK«∞K«∞, â◊√#Hõ Ѩu`« K«O_®ÖÏ^Œ∞ÅÔH·# Éè’[ºÑ¨^•~°÷O|∞Å∞ ^Œy#
ÉèOí y xK«∞ÛK«∞ x[=$uÎ Å|úO|∞ÅQÆ∞ #â◊<å^Œ∞ÅKÕ`« ^Õ= |∞∞+≤ Ñ≤`$« Éè∂í `« =∂#=ÙÅ ã¨O`«iÊOK«∞
K«∞ñ |OK«=∞ǨÜ«∞*Ï˝=âı+¨O|∞Å #O`«~åºq∞ ѨÙ~°∞+¨Ü«∞[#O|∞#∞ <å`«‡r=<ÀáêÜ«∞O|∞#∞
ã¨=∞i÷OK«∞K«∞ #∞O_»=ÅÜ«Ú. 445
* Jx l*Ï˝ã¨`À J_çy# ^èŒ~°‡Ax`À <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ WÖÏ Ñ¨eHÍ_»∞ –
^èŒ~°‡~å*Ï! QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ "≥∂HõΔѨ^Œq JO^Œ∞HÀ=K«∞Û. QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ QÆ$Ǩϟz`« Hõ~°‡Å#hfl
"åã¨∞^Õ"å~°Ê}OQÍ PK«iOKåe. =∞ǨÏ~°∞Ŭ #∞ P^ŒiOz, "åà◊§`À NǨÏi k"åº=`å~° QÍ^äÅŒ ∞ K≥ÑÊ≤ OK«∞H˘x
g#∞Å qO^Œ∞QÍ q<åe. ã¨[#˚ ∞Å`À ™êxflÇ≤Ï`«ºO Hõey LO_®e. Ѩل`« q∞„`« Hõà„◊ `å^Œ∞Å HõÅ~ÚHõÅ∞
HõÅÅ=O\˜=x `≥eã≤ "≥∞ÅQÍe. =∂#ã≤HOõ QÍ Pã¨HΘ ÃÑOK«HÀ‰õΩO_® P㨉Ωõ xÎ =Öˇ ѨÙ~°∞+¨ „ѨÜ∞« `åflÅ∞ <≥~"° ~Õ åÛe.
=∞=∞HÍ~åÅ∂, |O^è•Å∂ ÃÑOK«∞HÀ‰õΩO_»QÍ, JÖÏQÆx „`≥OK«∞HÀ‰õΩO_»QÍ xi¡ÑÙ¨ _Î ∞» QÍ LO@∂ `«O„_çH,©
Ñ≤ÅÅ¡ ‰õÄ, ™È^Œ~∞° ʼnõÄ, ¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõÄ, *Ï˝`∞« ʼnõÄ ^è#Œ =ÚÅ xzÛ "åiH˜ P#O^ŒO HõeyOKåe. ÉèQí =Æ O`«∞x
^ŒÜ∞« =Å¡ KÕ‰Äõ i# ^è#Œ ^è•#º ã¨OѨ^ÅŒ ÃÑ· Jaè=∂#O ÃÑOK«∞HÀ‰õΩO_® J#∞Éèqí OKåe.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 129
QÆ$ǨÅÖ’, á⁄ÖÏÅÖ’ uO_çH˜ =∂„`«O ^˘OQÆ`«#O KÕ¿ã z#fl z#fl ^˘OQÆÅ#∞ ^ŒO_çOK«‰õÄ_»^Œ∞.
=∞$QÍÅ#∞, ã¨~åÊÅ#∞, =¸+≤HÍÅ#∞, =∞~°¯\ÏÅ#∞, =∞H˜ΔHÍÅ#∞, QÍ~°ÌÉèÏÅ#∞, XO>ˇÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OK«Hõ,
Hõ#fla_»¤Å#∞ =Öˇ HõxHõ~°O`À K«∂_®e. ^Õâ◊, HÍÅ, ^≥·"åʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ ѨÙ~°∞ëê~å÷Å`À
„Ѩ=iÎOKåe. â◊√#Hõ, Ѩu`«, K«O_®Å∞~°‰õΩ ‰õÄ_® Éè’[# Ѩ^•~å÷Å∞ `«#‰õΩ `«y# q^èŒOQÍ ÃÑ_»∞`«∂
LO_®e. `«# ‰õΩÅ=$uÎ =Å¡ „áêѨÎ"≥∞ÿ# PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ ^Õ=`«Å‰õÄ, |∞∞+¨μʼnõÄ, Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õÄ,
=∂#=ÙʼnõÄ, r=[O`«∞=ÙʼnõÄ ã¨O`«~°Ê} KÕÜ«∂e. D S^Œ∞ ã¨O`«~°Ê}ňH ѨOK«=∞ǨÜ«∞*Ï˝Åx
¿Ñ~°∞. D Ü«∞*Ï˝Å∞ [iÑ≤# J#O`«~O° Ѩ~=° ∂`«∞‡x JiÛOKåe. P`«‡r=<ÀáêÜ«∞O ã¨=∞~°O÷ QÍ, ã¨O`«$Ñ≤Î
Hõ~°OQÍ <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe.
P. [#Hõ QÆ∞~°∞Å<≥·#ñ [OѨ٠#~°÷=Ú#ÔH·, „áê} "≥∞ÿ# q_»∞K«∞ ÉèÏ~°º H˘é‰õΩ,
#\˜ìÉèÏ~°ºñ |∞~°∞+¨μñ _»ukäâ◊√„â◊¥+¨ ¿ã, ~ÚOz ÔQÅ∞K«∞ #l`«∞ hâ◊√<≥·#. 446
* Ö’HõOÖ’ =∂#=Ù_»∞ ^èŒ<åxH˜ ^•™È-ǨÏ=∞x `«O„_ç<≥·<å, QÆ∞~°∞=ÙÅ<≥·<å ã¨OǨÏi™êÎ_»∞. HÍx
ÉèÏ~°ºHÀã¨O ^èŒ#"Õ∞q∞\˜? „áê}"≥∞ÿ<å ^è•~°áÈ™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ~°ºKÕ`« Jukä â◊√„â◊¥+¨ KÕ~ÚOz
q[Ü«∞O ™êkèOK«=K«∞Û. ÉèÏ~°º ã¨Ç¨Ü«∞O`À ^èŒ~°‡Ñ¨^äŒOÖ’ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ‰õÄ_® ÔQÅ∞==K«∞Û.
P. Ѩ~°=Úñ _ôâ◊fi~°∞O_»∞ „ÉÏǨχ} =ÚY=Ú#, <åǨÏiOz `«∞+¨μìñ _»~Ú# ÉèíOy
#yfl =ÚY=Ú#O^Œ∞ ǨÏ=º~åã¨∞Å∞ Q˘x, Ü≥ÿ∞#ñ ^Œ∞+≤ì <˘O^Œñ _»#Ѷ¨∞K«i`«! 447
* ѨÙ}ºK«i`å! ^Õ"åk ^Õ=Ù_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ JukäÜ∞ÿ≥ # „ÉÏǨχ}∞x =ÚYOQÍ PǨ~°O ã‘fiHõiOz,
`«$Ñ≤Îá⁄Ok P#Ok™êÎ_»∞. WO`« P#O^Œ=¸ `«$Ñ‘Î Dâ◊fi~°∞_»∞ Jyfl=ÚYOQÍ Ç¨Ïqã¨∞ûÅ∞ ÔQ·H˘x ‰õÄ_®
á⁄O^Œ_»∞.
=. HÍ=Ù# QÆ$ǨÏã¨∞÷O_»∞ „ÉÏǨχ}∞ÅO^Œ∞#∞, ^Õ=`«ÅO^Œ∞#∞ =∞~°ÎºÑ¨â◊√ „Ѩ=ÚY *Ï`«∞ÅO^Œ∞#∞
#O`«~åºq∞Ü«Ú, „ÉÏǨχ}Ï##∞O_»∞#∞ <≥#· Hˆ „Δ `«A#˝ O^Œ∞ #Ü≥∞ÿ º HÀiHõÅ∞ ã¨=∞iÊOz ã¨O`«~Ê° }O|∞
¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú, ÉèÏ„^ŒÑ¨^ŒO|∞#ñ QÆ$+¨‚ ѨHõΔO|∞#O^Œ∞#∞, ^ŒH˜Δ}À`«Î~åÜ«∞}O|∞ÅO^Œ∞#∞, ˆ~~ÚO
|QÆÅ∞ ã¨=∞"≥∞ÿ# HÍÅO|∞ÅO^Œ∞#∞, =ºfáê`«O|∞#O^Œ∞#∞, k#HõΔÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞#∞, ã¨∂~°º
K«O„^Œ„QÆǨÏ}O|∞ ÅO^Œ∞#∞, „â◊=}^•fi^Œt Ü«∞O^Œ∞#∞, "≥·âßY â◊√Hõ¡ `«$fÜ«∞Ü«∞O^Œ∞#∞, QÍiÎHõ
â◊√Hõ#¡ =q∞Ü«∞O^Œ∞#∞, ¿ÇÏ=∞O`« tt~°O|∞ÅÖ’# <åÅ∞QÆ+Hì̈ Åõ O^Œ∞#∞, =∂Ѷ∞¨ â◊√Hõ¡ ã¨ÑqÎ̈ ∞Ü«∞O^Œ∞#∞,
[#‡ #HõΔ„`«O|∞Å `À_»O QÆ∂_ç# ѨÙ#fl=∞ÅO^Œ∞#∞, ^•fi^Œt`À_»O QÆ∂_ç# Ü«Ú`«Î~å„`«Ü«∞ „â◊=}Ï
#∂~å^èŒÅO^Œ∞#∞, #∞`«Î ~å„`«Ü«∞ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Å~Ú# ÜÕ∞HÍ^Œj u^äŒ∞ÅO^Œ∞#∞, [#‡#HõΔ„`« Ü«ÚHõÎ
k=ã¨O|∞ÅO^Œ∞#∞, =∞é˜Ü«Úñ „|â◊ã¨ÎHÍÅO|∞ ÅO^Œ∞#∞, [#h [#Hõ |O^èŒ∞[#∞ʼnõΩ „âß^ŒúO|∞
Å∞#∞, [ѨǨϟ=∞™êfl# „=`«O|∞Å∞#∞, ^Õ=„ÉÏǨχ} ã¨=∂~å^è#Œ O|∞Å∞#∞, <åK«iOѨ =ÅÜ«Ú,
ÉèÏ~°º‰õΩñ |∞Oã¨=<åkHõO|∞#∞, #Ѩ`º« O|∞#‰õΩ *Ï`« Hõ~å‡kHõO|∞#∞, ^Œ#‰õΩ Ü«∞[˝ nHΔÍkHõO|∞#∞,
„ÉË`«[#∞ʼnõΩ ^ŒÇ¨Ï<åkHõO|∞#∞, =∞$`«k=ã¨O|∞# ™êO=`«ûiHõO|∞#∞ [~°Ñ¨ =ÅÜ«Ú. 448
130 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* HÍ|\ì̃ QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» „ÉÏǨχ} ã¨=∂~å^è#Œ O KÕã∞¨ OÎ _®e. ^Õ=`«Å‰õÄ, =∂#=ÙʼnõÄ ^•#^è~Œ å‡Å∞
KÕÜ«∂e. Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ PǨ~å^Œ∞Å#∞ ã¨=∞iÊOKåe. ã¨=∞ã¨Î r=HÀ\˜Ö’, ã¨=∞ã¨Î *Ï`«∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ
L#fl@∞=O\©, „ÉÏǨχ}∞_Õ =ÚY=ÚQÍ L#fl@∞=O\˜ Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ ã¨=∞^Œ$+≤ì`À, ¿ã"åÉèÏ=O`À PÜ«∂
JcèëêìÅ∞ ã¨=∞iÊOz, ã¨O`«~°Ê}Å∞ KÕÜ«∂e. ÉèÏ„^ŒÑ¨^ŒOÖ’, Hõ$+¨‚ѨHΔÍÅÖ’, ^ŒH˜Δ}, L`«Î~åÜ«∞}ÏÅÖ’,
~å„f ѨQÅÆ ∂ ã¨=∂#OQÍ LO_Õ HÍÖÏÅÖ’, „QÆÇϨ Ü≥∂QÆ HÍÖÏÅÖ’, k#HõÜ Δ ∞« HÍÖÏÅÖ’, ã¨∂~°º K«O„^Œ„QÆÇϨ }
ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’, „â◊=} ^•fi^ŒtÖ’, "≥·âßY â◊√Hõ¡ `«kÜ«∞ÅÖ’, HÍiÎHõ â◊√Hõ¡#=q∞Ö’ ѨO_ç`«∞Å∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡
„âß^ŒúHõ~°‡Å∂, [ѨǨϟ=∂^Œ∞Å∂, ѨÙ}ºHõ~°‡Å∂ KÕÜ«∂e.
WOHÍ ¿ÇÏ=∞O`« tt~åÅÖ’ =∂~°æt~°, ѨÙ+¨º, =∂Ѷ¨∞, á¶êÅ∞æ} =∂™êÅÖ’ =KÕÛ Hõ$+¨‚ѨHõΔ J+¨ìg∞
u^äŒ∞ÅÖ’, "å\˜ =ÚO^Œ∞ "≥#∞Hõ ã¨Ñ¨Îq∞, #=q∞ ~ÀAÅÖ’ – D <åÅ∞QÆ∞ J+¨ìHÍÅÖ’, =∂Ѷ¨∞ â◊√Hõ¡
ã¨ÑqÎ̈ ∞Ö’, [#‡#Hõ„Δ `«O`À ‰õÄ_ç# ѨÓi‚=∞ u^ä∞Œ ÅÖ’, ^•fi^Œt`À ‰õÄ_ç# L`«~Î ,° L`«~Î åëê_è,» L`«~Î åÉèÏ„^Œ
ÅO^Œ∞, „â◊=} J#∂~å^èÅŒ O^Œ∞, L`«~Î ,° L`«~Î åëê_è,» L`«~Î åÉèÏ„^ŒÅ`À ‰õÄ_ç# UHÍ^Œt u^ä∞Œ ÅÖ’ [#‡#Hõ„Δ `«
k<åÅÖ’, WOHõ#∂ „Ѩâ◊ã¨ÎHÍÖÏÅÖ’ [#h [#Hõ |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ „âß^Œú=ÚÅ∂, [ѨǨϟ=∂Å∂, ™êfl<åÅ∂,
„=`åÅ∂, ^Õ=„ÉÏǨχ} ã¨=∂~å^èŒ#Å∂ KÕã¨∞ÎO_®e. ÉèÏ~°º‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞_»∞ ѨÙ\ÏìÅx [i¿Ñ ѨÙOã¨=#O
=O\˜ "Õ_»∞HõÅ∂, a_»¤Å‰õΩ *Ï`«Hõ~°‡Å∂ =Ú#flQÆ∞#g, `«#‰õΩ Ü«∞[˝nHΔÍkHõ=¸ „¿Ñ`«[#∞ʼnõΩ
^ŒÇ¨Ï<åkHõ=¸, =∞$uk#=Ú ##∞ã¨iOz ™êO=`«ûiHÍÅ∂ =Ú#flQÆ∞ Hõ~°‡Å∂ QÆ$ǨÏã¨∞÷ _≥·#"å_»∞ „â◊^ŒúQÍ
x~°fiiÎOKåe.
=∞. q#∞, "Õ∞ ^Õâ◊=ÚÅ<£ ^ŒÜ«∂ QÆ∞} `«áÈ q^•ºxfi`«Oɡ·# q
„ѨxHÍÜ«∞O|∞ =ã≤OK«∞, <Õ ã¨÷Å=ÚÅ<£ ÉèÏw~°nä =ÚYº "å
Ç≤Ï#∞ Å∞O_»∞<£, ǨÏiѨÓ[ ÖˇÜ≥∞º_»Å Éèí∂~Ú+¨ª„ѨHÍ~°O|∞ÅO
^Œ#~°∞<£ Éèí∂=~°! Ü«∞\˜ì KÀ@∞Åñ ^ŒQÆ∞<£ ^èŒ~°‡O|∞ÅO *ËÜ«∞ñQÆ<£. 449
* ^è~Œ ‡° *Ï! U ^ÕâO◊ Ö’ ^ŒÜ∂« , QÆ∞}, jÅ, `«áÈ, q^•ºx^è∞Œ Öˇ#· q„Ѩ=~°∞ºÅ∞ ã¨∞Yr=#O KÕã∞¨ OÎ \Ï~À,
U „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ ÉèÏw~°kä "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ \ÏÜ≥∂, ZHõ¯_» ǨÏi ã¨OH©~#ΰ =¸, ѨÓ[Å∂ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ
[~°∞QÆ∞`«∞O\ÏÜ≥∂ P „Ѩ^ÕâßÅÖ’ ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ∞ x~°fiiÎOKåe.
Hõ. ǨÏiÜ«∞O^Œ∞ [QÆ=Ú Å∞O_»∞#∞, ǨÏi~°∂Ѩ=Ú ™ê^èŒ∞áê„`«=∞O ^Œ∞O_»∞, t=O
Hõ~°=∞QÆ∞ áê„`«=Ú QÆey#, #~°Ü«∞ñQÆ #k ѨÙ}º^Õâ◊ =∞#Ѷ¨∞K«i„`å! 450
* J#Ѷ¨∂! NǨÏi L^Œ~°OÖ’ qâ◊fiO qã¨ÎiOz LO@∞Ok. J@∞=O\˜ NǨÏi ™ê^èŒ∞ ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’
LO\Ï_»∞. ã¨`åÊ„`«∞ Å∞#fl^Õâ◊O ѨÙ}º„Ѩ^Õâ◊O HÍ|\˜ì ^Õâ◊, HÍÅ, áê„`«Å#∞ QÆ∞iÎOz Jq „áêÑ≤ÎOz#
"≥O@<Õ P J=HÍâ◊O *Ï~°q_»∞=‰õΩO_® ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ KÕÜ«∂e.
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∞~°∞ˆHΔ„`«O|∞#∞ QÆÜ«∂j~°¬O|∞#∞ „|Ü«∂QÆO|∞#∞ |∞ÅǨ„â◊=∞O|∞#∞ <≥·q∞â◊O|∞#∞
á¶êÅ∞æ#O|∞#∞ ¿ã`«∞=Ù#∞ „|ÉèÏã¨O|∞#∞ QÆ∞â◊ã¨÷eÜ«Ú#∞ "å~°}Ïã≤Ü«Ú =∞^èŒ∞~åѨÙiÜ«Ú#∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 131
|OáêaO^Œ∞ ã¨~À=~°O|∞Å∞#∞ <å~åÜ«∞}Ï„â◊=∞O|∞#∞ ã‘`å~å=∂„â◊=∞O|∞#∞ =∞¿ÇÏO„^Œ
=∞ÅÜ«∂^Œ∞Öˇ·# ‰õΩÖÏK«ÅO|∞Å∞#∞ ǨÏi„Ѩu=∂~°Û# „Ѩ^Õâ◊O|∞Å∞#∞ ǨÏi¿ã"åѨ~°∞Öˇ·#
Ѩ~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ =ã≤OK≥_»∞ ѨÙ}ºˆHΔ„`«O|∞Å∞#∞ â◊√ÉèíHÍ=ÚO_≥·# "åñ_»∞ ¿ãqOѨ=ÅÜ«Ú.451
* ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«O, QÆÜ∂« , „ѨÜ∂« QÆ, ѨÙÅǨ„â◊=∞O, <≥q· ∞â◊O, ѶŨ ∞æ}© #nf~°O, ~å"Õ∞â◊fi~°O, „ѨÉÏè ã¨f~°O÷ ,
‰õΩâ◊ãe÷¨ , "å~°}Ïã≤, =∞^è∞Œ ~åѨÙi, ѨOáêã¨~À=~°O, aO^Œ∞ã¨~À=~°O, <å~åÜ«∞}Ï„â◊=∞O, ã‘`å~å=∂„â◊=∞O,
=∞¿ÇÏO„^Œ, =∞ÅÜ«∞Ѩ~°fi`åÅ∞ =Ú#flQÆ∞ f~°÷ ˆHΔ„`« Ѩ~°fi`«, P„â◊=∞ ã¨÷ÖÏÅ#∂, q+¨μ‚ q„QÆǨ~å^èŒ# [iˆQ
„Ѩ^ÕâßÅ#∂ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅ∞ x=ã≤OKÕ Ñ¨Ù}ºˆHΔ„`åÅ#∂ â◊√ÉèÏÅ∞ HÀˆ~ =∂#=ÙÅ∞ `«Ñ¨ÊHõ ¿ãqOKåe.
P. Éèí∂=ˆ~O„^Œ! ~Ú\˜ì ѨÙ}º„Ѩ^Õâ◊O|∞, ÅO^Œ∞ #~°∞ñ_»∞ ¿ãÜ«Ú#\˜ì ^èŒ~°‡
=∞ÅÊ"≥∞ÿ# #k ã¨Ç¨Ï„ã¨QÆ∞}ÏkèHõ, Ѷ¨Å=Ú xK«∞Û Ç¨ÏiHõ$áê=â◊=Ú#. 452
* ~å*ËO„^•! W@∞=O\˜ ѨÙ}ºã¨÷ÖÏÅÖ’ =∂#=Ù_»∞ U H˘OK≥O ^èŒ~°‡HÍ~°ºO KÕã≤<å NǨÏi
^ŒÜ«∂qâı+¨O =Å¡ Jk "Õ~Ú Ô~@∞¡ JkèHõ"≥∞ÿ# Ѷ¨Å=Ú#∞ „Ѩ™êkã¨∞ÎOk.
=. q#∞=Ú : K«~åK«~°O |~Ú# qâ◊fi=∞O`«Ü«Ú q+¨μ‚=∞Ü«∞O |QÆ∞@O*Ëã≤ áê„`« x~°‚Ü«∞ xѨÙ}∞Öˇ·#
q^•fiOã¨∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ =ÚYºáê„`«O |x ѨÅ∞‰õΩ^Œ∞~°∞. ^Õ=|∞∞+¨μÅ∞ „|Ǩχ Ѩل`«∞Öˇ·#
ã¨#HÍ^Œ∞Å∞#∞ #∞O_» Éèí=nÜ«∞ ~å[ã¨∂Ü«∞O|∞# #„QÆѨÓ[‰õΩ Ç¨Ïi ã¨=∞‡`«∞O _»Ü≥∞º. #<ÕHõ
[O`«∞ ã¨OѶ¨∂`« ã¨OH©~°‚Oɡ·# „|Ǩ‡O_» áê^ŒÑ¨O|∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ =¸ÅO|∞, `«xflq∞`«ÎO
|∞# <å~åÜ«∞} ã¨O`«~Ê° }O|∞ ã¨HÅõ [O`«∞ ã¨O`«~Ê° }O|x Ü≥∞é∞OQÆ∞=Ú. |∞∞+≤ #~° u~°ºQÆ=∞~°
â◊s~°O|∞Å∞ ѨÙ~°O|∞Å∞, "åxÜ«∞O^Œ∞ñ ^•~°`«=∞ºO|∞Å`À_» r=~°∂ѨO|∞# ÉèíQÆ=O`«∞O_»~Ú#
ǨÏi =iÎOK«∞@O *Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μO _»#ñ „|ã≤^Œ∞úñ _»Ü≥∞º. #O^Œ∞ñ k~°ºQÍ˚`«∞Å HõO>ˇ #kèHõ`«fiO|∞
ѨÙ~°∞+¨μxÜ«∞O^Œ∞ qÅã≤Å∞¡@O *Ëã≤ ѨÙ~°∞+¨μO_»∞ áê„`«O|∞. ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’# ǨÏi`«#∞"≥#· "Õ^OŒ |∞#∞
^èŒiOK«∞K«∞ ã¨O`À+¨ q^•º`«áÈQÆi+¨μªO_≥·# „ÉÏǨχ}∞O_»∞ áê„`«O|∞. „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’# <å`«‡*Ï˝#
ѨiѨÓ~°∞‚O_»~Ú# Ü≥∂y =ÚYº áê„`«O |x ѨÅ∞‰õΩ^Œ∞~°∞. Ѩ~°ã¨Ê~° áê„`«O|∞ʼnõΩ ã¨Ç≤ÏOѨx
=∞#∞+¨μºÅ‰õΩñ |∂[ <å~°O÷ |∞QÍñ „^Õ`åÜ«ÚQÆO|∞#O^Œ∞ ǨÏi„Ѩu=∞Å∞ QÆeÊOѨñ|_çÜ∞≥ ñ, Q˘O^Œé∞
„Ѩu=∂~°Û#O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞. áê„`« ѨÙ~°∞+¨ ^Õfi+¨μÖˇ·# "å~°Å‰õΩ #\˜ì „Ѩu=∂~°Û#O|∞ =ÚMϺ~°÷
„Ѩ^ŒO|∞ QÍ^Œ∞. =∞O^•kèHÍ~°∞ʼnõΩñ „|u=∂~°Û#O|∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷„Ѩ^ŒO |QÆ∞#∞. 453
* D K«~åK«~° qâ◊fi=∞O`å q+¨μ‚=∞Ü«∞O! JO^Œ∞Hõ<Õ J~°›`«#∞ PÖ’zOz x~°‚~ÚOKÕ xѨÙ}∞Öˇ·#
q^•fiOã¨∞Å∞ – q+¨μ‚=Ù<Õ =ÚYº"≥∞ÿ# ã¨`åÊ„`«=ÚQÍ xâ◊Û~ÚOKå~°∞. D<å_»∞ h ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞ǨÜ«∂QÆ
=∞O_»Ñ¨OÖ’ ^Õ=`«Å∂, |∞∞+¨μÅ∂, „|Ǩχ =∂#㨠Ѩل`«∞Öˇ·# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∂ ZO^Œ~À LO>Ë
J„QÆÑÓ¨ [‰õΩ NǨÏi<Õ Z#∞fl‰õΩ<åfl~°∞. JO^Œ∞‰õΩ P ™êfiq∞ ã¨=∞‡uOKå_»∞. HÍ~°}O W^Õ! J<ÕHõ [O`«∞*ÏÅO`À
xO_ç xa_ôHõ$`«"≥∞ÿ# D „|Ǩ‡O_»O J<Õ =∞Ǩ=$HΔÍxH˜ =¸ÅO N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù! P HÍ~°}OKÕ`«
<å~åÜ«∞}∞xH˜ ã¨O`«~°Ê}O KÕ¿ãÎ ã¨HõÅ „áê}˜HÀ\˜H© ã¨O`«~°Ê} KÕã≤#@∞¡ J=Ù`«∞O^Œx „QÆÇ≤ÏOK«∞† |∞∞+≤,
132 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^Õ=, =∂#= Ѩâ√◊ ѨHÍΔ º^Œ∞Å â◊s~åÅ∞ Jhfl ѨÙ~°=ÚÅ∞. `å~°`=« ∂ºÅ#∞ |\˜ì P ѨÙ~°=ÚÅÖ’ r=~°∂ѨO`À
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# ǨÏi „Ѩ=iΙêÎ_»∞. JO^Œ∞=Å#<Õ NǨÏiH˜ 'ѨÙ~°∞+¨μ_»∞— Jx ¿Ñ~°∞. WO^Œ∞Ö’ ‰õÄ_® u~°ºH±
*Ï`«∞ÅHõO>ˇ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ ǨÏi qÅã≤Å∞¡`«∞<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ áê„`«∞_»∞. ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’
=∞~°Å „ÉÏǨχ}∞_»∞ áê„`«∞_»∞† nxH˜ HÍ~°}O q+¨μâ‚ s◊ ~°"∞≥ #ÿ "Õ^=Œ Ú#∞ q„ѨÙ_»∞ x`«ºO Ѩiãî ∂¨ ,Î =e¡ã∂¨ ,Î
L^Œiú ã¨∂,Î P ã¨O`À+¨O=Å¡ q^•º`«Ñ㨠∞¨ ûÅ=ÖÏ¡ „ÉÏǨχ}∞_»∞ Ѷ∞¨ #OQÍ „ѨHÍt™êÎ_∞» . HÍ|\˜ì ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’
q„ѨÙ_»∞ áê„`«∞_»∞. „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’ ‰õÄ_® P`«‡*Ï˝#O ѨÓiÎQÍ á⁄Ok# Ü≥∂y „Ѩ^è•# áê„`«∞_»∞ Jx
ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥|∞`å~°∞. Ѩ~°ã¨Ê~° J~°›`«Å#∞ Q“~°"å^Œ~åÅ#∞ ã¨Ç≤ÏOѨÖËx =∂#=ÙʼnõΩ Ñ¨Ó[KÕã¨∞HÀ=@O
HÀã¨O „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ q+¨μ‚ „Ѩu=∞Å∞ HõeÊOѨ|_®¤~Ú. H˘O^Œ~∞° „Ѩu=∞Å#∞ P~åkè™êÎ~∞° . HÍh Ü≥∂QÆ∞Öˇ#·
ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ ^Õfi+≤OKÕ"åiH˜ q„QÆǨ~å^èŒ#O Ѷ¨Å„Ѩ^ŒO HÍ^Œ∞. ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ =∂„`«"Õ∞ D q„QÆǨ~å^èŒ#
ѶŨ „Ѩ^OŒ QÍ LO@∞Ok.
P. JdÅ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ Ç¨Ïi ^≥·=`«=Ú K«∂_», ǨÏiH˜ ^≥·=`«=Ú ^èŒ~åkè<å^äŒ!
Ѩ^ŒÑ¨~åQÆ ÖËâ◊ѨO H˜ÎKÕñ „^≥·Ö’Hõº, áê=#O|∞ ¿ãÜ«Ú „ÉÏǨχ}∞O_»∞. 454
* ^èŒ~åkè<å^ä•! JdÅ Ö’HÍʼnõΩ PkѨÙ~°∞+¨μ_»∞ JK«∞º`«∞_»∞! P NǨÏiH˜ ^Õ=Ù_»∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞.
D`«_»∞ `«# áê^Œ Ѩ~åQÆ ÖËâ◊O =Å¡ =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∞ áê=#O KÕ™êÎ_»∞.
=. J@∞=O\˜ „ÉÏǨχ} [#∞ÅO^Œ∞ñ QÆ~°‡x+¨μªÅ∞, ^ŒáÈx+¨μªÅ∞, "Õ^Œâß„ãÎ̈x+¨μªÅ∞, *Ï˝#Ü≥∂QÆ x+¨μªÅ∞<≥·
H˘O^Œ~°∞ =iÎO`«∞, ~°O^Œ∞ *Ï˝# x+¨μªxH˜ ##O`« Ѷ¨ÅHÍq∞Ü≥ÿ∞# QÆ$ǨÏã¨∞÷O_»∞ Ñ≤`«$[#∞Å #∞^ÕÌtOz
Hõ=ºO|∞Å∞#∞, ^Õ=`«Å #∞^ÕÌtOz ǨÏ=ºO|∞Å∞#∞ ɡ@∞ì@ =ÚYºO|∞, ^≥·=HÍ~°ºO|∞#‰õΩ
x~°∞=Ù~°<≥·# <˘Hõi<≥·#ñ a`«$HÍ~°ºO|∞#‰õΩ =Ú=Ùfi~°<≥·# <˘Hõi<≥·# Éè’[#O|∞ ¿ã~ÚOѨ =ÅÜ«Ú,
^è#Œ =O`«∞#ÔH#· #∞ „âß^Œqú ™êÎ~O° |∞ Hõ~=ΰ ºO|∞ HÍ^Œ∞. ^Õâ◊ HÍÅ„áêѨΠHõO^Œ=¸Å Ѷ֨ ÏkHõO |~Ú#"åi
<≥· "Õ^ºŒ O|∞# qkèKÀk`« „ѨHÍ~°O|∞QÍ „â◊^` úŒ À_»ñ ÉÏ„`«O|∞#O^Œ∞ñ ɡ\#ì˜ Ü«∞#flO|∞ HÍ=∞^ŒO|~Ú
Ü«∞HõΔÜ«∞ Ѷ¨ÅHÍiÜ«∞QÆ∞, ^èŒ~°‡`«`«Îfi"ÕkÜ≥ÿ∞# "åñ_»∞ „âß^ŒúO|∞ÅO^Œ∞ =∂O㨠„Ѩ^•#O|∞ ¿ãÜ«∞Hõ
ÉèíH˜ΔOѨHõ K«iOѨ=ÅÜ«Úñ† QÆO^Œ=¸ÖÏk ^•#O|∞# #Ü≥∞º_ç Ѷ¨ÅO|∞ Ѩâ◊√Ç≤ÏOã¨#O|∞#
ã¨OÉèíqOѨ^Œ∞, „áê}˜Ç≤ÏO㨠¿ãÜ«∞Hõ =iÎOK«∞@HõO>ˇ q∞H˜¯e ^èŒ~°‡O|∞ ÖË^Œ∞, Ü«∞[˝q^Œ∞Öˇ·#
„áÈ_»Å∞ xëê¯=ÚÅ~Ú ÉÏǨϺHõ~°‡O|∞Å∞ q_çz Ü«∂`«‡*Ï˝# nѨO|∞ÅO^Œ∞ QÆ~°‡=∞Ü«∞O|∞
Å~Ú# Ü«∞[˝O|∞Å <åK«iO`«∞~°∞. 455
* J@∞=O\˜ „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’ Hõ~‡° x+¨μŪ ∞, `«áÈ^è#Œ ∞Å∞, "Õ^Œ âß„ã¨Î áê~°OQÆ`∞« Å∞, *Ï˝#Ü≥∂QÆ∞Å∞QÍ
H˘O^Œ~∞° ѨO_ç`« „ѨHÍO_»∞Å∞ „ѨHÍt™êÎ~∞° . "åiÖ’ *Ï˝#xëêªQiÆ +¨μ_ª #·≥ "åxH˜ J#O`« Ѷ֨ ÏÅ#∞ HÍOH˜OΔ KÕ
QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» `«# Ñ≤`$« [#∞Å#∞ L^ÕtÌ Oz# Hõ=º=Ú#∂, ^Õ=`«Å#∞ L^ÕtÌ Oz# ǨÏ=º=Ú#∂ ã¨=∞iÊOKåe.
Wk KåÖÏ =ÚYº q+¨Ü∞« O. ^Õ=HÍ~åºÅ‰õΩ W^ŒiÌ H© ÖË^• XHõ¯iH©, Ñ≤`$« HÍ~åºÅ‰õΩ =ÚQÆ∞iæ H© ÖË^• XHõ¯iH©
Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. HÍh ^èŒ#=O`«∞_≥·<å „âß^ŒúqkèH˜ JkèHõOQÍ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. P „Ѩ^Õâ◊OÖ’, P HÍÅOÖ’
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 133
ÅaèOz# HõO^Œ=¸Å Ѷ֨ ÏkHÍÅ∞ =∞iÜ«Ú J#flO qkè „Ñ¨HÍ~°OQÍ „â◊^QúŒ Í „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ã¨=∞iÊOKåe.
P ã¨O`«~Ê° } QÆ$ǨÏã¨∞x÷ "åOKèÅ« ∞ <≥~"° ~ˆÕ Û JHõÜ
Δ ∞« ѶŨ =Ú#∞ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. ^è~Œ ‡° âß„ã¨OÎ `≥eã≤# QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞»
„âß^Œú HÍÅOÖ’ =∂Oã¨O =_ç¤OK«‰õÄ_»^Œ∞. `å#∞ Éèí∞lOK«#∂ ‰õÄ_»^Œ∞. HõO^Œ=¸ÖÏ^Œ∞Å∞ ^•#O KÕ¿ãÎ
=KÕÛ Ñ¨Ù}ºÑ¶Å¨ O [O`«∞Ç≤ÏOã¨=Å¡ ZѨC_»∂ ÅaèOK«^∞Œ . „áê}˜ÇÏ≤ O㨠KÕÜ∞« ‰õΩO_® LO_»@O HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê^è~Œ ‡° O
=∞~˘Hõ\˜ ÖË^∞Œ ! JÇ≤ÏOã¨Ü∞Õ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° O. Ü«∞[˝`` « fiΫ O `≥eã≤# ÃÑ^ŒÅÌ ∞ xëê¯=ÚÖˇ· ÉÏǨϺHõ~‡° Å∞ q_çzÃÑ\˜ì
P`«‡*Ï˝# nÑ≤Î`À<Õ Hõ~°‡=∞Ü«∂Öˇ·# Ü«∞*Ï˝Å∞ x~°fiiΙêÎ~°∞.
Hõ. Ѩâ◊√=ÙÅñ ÉÁiQ˘x =∞Y=ÚÅ∞, qâ◊^Œ=ÚÅ∞QÆñ *ËÜ«Ú |∞^èŒ∞x gH˜ΔOz `«=Ú<£
qâ◊ã¨#=Ú ¿ãÜ«Ú<À Ü«∞x, „Hõt=∞<£ ɡQÆ_˘O^Œ∞ Éèí∂`«QÆ}=Ú #ˆ~O„^•! 456
* #ˆ~O„^•! Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ Ѩâ◊√Ç≤ÏO㨠KÕ¿ã ѨO_ç`«∞Å#∞ K«∂z g~°∞ ZѨC_»∞ `«#∞ „áê}ÏÅ∞ fã≤
K«OѨÙ`å~À Jx q∞QÆ`å [O`«∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞O`À Hõ$tOz áÈ`«∂ LO\Ï~Ú.
=. Jk QÍ=Ù# ^è~Œ ‡° "Õk Ü«∞~Ú#"åñ_»∞ ^≥=· „áêѨOÎ |∞ Å~Ú# HõO^Œ=¸ÖÏkHõO|∞ÅKÕ`« x`«º<≥q· ∞uÎHõ
„H˜Ü∞« Åñ *ËÜ∞« =ÅÜ«Ú, x[^è~Œ ‡° ÉÏ^èHŒ Oõ |~Ú# ^è~Œ ‡° O|∞#∞, Ѩ~^° ~Œè ‡° „¿Ñi`«O|~Ú# ^è~Œ ‡° O|∞#∞,
<åÉèÏã¨^~Œè ‡° O|∞#∞, ÉÏ+¨O_» ^è~Œ ‡° O|∞#∞, QÆÑ@
¨ ^è~Œ ‡° O|∞#∞ ^è~Œ ‡° A˝O_»~Ú# "åñ_»∞ =∂#=ÅÜ«Ú,
<≥·ã¨iæHõ ^èŒ~°‡O|∞ ^Œ∞i`«âßOu ã¨=∞~°÷O|QÆ∞, x~°ú#∞O_»∞ ^èŒ~å‡~°÷O|∞ Ü«∂„`«¿ãÜ«ÚK«∞<≥·# ^èŒ#O|∞
QÀ~°=Å^Œ∞, r=<ÀáêÜ«∞O|∞#‰õΩ x@ì@∞ìñ k~°∞QÆHõ HÍ~°Ê}ºO|∞ ÖËHõ rqOK«∞ =∞Ǩã¨~°ÊO|∞
`≥éOQÆ∞# ã¨O`À+¨O|∞# <å`å‡~å=ÚO_≥· Ü≥∞kÌÜ«ÚO QÀ~°Hõ „|kÔH_ç ã¨∞QÆ∞}∞xH˜O QÆÅ ã¨∞YO|∞
HÍ=∞Ö’ÉèíO|∞Å ^Œâ◊kâ◊ÅO |i^è•=#O|∞ ¿ãÜ«Ú"åxH˜ ã≤kúOѨ^Œ∞, áê^Œ~°HõΔÅ∞ QÆÅ"åxH˜ â◊~°¯~å
HõO@HÍ^Œ∞Å =Å# ÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ "≥∞ÅOQÆ #Å=_»∞ÉèíOyñ QÍ=∞O|∞Å =Å# x=$uÎ QÆÅ "åxH˜
<≥Å¡ HÍÅO|∞#∞ Éèí„^ŒO|QÆ∞, #∞Ѩã¨÷=Ú#‰õΩ#∞ lǨfi^≥·#ºO|∞#‰õΩñ |∞~°∞+¨μO_»∞ QÆ$ǨÏáêÅHõ
â◊√#HõO|∞ÔH·=_ç ã¨OK«iOK«∞K«∞ ã¨O`«∞+≤ì ÖËHõ K≥_»∞, ã¨O`À+≤ QÍx q„ѨÙx q^•º `«áÈ qÉèí=
Ü«∞â◊O|∞Å∞ x~°~H÷° Oõ |∞ÅQÆ∞, xO„kÜ«∞ Ö’Å`«fiO|∞# *Ï˝#O|∞ #tOK«∞, ã¨HÅõ Éè∂í Ö’Hõ Éè’QÆO|∞Å
Éè’yOzÜ«Ú kyfi[Ü«∞O|∞ ¿ãã≤Ü«Ú |∞Éèí∞HΔÍ Ñ≤áêã¨Å=Å#ñ QÍ=∞áê~°O|∞#∞, Ç≤ÏOã¨=Å#ñ
„QÀ^èŒáê~°O|∞#∞ *Ë~°∞@ ^Œ∞~°¡ÉèíO|∞, ã¨OHõÅÊ=~°˚#O|∞#ñ QÍ=∞O|∞#∞, QÍ=∞=~°˚#O|∞#ñ
„QÀ^èŒO|∞#∞, #~å÷#~°÷ ^Œ~°≈#O|∞# Ö’ÉèíO|∞#∞, #^≥·fi`å#∞ã¨O^è•#O|∞# ÉèíÜ«∞O|∞#∞, <å`å‡
<å`«‡ q"ÕHõO|∞# â’Hõ"≥∂ǨÏO|∞Å∞#∞, ™êuÎfiHõ ¿ã=#O|∞# ^ŒOÉèíO|∞#∞, =∞ø#O|∞# Ü≥∂QÍO
`«~åÜ«∞O|∞#∞, â◊s~°"åOKè«ÖËq∞x Ç≤ÏOã¨Ü«Ú, Ç≤Ï`åK«~°}O|∞# Éèí∂`«[O|~Ú# ^Œ∞óYO|∞#∞,
ã¨=∂kè|ÅO|∞# ^≥·qHõ =º^äŒÜ«Úñ ÉÏ}ÏÜ«∂=∂kHõO|∞# =∞#‡^äŒ=º^äŒÜ«Ú, ™êuÎfiHÍ Ç¨~°O|∞#
x„^ŒÜ«Ú, ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|∞# ~°[ã¨Î=∞O|∞Å∞#∞, #∞Ѩâ◊=∞O|∞# ã¨`«ÎfiO|∞#∞ QÆ∞~°∞Éèí[# ‰õΩâ◊Å∞ñ
_≥· jÅO|∞# [~ÚOѨ=ÅÜ«Ú. 457
134 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* HÍ|\˜ì ^èŒ~°‡"Õ`«Î J~Ú# "å_»∞ ^≥·=„áêѨÎ"≥∞ÿ# HõO^Œ=¸ÖÏ^Œ∞Å`À<Õ x`«º<≥·q∞uÎHõ „H˜Ü«∞Å∞
KÕã¨∞ÎO_®e. ^èŒ~°‡A˝_≥·#"å_»∞ `«# =$uÎ ^èŒ~å‡xH˜ ÉÏ^è•Hõ~°"≥∞ÿ#n, Ѩ~°^èŒ~°‡ „¿Ñi`«"≥∞ÿ#n, ÃÑ·H˜ =∂„`«O
^èŒ~°‡OQÍ Hõ#|_Õn J#∞ã¨iOK«‰õÄ_»^Œ∞. áê+¨O_» ^èŒ~°‡=Ú#∂, HõѨ@ ^èŒ~°‡=Ú#∂ x~°fiiÎOK«‰õÄ_»^Œ∞.
„ѨHõ$uã≤^Œú"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ï[^èŒ~°‡O áêáêÅ#∞ ѨiǨÏiã¨∞ÎOk. x~°ú#∞_»∞ ^èŒ~°‡OHÀã¨O ã¨OKå~°O KÕã¨∂Î ‰õÄ_®
Ѩ~°^èŒ#O HÀ~°∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
x~°#ú ∞_≥#· [#∞_»∞ r=<ÀáêkèH˜ J@∂ W@∂ u~°∞QƉΩõ O_®, ^≥#· ºO K≥O^Œ‰Ωõ O_® rqOKÕ H˘O_»zÅ∞=
ÖÏQÍ ã¨O`À+¨OQÍ P`å‡~å=Ú}˜‚ P~åkèã∂¨ ,Î xëê¯=Ú_≥· „|`«HÍe. J@∞=O\˜ ã¨∞QÆ}âße á⁄O^Õ Q˘Ñ¨Ê
ã¨∞YO – HÍ=∞Ö’ÉèÏ^Œ∞Å`À Ѩk k‰õΩ¯Å‰õÄ Ñ¨~°∞ÔQ`ÕÎ"å_çH˜ ZѨC_»∂ ÅaèOK«^Œ∞, áê^Œ~°HõΔÅ∞ HõÅ"å_»∞
~åà◊§Ö’¡, =Úà◊§Ö’¡ U ÉèíÜ«∞O ÖˉõΩO_® ZÖÏ u~°∞QÆ∞`å_À, JÖÏ HÍ=∞=ÚÅ #∞O_ç x=$uÎ á⁄Ok#"å_»∞
ZÅ¡HÍÅO ã¨∞YOQÍ LO\Ï_»∞.
„ã‘Î =ºã¨#O =Å¡#∂, lǨfiKåѨźO =Å¡#∂ =∂#=Ù_»∞ ÃÑOѨÙ_»∞ ‰õΩHõ¯ÖÏQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ ã¨O`«$Ñ≤ÖÎ HË õ
K≥_çáÈ`å_»∞. ã¨O`«∞+≤ì ÖËx q„ѨÙxH˜ QÆÅ q^•º, `«áÈ, Ü«∞â’, qÉèí"å^Œ∞Å∞ x~°~°÷HÍÅ∞. WO„kÜ«∞ Ö’Å`«fiO
=Å¡ =∞ǨÏhÜ«∞"≥∞ÿ# *Ï˝#O #tã¨∞ÎOk. ã¨HõÅ Éèí∂Ö’Hõ Éè’QÍÅ∞ J#∞ÉèíqOz<å, kyfi[Ü«∂Å∞ ™êkèOz<å,
PHõe ^ŒÑ≤ÊHõÅ=Å¡ HÍ=∂hfl, Ç≤ÏOã¨=Å¡ „HÀ^è•xfl JO`«"≥ÚOkOK«@O ^Œ∞~°¡ÉèíO. ã¨OHõÅÊ =~°˚#O`À
HÍ=∂hfl, HÍ=∞=~°˚#O`À „HÀ^è•hfl, J~å÷#~°÷ ^Œ~°≈#O`À Ö’ÉèÏxfl, J^≥·fi`å#∞ã¨O^è•#O`À ÉèíÜ«∂hfl,
P`å‡<å`«‡ q"ÕHõO`À â’Hõ"≥∂ǨÅ#∂ [~ÚOKåe. ™êuÎfiHõ[# ¿ã=`À HõѨ\Ïhfl, =∞ø#O`À Ü≥∂QÆ
qѶ∂¨ flhfl, â◊s~°"åOKèÅ« ∞ ÖˉΩõ O_® LO_»@O=Å¡ Ç≤ÏOã¨#∞ x~°∂‡eOKåe. Ç≤Ï`«O PK«iOz „áê}˜ãǨ Ϩ ["≥∞#ÿ
ÉÏ^èŒ#∂, ã¨=∂kè|ÅO`À ^≥·qHõÉÏ^èŒ#∂, „áê}ÏÜ«∂=∞O`À =∞#‡^äŒ=º^èŒ#∂, ™êuÎfiHÍǨ~°O`À x„^Œ#∂,
ã¨`fiΫ QÆ∞}O`À ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∂ áÈQ˘@∞ìHÀ"åe. LѨâ=◊ ∞#O=Å¡ ã¨`fiΫ =Ú#∞ [~ÚOKåe. D q^èOŒ QÍ
=∂#=Ù_»∞ |∞^èŒq^èÕÜ«Ú_≥·, ã¨∞QÆ∞}jÅ∞_≥· Hõ$`å~°∞÷_»∞ HÍ"åe.
Hõ. ǨÏi=∞Ç≤Ï=∞ ^Œ#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê#, QÆ∞~°∞=Ù<£ #~°∞ñ _»#∞K«∞ñ ^ŒÅñz ‰õΩOiî`«ÉèíH˜ÎO
k~°∞QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μ„â◊=∞ "≥∞Å¡#∞, QÆiâ∫K«=Ú„H˜Ü«∞ x~°~°÷HõO|QÆ∞ #kèáê! 458
* `«#‰õΩ NǨÏi =∞Ç≤Ï=∞ K≥¿ÑÊ QÆ∞~°∞=Ù#∞ ™ê=∂#∞º_»x `«Åz #>ˇÂ¡`Õ P t+¨μºx „â◊=∞ QÆ[
™êfl#O =Öˇ x~°~°÷HõO. U#∞QÆ∞ #kÖ’ ™êfl#OKÕã≤ X_»∞¤‰õΩ ~å=_»O`À>Ë ^Œ∞=Ú‡ K«Å∞¡‰õΩO@∞Ok. JÖψQ
L`«Î=∞ QÆ∞~°∞=ÙÃÑ· Q“~°=ÉèÏ=O ÖËHõáÈ`Õ J`«x „â◊=∞ =º~°÷"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok.
L. D =#*Ï`« <Õ„`«∞ñ |~°"Õ∞â◊√ =∞Ǩ`«∞‡ñ „|^è•#ѨÓ~°∞+¨μ<£
^Õ=â◊~°}∞º ã¨[˚#q^èÕÜ«Ú ##O`«∞ñ |∞~å}Ü≥∂y ã¨O
¿ãq`« áê^ŒÑ¨^Œ∞‡ñ ^Œ=∞ z`«Î=ÚÅ<£ #~°∞ñ _»OK«∞ Ö’‰õΩ e
KåÛùqkèñ EK«∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞ ã¨#‡u ÖËHõ #ˆ~O„^Œ K«O„^Œ=∂! 459
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 135
* #ˆ~O„^ŒK«O„^•! ^Õ=^Õ=Ù_»∂, „Ѩ^è•# ѨÙ~°∞+¨μ_»∂, =∞Ǩ`«∞‡_»∂, ѨÙ~å}Ü≥∂wâ◊fi~°∞ÅKÕ
ѨÓlOѨ|_Õ áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ HõÅ"å_»∂, ã¨∞~°â~◊ }
° ∞º_»∂, J#O`«∞_»∂, J~°qO^•‰õΩΔ _»∂, ã¨[#˚ q^èÜ
Õ Ú« _»∂,
ã¨~°fi=∞Ü«Ú_»∂, J~Ú# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ H˘O^Œ~°∞ J*Ï˝#∞Å∞ |∞kúÇ‘Ï#∞Öˇ· ˆH=ÅO XHõ ™ê=∂#º
=ºH˜ÎQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
=. q#∞=Ú: +¨_çO„kÜ«∞O|∞ÅÖ’# <˘Hõ\˜Ü«∞O^Œ∞ñ ^Œ`«Ê~°∞Öˇ· ~ÚKåÛùѨÓ~°} q^è•#O|∞Åñ
[i`å~°∞Å÷ "≥∞u ÿ =∞#∞ "å~°Å∞ ^è•~°}ÏÉèϺ㨠ã¨=∂kè Ü≥∂QÆO|∞Å ™êkèOѨÖ~Ë ∞° , Hõ$+≤ „Ѩ=ÚYO|∞Å∞
ã¨O™ê~° ™ê^èŒ#O|∞Å∞ QÍx "≥∂HõΔ™ê^èŒ#O|∞Å∞ QÍ=Ù, ‰õΩ@∞O| ã¨OQÆO|∞#ñ l`«Î qˆHΔѨO |QÆ∞ñ
, l`«Î q[Ü«∞ „Ѩܫ∞`«flO|∞# ã¨#flºã≤Oz ã¨OQÆO|∞ =i˚Oz q∞`«O|~Ú# aèHΔÍ#flO|∞ ÉèíH˜ΔOK«∞K«∞
â◊√^Œú qqHõÎ ã¨=∞„Ѩ^Õâ◊O|∞# <˘Hõ¯KÀ <åã‘#∞O_≥· ã¨∞ã≤÷~°`«fiO|∞#ñ „|}"ÀKåÛ~°}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
ˆ~K«Hõ ѨÓ~°Hõ ‰õΩOÉèíHõO|∞Åñ „ÉÏ}Ïáê#O|∞Å x~ÀkèOz HÍ=∞ǨÏ`«O|~Ú# z`«ÎO|∞#ñ |i
„Éèí=∞}O|∞ =∂x HÍ=∞ qã¨~°˚#O|∞¿ãã≤ =∞~°Å∞ #O`«‰õΩ x[<å™ê„QÆ xsHõΔ}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
#qfi^èŒO|∞# Ü≥∂QÍÉèϺã¨O|∞ ¿ãÜ«Ú"åx z`«ÎO|∞ HÍ+¨ª ~°Ç≤Ï`«Oɡ·# =Ç≤Ïfl `≥éOQÆ∞# âßOuñ
*ˇO^Œ∞ñ, QÍ=∂^Œ∞ÅKÕ`« "ÕkèOѨO|_»Hõ „ѨâßO`« ã¨=∞ã¨Î =$`«ÎO |~Ú# z`«ÎO|∞ „|Ǩχã¨∞Y
ã¨=∞‡~°≈#O|∞# b#Oɡ· =∞é˜Ü«Ú <≥QÆÜ«∞ <Õ~°^Œ∞. 460
* H˘O^Œ~∞° Hõ#∞fl, K≥q, =Ú‰õΩ¯, <åÅ∞Hõ, K«~‡° O, =∞#ã¨∞û J<Õ +¨_Oç „kÜ«∂ÅÖ’ U XHõ¯^•xÜ«∞O^À
`«`«Ê~°∞Öˇ· U"À H˘xfl HÀiHõÅ∞ f~°∞ÛH˘<Õ Ñ¨^Œú`«∞Å`À `«=∞[#‡ K«i`å~°÷O J~Ú#@∞¡QÍ ÉèÏq™êÎ~°∞.
J@∞=O\˜ "åà◊√§ ^è•~°}, JÉèϺã¨, ã¨=∂kè Ü≥∂QÍÅ∞ ™êkèOѨÖË~°∞. Hõ$+≤ "≥Ú^ŒÖˇ·#q ã¨O™ê~° ™ê^èŒ<åÅ∞
HÍh "≥∂HõΔ™ê^èŒ<åÅ∞ HÍ=Ù. ‰õΩ@∞O| [O*Ï@O=Å¡ z`«Î KåOK«ÅºO =ã¨∞ÎOk. z`åÎxfl [~ÚOKåÅO>Ë
ã¨#flºã≤OKåe. J#º™êOQÆ`º« O q_çzÃÑ\Ïìe. q∞`«OQÍ aèHÍΔ #flO Éè∞í lOKåe. ǨÏix Éèlí OKåe. Ѩiâ◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ
ã¨=∞"≥∞ÿ# UHÍO`« „Ѩ^Õâ◊OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx ã¨∞ã≤÷~°OQÍ „Ѩ}=O LK«ÛiOKåe. ˆ~K«Hõ, ѨÓ~°Hõ, ‰õΩOÉèíHÍÅ`À
„áê}Ïáê<åÅ#∞ x~ÀkèOKåe. HÍ"≥∂ѨǨÏ`«"≥∞ÿ# z`«ÎO Ѩi„Éèíq∞OK«@O =∂x ѨÓiÎQÍ HÍ=∞ qã¨~°˚#O
KÕã≤, „Ѩ=$uÎ =∂~°æO #∞Oz =∞~°ÖË^•HÍ <å™ê„QÆOÃÑ· ^Œ$+≤ìx xeÑ≤ LOKåe. WÖÏ Hõ#∞Hõ Ü≥∂QÍÉèϺã¨O
KÕ¿ãÎ "åx z`«OÎ Hõ>Åìˇ ∞ ÖËx Jyfl=Öˇ âßOu á⁄O^Œ∞`«∞Ok. HÍ=∂^Œ∞Å`À ÉÏkèOѨ|_»x =∞#ã¨∞û „ѨâßO`«"∞≥ ÿ
„ÉÏǨχã¨∞MÏ#∞Éèí=OÖ’ b#"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. WHõ z`«ÎO =∞~°Å ÃÑ·H˜ ÖËz Ñ≤zÛѨ#∞Å∞ KÕÜ«∞^Œ∞.
=∞. ^èŒ~°}© ^Õ=Ùñ_»∞ ã¨#flºã≤Oz Ü«∞uÜ≥ÿ∞ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞O|∞ÅO
|i=i˚Oz ѨÙ#ifiÅO|=Ú#ñ ^Œ„`åÊ~°Oaè Ü«∞ø<Õx Ö’
Éèí ~°uO „QÆH˜¯# ‰õÄ_»∞ =∞Oz ^Œ#∞K«∞<£ ÉèíH˜ΔOz rqOK«∞ ^Œ∞
~°fl~°∞ K«O^ŒO|∞# Ǩ㨺r=#∞ñ _»QÆ∞<£ <å<å „Ñ¨HÍ~°O|∞Å<£. 461
* „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨#flºã≤Oz, ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∂Å∞ qã¨i˚Oz, Ü«∞uÜ≥ÿ∞ ^èŒ~°‡=Ú#∞ ã¨iQÍ x~°fiiÎOK«Hõ
=∞~°Å ã¨O™ê~° K«„HõOÖ’ "≥Ú^Œ\˜H˜ =¿ãÎ JѨÙ_»∞ J`«_»∞ – Ö’ÉèíO`À HõH˜¯#‰õÄ_»∞ ux ã¨O`«∞+≤ì á⁄O^Õ
^Œ∞+¨ì=∂#=ÙxÖÏQÍ Ñ¨i Ѩi q^è•Å∞QÍ Ñ¨iǨ㨠áê„`«∞_»∞ J=Ù`å_»∞.
136 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =∞Å=Ú#ñ „yq∞Ü«Ú#∞ |_»∞ „H˜Ü«∞, xÅñ|_»∞ <˘_», ÖÏ`«‡ QÍ^Œ∞ ¿ÇÏÜ«∞O |#∞K«∞O
^ŒÅñ`«∞~°∞ `«^£A˝Å∞, á⁄QÆ_»∞^Œ∞, ~°Åã¨`« <˘_» ÖÏ`«‡ Ü«∞#∞K«∞ #A˝ eÖËâß? 462
* =∞Ǩ`å‡! =∞ÅOÖ’ ѨÙ~°∞QÆ∞Ѩ_ç#@∞¡QÍ, =∂#=^ÕǨÏO Éèí∂q∞ g∞^Œ Ѩ_»∞`«∞Ok. J@∞=O\˜
â◊s~°O P`«‡ HÍ^Œ∞. HÍ# Jk q_»∞= `«y#k JO\Ï~°∞ „|ǨχA˝Å∞. HÍh JA˝Å∞ ^ÕǨÏ"Õ∞ P`«‡
J#∞H˘x, P^ÕǨÏ=Ú#∞ #=Ú‡H˘x =∂Ü«∞Ö’ Ѩ_çáÈ`«∞O\Ï~°∞.
P. „=`«=Ú =∂#ñ ^ŒQÆ^Œ∞ =_»∞QÆ∞ñ QÆ∞é]xH˜x, „yÜ«∞Å∞ =∂#ñ ^ŒQÆ^Œ∞ QÆ$ǨÏQÆ`«∞xH˜ñ,
^ŒÑ¨ã≤ ‰õÄ~° #∞O_»ñ ^ŒQÆ^Œ∞, ã¨<åflºã≤H˜ñ, ^Œ~°∞}˜ `À_ç á⁄`«∞Î ^ŒQÆ^Œ∞ `«QÆ^Œ∞, 463
* ^è~Œ ‡° ~å*Ï! „|ǨχKåi `«# P„â◊=∞ xÜ«∞=∂Å∞ =∂#‰õÄ_»^∞Œ . QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» x`«º<≥q· ∞uÎHõ „H˜Ü∞« Å∞
q_»∞=‰õÄ_»^Œ∞. "å#„Ѩã¨∞÷_»∞ [#Ѩ^ŒOÖ’ x=ã≤OK«‰õÄ_»^Œ∞. ã¨<åflºã≤H˜ „ã‘ÎÅ PÖ’K«<Õ ~å‰õÄ_»^Œ∞. D
q^èŒOQÍ „|ǨχK«~°º, QÆ$ǨÏã¨÷, "å#„Ѩã¨÷ ã¨<åflºã¨ P„â◊=∞q^èŒ∞Å∞ K≥ѨÊ|_®¤~Ú.
ã‘. ~°^äŒ=Ú "Õ∞ <≥Å¡, ™ê~°kä |∞kú, ~ÚO„kÜ«∞ QÆ}=Ú QÆ∞é]=ÚÅ∞, ѨQÆæ=ÚÅ∞ =∞#=Ú,
„áê}Ïk ^Œâ◊q^èŒ Ñ¨=#O|∞ e~°∞ã¨∞, ^èŒ~å‡^èŒ~°‡QÆ`«∞Å∞ ~°^ä•OQÆHõ=ÚÅ∞
|Ǩïà◊`«~°Oɡ·# |O^èŒO|∞ z`«ÎO|∞, â◊ÉÏÌkHõ=ÚÅ∞ ã¨OKå~° Éèí∂=Ú,
Åaè=∂# ã¨OÜ«Ú`«∞O _»~Ú# r=Ùñ_»∞ ~°kä, Ѷ¨∞#`«~° „Ѩ}=O|∞ HÍ~°∞‡HõO|∞,
`Õ. â◊√^Œúr=ÙO_»∞ ÉÏ}O|∞, â◊√Éèí^Œ"≥∞ÿ#, „|Ǩχ=∞Oz`« ÅHõΔºO|∞, Ѩ~°∞Å∞ ~åQÆ
ÉèíÜ«∞ =∞^Œ ^Õfi+¨ â’Hõ Ö’Éèí „Ñ¨"≥∂ǨÏ, =∂# =∞`«û~° =ÚY=ÚÅ∞ =∂#"ÕO„^Œ! 464
* =∂#"ÕO„^•! ^è~Œ ‡° `«`fiΫ O `≥Å∞ã¨∞HÀ. D â◊s~°O XHõ ~°^OŒä . |∞kú ™ê~°k.ä WO„kÜ«∂Å∞ QÆ∞éÏ]Å∞.
=∞#ã¨∞û Hõà‹§O. „áê}, Jáê#, "åº#, L^•#, ã¨=∂#, <åQÆ, ‰õÄ~°‡, Hõ$Hõ~°, ^Õ=^Œ`«Î, ^èŒ#O[Ü«∞=ÚÅ<Õ
^Œâ◊ q^èŒ Ñ¨=<åÅ∞ W~°∞ã¨∞Å∞. ^èŒ~°‡O, J^èŒ~°‡O, Ô~O_»∂ Ô~O_»∞ K«„HÍÅ∞. z`«ÎO Hõiî#"≥∞ÿ# |O^èŒO. â◊|Ì,
~°ã,¨ ~°∂Ѩ, ã¨Ê~°≈, QÆO^è•Å∞ ~°^OŒä ã¨OK«iOKÕ „Ѩ^âÕ ßÅ∞. JǨÏOHÍi J~Ú# r=Ù_»∞ ~°^=Œä Ú #kè~ÀÇ≤ÏOz#
~°kä‰õΩ_»∞. Ѷ¨∞#"≥∞ÿ# „Ѩ}="Õ∞ ^èŒ#∞ã¨∞û. â◊√^Œúr=Ù_»∞ ÉÏ}O. „|Ǩχ"Õ∞ Ѩ~°=∞ÅHõΔºO. ~åQÆ, ÉèíÜ«∞, =∞^Œ,
"≥∂ǨÏ, â’Hõ, Ö’Éèí, JǨÏOHÍ~°, =∞`«û~åÅ∞ |^Œú â◊„`«∞=ÙÅ∞.
=. W@∞¡ =∞#∞+¨º â◊s~° ~°∂ѨO|~Ú# ~°^äŒO|∞ ^Œ# =â◊O|∞ ¿ãã≤H˘x =∞ǨÉèÏQÆ=`« K«~°}Hõ=∞Å
¿ã"åxt`«O|~Ú# q*Ï˝# Y_»æO|∞ ^èŒi~ÚOz N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ |ÅO|∞# ~åQÍk
â◊„`«∞ x~°∂‡Å#O|∞ QÍqOz „Ѩ}=ÉÏ}Ïã¨#O|∞# â◊√^Œrú =â◊~O° |∞#∞ ã¨OkèOz „|Ǩχ =∞xÜ≥∞_»∞
QÆ∞é˜Ü«∞O^Œ∞ñ |_»"Õã≤ Ü«∞ǨÏOHÍ~° ~°kä‰õΩO_»∞ ~°käHõ`«fiO|∞ =∂x x*Ï#O^ŒO|∞# #∞O_»=ÅÜ«Ú,
#\˜ì qâı+¨O|∞ ã¨OÉèíqOѨx ã¨=∞Ü«∞O|∞# |Ç≤Ï~°∞‡YO|∞ Å~Ú# ~ÚO„kÜ«∞ ÃѶ∂@HõO|∞Å∞
|∞kú ™ê~°kä ã¨Ç≤Ï`«O|∞Öˇ· ™êfiaè=∂# ~°kä‰õΩx „Ѩ=∞`«Î`«fiO|∞ ^≥eã≤ „Ѩ=$uÎ =∂~°æO|∞ <˘OkOz
q+¨Ü«∞â◊„`«∞ =∞^茺O|∞#O QÆ∂eÛ#. 465
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 137
* W@∞=O\˜ â◊s~°~∂° Ѩ"∞≥ #ÿ ~°^=Œä Ú#∞ =∂#=Ù_»∞ `«#=â◊OÖ’ LOK«∞HÀ"åe. Ѩ~=° ∞Éè‰í Ωõ ÅÎ áê^Œ¿ã=
J<Õ xt`«"≥∞ÿ# q*Ï˝# Y_»æO ^èŒiOKåe. N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ$áê|ÅO`À ~åQÆ=Ú =Ú#flQÆ∞ â◊„`«∞=ÙÅ#∞
x~°∂‡eOKåe. „Ѩ}=O J<Õ ^èŒ#∞ã¨∞û#‰õΩ â◊√^Œú r=O J<Õ â◊~°O ã¨OkèOz „|ǨχÃÑ· QÆ∞é˜ LOz
„ѨÜ≥∂yOKåe. JǨÏOHÍi J~Ú# ~°kä `«# ~°käHõ`«fiO =∂#∞H˘x P`å‡#O^ŒO`À LO_®e. =∂#=Ù_»∞
W@∞=O\˜ qâı+¨`«`«ÎfiO JO^Œ∞HÀÖËHõáÈ`Õ |Ç≤Ï~°∞‡MÏÖˇ·# WO„kÜ«∂Å<Õ JâßfiÅ∞ JǨÏOHÍi, ™êfiaè=∂x
J~Ú# ~°k‰ä Ωõ x „Ѩ=∞`«`
Î « ѨãQ≤ \
Æ ,ì̃ |∞kú J<Õ ™ê~°k`
ä À ã¨ÇϨ ~°^=Œä Ú#∞ „Ѩ=$uÎ =∂~°Oæ Ö’H˜ ÖÏy, q+¨Ü∞«
â◊„`«∞=ӺǨÏO =∞^茺֒ ‰õÄeÛ "Õ™êÎ~Ú.
P. q+¨Ü«∞ â◊„`«∞ÖˇÅ¡ q„HÍOu`À_» ™ê, ~°kä ã¨"Õ∞`«∞ñ_»~Ú# ~°kä‰õΩñ |\˜ì
Ü«Ú„QÆuq∞~° =∞$`«∞ºÜ«Ú`«=∞QÆ∞ ã¨O™ê~°, ‰õÄѨ =∞^茺=∞O^Œ∞ñ QÆ∂Å∞Î ~°kèѨ! 466
* Jkèáê! P q+¨Ü«∞"åã¨#Ö<Õ â◊„`«∞=ÙÅ∞ q[$OaèOz ™ê~°kä ã¨"Õ∞`«OQÍ ~°kä‰õΩ}˜‚ Ѩ@∞ìH˘x
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#, JO^èŒHÍ~å=$`«"≥∞ÿ#, =∞$`«∞º QÆǨÏfi~° "≥∞ÿ# ã¨O™ê~°‰õÄѨO Ö’H˜ ‰õÄeÛ"Õ™êÎ~°∞.
=. q#∞=Ú : "≥·kHõHõ~°‡O|∞ „Ѩ=$`«ÎO|∞#∞, x=$`«ÎO|∞#∞ ## Ô~O_»∞ ^≥éOQÆ∞ÅÜ≥∞º, #O^Œ∞ñ
„|=$`«ÎO|∞#ñ |∞#~å=~°Î#O|∞#∞, x=$`«ÎO|∞# "≥∂HõΔO|∞#∞ ã≤kúOK«∞ñ, „|=$`«ÎHõ~°‡O|∞Ö’#
xëêìѨÓ~°ÎO|∞Å# Ô~O_»∞ =∂~°æO|∞Å∞ QÆÅ, =O^Œ∞ Ç≤ÏO™ê „^Œ=º=∞Ü«∞ HÍ=∞º~°∂ѨO|∞Å~Ú#
^Œ~°≈ ѨÓ~°‚=∂ã¨Ñ¨â◊√ ã¨∞`« "≥·â◊fi^Õ= |eǨÏ~°} „Ѩ=ÚYO|∞Öˇ·# Ü«∂QÍkHõO|∞ e+¨ìO|∞Å∞,
^Õ=`åÅÜ«∞ =# ‰õÄѨ `«\ÏHõ „Ѩ=ÚYO|∞Å∞ ѨÓ~°ÎO|∞Å∞, „Ѩ=$`«ÎHõ~°‡O|∞# ^ÕǨÏO|∞ q_çz
^ÕǨO`«~å~°O ÉèíO|∞# ^ÕÇ≤Ï Ç¨Ï$^ŒÜ«∂„QÆO|∞# "≥Å∞OQÆ∞, "åx`À_» xO„kÜ«∞O|∞Å∞OQÆ∂_»
Éèí∂`«ã¨∂HõΔ‡Ü«Ú‰õΩÎO_≥· ^èŒ∂=∞ ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞# Hõ$+¨‚ѨHõΔ ~å„u ^Œ~°≈O|∞Å =Å# ™È=∞Ö’HõO|∞ñ *Ëi
Éè’QÍ=™ê#O|∞# qb#^ÕǨïO_≥· =$+≤ì ^•fi~°O|∞#ñ „QÆ=∞O|∞# <À+¨kè Å`å#fl â◊√Hõ¡ ~°∂ѨO|∞ÅO
„ÉÏÑ≤Oz Éè∂í q∞ Ü«∞O^Œ∞ [x‡OK«∞, xk ѨÙ#~°ƒ=ù ~°∂ѨO|~Ú# Ñ≤`$« =∂~°Oæ |∞, x=$`«Î Hõ~‡° x+¨μOª
_»~Ú#"å_»∞ *Ï˝#nѨOÎ |∞ Å~Ú# ~ÚO„kÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ñ „yÜ«∂Ü«∞[˝O|∞Å Ü«∞lOz WO„kÜ«∞O
|∞Å ^Œ~°≈<åk ã¨OHõÅÊ =¸ÅO|~Ú# =∞#O|∞#O^Œ∞ qHÍ~°Ü«ÚHõÎO|~Ú# =∞#O |∞#∞,
"å‰õΩ¯#O^Œ∞ q^•º qÅHõΔ}"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯#∞, =~°‚ã¨=Ú^•Ü«∞O|∞ #O^Œ∞ =~°‚ã¨=Ú^•Ü«∞O |∞#∞,
#HÍ~åk ã¨fi~°„`« Ü«∂`«‡HõO |~Ú# Ü≥∂OHÍ~°O|∞#O^Œ∞ <ÀOHÍ~°O|∞#∞, aO^Œ∞=O^Œ∞
aO^Œ∞=Ù#∞. <å^ŒO|∞#O^Œ∞ <å^ŒO|∞#∞, „ÉÏ}O|∞#O^Œ∞ „áê}O|∞#∞ „|Ǩχ=∞O^Œ∞ xÅ∞Ѩ
=ÅÜ«Ú#∞, ^Õ==∂~°æO|~Ú# Ü«Ú`«Î~åÜ«∞} â◊√Hõ¡ ѨHõΔ k"å „áêǨς ѨÓi‚=∂ ~åHõÅ =Å# ã¨∂~°º
^•fi~°O|∞# „|Ǩχ֒HõO|∞#O^Œ∞ñ *Ëi Éè’QÍ=™ê#O|∞# ã¨∂÷Ö’áêkèÜ≥ÿ∞# qâ◊√fiO_≥· ã¨∂HõΔ‡O|∞
#O^Œ∞ Å~ÚOz ã¨∂HΔÀ‡áêkèÜ∞ÿ≥ # `≥[· ã¨∞O_≥· ã¨∂Hõ‡Δ O|∞#∞ QÍ~°}O|∞#O^Œ∞ Å~ÚOz, `«∞~°∞ºO_≥·
ã¨∂HõΔ‡ÅÜ«∞O|∞#O^Œ∞ â◊√^•ú`«∞‡O_≥· ~Úqfi^èŒO|∞# =Ú‰õΩÎO _»QÆ∞#∞. 467
138 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ^èŒ~°‡*Ï! "Õ^•Å∞ K≥Ñ≤Ê# Hõ~°‡HÍO_» JO`å Ô~O_»∞ qÉèÏQÍÅ∞. XHõ\˜ „Ѩ=$uÎ=∂~°æO, Ô~O_»∞
x=$uÎ=∂~°Oæ . „Ѩ=$uÎ=∂~°Oæ =Å¡ ѨÙ#~°#˚ ‡Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. x=$uÎ=∂~°Oæ "≥∂Hõ=Δ Ú#∞ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k.
„Ѩ=$uÎÖ’ =∞m§ WëêìѨÓ~åÎÅ∞ Jx Ô~O_»∞ =∂~åæÅ∞ L<åfl~Ú.
Ç≤ÏO™ê „^Œ=º=∞Ü«∞=ÚÖˇ· HÍ=∞º~°∂áêÖˇ·# ^Œ~°≈ ѨÓ~°‚=∂㨄Hõ`«∞=Ù, Ѩâ◊√"Õ∞^èŒO, Ѩل`«HÍ"Õ∞+≤ì,
"≥â· fi◊ ^Õ=O, |eǨÏ~°}O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „Ѩ=ÚYÜ«∂QÍÅ∞ WëêìÅ∞. ^Õ"åÅÜ«∞„Ѩu+¨,ª =#, `«\ÏHõ, ‰õÄѨ, x~å‡}Ïk
„Ѩ=ÚY HÍ~åºÅ∞ ѨÓ~åÎÅ∞.
„Ѩ=$uÎ Hõ~°‡=Å¡ ^ÕǨÏO q_çzÃÑ\˜ì ^ÕÇ≤Ï ^ÕǨO`«~° „áêÑ≤ÎÖ’ ǨÏ$^ŒÜ«∞„QÆǨÏOÃÑ· „ѨHÍt™êÎ_»∞.
WO„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_® ã¨∂Hõ‡Δ ^ÕÇϨ O ^èiŒ Oz ^è∂Œ =∞ ^ŒH}
Δ˜ ÏÜ«∞# Hõ$+¨Ñ‚ H¨ ~Δõ å„u J=∂"å㨺Å^•fi~å ™È=∞Ö’HõO
KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞. JHõ¯_»#∞Oz ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ, Éè’QÍ=™ê#OÖ’ ^ÕǨÏO qb#O HÍQÍ =~°¬O
^•fi~å „Hõ=∞OQÍ F+¨^èŒ∞Å∞, Å`«Å∞, J#flO, â◊√Hõ¡O ~°∂áêÅ∞ á⁄Ok Éèí∂q∞ÃÑ· =∞~°Å [x‡™êÎ_»∞. Wk
ѨÙ#~°˚#‡ ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Ñ≤`«$=∂~°æO. W^Õ „Ѩ=$uÎ=∂~°æO.
WHõ x=$uÎ=∂~°Oæ Ö’ x+¨μ_ª #·≥ "å_»∞ *Ï˝#nѨ=Î ÚÖˇ#· WO„kÜ«∂ÅÜ«∞O^Œ∞ „H˜Ü∂« Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕ™êÎ_∞» .
JÖÏ KÕã≤ WO„kÜ«∂Å#∞ ^Œ~°≈<åk ã¨OHõÅÊ=¸Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ûÖ’#∂, qHÍ~° `«`«ÎfiO QÆÅ =∞#ã¨∞û#∞
"å‰õΩ¯Ö’#∂, q^•ºkÅHõΔ}"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯#∞ =~°‚=∂ÅÖ’#∂† =~°‚=∂Å#∞ JHÍ~°, LHÍ~°, =∞HÍ~°
ã¨OÜ«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ ''FO—— HÍ~°OÖ’#∂† FO HÍ~°=Ú#∞ aO^Œ∞=ÙÖ’#∂, aO^Œ∞=Ù#∞ <å^ŒOÖ’#∂, <å^Œ=Ú#∞
„áê}OÖ’#∂, „áê}=Ú#∞ „|ǨχOÖ’#∂ xÅ∞ѨÙH˘O@∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ`å_»∞. ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ ^Õ==∂~åæÖ#·ˇ
L`«Î~åÜ«∞}O, â◊√Hõ¡Ñ¨HõΔO, ѨQÆÅ∞ „áê`«óHÍÅO, ~åHÍ Ñ¨Ói‚=∞ÅÖ’, ã¨∂~°º=∞O_»ÅO ^•fi~å „|Ǩχ֒HõO
KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞. ѨÙ}ºHÍÅO ѨÓiÎHÍQÍ<Õ Éè’QÍ=™ê# ^Œâ◊Ö’ ã¨∂÷ Å Láêkè J~Ú# qâ◊fiO J~ÚáÈ`å_»∞.
ã¨∂÷Å=Ú#∞ ã¨∂HõΔ‡OÖ’ ÅÜ«∞O KÕ™êÎ_»∞. ã¨∂HõΔ‡ Láêkè`À `Õ[ã≤fi J=Ù`å_»∞. ã¨∂HΔ͇xfl HÍ~°}O`À
ÅÜ«∞OKÕã≤ HÍ~°} Láêkè J~Ú# „áêA˝ _»=Ù`å_»∞. HÍ~°}=Ú#∞ ™êH˜Δ ã¨fi~°∂ѨOÖ’ b#O KÕã≤ „|Ǩχ~°∂ѨÙ
_»=Ù`å_»∞. WÖÏ ã¨∂HõΔ‡~°∂ѨOÖ’ qb#"≥∞ÿ â◊√^•ú`«∞‡_≥· Ü≥∂y =Ú‰õΩÎ _»=Ù`å_»∞.
P. J=∞~° xi‡`«O|∞Öˇ· Ü≥ÚѨC Ñ≤`«$^Õ=, ã¨~°}∞ Öˇ=fiñ _≥é∞ñQÆ∞ âß„ã¨Î ^Œ$+≤ì
#\˜ì"åñ_»∞ ^ÕÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ "≥∂ǨÏ=Ú# <˘O^Œñ, _»uâ◊~ÚOK«∞ |∞kú #=x<å^äŒ! 468
* J=x<å^ä•! ^Õ=xi‡`åÖˇ·# Ñ≤`«$^Õ= =∂~åæÅ#∞ JO>Ë „Ѩ=$uÎ, x=$uÎ =∂~åæÅ#∞ Z=_»∞
ÉÏQÍ âß„ã¨^Î $Œ +≤`
ì À J=QÍǨÏ# KÕã∞¨ H˘O\Ï_À "å_»∞ ^ÕÇÏ≤ QÍ LO_ç ‰õÄ_® |∞kú|ÅO KÕ`« "≥∂ǨxH˜ Ö’#∞
H͉õΩO_® q~ålÅ∞¡`å_»∞.
=. q#∞=Ú : ^ÕÇ¨ ^Œ∞ʼnõΩñ QÍ~°}`«fiO|∞# <åkÜ«∞O^Œ∞#∞ #=kèH`
õ fi« O|∞# #O`«=∞O^Œ∞#∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞
|Ç≤Ï~°OQÆO|∞# Éè’QƺO|∞#∞ #O`«~°OQÆO|∞# Éè’HõÎÜ«Úñ |~°O|∞# #Ѩ~°O|∞#∞ *Ï˝#O|∞#
*˽ܫ∞O|∞#∞ =K«#O|∞# "åK«º=Ú#∞ #„ѨHÍâ◊O|∞#ñ „|HÍâ◊O|∞#∞ <≥·# =ã¨∞Î=Ù#‰õΩ "Õé˘O_»∞
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 139
ÖË^Œ∞, „ѨuaOÉÏkHõO|∞ =ã¨∞Î`«`ΫfiO|∞#O *Ëã≤ qHõeÊ`«Oɡ· `«ÅOѨO|_»∞ ÉèíOy <≥·O„kÜ«∞HõO
ɡ·# ã¨~°fiO|∞#∞ #~°÷`«fiO|∞# qHõeÊ`«O|~Ú `ÀñK«∞OQÍx Ѩ~°=∂~°÷O|∞ QÍ^Œ∞. ^ÕǨkHõO|∞Å∞
q∞^䕺`«‡HõO|∞Å∞, "åxH˜ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ~Ú# H˜u Δ „Ѩ=ÚYO|∞Å∞#∞ q∞^䕺`«‡HõO|∞ ÅQÆ∞@ ã≤^OúŒ |∞,
Ѩ~°=∂`«‡‰õΩ #q^ŒºKÕ`« <≥O`«^Œ_»=Ù qHõÅÊO|∞ ^ÀñK«∞ #O`« ^Œ_»=Ù#∞ „Éèí=∞O|∞#∞O ^ÀñK«∞,
#q^•ºx=$uÎÜ≥ÿ∞# ã¨~°fiO|∞#∞ q∞^䌺ܫ∞~Ú âß„ã¨Îqkè x¿+^èŒO|∞Å∞ QÆŠ֒ѨŠ"Õ∞Å∞QÆ#fl `≥éO
QÆQÆ∞, ÉèÏ"å^≥·fi`« „H˜Ü«∂^≥·fi`« „^Œ"åº^≥·fi`«O|∞Å∞ =¸ñ_»∞ QÆÅ, =O^Œ∞ñ |@`«O`«∞ <åºÜ«∞O|∞#
QÍ~°º HÍ~°}O|∞ÅO^Œ∞ =ã¨∞Î "˘Hõ¯\˜Ü≥ÿ∞ Ü«ÚO_»∞ #x Ü≥∞é˜Oy, ÜÕ∞Hõ`åfiÖ’K«#O|∞ ¿ãã≤
qHõÅÊO|∞ ÖË^Œx ÉèÏqOK«∞@ ÉèÏ"å^≥·fi`«O|∞, =∞<À"åHͯܫ∞ Hõ$`«O|∞Öˇ·# ã¨~°fiHõ~°‡O|∞Å#∞
ѶŨ Éè^Ë OŒ |∞ ¿ãÜ«∞Hõ Ѩ~„° |Ǩ‡~°Ê}O|∞ ¿ãÜ«Ú@ „H˜Ü∂« ^≥fi· `«O|∞ Ѩل`«qÎ ∞„`«Hàõ „◊ `åk ã¨~fi° „áê}∞Å
‰õΩO ^Œ#‰õΩ#∞ ^ÕǨÏO|∞#‰õΩO |OK«Éèí∂`å`«‡Hõ`«fiO|∞# Éè’HõÎ Ü≥ÚHõ¯~°∞O_»#∞ Ѩ~°=∂~°÷`«fiO|∞#
#~°÷HÍ=∞O|∞Å Ü≥∞_» <≥·Hõº^Œ$+≤ìO *ËÜ«Ú@ „^Œ"åº^≥·fi`«O|∞, <Õ~°∞Ê# <å`«‡`«`åÎfi#∞Éèí=O|∞#
#^≥·fi`« „`«Ü«∞O|∞#∞ qÖ’H˜Oz =ã¨∞ÎÉèË^Œ|∞kúÜ«Ú, ã¨fiH©Ü«∞ Ѩ~°H©Ü«∞ |∞kúÜ«Ú ã¨fiѨflO|∞Å∞QÍñ
^ŒÅOz =Úx Ü≥ÿ∞#"åñ_»∞ =∂#=ÅÜ«Ú. 469
* ^èŒ~°‡*Ï! q#∞. ^ÕǨ^Œ∞ʼnõΩ HÍ~°} ~°∂Ѩ"≥∞ÿ PkÖ’#∂, J=kè~°∂Ѩ"≥∞ÿ JO`«=∞O^Œ∞#∂
ã¨OÉèíqOK«∞`«∂ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ Éè’Qƺ"≥∞ÿ PO`«~°OyHõOQÍ Éè’HõÎÜ≥ÿ∞ Ѩ~°O JѨ~°O† *Ï˝#O, *˽ܫ∞O† =K«#O
"åK«ºO, J„ѨHÍâ◊O „ѨHÍâ◊O J~Ú# =¸Å=ã¨∞Î=Ù XHõ¯>Ë! Jk HÍxk =∞~˘Hõ\˜ ÖË^Œ∞. =ã¨∞Î`«`«ÎfiOÖ’
„ѨuaO|O aO|OHõO>Ë "Õ~Ô #· kQÍ ÉèÏqOѨ|_ç#@∞¡ WO„kÜ«∞ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ ã¨~fi° =¸ qHõÅÊ`åfixfl á⁄Ok
JÖÏ JxÑ≤ã¨∞ÎO^Õ HÍx Jk Ü«∞^ä•~°÷O HÍ^Œ∞. ^ÕǨÏO =Ú#flQÆ∞#q „ÉèÏOu =¸ÅHÍÅ∞. Jq J=â◊ºO
#tOKÕq. "åxH˜ =¸Å ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Ѩ$käq "≥Ú^ŒÖˇ·#q ‰õÄ_® #tOKÕ"Õ HÍh âßâ◊fi`åÅ∞ HÍ=Ù. J*Ï˝#O
=Å¡ Ѩ~=° ∂`«‡ ZO`«=~°‰Ωõ qHõÅÊO JxÑ≤™êÎ_À, JO`«=~°‰Ωõ „Éè=í ∞ L#fl>Ë.¡ J*Ï˝#O `˘ÅyáÈQÍ<Õ JO`å
q∞^䌺 J~Ú, âß„ã¨Îqkè x¿+^è•Å∞ Jhfl áÈ~Ú HõÅÖ’ #∞Oz "Õ∞Å∞H˘#fl@∞¡ J=Ù`«∞Ok.
ÉèÏ"å^≥·fi`«O, „H˜Ü«∂^≥·fi`«O, „^Œ"åº^≥·fi`«O Jx J^≥·fi`åÅ∞ =¸_»∞. =„ã¨Î=Ú, ^•~°=ÚÅ∞ XHõ>Ë
=ã¨∞Î"≥·#@∞¡ HÍ~°º HÍ~°}ÏÅÖ’ ‰õÄ_® =ã¨∞Î=Ù XHõ>Ë. qâßfixH˜ =¸ÅO XHõ¯>Ë Jx UÔH·Hõ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#
PÖ’K«# KÕã≤ qHõÅÊO ÖË^xŒ ÉèÏqOK«@O ÉèÏ"å^≥fi· `«O. =∞#ã¨∞û, "å‰õΩ¯, HÍÜ«∞=Ú – gxKÕ <≥~"° ~Õ Û° |_ç#
ã¨~°fiHõ~°‡Å∂ Ѷ¨ÅÉèË^ŒO ÖˉõΩO_®, Hõ~°Î$`«fiO `«#g∞^Œ ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® `å#∞ xq∞`«Î=∂„`«OQÍ ÉèÏqOz
Hõ~°‡ Ѷ¨ÖÏÅ#∞ „|Ǩ‡~°Ê}O KÕÜ«∞@O „H˜Ü«∂^≥·fi`«O. Ѩل`«Î q∞„`« Hõà◊„`åk ã¨~°fi„áê}∞ʼnõÄ, `«#‰õÄ,
^ÕǨxH© ‰õÄ_® ѨOK«Éèí∂`å`«‡HõOQÍ Éè’HõÎ XHõ¯_Õ J#∞ Ѩ~°=∂~°÷ `«`«ÎfiO`À J~°÷HÍ=∂ŠѨ@¡ SHõº^Œ$+≤ì
xÅѨ@O „^Œ"åº^≥fi· `«O. =ÚxÜ≥∞ÿ #"å_»∞ <Õ~∞° ÊQÍ P`«‡`«`åÎfi#∞Éè=í O`À ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # J^≥fi· `«„`«Ü∞« =Ú#∞
ѨijeOz =ã¨∞Î ÉèË^Œ |∞kú, ã¨fiH©Ü«∞, Ѩ~°H©Ü«∞ |∞nú – ã¨fiáêflÅ∞QÍ ÉèÏqOz r=#O ™êyOKåe.
Hõ. "å^Œ=ÚÅ∞ "ÕÜ«Ú <Õ\˜H˜?, "Õ^ÀHõÎ qkèO [iOK«∞ q|∞^èŒ∞ñ_»∞ QÆ$ǨÏ=∞O
^•^Œ~°=Ú# <å~åÜ«∞}, áê^ŒO|∞Å∞ Q˘ez =ÚHÎ̃Ѩ^Œ=Ú# ˆHñQÆ∞<£. 470
140 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Wxfl "å^•ÖˇO^Œ∞‰õΩ HÍh ™ê~°O Uq∞@O>Ë q^•fiOã¨∞_»∞ "Õ^ÀHõÎ „ѨHÍ~°OQÍ #_»∞K«∞H˘O@∂,
QÆ$ǨÏOÖ’ LO_ç ‰õÄ_® NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡~°Û‰õΩ_≥·`Õ `ÕeHõQÍ =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞.
âß. Éèí∂áêÖ’`«Î=∞!, g∞~°∞ ÉèíH˜ÎQÆi=∞ ã¨∂ÊùiÎ<£ ã¨~À*ËHõΔ}
Náê^•O|∞[ Ü«ÚQƇ=Ú<£ xÜ«∞`«∞Öˇ· ¿ãqOz HÍ^Õ =∞Ǩϟ
„QÍѨ`«ûOѶ¨∞=Ú Ö’#ñ lHõ¯Hõ ã¨=∞™êÎâßO`« xˆ~˚`«Öˇ·
ÜÕ∞áê~°OQÆ =∞YO|∞ ¿ãã≤ui ^Õ"ÕO„^Œ „ѨÉèÏ=O|∞#<£. 471
* Éèí∂áêÅ K«∂_®=∞}©! g∞~°∞ Ѩ~°=∞ÉèíH˜Î`À NǨÏi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ѨÓlOK«@O =Å¡Hõ^•
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HõëêìʼnõΩ QÆ∞iH͉õΩO_®, "å\˜Ö’¡ z‰õΩ¯Ñ¨_»‰õΩO_® JѨÓ~°fiOQÍ kyfi[Ü«∞O ™êkèOz
^Õ"ÕO„^Œ "≥·Éèí=OQÍ ~å[ã¨∂Ü«∞Ü«∂QÆO KÕÜ«∞QÆeQÍ~°∞.
-: <å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú. :-
=. q#∞=Ú : áÈ~Ú# =∞ǨHõÅÊO|∞#O^Œ∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅÖ’# #∞Ѩ|~°›}∞O _»#∞¿Ñ~° QÆO^èŒ~°∞fiO_» <≥·#
<Õ#∞ ™œO^Œ~º° =∂^è∞Œ ~°º QÍOcè~åºk QÆ∞}O|∞Å ã¨∞O^Œ~∞° ʼnõΩñ „aÜ«ÚO_»<·≥ „H©_Oç K«∞K«∞ <˘Hõ¯<åñ
_»∞ qâ◊fi„ã¨+¨ìÖˇ·# „|ǨχÅ∞ ^Õ=㨄`«Î=∞xÜ≥∞_ç Ü«∂QÆO|∞Ö’# <å~åÜ«∞}Hõ^äŒÅ∞ QÍ#O|∞
¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ #Ѩû~À[#∞Å#∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∞O ri#. 472
* ^èŒ~°‡#O^Œ<å! <å ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O q=i™êÎ#∞. q#∞. QÆuOz# =∞ǨHõÅÊOÖ’
QÆO^èŒ~°fi=Oâ◊OÖ’ LѨ|~°›}∞_»∞ J<Õ ¿Ñ~°∞`À [x‡OKå#∞. JѨÙ_»∞ <Õ#∞ KåÖÏ JO^ŒOQÍ LO_Õ"å}˜‚.
=∞^èŒ∞~°OQÍ =∂\Ï¡_Õ"å}˜‚. QÆOcè~°OQÍ „Ѩ=iÎOKÕ"å}˜‚. D HÍ~°}ÏÅ=Å¡ ã¨∞O^Œs =∞}∞Å∞ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«Öˇ·
<å ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕˆ~"å~°∞. <Õ#∂ P ~°=∞}©=∞}∞Å "åÅæO\˜K«∂ѨÙʼnõΩ Ö’<≥· "åi`À „H©_çã¨∂Î LO_Õ"å}˜‚.
XHõ™êi qâ◊fi ã¨$+≤ìHõ~°ÎÖˇ·# „Ѩ*ÏѨ`«∞Å∞ ^Õ=㨄`«ÎO J<Õ Ü«∞[˝O KÕâß~°∞. P Ü«∞[˝OÖ’ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥·# N
q+¨μ‚=Ù QÍ^äŒÅ∞ QÍ#O KÕÜ«∞\ÏxH˜ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∞, JѨû~°ã¨Å#∞ PǨfixOKå~°∞.
P. „Hõ`«∞=ÙÖ’x ˆH#∞ QÆO^èŒ~°fi QÆ}=Ú`Àñ, QÆÅã≤áÈ~Ú q+¨μ‚QÍ^äŒ ÅK«@ñ
Q˘xfl áê_ç ã¨`«∞Åñ QÆ∂_ç "≥∂Ç≤Ï`«∞ñ_»<≥·, `«Åñy K«xu #O`« ^èŒ~°}˜<å^äŒ! 473
* ^èŒ~°}©â◊fi~å! P Ü«∞*Ï˝Å‰õΩ <Õ#∂ QÆO^èŒ~°fi ã¨=¸Ç¨ÏO`À "≥àϧ#∞. q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞ g#∞Å qO^Œ∞QÍ
QÍ#O KÕâß#∞. =∞^躌 Ö’ =∞O^ŒQ=Æ ∞#ÅÃÑ· =∞#ã¨∞áÈ~ÚOk. "≥∂ǨÏO ÃÑiy, "≥∞=ÿ ∞~°z, Hõ~=ΰ ºO q㨇iOz,
ǨÏiH©~°Î# =∂x ǨÏi}ωõΔΩÅ á⁄O^Œ∞ HÀã¨O Ѩ~°∞ÔQ`åÎ#∞.
Hõ. "åi[ QÆO^èŒ∞Å á⁄`«∞Î#, "åiO ÔQ·H˘#Hõ `«Åñy =zÛ# |∞kú<£
"å Ô~é˜Oy âßѨ q∞zÛi, "åiOѨñQÆ ~åx ~À+¨=â◊=Ú# #kèáê! 474
* Jkèáê! "≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅ P[˝ J#∞ã¨iOK«Hõ áÈ=@O`À „Ѩ*ÏѨ`«∞ʼnõΩ <åÃÑ·
HÀѨO =zÛOk. Jx"å~°º"≥∞ÿ# „HÀ^èŒO`À "åà◊√§ ##∞fl WÖÏ â◊Ñ≤OKå~°∞.
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 141
P. ѨOHõ*ωõΔΩ xK«@ñ ÉÏ_»Hõ HÍq∞h, QÆ}=Úñ QÆ∂_ç K«x# HõŇ+¨=Ú#
^ŒQÆúHÍOu =QÆ∞K«∞ ^èŒ~°}©`«ÅO|∞#, â◊¥„^Œ*Ïu ã¨uH˜ ã¨∞`«∞ñ_» =QÆ∞=Ú.— 475
=. Jx ~Ú@∞¡ qâ◊fi„ã¨+Åì¨ ∞ â◊ÑO≤ z# <˘Hõ „ÉÏǨχ}^•ã≤Hñ˜ |∞„`«∞OÎ _»<·≥ [x‡Oz Ü«∞O^Œ∞ „|Ǩχ"å^Œ∞Öˇ#·
ÃÑ^ŒÅÌ ‰õΩ â◊√„â◊¥+¨ ¿ãã≤# ÉèÏQƺO|∞# x=∞‡Ç¨HõÅÊO|∞#O^Œ∞ „|Ǩχ Ѩل`«∞OÎ _»<·≥ [x‡Ozu. 476
* ''Fs =∞^•O^èŒ∞_®! x#∞fl ǨÏiHõ^ä• QÍ#O KÕÜ«∞=∞O>Ë, KÕÜ«∞@O =∂x =∞k~å‰õΔΩÅ`À
áêiáÈÜ«∂=Ù. Hõ#∞Hõ =∂ P*Ï˝kèHͯ~åxH˜ Ѷ¨ÅOQÍ `Õ[ã¨∞û HÀÖ’Ê~Ú, Z@∞=O\˜ k=ºâ◊‰õΩÎÅ∂ ÖËHõ
Éèí∂Ö’HõOÖ’ â◊¥„^Œ„ã‘ÎH˜ ã¨∞`«∞_»"≥· [x‡OK«∞——Jx ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅ∞ â◊Ñ≤Oz# HÍ~°}OQÍ Éèí∂Ö’HõOÖ’ XHõ
„ÉÏǨχ}^•ã≤H˜ Ѩل`«∞_»∞QÍ Ñ¨Ù\Ïì#∞. JHõ¯_» „|Ǩχ"Õ`«ÎÖˇ·# H˘O^Œ~°∞ ÃÑ^ŒÌʼnõΩ KåÖÏHÍÅO â◊√„â◊¥+¨
KÕâß#∞. P ¿ã"å „Ñ¨ÉèÏ=O=Å¡ D =∞ǨHõÅÊOÖ’ „|Ǩχ =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞_»<≥· [x‡OKå#∞. ^èŒ~°‡*Ï! <å
ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O Wk.
P. H“â◊Å=Ú# "≥∂HõΔQÆuH˜ QÆ$ǨÏã¨∞÷ñ _Õ, ^èŒ~°‡ =∂K«iOz `«ye áÈ=Ù
#\˜ì ^èŒ~°‡ "≥∞Å¡ #uqâ◊^ŒO|∞QÍñ, |Å∞Hõñ |_çÜ≥∞ h‰õΩ Éèí=ºK«i`«! 477
* â◊√ÉèKí i« `å! QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞» U ^è~Œ ‡° O ZÖÏ PK«i¿ãÎ J<åÜ«∂ã¨OQÍ "≥∂HõÑΔ ^¨ OŒ JO^Œ∞H˘O\Ï_À, P
^èŒ~°‡O JO`å h‰õΩ qâ◊^ŒOQÍ q=iOKå#∞.
=∞. JdÖÏ^è•~°∞ñ _»*Ïk ^Œ∞~°¡Éèí∞ñ_»∞ „|ǨχOɡ·# q+¨μ‚O_»∞ h
=∞Y=∞O ^ŒiÛ`«∞ñ_≥· x"åã¨QÆ`«∞ñ_è≥· =∞~åκHõ$u<£ ¿ã=Ùºñ_≥·
ã¨dÜ≥ÿ∞ Kå~°‰õΩñ_≥· =∞<À^Œ~Ú`«∞ñ_≥· ã¨O|OkèÜ≥ÿ∞ =∞O„uÜ≥ÿ∞
ã¨∞Y^Œ∞O _»Ü≥∞º, Éèí=#‡Ç¨=∞Ç≤Ï=∞ ^•ñ *’^ŒºO|∞ ^è•„fâ◊fi~å! 478
* ^è•„fâ◊fi~å! XHõ q+¨Ü«∞O <å‰õΩ KåÖÏ ã¨O`À+¨OQÍ LOk. JdÅ „ѨѨOKåxH© P^è•~°Éèí∂`«∞_»∂,
„|Ǩ‡^Œ∞ʼnõΩ Ãã·`«O ÅÉèíºO HÍx Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú# N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù h=Ù KÕã≤# Ü«∞[˝OÖ’
P~åkèOѨ|_®¤_»∞! h ã¨xflkèÖ’ =∂^èŒ=Ù_»∞ XHõ =∂#=Ù_»∞QÍ, =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞QÍ, ѨÓ[hÜ«Ú_»∞QÍ,
ѨÙ}º=¸iÎQÍ, „áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞QÍ, HÍ~°ºx~åfiǨωõΩ_»∞QÍ, PѨÉÎ ÏO^è=Œ Ù_»∞QÍ, =∞<À<å^ä∞Œ _»∞QÍ, =∞O„uQÍ
LO_ç ã¨~fi° ã¨∞MÏÅ∂ ã¨=∞‰õÄ~åÛ_»∞! JO>Ë h ѨÓ~°fi ѨÙ}ºÑ¶Å¨ O ZO`« Q˘Ñ¨Ê^Œx K≥áêÊe? h=Ù =∞ǨÉèÏQƺâßeq
=∞Ǩ~å*Ï!
=. Jx ~Ú@∞¡ <å~°^∞Œ O_»∞ ÃãÑ≤Ê# =$`åÎO`«O |O`«ÜÚ« qx ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞O_»∞ „¿Ñ=∞ qǨÏfiÅ∞O_≥·
"åã¨∞^Õ=ÙxO |∂lOK≥. "åã¨∞^Õ= ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞Å KÕ`ñ« |∂l`«∞O_≥· <å~°^=Œ ÚxÜ«Ú ^Õ==∂~°Oæ |∞#O
[xÜ≥∞ #x â◊√Hõ Ü≥∂wO„^Œ∞O_»∞ áêO_»= ᜄ`«∞#Î ‰õΩO *ˇÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩO *ˇÑÊ≤ #.479
142 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Jx D q^èOŒ QÍ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ K≥ÑÊ≤ # ^è~Œ ‡° `«`fiΫ O JO`å qx, ^è~Œ ‡° A_»∞ Ѩ@~ì åx Ѩ~=° ∂#O^ŒO
á⁄O^•_»∞. q#Ü«∞OQÍ "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ JiÛOKå_»∞. "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ã¨O`«ã≤OKå_»∞. NHõ$+¨‚, ^èŒ~°‡AÅKÕ`«
ѨÓlOѨ|_ç# <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ ^Õ=Ö’HÍxH˜ „Ѩܫ∂}"≥∞ÿ "≥o§ áÈÜ«∂_»∞ Jx â◊√Hõ=∞ǨÏi¬
ѨsH˜#Δ ‡Ç¨~åA‰õΩ q=iOKå_»∞ Jx JdŠѨÙ~å} âß„ã¨Î áê~°OQÆ`∞« _≥#· ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞ʼnõΩ
`≥eÜ«∞ KÕâß_»∞.
Hõ. ~år= ã¨^Œ$â◊Ö’K«#!, ~år= Éèí"åk^Õ= ~å[q#∞`«! q,
„ÉèÏl`« H©iÎÅ`å=$`«, ~år= Éèí"åO_» ÉèÏO_»! ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ uÅHÍ! 480
* áÈ`«# HõgO„^Œ∞_»∞ Pâßfi™êO`«OÖ’ N~å=∞K«O„^Œ=¸iÎx WÖÏ „Ѩã¨∞Îuã¨∞Î<åfl_»∞ – ~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊
uÅHõ"≥∞ÿ# N~å=∞K«O„^•! Hõ=∞Å=ÚÅ=Öˇ Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ# Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ ™êfig∞! „|Ǩ‡k ^Õ=`å QÆ}=Ú
KÕ`« „ѨâO◊ ã≤OѨ|_ç# ^Õ"å! „|Ǩ‡O_»"∞≥ Å¡ "åºÑ≤Oz# q™êÎ~"° ∞≥ #ÿ H©iÎ Å`«Å∞ HõÅ „ѨÉ∂íè ! h‰õΩ „Ѩ}Ï=∞=Ú!!
=∂ex
^èŒ~°}˜^Œ∞Ç≤Ï`«$~°O`å! ^èŒ~°‡=∂~åæ#∞QÆO`å!
x~°∞Ѩ=∞#Ü«∞HÍO`å! x~°˚~å~åuǨÏO`å!
QÆ∞~°∞|∞^èŒã¨∞Y Hõ~åÎ! ‰õΩOaèhK«„HõÉèí~åÎ!
ã¨∞~°ÉèíÜ«∞ѨiǨÏ~åÎ! ã¨∂iKÕ`ÀqǨÏ~åÎ! 481
* Ѩ~=° ∞ áê=x ã‘`‰« Ωõ „áê}=Å¡É∞íè _»=Ù! Ju Hõi#î "≥∞#ÿ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ PK«iOz K«∂Ñ≤# P^Œ~≈° =¸iÎq!
x~°∞Ѩ=∂#"≥∞ÿ# hu Ѩ^äŒOÖ’ #_»z# "å_»=Ù! xâßK«~°∞Å#∞ <ÕÅQÆ∂eÛ# g~°∞_»=Ù! QÆ∞~°∞ [#
ã¨∞Y^•Ü«∞‰õΩ_»=Ù! Éèí∞=#=ÚʼnõΩ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù! J=∞~°∞ʼnõΩ JÉèíÜ«∞ q∞zÛ P^Œ∞H˘#fl nè~°=¸iÎq.
q"ÕHõ=O`«∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ qǨÏiOKÕ ™êfiq∞q! N~å=∞K«O„^•! h‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú!
QÆ^Œº=Ú: Wk NѨ~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}Ï Hõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨# =∞O„u Ѩل`Ϋ ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«º áÈ`«<å=∂`«º
„Ѩ}©`«O|~Ú# N =∞ǨÉèÏQÆ=`«O|#∞ =∞Ǩ ѨÙ~å}O|∞#O^Œ∞ ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞#‰õΩ <å~°^∞Œ O_»∞
Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙŠѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O|∞ ÃãѨC@Ü«Ú, Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠ku ã¨O"å^ŒO|∞#∞,
ã¨∞Ü«∞*’˝áêMϺ#O|∞#∞, Ü«∞=∞ã¨ÖÏ¡ÑO¨ |∞#∞, „|Ǩχ=~°ÖÏÉèí QÆifi`«∞O_≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠K«i„`«O
|∞#∞, „|Ǩ^¡ Œ q^•ºÉèϺ㨠Hõ^Ü Œä Ú« #∞, „|Ǩ^¡ Œ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ ã¨O"å^ŒO|∞#∞, „|Ǩ^¡ ∞Œ =K«#O|∞
„Ѩu+≤Oª Ѩ ǨÏi #~°ãO≤ ǨÏ~°∂ѨO|∞# <åq~°ƒqù Oz Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ã¨OǨÏiOz „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ #‰õΩ #ÉèÜ í ∞« O
azÛ xdÅ^Õ=`åx=Ç¨Ï „ѨÇ¨ ^¡ •k ã¨∂Ü Î ∞« =∂ #∞O_≥· u~ÀÇ≤Ï`«∞O _»Q∞Æ @Ü«Úñ, „kѨÙ~åã¨∞~° =$`åÎO`«O
|∞#∞, hâ◊fi~°∞O_»∞ „uѨÙ~°O|∞Å ^ŒÇÏ≤ OK«∞@Ü«Ú, =~å‚„â◊=∞ ^è~Œ ‡° q=~°}O|∞#∞, „|Ǩ^¡ •[QÆ~°
ã¨O"å^ŒO|∞#∞, ã¨fi^è~Œ ‡° „Ѩ=~°‰Î Ωõ ñ_»Q∞Æ QÆ$ǨÏã¨∞O÷ _»∞ =Ú‰õΩOÎ _»Q∞Æ =∂~°Oæ |∞ <å~°^∞Œ O_»∞ ^è~Œ ‡° A#‰õΩñ
^≥Å∞ѨÙ@Ü«Ú, <å~°^∞Œ x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O|∞#∞ ##∞ Hõ^ÅŒä ∞ QÆÅ ã¨Ñ=Ψ ∞ 㨯O^èŒ=Ú. 482
 U_»= 㨯O^èŒ=Ú 143
* Wk N Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Hõ~°∞} =Å¡ Hõey# Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ# Hõq`«fiO HõÅ"å_»∂, N ˆHã¨#=∞O„u
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ã¨ÇϨ [áêO_ç`º« O HõÅ"å_»∂ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞ºxKÕ`« ~°zOѨ|_»¤ N =∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`«=Ú.
D =∞Ǩ ѨÙ~å}OÖ’ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ <å~°^Œ=∞ǨÏi¬ K≥Ñ≤Ê# QÍ^äŒÅ∞ q=iOѨ|_®¤~Ú.
Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}º HõtѨÙŠѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O, ku Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ ã¨OÉèÏ+¨}O, ã¨∞Ü«∞*’˝
áêMϺ#O, Ü«∞=∞ ã¨ÖϡѨO, „|Ǩχ=Å¡ =~åÅ∞ á⁄Ok QÆifiOz# Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx K«i„`«O, „ѨǨ¡^Œ∞x
q^•ºÉèϺã¨O, „ѨÇ¨ ^¡ Œ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ ã¨O"å^ŒO, „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x =∂@ xÅɡ@\
ì ÏxH˜ N q+¨μ=‚ Ù #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞
~°∂ѨOÖ’ Pq~°ƒùqOK«@O, Ç≤Ï~°}ºHõtѨ٠ã¨OǨ~°O, „ѨǨ¡^Œ∞#‰õΩ #~°ã≤OǨÏ^Õ=Ùx =~°„Ѩ^•#O, JdÅ
^Õ=`åQÆ}OKÕ`« „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xKÕ`« „Ѩã∞¨ uÎ OѨ|_ç #~°ãO≤ Ǩϙêfiq∞ JO`«~åú# =∞=@O, „uѨÙ~åã¨∞~° =$`åÎO`«O,
„uÖ’K«#∞_»∞ „uѨÙ~åÅ#∞ ^ŒÇÏ≤ OK«@O, =~°^‚ ~Œè å‡Å∞, P„â◊=∞^è~Œ å‡Å∞, „ѨÇ¨ ^¡ Œ J[QÆ~° ã¨O"å^ŒO, QÆ$ǨÏã¨∞_÷ ∞»
"≥∂HõOΔ á⁄O^Õ=∂~°Oæ <å~°^∞Œ x ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O– J<Õ qq^èŒ Hõ^ÅŒä Hõ^OŒ |O– D ã¨HÅõ â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ
=∞ǨÉèÏQÆ=`« ã¨Ñ¨Î=∞ 㨯O^èŒO!.
N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î

