១.ដូចម្ដេចដែលហៅថាទំនិញសាធារណៈ?

ទំនញ
ិ សាធារណៈគជា
ឺ ទំនញ
ិ ទាំងឡាយណាដែលបង្កើតដោយរដ្ឋា ភបា
ិ លប្រទេសមួយ តាមរយៈចំណូល
ពន្ធ,កម្ច,ី ឬអំណោយពប
ី រទេស។ ទំនញ
ិ ទាំងអស់នេះ រដ្ឋា ភបា
ិ លផលិតបានហយ
ើ ដាក់ឲ្យប្រជាជនប្រប្រា
ើ ស់
ដោយមន
ិ យកថ្លៃ។

ទំនញ
ិ សាធារណៈចែកចេញជាពរី ប្រភេទ÷
 Non-Rival គជា
ឺ ទំនញ
ិ ដែលរដ្ឋា ភបា
ិ លផលិតបានវាសំ បូរ។ 
 NON EXCLUDABLE គជា
ឺ ទំនញ
ិ របស់រដ្ឋដែលមន
ិ ទាន់សំបូរ។

ទំនញ
ិ សាធារណៈមាន ការពារជាត,ិ មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូ ន ស្ពា នអាកាសឬផ្លូវថ្នល់សាធារណៈ, ខ្យល់ O2
សម្រាប់ដកដង្ហម
ើ នង
ិ ពន្លព្រ
ឺ ះអាទត
ិ ្យជាដម
ើ ។ ការបាញ់ កាជ្រ
ំ ួច, ចម្រៀង, ផ្លូវដែលចង្អៀត។ 

ទំនញ
ិ សាធារណៈ បុគ្គលអ្នកមានសិទប្រ
ិ្ធ ប្រា
ើ ស់ បាននៅបរមាណដូ
ិ ចគ្នា ៗ ប៉ុន្តែបង់ពន្ធខុសគ្នា ដោយសារ
ប្រជាជន មានអ្នកមាន មានអ្នកក្រ។ 

២. តទ
ើ ំនញ
ិ ឯកជនជាអ្វី? 
ទំនញ
ិ ឯកជន បុគ្គលម្នា ក់ៗ ទៅទញ
ិ នៅលើទផ
ី ្សារ ចង់បាន ថោក ច្រន
ើ គុណភាពល្អ។ ប៉ុន្តែពេលទៅទញ
ិ ម្នា ក់ៗ
ចង់អោយចំណាយដូចគ្នា ប៉ុន្តែចង់បានបរមាណខុ
ិ សគ្នា ។ 
Ex: Pizza, Health Care, Congested freeway, Public housing.
Rival
Excludable
 សមតានៅលើទីផ្សារ គឺជាចំណុចប្រសព្វ រវាងខ្សែរកោង ឬ បន្ទា ត់តម្រូវការ និង ផ្គតផ
់ ្គង់ នៅត្រង់ថ្លៃ និង
បរមាណកន្លែងណាមួ
ិ យ។
ការប្រខ្សែ
ើ កោង ទន
ិ ្ននយ
័ Exponential  
 បន្ទា ត់គេប្រើ Linear សមកា
ី រឌក្រេ
ឺ ទី ១
ឧទាហរណ៍: នៅលើទីផ្សារ ១ គេមានសមកា
ី រ ដូចខាងក្រោម: 
QD=100-3Pf
QS=50+2ps 
ចូរគណនាចំណុចសមតា នៅលើទីផ្សារ។ និងគូស ក្រាហ្វិច បញ្ជា ក់ផង។ 
Qd=Qs
100-3Pd=50+2Ps
50=50p 
P= 10$ (ថ្លៃសមតា ថ្ងៃព្រមព្រៀងគ្នា រវាងអ្នកលក់នង
ិ អ្នកទញ
ិ ) 
Qd= 100-3(10)=70units
Qs= 50+2(10)=70units
Consider 2 individuals, Adam and Eve, who have the following inverse demand curves and face

a marginal cost curve below.

ករណីទំនញ
ិ សាធារណៈ 
ដូចម្តេចដែលហៅថា Free Rider (បុគ្គលបញ្ញ ើ ក្អែក) ?

អ្នកដែលមន
ិ បានជួយសង្គមប៉ុន្តែទទួលប្រយោជន៏ពស
ី ង្គម។ ការមន
ិ បានចូលរួមសហការណ៏ មន
ិ បានបង់ពន្ធ
អ្នកទទួលផលប្រយោជន៏ស្រាប់ៗ ។

ហេតុអ្វីទុក ADAM ជា Freerider?

Free Rider គក
ឺ រណីមន
ិ ដណ្តើ មគ្នា ទញ
ិ ។

Free Rider ត្រូវតែមានការបង់ពន្ធ