ΜΙΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ

Ύστερα από την πρωτόγνωρη εμπειρία των τελευταίων δύο μηνών, μεγάλο μέρος της κοινωνίας ήρθε αντιμέτωπο
με τις σκληρές συνέπειες της πανδημίας και των πολιτικών που ασκήθηκαν στο παρελθόν (όπως λιτότητα,
περικοπές στη δημόσια υγεία), αλλά εντάθηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ (μηδαμινή ενίσχυση του ΕΣΥ,
ανεπαρκή μέτρα προστασίας των εργαζομένων κλπ). Υιοθετώντας τη ρητορεία της επιτυχούς αντιμετώπισης του
κινδύνου της πανδημίας και την αναγκαιότητα για επανεκκίνηση της οικονομίας, η κυβέρνηση προχωρά σε
σταδιακή άρση των μέτρων, χωρίς όμως να έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας των εργαζομένων ή
διεξαγωγή μαζικών τεστ κλπ. Στην προσπάθεια μάλιστα να νομιμοποιηθεί περαιτέρω η αφήγηση για «επαναφορά
στην κανονικότητα» η κυβέρνηση επιλέγει το άνοιγμα των σχολείων για τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου,
ενώ δεν υπάρχει καμία τέτοια αναγκαιότητα, κίνηση που έχει βρει απέναντι της σχεδόν το σύνολο της
εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σχετικά με το θέμα της εξεταστικής δεν υπάρχει κάποια κεντρική απόφαση, καθώς το υπουργείο παιδείας
«συνεπές» στην ρητορεία του διατυμπανίζει σε κάθε τόνο ότι «δεν θα χαθεί κανένα εξάμηνο», μη δίνοντας βέβαια
σαφείς διατυπώσεις για τον τρόπο ομαλής περάτωσης των εξαμήνων. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν αποφασίστηκε
κάτι κεντρικά από το υπουργείο που πέταξε την «καυτή πατάτα» στα ιδρύματα και τις σχολές ώστε να
αποφασίσουν επιμέρους τον τρόπο εξέτασης των μαθημάτων. Αργοπορημένα λοιπόν και θολώνοντας ακόμα
παραπάνω το τοπίο, ο υφυπουργός παιδείας Διγαλάκης πρότεινε μια γκάμα μεθόδων εξέτασης, προμοτάροντας με
κάθε τρόπο την ηλεκτρονική εξεταστική για την «διασφάλιση της δημόσιας υγείας».. Μάλλον το υπουργείο έχει
επιλεκτική κρίση σε ζητήματα δημόσιας υγείας, καθώς ήδη έχει αποφασίσει το άνοιγμα των σχολείων και τη
διεξαγωγή των πανελληνίων, οπότε είναι κάπως αντιφατικός ο λόγος για τον οποίο προωθείται η ηλεκτρονική
εξεταστική. Σε αυτή του την προσπάθεια βέβαια το υπουργείο βρήκε πρόθυμους συνεχιστές της «προώθησής του
προϊόντος του» με ΑΠΘ και ΔΠΘ να αποφασίζουν την διεξαγωγή των εξετάσεων μόνο ηλεκτρονικά, αδιαφορώντας
πλήρως για την γνώμη των φοιτητών τους που συλλογικά και συγκροτημένα εκφράζουν διαρκώς την αντίθεσή τους
σε αυτές τις αποφάσεις.
Στη σχολή μας εδώ και αρκετό καιρό μέσω των εξ αποστάσεως μαθημάτων διάφοροι καθηγητές έχουν αναλάβει να
συνεχίσουν τη «διαφημιστική καμπάνια» του υπουργείου, προωθώντας με κάθε τρόπο την ηλεκτρονική εξεταστική,
παρουσιάζοντάς την ως νομοτέλεια για τη διενέργεια της εξεταστικής. Στην διάρκεια αυτής της «καμπάνιας
προώθησης» έχουν προβληθεί από πλευράς καθηγητών, με πιο συχνά εμφανιζόμενους σε αυτό το ρόλο τους
υπεύθυνους καθηγητές της Φωτοερμηνείας-Τηλεπισκόπησης, διάφορα «επιχειρήματα» για την αποδοχή της
νομοτέλειας της ηλεκτρονικής εξέτασης από τους φοιτητές, με αρχικό επιχείρημα την «υγεία των φοιτητών και των
καθηγητών». Κάτι τέτοιο φυσικά και δεν ισχύει καθώς αν το θέμα ήταν επιδημιολογικό δεν θα αποφάσιζε το ΕΚΠΑ
δια ζώσης εξεταστική. Το επόμενο πρόσχημα λοιπόν των καθηγητών, καθώς ήταν ηλίου φαεινότερο ότι το πρώτο
δεν ευσταθεί, ήταν ότι το ίδρυμα δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να παράσχει τα απαραίτητα μέτρα
προστασίας καθώς ειπώθηκε κιόλας χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων, ότι «δεν έχει λεφτά το ίδρυμα για σαπούνια».
