Professional Documents
Culture Documents
Tiruppavai Learning
Tiruppavai Learning
మది = చంద్రు డు
నల్ = మంచి
నాళ్ = రోజులు
ఆళ్ = ఆహా!
నీరాడ = స్నానమునకై
పో దువీర్ = వేంచేయకోరువారు
పో దుమినో! = పదండి!
ఇழைయీర్ = గోపికలారా!
శీర్ = సంపదలు
శెల్వ = సంపన్నులగు
కూర్ = పదునైన
వేల్ = బల్లెముతో
ఏర్ = అందము
ఆర్న్ద = నిండిన
1
కణ్ణి = నేతమ
్ర ులుగల
యశోదై = యశోదయొక్క
ఇళం = లేత
శింగమ్ = సింహము,
కార్ = నీలి
మేని = దేహకాంతికలవాడు,
శెం = ఎర్రని
పో ల్ = పో లిన
నమక్కే = మనకే
పారోర్ = లోకులందరూ
పుగழ = కీర్తించునట్లు గా
తరువాన్ = ఇచ్చును
య్
భగవంతుని పొ ందదలచిన వెంటనే అనుకూలమైన మార్గ శీర్షమాసము లభించినదే! పైగా నిండు చంద్రు డు
సంపదలతో తులతూగు బాలికలారా! ఇట్లు చేయబో వు మనకు, వాడియైన బల్లెమును దాల్చి సుతుని
రక్షించుటకు హింసలు కూడ చేయ వెనుకాడని నందగోపుని యొక్క నమ్రు డైన పుత్రు డు, సౌందర్యముతో
విప్పారిన కళ్ళారగాంచు యశోదమ్మకు సింహకిశోరమునైన నల్ల ని మేఘము వంటి మేను, ఎఱ్ఱ తామరల వంటి
నేతమ
్ర ులు, ప్రియులకు చల్ల ని చంద్రు ని వలె, శత్రు వులకు తీక్ష్ణసూర్యుని వలె తోచు దివ్యముఖమండలము
గల నారాయణుడే, అతనినే తప్ప ఇతరము కోరని మనకే పఱై అను పేరు కల ఒక వాద్యవిశేషమును
రండి!
2
2. వైయత్తు - వాழ்వీర్గాళ్ - నాముం - నంపావైక్కు
నామం = మనమున్నూ
నం = మనయొక్క
పావైక్కు = వ్రతానికి
శెయ్యుం = చేయునట్టి
కిరిశైగల్ = క్రియలు
కేళీరో = వినండి
తుయిన్ఱ = పవ్వళించిన
పరమన్ = పరమాత్మునియొక్క
అడి = శ్రీపాదములను
నెయ్ = నేతిని
ఉణ్ణో ం = తినము
పాల్ = పాలను
ఉణ్ణో ం = తినము
ఎழுదో ం = పూసుకొనము
మలరిట్టు = పూవులను
నాం = మనము
3
ముడియోం = ముడుచుకొనము
శెయ్యోం = చేయము
తీ = కాల్చునట్టి
ఓదో ం = చెప్పము
అయముం = దానమును
పిచ్చైయుం = ధర్మమును
కైకాట్టి = సమర్పించి
ఆఱు = విధానమును
ఎణ్ణి = తలంచి
య్
చేయబో వుచున్న తిరుప్పావై అను ఈ మార్గ శీర్షస్నాన వ్రతమున కాచరించు విధానములను వినెదరా మరి.
పాల సముద్రా న నిశ్శబ్ద ముగ మన మొఱలాలకించుటకు పవ్వళించియున్న పురుషో త్త ముని పాదములనే
కీర్తింతము, విలాసవస్తు వులగు పాలు త్రా గము, మరియు తెలతెలవారకయే స్నానమాచరింతము, కాటుక
సత్పాత్రు లకు భిక్ష నొసంగుటయును, చేతనైనంత వరకు దాపరికము లేక చేయుదము. ఈ రకముగ
4
3. ఓంగి - ఉలగు - అళన్ద - ఉత్త మన్ - పేర్ పాడి
ఓంగుపెరుంశెన్నెలూడుకయల్ - ఉగళ
ఓంగి = పెరిగి
ఉలగు = లోకములను
అళన్ద = కొలిచిన
పేర్ = నామమును
నాంగళ్ = మనము
నం = మనయొక్క
పావైక్కు = వ్రతమును
తీంగు = అరిష్టములు
ఇన్ఱి = తొలగిపో యి
నాడు = దేశము
ఎల్లా ం = అంతా
తింగళ్ = నెలకు
ముమ్మారి = మూడువర్షములు
పెయ్దు = కురిసి
పెరుం = పెద్దవైన
పూం = పూచిన
5
పొ ణ్రి+వణ్డు = గండు తుమ్మెద
వాంగ = లాగగా
కుడం = కుండలను
నిఱైక్కుం = నింపునట్టి
వళ్ళల్ = ఉదారములైన
నీంగాద = తరిగిపో ని
శెల్వం = సంపదలు
య్
దివ్యచరణారవిందములు కల పురుషో త్త ముని నామములను పాడి, మనమంతా ఈ తిరుప్పావై వ్రతమను పేర
పంటచేలన్నియు త్రివిక్రమునివలె పెరిగి సస్యముల మధ్యములలో బలిసిన చేపలు త్రు ళ్ళిపడుచుండ, సుందర
6
4. ఆழிమழைక్కు - అణ్ణా ! - ఒన్ఱు - నీకైకరవేల్
ఆழி = గంభీరమైన
నీ = నీకు
పుక్కు = ప్రవేశించి
ఆర్తు = త్రేన్చి
ఊழி = స్పష్టికి
పాழி = విశాలమైన
అం = అందమైన
తోళ్ = భుజములు
ఉడై = కలిగిన
కైయిల్ = కుడిచేతియందలి
ఆழிపో ల్ = చక్రంవలే
మిన్ని = మెరిసి
7
నిన్ఱు = స్థిరముగా ఉండి
అదిర్న్దు = ఉరిమి
తాழாదే = ఆగకుండా
ఉదైత్త = బయలుదేరునట్టి
శరమழைపో ల్ = బాణవృష్టివలే
ఉలగినిల్ = లోకమునందు
పెయ్దిడాయ్ = కురియమా!
