SUARA
PIHAK BERKUASA KEMAJUAN PEKEBUN KECIL PERUSAHAAN GETAH
Peneraju Kemajuan Pekebun Kecil
BIL. 1/2007 ISSN 0128/0112
PELANCARAN ‘IMPIAN 500’ Oleh: Razali Abdullah
“Produktiviti pekebun kecil dapat ditingkatkan dengan
mengekalkan 500 pokok yang dapat ditoreh bagi setiap hektar
dan menoreh sekurang-kurangnya 15 hari sebulan. Dengan
keluasan 2.5 hektar, pendapatan pekebun kecil mampu
mencecah RM3,600 sebulan,” demikian kata YAB Dato’ Seri
Najib Tun Razak, Timbalan Perdana Menteri Malaysia ketika
berucap merasmikan Majlis Pelancaran Projek Impian 500
Peringkat Kebangsaan di Kampung Ria, Raub, Pahang pada 16
Januari 2007 yang lalu.
Pelancaran “Impian 500” bertujuan bagi meningkatkan
kesedaran dalam kalangan pekebun kecil supaya menguruskan
kebun masing-masing mengikut amalan pertanian yang baik
serta mengamalkan teknologi yang telah disyorkan oleh RISDA.
Setiap hektar kebun getah ditanam dengan sekurang-kurangnya
500 pokok getah dan mengekalkan sehingga menoreh.
“Pendapatan yang saya sebut itu bukan satu khayalan tetapi
adalah suatu realiti jika pekebun kecil sanggup menggunakan
tulang empat kerat dan mengeluarkan titik peluh sendiri di
samping pengamalan teknologi yang disyorkan,” kata Timbalan
Perdana Menteri. “Sasaran RM3,600 mungkin terlalu tinggi
tetapi memadai bagi kerajaan jika para pekebun kecil mampu
memperoleh pendapatan minimum RM2,000 sebulan,” ujar
beliau.
Timbalan Perdana Menteri menyatakan bahawa majlis seperti
ini adalah unik kerana bukan setakat meraikan pekebun kecil
dalam program tanam semula, malah memberi penghormatan
dan galakan kepada mereka supaya mengekalkan bilangan
NET Globalisasi
PERCUMA
pokok getah dari mula menanam hingga ke peringkat
pengeluaran hasil.
Timbalan Perdana Menteri menambah, “Kerajaan bersedia
membantu golongan luar bandar keluar daripada garis
kemiskinan dengan menyediakan pelbagai program dan
strategi bagi meningkatkan pendapatan mereka.”
Bagaimanapun menurut beliau untuk mencapai matlamat
yang disasarkan, pekebun kecil dan petani hendaklah bekerja
bersungguh-sungguh bagi menikmati pendapatan lebih baik.
Menurut beliau, RISDA merupakan salah satu agensi kerajaan
bawah Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah
(KKLW) yang telah dipertanggungjawabkan untuk membasmi
kemiskinan tegar dalam kalangan pekebun kecil menjelang
2010. Sehingga kini RISDA telah mengeluarkan seramai 832
daripada 2,392 orang pekebun kecil yang tergolong dalam
kelompok miskin tegar.
Beliau menasihatkan para pekebun kecil supaya mengambil
peluang dan memanfaatkan program-program yang telah
disediakan oleh kerajaan untuk memajukan diri, keluarga dan
negara.
Turut hadir dalam majlis tersebut YAB Datuk Seri Adnan
Yaacob (Menteri Besar Pahang), YB Dato’ Seri Abdul
Aziz Shamsuddin (Menteri KKLW), YB Dato’ Zainal
Abidin Osman (Timbalan Menteri KKLW), YB Senator
Tan Sri Muhammad bin Muhammad Taib (Pengerusi RISDA).
 Rencana Pengarang
Assalamualaikum Wrt. Wbrt.

Sidang Slogan back-to-basic telah diberi penekanan sepenuhnya oleh pihak Pengurusan RISDA di semua

Pengarang peringkat. Empat perkara utama akan dijadikan landasan dalam apa juga program atau aktiviti
yang dijalankan oleh RISDA. Pertama, RISDA akan memberi tumpuan kepada kumpulan sasar
iaitu pekebun kecil pemilik pengusaha. Kedua, tanaman getah sebagai tanaman utama. Ketiga,
PENAUNG program tanam semula menjadi asas kepada program-program pembangunan RISDA dan
Dato’ Mohammad Izat Hasan akhirnya ialah untuk mempertingkat dan memperbaiki lagi sistem penyampaian atau delivery
Ali Nordin Wahiduddin system kepada pekebun kecil selaku pelanggan utama RISDA.

PENASIHAT Pencapaian produktiviti getah oleh pekebun kecil ke tahap 2,000 kg/ha/tahun sepertimana
yang dihasratkan oleh pihak Kerajaan bukanlah satu perkara yang mustahil dan sukar untuk
Hj. Omar Paimin
dicapai. Malahan ada juga pekebun kecil yang telah mencapai ke tahap 2,300 kg/ha/tahun.
Ketika ini juga sudah ramai pekebun kecil yang telah mencapai penghasilan tersebut.
KETUA PENGARANG
Hj. Nik Nabil Nik Mansor Kejayaan mereka mencapai penghasilan yang tinggi sebenarnya banyak bergantung kepada
beberapa faktor seperti bilangan pokok getah yang ditoreh, bilangan hari menoreh setiap bulan
PENOLONG KETUA dan kuantiti getah yang dihasilkan bagi setiap pokok pada setiap kali torehan (GTT). ‘Impian
PENGARANG 500‘ yang telah dilancarkan oleh Timbalan Perdana Menteri pada 16 Januari 2007 tempoh
Azizah Mohamad hari perlu dijadikan sebagai dasar kepada semua pekebun kecil yang akan menyertai program
tanam semula getah ke getah mulai tahun 2007. Untuk mencapai bilangan sebanyak 500
SIDANG PENGARANG pokok boleh ditoreh bagi setiap hektar, pekebun kecil disyorkan supaya pada peringkat awal
Hjh. Rodiah Selamat penanaman menanam sekurang-kurangnya 550 pokok sehektar dengan menggunakan jarak
tanaman sama ada 6m x 3m (20’ x 10’) bagi kawasan tanah rata atau sederhana beralun dan
Hjh. Azizah Said
7.25m x 2.25m (24’ x 7’) untuk kawasan berbukit atau lain-lain jarak yang telah disyorkan.
Ahmad Zaini Abd. Rahman
Noor Aslinda Marzuki Usaha pendampingan oleh Pembantu Pertanian Kawasan RISDA (PPR) juga akan dilipat
Nasri Rahmat gandakan. Pekebun kecil akan diberi tunjukajar, khidmat nasihat, bimbingan dan sebagainya.
Setiap pekebun kecil selaku pemilik pengusaha akan didampingi oleh PPR kawasan sekurang-
PENTADBIRAN kurangnya lima kali setahun. Dengan cara ini diharap pekebun kecil akan dapat keluar daripada
Za’aziah Abd Aziz kelompok miskin tegar dan miskin kepada tahap yang lebih baik. Mereka juga tidak akan
ketinggalan mengikuti program-program yang dilaksanakan oleh RISDA. Bilangan pekebun
PEMBACA PRUF kecil yang berjaya dalam bidang keusahawanan yang berasaskan pertanian juga akan dapat
Hjh. Robiyah Hj. Ismail ditingkatkan. Dengan cara ini bilangan pekebun kecil yang berjaya meningkatkan pendapatan
Siti Fairus Ayeop akan terus meningkat. Pekebun kecil akan terus dibimbing secara berterusan mengenai
amalan agronomi dan teknolgi yang telah diperkenalkan dalam usaha untuk meningkatkan
produktiviti perladangan. Mereka akan tinggal di luar bandar dalam suasana yang sejahtera.
SUMBANGAN ARTIKEL
Ahli PENYINAR & Individu

