M{hýktsr÷fk
SMARANAJALIKA
Äúwðe y{]ríkÞk
-: «fkþf yLku rð¢uíkk :-
yu{. yu{. MkkrníÞ «fkþLk
{nkðeh {køko, ykýtË - 388001
{ku. 98794 44763
SMARANAJ
AJALIKA
by DHRUVI AMRUTIYA
Pub. by M.M. Sahitya Prakashan,
Mahavir Marg, Anand - 388001.
«Úk{ykð]r¥k : 2012
Lkf÷ : 1000
{qÕÞ Yk. :
M{hýktsr÷fk
: Mkòðx :
økwsohe MkkrníÞk÷Þ zkfkuh
: {wÿf :
[hkuíkh MkkrníÞk÷Þ LkrzÞkË
: «fkþf :
yu{. yu{. MkkrníÞ«fkþLk
ÃkwMíkf «fkþf yLku rð¢uíkk
{nkðeh {køko ykýtË
: {wÿf :
yÃkoý r«Lxhe, ykýtË
hkÄkMðk{e [uBçkMko, ¼k÷us hkuz, ykýtË.
VkuLk : 02692-255962
 yLkw¢{rýfk ¢{ ¼sLk
¼sLk Ãkus Lkt.
¢{ ¼sLk
¼sLk Ãkus Lkt. 17 ©e {Äwhküf{T 20
1 ©e økýuþ Míkwrík 1 18 çkúñMktçktÄLkku ¼kðkÚko 21
2 økýuþLke ykhíke 2 19 Þ{wLkk s¤{kt 22
3 «¼kríkÞwt 2 20 sÞ ©e ðÕ÷¼ 23
4 òøkku søkkzu 3 21 ©e Þ{wLkkSLke Míkwrík 24
5 «¼kríkÞwt -Mkðkhu çkku÷ðkLkwt 4 22 ©e ðÕ÷¼ Ëuð fe su 27
6 ykhíke 5 23 ©e yswoLk økeíkk 28
7 {tøk¤kLke ykhíke 6 24 yuðwt ©e ðÕ÷¼ «¼wLkwt Lkk{ 30
8 ©eLkkÚkSLkkt ËþoLkLkku {rn{k 7 25 [íkw: &÷kufe 31
9 ËeÃk Ëþo™ 8 26 Ãkwrü{køkoLkk Ãkkt[ ík¥ðku 32
10 «kík: M{hý 9 27 hkÄu hkÄu hxu 33
11 {tøk÷k[hý{T 9 28 yku ©eLkkÚkS ykðòu ík{u 34
12 ©e Þ{wLkküf{T 10 29 {xfe 35
13 Mkðkuo¥k{ Míkkuºk{T 12 30 yksu Þ{wLkkS ÃkÄkÞko {khu ½uh 36
14 ©e f]»ýk©Þ 16 31 ÷k÷kLku {k¾ý ¼kðu hu 38
15 LkðhíLk{T 18 32 ©eS ykðku íku htøk 39
16 ©e røkrhhksÄkÞoüf{T 19 33 Úkk¤ Mkkík ðkhLkk 40
¢{ ¼sLk
¼sLk Ãkus Lkt. ¢{ ¼sLk
¼sLk Ãkus Lkt.
34 «ký Úkfe {Lku ði»ýð ÃÞkhk 41 49 [Ãkxe ¼he [hýk{]íkLku 57
yufkËþeLkkt ¼sLkku 50 {khk ©eLkkÚkSLkku ÷xfku 58
35 ÄLÞ yufkËþe Úkk¤ 43 51 ©e økkuðÄoLkÄkhe {khk Ônk÷k 59
36 W¥k{ðúík yufkËþe 44 Þ{wLkkSLkkt ¼sLkku
37 ykðku {nkhkýe 45 52 ík{khku sÞsÞfkh Þ{wLkk {nkhkýe 61
38 hkÄu hkÄu økku®ðË hkÄu 46 53 MkkuLkkLke ½txe 62
©eLkkÚkSLkk ¼sLkku 54 hkMk 63
39 {khku [kh ÃkizkLkku hÚk 47 55 ©eS çkkðkyu f]Ãkk fhe íÞkhu 64
40 fkuzu fkuzu yufkËþe 48 56 {khku fLkiÞku ÃÞkhLkku Mkkøkh 65
41 {kuøkhkLkk Vq÷ 49 57 ©eS çkkðkLku ½ýe ¾B{k 66
42 yu¤u Lkk òÞ òuòu 50 58 ykðe Awt MkuðkLku fks 67
43 Äehu Äehu {trËh òðk Ëu {Lku 51 59 fuðku YÃkk¤ku Ëu¾kÞ 68
44 Mkknu÷e íkwt õÞkt sE ykðe 52 60 ®nzku¤u Íw÷u ½Lk~Þk{ 69
45 fkøk¤ ÷¾wt ©eLkkÚkS 53 61 ©eS íkkhku ®nzku¤ku Íkf{Íku¤ 70
46 ©eSLkk þhýu su òÞ 54 62 ykð hu fkLkk ykð nªzku¤ku 71
47 ©e{ËT ðÕ÷¼ fnku 55 63 fË{zk¤u ®nzku¤u Íw÷u Au LktË÷k÷ 72
48 {Lku øk{u hu ©eLkkÚkSLkkt Äk{{kt 56 64 íkw÷MkeLke {k¤k 73
¢{ ¼sLk¼sLk Ãkus Lkt. ¢{ ¼sLk
¼sLk Ãkus Lkt.
65 yksu {khk ½h{kt Ëeðk¤e 74 82 yku fLkiÞk hkMk÷e÷k ÚkkÞ 90
66 fuðk Yzk ÷kÔÞku ¼økðkLk 75 83 {khk ©eLkkÚkSLku økwtòLke {k¤k 91
67 Ãkt¾ezk yku Ãkt¾ezk 76 84 hne økE økkufw¤{kt 93
68 «¼wLkwt ¼sLk yLku Mkuðk 77 85 Mk¾e yksLkku Õnkðku r÷Syu 94
69 fkLkwzk yku fkLkwzk 78 86 ð]tËkðLk{kt ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷ 95
70 Ãkkt[ yktøk¤eyku ~Þk{Lke hu 79 87 yrík hu ykLktË ¼Þko 96
71 ½ýe ¾B{k ½ýe ¾B{k 80 88 [k÷ku s¤ s{wLkk 97
72 Íøk{økíkk íkkh÷kLke nðu÷e 81 MktæÞk ykhíke
73 yks {khk {trËhÞk{kt 82 89 Ëeðk fhku Ëeðk fhku 98
74 nrhLkk ¼sLk{kt 83 rLkíÞ rLkÞ{
75 økÞu÷k ykí{kLku 84 90 ©e Þ{wLkkSLkwt Äku¤ 99
76 ytsr÷ økeík 85
77 {tøk¤ {trËh ¾ku÷ku 86
78 {khku MkkuLkkLkku ½zw÷ku hu 87
79 økkuÃkk÷ f]»ý 88
80 LktË ½uh ykLktË ¼Þku 89
81 y{Lku hkMk h{kzku {khk Ônk÷k 89
 ©e økýuþ Míkwrík nkh [Zu Vq ÷ [Zu yki h [Zu {u ð k
Mkçk fk{ rMkæÄ fhu rMkæÄ økýu þ Ëu ð k
Ãknu÷kt Mk{Át økýÃkríkËuðk, rðÎLkku Ëuòu {khkt fkÃke,
sÞ økýuþ sÞ økýuþ sÞ økýuþ Ëuðk...
çkesu Mk{Át þkhËk{kíkk, (2) ðkýe rLk{o¤ ykÃke,
ºkesu Mk{Át økwY[hýLku, (2) ÃkkðLk feÄkt ÃkkÃke, «¼kríkÞwt
[kuÚku Mk{Át {kík-rÃkíkkLku, (2) MkËTçkwrØ çknw ykÃke, nu òøkLku òËðk ©ef]»ý økkuðkr¤Þk
ÃkwrLkík Ãkt[{ Ãkh{uïhLku, (2) {kLkð ÃkËðe ykÃke... íkws rðLkk ÄuLk{kt fkuý òþu.... (2)
økýuþLke ykhíke ºkýMkkU Lku MkkX økkuðk¤ xku¤u {éÞk
ðzku hu økkuðkr¤Þku fkuý Úkkþu? nu òøkLku...
sÞ økýu þ sÞ økýu þ sÞ økýu þ Ëu ð k
Ënª íkýkt ËnªÚkhkt , ½e íkýkt ½uçkhkt
{kíkk òfe Ãkkhðíke rÃkíkk {nkËu ð k
frZÞ÷ ËqÄ íku fkuý Ãkeþu?
÷zw y Lkfk ¼ku ø k ÷øku Mkt í k fhu Mku ð k
nrh {khku nkrÚkÞku, fk¤eLkkøk LkkrÚkÞku
sÞ økýuþ sÞ økýuþ sÞ økýuþ Ëuðk...
¼qr{Lkku ¼kh íku fkuý ÷uþu? nu òøkLku...
yu f ËLík ËÞkðLík [kh¼w ò Äkhe
s{wLkkLku íkehu ðnk÷k økkuÄLk [hkðíkkt
{Míkf Ãkh rMkLËq h þku ¼ u {q » kffe Mkðkhe
{Äwhe þe {kuh÷e fkuý ðknþu?
sÞ økýuþ sÞ økýuþ sÞ økýuþ Ëuðk...
¼ýu LkhMkiÞku íkws økwý økkE heÍeyku
yt Ä Lk fku ykt ¾ Ëu í k fku Z eLk fku fkÞk
çkqzíkktLke çkktnze fkuý Mknkhku? nu òøkLku...
çkkt Í Lk fku Ãkw º k Ëu í k rLkÄo L k fku {kÞk
sÞ økýuþ sÞ økýuþ sÞ økýuþ Ëuðk...

{Lkw»Þ {kºkyu Mkkhk Ëu¾kðkLkku Lkrn Ãký Mkkhk çkLkðkLkku «ÞíLk fhðku òuEyu 1 2 ¿kkLkLke økktMkze fhíkkt [krhºÞLke [Ãkxe yrÄf Au.
 òøkku søkkzu «¼kríkÞwt -Mkðkhu çkku÷ðkLkwt
òøkku søkkzu {kíkk sþkuËk Lk{ku Lk{ku ©e LktËSLkk ÷k÷kLku ©e økkuÃkesLkLkk Ônk÷kLku
÷kzfðkÞk ÷k÷ òøkku f]»ý fLkiÞk... sþkuËkLkk Sðý òý Aku [íkwh hMkeÞk ðk÷k «ký Aku
MkkuLkkLku Ãkkhýu nehLke Ëkuhe ðk÷k ytøku íku ykLktËËeMkku Aku
÷u Au ykuðkhýkt sþkuËk {kík Ônk÷u nkÚk{kt íku {k¾ý ÷eÄkt Au fuMkhLkkt rík÷f feÄkt Au
LktËçkkðkLkk çkk¤ òøkku f]»ý fLkiÞk... {khk Ônk÷kLku ykøk÷kLku xkuÃke Au
ðnkýwt ðkÞwt òøkku Akuøkk¤k y÷çku÷k ytøku ykuÃke Au
MkwLke Au økkÞ Lku MkwLkk Au økkuðk¤eÞk þk{r¤Þk Mktøku økkuÃke Au çku÷zeyu hkÄk ÃÞkhk Aku
ÄuLkwLkk h¾ðk¤ òøkku f]»ý økkuðk¤eÞk... òðku {kÄðËkMk çkr÷nkhe Au Lk{ku Lk{ku ©eLktËSLkk ÷k÷kLku
÷kzfzkt LkªËhzeLku íÞkøkku ©e økkuÃkesLkLkk Ônk÷kLku
òøkeLku {k¾ý {eMkhe {ktøkku ðLkhkðLkLkk hu ðkMke rðLktíke hk¾ku ík{Mkw ËkMke
økkufw¤Lkk økkuðk¤ òøkku f]»ý fLkiÞk... nrhLkku nkh rnh÷u szeÞku íku Úkfe hðeMkqhs Íkt¾ku ÃkzeÞku
½uMk Lku ½uçkh ¼kðu s{kzwt [qyk [tËLk y÷fk ÷u Au ÃkktÃký WÃkh Ãkk½ ÷u Au
økðhe økkÞLkkt ËqÄ Ãkeðzkðwt {®n ÷xfk¤k íkkh ÷u Au
ðkx swyu ðúsLkkh òøkku f]»ý fLkiÞk... ík{u {Lku ftE ftE fk{ý feÄkt
ík{u {kÁt r[¥kzwt [kuhe ÷eÄwt {LkLkk {kLÞk hu {kÞk
s{wLkk fktXu økkuÃkeÞkuLke MkkÚku
ík{Lku Lkrn Ëô hu nwt òðk {kunLk {kuxÃkýu þwt hnku Aku
f]»ý h{òu hkMk «¼kíku
r«ík{ r«ík AkuzeLku þwt òð Aku
Íçkfe ËeLk ËÞk¤ òøkku f]»ý fLkiÞk...
òøkku søkkzu {kíkk sþkuËk ðLkhkðLkLkk hu ðkMke rðLktíke hk¾k ík{Mkwt ËkMke
÷kzfðkÞk ÷k÷ òøkku f]»ý fLkiÞk.
þçËku þÂõíkþk¤e þMºkku Au suLkk fkhýu yLkuf {nk¼khík MkòoÞ Au. 3 4 Ëqh ¼køkku íkku ËwsoLkÚke s ¼køkòu.
 ykhíke
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe (2)
ÄLkLkLk (2) þt¾ ðkøÞk Lku ©eLkkÚkS òøÞk
Wíkkð¤ íkku fhe «¼w, Wíkkð¤ fhe
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
Lkeh¾íkk {w¾khðªË, Lkeh¾íkk {w¾khðªË
Þk[Lkk fhe «¼w, Þk[Lkk fhe
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
ð† ytøkefkh fÞko, ð† ytøkefkh fÞko
ÍkheS ¼he «¼w, ÍkheS ¼he
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
íkk÷ yLku {]Ëtøk ðkøku, íkk÷ yLku {]Ëtøk ðkøku
ðkøku ðuýwt ðktMk¤e «¼w, ðkøku ðuýwt ðktMk¤e
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
ËkMk òýeLku ËþoLk Ëuòu, ËkMk òýeLku Ëþo™ Ëuòu
ËÞk íkku fhe «¼w, ËÞk íkku fhe
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
«¼w {Lku ÄhÃkík ykÃkku, «¼w {Lku ÄhÃkík ykÃkku
ík{khe fhe «¼w, ík{khe fhe
ykhíke ©eLkkÚkSLke {tøk¤k fhe
suLkwt SðLk rËÔÞ nkuÞ yu s Ëuð ÚkkÞ. 5 6
{tøk¤kLke ykhíke
d¨q]$f Í$X$p¨ frmepdZp¨ Óu _p\∆ L°$fp¨
–ep¨ S>C_° _p\∆_° _ufMuA° kyM `pduA° kpfp¨
d_ f° dp°¸y¨ f° Óu _p\∆ A°hp ‹pfL$p_p fpef°
gugp [ygku _° `ump° QpbMp°
fp[p L$dm_p a}g f° fp[p Óu_p\∆_p dp°rmef
[°_p Ad|gM d|g f° `uR>p° he luf° S>X$u
`pdfu fQ_pfu huÃ$g hpOp kp°lpdZp
‚cy `l°fp° L$kb_p S>m f° bp¨^p° S>fL$ku_p
kp°NW$X$p fd_pfp ‚\d `l°fp° `u[p¨bf
A¨N° q]$kp° R>p° kpfp d¨Nmpkdp_u Apf[u
L$l° S>ip°]$p dp[p lfu]$k_p f° ıhpdu d˛ep
lz¨ [p° ≈J brglpfu b°D L$f ≈°X$u_° L$fy¨ rh_¨[u
Ap`p° h∞S>dp¨ hpk h∞S>_p hpku f° Óu_p\∆
_lu _ufÏÞkt_u V°h d¨q]$f Í$X$p¨ frmepdZp¨
Óu _p\∆ L°$fp¨
suLkku Mð¼kð MkwÄhu íkuLkku MktMkkh Ãký MkwÄhu.