య్
వెనుదీయకుము. గంభీర సాగరము లోపలిదాక మునిగి కడుపారా నీటినంత గ్రహించి, త్రేన్పుకై గర్జించి, పైపైకి
చేరి ఆకసమంతటా వ్యాపించి, సృష్టికి ఆదికారణుడైన శ్రియఃపతి యొక్క దేహము వలె నల్ల ని దేహకాంతిని
చక్రము వలె తళతళ మెరిసి, వామ హస్త మందలి పాంచజన్య శంఖమువలె లోకములు అదురునట్లు అంతటా
వ్రతము.
8
5. మాయనై - మన్ను - వడమదురై - మైన్దనై
పెరు = అగాధమైన
నీర్ = నీరుగల
యమునై = యమునానదియొక్క
ఆయర్ = గోపకుల
తోన్ఱు ం = అవతరించిన
తాయై = తల్లియొక్క
కుడల్ = గర్భమును
వందు = వచ్చి
నాం = మనము
తూ = మంచి
మలర్ = పుష్పములను
తూవి = చల్లి
తొழுదు = నమస్కరించి
వాయినాల్ = నోరార
9
మనత్తి నాల్ = మనస్సునందు
య్
మంగళదీపము. మరియు తన పుట్టు కచే యశోదా గర్భమును కాంతివంతము జేసిన పరత్వము కలిగి కూడా
ఆమెచే కట్ట బడిన సులభుడు. కావున మనము సందేహములనే మలినములు లేక నిర్మలులమై, ఆతనిని చేరి
వెంటనే నిల్వయున్న పాపరాశి, రాబో వు పాపరాశి కూడ నిప్పునబడ్డ దూదిపింజవలె భస్మమై మన వ్రతమున
10
6. పుళ్ళుం - శిలుమ్బినగాణ్! - పుళ్ళఱైయిన్ - కోయిలిల్
పుళ్ళుం = పక్షులు
శిలుమ్బినగాణ్! = అరచినవి!
పుళ్ = పక్షులకు
ఇలిల్ = కోవెలలో
వెళ్ళై = తెల్లని
విళి = పిలిచే
పేర్ = పెద్దదైన
అరవమ్ = ధ్వని
కేట్టిలైయో! = వినలేదా!
పిళ్ళాయ్! = చిన్నదానా!
ఎழுமదిరాయ్ = మేల్కొనుమా
నంజు = విషమును
ఉండు = భుజించి,
కళ్ళ = కపటము కల
అழிయ = ఊడునట్లు
కాల్ = శ్రీపాదమును
ఓచ్చి = జాపి,
వెళ్ళత్తు = తెల్లనైన
11
అరవిల్ = శేషపాన్పు పైన
తుయిల్+అమర్న్ద = శయనించిన
విత్తి నై = జగత్కారణమైనవానిని
ఉళ్ళత్తు = మనసులో
కొండు = ధరించి
మెళ్ళ = మెల్లగా
పేర్ = పెద్దనైన
అరవం = ధ్వని
పుగున్దు = ప్రవేశించి
కుళిర్న్దు = చల్ల బరచినది. మేము అట్లు లేచి వచ్చితిమి. నీవును లేచివచ్చి మాతో
చేరుము
ఏల్+ఓర్+ఎం+పావా = ఇదియే మా గొప్ప వ్రతము
య్
ఈ అనుభవమును అందరితో కలిసి అనుభవించుట శ్రేయస్కరము గాన మిగిలిన వారందరునూ లేపి, వారితో
కలిసియే అనుభవించెదము. ఒక్కొక్కరిని క్రమముగ లేపెదము రండు. తెల్లవారినదని పక్షులు కలకలలాడుచు
కదలిపో తున్నవి సుమా! ఆ పక్షుల రాజైన గరుడునికి కూడ స్వామియైన శ్రీమన్నారాయణుని కోవెలలో,
ఆరాధనా సమయమును సూచించు ప్రభాత శంఖారావము స్వచ్ఛముగ బిగ్గ రగ రమ్మని పిలచుచున్నది.
ఏమమ్మా చిన్నపిల్లా వినబడుటలేదా? లేచిరావమ్మా.
మేమెట్లు లేచి వచ్చితిమో తెలియునా? పూతనా స్త నములందలి విషము నారగించి, దొ ంగబండిరూపంలో
తనను చంపదలచిన శకటాసురుని కీళ్ళూడునట్లు శ్రీపాదములు జాపిన మన శ్రీకృష్ణు డే, క్షీరసాగరమున
ఆదిశేషుని పై యోగ నిదుర చేయు జగత్కారణుడని మన గోశాలలో నున్న మునులు, యోగాభ్యాసపరులు
కూడా ఆ శ్రీకృష్ణు ని, తమతమ మనస్సులలో అంతర్యామిగ చూచుకొనుచు ఆ మనస్సులోని స్వామికి శ్రమ
తగలనట్లు మెల్లగ లేచి హరి హరి అని స్తో త్రము చేయగ వీరందరి గొంతులు పెద్దధ్వనియై మా మనస్సులలో
చల్ల గా ప్రవేశించి లేపివేసినది. ఇపుడు నీవును వింటివిగాన లేచి రావమ్మా!
12
7. కీశుకీశు+ఎన్ఱు - ఎంగుం - ఆనైచ్చాత్త న్ - కలన్దు
ఎంగుం = అంతటా
పేశిన = పలికిన
అరవం = భావము
కేట్టిలైయో = వినలేదా!
పెయ్ప్పెణ్ణే! = పిచ్చిపిల్లా !
కాశుం = తాళి
వాశ = పరిమళములు
నఱుం = విరజిమ్ము
కుழల్ = కేశములు గల
ఆయ్చ్చియర్ = గోపికలు
అరవం = ధ్వని
కేట్టిలైయో = వినలేదా!
13
కేశవనై = కేశీ అను అసురుణ్ణి చంపినవాని గురించి
పాడవుం = పాడుతున్నప్పటికీ
నీ = నువ్వు
కేట్టే = వింటూనే
కిడత్తి యో = పడుకున్నావా!
తేశం = గొప్పకాంతి
ఉడైయాయ్! = కలదానా!