PENGEDARAN /
PENYELARASAN
Bahagian Pengembangan &
Kesejahteraan Rakyat
Ibu Pejabat RISDA
REKABENTUK &
PERCETAKAN OLEH:
Misas Advertising Sdn Bhd
No. 30, Jalan 423B
Taman Danau Kota
53300 Kuala Lumpur
Tel: 03-4024 2004
Email: misasadv@tm.net.my
http://www.risda.gov.my
2 15.
KANDUNGAN
1. Pelancaran ’Impian 500’ 16. IKS Bantu Basmi Kemiskinan
2. Rencana Pengarang 17. Majlis Penyampaian Sijil Kursus
3. Penubuhan Kelab 2000 Jurukecantikan
4. Ramah Mesra Pengerusi RISDA Dengan 18. Pertanian Suatu Perniagaan
Pelajar Kolej RISDA Melaka 19. Dulu Tentera Kini Pekebun Kecil Jaya
5. ”Sejauh manakah sumbangan kita kepada 20. Telur Pindang Makanan Tradisional
pekebun kecil?’’ Kemegahan Negeri Johor
6. Program Modal Insan Memupuk Jati Diri 21. Tepung Pisang Goreng Rangup GPHR
7. Penyakit Akar Pokok Getah 22. Sedapnya Coklat Kak Siti Ropeah!
8. Amalan Pembajaan Menggunakan 23. Bantuan AET Keluarkan Pn.Norseha
Abu Tandan Daripada Miskin Tegar
9. E-Cutter : Pemangkas Rantai Bergalas 24. PWPK Kuala Tembeling Jadikan Daun Getah
10. Pajak Gadai Ar-Rahnu : Perniagaan Teras Daun Duit
KPK KBBT BHD 25. Bengkel Karipap Mini Tingkatkan
11. PPG Beri Manfaat Kepada Pekebun Kecil Pendapatan Pekebun Kecil
12. TSB Kg.Balun, Slim River : Produktiviti 26. Kursus Asas Perniagaan Pemangkin
Setanding Estet Usahawan PWPK
13. Projek Integrasi Getah Salak 27. Sekali Merangkuh Dayung...
14. Berita Bergambar 28. Keringat Ditabur,Bakti Dituai
Berita Bergambar

PENUBUHAN KELAB 2000
Pengiktirafan Kepada Pekebun Kecil
Oleh: Haji Fikri Ghani
YB Dato’ Seri Abd Aziz Shamsuddin(dua dari kiri) melepaskan belon tanda Pelancaran Kelab 2000
“Penubuhan Kelab 2000 merupakan usaha RISDA memberi
pengiktirafan kepada pekebun kecil yang telah berjaya
memperoleh produktiviti getah melebihi 2,000 kilogram sehektar
setahun,” demikian kata YB Dato’ Seri Abdul Aziz Shamsuddin,
Menteri Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah
(KKLW) ketika berucap merasmikan penubuhan Kelab 2000
Peringkat Kebangsaan di Kampung Jenud, Raub, Pahang.
“Sekiranya ada kesedaran, bimbingan dan motivasi yang cukup,
saya yakin pekebun kecil getah kita juga akan berjaya seperti
mana pekebun kecil di luar negara,” tambah beliau.
Menurut Menteri KKLW, dengan menjadi ahli Kelab 2000, setiap
peserta berpeluang mengikuti kursus dan menyertai lawatan
ke luar negara bagi melihat kejayaan pekebun kecil di negara
yang akan dilawati. Ahli Kelab 2000 juga akan diberi pendedahan
mengenai kaedah penanaman padat, pengurusan kebun yang
cekap seperti penjagaan peringkat awal penanaman, kualiti
benih, penyenggaraan kebun yang efektif, pembajaan mengikut
jadual, kawalan penyakit, penggunaan teknologi terkini dan
sistem torehan yang betul,” jelas beliau.
Beliau memaklumkan, pada masa ini terdapat 685 orang
pekebun kecil telah menyertai Kelab 2000 dan 187 daripadanya
adalah dari Negeri Pahang. “RISDA melalui pegawai luarnya di
lapangan akan sentiasa mendampingi dan bertanggungjawab
Peristiwa
melakukan pemantauan terhadap pekebun kecil yang menjadi
ahli Kelab 2000 secara berterusan bagi memastikan mereka
dapat mengekalkan hasil seperti ditetapkan. Pemantauan ini
bertujuan mengenalpasti peserta yang berjaya untuk dijadikan
contoh kepada peserta lain dalam kelab ini,” ujar beliau lagi.
YB Dato’ Seri Abdul Aziz juga mengesyorkan supaya diadakan
pertandingan pengurusan kebun terbaik dalam kalangan ahli-ahli
kelab seterusnya memilih ahli kelab terbaik. “Selain daripada itu
ahli kelab juga boleh menjadi penasihat atau penceramah kepada
pekebun kecil yang lain dan mereka juga perlu diberi keutamaan
untuk mendapat bahan serta maklumat teknologi terkini dan
bantuan melalui program RISDA, “ tambah beliau.
”Saya percaya dengan penghasilan melebihi 2000 kg sehektar
setahun tidak mustahil pendapatan pekebun kecil mencecah
RM2,500 sebulan. Ini akan menimbulkan minat anak-anak
pekebun kecil sebagai generasi kedua untuk mewarisi dan
mengusahakan kebun getah,” sambung beliau.
Dalam majlis tersebut, YB Dato’ Seri Abdul Aziz menyampaikan
sijil keahlian Kelab 2000 kepada wakil-wakil negeri yang
hadir. Majlis yang penuh makna ini telah berlangsung pada 22
Januari 2007 yang lalu yang turut dihadiri YB Senator Tan Sri
Muhammad bin Muhammad Taib (Pengerusi RISDA) dan YBhg.
Dato’ Mohammad Izat Hasan (Ketua Pengarah RISDA).
3
 Peristiwa

Ramah Mesra Pengerusi RISDA

Dengan Pelajar Kolej RISDA Melaka
Oleh: Suhaimi Abu Bakar

YB Senator Tan Sri Mohamad Mohd Taib, Pengerusi RISDA disambut dengan persembahan silat