W
144 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
 O
O

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=¸_»= ã¨OѨÙ@=Ú
Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú
146 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 147
„Ѩ"ÕtHõ
L. QÆO@"≥Ú? KÕuÖ’k =ÚÅ∞QÆé]Ü≥Ú?
xů_» ~ÚO\˜Ö’#<À? ѨO@á⁄ÖÏ<˘?
KÕÜ«Ú#k Ѩ^Œº"≥Ú? ¿ã^Œº"≥Ú?
=∞OK«=∞O^Œ∞ñ QÆ∂~°∞ÛO\˜"˘? =∞OK≥Ü«∞O^˘?
Hõq"À? QÆ_ç^Õi# Hõ~°¬‰õΩO_»"À?
Ô~O\˜H˜ñ *ÏeÜ«ÚO\˜q!
㨈~! HõÅ=∂ ǨÏÅ=∂ „Ñ≤Ü«∞O|QÆ∞<£?
L. HÍÜ«∞Å∞QÍz áÈ~Ú#qQÍ Ü«∞~°KÕ`«∞Å∞!
„"å`«QÆO@ѨÙ<£ ~å~Ú_çKÕ`«<À?
Hõ~°‰õΩ <åQÆe"Õ∞_çx|\˜ì
¿ã^Œº=ÚO *ËÜ«Ú@KÕ`«<À?
Hõq Hõ$+‘=Å!
h =º=™êÜ«∞nHõΔ ''HÍ Ç¨—— Ü«∞x
WO`«ÖËã≤ Hõ#∞ÖÏ~°ÊHõ K«∂ziÖË k"ÒHõã¨∞Öò.
D Ô~O_»∞ L`«ÊÅ=∂ÅÅ#∂ áÈ`«#flQÍi QÆàÏ# JÅOHõiOz PÖ’zOz`Õ ã¨Ñ¶¨Å=¸, ã¨~°fi^•
ã¨O㨇~°}©Ü«∞=¸, ã¨HõÅ[# ã¨Î=hÜ«∞=¸, ~°ã¨ÉèÏ= ~°=∞}©Ü«∞=¸, „Ѩ™ê^Œ =∞ǨÏhÜ«∞=¸ J~Ú#
ã¨ÇϨ [ áêO_ç`∞« ºÅ"åi ™ê~°ãfi¨ `« =º=™êÜ«∞O J@∞=O\˜^Õ Jx `Àã¨∞OÎ k. P =∞ǨHõq x`«º x~°O`«~H° $õ +≤
^ŒO_çQÍ xO_»∞QÍ Ñ¨O_çOz# ''|OQÍ~°∞ѨO@—— ÉèÏQÆ=`«O.
WѨC_»∞ `«=∞ ǨϙêÎÅ#∞ JÅOHõiOz# „QÆO^äOŒ |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`« =∞Ǩ „Ѩ|O^èOŒ Ö’x J+ì̈=∞
㨯O^èOŒ .
J+¨ì=∞ 㨯O^èŒO J#QÍ<Õ QÆ*ËO„^Œ "≥∂HõΔ}=¸, "å=∞# K«i„`«=¸ =∞# 㨇$uѨ^äŒOÖ’
™êHΔÍ`«¯i™êÎ~Ú.
''NÔH·=ź Ѩ^ŒO|∞ñ *Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£—— J#fl ÉèÏQÆ=`« „áê~°OÉèí Ѩ^ºŒ OÖ’x ''ÉèíHõÎáêÅ#
HõàÏ ã¨O~°OÉèí‰õΩ<£—— J<Õ qâı+¨}ÏxH˜ qâı¡+¨} ~°∂Ѩ"Õ∞ QÆ*ËO„^Œ∞x Hõ^ä•HõÖÏѨO.
`≥Å∞QÆ∞<å@ D Hõ^䌉õΩ#fl „ѨKå~°O WO`å JO`å HÍ^Œ∞:–
ZO`« ^ŒÜ≥∂ ^•ã¨∞ÅÃÑ·, ѨO`«O|∞# =∞HõiѨ\˜ì ÉÏkèOѨQÆ, N
HÍO`«∞_»∞ K«„Hõ=Ú |OÃÑ#∞, ^ŒO`å=à◊~åA QÍÜ«∞, ^Œ`å΄`ÕÜ«∂!
148 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D Ѩ^•ºxfl P@q_»∞ѨÙ<å_»∞ JÜ«∞º"å~°∞ Ñ≤ÅÅ¡ ѨÅHõÅÃÑ· „"åã≤ ÃÑ>Ë"ì å~°∞. Hõ#fl `«e¡ ^ŒO„_»∞Å∞ `«=∞
zxfl a_»Å¤ #∞ á⁄@ìg∞^Œ Ѩ_∞» HÀ ɡ@∞ìH˘x ''KÕuÖ’ "≥#fl=Ú^ŒÌ———`Àáê@∞ ÃÑ· Ѩ^•ºxfl ‰õÄ_® <À\˜H˜ JOkOKÕ"å~°∞.
`≥Å∞QÆ∞ ÉÏ=∞‡Å∞!–
''~å*ËO„^Œ q#∞=Ú
q~ål`«=Ú QÆ[
~å[ "≥∂HõΔ} Hõ^äŒ#∂
=∞Ǩ ã¨∞^èŒ#∂
~°Ç≤Ï`« =∞<À=º^äŒ#∞——
J<Õ Ñ¨Åq¡ `À „áê~°OaèOz ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Ѩ^•ºÅ<Õ áê@Å∞QÍ =∂iÛ `«∂ Kå `«Ñʨ ‰õΩO_® QÆ*OË „^Œ
"≥∂HõΔ}O Hõ^äŒO`å Hõ=∞‡x HõO~îåÅ`À WO\˜O\Ï áê_»∞HÀ@O Z<ÀflKÀ@¡ Z<Àfl™ê~°∞¡ q<åfl#∞.
WHõ áÈ`«#flQÍi QÆ*ËO„^Œ"≥∂HõΔ} Hõ^ä•Ñ¶¨∞@ìOÖ’x–
''ÖÏ"˘H˜¯O`«Ü«Ú ÖË^Œ∞ ^è≥·~°º=Ú qÖ’ÅO |Ü≥∞º——,
''Z=fixKÕ [xOK«∞ [QÆ "≥∞=fix ֒ѨÅ#∞O_»∞——,
''JÅ"≥·‰õΩO~î° Ñ¨Ù~°O|∞Ö’ #QÆiÖ’ P=¸Å——,
''ã≤iH˜O *ˇÑ¨Êñ_»∞ â◊OY K«„Hõ Ü«ÚQÆ=Ú<£——,
''`«#"≥O@<£ ã≤i ÅzÛ"≥O@——,
''J_çÔQ^Œ #x Hõ_»∞=_çñ [#∞——,
''Ö’HõO|∞Å∞ Ö’ˆHâ◊√Å∞——,
''HõÅñ_»O^Œ∞~°∞ n#∞ÅÜ≥∞_»——,
W`åºk Ѩ^•ºÅhfl PÉÏÅ QÀáêÖÏxH˜ HõO~î°ã¨÷O J#@OÖ’ Juâ◊Ü≥∂H˜Î J}∞=∂„`«=¸ ÖË^Œ∞.
WHõ ''"å=∞#K«i„`«—— 㨈~ã¨i–
''=_»∞QÍ Z=fii"åñ_»? "≥=fiñ_»=Ù?——,
''=~°KÕÅO|∞ÖÁ =∂_»Ö’——,
''XO\˜"åñ_» <å‰õΩ XHõ\˜ Ô~O _»_»∞QÆ∞Å——,
''Q˘_»∞QÀ [xfl^Œ"≥∂ Hõ=∞O_»Å∞"˘——,
''"åi*ωõΔΩÅO^Œ∞ "≥·"åÇ≤ÏHõ=ÚÅO^Œ∞——,
''H͈~~åAÅ∞ ~å[º=ÚÖò QÆÅ∞QÆ"Õ——,
''Pk<£ Nã¨u H˘Ñ¨CÃÑ·, `«#∞=ÙÃÑ·——,
''WOuO`≥· =@∞ñ _çO`«Ü≥ÿ∞–——,
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 149
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ uÜ«∞ºuÜ«∞ºx Ѩ^•ºÅ∞ `≥Å∞QÆ∞"åi <åÅ∞HõÅg∞^Œ <å@ºO KÕã∞¨ OÎ \Ï~Ú <å\˜H,© <Õ\H˜ ,© U<å\˜H©.
J+ì̈=∞㨯O^èOŒ qt+ì̈`« J@∞=O\˜k.
QÆ*ËO„^Œ"≥∂HõΔ}OÖ’ XHõK«=∞`å¯~°O [iyOk–
J~°}ºOÖ’ JÅ"ÀHõQÍ uiyuiy ^•Ç¨ÏOQ˘#fl =∞`ÕÎÉèíÜ«¸^äŒO XHõÃÑ^ŒÌ=∞_»∞QÆ∞Ö’ „Ѩ"ÕtOzOk.
JѨC_»∞ ^ŒÑ≤ÊHõf~°∞Û‰õΩO@∞#fl =∞`ÕÎÉèí ~åA#∞ =∞Hõ~°O Ѩ@∞ì‰õΩOk. =∞Hõ~°=∞`ÕÎÉèÏʼnõΩ ÃÑ#QÆ∞ÖÏ@
P~°OÉèí"≥∞ÿOk. P áÈ~å@OÖ’ =∞`ÕÎÉèíO ÉÏQÍ P~å@Ѩ_ç JÅã≤áÈ~ÚOk. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ QÆ*ËO„^Œ |ÅO
L_çyáÈ~ÚOk. „áê}Ï=t+¨ì"≥∞ÿ# P U#∞QÆ∞ ''h"Õ `«Ñ¨Ê W`«óѨ~°O ɡé∞ñQÆ—— #O@∂ ѨiѨiq^è•Å
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OzOk.
Jk "≥‰· Ωõ O~îO° . JO^Œ∞Ö’ ~åK«#QÆ~∞° . P =¸ÅQÍ XHõ ÃÑ^Œ"Ì ∞Õ _». P "Õ∞_»„ѨH¯õ <Õ XHõ =∞O^•~°=#O.
P `À@=∞^茺֒ XHõ J=∞$`« ã¨~°ã¨∞û. P ã¨~À=~°O P#∞H˘x K«O„^ŒHÍO`« =∞}˜"ÕkHõ. P "ÕkHõg∞^Œ
HõÅ∞=ѨÓÅáê#∞Ê. P áê#∞ѨÙÃÑ·# N=∞ǨÅH˜Δ‡`À ã¨~°™êÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞.
P ~°ã=¨ ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P™êfiq∞H˜ PѨ#∞fl_≥#· QÆ*OË „^Œ∞x P~°HÎ Oõ ~îO° qxÑ≤OzOk. qh q#QÍ<Õ
PÜ«∞# z"åÅ∞# ÖËKå_»∞. D ã¨xfl"Õâßxfl áÈ`«#QÍ~°∞ XHõ=∞`ÕÎÉèí=$`«ÎOÖ’ WÖÏ =i‚OKå~°∞–
JÅ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞Ö’ #QÆiÖ’ <å=¸Å™œ^èŒO|∞ ^•
ѨŠ=∞O^•~°=<åO`«~å=∞$`«ã¨~°ó „áêO`ÕO^Œ∞ HÍO`ÀѨ֒
`«ÊŠѨ~°ºOHõ ~°=∂q<Àk Ü«∞QÆ∞ <å Ѩ#fl „Ѩã¨#∞flO_»∞ q
ǨÏfiÅ<åˆQO„^Œ=Ú ''áêÇ≤ÏáêÇ≤Ï—— Ü«∞#ñQÆ∞Ü«∂ºeOz ã¨O~°OaèÜ≥ÿ∞. 8–95
QÆ*ËO„^Œ∞}˜‚ HÍáê_®Å<Õ ã¨O~°OÉèíOÖ’ ÅH©Δ‡^ÕqH˜ K≥ѨʉõΩO_®, `«#KÕuÖ’ L#fl P"≥∞ ÃÑ·@K≥~°QÆ∞#∞
Ãã·`«O q_çzÃÑ@ì‰õΩO_®, â◊OYK«„HÍÅ∞‰õÄ_® Ѩ@∞ìHÀ‰õΩO_®, "≥∞ÿ=∞~°z Ѩ~°∞"≥`«∞Î`«∞#fl PѨ#fl„Ѩã¨#∞fl}˜‚
=∞~˘Hõ =∞`ÕÎÉèí=$`«ÎOÖ’ D q^èŒOQÍ z„uOKå_»∞ áÈ`«#fl–
ã≤iH˜O *ˇÑ¨Êñ_»∞ â◊OYK«„HõÜ«ÚQÆ=ÚO *Ë^À~Ú ã¨OkèOѨñ _Õ
Ѩi"å~°O|∞#∞ r~°ñ _»„ÉèíQÆѨuO |xflOѨñ _®Hõi‚HÍO
`«~° ^èŒq∞‡Å¡=Ú K«Hõ¯<˘`«Îñ_»∞ q"å^Œ„áÈu÷`« „j‰õΩKÀ
Ѩi KÕÖÏOK«Å"≥∞ÿ# g_»ñ_»∞ QÆ[ „áê}Ï=<À`åûÇ≤ÏÜ≥ÿ∞. 8–96
D q^èOŒ QÍ A@∞ì q~°É’ã¨∞H˘x Ѩ~∞° "≥`ÎÕ NǨÏi"≥O@ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’x PÉÏÅQÀáêÅO Ѩ~∞° "≥`∞« ‰Î Ωõ
~å=\Ïxfl =∞# =∞ǨHõq =∞~À =∞`ÕÎÉèíOÖ’ WÖÏ K≥áêÊ_»∞–
`«#"≥O@<£ ã≤i† ÅzÛ"≥O@ #=~À^茄"å`«=Ú<£† ^•x "≥
#¯#∞ ѨH©ΔO„^Œ∞ñ_»∞, "åxá⁄O`«#∞ ^èŒ#∞ó H“"≥∂^ŒH© â◊OY K«
150 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„Hõ xHÍÜ«∞O|∞ <å~°^Œ∞O_»∞, ^èŒfi[hHÍO`«∞O_»∞ ~å =zÛ ~˘
Ü«∞º# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞#O QÆÅ∞QÆ∞"å ~åÉÏÅQÀáêÅ=Ú<£. 8–98
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ''QÀqO^ŒHõ~å~°qO^Œ ã¨=∂Hõ$+¨º=∂} ã¨O"åº#KÕÖÏOK«Å————Ü≥∞ÿ áÈ`«∞#fl N^Õq
^Õ= ^Õ=Ùx ã¨ãO¨ „Éè=í ∞ QÆ=∞<åxH˜ HÍ~°}O `≥eÜ«∞Hõ ѨiѨiq^è•Å ÉèÏqOK«@O ‰õÄ_® áÈ`«#QÍ~°∞ =∞`ÕÉÎ íè
=$`«ÎOÖ’<Õ K≥áêÊ~°∞–
`«# "ÕOKÕÜ«Ú Ñ¨^ŒO|∞ ¿Ñ~˘¯#ñ _»<å^䌄ã‘Î[<åÖÏѨ=ÚÖò
q<≥<À! „=ÚK«∞ÛÅ∞ „=ÚzÛeOz~˘ YÅ∞Öò "Õ^Œ„ѨѨOK«O|∞Å<£!
^Œ#∞*ÏhHõ=Ú ^Õ=`å#QÆiÃÑ· ^ŒO_≥`≥Î<À! Éèí‰õΩÎÅO
QÆx K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞ñ _Õñ_ç K«∂ѨÙñ_»x kèHͯiOz~À ^Œ∞~°˚#∞Öò! 8–100
J#O`«~°O Ô~O_»∞ =¸_»∞ Ѩ^•ºÅÖ’ ÅH©Δ‡^Õq ã¨fi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ Jaè=i‚Oz P `«~åfi`«
PHÍâ◊Ѩ^äŒOÖ’ J=∞~åhHõO J=Ö’H˜Oz# JK«∞º`«∞}˜‚ =∞m¡ =∞`ÕÎÉèíOÖ’<Õ =∞#=ÚO^Œ∞ xeáê_»∞–
q#∞gkäO [#∞^Õ~°ñ QÍOz ~°=∞~°∞Öò q+¨μ‚<£ ã¨∞~å~åu r
=# ã¨OѨuÎ x~åHõi+¨μ‚ñ QÆ~°∞}Ï =iú+¨μ‚ Ü≥∂wO„^Œ ǨÏ$
^Œfi# =iÎ+¨μ‚ ã¨Ç≤Ï+¨μ‚ ÉèíHõÎ[# |$O^Œ „áêÉèí"åÅOHõi
+¨μ‚ #"À_èÀÅ¡ ã¨kOk~å ѨiK«i+¨μ‚<£ l+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 8–105
WÖÏ ™êfiq∞x ã¨O^Œi≈Oz ^Õ=`«ÅO`å P ^Õ=^Õ=Ù#‰õΩ #=∞ã¨∞û ÅiÊOKå~°@. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’
Ãã·`«O áÈ`«#flQÍ~°∞ =∞`ÕÎÉèí=$`åÎ<Õfl LѨÜ≥∂yOKå~°∞. z`«ÎyOK«O_ç–
K«#∞^≥OK≥<£ Ѷ¨∞#∞ñ _»Å¡"åñ_≥! ǨÏi Ѩ[˚O QÆO\˜ˆ~ ÅH˜Δ‡! â◊O
Y x<å^ŒO|^≥! K«„Hõ =∞Å¡^≥! Éèí∞[OQÆ^èŒfiOã≤Ü«Ú<£ "åñ_≥! „Hõ
#fl# <Õ`≥OK≥ #@OK«∞ "ÕÅ∞ÊÅ∞ ''#"≥∂ <å~åÜ«∞}Ï—— ÜÕ∞u x
ã¨fi#∞Öˇ· „"≥ÚH˜¯i q∞O@ ǨÏã≤Î ^Œ∞~°=™ê÷=„H˜H˜<£ [„H˜H˜<£. 8–107
J@∞ `«~åfi`« NǨÏi QÆ[~åA#∞ HÍáê_»@O HÀã¨O `«# ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõO`À #„HõHõO~îåxfl
YO_çOK«\Ïxfl K≥¿ÑÊ@ѨC_»∞‰õÄ_® =∞ǨHõq =∞`ÕÎÉèÏxfl q㨇iOK«ÖË^Œ∞. K«∂_»O_ç–
Hõ~°∞}Ïã≤O^èŒ∞ñ_»∞ â∫i "åiK«~°=Ú<£ YO_çOѨñQÍñ |OÃÑ ã¨
`«fii`åHõOÑ≤`« Éèí∂q∞K«„Hõ=Ú =∞Ǩϟ ^Œºkfiã¨∞ÊùeOQÆK«Ûù\Ï
ѨiÉèí∂`åO|~° â◊√„Hõ=Ú<£ |Ǩïq^èŒ „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_»K«Ûù\ÏO
`«~° x~°fi„Hõ=Ú ñÉÏe`ådÅ ã¨∞^è•O^èŒâ◊Û„Hõ=Ú<£ [„Hõ=Ú<£. 8–109
D q^èOŒ QÍ D Ѷ∞¨ @ìO Ѩ\#ì˜ Ñ¨@∞ì q_»=‰õΩO_® XHõ^•x"≥O@ XHõ\Q˜ Í U_»∞ =∞`ÕÉÎ Ïè Å#∞ =_ç=_çQÍ
#_çÑ≤OK«@OÖ’ U^≥·<å ™ê~°ã¨fi`« ~°Ç¨Ï㨺=ÚO^• Jx ã¨O^ÕǨÏO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 151
D ã¨O^ÕǨxH˜ ã¨=∂^è•#O WÖÏ HõxÊOK«∞`«∞Ok–
„Ѩ„Ѩ^äŒ=∞OQÍ ''=∞`ÕÎÉèíÜ«¸^äŒO|∞ =∞_»∞QÆ∞™⁄K≥Û—— J<åfl~°∞ áÈ`«#flQÍ~°∞. P =∞`ÕÎÉèí~å*Ïxfl
=∞Hõ~°O Ѩ\˜ìOk.
JѨC_»∞ P =∞`ÕÉÎ Oíè ''~å"Õ Dâ◊fi~°! HÍ="Õ =~°^Œ! ã¨O~°H˜ΔOK«∞ Éèí„^•`«‡HÍ!—— Jx ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚
„áêi÷OzOk. P „áê~°÷# PÅH˜Oz =∞`ÕÎÉèí~°HõΔ}ÏÜ«∞`«Î z`«∞Î_≥· ǨÏ_®=Ù_çQÍ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞ΉõΩO@∂ =zÛ#
NǨÏi ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å P =∞`ÕÉÎ "íè ∞Õ "≥∞^ŒÅ∞`«∞#flk. ''=∞`ÕÉÎ Oíè Hõ+Oì¨ Ö’ L#flk.—— ''=∞`ÕÉÎ Ïè xfl
HÍáê_®e.—— D q^èOŒ QÍ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù =∞#ã¨∞û =∞`ÕÉÎ =íè ∞Ü«∞"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ù}˜‚ áÈ`«#flQÍ~°∞
`«# ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#‰õÄ, =∞ǨHõqH© ™ê^è•~°}©Hõ~°}O U~°Ê_çOk. JO^Œ∞=Å¡
NǨÏiH˜ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å =∞`ÕÎÉèí =$`åÎO`«"Õ∞ ã¨∞ÊùiOz#@∞¡ áÈ`«#fl QÍiH˜ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å XHõ ^•x"≥O@
XHõ\˜ =∞`ÕÎÉèí=$`åÎÖË ^˘~°e ^˘~°e =KåÛ~Ú.
J~Ú`Õ WHõ¯_» XHõ z#fl J#∞=∂#O. J^Õ=∞O>Ë áÈ`«#fl QÍ~°∞ HÍ"åÅ<Õ D q^èOŒ QÍ =∞`ÕÉÎ =íè $`åÎÅ∞
„"åâß_®, ÖËHõáÈ`Õ U^À J„Ѩܫ∞`«flOQÍ "å@O`«@"Õ ^˘~å¡Ü«∂ Jx. áÈ`«#flQÍ~°∞ „"åÜ«∂Åx „"åÜ«∞Hõ
áÈ~Ú<å ''ѨeH˜OK≥_ç"åñ_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞ñ_Õ—— QÆ#∞Hõ P =∞ǨHõq <À\˜#∞Op, PÜ«∞# QÆO@=Ú#∞Op P
q^èŒOQÍ =∞`ÕÎÉèÏÅ∞ ^˘i¡ LO\Ï~Ú. JÖÏ HÍHõáÈ`Õ Jxfl =∞`ÕÎÉèÏÅ∞ ZO^Œ∞H˘™êÎ~Ú? ZÖÏ =™êÎ~Ú?
WHõ¯_» =∞~˘Hõ K«=∞`å¯~°O ‰õÄ_® =∞#‰õΩ QÀK«iã¨∞ÎOk. NǨÏi "≥·‰õΩ~î°O #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õˆ~
=ÚO^Œ∞ HõÅ∞=ѨÓÅ áê#∞Êg∞^Œ ÅH©Δ‡^Õq`À ã¨~°ã¨ ã¨ÖÏ¡áêÖÏ_»∞`«∂ q<Àkã¨∞Î<åfl_»∞. N^Õq ÃÑ·@K≥~°QÆ∞
NǨÏiKÕuÖ’ L#flk. JO`«Ö’ QÆ*ËO„^Œ∞x "≥Ú~° qxÊOzOk. QÆcèÅ∞# ÖˡKå_»∞. KÕuÖ’ Ѩ@∞ìH˘#fl ÃÑ·@
K≥~°QÆ∞ KÕuÖ’<Õ L#fl^Œ@. ''N‰õΩKÀѨi KÕÖÏOK«Å"≥∞ÿ# g_»ñ_»∞—— J<åfl~°∞ QÆ^• áÈ`«#flQÍ~°∞.P
'=∞<ÀǨÏ~°
q+¨Ü«∂xfl =∞iO`« ^Œ$_è»OQÍ =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’¡ xÅѨ\ÏxH˜ Ѩu"≥O@ Ѩ~°∞"≥`«∞Î`«∞#fl Nã¨u ''=∞<ÀǨ
Hõ~å=ÅQÀfl`«Î sÜ«∞O|∞`À—— L#fl@∞¡ Hõq =i‚™êÎ_»∞. JO`ÕQÍ^Œ∞. JO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ QÆ∂_® XHõ=K«#OÖ’
''J ~ÚºOk~å ^Õq QÀqO^Œ Hõ~å~°qO^Œ ã¨=∂Hõ$+¨º=∂} ã¨O"åº# KÕÖÏOK«ÅÜ≥ÿ∞ áÈ=ÙK«∞——
JO\Ï_»∞.
JO>Ë QÆ*ËO„^Œ∞_ç ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KÕÛ Ñ¨~°ºO`«=¸ N^Õq ã¨Î<åOâ◊√Hõ=Ú NǨÏiKÕuÖ’<Õ L#fl^Œ#fl
=∂@ =∞#O QÆ∞iÎOKåe. =∞Hõ~åxfl ã¨OǨÏiOz =∞`ÕÉÎ Ïè xfl ~°HOΔ˜ z# J#O`«~O° N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ÅH©‡Δ ^Õq`À
WÖÏ JO\Ï_»∞.
''ÉÏÖÏ! <å "≥#∞ "≥O@#∞, ¿ÇÏÅ<£ q#∞gkä#∞O_ç ÜÕ∞`≥OK«∞K«∞ h
KÕÖÏOK«ÅO|∞ Ѩ@∞ì@, HÍÖ’ <Õ =∞O\˜ ##∞fl JOÉè’[=Úv!—— 8–129
152 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P =∂@ qx ''J~°qO^Œ =∞Ok~° J~Ú# J ~ÚºOk~å^Õq =∞O^Œã≤‡`« =^Œ<å~°qO^ŒÜ≥ÿ∞
=Ú‰õΩO^Œ∞x`À—— WÖÏ Ñ¨e¯Ok. ''™êfig∞! UO KÕ¿ãk? g∞áê^•Å#∞ J#∞ã¨iOK«_»"Õ∞ <å Hõ~°Î=ºO QÆ^•!
g∞~°∞ =ÚO^Œ∞ Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î`«∞O>Ë g∞"≥O@ <Õ#∂ Ѩ~°∞ÔQ`«∞ÎH˘KåÛ#∞.——– WÖÏ Ñ¨eH˜Oz T~°∞‰õΩ<åfl_®
áÈ`«#fl QÍ~°∞? ÅH©Δ‡^ÕqKÕ`« "åã¨∞^Õ=Ù_çH˜ XHõ Ü≥∂Qƺ`åѨ„`«O‰õÄ_® WÑ≤ÊOKå~°∞–
'n#∞Å ‰õΩÜ«∂ºeOѨ#∞, n#∞Å ~°H˜ΔOѨ "Õ∞Å∞ n=# á⁄O^Œ<£
n<å=#! h H˘Ñ¨C#∞, n#Ѩ~ånè#! ^Õ=^Õ=! =∞¿ÇÏâß!—— 8–133
D q^èOŒ QÍ ^Õ=^Õ=Ù_≥#· "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ PѨ^•ƒO^è=Œ ÙxQÍ, PѨ#fl„Ѩã#¨ ∞flxQÍ, ÉèHí ~Îõ H° }
Δõ HõàÏã¨O~°OÉèí
‰õΩxQÍ, =∞#‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOѨ KÕâß_»∞ ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞º_≥·# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞.