య్
ప్రొ ద్దు పొ డచుటను సూచించుచు అవ్యక్త మైన మధురధ్వనితో భరద్వాజ పక్షులు తాము విడిపో యే
సమయమైనదనే బెంగతో ఒకదానితో నొకటి కలసి కిచకిచలాడుచున్నవి. అది పెద్ద గోలవలెనున్నది.
పిచ్చిపిల్లా ! ఆ ధ్వని నీకు వినబడుట లేదా? మెడలోని మంగళసూత్రములు పూసలు తగులుకొనియు, చేతుల
గాజులు తగులుకొనియు గలగల శబ్ది ంచునట్లు , సుగంధములు వెదజల్లు శిరోజములు గల గొల్ల వనితలు
కవ్వములతో చిలుకుచున్న పెరుగు యొక్క పెద్దచప్పుడైనా వినబడుటలేదమ్మా? అవన్నియును
తెల్లవారుటకు గురుతులాయని సందేహపడవద్దు ,
నీవు మాకందరకూ నాయకురాలవు గద! అన్ని వస్తు వులకు లోపల బయటను వ్యాపించిన తత్త ్వము మనకై
శ్రీకృష్ణు డై వచ్చి, ‘కేశి’ అను మన విరోధులను సంహరించినాడు. అందులకాతని వీరచరితమును పాడుట మన
కర్త వ్యము. మేము పాడుటచే నీలో కలిగిన తేజస్సు కన్పడుచున్నది. వింటూ పడుకొనక లేచి తలుపు
తెఱవుము.
14
9. కీழ்వానమ్ - వెళ్ళెన్ఱు - ఎరుమై - శిఱువీడు
కీழ் = తూర్పుదిక్కున
వానమ్ = ఆకాశం
వెళ్ళు = తెల్లబడ్డ ది
ఎన్ఱు = అని
ఎరుమై = గేదెలు
శిఱువీడు = చిన్నమేత
మేయ్వాన్ = మేయుటకై
మిక్కుళ్ళ = మిగిలిన
పిళ్ళైగళుం = పిల్లలునూ
కాత్తు = అడ్డి
ఉన్నై = నిన్ను
కూవువాన్ = పిలుచుటకై
నిన్ఱో ం = నిలిచితిమి
పావాయ్! = యువతీ!
మా = అశ్వాసురుని యొక్క
15
వాయ్ = నోటిని
పిళన్దా నై = చీల్చినవానిని,
నామ్ = మనము
శేవిత్తా ల్ = నమస్కరించినట్లైతే
ఆరాయ్న్దు = పలుకరించి
అరుళ్ = అనుగ్రహించును
య్
తూరుపు దిక్కున ఆకసమంతా తెల్లవారినది. గేదెలు మొదటి చిన్న మేతను మేయుటకై నలుదిక్కులకు
విడువబడి వ్యాపించినవి. మనతోడి గోపికలంతా త్వరగా కృష్ణు ని వద్ద కు వెళ్ళుటయే ఫలమని తలంచి
పో బో వుచున్నారుగాని వారందరనూ పో కుండా ఆపి గోష్ఠిగ వెళ్ళుట మంచిదని ఓ చిన్నదానా! నిన్ను కూడా
పిలచికొని పో వుటకై వచ్చి నిలచితిమి. ఆతనిని చేరవలయునని మిక్కిలి కుతూహలము నీకున్నూ కలదు
గద మరి వెంటనే లేచిరమ్ము. ఆతనిని కీర్తించి పఱై అనెడిదానిని ఆతనినుండి పొ ందుదాము.
16
9. తూమణిమాడత్తు - శుత్తు ం - విళక్కు - ఎరియ
మాడత్తు = మేడయొక్క
శుత్తు ం = చుట్టూ రా
విళక్కు = దీపాలు
ఎరియ = వెలుగుచుండగా
తూపం = ధూపములు
తుయిల్ = నిద్రనిచ్చు
అణైమేల్ = పడకపై
కణ్వళరుం = పవళించిన
మకళే! = కూతురా!
తాళ్ = తాళమును
తిఱవాయ్! = తెరువుమా!
యెழுప్పీరో = లేపకూడదా!
ఊమైయో! = మూగిదా!
అన్ఱి = లేకపో తే
చెవిడో = చెవిటిదా
17
ఏమప్పట్టా ళో = ఉంచబడెనా?
చేయువాడు+C426
మాధవన్ = లక్షీనాథుడైనవాడా (జగద్రక్షణము చేయువాడు)
వైగున్ద న్ = వైకుంఠనాథుడా!
నవిన్ఱు = పలికితిమి
య్
దో షములు లేని శుద్ధ మాణిక్యములు పొ దగబడి నిర్మించిన మేడ, దానిచుట్టూ ప్రకాశించునట్లు దీపములు
వెలుగుచుండగ, విలాసమును సూచించు అగరుధూపములు ఘుమఘమలాడుచుండగ, ఆ శ్రీకృష్ణు డు
కావాలంటే రాక ఏమి చేస్తా డనే ఉపేక్షచే సర్వ లక్షణోపేతమైన హంసతూలికా తల్పము పై నిదురించు ఓ
మామగారి కూతురా! కాంతి వల్ల గుర్తు తెలియకయున్న నీ మాణిక్యఖచితమైన తలుపు యొక్క గడియను
తెరువుమా!
ఓ మేనత్త గారు! పో నీ మీరైనా ఆమెను లేపి పంపండి! ఏమమ్మా! మీ అమ్మాయి మూగదా? లేక చెవిటిదా? లేక
అలసి బద్ధ కించుచున్నాదా? అదీకానిచో లేవకుండా ఆమె నెవరయినా మంత్రించినారా? లేక అడ్డు చున్నారా?
ఆశ్చర్యచేష్టలు కల శ్రియఃపతి, పరమపదనివాసియే యైననూ మనకొఱకై శ్రీకృష్ణు డై వచ్చినాడని ఇంకా ఇంకా
ఆయన తిరునామాలు పాడుచుండ వెంటనే లేపి పంపుడు.
18
10. నోత్తు - సువర్క్కం - పుగుగిన్ఱ - అమ్మనాయ్!
నోత్తు = నోమునోచి
తారారో = పలుకకూడదా?