“Sejarah membuktikan kecemerlangan pembelajaran
ialah dengan mengintegrasikan aspek ilmu pengetahuan,
kemahiran, kerohanian, kesihatan fizikal dan berjiwa besar
untuk membina tamadun sesebuah bangsa,” kata YB. Senator
Tan Sri Muhamad Mohd. Taib, Pengerusi RISDA ketika berucap
dalam Majlis Ramah Mesra Bersama Pelajar Kolej RISDA Melaka
pada 6 Februari 2007 yang lalu.
“Faktor kecemerlangan amat penting khususnya bagi para
pelajar dalam menempoh era wawasan 2020 yang penuh
cabaran. Lantaran itu faktor drive sebagai penggerak dan
loncatan kepada para pelajar untuk meningkatkan sahsiah
diri, berusaha dengan gigih, berkeyakinan boleh dan mampu
bersaing serta seiring dengan pelajar di IPTA dan IPTS yang
lain,” tegur beliau.
Tambah beliau lagi, “Para pelajar sebagai generasi kedua
pekebun kecil perlu menginsafi untuk menggarap usaha
supaya dapat membela keluarga dan masyarakat luar bandar.
Perlu juga diingatkan agar pelajar-pelajar tidak mudah lupa
terhadap pengorbanan ibubapa serta guru yang mendorong
untuk mencapai kejayaan dalam pelajaran.”
Kolej RISDA bermula dengan satu kursus pengajian melibatkan
lapan orang pelajar sahaja. Sehingga kini telah ada tujuh
bidang pengajian dengan jumlah pelajar seramai 700 orang.
Dalam tempoh ini Kolej RISDA Melaka telah melahirkan seramai
340 graduan diploma dan 460 penerima sijil dalam pelbagai
bidang.
“Ramai dalam kalangan pelajar mendapat keputusan cemerlang
telah meneruskan pembelajaran ke peringkat Ijazah. Malahan
terdapat pelajar yang menerima Anugerah Dekan bagi program
kerjasama dengan Universiti Putra Malaysia. Walaupun
Kolej RISDA sebagai laluan pendidikan kedua setelah tidak
memperoleh tempat di IPTA, namun mereka mampu meraih
kejayaan ini. Kebanggaan kolej amat dirasakan kerana masih
mampu melahirkan graduan yang berwibawa di samping
mengekalkan nilai-nilai murni,” tambah beliau lagi.

Majlis ini turut dihadiri oleh Pengerusi Kolej RISDA YBhg Dato’
Azian Osman, Ahli Lembaga Pengurus Haji Omar Paimin dan
Hj. Ahmad Mansor Hj. Hashim, Pengurus Besar Dr. Hjh. Faridah
Hanam Mohd. Rashid, Pengurus Kolej Melaka En. Ahmad Zainal
Abdullah dan pelajar-pelajar Kolej RISDA Melaka.

Semasa ucapan aluan Pengurus Kolej Melaka En. Ahmad Zainal

Abdullah telah menyorot di awal operasi pada November 1999
YB Senator Tan Sri Mohamad Mohd Taib bersalaman
4 dengan pelajar

YBhg. Dato’ Mohammad Izat Hasan - Ketua Pengarah RISDA
“SEJAUH MANAKAH SUMBANGAN
KITA KEPADA PEKEBUN KECIL?
Adakah mereka berpuas hati dengan perkhidmatan yang kita beri?
Mampukah kita menyelesaikan masalah mereka?”
- YBhg. Dato’ Mohammad Izat Hasan
Oleh: Hajah Robiyah Ismail
Itulah antara persoalan-persoalan yang perlu ditanya oleh semua
warga RISDA pada diri masing-masing tanpa mengira jawatan
yang disandang. Dengan sentiasa memikirkan persoalan tersebut
kita dapat memperbaiki dan mempertingkatkan lagi kualiti
perkhidmatan kita kepada pekebun kecil bagi memartabatkan
kehidupan mereka. Soalan-soalan tersebut telah dikemukakan
oleh YBhg. Dato’Mohammad Izat Hasan, Ketua Pengarah RISDA
dalam Perhimpunan Bulanan RISDA pada 8 Januari 2007 di Ibu
Pejabat RISDA untuk renungan bersama.
Selain menekankan RISDA akan kembali memberi tumpuan
kepada tugas yang asas atau back to basic, YBhg. Dato’
Mohammad Izat juga menyentuh mengenai basic target group,
basic crop, basic function, basic delivery system dan beyond
basic. Pekebun kecil getah merupakan kumpulan sasar yang
utama bagi RISDA. Tanaman yang diberi keutamaan ialah getah
manakala program tanam semula merupakan fungsi utama
sejak dari awal penubuhannya. Selain daripada peranan yang
dinyatakan RISDA perlu mempunyai sistem penyampaian yang
berkesan. Tumpuan RISDA tidak terhad kepada peranan asal
semata-mata tetapi menjangkau jauh lebih daripada tugas asal
yang dinyatakan.
Ketua Pengarah berkata RISDA perlu mewujudkan pakar dalam
sesuatu bidang. Contohnya dalam bidang baja supaya boleh
dijadikan tempat rujukan dan pegawai yang terpilih hendaklah
bersedia mengikuti kursus berkaitan.
Peristiwa
YBhg. Dato’ Mohammad Izat memaklumkan bahawa 95%
daripada jumlah pengeluaran getah negara merupakan
sumbangan sektor pekebun kecil. Sumbangan mereka tidak
boleh dipandang sepi dan beliau berharap harga komoditi
ini akan terus meningkat demi memastikan kesejahteraan
kehidupan mereka.
Ujar beliau “Sekiranya kita gagal memartabatkan kehidupan
mereka, maknanya kita telah gagal melaksanakan amanah yang
diberi. Selain itu, RISDA diamanah untuk mengekalkan keluasan
tanaman getah 800,000 hektar pada satu-satu masa.” Beliau
mahu setiap pegawai sama ada kakitangan bawahan mahupun
atasan memberi komitmen yang serius dalam melaksanakan
tugas masing-masing.
“RISDA merupakan satu-satunya agensi badan berkanun
bertanggungjawab kepada pembangunan pekebun kecil. RISDA
bertindak sebagai payung kepada 316,000 orang pekebun kecil
di seluruh pelusuk tanah air. Tahun 2007 merupakan tahun kedua
pelaksanaan Rancangan Malaysia Kesembilan (RMKe-9) semoga
peratus miskin tegar dalam kalangan pekebun kecil menjurus
kepada sifar menjelang tahun 2010,” tambah beliau.
YBhg. Dato’ Mohammad Izat berharap Amanat Pengurusan 2007
yang dibentangkan pada 26 Disember 2006 di Kuantan akan
dijadikan panduan dalam melaksanakan program pembangunan
sepanjang tahun 2007 selain meneliti dan menilai pencapaiannya
berdasarkan amanat tersebut.
5
 Peristiwa
En Ali Nordin Wahiduddin, Timbalan Ketua Pengarah (Pembangunan)
menyampaikan sijil kepada salah seorang peserta bengkel
‘’Pegawai dan kakitangan RISDA di semua peringkat sama ada
golongan profesional atau sokongan serta institusi pekebun
kecil seperti Perkumpulan Wanita Pekebun Kecil (PWPK)
mempunyai agenda yang sama seperti yang telah diatur oleh
kerajaan. Agenda tersebut dilaksanakan melalui Program Modal
Insan bagi memberi kefahaman, pengetahuan dan ilmu ke arah
memupuk serta menerapkan jati diri dalam kalangan mereka.‘’
Demikian ditegaskan oleh En. Ali Nordin Wahiduddin, Timbalan
Ketua Pengarah (Pembangunan) RISDA semasa berucap
merasmikan penutupan Bengkel Pengurusan PWPK Negeri
Terengganu Tahun 2007 di Marang, Terengganu pada 6 Februari
2007 yang lalu.
Menurut beliau lagi, ‘’ Kita perlu mengambil contoh rakyat
Negara Jepun yang mempunyai jati diri yang terpuji dalam
menjalani kehidupan seharian. Melalui pembentukan jati diri
dapat melahirkan anak-anak bangsa yang berdaya maju pada
masa akan datang. ‘’
Rancangan Malaysia Kesembilan (RMKe-9) turut memberi
penekanan pelaksanaan program modal insan bagi melahirkan
rakyat Malaysia minda kelas pertama dan bebas daripada
belenggu kemiskinan. Justeru itu RISDA Negeri Terengganu
telah menganjurkan Bengkel PWPK bagi memberi peluang
kepada pekebun kecil wanita dan anak-anak perempuan
mereka menimba pelbagai ilmu.
Bengkel Pengurusan PWPK Negeri Terengganu telah diadakan
pada 4 hingga 6 Februari 2007 di Hotel Seri Malaysia, Marang
melibatkan 130 orang ahli. Antara pengisian Bengkel PWPK ini
ialah ceramah motivasi bertajuk Berbekal Untuk Akhirat, Peluang
6 Sesi dialog bagi memperoleh keterangan lanjut
Pelan Tindakan PWPK
Berbincang merangka
Program Modal
Insan Memupuk
Jati Diri
Oleh : Sayed Dol Islam Syed Ali
Pembiayaan Yang Disediakan oleh Yayasan Pembangunan
Usahawan Negeri Terengganu, dan Menjadi Usahawan Berjaya.
Tn.Haji.Omar Paimin, Pengarah Bahagian Pengembangan dan
Kesejahteraan Rakyat, turut membentangkan kertas kerja
bertajuk Arah Hala PWPK Negeri Terengganu. Semua Pembantu
Pertanian RISDA (wanita) selaku penyelia PWPK dan peserta
yang hadir telah berbincang membentuk Pelan Tindakan PWPK
sehingga tahun 2010.
Setakat akhir tahun 2006 Negeri Terengganu mempunyai 40
buah PWPK dengan keahlian seramai 534 orang. Daripada
jumlah tersebut seramai 50 orang telah mencapai pendapatan
tidak kurang daripada RM500 sebulan daripada projek yang
diusahakan. PWPK juga telah melahirkan beberapa orang
usahawan yang mempunyai perusahaan yang mantap dan
berdaya maju. Antaranya Pn. Noraini Mohd Nor, pengusaha
manisan kerek (PWPK Tok Kah, Dungun), Pn. Khadijah Yusof,
pengusaha kerepek pisang (PWPK Kg. Teris, Hulu Terengganu),
Pn.Esah Mat Amin, pengusaha makanan berproses (PWPK
Langkap Setiu). Selain daripada perusahaan makanan terdapat
juga usahawan dalam bidang kraftangan. Pn Samariah Salleh
merupakan pengusaha kraftangan daun getah dan jahitan (PWPK
Kg.Bekob, Besut) dan Pn.Rohani Ibrahim yang telah berjaya
menubuhkan syarikat DNI Collection yang mengusahakan
jahitan T-shirt, dari PWPK Gemuroh, Tepoh Kuala Terengganu.
Rata-rata usahawan muda ini telah memperoleh pendapatan
bulanan melebihi RM2000 sebulan.
Diharapkan melalui program ini, akan dapat membangunkan
minda serta sikap ahli PWPK supaya lebih bersemangat untuk
meningkatkan ilmu, kemahiran dan seterusnya meningkatkan
pendapatan keluarga mereka. Disamping itu dapat mewujudkan
rantaian pemasaran serta jalinan mesra antara ahli-ahli PWPK.
Bengkel ini juga merangka dan berkongsi pengalaman
strategi ke arah pengwujudan usahawan berjaya seperti yang
ditekankan dalam Amanat Pengurusan RISDA 2007.
 Teknologi

