1550

1550
II Shri Hari II
›r∂ Råmacaritamånasa
SundarakåƒŒa
(A Romanized Edition)
Gita Press, Gorakhpur

2 * Råmacaritamånasa *
_ _
_
H ˙ üÊË¬⁄U◊Êà◊Ÿ Ÿ◊—H _
_ _
_
÷ªflÊŸ˜ üÊË¡ÊŸ∑§ËŸÊÕ∑§Ë •Ê⁄UÃË _
_ ˙ ¡ÿ ¡ÊŸÁ∑§ŸÊÕÊ, „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ üÊË ⁄UÉÊÈŸÊÕÊ– _
_ _
_ ŒÊ™§ ∑§⁄U ¡Ê«∏U ÁflŸflÊÒ¥, ¬˝÷È ◊⁄UË ‚ÈŸÊ ’ÊÃÊH ˙H _
_ _
_ ÃÈ◊ ⁄UÉÊÈŸÊÕ „U◊Ê⁄U, ¬˝ÊáÊ Á¬ÃÊ ◊ÊÃÊ– _
_ ÃÈ◊ „UÊ ‚¡Ÿ ‚°ªÊÃË, ÷ÁQ§ ◊ÈÁQ§ ŒÊÃÊH ˙H _
_ _
_ øÊÒ⁄UÊ‚Ë ¬˝÷È »§ãŒ ¿ÈU«∏UÊflÊ, ◊≈UÊ ÿ◊ òÊÊ‚Ê– _
_ _
_ ÁŸ‡Ê ÁŒŸ ¬˝÷È ◊ÊÁ„U ⁄UÊπÊ, •¬Ÿ ‚¢ª ‚ÊÕÊH ˙H _
_ ‚ËÃÊ⁄UÊ◊ ‹ˇ◊áÊ ÷⁄UÃ ‡ÊòÊÈ„UŸ, ‚¢ª øÊ⁄UÊÒ¥ ÷ÒÿÊ– _
_ _
_ ¡ª◊ª ÖÿÊÁÃ Áfl⁄UÊ¡Ã, ‡ÊÊ÷Ê •ÁÃ ‹Á„UÿÊH ˙H _
* SundarakåƒŒa * 3
_ _
_ H O≈ ›r∂ Paramåtmane nama¨H _
_ _
_
Bhagavån ›r∂ Jånak∂nåthak∂ Årat∂ _
_ o≈ jaya jånakinåthå, ho prabhu jaya ‹r∂ raghunåthå, _
_ _
_ doµu kara joRe vinavau° , prabhu mer∂ suno båtå .o≈. _
_ _
_
tuma raghunåtha hamåre, pråƒa pitå måtå, _
_ tuma ho sajana sa°gåt∂, bhakti mukti dåtå .o≈. _
_ _
_ caurås∂ prabhu phanda chuRåvo, me¢o yama tråså, _
_ _
_
ni‹a dina prabhu mohi råkho, apane sa≈ga såthå .o≈. _
_ s∂tåråma lak¶maƒa bharata ‹atruhana, sa≈ga cårau° bhaiyå, _
_ _
_ jagamaga jyoti viråjata, ‹obhå ati lahiyå .o≈. _
_ _
_
„UŸÈ◊Ã ŸÊŒ ’¡ÊflÃ, Ÿfl⁄U ∆ÈU◊∑§ÊÃÊ– _
_ ∑¢§øŸ ÕÊ‹ •Ê⁄UÃË, ∑§⁄UÃ ∑§ÊÒ‡ÊÀÿÊ ◊ÊÃÊH ˙H _
_ _
_ Á∑§Á⁄U≈U ◊È∑È§≈U ∑§⁄U œŸÈ· Áfl⁄UÊ¡Ã, ‡ÊÊ÷Ê •ÁÃ ÷Ê⁄UË– _
_ _
_ ◊ŸË⁄UÊ◊ Œ⁄U‡ÊŸ ∑§⁄U, ÃÈ‹Á‚ŒÊ‚ Œ⁄U‡ÊŸ ∑§⁄U, ¬‹-¬‹ ’Á‹„UÊ⁄UËH ˙H _
_ _
_ ¡ÿ ¡ÊŸÁ∑§ŸÊÕÊ, „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ üÊË ⁄UÉÊÈŸÊÕÊ– _
_ _
_ „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ ‚ËÃÊ ◊ÊÃÊ, „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ ‹ˇ◊áÊ ÷˝ÊÃÊH ˙H _
_ _
_ „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ øÊ⁄UÊÒ¥ ÷˝ÊÃÊ, „UÊ ¬˝÷È ¡ÿ „UŸÈ◊Ã ŒÊ‚Ê– _
_ ŒÊ™§ ∑§⁄ ¡Ê«∏U ÁflŸflÊÒ¥, ¬˝÷È ◊⁄UË ‚ÈŸÊ ’ÊÃÊH ˙H _
_ _
_ \\ \\ _
_ _
_ hanumata nåda bajåvata, nevara ¢humakåtå, _
_ _
_ ka≈cana thåla årat∂, karata kau‹alyå måtå .o≈. _
_ _
_ kiri¢a muku¢a kara dhanu¶a viråjata, ‹obhå ati bhår∂, _
_ man∂råma dara‹ana kara, tulasidåsa dara‹ana kara, pala-pala balihår∂ .o≈. _
_ _
_ jaya jånakinåthå, ho prabhu jaya ‹r∂ raghunåthå, _
_ _
_ ho prabhu jaya s∂tå måtå, ho prabhu jaya lak¶maƒa bhråtå .o≈. _
_ ho prabhu jaya cårau° bhråtå, ho prabhu jaya hanumata dåså, _
_ _
_ doµu kara joRe vinavau° , prabhu mer∂ suno båtå .o≈. _
_ _
\\ \\
_ _
_ _
_ _
_ _
_ H ˙ üÊË¬⁄U◊Êà◊Ÿ Ÿ◊—H _
_ _
_ ¬˝Ÿfl©°U ¬flŸ∑È§◊Ê⁄U π‹ ’Ÿ ¬Êfl∑§ ÇÿÊŸÉÊŸ– _
_ ¡Ê‚È NUŒÿ •ÊªÊ⁄U ’‚®„U ⁄UÊ◊ ‚⁄U øÊ¬ œ⁄UH _
_ _
_ _
_
Á∑§Ác∑§ãœÊ∑§Êá«U _
_ _
_ [ŒÙ„UÊ 29] _
_ _
_ ’Á‹ ’Ê°œÃ ¬˝÷È ’Ê…∏U©U ‚Ê ÃŸÈ ’⁄UÁŸ Ÿ ¡Êß– _
_ ©UèÊÿ ÉÊ⁄UË ◊„°U ŒËã„UË¥ ‚ÊÃ ¬˝ŒÁë¿UŸ œÊßH _
_ _
_ •¢ªŒ ∑§„Uß ¡Ê©°U ◊Ò¥ ¬Ê⁄UÊ– _
_ _
_ Á¡ÿ° ‚¢‚ÿ ∑§¿ÈU Á»§⁄UÃË ’Ê⁄UÊH _
_ _
_ H O≈ ›r∂ Paramåtmane nama¨H _
_ _
_
pranavau° pavanakumåra khala bana påvaka gyånaghana, _
_ jåsu hædaya ågåra basahiÚ råma sara cåpa dhara. _
_ _
_
_
Ki¶kindhåkåƒŒa _
_
_ [Dohå 29] _
_ _
_ bali bå° dhata prabhu båRheu so tanu barani na jåi, _
_ ubhaya ghar∂ maha° d∂nh∂° såta pradacchina dhåi. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ a≈gada kahai jåu° maiÚ pårå, _
_ _
_ jiya° sa≈saya kachu phirat∂ bårå. _
_ ¡Ê◊fl¢Ã ∑§„U ÃÈê„U ‚’ ‹Êÿ∑§– _
_ _
_ ¬∆Uß• Á∑§Á◊ ‚’„UË ∑§⁄U ŸÊÿ∑§H _
_ ∑§„Uß ⁄UË¿U¬ÁÃ ‚ÈŸÈ „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ∑§Ê øÈ¬ ‚ÊÁœ ⁄U„U„ÈU ’‹flÊŸÊH _
_ _
_
¬flŸ ÃŸÿ ’‹ ¬flŸ ‚◊ÊŸÊ– _
_ ’ÈÁœ Á’’∑§ Á’ÇÿÊŸ ÁŸœÊŸÊH _
_ _
_ ∑§flŸ ‚Ê ∑§Ê¡ ∑§Á∆UŸ ¡ª ◊Ê„UË¥– _
_ ¡Ê Ÿ®„U „UÊß ÃÊÃ ÃÈê„U ¬Ê„UË¥H _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑§Ê¡ ‹Áª Ãfl •flÃÊ⁄UÊ– _
_ ‚ÈŸÃ®„U ÷ÿ©U ¬’¸ÃÊ∑§Ê⁄UÊH _
_ _
_ ∑§Ÿ∑§ ’⁄UŸ ÃŸ Ã¡ Á’⁄UÊ¡Ê– _
_ jåmava≈ta kaha tumha saba låyaka, _
_ _
_ pa¢haia kimi sabah∂ kara nåyaka. _
_ kahai r∂chapati sunu hanumånå, _
_ _
_ kå cupa sådhi rahehu balavånå. _
_ _
_
pavana tanaya bala pavana samånå, _
_ budhi bibeka bigyåna nidhånå. _
_ _
_ kavana so kåja ka¢hina jaga måh∂°, _
_ jo nahiÚ hoi tåta tumha påh∂°. _
_ _
_ råma kåja lagi tava avatårå, _
_ sunatahiÚ bhayau parbatåkårå. _
_ _
_ kanaka barana tana teja biråjå, _
_ ◊ÊŸ„°ÈU •¬⁄U ÁªÁ⁄Uã„U ∑§⁄U ⁄UÊ¡ÊH _
_ _
_ Á‚¢„UŸÊŒ ∑§Á⁄U ’Ê⁄U®„U ’Ê⁄UÊ– _
_ ‹Ë‹®„U ŸÊÉÊ©°U ¡‹ÁŸÁœ πÊ⁄UÊH _
_ _
_ ‚Á„UÃ ‚„UÊÿ ⁄UÊflŸÁ„U ◊Ê⁄UË– _
_ _
_
•ÊŸ©°U ß„UÊ° ÁòÊ∑Í§≈U ©U¬Ê⁄UËH _
_ ¡Ê◊fl¢Ã ◊Ò¥ ¬°Í¿U©°U ÃÊ„UË– _
_ _
_ ©UÁøÃ Á‚πÊflŸÈ ŒË¡„ÈU ◊Ê„UËH _
_ ∞ÃŸÊ ∑§⁄U„ÈU ÃÊÃ ÃÈê„U ¡Êß¸– _
_ _
_ ‚ËÃÁ„U ŒÁπ ∑§„U„ÈU ‚ÈÁœ •Êß¸H _
_ Ã’ ÁŸ¡ ÷È¡ ’‹ ⁄UÊÁ¡flŸÒŸÊ– _
_ _
_ ∑§ÊÒÃÈ∑§ ‹ÊÁª ‚¢ª ∑§Á¬ ‚ŸÊH _
_ månahu° apara girinha kara råjå. _
_ _
_ si≈hanåda kari bårahiÚ bårå, _
_ l∂lahiÚ någhau° jalanidhi khårå. _
_ _
_ sahita sahåya råvanahi mår∂, _
_
_
ånau° ihå° trikµu¢a upår∂. __
_ jåmava≈ta maiÚ pµu° chau° toh∂, _
_ _
_ ucita sikhåvanu d∂jahu moh∂. _
_ etanå karahu tåta tumha jå∂, _
_ _
_ s∂tahi dekhi kahahu sudhi å∂. _
_ taba nija bhuja bala råjivanainå, _
_ _
_ kautuka lågi sa≈ga kapi senå. _
_ [¿UãŒ] _
_ _
_ ∑§Á¬ ‚Ÿ ‚¢ª ‚°ÉÊÊÁ⁄U ÁŸÁ‚ø⁄U ⁄UÊ◊È ‚ËÃÁ„U •ÊÁŸ„ÒU¥ – _
_ òÊÒ‹Ê∑§ ¬ÊflŸ ‚È¡‚È ‚È⁄U ◊ÈÁŸ ŸÊ⁄UŒÊÁŒ ’πÊÁŸ„Ò¥UH _
_ _
_ ¡Ê ‚ÈŸÃ ªÊflÃ ∑§„UÃ ‚◊È¤ÊÃ ¬⁄U◊ ¬Œ Ÿ⁄U ¬Êflß¸– _
_ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ¬Œ ¬ÊÕÊ¡ ◊œÈ∑§⁄U ŒÊ‚ ÃÈ‹‚Ë ªÊflß¸H _
_ _
_ [ŒÙ„UÊ 30 (∑§)] _
_ _
_
÷fl ÷·¡ ⁄UÉÊÈŸÊÕ ¡‚È ‚ÈŸ®„U ¡ Ÿ⁄ •L§ ŸÊÁ⁄U– _
_ ÁÃã„U ∑§⁄U ‚∑§‹ ◊ŸÊ⁄UÕ Á‚h ∑§⁄U®„U ÁòÊÁ‚⁄UÊÁ⁄UH _
_ _
_ [‚Ê⁄U∆UÊ 30 (π)] _
_ ŸË‹Êà¬‹ ÃŸ SÿÊ◊ ∑§Ê◊ ∑§ÊÁ≈U ‚Ê÷Ê •Áœ∑§– _
_ _
_ ‚ÈÁŸ• ÃÊ‚È ªÈŸ ª˝Ê◊ ¡Ê‚È ŸÊ◊ •ÉÊ πª ’Áœ∑§H _
_ [Chanda] _
_ _
_ kapi sena sa≈ga sa° ghåri nisicara råmu s∂tahi ånihai,Ú _
_ trailoka påvana sujasu sura muni nåradådi bakhånihai.Ú _
_ _
_ jo sunata gåvata kahata samujhata parama pada nara påva∂, _
_ raghub∂ra pada påthoja madhukara dåsa tulas∂ gåva∂. _
_ _
_ [Dohå 30 ka] _
_ _
_ bhava bhe¶aja raghunåtha jasu sunahiÚ je nara aru nåri, _
_ tinha kara sakala manoratha siddha karahiÚ trisiråri. _
_ _
_ [Sora¢hå 30 kha] _
_ n∂lotpala tana syåma kåma ko¢i sobhå adhika, _
_ _
_ sunia tåsu guna gråma jåsu nåma agha khaga badhika. _
_ _
_ _
_ ˙ _
_ _
_
_
üÊË⁄UÊ◊øÁ⁄UÃ◊ÊŸ‚ _
_
_ _
_ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U _
_ _
_ ‡‹Ù∑§ _
_ _
_ ‡ÊÊãÃ¢ ‡ÊÊEÃ◊¬˝◊ÿ◊ŸÉÊ¢ ÁŸflÊ¸áÊ‡ÊÊÁãÃ¬˝Œ¢ _
_ ’˝rÊÔÊ‡Êê÷È»§áÊËãº˝‚√ÿ◊ÁŸ‡Ê¢ flŒÊãÃfll¢ Áfl÷È◊˜– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ÊÅÿ¢ ¡ªŒËE⁄¢U ‚È⁄UªÈL¢§ ◊ÊÿÊ◊ŸÈcÿ¢ „UÁ⁄U¢ _
_ _
_ flãŒ˘„¢U ∑§L§áÊÊ∑§⁄¢U ⁄UÉÊÈfl⁄¢U ÷Í¬Ê‹øÍ«Ê◊ÁáÊ◊˜H 1H _
_ _
_ _
_ O≈ _
_ _
_
_
›r∂ Råmacaritamånasa _
_
_ _
_ (SundarakåƒŒa) _
_ _
_ ›loka _
_ _
_ ‹ånta≈ ‹å‹vatamaprameyamanagha≈ nirvåƒa‹åntiprada≈ _
_ _
_ brahmå‹ambhuphaƒ∂ndrasevyamani‹a≈ vedåntavedya≈ vibhum, _
_ råmåkhya≈ jagad∂‹vara≈ suraguru≈ måyåmanu¶ya≈ hari≈ _
_ _
_ vandeíha≈ karuƒåkara≈ raghuvara≈ bhµupålacµuŒåmaƒim .1. _
_ _
_ ŸÊãÿÊ S¬Î„UÊ ⁄UÉÊÈ¬Ã NUŒÿ˘S◊ŒËÿ _
_ _
_ ‚àÿ¢ flŒÊÁ◊ ø ÷flÊŸÁπ‹ÊãÃ⁄UÊà◊Ê– _
_ _
_ ÷ÁQ¢§ ¬˝ÿë¿U ⁄UÉÊÈ¬ÈXÔUfl ÁŸ÷¸⁄UÊ¢ ◊ _
_ _
_ ∑§Ê◊ÊÁŒŒÙ·⁄UÁ„UÃ¢ ∑È§L§ ◊ÊŸ‚¢ øH 2H _
_ _
_ _
_ •ÃÈÁ‹Ã’‹œÊ◊¢ „U◊‡ÊÒ‹Ê÷Œ„¢U _
_ _
_ ŒŸÈ¡flŸ∑Î§‡ÊÊŸÈ¢ ôÊÊÁŸŸÊ◊ª˝ªáÿ◊˜– _
_ _
_ ‚∑§‹ªÈáÊÁŸœÊŸ¢ flÊŸ⁄UÊáÊÊ◊œË‡Ê¢ _
_ _
_ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃÁ¬˝ÿ÷Q¢§ flÊÃ¡ÊÃ¢ Ÿ◊ÊÁ◊H 3H _
_ _
_ nånyå spæhå raghupate hædayeísmad∂ye _
_ _
_ satya≈ vadåmi ca bhavånakhilåntaråtmå, _
_ _
_ bhakti≈ prayaccha raghupu∆gava nirbharå≈ me _
_ _
_ kåmådido¶arahita≈ kuru månasa≈ ca .2. _
_ _
_ _
_ atulitabaladhåma≈ hema‹ailåbhadeha≈ _
_ _
_ danujavanakæ‹ånu≈ j¤åninåmagragaƒyam, _
_ _
_ sakalaguƒanidhåna≈ vånaråƒåmadh∂‹a≈ _
_ _
_ raghupatipriyabhakta≈ våtajåta≈ namåmi .3. _
_ _
_
øÊÒ¬Êß¸ _
_ ¡Ê◊fl¢Ã ∑§ ’øŸ ‚È„UÊ∞– _
_ _
_ ‚ÈÁŸ „UŸÈ◊¢Ã NUŒÿ •ÁÃ ÷Ê∞H _
_ _
_ Ã’ ‹Áª ◊ÙÁ„U ¬Á⁄Uπ„ÈU ÃÈê„U ÷Êß¸– _
_ _
_ ‚Á„U ŒÈπ ∑¢§Œ ◊Í‹ »§‹ πÊß¸H _
_ _
_ ¡’ ‹Áª •Êflı¥ ‚ËÃÁ„U ŒπË– _
_ _
_ „UÙßÁ„U ∑§Ê¡È ◊ÙÁ„U „U⁄U· Á’‚·ËH _
_ _
_ ÿ„U ∑§Á„U ŸÊß ‚’Áã„U ∑§„ÈU° ◊ÊÕÊ– _
_ _
_ ø‹©U „U⁄UÁ· Á„Uÿ° œÁ⁄U ⁄UÉÊÈŸÊÕÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_
jåmava≈ta ke bacana suhåe, _
_ suni hanuma≈ta hædaya ati bhåe. _
_ _
_ _
_ taba lagi mohi parikhehu tumha bhå∂, _
_ sahi dukha ka≈da mµula phala khå∂. _
_ _
_ _
_ jaba lagi åvau° s∂tahi dekh∂, _
_ _
_ hoihi kåju mohi hara¶a bise¶∂. _
_ _
_ yaha kahi nåi sabanhi kahu° måthå, _
_ _
_ caleu hara¶i hiya° dhari raghunåthå. _
_ _
_ Á‚¢œÈ ÃË⁄U ∞∑§ ÷Íœ⁄U ‚È¢Œ⁄U– _
_ _
_ ∑§ıÃÈ∑§ ∑Í§ÁŒ ø…∏U©U ÃÊ ™§¬⁄UH _
_ _
_ ’Ê⁄U ’Ê⁄U ⁄ÉÊÈ’Ë⁄U ‚°÷Ê⁄UË– _
_ _
_ Ã⁄U∑§©U ¬flŸÃŸÿ ’‹ ÷Ê⁄UËH _
_ _
_ ¡Á„¢U ÁªÁ⁄ ø⁄UŸ Œß „UŸÈ◊¢ÃÊ– _
_ _
_ ø‹©U ‚Ê ªÊ ¬ÊÃÊ‹ ÃÈ⁄¢UÃÊH _
_ _
_ _
_ Á¡Á◊ •◊ÙÉÊ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ∑§⁄U ’ÊŸÊ– _
_ _
_ ∞„UË ÷Ê°ÁÃ ø‹©U „UŸÈ◊ÊŸÊH _
_ _
_
si≈dhu t∂ra eka bhµudhara su≈dara, _
_ kautuka kµudi caRheu tå µupara. _
_ _
_ _
_ båra båra raghub∂ra sa°bhår∂, _
_ _
_ tarakeu pavanatanaya bala bhår∂ . _
_ _
_ _
_
jehiÚ giri carana dei hanuma≈tå, _
_ caleu so gå påtåla tura≈tå. _
_ _
_ _
_ jimi amogha raghupati kara bånå, _
_ _
_ eh∂ bhå° ti caleu hanumånå. _
_ _
_
¡‹ÁŸÁœ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ŒÍÃ Á’øÊ⁄UË– _
_ ÃÒ¥ ◊ÒŸÊ∑§ „UÙÁ„U üÊ◊„UÊ⁄UËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ „UŸÍ◊ÊŸ ÃÁ„U ¬⁄U‚Ê ∑§⁄U ¬ÈÁŸ ∑§Ëã„U ¬˝ŸÊ◊– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑§Ê¡È ∑§Ëã„¥U Á’ŸÈ ◊ÙÁ„U ∑§„UÊ° Á’üÊÊ◊H 1H _
_ øÊÒ¬Êß¸ _
_ _
_ ¡ÊÃ ¬flŸ‚ÈÃ Œflã„U ŒπÊ– _
_ _
_ ¡ÊŸÒ¥ ∑§„È°U ’‹ ’ÈÁh Á’‚·ÊH _
_ ‚È⁄U‚Ê ŸÊ◊ •Á„Uã„U ∑Ò§ ◊ÊÃÊ– _
_ _
_ ¬∆UßÁã„U •Êß ∑§„UË Ã®„U ’ÊÃÊH _
_ jalanidhi raghupati dµuta bicår∂, _
_ _
_ taiÚ mainåka hohi ‹ramahår∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
hanµumåna tehi paraså kara puni k∂nha pranåma,
_ _
_ råma kåju k∂nhe° binu mohi kahå° bi‹råma.1. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ jåta pavanasuta devanha dekhå, _
_ jånaiÚ kahu° bala buddhi bise¶å. _
_ _
_ suraså nåma ahinha kai måtå, _
_ _
_ pa¢hainhi åi kah∂ tehiÚ båtå. _
_ _
_ •Ê¡È ‚È⁄Uã„U ◊ÙÁ„U ŒËã„U •„UÊ⁄UÊ– _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ’øŸ ∑§„U ¬flŸ∑È§◊Ê⁄UÊH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑§Ê¡È ∑§Á⁄U Á»§Á⁄U ◊Ò¥ •Êflı¥– _
_ _
_ ‚ËÃÊ ∑§ß ‚ÈÁœ ¬˝÷ÈÁ„U ‚ÈŸÊflı¥H _
_ _
_ Ã’ Ãfl ’ŒŸ ¬ÒÁ∆U„U©°U •Êß¸– _
_ _
_ ‚àÿ ∑§„U©°U ◊ÙÁ„U ¡ÊŸ Œ ◊Êß¸H _
_ _
_ _
_ ∑§flŸ„È°U ¡ÃŸ Œß ŸÁ„¢U ¡ÊŸÊ– _
_ _
_ ª˝‚Á‚ Ÿ ◊ÙÁ„U ∑§„©U „UŸÈ◊ÊŸÊH _
_ åju suranha mohi d∂nha ahårå, _
_ _
_ sunata bacana kaha pavanakumårå. _
_ _
_ _
_ råma kåju kari phiri maiÚ åvau° , _
_ _
_
s∂tå kai sudhi prabhuhi sunåvau° . _
_ _
_ taba tava badana pai¢hihau° å∂, _
_ _
_ satya kahau° mohi jåna de må∂. _
_ _
_ _
_ kavanehu° jatana dei nahiÚ jånå, _
_ _
_ grasasi na mohi kaheu hanumånå. _
_ _
_ ¡Ù¡Ÿ ÷Á⁄U ÃÁ„¢U ’ŒŸÈ ¬‚Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ∑§Á¬ ÃŸÈ ∑§Ëã„U ŒÈªÈŸ Á’SÃÊ⁄UÊH _
_ _
_ ‚Ù⁄U„U ¡Ù¡Ÿ ◊Èπ Ã®„U ∆Uÿ™§– _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃ ¬flŸ‚ÈÃ ’ÁûÊ‚ ÷ÿ™§H _
_ _
_ ¡‚ ¡‚ ‚È⁄U‚Ê ’ŒŸÈ ’…U∏ÊflÊ– _
_ _
_ ÃÊ‚È ŒÍŸ ∑§Á¬ M§¬ ŒπÊflÊH _
_ _
_ _
_ ‚Ã ¡Ù¡Ÿ Ã®„U •ÊŸŸ ∑§Ëã„UÊ– _
_ _
_ •ÁÃ ‹ÉÊÈ M§¬ ¬flŸ‚ÈÃ ‹Ëã„UÊH _
_ jojana bhari tehiÚ badanu pasårå, _
_ _
_ kapi tanu k∂nha duguna bistårå. _
_ _
_ _
_ soraha jojana mukha tehiÚ ¢hayaµu, _
_ _
_ turata pavanasuta battisa bhayaµu. _
_ _
_ _
_ jasa jasa suraså badanu baRhåvå, _
_ tåsu dµuna kapi rµupa dekhåvå. _
_ _
_ _
_ sata jojana tehiÚ ånana k∂nhå, _
_ _
_ ati laghu rµupa pavanasuta l∂nhå. _
_ ’ŒŸ ¬ßÁ∆U ¬ÈÁŸ ’Ê„U⁄U •ÊflÊ– _
_ _
_ ◊ÊªÊ Á’ŒÊ ÃÊÁ„U Á‚L§ ŸÊflÊH _
_ _
_
◊ÙÁ„U ‚È⁄Uã„U ¡Á„ ‹ÊÁª ¬∆UÊflÊ– _
_ ’ÈÁœ ’‹ ◊⁄U◊È ÃÙ⁄U ◊Ò¥ ¬ÊflÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ ⁄UÊ◊ ∑§Ê¡È ‚’È ∑§Á⁄U„U„ÈU ÃÈê„U ’‹ ’ÈÁh ÁŸœÊŸ– _
_ _
_ _
_
•ÊÁ‚· Œß ªß¸ ‚Ù „U⁄UÁ· ø‹©U „UŸÈ◊ÊŸH 2H _
_ øÊÒ¬Êß¸ _
_ _
_ ÁŸÁ‚øÁ⁄U ∞∑§ ®‚œÈ ◊„È°U ⁄U„Uß¸– _
_ _
_ ∑§Á⁄U ◊ÊÿÊ Ÿ÷È ∑§ πª ª„Uß¸H _
_ badana pai¢hi puni båhera åvå, _
_ _
_ mågå bidå tåhi siru nåvå. _
_ _
_ mohi suranha jehi lågi pa¢håvå, _
_ _
_ budhi bala maramu tora maiÚ påvå. _
_ Dohå : _
_ _
_ råma kåju sabu karihahu tumha bala buddhi nidhåna, _
_ _
_ åsi¶a dei ga∂ so hara¶i caleu hanumåna.2. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ nisicari eka si≈dhu mahu° raha∂, _
_ _
_ kari måyå nabhu ke khaga gaha∂. _
_ _
_ ¡Ëfl ¡¢ÃÈ ¡ ªªŸ ©U«∏UÊ„UË¥– _
_ _
_ ¡‹ Á’‹ÙÁ∑§ ÁÃã„U ∑Ò§ ¬Á⁄U¿UÊ„UË¥H _
_ _
_ ª„Uß ¿UÊ„°U ‚∑§ ‚Ù Ÿ ©U«∏UÊß¸– _
_ _
_ ∞Á„U Á’Áœ ‚ŒÊ ªªŸø⁄U πÊß¸H _
_ _
_ ‚Ùß ¿U‹ „UŸÍ◊ÊŸ ∑§„°U ∑§Ëã„UÊ– _
_ _
_ ÃÊ‚È ∑§¬≈ÈU ∑§Á¬ ÃÈ⁄UÃ®„U øËã„UÊH _
_ _
_ _
_ ÃÊÁ„U ◊ÊÁ⁄U ◊ÊL§Ã‚ÈÃ ’Ë⁄UÊ– _
_ _
_ ’ÊÁ⁄UÁœ ¬Ê⁄U ªÿ©U ◊ÁÃœË⁄UÊH _
_ j∂va ja≈tu je gagana uRåh∂°, _
_ _
_ jala biloki tinha kai parichåh∂°. _
_ _
_ _
_ gahai chåha° saka so na uRå∂, _
_ _
_
ehi bidhi sadå gaganacara khå∂. _
_ _
_ _
_
soi chala hanµumåna kaha° k∂nhå, _
_ tåsu kapa¢u kapi turatahiÚ c∂nhå. _
_ _
_ _
_ tåhi måri mårutasuta b∂rå, _
_ _
_ båridhi påra gayau matidh∂rå. _
_ _
_ Ã„UÊ° ¡Êß ŒπË ’Ÿ ‚Ù÷Ê– _
_ _
_ ªÈ¢¡Ã ø¢ø⁄UË∑§ ◊œÈ ‹Ù÷ÊH _
_ _
_ ŸÊŸÊ ÃL§ »§‹ »Í§‹ ‚È„UÊ∞– _
_ _
_ πª ◊Îª ’¢ÎŒ ŒÁπ ◊Ÿ ÷Ê∞H _
_ _
_ ‚Ò‹ Á’‚Ê‹ ŒÁπ ∞∑§ •Êª¥– _
_ _
_ ÃÊ ¬⁄U œÊß ø…∏U©U ÷ÿ àÿÊª¥H _
_ _
_ _
_ ©U◊Ê Ÿ ∑§¿ÈU ∑§Á¬ ∑Ò§ •Áœ∑§Êß¸– _
_ _
_ ¬˝÷È ¬˝ÃÊ¬ ¡Ù ∑§Ê‹Á„U πÊß¸H _
_ tahå° jåi dekh∂ bana sobhå, _
_ _
_ gu≈jata ca≈car∂ka madhu lobhå. _
_ _
_ _
_ nånå taru phala phµula suhåe, _
_ _
_ khaga mæga bæ≈da dekhi mana bhåe. _
_ _
_ _
_
saila bisåla dekhi eka åge° , _
_ tå para dhåi caRheu bhaya tyåge° . _
_ _
_ _
_ umå na kachu kapi kai adhikå∂, _
_ _
_ prabhu pratåpa jo kålahi khå∂. _
_ _
_
ÁªÁ⁄U ¬⁄U øÁ…∏U ‹¢∑§Ê ÃÁ„¢U ŒπË– _
_ _
_
∑§Á„U Ÿ ¡Êß •ÁÃ ŒÈª¸ Á’‚·ËH _
_ •ÁÃ ©UÃ¢ª ¡‹ÁŸÁœ ø„ÈU ¬Ê‚Ê– _
_ _
_ ∑§Ÿ∑§ ∑§Ù≈U ∑§⁄U ¬⁄U◊ ¬˝∑§Ê‚ÊH _
_ _
_ ¿UãŒ _
_ _
_ ∑§Ÿ∑§ ∑§Ù≈U Á’ÁøòÊ ◊ÁŸ ∑Î§Ã ‚È¢Œ⁄UÊÿÃŸÊ ÉÊŸÊ– _
_ _
_ ø©U„U^ÔU „U^ÔU ‚È’^ÔU ’ËÕË¥ øÊL§ ¬È⁄U ’„ÈU Á’Áœ ’ŸÊH _
_ _
_ ª¡ ’ÊÁ¡ πìÊ⁄U ÁŸ∑§⁄U ¬Œø⁄U ⁄UÕ ’M§ÕÁã„U ∑§Ù ªŸÒ– _
_ _
_ ’„ÈUM§¬ ÁŸÁ‚ø⁄U ¡ÍÕ •ÁÃ’‹ ‚Ÿ ’⁄UŸÃ Ÿ®„U ’ŸÒH 1H _
_ _
_
giri para caRhi la≈kå tehiÚ dekh∂, _
_ kahi na jåi ati durga bise¶∂. _
_ _
_ ati uta≈ga jalanidhi cahu påså, _
_ _
_ kanaka ko¢a kara parama prakåså. _
_ _
_ Chanda : _
_ _
_ kanaka ko¢a bicitra mani kæta su≈daråyatanå ghanå, _
_ _
_ cauha¢¢a ha¢¢a suba¢¢a b∂th∂° cåru pura bahu bidhi banå. _
_ _
_ gaja båji khaccara nikara padacara ratha barµuthanhi ko ganai, _
_ _
_ bahurµupa nisicara jµutha atibala sena baranata nahiÚ banai.1. _
_ _
_ ’Ÿ ’Êª ©U¬’Ÿ ’ÊÁ≈U∑§Ê ‚⁄U ∑Í§¬ ’Ê¬Ë¥ ‚Ù„U„UË¥– _
_ _
_ Ÿ⁄U ŸÊª ‚È⁄U ª¢œ’¸ ∑§ãÿÊ M§¬ ◊ÈÁŸ ◊Ÿ ◊Ù„U„UË¥H _
_ _
_ ∑§„È°U ◊Ê‹ Œ„U Á’‚Ê‹ ‚Ò‹ ‚◊ÊŸ •ÁÃ’‹ ª¡¸„UË¥– _
_ _
_ ŸÊŸÊ •πÊ⁄Uã„U Á÷⁄U®„U ’„ÈUÁ’Áœ ∞∑§ ∞∑§ã„U Ã¡¸„UË¥H 2H _
_ _
_ ∑§Á⁄U ¡ÃŸ ÷≈U ∑§ÙÁ≈Uã„U Á’∑§≈U ÃŸ Ÿª⁄U ø„È°U ÁŒÁ‚ ⁄Uë¿U„UË¥– _
_ _
_ _
_
∑§„È°U ◊Á„U· ◊ÊŸÈ· œŸÈ π⁄U •¡ π‹ ÁŸ‚Êø⁄U ÷ë¿U„UË¥H _
_ _
_ ∞Á„U ‹ÊÁª ÃÈ‹‚ËŒÊ‚ ßã„U ∑§Ë ∑§ÕÊ ∑§¿ÈU ∞∑§ „ÒU ∑§„UË– _
_ _
_ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ‚⁄U ÃË⁄UÕ ‚⁄UË⁄UÁã„U àÿÊÁª ªÁÃ ¬Ò„UÁ„¢U ‚„UËH 3H _
_ bana båga upabana bå¢ikå sara kµupa båp∂° sohah∂,° _
_ _
_ nara någa sura ga≈dharba kanyå rµupa muni mana mohah∂° . _
_ _
_ kahu° måla deha bisåla saila samåna atibala garjah∂°, _
_ _
_ nånå akhårenha bhirahiÚ bahubidhi eka ekanha tarjah∂°.2. _
_ _
_ _
_ _
_ kari jatana bha¢a ko¢inha bika¢a tana nagara cahu° disi racchah∂°, _
_ _
_ kahu° mahi¶a månu¶a dhenu khara aja khala nisåcara bhacchah∂° . _
_ _
_ ehi lågi tulas∂dåsa inha k∂ kathå kachu eka hai kah∂, _
_ _
_ raghub∂ra sara t∂ratha sar∂ranhi tyågi gati paihahiÚ sah∂.3. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
_
