‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن‬

‫دﯾﺎﺑﺖ‬
‫ﻧـﻮع ‪1‬‬

‫ﻓﺪراﺳﯿﻮن ﺟﻬﺎﻧﯽ دﯾﺎﺑﺖ‬

‫ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‪:‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﺷﻬﯿﻦ ﯾﺎراﺣﻤﺪی‬
‫دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽرﺿﺎ ﻣﻬﺪوی ﻫﺰاوه‬
‫ﻋﺒﺎس ﻧﻮروزیﻧﮋاد‬

‫ﻧـﻈﺎرت‪:‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽرﺿﺎ دﻻوری‬

‫وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ‪ ،‬درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ‬

‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺳﻼﻣﺖ‬
‫ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ‬
‫ادارهی ﻏﺪد و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮏ‬
 ‫راﻫـﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑـﺖ ﻧـﻮع ‪ /1‬اﻟﻒ‪ .‬ﻓﺪراﺳﯿﻮن ﺟﻬﺎﻧﯽ دﯾﺎﺑﺖ؛ ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‪ :‬ﺷﻬﯿﻦ ﯾـﺎراﺣﻤﺪی؛‬
‫ﻋﻠﯽرﺿﺎ ﻣﻬﺪوی ﻫـﺰاوه‪ ،‬ﻋﺒﺎس ﻧﻮروزیﻧـﮋاد‪ ...‬؛ ]ﺑـﺮای[ وزارت ﺑﻬـﺪاﺷﺖ‪ ،‬درﻣـﺎن و آﻣﻮزش‬
‫ﭘﺰﺷﮑﯽ‪ ،‬ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ؛‬
‫ﺗﻬﺮان‪ :‬ﻣﺮﮐﺰ ﻧﺸﺮ ﺻﺪا‪ .1384 ،‬ـــ‬
‫‪ 40‬ص‪ .‬ﺟﺪول‪.‬‬
‫‪ISBN: 964-359-179-4‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺘﻨﻮﯾﺴﯽ ﺑﺮاﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت ﻓﯿﭙﺎ‪.‬‬

‫‪A Desktop Guide to Type 1 Diabetes Mellitus‬‬ ‫ﻋﻨﻮان اﺻﻠﯽ‪:‬‬

‫اﻟﻒ‪ .‬اﯾـﺮان‪ .‬ب‪ .‬وزارت ﺑـﻬـﺪاﺷﺖ‪ ،‬درﻣـﺎن و آﻣﻮزش ﭘـﺰﺷﮑـﯽ‪ .‬ﻣﺮﮐـﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ‪.‬‬
‫ج‪ .‬ادارهی ﻏﺪد و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮏ‪.‬‬
‫‪616/9362‬‬
‫‪ 84‬م‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ اﯾﺮان‬

‫ﺗﻠﻔﻦ ‪ 8553429 :‬و ‪8553403‬‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ‬

‫دورﻧﮕﺎر‪8713653 :‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﻓﺪراﺳﯿﻮن ﺟﻬﺎﻧﯽ دﯾﺎﺑﺖ‬
‫ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن‪ :‬دﮐﺘﺮ ﺷﻬﯿﻦ ﯾﺎراﺣﻤﺪی‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽرﺿﺎ ﻣﻬﺪوی ﻫﺰاوه‪ ،‬ﻋﺒﺎس ﻧﻮروزیﻧﮋاد‬
‫ﻧﻈﺎرت‪ :‬دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽرﺿﺎ دﻻوری‬
‫وﯾﺮاﺳﺘﺎر ادﺑﯽ‪ :‬ﻣﻬﺮی ﺗﻘﯽﭘﻮر‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﭼﺎپ و ﻧﺸﺮ‪ :‬ﻣﺮﮐﺰ ﻧﺸﺮ ﺻﺪا‬
‫اﺟﺮای ﻃﺮح روی ﺟﻠﺪ‪ :‬اﻟﻬﻪ ﺳﺒﺰﭘﻮﺷﺎن‬
‫ﺣﺮوﻓﭽﯿﻦ وﺻﻔﺤﻪآرا‪ :‬ﻣﺤﻤﻮد ﻋﺒﺎسﻧﮋاد‬
‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﺎپ‪ :‬اول)‪(1384‬‬
‫ﺷﻤﺎرﮔﺎن‪ 5000 :‬ﻧﺴﺨﻪ‬
‫ﺷﺎﺑﮏ‪4 :‬ـ‪179‬ـ‪ 359‬ـ‪ISBN: 964-359-179-4 964‬‬
‫»ﺣﻖ ﭼﺎپ ﺑﺮای ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ ﻣﺤﻔﻮظ اﺳﺖ‪.«.‬‬
 ‫ﺳﺮآﻏﺎز‬
‫ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﻣﺴﺌـﻮﻟﯿﺖ ﺗـﺪوﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎﻫـﺎی ﻋﻠﻤﯽ ـ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﮐﺸـﻮر را ﺑـﻪﻋﻬـﺪه دارد‪ ،‬در‬
‫راﺳﺘـﺎی وﻇﺎﯾﻒ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺧﻮد درﺟﻬﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺣﻔﻆ و ارﺗﻘﺎی ﺳﻄﺢ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ اﺳﺖ از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ اﭘﯿﺪﻣﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی‪ ،‬ﮔﺰارشدﻫـﯽ‪ ،‬ﻫﻤﻪﮔﯿـﺮﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬آﻣـﻮزش و ﻣﺸـﺎورهﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻣـﺮﮐﺰ در ﻣﺴﯿﺮ ﺣـﺮﮐﺖ ﺧـﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺸﻖ و ﻓﺪاﮐﺎری اﻧﺴﺎنﻫﺎی ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ اﺳﺎﺗﯿﺪ دﻟﺴﻮز‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺮد و‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪی ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪی ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺧﺎﻣﻮش و ﭘﺮﮐﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﻪی ﻋـﺎﻣﻼن ﺑﯽﺗﮑﻠﻒ و ﺗﻼش ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن زﺑﺪه‬
‫ﻫـﻤﻮاره واﺑﺴﺘـﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪی ﺣﺎﺿـﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪ ،1‬ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺪوﯾﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل و درﻣﺎن ﺑﯿﻤﺎری دﯾﺎﺑﺖ و ﻋﻮارض آن ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ دﻻﯾﻞ ﮐﺎﻫﺶ رﺷﺪ‬
‫ﺑﯿﻤﺎری در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪ اﺗﺨﺎذ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ و آﻣﻮزش ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎران و دﺳﺖاﻧﺪرﮐﺎران ﮐﻨﺘﺮل‬
‫اﯾﻦ ﺑﯿﻤـﺎری اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از دﯾﺎﺑﺖ اﻗﺪامﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﭼﺎپ و اﻧﺘﺸﺎر دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎی‬
‫ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑـﻪﻋﻤﻞ آﻣـﺪهاﺳﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﺮای ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری راه درازی در ﭘﯿﺶ دارﯾﻢ‪ .‬اﺻﻮل درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ و‬
‫روشﻫﺎی ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﭘﺎﯾﺶ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪ 1‬ﺑﻪﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﮔﺮدآوریﺷﺪه و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی‬
‫آن ﺑﻪ ﻫﻤﻪی ﻫﻤﮑﺎران ﭘﺰﺷﮏ ﺗﻮﺻﯿﻪﻣﯽﺷـﻮد‪.‬‬

‫ﻣـﺮﮐـﺰ ﻣﺪﯾـﺮﯾـﺖ ﺑﯿـﻤﺎریﻫــﺎ از ﻧـﻘﻄـﻪﻧـﻈـﺮﻫـﺎ‪ ،‬ﭘﯿـﺸﻨﻬﺎدﻫـﺎ و اﻧـﺘﻘـﺎدﻫـﺎی ﺗـﻤـﺎم ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان و‬

‫دﺳﺖاﻧﺪرﮐﺎران آﻣـﻮزﺷﯽ‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ و اﺟـﺮاﯾﯽ اﻣﻮر ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽدرﻣﺎﻧﯽ اﺳﺘﻘﺒﺎلﻣﯽﮐﻨـﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ‬
‫اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ را درﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺘـﻮن ﻋﻤﻠﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﯾﺎریﻓـﺮﻣﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬

‫»دﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤـﺪﻣـﻬـﺪی ﮔـﻮﯾـﺎ«‬

‫رﺋﯿﺲ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫‪7‬‬ ‫ﭘﯿﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫‪9‬‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ‬ ‫‪1‬‬
‫‪10‬‬ ‫ﻣﺸﺎورهی اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪2‬‬
‫‪12‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫‪3‬‬
‫‪13‬‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬ ‫‪4‬‬
‫‪14‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪5‬‬
‫‪15‬‬ ‫آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‬ ‫‪6‬‬
‫‪17‬‬ ‫‪ 7‬ا ﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر)‪(SMBG‬‬
‫‪18‬‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ـ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪8‬‬
‫‪19‬‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬ ‫‪9‬‬
‫‪20‬‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﻻزم در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﯿﺪن‬ ‫‪10‬‬
‫‪21‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ‬ ‫‪11‬‬
‫‪22‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدهی ﻣﺆﺛﺮ از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬ ‫‪12‬‬
‫‪27‬‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬ ‫‪13‬‬
‫‪28‬‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ و ﺑﯿﻤﺎری اﯾﺴﮑﻤﯿﮏ ﻗﻠﺒﯽ‬ ‫‪14‬‬
‫‪30‬‬ ‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی‬ ‫‪15‬‬
‫‪31‬‬ ‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ‬ ‫‪16‬‬
‫‪32‬‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ‬ ‫‪17‬‬
‫‪34‬‬ ‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ‬ ‫‪18‬‬
‫‪36‬‬ ‫ﺑﺎرداری و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺑﺎرداری در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪19‬‬
‫‪38‬‬ ‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫‪20‬‬
‫‪39‬‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺘﻮاﺳﯿﺪوز دﯾﺎﺑﺘﯽ‬ ‫‪21‬‬
 ‫ﭘﯿﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫از ﻫﺰاران ﺳـﺎل ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﻋﻼﺋـﻤﯽ ﻧﻈﯿـﺮ ﭘـﺮﻧﻮﺷﯽ‪ ،‬ﭘـﺮﺧـﻮری و ﭘـﺮادراری ﺗـﻮﺟﻪ ﭘـﺰﺷﮑﺎن را ﺑـﻪ ﺑﯿﻤـﺎری ﻗﻨـﺪ‬
‫ﻣﻌﻄﻮفﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪ .‬آزﻣﺎﯾﺶ ادرار ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻗﻨـﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از اوﻟﯿﻦ آزﻣـﺎﯾﺶﻫـﺎی ﺑﺸـﺮ در ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪای ‪ 2-3‬ﻫﺰار ﺳـﺎﻟﻪ دارد‪.‬‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ ﻣﯿﻼدی ﺗﻤﺎم ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ داﺷﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺮگ‪ .‬ﮐﺸﻒ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ دﮐﺘﺮ ﻓﺮدرﯾﮏ ﺑﺎﻧﺘﯿﻨﮓ و ﭼـﺎرﻟﺰ ﺑﺴﺖ در ﺳﺎل ‪ 1921‬و ﮐﺸﻒ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﯿﻤﯿـﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻫـﻮرﻣﻮن ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻓﺮدرﯾﮏ ﺳﺎﻧﺠﺮ در ﺳﺎل ‪ ،1955‬ﻫﺰاران ﺑﯿﻤﺎر دﯾـﺎﺑﺘﯽ را از ﻣﺮگ ﺣﺘﻤﯽ ﻧﺠﺎتداد‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼـﻪ ﺑـﺎ ﮐﺸﻒ اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ و اﺳﺘﻔﺎدهی وﺳﯿﻊ از آن‪ ،‬ﻃﻮل ﻋﻤـﺮ ﺑﯿﻤﺎران اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻋـﻮارض درازﻣـﺪت دﯾﺎﺑﺖ ﻫﻤﭽﻮن اﻧﻮاع ﺑﯿﻤـﺎریﻫـﺎی ﻣﯿـﮑﺮو و ﻣـﺎﮐﺮوواﺳـﮑﻮﻻر ازﺟﻤﻠﻪ رﺗﯿﻨـﻮﭘﺎﺗﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻔـﺮوﭘﺎﺗﯽ‪ ،‬ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ و ﺳﮑﺘﻪﻫﺎی ﻗﻠﺒﯽ و ﻣﻐﺰی ﻣﻮﺟﺐﺷـﺪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و زﻣﯿﻦﮔﯿﺮی‬
‫ﺳﭙﺮیﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﮐﺸﻒ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻤّﯿﺖ ﻋﻤﺮ ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ اﻫﻤﯿﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺲ از ﮐﺸﻒ اﯾﻦ ﻫﻮرﻣﻮن‬
‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻋﻤﺮ ﻣﻮرد ﺗـﻮﺟﻪ ﻗـﺮارﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫در دﻫﻪی ‪ 90‬ﻣﯿﻼدی‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫﺎی ‪ DCCT‬و ‪ UKPDS‬اﺛﺮ ﮐﻨﺘﺮل دﻗﯿﻖ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن را در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﻋﻮارض‬
‫ﻣﯿﮑﺮوواﺳﮑﻮﻻر و در ﺑﺮﺧﯽ ﻣـﻮارد ﻣـﺎﮐﺮوواﺳﮑﻮﻻر ﺛﺎﺑﺖﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮔﺴﺘﺮده در ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ و ﭘﺪﯾﺪهی ﺻﻨﻌﺘﯽﺷـﺪن ﺟﻮاﻣﻊ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ رﺷـﺪ ﭼﺸﻤﮕﯿـﺮ‬
‫ﺷﯿـﻮع دﯾـﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪ 2‬ﺷﺪ‪ .‬درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻌـﺪاد ﺑﯿﻤﺎران دﯾـﺎﺑﺘﯽ ﺟﻬﺎن در ﺳـﺎل ‪ 1985‬در ﺣـﺪود ‪ 30‬ﻣﯿﻠﯿـﻮن ﻧﻔـﺮ‬
‫ﺑـﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻃﯽ ﻣـﺪت ‪ 15‬ﺳـﺎل اﯾﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑـﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 140‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔـﺮ اﻓـﺰاﯾﺶﯾـﺎﻓﺖ‪ .‬ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﺟﻤﻌﯿﺖ‬
‫ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ در ﺟﻬﺎن ﺗﺎ ‪ 20‬ﺳﺎل آﯾﻨﺪه)‪ 2025‬ﻣﯿﻼدی( از ﻣﺮز ‪ 330‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ﺑﮕﺬرد و ﻃﯽ اﯾﻦ ﻣﺪت ﻣﯿﺰان‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﺑﯿﻤﺎران در ﺟﻮاﻣﻊ درﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ %177‬و ‪ %42‬ﺧﻮاﻫﺪﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﺧﺎﺗﻤــﻪ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺸــﻤﻨﺪ اﺳــﺖ درﺟﻬــﺖ ارﺗﻘــﺎ و ﺑﻬــﺒﻮد ﮐﯿﻔــﯽ ﮐــﺘﺎب‪ ،‬ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎدﻫﺎ و اﻧــﺘﻘﺎدﻫﺎی ﺧــﻮد را ﺑــﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ اﻋﻼمﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬

‫»ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن«‬
 ‫‪ 1‬ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ‬

‫اﺻﻮﻟﯽ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ‬

‫ﻣﻄﻤﺌﻦﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ)ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺑﺎ ﻣﻬﺎرت ﮐﺎﻓﯽ(‪:‬‬
‫ﭘﺰﺷﮑﺎن‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺮﺑﯿﺎن)ﭘﺮﺳﺘﺎران آﻣﻮزشدﯾﺪه(‪،‬‬ ‫•‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﭘﺎ)ﭘﻮدﯾﺎﺗﺮﯾﺴﺖﻫﺎ(‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر‪:‬‬
‫دﺳﺘﺮﺳﯽ آﺳﺎن ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت‪،‬‬ ‫•‬
‫راﻫﻨﻤﺎی ﻣﺮاﻗﺒﺖ از اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪،‬‬ ‫•‬
‫اﻣﮑﺎﻧﺎت آﻣﻮزﺷﯽ‪،‬‬ ‫•‬
‫اﻃﻼﻋﺎت آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺮای اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﯽ ﺑﺮای ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‪ /‬ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﭼﺸﻢ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺑﺎﻧﮏ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﺮای ﭘﺎﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‪،‬‬ ‫•‬
‫آﻣﻮزش ﻣﺪاوم ﮐﺎرﮐﻨﺎن‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻋﻤﻠﯿﺎت‪:‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻣﻨﻈﻢ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺪﻣﺎت آﻣﻮزﺷﯽ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺸﺎورهی ﺗﻠﻔﻨﯽ ﺑﺮای ﻣﻮارد ﻓﻮری‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺪﻣﺎت دوران ﺑﺎرداری و ﭘﯿﺶ از ﺑﺎرداری‪،‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺪﻣﺎت وﯾﮋهی ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن‪،‬‬ ‫•‬
‫ﻣﺸﺎورهﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ)ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق‪ ،‬ﮐﻠﯿﻪ‪ ،‬ﭼﺸﻢ و اﻋﺼﺎب(‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﯽ از ﺑﯿﻤﺎران در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اراﺋﻪی ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺮﮐﺰ درﻣﺎن‬
‫ارزﺷﯿﺎﺑﯽ ﻣﻨﻈﻢ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺮﮐﺰ اراﺋﻪدﻫﻨﺪهی ﺧﺪﻣﺎت‬

‫‪9‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﻣﺸﺎورۀ دﯾﺎﺑﺖ‬

‫ﻣﺸﺎورهی اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪2‬‬

‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺎوره‬
‫وﺟﻮد ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺮ ﺿﺮوری اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻋﻀﺎی اﺻﻠﯽ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ؛‬
‫ﭘﺮوﻧﺪه و اﻃﻼﻋﺎت وﯾﮋهی ﻫﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن در ﻣﻮارد ﺿﺮوری‪.‬‬

‫روش ﻣﺸﺎوره‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ زﯾﺮ ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﺮ ﻣﺸﺎوره رﻋﺎﯾﺖﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫ﺧﻮشآﻣﺪﮔﻮﯾﯽ‪:‬‬
‫ﮔﺸﺎدهروﯾﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در اﯾﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎر دارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺸﮑﻼت‪:‬‬
‫‪ 2‬درک ﻫﺮ اﺗﻔﺎق ﺟﺪﯾﺪ ﮐﻪ در ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪهاﺳﺖ؛‬
‫‪ 3‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺪﯾﺪ ازﻃﺮﯾﻖ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ از ﺑﯿﻤﺎر ﻣﯽﺷﻮد؛‬
‫‪ 4‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر و ﺑﺤﺚ ﭘﯿﺮاﻣﻮن آن؛‬
‫‪ 5‬ﺑﺮرﺳﯽ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪای و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫‪ 6‬ارزﯾﺎﺑﯽ آﻣﻮزش دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﻣﻬﺎرتﻫﺎ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎی ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫‪ 7‬ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ و ﭘﺮﺳﺶ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ از ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫‪ 8‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻤﺎم داروﻫﺎی ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫‪ 9‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺮوﻗﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽﺷﺪه در ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ؛‬
‫‪ 10‬ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﻋﻮارض دﯾﺎﺑﺘﯽ و دﯾﮕﺮ ﻋﻮارض ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽﺷﺪه در ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ؛‬
‫ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی‪:‬‬
‫‪ 11‬ﺧﻼﺻﻪی ﺗﻮاﻓﻖﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺸﺎوره؛‬
‫‪ 12‬ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮای آﯾﻨﺪه؛‬
‫‪ 13‬ﺗﻔﻬﯿﻢ و اﻋﻤﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺪﯾﺪ داروﯾﯽ؛‬
‫‪ 14‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺟﻠﺴﻪی ﺑﻌﺪی ﻣﺸﺎوره؛‬
‫ﺛﺒﺖ‪:‬‬
‫‪ 15‬ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺮوﻧﺪهی ﺑﯿﻤﺎر‪ /‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎی ﻻزم و ﻣﻬﻢ ﻣﺸﺎوره ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪10‬‬

 ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‬
‫ﺷـﺎﻣـﻞ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی زﯾﺮ ﻋﻼوهﺑﺮ اﻋﻤﺎل ذﮐﺮﺷﺪه در ﻣﺸﺎورهی اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪:‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎری اﯾﺴﮑﻤﯿﮏ ﻗﻠﺒﯽ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎری ﻋﺮوق ﻣﺤﯿﻄﯽ‪ ،‬ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺟﻨﺴﯽ؛‬ ‫‪1‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺎﻫﺎ ازﺟﻤﻠﻪ ﮐﻔﺶ و ﺟﻮرابﻫﺎ‪ ،‬وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪ ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺎ‪ ،‬دﻓﻮرﻣﯿﺘﯽﻫﺎ‪ ،‬اﯾﺴﮑﻤﯽ‪ ،‬وﺟﻮد زﺧﻢ‪،‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻋﺪم وﺟﻮد ﻧﺒﺾﻫﺎ و اﺧﺘﻼلﻫﺎی ﺣﺴﯽ در ﭘﺎﻫﺎ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ(؛‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ؛‬ ‫‪3‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﭼﺸﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺸﻢﭘﺰﺷﮏ ازﻧﻈﺮ رﺗﯿﻨﻮﭘﺎﺗﯽ‪ /‬ﻓﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺷﺒﮑﯿﻪ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ(؛‬ ‫‪4‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻠﯿﻪﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ دﻓﻊ ادراری آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ و ﮐﺮاﺗﯽﻧﯿﻦ ﺳﺮم)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی(؛‬ ‫‪5‬‬
‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی(؛‬ ‫‪6‬‬
‫دﯾﺲﻟﯿﭙﯿﺪﻣﯽ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ(؛‬ ‫‪7‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪهی ﻣﺤﻞﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬ ‫‪8‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﺸﺎورهی ﭼﺸﻢ و ﭘﺎﻫﺎ و ﯾﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺸﺎورهﻫﺎ درﺻﻮرت ﻟﺰوم‪.‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪11‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬

‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫‪3‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ در اﻧﻮاع وﯾﺰﯾﺖ‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﻫﺎی‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی‬
‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻨﻈﻢ‬ ‫اوﻟﯿﻪی‪/‬‬
‫ارﺟﺎع‬ ‫ﻧﮑﺘﻪﻫﺎی ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ‬

‫ﺷﺮح ﺣﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل درﺑﺎرهی ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬

‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﺷﺮاﯾﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر‬

‫ادراک ﺑﯿﻤﺎر از دﯾﺎﺑﺖ‪ /‬ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻓﺮدی‬

‫ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺧﻮدﭘﺎﯾﺸﯽ‪ /‬ﻧﺘﺎﯾﺞ‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮارض و ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎری‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‬

‫ﺳﺎﯾﺮ ﺳﻮاﺑﻖ ﭘﺰﺷﮑﯽ‪ /‬ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺑﻘﻪی ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ دﯾﺎﺑﺖ‪ /‬ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺮوﻗﯽ‬

‫ﺳﺎﺑﻘﻪی ﻣﺼﺮف دارو‪ /‬داروﻫﺎی ﻣﺼﺮﻓﯽ‬

‫وزن‪ /‬ﻧﻤﺎﯾﻪ ﺗﻮدهی ﺑﺪﻧﯽ‬

‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﭘﺎﻫﺎ‪ /‬ﻣﺤﻞﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬
‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﭼﺸﻢ و ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬
‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬
‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‬

‫‪HbA1c‬‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﻟﯿﭙﯿﺪ*‬

‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ادرار‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫دﻓﻊ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ از ادرار**‬
‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﮐﺮاﺗﯽﻧﯿﻦ ﺳﺮم‬

‫* ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎل درﺻﻮرت ﻃﺒﯿﻌﯽﺑﻮدن ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎ‪.‬‬

‫** درﺻﻮرت وﺟﻮد ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﻮری ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪12‬‬

‫ﮔﺴﺘﺮش ﮐﯿﻔﯿﺖ‬

‫ﭘﺎﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬ ‫‪4‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﮔﺴﺘﺮش ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﭘﺎﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﺟﻤـﻊآوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﻤﺎران و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺑﺎﻧﮏ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ؛‬
‫اﻧﺘﺨـﺎب‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ)در زﯾﺮ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ( ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روﻧﺪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ؛‬
‫ﺗﺠﺰﯾـﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪه؛‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴـﻪی‬
‫ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﮕﺮ ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ؛‬
‫ﺑـﺮرﺳﯽ‬
‫ﻣﻨﻈﻢ ﻋﻤﻠﮑﺮد در ﺟﻠﺴﻪﻫﺎی ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫ﺑﺤـﺚ‬
‫درﺑﺎرهی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ‪.‬‬

‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮش ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﭘﺎﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬

‫ﻧﺤﻮهی ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫آزﻣﻮن‬

‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﻫﻤﻮﮔﻠﻮﺑﯿﻦ ‪ > %7/5‬درﺻﺪ‬ ‫‪HbAIc‬‬
‫درﺻﺪ دﻓﻊ ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ ادراری آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ‬ ‫دﻓﻊ ادراری آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ‬
‫درﺻﺪ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺷﺒﮑﯿﻪ‬ ‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﻘﯿﻘﯽ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﺮوز‬ ‫ﻗﻄﻊ ﭘﺎ از ﺑﺎﻻی ﻗﻮزک‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﺮوز‬ ‫اﻧﻔﺎرﮐﺘﻮس ﻗﻠﺒﯽ‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﺮوز‬ ‫ﺳﮑﺘﻪی ﻣﻐﺰی‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﺮوز‬ ‫زﺧﻢ ﭘﺎ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ‬
‫‪ ≥135/85mmHg‬درﺻﺪ‬ ‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‬
‫درﺻﺪ ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل دﺧﺎﻧﯿﺎت‬
‫روﻧﺪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬
‫درﺻﺪ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﺷﺪه در ﺳﺎل‬ ‫ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮی ﭼﺸﻤﯽ‬
‫درﺻﺪ ﺑﯿﻤﺎران آﻣﻮزشدﯾﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﺳﺘﺎر آﻣﻮزشدﻫﻨﺪه در ﺳﺎل‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‬
‫درﺻﺪ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﺷﺪه در ﺳﺎل‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﭘﺎﻫﺎ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﻪ آورده ﺷﺪهاﺳﺖ؛ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی دﯾﮕﺮی ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪13‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬

‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪5‬‬

‫ﯾﮑﯽ از اﻫﺪاف ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ در ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺑﯿﻤﺎران در ﮐﻤﮏ ﺑﻪ اﻋﻀﺎی ﺗﯿﻢ‬
‫دﯾﺎﺑﺖ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻬﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎری اﺳﺖ‪.‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺑﯿﻤﺎران‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻦﮐﻪ آﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪:‬‬
‫داﻧﺶ ﮐﺎﻓﯽ‪ ،‬ﻣﻬﺎرتﻫﺎی رﻓﺘﺎری و درک ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ دارد؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺸﮑﻼت روزاﻧﻪی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎری را دارد‪.‬‬
‫اﻋﺘﻤﺎد ﻻزم ﺑﻪ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ دارد‪.‬‬

‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﯾﮑﯽ از اﻫﺪاف اوﻟﯿﻪی ﻣﺸﺎوره و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی آﻣﻮزﺷﯽ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ؛‬
‫از ﺗﻤﺎم اﻣﮑﺎﻧـﺎت آﻣﻮزﺷﯽ ﺳﻤﻌﯽ و ﺑﺼﺮی)ﻧﺸﺮﯾﺎت‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﻫـﺎی وﯾﺪﺋﻮﯾﯽ‪ ،‬اﺳﻼﯾﺪ و ‪ (...‬ﺑﺮای‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺑﻬﺮهﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﺪ؛‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﻓﻌﺎل ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪی ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ وﺟﻮددارد‪.‬‬
‫ﺗﺪارک‪:‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖﻫﺎ و ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﯿﻤﺎران؛‬
‫وﺟﻮد ﯾﮏ ﮐﭙﯽ از ﺗﻤﺎم ﻗﻮاﻧﯿﻦ و آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺸﻮر درﺑﺎرهی دﯾﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫ﭘﺮوﻧﺪهی ﮐﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎران؛‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت درﺑﺎرهی دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﺣﻘﻮق ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ در ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻪ ﻣﻌﯿﺎر‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی)داﻧﺶ‪ ،‬ﻣﻬﺎرتﻫﺎی رﻓﺘﺎری و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖﭘﺬﯾﺮی( از وﻇﺎﯾﻒ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪14‬‬