©eLkkÚkSLkkt ËþoLkLkku {rn{k
MkðkhLkkt
{tøk¤kLkk Ëþo™ fhðkÚke MkËkÞ Mkw¾e ÚkðkÞ Au.
©]tøkkhLkk Ëþo™ fhðkÚke Mðøko÷kuf {¤u Au.
øðk÷Lkk Ëþo™ fhðkÚke «ríkck çkLke hnu Au.
hks¼kuøkLkk Ëþo™ fhðkÚke ¼køÞ ð]ÂæÄ ÚkkÞ Au.
MkktsLkk
WíÚkkÃkkLkLkk ËþoLk fhðkÚke WíMkkn ðÄu Au.
¼kuøkLkk Ëþo™ fhðkÚke ¼hkuMkku ðÄu Au.
ykhíkeLkk Ëþo™ fhðkÚke rLk:MðkÚkeo ÚkðkÞ Au.
þÞLkLkk Ëþo™ fhðkÚke þktrík {¤u Au.
yk¤Mk {kýMk {kxu ðuhe yLku ykhkuøÞ {kxu Íuhe Au.
ËeÃk Ëþo™
þw¼{T fhkurík fÕÞký{T ykhkuøÞt ÄLkMktÃkË: >
þºkwçkwÂæÄrðLkkþkÞ ËeÃkßÞkuríkLko{kuzMíkw íku >>
nu rËðkLke ßÞkuík! íkwt þw¼ íkÚkk fÕÞký fhu
Au. íku{s ykhkuøÞ yLku ÄLkMktÃkr¥k ykÃku Au.
fkuEÃký þºkw Mk{sðkLke çkwÂæÄLkku Lkkþ fhu Au.
{kxu nwt ík{Lku Lk{Lk fÁt Awt.
ËeÃk ßÞkurík! Ãkhçkúñ ËeÃkßÞkuríksoLkkËoLk:
ËeÃkku nhíkw {u ÃkkÃkt ËeÃkßÞkuríkLko{kuzMíkw íkuu
ËeðkLke «fkþ Ãkhçkúñ Au. ËeÃkßÞkurík søkíkLkkt
Ëw:¾ nhLkkh Ëuð Au. Ëeðku {khk ÃkkÃk Ëqh fhku. nu
ËeÃkßÞkurík, ík{Lku {khk Lk{Mfkh Au.
7 8 MLkkLk ðzu íkLkLke þwrØ, æÞkLk ðzu {LkLke þwrØ yLku ËkLk ðzu ÄLkLke þwrØ.
 «kík: M{hý
{q f t fhku r ík ðk[k÷t Ãkt ø kw t ÷t ½ Þíku røkrh{T >
Þíf] Ã kk ík{nt ðLËu Ãkh{kLkt Ë {kÄð{T >>
þkLíkkfkht ¼w s økþÞLkt ÃkÈLkk¼t Mkw h u þ {T >
rðïkÄkht økøkLkMkËT þ t {u ½ ðýo þw ¼ kt ø k{T >>
÷û{efkLík f{÷LkÞLk{T Þkurøkr¼æÞkoLkøkBÞ{T >
ðLËu rð»ýw t ¼ð¼Þnht Mkðo ÷ ku f u L kkÚk{T >
{tøk÷k[hý{T
r[Líkk-MkLíkkLíkkhku , ÞíÃkkËk Bçkw s hu ý ð: >
MðeÞkLkkt íkkrÒkò[kÞo L kT , «ý{kr{ {w n w { w o n w : >>
ÞËLkt w ø kú n íkku sLíkw : , Mkðo Ë w : ¾kríkøkku ¼ðu í kT >
ík{nt Mkðo Ë k ðLËu , ©e{ËT ðÕ÷¼Lkt Ë Lk{T >>
y¿kkLkríkr{hkLÄMÞ, ¿kkLkkt s Lkþ÷kõÞk >
[ûkw Á L{er÷íkt Þu L k, íkM{i ©eøkw h ðu Lk{: >>
Lk{kr{ ÓËÞu þu » ku , ÷e÷kûke hkÂçÄ þkrÞLk{T >
÷û{eMkn†÷e÷kr¼:, MkuÔÞ{kLkt f÷k rLkrÄ{T >>
[íkw Š ¼ï [íkw Š ¼ï [íkw Š ¼ï rºkr¼MíkÚkk >
»kzT r ¼Šðhksíku Þku z Mkki , Ãkt [ Äk ÓËÞu {{ >>
MkíÞ yíÞtík þÂõíkþk¤e Au yux÷u s MkíÞLkku nt{uþk rðsÞ ÚkkÞ Au.
©e Þ{wLkküf{T
Lk{kr{ Þ{w L kk{nt , Mkf÷ rMkrØnu í kw t {w Ë k >
{w h krhÃkËÃkt f s, MVw h Ë{LËhu ý q í fxk{T >>
íkxMÚkLkðfkLkLk, «fx{ku Ë Ãkw » ÃkkBçkw L kk >
MkwhkMkwhMkwÃkqrsík, - M{hrÃkíkw: r©Þt rçk¼úíke{T >>1>>
fk®÷Ërøkrh{Mík¢u , ÃkíkË{t Ë Ãkq h ku ß sð÷k >
rð÷kMkøk{Lkku Õ ÷MkíkT «fx økÛzþi ÷ ki L Lkíkk >>
Mk½ku » køkríkËLíkw h k, Mk{rÄYZËku ÷ ku ¥ k{k >
{wfwLËhhríkðŠÄLke, sÞrík ÃkÈçkLÄku: Mkwíkk >>2>>
¼w ð t ¼w ð LkÃkkðLke, {rÄøkíkk {Lku f MðLki : >
r«Þkr¼hrð Mku r ðíkkt , þw f {Þq h nt M kkrËr¼: >>
íkht ø k¼w s ft f ý, «fx{w  õíkfkðk÷w f k >
rLkíkBçkíkxMkw L Ëhe, Lk{ík f] » ýíkw Þ o r «Þk{T >>3>>
yLkt í køkw ý r¼»kíku , rþðrðht r [Ëu ð Míkw í ku >
ÄLkkÄLk rLk¼u MkËk, Äú w ð Ãkhkþhk¼eüËu >>
rðþw Ø {Úkw h kíkxu , Mkf÷økku à køkku à keð] í ku >
f] Ã kks÷rÄMkt r ©íku , {{ {Lk: Mkw ¾ t ¼kðÞ >>4>>
ÞÞk [hýÃkÈò, {w h rhÃkku : r«Þt ¼kðw f k >
9 10 þheh{kt su MÚkkLk ïkMkLkwt Au íku MÚkkLk Mk{ks{kt rðïkMkLkwt Au.
Mk{køk{Lkíkku ¼ðíkT , Mkf÷rMkrØËk Mku ð íkk{T >>
íkÞk MkËrþíkkr{ÞkíkT , f{÷ò MkÃkíLkeðÞíkT >
nrhr«Þfr÷LËÞk, {LkrMk {u MkËk MÚkeÞíkk{T >>5>>
Lk{ku M íkw Þ{w L ku MkËk, íkð [rhºk{íÞË ¼w í kt >
Lk òíkw Þ{ÞkíkLkk, ¼ðrík íku ÃkkÞ:ÃkkLkík: >>
Þ{ku r Ãk ¼røkLkeMkw í kkLkT , fÚk {w n ÂLík Ëw ü kLkrÃk >
r«Þku ¼ðrík MkuðLkkíkT, íkð nhuÞoÚkk økkurÃkfk: >>6>>
{{kMíkw íkð MkrÒkÄki , íkLkw L kðíð{u í kkðíkk >
Lk Ëw ÷ o ¼ ík{k hrík, {w o h rhÃkki {w f w t Ë r«Þu >>
yíkku M íkw íkð ÷k÷Lkk, Mkw h Äw L ke Ãkht Mkt ø k{kíkT >
íkðið ¼wrð feŠíkíkk, Lk íkw fËkrÃk ÃkwrüÂMÚkíki: >>7>>
Míkw ® ík íkð fhku r ík f:, f{÷òMkÃkÂíLk r«Þu >
nhu Þ o Ë Lkw M ku ð Þk, ¼ðrík Mkki Ï Þ{k{ku û kík: >>
EÞt íkð fÚkkrÄfk, Mkf÷økku r Ãkfk Mkt ø k{ >
M{h©{÷kýw r ¼: Mkf÷køkkºksi : Mkt ø k{: >>8>>
íkðküfr{Ët {w Ë k, ÃkXrík Mkq h Mkq í ku MkËk >
Mk{MíkËw r híkûkÞku , ¼ðrík ði {w f w L Ëu hrík: >>
íkÚkk Mkf÷ rMkæÞÞku , {w h rhÃkw ù Mkt í kw » Þrík >
Mð¼kðrðsÞku ¼ðuíkT, ðËrík ðÕ÷¼: ©enhu >>9>>
Mk{Þ ®f{íke Au Ãkhtíkw MkíÞ Mk{ÞÚke Ãký ðÄw ®f{íke Au.
Mkðkuo¥k{ Míkkuºk{T
‚pL©[$ ^dpÆ_pÓed - ‚pº©[r_rMg^dÆÍ` $ qdr[ &$&
r_Nd‚r[`p¤¨ e[π - [√Ry>Ÿ¨ kpL©r$ [ ı[p•rd &$ &1$&&
L$ r gL$ p g[dÌR>fl - ◊rÙ$ – hpqŸ]y $ j pdr` $ & &
k¨‚–erhjeı[ıe, dplp–Áe¨ kdc|]π$cyrh &&2$&&
]$ e ep r_S>dplp–Áe¨ L$ q fÛefi‚L$ V ¨ $ lrf: $ & &
hpŒep e]$p []$p ıhpıe¨, ‚p]y$cyÆ[¨ QL$pf rl $&&3&&
[]y $ º [dr` ]y $ b p£ ^ ¨ , ky b p° ^ ¨ ıep¤\p [\p $ & &
[flpdpÙ$p°—fi[¨, ‚hˇepÁeprMgp^j˘[ $&&4$&&
F>rjfrîLy$dpfı[y, _pÁ_p¨ R>¨]$p° S>N–ekp• $&&
ÓuL©$ÛZpıe¨ ]°$h[p Q, buS>¨ L$pfyrZL$: ‚cy: $&&5&&
rhr_ep°Np° csº[ep°N - ‚r[b¨^rh_pi_° $&&
L©$ÛZpOfpd©[pıhp]$ - rkqŸf”_k¨ie : &&6&&
Ap_¨]$: `fdp_¨]:$ ÓuL©$ÛZpıe¨ L©$`pr_r^: $&&
]•$hp°‹pf‚e–_p–dp - ıd©r[dp”pr[Æ_pi_: $&&7$&&
ÓucpNh[N| Y $ p \Æ - ‚L$ p i_`fpeZ: $ & &
kpL$ p fb∞ ˚ hp]• $ L $ - ı\p`L$ p ° h ° ] $ ` pfN: $ & &8$ & &
dpephp]$ r _fpL$ [ pÆ , khÆ h pq]$ r _fpiL© $ [ $ & &
cqL$[dpNpÆÂS>dp[ÆŒX$: ˜ui|÷p¤yÿ^©r[nd: &$ &9$&&
A¨ N uL© $ – e• h Np° ` ui - hâcuL$ © [ dp_h: $ & &
11 12 ík{khk ÷ûÞLku nt{uþk ík{khe Lksh Mk{ûk hk¾òu.
A¨NuL©$[pß kdepÆ]$p°, dlpLp$fyrZL$p° rhcy: $&&10$&&
A]° e ]$ p _]$ n Ú, dlp° ] $ p fQqf”hp_ $&&
‚pL©$[p_yL©$r[ÏepS> - dp°rl[p kyfdp_yj: $&&11&&
h•  p_fp° hâcpøe: k÷`p° rl[L$ © – k[pdπ $ & &
S>_rinpL©[° L©$ÛZ-cqL$[ L©rflrMg•Ù$]$: $&&12&&
khÆ gnZk¨ ` fl: ÓuL© $ Û Zop_]$ p ° Ny f y : $ & &
ıhp_¨ ] $ [ y ¨ q ]$ g : `⁄]$ g pe[rhgp° Q _: $ & &13$ & &
L© $ ` p◊¡h© r Ù$ k ¨ ã Ù$ ] $ p kkur‚e: `r[: $ & &
fp°j◊L$`p[k¨ ‡gyÙ$cº[qŸV¨$ cº[k°rh[: $&&14$&&
ky M k° Ï ep° ]$ y f pfp›ep° ]y g Æ c p¨ $ - r^∞ k fp° f y l : $ & &
DN‚[p`p° hpL$ k u^y ` y q f[pi° j k° h L$ : $ & &15$ & &
ÓucpNh[`ue| j kdy ÷ d\_nd: $&&
[–kpfc|[fpkı”u cph `yqf[ rhN∞l: $&&16$&&
kprfl›edp”]π — Óu L© $ Û Z‚° d p rhdy q L$ [ ]$ : $ & &
fpkgug• L $ [ p–`eÆ : L© $ ` e• [ –L$ \ p‚]$ : $ & &17$ & &
rhflp_y c h• L $ p \Æ khÆ – epNp° ` ]° $ i L$ : $ & &
cL$ – epQpfp° ` ]° $ Ù $ p Q L$ d Æ d pNÆ ‚ h[Æ L $ : $ & &18$ & &
epNp]$ p • cqL$ [ dpN£ L $ k p^_–hp° ` ]° $ i L$ : $ & &
`yZpÆ_¨]$: `|ZÆL$pdp° hpº`r[rhÆby^°f : $&&19&&
L© $ Û Z_pd kl˜ıe hº[p cº[`fpeZ: $ & &
cº–epQpfp°`]°$ip\Æ _p_phpºer_Í$`L$: $&&20$&&
rðLkÞ ðkðku yLku r{ºkíkk ÷ýku r{ºkíkk yu SðLkLkku {Äwhík{ ykLktË Au.
ıhp\p£ r S>T[prMg‚pZr‚eı[p◊ih° r Ù$ [ : $ & &
ıh]$pkp\ÆL©$[pi°jkp^_: khÆisº[h^©L$ $&&21$&&
cy r h csº[‚QpfL$ L © $ [ ° ıhpfiheL© $ r ·[p $ & &
fhh¨i° ı\pr`[pi°jıhdplp–Áe: ıdep`l: &$ &22$&&
`r[h∞ [ p`r[: `pfgp• q L$ L • $ r lL$ ] $ p _L© $ [ π $ & &
r_N|Y$å]$ep°@_fiecº[°jy opr`[pie: $&&23$&&
D`pk_pq] $ d pNpÆ r [ dy ¡ ^dp° l r_hpfL$ : &&
csº[dpNÆ° khÆdpNÆh•gnŒep_yc|r[L©$[π $&&24$&&
`© \ L$ ifZdpNp£ ` ]° $ Ù $ p ÓuL© $ Û Zlp]Æ $ r h[π $ & &
‚r[nZr_Ly ¨ $ S >S>ı\gugpfk`y q f[: $ & &25$ & &
[–L$ \ prn‡[rQ—ı[q‹ıd© [ pfiep° h∞ S >r‚e: $ & &
r‚eh∞S>sı\r[: `yrÙ$gugpL$[pÆ fl: r‚e: $&&26$&&
cº[° √ R>p`y f L$ : khÆ o p[gugp° @ r[dp° l _: $ & &
khpÆkº[p° cº[pdp”pkº[ `r[[`hp_: $&&27$&&
ıheip° N p_k¨ å Ù$ ˘]$ e p¨ c p° S >rhÙ$ f : $ & &
ei:`ue| j glfu‡gprh[pfiefk: `f: $ & &28$ & &
gugpd© [ fkp÷pÆ ÷ wL© $ [ prMgifufc| [ π $&&
Np°h^Æ_sı\–ey–kpl: [–gug‚°d`yqf[: $&&29$&&
eocp° L $ [ p eoL$ [ pÆ Q[y h Æ N Æ r hipf]$ : $ & &
k–e‚r[opr˜NyZp[u[p° _erhipf]$: $&&30&&
ıhqL$ r [Æ h ^Æ _ ı[–h k| ” cpÛe`∞ ] $ i Æ L $ : $ & &
13 14 MktÞ{ rðLkkLkwt SðLk yux÷u çkúuf rðLkkLkwt ðknLk.
dpeph]$ p øe[| g prîb∞ Æ ¸ hp]$ r _Í$ ` L$ : $ & &31&&
A‚pL© $ [ pX$ r MgpL$ Î `c| r j[: klS>sıd[ $ & &
r”gp° L $ u c| j Z¨ c| r dcp¡e¨ klky ¨ ] $ f : $ & &32&&
Ai° j cº[k¨ ‚ p’e¨ QfZpÂS>≈° ^ _: $ & &
B–ep_¨]$r_^°: ‚p°L$[¨ _pÁ_pdÙ$p°—f¨ i[dπ $&&33&&
ÓŸprhiy Ÿ by q ŸeÆ : `W$ – e_y q ]$ _ ¨ S>_: $ & &
k []°$L$d_p: r kqŸdyº[p¨ ‚p‡ep°–ek¨ie: $&&34$&&
[]$ ‚ p‡[p° h© \ p dp° n ı[]$ p ·p° • [ÿN[p\Æ [ p $ & &
A[: khp£—d¨ ı[p°”¨ S>‡e¨ L©Û$ Zfkpr\Ærc: &$ &35&&
Br[ Óud]$rîLy$dpf‚p°º[¨
Óukhp£—dı[p°” k¨`|ZÆdπ $&
yuf MktMfkhe {kíkk Mkku rþûkfkuLke økhs Mkkhu Au.
©e f]»ýk©Þ
khÆ d pN° j y _Ù° $ jy , L$gp• Q Mg^rdÆ r Z
`pM¨X$‚Qyf° gp°L°$, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&$&1$&&
Ág° √ R>pæ$pfi[° j y ]° $ i° j y , `p`• L $r_L$e° j y Q
k–`uX$ ÏeN∞gp°L°$jy, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&2$&&
N¨ N pq] $[u\Æ he£ j y , ]y $ ÛV• $ hph© [ ° s Ûhl
r[fp°rl[pr^]•$h°jy, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&3$&&
Al¨ L $pfrhd| Y ° $ jy , k–ky `p`p_y h r[Æ j y
gpc`|≈\Æ e–_°jy, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&4$&&
A`qfop_ _Ù° $ jy , dfi”° Û eh∞ [ ep° r Njy
r[fp° r l[p\Æ ] ° h ° j y , L© $ Û Z A° h Nr[dÆ d $ & &5&&
_p_php]$ rh_Ù° $ jy , khÆ L $dÆ h∞ [ pq]jy
`pM¨X•$L$‚e–_°j$y, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&6&&
A≈rdgpq]$]$p° j pZp¨ , _piL$p° _ y c h° sı\[:
opr`[prMgdplp–Áe: L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&7$&&
‚pL© $ [p: kL$gp ]° $ hp, NrZ[p_¨ ] $L¨ b© l [π
`|ZpÆ_fi]$p° lqfı[ıdp[π, L©$ÛZ A°h¨ Nr[dÆd $&&8$&&
15 16 Lkkhe yu LkkhkÞýe Au.

