صنعتی 2 (@fileaccunting)

‫ﮔﺰﯾﺪه ﺣﻞ ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت‬
‫ﮐﺘﺎب ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺟﻤﺸﯿﺪ اﺳﮑﻨﺪري‬

‫ﺟﺰوه ﺻﻨﻌﺘﯽ‪2‬‬
‫ﻓﺼﻞ اول ‪:‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪاي ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 1‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺳﻤﻨﺎن از ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪي اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ از ‪ 2‬داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي‬
‫‪ 1‬و ‪ 2‬ﻣﯽﮔﺬرد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ دواﯾﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬ ‫ﺷﺮح‬
‫‪ 1000‬واﺣﺪ)ﻣﻮاد‪ %80‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‪(%60‬‬ ‫‪ 2000‬واﺣﺪ)ﻣﻮاد‪ %100‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‪(%60‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‬
‫‪10000‬‬ ‫‪15000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫‪8000‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﺑﻪ داﯾﺮه ﺑﻌﺪ‬
‫‪ 3000‬واﺣﺪ)ﻣﻮاد‪ %60‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‪(%50‬‬ ‫‪ 7000‬واﺣﺪ)ﻣﻮاد‪ %100‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‪(%80‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي دواﯾﺮ ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫ﻫـ ‪ .‬اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬ ‫ﺷﺮح‬

‫‪12'000‬‬ ‫‪18'000‬‬ ‫‪40'000‬‬ ‫‪-‬‬ ‫م ‪ .‬ﮐﺎﻻي در ﺟﺮدان ﺳﺎﺧﺖ اول دوره داﯾﺮه ‪1‬‬
‫‪225'000‬‬ ‫‪300'000‬‬ ‫‪375'000‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻫـ ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻃﯽ دوره‬
‫‪12'000‬‬ ‫‪22'500‬‬ ‫‪32'000‬‬ ‫‪60'000‬‬ ‫م ‪ .‬ﮐﺎﻻي در ﺟﺮدان ﺳﺎﺧﺖ اول دوره داﯾﺮه ‪2‬‬
‫‪100'000‬‬ ‫‪28'000‬‬ ‫‪500'000‬‬ ‫؟‬ ‫ﻫـ ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻃﯽ دوره‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻫﺮ واﺣﺪ ﮐﺎﻻي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن دوره در ﻫﺮ‬
‫داﯾﺮه‪ :‬اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪ .‬ب( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ و داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ ‪. FIFO‬‬
‫ﺣﻞ اﻟﻒ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ)‪(1‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪40'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪18'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪12'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪7'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪15'000‬‬
‫‪375'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪300'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪225'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪970'000‬‬ ‫‪17'000‬‬ ‫‪970'000‬‬ ‫‪17'000‬‬
‫‪≈48‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪800‬‬ ‫‪800‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪5'600‬‬ ‫‪5'600‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪14'400‬‬ ‫‪14'400‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪225'000‬‬ ‫‪300'000‬‬ ‫‪375'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪15.625‬‬ ‫‪20.83‬‬ ‫‪25‬‬
‫‪CGS= 61.455‬‬
‫‪40′ 000 + 18′ 000 + 12′ 000 = 70′ 000‬‬

‫‪ � 8 000 × 61.455 = 491‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪640‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪ = 590′ 804‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪800 × 20.83 = 16 644‬‬
‫‪′‬‬
‫�‬
‫‪800 × 15.625 = 12′ 500‬‬
‫‪7′ 000 × 25 = 175′ 000‬‬

‫‪ �5600 × 20.83 = 116′ 648‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪ = 379′ 148‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪5600 × 15.625 = 87′ 500‬‬

‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪8'000 60'000‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪32'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪22'500‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪12'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪500'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪28'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪100'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪1'345'304‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫‪1'345'304‬‬ ‫‪11'000‬‬
‫‪≈106‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪1'500‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪1'800‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪9'500‬‬ ‫‪9'500‬‬ ‫‪9'800‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪112'000‬‬ ‫‪50'500‬‬ ‫‪532'000‬‬ ‫‪650'804‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪11.79‬‬ ‫‪5.31‬‬ ‫‪54.28‬‬ ‫‪59.164‬‬
‫‪CGS= 130.544‬‬
‫‪ = 8′ 000 × 130.544 = 1′ 044′ 352‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪3′ 000 × 59.164 = 177′ 492‬‬

‫‪1′ 800 × 54.28 = 97′ 704‬‬
‫‪ � ′‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪ = 300′ 846‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪1 500 × 5.31 = 7′ 965‬‬
‫‪1′ 500 × 11.79 = 17′ 685‬‬
‫ﺣﻞ ب‪:‬‬

‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪40'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪18'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪12'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪375'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪300'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪225'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪970'000‬‬ ‫‪17'000‬‬ ‫‪970'000‬‬ ‫‪17'000‬‬
‫‪≈18‬‬
‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪5'600‬‬ ‫‪5'600‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪15'600‬‬ ‫‪15'600‬‬ ‫‪17'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪237'000‬‬ ‫‪318'000‬‬ ‫‪415'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪15.2‬‬ ‫‪20.38‬‬ ‫‪24.41‬‬
‫‪CGS= 59.99‬‬
‫‪ = 10'000×59.99=599'900‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪7′ 000 × 24.41 = 170′ 870‬‬

‫‪ � 5600 × 20.38 = 114′ 128‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪ = 370′ 118‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪5600 × 15.2 = 85′ 120‬‬

‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪8'000 60'000‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪32'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪22'500‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪12'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪500'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪28'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪100'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪1'354'400‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫‪1'354'400‬‬ ‫‪11'000‬‬
‫‪≈32.5‬‬
‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(1000‬‬ ‫)‪(1000‬‬ ‫)‪(1000‬‬ ‫)‪(1000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪750‬‬ ‫‪750‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪-‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪1'500‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪1'800‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪9'250‬‬ ‫‪9'250‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪100'000‬‬ ‫‪28'000‬‬ ‫‪500'000‬‬ ‫‪599'900‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪10.81‬‬ ‫‪3.02‬‬ ‫‪55.56‬‬ ‫‪59.99‬‬
‫‪CGS= 129.38‬‬
‫‪60′ 000 + 32′ 000 + 22′ 500 + 12′ 000 = 126′ 500‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 7 000 × 129.38 = 905′ 660‬‬
‫‪ 200 × 55.56 = 11′ 112‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪ = 1′ 053′ 644.5‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪⎨ � 750 × 3.02 = 2′ 265‬‬
‫⎪‬
‫‪⎩ 750 × 10.81 = 8′ 107.5‬‬
‫‪3′ 000 × 59.99 = 179′ 970‬‬

‫‪1′ 800 × 55.56 = 100′ 008‬‬
‫‪ � ′‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪ = 300′ 723‬ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪1 500 × 3.02 = 4′ 530‬‬
‫‪1′ 500 × 10.81 = 16′ 215‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 2‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﮐﺎج داراي ‪ 2‬داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﮔﺮدش ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ دواﯾﺮ ﻃﯽ ﻣﺮداد ‪ 1386‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺿﻤﻨﺎً ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در اﺑﺘﺪاي ﻋﻤﻠﯿﺎت داﯾﺮه اول و در‬
‫داﯾﺮه دوم ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ %70‬ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺳﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬

‫واﺣﺪ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻘﺪاري‬
‫‪) 2'500‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%80‬‬ ‫‪) 3'000‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%50‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‬
‫؟‬ ‫‪7'000‬‬ ‫واﺣﺪﻫﺎي اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ در دورة ﺟﺎري‬
‫‪9'000‬‬ ‫‪8'500‬‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﺑﻪ دوره ﺑﻌﺪ ‪/‬اﻧﺒﺎر‬
‫‪) 1'200‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%60‬‬ ‫‪) 1'000‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%70‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‬
‫‪550‬‬ ‫‪300‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي‬
‫‪250‬‬ ‫‪200‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮﻋﺎدي‬
‫‪%40‬‬ ‫‪%100‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫‪ 200‬رﯾﺎل‬ ‫_‬ ‫ارزش ﻓﺮوش ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻫﺮ واﺣﺪ‬
‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‪:‬‬
‫‪600'000‬‬ ‫_‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ﻗﺒﻞ‬
‫‪130'000‬‬ ‫‪250'000‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪700'000‬‬ ‫‪500'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در دوره ﺟﺎري‪:‬‬
‫؟‬ ‫_‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ﻗﺒﻞ‬
‫‪1'300'000‬‬ ‫‪1'250'000‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪2'412'000‬‬ ‫‪1'400'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﺷﺮﮐﺖ ارزش ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎزرﺳﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ‬
‫در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ﺗﺴﻬﯿﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪ .‬ب( داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪.‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪8'500‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪FIFO‬‬ ‫‪250'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'000 500'000‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪300‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫‪1'250'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪200 1'400'000‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ‪FIFO‬‬
‫‪3'400'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪3'400'000‬‬ ‫‪10'000‬‬
‫‪≈61‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪≈24‬‬ ‫‪fifo‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪8'500‬‬ ‫‪8'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(3'000‬‬ ‫)‪(3'000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'500‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪700‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪300‬‬ ‫‪300‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪200‬‬ ‫‪200‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪8'200‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'400'000‬‬ ‫‪1'250'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪170.73‬‬ ‫‪178.57‬‬
‫‪CGS= 349.3‬‬
‫‪250′ 000 + 500′ 000 = 750′ 000‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 5 500 × 349.3 = 1′ 921 150‬‬
‫‪′‬‬
‫‪ 1′ 500 × 170.73 = 256′ 095‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪⎨ 300 × 178.57 = 53′ 571‬‬
‫�⎪‬
‫‪⎩ 300 × 170.73 = 51′ 219‬‬
‫‪1′ 000 × 178.57 = 178′ 570‬‬

‫� ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪700 × 170.73 = 119′ 511‬‬
‫‪200 × 178.57 = 35′ 714‬‬

‫� ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮ ﻋﺎدي‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪200 × 170.73 = 34′ 146‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪8'500‬‬ ‫‪8'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪700‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪9'200‬‬ ‫‪9'500‬‬
‫‪300‬‬ ‫‪300‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪200‬‬ ‫‪200‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪9'700‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'900'000‬‬ ‫‪1'500'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪195.87‬‬ ‫‪150‬‬
‫‪CGS= 345.87‬‬
‫‪8′ 500 × 345.87 = 2′ 939 895‬‬
‫‪′‬‬
‫‪ � 300 × 150 = 45′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫�‬
‫‪300 × 195.87 = 58′ 761‬‬
‫‪1′ 000 × 150 = 150′ 000‬‬

‫‪700 × 195.87 = 137′ 109‬‬
‫‪200 × 150 = 30′ 000‬‬

‫‪200 × 195.87 = 39′ 174‬‬
‫ﺣﻞ ب‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪9'000 600'000‬‬ ‫‪2'500‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'200 170'000‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪8'500‬‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي‬ ‫‪550‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪FIFO‬‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪250 1'300'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬

‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ‪FIFO‬‬ ‫‪2'412'000‬‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫‪11'000‬‬ ‫‪11'000‬‬
‫‪≈19.2‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪7'655'656‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪=0‬‬ ‫‪fifo‬‬ ‫‪7'644'035‬‬ ‫‪FIFO‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪9'000‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(2'500‬‬ ‫)‪(2'500‬‬ ‫)‪(2'500‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪500‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪720‬‬ ‫_‬ ‫‪1'200‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪220‬‬ ‫_‬ ‫‪550‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪100‬‬ ‫_‬ ‫‪250‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪8'040‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫‪8'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪2'412'000‬‬ ‫‪1'300'000‬‬ ‫‪3'032'035‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪300‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪356.71‬‬
‫‪CGS= 856.71‬‬
‫‪600′ 000 + 130 000 + 170′ 000 = 900′ 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 6 500 × 856.71 = 5′ 568 615‬‬
‫‪′‬‬
‫‪ 500 × 300 = 150′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪⎨ 550 × 356.71 = 196′ 190.5‬‬
‫�⎪‬
‫‪⎩ 220 × 300 = 66′ 000‬‬
‫‪1′ 200 × 365.71 = 428′ 052‬‬
‫‪720 × 300 = 216′ 000‬‬
‫‪250 × 365.71 = 89′ 177.5‬‬

‫‪100 × 300 = 30′ 000‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪9'000‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪720‬‬ ‫_‬ ‫‪1'200‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪9'720‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪10'200‬‬
‫‪220‬‬ ‫_‬ ‫‪550‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪100‬‬ ‫_‬ ‫‪250‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪10'040‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪2'582'000‬‬ ‫‪1'430'000‬‬ ‫‪3'643'656‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪257.17‬‬ ‫‪158.89‬‬ ‫‪331.24‬‬
‫‪CGS= 747.3‬‬
‫‪9′ 000 × 747.3 = 6′ 725 700‬‬

‫‪′‬‬
‫‪ � 550 × 331.24 = 182′ 182‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫�‬
‫‪220 × 257.17 = 56′ 577.4‬‬
‫‪1′ 200 × 331.24 = 397′ 488‬‬

