‫ﺗﻔﺎوت ﻗﺎﺑﻬﺎي داراي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب و ﺑﺪون آن در ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﻏﯿﺮ ﺧﻄﯽ‬

‫‪3‬‬
‫اﺣﺴﺎن اﺧﺘﺮ ﻣﻨﺶ ‪ . 1‬اﻣﯿﺮ ﺑﻬﺸﺎد ‪ . 2‬ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﯿﻦ ﭘﺎك ﻧﮋادي‬

‫‪ 1‬داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ داﻧﺸﮕﺎه آزاد واﺣﺪ ﯾﺎﺳﻮج‬

‫‪ 2‬ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﯾﺎﺳﻮج‬

‫‪ 3‬ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ازاد واﺣﺪ ﯾﺎﺳﻮج‬

‫ﭼﮑﯿﺪه‪:‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ رﻓﺘﺎر ﺳﺎزه در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎرﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ از روش اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﻣﻌﺎدل اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﮐﻪ‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ان ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ وﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻧﻘﺎط ﺳﺎزه ﻣﯿﺒﺎﺷﺪﺛﺒﺖ ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ اﻣﺪه ﺳﺎزه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬در‬
‫زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺳﺎزه را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﺎزه را ﭘﺲ از اﯾﻨﮑﻪ ﺳﺎزه از ﺣﺪ ﺧﻄﯽ ﺧﻮد ﺧﺎرج ﺷﺪه و وارد ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻏﯿﺮ‬
‫ﺧﻄﯽ ﻣﯿﮕﺮدد ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد روش ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﻏﯿﺮ ﺧﻄﯽ روش ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﻧﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ دﯾﻮارﻫﺎي‬
‫ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻗﺎب از ﭘﻼن ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه ﺑﺼﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮش آور ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و‬
‫در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺎب داراي ﻣﯿﺎ ن ﻗﺎب و ﺑﺪون آن ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ در ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ opensees‬ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻏﯿﺮ ﺧﻄﯽ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺼﻮرت ‪ fiber section‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﺼﻮرت‬
‫‪ patch‬ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﮔﺮددو ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻋﻀﺎ ﺑﺼﻮرت ‪ non linear‬ﻓﺮض ﮔﺮدد‪.‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ steel01‬و ﻣﺪﻟﺴﺎزي دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﺴﺎزي ﻣﯿﻠﻪ ﺗﮏ ﻣﺤﻮر ﻓﻘﻂ ﻓﺸﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ وﺗﺤﻠﯿﻞ از ﻧﻮع ﻏﯿﺮ‬
‫ﺧﻄﯽ در ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﯾﻌﻨﯽ ‪ displacementcontrol‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯿﮕﺮدد و ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﺎي ﺗﺤﻠﯿﻞ در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺎب ﺑﺎ‬
‫دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ و ﺑﺪون ان ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﮕﺮدد‬