Τα παραπάνω εκτός του ότι ευτελίζουν στο έπακρο ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα της χώρας, είναι και
ανυπόστατα ψεύδη, καθώς το ίδρυμα, σε κινητοποίηση φοιτητών στην πρυτανεία, τοποθετήθηκε ότι μπορεί να
παράσχει τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας σε περίπτωση που οι σχολές αποφασίσουν διενέργεια των
εξεταστικών δια ζώσης. Με βάση αυτή την τοποθέτηση του ιδρύματος φαίνεται ακατανόητη λοιπόν η εμμονική
υπεράσπιση της ηλεκτρονικής εξεταστικής από πολλούς καθηγητές της σχολής μας.
Ας εξετάσουμε όμως από μια κριτική σκοπιά την ηλεκτρονική εξεταστική με βάση την εμπειρία των εξ αποστάσεως
μαθημάτων αλλά και δηλώσεις, σχετικά με το καθεστώς της ηλεκτρονικής εξέτασης, καθηγητών της σχολής αλλά
και άλλων ιδρυμάτων που προτείνουν την ηλεκτρονική εξέταση των μαθημάτων. Αναγκαίο είναι να ληφθεί υπόψη
πρώτα από όλα, η στάση που έχουν κρατήσει την τελευταία περίοδο οι καθηγητές, με αύξηση του όγκου εργασιών,
επιβολή καθεστώτος χρονικού ορίου στην υποβολή ασκήσεων σε ακόμα περισσότερα μαθήματα αλλά και την
προσπάθεια επιβολής παρουσιολογίου ακόμα και σε περιπτώσεις μαθημάτων με υποχρεωτικές εργασίες,
θεωρώντας προφανώς οι καθηγητές ότι η πανδημία και η καραντίνα είναι η κατάλληλη περίοδος για όξυνση των
αυθαιρεσιών τους, ναι ακόμα παραπάνω. Παράλληλα στην εξεταστική κάθε χρόνο παρατηρείται όξυνσης της
αυταρχικότητας των καθηγητών, εμποδίζοντας σε πολλές περιπτώσεις του φοιτητές να πάνε ακόμα και τουαλέτα
και φυσικά με τα μαζικά κοψίματα σε πολλά μαθήματα, θεωρώντας ως «κανονικότητα» και «καλό αποτέλεσμα» ,
σύμφωνα με του καθηγητές, την επιτυχία του 40% των εξεταζόμενων. Αυτά χωρίς να γίνει λόγος για τον μεγάλο
αριθμό φοιτητών που χρωστάνε αλλά δεν πάνε να εξεταστούν σε συγκεκριμένα μαθήματα που παρατηρείται ότι
έχουν εξαντλητικό φόρτο εργασιών και deadlines ή/και μεγάλα ποσοστά αποτυχίας, που με ευθύνη των
καθηγητών ολοένα και πληθαίνουν τα μαθήματα με αυτά τα χαρακτηριστικά μετατρέποντας την σχολή σιγά
σιγά σε κόλαση.
Με βάση τα παραπάνω και συνεχίζοντας, καθηγητές της σχολής έχουν δηλώσει ότι κατά την ηλεκτρονική εξέταση
θα πρέπει να είναι ανοιχτή η κάμερα και το μικρόφωνο των εξεταζόμενων φοιτητών για την ηλεκτρονική επιτήρησή
τους από τους καθηγητές οι οποίοι μπορούν να μαγνητοσκοπούν την εξέταση ώστε σε δεύτερο χρόνο να κρίνεται
αν είναι ύποπτοι αντιγραφής ή όχι και αν με βάση τις απαντήσεις τους περνάνε ή όχι το μάθημα, πιθανόν με βάση
το τοπίο που διαμορφώνεται αν κολλήσει κάποιος φοιτητής σε κάποια ερώτηση να κριθεί από τους καθηγητές ότι
πρέπει να κοπεί. Κάτι τέτοιο είναι τουλάχιστον αστείο καθώς αρκετοί καθηγητές δεν μαγνητοσκοπούσαν, όπως
επανειλημμένως ζητήθηκε από εμάς και από πολλούς φοιτητές, τις βιντεοδιαλέξεις, με το πρόσχημα ότι αποτελούν
προσωπικό τους δεδομένο και ιδιοκτησία τους, να απαιτείται από τους φοιτητές τώρα να έχουν ανοιχτές κάμερες
και μικρόφωνο για την ηλεκτρονική εξέτασή τους και ότι σε κάθε άλλη περίπτωση θα θεωρούνται αντίστοιχα
ύποπτοι αντιγραφής και θα μηδενίζονται στην εξέταση του μαθήματος. Κάτι τέτοιο γεννά εύλογα ερωτήματα για το
τι θα συμβεί σε περίπτωση που κάποιος φοιτητής στρέψει αλλού το βλέμμα του ή αν είναι ποτέ δυνατόν θελήσει
να πάει τουαλέτα!