Pendahuluan

PENYAKIT
Di negara kita terdapat tiga jenis penyakit akar yang utama iaitu
penyakit akar putih, akar merah dan akar perang. Penyakit akar
yang disebabkan oleh kulat merupakan penyakit yang paling

AKAR POKOK
berbahaya terhadap tanaman getah. Ia berjangkit dari pokok
ke pokok melalui sentuhan akar. Jika tidak dikawal kesemua
pokok dalam satu-satu kawasan itu boleh dijangkiti. Penyakit

GETAH
akar boleh juga berjangkit dari benih kulatnya, iaitu spora. Petikan brosur Bahagian
Spora yang berasal daripada ibu kulat boleh diterbangkan oleh Pengembangan dan
angin dan tumbuh pada bahagian pokok yang terluka dan Kesejahteraan Rakyat,
tunggul yang terdedah. Penyakit akar kebiasaannya menyerang RISDA
akar sisi dan kemudian menjalar ke pangkal akar pokok dan
menyebabkan pokok mati.

Tanda Serangan Penyakit Akar:

• Daun pokok yang dijangkiti oleh penyakit akar akan bertukar
warna menjadi kekuningan
• Daun akan menjadi keras dan melengkung ke bawah
• Pada permulaanya, tanda ini hanya melibatkan satu atau
dua dahan sahaja, tetapi akhirnya akan melibatkan seluruh
pokok
• Daun akhirnya gugur dan pokok akan mati
• Pokok yang dijangkati penyakit akar mungkin berbunga
dan berbuah di luar musim

Penyakit Akar Utama

Terdapat tiga jenis penyakit akar yang utama iaitu:
• Penyakit akar putih (Rigidoporus lignosus)
• Penyakit akar merah (Ganoderma philippii)
• Penyakit akar perang (Phellinius noxious)

Pengurusan Penyakit Akar:

Pembersihan Kawasan Ladang Yang Betul

• Pembersihan kawasan dengan menggunakan jentera untuk

menumbangkan pokok, menggorek tunggul dan akar-akar
sebelum dibuang untuk dibakar atau dikumpulkan di satu
tempat
• Buang pokok dan akar berpenyakit untuk mengurangkan
punca penyakit semasa pembersihan ladang
• Tunggul pokok getah tua hendaklah diracun supaya
cepat reput. Racun seperti Garlon dengan kekuatan 10%
hendaklah disapu di sekeliling tunggul