‫واژﮔﺎن ﮐﻠﯿﺪي‪ :‬ﭘﻮش اور – ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ‪ -‬ﻧﯿﺮوي ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ درﺑﺮدارﻧﺪهي دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎزهاي ﻣﺘﺪاوﻟﯽ ﻫـﻢ در ﮐﺸـﻮرﻣﺎن و ﻫـﻢ در ﺳـﺎﯾﺮ‬
‫ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي زﯾﺎدي از اﯾﻦ ﻧﻮع‪ ،‬ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺿﻌﯿﻔﯽ را از ﺧﻮد در ﻃﯽ زﻣﯿﻦ ﻟﺮزه ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ‪ .‬در ﺑﺴﯿﺎري از‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺎزهﻫﺎﯾﯽ اﺟﺎزه ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از اﯾﻦ ﻧﻮع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ وﺟﻮد دارﻧـﺪ‪.‬‬
‫‪ Kircher‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2006‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺎبﻫﺎي ﺑﺘﻨﯽ داراي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب و ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬ﺑﯿـﺎﻧﮕﺮ ﯾﮑـﯽ از ﺳـﻪ ﻣﺮﺟـﻊ اﺻـﻠﯽ‬
‫ﺧﻄﺮ ﻟﺮزهاي در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﯿﺴﮑﻮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ )دو ﻣﺮﺟﻊ دﯾﮕﺮ ﯾﮑﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي داراي دﯾﻮارﻫﺎي ﺣﺎﻣﻞ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ و دﯾﮕـﺮي‬
‫ﺳﺎزهﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﻧﺮم ﺑﺎ ﻗﺎبﻫﺎي ﭼﻮﺑﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ(‪ Jaiswal .‬و ﻫﻤﮑﺎران )‪ (2002‬ﮔﺰارش ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ دﯾﻮارﻫـﺎي ﺑﺘﻨـﯽ ﻣﺴـﻠﺤﯽ ﺑـﺎ‬
‫ﻣﯿﺎﻧﻘﺎبﻫﺎي ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ‪ ،‬در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ آﺋﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ و اﯾﻨﮑﻪ آﻧﻬﺎ در زﻣـﺎن زﻣـﯿﻦ ﻟـﺮزه ‪ Bhuj‬ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﺿـﻌﯿﻔﯽ از‬
‫ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﻫﻨﺪ در ﺣﺎل ﺳـﺎﺧﺖ و ﺳـﺎز ﻣـﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬زﻣـﯿﻦ ﻟـﺮزه ﺳـﺎل ‪ 2008‬در ‪ Wenchuan‬ﭼـﯿﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي را از ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻗﺎب‪-‬دﯾﻮار ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ )ﻟﯽ و ﻫﻤﮑﺎران‪2008 .‬؛ ﺷﮑﻞ ‪ 1,2-1,1‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ(‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫رﺋﻮس اﺻﻠﯽ رﻓﺘﺎر و آﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي داراي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎبﻫﺎي ﺑﻨـﺎﯾﯽ ﻏﯿـﺮ ﻣﺴـﻠﺢ‪ ،‬ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه ﻣـﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ Paulay .‬و‬
‫‪ (1992) Priestly‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات ﻣﻔﯿﺪ ﯾﺎ ﻣﺨﺮﺑﯽ روي رﻓﺘﺎر ﮐﻞ ﺳﺎزه داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺮ ﺳﻮدﻣﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ زﻣﯿﻦ ﻟﺮزه‪ ،‬ﺑﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﯿﺮوي ﺟﺎﻧﺒﯽ و ﻣﯿﺮاﯾـﯽ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣـﯽ‬
‫اﻓﺰاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ ﺷﮑﻨﻨﺪه ﺑﻮده و در ﻣﻌﺮض ﺷﮑﺴـﺘﮕﯽ زود ﻫﻨﮕـﺎم ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ ﺑﺎرﻫـﺎي‬
‫درون ﺻﻔﺤﻪاي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎ ﻗﺎب ﻣﺠﺎور ﺑﻪ ﻧﺤﻮي اﻧـﺪرﮐﻨﺶ دارﻧـﺪ ﮐـﻪ اﺣﺘﻤـﺎل ﮔﺴـﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺮﺷـﯽ ﺳـﺘﻮن‪ ،‬ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻣﯽﺷـﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ دﯾﻮار ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿـﺮي ﯾـﮏ ﻃﺒﻘـﻪ ﻧـﺮم و در ﭘـﯽ آن ﮔﺴـﯿﺨﺘﮕﯽ ﺳـﺘﻮن ﺷـﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ در ﺟﻬﺖ ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﻄﺮات ﺟﺎﻧﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳـﻘﻮط آوار ﻣﯽﺷـﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ اﺛﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ ﻣﯿﺎن ﻣﻘﺎوﻣﺖ درون ﺻﻔﺤﻪاي دﯾﻮار و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮون ﺻﻔﺤﻪاي وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺑـﻪ اﯾـﻦ ﺗﺮﺗﯿـﺐ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﺑﺎر در ﯾﮏ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺟﻬﺖ دﯾﮕﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺪرﮐﻨﺶ در ﮐﻞ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ ﺣـﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ ،(FEMA 2000) FEMA 536‬ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺪﻟﺴﺎزي‪:‬‬

‫‪2‬‬
 ‫ﻓﺮﺿﯿﺎت ﺳﺎزه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﺳﺎزه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﭘﻬﻨﻪ ﺧﻄﺮ ﻧﺴﺒﯽ ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺧﺎك آن از ﻧﻮع ‪ II‬اﺳﺖ ﺳﺎزه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ‪ 5‬ﻃﺒﻘﻪ ﯾﮏ‬
‫دﻫﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻃﻮل دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 5/5‬ﻣﺘﺮ و ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﻪ اول ‪ 3/5‬ﻣﺘﺮ و ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﺎت دﯾﮕﺮ ‪3‬ﻣﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﭼﯿﺪﻣﺎن ﻫﺎي دﯾﻮار در‬
‫ﺣﺎﻟﺖ اﻟﻒ ﻫﻤﻪ ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺮ و ب ﻫﻤﻪ ﻃﺒﻘﺎت ﺧﺎﻟﯽ و ج ‪ 4‬ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎﻻ ﭘﺮ و ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺧﺎﻟﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺴﺎزد ﺑﺪﻟﯿﻞ ﮐﻤﺒﻮد زﻣﺎن و ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻗﺎب ﻣﻮردﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﺎده و ﯾﮏ دﻫﻨﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫)ج(‬ ‫)ب(‬ ‫)اﻟﻒ (‬

