İ Çİ NDE Kİ LER

I. BÖLÜM: GEOMETRİ
A) ÜÇGENLER.................................................................................................................................................8
1. Üçgende açılar ....................................................................................................................................8
2. Üçgen eşitsizliği.................................................................................................................................11
3. Teoremler, Pisagor, Kosinüs, Stewart, Carnot, Öklid, Menaleus, Ceva Teoremleri ............................14
4. Açıortay, Kenarortay Teoremleri ........................................................................................................16
5. Üçgenlerde Alan................................................................................................................................18
B) ÇOKGENLER ............................................................................................................................................20
1. Çokgenler, Düzgün çokgenler ve Dörtgenler ......................................................................................20
2. Özel Dörtgenler, Yamuk, Paralelkenar, Eşkenar dörtgen, Dikdörtgen, Kare, Deltoid ...........................23
C) ÇEMBERLER ............................................................................................................................................28
1. Çemberde Açılar................................................................................................................................28
2. Çemberde Uzunluk ve Dairenin Alanı.................................................................................................30
D) TRİGONOMETRİ VE ANALİTİK GEOMETRİ ................................................................................................42
E) GEOMETRİK EŞİTSİZLİKLER .....................................................................................................................44
F) KATI CİSİMLER ........................................................................................................................................48

II. BÖLÜM: SAYILAR TEORİSİ

A) TEMEL KAVRAMLAR .............................................................................................................................134
B) BÖLÜNEBİLME.......................................................................................................................................138
C) ASAL SAYILAR ......................................................................................................................................141
D) TAM SAYININ BÖLENLERİ, EBOB, EKOK ...............................................................................................143
E) MODÜLER ARİTMETİK; Temel İlke ve Yöntemler ...................................................................................145
F) MODÜLER ARİTMETİK; Temel İlke ve Yöntemlerin Uygulaması .............................................................150
G) FERMAT’IN KÜÇÜK TEOREMİ ................................................................................................................155
H) EULER FONKSİYONU .............................................................................................................................157
I) DENKLEM ÇÖZÜMLERİ..........................................................................................................................159

III. BÖLÜM: ANALİZ VE CEBİR SORULARI

A) ANALİZ VE TEMEL KAVRAMLAR...........................................................................................................220
B) FONKSİYONLAR.....................................................................................................................................224
C) POLİNOMLAR ve ÇARPANLARA AYIRMA .............................................................................................229
D) 2. VE 3. DERECEDEN DENKLEMLER, VİETA TEOREMİ............................................................................234
E) EŞİTSİZLİKLER .......................................................................................................................................239
F) PROBLEMLER VE DENKLEM ÇÖZÜMLERİ ..............................................................................................246
G) TOPLAM VE ÇARPIM SEMBOLLERİ .......................................................................................................254
H) DİZİLER VE SERİLER...............................................................................................................................256
IV. BÖLÜM: SONLU MATEMATİK
A) SAYMANININ TEMEL İLKESİ, PERMÜTASYON......................................................................................352
B) KOMBİNASYON.....................................................................................................................................358
C) BİNOM KATSAYILAR .............................................................................................................................363
D) DAĞILIM ................................................................................................................................................364
E) OLASILIK ...............................................................................................................................................365
F) GÜVERCİN YUVASI PRENSİBİ ................................................................................................................369
G) BOYAMA ...............................................................................................................................................371
H) EN BÜYÜK VE EN KÜÇÜK DEĞER İLKESİ ...............................................................................................373
I) OYUN STRATEJİLERİ .............................................................................................................................375
J) PROBLEMLER ........................................................................................................................................379
 TOPLAM SORU SAYISI 59
1. BÖLÜM: GEOMETRi SORULARI ____________________________________________________________________

Soru 41 (2011)
ABC üçgeninin B ve C köşelerinden geçen bir çember [AB] kenarını D, [AC] kenarını da E
noktasında kesiyor. ACD üçgeninin çevrel çemberi ise, BE doğrusunu [BE] dışındaki bir F nok-
tasında kesiyor. |AD|=4 ve |BD|=8 ise, |AF| nedir?

A) ñ3 B) 2ñ6 C) 4ñ6 D) ñ6 E) Hiçbiri

Soru 4 2 (2012)
Bir ABC üçgeninin [AC] kenarının M orta noktası, B köşesine ait yüksekliğinin H ayağı ile C
köşesi arasındadır. m(AéBH)=m(MéBC), m(AéCB)=15° ve |HM|=2ñ3 ise, |AC| nedir?

16
A) 6 B) 5ñ2 C) 8 D) E) 10
M3

Soru 4 3 (2012)
[AB] çaplı çemberin [CD] kirişi [AB] ye diktir. M ve N sırasıyla, [BC] ve [AD] nin orta noktaları
olmak üzere, |BC| = 6 ve |AD| = 2ñ3 ise, |MN| nedir?

A) 4 B) 3ñ2 C) ò21 D) 5 E) Hiçbiri

Soru 4 4 (1995) A

Þekilde A noktasýndan geçen iki çemberden d doðrusuna B de teðet

olanýn yarýçapý 9, C'de teðet olanýn yarýçapý 4 tür. ABC üçgeninin
çevrel çemberinin yarýçapý aþaðýdakilerden hangisine eþittir?

B C
5
A) B) 5 C) 6 D) ñ6 E) ò13
2

Soru 45 (1999)
Yüksekliði 3 olan ABC eþkenar üçgeninin [BC] kenarýna orta noktasýnda teðet olan ve diðer
kenarlarý da kesen 2 yarýçaplý çember çiziliyor. AB ve AC nin çemberi üçgenin dýþýnda kestiði
noktalar D ve E olmak üzere, Alan(ABC) nin Alan (ADE) ye oraný kaçtýr?