¬È⁄U ⁄UπflÊ⁄U ŒÁπ ’„ÈU ∑§Á¬ ◊Ÿ ∑§Ëã„U Á’øÊ⁄U– _
_
_ •ÁÃ ‹ÉÊÈ M§¬ œ⁄Uı¥ ÁŸÁ‚ Ÿª⁄U ∑§⁄Uı¥ ¬ß‚Ê⁄UH 3H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
◊‚∑§ ‚◊ÊŸ M§¬ ∑§Á¬ œ⁄UË– _
_ ‹¢∑§Á„U ø‹©U ‚ÈÁ◊Á⁄U Ÿ⁄U„U⁄UËH _
_ _
_ ŸÊ◊ ‹¢Á∑§ŸË ∞∑§ ÁŸÁ‚ø⁄UË– _
_ _
_
‚Ù ∑§„U ø‹Á‚ ◊ÙÁ„U ÁŸ¢Œ⁄UËH _
_ ¡ÊŸÁ„U Ÿ„UË¥ ◊⁄U◊È ‚∆ ◊Ù⁄UÊ– _
_ _
_ ◊Ù⁄U •„UÊ⁄U ¡„UÊ° ‹Áª øÙ⁄UÊH _
_ Dohå : _
_ _
_ pura rakhavåre dekhi bahu kapi mana k∂nha bicåra, _
_ ati laghu rµupa dharau° nisi nagara karau° paisåra.3. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ masaka samåna rµupa kapi dhar∂, _
_ la≈kahi caleu sumiri narahar∂. _
_ _
_ _
_
nåma la≈kin∂ eka nisicar∂, _
_ so kaha calesi mohi ni≈dar∂. _
_ _
_ jånehi nah∂° maramu sa¢ha morå, _
_ _
_ mora ahåra jahå° lagi corå. _
_ _
_ ◊ÈÁ∆U∑§Ê ∞∑§ ◊„UÊ ∑§Á¬ „UŸË– _
_ _
_
L§Áœ⁄U ’◊Ã œ⁄UŸË¥ …UŸ◊ŸËH _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ‚¢÷ÊÁ⁄U ©U∆UË ‚Ù ‹¢∑§Ê– _
_ _
_ ¡ÙÁ⁄U ¬ÊÁŸ ∑§⁄U Á’Ÿÿ ‚‚¢∑§ÊH _
_ _
_ ¡’ ⁄UÊflŸÁ„U ’˝rÊÔ ’⁄U ŒËã„UÊ– _
_ _
_ ø‹Ã Á’⁄¢UÁø ∑§„UÊ ◊ÙÁ„U øËã„UÊH _
_ _
_ _
_ Á’∑§‹ „UÙÁ‚ ÃÒ¥ ∑§Á¬ ∑§ ◊Ê⁄U– _
_ _
_ Ã’ ¡ÊŸ‚È ÁŸÁ‚ø⁄U ‚¢ÉÊÊ⁄UH _
_ mu¢hikå eka mahå kapi han∂, _
_ _
_ rudhira bamata dharan∂° Œhanaman∂. _
_ _
_ _
_ puni sa≈bhåri u¢h∂ so la≈kå, _
_ _
_ jori påni kara binaya sasa≈kå. _
_ _
_ _
_ jaba råvanahi brahma bara d∂nhå, _
_ calata bira≈ci kahå mohi c∂nhå. _
_ _
_ _
_ bikala hosi taiÚ kapi ke måre, _
_ _
_ taba jånesu nisicara sa≈ghåre. _
_ ÃÊÃ ◊Ù⁄U •ÁÃ ¬Èãÿ ’„ÍUÃÊ– _
_ _
_ Œπ©°U ŸÿŸ ⁄UÊ◊ ∑§⁄U ŒÍÃÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ ÃÊÃ Sflª¸ •¬’ª¸ ‚Èπ œÁ⁄U• ÃÈ‹Ê ∞∑§ •¢ª– _
_ _
_ ÃÍ‹ Ÿ ÃÊÁ„U ‚∑§‹ Á◊Á‹ ¡Ù ‚Èπ ‹fl ‚Ã‚¢ªH 4H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¬˝Á’Á‚ Ÿª⁄U ∑§Ë¡ ‚’ ∑§Ê¡Ê– _
_ NUŒÿ° ⁄UÊÁπ ∑§Ù‚‹¬È⁄U ⁄UÊ¡ÊH _
_ _
_ ª⁄U‹ ‚ÈœÊ Á⁄U¬È ∑§⁄UÁ„¢U Á◊ÃÊß¸– _
_ _
_ ªÙ¬Œ ®‚œÈ •Ÿ‹ Á‚Ã‹Êß¸H _
_ tåta mora ati punya bahµutå, _
_ _
_ dekheu° nayana råma kara dµutå. _
_ _
_ Dohå : _
_ tåta svarga apabarga sukha dharia tulå eka a≈ga, _
_ _
_ tµula na tåhi sakala mili jo sukha lava satasa≈ga.4. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ prabisi nagara k∂je saba kåjå, _
_ hædaya° råkhi kosalapura råjå. _
_ _
_ garala sudhå ripu karahiÚ mitå∂, _
_ _
_ gopada si≈dhu anala sitalå∂. _
_ _
_ ªL§«∏U ‚È◊L§ ⁄UŸÈ ‚◊ ÃÊ„UË– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê ∑§Á⁄U ÁøÃflÊ ¡Ê„UËH _
_ _
_ •ÁÃ ‹ÉÊÈ M§¬ œ⁄U©U „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ¬Ò∆UÊ Ÿª⁄U ‚ÈÁ◊Á⁄U ÷ªflÊŸÊH _
_ _
_ ◊¢ÁŒ⁄U ◊¢ÁŒ⁄U ¬˝ÁÃ ∑§Á⁄U ‚ÙœÊ– _
_ _
_ Œπ ¡„°U Ã„°U •ªÁŸÃ ¡ÙœÊH _
_ _
_ _
_ ªÿ©U Œ‚ÊŸŸ ◊¢ÁŒ⁄U ◊Ê„UË¥– _
_ _
_ •ÁÃ Á’ÁøòÊ ∑§Á„U ¡ÊÃ ‚Ù ŸÊ„UË¥H _
_ garuRa sumeru renu sama tåh∂, _
_ _
_ råma kæpå kari citavå jåh∂. _
_ _
_ _
_ ati laghu rµupa dhareu hanumånå, _
_ _
_ pai¢hå nagara sumiri bhagavånå. _
_ _
_ _
_ ma≈dira ma≈dira prati kari sodhå, _
_ dekhe jaha° taha° aganita jodhå. _
_ _
_ _
_ gayau dasånana ma≈dira måh∂°, _
_ _
_ ati bicitra kahi jåta so nåh∂°. _
_ ‚ÿŸ Á∑§∞° ŒπÊ ∑§Á¬ Ã„UË– _
_ _
_ ◊¢ÁŒ⁄U ◊„È°U Ÿ ŒËÁπ ’ÒŒ„UËH _
_ _
_ ÷flŸ ∞∑§ ¬ÈÁŸ ŒËπ ‚È„UÊflÊ– _
_ „UÁ⁄U ◊¢ÁŒ⁄U Ã„°U Á÷ÛÊ ’ŸÊflÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ⁄UÊ◊ÊÿÈœ •¢Á∑§Ã ªÎ„U ‚Ù÷Ê ’⁄UÁŸ Ÿ ¡Êß– _
_ _
_ Ÿfl ÃÈ‹Á‚∑§Ê ’¢ÎŒ Ã„°U ŒÁπ „U⁄U· ∑§Á¬⁄UÊßH 5H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ ‹¢∑§Ê ÁŸÁ‚ø⁄U ÁŸ∑§⁄U ÁŸflÊ‚Ê– _
_ _
_ ß„UÊ° ∑§„UÊ° ‚îÊŸ ∑§⁄U ’Ê‚ÊH _
_ sayana kie° dekhå kapi teh∂, _
_ _
_ ma≈dira mahu° na d∂khi baideh∂. _
_ _
_ bhavana eka puni d∂kha suhåvå, _
_ _
_ hari ma≈dira taha° bhinna banåvå. _
_ _
_ Dohå : _
_ råmåyudha a≈kita gæha sobhå barani na jåi, _
_ _
_ nava tulasikå bæ≈da taha° dekhi hara¶a kapiråi.5. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ la≈kå n∂s∂cara nikara nivåså, _
_ _
_ ihå kahå sajjana
° ° kara båså. _
_ _
_ ◊Ÿ ◊„È°U Ã⁄U∑§ ∑§⁄Ò¥U ∑§Á¬ ‹ÊªÊ– _
_ _
_ Ã„UË¥ ‚◊ÿ Á’÷Ë·ŸÈ ¡ÊªÊH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ⁄UÊ◊ ÃÁ„¢U ‚ÈÁ◊⁄UŸ ∑§Ëã„UÊ– _
_ _
_ NUŒÿ° „U⁄U· ∑§Á¬ ‚îÊŸ øËã„UÊH _
_ _
_ ∞Á„U ‚Ÿ „UÁ∆U ∑§Á⁄U„U©°U ¬Á„UøÊŸË– _
_ _
_ ‚ÊœÈ Ã „UÙß Ÿ ∑§Ê⁄U¡ „UÊŸËH _
_ _
_ _
_ Á’¬˝ M§¬ œÁ⁄U ’øŸ ‚ÈŸÊ∞– _
_ _
_ ‚ÈŸÃ Á’÷Ë·Ÿ ©UÁ∆U Ã„°U •Ê∞H _
_ mana mahu° taraka karaiÚ kapi lågå, _
_ _
_ teh∂° samaya bibh∂¶anu jågå. _
_ _
_ _
_ råma råma tehiÚ sumirana k∂nhå, _
_ _
_ hædaya° hara¶a kapi sajjana c∂nhå. _
_ _
_ _
_ ehi sana ha¢hi karihau° pahicån∂, _
_ sådhu te hoi na kåraja hån∂. _
_ _
_ _
_ bipra rµupa dhari bacana sunåe, _
_ _
_ sunata bibh∂¶ana u¢hi taha° åe. _
_ _
_
∑§Á⁄U ¬˝ŸÊ◊ ¬Í°¿UË ∑È§‚‹Êß¸– _
_ Á’¬˝ ∑§„U„ÈU ÁŸ¡ ∑§ÕÊ ’È¤ÊÊß¸H _
_ _
_ ∑§Ë ÃÈê„U „UÁ⁄U ŒÊ‚ã„U ◊„°U ∑§Ùß¸– _
_ _
_ ◊Ù⁄¥U NUŒÿ ¬˝ËÁÃ •ÁÃ „UÙß¸H _
_ _
_ ∑§Ë ÃÈê„U ⁄UÊ◊È ŒËŸ •ŸÈ⁄UÊªË– _
_ _
_ •Êÿ„ÈU ◊ÙÁ„U ∑§⁄UŸ ’«∏U÷ÊªËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊó _
_ _
_ Ã’ „UŸÈ◊¢Ã ∑§„UË ‚’ ⁄UÊ◊ ∑§ÕÊ ÁŸ¡ ŸÊ◊– _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ¡Èª‹ ÃŸ ¬È‹∑§ ◊Ÿ ◊ªŸ ‚ÈÁ◊Á⁄U ªÈŸ ª˝Ê◊H 6H _
_ kari pranåma pµu° ch∂ kusalå∂, _
_ _
_ bipra kahahu nija kathå bujhå∂. _
_ _
_ _
_
k∂ tumha hari dåsanha maha° ko∂, _
_ more° hædaya pr∂ti ati ho∂. _
_ _
_ _
_ k∂ tumha råmu d∂na anuråg∂, _
_ åyahu mohi karana baRabhåg∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ taba hanuma≈ta kah∂ saba råma kathå nija nåma, _
_ _
_ sunata jugala tana pulaka mana magana sumiri guna gråma.6. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ¬flŸ‚ÈÃ ⁄U„UÁŸ „U◊Ê⁄UË– _
_ _
_ Á¡Á◊ Œ‚ŸÁã„U ◊„°ÈU ¡Ë÷ Á’øÊ⁄UËH _
_ _
_ ÃÊÃ ∑§’„È°U ◊ÙÁ„U ¡ÊÁŸ •ŸÊÕÊ– _
_ _
_ ∑§Á⁄U„U®„U ∑Î§¬Ê ÷ÊŸÈ∑È§‹ ŸÊÕÊH _
_ _
_ ÃÊ◊‚ ÃŸÈ ∑§¿ÈU ‚ÊœŸ ŸÊ„UË¥– _
_ _
_ ¬˝ËÁÃ Ÿ ¬Œ ‚⁄UÙ¡ ◊Ÿ ◊Ê„UË¢H _
_ _
_ •’ ◊ÊÁ„U ÷Ê ÷⁄UÊ‚ „UŸÈ◊¢ÃÊ– _
_ _
_ Á’ŸÈ „UÁ⁄U∑Î§¬Ê Á◊‹Á„¢U ŸÁ„¢U ‚¢ÃÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sunahu pavanasuta rahani hamår∂, _
_ jimi dasananhi mahu° j∂bha bicår∂. _
_ _
_ _
_ tåta kabahu° mohi jåni anåthå, _
_ _
_
karihahiÚ kæpå bhånukula nåthå. _
_ _
_ tåmasa tanu kachu sådhana nåh∂°, _
_ _
_ pr∂ti na pada saroja mana måh∂°. _
_ _
_ aba mohi bhå bharosa hanuma≈tå, _
_ _
_ binu harikæpå milahiÚ nahiÚ sa≈tå. _
_ ¡ı¥ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U •ŸÈª˝„U ∑§Ëã„UÊ– _
_ _
_ Ãı ÃÈê„U ◊ÙÁ„U Œ⁄U‚È „UÁ∆U ŒËã„UÊH _
_ _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU Á’÷Ë·Ÿ ¬˝÷È ∑Ò§ ⁄UËÃË– _
_ _
_ ∑§⁄U®„U ‚ŒÊ ‚fl∑§ ¬⁄U ¬˝ËÃËH _
_ _
_ ∑§„U„ÈU ∑§flŸ ◊Ò¥ ¬⁄U◊ ∑È§‹ËŸÊ– _
_ _
_ ∑§Á¬ ø¢ø‹ ‚’„UË ¥ Á’Áœ „UËŸÊH _
_ _
_ _
_ ¬˝ÊÃ ‹ß ¡Ù ŸÊ◊ „U◊Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ÃÁ„U ÁŒŸ ÃÊÁ„U Ÿ Á◊‹Ò •„UÊ⁄UÊH _
_ jau° raghub∂ra anugraha k∂nhå, _
_ _
_ tau tumha mohi darasu ha¢hi d∂nhå. _
_ _
_ _
_ sunahu bibh∂¶ana prabhu kai r∂t∂, _
_ _
_ karahiÚ sadå sevaka para pr∂t∂. _
_ _
_ _
_ kahahu kavana maiÚ parama kul∂nå, _
_ kapi ca≈cala sabah∂° bidhi h∂nå. _
_ _
_ _
_ pråta lei jo nåma hamårå, _
_ _
_ tehi dina tåhi na milai ahårå. _
_ ŒÊ„UÊ _
_ _
_ •‚ ◊Ò¥ •œ◊ ‚πÊ ‚ÈŸÈ ◊Ù„ÍU ¬⁄U ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U– _
_ _
_ ∑§Ëã„UË ∑Î§¬Ê ‚ÈÁ◊Á⁄U ªÈŸ ÷⁄U Á’‹ÙøŸ ŸË⁄UH 7H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ ¡ÊŸÃ„Í°U •‚ SflÊÁ◊ Á’‚Ê⁄UË– _
_ _
_ Á»§⁄UÁ„¢U Ã ∑§Ê„U Ÿ „UÙ®„U ŒÈπÊ⁄UËH _
_ _
_ ∞Á„U Á’Áœ ∑§„UÃ ⁄UÊ◊ ªÈŸ ª˝Ê◊Ê– _
_ ¬ÊflÊ •ÁŸ’Ê¸ëÿ Á’üÊÊ◊ÊH _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ‚’ ∑§ÕÊ Á’÷Ë·Ÿ ∑§„UË– _
_ _
_ ¡Á„U Á’Áœ ¡Ÿ∑§‚ÈÃÊ Ã„°U ⁄U„UËH _
_ Dohå : _
_ _
_
asa maiÚ adhama sakhå sunu mohµu para raghub∂ra, _
_ k∂nh∂ kæpå sumiri guna bhare bilocana n∂ra.7. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ jånatahµu° asa svåmi bisår∂, _
_ _
_ phirahiÚ te kåhe na hohiÚ dukhår∂. _
_ _
_ ehi bidhi kahata råma guna gråmå, _
_ _
_ påvå anirbåcya bi‹råmå. _
_ _
_ puni saba kathå bibh∂¶ana kah∂, _
_ _
_ jehi bidhi janakasutå taha° rah∂. _
_ _
_ Ã’ „UŸÈ◊¢Ã ∑§„UÊ ‚ÈŸÈ ÷˝ÊÃÊ– _
_ _
_ ŒπË ø„©°U ¡ÊŸ∑§Ë ◊ÊÃÊH _
_ _
_ ¡ÈªÈÁÃ Á’÷Ë·Ÿ ‚∑§‹ ‚ÈŸÊß¸– _
_ _
_ ø‹©U ¬flŸ‚ÈÃ Á’ŒÊ ∑§⁄UÊß¸H _
_ _
_ ∑§Á⁄U ‚Ùß M§¬ ªÿ©U ¬ÈÁŸ Ã„UflÊ°– _
_ _
_ ’Ÿ •‚Ù∑§ ‚ËÃÊ ⁄U„U ¡„UflÊ°H _
_ _
_ _
_ ŒÁπ ◊ŸÁ„U ◊„È°U ∑§Ëã„U ¬˝ŸÊ◊Ê– _
_ _
_ ’Ò∆UÁ„¢U ’ËÁÃ ¡ÊÃ ÁŸÁ‚ ¡Ê◊ÊH _
_ taba hanuma≈ta kahå sunu bhråtå, _
_ _
_ dekh∂ cahau° jånak∂ måtå. _
_ _
_ _
_ juguti bibh∂¶ana sakala sunå∂, _
_ _
_ caleu pavanasuta bidå karå∂. _
_ _
_ _
_
kari soi rµupa gayau puni tahavå° , _
_ bana asoka s∂tå raha jahavå° . _
_ _
_ _
_ dekhi manahi mahu° k∂nha pranåmå, _
_ _
_ bai¢hehiÚ b∂ti jåta nisi jåmå. _
_ ∑Î§‚ ÃŸÈ ‚Ë‚ ¡≈UÊ ∞∑§ ’ŸË– _
_ _
_ ¡¬ÁÃ NUŒÿ° ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ªÈŸ üÊŸËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ÁŸ¡ ¬Œ ŸÿŸ ÁŒ∞° ◊Ÿ ⁄UÊ◊ ¬Œ ∑§◊‹ ‹ËŸ– _
_ _
_
¬⁄U◊ ŒÈπË ÷Ê ¬flŸ‚ÈÃ ŒÁπ ¡ÊŸ∑§Ë ŒËŸH 8H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ÃL§ ¬À‹fl ◊„È°U ⁄U„UÊ ‹È∑§Êß¸– _
_ ∑§⁄Uß Á’øÊ⁄U ∑§⁄Uı¥ ∑§Ê ÷Êß¸H _
_ _
_ ÃÁ„U •fl‚⁄U ⁄UÊflŸÈ Ã„°U •ÊflÊ– _
_ _
_ ‚¢ª ŸÊÁ⁄U ’„ÈU Á∑§∞° ’ŸÊflÊH _
_ kæsa tanu s∂sa ja¢å eka ben∂, _
_ _
_ japati hædaya° raghupati guna ‹ren∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ nija pada nayana die° mana råma pada kamala l∂na, _
_ _
_ parama dukh∂ bhå pavanasuta dekhi jånak∂ d∂na.8. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ taru pallava mahu° rahå lukå∂, _
_ karai bicåra karau° kå bhå∂. _
_ _
_ _
_
tehi avasara råvanu taha° åvå, _
_ sa≈ga nåri bahu kie° banåvå. _
_ _
_ ’„ÈU Á’Áœ π‹ ‚ËÃÁ„U ‚◊È¤ÊÊflÊ– _
_ _
_ ‚Ê◊ ŒÊŸ ÷ÿ ÷Œ ŒπÊflÊH _
_ _
_ ∑§„U ⁄UÊflŸÈ ‚ÈŸÈ ‚È◊ÈÁπ ‚ÿÊŸË– _
_ _
_ ◊¢ŒÙŒ⁄UË •ÊÁŒ ‚’ ⁄UÊŸËH _
_ _
_ Ãfl •ŸÈø⁄UË¥ ∑§⁄U©°U ¬Ÿ ◊Ù⁄UÊ– _
_ _
_ ∞∑§ ’Ê⁄U Á’‹Ù∑È§ ◊◊ •Ù⁄UÊH _
_ _
_ _
_ ÃÎŸ œÁ⁄U •Ù≈U ∑§„UÁÃ ’ÒŒ„UË– _
_ _
_ ‚ÈÁ◊Á⁄U •flœ¬ÁÃ ¬⁄U◊ ‚Ÿ„UËH _
_ bahu bidhi khala s∂tahi samujhåvå, _
_ _
_ såma dåna bhaya bheda dekhåvå. _
_ _
_ _
_ kaha råvanu sunu sumukhi sayån∂, _
_ _
_ ma≈dodar∂ ådi saba rån∂. _
_ _
_ _
_ tava anucar∂° karau° pana morå, _
_ eka båra biloku mama orå. _
_ _
_ _
_ tæna dhari o¢a kahati baideh∂, _
_ _
_ sumiri avadhapati parama saneh∂. _
_ _
_ ‚ÈŸÈ Œ‚◊Èπ πlÙÃ ¬˝∑§Ê‚Ê– _
_ _
_
∑§’„È°U Á∑§ ŸÁ‹ŸË ∑§⁄Uß Á’∑§Ê‚ÊH _
_ _
_
•‚ ◊Ÿ ‚◊È¤ÊÈ ∑§„UÁÃ ¡ÊŸ∑§Ë– _
_ π‹ ‚ÈÁœ ŸÁ„¢U ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ’ÊŸ ∑§ËH _
_ _
_ ‚∆U ‚ÍŸ¥ „UÁ⁄U •ÊŸÁ„U ◊Ù„UË– _
_ _
_ •œ◊ ÁŸ‹îÊ ‹Ê¡ ŸÁ„¢U ÃÙ„UËH _
_ _
_ ŒÊ„UÊ _
_ _
_ •Ê¬ÈÁ„U ‚ÈÁŸ πlÊÃ ‚◊ ⁄UÊ◊Á„U ÷ÊŸÈ ‚◊ÊŸ– _
_ _
_ ¬L§· ’øŸ ‚ÈÁŸ ∑§ÊÁ…∏U •Á‚ ’Ù‹Ê •ÁÃ ÁπÁ‚•ÊŸH 9H _
_ sunu dasamukha khadyota prakåså, _
_ _
_ kabahu° ki nalin∂ karai bikåså. _
_ _
_ _
_
asa mana samujhu kahati jånak∂, _
_ khala sudhi nahiÚ raghub∂ra båna k∂. _
_ _
_ _
_ sa¢ha sµune° hari ånehi moh∂, _
_ adhama nilajja låja nahiÚ toh∂. _
_ _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
åpuhi suni khadyota sama råmahi bhånu samåna, _
_ paru¶a bacana suni kåRhi asi bolå ati khisiåna.9. _
_ _
_
øı¬Êß¸ _
_ ‚ËÃÊ ÃÒ¥ ◊◊ ∑Î§Ã •¬◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ∑§Á≈U„U©°U Ãfl Á‚⁄U ∑§Á∆UŸ ∑Î§¬ÊŸÊH _
_ _
_ ŸÊ®„U Ã ‚¬ÁŒ ◊ÊŸÈ ◊◊ ’ÊŸË– _
_ _
_ ‚È◊ÈÁπ „UÙÁÃ Ÿ Ã ¡ËflŸ „UÊŸËH _
_ _
_ SÿÊ◊ ‚⁄UÙ¡ ŒÊ◊ ‚◊ ‚È¢Œ⁄U– _
_ _
_ ¬˝÷È ÷È¡ ∑§Á⁄U ∑§⁄U ‚◊ Œ‚∑¢§œ⁄UH _
_ _
_ ‚Ù ÷È¡ ∑¢§∆U Á∑§ Ãfl •Á‚ ÉÊÙ⁄UÊ– _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ‚∆U •‚ ¬˝flÊŸ ¬Ÿ ◊Ù⁄UÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ s∂tå taiÚ mama kæta apamånå, _
_ ka¢ihau° tava sira ka¢hina kæpånå. _
_ _
_ _
_ nåhiÚ ta sapadi månu mama bån∂, _
_ sumukhi hoti na ta j∂vana hån∂. _
_ _
_ _
_ syåma saroja dåma sama su≈dara, _
_ _
_
prabhu bhuja kari kara sama dasaka≈dhara. _
_ _
_ so bhuja ka≈¢ha ki tava asi ghorå, _
_ _
_ sunu sa¢ha asa pravåna pana morå. _
_ _
_ ø¢º˝„UÊ‚ „UL§ ◊◊ ¬Á⁄UÃÊ¬¢– _
_ _
_ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ Á’⁄U„U •Ÿ‹ ‚¢¡ÊÃ¢H _
_ _
_ ‚ËÃ‹ ÁŸÁ‚Ã ’„UÁ‚ ’⁄U œÊ⁄UÊ– _
_ _
_ ∑§„U ‚ËÃÊ „UL§ ◊◊ ŒÈπ ÷Ê⁄UÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ’øŸ ¬ÈÁŸ ◊Ê⁄UŸ œÊflÊ– _
_ _
_ ◊ÿÃŸÿÊ° ∑§Á„U ŸËÁÃ ’È¤ÊÊflÊH _
_ _
_ _
_ ∑§„UÁ‚ ‚∑§‹ ÁŸÁ‚øÁ⁄Uã„U ’Ù‹Êß¸– _
_ _
_ ‚ËÃÁ„U ’„ÈU Á’Áœ òÊÊ‚„ÈU ¡Êß¸H _
_ ca≈drahåsa haru mama paritåpa≈, _
_ _
_ raghupati biraha anala sa≈jåta≈. _
_ _
_ _
_ s∂tala nisita bahasi bara dhårå, _
_ _
_ kaha s∂tå haru mama dukha bhårå. _
_ _
_ _
_
sunata bacana puni mårana dhåvå, _
_ mayatanayå° kahi n∂ti bujhåvå. _
_ _
_ _
_ kahesi sakala nisicarinha bolå∂, _
_ _
_ s∂tahi bahu bidhi tråsahu jå∂. _
_ ◊Ê‚ ÁŒfl‚ ◊„È°U ∑§„UÊ Ÿ ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ Ãı ◊Ò¥ ◊Ê⁄UÁ’ ∑§ÊÁ…∏U ∑Î§¬ÊŸÊH _
_ _
_
ŒÙ„UÊ _
_ ÷flŸ ªÿ©U Œ‚∑¢§œ⁄U ß„UÊ° Á¬‚ÊÁøÁŸ ’¢ÎŒ– _
_ _
_ _
_
‚ËÃÁ„U òÊÊ‚ ŒπÊfl®„U œ⁄U®„U M§¬ ’„ÈU ◊¢ŒH 10H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ÁòÊ¡≈UÊ ŸÊ◊ ⁄UÊë¿U‚Ë ∞∑§Ê– _
_ ⁄UÊ◊ ø⁄UŸ ⁄UÁÃ ÁŸ¬ÈŸ Á’’∑§ÊH _
_ _
_ ‚’ã„Uı ’ÙÁ‹ ‚ÈŸÊ∞Á‚ ‚¬ŸÊ– _
_ _
_ ‚ËÃÁ„U ‚ß ∑§⁄U„ÈU Á„UÃ •¬ŸÊH _
_ måsa divasa mahu° kahå na månå, _
_ _
_ tau maiÚ mårabi kåRhi kæpånå. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ bhavana gayau dasaka≈dhara ihå° pisåcini bæ≈da, _
_ s∂tahi tråsa dekhåvahi ° dharahi ° rµupa bahu ma≈da.10. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ trija¢å nåma råcchas∂ ekå, _
_ råma carana rati nipuna bibekå. _
_ _
_ sabanhau boli sunåesi sapanå, _
_ _
_ s∂tahi sei karahu hita apanå. _
_ _
_ ‚¬Ÿ¥ ’ÊŸ⁄U ‹¢∑§Ê ¡Ê⁄UË– _
_ _
_ ¡ÊÃÈœÊŸ ‚ŸÊ ‚’ ◊Ê⁄UËH _
_ _
_ π⁄U •ÊM§…∏U ŸªŸ Œ‚‚Ë‚Ê– _
_ _
_ ◊È¢Á«UÃ Á‚⁄U π¢Á«UÃ ÷È¡ ’Ë‚ÊH _
_ _
_ ∞Á„U Á’Áœ ‚Ù ŒÁë¿UŸ ÁŒÁ‚ ¡Êß¸– _
_ _
_ ‹¢∑§Ê ◊Ÿ„È°U Á’÷Ë·Ÿ ¬Êß¸H _
_ _
_ _
_ Ÿª⁄U Á»§⁄UË ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ŒÙ„UÊß¸– _
_ _
_ Ã’ ¬˝÷È ‚ËÃÊ ’ÙÁ‹ ¬∆UÊß¸H _
_ sapane° bånara la≈kå jår∂, _
_ _
_ jåtudhåna senå saba mår∂. _
_ _
_ _
_ khara årµuRha nagana dasas∂så, _
_ _
_
mu≈Œita sira kha≈Œita bhuja b∂så. _
_ _
_ _
_
ehi bidhi so dacchina disi jå∂, _
_ la≈kå manahu° bibh∂¶ana på∂. _
_ _
_ _
_ nagara phir∂ raghub∂ra dohå∂, _
_ _
_ taba prabhu s∂tå boli pa¢hå∂. _
_ ÿ„U ‚¬ŸÊ ◊Ò¥ ∑§„U©°U ¬È∑§Ê⁄UË– _
_ _
_ „UÙßÁ„U ‚àÿ ª∞° ÁŒŸ øÊ⁄UËH _
_ _
_
ÃÊ‚È ’øŸ ‚ÈÁŸ Ã ‚’ «U⁄UË¥– _
_ ¡Ÿ∑§‚ÈÃÊ ∑§ ø⁄UŸÁã„U ¬⁄UË¥H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¡„°U Ã„°U ªßZ ‚∑§‹ Ã’ ‚ËÃÊ ∑§⁄U ◊Ÿ ‚Ùø– _
_ _
_ ◊Ê‚ ÁŒfl‚ ’ËÃ¥ ◊ÙÁ„U ◊ÊÁ⁄UÁ„U ÁŸÁ‚ø⁄U ¬ÙøH 11H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ÁòÊ¡≈UÊ ‚Ÿ ’Ù‹Ë¥ ∑§⁄U ¡Ù⁄UË– _
_ _
_ ◊ÊÃÈ Á’¬ÁÃ ‚¢ÁªÁŸ ÃÒ¢ ◊Ù⁄UËH _
_ yaha sapanå maiÚ kahau° pukår∂, _
_ _
_ hoihi satya gae° dina cår∂. _
_ _
_ tåsu bacana suni te saba Œar∂°, _
_ _
_ janakasutå ke carananhi par∂°. _
_ _
Dohå :
_ _
_ jaha° taha° ga∂ ° sakala taba s∂tå kara mana soca, _
_ måsa divasa b∂te° mohi mårihi nisicara poca.11. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ trija¢å sana bol∂° kara jor∂, _
_ _
_ måtu bipati sa≈gini taiÚ mor∂. _
_ _
_ Ã¡ı¥ Œ„U ∑§L§ ’Áª ©U¬Êß¸– _
_ _
_ ŒÈ‚„U Á’⁄U„ÈU •’ Ÿ®„U ‚Á„U ¡Êß¸H _
_ _
_ •ÊÁŸ ∑§Ê∆U ⁄UøÈ ÁøÃÊ ’ŸÊß¸– _
_ _
_ ◊ÊÃÈ •Ÿ‹ ¬ÈÁŸ ŒÁ„U ‹ªÊß¸H _
_ _
_ ‚àÿ ∑§⁄UÁ„U ◊◊ ¬˝ËÁÃ ‚ÿÊŸË– _
_ _
_ ‚ÈŸÒ ∑§Ù üÊflŸ ‚Í‹ ‚◊ ’ÊŸËH _
_ _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ’øŸ ¬Œ ªÁ„U ‚◊È¤ÊÊ∞Á‚– _
_ _
_ ¬˝÷È ¬˝ÃÊ¬ ’‹ ‚È¡‚È ‚ÈŸÊ∞Á‚H _
_ tajau° deha karu begi upå∂, _
_ _
_ dusaha birahu aba nahiÚ sahi jå∂. _
_ _
_ _
_ åni kå¢ha racu citå banå∂, _
_ _
_ måtu anala puni dehi lagå∂. _
_ _
_ satya karahi mama pr∂ti sayån∂, _
_ _
_ sunai ko ‹ravana sµula sama bån∂. _
_ _
_ _
_ sunata bacana pada gahi samujhåesi, _
_ _
_ prabhu pratåpa bala sujasu sunåesi. _
_ _
_ ÁŸÁ‚ Ÿ •Ÿ‹ Á◊‹ ‚ÈŸÈ ‚È∑È§◊Ê⁄UË– _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U ‚Ù ÁŸ¡ ÷flŸ Á‚œÊ⁄UËH _
_ _
_ ∑§„U ‚ËÃÊ Á’Áœ ÷Ê ¬˝ÁÃ∑Í§‹Ê– _