rhh° L $^• e Æ c º–epq]$, frl[ıe rhi° j [:
`p`pkº[ıe ]$u_ıe, L©$ÛZ A°h Nr[dÆd $&&9$&&
khÆ kpd’eÆ k rl[:, khÆ ” • h prMgp\Æ L © [ π
ifZı\kdyŸpf¨, L©$ÛZ¨ rhop`epÁeldπ $&&10$&&
L©ÛZpÓerd]¨$ ı[p°”¨, e:`W°$[π L©$ÛZkrfi_^p•
[ıepÓep° ch°[π L©$ÛZ, Br[ Óu hÎgcp°bh∞ u[π $&&11$&&
&& Br[ Óud]$hÎgcpQpepÆrhfrQ[¨
L©$ÛZpÓeı[p°”dπ k¨`|ZÆdπ: $&&
Mºke yu MktSðLke Au ÃkÚÚkhLku Ãký «u{MkwÄk ðzu ÃkkhMk{rý çkLkkðe þfu Au.
LkðhíLk{T
rQfi[p L$pr` _ L$pepÆ, r_h°q]$[p–drc: L$]$p`ur[
cNhp_r` `yrÙ$ı\p°, _ L$qfÛer[ gp•qL$Lv$ Q Nr[dπ &$ &1$&&
r_h° ] $ _ ¨ [y ıd[Æ Ï e¨ , khÆ \ p [p◊i• S >Æ _ • :
kh£fÚ khpÆ–dp, r_S>°√R>p[: L$qfÛer[ $&&2&&
kh£ j p¨ ‚cy k Ábfi^p° , _ ‚–e° L $ r dr[ sı\r[:
A[p°fierhr_ep°Nr° `, rQfi[p L$p ıhıe kp°r` Q°[π &$ &3$&&
Aop_p]$ \ hp op_p[π , L© [ dp–dr_h° ] $ _ dπ
e•: L©$ÛZkp–L©$[‚pZ•, ı[°jp¨ L$p `qf]°$h_p $&&4$&&
[\p r_h° ] $ _ ° rQfi[p, –epS>ep Óu`y f y j p° — d°
rhr_ep°Nr° ` kp –epSπ>ep, kd\p£ rl lfu: ıh[: &$ &5$&&
gp° L ° $ ıhpı’e¨ [\p h° ] ° $ , lqfı[y _ L$ q fÛer[
`yrÙ$dpNÆsı\[p° eıdp[π kprnZp° ch[prMgp: &$ &6$&&
k° h pL$ © r [Ny Æ f p° f pop, bp^_¨ hp lfu√R>ep
A[: k°hp`f¨ rQ—¨, rh^pe ı\ue[p¨ kyMdπ $&&7$&&
rQ—p‹° N ¨ rh^pepr`, lqfeÆ ¤ –L$ q fÛer[
[\•h [ıe gug°r[, d–hp rQfi[p¨ ÷y[¨ –eS>°[π $&&8$&&
[ıdp[π khpÆ–d_p r_–e¨, ÓuL©$ÛZ: ifZ¨ dd
h]$ ] π $ r cf° h k[[¨ , ı\° e rd–e° h d° dr[: $ & &9$ & &
&& Br[ Óud]$hÎgcpQpepÆrhfrQ[¨ _hf–_dπ k¨`Z | d Æ π &$ &
17 18 Ëwyk Ãký íkfËeh çkË÷e Ëu Au.
 ©e røkrhhksÄkÞoüf{T
cº[prcgpjpQqf[p_ykpfu,]y¡$ ^pq]$Qp•eZ £ eip°rhkpfu &$
Lyd
$ pf[p_¨q]$[ ^p°j_pqf,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu &&1$&&
h∞≈¨N_p h©¨]$k]$prhlpfu,A¨¨N°•N©lp¨Npf[dp°`lpfu $&
æ$uX$pfkph°i [dp°Xr$ ckpfu,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu &&2$&&
h°Zyıh_p_¨q]$[ `flpNpfu, fkp[gp_©–e`]$‚Qpfu $&
æ$uX$_π heıepL©r$ [ ]°–• edpfu,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu &&3$&&
`ytg]$]$pfprl[i¨bfpfu,fdpk]$p°]$pf]$ep‚L$pfu &
Np°h^Æ_° L¨$]$agp°`lpfu,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu $&&4$&&
L$tg]$≈Ly$g]y$a}glpfu,Ly$dpqfL$pL$pdL$gprh[pqf $&
h©¨]$ph_° Np°^_h©¨]$Qpfu, dd ‚cy: ÓurNqffpS>^pfu $&&5$&&
h∞S>°fi÷khpÆr^L$idÆL$pfu,dl°fi÷NhpÆr^L$NhÆlpfu $&
h©¨]$ph_° L¨$]$agp°`lpfu,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu $&&6$&&
d_:L$gp_p\ [dp°rhlpfu,h¨iufhpL$pqf[[–Ly$dpqf $&
fpkp°–khp°÷â ° fkpsÂ^kpfu, dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu &$ &7$&&
d—q‹`p°ÿpdN[p_ÿLp$ fu,gÿW–$ ‚k|_p‚`]$u_lpfu &
fpdp° fkı`iÆLf$ ‚kpfu,dd ‚cy: Óu rNqffpS>^pfu &$ &8$&&
$&& Br[Óu hâcpQpeÆrhfrQ[¨
ÓurNqffpS>^peÆÙ$L$dπ k¨`|ZÆdπ $&&
Ãkrðºkíkk, WíMkkn yLku ykLktËLkku rºkðuýe Mktøk{ yux÷u Ãkðo.
©e {Äwhküf{T
A^f¨ d^yf¨ h]$_¨ d^yf¨, _e_¨ d^yf¨ lrk[¨ d^yfdπ,
˘]$e¨ d^yf¨ Nd_¨ d^yf,¨ d^yfpr^`[°-frMg¨ d^yfdπ $&&1$&&
hQ_¨ d^yf¨ Qrf[¨ d^yf¨, hk_¨ d^yf¨ hrg[¨ d^yfdπ
Qrg[¨ d^yf¨ c∞rd[ d^yf,¨ d^yfpr^`[° frMg¨ d^yfdπ $&&2$&&
h°œ - dÆ^fy p° f°œ -dÆ^fy :, `prZ - dÆ^fy , `p]$p• d^yfp•,
_©–e¨ d^yf¨ køe¨ d^yf,¨ d^yfpr^`[° -frMg¨ d^yfdπ $&&3$&&
Nu[¨ d^yf¨ `u[¨ d^yf¨, cyº[¨ d^yf¨ ky·¨ d^yfdπ
Í$`¨ d^yf¨ r[gL$̈ d^yf,¨ d^yfpr^`[° - frMg¨ d^yfdπ $&&4$&&
L$fZ¨ d^yf¨ [fZ¨ d^yf¨, lfZ¨ d^yf¨ fdZ¨ d^yfdπ
hrd[¨ d^yf¨ ird[¨ d^yf,¨ d^yfpr^`[° - frMg¨ d^yfdπ $&&5$&&
Nÿ≈ d^yfp dpgp d^yfp, edy_p d^yfp huQu d^yfp,
krgg¨ d^yf¨ L$dg¨, d^yfpr^`[°-frMg¨ d^yfdπ $&&6$&&
Np°`u d^yfp gugp d^yfp, eyº[¨ d^yf¨ dyº[¨ d^yfdπ
BÙ$̈ d^yf¨ riÙ$̈ d^yf,¨ d^yfpr^`[°-frMg¨ d^yfdπ $&&7$&&
Np°`p d^yfp Nphp° d^yfp, erÙ$-dÆ^yfp-k©rÙ-dÆ^yfp,
]$rg[¨ d^yf¨ arg[¨ d^yf,¨ d^yfpr^`[°-frMg¨ d^yfdπ $&&8$&&
&& Br[ Óud]π$hÎgcpQpepÆ rhfrQ[¨ d^yfpÙ$L$̈ k¨`Z | d
Æ π $&&
19 20 {Lkw»Þ fk{Lku [knu íkku íkuLkwt SðLk Mkw¾e ÚkkÞ.
 çkúñMktçktÄLkku ¼kðkÚko
cNhp_ L©$ÛZ\u rhM|V$p `X°$ l≈fp° hjp£_p°
kde Ïe[u[ \hp\u cNhp__u ‚pr·_° dpV°$
˘]$edp¨ S>° [p` - ºg°i_p° Ap_¨]$ \hp° ≈°CA° [°
S>°_° r[fp°^p_ \ep° R>° A°hp° lz¨ ∆h, cNhp_ L©$ÛZ
(Óu Np°`uS>_ hÎgc_°) ]°$l, Crfi÷e, ‚pZ,
A¨[:L$fZ, [°_p ^dp°Æ ˜u, Of, `y”, Ly$Vy¨$b, ^_,
Apgp°L$ A_° `fgp°L$ Ap–dp krl[ kd`ÆZ L$fy¨
Ry>¨. lz¨ ]$pk Ry>¨. l° L©$ÛZ ! lz¨ [dpfp° Ry>¨.
ºký ðMíkw fËe Lk ¼q÷ku Vso, f{o yLku Ä{o.
Þ{wLkk s¤{kt
Þ{wLkks¤{kt fuþh ½ku¤e MLkkLk fhkðwt íkLku þk{¤k,
n÷fu nkÚku ytøkku [ku¤e, ÷kz ÷zkðwt þk{¤k,
ytøkku ÷qAe ykÃkwt ð†ku Ãke¤wt Ãkeíkktçkh þk{¤k{kt
íku÷ MkwøktÄe Lkk¾e ykÃkwt, ðktfzeÞk íkws ðk¤{kt...
fw{fw{ fuYt rík÷f ÷økkðwt, rºkf{ íkkhk ¼k÷{kt...
y÷çku÷e ykt¾ku{kt ykswt ytsLk {khk ðk÷{kt...
nMkíke òô ðkxu ½kxu Lkk[e WXwt nwt íkk÷{kt,
Lksh Lk ÷køku ~Þk{ MkwËt hLku xÃkfk fhe Ëô økk÷{kt,
Ãkøk{kt ÍktÍh Y{Íw{ ðkøku fh{kt ftfý ðk÷{kt
ftXu {k¤k fkLku fwtz¤ [kuhu r[íkzwt [k÷{kt
{kuh {wøkx {kÚku Ãknuhkðwt, {kuh÷e ykÃkwt nkÚk{kt
f]»ý f]Ãkk¤w rLkh¾e þku¼k, ðkhe sô íkkhk Ônk÷{kt
ËqÄ fxkuhe ¼heLku ykÃkwt, ÃkeykuLku {khk þk{¤k
¼õíksLkkuLku þhýu hk¾ku, rðLkðwt {khk þk{¤k
ËkMkLkk ËkMkLke yhS ðnk÷k, ÷uòu ðnu÷k æÞkLk{kt
ytík Mk{Þu ËkuzeLku ykðe, ËþoLk Ëuòu ðk÷{k..
21 22 MkV¤íkk yLku rMkrØ {u¤ððk fhíkkt xfkððk ½ýk {w~fu÷ Au.
 sÞ ©e ðÕ÷¼
sÞ©e ðÕ÷¼ sÞ©e rðê÷ sÞ Þ{wLkk ©eLkkÚkS.
fr÷ÞwøkLkk íkku Sð WæÄkÞko {Míkf ÄrhÞk nkÚkS
{kuh {wøkx Lku fkLku fwtz¤ øk¤u ðistíke {k¤kS
LkkMkefk Ãkh {kuíke ÷xfu yu Açke òuðk sEyuS
©e ðÕ÷¼ ðÕ÷¼ {w¾Úke fneyu
íkku ¼ðMkkøkh íkheyuS
yLkuf Ëuð WÃkkMkLkk íkSLku, ðh rðê÷Lku ðheyuS
f]»ýËkMk «¼w ©e røkrhÄhLkkt økwý
[hýf{¤ r[¥k ÷EyuS
sÞ©e røkrhÄh sÞ©e økku®ðË sÞ©e çkk÷f]»ýS
sÞ©e økkufw÷Ãkrík sÞ©e h½wÃkrík
sÞ©e ÞËwÃkrík ½Lk~Þk{S
økkufw÷ðk÷u LkkÚk {uhe Ëkuhe ík{khu nkÚkS
sÞ©e Þ{wLkk sÞ©e økkuðÄoLkLkkÚk
©e {nk«¼wS ©e rðê÷LkkÚk
sÞ sÞ©e økkufw÷uþ f÷uþ Lkk hnu þu»k.
y®nMkk yux÷u fkÞhíkk Lkrn, MkíÞ yLku þkiÞoLkku Mk{LðÞ.
©e Þ{wLkkSLke Míkwrík
ÓuL©$ÛZ_p QfZpth]$__u fS> \L$u ip°cu f¸p
rkqŸ Agp•qL$L$ Ap`_pfp h¨]y$ Óu edy_p∆_°
ky`yÛ`_u kyhpk\u S>¨Ng b^y dl°L$u f¸y
_° d¨]$ iu[g `h_\u S>g `Z kyd¨r^[ \C f¸y
`yS>° kyfpkyf ı_°l\u hmu k°h[p ]°$hu ∆hp°
h¨]$_ L$fy¨ Óu edy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...1
dp ! kyeÆd¨X$m R>p°X$u_° blz h°N\u Aphu f¸p
–ep¨ L$prgfi]$u_p riMf D`f ip°cp Ar[ky¨]$f ]$uk°
A° h°Ndp¨ `’\f OZp¨ lfMpC_° ER>mu f¸p
Ap` `Z DÎgpk `|hÆL$ DR>m[p ip°cu f¸p
lqfl°[_p Tygp D`f ≈Z° rbfpƒep Ap` lp°
h¨]$_ L$fy¨ Óu edy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...2
iyæ$ dp°f kpfk l¨k Apq]$ `nu\u k°hpe°gp
Np°`u S>_p°A° k°Ïep cyh_ ı[h_ `ph_ fpM[p¨
[f¨NÍ$` Óu lı[dp¨ f°[u Í$`u dp°[u [Zp¨
L¨$L$Z kfk ip°cu f¸p ÓuL©$ÛZ_° blz r‚e S>°
23 24 çkË÷ku ÷uðku Mknu÷wt Au Ãký ûk{k ykÃkðe {w~fu÷ Au.
r_[Áb Í$` Óu [V$ [œ¨ A]$c|[ ]$iÆ_ \pe S>°
h¨]$_ L$fy¨ Óu edy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...3
A_¨[ NyZp°\u ip°c[p¨ ı[yr[ ]°$h b∞˚p rih L$f°
O_Ìepd S>°hy d°O kd R>° ıhÍ$` ky¨]$f Ap`_y¨
rhiyŸ d\yfp Ap`_p kpr_›edp¨ ip°cu f¸y¨
klz Np°` Np°`u h©¨]$_° C√R>[u am Ap`u f¸y¨
dd L$p°X$ kp• `yfp L$fp° S>ed ^©h `fpif_p L$epÆ
h¨]$_ L$fy¨ Óuedy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...4
ÓuL©$ÛZ_p QfZp° \L$u Óu ≈lz_hu D–`fi_ \ep¨
k–k¨N `pÁep Ap`_p _° rkqŸ ]$peL$ \C Nep
A°hy¨ dlp–Áe Ap`_y¨ kfMpdZu L$p°C iy¨ L$f°
kdL$npdp¨ Aphu iL°$ kpNfky[p A°L$ S> Mf°
A°hp ‚cy_° r‚e ! dpfp ˘]$edp¨ Aphu hkp°
h¨]$_ L$fy¨ Óuedy_pS>_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...5
A]πc|[ Qqf” R>° Ap`_y¨ h¨]$_ Lfy¨ lz¨ ‚°d\u
ed ep[_p Ap`° _rl dp ! Ap`_p `e`p_\u
L$]$u ]y$Ù$ lp°CA° [p°e `Z k¨[p_ R>uA° Ad° Ap`_p
ı`i£_ Ad_° L$p°C ce R>pep k]$p R>° Ap`_u
«kÚkoLkk yux÷u Þk[Lkk Lkne MksoLknkh MkkÚku MktðkË.
Np°`uS>_p°A° ‚cy r‚e bfiep A°hu L©$`p bk fpM≈° .6
ÓuL©$ÛZ_° r‚e Ap` R>p° dd ]°$l ky¨]$f fpM≈°
cNh]π$ gugpdp¨ \pe r‚[u ı_°l A°hp° Ap`Qp°
S>ed Ap`_p k¨kNÆ\u N¨Np∆ `yrÙ$dp¨ h¸p
dd ]°$l ÓuL©$ÛZ_° r‚e \pe A°hp fpM≈°
rhflpr[Ædp¨ l° ! dp[ dpfp ˘]$edp¨ rbfpS>≈°
h¨]$_ L$fy¨ Óuedy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...7
l¨y Ap`_u ı[yr[ iy¨ L$fy¨ dplp–Áe A`f¨`pf R>°
Óu gˇdu rhÛœ k°hhp\u dp°n_p° Ar^L$pf R>°.
`Z Ap`_u k°hp \L$u A]π$c|[ S>gæ$uX$p [Zp¨
A° ı_°l_y¨ kyo q]$Ïe R>° d_ dpfy¨ A°dp¨ ı\p`≈°
h¨]$_ L$fy¨ Óu edy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...8
L$p°C ı_°l\u L$fi° k]$p Ap `pW$ edy_pÙ$L$ [Zp°
r_ ‚cy_° r‚e \pi° _° _pi \pi° `p`_p°
rkqŸ kL$g dmi° A_° Óu L©$ÛZdp¨ h^i° ‚ur[
Ap_¨]$ kpNf DdV$i° _° ıhcph `Z ≈i° ∆[u
S>N]$ui_° hlpgp Adpfp hÎgcp^ui D√Qf°
h¨]$_ L$fy¨ Óu edy_p∆_° ÓuL©$ÛZ ApÓe Ap`≈°...9
25 26 yÚkkf Ãkwhw»kkÚko+Eïh f]Ãkk+y¾qx Äehs= MkV¤íkk.
 ©e ðÕ÷¼ Ëuð fe su
©e ðÕ÷¼ Ëuð fe su
«ký ÃÞkhu fe su
©e ðÕ÷¼ rðê÷ økkuÃkeLkkÚk
ËuðfeLktËLk LktËrfþkuh
©e {kuh÷eÄh {k¾ý[kuh
MkwhËkMk, f]»ýËkMk, òu Ãkh{kLktË, fwt¼LkËkMk
òu [íkw¼wos LktËËkMk AeíkMðk{e ©e økku®ðË
ðÕ÷¼ Ëuðfe su, «ký ÃÞkhu fe su
yk[kÞo ©e {nk«¼wSfe su
©e økkuMkktES Ãkh{ËÞk¤ fe su
~Þk{MkwtËh Þ{wLku {nkhkýe fe su
©e økkuðÄoLkLkkÚk fe su ©e îkhfkÄeþ fe su
[kihkMke ði»ýð fe su çkMkkuçkkðLk ¼økðËeÞ fe su
yü Mk¾k fe su yÃkLku yÃkLku økwÁËuð fe su.
©e ðÕ÷¼fw¤ Ãkrhðkh fe su yksfu ykLktËfe su
Mkðuo ykLktË fhkLkuðk÷ufe su
Mkðuo ¼økðË {tz¤eLku sÞ ©e f]»ý.
Mk{Þ çkË÷kÞ íÞkhu çkÄwt çkË÷kÞ, þçËku yuLkk yu s hnu yÚko çkË÷kÞ.
©e yswoLk økeíkk
©ef]»ý fnu Mkkt¼¤ yswoLk ¼Âõík rð»ku ík{u hk¾ku {Lk
¼Âõík Úkfe y¤økku Lkð ¾Mkwt ÓËÞf{¤{kt ðkMkku ðMkwt
{khe Ëun {khk ¼õíkkuLku Mkne íku{kt r¼LLk ¼uË ík{u òýku Lkrn
{Lku ¼õík ðnk÷k Au ½ýwt nwt fkhs fÁt Mkuðf íkýwt
¼õík íkýwt nwt hûký fÁt nMík AkÞk {Míkf rþh ÄÁt
¼Âõík WÃkh Au {kÁt {Lk ÄuLkw [hkðk EåAwt ðLk
¾hku r{ºk {qfwt Lkrn ½ze {Lku MkuðfLke ®[íkk ½ýe
¾kÞ ¾[uo {ws rLkÞ{ fhe yûkÞ ¼tzkh íkuLku ykÃkwt Mkne
Mkw¾ Ëw:¾Lkku çkktæÞku MktçktÄ yûkh ÷ÏÞk Ãknu÷u rËLk
{kÁt ÷ÏÞwt Vkuøkx Lkð ÚkkÞ [knu Ëuþ {u÷e ÃkhËuþ òÞ
{khe {kÞk fkuE Lkð ÷nu ©eV¤{kt su{ Ãkkýe hnu
fkuxe çkúñktz ¼ktøkw Lku ½zwt yuf Ãk÷f{kt nwt ÃkuËk fÁt
s¤ MÚk¤ Ãk]Úðe Lku ykfkþ Mkðo ¼qík÷{kt {khku ðkMk
sh íkÃk íkehÚk {kÁt fhu yu Mknw Lkeh Mkkøkh{kt ¼hu
yuðwt òýe su {wsLku ¼su {kun {kÞk yntfkh íksu
Mkðo ÷kufLku Mkh¾k òý feze fwtsh yuf Mk{kLk
hkík rËðMk nrhLkk økwý økkÞ íÞkt {kÁt {Lk «MkÒk ÚkkÞ
27 28 Ä{o fhíkkt Mk{ksLku ðÄw sYh «u{ Ä{oLke Au.
{Lku su {Lk MkkUÃku íku ¾Át íkuLke EåAk nwt Ãkqýo fÁ
yuðwt ©e ðÕ÷¼ «¼wLkwt Lkk{
yuf íkhV ÄLk Mkª[u rËLk hkík íkuLku çkktÄe ykÃku s{ýu nkÚk
{Lku MkuÔÞkLkwt V¤ Au ½ýwt rð{kLk çkuMkkze ðifwtXu {kuf÷wt. A°hy¨ Óu hÎgc ‚cy_y¨ _pd, Ad_° ‚pZ ‡epfy¨ R>°
A°hy¨ Óu rhÃ$g ‚cy_y¨ _pd, Ad_° ‚pZ ‡epfy¨ R>°
yswoLk íkwt ðnk÷ku Au ½ýwt {wsLke ðkík íkws ykøk¤ fÁt
‚pZ ‡epfy¨ R>°, Ad_° Ar[ie Ïlpgy¨ R>°
økeíkkLkku yÚko níkku sun {U íkwsLku Mkt¼¤kÔÞku íkun A°hy¨ Óu hÎgc ‚cy_y¨ _pd
Mknw {¤e ÷uòu nrhLkwt Lkk{ hkíkrËðMk ¼sðk ¼økðkLk
`yrÙ$ dpNÆ ‚L$VpÏep° ]•$–ep°_p° [p` _ipÏep°
íku {kxu «Ãkt[Úke Ãkh nhku ©ef]»ý ÓËÞ{kt Ähku A°hy¨ Óu hÎgc ‚cy_y¨ _pd
fh òuze fnu Au ðÕ÷¼ËkMk ík{khu [hýu y{khku ðkMk k°hp dpNÆ QgpÏep° csº[_p° dpNÆ rhı[pep£
A°hy¨ Óu rhÃ$g ‚cy_y¨ _pd
d°hpX$ d›e° rbfpS>° S>°_y¨ ıhÍ$` fpS>°
A°hy¨ Óu_p\∆_y¨ _pd
L$p¨L$fp°gu d›e° rbfpS>° Í$X$p° fpekpNf NpS>°
A°hy¨ Óu ‹pfL$p^ui_y¨ _pd
Np°Ly$gdp¨ Np•^_ ≈fu h©¨]$ph_ Ly¨$S>rblpfu
A°hy¨ Óu L©$ÛZQ¨÷_y¨ _pd Ad_° ‡epfy¨ R>°
‚pZ ‡epfy¨ R>° Ad_° Ar[ie hlpgy¨ R>°.
A°hy¨ Óu hÎgc ‚cy_y¨ _pd

QXku, òøkku yLku æÞuÞ «krÃík MkwÄe {tzâk hnku-Mðk{e rððufkLktË, 29 30 ík{u Mk{ksLku þwt ykÃÞwt, ¼q÷e òð, Mk{ksu ík{Lku þwt ykÃÞwt, ÞkË hk¾ku.
 [íkw: &÷kufe Ãkwrü{køkoLkk Ãkkt[ ík¥ðku
khÆ ] $ p khÆ c ph° _ , cS>_uep° h∞ ≈ r^`: `yrÙ$dpNÆ_p `p¨Q [–h S>° r_–e Npe ∆,
ıhıepep°dh° ^dp£ rl, _pfie: Lπ$hpr` L$]$pQ_ $&&1$&& [°_p S>fid S>fid_p¨ `p` kh£ ≈e ∆.
Ãknu÷wt íkíð Óu _h_u[r‚ep∆ kyML$pfu ∆,
A°h¨ k]$p ıd L$[ÆÏe¨, ıhed°h L$qfÛer[
kdfp° Óu d\yfp_p\ Ly¨$S>rblpfu ∆.
‚cy: khÆkd\p£ rl, [[p° r_rÚfi[[p¨ h∞S>[° π $&&2$&& Óu rhW$g°ifpe Óu ‹pfL°$ifpe ÓurNfu^pfu ∆,
eq]$ ÓuNp°Ly$gp^uip°, ^©[: khpÆ–d_p ¸q]$ ÓuNp°Ly$gQ¨÷dp∆ Óud]$_dp°l_ `f hpfu ∆.
[[: qL$d`f¨ b∞|rl, gp•qL$L•$hßq]$L•$fr` $&&3$&& çkeswt íkíð ©e ðÕ÷¼fw¤Lku ¼Syu S,
L¨y$X gp°L$gpS>_u L$p_ khÆ [∆A°∆
A[: khpÆ–d_p i]π$, Np°Ly$g°f`p]$ep°:
”uSy>¨ [–h Óu Np°h^Æ_^f r_–e Npe ∆,
ıdfZ¨ cS>_¨Qpr`, _ –epSπ>erdr[ d° dr[: $&&4$&& Óu _V$hfgpg_y¨ Nd[y¨ kh£ \pe ∆.
&& Br[ Óud]$hÎgcpQpeÆrhfrQ[p Qp°\y¨ [–h Óuedy_p∆_° ≈Zp° ∆,
Q[y:Ôgp°L$u k¨`Z
| $Æ && L$fp° ı_p_ S>g_° `p_ A° kyM dpZp° ∆.
`p¨Qdy¨ [–h Óuh∞S>c|rd_° NpCA° ∆,
r_–e EW$u h•ÛZhS>_ `]$fS> `pCA° ∆.
`p¨Q° [–h_y¨ ›ep_ r_f¨[f L$uS>° ∆,
[p° dfihp¨rR>[_p¨ ag khÆ guS>° ∆.
`p¨Q° [–h rih Óu b∞˚pq]$L$_° ]$ygÆc∆,
Óu hÎgc‚cy ‚L$V$ ‚dpZ L$epÆ Mkðuo Mkw÷¼ ∆.
Ap ip°cp S>p°C lqf]$pk ≈e brglpfu ∆,
A° gugp Np≈° r_–e _f _° _pfu ∆.
ykËþkuo yux÷k Ÿ[k Lk hk¾ðk fu ÞkuøÞíkkLkku ÃkLkku xqfku Ãkzu. 31 32 Mkk[ku Ä{o yu su çkeò Ä{oLkku yLkkËh Lk fhu.
 hkÄu hkÄu hxu yku ©eLkkÚkS ykðòu ík{u
hkÄu hkÄu hxu [÷ku ykÞUøku rçknkhe Ap° Óu_p\∆ Aph≈° [d° hpV$ ≈°C f¸p L$epf_p
ykÞUøku rçknkhe [÷ku ykÞUøku rçknkhe Ad°
hkÄu hkÄu hxu [÷ku ykÞUøku rçknkhe A_°L$ S>fid\u ∆h$ Ap\X°$ Ap` ifZ_u Mbf
hkÄk {uhe [tËk, [fkuh ni rçknkhe, hkÄu hkÄu... _p `X°$
hkÄk hkýe r{©e íkku MðkË ni rçknkhe, hkÄu hkÄu... Ap` ifZ [p° ˘q]$ep rhj°
hkÄk hkLke øktøkk íkku ½kx ni rçknkhe, hkÄu hkÄu... Óu dlp‚cy∆ rh_p L$ep¨\u ]$ukuA°
hkÄk hkLke íkLk ni íkku «ký ni rçknkhe, hkÄu hkÄu... QfZ ifZ [p° Ap`_ÿ Mfÿ S>fid dfZ_ÿ ]y$:M
[p° Neÿ
hkÄk hkLke Mkkøkh, íkhtøk ni rçknkhe, hkÄu hkÄu...
]$pk Ap`_p ≈° li° Mfp S>fid d©–ey\u [° [fu
hkÄk hkLke {kunLke íkku {kunLk ni rçknkhe, hkÄu hkÄu S>i°
hkÄk hkLke ¼ku÷e-¼k÷e, [t[÷ ni rçknkhe, hkÄu hkÄu ]$pk cph\u klz [fu S>i° ]$pk Ap`_p ≈°
hkÄk hkLke LkÚkLke íkku ftfý ni rçknkhe hkÄu hkÄu... Mfp li°
hkÄk hkLke {kuh÷e íkku íkkLk ni rçknkhe, hkÄu hkÄu... ]$pk lp°e [p° L$]$u _ rhkf° ce [∆_° khÆ]$p
hkÄu hkÄu hxu [÷ku ykÞUøku rçknkhe... af°
]$pk rhÃ$$g°i rh_¨r[ h¨]°$ Ap° Óu_p\∆ Aph≈°
[d°.