‫آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‬

‫آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‬ ‫‪6‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران)ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﺗﻮﻓﯿﻘﺎت(‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از‪:‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی وﯾﮋهی دﯾﺎﺑﺖ)ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ‪ ،‬ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻮراﮐﯽﻫﺎ‬
‫از روی ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت آنﻫـﺎ(؛‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﻫﺎی ﺑﯿﻮﻣﺪﯾﮑﺎل)ﺗﻐﯿﯿﺮات در وزن‪(HbA1c ،‬؛‬
‫ﻣﺪارک دال ﺑﺮ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ)اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻔﺶﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﻞﻫﺎی ﻣﻨـﺎﺳﺐ ﺑﺮای‬
‫ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﻋﻀﻮﯾﺖ در اﻧﺠﻤﻦﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ(؛‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﻣﻘﺎﺑـﻠﻪ ﺑـﺎ اﺳﺘﺮسﻫـﺎ‪ ،‬درک ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ و اﯾﺠـﺎد راهﻫـﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺑـﺮای ﻓﻌﺎلﺑﻮدن و ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ؛‬
‫درک اﻫﺪاف ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت)ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل وزن( و اﻫﺪاف درازﻣﺪت)ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ(‬
‫داﻧﺶ)ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻌﯿﺎر ﭘﺎﯾﻪ(؛‬
‫رﻓﺘﺎر ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﻼﻣﺖ آنﻫﺎ)ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻌﯿﺎر ﺟﻬﺎﻧﯽ(‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎ‪:‬‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ؛‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﯾﺎ اوﻟﯿﻦ ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﺑﻪﺻﻮرت رﺳﻤﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‪.‬‬

‫ﻫﺪف ﻣﻬﻢ آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‪ ،‬اراﺋﻪی اﻃﻼﻋﺎت در ﭼﺎرﭼﻮب ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎران اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪی آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢآوردن داﻧﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ در اﻧﺘﺨﺎب‬
‫راهﺣﻞﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای داﺷﺘﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻫﺪاف آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‬

‫اﻫﺪاف ﺑﻬﺒﻮدی‪:‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم درﺑﺎرهی دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل و ﻣﺮاﻗﺒﺖ آن؛‬
‫اﻧﮕﯿﺰه؛‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ؛‬
‫رﻓﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل و ﻣﺮاﻗﺒﺖ دﯾﺎﺑﺖ ﺗﺪاﺧﻞ دارﻧﺪ؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ در اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺧﺪﻣﺎت ﺗﺨﺼﺼﯽ؛‬
‫ﻫﺪف اﯾﺠﺎد ﻣﻬﺎرتﻫﺎ در‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎدهی درﺳﺖ از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ در وﺿﻌﯿﺖﻫﺎ و ﻣﮑﺎنﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت؛‬
‫ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی و درﻣﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و دﯾﮕﺮ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درﻣﺎن؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻣﻮارد ﻏﯿﺮﻣﻄﻠﻮب؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ رﻋﺎﯾﺖ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﺑﺮای ﺧﻮد؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ در ﻣﻮارد ﺑﺮوز ﺑﯿﻤﺎری ﺣﺎد)ﺳﺮﻣﺎﺧﻮردﮔﯽ‪ ،‬اﺳﻬﺎل‪ ،‬اﺳﺘﻔﺮاغ و ‪(...‬؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ درک اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ و ﺗﻼش در رﺳﯿﺪن ﺑﻪ آنﻫﺎ؛‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫درک درﺳﺖ از ﻋﻮارض دﯾﺮرس دﯾﺎﺑﺖ و ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺎ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ درﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آنﻫﺎ؛‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪی ﺻﺤﯿﺢ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﻏﯿﺮﻣﻨﺘﻈﺮهی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫دوری از رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺧﻮدﺗﺨﺮﯾﺒﯽ و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺮسﻫﺎ‪.‬‬

‫‪15‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎر‬

‫ﺷﺮاﯾﻂ آﻣﻮزش‬
‫ادﻏﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ روزﻣﺮه‪.‬‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﯾﻦﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﯿﻢ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ آﻣﻮزشدﯾﺪه و ﻣﺠﺮب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻓﺮدی ﻫﺮ ﺑﯿﻤﺎر)ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﺮاﺟﻌﻪﮐﻨﯿﺪ(‪.‬‬
‫آﮔﺎﻫﯽ از ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﮔﺮوهﻫﺎی ﺧﺎص)ﺟﻮاﻧﺎن‪ ،‬زﻧﺎن ﺑﺎردار‪ ،‬ﺳﺎﻟﺨﻮردﮔﺎن(‪.‬‬
‫ﺗﺪارک ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ در ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪:‬‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺸﺨﯿﺺ ﯾﺎ زﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﻌﺪ از آن‪:‬‬
‫• ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﮐﻢ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل وﺿﻌﯿﺖ ﺟﺪﯾﺪ؛‬
‫• اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﯿﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﯾﺎﺑﺖ و ﺳﯿﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ آن؛‬
‫• اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﯿﻪ در ارﺗﺒـﺎط ﺑﺎ ﺗـﺰرﯾﻖ اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬اﻧﺠـﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧـﻮن)ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ( ﯾﺎ ﻗﻨﺪ در‬
‫ادرار)ﺑﺎ ﻧﻮار(‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑـﺎ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و ﺗﻐﺬﯾﻪ‪.‬‬
‫در ﭼﻨﺪ ﻣﺎه اول ﭘﺲ از ﺗﺸﺨﯿﺺ دﯾﺎﺑﺖ‪(On a one-to-one basis):‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺎﻣﻊ درﺑﺎرهی ﺑﯿﻤﺎری؛‬ ‫•‬
‫آﻣﻮزشﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻬﺎرتﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد‪،‬‬ ‫•‬
‫اﯾﺠﺎد ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ و رﻋﺎﯾﺖ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ؛‬ ‫•‬
‫آﮔﺎﻫﯽ از ﻋﻮارض دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ؛‬ ‫•‬
‫ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺷﺘﻐﺎل ﯾﺎ ﺗﺤﺼﯿﻞ‪ ،‬ﺑﯿﻤﻪ‪ ،‬راﻧﻨﺪﮔﯽ و ﻣﺴﺎﻓﺮت؛‬ ‫•‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم درﺑﺎرهی ﺑﺎرداری‪ ،‬ﻣﺸﺎورهی ژﻧﺘﯿﮏ‪ ،‬ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺑﺎرداری‪.‬‬ ‫•‬
‫در درازﻣﺪت‪:‬‬
‫• ﺑﺎزآﻣﻮزیﻫﺎی ﻣﮑﺮر ﺑﻌﺪ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﻫﺎی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ)ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﺮاﺟﻌﻪﮐﻨﯿﺪ(‪.‬‬
‫ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﻓﺮاد ﻓﺎﻣﯿﻞ و دوﺳﺘﺎن و ﻫﻤﮑﺎران درﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﻮزشﻫﺎی ﮔﺮوﻫﯽ ﺑﺮای روﺷﻦﺷﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺴﺎﺋـﻞ و اراﺋﻪی راهﺣﻞﻫﺎ و ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻓﺘﺎرﻫـﺎ در‬
‫ﻏﺎﻟﺐ اراﺋﻪی ﻣﺜﺎلﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ‪.‬‬

‫ﺑﺮای ﮐﺴﺐ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در آﻣﻮزش و ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ‬
‫و ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻪﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪﺷﻮد و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﻤﻮاره‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ارزﯾﺎﺑﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪16‬‬

‫ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ‬

‫‪1‬‬
‫‪ 7‬اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر)‪(SMBG‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑـﻪ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﺑـﺮای‪ :‬ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛ آﻣﻮزش اﺛـﺮات ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻗﻨﺪ‬
‫ﺧﻮن؛ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد و وﺿﻌﯿﺖﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ؛ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و راهﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﯿﻤﺎر در اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺑﯿﻤﺎر در ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﯾﺎ درﺻﻮرت ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻞ‪.‬‬
‫آزﻣﺎﯾﺶ دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ ﺑﻪﻃﻮر ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ و ﯾﺎ درﺻﻮرت ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻞ‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ دﻗﺖ و ﺻﺤﺖ ﻗﻨﺪ ﺧﻮنﻫﺎی اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﺷﺪه در ﻣﻨﺰل ﺗﻮﺳﻂ‪:‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﮑﻨﯿﮏ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ؛‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪی ﻧﺘﯿﺠﻪی آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﮐﻪ در زﻣﺎن ﻣﺸﺎوره اﻧﺠﺎمﻣﯽﺷﻮد؛‬
‫ﻫﻢﺧﻮاﻧﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ اراﺋﻪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺎ ‪ HbA1c‬ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ دﻓﺘﺮﭼﻪی ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺎﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﻋﺪم ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﻣﺆﺛﺮ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده‪:‬‬
‫ﺑﺮای ﺗﻤﺎم ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﻧﻮع ‪1‬؛‬
‫از ﻧﻮارﻫﺎی ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﺪون آن و ﯾﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮑﺘﺮودﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص‪.‬‬
‫ﺗﺪارک دورهﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﺮای آﻣﻮزش روشﻫﺎی اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ‪:‬‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ)ﺑﺎ ذﮐﺮ ﺗﺎرﯾﺦ و ﺳﺎﻋﺖ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ‪ ،‬دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ درﺻﻮرت ﺑﺮوز( در‬
‫دﻓﺘﺮﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت در ﺗﻌﯿﯿﻦ دُز ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در زﻣﺎنﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ روز ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﺎز‪:‬‬
‫• ‪ 4‬ﺑﺎر ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در زﻣﺎن ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ دوران ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری و‬
‫ﺣﯿﻦ ﺑﺎرداری‪ ،‬در ﻣﻮارد ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺪون ﻋﻠﺖﻫﺎی ﻫﺸﺪاردﻫﻨﺪه؛‬
‫• ﺷﺐﻫﺎ)ﺳﺎﻋﺖ ‪ 2-4‬ﺑﺎﻣﺪاد( درﺻﻮرت ﻣﺸﮑﻮکﺑﻮدن ﺑﻪ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ؛‬
‫• ﯾﮏ ﺗﺎ دو ﺑﺎر در روز‪ ،‬در ﭼﻨﺪ روز ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻫﻔﺘﻪ؛‬
‫• ﻫﻔﺘﻪای ﯾﮏ ﺑﺎر اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن)ﻫﺮ ﺑﺎر در زﻣﺎن ﻣﺘﻔﺎوت(‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ وﻋﺪهی ﻏﺬا)ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻇﻬﺮ و ﺷﺐ( و ‪ 1-2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻏﺬا ﺧﻮردن‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻗﺒﻞ از ﺧﻮاب در ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﻣﻮاﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﺪﯾﺪی در ﻏﺬا ﺧﻮردن ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪهاﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ ﻣﺨﺼﻮص ﺗﺰرﯾﻖ در ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ادرار در ﻣﻮاردی ﮐﻪ اﻣﮑﺎن اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن وﺟﻮدﻧﺪارد و ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر ﺗﻤﺎﯾﻠﯽ ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﺸﺎنﻧﻤﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ادرار ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺘﻮن در ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد‪ ،‬ﯾﺎ اﺳﺘﻔﺮاغ‪.‬‬

‫‪1. Self-Monitoring of Blood Glucose‬‬

‫‪17‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ دﯾﺎﺑﺖ‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ـ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪8‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی ﻣﺴﺘﻤﺮ از ﺑﯿﻤﺎر در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت دﯾﺎﺑﺖ درﺑﺎرهی‪:‬‬
‫اﺷﺘﻐﺎل ﯾﺎ ﺗﺤﺼﯿﻞ‪،‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ /‬ورزﺷﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮت‪.‬‬

‫ﻋﻨﺎوﯾﻦ‬
‫اﺷﺘﻐـﺎل‬
‫ﺗﺪارک‪:‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﻻزم؛‬
‫ﻣﺸﺎوره در اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺷﻐﻠﯽ ﺑﺮای آنﻫﺎ ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪهاﺳﺖ؛‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی وﯾﮋه ﺑﺮای ﺷﯿﻔﺖ ﮐﺎری و اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎی ﭘﺮﺧﻄﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ؛‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ درﺻﻮرت درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬

‫ﺑﯿﻤـﻪ‬
‫آﮔﺎﻫﯽ از ﻗﻮاﻧﯿﻦ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری ﻣﺰﻣﻦ ﻣﺜﻞ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﻻزم ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﯿﻤﻪ ﻗﺮارﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻮاﻫﯽﻧﺎﻣﻪی راﻧﻨﺪﮔﯽ‬
‫اراﺋﻪی‪:‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی دﻟﺴﻮزاﻧﻪ و ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ در ﻣﻮاﻗﻌﯽ ﮐﻪ راﻧﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﻼح ﺑﯿﻤﺎر ﻧﯿﺴﺖ؛‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎی ﻓﺮدی در ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ دﭼﺎر ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺪون ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪاردﻫﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ؛‬
‫ﮔﺰارش ﺳﺮﯾﻊ و ﻣﻨﺎﺳﺐ درﺻﻮرت ﻧﯿﺎز‪.‬‬

‫ﻣﺸـﮑﻼت روﺣـﯽ ـ رواﻧـﯽ‬

‫اراﺋﻪی‪:‬‬
‫ﻣﺸﺎورهﻫﺎی روﺣﯽ ـ رواﻧﯽ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد ﻣﺠﺮب ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ درﺻﻮرت درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫آﻣﻮزشﻫﺎی ﻻزم ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎران)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران( ﺑﺮای ﺗﺴﮑﯿﻦ دردﻫﺎی ﺑﯿﻤﺎر درﺑﺎرهی‬
‫اﺑﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ و ﺗﺮس از ﺑﺮوز ﻋﻮارض آن‪.‬‬

‫ﻣﺴﺎﻓـﺮت‬
‫اراﺋﻪی ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای‪:‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و ﻣﺼﺮف ﻏﺬا در ﻃﻮل ﻣﺴﺎﻓﺮت؛‬
‫ﺣﻤﻞ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و وﺳﺎﯾﻞ ﺗﺰرﯾﻖ در ﮐﯿﻒ دﺳﺘﯽ؛‬
‫ﺧﻄﺮﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﺳﻼﻣﺘﯽ در ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﺳﻔﺮﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛‬
‫اﺧﺘﻼف در ﻧﻮع و ﻏﻠﻈﺖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦﻫﺎ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ؛‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﻪ در ﺳﻔﺮ؛‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺠﺪد ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد ﺑﻪﺧﺼﻮص ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﯾﺖ؛‬
‫اراﺋﻪی ﺷﺮﺣﯽ از وﺿﻌﯿﺖ ﺑﯿﻤﺎر)و درﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺷﻤﺎرهی ﺗﻤﺎس(‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪18‬‬

