Professional Documents
Culture Documents
Anisotikes Sxeseis
Anisotikes Sxeseis
γιατι ...
μια εικονα, χιλιες λεξεις ...
ΑΝΙ Σ Ο ΤΙ ΚΕ Σ Σ ΧΕ ΣΕΙ Σ ...
Αν τι με τ ω πι ση :
Aν η δ ο σμ εν η α ν ι σ ο τη τα ει ναι τ ης μ ο ρφ ης Α º Β º Γ
1. Λ υν ο υμ ε την Α º Β ω ς π ρ ο ς f ( x ) η f ( g (x ) )
2. Λ υν ου μ ε την B º Γ ω ς π ρ ο ς f (x ) η f ( g (x ) )
3. Θ ε το υμ ε x = g ( x ) και λυ ν ουμ ε ω ς πρ ο ς τ ο x π ου υπ αρχ ει
στ ην g (x ).
Δη λα δη α ν g (x ) = x - 4 τ ο τ ε: y = x - 4 ~ x = y + 4
4. Αν τ ικα θ ι στ ου μ ε τ o x σ τη α νι σ ω σ η πο υ π ε ρι εχ ε ι f ( g (x ) ) ,
ω σ τε η f ( g (x ) ) να μ ε τα τ ραπ ε ι σ ε f (x ) .
5. Π ρο κυπ τ ε ι: f (x ) α κα ι f (x ) º α οπ οτ ε f (x ) = α .
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1
f(x) x2 +x f(x-1)+2x, x ,
Α π α ν τ η σ η
f(x) x 2 + x (1)
x= x + 1
x2 +x f(x- 1) + 2x
x 2 + 2x + 1 + x+ 1 f(x)+ 2x + 2
f(x) x 2 + x (2)
f(x)= x 2 + x, x ,
f(x) = x 2 + x, x
ΣΥΝ Α ΡΤ ΗΣ Ι ΑΚ Η Σ Χ ΕΣΗ - ΕΥ Ρ ΕΣ Η Τ ΥΠ ΟΥ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Θ ε το υμ ε x = y = 0 , ο πο τ ε π ρ ο σδ ι ο ρι ζ ουμ ε τ ο f (0 ) .
2. Θ ε το υμ ε y = - x γ ια να π ρο κυ ψ ει τ ο f (0 ) .
3. Μ ε τη β οηθ ει α τ ω ν δ ο σμ εν ω ν φτ α νο υμ ε στ ο f ( x ) α και
f (x ) º α , ω σ τε f ( x ) = α .
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2
Εστω η συναρτηση f: για την οποια ισχυουν
Α π α ν τ η σ η
α.
f(x) x (1) και
f(x+ y) f(x)+ f(y) (2)
Για x= 0 η (1) δινει: f(0) 0
Για x= y= 0 η(2) δινει:
f(0) f(0)+ f(0) f(0) 0
f(0)= 0
Δηλαδη το σημειο Ο(0,0) ανηκει
στη Cf .
β.
Για x=- x η (1) δινει: f(- x) -x (+)
f(- x)+ f(x) 0 f(- x) - f(x)
Oμως η(1): f(x) x
f(0)= 0
Για y=- x η (2) δινει: f(0) f(x)+ f(- x) f(- x) - f(x)
f(- x) =- f(x)
γ.
Δ ΙΠ Λ Η Α ΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - Ε Υ ΡΕ ΣΗ Ο ΡΙ ΟΥ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Μ ε α με ση χ ρη ση τ ου θ ε ω ρ ημα τ ος ( Κρ ι τη ρι ο π α ρε μβ ολ ης )
2. Μ ε μ ε τα τ ρ οπη τη ς δ οσ με νη ς δι π λη ς α νι σο τ ητ ας , ε τ σι
ω σ τε τ ο με σα ιο με λο ς τ ης να ε ινα ι η πα ρα σ τα ση τη ς ο -
π οια ς τ ο ο ρι ο ζ ητ ου με .
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3
Η συναρτηση f ειναι ορισμενη στο και για καθε x ισχυει:
f(x)-8
limf(x) lim
x 4 x 4
x-4
Α π α ν τ η σ η
lim (4x 2 + ημ 2x + 1) =
x 0
=1
lim (συνx + x) = lim συνx+ lim x
x 0 x 0 x 0
= 1+ 0= 1
Οποτε,
συμφωνα με το κριτηριο παρεμβο-
λης:
lim f(x) = 1
x 0
lim 4 x = 4 4 = 4 2= 8 και
x 4
lim (x + 4) = 4+4= 8
x 4
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4
Η συναρτηση f ειναι ορισμενη στο και για καθε x ισχυει:
x-1 x-2
f(x)-1 .
x+1 x+2
Να βρεθει το οριο: lim f(x)
x
Α π α ν τ η σ η
x 1 1
- 1-
x- 1 x = 1- 0
lim = lim x x = lim
x
x+1 x x 1 x 1 1+ 0
+ 1+
x x x
=1
x 2 2
- 1-
x- 2 x = 1- 0
lim = lim x x = lim
x
x+2 x x 2 x 2 1+ 0
+ 1+
x x x
=1
ΑΝΙ Σ Ο ΤΙ ΚΗ Σ Χ ΕΣ Η - Τ ΡΙ ΓΩ ΝΟ ΜΕ ΤΡ ΙΚ ΟΙ Α ΡΙ ΘΜ ΟΙ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Μ ε α με ση χ ρη ση τ ου θ ε ω ρ ημα τ ος ( Κρ ι τη ρι ο π α ρε μβ ολ ης )
2. Μ ε μ ε τα τ ρ οπη τη ς δ οσ με νη ς δι π λη ς α νι σο τ ητ ας , ε τ σι
ω σ τε τ ο με σα ιο με λο ς τ ης να ε ινα ι η πα ρα σ τα ση τη ς ο -
π οια ς τ ο ο ρι ο ζ ητ ου με .
Π α ρ α τ η ρ η σ η :
τη ς δι πλη ς α νι σ ο τ ητα ς μ ε x a
, o πο υ α ο με γα λυ τ ε ρο ς εκ -
θ ε τη ς τη ς f (x ) σ τ η δ ιπλ η α νι σο τ ητ α .
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 5
Εστω η συναρτηση f: για την οποια ισχυουν
f(x) f(x) *
f 3(x)+xf 2(x) 2ημ 3x, x και lim = lim = α, α
x -
x x +
x
Να βρειτε τον αριθμο α.