{ktøkku Lknª, ÷kÞf çkLkku íkku ykÃkkuykÃk {¤þu. 33 34 ykí{rðïkMkLkku y¼kð {Lkw»ÞLke MkkiÚke {kuxe f{òuhe Au.
 {xfe yksu Þ{wLkkS ÃkÄkÞko {khu ½uh
s¤ ¼hðkLku nwt íkku økE, fu Mkk{ku {éÞku fkLkwzku ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
Lkshku Lksh yuf ÚkE fu Mkk{ku {éÞku fkLkwzku dpfu dpA° L$fu R>° dp°V$u Ál°f f°
ykt¾kuLkk yýMkkhu {wsLku çkku÷kðe ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
çkkðhe çkLke nwt íkku økE fu... kp°_p_p° k|fS> D¡ep° Ap¨NZuA°
dpX$u `^pepÆ dpfp Df_u gpNZuA°
fktfhe {kheLku {khe {xwfe Vkuze
dpf° l•ep lfM_p \pe f°
Lk ÚkðkLke {khu ÚkE fu...
ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
Ãkk÷ðzku Ík÷eLku {Lku ÃkqAu Ãkkík¤eÞku
[p°fZ ^≈Ap° bp¨^u bpfZuA°
íkkhu Lku {khu þe MkøkkE fu...
Ly$dLy$d _p kpr\ep `|epÆ Ap¨NZuA°
LkÞýku Zk¤eLku {U íkku fne ËeÄwt fkLk{kt lz¨ [p° azgX$p h°fphy¨ W°$f W°$f f°
[qtËze ykuZwt çkeòLke Lknª hu fu... ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
ði»ýðkuLkk ~Þk{u {khe «u{ fxkhe kp°m° iZNpf dpfu dp_° k≈hy¨
ytíkhLke ykÃk÷u ÚkE fu... kp°m° iZNpf dpfu dp_° k≈hy¨
ky¨N^u `yÛ`p°_u dpmp `l°fphy¨
dp_u ip°°cp [Zp° _rl `pf f°
ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
fkuELku WÃkÞkuøke Lk çkLkku íkku ftE Lkrn Ãký íkuLku yz[ýYÃk Lk çkLkþku. 35 36 ÃkùkíkkÃk yux÷u Vhe ¼q÷ Lkrn fhðkLkku þw¼ MktfÕÃk.
Df_p Apk_ `f dp_° `^fphy¨ ÷k÷kLku {k¾ý ¼kðu hu
dpMZ rdkfu_p cp°N ^fphy¨ L$p_p_¨° dpMZ cph° f°, L$p_p_° dkfu cph° f° (2)
`R>u kMuAp°_u kp\° gugpgl°f f° Opfu ^fphy¨_° OyOfp ^fy¨ _° O°bf cph° f° (2)
ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f° dp°l_ \pm_° dpg`yhp `Z (2) dpMZ S>h° p _lu
edy_pdp_° ]°$Mu dpfu Ap¨MgX$u lfMpe R>° L$p_p_° dpMZ cph°..
d¨NmNu[p° kp• kMuAp° Npe R>° iufp° ^fphy¨, iuM¨X$ ^fy¨_° ky[fa°Zu klu.
D`f [p≈ Ou ^fy¨ `Z (2) dpMZ S>°hp _lv.
hpN° hpN° ifZpCAp°_p k|f f° L$p_p_° dpMZ cph°....
ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f° ≈[≈[_p d°hp ^fphy¨ _° ]y$^ kpL$f_° ]$lv
k–kNdp¨ d¨X$mdp¨ khÆ S>_p° Aph≈° R>‡`_ cp°N kpdN∞u ^fy¨ `Z (2) dpMZ S>h° u _lu
`|hÆS>_d_p `p`p° kp• bpm≈° L$p_p_° dpMZ cph°....
kp•_p dV$u S>i° Qp°f$piu_p a°fp f° kp°mhp_p_p ipL$ ^fphy¨ f° fpe[p f° Í$X$p
cp[ cp[_u cp∆ ^fy¨ `Z (2) dpMZ S>h° p _lu.
ApS> Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f°
L$p_p_° dpMZ cph°....
h•ÛZh d¨X$m_u rh_¨[u ıhuL$pf ≈° A°L$ Np°`uA° S>dhp_y¨ L$u^y¨ _° \pm `ufku Dcu flu.
[pfp QfZp°dp¨ hl°gp bp°gph≈° hm[p Ïlpgp A°d h¤p `Z (2) dpMZ ƒ°hp _lv.
Ad_° Ap`p° Óu h∞S>dp¨ hpk f° L$p_p_° dpMZ cph°....
ApS>° Ap_¨]$_u \pe gugp gl°f f° A°L$ Np°`uA° dpMZ ^eyÆ_° lp\ ≈°X$u Ecu flu
]$u_p_p\ [p° fu»ep –epf° (2) _p√ep \C \C \C
L$p_p_° dpMZ cph°....

Lk{u íku MkkiLku øk{u Ãkhtíkw ðÄw Ãkzíkwt Lk{Lk ¼ÞsLkf Au. 37 38 ÞwæÄÚke «u{ fu «u{Úke ÞwæÄ Síke þfkÞ Lkne.
 ©eS ykðku íku htøk
©eS ykðku íku htøk {Lku þeË ÷økkzâku,
çkeòu [zíkku LkÚke yufuÞ htøk rðê÷LkkÚk... ykðku íku.
nwt íkku ðús{kt økE Lku {kÁt {Lk {kuÌkwt,
{khe òøke ÃkqðoLke «erík rðê÷LkkÚk..ykðku íku.
{khu hnuðwt y®nÞkLku {u¤ íkkhku ÚkÞku,
nðu fu{ fhe Ënkzk òÞ rðê÷LkkÚk... ykðku íku.
htøk Aktxâku íkku Aktxe nðu Ãkqhku fhku,
rLkíÞ ík{khk ËþoLk ÚkkÞ ík{khk rðê÷LkkÚk.. ykðku íku.
htøk Aktxâku yuðku fu {kÁt niÞwt htøÞwt,
niÞwt hnuíkwt LkÚke nðu nkÚk rðê÷LkkÚk... ykðku íku.
íkkÁt {w¾zwt òuELku {kÁt {Lk {kuÌkwt
{khk íkqxu Au rË÷zkLkkt íkkh rðê÷LkkÚk.. ykðku íku.
ËkMk ði»ýðLku ykþhku ík{khku
íkuýu Mkðuo Mk{Ãkoý feÄwt rðê÷LkkÚk... ykðku íku.
©eS «økx {¤ku Lku {khk ÃkkÃk çk¤u,
¼ktøku sL{kusL{Lke ¼ez rðê÷LkkÚk.. ykðku íku.
©e ðÕ÷¼Lkk Mðk{e þk{¤k
y{Lku Ëuòu ©e ðús{kt ðkMk rðê÷LkkÚk.. ykðku íku.
Mk{ÞLke MkkÚku [k÷íkk {kýMku fËe ÃkùkíkkÃk LkÚke fhðku Ãkzíkku.
Úkk¤ Mkkík ðkhLkk
Óu_p\∆_p Óu∆bphp [d° S>Î]$u S>dhp Aphp°_°
kp[ ]$u__p kp[ cp°S>_uep S>Î]$u S>dhp Aphp°_°
kp°dhpf° ky[fa°Zu [d° S>Î]$u S>dhp Aphp° _°
d¨Nmhpf° dNk`|fu [d° S>Î]$u S>dhp Aphp° _°
by ^ hpf° bfau`¢ X $ p S>Î]$ u S>dhp Aphp° _ °
Ny f y h pf° N° b f `y f u S>Î]$ u S>dhp Aphp° _ °
iyæ$hpf° iººf`pfp [d° S>Î]$u S>dhp Aphp° _°
ir_hpf° k°h kyhpmu S>Î]$u S>dhp Aphp° _°
frhhpf° fk`y f u [d° S>Î]$ u S>dhp Aphp° _ °
kp[ q]$hk_p kp[ cp°S>_uep S>Î]$u S>dhp Aphp° _°
Óu_p\∆_p Óu∆bphp [d° S>Î]$u S>dhp Aphp°_°
S>m S>dy_p_u Tpfu cfphy¨ ApQd_ L$fhp Aphp°_°
ghvN kp°`pfu_° A°gQu [d° dyMhpk L$fhp Aphp°_°
Óu_p\∆_p Óu∆bphp [d° S>Î]$u S>Î]$u Aph≈°.
39 40 su{ þheh xfu ïkMkÚke íku{ SðLk xfu rðïkMkÚke.
 «ký Úkfe {Lku ði»ýð ÃÞkhk fkuxe øktøkk Lku fkuxe fkþe hu ðk÷k...
«ký Úkfe {Lku ði»ýð ÃÞkhk ði»ýð [k÷u íÞkt nwt ykøk¤ [k÷wt
hkík rËðMk ÓrËÞu ¼kMkw hu ðk÷k... ði»ýð Mkwyu íÞkt òøkwt hu Ônk÷k
íkÃk íkeÚko ðifwtX {qfeLku su {khk ði»ýðLke ®LkËk hu fhþu
{khk ði»ýð nkuÞ íÞkt òô hu... fw¤ Mkrník nwt ¼køkwt hu ðk÷k...
ytçkhe»k hkò {Lku yrík ½ýk ðnk÷k {khk hu çkktæÞk ði»ýð Akuzu
ËwðkoMkkyu {kLk ¼uøkwt feÄwt hu... ði»ýðu çkktæÞk òu Lkð ½whu hu ðk÷k...
{U {kÁt yr¼{kLk íkSLku yufðkh ði»ýð {wsLku çkktÄu
[¢ MkwËþoLk ðkhe ÷eÄwt hu ðk÷k... íkku íku çktÄLk Lkð Awxu hu ðk÷k...
øksLku [khu nwt íkku Ãkk¤ku Ãkr¤Þku çktMkeLku økkÞ íkku nwt Q¼ku Mkt¼k¤wt
nrhsLkLke MkwË ÷uðk hu Ônk÷k... Q¼ku Q¼ku økkÞ íkku nwt Lkk[wt hu ðk÷k...
Ÿ[Lku Lke[Lkk ¼uË Lk òýwt ði»ýðÚke Ãký LkÚke y¤økku
{wsLku ¼su íku {ws Lku ðkh Ônk÷k... ¼ýu LkhMkiÞku Mkk[wt hu ðk÷k...
÷û{eS hu yÄkOøkeLke {khe
íku {khk ði»ýðLke ËkMke hu...
yzMkX íkehÚk {khk ði»ýðLkk [hýu

MkwøktÄ fËe søÞk hkufíke LkÚke yux÷u íkku fkuE søÞk MkwøktÄLku hkufe þÂõík LkÚke. 41 42 MkífkÞkuLo ke MkwðkMk ykÃkkuykÃk «Mkhu Au yuLku ÃkðLkLkk ĬkLke sYh LkÚke nkuíke.
 yufkËþeLkkt ¼sLkku W¥k{ðúík yufkËþe
ÄLÞ yufkËþe Úkk¤ D[d h∞[ A°L$p]$iu kpl°gu f° ApS> dpf° D`hpk
S>dy_p∆ S>CA° Tughp kpl°gu f°
^fie A°L$p]$iu (2) A°L$p]$iu L$fuA° [p° h•Ly¨$W$ `pduA° f¨Nugu Ngu frmepdZu kpl°gu f°
dpf° A°L$p]$iu_y¨ h∞[ L$fhy¨ R>°, dpf° ›ep_ lfu_y¨ ^fhy¨ R>° h•ÛZh_u cuX$pcuX$ S>dy_p∆......1
dpf° h•Ly¨$W$dp¨ S>C W$fhy¨ R>° , ^fie A°L$p]$iu.. kfMu k•ef V$pm° dmu, kpl°gu f°,
l°•e° lfM _ dpe, S>dy_p∆.....(2)
dpf° A°L$p]$iu_y¨ h∞[ kpfy¨ R>° A° [p° ‚pZ∆h__° ‡epfy¨ R>°
hlz b°V$u lp¨X°$ dg`[p kpl°gu f°,
A° [p° h•Ly$W°$ gC S>_pfy¨ R>°, ^fie A°L$p]$iu.... kp• Lp°_° ]$iÆ_ \pe Sdy_p∆.....(3)
S>° L$pC° bpfdpk L$fi° A°L$p]$iu, [°_p A¨[fdp¨ hk° Arh_pku kpL$f L°$d L$fp `X$Èp kpl°gu f°
_rl L$fi° [° S>i° lp\ Oku, ^fie A°L$p]$iu... ]y$^X$p° hfıep d°l, S>dy_p∆.....(4)
dpf° N¨Np OpV°$ ≈hy¨ R>°, dpf° Sdy_p S>mdp¨ _plhy¨ R>° Np°Ly$m frmepdœ¨, kpl°gu f°,
ky¨]$f Sy>d_p∆_p _uf, S>dy_p∆....(5)
dpf° chkpNf L$fu ≈hy¨ R>°, ^fie A°L$p]$iu....
S>dy_p∆dp¨ Tug[p kpl°gu f°
S>Z° ° A°L$p]$iu_p h∞[ L$u^p¨ R>,° [°_p `p¨Q `]$pf\ rk›ep R>.° Ry>V$p d°Îep L°$i L°$ S>dy_p∆...(6)
[°Z° ‚cy_° `p°[p_p L$fu gu^p¨ R>°. ]¨$X$ ]$yhpÆkpA° ]$u^p¨ R>° h∞S>hpku kpdp d˛ep kpl°gu f°,
fk L$ÎepZfpe° `u^p¨ R>° ^fie A°L$p]$iu.. lfM° kplu∆ h°i, S>dy_p∆..(7)
`fkp]$ d°Îep° dp°L$mp kpl°gu f°,
W$pf° [Zp° _lv `pf, S>dy_p∆.....(8)
dp^h]$pk_u rh_[u kpl°gu f°,
Ap`p° h∞S>dp¨ hpk, S>dy_p∆...(9)
yk¤Mkw {kýMkLku s {kÚkkLkk Ëw:¾kðkLke çke{khe ÚkkÞ Au. 43 44 LkkLkk çkLkðkLkku «ÞíLk fhku. yu yntfkhLku Ëqh fhðkðk¤ku Au.
 ykðku {nkhkýe
Aphp° dlpfpZu iy¨ L$fy¨ dl°dp_u
Of [dpfy¨ ≈Zu Aphp° dlpfpZu
[p°fZuep° b¨^phy¨, ‹pf° kpr\ep `yfphy¨
kMuep° bp°gphy¨ Í$X$p¨ d¨Nm Nu[ NhX$phy¨.
....Aphp°
Óu∆ bphp_° kp\° gphp°, Í$X$u L$f≈° dl°f
eyNg ıhÍ$`_y¨ ]$iÆ_ L$f[p¨ \pi° gugp gl°f.
....Aphp°
A¨[fdp¨ AS>hpmy¨ L$fu, Apk_ `f `^fphy¨
ı_°lcfu kpdN∞u_°, L°$kfuep ]$|^ `pD.
....Aphp°
`|≈ L$fy¨ Apf[u L$fy¨ `pe° lz¨ [p° gpNy
NyZgp [pfp Npep L$fy _° kpfu fp[ ≈N¨y.
....Aphp°
]$pku [pfu rh_h° dpX$u, L©$`p [pfu \pe ≈°
cqL$[ fk_y¨ ]$p_ L$fp°, chtk^y [fpe ≈°.
....Aphp°
Ãknu÷kt ík{u Mk{ksLkk çkLkku íkku Mk{ks ík{khku çkLke sþu.
hkÄu hkÄu økku®ðË hkÄu
hkÄu hkÄu økku®ðË hkÄu, økkuÃkk÷ hkÄu... (2)
økkufw÷ {U hkÄu, LktËøkk{{U hkÄu... (2)
hkÄu hkÄu økku®ðË økkuÃkk÷ hkÄu... (2)
ð]tËkðLk{U hkÄu, çkhMkkLku{U hkÄu... (2)
ËkLkøkZ{u hkÄu, {kLkøkZ{U hkÄu... (2)
hkÄu hkÄu økkuÃkk÷, økku®ðË hkÄu... (2)
¼ðhðLk{U hkÄu, {kuhfwx{U hkÄu... (2)
hkÄu hkÄu økku®ðË økkuÃkk÷ hkÄu... (2)
ði»ýðsLk{U hkÄu, Mkðo søkík {U hkÄu (2)
hkÄu hkÄu økku®ðË, økkuÃkk÷ hkÄu.. (2)
økkufw÷{U hkÄu, LktËøkkð{U hkÄu...
LktËøkktð{U hkÄu, ð]tËkðLk{U hkÄu...
çkhMkkLku{U hkÄu, ËkLkøkZ{U hkÄu...
{kuhfwx{U hkÄu, ðLkhkðLk{U hkÄu,
çkhMkkLku{U hkÄu, Mkðosøkík{U hkÄu,
hkÄu, hkÄu, hkÄu, hkÄu, hkÄu, hkÄu,...
sÞ sÞ©e hkÄu...
45 46 Ä{oLkk hûkf çkLkku, Ä{oLkk ¼ûkf Lk çkLkku.
 ©eLkkÚkSLkk ¼sLkku
fkuzu fkuzu yufkËþe
{khku [kh ÃkizkLkku hÚk
fkuzu fkuzu yufkËþe feSyu hu,
{khku [kh ÃkizkLkku f\ OyOfu OdL°$ R>°.
lp¨L$p° lp¨L$p° Óu∆ bphp f\ OyOfu OdL°$ R>°. yuðwt ðúík òðk Lkð ËeSyu hu...
dpf° d°hpX$ Npd° ≈hy¨ R>° dpf° Óu∆bphp_° dmhy¨ R>°. yu ðúík fhu íku ÄLÞ {kLkðe hu,
Mp°gp° Mp°gp° Óu∆ bphp ‹pf Tp¨Mu L$fhu R>°.
dpf° Np°Ly$m Npd° ≈hy R>° dpf° h∞S> `qfL$∞dp L$fhu R>° íku íkku LkkÌkku fkuxef ðkh ònLkðe hu...
dpf° S>[u`yfp Npd° ≈hy¨ R>° suýu ð[Lk «{kýu ðúík ykËÞwO hu
Mp°gp° Mp°gp° rNqffpS> ‹pf Tp¨Mu L$fhu R>°. dpfp°- íkuýu fkh s ÃkkuíkkLkwt Mkðuo fÞwO hu...
dpf° cpCbuS> _lphp ≈hy¨ R>°.
Mp°gp° Mp°gp° edy_pdp_p ‹pf edy_p`p_ L$fhp R>.° dpfp°- yuLkku {rn{k {wrLkðh økkÞ Au hu
dpf° Q¨`pfŒe_u ep”p L$fhu R>° Óu dlp‚cy∆_° dmhÿ R>.° yrðLkkþe {éÞkLkku WÃkkÞ Au hu...
dpf° Tpfu QfZı`iÆ L$fhp R>°.
dpf° L$p¨L$f°gu Npd° ≈hy¨ R>° dpf° fpekpNfdp¨ _lphy¨ R>°. çkúñkLktË fnu yu{kt nrh hÌkk ðMke hu
dpf° ‹pfL$p^ui_° dmhy¨ R>° rfÄe Wæðð «{kýu yufkËþe hu...
Mp°gp° Mp°gp° ‹pfL$p^ui ‹pf Tp¨Mu L$fhu R>°-dpfp°
dpf° L$pdh_ Npd° ≈hy¨ R>° dpf° Np°d[u∆dp¨ _lphy¨ R>°
dpf° Xp$L$p°f Npd° ≈hy¨ R>° dpf° Np°d[u∆dp¨ _lphy¨ R>°.
dpf° fp≈ fZR>p°X$_° dmhy¨ R>°
Mp°gp° Mp°gp° fZR>p°X$fpe ‹pf ]$iÆ_ L$fhp R>°-dpfp°
dpf° ApZ¨]$ Npd° ≈hy¨ R>°
dpf° ‹pfL$p^ui_° dmhy¨ R>°
Mp°gp° Mp°gp° ‹pfL$p^ui ‹pf ]$iÆ_ L$fhp R>° - dpfp°
«Úk{ ík{u ÃkkuíkkLku swyku, ík{u MkwÄhku ÃkAe s çkeòLku MkwÄkhe þfþku. 47 48 ykí{ þÂõík {nkLk Au, íkuLku rð»kÞkuLke ÃkkA¤ ykMkõík çkLkkððe òuEyu Lknª.
 {kuøkhkLkk Vq÷
dp°Nfp_p azg kMu dp°Nfp_p azg yu¤u Lkk òÞ òuòu
Óu∆_° ‡epfp bly dp°Nfp_p azg...
yu¤u Lkk òÞ òuòu, yðíkkh {kLkðeLkku.
gˇduhpX$u Óu∆_u Í$X$u frmepdZu
òu òu økw{kðþku Lkk, rðïkMk {kLkðeLkku.
`yÛ`p° g°hp_° lz¨ [p° ‚°d\u Qpgu,
yuðwt y{qÕÞ SðLk, íkwsLku {éÞwt Au {kLkð.
MuÎep¨ MuÎep¨ –ep¨ [p° d_Nd[p¨ azg....Óu∆
¼økðkLk ¾wË Ähu Au, yðíkkh {kLkðeLkku.
X$p°gf Nygpb Nyg Q¨`p° Qd°gu
yuðk Lk ðuý fkZku, suÚke rË÷{kt XuMk ðkøku.
L°$[L$u L$f°Z ≈C Sy>C Agb°gu
dp°Nfp_u `p¨MX$udp¨ kp•fc A_y`....Óu∆
ðkýe WÃkh çkÄku Au, ÔÞðnkh {kLkðeLkku.
¼ÂõíkÚke íkkhe {kLkð, ÃkÚkhktyku Ãký íkhu Au.
azgX°$ azgX°$ f° _pd Óu∆_y¨ gu^y¨ {wÂ~f÷ Au «kó fhðku, yuf ÃÞkh {kLkðeLkku.
huZu huZu_° dpfy¨ d_Xy¨$ dp°lu gu^y¨
A°L$kp°_° ApW$ Q|¨V$Èp dp°Nfp_p azg......Óu∆

