आ.व.

२०७७/७८ बजेटको साराांश

 बजेट तथ्य
 बजेटका सामान्य ववशेषता
 मख्
ु य चासोका ववषयहरु
 बजेटका ४ उदे श्य र ६ प्राथममकता
 के–केमा बढ्यो कर ?
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश
बजेटका ४ उदे श्य र ६ प्राथमिकता
• क. संक्रािक लगायत सबै प्रकारका रोग र विपद्बाट नागररकको जीिन
रक्षा गदै जनजीिनलाई सहज र सरु क्षक्षत बनाउने ।
• ख. उपलब्ध साधन स्रोत, अिसर र क्षिताको उच्चति पररचालन गरी
शीघ्र आर्थिक पन ु उि त्थान गदै आर्थिक विकासको गततलाई तनरन्तरता
ददने ।
• ग. नागररकका िौमलक हक र अर्धकारका रूपिा रहे का आिश्यकता
पररपतू तििार्ित राज्यको लोककल्याणकारी भमू िका बढाउने । र,
• घ. सािाजजक, आर्थिक र भौततक विकासिार्ित उत्थानशील, सिन् ु नत,
स्िाधीन, सिद् ृ ध एिं सिाजिाद उन्िख ु अथितन्र तनिािण गने ।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश
६ प्राथमिकता
१ कोरोना लगायत सबै प्रकारका स्िास््य जोखखिबाट नागररकलाई सुरक्षक्षत राख्न र
गुणस्तरीय स्िास््य सेिा सििसुलभ बनाउन स्िास््य सेिाको दायरा विस्तार, स्िास््य
पूिािधार तनिािण तथा स्तरोन्नती र स्िास््य जनशजतत विकास ।
२ कोरोना भाइरस संक्रिणको रोकथािको लार्ग चामलएका कदिबाट टुटे को आपतूि ति
श्ंख
ृ लालाई पुनस्थािवपत गदै कृवि, उद्योग, पयिटन, तनिािणलगायत प्रभावित क्षेरको
पुनउि त्थान ।
३ नागररकका लार्ग काि र रोजगारीका अिसर, सरु क्षक्षत आिास, साििकामलक सािाजजक
सरु क्षा र संरक्षण ।
४ विकासको शीघ्र प्रततर्ल प्राप्त हुने, आगािी ििि सम्पन्न हुने अधुरा आयोजनाहरूको
कायािन्ियन।
५. गण ु स्तरीय र जीिनोपयोगी मशक्षा, सच ू ना प्रविर्धको विस्तार, आधारभत
ू खानेपानी,
लगायतका सािाजजक, आर्थिक तथा भौततक पि ू ािधारको विकास तथा तनिािण ।
६ संघीयता कायािन्ियन, गणु स्तरीय तथा पहुुँचयत ु त सािाजजक सेिा र उत्तरदायी तथा
पारदशी शासन व्यिस्थाको सदृढीकरण ।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश

बजेट त्य
• कुल बजेटः १४ खबब ७४ अबब ६४ करोड
• चालत ु र्ि ९ खबि ४८ अबि, (64.4%)
• पुँज
ु ीगततर्ि ३ खबि ५२ अबि (23.9%) ९१ करोड र
• वित्तीय व्यिस्थातर्ि १ खबि ७२ अबि (11.7%)
• स्रोत व्यिस्थापनिा
• राजस्िबाट ८ खबि ८९ अबि रुपैयाुँ,
• िैदेमशक अनुदानबाट ६० अबि,
• िैदेमशक ऋणबाट २ खबि ९९ अबि
• आन्तररक ऋणबाट २ खबि २५ अबि रुपैयाुँ उठाउने ।
• आगािी आर्थिक िििको आर्थिक िद्
ृ र्धदर विगत तीन िििको औित ७ प्रततशतले हुने लक्ष्य
राखखएको
• यस्तै सरकारले चालु आर्थिक ििििा िूल्यिद्
ृ र्धलाई ६ प्रततशतिा सीमित राख्ने लक्ष्य राखेको
• कोरोनाका कारण आर्थिक िद्
ृ र्धदर खजु म्चएर २.३ प्रततशतिा आउने सरकारको प्रक्षेपण
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश
बजेटका सािान्य विशेिता
• स्िास््य क्षेरिा सरकारले जोड ददएको छ ।
• पज ु ीगत विकास खचि घटाएको छ ।
• कृवि क्षेरलाइ जोड ददएको छ ।
• कोरोनाबाट भएको क्षततलाइ सम्बोधन गने प्रयास भएको छ ।
• प्रशासतनक खचि कटौतत गने रणतनतत दे खखएको छ ।
• करको दरिा कि र दायरा विस्तारको रणतनतत दे खखएको छ ।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश

