ΔΡΓΑ΢ΣΗΡΙΟ ΟΠΣΙΚΗ΢

ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ:

Α΢ΚΗ΢Η: ΠΟΛΩ΢Η ΣΟΤ ΦΩΣΟ΢

ΠΔΙΡΑΜΑ1: ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΝΙΥΝΔΤ΢Η ΥΑΡΑΚΣΗΡΙ΢ΣΙΚΩΝ ΣΤΠΩΝ

ΠΟΛΩΜΔΝΟΤ ΦΩΣΟ΢

ΠΔΙΡΑΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ
Η δηάηαμε πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί ζην πείξακα, θαίλεηαη ζηε ζρήκα 1. Απνηειείηαη από
κηα θαζκαηηθή ιπρλία Na (Π) πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο πεγή κνλνρξσκαηηθνύ θσηόο, έλα
ζπγθιίλνληα θαθό (Φ), έλαλ πνισηή (Ρ), έλαλ αλαιπηή (Α), δύν πιαθίδηα ι/4 (Q1,2) θαη
έλα πέηαζκα παξαηήξεζεο ΢ . H έληαζε ηνπ θσηόο πνπ δηέξρεηαη κέζα από ηε δηάηαμε
θαη πέθηεη επάλσ ζην πέηαζκα εθηηκάηαη κε ηνλ νθζαικό. Ο πνισηήο, ν αλαιπηήο θαη ηα
πιαθίδηα ι/4 κπνξνύλ λα ζηξέθνληαη θαη νη πξνζαλαηνιηζκνί ηνπο δεηθλύνληαη από ην
δείθηε-βέινο. Σν πείξακα απνηειείηαη από 5 κέξε θαη από ην θαζέλα ζα εμαρζνύλ θάπνηα
ζπκπεξάζκαηα.

Α. Αλίρλεπζε θπζηθνύ θσηόο

Αθαηξνύκε ηνλ πνισηή θαη ηα πιαθίδηα ι/4 θαη αθήλνπκε ζηελ πνξεία ηεο δέζκεο κόλν
ηνλ θαθό Φ θαη ηνλ αλαιπηή (Α), ηνλ νπνίν πεξηζηξέθνπκε θαηά 360 κνίξεο .
Γηαπηζηώλνπκε όηη ε έληαζε ηνπ δηεξρόκελνπ θσηόο δελ κεηαβάιιεηαη.

Β. Παξαγσγή θαη αλίρλεπζε ΓΠ θσηόο

΢ηελ πνξεία ηεο δέζκεο αλάκεζα ζηνλ θαθό θαη ζηνλ αλαιπηή (Α) παξεκβάιιεηαη ν
πνισηήο (Ρ) ν νπνίνο πξνζαλαηνιίδεηαη κε ηε ραξαθηεξηζηηθή ηνπ δηεύζπλζε ζηηο 450 .
Πεξηζηξέθνπκε πάιη ηνλ αλαιπηή θαηά 360 0 θαη πξνζδηνξίδνπκε ηηο ζέζεηο κέγηζηεο θαη
ειάρηζηεο έληαζεο.

Γ. Παξαγσγή θαη αλίρλεπζε ΓΚΠ θαη ΑΚΠ θσηόο

Μεηά από ηνλ πνισηή (Ρ) ηνπνζεηνύκε έλα πιαθίδην ι/4 (Q1), ηνπ νπνίνπ ν F-άμνλαο
είλαη θαηαθόξπθνο. Πεξηζηξέθνπκε ηνλ αλαιπηή (Α) θαηά 360 κνίξεο θαη παξαηεξνύκε
ηελ έληαζε ηνπ δηεξρόκελνπ θσηόο. Γηαπηζηώλνπκε όηη ε έληαζε δελ κεηαβάιιεηαη.
Δπαλαιακβάλνπκε ην ίδην γηα ηνλ ίδην πξνζαλαηνιηζκό ηνπ F-άμνλα ηνπ πιαθηδίνπ ι/4
θαη πξνζαλαηνιηζκό  450 ηεο ραξαθηεξηζηηθήο δηεύζπλζεο ηνπ πνισηή.

