รายงานเชิงวิชาการ 
การอ่านและพิจารณาวรรณคดีเรือง สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ 
 
 
 
นางสาว ณัญชิมา จันทนเสวี ชันมัธยมศึกษาปที 5/3 เลขที 3 
 
นางสาว ช้อนทอง นาคฤทธิ ชันมัธยมศึกษาปที 5/3 เลขที 10 
 
นางสาว พิชชาภา จิตต์สจ
ั จะพงษ์ ชันมัธยมศึกษาปที 5/3 เลขที 5 
 
 
 
เสนอ 
อ.พนมศักดิ มนูญปรัชญาภรณ์ 
 
 
 
ภาคเรียนที 2 ปการศึกษา 2563 
โรงเรียนสาธิตนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล 
 
 
 
 
รายงานนีเปนส่วนหนึงของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเปนฐาน 
(Project Based Learning) 
รายวิชาภาษาไทยและวัฒนธรรม ระดับมัธยมศึกษาปที 5 
 
 
 
 

 
 คํานํา 
 
รายงานฉบับนีเปนส่วนหนึงกิจกรรมการเรียนรูโ้ ดยใช้โครงงานเปน
ฐาน (Project Based Learning) วิชา ภาษาไทยและวัฒนธรรม ระดับชัน
มัธยมศึกษาปที 5 โดยมีวัตถุประสงค์เพือ การอ่านและพิจารณาวรรณคดี
เรือง สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการโจโฉ ทังนี ในรายงานฉบับนีมีเนือหา
ประกอบด้วย การพิจารณาวรรณคดีทัง เนือหา ภาษา และด้านคุณค่า 
 
คณะผูจ
้ ัดทําหวังเปนอย่างยิงว่ารายงานนีจะเปนประโยชน์ต่อผูท้ ี
สนใจในวรรณคดีเรือง สามก๊ก และคณะ ผูจ ้ ัดทําขอขอบคุณอาจารย์ พนม
ศักดิ มนูญปรัชญาภรณ์ ผูใ้ ห้คําปรึกษาตลอดจนรายงานเสร็จสิน 
 