Α π α ν τ η σ η
Εστω x> 0:
Ειναι:
ημx 1 x> 0
1 1
= , με lim = 0 και απο κριτηριο παρεμβολης:
x | x| x x
x
ημx
lim =0
x +
x
Εστω x< 0:
Ειναι:
ημx 1 1
x< 0
1
= - , με lim - = 0 και απο κριτηριο παρεμβολης:
x | x| x x
x
ημx
lim =0
x
x
α =- 1
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Μ ε τα σχ ημ α τ ι ζο υμ ε το μ εσ αι ο μ ε λ ο ς τη ς διπ λη ς α νι σο τ η -
τα ς σ ε τ ε τ ρα γ ω νο α θ ρ ο ισ μα το ς η δια φο ρα ς
2. Μ ε α μ ε ση χ ρη σ η τ ου Κ ρι τ η ρι ο υ π αρ εμ β ολ ης
Π α ρ α τ η ρ η σ η :
Ει να ι
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 6
Εστω f μια συναρτηση ορισμενη στο , που ικανοποιει τη σχεση:
Α π α ν τ η σ η
προκυπτει διαδοχικα:
2x 2 - ημ 2x f 2(x)- 2xf(x)+ x 2 x2
2x 2 - ημ 2x [f(x)- x] 2 x2 (2)
Ομως
lim(f(x)- x)= 0
x 0
lim x= 0
x 0
lim f(x) = 0
x 0
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Μ ε τα σχ ημ α τ ι ζο υμ ε την αν ισ ο τη τ α, ω σ τε να "απ ομ ο ν ω -
σ ου μ ε" την f (x ) σ το ε να μ ε λο ς . Σ υνηθ ω ς τ ο α λλ ο μ ελ ο ς
ε ινα ι κ λα σμα μ ε ο ρι ο το υ πα ρ ον ομ ασ τη ισ ο με ±
2. Αν
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 7
Εστω f μια συναρτηση ορισμενη στο , που ικανοποιει τη σχεση:
(x 2 -4x+4)f(x) x+3, x
Α π α ν τ η σ η
x , προκυπτει:
(x 2 -4x+ 4)f(x) x+ 3
(x-2) 2 f(x) x+ 3
x+ 3
f(x) (1)
(x-2) 2
Ειναι
lim = +
x 2
(x-2) 2 lim (x-2) 2 = 0
x 2
lim f(x) = +
x 2
Δ ΙΠ Λ Η Α ΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - Ε Υ ΡΕ ΣΗ ΤΙ ΜΗ Σ ΣΥ ΝΑ Ρ ΤΗ Σ ΗΣ
Αν τι με τ ω πι ση :
Δ ιακ ρ ιν ουμ ε πε ρ ιπ τ ω σ ει ς : ▪ x = α ▪ x < α ▪ x > α
Βοηθ ε ια :
1. Μ ε α με ση χ ρη ση τ ου θ ε ω ρ ημα τ ος ( Κρ ι τη ρι ο π α ρε μβ ολ ης )
2. Μ ε μ ε τα τ ρ οπη τη ς δ οσ με νη ς δι π λη ς α νι σο τ ητ ας , ε τ σι
ω σ τε τ ο με σα ιο με λο ς τ ης να ε ινα ι η πα ρα σ τα ση τη ς ο -
π οια ς τ ο ο ρι ο ζ ητ ου με
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 8
Α π α ν τ η σ η
( 2x- 2)( 2x + 2)
lim+ 2 lim+ f(x)
x 2 (x- 2)( 2x + 2) x 2
1
2x-4
lim+ 2 lim+ f(x) 1
x 2 (x- 2)( 2x + 2) x 2
2(x- 2) 4
lim+ 2 lim+ f(x) 1 lim+ lim+ f(x) 1
x 2
(x- 2)( 2x + 2) x 2 x 2 4 + 2) x 2
4 4
lim+ lim+ f(x) 1 lim+ =1 lim+ f(x) 1
x 2 2+2 x 2 x 2 4 x 2
Δ ΙΠ Λ Η Α ΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - Α ΠΟ Λ ΥΤ Α ΣΥΝ ΕΧ ΕΙ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
Δ ει χ ν ουμ ε ο τι : ▪ f (α ) = κ ▪ f (x ) = κ
Βοηθ ε ια :
Στη π ε ριπ τ ω ση α π ολ υ τ ων , χ ρη σι με ς ιδ ιο τ ητ ε ς :
Π α ρ α τ η ρ η σ η :
Στη π ε ριπ τ ω ση σ υ νθ ε τ ης σ υνα ρ τη σ ης f ( g (x ) ), θ ε τ ου με
y = g (x )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 9
Να δειχτει οτι η συναρτηση f ειναι συνεχης στο x0, οταν για
καθε x ισχυει:
| f(3x-5)| | 3x-7|, x0 = 2
Α π α ν τ η σ η
| f(x)| | x- 2| (1)
lim | f(x)|= 0
x 2
lim f(x)= 0
x 2
Δηλαδη,
ΣΥΝ Α ΡΤ ΗΣ Ι ΑΚ Η Σ Χ ΕΣΗ - ΑΠ Ο ΛΥ ΤΑ Σ ΥΝ Ε ΧΕ ΙΑ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Θ ε το υμ ε y = α σ τη δ οσ μ ενη σχ ε ση .
2. Αν ε ινα ι α ν ι σο τ ητα μ ε απ ο λυ τα, τ ην μ ε τα σχ η μα τι ζ ο υμ ε
σ ε δ ιπ λη α νι σ οτ η τ α .
3. Δ ε ιχ ν ου μ ε, με τ η β οηθ ε ια το υ κ ρ ι τ ηρ ιο υ πα ρ εμ β ολ η ς , ο τ ι
f(x ) = f ( α )
4. Η πα ρα πα ν ω ι σ ο τη τα ε ξα σ φαλ ι ζε ι τ ο ζη το υμ εν ο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 10
Δ ιν ε τα ι η συ να ρτ η ση f : για τη ν ο πο ια ι σχ υε ι:
3 |f (x ) - f (y ) | º 2 |x – y |, γ ια κα θ ε x , y
Να δε ιχ τ ει ο τι η συ να ρτ ησ η f ειν αι συ νεχ η ς σ τ ο
Α π α ν τ η σ η
Ει ναι
3 |f (x ) - f (y ) | º 2 |x – y | ( 1 )
Θε τ ον τα ς σ τη ν ( 1 ) οπ ου y = x 0 ,
πρ οκ υπ τ ει
3 |f (x ) - f (x 0 ) | º 2 |x – x 0 | ~
2
|f ( x ) - f (x 0 )| º ∙| x – x 0 | ~
3
2 2
- |x – x 0 | ºf (x ) - f ( x 0 ) º |x – x 0 |
3 3
Ομ ω ς
2 2
lim - × | x-x 0 | =- × 0= 0
x x0
3 3 κριτηριο
2 2
παρεμβολης
lim × | x-x 0 | = × 0= 0
x x0
3 3
ΣΥΝ Α ΡΤ ΗΣ Ι ΑΚ Η Σ Χ ΕΣΗ - ΜΟ ΝΟ Τ ΟΝ ΙΑ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Θ ε το υμ ε x 1 < x 2 κα ι βρ ι σκ ου με τ ο π ρ οσ ημ ο το υ x 1 – x 2 .
2. Μ ε τα σχ ημα τ ι ζο υμ ε κα τα λ ληλ α τη δ οσ με νη ανι σ ο τη τα
ω σ τε να κα τα λ ηξ ο υμ ε
▪ f (x 1 ) < f (x 2 ) ( η f αυ ξ ου σα )
▪ f (x 1 ) > f (x 2 ) ( η f φθ ιν ου σα )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 11
Δ ιν ε τα ι η συ να ρτ η ση f : για τη ν ο πο ια ι σχ υε ι:
|f ( x 1 ) - f (x 2 )| º 2| x 1 - x 2 |, για κα θ ε x 1 , x 2 με x 1 x 2
Να δε ιχ τ ει ο τι η συ να ρτ ησ η h ( x )= f (x ) + 2x ειν αι α υ ξ ου σ α σ τ ο
Α π α ν τ η σ η
Ει ναι
|f ( x 1 ) - f (x 2 )| º 2 |x 1 - x 2 | (1)
Για x 1 , x 2 μ ε x 1 < x 2 ει ναι
x 1 - x 2 < 0 (2 )
Η ( 1 ) δι ν ει
(2)
|f ( x 1 ) - f (x 2 )| º 2 |x 1 - x 2| ~
f(x 1)-f(x 2)
2
x 1 -x 2
f(x 1)-f(x 2)
-2
x 1 -x 2
f (x 1 ) - f ( x 2 ) º - 2 (x 1 – x 2 )
f (x 1 ) - f ( x 2 ) º - 2x 1 + 2x 2
f (x 1 ) + 2x 1 º f(x 2 ) + 2x 2 ~
h (x 1 ) º h (x 2 )
E τσ ι
Η h (x ) = f (x ) + 2x ε ινα ι αυ ξ ο υσα σ τ ο
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Μ ε τα σχ ημ α τ ι ζο υμ ε τη δο σ με νη σ χ ε ση σ ε h ( x ) = 0 .