WO`«‰õÄ D QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ WO„^Œ^Œ∞º=Úfl_»<Õ „^Œq_»^Õâßnèâ◊fi~°∞_»∞. JQÆã¨Îº=∞ǨÏi¬

âßѨO=Å¡ U#∞QÆ∞QÍ [x‡OKå_»∞. JÖψQ QÆ*ËO„^Œ∞}˜‚ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl =∞Hõ~°~åA =Ú#∞Ѩ\˜[#‡Ö’ ''Ǩ˙
Ǩ˙—— <å=∞‰õΩ_≥·# QÆO^èŒ~°∞fi_»∞. ^Õ=Å =∞ǨÏi¬âßѨO=Å¡ "≥Úã¨eQÍ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. ѨÓ[ºÑ¨Ó*Ï =ºu„Hõ=∞O
ZO`«ÖãË ≤ HõëêìʼnõΩ HÍ~°}=∞ø`«∞O^À! =∞#H© Hõ^Œä q=iã¨∞OÎ k. JO`ÕH͉õΩO_® P~°∞ÅÎ "≥Ú~° PÅH˜OK«QÍ<Õ
''PѨ#fl„Ѩã#¨ ∞fl——_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Ѩ~∞° QÔ `«∞‰Î Ωõ =zÛ ~°H™Δ˜ êÎ_x» ''QÆ*OË „^Œ "≥∂Hõ}
Δ O—— =∞#‰õΩ „Ѩɒkèã∞¨ OÎ k.
WHõ "å=∞#K«i„`«‰õΩ =^•ÌO–
ã¨fiã≤Î [QÆ„`«Î~¸ Éèí∞=# âßã¨# Hõ~°Î‰õΩ† Ǩã¨=∂„`« q
^èŒfiã¨Î xeOѨÉèí~°Î‰õΩ† #∞^•~°Ñ¨^Œ=º=ǨÏ~°Î‰õΩ<£, =ÚhO
„^Œã¨∞Î`« =∞OQÆàÏ^èŒfi~° q^è•#qǨÏ~°Î‰õΩ† x~°˚sQÆà◊
#ºã¨Î ã¨∞=~°‚ã¨∂„`« ѨiǨÏ~°Î‰õΩ, ^•#=Ö’HõÉèí~°Î‰õΩ<£. 8–545
D Ѩ^ºŒ O "å=∞#∞_»∞ |eK«„Hõ=iÎx K≥Ü∞≥ ºuÎ nqOz# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’k. [QÆ„`«~Î ¸Éè∞í =# âßã¨#Hõ~‰Î° Ωõ
x~°˚sQÆà◊#ºã¨Î ã¨∞=~°‚ã¨∂„`« ѨiǨÏ~°Î‰õΩ ^•#=Ö’HõÉèí~°Î‰õΩ ã¨fiã≤Î K≥ѨÊ@OÖ’ XHõ^èŒfix ã¨∞Êiã¨∞Î#flk. ''D
k#O`À h‰õÄ, h™ê„=∂*ϺxH© ã¨fiã≤Η— Jx.

'=_»∞QÍ! Z=fii"åñ_»=Ù? Z=fiñ

WHõ |e"å=∞#Å ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ KåÖÏ ~°ã¨=O`«OQÍ #_çKå~Ú. ''=_»
_» = Ù?—— J#fl „Ѩâ◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#OQÍ ''XO\˜"åñ_» K«∞@ì "≥ÚHõñ_»∞ ÖËñ_»∞. X~°∞Å∞ QÍ~°∞ <å‰õΩ,
X~°∞ʼnõΩ <Õ<Ò^Œ∞ ã≤iÜ«Ú `˘e¡ QÆÅ^Œ∞—— Jx "å=∞#∞_»∞ ѨÅHõ@O ZO`À K«=∞`å¯~°OQÍ L#flk.
''XO\˜"åñ_» <å‰õΩ XHõ\˜Ô~O_»_»∞QÆ∞Å "Õ∞~° ~Ú=Ú‡—— J#@O. ''HÀi¯
HÀi¯ f~° „|Ǩχ ‰õÄHõ\˜=Ú>ˇì^Œ——
J#@O, ''=¸ñ_»_»∞QÆ∞Öò "Õ∞~°Ü«∞ „`À= H˜K«∞Û@k „|Ǩ‡O_»O|∞ <åáêeH˜<£——, ''Wk ~ÚK«∞Û@
=Ú[˚QÆ=Ú‡ eK«∞Û@ =∂‰õΩ<£——– J#@O "å=∞#∞x =KÀ<≥·Ñ¨Ù}ϺxH˜ =∞K«∞Û`«∞#HõÅ∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 153
''WOuO`≥· =@∞ñ_çO`«Ü≥ÿ∞ =∞é˜Ü«Úñ ^•xO`≥·—— W`åºk Ѩ^ŒºO áÈ`«#flQÍi „HÍO`«^Œ~°≈<åxH˜
x^Œ~°≈#OQÍ xÅ∞ã¨∞ÎOk. JÖÏ ÃÑiyáÈ`«∞#fl „uq„Hõ=∞^Õ=Ùx Z`«∞Î ZO`«^À =∞#‰õΩ K«∂áêÅx áÈ`«#fl
QÍ~°∞ XHõ „H˘`«ÎZ`«∞Î Z`åÎ~°∞. Jk ã¨∂~°ºaOÉÏxfl H˘Å`« ™ê^èŒ#OQÍ ã‘fiHõiOK«@O.
PkÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl "å=∞#=¸iÎH˜ ÃÑ·# L#fl ã¨∂~°º=∞O_»ÅO Q˘_»∞QÆ∞QÍ HõxÊOzOk. ™êfiq∞
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl H˘nÌ Q˘_»∞QÆ∞QÍ L#fl P ~°qaO|"Õ∞ t~À=∞}˜QÍ J~ÚOk. P `«~åfi`« „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ K≥q
Hõ=∞‡QÍ, HõO~îåÉèí~°}OQÍ, Éèí∞[H©iÎQÍ, Hõ~°HõOHõ}OQÍ, "≥ÚÅQÆO@QÍ, HÍeHõ_çÜ«∞OQÍ, z=~°‰õΩ áê^Œ
Ñ‘~î°OQÍ =∂iáÈ~ÚOk. "≥Ú^Œ@ Kè«„`«OQÍ L#fl ã¨∂~°∞º_»∞ Ѩ^ŒÑ‘~î°OQÍ J~Ú<å_»O>Ë ™êfiq∞ ZO`« Z`«∞Î
ÃÑiyáÈÜ«∂_À =∞#Å<Õ TÇ≤ÏOK«∞HÀ =∞<åfl_»∞ =∞ǨHõq. WO^Œ∞Ö’ ~°qaOÉÏxH˜ KÕiÛ# LѨ=∂<åÅhfl
QÆ∞O„_»OQÍ (QÀàÏHÍ~°OÖ’) LO_»@O qâı+O¨ .
™êfiq∞ (Ü«∂K«‰õΩ_»∞) JO`« Z`«∞Î ÃÑiy<å |eK«„Hõ=iÎ =∞Ǩ^•`«QÍ JO`«HõO>Ë Ô~O_»OQÆ∞àÏÅ∞
Z`«∞ÎQÍ<Õ =∞#‰õΩ HõxÊ™êÎ_»∞. W^Õ q^èŒOQÍ D J+¨ì=∞㨯O^èŒOÖ’ ã¨=Ú„^Œ=∞^äŒ#O, ÅH©Δ‡„áê^Œ∞~åƒù=O,
‰õÄ~å‡=`å~° =∞`åûº=`å~åÅ =$`åÎO`«O ZO`À =∞<ÀǨÏ~°OQÍ Jaè=i‚`«=Ú Öˇ·<å~Ú.
t=^Õ=Ù_»∞ ^Õ=QÆ}„áêi÷`«∞_≥· ǨÖÏǨÏÖÏxfl áê#O KÕ¿ã Ѷ¨∞@ìOÖ’ áÈ`«#flQÍ~°∞ XHõ JO^Œ"≥∞ÿ#
HõO^ŒO „"åâß~°∞–
„q∞OÔQ_»∞"åñ_»∞ qÉèí∞O_»x, „q∞OÔQ_»∞#k QÆ~°à◊ =∞xÜ«Ú "Õ∞Åx „Ѩ[‰õΩ<£
„q∞OQÆ∞ =∞<≥ ''ã¨~°fi=∞OQÆà◊——, =∞OQÆà◊ã¨∂„`«O|∞ <≥O`« =∞k #q∞‡#^À!! 8–24
D Ѩ^ŒºOÖ’ `«# Éèí~°Î t=Ù_»∞ ǨÖÏǨÏÅO „q∞OQÆ\ÏxH˜ JOwHõiOz# Éèí"åxH˜ ''ã¨~°fi=∞OQÆà◊——
J<Õ ™ê~°÷Hõ"≥∞ÿ# qâı+¨}O "Õâß~°∞ =∞ǨHõq áÈ`«#flQÍ~°∞.
''JÅ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞Ö’—— J#fl Ѩ^ŒºOÖ’ ''PѨ#fl„Ѩã¨#∞flO_»∞—— Jx NǨÏiH˜ "Õã≤# qâı+¨}O
ZO`« Q˘Ñ¨ÊQÍ L#fl^À, WHõ¯_» ''ã¨~fi° =∞OQÆà—◊ — J#fl Ѩ^OŒ JO`« ã¨∂Êùi=Î ∞O`«OQÍ „ѨÜÚ« Hõ"Î ∞≥ Oÿ k. JO^Œ∞Hõ<Õ
áÈ`«#flQÍi TǨÏÅ∞ ѨÓÅ"å#Å∞† PÜ«∞# ÉèÏ"åÅ∞ `Õ<≥™È#Å∞.
ã¨ÇϨ [ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ áÈ`«#ÉèÏQÆ=`«O „ѨuѨ^ºŒ ÉèÏ"å~°ã÷ Ǩ Ï≤ `«OQÍ „ѨH\
õ O˜ KåÅx u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
^Õ=™ê÷#O"å~°∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å=_»O =Ú^•=ǨÏ"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ J#∞"å^ŒÉÏè QÍ ÅxflO\˜h
ѨijeOz Ѩi+¨¯iOz "å\˜H˜ UHõã∂¨ „`«`« HõeÊOKÕ ÉèÏ~°O <å‰õΩ JѨÊyOz #O^Œ∞ʼnõΩ HÍ~°º x~°fiǨÏ}ÏkèHÍi
N ã≤ ÃÇÏKü. "ÕOHõ@Ѩu~åA, S.U.Zãπ, QÍiH©, _®Hõì~ü ~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ, Ñ≤.P~ü.F., QÍiH©,
Z_ç@~ü N ÔH. ã¨∞Éσ~å=ÙQÍiH˜ <å Jaè=O^Œ<åÅ∞
D J+¨=ì ∞㨯O^è•xfl ã¨~à° Q◊ ^Æ ºŒ OÖ’ J#∞=kOz#"å~°∞ N l. K≥#flÜ«∞ºQÍ~°∞. g~°∞ #QÆi „ѨÉ∞íè `«fi
HõàÏâßÅÖ’ PO„^èÀѨ<åºã¨‰Ωõ Å∞. PO„^è㌠O¨ 㨯$`« ™êÇ≤Ï`åºÅÖ’ K«H¯õ x Jaèx"ÕâO◊ HõÅ"å~°∞. gi J#∞"å^ŒO
JO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ>ˇÿ# ã¨∞ÅÉèíâ‹·eÖ’ ã¨∞=∞<À=∞<À[˝OQÍ =ÙOk.
154 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
D J+¨ì=∞㨯O^è•xfl =ÚK«Û@QÍ x~°∞Ì+¨ìOQÍ =Ú„kOz ~ÚzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~ü N
Ü«∞O. q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤QÍiH©, "åi ã≤|ƒOkH© <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
JHõΔ~°^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩÖˇ· „ѨÓѨÙÅ∞ ã¨ikkÌ# ѨÓ[ºq∞„`«∞Å∞, =∞ǨHõq N=∂<£
=Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ∞QÍiH˜ <å ^èŒ#º"å^•Å∞.
=Ú„^Œ}‰õΩ `«y#@∞¡ „ÃÑãπHÍÑ‘ ã≤^OúŒ KÕã≤ ~ÚzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨,‚ Ü«∞O. U., Ü«∞O.ѶÖ≤ .ò
‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.

QÆ∞O@∂~°∞, Éèí=nÜ«Ú_»∞
â◊√Hõ¡, =ã¨O`«=Ú. Hõ~°∞}N
„Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
 wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ѩ~°„|Ǩχ}Ë #=∞ó