‫ﺷﮑﻞ ‪: 2‬ﺟﯿﺪﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪: 3‬ﺑﻼن ﺳﺎزه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزه‪:‬‬
‫وزن ﻗﺎب ﺑﺎ اﻧﻀﻤﺎم ﺑﺎر ﻣﺮده و زﻧﺪه )ﻣﺸﺎرﮐﺖ ‪ %20‬ﺑﺎر زﻧﺪه ( ﺑﻌﻨﻮان ﺑﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﻟﺮزه اي ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 350/000‬ﮐﯿﻠﻮ ﮔﺮم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ 28000‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻧﺎﺷﯽ از زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺼﻮرت ذﯾﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪A= 0.35‬‬
‫ﺧﺎك ﻧﻮع ‪2‬‬ ‫‪To= 0.1 Ts=0.5 , S=1.2‬‬
‫‪3/4‬‬
‫‪T=0.8 ×0.08 ×H‬‬ ‫‪T= 0.05‬‬
‫‪.‬‬
‫‪I=1‬‬ ‫‪R=7 T≥TS B=(S+1)( )2/3=2.5 ( . )2/3=2.5‬‬
‫‪C=ABI/R‬‬ ‫‪V=CW=0.125×350000~ 43750‬‬

‫ﻣﺪﻟﺴﺎزي ‪: Opensees‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ از ﻧﻮع ‪ steel01‬و ﺑﺼﻮرت ﺷﮑﻞ ‪ 4‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ‬

‫‪OPEENSEES‬ﺷﮑﻞ ‪: 4‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻓﺮض ﺷﺪه در ﺗﺤﻠﯿﻞ‬

‫‪3‬‬
‫ﻣﻘﺎﻃﻊ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎ ﻓﺎﯾﺒﺮ وﺑﺼﻮرت ﭘﭻ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯿﺮاﺋﯽ در ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ زﻣﺎﻧﯽ در اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از‬
‫ﻣﯿﺮاﺋﯽ راﯾﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﮐﺘﺎب ﺟﻮﺑﺮا در ﻓﺼﻞ ‪ 11‬ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﻣﻔﺼﻠﯽ اراﯾﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺪﻟﺴﺎزي دﺳﺘﮏ‬
‫ﻓﺸﺎري در ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺧﻠﯿﺪ ﻣﺴﻠﻢ وﻫﻤﮑﺎران در دو وﺿﻌﯿﺖ درون ﺻﻔﺤﻪ اي و ﺑﺮون ﺻﻔﺤﻪ اي ﻣﺪل ﺳﺎزي ﺑﺼﻮرت ﺷﮑﻞ ‪ 5‬اراﯾﻪ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ دﯾﻮار در ﻓﻀﺎي ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﮔﺮدﯾﺪ وﻟﯽ ﻣﺪل ﺳﺎده ﺷﺪه ان در ﻓﻀﺎي دو ﺑﻌﺪي ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺤﺚ‬
‫ﻣﺎﺳﺖ ﺑﺼﻮرت ﻧﻤﻮدار ﺷﮑﻞ ‪ 5‬در اﻧﺎﻟﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﮕﺮدد‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي دﺳﺘﮏ ﻓﺸﺎري ﻣﻌﺎدل ﻣﯿﺎن ﻗﺎب ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ‪ 6‬ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻗﻄﺮي ﮔﺮه ﺑﻪ ﮔﺮه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻃﻮل آن ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﻄﺮ ﻗﺎب و ﭘﻬﻨﺎي ﻣﻮﺛﺮ آن ‪ 0.2‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﻄﺮ ﻗﺎب ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ] ‪[4‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ : 5‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي دﯾﻮار ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﺑﺼﻮرت ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎي ﻗﻄﺮي ﻓﻘﻂ ﻓﺸﺎري‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ : 6‬ﻣﻌﺎدﻟﺴﺎزي دﯾﻮار ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﺑﺼﻮرت ﻗﻄﺮي ﮔﺮه ﺑﻪ ﮔﺮه‬