2. Δ ια κρ ιν ου μ ε π ε ρι πτ ω σ ε ις :
▪ h (α ) = 0 η h ( β ) = 0 , π ου ση μαι ν ει ο τι α η β ε ινα ι ρι ζ ε ς
▪ Δ ει χ ν ουμ ε ο τι :
▪ η συ να ρ τη σ η h (x ) ε ινα ι σ υν εχ ης σ τ ο δια σ τημ α [ α, β]
▪ h(α ) h ( β ) < 0
▪ Το τ ε, α π ο θ ε ω ρη μα B ol za no , υ π α ρχ ει τ ου λα χ ισ τ ον μ ια
ρ ιζ α τη ς ε ξι σ ω ση ς h (x ) = 0 σ το δια σ τη μα (α , β )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 12
1. Η συναρτηση f ειναι συνεχης στο [α,β] και ισχυει α f(x) β
για καθε x [α,β].
Nα δειχτει οτι η εξισωση f(x)= x εχει μια τουλαχιστον ριζα στο
[α,β]
2. Δινεται η συνεχης συναρτηση f: , για την οποια ι σχυει:
x 2
< f(x)< x 2
+ 1, για καθε x
Να δειχτει οτι η Cf τεμνει την ευθεια ε: y= 2x σ 'ενα τουλαχι-
στον σημειο με τετμημενη x0 (0,1).
Α π α ν τ η σ η
1.
δοσμενη σχεση δινει:
f(α)- α 0 και
f(β)- β 0
Εστω h(x) = f(x)- x
Tοτε, διακρινουμε περιπτωσεις
Αν f(α)- α> 0 και f(β)- β< 0:
h(α) h(β)< 0
2.
για καθε x
Δ ΙΠ Λ Η Α ΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - Π Α ΡΑΓ ΩΓ Ο Σ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Β ρι σκ ου με τ ο f ( x 0 ) , μ ε τ ην α ν τικ α τα σ τα ση x = x 0 στη
δ ο σμ εν η α ν ι σο τ ητα
2. Δ ια κρ ιν ου μ ε π ε ρι πτ ω σ ε ις : ▪ x< x 0 ▪ x> x 0
κα ι δια ι ρο υμ ε μ ε x - x 0 ολα τ α μ ε λ η τ η ς δ ιπ λη ς α νι σ ο τη -
τα ς.
3. Δημ ιο υ ργ ου μ ε σ το μ εσ αι ο μ ε λο ς τη ς δι πλη ς ανι σ ο τ ητα ς
το
4. Β ρι σκ ου μ ε το ο ρι ο τ ω ν ακ ρα ι ων μ ελ ω ν τη ς δι πλ ης ανι -
σο τη τα ς
5. Μ ε τη β οηθ ει α τ ου κ ρι τη ρ ιο υ πα ρ ε μβ ολ η ς δ ε ιχ ν ου με τ ο
ζη τ ουμ ε νο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 13
Εστω η συναρτηση f που ειναι συνεχης στο και ισχυει:
Α π α ν τ η σ η
Για x= 0
0 f(0) 0
f(0)= 0 (1)
Ειναι
ημx- x 2 ημx
lim = lim -x
x 0
x x 0
x
= 1- 0 = 1
(2)
ημx + x 2 ημx
lim = lim +x
x 0
x x 0
x
= 1+ 0 = 1
f(x)
Δηλαδη, lim = 1 (3)
x 0
x
Ετσι
Δ ΙΠ Λ Η Α ΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - R OL L E
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι η συ να ρ τη ση F ε ινα ι συ ν εχ η ς σ το δ ιασ τη μα
[α , β] κα ι πα ρα γ ω γι σι μη σ τ ο δ ια σ τ ημα (α , β )
2. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι F (α ) = F ( β )
3. Απ ο θ ε ω ρη μα R oll e η ε ξ ισ ω σ η F ’ (x ) = 0 η ι σ οδ υνα μα η
f (x ) = 0, εχ ε ι μ ι α τ ου λαχ ι σ τ ον ρ ι ζ α σ τ ο δ ια σ τημα (α, β )
Π α ρ α τ η ρ η σ η :
Αν ( f (x ) ) 2 º 0 τ ο τ ε ι σχ υε ι ( f (x ) ) 2 = 0 κ αι ισ ο δυν αμα
f (x ) = 0 , α φ ου ( f ( x ) ) 2 0
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 14
Εσ τ ω F μ ια α ρχ ικη τη ς σ υν εχ ου ς συ να ρτ ησ η ς f : μ ε τη ν
ιδ ιο τη τα : 2α F (x ) 2
α 2
+ F (x ) για καθ ε x
2
, οπ ου α 0
Να δε ι ξ ε τε ο τ ι
α) F (0 ) = F ( 1 ) = α
β ) Η ε ξι σ ω ση f (x ) = 0 εχ ει μι α το υλα χ ισ τ ον ρ ι ζα στ ο
Α π α ν τ η σ η
α)
Για x = 0 η δ οσ με νη σχ εσ η γιν ε τα ι:
2α F ( 0 ) α 2 +F 2 ( 0 ) `α 2 +F 2 ( 0 )- 2α F ( 0 ) º0 ` [F ( 0 ) - α ] 2
º 0
Oμ ω ς
[F (0 ) -α ] 2 0 ( τ ε τ ρα γ ων ο ), οπ ο τ ε τ ελ ικα
[F (0 ) -α ] =0 κα ι F ( 0 )=α
2
Ομ οια , για x = 1 η δο σμ ε νη σχ ε ση γι νε τα ι:
2α F ( 1 ) α 2 + F 2 ( 1 ) `α 2 +F 2 ( 1 ) - 2α F ( 1 ) º 0` [F ( 1 ) - α ] 2
º0
Oμ ω ς
[F ( 1 )- α ] 2 0 ( τ ε τ ρα γ ων ο ), οπ ο τ ε τ ελ ικα
[F ( 1 )- α ] 2
= 0 κα ι F ( 1 ) = α
β)
Θε ω ρ ο υμ ε τη συ ν α ρ τη ση F στ ο δι ασ τη μα [ 0, 1]
Ειν αι συ ν εχ η ς σ τ ο δια σ τημ α [ 0, 1 ]
Ειν αι π α ρ α γ ω γ ισ ι μη στ ο δι ασ τη μα ( 0, 1 ) μ ε F ’ (x ) = f (x )
F ( 0 )= F ( 1 ) α πο π ρ οη γο υμ εν ο ε ρ ω τ ημα .