A) 2(5+ñ3) B) 7ñ2 C) 5ñ3 D) 2(3+ñ5) E) 2(ñ3+ñ5)

38 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 59
____________________________________________________________ÇEMBERDE UZUNLUK VE DAiRENiN ALANI

Soru 4 6 (1999)
|AC|=8ñ2; [AC] nin orta noktasý B; [AB] ný kiriþ kabul eden çemberin AB yayýnýn orta nokta-
sý E; C noktasýndan bu çembere çizilen teðetin deðme noktasý da, (D ile E, AB doðrusunun
ters tarafýnda olmak üzere) D dir. [DE] ∩ [AB] = {F} ise, |CF| kaçtýr?

A) 5ñ2 B) 4ñ2 C) 8 D) 6 E) 4ñ3

Soru 47 (1999)
Köþeleri bir çember üzerinde bulunan dýþbükey bir sekizgenin dört kenarýnýn uzunluðu 2,
diðer dört kenarýnýn uzunluðu da 6ñ2 ise, bu sekizgenin alaný kaçtýr?

A) 120 B) 24+68ñ2 C) 88ñ2 D) 124 E) 72ñ3

Soru 4 8 (2000)
Alaný a olan bir dik üçgenin iç teðet çemberi ile, alaný b olan bir dik üçgenin çevrel çemberi
a
ayný çember ise, en az nedir?
b

A) 3+2ñ2 B) 1+ñ2 C) 2ñ2 D) 2+ñ3 E) 2ñ3

Soru 4 9 (2001)
AB // CD olan ikizkenar bir ABCD yamuðunun tüm kenarlarý bir çembere teðettir.
[AD] nin bu çembere deðme noktasý N; NC ve NB doðrularýnýn çemberi N dýþýnda kestiði
|BN| |CN|
noktalar sýrasýyla K ve L ise, + nedir?
|BL| |CK|

A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10

Soru 5 0 (2004)
S1 ve S2 çemberleri A ve B noktalarýnda kesiþi-yor. B den geçen bir doðru S1 i B dýþýnda D nok-
tasýnda ve S2 yi ise yine B dýþýnda C noktasýnda kesiyor. D den S1 e çizilen teðet ile C den S2
ye çizilen teðetin kesiþim noktasý E ve |AD|=15, |AC|=16, |AB|=10 ise, |AE| kaçtýr?
A) 20° B) 24 C) 25 D) 26 E) 31

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 39

 TOPLAM SORU SAYISI 59
1. BÖLÜM: GEOMETRi SORULARI ____________________________________________________________________

Soru 51 (2009)
ABCD kirişler dörtgeninin [AC] ve [BD] köşegenleri, P noktasında kesişiyor. APB ve CPD
üçgenlerinin çevrel çemberlerinin merkezleri, ABCD dörtgeninin çevrel çemberi üstünde ve
|AC|+ |BD|=18 ise, ABCD dörtgeninin alanı nedir?

81 36M3 81M3
A) 36 B) C) D) E) Hiçbiri
2 2 4

Soru 5 2 (2009)
Dışbükey bir ABCD dörtgeninin köşegenlerinin kesişim noktası E olmak üzere, AEB, BEC,
CED ve DEA üçgenlerinin çevre uzunlukları birbirlerine eşittir. AEB, BEC ve CED üçgenleri-
nin iç teğet çemberlerinin yarıçapları sırasıyla, 3, 4 ve 6 ise, DEA üçgeninin iç teğet çemberi-
nin yarıçapı kaçtır?

9 7 13
A) B) C) D) 5 E) Hiçbiri
2 2 3

Soru 5 3 (2012)
|AB| = 5, |BC| = 6 ve |CA| = 7 olan bir ABC üçgeninin A köşesine ait açıortayı [BC]
kenarını D noktasında kesiyor. A dan geçen ve BC ye D de teğet olan çember ise, [AB] ve [AC]
kenarlarını sırasıyla, P ve Q noktalarında kesiyor. AD ve PQ doğruları T noktasında kesişiyor-
sa, |AT|/|TD| nedir?

7 7
A) B) 2 C) 3 D) E) 4
5 2

Soru 5 4 (1996)
Þekilde ABCD kare, m(AéED)= 90° ve [BD] nin orta noktasý F dir.
|EA|= a, |EF|= b, |ED|= c ise, ABD üçgeninin alaný aþaðýdakiler-
den hangisidir?

a2 + ac ac
A) a2+b2+ab B) b2+4ac C) D) b2 − E) b2−ac
3 2

40 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 59
____________________________________________________________ÇEMBERDE UZUNLUK VE DAiRENiN ALANI

Soru 5 5 (1997)
O merkezli R yarýçaplý bir çemberin [OA] ve [OB] yarýçaplarý üzerinde sýrasýyla L ve M nokta-
larý alýnýyor. AB yayýnýn orta noktasý K olmak üzere, KLM üçgeni eþkenar üçgen ve
(2M3 − 3) R2
Alan(K¿LM)= ise, m(AéOB) kaç derecedir?
8

A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75

Soru 5 6 (2001)
Bir ABC üçgeninde |AC|=1 , |AB|=ñ2 dir. AB doðrusuna göre C ile farklý tarafta,
|MA|=|AB| ve m(MéAB)=90° olacak þekilde M noktasý ile AC doðrusuna göre B ile farklý
tarafta, |NA|=|AC| ve m(NéAC)=90° olacak þekilde bir N noktasý alýnýyor. MAN üçgeninin
|BF|
çevrel çember merkezi ile A'dan geçen doðru, [BC]'yi F noktasýnda kesiyorsa, nedir?
|FC|

A) 2ñ2 B) 2ñ3 C) 2 D) 3 E) 3ñ2

Soru 57 (2002)
AD//BC ve |AB|=|CD| koþullarýný saðlayan bir ABCD yamuðu ayný zamanda bir teðetler dört-
genidir. Ýç teðet çemberinin [CD] kenarýna deðme noktasý N, [AN]'nin çemberi ikinci kez kes-
|AN| |BN|
tiði nokta K, [BN]'nin çemberi ikinci kez kestiði nokta L olmak üzere + dir?
|AK| |BL|

A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 16

Soru 5 8 (2005)
AD//BC olmak üzere ABCD ikizkenar yamuðunun köþegen uzunluðu ñ3 ve taban açýsý 60°
olsun. Bu yamukla ayný düzlemde bulunan bir P noktasý, |PA|=1 ve |PD|=3 koþullarýný sað-
lýyorsa, |PC| aþaðýdakilerden hangisi olabilir?