_ _
_ Á◊Á‹Á„U Ÿ ¬Êfl∑§ Á◊Á≈UÁ„U Ÿ ‚Í‹ÊH _
_ _
_ ŒÁπ•Ã ¬˝ª≈U ªªŸ •¢ªÊ⁄UÊ– _
_ _
_ •flÁŸ Ÿ •ÊflÃ ∞∑§©U ÃÊ⁄UÊH _
_ _
_ _
_ ¬Êfl∑§◊ÿ ‚Á‚ dflÃ Ÿ •ÊªË– _
_ _
_ ◊ÊŸ„È°U ◊ÙÁ„U ¡ÊÁŸ „UÃ÷ÊªËH _
_ nisi na anala mila sunu sukumår∂, _
_ _
_ asa kahi so nija bhavana sidhår∂. _
_ _
_ _
_ kaha s∂tå bidhi bhå pratikµulå, _
_ _
_
milihi na påvaka mi¢ihi na sµulå. _
_ _
_ dekhiata praga¢a gagana a≈gårå, _
_ _
_ avani na åvata ekau tårå. _
_ _
_ _
_ påvakamaya sasi sravata na åg∂, _
_ _
_ månahu° mohi jåni hatabhåg∂. _
_ _
_
‚ÈŸÁ„U Á’Ÿÿ ◊◊ Á’≈U¬ •‚Ù∑§Ê– _
_ ‚àÿ ŸÊ◊ ∑§L§ „UL§ ◊◊ ‚Ù∑§ÊH _
_ _
_ ŸÍÃŸ Á∑§‚‹ÿ •Ÿ‹ ‚◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ŒÁ„U •ÁªÁŸ ¡ÁŸ ∑§⁄UÁ„U ÁŸŒÊŸÊH _
_ _
_ ŒÁπ ¬⁄U◊ Á’⁄U„UÊ∑È§‹ ‚ËÃÊ– _
_ _
_ ‚Ù ¿UŸ ∑§Á¬Á„U ∑§‹¬ ‚◊ ’ËÃÊH _
_ _
_ ‚Ù⁄U∆UÊ _
_ _
_
∑§Á¬ ∑§Á⁄U NUŒÿ° Á’øÊ⁄U ŒËÁã„U ◊ÈÁº˝∑§Ê «UÊÁ⁄U Ã’– _
_ _
_ ¡ŸÈ •‚Ù∑§ •¢ªÊ⁄U ŒËã„U „U⁄UÁ· ©UÁ∆U ∑§⁄U ª„U©UH 12H _
_ sunahi binaya mama bi¢apa asokå, _
_ _
_ satya nåma karu haru mama sokå. _
_ _
_ _
_ nµutana kisalaya anala samånå, _
_ dehi agini jani karahi nidånå. _
_ _
_ _
_ dekhi parama birahåkula s∂tå, _
_ _
_
so chana kapihi kalapa sama b∂tå. _
_ _
_ Sora¢hå : _
_ _
_
kapi kari hædaya° bicåra d∂nhi mudrikå Œåri taba, _
_ janu asoka a≈gåra d∂nha hara¶i u¢hi kara gaheu.12. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ Ã’ ŒπË ◊ÈÁº˝∑§Ê ◊ŸÙ„U⁄U– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ŸÊ◊ •¢Á∑§Ã •ÁÃ ‚È¢Œ⁄UH _
_ _
_ øÁ∑§Ã ÁøÃfl ◊ÈŒ⁄UË ¬Á„UøÊŸË– _
_ _
_ „U⁄U· Á’·ÊŒ NUŒÿ° •∑È§‹ÊŸËH _
_ _
_ ¡ËÁÃ ∑§Ù ‚∑§ß •¡ÿ ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸– _
_ _
_ ◊ÊÿÊ Ã¥ •Á‚ ⁄UÁø Ÿ®„U ¡Êß¸H _
_ _
_ ‚ËÃÊ ◊Ÿ Á’øÊ⁄U ∑§⁄U ŸÊŸÊ– _
_ _
_ ◊œÈ⁄U ’øŸ ’Ù‹©U „UŸÈ◊ÊŸÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ taba dekh∂ mudrikå manohara, _
_ _
_
råma nåma a≈kita ati su≈dara. _
_ _
_ cakita citava mudar∂ pahicån∂, _
_ _
_
hara¶a bi¶åda hædaya° akulån∂. _
_ _
_ j∂ti ko sakai ajaya raghurå∂, _
_ _
_ måyå te° asi raci nahiÚ jå∂. _
_ _
_ s∂tå mana bicåra kara nånå, _
_ _
_ madhura bacana boleu hanumånå. _
_ _
_ ⁄UÊ◊ø¢º˝ ªÈŸ ’⁄UŸÒ¥ ‹ÊªÊ– _
_ _
_ ‚ÈŸÃ®„U ‚ËÃÊ ∑§⁄U ŒÈπ ÷ÊªÊH _
_ _
_ ‹ÊªË¥ ‚ÈŸÒ¥ üÊflŸ ◊Ÿ ‹Êß¸– _
_ _
_ •ÊÁŒ„ÈU Ã¥ ‚’ ∑§ÕÊ ‚ÈŸÊß¸H _
_ _
_ _
_
üÊflŸÊ◊ÎÃ ¡®„U ∑§ÕÊ ‚È„UÊß¸– _
_ _
_
∑§„UË ‚Ù ¬˝ª≈U „UÙÁÃ Á∑§Ÿ ÷Êß¸H _
_ _
_ Ã’ „UŸÈ◊¢Ã ÁŸ∑§≈U øÁ‹ ªÿ™§– _
_ _
_ Á»§Á⁄U ’Ò∆UË¥ ◊Ÿ Á’‚◊ÿ ÷ÿ™§H _
_ råmaca≈dra guna baranaiÚ lågå, _
_ _
_ sunatahiÚ s∂tå kara dukha bhågå. _
_ _
_ _
_ låg∂° sunaiÚ ‹ravana mana lå∂, _
_ _
_ ådihu te° saba kathå sunå∂. _
_ _
_ _
_
‹ravanåmæta jehiÚ kathå suhå∂, _
_ kah∂ so praga¢a hoti kina bhå∂. _
_ _
_ _
_ taba hanuma≈ta nika¢a cali gayaµu, _
_ _
_ phiri bai¢h∂° mana bisamaya bhayaµu. _
_ _
_
⁄UÊ◊ ŒÍÃ ◊Ò¥ ◊ÊÃÈ ¡ÊŸ∑§Ë– _
_ ‚àÿ ‚¬Õ ∑§L§ŸÊÁŸœÊŸ ∑§ËH _
_ _
_ ÿ„U ◊ÈÁº˝∑§Ê ◊ÊÃÈ ◊Ò¥ •ÊŸË– _
_ _
_ ŒËÁã„U ⁄UÊ◊ ÃÈê„U ∑§„°U ‚Á„UŒÊŸËH _
_ _
_ Ÿ⁄U ’ÊŸ⁄UÁ„U ‚¢ª ∑§„ÈU ∑Ò§‚¥– _
_ _
_ ∑§„UË ∑§ÕÊ ÷ß ‚¢ªÁÃ ¡Ò‚¥H _
_ _
_ ŒÊ„UÊ _
_ _
_ ∑§Á¬ ∑§ ’øŸ ‚¬˝◊ ‚ÈÁŸ ©U¬¡Ê ◊Ÿ Á’SflÊ‚– _
_ _
_ ¡ÊŸÊ ◊Ÿ ∑˝§◊ ’øŸ ÿ„U ∑Î§¬ÊÁ‚¢œÈ ∑§⁄U ŒÊ‚H 13H _
_ råma dµuta maiÚ måtu jånak∂, _
_ _
_ satya sapatha karunånidhåna k∂. _
_ _
_ _
_
yaha mudrikå måtu maiÚ ån∂, _
_ d∂nhi råma tumha kaha° sahidån∂. _
_ _
_ _
_ nara bånarahi sa≈ga kahu kaise° , _
_ kah∂ kathå bhai sa≈gati jaise° . _
_ _
_ _
_
Dohå : _
_ kapi ke bacana saprema suni upajå mana bisvåsa, _
_ _
_ jånå mana krama bacana yaha kæpåsi≈dhu kara dåsa.13. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ „UÁ⁄U¡Ÿ ¡ÊÁŸ ¬˝ËÁÃ •ÁÃ ªÊ…∏UË– _
_ _
_ ‚¡‹ ŸÿŸ ¬È‹∑§ÊflÁ‹ ’Ê…∏UËH _
_ _
_ ’Í«∏UÃ Á’⁄U„U ¡‹Áœ „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ÷ÿ„ÈU ÃÊÃ ◊Ù ∑§„È°U ¡‹¡ÊŸÊH _
_ _
_ •’ ∑§„ÈU ∑È§‚‹ ¡Ê©°U ’Á‹„UÊ⁄UË– _
_ _
_ •ŸÈ¡ ‚Á„UÃ ‚Èπ ÷flŸ π⁄UÊ⁄UËH _
_ _
_ ∑§Ù◊‹ÁøÃ ∑Î§¬Ê‹ ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸– _
_ _
_ ∑§Á¬ ∑§Á„U „UÃÈ œ⁄UË ÁŸ∆UÈ⁄UÊß¸H _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ harijana jåni pr∂ti ati gåRh∂, _
_ _
_
sajala nayana pulakåvali båRh∂. _
_ _
_ bµuRata biraha jaladhi hanumånå, _
_ _
_ bhayahu tåta mo kahu° jalajånå. _
_ _
_ aba kahu kusala jåu° balihår∂, _
_ _
_ anuja sahita sukha bhavana kharår∂. _
_ _
_ komalacita kæpåla raghurå∂, _
_ _
_ kapi kehi hetu dhar∂ ni¢hurå∂. _
_ _
_ ‚„U¡ ’ÊÁŸ ‚fl∑§ ‚ÈπŒÊÿ∑§– _
_ _
_ ∑§’„È°U∑§ ‚È⁄UÁÃ ∑§⁄UÃ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§H _
_ _
_ ∑§’„È°U ŸÿŸ ◊◊ ‚ËÃ‹ ÃÊÃÊ– _
_ _
_ „UÙß„UÁ„¢U ÁŸ⁄UÁπ SÿÊ◊ ◊ÎŒÈ ªÊÃÊH _
_ _
_ ’øŸÈ Ÿ •Êfl ŸÿŸ ÷⁄U ’Ê⁄UË– _
_ _
_ •„U„U ŸÊÕ „Uı¥ ÁŸ¬≈U Á’‚Ê⁄UËH _
_ _
_ _
_ ŒÁπ ¬⁄U◊ Á’⁄U„UÊ∑È§‹ ‚ËÃÊ– _
_ _
_ ’Ù‹Ê ∑§Á¬ ◊ÎŒÈ ’øŸ Á’ŸËÃÊH _
_ sahaja båni sevaka sukhadåyaka, _
_ _
_ kabahu° ka surati karata raghunåyaka. _
_ _
_ _
_ kabahu° nayana mama s∂tala tåtå, _
_ _
_
hoihahiÚ nirakhi syåma mædu gåtå. _
_ _
_ bacanu na åva nayana bhare bår∂, _
_ _
_ ahaha nåtha hau° nipa¢a bisår∂. _
_ _
_ _
_ dekhi parama birahåkula s∂tå, _
_ _
_ bolå kapi mædu bacana bin∂tå. _
_ ◊ÊÃÈ ∑È§‚‹ ¬˝÷È •ŸÈ¡ ‚◊ÃÊ– _
_ _
_ Ãfl ŒÈπ ŒÈπË ‚È∑Î§¬Ê ÁŸ∑§ÃÊH _
_ _
_
¡ÁŸ ¡ŸŸË ◊ÊŸ„ÈU Á¡ÿ° ™§ŸÊ– _
_ ÃÈê„U Ã ¬˝◊È ⁄UÊ◊ ∑¥§ ŒÍŸÊH _
_ _
_ ŒÊ„UÊ _
_ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ∑§⁄U ‚¢Œ‚È •’ ‚ÈŸÈ ¡ŸŸË œÁ⁄U œË⁄U– _
_ _
_ _
_
•‚ ∑§Á„U ∑§Á¬ ªŒªŒ ÷ÿ©U ÷⁄U Á’‹ÙøŸ ŸË⁄UH 14H _
_ _
_
øı¬Êß¸ _
_ ∑§„©U ⁄UÊ◊ Á’ÿÙª Ãfl ‚ËÃÊ– _
_ _
_ ◊Ù ∑§„È°U ‚∑§‹ ÷∞ Á’¬⁄UËÃÊH _
_ måtu kusala prabhu anuja sametå, _
_ _
_ tava dukha dukh∂ sukæpå niketå. _
_ _
_ jani janan∂ månahu jiya° µunå, _
_ _
_ tumha te premu råma ke° dµunå. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
raghupati kara sa≈desu aba sunu janan∂ dhari dh∂ra, _
_ asa kahi kapi gadagada bhayau bhare bilocana n∂ra.14. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ kaheu råma biyoga tava s∂tå, _
_ _
_ mo kahu° sakala bhae bipar∂tå. _
_ _
_ Ÿfl ÃL§ Á∑§‚‹ÿ ◊Ÿ„È°U ∑Î§‚ÊŸÍ– _
_ _
_ ∑§Ê‹ÁŸ‚Ê ‚◊ ÁŸÁ‚ ‚Á‚ ÷ÊŸÍH _
_ _
_ ∑È§’‹ÿ Á’Á¬Ÿ ∑È¢§Ã ’Ÿ ‚Á⁄U‚Ê– _
_ _
_ ’ÊÁ⁄UŒ Ã¬Ã Ã‹ ¡ŸÈ ’Á⁄U‚ÊH _
_ _
_ _
_
¡ Á„UÃ ⁄U„U ∑§⁄UÃ Ãß ¬Ë⁄UÊ– _
_ _
_
©U⁄Uª SflÊ‚ ‚◊ ÁòÊÁ’œ ‚◊Ë⁄UÊH _
_ _
_ ∑§„U„ÍU Ã¥ ∑§¿ÈU ŒÈπ ÉÊÁ≈U „UÙß¸– _
_ _
_ ∑§ÊÁ„U ∑§„Uı¥ ÿ„U ¡ÊŸ Ÿ ∑§Ùß¸H _
_ nava taru kisalaya manahu° kæsånµu, _
_ _
_ kålaniså sama nisi sasi bhånµu. _
_ _
_ _
_ kubalaya bipina ku≈ta bana sariså, _
_ _
_ bårida tapata tela janu bariså. _
_ _
_ _
_
je hita rahe karata tei p∂rå, _
_ uraga svåsa sama tribidha sam∂rå. _
_ _
_ _
_ kahehµu te° kachu dukha gha¢i ho∂, _
_ _
_ kåhi kahau° yaha jåna na ko∂. _
_ _
_ Ãàfl ¬˝◊ ∑§⁄U ◊◊ •L§ ÃÙ⁄UÊ– _
_ _
_ ¡ÊŸÃ Á¬˝ÿÊ ∞∑È§ ◊ŸÈ ◊Ù⁄UÊH _
_ _
_ ‚Ù ◊ŸÈ ‚ŒÊ ⁄U„UÃ ÃÙÁ„U ¬Ê„¢Ë¥– _
_ _
_ ¡ÊŸÈ ¬˝ËÁÃ ⁄U‚È ∞ÃŸÁ„U ◊Ê„¢Ë¥H _
_ _
_ ¬˝÷È ‚¢Œ‚È ‚ÈŸÃ ’ÒŒ„UË– _
_ _
_ ◊ªŸ ¬˝◊ ÃŸ ‚ÈÁœ Ÿ®„U Ã„UËH _
_ _
_ _
_ ∑§„U ∑§Á¬ NUŒÿ° œË⁄U œL§ ◊ÊÃÊ– _
_ _
_ ‚ÈÁ◊L§ ⁄UÊ◊ ‚fl∑§ ‚ÈπŒÊÃÊH _
_ tatva prema kara mama aru torå, _
_ _
_ jånata priyå eku manu morå. _
_ _
_ _
_ so manu sadå rahata tohi påh∂°, _
_ _
_ jånu pr∂ti rasu etanehi måh∂°. _
_ _
_ _
_ prabhu sa≈desu sunata baideh∂, _
_ magana prema tana sudhi nahiÚ teh∂. _
_ _
_ _
_ kaha kapi hædaya° dh∂ra dharu måtå, _
_ _
_ sumiru råma sevaka sukhadåtå. _
_ _
_
©U⁄U •ÊŸ„ÈU ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ¬˝÷ÈÃÊß¸– _
_ ‚ÈÁŸ ◊◊ ’øŸ Ã¡„ÈU ∑§Œ⁄UÊß¸H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_
_
ÁŸÁ‚ø⁄U ÁŸ∑§⁄U ¬Ã¢ª ‚◊ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ’ÊŸ ∑Î§‚ÊŸÈ– _
_
_
_
¡ŸŸË NUŒÿ° œË⁄U œL§ ¡⁄U ÁŸ‚Êø⁄U ¡ÊŸÈH 15H _
_
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
¡ı¥ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U „UÙÁÃ ‚ÈÁœ ¬Êß¸– _
_ ∑§⁄UÃ Ÿ®„U Á’‹¢’È ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸H _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ’ÊŸ ⁄UÁ’ ©U∞° ¡ÊŸ∑§Ë– _
_ _
_ Ã◊ ’M§Õ ∑§„°U ¡ÊÃÈœÊŸ ∑§ËH _
_ ura ånahu raghupati prabhutå∂, _
_ _
_ suni mama bacana tajahu kadarå∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ nisicara nikara pata≈ga sama raghupati båna kæsånu, _
_ _
_ janan∂ hædaya° dh∂ra dharu jare nisåcara jånu.15. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ jau° raghub∂ra hoti sudhi på∂, _
_ _
_ karate nahiÚ bila≈bu raghurå∂. _
_ _
_ råma båna rabi ue° jånak∂, _
_ _
_ tama barµutha kaha° jåtudhåna k∂. _
_ _
_ •’®„U ◊ÊÃÈ ◊Ò¥ ¡Ê©°U ‹flÊß¸– _
_ _
_ ¬˝÷È •Êÿ‚È Ÿ®„U ⁄UÊ◊ ŒÙ„UÊß¸H _
_ _
_ ∑§¿ÈU∑§ ÁŒfl‚ ¡ŸŸË œL§ œË⁄UÊ– _
_ _
_ ∑§Á¬ã„U ‚Á„UÃ •ß„UÁ„¢U ⁄UÉÊÈ’Ë⁄UÊH _
_ _
_ ÁŸÁ‚ø⁄U ◊ÊÁ⁄U ÃÙÁ„U ‹Ò ¡Ò„UÁ„¢U– _
_ _
_ ÁÃ„È°U ¬È⁄U ŸÊ⁄UŒÊÁŒ ¡‚È ªÒ„U®„UH _
_ _
_ _
_ „Ò¥U ‚ÈÃ ∑§Á¬ ‚’ ÃÈê„UÁ„U ‚◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ¡ÊÃÈœÊŸ •ÁÃ ÷≈U ’‹flÊŸÊH _
_ abahiÚ måtu maiÚ jåu° lavå∂, _
_ _
_ prabhu åyasu nahiÚ råma dohå∂. _
_ _
_ _
_ kachuka divasa janan∂ dharu dh∂rå, _
_ _
_ kapinha sahita aihahiÚ raghub∂rå. _
_ _
_ _
_
nisicara måri tohi lai jaihahiÚ, _
_ tihu° pura nåradådi jasu gaihahiÚ. _
_ _
_ _
_ haiÚ suta kapi saba tumhahi samånå, _
_ _
_ jåtudhåna ati bha¢a balavånå. _
_ _
_
◊Ù⁄¥U NUŒÿ ¬⁄U◊ ‚¢Œ„UÊ– _
_ ‚ÈÁŸ ∑§Á¬ ¬˝ª≈U ∑§ËÁã„U ÁŸ¡ Œ„UÊH _
_ _
_ ∑§Ÿ∑§ ÷Íœ⁄UÊ∑§Ê⁄U ‚⁄UË⁄UÊ– _
_ _
_ ‚◊⁄U ÷ÿ¢∑§⁄U •ÁÃ’‹ ’Ë⁄UÊH _
_ ‚ËÃÊ ◊Ÿ ÷⁄UÙ‚ Ã’ ÷ÿ™§– _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ‹ÉÊÈ M§¬ ¬flŸ‚ÈÃ ‹ÿ™§H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ _
_
‚ÈŸÈ ◊ÊÃÊ ‚ÊπÊ◊Îª ŸÁ„U¢ ’‹ ’ÈÁh Á’‚Ê‹– _
_ _
_ ¬˝÷È ¬˝ÃÊ¬ Ã¥ ªL§«∏UÁ„U πÊß ¬⁄U◊ ‹ÉÊÈ éÿÊ‹H 16H _
_ more° hædaya parama sa≈dehå, _
_ _
_ suni kapi praga¢a k∂nhi nija dehå. _
_ _
_ _
_ kanaka bhµudharåkåra sar∂rå, _
_ _
_
samara bhaya≈kara atibala b∂rå. _
_ _
_ s∂tå mana bharosa taba bhayaµu, _
_ _
_ puni laghu rµupa pavanasuta layaµu. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ sunu måtå såkhåmæga nahiÚ bala buddhi bisåla, _
_ prabhu pratåpa te° garuRahi khåi parama laghu byåla.16. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ◊Ÿ ‚¢ÃÙ· ‚ÈŸÃ ∑§Á¬ ’ÊŸË– _
_ _
_ ÷ªÁÃ ¬˝ÃÊ¬ Ã¡ ’‹ ‚ÊŸËH _
_ _
_ •ÊÁ‚· ŒËÁã„U ⁄UÊ◊Á¬˝ÿ ¡ÊŸÊ– _
_ _
_ „UÙ„ÈU ÃÊÃ ’‹ ‚Ë‹ ÁŸœÊŸÊH _
_ _
_ •¡⁄U •◊⁄U ªÈŸÁŸÁœ ‚ÈÃ „UÙ„UÍ– _
_ _
_ ∑§⁄U„È°U ’„ÈUÃ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ¿UÙ„ÍUH _
_ _
_ ∑§⁄U„È°U ∑Î§¬Ê ¬˝÷È •‚ ‚ÈÁŸ ∑§ÊŸÊ– _
_ _
_ ÁŸ÷¸⁄U ¬˝◊ ◊ªŸ „UŸÈ◊ÊŸÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ mana sa≈to¶a sunata kapi bån∂, _
_ _
_ bhagati pratåpa teja bala sån∂. _
_ _
_ åsi¶a d∂nhi råmapriya jånå, _
_ _
_ hohu tåta bala s∂la nidhånå. _
_ _
_ ajara amara gunanidhi suta hohµu, _
_ _
_ karahu° bahuta raghunåyaka chohµu. _
_ _
_ karahu° kæpå prabhu asa suni kånå, _
_ _
_ nirbhara prema magana hanumånå. _
_ _
_ ’Ê⁄U ’Ê⁄U ŸÊ∞Á‚ ¬Œ ‚Ë‚Ê– _
_ _
_ ’Ù‹Ê ’øŸ ¡ÙÁ⁄U ∑§⁄U ∑§Ë‚ÊH _
_ _
_ •’ ∑Î§Ã∑Î§àÿ ÷ÿ©°U ◊Ò¥ ◊ÊÃÊ– _
_ _
_ •ÊÁ‚· Ãfl •◊ÙÉÊ Á’ÅÿÊÃÊH _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ◊ÊÃÈ ◊ÙÁ„U •ÁÃ‚ÿ ÷ÍπÊ– _
_ _
_ ‹ÊÁª ŒÁπ ‚¢ÈŒ⁄U »§‹ M§πÊH _
_ _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ‚ÈÃ ∑§⁄U®„U Á’Á¬Ÿ ⁄UπflÊ⁄UË– _
_ _
_ ¬⁄U◊ ‚È÷≈U ⁄U¡ŸËø⁄U ÷Ê⁄UËH _
_ båra båra nåesi pada s∂så, _
_ _
_ bolå bacana jori kara k∂så. _
_ _
_ _
_ aba kætakætya bhayau° maiÚ måtå, _
_ _
_
åsi¶a tava amogha bikhyåtå. _
_ _
_ sunahu måtu mohi atisaya bhµukhå, _
_ _
_ lågi dekhi su≈dara phala rµukhå. _
_ _
_ _
_ sunu suta karahiÚ bipina rakhavår∂, _
_ _
_ parama subha¢a rajan∂cara bhår∂. _
_ ÁÃã„U ∑§⁄U ÷ÿ ◊ÊÃÊ ◊ÙÁ„U ŸÊ„UË¥– _
_ _
_ ¡ı¥ ÃÈê„U ‚Èπ ◊ÊŸ„ÈU ◊Ÿ ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
ŒÁπ ’ÈÁh ’‹ ÁŸ¬ÈŸ ∑§Á¬ ∑§„U©U ¡ÊŸ∑§Ë¥ ¡Ê„ÈU– _
_ _
_
⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ø⁄UŸ NUŒÿ° œÁ⁄U ÃÊÃ ◊œÈ⁄U »§‹ πÊ„ÈH 17H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ø‹©U ŸÊß Á‚L§ ¬Ò∆U©U ’ÊªÊ– _
_ »§‹ πÊ∞Á‚ ÃL§ ÃÙ⁄Ò¥U ‹ÊªÊH _
_ _
_ ⁄U„U Ã„UÊ° ’„ÈU ÷≈U ⁄UπflÊ⁄U– _
_ _
_ ∑§¿ÈU ◊Ê⁄UÁ‚ ∑§¿ÈU ¡Êß ¬È∑§Ê⁄UH _
_ tinha kara bhaya måtå mohi nåh∂°, _
_ _
_ jau° tumha sukha månahu mana måh∂.° _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
dekhi buddhi bala nipuna kapi kaheu jånak∂ ° jåhu, _
_ raghupati carana hædaya° dhari tåta madhura phala khåhu.17. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ caleu nåi siru pai¢heu bågå, _
_ _
_ phala khåesi taru toraiÚ lågå. _
_ _
_ rahe tahå° bahu bha¢a rakhavåre, _
_ _
_ kachu måresi kachu jåi pukåre. _
_ _
_ ŸÊÕ ∞∑§ •ÊflÊ ∑§Á¬ ÷Ê⁄UË– _
_ _
_ ÃÁ„¢U •‚Ù∑§ ’ÊÁ≈U∑§Ê ©U¡Ê⁄UËH _
_ _
_ πÊ∞Á‚ »§‹ •L§ Á’≈U¬ ©U¬Ê⁄U– _
_ _
_ ⁄Uë¿U∑§ ◊ÌŒ ◊ÌŒ ◊Á„U «UÊ⁄UH _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ⁄UÊflŸ ¬∆U∞ ÷≈U ŸÊŸÊ– _
_ _
_ ÁÃã„UÁ„U ŒÁπ ª¡¸©U „UŸÈ◊ÊŸÊH _
_ _
_ _
_ ‚’ ⁄U¡ŸËø⁄U ∑§Á¬ ‚¢ÉÊÊ⁄U– _
_ _
_ ª∞ ¬È∑§Ê⁄UÃ ∑§¿ÈU •œ◊Ê⁄UH _
_ nåtha eka åvå kapi bhår∂, _
_ _
_ tehiÚ asoka bå¢ikå ujår∂. _
_ _
_ _
_ khåesi phala aru bi¢apa upåre, _
_ _
_ racchaka mardi mardi mahi Œåre. _
_ _
_ suni råvana pa¢hae bha¢a nånå, _
_ _
_ tinhahi dekhi garjeu hanumånå. _
_ _
_ _
_ saba rajan∂cara kapi sa≈ghåre, _
_ _
_ gae pukårata kachu adhamåre. _
_ _
_
¬ÈÁŸ ¬∆Uÿ©U ÃÁ„¢U •ë¿U∑È§◊Ê⁄UÊ– _
_ ø‹Ê ‚¢ª ‹Ò ‚È÷≈U •¬Ê⁄UÊH _
_ _
_ •ÊflÃ ŒÁπ Á’≈U¬ ªÁ„U Ã¡Ê¸– _
_ ÃÊÁ„U ÁŸ¬ÊÁÃ ◊„UÊœÈÁŸ ª¡Ê¸H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§¿ÈU ◊Ê⁄UÁ‚ ∑§¿ÈU ◊Œ¸Á‚ ∑§¿ÈU Á◊‹∞Á‚ œÁ⁄U œÍÁ⁄U– _
_ _
_ ∑§¿ÈU ¬ÈÁŸ ¡Êß ¬È∑§Ê⁄U ¬˝÷È ◊∑¸§≈U ’‹ ÷ÍÁ⁄UH 18H _
_ _
_
øı¬Êß¸ _
_ ‚ÈÁŸ ‚ÈÃ ’œ ‹¢∑§‚ Á⁄U‚ÊŸÊ– _
_ _
_ ¬∆U∞Á‚ ◊ÉÊŸÊŒ ’‹flÊŸÊH _
_ puni pa¢hayau tehiÚ acchakumårå, _
_ _
_ calå sa≈ga lai subha¢a apårå. _
_ _
_ åvata dekhi bi¢apa gahi tarjå, _
_ _
_ tåhi nipåti mahådhuni garjå. _
_ _
_ Dohå : _
_ kachu måresi kachu mardesi kachu milaesi dhari dhµuri, _
_ _
_ kachu puni jåi pukåre prabhu marka¢a bala bhµuri.18. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ suni suta badha la≈kesa risånå, _
_ _
_ pa¢haesi meghanåda balavånå. _
_ _
_ ◊Ê⁄UÁ‚ ¡ÁŸ ‚ÈÃ ’Ê°œ‚È ÃÊ„UË– _
_ _
_ ŒÁπ• ∑§Á¬Á„U ∑§„UÊ° ∑§⁄U •Ê„UËH _
_ _
_ ø‹Ê ß¢º˝Á¡Ã •ÃÈÁ‹Ã ¡ÙœÊ– _
_ _
_ ’¢œÈ ÁŸœŸ ‚ÈÁŸ ©U¬¡Ê ∑˝§ÙœÊH _
_ _
_ ∑§Á¬ ŒπÊ ŒÊL§Ÿ ÷≈U •ÊflÊ– _
_ _
_ ∑§≈U∑§≈UÊß ª¡Ê¸ •L§ œÊflÊH _
_ _
_ _
_ •ÁÃ Á’‚Ê‹ ÃL§ ∞∑§ ©U¬Ê⁄UÊ– _
_ _
_ Á’⁄UÕ ∑§Ëã„U ‹¢∑§‚ ∑È§◊Ê⁄UÊH _
_ mårasi jani suta bå° dhesu tåh∂, _
_ _
_ dekhia kapihi kahå° kara åh∂. _
_ _
_ _
_ calå i≈drajita atulita jodhå, _
_ _
_
ba≈dhu nidhana suni upajå krodhå. _
_ _
_ kapi dekhå dåruna bha¢a åvå, _
_ _
_ ka¢aka¢åi garjå aru dhåvå. _
_ _
_ _
_ ati bisåla taru eka upårå, _
_ _
_ biratha k∂nha la≈kesa kumårå. _
_ _
_ ⁄U„U ◊„UÊ÷≈U ÃÊ∑§ ‚¢ªÊ– _
_ _
_ ªÁ„U ªÁ„U ∑§Á¬ ◊Œ¸ß ÁŸ¡ •¢ªÊH _
_ _
_ ÁÃã„UÁ„U ÁŸ¬ÊÁÃ ÃÊÁ„U ‚Ÿ ’Ê¡Ê– _
_ _
_ Á÷⁄U ¡Èª‹ ◊ÊŸ„È°U ª¡⁄UÊ¡ÊH _
_ _
_ ◊ÈÁ∆U∑§Ê ◊ÊÁ⁄U ø…∏UÊ ÃL§ ¡Êß¸– _
_ _
_ ÃÊÁ„U ∞∑§ ¿UŸ ◊ÈL§¿UÊ •Êß¸H _
_ _
_ _
_ ©UÁ∆U ’„UÙÁ⁄U ∑§ËÁã„Á‚ ’„ÈU ◊ÊÿÊ– _
_ _
_ ¡ËÁÃ Ÿ ¡Êß ¬˝÷¢¡Ÿ ¡ÊÿÊH _
_ rahe mahåbha¢a tåke sa≈gå, _
_ _
_ gahi gahi kapi mardai nija a≈gå. _
_ _
_ _
_ tinhahi nipåti tåhi sana båjå, _
_ _
_ bhire jugala månahu° gajaråjå. _
_ _
_ mu¢hikå måri caRhå taru jå∂, _
_ _
_ tåhi eka chana muruchå å∂. _
_ _
_ _
_ u¢hi bahori k∂nhisi bahu måyå, _
_ _
_ j∂ti na jåi prabha≈jana jåyå. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ’˝rÊÔ •SòÊ ÃÁ„U ‚Ê°œÊ ∑§Á¬ ◊Ÿ ∑§Ëã„U Á’øÊ⁄U– _
_ _
_ ¡ı¥ Ÿ ’˝rÊÔ‚⁄U ◊ÊŸ©°U ◊Á„U◊Ê Á◊≈Uß •¬Ê⁄UH 19H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
’˝rÊÔ’ÊŸ ∑§Á¬ ∑§„È°U Ã®„U ◊Ê⁄UÊ– _
_ ¬⁄UÁÃ„È°U ’Ê⁄U ∑§≈U∑È§ ‚¢ÉÊÊ⁄UÊH _
_ _
_ ÃÁ„¢U ŒπÊ ∑§Á¬ ◊ÈL§Á¿UÃ ÷ÿ™§– _
_ _
_
ŸÊª¬Ê‚ ’Ê°œÁ‚ ‹Ò ªÿ™§H _
_ ¡Ê‚È ŸÊ◊ ¡Á¬ ‚ÈŸ„ÈU ÷flÊŸË– _
_ _
_ ÷fl ’¢œŸ ∑§Ê≈UÁ„¢U Ÿ⁄U ÇÿÊŸËH _
_ Dohå : _
_ _
_ brahma astra tehiÚ så° dhå kapi mana k∂nha bicåra, _
_ _
jau° na brahmasara månau° mahimå mi¢ai apåra.19.