คณะผูจ
้ ัดทํา 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 สารบัญ 
1. การอ่านและพิจารณาเนือหาและกลวิธใี นวรรณคดีและวรรณกรรม หน้า 
1.1 เนือเรือง หรือเนือเรืองย่อ    1  
1.2 โครงเรือง 2  
1.3 ตัวละคร  2  
1.4 ฉากท้องเรือง 3  
1.5 บทเจรจาหรือรําพึงรําพัน 3  
1.6 แก่นเรืองหรือสารัตถะของเรือง  3 
2. การอ่านและพิจารณาการใช้ภาษาในวรรณคดีและวรรณกรรม 
2.1 การสรรคํา  4 
2.2 การเรียบเรียงคํา 5  
2.3 การใช้โวหาร   6 
3. การอ่านและพิจารณาประโยชน์หรือคุณค่าในวรรณคดีและวรรณกรรม 
3.1 คุณค่าด้านอารมณ์  6  
3.2 คุณค่าด้านคุณธรรม 7  
3.3 คุณค่าด้านอืนๆ  7   
1. การอ่านและพิจารณาเนือหาและกลวิธใี นวรรณคดีและวรรณกรรม  
1.1 เนือเรือง และเนือเรืองย่อ  
ในสมัยพระเจ้าเหียนเต้โจโฉได้ตัดสินใจยกทัพไปรบกับเล่าปทีอยูเ่ มือง
ชีจิวและเมือเล่าปได้ทราบข่าวการมาของทัพโจโฉจึงขอความช่วยเหลือจาก
อ้วนเสียวให้ยกทัพไปโจมตีเมืองฮูโต๋แต่อ้วนเสียวปฏิเสธให้ความช่วยเหลือ
เพราะต้องดูแลลูกทีปวย เล่าปจึงได้วางแผนกับเตียวหุยว่าจะยกทัพไปปล้น
ค่ายของโจโฉแต่โจโฉรูแ้ ผน จึงวางแผนต่อสูก้ ับทัพของเล่าป  
เมือไปถึงค่ายของโจโฉ เตียวหุยพลาดท่าถูกกองทัพของโจโฉล้อมไว้ 
แต่เล่าปสามารถหนีออกจากค่ายของโจโฉได้และไปขอความช่วยเหลือจาก
อ้วนเสียว เล่าปได้รบ
ั การต้อนรับอย่างดีและพักอยูท
่ ีเมืองกิจิวของอ้วนเสียว 
โจโฉได้คิดการต่อว่าจะยกทัพไปตีเมืองแห้ฝอทีกวนอูดแ ู ลอยูแ่ ละอยากให้
กวนอูมาร่วมทัพของตนแต่ก็กลัวว่ากวนอูจะปฏิเสธ เตียวเลียวจึงอาสาเปน
คนไปเจรจากับกวนอูโดยได้รบ ั ความช่วยเหลือจากเทียหยก  
กวนอูไม่ยอมรับข้อเสนอของเตียวเลียวเพราะไม่อยากทรยศเล่าป 
เตียวเลียวแจงเหตุผลทีกวนอูควรจะมีชวี ิตอยูต
่ ่อว่า 
1.ถ้ากวนอูตาย เล่าปและเตียวหุยก็จะตายด้วยตามคําสัตย์ทีให้ไว้ 
2. กวนอูต้องดูแลครอบครัวของเล่าป 
3. กวนอูควรรักษาชีวิตเพือรอเล่าปกลับมา เมือฟงดังนันแล้วกวนอูจึง
ยอมเข้าร่วมกับโจโฉโดยมีขอ
้ แม้ว่า  
1. กวนอูต้องได้รบ
ั ใช้พระเจ้าเหียนเต้ 
2. กวนอูต้องเปนคนดูแลพีสะใภ้ทังสองคนเอง  
3.ถ้ากวนอูรูว
้ ่าเล่าปอยูท
่ ีใดก็จะไปหาเล่าปทันทีต่อให้โจโฉจะไม่ 
อนุญาตก็ตาม 
เตียวเลียวรีบนําข้อเสนอนีไปแจ้งแก่โจโฉทันที โจโฉไม่เห็นด้วยกับ
ประการที 3 แต่เมือเตียวเลียวเกลียกล่อมว่ากวนอูนนมี
ั ความซือสัตย์ต่อนาย
ของตน หากโจโฉดูแลกวนอูอย่างดีกวนอูจะซือสัตย์และกตัญ ูต่อโจโฉ 
มาก เมือโจโฉได้ฟงดังนันจึงยอมรับข้อเสนอและเร่งให้เตียวเลียวพากวนอู
เข้ามา เมือกวนอูทราบข้อตกลงของโจโฉแล้วจึงบอกแก่เตียวเลียวว่าจะรีบ
ตามไปแต่ขอไปบอกพีสะใภ้ทังสองก่อน กวนอูกลับเข้าเมืองแห้ฝอและบอก
เรืองราวทังหมดแก่พสะใภ้
ี ทังสอง  
วันต่อมากองทัพของโจโฉ กวนอู และ ภรรยาของเล่าปเดินทางไปยัง
เมืองฮูโต๋ โจโฉได้เตรียมอาหารอย่างดี หญิงงามหลายสิบคน และ เครืองเงิน
เครืองทองให้แก่กวนอู แต่กวนอูก็นาสิงของเหล่านันไปให้แก่พสะใภ้