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú
N =∞<åfl=∞! ѨÜ≥∂^Œ
âߺ=∞! ^èŒ~åÉèí$Å¡ÖÏ=∞! [QÆ^Œaè~å=∂!
~å=∂[#HÍ=∞! =∞Ǩϟ
^•ú=∞! QÆ∞}™ÈÎ=∞^è•=∞! ^Œâ◊~°^äŒ~å=∂! 1
* =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∂, "Õ∞Ѷ¨∞=Ú=O\˜ HÍOf HõÅ"å_®! ~åAÅÖ’ Q˘Ñ¨Ê"å_®! JdÅÖ’HÍÅÖ’
JO^Œ"≥∞ÿ#"å_®! „ã‘ÎʼnõΩ =∞#‡^äŒ∞x =O\˜"å_®! q∞H˜¯e QÆOcè~°"≥∞ÿ# "å_®! ã¨∞QÆ∞}ÏʼnõΩ <≥Å"≥·# "å_®!
^Œâ◊~°^äŒ~å=∂! J=^èŒiOK«∞.
=. =∞ǨÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x„âı+¨μªÅ‰õΩ xdŠѨÙ~å}"åºMϺ# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@x¡ Ü≥∞† #@∞¡ „áêÜ≥∂Ѩq+¨μOì _≥#· ѨsHõ#Δ flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞O QÆ#∞OQ˘x. 2
Hõ. q#ñ|_çÜ≥∞#∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=, =∞#∞=Oâ◊=Ú =~°‚ ^èŒ~°‡ =∞~åº^ŒÅ`À
=∞#∞AÅ ^Œ#∞AÅ "ÕÅ∞ÊÅ, [##O|∞Å∞ „ã¨+¨ì ÖˇÅ¡ [x~ÚOK«∞@Ü«Ú<£. 3
* Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# =∞Ǩ`«∞‡Öˇ·# â∫Hõ<åk =Ú#∞ʼnõΩ Jxfl ѨÙ~å}ÏÅ∂ q=iOK«_»OÖ’
<Õ~°ÊiÜ≥ÿ∞# ã¨∂`«∞_»∞ W\Ï¡ K≥ѨÊ_®xH˜ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì<å_»∞† „áêÜ≥∂Ѩ"Õâ◊O KÕã≤# ѨsH˜Δ#‡Ç¨~åA
â◊√Hõ=∞ǨÏi¬x K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞. 'F =ÚhO„^•! ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Oâßxfl QÆ∞iOp, P HÍÅOÖ’x
*Ïu^èŒ~å‡Å Hõ@∞ìÉÏ@¡#∞ QÆ∞iOp, =∞#∞+¨μºÅ∂, ~åHõΔã¨∞Å∂, ^Õ=`«Å∂, „|ǨχÅ∂ ѨÙ@ì_®xfl QÆ∞iOp
q<åfl#∞.
L. U =∞#∞HÍÅ=∞O^Œ∞ ǨÏi ~¸â◊fi~°∞ñ _Õ\˜H˜ ã¨OÉèíqOK≥? <Õ
"Õ∞q∞ Ü≥Ú#Ô~Û? #=∞‡#∞=ÙÖË? ~°`«ñ _Õ„H˜Ü«∞ñ *ËÜ«ÚK«∞#fl "åñ?
_Õq∞ #\˜OK«∞ g∞ñ^Œ? QÆ`« "≥∞Ü«∞ºk? ã¨[˚#∞Öˇ·#"å~°∞ =Ú
<Õfl =∞x K≥ѨCK«∞O^Œ∞~°∞? =Úhâ◊fi~°ñ <å ÔHé˜ñyOѨ"Õ ^ŒÜ«∞<£. 4
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 5
156 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ѩ~°=∂`«∞‡_≥·# q+¨μ‚=Ù U ÜÕ∞ =∞#∞=ÙÅ HÍÅOÖ’ [x‡Oz <å_»∞? U ÜÕ∞ q^èŒOQÍ U"Õ∞q∞
KÕã<≤ å_»∞? J@∞ `«~∞° "å`« Z\Ï¡ „Ѩ=iÎOz<å_»∞? JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}"Õ∞q∞? ѨÓ~°fiO ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥ÑÊ≤ #q^èOŒ QÍ
h=Ù <å‰õΩ K≥ѨC? Jx HÀi<å_»∞. JO^Œ∞‰õΩ â◊√‰õΩ_»∞ W\Ï¡ K≥Ñ≤Ê<å_»∞–
Hõ. D HõÅÊO|∞# =∞#∞=ÙÅ∞, „áêHõ@=ÚQÆ <å~°∞fiÔ~·i Ѩ^Œ∞#Å∞=Ù~°Ö’†
Ö’Hõ=ÚÅ [#∞ŠѨÙ@∞ì=Ù, ÖÏHõkä`«=Ú ÅÜ≥∞º =~°∞㨠#dÅ=ÚÅ∞ #$áê! 6
* F ~å*Ï! D HõÅÊOÖ’ Ѩ^•flÅ∞QÆ∞=∞Ok =∞#∞=ÙÅÖ’ P~°∞QÆ∞~°∞ =∞#∞=ÙÅ∞ „ѨMϺ`«∞Öˇ·<å~°∞.
Ö’HÍÅ∂, [#∞Å∂ ѨÙ\˜ì# q^è•#=∞O`å h‰õΩ K≥Ñ≤Ê<å#∞.
=. „Ѩ^äŒ=∞ =∞#∞"≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù#‰õΩ, <å‰õÄu ^Õ=Ǩ˙`«∞Å#∞ x~°∞=Ù~°∞ QÆ∂ñ`«∞Å∞ QÆÅ~°∞. "åiH˜ñ
„QÆ=∞O|∞#ñ QÆÑ≤ÅÜ«∞[˝ <å=∞O|∞Å Ö’HõO|∞ʼnõΩ ^èŒ~°‡*Ï˝# É’^èŒO|∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ Ç¨Ïi
Ѩل`«Î`«fiO|∞ <˘O^≥† #O^Œ∞ñ QÆÑ≤Å∞x K«i„`«O|∞ =Ú#fl K≥ѨÊO|_çÜ≥∞† Ü«∞A˝x K«i„`«O|∞
ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 7
* "≥Ú^Œ\˜ =∞#∞"≥#· ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙxH˜ ^Õ=Ǩ˙f, P‰õÄf J<Õ ‰õΩ=∂Ô~Î Å∞<åfl~°∞. "åiH˜ =~°∞ã¨QÍ
HõÑÅ≤ ∞_»∂, Ü«∞A˝_∂» J<Õ <å=∂Å`À Ö’HÍʼnõΩ ^è~Œ å‡hfl *Ï˝<åhfl É’kèOK«_O» HÀã¨O q+¨μ=‚ Ù [x‡Oz<å_»∞.
HõÑ≤Å∞x K«i„`« =ÚO^Õ K≥Ñ≤Ê<å#∞. WHõ Ü«∞A˝x K«i„`« K≥ѨÙ`å#∞† PÅH˜OK«∞.
=∞. â◊`«~°∂áêѨu HÍ=∞Éè’QÆ q~°u<£ ã¨O`«ºHõÎ Éèí∂ ÉèÏ~°∞ñ_≥·
ã¨uÜ«ÚO ^•#∞#∞ QÍ# ˆHñy â◊`«=~°¬O|∞Öò ã¨∞#O^•#k<£
„=uÜ≥ÿ∞ ÜÕ∞HõѨ^Œã¨∞÷ñ_≥· xÜ«∞`«∞ñ_≥· "åK«OÜ«∞=∞ã¨∂ÊùiÎ`À
QÆ`«^À+¨μO_»∞ `«Ñ¨O|∞ ¿ãÃã Éèí∞=#MϺ`«O|∞QÍ Éèí∂=~å! 8
* F ~å*Ï! ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù HÍ=∞ Éè’QÍÅ#∂, ~å[ºÉèÏ~åhfl q_çzÃÑ\˜ì `«# ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞#
â◊`«~°∂Ѩ`Àáê@∞ J_»qH˜ "≥o§<åñ_»∞. ã¨∞#O^•#k ^ŒQÆæ~° Ѩq„`«"≥∞ÿ# xÜ«∞=∂Å`À =∞ø#OQÍ XO\˜
HÍeÃÑ· xez #∂ˆ~O_»∞¡ qâ◊fiqMϺ`« "≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤<å_»∞.
=. W@∞¡ `«Ñ¨O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù ^Œ#=∞#O|∞Ö’#. 9
ã‘. ã¨$+≤ìKÕ <≥=fiñ_»∞ KÕ`«#Ѩ_»‰õΩO_»∞? ã¨$+≤ì Ü≥∞=fix KÕñ`«KÕ [xOK«∞?
[QÆ=ÚÅ∞ x„kOѨ *ÏQÆ~°∂Hõ`« <˘Ok Ü≥∞=fiñ_»∞ „|Ǩ‡O_» "≥∞é∞ñQÆ∞K«∞O_»∞?
<å`«‡HÍ^è•~°O|∞ #dÅO|∞ <≥=fiñ_Ò? <≥=fix x[^èŒ#O aO`« =@∞ì
ÉÁ_»QÍ# ~å‰õΩO_»ñ ÉÁ_»QÆ#∞? <≥=fiñ_Õ <≥=fix ^Œ$+≤ìH˜ <≥^Œ∞~°∞ ÖË^Œ∞?
P. [##=$kú qÅÜ«∞ ã¨OQÆuñ *ˇO^ŒHõ, Ü≥∞=fiñ _≥_»Ñ¨‰õΩO_»∞ <≥Å¡ Ü≥∞_»Å?
^Œ# =∞ǨÏ`«Îfiã¨O[˝ñ ^Œ`«Îfi "≥∞=fiñ_»∞ ^•#, qâ◊fi~°∂ѨÙñ _»#ñQÆ qã¨ÎiÅ∞¡? 10
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 157
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x~°Ç¨ÏOHõ$`«∞O_»∞#∞ |∞^èŒ∞O_»∞#∞ x~åtÜ«Úñ |iѨÓ~°∞‚O_»∞#∞ ###º „¿Ñi
`«∞O_»∞#∞ #$tHΔÍѨ~°∞O_»∞#∞ x[=∂~°æ ã¨Oã≤÷`«∞O_»∞#∞ xdÅ^èŒ~°‡ ÉèÏ=#∞O_»∞#∞<≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞
#‰õΩ #=∞㨯iOK≥^Œ #x Ü«ÚѨx+¨^Œ~°÷O|∞Å∞ ѨÅ∞‰õΩK«∞#fl =∞#∞=ÙO QÆ#∞OQ˘x. 11
* ÃÑ· q^èŒOQÍ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∂Î ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x W\Ï¡ ^蕺xOz<å_»∞.
''Z=_≥·`Õ ã¨$+≤ì=Å¡ K≥·`«#ºO á⁄O^Œ‰õΩO_® `«# K≥·`«#ºO =Å¡ ã¨$+≤ì KÕ™êÎ_À, Ö’HÍÅ∞ x„kã¨∞ÎO_»QÍ `å#∞
"Õ∞ÖÁ¯x „|Ǩ‡O_®xfl `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_À, `«#‰õΩ `å<Õ P^è•~°"≥∞ÿ ã¨=∞ã¨Î=¸ `å<≥· LO\Ï_À, ~°∂ѨO
HõxÑ≤OK«‰Ωõ O_® `«# „ѨÉÏè "åxfl ~°∂á⁄Ok™êÎ_À, `«# HõO\˜H˜ Z=_»∂ Z^Œ∞~°∞ ÖˉΩõ O_® LO\Ï_À, Pk=∞^蕺O`åÅ∞
ÖˉΩõ O_® JxflKÀ@¡ KÕi LO\Ï_À, `«# =∞Ç≤Ï=∞ K«∂ѨÙ`«∂ âßâ◊fi`«∞_≥· qâ◊fi~°∂ѨÙ_»∞QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å_À, q^•fiOã¨∞_≥·
q#Ü«∞OQÍ q~ålÅ∞¡`å_À, Pâ◊Å∞ ÖˉΩõ O_® ѨiѨÓ~°∞_‚ ·≥ LO\Ï_À, W`«~∞° Å „¿Ñ~°} ÖˉΩõ O_® W`«~∞° ʼnõΩ
É’kèã∞¨ OÎ \Ï_À, `«# ^•i =^ŒÅ‰õΩO_® Jxfl ^è~Œ å‡Å‰õÄ HÍ~°}"≥∞ÿ LO\Ï_À J@∞=O\˜ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞xH˜ #=∞™ê¯~°O
KÕ™êÎ#∞——– D q^èOŒ QÍ LѨx+¨`∞« ÅΠѨ~=° ∂~å÷xfl „ѨH\õ 㘠∂¨ Î ^蕺#OÖ’ L<åfl_»∞.
Hõ. ~°Hõ¯ã¨∞Å∞ k#ñQÆñ QÆ_»ñy#, "≥Hõ¯ã¨=ÚQÆ Ü«∞[˝<å=∞ q+¨μ‚ñ_»∞ "åiO
[Hõ¯_çK≥ñ [„Hõ^è•~°Å, q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ "ÕÅ∞ÊÖˇÅ¡ "Õ∞Åx á⁄QÆ_»<£. 12
* W\Ï¡ L#fl ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù#∞ ÉèHí OΔ˜ K«_®xH˜ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ „ѨÜ∞« uflOz<å~°∞. "åix Ü«∞A˝_∞» QÍ
LO_ç# q+¨μ‚=Ù `«# K«„HÍÜ«Ú^èŒO`À ã¨OǨÏiOz<å_»∞. Jk K«∂z ^Õ=`«ÅO`å PÜ«∞##∞ ã¨∞ÎuOKå~°∞.
=. Wk „Ѩ^äŒ=∞ =∞#fiO`«~°O† aOHõ kfifÜ«∞ =∞#fiO`«~°O|∞ q#∞=Ú. 13
* Wk "≥Ú^Œ\˜ =∞#fiO`«~°O ã¨OQÆu. WHõ Ô~O_»= =∞#fiO`«~°O Hõ^äŒ q#∞.
ã‘. ™êfi~Àz+¨μO _»# ã¨áêÎiÛa_»¤ñ_»∞ =∞#∞=Ù "åxH˜ <å ^Œ∞º=∞`«∞û¿+}
~Àz+¨‡^•^Œ∞ ÖÏ~°∂_è» Ñ¨Ù„`«∞ÎÅ∞ ^è•„u <Õei† ~ÀK«#∞ñ _çO„^Œ∞ñ _»Ü≥∞º†
#kè‰õΩÅ∞ `«∞+≤`å^Œ∞ Å=∞~°∞ Å∂~°˚ã¨ÎO| =ÚY∞º ÖÏ_è»∞ºÅ∞ ã¨Ñ¨Î=Ú#∞Å∞ <åñ_»∞
"Õ^Œt~°∞O _»#∞ q„ѨÙx ^Œ~Ú`«‰õΩñ ^Œ∞+≤`«‰õΩñ |∞„`«∞Îñ_≥· `ÀÜ«∞*ωõΔΩñ
P. _»=`«iOK≥#∞ qÉèí∞ñ _»# #j`«º+¨ì ã¨, Ǩτ㨠=Ú#∞Å∞ #kè‰õΩ Å~Ú#"å~°∞†
Ѷ¨∞#∞ Å#∞„QÆÇ≤ÏOѨñ Q“=∂~°Hõ „|Ǩχ, Kåi Ü«∞QÆ∞K«∞ #`«ñ_»∞ ã¨eÃÑ „=`«=Ú. 14
* Jyfl ‰õΩ=∂~°∞_≥·# ™êfi~Àz+¨μ_»∞ =∞#∞"≥·<å_»∞. J`«x H˘_»∞‰õΩÅÖ’ „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# ^Œ∞º=∞O`«∞_»∂,
ã¨∞¿+}∞_»∂, ~Àz+¨‡O`«∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ Éèí∂q∞x áêeOz<å~°∞. JѨC_»∞ ~ÀK«#∞_»∞ WO„^Œ∞_≥·<å_»∞.
`«∞+≤`∞« Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ^Õ=`«Ö<·ˇ å~°∞. T~°ã˚ OΨ |∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨μÖˇ<· å~°∞. q+¨μ=‚ Ù ''qÉè∞í —
_»<Õ ¿Ñ~°∞`À "Õ^Œt~°∞_»<Õ „ÉÏǨχ}∞x ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# `«∞+≤`«‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞_≥· [x‡Oz<å_»∞. J`«_»∞ ‰õΩ=∂~°
„|ǨχKåiÜ≥ÿ∞ Z#ɡ· Zxq∞k "ÕÅ=∞Ok =∞Ǩ=Ú#∞Å J#∞„QÆǨÏO`À „=`«nHΔÍѨ~°∞ _≥·<å_»∞.
158 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. `«^Œ#O`«~°O|. 15
ã‘. =∞#∞=Ù =¸ñ_»="åñ_»∞ =∞#∞*ËO„^Œ! Ü«Ú`«Î=ÚO _»#ñ „aÜ«∞„=`«∞#‰õΩ <å`«‡AO_»∞
áêeOK≥ xÅ Ü≥∞Å¡ñ |=#ã¨$O[Ü«∞ Ü«∞[˝ Ǩϟ„`å^Œ∞ ÖÏ`«x Ѩل`«∞Î ÅkèHõ
QÆ∞}∞Å∞ =ã≤+¨μªx H˘_»∞‰õΩÅ∞ „Ѩ=∞^ä•^Œ∞ Öˇ·i ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞ #=∞~°qÉèí∞ñ_»∞
ã¨`«ºl`«Î#∞"åñ_»∞ ã¨`«ºÉèí„^•^Œ∞ºÅ∞ ã¨∞~°Å∞ ^èŒ~°∞‡xH˜ xã¨∂#$`«‰õΩ#∞
`Õ. |∞\˜ì ã¨`«ºxÜ«∞uñ |∞~°∞ëÈ`«Î=Úñ_»∞ ã¨`«º, ¿ã#∞ñ _»#ñQÆ ^Œ∞+¨ìjÅÜ«Ú`«∞Å
^Œ#∞[ Ü«∞HõΔѨ`«∞Å ^ŒO_çOK≥ ã¨`«º l, x‡„`«∞ñ _»#ñQÆ [QÆ=Ú "Õ∞ Å#OQÆ. 16
* F ~å*Ï! J@∞Ñ≤=∞‡@ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞x H˘_»∞ÔH·# ''L`«Î=Ú_»∞—— =¸_»= =∞#∞"≥· Ö’Hõ=∞O`å
áêeOz<å_»∞. J`«xH˜ Ѩ=#∞_»∂, ã¨$O[Ü«Ú_»∂, Ü«∞[˝Ç¨ÏŸ„`«∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}=O`«∞ÅQÆ∞
H˘_»∞‰õΩÅ∞<åfl~°∞. =ã≤+¨μªx H˘_»∞‰õΩÖˇ·# „Ѩ^èŒ=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÖˇ·<å~°∞. ã¨`«ºl`«Î<Õ"å_»∞
^Õ"ÕO„^Œ∞_≥·<å_»∞. ã¨`«∞ºÅ∂ Éèí„^Œ∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ ^Õ=`«Öˇ·<å~°∞. q+¨μ‚=Ù ''ã¨`«º¿ã#∞—— _»<Õ ¿Ñ~°∞`À
^èŒ~°∞‡xH˜ ã¨∂#$`«‰õÄ Ñ¨Ù\˜ì<å_»∞. J`«_»∞ ã¨`«ºl`«∞ΉõΩ K≥eHÍ_≥· Ö’HõO "≥∞K«∞ÛH˘<Õ q^èŒOQÍ ã¨`«ºx+¨ª`À
^Œ∞~å‡~°∞æÖˇ·# Ü«∞HõΔ~åHõΔã¨∞Å#∞ ^ŒO_çOz<å_»∞.
–: QÆ*ËO„^Œ "≥∂HõΔ} Hõ^ä• „áê~°OÉèí=Ú :–
=. K«`«∞~°÷=∞#∞=Ù HÍÅ „Ѩã¨OQÆO|∞ q=iOK≥^Œ. 17
ã‘. =∂#"ånèâ◊fi~°! =∞#∞=Ù <åÅ="åñ_»∞ `å=∞ã¨∞O _»#ñQÆ #∞`«Î=Úx „ÉèÏ`«
Ѩ$näfiѨ`«∞Å∞ ˆH`«∞ =$+¨ #~° MϺ`å^Œ∞ Å`«x Ѩل`«∞ÎÅ∞ Ѩ^Œ∞æ ~°kèHõ|ÅÅ∞
ã¨`«ºHõǨÏi g~° ã¨OA˝Å∞ "ÕÅ∞ÊÅ∞ „utY<å=∞=Ú"åñ_»∞ ^Õ=qÉèí∞ñ_»∞
=Ú#∞Å∞ *’ºu~Àfiº=∞ =ÚY∞ºÅ∞† ǨÏi ѨÙ>ˇì ǨÏi"Õ∞^èŒ∞#‰õΩñ „cu ǨÏi}˜Ü«∞O^Œ∞†
P. „QÍǨÏ|^Œ∞úñ _»~Ú# QÆ[~åA q_çÑ≤Oz, „áê}ÉèíÜ«∞=Ú =Å#ñ ÉÏÑ≤ HÍK≥
ǨÏi ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞ñ _»dÅÖ’ˆHâ◊fi~°∞ñ, _»x# â◊√‰õΩxñ Ez Ü«∞=xqÉèí∞ñ_»∞. 18
* F ~å*Ï! WHõ <åÅæ==∞#∞=Ù HÍÅO ã¨OQÆu q=i™êÎ#∞. L`«Î=Úx `«=Ú‡_≥·# ''`å=∞ã¨∞—— _»<Õ
"å_»∞ <åÅæ= =∞#∞"≥·<å_»∞. J`«x H˘_»∞‰õΩÖˇ·# ˆH`«∞=Ó, =$+¨μ_»∂, #~°∞_»∂, MϺf "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩk=∞Ok
|Å=O`«∞Å∞ ~åAÖˇ·<å~°∞. ã¨`«º‰õΩÅ∂ ǨÏ~°∞Å∂ g~°∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ^Õ=`«Öˇ·<å~°∞. „utY∞_»<Õ"å_»∞
^Õ"OÕ „^Œ∞_≥<· å_»∞. *’ºu~Àfiº=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨μÖˇ<· å~°∞. q+¨μ=‚ ٠ǨÏi"Õ∞^è∞Œ xH˜ ǨÏi}˜H© ''ǨÏi——
J#∞ <å=∞=Ú`À [x‡Oz<å_»∞. ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_≥· Jxfl Ö’HÍʼnõÄ „ѨÉèí∞"≥·# ǨÏi "≥Úã¨eH˜ zH˜¯#
QÆ*OË „^Œ∞}˜‚ q_çÑO≤ z „áê}ÏáêÜ«∞O #∞O_ç HÍáê_ç<å_»∞. D q^èOŒ QÍ K≥Ñʨ QÍ Ñ¨sH˜` Δ ∞« Î â◊√‰õΩx D „H˜Ok
q^èOŒ QÍ J_çy<å_»∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 159
Hõ. h~å@ =<å@=ÚʼnõΩñ, É’~å@O ɡ@∞¡ QÆeÔQñ? |∞~°∞ëÈ`«Î=ÚKÕ
<å~å@ "≥∞@∞¡ =∂<≥#∞, ÃѶ∂~å@qÖ’x Éèí„^Œ ‰õΩO[~°=Ú#‰õΩ<£. 19
Hõ. =Úx<å^äŒ! ~¸ Hõ^ä•ã≤÷u, qxÑ≤OѨÙ=Ú q#ñQÆ <å‰õΩ "Õ_»∞Hõ ѨÙ>ˇì<£†
qxÜ≥∞^Œñ Qƈ~‚O„kÜ«∞=ÚÅ, ÃÑ#∞ñ|O_»∞=Ù ¿ãÜ«∞ =∞#=Úñ „cuO ÉÁO^Œ<£. 20
Hõ. U Hõ^äŒÅ Ü«∞O^Œ∞ñ |∞}º, â’¡‰õΩñ_»∞ ǨÏi ÃãѨÊñ|_»∞#∞ ã¨∂i[#=ÚKÕ
<å Hõ^äŒÅ∞ ѨÙ}ºHõ^äŒÅx, Ü«∂Hõi‚OѨÙ^Œ∞~°∞ ÃÑ^ŒÌ Åu ǨÏ~°¬=Ú#<£. 21
=. Wqfi^èOŒ |∞#ñ „ÉÏÜ≥∂Ѩq+¨μOì _≥#· ѨsH˜#Δ fl ~ˆ O„^Œ∞O_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ #_çQÔ #x K≥ÑÊ≤ ã¨ÉÏè ã¨^∞Œ Å~Ú#
=Ú#∞Å #=Ö’H˜Oz ã¨∂`«∞O_»∞ Ѩ~=° ∞ǨÏ~°¬ ã¨"∞Õ `«∞O_≥· K≥ÃÑʆ #@∞¡ â◊√‰õΩO_»∞ ~åA# H˜@x¡ Ü≥∞.22
* ''F =ÚhO„^•! h\˜Ö’ uiˆQ "≥Úã¨eH˜ ^Œ@ì"≥∞ÿ# J_»qÖ’ uiˆQ U#∞QÆ∞‰õÄ áÈ~å@O Z\Ï¡
[iyOk? q+¨μ=‚ Ù QÆ*OË „^Œ∞x ã¨OHõ\Ïxfl U q^èOŒ QÍ fiÛ<å_»∞? D Hõ^#Œä ∞ q<åÅx <å‰õΩ ‰õΩ`«∂ǨÏÅOQÍ
LOk. nxx qxÑ≤OK«∞. K≥=ÙʼnõΩ Ñ¨O_»∞=ÙQÍ, =∞#ã¨∞û‰õΩ „Ñ‘uQÍ qO\Ï#∞. ѨO_ç`«∞Å∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥·#
q+¨μ‚=Ù#∞ QÆ∞iOz K≥¿ÑÊHõ^äŒÅ#∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ ã¨O`À+¨OQÍ qO\Ï~°∞ Hõ^•!——– Jx ѨsH˜Δ`«∞ΠѨeH˜<å_»∞.
JO^Œ∞‰õΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À â◊√‰õΩ_»∞ K≥Ñ≤Ê# Hõ^äŒ#∞ â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩ ã¨∂`«∞_»∞ ã¨O`À+¨OQÍ K≥Ѩʙêy<å_»∞.
ã‘. ~å*ËO„^Œ! q#∞ ã¨∞^è•~åtÖ’ <˘Hõ Ѩ~°fi`«=Ú „u‰õÄ@O |#ñ ^Œ#~°∞K«∞O_»∞
Ü≥∂*<åÜ«Ú`«=∞QÆ∞ #∞#fl`«`«fiO|∞#∞ #OuÜ«∞ "≥_»Å∞Ѩ٠#uâ◊~ÚÅ∞¡ñ†
QÍOK«<åÜ«∞™êû~°HõÅ^èÒ`«=∞Ü«∞=ÚÖˇ· =¸ñ_»∞ â◊$OQÆO|∞Å∞ "≥Ú#ã≤Ü«ÚO_»∞ñ†
^Œ@ â◊$OQÆ|Ǩï~°`«fl ^è•`«∞z„u`«=ÚÖˇ· kâ◊Å∞ Éèí∂#Éèí=ÚÅ∞ñ ^Õ[iÅ∞¡†
`Õ. Éèí∂iÉèí∂[Å`å ‰õΩO[ ѨÙO[=ÚÅ∞#∞, „"≥∂ã≤ Ѩé`≥OK«∞ ÃãÅÜÕ∞\˜ "≥Ú`«Î=ÚÅ∞#∞
=∞~°ñy uiÔQ_»∞ k=º q=∂#=ÚÅ∞#∞, [é∞Åñ „w_çOK«∞ H˜#fl~°K«Ü«∞=Úñ QÆey. 23
* F ~å*ËO„^•! áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ „u‰õÄ@=∞<Õ JO^Œ"≥∞ÿ# Ѩ~°fi`«=ÚOk. Jk Ѩk"ÕÅ P=∞_»Å
á⁄_»=Ó, JO`Õ "≥_»Å∂Ê, Z`«∞Î Hõey LOk. ^•xH˜ |OQÍ~°∂ "≥O_ç W#∞=¸ xO_ç# =¸_»∞
tY~åÅ∞<åfl~Ú. P H˘O_» „ѨH¯õ Ö’#∂ tY~åÅÖ’#∂ LO_Õ ~°`åflÅ=Å¡#∂ ^è•`«∞=ÙÅ =Å¡#∂ k‰õΩ¯Å∂,
Éèí∂q∞, PHÍâ◊=¸ z„`«"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞Å`À „ѨHÍt™êÎ~Ú. P H˘O_»Ö’ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ K≥@∂¡ fQÆÅ∂ á⁄^ŒÅ∂,
„"≥∂QÆ∞`«∂ áêˆ~ ÃãÅÜÕ∞~°∂¡, JÅ"å@∞ „ѨHÍ~°O uiˆQ ^Õ=`«Å q=∂<åÅ∂ LO\Ï~Ú. ^•x K«iÜ«∞ÅÖ’
H˜#fl~°∞Å∞ qǨ~°O KÕã¨∂ÎO\Ï~°∞.
=. Jk =∞é˜Ü«Ú#∞ =∂`«∞Å∞OQÆ Å=OQÆ Å∞OQÆ K«∂`« ˆH`«H© ÉèíÖÏ¡`« HÍ„=∂`«Hõ ã¨~°à◊ Ѩ#㨠|^Œs
=‰õΩà◊ =OAÅ =@ ‰õΩ@[ ‰õΩO^Œ ‰õΩ~°=Hõ ‰õΩ~°O@Hõ HÀq^•~° Y~°∂˚~° <åiˆHà◊ ã≤O^Œ∞"å~° K«O^Œ#
Ñ≤K«∞=∞O^Œ =∞O^•~° [O|∂ [Oc~° =∂^èŒg =∞^èŒ∂Hõ `åÅ `«HÀ¯Å `«=∂Å Ç≤ÏO`åÅ ~°™êÅ™êÅ
„Ñ≤Ü«∂à◊√ aÖÏfi=∞ÅHõ „Hõ=ÚHõ Hõ^ŒO| Hõ~°g~° Hõ^Œm HõÑ≤`«÷ HÍOK«# HõO^Œ~åà◊ ts+¨ tOâ◊√ áêâ’Hõ
160 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ѨÖÏâ◊ <åQÆ Ñ¨Ù<åflQÆ K«OѨHõ â◊`«Ñ¨„`« =∞~°∞=Hõ =∞e¡HÍ=∞`«e¡HÍ „Ѩ=ÚY x~°O`«~° =ã¨O`«ã¨=∞Ü«∞
™œÉèÏQƺ ã¨OѨ^ŒO‰õΩi`« Ѩšq`« HÀ~°H˜`« ‰õΩã¨∞q∞`« Ѷ¨e`« Åe`« q@Ѩ q@Ñ≤ g~°∞xfl=ǨÅO
Hõ$`«O|∞#∞, =∞}˜"åÅ∞HÍ<ÕHõ q=∞ŠѨÙe#`«~°Oy}© ã¨OQÆ`« qz„`« q„^Œ∞=∞Å`å =∞Ǩϟ^•º#
â◊√Hõ Ñ≤Hõ xHõ~° xt`« ã¨=∞Oz`« K«OK«∂ѨÙ@ x~°Ìo`« âßdâßMÏO`«~° ѨiѨHõfi Ѷ¨Å~°O„^茄Ѩ=i¬`«
~°ã¨„Ѩ"åÇ¨Ï |Ǩïà◊O|∞#∞, QÆ#Hõ=∞Ü«∞ ã¨eÅ HÍ™ê~° HÍOK«# ‰õΩ=Ú^Œ HõǨ¡~° Hõ=∞ŠѨi=∞à◊
q∞o`« Hõ|àÏǨ~° ã¨O`«`åOwHÍ~° ÉèÏ~° Ѩi„âßO`« HÍO`å ã¨=∂eOy`« ‰õΩ=∂~° =∞`«Î =∞^èŒ∞Hõ~°
q@ã¨=Ú^ŒÜ«∞ ã¨g∞Ѩã¨OKå~° ã¨=Ú^ŒOz`« â◊‰õΩO`« HõÅǨÏO㨠HÍ~°O_»= [ʼnõΩ‰õΩ¯@ K«„Hõ"åHõ
|Hõ |ÖÏHõ HÀÜ«∞+≤ìHõ =ÚY~° [ÅqǨÏOQÆ qã¨~° qq^èŒ HÀÖÏǨÏÅ |kèsÉèí∂`« Éèí∂# Éè’-O`«~åà◊O
|∞#∞, ^Œ∞Ç≤Ï#Hõ~°HÍO`« =∞~°Hõ`« Hõ=∞Å~åQÆ =„["≥·^Œ∂~°º hÅ QÀ"Õ∞kèHõ ѨÙ+¨º~åQÆ =∞<ÀǨÏ~° Hõ#Hõ
HõÅ^èÒ`« =∞Ü«∂<ÕHõ tY~°`«@ ^ŒsqǨÏ~°=∂} q^•º^èŒ~° q|∞^èŒ ã≤^Œú Kå~°} QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi H˜#fl~°
H˜OѨÙ~°∞+¨ q∞^äŒ∞# ã¨O`«`« ã¨~°ã¨ã¨ÖϡѨ ã¨Ow`« „Ѩã¨OQÆ =∞OQÆàÏÜ«∞`«#O|∞#∞ QÆO^èŒQÆ[ QÆ=Ü«∞
QÆO_»ÉèË~°∞O_» Y_»æ HõOsî~°= â◊~°Éèí âß~°∂ÌÅ â◊â◊ K«=∞~° â◊ź ÉèíÅ¡ ™ê~°OQÆ ™êÖÏ=$Hõ =~åÇ¨Ï =∞Ç≤Ï+¨
=∞~°¯@ =∞Ǩϟ~°QÆ =∂~å˚ÖÏk xdÅ =∞$QÆ<å^äŒ ã¨=¸Ç¨Ï ã¨=∞~° ã¨<åflÇ¨Ï ã¨O~°OÉèí ã¨OK«H˜`«
â◊~°}ÏQÆ`« â◊=∞# H˜OHõ~°O|∞<≥· Ü≥ÚѨC #ѨÊ~°fi`« ã¨g∞ѨO|∞#O^Œ∞. 24
* P „u‰õÄ@ Ѩ~°fi`«O =∂nѶ¨ÅO, Å=OQÆO, ѨÙÅ¡=∂nѶ¨ÅO, =∂q∞_ç, "≥ÚQÆe, r_ç, JOÉÏà◊O,
`≥Å¡ `≥QÆ_», Ѩ#ã¨, ˆ~QÆ∞, á⁄QÆ_», „Ѩ|ƒ, =∞é˜], H˘O_»=∞Öˇ¡, "≥ÚÅ¡, Zé]QÀ~°O@, `«∞=∞‡, HÀq^•~°O,
Y~°∂˚~°O, <åiˆHà◊O, "åqe, K«O^Œ#O, "Õ=Ú, =∞O^•~°O, <Õˆ~_»∞, x=∞‡, ѨÓÅQÆ∞i"≥O^Œ, WѨÊ, `å_ç,
`«HÀ¯ÅO, `«=∂ÅO, y~°Hõ`å_ç, ~°™êÅO, =∞kÌ, "≥∂~°\˜, =∂ˆ~_»∞, Lã≤iHõ, áÈHõ, Hõ_çq∞, QÆ<Õfl~°∞, J~°\˜,
"≥ÅQÆ, L"≥∞‡`«Î, HõÅAqfi, kiÃã#, W~°∞QÆ∞_»∞, Jâ’HõO, "≥∂^Œ∞QÆ∞, á⁄#fl, ã¨∞~°á⁄#fl, ã¨OÃÑOQÆ, `å=∞~°,
=∞~°∞=HõO, =∞Oz=∞Öˇ¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ZšѨC_»∂ xO_ç L#flk. P K≥@∞¡ H˘=∞‡Å∂ Ô~=∞‡Å∂
ÃÑ#"Õã¨∞H˘x LO_Õq. P K≥@∂¡ fQÆÅ∂ xO_»∞QÍ á⁄@=∞iã¨∂Î zQÆ∞iã¨∂Î "≥ÚQÆæÅ∞ `˘_»∞QÆ∞`«∂ ѨÓÅ∞
ѨÓã¨∂Î Z_»`~≥ Ñ° ≤ ÖˉΩõ O_® =ã¨O`«HÍÅѨ٠K«H¯õ ^Œ<åʼnõΩ <≥Å"≥· LO\Ï~Ú. P `À@ÅÖ’ =Ú`åºÅ zѨÊÅ`À
‰õÄ_ç# Wã¨∞Hõ u<≥flÅ∞ ‰õΩÑ¨Ê `≥ѨÊÅ∞QÍ L<åfl~Ú.
P K≥@¡H˘=∞‡ÅÖ’ zÅ∞HõÅ∂ HÀ~ÚÅÅ∂ QÆ∞q∞QÆ∂_ç L<åfl~Ú. Jq ѨO_ç# ѨO_»¡#∞ `«=∞ "å_ç
=Ú‰õΩ¯Å`À á⁄_»∞ã¨∂ÎO\Ï~Ú. P ѨO_»¡~°O„^è•Å #∞O_ç ‰õΩi¿ã ~°ã¨O HÍÅ∞=Å∞QÍ áê~°∞`«∞O@∞Ok.
P H˘O_»Ö’ |OQÍ~°ÑÙ¨ ~°OQÆ∞h\˜ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ |OQÍ~°∞HÍOu`À ‰õÄ_ç# `≥ÅH¡ Åõ ∞=Å∂
Zé]HõÅ∞=Å∂ Ѩ^•‡Å∂ L<åfl~Ú. ã¨∞"åã¨# xO_ç# P ѨÓÅÖ’x =∞Hõ~°O^•xfl ZšѨC_»∂ „`åQÆ∞`«∂
=∞kOz# QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ `«=∞ „Ñ≤ÜÚ« ~åO„_»`À KÕi „H©_Oç K«∞`«∞O\Ï~Ú. "å\˜ „ѨH¯õ <Õ â◊‰Ωõ O`«Ñ‰¨ ΩΔõ Å∂
HõÅǨÏOã¨Å∂ HÍ~°O_»= Ѩ‰ΩΔõ Å∂ h\˜HÀà◊¥§ K«„Hõ"åHÍÅ∂ H˘OQÆÅ∂ H˘ÔH¯~°Å∂ p‰õΩH˘ÔH¯~°Å∂ JO^ŒOQÍ
u~°∞QÍ_»∞`«∂ LO\Ï~Ú. P Ѩ‰ΩΔõ Å∞ KÕ¿ã QÆQÀæÅ∞ Éè∂í q∞H˜ PHÍâßxH˜ =∞^躌 LO_Õ „Ѩ^âÕ O◊ K≥=Ù_»∞Ѩ_@Õ @∞¡
LO@∞Ok. P H˘O_»Ö’ K«O„^ŒHÍO`«=∞}∞Å∂ =∞~°H` õ åÅ∂ =„*ÏÅ∂ "≥_· ∂» ~åºÅ∞ hÖÏÅ∞ QÀ"Õ∞kèHÍÅ∂
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 161
ѨÙ+¨º~åQÍÅ∞ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ L<åfl~Ú. |OQÍ~°∞ "≥O_ç xO_ç# P H˘O_» tY~åÅ „ѨH¯õ ÅÖ’ q^•º^è~Œ ∞° Å∂,
^Õ=`«Å∂, ã≤^Œ∞úÅ∂, Kå~°}∞Å∂ QÆ~°∞_»∞Å∂, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, H˜#fl~°∞Å∂, H˜OѨÙ~°∞+¨μÅ∂ `«=∞
„Ñ≤Ü«Ú~åO„_»`À Hõeã≤ [O@Å∞ [O@Å∞QÍ qǨÏiOK«∞ `«∞O\Ï~°∞. "å~°∞ ~°ã¨=O`«OQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂
áê@Å∞ áê_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. ZšѨC_»∂ P H˘O_» â◊√ÉèÏʼnõΩ PÅ"åÅOQÍ LOk. JO^Œ∞Ö’
=∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∂, QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∂, QÆO_»ÉèË~°∞O_»=ÚÅ∂, Y_»æ=∞$QÍÅ∞, ã≤OǨÅ∞, â◊~°ÉèÏÅ∂, ѨÙÅ∞Å∂,
‰õΩO^Õà◊¥¡, K«=∞s=∞$QÍÅ∂, =ÚO_»¡Ñ¨O^Œ∞Å∂, ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, lOHõÅ∂, `À_Õà◊¥§, J_»qѨO^Œ∞Å∂,
J_»q ^Œ∞#fláÈ`«∞Å∂, HÀ`«∞Å∂, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ áê=ÚÅ∂, Ñ≤Å∞¡Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# [O`«∞=Ù Å∞O_Õq. Jq
ZšѨC_»∂ áÈ~å\ÏÅ∞ ™êyã¨∞ÎO\Ï~Ú. "å\˜H˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ Ãã·`«O â◊~°}∞ "Õ_»∞`«∞O\Ï~°∞.
Hõ. aèb¡ aèÅ¡ Å∞ÖÏÜ«∞Hõ, ÉèíÅ∞¡Hõ Ѷ¨}˜ Y_»æ QÆ=Ü«∞ =e=ÚY K«=∞s
i≠b¡ ǨÏi â◊~°ÉèíHõ H˜\˜, =∞ÖÏ¡^Œ∞ƒù`« HÍHõ Ѷ¨¸Hõ =∞Ü«∞=∞QÆ∞ #_»q<£. 25
* „u‰õÄ@ Ѩ~fi° `«O ^ŒQ~æÆ ∞° #fl J_»qÖ’ K≥OK≥`Å« ∂, K≥OK«∞Å∂, u~°∞QÆ∞`«∞O_Õ"å~°∞. J_»q^Œ∞#flÅ∂,
ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, áê=ÚÅ∂, Y_»æ=∞$QÍÅ∂, QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∂, HÀ`«∞Å∂ xO_ç LO_Õq.
âß. J<åºÖ’Hõ# cèHõ~°O|∞Å∞ l`åâß<ÕHõáêhHõ=ÚÖò
=<ÕºÉèíO|∞Å∞ Q˘xfl =∞`«Î`«#∞Öˇ· „=*ϺqǨ~åQÆ`À
^Œ#º`«fiO|∞# Éèí∂i Éèí∂^èŒ~°^Œs ^•fi~°O|∞ÅO^Œ∞O_ç ™œ
[#º„H©_»Å h~°∞QÍe =_ç HÍ™ê~å=QÍǨ~°÷"≥∞ÿ. 26
* P J_»qÖ’ H˘xfl U#∞QÆ∞Å∞ W`«~° =∞$QÍʼnõΩ Hõ<fl≥ uÎ K«∂_»\ÏxH˜ ‰õÄ_® ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ LO\Ï~Ú.
=∞kOz# `«=∞ â◊s~åÅ`À kQÆ*æ ÏÅ#∞ Ãã·`O« q∞OzáÈ`å~Ú. Jq H˘O_» QÆ∞ǨÏÅÖ’#∞O_ç u~°∞QÍ_»_®xH˜
|Ü«∞Å∞ ^Õi<å~Ú. K≥~å¡\ÏÅ∞ P_»∞`«∂ ^ŒÑÊ≤ Hõ Q˘<åfl~Ú. hà◊§=∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ kQÍÅ#∞H˘<åfl~Ú. h\˜QÍe
=KÕÛ k‰õΩ¯‰õΩ #_»z<å~Ú.
P. JO^èŒHÍ~° "≥∞Å¡ #„kQÆ∞ǨO`«~°, g^äŒ∞ÅO^Œñ |QÆÅ∞ "≥éz _®ñy
Ü≥∞_»~°∞ "Õz ã¨O^茺 x#∞ñ_»∞ =$^Œú`« #∞#fl, "≥_»Öˇ ##ñQÆ QÆ∞ǨÏÅ∞ "≥_»Öˇñ QÆ~°∞Å∞. 27
* P U#∞QÆ∞Å∞ ѨQÆ\˜ "Õà◊ ÉèíÜ«∞O`À H˘O_»QÆ∞ǨÏÅÖ’ ^•QÆ∞H˘x ™êÜ«∞OHÍÅOÖ’ ã¨∂~°∞ºx â◊H˜Î
ã¨#flyÅ¡_»O HõxÃÑ\˜ì |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# pHõ@¡ QÆ∞OѨÙÖË"≥∂ J<Õ@@∞¡ L<åfl~Ú.
Hõ. `«ÅñQÆ=Ù H˘O_»ÅÔH·##∞, =∞ÅñQÆ=Ù ã≤OQÆ=ÚÅÔH·# =∂~˘¯#∞ Hõ_çq∞O
QÆÅñQÆ=Ù Ñ≤_»∞QÆ∞Å ÔH·##∞, xÅ |Åã¨OѨ#fl =$uÎ <Õ#∞ñQÆ∞ QÆ∞#flÖò. 28
* QÆ∞#fl U#∞QÆ∞Å∞ Z‰õΩ¯= |Åã¨OѨ^Œ`À ZkiOKÕ â◊H˜Î Hõey H˘O_»Å#∞ _ôH˘#\ÏxÔH·##∂
"≥#∞nÜ«∞=Ù. ã≤OǨÅ#∞ ZkiOz xÅ∞™êÎ~Ú. Ñ≤_∞» QÆ∞Å#∞ Ãã·`O« ÖˇH¯õ KÕÜ∞« ‰õΩO_® =ÚO^ŒO[ "Õ™êÎ~Ú.
162 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. ѨÙÅ∞Å "≥Ú`«ÎO|∞Å∞ á⁄^ŒiO_»¡Ö’ñ ^Œ∂é∞ ÃѶ∂~°ÉèíÅ∂¡Hõ=ÚÖò QÆ∞ǨÏÅ∞ ™⁄K«∞Ûù†
Éèí∂^•~°=ÚÅ∞ <ÕÅ ÉÁé˜Ü«∞ÅÖ’ _®ñQÆ∞† ǨÏi^ŒO`«=ÚÅ ˆHñQÆ∞ ǨÏi}K«Ü«∞=Ú†
=∞_»∞=ÙÅ *Á~°ñÉÏé∞ =∞Ç≤Ï+¨ã¨OѶ¨∞O|∞Å∞ QÆO_»â‹·ÅO|∞Åñ QÆѨÙÅ∞ „áêñ‰õΩ†
=b‡Hõ=ÚÅ∞ ™⁄K«∞Û =#Éèí∞[OQÆO|∞Å∞ hÅ HõO~î°O|∞Å∞ xOy ÔHQÆÜ«Ú†
`Õ. "≥éz K«=∞s=∞$QÆO|∞Å∞ qã¨~°∞ "åÅ, Kå=∞~°O|∞Å qǨÏ~°}„â◊=∞=Ú "åÜ«∞
ÉèíÜ«∞^ŒÑ¨i¿ÇÏÅ qǨÏiOK«∞ Éèí„^ŒHõ~°∞Å, QÍe"åé˜# =∂„`«# *Ïeñ ÉÁOk. 29
* P =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# „H©_»Å`À qǨÏiOѨ™êQÍ~Ú. "å\˜ QÍe ™ÈH˜# "≥O@<Õ
ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç ѨÙÅ∞Åhfl á⁄^ŒÅÖ’ ^Œ∂i<å~Ú. ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡ QÆ∞ǨÏÅÖ’ ^•y<å~Ú. J_»qѨO^Œ∞Å∞ QÀ`«∞ÅÖ’
KÕi<å~Ú. lOHõÅ∞ k‰õΩ¯Å H˘#ʼnõΩ Ñ¨~°∞ÔQuÎ<å~Ú. J_»q ^Œ∞#flÅ∞ =∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ *Á~°|_ç<å~Ú.
HÀ`«∞Å∞ H˘O_»Å |O_»ÅÃÑ·H˜ ZQÆ„ÉÏH˜<å~Ú. áê=ÚÅ∞ ѨÙ@ìÅÖ’ Xky<å~Ú. <≥=∞à◊√§ PHÍâßxH˜
Zyi<å~Ú. ã¨=~°Ñ¨Ù"≥∞HÍÅ∞ `«=∞`ÀHõ ‰õΩK«∞ÛÅ`À U#∞QÆ∞Å JÅã¨@ fˆ~@@∞¡ qã¨i<å~Ú.
Hõ. =∞^ŒQÆ[ ^•<å"≥∂^Œ=Ú, QÆ^ŒÅx `«=∞Hõ=ÚÅñ „^•q Hõ_»∞ѨÙÅ∞ xO_»<£
ÉÁ^ŒÅ∞K«∞ñ ^Œ∞"≥∞‡^ŒH˘^Œ=∞Å, Hõ^Œ∞ѨÙÅ∞ AO A=∞‡@OK«∞ QÍ#=Ú ¿ãÃã<£. 30
* Ѩ_»∞K«∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OѨÙÅ∞ P =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å ã¨∞QÆO^èŒO`À ‰õÄ_ç# =∞^Œ[Å^è•~°Å#∞
Hõ=∞‡QÍ Hõ_»∞ѨÙÅ xO_® „`åy ã¨O`À+¨O`À AOA=∞‡x áê@Å∞ áê_»∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. `Õñ\˜ Ü≥ÚHõ\˜ Ü≥Ú~°∞ „Ñ≤Ü«∞‰õΩ#∞, =∂\˜H˜ =∂\˜H˜x <åQÆ =∞^Œ[Å QÆO^èŒO
ÉË\˜ Hõx `«#∞flñ ÉÁO^≥_ç, É’\˜H˜ #OkK«∞Û xO_»∞ É’@∞ñ ^Œ#=Ú#<£. 31
* XHõ QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^Œ U#∞QÆ∞Å =∞^Œ[Å ã¨∞QÆO^è•xfl =∞~°Å =∞~°Å =∞iÜ≥ÚHõ P_»∞`«∞"≥∞‡^Œ‰õΩ
WK«∞Û@ ZO^Œ∞ÅHõx ‰õÄ_≥_ç `«# „Ñ≤Ü«Ú~åÖˇ·# P_»∞ `«∞"≥∞‡^Œ‰õΩ xO_»∞ =∞QÆ`«#O`À JOkOzOk.
Hõ. JOwHõ$`« ~°OQÆ <å‡, `«Ow =∞^ŒQÆO^èŒ =∞QÆ∞K«∞ñ ^Œ^ŒÌÜ«Ú "Õ_»¯<£
ã¨Ow`« qâı+¨O|∞Å, Éèí$OwQÆ} "≥ÚÃÑÊ „=∂#∞ÃÑ>ˇì_ç =∂_ç¯<£. 32
* `«∞"≥∞‡^Œ Hõ^Œ∞ѨÙÅ∞ WOÃÑ·# U#∞QÆ∞Å =∞^Œ[Å QÆO^è•Å#∞ ZO`À "Õ_»∞Hõ`À P™êfikã¨∂Î
Hõ^ŒÅ‰õΩO_® AOA=∞‡x ~˘^ŒÅ∞ KÕÜ«∞™êQÍ~Ú.
Hõ. =Å¡ÉèíÅ∞ áêé˜ =Ú#∞Ѩ_», =Å¡Éèí =∞x =Úã¨i ˆ~x "å~°}^•#O
ÉÁÅ¡Hõ =∞^èŒ∞Hõ~°=Å¡Éèí∞, Å∞Å¡O|∞Åñ ÉÁOkÔ~Å¡ Ü«ÚÖÏ¡ã¨O|∞Öò. 33
* U#∞QÆ∞Å =∞^Œ[ÖÏxH˜ P_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ P„`«OQÍ áÈ~Ú =Úã¨∞~°∞H˘<åfl~Ú. JO^Œ∞‰õΩ
Pâ◊Ѩ_»‰õΩO_® =∞QÆ`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ xO_»∞QÍ `«=∞ =∞#ã¨∞Ö’ ã¨O`À+¨Ñ¨_ç<å~Ú.
=. JѨC_»∞. 34
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 163
=∞. HõÅÉèíO|∞Öò Ãã~°ÖÏ_»∞ñ |ÅfiÅ=Ú ÖτѶ¨∂}˜Oz =∞\Ïì_»∞K«∞<£
Ѷ¨ÅÉèí∂[O|∞Å ~åÜ«ÚK«∞O l=Ù~°∞ *ÁOѨO|∞Öò =_ç<£ "Õ∞Ü«ÚK«∞O
|∞Å∞ÅO QÍéˇ#∞áÈ`«∞Å<£ =∞$QÆ=ÚÅO É’hHõ tH˜ΔOK«∞K«∞O
Q˘Å‰õΩñÖò ™⁄zÛ HõÅOK«∞K«∞<£ y~°∞ÅÃÑ· Q˘aƒà◊√¡ QÀ~å_»∞K«∞<£. 35
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÆ∞#fl U#∞QÆ∞Å∞ ѨzÛHõ |Ü«∞à◊§#∞ "åã¨#K«∂z „`˘‰õΩ¯`«∂ ѨO_»¡K≥@¡#∂
~åK«∞‰õΩO@∂, zQÆ∞à◊√§ "Õ∞ã¨∂Ά ѨÙÅ∞Å#∂, ^Œ∞#fláÈ`«∞Å#∂. lOHõÅ#∂ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x áȉõΩO_® xeÑ≤
^ŒO_çOK«∞`«∂† =∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ ky HõÅQÆ∞O_»∞ ÃÑ_»∞`«∂† H˘O_»Åg∞^Œ q<À^ŒOQÍ P_»∞‰õΩO@∂
qǨÏiOѨ™êQÍ~Ú.
Hõ. `˘O_»O|∞Å =∞^Œ[Å=$`«, QÆO_»O|∞Åñ QÆ∞OÉèí=ÚÅ#∞ Ѷ¨∞@ì# ¿ãÜ«∞O
Q˘O_»Å∞ ^ŒÅ„H˜O^≥· Ѩ_»∞, ɡO_»∞Ѩ_»∞<£ kâ◊Å∞ K«∂z ɡQÆ_»∞<£ [QÆ=ÚÖò. 36
* P =∞`«Î"Õ^ŒO_®Å∞ `«=∞ `˘O_®Å`À =∞^Œ[ÅO xO_ç# K≥H˜¯à◊§`À ‰õΩOÉèíã¨÷ÖÏÅ`À _ôH˘#QÍ
H˘O_»Å∞ `«Å„H˜O^Œ∞ ÅÜÕ∞ºq. k‰õΩ¯Å∞ „|^ŒÌÅÜÕ∞ºq, Ö’HÍÅ∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õq.
Hõ. ZHõ¯_»ñ Ez# ÖˇHõ¯‰õΩ, <≥‰õΩ¯=Ü≥ÿ∞ Ü«∞_»q #_»K«∞ xÉèíÜ«¸^èŒ=ÚÖ’
<˘Hõ¯Hõi<å^äŒ∞ _≥_»`≥y, zÔH¯<˘Hõ Hõˆ~}∞HÀ\˜ ¿ãqOѨOQÆ<£. 37
* ZHõ¯_» K«∂z<å ÖˇHõ¯‰õΩ q∞H˜¯eQÍ U#∞QÆ∞Å∞ J_»qÖ’ ã¨OK«iOѨ™êQÍ~Ú. P QÆ∞OѨÙÖ’ XHõ
QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ "≥#∞Hõ zH˜¯<å_»∞. H˘xfl P_» U#∞QÆ∞Å∞ J`«xx ¿ãqã¨∂Î J`«x"≥O@ L<åfl~Ú.
=. W@∞¡ "≥#∞Hõ =ÚO^Œ@ #∞ÉèíÜ«∞ áê~°≈fiO|∞Åñ ^Œ$ëêiÌ`«O|∞Öˇ· Ü«∞~°∞QÆ∞^≥OK«∞ <Õ#∞OQÆ∞ QÆ=ÚÅO
QÍ#Hõ `≥éOQÆ∞ ^ŒÑ≤Ê `˘ÅOQÆ∞_»∞Ѩ_ç ~¸â◊fi~åÜ«∞`«ÎOɡ·# z`«ÎO|∞ ã¨Oq`«ÎO|∞ Q͉õΩO_»∞@O*Ëã≤ `å#∞#∞
^Œ# Hõˆ~}∞ ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞#∞ <˘Hõ¯ `≥~°∞"≥· áÈ=ÙK«∞. 38
* P QÆ[~åA ^≥·==â◊O KÕ`« `≥eq HÀÖ’Ê~Ú `«#‰õΩ Jxfl "≥·Ñ¨ÙÖÏ ^ŒÑ≤ÊHõ`À JÅã≤ #_»∞ã¨∞Î#fl
U#∞QÆ∞Å QÆ∞OѨ٠#∞O_ç q_çáÈ~Ú ^•i^ŒÑ≤Ê<å_»∞. `«# U#∞QÆ∞Å`À HõÅã≤ "Õˆ~^•iQÆ∞O_® #_»z<å_»∞.
ã‘. ѨÅfiÅO|∞Å ÖËñ`«Ñ¨zÛHõ =∞zÛHõñ *ˇÅ∞Å HõOkK«∞Û #zÛHõ=Ú ÖËHõ†
W=Ù~°∞*ÁOѨ=ÚÅñ „Q˘"≥fiÅÜ«Ú Ñ¨ÓñQ˘=∞‡Åñ „ÉÏ}=Å¡ÉèíʼnõΩñ ÉÏÅ∞"≥@∞ì,
Ѷ¨∞#^•#j`«Å Hõ~°‚`åà◊O|∞Å ^Œ~Ú`«Å K≥=∞\Ï~°∞Ûñ ^Œ#∞=Ù Å~°ã≤†
=∞$^Œ∞=ÙQÍñ Q˘=ڇŠ"≥∞Å¡# QÆà◊=ÚÅ∞ x=Ù~°∞K«∞ñ „ÉË=∞`À <≥éѨ٠=ÅѨن
`Õ. Ñ≤é∞ñ^Œ∞ zHõ¯@¡ _»QÆæé˜ „¿Ñ=∞`À_», _®ã≤ =¸~˘¯x kqH˜ñ ^˘O_»O|∞ ™êñK«∞
"≥^Œ q"ÕH˜OK«∞ñ „w_çOK«∞ q„â◊q∞OK«∞, =∞`«Î=∂`«OQÆ =∞Å¡O|∞ =∞Ç≤Ï=∞`À_»† 39
164 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÆ[~åA |e¡^∞Œ _≥· `«# „Ñ≤ÜÚ« ~åO„_»‰Ωõ h\˜ QÆ∞O@Å∞ „ѨH¯õ # LO_Õ ÖË`Ñ« z¨ ÛHõ#∞
=∞zÛHõ`À JOkOK«∞`«∂, zQÆ∞à◊§ QÆ∞`«∞ÅÎ #∂ ѨÓÅH˘=∞‡Å#∂ HÀã≤ ѨOzÃÑ_»∞`«∂, =∞^Œ[ÅO`À `«_ãç #≤
qã¨#Hõé]Å=O\˜ `«# K≥=ÙÅ`À "å\˜ K≥=∞@Å∞ áÈQ˘_»∞`«∂, `«# ^ŒO`åÅ`À „Ñ≤Ü«Ú~åO„_» "≥∞_»Å„H˜O^Œ
"≥∞Å¡QÍ QÀ‰õΩ`«∂ ÉèÏ~°ºÅ "≥#∞Hõ "≥·Ñ¨Ù KÕi =¸K«∂z `˘O_®xfl ÃÑ·ÔHuÎ PHÍâ◊OÖ’H˜ K«∂ѨÙ`«∂,
|∞∞`«∞ã¨=∞Ü«∂xfl QÆ∞iÎOK«∞`«∂ „H©_çã¨∂Î qǨÏiã¨∂Î L<åfl_»∞.
ã‘. `«# ‰õΩOÉèí=ÚŠѨÓ~°‚`«‰õΩ _çyæ Ü«Ú=`«∞Å∞ ‰õΩK«=ÚÅ∞ ѨÜ≥∞º^ŒH˘OQÆ∞ bñQÆñ
^Œ# Ü«∂#QÆOcè~°`«‰õΩñ *ÏÅ Hõ|ÅÅ Ü«∂#O|∞ ÅO^≥Å #O_»Q˘#ñQÆñ
^Œ# Hõ~°Nñ QÆx `«Åñy ÉÏÅÅ∞ zé∞ ^˘_»Å∞ "Õ∞YÅnÑ≤Îñ ^À_»∞ Ñ≤Å∞=ñ
^Œ# ^ŒO`«~°∞zHÀ_ç `«~°∞}∞Å #QÆ=ÙÅ∞ =ÚYK«O„^Œ nѨÙÎÅ =Úã¨∞ñQÆ∞ kQÆ∞=ñ
`Õ. ^Œ#^Œ∞ ÖÏ=}º ~°∂ѨO|∞ñ ^ŒÅñz K«∂_», #O[<å„Éèí=Ú HõÑ≤ÖÏkǨÏikÉèËO„^Œ
^Œ~Ú`« ÅO^Œé∞ñ ^Œ#"≥O@ñ ^Œye #_»∞=ñ, QÆ∞OaèqÉèí∞ñ _˘ÃÑÊ <˘Ñ¨CÅ ‰õΩѨÊ"ÀÖˇ. 40
* QÆ[~åA ‰õΩOÉèíã¨÷ÖÏÅ xO_»∞`«<åxH˜ 㨨i~åHõ áÈ=@O =Å¡ Ö’HõOÖ’x [=~åO„_» ã¨Î<åÅ∞
ÃÑ·@H˘OQÆ∞Å=∂@∞ HÀ~å~Ú. J`«x #_»HÅõ sîqH˜ ã¨i`«∂QÆ#O^Œ∞ KÕ`<« Õ Hõ<fl≥ Å zxfl `˘_»Å∞ X_®¤}ÏÅ#∞
`À_»∞KÕã¨∞H˘<åfl~Ú. J`«x ^ŒO`åÅ HÍOuH˜ ã¨i`«∂QÆ#O^Œ∞=ÖË¡ `«~°∞}©=∞}∞Å z~°∞#=ÙfiÅ∞
=ÚYK«O„^ŒHÍO`«∞Å =Úã¨∞QÆ∞ "Õã∞¨ HÀQÀ~å~Ú. XѨCÅ ‰‰õΩÑ¨Ê J~Ú# P QÆ*OË „^Œ∞x JO^•xfl K«∂_»QÀi
kQÆæ*ÏÅ ÉèÏ~°ºÖˇ·# JO[#, J„Éèí=Ú=Ù, HõÑ≤Å "≥Ú^ŒÖˇ·#q "≥O@ Ѩ_ç#"Õ"≥∂ J#fl@∞¡ P_» U#∞QÆ∞Å∞ P
QÆ[~åA#∞ J#∞ã¨iOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú <å<åQÆǨÏ# qǨÏ~°} =∞Ç≤Ï=∞`À =∞^ŒQÆ*ËO„^ŒO|∞ =∂~°æO|∞ñ ^ŒÑ≤Ê Ñ≤áê™ê Ѩ~åÜ«∞`«Î
z`«OÎ |∞# =∞`«HÎ ~õ̂ }∞=ÙÅ "≥Ú`«OÎ |∞#∞O ^•#∞#∞O [x K«x. 41
* `«~∞° "å`« QÆ[~åA ÃщõΩ¯ J_»=ÙÅÖ’ qѨs`«OQÍ ã¨OKå~°O KÕã<≤ å_»∞. ^ŒÑÊ≤ Hõ`À J`«x =∞#ã¨∞û
™êfinè#O `«Ñ≤ÊOk. P_» U#∞QÆ∞Å`À áê@∞ PÜ«∂ã¨O`À „Ѩܫ∂}O ™êyOz<å_»∞.
=∞. J@ñ QÍOK≥O QÆi}©qÉèí∞O_»∞ #=Ѷ¨ÙÖÏ¡OÉè’[HõÖÏ›~°=Ú<£
#@kOkOk~° "å~°=ÚO QÆ=∞~î°g∞#„QÍÇ¨Ï ^Œ∞~åfi~°=Ú<£
=@ Ç≤ÏO`åÅ ~°™êÅ ™êÅ ã¨∞=∞<À =b¡‰õΩ\©f~°=ÚO
[@∞Ö’^Œ∂ú`« =∞~åà◊K«„Hõ|Hõ ã¨OKå~°O|∞ñ QÍ™ê~°=Ú<£. 42
* QÆ[~åA XHõKÀ@ XHõ =∞_»∞QÆ∞ K«∂z<å_»∞. P =∞_»∞QÆ∞Ö’ H˘`«ÎQÍ qK«∞Û‰õΩ#fl Hõ=∞ÖÏÅ∞
HõÅ∞=Å∂ L<åfl~Ú. "åxÖ’ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ P_»∞`«∂ L<åfl~Ú. P hà◊§Ö’ `åÉËà◊√§ KÕѨÅ∂ Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê
"≥Úã¨à◊¥§ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.ǨÏOã¨Å∂, K«„Hõ"åHÍÅ∂, H˘OQÆÅ∂ qǨÏiã¨∞Î<åfl~Ú. ^•x QÆ@∞ìÃÑ· =∞é©],
`å_ô, =∂q∞_ç, =∞nÌ, ѨÓÅfQÆÅ∂ á⁄^ŒiO_»∂¡ L<åfl~Ú.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 165
=. W@¡##º ѨÙ~°∞+¨ ã¨OKå~°Oɡ· x+¨¯à◊OHõOɡ·# Ü«∞ѨÊOHõ*ÏHõ~°O|∞ñ ÉÁ_»QÆx. 43
ã‘. `ÀÜ«∞[QÆO^èŒO|∞ ^Àñy# K«Å¡x "≥∞Å¡x QÍ_»∞ÊÅ "Õ∞#∞ ÅÅ~°ñ
QÆ=∞Å <åàÏǨ~° q=∞Å"åHõ¯ÅǨÏO㨠~°==ÚÅ∞ Ãã=ÙŠѨO_»∞=ÙÅ∞ ¿ãÜ«∞
Ѷ¨ÙÅ¡kOn=~åOÉè’~°∞Ǩ"≥∂^ŒO|∞ „Ѷ¨∂}~°O„^èŒO|∞Å QÍ~°qOѨ
x~°‡Å HõÖ’¡Å x~°æ`å™ê~°O|∞ =^Œ# QÆǨÏfi~°=ÚÅ "å_»∞ ^Õ~°Êñ
`Õ. „k[QÆ ^Œaè#= ™œÉèÏQƺ nѨÎ"≥∞ÿ#, qÉèí= g∞HõΔ}=ÚʼnõΩ#∞ qO^Œ∞ ¿ãÜ«∞
#iy ѨOKÕO„kÜ«∞ =º=Ǩ~°=ÚÅ#∞, =∞éz =∞`ÕÎÉèíÜ«¸^äŒO|∞ =∞_»∞ñQÆ∞ñ *ÁK≥Û. 44
* =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∞ Z=~°∂ ^Œi*Ë~°‰õΩO_® x~°‡ÅOQÍ L#fl P Ѩ^Œ‡ã¨~°ã¨∞û#∞ K«∂z<å~Ú.
"å\˜ â◊s~åʼnõΩ Ñ¨^•‡Å"åã¨#`À ‰õÄ_ç# K«Å¡x Ñ≤Å¡QÍÅ∞Å∞ Ǩ~Ú HõeyOz<å~Ú. `å=∞~°`«∂O_»∞¡ ux
~åÜ«∞OK«Å∞ KÕ¿ã â◊ÉÏÌÅ∞ K≥=ÙʼnõΩ Ñ¨O_»∞QÆ HõeyOK«∞`«∞<åfl~Ú. qiã≤# HõÅ∞=ŠѨ^•‡Å "åã¨#Å∞
=Ú‰õΩ¯Å‰õΩ `«$Ñ≤Î HõeyOz<å~Ú.
ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# JÅÅ#∞O_ç "≥Å∞=_ç# h\˜ `«∞OѨÙ~°Å∞ ^ŒÑ≤ÊHõ fiÛ<å~Ú. =ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ ã¨iH˘`«Î
™⁄QÆã¨∞`À P ã¨~À=~°O â’Éèí Hõ#∞flʼnõΩ P#O^Œ q∞zÛOk. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∞ ѨOKÕO„kÜ«∂Å *Ï˝<åhfl
=∞~°z P =∞_»∞QÆ∞Ö’xH˜ ky<å~Ú.
Hõ. `˘O_»O|∞Åñ |∂iOK«∞K«∞, QÆO_»O|∞Åñ [Å∞¡H˘#∞K«∞ QÆà◊QÆà◊~°==ÚÖò
"≥∞O_»∞H˘# =Å∞ñ^ŒHõ_»∞ѨÙÅ∞, xO_»<£ "Õ^ŒO_»HÀ\˜ h~°∞O „^•"≥<£. 45
* U#∞QÆ∞Å∞ `˘O_®Å`À hà◊√§ xOѨÙH˘x K≥H˜¯à◊§ÃÑ· K«Å∞¡H˘<åfl~Ú. QÆà◊QÆà◊=∞<Õ â◊ÉÏÌÅ∞ KÕã¨∂Î
`«=∞ Hõ_»∞ѨÙÅ xO_»∞QÍ hà◊√§ „`åy<å~Ú.
=. JѨC_»∞. 46
=∞. WÉèíÖ’ˆHO„^Œ∞ñ_»∞ ǨÏã¨Î~°O„^èŒ=ÚÅ hÔ~H˜¯Oz ѨÓiOz K«O
_»Éèí =∂~°æO|∞# ÔHuÎ xH˜¯=_ç #∞_®¤_çOz Ñ≤OlOѨ <å
~°Éèí\˜<£ h~°=ÚÖ’# ɡ֡¡QÆã≤ #„Hõ„QÍÇ¨Ï áêsî#=ÚÖò
#Éèí=∞O ^•_≥_»∞ g∞#Hõ~°¯@=ÚÅ<£ |>ˇì<£ ã¨∞~°Öò „=∂#Ê_»<£. 47
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÆ[~åA `«# `˘O_»O Ö’xH˜ hà◊√§ Ñ‘eÛ ÃÑ·ÔHuÎ<å_»∞. =ÚxQÍà◊§ÃÑ· xeÛ
"ÕQÆOQÍ ÃÑ·H˜ zq∞‡<å_»∞. P h\˜Ö’ #∞O_ç „"≥∂`«`À ÃÑ· ÔHyi# ZO„_»HÍÜ«∞Å∂ "≥Úã¨à◊¥§, KÕѨÅ∂
PHÍâ◊=ÚÖ’ uiˆQ g∞#~åth, Hõ~å¯@Hõ~åth Ѩ@∞ìHÀÉ’`«∞#fl@∞¡<åfl~Ú. Jk K«∂z ^Õ=`«Å∞
Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ Å=Ù`«∞<åfl~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú # QÆæ*ËO„^ŒO|∞ x~°~°æà◊qǨ~°O|∞#. 48
ã‘. Hõi}©Hõ~Àl~≠`« HõOHõ}K«Ûù@ñ ^Àñy ÃãÅÜÕ∞\˜ hÖÏ„k K≥Å∞=Ùñ ^≥QÆ_»∞
ǨÏã≤Îh ǨÏã¨Î q#ºã¨ÎѨ^Œ‡O|∞Å "ÕÜ«ÚQÆ#∞flÅ"åx "≥~°=Ù ã¨∂ѨÙñ
166 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
QÆÅÉèíã¨=Úf¯~°‚ HõÖÏ›~° ~°[=Ú#ñ QÆ#HÍK«ÖËO„^ŒO|∞ Ѷ¨∞#`«ñ ^•Å∞Ûñ
QÆ∞O[s Ѩiz`« ‰õΩ=Ú^ŒHÍO_»O|∞ŠѶ¨}˜~å[ =∞O_»# „ѨÉèí =Ç≤ÏOK«∞
P. =∞^ŒHõˆ~}∞ =ÚHõÎ =∞øH˜ÎHõ â◊√‰õΩÎÅ, "≥∞é∞ñQÆ∞ "≥ÚyÅ∞`À_» "Õ∞Å=∂_»∞
<≥^Œ∞~°∞ÖËx QÆi=∞ xÉèí~å[ =∞Å¡O|∞, =#[ˆQǨψHo „"åÅ∞#ѨÙ_»∞. 49
* P QÆ[~åA J_»∞Ö¤ ‰Ë Ωõ O_® qǨÏiOz<å_»∞. P Ѩ^•‡Å =∞_»∞QÆ∞Ö’ Z^Œ∞~°∞ ÖˉΩõ O_® D^•_ç<å_»∞.
P_» U#∞QÆ∞Å∞ J`«xÃÑ· hà◊√§ K«e¡<å~Ú. P h\˜ ^è•~°ÅÖ’ `«_çã≤ J`«_»∞ ¿ãÅÜÕ∞à◊§`À ‰õÄ_ç# hÅ
yi=Öˇ XáêÊi<å_»∞. P_» U#∞QÆ∞Å∞ J`«x â◊s~°O xO_® Ѩ^•‡Å∞ JÅOHõiOz<å~Ú. "å\˜`À QÆ[~åA
ã¨Ç¨Ï„™ê‰õΔΩ_≥·# ^Õ"ÕO„^Œ∞x =Öˇ HõxÑ≤Oz<å_»∞. P_» U#∞QÆ∞Å∞ QÆ[~åAÃÑ· HõÅ∞=ŠѨÙá⁄Ê_ç K«e¡<å~Ú.
^•x=Å¡ J`«_»∞ |OQÍ~°∞ H˘O_»=Öˇ „ѨHÍtOz<å_»∞. P_» U#∞QÆ∞Å∞ J`«x "Õ∞xxO_® HõÅ∞=`«∂O_»¡#∞
ÔH·¿ãã≤<å~Ú. "å\˜=Å¡ QÆ[~åA ã¨~°ÊǨ~åÅ∞ ^èŒiOz# t=Ùx K≥Å∞=O á⁄Ok<å_»∞. P_» U#∞QÆ∞Å∞ "åx
g∞^Œ =Ú`åºÅ zѨÊÅ#∞ qã¨i<å~Ú. "å\˜=Å¡ J`«_»∞ "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆÅ`À ‰õÄ_ç# "Õ∞Ѷ¨∂xfl
q∞OzáÈ~Ú<å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å ã¨~À=~°ÅH˜Δ‡ =∞^ŒQÆ*ËO„^Œ qq^èŒ qǨ~°"庉õΩe`« #∂`«# ÅH©Δ‡qÉèí=Ü≥ÿ∞ Ü«∞#OQÆ
q^•ºx~°∂_è» Ñ¨Å¡= „Ѩ|O^èŒÑ¨iHõOÑ≤`« â◊s~åÅOHÍ~° Ü«∞QÆ∞ ‰õΩã¨∞=∞ HÀ=∞eÜ«Ú#∞OÉ’Öˇ "åºH©~°‚
z‰õΩ~°=∞`«=Î ∞^è∞Œ Hõ~° xHõ~Ü
° Ú« , qQÆ`~« ã° ¨ =^Œ#Hõ=∞ÅÜ«Ú, x[™ê÷# K«e`« ‰õΩK«~^° •ä OQÆ Ü«ÚQÆàÜ
◊ Ú« ,
ÅOѨ\˜`« [Ѷ¨∞#ѨÙe#`«ÅÜ«Ú<≥· Ü«ÚO_≥† #O`«. 50
* QÆ[~åA KÕã≤# qâı+¨"≥∞ÿ# ã¨OKå~åÅ=Å¡ P =∞_»∞QÆ∞ JO^ŒK«O^•Å∞ =∂ã≤áÈ~Ú ^•xH˜ XHõ
„H˘`«Î™⁄QÆã¨∞ =zÛOk. QÆ_»∞ã¨∞"å_≥·# q@∞x`À ~°u„H©_» KÕã¨∂Î P`«x H“yà◊§Ö’ QÍã≤Ѩ_ç =}‰õΩ`«∞#fl
‰õΩã¨∞=∞ ã¨∞‰õΩ=∂i=Öˇ P ã¨~°ã≤ XÑ≤ÊOk. =∞kOz# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ K≥^Œi# =ÚOQÆ∞~°∞Å∞QÍ, ~°™êxfl
HÀÖ’Ê~Ú# Ѩ^•‡Å∞ =ÚYOQÍ, `«=∞ ™ê÷<åÅ #∞O_ç q_ç=_ç# K«„Hõ"åHÍÅ∞ ã¨Î<åÅ∞QÍ, #ey#
Wã¨∞Hõu<≥flÅ∞ JÅã≤# Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞QÍ QÀK«iOKå~Ú.
ã‘. Éèí∞QÆÉèí∞QÍ~Ú`«Éèí∂i |∞^Œ∞ƒ^ŒK«Ûù@Å`Àñ QÆ^ŒÅ∞K«∞ kqH˜ ÉèíOQÆO|∞ ÖˇQÆÜ«∞†
Éèí∞=# ÉèíÜ«∞OHõ~°Ñ¶¨Ó`å¯~° ~°==Ú# ÃѶ∂~°#„Hõõ„QÍǨÏHÀ\˜ ɡQÆ_»,
"åÅqˆHΔѨ ^Œ∞~åfi~° ~°≠O~°≠ÏxÅ =â◊=Ú# Ѷ¨Ú=∞Ѷ¨Ú=∂=~°Î =∞_»~°ñ
QÆÖ’¡Å*ÏÅ ã¨OѶ¨∞@ì#O|∞Åñ ^Œ\© `«~°∞Å∞=¸Å=ÚÅ`À ^èŒ~°}˜ñ QÆ∂Å,
`Õ. ã¨~°ã≤Ö’#∞O_ç á⁄_»QÆx ã¨O„Éèíq∞Oz, Ü«Ú^Œi ‰õΩÑ≤ÊOz ÅOѶ≤∞Oz ǨïOHõiOz
ÉèÏ#∞ñ QÆ|oOz Ѩ@∞ì ã¨fi~åƒù#∞Ѩyk, <˘Hõ¯ =∞Hõˆ~O„^Œ∞ñ _çÉèí~åA <˘_çã≤ Ѩ>ˇì. 51
* D q^èOŒ QÍ QÆ[~åA ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ „H©_Oç KÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P =∞_»∞QÆ∞Ö’ XHõ =¸Å ^•y LO_ç XHõ
"≥Úã¨e ~åA J`«xx K«∂z<å_»∞. Éè∞í QÆ Éè∞í QÆ =∞<Õ K«ÑC¨ à◊§`À ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ |∞_»QÅÆ ∞ ѨÙ\˜ì JÅÅ∞ PHÍâßxH˜
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 167
Zyˆ~@@∞¡ ÃÑ·H˜ ZQÆã≤<å_»∞. "≥Úã¨à◊√§ KÕѨÅ∂ ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ@@∞¡ Ö’HÍxH˜ ÉèíÜ«∞O HõeˆQ@@∞¡ ѨÓ`å¯~°O
KÕã≤<å_»∞. QÍeH˜ ã¨∞_çQÆ∞O_®Å∞ ÖËKÕ@@∞¡ `ÀHõ *Ï_çOz<å_»∞. JÅÅ `åH˜_çH˜ QÆ@∞ìÃÑ·x K≥@∞¡ „"Õà◊§`À
áê@∞ <ÕÅÃÑ· ‰õÄÖË@@∞¡ KÕã<≤ å_»∞. ǨïOHÍ~°O KÕã∂¨ Î ‰õΩÑ≤ÊOz Zyi<å_»∞. ~åǨï=Ù ã¨∂~°∞ºx Ѩ@∞ìH˘#fl@∞¡
P =∞Hõ~°~åA =∞# QÆ[~åA#∞ X_çã≤ Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞.
Hõ. =_çñ ^ŒÑ≤ÊOz HõsO„^Œ∞ñ_»∞, x_»∞^ŒHõ~°O ɡuÎ „"ÕÜ«∞ h~å@O|∞<£
ÉÁ_» =_»ñy#@∞¡ [Å=ÚÅñ |_ç, Hõ_»∞=_çñ |>ˇìñ |∂~°fiѨ^ŒÜ«ÚQÆà◊O|∞<£. 52
* QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ "≥Úã¨eѨ@∞ì `«Ñ≤ÊOK«∞H˘<åfl_»∞. á⁄_»"≥·# `«# `˘O_®xfl ÃÑ·ÔHuÎ H˘\˜ì<å_»∞. P
^≥|ƒ‰õΩ "≥Úã¨e K«xáÈ~Ú#@∞¡ hà◊§Ö’ Ѩ_çáÈ~ÚOk. `˘O^Œ~°QÍ `Õ~°∞H˘x Jk U#∞QÆ∞ =ÚO^Œi
HÍà◊§#∞ Ѩ@∞ìH˘#flk.
K« Ѩ^Œ=ÚÅñ |\˜ì#O ^ŒÅñ‰õΩñÉÏ \ÁHõ~ÚO`«Ü«Ú ÖËHõ â◊¥~°`«<£
=∞^ŒQÆ[=Å¡Éèí∞O_»∞ ^èŒ$u=∞O`«∞ñ_»∞ ^ŒO`«Ü«ÚQÍO`« Ѷ¨∞@ì#O
*ˇ^Œ~°ñQÆñ l"≥∞‡ # =∞‡HõizѨÊÅ∞ áê^Œ∞Å∞ ^ŒÑ¨Ê <˘Ñ¨Êé<£
=^Œe [Å„QÆǨÏO|∞ Hõi"åÅ=Ú=¸Å=Úñ rÔ~ñ QÀéÅ<£. 53
* "≥Úã¨e `«#HÍà◊√¡ Ѩ@∞ìHÀQÍ<Õ QÆ*OË „^Œ∞_»∞ U =∂„`«=¸ "≥#∞nÜ«∞ÖË^∞Œ . ^è~·≥ º° O`À `«# ^ŒO`åÅ
"≥Ú#Å`À |ÅOQÍ P "≥Úã¨e ÉÁ~°∞ã¨∞Å „H˜Ok ÉèÏQÍÅ∞ HõkeáÈÜÕ∞@@∞¡ á⁄_»z<å_»∞. "≥Úã¨eѨ@∞ì
`«Ñ≤ÊOk. "≥O@<Õ Jk U#∞QÆ∞HÍà◊√§ q_çz ^•x `ÀHõ#∞ ѨO_»¡`À HõizOk.
Hõ. Hõiñ kQÆ∞K«∞ =∞Hõi ã¨~°ã≤H˜ñ, QÆi ^ŒiH˜x =∞Hõiñ kQÆ∞K«∞ñ QÆ~°Hõi ɡ~°Ü«∞<£
QÆiH˜ =∞Hõi =∞HõiH˜ñ QÆi, Éèí~° =∞#∞K«∞#∞ #`«Å ‰õΩ`«Å Éèí@∞ Å~°∞^Œ∞ Ѩ_»<£. 54
* "≥Úã¨e U#∞QÆ∞#∞ =∞_»∞QÆ∞Ö’xH˜ D_çÛOk. U#∞QÆ∞ "≥Úã¨ex QÆ@∞ìÃÑ·H˜ ÖÏyOk. Ô~O_»∂
^Õfiëêxfl ÃÑOK«∞H˘<åfl~Ú. 'U#∞QÆ∞ HõO>ˇ "≥Úã¨b, "≥Úã¨e HõO>ˇ U#∞QÆ∞ |Å"≥∞ÿ#q— J#∞‰õΩO@∂
J`«Å‰õΩ`«Å Ö’HÍÅ g~°∞Å∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç<å~°∞.
=. W@∞¡ Hõi=∞Hõ~°O|∞Å∞ Ô~O_»∞#∞ <˘O_˘O_» ã¨=Ú^ŒÌO_»^ŒO_»O|∞Öˇ· `«ÅѨ_ç xdÅ Ö’HÍÖ’Hõ#
cèHõ~°O|∞Öˇ·, Ü«∞<Àº#ºq[Ü«∞N =jHõ~°O|∞Öˇ·, ã¨OHΔÀaè`« Hõ=∞ÖÏHõ~°O|∞Öˇ·, ǨÏi ǨÏiÜ«Ú#∞,
yi yiÜ«Ú#∞O ^•ñH˜ Ñ≤é∞uqÜ«∞Hõ ÃÑ#OQÆ∞ `≥éOQÆ∞# h~å@O |~Ú# áÈ~å@O|∞#O |@∞ìK«∞
"≥eH˜ Ö’xH˜O kQÆ∞K«∞K«∞ñ Q˘ÅO‰õΩ QÆÅOHõO|O^Œñ QÆ_»∞=_ç x@ì@∞ì Ѩ_ç `«_»ñ|_»Hõ |∞_»|∞_®#∞
HÍ~°O|∞Öˇ· |∞QÆ∞Å∞ |∞QÆ∞Å¡#∞ K«Ñ¨Cà◊¡`À #∞~°∞=ÙÅ∞ QÆ@∞ìK«∞ [ÅO|∞ Å∞ѨÊ~°O ɡQÆÜ«∞O [ѨÊ
iOK«∞K«∞ñ ^ŒÑ¨ÊHõ =^Œ#QÆǨÏfi~°O|∞Å #ѨÊoOѨÙK«∞ xt`«x`åO`« ^Œ∞~°O`«^ŒO`« ‰õΩO`«O|∞Å
xOuO`«Å∞ ^Œ∞xÜ«∞Å~Ú <≥ѨÊà◊O|∞#O |∞#∞Hõ zѨÊÅ∞ QÆ∞^Œ∞à◊√§ ^ŒÑ≤Ê ~°HõÎO|∞Å∞ „QÆ=Ú‡^Õ~°
Ǩï=∞‡x Ü≥Ú‰õΩ¯=∞‡_çO l=Ú‡K«∞ x`«ˆ~`«~° ã¨=∂Hõ~°¬}O|∞ÅO QÆ^ŒÅHõ Ѩ^ŒO|∞Å "≥Ú^ŒeѨ@∞ì
168 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=^ŒÅHõ ‰õΩ^Œ∞Ô~· =iÎOK«∞K«∞ñ |i„Éèí=∞} "ÕQÆO|∞# [ÅO|∞ÅO k~°∞QÆ∞K«∞ =∞Hõ~° Hõ=∞~î° Hõ~°¯@
QÆO_»Hõ =∞O_»∂HÍk ã¨eÅ xÅÜ«∞O|∞Å „áê}O|∞Å∞ H©Δ}O|∞Å∞QÍ <˘O_˘O\˜O ^•ñ‰õΩ ~°Éèí
ã¨O|∞# xHõ¯Å∞=_» „=∞Hõ¯O „^˘‰õΩ¯K«∞ "≥∞O_»∞K≥_ç ɡO_»∞=_ç <åñK«∞ QÆ∞Å¡zѨÊ`«O_»O|∞ÅO
|~°ã¨Ê~° `å_»#O|∞ʼnõΩ #_»¤O|∞QÍ <˘_»∞¤K«∞ <ÀÅ=∂ã¨Q˘#Hõ ÔQÅ∞ѨÙñ ^ŒÅOѨÙÅ∞ ɡ\˜ì^ŒO|∞Öˇ·
Ô~\˜ìOѨ #Ǩϟ~å„`«O|∞ÅO É’Öˇñ „QÆ=∞„Hõ=∞ q[$OÉèí=∂}O|∞Öˇ· |ǨïHÍÅ HõÅÇ¨Ï qǨ~°O|∞Öˇ·
x~°æ`« x„^•Ç¨~°O|∞Öˇ·, Ü«∞=„Hõ Ѩ~å„Hõ=∞ ÃѶ∂~°O|∞Öˇ· áÈ~°∞K«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 55
* U#∞QÆ∂ "≥Úã¨b Ô~O_»∂ Jaè=∂#O`À XHõ^•xfl XHõ\˜ q∞Oz _èôH˘<åfl~Ú. "å\˜ áÈ~å@O Jxfl
Ö’HÍʼnõÄ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ ™êyOk. Jq Ô~O_»∂ XHõ^•xfl XHõ\˜ F_çOKåÅ<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À P ã¨~°ã¨∞û#∞
HõÅz"Õã≤<å~Ú. ã≤OǨxfl ã≤OǨÏ=¸, H˘O_»#∞ H˘O_® "≥#∞nÜ«∞‰õΩO_® ZkiOz#@∞¡ hà◊§Ö’ Jq
Ô~O_»∂ f„=OQÍ áÈ~å_ç<å~Ú. |Ü«∞\˜H˜ ֒ѨeH˜ ÖÏQÆ∞`«∂ J@∂ W@∂ Ѩ_»∞`«∂ `˘„@∞Ѩ_»ÖË^Œ∞. P
hà◊§Ö’ ''|∞_» |∞_»—— ''|∞QÆ∞Å∞ |∞QÆ∞Å∞—— =∞<Õ â◊ÉÏÌÅ∞ K≥ň~y<å~Ú. #∞~°∞QÆ∞Å∞ ÖËz PHÍâßxfl
`åH˜<å~Ú. Hõi =∞Hõi Ô~O_»∂ Z_»`≥~°Ñ≤ ÖˉõΩO_® =Ú>ˇìÅ`À `å‰õΩ`«∂, `«ÅÅ∞ =ÚHõ¯ÅÜÕ∞º@@∞¡
J=∞iHõÅ∞ `«Ñ≤Ê <≥`«∞Î~°∞ H͈~@@∞¡ Ǩï=∞‡O@∂ "å_ç ѨO_»¡`À á⁄_»∞K«∞H˘<åfl~Ú. XHõ ^•xx XHõ\˜
ÖψQ@ѨC_»∞ HÍà◊§Ñ¨@∞ì =^ŒÅ‰õΩO_® QÆ\˜ìQÍ xÅ^˘‰õΩ¯H˘<åfl~Ú.
ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’x hà◊√§ "ÕQOÆ QÍ ã¨∞à◊√§ uiy<å~Ú. P hà◊§ `åH˜_Hç ˜ "≥Úã¨à¥◊ § `åÉËà¥◊ § ZO„_»HÍÜ«∞Å∂
KÕѨÅ∂ HõѨÊÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q „áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú<å~Ú. aOHõO`À "ÕQÆOQÍ "≥Úã¨b U#∞QÆ∂ XHõ ^•xx
XHõ\˜ J}QÆ„^˘H˜¯ pH͉õΩѨ~°Kå~Ú. ÉÏQÍ JÅã¨@ á⁄Ok<å~Ú.
XHõ^•x ^≥|ƒÅ‰õΩ WOH˘Hõ\˜ <åK«∞#∂ áêzh HõÑʨ zѨÊÅ#∂ J_»O¤ QÍ "Õã<≤ å~Ú. â◊s~åÅÃÑ· Pâ◊Å∞
=^ŒÅ∞H˘<åfl~Ú. Ѩ~°ã¨Ê~°O ÔQÅ"åÅ<Õ HÀiHõ Ô~\˜ìOK«∞H˘<åfl~Ú. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ K≥ň~y ˆ~~ÚO|QÆà◊√§
uO_ô x„^• ÖˉõΩO_® Jq Ô~O_»∂ KåÅHÍÅO áÈ~å_ç<å~Ú.
Hõ. [==Ú#∞ [Å=Ú#∞ |Å=Ú#∞, qq^èŒ=ÚÅ∞QÆñ É’~°∞ Hõ~°\˜g~°`«‰õΩ Éèí∞q<£
kq =∞Hõ~°g∞# Hõ~°¯@ ,x=ǨÏ=Ú ÖÁHõ¯@# q∞„`«xÅÜ«∞=Úñ ÉÁO^≥<£. 56
* QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O`À Ѩ@∞ì^ŒÅ`À ÃщõΩ¯ q^è•Å∞QÍ =∞Hõ~°O`À Ü«Ú^ŒúO KÕã≤<å_»∞.
J`«x Ѩ~å„Hõ=∂xfl K«∂z ÉèíÜ«∞Ѩ_ç PHÍâ◊OÖ’x =∞Hõ~°O g∞#O Hõ~å¯@HõO J<Õ ~åã¨∞Å∞ XHõ¯ ™êiQÍ
ã¨∂~°º=∞O_»ÅOÖ’ ^Œ∂i<å~Ú.
âß. P\’ѨO|∞#ñ l=Ú‡ é˘=∞‡QÆÅ =„*ÏcèÅ ^ŒO`«O|∞ÅO
^•\˜OK«∞<£ "≥∞_»ñ A\˜ìѨ\˜ì ǨÏi ^À~°ÌO_®Éèí â◊√O_®Ç¨Ïu<£
h@<£ =∂\˜H˜ =∂\˜H˜O kQÆ∞=ñQÍ h~å@=Ú<£ h\˜ áÈ
~å@ <Àfl@q∞áê@∞ñ EѨÙ@ Hõ~°}Ϻ@O|∞ "åKå@"≥∞ÿ. 57
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 169
* h\˜Ö’xH˜ =∞~°Å =∞~°Å ÖÏQÆ∞`«∞#fl "≥Úã¨ex F_çOK«_®xÔH· QÆ[~åA QÆQÀæÅ∞ KÕã≤<å_»∞. ^•xx
"ÕQOÆ QÍ ÃÑ· HÔ QÆ∞~° Q˘\˜ì Ñ≤_∞» QÆ∞=O\˜ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ `«# ^ŒO`å„QÍÅ`À ^•x ~˘=Ú‡ ѨyÖË@@∞¡ á⁄_çz<å_»∞.
WO„^Œ∞x Éèí∞[O=O\˜ `«# `˘O_»O`À ^•x "≥∞_»#∞ K«∞\˜ì qã≤i H˘\˜ì<å_»∞.
=. JѨC_»∞. 58
P. =∞Hõi`À_»ñ É’~°∞ =∂`«OQÆñ qÉèí∞x <˘, Hõ¯~°∞x _çOz áÈ=ñ QÍà◊√§ ~åHõ
HÀi K«∂K«∞ K«∞O_≥ñ QÆ∞O[sÜ«¸^äŒO|∞, =∞QÆÅ∞ ^ŒQÆ∞Å∞ QÍÔ~ =∞QÆ∞=ʼnõΩ#∞. 59
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "≥Úã¨e`À áÈ~å_»∞`«∞#fl QÆ[~åA#∞ XO@iQÍ q_çzÃÑ\˜ì "≥à◊§_®xH˜ HÍàϧ_»Hõ
P_» U#∞QÆ∞Å∞ T~°Hõ K«∂ã¨∂Î LO_ç<å~Ú. PÅ∞=∞QÆʼnõΩ =∞^茺 LO_Õ =Ú_ç q_»~åxk Hõ^•!
=. JO`«. 60
P. r=#O|∞ ^Œ#‰õΩ r=#Oɡ· Ü«ÚO@, #Å=Ùñ [Å=Ú #O`«HõO`« ÔHH˜¯
=∞Hõ~° "≥ÚÃÑÊ _»Ããû =∞`ÕÎÉèí=∞Å¡O|∞, |Ǩïà◊ѨHõΔ j`«ÉèÏ#∞ Ѩyk. 61
* JѨC_»∞ "≥Úã¨eH˜ hàı§ „|`«∞‰õΩ`≥~°∞=Ù HÍ=_»O =Å¡ „Hõ=∞OQÍ ^•xH˜ |Å=¸ Ѩ@∞ì^ŒÖÏ
ÃÑiy<å~Ú. <åQÆ~åA Hõ$+¨‚ѨHõΔOÖ’x K«O„^Œ∞x=Öˇ JO`«HõO`«‰õÄ `«yæáÈ~Ú<å_»∞.
=∞. Lé∞‰õΩO QÆ∞OÉèíÜ«ÚQÆO|∞ÃÑ· ǨÏi „H˜Ü«∞<£ Ǩï=∞‡OK«∞ñ, ÉÏ^ŒO|∞Å<£
<≥éÜ«∞O QÆO~î°=Ú "≥#∞fl^Œ#∞fl† <≥QÆÜ«Ú<£ ¿ÇÏÖÏQÆu<£, "åÅ=ÚO
[éK«∞<£† #∞QÆ∞æQÆñ ^•ñ‰õΩ: =ÚOK«∞† =Ú#∞ñQÆ∞<£† â◊źO|∞Å∞<£ ^ŒO`«=ÚÖò
qé∞QÆ<£ „"ÕÜ«ÚK«∞ñ ÉÁOz á⁄Oz HõkÜ«Ú<£ "Õ^ŒO_» Ü«¸^äÀ`«Î=Ú<£. 62
* ã≤OǨÏ=Ú=Öˇ "≥Úã¨e ǨïOHÍ~°O KÕã≤Ok. XHõ¯ L^Œ∞@∞# U#∞QÆ∞ ‰õΩOÉèíã¨÷ÅOÃÑ·H˜ LiH˜Ok.
áê^•Å #_»∞=∞ ^Œ∂i yiy~° uiyOk. "≥∞_»#∂ gѨÙ#∂ Hõ~°z ÉÏ^èŒÃÑ\˜ìOk. ã¨∞Å∞=ÙQÍ Zyi `ÀHõ
H˘iH˜Ok. #eyáÈÜÕ∞@@∞¡ _ôH˘#flk. hà◊§Ö’ =ÚOzOk. =ÚxyOk. Z=ÚHõÅ∂ ^ŒO`åÅ∂ qiˆQ@@∞¡
H˘\˜ìOk. ^•y ^•y ÃÑ·|_çOk.
=∞. á⁄_»QÍ#O |_»‰õΩO_» _®ñQÆ∞ "≥eH˜O É’=OQÆñ ^• #_»¤"≥∞ÿ
á⁄_»K«∂ѨÙO [~°}O|∞ÅO ɡ#Q˘#∞O É’ ~åHõ ~å~åHõ ɡ
QÆæ_çÅO QÆ∂ÅñQÆñ^•ñK«∞ ÖËK«∞`«é˜ #∞^•…\˜OK«∞ ÅOѶ≤∞OK«∞ |
efi_çñ r~°∞O ^ŒÅñQÆ∞<£ =∞ÅOQÆ∞ <˘_çÜ«Ú<£ "ÕkèOK«∞ñ „QÀkèOK«∞K«∞<£. 63
* "≥Úã¨e QÆ∞@∞ìQÍ, hà◊§Ö’ ^•QÆ∞`«∂ LO_ç U#∞QÆ∞ QÆ@∞ì‰õΩ "≥àı§@ѨC_»∞ J_»¤OQÍ =ã¨∂Î LOk.
^•x HÍà◊√§ |Okèã∂¨ Î LOk. J@∂ W@∂ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® KÕã≤ ÉèÜ
í ∞« O`À ‰õÄeáÈÜÕ∞@@∞¡ `ÀHõ`À H˘@∞ì`∂«
LOk. ÖËz#ѨC_»∞ X_»Å∞ *Ï_çOz ÃÑ·ÃÑ·H˜ ZQÆ∞~°∞`«∂ LOk. "ÕQÆOQÍ "≥·^˘Åy áÈ`«∂ "≥#∞kiy =zÛ
„HÀ^èŒO`À U#∞QÆ∞ ÃÑ· ÔHyi "ÕkèOz ÉÏ^èŒ ÃÑ@∞ì`«∂ LOk.
170 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. W@∞¡ qã≤‡`«#„HõK«„HõO|∞ x~°fi„Hõq„Hõ=∞O|∞# #ÅÊǨÏ$^ŒÜ«∞*Ï˝# nѨO|∞ #u„Hõq∞OK«∞ =∞Ǩ
=∂Ü«∂O^èŒHÍ~°O|∞#∞OÉ’Öˇ #O`«HõO`«‰õΩ #∞`åûÇ¨Ï HõÅÇ¨Ï ã¨<åflÇ¨Ï |Ǩïq^èŒ [ÖÏ=QÍǨÏO
|~Ú# „QÍǨÏO|∞ =∞Ǩ™êǨÏã¨O|∞#. 64
* ÃÑ· q^èOŒ QÍ "≥Úã¨e `«# J=„HõÑ~¨ å„Hõ=∞O`À `«# *Ïu "≥Úã¨à§◊ ‰õΩ J`«ºO`«"∞≥ #ÿ Pâ◊Û~°ºO Hõeyã¨∂Î
LOk. =∞Ǩ=∂Ü«∞ J<Õ JO^èHŒ Í~°O JÅÊ"≥∞#ÿ *Ï˝#HÍOux HõÑÊ≤ "Õã#≤ @∞¡QÍ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ L`åûǨÏO`À
ÃщõΩ¯ q^è•Å∞QÍ ‰õΩÑ≤ÊOz ZQÆã≤ QÆ[~åA#∞ <˘Ñ≤ÊOzOk. `≥Q∞Æ =`À hà◊§Ö’ =Úxy `ÕÅ™êyOk.
âß. áê^Œ^ŒfiO^Œfi=Ú <ÕÅ"≥∂Ñ≤ Ѩ=#∞<£ |OkèOz ѨOKÕO„kÜ≥∂
<å‡^ŒO|∞O |i=∂iÛ |∞kúÅ`«‰õΩ<£ =∂éωõΩ Ç¨ÏuÎOz x
¿+ö^Œ„|ǨχѨ^•=ÅO|#~°uO „w_çOK«∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ =∞
~åº^Œ<£ #„Hõ=Ú q„Hõq∞OK≥ñ QÆiáê^•„HÍO`«x~°fi„Hõ"≥∞ÿ. 65
* hà◊§Ö’ =Úxy# "≥Úã¨e Ô~O_»∞ HÍà◊§#∞ <ÕÅÃÑ· "≥∂Ñ≤ TÑ≤i aQÆѨ\˜ìOk. Ü≥∂wO„^Œ∞O_»∞
ѨOKÕO„kÜ«∂Å P_»O|~åxfl J}yOѨ KÕã≤ |∞kú J<Õ fQƉõΩ =∂~å‰õΩ J=∞iÛ P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ#
Ѩ~°=∂`«‡ Ѩ^•Å#∞ J=ÅOaOz P#OkOKÕ q^èŒOQÍ P "≥Úã¨e q[$OaèOz QÆ*ËO„^Œ∞x áê^•Å#∞
Hõ^ŒÅ‰õΩO_® =^ŒÅ‰õΩO_® Ѩ@∞ìH˘#flk.
P. =#QÆ[O|∞ <≥QÆ∞K«∞ =#Kåiñ ÉÁ_»QÆx, =#QÆ[O| HÍ# =„lQÆ[=Ú
"≥Å¡ <≥· ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ "Õz ã¨∞^è•O^èŒ∞Åñ, |@ì Ѩ@ìhHõ |Ü«∞Å∞ „áêñÔH. 66
* [ÅK«~°"≥∞ÿ# P =∞Hõ~°O =#K«~°"≥∞ÿ# U#∞QÆ∞#∞ hà◊§Ö’H˜ ÖÏQÆ_®xfl K«∂z [ÅO#∞O_ç ѨÙ\˜ì#
WO„^Œ∞x U#∞QÆ∞ S~å=`«O `≥ÅÉ¡ ’~ÚOk. ^Õ"OÕ „^Œ∞x Ѩ_"» ãÕ ≤ ^Õ=`«Å∞ Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ =zÛ<å zHõ¯‰õΩO_®
J@∂ W@∂ PHÍâ◊OÖ’ Ѩ~°∞ÔQuÎOk.
L. TÇ¨Ï QÆÅOy r=#ѨÙ\’Å=Ú#O |_ç áÈ~°∞K«∞<£ =∞Ǩ
"≥∂ǨÏÅ`å x|^ŒúѨ^Œ=Ú<£ q_çÑ≤OK«∞H˘#OQÆ ÖËHõ ã¨O
^ÕǨÏ=ÚñÉÁO^Œ∞ ^ÕÇ≤Ï„H˜Ü«∞ n#^Œâ◊<£ QÆ[ =ÚO_≥ cè+¨}
„QÍǨÏ^Œ∞~°O`« ^ŒO`« ѨiѶ¨∞\˜ì`« áê^ŒY∞~å„QÆ â◊ź"≥∞ÿ. 67
* „|`«∞‰õΩ `≥~°∞=ÙÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú "≥∂ǨÏ=∞<Õ ÃÑ^ŒÌfQÆ`À Hõ@∞ìѨ_ç# áê^•xfl q_çÑ≤OK«∞HÀÖËHõ
k‰õΩ¯`ÀK«‰õΩO_® ã¨O^ÕǨxH˜ QÆ∞iÜ≥ÿ∞# r=Ùx q^èŒOQÍ QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ ÃѶ∂~°"≥∞ÿ# "≥Úã¨e "å_ç HÀ~°Å‰õΩ
zH˜¯ `˘‰õΩ¯_»∞Ѩ_ç# HÍe y@ìÅ∞ HõÅ"å_≥· PiÎ`À JÅ=∞\˜Oz"å_»∞.
=. W qfi^èŒO|∞#. 68
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 171
Hõ. JÅÜ«∞Hõ ™⁄ÅÜ«∞Hõ "Õã¨@, <˘ÅÜ«∞Hõ Hõi =∞Hõi`À_» #∞^ŒÌO_»`« ~å
„`«∞Å∞ ã¨O^茺Å∞ k=ã¨O|∞Å∞, ã¨eÃÑO É’ ~˘Hõ¯"Õ~Ú ã¨O=`«û~°=ÚÖò. 69
* ÃÑ· q^èŒOQÍ P QÆ[~åA "≥Úã¨e`À JÅã≤ áȉõΩO_® „ã¨∞H˜¯áȉõΩO_® qã¨∞QÆ∞ K≥O^Œ‰õΩO_®
~å„`«∞Å∂ ѨQÆà◊¥§ ã¨O[Å∂ "≥~Úº UO_»¡HÍÅO f„=OQÍ áÈ~å@O ™êyOzOk.
=∞. Ѩ$^äŒ∞â◊H˜Î<£ QÆ[ =∂ [Å„QÆǨÏ=Ú`Àñ ɡˆH¯O_»∞¡ áÈ~å_ç ã¨O
tkäèÅOɡ· `«# ÖÏ=Ù "≥·i|Å=ÚO lOuOz q∞^䕺=∞<À
~°^äŒq∞O ˆH\˜H˜? nx ÔQÅfi ã¨i áÈ~°O *ÏÅ~å ^ŒOK«∞ ã¨
=º^äŒ"≥∞ÿ ~Ú@¡#∞ñ |∂~°fiѨÙ}ºÑ¶¨Å k=º*Ï˝# ã¨OѨuÎ`À<£† 70
* Q˘Ñ¨Ê |ÅO`À QÆ[~åA KåÖÏHÍÅO =∞Hõ~°~åA`À áÈ~å_ç áÈ~å_ç z=~°‰õΩ zuH˜ áÈ~Ú<å_»∞.
`«# ã¨`«∞Î=#∂ â◊„`«∞=Ù |ÖÏhfl áÈeÛ PÖ’zOz<å_»∞. 'nxx F_»OK«\ÏxH˜ ÖË^• nx`À ã¨=∂#OQÍ
áÈ~å_»\ÏxH˜ <å‰õΩ ™ê^茺O HÍ^Œ∞† J_çÜ«∂㨠WOÔHO^Œ∞‰õΩ?—– Jx ^Œ∞ódOz<å_»∞. ѨÓ~°fiѨÙ}ºO =Å¡
Hõey# "Õ∞Öˇ·# *Ï˝#O =Å¡ J`«_»∞ `«#Ö’ D q^èŒOQÍ J#∞H˘<åfl_»∞.
âß. U ~°∂ѨO|∞# nxÔQÅ∞Î? x@ g∞ñ ^Õ"ÕÅ∞Êñ lOuO`«∞? <≥
"åfiiO r~°∞^Œ∞? <≥=fi~°_»¤? q∞ñHõ x "åfii„ѨKå~À`«Î=Ú<£
"åiOÑŒO ^ŒQÆ∞"å~° Öˇ=fi? ~°dÅ"åºáê~° áê~åÜ«∞}∞Öò
Öˈ~! „"≥ÚÔH¯^Œ k‰õΩ¯=∂e# "≥ÚéÏeOѨO „|ѨÙ}Ϻ`«‡‰õΩÖò. 71
* D "≥Úã¨ex U suQÍ ÔQÅ∞=QÆÅ#∞? WHõÃÑ· U ^Õ=Ùx „áêi÷OKÕk? Z=ix Ñ≤eKÕk? Z=~°∞
##∞fl HÍáê_»∞`å~°∞? ^˘_»¤^≥·# D "≥Úã¨ex J_»¤yOKÕ "åÔ~=fi~°∞? Jxfl HÍ~åºÅÖ’#∂ k@ìÅ∂,
Q˘Ñ¨ÊѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∂ k‰õΩ¯ÖËx <å "≥Ú~° q<Õ"å~°∞ ÖËHõáÈ`å~å? J@∞=O\˜ "åiH˜ #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ#∞.
âß. <å<å<ÕHõѨܫ¸^äŒ=ÚÖò =#=ÚÖ’#O ɡ^ŒÌHÍÅO|∞ ã¨
<å‡xOѨ<£ ^Œâ◊ÅHõΔHÀ\˜ Hõi}©<å^äŒ∞O_»<≥· Ü«ÚO_ç =∞
^•Ì<åOÉèíó ѨiѨÙ+¨ì K«O^Œ# Å`åO`«KåÛùÜ«∞ÅO ^Œ∞O_» ÖË
H© h~åâ◊ x>ËÅ =zÛu, ÉèíÜ«∞O ɡ\’¡Hõ^Õ ~¸â◊fi~å! 72
* J_»qÖ’ KåÖÏHÍÅOQÍ ÃщõΩ¯ U#∞QÆ∞ã¨=¸Ç¨Å Q“~°"åxfl á⁄Ok<å#∞. ѨkÅHõΔÅHÀ@¡ P_»
U#∞QÆ∞ʼnõΩ Jkè<å^äŒ∞_»∞QÍ LO_ç<å#∞. <å ^•# [Å^è•~°Å`À ÃÑiy# =∞Oz QÆO^èŒÑ¨ÙK≥@¡ h_»ÅÖ’
ã¨∞YOQÍ LO_»‰õΩO_® hà◊§ÃÑ· Pâ◊`À WHõ¯_ç ÔHO^Œ∞‰õΩ =zÛ<å#∞? ÉèíQÆ=O`«∞_®! ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∂
LOk. <å QÆu U=∞=Ù`«∞O^À!
L. Z=fixKÕ [xOK«∞ [QƆ "≥∞=fix ֒ѨŠ#∞O_»∞ b#"≥∞ÿ†
Ü≥∞=fix Ü«∞O^Œ∞ _çO^Œ∞ñ† |~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _≥=fiñ_»∞† =¸Å HÍ~°}O
172 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ɡ=fiñ† _»<åk=∞^茺ÅÜ«Úñ _≥=fiñ_»∞† ã¨~°fi=Úñ ^•#Ü≥ÿ∞# "åñ
_≥=fiñ_»∞† "åx <å`«‡Éèí=Ù hâ◊fi~°∞ <Õ â◊~°}O|∞ "Õñ_≥^Œ<£. 73
* D Ö’HõO Z=x=Å¡ ѨÙ@∞ì`∞« O^À, Z=x`À Hõeã≤ LO@∞O^À, Z=x ֒ѨŠÅÜ«∞O á⁄O^Œ∞`«∞O^À,
Z=_»∞ Ѩ~°=∂`«∞‡_À, Z=_»∞ D qâßfixH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∂† Z=_»∞ ѨÙ@ì_»=Ú, y@ì_»=Ú, ÃÑ~°QÆ_»=¸
ÖˉõΩO_® LO\Ï_À, Z=_»∞ Jhfl `å<ÕÜ≥ÿ∞ LO\Ï_À– J@∞=O\˜ „ѨÉèí∞"≥·# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ <Õ#∞ â◊~°}∞
HÀ~°∞`å#∞.
Hõ. XHõѨi [QÆ=ÚÅ∞ "≥e x_ç, Ü≥ÚHõѨi ֒ѨeH˜ñ Q˘#∞K«∞ #∞ÉèíÜ«∞=Úñ ^•<≥·
ã¨HõÖÏ~°÷ ™êH˜Δ Ü«∞QÆ∞ #, Ü«∞ºHõÅO‰õΩx <å`«‡=¸Å∞ #i÷ñ ^ŒÅO`«∞<£. 74
* XHõ™êi Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìKÕã≤, WOH˘Hõ™êi `«#Ö’ KÕ~°∞Û‰õΩO@∂, P Ö’HÍÅ∂ Ô~O_»∂ `å<ÕÜ≥ÿ∞,
Jxfl q+¨Ü«∂Å#∂ PÖ’H˜ã¨∂Î P`«‡Å‰õΩ P`«‡Ü≥ÿ∞# P Ѩ~°=∂`«∞‡x Pã¨H˜Î`À ^蕺#O KÕ™êÎ#∞.
Hõ. Ö’HõO|∞Å∞ Ö’ˆHâ◊√Å∞, Ö’Hõã¨∞÷Å∞ñ ^≥y# `«∞k #Ö’HõO |QÆ∞ ÃÑO
rñ Hõ\˜ Hõ=fiÅ <≥=fiO, _Õ HÍHõ$u "≥Å∞ñQÆ∞ #`«x <Õ ¿ãqO`«∞<£. 75
* Ö’HÍÅ∂, Ö’HÍÅ#∞ áêeOKÕ"å~°∂, Ö’HÍÅÖ’ LO_Õ"å~°∂ JO^Œ~°∂ #tOz# J#O`«~°O, P
HÍ~°∞ pHõ@¡‰õΩ J=`«Å JYO_»"≥∞ÿ# ~°∂ѨO`À „ѨHÍtOKÕ ^Õ=Ù}˜‚ <Õ#∞ ÉèÏqOz ¿ãq™êÎ#∞.
Hõ. #~°Î‰õΩx ÉèíOyñ ɡHõ¯QÆ∞, =¸~°∞ÎÅ`À <≥=fiñ_®_»∞? =Ú#∞Å∞ kqAÅ∞O
wiÎOѨ <Õ~° Ô~=fix, =~°Î# "≥Ú~°∞ Öˇé∞ñQÆ ~°\˜ì "åx #∞uO`«∞<£. 76
* #~°Î‰õΩxÖÏQÍ ÃщõΩ¯~°∂áêÅ`À Z=_»∞ <å@ºO KÕã¨∞ÎO\Ï_À, |∞∞+¨μÅ∂, ^Õ=`«Å∂ Z=xx
H©iOΠѨÖ~Ë À, Z=x „Ѩ=~°#Î W`«~∞° ʼnõΩ JQÀK«~O° QÍ LO@∞O^À– J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ù}˜‚ <Õ#∞ ã¨Oã¨∞uÎ ™êÎ#∞.
P. =ÚHõÎã¨OQÆ∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ k^Œ$‰õΔΩÅ∞, ã¨~°fiÉèí∂`« Ç≤Ï`«∞Å∞ ™ê^èŒ∞z`«∞Î
Åã¨^Œ$â◊ „=`å_è»∞ºÖˇ· H˘Å∞Î Ô~=fix, k=ºÑ¨^Œ=Ú "åñ_»∞ k‰õΩ¯ <å‰õΩ. 77
* „ѨѨOK«O`À ã¨O|O^è•Å∞ =^Œe"Õã≤# =Ú#∞Å∂, ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ K«∂_®Åx HÀˆ~"å~°∂, Jxfl
„áê}∞ʼnõÄ "Õ∞Å∞ HÀˆ~"å~°∂, =∞Oz =∞#ã¨∞ HõÅ"å~°∂, ™ê\˜ÖxË „=`åÅ∞ PK«iOK«∞`«∂, Z=x áê^•Å#∞
¿ãq™êÎ~À J@∞=O\˜ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ P^è•~° =∞QÆ∞QÍHõ!
ã‘. Éèí==Ú ^À+¨O|∞ ~°∂ѨO|∞ñ QÆ~°‡O|∞ <åǨÏfiÜ«∞=Ú#∞ QÆ∞}=Ú Öˇ=fixH˜ ÖËHõ
[QÆ=ÚÅñ QÆeyOK«∞ ã¨=∞~ÚOK«∞ H˘é‰õΩ<≥· x[=∂Ü«∞ <≥=fiñ _çxflÜ«Ú#∞ ^•Å∞Û
<å Ѩˆ~â◊√#‰õΩ ##O`«â◊H˜ÎH˜ „|Ǩχ H˜^Œú~°∂Ñ≤H˜ ~°∂ѨǑÏ#∞#‰õΩ#∞
l„`«Kå~°∞xH˜ ™êH˜ΔH˜ <å`«‡~°∞zH˜xñ |~°=∂`«∞‡#‰õΩñ |~°„|Ǩχ=Ú#‰õΩ
P. =∂@Å#∞ <≥é∞HõÅ =∞#=ÚÅñ *Ë~°OQÆñ, QÍx â◊√zH˜ ã¨`«ÎfiQÆ=Úºñ _»QÆ∞K«∞
xѨÙ}∞ñ_≥·# "åx x+¨¯~°‡`«‰õΩ "≥∞K«∞Û, "åx ˆH <˘#~°∞Î =O^Œ#=ÚÅ∞. 78
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 173
* ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ѨÙ@∞ìHÍ, áêѨ=¸, PHÍ~°=¸, Hõ~å‡, <å=∂Å∂, QÆ∞}ÏÅ∂ ÖË=Ù. J`«_∞» Ö’HÍÅ#∞
ѨÙ\˜Oì z #tOѨ*Ü Ë ∞« _»O HÀã¨O `«# =∂Ü«∂„ѨÉÏè =O`À W=hfl ^èiŒ ™êÎ_∞» . ~°∂ѨO ÖËx"å_≥<· å Pâ◊Û~°ºHõ~O° QÍ
JO`«∞ÖËx â◊H˜Î`À xO_≥·# ~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. JxflO\˜h K«∂™êÎ_»∞. P`«‡HÍOuÖ’ "≥Å∞QÆ∞`å_»∞.
J`«_Õ P`«‡‰õΩ =¸ÅO† J`«_Õ "≥∂HΔÍxH˜ JkèHÍi. J`«_»∞ =∂@ʼnõÄ TǨÏʼnõÄ JO^Œ~åx"å_»∞†
Ѩiâ◊√^Œ∞ú_»∞. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O`À ^Œi*Ë~° ^Œy#"å_»∞. <Õ~°Ê~°∞Å∞ KÕ¿ã Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõΔÖËx Hõ~°‡Å‰õΩ ã¨O`À+≤™êÎ_»∞.
J@∞=O\˜ ^Õ=ÙxH˜ <Õ#∞ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕ™êÎ#∞.
ã‘. âßO`«∞# HõѨ=~°æ™œYº ã¨O"ÕkH˜ x~åfi} Éèí~°Î‰õΩ xifiâı+¨μ
#‰õΩ, ÃѶ∂~°∞#‰õΩ QÆ∂_è»∞#‰õΩ QÆ∞}^èŒi‡H˜ ™œ=Úº# HõkèHõ q*Ï˝# =∞Ü«Ú#
HõdÖËO„kÜ«∞ „^Œ+¨ì Hõ^茺‰õΔΩ#‰õΩ |Ç¨ï ˆHΔ„`«A˝#‰õΩ ^ŒÜ«∂ã≤O^èŒ∞=∞uH˜
=¸Å„ѨHõ$u HÍ`«‡ =¸Å∞# HõdÖËO„kÜ«∞ *Ï˝Ñ¨‰õΩ#‰õΩ ^Œ∞óMÏO`« Hõ$uH˜
J. <≥é˜ #ã¨`«º =∞<≥_ç h_»`À "≥Å∞ñQÆ∞K«∞, #∞O_»∞ <≥Hõ¯\˜H˜ =∞Ǩϟ`«Î~°∞#‰õΩ
xdÅ HÍ~°}∞#‰õΩ, xëê¯~°}∞#‰õΩ #=∞㨯iO`«∞ ##∞fl =∞#∞K«∞ H˘é‰õΩ. 79
* ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ âßO`«ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞. "≥∂HΔÍxH˜ JkèÑu¨ . P#O^•xH˜ PÅ"åÅO. ã¨fiѨ~É° ^Ëè OŒ ÖËx"å_»∞.
^Œ∞+¨μÅì ‰õΩ ÉèÜí ∞« OHõ~∞° _»∞. ã¨O™ê~°|^Œ∞Åú ‰õΩ JO^Œx"å_»∞. QÆ∞}ÏÅ ^è~Œ ‡° =Ú HõÅ"å_»∞. ã¨~à° ◊ ã¨fiÉèÏ==¸
qâı+¨"≥∞ÿ# *Ï˝#=Ú Hõey#"å_»∞. Jxfl WO„kÜ«∂Å HÍ~åºÅ∞ K«∂KÕ"å_»∞. Jxfl\˜H© „ѨÉèí∞=Ù. ã¨~°fiA˝_»∞.
^ŒÜ«∂~°™êxH˜ ã¨=Ú„^ŒO =O\˜"å_»∞. JxflO\˜H© =¸ÅѨÙ~°∞+¨μ_»∞ . P`«‡‰õΩ P^è•~°"≥∞ÿ#"å_»∞.
WO„kÜ«∂Å#∞ P*Ï˝Ñ≤OKÕ"å_»∞. ^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOKÕ "å_»∞. =∂Ü«∞ J<Õ h_»`À xO_»∞QÍ "≥eˆQ"å_»∂.
XO@i"å_»∞. q∞H˜¯e Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. Jxfl\˜H© c["≥∞ÿ#"å_»∞. U HÍ~°}=¸ ÖËx"å_»∞. J@∞=O\˜ ™êfiq∞H˜
##∞fl HÍáê_»∞=∞O@∂ #=∞㨯i™êÎ#∞.
Hõ. Ü≥∂QÍyfl ^ŒQÆúHõ~°∞‡Å∞, Ü≥∂wâ◊fi~°∞ ÖË =∞Ǩ`«∞‡ <˘O _≥é∞ñQÆHõ ã¨
^ÀºQÆ qÉèÏã≤`« =∞#=ÚÅ, ÉÏQÆ∞QÆ gH˜ΔO`«∞ ~°\˜ì Ѩ~°=Ú ÉèílO`«∞<£. 80
* Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ=∞<Õ Jyfl`À `«=∞ ѨÓ~°fiHõ~°‡Å#∞ HÍeÛ"Õã≤ W`«~°"Õ∞q∞ `«ÅOK«‰õΩO_®
„ѨHÍtOKÕ `«=∞ =∞#ã¨∞Ö’x U =∞Ǩ^Õ=Ùx K«∂ã¨∞ÎO\Ï~À J@∞=O\˜ „ѨÉèí∞=Ù#∞ <Õ#∞ ¿ãq™êÎ#∞.
ã‘. ã¨~åfiQÆ=∂=∂flÜ«∞ [ÅkèH˜ #Ѩ=~°æ =∞Ü«ÚxH˜ #∞`«Î=∞ =∞Ok~°∞#‰õΩ
ã¨HõÅQÆ∞}Ï~°}˜K«Ûù#fl É’^è•yfl H˜ñ ^Œ#Ü«∞O`« ~ålÅ∞¡ ^èŒ#º=∞uH˜
QÆ∞}ÅÜ≥∂nÌÑ≤`« QÆ∞~°∞ =∂#ã¨∞#‰õΩ ã¨O=iÎ`«Hõ~°‡x~°fiiÎ`«∞#‰õΩ
kâ◊ ÖËx <åÉ’ñ\˜ Ѩâ◊√=ÙÅ áêѨO|∞ Å_»ñK«∞"åxH˜ ã¨=∞™êÎO`«~å`«∞‡ñ
`Õ. _≥· "≥Å∞OQÆ∞"åx HõzÛù#∞fl#‰õΩ ÉèíQÆ, =O`«∞#‰õΩñ ^Œ#∂[Ѩâ◊√x"Õâ◊
^•~°ã¨‰õΩÎ Å~Ú#"åi HõO^ŒñQÆ~åx, "åx HÍK«iO`«∞ =O^Œ#=ÚÅ∞. 81
174 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ Jxfl PQÆ=∂ʼnõÄ "Õ^•Å‰õÄ ã¨=Ú„^ŒO =O\˜ "å_»∞. "≥∂HõΔã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. Q˘Ñ¨Ê
QÆ∞}ÏʼnõΩ xÅÜ«∞"≥∞#ÿ "å_»∞. ~åÑ≤_ç H˘Ü«∞ºÅÖ’ Jyfl=Öˇ ã¨∞QÆ∞}ÏÅÖ’ ^•yÜ«ÚO_Õ"å_»∞. `«#O`« `å#∞QÍ
„ѨHÍtOKÕ"å_»∞. Q˘Ñ¨Ê =∞#ã¨∞ HõÅ"å_»∞. „ѨàÜ
◊ ∞« =Ú#∂, ã¨$+≤hì #_ç¿Ñ"å_»∞. <å=O\˜ k‰õΩ¯ÖËx „áê}∞Å
áêáêÅ#∞ â◊q∞OѨ*¿Ë ã"å_»∞. JO^ŒiÖ’#∂ P`«‡QÍ "≥eQˆ "å_»∞. <åâ◊#O ÖËx"å_»∞. ѨÓlOѨ^yŒ # "å_»∞.
ÉèÏ~åº Ñ¨Ù„`«∞Å∂ WÅ∂¡ Ѩâ√◊ =ÙÅ∂ J<Õ "å\˜ÃÑ· Pã¨HΘ HõÅ"åiH˜ JO^Œ~åx"å_»∞. J@∞=O\˜ ^Õ"åkè^=Õ ÙxH˜
#=∞™ê¯~åÅ∞ KÕ™êÎ#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 82
ã‘. =~°^èŒ~°‡HÍ=∂~°÷ =i˚`«HÍ=ÚÖˇ· q|∞^èŒ∞ Öˇ"åfix ¿ãqOz ~Ú+¨ì
QÆuñ ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°∞? KÕi HÍOH˜ΔOK«∞"åi Hõ=ºÜ«∞ ^ÕÇ¨Ï q∞K«∞Û <≥"åfiñ_»∞ Hõ~°∞}?
=ÚHÍÎ`«∞‡Öˇ=fix =Ú#∞H˘x zOuO`«∞? ~å#O^Œ"åiú =∞QÍflO`«~°OQÆ∞
ÖËHÍO`«∞ Öˇ=fix <Õq∞Ü«Úñ QÀ~°Hõ Éèí„^ŒK«i„`«O|∞ñ ÉÏ_»∞K«∞O^Œ∞?
P. ~å =∞¿ÇÏâ◊√ <å^Œ∞º #=º‰õΩÎ #^蕺`«‡, Ü≥∂QÆQÆ=Úºñ |∂~°∞‚ #∞#fl`å`«∞‡
„|Ǩχ"≥∞ÿ# "åxñ |~°∞x #fO„kÜ«Ú, hâ◊√ ã¨∂÷Å∞ ã¨∂‰õΔΩ‡ <Õ ÉèílO`«∞. 83
* JO`ÕHÍHõ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^èŒ~°‡OÃÑ·<å HÍ=∞OÃÑ·<å ^èŒ#O ÃÑ·<å Pâ◊Å∞ q_çz# ѨO_ç`«∞ŠѨÓ[
ÅO^Œ∞H˘x "å~°∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl L`«Î=∞ =~åÅ∞ J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ^Œi*Ëi HÀi# "åiH˜ ^ŒÜ«∞`À <åâ◊#OÖËx
â◊s~åxfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. =Ú‰õΩÎÖˇ·# "å~°∞ P#O^Œ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy# =∞#ã¨∞ûÅ`À PÜ«∞##∞
J#∞x`«º=¸ P~åkè™êÎ~°∞. Ѩ~°=∂~å÷xfl zOuOKÕ"å~°∞ UHÍO`«OQÍ PÜ«∞# Ѩq„`«"≥∞ÿ# K«i„`«#∞
áê_»∞`«∞O\Ï~°∞. J`«_∞» JO^ŒiHõO\˜ P^Œ∞º_≥#· "å_»∞. HõO\˜H˜ Hõ#~åx"å_»∞. J^蕺`«‡ Ü≥∂QÆO=Å¡ =∂„`«"∞Õ
KÕ~°^Œy#"å_»∞. ѨiѨÓ~°∞‚_»∞, =∞Ǩ`«∞‡_»∞, „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, „âı+¨ª"≥∞ÿ#"å_»∞, WO„kÜ«∂ʼnõΩ Jf`«
"≥∞ÿ#"å_»∞, ã¨∂÷Åã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, J@∞=O\˜ =∞Ǩ`«∞‡}˜‚ <Õ#∞ ¿ãq™êÎ#∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú x@¡x q`«i¯OK≥. 84
ã‘. áê=‰õΩO _»~°∞ÛÅ ÉèÏ#∞O_»∞ nѨÙÎÅ <≥|ƒùOy xy_çO`«∞ Ô~@¡_»O`«∞
~å „H˜Ü«∞ <å`«‡Hõ~å=oKÕ`« „|Ǩ‡^Œ∞Å "ÕÅ∞ÊÅ #dÅ[O`«∞
QÆ}=ÚÅ [QÆ=ÚŠѶ¨∞# <å=∞ ~°∂Ѩ ÉèË^Œ=ÚÅ`À "≥∞é~ÚOz `«QÆ #_»OK«∞
<≥=fiñ_»∞ =∞#=Ú |∞núO„kÜ«∞=Ú‡Å∞ñ ^•# Ü≥ÿ∞ QÆ∞} ã¨O„Ѩ"åǨÏO|∞ |éѨÙ
`Õ. „ã‘Î #ѨÙOã¨Hõ ѨÙ~°∞+¨ =¸iÎÜ«Ú#∞ QÍHõ, u~°º QÆ=∞~° #~åk =¸iÎÜ«Ú#∞ QÍHõ
Hõ~°‡ QÆ∞} ÉèË^Œ 㨠^Œã¨„`«ÊHÍt QÍHõ, "≥#∞Hõ #xflÜ«Úñ ^• #QÆ∞ qÉèí∞ñ ^ŒÅO`«∞. 85
* QÆ*ËO„^Œ∞_»∞ WOHÍ D q^èŒOQÍ ÉèÏqOKå_»∞– Jyfl *ÏfiÅÅ#∂, ã¨∂~°∞º_»∞ "≥Å∞QÆ∞Å#∂,
„Ѩã¨iOѨ*Ëã≤ =∞m¡ â◊q∞OѨ*Ë¿ã q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«# H˜~°}ÏÅKÕ`« „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å#∂,
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 175
Jxfl r=~åã¨∞Å#∂, ã¨HõÅ Ö’HÍÅ#∂ <å<å q^è•Öˇ·# <å=∞~°∂ѨÉèË^•Å`À ѨÙ\˜ìOz Å~ÚOѨKÕ™êÎ_»∞.
PÜ«∞# =∞#ã¨∂û, |∞nú, WO„kÜ«∂Å∂ Jhfl `å<ÕÜ≥ÿ∞ QÆ∞}ÏÅ`À „Ѩ=iΙêÎ_»∞. PÜ«∞# „ã‘Î, ѨÙ~°∞+¨μ_»∂,
#ѨÙO㨉õΩ_»∞, #~° ã¨∞~° [O`«∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ H͉õΩO_® QÆ∞}ÉèË^•Å‰õΩ Hõ~°‡‰õΩ Jf`«OQÍ LO\Ï_»∞.
LO_»_»=¸ ÖËHõáÈ=_»=¸ J<Õ "å\˜x |Ü«∞Å∞ Ѩ~°K«‰õΩO_® LO\Ï_»∞. Un H͉õΩO_®<Õ Jhfl `å<Õ
J=Ù`å_»∞. J@∞=O\˜ „ѨÉèí∞=Ù#∞ <Õ#∞ ^蕺#O KÕ™êÎ#∞.
Hõ. HõÅñ _»O^Œ∞~°∞ n#∞Å Ü≥∞_»ñ, QÆÅñ _»O^Œ∞~°∞ Ѩ~°=∞Ü≥∂y QÆ}=ÚÅáêÅO
QÆÅñ _»O^Œ∞ ~°xflkâ◊Å#∞, QÆÅñ_»∞ HõÅO _»<≥_»∞ "åñ_»∞ QÆÅñ_À ÖËñ_À! 86
* ^Õ=Ù_»∞ P~°∞ÖÎ #·ˇ "åi"≥O@ LO\Ï _»O\Ï~°∞. L`«=Î ÚÖˇ#· Ü≥∂QÆ∞Å K≥O`« LO\Ï _»O\Ï~°∞. Jxfl
k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ LO\Ï_»x JO\Ï~°∞. ''L<åfl_»∞ L<åfl_»∞—— J<Õ J@∞=O\˜ ^Õ=Ù_»∞ =∞i L<åfl_À! ÖË_À!
ã‘. HõÅ∞QÆñ_Õ <åáêeHõeq∞ ã¨O^ÕÇ≤ÏOѨñ QÆeq∞ÖË=ÚÅ∞ ÖËHõ HõÅ∞QÆ∞"åñ_»∞†
<å Hõ_»¤Ñ¨_» ~åñ_≥ #e #™ê^èŒ∞=ÙÅKÕñ |_ç# ™ê^èŒ∞Å Hõ_»¤Ñ¨_≥_»∞"åñ_»∞
K«∂_»ñ_Õ <å áê@∞ñ EѨÙÅñ E_»Hõ K«∂K«∞"å~°Åñ QÆ$Ѩñ EK«∞"åñ_»∞†
bÅ`À <å "≥ÚéÏeOѨñ _Õ "≥ÚéñQÆ∞Å "≥Úé Öˇé∞OQÆ∞K«∞ñ ^Œ#∞fl "≥ÚéñQÆ∞"åñ_»∞†
`Õ. JdÅ~°∂Ѩ=ÚÖò ^Œ#~°∂Ѩ "≥∞ÿ#"åñ_»∞, <åk=∞^蕺O`«=ÚÅ∞ ÖËHõ Ü«∞_»~°∞"åñ_»∞
ÉèíHõÎ[#=ÚÅ n#∞Å áêe"åñ_»∞, q#ñ_≥ K«∂_»ñ_≥ `«ÅѨñ_≥ "ÕQÆ ~åñ_≥! 87
* <å q+¨Ü∞« OÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x LxH˜x J#∞=∂xOK«_"» ∞≥ O^Œ∞‰õΩ? J`«_∞» Sâ◊fi~°º=¸ ¿Ñ^ŒiHõ=¸
J<Õq K«∂_»‰õΩO_® JO^ŒiH© JO_»QÍ LO_Õ"å_»∞. <å Ѩ@¡‰õÄ_® LO\Ï_»∞. J`«_»∞ ^Œ∞~°˚#∞Å KÕ`«
z‰õΩ¯H˘#fl ã¨[˚#∞ʼnõΩ ™êÜ«∞Ѩ_»`å_»∞. HÍ|\˜ì <å‰õΩ ‰õÄ_® ™êÜ«∞Ѩ_»`å_»∞. J`«_»∞ |Ü«∞\˜ K«∂ѨÙÅ∞
=^Œe `«#<Õ K«∂KÕ "åix ^ŒÜ«∞`À K«∂™êÎ_»∞. <å Hõëêìxfl K«∂™êÎ_»∞. J`«_»∞ n#∞Å "≥Ú~°Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x
`«#∞fl`å<Õ =∞~°záÈ`å_»∞. <å "≥Ú~°#∂ qO\Ï_»∞. Jxfl ~°∂áêÅ∂ J`«x ~°∂áêÖË. J`«xH˜ "≥Ú^ŒÅ∂
#_»∞=¸ `«∞^• ÖË=Ù. J`«_Õ Éèí‰õΩÎʼnõÄ, k‰õΩ¯ÖËx "åiH© P^è•~°O. JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ ^˘~° <å "≥Ú~°
q#_®? <å ÉÏ^èŒ K«∂_»_®? ^ŒÜ«∞ `«ÅK«_®? `˘O^Œ~°QÍ ~å_®?