‫‪720 × 257.17 = 185′ 162.4‬‬
‫‪250 × 331.24 = 82′ 810‬‬

‫‪100 × 257.17 = 25′ 717‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 3‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﻣﯿﻨﻮ ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل را در ‪ 2‬داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮوردﯾﻦ ﻣﺎه ‪ 83‬ﺑﻪ‬
‫ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫داﯾﺮه ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ‪1‬‬ ‫ﺷﺮح‬
‫م‪ .‬ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‪:‬‬
‫_‬ ‫‪ 2'000‬واﺣﺪ‬ ‫‪3‬‬
‫‪5‬‬
‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد ‪ 42‬و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫‪ 600‬واﺣﺪ‬ ‫_‬ ‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫ﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﺗ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‬
‫‪ 6'500‬واﺣﺪ‬ ‫‪ 6'000‬واﺣﺪ‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫م‪ .‬ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‪:‬‬

‫_‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪5‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫‪2‬‬
‫‪10‬‬
‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‬
‫‪1'600‬‬ ‫_‬ ‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد ‪ 38‬و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﻫـ‪ .‬ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اﺑﺘﺪاي دوره‪:‬‬

‫‪ 5'500‬رﯾﺎل‬ ‫_‬ ‫ﻫـ‪ .‬اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪ 200‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 500‬رﯾﺎل‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪ 700‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 1'200‬رﯾﺎل‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪ 500‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 1'500‬رﯾﺎل‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻫـ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻃﯽ ﻓﺮوردﯾﻦ ﻣﺎه‪:‬‬

‫‪ 9'000‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 10'000‬رﯾﺎل‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪ 15'500‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 15'000‬رﯾﺎل‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪ 10'500‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 20'000‬رﯾﺎل‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬
‫ب( داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪.‬‬

‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪6'500‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪FIFO‬‬ ‫‪500‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪1'200‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'500 1'500‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪15'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪20'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪48'200‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪48'200‬‬ ‫‪8'000‬‬
‫‪≈37‬‬ ‫‪fifo‬‬

‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪4'500‬‬ ‫‪4'500‬‬ ‫‪4'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪800‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪600‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪300‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪5'900‬‬ ‫‪5'900‬‬ ‫‪5'800‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪20'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪3.39‬‬ ‫‪2.54‬‬ ‫‪1.72‬‬
‫‪CGS= 7.65‬‬
‫‪500 + 1′ 200 + 1′ 500 = 3′ 200‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 4 500 × 7.65 = 34′ 425‬‬
‫‪ 1000 × 1.72 = 1′ 720‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪⎨ � 800 × 2.54 = 2′ 032‬‬
‫⎪‬
‫‪⎩ 800 × 3.39 = 2′712‬‬
‫‪300 × 1.72 = 516‬‬

‫‪ � 600 × 2.54 = 1′ 524‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪600 × 3.39 = 2′ 034‬‬

‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪600‬‬ ‫‪600‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن ‪300‬‬
‫‪7'100‬‬ ‫‪7'100‬‬ ‫‪6'800‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪21'500‬‬ ‫‪16'200‬‬ ‫‪10'500‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪3.03‬‬ ‫‪2.28‬‬ ‫‪1.54‬‬
‫‪CGS= 6.85‬‬
‫= ‪ = 6′ 500 × 6.85‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪300 × 1.54 = 462‬‬

‫‪ � 600 × 2.28 = 1′ 368‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪600 × 3.03 = 1′ 818‬‬
‫ﺣﻞ ب‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪5'500‬‬ ‫‪600‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪FIFO‬‬ ‫‪200‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪700‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'600 500‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪6'500‬‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪FIFO‬‬
‫‪9'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪15'500‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪10'500‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪7'100‬‬ ‫‪7'100‬‬
‫‪≈28‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪86'425‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪≈15.5‬‬ ‫‪fifo‬‬ ‫‪85'989‬‬ ‫‪FIFO‬‬

‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(600‬‬ ‫)‪(600‬‬ ‫)‪(600‬‬ ‫)‪(600‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪4'900‬‬ ‫‪4'900‬‬ ‫‪4'900‬‬ ‫‪4'900‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪200‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪450‬‬ ‫‪---‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'200‬‬ ‫‪600‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن ‪1'600‬‬
‫‪6'300‬‬ ‫‪6'300‬‬ ‫‪5'950‬‬ ‫‪6'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪10'500‬‬ ‫‪15'500‬‬ ‫‪9'000‬‬ ‫‪44'089‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪1.67‬‬ ‫‪2.46‬‬ ‫‪1.51‬‬ ‫‪6.78‬‬
‫‪CGS= 12.42‬‬
‫‪⎧ 5′500 + 200 + 700 +‬‬ ‫‪500 = 6 900‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪⎪ 4 900 × 12.42 = 60 858‬‬

‫‪′‬‬
‫‪ 450 × 1.51 = 679.5‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪⎨� 200 × 2.46 = 492‬‬
‫⎪‬
‫‪⎩ 200 × 1.67 = 334‬‬
‫‪1′ 600 × 6.78 = 10′ 848‬‬

‫‪600 × 1.51 = 906‬‬
‫‪ � ′‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪1 200 × 2.46 = 2′ 952‬‬
‫‪1′ 200 × 1.67 = 2′ 004‬‬

‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫‪5'500‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'200‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪1'600‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪6'700‬‬ ‫‪6'700‬‬ ‫‪6'100‬‬ ‫‪7'100‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪11'000‬‬ ‫‪16'200‬‬ ‫‪9'200‬‬ ‫‪50'025‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪1.64‬‬ ‫‪2.42‬‬ ‫‪1.51‬‬ ‫‪7.04‬‬
‫‪CGS= 12.61‬‬

‫‪1′ 600 × 7.04 = 11′ 264‬‬
‫‪600 × 1.51 = 906‬‬
‫‪1 200 × 2.42 = 2′ 904‬‬
‫‪1′ 200 × 1.64 = 1′ 968‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 4‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﭘﺮﺳﺘﻮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺎده ‪ A‬ﺷﺮوع و ﭘﺲ از ‪ %65‬ﻋﻤﻠﯿـﺎت ﺳـﺎﺧﺖ ﻣـﺎده ‪ B‬و‬
‫ﭘﺲ از ‪ %90‬ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺎده ‪ C‬ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت در ﺗﯿﺮ ﻣﺎه ‪ x1‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه ‪ 8'000‬واﺣﺪ‪ .‬ﻣﻮﺟﻮدي اول دوره ‪ 2'000‬واﺣﺪ ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 3'000‬رﯾﺎل ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %75‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي ‪ 500‬واﺣﺪ از ﻟﺤﺎظ ﮐﺎر و ﺳـﺮﺑﺎر ‪%65‬‬
‫ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي ‪ 400‬واﺣﺪ از ﻟﺤﺎظ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %80‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮﻋﺎدي ‪ 200‬واﺣﺪ از ﻟﺤـﺎظ ﮐـﺎر و ﺳـﺮﺑﺎر‬
‫‪ %40‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪10'100‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫ض‪.‬ع ‪%65‬‬ ‫‪500‬‬
‫ض‪.‬ع ‪%80‬‬ ‫‪400‬‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع ‪%40‬‬ ‫‪200‬‬
‫‪12'100‬‬ ‫‪12'100‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺎده ‪C‬‬ ‫ﻣﺎده ‪B‬‬ ‫ﻣﺎده ‪A‬‬
‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫)‪(2'000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪800‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪2'250‬‬ ‫_‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪320‬‬ ‫_‬ ‫‪400‬‬ ‫‪400‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ع ‪%80‬‬
‫‪80‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫‪200‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪9'450‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪9'400‬‬ ‫‪9'600‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺎده ‪C‬‬ ‫ﻣﺎده ‪B‬‬ ‫ﻣﺎده ‪A‬‬
‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪2'250‬‬ ‫_‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪10'250‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫‪11'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪320‬‬ ‫_‬ ‫‪400‬‬ ‫‪400‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ع ‪%80‬‬
‫‪80‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫‪200‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪10'650‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪11'400‬‬ ‫‪11'600‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 5‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي آﻟﻔﺎ ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺳﺎزد ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﮑﻤﯿﻞ از ‪ 2‬داﯾﺮه ﻣﯽﮔﺬرد اﻃﻼﻋـﺎت ﺗﻮﻟﯿـﺪي در‬
‫ﻣﻬﺮ ﻣﺎه ‪ 72‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 2‬ﺑﻪ اﻧﺒﺎر ‪ 25'000‬واﺣﺪ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘـﺪاي دوره ‪ 3'000‬واﺣـﺪ‪ .‬ﺿـﺎﯾﻌﺎت ﻋـﺎدي اﻧﺘﻬـﺎي دوره‬
‫‪ 6'000‬واﺣﺪ‪ .‬ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳـﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 20'000‬واﺣـﺪ‪ .‬آﺣـﺎد اﻧﺘﻘـﺎﻟﯽ از داﯾـﺮه ‪ 1‬ﺑـﻪ ‪ 25'000 ،2‬واﺣـﺪ‪ .‬ﮐـﺎﻻي‬
‫درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 8'000‬واﺣﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 4'598'000‬رﯾﺎل‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘـﺎﻟﯽ‬
‫از داﯾﺮه ‪ 1‬ﺑﻪ ‪ 7'500'000 ،2‬رﯾﺎل‪ .‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺎده اﻟﻒ ‪ 2'700'000‬رﯾـﺎل‪ .‬دﺳـﺘﻤﺰد ‪ 4'522'000‬رﯾـﺎل و ﺳـﺮﺑﺎر ‪3'480'000‬‬
‫رﯾﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪاي دوره از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %50‬و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن دوره از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %45‬و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %30‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮﻋﺎدي از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %80‬و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي ﭘﺎﯾﺎن از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %50‬و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %30‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎده اﻟﻒ‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻪ ‪ %50‬ﺑﺮﺳﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد و روش ﺻﺪور ﮐﺎﻻ‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻣﻮزون ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﺗﻬﯿﻪ ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﮐﺎﻻي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن‪ ،‬ﺿﺎﯾﻌﺎت و‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﯾﻼت ﺿﺎﯾﻌﺎت‪.‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪25'000 4'598'000‬‬ ‫‪20'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪7'500'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫ض‪.‬ع اول‬ ‫_‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪2'700'000‬‬ ‫ﻫـ‪ .‬ﻣﺎده اﻟﻒ‬
‫ض‪.‬ع ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫_‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪4'522'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'480'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪22'800'000‬‬ ‫‪45'000‬‬ ‫‪22'800'000‬‬ ‫‪45'000‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ)‪(2‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﺎده اﻟﻒ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪2'400‬‬ ‫‪3'600‬‬ ‫_‬ ‫‪8'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪27'400‬‬ ‫‪28'600‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪33'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'800‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫_‬ ‫‪6'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ع‬
‫‪1'800‬‬ ‫‪2'400‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪31'000‬‬ ‫‪34'000‬‬ ‫‪26'500‬‬ ‫‪42'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪3'480'000‬‬ ‫‪4'522'000‬‬ ‫‪2'700'000‬‬ ‫‪12'098'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪112.26‬‬ ‫‪133‬‬ ‫‪101.88‬‬ ‫‪288.05‬‬
‫‪CGS= 635.19‬‬
‫‪25′ 000 × 635.19 = 15′ 879 750‬‬

‫‪′‬‬
‫‪ � 6 ′000 × 288.05 = 1′ 728 300‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪� 3 000 × 133 = 399 000‬‬
‫‪1′ 800 × 112.26 = 202′ 068‬‬
‫‪8′ 000 × 288.05 = 2′ 304′ 400‬‬
‫‪ � 3′ 600 × 133 = 478′ 800‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪2′ 400 × 112.26 = 269′ 424‬‬
‫‪3′ 000 × 288.05 = 864′ 150‬‬

‫‪1′ 500 × 101.88 = 152′ 820‬‬
‫‪ � ′‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪2 400 × 133 = 319′ 200‬‬
‫‪1′ 800 × 112.26 = 202′ 068‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 6‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺷﺎﻫﺪ داراي ﺳﻪ داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮدش ﻋﻤﻠﯿـﺎت ﻣﺤﺼـﻮل ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﺘـﻮاﻟﯽ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ دواﯾﺮ در ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ 1386‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻮاد در داﯾـﺮه اول‪ ،‬در اﺑﺘـﺪاي ﻋﻤﻠﯿـﺎت و در‬
‫داﯾﺮه دوم‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪3‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬

‫واﺣﺪ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻘﺪاري‬
‫‪) 1'200‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%75‬‬ ‫‪) 1'000‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%40‬‬ ‫_‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‬
‫؟‬ ‫؟‬ ‫‪8'000‬‬ ‫واﺣﺪﻫﺎي اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ در دورة ﺟﺎري‬
‫‪5'200‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﺑﻪ دوره ﺑﻌﺪ ‪/‬اﻧﺒﺎر‬
‫‪) 1'400‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%40‬‬ ‫‪) 1'500‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%80‬‬ ‫‪) 600‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪(%30‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‬
‫‪350‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪250‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي‬
‫‪250‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪150‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮﻋﺎدي‬
‫‪%60‬‬ ‫‪%70‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫‪ 100‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 50‬رﯾﺎل‬ ‫‪ 20‬رﯾﺎل‬ ‫ارزش ﻓﺮوش ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻫﺮ واﺣﺪ‬
‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‪:‬‬
‫‪360'000‬‬ ‫‪166'000‬‬ ‫_‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ﻗﺒﻞ‬
‫_‬ ‫‪124'000‬‬ ‫_‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪80'000‬‬ ‫‪63'000‬‬ ‫_‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪60'000‬‬ ‫‪42'000‬‬ ‫_‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در دوره ﺟﺎري‪:‬‬
‫؟‬ ‫؟‬ ‫_‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ﻗﺒﻞ‬
‫_‬ ‫‪500'000‬‬ ‫_‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪626'400‬‬ ‫‪390'000‬‬ ‫‪130'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪522'000‬‬ ‫‪260'000‬‬ ‫‪730'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬
‫اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬

‫ب( داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪.‬‬
‫ج( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬
‫ﺣﻞ اﻟﻒ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻫﺮ ‪ 2‬روش داراي ﯾﮏ ﺟﻮاب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪7'000‬‬ ‫_‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪FIFO‬‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪600‬‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫_‬ ‫‪250‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫‪130'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪150 73'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ‪FIFO‬‬
‫‪3'400'000‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪203'000‬‬ ‫‪8'000‬‬
‫‪≈38.5‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪≈38.5‬‬ ‫‪fifo‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪180‬‬ ‫‪180‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪7'180‬‬ ‫‪7'180‬‬
‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪7'210‬‬ ‫‪7'210‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪73'000‬‬ ‫‪130'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪10.12‬‬ ‫‪18.03‬‬
‫‪CGS= 28.15‬‬
‫= ‪ = 7′ 000 × 28′ 15‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪180 × 18.03 = 3′ 245.4‬‬

‫‪180 × 10.12 = 1′ 821.6‬‬
‫‪30 × 18.03 = 540.9‬‬

‫� ارزش رﯾﺎﻟﯽ ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪30 × 10.12 = 303.6‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪(1)FIFO‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪7'000‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪180‬‬ ‫‪180‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪7'210‬‬ ‫‪7'210‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪73'000‬‬ ‫‪130'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪18.03‬‬ ‫‪18.03‬‬
‫‪CGS= 28.15‬‬
‫= ‪ = 7′ 000 × 28′ 15‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪180 × 18.03 = 3′ 245.4‬‬

‫‪180 × 10.12 = 1′ 821.6‬‬
‫‪30 × 18.03 = 540.9‬‬

‫‪30 × 10.12 = 303.6‬‬
‫ﺣﻞ ب‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'500 63'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬ ‫‪42'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫_‬ ‫‪400 197'050‬‬ ‫‪7'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫‪500'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪100 390'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ‪FIFO‬‬ ‫‪260'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪1'742'050‬‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪1'742'050‬‬ ‫‪8'000‬‬
‫‪≈48.5‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪≈119.3‬‬ ‫‪fifo‬‬
‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'200‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪7'200‬‬ ‫‪7'200‬‬ ‫‪7'500‬‬ ‫‪7'500‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪70‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪7'270‬‬ ‫‪7'270‬‬ ‫‪7'600‬‬ ‫‪7'600‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪302'000‬‬ ‫‪453'000‬‬ ‫‪624'000‬‬ ‫‪363'050‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪41.54‬‬ ‫‪62.31‬‬ ‫‪82.10‬‬ ‫‪47.77‬‬
‫‪CGS= 233.72‬‬
‫‪1′ 500 × 47.77 = 71′ 655‬‬

‫‪1′ 500 × 82.10 = 123′ 150‬‬
‫‪1 200 × 62.31 = 74′ 772‬‬
‫‪1′ 200 × 41.54 = 49′ 848‬‬
‫‪100 × 47.77 = 4′ 777‬‬

‫‪100 × 82.10 = 8′ 210‬‬
‫‪70 × 62.31 = 4′ 361.7‬‬
‫‪70 × 41.54 = 2′ 907.8‬‬

‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(1'000‬‬ ‫)‪(1'000‬‬ ‫)‪(1'000‬‬ ‫)‪(1'000‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪600‬‬ ‫‪600‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'200‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪70‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪100‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ ﻋﺎدي‬
‫‪6'870‬‬ ‫‪6'870‬‬ ‫‪6'600‬‬ ‫‪6'600‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪260'000‬‬ ‫‪300'000‬‬ ‫‪500'000‬‬ ‫‪197'050‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪37.84‬‬ ‫‪56.77‬‬ ‫‪75.75‬‬ ‫‪29.85‬‬
‫‪CGS= 200.21‬‬
‫‪166′ 000 + 124′ 000 + 63′ 000 + 42′ 000 = 395′ 000‬‬
‫‪ � 5 000 × 200.21 = 1′ 001 050‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪600 × 56.77 = 34 062‬‬
‫�‬
‫‪600 × 37.84 = 22′ 704‬‬
‫‪1′ 500 × 29.85 = 44′ 775‬‬

‫‪1′ 500 × 75.75 = 113′ 625‬‬
‫‪1 200 × 56.77 = 68′ 124‬‬
‫‪1′ 200 × 37.84 = 45′ 408‬‬
‫‪100 × 29.85 = 2′ 985‬‬

‫‪100 × 75.75 = 7′ 575‬‬
‫‪70 × 56.77 = 3′ 973.9‬‬
‫‪70 × 37.84 = 2′ 648.8‬‬
‫ﺣﻞ ج‪:‬‬

‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ‪FIFO‬‬ ‫_‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪1'400 800'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن ‪FIFO‬‬ ‫‪600'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪6'000‬‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي‬ ‫_‬ ‫‪350‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪FIFO‬‬
‫_‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪250 626'400‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ‪FIFO‬‬ ‫‪522'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪7'200‬‬ ‫‪7'200‬‬
‫‪≈8‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪4'310'720‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫‪=0‬‬ ‫‪fifo‬‬ ‫‪4'361'216‬‬ ‫‪FIFO‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪5'200‬‬ ‫‪5'200‬‬ ‫‪5'200‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪560‬‬ ‫‪560‬‬ ‫‪1'400‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪5'760‬‬ ‫‪5'760‬‬ ‫‪6'600‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪210‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪350‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪150‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪250‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪6'120‬‬ ‫‪6'120‬‬ ‫‪7'200‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'122'000‬‬ ‫‪1'426'400‬‬ ‫‪1'762'320‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪183.33‬‬ ‫‪233.07‬‬ ‫‪244.77‬‬
‫‪CGS= 661.17‬‬
‫‪5′ 200 × 661.17 = 3′ 438 084‬‬

‫‪′‬‬
‫‪ � 350 × 244.77 = 85′ 669.5‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪′‬‬
‫‪�210 × 233.07 = 48 944.7‬‬
‫‪210 × 183.33 = 102′ 664.8‬‬
‫‪1′ 400 × 244.77 = 342′ 678‬‬
‫‪ �560 × 233.07 = 130′ 519.2‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪560 × 183.33 = 102′ 664.8‬‬
‫‪250 × 244.77 = 61′ 192.5‬‬

‫‪ �150 × 233.07 = 34′ 960.5‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪150 × 183.33 = 27′ 499.5‬‬
‫‪5'200‬‬ ‫‪5'200‬‬ ‫‪5'200‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(1'200‬‬ ‫)‪(1'200‬‬ ‫)‪(1'200‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪300‬‬ ‫‪300‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪560‬‬ ‫‪560‬‬ ‫‪1'400‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪210‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪350‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪150‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪250‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪5'220‬‬ ‫‪5'220‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪522'000‬‬ ‫‪626'400‬‬ ‫‪1'452'816‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪100‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪242.136‬‬
‫‪CGS= 462.136‬‬
‫‪360′ 000 + 800′ 000 + 600′ 000 = 1′ 760 000‬‬

‫‪′‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪000‬‬ ‫‪462.136‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪848‬‬ ‫‪544‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫⎪‬ ‫×‬ ‫=‬
‫‪⎪ 300 × 120 = 36′ 000‬‬
‫‪ �300 × 100 = 30′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪⎨ 350 × 242.136 = 84′ 747.6‬‬
‫⎪‬
‫‪⎪�210 × 120 = 25′ 200‬‬
‫‪⎩ 210 × 100 = 21′ 000‬‬
‫‪1′ 400 × 242.136 = 338′ 990.4‬‬

‫‪ � 560 × 120 = 67′ 200‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪560 × 100 = 56′ 000‬‬
‫‪250 × 242.136 = 60′ 534‬‬

‫‪ � 150 × 120 = 18′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪150 × 100 = 15′ 000‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 7‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺷﻤﺎل داراي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﯾﺎﺑﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪاي اﺳـﺖ و ﯾـﮏ ﻧـﻮع ﻣﺤﺼـﻮل را در ‪ 2‬داﯾـﺮه‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در داﯾﺮه دوم ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در اﺑﺘﺪاي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﻃﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ داﯾﺮه دوم در ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬

‫واﺣﺪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻘﺪاري‬
‫‪15'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره‬
‫‪120'000‬‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه اول ﻃﯽ ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه‬
‫‪100'000‬‬ ‫ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه و اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺒﺎر‬
‫‪25'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‬
‫؟‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت‬
‫رﯾﺎل‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ‬
‫اول دوره‪:‬‬
‫‪70'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه اول‬
‫‪140'000‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪25'000‬‬ ‫ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪65'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ ﺟﺬب ﺷﺪه‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻃﯽ ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه‪:‬‬
‫‪880'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه اول‬
‫‪450'000‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪254'600‬‬ ‫ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪264'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ ﺟﺬب ﺷﺪه‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎزرﺳﯽ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي ‪ %5‬واﺣﺪﻫﺎي ﺳﺎﻟﻤﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﻣـﻮرد‬
‫ﺑﺎزرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول از ﻟﺤﺎظ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %90‬ﺗﮑﻤﯿﻞ و ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾـﺎن ﺳـﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾـﺎن ‪%20‬‬
‫ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ارزش ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ﺟﺬب ﺳﺮﺑﺎر ﻣﻨﻈﻮر ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﺗﻬﯿﻪ ﮔﺰارش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮاي داﯾﺮه دوم ﺑﻪ روش ‪.FIFO‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪100'000 70'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫‪140'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪25'000‬‬ ‫ﮐﺎر‬
‫‪65'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪25'000 880'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪120'000‬‬
‫ض‪.‬ﻋﺎدي‬ ‫_‬ ‫‪5'000 450'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪254'600‬‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي‬ ‫‪5'000 264'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪2'148'600‬‬ ‫‪135'000‬‬ ‫‪2'148'600‬‬ ‫‪135'000‬‬
‫‪≈300‬‬ ‫‪FIFO‬‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪(2) FIFO‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﺎده اﻟﻒ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪100'000‬‬ ‫‪100'000‬‬ ‫‪100'000‬‬ ‫‪100'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(25'000‬‬ ‫)‪(25'000‬‬ ‫)‪(25'000‬‬ ‫)‪(25'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪85'000‬‬ ‫‪85'000‬‬ ‫‪85'000‬‬ ‫‪85'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'500‬‬ ‫‪1'500‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ع‬
‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪97'500‬‬ ‫‪97'500‬‬ ‫‪120'000‬‬ ‫‪120'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪264'000‬‬ ‫‪254'600‬‬ ‫‪450'000‬‬ ‫‪880'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪2.71‬‬ ‫‪2.61‬‬ ‫‪3.75‬‬ ‫‪7.33‬‬
‫‪CGS= 16.40‬‬
‫‪70′ 000 + 140′ 000 + 25′ 000 + 65′ 000 = 300′ 000‬‬
‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 85 000 × 16.40 = 1′ 394 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪ 1′ 500 × 5.32 = 7′ 980‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪⎨ 5′ 000 × 11.08 = 55′ 400‬‬
‫‪⎪� ′‬‬
‫‪⎩ 3 000 × 5.32 = 15′ 960‬‬
‫‪25′ 000 × 7.33 = 183′ 250‬‬
‫‪25′ 000 × 3.75 = 93′ 750‬‬
‫‪5 000 × 2.61 = 13′ 050‬‬
‫‪5′ 000 × 2.71 = 13′ 550‬‬
‫‪5′ 000 × 7.33 = 36′ 650‬‬