Αρ α απ’ τ ο θ ε ω ρη μ α R oll e υπ α ρχ ε ι τ ο υλαχ ισ τ ον μια ρι ζα ξ σ τ ο
( 0, 1 ) α ρα κα ι σ το , για τ ην ε ξ ισ ω σ η F ’ (x ) = 0
Δ ηλα δη , F ’ ( ξ ) = 0 `f ( ξ ) = 0
Aρ α η ε ξ ισ ω σ η f ( x ) = 0 εχ ε ι το υλ α χ ισ τ ον μια ρ ι ζα σ τ ο .
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Απ ’τ ο θ ε ω ρ ημα Με σ ης Τι μη ς σ ε δι ασ τημ α [α , β] και τη
δο σμ ε νη σχ εσ η πρ ο σδ ιο ρ ι ζο υμ ε τ ης τ ιμ ε ς f ( α ), f ( β ) τη ς
συν α ρτ ησ η ς.
2. Απ ο ι σ ο τη τα π α ρα γ ω γ ων β ρι σ κο υ με τ ο τυ πο τ ης σ υ να ρ -
τη ση ς. Σ υ γκ εκ ρι μ ενα ισ χ υ ει:
Α ν f’ (x ) = g’ ( x ) τ ο τε f (x ) = g (x ) + c
3. Π ρο σ δι ο ρι ζ ουμ ε τ ο c
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 15
Εσ τ ω η π α ρ α γ ω γ ι σι μη συ να ρ τη ση f : , γι α την οπ οια
ισχ υ ει: (f’ (x ) - 1 ) 2 º 2 f (0 ) ( 1 –f ( 1 ) ) γι α καθ ε x
Ν α υπ ο λο γι σ ε τ ε τ ου ς α ρι θ μ ου ς f ( 0 ) κ αι f ( 1 )
Ν α βρ ε ι τε τ ο τυ π ο τη ς f
Α π α ν τ η σ η
A π’ το θ ε ω ρημα Με σ ης Τι μη ς για
τ ην f σ το [ 0, 1] , υπα ρχ ει ξ , ω σ τ ε:
f(1)-f(0)
f'(ξ)=
1-0
f'(ξ)= f(1)-f(0) (1)
Aπ ο τη σχ ε ση τ η ς υ ποθ ε ση ς γι α
x = ξ κα ι την ( 1 ) , εχ ου με :
(f’ ( ξ ) - 1 ) 2 º 2 f (0 ) ( 1- f ( 1 ) ) `
(f ( 1 ) - f ( 0 )- 1 ) 2 º 2 f (0 ) -
- 2 f (0 ) f ( 1 ) `
f 2 ( 1 ) + f 2 ( 0 )+ 1 - 2 f ( 1 )f ( 0 )-
- 2f ( 1 ) + 2 f (0 ) º 2 f (0 ) - 2 f (0 ) f ( 1 ) `
f 2 ( 1 ) + f 2 ( 0 )+ 1 - 2 f ( 1 ) º 0 ` ( f ( 1 )- 1 ) 2 + f 2 ( 0 ) º0
Ομ ω ς ,
(f ( 1 ) - 1 ) 2 + f 2 ( 0 ) 0 σα ν α θ ρ ο ισ μα τ ε τρ αγ ω ν ων , οπ ο τ ε
(f ( 1 ) - 1 ) 2 + f 2 ( 0 ) =0
Δη λα δ η f ( 1 ) = 1 κα ι f ( 0 ) = 0
H δ ο σμ εν η σχ εσ η, για f ( 1 ) = 1 κ αι f (0 ) = 0, γι ν ετ αι:
(f’ (x ) - 1 ) 2 º 0 ( 2 )
Oμ ω ς (f’ ( x )- 1 ) 2 0 ( 3 ) σ αν τ ε τ ρα γ ων ο ,
Τ ε λικ α α π’ τ ις ( 2 ) , ( 3 )
(f ’ (x )0 - 1 ) 2 = 0 κα ι f’ (x ) = 1 ή
f ’ (x )= (x )’ κα ι f (x )= x +c ( 4 )
Γ ια x = 0 η ( 4 ) γι νε τα ι:
f(0) = 0 + c ` 0 = 0 + c ⇔ c = 0
Ο πο τ ε ο τυπ ο ς τη ς f ει ναι :
f (x ) = x με x
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Α ν εχ ο υμ ε α νι σ ο τη τα απ ο λυ τ ω ν, με τ ις ι δι ο τη τ ες α πο -
λ υ τ ων , μ ε τα τ ρ επ ου με τ η δο σμ ε ν η σχ ε ση σ ε δι πλη α νι -
σο τη τα , οπ ου τ ο μ ε σαι ο με λ ος π ε ρι εχ ε ι τι ς f (x ), f ( y )
2. Β ρι σκ ου με τ ο ο ρι ο τ ου με σα ιο υ μ ε λο υ ς (μ ε τη β οηθ ε ια
το υ κ ρ ι τη ρι ου π α ρ εμ β ολ η ς ) μ ε x → y η y → x
3. Μ ε τη β οηθ ει α τ ου ο ρι σμ ου τ η ς πα ρα γ ωγο υ κα ι σ ε συ ν -
δυα σμ ο μ ε τ ο ο ρι ο σ τη ( 2 ) , θ α πα ρ ουμ ε f’ (x ) = 0 .
Π α ρ α τ η ρ η σ η
Απο σ υν επ ε ιε ς Θ. Μ.Τ ., α ν f’ (x ) = 0 τ οτ ε f (x ) = c
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 16
Αν για κα θ ε x ,y , x y ει ναι | f (x ) - f ( y )| º |x - y | 3 ,
να δ ε ι ξ ετ ε ο τι η σ υνα ρ τη ση f ει ναι σ ταθ ε ρη σ τ ο
Α π α ν τ η σ η
Η δο σμ ε νη σχ εσ η γι νε τα ι:
f (x ) - f ( y )| º | x - y | 3
f(x)-f(y)
º |x - y | 2
x-y
f(x)-f(y)
- |x - y| 2 º º |x - y | 2
x-y
lim(-| x-y| )= lim| x-y| 2= 0
2
x y x y
Eπ ομ εν ω ς σ υμφ ω να μ ε τ ο κ ρ ιτ η -
ρι ο π α ρε μβ ο λη ς ει να ι
f(x)-f(y)
lim =0
x y
x-y
Ομ ω ς α π’ το ν ο ρι σ μο τη ς πα ρα γ ωγ ο υ ε χ ο υμ ε
f(x)-f(y)
f’ (y ) = lim =0
x y
x-y
που σ ημα ιν ει , συμ φ ωνα με τ ι ς συν ε πε ιε ς τ ου θ ε ω ρ ημ ατ ο ς
Με σ ης Τι μη ς, ο τ ι η σ υνα ρ τη ση f ε ιν αι στ αθ ε ρ η.
ΑΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - F ER M AT ( ΑΠ Ο Δ ΕΙ ΞΗ Ι ΣΟ ΤΗ ΤΑ Σ )
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Φ ε ρν ουμ ε ο λο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω -
το μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο το θ ε ω ρο υμ ε ι σο μ ε f (x )
2. Β ρι σκ ου με τ η π ρ οφα νη τι μη x 0 πο υ μη δ εν ιζ ε ι την
f (x ) = 0 (μ ε δ ο κιμ ε ς )
3. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι η f εχ ει ακ ρ οτ ατ ο σ τη θ ε ση x 0
4. Απ ο θ ε ωρη μα F erma t ι σχυ ει : f ’ (x 0 ) = 0
5. Αν τ ικα θ ισ τ ου μ ε σ τη π ρ οη γ ουμ ε ν η ι σο τ ητ α, τη ν f μ ε τ ο
ι σ ο τη ς (π ρ ω τ ο με λο ς τ ης δ ο σμ εν ης ανι σ ο τη τα ς )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 17
Αν x ισχυει: α x x+1 με 0< α 1,
να αποδειξετε οτι α= e
Α π α ν τ η σ η
αx x+ 1 α x -x 1 (1)
Θεωρουμε τη συναρτηση:
f(x) = α x - x
Επισης,
με f'(x)= α x lnα-1
ΑΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - F ER M AT ( ΠΑ Ρ ΑΜ ΕΤ Ρ ΟΣ )
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Φ ε ρν ουμ ε ο λο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω -
το μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο το θ ε ω ρο υμ ε ι σο μ ε f (x )
2. Β ρι σκ ου με τ η π ρ οφα νη τι μη x 0 πο υ μη δ εν ιζ ε ι την
f (x ) = 0 (μ ε δ ο κιμ ε ς )
3. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι η f εχ ει ακ ρ οτ ατ ο σ τη θ ε ση x 0
4. Απ ο θ ε ωρη μα F erma t ι σχυ ει : f ’ (x 0 ) = 0
5. Αν τ ικα θ ισ τ ου μ ε σ τη π ρ οη γ ουμ ε ν η ι σο τ ητ α, τη ν f μ ε τ ο
ι σ ο τη ς (π ρ ω τ ο με λο ς τ ης δ ο σμ εν ης ανι σ ο τη τα ς )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 18
αx
Αν α > 0 κα ι α χ ( ) ν γι α καθ ε x > 0 ο π ου ν ©*,
ν
να απ ο δε ιχ τ ει ο τι α = e
Α π α ν τ η σ η
H δο σμ ε νη σχ εσ η γι νε τα ι
ν ν
αx αx
α x
⇔ α x
- 0 ( 1 ) για
ν ν
καθ ε x > 0
Θε ω ρ ο υμ ε τη συ ν α ρ τη ση
ν
αx
f (x ) = α x
- , x > 0.
ν
Η f ειν α ι π α ρ α γ ω γ ι σι μη σ το ( 0 , + ) .
f (ν ) = 0 οπ ο τ ε λο γ ω τη ς ( 1 )
εχ ουμ ε f (x ) f ( ν ) με x > 0
Αρ α
Η f ει να ι πα ρα γ ω γι σι μη σ τ ο ν
Το ν ει να ι ε σ ω τ ε ρι κο σ ημ ει ο τ ου ( 0 , + )
Το f (ν ) ε ινα ι τ ο πικ ο ελ αχ ι σ το τ ης f.
Οπ οτ ε α π’ τ ο θ ε ω ρη μα F e rm at θ α ε ιναι f ’ (ν ) = 0
Αλ λα
ν-1
αx α
f ’ (x ) = α ∙ lnα - ν
χ
ν ν
Επ ομ εν ω ς
f ’ (ν ) = 0 ⇔ α ν
ln α - α ν
= 0 ⇔ lnα = 1 ⇔ l nα = lne ⇔ α = e
ΑΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - F ER M AT ( ΕΚ Θ ΕΤΙ ΚΗ )
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Φ ε ρν ουμ ε ο λο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω -
το μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο το θ ε ω ρο υμ ε ι σο μ ε f (x )
2. Β ρι σκ ου με τ η π ρ οφα νη τι μη x 0 πο υ μη δ εν ιζ ε ι την
f (x ) = 0 (μ ε δ ο κιμ ε ς )
3. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι η f εχ ει ακ ρ οτ ατ ο σ τη θ ε ση x 0
4. Απ ο θ ε ωρη μα F erma t ι σχυ ει : f ’ (x 0 ) = 0
5. Αν τ ικα θ ισ τ ου μ ε σ τη π ρ οη γ ουμ ε ν η ι σο τ ητ α, τη ν f μ ε τ ο
ι σ ο τη ς (π ρ ω τ ο με λο ς τ ης δ ο σμ εν ης ανι σ ο τη τα ς )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 19
Αν οι α ρ ιθ μ οι α , β , γ ει να ι θ ε τι κ οι και για κ a θ ε x ει ναι
(α β ) + β
χ - x
+ (βγ) x
3 β .x
Να απ ο δ ειχ τ ει o τι οι α , β, γ ε ινα ι δ ια δ οχ ι κο ι ορ ο ι γ ε ω μ ε τ ρι κη ς
πρ ο oδ ου .
Α π α ν τ η σ η
Η δο σμ ε νη α νι σο τ ητα γ ιν ε ται
(α β ) x + β - x
+ (βγ)x 3βx `
α x
+ β - 2x
+ γ x
3 `
α x
+ β - 2x
+ γ x
- 3 0 , x
Θε ω ρ ο υμ ε τη συ ν α ρ τη ση
f (x ) = α x
+ β - 2x
+ γ x
- 3, x
Eι ναι
f (x ) 0 = f ( 0 ) γ ι α κα θ ε x
Το f ( 0 ) ειν α ι ε λα χ ισ τ ο κα ι π λη -
ρ ουν τα ι ολ ε ς οι π ρ ουπ οθ ε σ ει ς το υ
θ ε ω ρ. F e r ma t.
Οπ οτ ε
f ’ ( 0 ) = 0 ` l nα - 2l n β + ln γ = 0
` 2ln β = lnα + ln γ
` l nβ 2 = ln (α ∙ γ )
` β2 = αγ
ΑΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - F ER M AT ( ΑΣΥ ΜΠ ΤΩ ΤΗ )
Αν τι με τ ω πι ση :
Δ ιπλ η α νι σο τ ητ α μ ο ρφη ς g (x ) º f (x ) º h (x )
1. Μ ε τα σχ ημ α τ ι ζο υμ ε τη δο σ με νη α νι σο τη τα (αφα ι ρ ω ντα ς
μι α α π’ τ ις g (x ) , h (x ) σε ο λα τα με λη ) ε σ τ ω στ η μ ο ρ φη
0 º f (x ) - g (x ) º h (x ) - g (x )
2. Δ ε ιχ ν ου μ ε ο τ ι τ ο ορ ι ο (h (x ) - g ( x ) ) = 0 μ ε τη
βο ηθ εια τ ου κ ρι τη ρ ιο υ πα ρ εμ β ολ η ς .
3. Τ ελ ικα α π ο ( f ( x ) - (α x +β ) ) = 0 , η y = αχ + β ει ναι
π λα για α σ υμπ τ ω τη
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 20
Για τη συναρτηση f: ισχυει:
2x 3 +3x 2 +1
2x+3 f(x) για καθε x *
x2
Να εξεταστει αν η Cf εχει πλαγια ασυμπτωτη.