Hõ. qâ◊fiHõ~°∞ qâ◊fi^Œ∂~°∞x, qâßfi`«‡‰õΩ qâ◊fi"Õ^Œ∞º qâ◊√fi #qâ◊√fi<£

âßâ◊fi`«∞ #A „|Ǩχ „ѨÉèí∞, hâ◊fi~°∞xO |~°=∞ѨÙ~°∞+¨μ <Õ Éèíl~ÚO`«∞<£. 88

* Ö’HÍxfl ã¨$+≤Kì ãÕ ,≤ Ö’HÍxH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO@∂, Ö’HÍxH˜ JO`«~å`«‡Ü≥∞ÿ , Ö’HÍxH˜ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ
`«y#"å_≥·, Ö’Hõ"Õ∞ `å<≥·, Ö’HÍf`«∞_≥· ѨÙ@∞ìHõ ÖˉõΩO_® ZšѨC_»∂ LO@∂, =ÚH˜ÎH˜ <åÜ«∞‰õΩ_≥·, Ö’HÍxfl
#_çÑ≤ã¨∞Î#fl Ѩ~°=∂`«∞‡x <Õ#∞ P~åkè™êÎ#∞.
176 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx ѨeH˜ `«# =∞#O|∞# #QÆæ*ËO„^Œ∞ _ôâ◊fi~° ã¨xfl^è•#O|∞ HõeÊOK«∞H˘x ~Ú@¡xÜ≥∞. 89
* D q^èŒOQÍ `«ÅOz `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x <≥ÅH˘Å∞ÊH˘x QÆ[~åA D q^èŒOQÍ
„áêi÷Oz<å_»∞–
âß. ÖÏ "˘H˜¯O`«Ü«Ú ÖË^Œ∞† ^è≥·~°º=Ú qÖ’ÅO|Ü≥∞ºñ† „ÉÏ}O|∞Å∞<£
~îå=ÙÖò ^ŒÃÑÊ#∞† =¸~°Ûù =K≥Ûñ† ^Œ#∞=Ù<£ _»Ããû<£, „â◊=∞O |Ü≥∞º_ç<£,
h"Õ `«Ñ¨Ê x`«óѨ~°O ɡé∞ñQƆ =∞xflOѨO ^ŒQÆ∞<£ n#∞x<£,
~å"Õ ~¸â◊fi~°! HÍ="Õ =~°^Œ† ã¨O~°H˜ΔOѨ٠Éèí„^•`«‡HÍ! 90
* ÉèQí =Æ O`«∞_®! <åÖ’ H˘OK≥O ‰õÄ_® â◊HÖΘ ^Ë ∞Œ . ^è~·≥ º° O `«yáæ È~ÚOk. „áê}ÏÅ∞ ‰õÄ_® Hõ^ÅŒ ∞`«∞<åfl~Ú.
=¸~°Ûù =ã¨∂Î LOk. â◊s~°O „ã¨∞H˜¯áÈ~ÚOk. JÅã¨@ HõeyOk. <å‰õΩ h=Ù `«Ñʨ "Õ̂~ k‰õΩ¯ ÖË^∞Œ . PiÎ`À
‰õÄ_ç# ##∞fl P^Œ∞HÀ=_»O <åºÜ«∞O. ^Õ"åkè^Õ"å! ~å=Ü«∂º! =~åeKÕÛ ^˘~å! Hõ~°∞}˜OK«=Ü«∂º.
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! HÍáê_»=Ü«∂º!
Hõ. q#∞ ^Œñ@ r=ÙÅ =∂@Å∞, K«#∞ ^Œñ@ K«#~åxKÀ@¡ â◊~°}Ï~°∞÷Å HÀ
Ü«∞#∞ ^Œñ@ Ñ≤ez# ã¨~°fi=Úñ, QÆ#∞ ^Œñ@ ã¨O^ÕÇ¨Ï =∞Ü≥∞ºñ QÆ~°∞}Ï"åsú! 91
* F ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_®! „áê}∞Å Ñ≤Å∞ѨÙÅ∞ qO\Ï=@, áÈ~åx KÀ@¡ÔH·<å áÈ`å=@! â◊~°}#fl
"åiH˜ "≥O@<Õ 'F— JO\Ï=@. ã¨=∞ã¨=Î ¸ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï=@. HÍx WѨC_»∞ W^ŒO`å <å‰õΩ J#∞=∂#OQÍ
LOk.
L. F Hõ=∞ÖÏѨÎ! Ü≥∂=~°^Œ! Ü≥∂ „ѨuѨHõΔqѨHõΔ^Œ∂~°! ‰õΩ
Ü≥∂º! HõqÜ≥∂y=O^Œº ã¨∞QÆ∞}À`«Î=∞! Ü≥∂ â◊~°}ÏQÆ`å=∞~å
<ÀHõǨÏ! Ü≥∂ =Úhâ◊fi~° =∞<ÀǨÏ~°! Ü≥∂ q=∞ńѨÉèÏ=! ~å
"Õ! Hõ~°∞}˜OѨ"Õ! `«ÅñѨ"Õ! â◊~°}Ïi÷x ##∞flñ QÍ="Õ! 92
* F Hõ=∞ÖωõΔΩ_®! F =~°^Œ∞_®! â◊„`«∞=ÙÅÃÑ·# ‰õÄ_® "≥·~°O ÖËx"å_®! <å "≥Ú~° q#"å! Hõ=ÙÅ KÕ`«
Ü≥∂QÆ∞ÅKÕ`« #=∞™ê¯~åÅ∞ JO^Œ∞H˘<Õ"å_®! L`«Î=∞ QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_®! â◊~°}∞ "Õ_ç# "åiH˜ HõÅÊ=$HõΔO
=O\˜"å_®! =ÚhO„^Œ∞ʼnõΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å_®! x~°‡Å"≥∞#ÿ =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ ^Õ"å! ~å"å! HõxHõiOѨ"å! Hõ~∞° }˜Oz
â◊~°}∞ HÀ~°∞`«∞#fl ##∞fl HÍáê_»"å!
=. Jx ѨeH˜ =∞é˜Ü«Ú #~°H˜Δ`« ~°HõΔ‰õΩO_≥·# ~¸â◊fi~°∞O _®Ñ¨#∞flO_≥·# ##∞flO QÍK«∞ñ QÍHõ Ü«∞x xOy
xH˜¯ K«∂K«∞K«∞ x@∂ì~∞° ÊÅ∞ xy_çOK«∞K«∞ |Ü«∞ ÖÏÅH˜OK«∞K«∞ # QÆ*æ OË „^Œ∞O_»∞ "≥Úé ¿ãÜ«ÚK«∞#fl
ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 93
* ~°HõΔ} ÖËx "åix ~°H˜ΔOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ PѨ^ŒÖ’ L#fl ##∞fl P^Œ∞H˘#∞QÍHõ! Jx QÆ[~åA
"≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. xOy "≥·Ñ¨Ù xH˜¯ K«∂ã¨∂Î x@∂ì~°∞ÊÅ∞ q_çz<å_»∞. PHÍâßxH˜ K≥=Ù ÅѨÊyOz
P„HÀtOz<å_»∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 177
P. qâ◊fi=∞Ü«∞`« ÖËq∞ qxÜ«Ú #∂~°Hõ Ü«ÚO_ç, ~°O|∞*Ïã¨<å^Œ∞ Å_»¤Ñ¨_»Hõ
qâ◊fi=∞Ü«Úñ_»∞ qÉèí∞ñ_»∞ q+¨μ‚O_»∞ l+¨μ‚O_»∞, ÉèíH˜ÎÜ«Ú`«∞# Hõ_»¤Ñ¨_»ñ ^ŒÅOK≥. 94
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åiH˜ qâ◊fi=∞O`å xO_ç LO_Õ QÆ∞}O ÖË#O^Œ∞=Å¡ QÆ[~åA
"≥Ú~° qxÑ≤Oz<å "å~°∞ ™êÜ«∞Ѩ_»ÖËHõ T~°ˆH LO_ç áÈ~Ú<å~°∞. qâ◊fi=∞Ü«Ú_»∂, qÉèí∞_»∂ q[Ü«∞je
S# q+¨μ‚=Ù Éèí‰õΩÎ_≥·# QÆ[~åA#∞ HÍáê_»_®xH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
=∞. JÅ "≥·‰õΩO~î° Ñ¨Ù~°O|∞Ö’ #QÆiÖ’ <å =¸Å ™œ^èŒO|∞ ^•
ѨŠ=∞O^•~°=<åO`«~å=∞$`« ã¨~°ó „áêO`ÕO^Œ∞ HÍO`ÀѨ Ö’
`«ÊŠѨ~°ºOHõ ~°=∂q<Àk Ü«∞QÆ∞ <åѨ#fl„Ѩã¨#∞flO_»∞ q
ǨÏfiÅ <åˆQO„^Œ=Ú 'áêÇ≤Ï áêÇ≤Ï— Ü«∞#ñ QÆ∞Ü«∂ºeOz ã¨O~°OaèÜ≥ÿ∞. 95
* HõëêìÅÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl "åix HÍáê_Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "≥·‰õΩO~î°OÖ’ L<åfl_»∞.
JO^Œ∞Ö’ JO`«óѨÙ~°OÖ’ L<åfl_»∞. JO^Œ∞Ö’ XHõ „ѨHõ¯#∞O_Õ "Õ∞_»‰õΩ ã¨g∞ѨOÖ’x J=∞$`« ã¨~°ã¨∞û‰õΩ
^ŒQÆæ~° K«O„^ŒHÍO`« tÅÅ J~°∞QÆ∞ÃÑ· HõÅ∞= ѨÓÅ áê#∞Êg∞^Œ ÅH©Δ‡^Õq`À q<Àkã¨∞Î<åfl_»∞. ÉèíÜ«∞O`À
™êfinè#O `«Ñ≤Ê 'HÍáê_»∞ HÍáê_»∞— =∞#fl QÆ*ËO„^Œ∞x "≥Ú~° q<åfl_»∞. J`«xx HÍáê_»_®xH˜ "Õy~°Ñ¨_ç<å_»∞.
=∞. ã≤iH˜O *ˇÑ¨Êñ_»∞† â◊OYK«„Hõ Ü«ÚQÆ=ÚO *Ë^À~Ú ã¨OkèOѨñ _Õ
Ѩi"å~°O|∞#∞ r~°ñ _»„ÉèíQÆѨuO |xflOѨñ _®Hõi‚HÍO
`«~° ^èŒq∞‡Å¡=Úñ [Hõ¯ <˘`«Îñ_»∞ q"å^Œ„áÈu÷`« N‰õΩKÀ
Ѩi KÕÖÏOK«Å"≥∞ÿ# g_»ñ_»∞ QÆ[„áê}Ï=<À`åûÇ≤ÏÜ≥ÿ∞. 96
* QÆ[~åA „áê}ÏÅ#∞ HÍáê_®Å<Õ L`åûǨÏO`À xO_çáÈ~Ú# q+¨μ‚=Ù ÅH©Δ‡^ÕqH˜ K≥ѨÊÖË^Œ∞.
â◊OYK«„HÍÅ#∞ KÕ`∞« ÅÖ’xH˜ fã¨∞HÀÖË^∞Œ . ¿ã=‰õΩÅ <≥=ih Ñ≤Å∞=ÖË^∞Œ . QÆ~∞° _»"åǨÏ#O ã≤^ÑúŒ ~¨ K° ∞« HÀÖË^∞Œ .
K≥qÖ’x `å=∞~° ^Œ∞^Œ∞=Ì ~°‰Äõ *Ïi# A@∞ì=Ú_çx ‰õÄ_® K«H¯õ k^Œ∞HÌ ÀÖË^∞Œ . „Ѩ}Ü«∞HÀѨO`À ÖËzáÈ`«∞#fl
ÅH©Δ‡^Õq ÃÑ·@H˘OQÆ∞#∞‰õÄ_® =^Œe ÃÑ@ìÖË^Œ∞.
Ѩ. W@∞¡ ÉèíHõÎ[# áêÅ# Ѩ~åÜ«∞}∞O_»∞#∞, xdÅ [O`«∞ǨÏ$^ŒÜ«∂~°qO^Œ ã¨^Œ# ã¨Oã≤÷`«∞O_»∞#∞
#QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ Hõi ‰õΩÖËO„^Œ q*Ï˝Ñ≤`« <å<åq^èŒ n<åÖÏѨO|∞ ÖÏHõi‚Oz ÅH©Δ‡HÍO`å
q<À^ŒO|∞ÅO ^ŒQÆ∞Å∞ ™êeOz ã¨O„Éèíq∞Oz kâ◊Å∞ xsH˜ΔOz QÆ*ËO„^Œ~°HΔÍѨ~°`«fiO|∞ #OwHõiOz
x[ѨiHõ~°O|∞ =∞~°Å #=^èŒiOz QÆQÆ#O|∞# ‰õΩ^Œæq∞Oz "ÕOKÕÜ«Ú #ѨC_»∞† 97
* ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ „É’=_»OÖ’ Pã¨H˜Î HõÅ"å_»∞. Jxfl „áê}∞ŠǨÏ$^ŒÜ«∂Å<Õ Hõ=∞ÖÏÅÖ’
x=ã≤OKÕ"å_»∞. PÜ«∞# QÆ[~åA "≥Ú~°Åhfl qx „Ñ≤ÜÚ« ~åÖˇ#· ÅH©‡Δ ^Õq`À ã¨~ã° ¨ ã¨ÖÏ¡áêÅ∞ KåeOz<å_»∞.
QÆ[~åA#∞ HÍ=_®xH˜ P„`«Ñ¨_ç<å_»∞. J@∂ W@∂ K«∂z<å_»∞. QÆ*ËO„^Œ∞}˜‚ ~°H˜ΔOKåÅx x~°‚~ÚOK«∞
‰õΩ<åfl_»∞. J@∞Ñ≤=∞‡@ PÜ«Ú^è• ÅxflO\˜h J=^èŒiOz PHÍâ◊=∂~åæ# |Ü«∞Å∞ ^Õi<å_»∞.
178 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. `«#"≥O@<£ ã≤i, ÅzÛ"≥O@ #=~À^茄"å`«=Ú<£, ^•x "≥
#¯#∞ |H©ΔO„^Œ∞ñ_»∞, "åx á⁄O`«#∞ ^èŒ#∞óH“"≥∂^ŒH© â◊OY K«
„Hõ xHÍÜ«∞O|∞#∞, <å~°^Œ∞O_»∞, ^èŒfilhHÍO`«∞O_»∞ ~å =zÛ ~˘
Ü«∞º# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞#O QÆÅ∞QÆ∞"å ~åÉÏÖQÀáêÅ=Ú<£. 98
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q+¨μ‚=Ù "≥#∞Hõ ÅH©Δ‡, P "≥∞ "≥#∞Hõ JO`«óѨÙ~° „ã‘ÎÅ∂, "åi "≥#∞Hõ QÆ~°∞_»∞_»∂,
J`«x „ѨHõ¯<Õ qÅ∂¡ QÆ^• â◊OY=¸ K«„Hõ=¸ <å~°^Œ∞_»∂ q+¨fiˆHû#∞_»∞ =zÛ<å~°∞. "åi "≥#∞Hõ =~°∞ã¨QÍ
"≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°OÖ’x "å~°O^Œ~°∂ =zÛ<å~°∞.
=. `«^Œ#O`«~°O| =ÚMÏ~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ aO^Œ∞ ã¨O^ÀÇ¨Ï Ñ¨i+¨ºO^Œ=∂<å#O^ŒkOkOk~° Ü«∞QÆ∞
#~ÚºOk~å^Õq QÀqO^Œ Hõ~å~°qO^Œ ã¨=∂Hõ$+¨º=∂} ã¨O"åº#KÕÖÏOK«Å Ü≥ÿ∞ áÈ=ÙK«∞. 99
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ^‡Œ O=O\˜ ÅH©‡Δ ^Õq =ÚYOÖ’ zO^Œ∞`«∞#fl =∞Hõ~O° ^Œ aO^Œ∞=ÙÅ=O\˜ uÜ«∞ºx
K≥=∞@ ÉÁ@¡‰õΩ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ P#O^ŒO`À =Úã¨~°∞H˘<åfl~Ú. QÀqO^Œ∞x Hõ~å~°qO^ŒO `«# ÃÑ·@ K≥~°QÆ∞
Ѩ@∞ìH˘x ÖÏQÆ∞`«∞O_»QÍ ÅH©Δ‡^Õq "≥#∞flx "≥#flO\˜ áÈ`«∂ `«#Ö’ `å#∞ WÖÏ J#∞‰õΩOk–
=∞. `«# "ÕOKÕÜ«Ú Ñ¨^ŒO|∞ñ ÉË~˘¯#ñ† _»<å^䌄ã‘Î [<åÖÏѨ=ÚÖò
q<≥<À, „=ÚK«∞ÛÅ∞ „=ÚzÛeOz~˘ YÅ∞Öò "Õ^Œ„ѨѨOK«O|∞Å<£,
^Œ#∞*ÏhHõ=Ú ^Õ=`å#QÆiÃÑ· ^ŒO_≥`≥Î<À, Éèí‰õΩÎÅO
QÆx K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞ñ _Õñ_ç K«∂ѨÙñ_»x kèHͯiOz~À ^Œ∞~°˚#∞Öò. 100
=. Jx q`«i¯OK«∞K«∞. 101
* „ѨÉèí∞=Ù `å#∞ "≥àı§KÀ@∞ "≥Å¡_çOK«ÖË^Õ! k‰õΩ¯ÖËx „ã‘ÎÅ n<åÖÏáêÅ∞ q<åfl_À! ^Œ∞~å‡~°∞æÖˇ·#
^˘OQÆÅ∞ "Õ^•Å#∞ ^˘OyeOz<å~À! ^Õ=`«Å ~å[^è•x J~Ú# J=∞~å=uÃÑ· ~åHõΔã¨∞Å∞ ^ŒO_»Ü«∂„`«
KÕã<≤ å~À! 'q+¨μ"‚ H≥ ¯õ _» K«∂ѨO_ç— JO@∂ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ^Œ∞+¨μÅì ∞ kèH¯õ iOz<å~À!– J#∞H˘O@∂ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ
J#∞=∂#Ѩ_Oç k.
âß. `å@OHÍK«Å#O|∞`À, Éèí∞[#@^Œúq∞‡Å¡|O^èŒO|∞`À,
âß\©=ÚHõÎ ‰õΩK«O|∞`À, #^Œ$_è»K«OK«`å¯Oz`À, j~°‚ ÖÏ
ÖÏ\ÏÖËѨ=Ú`À, =∞<ÀǨÏ~°Hõ~åÅQÀfl`«ÎsÜ«∞O|∞`Àñ,
QÀ\©O^Œ∞„ѨÉèí`À, #∞~À[Éèí~° ã¨OHÀK«kfiÅQÆflO|∞`À<£. 102
* Hõix HÍáê_®Åx Ѩ~°∞"≥`ÕΠѨu"≥O@ Ѩ~°∞y_»∞`«∞#fl ÅH©Δ‡^Õq K≥=ÙÅ áÈQÆ∞Å∞ Hõ^ŒÖÏ_ç<å~Ú.
Éèí∞*ÏÅÃÑ· H˘Ñ¨C=Ú_ç zO^Œ∞ ÖÏ_çOk. ã¨Î<åÅÃÑ·x ÃÑ·@ `˘ÅyáÈ~ÚOk. X_®¤}O =^Œ∞Öˇ·áÈ~ÚOk.
#∞^Œ∞\˜Ñ¨Ó`« K≥^ŒiOk. P"≥∞ ÃÑ·@H˘OQÆ∞ =∂„`«O „Ñ≤Ü«Úx KÕuÖ’ Ѩ@∞ì|_Õ LOk. ã¨Î#ÉèÏ~°O`À #_»∞O
#Hõ#Hõ ÖÏ_çOk. P"≥∞ =ÚYO HÀ\˜K«O„^Œ∞Å HÍOu`À xO_ç LOk.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 179
Hõ. J_çÔQ^Œ #x Hõ_»∞ =_çñ [#∞, #_çy#ñ ^Œ#∞ =∞QÆ∞_» #∞_»∞QÆñ _»x #_» Ü«Ú_»∞QÆ∞<£
"≥_»"≥_» z_ç=Ú_ç `«_»ñ|_», #_»∞ y_»∞† #_»∞y_»^Œ∞ [_ç=∞ #_»∞y_»∞ <≥_»Å<£. 103
* JѨC_®"≥∞ Éèí~°Î#∞ ZHõ¯_çH˜ "≥à◊√§`«∞<åfl_À ZO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√§`«∞<åfl_À J_»QÍÅ#∞H˘x "ÕQÆOQÍ
=ÚO^Œ∞‰õΩ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õ¿ãk. J_çy`Õ =∂~°∞ =∂\Ï_»‰õΩO_® "≥#∞Hõ‰õΩ á⁄=∞‡O\Ï_»x #_»Hõ =∂<Õk.
pH͉õΩ`À `˘„@∞Ѩ_»∞`«∂ =∞m¡ "≥∞Å¡QÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ J_»∞QÆ∞Å∞ ÃÑ>Ëìk. =∞m¡ PˆQk. J_»∞QÆ∞Å∞ Hõ^ŒeOK«
ÖËHõ `«_»|_»∞`«∂ #_çKÕk.

ã‘. x@ÖÏÅHõ=Ú ÅO@ x=Ù~° AOA=∞‡x =ÚYã¨~À[=Ú xO_» =Úã¨~°∞ñ ^ÕO@∞¡†

#à◊√Åñ *’ñѨñQÆñ lů ÅÅ¡ #Å¡#ñ *Ëi Ü≥∂+¨ªaO|^Œ∞º`«∞ ÖÁ_çÜ«∞ #∞é∞‰õΩ†
â◊√Hõ=ÚÅñ ^ÀÅñ [‰õΔΩs‡#=ÚʼnõΩ =∞O^•H˜h áêsî#Ö’Hõ "≥∞QÆ∞K«∞†
g∞# ѨO‰õΩÎÅ ^•ñ@ "≥∞~ÚnñQÆ`À ~åÜ«∞ â◊OáêÅ`«Å∞ q∞O@ ã¨~°}˜ QÆ@∞ì†
`Õ. â◊OѨÅ#∞ [~ÚOѨñ [„Hõ"åHõO|∞Å∞, ‰õΩK«Ü«ÚQÆO|∞ñ ^•ñH˜ „H˘=Ùfiã¨∂Ѩن
"≥∞Åñ`« "≥ÚyÅ∞ Ñ≤é˜ñk "≥∞é∞ñQÆ∞ñn=Ü«Úñ É’Öˇ, [Å^Œ=~°∞‚ "≥#∞Hõñ [<≥_»∞ #ѨÙ_»∞. 104
* "Õ∞Ѷ∞¨ O "≥O@ "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆ=Öˇ q+¨μ=‚ Ù "≥O@ ÅH©‡Δ ^Õq "≥à§◊ ™êyOk. Pã¨=∞Ü«∞OÖ’ P"≥∞ <˘ã¨\Ø Ñx·
=ÚOQÆ∞~°∞Å#∞ K«H¯õ k^Œ∞HÌ À É’`Õ Ñ¨^‡Œ O=O\˜ P"≥∞=ÚYO xO_® `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ Hõ=Ú‡H˘<åfl~Ú. `«∞"≥∞‡^ŒÅ#∞
`ÀÅ∞`«∞O_»QÍ<Õ ^˘O_»ÑO¨ _»∞=O\˜ P"≥∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ HÀã¨O zÅ∞HõÅ∞ =zÛ "åe<å~Ú. zÅ∞HõÅ#∞ `«~∞° =∞QÍ<Õ
KÕÑŨ =O\˜ P"≥∞ Hõ#∞flÅ g∞^Œ‰Ωõ PHÍâ◊QOÆ QÆÖ’x ÃÑ#∞KÕÑŨ ∞ ZQÆã≤ ^Œ∞q∞H˜<å~Ú. KÕÑŨ #∞ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀQÍ<Õ
P"≥∞ fQÆ=O\˜ â◊s~°O`À X~°∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆÅ∞ ÉÏ~°∞Å∞ fi<å~Ú. "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆÅ#∞
Ju„Hõq∞OK«QÍ<Õ [Hõ¯=[O@Å∞ P"≥∞ zHõ¯x ã¨#Î ^ŒfiÜ«∂xfl q∞_çãÑ≤ _¨ ∞» `«∂ ZkiOKå~Ú.

=∞. q#∞gkäO [#∞^Õ~°ñ QÍOz ~°=∞~°∞Öò q+¨μ‚<£ ã¨∞~å~åu r

=#ã¨OѨuÎ x~åHõi+¨μ‚ñ QÆ~°∞}Ï=iú+¨μ‚ Ü≥∂wO„^Œ ǨÏ$
^Œfi#=iÎ+¨μ‚ ã¨Ç≤Ï+¨μ‚ ÉèíHõÎ[#|$O^Œ „áêÉèí"åÅOHõi
+¨μ‚ #"À_èÀÅ¡ã¨kOk~å ѨiK«i+¨μ‚<£ l+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 105
* ~åHõΔã¨∞Å „|`«∞‰õΩ `≥~°∞=ÙÅ#∞ `˘ÅQÆ„^À¿ã"å_»∂, xO_»∞ ^ŒÜ«∞`À Ü≥∂wO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûÅÖ’
x"åã¨O KÕ¿ã"å_»∂, F~°∞Ê`À Éèí‰õΩÎÅ Q˘Ñ¨Ê`«<åxfl ÃÑOá⁄OkOKÕ"å_»∂, `˘e „áêÜ«∞O`À K≥Å∞"˘O^Õ
ÅH©‡Δ ^Õqx ¿ãqOKÕ"å_»∂, [Ü«∞jÅ∞_»∂, HÍOu=∞O`«∞_»∂ J~Ú# q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ PHÍâ◊=∂~°Oæ Ö’ =ã¨∞OÎ _»QÍ
^Õ=`«Å∞ K«∂z<å~°∞.

=. W@∞¡ á⁄_»QÆx. 106

180 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=∞. K«#∞^≥OK≥<£ Ѷ¨∞#∞ñ _»Å¡"åñ_≥! ǨÏi Ѩ[˚O QÆO\˜ˆ~ ÅH˜Δ‡? â◊O
Y x<å^ŒO |^≥† K«„Hõ=∞Å¡^≥† Éèí∞[OQÆ^èŒfiOã≤Ü«Ú<£ "åñ_≥† „Hõ
#fl# <Õ`≥OK≥ #@OK«∞ "ÕÅ∞ÊÅ∞ #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜÕ∞u x
ã¨fi#∞Öˇ· „"≥ÚH˜¯i q∞O@ ǨÏã≤Î^Œ∞~°=™ê÷=„H˜H˜O [„H˜H˜<£. 107
* QÆ[~åA Hõëêìxfl `˘ÅyOK«_®xH˜ PHÍâ◊OÖ’ "≥à◊√`«∞#fl q+¨μ‚=Ù#∞ K«∂z ^Õ=`«Å∞ ''JkQÀ
=∞ǨÏhÜ«Ú_≥·# q+¨μ‚=Ù =ã¨∞Î<åfl_»∞. J`«x "≥#∞Hõ<Õ ÅH©Δ‡^Õq =ã¨∞Î#flk K«∂_»O_ç, J^Õ â◊OY^èŒfix! JÅ¡^Õ
K«„HõO! JkQÀ QÆ~°∞_»∞_»∞ "≥O@ =ã¨∞Î<åfl_»∞!—— J#∞H˘O@∂ '<å~åÜ«∞}∞xH˜ #=∞™ê¯~°O— JO@∂
#=∞™ê¯~°O KÕã≤<å~°∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#O QÆ∞O[ˆ~O„^ŒáêÅ# áê~°=â◊ºO|∞# ^Õ=`å#=∞™ê¯~°O|∞ ÅOwHõiOѨHõ =∞#ã¨û
=∂# ã¨OKå~°∞O_≥· áÈ~Ú áÈ~Ú H˘O`«^∂Œ ~°O|∞# tOâ◊√=∂~° K«„HõO|∞#∞O É’Öˇ QÆ∞~°∞=∞Hõ~‰° Ωõ m~°
g∞# q∞^äŒ∞#Oɡ·, H˜#flˆ~O„^Œ∞x ÉèÏO_®QÍ~°O|∞#∞OÉ’Öˇ ã¨fiK«Ûù =~°HõK«ÛùѨOɡ·, ÉèÏQƺ=O`«∞x
ÉèÏQÆ^Ü
Õè ∞« O|∞#∞O É’Öˇ ã¨~åQÆr=#Oɡ,· "≥‰· Ωõ O~îO° |∞#∞OÉ’Öˇ â◊OYK«„Hõ Hõ=∞ÖÏÅOHõ$`«Oɡ,· ã¨O™ê~°
K«„HõO|∞#∞O É’Öˇ ^ŒfiO^Œfiã¨O‰õΩŠѨOHõ ã¨OH©~°‚Oɡ· Ü≥ÚѨC #ѨÊOHõ*ÏHõ~°O|∞ñ ÉÁ_»QÆx. 108
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q+¨μ‚=Ù QÆ[~åA#∞ HÍáê_®Å<Õ `˘O^Œ~°Ö’ "≥∞ÿ=∞~°z ^Õ=`«Å „"≥Ú‰õΩ¯Å∞
JO^Œ∞HÀÖË^∞Œ . =∞<À"ÕQOÆ `À "≥o§<å_»∞. "≥Úã¨b U#∞QÆ∂ áÈ~å_»∞`«∞#fl Hõ=∞Å ã¨~ã° ∞¨ û#∞ K«∂z<å_»∞. ^•xÖ’
tOâ◊√=∂~° K«„HõOÖ’ =Öˇ Q˘Ñ¨Ê "≥Úã¨à¥◊ §, ZO„_»HÍÜ«∞Å∂, KÕÑŨ ∂ [O@Å∞ [O@Å∞QÍ LO_ç<å~Ú.
‰õΩÉË~∞° x HõKÛ« Ñù =¨ ∞<Õ ^è<Œ åQÍ~°OÖ’=Öˇ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ `åÉËà√◊ § LO_ç<å~Ú. J^Œ$+¨=ì O`«∞x ã¨∞Yrq`«O=Öˇ J#∞~åQÆ
ѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ r=#O (h~°∞) xO_çL#flk. â◊OYK«„HÍÅ`À Hõ=∞ÖÏ^Õq`À ‰õÄ_ç# "≥‰· Ωõ O~îÑ° Ù¨ ~°O =Öˇ â◊OMÏÅ∞,
K«„Hõ"åHõщ¨ ΩΔõ Å∂, Hõ=∞ÖÏÅ∞ P ã¨~ã° ∞¨ ûxO_® L<åfl~Ú. ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^ŒfiO^•fiÅ`À xO_ç#
ã¨O™ê~°O=Öˇ h\˜ [O`«∞=ÙÅ [O@Å`À#∂ zHõ¯<≥#· |∞~°^` Œ À#∂ xO_ç LOk.
=∞. Hõ~°∞}Ï ã≤O^èŒ∞ñ_»∞ â∫i "åiK«~°=Ú<£ YO_çOѨñQÍñ |OÃÑ ã¨
`«fii`åHõOÑ≤`« Éèí∂q∞K«„Hõ=Ú =∞Ǩϟ^Œºkfiã¨∞ÊùeOQÆK«Ûù\Ï
ѨiÉèí∂`åO|~° â◊√„Hõ=Ú<£ |Ǩïq^èŒ „|Ǩ‡O_»ÉèÏO_»K«Ûù\ÏO
`«~x° ~°fi„Hõ=Úñ ÉÏe`ådÖ ã¨∞^è•O^è⌠Û◊ „Hõ=ÚO [„Hõ=Ú<£. 109
* ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_≥·# q+¨μ‚=Ù "≥Úã¨ex K«OѨ_®xÔH· `«# K«„HÍxfl ѨOÑ≤<å_»∞. P K«„HõO ^Õ=`«Å#∞
JO^Œih HÍáê_Õk. Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl HõOÑ≤OѨ *Ë¿ã "ÕQÆO HõÅk. `«# Jyfl Hõ}ÏÅ`À PHÍâ◊=ÅÜ«∂xfl
kèHõ¯iOKÕk. ÃщõΩ¯ „|Ǩ‡O_®Å HÍOu ã¨=¸Ç¨Å`À xO_ç#k. Z^Œ∞~°∞ ÖËxk.
=. W@∞¡ ѨOz#. 110
âß. JOÉè’*ÏHõ~°=∞^茺 #∂`«# #e<åºeOQÆ# „H©_»<å
~°OÉèí∞O_≥·# "≥Å∞OQÆ∞éËx K≥Å∞"å~°<£ =zÛ h@<£ QÆ∞Éèí∞Öò
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 181
QÆ∞OÉèí^è•fi#=Ú`Àñ Q˘ÅO‰õΩ#∞ QÆÅOHõO ÉÁO^ŒñQÍñ *ÁzÛ ^Œ∞
ëêìOÉè’=iÎ =ã≤OK«∞ K«Hõ¯\˜H˜ _®Ü«∞OÉ’~Ú Ç¨Ï$^ÕfiQÆ"≥∞ÿ. 111
* q+¨μ‚=٠ѨOÑ≤# K«„HÍÜ«Ú^èŒO ã¨~°ã¨∞ûÖ’x ã¨i„H˘`«Î Ѩ^Œ‡Å`«#∞ H“yeOK«∞HÀ=_®xH˜ áÈ`«∞#fl
ã¨∂~°º aO|O=Öˇ LOk. Jk =∞<À"ÕQÆO`À "≥o§Ok. QÆ∞Éèí∞Å∞¡ QÆ∞Éèí∞Å∞¡ =∞<Õ â◊|ÌO`À ã¨~°ã¨∞û HõÅ`«
Ѩ_Õ@@∞¡ ֒ѨeH˜ ^Œ∂H˜Ok. K≥_»¤^≥·# P "≥Úã¨e LO_ÕKÀ@∞#∞ ã¨g∞Ñ≤OzOk.
âß. cè=∞Oɡ· `«Åñ „^Œ∞Oz „áê}=ÚÅñ ÉÏÃÑO [„Hõ =∂â◊√ „H˜Ü«∞<£
¿ÇÏ=∞HΔ͇^èŒ~° ^ÕǨÏ=ÚO [H˜`«=<ÕºÉèËO„^Œ ã¨O^ÀǨÏ=ÚO
QÍ=∞„HÀ^èŒ# ˆQǨÏ=Ú<£ QÆ~°\˜ ~°Hõ΄™ê= QÍǨÏO|∞ x
ã‘û"≥∂`åÊǨÏ=Ú g`« ^•Ç¨Ï=Ú [Ü«∞N "≥∂ǨÏ=Ú<£ „QÍǨÏ=Ú<£. 112
* K«„HÍÜ«Ú^èŒO i=Ùfi i=Ùfi# áÈ~Ú ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ "≥Úã¨e `«Å `≥QÆ#~°H˜"Õã≤Ok. P "≥Úã¨e
"Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«O =O\˜ "Õ∞#∞ Hõey J_»q U#∞QÆ∞Å =∞O^ŒÅ‰õΩ Ãã·`«O ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿOk. HÍ=∞ „HÀ^è•Å`À
xO_çOk. QÆ[~åA ~°HõÎ^è•~°Å#∞ ~°∞z K«∂zOk. JO`«∞ÖËx L`åûǨÏO`À JÅã¨@ ÖˉõΩO_® ÔQÅ∞ѨÙÃÑ·
HÀiHõ xÅ∞ѨÙH˘x áÈ~å_»∞`«∞#flk. J@∞=O\˜ =∞Hõ~°O t~°ã¨∞û YO_çOz „áê}ÏÅ∞ fã≤Ok K«„HõO.
=. W@∞¡ xq∞+¨ ã¨Ê~°≈#O|∞# ã¨∞^Œ~°≈#O|∞ =∞Hõi `«Åñ„^Œ∞OK«∞ #=ã¨~°O|∞#. 113
Hõ. =∞Hõ~° "≥ÚHõ\˜ ~°qñ *ÁK≥Û#∞, =∞Hõ~°=Ú =∞é˜Ü≥ÚHõ\˜ ^èŒ#^Œ∞ =∂@∞# _®ñÔQ<£†
=∞Hõ~åÅÜ«∞=Ú#ñ kiÔQ_»∞, =∞Hõ~°O|∞Å∞ ‰õÄ~°‡~åA =∞é∞=Ù# HõiÔQ<£. 114
* D q^èOŒ QÍ ã¨∞^Œ~≈° # K«„HõO ~Ô Ñ¨Êáê@∞ HÍÅOÖ’ =∞Hõ~O° t~°ã∞¨ û#∞ YO_çOzOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
^•fi^Œâ◊~åã¨∞ÅÖ’ LO_Õ =∞Hõ~°O ã¨∂~°∞ºx Kå@∞# #H˜¯Ok. #=x^èŒ∞ÅÖ’x =∞Hõ~°O ‰õΩÉË~°∞x Kå@∞
KÕã¨∞H˘x ~°HõΔ} á⁄OkOk. ã¨=Ú„^ŒOÖ’ u~°∞QÍ_Õ =∞Hõ~åÅ∞ Pk‰õÄ~°‡O Kå@∞‰õΩ "≥o§ ^•QÆ∞H˘<åfl~Ú.
=∞. `«=∞=ÚO ÉÏã≤# ~ÀÇ≤Ï}© qÉèí∞„H˜Ü«∞<£ ^ŒiÊOz ã¨O™ê~° ^Œ∞ó
Y=Ú g_˘¯#fl q~°HõÎz`«∞Îx QÆu<£ „QÍǨÏO|∞ Ѩ@∂ì_çÛ áê
^Œ=Ú ÅÖÏ¡iÛ Hõˆ~}∞HÍqÉèí∞ñ_»∞ ™œO^Œ~°ºO|∞`À <˘ÃÑÊ ã¨O
„Éèí=∞^•âßHõi}© Hõ~Àl~≠`« ã¨∞^è•OÉèí™êû fl# q„âßO`«∞ñ_≥·. 115

* QÆ[~åA "≥Úã¨e Ѩ@∞ì q_çÑ≤OK«∞H˘x L`åûǨÏO`À HÍà◊√§ Hõ^ŒeOz<å_»∞. J`«_»∞ HÍ~°∞pHõ\˜

#∞O_ç "≥Å∞=_ç# K«O„^Œ∞x=Öˇ#∂, ã¨O™ê~°|O^è•Å#∞O_ç q_ç=_ç# ã¨<åflºã≤=Öˇ#∂ L<åfl_»∞. P^Œ~O° `À
P_» kQÆæ*ÏÅ∞ `˘O_®Å∞ Kåz J`«_çÃÑ· J=∞$`«[ÅO áÈã≤ Jaè¿+H˜OKå~Ú. P [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤#
QÆ[~åA JÅã¨@ f~°∞ÛH˘x JO^ŒOQÍ P#O^ŒOQÍ JÅ~åi<å_»∞.
182 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. ѨÓiOK≥<£ ǨÏi áêOK«[#º=Úñ QÆ$áêOÉè’~åt ™œ[#º=Ú<£
Éèí∂i^è•fi# K«ÖÏK«bHõ$`« =∞ǨÉèí∂`« „ѨK≥·`«#º=Ú<£
™ê~À^•~°ã≤`« „ѨÉèÏK«H˜`« Ѩ~°˚<åºk ~å[#º=Ú<£
^Œ∂sÉèí∂`« qѨ#fl^≥·#º=Ú#∞ x~°∂ú`«kfi+¨`≥·û#º=Ú<£. 116
* q[Ü«∞ ã¨∂K«HõOQÍ q+¨μ‚=Ù áêOK«[#º â◊OMÏxfl Tk<å_»∞. P â◊OYO ^ŒÜ«∂~°™êxH˜
ã¨=Ú„^ŒO=O\˜k. Q˘Ñ¨Ê â◊|ÌO`À ѨOK«Éèí∂`åÅ#∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã≤ ã¨OK«eOѨ*Ë¿ãk. Jáê~°â◊H˜Î`À
‰õÄ_ç# â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ HÍOu`À WO„^•k „ѨÉ∞íè =ÙʼnõΩ Ãã·`O« "≥~Ñ° Ù¨ ѨÙ\˜Oì KÕk. n#∞Å ^Œ∞óMÏxfl ^Œ∂~°O*Ë¿ãk.
ѨQÆ"åi Ãã·<åºÅ#∞ áê~°^ÀÖËk.
=∞. "≥Ú~°Ãã<£ x~°˚~°^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Öò† [Ö~°∞Ǩ"≥∂^ŒO|∞Öˇ· "åÜ«Ú=ÙÖò
kiÔQO† |∞=ÙfiÅ "å#[Å∞¡ QÆ∞iÃã<£† ^Õ"åOQÆ<åÖÏ㨺=ÚÖò
Ѩ~°ñÔQ<£† k‰õΩ¯ÅÜ«∞O^Œ∞ r=[Ü«∞ â◊|Ì^è•fi#=ÚÖò xO_≥, ™ê
QÆ~° =Úá⁄ÊOÔQñ ^Œ~°OQÆ K«∞Oa`« #Éè’ QÆOQÍ=ÚMÏOÉè’["≥∞ÿ. 117
* áêOK«[#ºO ^èŒfixOK«QÍ<Õ ^Õ=`«Å #QÍ~åÅ∞ „"≥∂y<å~Ú. Ѩ^•‡Å ã¨∞"åã¨#Å`À QÍÅ∞Å∞
gz<å~Ú. ѨÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok. ^Õ=`å„ã‘ÎÅ∞ JO^ŒOQÍ <å\ϺÅ∞ KÕã≤<å~°∞. ã¨HõÅ „áê}∞Å [Ü«∞ [Ü«∞
â◊ÉÏÌÅ∞ Jxfl "≥·Ñ¨ÙÖÏ "åºÑ≤Oz<å~Ú. ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ `«# `«~°OQÍÅ`À PHÍâ◊QÆOQÆ =ÚYѨ^•‡xfl =Ú^•Ì_ç
P#O^•xfl á⁄Ok<å_»∞.
Hõ. x_»∞^Œ Ü«∞QÆ∞ ˆHÅ QÆ[=Ú#∞, =∞_»∞=Ù# "≥_»ÅOQÆñ kyz =∞^Œ[Å ˆ~YÖò
^Œ∞_»∞K«∞K«∞ "≥∞Å¡# ѨÙ_»∞‰õΩK«∞, #∞_çÃÑ<£ q+¨μ‚O_»∞ ^Œ∞óM =Úsfi<å^ä•! 118
* F ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! q+¨μ‚=Ù `«# á⁄_»"≥·# ǨÏã¨ÎO Kåz QÆ[~åA#∞ =∞_»∞QÆ∞Ö’ #∞O_ç
"≥_»eOz<å_»∞. J`«x =∞^Œ[Å^è•~°Å∞ `«∞_çz "≥∞Å¡QÍ ^Œ∞=Ùfi`«∂ "≥#∞fl`«\˜ì ÉÏ^èŒ áÈQ˘\˜ì<å_»∞.
Hõ. NǨÏi Hõ~° ã¨Oã¨Ê~°≈#∞, ^ÕǨÏ=Ú ^•Ç¨ÏO|∞ =∂x ^èŒ$uñ QÆi}© ã¨O
^ÀǨÏO|∞ñ ^•#∞ QÆ[Ѩu, "≥∂ǨÏ# Ѷ‘∞OHÍ~° â◊|Ì=ÚÅ`À <˘ÃÑÊ<£. 119
* q+¨μ=‚ ٠ǨÏã¨Î ã¨Oã¨Ê~°≈=Å¡ QÆ*OË „^Œ∞x â◊s~°OÖ’x `åѨ=∞O`å K«ÖÏ¡iáÈ~ÚOk. J`«_∞» ã¨O`À+¨O`À
P_» U#∞QÆ∞Å`À Hõeã≤ ™⁄OѨÙQÍ Ñ¶‘∞OHÍ~°O KÕã≤<å_»∞.
Hõ. Hõ~°=Ú# "≥∞Å¡# x=Ù~°∞K«∞ñ, QÆ~° =∞#∞~åQÆ=Ú# "≥∞éã≤ HõÅÜ«∞O |_»∞K«∞O
QÆi ǨÏiHõ`«=Ú# „|^Œ∞‰õΩK«∞ñ, QÆ~° Ñ‘_»# =∂K«iOK≥ñ QÆi}∞Å =∞~°Å<£. 120
* ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡ „|uH˜# QÆ[~åA `«# P_» U#∞QÆ∞Å#∞ KÕ~°∞H˘<åfl_»∞. ѨÓ~°fiO ÖψQ `«#
`˘O_»O`À "åxx "≥∞Å¡QÍ `åH˜<å_»∞. q∞H˜¯e „¿Ñ=∞`À "å\˜ `˘O_®Å#∞ `«# `˘O_»O`À K«∞\˜ì
Ѩ@∞ìH˘<åfl_»∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 183
ã‘. [#<å^äŒ! ^Õ=ÅâßѨ q=Ú‰õΩÎñ_≥· Ѩ@∞`«~° „QÍǨÏ~°∂ѨO|∞ =∂x
Ѷ¨∞#∞ñ_»∞ Ǩ˙Ǩ˙ <å=∞ QÆO^èŒ~°∞fiñ _»Ñ¨C_»∞ ^Œ# `˘O\˜ x~°‡Å `«#∞=Ùñ ^•eÛ
ǨÏiH˜ #=ºÜ«Ú#‰õΩ #uÉèíH˜Î`À „"≥ÚH˜¯ `«qe H©iÎOz w`«=ÚÅ∞ áê_ç
Ü«∂ ^Õ=Ù Hõ$Ѩ <˘Ok Ü«∞O^ŒO^Œ =∞é˜Ü«Ú#∞ q#`« t~°ã¨∞¯ñ_≥· "Õ_»¯`À_»
P. ^Œo`« áêѨÙñ _»QÆ∞K«∞ñ ^Œ#Ö’Hõ=Ú# ˆHÔQ, #ѨÙ_»∞ â∫i ˆHÅ #O\˜ `«_»=
ǨÏã≤ÎÖ’Hõ<å^äŒ∞ñ _»*Ï˝# ~°Ç≤Ï`«∞ñ_≥·, q+¨μ‚~°∂ѨÙñ _»QÆ∞K«∞ "≥Å∞ñQÆ∞K«∞O_≥. 121
* F ~å*Ï! Q˘Ñ¨Ê^≥·# P "≥Úã¨e ^Õ=Å=Úx ÃÑ\˜ì# âßѨO =Å¡ Hõey# `«=∞ =∞Hõ~° ~°∂ѨO
q_çzÃÑ\˜ìOk. x~°‡Å "≥∞ÿ# â◊s~°O`À ''Ǩ˙Ǩ˙—— J<Õ QÆO^èŒ~°∞fi_»∞QÍ =∂iOk. P QÆO^èŒ~°∞fi_»∞ q∞H˜¯e
ÉèHí `
Θ À ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ „"≥ÚH˜¯ ™È΄`åÅ∞ KÕã<≤ å_»∞. ™êfiq∞ J#∞„QÆÇϨ O á⁄Ok<å_»∞. =∞~°Å =∞~°Å #=∞™ê¯~°O
KÕã≤ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥· QÆO^è~Œ fi° Ö’HÍxH˜ "≥o§áÈ~Ú<å_»∞. J@∞Ñ≤=∞‡@ q+¨μ=‚ Ù QÆ[~åA#∞ KÕu`À ^Œ∞qfi<å_»∞.
"≥O@<Õ QÆ[~åAÖ’x J*Ï˝#O `˘ÅyáÈ~ÚOk† q+¨μ‚^Õ=Ùx`À ™ê~°∂áêºxfl ã¨OáêkOz „ѨHÍtOz<å_»∞.

=∞. J=h<å^äŒ! QÆ*ËO„^Œ∞ñ _® =∞Hõi`À <åÅO|∞ QÍqOK≥ =Ú<£

„^ŒqàÏnèâ◊√ñ _»`«O_»∞ ѨÙ}º`«=Úñ _çO„^Œ^Œ∞º=∞fl <å=ÚO_»∞ "≥·
+¨‚= =ÚY∞ºO_»∞ QÆ$Ç‘Ï`«=∞ø#xÜ«∞u<£ ã¨~åfi`«∞‡ <å~åÜ«∞}∞<£
ã¨qâı+¨O|∞QÆñ |∂[ ¿ãÃã#∞ =∞Ǩâ‹·ÖÏ„QÆÉèÏQÆO|∞#<£. 122
* F ~å*Ï! "≥Úã¨e`À áÈ~å_ç# QÆ[~åA ѨÓ~°fi[#‡Ö’ WO„^Œ^Œ∞º=Úfl_»<Õ =∞Ǩ~åA† P
ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ „^Œq_» ^Õâßxfl áêeOKÕ "å_»∞. J`«_»∞ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅÖ’ „âı+¨μª_»∞. XHõ Ѩ~°fi`«OÃÑ· J`«_»∞
=∞ø#„=`«O`À ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ qâı+¨"≥∞ÿ# ѨÓ[Å∞ [i¿Ñ"å_»∞.