Πέραν αυτών όμως υπάρχουν και πιο τεχνικά ζητήματα γύρω από την ηλεκτρονική εξεταστική που αφορούν τον
υλικοτεχνικό εξοπλισμό και την ασφαλή σύνδεση στο ιντερνετ, θεωρώντας δεδομένο πως έχουν όλοι δυνατότητα
πρόσβασης στον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό και μάλιστα με όρους αποκλειστικότητας, καθώς φυσικά
θεωρείσαι ύποπτος αντιγραφής και μηδενίζεσαι αν ακουστεί κάποιο μέλος της οικογένειάς σου, αλλά και σταθερή
σύνδεση στο ιντερνετ. Το τελευταίο μάλιστα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς ακόμα και οι ίδιοι οι καθηγητές σε
όλη την διάρκεια των εξ αποστάσεως μαθημάτων αντιμετώπιζαν προβλήματα σύνδεσης όπως και όλοι οι
υπόλοιποι, και είναι εντελώς ανυπόστατο και παρανοϊκό λόγω αυτό αλλά και γενικά να ζητείται από τους φοιτητές
ατομικά υπό αυτό το πρίσμα να φροντίζουν για την σταθερή τους σύνδεση καθώς σε κάθε άλλη περίπτωση θα
θεωρούνται υπεύθυνοι για αυτό και θα μηδενίζονται!
Συνυπολογίζοντας όλα τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η εξ αποστάσεως ηλεκτρονική εξεταστική είναι
η χειρότερη δυνατή κατάληξη για την εξέταση των μαθημάτων σε σύγκριση με τους υπόλοιπους πιθανούς τρόπους
εξέτασης. Τονίζοντας δύο αδιαπραγμάτευτες, για εμάς ως ΑΡ.Α.Χ.ΤΟ., συνθήκες, αφενός την διασφάλιση της
δημόσιας υγείας και της υγείας των φοιτητών, και αφετέρου το να μην χαθεί κανένα εξάμηνο και να γίνει η
εξεταστική για όλα τα μαθήματα της σχολής, θεωρούμε ότι η εξέταση των μαθημάτων μπορεί και πρέπει να γίνει
δια ζώσης, καθώς το ίδρυμα και η σχολή διαθέτουν τις αίθουσες και τα αμφιθέατρα ώστε να γίνει δια ζώσης η
εξεταστική τηρώντας τις απαραίτητες αποστάσεις, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το ίδρυμα έχει δεσμευτεί πως
μπορεί να διαθέσει τα απαραίτητα μέτρα ατομικής προστασίας και τις απαραίτητες απολυμάνσεις, που θεωρητικά
ήδη γίνονται, καλύπτοντας έτσι με αυτούς τους δύο παραπάνω όρους τη διασφάλιση της υγείας των εμπλεκόμενων
στη δια ζώσης εξέταση. Συμπληρωματικά στην περίπτωση που για κάποιο ειδικό λόγο δεν μπορεί να γίνει δια
ζώσης η εξέταση κάποιου μαθήματος μπορεί να υιοθετηθεί η απαλλακτική εργασία σαν μέθοδος εξέτασης.
Παράλληλα για όποιους φοιτητές δεν μπορούν να προσέλθουν στην δια ζώσης εξέταση του μαθήματος, σε
περίπτωση που βρίσκονται στην επαρχεία ή το εξωτερικό και δεν θέλουν ή δεν μπορούν για παράδειγμα για
λόγους προστασίας της υγείας τους και των οικείων τους, να δοθεί η δυνατότητα εξέτασης μέσω απαλλακτικών
εργασιών.