వాశల్ = తలుపును
తిఱవాదార్ = తెరవనివారు
నాత్త = పరిమళించే
తుழாయ్ = తులసిని
ముడి = కిరీటమందుకల
నారాయణన్ = నారాయణుడు
నమ్మాల్ = మనచేత
తరుం = ఇచ్చునట్టి
ఒరునాళ్ = ఒకసారి
వాయ్ = నోటిలో
వీழிన్ద = దూకిన
తోత్తు ం = ఓడిపో యి
ఉనక్కే = నీకే
19
పెరుం = చాలాగొప్ప
తుయిల్ = నిద్రనంతటను
ఆత్త = మిక్కిలి
ఉడయాయ్! = కలదానా!
కలమే! = ఆభరణమా!
వందు = వచ్చి
య్
20
11. కత్తు కఱవై క్కణఙ్గ ళ్ పల కఱన్దు ,
శెత్తా ర్ తిఱలழிయ చ్చెన్ఱు శెరుచ్చెయ్యుమ్,
కుత్త మొన్ఱిల్లా ద కోవలర్దమ్ పొ ఱ్కొడియే!
పుత్త రవల్ గుల్ పునమయిలే! పో దరాయ్,
శుత్త త్తు త్తో ழிమారెల్లా రుమ్ వన్దు , నిన్
ముత్త మ్ పుకున్దు ముకిల్ వణ్ణ న్ పేర్ పాడ,
శిత్తా దే పేశాదే శెల్వప్పెండాట్టి, నీ!
ఎత్తు క్కుఱంగుమ్ పొ రుళేలో రెమ్బావాయ్
కత్తు = దూడలుకల
కణంగళ్ = గుంపులను
పల = అనేకములను
కఱందు = పితికి
ఒన్ఱు = ఒక్కటికూడా
ఇల్లా ద = లేనటువంటి
అరవు = పాముపడగవంటి
మయిలే! = నెమలివంటిదానా!
పో దరాయ్ = వేంచేయుమా!
తోழிమార్ = చెలికత్తెలును
వందు = వచ్చి
నిన్ = నీయొక్క
21
ముత్త ం = ఇంటిముంగిట
పుకున్దు = ప్రవేశించి
పేర్ = దివ్యనామమును
శిత్తా దే = ఉలకక
పేశాదే = పలకక
నీ! = నీవు
ఉరంగుం = నిదురించుచున్నావు?
య్
22
12 కనైత్తి ళం కత్తెరుమై కన్ఱు క్కిరంగి,
నినైత్తు ములై వழிయే నిన్ఱు పాల్ శోర,
ననైతిల్ల మ్ శేఱ ాక్కుమ్ నఱ్చెల్వన్ తంగాయ్!
పనిత్త లై వీழనిన్ వాశల్ కడైపత్తి ,
శినత్తి నాల్ తెన్నిలంగై క్కోమానై చ్చెత్త ,
మనత్తు క్కినియానై ప్పాడవుమ్ నీవాయ్ తిఱవాయ్,
ఇనిత్తా నెழுన్ది రాయ్ ఈదెన్న పేరుఱక్కమ్,
అనైత్తి ల్ల త్తా రు మఱిన్దేలో రెమ్బావాయ్!
కనైత్తు = అరచి
ఇళం = లేతనైన
కన్ఱు = దూడలుకల
ఎరుమై = లేతగేదెలు
ఇరంగి = దయతలచి
నిన్ఱు = ఏకధారగా
పాల్ = క్షీరములు
శోర = ప్రవహించుచుండగా
ఇల్ల ం = ఇంటినంతటిని
ననైత్తు = తడిపి
శేరు = బురదగా
ఆక్కుం = చేయునట్టి
నల్ = గొప్పదైన
తంగాయ్! = చెల్లెలా!
పని = మంచు
వీழ = కురియచుండగ
కడై = పైగడపను
23
శినత్తి నాల్ = కోపము చేత
తెన్ = దక్షిణదిశయందున్న
ఇలంగై = లంకానగరపు
చెత్త = చంపిన,
పాడవుం = పాడుతున్నప్పటికీ
నీ = నీవు
వాయ్ = నోటిని
ఇనిత్తా న్ = ఇకనైనా
ఈదు = ఇది
ఎన్న = ఏమి
అనైత్తు = మిగిలిన
య్
24
13. పుళ్ళిన్ వాయ్ కీణ్డా నై ప్పొల్లా వరక్కనై,
క్కిళ్ళి క్కళైన్దా నై కీర్త్తిమై పాడిప్పోయ్,
పిళ్ళైక ళెల్లా రుం పావైక్కళమ్ పుక్కార్,
వెళ్ళి యెழுన్దు వియాழி ముఱంగిత్తు ,
పుళ్ళుమ్ శిలుమ్బినకాణ్! పో దరిక్కణ్ణినాయ్,
కుళ్ళక్కుళిర క్కుడైన్దు నీరాడాదే,
పళ్ళిక్కిడత్తి యో పావాయ్! నీ నన్నాళాల్,
కళ్ళమ్ తవిర్న్దు కలన్గేలో రెమ్బావాయ్!
వాయ్ = నోటిని
కీణ్డా నై = చీల్చినవాడిని
కిళ్ళి = గిల్లి
కీర్తిమై = గుణకీర్తిని
పాడి = పాడుకుంటూ
పో య్ = వెళ్ళి
పుక్కార్ = ప్రవేశించిరి.
వెళ్ళి = శుక్రు డు
యెழுన్దు = ఉదయించి
వియాழమ్ = బ్రహస్పతి
పుళ్ళుం = పక్షులు
25
నీరాడాదే = స్నానం చేయకుండా
పళ్ళి = పడకయందే
నీ = నీవు
తవిర్న్దు = వదలి
య్
26
14. ఉఙ్గ ళ్ పుழைక్కడై త్తో ట్ట త్తు వావియుళ్
పుழைక్కడై = పెరటిలోని
అంబల్ = నీలికలువలు
కూఱై = వస్త మ
్ర ులు కల
వెణ్ = తెల్లని
పల్ = పల్లు కల
తంగళ్ = తమయొక్క
తిరుక్కోయిల్ = దేవాలయములయందు
శంగు = కుంచెకోలను
పో గిన్ఱా ర్ = వెళ్ళుచున్నారు
ఎంగళై = మమ్ములను
మున్నం = ముందుగానే
ఎழுప్పువాన్ = లేపుటకై
27
నాణందాయ్!? = సిగ్గు లేదా!?