=∞. XHõ<åñ _® #$Ѷ¨Ùñ _»K«∞º`«∞<£ =∞#=ÚÖ’ #∂Ç≤ÏOK«∞K«∞<£ =∞øxÜ≥ÿ∞

Ü«∞HõÅOHõã≤÷u #∞#flKÀñ QÆÅâ◊AO _»KÀÛ\˜H˜<£ =zÛ ÖË
=Hõ ѨÓlOѨHõ Ü«Ú#fl =∞øxñ QÆx #=º „HÀ^èŒ∞ñ_≥· =¸_è»! Å∞
|ú! HõsO„^À`«Î=∞ Ü≥∂xñ |∞@∞ì— =∞x âßѨO aK≥Û Éèí∂=Å¡ÉèÏ! 123
* F ~å*Ï! WO„^Œ^∞Œ º=Úfl_»∞ XHõ<å_»∞ q+¨μ=‚ Ù#∞ UHÍ„QÆz`«OÎ `À ^蕺#O KÕã∂¨ Î "≥∞=ÿ ∞~°z LO_ç<å_»∞.
JѨC_»∞ JQÆã¨Îº=Úx JHõ¯_çH˜ =zÛ<å_»∞. ~åA `«#‰õΩ Q“~°= q∞=fi‰õΩO_®, ÖË=‰õΩO_® =∞ø#OQÍ
L#flO^Œ∞=Å¡ JQÆã¨∞κ_»∞ P„QÆÇ≤ÏOz<å_»∞. ''Fs =¸~°∞ö_®! Å∞|∞ú_®! J*Ï˝#O`À ‰õÄ_ç# U#∞QÆ∞QÍ
ѨÙ@∞ì—— =∞O@∂ J`«xH˜ âßѨq∞zÛ<å_»∞.
184 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =ÚxѨu #==∂xOz#, Ѷ¨∞#∞ñ _çO„^Œ^Œ∞º=∞fl qÉèí∞ñ_»∞ Q“O[~°Ü≥∂xO
[##O |O^≥#∞† q„ѨÙÅñ QÆx Ü«∞==∂xOѨñ ^ŒQÆ^Œ∞ Ѷ¨∞# ѨÙ}∞ºÅ‰õΩ<£. 124
* =ÚhO„^Œ∞_≥#· JQÆã∞¨ ºÎ x J==∂xOz#O^Œ∞=Å¡ WO„^Œ^∞Œ º=Úfl_»∞ U#∞QÆ∞QÍ Ñ¨Ù\˜<ì å_»∞. JO^Œ∞=Å¡
ZO`« Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ·<å 㨈~ `«áÈ^èŒ#∞Öˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å#∞ J==∂xOѨ~å^Œ∞.
Hõ. Hõi<å^äŒ∞ñ _»Ü≥∞º <å`«ñ_»∞, Hõ~°∞Öˇ·i Éèí\Ï^Œ∞ÖˇÅ¡† QÆ[=ÚQÆ #Ü«Úº<£
ǨÏiK«~°} ¿ã= Hõ`«=Ú#ñ, QÆi =~°∞#‰õΩ #kèHõ=ÚH˜Î QÆeÔQ =∞Ǩ`å‡! 125
* F ~å*ËO„^•! WO„^Œ^Œ∞º=Úfl_»∞ QÆ[~åAQÍ Ñ¨Ù\˜ì<å_»∞. J`«x ¿ã=‰õΩÅO^Œ~°∂ U#∞QÆ∞Å∞QÍ
ѨÙ\˜ì<å~°∞. P ~åA U#∞QÆ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì #ѨÊ\˜H© q+¨μ‚ÉèíH˜Î=Å¡ Q˘Ñ¨Ê^≥·# =ÚH˜Î J`«xH˜ ÅaèOzOk.
P. Hõ~°‡`«O„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆ=∞ÖωõΔΩñ Q˘Å∞ÛK«∞, #∞ÉèíÜ«∞ xÜ«∞`«=$uÎ #∞O_≥<Õxñ
*ˇ_»∞#∞ QÆ~°‡"≥∞Å¡ tkäÅ"≥∞ÿ "≥∞Å¡#, „Ѩ|Å"≥∞ÿ# q+¨μ‚ÉèíH˜Î Ãã_»^Œ∞. 126
* Éèí‰õΩÎ_»∞ `«# x`«º Hõ$`åºÅ∞ x~°fiiÎOK«∞`«∂ q+¨μ‚=Ù#∞ ¿ãqOKåe. D Ô~O_»∞ xÜ«∞=∂Å#∂
áê\˜Oz`Õ „Hõ=∞OQÍ áêáêÅhfl #tOzáÈ`å~Ú. q+¨μ‚ÉèíH˜Î Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
Hõ. K≥_»∞ñ QÆ~°∞Å∞ ǨÏ~°∞Å∞ ^èŒ#=ÚÅ∞, *ˇ_»∞^Œ∞~°∞ x[ã¨`«∞Å∞ ã¨∞`«∞Å∞ñ *ˇ_»∞ K≥#ñ@∞ʼnõΩO†
*ˇ_»Hõ =∞#∞#\˜ì QÆ∞}∞ʼnõΩñ, *ˇ_»x Ѩ^•~°÷=ÚÅ∞ q+¨μ‚¿ã"å x~°`«∞Öò. 127
* ^≥·=|ÅO ÖË#O^Œ∞=Å¡ QÆ∞}~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·# ^Œ∞~°˚#∞ʼnõΩ U#∞QÆ∞Å∂ QÆ∞éÏ]Å∂ ã¨OѨ^ŒÅ∂
#tOzáÈ`å~Ú. "åi PÅ∞ a_»Å¤ ∂ #tOz áÈ`å~°∞. QÆ∞}=O`«∞Öˇ#· ã¨[#˚ ∞Å∞ K≥_‰» Ωõ O_® „|`«∞‰õΩ`å~°∞.
"åiH˜ q+¨μ‚ÉèíH˜Î Ü«∞O^Œe Pã¨H˜Î Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok.
=. JѨC_»∞ [QÆ[#˚ ‰õΩO_»Q∞Æ # ѨÊ~°"∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ~Ç° Ϩ ã≤`« =ÚYHõ=∞Å Ü«∞QÆ∞ #Hõ¯=∞Å H˜@x¡ Ü≥∞. 128
Hõ. 'ÉÏÖÏ! <å "≥#∞"≥O@#∞, ¿ÇÏÅ<£ q#∞gkä#∞O_ç ÜÕ∞`≥OK«∞K«∞ h
KÕÖÏOK«ÅO|∞ñ |@∞ì@, HÍÖ’ <Õ=∞O\˜ ##∞fl #OÉè’[=Úv! 129
* QÆ[~åA#∞ HÍáê_ç# `«~°∞"å`« Ö’HÍʼnõΩ `«O„_çÜ≥ÿ∞# q+¨μ‚=Ù z~°∞#=Ùfi "≥ÚQÆO`À ‰õÄ_ç#
ÅH©Δ‡^Õq`À W\Ï¡ J<åfl_»∞† `å=∞~° ѨÙ=Ùfi =O\˜ "≥∂=Ú#fl z#fl^•<å! PHÍâ◊ =∂~°æO QÆ∞O_® <å "≥O@
qÖÏã¨OQÍ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞ÎH˘x =ã¨∂Î h ÃÑ·@H˘OQÆ∞#∞ q_»∞=‰õΩO_® <Õ#∞ Ѩ@∞ìH˘x L#flO^Œ∞‰õΩ ##∞fl QÆ∞iOz
U =∞#∞H˘<åfl"À?
Hõ. Zé∞ñQÆ∞^Œ∞ `≥é"å Ü≥∞ѨC_»∞, =∞é=#∞ ã¨HõÅO|∞ ##∞fl =∞éz# Ü≥∞_»Å<£
=∞é`«∞ #x Ü≥∞é˜ñy "≥ÚéñQÆHõ, =∞é=Hõ "≥Úé ~Ú_ç~° ÜÕ∞x =∞é˜ Ü«∞#º=ÚÅ<£. 130
* F =∞QÆ∞"å! ##∞fl =∞~°∞=x "åix <Õ#∞ Z#fl_»∂ =∞~°∞=#∞. ##∞fl q_çzÃÑ\˜ì# "åix <Õ#∞
q_çzÃÑ@∞ì`å#∞. D ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x W`«~∞° ʼnõΩ "≥Ú~°ÃÑ@ìHÀ‰õΩO_® ##∞fl q_»∞=‰õΩO_® „áêi÷Oz#
"åix ZѨC_≥·<å <Õ#∞ ~°H˜Δ™êÎ#∞. Wk h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞Hõ^•!
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 185
=. Jx ѨeH˜# #~°qO^Œ =∞Ok~° Ü«∞~Ú# # ~ÚºOk~å^Õq =∞O^Œã≤‡`« K«O„kHÍ ã¨∞O^Œ~°
=^Œ<å~°qO^Œ Ü«∞QÆ∞K«∞ =Ú‰õΩO^Œ∞# H˜@x¡ Ü≥∞. 131
* =Ú‰õΩO^Œ∞x =∂@Å∞ qx z~°∞#=Ùfi zO^Õ =ÚMÏ~°qO^ŒO`À ‰õÄ_ç# WOk~åã¨∞O^Œi
QÀqO^Œ∞x`À W\Ï¡ J#flk–
Hõ. ^Õ"å! ^Õ=~° Ü«∞_»∞QÆ∞Å∞, ÉèÏ=O|∞# xeÑ≤ H˘Å∞K«∞ Ѩx <å Ѩx QÍ
HÀ =Å¡Éèí! ÜÕ∞ =∞xÜ≥∞^Œ, h "≥O@#∞ =K«∞ÛK«∞O\˜ xdÖÏkèѨf! 132
* F ^Õ=^Õ"å! h=Ù ã¨=∞™êÎxH© „ѨÉ∞íè "≥#· "å_»=Ù. h áê^•Å#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ LOK«∞H˘x ѨÓlOK«_"» ∞Õ
<å Ѩx. HÍ|\˜ì Ug∞ J#∞HÀ‰õΩO_® <å™êfiq∞"≥·# x#∞fl J#∞ã¨iOz =zÛ<å#∞.
Hõ. n#∞Å ‰õΩÜ«∂ºeOѨ#∞, n#∞Å ~°H˜ΔOѨ "Õ∞Å∞ n=#ñ ÉÁO^Œ<£
n<å=#! h H˘Ñ¨C#∞, n# Ѩ~ånè#! ^Õ=^Õ=! =∞¿ÇÏâß! 133
* F ^Õ"åkè^Õ"å! =∞Ǩ„ѨÉèí∂! h=Ù n#|O^èŒ∞_»=Ù. n# ~°HõΔ‰õΩ_»=Ù. n#∞Å "≥Ú~°Å#∞ „Ñ‘u`À
q#_»=¸, "åix HÍáê_»_»=¸, =∞Oz =∞Oz n=#Å∞ JO^Œ∞HÀ=_»=¸, n# Ѩ~ånè#∞_»"≥·# h‰õΩ `«y
L<åfl~Ú.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú#∞ ã¨=Úz`« ã¨OÉèÏ+¨}O|∞Å #OH˜OK«∞K«∞#fl Ü«∞ ѨÊ~°=∞ "≥·+¨‚g~°`«flO|∞#∞ ™ê^Œ~°
ã¨~°ã¨ ã¨ÖϡѨ =∞O^ŒÇ¨㨠ѨÓ~°fiHõO|∞QÍ <åeOQÆ#O|∞ QÍqOz ã¨Ñ¨i"å~°∞O_≥· QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi ã≤^Œú
q|∞^èŒQÆ} *ËwÜ«∞=∂#∞O_≥· QÆ~°∞_®~°∂_è»∞O _»QÆ∞K«∞ x[ã¨^Œ#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† #x K≥Ñ≤Ê
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 134
* ÅH©‡Δ ^Õq ÃÑ·q^èOŒ QÍ Ñ¨eH˜, `«y# q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨∞uÎ OzOk. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«# Éè‰í Ωõ ~Î åÖˇ#·
ÅH©Δ‡^Õqh WOÃÑ·# =∂@Å`À z~°∞#=Ùfi`À P^Œ~°OQÍ H“yeOK«∞H˘<åfl_»∞. QÆ~°∞_»∞Å∂, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂
^Õ=`«Å∂ '[Ü«∞ [Ü«∞— ^è•fi<åÅ∞ KÕã≤<å~°∞. ™êfiq∞ QÆ~°∞_» QÍq∞Ü≥ÿ∞ Ѩi"å~°ã¨Ç≤Ï`«OQÍ "≥·‰õΩO~îåxH˜
|Ü«∞Å∞^Õi<å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ ѨsH˜Δ`«∞Î`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. #~°<å^äŒ! h‰õΩ#∞ <åKÕ`« q=iOѨñ |_ç# ~¸ Hõ$ëê‚#∞ÉèÏ="≥∞ÿ#
QÆ[~å["≥∂HõΔ}Hõ^äŒ q#∞"åiH˜ Ü«∞â◊=Ú eK«∞Û#∞ QÆŇëêѨǨÏO|∞†
^Œ∞ã¨ûfiѨfl <åâ◊O|∞ ^Œ∞óY ã¨OǨ~°O|∞ñ† „ÉÁ^Œ∞Ì# "Õ∞ÖϯOz ѨÓ`«=$uÎ
x`«ºO|∞ñ |iî~ÚOK«∞ x~°‡ÖÏ`«‡‰õΩÖˇ·# q„ѨÙʼnõΩ#∞ |ǨïqÉèí= =∞=∞~°∞†
`Õ. ã¨OѨ^ŒÅ∞ QÆÅ∞æñ† c_»Å∞ âßOuñÉÁO^Œ∞† ã¨∞Y=Ú ã≤kúOK«∞† =iúÅ∞ â’Éèí#=ÚÅ∞†
"≥∂HõΔ =∞éKÕu^≥· Ü«ÚO_»∞† =Ú^Œ=Ú KÕ~°∞, ##∞K«∞ q+¨μ‚O_»∞ „Ñ‘`«∞ñ_≥· Ü«∂#uK≥Û. 135
186 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

* F ~å*Ï! h‰õΩ <Õ#∞ q=iOz# q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞`À‰õÄ_ç# D QÆ*ËO„^Œ "≥∂HõΔO Hõ^äŒ#∞ q<Õ "åiH˜
H©iÎ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. áêáêÅ∞ ѨiǨ~°=∞=Ù`å~Ú. K≥_H¤» Åõ Å∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. ^Œ∞óMÏÅ∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú.
„Ѩu k#=¸ L^ŒÜ«∞"Õ∞ ÖËz Ѩq„`«"≥∞ÿ# xÜ«∞=∞O`À x~°‡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À D Hõ^äŒ#∞ K«kq`Õ
„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Q˘Ñ¨Ê^è#Œ =¸ ã¨∞Y=¸ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. PѨ^ÅŒ ∞ JO`«i™êÎ~Ú. â◊√ÉèÏÅ∞ =$kúKO≥ ^Œ∞`å~Ú.
"≥∂HõΔO ã¨∞ÅÉèí=∞ø`«∞Ok. ã¨O`À+¨O ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞Ok– Jx P#O^ŒOQÍ q+¨μ‚=Ù ÃãÅqzÛ<å_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú #ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O _ç@¡x Ü«∂#uK≥Û† <≥=fiˆ~x #Ѩ~°~å„`«O|∞# "Õ∞ÖϯOz ã¨=∂Ç≤Ï`«
=∞#ã¨∞¯Å~Ú ##∞fl#∞ x#∞fl#∞ h ã¨~À=~°O|∞#∞ âıfi`«nfiѨO|∞# <å‰õΩO „aÜ«∞Oɡ·# ã¨∞^è•
™êQÆ~°O|∞#∞ ¿ÇÏ=∞ #QÆO|∞#∞ xyæi HõO^Œ~° HÍ##O|∞Å#∞ "Õ„`«H©K«Hõ "Õ}∞Å`åQÆ∞Ň
ã¨∞~°áê^ŒÑO¨ |∞Å#∞ <Õ#∞#∞, „|ǨχܫÚ, á¶êÅÖ’K«#∞O_»∞#∞ x=ã≤OzÜ«ÚO_»∞ #H˘¯O_» tY~°O|∞
Å#∞ Q“"≥∂^ŒH© H“ã¨∞ÎÉèí ã¨∞^Œ~°≈# áêOK«[#ºO|∞Å#∞ N^Õqx âı+¨ QÆ~°∞_» "åã¨∞H˜ „ѨǨ¡^Œ
<å~°^•k|∞∞+¨μÅ#∞ =∞`«ûº ‰õÄ~°‡ =~åǨ^Œº=`å~°O|∞Å#∞ ^Œ^Œ=`å~° Hõ$`«HÍ~°ºO|∞Å#∞ ã¨∂~°º
™È=∞áê=‰õΩÅ#∞ „|}=O|∞#∞ ^è~Œ ‡° `«Ñ㨠û¨ `«ºO|∞Å#∞ "Õ^OŒ |∞#∞ "Õ^•OQÆO|∞Å#∞ âß„ã¨OÎ |∞Å#∞
QÀ Éè∂í ã¨∞~° ™ê^è∞Œ Ѩu„=`å [#O|∞Å#∞ [O„^ŒHÍâ◊ºÑ¨*ÏÜ«∂ ã¨=Ú^ŒÜ∞« O|∞#∞ Q“sQÆOQÍ ã¨~ã° fi¨ f
HÍoOn ã¨∞#O^• „Ѩ=ÚY ѨÙ}º`«~O° y}© xK«Ü∞« O|∞#∞ #=∞~°∞Å#∞ #=∞~° `«~∞° =ÙÅ#∞ <≥~· å=`«O
|∞#∞ #=∞$`«O|∞#∞ „^è∞Œ =Ùx „|Ǩχi¬x=ǨÏO|∞#∞ |∞}º â’¡‰Ωõ Å~Ú# =∂#=ÙÅ#∞ ã¨=∂Ç≤Ï`«
z`«∞ÖÎ ·ˇ `«ÅOK«∞ "å~°Å‰õΩñ „ÉÏ}Ï=™ê# HÍÅO|∞# =∞nÜ«∞O|QÆ∞ q=∞ÅQÆu x`«∞#Î x ǨÏ$+‘Hˆ â◊√O_»∞
xˆ~tÌ Oz â◊OYO|∞ ѨÓiOz ã¨HÖõ Ï=∞~°=Ok`« K«~} ° Ï~°qO^Œ∞O_≥· qǨÏQÆÑi¨ =$_è» "åǨÏ#∞O_≥· "ÕOKÕÃã†
q|∞^è•hHõO|∞ ã¨O`À+≤OK≥#x K≥ÑÊ≤ â◊√‰õΩO_»∞ ~åA# H˜@x¡ Ü≥∞. 136
* JO`ÕH͉õΩO_® `≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú#<Õ ÖËz „ѨâßO`«"∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û`À q+¨μ=‚ Ù#∂, QÆ[~åA#∂, P
ã¨~ã° ∞¨ û#∂, âıfi`«nfiáêhfl, áêÅã¨=Ú„^•hfl, „u‰õÄ@ Ѩ~fi° `«O Ö’x QÆ∞ǨÏÅ#∂, J_»=ÙÅ#∂, ¿Ñ=¸"≥^∞Œ ~°∂
á⁄^ŒÅ`À ‰õÄ_ç# HõÅÊ=$HΔÍÅ#∂, q+¨μ=‚ Ó, „|Ǩχ t=Ù_»∂ x=ã≤OKÕ P „u‰õÄ@Ѩ~fi° `«O tY~åÅ#∂,
HÍ"≥∂^ŒH© QÆ^#Œ ∂, H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜h, ã¨∞^Œ~≈° #K«„HÍhfl, áêOK«[#º â◊OMÏhfl, ÅH©‡Δ ^Õqh, Pkâı+μ¨ x, QÆ~∞° _»∞h,
"åã¨∞H˜h, „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ h, <å~°^∞Œ h, =∞`«ûºO ‰õÄ~°‡O =~åǨÏO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=`å~åÅ#∂, P J=`å~åÅÖ’ KÕã#≤
HÍ~åºÅ#∂, ã¨∂~°∞ºh, K«O„^Œ∞h, Jyflh, FOHÍ~åxfl, ^è~Œ å‡hfl, `«Ñ㨠∞¨ ûh, ã¨`åºhfl, "Õ^•hfl, "Õ^•OQÍÅ#∂,
âß„™êÎÅ#∂, QÀ=ÙÅ#∂, „ÉÏǨχ}∞Å#∂, ™ê^è∞Œ =ÙÅ#∂, Ѩu„=`«Å#∂, K«O„^Œ∞x ÉèÏ~°ºÅ#∂, HÍâ◊ºÑ¨Ùx
ÉèÏ~°ºÅ#∂, Q“i QÆOQÆ ã¨~ã° fi¨ u Ü«∞=Ú# ã¨∞#O^Œ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ѨÙ}º#^Œ∞Å#∂, ^Õ=`«Å#∂, ^Õ=`å =$HΔÍÅ#∂,
S~å=`åhfl, J=∞$`åhfl, „^è∞Œ =Ùh, „|Ǩχ|∞∞+¨μÅ#∂, ѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ#· =∂#=ÙÅ#∂ `«ÅOKÕ"å~°∞ K«xáÈÜÕ∞
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ x~°‡Å"≥∞#ÿ q+¨μ=‚ Ù ~°H} Δõ á⁄O^Œ∞`å~°∞ Jx ‰õÄ_® q+¨μ=‚ Ù `≥eÑ≤<å_»∞. â◊OMÏxfl ѨÓiOz<å_»∞.
^Õ=`«ÅO^Œ~∂° PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕÜ∞« QÆ JO^Œ∞H˘x q+¨μ=‚ Ù QÆ~∞° _»∞xÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx
ѨÜ∞« xOz<å_»∞. ^Õ=`«Å∞ ã¨O`À+≤Oz<å~°∞ Jx K≥ÑÊ≤ â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜` Δ ∞« `
Î À W\Ï¡ J<åfl_»∞–
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 187
Hõ. QÆ[~å[ "≥∂HõΔ}O|∞#∞, x[=ÚQÆñ |iî~ÚOK«∞#\˜ì xÜ«∞`å`«∞‡Å‰õΩ<£
QÆ[~å[ =~°^Œ∞ñ _çK«∞Û#∞, QÆ[`«∞~°QÆ ã¨ºO^Œ#=ÚÅ∞ñ ÔQ·=źO|∞<£. 137
* QÆ*OË „^Œ"∂≥ HõOΔ Hõ^#Œä ∞ ÉèHí `
Θ À xÜ«∞=∞OQÍ K«k"Õ"åiH˜ q+¨μ=‚ Ù D Ö’HõOÖ’ U#∞QÆ∞Å∂ QÆ∞éÏ]Å∂
~°^ä•Å∞ Hõey# Éè’QÍÅ#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’ "≥∂HõΔ ã¨∞MÏhfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
Hõ. `å=∞ã¨∞ `«=Ú‡ñ_»∞ Ô~·=`«, <å=∞‰õΩñ_≥· "≥ÅÃã =∞#∞=Ù† #Å∞=Ù~°g∞ñ^Œ<£
Éèí∂q∞H˜ñ „|uqO^蕺~°∞˚#, <å=∂^Œ∞Å∞ #$ѨÙÅ∞ =∞#∞=Ù #O^Œ#∞Å∞ #$áê. 138
* F ~å*Ï! `å=∞㨠=∞#∞=Ù `«=Ú‡_≥·# Ô~·=`«∞_»∞ S^Œ= =∞#∞"≥·<å_»∞. J`«x H˘_»∞‰õΩÖˇ·#
„ѨuqO^èŒ∞º_»∂ J~°∞˚#∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ Éèí∂Ö’HÍxH˜ ~åAÖˇ·<å~°∞.
ã‘. =Ú#∞Å∞ Ç≤Ï~°}º~À=Úñ_»∞ #∂~°úfiÉÏǨïO_»∞ "Õ^Œj~°∞¬O_»#∞ g~°∞ "≥Ú^ŒÅ∞
#=∞~°∞Å∞ Éèí∂`«~°Ü«∂^Œ∞Å∞ â◊√„Éèí∞x Ѩufl q‰õΩO~îåYº Ѩ~°=∞™êkèfi†
~¸ ~Ú^ŒÌé‰õΩñ |∞„`«∞Îñ_≥· `«# Hõà◊Ö`À "≥·‰õΩO~î°∞ ñ _»#ñ |∞\˜ì "åi*ωõΔΩñ
_»=xÃÑ· "≥·‰õΩO~î° =∞xÜ≥∞_ç Ö’HõO|∞ñ QÆeÊOK≥ <≥Å¡ Ö’Hõ=ÚÅ∞ „"≥ÚHõ¯†
`Õ. ~°=∞ Ü≥∞^Œ∞~À¯Å∞ ¿ãH˘<≥ ~å[=ÚYº!, `«^Œ#∞ÉèÏ=O|∞ QÆ∞}=ÚÅ∞ñ ^ŒÅñѨñ^Œ~°"≥∞?
~¸ ^èŒ~åˆ~}∞ Ѩ@ÅO|∞ <≥é∞ñQÆ=K«∞Ûñ, QÍx ~å^ŒÜ«∞º ǨÏiQÆ∞}QÆ}=Ú ã¨OYº. 139
* F ~å*Ï! D =∞#fiO`«~°OÖ’ Ç≤Ï~°}º~À=Ú_»∂ T~°úfiÉÏǨï_»∂ "Õ^Œj~°∞¬_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞
ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÖˇ· <å~°∞. Éèí∂`«~°Ü«ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ^Õ=`«Öˇ·<å~°∞. â◊√„Éèí∞xH© Ѩu„=`«Ü≥ÿ∞# q‰õΩO~î° J<Õ
J`«x ÉèÏ~°º‰õÄ '' "≥·‰õΩO~î°∞—— _»<Õ ¿Ñ~°∞`À q+¨μ‚=¸iÎ [x‡Oz<å_»∞. J`«_»∞ Jxfl Ö’HÍÅ"å~°∂
Q“~°qOKÕ@@∞¡ "≥‰· Ωõ O~î=° ∞<Õ Ö’HÍxfl ã¨$+≤Oì z<å_»∞. J`«xx ÅH©‡Δ ^Õq ã¨fiÜ«∞OQÍ ÃÑO_®¡_Oç k. P ^Õ=^Õ=Ùx
=∞Ç≤Ï=∞#∂, ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∂ TÇ≤ÏOK«_®xH˜ ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. Éè∂í q∞Ö’x ^è∂Œ o Hõ}ÏÅ <≥<· å `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û
HÍx "≥·‰õΩO~î°∞x QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
=. `«^Œ#O`«~°O|∞. 140
ã‘. K«‰õΔΩã¨Î#∂AO_»∞ Kå‰õΔΩ+¨μO _»#∞ g~°∞ñ _®é= =∞#∞=Ü≥∞º #=x<å^äŒ!
Éèí∂g∞â◊fi~°∞Å∞ ѨÙ~°∞óѨÙ~°∞+¨ ã¨∞^Œ∞º=∂fl^Œ∞ ÖÏ`«x #O^Œ#∞† Å=∞~° qÉèí∞ñ_»∞
=∞O„`«^Œ∞º=∂Y∞ºñ _»=∞~°∞κ ÖÏáêºk‰õΩÖÏǨÏq+¨‡nfi~°HÍkѶ¨∞#∞Å∞
=Ú#∞ÅO^Œ∞ qÉèí∞ñ_»∞ ã¨OÉèí∂uH˜ "≥·~åA#‰õΩñ |∞\˜ì Ü«∞l`«∞ñ_»∞ <åñQÆ <˘ÃÑÊ
P. #`«ñ_» HÍñ_≥ ‰õÄ~°‡"≥∞ÿ =∞O^Œ~å„kx, #∞^Œkè [Å=ÚÖ’# #∞O_ç "≥∂K≥†
#`«ñ_»∞ ã¨∞"≥fi kqA Åi÷OѨ #=∞$`åaúñ, „^ŒzÛ ~ÚK≥Û <å ã¨∞^è•~°ã¨O|∞. 141
* J@∞ `«~°∞"å`« K«‰õΔΩ=Ù H˘_»∞ÔH·# Kå‰õΔΩ+¨μ_»∞ P~°==∞#∞"≥·<å_»∞. J`«x H˘_»∞‰õΩÖˇ·# ѨÙ~°∞_»∞
ѨÙ~°∞+¨μ_»∂ ã¨∞^Œ∞º=Úfl_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ ~åAÖˇ·<å~°∞. =∞O„`«^Œ∞º=Ú_»∞ WO„^Œ∞_≥·<å_»∞. Páêº^Œ∞Å∞
188 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
^Õ=`«Ö<·ˇ å~°∞. ǨÏq+¨‡O`«∞_»∂ g~°‰Ωõ _»∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ ã¨Ñ|Ψ ∞∞+¨μÖˇ<· å~°∞. q+¨μ=‚ Ù "≥~· åA‰õÄ ã¨OÉè∂í uH©
''Jl`«∞—— _»<Õ ¿Ñ~°∞`À [x‡Oz<å_»∞. ѨsH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! J`«_Õ ‰õÄ~°‡~°∂ѨO`À =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`åhfl
ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Ú#∞QƉõΩO_® "≥∂ã≤<å_»∞. ^Õ=`«Å∞ „áêi÷OѨQÍ J`«_Õ H©Δ~°ã¨=Ú„^•xfl zeH˜ J=∞$`åxfl
WzÛ<å_»∞.
–: H©Δ~°™êQÆ~° =∞^äŒ# Hõ^ä• „áê~°OÉèí=Ú :–
=. Jx ѨeH˜#O |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O_»∞ =ÚhO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 142
* â◊√‰õΩ_»∞ ÃÑ·q^èŒOQÍ K≥ѨÊQÍ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î W\Ï¡ J_çy<å_»∞.
=∞. q#∞† =Ú <Õfl\˜H˜ñ „^ŒK≥Û áêÅHõ_»e<£ q+¨μ‚O_»∞? ‰õÄ~å‡Hõ$u<£
=#kèO *ÁzÛ Ü«∞ ^≥@∞¡ "≥∂K≥ |Å∞Hõ=fiOɡ·# â‹·ÅO|∞? ^Õ
= xHÍÜ«∞O |=∞$`«O|∞ <≥@∞¡ =_»Ãã<£? "å~åt <Õ"Õ∞q∞ ã¨O
[x`«O |Ü≥∞º? =ÚhO„^Œ! KÀ^Œº=Ú QÆ^• ã¨~°fiO|∞ñ *ˇÑ¨ÊOQÆ^Õ! 143
* F =ÚhO„^Œ∞_®! q+¨μ‚=Ù áêÅã¨=Ú„^•xfl ѨÓ~°fiO ZO^Œ∞‰õΩ =∞käOz<å_»∞? ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ky
ÃÑ^ŒÌ Hõ=fiѨ٠H˘O_»#∞ `åÉËÅ∞ ~°∂ѨO`À U q^èŒOQÍ "≥∂ã≤<å_»∞? J=∞$`åxfl ^Õ=`«Å‰õΩ U q^èŒOQÍ
JOkOz<å_»∞? ã¨=Ú„^ŒOÖ’ U"Õ∞q∞ ѨÙ\˜ì<å~Ú? Pâ◊Û~°ºHõ~°=ÚÖˇ·# D ã¨OQÆ`«∞Åhfl <å‰õΩ q=~°OQÍ
K≥ѨC.
Hõ. PѨÊ\˜#∞O_ç |∞^èÀ`«Î=∞!, K≥ÃÑÊ^Œ∞ ÉèíQÆ=`«¯^ä•qâı+¨O|∞Å∞ <å
ÔHѨC_»∞ñ ^Œxq [xOѨ^Œ∞, ÃãѨÊñQÆ^Õ K≥=ÙÅ∞ xO_» NǨÏiHõ^äŒÅ<£. 144
* F ѨO_ç`À`«Î=∂! Wk =~°‰õÄ h=Ù K≥Ñ≤Ê# ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ^ä•qâıëêÅ =Å¡ WOHÍ <å‰õΩ ã¨O`«$Ñ≤Î
HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõ^äŒÅ#∞ K≥=ÙʼnõΩ Ñ¨O_»∞=ÙQÍ qxÑ≤OK«∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú #_»∞QÆO |_ç#"åñ_≥· Ü«∞`«x #aè#OkOz ǨÏi„Ѩã¨OQÆO|∞ ÃãÑ¨Ê #∞Ѩ„Hõq∞OK≥ #x
ã¨∂`«∞O_»∞ kfiAÅ H˜@¡xÜ≥∞† #@∞¡ â◊√‰õΩO_»∞ ~åAO Ez. 145
* ѨsH˜Δ`«∞Î „Ѩâ◊fl‰õΩ ã¨O`À+≤Oz â◊√‰õΩ_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõ^äŒÅ#∞ q=iOK«_®xH˜ ѨÓ#∞H˘<åfl_»∞–
Jx K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =Ú#∞Å`À „H˜Ok q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê<å_»∞.
Hõ. Hõã≤ =∞ã¨ñy Ü«∞ã¨∞~° qã¨~°=Ú, Åã≤ ÅuHõÅ ã¨∞~°Å <≥QÆ∞= #ã¨∞=ÙÅ∞ "≥_»ÅO
|ã¨ñ *ˇ_çi† Ѩ_çi† ÔH_»ã≤i, Ü«∞ã¨=∞ ã¨=∞~° qÅã¨#=ÚÅ ##∞ "≥_»e #$áê! 146
* â◊√‰õΩ_»∞ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞. F ~å*Ï! ~åHõΔã¨∞Å∞ PÜ«Ú^è•Å∞ ^èŒiOz q[$OaèOz ^Õ=`«Å#∞
q∞OzáÈ~Ú ™ê\˜ÖËx áÈ~å\ÏÅ∞ KÕã≤<å~°∞. ^Õ=`«Å∞ |ÅO `«yæ WHõ¯@¡ áêÖˇ· „áê}ÏÅ∞ J~°KÕ`«∞Ö’¡
ÃÑ@∞ìH˘x â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ÖÁOQÆnã¨∞H˘<Õ LáêÜ«∞O `≥eÜ«∞Hõ `«Å¡_çe¡ áÈ~Ú<å~°∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 189
Hõ. ã¨∞~°Ñ¨u =~°∞}Ï^Œ∞Å`À, ã¨∞~°=ÚY∞ºÅ∞ Q˘O^Œ éiy ã¨∞~°â‹·Å=ÚÃÑ·
ã¨∞~°#∞`«∞ñ_»QÆ∞ #Añ QÆx Ü«∂, ã¨∞~° ^Œ∞+¨¯$uñ *ˇÑ≤Ê ~°Ñ¨Ù_»∞ ™⁄ÅÜ«ÚK«∞ #`«∞Öˇ·. 147
* P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ =~°∞}Ï^Œ∞Öˇ#· H˘O^Œ~∞° =ÚYº^Õ=`«Å`Àáê@∞ "Õ∞~°∞Ѩ~fi° `«OÖ’
^Õ=`«Å‰õΩ ÃÑ^ŒÜ
Ì ∞ÿ≥ # „ÉǨχ^Õ=Ùx ã¨O^Œi≈Oz #=∞™ê¯~°O KÕã<≤ å_»∞. ^Õ=`«ÅO^Œ~∂° ~åHõãΔ ∞¨ Å ^Œ∞O_»QÍÅ#∞
PÜ«∞#‰õΩ W\Ï¡ q#flqOz<å~°∞.
Hõ. ^Œ∞~åfiã¨∞ âßѨ=â◊=Ú#, xsfi~°º`« [QÆ=ÚÖˇÅ¡ x„j≈Hõ=ÚÖˇ·
Ѩ~°fi`«iѨÙ`Àñ QÆ∂_» #, Ѩ~°fi=Ú Å~Ú Ü«ÚO_≥ ǨÏ`«ã¨∞Ѩ~åfi=à◊√Öˇ·. 148
* ^Œ∞~åfiã¨∞x âßѨO =Å¡ Ö’HÍÅhfl áœ~°∞+¨=¸ "≥·Éèí==¸ áÈQ˘@∞ìH˘<åfl~Ú. WO„^Œ∞x`À áê@∞
^Õ=`«Å∞ F_çáÈ~Ú<å~°∞. "Õ_»∞HõÅ∞ JO`«iOz<å~Ú.
P. <≥Å=Ù "≥_»e =zÛ x¿ãÎAÖˇ· #\˜ì, "ÕÅ∞ÊQÆ=ÚÅñ Ez "ÕÅ∞Êñ ɡ^ŒÌ
Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞+¨μñ ^ŒÅñz „Ѩ}`«∞ñ_≥· ã¨OѶ¨ÙÅ¡, Ѩ^Œ‡=^Œ#∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ |eÔHñ ^≥eÜ«∞. 149
* WÅ∂¡ "åH˜b q_çzÃÑ\˜ì HÍOu qÇ‘Ï#∞Öˇ· `«#=^ŒÌ‰õΩ =zÛ# ^Õ=`«Å#∞ „|Ǩχ K«∂z<å_»∞.
J`«_»∞ Ѩ~°=∂`«∞‡xH˜ #=∞㨯iOz ^蕺xOz<å_»∞. J@∞Ñ≤=∞‡@ qHõã≤Oz# =ÚYHõ=∞ÅO`À W\Ï¡
`≥eÜ«∞*Ëã≤<å_»∞.
Hõ. U#∞#∞ g∞~°∞#∞ QÍÅ=Ú, =∂#= u~°ºQÆ¡`å„^Œ∞=∞ ¿ãfi^Œ[=ÚÖò
=∂#∞QÆ <≥=fix Hõà◊Å=Ú, "åxH˜ „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú QÍHõ =QÆ=ñQÆ <ÕÖÏ? 150
* <å‰õÄ g∞‰õÄ HÍÖÏxH© =∂#=ÙʼnõÄ Ñ¨â◊√=ÙʼnõÄ Ñ¨‰õΔΩʼnõÄ K≥@¡‰õÄ fQÆʼnõÄ K≥=∞@Ö’ ѨÙ>Ëì
JÅÊr=ÙʼnõΩ =¸ÅѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞. J`«xx =∞#=Ú â◊~}
° ∞ "Õ_∞» ^•=Ú. g∞~°∞ ^Œ∞óYѨ_H» Oõ _ç.
Hõ. =^èŒ∞ºO_»∞ ~°HõΔ}©Ü«Úñ_»∞, ™ê^èŒ∞ºñ_»∞ =∂#∞ºñ_»x ÖËx ã¨~°æ„`å}Ï
=^蕺^Œ∞ ÖÁ#~°∞Û #`«O, _®^ŒºO`« q^è•#=Ú#‰õΩ #~°∞›ñ_»∞ =∞#‰õΩ<£. 151
* ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ K«OѨ^Œy#"å_»∞, HÍáê_»^Œy#"å_»∞, Hõ+¨ìÃÑ@ì^Œy#"å_»∞, Q“~°qOѨ^Œy#"å_»∞
J<Õ `å~°`«=∞ºO ÖË^Œ∞. ã¨$+≤ìx ~°H˜ΔOK«_®xH©, <åâ◊#O KÕÜ«∞_®xH˜ J`«_Õ Hõ~°Î. J@∞=O\˜ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ
=∞#=∞<À=º^äŒÅ∞ áÈQ˘>Ëì"å_»∞. =∞#‰õΩ ZšѨC_»∂ P^è•~°"≥∞ÿ#"å_»∞.