‫اﻫﺪاف ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬ ‫‪9‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻄﻮح ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻄﻮح ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﺄﯾﯿﺪﺷﺪه)دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ(‪:‬‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﻣﺮاﻗﺒﺖ دﯾﺎﺑﺖ ـ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﯿﻤﺎر را از روی ﻋﻼﺋﻢ دﯾﺎﺑﺖ ﮐﻨﺘﺮلﻧﮑﻨﯿﺪ؛‬
‫ﺑﺮای ﭘﯽﺑﺮدن ﺑﻪ ﻟﺰوم ﻣﺪاﺧﻠﻪﻫﺎی درﻣﺎﻧﯽ در آﯾﻨﺪه؛‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت ﯾﺎ درازﻣﺪت؛‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان وﺳﯿﻠﻪی آﻣﻮزﺷﯽ در ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻬﺘﺮ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی ﻣﮑﺮر از ﺑﯿﻤﺎر‪:‬‬
‫آﯾﺎ اﻣﮑﺎن ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻬﺘﺮ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺪون اﺛﺮات ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ وﺟﻮددارد؟‬
‫در ﭼﻨﺪ درﺻﺪ از ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ اﯾﻦ اﻫﺪاف دﺳﺖﯾﺎﻓﺘﻪاﯾﺪ؟‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ در ﻣﻮاردی ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﻋﺪم دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ اﻏﻠﺐ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻧﺎدرﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از در ﺑﻌﻀﯽ‬
‫ﻣﻮارد ﮐﻪ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر را ﻣﺨﺘﻞﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺣﺘﯽاﻟﻤﻘﺪور ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪﺧﻮن را ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞﻗﺒﻮل رﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﻓﺮد‬
‫ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر ﺗﺤﺖﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮارﻧﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬

‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان ‪ HbA1c‬ﻫﺮ ‪ 2-4‬ﻣﺎه ﯾﮏ ﺑﺎر؛)ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪.(...‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ اﮔﺮ ‪ HbA1c‬درﺣﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻄﻮح ارزﯾﺎﺑﯽ زﯾﺮ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﺎدر ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﺸﺪه‬

‫ﺳﻄﻮح ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﻏﯿﺮ دﯾﺎﺑﺘﯽ‬

‫<‪7/5‬‬ ‫‪6/2-7/5‬‬ ‫>‪6/1‬‬ ‫‪) HbAIc‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪%Hb (DCCT‬‬

‫‪)SMBG‬ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ(‬
‫ﻗﻨﺪ ﻧﺎﺷﺘﺎ)ﻗﺒﻞ از ﻏﺬاﺧﻮردن(‬
‫<‪6/5‬‬ ‫‪5/1-6/5‬‬ ‫‪4-5‬‬
‫‪mmol/l‬‬
‫<‪120‬‬ ‫‪91-120‬‬ ‫‪70-90‬‬ ‫‪mg/dl‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺻﺮف ﻏﺬا)‪(peak‬‬
‫<‪9‬‬ ‫‪7/6-9‬‬ ‫‪4-7/5‬‬ ‫‪mmol/l‬‬
‫<‪160‬‬ ‫‪136-160‬‬ ‫‪70-135‬‬ ‫‪mg/dl‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﺧﻮاب‬
‫<‪7/5‬‬ ‫‪6-7/5‬‬ ‫‪4-5‬‬ ‫‪mmol/l‬‬
‫<‪135‬‬ ‫‪110-135‬‬ ‫‪70-90‬‬ ‫‪mg/dl‬‬

‫در ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺗﻼش ﺑﺮای رﺳﺎﻧﺪن ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﻪ ﺣﺪ ﻏﯿﺮدﯾﺎﺑﺘﯽ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺧﻄﺮﻧﺎک ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪19‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﺧﻮردن و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﻻزم در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﯿﺪن‬ ‫‪10‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪی ﺑﯿﻤﺎران‬
‫اراﺋﻪی ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎﯾﯽ درﻣﻮرد ﺗﻐﺬﯾﻪ‪:‬‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺸﺨﯿﺺ؛‬
‫در ﻣﻮاﻗﻊ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻮع درﻣﺎن ﺧﻮراﮐﯽ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ؛‬
‫در ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص ﺑﯿﻤﺎر)ﻧﻈﯿﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ آﻟﺒﻮﻣﯿﻨﻮری و ‪(...‬؛‬
‫ﻫﺮ دو ﺳﺎل ﯾﮏ ﺑﺎر ﯾﺎ وﻗﺘﯽ ﻻزم ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ؛‬
‫درﺻﻮرت درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ‪:‬‬

‫آﯾﺎ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ)‪ (see box‬ﺑﺨﺸﯽ از ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪهاﺳﺖ؟‬
‫آﯾﺎ ﺗﻮزﯾﻊ ﮐـﺎﻟﺮی در رژﯾﻢ ﻏـﺬاﯾﯽ روزاﻧـﻪ ﭘـﺎﺳﺨﮕﻮی ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ و رژﯾـﻢ‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﻤﺎر اﺳﺖ؟‬
‫آﯾﺎ ﮐﺎﻟﺮی درﯾﺎﻓﺘﯽ روزاﻧﻪ ﺑﺎ وزن ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬
‫آﯾﺎ وﻋﺪهﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻏﺬا و ﻣﯿﺎنوﻋﺪهﻫﺎ در زﻣﺎنﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺘﻔﺎدهﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫آﯾﺎ ﺑﺮای ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ وﯾﮋهی دﯾﺎﺑﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪی زﯾﺎدی ﺻﺮف ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫آﯾﺎ اﻟﮑﻞ ﻣﺼﺮف ﻣﯽﺷﻮد؟ آﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﻣﺼﺮف اﻟﮑﻞ در اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﺗﺮیﮔﻠﯿﺴﺮﯾﺪ ﺑﯿﻤﺎر‬
‫ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ؟ آﯾﺎ در ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ؟ آﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ درک ﮐﺮدهاﺳﺖ؟‬
‫آﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﮐﻠﯿﻮی ﯾﺎ ﻓﺸـﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪﻫـﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪای)ﻣﺼـﺮف ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ روزاﻧﻪی‬
‫>‪ 0/8g/kg‬و ﻣﺼﺮف ﻧﻤﮏ روزاﻧﻪ >‪ (7gr‬را رﻋﺎﯾﺖﻣﯽﮐﻨﺪ؟‬

‫رﻋﺎﯾﺖ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﯾﮑﯽ از ﺑﺨﺶﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﺪاوم ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫رژﯾﻢ ﺗـﺰرﯾﻖ اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿـﻪ‪ :‬ﻣﺼـﺮف ﻣﯿﺎنوﻋﺪهﻫﺎ ﺑـﻪ ﮐﻨﺘـﺮل ﺑﻬـﺘـﺮ ﻗـﻨـﺪ ﺧـﻮن ﮐﻤﮏﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ دﻓﻌﺎت اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ‬
‫ﺧﻮن)ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ( ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻖ ﻧﯿﺎز ﺑﯿﻤﺎر ﻃﺮاﺣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ‪ :‬ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻮع و زﻣﺎن ﻏﺬاﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﯿﻞ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﯽ‬
‫ﺑﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﻮد)ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻟﺮی روزاﻧﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺣﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫رژﯾﻢ ﺗـﺰرﯾﻖ اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ‪ :‬ﻣﺼﺮف ﻣﯿﺎنوﻋﺪهﻫﺎ درﺻﻮرﺗﯽ ﺿﺮوری اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪی آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن)ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ( ﮐﻤﺘﺮ از‬
‫ﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﺮای اﺻﻼح ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻗﺒﻞ از ﻏﺬا ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻢ ﺷﺪه و ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﺎز ﻣﯿﺎنوﻋﺪه ﺗﺠﻮﯾﺰﺷﻮد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪20‬‬

‫ﺧﻮردن و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬

‫رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪ‪ :‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺼﺮف ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪراتﻫﺎ اﻓﺰاﯾﺶﯾﺎﺑﺪ و ﻣﺼﺮف ﭼﺮﺑﯽﻫـﺎ درﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺮژی روزاﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻖ ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی زﯾﺮ ﺗﺄﻣﯿﻦﺷﻮد‪:‬‬
‫ﭼﺮﺑﯽ‪ :‬ﭼﺮﺑﯽ اﺷﺒﺎع >‪ ،%10‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦﮐﺮدن ﭼﺮﺑﯽﻫﺎی اﺷﺒﺎع ﺑﺎ ﻏﯿﺮاﺷﺒﺎع)ﻣﻮﻧﻮ ﯾﺎ ﭘﻠﯽ()ﺗﺎ ‪ (%10‬ﯾﺎ‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦﮐﺮدن ﭼﺮﺑﯽ اﺷﺒﺎع ﺑﺎ ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪرات‪.‬‬
‫ﮐـﺮﺑﻮﻫﯿـﺪرات‪ :‬ﺣﺪود ‪ %50-%55‬از اﻧﺮژی درﯾﺎﻓﺘﯽ روزاﻧﻪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻏﺬاﻫﺎی ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎد ﻓﯿﺒﺮﻫﺎی‬
‫ﻗـﺎﺑﻞ ﺣـﻞ و ﮐـﺮﺑﻮﻫﯿـﺪرات ﻗـﻨﺪﻫـﺎی ﺳﺎده ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ از رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺣﺬفﺷﻮد‪ ،‬اﻣـﺎ ﺑـﺎﯾـﺪ‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ‪ :‬ﺣﺪود ‪ %15‬ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺮف ﻣﯿﻮهﻫﺎی ﺗﺎزه و ﺳﺒﺰﯾﺠﺎت)ﺣﺪاﻗﻞ روزی ﭘﻨﺞ ﺑﺎر( ﺗﻮﺻﯿﻪﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ‬ ‫‪11‬‬

‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ‪:‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را در ﺑﺪن اﻓﺰاﯾﺶدﻫﺪ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﭼﺮﺑﯽﻫﺎی ﺧﻮن را ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺘﺮلﻧﻤﺎﯾﺪ؛‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 2-3‬روز در ﻫﻔﺘﻪ اﻧﺠﺎمﮔﯿﺮد؛‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ)اﻋﻢ از زودرس و دﯾﺮرس( را اﻓﺰاﯾﺶدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ در زﻣﺎن ورزش‪:‬‬

‫اﻧﺠـﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺮای ﯾﺎدﮔﯿﺮی درﺑـﺎرهی اﺛـﺮات ورزش ﺑﺮ ﻗﻨـﺪ ﺧـﻮن و اﺛـﺮات ﺗﻐﯿﯿـﺮات‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺮ آن؛‬
‫ﺑﺮای ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺷﺮاﯾﻂ ورزش ﻣﻨﻈﻢ و ﻣﺴﺘﻤﺮ؛‬
‫ﻣﺼﺮف ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪرات اﺿﺎﻓﯽ درﺻﻮرت ﻧﯿﺎز‪.‬‬
‫ﻫﺸﺪارﻫﺎ‪:‬‬
‫درﺑـﺎرهی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ دﯾـﺮرس ﺑـﻌـﺪ از ورزش‪ ،‬ﺑـﻪﺧﺼﻮص وﻗـﺘﯽ ﮐـﻪ ورزش ﻃـﻮﻻﻧـﯽ ﯾـﺎ‬ ‫•‬
‫ﻏﯿﺮﻣﻌﻤﻮل ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﮐﻢﮐﺮدن دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺷﺐ ﯾﺎ روز ﺑﻌﺪ ﺗﻮﺟﻪﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ورزش در زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺑﺪن ﮐﻢ اﺳﺖ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ‬ ‫•‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﮐﺘﻮنﻫﺎ در ﺑﺪن ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺼﺮف اﻟﮑﻞ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﻌﺪ از ورزش را اﻓﺰاﯾﺶدﻫﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪21‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫اﺳﺘﻔﺎدهی ﻣﺆﺛﺮ از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬ ‫‪12‬‬

‫‪ 1.12‬اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺰرﯾﻖ و آﻣﻮزشﻫﺎی واﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦﻫﺎی)ﻣﺤﻠﻮل و رﮔﻮﻻر( اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ وﻋـﺪهی ﻏـﺬا و اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ NPH‬اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‪ ،‬ﻣﮕﺮ در ﻣﻮاﻗﻌﯽ ﮐﻪ‪:‬‬
‫ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ؛‬ ‫•‬
‫ﺑﯿﻤﺎر زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻨﻈﻢ و ﮐﻢﺗﺤﺮﮐﯽ دارد؛‬ ‫•‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺮﺷﺢ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ زﯾﺎد اﺳﺖ)ﻣﺜﻞ ﻣﺮﺣﻠﻪی ﻣﺎه ﻋﺴﻞ(؛‬ ‫•‬
‫درﻣﺎن ﺑﺎ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦﻫﺎی آﻧﺎﻟﻮگ اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد)‪.(see below‬‬ ‫•‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻠﻢﻫﺎ)‪ (pen systems‬ﺑﺮای ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﻮارهی ﺷﮑﻢ ﺑﺮای ﺗﺰرﯾﻖ در ﻫﻨﮕﺎم وﻋﺪهﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻏﺬاﺧﻮردن و اﺳﺘﻔﺎده از رانﻫﺎ‬
‫ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻃﻮﻻﻧﯽاﺛﺮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪.‬‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ در‪:‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎدهی ﻣﺆﺛﺮ و دﻗﯿﻖ از وﺳﺎﯾﻞ ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺸﯿﺪن اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل و ‪ NPH‬در ﯾﮏ‬
‫ﺳﺮﻧﮓ‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﮕﻬﺪاری اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و دوراﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻮاد ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺗﺰرﯾﻖ؛‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی دﻗﯿﻖ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﯾﺎ ادرار در زﻣﺎنﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ؛‬
‫ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺑﺎﻓﺖ ﻋﻤﯿﻖ زﯾﺮﺟﻠﺪی‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﺑﺎﻻآوردن ﺑﺎﻓﺖ در ﺑﯿﻦ دو اﻧﮕﺸﺖ و‬
‫ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﺎ زاوﯾﻪی ‪(450‬؛‬
‫ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی‪ ،‬ﺗﺸﺨﯿﺺ و درﻣﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ؛‬
‫درک وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺟﺬب و ﻋﻤﻞ اﻧﻮاع اﻧﺴﻮﻟﯿﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در زﻣﺎن ﻏﺬاﺧﻮردن و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﺑﺪﻧﯽ و آﻣﻮزش ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ آﺳﺎن و راﯾﮕﺎن ﺑﻪ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ ﺑﺮای ﻣﺸﺎوره؛‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻮﻓﻖ دﯾﺎﺑﺖ در ﻣﻮارد اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺣﺎد و ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺴﺎﻓﺮت‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪22‬‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫‪ 2.12‬دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ـ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎی ﻣﻬﻢ‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ‪:‬‬
‫ﻧﺤﻮهی ﻣﺼﺮف ﻏﺬا و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ؛‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪی ﭘﯿﺸﯿﻦ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮای‪:‬‬
‫دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻓﺮد)دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را ﺑﺮاﺳﺎس وزن اﺳﺘﻔﺎدهﻧﮑﻨﯿﺪ(؛‬ ‫•‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮات روزاﻧﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬ ‫•‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ؛‬ ‫•‬
‫وﯾﮋﮔﯽ ﻣﺤﻞﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪.‬‬ ‫•‬
‫اﻧﺘﻈﺎر‪:‬‬
‫ﻧﯿﺎز ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺗﺎ ﺣﺪود ‪ %50‬از دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﯿﺎز دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را ﺗﻐﯿﯿﺮدﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺻﺒﺢ در ﻧﺘﯿﺠﻪی ﮐﻤﺒﻮد اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در آﺧﺮ ﺷﺐ ﻗﺒﻞ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در ﺑﯿﻤﺎران ﺟﻮان ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ زﯾﺎد و ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﯾﺶ‪:‬‬
‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑـﻪ ﮐﻨﺘـﺮل ﻣﻄﻠﻮب و ﻫﯿﭙـﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ؛ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑـﺮ ﺗـﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛ ﺗﺄﺛﯿﺮات اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در‬
‫ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر؛ درک ﻧﯿﺎزﻫـﺎ؛ ﮐﺴﺐ ﻣﻬﺎرتﻫـﺎی ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ؛ ﻣﺤﻞ ﺗﺰرﯾﻖﻫـﺎ؛ ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎی‬
‫ﺗﺰرﯾﻖﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﺗﻤﺎﯾﻼت ﺑﯿﻤﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ‪:‬‬
‫دُزﻫﺎی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺠﺮﺑﻪی ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬
‫)‪.(see below‬‬