‫‪5′ 000 × 3.75 = 18′ 750‬‬
‫‪3 000 × 2.61 = 7′ 830‬‬
‫‪3′ 000 × 2.71 = 8′ 130‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 8‬اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﮔﻠﭙﻮش اﺳـﺖ اﯾـﻦ ﺷـﺮﮐﺖ در اﺳـﻔﻨﺪ ‪ 92‬اﻃﻼﻋـﺎت ‪ 2‬داﯾـﺮه‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬
‫واﺣﺪ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻘﺪاري‬
‫‪75'000‬‬ ‫‪80'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ)اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ﻗﺒﻞ(‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪاي دوره‪:‬‬
‫_‬ ‫‪20'000‬‬ ‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‪ %100‬ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪%75‬‬
‫‪5'000‬‬ ‫_‬ ‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‪ %80‬ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪%60‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن دوره‪:‬‬
‫_‬ ‫‪10'000‬‬ ‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‪ %50‬ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪%60‬‬
‫‪6'000‬‬ ‫_‬ ‫از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد‪ %100‬ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪%45‬‬
‫_‬ ‫‪3'000‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘﺪاي دوره‬
‫‪5'000‬‬ ‫_‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي ﻃﯽ دوره ‪%40‬‬
‫‪4'000‬‬ ‫‪12'000‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮﻋﺎدي از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد ‪%100‬‬
‫ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻣﺎده آﻟﻔﺎ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ داﯾﺮه )‪ (1‬وارد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻣﺎده ﺑﺘﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻪ ‪ %61‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺑﺮﺳﻨﺪ وارد ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮ ﻋﺎدي در زﻣﺎن ﺑﺎزرﺳﯽ در دواﯾﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد واﯾﻦ ﺑﺎزرﺳﯽ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ از ﻟﺤﺎظ ﮐﺎر و‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻪ ‪ %40‬ﺑﺮﺳﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي‪ ،‬ﻃﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻫﺮ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 30‬رﯾﺎل ﻗﺎﺑﻞ ﻓﺮوش اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﻓﺮوش ﺻﺮف ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺮﺣﻠﻪ )‪ (2‬ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي داﯾﺮه )‪ (1‬ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺎده آﻟﻔﺎ ‪ 3'080'000‬رﯾﺎل‪ ،‬ﻣـﺎده ﺑﺘـﺎ ‪ 1'375'000‬رﯾـﺎل‪ ،‬دﺳـﺘﻤﺰد ‪ 2'265'600‬رﯾـﺎل‪ ،‬ﺳـﺮﺑﺎر‬
‫‪ 1'628'400‬رﯾﺎل ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اﺑﺘﺪاي دوره ‪ 2'125'000‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت داﯾﺮه )‪ (2‬ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮاد ‪ 811'530‬رﯾﺎل‪ ،‬دﺳﺘﻤﺰد ‪ 1'177'650‬رﯾﺎل‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ‪ 961'350‬رﯾﺎل‪ ،‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮدي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول‬
‫دوره ‪ 778'570‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻫﺮ واﺣﺪ ﮐﺎﻻي ﺗﻮﻟﯿﺪ در دواﯾﺮ ﺑﻪ روش ‪.FIFO‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪75'000‬‬ ‫‪2'125'000‬‬ ‫‪20'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬

‫ض‪.‬ع اول‬ ‫_‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'080'000‬‬ ‫ﻫـ‪ .‬ﻣﺎده اﻟﻔﺎ‬
‫‪1'375'000‬‬ ‫ﻫـ‪ .‬ﻣﺎده ﺑﺘﺎ‬
‫‪2'265'600‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫‪12'000‬‬ ‫‪1'628'400‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪10'474'000‬‬ ‫‪100'000‬‬ ‫‪10'474'000‬‬ ‫‪100'000‬‬
‫‪=0‬‬ ‫‪FIFO‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﺎده ﺑﺘﺎ‬ ‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ‬
‫‪75'000‬‬ ‫‪75'000‬‬ ‫‪75'000‬‬ ‫‪75'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(20'000‬‬ ‫)‪(20'000‬‬ ‫)‪(20'000‬‬ ‫)‪(20'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪55'000‬‬ ‫‪55'000‬‬ ‫‪55'000‬‬ ‫‪55'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪5'000‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫_‬ ‫‪10'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﻧﺘﻬﺎ‬
‫‪4'800‬‬ ‫‪4'800‬‬ ‫_‬ ‫‪12'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪70'800‬‬ ‫‪70'800‬‬ ‫‪55'000‬‬ ‫‪77'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'628'400‬‬ ‫‪2'265'600‬‬ ‫‪1'375'000‬‬ ‫‪3'080'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪23‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪40‬‬
‫‪CGS=120‬‬
‫‪2′ 125′ 000‬‬

‫‪ �55′ 000 × 120 = 6′ 600′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪5′ 000 × (32 + 23) = 275′ 000‬‬
‫‪10′ 000 × 40 = 400′ 000‬‬

‫‪6 000 × (32 + 23) = 330′ 000‬‬
‫‪12′ 000 × 40 = 480′ 000‬‬

‫‪4 800 × (32 + 23) = 264′ 000‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪65'000‬‬ ‫‪778'570‬‬ ‫‪5'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬

‫ض‪.‬ع اول‬ ‫_‬ ‫‪5'000‬‬ ‫‪811'530‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪1'027'650‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪961'350‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪12'332'700‬‬ ‫‪80'000‬‬ ‫‪12'579'100‬‬ ‫‪80'000‬‬
‫‪≈100‬‬ ‫‪FIFO‬‬

‫‪65'000‬‬ ‫‪65'000‬‬ ‫‪65'000‬‬ ‫‪65'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(5'000‬‬ ‫)‪(5'000‬‬ ‫)‪(5'000‬‬ ‫)‪(5'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪60'000‬‬ ‫‪60'000‬‬ ‫‪60'000‬‬ ‫‪60'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪2'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪2'700‬‬ ‫‪2'700‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﻧﺘﻬﺎ‬
‫‪16'000‬‬ ‫‪16'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪66'300‬‬ ‫‪66'300‬‬ ‫‪71'000‬‬ ‫‪70'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪961'350‬‬ ‫‪1'027'650‬‬ ‫‪811'530‬‬ ‫‪9'000'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪14.5‬‬ ‫‪15.5‬‬ ‫‪11.43‬‬ ‫‪128.57‬‬
‫‪CGS=170‬‬
‫‪778′ 570‬‬
‫‪ � 60′ 000 × 170 = 10 200‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪1 000 × 11.43 = 11 430‬‬
‫‪′‬‬
‫‪� ′‬‬
‫‪2 000 × 30 = 60′ 000‬‬
‫‪6′ 000 × 140 = 840′ 000‬‬

‫‪2′ 700 × 30 = 81′ 000‬‬
‫‪4′ 000 × 140 = 560′ 000‬‬
‫‪1 600 × 30 = 48′ 000‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪: 9‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي اﺻﻔﻬﺎن ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺳﺎزد ﮐـﻪ ﺟﻬـﺖ ﺗﮑﻤﯿـﻞ از ‪ 2‬داﯾـﺮه ﺗﻮﻟﯿـﺪي ‪ 1‬و ‪ 2‬اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي داﯾﺮه ‪ 2‬در ﻣﻬﺮﻣﺎه ‪ 92‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 15'000‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫‪ -2‬واﺣﺪﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 1‬ﺑﻪ ‪ 30'000 ،2‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻣﻮﺟﻮدي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 10'000‬واﺣﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﮐﺎﻻي اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 2‬ﺑﻪ اﻧﺒﺎر ‪ 25'000‬واﺣﺪ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘﺪاي دوره ‪ 5'000‬واﺣﺪ و ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻧﺘﻬﺎي دوره ‪ 3'000‬واﺣﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي داﯾﺮه ‪ 2‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ در دﺳﺖ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 4'598'000‬رﯾﺎل‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 1‬ﺑﻪ داﯾﺮه‪ 7'500'000 ،2‬رﯾﺎل‬
‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ ‪ 2'700'000‬رﯾﺎل‬
‫دﺳﺘﻤﺰد ‪ 4'522'000‬رﯾﺎل‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ‪ 3'480'000‬رﯾﺎل‬
‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪاي دوره از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %50‬و از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﺑﺎر ‪%60‬‬
‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن دوره از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %45‬و از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﺑﺎر ‪%30‬‬
‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي دوره از ﻟﺤﺎظ دﺳﺘﻤﺰد ‪ %80‬و از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺗﮑﻤﯿﻞ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل از ﻧﻈﺮ ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻪ ‪ %55‬ﺑﺮﺳﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫روش ﺻﺪور ﮐﺎﻻ ‪ FIFO‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻫﺮ واﺣﺪ ﮐﺎﻻي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ داﯾﺮه‪.‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪4'598'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪7'500'000‬‬ ‫‪30'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫ض‪.‬ع اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪4'522'000‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫‪2'000‬‬ ‫‪3'480'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪22'800'000‬‬ ‫‪45'000‬‬ ‫‪22'800'000‬‬ ‫‪45'000‬‬
‫‪≈0‬‬ ‫‪FIFO‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﺎده ﺑﺘﺎ‬ ‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ‬
‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪15'000‬‬ ‫)‪(15'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫)‪(15'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪%40‬‬ ‫‪6'000‬‬ ‫‪%50‬‬ ‫‪7'500‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا‬
‫‪%30‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪%45‬‬ ‫‪4'500‬‬ ‫_‬ ‫‪10'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﻧﺘﻬﺎ‬
‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫‪3'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'600‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ض‪.‬غ‪.‬ع‬
‫‪23'200‬‬ ‫‪26'600‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪3'480'000‬‬ ‫‪4'522'000 2'700'000‬‬ ‫‪7'500'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪150‬‬ ‫‪170‬‬ ‫‪180‬‬ ‫‪300‬‬
‫‪CGS=800‬‬
‫‪4′ 598′ 000‬‬

‫‪⎧ ′‬‬
‫‪⎪ 10′000 × 800 = 8′000′ 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪ �7 500 × 170 = 1 275 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪⎨ 6 000 × 150 = 900 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪⎪′‬‬
‫‪⎩3 000 × (300 + 180 + 170 + 150) = 2′ 400 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪10′ 000 × 300 = 3′ 000 000‬‬

‫‪′‬‬
‫‪ � 4′ 500 × 170 = 765′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ م ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪3′ 000 × 150 = 450′ 000‬‬
‫‪2′ 000 × (300 + 180) = 960′ 000‬‬

‫‪ � 1′ 600 × 170 = 272′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪1′ 200 × 150 = 180′ 000‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ (quiz): 10‬ﺷﺮﮐﺖ ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮد را در ‪ 2‬داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨـﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋـﺎت زﯾـﺮ از آﺧـﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ در ﺳﺎل ‪ ،1393‬ﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﺳﺎل ﺗﺄﺳﯿﺲ ﺷﺮﮐﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ اوﻟﯿﻦ ﺳﺎل‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن اﺑﺘﺪاي دوره ﻧﺪارﯾﻢ‪(.‬‬
‫= ‪( 75′ 000 × 71‬‬ ‫اﻟﻒ‪ :‬آﺣﺎد اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 1‬ﺑﻪ داﯾﺮه‪ 75'000 2‬واﺣﺪ و ﻫﺮ واﺣﺪ ‪ 71‬رﯾﺎل‪) .‬ﻧﮑﺘﻪ‪:‬‬
‫ب‪ :‬آﺣﺎد اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ از داﯾﺮه ‪ 1‬ﺑﻪ اﻧﺒﺎر ‪ 50'000‬واﺣﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ‪ 15'000‬واﺣﺪ‪ ،‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘـﺪاي‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ‪ 4'000‬واﺣﺪ‪ ،‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ‪ 4'000‬واﺣﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻃﯽ دوره‪:‬‬
‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ ‪ 1'561'470‬رﯾﺎل‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ دﺳﺘﻤﺰد ‪ 1'600'000‬رﯾﺎل‪ ،‬ﺳﺮﺑﺎر ‪ 1'357'573.5‬رﯾﺎل‪.‬‬

‫‪ -1‬ﻣﺎده آﻟﻔﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل از ﻧﻈﺮ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻪ ‪ %65‬ﺑﺮﺳﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬درﺟﻪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ‪ %75‬اﺳﺖ‪) .‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺘﻪ اول ﺳﺎل ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺎﯾﺎن دوره اﺳﺖ‪(.‬‬
‫‪ -3‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮ ﻋﺎدي از ﻧﻈﺮ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﺣﺎﺻﻞ ﻓﺮوش ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘﺪاي ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬ﺻﺮف ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي دﺳـﺘﻤﺰد ﻃـﯽ دوره و ﺣﺎﺻـﻞ ﻓـﺮوش ﺿـﺎﯾﻌﺎت‬
‫ﻋﺎدي اﻧﺘﻬﺎي دوره‪ ،‬ﺻﺮف ﮐﺎﻫﺶ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -5‬ﻓﺮوش ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻋﺎدي اﺑﺘـﺪاي ﻣﺮﺣﻠـﻪ ‪ 142'087‬رﯾـﺎل‪ ،‬ﺿـﺎﯾﻌﺎت ﻋـﺎدي اﻧﺘﻬـﺎي ﻣﺮﺣﻠـﻪ ‪ 142'087‬رﯾـﺎل و ﺿـﺎﯾﻌﺎت‬
‫ﻏﯿﺮﻋﺎدي ‪ 20'844‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ‪ CGS‬و ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن و ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺑﻪ روش ‪.FIFO‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا ﻧﺪاره ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺎ روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺣﻞ ﮐﺮد و ﺟﻮاب ﯾﮑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪(.‬‬
‫ﺣﻞ‪:‬‬
‫‪ = 75′ 000 − (50 000 + 15′ 000 + 4′ 000 + 4′ 000) = 2′ 000‬ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ض‪.‬غ‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪′‬‬
‫‪ = 1′ 600 000 − (142′ 087) = 1′ 457′ 913‬دﺳﺘﻤﺰد اﺻﻼﺣﯽ‬