A) ñ6 B) 2ñ2 C) 2ñ3 D) 3ñ3 E) ñ7

Soru 5 9 (1997)
Bir ABCD dýþbükey dörtgeninde |AD|= 2, m(AéBD)=m(AéCD)= 90°, E ve F noktalarý sýrasýy-
la AéBD ve AéCD ve üçgenlerinin iç teðet çemberlerinin merkezi olmak üzere, |EF|=ñ2 ise,
|BC| nedir?

M3 M5 3M2
A) B) ñ3 C) D) E) 2ñ5
2 2 2

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 41

 A-TEMEL KAVRAMLAR
Soru 1 (1994)
Bir çiftlikteki tavþanlarýn sayýsý Mart ayýnda bir tam karedir. Tavþanlarýn sayýsý Nisan ayýnda
100 adet artarak bir tam kareden bir fazla hale gelir. Mayýs ayýnda, tavþan sayýsý, yine 100 adet-
lik bir artýþtan sonra yeniden tam kare olur. Tavþanlarýn Mart ayýndaki sayýsý nedir?
A) 472 B) 482 C) 492 D) 502 E) 512

Soru 2 (1994)
n pozitif bir tam sayý olmak üzere, Sn ile {1, 2,...,n} kümesini gösterelim. Sn kümesinin içer-
dikleri elemanlarýn toplamlarý birbirine eþit olan iki ayrýk alt kümeye ayrýlabildiðini kabul ede-
lim. Bu durumda aþaðýdakilerden hangisi doðrudur?
A) n, 4k + 1 biçiminde olmak zorundadýr.
B)n, 4k + 2 biçiminde olabilir.
C) n, 4k biçiminde olmak zorundadýr.
D) n, ya 4k ya da 4k + 3 biçiminde olmak zorundadýr.
E) Ýstenen koþulu saðlayan hiçbir n sayýsý yoktur.

Soru 3 (1995)
(ABC)7=(CBA)9 ise, C aþaðýdakilerden hangisidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Soru 4 (1995)
Aþaðýdaki sayýlardan hangisi b > 1 doðal sayýsý ne olursa olsun asal deðildir?
A) (11)b B) (111)b C) (1111)b D) (11111)b E) Hiçbiri

Soru 5 (1997)
N sayýsýnýn ondalýk yazýlýmýnda birler basamaðýndaki rakam 2'dir. Bu rakamý bulunduðu yer-
den kaldýrýp en baþa yazdýðýmýzda elde ettiðimiz sayý N' nin iki katý ise, N' nin basamak sayýsý
en az kaçtýr?
A) 36 B) 6 C) 18 D) 12 E) 4

134 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 22
_____________________________________________________________________________TEMEL KAVRAMLAR

Soru 6 (1999)
Aþaðýdaki sayýlardan hangisi, m ve n tam sayýlar olmak üzere, m2+3mn−4n2 þeklinde ifade edi-
lemez?
A) 69 B) 76 C) 91 D) 94 E) Hiçbiri

Soru 7 (2003)
2000! sayýsýnýn ondalýk yazýlýmýnýn sonunda tam olarak kaç 0 vardýr?
A) 222 B) 499 C) 625 D) 999 E) Hiçbiri

Soru 8 (2004)
Ýkisinde 1, sekizinde 2, on ikisinde 3, dördünde 4 ve beþinde 5 yazýlý otuz bir taþtan otuzu her-
hangi iki satýrdaki sayýlarýn toplamý eþit ve herhangi iki sütundaki sayýlarýn toplamý eþit olacak
biçimde 5 x 6 bir satranç tahtasýna yerleþtirilmiþse, kullanýlmayan taþtaki sayý nedir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Soru 9 (2006)
1000 den küçük olan ve 2 veya daha fazla ardýþýk pozitif tam sayýnýn toplamý olarak yazýlama-
yan kaç pozitif tam sayý vardýr?
A) 6 B) 10 C) 26 D) 68 E) 72

Soru 10 (1998)
m=(abab) ve n=(cdcd) ondalýk sistemde dört basamaklý iki tam sayýnýn gösterimi olsun. m + n
sayýsýnýn tam kare olmasýný saðlayan (m, n) çiftleri için, a . b . c . d çarpýmý en çok kaç olabilir?
A) 392 B) 420 C) 588 D) 600 E) 750

Soru 11 (2002)
Üç bileþik tek sayýnýn toplamý olarak yazýlabilen tüm tam karelerin kümesi aþaðýdakilerden
hangisidir?
A) {(2k+1)2 : k≥0}
B) {(4k+3)2 : k≥1}
C) {(2k+1)2 : k≥3}
D) {(4k+1)2 : k≥2}
E) Hiçbiri

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 135

 TOPLAM SORU SAYISI 22
2.BÖLÜM: SAYILAR TEORiSi SORULARI ________________________________________________________________

Soru 12 (2002)
Bir A sayýsýnýn ondalýk gösteriminin saðýna üç rakam yazarak, 1 + 2 +...+ A toplamýna eþit
bir sayý elde edilmesini olanaklý kýlan kaç tane A pozitif tam sayýsý vardýr?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 2002 E) Hiçbiri

Soru 13 (2004)
i,o,p,t,y ∈ {0,1,2,...,9} olmak üzere, top2=iyitop ise, y–i kaçtýr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) Hiçbiri

Soru 14 (2011)
100 öğrencinin girdiği bir sınavda 5 soru sorulmuş ve her soruyu tam olarak 50 öğrenci çöz-
müştür. Çözdüğü soru sayısı ikiyi aşmayan öğrencilerin sayısı en az kaç olabilir?
A) 21 B) 18 C) 17 D) 16 E) Hiçbiri

Soru 15 (2012)
Farklı asal sayıların kuvvetlerinin çarpımı olarak yazılımında sıfırdan farklı tüm kuvvetlerin tek
sayılar olduğu bir pozitif tam sayıya tekil sayı diyelim. En çok kaç ardışık tekil sayı vardır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) Hiçbiri