ี ทังสอง 
โจโฉจะเอาเสือตัวใหม่มาให้กวนอูแทนเสือทีขาด กวนอูรบ ั ไว้แต่ก็ใส่เสือใหม่
ไว้ด้านในด้วยเหตุทีว่ากลัวคนจะนินทาว่าได้ใหม่แล้วลืมเก่าโจโฉได้ฟงดังนัน
แล้วจึงเกิดความน้อยใจ เตียวเลียวจึงอาสาตามหาความในใจของกวนอูมา
ให้ได้ เตียวเลียวได้ฟงคํากวนอูจึงบอกความทังหมดแก่โจโฉว่ากวนอูยงั
ซือสัตย์ต่อเล่าปอยู่ แต่ก็จะหาโอกาสตอบแทนคุณของโจโฉก่อนทีจะไป โจ
โฉนับถือในความกตัญ ูของกวนอูต่อเล่าปมากและไม่อยากเสียทหารดีๆ
อย่างกวนอูไป 
1.2 โครงเรือง  
วรรณคดีเรือง สามก๊กตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ ได้กล่าวถึง 
สงครามทางการเมือง และ การแย่งชิง อํานาจของดินแดนต่างๆ โดยใช้
กลยุทธ์ทีชาญฉลาดในการรับมือกับอีกฝาย โดยในตอนนีของเรืองได้เล่าถึง 
ลูกน้องทีมีความซือสัตย์ จงรักภักดีต่อเจ้านายแม้ตัวเองจะต้องไปอยูก
่ ับศัตรู
ทีมอบทุกอย่างให้ ไม่ว่าจะเปนสิงของมีค่า หรือ เงินทอง ก็ไม่สามารถซือ
ความจงรักภักดีของลูกน้องต่อเจ้านายไปได้ 
1.3 ตัวละคร 
  ​กวนอู เปนชาวเมืองฮอตังไก่เหลียง เปนพีน้องร่วมสาบานกับเล่าป
และเตียวหุย มีง้าวยาวสิบเอ็ดศอก หนักแปดสิบสองชังเปนอาวุธประจํากาย 
เปนบุรุษผูม
้ ห
ี นวดงามและรูปงาม ลักษณะนิสย ั และพฤติกรรมทีเด่นชัดของ
กวนอูทีปรากฏในเนือเรืองตอนนี ดังนี 
1
​ .มีความซือสัตย์และกตัญ ูต่อผูม
้ บ
ี ุญคุณทุกคน 
ดังปรากฏตอนทีเตียวเลียวลองถามความคิดของกวนอูทีมีต่อโจโฉ กวนอู
ตอบว่า 
  “...ซึงมหาอุปราชมีคณุ แก่เราก็จริงอยู่ แต่เปรียบ
เล่าปนันยังมิได้ ด้วยเล่าปนันมีคณุ แก่เราก่อน ประการหนึงก็ได้สาบานไว้
ต่อกันว่าเปนพีน้อง เราจึงได้ตังใจรักษาสัตย์อยู่ ทุกวันนีเราก็คิดถึงมหา
อุปราชอยูม่ ไิ ด้ขาด ถึงมาตรว่าเราจะไปจากก็จะขอแทนคุณเสียก่อนให้มช ี อ
ื
ปรากฏไว้เราจึงจะไป ...” 
  ทังนีตลอดระยะเวลาทีเล่าปไม่อยู่ กวนอูก็ปฏิบต
ั ิตน
ต่อภรรยาทังสองของเล่าปอย่างสุจริตใจและให้เกียรติอย่างสมาเสมอมิให้
เปนทีครหา จนโจโฉสรรเสริญในความซือสัตย์ของกวนอู ดังความว่า 
  “..ครันถึงสามวันกวนอูจึงไปเยือนพีสะใภ้ครังหนึง 
นังอยูแ ่ ต่นอกประตูแล้วถามว่า พีอยูป ่ กติอยูห
่ รือ หรือปวยไข้ประการใด
บ้าง พีสะใภ้จึงตอบว่า ปกติอยูม ่ ไิ ด้ปวยไข้ประการใด เจ้ารูข้ า่ งเล่าปข้าง
หรือไม่ กวนอูว่าไม่แจ้ง แล้วคํานับพีสะใภ้ลากลับมา โจโฉรูก ้ ิตติศพั ท์ว่า
กวนอูปฏิบต ั ิพสะใภ้
ี สจ
ุ ริตดังนัน ก็สรรเสริญกวนอูว่ามีความสัตย์หาผูเ้ สมอ
มิได้....” 
​ 2. เปนผูม
้ ค
ี วามชํานาญในการรบ กวนอูเปนผูท
้ ีมีความกล้าหาญ 
เด็ดเดียว มีความชํานาญในการสูร้ บ และมีความเชือมันในฝมือการรบของ
ตนเอง ดังจะเห็นได้จากตอนทีโจโฉกล่าวชืนชมฝมือการรบของกวนอูให้
เหล่าทหารฟง และต้องการกวนอูมาร่วมกองทัพด้วย 
  “.. ซุนฮกจึงว่า ข้าพเจ้ารูก
้ ิตติศพ
ั ท์ว่า เล่าปให้
กวนอูรกั ษาครอบครัวอยูเ่ มืองแห้ฝอ ซึงท่านจะยกทัพไปตีนนควรนัั ก ถ้า