Τα παραπάνω δεν βασίζονται σαν προτάσεις σε κάποιο φαντασιακό σενάριο αλλά σαν πραγματικά ρεαλιστική
δυνατότητα καθώς το ΕΚΠΑ, ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα της χώρας, και σε πλήθος φοιτητών μεγαλύτερο του
ΕΜΠ, μετά από πιέσεις που ασκήθηκαν από πλευράς των Φοιτητικών Συλλόγων, ήδη αποφάσισε την διενέργεια
εξεταστικής δια ζώσης με όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα και σε περίπτωση που δεν είναι αυτό εφικτό
την υιοθέτηση των απαλλακτικών εργασιών. Αλλά και εντός ΕΜΠ η Σ.Ε.Μ.Φ.Ε. αποφάσισε την διενέργεια της
εξεταστικής διαδικασία δια ζώσης τηρώντας τα αντίστοιχα υγειονομικά μέτρα. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και
το Παιδαγωγικό Πάτρας αποφασίζοντας εξίσου δια ζώσεις εξεταστική. Με βάση τα παραπάνω, και τις
προβληματικές που αναμένεται να προκύψουν στο ενδεχόμενο ηλεκτρονικής εξέτασης, φαντάζει αδιανόητο στην
σχολή μας να γίνει η εξέταση των μαθημάτων ηλεκτρονικά όπως διαλαλούν οι καθηγητές, εκτός κι αν οι καθηγητές
μας εξυπηρετούν κάποια πολιτική σκοπιμότητα ακολουθητισμού των πολιτικών κατευθύνσεων του υπουργείου και
της κυβέρνησης, όπως ο πρύτανης του ΑΠΘ Παπαϊωάνου.
Απαιτούμε το άνοιγμα των υποβολών σε όλες τις ασκήσεις, υποχρεωτικές και μη, και να μην μετρήσει κανένα όριο
υποβολής και καμία αρνητική βαθμολόγηση που έχει εφαρμοστεί ως τώρα. Δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται η
πανδημία σαν ευκαιρία από τους καθηγητές για διαμόρφωση πιο εντατικών ρυθμών σπουδών ή ακόμα και την
διατήρηση των υπαρχόντων. Στα μαθήματα με υποχρεωτικές εργασίες ή «προαιρετικές» εργασίες που πιάνουν από
20% και πάνω να ξανά ανοίξουν οι υποβολές και να μην μετρήσει κανένα προηγούμενο όριο υποβολής ή αρνητική
βαθμολόγηση, καθώς ακόμα και στις «προαιρετικές» άτυπα και αυθαιρετικά, πρακτικά είναι σαν υποχρεωτικές
λόγω του μεγάλου ποσοστού που πιάνουν στον τελικό βαθμό κάνοντας οριακά αδύνατο το να περάσει κάποιος
χωρίς εργασίες. Επιπλέον κάλλιστα θα μπορούσε και να μετρήσουν οι εργασίες αυτές, οι αντίστοιχες του κάθε
μαθήματος, ως απαλλακτικές εργασίες χωρίς καμία περαιτέρω πρόσθεση όγκου εργασιών, λαμβάνοντας υπόψη
και την αντίστοιχη πρόταση από τον κ.Ψαρρόπουλο που πρότεινε να μετρήσουν οι προαιρετικές εργασίες του
μαθήματος σαν απαλλακτική εργασία και διευκρινίζοντας ότι αυτό ισχύει μόνο για αυτές τις ειδικές συνθήκες και
όχι εν γένει στη συνέχεια. Αποδεικνύεται περίτρανα με βάση τα παραπάνω, ότι η ηλεκτρονική εξεταστική δεν
αποτελεί νομοτέλεια όπως πολλοί καθηγητές θέλουν να λένε και ότι υπάρχουν πολλές λύσεις, όπως προτείνει και
το ΕΚΠΑ και η ΣΕΜΦΕ. Γιατί λοιπόν οι καθηγητές της σχολής μας εμμένουν σε αυτή τους την μονομέρεια με την
ηλεκτρονική εξεταστική, που μόνο προβλήματα θα έχει, και δεν υιοθετούν αντίστοιχες αποφάσεις με αυτές του
ΕΚΠΑ και της ΣΕΜΦΕ?
Δεν θα κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια να αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς οι καθηγητές ηλεκτρονικές
εξεταστικές και συνθήκες όξυνσης της εντατικοποίησης των ρυθμών σπουδών μας. Λύσεις και δυνατότητες
υπάρχουν και η σχολή και οι καθηγητές οφείλουν να τις αναγνωρίσουν και να ακολουθήσει η σχολή το παράδειγμα
του ΕΚΠΑ και της ΣΕΜΦΕ. Σε κάθε άλλη περίπτωση οι καθηγητές θα είναι υπόλογοι των πράξεων και των
αποφάσεών τους για την όποια προβληματική παρουσιάσουν οι επιλογές τους!

ΑΡ ιστερόςΑ νεξάρτητος Χ ώρος

ΤΟ πογράφων