Hõ. =~°^Œ∞xñ |~°=∞ [QÆ^Œ∞æ~°∞, QÆ~°∞}ÏѨ~°`«O„`«∞ =∞#=Ú QÆ#∞ñQ˘# ^Œ∞óM

[fi~°=ÚÅ∞ Ãã_»∞#x ã¨∞~°Å‰õΩ, ã¨~°ã≤[[x K≥Ñ≤Ê Ü«∞l`«∞ ã¨^Œ#O|∞#‰õΩ<£. 152
=. `å#∞#∞ ^Õ=`åã¨=¸Ç¨ÏO|∞#∞ #u~°Ü«∞O|∞#O [x q#Ü«∞O|∞#O QÍ#O|_»x Ü«∞ qfiÉèí∞
#∞^ÕtÌ Oz ^≥q· HõO|∞ÅQÆ∞ =K«#O|∞Å xÜ«∞`ÕO„kÜ«ÚO_≥· ~Ú@¡x ã¨∞uÎ ~ÚOK≥. 153
190 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* =~åeKÕÛ"å_»∂, Ѩ~°=∂`«∞‡_»∂,Ö’HÍʼnõΩ `«O„_ô, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞ S# ™êfiq∞x ^Œ~°≈#O
KÕã¨∞H˘O>Ë =∞# ^Œ∞óMÏÅ∂, ÉÏ^èŒÅ∂ ^Œ∂~°=∞ø`å~Ú– Jx „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ K≥Ñ≤Ê ^Õ=`«Å`À
HõÅã≤ "ÕQÆOQÍ Jl`« ÉèíQÆ"å#∞x x"å™êxH˜ "≥o§<å_»∞. J^Œ$â◊º~°∂ѨÙ_≥·# P „ѨÉèí∞=Ù UHÍ„QÆz`«ÎO`À k=º
"å‰õΩ¯Å`À „|Ǩχ D q^èŒOQÍ „áêi÷Oz<å_»∞.
ã‘. Z=fix =∂Ü«∞‰õΩ xO`«Ü«Ú "≥∂Ç≤ÏOK«∞ñ ^Œé˜q∞ Ü≥∞=fix =∂Ü«∞ ^•ñ@ ~å^Œ∞†
`«#=∂Ü«∞ <≥=fiñ _çO`«Ü«Ú ÔQeÛ#\˜ì"åñ _≥=fixñ ÉÁ_»QÍ# Ô~\˜ì=Ú#∞Å∞,
ã¨~°fiÉèí∂`«=ÚʼnõΩ ã¨=∞=$uÎ <≥=fiñ_»∞ K«i~ÚOK«∞ñ ^Œ#KÕ`« [x`«=∞~Ú#,
^èŒ~°}˜ áê^Œ=ÚÅ∞ z`«Î=Ú ™È=Úñ _»yfl =ÚYO|∞ QÆ#∞flÅ∞ ™È=∞Hõ=∞ÅÇ≤Ï`«∞Å∞,
`Õ. K≥=ÙÅ∞ k‰õΩ¯Å∞, ˆ~`«O|∞ ã≤^Œú[Å=Ú, =¸ñ_»∞ =¸~°∞ΊѨÙ\˜ìÅ∞¡, "≥Ú^Œe <≥Å=Ù
QÆ~°ƒù =∞dÅO|∞,=¸~°úO|∞ QÆQÆ# =∞QÆ∞K«∞, =∞ÅÜ«Ú <≥=fiñ_»∞ "åx #=∞㨯iO`«∞. 154
* F „ѨÉèí∂! h =∂Ü«∞=Å¡ ã¨$+≤ì ã¨=∞ã¨Î=¸ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚxyáÈ`«∞Ok. h=∂Ü«∞#∞ ^•@_®xH˜
gÅ∞HÍ^Œ∞. ^•xx U =∂„`«=¸ ÔQez#"å~°∞ ÖË~°∞. x#∞fl =Ú#∞Öˇ·<å K«∂_»ÖË~°∞. h=Ù Jxfl „áê}∞Å
Ѩ\Ï¡ ã¨=∂#OQÍ "≥∞ÅQÆ∞`å=Ù. h=Å¡ ѨÙ\˜ì# D Éèí∂q∞ h áê^•Å∞. t=Ù_»∞ h=∞#ã¨∞û. Jyfl h =ÚYO.
ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ h Hõ#∞flÅ∞, k‰õΩ¯Å∞ h K≥=ÙÅ∞. [ÅO h g~°ºO. „u=¸~°∞ÎʼnõΩ h ~°∂ѨO ѨÙ\˜ìxÅ∞¡.
ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤Hì © =¸ÖÏ^è•~°O h Hõ_∞» ѨÙ. PHÍâ◊O h t~°ã∞¨ û, Dq^èOŒ QÍ qâ◊fi~°∂ѨÙ_≥#· h‰õΩ #=∞㨯i™êÎ#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <≥=fix |ÅO|∞# =∞¿ÇÏO„^Œ∞O_»∞#∞, „|™ê^ŒO|∞# ^Õ=`«Å∞#∞, QÀѨO|∞#
~°∞„^Œ∞O_»∞#∞, É∫~°∞+¨O|∞# qiOzÜ«Ú, xO„kÜ«∞O|∞Å =Å# "Õ^ŒO|∞Å∞#∞ =Ú#∞Å∞#∞,
"Õ∞„_è»O|∞#ñ „|*ÏѨuÜ«Ú#∞, =HõΔO|∞# ÅH˜Δ‡Ü«Ú, KèåÜ«∞ =Å#ñ a`«$^Õ=`«Å∞#∞, ã¨Î#O|∞Å
=Å# ^èŒ~°‡O|∞#∞, |$+¨ªO|∞Å =Å# #^èŒ~°‡O |∞#∞, t~°O|∞ =Å# <åHõO|∞#∞, qǨã¨O|∞
=Å# #Ѩû~À[#O |∞Å∞#∞, QÆ∞ǨϺO|∞=Å# „|ǨχO|∞#∞, =ÚYO|∞ =Å# q„ѨÙÅ∞#∞,
Éèí∞[O|∞Å =Å#~åAÅ∞#∞ (|ÅO|∞#∞,) #∂~°∞=ÙÅ =Å# "≥·â◊√ºÅ∞#∞ (<≥·Ñ¨Ù}ºO|∞#∞,)
|^ŒO|∞Å =Å# â◊¥„^Œ∞Å∞#∞, (#"Õ^ŒO|∞#∞) #^èŒ~°O|∞=Å# Ö’ÉèíO|∞#∞, ã¨∞Ѩi~°^ŒK«Ûù^ŒO|∞
=Å#ñ „cuÜ«Ú, <å™êѨÙ@O|∞ =Å# ^Œ∞ºuÜ«Ú, ã¨Ê~°≈O|∞#ñ QÍ=∞O|∞#∞, „Éèí∂Ü«ÚQÆà◊O|∞#
Ü«∞=∞O|∞#∞, |HõOΔ |∞#\ QÍÅO|∞#∞ ã¨OÉèqí OK≥† <≥=fix Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qÇ≤Ï`«O|∞Å∞ „^Œ=º=Ü«∞ó
Hõ~°‡QÆ∞} qâı+¨O|∞Å∞† K«`«∞ifi^èŒÉèí∂`« ã¨~°æO ɡ=fix Ü«∂`«‡`«O„`«O† ɡ=fix =Å# ã≤kúOz
Ö’HõO|∞Å∞#∞ Ö’HõáêÅ∞~°∞#∞ „|^Œ∞‰õΩ K«∞O^Œ∞~°∞, ÃÑ~°∞ñQÆ∞K«∞O^Œ∞~°∞† kqAʼnõΩ <åÜ«Ú=Ù
|ÅO|∞<≥,· [QÆO|∞ʼnõΩ hâ◊√O_≥,· „Ѩ[ʼnõΩñ „Ѩ[#∞O_≥,· „|*Ï=# „H˜Ü∂« HÍO_» xq∞`«Î ã¨OÉè=í ÙO_»Q∞Æ
*Ï`«"Õ^Œ∞O_≥·, Ü«∞O`«ã¨û =Ú„^ŒO|∞# ^è•`«∞ ã¨OѶ¨∂`«O |∞ÅO „|ѨOzOK«∞K«∞ „|Ǩχ=∞Ü«ÚO_≥·,
=ÚH˜ÎH˜ ^•fi~°Oɡ·, Ü«∞=∞$`«, =∞$`«∞º ã¨fi~°∂ѨÙO_≥·, K«~åK«~° „áê}∞ʼnõΩ „áê}Oɡ· Ü≥∂[ã¨ûǨϟ|Å
"åÜ«Ú ~°∂ѨO|∞Öˇ·# „áê}ËO„kÜ«∂`«‡ â◊s~° xˆH`«#∞O_≥· Ѩ~°=∞ =∞ǨÉèí∂u Ü«∞QÆ∞ #
ѨÊ~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ =∂‰õΩO „|ã¨#∞flO _»QÆ∞OQÍHõ! Ü«∞x =∞é˜Ü«Ú#∞. 155
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 191
* h |ÅO #∞O_ç ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∂, h J#∞„QÆǨÏO #∞O_ç ^Õ=`«Å∂, h P„QÆǨÏO #∞O_ç ~°∞„^Œ∞_»∂,
h áœ~°∞+¨O #∞O_ç „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, h WO„kÜ«∂Å#∞O_ç "Õ^•Å∂ =Ú#∞Å∂, h ѨÙ~°∞ëêOQÆO #∞O_ç „Ñ¨*ÏѨf,
h ~˘=Ú‡#∞O_ç ÅH©‡Δ ^Õg, h h_» #∞O_ç Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∂, h ~˘=Ú‡ #∞O_ç ^è~Œ ‡° =¸, h gѨ٠#∞O_ç
J^è~Œ ‡° =¸, h `«Å #∞O_ç ã¨fi~°=æ ¸, h #=Ùfi #∞O_ç JѨû~°ãŨ ∂, h =ÚYO #∞O_ç „ÉÏǨχ}∞Å∞, „|Ǩχ=¸†
h Éè∞í *ÏÅ#∞O_ç ~åAÅ∂, |Å=¸† h `˘_»Å#∞O_ç "≥â· √◊ ºÅ∞ <Õ~Ê° i `«#=¸, h áê^•Å#∞O_ç â◊¥„^Œ∞Å∂
â◊√„â◊¥ëê, h „H˜Ok ÃÑ^Œq #∞O_ç Ö’Éè=í ¸, ÃÑ· ÃÑ^Œq #∞O_ç „¿Ñ=∂, h =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù\ÏÅ #∞O_ç HÍOf, h
ã¨Ê~°≈ #∞O_ç HÍ=∞=¸, h Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å #∞O_ç Ü«∞=Ú_»∂, h „ѨH¯õ ÉèÏQÆOÖ’ #∞O_ç HÍÅ=¸ ã¨OÉèqí Oz<å~Ú.
h Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞ =Å¡ „^Œ=º=¸, =Ü«∞ã¨∂û, Hõ~‡° =¸, QÆ∞}qâıëêÅ∂ qkèOѨ|_ç<å~Ú. h P`«‡`«O„`«O#∞O_ç
^è~Œ ‡° =¸, J~°=÷ ¸, HÍ=∞=¸, "≥∂Hõ=Δ ¸ Hõey<å~Ú. h =Å¡ Ö’HÍÅ∂, Ö’HõáêʼnõΩÅ∂ U~°Ê_ç Jaè=$kú
á⁄O^Œ∞`å~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ PÜ«Úã¨∂û, PǨ~°=¸, |Å=¸ h"Õ. Ѩ~fi° `åʼnõΩ JkèHÍiq h"Õ. „Ѩ[Å#∞
ѨÙ\˜Oì z "åix HÍáê_Õ Hõ~‡° HÍO_»ÅHÀã¨O U~°Ê_ç# Jyflq h"Õ. ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ~°`fl« ~åã¨∞Å#∞ qã¨iÎ OѨ*¿Ë ãk
h"Õ. "≥∂HΔÍxH˜ ^•fi~°"∞≥ #ÿ Ѩ~„° |Ǩχ=Ù h"Õ. Kå=Ù „|`«∞‰õΩÅ∞ h ~°∂áêÖË. „áê}∞ʼnõΩ JxflO\˜H© „áê}O
h"Õ. `Õ[ã¨∞û JǨÏOHÍ~°=¸ "åÜ«Ú=Ó xO_ç# „áê}∞Å J=Ü«∞"åÅÖ’, P`«‡Ö’, â◊s~åÅÖ’ h=Ù x=ã≤™êÎ=Ù.
Ѩ~=° ∞â◊H"Θ #·≥ =∞Ǩ„ѨÉ∂íè ! =∂ ÃÑ· ^ŒÜ∞« K«∂ѨÙ.
Hõ. "≥Ú^ŒÅ [Å q∞_ç# Éèí∂[=Ú, ^Œ∞k #_»∞=∞#∞ [Å¡ñ ^Œ#=Ú ^˘~°ñH˘#∞ =∂_ç¯<£
"≥Ú^ŒÅ#∞ ǨÏiH˜x „"≥ÚH˜¯#, =Ú^Œ "≥ÚO^Œ∞^Œ∞ "≥∞Å¡ "ÕÅ∞Ê=¸ñHõÅ∞ <Õ=Ú<£. 156
* K≥@∞ì "≥Ú^ŒÅ∞‰õΩ hà◊√§ áÈ¿ãÎ K≥@∞ì H˘# H˘=∞‡ÅÖ’#∂, =∞^茺֒#∂, K«Å¡^Œ#O "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
J>Ë¡ "≥Ú^Œ@ h‰õΩ „"≥ÚH˜¯`Õ ^Õ=`«Å∂ <Õ#∂ ã¨O`À+≤™êÎ=Ú.
Hõ. PѨ#∞flÅQÆ∞ k^Œ$‰õΔΩÅ, HÀ ѨÙ}º! Éèí=#∞‡MÏ|˚ "≥ÚÜ«∞º# `«é˜`Àñ
„ÉÏÑ≤OѨñ *ËÜ«Ú ã¨OѨ^Œ, <ÀѨ~°=∞^ŒÜ«∂x"åã¨! Ü«Ú[˚fiÖ`Õ*Ï! 157
* F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! ^ŒÜ«∂ xÅÜ«Ú_®! Q˘Ñ¨Ê `Õ[ã¨∞û HõÅ"å_®! HõëêìÅáêÖˇ· x#∞fl K«∂_»QÀˆ~
"åiH© h =ÚYѨ^Œ‡O ã¨HÍÅOÖ’ ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# ã¨OѨ^Œ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û`«∞Ok.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^Õ=QÆ}ã¨"Õ∞`«∞O_≥· Ü«∞<ÕHõ q^èŒO|∞ÅO wiÎOK«∞K«∞ #∞#fl Ѩ~°"Õ∞+≤ªÜ«∞O^Œ∞ñ QÆ~°∞}˜Oz
^ŒÜ«∂QÆi+¨μªO_»QÆ∞ qâ◊fiQÆ~°∞ƒùO _®q~°ƒùqOK≥. 158
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ÃÑ·q^èOŒ QÍ ^Õ=`«Å`À ‰õÄ_ç ÃщõΩ¯q^è•Å∞QÍ q+¨μ^‚ =Õ Ùx ™È΄`«O KÕã<≤ å_»∞. JO^Œ∞‰õΩ
Hõ~°∞}˜Oz =∞Ǩ„ѨÉèí∞=Ù „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ<å_»∞.
=∞. XHõ "ÕÜ«∞~°∞¯Å∞ QÆ∂_çQÆ\˜ì Hõ~°∞"≥· Ü«Ú^Œº„`«ÊÉèÏÉèí∂u`À
<˘Hõ~°∂ÃÑ· K«#∞^≥OK«∞ =∂_ç¯ Ç¨Ïi ^• <˘áêÊÔ~† <å "ÕÅ∞ѨÙÖò
192 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
qHõÖÏÖ’Hõ#∞Öˇ·, q+¨}‚=∞`«∞Öˇ·† q„ÉèÏO`«∞Öˇ· „"≥∂Åñ QÍ
#Hõ â◊OH˜Ozi H˘O`« „á⁄^Œ∞†Ì qÉè∞í ñ QÍ#O É’Å∞<Õ "åiH˜<?£ 159
* =∞Ǩq+¨μ‚=Ù "≥~Úºã¨∂~°∞ºÅ `Õ[ã¨∞û XHõ\˜QÍ áÈ`«áÈã≤# HÍOu"≥·Éèí=O`À „ѨHÍtOz<å_»∞.
^Õ=`«Å∞ K«∂ѨÙÅ∞ K≥^ŒiáÈ~Ú<å~Ú. ^蕺xã¨∂Î "å~°∞ ™êfiq∞x K«∂_»QÍ<Õ H˘O`«¿ãѨ٠ÉèíÜ«∞Ѩ_ç<å~°∞.
„ѨÉèí∞=Ù#∞ K«∂_»_»O "åiH˜ ™ê^茺O HÍ^Œ∞ Hõ^•!
=. JѨC_»∞. 160
ã‘. Ǩ~° H˜s@ ˆHÜ«¸~° ‰õΩO_»Å áê^Œ Hõ@Hõ HÍOpÅ`å HõOHõ}Ïk
H“ã¨∞ÎÉè’¿Ñ`«O|∞ñ Q“"≥∂^ŒH© â◊OY K«„Hõâ◊~åã¨# ã¨OÜ«Ú`«O|∞
=∞~°Hõ`«âߺ=∞O|∞ ã¨~°ã≤[ <Õ„`«O|∞ñ QÆ~å‚Éèí~°} HÍOu QÆO_» Ü«ÚQÆ=Ú
QÆe`« HÍOK«# =~°‚ H“âıÜ«∞=„ã¨ÎO|∞ N =# =∂eHÍ ¿ãq`«O|∞
P. <≥· =∞<ÀǨÏ~°O|∞<≥· k=º™œÉèÏQƺ, "≥∞ÿ# Ü«∞`«x ~°∂Ѩ٠ǨÏ~°¬ "≥∞ã¨ñQÆñ
Ez „|Ǩχ ǨÏ~°∞ñ_»∞ ã¨∞~°Å∞#∞ ^•#∞#∞, ÉÁOy #„=Úñ _»QÆ∞K«∞ñ ÉÁQÆñ_»ñ ^˘_»ñÔQ. 161
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ǩ~åÅ∂, H˜s@=¸, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂, ‰õΩO_»ÖÏÅ∂, JO^≥Å∂,
"≥ÚÅ#∂Å∂, HõOHõ}Å∂, H“ã¨∞ÎÉèí~°`«fl=¸, H“"≥∂kH© QÆ^•, â◊OY=¸, K«„Hõ=¸, ^èŒ#∞ã¨∂û ^èŒiOz
^Œ~°≈# q∞zÛ<å_»∞. J`«xH˜ =∞~°Hõ`«=∞}˜ =O\˜ #Å¡x "Õ∞#∂, Ѩ^•‡Å =O\˜ Hõ#∞flÅ∂ HÍO`«∞b#∞
`«∞<åfl~Ú. `«à◊ `«à◊ÖÏ_Õ =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍO`«∞Å∞ K≥H˜¯à◊§ÃÑ· „Ѩã¨iã¨∞Î<åfl~Ú. |OQÍ~°∞~°OQÆ∞ Ѩ@∞ì
=„ã¨Î=¸ ^èŒiOz L<åfl_»∞. Hõ~~îå# "≥·[Ü«∞Of=∂Å „ѨHÍtã¨∞Î#flk. q∞H˜¯e JO^ŒOQÍ L#fl ™êfiq∞
~°∂áêxfl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∂, t=Ù_»∂, ^Õ=`«Å∂ ã¨O`À+¨OQÍ Hõ#∞Q˘<åfl~°∞. „|Ǩχ ÉèQí =Æ O`«∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O
KÕã≤ ™È΄`«O KÕÜ«∞_®xH˜ ѨÓ#∞H˘<åfl_»∞.
Hõ. [##ã≤÷uÅÜ«∞ ^Œ∂~°∞x, =Úx#∞`«∞ x~åfi}ã¨∞Y ã¨=Ú„^Œ∞x ã¨∞QÆ∞}∞O
^Œ#∞`«#∞xñ |$^äŒ∞ŠѨ$^äŒ∞Å∞x, ##Ѷ¨∂`«∞‡ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù #aè#OkO`«∞<£. 162
* =∞Ǩ„ѨÉèí∂! Pk =∞^蕺O`«=ÚÅ∞ h‰õΩ ÖË=Ù. =Ú#∞Å∞ x#∞fl Z<Àflq^è•Å á⁄QÆ_»∞`«∞O\Ï~°∞.
"≥∂HõΔ™œMϺxH˜ ã¨=Ú„^ŒO h=Ù. z#fl"å\˜ HõO>ˇ z#fl"å_»=Ù h=Ù. Q˘Ñ¨Ê"å\˜HõO>ˇ Q˘Ñ¨Ê"å_»=Ù h=Ù.
ã¨^Œ∞æ}=O`«∞_»=Ù h=Ù. ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»=Ù h=Ù. J@∞=O\˜ x#∞fl „Ѩã¨∞Îu KÕ™êÎ#∞.
Hõ. ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞! h ~°∂Ѩ=Ú, Ѩ~°=∞ „âıÜ«∞O|∞ Éèí∞=# ѨO‰õΩÎÅ ÔHÅ¡<£
ã≤÷~°"≥·kHõ Ü≥∂QÆO|∞#, =~°∞ã¨#∞ g∞ Ü«∞O^Œ HÍ#=K≥Û#∞ =∂‰õΩ<£. 163
* F ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_®! Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ h ~°∂ѨO „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. P ~°∂ѨO âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ "Õ^=Œ ∞O„`«O`À
‰õÄ_ç =∂‰õΩ HõxÊã¨∞Î#flk.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 193
Hõ. "≥Ú^ŒÅ∞#∞ hÖ’ñ ^ÀñK≥#∞, ^Œ∞kÜ«Ú#∞ #@ñ ^ÀñK≥† #_»∞=Ú ^ÀñK≥#∞† h"Õ
"≥Ú^ŒÅ∞ #_»∞=Ú ^Œ∞k ã¨$+≤ìH˜ñ, QÆkÜ«∞ñQÆ Ñ¶¨∞@=Ú#‰õΩ =∞#∞fl QÆuÜ«∞QÆ∞ =∂_ç¯<£. 164
* ‰õΩO_»‰õΩ =∞<Õfl P^è•~°O. J>Ë¡ D ã¨$+≤ìH˜ "≥Ú^ŒÅ∂, nx =∞^茺ÉèÏQÆ=¸, nx JO`«=¸ hÖ’<Õ
HõxÑ≤™êÎ~Ú. ã¨$+≤ìÖ’x =¸_»∞ ^Œâ◊Å∂ h"Õ.
Hõ. h =∂Ü«∞ KÕ`« qâ◊fi=Ú, "Õ=∂é∞ ã¨$lO`«∞ =#∞K«∞ q+¨μ‚ñ_» =#∞K«∞<£
nè=∞O`«∞Å∞ QÆ∞}Ѩ^Œ qx, <Õ=∞O|∞# ã¨QÆ∞}∞ñ_≥·# x#∞ñ QÍO`«∞ ~˘y<£. 165
* h=Ù „ѨѨOKåxfl =∂Ü«∞`À ѨÅ∞=∂~°∞¡ ã¨$+≤ìOz, QÆ∞}=O`«∞_»"≥· „ѨѨOK« =∞O`«\Ï xO_ç
LO\Ï=x, QÆ∞} ã¨OѨ#∞flÖˇ·# |∞kú=∞O`«∞Å∞ ѨiQÆ}˜™êÎ~°∞. x#∞fl ã¨O^Œi≈™êÎ~°∞.
P. J#fl =∞=xÜ«∞O^Œ∞ #=∞$`«O|∞ QÀ=ÙÅ, Ü«∞O^Œ∞ =Ç≤Ïfl ã¨q∞^èŒÅO^Œ∞ #=∞~°
Ü≥∂QÆ=â◊`«ñ ÉÁO^Œ∞ <À[#∞ |∞kúKÕ, #QÆ∞}∞ x#∞flñ QÍO`«∞ ~å`«‡q^Œ∞Å∞. 166
* Éè∂í q∞Ö’ PǨ~åhfl, P=ÙÅÖ’ áêÅ#∂, Hõ>Åìˇ Ö’ Jyflh Hõ#∞Q˘<Õ q^èOŒ QÍ P`«‡*Ï˝#O HõÅ"å~°∞
`«=∞ |∞kú^•fi~å D qâ◊fiOÖ’ x#∞fl K«∂™êÎ~°∞.
=∞`«Î. Ѩ@∞ìÖËHõ |Ǩï„ѨHÍ~° qѨ#fl z`«∞ÎÅ"≥∞ÿu† "Õ∞
"≥∞@ìˆHʼnõΩ x#∞flñQÆO\˜ =∞cèÑ≤û`å~°÷=Ú =K«∞Ûñ† ɡ
<≥fi@ìÜ≥ÿ∞# ^Œ"å#ÅO|∞# "ÕñQÆ∞ <Õ#∞ñQÆ∞ "≥Ú`«Î=ÚÖò
x@ì<ÕiÛ# QÆOQÆ֒ѨŠh~°∞ QÍOz# Kå_»∞Ê#<£. 167
* "Õ∞=Ú k‰õΩ¯ÖËx "å~°"≥∞ÿ ÃщõΩ¯q^è•Å∞QÍ =∂#ã≤Hõ"≥∞ÿ# HõëêìʼnõΩ QÆ∞iÜ≥ÿ∞<å=Ú. q∞H˜¯e
"Õ_ç`À QÆ∂_ç# HÍiÛK«∞Û^è•\˜H˜ `«Ñ≤Oz# U#∞QÆ∞Å =∞O^Œ Lá⁄ÊOQÆ∞`«∞#fl QÆOQÆÖ’x hà◊√§ K«∂z#
q^èŒOQÍ Z@ìˆHʼnõÄ z@ìz=iH˜ x#∞fl K«∂z<å=Ú. WHõ =∂ HÀiHõÅ∞ <≥~°"Õi f~°∞`å~Ú.
=∞`«Î. h‰õΩ <Õ =∞x q#flqO`«∞=Ú! h=Ù ã¨~°fi=∞Ü«ÚO_»"≥·
Ö’Hõ"≥∞Å¡#∞ xO_ç Ü«ÚO_»ñQÆ Ö’HõÖ’K«#! h Ѩ^•
Ö’Hõ#O|∞ â◊√ÉèíO|∞ =∂‰õΩ#∞ Ö’HõáêʼnõΩ ÖË#∞ h
<åHõ"åã¨∞Å∞ h= =Ç≤Ïflñ ^Œ#~°∞Û ˆH`«∞`«u„H˜Ü«∞<£. 168
=. Jx Hõ=∞Å ã¨OÉèí= „Ѩ=ÚY∞Å∞ q#∞u ¿ãã≤ ~°x K≥Ñ≤Ê #ˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 169
* h=Ù Ö’Hõ=∞O`«\Ï xO_ç LO_Õ =∞Ǩ`«∞‡_»=Ù. Ö’HÍxfl J#∞Hõ}
Δ =¸ gH˜ãΔ ∞¨ OÎ \Ï=Ù. "Õ∞=Ú h‰õΩ
=∞#q KÕã¨∞HÀ=Åã≤# ѨxÖË^Œ∞. h áê^Œ^Œ~°≈#O =∂‰õΩ â◊√ÉèÏxfl Hõeyã¨∞ÎOk. JyflÖ’x ã¨∞ÊùeOQÍÅ=Öˇ
Ö’HõáêʼnõΩÅ∂ <Õ#∞ D ^Õ=`«Å∂ hÖ’x JOâßÅ"Õ∞. D q^èOŒ QÍ „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ q+¨μ=‚ Ù#∞ „áêi÷Oz<å~°x
K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ ѨsH˜Δ`«∞Î`À W\Ï¡ J<åfl_»∞:–
194 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
âß. D suO [`«∞~å#<åk #∞`«∞ñ_≥· ÜÕ∞áê~° r=¸`« QÆO
cè~°Oɡ·# ~°=O|∞#O |eÔH ã¨O„Ñ‘`å`«∞‡ñ_≥· ~¸â◊fi~°∞O
_®~À=∂Oz`« HÍÜ«ÚÅ<£ #=q=ÚHÍÎáêÜ«ÚÅO „ÉËÜ«ÚÅO
„ÉÏ~°É’ú„QÆ =∞Ǩ~°‚"À#‡^äŒ# "åOKèå#Å∞ÊÅ<£ "ÕÅ∞ÊÅ<£. 170
* ÃÑ· q^èOŒ QÍ „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ „áêi÷OѨQÍ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨O`À+≤Oz<å_»∞. ^Õ=`«Å â◊s~åÅ∞ xÅ∞"≥Å¡
ѨÙÅH˜Oz<å~Ú. JѨC_Õ `«=∞ HõëêìÅ#∞O_ç QÆ>Hìˇ ¯˜ #@∞¡ g~°∞ `«ÅOz<å~°∞. ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ „áê~°|=ú ∞<Õ
ã¨=Ú„^•xfl =∞käOK«\ÏxH˜ L`åûǨÏѨ_<ç å~°∞. JѨC_»∞ ™êfiq∞ "Õ∞Ѷ∞¨ QÆOcè~"° ∞≥ #ÿ HõO~îã° fi¨ ~°O`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. F #Å∞=! Ü≥∂ ã¨∞ˆ~â◊fi~°!, Ü≥∂ x@Å`«\ÏHõΔ! Ü≥∂ ã¨∞~À`«Î=ÚÖÏ~å!
^•#=ÙÅ`À_» xѨC_»∞, =∂#∞QÆñ É’~åq∞ QÆey =∞#∞>Ë Ü≥ÚѨC<£. 171
* F „|Ǩ‡! F^Õ"ÕO„^Œ∞_®! F ~°∞„^Œ∞_®! F ^Õ=`«ÖÏ~å! „Ѩã¨∞Î`«O g∞~°∞ =∞OzQÍ ~åHõΔã¨∞Å`À
¿ãflǨÏO KÕã≤ rqOK«_»O =∞Ozk.
=. Jk Ü≥∞@¡O\˜ˆ~x. 172
Hõ. ZѨC_»∞ ^Œ#‰õΩ#∞ ã¨`«Îfi=Ú, ™⁄ѨÊ_»∞ #O^•ñHõ iѨÙÅñ EzÜ«Úñ ^Œ#"≥∞ÿñ
QÆÑ≤ÊH˘x Ü«ÚO_»=ÅÜ«Ú#∞, <˘Ñ¨CQÆ #Ç≤Ï =¸+¨Hõ=Ú# H˘ky# ÉèíOy<£. 173
* ZO^Œ∞HõO>Ë ZÅ∞HõHÀã¨O áê=Ú á⁄Oz LO_Õ q^èŒOQÍ |ÅO ã¨=∞‰õĈ~ ^•HÍ ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O
xsH˜Δã¨∂ΠѨQÆ"åi ÉÏi#∞O_ç â◊s~åxfl ^•K«∞H˘x LO_»_»O L`«Î=ÚÅ ÅHõΔ}O.
Hõ. J=∞$`À`åÊ^Œ# Ü«∞`«fl=Ú, q=∞Å =∞uO *ËÜ«Ú \ÁѨC† "ÕÅ∞ÊÅ∞ q#∞ñ_ô,
Ü«∞=∞$`«O|∞ñ „^•q [O`«∞=Ù,Å=∞$`«QÆu<£ „|^Œ∞‰õΩK«∞O_»∞ <åÜ«Ú~°fi$kú<£. 174
* F ^Õ=`«ÖÏ~å! q#O_ç. x~°‡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À g∞~°∞ J=∞$`åxfl L`«ÊuÎ KÕÜ«∞_®xH˜
„Ѩܫ∞uflOK«_»O "Õ∞Å∞. J=∞$`åxfl „`åy# "åiH˜ PÜ«Úã¨∞û ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. =∞~°}O ÖËx =∞#∞QÆ_»
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
ã‘. áêÅ=Úhfl\˜ ֒ѨŠã¨~°fi`«$}Å`Ò+¨^èŒ=ÚÅ∞ ^≥Ñ≤ÊOz KåÅ "≥·z
=∞O^Œ~° â‹·ÅO|∞ =∞O^ä•#=ÚQÆñ *Ëã≤ `«#~° "åã¨∞H˜ñ ^Œi„`å_»∞ ¿ãã≤
<å ã¨Ç¨Ü«∞`«KÕ`« #e #O^Œé∞#∞ g∞~°∞ `«~°∞=Ùñ_»∞ "ÕQÆ =∞`«O„^Œ∞ ÅQÆ∞K«∞†
Ѷ¨Å=Ú g∞ñ^ŒÜ≥∞º_»∞ |Ǩïà◊ ^Œ∞óYO|∞Åñ |_»∞^Œ∞~°∞ ^≥·`«∞ºÅ∞ áêѨ=∞`«∞Å∞†
P. JÅã¨@Ü«Ú#∞ ÖËHõ Ü«∞dÖÏ~°÷=ÚÅ∞ñ QÆÅ∞æ, q+¨kèÖ’# <˘Hõ¯ q+¨=Ú Ñ¨Ù@∞ìñ†
QÆÅñy "≥é= =Å^Œ∞† HÍ=∞~À+¨O|∞Å∞, =ã¨∞ÎK«Ü«∞=Ú #O^Œ∞ =Å^Œ∞ KÕÜ«∞. 175
* g∞ ~°O^Œ~°∂ áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ ѨÅ∞q^è•Öˇ·# `«$}ÏÅ#∂, "≥ÚHõ¯Å#∂, fQÆÅ#∂, B+¨^è•Å#∂
qiqQÍ `≥Ñ≤ÊOz "ÕÜ«∞O_ç. =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`åxfl Hõ=fiOQÍ#∂, ã¨~°Ê~å*ˇ·# "åã¨∞H˜x Hõ=fiѨ٠„`å_»∞QÍ#∂
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 195
KÕã¨∞H˘x <å ã¨Ç¨Ü«∞O`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ áêÅHõ_»ex zÅHõO_ç. JO^Œ∞=Å¡ g∞‰õΩ „ѨÜ≥∂[#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
áêáê`«∞‡Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å∞ ѨÅ∞HõëêìÅ áêÅ=Ù`å~°∞. Jxfl ã¨OѨ^ŒÅ∂ g∞‰õΩ Åaè™êÎ~Ú. P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ XHõ
q+¨O ѨÙ@∞ì`«∞Ok. JO^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ K≥_ç g∞~°∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»~å^Œ∞. ^•xÖ’ ѨÙ>Ëì =ã¨∞Î=ÙŠѨ@¡ WëêìxëêìÅ∞
K«∂Ѩ~å^Œ∞.
=. Jx Ü«∂^ÕtOz. 176
Hõ. JO`åk ~°Ç≤Ï`«∞ñ _»K«∞º`«∞ñ, _»O`«~åú#O|∞ <˘O^≥† #[ á¶êÖωõΔΩÖò
ã¨O`À+¨O|∞#ñ ^Œ=∞ `«=∞, HÍO`åÅÜ«∞=ÚʼnõΩñ [xi Q“~°= "≥ÚѨÊ<£. 177
* Pn JO`«=¸ ÖËx q+¨μ=‚ Ù ÃÑ·q^èOŒ QÍ P*Ï˝ÑO≤ z J^Œ$â◊º"≥∞<ÿ å_»∞. „|Ǩχ, t=Ù_»∂ ã¨O`À+¨OQÍ
`«=∞ `«=∞ xÅÜ«∂ʼnõΩ "≥o§ áÈ~Ú<å~°∞.
Hõ. HõÜ«∞ºO|∞ ¿ãÜ«∞ <˘Å¡Hõ, <≥Ü«∞ºO|∞# #`«∞Å∞ "≥\˜ì x~°˚~° xHõ~°O
aÜ«∞ºÑ¨Ê#=ÚÅ∞ "≥@∞ìK«∞ñ, kÜ«∞ºO|∞#ñ Q˘ÖˇÛ |ex ^Õ=^Õfi+≤<£. 178
* ^Õ=`«Å∞ Ü«Ú^ŒúO =∂@ =^Œe ÃÑ\˜ì<å~°∞. ~åHõΔã¨∞Å ~å*ˇ·# |eK«„Hõ=iÎѨ@¡ ¿ãflǨhfl ÉèíH˜Îx
Hõ#|~°z<å~°∞. J`«x P[˝Å#∞ ã¨O`À+¨OQÍ J#∞ã¨iOz<å~°∞.
Hõ. Ѩã¨K≥_ç `«#‰õΩ#∞ =â◊"≥∞ÿ, ã¨∞ã¨~°Ñ¨ÙQÆuñ Q˘Å∞ÛK«∞#fl ã¨∞~°ã¨OѶ¨∞=ÚÅ<£
QÆã≤=∞ã¨ñy K«OѨñ |∂x#, #ã¨∞~°∞Å "åiOK≥ |eÜ«Ú #u#Ü«∞Ü«ÚH˜Î<£. 179
=. J@∞¡ "åiOz "≥·~ÀK«x ~åHõΔ㨠ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞# H˜@¡xÜ≥∞. 180
* |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ#· ^Õ=`«Å∞ |Å=O`«∞Öˇ#· |eH˜ Ö’|_ç =∞Oz =∞#ã¨∞û`À ¿ãqOz<å~°∞. J@∞¡O_»QÍ
^Õ=`«Å#∞ ~åHõΔã¨∞Å∞ HõHõΔ`À K«OÑ≤"ÕÜ«∂Å#∞H˘<åfl~°∞. HÍx |eK«„Hõ=iÎ <Õ~°∞Ê`À "åix J_»¤yOz<å_»∞.
J`«_»∞ ~åHõΔã¨∞Å`À W\Ï¡ ѨeH˜<å_»∞.
Hõ. ѨQÆ"å~°∞ â◊~°}∞ K˘zÛ#, =∞QÆ`«#=ÚÅ∞ <≥éѨñ ^ŒQÆ∞<≥ =∞QÆ"å~°Å‰õΩ<£
^ŒQÆ∞ ã¨=∞Ü«∞ "≥∞é∞ñQÆ =Å^Õ, =∞QÆñ\˜q∞ñ ÉÏ\˜OѨ =Å^Œ =∞~°∞κÖ`À_»<£. 181
* â◊„`«∞=ÙÅ∞ "≥~z° â◊~}
° ∞ "Õ_#ç ѨC_»∞ Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞Å∞ `«=∞ áœ~°∞ëêxfl K«∂Ѩ~å^Œ∞. ã¨=∞Ü«∂xfl
QÆ=∞xOKåe. JO^Œ∞=Å¡ g∞~°∞ ^Õ=`«ÅÃÑ· g∞ ÉÏǨï |ÖÏxfl „ѨHõ\˜OK«~å^Œ∞.
=. Jx ѨeH˜ H˘Å∞=Ù ‰õÄ@O|∞# #ã¨∞~° xHõ~° Ѩi=$`«∞O_≥· xdÅ Ö’Hõ ~å[ºÅH©Δ‡ ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥·
Ü«∞dÅ q|∞^èŒ g~° q[Ü«∂ǨÏOHÍ~° x*ÏÅOHÍ~°∞O_≥· ã¨∞YO|∞#O Q˘Å∞=Ù#fl q~ÀK«# #O^Œ#∞O
QÆx â◊pqÉèí∞O _»∞`«Î=∞ ã¨z=ÙO_»∞#∞O É’Öˇ ™êO`«fi# =K«#O|∞Å âßOuO ÉÁOkOz ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞
tH˜Δ`«Oɡ·# hu=∂~°æO|∞# â◊O|~°∞xH˜O „aÜ«∞O|∞ ÃãÑ≤Ê, Ü«∞i+¨ì<Õq∞ ##∞#~ÚOz, „uѨÙ~°
"åã¨∞ÅQÆ∞ ^•#=ÙÅ <˘_»O|é˜z, [OÉèí∞x ã¨=∞‡`«O|∞ ¿ãH˘x, ǨÏÜ«∞„w=Ùx q„QÆǨÏO|∞ =∂xÛ,
#=Úz `å~°Hõ ÉÏ}Ï^Œ∞Å`À ã¨MºO|∞ <≥éÑ≤, q„ѨzuÎH˜O ÉÁ`«∞ΠǨÏuÎOz, â◊‰õΩx q~ÀK«#
196 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
„Ѩ¿ÇÏ`«∞ʼnõΩñ É’~åq∞ ã¨∂Ñ≤, =∞Ü«∞ =∂e ã¨∞=∂e „Ѩ=ÚY∞ʼnõΩ "≥∞ÿ„u Ü≥∞é˜OyOz†
‰õΩOÉèíx‰õΩOÉèí∞ʼnõΩ ™œ[#ºO|∞ ÔQ·H˘eÑ≤, áœÖ’=∞ HÍňHÜ«∞ x"å`« Hõ=Kå^Œ∞ÅÜ≥∞_» ÉÏO^èŒ=O|∞
ㄬH\
õ O˜ z, =„[^ŒO„+≤Hì ˜ =â◊√O_≥,· ~Ú`«~° ^•#= ^≥`
· º« ã¨=¸Ç¨ÏO|∞ =Å# #u¿ãflǨÏO|∞ ã¨OáêkOz,
=∞#‰õΩ #Hõ¯ K≥eÜ«∞O„_» a_»¤Å‰õΩ <˘_®¤~°O|∞ ÖËq∞\˜H˜? <ÕHõ HÍ~°ºÑ¨~°`«fiO|∞# #_»¤O|∞ ÖËHõ
„|^Œ∞‰õΩ^Œ† =∞<Àº#º q~À^èŒO|∞ ÖËÅ? `˘e¡ Ü«∞<Àº#ºq~À^èŒO|∞# #ÅOyu† q∞k "≥Ú^ŒÅ∞
^Œ#∞[ kq[ ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞ʼnõΩ ~åA q~ÀK«# #O^Œ#∞O_»† =∞#=∞O^Œé =∞`«x ѨOѨÙ
¿ãÜ«∞OQÆÖ"å~°† =ÚÉèíÜ«∞ ‰õΩÅO|∞#∞ =iúÅ∞¡#\˜ì Ü«ÚáêÜ«∞O ɡé˜OyO`«∞#x Ü«∞=∞$`«
[Åkè=∞^äŒ# „áê~°OÉèí Hõ^äŒ#O|∞ ^≥eÜ«∞O *ˇÑ¨Ê† #@∞¡ ã¨∞~åã¨∞~° Ü«¸^äŒO|∞Å∞ |ÖÏ~åu|e
„Ѩ=ÚYO|∞Öˇ· Ѩ~°"≥∂^ÀºQÆO|∞# ã¨∞^è•ã¨Oáê^Œ<åÜ«∞`«Î z`«∞ÎÖˇ· Ü≥ÿ∞Hõ=∞`«ºO|∞ <˘Ok Ü«∞=∞O^Œ
QÆ=∞#O|∞# =∞O^Œ~° #QÆO|∞#‰õΩO [x. 182
* H˘Å∞=Ù‰õÄ@OÖ’ ^Õ=`«Å∞ |eK«„Hõ=iÎx K«∞@∞ì =Ú\˜ì ¿ãqOz<å~°∞. Jxfl Ö’HÍÅ ~å*ϺÅ#∂
QÔ Å∞K«∞H˘#fl "≥É· =íè O`À#∂ ^Õ=`å g~°∞Å#∞ F_çOz# QÆ~fi° O`À#∂ |eK«„Hõ=iÎ ã¨∞YOQÍ LO_ç<å_»∞. =∞Oz
=∞O„u=Öˇ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ F^•~°∞Ê =∂@Å`À |eK«„Hõ=iÎH˜ âßOu HõeyOz<å_»∞. JO`ÕHÍHõ â◊O|~°∞_»∂,
Ji+¨<ì qÕ ∞, „uѨÙ~åã¨∞~°∞Å∂, [OÉè∞í _»∂, ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∂, #=Úp, `å~°‰Ωõ _»∂, ÉÏ}∞_»∂, q„ѨzfÎ, â◊‰Ωõ x,
q~ÀK«#∞_»∂, „Ѩ¿ÇÏf, =∞Ü«Ú_»∂, =∂b, ã¨∞=∂b, ‰õΩOÉè∞í _»∂, x‰õΩOÉè∞í _»∂, áœÖ’=Ú_»∂, HÍňHÜ«ÚÅ∂,
x"å`« Hõ=K«∞Å∂, =„[^ŒO„+‘ì "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å`À q#Ü«∞=¸ q^èÜ Õ ∞« `å Hõey ¿ãflǨÏO KÕã≤<å_»∞.
''JHͯK≥Öˇ¡O„_» a_»¤Å"≥∞ÿ# =∞#‰õΩ Ñ¨QÆ `«QÆ^Œ∞. HõÅã≤ Hõ@∞ìQÍ Ñ¨xKÕã≤ Z^Œ∞~°∞ ÖˉõΩO_® „|`«∞‰õΩ
^•=Ú. =∞#H˜OHõ q~À^è•Å∞ =^Œ∞.Ì q~À^èOŒ =Å¡ Wk=~°Ö’ W|ƒOk Ѩ_<ç å=Ú. WHõÃÑ· ~åHõãΔ ∞¨ ʼnõÄ ^Õ=`«Å‰õÄ
|eK«„Hõ=iÎÜ∞Õ ~åA. =∞# =∞O^Œ~∂° PÜ«∞# P*˝‰Ωõ Hõ@∞ì|_ç LO^•=Ú. =∞# ‰õΩÖÏÅ∞ ~Ô O_»∂ ÉÏQÆ∞Ѩ_Õ
LáêÜ«∞O K≥ѨC`å#∞—— JO@∂ áêÅã¨=Ú„^•xfl =∞käOKåÅ<Õ ã¨OQÆu `≥eÑ≤≤<å_»∞.
^Õ=`«Å ã¨=¸Ç¨xH˜ WO„^Œ∞_»∂, ~åHõΔã¨∞Å ã¨=¸Ç¨xH˜ |eK«„Hõ=sÎ <åÜ«∞‰õΩÖˇ· SHõ=∞`«ºO`À,
Q˘Ñ¨Ê ѨÓxHõ`À J=∞$`åxfl ã¨OáêkOK«_®xH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl~°∞. JO^Œ~°∂ Hõeã≤ =_ç=_çQÍ
=∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O ^ŒQÆæiH˜ "≥o§<å~°∞.
ã‘. "åã¨=Ù =~°úH˜ "åñ_çQÍñ [éz# ‰õΩ^•ÌÅ=ÚY=ÚÅñ Q˘O`« „^Œqfi
=Úã¨ÖÏ„QÆ=ÚÅ∞ K˘xÊ "≥Ú^Œe áêñ `«QÆeOz n~°… áêâ◊O|∞Åñ kO_»∞ ã¨∞\˜ì
ÃÑHõeOz ÉÏǨïÅñ c_çOz Hõ^ŒeOz ÃÑÖÏ¡iÛ `«=∞ `«=∞ ¿Ñ~°∞"å_ç
ÃÑé˜H˜ g∞ñkH˜ <≥uΠѨ$^äŒ∞ŠǨÏã¨ÎO|∞Åñ ^ŒÅÅ Éèí∞[O|∞Åñ ^Œ~°Å‰õΩO_»
`Õ. <åx "≥∞Å¡# ‰õΩé∞`«Ñ¨C@_»∞QÆ∞ e_»∞K«∞, ÉèÏ~° =∞kèHõO|∞ =∞é=Hõ Ѩ@∞ìñ _»#∞K«∞
=∞O^Œ~°#QÆO|∞ñ ^≥zÛ ~°=∞O^ŒQÆux, ^Õ=^≥·`«∞ºÅ∞ [Å~åt `≥~°∞=Ù =\˜ì. 183
* ^Õ=^•#=ÙÅ∞ ^Õ=`åteÊÜ≥ÿ∞# `«fi+¨ì Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ\˜ì# „`«=ÙfiQÀÅÅ`À =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`åxfl H˘O`«
„`«qfi<å~°∞† ~ÀHõO_»¡#∞ Ö’xH˜ K˘Ñ≤ÊOz<å~°∞. á⁄_»∞QÍ\˜ „`åà◊§`À ayOz K«∞\˜ì<å~°∞. P H˘O_»#∞
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 197
"≥∞Å¡QÍ ‰õΩà◊¡yOz KÕ`«∞Å`À QÆ\˜ìQÍ Ñ¨\˜ì Hõ^ŒeOz<å~°∞. `«=∞ `«=∞ a~°∞^Œ∞Å∞ „ѨHõ\˜OK«∞`«∂ QÍ=Ù
Hˆ HõÅ∞ "Õã∂¨ Î |ÖÏxfl LѨÜ∂≥ yOz ÃÑiH˜ ÃÑÅ¡yOz ÃÑ·HÔ uÎ<å~°∞. |Å"≥∞#ÿ `«=∞ KÕ`∞« Å`À#∂, `«ÅÅ`À#∂,
Éèí∞*ÏÅ`À#∂ *Ï~°‰õΩO_® H˘O_»#∞ Z`«∞ÎH˘<åfl~°∞. "≥∞Å¡QÍ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õã≤<å~°∞. '|~°∞"≥‰õΩ¯=QÍ LOk.
*Ï„QÆ`«ÎQÍ Ñ¨@ìO_ç— JO@∂ K«∞~°∞‰õΩQÍ P H˘O_»#∞ ã¨=Ú„^ŒO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ "≥∂ã¨∞H˘x, fã¨∞H˘x =zÛ<å~°∞.
Hõ. =∞O^Œ~°=Ú"≥∂= <ÀѨq∞, #O^ŒéÃÑ· ñ|_çÜ≥∞ #kÜ«Ú #uKÀ^Œº=ÚQÍñ†
Q˘O^Œé∞ <ÕÅO QÆeã≤i, H˘O^Œ~°∞ #∞ÔQæÂi† K«xi H˘O^Œ~°∞ cèu<£. 184
* =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`åxfl "≥∂Ü«∞_®xH˜ ^Õ=^•#=ÙʼnõΩ â◊H˜Î KåÅHõ áÈ~ÚOk. Pâ◊Û~°ºHõ~°OQÍ P H˘O_»
Xiy <ÕÅg∞^Œ Ѩ_çáÈ~ÚOk. JѨC_»∞ H˘O^Œ~°∞ =∞~°}˜Oz<å~°∞. H˘O^Œ~°∞ #ey áÈ~Ú<å~°∞. H˘O^Œ~°∞
ÉèíÜ«∞O`À Ѩ~°∞ÔQuÎ<å~°∞.
Hõ. UÖÏ Ç¨ÏiHõ_» ˆHñyu, "Õ∞ÖÏ ^˘~°ñH˘O\˜ =∞kèHõ ¿ÇÏÅ#â‹·Ö’
#∂‡Å#=Ú "Õã≤ `≥zÛu, "Õ∞ÖÏ ÃÑHõ¯O„_»∞ =∞_çã≤ ˆ~ÖÏ #_»∞=∞<£? 185
Hõ. U\˜H˜ =∞=Úñ |x ѨOK≥#∞?, <Õ\˜H˜ =∞#ñ É’ñ\˜"åi H˜O`«Å∞ Ѩ#∞? eO
ˆH\˜H˜ ~åñ_»∞ ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ?, _Õ\˜ ‰õΩ¿ÑH˜ΔOK≥? =∞é=<Õ\˜H˜ =∞#Å<£? 186
* 'q+¨μ‚=Ù ^ŒQÆæ~°‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ áÈ~Ú<å=Ú? "≥∞ÿHõO`À ZO^Œ∞‰õΩ D ѨxH˜ ѨÓ#∞H˘<åfl=Ú? D
H˘O_»#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑHõeOz `≥zÛ<å=Ú? KåÅ =∞Ok Kå=_»O ZO^Œ∞‰õΩ [iyOk? D ѨxH˜ ÉèíQÆ=O`«∞
_≥O^Œ∞‰õΩ xÜ≥∂yOz<å_»∞? =∞#=O\˜ "åiH˜ W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å∞ ™ê^茺=∂? J`«_»∞ ~å‰õΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ
x~°¡HõΔºO KÕã≤<å_À? ZO^Œ∞‰õΩ =∞~°z áÈ~Ú<å_À—?
=. Jx ‰õΩʼnõΩ^èŒ~° Ѩ`«#[#ºO|∞ ^≥·#ºO|∞ ã¨Ç≤ÏOѨ<ÀѨHõ ѨÅqOK«∞K«∞#fl kq[ kuAÅ ÉèíÜ«∞O|∞
=∞#O|∞# <≥é˜Oy ã¨HõÅ "åºÑ¨‰õΩO_»QÆ∞ ǨÏi `«`«ûg∞ѨO|∞#. 187
=∞. QÆ~°∞_®~ÀǨωõΩñ_≥· QÆ^•k^èŒ~°∞ñ_≥· HÍ~°∞}ºã¨OÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·
ǨÏiHÀ\˜„ѨÉèí`À <˘Ç¨ÏŸ "≥é=‰õΩO _»OK«∞O „|nÑ≤Oz `«
kæiñ ˆQÅ<£ #Å∞"˘O^Œñ QÆO^Œ∞Hõ=Ú =∂_ç¯O |\˜ì „H©_çOK«∞K«∞<£
QÆ~°∞}ÏÖ’Hõã¨∞^èŒ<£ ã¨∞~åã¨∞~°∞Å „áê}O|∞Öò ã¨=∞i÷OK«∞K«∞<£. 188
* WÖÏ J#∞H˘O@∂ ^Õ=^•#=ÙÅ∞ =∞O^Œ~°O Ѩ_çáÈ~Ú#O^Œ∞ =Å¡ Hõey# Hõëêìxfl F~°∞ÛHÀÖËHõ
^Œ∞óYѨ_ç<å~°∞. JxflO\˜xÖ’#∂ "åºÑ≤Oz LO_Õ q+¨μ‚=Ù "åi PѨ^Œ#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. P ™êfiq∞
QÆ~°∞_»∞xÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx ^ŒÜ«∞`À xO_ç#"å_≥·, QÆ^Œ#∞ ^èŒiOz, HÀ\˜ ã¨∂~°∞ºÅ HÍOu`À "åi =ÚO^Œ∞
„Ѩ`º« Hõ"Δ ∞≥ <ÿ å_»∞, 'FǨϟ! ÉèÜ
í ∞« Ѩ_H» Oõ _ç— J<åfl_»∞. |Ou=Öˇ P H˘O_»#∞ <Õ~∞° Ê`À KÕ`« Ѩ@∞ìH˘x P_çOz<å_»∞.
^ŒÜ«∂=∞$`«O xO_ç# K«∂ѨÙÅ`À "åix HÍáê_ç<å_»∞.
198 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. "å~°Å∞ Q˘Å∞=ñQÆ Ç¨ÏiÜ«Ú#∞, "å~åxflkè Hõ~°∞QÆ∞ =∞#ñQÆ =ã¨∞^è•^èŒ~°=Ú<£
"åi[ #Ü«∞#∞xñ Q˘OK«∞ #, "åi`« QÆuñ [xÜ≥∞ qǨÏQÆ=Å¡Éèí∞ñ _»é∞`«<£. 189
* q+¨μ‚=Ù ^Õ=^•#=ÙÅ ¿ã= ÅO^Œ∞H˘<åfl_»∞. 'ã¨=Ú„^ŒO =^ŒÌ‰õΩ H˘x á⁄=∞‡x QÆ~°∞_»∞xH˜ P[˝
WzÛ<å_»∞. QÆ~°∞_»∞_»∞ P Ѩ~°fi`åhfl, q+¨μ‚=Ù#∂ =¸Ñ¨ÙÃÑ· ^•eÛ P@OHõO ÖˉõΩO_® ZyiáÈ~Ú<å_»∞.
Hõ. K«x [Å~åt `«@O|∞#, =#*ωõΔΩx yix _çOz =O^Œ#=ÚÅ∞ ã¨
kfi#∞`«∞Å∞ ¿ãã≤ YˆQO„^Œ∞ñ_»∞, Ѩx qxÜ≥∞#∞ ÉèíH˜Î <å`«‡Éèí=#O|∞#‰õΩ<£. 190
* F ~å*Ï! P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÆ~°∞_»∞_»∞ ã¨=Ú„^ŒO QÆ@∞ì‰õΩ =zÛ q+¨μ‚=Ù#∂ =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`åhfl
JHõ¯_» kOz<å_»∞. ÉèíH˜Î`À ™êfiq∞H˜ #=∞㨯iOz ™È΄`«O KÕã≤ `«# x"å™êxH˜ "≥o§áÈ~Ú<å_»∞.
=. JѨC_»∞. 191
ã‘. Éèí∂<å^äŒ! q#=Ü«∞º Éè’wO„^Œ∞ "åã¨∞H˜ñ aeÑ≤Oz Ü«∞`«xH˜ñ „aÜ«∞=Ú ÃãÑ≤Ê
Ѷ¨ÅÉèÏQÆ g∞ <˘_»ñ|_ç ã¨=∞‡`«∞xñ *Ëã≤ "≥∞Å¡# KÕ`«∞Å "Õ∞#∞ xqi
'h= HÍ ÔH=fi~°∞ <Õ~°∞Î? s Ѩx H˜Ü«∞º H˘—=∞‡x Ü«∞`«x ÔH·HÀÅ∞ =_»ã≤
Hõ=fiOѨÙñ Q˘O_» x+¨¯O@HõO|∞QÆñ *Ëã≤ Ѷ¨∞i¬Oz Ü«∞`«x Éè’QÆO|∞ A\˜ì
P. Hõ_»ñy Ü«∞=∞$`« [Åkèñ QÆÅâ◊O|∞ QÍqOz, „`«K«∞Û #=ã¨~°=Ú#ñ ^ŒÅñѨ٠Å=∞~°
|^Œú=„ã¨ÎˆHâ◊ÉèÏ~°∞Öˇ· Ü«∂ Ô~O_»∞, QÆ=ÚÅ"å~°∞ `«~°∞=ñ QÆkã≤ ~°K«@. 192
* ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ ã¨~°Ê~å*ˇ·# "åã¨∞H˜x Ñ≤eÑ≤Oz J`«xH˜ „Ñ‘u HõeˆQ@@∞¡ =∂\Ï¡_ç<å~°∞.
J=∞$`«OÖ’ J`«xH˜ ÉèÏQÆ q∞=fi_®xH˜ XѨCH˘<åfl~°∞. "≥∞Å¡QÍ J`«x â◊s~åxfl ^Œ∞qfi<å~°∞. ' h HõO>Ë
ã¨=∞~°∞÷Å∞ ÖË~°—<åfl~°∞. Hõ=fiѨل`å_»∞QÍ LO_»_®xH˜ J`«xx XÑ≤ÊOz<å~°∞. <˘Ñ≤Ê HõÅQƉõΩO_® =∞O^Œ~°
Ѩ~°fi`åxfl K«^Œ∞#∞ KÕã≤<å~°∞. ^•xH˜ "åã¨∞H˜x „`å_»∞QÍ K«∞\˜ì áêÅã¨=Ú„^•xfl ‰õΩO_»QÍ KÕã≤<å~°∞.
~Ô O_»∞ ѨHÍΔ Å"å~°∞ ÉÏ~°∞Å∞ fiÛ =„™êÎÅ∞ ZQÆH@
õ ∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. A@∞ì QÆ\Qì˜ Í =Ú_ç K«∞@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. áêÅã¨O„^ŒO
zÅHõ_®xH˜ `«ÅѨ_ç<å~°∞.
=. `«^Œ#O`«~°O|. 193
Hõ. ǨÏiÜ«Ú#∞ ^Õ"åhHõ=Ú, #∞~°ˆQO„^Œ∞x `«ÅÅ∞ Ѩ@ì #∞^ÀºyOѨ<£
ǨÏi=∂Ü«∂ Ѩ~°=â◊√Öˇ·, ã¨∞~°q=∞`«∞Å∞ QÆ∂_ç ѨÅ∞Hõñ *ÁzÛi Hõ_çq∞<£. 194
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q+¨μ‚=Ó, ^Õ=`«Å∂ "åã¨∞H˜ `«Å"≥·Ñ¨Ù Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOz<å~°∞. q+¨μ‚=Ù
=∂Ü«∞=Å¡ ~åHõΔã¨∞ÅO^Œ~°∂ Xà◊√§ `≥eÜ«∞x Ѩ@∞ì^ŒÅ`À "å^Œ∞ÖÏ@‰õΩ „áê~°OaèOz<å~°∞.
=∞`«Î. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# Ѷ¨}O|∞ g∞~°Å∞ K«Hõ¯ñ|\˜ì =∞käOѨñQÍñ
|∞K«Ûù "Õ∞\˜H˜ =∂‰õΩñ |@ìñQÆ? |∂~°∞+¨`«fi=Ú QÆeæ "Õ∞
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 199
=∞K«Ûù"≥∞ÿ# `«áÈ|ÖÏ^茺ܫ∞<å#fiÜ«∞O|∞Å "å~°"≥∞ÿ
~ÚK«Ûù~ÚO`«∞"≥∞ `«∞K«Ûù=$uÎH˜?xO_»∞ =∂‰õΩ Ñ¶¨}Ï„QÆ=ÚÖò. 195
=. Jx ѨÅ∞‰õΩ ^Œ#∞AÅO Ez. 196
* ''g∞~°∞ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ Ѩ_Q» ÅÆ ∞ Ѩ@∞ìH˘x zÅ∞‰õΩ`«∞O>Ë "Õ∞=Ú `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ `ÀHõ<O≥ ^Œ∞‰õΩ Ñ¨@∞ìHÀ"åe? Wk
=∂‰õΩ KåÅ J==∂#O. "Õ∞=Ú áœ~°∞+¨=¸, Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∂¨ û, K«^∞Œ =Ó, ‰õΩÅ=¸, |Å=¸ HõÅ"å~°=Ú. D
hK«"∞≥ #ÿ ѨxH˜ "Õ∞=Ú XѨCHÀ=Ú. =∂‰õΩ Ñ¨_Q» ÅÆ ∞ W=fiO_ç. g∞ˆ~ `ÀHõÑÙ¨ K«∞Û H˘#O_ç—— Jx ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ ѨeH˜<å~°∞.
Hõ. q㨇ܫ∞=Úñ ÉÁOk ^•#=, Ѷ¨∞㨇~°∞ñ _»Ç≤ÏѶ¨}=Ú q_»∞= ÔQ·H˘x Ü«∞ã¨∞~°∞Öò
qã≤‡`«=ÚY∞Öˇ· Ü«∂iÛ ~°, qã≤‡`«=ÚQÆñ Q˘xi ã¨∞~°Å∞ gñHõO ^ÀñHõ<£. 197
* q+¨μ‚=Ù Pâ◊Û~°ºO`À "åã¨∞H˜ Ѩ_»QÆ q_çzÃÑ\˜ì<å_»∞. ~åHõΔã¨∞Å∞ QÆ~°fiO`À ‰õÄ_ç# "≥ÚQÍÅ`À
ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂ΠѨ_»QÆÅ∞ Ѩ@∞ìH˘<åfl~°∞. ^Õ=`«Å∞ q#Ü«∞O`À `ÀHõ Ѩ@∞ìH˘<åfl~°∞.
=. W@∞¡ ã¨=∂Hõ~°¬} ™ê÷#ÉèÏQÆ x~°‚Ü«∞O|∞ ÖË~°ÊéK«∞H˘x ^Õ=`«Å∞ ѨÙK«ÛùO|∞#∞, |∂~°fi^Õ=`«Å∞
Ѷ¨}O|∞Å∞O |\˜ì ѨÜ≥∂~åt =∞^茺O|∞#O |~°fi`«O|∞ "≥\˜ì Ѩ~°=∂Ü«∞`«Î z`«∞ÎÖˇ· Ü«∞=∞$`å~°÷O|∞
„`«K∞« ÛK«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 198
* ÃÑ· q^èOŒ QÍ U~åÊ@∞ KÕã∞¨ H˘x ã¨=Ú„^ŒO #_»∞=∞ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `åxfl LOz J=∞$`«O HÀã¨O QÆ\ì̃
x~°‚Ü«∞O`À "åã¨∞H˜`ÀHõ#∞ ^Õ=`«Å∂, Ѩ_»QÆÅ#∞ ~åHõΔã¨∞Å∂ Ѩ@∞ìH˘x zÅ∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
Hõ. q_»∞q_»∞ñ_»x Ѷ¨}˜ ѨÅ∞HõñQÆñ, QÆ_»∞Éèí~°=Ú# "≥Ú^ŒÅñ QÆ∞^Œ∞~°∞ QÆÅ∞QÆq∞ñ "≥_»ñÔQ·
|∞_» |∞_» ~°==Ú# #dÅ=Ú, =_» =_» =_»ñHõñQÆ =∞Ǩ„k =#kè =ÚxOÔQ<£. 199
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åã¨∞H˜ '=^ŒÅO_ç =^ŒÅO_ç— J<åfl_»∞. H˘O_» J_»∞QÆ∞# ‰õΩ^Œ∞~°∞ ÖË#O^Œ∞=Å¡
P Ѩ~°fi`«O q∞H˜¯e |~°∞"≥· ã¨=Ú„^ŒOÖ’ |∞_» |∞_» =∞x =ÚxyOk. ^Õ=~åHõΔ㨠ã¨=¸Ç¨ÏO QÆ_» QÆ_»
=_»HO˜ k.
L. Q“~°="≥∞ÿ# ÉèÏ~°=Ú#ñ QÆ=fiѨÙñQ˘O_» ^èŒiOѨÖËHõ ^À
™êû~° qÇ‘Ï#∞Öˇ· Ü«ÚÉèíÜ«∞ Ãã·x‰õΩÅ∞O QÆ_»∞ ã≤QÆ∞æ`À #‰õÄ
áê~° `«@O|∞#O |_çi áœ~°∞+¨=ÚO *ˇ_ç áêO_»"ÕÜ«∞! Ü≥∞
"åfiiH˜ <Õ~°ñÉ’Å∞ |Å=O`«Ñ¨Ù ^≥·==Ú <å„Hõq∞OѨñQÆ<£? 200
* F ~å*Ï! ^Õ=`«Å∂ ~åHõΔã¨∞Å∂ Éèí∞[â◊H˜Î HÀÖ’Ê~Ú<å~°∞. Q˘Ñ¨Ê ѨÓxHõ`À =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`åxfl
=∞m¡ ÃÑ·H˜ Z`«ÎÖËHõ áÈ~Ú<å~°∞. q∞H˜¯e ã≤QÆ∞æѨ_ç<å~°∞. Ѩ~å„Hõ=∞O QÀÖ’Ê~Ú ã¨=Ú„^ŒO QÆ@∞ìÃÑ· xÅ|_ç
q∞H˜¯e ÉÏ^èŒÑ¨_ç<å~°∞. „Ѩ|Å"≥∞ÿ# qkèx ^•@_®xH˜ Z=iH˜ ™ê^茺O HÍ^Œ∞ QÆ^•!
200 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. =#xkè [Å=ÚŠ֒ѨÅ, =ÚxñÔQ_ç yiñ Ez ^Œ∞óY=Ú#ñ lO`åaú<£
=ÚxñÔQ_ç "ÕÅ∞ÊÅñ QÆ#∞ñQ˘x, =#*ωõΔΩñ_»∞ "åiú#_»∞=∞ "å~°Å∞ ã¨∂_»<£. 201
* ã¨=Ú„^ŒO hà◊§Ö’ =Ú#∞QÆ∞`«∞#fl =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`åxfl K«∂z JO`«∞ÖËx ^Œ∞óYã¨=Ú„^ŒOÖ’
=Ú#∞QÆ∞`«∞#fl ^Õ=`«Å#∞ q+¨μ=‚ Ù J=Ö’H˜Oz<å_»∞. "å~°∞ K«∂ã¨∂OÎ _»QÍ<Õ J`«_∞» ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ky<å_»∞.
–: ‰õÄ~å‡=`å~° Hõ^ä• „áê~°OÉèí=Ú :–
ã‘. ã¨=~°<≥· ÅHõΔÜ≥∂[#=ÚÅ "≥_»Å∞ÃÑ· Hõ_»∞ñ QÆ~îÀ~°=Ú<≥·# Hõ~°Ê~°=Ú#∞
#^Œ<≥·# „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# <åǨiOK«∞ Ѷ¨∞# `«~°O|QÆ∞ =ÚYQÆǨÏfi~°O|∞
ã¨HõÅ K«~åK«~° [O`«∞~åã¨∞Å <≥Å¡ „q∞Oy Ö’ñQ˘#∞#\˜ì "Õ∞\˜ Hõ_»∞ѨÙ
qâ◊fiO|∞ÃÑ· "Õé∞ qâ◊fiO|∞ ÃÑ·ñ |_»¤ <åñy#ñ QÆ^ŒÅx Ü«∞\˜ì HÍà◊√§
`Õ. "≥eH˜ Ö’xH˜ñ [#∞^≥OK«∞ qѨÙÅ `«∞O_», =∞O|∞[O|∞Åñ É’Öˇ_»∞ #H˜ΔÜ«ÚQÆ=Ú
ã¨∞O^Œ~°O|∞QÆ q+¨μ‚O_»∞ ã¨∞~°Å`À_ç, ‰õÄi‡ K≥Å∞"˘O^Œ <˘Hõ =∞Ǩ ‰õÄ~°‡=∞Ü≥∞º. 202
* q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«ÅÃÑ· `«# „¿Ñ=∞#∞ "≥Å¡_çã¨∂Î =∞Ǩ‰õÄ~°‡OQÍ =∂iáÈ~Ú<å_»∞. P `åÉËÅ∞‰õΩ
ÅHõΔ P=∞_»Å "≥_»Öˇ·Ê# K«Hõ¯x QÆ\˜ì gѨÙ_çÑ¨Ê LOk. PHõe Q˘Ñ¨flѨC_»∞ „|Ǩ‡O_®xfl Ãã·`«O Hõ|oOKÕ
ÃÑ^ŒÌ<À~°∞Ok. Ö’HõOÖ’x „áê}∞ ÅxflO\˜h „q∞Oy W=Ú_»∞ÛH˘<Õ@O`« ÃÑ^ŒÌ Hõ_»∞Ѩ٠=ÙOk. „ѨѨOK«OÃÑ·
WOH˘Hõ „ѨѨOK«O Ѩ_ç J_»¤yOz<å "≥#∞nÜ«∞‰õΩO_® LO_Õ HÍà◊√§<åfl~Ú. ֒ѨeH˜ |Ü«∞\˜H© Hõ^ŒÖÏ_Õ
ÃÑ^ŒÌ=¸u LOk. Hõ=∞ÖÏÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ [O@ LOk.
=∞. Hõ=∞~î°Oɡ· [Å~åtñ *ÁzÛ ÅѶ¨Ú=ÚHÍÎâ◊√H˜Î K«O^ŒO|∞#<£
#=∞^Œ„nO„^Œ=Ú <≥`≥Î "åã¨∞H˜ =∞Ǩ<åQÆO|∞`À bÅ`À
#=∞ˆ~O„^•^Œ∞Å∞ =∞øoHõOѨ=ÚÅ`À <Ò <ÒñQÆ^Õ! ÉÏѨو~!
Hõ=∞ÖÏHΔÍ! â◊~°}O|∞ Éèí∂kâ◊Å∞ <åHÍâ◊O|∞#∞<£ „"≥∂Ü«∞ñQÆ<£. 203
* `åÉËÅ∞QÍ =∂i# q+¨μ=‚ Ù =Ú`≥ÑÎ Ù¨ zÑ¨Ê q^èOŒ QÍ ã¨∞à◊√=ÙQÍ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"tÕ Oz<å_»∞. ^•xx
K«∂z ^Õ"ÕO„^•^Œ∞Å∞ Pâ◊Û~°ºO`À `«ÅÅ∞ TyOz Éèí∂g∞, k‰õΩ¯Å∂, PHÍâ◊=¸ =∂~°∞„"≥∂QÆ∞#@∞¡ '
"Õ∞Å∞ "Õ∞Å∞. NǨÏs! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O— Jx *Ë*ËÅ∞ ѨeH˜<å~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P `åÉËÅ∞ ~°∂ѨO`À
ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅÖ’ ^Œ∂i "åã¨∞H˜`Àáê@∞ =∞O^Œ~° Ѩ~°fi`åxfl ÃÑ·ÔHuÎ<å_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#. 204
Hõ. `«iQÍO„_»Ö’# <˘Hõñ_»ñ@, `«i Hõ_»=‰õΩñ QÆ∞^Œ∞~°∞ <åñHõ „`å_»ñ@ KÕ~°∞Öò†
^Œi QÆ=fiO|∞#∞ ^• #ñ@, ǨÏi ǨÏi! ǨÏiz„`«bŠǨÏiÜÕ∞ Ü≥∞é∞ñQÆ∞<£. 205
* ÃÑ· q^èŒOQÍ q+¨μ‚=Ù ã¨=Ú„^•xfl zeˆH "åiÖ’ XHõ_»∞QÍ L<åfl_»∞. ã¨=Ú„^Œ=∞<Õ Hõ_»=‰õΩ ‰õΩ^Œ∞~°∞
S<å_»∞. zeˆH Hõ=fi=¸ Hõ"åfixH˜ K«∞\˜ì# „`å_»∂ `å<Õ S<å_»∞. PǨ! qz„`«"≥∞ÿ# q+¨μ‚bÅÅ∞ q+¨μ‚=ÙˆH
`≥Å∞ã¨∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 201
P. [Åkèñ QÆ_»= ¿ãÜ«∞ â‹·ÅO|∞ñ QÆ=fiO|∞, ¿ãÜ«∞Éè’yñ „^•_»∞¿ãÜ«∞ñ ^Œ~°∞=
ã≤iÜ«Ú ã¨∞^èŒÜ«Úñ |_»Ü«∞ N=Å¡Éèí∞ñ_»∞ ^ŒHõ¯, <˘~°∞ñ_»∞ â◊H˜Î=∞O`«∞ñ _˘Hõñ_»∞ QÆÅñ_≥? 206
* ã¨=Ú„^•xfl Hõ_»=QÍ#∂, Ѩ~°fi`åxfl Hõ=fiOQÍ#∂, ã¨~åÊxfl „`å_»∞QÍ#∂ KÕã≤ zÅHõ_»OÖ’#∂†
ÅH˜Δ‡x, J=∞$`åhfl ã¨OáêkOK«_»OÖ’#∂ q+¨μ‚=Ù `«Ñ¨Ê â◊H˜Î ã¨OѨ#∞flÅ∞ "Õˆ~ Z=fi ~°∞O\Ï~°∞?
P. Q˘Å¡"åi „|^Œ∞‰õΩ Q˘éñ`«# =K«∞Û<Õ, Q˘Å¡suñ ÉÏʼnõΩѨÊñ „^ŒzÛ
Q˘Å¡Öˇ·i ã¨∞~°Å∞ Q˘Å¡Ü≥∞º q+¨μ‚O_»∞, KÕ@∞ ÖËx =∞O^Œ∞ ã≤iÜ«Úñ QÆxi. 207
* QÀáêʼnõΩÅ rq`«O H˘OK≥"≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞. ^Õ=`«Å∞ Q˘Å¡"åi =Öˇ áêÅ ã¨=Ú„^•xfl zeH˜<å~°∞.
q+¨μ‚=Ù Ãã·`«O Q˘Å¡ J~Ú<å_»∞. J=∞~°`åfixfl JOkOKÕ J=∞$`åhfl NÅH˜Δ‡h á⁄O^ŒQÆeQÍ_»∞.
=. W@∞¡ ã¨∞~åã¨∞~° Ü«¸^äOŒ |∞#∞ ǨÏiã¨<å^äOŒ |∞Å~Ú Hõ=K«O|∞Å∞ <≥@Oì |∞Å∞ "≥\Hì˜ ˘x, ѨÙ@ìO|∞Å∞
Ñ≤iK«∞@∞ì ã¨∞\˜ìH˘x, Hõ~°O|∞Å∞ Hõ~°O|∞Å #ѨÊoOK«∞K«∞, Éèí∞[O|∞Å∞ Éèí∞[O|∞Å <˘~°Ü«ÚK«∞,
ÖˇO_»∞ ÖˇO_»∞ ^Œ~°∞=ñ ^˘_»OQÆ∞O_»∞ ~°O_»x Ü«∞=∞O^ŒQÆuO ɡ~°∞ñQÆ∞O „^ŒK«∞Û =∞O^ŒQ˘Å¡Å
K«O^ŒO|∞# =∞Ǩ~°=‚ =∞^躌 O|∞# =∞O^ä•Ü«∞=∂# =∞O^Œ~° =∞Ç‘Ï^è~Œ ° qÅQÆflÉè’y Éè’QÍ^ŒºO`«O|∞ÅO
QÆ~°O|∞ÅO ^≥=∞Å∞ÛK«∞ñ, ɡ#∞ÉÁ|ƒÅO „|Ǩ‡O_» Hõ\ÏǨÏO|∞ x~°ƒù~°O|~Ú QÆ∞|∞ƒQÆ∞|ƒx
Ü«Ú~°Å∞ H˘O_»H=õ fiO|∞QÆ∞uÎ lé léO k~°∞QÆ∞ "ÕQOÆ |∞# Kè@ « K«Û\
ù ÏÜ«∞ =∂#O|∞Å~Ú |∞QÆ∞Å∞
|∞QÆ∞à◊§#∞ K«Ñ¨C à◊√¡Ñ¨Ê~°O ɡQÆã≤ ÖˇHõ¯‰õΩ q∞H˜¯e K«∞Hõ¯Å H˘=∞‡Å K≥‰õΩ¯Å xHõ¯Å∞=_»∞
q∞ã≤q∞ QÆÅ g∞ñk g∞ñQÆ_»áêÅ `Õ@xQÆ∞æñ^Œ∞OѨ~°Å Ѩ~°OѨ~°Å =Å# x[Hõ~°„Hõ=∞ „Hõ=∂Hõ~°¬}
Ѩi„ÉèÏO`« Ѷ¨}˜ Ѷ¨}ÏQÆ~°ƒù ã¨=Ú^Œ∂ƒù`« x~°ƒù~° q+¨ H©e H©Å*ÏÅO|∞Å #ѨÊ@ѨÊ\˜H˜ #∞ѨÊue¡#
^ŒÑ≤ÊO Q˘O_˘Hõ =∞O^ŒQÆuO *ˇO^ŒHõ Ü«∞‰õÄáê~° "ÕÖÏ`«@ ‰õΩ@[ ‰õΩã¨∞=∞QÆ∞K«Ûù Ñ≤zÛùÅ ã¨fiK«Ûù
=∞Hõ~O° ^Œ ã¨∞QÆOkè QÆO^è=Œ ǨÏO|∞ÅO „Q˘O*ˇ=∞@ h\˜ ÃÑ#∞ =é^ŒQ=Æ Ú ÖÁ_»à¡◊ xQÆ∞~° <˘O_˘~°∞ÅO
|iǨÏã≤OK«∞K«∞ñ ÉË~∞° "å_ç qÅã≤OK«∞K«∞, "Õ∞Å∞"Õ∞ Åx Ü«ÚQÆ_æ Oç K«∞K«∞, QÍ^Œ∞ HÍ^Œx ÉèOí yOK«∞K«∞,
xK«Û "≥∞K«Ûx =∞K«Û~°O|∞ =Å# =#kè =Å=∂# "≥·âßY =ã¨∞O^èŒ~å^èŒ~° Ѩi=~°Î# ã¨=Ú[˚x`«
Ѷ¨Ú=∞ Ѷ¨Ú=∂~å=O|∞#∞, =∞^äŒ#QÆ∞}ÏÜ«∞=∂# =∞ǨÇ‘ÏO„^Œ„Ѩ=ÚY =ÚǨï~°∞‡Ç¨ï~°∞K«Ûe`«
Éèí∂i ÃѶ∂~° Ѷ¨Ó`å¯~° ÃѶ∂+¨O |∞#∞, QÆ∞ʼnõΩ^èŒ~° ѨiˆHΔѨ} HΔÀaè`« ã¨=ÚÅ¡OѶ¨∞# ã¨=∂‰õΩe`«O|∞Öˇ·
"≥éK«éz QÆ∞|∞~°∞ QÆ∞|∞~°∞Öˇ· Ü≥Ú~°Å∞ Hõ=∞~î° Hõ~¯° @ HÍHÀ^Œ~° =∞Hõ~° uq∞uq∞OyÅ =∞~åà◊K„« Hõ"åHõ
|ÖÏǨÏHõÉèËHõ ™ê~°™êhHõO|∞Å "≥ÚéÅ∞#∞O QÆ∂_çH˘x =ÚÑ≤ÊiQ˘x, ^Œ#∞[ kq[ Éèí\Ï@ìǨã¨
`«~°̊# QÆ~°̊# ^èŒfi#∞Å∞ #Å∞ѨÙiÜ≥ÿ∞ "≥ÚuÎ#>Â̌¡# ^Œâ◊kQÆO`« aè`«∞ÎÅ∞#∞, ÉËñ>ˇuÎ ÃÑÅ¡yÅO „^Œ∞à◊√§K«∞ñ
y‰õΩ~°∞ á⁄_»∞K«∞K«∞ <˘Hõñ _˘HõxHõO>ˇ =_çÜ«Ú#∞O, QÆ_»∞ѨÙ#∞O QÆÅ∞QÆñ „^ŒK«∞ÛK«∞ñ |O`«O|∞
eK«∞ÛK«∞ ã¨∞^è•[##O|∞ñ lOuOK«∞K«∞ #∂`«# Ѩ^•~°÷O|∞ʼnõΩ <≥^Œ∞à◊√¡ ã¨∂K«∞K«∞ <≥O`«^Œ_»=Ù
„^Œ`«Î=∞x ǨÏi #_»∞QÆ∞K«∞ <≥_»Ñ¨_»x `«=∞HõO|∞Å #O`«HõO`«‰õΩ =Ú~°∞=Ù _çOѨHõ „`«K«∞Û
ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 208
202 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* ÃÑ· q^èOŒ QÍ ^Õ=`«Å∂ ~åHõãΔ ∞¨ Å∂ q+¨μ=‚ Ù`À KÕi Hõ=KåÅ∞ ^èiŒ OKå~°∞. ^Œ\Åì© ∞ Hõ@∞ìH˘<åfl~°∞. |@ìÅ∞
Ñ≤iK«∞@∞¡ K«∞@∞ìH˘<åfl~°∞. KÕ`∞« Å∂ KÕ`∞« Å∂ K«~K° ∞« ‰õΩ<åfl~°∞. Éè∞í *ÏÅ∂ Éè∞í *ÏÅ∂ ~åK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ''ÖË=O_ç,
ÖË=O_ç, ~°O_ç, zÅHõO_ç "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ@ìO_ç——– Jx ÃÇÏK«ÛiOK«∞ H˘<åfl~°∞. "ÕQOÆ QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞ zeˆH Q˘Å¡ÑÖ¨ ¡ˇ QÀáêʼnõΩÅ
=Öˇ ã¨=Ú„^ŒO #_»∞=∞Hõ=fiOQÍ LO_Õ =∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `åxH˜ „`å_≥#· áê=Ú `«ÖÏ `ÀHÍ Ñ¨@∞ìH˘x =∞käOѨ™êQÍ~°∞.
"åi ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Hˆ HõÅ`À „|Ǩ‡O_»O xO_ç áÈ~ÚOk. 'QÆ∞| QÆ∞|— =∞O@∂ Hõ=fiѨ٠H˘O_» y~° y~° uiyOk. Jk
uiˆQ "ÕQÍxH˜ ''Éè∞í QÆ Éè∞í QÆ—— =∞<Õ â◊ÉÏÌÅ∞ PHÍâßxfl "åºÑ≤Oz<å~Ú. ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞Oz# K«∞Hõ¯Å K«H¯õ ^Œ#O`À P
áêÅg∞QÆ_» `Õ@Ö’x HÍOu xO_ç# `«∞OѨ~Å° Ѩ~O° Ѩ~Å° ∞ ÃÑ· HÔ yi<å~Ú. `«=∞ `«=∞ KÕ`∞« Å`À QÆ\Qì˜ Í Ñ¨@∞ìH˘x
zÅHõ_O» =Å¡ u~°∞QÆ∞`«∞#fl P ã¨~Ê° ~åA â◊s~°OÖ’#∞O_ç qëêyfl H©ÅÅ∞ qѨs`«OQÍ Ñ¨Ù\˜<ì å~Ú. ^•x=Å¡
ã¨∞~åã¨∞~°∞ʼnõΩ ^•Ç¨ÏO ÃÇÏzÛOk. S<å U =∂„`«=¸ "å~°∞ JÅã¨@ á⁄O^ŒÖË^Œ∞.
P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ QÆ@∞ìg∞k H˘O_»=∞Öˇ¡ ѨÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ Ö’x qiqÜ≥∞ÿ # =∞Hõ~O° ^Œ ã¨∞QÆO^è•Å∞ xO_ç#
=∞O^Œ=∂~°∞`åÅ∞ gz<å~Ú. P QÍe =Å¡ "åi â◊s~åÅ g∞k ¿ãfi^Œ^•è ~°Å∞ WOH˜áÈ~Ú<å~Ú "å~°∞ XHõi
<˘Hõ~∞° "ÕàÏHÀà◊O KÕã∞¨ H˘O@∂ QÆáêÊÅ∞ H˘_»∞`«∂ ''Éèoí Éèmí —— Jx á⁄QÆ_∞» H˘O@∂ ''JÖÏ WÖÏ—— Jx
=∞O^ŒeOK«∞H˘O@∂ Jã¨∂Ü«∞`À áÈ\˜ Ѩ_ç [Åkèx =∞käOѨ™êy<å~°∞. P Hõ=fiѨ٠H˘O_» uiˆQ@ѨC_»∞
'Ѷڨ =∞Ѷڨ =∞— =∞<Õ â◊|OÌ Ñ¨Ù\˜Oì k. Hõ=fiѨ٠„`å_≥#· ã¨~Ê° O <À\˜#∞O_ç ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ѨÓ`å¯~° â◊ÉÏÌÅ∞
~ˆ y<å~Ú. Ѩ~fi° `«O u~°Q_Æ O» =Å¡ ã¨=Ú„^ŒO ֒ѨŠQÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ LO_ç# `åÉËà¥◊ §, ZO„_»HÍÜ«∞Å∂,
áê=ÚÅ∂, "≥Úã¨à¥◊ §,ÃÑ^ŒKÌ ÑÕ Å¨ ∂, uq∞OyÖÏÅ∂, ǨÏOã¨Å∂, K«„Hõ"åHÍÅ∂, H˘ÔH¯~°Å∂, HõÑʨ Å∂, ɡQ∞Æ ~æ ∞°
Ѩ‰ΩΔõ Å∂ ÉèÜí ∞« Ѩ_ç P~°<Î å^•Å∞ KÕã<≤ å~Ú. "å\˜ J~°∞ѨÙÅ∞ =¸_»∞~Ô @¡~Ú<å~Ú. ~åHõãΔ ∞¨ Å∂ ^Õ=`«Å∂
ÃÑ^ŒQÌ Í J@ìÇ¨ ™êÅ∞ KÕâß~°∞. ÃÇÏK«ÛiHõÅ∞ KÕâß~°∞. "åi `«~#˚° QÆ~#˚° â◊ÉÏÌÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ ~Ô @∞¡QÍ ÃÇÏzÛ<å~Ú.
Ѩkk‰õΩ¯Å∂ Ѩye áê^Œ∞Å∂_ç ‰õÄeáÈ~Ú#>ˇ#¡Â k. XHõx HõO>ˇ XHõ_∞» q∞OzáÈ~Ú zÅ∞‰õΩ`«∂ áœ~°∞+¨O`À
=∂\Ï¡_<ç å_»∞. J=∞$`«OHÀã¨O L|ÖÏ@Ѩ_<ç å~°∞. „H˘`«Î =ã¨∞=Î ÙŠѨÙ@∞ìHõ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂z<å~°∞. WOHÍ
ZO`«¿ãѨ٠zÅHÍe— Jx q+¨μ=‚ Ù#∞ J_çy<å~°∞. Z_»`Q≥ xÆ Pâ◊`À Ѩ\#ì˜ Ñ¨@∞ì =^ŒÅ‰õΩO_® =∞käOѨ™êy<å~°∞.
Hõ. JáêÊÅ "≥e¡Ö’ѨÅ, #ѨÊ\˜ HõѨÊ\˜H˜ =∞O^Œ~åQÆ=Ú k~°∞QÆO
[ѨC_»∞ xO_≥ #*ÏO_»=Ú, ÃãÃÑÊ_ç ^Õ =∞Ax K≥=ÙÅ∞ ã≤O^ŒéQ˘xÜ≥∞<£. 209
* P áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O yiy~å uiyOk. ^•x â◊|ÌO „|Ǩ‡O_»=∞O`å xO_çOk.
„|Ǩχ^Õ=Ùx K≥=ÙÅ∞ yOQÆ∞~°∞=∞<åfl~Ú. WOHõ K≥ѨÊ=Åã≤O^Õ=ÚOk?
=. JO`« # ѨÊÜ≥∂~åt =∞^茺O|∞#. 210
Hõ. Z_»=∞ñ QÆ∞_ç =Ú#∞Ѩ٠k~°∞QÆ∞K«∞ñ, QÆ∞_ç <≥_»=∞#∞ "≥#∞Hõñ k~°∞QÆ∞ ‰õΩÅyi QÆ_»eO
QÆ_» Öˇ_»Å ã¨∞~°Å∞ #ã¨∞~°∞Å∞ñ, ^˘_ç `˘_ç Ѷ¨}˜ Ѷ¨}=Ú "≥Ú^ŒÅ∞ñ ^Œ∞kÜ«Ú#∞ kQÆ∞=<£. 211
* P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O "≥Ú^Œ@ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù #∞O_ç ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù‰õΩ u~°∞QÆ∞`«∂, `«~°∞"å`«
‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù #∞O_ç Z_»=∞ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ uiˆQk. JѨC_»∞ ^Õ=`«Å∂ ~åHõΔã¨∞Å∂ LO_ÕKÀ@∞¡ =∂i áÈÜÕ∞q. "å~°∞
`˘O^Œ~° `˘O^Œ~°QÍ áê=Ú `ÀHÍ `«Å QÆ\˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x zeˆH"å~°∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 203
Hõ. =_çQ˘x ‰õΩÅyiñ ^Œ~°∞=ñQÆ, [_»xkè YQÆ =∞Hõ~° Hõ=∞~î° ~°≠+¨ Ѷ¨}˜QÆ}=ÚÖò
ã¨∞_ç=_»∞ñ ^Œ_»ñ|_»∞ñ ÔQÅñ‰õΩÅñ, |_»∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç <≥QÆã≤ |Ü«∞Åñ|_»∞ #∞~°eѨ_»∞<£. 212
* P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ LO_Õ Ñ¨‰õΔΩÅ∂ `åÉËà◊¥¡ KÕѨÅ∂ ã¨~åÊÅ∂ pH͉õΩ Ñ¨_»∞`«∂ `˘„@∞Ѩ_»∞`«∂
„ѨHõ¯Å‰õΩ Ñ¨_»∞`«∂ ÉèíÜ«∞O`À Zyi QÆ@∞ìÃÑ· Ѩ_»∞`«∂ á⁄~°Å∞`«∂ L<åfl~Ú.
Hõ. J=∞~åã¨∞~° Hõ~°qѨi, „Éèí=∞} ^èŒ~å^èŒ~°=ˆ~O„^Œ „Éèí=∞}O|∞#∞ ^•ñ
QÆ=∞ˆ~îO„^Œ∞ gñѨ٠fñ@#∞, â◊q∞~ÚOѨñQÆñ *ÏÅ^ŒÜ≥∞º [QÆf<å^ä•! 213
* F ~å*Ï! ^Õ=`«Å∂ ~åHõΔã¨∞Å∂ „uѨC`«∞#fl =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O ~åÑ≤_ç ‰õÄ_® ‰õÄ~°‡~åA gѨÙ
^Œ∞~°^Œ#∞ áÈQ˘@ì ÖËHõ áÈ~ÚOk.
=. `«^Œ#O`«~°O|. 214
Hõ. PÖ’Å [Åkè ֒ѨÅ, <åÖ’ #Ç≤Ï q_çz ã¨∞~°Å∞ #ã¨∞~°∞Å∞ñ |é=O
wÖÏ HÀÖÏǨÏÅ"≥∞ÿ, ǨÖÏǨÏÅ q+¨=Ú Ñ¨Ù>ˇì #=h<å^ä•! 215
* J@∞ `«~åfi`« JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞Oz Jyfl *ÏfiÅÅ∞ HÀÖÏǨÏÅO`À ‰õÄ_ç#
ǨÖÏǨÏÅ=∞<Õ =∞Ǩq+¨O ѨÙ\˜ìOk. Jk K«∂z ÉèíÜ«∞O`À ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ "åã¨∞H˜x =^ŒeÃÑ\˜ì
Ѩ~°∞ÔQuÎ<å~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O „|à◊Ü«∞HÍÖÏcèÅ á¶êÅÖ’K«# Ö’K«<å#Å â◊`«O|∞ K«O^ŒO|∞# #=∞O^ŒOɡ· qÅÜ«∞
^ŒÇ¨Ï# ã¨Ç¨Ï„ã¨O|∞ ÔH·=_ç =_çÜ≥ÿ∞, Hõ_»Ñ¨\˜ Ѩ@ìѨQÆeO\˜ "≥Å∞OQÆ∞Å ÅHõΔ `≥éOQÆ∞# ^Œ∞~°¡H˜Δ`«Oɡ·,
`«∞kˆ~~Ú "≥eOy# "≥ÚyÅ∞ QÆ=∞Å∞ =Å#∞O |_»∞ |Å∞ Ñ≤_»∞QÆ∞Å =_»∞=Ù# ɡ_ç^ŒOɡ·,
ѨOK«É∂íè `«O|∞Å∞O ^Õ*’~°∂ѨO|∞Öˇ#· Kå_»∞Ê# ^Œ∞ã¨ûǨÏOɡ,· Éè∞í QÆ Éè∞í QÍÜ«∞=∂#O|∞Öˇ#· á⁄QÆÅ∞#∞,
l@l\ÏÜ«∞=∂#O|∞Öˇ·# qã¨∞ÊùeOQÆO|∞Å∞#∞, ^èŒQÆ^èŒQÍÜ«∞ =∂#O|∞Öˇ·# <≥é=∞O@Å∞#∞ QÆey
=∞Ǩ~°=‚ =∞^躌 O|∞# =∞O^Œ~° #QÆO |=∞O^ä~Œ O° |∞QÆO k~°∞QÆ∞<≥_» [x~ÚOz Ѩ@Ѩ\ÏÜ«∞=∂#Oɡ·
xOyH˜O ÉÁOy, kâ◊ʼnõΩO ˆQÅ∞™êñz |Ü«∞à◊√¡ „ѨaƒH˘x, `«iQÆ=fiOѨÙñ Q˘O_» #O_» Q˘#Hõ, xy_ç
Hõ_»Å #Å∞QÆ_»Å‰õΩO |éz, ^Œ~°∞Å ‰õΩé˜H˜, ã¨∞~åã¨∞~° ã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞Å<£ ^ŒiH˘x, yi=~°
QÆ∞ǨQÆǨÏfi~°O|∞Å ã¨∞_ç=_»Hõ, ‰õΩÅtYi tY~°O|∞Å <≥~°QÆe=_ç, QÆǨÏ#O|∞Å ^ŒÇ≤ÏOz, ‰õΩO[
=∞Or~° ѨÙO[O|∞Å Éèí㨇O|∞ ¿ãã≤, [#Ѩ^ŒO|∞ ÖËiÛ, #n #^ŒO|∞ Öˇi~ÚOz,k‰õΩ¯Oaè
‰õΩOÉèí=ÚÅ∞ xHõ¯Å∞ =_» xH˜¯, `«~°}˜`å~å=∞O_»ÅO|∞ÅÃÑ· q∞\˜ìOz, =∞ǨÏ~À¡HõO|∞ ^ŒiH˘x,
Ü«ÚѨiÖ’HõO|∞#‰õΩ =∂é∞ Q˘#e_ç. ã¨∞_ç=_ç, =Úã¨~°∞H˘x, „|Ǩ‡O_» QÀà◊O|∞ z\˜eѨ_»<£
^•ñ\˜ áê`åàÏk Ö’HõO|∞Å#∞ „"Õà◊√¡"åé˜, ã¨~°fiÖ’HÍkèHõOɡ· â◊HõºO|∞ QÍHõ Ü≥∞Hõ¯_»ñ Ez#O
^•#Ü≥ÿ∞, ‰õΩ~°OQÆO|∞ „H˜Ü«∞O „ˆQà◊√¡é∞‰õΩK«∞ Éèí∞[OQÆO|∞ q^èŒO|∞# <˘_çÜ«ÚK«∞, ã≤OQÆO|∞ÉèíOy
ÅOѶ∞≤ OK«∞K«∞, qǨÏOQÆO|∞ Ѩyk <≥QÜ Æ Ú« K«∞, =∂`«OQÆO|∞ áÈeH˜ xÅ∞=O|_»∞K«∞, x@∞¡ ǨÖÏǨÏÅ
^ŒÇ¨Ï#O|∞ [QÆO|∞ÅO QÀÖÏǨÏÅO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#, "≥∞ʼnõΩ ÃãQÆÅ q∞_»∞Hõ *ÏÅHõ
204 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
héˇÿ# ^Õ=`«Å∞#∞, <ÕÅOQÆ∂e# ~°Hõ¯ã¨∞Å∞#∞, _»∞e¡# `å~°HõÅ∞#∞ w@_»Oy# H˜#fl~° q∞^äŒ∞#O
|∞Å∞#∞, QÆ=∞i# QÆO^èŒ~°fi q=∂#O|∞Å∞#∞, rH͉õΩѨ_ç# ã≤^Œú K«Ü«∞O|∞Å∞#∞, l‰õΩ¯ Ѩ_ç#
„QÆǨÏO|∞Å∞#∞, lO^Œé=O^ŒéÅ~Ú# =~å‚„â◊=∞O|∞Å∞#∞, xyiáÈ~Ú# #^Œ∞Å∞#∞, xOH˜#
ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞#∞, QÍe# HÍ##O|∞Å∞#∞, ÉÁye# ѨÙ~°O|∞Å∞#∞ ÉÁ#∞ñQÆ∞ Ѩ_ç# ѨÙ~°∞+¨μÅ∞#∞
ÉÁH˜¯Ñ¨_ç# ѨÙ}ϺOQÆ<å [#O|∞Å∞#∞, |yeѨ_ç# Ѩ~°fi`«O|∞Å∞#∞, Éèí㨇O|∞Öˇ·#\ „áê}˜
ã¨OѶ∞¨ O|∞Å∞#∞, "Õñy# Ö’HõO|∞Å∞#∞, q=â◊Ö#·ˇ kâ◊Å∞#∞, <˘_»¤ QÔ _»=ÙÖˇ#· Éè∂í [ K«Ü∞« O|∞Å∞#∞,
#é=éÖˇ·# Éèí∂=ÚÅ∞#∞<≥·, Ü«∞HÍÅ qÅÜ«∞HÍÅOɡ· `ÀñK«∞K«∞#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 216
* =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`«O ~åÑ≤_ç=Å¡ =∞Ǩã¨=Ú„^ŒOÖ’ ѨÙ\˜ì# ǨÖÏǨÏÅO „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’x ~°∞„^Œ∞x
HõO\˜ =∞O@‰õΩ #∂~°∞Ô~@∞¡ „‰õÄ~°"≥∞ÿ#k. 'HõÖÏÊO`«HÍÅѨ٠JyflH˜ "≥~ÚºÔ~@∞¡ f„="≥∞ÿ#k. „Ѩà◊Ü«∞HÍÅѨÙ
ÅHõΔ ã¨∂~°∞ºÅ=Öˇ `Õi K«∂_»~åxk. „Ѩà◊Ü«∞~å„uÖ’ "≥∞i¿ã "Õ∞Ѷ¨∂Å #∞O_ç ‰õΩi¿ã Ñ≤_»∞QÆ∞Å=Öˇ
=∞ǨÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#k. ÉèíQÆ ÉèíQÆ =∞O_Õ Ñ¨OK« Éèí∂`åÅ=Öˇ ÉèíiOѨ~å#k. Éèí∞QÆ∞ Éèí∞QÆ =∞<Õ á⁄QÆÅ`À
z@Ѩ@=∞<Õ xѨCHõ}ÏÅ`À ^èŒQÆ ^èŒQÆ=∞<Õ ÃÑ#∞=∞O@`À Ѷ¨@ Ѷ¨@ =∞O@∂ P =∞Ǩ q+¨O PHÍâßxH˜
á⁄OyOk. k‰õΩ¯ÅÖ’ "åºÑ≤OzOk. |Ü«∞à◊§Ö’ xO_çOk. =∞O^Œ~°Ñ¨~°fi`åxfl Ju„Hõq∞Oz ã¨=Ú„^ŒOÖ’
#Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ „áêH˜Ok. QÆ@¡#∞ ÅOѶ≤∞OzOk. ^Õ=^•#=ÙÅ QÆ∞OѨÙÅ#∞ ^•\˜áÈ~ÚOk. H˘O_»QÆ∞ǨÏÅÖ’
`˘„@∞Ѩ_»‰õΩO_® Z`«ÂÎ~Ú# yi tY~åÅÖ’ xѨCÅ∞ xOÑ≤Ok. J_»=ÙÅ#∞ HÍeÛOk. á⁄^ŒiO_»¡ ѨÓÅ
QÆ∞`«∞ÅÎ #∞ |∂_ç^Œ KÕãO≤ k. „QÍ=∂Å#∞ HÍeÛ"ÕãO≤ k. #n#^•Å#∞ <åâ◊#O KÕãO≤ k. kQÆ*æ ÏÅ ‰õΩOÉèãí Ö÷¨ ÏÅÃÑH· ˜
„áêH˜Ok. ã¨∂~°º QÀàÏxfl #HõΔ„`åÅ#∞ J}QÆ^˘H˜¯Ok. =∞ǨÏ~À¡HÍxfl =∞ã≤KÕã≤Ok. ÃÑ·Ö’HÍʼnõΩ H©_»∞
HõeˆQ@@∞¡ Zky áÈ~ÚOk. K«∞@∞ì =Ú\˜ì „Hõ=Ú‡H˘x „|Ǩ‡O_»O „¿ÑeáÈÜÕ∞@@∞¡ qã¨ÎiOzOk.
áê`åà◊Ö’HõO ^•HÍ "Õà◊√¡ áêH˜Ok.
P ǨÖÏǨÏÅ =∞Ǩqëêyfl Z@∞K«∂z<å J™ê^è•~°}OQÍ Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ H˜H¯˜ iã≤Ok. lOHõ=Öˇ
QÆO`«∞Å∞ "Õã≤Ok. áê=Ú=Öˇ „áêH˜Ok. ã≤OǨÏO=Öˇ ^Œ∂H˜Ok. ѨH˜Δ=Öˇ ZyiOk. U#∞QÆ∞=Öˇ Hõ^ŒÅ‰õΩO_®
xezOk. Ö’HÍÅÖ’ QÆQÀæÅ∞ HõeyOzOk. P ÃÑ#∞=∞O@Å "Õ_Hç ˜ `«@∞ìHÀÖËHõ ^Õ=`«Å∞ H˘O^Œ~∞° Éèãí ‡¨ "≥∞<ÿ å~°∞.
~åHõΔã¨∞Å∞ <ÕʼnõÄe<å~°∞. K«∞Hõ¯Å∞ ~åeáÈ~Ú<å~Ú. H˜#fl~° ^ŒOѨ`«∞Å∞ ~°∂ѨÙ=∂ã≤<å~°∞. QÆO^èŒ~°∞fiÅ
q=∂<åÅ∞ HÍeáÈ~Ú<å~Ú. ã≤^Œ∞úÅ QÆ∞OѨÙÅ∞ K≥^ŒiáÈ~Ú<å~Ú. „QÆǨÅ∞ ã¨OHõ@Ѩ_ç<å~Ú. #^Œ∞Å∞
ZO_çáÈ~Ú<å~Ú ã¨=Ú„^•Å∞ WOH˜áÈ~Ú<å~Ú. J_»=ÙÅ∞ =∂_çáÈ~Ú<å~Ú. Ѩ@} ì ÏÅ∞ ÉÏ=Ù~°∞ =∞<åfl~Ú.
ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ "≥`« á⁄Ok<å~°∞. ѨÙ}º„ã‘ÎÅ∞ á⁄yeáÈ~Ú<å~°∞. Ѩ~°fi`åÅ∞ „|^ŒÌÖˇ·<å~Ú. r=~åã¨∞Å∞
|∂_ç^≥·<å~Ú. Ö’HÍÅ∞ `«Ñ≤Oz<å~Ú. k‰õΩ¯Å∞ HõÅ`« á⁄Ok<å~Ú. K≥@∞¡ `«Å„H˜O^Œ∞Öˇ·<å~Ú. <ÕÅÅ∞
|^•|^ŒÖˇ·<å~Ú. JHÍÅOÖ’ „Ѩà◊Ü«∞O =zÛ Ñ¨_ç#>ˇÂ¡#k.
Hõ. X_®¤iOz q+¨O|∞#, Hõ_»¤=Ú K«#∞^≥Oz HÍ= #kè‰õΩÅ∞ ÖËq∞<£
Q˘_Õ¤é˜ „=∞Ok ~å Å#, a_»¤# <≥_»ÖËHõ [#∞Å∞ Ѩ$näfi<å^ä•! 217
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 205
* ~å*Ï! JѨC_»∞ P qëêyflx ™êǨÏã¨O`À J_»¤yOz HÍáê_Õ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ ÖËHõáÈ~Ú<å~°∞.
PÅ∂ a_®¤ J<Õ =∞=∞HÍ~°O ÖˉõΩO_® [#∞Å∞ `«=∞ "åix q_çzÃÑ\˜ì „áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú<å~°∞.
=. JѨC_»∞. 218
=∞. K«x ÔH·ÖÏã¨=Úñ *ÁzÛ â◊OHõ~°∞x "åã¨^•fi~°=ÚO *Ëi ~¸
ã¨∞# ^Ò"åi‰õΩ Å_»¤Ñ¨_»¤ñ ^ŒÅ =∞OK«∞O *ÁzÛ '‰õΩÜ≥∂º! "≥Úé’!
q#∞ =∂eOѨÙ=Ú† z`«ÎyOѨÙ=Ú† ^ŒÜ«∞<£ gH˜ΔOѨٗ =∞O K«O|∞*Ï
## =ÚY∞ºÖò QÆx ~å~°Î~°HõΔ} HõàÏã¨O~°OÉèí∞x<£ â◊OÉèí∞x<£. 219
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩ‡k ^Õ=`«ÅO`å ÔH·ÖÏ™êxH˜ "≥àϧ~°∞. P =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x =∞Ok~°O =ÚOy@
QÆ∞q∞ ‰õÄ_ç<å~°∞. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ J_»¤yOK«QÍ J=ã¨~åxfl K≥Ñ≤Ê Ö’Ñ¨eH˜ K˘K«∞ÛH˘x
áÈ~Ú<å~°∞. ^Œ∞óYѨ_Õ"åix `˘O^Œ~°QÍ P^Œ∞H˘x ~°H˜ΔOK«_»OÖ’ J„ˆQã¨~°∞_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x ^Œ~°≈#O
KÕã¨∞H˘x ''â◊~°}∞ â◊~°}∞ z`«ÎyOK«∞. ^ŒÜ«∞`À K«∂_»∞, HÍáê_»∞—— JO@∂ „|Ǩ‡k ^Õ=`å „Ñ¨=ÚY∞Å∞
"≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞.
Hõ. "å~°Å∞ n#`« =K«∞Û@ñ QÆ∂iq∞`À <≥é˜ñy ^Œ‰õΔΩ‰õÄñ`«∞~°∞ ^•#∞O
ÉË~ÀÅQÆ=Ú# #∞O_ç ^Œ, Ü«∂~°`«∞ñ_≥· K«O„^ŒK«∂_»∞ñ _»=ã¨~° q∞K≥Û<£. 220
=. JѨC_»∞ Éè’yÉèí∂+¨}∞#‰õΩ ™êëêìOQÆ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O|∞Å∞ QÍqOz „Ѩ*ÏѨu =ÚY∞º e@¡x
ã¨∞Îu~ÚOzi. 221
*^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_≥·# t=Ù_»∞ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨f^Õq`À ‰õÄ_ç ¿Ñ~ÀÅQÆOÖ’ L<åfl_»∞, ^Œ∞óYO`À
=zÛ# ^Õ=`«Å P~°Î<å^•Å#∞ P^Œ~°O`À q<åfl_»∞. „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ™êyÅѨ_ç #=∞™ê¯~°O KÕã≤ „H˜Ok
q^èŒOQÍ „áêi÷Oz<å~°∞.
ã‘. Éèí∂`å`«‡! Éèí∂`Õâ◊! Éèí∂`« ÉèÏ=#~°∂Ѩ! ^Õ=! =∞Ǩ^Õ=! ^Õ==O^Œº!
~¸ Ö’Hõ=ÚÅ ÔHÅ¡ hâ◊fi~°∞O_»=Ù h=Ù† |O^èŒ"≥∂HõΔ=ÚʼnõΩñ „|Éèí∞ñ_» g=†
Ü«∂~°Î â◊~°}∞ºO_» =QÆ∞ QÆ∞~°∞O_»=Ù x#∞flñ QÀi ÉèílO`«∞~°∞ ‰õΩâ◊Å=∞`«∞Å∞†
ã¨HõÅ ã¨$+≤ì ã≤÷u ã¨OǨ~°Hõ~°Î"≥· „|Ǩχq+¨μ‚ t"åYº |~°ñQÆ∞ n=Ù†
P. Ѩ~°=∞ QÆ∞ǨϺ =∞~Ú# „|ǨχO|∞ ã¨^Œã¨`«Î, =∞O|∞ h=† â◊H˜Î =∞Ü«Úñ_» g=
â◊|Ì Ü≥∂x g=† [QÆ^ŒO`«~å`«‡=Ù h=, „áê} =∞~°Ü«∞ xdÅ=Ú#‰õΩ. 222
* F Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! h=٠ѨOK«É∂íè `åʼnõΩ P`«‡Ü≥∞ÿ #"å_»=Ù! Éè∂í `«<å^ä∞Œ _»=Ù! r=ÙʼnõΩ HÍ~°}~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ
^Õ=Ù_»=Ù! ^Õ=^Õ"å! =∞Ǩ^Õ"å! ^Õ==O^•º! Jxfl Ö’HÍÅ#∂ áêeOKÕ"å_»=Ù h=Ù. Ö’HõOÖ’x |O^èŒ
"≥∂HΔÍʼnõΩ „ѨÉ∞íè _»=Ù h=Ù. ^Œ∞ódOKÕ "åix KÕ~n° ¿ã `«O„_çx h=Ù. |∞kú=∞O`«∞Å∞ „Ñ‘u`À x#∞fl ѨÓl™êÎ~∞° .
ã¨=∞ã¨Î"≥∞ÿ# ã¨$+≤ìH© ã≤÷uH© <åâ◊<åxH© Hõ~°Î=Ù h"Õ. „|Ǩχ, q+¨μ‚=Ù, t=Ù_»∞ J<Õ¿Ñ~°¡`À „ѨHÍtOKÕ "å_»=Ù h"Õ.
206 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèÏqOѨ~åx Ѩ~°=∂`«‡=Ù h"Õ! „ѨHõ$u ѨÙ~°∞+¨ ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù h"Õ! â◊HÎ̃Ü«Ú‰õΩÎ_»=Ù h"Õ! â◊ÉÏÌxH˜ [#‡™ê÷#O
h"Õ! Ö’HÍxH˜ JO`«~å`«‡=Ù h"Õ! ã¨=∞™êÎxH˜ „áê}O h"Õ!
Hõ. hÜ«∞O^Œ ã¨OÉèíqOK«∞#∞, hÜ«∞O^Œ =ã≤Oz Ü«ÚO_»∞ xdÅ [QÆ=ÚÅ∞<£
hÜ«∞O^Œ ÅÜ«∞=Úñ ÉÁO^Œ∞#∞, hÜ«Ú^Œ~°=Ú ã¨~°fiÉèí∂`« xÅÜ«∞=Ú ~°∞„^•! 223
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! JxflÖ’HÍÅ∂ hÖ’<Õ Ñ¨Ù@∞ì`å~Ú. hÖ’<Õ x=ã≤™êÎ~Ú. hÖ’<Õ ÅÜ«∞=∞ø`å~Ú.
Jxfl „áê}∞ʼnõÄ h L^Œ~°O PÅ"åÅO.
ã‘. Jyfl=ÚYO|∞† Ѩ~åѨ~å`«‡Hõ =∂`«‡† HÍÅO|∞ QÆu† ~°`«flQÆ~°ƒù Ѩ^Œ=Ú†
â◊fiã¨#O|∞ h Ü«¸~°∞ʆ ~°ã¨# [ÖËâ◊√O_»∞† kâ◊Å∞ Hõ~°‚O|∞Å∞† k==Ú <åaè†
ã¨∂~°∞ºO_»∞ QÆ#∞flÅ∞† â◊√Hõ¡O|∞ ã¨eÅO|∞† [~î°~°O|∞ [Å^èŒ∞Å∞† K«^ŒÅ∞ t~°=Ú†
ã¨~“fi+¨^èŒ∞Å∞ ~À=∞K«Ü«∞=ÚÅ∞† â◊źO|∞ Å„^Œ∞Å∞† =∂#㨠=∞=∞$`«Hõ~°∞ñ_»∞†
`Õ. Kè«O^Œ=ÚÅ∞ ^è•`«∞=ÙÅ∞ ^èŒ~°‡ã¨q∞u ǨÏ$^ŒÜ«∞†, =∂㨺 ѨOK«Hõ =ÚѨx+¨ ^•Ç¨ÏfiÜ«∞O|∞†
#~Ú# h ~°∂Ѩ٠Ѩ~°`«`«Îfi"≥∞ÿ t"åYº, "≥∞ÿ ã¨fiÜ«∞O *’ºuÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚѨC <å^Œº =∞QÆ∞K«∞. 224
* Jyfl h =ÚYO. r"å`«‡ Ѩ~°=∂`«‡Å HõÅ~ÚHõ h P`«‡. HÍÅO h #_»Hõ. Éèí∂q∞ h áê^ŒO.
"åÜ«Ú=Ù h âßfiã¨. =~°∞}∞_»∞ h <åÅ∞Hõ. k‰õΩ¯Å∞ h K≥=ÙÅ∞. ã¨fi~°æO h <åaè. ã¨∂~°∞º_»∞ h ^Œ$+≤ì. h~°∞
h g~°ºO. ã¨=Ú„^•Å∞ h QÆ~°ƒùO PHÍâ◊O h t~°ã¨∞û F+¨^èŒ∞Åhfl h ~À=∞ ã¨=¸Ç¨Å∞. Ѩ~°fi`åÅ∞ h
Z=ÚHõÅ∞. K«O„^Œ∞_»∞ h =∞#ã¨∞û. "Õ^•Å∞ h ^è•`«∞=ÙÅ∞. ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∞ h ǨÏ$^ŒÜ«∞O. LѨx+¨`«∞ÎÅ∞
h =ÚMÏÅ∞. h ~°∂ѨO Ѩ~°`«`«ÎfiO. h=Ù ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊√_»=Ù. t=ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# Ѩ~°O*’ºuq h=Ù.
Hõ. H˘O^Œé∞ QÆÅñ _»O^Œ∞~°∞ x#∞ñ†, Q˘O^Œé∞ ÖËñ _»O^Œ∞ ~°`«ñ_»∞ QÆ∞}˜ QÍñ _»#∞K«∞O
Q˘O^Œé∞† QÆÅñ _»x ÖËñ _»x,H˘O^ŒÅ =∞O^Œ∞^Œ∞~°∞ x#∞flñ QÆ∂iÛ =∞¿ÇÏâß! 225
* F =∞Ǩ„ѨÉ∂íè ! H˘O^Œ~∞° h =Ù<åfl =x JO\Ï~°∞. H˘O^Œ~∞° h=Ù ÖË=O\Ï~°∞. =∞iH˘O^Œ~∞° h=Ù
QÆ∞}Ïf`«∞_» =O\Ï~°∞. WOHÍ H˘O^Œ~∞° h=Ù L<åfl"À ÖË"À J<Õ ã¨O^ÕÇϨ O`À H˘O^ŒÅ=∞O^Œ∞ `«∞O\Ï~°∞.
ã‘. `«ÅñѨñ „ÉÏ}ËO„kÜ«∞ „^Œ=ºQÆ∞} ã¨fiÉèÏ=Ùñ_»=Ù, HÍÅ„Hõ`«∞=ÙÅ∞#∞ h=†
ã¨`«ºO|∞ ^èŒ~°‡ =∞HõΔ~°=Ú |∞∞`«O|∞#∞, h=Ù =ÚY∞ºO_»=Ù xdÅ=Ú#‰õΩ
Kè«O^À=∞Ü«ÚO_»=Ù ã¨`«Îfi~°[ã¨Î=∞, â◊Û‰õΔΩO_»"≥· Ü«ÚO^Œ∞ ã¨~°fi~°∂Ѩ
HÍ=∞ ѨÙ~å^èŒfi~° HÍÅQÆ`åk Éèí∂`«„^ÀǨÏÉèíÜ«∞=Ú KÀ^ŒºO|∞ QÍ^Œ∞†
`Õ. bÅÖ’K«#=Ç≤Ïfl ã¨∞ÊùeOQÆ tYÅ, #O`«HÍ^Œ∞Åñ QÍeÛ# Ü«∞\˜ì h‰õΩ
~å[YO_®=`«Oã¨! ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨!, n# ~°HõΔHõ! Hõ~°∞}Ï`«‡! ^Õ= ^Õ=! 226
* F ^ŒÜ«∂=∞Ü«∂! ^Õ=^Õ"å! ѨÙ~å} ѨÙ~°∞ëê! K«O„^ŒHõàÏ H˜s\Ï! n#~°HõΔHÍ! PÖ’z¿ãÎ „áê}=¸
WO„kÜ«∂Å∞ „^Œ=ºQÆ∞}ÏÅ∂ h‰õΩ ã¨fiÉèÏ=ã≤^•úÅ∞. HÍÅ=¸ Ü«∞*Ï˝Å∂ h"Õ. ã¨`º« =¸ ^è~Œ ‡° =¸ FOHÍ~°=¸
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 207
"≥∂HõΔ=¸ h"Õ. JxflO\˜H© P^è•~°O h"Õ. "Õ^Œ~°∂ѨÙ_»=Ù h"Õ. ã¨`«Îfi=¸ ~°[ã¨∂û `«=∞ã¨∂û h <Õ„`åÅ∞.
Jxfl ~°∂áêÖÖ’#∂ h =Ù<åfl=Ù. #∞^Œ∞\˜ HõO\˜ =∞O@Å`À Ü«∞=∂^Œ∞Å#∞ J=bÅQÍ h=Ù HÍeÛ<å=Ù.
J@∞=O\˜ h‰õΩ =∞#‡^äŒ∞_»∂, „uѨÙ~åã¨∞~°∞Å∂, ^ŒHõΔÜ«∞[˝=¸, HÍʼnõÄ@q+¨=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ #∞O_ç
Ǩx HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ ã¨OHÀK«O U =∂„`«O ÖË^Œ∞.
P. =¸ñ_»∞ =¸~°∞ÎʼnõΩ =¸ñ_»∞ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ, =¸ñ_»∞ HÍÅ=ÚʼnõΩ =¸Å =∞QÆ∞K«∞
ÉèË^Œ =∞QÆ∞K«∞ñ ^Œ∞k #ÉèË^Œ"≥∞ÿ Ü≥ÚáêÊ~°∞, „|Ǩχ =∞#ñQÆ h= á¶êÅ#Ü«∞#! 227
* F â◊OHõ~å! =ÚQÆ∞æ~°∞ =¸~°∞ÎʼnõÄ, =¸_»∞ Ö’HÍʼnõÄ, =¸_»∞ HÍÖÏʼnõÄ h"Õ =¸ÅO.
"≥Ú^Œ@ ÉèË^ŒO`À HõxÊOz<å z=iH˜ JÉèË^Œã¨fi~°∂ѨO`À XѨC`«∞#fl Ѩ~°„|ǨχO h"Õ.
Hõ. ã¨^Œã¨`«Î`«Îfi K«~åK«~°, ã¨^Œ#O |QÆ∞ x#∞flñ ÉÁQÆ_» [Å[Éèí"å^Œ∞Öò
ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ QÆ^ŒÅ∞Ѩ "≥é`«∞~°∞, =^ŒÅHõ x#∞ñ ÉÁQÆ_» <≥O`«"å~°=Ú ^Õ"å! 228
* F ™êfig∞! ã¨^Œã¨„^Œ∂Ѩ"≥∞ÿ# D K«~åK«~° „ѨѨOKåxH˜ =¸ÖÏ^è•~°O h=Ù. „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ‰õÄ_®
x#∞fl „Ѩã¨∞ÎuOK«_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ Hõ^ŒeOK«ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜ x#∞fl ã¨∞ÎuOK«\ÏxH˜
"Õ∞"≥∞O`«"å~°O?
=∞`«Î. ÉÏǨïâ◊H˜Î ã¨∞~åã¨∞~°∞Öò K«x áêÅ"≥e¡ =∞käOѨ Ǩ
ÖÏǨÏÅO|∞ [xOK≥ <Õi HõÅOѶ¨∞º "≥∞ÿ Éèí∞=#O|∞ QÀ
ÖÏ Ç¨ÏÅO|∞QÆñ *Ëã≤ zK«∞Û#∞ ÖÏQÆ=ÚO Q˘x „áê}˜ ã¨O
^ÀǨÏ=Ú<£ „|kH˜OѨ"Õ? ^ŒÜ«∞ ^˘OQÆeOѨñQÆ hâ◊fi~å! 229
* F Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ Éèí∞[|ÅO`À áêÅã¨=Ú„^•xfl zÅ∞HõQÍ Ç¨ÖÏǨÏÅ q+¨O
ѨÙ\˜ì Ö’HÍÅ#∞ HÀÖÏǨÏÅO KÕã¨∞Î#flk. Z=~°∂ ^•xx ZkiOK«ÖËHõ L<åfl~°∞. Jk Ö’HÍxH˜ ZO`À HΔÀÉèí
Hõeyã¨∂Î L#flk. P q+¨*ÏfiÅ#∞ J=bÅQÍ Ñ¨i„QÆÇ≤ÏOK«∞! ^ŒÜ«∞`À „áê}˜HÀ\˜x J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!
Hõ. ÅOѨ@=Ú x"åiOѨ#∞, ã¨OѨ^Œñ QÆ$Ѩ¿ãÜ«∞ [Ü«∞=Ú ã¨OáêkOѨO
[OÃÑ_ç"åi =kèOѨ#∞, ™⁄Oáê~°ñQÆ hHõ K≥Å∞¡ ™È=∂~°ú^èŒ~å! 230
* F K«O„^ŒâıY~å! PѨ^Œ#∞ `˘ÅyOK«_®xH©, P#O^•xfl KÕ‰õÄ~°Û_®xH©, [Ü«∂xfl ã¨OáêkOK«
\ÏxH©, „‰õÄ~°∞Å#∞ ǨÏ`«=∂~°Û_®xH© hˆH ™ê^茺 =∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. hHõO>ˇ <˘O _≥é∞OQÆ=Ú†, hHõO>ˇO |~°∞Å∞ QÍ= <Õ~°~°∞ [QÆ=ÚÖò†
hHõO>ˇ <˘_»Ü«∞ñ _≥=fiñ_»∞, Ö’HõO|∞Ö ÔHÅ¡ xdÅÖ’Hõ ã¨∞Î`åº! 231
* Jxfl Ö’HÍÅKÕ`«#∂ á⁄QÆ_»|_»∞`«∞#fl ™êfig∞! h"Õ =∂‰õΩ k‰õΩ¯. x#∞fl `«Ñ¨Ê =∞Ô~=fiih
P„â◊~ÚOѨ=Ú. h=Ù `«Ñʨ WOÔH=~°∂ Ö’HÍÅ#∞ HÍáê_»Ö~Ë ∞° . Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ hHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞ÖË_∞» .
208 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=. Jx =∞é˜Ü«Ú #aè#OkOK«∞K«∞#fl „Ѩ*ÏѨu =ÚY∞ºÅO QÆx ã¨HõÅÉèí∂`« ã¨=ÚO_»QÆ∞ #^ÕÌ=ÙO_»∞
^Œ# „Ñ≤Ü«∞ã¨u H˜@¡xÜ≥∞. 232
* D q^èŒOQÍ ã¨#∞fluOK«∞`«∞#fl „|Ǩ‡^Œ∞Å#∞ K«∂z Jxfl„áê}∞Å#∂ ã¨=∂#OQÍ P^ŒiOKÕ
Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ `«# J#∞OQÆ∞ WÖÏ¡e`À W@∞¡ J<åfl_»∞.