ละไว้อ้วนเสียวก็จะยกมาพาเอาครอบครัวเล่าปไป โจโฉจึงตอบว่า อัน
กวนอูนนมี
ั ฝมือกล้าหาญชํานาญในการสงคราม เราจะใคร่ได้ตัวมาเลียง
เปนทหาร เราจะแต่งคนให้ไปเกลียกล่อมจึงจะได้......” 
  เตียวเลียวเกลียกล่อมกวนอูให้มารับราชการกับโจโฉ โดยกล่าวถึง
ความสามารถของกวนอูในการสูร้ บว่า 
  “...อีกประการหนึงนัน ท่านก็มฝ ี มือกล้าหาญ แล้ว
แจ้วใจในขนบธรรมเนียมโบราณมาเปนอันมาก เหตุใดท่านจึงไม่รก ั ษาชีวิต
ไว้คอยท่าเล่าป จะได้ชว
่ ยกันคิด การทํานุบาํ รุงแผ่นดินให้อยูเ่ ย็นเปนสุข
.....” 
 โจโฉ เปนชาวเมืองตันสิว และอยูใ่ นตระกูลขุนนางมาก่อน โจโฉเปนผู้
มีสติปญญาเฉลียวฉลาดและมีความเปนผูน ้ าํ แต่ในขณะเดียวกันก็เปนผูท
้ ีมี
เล่หเ์ หลียมกลอุบายโดย ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ ได้แสดงลักษณะ
นิสยั และพฤติกรรมของโจโฉทีเด่นชัดดังนี 
​1. ชํานาญในการวางกลอุบายศึก โจโฉสามารถวิเคราะห์การศึกและ
วางกลอุบายการศึกทีซับซ้อนจนฝายข้าศึกคิดไม่ถึง กว่าข้าศึกจะรูต
้ ัวก็
ตกหลุมพราง เสียเปรียบโจโฉเสียแล้ว ดังจะเห็นได้จากตอนทีโจโฉจะยกทัพ
ไปโจมตีเมืองซีจิวของเล่าป ความว่า 
“...โจโฉจึงให้แบ่งทหารเปนสิบเอ็ดกอง กองหนึงให้อยูร่ ก
ั ษา
ค่าย แปดกองนันให้นายทหารเอกคุมทหารเลวยกแยกออกไปซุม ่ อยู่
นอกค่ายทังแปดทิศ ถ้าเห็นกองทัพผูใ้ ดยกมาปล้นค่าย ก็ให้ทหารทัง
แปดกองตีกระหนาบล้อมเข้ามา สองกองนันให้แยกกันไปตังสกัดอยู่
ปากทางเมืองชีจิวกองหนึง เมืองแห้ฝอกองหนึง.....” 
  ​ 2. เปนผูท
้ ีมีวาจาสัตย์ เมือโจโฉรับปากเรืองใดแล้วก็มไิ ด้คืนคําดังทีโจ
โฉรับสัญญา ๓ ข้อ เพือให้กวนอูยน ิ ยอมรับราชการอยูก่ ับโจโฉ โจโฉก้ได้
กระทําตามสัญญาทีรับปากไว้ เมือกวนอูขอคํามันในสัญญาจากโจโฉ โจโฉ
จึงกล่าวยาว่า 
“... โจโฉจึงว่าซึงปฏิญาณของท่านนัน เราได้สญั ญาเขาไว้แล้ว 
ครันจะให้ไปติดตามเอาตัวมาบัดนีก็จะเสียวาจาไป....” 
​3. เปนผูท้ ีชืนชอบผูท
้ ีมีความซือสัตย์ นับเปนลักษณะนิสย
ั ทีเด่นมาก
ในตอนนี โจโฉมีความปรารถนาทีจะได้กวนอูมารับราชการเพือเปนกําลังแก่
ตนเอง สืบไป จึงพยายามทําทุกอย่างเพือผูกใจกวนอู และแม้ว่าโจโฉจะไม่
สามารถเหนียวรังกวนอูไว้ได้ โจโฉก็ยงั สรรเสริญในความซือสัตย์และกตัญ ู
ทีกวนอูมต ี ่อเล่าปเสมอ เช่น ตอนทีโจโฉชวนกวนอูมากินโต๊ะ โจโฉเห็นเสือ
กวนอูขาด จึงให้เสือตัวใหม่แก่กวนอู แต่กวนอูกลับสวมเสือตัวเก่าทับเสือตัว
ใหม่ไว้ โดยให้เหตุผลทีสะเทือนใจโจโฉ แต่โจโฉก็ยงั ไม่วายสรรเสริญใน
ความซือสัตย์และกตัญ ูทีกวนอูมต ี ่อเล่าป ดังความว่า 
“...กวนอูจึงว่าเสือเก่านีของเล่าปให้ บัดนีจะไปอยูท
่ ีใดมิได้แจ้ง 
ข้าพเจ้าจึงเอาเสือผืนนีใส่ชนนอก
ั หวังจะดูต่างหน้าเล่าป ครันจะเอาเสือ
ใหม่ใส่ชนนอก
ั คนทังปวงจะครหานินทาว่าได้ใหม่แล้วลืมเก่า โจโฉได้ยน ิ ดัง
นันก็สรรเสริญกวนอูว่ามีกตัญ ูนก
ั แต่คิดเสียใจอยู่ กวนอูก็ลาโจโฉกลับมา
ทีอยู.่ ..” 
 