శంగోడు = శంఖమును
శక్కరం = చక్రమును
ఏన్దు ం = ధరించు
తడం = విశాలమైన
య్
28
15. ఎల్లే! ఇళంకిళియే! ఇన్న ముఱంగుదియో,
ఎల్లే! = ఏమే!
ఇళం = లేతనైన
కిళియే! = చిలుకా!
ఇనం = ఇంకనూ
ఉన్ = నీయొక్క
కడు+ఉరైగళ్ = కఠినోక్తు లు
పండే = ఇదివరకే
ఉన్ = నీయొక్క
వల్లీరగళ్ = మాటకారులు
నీంగళే = మీరే
ఆయిడుగ = మాటకారిదానిని
ఒల్లై! = ఒసేయ్!
ఎన్న = ఏమి
29
ఎల్లా రుం = అందరు
పో న్దా ర్ = వచ్చినారు
ఎణ్ణిక్కొళ్ = లెక్కపెట్టు కో
కొన్ఱా నై = సంహరించినవానిని
య్
30
16. నాయగనాయ్ నిన్ఱ నందగోపనుడైయ
నాయగనాయ్ = నాయకుడై
కొడి = గరుడధ్వజము
తోన్ఱు ం = ప్రకాశించు
తాళ్ = తాళమును
తిఱవాయ్ = తెరువుమా!
నెన్నలే = నిన్ననే
వన్దోమ్ = వచ్చితిమి
తుయిల్ = నిదురనుండి
31
ఎழ = లేచునపుడు
వాయాల్ = మాటలతో
నీ = నీవు
కదవం = తలుపును
నీక్కు = తెరువుమా!
య్
ఇప్పటిదాకా చేరవలసిన భాగవత గోష్ఠి అంతా చేరినది. ఇక నందగోపుని యింటికి చేరి లోపల ప్రవేశించవలసి
ఉంది. ద్వారపాలకులను లేపాలి.
32
17. అమ్బరమే! తణ్ణీరే! శోఱే! అఱమ్ శెయ్యుమ్,
అమ్బరమే = వస్త మ
్ర ులనే
తణ్ణీరే = జలములనే
శోఱే = అన్నమునే
అఱం = దానము
శెయ్యుం = చేయునట్టి
ఎమ్బెరుమాన్! = మాస్వామివైన
కొంబు = సున్నితమైన
ఎల్లా ం = అంతటికి
కొழுన్దే = చిగురువంటిదియు
కుల = గోపకులముకు
ఇచ్చుదానా!
ఎమ్బెరుమాట్టి! = మా యజమానురాలా!
అంబరం = ఆకాశమును
ఊడు = మధ్యగా
అఱుత్తు = ఒరుసుకొనునట్లు
ఓంగి = పెరిగి
ఉలగు = పైలోకాలన్ని
అళంద = కొలిచిన
ఉమ్బర్ = దేవతలందరికి
33
కోమానే! = ప్రభువా!
ఉరంగాదు = నిదురించక
శెం = ఎర్రని
పొ న్ = బంగారమువంటి
కழల్ = కడియముకల
అడి = పాదముకల
నీయుం = నీవున్నూ
ఉఱంగేల్ = నిదురించతగదు
య్
విరివిగ దానము చేయు స్వామీ! నందగోపాలుడా! మేల్కొనుమా! నీటి ప్రెబ్బలి మొక్క వంటి
34
18. ఉన్దు మదగళిత్త నోడాద తోళ్వలియన్,
ఉందు = స్రవించు
మద = మదముకల
ఓడాద = ఓడిపో ని
విలియన్ = బలము కల
మరుమగళే! = కోడలా!
కందం = సుగంధముతో
కమழு0 = పరిమళించు
కడై = గడియను
తిఱవాయ్ = తెరువుమా!
వందు = వచ్చి
ఎంగుమ్ = అంతటనూ
కోழி = కోళ్ళు
మాదవి = మాధవీకలత
పందల్మేల్ = పందిళ్ళపైన
పల్కాల్ = అనేకసార్లు
కుయిల్ = కోకిలలయొక్క
ఇనంగళ్ = గుంపులుకూడ
35
పందు = బంతివలె, (బంతితో)
పేర్ = తిరునామమును
శెం = ఎర్రని
తామరై = కమలములవంటి
కైయాల్ = శ్రీకరములతో
శీర్ = అందముతో
ఆర్ = నిండిన
ఒళిప్ప = ధ్వనించునట్లు
వందు = వచ్చి
మకిழிన్దు = సంతోషముతో
య్
శ్రీకృష్ణు ని లేపుటకు నీళాదేవిని లేపుట మరచిపో వుటచే, నీళాదేవినే ప్రత్యేకముగ లేపుట ఉచితమని....
మదజలము స్రవించు దర్పముగల అనేక ఏనుగుల సమూహముతో (పో రిననూ) ఓడనట్టి భుజబలముకల
నందగోపాలుని యొక్క కోడలివైన ఓ నప్పినపిరాట్టీ! నీళా! సుగంధపరిమళము లొలికించు కుంతలములు
కలదానా! తలుపు తెరువుమా! ఊరిలోకంతటా వచ్చి తెల్లవారిపో యినదని కోళ్ళు కేకలేయుచున్నవి. నీ రాకకై
బండిగురవింద పందిరి పై ఎప్పటినుండో అనేకసార్లు కోకిలల గుంపులు కూయుచునేయున్నవి. బంతులవలె
ఒప్పుచున్న వ్రేళ్ళు కలదానా! నీ మేనత్త కుమారుడైన శ్రీకృష్ణు ని నామసంకీర్తనము చేయుచున్నాము కనుక
ఎఱ్ఱ తామరలను బో లిన మృదువైన దివ్యహస్త ములతో, నీ చేతికి అమరియున్నట్టి కళ్యాణగుణములు కల
గాజులు గలగల ధ్వనించునట్లు గ వచ్చి తలుపు తెరువమ్మా! మేము కోరుటచేకాక నీవే సంతోషిస్తూ
రావలసినది అని నీళాదేవి లేపబడినది.