Soru 16 (1996)
Elemanlarýndan herhangi ikisi aralarýnda asal olan ve herhangi ikisinin farký üçüncüsü ile
bölünen, üç elemanlý tüm {a, b, c} ⊂ Z kümelerini dikkate aldýðýmýzda, aþaðýdakilerden han-
gisi doðru deðildir?
A) a, b, c sayýlarýndan en az biri negatif olmalýdýr.
B) Sýfýrdan farklý hangi c tam sayýsý verilirse verilsin, {a, b, c} istenen koþulu saðlayacak biçimde a ve b
tam sayýlarý bulunur.
C) a, b, c sayýlarýndan en az birinin mutlak deðeri 1 ya da 2 dir.
D) a, b, c ardýþýk tam sayýlar olamaz.
E) Hiçbiri

136 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

 TOPLAM SORU SAYISI 29
2.BÖLÜM: SAYILAR TEORiSi ÇÖZÜMLERi ______________________________________________________________

Çözüm 8
x2 ≡ – 1 (mod p) p asal sayı denkliğinin kökü sadece ⇔ p ≡ 1 (mod 4) durumunda vardır. O halde,
97 ≡ 1 (mod 4), x2 ≡ – 1 (mod 97) için çözüm var. Bunlardan bazıları; 248, 224 veya 212 dir.
a2 ≡ – 1 (mod 98) olsaydı, a2 ≡ – 1 (mod 7) olup bu durum mümkün değildir çünkü, 7 ≡ 3 (mod 4)
a2 ≡ – 1 (mod 99) olsaydı, a2 ≡ – 1 (mod 11) olup bu durum mümkün değildir çünkü, 11 ≡ 3 (mod 4)
a2 ≡ – 1 (mod 100) olsaydı, a2 ≡ – 1 (mod4) olup bu durum mümkün değildir
Cevap B

Çözüm 9
Bir sayı 25 ile bölünüyorsa 5 e de bölünür. 5 e bölünmeyenin 25 e bölünmeyeceği açıktır. (Her 5 e bölü-
nen 25 e bölünür diye bir şey söylenemez.)
A) (x – 1)3 + 5x ≡ (mod 25) 5(x – 1)3 ≡ 0 (mod 25) bunu sağlamak için x ≡ 1 (mod 5) olmalıdır.
Fakat x ≡ 1 (mod 5) için (x – 1)3 + 5x ≡ 125k3 + 25k + 5 ≡ 5 (mod 25)
B) (x + 1)5 – 5x ≡ 0 (mod 25) 5(x + 1)3 ≡ 0 (mod 25)
Bunun için x ≡ –1 (mod 5) olmalı fakat x ≡ –1 (mod 5)
için (x + 1)3 – 5x = 125k + 5 ≡ 5 (mod 25)
C) (x + 1)3 + 11x2 – 9 = x3 + 14x2 + 3x – 8 ve
x ≡ 1 (mod 5) için (x + 1)3 + 11x2 – 9 ≡ 0 (mod 5) olur.
x = 11 için x3 + 14x2 + 3x – 8 ≡ 0 (mod 25) dir.
D) x3 + x + 1 T 0 (mod 5)
Cevap C

Çözüm 10
Çözüm 1:
a2 + b4 = 5n ifadesi Pisagor üslülerinden a = (3k)2 ve b = 4k olup a2 + b4 = 5n de yerine yazıldığında
(3k)4 + (4k)4 = 5n ve (9k2)2 + (16k2)2 = (25k2)2 = 5n ve n = 2m + 2 için 25k2 = 25.25m ve k2 = 25m
ve k = ± 5m elde edilir.
O halde sonsuz çoklukta m değeri için k değeri vardır ve soruda istenen durumu sağlayan (a, b, n) pozi-
tif tam sayı üçlüleri çokluktadır.

Çözüm 1I:
32 + 24 = 5 eşitliği Pisagor üçlüsü olup, bu eşitliğin her iki tarafını 54k ile çarparsak
(52k3)2 + (5k2)4 = (52k + 1)2 eşitliğinden sonsuz çözüm elde edilir.
Cevap E

196 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 29
______________________________________________MODÜLER ARiTMETiK; Temel ilke ve Yöntemlerin Uygulaması

Çözüm 11

112 + 132 + 172 ≡ 1 + 1 + 1 ≡ 3 (mod 4)
olup tam kare değildir. Tam kare bir sayı a2 ≡ 0, 1 (mod 4)

242 +252 + 262 ≡ (–1)2 + 02 + 12 ≡ 2 (mod 5)
tam kare bir ifade a2 ≡ 0, 1, 4, (mod 5) olup tam kare değildir.

122 + 242 + 362 ≡ 122 (1 + 22 + 32) = 122.14 tam kare değildir.
112 + 122 + 1322 = 112 + 122 + (11.12)2 = x2 + (x + 1)2 + (x(x + 1))2 = (x(x + 1) + 1)2
Yani tam karedir. 1322 + 144 + 121 = 1322 + 2.132 + 1 = (132 + 1)2 dir.
Cevap D

Çözüm 12
a = 547,503,491 durumlarında a asal olduğundan, Fermat’ın Küçük Teoreminden dolayı n4 ≡ n (mod a)
olur. a = 561 = 11.3.17 durumunda; ebob(n, 11) = 1 ise, n10 ≡ 1 (mod 11) ise n561 ≡ (n10)56 . n ≡ n(mod
11) olur. Şayet 11|n ise n561 ≡ 0 (mod 11) dir.
ebob(n, 3) = 1 ise, n561 ≡ (n2)280.n ≡ n(mod 3) olur. Şayet 3|n ise n561 ≡ 0 (mod 3) tür.
ebob(n, 17) = 1 ise, n561 ≡ (n16)35.n ≡ n(mod 17) olur. Şayet 17|n ise n561 ≡ 0 (mod 17) dir.