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ brahmabåna kapi kahu° tehiÚ mårå, _
_ paratihu° båra ka¢aku sa≈ghårå. _
_ _
_ tehiÚ dekhå kapi muruchita bhayaµu, _
_ _
_ någapåsa bå° dhesi lai gayaµu. _
_ _
_ jåsu nåma japi sunahu bhavån∂, _
_ _
_ bhava ba≈dhana kå¢ahiÚ nara gyån∂. _
_ _
_ ÃÊ‚È ŒÍÃ Á∑§ ’¢œ ÃL§ •ÊflÊ– _
_ _
_ ¬˝÷È ∑§Ê⁄U¡ ‹Áª ∑§Á¬Á„¢U ’°œÊflÊH _
_ _
_ ∑§Á¬ ’¢œŸ ‚ÈÁŸ ÁŸÁ‚ø⁄U œÊ∞– _
_ _
_ ∑§ıÃÈ∑§ ‹ÊÁª ‚÷Ê° ‚’ •Ê∞H _
_ _
_ Œ‚◊Èπ ‚÷Ê ŒËÁπ ∑§Á¬ ¡Êß¸– _
_ _
_ ∑§Á„U Ÿ ¡Êß ∑§¿ÈU •ÁÃ ¬˝÷ÈÃÊß¸H _
_ _
_ _
_ ∑§⁄U ¡Ù⁄ ¢ U ‚È⁄U ÁŒÁ‚¬ Á’ŸËÃÊ– _
_ _
_ ÷Î∑È§Á≈U Á’‹Ù∑§Ã ‚∑§‹ ‚÷ËÃÊH _
_ tåsu dµuta ki ba≈dha taru åvå, _
_ _
_ prabhu kåraja lagi kapihiÚ ba°dhåvå. _
_ _
_ _
_ kapi ba≈dhana suni nisicara dhåe, _
_ _
_ kautuka lågi sabhå° saba åe. _
_ _
_ dasamukha sabhå d∂khi kapi jå∂, _
_ _
_ kahi na jåi kachu ati prabhutå∂. _
_ _
_ _
_ kara jore° sura disipa bin∂tå, _
_ _
_ bhæku¢i bilokata sakala sabh∂tå. _
_ ŒÁπ ¬˝ÃÊ¬ Ÿ ∑§Á¬ ◊Ÿ ‚¢∑§Ê– _
_ _
_ Á¡Á◊ •Á„UªŸ ◊„È°U ªL§«∏U •‚¢∑§ÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§Á¬Á„U Á’‹ÙÁ∑§ Œ‚ÊŸŸ Á’„U‚Ê ∑§Á„U ŒÈ’Ê¸Œ– _
_ _
_ ‚ÈÃ ’œ ‚È⁄UÁÃ ∑§ËÁã„U ¬ÈÁŸ ©U¬¡Ê NUŒÿ° Á’·ÊŒH 20H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ∑§„U ‹¢∑§‚ ∑§flŸ ÃÒ¥ ∑§Ë‚Ê– _
_ _
_ ∑§Á„U ∑¥§ ’‹ ÉÊÊ‹Á„U ’Ÿ πË‚ÊH _
_ ∑§Ë œı¥ üÊflŸ ‚ÈŸÁ„U ŸÁ„¢U ◊Ù„UË– _
_ _
_ Œπ©°U •ÁÃ •‚¢∑§ ‚∆U ÃÙ„UËH _
_ dekhi pratåpa na kapi mana sa≈kå, _
_ _
_ jimi ahigana mahu° garuRa asa≈kå. _
_ _
_ Dohå : _
_ kapihi biloki dasånana bihaså kahi durbåda, _
_ _
_ suta badha surati k∂nhi puni upajå hædaya° bi¶åda.20. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ kaha la≈kesa kavana taiÚ k∂så, _
_ _
_ kehi ke° bala ghålehi bana kh∂så. _
_ _
_ k∂ dhau° ‹ravana sunehi nahiÚ moh∂, _
_ _
_ dekhau° ati asa≈ka sa¢ha toh∂. _
_ _
_ ◊Ê⁄U ÁŸÁ‚ø⁄U ∑§Á„¢U •¬⁄UÊœÊ– _
_ _
_ ∑§„ÈU ‚∆U ÃÙÁ„U Ÿ ¬˝ÊŸ ∑§ß ’ÊœÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ⁄UÊflŸ ’˝rÊÔÊ¢«U ÁŸ∑§ÊÿÊ– _
_ _
_ ¬Êß ¡Ê‚È ’‹ Á’⁄øÁÃ ◊ÊÿÊH _
_ _
_ _
_
¡Ê∑¥§ ’‹ Á’⁄¢UÁø „UÁ⁄U ß¸‚Ê– _
_ _
_
¬Ê‹Ã ‚Î¡Ã „U⁄UÃ Œ‚‚Ë‚ÊH _
_ _
_ ¡Ê ’‹ ‚Ë‚ œ⁄UÃ ‚„U‚ÊŸŸ– _
_ _
_ •¢«U∑§Ù‚ ‚◊Ã ÁªÁ⁄U ∑§ÊŸŸH _
_ måre nisicara kehiÚ aparådhå, _
_ _
_ kahu sa¢ha tohi na pråna kai bådhå. _
_ _
_ _
_ sunu råvana brahmå≈Œa nikåyå, _
_ _
_ påi jåsu bala biracati måyå. _
_ _
_ jåke° bala bira≈ci hari ∂så, _
_ _
_ pålata sæjata harata dasas∂så. _
_ _
_ _
_ jå bala s∂sa dharata sahasånana, _
_ _
_ a≈Œakosa sameta giri kånana. _
_ _
_
œ⁄Uß ¡Ù Á’Á’œ Œ„U ‚È⁄UòÊÊÃÊ– _
_ ÃÈê„U ‚ ‚∆Uã„U Á‚πÊflŸÈ ŒÊÃÊH _
_ _
_ „U⁄U ∑§ÙŒ¢« ∑§Á∆UŸ ¡®„U ÷¢¡Ê– _
_ _
_ ÃÁ„U ‚◊Ã ŸÎ¬ Œ‹ ◊Œ ª¢¡ÊH _
_ _
_ π⁄U ŒÍ·Ÿ ÁòÊÁ‚⁄UÊ •L§ ’Ê‹Ë– _
_ _
_ ’œ ‚∑§‹ •ÃÈÁ‹Ã ’‹‚Ê‹ËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¡Ê∑§ ’‹ ‹fl‹‚ Ã¥ Á¡Ã„ÈU ø⁄UÊø⁄U ¤ÊÊÁ⁄U– _
_ _
_ ÃÊ‚È ŒÍÃ ◊Ò¥ ¡Ê ∑§Á⁄U „UÁ⁄U •ÊŸ„ÈU Á¬˝ÿ ŸÊÁ⁄UH 21H _
_ dharai jo bibidha deha suratråtå, _
_ _
_ tumha se sa¢hanha sikhåvanu dåtå. _
_ _
_ _
_ hara koda≈Œa ka¢hina jehiÚ bha≈jå, _
_ _
_
tehi sameta næpa dala mada ga≈jå. _
_ _
_ khara dµu¶ana trisirå aru bål∂, _
_ _
_ badhe sakala atulita balasål∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ jåke bala lavalesa te° jitehu caråcara jhåri, _
_ tåsu dµuta maiÚ jå kari hari ånehu priya nåri.21. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¡ÊŸ©°U ◊Ò¥ ÃÈê„UÊÁ⁄U ¬˝÷ÈÃÊß¸– _
_ _
_ ‚„U‚’Ê„ÈU ‚Ÿ ¬⁄UË ‹⁄UÊß¸H _
_ _
_ ‚◊⁄U ’ÊÁ‹ ‚Ÿ ∑§Á⁄U ¡‚È ¬ÊflÊ– _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ∑§Á¬ ’øŸ Á’„UÁ‚ Á’„U⁄UÊflÊH _
_ _
_ πÊÿ©°U »§‹ ¬˝÷È ‹ÊªË ÷Í°πÊ– _
_ _
_ ∑§Á¬ ‚È÷Êfl Ã¥ ÃÙ⁄U©°U M§πÊH _
_ _
_ ‚’ ∑¥§ Œ„ ¬⁄U◊ Á¬˝ÿ SflÊ◊Ë– _
_ _
_ ◊Ê⁄UÁ„¢U ◊ÙÁ„U ∑È§◊Ê⁄Uª ªÊ◊ËH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ jånau° maiÚ tumhåri prabhutå∂, _
_ _
_
sahasabåhu sana par∂ larå∂. _
_ _
_ samara båli sana kari jasu påvå, _
_ _
_
suni kapi bacana bihasi biharåvå. _
_ _
_ khåyau° phala prabhu låg∂ bhµu° khå, _
_ _
_
kapi subhåva te° toreu° rµukhå. _
_ _
_ saba ke° deha parama priya svåm∂, _
_ _
_ mårahiÚ mohi kumåraga gåm∂. _
_ _
_ Á¡ã„U ◊ÙÁ„U ◊Ê⁄UÊ Ã ◊Ò¥ ◊Ê⁄– _
_ _
_ ÃÁ„U ¬⁄U ’Ê°œ©°U ÃŸÿ° ÃÈê„UÊ⁄UH _
_ _
_ ◊ÙÁ„U Ÿ ∑§¿ÈU ’Ê°œ ∑§ß ‹Ê¡Ê– _
_ _
_ ∑§Ëã„U ø„©°U ÁŸ¡ ¬˝÷È ∑§⁄U ∑§Ê¡ÊH _
_ _
_ Á’ŸÃË ∑§⁄U©°U ¡ÙÁ⁄U ∑§⁄U ⁄UÊflŸ– _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ◊ÊŸ ÃÁ¡ ◊Ù⁄U Á‚πÊflŸH _
_ _
_ _
_ Œπ„ÈU ÃÈê„U ÁŸ¡ ∑È§‹Á„U Á’øÊ⁄UË– _
_ _
_ ÷˝◊ ÃÁ¡ ÷¡„ÈU ÷ªÃ ÷ÿ „UÊ⁄UËH _
_ jinha mohi mårå te maiÚ måre, _
_ _
_ tehi para bå° dheu° tanaya° tumhåre. _
_ _
_ _
_ mohi na kachu bå° dhe kai låjå, _
_ _
_ k∂nha cahau° nija prabhu kara kåjå. _
_ _
_ binat∂ karau° jori kara råvana, _
_ _
_ sunahu måna taji mora sikhåvana. _
_ _
_ _
_ dekhahu tumha nija kulahi bicår∂, _
_ _
_ bhrama taji bhajahu bhagata bhaya hår∂. _
_ _
_
¡Ê∑¥§ «U⁄U •ÁÃ ∑§Ê‹ «U⁄UÊß¸– _
_ ¡Ù ‚È⁄U •‚È⁄U ø⁄UÊø⁄U πÊß¸H _
_ _
_ ÃÊ‚Ù¥ ’ÿL§ ∑§’„È°U Ÿ®„U ∑§Ë¡Ò– _
_ _
_
◊Ù⁄U ∑§„¥U ¡ÊŸ∑§Ë ŒË¡ÒH _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¬˝ŸÃ¬Ê‹ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ∑§L§ŸÊ ®‚œÈ π⁄UÊÁ⁄U– _
_ _
_ ª∞° ‚⁄UŸ ¬˝÷È ⁄UÊÁπ„Ò¥U Ãfl •¬⁄UÊœ Á’‚ÊÁ⁄UH 22H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ø⁄UŸ ¬¢∑§¡ ©U⁄U œ⁄U„ÍU– _
_ _
_ ‹¢∑§Ê •ø‹ ⁄UÊ¡È ÃÈê„U ∑§⁄U„ÍUH _
_ jåke° Œara ati kåla Œerå∂, _
_ _
_ jo sura asura caråcara khå∂. _
_ _
_ tåso° bayaru kabahu° nahiÚ k∂jai, _
_ _
_ more kahe° jånak∂ d∂jai. _
_ _
_ Dohå : _
_ pranatapåla raghunåyaka karunå si≈dhu kharåri, _
_ _
_
gae° sarana prabhu råkhihai ° tava aparådha bisåri.22. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ råma carana pa≈kaja ura dharahµu, _
_ _
_ la≈kå acala råju tumha karahµu. _
_ _
_ Á⁄UÁ· ¬È‹ÁSÃ ¡‚È Á’◊‹ ◊ÿ¢∑§Ê– _
_ _
_ ÃÁ„U ‚Á‚ ◊„È° ¡ÁŸ „UÙ„ÈU ∑§‹¢∑§ÊH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ŸÊ◊ Á’ŸÈ Áª⁄UÊ Ÿ ‚Ù„UÊ– _
_ _
_ ŒπÈ Á’øÊÁ⁄U àÿÊÁª ◊Œ ◊Ù„UÊH _
_ _
_ ’‚Ÿ „UËŸ Ÿ®„U ‚Ù„U ‚È⁄UÊ⁄UË– _
_ _
_ ‚’ ÷Í·Ÿ ÷ÍÁ·Ã ’⁄U ŸÊ⁄UËH _
_ _
_ _
_ ⁄UÊ◊ Á’◊Èπ ‚¢¬ÁÃ ¬˝÷ÈÃÊß¸– _
_ _
_ ¡Êß ⁄U„UË ¬Êß¸ Á’ŸÈ ¬Êß¸H _
_ ri¶i pulasti jasu bimala maya≈kå, _
_ _
_ tehi sasi mahu° jani hohu kala≈kå. _
_ _
_ _
_ råma nåma binu girå na sohå, _
_ _
_ dekhu bicåri tyågi mada mohå. _
_ _
_ basana h∂na nahiÚ soha surår∂, _
_ _
_ saba bhµu¶ana bhµu¶ita bara når∂. _
_ _
_ _
_ råma bimukha sa≈pati prabhutå∂, _
_ _
_ jåi rah∂ på∂ binu på∂. _
_ _
_
‚¡‹ ◊Í‹ Á¡ã„U ‚Á⁄UÃã„U ŸÊ„UË¥– _
_ ’⁄UÁ· ª∞° ¬ÈÁŸ Ã’®„U ‚ÈπÊ„UË¥H _
_ _
_ ‚ÈŸÈ Œ‚∑¢§∆U ∑§„U©°U ¬Ÿ ⁄UÙ¬Ë– _
_ _
_ Á’◊Èπ ⁄UÊ◊ òÊÊÃÊ Ÿ®„U ∑§Ù¬ËH _
_ _
_ ‚¢∑§⁄U ‚„U‚ Á’cŸÈ •¡ ÃÙ„UË– _
_ _
_ ‚∑§Á„¢U Ÿ ⁄UÊÁπ ⁄UÊ◊ ∑§⁄U º˝Ù„UËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ◊Ù„U◊Í‹ ’„ÈU ‚Í‹ ¬˝Œ àÿÊª„ÈU Ã◊ •Á÷◊ÊŸ– _
_ _
_ ÷¡„ÈU ⁄UÊ◊ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ∑Î§¬Ê Á‚¢œÈ ÷ªflÊŸH 23H _
_ sajala mµula jinha saritanha nåh∂°, _
_ _
_ bara¶i gae° puni tabahiÚ sukhåh∂°. _
_ _
_ _
_ sunu dasaka≈¢ha kahau° pana rop∂, _
_ bimukha råma tråtå nahiÚ kop∂. _
_ _
_ _
_ sa≈kara sahasa bi¶nu aja toh∂, _
_ _
_ sakahiÚ na råkhi råma kara droh∂. _
_ _
Dohå :
_ _
_ mohamµula bahu sµula prada tyågahu tama abhimåna, _
_ _
_ bhajahu råma raghunåyaka kæpå si≈dhu bhagavåna.23. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¡ŒÁ¬ ∑§„UË ∑§Á¬ •ÁÃ Á„UÃ ’ÊŸË– _
_ _
_ ÷ªÁÃ Á’’∑§ Á’⁄UÁÃ Ÿÿ ‚ÊŸËH _
_ _
_ ’Ù‹Ê Á’„UÁ‚ ◊„UÊ •Á÷◊ÊŸË– _
_ _
_ Á◊‹Ê „U◊Á„U ∑§Á¬ ªÈ⁄U ’«∏U ÇÿÊŸËH _
_ _
_ ◊ÎàÿÈ ÁŸ∑§≈U •Êß¸ π‹ ÃÙ„UË– _
_ _
_ ‹ÊªÁ‚ •œ◊ Á‚πÊflŸ ◊Ù„UËH _
_ _
_ ©U‹≈UÊ „UÙßÁ„ ∑§„U „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ◊ÁÃ÷˝◊ ÃÙ⁄U ¬˝ª≈U ◊Ò¥ ¡ÊŸÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ jadapi kah∂ kapi ati hita bån∂, _
_ _
_
bhagati bibeka birati naya sån∂. _
_ _
_ bolå bihasi mahå abhimån∂, _
_ _
_
milå hamahi kapi gura baRa gyån∂. _
_ _
_ mætyu nika¢a å∂ khala toh∂, _
_ _
_
lågesi adhama sikhåvana moh∂. _
_ _
_ ula¢å hoihi kaha hanumånå, _
_ _
_ matibhrama tora praga¢a maiÚ jånå. _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ∑§Á¬ ’øŸ ’„ÈUÃ ÁπÁ‚•ÊŸÊ– _
_ _
_ ’Áª Ÿ „U⁄U„ÈU ◊Í…∏U ∑§⁄U ¬˝ÊŸÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ÁŸ‚Êø⁄U ◊Ê⁄UŸ œÊ∞– _
_ _
_ ‚Áøflã„U ‚Á„UÃ Á’÷Ë·ŸÈ •Ê∞H _
_ _
_ _
_
ŸÊß ‚Ë‚ ∑§Á⁄U Á’Ÿÿ ’„ÍÃÊ– _
_ _
_
ŸËÁÃ Á’⁄UÙœ Ÿ ◊ÊÁ⁄U• ŒÍÃÊH _
_ _
_ •ÊŸ Œ¢«U ∑§¿ÈU ∑§Á⁄U• ªÙ‚Ê°ß¸– _
_ _
_ ‚’„UË¥ ∑§„UÊ ◊¢òÊ ÷‹ ÷Êß¸H _
_ suni kapi bacana bahuta khisiånå, _
_ _
_ begi na harahu mµuRha kara prånå. _
_ _
_ _
_ sunata nisåcara mårana dhåe, _
_ _
_ sacivanha sahita bibh∂¶anu åe. _
_ _
_ _
_
nåi s∂sa kari binaya bahµutå, _
_ n∂ti birodha na måria dµutå. _
_ _
_ _
_ åna da≈Œa kachu karia goså° ∂, _
_ _
_ sabah∂° kahå ma≈tra bhala bhå∂. _
_ ‚ÈŸÃ Á’„UÁ‚ ’Ù‹Ê Œ‚∑¢§œ⁄U– _
_ _
_ •¢ª ÷¢ª ∑§Á⁄U ¬∆Uß• ’¢Œ⁄UH _
_ _
_
ŒÙ„UÊ _
_ ∑§Á¬ ∑¥§ ◊◊ÃÊ ¬Í°¿U ¬⁄U ‚’Á„U ∑§„U©°U ‚◊È¤ÊÊß– _
_ _
_ Ã‹ ’ÙÁ⁄U ¬≈U ’Ê°Áœ ¬ÈÁŸ ¬Êfl∑§ Œ„ÈU ‹ªÊßH 24H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¬Í°¿U„UËŸ ’ÊŸ⁄U Ã„°U ¡ÊßÁ„U– _
_ Ã’ ‚∆U ÁŸ¡ ŸÊÕÁ„U ‹ß •ÊßÁ„UH _
_ _
_ Á¡ã„U ∑Ò§ ∑§ËÁã„UÁ‚ ’„ÈUÃ ’«∏UÊß¸– _
_ _
_ Œπ©°U ◊Ò¥ ÁÃã„U ∑Ò§ ¬˝÷ÈÃÊß¸H _
_ sunata bihasi bolå dasaka≈dhara, _
_ _
_ a≈ga bha≈ga kari pa¢haia ba≈dara. _
_ _
_ Dohå : _
_ kapi ke° mamatå pµu° cha para sabahi kahau° samujhåi, _
_ _
_ tela bori pa¢a bå° dhi puni påvaka dehu lagåi.24. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ pµu° chah∂na bånara taha° jåihi, _
_ _
_ taba sa¢ha nija nåthahi lai åihi. _
_ _
_ jinha kai k∂nhisi bahuta baRå∂, _
_ _
_ dekhau° maiÚ tinha kai prabhutå∂. _
_ _
_ ’øŸ ‚ÈŸÃ ∑§Á¬ ◊Ÿ ◊È‚È∑§ÊŸÊ– _
_ _
_ ÷ß ‚„UÊÿ ‚Ê⁄UŒ ◊Ò¥ ¡ÊŸÊH _
_ _
_ ¡ÊÃÈœÊŸ ‚ÈÁŸ ⁄UÊflŸ ’øŸÊ– _
_ _
_ ‹Êª ⁄UøÒ¥ ◊Í…∏U ‚Ùß ⁄UøŸÊH _
_ _
_ ⁄U„UÊ Ÿ Ÿª⁄U ’‚Ÿ ÉÊÎÃ Ã‹Ê– _
_ _
_ ’Ê…∏UË ¬Í°¿U ∑§Ëã„U ∑§Á¬ π‹ÊH _
_ _
_ _
_ ∑§ıÃÈ∑§ ∑§„°U •Ê∞ ¬È⁄U’Ê‚Ë– _
_ _
_ ◊Ê⁄U®„U ø⁄UŸ ∑§⁄U®„U ’„ÈU „UÊ°‚ËH _
_ bacana sunata kapi mana musukånå, _
_ _
_ bhai sahåya sårada maiÚ jånå. _
_ _
_ _
_ jåtudhåna suni råvana bacanå, _
_ _
_ låge racaiÚ mµuRha soi racanå. _
_ _
_ rahå na nagara basana ghæta telå, _
_ _
_ båRh∂ pµu° cha k∂nha kapi khelå. _
_ _
_ _
_ kautuka kaha° åe purabås∂, _
_ _
_ mårahi carana karahi bahu hå° s∂. _
_ _
_
’Ê¡Á„¢U …UÙ‹ ŒÁ„¢U ‚’ ÃÊ⁄UË– _
_ Ÿª⁄U »§Á⁄U ¬ÈÁŸ ¬Í°¿U ¬˝¡Ê⁄UËH _
_ _
_ ¬Êfl∑§ ¡⁄UÃ ŒÁπ „UŸÈ◊¢ÃÊ– _
_ _
_ ÷ÿ©U ¬⁄U◊ ‹ÉÊÈM§¬ ÃÈ⁄¢UÃÊH _
_ _
_ ÁŸ’ÈÁ∑§ ø…∏U© ∑§Á¬ ∑§Ÿ∑§ •≈UÊ⁄UË¥– _
_ _
_ ÷ßZ ‚÷ËÃ ÁŸ‚Êø⁄U ŸÊ⁄UË¥H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ „UÁ⁄U ¬˝Á⁄UÃ ÃÁ„U •fl‚⁄U ø‹ ◊L§Ã ©UŸøÊ‚– _
_ _
_ •^ÔU„UÊ‚ ∑§Á⁄U ª¡Ê¸ ∑§Á¬ ’Á…∏U ‹Êª •∑§Ê‚H 25H _
_ båjahiÚ Œhola dehiÚ saba tår∂, _
_ _
_ nagara pheri puni pµu° cha prajår∂. _
_ _
_ _
_ påvaka jarata dekhi hanuma≈tå, _
_ _
_
bhayau parama laghurµupa tura≈tå. _
_ _
_ nibuki caRheu kapi kanaka a¢år∂°, _
_ _
_ bha∂° sabh∂ta nisåcara når∂°. _
_ _
_ Dohå : _
_ hari prerita tehi avasara cale maruta unacåsa, _
_ _
_ a¢¢ahåsa kari garjå kapi baRhi låga akåsa.25. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ Œ„U Á’‚Ê‹ ¬⁄U◊ „UL§•Êß¸– _
_ _
_ ◊¢ÁŒ⁄U Ã¥ ◊¢ÁŒ⁄U ø…∏U œÊß¸H _
_ _
_ ¡⁄Uß Ÿª⁄U ÷Ê ‹Ùª Á’„UÊ‹Ê– _
_ _
_ ¤Ê¬≈U ‹¬≈U ’„ÈU ∑§ÙÁ≈U ∑§⁄UÊ‹ÊH _
_ _
_ ÃÊÃ ◊ÊÃÈ „UÊ ‚ÈÁŸ• ¬È∑§Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ∞®„U •fl‚⁄U ∑§Ù „U◊Á„U ©U’Ê⁄UÊH _
_ _
_ „U◊ ¡Ù ∑§„UÊ ÿ„U ∑§Á¬ ŸÁ„¢U „UÙß¸– _
_ _
_ ’ÊŸ⁄U M§¬ œ⁄¥U ‚È⁄U ∑§Ùß¸H _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ deha bisåla parama haruå∂, _
_ ma≈dira te° ma≈dira caRha dhå∂. _
_ _
_ _
_ jarai nagara bhå loga bihålå, _
_ jhapa¢a lapa¢a bahu ko¢i karålå. _
_ _
_ _
_ tåta måtu hå sunia pukårå, _
_ _
_
ehiÚ avasara ko hamahi ubårå. _
_ _
_ hama jo kahå yaha kapi nahiÚ ho∂, _
_ _
_ bånara rµupa dhare° sura ko∂. _
_ _
_ ‚ÊœÈ •flÇÿÊ ∑§⁄U »§‹È ∞‚Ê– _
_ _
_ ¡⁄Uß Ÿª⁄U •ŸÊÕ ∑§⁄U ¡Ò‚ÊH _
_ _
_ ¡Ê⁄UÊ ŸªL§ ÁŸÁ◊· ∞∑ ◊Ê„UË¥– _
_ _
_ ∞∑§ Á’÷Ë·Ÿ ∑§⁄U ªÎ„U ŸÊ„UË¥H _
_ _
_ ÃÊ ∑§⁄U ŒÍÃ •Ÿ‹ ¡Á„¢U Á‚Á⁄U¡Ê– _
_ _
_ ¡⁄UÊ Ÿ ‚Ù ÃÁ„U ∑§Ê⁄UŸ ÁªÁ⁄U¡ÊH _
_ _
_ _
_ ©U‹Á≈ ¬‹Á≈U ‹¢∑§Ê ‚’ ¡Ê⁄UË– _
_ _
_ ∑Í§ÁŒ ¬⁄UÊ ¬ÈÁŸ ®‚œÈ ◊¤ÊÊ⁄UËH _
_ sådhu avagyå kara phalu aiså, _
_ _
_ jarai nagara anåtha kara jaiså. _
_ _
_ _
_ jårå nagaru nimi¶a eka måh∂°, _
_ _
_ eka bibh∂¶ana kara gæha nåh∂°. _
_ _
_ tå kara dµuta anala jehiÚ sirijå, _
_ _
_ jarå na so tehi kårana girijå. _
_ _
_ _
_ ula¢i pala¢i la≈kå saba jår∂, _
_ _
_ kµudi parå puni si≈dhu majhår∂. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¬Í°¿U ’È¤ÊÊß πÙß üÊ◊ œÁ⁄U ‹ÉÊÈ M§¬ ’„UÙÁ⁄U– _
_ _
_
_
¡Ÿ∑§‚ÈÃÊ ∑¥§ •Êª¥ ∆UÊ…∏U ÷ÿ©U ∑§⁄U ¡ÙÁ⁄UH 26H _
_
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
◊ÊÃÈ ◊ÙÁ„U ŒË¡ ∑§¿ÈU øËã„UÊ– _
_ ¡Ò‚¥ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ◊ÙÁ„U ŒËã„UÊH _
_ _
_ øÍ«∏UÊ◊ÁŸ ©UÃÊÁ⁄U Ã’ Œÿ™§– _
_ „U⁄U· ‚◊Ã ¬flŸ‚ÈÃ ‹ÿ™§H _
_ _
_ ∑§„U„ÈU ÃÊÃ •‚ ◊Ù⁄U ¬˝ŸÊ◊Ê– _
_ _
_ ‚’ ¬˝∑§Ê⁄U ¬˝÷È ¬Í⁄UŸ∑§Ê◊ÊH _
_ Dohå : _
_ _
_ pµu° cha bujhåi khoi ‹rama dhari laghu rµupa bahori, _
_ janakasutå ke° åge° ¢håRha bhayau kara jori.26. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ måtu mohi d∂je kachu c∂nhå, _
_ _
_ jaise° raghunåyaka mohi d∂nhå. _
_ _
_ cµuRåmani utåri taba dayaµu, _
_ _
_ hara¶a sameta pavanasuta layaµu. _
_ _
_ kahehu tåta asa mora pranåmå, _
_ _
_ saba prakåra prabhu pµuranakåmå. _
_ _
_ ŒËŸ ŒÿÊ‹ Á’Á⁄UŒÈ ‚¢÷Ê⁄UË– _
_ _
_ „U⁄U„ÈU ŸÊÕ ◊◊ ‚¢∑§≈U ÷Ê⁄UËH _
_ _
_ ÃÊÃ ‚∑˝§‚ÈÃ ∑§ÕÊ ‚ÈŸÊ∞„ÈU– _
_ _
_ ’ÊŸ ¬˝ÃÊ¬ ¬˝÷ÈÁ„U ‚◊È¤ÊÊ∞„ÈUH _
_ _
_ ◊Ê‚ ÁŒfl‚ ◊„È°U ŸÊÕÈ Ÿ •ÊflÊ– _
_ _
_ Ãı ¬ÈÁŸ ◊ÙÁ„U Á¡•Ã ŸÁ„¢U ¬ÊflÊH _
_ _
_ _
_ ∑§„ÈU ∑§Á¬ ∑§Á„U Á’Áœ ⁄UÊπı¥ ¬˝ÊŸÊ– _
_ _
_ ÃÈê„U„Í ÃÊÃ ∑§„UÃ •’ ¡ÊŸÊH _
_ d∂na dayåla biridu sa≈bhår∂, _
_ _
_ harahu nåtha mama sa≈ka¢a bhår∂. _
_ _
_ _
_ tåta sakrasuta kathå sunåehu, _
_ _
_ båna pratåpa prabhuhi samujhåehu. _
_ _
_ måsa divasa mahu° nåthu na åvå, _
_ _
_ tau puni mohi jiata nahiÚ påvå. _
_ _
_ _
_ kahu kapi kehi bidhi råkhau° prånå, _
_ _
_ tumhahµu tåta kahata aba jånå. _
_ _
_
ÃÙÁ„U ŒÁπ ‚ËÃÁ‹ ÷ß ¿UÊÃË– _
_ ¬ÈÁŸ ◊Ù ∑§„È°U ‚Ùß ÁŒŸÈ ‚Ù ⁄UÊÃËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
¡Ÿ∑§‚ÈÃÁ„U ‚◊È¤ÊÊß ∑§Á⁄U ’„ÈU Á’Áœ œË⁄U¡È ŒËã„U– _
_ _
_
ø⁄UŸ ∑§◊‹ Á‚L§ ŸÊß ∑§Á¬ ªflŸÈ ⁄UÊ◊ ¬Á„¢U ∑§Ëã„UH 27H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ø‹Ã ◊„UÊœÈÁŸ ª¡¸Á‚ ÷Ê⁄UË– _
_ ª÷¸ dfl®„U ‚ÈÁŸ ÁŸÁ‚ø⁄U ŸÊ⁄UËH _
_ _
_ ŸÊÁÉÊ ®‚œÈ ∞Á„ ¬Ê⁄UÁ„U •ÊflÊ– _
_ _
_ ‚’Œ Á∑§Á‹Á∑§‹Ê ∑§Á¬ã„U ‚ÈŸÊflÊH _
_ tohi dekhi s∂tali bhai chåt∂, _
_ _
_ puni mo kahu° soi dinu so råt∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ janakasutahi samujhåi kari bahu bidhi dh∂raju d∂nha, _
_ _
_
carana kamala siru nåi kapi gavanu råma pahiÚ k∂nha.27. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ calata mahådhuni garjesi bhår∂, _
_ _
_ garbha sravahiÚ suni nisicara når∂. _
_ _
_ någhi si≈dhu ehi pårahi åvå, _
_ _
_ sabada kilikilå kapinha sunåvå. _
_ _
_ „U⁄U· ‚’ Á’‹ÙÁ∑§ „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ŸÍÃŸ ¡ã◊ ∑§Á¬ã„U Ã’ ¡ÊŸÊH _
_ _
_ ◊Èπ ¬˝‚ÛÊ ÃŸ Ã¡ Á’⁄UÊ¡Ê– _
_ _
_ ∑§Ëã„UÁ‚ ⁄UÊ◊ø¢º˝ ∑§⁄U ∑§Ê¡ÊH _
_ _
_ Á◊‹ ‚∑§‹ •ÁÃ ÷∞ ‚ÈπÊ⁄UË– _
_ _
_ Ã‹»§Ã ◊ËŸ ¬Êfl Á¡Á◊ ’Ê⁄UËH _
_ _
_ _
_ ø‹ „U⁄UÁ· ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ¬Ê‚Ê– _
_ _
_ ¬Í°¿UÃ ∑§„UÃ Ÿfl‹ ßÁÃ„UÊ‚ÊH _
_ hara¶e saba biloki hanumånå, _
_ _
_ nµutana janma kapinha taba jånå. _
_ _
_ _
_ mukha prasanna tana teja biråjå, _
_ _
_ k∂nhesi råmaca≈dra kara kåjå. _
_ _
_ mile sakala ati bhae sukhår∂, _
_ _
_ talaphata m∂na påva jimi bår∂. _
_ _
_ _
_ cale hara¶i raghunåyaka påså, _
_ _
_ pµu° chata kahata navala itihåså. _
_ Ã’ ◊œÈ’Ÿ ÷ËÃ⁄U ‚’ •Ê∞– _
_ _
_ •¢ªŒ ‚¢◊Ã ◊œÈ »§‹ πÊ∞H _
_ _
_ ⁄UπflÊ⁄U ¡’ ’⁄U¡Ÿ ‹Êª– _
_ ◊ÈÁCÔU ¬˝„UÊ⁄U „UŸÃ ‚’ ÷ÊªH _
_ _
_ ŒÊ„UÊ _
_ _
_ ¡Êß ¬È∑§Ê⁄U Ã ‚’ ’Ÿ ©U¡Ê⁄U ¡È’⁄UÊ¡– _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ‚Èª˝Ëfl „U⁄U· ∑§Á¬ ∑§Á⁄U •Ê∞ ¬˝÷È ∑§Ê¡H 28H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¡ı¥ Ÿ „ÙÁÃ ‚ËÃÊ ‚ÈÁœ ¬Êß¸– _
_ _
_ ◊œÈ’Ÿ ∑§ »§‹ ‚∑§®„U Á∑§ πÊß¸H _
_ taba madhubana bh∂tara saba åe, _
_ _
_ a≈gada sa≈mata madhu phala khåe. _
_ _
_ rakhavåre jaba barajana låge, _
_ _
_ mu¶¢i prahåra hanata saba bhåge. _
_ _
_ Dohå : _
_ jåi pukåre te saba bana ujåra jubaråja, _
_ _