Γ. Παξαγσγή θαη αλίρλεπζε ΔΠ θσηόο

΢ηελ πξνεγνύκελε δηάηαμε ν πνισηήο πξνζαλαηνιίδεηαη ζε γσλία 30 0 . Πεξηζηξέθνπκε
ηνλ αλαιπηή (Α) θαη ζεκεηώλνπκε ηηο ζέζεηο κέγηζηεο θαη ειάρηζηεο έληαζεο.

Δ. Αιιαγή ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ πόισζεο ΔΠ θσηόο

΢ηελ πνξεία ηνπ θσηόο ηεο πξνεγνύκελεο πεξίπησζεο παξεκβάιινπκε δεύηεξν πιαθίδην
ι/4 (Q2) κε πξνζαλαηνιηζκό ηνπ F-άμνλα δηαδνρηθά 0 θαη 90 0 . Πεξηζηξέθνπκε ηνλ
αλαιπηή θαη παξαηεξνύκε ηελ έληαζε ηνπ δηεξρόκελνπ θσηόο.
΢ΥΗΜΑ1

΢ΤΜΠΔΡΑ΢ΜΑΣΑ-΢ΥΟΛΙΑ
Α. Γλσξίδνπκε όηη ην θπζηθό θσο πνπ εθπέκπεη ε πεγή αιιάδεη πιάηνο θαη πόισζε
ηαρύηαηα κε ην ρξόλν κε ηπραίν ηξόπν. Μπνξνύκε δειαδή λα ζεσξήζνπκε όηη ην
δηάλπζκα ηνπ ειεθηξηθνύ πεδίνπ Δ ζε έλα ζεκείν ηνπ ρώξνπ κεηαβάιιεηαη ζπλερώο, κε
ηπραίν ηξόπν θαηά κέηξν θαη δηεύζπλζε, δειαδή ην πιάηνο ηεο έληαζεο είλαη ην ίδην ζε
θάζε δηεύζπλζε θάζεηα ζηε δηεύζπλζε δηάδνζεο γηαηί ζε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε δελ ζα
ήηαλ ηπραία ε κεηαβνιή κε ην ρξόλν. Δπίζεο γλσξίδνπκε όηη ν πνισηήο (ή ν αλαιπηήο
ζηελ πεξίπησζή καο) αθήλνπλ λα πεξάζεη κόλν ε ζπληζηώζα ηνπ δηαλύζκαηνο Δ, ε νπνία
είλαη παξάιιειε πξνο κηα ζπγθεθξηκέλε δηεύζπλζε (ραξαθηεξηζηηθή δηεύζπλζε ηνπ
πνισηή) θαη έρεη έληαζε ίζε κε ηε κηζή ηεο αξρηθήο. Δπεηδή θάζε δηεύζπλζε έρεη ην ίδην
πιάηνο έληαζεο πξνθύπηεη όηη ζε όπνηα γσλία θαη αλ ζηξέςνπκε ηνλ πνισηή δελ αιιάδεη
ε έληαζε ηνπ γξακκηθά πνισκέλνπ θσηόο πνπ πξνθύπηεη.

Β. Αθνύ ζηξέςνπκε ηνλ αλαιπηή ζε δηάθνξεο γσλίεο παξαηεξνύκε όηη νη ζέζεηο

ειάρηζηεο έληαζεο είλαη γηα γσλίεο 1350 θαη  45o ή 3150
Αληίζηνηρα νη ζέζεηο κέγηζηεο έληαζεο θπκαίλνληαη από 400  500 θαη από
 1400  1300 , θάηη ην νπνίν ήηαλ αλακελόκελν, γηαηί ε κέγηζηε έληαζε εκθαλίδεηαη
όηαλ ε ζρεηηθή γσλία ηνπ πνισηή θαη ηνπ αλαιπηή είλαη 0 ή π (δειαδή ζηηο 450 ή ζηηο
 1350 , ελώ ε ειάρηζηε όηαλ είλαη   / 2 , δειαδή ζηηο 1350 ή ζηηο  450
Γ. Σν θπζηθό θσο όηαλ πεξλάεη από ηνλ πνισηή πνιώλεηαη γξακκηθά. Δπεηδή ε
ραξαθηεξηζηηθή δηεύζπλζε ηνπ πνισηή είλαη ζηηο 450 ζα είλαη E0 x  E0 y  E0 2 / 2 .
΢ηελ είζνδν ηνπ πιαθηδίνπ είλαη    y   x  0 . ΢ηελ έμνδν ηνπ πιαθηδίνπ ζα είλαη
 