िख्
ु य चासोका विियहरु
• १. डडजेल, पेट्रोल तथा सन ु िा भन्सार शल्
ु क बढ्यो
• २. कोरोनाविरूद्धको अग्रपंजततिा खदटनेबाहे क सरकारी कििचारीको भत्ता कटौती, अन्य
खचििा पतन लगाि
• ३. सांसद विकास कोिलाई तनरन्तरता, छुट्याइयो ६ अबि ६० करोड बजेट
• ४. खेलकुदको बजेट डेढ अबि घट्यो
• ५. मशक्षािा ८ अबि बजेट बढ्यो
• ६. श्मिकलाई तलब ददन व्यिसायीका लार्ग कोि
• ७. पोहोरभन्दा स्िास््य बजेट १२ अबि बढ्यो
• ८. आन्तररक ऋण विकासिा िार खचि हुने
• ९. स्िास््यको बजेट पि ू ािधार र कोरोनािा केजन्ित
• ९. सरु क्षाकिीलगायत राष्ट्ट्रसेिकको पोशाक-जत्त
ु ा स्िदे शिै उत्पादन गनि व्यिस्था मिलाइने
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश

के–केमा बढ्यो कर ?
• सरकारले हिाई इन्धन र एलपी ग्यासबाहे कका पेट्रोमलयि पदाथि, सन ु तथा सन ु का
गहनािा लाग्ने भन्सार िहसल ु िा सािान्य िद्
ृ र्ध गरे को छ ।
• १५ प्रततशत िन पैदािार शल्ु क आजैबाट खारे ज गररएको
• औद्योर्गक क्षेर र व्यिसातयक ग्राििा स्थापना हुने विशेि उद्योगलाई स्थापना
भएको मिततले पाुँच िििसम्ि २५ प्रततशत कर छुट ददइएको छ। चरु ोटिा कर
बढे को छ भने गैरकर राजस्िको दर पन ु रािलोकन गररने उल्लेख छ ।
• नगरपामलका, उपिहानगरपामलका र िहानगरपामलकािा कारोबार गने सम्पण ू ि
सहकारीलाई क्रिश ५, ७ र १० प्रततशत आयकर लाग्ने भएको छ ।
• िावििक २० लाखसम्ि कारोबार गने साना करदाताले आयवििरण र कर िोबाइल
एप्सिार्ित बझ
ु ाउन सतने व्यिस्था सरकारले मिलाएको छ ।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश
• स्िास््य क्षेरिा यो ििि बजेट िद्
ृ र्ध गदै ९० अबि ६९ करोड बजेट वितनयोजन
गररएको छ ।
• कोरोना प्रभावितलाई ऋण ददन ५० अबिको छुट्टै कोि
• स्िास््य कमििलाइ रु ५ लाख सम्िको तनशल्
ु क स्िास््य वििा ।
• सबै स्थातनय तहिा ५ दे खख १५ सैयाको स्थापनाको लार्ग आिश्यक रुकि
वितनयोजन ।
• राष्ट्ट्रपतत शैक्षक्षक सध
ु ार कायिक्रििा ६ अबि बजेट
• राष्ट्ट्रसेिक र संगदठत क्षेरका कििचारीलाई दे श दशिनिा पठाइने
• िाखणज्य बैंक, विकास बैंकले २ प्रततशत ब्याजदरिा सहुमलयतपण ू ि कजाि प्रिाह
गनपुि नै बताएका हुन ्। यसअतघ सहुमलयतपण ू ि कजाि ५ प्रततशतिा प्रिाह गनप ूि नै
व्यिस्था र्थयो।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश

• सरकारले कोरोना रोगविरुद्ध अग्रपंजततिा खदटने कििचारीबाहे क सबै कििचारीले विमभन्न

शीििकिा पाउुँ दै आएको अततररतत भत्ता कटौती गरे को छ ।
• सरकारले सबै सरकारी कििचारीको कोरोना बबिा गररददने
• कायिबोझ र कायिप्रकृतत हे री अनािश्यक साििजतनक तनकाय खारे ज गररने ।
• आगािी िििदेखख विद्यत
ु ीय राहदानी व्यिस्था गररने ।
• रे लिागि बनाउन सरकारले छुट्यायो ८ अबि ६६ करोड
• सीिा सुरक्षा गनि सशस्र प्रहरीको ३९ बोडिर आउट पोस्ट स्थापना गने ।
• लमलतपरु को खि
ु लटारिा राजष्ट्ट्रय ज्ञानपाकि ।
• २ हजार २ सय झोलंग
ु े पल
ु तनिािणका लार्ग ५ अबि वितनयोजन ।
• ‘सांसद विकास कोि’ नािले चर्चित स्थानीय विकास साझेदारी कायिक्रिलाई सरकारले
तनरन्तरता ददएको छ । तर अतघल्ला िििको तल ु नािा बजेट भने घटे को छ ।
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश

• सािाजजक सरु क्षाको लार्ग ६७ अिि ५० करोड

• िेलम्ची आयोजना यदह बिि सतने गरर ५ अिि ४० करोड रुपैया वितनयोजन
• आगािी ििि १३ सय िेगािाट बबजुली थवपने, दध
ू कोसी आयोजना बन्ने
• कृवि िन्रालयको बजेट ७ अबिले बढ्यो
• चीनतर्िका ७ बन्दरगाह सरकारको प्राथमिकतािा
• विद्यत
ु का घरायसी ग्राहकलाई १० यतु नटसम्िको विद्यत
ु ् तनःशल्
ु क
आ.ि. २०७७/७८ को बजेट सारांश
• यो ििि सरकारले भौततक पि
ू ािधार विकासको बजेट गत िििको भन्दा २४ अबि ७२
करोडले घटाएको छ ।
• बैंकहरुका सबै शाखा कायािलयहरुले सहुमलयत कजाि अतनिायि लगानी गनुि पने
भएको छ
• काठिाडौं–तराई ित
ु िागिको बजेट ८ अबि ९३ करोड
• आयात तनरुत्सादहत गररने, पेय पदाथिको िापदण्ड तोककने
• आगािी ििि पण
ू ि खोपयत
ु त नेपाल, ज्येष्ट्ठ र बालबामलकालाई िट
ु ु को तनःशल्
ु क
उपचार
• जग्गाको प्लदटङिा कडाई गने, िदहलाको नाििा जग्गा पास गदाि सहुमलयत
• — १३ लाख ४० हजार छारालाई स्यातनटरी प्याड तन:शल्
ु क उपलब्ध गराउन
स्थानीय तहलाई ससति अनद ु ानको व्यिस्था
दटप्पणी
• -स्िास्थ,कृिीलाई प्राथमिकता तथा दध
ु /िासु /तरकारीिा आत्ितनभिर
बन्ने सकारात्िक
• -बबदे शीलाई work permit कडाई गनिसके राम्रो
• -पिु ािधार बबकासिा बजेट घटाएको दठक भएन
• -संभावित चन ु ौतत सािनागने मसजिनशील सोचाईको अभाि