_ suni sugr∂va hara¶a kapi kari åe prabhu kåja.28. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ jau° na hoti s∂tå sudhi på∂, _
_ _
_ madhubana ke phala sakahiÚ ki khå∂. _
_ _
_ ∞Á„U Á’Áœ ◊Ÿ Á’øÊ⁄U ∑§⁄U ⁄UÊ¡Ê– _
_ _
_ •Êß ª∞ ∑§Á¬ ‚Á„UÃ ‚◊Ê¡ÊH _
_ _
_ •Êß ‚’Áã„U ŸÊflÊ ¬Œ ‚Ë‚Ê– _
_ _
_ Á◊‹©U ‚’Áã„U •ÁÃ ¬˝◊ ∑§¬Ë‚ÊH _
_ _
_ ¬Í°¿UË ∑È§‚‹ ∑È§‚‹ ¬Œ ŒπË– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê° ÷Ê ∑§Ê¡È Á’‚·ËH _
_ _
_ _
_ ŸÊÕ ∑§Ê¡È ∑§Ëã„U© „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ⁄UÊπ ‚∑§‹ ∑§Á¬ã„U ∑§ ¬˝ÊŸÊH _
_ ehi bidhi mana bicåra kara råjå, _
_ _
_ åi gae kapi sahita samåjå. _
_ _
_ _
_ åi sabanhi nåvå pada s∂så, _
_ _
_ mileu sabanhi ati prema kap∂så. _
_ _
_ pµu° ch∂ kusala kusala pada dekh∂, _
_ _
_ råma kæpå° bhå kåju bise¶∂. _
_ _
_ _
_ nåtha kåju k∂nheu hanumånå, _
_ _
_ råkhe sakala kapinha ke prånå. _
_ _
_
‚ÈÁŸ ‚Èª˝Ëfl ’„ÈUÁ⁄U ÃÁ„U Á◊‹™§– _
_ _
_
∑§Á¬ã„U ‚Á„UÃ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ¬®„U ø‹™§H _
_ ⁄UÊ◊ ∑§Á¬ã„U ¡’ •ÊflÃ ŒπÊ– _
_ _
_ Á∑§∞° ∑§Ê¡È ◊Ÿ „U⁄U· Á’‚·ÊH _
_ _
_ »§Á≈U∑§ Á‚‹Ê ’Ò∆U mı ÷Êß¸– _
_ _
_ ¬⁄U ‚∑§‹ ∑§Á¬ ø⁄UŸÁã„U ¡Êß¸H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¬˝ËÁÃ ‚Á„UÃ ‚’ ÷≈U ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ∑§L§ŸÊ ¬È¢¡– _
_ _
_ ¬Í°¿UË ∑È§‚‹ ŸÊÕ •’ ∑È§‚‹ ŒÁπ ¬Œ ∑¢§¡H 29H _
_ suni sugr∂va bahuri tehi mileµu, _
_ _
_ kapinha sahita raghupati pahiÚ caleµu. _
_ _
_ _
_ råma kapinha jaba åvata dekhå, _
_ kie° kåju mana hara¶a bise¶å. _
_ _
_ _
_ pha¢ika silå bai¢he dvau bhå∂, _
_ _
_ pare sakala kapi carananhi jå∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ pr∂ti sahita saba bhe¢e raghupati karunå pu≈ja, _
_ _
_ pµu° ch∂ kusala nåtha aba kusala dekhi pada ka≈ja.29. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¡Ê◊fl¢Ã ∑§„U ‚ÈŸÈ ⁄UÉÊÈ⁄UÊÿÊ– _
_ _
_ ¡Ê ¬⁄U ŸÊÕ ∑§⁄U„ÈU ÃÈê„U ŒÊÿÊH _
_ _
_ ÃÊÁ„U ‚ŒÊ ‚È÷ ∑È§‚‹ ÁŸ⁄¢UÃ⁄U– _
_ _
_ ‚È⁄U Ÿ⁄U ◊ÈÁŸ ¬˝‚ÛÊ ÃÊ ™§¬⁄UH _
_ _
_ ‚Ùß Á’¡ß¸ Á’Ÿß¸ ªÈŸ ‚Êª⁄U– _
_ _
_ ÃÊ‚È ‚È¡‚È òÊÒ‹Ù∑§ ©U¡Êª⁄UH _
_ _
_ ¬˝÷È ∑§Ë¥ ∑Î§¬Ê ÷ÿ©U ‚’È ∑§Ê¡Í– _
_ _
_ ¡ã◊ „U◊Ê⁄U ‚È»§‹ ÷Ê •Ê¡ÍH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_
jåmava≈ta kaha sunu raghuråyå, _
_ jå para nåtha karahu tumha dåyå. _
_ _
_ _
_ tåhi sadå subha kusala nira≈tara, _
_ sura nara muni prasanna tå µupara. _
_ _
_ _
_ soi bija∂ bina∂ guna sågara, _
_ _
_
tåsu sujasu trailoka ujågara. _
_ _
_ prabhu k∂° kæpå bhayau sabu kåjµu, _
_ _
_ janma hamåra suphala bhå åjµu. _
_ _
_ ŸÊÕ ¬flŸ‚ÈÃ ∑§ËÁã„U ¡Ù ∑§⁄UŸË– _
_ _
_ ‚„U‚„È°U ◊Èπ Ÿ ¡Êß ‚Ù ’⁄UŸËH _
_ _
_ ¬flŸÃŸÿ ∑§ øÁ⁄UÃ ‚È„UÊ∞– _
_ _
_ ¡Ê◊fl¢Ã ⁄UÉÊÈ¬ÁÃÁ„U ‚ÈŸÊ∞H _
_ _
_ _
_
‚ÈŸÃ ∑Î§¬ÊÁŸÁœ ◊Ÿ •ÁÃ ÷Ê∞– _
_ _
_
¬ÈÁŸ „UŸÈ◊ÊŸ „U⁄UÁ· Á„Uÿ° ‹Ê∞H _
_ _
_ ∑§„U„ÈU ÃÊÃ ∑§Á„ ÷Ê°ÁÃ ¡ÊŸ∑§Ë– _
_ _
_ ⁄U„UÁÃ ∑§⁄UÁÃ ⁄Uë¿UÊ Sfl¬˝ÊŸ ∑§ËH _
_ nåtha pavanasuta k∂nhi jo karan∂, _
_ _
_ sahasahu° mukha na jåi so baran∂. _
_ _
_ _
_ pavanatanaya ke carita suhåe, _
_ _
_ jåmava≈ta raghupatihi sunåe. _
_ _
_ sunata kæpånidhi mana ati bhåe, _
_ _
_ puni hanumåna hara¶i hiya° låe. _
_ _
_ _
_ kahahu tåta kehi bhå° ti jånak∂, _
_ _
_ rahati karati racchå svapråna k∂. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ŸÊ◊ ¬Ê„UM§ ÁŒfl‚ ÁŸÁ‚ äÿÊŸ ÃÈê„UÊ⁄U ∑§¬Ê≈U– _
_ _
_
_
‹ÙøŸ ÁŸ¡ ¬Œ ¡¢ÁòÊÃ ¡Ê®„U ¬˝ÊŸ ∑§Á„¢U ’Ê≈UH 30H _
_
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
ø‹Ã ◊ÙÁ„U øÍ«∏ÊU◊ÁŸ ŒËã„UË– _
_ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ NUŒÿ° ‹Êß ‚Ùß ‹Ëã„UËH _
_ _
_ ŸÊÕ ¡Èª‹ ‹ÙøŸ ÷Á⁄ ’Ê⁄UË– _
_ ’øŸ ∑§„U ∑§¿ÈU ¡Ÿ∑§∑È§◊Ê⁄UËH _
_ _
_ •ŸÈ¡ ‚◊Ã ª„U„ÈU ¬˝÷È ø⁄UŸÊ– _
_ _
_ ŒËŸ ’¢œÈ ¬˝ŸÃÊ⁄UÁÃ „U⁄UŸÊH _
_ Dohå : _
_ nåma påharµu divasa nisi dhyåna tumhåra kapå¢a, _
_ _
_ locana nija pada ja≈trita jåhiÚ pråna kehiÚ bå¢a.30. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ calata mohi cµuRåmani d∂nh∂, _
_ _
_ raghupati hædaya° låi soi l∂nh∂. _
_ _
_ nåtha jugala locana bhari bår∂, _
_ _
_ bacana kahe kachu janakakumår∂. _
_ _
_ anuja sameta gahehu prabhu caranå, _
_ _
_ d∂na ba≈dhu pranatårati haranå. _
_ _
_ ◊Ÿ ∑˝§◊ ’øŸ ø⁄UŸ •ŸÈ⁄UÊªË– _
_ _
_ ∑§Á„¢U •¬⁄UÊœ ŸÊÕ „Uı¥ àÿÊªËH _
_ _
_ •flªÈŸ ∞∑§ ◊Ù⁄U ◊Ò¥ ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ Á’¿ÈU⁄UÃ ¬˝ÊŸ Ÿ ∑§Ëã„U ¬ÿÊŸÊH _
_ _
_ ŸÊÕ ‚Ù ŸÿŸÁã„U ∑§Ù •¬⁄UÊœÊ– _
_ _
_ ÁŸ‚⁄UÃ ¬˝ÊŸ ∑§⁄U®„U „UÁ∆U ’ÊœÊH _
_ _
_ _
_ Á’⁄U„U •ÁªÁŸ ÃŸÈ ÃÍ‹ ‚◊Ë⁄UÊ– _
_ _
_ SflÊ‚ ¡⁄Uß ¿UŸ ◊Ê®„U ‚⁄UË⁄UÊH _
_ mana krama bacana carana anuråg∂, _
_ _
_ kehiÚ aparådha nåtha hau° tyåg∂. _
_ _
_ _
_ avaguna eka mora maiÚ månå, _
_ _
_ bichurata pråna na k∂nha payånå. _
_ _
_ nåtha so nayananhi ko aparådhå, _
_ _
_ nisarata pråna karahiÚ ha¢hi bådhå. _
_ _
_ _
_ biraha agini tanu tµula sam∂rå, _
_ _
_ svåsa jarai chana måhiÚ sar∂rå. _
_ ŸÿŸ dfl®„U ¡‹È ÁŸ¡ Á„UÃ ‹ÊªË– _
_ _
_ ¡⁄Ò¥U Ÿ ¬Êfl Œ„U Á’⁄U„UÊªËH _
_ _
_ ‚ËÃÊ ∑Ò§ •ÁÃ Á’¬ÁÃ Á’‚Ê‹Ê– _
_ Á’Ÿ®„U ∑§„¥U ÷Á‹ ŒËŸŒÿÊ‹ÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ÁŸÁ◊· ÁŸÁ◊· ∑§L§ŸÊÁŸÁœ ¡Ê®„U ∑§‹¬ ‚◊ ’ËÁÃ– _
_ _
_ ’Áª øÁ‹• ¬˝÷È •ÊÁŸ• ÷È¡ ’‹ π‹ Œ‹ ¡ËÁÃH 31H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ‚ËÃÊ ŒÈπ ¬˝÷È ‚Èπ •ÿŸÊ– _
_ _
_ ÷Á⁄U •Ê∞ ¡‹ ⁄UÊÁ¡fl ŸÿŸÊH _
_ nayana sravahiÚ jalu nija hita låg∂, _
_ _
_ jaraiÚ na påva deha birahåg∂. _
_ _
_ s∂tå kai ati bipati bisålå, _
_ _
_ binahiÚ kahe° bhali d∂nadayålå. _
_ _
_ Dohå : _
_ nimi¶a nimi¶a karunånidhi jåhi ° kalapa sama b∂ti, _
_ _
_ begi calia prabhu ånia bhuja bala khala dala j∂ti.31. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ suni s∂tå dukha prabhu sukha ayanå, _
_ _
_ bhari åe jala råjiva nayanå. _
_ _
_ ’øŸ ∑§Êÿ° ◊Ÿ ◊◊ ªÁÃ ¡Ê„UË– _
_ _
_ ‚¬Ÿ„È°U ’ÍÁ¤Ê• Á’¬ÁÃ Á∑§ ÃÊ„UËH _
_ _
_ ∑§„U „UŸÈ◊¢Ã Á’¬ÁÃ ¬˝÷È ‚Ùß¸– _
_ _
_ ¡’ Ãfl ‚ÈÁ◊⁄UŸ ÷¡Ÿ Ÿ „UÙß¸H _
_ _
_ ∑§ÁÃ∑§ ’ÊÃ ¬˝÷È ¡ÊÃÈœÊŸ ∑§Ë– _
_ _
_ Á⁄U¬ÈÁ„U ¡ËÁÃ •ÊÁŸ’Ë ¡ÊŸ∑§ËH _
_ _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ∑§Á¬ ÃÙÁ„U ‚◊ÊŸ ©U¬∑§Ê⁄UË– _
_ _
_ Ÿ®„U ∑§Ù©U ‚È⁄U Ÿ⁄U ◊ÈÁŸ ÃŸÈœÊ⁄UËH _
_ bacana kåya° mana mama gati jåh∂, _
_ _
_ sapanehu° bµujhia bipati ki tåh∂. _
_ _
_ _
_ kaha hanuma≈ta bipati prabhu so∂, _
_ _
_ jaba tava sumirana bhajana na ho∂. _
_ _
_ _
_
ketika båta prabhu jåtudhåna k∂, _
_ ripuhi j∂ti ånib∂ jånak∂. _
_ _
_ _
_ sunu kapi tohi samåna upakår∂, _
_ _
_ nahiÚ kou sura nara muni tanudhår∂. _
_ _
_
¬˝ÁÃ ©U¬∑§Ê⁄U ∑§⁄Uı¥ ∑§Ê ÃÙ⁄UÊ– _
_ ‚Ÿ◊Èπ „UÙß Ÿ ‚∑§Ã ◊Ÿ ◊Ù⁄UÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ‚ÈÃ ÃÙÁ„U ©UÁ⁄UŸ ◊Ò¥ ŸÊ„UË¥– _
_ _
_ Œπ©°U ∑§Á⁄ Á’øÊ⁄U ◊Ÿ ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ¬ÈÁŸ ∑§Á¬Á„U ÁøÃfl ‚È⁄UòÊÊÃÊ– _
_ _
_ ‹ÙøŸ ŸË⁄U ¬È‹∑§ •ÁÃ ªÊÃÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
‚ÈÁŸ ¬˝÷È ’øŸ Á’‹ÙÁ∑§ ◊Èπ ªÊÃ „U⁄UÁ· „UŸÈ◊¢Ã– _
_ _
_ ø⁄UŸ ¬⁄U©U ¬˝◊Ê∑È§‹ òÊÊÁ„U òÊÊÁ„U ÷ªfl¢ÃH 32H _
_ prati upakåra karau° kå torå, _
_ _
_ sanamukha hoi na sakata mana morå. _
_ _
_ _
_ sunu suta tohi urina maiÚ nåh∂°, _
_ dekheu° kari bicåra mana måh∂°. _
_ _
_ _
_ puni puni kapihi citava suratråtå, _
_ _
_
locana n∂ra pulaka ati gåtå. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
suni prabhu bacana biloki mukha gåta hara¶i hanuma≈ta, _
_ carana pareu premåkula tråhi tråhi bhagava≈ta.32. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ’Ê⁄U ’Ê⁄U ¬˝÷È ø„Uß ©U∆UÊflÊ– _
_ _
_ ¬˝◊ ◊ªŸ ÃÁ„U ©U∆U’ Ÿ ÷ÊflÊH _
_ _
_ ¬˝÷È ∑§⁄U ¬¢∑§¡ ∑§Á¬ ∑¥§ ‚Ë‚Ê– _
_ _
_ ‚ÈÁ◊Á⁄U ‚Ù Œ‚Ê ◊ªŸ ªı⁄UË‚ÊH _
_ _
_ ‚ÊflœÊŸ ◊Ÿ ∑§Á⁄U ¬ÈÁŸ ‚¢∑§⁄U– _
_ _
_ ‹Êª ∑§„UŸ ∑§ÕÊ •ÁÃ ‚È¢Œ⁄UH _
_ _
_ ∑§Á¬ ©U∆UÊß ¬˝÷È NUŒÿ° ‹ªÊflÊ– _
_ _
_ ∑§⁄U ªÁ„U ¬⁄U◊ ÁŸ∑§≈U ’Ò∆UÊflÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ båra båra prabhu cahai u¢håvå, _
_ prema magana tehi u¢haba na bhåvå. _
_ _
_ _
_ prabhu kara pa≈kaja kapi ke° s∂så, _
_ sumiri so daså magana gaur∂så. _
_ _
_ _
_ såvadhåna mana kari puni sa≈kara, _
_ _
_
låge kahana kathå ati su≈dara. _
_ _
_ kapi u¢håi prabhu hædaya° lagåvå, _
_ _
_ kara gahi parama nika¢a bai¢håvå. _
_ _
_ ∑§„ÈU ∑§Á¬ ⁄UÊflŸ ¬ÊÁ‹Ã ‹¢∑§Ê– _
_ _
_ ∑§Á„U Á’Áœ Œ„U©U ŒÈª¸ •ÁÃ ’¢∑§ÊH _
_ _
_ ¬˝÷È ¬˝‚ÛÊ ¡ÊŸÊ „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ _
_ ’Ù‹Ê ’øŸ Á’ªÃ •Á÷◊ÊŸÊH _
_ _
_ _
_
‚ÊπÊ◊Îª ∑Ò§ ’Á«∏U ◊ŸÈ‚Êß¸– _
_ _
_
‚ÊπÊ Ã¥ ‚ÊπÊ ¬⁄U ¡Êß¸H _
_ _
_ ŸÊÁÉÊ ®‚œÈ „UÊ≈U∑§¬È⁄U ¡Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ÁŸÁ‚ø⁄U ªŸ ’Áœ Á’Á¬Ÿ ©U¡Ê⁄UÊH _
_ kahu kapi råvana pålita la≈kå, _
_ _
_ kehi bidhi daheu durga ati ba≈kå. _
_ _
_ _
_ prabhu prasanna jånå hanumånå, _
_ _
_
bolå bacana bigata abhimånå. _
_ _
_ såkhåmæga kai baRi manuså∂, _
_ _
_ såkhå te° såkhå para jå∂. _
_ _
_ _
_ någhi si≈dhu hå¢akapura jårå, _
_ _
_ nisicara gana badhi bipina ujårå. _
_ ‚Ù ‚’ Ãfl ¬˝ÃÊ¬ ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸– _
_ _
_ ŸÊÕ Ÿ ∑§¿Í ◊ÙÁ⁄U ¬˝÷ÈÃÊß¸H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
ÃÊ ∑§„ÈU° ¬˝÷È ∑§¿ÈU •ª◊ ŸÁ„¢U ¡Ê ¬⁄U ÃÈê„U •ŸÈ∑§Í ‹– _
_ _
_
Ãfl ¬˝÷Êfl° ’«∏UflÊŸ‹Á„U ¡ÊÁ⁄U ‚∑§ß π‹È ÃÍ‹H 33H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ŸÊÕ ÷ªÁÃ •ÁÃ ‚ÈπŒÊÿŸË– _
_ _
_
Œ„ÈU ∑Î§¬Ê ∑§Á⁄U •Ÿ¬ÊÿŸËH _
_ ‚ÈÁŸ ¬˝÷È ¬⁄U◊ ‚⁄U‹ ∑§Á¬ ’ÊŸË– _
_ _
_ ∞fl◊SÃÈ Ã’ ∑§„U©U ÷flÊŸËH _
_ so saba tava pratåpa raghurå∂, _
_ _
_ nåtha na kachµu mori prabhutå∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ tå kahu° prabhu kachu agama nahi ° jå para tumha anukµula, _
_ _
_ tava prabhåva° baRavånalahi jåri sakai khalu tµula.33. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ nåtha bhagati ati sukhadåyan∂, _
_ _
_ dehu kæpå kari anapåyan∂. _
_ _
_ suni prabhu parama sarala kapi bån∂, _
_ _
_ evamastu taba kaheu bhavån∂. _
_ _
_ ©U◊Ê ⁄UÊ◊ ‚È÷Ê©U ¡Á„¢U ¡ÊŸÊ– _
_ _
_ ÃÊÁ„U ÷¡ŸÈ ÃÁ¡ ÷Êfl Ÿ •ÊŸÊH _
_ _
_ ÿ„U ‚¢’ÊŒ ¡Ê‚È ©U⁄U •ÊflÊ– _
_ _
_ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ø⁄UŸ ÷ªÁÃ ‚Ùß ¬ÊflÊH _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ¬˝÷È ’øŸ ∑§„UÁ„¢U ∑§Á¬’Î¢ŒÊ– _
_ _
_ ¡ÿ ¡ÿ ¡ÿ ∑Î§¬Ê‹ ‚Èπ∑¢§ŒÊH _
_ _
_ _
_ Ã’ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ∑§Á¬¬ÁÃÁ„U ’Ù‹ÊflÊ– _
_ _
_ ∑§„UÊ ø‹Ò¥ ∑§⁄U ∑§⁄U„ÈU ’ŸÊflÊH _
_ umå råma subhåu jehiÚ jånå, _
_ _
_ tåhi bhajanu taji bhåva na ånå. _
_ _
_ _
_ yaha sa≈båda jåsu ura åvå, _
_ _
_ raghupati carana bhagati soi påvå. _
_ _
_ _
_ suni prabhu bacana kahahiÚ kapibæ≈då, _
_ jaya jaya jaya kæpåla sukhaka≈då. _
_ _
_ _
_ taba raghupati kapipatihi bolåvå, _
_ _
_ kahå calaiÚ kara karahu banåvå. _
_ •’ Á’‹¢’È ∑§Á„ ∑§Ê⁄UŸ ∑§Ë¡– _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃ ∑§Á¬ã„U ∑§„È°U •Êÿ‚È ŒË¡H _
_ _
_ ∑§ıÃÈ∑§ ŒÁπ ‚È◊Ÿ ’„ÈU ’⁄U·Ë– _
_ Ÿ÷ Ã¥ ÷flŸ ø‹ ‚È⁄U „U⁄U·ËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§Á¬¬ÁÃ ’Áª ’Ù‹Ê∞ •Ê∞ ¡ÍÕ¬ ¡ÍÕ– _
_ _
_ ŸÊŸÊ ’⁄UŸ •ÃÈ‹ ’‹ ’ÊŸ⁄U ÷Ê‹È ’M§ÕH 34H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¬˝÷È ¬Œ ¬¢∑§¡ ŸÊfl®„U ‚Ë‚Ê– _
_ _
_ ª¡¸Á„¢U ÷Ê‹È ◊„UÊ’‹ ∑§Ë‚ÊH _
_ aba bila≈bu kehi kårana k∂je, _
_ _
_ turata kapinha kahu° åyasu d∂je. _
_ _
_ kautuka dekhi sumana bahu bara¶∂, _
_ _
_ nabha te° bhavana cale sura hara¶∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ kapipati begi bolåe åe jµuthapa jµutha, _
_ _
_ nånå barana atula bala bånara bhålu barµutha.34. _
_ _
_
Caupå∂ : _
_ prabhu pada pa≈kaja nåvahiÚ s∂så, _
_ _
_ garjahiÚ bhålu mahåbala k∂så. _
_ ŒπË ⁄UÊ◊ ‚∑§‹ ∑§Á¬ ‚ŸÊ– _
_ _
_ ÁøÃß ∑Î§¬Ê ∑§Á⁄U ⁄UÊÁ¡fl ŸÒŸÊH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê ’‹ ¬Êß ∑§Á¬¢ŒÊ– _
_ _
_ ÷∞ ¬ë¿U¡ÈÃ ◊Ÿ„È°U ÁªÁ⁄UU¢ŒÊH _
_ _
_ „U⁄UÁ· ⁄UÊ◊ Ã’ ∑§Ëã„U ¬ÿÊŸÊ– _
_ _
_ ‚ªÈŸ ÷∞ ‚È¢Œ⁄U ‚È÷ ŸÊŸÊH _
_ _
_ ¡Ê‚È ‚∑§‹ ◊¢ª‹◊ÿ ∑§ËÃË– _
_ _
_ ÃÊ‚È ¬ÿÊŸ ‚ªÈŸ ÿ„U ŸËÃËH _
_ _
_ ¬˝÷È ¬ÿÊŸ ¡ÊŸÊ ’ÒŒ„UË ¥– _
_ dekh∂ råma sakala kapi senå, _
_ _
_ citai kæpå kari råjiva nainå. _
_ _
_ råma kæpå bala påi kapi≈då, _
_ _
_ bhae pacchajuta manahu° giri≈då. _
_ _
_ hara¶i råma taba k∂nha payånå, _
_ _
_ saguna bhae su≈dara subha nånå. _
_ _
_ jåsu sakala ma≈galamaya k∂t∂, _
_ tåsu payåna saguna yaha n∂t∂. _
_ _
_ _
_ prabhu payåna jånå baideh∂°, _
_ _
_
»§⁄UÁ∑§ ’Ê◊ •°ª ¡ŸÈ ∑§Á„U Œ„UË¥H _
_ _
_
¡Ùß ¡Ùß ‚ªÈŸ ¡ÊŸÁ∑§Á„U „UÙß¸– _
_ •‚ªÈŸ ÷ÿ©U ⁄UÊflŸÁ„U ‚Ùß¸H _
_ _
_ ø‹Ê ∑§≈U∑È§ ∑§Ù ’⁄UŸÒ¥ ¬Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ª¡¸Á„¢U ’ÊŸ⁄U ÷Ê‹È •¬Ê⁄UÊH _
_ _
_ Ÿπ •ÊÿÈœ ÁªÁ⁄U ¬ÊŒ¬œÊ⁄UË– _
_ _
_ ø‹ ªªŸ ◊Á„U ßë¿UÊøÊ⁄UËH _
_ _
_ ∑§„UÁ⁄UŸÊŒ ÷Ê‹È ∑§Á¬ ∑§⁄U„UË¥– _
_ _
_ «Uª◊ªÊÁ„¢U ÁŒÇª¡ ÁøÄ∑§⁄U„UË¥H _
_ pharaki båma a° ga janu kahi deh∂°. _
_ _
_ _
_
joi joi saguna jånakihi ho∂, _
_ asaguna bhayau råvanahi so∂. _
_ _
_ calå ka¢aku ko baranaiÚ pårå, _
_ _
_ garjahiÚ bånara bhålu apårå. _
_ _
_ nakha åyudha giri pådapadhår∂, _
_ _
_ cale gagana mahi icchåcår∂. _
_ _
_ keharinåda bhålu kapi karah∂°, _
_ _
_ ŒagamagåhiÚ diggaja cikkarah∂°. _
_ ¿UãŒ _
_ _
_ _
_ ÁøÄ∑§⁄UÁ„U¢ ÁŒÇª¡ «UÙ‹ ◊Á„U ÁªÁ⁄U ‹Ù‹ ‚Êª⁄U π⁄U÷⁄U– _
_ _
_
◊Ÿ „U⁄U· ‚÷ ª¢œ’¸ ‚È⁄U ◊ÈÁŸ ŸÊª ®∑§Ÿ⁄U ŒÈπ ≈U⁄UH _
_ ∑§≈U∑§≈U®„U ◊∑¸§≈U Á’∑§≈U ÷≈U ’„ÈU ∑§ÙÁ≈U ∑§ÙÁ≈ã„U œÊfl„UË¥– _
_ _
_ ¡ÿ ⁄UÊ◊ ¬˝’‹ ¬˝ÃÊ¬ ∑§Ù‚‹ŸÊÕ ªÈŸ ªŸ ªÊfl„UË¥H _
_ _
_ ‚Á„U ‚∑§ Ÿ ÷Ê⁄U ©UŒÊ⁄U •Á„U¬ÁÃ ’Ê⁄U ’Ê⁄U®„U ◊Ù„Uß¸– _
_ _
_ ª„U Œ‚Ÿ ¬ÈÁŸ ¬ÈÁŸ ∑§◊∆U ¬ÎCÔU ∑§∆UÊ⁄U ‚Ù Á∑§Á◊ ‚Ù„Uß¸H _
_ _
_ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U L§Áø⁄U ¬˝ÿÊŸ ¬˝ÁSÕÁÃ ¡ÊÁŸ ¬⁄U◊ ‚È„UÊflŸË– _
_ _
_ ¡ŸÈ ∑§◊∆U π¬¸⁄U ‚¬¸⁄UÊ¡ ‚Ù Á‹πÃ •Á’ø‹ ¬ÊflŸËH _
_ Chanda : _
_ _
_ cikkarahiÚ diggaja Œola mahi giri lola sågara kharabhare, _
_ _
_ mana hara¶a sabha ga≈dharba sura muni någa ki≈nara dukha ¢are. _
_ _
_ ka¢aka¢ahiÚ marka¢a bika¢a bha¢a bahu ko¢i ko¢inha dhåvah∂°, _
_ _
_ jaya råma prabala pratåpa kosalanåtha guna gana gåvah∂°. _
_ _
_ sahi saka na bhåra udåra ahipati båra bårahiÚ moha∂, _
_ _
_ gaha dasana puni puni kama¢ha pæ¶¢a ka¢hora so kimi soha∂. _
_ _
_ raghub∂ra rucira prayåna prasthiti jåni parama suhåvan∂, _
_ _
_ janu kama¢ha kharpara sarparåja so likhata abicala påvan∂. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
_
∞Á„U Á’Áœ ¡Êß ∑Î§¬ÊÁŸÁœ ©UÃ⁄U ‚Êª⁄U ÃË⁄U– _
_
_ ¡„°U Ã„°U ‹Êª πÊŸ »§‹ ÷Ê‹È Á’¬È‹ ∑§Á¬ ’Ë⁄UH 35H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_
©U„UÊ° ÁŸ‚Êø⁄U ⁄U„U®„U ‚‚¢∑§Ê– _
_ ¡’ Ã¥ ¡ÊÁ⁄U ªÿ©U ∑§Á¬ ‹¢∑§ÊH _
_ _
_ ÁŸ¡ ÁŸ¡ ªÎ„°U ‚’ ∑§⁄U®„U Á’øÊ⁄UÊ– _
_ Ÿ®„U ÁŸÁ‚ø⁄U ∑È§‹ ∑§⁄U ©U’Ê⁄UÊH _
_ _
_ ¡Ê‚È ŒÍÃ ’‹ ’⁄UÁŸ Ÿ ¡Êß¸– _
_ _
_ ÃÁ„U •Ê∞° ¬È⁄U ∑§flŸ ÷‹Êß¸H _
_ Dohå : _
_ ehi bidhi jåi kæpånidhi utare sågara t∂ra, _
_ _
_ jaha° taha° låge khåna phala bhålu bipula kapi b∂ra.35. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ uhå° nisåcara rahahiÚ sasa≈kå, _
_ _
_ jaba te° jåri gayau kapi la≈kå. _
_ _
_ nija nija gæha° saba karahiÚ bicårå, _
_ _
_ nahiÚ nisicara kula kera ubårå. _
_ _
_ jåsu dµuta bala barani na jå∂, _
_ _
_ tehi åe° pura kavana bhalå∂. _
_ _
_ ŒÍÁÃã„U ‚Ÿ ‚ÈÁŸ ¬È⁄U¡Ÿ ’ÊŸË– _
_ _
_ ◊¢ŒÙŒ⁄UË •Áœ∑§ •∑È§‹ÊŸËH _
_ _
_ ⁄U„UÁ‚ ¡ÙÁ⁄U ∑§⁄U ¬ÁÃ ¬ª ‹ÊªË– _
_ _
_ ’Ù‹Ë ’øŸ ŸËÁÃ ⁄U‚ ¬ÊªËH _
_ _
_ ∑¢§Ã ∑§⁄U· „UÁ⁄U ‚Ÿ ¬Á⁄U„U⁄U„ÍU– _
_ _
_ ◊Ù⁄U ∑§„UÊ •ÁÃ Á„UÃ Á„Uÿ° œ⁄U„ÍUH _
_ _
_ _
_ ‚◊È¤ÊÃ ¡Ê‚È ŒÍÃ ∑§ß ∑§⁄UŸË– _
_ _
_ dflÁ„¢U ª÷¸ ⁄U¡ŸËø⁄U ÉÊ⁄UŸËH _
_ dµutinha sana suni purajana bån∂, _
_ _
_ ma≈dodar∂ adhika akulån∂. _
_ _
_ _
_ rahasi jori kara pati paga låg∂, _
_ _
_ bol∂ bacana n∂ti rasa påg∂. _
_ _
_ ka≈ta kara¶a hari sana pariharahµu, _
_ _
_ mora kahå ati hita hiya° dharahµu. _
_ _
_ _
_ samujhata jåsu dµuta kai karan∂, _
_ _
_ sravahiÚ garbha rajan∂cara gharan∂. _
_ _
_
ÃÊ‚È ŸÊÁ⁄ ÁŸ¡ ‚Áøfl ’Ù‹Êß¸– _
_ ¬∆Ufl„ÈU ∑¢§Ã ¡Ù ø„U„ÈU ÷‹Êß¸H _
_ _
_ Ãfl ∑È§‹ ∑§◊‹ Á’Á¬Ÿ ŒÈπŒÊß¸– _
_ _
_ ‚ËÃÊ ‚ËÃ ÁŸ‚Ê ‚◊ •Êß¸H _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ŸÊÕ ‚ËÃÊ Á’ŸÈ ŒËã„¥U– _
_ _
_ Á„UÃ Ÿ ÃÈê„UÊ⁄U ‚¢÷È •¡ ∑§Ëã„¥UH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
⁄UÊ◊ ’ÊŸ •Á„U ªŸ ‚Á⁄U‚ ÁŸ∑§⁄U ÁŸ‚Êø⁄U ÷∑§– _
_ _
_ ¡’ ‹Áª ª˝‚Ã Ÿ Ã’ ‹Áª ¡ÃŸÈ ∑§⁄U„ÈU ÃÁ¡ ≈U∑§H 36H _
_ tåsu nåri nija saciva bolå∂, _
_ _
_ pa¢havahu ka≈ta jo cahahu bhalå∂. _
_ _
_ _
_ tava kula kamala bipina dukhadå∂, _
_ s∂tå s∂ta niså sama å∂. _
_ _
_ _
_ sunahu nåtha s∂tå binu d∂nhe° , _
_ _
_ hita na tumhåra sa≈bhu aja k∂nhe° . _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ råma båna ahi gana sarisa nikara nisåcara bheka, _