Merawat Dengan Belerang

• Rawatan dengan belerang disyor untuk kawasan dijangkiti
penyakit akar yang akan ditanam semula
• Gunakan serbuk belerang pada kadar 120 gram selubang
• Bubuh belerang dalam lubang tanaman serta tabur sedikit
pada tanah sebelum mengambus kembali tanah ke dalam
lubang tanaman
Menanam Kekacang Penutup Bumi
• Kekacang penutup bumi jenis menjalar akan mengurangkan
kejadian penyakit akar kerana ianya mempercepatkan
pereputan akar yang berpenyakit.
Merawat Dengan Menggunakan Racun Kulat
• Kesan pokok yang diserang penyakit dengan menjalankan
pemeriksaan daun setiap tiga bulan
• Tentukan jenis penyakit akar dengan mengorek sedikit
tanah di pangkal pokok dan mengesan kewujudan miselium
kulat
• Merawat penyakit akar putih dengan menyiram racun kulat
di sekeliling pangkal pokok yang dijangkiti
• Merawat penyakit akar merah atau perang dengan kaedah
menyapu racun kulat
Penutup
Penyakit akar perlu dicegah dan dirawat sebelm merebak.
Jangkitannya menyebabkan pokok mati dan mengurangkan
bilangan pokok seterusnya menjejaskan produktiviti kawasan
yang diserang.
7
 Teknologi
Amalan Pembajaan Menggunakan
‘Abu Tandan’
Oleh : Che Norizan Che Aziz
Abu tandan merupakan bahan alternatif yang boleh digunakan
bagi menggantikan baja kimia. Ia digunakan di kawasan yang
mempunyai kemasaman (keasidan) tanah yang tinggi. Abu
tandan bersifat alkali yang tinggi iaitu pada paras pH12 dan
amat sesuai digunakan di kawasan tanah gambut, asid sulfat
dan berpaya.
Sebagai contoh, di Ladang RISDA Bera sebanyak 30% daripada
kawasannya merupakan kawasan rendah dan air mudah
bertakung. Keadaan ini menyebabkan berlakunya ‘pengikatan
nitrogen’ (nitrogen fixation) dan mengakibatkan kemasaman
tanah meningkat.
Bagi mengurangkan kemasaman tanah, abu tandan ditabur
bagi menggantikan baja kimia Muriate of Potash (MOP).
Sebelum abu tandan ditabur, parit perlu digali di kawasan yang
bermasalah.
Teknik pembajaan yang dilakukan adalah secara tabur terus
(manual) atau menggunakan jentera penyembur (spreader).
Pembajaan dengan jentera adalah lebih cepat tetapi terhad
kepada kawasan antara lorong tanaman manakala pembajaan
secara manual mengambil masa yang lama. Pembajaan akan
lebih berkesan dengan menggabungkan kedua-dua kaedah
8
Abu tandan merupakan bahan
alternatif yang boleh digunakan
bagi menggantikan baja kimia
kerana ia lebih menyeluruh dan dapat dilakukan dalam tempoh
yang berpatutan.
Semasa membaja menggunakan abu tandan, langkah-langkah
keselamatan perlu dititikberatkan supaya abu tandan tidak
terkena pada permukaan kulit dan mengelakkan gangguan
pernafasan.
Penggunaan abu tandan memberi beberapa kebaikan. Keasidan
tanah boleh dikurangkan kerana ia boleh meningkatkan
aktiviti mikrobiologi tanah dan mengurangkan unsur nitrogen
daripada tanah berasid. Abu tandan sesuai digunakan bagi
menggantikan baja kimia dengan kandungan nutrien yang
sama kerana nutrien dari sumber organik adalah lebih baik
untuk pertumbuhan pokok.
Penggunaan abu tandan dapat menjimatkan kos baja sehingga
70% dan ia juga merupakan salah satu amalan pertanian yang
baik (GAP).
Selaras dengan Dasar Amalan Pertanian yang baik serta mesra
alam, amalan pembajaan menggunakan baja organik seperti
abu tandan adalah digalakkan kerana dapat mengembalikan
nutrien kepada tanah dan mengawal keseimbangan ekologi
alam sekitar.

E-Cutter
– Pemangkas Rantai Bergalas
Oleh : Mohd Zakri Husin
Pemangkasan dahan bagi pokok getah remaja dan pelepah
sawit merupakan antara beberapa amalan agronomi yang
perlu dilakukan dengan cermat. Pemangkasan dahan pokok
getah sama ada cantasan terkawal atau cantasan pembetulan
mempengaruhi pertumbuhan pokok peringkat muda bagi
memperoleh pendahanan pokok yang seimbang, batang yang
lurus serta ketinggian batang yang mencukupi untuk kerja
penorehan.
Kebiasaannya peralatan yang digunakan untuk mencantas
dahan pokok getah ialah gunting (scateurs) bagi dahan yang
kecil dan rendah manakala dahan yang besar menggunakan
gergaji.
Cantasan bagi pokok getah perlu dilakukan berhati-hati bagi
mengelakkan pokok cedera. Mencantas dengan gunting atau
gergaji ada ketikanya sukar dan meletihkan. Bagi pokok yang
tinggi mungkin memerlukan tangga.
Bagi tanaman sawit matang mencantas pelepah dilakukan
dengan menggunakan mata pahat. Galah digunakan untuk
mencantas pelepah yang tinggi.
E-Cutter memudahkan kerja mencantas
pelepah sawit
Tangga digunakan bagi memudahkan kerja
memotong dahan yang tinggi
Inovasi
Memikirkan kepayahan yang terpaksa ditanggung oleh
pekebun kecil bagi kerja memangkas dahan pokok getah atau
pelepah sawit, En Mohd Zakri Hussin daripada Pejabat RISDA
Negeri Kelantan, tampil memperkenalkan sebuah penemuan
baru iaitu mesin pemangkas.
Mesin yang diberi nama E-Cutter atau ‘Pemangkas Rantai
Bergalas’ yang telah dicipta pada tahun 2005 mendapat
perhatian daripada pelbagai pihak termasuk Lembaga Minyak
Sawit Malaysia (MPOB)
E-Cutter diilhamkan daripada fungsi pisau mesin rumput (bush-
cutter) dan gergaji (chain saw). E-Cutter boleh digunakan
dalam berbagai kegunaan termasuk memangkas dahan pokok.
Penggunaanya adalah lebih ekonomik pada ketinggian pokok
melebihi tiga meter. Alat sokongan seperti tangga atau galah
tidak diperlukan semasa melakukan kerja-kerja memangkas.
Selain itu, E-Cutter amat sesuai digunakan untuk memangkas
pelepah dan mengait tandan sawit bagi pokok berumur antara
3 hingga 10 tahun. Ternyata kerjanya lebih cepat dan ringan
berbanding menggunakan mata pahat atau galah panjang.
Selain senang dibawa, E-Cutter mudah dikendalikan bagi
melakukan kerja di ladang. Ia hanya perlu digalas seperti mesin
rumput. Rekacipta ini adalah praktikal dan boleh dimanfaatkan
sepenuhnya bagi meringankan bebanan kerja dalam usia yang
semakin lanjut.
Untuk keterangan lanjut, perekacipta E-Cutter boleh dihubungi
melalui talian: 09-7484077 (Pej. RISDA Negeri Kelantan)
atau 019-9685559
Mencantas dahan menggunakan E-Cutter
9
 Koperasi
PAJAK GADAI AR-RAHNU
Perniagaan Teras KPK KBBT BHD.
Oleh: Mohd Zakri Hussin
K eteguhan sesebuah koperasi memerlukan kekuatan
asas yang mantap. Aktiviti perniagaan yang produktif
dan praktikal dapat mempertingkatkan imej dan keutuhan
organisasi serta setiap syer yang dilaburkan anggota memberi
keuntungan kepada pelabur.
Sejumlah 59 buah Koperasi Pekebun Kecil Getah RISDA ( KPK )
seluruh negara mempunyai kelebihan tertentu dalam mengurus
aktiviti perniagaan mereka, lebih-lebih lagi perniagaan teras
yang menjadi sumber utama pendapatan kepada KPK.
Kebanyakan aktiviti teras yang dijalankan oleh KPK adalah
berasaskan pertanian seperti pengurusan kebun tanam semula,
pembelian getah dan sawit serta jualan input pertanian.
Koperasi Pekebun Kecil Kota Bharu, Bachok, Tumpat Bhd.
(KBBT) memilih perniagaan pajak gadai secara Islam atau
Ar-Rahnu sebagai aktiviti teras mereka. Kedai pajak gadai
tersebut beroperasi di Pekan Ketereh, Kota Bharu, merupakan
projek yang berpotensi untuk berkembang dan terbukti telah
meyakinkan pemajak-pemajak emas di sekitar jajahan malah
di Negeri Kelantan.
Pemajak tidak perlu bimbang dengan sistem Ar-Rahnu kerana
konsep yang diketengahkan berlandaskan prinsip syariah.
Penggadaian dengan cara mengambil upah simpan selama
enam bulan sudah memadai dan tidak membebankan pemajak
yang berurusan. Berbanding dengan pajakan cara konvensional
rata-rata pemajak menggunakan kadar upah simpan yang
tinggi dan lebih menguntungkan perniagaan mereka.
Berikut ialah jadual nilai marhun berbanding kadar upah simpan
sebulan sistem Pajak Gadai Ar-Rahnu :
KADAR UPAH SIMPAN
NILAI MARHUN SEBULAN AR-RAHNU
RM100 – RM400 RM0.60
RM401 – RM2000 RM0.85
RM2001 – RM10,000 RM0.95
10
Melalui kedai Pajak Gadai Ar-Rahnu risiko pengurusan adalah
sifar kerana segala pinjaman disandarkan kepada barangan
gadaian emas tulen sahaja. Peminjam tidak mengalami kerugian
jika berlaku lelongan. Ini kerana lebihan wang daripada barang
yang dilelong akan dipulangkan kepada pemajak setelah ditolak
caj pengurusan Ar-Rahnu.
Menurut Pengurus Besar KPK KBBT, Tn Hj. Zakaria Mohd Kassim,
Ar-Rahnu mula beroperasi pada 2 Februari 2002 dengan modal
berbayar RM300,000. Selepas beroperasi selama tujuh hari
kedai pajak gadai ini terpaksa ditutup disebabkan kehabisan
modal. Memandangkan bilangan pelanggan melebihi jangkaan,
pengurusan KPK telah membuat pinjaman melalui Tabong Sosio-
Ekonomi Pekebun Kecil berjumlah RM200,000 dan pelaburan
khas anggota Ar-Rahnu seramai 144 orang. Sehingga Mei
2006 jumlah pelaburan terkumpul mencecah RM1,104,690.82.
Pembahagian keuntungan seperti diputuskan dalam Mesyuarat
Lembaga 70% adalah kepada pelabur Al-Mudharabah dan
30% kepada KBBT.
Pada tahun 2005 kadar upah simpan yang dikumpulkan
mencecah RM162,690.10 dan daripada keuntungan tersebut
KPK ini telah mengeluarkan dividen berjumlah RM78,235.34
kepada pelabur.
Memandangkan keberkesanan dan permintaan tinggi terhadap
pajak gadai berkonsep Islam seperti ini, pihak pengurusan KPK
bercadang untuk membuka satu lagi cawangan di luar jajahan
dalam jangka masa terdekat.
Kepada mereka yang berminat dan untuk keterangan lanjut
KBBT boleh dihubungi di alamat :
Koperasi Pekebun Getah Kota Bharu, Bachok, Tumpat
Lot PT 185, Pekan Ketereh
16450 Ketereh, Kelantan
Tel : 09-7886832
YBhg. Dato’ Mohammad Izat ketika melawat KBBT Bhd
 Ekonomi