dp°Nfp_u dpmp N|¨\u dphL$hufpe°

L$pÏe_u Ly$kyd dpm L$]$u _h L$fdpe°
rhZNyZ A° dpmp [Zy¨ d|g R>° Adyg...Óu∆

Mðkøkík{TLkku yÚko ÚkkÞ Au Mkw-MkkYt ykøk{Lk. 49 50 MkwËþoLk [¢Lkku yÚko Mkw-MkkYt ËþoLk fhku íkku [¢ ([¬h){ktÚke Aqxe sþku.
 Äehu Äehu {trËh òðk Ëu {Lku
^uf° ^uf° d¨q]$f ≈hp ]°$ d_° ≈hp ]°$
Óu_p\∆ Í$Xy$^pd R>° Sep¨ Óu∆bphp_p ^pd R>°
hpf° hpf° Tp¨Mu L$fhp ]°$ L$fhp ]°$ d_° L$fhp ]°$....^ud°....
L$p¨L$fp°gu ^pd_p dpf° ≈hy¨ R>°
dpf° fpekpNfdp¨ filphy¨ R>°
‹pfL$p^ui_p ]$iÆ_ L$fhp ]°$ L$fhp ]°$ _° L$fhp ]°$....^uf°...
Np°Ly$m blz ]y$f ^pd R>° –ep¨ L©$ÛZ L$_•ep_p° hpk R>°
L$_•ep_° gX$phhp ]°$ dpMZ rdkfu ^fhp ]°$
^fhp ]°$ d_° ^fhp ]°$.. ^uf°........
L$p_yX$p_u T¨pMu L$fhp ]°$ d_° L$fhp ]°$.....^ud°......
S>[u`yfp ky¨]$f ^pd R>° –ep¨ Np°h^Æ__p\ bufpS>° R>°
S>g°bu_p cp°N ^fhp R>° ^p°[u D`fZp ^fhp R>°
qNfufpS>_u `qfæ$dp L$fhp R>° L$fhp R>° d_° L$fhp R>.° .^uf°
edy_p∆_p ]$iÆ_ L$fhp R>° dp[p_p Mp°m° M°ghy¨ R>°
edy_p `p_ L$fhp ]°$ L$fhp ]° d_° L$fhp ]°$..^uf°......
Q¨`pfZ Í$X$p^pd R>° –ep¨ dlp‚cy∆_p° hpk R>°
^p°[u D`fZp¨ ^fhp R>° d°hp rdkfu ^fhp R>°
hpf° hpf° QfZı`iÆ L$fhp ]°$ d_° L$fhp ]°$
h∞S>dp¨ hpk d_° ]°$≈° f° ]°$≈° f° d_° ]°$≈° f°..^uf°.....
çkúñ[kheykuyu õÞkhuÞ yuf÷k hnuðwt òuEyu Lknª. 51
Mkknu÷e íkwt õÞkt sE ykðe
kpl°gu [y ºep¨ S>C Aphu h_fph__u dp°fgu
kpl°gu lz¨ [p° d\yfp ¡ep[u h©¨]$ph__u dp°fgu
edy_p dp_° dm[u Aphu edy_p`p_ L$f[u Aphu
Q|¨]$X$u d_p°f\ L$f[u Aphu h©¨]$ph__u dp°fgu
kpl°gu lz¨ [p° Np°Ly$m ¡ep[u h¨©]$ph__u dp°fgu
Np°Ly$m Npddp¨ ≈[u Aphu L$_•ep_° dm[u Aphu
fpk Í$X$p° fd[u Aphu fp^p∆_° dm[u Aphu
h©¨]$ph__u dp°fgu...kpl°gu..
S>[u`yfpdp¨ ≈[u Aphu rNqffp∆>_° dm[u Aphu
]|$^_u ^pfp L$f[u Aphu h©¨]$ph__u dp°fgu..kpl°gu
d°hpX$ Npd° ≈[u Aphu Óu∆bphp_° dm[u Aphu
d¨Nmp Tp¨Mu L$f[u Aphu h©¨]$ph__u dp°fgu..kpl°gu
Q¨`pfZdp¨ ≈[u Aphu hâc‚cy_° dm[u Aphu
^p°[u D`fZp¨ ^f[u Aphu...
d°hp rdkfu ^f[u Aphu Tpfu QfZı`iÆ L$f[u Aphu...
h©¨]$ph_...kpl°gu....
L$p¨L$f°gu Npd° ≈[u Aphu fpekpNfdp¨ _lp[u Aphu
‹pfL$p^ui_° dm[u Aphu kp• kMuAp°_° dm[u Aphu
k¨–k¨NfyX$p° L$f[u Aphu h©¨]$ph_.....kpl°gu.....
52 rðÎLkku- {wMkeçkíkkuÚke øk¼hkð Lknª. rðÎLkku íkku ykÃkýe fMkkuxe Au.
 fkøk¤ ÷¾wt ©eLkkÚkS ©eSLkk þhýu su òÞ
L$pNm gMy¨ Óu_p\∆ hp¨Qu rhQpf≈° Óu∆_p ifZ° S>° ≈e
≈° ep°¡e gpN° [p° ‚cy Ad_° [°X$ph≈° a°fp° A°_p° kam \C ≈e
kp^_ _ ≈œ¨ L$p¨C, k°hp _ L$f[p° `yrÙ$_p `¨\° S>° ≈e....a°fp° A°_p° kam \C ≈e
[y¨ S> _pd_°° c|gu_°, dpepdp¨ d|¨Tp[p d_yÛe ]°$l A° [p° Adygp° Îlphp° R>°
cd[u Ap rQ[h©r[_° QfZp°dp¨ fpM≈°..≈° ep°¡e
Óu∆_y¨ ifœ¨ [p° [fhp_y¨ _ph R>°
d_dp¨ _ _pd Aph°, l•e° _ _pd Aph°.
rhjep°dp flu fpQu k[k¨Ndp¨ _ Aph° chkpNf [fu A° ≈e...a°fp° A°_p° kam
S>°hp° [°hp° Ry>¨ _p\∆ [d° r_cph≈°...≈° ep°¡e chch_p b¨^_\u hÎgc R>p°X$phi°
iy›^ ‚°d_p° c|øep° R>° [y¨. lz¨ ≈œ¨ Ry>¨ k]$p, l•ep_p [pf_° lqf\u ≈°X$ph≈°
[pfu L©$`p rh_p _ [y¨ Aph[p° L$]$p hÎgc_p° ]$pk b_u ≈e......a°fp° A°_p° kam
Ap ‚°d_p A¨Ly$f Ad Df ^f≈°....≈° ep°¡e Ó›^p_u ]$p°fu\u Óu∆ b¨^pe R>°
d_Xy¨ [p° Myb Qpl° [yS> `pk Aphhp, ‚°d[Zp b¨^_\u R|>V$Èy¨ _p R>|V$pe R>°
k¨≈°N _\u ]°$[p C√R>p_° `pdhp,
‚cy S>°_° `fhi \C ≈e....a°fp° A°_p° kam
df∆ `X°$ [p° _p\ Ap Af∆ ıhuL$pf≈°...≈° ep°¡e
‚pZ \L$u ‡epfp R>° S>°_° Óu_p\∆
Óu_p\∆ Ad° [dpf° ^pd Aphiy¨,
D–kh L$fu_° l•e° Ap_¨] dp_iy¨, k°hp A_° ıdfZ b° L$f[p¨ S>° cph\u
≈° cygQyL$ lp°e [p° [d° ky^pf≈°...≈° ep°¡e Np°`uAp° [p° bX$cpNu \pe
rgrM[_ [dpfp cL$[_p ]¨$X$h[ ‚Zpd a°fp° A°_p° kam \C ≈e
‚°d° ıhuL$pfu g°≈° Arh_piu f° [dpd
L©$`p L$fu Óu_p\∆ Tp¨Mu L$fph≈°...≈° ep°¡e
ÄLkðkLk {kýMkku{kt rððuf ykuAku nkuÞ Au, fu{fu ÄLk çkwrØLkku Lkkþ fhe Ëu Au, 53 54 ÄLkÚke çkwrØLke ®f{ík ðÄkhu Au.
 ©e{ËT ðÕ÷¼ fnku {Lku øk{u hu ©eLkkÚkSLkkt Äk{{kt
Óud]$ hÎgc L$lp° Óud]$ hÎgc L$lp° d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
Óud]$ hÎgc L$lp° Óud]$ hÎgc L$lp° ]$iÆ_ d¨Nmp_p \pe (2)
hÎgc _pd rh_p D‹pf _lv (2) Ïlpgp° dpfp° dpMZ rdkfu Mpe
Óud]$ ‚cy_p rh_p D‹pf _lv d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
Óud]$ hÎgc L$lp°,$ hÎgc _pd rh_p D‹pf _lv (2) ]$iÆ_ iZNpf_p \pe (2) ip°c° Np°h^Æ_ _p\
Óu_p\∆ rh_p buSy>¨ ifZ _lv d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
rhÃ$g°i rh_p rhÓpd _lv (2) ]$iÆ_ ¡hpg bpg_p \pe (2)
d\yf°i rh_p d_° Nd[y¨ _\u Ïlpgp° dpfp° ^°_y¨ Qfphhp ≈e
_h_u[gpg rh_p _h^p cqL$[ _\u (2) d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
Óud]$ hÎgc L$lp° Óud]$ hÎgc L$lp° ]$iÆ_ fpS>cp°N_p \pe (2) rhrh^ kpdN∞u ^fpe
hÎgc _pd rh_p D‹pf _lv (2) Apfp°N Np°h^Æ_ _p\ _° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
‹pfL$p^ui rh_p D‹pf _lv (2) ]$iÆ_ D–\p`__p \pe (2) Í$X$p° i¨M_p]$ \pe
Np°Ly$m_p\ rh_p rNfufpS> _lu (2) h•ÛZh ]$p°X$u ]$p°X$u ≈e d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
]$iÆ_ k¨›ep Apf[u_p \pe hpgp° dpfp° rNfufpS> ≈e
Np°Ly$mQ¨÷ rh_p fpkrhgpk _lv
d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
L©$ÛZ rh_p L$p°C ‚bm _lv (2)
]$iÆ_ h•ÛZh_p \pe (2)
Óud]$ hÎgc L$lp° Óud]$ hÎgc L$lp°
Í$X$p° k¨–k¨N \pe l•e° lfM _ dpe
hÎgc _pd rh_p D‹pf _lv (2)
d_° Nd° f° Óu_p\∆_p ^pddp¨
Mk{òu íkku ¿kkLk Ãký yuf çktÄLk Au, «u{{kt fkuE çktÄLk LkÚke. «u{ s {wÂõík Au. 55 56 ¼kE ! nwt þwt ykþeðkoË ykÃkwt ? y{khe yLku ík{khe ðå[u ©e«kýLkkÚkS Au.
 [Ãkxe ¼he [hýk{]íkLku {khk ©eLkkÚkSLkku ÷xfku
Q`V$u cfu QfZpd©[_° L¨$W$u R>° L¨$W$dp¨ dpfp Óu_p\∆_p° cpf° R>° gV$L$p°
r_–e k°hp d_p°f\ L$fuA° f° A° gV$L$p_p° cpf° R>° c`L$p° lp\ A°L$ JQp° fpM[p° ≈e
lpgp° lpgp°_° _p\‹pf S>CA° f° h•ÛZhp°_° ]y$f\u bp°gph[p ≈e
hp¨Lp$ ° dyNV$ A°_p rif `f ip°c° cpg° L$dy Lyd$ _y¨ q[gL$ Ap°`°
_p\‹pf ^pddp¨ Óu_p\∆ rbfpS>°
dyM `f dp°fgu fpM[p° ≈e duW$p kyf Ïlpgp° R>°X$[p° ≈e.. dpfp..
h•ÛZhp°_° ]$iÆ_ Ap`p° f°..Ïlpgp° lpgp°_°..
S>dy_p_° [uf° Ïlpgp° ^°_y¨ Qfph[p°
Óu_p\∆ Óuedy_p∆ A°L$ ıhÍ$` R>°
L$pdmu_° gpL$X$u kp\° A° fpM[p°
Óu_p\∆ Óudlp‚cy A°L$ ıhÍ$` R>° `umy¨ `u[p¨bf `l°f[p° ≈e D`fœ¨ D`f DX$[y¨ ≈e..dpfp..
”Z° r_r^ kdfuA° f°....lpgp° lpgp°_°.. º°X°$ L¨$]$p°fp° _° L$V$u d°M ip°c°
]°$i `f]°$i_p h•ÛZhp° Aph° `pe° [° T¨pTf TuZp TuZp Ap°`° _pQ[p° ≈e _° _Qph[p° ≈e
Ïlpgp∆_° gpX$ gX$ph° f°...lpgp° lpgp°_°.. Npep° [° h_dp¨ Qfph[p° f° ≈e..dpfp
L$dg Qp°L$dp¨ Ap_¨]$ Aph° S>m cfhp ≈J –epf° `|¨W°$ `|¨W°$ Aph[p°
–ep¨ [p° h•ÛZhp°_u cuX$pcuX$ f°... lpgp° lpgp°_°... _S>f QyL$phu dpfy¨ b°X$gy¨ f° ap°X$[p° lfMp[p° ≈e _° dgL$p[p° ≈e
Óu_p\∆_y¨ d¨q]$f TpL$dTp°m R>° _hf¨N Q¨|]$X$u cvS>h[p° ≈e..dpfp..
ip°cp [Zp° _rl `pf f°...lpgp° lpgp°_°... h•ÛZh d¨X$m_p ıhpdu ipdmuep
h•ÛZhd¨X$m_u rh_¨[u ıhuL$pfu≈° r_[ r_[ A°_p NyZgp f° ≈e
Np[p f° ≈e NhX$ph[p f° ≈e
fpMp° QfZ_u `pk° f°..lpgp° lpgp°_°....
QfZp°dp¨ iui _dph[p f° ≈e..dpfp...