1.4 ฉากท้องเรือง 
เกิดขึนในประเทศจีนเมือตอนทีแผ่นดินจีนถูกแบ่งออกเปนสามก๊ก 
ใหญ่ๆ สมัยพระเจ้าเหียนเต้ 
1.5 บทเจรจาหรือรําพึงรําพัน 
บทสนทนาในสามก๊กเปนตัวอย่างการใช้วาทศิลปในการเจรจาความ 
ดังจะเห็นได้จากตอนทีเตียวเลียว เกลียกล่อมให้กวนอูมาเข้าร่วมกับโจโฉ 
เตียวเลียวชีให้เห็นถึงโทษ 3ประการเพือทีจะเกลียกล่อมกวนอู อีกตัวอย่าง 
หนึงคือตอนทีเตียวเลียวเกลียกล่อมให้กวนอูคิดถึงบุญคุณของโจโฉ 
เนืองจากกวนอูกล่าวว่า ถึงโจโฉจะเลียงดูตน อย่างดี แต่ตนก็ยงั ไม่วายคิดถึง
เล่าป เตียวเลียวจึงเตือนว่า 
“ธรรมดาเกิดมาเปนชายให้รูจ ้ ักทีหนักทีเบาถ้าผูใ้ ดมิได้ รูจ
้ ักทีหนักที
เบา คนทังปวงก็จะล่วงติเตียนว่าผูน
้ นหาสติ
ั ปญญาไม่” 
แนะนําให้กวนอูใคร่ครวญเปรียบเทียบ ระหว่างนาหนักบุญคุณของโจ
โฉกับของเล่าป เพือจะได้ตอบแทนตามทีควร แล้วเตียวเลียวแนะนําต่อไป
ว่า “อันมหา อุปราช (โจโฉ) นีทีนาใจเมตตาท่าน ทํานุบาํ รุงท่านยิงกว่าเล่าป
อีกเหตุใดท่านจึงมีใจคิดถึงเล่าปอยู” ่ แต่ทว่ากวนอูก็ ตอบแก้กลับไปอย่าง
สมเหตุสมผลว่า “ซึงมหาอุปราชมีคณ ุ แก่เราก็จริงอยู่ แต่จะเปรียบเล่าปนัน
ยังมิได้ ด้วยเล่าป นันมีคณ
ุ แก่เราก่อน ประการหนึงก็ได้สาบานไว้ต่อกันว่า
เปนพีน้อง เราจึงได้ตังใจรักษาสัตย์อยู” ่ คําพูดของกวนอูทําให้ผอ ู้ ่าน
สามารถเข้าใจเหตุผลของกวนอูได้ดีว่าเหตุใดจึงยังสวามิภักดิต่อเล่าปอย่าง
มันคงทังๆทีเหตุการณ์บา้ นเมือง เปลียนแปลงไปแล้ว 
1.6 แก่นเรืองหรือสารัตถะของเรือง  
แก่นเรืองมุง่ ให้เห็นถึง ความซือสัตย์ ความจงรักภักดี และการสํานึกใน
บุญคุณของผูม ้ พ
ี ระคุณ ในเรือง เนือเรืองแสดงให้เห็นว่ากวนอูมคี วามจงรัก
ภักดีต่อเจ้านาย ซึงเห็นได้จากการทีกวนอูไม่ปดบังเจ้านายใหม่ว่าตนยัง
จงรักภักดีต่อเจ้านายเก่าอยู่ จากคํากล่าวทีว่า “ครันจะเอาเสือใหม่นนใส่
ั ชัน
นอก คนทังปวงจะครหานินทาว่าได้ใหม่แล้วลืมเก่า” ซึงมีความหมายโดย
นัยว่า ถึงจะมีเจ้านายคนใหม่ก็ยงั ไม่ลืม เจ้านายเก่า อันทีจริงกวนอูก็สาํ นึก
ในบุญคุณของโจโฉเหมือนกัน หากแต่ไม่เท่าเล่าป จากทีกวนอูเห็นว่า “เล่า
ปนัน มีคณ ุ แก่เราก่อน” นอกจากนียังมุง่ ให้เห็นว่าแม่ทัพควรให้ความสําคัญ
กับผูร้ ว
่ มงาน ดังทีโจโฉกล่าว “ท่านทังปวงจะ เห็นประการใด”  
 