Pusat Pengumpulan Getah

PPG BERI MANFAAT KEPADA

PEKEBUN KECIL
Oleh: Md. Rushdi Setapa

Langkah RISDA Kelantan Tengah (Tanah Merah) membina
Pusat Pengumpulan Getah (PPG) memberi banyak kemudahan
dan kebaikan kepada ramai pekebun kecil dalam kawasan
berkenaan. Ini terbukti apabila dalam tahun 2006 lima PPG
yang telah beroperasi iaitu di Kampung Kuala Tiga, Lubok
Bonggor, Pulai Chondong, Air Kayan dan Pangkal Meleret telah
berjaya mengumpulkan 1.2 juta kilogram getah buku dengan
nilai RM4.2 juta.
Bagi pengurusan RISDA Kelantan Tengah, dengan pelaksanaan
PPG ini sedikit sebanyak dapat membantu mengurangkan
bilangan pekebun kecil kategori miskin tegar dan miskin.
Sasaran pembasmian miskin tegar kepada sifar dan miskin
kepada 0.5% dalam kawasan RISDA Kelantan Tengah ini
mungkin dapat dicapai lebih awal dari matlamat sebelum
tahun 2010.

Pusat pengumpulan yang paling menonjol ialah PPG Kuala Tiga,

yang pada tahun 2006 telah dapat mengumpul lebih 400 ribu
kilogram getah buku dengan nilai RM1.6 juta. Keseluruhan PPG
telah melantik Koperasi Pekebun Kecil (KPK) sebagai pembeli
iaitu KPK Tanah Merah Bhd. (KOPKEJAT) serta KPK Machang.

Dalam tahun 2006 RISDA Kelantan Tengah telah membina

enam lagi PPG yang melibatkan dua jajahan iaitu Machang dan
Tanah Merah. Pembinaan ini telah menelan belanja sebanyak
RM36,000. Dengan terlaksananya aktiviti pengumpulan getah
di Pusat Pengumpulan Getah ini harga getah dapat dikawal
dan sebagai pembeli KPK pula telah dapat menjalankan
tanggungjawab sosialnya kepada ahli.

Mengikut kata Pengerusi PPG Kampung Kuala Tiga En. Husin

Loman atau lebih dikenali dengan panggilan Pak Su, “Kini
pelesen luar tidak lagi boleh meletakkan harga yang sewenang-
wenangnya sebaliknya mereka terpaksa saling bersaing
menawarkan harga tinggi untuk mendapat getah buku.” Bagi
pekebun kecil tempatan pula rata-rata mereka mengucap
syukur kepada Allah kerana penat lelah mengerjakan kebun
getah telah memberi pulangan yang lumayan. Pendapatan
tersebut dapat meringankan beban mereka lebih-lebih lagi
dewasa ini semua harga barang keperluan melambung naik. Getah dijemur bagi memperoleh harga yang lebih menarik
11
 Ekonomi
TSB Kg. Balun, Slim River
- Produktiviti Setanding Estet Oleh: Nadarajah M. Vaithilingam
Pada tahun 1992 seramai 44 orang pekebun kecil dari Kampung
Balun, Slim River, Perak telah bermuafakat untuk menggantikan
pokok getah tua yang tidak produktif dengan benih getah
berpenghasilan tinggi.
Melalui majlis penerangan dan bimbingan yang dijalankan oleh
pegawai luar RISDA Daerah Batang Padang/Hilir Perak, mereka
telah bersetuju untuk memajukan kebun milik mereka dengan
jumlah keluasan 82.155 hektar untuk dibangunkan secara
Tanam Semula Berkelompok (TSB).
Pembangunan tanam semula secara kelompok memberi banyak
faedah kepada peserta, antaranya kos pembangunan seunit
dapat dikurangkan di samping memberi peluang pekerjaan
kepada peserta dan penduduk kampong.
Tuan Hj. Rahim Johan, Ketua Kampung, Kampung Balun telah
dilantik sebagai Pengerusi TSB dan En. Mohd Sharif Shamsudin
selaku Setiausaha TSB Kampung Balun. Selain daripada
Pengerusi dan Setiausaha, ahli jawatankuasa juga dilantik
dalam kalangan peserta TSB.
Pengurusan RISDA Daerah Batang Padang/Hilir Perak sentiasa
menganjurkan kursus dari masa ke masa bagi menyalurkan
maklumat mengenai teknologi dan penemuan terkini serta
maklumat-maklumat lain berkaitan industri getah.
AJK TSB memainkan peranan aktif dari segi pemilihan
pemborong bagi kerja-kerja pembangunan utama mereka
menguruskan sendiri kerja penyenggaraan kebun, penorehan
dan pemasaran hasil. Walaupun kini telah berusia 15 tahun
TSB Kampung Balun masih dapat mengekalkan institusinya.
Setelah mengambil kira semua kos penyenggaraan kebun serta
input pertanian AJK TSB telah menetapkan kongsi untung
pada nisbah 60% untuk tabung TSB dan 40% kepada peserta.
Agihan 60% keuntungan kepada tabung TSB adalah untuk
menampung kos penyenggaraan, pengurusan serta membayar
gaji pekerja.
Kini TSB Kampung Balun mempunyai 32 orang penoreh mahir
yang merupakan bekas penoreh estet dan peserta TSB serta
Tn Hj Ahmad Sapawi Abu Pegawai RISDA Daerah Batang
12 Padang/Hilir Perak (paling kiri) bersama AJK TSB dan En Meor
Zamnis, Pengarah RISDA Negeri Perak (paling kanan)
lapan orang pemandu kenderaan seperti lori, van, pacuan
empat roda dan traktor.
Penoreh dibayar upah mengikut Malaysian Agriculture
Producers Association (MAPA) dan National Union Plantation
Workers (NUPW). Di samping itu mereka memperoleh caruman
Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) dan SOCSO.
TSB Kampung Balun telah memilih sistem tanaman padat iaitu
536 pokok sehektar, mengamalkan sistem torehan S/2d/2 dan
menghasilkan getah buku. Getah dijual setiap hari dan purata
kandungan getah kering yang diperoleh ialah 52%. Jumlah
hasil bagi tahun 2006 ialah 196,601.6 kilogram kering dengan
purata produktiviti 2393 kilogram sehektar setahun.
Selain mengamalkan tanaman padat TSB Kampung Balun turut
mengamalkan teknologi rangsangan menggunakan etefon dan
membaja mengikut yang disyorkan.
Kini TSB Kampung Balun mempunyai dua buah lori muatan satu
tan bagi mengangkut getah buku, sebuah van dan kenderaan
pacuan empat roda bagi mengangkut pekerja dan sebuah
traktor untuk kegunaan kerja ladang.
Sebagai pengiktirafan, Pengurusan RISDA Negeri Perak telah
memilih TSB ini bagi menerima anugerah Pengurusan dan
Penghasilan TSB Terbaik bagi Negeri Perak sempena Hari Kualiti
RISDA Negeri Perak pada akhir tahun 2006.
Lawatan kerja YBhg. Dato’ Mohammad Izat Hasan, selaku Ketua
Pengarah RISDA pada November 2006 turut memberi semangat
dan perangsang kepada AJK TSB untuk meningkatkan prestasi
supaya lebih cemerlang.
Syabas dan tahniah diucapkan kepada AJK TSB ini kerana telah
menguruskan ladang dengan jayanya dan mampu menyaingi
produktiviti sektor estet.
Bagi mereka yang berminat untuk berkongsi pengalaman
boleh menghubungi Encik Mohd. Sharif melalui talian 017-
5200754.
Traktor milik TSB untuk menjalankan kerja ladang