_ jaba lagi grasata na taba lagi jatanu karahu taji ¢eka.36. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ üÊflŸ ‚ÈŸË ‚∆U ÃÊ ∑§Á⁄U ’ÊŸË– _
_ _
_ Á’„U‚Ê ¡ªÃ Á’ÁŒÃ •Á÷◊ÊŸËH _
_ _
_ ‚÷ÿ ‚È÷Ê©U ŸÊÁ⁄U ∑§⁄U ‚ÊøÊ– _
_ _
_ ◊¢ª‹ ◊„È° ÷ÿ ◊Ÿ •ÁÃ ∑§ÊøÊH _
_ _
_ ¡ı¥ •Êflß ◊∑¸§≈U ∑§≈U∑§Êß¸– _
_ _
_ Á¡•®„U Á’øÊ⁄U ÁŸÁ‚ø⁄U πÊß¸H _
_ _
_ ∑¢§¬Á„¢U ‹Ù∑§¬ ¡Ê∑§Ë¥ òÊÊ‚Ê– _
_ _
_ ÃÊ‚È ŸÊÁ⁄U ‚÷ËÃ ’Á«∏U „UÊ‚ÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ ‹ravana sun∂ sa¢ha tå kari bån∂, _
_ _
_
bihaså jagata bidita abhimån∂. _
_ _
_ sabhaya subhåu nåri kara såcå, _
_ _
_ ma≈gala mahu° bhaya mana ati kåcå. _
_ _
_ jau° åvai marka¢a ka¢akå∂, _
_ _
_ jiahiÚ bicåre nisicara khå∂. _
_ _
_ ka≈pahiÚ lokapa jåk∂° tråså, _
_ _
_ tåsu nåri sabh∂ta baRi håså. _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U Á’„UÁ‚ ÃÊÁ„ ©U⁄U ‹Êß¸– _
_ _
_ ø‹©U ‚÷Ê° ◊◊ÃÊ •Áœ∑§Êß¸H _
_ _
_ ◊¢ŒÙŒ⁄UË NUŒÿ° ∑§⁄U Áø¢ÃÊ– _
_ _
_ ÷ÿ©U ∑¢§Ã ¬⁄U Á’Áœ Á’¬⁄UËÃÊH _
_ _
_ ’Ò∆U©U ‚÷Ê° π’Á⁄U •Á‚ ¬Êß¸– _
_ _
_ ®‚œÈ ¬Ê⁄U ‚ŸÊ ‚’ •Êß¸H _
_ _
_ _
_ ’Í¤ÊÁ‚ ‚Áøfl ©UÁøÃ ◊Ã ∑§„U„ÍU– _
_ _
_ Ã ‚’ „°U‚ ◊CÔU ∑§Á⁄U ⁄U„U„ÍUH _
_ asa kahi bihasi tåhi ura lå∂, _
_ _
_ caleu sabhå° mamatå adhikå∂. _
_ _
_ _
_ ma≈dodar∂ hædaya° kara ci≈tå, _
_ _
_ bhayau ka≈ta para bidhi bipar∂tå. _
_ _
_ _
_
bai¢heu sabhå° khabari asi på∂, _
_ si≈dhu påra senå saba å∂. _
_ _
_ _
_ bµujhesi saciva ucita mata kahahu, _
_ _
_ te saba ha° se ma¶¢a kari rahahµu. _
_ _
_
Á¡Ã„ÈU ‚È⁄UÊ‚È⁄U Ã’ üÊ◊ ŸÊ„UË¥– _
_ Ÿ⁄U ’ÊŸ⁄U ∑§Á„U ‹π ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ ‚Áøfl ’ÒŒ ªÈ⁄U ÃËÁŸ ¡ı¥ Á¬˝ÿ ’Ù‹®„U ÷ÿ •Ê‚– _
_ _
_
_
⁄UÊ¡ œ◊¸ ÃŸ ÃËÁŸ ∑§⁄U „UÙß ’Áª„UË¥ ŸÊ‚H 37H _
_
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚Ùß ⁄UÊflŸ ∑§„È°U ’ŸË ‚„UÊß¸– _
_ •SÃÈÁÃ ∑§⁄U®„U ‚ÈŸÊß ‚ÈŸÊß¸H _
_ _
_ •fl‚⁄U ¡ÊÁŸ Á’÷Ë·ŸÈ •ÊflÊ– _
_ _
_ ÷˝ÊÃÊ ø⁄UŸ ‚Ë‚È Ã®„U ŸÊflÊH _
_ jitehu suråsura taba ‹rama nåh∂°, _
_ _
_ nara bånara kehi lekhe måh∂°. _
_ _
_ Dohå : _
_ saciva baida gura t∂ni jau° priya bolahiÚ bhaya åsa, _
_ _
_
råja dharma tana t∂ni kara hoi begih∂ ° nåsa.37. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ soi råvana kahu° ban∂ sahå∂, _
_ _
_ astuti karahiÚ sunåi sunå∂. _
_ _
_ avasara jåni bibh∂¶anu åvå, _
_ _
_ bhråtå carana s∂su tehiÚ nåvå. _
_ _
_ ¬ÈÁŸ Á‚L§ ŸÊß ’Ò∆U ÁŸ¡ •Ê‚Ÿ– _
_ _
_ ’Ù‹Ê ’øŸ ¬Êß •ŸÈ‚Ê‚ŸH _
_ _
_ ¡ÊÒ ∑Î§¬Ê‹ ¬Í°Á¿U„ÈU ◊ÙÁ„U ’ÊÃÊ– _
_ _
_ ◊ÁÃ •ŸÈM§¬ ∑§„U©°U Á„UÃ ÃÊÃÊH _
_ _
_ ¡Ù •Ê¬Ÿ øÊ„ÒU ∑§ÀÿÊŸÊ– _
_ _
_ ‚È¡‚È ‚È◊ÁÃ ‚È÷ ªÁÃ ‚Èπ ŸÊŸÊH _
_ _
_ _
_ ‚Ù ¬⁄UŸÊÁ⁄U Á‹‹Ê⁄U ªÙ‚ÊßZ– _
_ _
_ Ã¡©U ø©UÁÕ ∑§ ø¢Œ Á∑§ ŸÊßZH _
_ puni siru nåi bai¢ha nija åsana, _
_ _
_ bolå bacana påi anusåsana. _
_ _
_ _
_ jau kæpåla pµu° chihu mohi båtå, _
_ _
_ mati anurµupa kahau° hita tåtå. _
_ _
_ jo åpana cåhai kalyånå, _
_ _
_ sujasu sumati subha gati sukha nånå. _
_ _
_ _
_ so paranåri lilåra goså∂°, _
_ _
_ tajau cauthi ke ca≈da ki nå∂°. _
_ øıŒ„U ÷ÈflŸ ∞∑§ ¬ÁÃ „UÙß¸– _
_ _
_ ÷ÍÃº˝Ù„U ÁÃCÔUß ŸÁ„¢U ‚Ùß¸H _
_ _
_ ªÈŸ ‚Êª⁄U ŸÊª⁄U Ÿ⁄U ¡Ù™§– _
_ _
_
•‹¬ ‹Ù÷ ÷‹ ∑§„Uß Ÿ ∑§Ù™§H _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§Ê◊ ∑˝§Ùœ ◊Œ ‹Ù÷ ‚’ ŸÊÕ Ÿ⁄U∑§ ∑§ ¬¢Õ– _
_ _
_ ‚’ ¬Á⁄U„UÁ⁄U ⁄UÉÊÈ’Ë⁄UÁ„U ÷¡„ÈU ÷¡Á„¢U ¡Á„U ‚¢ÃH 38H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ÃÊÃ ⁄UÊ◊ Ÿ®„U Ÿ⁄U ÷Í¬Ê‹Ê– _
_ _
_ ÷ÈflŸSfl⁄U ∑§Ê‹„ÈU ∑§⁄U ∑§Ê‹ÊH _
_ caudaha bhuvana eka pati ho∂, _
_ _
_ bhµutadroha ti¶¢ai nahiÚ so∂. _
_ _
_ guna sågara någara nara joµu, _
_ _
_ alapa lobha bhala kahai na koµu. _
_ _
_ Dohå : _
_ kåma krodha mada lobha saba nåtha naraka ke pa≈tha, _
_ _
_ saba parihari raghub∂rahi bhajahu bhajahiÚ jehi sa≈ta.38. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ tåta råma nahiÚ nara bhµupålå, _
_ _
_ bhuvanesvara kålahu kara kålå. _
_ _
_ ’˝rÊÔ •ŸÊ◊ÿ •¡ ÷ªfl¢ÃÊ– _
_ _
_ éÿÊ¬∑§ •Á¡Ã •ŸÊÁŒ •Ÿ¢ÃÊH _
_ _
_ ªÙ Ám¡ œŸÈ Œfl Á„UÃ∑§Ê⁄UË– _
_ _
_ ∑Î§¬ÊÁ‚¢œÈ ◊ÊŸÈ· ÃŸÈœÊ⁄UËH _
_ _
_ ¡Ÿ ⁄¢U¡Ÿ ÷¢¡Ÿ π‹ ’˝ÊÃÊ– _
_ _
_ ’Œ œ◊¸ ⁄Uë¿U∑§ ‚ÈŸÈ ÷˝ÊÃÊH _
_ _
_ _
_ ÃÊÁ„ ’ÿL§ ÃÁ¡ ŸÊß• ◊ÊÕÊ– _
_ _
_ ¬˝ŸÃÊ⁄UÁÃ ÷¢¡Ÿ ⁄UÉÊÈŸÊÕÊH _
_ brahma anåmaya aja bhagava≈tå, _
_ _
_ byåpaka ajita anådi ana≈tå. _
_ _
_ _
_ go dvija dhenu deva hitakår∂, _
_ _
_ kæpåsi≈dhu månu¶a tanudhår∂. _
_ _
_ jana ra≈jana bha≈jana khala bråtå, _
_ _
_ beda dharma racchaka sunu bhråtå. _
_ _
_ _
_ tåhi bayaru taji nåia måthå, _
_ _
_ pranatårati bha≈jana raghunåthå. _
_ _
_
Œ„ÈU ŸÊÕ ¬˝÷È ∑§„È°U ’ÒŒ„UË– _
_ ÷¡„ÈU ⁄UÊ◊ Á’ŸÈ „UÃÈ ‚Ÿ„UËH _
_ _
_ ‚⁄UŸ ª∞° ¬˝÷È ÃÊ„ÈU Ÿ àÿÊªÊ– _
_ _
_ Á’Sfl º˝Ù„U ∑Î§Ã •ÉÊ ¡Á„U ‹ÊªÊH _
_ _
_ ¡Ê‚È ŸÊ◊ òÊÿ ÃÊ¬ Ÿ‚ÊflŸ– _
_ _
_ ‚Ùß ¬˝÷È ¬˝ª≈U ‚◊È¤ÊÈ Á¡ÿ° ⁄UÊflŸH _
_ _
_
ŒÙ„UÊ _
_ _
_
’Ê⁄U ’Ê⁄U ¬Œ ‹Êª©°U Á’Ÿÿ ∑§⁄U©°U Œ‚‚Ë‚– _
_ _
_ ¬Á⁄U„UÁ⁄UU ◊ÊŸ ◊Ù„U ◊Œ ÷¡„ÈU ∑§Ù‚‹ÊœË‚H 39 (∑§)H _
_ dehu nåtha prabhu kahu° baideh∂, _
_ _
_ bhajahu råma binu hetu saneh∂. _
_ _
_ _
_ sarana gae° prabhu tåhu na tyågå, _
_ bisva droha kæta agha jehi lågå. _
_ _
_ _
_ jåsu nåma traya tåpa nasåvana, _
_ _
_
soi prabhu praga¢a samujhu jiya° råvana. _
_ _
_ Dohå : _
_ båra båra pada lågau° binaya karau° dasas∂sa, _
_ _
_ parihari måna moha mada bhajahu kosalådh∂sa.39(ka). _
_ _
_ ◊ÈÁŸ ¬È‹ÁSÃ ÁŸ¡ Á‚cÿ ‚Ÿ ∑§Á„U ¬∆Uß¸ ÿ„U ’ÊÃ– _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃ ‚Ù ◊Ò ¥ ¬˝÷È ‚Ÿ ∑§„UË ¬Êß ‚È•fl‚L§ ÃÊÃH 39 (π)H _
_ _
_
øı¬Êß¸ _
_ ◊ÊÀÿfl¢Ã •ÁÃ ‚Áøfl ‚ÿÊŸÊ– _
_ _
_ ÃÊ‚È ’øŸ ‚ÈÁŸ •ÁÃ ‚Èπ ◊ÊŸÊH _
_ _
_ ÃÊÃ •ŸÈ¡ Ãfl ŸËÁÃ Á’÷Í·Ÿ– _
_ _
_ ‚Ù ©U⁄U œ⁄U„ÈU ¡Ù ∑§„UÃ Á’÷Ë·ŸH _
_ _
_ Á⁄U¬È ©UÃ∑§⁄U· ∑§„UÃ ‚∆U ŒÙ™§– _
_ _
_ ŒÍÁ⁄U Ÿ ∑§⁄U„ÈU ß„UÊ° „Uß ∑§Ù™§H _
_ muni pulasti nija si¶ya sana kahi pa¢ha∂ yaha båta, _
_ turata so mai ° prabhu sana kah∂ påi suavasaru tåta.39(kha). _
_ _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ målyava≈ta ati saciva sayånå, _
_ _
_ tåsu bacana suni ati sukha månå. _
_ _
_ _
_ tåta anuja tava n∂ti bibhµu¶ana, _
_ so ura dharahu jo kahata bibh∂¶ana. _
_ _
_ _
_ r∂pu utakara¶a kahata sa¢ha doµu, _
_ _
_ dµuri na karahu ihå° hai koµu. _
_ _
_ ◊ÊÀÿfl¢Ã ªÎ„U ªÿ©U ’„UÙ⁄UË– _
_ _
_ ∑§„Uß Á’÷Ë·ŸÈ ¬ÈÁŸ ∑§⁄U ¡Ù⁄UËH _
_ _
_ ‚È◊ÁÃ ∑È§◊ÁÃ ‚’ ∑¥§ ©U⁄U ⁄U„U„UË¥– _
_ _
_ ŸÊÕ ¬È⁄UÊŸ ÁŸª◊ •‚ ∑§„U„UË¥H _
_ _
_ ¡„UÊ° ‚È◊ÁÃ Ã„°U ‚¢¬ÁÃ ŸÊŸÊ– _
_ _
_ ¡„UÊ° ∑È§◊ÁÃ Ã„°U Á’¬ÁÃ ÁŸŒÊŸÊH _
_ _
_ _
_ Ãfl ©U⁄U ∑È§◊ÁÃ ’‚Ë Á’¬⁄UËÃÊ– _
_ _
_ Á„UÃ •ŸÁ„UÃ ◊ÊŸ„È Á⁄U¬È ¬˝ËÃÊH _
_ målyava≈ta gæha gayau bahor∂, _
_ _
_ kahai bibh∂¶anu puni kara jor∂. _
_ _
_ _
_ sumati kumati saba ke° ura rahah∂°, _
_ _
_ nåtha puråna nigama asa kahah∂°. _
_ _
_ _
_
jahå° sumati taha° sa≈pati nånå, _
_ jahå° kumati taha° bipati nidånå. _
_ _
_ _
_ tava ura kumati bas∂ bipar∂tå, _
_ _
_ hita anahita månahu ripu pr∂tå. _
_ _
_
∑§Ê‹⁄UÊÁÃ ÁŸÁ‚ø⁄U ∑È§‹ ∑§⁄UË– _
_ ÃÁ„U ‚ËÃÊ ¬⁄U ¬˝ËÁÃ ÉÊŸ⁄UËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ ÃÊÃ ø⁄UŸ ªÁ„U ◊Êª©°U ⁄UÊπ„ÈU ◊Ù⁄U ŒÈ‹Ê⁄U– _
_ _
_ ‚ËÃÊ Œ„ÈU ⁄UÊ◊ ∑§„È°U •Á„UÃ Ÿ „UÙß ÃÈê„UÊ⁄UH 40H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ’Èœ ¬È⁄UÊŸ üÊÈÁÃ ‚¢◊Ã ’ÊŸË– _
_ _
_
∑§„UË Á’÷Ë·Ÿ ŸËÁÃ ’πÊŸËH _
_ ‚ÈŸÃ Œ‚ÊŸŸ ©U∆UÊ Á⁄U‚Êß¸– _
_ _
_ π‹ ÃÙÁ„U ÁŸ∑§≈U ◊ÎàÿÈ •’ •Êß¸H _
_ kålaråti nisicara kula ker∂, _
_ _
_ tehi s∂tå para pr∂ti ghaner∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ tåta carana gahi mågau° råkhahu mora dulåra, _
_ _
_ s∂tå dehu råma kahu° ahita na hoi tumhåra.40. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ budha puråna ‹ruti sa≈mata bån∂, _
_ _
_ kah∂ bibh∂¶ana n∂ti bakhån∂. _
_ _
_ sunata dasånana u¢hå riså∂, _
_ _
_ khala tohi nika¢a mætyu aba å∂. _
_ _
_ Á¡•Á‚ ‚ŒÊ ‚∆U ◊Ù⁄U Á¡•ÊflÊ– _
_ _
_ Á⁄U¬È ∑§⁄U ¬ë¿U ◊Í…∏U ÃÙÁ„U ÷ÊflÊH _
_ _
_ ∑§„UÁ‚ Ÿ π‹ •‚ ∑§Ù ¡ª ◊Ê„UË ¥– _
_ _
_ ÷È¡ ’‹ ¡ÊÁ„U Á¡ÃÊ ◊Ò¥ ŸÊ„UË ¥H _
_ _
_ ◊◊ ¬È⁄U ’Á‚ Ã¬Á‚ã„U ¬⁄U ¬˝ËÃË– _
_ _
_ ‚∆U Á◊‹È ¡Êß ÁÃã„UÁ„U ∑§„ÈU ŸËÃËH _
_ _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U ∑§Ëã„Á‚ ø⁄UŸ ¬˝„UÊ⁄UÊ– _
_ _
_ •ŸÈ¡ ª„U ¬Œ ’Ê⁄UÁ„¢U ’Ê⁄UÊH _
_ jiasi sadå sa¢ha mora jiåvå, _
_ _
_ ripu kara paccha mµuRha tohi bhåvå. _
_ _
_ _
_ kahasi na khala asa ko jaga måh∂°, _
_ _
_ bhuja bala jåhi jitå maiÚ nåh∂°. _
_ _
_ _
_ mama pura basi tapasinha para pr∂t∂, _
_ sa¢ha milu jåi tinhahi kahu n∂t∂. _
_ _
_ _
_ asa kahi k∂nhesi carana prahårå, _
_ _
_ anuja gahe pada bårahiÚ bårå. _
_ _
_
©U◊Ê ‚¢Ã ∑§ß ß„Uß ’«∏UÊß¸– _
_ ◊¢Œ ∑§⁄UÃ ¡Ù ∑§⁄Uß ÷‹Êß¸H _
_ _
_ ÃÈê„U Á¬ÃÈ ‚Á⁄U‚ ÷‹®„U ◊ÙÁ„U ◊Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ⁄UÊ◊È ÷¡¥ Á„UÃ ŸÊÕ ÃÈê„UÊ⁄UÊH _
_ _
_ ‚Áøfl ‚¢ª ‹Ò Ÿ÷ ¬Õ ªÿ™§– _
_ _
_ ‚’Á„U ‚ÈŸÊß ∑§„UÃ •‚ ÷ÿ™§H _
_ _
_
ŒÙ„UÊ _
_ _
_
⁄UÊ◊È ‚àÿ‚¢∑§À¬ ¬˝÷È ‚÷Ê ∑§Ê‹’‚ ÃÙÁ⁄U– _
_ _
_ ◊Ò¥ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ‚⁄UŸ •’ ¡Ê©°U Œ„ÈU ¡ÁŸ πÙÁ⁄UH 41H _
_ umå sa≈ta kai ihai baRå∂, _
_ _
_ ma≈da karata jo karai bhalå∂. _
_ _
_ _
_ tumha pitu sarisa bhalehiÚ mohi mårå, _
_ råmu bhaje° hita nåtha tumhårå. _
_ _
_ _
_ saciva sa≈ga lai nabha patha gayaµu, _
_ _
_
sabahi sunåi kahata asa bhayaµu. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
råmu satyasa≈kalpa prabhu sabhå kålabasa tori, _
_ maiÚ raghub∂ra sarana aba jåu° dehu jani khori.41. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U ø‹Ê Á’÷Ë·ŸÈ ¡’„UË¥– _
_ _
_ •ÊÿÍ„UËŸ ÷∞ ‚’ Ã’„UË ¢H _
_ _
_ ‚ÊœÈ •flÇÿÊ ÃÈ⁄UÃ ÷flÊŸË– _
_ _
_ ∑§⁄U ∑§ÀÿÊŸ •Áπ‹ ∑Ò „UÊŸËH _
_ _
_ ⁄UÊflŸ ¡’®„U Á’÷Ë·Ÿ àÿÊªÊ– _
_ _
_ ÷ÿ©U Á’÷fl Á’ŸÈ Ã’®„U •÷ÊªÊH _
_ _
_ ø‹©U „U⁄UÁ· ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ¬Ê„UË¥– _
_ _
_ ∑§⁄UÃ ◊ŸÙ⁄UÕ ’„ÈU ◊Ÿ ◊Ê„UË¥H _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ asa kahi calå bibh∂¶anu jabah∂°, _
_ _
_
åyµuh∂na bhae saba tabah∂°. _
_ _
_ sådhu avagyå turata bhavån∂, _
_ _
_ kara kalyåna akhila kai hån∂. _
_ _
_ råvana jabahiÚ bibh∂¶ana tyågå, _
_ _
_ bhayau bibhava binu tabahiÚ abhågå. _
_ _
_ caleu hara¶i raghunåyaka påh∂°, _
_ _
_ karata manoratha bahu mana måh∂°. _
_ _
_ ŒÁπ„U©°U ¡Êß ø⁄UŸ ¡‹¡ÊÃÊ– _
_ _
_ •L§Ÿ ◊ÎŒÈ‹ ‚fl∑§ ‚ÈπŒÊÃÊH _
_ _
_ ¡ ¬Œ ¬⁄UÁ‚ Ã⁄UË Á⁄UÁ·ŸÊ⁄UË– _
_ _
_ Œ¢«U∑§ ∑§ÊŸŸ ¬ÊflŸ∑§Ê⁄UËH _
_ _
_ ¡ ¬Œ ¡Ÿ∑§‚ÈÃÊ° ©U⁄U ‹Ê∞– _
_ _
_ ∑§¬≈U ∑È§⁄¢Uª ‚¢ª œ⁄U œÊ∞H _
_ _
_ _
_ „U⁄U ©U⁄U ‚⁄U ‚⁄UÙ¡ ¬Œ ¡ß¸– _
_ _
_ •„UÙ÷ÊÇÿ ◊Ò¥ ŒÁπ„U©°U Ãß¸H _
_ dekhihau° jåi carana jalajåtå, _
_ _
_ aruna mædula sevaka sukhadåtå. _
_ _
_ _
_ je pada parasi tar∂ ri¶inår∂, _
_ _
_ da≈Œaka kånana påvanakår∂. _
_ _
_ _
_ je pada janakasutå° ura låe, _
_ kapa¢a kura≈ga sa≈ga dhara dhåe. _
_ _
_ _
_ hara ura sara saroja pada je∂, _
_ _
_ ahobhågya maiÚ dekhihau° te∂. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
_
Á¡ã„U ¬Êÿã„U ∑§ ¬ÊŒÈ∑§Áã„U ÷⁄UÃÈ ⁄U„U ◊Ÿ ‹Êß– _
_
_ Ã ¬Œ •Ê¡È Á’‹ÙÁ∑§„U©°U ßã„U ŸÿŸÁã„U •’ ¡ÊßH 42H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ ∞Á„U Á’Áœ ∑§⁄UÃ ‚¬˝◊ Á’øÊ⁄UÊU– _
_ _
_ •Êÿ©U ‚¬ÁŒ Á‚¢œÈ ∞Á„¢U ¬Ê⁄UÊH _
_ _
_ ∑§Á¬ã„U Á’÷Ë·ŸÈ •ÊflÃ ŒπÊ– _
_ ¡ÊŸÊ ∑§Ù©U Á⁄U¬È ŒÍÃ Á’‚·ÊH _
_ _
_ ÃÊÁ„U ⁄UÊÁπ ∑§¬Ë‚ ¬®„U •Ê∞– _
_ _
_ ‚◊ÊøÊ⁄U ‚’ ÃÊÁ„U ‚ÈŸÊ∞H _
_ Dohå : _
_ _
_
jinha påyanha ke pådukanhi bharatu rahe mana låi, _
_ te pada åju bilokihau° inha nayananhi aba jåi.42. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ ehi bidhi karata saprema bicårå, _
_ _
_ åyau sapadi si≈dhu ehiÚ pårå. _
_ _
_ kapinha bibh∂¶anu åvata dekhå, _
_ _
_ jånå kou ripu dµuta bise¶å. _
_ _
_ tåhi råkhi kap∂sa pahiÚ åe, _
_ _
_ samåcåra saba tåhi sunåe. _
_ _
_ ∑§„U ‚Èª˝Ëfl ‚ÈŸ„ÈU ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸– _
_ _
_ •ÊflÊ Á◊‹Ÿ Œ‚ÊŸŸ ÷Êß¸H _
_ _
_ ∑§„U ¬˝÷È ‚πÊ ’ÍÁ¤Ê∞ ∑§Ê„UÊ– _
_ _
_ ∑§„Uß ∑§¬Ë‚ ‚ÈŸ„ÈU Ÿ⁄UŸÊ„UÊH _
_ _
_ _
_
¡ÊÁŸ Ÿ ¡Êß ÁŸ‚Êø⁄U ◊ÊÿÊ– _
_ _
_
∑§Ê◊M§¬ ∑§Á„U ∑§Ê⁄UŸ •ÊÿÊH _
_ _
_ ÷Œ „U◊Ê⁄U ‹Ÿ ‚∆U •ÊflÊ– _
_ _
_ ⁄UÊÁπ• ’Ê°Áœ ◊ÙÁ„U •‚ ÷ÊflÊH _
_ kaha sugr∂va sunahu raghurå∂, _
_ _
_ åvå milana dasånana bhå∂. _
_ _
_ _
_ kaha prabhu sakhå bµujhiai kåhå, _
_ _
_ kahai kap∂sa sunahu naranåhå. _
_ _
_ _
_
jåni na jåi nisåcara måyå, _
_ kåmarµupa kehi kårana åyå. _
_ _
_ _
_ bheda hamåra lena sa¢ha åvå, _
_ _
_ råkhia bå° dhi mohi asa bhåvå. _
_ _
_
‚πÊ ŸËÁÃ ÃÈê„ ŸËÁ∑§ Á’øÊ⁄UË– _
_ ◊◊ ¬Ÿ ‚⁄UŸÊªÃ ÷ÿ„UÊ⁄UËH _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ¬˝÷È ’øŸ „U⁄U· „UŸÈ◊ÊŸÊ– _
_ ‚⁄UŸÊªÃ ’ë¿U‹ ÷ªflÊŸÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚⁄UŸÊªÃ ∑§„È°U ¡ Ã¡Á„¢U ÁŸ¡ •ŸÁ„UÃ •ŸÈ◊ÊÁŸ– _
_ _
_ Ã Ÿ⁄U ¬Êfl°⁄U ¬Ê¬◊ÿ ÁÃã„UÁ„U Á’‹Ù∑§Ã „UÊÁŸH 43H _
_ _
_
øı¬Êß¸ _
_ ∑§ÙÁ≈ Á’¬˝ ’œ ‹Êª®„ ¡Ê„ÍU– _
_ _
_ •Ê∞° ‚⁄UŸ Ã¡©°U Ÿ®„U ÃÊ„ÍUH _
_ sakhå n∂ti tumha n∂ki bicår∂, _
_ _
_ mama pana saranågata bhayahår∂. _
_ _
_ suni prabhu bacana hara¶a hanumånå, _
_ _
_ saranågata bacchala bhagavånå. _
_ _
_ Dohå : _
_ saranågata kahu° je tajahiÚ nija anahita anumåni, _
_ _
_ te nara påva° ra påpamaya tinhahi bilokata håni.43. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ ko¢i bipra badha lågahiÚ jåhµu, _
_ _
_ åe° sarana tajau° nahiÚ tåhµu. _
_ _
_ ‚Ÿ◊Èπ „UÙß ¡Ëfl ◊ÙÁ„U ¡’„UË¥– _
_ _
_ ¡ã◊ ∑§ÙÁ≈U •ÉÊ ŸÊ‚®„U Ã’„UË¥H _
_ _
_ ¬Ê¬fl¢Ã ∑§⁄U ‚„U¡ ‚È÷Ê™§– _
_ _
_ ÷¡ŸÈ ◊Ù⁄U ÃÁ„U ÷Êfl Ÿ ∑§Ê™§H _
_ _
_ _
_
¡ı¥ ¬Ò ŒÈCÔU NUŒÿ ‚Ùß „UÙß¸– _
_ _
_
◊Ù⁄¥U ‚Ÿ◊Èπ •Êfl Á∑§ ‚Ùß¸H _
_ _
_ ÁŸ◊¸‹ ◊Ÿ ¡Ÿ ‚Ù ◊ÙÁ„U ¬ÊflÊ– _
_ _
_ ◊ÙÁ„U ∑§¬≈U ¿U‹ Á¿Uº˝ Ÿ ÷ÊflÊH _
_ sanamukha hoi j∂va mohi jabah∂°, _
_ _
_ janma ko¢i agha nåsahiÚ tabah∂°. _
_ _
_ _
_ påpava≈ta kara sahaja subhåµu, _
_ _
_ bhajanu mora tehi bhåva na kåµu. _
_ _
_ _
_
jau° pai du¶¢a hædaya soi ho∂, _
_ more° sanamukha åva ki so∂. _
_ _
_ _
_ nirmala mana jana so mohi påvå, _
_ _
_ mohi kapa¢a chala chidra na bhåvå. _
_ _
_
÷Œ ‹Ÿ ¬∆UflÊ Œ‚‚Ë‚Ê– _
_ Ã’„È°U Ÿ ∑§¿ÈU ÷ÿ „UÊÁŸ ∑§¬Ë‚ÊH _
_ _
_ ¡ª ◊„È°U ‚πÊ ÁŸ‚Êø⁄U ¡Ã– _
_ _
_ ‹Á¿U◊ŸÈ „UŸß ÁŸÁ◊· ◊„È°U ÃÃH _
_ _
_ ¡ı¥ ‚÷ËÃ •ÊflÊ ‚⁄UŸÊßZ– _
_ _
_
⁄UÁπ„U©°U ÃÊÁ„U ¬˝ÊŸ ∑§Ë ŸÊßZH _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ _
_
©U÷ÿ ÷Ê°ÁÃ ÃÁ„U •ÊŸ„ÈU „°UÁ‚ ∑§„U ∑Î§¬ÊÁŸ∑§Ã– _
_ _
_ ¡ÿ ∑Î§¬Ê‹ ∑§Á„U ∑§Á¬ ø‹ •¢ªŒ „UŸÍ ‚◊ÃH 44H _
_ bheda lena pa¢havå dasas∂så, _
_ _
_ tabahu° na kachu bhaya håni kap∂så. _
_ _
_ _
_ jaga mahu° sakhå nisåcara jete, _
_ _
_
lachimanu hanai nimi¶a mahu° tete. _
_ _
_ jau° sabh∂ta åvå saranå∂°, _
_ _
_ rakhihau° tåhi pråna k∂ nå∂°. _
_ _
_ Dohå : _
_ ubhaya bhå° ti tehi ånahu ha° si kaha kæpåniketa, _
_ _
_ jaya kæpåla kahi kapi cale a≈gada hanµu sameta.44. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÊŒ⁄U ÃÁ„U •Êª¥ ∑§Á⁄U ’ÊŸ⁄U– _
_ _
_ ø‹ ¡„UÊ° ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ∑§L§ŸÊ∑§⁄UH _
_ _
_ ŒÍÁ⁄UÁ„U Ã Œπ mı ÷˝ÊÃÊ– _
_ _
_ ŸÿŸÊŸ¢Œ ŒÊŸ ∑§ ŒÊÃÊH _
_ _
_ ’„ÈUÁ⁄U ⁄UÊ◊ ¿UÁ’œÊ◊ Á’‹Ù∑§Ë– _
_ _
_ ⁄U„U©U ∆U≈ÈUÁ∑§ ∞∑§≈U∑§ ¬‹ ⁄UÙ∑§ËH _
_ _
_ ÷È¡ ¬˝‹¢’ ∑¢§¡ÊL§Ÿ ‹ÙøŸ– _
_ _
_ SÿÊ◊‹ ªÊÃ ¬˝ŸÃ ÷ÿ ◊ÙøŸH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sådara tehi åge° kari bånara, _
_ _
_
cale jahå° raghupati karunåkara. _
_ _
_ dµurihi te dekhe dvau bhråtå, _
_ _
_
nayanåna≈da dåna ke dåtå. _
_ _
_ bahuri råma chabidhåma bilok∂, _
_ _
_ raheu ¢ha¢uki eka¢aka pala rok∂. _
_ _
_ bhuja prala≈ba ka≈jåruna locana, _
_ _
_ syåmala gåta pranata bhaya mocana. _
_ _
_ Á‚¢ÉÊ ∑¢§œ •ÊÿÃ ©U⁄U ‚Ù„UÊ– _
_ _
_ •ÊŸŸ •Á◊Ã ◊ŒŸ ◊Ÿ ◊Ù„UÊH _
_ _
_ ŸÿŸ ŸË⁄U ¬È‹Á∑§Ã •ÁÃ ªÊÃÊ– _
_ _
_ ◊Ÿ œÁ⁄U œË⁄U ∑§„UË ◊ÎŒÈ ’ÊÃÊH _
_ _
_ ŸÊÕ Œ‚ÊŸŸ ∑§⁄U ◊Ò¥ ÷˝ÊÃÊ– _
_ _
_ ÁŸÁ‚ø⁄U ’¢‚ ¡Ÿ◊ ‚È⁄UòÊÊÃÊH _
_ _
_ _
_ ‚„U¡ ¬Ê¬Á¬˝ÿ ÃÊ◊‚ Œ„UÊ– _
_ _
_ ¡ÕÊ ©U‹Í∑§Á„U Ã◊ ¬⁄U Ÿ„UÊH _
_ si≈gha ka≈dha åyata ura sohå, _
_ _
_ ånana amita madana mana mohå. _
_ _
_ _
_ nayana n∂ra pulakita ati gåtå, _
_ _
_ mana dhari dh∂ra kah∂ mædu båtå. _
_ _
_ nåtha dasånana kara maiÚ bhråtå, _
_ _
_ nisicara ba≈sa janama suratråtå. _
_ _
_ _
_ sahaja påpapriya tåmasa dehå, _
_ _
_ jathå ulµukahi tama para nehå. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_
_
üÊflŸ ‚È¡‚È ‚ÈÁŸ •Êÿ©°U ¬˝÷È ÷¢¡Ÿ ÷fl ÷Ë⁄U– _
_
_ òÊÊÁ„U òÊÊÁ„U •Ê⁄UÁÃ „U⁄UŸ ‚⁄UŸ ‚ÈπŒ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄UH 45H _
_ _
_ øı¬Êß¸ _
_ •‚ ∑§Á„U ∑§⁄UÃ Œ¢«UflÃ ŒπÊ– _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃ ©U∆U ¬˝÷È „U⁄U· Á’‚·ÊH _
_ _
_ ŒËŸ ’øŸ ‚ÈÁŸ ¬˝÷È ◊Ÿ ÷ÊflÊ– _
_ _
_
÷È¡ Á’‚Ê‹ ªÁ„U NUŒÿ° ‹ªÊflÊH _
_ •ŸÈ¡ ‚Á„UÃ Á◊Á‹ Á…Uª ’Ò∆UÊ⁄UË– _
_ _
_ ’Ù‹ ’øŸ ÷ªÃ ÷ÿ„Ê⁄UËH _
_ Dohå : _
_ _
_