‫رژﯾﻢ درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ‬ ‫‪3.12‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮات روزاﻧﻪی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ﮐﻨﺘﺮل آن ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮده و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﯿﻤﺎر‪،‬‬
‫دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و رژﯾﻢ ﺗﺰرﯾﻖ آن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن را ﻃﺮاﺣﯽﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺒﻮد ‪ HbA1c‬ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺮ ﺑﺎﯾﺪ در زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ اﻧﺠﺎمﺷﻮد‪:‬‬

‫در ﻣﻮارد ﻣﺼﺮف اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ ﮐﻮﺗﺎهاﺛﺮ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر ‪ 1-2‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻣﺼﺮف‬
‫ﻏﺬا)ﻣﻌﻤﻮﻻً ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ( اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار دُز ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﮐﻤﺘﺮ از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪی ﺑﯿﻦ دو وﻋﺪهی ﻏﺬا ﺑﯿﺶ از ‪ 5‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺗﺮﮐﯿﺐ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬
‫‪ NPH‬و آﻧﺎﻟﻮگ ﻗﺒﻞ از ﻏﺬا اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از دُز ‪ NPH‬در ﭘﺎﯾﺎن ﺷﺐ)ﻣﮕﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫ﻣﺼﺮف ‪ NPH‬در ﭘﺎﯾﺎن ﺷﺐ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ ﺷﺒﺎﻧﻪی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞﮐﻪ داﻧﺶ ﻣﺎ درﺑﺎرهی اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ درﺣﺎل ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺳﺮﯾﻊ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎ ﺑﻪزودی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪﮐﺮد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪23 1‬‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫‪ 4 .12‬ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬

‫در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در درازﻣﺪت ﺑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﯽﭘﺮدازﯾﻢ‪.‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﯿﻪ‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﺑﺘﺪا‪:‬‬
‫ﻣﯿﺰان آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎر‪ ،‬دُزﻫﺎی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و وﻋﺪهﻫﺎی ﻏـﺬاﯾﯽ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑـﺪﻧﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑـﺎ ﻣﻘﺪار‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺰرﯾﻖﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد آﻣﻮزشﻫﺎی ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫ﻧﺤﻮهی ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﯿﻤﺎر در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺨﺶ ‪)13‬زﯾﺮ( درﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺑﯿﻤﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﯾﻦﮐﻪ‪:‬‬
‫ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی ﺷﻤﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺎﻓﯽ دارد؛‬
‫اﻣﮑﺎن اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ‪ HbA1c‬و ﺻﺤﺖ ﺑﺎﻻی ﻧﺘﺎﯾﺞ وﺟﻮددارد؛‬
‫داﺷﺘﻦ آﮔﺎﻫﯽ ﮐﺎﻓﯽ از ﻋﺎدتﻫﺎ و ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻋﺎدتﻫﺎی ﻏﺬاﯾﯽ‪،‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ وی و زﻣﺎنﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬
‫ﺑﯿﻤﺎر ﻣﻬﺎرت ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺰرﯾﻖ را دارد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪24‬‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﺮای ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ دو ﺻﻔﺤﮥ ﻗﺒﻞ‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻮﺗﺎهاﺛﺮ ‪ unmodified‬ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدل‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬ ‫•‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در زﻣﺎن ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﻌﺪی؛‬ ‫•‬
‫ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﯾﺎ ﻗﻨﺪﻫﺎی ﻏﯿﺮ از ﺣﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ)‪ < 40mmol/l‬؛ ‪ (< 70mg/dl‬ﺑﯿﻦ دو ﺗﺰرﯾﻖ‪.‬‬ ‫•‬
‫اﮔﺮ‪:‬‬
‫• ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ؛‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻣﯿﺰان دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻗﺒﻠﯽ ﺗﻮﺟﻪﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫درﻏﯿﺮ اﯾﻦﺻﻮرت اﮔﺮ‪:‬‬
‫• ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻣﻘﺪار ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﺷﺪه اﺳﺖ و ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮوز ﻧﮑﺮدهاﺳﺖ؛‬
‫‪ %10‬دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را اﻓﺰاﯾﺶدﻫﯿﺪ؛ ﭘﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺿﺮوری اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﻏﯿﺮ اﯾﻦﺻﻮرت اﮔﺮ‪:‬‬
‫• ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ رخﻣﯽدﻫﺪ)اﻓﺖ ﻗﻨﺪ ﺑﻪ ‪(<70mg/dl‬؛‬
‫‪ %10‬دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را ﮐﺎﻫﺶدﻫﯿﺪ؛ ﭘﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺿﺮوری اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﻏﯿﺮ اﯾﻦﺻﻮرت‪:‬‬
‫• در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻮارد ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﺎده اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮی دﺳﺖزد و ﯾﺎ‬
‫ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﺟﻮد را ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮنﻫﺎی ‪ 2-4‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺧﻮردن ﻏﺬا و ﺑﺮوز ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ)و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﻨﺪ‬
‫ﺧﻮنﻫﺎی ﻗﺒﻞ از ﻏﺬا و ﻗﺒﻞ از ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ(؛‬
‫اداﻣﻪی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻃﺒﻖ ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻮﺗﺎهاﺛﺮ )‪.unmodified (see below‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ Extended-acting NPH‬در زﻣﺎن ﺧﻮاب‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫• ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر در زﻣﺎن ﺧﻮاب؛‬
‫• ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﻤﺎر ﻗﺒﻞ از ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ؛‬
‫• ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ در ﻃﻮل ﺷﺐ‪.‬‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن روش ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻮﺗﺎهاﺛﺮ ‪ unmodified‬ﺻﻮرتﻣﯽﮔﯿﺮد)‪.(see below‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ Extended-acting NPH‬در زﻣﺎنﻫﺎی دﯾﮕﺮ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫• ﮔﺰارش ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ؛‬
‫• ﺣﻤﻠﻪﻫﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﯾﺎ ﻗﻨﺪﻫﺎی ﮐﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ)‪ (< 70mg/dl‬در اﯾﻦ ﻣﺪت؛‬
‫• اﺛﺮات ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻈﺎر اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در اﯾﻦ زﻣﺎن)‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ(؛‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن روش ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻮﺗﺎهاﺛﺮ ‪ unmodified‬ﺻﻮرتﻣﯽﮔﯿﺮد)‪.(see below‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪25 1‬‬

‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن < ‪ 125mg/dl‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺐﻫﻨﮕﺎم‬ ‫‪mg/dl‬‬
‫‪NPH‬‬
‫‪70-145‬‬ ‫ﻣﻮاردُز ﺑﯿﻦ‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻗﺒﻞ از ﺻﺮف ﻏﺬا)‪ 90-125mg/dl (pre-prandial‬و در ‪%80‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ د‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﻌﺪ از ﺻﺮف ﻏﺬا)‪ 180mg/dl < (post-prandial‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎ‬

‫ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ .‬ارزﯾﺎﺑﯽ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ و دﯾﮕﺮ ﻋﻠﻞ‬ ‫ﺑﻠﯽ‬ ‫آﯾﺎ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ) ﺑﺎ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎری ﯾﺎ ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن( وﺟﻮد‬
‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬ ‫داﺷﺘﻪاﺳﺖ؟ آﯾﺎ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن > ‪ 70mg/dl‬وﺟﻮد داﺷﺘﻪاﺳﺖ؟‬
‫ﺧﯿﺮ‬
‫ﺑﻠﯽ‬
‫ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ)درﻣﺎن ﺳﺮﯾﻊ درﺻﻮرت ﻟﺰوم(‬ ‫آﯾﺎ اﺳﺘﺮس‪ /‬ﺑﯿﻤﺎری ﺣﺎد)ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﮔﺬرا( وﺟﻮد داﺷﺘﻪاﺳﺖ؟‬

‫ﺧﯿﺮ‬
‫ﺑـﺪون ﺗﻐﯿﯿـﺮ‪ .‬ارزﯾـﺎﺑﯽ رژﯾﻢ ﻏـﺬاﯾﯽ و دُز‬ ‫ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻗﺒﻞ از ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ و ﻗﻨﺪ ﺧﻮن دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﺷﺒﺎﻧﻪ‬ ‫ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ > ‪110mg/dl‬‬

‫ﻫﯿﭙـﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻗـﺒﻞ از ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ و ﻗـﻨﺪ ﺧﻮن دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ NPH‬ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫≤ ‪110mg/dl‬‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﺑﺮاﺳـﺎس‬ ‫ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ در ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﯾﺎ ﺷﺐ‬

‫زﻣﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬
‫ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺳـﺎﻋﺖ ‪ 2‬ﺑـﺎﻣﺪاد و ﻗﻨـﺪ ﺧـﻮن زﻣﺎن ﺧﻮاب‬
‫ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫> ‪125mg/dl‬‬

‫ﻫﯿﭙـﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺳـﺎﻋـﺖ ‪ 2‬ﺑـﺎﻣﺪاد و ﻗﻨﺪﺧـﻮن زﻣﺎن ﺧﻮاب‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﺷﺒﺎﻧﻪ‬
‫≤ ‪125mg/dl‬‬

‫اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺪﯾﺪ)ﯾﺎ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﯿﻪ( ﺑﻮده و ﺑﻪ اﻗﺪامﻫﺎی ﻻزم ﻧﯿﺎز داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ‬
‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺴﯿﺎر آزاردﻫﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﺷﺪه > ‪ 70mg/dl‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎ‬

‫ﺑـﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ .‬ارزﯾـﺎﺑﯽ رژﯾﻢ ﻏـﺬاﯾﯽ و دﯾﮕـﺮ‬ ‫ﺑﻠﯽ‬ ‫آﯾﺎ ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﻪﺻـﻮرت اﺗﻔﺎﻗﯽ و ﻏﯿـﺮﻣﮑﺮر ﺑـﻮده و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻗﻨﺪ‬
‫ﻋﻠﻞ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬ ‫ﺧﻮن > ‪ 125mg/dl‬اﺳﺖ؟‬
‫ﺧﯿﺮ‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫‪unmodified‬‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‬
‫در ﻃﻮل روز ﯾﺎ ﺷﺒﺎﻧﻪ‬
‫زﻣﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬

‫ﺷـﺐ ﻫـﻨـﮕـﺎم)ﺳـﺎﻋـﺖ ‪ (23-3‬و ﯾـﺎ ﻗـﻨﺪ ﺧـﻮن ﭘﺎﯾﯿﻦ در‬

‫ﮐﺎﻫﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﻗﺒﻞ از ﺷﺎم‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاب‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﺷﺒﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد)ﺳﺎﻋﺖ ‪ (3-8‬و ﯾﺎ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎﻻ ﻗﺒﻞ از ﺧﻮاب‬

‫اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢﻫﺎی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ در اﯾﻦ ﺻﻔﺤﻪ‪:‬‬

‫∗ درﺑﺎرهی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ ﺻﺎدق ﻧﯿﺴﺖ؛‬
‫∗ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺑﺎ رژﯾﻢﻫﺎی ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦدرﻣﺎﻧﯽ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ)زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دو ﻧﻮع اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺗﺰرﯾﻖﻣﯽﺷﻮﻧﺪ(‪.‬‬
‫∗ ﺑﺎﯾﺪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ذﮐﺮﺷﺪه در ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪی ﻗﺒﻞ اﺳﺘﻔﺎدهﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪26‬‬

‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬

‫ﻣﺸﮑﻼت ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‬ ‫‪13‬‬

‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻣﮑﺮر‬
‫در زﻣﺎن ﯾﺎ زﻣﺎنﻫﺎی ﺧـﺎﺻﯽ از روز ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم ﺗﻄﺎﺑـﻖ ﺑﯿﻦ ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و اﻟﮕـﻮی رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫و ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﯾﻦﮐﻪ آﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﮑﺮر و ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ و ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ اﻧﺠﺎمﻣﯽﮔﯿﺮد؛ اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫اﺳﺖ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻨﺎﺳﺐ در دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﺼﺮﻓﯽ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ)ﺳﻦ‪ /‬ﻣﺸﮑﻼت ﮐﻠﯿﻮی‪ /‬ﻣﺸﮑﻼت ﻏﺪدی(‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪.‬‬

‫اﺷﺘﺒﺎه در دُز ﻣﺼﺮﻓﯽ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و ﯾﺎ در ﺗﻨﻈﯿﻢ آن؛‬
‫دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ؛‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪.‬‬
‫ﮔﺎﺳﺘﺮوﭘﺎرزی؛‬
‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻏﯿﺮﻣﻨﺘﻈﺮه‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ دارد‪:‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫ﺣﺬف ﯾﺎ ﻋﺪم ﻣﺼﺮف ﻏﺬا در زﻣﺎنﻫﺎی ﻣﻨﻈﻢ؛‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻏﯿﺮﻣﻨﺘﻈﺮه و ﺷﺪﯾﺪ؛‬
‫ﻣﺼﺮف اﻟﮑﻞ؛‬
‫ﻣﺤﻞ ﺗﺰرﯾﻖ ﻧﺎدرﺳﺖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬

‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺪون ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪاردﻫﻨﺪه‬

‫اﻏﻠﺐ ﺑﻪﻃﻮر ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪ :‬اﻣﮑﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﯾﺎ دﯾﮕﺮ زﻣﺎنﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺺ دادهﻧﺸﺪه)اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬
‫ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ( ﺑﻪﺧﺼﻮص وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ‪ HbA1c‬ﮐﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ؛‬
‫ﺗﻌﺪﯾﻞ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و ﯾﺎ ﻣﺼﺮف ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاد ﺧﻮراﮐﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺸﮑﻼت؛‬
‫ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪﯾﺪ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن)> ‪.(70mg/dl‬‬
‫اراﺋﻪی آﻣﻮزش و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ زودﻫﻨﮕﺎم ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اﺧﺘﻼلﻫﺎی ﺧﻠﻘﯽ ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎر و اﻃﺮاﻓﯿﺎن؛‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﺸﺎوره ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﯿﻤﺎر در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺷﯿﻮهی زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺣﯿﻦ راﻧﻨﺪﮔﯽ‪.‬‬