36
19. కుత్తు విళక్కెరియ కోట్టు క్కాల్ కట్టిల్ మేల్,
విళక్కు = దీపాలు
ఎరియ = వెలుగుచుండగా
కాల్ = కాళ్ళుకల
మెత్తెన్ఱ = మెత్తని
పూం = సుకుమారమైన
కుழల్ = శిరోజములు కల
కొంగై = హృదయమును
మలర్ = వికసించిన
తడం = విశాలమైన
నీ = నీవు
37
ఉన్ = నీ యొక్క
తుయిల్ = నిదురనుండి
పిరివు = ఎడబాటును
అనుగ్రహించుమా!
ఏల్+ఓర్+ఎం+పావా = ఇదియే మా గొప్ప వ్రతము.
య్
38
20. ముప్పత్తు మూవ రమరర్కు మున్ శెన్ఱు ,
అమర్ర్కు = దేవతలకు
శెన్ఱు = వెళ్ళి
తవిర్క్కుం = తొలగించును
కలియే! = బలశాలీ!
శెప్పం = ఋజుత్వము
ఉడైయాయ్! = కలవాడా!
ఉడైయాయ్! = కలవాడా!
వెప్పం = భయమును
కొడుక్కుం = ఇచ్చునట్టి
శెప్పు = బంగారుభరిణె
ఎన్ఱ = అనదగిన
మెన్ = మృదువైన
ములై = ఉరోజములు కల
శిఱు = సన్ననైన
మరుంగుల్ = నడుము కల
39
నంగాయ్! = పూర్ణు రాలా!
ఉక్కముం = విసినకర్ర
తందు = ఇచ్చి
ఉన్ = నీయొక్క
ఇప్పోదే = ఇప్పుడే
య్
ముప్పది మూడురకములైన దేవజాతుల వారికిన్ని ఆపదలు సంభవించుటకు ముందుగనే వెళ్ళి, వారి వారి
కలవాడా! గొప్ప సామర్థ్యము కలవాడా! శత్రు వులకు భీతిని దుఃఖమును కలిగించు దో షదూరుడా! నిర్మలుడా!
నిదురలేవవయ్యా! బంగరు భరిణ అనదగి భర్త ృవిశ్లేష సహించలేని మృదుత్వముగల వక్షోజసంపదకల ఎఱ్ఱ ని
విసనికఱ్ఱ ను, కంచుఅద్ద మును, నీ భర్త యగు శ్రీకృష్ణు ని కూడా మాకొసగి, వెనువెంటనే మమ్ము
స్నానమాడింపుమమ్మా!
40
21. ఏత్త కలంగళ్ ఎదిర్ పొ ంగి మీదళిప్ప,
మాత్తా దే = ఆగకుండ
పాల్ = పాలను
వళ్ళల్ = ఔదార్యమునందు
పెరుం = పెద్దవైన
పశుక్కళ్ = పశువులను
మగనే! = కుమారుడా!
అందనివాడా!
ఉలగినిల్ = లోకములో
తుయిలెழாయ్ = లేచిరమ్మా!
ఉనక్కు = నీకు
41
తొలైందు = కోల్పోయి
ఉన్ = నీయొక్క
ఉన్ = నీయొక్క
అడి = శ్రీపాదమును
పణియుమాపో లే = సేవించునట్లే
యాం = మేము
వందో ం = వచ్చితిమి
య్
అభిముఖురాలై వచ్చి గోష్ఠిలో చేరిన శ్రీ నీళాదేవితో కలసి అంతా శ్రీకృష్ణు ని లేపుట,
ఎత్తి పెట్టిన కుండలు పెట్టు టయే తడవుగ పైపైకి పొ ంగి పొ రలిపో తున్ననూ ఆపుట అనేది లేక ఏకధారగ పాలను
కురిపించు ఔదార్యముగల గొప్పపశువుల సమూహములనేకములు గల నందుని యొక్క ముద్దు బిడ్డ డవైన
శ్రీకృష్ణా ! తెలివితెచ్చుకోవయ్యా! దృఢమైన వేదప్రతిపాద్యుడా! ఇంతమాత్రమేయని చెప్పవీలుకాని
అపరిచ్ఛేద్యుడవే యయినా మాకొఱకై లోకములో ఒకరూపాన్ని ధరించి కన్పట్టు చూ నిలచిన తేజోవిశిష్టు డా!
నిదురలెమ్మా! శత్రు వులు నీ బలముముందు నిర్వీర్యులై నీవాకిటను విడువలేకవచ్చి నీ
పాదసేవకుద్యమించినట్లే, మేమున్నూనీ గుణములముందు ఓడిపో యి స్త్రీత్వాహంకారము వదలి నిను కీర్తింప,
మంగళమాలాపింప వచ్చిపడియుంటిమయ్యా! లేచిరమ్మా!
42
22. అంగణ్ మాఞాల త్త రశర్, అభిమాన
అం = అందమైన
కణ్ = ప్రదేశములుగల
మా = గొప్పదైన
ఞాలత్తు = భూమియందు
అర్శర్ = రాజులు
వందు = వచ్చి
నిన్ = నీయొక్క
పళ్ళి = పవళించు
కింగిణి = సిరిమువ్వగజ్జ లు
ఎమ్మేల్ = మా పై
విழிయావో = ప్రసరింపచేయవా
43
ఇరణ్డు ం కొండు = రెంటిలోనూ
నోక్కుదియేల్ = చూచినట్లైతే
శాపం = పాపములన్ని
ఇழிన్దు = నశించును
య్
రారాజురందరున్నూ తమ అభిమానములను వదలుకొని నీవు తప్ప వేరు దిక్కులేక వచ్చి నీవు శయనించిన
44
23. మారి మలై ముழுఞ్జిల్ మన్ని క్కిడన్దు ఱంగుమ్
శీరియశింగ మరివిత్తు త్తీ విழிత్తు ,
వేరిమయిర్ పొ ంగ వెప్పాడుమ్ పేర్న్దు దఱి,
మూరి నిమిర్న్దు ముழఙ్గి ప్పుఱప్పట్టు ,
పో దరుమా పో లే నీ పూవైప్పూవణ్ణా , ఉన్
కోయిల్ నిన్ఱు ఇంగనే పో న్ద రుళి, క్కోప్పుడైయ
శీరియ శింగాసనత్తి రున్దు , యామ్ వన్ద
కారియ మారాయ్ న్ద రుళేలో రెమ్బావాయ్!