Α π α ν τ η σ η
2x 3 + 3x 2 + 1
2x+ 3 f(x)
x2
0 f(x)-(2x+ 3)
2x 3 + 3x 2 + 1
-(2x+ 3)
x2
0 f(x)-(2x+ 3)
2x 3 + 3x 2 + 1-x 2(2x+ 3)
x2
0 f(x)-(2x+ 3)
2x 3 + 3x 2 + 1- 2x 3 - 3x 2 1
0 f(x)-(2x+ 3)
x 2
x2
1 1
lim =0 lim =0
x
x 2 x
x2
Συνεπως, απ'το κριτηριο παρεμβολης: lim f(x)-(2x+ 3) = 0
x ±
Οποτε
ΑΝΙ Σ Ο ΤΗ ΤΑ - Μ ΟΝ ΟΤ ΟΝ ΙΑ
Αν τι με τ ω πι ση :
Δ ο σμ εν η η συ να ρ τη ση f (α μ εσ α η ε μμ εσα )
1. Β ρι σκ ου με τ η μ ον ο το νια τ ης σ υν αρ τη ση ς ( αν δι νε τ αι ) η
τη ς συν α ρτ ησ η ς π ου δ ημι ου ρ γ ου με απ’ τη ν αν ισ ο τη τα
π ρ ος α π οδ ε ι ξη
2. Χ ρη σι μο πο ιο υμ ε τι ς ισ ο δυ ναμ ιε ς τη ς μο νο τ ον ια ς σ υνα ρ -
τη ση ς
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 21
Α π α ν τ η σ η
5-x 0 x 5
, δηλαδη A f =(0,5]
x> 0 x> 0
γ.φθινουσα.
Ειναι
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Θ.Μ .Τ . (f (x ) º g (x ) )
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Θ ε ω ρ ουμ ε τ η σ υνα ρ τη ση h (x ) = f (x ) – g (x ) σ τ ο δι ασ τη -
μα [ ρ, x ] η [x , ρ ], οπ ου ρ μια π ρο φ ανη ς ρι ζα τ ης ε ξ ι σ ω -
σ η ς h (x ) = 0
2. Εφ α ρ μο ζ ου μ ε τ ο θ ε ω ρημ α Μ ε ση ς Τιμ ης σ ’ε να α π’ τ α πι ο
πα ν ω δια σ τη μα τα
3. Θ ε τ ω α < ξ < β, οπ ου ( α, β ) τ ο συ νο λο απ’ οπ ου α ν τ λε ι
τιμ ε ς η μ ε τα βλ ητ η x η χ ρη σιμ οπ οι ου με δ ο σμ εν η α νι σο -
τι κη σχ εσ η
4. "Χ τ ιζ ου μ ε" δια δ οχ ι κα απ ’τ ην α < ξ < β , τη ζη τ ου με ν η ...
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 22
π
Να αποδειχτει οτι για καθε πραγματικο αριθμο x (0, ), ισχυει:
2
e ημx < xe+1
Α π α ν τ η σ η
Θεωρω τη συναρτηση
(2)
e ημx
- xe- 1 x> 0
<0 e ημx - xe- 1< 0 e ημx < xe + 1
x
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Θ.Μ .Τ . (h (x ) º f (x ) º g (x ) )
Αν τι με τ ω πι ση :
1. M ε π ρα ξ ε ι ς εμφ α νι ζ ουμ ε σ τη θ ε σ η τ η ς f (x ) τ ο λ ογ ο
για τ ο δια σ τη μ α [0 , x ]
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 23
Να αποδειχτει οτι για καθε x (0,1), ισχυει:
Α π α ν τ η σ η
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Θ.Μ .Τ . (κ º f (β ) º λ )
Αν τι με τ ω πι ση :
Με δ ο σμ ενα σ τ ο [ α , β]: f (a ) , μ º f' (χ ) ºν
1. Εφ α ρμ οζ ου μ ε τ ο θ ε ω ρη μα Μ ε ση ς Τιμ ης γ ια τ ο δ ια σ τ ημα
[α , β]
2. Β ρι σκ ου με
3. Θ ε τ ω μ < f’ ( ξ) < ν, α π’ τη δ οσ με ν η αν ισ ο τη τα
4. Μ ε π ρα ξ ε ι ς .. . τ ο ζη τ ουμ ε νο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 24
Aν για τη συναρτηση f ισχυουν:
f(- 1)= 3
Α π α ν τ η σ η
f(4)-f(- 1) f(4)-3
f'(ξ)= = (1)
4-(- 1) 5
Ομως απο την υποθεση εχουμε οτι για καθε x (- 1,4) ειναι
(1)
f(4)-3
-3 f'(x) 7 -3 7 - 15 f(4)-3 35
5
- 12 f(4) 38
Αν τι με τ ω πι ση :
Με δ ο σμ ενα σ τ ο [ α , β f (α ) = f ( β ) = κ κα ι | f’ (x ) | º λ
1. Δ ια κ ριν ου μ ε π ε ρι πτ ω σ ε ις :
▪ x = y ▪ x < y
2. Εφ α ρ μο ζ ου μ ε τ ο θ ε ω ρημ α Μ ε ση ς Τιμ ης γ ια τ ο [ x , y]
3. Υπα ρχ ει ξ ∈ (x , y ) μ ε f’ ( ξ ) =
4. Σ υ νδ υα ζο υμ ε μ ε τη δ οσ μ ενη | f’ (x ) | º λ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 25
Δ ιν ε τα ι η πα ρα γ ω γι σι μη συ να ρ τη ση f : [0 , 1] → , ω σ τ ε να
ισχ υο υν :
f (0 ) = f ( 1 ) = 0 κ α ι | f ’ (x ) | º 2 για καθ ε x [0 , 1] .
Nα απ ο δ ει ξ ε τ ε ο τ ι :
α) | f (x ) - f ( y )| º 2 |x - y |
β ) |f (x ) | º 1 , γι α κ α θ ε x [ 0, 1 ]
Α π α ν τ η σ η
α)
Αν x = y , τ οτ ε η σ χ ε ση ισχ υ ει σα ν ι σ ο τη τα.
Εσ τ ω x < y
Απο τ ο θ ε ω ρ ημα Με σ ης Τι μη ς για τ ην f στ ο [ x , y] , θ α υπα ρχ ει
τ ου λα χ ι σ το ν ενα ξ σ τ ο ( x , y ), ω στ ε:
f(x)-f(y) f(x)-f(y) | f(x)-f(y)|
f’ ( ξ ) = ` = | f’ ( ξ ) | º 2 ` º2
x-y x-y | x-y|
` | f ( x ) - f ( y ) | º 2 | x - y|
β)
Απ’ τ ο (α ) ε ρ ω τη μ α εχ ου μ ε :
|f (x ) - f (0 ) | º 2 | x - 0 | ` |f (x ) | º 2 x `- 2x º f (x ) º 2x (1)
|f (x ) - f ( 1 )| º 2 |x - 1| ` |f (x ) | º 2 ( 1 - x )
` - 2 + 2x º f (x ) º 2 -2 x (2)
Πρ ο σθ ε το ντ α ς κα τα με λη τ ι ς ( 1 ) κα ι ( 2 ) εχ ου με :
- 2 x – 2 + 2x º f (x ) + f (x ) º 2x + 2 - 2x ` - 2 º 2 f (x ) º 2
` - 1 º f (x ) º 1
` |f(x)| º 1
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Θ.Μ .Τ . ( ΛΟ ΓΑ Ρ ΙΘ ΜΙ ΚΗ )
Αν τι με τ ω πι ση :
Με ζ η το υμ εν ο h (x ) º ln ( f (x ) ) º g (x ) σ τ ο (α, β )
1. Εφ α ρμ οζ ου μ ε τ ο θ ε ω ρη μα Μ ε ση ς Τιμ ης γ ια τ ο δ ια σ τ ημα
[α , β]
2. Β ο ηθ εια , ο ι ι δ ιο τη τ ε ς λ ο γα ριθ μ ω ν
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 26
Για κα θ ε x ( 0, 1 ) ( 1 , 2 ). ν α απ ο δ ει ξ ε τ ε ο τ ι :
x-1
< lnx < x - 1
x
Α π α ν τ η σ η
Α ν 1 < x < 2,
θ ε ω ρο υμ ε τη σ υ να ρτ ησ η
g ( x ) = lnx σ το [ 1 , x ]
Η g ε ινα ι συν ε χ ης σ τ ο [ 1 , x ] κα ι
π α ρα γ ω γ ισ ιμη σ το ( 1 , x )
Απ ο τ ο Θ.Μ .Τ. υ πα ρχ ε ι ξ ∈ ( 1, x )
τε τ οι ο ω σ τ ε :
g(x)-g(1) lnx-ln1
g’(ξ) = =
x-1 x-1
lnx
=
x-1
1 1
κα ι επ ει δη g’ ( x ) = g’ ( ξ ) =
x ξ
1 lnx
Α ρα = κα ι
ξ x-1
1 1 1 1 1 lnx
1 < ξ < x 1 > > < <1 < < 1
ξ x x ξ x x-1
x-1>0
x-1
< lnx < x - 1
x
0 < x < 1,
ε φα ρμ ο ζο υμ ε Θ. Μ.Τ . γ ια τη ν g στ ο [x , 1 ] κ αι π ρ οκ υπ τ ει τ ο
ζ η το υμ εν ο.