–: t=ÙO_»∞ ^Õ=„áêi÷`«∞O_≥· ǨÖÏǨÏÅ=Ú#∞ ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«Ú@ :–

Hõ. HõO>Ë [QÆ=ÚÅ ^Œ∞óY=Ú,qO>Ë [Å[x`« q+¨=Ú "Õñ_çq∞† „ѨÉèí∞"≥·
Ü«ÚO@‰õΩ <å~°∞ÎÅ Ü«∂Ѩ^Œ, ÔQO\˜OK«∞@ Ѷ¨Å=Ú† ^•#ñ wiÎ =∞$QÍH©Δ! 233
* F ǨÏi}ÏH©Δ! Ö’HÍÅ ^Œ∞óMÏxfl PÖ’H˜Oz <å"å? hà◊§Ö’ ѨÙ\˜ì# D q+¨O "Õ_çq∞ ZO`«\˜^À
q<åfl"å? â◊H˜Î Hõey# „ѨÉèí∞=Ù Hõ+¨ìѨ_»∞`«∞#fl "åi Hõëêìxfl `˘ÅyOKåe. ^•x=Å¡ H©iÎ KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok.
Hõ. „áê}ËK«Ûù =zÛ K˘zÛ#, „áê}∞Å ~°H˜ΔOѨ=ÅÜ«Úñ „|Éèí∞=ÙÅ ÔHÅ¡O†
„ÉÏ}∞Å H˜`«∞Î~°∞ ™ê^èŒ∞Å∞, „áê}O|∞Å∞ xq∞+¨ ÉèíOQÆ∞~°=Ú Åx =∞QÆ∞"å! 234
* F =∞QÆ∞"å! „áê}ÉèíÜ«∞O`À P„â◊~ÚOz# „áê}∞Å#∞ HÍáê_»_»O „ѨÉèí∞=ÙÅ Hõ~°Î=ºO. „áê}ÏÅ∞
xq∞+¨OÖ’ #tOzáÈÜÕ∞q. JO^Œ∞=Å¡<Õ L`«Î=ÚÅ∞ „áê}∞Å „áê}~°HõΔ}HÀã¨O `«=∞ „áê}ÏÅ#∞ Ãã·`«O
ÖˇHõ¯ KÕÜ«∞~°∞.
Hõ. Ѩ~°Ç≤Ï`«=Ú ¿ãÜ«Ú <≥=fiñ_»∞, Ѩ~°=∞ Ç≤Ï`«∞O _»QÆ∞#∞ Éèí∂`« ѨOK«Hõ=Ú#‰õΩO
|~°Ç≤Ï`«"≥∞ Ѩ~°=∞ ^èŒ~°‡=Ú, Ѩ~°Ç≤Ï`«∞#‰õΩ <≥^Œ∞~°∞ÖË^Œ∞ Ѩˆ~fiO^Œ∞=Úv! 235
* ѨOK«Éèí∂`åʼnõÄ Ñ¨~°=∂ѨÙÎ_≥· Ѩ~°∞ʼnõΩ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_»O HÀã¨O Z=_»∞ ã¨∞=ÚY∞ _»=Ù`å_À
J@∞=O\˜ "åxH˜ ZHõ¯_® u~°∞QÆ∞ÖË^Œ∞. Ѩ~ÀѨHÍ~°"Õ∞ Ѩ~°"≥∂`«Î=∞^èŒ~°‡O.
Hõ. ǨÏi =∞k <å#OkOz#, ǨÏi}ÏH˜Δ! [QÆO|∞ÖˇÅ¡ <å#OkOK«∞<£
ǨÏiÜ«Ú#∞ [QÆ=ÚÅ∞ "≥∞K«ÛñQÆ, QÆ~°à◊=Ú "åiOK«∞ \ÁѨCñ QÆ=∞Å^ŒàÏH˜Δ! 236
* F Hõ=∞ÖÏH˜!Δ q+¨μ=‚ Ù =∞#ã¨∞û P#O^ŒÑ_¨ `
ç Õ Jxfl Ö’HÍÅ∂ P#O^ŒÑ_¨ ∞» `å~Ú. q+¨μ=‚ Ó, Ö’HÍÅ∂
ã¨O`À+≤OKÕ q^èŒOQÍ Ç¨ÖÏǨÏÖÏxfl J^Œ∞ѨÙKÕÜ«∞_»O =∞Ozk.
Hõ. tH˜ΔO`«∞ ǨÅǨÏÅ=Ú#∞, ÉèíH˜ΔO`«∞#∞ =∞^èŒ∞~° ã¨∂HõΔ‡ Ѷ¨Å~°ã¨=Ú „H˜Ü«∞<£
~°H˜ΔO`«∞ñ „ÉÏ}˜ HÀ@¡#∞, gH˜ΔOѨÙ=Ú h=Ù <Õñ_»∞ qHõKå|˚=Úv! 237
F Ѩ^Œ‡=Úv! ǨÖÏǨÏÖÏxfl ^ŒO_ç™êÎ#∞. uÜ«∞ºuÜ«∞ºx ѨO_»¡~°ã¨O =Öˇ nxx P~°y™êÎ#∞. D
<å_»∞ „áê}∞Å ã¨=¸Ç¨xfl HÍáê_»∞`å#∞ K«∂_»∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 209
=. Jx ѨeH˜# „áê}=Å¡Éèí∞#‰õΩ =Å¡Éèí '^Õ"å! ^Õ=~° z`«ÎO|∞H˘ÅOk #=^èŒiO`«∞~°∞ QÍHõ!— Ü«∞x
ѨeHÔ #x K≥ÑÊ≤ # Ü«∞=Ú‡hO„^Œ∞#‰õΩ #ˆ~O„^Œ∞O _ç@x¡ Ü≥∞. 238
* ÃÑ· q^èŒOQÍ Ñ¨eH˜# „áê}Ëâ◊fi~°∞_≥·# =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x`À ''™êfig∞! g∞ =∞#ã¨∞û‰õΩ `«y#@∞¡
xâ◊Û~ÚOK«∞H˘O_ç—— Jx Éèí"åx ѨeH˜Ok– Jx K≥ѨÊQÍ â◊√‰õΩx`À ѨsH˜Δ`«∞Î W\Ï¡ J<åfl_»∞–
=∞. J=∞~°<£ Ö’HõÇ≤Ï`å~°÷=∞OK«∞ #Éèí=ÙO _Òñ QÍHõ Ü«∞O Kå_≥ñÉ’
Ü«∞=∞~°∞Öò cèux „q∞OQÆ"Õ Ü«∞xi "À Ü«∞OÉè’[ QÆ~åƒù^Œ∞Å∞O
^Œ=Úñ QÍ=<£ ǨÏ~°! Öˇ=Ú‡ Öˇ=∞‡xi "À `åñ Ez Hõ#æO@ #
Ü«Úº=∞ „áê}Ëâ◊fi~°∞ <≥@∞¡ „q∞OQÆ∞=∞<≥ #Ü«Úº„QÍ#Å*ÏfiÅÅ<£. 239
=. Jx# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 240
* Ö’HÍxH˜ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx t=Ù_»∞ 'ã¨~ˆ — J<åfl_»#∞HÀ! ÉèÜ
í ∞« O`À ‰õÄ_ç# ^Õ=`«Å∞ ''™êfiq∞!
„q∞OQÆO_ç—— Jx J<åfl~°#∞HÀ! „|Ǩ‡^Œ∞Å∞ ''=∞=Ú‡ ~°H˜ΔOѨÙ=Ú. Öˇ=Ú‡—— Jx „áêi÷Oz<å~°#∞HÀ!
áê~°fif^Õq Hõ#∞flÖÏ~å P ǨÖÏǨÏÖÏxfl K«∂ã¨∂Î ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P Jyfl *ÏfiÅ#∞ „q∞OQÆ∞=∞x
„áê}HÍO`«∞x`À Z\Ï¡ K≥Ñ≤ÊOk.– Jx J_çy# ѨsH˜Δ`«∞Î`À â◊√‰õΩ_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞:–
Hõ. „q∞OÔQ_»∞ "åñ_»∞ qÉèí∞O _»x, „q∞OÔQ_çkÜ«Ú QÆ~°à◊ =∞xÜ«Ú "Õ∞ Åx „Ѩ[‰õΩ<£
„q∞OQÆ∞ =∞<≥ ã¨~°fi=∞OQÆà◊, =∞OQÆà◊ã¨∂„`«O|∞ <≥O`« =∞k #q∞‡#^À! 241
*„q∞OˆQ"å_»∞ `«# Éè~í ΰ Jx `≥eã‘, „q∞OˆQk q+¨=∞x `≥eã‘ ^•x=Å¡ „Ѩ[ʼnõΩ "Õ∞Å∞HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ
L^ÕÌâ◊O`À ã¨~°fi=∞OQÆà◊Ü≥ÿ∞# P áê~°fif^Õq „q∞OQÆ∞=∞x K≥Ñ≤ÊOk. P"≥∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ `«#
=∞OQÆà◊ã¨∂„`åxfl ZO`«QÍ #q∞‡O^À!
=∞. `«#K«∞@∞ì<£ ã¨∞~°ã¨OѶ¨∞=ÚÖò [Ü«∞[Ü«∞^è•fi#O|∞Å<£ ÉÁaƒ_»<£
Ѷ¨∞# QÆOcè~° ~°=O|∞`À t=Ùñ_»∞ Ö’Hõ„^ÀÇ≤Ï! ǨïO áȉõΩ ~°
=∞‡x ÔHOˆQÅñ ^≥=∞eÛ ‰õÄiÛ Hõ_çQÍ #OH˜Oz [O|∂Ѷ¨ÅO
|# ã¨~°fiOHõ+¨=Ú<£ =∞Ǩq+¨=Ú <åǨiOK≥ ¿ÇÏÖÏQÆu<£. 242
* ^Õ=`«Å∞ t=Ùx K«∞@∂ì KÕi [Ü«∞ [Ü«∞ ^è•fi<åÅ∞ KÕã≤<å~°∞. t=Ù_»∞ QÆOcè~° HõO~î°ã¨fi~°O`À
''FǨϟ! Ö’Hõ„^ÀÇ‘Ï! áÈ=^Œ∞Ì. ~å! ~å!—— JO@∂ Jxfl KÀ\Ï¡ "åºÑ≤Oz# =∞Ǩqëêxfl `«# KÕ~Ú Kåz
Ѩ@∞ìH˘x Hõ|à◊OQÍ KÕã≤ <Õˆ~_»∞ ѨO_»∞ =Öˇ qÖÏã¨OQÍ Éèí∞lOz<å_»∞.
=. J Ü«∞ºq~°à◊ =∞ǨQÆ~°à◊ ^ŒÇ¨Ï# áê# ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 243
=∞. Hõ^ŒÅO ÉÏé=Ù áêñѨ ¿Ñ~°∞† ÖÁ_»Å<£ Ѷ¨∞~å‡O|∞*ÏÅO|∞ =Ù
@ì^Œ∞† <Õ„`«O|∞Å∞ <≥é]QÍ=Ù† x[E\Ï K«O„^Œ∞ñ_»∞O QÆO^Œñ_»∞<£†
210 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
=^Œ<åOÉè’[=Ú "å_»† ^• q+¨=Ú <åǨfixOK«∞KÀ _®Ü«ÚKÀñ
|kÅ∞O_≥· Hõ_ç ¿ãÜ«ÚKÀñ kQÆ∞K«∞KÀ ÉèíH˜ΔOK«∞KÀ „q∞OQÆ∞KÀ<£. 244
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „ѨK«O_»"≥∞ÿ# P qëêyflx PǨfixOKÕ @ѨC_»∂, ^•xx ã¨g∞Ñ≤OKÕ @ѨC_»∂,
ѨkÅOQÍ Hõ|à◊O KÕ¿ã@ѨC_»∂, <À\˜Ö’ LOK«∞‰õΩ<Õ @ѨC_»∂, u<Õ@ѨC_»∂, „q∞OˆQ@ѨC_»∂ PÜ«∞#
â◊s~°O g∞k ã¨~°ÊǨ~åÅ∞ Hõ^ŒÅÖË^Œ∞. K≥=∞@Å∞ „QÆ=∞‡ÖË^Œ∞. Hõ#∞flÅ∞ Zé]|_»ÖË^Œ∞. ã≤QÆÖ’x K«O„^Œ∞_»∞
HõO^ŒÖË^Œ∞. =^Œ#Ѩ^Œ‡O "å_çáÈÖË^Œ∞
Hõ. L^Œ~°=Ú Ö’HõO|∞ʼnõΩ#∞, ã¨^Œ#O |QÆ∞ >ˇé˜ñy t=Ùñ_»∞ K«@∞Å qëêyflO
QÆ∞^Œ∞~°∞H˘#ñ QÆO~î°aÅ=Ú#ñ, |kÅO|∞QÆ xeÃÑ ã¨∂HõΔ‡Ñ¶¨Å~°ã¨=Ú „H˜Ü«∞<£. 245
* Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x L^Œ~°O ã¨=∞ãÎ̈ Ö’HÍʼnõΩ ã¨^Œ#O. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# P ÉèíÜ«∞OHõ~° qëêyfl Ö’xH˜
áÈhÜ«∞ ‰õΩO_® U^À Ѷ¨Å~°ã¨OÖÏQÍ *Ï„QÆ`«ÎQÍ Q˘O`«∞Ö’<Õ LO_Õ@@∞¡ xÅ∞ѨÙH˘<åfl_»∞.
Hõ. "≥∞zÛ# =∞zÛHõ Hõey#, xzÛ# h=K«∞Ûñ QÍHõ ~ÚK«Ûù <˘~°∞ʼnõΩO
lK«∞Ûñ QÆ_çQ˘#ñQÆ =K«∞Û<≥, zK«ÛéK«∂ ѨK«∞ÛѨ_ç# t=Ù#‰õΩñ ^ŒHõ¯<£. 246
* "≥∞zÛ#ѨÙ_»∂ #zÛ#ѨÙ_»∂ W`«~∞° ʼnõΩ WK«Û=zÛ#O`« DÜ«∞=K«∞Û#∞. JO`ÕHÍh W`«~∞° ÅHÀã¨O
ÉèíQÆ ÉèíQÆ =∞O_Õ zK«∞Û#∞ „q∞OQÆ@O zK«Û~°Hõ#∞flQÆÅ t=Ù#‰õΩ `«Ñ¨Ê Z=iH˜ ™ê^茺=∞ø`«∞Ok?
P. ǨÏ~°∞ñ_»∞ QÆà◊=Ú#O^Œ∞ ǨÖÏǨÏÅ=Ú "≥@ìñ, QÆѨC QÆey `˘_»=Ù Hõ~°}˜ <˘ÃÑʆ
™ê^èŒ∞~°HõΔ}O|∞ ã¨[˚#∞ʼnõΩ <≥#fl, Éèí∂+¨}O|∞ QÍ^≥ Éèí∂=ˆ~O„^Œ! 247
* F ~å*Ï! t=Ù_»∞ „q∞OQƉõΩO_® ǨÖÏǨÏÖÏxfl HõO~îå# ^èŒiOK«_»O=Å¡ PÜ«∞# Q˘O`«∞‰õΩ #Å∞ѨÙ
U~°Ê_ç Jk XHõ JÅOHÍ~°O =Öˇ XÑ≤ÊOk. PÖ’z¿ãÎ ™ê^èŒ∞ã¨O~°HõΔ}O L`«Î=ÚʼnõΩ XHõ PÉèí~°}"Õ∞ Hõ^•!
=. `«^Œ#O`«~°O|. 248
Hõ. QÆ~°à◊O|∞ñ QÆO~î°aÅ=Ú#, ǨÏ~°∞ñ_»∞ ^èŒiOK«∞@‰õΩ "≥∞zÛ Ü«∞ø <Ò ##∞K«∞<£
ǨÏiÜ«Ú qiOzÜ«Ú #∞=∞Ü«Ú#∞, ã¨∞~°<å^äŒ∞ñ_»∞ñ ÉÁQÆ_ç ~°O`« ã¨∞ã≤÷~°=∞u`À<£. 249
* qëêxfl t=Ù_»∞ `«# ‰õΩ`«∞ÎHõÖ’ ^èŒiOK«_»O K«∂z q+¨μ‚=Ó „|Ǩχ áê~°fif ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∂ '"Õ∞Å∞
"Õ∞Å∞— JO@∂ "≥∞K«∞ÛH˘<åfl~°∞. JK«Û"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À á⁄QÆ_ç<å~°∞.
Hõ. ǨÖÏǨÏÅ ÉèíHõΔ} Hõ^äŒ, ¿ÇÏÖÏQÆu q#fl „"åÜ«∞ <≥Åq∞ñ |iîOѨ<£
"åºàÏ#Å =$tÛHõ=ÚÅ, áêÖˇ· K≥_» Ô~\˜ì [#∞Å∞ ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·. 250
=. =∞é˜Ü«Ú <å ~°`åflHõ~°O|∞ ã¨∞~åã¨∞~°∞Å∞ „^ŒK«∞Û<≥_». 251
* F ~å*Ï! Z@∞=O\˜ [#∞Öˇ·<å D ''ǨÖÏǨÏÅÉèíHõΔ}O—— Hõ^äŒ#∞ ã¨O`À+¨OQÍ qx<å „"åã≤<å
K«kq<å ÉèÜ
í ∂« xH˜ QÆ∞iHÍ~°∞. "å~°∞ áê=ÚÅ =Å¡#∂ `Õà§◊ =Å¡#∂ Jyfl=Å¡#∂ Hõëêìhfl á⁄O^Œ~∞° . J#O`«~O°
^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ =∞m¡ ã¨=Ú„^Œ=∞^äŒ<åxfl H˘#™êyOz<å~°∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 211

–: áêÅHõ_»eO ^Œ~°∞K«∞<≥_» <≥·~å=`å^Œ∞Å∞ [xOK«∞@ :–

Hõ. `≥Å¡x "Õ∞#∞#∞ #=∞$`«=Ú, lÅ∞¡# [e¡OK«∞ á⁄^Œ∞ñQÆ∞ t`«â◊$OQÆ=ÚÅ∞O
ɡÅ∞¡QÆ #~°∞÷Å HÀ~°∞¯Å∞, "≥e¡Q˘Å∞Ѩ٠"≥Ú^Œ=Ù áêÅ"≥e¡O |∞>ˇì<£. 252
* WÖÏ zÅ∞‰õΩ`«∞#fl áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’#∞Oz "≥Ú^Œ@QÍ HÍ=∞^èÕ#∞=٠ѨÙ\˜ìOk, Jk `≥Å¡x
â◊s~°=¸, lÅ∞¡=∞O@∂ ÉÏQÍ áêÅ∞H͈~Û á⁄^Œ∞QÆ∂ K«Hõ¯x H˘=Ú‡Å∂ Hõey L#flk. Jk ѨÙ+¨¯ÅOQÍ
HÀi# HÀiHõÅ#∞ ‰õΩiÑ≤OKÕ "ÕÅ∞Ê\Ï=Ù.
P. JyflǨϟ„u Ü«∞#∞K«∞ <å ã¨∞~°aèx ^Õ=, =Ú#∞Å∞ ѨÙzÛH˘xi =Ú<≥flé˜Oy
q|∞^èŒ ã¨OѶ¨∞=ÚʼnõΩ "≥~°=Ù`À #^èŒfi~°, ǨÏ=ÙÅ∞ "≥@∞ìH˘é‰õΩ #=x<å^äŒ! 253
* HÍ=∞^è#Õ ∞=٠Ǩϟ=∞HÍ~åºÅ‰õΩ `«yO^Œx ^Õ==Ú#∞Å∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl~°∞. Ü«∂QÍʼnõΩ
`«y#@∞¡ ǨÏqã¨∞û ã¨=∞‰õÄ~°ÛQÆÅ J ã¨∞~°aèx "å~°∞ fã¨∞H˘<åfl~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú <å [Å~åtÜ«∞O^Œ∞. 254
Hõ. ã¨K«ÛO„^ŒáêO_»∞~°Oɡ·, Ü«ÚK≥·Û„â◊≈= =∞#ñQÆñ ^Œ∞~°QÆ "≥Úy [x~ÚOK≥O
|∞zÛ H˘xÜ≥∞ |e ^≥·`«∞ºO, _çK«Ûñ Q˘#O _»Ü≥∞º xO„^Œ∞ñ _ôâ◊fi~°tHõΔ<£. 255
* J@∞ `«~°∞"å`« ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ''LK≥ÂÛ„â◊≈=—— =∞<Õ QÆ∞é]O ѨÙ\˜ìOk. Jk K«O„^Œ∞x=Öˇ `≥Å¡QÍ
LOk. ^•xx |e K«„Hõ=iÎ fã¨∞H˘<åfl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñ~°}=Å¡ WO„^Œ∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ HÍ^Œ#ÖË^Œ∞.
Hõ. Xé ѨQÆ∞ #∞~°=Ú#∞ aé∞ñ^Œ∞#∞, <≥é˜ñ ^ÀHõÜ«Ú =ÚY=Ú ã≤iÜ«Ú x~°‡ÅY∞~°=ÚÖò
‰õΩé∞K« K≥=ÙÅ∞ñ ^≥eQÆ#∞flÅ∞ñ, ^ŒéK«QÆ∞ HõO^ŒO|∞ñ E_»ñ ^ŒQÆ∞ <å ǨÏiH˜<£. 256
* LK≥ÂÛ„â◊≈=O JO^Œ"≥∞ÿ# ~˘=¸‡, zHõ¯<≥·# Ñ≤~°∞^Œ∂, K«Hõ¯<≥·# `ÀHÍ, Hõà◊Hõà◊ÖÏ_Õ HÍOu xO_ç#
"≥ÚQÆ=¸, QÆ∞O„_»x y@ìÅ∂, ‰õΩ~°∞K≥·# K≥=ÙÅ∂, â◊√„Éèí"≥∞ÿ# Hõ#∞flÅ∂, xQÆ xQÆÖÏ_Õ "≥∞_» Hõey K«∂_»
=ÚK«Û@QÍ LOk.
=. JO`« # áêÊʼnõΩѨÊÜ«∞O^Œ∞. 257
Hõ. ^ŒO`« K«`«∞ëêìǨÏu â‹·, ÖÏO`«O|∞Å∞ qé˜y Ѩ_»ñQÆ #=^•`« ‰õΩÉèí$
`å¯O`«O|QÆ∞ <≥·~å=`«, ^ŒO`å=à◊ =Ú^ŒƒùqOK≥ ^èŒ~°}©<å^ä•! 258
* F ~å*Ï! P `«~∞° "å`« áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ S~å=`«O J<Õ U#∞QÆ∞ ѨÙ\˜Oì k. Jk <åÅ∞QÆ∞ ^ŒO`åÅ∞
Hõey L#flk. "å\˜`À H˘O_»Å tY~åÅ#∞ Ãã·`O« ‰õÄeÛ"ÕÜ∞« QÆÅ P QÆ[~å[O "≥O_çH˘O_»=Öˇ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ
q~ålÅ∞¡`«∂ LOk.
212 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
Hõ. `«_»ÖËx #_»Ñ¨Ù =_ç QÆÅ, Ü≥Ú_»Å∞#∞ ɡ#∞ x_»∞^ŒHõ~°=Ú #∞~°∞‰õΩOÉèí=ÚÅ∞<£
ɡ_»ñÔQ· Ü«Ú=`«∞Å =ÚiѨѨÙ, #_»HõʼnõΩ<£ =¸ÅQÆ∞~°∞ =#<£ QÆ[ "≥ÚÃÑÊ<£. 259
* S~å=`«O `«_É» Ï@∞ÖËx JO^Œ"∞≥ #ÿ #_»HÅõ "ÕQOÆ HõÅk. á⁄_»"#·≥ `˘O_»=¸ ÃÑ^Œ‰Ì Ωõ OÉèãí Å÷¨ =¸
HõeyOk. „áêÜ«∞Ѩ٠P_»"åi ‰õΩÅ∞‰õΩ #_»HõʼnõΩ Jk X[˚|Ou J<Õ q^èŒOQÍ LOk.
=. =∞é˜Ü«Ú #`«Î~°Oy}© =Å¡Éèí∞ =∞käOK«∞ #Ü≥∞º_». 260
P. ZÅ¡ |∞∞`«∞=ÙÅO^Œ∞ <≥Å~åi Ѩ~°∞="≥∞ÿ, ~ÚO„^Œ∞ q~°∞Å`Àñ@ ˆHѨ٠^≥zÛ
HÀi =K«∞Û"åi HÀ~°∞¯Å h<≥_»∞, "ÕÅ∞Ê„=∂#∞ ÉÏÅ"≥e¡ñ |∞>ˇì. 261
* J@∞`«~°∞"å`« P ã¨=Ú„^•xfl zeˆH@ѨC_»∞ JO^Œ∞Ö’ #∞Oz HõÅÊ=$HõΔO ѨÙ\˜ìOk. Jk Jxfl
|∞∞`«∞=ÙÅÖ’#∂ q~°|∂z ~åeáÈx ѨÓÅ`À WO„^Œ∞x #O^Œ# =<åxH˜ WOѨ٠QÆ∂ˆ~Ûk. P„â◊~ÚOz#
"åi HÀ~°∞¯Å#∞ fˆ~Ûk.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞O Q˘O_»Hõ=fiO|∞#O QÆ_»e =∞käOѨ #Ѩû~À[#O|∞ [xOK≥† #O`«. 262
Hõ. „H˘Hͯ~°∞ "≥∞é∞ñQÆ∞ "Õ∞#∞Å∞, „yH˜¯iã≤# K«#∞flQÆ=Å∞ñ „yã≤û# #_»∞=ÚÖò
Ñ≤Hõ¯\˜e Ü«Ú#fl `«∞é∞=ÚÅ∞ñ, [Hõ¯x K«∂ѨÙÅ∞#∞ kq[ã¨`«∞ʼnõΩ <˘ÃÑÊ<£. 263
* P `«~°∞"å`« áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ JѨû~°ó „ã‘ÎÅ∞ ѨÙ\˜ì<å~°∞. "åiH˜ "å#HÍÅOÖ’x "≥∞~°∞ѨÙfQÆÅ
=O\˜ â◊s~åÅ∂, zHõ¯x K«Hõ¯x ã¨Î<åÅ∂, ã¨#fl"≥∞ÿ# #_»∞=ÚÅ∂, xO_≥·#H˘Ñ¨CÅ∂, JO^Œ"≥∞ÿ# K«∂ѨÙÅ∂
J=∞i=Ù<åfl~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú <å ~°`åflHõ~°O|∞ =O^Œ∞ ã¨∞^è•Hõ~°∞O _»∞^ŒƒùqOz, qiOz Ü«∞#∞=∞`«O|∞#ñ ^Œ#
Ü«∞^ä•™ê÷#O|∞#O „|=iÎOK«∞K«∞O_≥† #O`«. 264
* J@∞ `«~°∞"å`« P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ [x‡Oz<å_»∞. J`«_»∞ „|Ǩχ J#∞=∞u`À `«#
"≥Ú^Œ\˜™ê÷<å<Õfl Jkè+≤ªOKå_»∞.
Hõ. `˘Å∞HÍ~°∞ "≥∞é∞ñQÆ∞ ÔH·=_çñ, ^Œà◊ `«à◊ =∞x "Õ∞#∞ "≥∞éÜ«∞ ^èŒQÆ ^èŒQÆ =∞#∞K«∞<£
QÆÅ∞=ÚÅ h<≥_»∞ K«∂ѨÙÅñ, *ˇÅ∞=O|∞Å "≥Ú^Œe >ˇOH˜ ã≤i ѨÙ>ˇì #$áê! 265
* F ~å*Ï! `«~°∞"å`« P [ÅxkèÖ’ #∞Oz JO^ŒK«O^•Å‰õΩ ÃÑxflkèÜ≥ÿ∞# ÅH©Δ‡^Õq ѨÙ\˜ìOk. P"≥∞
H˘O„Q˘`«Î "≥∞~°Ñ¨Ù fQÆ=Öˇ `«à◊ `«à◊ =∞<Õ ^ÕǨÏO`À q~ålÅ∞¡`«∞#flk. ^èŒQÆ ^èŒQÆ =∞<Õ P"≥∞ K«∂ѨÙÅ∞
ã¨OѨ^ŒÅ#∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞<åfl~Ú.
ã‘. áêÅ=Úhfl\˜ ֒Ѩe g∞ñk g∞ñQÆ_», q∞ã≤q∞ l_»∞¤#ñ *Ëã≤ "Õ∞#∞ =_»ã≤
„H˘Hͯ~°∞ "≥∞é∞ñQÆ∞Å H˘#Å `«à◊√‰õΩ¯Å "Õ∞xKÕ QÆÅxQÆ∞æ "≥∞é∞ñQÆ∞ ¿ãã≤
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 213
<å_»∞ñ <åñ\˜H˜ñ „É’k #=HõOѨÙñn=Å #∞#∞ñ É’^Œ <≥Ü«∞ºO|∞ #∂Å∞H˘eÑ≤
„H˘"åfi~°∞ ÔHO^Œq∞‡ H˘Åñ‰õΩÅñ „ÉÁ^Œ∞Ì#ñ ÉÁÅã≤# =ÅѨÙÅñ „É’k "≥\˜ì
`Õ. Ѩã≤ñ_ç K«OѨHõ ^•=∞O|∞ ÉÏQÆ∞ñQÆ∂iÛ, "åÅ∞ „H˘<≥flÅ K≥Å∞=Ù# "åñ_ç niÛ
*Ï}`«#=Ú#ñ *Ë`«∞Å [_»∞¤ q_çz, #Å∞= ~¸ H˘=∞‡ <˘yñ *Ëã≤<åñ_»∞ <Õñ_»∞. 266
* „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ áêÅã¨=Ú„^ŒOÃÑ·# LO_Õ g∞QÆ_» q∞㨠q∞ã¨Å`À D"≥∞ ^ÕÇ¨ xfl <Õ~∞° ÊQÍ kkÌ fiÛ,
=~å¬HÍÅѨ٠"≥∞~°∞ѨÙÅ JOK«∞ÅÖ’x ã¨iH˘`«Î HÍOuˆ~YÅ`À "≥∞~°∞QÆ∞ÃÑ\˜ì, HÀ=∞Å "≥∞ÿ# fQÆÅ #∞#flx
K≥Å∞=O`À k# k#=¸ K≥eq∞ KÕ~ÚOz, qiã≤# Zé]`å=∞~°Å H˘Å#∞Ö’ "Õ‰Ωõ =*Ï=Ú# "≥Å¿ã ã¨∞"åã¨#`À
„áÈkKÕã≤, |OQÍ~°∞ ã¨OÃÑOQÆÅ ^ŒO_» JO^•xfl ã¨=∞‰õÄiÛ, ÉÏÅK«O„^Œ∞x ™⁄QÆã¨∞`À Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ\˜ì D
JO^•Å ~åtx ã¨$+≤ìOz<å_® J<Õ@@∞¡ ÅH©Δ‡^Õq XáêÊiOk.
Hõ. ÔHOáêÔ~_»∞ #^èŒ~°O|∞#∞, [OáêÔ~_ç #_»∞=Ú ã¨uH˜ â◊Oáê~°∞K«∞Å<£
™⁄Oáê~°∞ "≥∂=Úñ QÆ#∞flÅ∞ñ, ɡOáê~°∞K«∞ <˘Ñ¨CQ˘Ñ¨C ñaé∞ñ^Œ∞#∞ QÆ∞K«=ÚÖò. 267
* ÅH©Δ‡^ÕqH˜ Zé]x ÃÑ^Œ=ÙÅ∂, ã¨#flx #_»∞=¸, "≥∞~°Ñ¨Ù HÍO`«∞Å`À "Õ∞Öˇ·# "≥ÚQÆ=¸, `«à◊√‰õΩ
Hõ#∞flÅ∂, H˘Ñ¨C, Hõ\˜ „Ѩ^Õâ◊=¸, zHõ¯x ‰õΩKåÅ∂ ÃÑOá⁄O^Œ∞ `«∞<åfl~Ú.
=. Jx [#∞Å∞ á⁄QÆ_»∞ K«∞O_». 268
ã‘. `«~°∞}˜H˜ =∞OQÆà◊™êfl#O|∞ ¿ã~ÚO`« =∞x ÃÑ>ˇì xO„^Œ∞ñ _»#~°…"≥∞ÿ#
=∞}˜=∞Ü«∞ Ñ‘~î°O|∞† =∞OQÆà◊=`«∞Öˇ·# "ÕÅ∞Ѩ٠QÆi`«Å∞ q=∞Å `ÀÜ«∞
ѨÓ~°‚O|∞Öˇ· Ü«Ú#fl ѨÙ}ÏºÇ¨Ï HõÅâ◊O|∞ e_çi =Å¡==ÚÅ xK≥ÛÉèí∂q∞†
QÆ_çq∞ QÀ=ÙÅ∞ ѨOK«QÆ=ºO|∞Å#∞ xK≥Û =∞Åã≤ =ã¨O`«∞ñ_»∞ =∞^èŒ∞ "˘ã¨OÔQ†
`Õ. =Ú#∞Å∞ HõÅÊO|∞ñ *ˇÑ≤Êi "≥ÚyÅ∞QÆ=ÚÅ∞, Ѩ}= QÀ=ÚY HÍǨÏà◊ Ѩ@Ç¨Ï =Ú~°[
â◊OY =Å¡H© "Õ}∞ xã¨fi#=Ú eK≥Ûñ, ÉÏ_ç ~å_çi QÆO^èŒ~°fi Ѩ`«∞Å∞ ã¨`«∞Å∞. 269
* D q^èŒOQÍ [#∞Å∞ á⁄QÆ_»∞ `«∞O_»QÍ [=~åÖˇ·# ÅH©Δ‡^ÕqH˜ =∞OQÆà◊™êfl#O KÕ~ÚOK«_»O HÀã¨O
WO„^Œ∞_»∞ "≥ÅÖËx ~°`åflÅÑ‘~O°î J=∞iÛ<å_»∞. "ÕÅ∞Ê=Ú`≥^Π∞Œ =Å∞ x~°‡Å"≥∞#ÿ hà◊√§ xO_ç# Hõ_=» Å∞ H˘x
`≥zÛ<å~°∞. Éèí∂^Õq HõÅâßÅÖ’xH˜ zQÆ∞à◊§ xzÛOk. QÀ=ÙÅ∞ áêÅ∂ ÃÑ~°∞QÆ∂ <≥~¸º "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜
xzÛ<å~Ú. =ã¨O`«∞_»∞ qiqQÍ `Õ<≥ JOkzÛ<å_»∞. =Ú#∞Å∞ ã¨OHõÅÊO K≥ÑÊ≤ <å~°∞. "Õ∞Ѷ∂¨ Å∞ Ѩ}"åÅ∂,
QÀ=ÚMÏÅ∞, ÉÏHÍÅ∂, `«ÃÑÊ@Å∂, =∞^≥ÅÌ Å∂, â◊OMÏÅ∂, g}Å∂, Ñ≤Å#¡ „QÀ=ÙÅ∂ „"≥∂y#@∞¡ ^èfiŒ xOKå~Ú.
QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ áê_®~°∞. QÆO^èŒ~°fiHÍO`«Å∞ P_®~°∞.
Hõ. ѨO_ç`« ã¨∂‰õΩÎÅ `À_»∞`«ñ, ^Œ∞O_»O|∞Å∞ ™êñz f~°÷ `ÀÜ«∞=ÚÖˇÅ¡O
QÆ∞O_»=ÚÅ =ÚOz kˆQfi, ^ŒO_»O|∞Å∞ [ÅHõ =∂Ô~Ûñ ^Œ~°∞}© =∞}˜H˜<£. 270
* =∞ǨѨO_ç`«∞Å∞ =∞OQÆàÏjã¨∞ûÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞O_»QÍ kQÆæ*ÏÅ∞ `˘O_®Å∞ Kåz ѨÙ}ºf~å÷ÅÖ’x
[ÖÏÅ`À J#∞flÅq∞#flÜ≥ÿ∞# ÅH˜Δ‡H˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz<å~Ú.
214 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã‘. Hõ@ìOQÆñ |K«Ûx Ѩ@∞ìñ|∞@ì=Ú^À~Ú =Úk`«‰õΩñ ^≥zÛ ã¨=Ú„^Œ∞ñ _çK≥Û
=∞`åÎo xHõ~°O|∞ =∞^èŒ∞ "å# =¸ñy# "≥·[Ü«∞Of=∂Å =~°∞}∞ñ _çK≥Ûñ
QÍOK«# ˆHÜ«¸~° HõOHõ} H˜OH˜}© Hõ@HÍ^Œ∞Å#∞ qâ◊fiHõ~°‡ ~ÚK≥Û
ÉèÏ~°uÜ≥ÚHõ =∞Oz `å~°Ç¨~°=Ú xK≥Ûñ ÉÏ}˜Ñ¨^Œ‡=Ú xK≥Ûñ Ѩ^Œ‡Éèí=Ùñ_»∞
`Õ. ‰õΩO_»e„=[O|∞ QÆ∞O_»Å=ÚÅ xK≥Û, „â◊√`«∞Å∞ Éèí„^Œ"≥∞ÿ# #∞`«∞Å∞ ¿ãÃã
<≥Å¡ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ <ÕeHõ ™êx"≥·, „|kÔH ^Œ#∞K«∞ kâ◊Å∞ ѨeÔH #kèѨ! 271
* F ~å*Ï! ÅH©Δ‡^ÕqH˜ Hõ@∞ìHÀ=_®xH˜ Ѩ@∞ì|@ìÅ [`«#∞ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ `≥zÛ~ÚzÛ<å_»∞. =∞^èŒ∞Hõ~°
|$O^•Å‰õΩ qO^≥·# =∞Hõ~°O^ŒO zO^Õ "≥·[Ü«∞Of=∂eHõ#∞ =~°∞}∞_»∞ ã¨=∞iÊOz<å_»∞. |OQÍ~°∞
ÉÏǨïѨÙ~°∞Å∂ HõOHõ}ÏÅ∂ QÆ*ˇ˚Å∂ Hõ_çÜ«∂Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# JÅOHÍ~åÅ#∞ ^Õ=`«Å teÊÜ≥ÿ∞# qâ◊fiHõ~°‡
WzÛ<å_»∞. =∞Oz=Ú`åºÅ Ǩ~åxfl ã¨~°ã¨fiu WzÛOk. KÕuÖ’ ^èŒiOKÕ bÖÏHõ=∞ÖÏxfl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞
WzÛ<å_»∞. <åQÆ~åAÅ∞ Hõ~å‚Éèí~°}ÏÅ∞ WzÛ<å~°∞. =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# ™È΄`åÅ#∞ "Õ^•Å∞ ã¨=∞‰õÄiÛ<å~Ú.
''ZÅ¡ Ö’HÍʼnõÄ UeHõ ™êx"≥· rqOK«∞—— =∞O@∂ k‰õΩ¯Å∞ nqOz<å~Ú.
=. =∞é˜ÜÚ« #∞. 272
ã‘. ѨÅ∞‰õΩÅ #=∞$`«O|∞ zÅ∞Hõ <≥"åfix`À ÉèÏ+≤OK≥ "åñ_≥áÈ „|Ǩχܫ∞#ñQÆ
<≥Å~ÚOz ÔHOˆQÅ <≥=fix =i~ÚOK≥ "åñ_≥ Ö’Hõ=ÚʼnõΩ =Å¡Éèí∞O_»∞
"≥∞~ÚnñQÆ <≥=fix "Õ∞x`Àñ QÆk~ÚOK≥ "åñ_≥áÈ Ñ¨~°=∞ ã¨~°fi[˝=¸iÎ
<≥Åñ`«∞Hõ Ü≥∞ѨC_»∞ x=ã≤OK«∞ <Õ~ÚO@ <å~ÚÅ∞¡ Ѩ~°=∞QÆ∞ #=∞$`« Ѩ^Œ=Ú
P. xOu K«∂Ѩ٠"åéˇ <≥KÀÛ\˜ HõKÀÛ@∞, l+¨μ‚^èŒ#^Œ ^èŒ~°‡ rq`«O|∞
Q˘=∞‡ Ñ≤#fl #QÆ=Ù QÆ∞~°∞`«~° ^Œ∞óY x, "å~°}O|∞ ã¨$+≤ì HÍ~°}O|∞. 273
* J@∞=O\˜ ÅH©Δ‡^Õq J=∞$`åxfl XeH˜ã¨∂Î Z=x`À ѨÅ∞‰õΩ`«∞O^À J`«_Õ „|Ǩχ. P"≥∞
"≥∞K«∞ÛH˘O@∂ JO^Œ "≥∞#ÿ `«# KÕu`À Z=xx =iã¨∞OÎ ^À J`«_Õ JxflÖ’HÍʼnõÄ JkèÑu¨ . P"≥∞ fQÆ=O\˜
`«# "Õ∞=∞ Z=x "Õ∞x`À KÕ~°∞Û`«∞O^À J`«_Õ ã¨~°fiA˝_»∞. P"≥∞ ZšѨC_»∂ U WO\˜Ö’ HÍѨÙ~°O KÕã¨∞ÎO^À
Jk HõÅHÍÅO Hõà◊Hõà◊ÖÏ_Õ "≥·‰õΩO~î°O. P"≥∞ ZK«Û@ `«# K«∂Ѩ٠„Ѩã¨iã¨∞ÎO^À Jk WO„^Œ∞xH©, ‰õΩÉË~°∞xH©,
Ü«∞=ÚxH© PÜ«Ú=ÙѨ@∞ì, P"≥∞ z~°∞#=Ùfi ^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOK«∞`«∞Ok† ã¨$+≤ìx "≥eyOK«∞`«∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú #H˘¯=∞‡ <≥=∞‡#O|∞#. 274
ã‘. ÉèÏqOz Ü≥ÚHõ=∂@∞ „|Ǩ‡O_» =∞O`«Ü«Ú <å@Å ÉÁ=∞‡iÅ¡x `«ÅOK«∞ñ
É’eOz Ü≥ÚHõ=∂@∞ Éèí∞=#O|∞ ÅxflÜ«Úñ ^Œ#~ÚO\˜Ö’ ^˘O`«∞Åx `«ÅOK«∞
ÉÏ\˜Oz Ü≥ÚHõ=∂@∞ „|Ǩ‡k ã¨∞~°∞Å#∞ ^Œ#~ÚO\˜Ö’ ÉÁ=∞‡Åx `«ÅOK«∞ñ
Q˘#H˘x Ü≥ÚHõ=∂@∞ ‰õΩOaèhK«„HõO|∞ #Å=_» ÉÁ=∞‡Ñ‘ñ@x `«ÅOK«∞.
 Zxq∞^Œ= 㨯O^èŒ=Ú 215
P. ™⁄Åã≤ Ü≥ÚHõ¯=∂@∞ ã¨∂ˆ~ºO^Œ∞~ÀK«∞Å, #K«\˜ nѨHõoHõ Åx `«ÅOK«∞
ÉèÏ=∞ Ü≥ÚHõ¯ =∂@∞ ÉèÏ~°f^Œ∞~°æÅ, <å`«‡ã¨Y∞ Å@OK«∞ <å^ŒiOK«∞. 275
* ÅH©Δ‡^Õq `«# xO_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ „|Ǩ‡O_»=∞O`å `«# ÉÁ=∞‡iÅ∞¡QÍ XHõ™êi ÉèÏqOKÕk.
Ö’HÍÅhfl `«# WO\˜Ö’x ‰õΩO_»Å ^˘O`«∞Å∞QÍ XHõ™êi TÇ≤ÏOKÕk. „|Ǩχ"≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å#∞ `«#
WO\˜Ö’x P@ ÉÁ=∞‡Å∞QÍ XHõ™êi `«ÅOKÕk. Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl `«# ÉÁ=∞‡Å H˘Å∞=ÙQÍ XHõ™êi =∞xflOKÕk.
ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å HÍO`«∞Å#∞ z~°∞ náêÅ∞QÍ XHõ™êi z`«ÎyOKÕk. ã¨~°ã¨fiuh áê~°fiuh `«# J#∞OQÆ∞
K≥eHõ`≥ÎÅ∞QÍ XHõ=∂@∞ P^ŒiOKÕk.

=. `«^Œ#O`«~°O|. 276
P. K«OK«sHõxHõ~° ~°≠OHÍ~° x#^ŒO|∞, ^Œ#~°∞ #∞`«ÊÅ=ÚÅ ^ŒO_» ñ|\˜ì
"Õ∞Ѷ¨∞HÀ\˜ #_çq∞ "≥∞é∞ñQÆ∞ñ |∞`«Î_ç =∂_ç¯, ã¨∞~°Å #_»∞=∞ xeK≥ ã¨∞O^Œ~åOy. 277
* J@∞ `«~åfi`« JO^ŒQ`Æ Ü
Î≥ ∞ÿ≥ # P WOk~å^Õq ~°≠OHÍ~°O KÕã∞¨ #Î fl `«∞"≥∞‡^ŒÅ`À ‰õÄ_ç# HõÅ∞=ѨÓÅ
^ŒO_»#∞ KÕ`«∞Å`À Ѩ@∞ìH˘x "Õ∞Ѷ¨∂Å=∞^茺 #∞O_Õ "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆ=Öˇ ^Õ=`«Å #_»∞=∞ xezOk.
Hõ. P Hõ#∞flÅ∞ <å K«#∞flÅ∞, <å ‰õΩ~°∞ ÖÏ Ñ≤é∞ñ^Œ∞ #_»∞=Ú <å=ÚY =∂ #
"åºHÍ~°=Úñ QÆx "ÕÅ∞ÊÅ∞, pH͉õΩ#ñ |_çi HõÅñy NǨÏi ^ŒHõ¯<£. 278
* ÅH©Δ‡^Õq JѨÙ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõeyOk. P"≥∞ Hõ#∞flÅ∂, L~À*ÏÅ∂, t~À*ÏÅ∂, Ñ≤~°∞^Œ∞Å∂,
#_»∞=¸, "≥ÚQÆ=¸ K«∂z q+¨μ‚=Ù `«Ñ¨Ê `«H˜¯# ^Õ=`« ÅO^Œ~°∂ ^è≥·~åºxfl HÀÖ’Ê~Ú<å~°∞.
=. J@∞¡ xez ^Œâ◊ kâ◊ÅO |i"Õ+Oì≤ z Ü«Ú#fl Ü«∞HõΔ ~°HãΔõ û≤ ^Œ™ú ê^躌 kq[ QÆ~∞° _» QÆO^è~Œ fi° Kå~°}
„Ѩ=ÚY xdÅ Ü«¸^äOŒ |∞ÅO QÆ#∞OQ˘x Ü«∞ ѨC~å} „áœ_èH» #õ ºHÍ~°`fl« O|∞ ^Œ#=∞#O|∞# x@¡x
q`«¯iOK≥. 279
* ÅH©Δ‡^Õq x`«º™œÉèÏQƺ=u xO_»∞ [=~åÅ∞. P"≥∞ Jxfl "≥·Ñ¨ÙÖÏ `«##∞ K«∞@∞ìH˘xÜ«Ú#fl
Ü«∞‰õΔΩÅ∂, ~åHõΔã¨∞Å∂, ã≤^Œ∞úÅ∞, ™ê^èŒ∞ºÅ∞, ^Õ=`«Å∞, QÆ~°∞_»∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, Kå~°}∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi
#O^Œih K«∂zOk. P Hõ#ºHÍ~°`«flO `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ W\Ï¡ PÖ’zOzOk–

ã‘. S^Œ∞= <≥· Ü«ÚO_» #Å=_» ^˘Hõ KÀ@ <˘HõKÀ@ ã¨=u`À <À~°fi ~å^Œ∞
`«QÆ <˘HõKÀ@ ã¨O`«`« "≥·Éèí=O|∞ QÍ ^˘HõKÀ@ "Õñ_çq∞ #∞O_»ñ É’Å
^˘HõKÀ@ñ QÆ~°∞} ÖË ^˘H˜¯O`« "≥^ŒH˜# <˘HõKÀ@ _»QÆæé˜ Ü«ÚO_» ɡ@ì
<≥éÜ«∞OQÆ <˘HõKÀ@ xÅ∞Hõ_» KåÅ^Œ∞ K«iÛOѨ <˘HõKÀ@ [_»`« QÆÅ^Œ∞.
216 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
P. H˘xfl KÀ@∞¡ HÍ=∞QÆ∞} QÆi+¨ªO|∞Å∞, „HÀ^èŒ ã¨OÜ«Ú`«=ÚÅ∞ Q˘xfl Ü≥∞_»Å∞
Q˘xfl "≥∂ǨÏÖ’Éèí ‰õΩOiî`«O|∞Å∞ Q˘xfl, „Ѩ=∞^Œ =∞`«û~å#∞ÉèÏ=Hõ=ÚÅ∞. 280
=. Jx ã¨HõÅ ã¨`«∞Ê~°∞+¨ [## =~°Î#O|∞ =∂#ã≤Oz ѨiǨÏiOz. 281
* XHõKÀ@ =Ú`≥ÂÎ^Œ∞=QÍ LO_»\ÏxH˜ gÅ∞O_»^Œ∞. XHõKÀ@ ã¨=u=Å¡ Ãã·~°} LO_»^Œ∞. XHõKÀ@
ZÅ¡ÑC¨ _»∂ "≥É· =íè O xez LO_»^∞Œ . XHõKÀ@ "≥KÛ« ^Œ<åxfl Éèií OK«_®xH˜ gÅ∞HÍ^Œ∞. XHõKÀ@ ZO`« "≥^HŒ <˜ å
^ŒÜ«∞ HõxÑ≤OK«^Œ∞. XHõ KÀ@ ^ŒQÆæ~°QÍ LO\ÏxH˜ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞. XHõKÀ@ xÅHõ_» ÅaèOK«^Œ∞. XHõKÀ@
[_»`«fiO JkèHõO. XHõKÀ@ K≥·`«#ºO H˘~°=_ç LO@∞Ok. H˘xflKÀ@¡ HÍ=∞QÆ∞}O „Ѩ|ÅOQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk.
H˘xfl KÀ@¡ „HÀ^èŒO Hõey LO@∞Ok. H˘xfl KÀ@¡ "≥∂ǨÏ=¸, Ö’Éèí=¸ xO_ç# "≥Ú~°@∞`«# =ÚO@∞Ok.
H˘xfl KÀ@¡ QÆ~°fi=¸, =∞K«Û~°=¸ ‰õÄ_ç LO\Ï~Ú– D q^èŒOQÍ ÅH©Δ‡^Õq JK«Û\˜ Q˘Ñ¨Ê"å~°O^Œi
#_»=_çHõÅ#∂ PÖ’zOz "åiã¨OQÆu q_»<å_çOk.
ã‘. J=∞~° =Ú`≥ÂÎ^Œ∞=<≥· Ü«ÚO_» =K«∞Û#∞ =~°∞㨉õΩ ã¨