a = 667 = 23.29 dir. n666 ≡ 1 (mod 667) olduğunu kabul edelim. O halde, n22 ≡ 1 (mod 23) ve
n28 ≡ 1 (mod 29) olmalıdır. Fakat 22 ve 28 sayıları 666 nın böleni olmadıklarından n666 ≡ 1 (mod 23) ve
n666 ≡ 1 (mod 23) n666 ≡ 1 (mod 29) yazamayız. Buradan n666 ≡ 1 (mod 667) dir denilemez.
Cevap A

Çözüm 13
(5 + 1) . (a0 + a15 + a252 + ... + a959) = A
A = a0 + (a0 + a1)5 + (a1 + a2)52 + (a2 + a3)53 + ...+ (a8 + a9)59 + a9510
A ≡ 1 (mod 510) ise A ≡ 1 (mod 5k) (1 ≤ k ≤ 10) dur. O halde A ≡ 1 (mod 5) den a0 = 1,
A ≡ 1 (mod 52) den a1 = 4,
A ≡ 1 (mod 53) den a2 = 0,
Benzer şekilde bir 4 bir 0 olarak gider. Yani a9 = 4 dür.
Hakikaten = 1 + 52 + 4 . 52 + 4 . 53 + 4 . 53 + ... + 4 . 510
= 1 + 511 olur.
Cevap E

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 197

 TOPLAM SORU SAYISI 37
3. BÖLÜM: ANALiZ VE CEBiR SORULARI_______________________________________________________________

Soru 27 (2001)
a ve b pozitif gerçel sayýlar ve ab(a − b) = 1 ise, a2 + b2 aþaðýdakilerden hangisine eþit olabilir?

A) 1 B) 2 C) 2ñ2 D) ò11 E) Hiçbiri

Soru 2 8 (2005)
x2+y2+2x−6y=6 eþitliðini saðlayan (x, y) gerçel sayý ikilileri için, (x–1)2+(y–2)2 ifadesi aþaðý-
daki deðerlerden hangisini alamaz?
A) 2 B) 9 C) 16 D) 23 E) 30

Soru 2 9 (2005)
a,b ve c , a < b koþulunu saðlayan gerçel sayýlar olmak üzere, her x gerçel sayýsý için,
a+b+c
ax2 + bx + c ≥ 0 ise, ifadesinin alabileceði en küçük deðer nedir?
b−a

5 M5 M7
A) B) 2 C) D) 3 E)
M3 2 2

Soru 3 0 (2006)
x, y, z pozitif gerçel sayıları xy + yz + zx = 5 koşulunu sağlıyorsa, x2 + y2 + z2 − xyz ifadesi
aşağıdaki değerlerden hangisini alamaz?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 3ñ3 E) Hiçbiri

Soru 31 (2008)
xy=1 koþulunu saðlayan her x, y gerçel sayýlarý için
((x + y)2 + 4)((x + y)2 − 2) ≥ A • (x − y)2
eþitsizliði saðlanýyorsa, A sayýsýnýn alabileceði en büyük deðer aþaðýdakilerden hangisidir?
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20

Soru 3 2 (2008)
x bir gerçel sayý ise ifadesinin alabileceði en küçük gerçel deðer
kaçtýr?

43
A) ò39 B) 6 C) D) 2ñ2+ò13 E) Hiçbiri
6

244 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 37
__________________________________________________________________________________EŞiTSiZLiKLER

Soru 3 3 (2009)
|x|+|y|=13 eşitliğini sağlayan (x,y) gerçel sayı ikilileri için, x2+7x−3y+y2 ifadesi aşağıdaki
değerlerden hangisini alamaz?

35
A) 208 B) 15ñ2 C) D) 37 E) Hiçbiri
2

Soru 3 4 (2010)
Aşağıdaki ifadelerden hangisi, 0<x<1 ve 0<y<1 koşullarını sağlayan tüm x, y gerçel sayıları
için x3+y5 ten küçük değildir?
A) x2y B) x2y2 C) x2y3 D) x2y E) xy4

Soru 3 5 (2011)
i2+j2+k2 = 2011 koşulunu sağlayan i, j, k tam sayıları için, i+j+k ifadesinin alabileceği en
büyük değer nedir?
A) 71 B) 73 C) 74 D) 76 E) 77

Soru 3 6 (2012)
x3+y4 = x2y eşitliğini sağlayan tüm (x, y) pozitif gerçel sayı ikililerinde x in aldığı en büyük
değer A ve y nin aldığı en büyük değer B ise, A/B nedir?

2 512 729 3 243

A) B) C) D) E)
3 729 1024 4 256

Soru 37 (2011)
Aşağıdaki fonksiyonlar arasında pozitif gerçel sayılar kümesinde aldığı en büyük değer en
küçük olan hangisidir?

x2 x3 x4 x5 x6
A) B) C) D) E)
1 + x12 1 + x11 1 + x10 1 + x9 1 + x8

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 245

 TOPLAM SORU SAYISI 37
3. BÖLÜM: ANALiZ VE CEBiR ÇÖZÜMLERi _____________________________________________________________

Çözüm 2 8
x2 + y2 + 2 − 6y=6 ifadesinin (x + 1) 2
+ (y − 3)2 = 42 şeklinde düzen-
lendiğinde Merkezi M1(−1, 3) yarıçapı r=4 olan bir çember olduğu görü-
lür.
(x − 1) 2 + (y − 2)2 = r2 için M2(1, 2) dir.