మారి = వానాకాలములో
కిడందు = పడుకొని
ఉఱంగుం = నిదురించు
శీరియ = తేజస్సుకల
శింగం = సింహము
తీ = నిప్పులను
వేరి = పరిమళించు
మయిర్ = జూలు
పొ ంగ = నిక్కపొ డుచుకోగా
ఎప్పాడుం = అన్నివైపులకు
ఉదరి = దులుపుకొని
ముழ 0 గి = గర్జించి
పో దరుమాపో లే = సాగునట్లే
45
ఉన్ = నీ యొక్క
కోయిల్ = భవనమునుండి
కోప్పుడైయ = అలంకృతమైన
శీరియ = సంపదలిచ్చు
సింగాసనత్తు = సింహాసనమునందు
యాం = మేము
వంద = వచ్చిన
కార్యం = పనిని
ఆరాయ్న్దు = పరశీలించి
అరుళ్ = అనుగ్రహించుమా!
య్
46
24. అన్ఱు ఇవ్వులగ మళన్దా య్! అడి పో త్తి ,
శెన్ఱంగు తెన్ఱి లంగై శెత్తా య్! తిఱల్ పో త్తి ,
పొ న్ఱ చ్చగడ ముదైత్తా య్! పుకழ் పో త్తి ,
కన్ఱు కుణిలా వెఱిందాయ్! కழల్ పో త్తి ,
కున్ఱు , కుడైయా వెడుత్తా య్! గుణమ్ పో త్తి ,
వెన్ఱు పగై కెడుక్కుమ్ నిన్ కైయిల్ వేల్ పో త్తి ,
ఎన్ఱెన్ఱు న్ శేవగమే యేత్తి ప్పఱై కొళ్వాన్,
ఇన్ఱు యామ్ వన్దోం ఇఱంగేలో రెమ్బావాయ్!
అన్ఱు = ఆనాడు
పో త్తి = మంగళము
శెన్ఱు = వెళ్ళి
అంగు = అక్కడ
పో త్తి = మంగళము,
శకటం = శకటాసురుని
ఉతైత్తా య్ = తన్నితివి
పో త్తి = మంగళము
కుణిలా = గోటీబిళ్ళవలె
ఎరిన్దా య్ = విసరివేసితివి
పో త్తి = మంగళము,
కుడైయా = గొడుగువలె
47
కుణం = ఆ నీ సహన గుణమునకు
పో త్తి = మంగళము,
వెన్ఱు = జయించి
కెడుక్కుం = నశింపచేయు
నిన్ = నీయొక్క
కైయిల్ = చేతియందలి
వేల్ = బల్లెమునకు
పో త్తి = మంగళము,
యాం = మేము
వన్దోం = వచ్చితిమి
య్
దేవతల రాజ్యములను అపహరించిన బలియొక్క అభిమనమడంచుటకై వామనుడవై బలిని యాచించి
వెంటనే త్రివిక్రముడవై కఠినమైన ఈ లోకములను కొలచినవాడా! ఆనాడు కందిపో యిన సుకుమారమైన నీ
దివ్యపాదారవిందములకీనాడు మంగళమగుగాక! నిన్ను నమ్మిన సీత లంకకు గొనిపో బడగ ఆమెకొఱకై
లంకకు వెళ్ళి సుందరమైన ఆ లంకానగరమును నేలపాలు చేసినవాడా! ఆనాటి నీ బాహుబలమునకు
ఈనాడు మంగళమగు గాక! నీడకొఱకుంచిన బండి పై అసురుడావేశించగ, ఈ శకటాసురుని కీళ్ళూడునట్లు
కాలును జాపి తాకించిన నీ కళ్యాణగుణకీర్తికి మంగళమగు గాక!
48
25. ఒరుత్తి మగనాయ్ పిఱన్దు , ఓరిరవిల్
మగనాయ్ = కొడుకై
పిఱన్దు = పుట్టి
ఓర్ = అద్వితీయమైన
మగనాయ్ = కుమారుడై
ఒళిత్తు = రహస్యముగా
తరిక్కిలానాగి = ఓర్వలేక
వయిత్తి ల్ = కడుపులో
నెరుప్పెన్న = నిప్పువలె
నిన్ఱ = నిలచినవాడా!
ఉన్నై = నిన్ను
వందో ం = వచ్చితిమి
49
పఱై = పఱై అను వాయిద్యమును
తరుదియాగిల్ = ఇచ్చినట్లైతే
తీర్న్దు = తీరి
మకిழிన్దు = ఆనందించితిమి
య్
తనను చతుర్బాహు స్వరూపముతో కుమారునిగ కనవలెనని కోరిన సాటిలేని దేవకీదేవికి ఒక రాత్రి
కుమారుడవై పుట్టి, అదే రాత్రి బాలచేష్టలను కనవలెనని తపమాచరించిన మరొక అద్వితీయమైన యశోదమ్మ
యొక్క ముద్దు బిడ్డ వై రహస్యముగ పెరుగుచుండ, ఆ వార్త ను వినిన కంసుడు సహించలేక నీకు అపకారము
చేయ తల్చగనే అతనియెక్క అభిప్రా యమును వ్యర్థమగునట్లు చేసి, ఆ కంసుని కడుపులో నీవే
నిన్నే మేము యాచించవచ్చినాము. పఱై అను వాయిద్య విశేషమున్ను ఇచ్చినచో శ్రీలక్ష్మీదేవి కూడ
50
26. మాలే! మణివణ్ణా ! మార్గ ழనీరాడువాన్,
నీరాడువాన్ = వ్రతస్నానానికై
ఞాలత్తై = భూమిని
ఎల్లా ం = అంతటిని
నడుంగ = వణికించునట్లు
మురల్వన = ధ్వనించు
పో ల్వన
శంగంగళ్ = శంఖములు,
పో య = పెద్దదైన
51
విళక్కే = దీపమును
కొడియే = ధ్వజమును
అలిన్ = వటదళమును
ఆశ్రితుల యందత్యంత వ్యామోహము కలవాడా! ఇంద్రనీల మాణిక్యవర్ణు డా! మార్గ శీర్ష మాసమున
52
27. కూడారై వెల్లు మ్ శీర్ గోవిన్దా !, ఉందన్నై
వెల్లు ం = జయించు
శీర్ = కళ్యాణగుణములు కల
గోవిందా! = గోవిందుడా!