‫ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﻣﺎﻧﯽ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻫﺶ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ unmodified‬ﺷﺒﺎﻧﻪ درﺻـﻮرت ﺑﺎﻻﺑـﻮدن دُز و ﺗـﺰرﯾﻖ آن در آﺧـﺮ ﺷﺐ ﮐﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺑﺴﯿﺎری از ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽﻫﺎی ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﻋﺖ ‪ 24-3‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺰرﯾﻖ ﻫﺮﭼﻪ دﯾﺮﺗﺮ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ NPH‬ﺷﺒﺎﻧﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺪاﯾﯽ اﺛﺮات اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪unmodified‬‬
‫و ‪ NPH‬ﺷﺒﺎﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻣﯿﺎنوﻋﺪهی ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪرات ﺑﺎ ﺟﺬب ﺗﺪرﯾﺠﯽ در آﺧﺮ ﺷﺐ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ آﻧﺎﻟﻮگ زوداﺛﺮ ﻗﺒﻞ از ﻏﺬای اﺻﻠﯽ ﺷﺐ)ﺷﺎم(‪.‬‬

‫ﮐﻤﺎی ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‪:Fitting/‬‬
‫ﺗﺠﻮﯾﺰ ﮔﻠﻮﮐﺰ ‪ %20‬درﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻫﻮﺷﯿﺎر ﺑﻮدن ﺑﯿﻤﺎر ﯾـﺎ ‪ 1mg‬ﮔﻠﻮﮐﺎﮔﻮن ﻋﻀـﻼﻧﯽ‪ .‬ﺑـﻪ اﺛـﺮات ﺿﻌﯿﻒ‬
‫ﮔﻠﻮﮐﺎﮔﻮن در ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎر ﮔﺮﺳﻨﻪ و ﯾﺎ ﻣﺴﺖ اﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪدﻧﺒﺎل آن ﻣﺼﺮف ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪراتﻫﺎی‬
‫ﺧﻮراﮐﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻄﺮ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﻣﺠﺪد‪.‬‬
‫آﻣﻮزش اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﺑﺮای ﺗﺰرﯾﻖ ﮔﻠﻮﮐﺎﮔﻮن‪ ،‬درﺻـﻮرت ﺗﮑﺮار ﮐﻤﺎی ﻫﯿﭙﺮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ و ﯾﺎ ﺑﺎﻗﯽﻣـﺎﻧﺪن ﻣﺸﮑﻼت‬
‫ﺣﻞﻧﺸﺪه‪ .‬اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﯾﻦﮐﻪ دارو ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﮐﺎﻓﯽ در دﺳﺘﺮس اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﺑﯿﻤﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ و ﺑﯿﻤﺎری اﯾﺴﮑﻤﯿﮏ ﻗﻠﺒﯽ‬ ‫‪14‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد ﺳﺎﺑﻘﻪی ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ ﺑﯿﻤﺎری ﻋﺮوﻗﯽ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ‬

‫در ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع‪ 1‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﺷﺪت اﻧﺠﺎمﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ‪:‬‬

‫ﻣﯿﺰان دﻓﻊ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ از ادرار‬ ‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‬ ‫ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ ﭼﺮﺑﯽ ﺧﻮن‬ ‫*‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﻗﻠﺒﯽـ ﻋﺮوﻗﯽ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪی ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ‬ ‫ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‬ ‫*‬
‫در زﻣﺎن ﺗﺸﺨﯿﺺ؛‬
‫در ‪ 18‬ﺳﺎﻟﮕﯽ؛‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎل درﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﻪی ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ درﺣﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛‬
‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ؛‬
‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﮑﺮر درﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮدن ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﯾﺎ ﻃﯽ درﻣﺎن آنﻫﺎ‪.‬‬

‫آﻣﻮزش ﺑﯿﻤﺎران‪:‬‬
‫درﺑﺎرهی ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﻤﺎری ﻗﻠﺒﯽ از زﻣﺎن ﺗﺸﺨﯿﺺ؛‬
‫درﺑﺎرهی ﻋﺪم ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف آن)‪(see box‬؛‬
‫درﺑﺎرهی رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ(‪.‬‬
‫ﺗﺠﻮﯾﺰ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻣﻨﻈﻢ؛‬
‫رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ؛‬
‫درﻣﺎن ﺑﺎ داروﻫﺎی ﮐﺎﻫﻨﺪهی ﭼﺮﺑﯽﻫﺎی ﺧﻮن درﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽﺑﻮدن ﭘﺮوﻓﺎﯾﻞ)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ‪(box‬‬
‫ﭼﺮﺑﯽ و وﺟﻮد ﻋﺎﻣﻞ ﺧﻄﺮ دﯾﮕﺮ؛‬
‫درﻣﺎن ﺑﺎ داروﻫﺎی ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪهی ‪ ACE‬درﺻﻮرت وﺟﻮد آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی)ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی(؛‬
‫درﺻﻮرت ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﮕﺮ داروﻫﺎی ﮐﺎﻫﻨﺪهی ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‪ ،‬درﺻﻮرت ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‬
‫< ‪)135/85mmHg‬ﺟﺎ اﻓﺘﺎدﮔﯽ(؛‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از آﺳﭙﯿﺮﯾﻦ ﺑﺎ دُز ﮐﻢ در ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺮوﻗﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه دارﻧﺪ؛‬
‫درﺻﻮرت ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﯿﻤﺎری اﯾﺴﮑﻤﯿﮏ ﻗﻠﺒﯽ‪ ،‬ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪهﻫﺎی ‪-β‬آدرﻧﺮژﯾﮏ‪.‬‬
‫ﺟﺎ اﻓﺘﺎدﮔﯽ‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ‪:‬‬
‫اﯾﺴﮑﻤﯽ ﻣﯿﻮﮐﺎرد ﺧﺎﻣﻮش در ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل‪:‬‬
‫ﻋﺪم ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪی)‪(see box‬؛‬
‫ﺑﯿﻤﺎری اﯾﺴﮑﻤﯿﮏ ﻗﻠﺒﯽ و دﯾﮕﺮ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﻋﺮوﻗﯽ ﻣﺜﻞ ﺑﯿﻤﺎران ﻏﯿﺮدﯾﺎﺑﺘﯽ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪28‬‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ‬

‫اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﭼﺮﺑﯽ ﺧﻮن‬

‫ﺧﻄﺮ زﯾﺎد‬ ‫در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺧﻄﺮ ﮐﻢ‬

‫< ‪230‬‬ ‫‪185-230‬‬ ‫> ‪185‬‬ ‫ﮐﻠﺴﺘﺮول ﺗﺎم ﺳﺮم‬

‫‪mg/dl‬‬
‫< ‪155‬‬ ‫‪115-155‬‬ ‫> ‪115‬‬ ‫‪ LDL‬ﮐﻠﺴﺘﺮول ﺳﺮم‬
‫‪mg/dl‬‬
‫> ‪39‬‬ ‫‪39-46‬‬ ‫< ‪46‬‬ ‫‪ HDL‬ﮐﻠﺴﺘﺮول ﺳﺮم‬
‫‪mg/dl‬‬
‫<‪200‬‬ ‫‪150-200‬‬ ‫> ‪150‬‬ ‫ﺗﺮیﮔﻠﯿﺴﺮﯾﺪ ﺳﺮم‬
‫‪mg/dl‬‬

‫اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‬

‫‪mmHg‬‬ ‫وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻠﯿﻪ‬
‫> ‪135/85‬‬ ‫ﻣﯿﺰان ﻃﺒﯿﻌﯽ دﻓﻊ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ از ادرار‬

‫> ‪ 135/85‬ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪآﺳﺎﻧﯽ در دﺳﺘﺮسﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﯿﺰان ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ دﻓﻊ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ از ادرار‬

‫ﻗﻄﻊ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﺎدتﻫﺎی ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‪:‬‬
‫در زﻣﺎن ﺗﺸﺨﯿﺺ ﯾﺎ ارﺟﺎع؛‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‪.‬‬

‫ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‪:‬‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺸﺨﯿﺺ و در زﻣﺎن ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﻣﻬﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫ﻣﻨﻈﻢ و)ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ( رودررو‪.‬‬

‫اراﺋﻪی اﻃﻼﻋﺎت ﮐﺎﻓﯽ درﺑﺎرهی‪:‬‬

‫ﺿﺮرﻫﺎی ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت و ﻣﺤﺎﺳﻦ ﻗﻄﻊ ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮﮐﺮدن ﻣﺼﺮف آنﻫﺎ؛‬
‫روشﻫﺎی ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ؛‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺎﻧﺸﯿﻦﻫﺎی ﻣﻮاد داروﯾﯽ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪29 1‬‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی‬ ‫‪15‬‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﻣﺸﮑﻼت ﮐﻠﯿﻮی و ﻓﺸﺎر ﺧﻮن در ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫آزﻣﺎﯾﺶ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﻮری ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮارﻫﺎی ادراری‪.‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی ﻣﯿﺰان دﻓﻊ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ)اﻣﺎ ﻧﻪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﻮری( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‪:‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﺮاﺗﯽﻧﯿﻦ در ادرار ﻗﺒﻞ از ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ؛‬
‫ﻏﻠﻈﺖ آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ ادرار ﻗﺒﻞ از ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺴﺒﺖ < ‪ (30mg/g <)2/5mg/mmol‬در ﻣﺮدان و < ‪ (40mg/g <)3/5mg/mmol‬در زﻧﺎن ﯾﺎ ﻏﻠﻈﺖ‬
‫< ‪ 20mg/l‬ﺑﻮد‪:‬‬
‫• ﺗﮑﺮار آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺮای ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪ؛‬
‫• ﭘﺎﯾﺶ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ آﺳﯿﺐ ﮐﻠﯿﻪ ﺑﺎ آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎی ﻣﮑﺮر‪.‬‬

‫آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﮐﻠﯿﻮی درﺻﻮرت وﺟﻮد ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﻮری‪.‬‬
‫ازﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﻋﻔﻮﻧﺖ ادراری ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮارﻫﺎی ﻟﮑﻮﺳﯿﺖ‪ ،‬ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﮐﺸﺖ ادرار‪.‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی ﮐﺮاﺗﯽﻧﯿﻦ ﺳﺮم ﻣﮑﺮر درﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮدن(‬

‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺮای اﻫﺪاف ﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ)ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺻﺪاﻫﺎی ‪ ،1st/5th‬ﺑﻌﺪ از ‪ 5‬دﻗﯿﻘﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ(‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺸﺎر ﺧﻮن درﺻﻮرت ﺑﺎﻻﺑﻮدن ﻣﯿﺰان دﻓﻊ ادراری آﻟﺒﻮﻣﯿﻦ‬

‫درﻣﺎن ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺮای ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﻓﺸﺎر ﺧﻮن > ‪ 130/80mmHg‬ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﮐﻤﺘﺮ درﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‪:‬‬
‫ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت؛‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﻧﻤﮏ؛‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺗﺎ ﺣﺪ ‪0/8 g/kg‬؛‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از داروﻫﺎی ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪهی ‪ ACE‬ﺑﻪﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ دارو ﺑﺮای درﻣﺎن؛‬
‫اﻓﺰودن دﯾﻮرﺗﯿﮏﻫﺎی ﻟﻮپ‪ ،‬ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪهﻫﺎی ‪ α‬و دﯾﮕﺮ داروﻫﺎ درﺻﻮرت ﻧﯿﺎز؛‬
‫ﺧﻮدداری از ﻣﺼﺮف ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﻣﻬﺎرﮐﻨﻨﺪهﻫﺎی ‪ β‬و ﺗﯿﺎزﯾﺪﻫﺎ درﺻﻮرت اﺑﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺴﻠﯿﭙﯿﺪﻣﯽ‪.‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮلﻫﺎی دﯾﮕﺮ‬
‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ﮐﻨﺘﺮل دﻗﯿﻖ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻋﺮوﻗﯽ)‪.(see above‬‬
‫درﻣﺎن دﻗﯿﻖ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی ادراری‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﭘﯿﻠﺮی درﺻﻮرت ﺗﮑﺮار اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎوره ﺑﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﮐﻠﯿﻪ)زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺮاﺗﯽﻧﯿﻦ > ‪ 2/5-3/5mg/dl‬اﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﻫﯿﭻ ﺑﯿﻤﺎری ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪﻋﻠﺖ داﺷﺘﻦ دﯾﺎﺑﺖ‬

‫از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﮐﻠﯿﻮی ﻣﺤﺮوم ﺷﻮد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪30‬‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ‬ ‫‪16‬‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ وﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﻣﺸﮑﻼت ﭼﺸﻤﯽ در ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻨﻈﻢ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﯽ دﻗﯿﻖ ﺑﺮای ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﯾﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی‪:‬‬
‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ)ﻋﯿﻨﮏ(؛‬
‫ﻋﺪﺳﯽ و وﯾﺘﺮه)اﻓﺘﺎﻟﻤﻮﺳﮑﻮﭘﯽ(؛‬
‫ﺷﺒﮑﯿﻪ)ﻣﺮدﻣﮏ ﺑﺎزﺷﺪه‪ ،‬ﻓﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺷﺒﮑﯿﻪ ﯾﺎ اﻓﺘﺎﻟﻤﻮﺳﮑﻮﭘﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮد ﻣﺠﺮب(؛‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ واﺑﺴﺘﻪ)ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ(‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺠﺪد در ﻓﻮاﺻﻞ ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ)‪ 3-6‬ﻣﺎه( درﺻﻮرت‪:‬‬

‫ﺑﺎرداری‪،‬‬
‫ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﯾﺎ زودرس ﯾﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ رﺗﯿﻨﻮﭘﺎﺗﯽ ﻏﯿﺮﭘﺮوﻟﯿﻔﺮاﺗﯿﻮ؛‬
‫ﭘﺲ از ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎری ﭼﺸﻤﯽ‬