‫‪′‬‬
‫ر‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ت‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪50'000‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫م ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬

‫ض‪.‬ع اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫_‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪1'457'913‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ض‪.‬غ‪.‬ع‬ ‫‪2'000‬‬ ‫‪1'357'573.5‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪9'701'956.5‬‬ ‫‪75'000‬‬ ‫‪9'701'956.5‬‬ ‫‪75'000‬‬
‫‪=0‬‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬
‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ )‪(2‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫‪50'000‬‬ ‫‪50'000‬‬ ‫‪50'000‬‬ ‫‪50'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫‪11'250‬‬ ‫‪11'250‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫‪4'000‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪ .‬ﻋﺎدي‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪1'200‬‬ ‫_‬ ‫‪2'000‬‬ ‫درﺻﺪ ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي‬
‫‪66'450‬‬ ‫‪66'450‬‬ ‫‪69'000‬‬ ‫‪71'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪1'357'573,5‬‬ ‫‪1'457'913‬‬ ‫‪1'561'470‬‬ ‫‪5'325'000‬‬ ‫÷ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪20.43‬‬ ‫‪21.94‬‬ ‫‪22.63‬‬ ‫‪75‬‬
‫‪CGS=140‬‬
‫‪50′ 000 × 140 = 7′ 000′ 000‬‬

‫‪ � ′‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬
‫‪4 000 × 140 = 560′ 000‬‬
‫‪15′ 000 × (75 + 22.63) = 1′ 464 450‬‬

‫‪′‬‬
‫‪11 250 × (21.94 + 20.43) = 476′ 662.5‬‬
‫‪2′ 000 × 75 = 150′ 000‬‬

‫‪1′ 200 × (21.94 + 20.43) = 50′ 848‬‬
‫ﻓﺼﻞ دوم ‪:‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 11‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺷﻬﺮام ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﺗﺮﮐﯿـﺐ ‪ 2‬ﻣـﺎده ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻮﺟـﻮد ﻣـﯽآﯾـﺪ‪ .‬ﮐـﺎرت‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 4‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 4‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ‬

‫ﻣﺒﻠﻎ‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫‪20‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪2 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ‪A‬‬
‫‪36‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪3 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ‪B‬‬
‫‪1‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪70‬‬ ‫‪140‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮ‬
‫‪25‬‬ ‫‪50‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪14‬‬ ‫‪28‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪CGS= 165‬‬
‫ﺑﻮدﺟﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ‪ 60'000‬ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 1'680'000‬رﯾﺎل در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎده ‪ A‬در اﺑﺘﺪاي ﻋﻤﻠﯿﺎت وارد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد و ﭘﺲ از ‪ %60‬ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺎده ‪ B‬ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 30'000‬ﻗﻮﻃﯽ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %50‬ﺗﮑﻤﯿﻞ و ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 22'000‬ﻗﻮﻃﯽ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %75‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪ .‬ﺿﻤﻨﺎً ﻃﯽ اﯾﻦ ﻣﺎه ﺗﻌﺪاد ‪ 128'000‬ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﮑﻤﯿﻞ و ﺑﻪ‬
‫اﻧﺒﺎر ﻣﺤﺼﻮل ارﺳﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﺑﺎر واﻗﻌﯽ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 4'850'000‬رﯾﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺎده ﻣﺼﺮﻓﯽ ‪ 33'000 A‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 858'000‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺎده ﻣﺼﺮﻓﯽ ‪ 52'000 B‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 1'456'000‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ‪ 15'800‬ﺳﺎﻋﺖ از ﻗﺮار ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 145‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻣﻤﮑﻦ‪.‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :1‬ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ از ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺪار ﺑﺎ ﺳﺎﻋﺎت دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺖ‪( .‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :2‬درﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ ﻋﺪد ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﻨﻔﯽ ﺷﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ و درﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪( .‬‬
‫اﻟﻒ ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد(‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺎده ‪%60 B‬‬ ‫ﻣﺎده ‪A‬‬
‫‪128'000‬‬ ‫‪128'000‬‬ ‫‪128'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(30'000‬‬ ‫)‪(30'000‬‬ ‫)‪(30'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪98'000‬‬ ‫‪98'000‬‬ ‫‪98'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪15'000‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%50‬‬
‫‪16'500‬‬ ‫‪22'000‬‬ ‫‪22'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%75‬‬
‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد × )ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪ −‬ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد‬
‫‪858′ 000‬‬
‫‪ = ′‬ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫‪= 26‬‬
‫‪33 000‬‬
‫‪1′ 456 000‬‬
‫‪′‬‬
‫= ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪B‬‬ ‫‪= 28‬‬
‫‪52′ 000‬‬
‫‪ = (10 − 26) × 33′ 000 = −528′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = (12 − 28) × 52′ 000 = −832′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪1 B‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎨‬
‫‪ = −1 360 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪ + B‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪ = A‬اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻧﺮخ ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد × )ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪ −‬ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪2‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 240′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪3‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ‪B‬‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 360′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫‪ = (240′ 000 − 33′ 000) × 10 = 2′ 070 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫‪′‬‬
‫⎧‬
‫‪ = (360′ 000 − 52′ 000) × 12 = 3′ 696′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪2 B‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎨‬
‫‪ = 5 766 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪ + B‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪ = A‬اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = 1 + 2 = (1 360′ 000) + 5′ 766′ 000 = 4′ 406′ 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬

‫‪′‬‬
‫ب ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد(‬
‫ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ دﺳﺘﻤﺰد × �ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ −‬ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �140 − 145� × 15′ 800 = −79′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد × �ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫≫= ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 64′ 750‬‬
‫𝑥‬
‫‪ = (64'750 − 15'800) × 140 = 6′ 853′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪ = �79′ 000� + 6′ 853′ 000 = 6′ 774′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ج ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ(‬
‫ب ‪ +‬اﻟﻒ = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬

‫‪ = 4′ 406′ 000 + 6′ 774′ 000 = 11′ 180′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬
‫د ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ(‬
‫�ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ −‬ﺳﺮﺑﺎرﺟﺬب ﺷﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫‪1'680'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬
‫‪50×64'750=3'237'500‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪4'917'500‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﺟﺬب ﺷﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫‪(28+50)×64'750=5'050'500‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪ = 5′ 050′ 500 − 4′ 917′ 500 = 133′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬

‫ﻫـ ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل(‬
‫�ﺳﺮﺑﺎر واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫‪ = 4′ 917′ 500 − 4′ 850′ 000 = 67′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫و ‪) :‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر(‬

‫�اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪ = 133′ 000 + 67′ 500 = 200′ 500‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ز ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ(‬

‫�اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ +‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫‪ = 6′ 774 000 + 200′ 500 = 6′ 974 500‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 12‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ﻣﯽﺳﺎزد ﮐﻪ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﯾﮑﯽ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻬﺒﻮد‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺨﺶ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﺧﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي آن اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي زﯾﺮ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺮ واﺣﺪ آزﻣﺎﯾﺶ‬

‫ﻣﺒﻠﻎ)رﯾﺎل(‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫‪50‬‬ ‫‪50‬‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ‪1‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪100‬‬ ‫‪ 600‬ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫دﻗﯿﻘﻪ ‪10‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪200‬‬ ‫‪ 1200‬ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫دﻗﯿﻘﻪ ‪10‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪CGS= 350‬‬
‫ﻃﯽ آﺑﺎن ﻣﺎه ‪ 4'800‬آزﻣﺎﯾﺶ ﺧﻮن اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫ﻣﻮاد ‪ 5'000‬ﺑﺴﺘﻪ از ﻗﺮار ﻫﺮ ﺑﺴﺘﻪ ‪ 52‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫دﺳﺘﻤﺰد ‪ 850‬ﺳﺎﻋﺖ از ﻗﺮار ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 600‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ‪ 920'000‬رﯾﺎل‪ ،‬ﻧﺮخ ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ ‪ 720‬رﯾﺎل و ﻧﺮخ ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ‪ 480‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺿﻤﻨﺎً ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه ﺷﺮﮐﺖ ‪ 3'000'000‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻠﯿﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻣﻤﮑﻦ‪.‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :3‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﺳﺮﺑﺎر در ﻫﺮ ‪ 3‬ﺣﺎﻟﺖ ﯾﮑﯽ ﺷﻮد‪( .‬‬

‫ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد × �ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪ −‬ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد‬
‫)‪ = (50 − 52) × 5′ 000 = (10′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫آزﻣﺎﯾﺶ ‪1‬‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ‪1‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 4′ 800‬‬
‫‪4′ 800‬‬ ‫𝑥‬
‫)‪ = (4 800 − 5 000) × 50 = (10′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫)‪ = (10′ 000) + (10′ 000) = (20′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬
‫‪ = �600 − 600� × 850 = 0‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫آزﻣﺎﯾﺶ ‪1‬‬ ‫دﻗﯿﻘﻪ ‪10‬‬
‫≫= ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫=‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪ ÷ 60 = 800‬دﻗﯿﻘﻪ ‪→ 𝑥 = 48′ 000‬‬
‫‪4′ 800‬‬ ‫𝑥‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ )‪ = (800 − 850) × 600 = (30′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫�‪ = 0 + �30′ 000� = �30′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ج ‪) :‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‪ 2‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬

‫)اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ(‬

‫‪3'000'000 ÷ 12 = 250′ 000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬
‫‪720× 800 = 576′ 000‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪826'000‬‬

‫‪(720+480)×800=960'000‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪ = 960′ 000 − 826′ 000 = 134′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬

‫)اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل(‬
‫)‪ = 826′ 000 − 920′ 000 = (94′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫)اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر(‬
‫‪ = 134′ 000 + (94′ 000) = 40′ 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫)اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ(‬

‫‪ = �30′ 000� + 40′ 000 = 10′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫د ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 3‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬

‫�ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺮﺑﺎرﺟﺬب ﺷﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬

‫‪250'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬
‫‪720×850= 612'000‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫‪862'000‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﺑﺎر ﺟﺬب ﺷﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬

‫‪(720 + 480) × 850 = 1′ 020′ 000‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫‪ = 1′ 020′ 000 − 862′ 000 = 158′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬
‫ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر × )ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪ = 𝐹𝐶 + 𝑉𝐶 = 720 + 480 = 1′ 200‬ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر‬
‫�‪ = (800 − 850) × 1′ 200 = �60′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫�ﺳﺮﺑﺎر واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫�‪ = 862′ 000 − 920′ 000 = �58′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫�اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻇﺮﻓﯿﺖ � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪ = 158′ 000 + �60′ 000� + �58′ 000� = 40′ 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫)ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 4‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬
‫‪ = 158′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬
‫‪) × FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﺛﺎﺑﺖ‬

‫�‪ = (800 − 850) × 480 = �24′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪) × VC‬واﻗﻌﯽ ﺳﺎﻋﺖ ‪ −‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﻋﺖ( = ﻣﺘﻐﯿﺮ ﮐﺎراﯾﯽ اﻧﺤﺮاف ﻓﺮﻣﻮل‬

‫�‪ = (800 − 850) × 720 = �36′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫�‪ = �58′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫�اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﺛﺎﺑﺖ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻇﺮﻓﯿﺖ � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪ = 158′ 000 + �24′ 000� + �36′ 000� + �58′ 000� = 40′ 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫�اﻧﺤﺮاف ﺳﺮﺑﺎر ‪ +‬اﻧﺤﺮاف دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻮاد � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬
‫)‪ = (20′ 000) + �30′ 000� + 40′ 000 = (10′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 13‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي آﻟﻔﺎ ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد آن ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺮ واﺣﺪ آزﻣﺎﯾﺶ‬

‫ﻣﺒﻠﻎ)رﯾﺎل(‬ ‫ﻧﺮخ‬
‫‪7'200‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪24 kg‬‬ ‫ﻣﻮاد‬
‫‪1'950‬‬ ‫‪ 325‬ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪6‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪450‬‬ ‫‪ 75‬ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪6‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪CGS= 9'600‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف زﯾﺮ ﻣﺒﺘﻨﯽ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪%110‬‬ ‫‪%100‬‬ ‫‪%90‬‬ ‫‪%80‬‬ ‫ﺷﺮح‬

‫‪49'500‬‬ ‫‪45'000‬‬ ‫‪40'500‬‬ ‫‪36'000‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪2'475'000‬‬ ‫‪2'250'000‬‬ ‫‪2'025'000‬‬ ‫‪1'800'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪1'125'000‬‬ ‫‪1'125'000‬‬ ‫‪1'125'000‬‬ ‫‪1'125'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت واﻗﻌﯽ زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ در آﺑﺎن ﻣﺎه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺷﺪه ‪ 7'500‬واﺣﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاد وارده ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ 192'410‬ﮐﯿﻠﻮ از ﻗﺮار ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 304‬رﯾﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻤﺰد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ‪ 46'830‬ﺳﺎﻋﺖ از ﻗﺮار ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 330‬رﯾﺎل و ﻫﺰﯾﻨﻪ واﻗﻌﯽ ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ‪ 3'634'000‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا ﮐﺎﻻي در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ‪ 80‬واﺣﺪ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد ‪ %100‬و از ﻟﺤﺎظ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %80‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 100‬واﺣﺪ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد ‪ %100‬و از ﻟﺤﺎظ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %50‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﺑﺎن ﻣﺎه ‪ 7'850‬واﺣﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻠﯿﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻣﻤﮑﻦ‪.‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :3‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﺎﻟﺖ ‪ %100‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪( .‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻻي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﺪﺳﺖ ﺑﯿﺎورﯾﻢ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ‬