'    άξα ζα έρνπκε ΓΚΠ θσο. Όηαλ ε ραξαθηεξηζηηθή δηεύζπλζε ηνπ πνισηή
2 2
είλαη ζηηο  450 κε ηνλ ηαρύ άμνλα ηόηε έρνπκε ΑΚΠ θσο. Γελ παξαηεξνύκε κεηαβνιή
ηεο έληαζεο ηνπ ΚΠ θσηόο, γηαηί ε έληαζε είλαη παληνύ ε ίδηα ζην κέησπν θύκαηνο.

Γ. Αθνύ ζηξέθνπκε ηνλ πνισηή ζηηο 30 0 δελ είλαη πηα E0 x  E0 y θαη επνκέλσο νη
ζπληζηώζεο ηνπ Δ θαηά ηνλ ηαρύ θαη ηνλ βξαδύ άμνλα δελ ζα είλαη ίζεο. Δπνκέλσο γηα
νπνηαδήπνηε θ ζα έρνπκε ΔΠ θσο θαη επεηδή ην πιαθίδην εηζάγεη θάζε π/2 ζα είλαη ΓΔΠ,
επνκέλσο αλ κεηαβάιινπκε ηε ραξαθηεξηζηηθή δηεύζπλζε ηνπ αλαιπηή ζα παξαηεξνύκε
κέγηζηα θαη ειάρηζηα. Ο θξύζηαιινο καο έρεη ηνλ F-άμνλα παξάιιεια κε ηνλ ΟΑ θαη ζηε
δηεύζπλζε ηνπ y άμνλα.
Διάρηζηα παξαηεξνύκε γηα ηηο γσλίεο 90 0 θαη 270 0 , ελώ κέγηζηα γηα ηηο γσλίεο 0 θαη
180 0 .

Δ. Αλ ην δεύηεξν πιαθίδην είλαη ζηηο 0 0 παξαηεξνύκε ειάρηζηα γηα 60 0 θαη  1200 , ελώ
κέγηζηα γηα  300 θαη 150 0
Αλ ην πιαθίδην Q2 είλαη ζηηο 90 0 , ηόηε παξαηεξνύκε ειάρηζηα γηα  600 θαη 120 0 , ελώ
κέγηζηα γηα 30 0 θαη  1500
ΠΔΙΡΑΜΑ2: ΠΡΟ΢ΓΙΟΡΙ΢ΜΟ΢ ΣΟΤ ΒΑΘΜΟΤ ΠΟΛΩ΢ΔΩ΢ ΜΔΡΙΚΑ ΓΠ ΦΩΣΟ΢

ΠΔΙΡΑΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ
Η πεηξακαηηθή δηάηαμε θαίλεηαη ζην ζρήκα 2. Απνηειείηαη από κία πεγή Laser He-Ne
(Π) ε νπνία παξάγεη ιεπηή παξάιιειε δέζκε θπζηθνύ θσηόο, έλα κεησηή έληαζεο ηεο
δέζκεο Laser (E), κηα δεζκίδα ηεζζάξσλ ιεπηώλ γπάιηλσλ πιαθώλ (Y), ε νπνία πξνθαιεί
κεξηθή γξακκηθή πόισζε ηεο δηεξρόκελεο δέζκεο Laser θαη ε νπνία είλαη ηνπνζεηεκέλε
επάλσ ζε κία ζηξεθόκελε γσληνκεηξηθή ηξάπεδα (Σ), έλαλ αλαιπηή (Α), έλαλ αληρλεπηή
(Κ) θαη έλα όξγαλν κέηξεζεο ηεο έληαζεο (Μ).
΢θνπόο ηνπ πεηξάκαηνο είλαη λα κεηξεζεί ν βαζκόο πόισζεο ηνπ δηαζιώκελνπ κεξηθά
ΓΠ θσηόο θαη λα πξνζδηνξηζηεί ε εμάξηεζή ηνπ από ηε γσλία πξόζπησζεο. Γηα λα ην
πεηύρνπκε απηό αθνινπζνύκε ηελ παξαθάησ δηαδηθαζία.
Γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ πεηξάκαηνο μεθηλνύκε από γσλία πξόζπησζεο ηεο δέζκεο Laser
επάλσ ζηε δεζκίδα πιαθώλ 20 0 θαη παίξλνπκε κεηξήζεηο αλά 5 0 κέρξη ηε γσλία ησλ 50 0 ,
ζηξέθνληαο ηελ γσληνκεηξηθή ηξάπεδα επάλσ ζηελ νπνία είλαη απηή ηνπνζεηεκέλε. ΢ε
θάζε ζέζε κεηξνύκε ηελ έληαζε ηεο δηεξρόκελεο δέζκεο ηνπ θσηόο, πξνζαηνιίδνληαο ηνλ
αλαιπηή (Α) δηαδνρηθά ζε 0 0 θαη 90 0

Η I  : έληαζε θπζηθήο ζπληζηώζαο δίλεηαη από ηνλ ηύπν   2 .

Η   : έληαζε ΓΠ ζπληζηώζαο δίλεηαη από ηνλ ηύπν    .  .
I   .   .
Ο βαζκόο πόισζεο δίλεηαη από ηνλ ηύπν p  
      .   .

΢ΥΗΜΑ2
ΜΔΣΡΗ΢ΔΙ΢

Γσλία Έληαζε κε Έληαζε κε Έληαζε Έληαζε Βαζκόο

πξόζπησζεο 0 0 αλαιπηή ζε αλαιπηή ζε θπζηθήο πνισκέλεο πόισζεο
00 90 0 ζπληζηώζαο ζπληζηώζαο
30 24 26 48 2 0,04
35 18 20,5 36 2,5 0,064
40 10 14,5 20 4,5 0,183
45 8 8,5 16 0,5 0,030
50 5 6,5 10 1,5 0,130
55 3 4,5 6 1,5 0,2

Γηάγξακκα βαζκνύ πόισζεο-γσλίαο πξόζπησζεο

ΠΔΙΡΑΜΑ3: ΝΟΜΟ΢ ΣΟΤ MALUS

ΠΔΙΡΑΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ
Η πεηξακαηηθή δηάηαμε είλαη όκνηα κε απηήλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζην πείξακα 2, από
ηελ νπνία όκσο έρεη αθαηξεζεί ε δεζκίδα γπάιηλσλ πιαθώλ θαη έρεη ηνπνζεηεζεί ζηελ
πνξεία ηεο δέζκεο έλαο πνισηήο (Ρ).

ΜΔΣΡΗ΢ΔΙ΢

Γσλία αλαιπηή 0 0 Γηεξρόκελε έληαζε Ι Γσλία αλαιπηή 0 0 Γηεξρόκελε έληαζε Ι

0 22 180 20
10 21 190 20
20 20 200 19,5
30 19 210 18
40 17,5 220 16,5
50 15 230 15
60 12 240 11
70 7,5 250 7
80 2 260 3
90 0 270 0.03
100 2,5 280 1,5
110 7 290 7
120 12 300 12
130 14,5 310 15
140 16 320 17
150 17,5 330 19
160 19 340 20
170 19,5 350 21
360 22

΢ην δηάγξακκα πνπ αθνινπζεί βάδνπκε ηηο κεηξήζεηο πνπ βξήθακε παξαπάλσ κε ην κπιε
ρξώκα θαη ηηο ζεσξεηηθέο κε ην θόθθηλν ρξώκα.