యాం = మేము
నాడు = లోకము
పుకழ = కీర్తించు
పరిశినాల్ = క్రమములో
నన్ఱా గ = చక్కగ
శూడగమే = కంకణములు
యాం = మేము
అణివోం = అలంకరించుకొందుము
53
అదన్పిన్నే = ఆపై
పాల్శోఱు = పరమాన్నం,
అక్కారు = మంచిరుచికల,
అడిసిల్ = అన్నం
మూడ = మునుగునట్లు
ఇరున్దు = ఉండి
య్
తన ఉనికిని సహించలేనట్టి శత్రు వులైనట్టివారిని జయించెడి కల్యాణగుణములు గల గోవిందుడా! నిన్నే కీర్తించి
పఱై అను వాయిద్యమును పొ ంది నీచే పొ ందింపబడు పెద్ద సమ్మానమును లోకులందరునూ ప్రశంసించురీతిలో
నుండవలెను. అట్లే ప్రశంశించు రీతిలో చేతి కంకణములు, భుజముల ధరించు కర్ణా భరణములు,
కర్ణ పుష్పములు, పాదముల ధరించు అందియలు యివేగాక మాకు తెలియని యింకనూ అనేక
మునుగునట్లు పో సిన నేతిని, మోచేయి గుండా జారుచుండగ నీతో కలసి కూర్చొని హాయిగ చల్ల గ
54
28. కఱవైగళ్ పిన్ శెన్ఱు కానం శేర్న్దు ణ్బోమ్
పిన్ = వెనుకగా
శెన్ఱు = వెళ్ళి
కానం = అడవిని
శేర్న్దు = చేరి
ఉణ్బోం = భుజింతుము
ఇల్లా ద = లేనట్టి
పిఱవి = జన్మించువానిగ
పెఱున్ద నై = లభించునట్టి
పుణ్ణియమ్ = భాగ్యమును
కుఱై = కొరత
ఉఱవు+ఏల్ = సంబంధమైతే
నమక్కు = మనకు
ఇంగు = ఇక్కడ
ఒழிక్క = తెంపుకొందామన్నూ
ఒழிయాదు = తెగదు
55
అఱియాద = తెలివిలేని
పిళ్ళెగళోం = చిన్నిపిల్లలము
అన్బినాల్ = ప్రేమతో
శిఱుపేర్ = చిన్నిపేర్లతో
తారాయ్! = ఇమ్ము!
య్
మాకెన్ని లోపములున్ననూ తీర్చగలిగనట్లు పరిపూర్ణు డవు నీవు. గోవిందా! ఇచట నీకు మాకు గల ఈ
ఎఱుంగని చిన్నపిల్లలము. ప్రేమాతిశయముచే తెలియక యిప్పటివరకు నిన్ను తగీతగని చిన్ని చిన్ని పేర్లతో
పిలిచినాము. అంతమాత్రా న కోపపడక, ఓ స్వామీ! మేము కోరిన పఱై అనుదానిని మాకొసంగి కటాక్షించుము.
56
29. శిత్తు ం శిఱుకాలే వందున్నై చ్చేవిత్తు , ఉన్
వందు = వచ్చి
ఉన్నై = నిన్ను
తామరై = పద్మాలవంటి
అడియే = శ్రీపాదమునే
పొ రుళ్ = తాత్పర్యమును
కేళాయ్! = వినుమా!
పెత్తం = పశువులను
మేయ్త్తు = మేపి
ఉన్నం = భుజించు
కులత్తి ల్ = వంశమునందు
పిఱందు = పుట్టి
నీ = నువ్వు
ఎంగళై = మానుండి
క్కొళ్ళామల్ పో గాదు = స్వీకరించక తప్పదు. ఇంతలో, ఆ శ్రీకృష్ణు డు వీళ్ళు ఇంతవరకూ అడిగిన పఱై
పఱై = వాయిద్యమును
కొళ్వాన్ = స్వీకరించుటకు
57
అన్ఱు గాణ్ = కాదుకదా! మేము వచ్చినది!
గోవిందా! = సర్వసులభుడా!
ఎత్తైక్కుం = ఎప్పటికి
ఉత్తో మే = సంబంధమునే
నామ్ = మేమందరము
కామంగళ్ = కోరికలన్నింటిని
య్
తెలతెలవారకమునుపే నీవున్నచోటికి మేమే స్వయంగ వచ్చి, నిన్ను సేవించ ఆపై నీ యొక్క బంగారు
ప్రయోజనమును తెలిపెదము వినము. ఓ స్వామీ! పశువులను మేపి అవి తినిన పిదప భుజించు మా
గోకులమున పుట్టిన నీవు, మేము నీకై చేయదలంచిన అంతరంగ కైంకర్యములను స్వీకరింపకుండ వీలులేదు.
నీవనుకొనెడి కేవలము పఱై అను వాయిద్యమును (ఢంకా) పుచ్చుకొనుటకు కాదయ్యా! మేమీ వ్రతాచారణకు
దిగినది, మరి, మేము కోరు పఱై వేరు అది ఏమిటనగా ఆత్మ ఉన్నంతవరకు, ఏడేడు జన్మలకున్నూ నీతోనే
సకల విధ బంధుత్వము కలవారలముగ మేము కావాలి. మేము నీ కొఱకైయ్యే సకల సేవలను
58
30. వంగక్కడల్ కడైంద మాదవనై కేశవనై,
కడల్ = సముద్రమును
కడైంద = చిలికిన
మాదవనై = లక్ష్మీనాథుని
శేయిழைయా = గోపకన్యలు
ర్
శెన్ఱు = వెళ్ళి
పైం = అందమైన
కమల = పద్మమునందలి
కోదై = గోదాదేవి
శొన్న = చెప్పిన
59
మాలై = పాశురములమాలికయైన తిరుప్పావైలోని
ఇంగు = ఇక్కడ
ఉరైప్పార్ = అనుసంధించువారు
వరై = దృఢమైన
కణ్ = నేతమ
్ర ులు కల
తిరుముగత్తు = ముఖమండలముతోనున్న
ఇన్బురువర్ = తరింతురు
60