2. การอ่านและพิจารณาการใช้ภาษาในวรรณคดีและวรรณกรรม 
2.1 การสรรคํา 
เลือกใช้คําเพือสือความหมายอย่างชัดเจน  
- มีการใช้ตัวละครมาแทรกกับการเล่าเรืองเพือสือสารถึงการมีสว
่ นร่วม
ของตัวละครให้หลายบทบาทมีชอเมื
ื องตัวละครทีมีความสมจริงมี 
ความหลากหลาย 
 
- ในบทร้อยแก้วมีตัวอย่างของการเลือกใช้สาํ นวนกับภาษาโบราณ
ประกอบกันและแสดงถึงความเก่าแก่ของ นิทานเนืองจากเปนเรืองที
ประพันธ์มาตังแต่นานก่อนแล้ว 
ตัวอย่างเช่น 
“พอพบลิเตียนคุมทหารสกัดทางอยู่ เล่าปตกใจมิได้คิดอ่านสูร้ บ
ประการใดจึงทิงทหารสามสิบเศษเสีย ขับ ม้าหนีเอาตัวรอด ลิเตียนนันจับ
เอาทหารเล่าปไว้ได้สิน” 
คําว่าสินเปนคําทีใช้ในสมัยก่อนขยายความถึงการตายอย่างสมบูรณ์ 
ตัวอย่าง 
1. “ครันเวลาสามยาม โจโฉจึงให้แฮหัวตุ้นคุมทหารห้าพันเปนกองชุม
่ ”  
เวลาสามยามนันเปน การบอกเวลาแบบสมัยก่อน 
2. “เตียนห้องจึงตอบว่า คนทังปวงก็ลือชาปรากฏว่า ท่านเปนใหญ่อยูใ่ น
หัวเมืองฝายเหนือ เหตุใดท่านมาคิด ย่อท้อจะมาตีตัวตายก่อนไข้นัน
ไม่ควร” 
สํานวนตีตัวก่อนไข้นนแปลว่
ั า กังวลทุกข์รอ
้ นหรือหวาดกลัวในเรืองทียังไม่
เกิดขึน 
-เสียนาใจ แปลว่า น้อยใจ  
ตัวอย่างเช่น 
“โจโฉมีความยินดีก็คม
ุ ทหารเข้าเมืองแห้ฝอ แล้วให้เอาเพลิงเผาเมือง
ขึน หวังจะให้กวนอูเสียนาใจ” 
-ทหารเลว แปลว่า พลทหาร  
ตัวอย่าง  
“แฮหัวตุ้นมิได้เห็นกวนอูยกออกมารบ จึงให้ทหารเลวร้องต่อล้อด่า
กวนอูเปนข้อหยาบช้า” 
-ผืน แปลว่า ลักษณะนามของเสือ 
ตัวอย่าง  
“ข้าพเจ้าจึงเอาเสือผืนนีใส่ชนนอก” 
ั
-ห่มเสือ แปลว่า สวมเสือ  
ตัวอย่าง  
“โจโฉให้เชิญกวนอูมากินโต๊ะ เห็นกวนอูหม
่ เสือขาด โจโฉจึงเอาเสือ
อย่างดีมาให้กวนอู” 
2.2 การเรียบเรียงคํา 
 เนืองจากเปนการประพันธ์แบบร้อยแก้วเพราะฉะนันไม่ปรากฏ
ฉันทลักษณ์  
การเรียบเรียงคํานันส่วนใหญ่เปนการขึนต้นด้วยประธานแล้วตามมา
โดยกริยาทีกระทําซึงถือว่าเปนการบรรยาย แบบเบืองต้น  
เนืองจากเปนการแปลมาจากจีนจึงนําประโยคมาเรียบเรียงใหม่สว ่ น
ใหญ่จึงเล่า เหตุการณ์เบืองต้นซึงเปนประโยคทีอธิบายว่าใครทําอะไรทีไหน
อย่างไร เพือปองกันความซับซ้อนของเนือหา 
 