Οη ζεσξεηηθέο ηηκέο βγαίλνπλ από ηνλ ηύπν I  I 0 cos(     ) , όπνπ

Ι: έληαζε δηεξρόκελεο δέζκεο
  : γσλία αλαιπηή θαη   : γσλία πνισηή

Γηα ην πείξακα καο είλαη  0  22 θαη    00

ΚΑΜΠΤΛΗ ΔΝΣΑ΢Η΢ ΓΔ΢ΜΗ΢-ΓΩΝΙΑ΢

΢ΤΜΠΔΡΑ΢ΜΑΣΑ
Από ην παξαπάλσ δηάγξακκα πξνθύπηεη όηη νη ζεσξεηηθέο κε ηηο πεηξακαηηθέο ηηκέο
ζπκπίπηνπλ κε αξθεηά θαιή αθξίβεηα.
ΠΔΙΡΑΜΑ4: ΑΝΑΚΛΑ΢ΣΙΚΟΣΗΣΑ ΔΠΙΦΑΝΔΙΑ΢ ΓΙΗΛΔΚΣΡΙΚΟΤ-
ΝΟΜΟ΢ ΣΟΤ BREWSTER

ΠΔΙΡΑΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ
Η πεηξακαηηθή δηάηαμε, ε νπνία είλαη παξόκνηα κε απηήλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζηα
πεηξάκαηα 2 θαη 3, θαίλεηαη ζην ζρήκα 3. Πεξηιακβάλεη κηα θσηεηλή πεγή (Π) ε
νπνία είλαη Laser He-Ne. Μηα ζηξεθόκελε γσληνκεηξηθή ηξάπεδα (Σ), επάλσ ζηελ
νπνία είλαη ηνπνζεηεκέλν έλα γπάιηλν πξίζκα (ΟΠ). Η επηθάλεηα ηεο κηαο έδξαο ηνπ
πξίζκαηνο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα αλαθιά ηελ πξνζπίπηνπζα δέζκε ηνπ Laser.
Υξεζηκνπνηνύκε ην πξίζκα θαη όρη κηα γπάιηλε πιάθα, γηα λα απνθύγνπκε ηελ
αλαθιώκελε ζηελ πίζσ επηθάλεηα ηεο πιάθαο, ε νπνία ζα δηαδίδεηαη παξάιιεια θαη
πνιύ θνληά ζηελ αλαθιώκελε ζηελ κπξνζηηλή επηθάλεηα. Η αλαθιώκελε δέζκε
πεξλά από ηνλ αλαιπηή (Α) θαη πέθηεη ζην άθξν ηεο νπηηθήο ίλαο (Ι) πνπ ηελ νδεγεί
ζηελ αληρλεπηή (Κ) πξνζαξκνζκέλν ζην όξγαλν κέηξεζεο (Μ). ΢θνπόο ηνπ
πεηξάκαηνο είλαη λα κεηξεζεί έληαζε ησλ δύν ζπληζησζώλ ηεο αλαθιώκελεο δέζκεο,
δειαδή ηεο παξάιιειεο Ι⎟⎥ θαη ηεο θάζεηεο Ι⊥ ζην επίπεδν πξόζπησζεο, ζπλαξηήζεη
ηεο γσλίαο πξόζπησζεο θ.
Ξεθηλνύκε από γσλία πξόζπησζεο θ ηεο δέζκεο ηνπ Laser επάλσ ζηελ αλαθιώζα
επηθάλεηα 15ν θαη παίξλνπκε κεηξήζεηο κέρξη ηε γσλία ησλ 80ν αλά 5ν, εθηόο από ην
δηάζηεκα 50ν σο 60ν πνπ νη κεηξήζεηο γίλνληαη αλά 2ν.
΢ε θάζε γσλία κεηξνύκε ηελ έληαζε (ζε απζαίξεηεο κνλάδεο) ησλ δύν ζπληζησζώλ
ηεο αλαθιώκελεο, Ι⊥, θαη Ι⎟⎥ πξνζαλαηνιίδνληαο ηνλ αλαιπηή (Α) ζηηο 0ν θαη ζηηο 90ν
αληίζηνηρα. Δπαλαιακβάλνπκε ηελ ίδηα ζεηξά κεηξήζεσλ θαηά αληίζηξνθε θνξά
δειαδή από 80ν σο 15ν. ΢ε θάζε κέηξεζε θέξνπκε ηελ αλαθιαζηηθή επηθάλεηα ζηε
ζσζηή γσλία πξόζπησζεο θαη ζηξέθνπκε ηνλ αλαιπηή ώζηε ε αλαθιώκελε δέζκε λα
πέζεη ζηελ νπή πνπ ππάξρεη ζην θέληξν ηνπ αλαιπηή θαη λα έρνπκε ζην όξγαλν
κέηξεζεο ηελ κέγηζηε έλδεημε έληαζεο. Οη κεηξήζεηο ζπκπιεξώλνληαη ζηνλ πίλαθα 3
ηνπ παξαξηήκαηνο.