‹ravana sujasu suni åyau° prabhu bha≈jana bhava bh∂ra, _
_ tråhi tråhi årati harana sarana sukhada raghub∂ra.45. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ asa kahi karata da≈Œavata dekhå, _
_ _
_ turata u¢he prabhu hara¶a bise¶å. _
_ _
_ d∂na bacana suni prabhu mana bhåvå, _
_ _
_ bhuja bisåla gahi hædaya° lagåvå. _
_ _
_ anuja sahita mili Œhiga bai¢hår∂, _
_ _
_ bole bacana bhagata bhayahår∂. _
_ _
_ ∑§„ÈU ‹¢∑§‚ ‚Á„UÃ ¬Á⁄UflÊ⁄UÊ– _
_ _
_ ∑È§‚‹ ∑È§∆UÊ„U⁄U ’Ê‚ ÃÈê„UÊ⁄UÊH _
_ _
_ π‹ ◊¢«U‹Ë ’‚„ÈU ÁŒŸÈ ⁄UÊÃË– _
_ _
_ ‚πÊ œ⁄U◊ ÁŸ’„Uß ∑§Á„U ÷Ê°ÃËH _
_ _
_ ◊Ò¥ ¡ÊŸ©°U ÃÈê„UÊÁ⁄U ‚’ ⁄UËÃË– _
_ _
_ •ÁÃ Ÿÿ ÁŸ¬ÈŸ Ÿ ÷Êfl •ŸËÃËH _
_ _
_ _
_ ’L§ ÷‹ ’Ê‚ Ÿ⁄U∑§ ∑§⁄U ÃÊÃÊ– _
_ _
_ ŒÈCÔU ‚¢ª ¡ÁŸ Œß Á’œÊÃÊH _
_ kahu la≈kesa sahita parivårå, _
_ _
_ kusala ku¢håhara båsa tumhårå. _
_ _
_ _
_ khala ma≈Œal∂ basahu dinu råt∂, _
_ _
_ sakhå dharama nibahai kehi bhå° t∂. _
_ _
_ _
_
maiÚ jånau° tumhåri saba r∂t∂, _
_ ati naya nipuna na bhåva an∂t∂. _
_ _
_ _
_ baru bhala båsa naraka kara tåtå, _
_ _
_ du¶¢a sa≈ga jani dei bidhåtå. _
_ _
_
•’ ¬Œ ŒÁπ ∑È§‚‹ ⁄UÉÊÈ⁄UÊÿÊ– _
_ ¡ı¥ ÃÈê„U ∑§ËÁã„U ¡ÊÁŸ ¡Ÿ ŒÊÿÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ Ã’ ‹Áª ∑È§‚‹ Ÿ ¡Ëfl ∑§„È°U ‚¬Ÿ„È°U ◊Ÿ Á’üÊÊ◊– _
_ _
_ ¡’ ‹Áª ÷¡Ã Ÿ ⁄UÊ◊ ∑§„È°U ‚Ù∑§ œÊ◊ ÃÁ¡ ∑§Ê◊H 46H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ Ã’ ‹Áª NUŒÿ° ’‚Ã π‹ ŸÊŸÊ– _
_ _
_ ‹Ù÷ ◊Ù„U ◊ë¿U⁄U ◊Œ ◊ÊŸÊH _
_ ¡’ ‹Áª ©U⁄U Ÿ ’‚Ã ⁄UÉÊÈŸÊÕÊ– _
_ _
_ œ⁄¥U øÊ¬ ‚Êÿ∑§ ∑§Á≈U ÷ÊÕÊH _
_ aba pada dekhi kusala raghuråyå, _
_ _
_ jau° tumha k∂nhi jåni jana dåyå. _
_ _
_ Dohå : _
_ taba lagi kusala na j∂va kahu° sapanehu° mana bi‹råma, _
_ _
_ jaba lagi bhajata na råma kahu° soka dhåma taji kåma.46. _
_ _
Caupå∂ :
_ _
_ taba lagi hædaya° basata khala nånå, _
_ _
_ lobha moha macchara mada månå. _
_ _
_ jaba lagi ura na basata raghunåthå, _
_ _
_ dhare° cåpa såyaka ka¢i bhåthå. _
_ _
_ ◊◊ÃÊ ÃL§Ÿ Ã◊Ë •°Áœ•Ê⁄UË– _
_ _
_ ⁄UÊª m· ©U‹Í∑§ ‚Èπ∑§Ê⁄UËH _
_ _
_ Ã’ ‹Áª ’‚ÁÃ ¡Ëfl ◊Ÿ ◊Ê„UË¥– _
_ _
_ ¡’ ‹Áª ¬˝÷È ¬˝ÃÊ¬ ⁄UÁ’ ŸÊ„UË¥H _
_ _
_ •’ ◊Ò¥ ∑È§‚‹ Á◊≈U ÷ÿ ÷Ê⁄U– _
_ _
_ ŒÁπ ⁄UÊ◊ ¬Œ ∑§◊‹ ÃÈê„UÊ⁄UH _
_ _
_ _
_ ÃÈê„U ∑Î§¬Ê‹ ¡Ê ¬⁄U •ŸÈ∑Í§‹Ê– _
_ _
_ ÃÊÁ„U Ÿ éÿÊ¬ ÁòÊÁ’œ ÷fl ‚Í‹ÊH _
_ mamatå taruna tam∂ a°dhiår∂, _
_ _
_ råga dve¶a ulµuka sukhakår∂. _
_ _
_ _
_ taba lagi basati j∂va mana måh∂°, _
_ _
_ jaba lagi prabhu pratåpa rabi nåh∂°. _
_ _
_ _
_
aba maiÚ kusala mi¢e bhaya bhåre, _
_ dekhi råma pada kamala tumhåre. _
_ _
_ _
_ tumha kæpåla jå para anukµulå, _
_ _
_ tåhi na byåpa tribidha bhava sµulå. _
_ _
_
◊Ò¥ ÁŸÁ‚ø⁄U •ÁÃ •œ◊ ‚È÷Ê™§– _
_ ‚È÷ •Êø⁄UŸÈ ∑§Ëã„U ŸÁ„¢U ∑§Ê™§H _
_ _
_ ¡Ê‚È M§¬ ◊ÈÁŸ äÿÊŸ Ÿ •ÊflÊ– _
_ ÃÁ„¢U ¬˝÷È „U⁄UÁ· NUŒÿ° ◊ÙÁ„U ‹ÊflÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ •„UÙ÷ÊÇÿ ◊◊ •Á◊Ã •ÁÃ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê ‚Èπ ¬È¢¡– _
_ _
_ Œπ©°U ŸÿŸ Á’⁄¢UÁø Á‚fl ‚éÿ ¡Èª‹ ¬Œ ∑¢§¡H 47H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ‚πÊ ÁŸ¡ ∑§„U©°U ‚È÷Ê™§– _
_ _
_ ¡ÊŸ ÷È‚È¢Á«U ‚¢÷È ÁªÁ⁄U¡Ê™§H _
_ maiÚ nisicara ati adhama subhåµu, _
_ _
_ subha åcaranu k∂nha nahiÚ kåµu. _
_ _
_ jåsu rµupa muni dhyåna na åvå, _
_ _
_ tehiÚ prabhu hara¶i hædaya° mohi låvå. _
_ _
_ Dohå : _
_ ahobhågya mama amita ati råma kæpå sukha pu≈ja, _
_ _
_ dekheu° nayana bira≈ci siva sebya jugala pada ka≈ja.47. _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sunahu sakhå nija kahau° subhåµu, _
_ _
_ jåna bhusu≈Œi sa≈bhu girijåµu. _
_ _
_ ¡ı¥ Ÿ⁄U „UÙß ø⁄UÊø⁄U º˝Ù„UË– _
_ _
_ •ÊflÒ ‚÷ÿ ‚⁄UŸ ÃÁ∑§ ◊Ù„UËH _
_ _
_ ÃÁ¡ ◊Œ ◊Ù„U ∑§¬≈U ¿U‹ ŸÊŸÊ– _
_ _
_ ∑§⁄U©° ‚l ÃÁ„U ‚ÊœÈ ‚◊ÊŸÊH _
_ _
_ _
_
¡ŸŸË ¡Ÿ∑§ ’¢œÈ ‚ÈÃ ŒÊ⁄UÊ– _
_ _
_
ÃŸÈ œŸÈ ÷flŸ ‚ÈNUŒ ¬Á⁄UflÊ⁄UÊH _
_ _
_ ‚’ ∑Ò§ ◊◊ÃÊ ÃÊª ’≈UÙ⁄UË– _
_ _
_ ◊◊ ¬Œ ◊ŸÁ„U ’Ê°œ ’Á⁄U «UÙ⁄UËH _
_ jau° nara hoi caråcara droh∂, _
_ _
_ åvai sabhaya sarana taki moh∂. _
_ _
_ _
_ taji mada moha kapa¢a chala nånå, _
_ _
_ karau° sadya tehi sådhu samånå. _
_ _
_ _
_ janan∂ janaka ba≈dhu suta dårå, _
_ tanu dhanu bhavana suhæda parivårå. _
_ _
_ _
_ saba kai mamatå tåga ba¢or∂, _
_ _
_ mama pada manahi bå° dha bari Œor∂. _
_ _
_
‚◊Œ⁄U‚Ë ßë¿UÊ ∑§¿ÈU ŸÊ„UË¥– _
_ „U⁄U· ‚Ù∑§ ÷ÿ Ÿ®„U ◊Ÿ ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ •‚ ‚îÊŸ ◊◊ ©U⁄U ’‚ ∑Ò§‚¥– _
_ _
_ ‹Ù÷Ë NUŒÿ° ’‚ß œŸÈ ¡Ò‚¥H _
_ _
_ ÃÈê„U ‚ÊÁ⁄Uπ ‚¢Ã Á¬˝ÿ ◊Ù⁄¥U– _
_ _
_ œ⁄U©°U Œ„U Ÿ®„U •ÊŸ ÁŸ„UÙ⁄¥UH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚ªÈŸ ©U¬Ê‚∑§ ¬⁄UÁ„UÃ ÁŸ⁄UÃ ŸËÁÃ ŒÎ…∏U Ÿ◊– _
_ _
_ Ã Ÿ⁄U ¬˝ÊŸ ‚◊ÊŸ ◊◊ Á¡ã„U ∑¥§ Ám¡ ¬Œ ¬˝◊H 48H _
_ samadaras∂ icchå kachu nåh∂°, _
_ _
_ hara¶a soka bhaya nahiÚ mana måh∂°. _
_ _
_ _
_ asa sajjana mama ura basa kaise° , _
_ lobh∂ hædaya° basai dhanu jaise° . _
_ _
_ _
_ tumha sårikhe sa≈ta priya more° , _
_ _
_
dharau° deha nahiÚ åna nihore° . _
_ _
_ Dohå : _
_ saguna upåsaka parahita nirata n∂ti dæRha nema, _
_ _
_ te nara pråna samåna mama jinha ke° dvija pada prema.48. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ‹¢∑§‚ ‚∑§‹ ªÈŸ ÃÙ⁄¥U– _
_ _
_ ÃÊÃ¥ ÃÈê„U •ÁÃ‚ÿ Á¬˝ÿ ◊Ù⁄¥UH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ’øŸ ‚ÈÁŸ ’ÊŸ⁄U ¡ÍÕÊ– _
_ _
_ ‚∑§‹ ∑§„U®„U ¡ÿ ∑Î§¬Ê ’M§ÕÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÃ Á’÷Ë·ŸÈ ¬˝÷È ∑Ò§ ’ÊŸË– _
_ _
_ Ÿ®„U •ÉÊÊÃ üÊflŸÊ◊ÎÃ ¡ÊŸËH _
_ _
_ ¬Œ •¢’È¡ ªÁ„U ’Ê⁄UÁ„¢U ’Ê⁄UÊ– _
_ _
_ NUŒÿ° ‚◊ÊÃ Ÿ ¬˝◊È •¬Ê⁄UÊH _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sunu la≈kesa sakala guna tore° , _
_ tåte° tumha atisaya priya more°. _
_ _
_ _
_ råma bacana suni bånara jµuthå, _
_ _
_
sakala kahahiÚ jaya kæpå barµuthå. _
_ _
_ sunata bibh∂¶anu prabhu kai bån∂, _
_ _
_ nahiÚ aghåta ‹ravanåmæta jån∂. _
_ _
_ pada a≈buja gahi bårahiÚ bårå, _
_ _
_ hædaya° samåta na premu apårå. _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU Œfl ‚ø⁄UÊø⁄U SflÊ◊Ë– _
_ _
_ ¬˝ŸÃ¬Ê‹ ©U⁄U •¢Ã⁄U¡Ê◊ËH _
_ _
_ ©U⁄U ∑§¿ÈU ¬˝Õ◊ ’Ê‚ŸÊ ⁄U„UË– _
_ _
_ ¬˝÷È ¬Œ ¬˝ËÁÃ ‚Á⁄UÃ ‚Ù ’„UËH _
_ _
_ •’ ∑Î§¬Ê‹ ÁŸ¡ ÷ªÁÃ ¬ÊflŸË– _
_ _
_ Œ„ÈU ‚ŒÊ Á‚fl ◊Ÿ ÷ÊflŸËH _
_ _
_ _
_ ∞fl◊SÃÈ ∑§Á„U ¬˝÷È ⁄UŸœË⁄UÊ– _
_ _
_ ◊ÊªÊ ÃÈ⁄UÃ Á‚¢œÈ ∑§⁄U ŸË⁄UÊH _
_ sunahu deva sacaråcara svåm∂, _
_ _
_ pranatapåla ura a≈tarajåm∂. _
_ _
_ _
_ ura kachu prathama båsanå rah∂, _
_ _
_ prabhu pada pr∂ti sarita so bah∂. _
_ _
_ _
_ aba kæpåla nija bhagati påvan∂, _
_ dehu sadå siva mana bhåvan∂. _
_ _
_ _
_ evamastu kahi prabhu ranadh∂rå, _
_ _
_ mågå turata si≈dhu kara n∂rå. _
_ ¡ŒÁ¬ ‚πÊ Ãfl ßë¿UÊ ŸÊ„UË¥– _
_ _
_ ◊Ù⁄U Œ⁄U‚È •◊ÙÉÊ ¡ª ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ •‚ ∑§Á„ ⁄UÊ◊ ÁÃ‹∑§ ÃÁ„U ‚Ê⁄UÊ– _
_ _
_ ‚È◊Ÿ ’ÎÁCÔU Ÿ÷ ÷ß¸ •¬Ê⁄UÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ⁄UÊflŸ ∑˝§Ùœ •Ÿ‹ ÁŸ¡ SflÊ‚ ‚◊Ë⁄U ¬˝ø¢«U– _
_ _
_ ¡⁄UÃ Á’÷Ë·ŸÈ ⁄UÊπ©U ŒËã„U©U ⁄UÊ¡È •π¢«UH 49 (∑§)H _
_ _
_ ¡Ù ‚¢¬ÁÃ Á‚fl ⁄UÊflŸÁ„U ŒËÁã„U ÁŒ∞° Œ‚ ◊ÊÕ– _
_ _
_ ‚Ùß ‚¢¬ŒÊ Á’÷Ë·ŸÁ„U ‚∑È§Áø ŒËÁã„U ⁄UÉÊÈŸÊÕH 49 (π)H _
_ jadapi sakhå tava icchå nåh∂°, _
_ _
_ mora darasu amogha jaga måh∂°. _
_ _
_ _
_ asa kahi råma tilaka tehi sårå, _
_ _
_ sumana bæ¶¢i nabha bha∂ apårå. _
_ _
_ _
_ Dohå : _
_ råvana krodha anala nija svåsa sam∂ra praca≈Œa, _
_ _
_ jarata bibh∂¶anu råkheu d∂nheu råju akha≈Œa. 49 (ka). _
_ _
_
jo sa≈pati siva råvanahi d∂nhi die° dasa måtha, _
_ soi sa≈padå bibh∂¶anahi sakuci d∂nhi raghunåtha.49(kha). _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ •‚ ¬˝÷È ¿UÊÁ«∏U ÷¡®„ ¡ •ÊŸÊ– _
_ _
_ Ã Ÿ⁄U ¬‚È Á’ŸÈ ¬Í°¿U Á’·ÊŸÊH _
_ ÁŸ¡ ¡Ÿ ¡ÊÁŸ ÃÊÁ„U •¬ŸÊflÊ– _
_ _
_ ¬˝÷È ‚È÷Êfl ∑§Á¬ ∑È§‹ ◊Ÿ ÷ÊflÊH _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ‚’¸Çÿ ‚’¸ ©U⁄U ’Ê‚Ë– _
_ _
_
‚’¸M§¬ ‚’ ⁄UÁ„UÃ ©UŒÊ‚ËH _
_ ’Ù‹ ’øŸ ŸËÁÃ ¬˝ÁÃ¬Ê‹∑§– _
_ _
_ ∑§Ê⁄UŸ ◊ŸÈ¡ ŒŸÈ¡ ∑È§‹ ÉÊÊ‹∑§H _
_ _
_ ‚ÈŸÈ ∑§¬Ë‚ ‹¢∑§Ê¬ÁÃ ’Ë⁄UÊ– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ asa prabhu chåRi bhajahiÚ je ånå, _
_ _
_
te nara pasu binu pµu° cha bi¶ånå. _
_ nija jana jåni tåhi apanåvå, _
_ _
_ prabhu subhåva kapi kula mana bhåvå. _
_ _
_ puni sarbagya sarba ura bås∂, _
_ _
_
sarbarµupa saba rahita udås∂. _
_ bole bacana n∂ti pratipålaka, _
_ _
_ kårana manuja danuja kula ghålaka. _
_ _
_ sunu kap∂sa la≈kåpati b∂rå, _
_ ∑§Á„U Á’Áœ ÃÁ⁄U• ¡‹Áœ ª¢÷Ë⁄UÊH _
_ _
_ ‚¢∑È§‹ ◊∑§⁄U ©U⁄Uª ¤Ê· ¡ÊÃË– _
_ _
_ •ÁÃ •ªÊœ ŒÈSÃ⁄U ‚’ ÷Ê°ÃËH _
_ ∑§„U ‹¢∑§‚ ‚ÈŸ„ÈU ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§– _
_ _
_ ∑§ÙÁ≈U ®‚œÈ ‚Ù·∑§ Ãfl ‚Êÿ∑§H _
_ _
_ ¡lÁ¬ ÃŒÁ¬ ŸËÁÃ •Á‚ ªÊß¸– _
_ Á’Ÿÿ ∑§Á⁄U• ‚Êª⁄U ‚Ÿ ¡Êß¸H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ¬˝÷È ÃÈê„UÊ⁄U ∑È§‹ªÈ⁄U ¡‹Áœ ∑§Á„UÁ„U ©U¬Êÿ Á’øÊÁ⁄U– _
_ _
_ Á’ŸÈ ¬˝ÿÊ‚ ‚Êª⁄U ÃÁ⁄UÁ„U ‚∑§‹ ÷Ê‹È ∑§Á¬ œÊÁ⁄UH 50H _
_ kehi bidhi taria jaladhi ga≈bh∂rå. _
_ _
_ _
_
sa≈kula makara uraga jha¶a jåt∂, _
_ ati agådha dustara saba bhå° t∂. _
_ _
_ kaha la≈kesa sunahu raghunåyaka, _
_ _
_ ko¢i si≈dhu so¶aka tava såyaka. _
_ _
_ jadyapi tadapi n∂ti asi gå∂, _
_ _
_ binaya karia sågara sana jå∂. _
_ Dohå : _
_ _
_ prabhu tumhåra kulagura jaladhi kahihi upåya bicåri, _
_ binu prayåsa sågara tarihi sakala bhålu kapi dhåri.50. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚πÊ ∑§„UË ÃÈê„U ŸËÁ∑§ ©U¬Êß¸– _
_ _
_ ∑§Á⁄U• ŒÒfl ¡ı¥ „UÙß ‚„UÊß¸H _
_ ◊¢òÊ Ÿ ÿ„U ‹Á¿U◊Ÿ ◊Ÿ ÷ÊflÊ– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ’øŸ ‚ÈÁŸ •ÁÃ ŒÈπ ¬ÊflÊH _
_ _
_ ŸÊÕ ŒÒfl ∑§⁄U ∑§flŸ ÷⁄UÙ‚Ê– _
_ _
_
‚ÙÁ·• Á‚¢œÈ ∑§Á⁄• ◊Ÿ ⁄UÙ‚ÊH _
_ ∑§ÊŒ⁄U ◊Ÿ ∑§„È°U ∞∑§ •œÊ⁄UÊ– _
_ _
_ ŒÒfl ŒÒfl •Ê‹‚Ë ¬È∑§Ê⁄UÊH _
_ _
_ ‚ÈŸÃ Á’„UÁ‚ ’Ù‹ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄UÊ– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sakhå kah∂ tumha n∂ki upå∂, _
_ _
_ karia daiva jau° hoi sahå∂. _
_ _
_
ma≈tra na yaha lachimana mana bhåvå, _
_ råma bacana suni ati dukha påvå. _
_ _
_ nåtha daiva kara kavana bharoså, _
_ _
_ so¶ia si≈dhu karia mana roså. _
_ _
_ kådara mana kahu° eka adhårå, _
_ daiva daiva ålas∂ pukårå. _
_ _
_ sunata bihasi bole raghub∂rå, _
_ ∞‚Á„¢U ∑§⁄U’ œ⁄U„ÈU ◊Ÿ œË⁄UÊH _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U ¬˝÷È •ŸÈ¡Á„U ‚◊È¤ÊÊß¸– _
_ _
_ Á‚¢œÈ ‚◊Ë¬ ª∞ ⁄UÉÊÈ⁄UÊß¸H _
_ ¬˝Õ◊ ¬˝ŸÊ◊ ∑§Ëã„ Á‚L§ ŸÊß¸– _
_ _
_ ’Ò∆U ¬ÈÁŸ Ã≈U Œ÷¸ «U‚Êß¸H _
_ _
_ ¡’®„U Á’÷Ë·Ÿ ¬˝÷È ¬Á„¢U •Ê∞– _
_ ¬Ê¿¥U ⁄UÊflŸ ŒÍÃ ¬∆UÊ∞H _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚∑§‹ øÁ⁄UÃ ÁÃã„U Œπ œ⁄¥U ∑§¬≈U ∑§Á¬ Œ„U– _
_ _
_ ¬˝÷È ªÈŸ NUŒÿ° ‚⁄UÊ„U®„U ‚⁄UŸÊªÃ ¬⁄U Ÿ„UH 51H _
_ aisehiÚ karaba dharahu mana dh∂rå. _
_ _
_ _
_
asa kahi prabhu anujahi samujhå∂, _
_ si≈dhu sam∂pa gae raghurå∂. _
_ _
_ prathama pranåma k∂nha siru nå∂, _
_ _
_ bai¢he puni ta¢a darbha Œaså∂. _
_ _
_ jabahiÚ bibh∂¶ana prabhu pahiÚ åe, _
_ _
_ påche° råvana dµuta pa¢håe. _
_ Dohå : _
_ _
_ sakala carita tinha dekhe dhare° kapa¢a kapi deha, _
_ prabhu guna hædaya° saråhahiÚ saranågata para neha.51. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ¬˝ª≈U ’πÊŸÁ„U¢ ⁄UÊ◊ ‚È÷Ê™§– _
_ _
_ •ÁÃ ‚¬˝◊ ªÊ Á’‚Á⁄U ŒÈ⁄UÊ™§H _
_ Á⁄U¬È ∑§ ŒÍÃ ∑§Á¬ã„U Ã’ ¡ÊŸ– _
_ _
_ ‚∑§‹ ’Ê°Áœ ∑§¬Ë‚ ¬Á„¢U •ÊŸH _
_ _
_ ∑§„U ‚Èª˝Ëfl ‚ÈŸ„ÈU ‚’ ’ÊŸ⁄U– _
_ •¢ª ÷¢ª ∑§Á⁄U ¬∆Ufl„ÈU ÁŸÁ‚ø⁄UH _
_ _
_ ‚ÈÁŸ ‚Èª˝Ëfl ’øŸ ∑§Á¬ œÊ∞– _
_ _
_ ’Ê°Áœ ∑§≈U∑§ ø„ÈU ¬Ê‚ Á»§⁄UÊ∞H _
_ _
_ ’„ÈU ¬˝∑§Ê⁄U ◊Ê⁄UŸ ∑§Á¬ ‹Êª– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ praga¢a bakhånahiÚ råma subhåµu, _
_ ati saprema gå bisari duråµu. _
_ _
_ ripu ke dµuta kapinha taba jåne, _
_ _
_ sakala bå° dhi kap∂sa pahiÚ åne. _
_ _
_ kaha sugr∂va sunahu saba bånara, _
_ a≈ga bha≈ga kari pa¢havahu nisicara. _
_ _
_ suni sugr∂va bacana kapi dhåe, _
_ _
_ bå° dhi ka¢aka cahu påsa phiråe. _
_ _
_ bahu prakåra mårana kapi låge, _
_ ŒËŸ ¬È∑§Ê⁄UÃ ÃŒÁ¬ Ÿ àÿÊªH _
_ _
_ ¡Ù „U◊Ê⁄U „U⁄U ŸÊ‚Ê ∑§ÊŸÊ– _
_ _
_ ÃÁ„U ∑§Ù‚‹ÊœË‚ ∑Ò§ •ÊŸÊH _
_ ‚ÈÁŸ ‹Á¿U◊Ÿ ‚’ ÁŸ∑§≈U ’Ù‹Ê∞– _
_ _
_ ŒÿÊ ‹ÊÁª „°UÁ‚ ÃÈ⁄UÃ ¿UÙ«∏UÊ∞H _
_ _
_ ⁄UÊflŸ ∑§⁄U ŒË¡„ÈU ÿ„U ¬ÊÃË– _
_ ‹Á¿U◊Ÿ ’øŸ ’ÊøÈ ∑È§‹ÉÊÊÃËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§„U„ÈU ◊ÈπÊª⁄U ◊Í…∏U ‚Ÿ ◊◊ ‚¢Œ‚È ©UŒÊ⁄U– _
_ _
_ ‚ËÃÊ Œß Á◊‹„ÈU Ÿ Ã •ÊflÊ ∑§Ê‹È ÃÈê„UÊ⁄UH 52H _
_ d∂na pukårata tadapi na tyåge. _
_ _
_ jo hamåra hara nåså kånå, _
_ _
_ tehi kosalådh∂sa kai ånå. _
_ _
_ suni lachimana saba nika¢a bolåe, _
_ _
_ dayå lågi ha° si turata choRåe. _
_ _
_ råvana kara d∂jahu yaha påt∂, _
_ lachimana bacana båcu kulaghåt∂. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ kahehu mukhågara mµuRha sana mama sa≈desu udåra, _
_ s∂tå dei milahu na ta åvå kålu tumhåra.52. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃ ŸÊß ‹Á¿U◊Ÿ ¬Œ ◊ÊÕÊ– _
_ _
_ ø‹ ŒÍÃ ’⁄UŸÃ ªÈŸ ªÊÕÊH _
_ _
_
∑§„UÃ ⁄UÊ◊ ¡‚È ‹¢∑§Ê° •Ê∞– _
_ ⁄UÊflŸ ø⁄UŸ ‚Ë‚ ÁÃã„U ŸÊ∞H _
_ _
_ Á’„UÁ‚ Œ‚ÊŸŸ ¬Í°¿UË ’ÊÃÊ– _
_ _
_ ∑§„UÁ‚ Ÿ ‚È∑§ •Ê¬ÁŸ ∑È§‚‹ÊÃÊH _
_ _
_
¬ÈÁŸ ∑§„ÈU π’Á⁄U Á’÷Ë·Ÿ ∑§⁄UË– _
_ ¡ÊÁ„U ◊ÎàÿÈ •Êß¸ •ÁÃ Ÿ⁄UËH _
_ _
_ ∑§⁄UÃ ⁄UÊ¡ ‹¢∑§Ê ‚∆U àÿÊªË– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ turata nåi lachimana pada måthå, _
_ cale dµuta baranata guna gåthå. _
_ _
_ kahata råma jasu la≈kå° åe, _
_ _
_ råvana carana s∂sa
tinha nåe. _
_ _
_ bihasi dasånana pµu° ch∂ båtå, _
_ kahasi na suka åpani kusalåtå. _
_ _
_ puni kahu khabari bibh∂¶ana ker∂, _
_ _
_ jåhi mætyu å∂ ati ner∂. _
_ _
_ karata råja la≈kå sa¢ha tyåg∂, _
_ „UÙßÁ„U ¡fl ∑§⁄U ∑§Ë≈U •÷ÊªËH _
_ _
_ ¬ÈÁŸ ∑§„ÈU ÷Ê‹È ∑§Ë‚ ∑§≈U∑§Êß¸– _
_ _
_ ∑§Á∆UŸ ∑§Ê‹ ¬˝Á⁄UÃ øÁ‹ •Êß¸H _
_ Á¡ã„U ∑§ ¡ËflŸ ∑§⁄U ⁄UπflÊ⁄UÊ– _
_ _
_ ÷ÿ©U ◊ÎŒÈ‹ ÁøÃ Á‚¢œÈ Á’øÊ⁄UÊH _
_ _
_ ∑§„ÈU Ã¬Á‚ã„ ∑Ò§ ’ÊÃ ’„UÙ⁄UË– _
_ Á¡ã„U ∑§ NUŒÿ° òÊÊ‚ •ÁÃ ◊Ù⁄UËH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ∑§Ë ÷ß ÷¥≈U Á∑§ Á»§Á⁄U ª∞ üÊflŸ ‚È¡‚È ‚ÈÁŸ ◊Ù⁄U– _
_ _
_ ∑§„UÁ‚ Ÿ Á⁄U¬È Œ‹ Ã¡ ’‹ ’„ÈUÃ øÁ∑§Ã ÁøÃ ÃÙ⁄UH 53H _
_ hoihi java kara k∂¢a abhåg∂. _
_ _
_ puni kahu bhålu k∂sa ka¢akå∂, _
_ _
_ ka¢hina kåla prerita cali å∂. _
_ _
_ jinha ke j∂vana kara rakhavårå, _
_ _
_ bhayau mædula cita si≈dhu bicårå. _
_ _
_ kahu tapasinha kai båta bahor∂, _
_ _
_ jinha ke hædaya° tråsa ati mor∂. _
_ Dohå : _
_ _
_
k∂ bhai bhe° ¢a ki phiri gae ‹ravana sujasu suni mora, _
_ kahasi na ripu dala teja bala bahuta cakita cita tora.53. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ŸÊÕ ∑Î§¬Ê ∑§Á⁄U ¬Í°¿U„UÈ ¡Ò‚¥– _
_ _
_ ◊ÊŸ„ÈU ∑§„UÊ ∑˝§Ùœ ÃÁ¡ ÃÒ‚¥H _
_ _
_
Á◊‹Ê ¡Êß ¡’ •ŸÈ¡ ÃÈê„UÊ⁄UÊ– _
_ ¡ÊÃ®„U ⁄UÊ◊ ÁÃ‹∑§ ÃÁ„U ‚Ê⁄UÊH _
_ _
_ ⁄UÊflŸ ŒÍÃ „U◊Á„U ‚ÈÁŸ ∑§ÊŸÊ– _
_ _
_
∑§Á¬ã„U ’Ê°Áœ ŒËã„U ŒÈπ ŸÊŸÊH _
_ üÊflŸ ŸÊÁ‚∑§Ê ∑§Ê≈Ò¥U ‹Êª– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ‚¬Õ ŒËã„¥U „U◊ àÿÊªH _
_ _
_ ¬Í°Á¿U„ÈU ŸÊÕ ⁄UÊ◊ ∑§≈U∑§Êß¸– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ nåtha kæpå kari pµu° chehu jaise° , _
_ månahu kahå krodha taji taise° . _
_ _
_ milå jåi jaba anuja tumhårå, _
_ _
_ jåtahiÚ råma tilaka tehi sårå. _
_ _
_ råvana dµuta hamahi suni kånå, _
_ _
_
kapinha bå° dhi d∂nhe dukha nånå. _
_ ‹ravana nåsikå kå¢aiÚ låge, _
_ _
_ råma sapatha d∂nhe° hama tyåge. _
_ _
_ pµu° chihu nåtha råma ka¢akå∂, _
_ ’ŒŸ ∑§ÙÁ≈U ‚Ã ’⁄UÁŸ Ÿ ¡Êß¸H _
_ _
_ ŸÊŸÊ ’⁄UŸ ÷Ê‹È ∑§Á¬ œÊ⁄UË– _
_ _
_ Á’∑§≈UÊŸŸ Á’‚Ê‹ ÷ÿ∑§Ê⁄UËH _
_ ¡Á„¢U ¬È⁄U Œ„U©U „UÃ©U ‚ÈÃ ÃÙ⁄UÊ– _
_ _
_ ‚∑§‹ ∑§Á¬ã„U ◊„°U ÃÁ„U ’‹È ÕÙ⁄UÊH _
_ _
_ •Á◊Ã ŸÊ◊ ÷≈ ∑§Á∆UŸ ∑§⁄UÊ‹Ê– _
_ •Á◊Ã ŸÊª ’‹ Á’¬È‹ Á’‚Ê‹ÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ÁmÁ’Œ ◊ÿ¢Œ ŸË‹ Ÿ‹ •¢ªŒ ªŒ Á’∑§≈UÊÁ‚– _
_ _
_ ŒÁœ◊Èπ ∑§„UÁ⁄U ÁŸ‚∆U ‚∆U ¡Ê◊fl¢Ã ’‹⁄UÊÁ‚H 54H _
_ badana ko¢i sata barani na jå∂. _
_ _
_ nånå barana bhålu kapi dhår∂, _
_ _
_ bika¢ånana bisåla bhayakår∂. _
_ _
_ jehiÚ pura daheu hateu suta torå, _
_ _
_ sakala kapinha maha° tehi balu thorå. _
_ _
_ amita nåma bha¢a ka¢hina karålå, _
_ amita någa bala bipula bisålå. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_
dvibida maya≈da n∂la nala a≈gada gada bika¢åsi, _
_ dadhimukha kehari nisa¢ha sa¢ha jåmava≈ta balaråsi.54. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ∞ ∑§Á¬ ‚’ ‚Èª˝Ëfl ‚◊ÊŸÊ– _
_ _
_
ßã„U ‚◊ ∑§ÙÁ≈Uã„U ªŸß ∑§Ù ŸÊŸÊH _
_ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê° •ÃÈÁ‹Ã ’‹ ÁÃã„U„UË¥– _
_ _
_ ÃÎŸ ‚◊ÊŸ òÊÒ‹Ù∑§Á„U ªŸ„UË¥H _
_ _
_ •‚ ◊Ò¥ ‚ÈŸÊ üÊflŸ Œ‚∑¢§œ⁄U– _
_ _
_
¬ŒÈ◊ •∆UÊ⁄U„U ¡ÍÕ¬ ’¢Œ⁄UH _
_ ŸÊÕ ∑§≈U∑§ ◊„°U ‚Ù ∑§Á¬ ŸÊ„UË¥– _
_ _
_ ¡Ù Ÿ ÃÈê„UÁ„U ¡ËÃÒ ⁄UŸ ◊Ê„UË¥H _
_ _