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - ΜΟ Ν ΟΤ ΟΝ ΙΑ
Αν τι με τ ω πι ση :
Με ζ η το υμ εν ο h (x ) º g (x ) σ τ ο (α , β )
1. Φ ερ ν ουμ ε ο λο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω τ ο
μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο τ ο θ ε ω ρο υμ ε ισ ο μ ε f (x )
2. Β ρι σκ ου με τ ην f’ (x )
3. Β ρι σκ ου με τ η μ ον ο το νια γ ια τα x τη ς α σ κη ση ς
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 27
Για κα θ ε x > 0, να α πο δ ει ξ ε τ ε οτ ι :
2lnx x 2 -1
Α π α ν τ η σ η
Θεωρουμε τη συναρτηση
f(x)= 2lnx- x 2 + 1
Eιναι
2
f'(x)=(2lnx- x 2 + 1)' = - 2x
x
1- x 2
=2
x
τοτε:
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Δ ΕΥ ΤΕ Ρ Η Π Α ΡΑ ΓΩ Γ ΟΣ
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Ε ξα σφ α λ ιζ ο υμ ε τη μο νο τ ον ια τη ς συ να ρ τη ση ς f α π ’ τη
δ ε υτ ε ρ η πα ρα γ ω γ ο
2. Φ ε ρ νο υμ ε ολ ο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω -
το μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο το θ ε ω ρο υμ ε ι σο μ ε h ( x )
3. Δ ια κρ ιν ου μ ε π ε ρι πτ ω σ ε ις (αν χ ρ ε ι αζ ε ται ) γ ια τα x τ ης
α σκ ησ ης
4. Β ρι σκ ου μ ε τη μ ον ο το νια τ ης h (x ) σ ε κ αθ ε δ ια στ ημα
5. Μ ε τη ν ι σ οδ υνα μια α νι σ οτ η τ ων τη ς μ ον ο τ ονι ας , κα τ α -
λ ηγ ο υμ ε στ ο ζη τ ουμ ε νο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 28
Αν για τη συναρτηση f: ειναι f(0)> 0 και f"(x)< 0, για
x f(x)
καθε x , να αποδειχτει οτι: f( )> , για καθε x 0
2 2
Α π α ν τ η σ η
x f(x) x f(x)
αποδεικτεα δινει: f > f - > 0, για καθε x 0
2 2 2 2
x f(x)
Θεωρουμε τη συναρτηση g: με g(x)= f - ,
2 2
που ειναι δυο φορες παραγωγισιμη στο
x f(x) x x f'(x) 1 x
g'(x)= f - '= 'f' - = f' - f'(x) , για καθε x (1)
2 2 2 2 2 2 2
Αφου f"(x)< 0, για καθε x , η f ειναι γνησια φθινουσα στο
x x x (1)
Για x> 0 <x f' > f'(x) f' - f'(x)> 0~g'(x)> 0
2 2 2
Συνεπως η g ειναι γνησια αυξουσα στο (0,+ ) και αν x> 0 τοτε
f(0) f(0) x f(x) x f(x)
g(x)> g(0)= f(0)- = >0 f - >0 f > .
2 2 2 2 2 2
x x x (1)
Για x< 0 >x f' < f'(x) f' - f'(x)< 0 g'(x)< 0
2 2 2
Συνεπως η g ειναι γνησια φθινουσα στο (- , 0) και αν x< 0 τοτε
f(0) f(0) x f(x) x f(x)
g(x)> g(0)= f(0)- = >0 f - >0 f > .
2 2 2 2 2 2
x f(x) x f(x)
Τελικα: f > f > , για καθε x 0
2 2 2 2
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Δ ΟΣ ΜΕ ΝΑ Α ΚΡ Ο ΤΑ Τ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Β ρι σκ ου μ ε την πα ρ α γ ω γ ο f’ ( x )
2. Aνα λ ογ α μ ε τ ο ν α ριθ μο τ ω ν δο σ με ν ων ακ ρ οτ ατ ω ν,
α πα ι το υμ ε τ οσ ε ς ρι ζ ε ς ν α εχ ει η ε ξ ισ ω σ η f ’ (x ) = 0
3. Σ υν ηθ ω ς η f’ ( x ) ει ναι τ ρ ι ων υμ ο κ αι το π ρο ση μο τ η ς
δια κρ ιν ου σα ς ε ξα σφ αλ ιζ ε ι το π λ η θ ο ς τ ων ρ ι ζ ων
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 29
Αν η συναρτηση f(x)= x 3 + αx 2 + βx+ γ εχει δυο τοπικα ακρο-
Α π α ν τ η σ η
Ειναι
3x 2 + 2αx+ β= 0 να εχει:
α 2 - 3β> 0 α 2 > 3β
Ειναι
β 2 - 3αγ 0 β2 3αγ
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Ζ Η Τ ΟΥ ΜΕ ΝΑ ΑΚ Ρ ΟΤ ΑΤ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
1. Φ ε ρν ουμ ε ο λο υ ς τ ου ς ο ρο υς τ η ς ανι σο τ ητ ας σ τ ο π ρ ω -
το μ ελ ο ς, τ ο οπ οι ο το θ ε ω ρο υμ ε ι σο μ ε f (x )
2. Β ρι σκ ου με τ ην πα ρ α γ ω γ ο f’ ( x )
3. Β ρι σκ ου με τ ο ο λικ ο α κ ρο τα τ ο
(f’ (x 0 ) = 0 , f’ (x 0 ) < 0 η f ;, f’ (x 0 ) > 0 η f < )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 30
Να δειξετε οτι:(1-x)× e x 1, για καθε x< 1
Α π α ν τ η σ η
Θεωρουμε τη συναρτηση:
f(x) 0
=- e x +(1-x)e x = - xe x
f'(x)= 0 - xe x = 0 x= 0
Aρα, ισχυει:
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - ΚΥ ΡΤ ΟΤ ΗΤ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
Εσ τ ω y = h (x ) η ε ξ ισ ω σ η τη ς εφαπ τ ομ εν ης τ η ς C f σ ε ση-
με ιο τ ης Α.