‫ﺟﺪول ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﯿﺰ در ﺣﺎﻟﺖ دﯾﻮار‪ 17C‬ﺑﺼﻮرت ﺟﺪول ‪ 1‬ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪ : 1‬ﺟﺪول ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ )دﯾﻮار ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ(‬

‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از ﻣﻮﺗﻮر اﻧﺎﻟﯿﺰ ‪ displacmentcontrol‬ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﻏﯿﺮ ﺧﻄﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ]‪[2‬‬

‫ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﺎي ﺗﺤﻠﯿﻞ ‪:‬‬

‫اﻟﻒ ‪:‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﺪف در ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب در ﺷﮑﻞ ‪ 7‬ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ‪ opensees‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار وﯾﺰه و ﻣﻘﺪار ﭘﺮﯾﻮدﻣﻮداول ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻗﺎب و ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺑﺼﻮرت‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ)ﺷﮑﻞ ‪ (8‬ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻗﺎب ‪3,11‬وﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪1,42e2‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺮﯾﻮد اول ﻗﺎب ‪ 1,12‬وﺑﺮاي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪ 0,52‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﭘﺮﯾﻮد ﮐﻞ ﺳﺎزه ﺑﺮاﺑﺮ ‪ T=0.52‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ در‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ واﺣﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ در ﺣﺪود ‪6*e4‬ا از ﻣﺤﺪوده ارﺗﺠﺎﯾﯽ ﺧﺎرج ﺷﺪه و در‬
‫ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﻢ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯿﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻣﻘﺪار ‪ 11.75e4‬را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯿﺪﻫﺪ ﯾﺎ ﺑﻊ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺑﺮاي ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺣﺪود‬
‫‪ 5cm‬ﻧﯿﺮوي ﺑﺮﺷﯽ ‪ 6e4‬را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯿﮑﻨﺪ و ﭘﺲ از ان ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺳﺨﺘﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺳﺎزه ﺑﺴﺮﻋﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﮐﻢ ﻃﺎﻗﺖ اﺳﺖ)ﭘﺪﯾﺪه ﻃﺒﻘﻪ ﻧﺮم(‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ : 7‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭘﻮش اور ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫‪5‬‬
 ‫ﺷﮑﻞ ‪ : 8‬ﺧﺮوﺟﯽ ‪ opensees‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ وﯾﺰه وﭘﺮﯾﻮد ﻣﻮد اول ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫ب ‪:‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﺪف در ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب در ﺷﮑﻞ ‪ 9‬ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ‪ opensees‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار وﯾﺰه و ﻣﻘﺪار ﭘﺮﯾﻮدﻣﻮداول ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻗﺎب و ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺑﺼﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ)ﺷﮑﻞ ‪ (10‬ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻗﺎب ‪3,11‬وﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪ 5,21e2‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﭘﺮﯾﻮد اول ﻗﺎب ‪ 1,12‬وﺑﺮاي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪ 0,27‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﭘﺮﯾﻮد ﮐﻞ ﺳﺎزه ﺑﺮاﺑﺮ ‪ T=0.27‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ در ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ واﺣﺪ‬
‫اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ در ﺣﺪود ‪ 1.75e5‬از ﻣﺤﺪوده ارﺗﺠﺎﯾﯽ ﺧﺎرج ﺷﺪه و در ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﻢ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯿﻪ‬
‫اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻣﻘﺪار ‪ 3e5‬را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯿﺪﻫﺪ ﺷﮑﻞ ﻧﻤﻮدار ﺣﮑﺎﯾﺖ از ﺷﮑﻨﻨﺪه ﺑﻮدن ﺳﺎزه و ﻋﺪم اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮي‬
‫ان ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺑﺎ ﺗﺮد ﺑﻮدن ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ارﺗﺒﺎط داردﮐﻪ در ﺣﺎﻟﺖ اول ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﺮم ﺑﻮدن ﻃﺒﻘﻪ اول اﺟﺎزه اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ‬
‫ﺗﺮد ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب داده ﻧﻤﯿﺸﻮد‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ : 9‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭘﻮش اور ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫‪6‬‬
 ‫ﺷﮑﻞ ‪ : 10‬ﺧﺮوﺟﯽ ‪ opensees‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ وﯾﺰه وﭘﺮﯾﻮد ﻣﻮد اول ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫ج ‪:‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﺪف در ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب در ﺷﮑﻞ ‪ 11‬ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ‪ opensees‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺪار وﯾﺰه و ﻣﻘﺪار ﭘﺮﯾﻮدﻣﻮداول ﺑﺮاي ﻣﺪل ﻗﺎب و ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺑﺼﻮرت‬
‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ)ﺷﮑﻞ ‪ (12‬ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻗﺎب ‪3,11‬وﻣﻘﺪار وﯾﺰه ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪3,11‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺮﯾﻮد اول ﻗﺎب ‪ 1,12‬وﺑﺮاي ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ‪ 1,12‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﭘﺮﯾﻮد ﮐﻞ ﺳﺎزه ﺑﺮاﺑﺮ ‪ T=1.12‬ﻣﯿﺒﺎﺷﺪاﯾﻦ‬
‫ﻫﻤﺴﺎن ﺑﻮدن ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﺒﻮد ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻗﺎب و ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻗﺎب اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﯿﮑﻨﺪ در ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ‬
‫واﺣﺪ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ در ﺣﺪود ‪ 3.5e4‬از ﻣﺤﺪوده ارﺗﺠﺎﯾﯽ ﺧﺎرج ﺷﺪه و در ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﻢ‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯿﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻣﻘﺪار ‪ 3e5‬را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯿﺪﻫﺪﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ اﻟﻒ و ب ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻋﺪم وﺟﻮد دﯾﻮار‬
‫ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ : 11‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭘﻮش اور ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫‪7‬‬
 ‫ﺷﮑﻞ ‪ : 12‬ﺧﺮوﺟﯽ ‪ opensees‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ وﯾﺰه وﭘﺮﯾﻮد ﻣﻮد اول ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب‬

‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي‪:‬‬
‫‪-1‬دﯾﻮار ﻫﺎي ﻣﯿﺎن ﻗﺎﺑﯽ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد اﻓﺖ ﭘﺮﯾﻮد در ﺳﺎزه ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺎزه ﺑﺮش ﭘﺎﯾﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﻨﺪ‬
‫‪-2‬ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﺼﻮر اوﻟﯿﻪ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدن ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎن ﻗﺎب ﻫﺎ در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻮارد ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﻧﯿﺮوي ﺑﺮﺷﯽ زﯾﺎد در ﺳﺘﻮن ﻫﺎ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻣﯿﮕﺮدد‪.‬‬
‫‪-3‬در ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺪون دﯾﻮار ﻫﺎي ﻣﯿﺎن ﻗﺎﺑﯽ ﺧﻄﺮ اﯾﺠﺎد ﻃﺒﻘﻪ ي ﻧﺮم وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﺳﺨﺘﯽ در ﻃﺒﻘﺎت داراي ﻣﯿﺎن ﻗﺎب ﻣﯿﺒﺎﯾﺴﺖ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻧﻘﺎط ﻗﻮت اﯾﻦ ﻃﺒﻘﺎت در ﻃﺒﻘﻪ ي‬
‫ﺿﻌﯿﻒ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ را ﻓﺮا ﺗﺮ از ﺣﺪ ﺧﻮد ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﻮدﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ ﺳﺨﺘﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺪون ﻣﯿﺎﻧﻘﺎب ﺑﺎ ﺳﺨﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﻃﺒﻘﺎت اﺧﺘﻼف ﻓﺎﺣﺸﯽ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‪:‬‬

‫]‪ [1‬ﺣﺴﯿﻨﯽ ﮔﻠﻪ ﮐﻼﯾﯽ ﺳﯿﺪ ﻣﺠﺘﺒﯽ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﺳﺎل ‪1389‬‬
‫]‪ [2‬ﺣﺴﯿﻨﯽ ﮔﻠﻪ ﮐﻼﯾﯽ‪،‬ﮐﻨﺎرﻧﮕﯽ ‪.‬ﺳﯿﺪ ﻣﺠﺘﺒﯽ و ﻫﺎدي ‪.‬ﮐﺘﺎب ‪OPENSEES‬‬
‫ﺳﺎل ‪1392‬‬
‫]‪ [3‬ﺗﺎﺑﺶ ﭘﻮر ‪،‬ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ‪،1388،‬دﺳﺖ ﻧﺎﻣﻪ ‪ 20‬ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ رﻟﺮﻟﻪ‬

‫‪[4] Alidad Hashemi and Khalid M .Mosalam 2007.Seismeic Evaluation of Reinforced‬‬

‫‪Concrete Building Including Effects of Massonry Infill Walls PEER Report 2007/100‬‬
‫‪[5] Stephen Kadysiewski and Khalid M .Mosalam 2009 Modeling of Unreinforceed Masonry‬‬
‫‪In fill Wall Considering In-Plane and Out- of –Plan Interaction PEER Report 2008/102‬‬

‫‪8‬‬