‫ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه = ‪7'830‬‬ ‫؟‬ ‫‪80‬‬ ‫م‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫م‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪100‬‬ ‫‪7'850‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫‪7'930‬‬ ‫‪7'930‬‬
‫اﻟﻒ ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف ﻣﻮاد و دﺳﺘﻤﺰد(‬

‫‪7'830‬‬ ‫‪7'830‬‬ ‫‪7'830‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(80‬‬ ‫)‪(80‬‬ ‫)‪(80‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪7'750‬‬ ‫‪7'750‬‬ ‫‪7'750‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%20‬‬
‫‪50‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪100‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%50‬‬
‫)‪ = (300 − 304) × 192′ 410 = (769′ 640‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪24‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 188′ 400‬‬
‫𝑥‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ )‪ = (188′ 400 − 192′ 410) × 300 = (1′ 203′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد‬
‫)‪ = (769′ 640) + (1′ 203′ 000) = (1′ 972′ 640‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬
‫)ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد(‬
‫)‪ = �325 − 330� × 46′ 830 = (234′150‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪6‬‬
‫𝑥‬
‫‪ = �46'896 − 46′ 830� × 325 = 21′ 450‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫�‪ = (234′ 150) + 21′ 450 = �212′ 700‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ب ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺳﺮﺑﺎر ‪ 2‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‬‫‪2′ 250′ 000‬‬
‫= ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ‪VC‬‬ ‫=‬ ‫‪= 50‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫‪45 000‬‬
‫‪′‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫‪1′ 125′ 000‬‬

‫= ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ‪FC‬‬ ‫=‬ ‫‪= 25‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫‪45‬‬ ‫‪′ 000‬‬

‫‪1'125'000 ÷ 12 =93'750‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬
‫‪50× 46'896=2'344'800‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪2'438'550‬‬

‫‪(50+25)× 46'896=3'517'200‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪ = 3′ 517′ 200 − 2′ 438′ 550 = 1′ 078′ 650‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬
‫ج ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل(‬

‫)‪ = 2′ 438′ 550 − 3′ 634′ 000 = (1′ 195′ 450‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫د ‪) :‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر(‬

‫)‪ = 1′ 078′ 650 + (1′ 195′ 450) = (116′ 800‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ �‪ = �212′ 700� + �116′ 800� = �329′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫ﻫـ ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه(‬
‫�اﻧﺤﺮاف ﺳﺮﺑﺎر ‪ +‬اﻧﺤﺮاف دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻮاد � = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬
‫)‪ = (1′ 972′ 640) + �212′ 700� + �116′ 800� = (2′ 302′140‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 14‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﺑﺘﺎ ﺑﻮدﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ را ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪%110‬‬ ‫‪%100‬‬ ‫‪%90‬‬ ‫ﺷﺮح‬

‫‪410'000‬‬ ‫‪400'000‬‬ ‫‪360'000‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪22'400'000‬‬ ‫‪22'400'000‬‬ ‫‪22'400'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪13'860'000‬‬ ‫‪12'600'000‬‬ ‫‪11'340'000‬‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺮاي ﺳﺎل ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ ‪ x1/12/29‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫ﺣﻘﻮق و دﺳﺘﻤﺰد واﻗﻌﯽ ‪ 54'464'000‬رﯾﺎل‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ﮐﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ‪ 368'000‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد ‪ 54'000'000‬رﯾﺎل‪ ،‬ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ‪150‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ واﻗﻌﯽ ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ‪ 32'500'000‬رﯾﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد و اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‪.‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :3‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﺎﻟﺖ ‪ %100‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪( .‬‬
‫اﻟﻒ ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد(‬

‫ﺣﻘﻮق و دﺳﺘﻤﺰد واﻗﻌﯽ‬ ‫‪54′ 464′ 000‬‬
‫= ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫=‬ ‫‪=148‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ﮐﺎر اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬ ‫‪368′ 000‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �150 − 148� × 368′ 000 = 736′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫‪54′ 000′ 000‬‬
‫= ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫=‬ ‫‪= 360′ 000‬‬
‫ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫‪150‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = (360'000 − 368′ 000) × 150 = −1′ 200′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫�‪ = 736′ 000 + �1′ 200′ 000� = �464′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ب ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ(‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﯿﺮ‬‫‪12′ 600′ 000‬‬
‫= ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ‪VC‬‬ ‫=‬ ‫‪= 31,5‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫‪400 000‬‬
‫‪′‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫‪22′ 400′ 000‬‬

‫= ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮخ ‪FC‬‬ ‫=‬ ‫‪= 56‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫‪400‬‬ ‫‪′ 000‬‬

‫‪22'400'000‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬
‫‪31.5 × 360'000= 11'340'000‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪33'740'000‬‬

‫‪(31.5+56)×360'000=31'500'000‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪′‬‬
‫)‪ = 31′ 500′ 000 − 33′ 740′ 000 = (2′ 240 000‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬
‫ج ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل(‬

‫‪ = 33′ 740′ 000 − 32′ 500′ 000 = 1′ 240′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫د ‪) :‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر(‬

‫‪′‬‬
‫)‪ = (2′ 240 000) + 1′ 240′ 000 = (1′ 000 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪′‬‬
‫ﻫـ ‪) :‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ(‬

‫ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �464′ 000� + �1′ 000′ 000� = 1′ 464 000‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫‪′‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 15‬ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﻗﻮﻃﯽ ‪ 5‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 4‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ‬

‫‪200‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪4 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ‪A‬‬
‫‪140‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪2 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ‪B‬‬
‫‪1‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪70‬‬ ‫‪140‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮ‬
‫‪25‬‬ ‫‪50‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪30‬‬ ‫‪60‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪CGS= 465‬‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻋﺎدي ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻼك ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺮخ ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ‪ 60'000‬ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ‬
‫ﻣﺎده ‪ A‬ﺷﺮوع و ﭘﺲ از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ‪ %40‬از ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ )ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر( ﻣﺎده ‪ B‬وارد ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت واﻗﻌﯽ‬
‫ﺑﺮاي ‪ 3‬ﻣﺎﻫﻪ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎل ‪ X1‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه ‪ 14'000‬ﻗﻮﻃﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 1'000‬ﻗﻮﻃﯽ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %30‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮدي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 2'000‬ﻗﻮﻃﯽ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎر و ﺳﺮﺑﺎر ‪ %60‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺎده ‪ A‬ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ‪ 65'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ‪ 48‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺎده ‪ B‬ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ‪ 31'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ‪ 72‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ‪ 850'000‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد _ دﺳﺘﻤﺰد _ ﺳﺮﺑﺎر )‪ 2‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ‪ 3 ،‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ‪ 4 ،‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ( ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺎده ‪%40 B‬‬ ‫ﻣﺎده ‪%100A‬‬
‫‪14'000‬‬ ‫‪14'000‬‬ ‫‪14'000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(1'000‬‬ ‫)‪(1'000‬‬ ‫)‪(1'000‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪13'000‬‬ ‫‪13'000‬‬ ‫‪13'000‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪700‬‬ ‫‪1'000‬‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%70‬‬
‫‪1'200‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫‪2'000‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%60‬‬
‫‪ = (50 − 48) × 65′ 000 = 130′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = (70 − 72) × 31′ 000 = −62′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪1 B‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎨‬
‫ﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = 68 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪ + B‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ‪ = A‬اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻧﺮخ ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪4‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 60′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪2‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ‪B‬‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 32′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫‪ = (60′ 000 − 65′ 000) × 50 = −250′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪A‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = (32′ 000 − 31′ 000) × 70 = 70′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪2 B‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎨‬
‫‪ = −180 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪ + B‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ‪ = A‬اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬
‫ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ )‪ = 1 + 2 = 68′ 000 + (180 000) = (112 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬

‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �140 − 145� × 7′ 700 = −38′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫𝑥‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = (7'450 − 7'700) × 140 = −35′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫�‪ = �38′ 500� + �35′ 000� = �73′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫ب ‪ +‬اﻟﻒ = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬

‫�‪ = �112′ 000� + �73′ 500� = �185′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬
‫ج ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 2‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪2‬‬
‫‪ =≫ ′‬ﺳﺎﻋﺖ ﻋﺎدي ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 30′ 000‬‬
‫‪60 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬ ‫𝑥‬
‫= 𝐶𝐹‬ ‫‪→ 60 = ′‬‬ ‫‪→ 𝑥 = 1′ 800′ 000‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻋﺎدي ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫‪30 000‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ = 1′ 800′ 000 × = 450′ 000‬ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‪ 3‬ﻣﺎﻫﻪ‬
‫‪12‬‬

‫‪50×7'450= 372'500‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪822'500‬‬
‫‪(50 + 60) × 7′ 450 = 819′ 500‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫�‪ = 819′ 500 − 822′ 500 = �3′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬
‫�‪ = 822′ 500 − 850′ 000 = �27′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬

‫�‪ = �3′ 000� + �27′ 500� = �30′ 500‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫�‪ = �735′ 000� + �30′ 500� = �765′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬
‫د ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 3‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬


‫‪50×7'700= 385'000‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫‪835'000‬‬

‫‪(50 + 60) × 7′ 700 = 847′ 000‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫‪ = 847′ 000 − 835′ 000 = 12′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬
‫ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر×)ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬

‫‪ = 𝐹𝐶 + 𝑉𝐶 = 60 + 50 = 110‬ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر‬
‫�‪ = �7′ 450 − 7′ 700� × 110 = �27′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫)‪ = 835′ 000 − 850′ 000 = (15′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫�‪ = 12′ 000 + �27′ 500� + �15′ 000� = �30′ 500‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ﻫـ ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 4‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬
‫‪ = 12′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬
‫‪)×FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﺛﺎﺑﺖ‬

‫�‪ = �7′ 450 − 7′ 700� × 60 = �15′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪)×VC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ‬

‫�‪ = �7′ 450 − 7′ 700� × 50 = �12′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫)‪ = (15′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫�‪ = 12′ 000 + �15′ 000� + �12′ 500� + �15′ 000� = �30′ 500‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 16‬ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﻟﯿﺪي ﭘﯿﺎم اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ را درﻣﻮرد ﻫﺰﯾﻨـﻪي ﻣـﻮاد ﻣﺤﺘـﻮي ﻫـﺮ ﻗـﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼـﻮل ‪10‬‬
‫ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﻗﻮﻃﯽ ﻣﺤﺼﻮل ‪10‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ‬

‫‪1'500‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪5 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده آﻟﻔﺎ‬
‫‪800‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪4 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ﺑﺘﺎ‬
‫‪1'500‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪3 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ﮔﺎﻣﺎ‬
‫‪3'800‬‬ ‫‪12 Kg‬‬
‫)‪(200‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪2 Kg‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت‬

‫‪3'600‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ واﻗﻌﯽ ‪ 520'000‬ﮐﯿﻠﻮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﺎده آﻟﻔﺎ ‪ 255'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 330‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﺎده ﺑﺘﺎ ‪ 197'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 220‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻣﺼﺮف واﻗﻌﯽ ﻣﺎده ﮔﺎﻣﺎ ‪ 148'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 450‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد _ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد _ وﯾﮋه ﻣﻮاد_ وﯾﮋه ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد _ اﻧﺤﺮاف ﺑﺎزده ﻣﻮاد‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :2‬ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺤﺮاف ﺗﺮﮐﯿﺐ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻮاد در ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪) .‬آﻟﻔﺎ‪ ،‬ﺑﺘﺎ‪ ،‬ﮔﺎﻣﺎ( (‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :3‬ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺟﻮاب ﺻﺤﯿﺢ‪ ،‬ﺟﻤﻊ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺑﺎزده ﻣﻮاد ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاﺑﺮ وﯾﮋه ﻣﺼﺮف ﺑﺎﺷﺪ‪( .‬‬
‫ﺣﻞ ‪ ) :‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد(‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �300 − 330� × 255 000 = −7 650 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ⎧‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫⎪‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = �200 − 220� × 197′ 000 = −3′ 940′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ⎪‬
‫‪1‬‬
‫‪ = �500 − 450� × 148′ 000 = 7′ 400′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ ⎨‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎪‬
‫⎪‬
‫)‪ = (4 190 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻧﺮخ ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺣﻞ ‪ ) :‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد(‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪10‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪5‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد اﻟﻔﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 260′ 000‬‬
‫‪520′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪10‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪4‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 205′ 000‬‬
‫‪520′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪10‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪3‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 156′ 000‬‬
‫‪520′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫‪ = �260′ 000 − 255′ 000� × 300 = 1′ 500′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = �205′ 000 − 197′ 000� × 200 = 2′ 200′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ⎪‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫‪2‬‬
‫‪ = �156′ 000 − 148′ 000� × 500 = 4′ 000′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ⎨‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎪‬
‫‪ = 7 700 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻧﺮخ ﻣﻮاد ⎩‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪ = 1 + 2 = (4′ 190′ 000) + 7′ 700′ 000 = 3′ 510′ 000‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬

‫ﺣﻞ ‪ ) :‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد(‬
‫ﻧﺮخ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد × �ﺗﺮﮐﯿﺐ واﻗﻌﯽ ﻣﻮاد ‪ −‬ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد‬
‫‪ = 255′ 000 + 197′ 000 + 148′ 000 = 600′ 000‬ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ ‪ +‬ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ ‪ +‬ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ = ﻣﺼﺮف ﮐﻠﯽ ﻣﻮاد‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪12‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪5‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد اﻟﻔﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 250′ 000‬‬
‫‪600′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪12‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪4‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 200′ 000‬‬
‫‪600′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ‪12‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪3‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 150′ 000‬‬
‫‪600′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫‪ = �250′ 000 − 255′ 000� × 300 = −1′ 500′ 000‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد آﻟﻔﺎ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = �200′ 000 − 197′ 000� × 200 = 600′ 000‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد ﺑﺘﺎ ⎪‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫‪ = �150′ 000 − 148′ 000� × 500 = 1′ 000′ 000‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد ﮔﺎﻣﺎ ⎨‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎪‬
‫‪ = 100 000‬اﻧﺤﺮاف ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮔﺎﻣﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺘﺎ ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﺗﺮﮐﯿﺐ آﻟﻔﺎ = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد ⎩‬
‫‪′‬‬
‫ﺣﻞ ‪ ) :‬اﻧﺤﺮاف ﺑﺎزده ﻣﻮاد(‬
‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد اﺳﺘﺎﻧﺪارد × �ﺑﺎزدﻫﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ −‬ﺑﺎزده واﻗﻌﯽ� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﺎزده ﻣﻮاد‬
‫ﮐﻞ ﻣﻮاد اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪3′ 800‬‬
‫= ‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل از ﻟﺤﺎظ ﻣﻮاد اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫=‬ ‫‪= 380‬‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ﻣﺤﺼﻮل ‪10‬‬ ‫‪10‬‬
‫ﮐﯿﻠﻮ ﻣﻮاد ‪12‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ﻣﺤﺼﻮل ‪10‬‬

‫≫= ﺑﺎزده اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 500′ 000‬‬
‫‪600′ 000‬‬ ‫𝑥‬
‫‪ = (520'000 − 500'000) × 380=7'600'000‬ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﺎزده ﻣﻮاد‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺻﺤﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺘﻪ‪: 3‬‬

‫اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺑﺎزده ﻣﻮاد = اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ∶ ﻧﮑﺘﻪ‪3‬‬
‫‪7 700 000 = 7 600 000 + 100 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ (quiz): 17‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﮐﻮروش از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪاي ﺑﻪ روش اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﯽﮐﻨـﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 5‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 5‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ‬

‫؟‬ ‫‪79‬‬ ‫‪4 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده اﻟﻒ‬
‫؟‬ ‫‪91‬‬ ‫‪2 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ب‬
‫‪300‬‬ ‫‪150‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪400‬‬ ‫‪200‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬
‫؟ =‪CGS‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻋﺎدي ﺳﺎﻻﻧﻪ ‪ 1'000‬ﺑﺴﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 5‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ‪ 100'000‬رﯾﺎل ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ در اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺎده »اﻟﻒ« ﺷﺮوع و ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ‪ %60‬از ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺎده »ب«‬
‫وارد ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت واﻗﻌﯽ دوره ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻻي ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه و اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﺑﻪ اﻧﺒﺎر ﻣﺤﺼﻮل ‪ 900‬ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اول دوره ‪ 40‬ﺑﺴﺘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %50‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره ‪ 140‬ﺑﺴﺘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ‪ %80‬ﺗﮑﻤﯿﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺎده »اﻟﻒ« ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ‪ 4'450‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 75‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺎده »ب« ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ‪ 2'000‬ﮐﯿﻠﻮ ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻫﺮ ﮐﯿﻠﻮ ‪ 90‬رﯾﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ‪ 380'000‬رﯾﺎل ﮐﻪ ‪ 275'000‬رﯾـﺎل ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻫﺰﯾﻨـﻪﻫـﺎي ﻣﺘﻐﯿـﺮ و ‪ 105'000‬رﯾـﺎل ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻠﯿﻪ اﻧﺤﺮاﻓﺎت ﻣﻤﮑﻦ _ ﺳﺮﺑﺎر )‪ 2‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ‪ 3 ،‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ‪ 4 ،‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ( ‪.‬‬
‫ﮐﺎرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﺤﺼﻮل ‪ 5‬ﮐﯿﻠﻮﯾﯽ‬
‫‪4 × 79 = 316‬‬ ‫؟‬ ‫‪79‬‬ ‫‪4 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده اﻟﻒ‬
‫‪2 × 91 = 182‬‬ ‫؟‬ ‫‪91‬‬ ‫‪2 Kg‬‬ ‫ﻣﺎده ب‬
‫‪300‬‬ ‫‪150‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪400‬‬ ‫‪200‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬ ‫ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬
‫‪CGS= 1'198‬‬ ‫؟ =‪CGS‬‬
‫)ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد(‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻣﺎده ‪%60 B‬‬ ‫ﻣﺎده ‪%100A‬‬
‫‪900‬‬ ‫‪900‬‬ ‫‪900‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫)‪(40‬‬ ‫)‪(40‬‬ ‫)‪(40‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي اﺑﺘﺪا‬
‫‪860‬‬ ‫‪860‬‬ ‫‪860‬‬ ‫ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد‬
‫‪20‬‬ ‫_‬ ‫_‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%50‬‬
‫‪114‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪140‬‬ ‫درﺻﺪ ﺗﮑﻤﯿﻞ اﺑﺘﺪا ‪%80‬‬
‫‪ = (79 − 75) × 4′ 450 = 17′ 800‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد »اﻟﻒ«‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪1‬‬ ‫‪ = (91 − 90) × 2′ 000 = 2′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد »ب«‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎨‬
‫ﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = 19 800‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد »ب« ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ ﻣﻮاد »اﻟﻒ« = اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻧﺮخ ﻣﻮاد⎩‬
‫‪′‬‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪4‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد »اﻟﻒ«‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 4′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫واﺣﺪ ‪1‬‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ ‪2‬‬
‫≫= ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮاد »ب«‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 2′ 000‬‬
‫𝑥‬
‫‪ = (4′ 000 − 4′ 450) × 79 = −35′ 550‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد »اﻟﻒ«‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫⎧‬
‫‪ = (2′ 000 − 2′ 000) × 91 = 0‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد »ب« ‪2‬‬
‫⎨‬
‫‪ = −35 550‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد »ب« ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد »اﻟﻒ« = اﻧﺤﺮاف ﮐﻠﯽ ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ⎩‬
‫‪′‬‬
‫ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ )‪ = 1 + 2 = 19′ 800 + (35′ 550) = (15′ 750‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد‬
‫)ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد(‬
‫‪ = �150 − 155� × 1′ 900 = −9′ 500‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬

‫𝑥‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ ‪ = (1'984 − 1'900) × 150 = 12′ 600‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد‬
‫‪ = �9′ 500� + 12′ 600 = 3′ 100‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف ﻧﺮخ دﺳﺘﻤﺰد = اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد‬
‫اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه دﺳﺘﻤﺰد ‪ +‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬
‫�‪ = �15′ 750� + 3′ 100 = �12′ 650‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي اوﻟﯿﻪ‬
‫‪1‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ‪2‬‬

‫‪ =≫ ′‬ﺳﺎﻋﺖ ﻋﺎدي ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫=‬ ‫‪→ 𝑥 = 2′ 000‬‬
‫‪1 000‬‬ ‫𝑥‬
‫ﺳﺮﺑﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﺟﻪ ﺷﺪه‬ ‫‪100′ 000‬‬
‫= 𝐶𝐹‬ ‫‪→ FC = ′‬‬ ‫‪→ 𝐹𝐶 = 50‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻋﺎدي ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫‪2 000‬‬
‫‪ = FC + VC → 200 = 50 + VC → VC = 150‬ﻧﺮخ ﺳﺮﺑﺎر ﮐﻠﯽ‬
‫‪150×1'984= 297'600‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫‪397'600‬‬

‫‪(150 + 50) × 1′ 984 = 396′ 800‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫)‪ = 396′ 800 − 397′ 600 = (800‬اﻧﺤﺮاف ﺣﺠﻢ‬
‫‪ = 397′ 600 − 380′ 000 = 17′ 600‬اﻧﺤﺮاف ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل‬

‫‪ = (800) + 17′ 600 = 16′ 800‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪ = 3′ 100 + 16′ 800 = 19′ 900‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬


‫‪150×1'900= 285'000‬‬ ‫ﻧﺮخ ‪ × VC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫‪385'000‬‬

‫‪(150 + 50) × 1′ 900 = 380′ 000‬‬ ‫)‪ ×(VC +FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ‬
‫)‪ = 380′ 000 − 385′ 000 = (5 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬

‫‪′‬‬
‫ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر×)ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪ = 𝐹𝐶 + 𝑉𝐶 = 50 + 150 = 200‬ﻧﺮخ ﮐﻠﯽ ﺳﺮﺑﺎر‬
‫‪ = �1′ 984 − 1′ 900� × 200 = 16′ 800‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪ = 385′ 000 − 380′ 000 = 5′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪ = �5′ 500� + 16′ 800 + 5′ 000 = 16′ 800‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫ﻫـ ‪) :‬ﺣﻞ اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ 4‬اﻧﺤﺮاﻓﯽ(‬
‫)‪ = (5 000‬اﻧﺤﺮاف ﻣﺼﺮف‬

‫‪′‬‬
‫‪)×FC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﺛﺎﺑﺖ‬

‫‪ = �1′ 984 − 1′ 900� × 50 = 4′ 200‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪)×VC‬ﺳﺎﻋﺖ واﻗﻌﯽ ‪ −‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد( = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ‬

‫‪ = �1′ 984 − 1′ 900� × 150 = 12′ 600‬اﻧﺤﺮاف ﮐﺎراﯾﯽ‬
‫‪ = 5′ 000‬اﻧﺤﺮاف ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪ = �5′ 000� + 4′ 200 + �12′ 500� + 5′ 000 = 16′ 800‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر‬
‫�اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﺳﺮﺑﺎر ‪ +‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﺼﺮف ‪ +‬اﻧﺤﺮاف وﯾﮋه ﻣﻮاد� = ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬
‫‪ = �15′ 750� + 3′ 100 + 16′ 800 = 4′ 150‬اﻧﺤﺮاف ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪:‬‬
‫ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺸﺘﺮك و ﻓﺮﻋﯽ‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 18‬اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺮي از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﺮﮐﺖ آﻟﻔﺎ در دﺳﺘﺮس ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ‬ ‫)واﺣﺪ(‬
‫‪3.5‬‬ ‫‪ 250‬رﯾﺎل‬ ‫‪25'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ‬
‫‪2.3‬‬ ‫‪ 227‬رﯾﺎل‬ ‫‪35'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪3.2‬‬ ‫‪ 230‬رﯾﺎل‬ ‫‪20'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫اﮔﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ‪ 25'000'000‬رﯾﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺤﺼﻮﻻت از ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ روش ﻫﺎي زﯾﺮ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ :‬ارزش ﻓﺮوش‬
‫ب‪ :‬ﻣﻘﺪاري‬
‫ج‪ :‬ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻣﻮزون‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬در روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ روش ﻣﻘﺪاري‪ CGS ،‬ﻫﺮ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل در ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪( .‬‬
‫اﻟﻒ ‪) :‬ﺣﻞ ﺑﻪ روش ارزش ﻓﺮوش(‬

‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺗﮏ ﺗﮏ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﺴﺎب ﺷﻮد و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﺗﻤﺎم ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻓﺮوش رو ﺑﺪﺳﺖ ﺑﯿﺎورﯾﻢ‪.‬‬
‫ارزش رﯾﺎﻟﯽ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ × ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش ‪ :‬ﻓﺮﻣﻮل‬
‫‪250 × 25′ 000 = 6′ 250′ 000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ‬
‫‪227 × 35′ 000 = 7′ 945′ 000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪230 × 20′ 000 = 4′ 600′ 000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫‪18'795'000‬‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺣﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮل زﯾﺮ ارزش ﻓﺮوش را ﺑﺮاي ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪.‬‬
‫ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫= ‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل ÷ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ×‬
‫ﺟﻤﻊ ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫‪6′ 250′ 000‬‬
‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ ‪⎧ ′ ′ × 25′ 000′ 000 ÷ 25′ 000 = 332.5‬‬
‫‪⎪18′ 795′ 000‬‬
‫‪7 945 000‬‬
‫روش ارزش ﻓﺮوش‬ ‫‪× 25′ 000′ 000 ÷ 35′ 000 = 302‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪⎨18 795 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪⎪ 4′ 600′ 000‬‬