PROJEK INTEGRASI
GETAH SALAK
Makmurkan Kehidupan
Pekebun Kecil Jerantut
Oleh:Sulaiman Chik
Buah salak segar
Projek menanam pokok getah dengan menyelang selikan
tanaman lain atau dikenali secara integrasi tidak lagi asing
kepada pekebun kecil. Usaha bagi menambah pendapatan
ini telah lama dihebahkan oleh RISDA kepada pekebun kecil.
Menyedari faedah bakal diperoleh daripada projek tanaman
integrasi ramai pekebun kecil menyambut baik saranan agensi
tersebut.
Turun naik harga getah di pasaran global yang memberi
kesan kepada pendapatan pekebun kecil dijadikan iktibar oleh
pekebun kecil Kg. Durian Hijau, Jerantut untuk memulakan
projek integrasi getah dengan tanaman salak. Lebih meyakinkan
setelah En. Sahidi Nong Saman 46 tahun dan isterinya Pn.
Zaitun Abdul Hamid, 38 tahun, mengunjungi pameran tanaman
anjuran Jabatan Pertanian.
Setelah mendapat kata sepakat, En. Sahidi mengambil
keputusan untuk menanam salak berselang seli dengan getah
atas tanah seluas 5.14 hektar. Beliau memilih tanaman salak
setelah mendapat nasihat daripada Jabatan Pertanian tentang
sifatnya yang mudah diurus.
Antara lainnya, ketinggian pokok antara satu hingga satu
setengah meter tidak mengganggu tumbesaran pokok getah.
Selain itu, pokok salak juga ‘tidak manja’ atau dalam erti kata
lain tidak memerlukan penjagaan rapi. Ianya jenis pokok lasak
dan tidak mudah kena serangan penyakit. Namun seperti pokok
lain, pokok salak perlu dibaja mengikut jadual bagi memperoleh
hasil yang menggalakkan.
Ekonomi
En Sahidi bersama keluarga
Alat untuk membuang duri pada buah salak
Musim pengeluaran buah yang utama bagi tanaman salak ialah
dua kali setahun namun ia sentiasa berbuah sepanjang tahun
tetapi dalam kuantiti yang sederhana. Sejak ditanam sembilan
tahun lalu, 2000 pokok salak yang ditanam telah mengeluarkan
hasil purata antara 30 hingga 40 kilogram sepokok.
Pada peringkat awal, En. Sahidi dan isteri menghadapi sedikit
masalah untuk membuang duri daripada buah salak. Hasil
kreativiti, beliau berjaya mencipta alat khas membuang duri
salak sebelum dijual dan masalah tersebut telah dapat diatasi.
Pasangan ini tidak menghadapi masalah pasaran. Pelanggan
datang sendiri mendapatkannya dirumah dengan harga antara
RM5 hingga RM7 sekilogram mengikut gred buah. Lebih 50
Kilogram sehari diperlukan oleh pasangan ini bagi memenuhi
permintaan pelanggan. Pengalaman menanam salak
menambah bidang kemahiran mereka yang kini berkemampuan
melakukan pendebungaan yang merupakan proses penting
bagi menentukan penghasilan buah salak yang tinggi.
Di samping buah salak, mereka juga menjual benih salak
dengan harga RM1.50 hingga RM2.50 sepokok. Pendek kata,
berkat ketabahan, ketekunan dan sentiasa mendengar nasihat
daripada agensi kerajaan yang berkaitan tanaman salak telah
memberi pulangan lumayan kepada En. Sahidi sekeluarga.
Untuk keterangan lanjut beliau boleh dihubungi melalui talian
09-4680120
13
 Berita Bergambar

YAB Dato’ Seri Najib melawat gerai pameran sempena Pelancaran Impian 500

Tetamu yang hadir semasa Majlis Pelancaran Kelab 2000 YB Dato’ Seri Abd Aziz Shamsuddin menikmati buah pitaya di gerai
pameran semasa Pelancaran Kelab 2000

Dari kiri: YBhg. Dato’ Ramli Mohd Kassim (Tim. Ketua Pengarah
Pengurusan) YBhg. Dato’ Mohammad Izat Hasan (Ketua Pengarah
RISDA) dan En. Ali Nordin Wahiduddin (Tim. Ketua Pengarah YBhg. Dato’ Mohammad Izat (lima dari kiri) melakukan lawatan kerja ke
Pembangunan) ketika Mesyuarat Pelaksanaan & Pengesanan Rancangan Tanam Semula Berkelompok Bukit Kuang, Sg. Petani
14
Bil.2/2007 di Sungai Petani, Kedah
 Berita Bergambar

YAB Dato’ Seri Abd Aziz Shamsuddin, Menteri Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah menyampaikan Sijil Keahlian Kelab 2000
kepada salah seorang peserta

YB Senator Tan Sri Muhammad Muhd. Taib Pengerusi RISDA dalam YB Senator Tan Sri Muhammad Muhd. Taib menyampaikan replika
Majlis Ramah Mesra Bersama Pelajar Kolej RISDA Melaka kunci tanda penyerahan Dewan RPK Kg. Pengkalan, Bukit Kechik
Simpor, Sg. Petani, Kedah