1. Α ν η συ να ρ τη σ η f ε ινα ι κ υ ρτ η στ ο τ ο τ ε η C f ε ινα ι ψ η -
λ ο τ ε ρα α π ’τ ην εφα πτ ομ ε νη , δ ηλα δη f (x ) h (x )
2. Αν η συ να ρτ η σ η f ε ινα ι κ οι λη σ τ ο το τ ε η C f ειν αι χ α -
μ ηλ ο τε ρ α απ’ τη ν ε φαπ τ ομ εν η, δη λαδ η f (x ) º h (x )
Οι π α ρα πα ν ω α ν ι σ ο τη τ ες δ ιν ου ν το ζη τ ουμ ε νο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 31
i ) Ν α α π ο δε ι ξ ε τε ο τι η σ υνα ρ τη σ η f (x ) = e x ει ναι κυ ρ τη , εν ω
η g (x ) = l nx ει να ι κο ιλ η.
ii ) Να β ρ ει τ ε την ε φα π το με νη τ ης C f σ τ ο ση με ιο Α ( 0, 1 ) και
τη ς C g σ το Β ( 1 , 0 ) .
ii i )Να α π οδ ει ξ ε τ ε ο τι
α) e x
x + 1, x
β ) ln x º x - 1, x (0 , + )
κα ι να ε ξ ε τα σ ε τ ε π ο τ ε ι σχ υ ο υν οι ι σο τ ητ ε ς.
Α π α ν τ η σ η
i)
D f = , D g = ( 0, + )
f' (x ) = e x
σ το ~
f'' (x ) = e x
> 0 στο ~
f κυ ρ τη σ τ ο
1
g' (x ) = στ ο ( 0, + ) ~
x
1
g'' (x ) = - < 0 σ τ ο (0 , + ) ~
x2
g κ οι λη σ το (0 , + )
ii )
f (0 ) = e 0
= 1 και f'(0) = e 0
= 1
Ε φαπ το μ ενη τη ς C f σ τ ο Α ( 0 , 1 ) :
y - f ( 0 ) = f ' ( 0 ) (x – 0 ) ~ y - 1 = 1∙ (x - 0 ) ~ y = x
1
g ( 1 ) = ln 1 = 0 κα ι g ' ( 1 ) = = 1
1
Ε φαπ το μ ενη τη ς C g σ τ ο B ( 1 , 0 ) :
y - g ( 1 ) = g΄ ( 1 ) ( x - 1 )~ y - 0 = 1∙ (x - 1 ) ~ y = x - 1
ii i )
α)
Επ ει δη η f ειν α ι κυ ρ τη σ τ ο , η C f θ α ε ινα ι ψ ηλ ο τ ε ρα απο τη ν
εφα πτ ομ ε νη σ το Α, δη λ α δη
f (x ) x + 1 ~ ex x + 1
( τ ο ι σ ον ισχ υ ει ο τα ν x = 0 )
β)
Επ ει δη η g ειν α ι κο ιλη σ τ ο ( 0, + ), η C g θ α ε ινα ι χ α μη λ ο τε ρα
απο τη ν εφα πτ ομ ε νη σ το Β, δη λ α δη
g (x ) º x - 1 ~ ln x º x - 1
( τ ο ι σ ον ισχ υ ει ο τα ν x = 1 )
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Ο ΛΟ Κ ΛΗ Ρ ΩΜ ΑΤ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
Με ζ η το υμ εν ο
"
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 32
5 5
1. Να αποδειχτει οτι: (2x 2 +3x-7) dx (3x 2 - 4x+3) dx
2 2
2 2
2. Να αποδειχτει οτι: lnx 2dx (x-1) dx.
1 1
Α π α ν τ η σ η
1.
Ετσι
=- x 2 + 7x-10
Δ= 49 -40= 9, x= 2 ή x= 5
Δηλαδη
5 5
f(x)-g(x) 0 f(x) g(x) f(x) dx g(x) dx
2 2
5 5
~ (2x 2 + 3x- 7) dx (3x 2 - 4x + 3) dx
2 2
2.
με x [1, 2]
1
= (x 2)' - 1
x2
2x
= -1
x2
2
= -1
x
2- x
= > 0 [1< x< 2]
x
και τελικα
2 2
lnx 2dx (x- 1) dx
1 1
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Ο ΛΟ Κ ΛΗ Ρ ΩΜ ΑΤ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
Με ζ η το υμ εν ο
1. Ε σ τ ω x [α ,β ]
2. Μ ε λο γι κ ες π ρα ξ ει ς φ ερ ν ουμ ε τη ν αν ισ ω σ η α º x º β
(α φ ου x [ α , β] ) σ τη μο ρ φη κ º f (x ) º λ , οπο υ f (x ) η
συν α ρτ ησ η το υ ολ οκ λη ρ ωμα το ς
3. Ο λο κλ ηρ ω ν ουμ ε τη ν π ρ οη γο υμ εν η σχ ε ση και π ρο κυ -
π τ ει :
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 33
Να αποδειξετε οτι:
4
3 (x+ x-1) dx 15
1
Α π α ν τ η σ η
Eιναι
1 x 4 (1)
1 x 4 1 x 4
1 x 2 (2)
2 x+ x 6 2- 1 x+ x- 1 6-1
1 x+ x- 1 5
4 4 4
1 dx (x+ x- 1) dx 5 dx
1 1 1
4
1 (4- 1) (x+ x- 1) dx 5 (4- 1)
1
4
3 (x + x - 1) dx 15
1
ΑΠ Ο ΔΕ ΙΚ ΤΕ Α ΑΝ ΙΣ Ο ΤΗ ΤΑ - Ο ΛΟ Κ ΛΗ Ρ ΩΜ ΑΤ Α
Αν τι με τ ω πι ση :
Με ζ η το υμ εν ο
1. Ε σ τ ω x [α ,β ]
2. Β ρι σκ ου με τ ο ο λικ ο με γ ισ τ ο Μ κα ι ολ ικ ο ε λαχ ι σ το m τη ς
συν α ρτ ησ η ς
3. Χ ρη σι μο πο ιο υμ ε τη ν ι δι ο τη τα:
" Αν m η ελα χ ι σ τη και Μ η μ ε γι σ τη τι μη συ ν εχ ο υ ς συ να ρ -
τη ση ς f γι α κ α θ ε x [α ,β ] , τ ο τ ε:
m ( β- α ) º º Μ ( β -α )
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 34
5
1. Να αποδειχτει οτι: 10 x+ 4 dx 15
0
1
2. Nα αποδειχτει οτι:- 3 xe x+1dx 3e 2
-2
Α π α ν τ η σ η
1.
f(x)= x+ 4
x+ 4
f'(x)=( x+ 4)' =
x+ 4
x+ 4 x+4 0
f'(x) 0 0 x+ 4 0
x+ 4
x -4
Ετσι
Αρα
β β
m(β- α) f(x) dx Μ(β- α) 2(5- 0) f(x) dx 3(5- 0)
α α
β
10 f(x) dx 15
α
2.
Θεωρουμε τη συναρτηση
f(x)= xe x+1
Tοτε:
e x+1 0
f'(x)= 0 e x+1
(1+ x)= 0
1+ x= 0 x =- 1
2
f(- 2) =- 2× e -2+1 =- 2× e -1 = -
e
f(- 1) =- 1× e -1+1 =- 1× e0 = - 1
f(1) = 1× e 1+1 = e 2
[- 1,1], τοτε
2 2
για x =- 2 και x = 1 η f εχει τ. μεγιστα με τιμες - , e αντι-
e
στοιχα, ενω
Οποτε
1 1
(- 1)[1-(- 2)] xe x+1dx e 2[1-(- 2)] -3 xe x+1dx 3e 2
-2 -2