| M1M2 |= ( −1, −1)2 + ( 3 − 2 )2 = 5

4 + ñ5 ≥ r ≥ 4 − ñ5 ve

21 +8ñ5 ≥ r2 ≥ 21 − 8ñ5 olup

bu değerler yaklaşık olarak 30, ~ ≥ r2 ≥ 3, ~
Cevap A

Çözüm 2 9
b c
∀x∈R için ax2 + bx + c ≥ 0 olduğundan a > 0 dır. a > 0 olduğundan x2+ x + ≥ 0 olup
a a
x2 + mx + n ≥ 0 dır.
a+b+c 1+m+n 1+m+n
= olup in minimum değeri aranan çözümdür.
b−a m−1 m−1

m2
x2 + mx + n ≥ 0 için ∆ = m2 −4n ≤ 0, n ≥ tür.
4

1+m+n n+2 m2
= 1+ nin en küçük değeri n = içindir.
m−1 m−1 4

m2
n+2 +2 m2 + 8
1+ = 1+ 4 = 1+
m −1 m −1 4( m − 1)

m2 + 8 9 9
= m + 1+ + 2 olup AO ≥ GO dan m − 1 + ≥ 6 dır.
m−1 m−1 m−1

m2 + 8 1+m+n 1
≥ 8 olup, ≥1+ . 8 = 3 tür.
m−1 m−1 4
Cevap D
Çözüm 3 0
x, y, z ∈R+ olduğundan, x2 + y2 + z2 ≥ xy + yz + xz =5

3 3
xy + yz + xz 5 3
= ≥ ( xy )( yz)( xz ) = 3 x 2 y 2 z2 ise xyz ≤ ⎛⎜ ⎞⎟ olup, x2 + y2 + z2 − xyz ≥ 5 − ⎛⎜ ⎞⎟ < 3 tür.
5 2 5 2
3 3 ⎝3⎠ ⎝3⎠

Cevap E

312 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 37
__________________________________________________________________________________EŞiTSiZLiKLER

Çözüm 31
x2 + y2 = m olsun.
((x+y)2 + 4) ((x +y)2 − 2) ≥ A(x − y)2 ⇒
(x2+ 2xy + y2 + 4) (x2 +2xy + y2 − 2) ≥ A(x2 +2xy + y2 − 2) dir.
x. y = 1 olduğundan,
(m + 6) m ≥ A(m − 2 ) olur.
m2 + (6 − A) m + 2A ≥ 0 ise ∆ =0 dır.
∆ =b2 − 4ac = (6 − A)2 − 4 . 2A= 0
A2 − 20A + 36 = 0 elde edilir.
(A - 18) (A - 2) =0 ⇒ max A =18 bulunur.
Cevap D

Çözüm 3 2
x 2 − 6 x + 13 + x 2 − 14 x + 58 = ( x − 3)2 + 22 + ( x − 7 )2 + 32

ifadesini analitik düzlemde iki nokta arasındaki uzaklık şeklinde

ifade edebiliriz. |AC| + |CB| toplamının en küçük değeri
olması için A noktasının X eksenine göre, simetriği olan A′ ile C1,
B noktaları doğrusal olmalıdır. |A′B| uzunluğu |AC|+|CB| nin
alabileceği en küçük değerdir. İki nokta arasındaki uzaklık

| A ′B|= (7 − 3)2 + ( 3 − ( −2 ))2 = 16 + 25 = 41 bulunur.

Cevap E

Çözüm 3 3
A = x2 + 7x − 3y + y2

7 2 3 29
=(x + ) + (y − )2 − olsun. Buna göre, (x, y) gerçel
2 2 2
sayı ikilileri için A nın alabileceği en büyük değeri |KM|2 ve
en küçük değerde |KN|2 olur. Analitik düzlemde iki nokta
arasındaki uzaklıktan;
7 2 3 2 7 2 3 2
( 2 +13) +( 2 ) (
≤A≤ −
2 ) ( )
−13 +
2
eşitsizliğinden

370 1089 9
≤Α≤ + yanı 92,5 ≤ Α ≤ 274,5
4 4 4
bulunur. Seçeneklerdeki tüm değerler bulunan aralıktadır.
Cevap E

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 313

 J-PROBLEMLER
Soru 1 (2006)
Kenar uzunluklarý 1 olan 27 tane küpten her birinde, iki karþýlýklý yüz birer nokta, baþka iki
karþýlýklý yüz ikiþer nokta, geri kalan iki karþýlýklý yüz de üçer nokta ile iþaretleniyor. Bu 27 küp
ile 3 × 3 × 3 boyutlarýnda bir küp oluþturursak, bu küpün yüzleri üstünde iþaretlenmiþ top-
lam nokta sayýsý en az kaç olabilir?
A) 54 B) 60 C) 72 D) 90 E) 96
Soru 2 (2010)
1001 kişilik bir okulda herhangi üç öğrenciden en az ikisi arkadaştır. Bu okulda en çok arka-
daşa sahip olan öğrencilerden birinin arkadaş sayısı, 334, 412, 450, 499 değerlerinden kaçını
alabilir?
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) Hiçbiri

Soru 3 (1997)
a, b, c adýndaki üç adam, adlarý (ayný sýrayla olmasý gerekmeksizin) x, y, z olan eþleri ile kitap
almaya çýkarlar. Kitaplarýn fiyatlarý tam sayýlar olup bir kiþinin aldýðý tüm kitaplarýn fiyatý ayný-
dýr. Bu altý kiþiden her biri bu alýþveriþte bir kitaba ödediði para kadar kitap alýr. Adamlardan
her biri kendi eþinden 63 lira; a, y den 23 lira; b de x ten 11 lira daha fazla harcar. d nin w ile
evli olma durumunu (d, w) ile gösterirsek, aþaðýdakilerden hangisi doðrudur?
A) (a, z), (b, x), (c,y) B) (a, y), (b,z), (c, x) C) (a, x), (b, y), (c, z)

D) (a, z), (b, y), (c, x) E) (z, y) , (b, x) , (c, z)

Soru 4 (2001)
Berk, Ayça'nýn tuttuðu iki basamaklý bir sayýyý tahmin etmeye çalýþýyor. Berk'in her tahminine
karþýlýk, Ayça, doðru bilinen basamaklarýn sayýsýný söylüyor. Ayça'nýn tutuðu sayý ne olursa
olsun, Berk bu sayýyý n tahminde bulmayý garanti ediyorsa, n en az kaçtýr?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 415 E) 20