_ ¬⁄U◊ ∑˝§Ùœ ◊Ë¡Á„U¢ ‚’ „UÊÕÊ– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_
e kapi saba sugr∂va samånå, _
_ inha sama ko¢inha ganai ko nånå. _
_ _
_ råma kæpå° atulita bala tinhah∂°, _
_ _
_ tæna samåna trailokahi ganah∂°. _
_ _
_ asa maiÚ sunå ‹ravana dasaka≈dhara, _
_ paduma a¢håraha jµuthapa ba≈dara. _
_ _
_ nåtha ka¢aka maha° so kapi nåh∂°, _
_ _
_ jo na tumhahi j∂tai rana måh∂°. _
_ _
_ parama krodha m∂jahiÚ saba håthå, _
_ _
_
•Êÿ‚È ¬Ò Ÿ ŒÁ„¢ ⁄UÉÊÈŸÊÕÊH _
_ ‚Ê·Á„¢U Á‚¢œÈ ‚Á„UÃ ¤Ê· éÿÊ‹Ê– _
_ _
_ ¬Í⁄UÁ„¢ Ÿ Ã ÷Á⁄U ∑È§œ⁄U Á’‚Ê‹ÊH _
_ _
_
◊ÌŒ ªŒ¸ Á◊‹flÁ„¢ Œ‚‚Ë‚Ê– _
_ ∞‚ß ’øŸ ∑§„UÁ„¢ ‚’ ∑§Ë‚ÊH _
_ _
_ ª¡¸Á„¢ Ã¡¸Á„¢ ‚„U¡ •‚¢∑§Ê– _
_ _
_ ◊ÊŸ„È°U ª˝‚Ÿ ø„UÃ „UÁ„¢¢U ‹¢∑§ÊH _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚„U¡ ‚Í⁄U ∑§Á¬ ÷Ê‹È ‚’ ¬ÈÁŸ Á‚⁄U ¬⁄U ¬˝÷È ⁄UÊ◊– _
_ _
_ ⁄UÊflŸ ∑§Ê‹ ∑§ÙÁ≈U ∑§„È°U ¡ËÁÃ ‚∑§Á„¢U ‚¢ª˝Ê◊H 55H _
_ åyasu pai na dehiÚ raghunåthå. _
_ _
_ so¶ahiÚ si≈dhu sahita jha¶a byålå, _
_ _
_ pµurahiÚ na ta bhari kudhara bisålå. _
_ _
_ mardi garda milavahiÚ dasas∂så, _
_ _
_ aisei bacana kahahiÚ saba k∂så. _
_ _
_ garjahiÚ tarjahiÚ sahaja asa≈kå, _
_ _
_ månahu° grasana cahata hahiÚ la≈kå. _
_ Dohå : _
_ _
_ sahaja sµura kapi bhålu saba puni sira para prabhu råma, _
_ råvana kåla ko¢i kahu° j∂ti sakahiÚ sa≈gråma.55. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ⁄UÊ◊ Ã¡ ’‹ ’ÈÁœ Á’¬È‹Êß¸– _
_ _
_
‚· ‚„U‚ ‚Ã ‚∑§Á„¢U Ÿ ªÊß¸H _
_ ‚∑§ ‚⁄U ∞∑§ ‚ÙÁ· ‚Ã ‚Êª⁄U– _
_ _
_ Ãfl ÷˝ÊÃÁ„ ¬Í°¿U©U Ÿÿ ŸÊª⁄UH _
_ _
_ ÃÊ‚È ’øŸ ‚ÈÁŸ ‚Êª⁄U ¬Ê„UË¥– _
_ _
_
◊ÊªÃ ¬¢Õ ∑Î§¬Ê ◊Ÿ ◊Ê„UË¥H _
_ ‚ÈŸÃ ’øŸ Á’„U‚Ê Œ‚‚Ë‚Ê– _
_ _
_ ¡ı¥ •Á‚ ◊ÁÃ ‚„UÊÿ ∑Î§Ã ∑§Ë‚ÊH _
_ _
_ ‚„U¡ ÷ËL§ ∑§⁄U ’øŸ ŒÎ…∏UÊß¸– _
_ Caupå∂ : _
_ _
_
råma teja bala budhi bipulå∂, _
_ se¶a sahasa sata sakahiÚ na gå∂. _
_ _
_ saka sara eka so¶i satasågara, _
_ _
_ tava bhråtahi pµu° cheu naya
någara. _
_ _
_ tåsu bacana suni sågara påh∂°, _
_ mågata pa≈tha kæpå mana måh∂°. _
_ _
_ sunata bacana bihaså dasas∂så, _
_ _
_ jau° asi mati sahåya kæta k∂så. _
_ _
_ sahaja bh∂ru kara bacana dæRhå∂, _
_ _
_
‚Êª⁄U ‚Ÿ ∆UÊŸË ◊ø‹Êß¸H _
_ _
_
◊Í…∏U ◊Î·Ê ∑§Ê ∑§⁄UÁ‚ ’«∏UÊß¸– _
_ Á⁄U¬È ’‹ ’ÈÁh ÕÊ„U ◊Ò¥ ¬Êß¸H _
_ _
_ ‚Áøfl ‚÷ËÃ Á’÷Ë·Ÿ ¡Ê∑¥§– _
_ _
_ Á’¡ÿ Á’÷ÍÁÃ ∑§„UÊ° ¡ª ÃÊ∑¥§H _
_ _
_ ‚ÈÁŸ π‹ ’øŸ ŒÍÃ Á⁄U‚ ’Ê…∏UË– _
_ _
_ ‚◊ÿ Á’øÊÁ⁄U ¬ÁòÊ∑§Ê ∑§Ê…∏UËH _
_ _
_ ⁄UÊ◊ÊŸÈ¡ ŒËã„UË ÿ„U ¬ÊÃË– _
_ _
_ ŸÊÕ ’øÊß ¡È«∏UÊfl„ÈU ¿UÊÃËH _
_ sågara sana ¢hån∂ macalå∂. _
_ _
_ _
_
mµuRha mæ¶å kå karasi baRå∂, _
_ ripu bala buddhi thåha maiÚ på∂. _
_ _
_ saciva sabh∂ta bibh∂¶ana jåke° , _
_ _
_ bijaya bibhµuti kahå° jaga tåke° . _
_ _
_ suni khala bacana dµuta risa båRh∂, _
_ _
_ samaya bicåri patrikå kåRh∂. _
_ _
_ råmånuja d∂nh∂ yaha påt∂, _
_ _
_ nåtha bacåi juRåvahu chåt∂. _
_ Á’„UÁ‚ ’Ê◊ ∑§⁄U ‹Ëã„UË ⁄UÊflŸ– _
_ _
_ ‚Áøfl ’ÙÁ‹ ‚∆U ‹Êª ’øÊflŸH _
_ _
_ ŒÊ„UÊ _
_ ’ÊÃã„U ◊ŸÁ„U Á⁄U¤ÊÊß ‚∆U ¡ÁŸ ÉÊÊ‹Á‚ ∑È§‹ πË‚– _
_ _
_
_
⁄UÊ◊ Á’⁄UÙœ Ÿ ©U’⁄UÁ‚ ‚⁄UŸ Á’cŸÈ •¡ ß¸‚H 56 (∑§)H _
_
_ ∑§Ë ÃÁ¡ ◊ÊŸ •ŸÈ¡ ßfl ¬˝÷È ¬Œ ¬¢∑§¡ ÷¢Îª– _
_ _
_ „UÙÁ„U Á∑§ ⁄UÊ◊ ‚⁄UÊŸ‹ π‹ ∑È§‹ ‚Á„UÃ ¬Ã¢ªH 56 (π)H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚ÈŸÃ ‚÷ÿ ◊Ÿ ◊Èπ ◊È‚È∑§Êß¸– _
_ _
_ ∑§„UÃ Œ‚ÊŸŸ ‚’Á„U ‚ÈŸÊß¸H _
_ bihasi båma kara l∂nh∂ råvana, _
_ _
_ saciva boli sa¢ha låga bacåvana. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ båtanha manahi rijhåi sa¢ha jani ghålasi kula kh∂sa, _
_ råma birodha na ubarasi sarana bi¶nu aja ∂sa. 56 (ka). _
_ _
_ k∂ taji måna anuja iva prabhu pada pa≈kaja bhæ≈ga, _
_ hohi ki råma sarånala khala kula sahita pata≈ga.56(kha). _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sunata sabhaya mana mukha musukå∂, _
_ _
_ kahata dasånana sabahi sunå∂. _
_ _
_
÷ÍÁ◊ ¬⁄UÊ ∑§⁄U ª„UÃ •∑§Ê‚Ê– _
_ ‹ÉÊÈ ÃÊ¬‚ ∑§⁄U ’Êª Á’‹Ê‚ÊH _
_ _
_ ∑§„U ‚È∑§ ŸÊÕ ‚àÿ ‚’ ’ÊŸË– _
_ _
_ ‚◊È¤Ê„ÈU ¿UÊÁ«∏U ¬˝∑Î§ÁÃ •Á÷◊ÊŸËH _
_ _
_ ‚ÈŸ„ÈU ’øŸ ◊◊ ¬Á⁄U„UÁ⁄U ∑˝§ÙœÊ– _
_ _
_ ŸÊÕ ⁄UÊ◊ ‚Ÿ Ã¡„ÈU Á’⁄UÙœÊH _
_ _
_ •ÁÃ ∑§Ù◊‹ ⁄UÉÊÈ’Ë⁄U ‚È÷Ê™§– _
_ _
_ ¡lÁ¬ •Áπ‹ ‹Ù∑§ ∑§⁄U ⁄UÊ™§H _
_ _
_ Á◊‹Ã ∑Î§¬Ê ÃÈê„ ¬⁄U ¬˝÷È ∑§Á⁄U„UË– _
_ bhµumi parå kara gahata akåså, _
_ _
_ laghu tåpasa kara båga bilåså. _
_ _
_ kaha suka nåtha satya saba bån∂, _
_ _
_ samujhahu chåRi prakæti abhimån∂. _
_ _
_ sunahu bacana mama parihari krodhå, _
_ _
_ nåtha råma sana tajahu birodhå. _
_ _
_ ati komala raghub∂ra subhåµu, _
_ _
_ jadyapi akhila loka kara råµu. _
_ _
_ milata kæpå tumha para prabhu karih∂, _
_ _
_
©U⁄U •¬⁄UÊœ Ÿ ∞∑§©U œÁ⁄U„UËH _
_ _
_
¡Ÿ∑§‚ÈÃÊ ⁄UÉÊÈŸÊÕÁ„U ŒË¡– _
_ ∞ÃŸÊ ∑§„UÊ ◊Ù⁄U ¬˝÷È ∑§Ë¡H _
_ _
_ ¡’ Ã®„U ∑§„UÊ ŒŸ ’ÒŒ„UË– _
_ _
_ ø⁄UŸ ¬˝„UÊ⁄U ∑§Ëã„U ‚∆U Ã„UËH _
_ _
_ ŸÊß ø⁄UŸ Á‚L§ ø‹Ê ‚Ù Ã„UÊ°– _
_ _
_ ∑Î§¬ÊÁ‚¢œÈ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ¡„UÊ°H _
_ _
_ ∑§Á⁄U ¬˝ŸÊ◊È ÁŸ¡ ∑§ÕÊ ‚ÈŸÊß¸– _
_ _
_ ⁄UÊ◊ ∑Î§¬Ê° •Ê¬ÁŸ ªÁÃ ¬Êß¸H _
_ ura aparådha na ekau dharih∂. _
_ _
_ _
_
janakasutå raghunåthahi d∂je, _
_ etanå kahå mora prabhu k∂je. _
_ _
_ jaba tehiÚ kahå dena baideh∂, _
_ _
_ carana prahåra k∂nha sa¢ha teh∂. _
_ _
_ nåi carana siru calå so tahå° , _
_ _
_ kæpåsi≈dhu raghunåyaka jahå° . _
_ _
_ kari pranåmu nija kathå sunå∂, _
_ _
_ råma kæpå° åpani gati på∂. _
_ Á⁄UÁ· •ªÁSÃ ∑§Ë¥ ‚Ê¬ ÷flÊŸË– _
_ _
_ ⁄UÊ¿U‚ ÷ÿ©U ⁄U„UÊ ◊ÈÁŸ ÇÿÊŸËH _
_ _
_ ’¢ÁŒ ⁄UÊ◊ ¬Œ ’Ê⁄UÁ„¢U ’Ê⁄UÊ– _
_ _
_
◊ÈÁŸ ÁŸ¡ •ÊüÊ◊ ∑§„È°U ¬ªÈ œÊ⁄UÊH _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ Á’Ÿÿ Ÿ ◊ÊŸÃ ¡‹Áœ ¡«∏U ª∞ ÃËÁŸ ÁŒŸ ’ËÁÃ– _
_ _
_ ’Ù‹ ⁄UÊ◊ ‚∑§Ù¬ Ã’ ÷ÿ Á’ŸÈ „UÙß Ÿ ¬˝ËÁÃH 57H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‹Á¿U◊Ÿ ’ÊŸ ‚⁄UÊ‚Ÿ •ÊŸÍ– _
_ _
_ ‚Ù·ı¥ ’ÊÁ⁄UÁœ Á’Á‚π ∑Î§‚ÊŸÍH _
_ ri¶i agasti k∂° såpa bhavån∂, _
_ _
_ råchasa bhayau rahå muni gyån∂. _
_ _
_ ba≈di råma pada bårahiÚ bårå, _
_ _
_ muni nija å‹rama kahu° pagu dhårå. _
_ _
_ Dohå : _
_ binaya na månata jaladhi jaRa gae t∂ni dina b∂ti, _
_ _
_ bole råma sakopa taba bhaya binu hoi na pr∂ti.57. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ lachimana båna saråsana ånµu, _
_ _
_ so¶au° båridhi bisikha kæsånµu. _
_ _
_ ‚∆U ‚Ÿ Á’Ÿÿ ∑È§Á≈U‹ ‚Ÿ ¬˝ËÃË– _
_ _
_ ‚„U¡ ∑Î§¬Ÿ ‚Ÿ ‚È¢Œ⁄U ŸËÃËH _
_ _
_ ◊◊ÃÊ ⁄UÃ ‚Ÿ ÇÿÊŸ ∑§„UÊŸË– _
_ _
_ •ÁÃ ‹Ù÷Ë ‚Ÿ Á’⁄UÁÃ ’πÊŸËH _
_ _
_ _
_
∑˝§ÙÁœÁ„U ‚◊ ∑§ÊÁ◊Á„ „UÁ⁄U∑§ÕÊ– _
_ _
_
™§‚⁄U ’Ë¡ ’∞° »§‹ ¡ÕÊH _
_ _
_ •‚ ∑§Á„U ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ øÊ¬ ø…∏UÊflÊ– _
_ _
_ ÿ„U ◊Ã ‹Á¿U◊Ÿ ∑§ ◊Ÿ ÷ÊflÊH _
_ sa¢ha sana binaya ku¢ila sana pr∂t∂, _
_ _
_ sahaja kæpana sana su≈dara n∂t∂. _
_ _
_ _
_ mamatå rata sana gyåna kahån∂, _
_ _
_ ati lobh∂ sana birati bakhån∂. _
_ _
_ _
_ krodhihi sama kåmihi harikathå, _
_ µusara b∂ja bae° phala jathå. _
_ _
_ _
_ asa kahi raghupati cåpa caRhåvå, _
_ _
_ yaha mata lachimana ke mana bhåvå. _
_ _
_
‚¢œÊŸ©U ¬˝÷È Á’Á‚π ∑§⁄UÊ‹Ê– _
_ ©U∆UË ©UŒÁœ ©U⁄U •¢Ã⁄U ÖflÊ‹ÊH _
_ _
_ ◊∑§⁄U ©U⁄Uª ¤Ê· ªŸ •∑È§‹ÊŸ– _
_ _
_ ¡⁄UÃ ¡¢ÃÈ ¡‹ÁŸÁœ ¡’ ¡ÊŸH _
_ _
_ ∑§Ÿ∑§ ÕÊ⁄U ÷Á⁄U ◊ÁŸ ªŸ ŸÊŸÊ– _
_ _
_ Á’¬˝ M§¬ •Êÿ©U ÃÁ¡ ◊ÊŸÊH _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ _
_
∑§Ê≈UÁ„¢U ¬ß ∑§Œ⁄UË »§⁄Uß ∑§ÙÁ≈U ¡ÃŸ ∑§Ù©U ‚Ë¥ø– _
_ _
_ Á’Ÿÿ Ÿ ◊ÊŸ πª‚ ‚ÈŸÈ «UÊ≈U®„U ¬ß Ÿfl ŸËøH 58H _
_ sa≈dhåneu prabhu bisikha karålå, _
_ _
_ u¢h∂ udadhi ura a≈tara jvålå. _
_ _
_ _
_ makara uraga jha¶a gana akulåne, _
_ jarata ja≈tu jalanidhi jaba jåne. _
_ _
_ _
_ kanaka thåra bhari mani gana nånå, _
_ _
_ bipra rµupa åyau taji månå. _
_ _
_ Dohå : _
_ _
_ kå¢ehi ° pai kadar∂ pharai ko¢i jatana kou s∂c° a, _
_ binaya na måna khagesa sunu Œå¢ehiÚ pai nava n∂ca.58. _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ‚÷ÿ Á‚¢œÈ ªÁ„U ¬Œ ¬˝÷È ∑§⁄U– _
_ _
_ ¿U◊„ÈU ŸÊÕ ‚’ •flªÈŸ ◊⁄UH _
_ _
_ ªªŸ ‚◊Ë⁄U •Ÿ‹ ¡‹ œ⁄UŸË– _
_ _
_ ßã„U ∑§ß ŸÊÕ ‚„U¡ ¡«∏U ∑§⁄UŸËH _
_ _
_ Ãfl ¬˝Á⁄UÃ ◊ÊÿÊ° ©U¬¡Ê∞– _
_ _
_ ‚ÎÁCÔU „UÃÈ ‚’ ª˝¢ÕÁŸ ªÊ∞H _
_ _
_ ¬˝÷È •Êÿ‚È ¡Á„ ∑§„° ¡‚ •„Uß¸– _
_ _
_ ‚Ù ÃÁ„U ÷Ê°ÁÃ ⁄U„¥U ‚Èπ ‹„Uß¸H _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ sabhaya si≈dhu gahi pada prabhu kere, _
_ chamahu nåtha saba avaguna mere. _
_ _
_ _
_ gagana sam∂ra anala jala dharan∂, _
_ _
_
inha kai nåtha sahaja jaRa karan∂. _
_ _
_ tava prerita måyå° upajåe, _
_ _
_ sæ¶¢i hetu saba gra≈thani gåe. _
_ _
_ prabhu åyasu jehi kaha° jasa aha∂, _
_ _
_ so tehi bhå° ti rahe° sukha laha∂. _
_ _
_ ¬˝÷È ÷‹ ∑§Ëã„ ◊ÙÁ„U Á‚π ŒËã„UË– _
_ _
_ ◊⁄U¡ÊŒÊ ¬ÈÁŸ ÃÈê„U⁄UË ∑§Ëã„UËH _
_ _
_ …UÙ‹ ªflÊ°⁄U ‚Íº˝ ¬‚È ŸÊ⁄UË– _
_ _
_ ‚∑§‹ ÃÊ«∏UŸÊ ∑§ •Áœ∑§Ê⁄UËH _
_ _
_ ¬˝÷È ¬˝ÃÊ¬ ◊Ò¥ ¡Ê’ ‚ÈπÊß¸– _
_ _
_ ©UÃÁ⁄UÁ„U ∑§≈U∑È§ Ÿ ◊ÙÁ⁄UU ’«∏UÊß¸H _
_ _
_ _
_ ¬˝÷È •ÇÿÊ •¬‹ üÊÈÁÃ ªÊß¸– _
_ _
_ ∑§⁄Uı¥ ‚Ù ’Áª ¡Ù ÃÈê„UÁ„U ‚Ù„UÊß¸H _
_ prabhu bhala k∂nha mohi sikha d∂nh∂, _
_ _
_ marajådå puni tumhar∂ k∂nh∂. _
_ _
_ _
_ Œhola gavå° ra sµudra pasu når∂, _
_ _
_ sakala tåRanå ke adhikår∂. _
_ _
_ _
_
prabhu pratåpa maiÚ jåba sukhå∂, _
_ utarihi ka¢aku na mori baRå∂. _
_ _
_ _
_ prabhu agyå apela ‹ruti gå∂, _
_ _
_ karau° so begi jo tumhahi sohå∂. _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚ÈŸÃ Á’ŸËÃ ’øŸ •ÁÃ ∑§„U ∑Î§¬Ê‹ ◊È‚È∑§Êß– _
_ _
_ ¡Á„U Á’Áœ ©UÃ⁄ÒU ∑§Á¬ ∑§≈U∑§È ÃÊÃ ‚Ù ∑§„U„UÈ ©U¬ÊßH 59H _
_ øı¬Êß¸ _
_ _
_ ŸÊÕ ŸË‹ Ÿ‹ ∑§Á¬ mı èÊÊß¸– _
_ _
_ ‹Á⁄U∑§ÊßZ Á⁄UÁ· •ÊÁ‚· ¬Êß¸H _
_ _
_
ÁÃã„U ∑¥§ ¬⁄U‚ Á∑§∞° ÁªÁ⁄U ÷Ê⁄U– _
_ ÃÁ⁄U„UÁ„¢U ¡‹Áœ ¬˝ÃÊ¬ ÃÈê„UÊ⁄UH _
_ _
_ ◊Ò¥ ¬ÈÁŸ ©U⁄U œÁ⁄U ¬˝÷È ¬˝÷ÈÃÊß¸– _
_ _
_ ∑§Á⁄U„U©°U ’‹ •ŸÈ◊ÊŸ ‚„UÊß¸H _
_ Dohå : _
_ _
_ sunata bin∂ta bacana ati kaha kæpåla musukåi, _
_ jehi bidhi utarai kapi ka¢aku tåta so kahahu upåi.59. _
_ _
_ Caupå∂ : _
_ _
_ nåtha n∂la nala kapi dvau bhå∂, _
_ larikå∂° ri¶i åsi¶a på∂. _
_ _
_ tinha ke° parasa kie° giri bhåre, _
_ _
_ tarihahiÚ jaladhi pratåpa tumhåre. _
_ _
_ maiÚ puni ura dhari prabhu prabhutå∂, _
_ _
_ karihau° bala anumåna sahå∂. _
_ ∞Á„U Á’Áœ ŸÊÕ ¬ÿÙÁœ ’°œÊß•– _
_ _
_ ¡Á„¢U ÿ„U ‚È¡‚È ‹Ù∑§ ÁÃ„È°U ªÊß•H _
_ _
_ ∞®„U ‚⁄U ◊◊ ©UûÊ⁄ Ã≈U ’Ê‚Ë– _
_ _
_ „UÃ„ÈU ŸÊÕ π‹ Ÿ⁄U •ÉÊ ⁄UÊ‚ËH _
_ ‚ÈÁŸ ∑Î§¬Ê‹ ‚Êª⁄U ◊Ÿ ¬Ë⁄UÊ– _
_ _
_ ÃÈ⁄UÃÁ„¢U „U⁄UË ⁄UÊ◊ ⁄UŸœË⁄UÊH _
_ _
_ ŒÁπ ⁄UÊ◊ ’‹ ¬ıL§· ÷Ê⁄UË– _
_ _
_
„U⁄UÁ· ¬ÿÙÁŸÁœ ÷ÿ©U ‚ÈπÊ⁄UËH _
_ ‚∑§‹ øÁ⁄UÃ ∑§Á„U ¬˝÷ÈÁ„U ‚ÈŸÊflÊ– _
_ _
_ ø⁄UŸ ’¢ÁŒ ¬ÊÕÙÁœ Á‚œÊflÊH _
_ ehi bidhi nåtha payodhi ba° dhåia, _
_ _
_ jehiÚ yaha sujasu loka tihu° gåia. _
_ _
_ ehiÚ sara mama uttara ta¢a bås∂, _
_ hatahu nåtha khala nara agha rås∂. _
_ _
_ suni kæpåla sågara mana p∂rå, _
_ _
_ turatahiÚ har∂ råma ranadh∂rå. _
_ _
_ dekhi råma bala pauru¶a bhår∂, _
_ hara¶i payonidhi bhayau sukhår∂. _
_ _
_ sakala carita kahi prabhuhi sunåvå, _
_ _
_ carana ba≈di påthodhi sidhåvå. _
_ ¿UãŒ _
_ _
_ ÁŸ¡ ÷flŸ ªflŸ©U Á‚¢ œÈ üÊË⁄UÉÊÈ¬ÁÃÁ„U ÿ„U ◊Ã ÷Êÿ™§– _
_ _
_ ÿ„U øÁ⁄UÃ ∑§Á‹ ◊‹„U⁄U ¡ÕÊ◊ÁÃ ŒÊ‚ ÃÈ‹‚Ë ªÊÿ™§H _
_ _
_
‚Èπ ÷flŸ ‚¢‚ÿ ‚◊Ÿ ŒflŸ Á’·ÊŒ ⁄UÉÊÈ¬ÁÃ ªÈŸ ªŸÊ– _
_ ÃÁ¡ ‚∑§‹ •Ê‚ ÷⁄UÙ‚ ªÊflÁ„U ‚ÈŸÁ„U ‚¢ÃÃ ‚∆U ◊ŸÊH _
_ _
_ ŒÙ„UÊ _
_ _
_ ‚∑§‹ ‚È◊¢ª‹ ŒÊÿ∑§ ⁄UÉÊÈŸÊÿ∑§ ªÈŸ ªÊŸ– _
_ _
_ ‚ÊŒ⁄U ‚ÈŸ®„U Ã Ã⁄UÁ„¢U ÷fl Á‚¢œÈ Á’ŸÊ ¡‹¡ÊŸH 60H _
_ _
_ ßÁÃ üÊË◊º˝Ê◊øÁ⁄UÃ◊ÊŸ‚ ‚∑§‹∑§Á‹∑§‹È·Áfläfl¢‚Ÿ ¬@◊— ‚Ù¬ÊŸ— ‚◊Ê#—– _
_ \\ \\ _
_ Chanda : _
_ nija bhavana gavaneu si≈dhu ‹r∂raghupatihi yaha mata bhåyaµu, _
_ _
_ yaha carita kali malahara jathåmati dåsa tulas∂ gåyaµu. _
_ sukha bhavana sa≈saya samana davana bi¶åda raghupati guna ganå, _
_ _
_ taji sakala åsa bharosa gåvahi sunahi sa≈tata sa¢ha manå. _
_ Dohå : _
_ _
_
sakala suma≈gala dåyaka raghunåyaka guna gåna, _
_ sådara sunahiÚ te tarahiÚ bhava si≈dhu binå jalajåna.60. _
_ iti ‹r∂madråmacaritamånase sakalakalikalu¶avidhva≈sane _
_ pa¤cama¨ sopåna¨ samåpta¨. _
_ _
_ Thus ends the fifth descent into the Månasa lake of ›r∂ Råmaís _
exploits, that eradicates all the impurities of the Kali age.
_ _
_ \\ \\ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_
_
üÊË„UŸÈ◊ÊŸ˜¡Ë∑§Ë •Ê⁄UÃË _
_
_ •Ê⁄UÃË ∑§Ë¡Ò „UŸÈ◊ÊŸ ‹‹Ê ∑§Ë – ŒÈCÔUŒ‹Ÿ ⁄UÉÊÈŸÊÕ ∑§‹Ê ∑§ËH ≈U∑§H _
_ _
_ ¡Ê∑§ ’‹ ‚ ÁªÁ⁄Ufl⁄U ∑§Ê° ¬Ò – ⁄UÙª-ŒÙ· ¡Ê∑§ ÁŸ∑§≈U Ÿ ¤ÊÊ°¬ÒH _
_ _
_
•¢¡ÁŸ ¬ÈòÊ ◊„UÊ ’‹ŒÊß¸ – ‚¢ÃŸ ∑§ ¬˝÷È ‚ŒÊ ‚„UÊß¸H _
_ Œ ’Ë⁄UÊ ⁄UÉÊÈŸÊÕ ¬∆UÊÿ – ‹¢∑§Ê ¡ÊÁ⁄U ‚Ëÿ ‚ÈÁœ ‹ÊÿH _
_ _
_ ‹¢∑§Ê ‚Ù ∑§Ù≈U ‚◊Èº˝ ‚Ë πÊß¸ – ¡ÊÃ ¬flŸ‚ÈÃ ’Ê⁄U Ÿ ‹Êß¸H _
_ ‹¢∑§Ê ¡ÊÁ⁄U •‚È⁄U ‚¢„UÊ⁄ – Á‚ÿÊ⁄UÊ◊¡Ë∑§ ∑§Ê¡ ‚°flÊ⁄UH _
_ _
_ ‹ˇ◊áÊ ◊ÍÌ¿UÃ ¬«∏U ‚∑§Ê⁄U – •ÊÁŸ ‚¡ËflŸ ¬˝ÊŸ ©U’Ê⁄UH _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ ›r∂ Hanumånj∂k∂ Årat∂ _
_ _
_ årat∂ k∂jai hanumåna lalå k∂ , du¶¢adalana raghunåtha kalå k∂ . _
_ _
jåke bala se girivara kå° pai , roga-do¶a jåke nika¢a na jhå° pai .
_ _
_ a≈jani putra mahå baladå∂ , sa≈tana ke prabhu sadå sahå∂ . _
_ _
_ de b∂rå raghunåtha pa¢håye , la≈kå jåri s∂ya sudhi låye . _
_ _
la≈kå so ko¢a samudra s∂ khå∂ , jåta pavanasuta båra na lå∂ .
_ _
_ la≈kå jåri asura sa≈håre , siyåråmaj∂ke kåja sa° våre . _
_ _
_ lak¶maƒa mµurchita paRe sakåre , åni saj∂vana pråna ubåre . _
_ ¬ÒÁ∆U ¬ÃÊ‹ ÃÙÁ⁄U ¡◊-∑§Ê⁄U – •Á„U⁄UÊflŸ ∑§Ë ÷È¡Ê ©UπÊ⁄UH _
_ _
_ ’Êÿ¥ ÷È¡Ê •‚È⁄U Œ‹◊Ê⁄U – ŒÁ„UŸ ÷È¡Ê ‚¢Ã¡Ÿ ÃÊ⁄UH _
_ ‚È⁄U Ÿ⁄U ◊ÈÁŸ •Ê⁄UÃË ©UÃÊ⁄U – ¡Ò ¡Ò ¡Ò „UŸÈ◊ÊŸ ©UøÊ⁄UH _
_ _
_ ∑¢§øŸ ÕÊ⁄ ∑§¬Í⁄U ‹ı ¿UÊß¸ – •Ê⁄UÁÃ ∑§⁄UÃ •¢¡ŸÊ ◊Êß¸H _
_ _
_
¡Ù „UŸÈ◊ÊŸ (¡Ë) ∑§Ë •Ê⁄UÁÃ ªÊflÒ – ’Á‚ ’Ò∑È¢§∆U ¬⁄U◊¬Œ ¬ÊflÒH _
_ \\ \\ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ pai¢hi patåla tori jama-kåre , ahiråvana k∂ bhujå ukhåre . _
_ _
_ båye° bhujå asura dalamåre , dahine bhujå sa≈tajana tåre . _
_ _
_ sura nara muni årat∂ utåre , jai jai jai hanumåna ucåre . _
_ ka≈cana thåra kapµura lau chå∂ , årati karata a≈janå må∂ . _
_ _
_ jo hanumåna (j∂) k∂ årati gåvai , basi baiku≈¢ha paramapada påvai . _
_ _
_
\\ \\ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
_ üÊË⁄UÊ◊ÊÿáÊ¡Ë∑§Ë •Ê⁄UÃË _
_ •Ê⁄UÁÃ üÊË⁄UÊ◊ÊÿŸ¡Ë ∑§Ë – ∑§Ë⁄UÁÃ ∑§Á‹Ã ‹Á‹Ã Á‚ÿ ¬Ë ∑§ËH _
_ _
_ ªÊflÃ ’˝rÊÔÊÁŒ∑§ ◊ÈÁŸ ŸÊ⁄UŒ – ’ÊÀÊ◊Ë∑§ Á’ÇÿÊŸ Á’‚Ê⁄UŒH _
_ ‚È∑§ ‚Ÿ∑§ÊÁŒ ‚· •L§ ‚Ê⁄UŒ – ’⁄UÁŸ ¬flŸ‚ÈÃ ∑§Ë⁄UÁÃ ŸË∑§ËH _
_ _
_ ªÊflÃ ’Œ ¬È⁄UÊŸ •CÔUŒ‚ – ¿•UÊ ‚ÊSòÊ ‚’ ª˝¢ÕŸ ∑§Ê ⁄U‚H _
_ ◊ÈÁŸ ¡Ÿ œŸ ‚¢ÃŸ ∑§Ê ‚⁄U’‚ – ‚Ê⁄U •¢‚ ‚¢◊Ã ‚’„UË ∑§ËH _
_ _
_ ªÊflÃ ‚¢ÃÃ ‚¢÷È ÷flÊŸË – •L§ ÉÊ≈U‚¢÷fl ◊ÈÁŸ Á’ÇÿÊŸËH _
_ _
_
éÿÊ‚ •ÊÁŒ ∑§Á’’¡¸ ’πÊŸË – ∑§Êª÷È‚È¢Á«U ªL§«U ∑§ „UË ∑§ËH _
_ ∑§Á‹◊‹ „U⁄UÁŸ Á’·ÿ ⁄U‚ »§Ë∑§Ë – ‚È÷ª Á‚¢ªÊ⁄U ◊ÈÁQ§ ¡È’ÃË ∑§ËH _
_ _
_
Œ‹Ÿ ⁄UÊª ÷fl ◊ÍÁ⁄U •◊Ë ∑§Ë – ÃÊÃ ◊ÊÃ ‚’ Á’Áœ ÃÈ‹‚Ë ∑§ËH _
_ \\ \\ _
_ _
_
›r∂ Råmåyaƒaj∂k∂ Årat∂ _
_ årati ‹r∂råmåyanaj∂ k∂, k∂rati kalita lalita siya p∂ k∂ . _
_ _
_ gåvata brahmådika muni nårada, bålam∂ka bigyåna bisårada . _
_ suka sanakådi se¶a aru sårada, barani pavanasuta k∂rati n∂k∂ . _
_ _
_ gåvata beda puråna a¶¢adasa, chao såstra saba gra≈thana ko rasa . _
_ muni jana dhana sa≈tana ko sarabasa, såra a≈sa sa≈mata sabah∂ k∂ . _
_ _
_ gåvata sa≈tata sa≈bhu bhavån∂, aru gha¢asa≈bhava muni bigyån∂ . _
_ byåsa åd∂ kabibarja bakhån∂, kågabhusu≈Œi garuŒa ke h∂ k∂ . _
_ _
_ kalimala harani bi¶aya rasa ph∂k∂, subhaga si≈gåra mukti jubat∂ k∂ . _
_ dalana roga bhava mµuri am∂ k∂, tåta måta saba bidhi tulas∂ k∂ . _
_ _
_ \\ \\ _
ªËÃÊ¬˝‚, ªÊ⁄Uπ¬È⁄U‚ ¬˝∑§ÊÁ‡ÊÃ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U
vxy~ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ‚≈UË∑§ ◊Ê≈UÊ ~zÆ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ªÈ≈U∑§Ê
≈UÊß¬ (‹Ê‹ •ˇÊ⁄UÊ¥◊¥) vv~~ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ‹ÉÊÈ •Ê∑§Ê⁄U
~} ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ‚≈UË∑§ ’¢ª‹Ê
}xÆ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ◊Ê≈UÊ ª˝ãÕÊ∑§Ê⁄U (⁄¢UªËŸ) vxz{ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ‚≈UË∑§
~~ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ªÈ≈U∑§Ê •ÊÁ«U•Ê
vÆÆ ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ◊Ê≈UÊ ≈UÊß¬ vwÆy ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ◊Ê≈UÊ ≈UÊß¬
vx|} ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ◊Ê≈UÊ ≈UÊß¬ (‹Ê‹ ⁄¢Uª◊)¥ Ã‹ªÈ È
}z} ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ‹ÉÊÈ •Ê∑§Ê⁄U |zx ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ‚≈UË∑§
ªÈ¡⁄UÊÃË ∑§ãŸ«U
~y} ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ◊Í‹ ◊Ê≈UÊ ≈UÊß¬ }xw ‚ÈãŒ⁄U∑§Êá«U ‚≈UË∑§

1550 - Sunderkand Roman

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1550 - Sunderkand Roman

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gita Press, Gorakhpur

You might also like