‫ارﺟﺎع ﺑﻪ ﭼﺸﻢﭘﺰﺷﮏ درﺻﻮرت‪:‬‬
‫رﺗﯿﻨﻮﭘﺎﺗﯽ ﻏﯿﺮﭘﺮوﻟﯿﻔﺮاﺗﯿﻮ ﺷﺪﯾﺪ‪،‬‬
‫رﺗﯿﻨﻮﭘﺎﺗﯽ ﭘﺮوﻟﯿﻔﺮاﺗﯿﻮ‪،‬‬
‫اِدِم ﻣﺎﮐﻮﻻر و ﯾﺎ ﻣﺎﮐﻮﻻﭘﺎﺗﯽ اﮔﺰوداﺗﯿﻮ‪،‬‬
‫اﺧﺘﻼل ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ در اﺛﺮ آب ﻣﺮوارﯾﺪ‪،‬‬
‫اﺧﺘﻼل ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﯿﻪ در ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺎﯾﺮ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﭼﺸﻤﯽ ﺑﺎ اﺧﺘﻼل ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫آﺳﯿﺐ ﭼﺸﻤﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ دادهﻧﺸﺪه‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ و ﮐﻨﺘﺮل دﻗﯿﻖ از‪:‬‬

‫ﺑﯿﻤﺎری ﮐﻠﯿﻮی دﯾﺎﺑﺖ‪،‬‬
‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن) ﺑﺎ ﻫﺪف > ‪ 135/85mmHg‬و ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ درﺻﻮرت وﺟﻮد آﺳﯿﺐ ﮐﻠﯿﻮی(‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪،‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل اﺧﺘﻼلﻫﺎی ﭼﺮﺑﯽ ﺧﻮن)درﺻﻮرت وﺟﻮد اﮔﺰودای ﺳﺨﺖ در ﺷﺒﮑﯿﻪ(‪،‬‬
‫ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎوره ﺑﺎ رواﻧﭙﺰﺷﮏ و ﻣﺪدﮐﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ درﺻﻮرت ﺑﺮوز ﮐﻢﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‪.‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮل اوﻟﯿﻪی ﻣﺸﮑﻼت ﭼﺸﻤﯽ دﯾﺎﺑﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻪی ﺗﻮﺟﻪ دﻗﯿﻖ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل‬
‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن از زﻣﺎن ﺗﺸﺨﯿﺺ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪31‬‬ ‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬

‫ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ‬

‫ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ‬ ‫‪17‬‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ در ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻨﻈﻢ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﯽ دﻗﯿﻖ ﺑﺮای ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی‪:‬‬
‫ﺷﮑﻞ ﻇﺎﻫﺮی ﭘﺎﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﮐﻔﺶﻫﺎ؛‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺎﻫﺎ)ﺷﮑﻨﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺗﺮک‪ ،‬ورم‪ ،‬ﭘﯿﻨﻪ و زﺧﻢ(؛‬
‫ﻧﺒﺾﻫﺎی ﭘﺎ و ﭘﺸﺖ زاﻧﻮ؛‬
‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﻮﻓﯿﻼﻣﺎن ﯾﺎ ارﺗﻌﺎش و ﻧﻮک ﺳﻮزن‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪی‪:‬‬
‫ﺷﺮح ﺣﺎل ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﻗﺒﻠﯽ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل؛‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ در اﻣﺮ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ ﻣﺸﮑﻞ اﯾﺠﺎدﮐﻨﺪ؛‬
‫رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪی ﺑﻪﺻﻮرت‪:‬‬
‫‪ :‬زﺧﻢ ﭘﺎی ﻓﻌﺎل‪،‬‬ ‫زﺧـﻢ ﭘـﺎ‬
‫ﯾﺎ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻ ‪ :‬ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎری ﻋﺮوﻗﯽ و ﯾﺎ زﺧﻢ ﻗﺒﻠﯽ‪،‬‬
‫ﯾﺎ درﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ‪ :‬ﺗﻐﯿﯿﺮﺷﮑﻞ ﭘﺎﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﯾﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺸﮑﻼت ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺎ‪،‬‬
‫ﯾﺎ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﮐﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺎﯾﺶ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ واﺑﺴﺘﻪ)ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪ ،‬ﻟﻨﮕﯿﺪن‪ ،‬دارودرﻣﺎﻧﯽ و ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت(‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ ـ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی‬

‫ﭘﺎﻫﺎی ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻ‬
‫ﻣﺸﺎوره ﺑﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎی دﯾﺎﺑﺘﯽ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم‪:‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺎﻫﺎ؛‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﻨﻪی ﭘﺎﻫﺎ؛‬
‫ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻓﺸﺎری اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﻔﻨﺞﻫﺎ و ﮐﻔﯽﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ؛‬
‫آﻣﻮزش ﻣﮑﺮر ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ ـ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺻﻮل ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ؛‬
‫ارﺟﺎع ﺑﻪ ﺟﺮاح ﻋﺮوق درﺻﻮرت ﻣﺸﺎﻫﺪهی ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﻼل ﻋﺮوﻗﯽ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻫﺎی درﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ‬
‫اﻧﺠﺎم‪:‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﺎز‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻔﺶﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫آﻣﻮزش ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ در ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺎن‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪32‬‬

‫ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎﻫﺎ‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﭘﺎﻫﺎ در ﻣﻮارد ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪی ﺑﯿﻤﺎری‬

‫درﺻﻮرت وﺟﻮد زﺧﻢ ﯾﺎ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﭘﺎﻫﺎ‬
‫ﻣﺸﺎورهی ﻓﻮری ﺑﺎ ارﺗﻮﭘﺪ و ﺟﺮاح‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﭻ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر‪،‬‬ ‫ﺑﺮﯾﺪن و ﺗﻤﯿﺰﮐﺮدن ﭘﯿﻨﻪﻫﺎ‪،‬‬
‫درﻧﺎژ؟؟؟؟؟)ﯾﺎ درﯾﻨﺎژ( زﺧﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاﺣﯽ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﺑﺮای ﺟﺬب ﺗﺮﺷﺤﺎت‪،‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از‪:‬‬
‫آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ورﯾﺪی ﯾﺎ ﺧﻮراﮐﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮای ﭘﻮﺷﺶ اﺳﺘﺎﻓﯿﻠﻮﮐﻮکﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪاﺿﺎﻓﻪی ﯾﮏ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬
‫ﺑﺎ ﻃﯿﻒ وﺳﯿﻊ ﺑﺮای ﭘﻮﺷﺶ ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎ ﯾﺎ اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﮐﻮک درﺻﻮرت ﻟﺰوم؛‬
‫ارﺟﺎع ﺑﻪ ﺟﺮاح ﻋﺮوق‪ ،‬اﻋﻤﺎل ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ و ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﻋﺮوﻗﯽ درﺻﻮرت ﻟﺰوم‪.‬‬
‫آﻣﭙﻮﺗﺎﺳﯿﻮن درﺻﻮرت‪:‬‬
‫ﻋﺪم ﮐﻨﺘﺮل درد ﺷﺪﯾﺪ)ﺑﻪدﻟﯿﻞ اﺑﺘﻼی ﺷﺪﯾﺪ ﻋﺮوﻗﯽ(؛‬
‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ درازﻣﺪت‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﺮﻣﯿﻢ زﺧﻢ؛‬
‫وﺟﻮد ﭘﺎی ﺷﺎرﮐﻮﺗﯽ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده و ﻧﺎﺗﻮانﮐﻨﻨﺪه‪.‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل زﺧﻢ ﭘﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی اﺳﺖ‪ .‬آﻣﭙﻮﺗﺎﺳﯿﻮن‪،‬‬

‫ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ زﺧﻢ ﭘﺎی دﯾﺎﺑﺘﯽ اﯾﺠﺎدﺷﻮد‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪33 1‬‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ‬ ‫‪18‬‬

‫* ﺑﺮای اﻃﻼع از ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺎ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ ﻣﺮاﺟﻌﻪﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ در ﺑﯿﻤﺎران دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﺶ درﺑﺎرهی‪:‬‬
‫درد ﭘﺎﻫﺎ و دﯾﮕﺮ ﻋﻼﺋﻢ ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ؛‬
‫اﺧﺘﻼل در ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﺮدان‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶ درﺑﺎرهی دﯾﮕﺮ ﻋﻼﺋﻢ ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ اﺗﻮﻧﻮﻣﯿﮏ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻋﻮارض دﯾﮕﺮ)ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻋﻮارض ﮐﻠﯿﻮی( وﺟﻮددارﻧﺪ؛‬
‫ﻗﺒﻞ از ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﺑﺮای ﺟﺮاﺣﯽﻫﺎ؛‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﯾﻊ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪.‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ دردﻧﺎک‬

‫ﻣﺸﺎوره ﺑﺮای ﻣﻬﺎر و ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪا ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻠﯽ ﺑﺮای ﻣﺸﮑﻼت ﺷﺒﺎﻧﻪی ﭘﺎ؛‬
‫ﺑﯽﺣﺴﯽﻫﺎی ﺳﺎده ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻼﺋﻢ ﺷﺒﺎﻧﻪ؛‬
‫ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﺗﻤﺎﺳﯽ ﭘﺎﻫﺎ‪.‬‬

‫ﺗﺠﻮﯾﺰ داروﻫﺎی‪:‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺳﻪﺣﻠﻘﻪای)آﻣﯽﺗﺮﯾﭙﺘﻠﯿﻦ(؛‬
‫ﮐﺎرﺑﺎﻣﺎزﭘﯿﻦ ﺑﺎ دُزﻫﺎی ﺑﺎﻻ)‪ 600-1200mg‬در روز(؛‬
‫ﻓﻨﯽﺗﻮﺋﯿﻦ؛‬
‫ﮐﺮم ‪.Capsaicin‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪34‬‬

‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ اﺗﻮﻧﻮم‬

‫اﺧﺘﻼلﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ‬
‫‪)Sildenafil‬وﯾﮕﺮا( ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ درﻣﻮاردی ﮐﻪ ﮐﻨﺘﺮاﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن ﻧﺪارد ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺗﺰرﯾﻖ داﺧﻞ ﮐﺎورﻧﻮس ‪ Alprostadil‬در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺮدان ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﺮﺑﻮط در ﻣﻮارد زﯾﺮ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮوﺗﺰﻫﺎی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ﺟﺮاﺣﯽ؛‬ ‫•‬
‫اﻗﺪامﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﻋﺮوﻗﯽ و اﻧﺠﺎم ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻋﺮوق؛‬ ‫•‬
‫ﮐﻤﮏﻫﺎی روانﺷﻨﺎﺳﯽ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﮔﺎﺳﺘﺮوﭘﺎرزﯾﺲ‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ اﻗﺪامﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ رادﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ و ﯾﺎ رادﯾﻮاﯾﺰوﺗﻮﭘﯿﮏ ﮐﻤﮏﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ اﻗﺪامﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﺑﺮای ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽاﺗﻮﻧﻮم ﻗﻠﺒﯽ ـ ﻋﺮوﻗﯽ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﮐﻤﮏﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ metoclopramide ،domperidone‬و ‪ cisapride‬در ﺑﻌﻀﯽ از ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﺳﻬﺎل ﺷﺒﺎﻧﻪی دﯾﺎﺑﺘﯽ‬

‫اﻗﺪامﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻠﻞ دﯾﮕﺮ ﻣﺸﮑﻼت رودهای را ردﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ‪ loperamide ،diphenoxylate‬و ‪ codeine‬ﺑﺎ دُزﻫﺎی ﺑﺎﻻ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﺑﺰاق‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ و ﻣﺸﺎوره در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع اﻏﻠﺐ ﮐﻤﮏﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده از داروﻫﺎی ﻣﻮﺿﻌﯽ و ﺧﻮراﮐﯽ آﻧﺘﯽﮐﻠﯿﻨﺮژﯾﮏ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪35 1‬‬

‫ﺑﺎرداری و ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری‬

‫ﺑﺎرداری و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺑﺎرداری در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ‬ ‫‪19‬‬

‫اﺟﺎزهدﻫﯿﺪ ﮐﻪ زن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﺗﺠﺮﺑﻪی ﯾﮏ ﺑﺎرداری ﻃﺒﯿﻌﯽ را داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدهی‬
‫ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژیﻫﺎی ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن از ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺑﺎرداری‬
‫ﭘﺮﺳﺶ درﺑﺎرهی‪:‬‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ وﺳﺎﯾﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺑﺎرداری در زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺎرداری وﺟﻮدﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی‪ ،‬ﯾﺎ ﻗﺮصﻫﺎی ﺑﺎ دُز ﮐﻢ درﺻﻮرت ﮐﻢﺑﻮدن ﺧﻄﺮ ﻋﻮارض ﻋﺮوﻗﯽ)‪(see above‬؛‬
‫ﻋﺪم ﻗﻄﻊ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺑﺎرداری ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺑﺎرداری از ﺑﯿﻤﺎر ﭘﺮﺳﯿﺪ‪:‬‬
‫ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﮑﺮر ﺑﺮ داﺷﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮای ﺑﺎرداری؛‬
‫آﻣﻮزش زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ درﺑﺎرهی ﺑﺎرداری‪ ،‬ازﺟﻤﻠﻪ ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﮐﻪ ﺟﻨﯿﻦ را ﺗﻬﺪﯾﺪﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺮوع درﻣﺎن ﺑﺎ ﻓﻮﻟﯿﮏ اﺳﯿﺪ ‪ 400µg‬روزاﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف اﺳﺘﺎﺗﯿﻦﻫﺎ‪.‬‬
‫دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪:‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﺻﺮف ﻏﺬا ‪65 -100mg/dl‬‬ ‫اﻫﺪاف‪:‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺻﺮف ﻏﺬا ‪90 -145mg/dl‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﺧﻮﮐﯽ ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﺑﺎﻻ‪.‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ و ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﺮدن ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ nifedipine ،labetolol‬و ‪ methyldopa‬ﺑﻪﺟﺎی ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ‪.ACE‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺒﮑﯿﻪ و درﻣﺎن درﺻﻮرت ﻟﺰوم‪.‬‬
‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی آﻣﻮزش زن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﺎرداری و ﺗﮑﺮار آن درﺻﻮرت ﻟﺰوم‪.‬‬
‫ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﺳﺮﯾﻊ ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﯿﺎت‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪36‬‬