Soru 5 (2001)
A, B, C, D, E kasabalarý çember biçimindeki bir yol üstünde, saat yönünde A ile B, B ile C,
C ile D, D ile E ve E ile A arasýndaki yollarýn uzunluklarý sýrasýyla 5, 5, 2, 1 ve 4 km olacak
þekilde yer alýyor. Bu yol üstünde kurulacak bir saðlýk ocaðýnýn yeri, saðlýk ocaðýndan bu kasa-
balara giden en kýsa yollarýn uzunluklarýnýn maksimumunu en aza indirecek biçimde seçilmek
isteniyor. Bu koþulu saðlayan kaç yer vardýr?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) Hiçbiri
Soru 6 (1998)
Alýnan herhangi n küme arasýnda birbirini içermeyen en az 3 tane veya herhangi ikisinden biri
diðerini içeren en az 3 tane küme bulunmasýný garanti eden en küçük n tam sayýsý nedir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 379
 TOPLAM SORU SAYISI 19
4. BÖLÜM: SONLU MATEMATiK SORULARI _____________________________________________________________

Soru 7 (2009)
Tüm tam sayılar kümesi, farkları asal bir sayıya eşit olan herhangi iki tam sayı aynı altküme-
ye düşmeyecek biçimde, n altkümeye ayrılabiliyorsa, n en az kaçtır?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) Hiçbiri
Soru 8 (2011)
Boyları birbirinden farklı 14 öğrenci başlangıçta nasıl sıralanmış olurlarsa olsunlar, her adım-
da yanyana duran iki öğrencinin yerini değiştirerek en az kaç adımda öğrencileri boy sırasına
sokmak mümkün olur?
A) 42 B) 43 C) 45 D) 52 E) Hiçbiri

Soru 9 (1996)
Farklý boylarda 17 kiþi yan yana dizilmiþ olsun. Bunlardan n tanesi artan ya da azalan bir boy
sýrasýnda kalacak þekilde geri kalanlar sýradan uzaklaþtýrýlýyor. Bu diziliþ ne olursa olsun, böyle
bir iþlemi olanaklý kýlan en büyük n sayýsý aþaðýdakilerden hangisidir?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4

Soru 10 (1998)
birim kareyi göstermek üzere, istenilen sayýda, ve en çok bir tane kullanýlarak aþaðý-
daki n tam sayýlarýndan hangisi için n x n lik bir satranç tahtasý kaplanamaz?

A)96 B) 97 C) 98 D) 99 E) 100

Soru 11 (1999)
13 kent arasýnda, karþýlýklý olmasý gerekmeyen uçak seferleri yapýlýyor. k ≥ 2 olmak üzere A1
den A2 ye, A2 den A3 e, . . ., Ak-1 den Ak ye ve Ak den A1 e uçak seferi varsa, A1, A2, . . ., Ak dizi-
sine bir çevrim diyelim. Seferler hangi kentler arasýnda olursa olsun, bir çevrimin olmasýný
gerektiren en küçük toplam sefer sayýsý kaçtýr?
A) 14 B) 53 C) 66 D) 79 E) 156

Soru 12 (2007)
Bir çember etrafýnda yazýlý n tam sayýdan her biri, kendisini saat yönünde izleyen iki sayýnýn
farkýnýn mutlak deðerine eþit olup, tüm sayýlarýn toplamý 278 ise, n kaç farklý deðer alabilir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 139 E) Hiçbiri

Soru 13 (2009)
Her biri dört elemanlı n kümeden, hangi farklı ikisini alırsak alalım, bu iki kümeden yalnızca
birine ait olan tüm elemanlardan oluşan küme, başlangıçtaki n kümeden birine eşitse, n en
çok kaçtır?
A) 3 B) 5 C) 7 D) 15 E) Hiçbiri

380 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 19
__________________________________________________________________________________PROBLEMLER

Soru 14 (2010)
2010 kişinin yaşadığı bir köyde her ikisi de aynı arkadaş sayısına sahip olan bir tek ikili varsa,
bu sayı kaç farklı değer alabilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) Hiçbiri

Soru 15 (2011)
Ağırlıkları pozitif tam sayılar olan herhangi 2011 taş, biri diğerinin iki katı ağırlıkta iki taş içer-
meyen n öbeğe ayrılabiliyorsa, n en az kaç olabilir?
A) 102 B) 51 C) 12 D) 11 E) Hiçbiri

Soru 16 (2008)
n ≥ 4 kiþilik bir partide, her 3 kiþinin tam olarak 1 ortak arkadaþý varsa n kaç farklý deðer ala-
bilir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) Sonsuz sayıda E) Hiçbiri

Soru 17 (2009)
Yüz kenti olan bir ülkedeki bazı kentler arasında yapılan tek yönlü uçak seferleri, başkentten
başlayıp, ülkedeki her kentten en az bir kez geçerek, yeniden başkente dönmeyi mümkün kılan
en az bir sefer dizisi bulunacak biçimde düzenlenmiştir. Böyle bir düzenlemede, bu şekildeki
uçak seferi dizilerinden sefer sayısı en az olanın sefer sayısı, bütün bu tür düzenlemeler
arasında en çok kaç olabilir?
A) 1850 B) 2100 C) 2550 D) 3060 E) Hiçbiri

Soru 18 (2012)
Her kutuda en çok 20 taş olmak koşuluyla k tane taş 2012 kutuya nasıl dağıtılmış olursa olsun,
bu kutulardan bazılarını seçip, seçtiğimiz kutulardan istediklerimizden istediğimiz sayıda taş
atarak, seçtiğimiz kutularda toplam olarak en az 100 tane ve bu kutuların her birinde eşit say-
ıda taş kalmasını sağlayabiliyorsak, k en az kaç olabilir?
A) 500 B) 450 C) 420 D) 345 E) 296

Soru 19 (2011)
1,2, ..., 4022 sayıları 2x2011 bir satranç tahtasının birim karelerine, iki sayı aynı birim karede
olmamak ve ardışık olan sayılar ortak bir kenarı olan birim karelerde yer almak koşuluyla kaç
farklı biçimde yerleştirilebilir?
A) 16168444 B) 12168440 C) 10088242 D) 8084224 E) Hiçbiri

Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 381

 TOPLAM SORU SAYISI 19
4. BÖLÜM: SONLU MATEMATiK SORULARI _____________________________________________________________

382 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

 J-PROBLEMLER

Çözüm 1
Küplerin yüzlerindeki sayıların toplamının en az olması için şekildeki gibi bir dizi-
limin olması gerektiği aşikardır.