2.3 การใช้โวหาร  
- การใช้บรรยายโวหาร (ประโยคไม่ซบ ั ซ้อน)  
- ใช้การบรรยายเหตุการจากปจจุบน ั เพือให้ผอ
ู้ ่านติดตามและรูส
้ ก
ึ
ถึงสิงทีกําลังเกิดขึนในเรือง  
“ครันอยูม
่ าวันหนึง โจโฉจึงพากวนอูไปเฝา พระเจ้าเหียนเต้แล้วทูลว่า 
กวนอูคนนีมีฝมือพอจะเปนทหารได้ พระเจ้าเหียนเต้ก็มค ี วามยินดีจึง
ตังกวนอูเปนนายทหาร โจโฉกับกวนอูก็ลากลับมาบ้าน”  
- การใช้สาํ นวนโบราณ  
ใช้สาํ นวนโบราณในการอธิบายการกระทําหรือแสดงหารเปรียบเทียบ
ในร้อยแก้ว  
ตัวอย่างสํานวน  
วรรณกรรมสามก๊กนันมีการใช้สาํ นวนไทยเพืออธิบายความรูส
้ ก
ึ และ
การกระทําของตัวละครดัง  
ตัวอย่างเช่น  
“อันความตายอุปมาเหมือนนอนหลับ”  
 เปนการเลือกคํามาประพันธ์ซงเลื
ึ อกคําว่านอนหลับแสดงถึงความ
ตายหรือความไม่รูส
้ ก
ึ   
ใช้โวหารเพือเปรียบเทียบบุคคลและสิงมีชว
ี ิตดังตัวอย่างในตอน โจโฉ
ยกทัพไปปราบเล่าปดังว่า  
“เล่าปนันเปนคนมีสติปญญา ถ้าละไว้ชา้ ก็จะมีก าลังมากขึน อุปมา
เหมือนลูกนกอันขนปกยังไม่ขนพร้
ึ อม แม้เราจะนิงไว้ให้อยูใ่ นรังฉะนี 
ถ้าขนขึนพร้อมแล้วก็จะบินไปทางไกลได้ ซึงจะจับตัวนันเห็นจะได้
ความขัดสน”  
การเปรียบเทียบคู่ต่อสูเ้ ปนดังนกนันแสดงถึงการใช้ภาษาอย่างงาม
เนืองจากเปนการอธิบายอย่างเห็นภาพ ได้ชด ั ว่าเล่าปปจจุบน
ั นันยังไม่
เก่งกล้า เเต่หากปล่อยเวลาผ่านไปการจะทําอะไรนันยากซึงการ
เปรียบเทียบแบบ อุปมาดังทียกมานีถือเปนตัวอย่างการใช้ทีดี 
 