΢ΥΗΜΑ3
ΜΔΣΡΗ΢ΔΙ΢

Γσλία πξόζπησζεο ζ Έληαζε κε αλαιπηή Έληαζε κε αλαιπηή

ζηηο 0 0 I . ζηηο 90 0   .
15 12 11
20 12,5 10,5
25 13 8,5
30 14,5 6,6
35 15,5 5,8
40 18 4,2
45 13,5 1,4
50 26 1,25
52 25 0,68
54 28 0,24
56 32 0,05
58 26 0,12
60 38 0,56
65 52 4,2
70 74 16
75 98 41
80 120 78

Γηάγξακκα έληαζεο-γσλίαο πξόζπησζεο

 Γηα ηε γσλία Brewster μέξνπκε όηη ε αλαθιώκελε δέζκε είλαη νιηθά ΓΠ.
Γλσξίδνπκε επίζεο όηη ε αλαθιώκελε δέζκε είλαη πνισκέλε θάζεηα ζην επίπεδν
πξόζπησζεο, δειαδή ην επίπεδν πνπ νξίδνπλ ε πξνζπίπηνπζα θαη ε θάζεηε πάλσ ζηελ
επηθάλεηα.
Από ην παξαπάλσ δηάγξακκα πξνθύπηεη όηη ε γσλία Brewster είλαη πεξίπνπ 60 0 θαη
πην ζπγθεθξηκέλα από ηηο κεηξήζεηο είλαη    560

Άξα ν δείθηεο δηάζιαζεο ηνπ γπαιηνύ ζα είλαη n  tan   tan 560  1.4809

ΠΔΙΡΑΜΑ5: ΓΙΠΛΗ ΓΙΑΘΛΑ΢Η ΑΠΟ Ι΢ΛΑΝΓΙΚΗ ΚΡΤ΢ΣΑΛΛΟ

ΠΔΙΡΑΜΑΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ
Η πεηξακαηηθή δηάηαμε θαίλεηαη ζην ζρήκα 4. Πεξηιακβάλεη κία πεγή Laser He-Ne
(Π), ε νπνία παξέρεη κηα ιεπηή παξάιιειε δέζκε θπζηθνύ θσηόο, δύν όκνηα ηεκάρηα
ηζιαλδηθήο θξπζηάιινπ (Κ1,2), κε ζρηζκνγελείο επηθάλεηεο. Καζέλαο από ηνπο δύν
θξπζηάιινπο είλαη ηνπνζεηεκέλνο ζην θέληξν ελόο πεξηζηξεθόκελνπ δίζθνπ, ηνπ
νπνίνπ ε πεξηθέξεηα είλαη βαζκνινγεκέλε ζε κνίξεο, θαη κε ηέηνην ηξόπν ώζηε ν
άμνλαο ζηξνθήο ηνπ δίζθνπ λα είλαη παξάιιεινο πξνο κία θύξηα ηνκή ηνπ αληίζηνηρνπ
θξπζηάιινπ. Δπίζεο ε δηάηαμε πεξηιακβάλεη έλαλ πνισηή (Ρ), έλαλ αλαιπηή (Α), έλα
ζπγθιίλνληα θαθό (Φ) θαη έλα πέηαζκα παξαηήξεζεο (Δ). (΢αλ πέηαζκα
ρξεζηκνπνηνύκε ηνλ απέλαληη ηνίρν).