‫‪⎩ 18 795 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫×‬ ‫‪25‬‬‫‪′‬‬
‫‪000‬‬‫‪′‬‬
‫‪000‬‬ ‫÷‬ ‫‪20‬‬‫‪′‬‬
‫‪000 = 306‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫ب ‪) :‬ﺣﻞ ﺑﻪ روش ارزش ﻣﻘﺪاري(‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ارزش ﻣﻘﺪاري ﺗﮏ ﺗﮏ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﻪ در ﺟﺪول ﻫﺴﺖ را ﺟﻤﻊ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ارزش ﻣﻘﺪاري ﮐﻠﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫‪25'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ‬
‫‪35'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪20'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫‪80'000‬‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺣﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮل زﯾﺮ ارزش ﻣﻘﺪاري را ﺑﺮاي ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﻘﺪاري ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫‪25′ 000‬‬
‫‪⎧ ′ × 25′ 000′ 000 ÷ 25′ 000 = 312.5‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ‬
‫‪⎪ 80′ 000‬‬
‫‪35 000‬‬
‫روش ارزش ﻓﺮوش‬ ‫‪× 25′ 000′ 000 ÷ 35′ 000 = 312.5‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪⎨80 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪⎪ 25′ 000‬‬

‫‪⎩ 80 000‬‬
‫‪′‬‬
‫×‬ ‫‪25‬‬‫‪′‬‬
‫‪000‬‬‫‪′‬‬
‫‪000‬‬ ‫÷‬ ‫‪20‬‬‫‪′‬‬
‫‪000 = 312.5‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫ج ‪) :‬ﺣﻞ ﺑﻪ روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻣﻮزون(‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ارزش ﺿﺮﯾﺐ ﺗﮏ ﺗﮏ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﺴﺎب ﺷﻮد و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﺗﻤﺎم ارزش ﺿﺮﯾﺐ ﻣﺤﺼﻮﻻت رو ﺑﺪﺳﺖ ﺑﯿﺎورﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺿﺮﯾﺐ ﮐﻞ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ × ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ :‬ﻓﺮﻣﻮل‬
‫‪3.5 × 25′ 000 = 87′ 500‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ‬
‫‪2.3 × 35′ 000 = 80′ 500‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪3.2 × 20′ 000 = 64′ 000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫‪232'000‬‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺣﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮل زﯾﺮ ارزش را ﺑﺮاي ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآورﯾﻢ‪.‬‬
‫ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺟﻤﻊ ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫‪87′ 500‬‬
‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻒ ‪⎧ ′ × 25′ 000′ 000 ÷ 25′ 000 = 377.1‬‬
‫‪⎪ 232′ 000‬‬
‫‪80 500‬‬
‫روش ارزش ﻓﺮوش‬ ‫‪× 25′ 000′ 000 ÷ 35′ 000 = 247.8‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ب‬
‫‪⎨232 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪⎪ 64′ 000‬‬

‫‪⎩ 232′ 000 × 25 000 000 ÷ 20 000 = 344.8‬‬ ‫‪ CGS‬ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل ج‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ : 19‬اﻃﻼﻋﺎت زﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺮي از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷـﺮﮐﺖ ﻣﻬـﺮ ﮐـﻪ از ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﻫﺰﯾﻨـﻪﯾـﺎﺑﯽ ﻣﺤﺼـﻮﻻت‬
‫ﻣﺸﺘﺮك و ﻓﺮﻋﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫـ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش‬ ‫ﺣﺠﻢ ﻓﺮوش‬ ‫ﺣﺠﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ‬ ‫)واﺣﺪ(‬ ‫)واﺣﺪ(‬
‫‪1'000'000‬‬ ‫‪ 400‬رﯾﺎل‬ ‫‪200‬‬ ‫‪14'000‬‬ ‫‪15'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻔﺎ‬
‫‪6'000'000‬‬ ‫‪ 600‬رﯾﺎل‬ ‫‪300‬‬ ‫‪12'500‬‬ ‫‪13'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺘﺎ‬
‫_‬ ‫‪ 100‬رﯾﺎل‬ ‫‪210‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﮔﺎﻣﺎ‬
‫اﮔﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ‪ 15'000'000‬رﯾﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﮥ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺤﺼﻮﻻت از ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ روش ﻫﺎي زﯾﺮ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ :‬ارزش ﻓﺮوش‬
‫ب‪ :‬ﻣﻘﺪاري‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :1‬در روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ روش ﺑﺎزار‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت ﻗﯿﻤـﺖ ﻓـﺮوش در ﻧﻘﻄـﻪ ﺗﻔﮑﯿـﮏ اﻧﺠـﺎم ﻣـﯽﺷـﻮد‪( .‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :2‬در روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ روش ﻣﻘﺪاري‪ CGS ،‬ﻫﺮ واﺣﺪ ﻣﺤﺼﻮل در ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪( .‬‬
‫)ﻧﮑﺘﻪ‪ :3‬در روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ روش ﻣﻘﺪاري‪ ،‬در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺠﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪( .‬‬
‫ﺣﻞ اﻟﻒ‪) :‬ارزش ﻓﺮوش(‬
‫ارزش رﯾﺎﻟﯽ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش‬ ‫ﺣﺠﻢ ﻓﺮوش‬

‫‪2 800 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ‬
‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 15′ 000 = 323.6‬‬
‫‪8 650 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬ ‫‪14′ 000 × 200 = 2′ 800′ 000‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪14'000‬‬
‫‪3′ 750′ 000‬‬
‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 13′ 000 = 500.2‬‬ ‫‪12′ 500 × 300 = 3′ 750′ 000‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪12'500‬‬
‫‪8 650 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪2′ 100′ 000‬‬ ‫‪10′ 000 × 210 = 2′ 100′ 000‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪10'000‬‬
‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 10′ 000 = 364.1‬‬
‫‪8 650 000‬‬
‫‪′‬‬ ‫‪′‬‬
‫‪8'650'000‬‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺣﻞ ب‪) :‬روش ﻣﻘﺪاري(‬
‫‪15′ 000‬‬ ‫ﺣﺠﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬

‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 15′ 000 = 394.7‬‬
‫‪38 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪15'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﻟﻔﺎ‬
‫‪13′ 000‬‬
‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 13′ 000 = 394.7‬‬ ‫‪13'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺘﺎ‬
‫‪38 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪10′ 000‬‬ ‫‪10'000‬‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﮔﺎﻣﺎ‬
‫‪× 15′ 000′ 000 ÷ 10′ 000 = 394.7‬‬
‫‪38 000‬‬
‫‪′‬‬
‫‪38'000‬‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫‪ -20‬ﺳﻮاﻻت ﺗﺴﺘﯽ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﻫﺰﯾﻨﻪﯾﺎﺑﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ‪....‬‬
‫د‪ -‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻮد‬ ‫ج‪ -‬ﺣﺬف ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬ ‫ب‪ -‬ﮔﺰارﺷﮕﯿﺮي آﺳﺎن‬ ‫اﻟﻒ‪ -‬ﺑﻮدﺟﻪرﯾﺰي‬
‫‪ -2‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ داﯾﺮه دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺑﺨﺸﯽ از ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻪ در ﺣﺴﺎبﻫﺎي ﺳﺮﺑﺎر ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﮐﻪ در ﯾﮏ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﺸﺘﺮك ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫د‪ -‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﺸﺘﺮك ﮐﻪ داراي ارزش ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻮده و ﺑﺮ ﺳﻮد ﺗﺄﺛﯿﺮ دارد‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﯾﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻋﯽ ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺒﻨﺎي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺻﻠﯽ ﺗﺴﻬﯿﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﻌﺪ از ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺻﻠﯽ و ﻓﺮﻋﯽ ﺗﺴﻬﯿﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫د‪ -‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﯿﻤﺖ ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺸﺘﺮك ﺗﺴﻬﯿﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -4‬ﻣﺤﺼﻮل ﻓﺮﻋﯽ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬درآﻣﺪ ﻓﺮوش آن ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﺤﺼﻮل اﺻﻠﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ -‬از ﻣﻮادي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ آن ﻣﻮاد ﺟﺰء ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ج‪ -‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ ارزش ﻓﺮوش آن‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آن را ﭘﻮﺷﺶ ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫د‪ -‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد و در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل اﺻﻠﯽ‪ ،‬درآﻣﺪ ﺟﺰﺋﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ::..‬ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ‪..::‬‬
‫درﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ از ﺟﺰوه ﺳﻮاﻟﯽ داﺷﺘﯿﺪ ﯾﺎ اﺷﺘﺒﺎه ﺗﺎﯾﭙﯽ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﯾﺪ ﺑﺎ اﮐﺎﻧﺖ ‪ @accountanter‬در ﺗﻠﮕﺮام در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﯿﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺟﺰوة ﮐﺎﻣﻞﺗﺮي آﻣﺎده ﺷﻮد‬
‫اﮔﺮ درﺧﻮاﺳﺖ ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪاي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺮ ﻓﺼﻞﻫﺎ داﺷﺘﯿﺪ ﺻﻮرت ﺳﻮال رو ﻣﯿﺘﻮﻧﯿﺪ ارﺳﺎل ﮐﻨﯿﺪ‬
‫‪ ::..‬ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﯿﺪ ‪..::‬‬

‫‪١٣٩٧/٠٦/٠٦‬‬

صنعتی 2 (@fileaccunting)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

صنعتی 2 (@fileaccunting)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫ﮔﺰﯾﺪه ﺣﻞ ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت‬

‫ﮐﺘﺎب ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺟﻤﺸﯿﺪ اﺳﮑﻨﺪري‬

‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬ ‫ﺷﺮح‬

‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي دواﯾﺮ ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎر‬ ‫دﺳﺘﻤﺰد‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫ﻫـ ‪ .‬اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬ ‫ﺷﺮح‬

‫‪40′ 000 + 18′ 000 + 12′ 000 = 70′ 000‬‬

‫‪7′ 000 × 25 = 175′ 000‬‬

‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ)‪(2‬‬

‫‪ = 8′ 000 × 130.544 = 1′ 044′ 352‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪3′ 000 × 59.164 = 177′ 492‬‬

‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ)‪(1‬‬

‫‪ = 10'000×59.99=599'900‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪7′ 000 × 24.41 = 170′ 870‬‬

‫ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ)‪(2‬‬

‫‪3′ 000 × 59.99 = 179′ 970‬‬

‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬

‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬

‫‪ 1′ 500 × 170.73 = 256′ 095‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪1′ 000 × 178.57 = 178′ 570‬‬

‫‪200 × 178.57 = 35′ 714‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬

‫‪ � 300 × 150 = 45′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪1′ 000 × 150 = 150′ 000‬‬

‫‪200 × 150 = 30′ 000‬‬

‫ض‪.‬غ‪.‬ﻋﺎدي ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬ ‫‪250 1'300'000‬‬ ‫ﻣﻮاد‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬

‫‪ 500 × 300 = 150′ 000‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪250 × 365.71 = 89′ 177.5‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬

‫‪9′ 000 × 747.3 = 6′ 725 700‬‬

‫‪ � 550 × 331.24 = 182′ 182‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫= ﺟﻤﻊ ﻫﻤﻪ‬

‫‪1′ 200 × 331.24 = 397′ 488‬‬

‫‪250 × 331.24 = 82′ 810‬‬

‫‪ 6'500‬واﺣﺪ‬ ‫‪ 6'000‬واﺣﺪ‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫م‪ .‬ﮐﺎﻻ در ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﺎن دوره‪:‬‬

‫ﻫـ‪ .‬ﮐﺎﻻي درﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﺧﺖ اﺑﺘﺪاي دوره‪:‬‬

‫ﻫـ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻃﯽ ﻓﺮوردﯾﻦ ﻣﺎه‪:‬‬

‫اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬

‫ب( داﯾﺮه‪ 2‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬

‫‪300 × 1.72 = 516‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬

‫= ‪ = 6′ 500 × 6.85‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪300 × 1.54 = 462‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬

‫‪⎪ 4 900 × 12.42 = 60 858‬‬

‫‪1′ 600 × 6.78 = 10′ 848‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‬

‫= ‪ = 5′ 500 × 12.6‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪1'500‬‬ ‫‪10'100‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ‪FIFO‬‬

‫م ‪ .‬ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫‪8'000‬‬ ‫‪7'500'000‬‬ ‫‪25'000‬‬ ‫اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬

‫‪25′ 000 × 635.19 = 15′ 879 750‬‬

‫‪ � 6 ′000 × 288.05 = 1′ 728 300‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪3′ 000 × 288.05 = 864′ 150‬‬

‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪3‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪2‬‬ ‫داﯾﺮه ﺗﻮﻟﯿﺪي ‪1‬‬

‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫رﯾﺎل‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬

‫اﻟﻒ( داﯾﺮه‪ 1‬ﺑﻪ روش ‪ FIFO‬و روش ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ﻣﻌﺎدل آﺣﺎد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ)‪(1‬‬

‫= ‪ = 7′ 000 × 28′ 15‬ارزش رﯾﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫‪180 × 18.03 = 3′ 245.4‬‬

‫‪30 × 18.03 = 540.9‬‬