‫ﺑﺎرداری و ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی دوران ﺑﺎرداری‬

‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﺑﺎرداری در ﯾﮏ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﻌﯿﯿﻦﺷﺪه ﺑﺮای دﯾﺎﺑﺖ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ دﯾﺎﺑﺘﻮﻟﻮژﯾﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺘﺎر آﻣﻮزشدﯾﺪه‪ ،‬ﯾﮏ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺘﺨﺼﺺ زﻧﺎن و ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻣﺎ و ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻧﻮزادان‪.‬‬
‫اراﺋﻪی اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺑﺮای اداﻣﻪی ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪:‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﮑﺮر)ﻫﺮ ‪ 1-2‬ﻫﻔﺘﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر(؛‬
‫ﺣﻤﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ آﻣﻮزﺷﯽ؛‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﮑﺮر آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد؛‬
‫اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﯽ ﻫﺮﭼﻪ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺑﺪون ﺑﺮوز ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ‪:‬‬
‫‪65-100mg/dl‬‬ ‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻧﺎﺷﺘﺎ‪:‬‬ ‫•‬
‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﻌﺪ از ﺻﺮف ﻏﺬا‪90-145mg/dl :‬‬ ‫•‬
‫• ‪ HbA1c‬ﻫﺮﭼﻪ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﺑﻪ ﺣﺪ ﺑﺎﻻی ﻃﺒﯿﻌﯽ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺰرﯾﻖ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﺎ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﺧﻮﮐﯽ ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﺑﺎﻻ؛‬
‫رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪:‬‬
‫• ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺗﻐﺬﯾﻪی ﻣﺎدر و ﺟﻨﯿﻦ؛‬
‫• اﺳﺘﻔﺎده از وﻋﺪهﻫﺎی ﻏﺬاﯾﯽ اﻧﺪک ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﮐﻤﮏﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﭼﺸﻢ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺎه)ﺳﻪ ﻣﺎه اول‪ ،‬دوم و ﺳﻮم(‬
‫اراﺋﻪی ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻣﻨﻈﻢ ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ‪:‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﺳﻮﻧﻮﮔﺮاﻓﯽ زودرس و ﺗﮑﺮار آن ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﻦ و ﻣﺎﻟﻔﻮرﻣﺎﺳﯿﻮنﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﺟﻨﯿﻦ؛‬
‫اﻧﺠﺎم ﭘﺎﯾﺶ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺟﻨﯿﻦ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪی؛‬
‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﻣﮑﺮر ﭘﯿﺶ از ﺗﻮﻟﺪ ﺟﻨﯿﻦ‪.‬‬
‫ﺗﺪارک ﯾﮏ زاﯾﻤﺎن اﯾﻤﻦ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪:‬‬
‫زاﯾﻤﺎن ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد وﺟﻮد ﺧﻄﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ؛‬
‫زاﯾﻤﺎن واژﯾﻨﺎل ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد وﺟﻮد ﺧﻄﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ؛‬
‫ﺗﺪارک ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻧﻮزادی‪:‬‬
‫• دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی وﯾﮋهی ﻧﻮزادان؛‬
‫• اﻃﻼع ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻧﻮزادان در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﻮﻟﺪ ﻧﻮزادی ﮐﻪ ﻣﺎدر او ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻫﻨﮕﺎم زاﯾﻤﺎن و ﺑﻌﺪ از آن؛‬
‫اﻧﻔﻮزﯾﻮن ورﯾﺪی درﻣﺎﻧﯽ ﮔﻠﻮﮐﺰ و اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ و اﻧﺠﺎم ﻣﮑﺮر آزﻣﺎﯾﺶ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن؛‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ درﯾﺎﻓﺘﯽ ﻗﺒﻞ از ﺑﺎرداری در زﻣﺎن زاﯾﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺪارک در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن وﺳﺎﯾﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺮای دوران ﺑﻌﺪ از ﺑﺎرداری‪.‬‬
‫اﺧﻄﺎر درﺑﺎرهی ﺧﻄﺮ ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ درﺻﻮرت ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﺮ ﻣﺎدر و ﺗﻨﻈﯿﻢ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻣﺎدر‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪37 1‬‬

‫ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ دﯾﺎﺑﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫‪20‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬
‫ﺗﻬﯿﻪی ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻣﺤﻠﯽ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺸﺎر ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﺑﺮای ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻄﻠﻮب ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ)‪.(see assessing metabolic control aboue‬‬
‫ﺑﻪﺗﻌﻮﯾﻖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﯽ ﻏﯿﺮاورژاﻧﺲ ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ‪ %9 < HbA1c‬ﯾﺎ‬
‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻧﺎﺷﺘﺎ < ‪ 180mg/dl‬ﯾﺎ‬
‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﻌﺪ از ﺻﺮف ﻏﺬا < ‪230mg/dl‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮارﺿﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦاﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﺟﺮاﺣﯽ را اﻓﺰاﯾﺶدﻫﺪ و ﻫﺸﺪاردادن ﺑﻪ ﺗﯿﻢ ﺟﺮاﺣﯽ درﺑﺎرهی‪:‬‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﻗﻠﺒﯽ ﯾﺎ ﮐﻠﯿﻮی‪،‬‬
‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﯾﺎ اﺗﻮﻧﻮم‪،‬‬
‫رﺗﯿﻨﻮﭘﺎﺗﯽ ﭘﺮوﻟﯿﻔﺮاﺗﯿﻮ‪.‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫اﻧﻔﻮزﯾﻮن ورﯾﺪی ﮔﻠﻮﮐﺰ ـ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦـ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ)‪ (GIK‬؛‬
‫ﺷﺮوع ﺳﺎﻋﺖ ‪ 8‬ﺻﺒﺢ ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ ﺗﺎ زﻣﺎن ﺷﺮوع رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎر؛‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﻗﺒﻞ‪ ،‬در ﺣﯿﻦ و ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﯽ)ﻫﺮ ‪ 1-4‬ﺳﺎﻋﺖ(‪:‬‬
‫• از ﯾﮏ روش ﻣﻄﻤﺌﻦ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن را ﺑﯿﻦ ‪ 110-180mg/dl‬ﻧﮕﻪدارﯾﺪ؛‬
‫درﻣﺎن ﻫﯿﭙﻮﮔﻠﯿﺴﻤﯽ ﺑﺎ ﺗﺠﻮﯾﺰ ﮔﻠﻮﮐﺰ و ﺷﺮوع ﻣﺠﺪد ‪ GIK‬ﺑﺎ دُز ﮐﻤﺘﺮ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬
‫ﻫﯿﭽﮕﺎه اﻧﻔﻮزﯾﻮن ورﯾﺪی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ را ﻣﺘﻮﻗﻒﻧﮑﻨﯿﺪ؛‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ روش ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ)ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﯿﻤﺎر(‪.‬‬
‫ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﻪ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﮑﺮر ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺧﻮد ﺑﺎ ﮔﻠﻮﮐﻮﻣﺘﺮ در زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮی در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫رژﯾﻢ درﻣﺎﻧﯽ ﮔﻠﻮﮐﺰ – اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ -‬ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ)‪ (GIK‬در زﻣﺎن ﺟﺮاﺣﯽ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ 500ml‬ﮔﻠﻮﮐﺰ)دﮐﺴﺘﺮوز( ‪ %10‬ﺣﺎوی‪:‬‬
‫• ‪ 16‬واﺣﺪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﻧﺴﺎﻧﯽ)رﮔﻮﻻر ‪(soluble‬؛‬
‫• ‪ 10mmol‬ﮐﻠﺮﯾﺪ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ اﻧﻔﻮزﯾﻮن ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 80ml/h‬ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﭘﻤﭗ واﻟﯿﻮﻣﺘﺮﯾﮏ‪.‬‬
‫در اﻓﺮاد ﭼﺎق و ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪ 20 ،‬واﺣﺪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫در اﻓﺮاد ﻻﻏﺮ و ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﻣﯿـﺰان اﻧﺴـﻮﻟﯿﻦ ﻣﺼﺮﻓﯽ روزاﻧﻪی ﺑﯿﻤﺎر ﮐﻢ اﺳﺖ‪ ،‬از ‪ 12‬واﺣﺪ‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿـﺪ‪.‬‬
‫درﺻﻮرت ﮐﺎﻫﺶ و ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦﺑﻮدن ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪ 4 ،‬واﺣﺪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﮐﻢﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫درﺻﻮرت اﻓﺰاﯾﺶ و ﯾﺎ ﺑﺎﻻﺑﻮدن ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪ 4 ،‬واﺣﺪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﺿﺎﻓﻪﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫اﻧﻔﻮزﯾﻮن ‪ GIK‬ﺑﺎﯾﺪ ‪ 30-60‬دﻗﯿﻘﻪ ﭘﺲ از اوﻟﯿﻦ وﻋﺪهی ﻏﺬاﯾﯽ اداﻣﻪﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺣﺠﻢ آب ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎر ﻣﺸﮑﻞﺳﺎز اﺳﺖ از ﻏﻠﻈﺖﻫﺎی ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﻠﻮﮐﺰ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ Na‬ﺳﺮم را ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻫﯿﭙﻮﻧﺎﺗﺮﻣﯽ ﻣﻮﻗﺘﯽ ﻫﺮ روز اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪1 . Glucose-Insulin-Potassium‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪1‬‬ ‫‪38‬‬

‫ﮐﺘﻮاﺳﯿﺪوز‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺘﻮاﺳﯿﺪوز دﯾﺎﺑﺘﯽ‬ ‫‪21‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬
‫ﺗﻬﯿﻪی ﯾﮏ ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﻣﺤﻠﯽ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺸﺎر ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﺑﺮای ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﯿﻢ دﯾﺎﺑﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﻗﺒﺖ‬
‫ﻣﺎﯾﻊ درﻣﺎﻧﯽ‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ 2‬ﻟﯿﺘﺮ ﻣﺎﯾﻊ ﻧﻤﮑﯽ اﯾﺰوﺗﻮﻧﯿﮏ)‪ (0/15mol/l‬در ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ اول؛‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ 2‬ﻟﯿﺘﺮ در ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪی و ‪ 1‬ﻟﯿﺘﺮ در ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ؛‬
‫درﺻﻮرت ﭘﺎﯾﯿﻦﺑﻮدن ﻓﺸﺎر ﺧﻮن)‪ < 100mmHg‬ﺑﻌﺪ از ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ( از ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎی ﮐﻠﻮﺋﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ؛‬
‫ﻣـﺤﻠﻮلﻫـﺎی ﻧﻤﮑـﯽ ﻫﯿﭙﻮﺗﻮﻧﯿﮏ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺘﻔﺎدهﮐﺮد)در ﻣﻮارد ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﯿﺶ از‪،155mmol/l‬‬
‫‪ 1‬ﻟﯿﺘﺮ در ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ(؛‬
‫در ﺑﯿﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری ﻗﻠﺒﯽ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ورﯾﺪ ﻣﺮﮐﺰی ﭘﺎﯾﺶﺷﻮد؛‬
‫دﻗﺖ ﺑﺴﯿﺎر در ﺑﯿﻤﺎران ﺳﺎﻟﺨﻮرده‪.‬‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ‪:‬‬
‫اﺑﺘﺪا اﻧﻔﻮزﯾﻮن اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 6‬واﺣﺪ در ﺳﺎﻋﺖ)ﯾﺎ ‪ 20‬واﺣﺪ ﻋﻀﻼﻧﯽ و ﺳﭙﺲ ‪ 6-10‬واﺣﺪ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ(؛‬
‫اﮔـﺮ ﭘـﺲ از ‪ 2‬ﺳـﺎﻋﺖ ﻗﻨـﺪ ﺧـﻮن ﮐﺎﻫﺶﻧﯿـﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾـﺪ ﭘﻤﭗ و ﻟﻮﻟﻪﻫـﺎی اﻧﻔﻮزﯾﻮن ﺑـﺎزﺑﯿﻨﯽﺷـﺪه و ﯾـﺎ دُز‬
‫اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﻓﺰاﯾﺶﯾـﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ‪:‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ 20mmol/h‬از زﻣﺎن ﺷﺮوع اﻧﻔﻮزﯾﻮن اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ؛‬
‫اﮔﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺑﯿﺶ از ‪ 6mmol/l‬ﺑﻮد‪ ،‬اﻧﻔﻮزﯾﻮن ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﻗﻄﻊﺷﻮد؛‬
‫ﻫﺮ ‪ 2‬ﺳﺎﻋﺖ ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺷﻮد؛‬
‫درﺻﻮرت ﮐﺎﻫﺶ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ)> ‪ (4mmol/l‬ﻣﻘﺪار ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﻣﺼﺮﻓﯽ اﻓﺰاﯾﺶﯾﺎﺑﺪ؛‬
‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺎﯾﺶ ‪ ECG‬اﻧﺠﺎمﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﯿﮑﺮﺑﻨﺎت‪:‬‬
‫ﻓﻘﻂ اﮔﺮ ‪ PH‬ﻣﺴﺎوی ﯾﺎ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 6/9‬ﺑﻮد اﺳﺘﻔﺎدهﺷﻮد؛‬
‫درﺻﻮرت ﻟﺰوم‪ 100mmol ،‬ﺑﯿﮑﺮﺑﻨﺎت ﺑﺎ ‪ 20mmol‬ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ در ﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﯿﻘﻪ ﺗﺰرﯾﻖﺷﻮد؛‬
‫ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﻮﻧﯽ و ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻧﯿﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﯾﻖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻔﻮﻧﺖ‪:‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﮐﺎﻣﻞ ادرار‪ ،‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﯿﻨﻪ و ﮐﺸﺖ ﺧﻮن؛‬
‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺪن و ﻟﮑﻮﺳﯿﺘﻮز‪ ،‬ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎدی ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ؛‬
‫درﺻﻮرت ﺗﺮدﯾﺪ از آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ‪:‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ 230mg/dl‬ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫• اﻧﻔﻮزﯾﻮن ﻣﺤﻠﻮل ‪ GIK‬را ﺷﺮوعﮐﻨﯿﺪ)‪ 500ml‬ﻣﺤﻠﻮل ﮔﻠﻮﮐﺰ)دﮐﺴﺘﺮوز( ‪ 24+ %10‬واﺣﺪ اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪20 mmol+‬‬
‫ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪(80ml/h‬‬
‫• ﻫﺪف درﻣﺎﻧﯽ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﮔﻠﻮﮐﺰ ‪ 180-230mg/dl‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ دُز اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ﺷﺮوع ﺗﺰرﯾﻖ زﯾﺮﺟﻠﺪی اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ‪ sc‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎر ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻏﺬاﺧﻮردن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫درﺻﻮرت ﮐﻤﺎ ﻟﻮﻟﻪی ﻧﺎزوﮔﺎﺳﺘﺮﯾﮏ ﺑﮕﺬارﯾﺪ؛‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺳﻮﻧﺪ ادراری درﺻﻮرت ﻋﺪم دﻓﻊ ادرار ﺗﺎ ‪ 3‬ﺳﺎﻋﺖ؛‬
‫درﺻﻮرت ﺑﯽﻫﻮش ﺑﻮدن ﺑﯿﻤﺎر‪ ،‬ﮐﻤﺎی ﻫﯿﭙﺮاﺳﻤﻮﻻر ﯾﺎ دﯾﮕﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ‪ ،‬ﻫﭙﺎرﯾﻦ درﻣﺎﻧﯽ را ﺷﺮوعﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﻋﻠﺖ ﺑﺮوز ﮐﺘﻮاﺳﯿﺪوز ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﻋﻮد ﺑﯿﻤﺎری‪.‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎی درﻣﺎن دﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع ‪39 1‬‬