Σνπνζεηνύκε ηνλ έλαλ θξύζηαιιν (Κ1) επάλσ ζηελ νπηηθή ηξάπεδα έηζη ώζηε ε
δέζκε Laser λα πέθηεη επάλσ ηνπ παξάιιεια κε ηνλ άμνλα ζηξνθήο ηνπ. Από ηνλ
θξύζηαιιν αλαδύνληαη δύν δέζκεο -ε ηαθηηθή θαη ε έθηαθηε- ηηο νπνίεο πξνβάιινπκε
ζαο θσηεηλνύο δίζθνπο επάλσ ζην πέηαζκα κε ηε βνήζεηα ηνπ θαθνύ (Φ).
Πεξηζηξέθνληαο ηνλ θξύζηαιιν δηαπηζηώλνπκε όηη ν έλαο θσηεηλόο δίζθνο κέλεη
αθίλεηνο ελώ ν άιινο πεξηζηξέθεηαη γύξσ από ηνλ πξνεγνύκελν. Απηό πηζηνπνηεί όηη
ν πξώηνο δίζθνο αληηζηνηρεί ζηελ ηαθηηθή θαη ν δεύηεξνο ζηελ έθηαθηε αθηίλα.

Αθαηξνύκε ηνλ πνισηή θαη ζηελ ζέζε ηνπ ηνπνζεηνύκε ηνλ δεύηεξν θξύζηαιιν
(Κ2). Φέξνπκε ηνπο δύν θξπζηάιινπο ζε ζέζε ηέηνηα ώζηε νη θύξηνη άμνλέο ηνπο λα
είλαη παξάιιεινη δειαδή θαη νη δύν δίζθνη πάλσ ζηνπο νπνίνπο είλαη ηνπνζεηεκέλνη
νη θξύζηαιινη λα δείρλνπλ ηελ ίδηα γσλία. Γηαπηζηώλνπκε όηη νη δύν δίζθνη έρνπλ
απνκαθξπλζεί κεηαμύ ηνπο. ΢ηε ζπλέρεηα ζηξέθνπκε ηνλ (Κ2) θαη παξαηεξνύκε όηη νη
δίζθνη γίλνληαη δηαδνρηθά ηέζζεξηο, δύν, πάιη ηέζζεξηο θαη ηειηθά έλαο. ΢ε θάζε κηα
από ηηο πεξηπηώζεηο απηέο εμεηάδνπκε ηελ πόισζε ησλ αληίζηνηρσλ δεζκώλ,
παξεκβάιινληαο ζηελ πνξεία ηνπο πάιη ηνλ αλαιπηή (Α) θαη ζηξέθνληάο ηνλ από 0 ν
έσο 360ν.

΢ΤΜΠΔΡΑ΢ΜΑΣΑ
Όηαλ έρνπκε κόλν ηνλ θξύζηαιιν θαη ηνλ πνισηή, ε ηαθηηθή δέζκε ππαθνύεη ζην
λόκν ηεο δηάζιαζεο, ελώ ε έθηαθηε εηζάγεηαη από ηνλ θξύζηαιιν ζε δηεύζπλζε
παξάιιειε κε ηελ ηαθηηθή αθηίλα. Δπνκέλσο ε κία ζα κέλεη ζηαζεξή, ελώ ε άιιε ζα
ζηξέθεηαη κε ηε θνξά πνπ ζηξέθνπκε ηνλ θξύζηαιιν.
Από ηηο γσλίεο ηνπ πνισηή πνπ δίλνπλ θαηάζβεζε ηεο ηαθηηθήο θαη ηεο έθηαθηεο
δέζκεο ζπκπεξαίλνπκε, όηη ε ηαθηηθή αθηίλα είλαη ΓΠ θάζεηα ζην επίπεδν πάλσ ζην
νπνίν βξίζθεηαη ε δέζκε, ελώ ε έθηαθηε παξάιιεια κε απηό.
΢ΥΗΜΑ4