Bu durum diğer üç yüz için simetrik olacağından, 2(9+15+21)=90 dır.

Cevap D
Çözüm 2
Çözüm 1
A ve B arkadaş olmayan iki kişi olsun. Sınıftaki herhangi üç kişiden ikisi arkadaş olacağına göre, geriye
kalan herkes ya A ile ya da B ile arkadaştır. Buna göre, A nın en az 500 arkadaşı vardır.

Çözüm 2
Hepsi birbiriyle tanışıyorsa S=1000. Tanışmayan iki A ve B öğrencileri bulunsun ⇒ Herhangi C≠A, B için
{A, B, C} üçlüsünden ikisi arkadaştır. Bunlar A, C veya B, C olabilir. ⇒ Her C kişisi ya A ile yada B ile
arkadaştır. ⇒ A’nın arkadaş sayısı + B’nin arkadaş sayısı ≥ 999 ⇒ A’nın arkadaş sayısı ≥ 500 veya B’nin
arkadaş sayısı ≥ 500 ⇒ S ≥500
Cevap E

Çözüm 3
k liradan k tane kitap alan birinin eşi de m liradan m kitap alırsa k2 − m2 = 63 olup,
kitapların fiyatları tam sayılar olduğundan
(k − m) (k + m) = 63 şeklinde çarpanlarına ayrılır.

1 63
3 21
7 9
buradan
k1 = 32 ve m1 = 31
k2 = 12 ve m2 = 9
k3 = 8 ve m3 = 1 ⇒ a − y = 23
b − x =11 olduğuna göre,
a=k1 = 32 y= m2 = 9
b=k2 = 12 x= m3 = 1 (a, z), (b,y), (c,x)
c=k3 = 8 z= m1 = 31
Cevap B

448 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri

TOPLAM SORU SAYISI 19
__________________________________________________________________________________PROBLEMLER

Çözüm 4
Ayça’nın tuttuğu iki basamaklı sayının rakamlarını en az beş hamlede bulur. 10 ,23, 45, 67, 89 beş tane
sayının, Berk’in tahmini için bu beş sayıdan biri kalmışsa sayı ab ve ba dır. Örneğin kalan sayı 23 ise
Ayça’nın tuttuğu sayı 23 veya 32 dir. Berk’in tahmini için bu beş sayıdan ab, cd gibi ikisi kalmışsa Ayça’nın
tuttuğu sayı; ac, ad, bc, bd
Örneğin; Ayça’nın tuttuğu sayı 73 ise, 23 ile 97 sayıları kalacaktır. 29, 27, 72, 39, 93, 37, 73, 29 değilse,
92 de değildir. (6. tahmin) 27 değilde 72 de değildir. (7. tahmin) 39 değilse 93 de değildir. (8. tahmin)
37 değilse 73 tür. (9. tahmin)
Cevap A

Çözüm 5
Şekilde görüldüğü gibi en uzak kasabanın sağlık ocağına 6 km de
ulaşabileceği saat yönünde A kasabasına 1 km uzakta ve D kasabası
ile C kasabasının ortasında aynı koşulları sağlayan iki yer vardır.

Cevap C

Çözüm 6
A ⊄ B olsun. A ⊂ C ve B ⊂ D şartını sağlayan C ve D kümeleri için A, B, C, D nin yanına hangi kümeyi
alırsak alalım şart sağlanır.
A={a} B={b} C={a,c} D={b,d}, E={a,b,c,d} kümelerini aranan durumun sağlandığını gösterir.

Cevap B
Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri 449
 TOPLAM SORU SAYISI 19
4. BÖLÜM: SONLU MATEMATiK ÇÖZÜMLERi ___________________________________________________________

Çözüm 7
n = 2 veya n = 3 olamaz.
n=2 için {1, {1,2
{2,3 {3,4
olmadığını gösterdik.
n=3 için aynı şekilde olamaz.
n=4 için mod 4 e göre,
{..., 1, 5, 9, ...}
{..., 2, 6, 10, ...}
{..., 3, 7, 11, ...}
{..., 4, 8, 12, ...}
olup herhangi iki sayının farkı her zaman 4k k∈Z formunda olacaktır.
Cevap C

Çözüm 8
14 öğrencinin yan yana dizlişinde sağdan sola veya soldan sağa bakıldığında hangisinde küçükten büyüğe
doğru dizilişin çok olduğuna bakılır. Örneğin 1, 2, 3, 4 sayıları için 1432 şeklindeki bir sıralanışta 12 veya
34 başlangıç olarak alınabilir.

⎛14 ⎞
Buna göre, en fazla ⎜ ⎟ / 2 den küçük en büyük tamsayı adımdaboy sırasına koymak mümkün olur.
⎝2⎠

Bu da 45 demektir.
Cevap C

Çözüm 9
Çözüm 1
n elemanlı bir dizide n = a . b + 1 olmak üzere a+1 ya da b+1 tane bu dizinin artan ya da azalan dizisi
vardır. Buna göre, ilk diziliş ne olursa olsun dediğine göre, a=b için alırsak istenen durum sağlanır.
Buna göre, 17 = 4. 4 + 1 alındığında ilk diziliş ne olursa olsun 4 + 1 = 5 tane artan ya da azalan alt dizi
vardır.
Çözüm 2
Genel durumu bozmadan kişilerin boylarını 1, 2, ..., 17 varsayabiliriz. Kişiler 16, 17, 11, 12, 13, 14, 15, 6,
7, 8, 9, 10, 1, 2, 3, 4, 5 şeklinde dizilmişse, buradan artan veya azalan ve altı kişiden oluşan bir alt dizi
seçme mümkün değildir. Öte yandan kişiler ne şekilde dizilirse dizilsin, buna göre, 5 kişilik artan veya 5
kişilik azalan bir alt diziliş bulunur.
Cevap D

450 Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatları Soru ve Çözümleri