çkktÄe {wêeLke Eßsík nkuÞ Au. ¾ku÷ðkÚke íkku çkhfík [k÷e òÞ Au. 57 58 ík{khk ykí{kLkku WØkh ík{u Ãkkuíku fhku.
 ©e økkuðÄoLkÄkhe {khk Ônk÷k lp\ huœ¨_° Mp°m° k¨Qfy f°
dyMX°$ D—f ]$Ci dpfp Ïlpgp...Óu Np°h^Æ_
Óu Np°h^Æ_ ^pfu dpfp Ïlpgp Np°Ly$m_u NguAp° kp¨L$X$u f°
R>p° h∞S>_p Ar^L$pfu dpfp Ïlpgp ..ÓuNp°h^Æ_...
h•ÛZh_u cuX$pcuX$ dpfp Ïlpgp. ÓuNp°h^Æ_
h∞S> d¨q]$f fmuepdZp f°
blz b°V$u lvX°$ dg`[p f°
]$iÆ_ L$fhp S>Ciy¨ dpfp Ïlpgp..ÓuNp°h^Æ_ kp• L$p°C_° ]$iÆ_ \pe dpfp Ïlpgp
d]$_ dp°l_∆_u d|r[Æ f°
‚kp]$ d°Îep dp°L$X$p f°
Ap¨MX$u iu[m \pe dpfp Ïlpgp..ÓuNp°h^Æ_
\p°f [Zp° _lv `pf dpfp Ïlpgp..ÓuNp°h^Æ_
S>dy_p∆ fmuepdZp f° kpL$f L$°fp L$fp `X$Èp f°
S>dy_p Tughp S>Ciy¨ dpfp Ïlpgp...ÓuNp°h^Æ_ ]|$^X°$ hfıep d°l dpfp Ïlpgp..ÓuNp°h^Æ_
S>dy_p∆dp Tughp f°
dp^h]$pk_u rh_¨[u f°
Ry>VÈ$p d°gp L°$i dpfp Ïlpgp...ÓuNp°h^Æ_
]°$ ≈° Óu h∞S>dp¨ hpk dpfp Ïlpgp..
fdZ f°[udp¨ gp°V$[p f° ÓuNp°h^Æ_^pfu dlpfpS>
[yV$Èp° dpfp° _hk°fp° lpf dpfp Ïlpgp.ÓuNp°h^Æ_
dp°[u f° kOmp h°fpC Nep f°
lufgp° gp¡ep° lp\ dpfp Ïlpgp..ÓuNp°hÆ^_
L°$d huœ_° L°$d k¨Qfy f°
L°$d L$fu D—f ]$Ci dpfp Ïlpgp...ÓuNp°h^Æ_
÷kufku ¼Âõík fhðk{kt fkÞh yLku rð»kÞ ¼kuøkððk{kt þqhðeh nkuÞ Au. 59 60 {Lkw»Þ SðLk íkku {éÞwt Ãký ykËík [kuÞkoMke (sL{-{hý)Lke Aqxe Lknª.
 Þ{wLkkSLkkt ¼sLkku
ík{khku sÞsÞfkh Þ{wLkk {nkhkýe
[dpfp° R>° S>eS>eL$pf edy_pdlpfpZu
[dpfu gugp_p° _lu`pf edy_pdlpfpZu
rhÓpd OpV°$ Apf[u \pe°
Apf[u \pe _° _p°b[ hpN°
]$C ]$ep°_° ]$iÆ__p ]$p_ edy_pdlpfpZu...
[dpfp° R>°..
dp\° dyNV$ [pfp L$p_p°dp¨ L¨y$X$m
_pL°$ R>° _\Zudp¨ lp\° R>° L¨$L$Z
L¨$W°$ A°L$ph_ lpf edy_pdlpfpZu...
[dpfp° R>°..
gpg L$ky¨bg Qy¨]$X$u R>° [pfu
`pe° Tp¨Tf_u ip°cp R>° kpfu
[pfÿ dyMXÿ$ R>° gpg Nygpb edy_p dlpfpZu..[dpfp° R>.° .
S>_dp° S>_d\u ip°^u flu Ry>¨
ep]$p°dp¨ [pfudp¨ fp°[u flu Ry>¨
h•ÛZh_p° `L$X$u g°≈° lp\ Óuedy_p dlpfpZu
[dpfp° R>° S>e S>eL$pf edy_p dlpfpZu$
ík{khu ËÞk òuEyu íkku çkeò WÃkh ËÞk fhku. 61
MkkuLkkLke ½txe
{khk ©eLkkÚkSLku MkkuLkkLke ½txe, yu{kt ˤkÞ Lknª çkkshku çktxe
fuMkh ˤwt íkku [tËLk ÚkkÞ, yu÷[e ˤwt íkku Bnkhku fkLkku ¾kÞ
{khk ©eLkkÚkSLku MkkuLkkLke ½txe...
{kze íkkhk fkLkkLku yuðe fwxuð,
nk÷íkku òÞ, [k÷íkku òÞ, ÷kfzeLku fk{¤e ÷uíkku òÞ
...{khk
nX fheLku yu {k¾rýÞkt {køku, {k¾ý ykÃkwt íÞkhu r{Mkhe {køku,
¾kíkku òÞ, ¾ðzkðíkku òÞ, ½h{kt {k¾rýÞkt Wzkzíkku òÞ.{khk
ËMkçkkh økkuðk¤kuLku Mktøku ÷ELku, ðús{kt Vhu yu íkku ËeðkLkku ÚkELku
fk¤e fk¤e fk{¤e ykuZíkku òÞ, økkuÃkeykuLkkt ðMºkku ¾U[íkku òÞ
...{khk
{kíkk sþkuËk y{u õÞkt sE hneyu, økkufrw ¤Þwt {u÷e y{u õÞkt ðkMk fheyu,
yu íkku hkð økkuÃkeyku fhíke òÞ, fkLkkLku MkkLk{kt Mk{òðíke òÞ
... {khk
MkíMktøk nkuÞ íÞkt ykðeLku çkuMku, fkuELkk òýu yuðk AqÃkk hu ðuþu,
zku÷íkku òÞ, zku÷kðíkku òÞ, ði»ýðkuLku Ëþo™ Ëuíkku òÞ..{khk
ðÕ÷¼Lkk Mðk{eLku ÍkÍwt þwt fnuðwt, {khu LkÚke fktE ÷uðwt fu Ëuðwt
{Lk{kt níke yuf s ykþ, y{Lku Ëuòu ðús{kt ðkMk,
{khk ©eLkkÚkSLku MkkuLkkLke ½txe...
62 Lkþku hkuøkLku ðÄkhu Au.
 hkMk ©eS çkkðkyu f]Ãkk fhe íÞkhu
fkLkk hu fkLkk Ëwh {ík òLkk (2)
Np°Ly$m L$u Nrgep R>p°X$L°$..A°...A°.. L$p_p f° L$p_p f°.... ©eS çkkðkyu f]Ãkk fhe íÞkhu
d\yfp d¢ ≈_p [°fp A√R>p _rl yktøký yðMkh ykÔÞku hu...
dpMZ Qyfp[p [°fp A√R>p _rl yktøký yðMkh ykÔÞku {khk Ônk÷k
d\yfp d¢ ≈DNp¨ yktøký yðMkh ykÔÞku hu...
dpMZ QyfpDNp¨ Np°Ly$m L$u Nrgep R>p°X$L°$..A°...A°..
L$p_p f° L$p_p f°... ©eLkkÚkS ÃkÄkÞko Lku Þ{wLkkS ÃkÄkÞko
h¨©]$ph_ ≈_p [°fp A√R>p _rl {nk«¼wS ÃkÄkÞko hu...
fpk fQp_p [°fp A√R>p _rl Vw÷zu ðÄkðwt Lku {kuíkezu ðÄkðwt, [ku¾÷eyu ðÄkðwt hu....
h©¨]$ph_ ≈JNp øk÷eyu øk÷eyu Vw÷zkt ðuhkðwt, ðkStºkku ðøkzkðwt hu...
fpk fQpJNp Np°Ly$g L$u Nrgep R>p°X$L°$..A°...A°..
L$p_p f° L$p_p f°... þhýkEykuLkk Mkwhu {khk Ônk÷k, yktøký...
bfkp_p ≈_p, [°fp A√R>p _rl Úkk¤ ¼heLku Mkk{økúe Ähkðwt, {k¾ý-r{Mkhe Ähkðwt hu...
lp°gu M°g_p [°fp A√R>p _rl s¤ s{wLkkLke Íkhe ¼hkðwt, yktøký...
bfkp_p ≈JNp ðnwS ÃkÄkÞko Lku çkuxeS ÃkÄkÞko, ðÕ÷¼fw¤ ÃkÄkÞko hu...
lp°gu M°gpDNp¨ Np°Ly$g L$u Nrgep R>p°X$L°$..A°...A°..
L$p_p f° L$p_p f°..... {tøk¤ økeíkzk økðzkðwt {khk Ônk÷k, yktøký...
S>[u`yfp ≈_p [°fp A√R>p _rl nwt nh¾kíke ½u÷e çkLkeLku, fkuLku fnuðk òô hu
Np°h^Æ_ DW$_p, [°fp A√R>p _rl hkMkLke h{Íx ò{e {khk Ônk÷k, yktøký...
S>[u`yfp ≈DNp Lkk[e fwËeLku økkô {khk Ônk÷k, yktøký...
Np°h^Æ_ DW$pDNp Np°Ly$g L$u Nrgep R>p°X$L°$..A°...A°..
Ãkh{kí{k ík{khe Mkuðk fhu Au, ík{u «kýe {kºkLke Mkuðk fhku. 63 64 MktMkkhLku òuELku MðÞtLku Mk{òu. MktMkkh{kt su Au íku ík{khk{kt Au fu Lknª ?
 {khku fLkiÞku ÃÞkhLkku Mkkøkh
{khku fLkiÞku ÃÞkhLkku Mkkøkh
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ økkuÃkeykuLku ½u÷e fhíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku MkkuLkkLke {kuh÷e
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ MkkiLkkt rË÷zkt nhíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku fkLkku{kt fwtz¤
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ fkLkku{kt fwtz¤ zku÷kðíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku Ãkøk{kt ÍktÍhk
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ Y{Íw{ ÍktÍh ðøkkzíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku yuðe Au xuð
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ {nªLke {xfe Vkuzíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku {k¾ýeÞk ¼kðu
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ ½ze ½ze {k¾ý [kxíkku òÞ
{khk fLkiÞkLku ðk÷e Au økkÞku
nhíkku òÞ Vhíkku òÞ ðLk{kt økkÞku [hkðíkku òÞ
{khku fLkiÞku søkíkLkku LkkÚk Au
ykðíkku òÞ, {¤íkku òÞ, ¼õíkkuLku Ëþo™ Ëuíkku òÞ.
{Lkww»Þ s Ëuðíkk yLku {Lkw»Þ s ËkLkð çkLku Au.
½ýe ¾B{k ½ýe ¾B{k
½ýe ¾B{k ½ýe ¾B{k, ½ýe hu ¾B{k
{khk ©eS çkkðkLku ½ýe ¾B{k, ½ýe hu ¾B{k
{khk Þ{wLkk {nkhkýeLku ½ýe ¾B{k, ½ýe hu ¾B{k
{khk {nk«¼wSLku ½ýe ¾B{k, ½ýe hu ¾B{k
LktËLkku Ëw÷khku ~Þk{ sþkuËkLkku ÃÞkhku
ðúsLkku ðúsuþ fkLk, {uðkzLkku hkýku
nu... yuðk {uðkzLkk hkÞLku ½ýe hu ¾B{k...
{uðkz Ëuþ{kt rçkhksu {khku Ônk÷ku
nu... yuðk ðúsLkk ÷kze÷kLku ½ýe hu ¾B{k...
¾B{k ðúsÄk{Lku, økkufw¤eÞk økk{Lku
LktËøkk{, çkhMkkLkk, økkuÃkk÷Ãkwhe økk{Lku
nu... yuðk økkÞkuLkk økkuðk¤Lku ½ýe hu...
ftMkLkku ðuhe, fk¤e LkkøkLkku ðuhe
{khk ©eS Au Mkk[k ¼õíkkuLkk çku÷e
nu... yuðk rºk÷kufLkk LkkÚkLku ½ýe hu ¾B{k...
htøku YÃku ~Þk{, {wh÷eÄh Lkk{ Au
{wh÷eLkk Mkwhu hkýe hkÄkSLkwt Lkk{ Au
nu... yuðk {kuh÷eÄh ~Þk{Lku ½ýe hu ¾B{k...
65 66 ykí{«Mktþk yLku çkeòLke ®LkËk çktLku zqçkkzLkkh Au.
 fuðku YÃkk¤ku Ëu¾kÞ
ykðe Awt MkuðkLku fks
L°$hp° Í$`pmp° ]°$Mpe gpgp° dpfp° L°$hp° Í$`pmp°°
ykðe Awt MkuðkLku fks Ìepd ky¨]$uf ]°$Mpe gpgp° dpfp° L°$hp° Í$`pmp°°
Vw÷zkt ÷kðe Awt Akçk{kt Oy¨V$Zue° Qpg[p° lp\ [pgu `pX$[p°
dp dp L$f[p° ≈e....gpgp° dpfp°....
fuðk MkwtËh íkku zku÷hLkk Vw÷ Au _phZ L$fphy¨ –epf° R>bR>buep L$f[p°
çkk÷f]»ý ík{khu fks.. Vw÷zkt ÷kðe Awt Akçk{kt Tcgp ]°$Mu_° lfMpe..gpgp° dpfp°..
Ap¨MgX$u Ap¨Sy> –epf° fpX$pfpX$ L$f[p°
zku÷hLkk Vw÷Lke {k¤k çkLkkðe r[gL$ L$fy [p° fp∆ \pe..gpgp° dpfp°..
íkw÷MkeLkk LkkÏÞk Au ÃkkLk... Vw÷zkt ÷kðe Awt dyNV$ `l°fphy¨ –epf° hp¨L$p°QyL$p° \p[p°
hp¨kgX$u gC_° cpNu ≈e..gpgp° dpfp°..
Íeýe Íeýe f¤eykuLke {k¤k çkLkkðe Ly¨$X$m `l°fphy¨ –epf° L$p_ Y$p¨L$u ]°$[p°
ykhíke ÷E ykðe Awt MkkÚk... Vw÷zkt ÷kðe Awt. Tp¨Tf `l°fph[p Dcp° \pe...gpgp° dpfp°..
Tp¨Tf `l°fphy¨ –epf° Wy$d[ Wy$dL$ Qpg[p°
~Þk{ MkwtËhLke ykhíke WíkkÁt h•ÛZh [p° hpfuhpfu ≈e...gpgp° dpfp°..
ði»ýðLkk {Lkzk nh¾kÞ.. Vw÷zkt ÷kðe Awt dpMZ b[phy¨ –epf° ]$p°X$u_° Aph[p°
Mp°mpdp¨ b°ku_° Mpe..gpgp° dpfp°..
{kÄð ËkMkLkk Mðk{e þk{¤eÞk Npep°_p V$p°mpdp¨ V$Nf V$Nf ≈°[p°
Ëu òu ©e ðús{kt ðkMk... Vw÷zkt ÷kðe Awt hpR>fX$p¨ c°Np° b°ku ≈e..gpgp° dpfp°...
h¨©]$p[°h_dp¨ hpgp° Np•^_ Qfph[p°
k¨›epL$pm° O°f ≈e..gpgp° dpfp°...
dp[p S>ip°]$p Apf[u D[pf[p
Ap°hpfZp gC_° hpfu ≈e..gpgp° dpfp°..
{k-çkkÃk çkk¤fLku ykí{¿kkLke çkLkkðíkkt LkÚke, rð»kÞe sYh çkLkkðu Au. 67 68 ðkýe yLku f{o yuf s nkuðkt òuEyu.
 ®nzku¤u Íw÷u ½Lk~Þk{ ©eS íkkhku ®nzku¤ku Íkf{Íku¤
Óu∆ [pfp° tlX$p°mp° TpL$dTp°m
rl¨X$p°m° Tyg° O_Ìepd Óu∆bphp tlX$p°m° Tyg°
Ïlpgp [pfp° tlX$p°mp° TpL$dTp°m
kp°_p Í$`p_p° tlX$p°mp° OX$pÏep°
L$prgfi]$_p qL_pf° tlX$p°mp° bp¨›ep°
lufgp_u ]$p°fu R>° lp\...Óu∆...
bp¨›ep° Ó›^p_p° ]$p°f..Óu∆...
dMdg dkyfu_u Np]$uAp° Y$mphu
V$p°X$g° V$p°X$g° lufp _° _ugd
[L$uep ip°c° R>° A`pf...Óu∆...
Qpf° bpSy> dp°Nfp_u dpm...Óu∆
`l°epÆ `u[pÁbf S>fL$iu ≈dp
L°$kfuep ^p°[u_° L°$kfu D`fZp¨
D`fZp Ap°Y$Èp R>° A`pf...Óu∆...
D`f R>° f–__u L$p°f.Óu∆
bpe° bpSy>b¨^ b°fMp_p° ≈°X$p° Tyg° R>° dpfp `yrÙ$_p ]y$gpfp
`lp¢Qu R>° f–_ S>X$ph.Óu∆... [d_° Tygph° hÎgcLy$m ‡epfp..Óu∆
lp\dp¨ R>° gpL$X$u _° `l°fu R>° `pOX$u tlX$p°mp `hÆ Ap_¨]$_p h^pdZp
`pe° Tp¨Tf_p° TdL$pf.Óu∆ [d_° Tygph° dpfp `yrÙ$ h•ÛZhp°
h•ÛZh d¨X$m kh£ c°Np dmu_° Óu∆_° ‡epfp° gpN° tlX$p°mp°
rlX$p°mp° [dpfp° r_–e Npe..Óu∆..... h•ÛZh° bp¨›ep° Í$`pmp° tlX$p°mp°..Óu∆...

¼õík yLku ¼økðkLkLkku MktçktÄ ËqÄ yLku Mkkfh suðku yÿiík nkuÞ Au. 69 70 fk{, ¢kuÄ, yLku ÷ku¼, yk ºkýuÞ ©Øk, «u{ yLku rðïkMkLku ¾ík{ fhu Au.
 ykð hu fkLkk ykð nªzku¤ku fË{zk¤u ®nzku¤u Íw÷u Au LktË÷k÷
Aph f° L$p_p Aph lu¨X$p°mp° V$_pV$_ R>° L$]$dX$pm° tlX$p°m° Tyg° R>° _¨]$gpg
Tygph° hÎgcp^$ui Tyg° _¨]$_p° qL$ip°f
A° f° lu¨X$p°mpdp¨ dp°Nfp_u dpmp R>° [pfp° tlX$p°mp° hpgp azgX°$ cf°gp°
dp°Nfp_u dpmpdp¨ dp°l_ ]°$Mpe R>° azgX°$ cf°gp° hpgp h°Zu A° Ny¨\°gp°
Aph f° L$p_p Aph lu¨X$p°mp° V$_pV$_ R>° azg_p lvX$p°m° bp¨^u f°id L°$fu ]$p°f
Nygpb_p Np°V$pdp¨ Np°rh¨]$ ]°$Mpe R>° Tygph° hÎgcp^$ui Tyg° _¨]$_p° qL$ip°f
Aph f° L$p_p Aph lu¨X$p°mp° V$_pV$_ R>° dp\° dyNV$ hpgp dyM `f dp°fgu
L$p_° ip°c° R>° hpgp lufgp_u ≈°X$u
A° f° tlX$p°mpdp¨ gugu_p azg R>°
rlX$p°m° V$lzL°$ R>° TuZp d°_p, `p°`V$ dp°f
gugu_p azgdp¨ d_° gV$L$[p° ]$°Mpe R>° Tygp°_° hÎgcp^ui Tyg° _¨]$_p° L$uip°f
A° f° azgX$pdp¨ fp[fpZu ]°$Mpe R>° ÓphZdpk° azg_p rl¨X$p°mp cfphy¨
fp[fpZudp¨ L$p_p_u fp^p ]°$Mpe R>° azg_p rl¨X$p°m° dpfp hpgp_° Tygphy¨
A° f° rlX$p°mpdp¨ Óu_p\∆ ]°$Mpe R>° hpgp_° Tygphhp l•e° DdV$Èy¨ l°[
Óu_p\∆_u Apf[u h•ÛZhp° Npe R>° Tygph° hÎgcp^ui Tyg° _¨]$_p° L$uip°f
Sy>gN ≈°X$u ip°c° azg_° rlX$p°m°
A° f° rl¨X$p°mpdp¨ dyøep∆ ]°$Mpe R>° h•ÛZh Tygph° hpgp Ap_¨]$ Dd¨N°
dyøep∆ gpgp_u Apf[u D[pf° R>°. k°hL$_p L$p°X$ [d° `yfp° _¨]$gpg
Ad° Adpfp L$p_yX$p_° cS>_ k¨cmphiy¨ Tygph° hÎgcp^ui Tyg° _¨]$_p° L$uip°f
cS>_ k¨cmphiy¨ _° ^y_ dQphiy¨ h•ÛZh hpgp l•ep lfMp[p
^y__u kp\° h•ÛZh d¨X$m Xp°g° ]$iÆ_ Ap`u `ph_ Ad_° L$fp° _¨]$gpg
lvX$p°mpdp¨ dpfp° L$p_yX$p° Tyg° Tygph° hÎgcp^ui Tyg° _¨]$_p° L$uip°f

MktMkkhLkk rð»kÞe ÷kufku Ãkh{kí{kLkk «u{eLku {wMkeçkík{kt Lkkt¾ðkLkku «ÞíLk fhu Au. 71 72 ¼õíkkuLke Ãknu÷k ®LkËk ÃkAe WÃkuûkk yLku ytíku «þtMkk Úkþu.
 íkw÷MkeLke {k¤k yksu {khk ½h{kt Ëeðk¤e
yksu {khk ½h{kt Ëeðk¤e
[ygku_u dpmp Í$dTyd a°fhp°
{khu ½uh ÃkÄkÞko ðLk{k¤e
dpmp a°fh≈° A°hu f° afu S>_d _ g°hp° `X°$ A°hu f°
ykMkkuÃkk÷ðLkk íkkuhý çktÄkÔÞk
N¨Npdp¨ filp≈° _° Np°d[udp¨ filp≈°
ftfw fuMkhLkk MkkÚkeÞk ÃkwhkÔÞk
S>d_p `p_ L$f≈° A°hp f°...afu S>_d _p....
htøkku¤e Ãkwhe Au YÃkk¤e.. {khu ½uh ÃkÄkÞko...
edy_pÙ$L$ L$f≈° _° dOyfpÙ$L$ L$f≈°
ftfw [ku¾k ÷ELku fkLkkLku ðÄkðwt
khp£—d L$f≈° A°hp f°...afu S>_d _p.....
fkLkwzkLkk Ãkøk÷u Ãkw»Ãkku ðuhkðwt
Np°L$ymdp¨ S>≈° _° d\yfpdp¨ S>≈°
ÄLÞ çkLke ykt¾÷ze {khe... {khu ½hu ÃkÄkÞko...
fdZ f°[udp¨ gp°V$≈° f°...afu S>_d _p.....
Mkuðk Lku Mkk{økúe Mkòðe ËeÄe Au
k°hp f° L$f≈° _° ıdfZ L$f≈°
hMkkuE {khk nkÚku çkLkkðe ËeÄe Au
`|≈ L$f≈° A°hu f°....afu S>_d _p....
nh¾u nh¾u feÄe íkiÞkhe... {khu ½hu ÃkÄkÞko...
]$ep f° fpM≈° _° cph_p f° fpM≈°
hku{u hku{u «økxâk Au Íøk{økíkk Ëeðzk
D`L$pf L$f≈° A°hp f°..afu S>d_ _p...
yksu òýu ði»ýðLkk ½h{kt rððkn
kNp kpQh≈° A°hp f°..afu S>_d _p..
ÃkkðLk ÚkE Au ÍwtÃkze {khe... {khu ½hu ÃkÄkÞko...
lh°gudp¨ ≈≈° _° d¨q]$fdp¨ ≈≈°
k¨[kN L$f≈° A°hp f°....afu S>_d _p......

fkuE rð»kÞ {kxu rðhn fhu Au íkku fkuE Ãkh{kí{kLke «kró {kxu. 73 74 Ãkríkðúíkk Mºke Ãkrík ÃkkMku þwt ðhËkLk {ktøkþu ?
 fuðk Yzk ÷kÔÞku ¼økðkLk Ãkt¾ezk yku Ãkt¾ezk
lpgp° S>CA° bp°Xp$ Zp_° Npd L°h$ p Í$Xp$ gpÏep° cNhp_ ! Ãkt¾ezk yku Ãkt¾ezk, Ãkt¾ezk yku Ãkt¾ezk...
^fie N¨Np [° bpC [pfp¨ Npd, Ãkt¾ezk íkw Qze ssu LkkÚkîkhk hu
≈°_° b^p¨ c|Îep R>° cp_ ! lpgp° S>CA° (1) ©eS çkkðkLku sELku fnusu ËþoLk ykÃku hu
f¨N° L$pmp° `Z gpN° Í$`pmp°, {khk økk{Lkk MkkuLkezk ðehk ðnu÷k ykðku hu
`ump¨ `V$L|$m, hmu hfZpNu ≈dp°$, {khk ©eS çkkðk fksu Yzkt þýøkkh ÷kðku hu
A°_° dp\° hp¨L$p hp¨L$p hpm, Mkkhk ÷kðku MkwtËeh ÷kðku ðu÷k ykðku hu... ©eS çkkðkLku...
L°$hp Í$X$p gpÏep° cNhp_ ! lpgp° S>CA° (2) Ãkt¾ezk íkw Qze òsu fktfhku÷e Äk{ hu,
Adu cf°gu A°_u ArZepZu Ap¨MX$u îkhfkÄeþLku sELku fnuòu ËþoLk ykÃku hu
dp\pdp¨ Mp°ku A°Z° azgX$p¨_u `p¨MX$u, {khk økk{Lkk MkwÚkkhe ðehk ðu÷k ykðku hu
≈°_° Ly¨$X$m QdL°$ A°_° L$p_ ! {khk îkhfkÄeþ fks Yzk çktøk÷k ÷kðku hu
L°$hp Í$X$p gpÏep° cNhp_ ! lpgp° S>CA° (3) Mkkhk ÷kðku MkwtËeh ÷kðku ðnu÷k ykðku hu... îkhfkÄeþLku...
`p°`V$_u Qp¨Q S>°hy¨ ArZepmy¨ _pL$ R>°, Ãkt¾ezk íkw Qze òsu {Úkwhk Ëuþ hu
Y$u¨QZ ky^u_p A°_p gp¨bpgp¨bp lp\ R>°, {nkhkýe{kLku sELku fu òu ËþoLk ykÃku hu
L°$hp Í$X$p gpÏep° cNhp_ ! lpgp° S>CA° (4) {khk økk{Lkk ËhSzk ðehk ðu÷k ykðku hu
OfX$p° \ep° [p°e° hfZpNu L$V$L$p°, {khe {nkhkýe {kLku fksu Yze [wtËze ÷kðku hu
`pR>gu Jdfdp¨ Aphp° ip° gV$L$p° ! Mkkhe ÷kðku MkwtËeh ÷kðku ðu÷k ykðku hu... {nkhkýe{kLku...
A°_° _\u fl°ey¨ Jdf_y¨ cp_, Ãkt¾ezk íkwt Qze òsu [tÃkkhÛÞ Ëuþ hu
L°$hp Í$X$p gpÏep° cNhp_ ! lpgp° S>CA° (5)
ðÕ÷¼kÄeþLku sELku fnuòu Ëþo™ ykÃku hu
dp°l_ dp_° A°_° d_X$p_p° dp°fgp°,
l•ey¨ _pQ° A°_p° ]°$Mu_° [p°fgp° ! {khk økk{Lkk ËhSzk ðehk ðu÷k ykðòu hu
A°_p¨ Mp°hpep¨ l•ep_p cp_ ! {khk ðÕ÷¼kÄeþ fksu Yzk Äkuíke Q¼hýk ÷kðku hu
L°$hp Í$X$p gpÏep° cNhp_ ! lpgp° S>CA° (6) Mkkhk ÷kðku MkwtËeh ÷kðku ðu÷k ykðku hu... ðÕ÷¼kÄeþLku...
õ{Lkwt çktÄLk zqçkkzLkkh yLku ¼ÂõíkLkwt çktÄLk íkkhLkkh Au. 75 76 su ËwrLkÞkLku Ãkh{kí{k íkhV÷økkðu Au íku Ãkh{kí{k {kxu ¾qçk s ÃÞkhku çkLku Au.
 «¼wLkwt ¼sLk yLku Mkuðk
«¼wLkwt ¼sLk yLku Mkuðk suLku ½hu Au
yuLkk SðLk{kt hkus ÷e÷k ÷nuh Au
{kuh÷eðk¤kLke MkËk suLku {kÚku {nuh Au
yuLkk SðLk{kt hkus ÷e÷k÷nuh Au
nrhLkku ¼hkuMkku Ãkkfku suLku ÔÞðnkh{kt
Vuhku MkwÄhu Au yuLkku yk hu MktMkkh{kt
{kunLkLke MkkÚku suLku Mkk[ku {Lk {u¤ Au
yuLkk SðLk{kt hkus ÷e÷k ÷nuh Au
MktíkkuLke ðkýe suýu niÞk{kt Mkt½he
yuLku Mkt¼¤kÞu hkus fkLkkLke çktMkhe
fw¤Lku fÃkxLku çkkS suLku {Lk Íuh Au
yuLkk SðLk{kt hkus ÷e÷k ÷nuh Au.
YrËÞu htøkkÞku su hýAkuzLkk htøk{kt
rËðMk Lku hkík yuLkku {kýu ykLktË{kt
Mk¾eyku yk søk{kt suLku fkuEÚke Lkk ðuh Au
yuLkk SðLk{kt hkus ÷e÷k Õnuh Au
suLke òøkýe ÚkE økE Au, íku õÞkhuÞ fkuELke ®LkËk fu «þtMkk fhþu Lknª.
fkLkwzk yku fkLkwzk
fkLkwzk yku fkLkwzk, fkLkwzk yku fkLkwzk...
fkLkwzk íkw {k¾ý ¾kðk ykðíkku hnusu hu
½h Au {kYt økkufw¤ suðwt øk{þu íkLku hu... fkLkwzk...
{U íkku Ônk÷Lkwt ð÷kuýwt fÞwo íkkhk {kxu hu ,
nwt íkku «u{Úke s{kzwt íkLku, {khk nkÚku hu,
MkkÚk{kt íkkhk ¼uYykuLku ÷kðíkku hnusu hu
½h Au {kÁt økkufw¤ suðwt øk{þu íkLku hu
{khe ykt¾ze swyu Ônk÷k ðkx ðk÷{k íkkhe hu
nwt íkku ðnk÷ fuhk ðkhýk ÷ô ðkhe ðkhe hu
Ãkøk÷u íkkhk «u{Lkkt Ãkw»Ãkku ðuhíkku hnusu hu,
½h Au {kÁt økkufw¤ suðwt øk{þu íkLku hu
{khk nuíkLkk ®nzku¤u íkLku Íw÷íkku hk¾wt hu
{khk niÞk fuhku nkh íkLku «u{Úke ykÃkwt hu
{LkLkk {éÞk {kuh÷e íkkhe Auzíkku hnusu hu
½h Au {kÁt økkufw¤ suðwt øk{þu íkLku hu
{khk {Lkzk fuhku {kuh÷ku íkLku rLkh¾e hÌkku hu,
{khe «eíkze Ãkhkuðwt ~Þk{ íkkhe MkkÚku hu
{khe nkhu {eXze ðkíkku fhíkku hnusu hu
½h Au {kÁt økkufw¤ suðwt øk{þu íkLku hu
fkLkwzk yku fkLkwzk fkLkwzk yku fkLkwzk...
77 78 MðkË nt{þu k hnuíkku LkÚke. S¼Lkk xuhðu ykÔÞku Lku økÞku, ykLku s {kÞk fnu Au.