3. การอ่านและพิจารณาประโยชน์หรือคุณค่าในวรรณคดีและวรรณกรรม 
3.1 คุณค่าด้านอารมณ์ 
● ผูอ
้ ่านได้รูส
้ ก
ึ ถึงความหนักแน่นและเฉียบคมของตัวละครของ 
เรือง 
○ กวนอูอยูก ่ ับโจโฉ แต่ก็ยงั คงยืนกรานทีจะไม่ลืมเล่าป (พี
น้องและผูม ้ พ
ี ระคุณ) ตามสัญญาทีให้ไว้ก่อนมาอยูก ่ ับ
โจโฉ  
● เนือเรืืองทําความเข้าใจได้ง่าย ไม่มค ี วามซับซ้อน 
3.2 คุณค่าด้านวรรณศิลป 
● การสรรคํา ใช้ถ้อยคําได้อย่างไพเราะดังนี 
○ ถูกต้องตรงตามความหมายทีต้องการ ไม่ใช่ศพ ั ท์ยาก สละ
สลวยเรียบง่าย เช่น 
■ “..กวนอูได้ฟงดังนันก็โกรธ จึงว่าแก่เตียวเลียวว่า 
เดิมเราถามตัวว่าจะเกลียกล่อมหรือ ตัวว่าหามิได้ 
 แลตัวมากล่าวดังนี จะว่าไม่เกลียกล่อมนันตัวจะ
ประสงค์สงใดเล่
ิ า แล้วว่าเราอยูใ่ นทีนีก็เปนทีคับขัน
อยู่ ซึงเราจะเข้าด้วยผูใ้ ดนอกจากเล่าปนันอย่า
สงสัยเลย...” 
○ ใช้คําทีเหมาะแก่เนือเรืองและฐานะของบุคคลในเรือง เช่น  
■ ตอนทีกวนอูไปเข้าเฝาพระเจ้าเหียนเต้ ซึงเปน
กษัตริย์ กวีเลือกใช้คําราชาศัพท์ได้ถก ู ต้องเหมาะสม
แก่เนือเรืองและฐานะของบุคคลในเรืองเช่น 
“...ครันเวลาเช้ากวนอูเข้าไปเฝา พระเจ้า
เหียนเต้ทอดพระเนตรเห็นกวนอูใสถุงหนวดดัง
นันจึงตรัสถามว่า ถุงใส่สงใดแขวนอยู
ิ ท
่ ีคอนัน 
กวนอูจึงทูลว่า ถุงนีมหาอุปราชให้ขา้ พเจ้า
สําหรับใส่หนวดไว้ แล้วกวนอูก็ถอดถวายให้
ทอดพระเนตร พระเจ้าเหียนเต้เห็นหนวด
กวนอูยาวถึงอกเส้นละเอียดงามเสมอกัน แล้ว
ตรัสสรรเสริญว่ากวนอูนหนวดงาม
ี จึง
พระราชทานชือว่าบีเยียงก๋ง แปลภาษาไทย
ว่าเจ้าหนวดงาม แล้วก็เสด็จขึน...” 
● การใช้สาํ นวนโวหาร 
○ อุปมาโวหาร เปนความเปรียบทีเข้าใจง่ายทําให้เกิดภาพที
ชัดเจนขึน เช่น ตอนโจโฉคิดหาหนทางกําจัดเล่าปและ
กล่าวเปรียบเล่าปว่า เหมือนลูกนก  
■ “...เล่าปนันเปนคนมีสติปญญา ถ้าละไว้ชา้ ก็จะมี
กําลังมากขึน อุปมาเหมือนลูกนกอันขนปก ยังไม่
ขึนพร้อม แม้เราจะนิงไว้ให้อยูใ่ นรังฉะนี ถ้าขนขึน
พร้อมแล้วก็จะบินไปทางไกลได้ ซึงจะจับตัวนันจะ
ได้ความขัดสน ...”   
3.3 คุณค่าด้านคุณธรรม 
● ความกตัญ ูต่อผูม
้ พ
ี ระคุณ 
 ● การรักษาสัจจะและจงรักภักดีทีกวนอูมต ี ่อเล่าปแม้ตัวนันจะอยูก ่ ับเจ้า
นายคนใหม่อย่างโจโฉ 
○ โจโฉให้เสือผ้าและอาหารใหม่แก่กวนอูทก ุ วัน แต่กวนอูก็ยงั คง
ความเปนตัวของท่านเอง โดยใส่ เสือเก่าของท่านทับเสือใหม่ที
โจโฉให้และส่งคนรับใช้ไปให้กับพีสะใภ้ของเล่าปแทน 
○ เตียวเลียวถามกวนอูว่าโจโฉก็เลียงดูอย่างดี แต่ทําไมกวนอูยงั คง
ภักดีต่อเล่าปี กวนอูจึงตอบเตียวเลียวว่าเล่าปนันเปนพีร่วม
สาบานและเปนผูม ้ พ
ี ระคุณของกวนอูก่อนโจโฉ จึงไม่อาจลืมเล่า
ปได้