Ãkkt[ yktøk¤eyku ~Þk{Lke hu
Ãkkt[u yktøk¤eyku {khk fk{Lke hu
Ãknu÷e fnu {U íkku økkuðÄoLk íkkuzâku
ELÿLkku økðo WíkkÞkuo hu... Ãkkt[...
çkeS fnu nwt íkku [tËLk økku¤íke
rík÷f fÁt {khk ~Þk{Lku hu... Ãkkt[u...
ºkeS fnu nwt íkku {k¤k hu Vuhðwt
{ýfk fhu Vuhðwt {khk ~Þk{Lke hu.. Ãkkt[u ..
[kuÚke fnu nwt íkku {khøk çkíkkðwt
{khøk çkíkkðwt {khk ~Þk{Lkku hu... Ãkkt[u...
ytøkwXku fnu nwt íkku fku¤eÞk ¼hkðwt
fku¤eÞku ¼hkðwt {khk ~Þk{Lkku hu... Ãkkt[u ...
nÚku¤e fnu nwt íkku íkk¤e hu Ãkkzwt
íkk¤e hu Ãkkzwt {khk ~Þk{Lke hu... Ãkkt[u...
nÚku¤e fnu nwt íkku yk[{Lk fhkðwt
yk[{Lk fhkðwt {khk ~Þk{Lku hu... Ãkkt[u ...
{wêe fnu nwt íkku yLLkËkLk ykÃkwt
¼qÏÞkLkk ÃkuxLku Xkhíke hu... Ãkkt[u ...
MkíÞ çkku÷ðwt çkÄkLku MkkY ÷køku Au Ãký fk{ çkÄk ¾kuxwt fhu Au.
½ýe ¾B{k ½ýe ¾B{k
½ýe ¾B{k ½ýe ¾B{k ½ýe hu ¾B{k...
{khk {nkhkýe{kLku ½ýe hu ¾B{k
{khk Þ{wLkkS {kLku ½ýe hu ¾B{k
{khk ËeLk ËÞk¤w {kLku ½ýe hu ¾B{k
{Úkwhk økk{{kt Lku rLk©k{½kx{kt
ði»ýðku ykðu Ëkuze íkkhe ÃkkMk{kt...
nu... yuðk {nkhkýe{kLku ½ýe hu ¾B{k...
MkwhsËuðLkk ËefheLku Þ{hkòLkk çkuLkze
nu... yuðk Þ{Lkk ¼økeLkeLku ÍkÍe hu ¾B{k
fkr÷LËe xku[Úke {kze ÃkÄkÞko
íkuÚke {nkhkýe{k fkr÷LËe fnuðkÞk
nu... yuðk ©eS ÃkxhkýeLku ½ýe hu ¾B{k...
Äeh økt¼eh {kLkwt þeík¤ s¤ Au. (MðYÃk)
ÃkÞÃkkLk fheLku ði»ýð ÃkkðLk ÚkkÞ Au.
nu... yuðk ði»ýðLkk ÷kze÷kLku ÍkÍe hu...
¼kE ÃkkMku {kyu ðhËkLk ÷eÄk
¼kELku ð[LkÚke çkktÄe hu ËeÄk
nu...yuðk ¼õíkkuLkk h¾ðk¤kLku ½ýe hu ¾B{k...
[ýeÞk [ku¤eLku {kLku [wtËze hu þku¼íke
çkktnu çkkswçktÄ çkuh¾kt hu MkkuÃkíkk
nu... yuðk f]»ý r«ÞkLku ½ýe hu ¾B{k...
79 80 {kÞk Ãkfzðk{kt [efýe yLku WÃkkzðk{kt ¼khu nkuÞ Au.
 Íøk{økíkk íkkh÷kLke nðu÷e yks {khk {trËhÞk{kt
yks {khk {trËhÞk{kt Íw÷u ©eLkkÚkS
TNdN[p [pfgp_u lh°gu lp° ≈° òuLku Mk¾e fuðk Á{Íw{ [k÷u ©eLkkÚkS
A°dp¨ dpfp Óu_p\∆_y¨ ıhÍ$` lp° ≈° ... yks {khk.
Ad° Adpfp Óu∆bphp_° L°$kf\u _hX$phuiy¨ sþkuËkLkk òÞk Lku LktËLkk Ëw÷khk
{tøk¤kLke Íkt¾e fuðe ykÃku ©eLkkÚkS
L°$kf _p dm° [p° Ad° Q¨]$_\u _hX$phu iy¨
shfMke ò{k Ähe Q¼k ©eLkkÚkS
Q¨]$_\u ky¨]$f L$ı[yfu lp° ≈°....A°dp¨ dpfp..TNdN[p.. søkíkLkk Au Mkk[u Mkk[k ©eLkkÚkS
Ad° Adpfp Óu∆bphp_° azgX$p\u k≈huiy¨ ... yks {khk.
{kunLk{k¤k {kuíke {k¤k Ähe ©eLkkÚkS
az¨gX$p¨ _p dm° [p° Ad° L$mu°Ap°\u k≈huiy¨
Ãkw»ÃkkuLke {k¤kLku òô ðkhe ©eLkkÚkS
L$muAp°\u ky¨]$f [ygku lp° ≈° ..A°dp¨ ... yks {khk.
dpfp..TNdN[p. ©eLkkÚkSLku ÃkkÞu ÍktÍh þku¼u ©eLkkÚkS
Ad° Adpfp Óu∆bphp_° kp°_p\u iZNpfuiy¨ MðYÃk Ëu¾e {wLkeðhLkk {Lk ÷ku¼u
...©eLkkÚkS...
kp°_y¨ _p dm° [p° Ad° Í$`p\u iZNpfuiy¨
¼kð Ähe ík{u çkk÷f]»ý ÷k÷S.
Í$`p\u ky¨]$f lufgp lp° ≈° .A°dp¨ dpfp...TNdN[p ði»ýð sLkkuLku ½ýk ðnk÷k ©eLkkÚkS
Ad° Adpfp dp^h_° d¨q]$fdp¨ `^fphuiy¨ .. yks {khk.
©e ðÕ÷¼Lkk Mðk{eLku ytíkhÞk{e Ëuòu
d_X$p\u k¨y]$f cph_p lp° ≈°..A°dp¨ dpfp TNdN[p.
y{Lku ðús{kt ©eLkkÚkS... yks {khk
ðuËkuyu Ãkh{kí{kLke þkuÄ fhe, Lk {¤ðkÚke ðýko©{ Ä{o [÷kÔÞku. 81 82 yk MktMkkh Ÿ½{kt MðÃLkLkk rðMíkkhLke su{ Au.
 nrhLkk ¼sLk{kt
lqf_p cS>_dp¨ [d° Aph[p f° ≈° f°
kp\° Ïlpgp h•ÛZh_° gph[p f° ≈° f°
kpL$f ]|$^dp¨ cm° [°d b^y Nmu S>≈° f°
d_ dp°Vy$ fpMu_° b^y¨ Nmu S>≈° f°
lmu dmu NyZ lqf_p Np[p f° ≈° f°..kp\°..
L$p°C _p[ A_° ≈[ L°$fp° c°]$ _\u f°
NyZ Np°rh]$_p Npe b^p lku lku f°
S>e ÓuL©$ÛZ bp°gu_° bp°gph[p f° ≈° f°..kp\°..
ƒepf° Y$p°gL$ _° d¨∆fp ^d^d° f°
–epf° l•ey¨ lqf_u kp\° A°L$ b_° f°
[pguAp°_p [pg\u rdgph[p f° ≈° f°..kp\°..
Aphp° Îlphp° ∆h_dp¨ afu _rl dm° f°
cS>_ rh_p [p° ch_p a°fp _rl V$m° f°
h•ÛZh cp\y¨ cqL$[ L°$fy bp¨^[p f° ≈° f°...kp\°..
økkÞLku çkktæÞk ÃkAe {kýMk Ãký íkuLke Ëu¾¼k¤ {kxu çktÄkÞ òÞ Au.
økÞu÷k ykí{kLku
(1) økÞu÷kt ykí{kLku, {Lk ÓËÞÚke ykÃksu þktrík
Ãkqhe çkÄe heíku yuLkwt, «¼w fhkðsu, MkðofÕÞký
©eS çkÄk Sðku MkkÚku, økík SðLk{kt su ÚkÞu÷ku
MktçktÄ fhkðe ãku yuLku Mknw íkhVÚke Mkkð rLk®ùík
{wõík.
(2) fuðku hkMk h[kÞ Au Ãk¤u-Ãk¤u, {]íÞw yLku
sLk{Lkku yuLke yu ½x{k¤{kt Mkhfíkwt. yu rðïLkku
¾u÷þku íku{kt Sð hBÞk fhu Ãký ¾Át, yk ¼kLk
yuLku Úkíkwt fuðku ykÃk ðÌkkt fhu «f]ríkÚke, fkuELk
íÞkt òøkíkwt.
83 84 yk MkVkELkkuu Þwøk Au ÃkrðºkíkkLkku Lknª.
 ytsr÷ økeík {tøk¤ {trËh ¾ku÷ku
l° _p\ ≈°X$u lp\ `pe° ‚°d\u kp• dp¨NuA°, {tøk÷ {trËh ¾ku÷ku, ËÞk{Þ!
ifZ dm° kpQy ¨ [dpfy ¨ A° l]$e\u dp¨ N uA° $ : {tøk÷ {trËh ¾ku÷ku...
S>° ∆h ApÏep° Ap` `pk° QfZdp¨ A`_ph≈°,
SðLk ðLk, yrík ðuøku ðxkÔÞwt
`fdp–dp A° Ap–dp_° ip¨ r [ kpQu Ap`≈° .
îkh Q¼ku rþþw ¼ku¤ku :
hmu L$dÆ _ p ep° ° N ° L$fu S>° Ly m dp¨ A° Ah[f° ,
–ep¨ `|ZÆ ‚°d° Ap° ‚cy$∆ Ap`_u cqL$[ L$f,°
ríkr{h økÞwt Lku ßÞkurík «fk~Þku
gMQp° Þ ko þ eÚke b¨ ^ _p° _ ° gndp¨ gC L$p`≈° , rþþwLku Qh{kt ÷ku ÷ku...
`fdp–dp A° Ap–dp_° ip¨ r [ kpQu Ap`≈° . Lkk{ {Äwh ík{ hÌkku rLkhtíkh,
ky k ¨ ` r[ ky r hQpf _° k–L$dp£ _ p° ]$C hpfkp° , rþþw Mkn «u{u çkku÷ku
S>_dp° S >_d k–kN¨ \ u qL$ f [pf `pf D[pf≈° , rËÔÞ ík]»kkíkwh ykÔÞku çkk÷f
Ap gp°L$ _° `fgp°L$dp¨ [h ‚°d fNfN Ïep`≈°, «u{ y{ehMk Zku¤ku...
`fdp–dp A° Ap–dp_° ip¨ r [ kpQu Ap`≈° .
dm° dp°n L°$ kyM ıhNÆ_p Apip Df° A°hu _\u,
]$ep° ]°$l ]y$gÆc dp_hu_p° cS>_ L$fhp cph\u,
kpQy ¨ b[phu Í$` Óu fZR>p° X $ l]$e° ı\p`≈° ,
`fdp–dp A° Ap–dp_° ip¨r[ kpQu Ap`≈°.

þhehLkk Ãkqòhe Lknª çkLkku, ykí{kLkk Ãkqòhe çkLkku. 85 86 {k¾e Lknª, {Ä{k¾e çkLkðkLke fkurþþ fhku.
 {khku MkkuLkkLkku ½zw÷ku hu økkuÃkk÷ f]»ý
dpfp° kp°_p_p° OXy$gp°° f° lp° dlpfpZudp¨ R>gL°$ R>° Np°`pg L©$ÛZ fp^°L©$ÛZ (2)
dpfu Í$`p_u IY$p°Zu f° lp° dlpfpZudp¨ R>gL°$ R>° Ap≈ r`g° `V$L°$ hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
Np°fy¨ {w¾÷zwt dgL°$ R>°...lp° dlpfpZudp¨ Ap≈ dpMZ L°$ d[hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
d\yfp_u hpV$dp¨ _° h¨©]$ph__u hpV$dp¨ Ap≈ b¨ku b≈_°hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
edy_p∆_p S>m dpf° cfhp R>°..lp° dlpfpZudp¨ Ap≈ Np°^_ Qfp_°hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
_¨]$∆_p° gpgp° S>ip°]$p_u ≈ep° Ap≈ rNfu DW$p_°hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
L$p_p° dpfNX$p° fp°L°$ R>°..lp° dlpfpZudp¨ Ap≈ fpk fQp_°hpg° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
Ap≈ L¨$kL°$ L$pg Ap≈ (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
h¨©]$ph__u hpV$dp¨ edy_p∆_p OpV$dp¨
]$pZ dlu_p Ïlpgu dp¨N° R>°....lp° dlpfpZudp¨
Ap≈ fp^p∆ L°$ ‡epf° (2) Np°`pg L©$ÛZ (2)
d^yh__u dVy$L$u dpfu ap°X°$ R>°..lp° dlpfpZudp¨
if]$ `|_d_u AS>hpmu fp[°
L$p_p∆ fpk fdpX°$ R>°..lp° dlpfpZudp¨
h•ÛZh d¨X$m_° _¨]$∆_p° gpgp°
gpN° R>° Ïlpgp° f°...lp° dlpfpZudp¨
dpfp° kp°_p_p° OXy$gp° f°..lp° dlpfpZudp¨
dpfu Í$`p_u IY$p°Zu f°...lp° dlpfpZudp¨
çkÄkLke ®f{ík òÛÞk ÃkAe ÃkkuíkkLke ®f{íkLku òýku. 87 88 Ãkh{kí{k ÃkkMku hkuík÷ Vkuxku Lknet. nMkíkku s Vkuxku {kuf÷ku.
 LktË ½uh ykLktË ¼Þku
_¨]$ O°f Ap_¨]$ cep° S>e L$_•ep gpgL$u
lp\u Op°X$p `pgMu S>e L$_•ep gpgL$u
Np°`u kh£ Álpg[u S>e L$_•ep gpgL$u
Abug Nygpb DX$ph[u S>e L$_•ep gpgL$u
dpMZ dukfu gph[u S>e L$_•ep gpgL$u
gpgp_° MhX$ph[u S>e L$_•ep gpgL$u
y{Lku hkMk h{kzku {khk Ônk÷k
Ad_° fpk fdpX$p° dpfp Ïlpgp
\• \• _pQ _Qph dpfp Ïlpgp
h_fph__u hpV°$ _° Sdy_p_° OpV°$
Np°`uAp° ]p°X$u ]$p°X$u Aph° dpfp Ïlpgp...Ad_°
fpk ≈°hp_° ]°$hp° f° ApÏep
_pf]$ huZp hNpX°$ dpfp Ïlpgp..Ad_°
h•Ly¨$W$\u h_fph_ Í$Xy$¨
[° Ad_° ]°$MpX°$ dpfp Ïlpgp....Ad_°..
h•ÛZhS>__u rh_¨[u kyZ≈°
h•ÛZhd¨X$m ]$p°X$u ]$p°X$u Aph° dpfp Ïlpgp..Ad_°..
«ýk{e Ä{o Ãkh{kí{kLkku Ä{o Au. 89
yku fLkiÞk hkMk÷e÷k ÚkkÞ
Ap° L$_•ep fpkgugp \pe R>°
fp^p∆_y¨ dyMXy¨$ dgL$pe R>°..Ap° L$_•ep
dluepfZ [p° dlu h°Qhp_° ≈e R>°
dluepfZ_p L$p_p° dluX$p g|¨Vu Mpe R>°...Ap° L$_•ep
fp^phf [p° b¨kfu b≈h° R>°
L$_•ep° [p° \_L$ \_L$ \• \• _pQ° R>°..Ap° L$_•ep
fp^p∆ [p° qfkpC_° QpÎep ≈e R>°
L$_•ep° [p° fp^p_° d_phhp ≈e R>°..Ap° L$_•ep
_¨]$ S>ip°]$p Ap°√R>h d_ph° R>°
Np°` Np°`u O°gp O°gp \pe R>°...Ap° L$_•ep
dluepfuepdp¨ dyS>_° Np°W°$ _lu
dluepfudp¨ [p° cpcu d¢Zp bp°gi°...Ap° L$_•ep
kpkfuepdp¨ kpky _Z¨]$_y¨ ≈°f R>°
kkfp dpfp L$p¨C bp°g° _rl...Ap° L$_•ep
S>°W$pZu_y¨ ≈°f Qpf° L$p°f R>°
S>°W$ dpfp d_dp¨ dyTpe R>°..Ap° L$_•ep
q]$ef dyS>_° ]°$i° dpV$u Npm≈°
]°$fpZu dpf° kfMp kfMu ≈°X$ ≈°..Ap° L$_•ep
`fŒep° dpfp° Nygpb L°$fy azg R>°
kpfu A°_u kyN¨^ Qpf° L$p°f R>°..Ap° L$_•ep
h_fph_dp¨ ky¨]$f fpk fQpe R>°
h•ÛZh d¨X$m _pQu L|$]$u Npe R>° ..Ap° L$_•ep..
90 {w~fu÷eLkk Mk{Þu Ãký su ÄehsLkku íÞkøk Lk fhu íku s Mktík Au.
 {khk økwÁSLke [kuÞkoMke çkuXf
{khk ©eLkkÚkSLku økwtòLke {k¤k yÂøLkfwtz{kt «økx ÚkkÞ Au
{khk ©eLkkÚkSLku {wtòLke {k¤k ði»ýðLku Íkhe ¼hkðíkk òÞ,
çkeS þku¼u Au {kuíkeykuLke {k¤k çkuXfSyu Ëtzðík fhkðíkk òÞ...{khk
ðÕ÷¼ Mkuðk fhíkk òÞ, fhkðíkk òÞ {khk Þ{wLkkS økkufw¤{kt rçkhksu
ði»ýðLku ËþoLk Ëuíkk òÞ... {khk Xfhkýe ½kxu Lku rð©k{ ½kxu
{khk ©eLkkÚkSLku ðuýwLku LkuÞ Þ{wLkkS ykhíke fhíkk òÞ, fhkðíkk òÞ
Q¼k Au ÷ELku økw÷kçkLkwt y¥kh ði»ýðLku ËþoLk ykÃkíkk òÞ.... {khk
©e ytøk WÃkh Aktxíkk òÞ, Atxkðíkkt òÞ MkíMktøk nkuÞ íÞkt ykðeLku çkuMku,
ði»ýðLku ËþoLk Ëuíkk òÞ... {khk fkuE Lk òýu yuðk AqÃkk ðuþu.
{khk ©eLkkÚkSLku çkkswçktÄ çkuh¾k Íq÷íkk òÞ, Íq÷kðíkk òÞ,
fkLkLkk fwtz¤Lku fuzu ftËkuhku þku¼íkk ði»ýðLku ËþoLk Ëuíkk òÞ.. {khk
Ãkøk{kt ÍktÍh Í{fkðíkk òÞ ðÕ÷¼Lkk Mðk{eLku ÍkÍwt þwt fnuðwt
økkuÃkeykuLku hkMk h{kzíkk òÞ... {khk {khu LkÚke fktE ÷uðwt Lku Ëuðwt
{khk ©eLkkÚkSLku ðktfr¤Þk ðk¤ Au ÷¤e ÷¤eLku ÷køkw íkwsLku ÃkkÞ
Q¼k Au yu íkku MkwtËh ðuþu íkkhe ÷e÷k {Lku Lk Mk{òÞ... {khk
ðktfr¤Þk ðk¤ Qzkzíkk òÞ, h{íkk òÞ
h{kzíkk òÞ.. {khk
çkeòLkk yðøkwý økkíkkt økkíkkt íku yðøkwý ykÃkýe ytËh Ãký ykðe òÞ Au. 91 92 ykztçkh{kt çkÄk ¼xõÞk fhu Au, yMkr÷ÞíkLke fkuELku ¾çkh LkÚke.
 hne økE økkufw¤{kt
LktËçkkðkLku {kíkk sþkuËkS Mkkt¼¤u, Mk¾e yksLkku Õnkðku r÷Syu
{{íkkLke {qze {khe hne økE økkufw¤{kt... L$pg L$p°Z° ]$uW$u R>°
MkkuLkk YÃkkLkk ynª ðkMký {ZkÔÞk (2) kMu ApS>_p° Îlphp° rg∆A° f°
fktMkkLke Úkk¤e {khe hne økE økkufw¤{kt... L$pg L$p°Z° ]$uW$u R>°
AÃÃkLk¼kuøk ynª MðkËLkk ¼hu÷k (2) azg_u Np]$u_° azg_p [L$uep
{k¾ý Lku hkuxe {khe hne økE økkufw¤{kt... azg_p rbR>p_p rbR>phuA° f°..L$pg
kp°_p_y¨ `pfZy¨ _° f°id_u ]$p°fu
nehk {kuíkeLkk nkh {ÍkLkk (2)
lfM° Óu_p\∆ TygphuA° f°..L$pg
økwtòLke {k¤k {khe hne økE økkufw¤{kt...
kp°_p_p kp°NV$p_° f°id_u Qp°`pV$
nehk {kýuf Lkk {wøkx {ZkÔÞk (2) lufgp_p `pkp Y$mphuA° f° ..L$pg
{kuh ÃkªA Ãkk½ {khe hne økE økkufw¤{kt... hpZu_p d°lzgp_° Ap_¨]$_u l°gu
nkÚkeLku ½kuzk ynª Íw÷u ytçkkzeyu (2) kyM_° kfhX°$ cv≈CA° f°..L$pg
økkuhe økkuhe økkðze {khe hne økE økkufw¤{kt... Óu hÎgc_p ıhpdu ‚cy frkL$ rifp°dZu
þhýkELkk Mkqh fuðk økwtsu {òLkk (2) gmugmu dyMX$p¨ r_lpmuA° f°..L$pg
Ônk÷e {khe ðktMk¤e hne økE økkufw¤{kt...
hkÄkSLku yux÷wt fnuòu ykuÄðS (2)
y{e ¼he ykt¾ {khe hne økE økkufw¤{kt...
LktËçkkðkLku {kíkk sþkuËkS Mkkt¼¤u
{{íkkLke {qze {khe hne økE økkufw¤{kt...
yr¼{kLk yLku MðkÚkoLkku íÞkøk fheLku Mkuðk fhku. 93 94 fkuELkk rË÷Lku Ëw¼ðþku Lknª.
 ð]tËkðLk{kt ðk÷ku yrík hu ykLktË ¼Þko
ð]tËkðLk{kt ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷ Ar[ f° Ap_¨]$cepÆ Aphp° dpfp A¨N°
fhu hu rfÕ÷ku÷ çkku÷u Sýk Sýk {kuh Ìepd ky¨]$fhf b°W$p R>° k¨N°
Mkku{ðkhu ðk÷ku ©eLkkÚkSLkk YÃku dyMX$p ≈°e rh_p `pZu _ `uhy¨ f°
þýøkkh MkSLku ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk. frkL$ ky¨]$fhf ≈°C ≈°C ∆hy¨ f°
{tøk¤ðkhu ðk÷ku {kÄð MðYÃku frkL$ ky¨]$fhf iu fY$ gpNu
{kuh÷e ðøkkze ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk S>fidp°S>fid dpfu ch lW$ cp¨Nu
çkwÄðkhu ðk÷ku rçknkhe MðYÃku kN`Z[p° ipdmuep_y¨ kpQy¨
çktMkhe çkòðe ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk bpL$u kfh° ]$uk° R>° L$pQy¨
økwÁðkhu ðk÷ku økkuðkr¤Þk MðYÃku dyS>_° _ hpfp° Adpfu f° dpX$u
]$iÆ_ L$fhp S>Ciy¨ ]$p°X$u ]$p°X$u
økkÞku [hkðe ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk
L$l°i° [°_° L$l°hp ]$Ciy¨
þw¢ðkhu ðk÷ku þk{¤þkLkk YÃku
Ap`Z° kfh° kp¨cmu fluiy¨
þuX çkLkeLku ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk
_¨]$_p Ly¨$hf [d° blz f¨N frkep
þrLkðkhu ðk÷ku ©eLkkÚkSLkk MðYÃku
Adpf° L$pfZ° Ïlpgp° h∞S>dp¨ hkuep
ËþoLk ykÃkeLku ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk Ar[ f° Ap_¨]$ cepÆ _¨]$ O°f S>Ciy¨
hrððkhu ðk÷ku hkMk-rçknkhe MðYÃku ]$iÆ_ L$fu_° kyMuep f° \Ciy¨
hkÄk MkkÚku hkMk h{e ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷... ð]tËkðLk OZp¨ f° q]$hk_p hpe]$p f° hmuep
økkuÃke {tz¤Lke økkuÃke fkLkkLku íkuzkðu hÎgc ‚cy Óu Np°h^Æ_ dmuep
økkuÃke {tz¤Lke MkkÚku fkLkku fhu hu rfÕ÷ku÷...
ðt]ËkðLk{kt ðk÷ku fhu hu rfÕ÷ku÷....
su{ MkkuLkwt õÞkhuÞ sqLkwt Úkíkwt LkÚke, íku{ WÃkËuþ Ãký õÞkhuÞ sqLkku Úkíkku LkÚke. 95 96 ErLÿÞku Økhk rð»kÞkuLkwt ËþoLk íkÚkk ykí{k Økhk Ãkh{kí{kLkwt ËþoLk ÚkkÞ Au.
 [k÷ku s¤ s{wLkk MktæÞk ykhíke
Qpgp° S>m S>dy_p f° lp° filphp Ëeðk fhku Ëeðk fhku
Óu rNfu^f Aphi° Npep° `php...Qpgp°..
Np°hpm_u d¨Xmu f° lp° gC_° Ëeðk fhku Ëeðk fhku ÚkE MktæÞk ðu¤k
Ïlpgp° dpfp° _pQ° [p [p \C_°....Qpgp° økku®ðË ÃkÄkhu Lku ÚkE økE Au ðu¤k
kyM_u iy¨ L$lz¨ f° lu kS>_u ykøk¤ økkÞku Lku ÃkkA¤ økkÞku
hp[ L¨$C hfZpdu_p S>` h∞S>_u....Qpgp° ð[{kt ©e f]»ýS {kuh÷e ðøkkzu
h∞S> hfZhp dp¨l° _p Aph° økkÞkuLke ¾heyu Qzu Íeýuhe hs
A° kyM A_ychuAp°_° Aph°......Qpgp° hs ¼Þko ~Þk{MkwtËhLkk fuþ
A_ychdp¨ f° lp° A° [p°
A° L$ep¨\u S>° _° [_°....Qpgp°
fÞk íku ðLk{kt ðk’÷u økkiÄLk [khe
A° kyM `p¨X$hp°_u `pk° Þ{wLkkLku íkehu Ônk÷u {kuh÷e ðøkkze
A° kyM ASy>Æ__° Arcgpj°..Qpgp° Þ{wLkkLku fktXu Lku Xfhkýe ½kxu
]$pk hÎgc_p f° lp° ıhpdu ½uh ÃkÄkhku {kíkk swyu Au ðkx
Ïlpgp dpfp° R>° A¨[fepdu..Qpgp° Úkk¤ ¼heLku Mkks {kuíke Lkk hu ÷kÔÞk
Óu∆ bphp klpe L°$ fkLkfwtðhLku {kuíkezu ðÄkÔÞk
Óu dlp‚cy∆ Ál°f L$f
{kíkk sþkuËkS ykhíke Wíkkhu
h•ÛZhd¨X$m gl°f L$f°
[pgu d¨X$m [pmu _p ≈e Mpgu
çkuLke Mkw¼ÿk ykuðkhýkt ÷u Au
hpfZp Ap°hpfu gJ Ëeðk fhku Ëeðk fhku ÚkE MktæÞk ðu¤k.

yksLkk ykLktËLkku Õnkðku ÕÞku, fk÷Lke ®[íkk fhku Lknª. 97 98 «u{ yLku ðihkøÞLkku þýøkkh MkSLku f]»ýLku {¤ðwt Ãkzþu.
 rLkíÞ rLkÞ{

©e Þ{wLkkSLkwt Äku¤ ]y$NyÆZ dpfp L$pY$u _pMp° hp¨L$ ldpfp° k°h [p° kp¨Mp°
h∞S>dp¨ hpk L$fy Ad° dyM cp¾p°
]$fi_ ãku dp¨ Óu edy_p∆, .....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
lz¨ [p° bu≈ L$ip\u _\u fp∆ gpgp gl°fu k°hL$ [pfp° ]$u_ \C Apep° Ar[ ]y$rMepfp°
`p_ L$fphp° Ad©[ S>g_p¨ ≈°f lXphp° dpep bm_p¨ DNfhp_p° bu≈° _\u Apfp°
fV$Z L$fphp° Óu fp^p`f_p¨ ]$iÆ_ ãku dp Óuedy_p∆ ....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
ifZ `X$Èp° Ry>¨ ]y$:MX$p¨ L$p`p°,
[p` r_hpfu kyMX$p¨ Ap`p°
eyNg ıhÍ$` dpfp l]$edp¨ ı\p`p°
.....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
Alfr_i k°hpdp¨ q]$_ Npmy,
L©$ÛZ L©$`pmy ]$u_[p dpNy¨
ArhQm `]$ dpNy¨ `pe° gpNy
.....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
dpep ≈m xk¤ku Óu dlpfpZu,
dp∆ gugpdp¨ gp° [pZu,
]•$hu ∆h D`f L$Í$Zp ≈Zu
.....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
R>p°X$phu ]$p° rhjepiqL$[ dp_ku k°hpdp¨ A_yfqL$[
›ep_ QfZp°dp¨ ¤p° dp ÿY$ cqL$[
.....]$fi_ ãku dp Óuedy_p∆
«¼w ÃkkMku Ãkwºk, ÄLk {ktøkþku íkku íku {¤e sþu. Ãkhtíkw «¼w Lknª {¤u. 99 100 ÷kufku ¼økðkLkLke Ãký Ãkheûkk fhu Au. íkwt ykÃkeþ íkku y{u íkkhe ¼Âõík fheþw.t
 (17) søkík{kt Ãkqsðk ÷kÞf ºký Au...
SðLkLkkt çkkuÄ ð[Lkku {k-çkkÃk, økwYsLkku, «¼w
(1) Mktøkún fhðk ÷kÞf ºký ðkLkkt Au... (18) ®LkËðk ÷kÞf ºký Au...
Mktíkku»k, MkÂL{ºkku, MkkËkE f÷tffkr{Lke, fÃkwík, fwrx÷ Lkkufh
(2) íÞkøk fhðk ÷kÞf ºký ðkLkkt Au... (19) Mkw¾u MkwLkkhkt ºký Au...
r{ÚÞk ¼k»ký, yk¤Mk, yðøkwýku Mktíkku»ke, Mkkhkt fk{ fhLkkh, MkíÞÃkwY»k
(3) yLkÚko WÃkòðLkkhk ºký Au... (20) Wòøkhkt fhLkkhkt ºký Au...
fk{, ¢kuÄ, ÷ku¼ [kuh, ÔÞr¼[khe, øk{k þºkwðk¤ku
(4) rĬkhðk ÞkuøÞ ºký Au... (21) ÔÞkÃkkh{kt sYhLke ºký çkkçkíkku Au...
¢whíkk, f]íkÎLkíkk, {økYhe nk{ (®n{ík), Ëk{ (ÄLk), Xk{ (MÚk¤)
(5) ÓËÞLkku Lkkþ fhLkkhk ºký Au... (22) ÃkkÞ{÷ fhLkkhkt ºký Au...
yk¤Mk, fwçkwrØ, fwåAtË fhs, fÃkx, fwð[Lkku
(6) Mkw¾ ðÄkhLkkhk ºký Au... (23) WÒkrík fhLkkhkt ºký Au...
MkËTøkwýe †e, MkÂL{ºk, MkËTrðãk MkíMktøk, Ä{ko[hý, ÄiÞo
(7) yk ºkýÚke ¼uË hk¾ðku Lkrn... (24) ÷zkELkkt {q¤ ºký Au...
MkËTøkwýe †e, MkÂL{ºk, «{krýf Lkkufh sh (ÄLk), s{eLk, òuY (†e)
(8) r{ºkíkk fhðkLkk ºký «fkh Au... (25) çkuþh{ ºký Au...
{¤íkku Mð¼kð, MktÃk, Mkífkh økhsðkLk, ËhðkLk, ÔÞMkLke
(9) r{ºkíkk AkuzðkLkk ºký «fkh Au... (26) Lkkþðtík ºký Au...
fzðeðkýe, rðïkMk½kík, ÷uý-Ëuý StËøke, ÄLk, yrÄfkh
(10) ÄLkLke økrík ºký «fkhLke Au... (27) rðLkk yÂøLkyu çkk¤Lkkhk ºký Au...
ËkLk, ¼kuøk, Lkkþ ¢kuÄ, fwxwtçkf÷uþ, fÃkwík
(12) Ãkkhfk yk©Þ Ãkh SðLkkhkt ºký Au... (28) ºký ðkLkkt {Lkw»Þ{kt Ãkwhíkkt nkuíkkt LkÚke...
®Mkn, MkíÞÃkwY»k, þwhðeh y¬÷, ykfeLk, EïhLke yku¤¾
(13) fk{ ºký «fkhuÚke ÚkkÞ Au... (29) ÄLkLke MkkÚku ºký ðkLkkt òÞ Au...
{LkÚke, ð[LkÚke, fkÞkÚke {kLk, çkwrØ, ¢ktrík (MkwtËhíkk)
(14) rððufLkk ºký MÚkt¼ku Au... (30) ËwrLkÞk{kt ÞkºkkLkk MÚk¤ ºký Au...
MkíÞíkk, Lk{úíkk, ðkýeLke {Äwhíkk {kíkk, rÃkíkk, økwY
(15) søkík{kt {kuxkE ykÃkLkkhk ºký Au... (31) ½hLke økwó ðkík ºký «fkhuÚke AkLke hk¾ðe...
Eïh¼Âõík, WËkhíkk, Wãkuøk y¿kkLk †e, yLkkze Lkkufh, y¿kkLk çkk¤f
(16) ykhkuøÞíkk ykÃkLkkhkt ºký Au... (32) ÃkhËuþ sðkÚke ºký ðMíkw «kó ÚkkÞ Au.
Ãk[íkku ¾kuhkf, fMkhík, MðåAíkk rðãk, f¤k, ÄLk
økheçk {kýMkku fËk[ ÃkkÃkku fhu Au. Ãký ©e{tíkku íkku ÃkkÃkku Vu÷kðu Au. 101 102 hkðýLkk òøkðk fhíkkt fwt¼fýoLkwt Mkqðwt MkkYt økýkÞ.
(33) ¿kkLk {u¤ððkLkkt ºký MkkÄLk Au... (49) yk ºkýÚke Ëwh hnuðwt MkkYt Au...
ðk[Lk, ðkík[eík, rLkheûký Ëw~{Lk, Ëwü, Ëku; (Lkhf)
(34) n÷fkLke Mkkuçkík{kt ºký ðkLkkt òÞ Au... (50) yk ºký MktÃke÷k økýkÞ Au...
ykçkY, Ä™, Sðíkh Lkkøkh, fkøkzku, fwfzku
(35) yk søkík{kt swMMkku [ZkðLkkhk ºký Au... (51) f{o ºký «fkhLkkt Au...
ð[Lkçkký, ðkswt, ðehíkk «khçÄ, Mktr[ík, r¢Þ{ký
(36) Ä{oLkk ÷ûkýku ºký Au... (52) çkeòLkwt çkwY fhe ÃkkuíkkLkwt ¼÷wt [knLkkhk ºký Au...
ËÞk, ËkLk, ËeLkíkk (økheçkkE) ftswMk, fÃkxe, fw÷ûkýku
(37) hkòyu ºkýLke Mk÷kn fËe Lk ÷uðe... (53) yk ºký Ãkqðo sL{Lkkt ÃkkÃkkuLkkt V¤ Au...
¾wþk{íkeyku, {q¾o, yk¤Mkw çkwhe †e, çkwhkt Akufhkt, Lke[ Mkøkkt
(38) ®[íkk fhðkÚke ºký ðkLkkt Lkkþ Ãkk{u Au... (54) Eïh {u¤ððkLkk ºký hMíkk Au...
¿kkLk, çk¤, ¢ktrík MkíÞ, Eïh ¼Âõík, çkwhkt fk{kuÚke ðuøk¤kE
(39) íÞsðk ÷kÞf ºký Au... (55) yk¤MkÚke ºký ðkLkkt òÞ Au...
ÃkhÄ™, ÃkhLkkhe, Ãkh®LkËk rðãk, nwÒkh, y¬÷
(40) ÃkkMku hnuLkkhLku ðþ ÚkLkkhkt ºký Au... (56) su MÚk¤u òÞ íku MÚk¤u ÃkkuíkkLkku Ëuþ fhe çkuMkLkkhk ºký Au...
Ãkþw, †e, hkò rðîkLk, Ãkhk¢{e, y¬÷ðtík
(41) yÃk{kLk MknLk Lk fhLkkhk ºký Au... (57) òu fkçkw{kt hk¾eyu íkku s Mkw¾e ÚkðkÞ yuðk ºký Au...
®Mkn, MkíÃkwY»k, nkÚke Mð¼kð, S¼, [k÷-[k÷økík
(42) ºký sýLku Mkwíkkt søkkzðkt Lkrn... (58) {ktËøke ÷kðLkkh ºký Au...
hkò, {Ä{k¾e, Ãkkhfwt fwíkYt yrLkÞr{ík ¾kuhkf, yk¤Mk, yMðåAíkk
(43) VhðkÚke V¤«kró fhkðLkkhkt ºký Au... (59) Lkfk{kt ºký Au...
½txe, Äkýe, ðfe÷ ELMkkV Lk fhLkkhku hkò, y¬÷ rðLkkLkku ELMkkV,
(44) MktÃke÷k {Lkw»ÞkuLke ºký fkÞo{kt sYh Au... rðãk rðLkkLke y¬÷
ËuþkuËÞ{kt, ¿kkLkkuËÞ{kt, ÔÞkÃkkhkuËÞ{kt (60) MkËTøkwýe †eLkkt ÷ûký ºký Au...
(45) yk ºký hkufzeÞk økýkÞ... ½hLke Mkt¼k¤, Mðk{eLke Mkuðk MktíkkLkkuLke fk¤S
ðiã, ðu~Þk, ðfe÷
(46) yk ºký ¾khe÷k økýkÞ.
Ãktzâku, Ãkkzku, fwíkhku sÞ ©ef]»ý
(47) yk ºkýÚke ÃkkAk nXe sðwt...
ðnuíkw Ãkkýe, Mk¤økíke ykøk, ÞkuøkeLkku ¢kuÄ
(48) ÃkiMkk fhíkkt yk ºký ðÄkhu ðnk÷kt Au...
y¬÷, Eßsík, yku÷kË (MktíkkLk)
{kýMku ÃkkuíkkLkwt Mkw¾ ðMíkwykuLku ðnU[e ËeÄwt Au. 103 104 Mk{wÿLkk íkr¤ÞkLkku MÃkþo fÞko ðøkh {kuíke {¤íkkt LkÚke.