Pengerusi Bersama Mesyuarat Interaktif RISDA - LGM: Sebahagian daripada pekebun kecil yang menghadiri Majlis Pelancaran
En. Ali Nordin Wahiduddin (kiri) dan Dr. Mohd. Akhbar Md. Said Kelab 2000 yang diadakan di Kg. Jenud, Raub Pahang 15
(Timbalan Ketua Pengarah Penyelidikan dan Inovasi LGM)
 Peristiwa
Datuk Wira Ismail Saleh memukul gong bagi merasmikan Majlis
Pelancaran Karnival Desa Ria Negeri Melaka
IKS Bantu Basmi Kemiskinan Oleh Azhari Abd. Aziz
“Sektor Industri Kecil dan Sederhana (IKS) dijangka terus menjadi
salah satu tonggak utama pembangunan negara pada masa
kini. Peranannya sebagai pendokong pertumbuhan ekonomi
perlu diberi perhatian, termasuk membantu syarikat tempatan,
khususnya bumiputera bagi mempelbagaikan produk dan
pasaran.
Justeru, dalam Rancangan Malaysia Kesembilan
(RMKe-9), pertumbuhan IKS terutama di luar bandar akan
terus dipertingkatkan terutama yang membabitkan usahawan
bumiputera dalam pelbagai bidang dan seterusnya dapat
membantu mereka keluar daripada garis kemiskinan,” demikian
dinyatakan oleh YAB Ketua Menteri Melaka, Datuk Seri Hj. Mohd.
Ali Rustam dalam Majlis Pelancaran Karnival Desa Ria Negeri
Melaka. Teks ucapan beliau telah disampaikan oleh Setiausaha
Kerajaan Negeri Melaka, Datuk Wira Ismail Saleh.
Karnival tersebut telah dianjurkan oleh Kementerian Kemajuan
Luar Bandar dan Wilayah (KKLW) dan RISDA Negeri Melaka telah
dilantik sebagai tuan rumah.
Menurut beliau lagi, Kerajaan Negeri Melaka sememangnya
komited untuk membasmi kemiskinan terutama miskin tegar
dengan merancang pelbagai program pembangunan bagi
mencapai sasaran kemiskinan sifar menjelang Melaka menjadi
negeri maju pada tahun 2010.
Sejajar dengan itu, dalam agenda pembangunan Negeri
Melaka tahun hadapan, kerajaan negeri akan terus memberi
16
Datuk Wira Ismail Saleh melawat gerai jualan
tumpuan kepada kumpulan sasar yang telah dikenal pasti bagi
mengeluarkan mereka daripada kelompok kemiskinan.
Ujar beliau, kerajaan negeri sentiasa menyokong usaha yang
telah dijalankan oleh KKLW bersama agensi seperti RISDA dan
agensi-agensi lain di bawahnya untuk melahirkan lebih ramai
usahawan dan seterusnya dapat membasmi kemiskinan terutama
di kalangan masyarakat luar bandar.
Selain itu, beliau berharap RISDA dan agensi-agensi lain yang
berkaitan dapat membantu usahawan IKS dengan meningkatkan
kesedaran mereka terhadap kepentingan maklumat dalam
bidang yang diceburi sama ada dari segi pemasaran, khidmat
nasihat profesional dan pengurusan.
Di samping itu, dalam konteks persaingan global aspek kualiti
yang konsisten, penawaran yang berterusan dan kos pengeluaran
yang rendah merupakan faktor yang penting menentukan
kejayaan sesebuah perniagaan. Daya saing dan daya tahan
pengusaha bergantung kepada kreativiti dan inisiatif dalam
mencipta peluang yang lebih baik untuk merebut pasaran.
“Para usahawan perlulah komited dan bersungguh-sungguh
dalam usaha untuk menjayakan diri mereka dalam bidang yang
diceburi. apa yang penting pastikan produk yang dihasilkan
adalah berkualiti dan dapat menarik minat pelanggan” tambah
beliau lagi.
 Peristiwa

Majlis Penyampaian
Sijil Kursus Jurukecantikan Oleh : Suhaimi Abu Bakar

“Kejayaan usahawan amat bergantung kepada kepuasan

pelanggan yang berkait rapat dengan pengetahuan, kemahiran
serta di olah dengan kreativiti masing-masing,” Kata En. Zainal
Abd. Rahim yang mewakili Timbalan Ketua Pengarah RISDA
(Pembangunan) ketika berucap dalam Majlis Penyampaian Sijil
Kursus Juru Kecantikan pada 6 Februari 2007 yang lalu

“Juru kecantikan merupakan bidang berpotensi di pasaran

tenaga kerja sejajar dengan kepentingan unsur-unsur kecantikan
yang telah menambat kesedaran dalam kalangan wanita masa
kini,” kata beliau lagi.

“Walaupun peserta telah menamatkan kursus, namun mereka

perlu menjalinkan interaksi yang berkaitan, semangat untuk
perkongsian idea dan inovasi ke arah peningkatan kemahiran
juru kecantikan,” tegas beliau.
“Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah (KKLW)
telah menyediakan kursus kemahiran sebagai langkah untuk
meningkatkan aktiviti ekonomi kepada generasi kedua pekebun
kecil. Peluang ini merupakan usaha kerajaan untuk menjadikan
miskin sifar dalam kalangan penduduk luar bandar,” tambah
beliau lagi.
En. Zainal Abd Rahim menyampaikan sijil kepada salah seorang
peserta kursus
telah dianjurkan oleh Kolej RISDA. Perbelanjaan kursus yang
melibatkan kemudahan tempat tinggal, elaun, yuran kursus
dan peralatan asas juru kecantikan dibiayai sepenuhnya oleh
RISDA. Kursus ini berjalan selama tiga bulan.

Majlis ini dihadiri seramai 24 orang anak-anak pekebun Pengurus Besar Kolej RISDA, Dr. Hjh Faridah Hanam Mohd
kecil yang telah menamatkan kursus Jurukecantikan yang Rashid telah turut hadir dalam majlis tersebut.

17
Peserta kursus bergambar kenangan
 Jejak Jaya

PERTANIAN
SUATU
PERNIAGAAN Oleh: Nadarajan M.Vaithilingam

Rumput napier dicincang untuk dijadikan makanan lembu Projek ternakan kambing dan akuakultur memberi pulangan
yang menggalakan

Tn. Hj. Bawandi Nandar menyertai Angkatan Tentera Malaysia

pada usia 18 tahun. Setelah hampir 15 tahun berkhidmat, beliau
meninggalkan karier tentera dan menceburi bidang pertanian
secara sepenuh masa. Kini beliau memperoleh pendapatan
daripada projek pertanian sekitar RM 5,000 sebulan.

Falsafah ‘Pertanian adalah perniagaan‘ telah lama bertapak di

hati Hj. Bawandi. Berusia 51 tahun, mempunyai seorang isteri
dan lima orang anak, kini beliau merupakan seorang penternak
ikan yang berjaya. Dua belas kolam ikan yang dimilikinya meraih
pulangan purata RM3,000 sebulan. Ikan tilipia, tongsan dan
puyu antara ikan yang dipelihara. Kolam ikan yang merupakan
lombong terbiar terletak tidak jauh dari rumah beliau iaitu di
Kg. Sg. Kurung, Simpang 4, Kampar, Perak.

Kejayaan yang dinikmati adalah hasil daripada kerjasama antara

agensi kerajaan. Sebagai contoh RISDA telah memperuntukkan
RM20,000 bawah program Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET)
bagi memantapkan lagi pengurusan projek akuakultur yang
diusahakan. En.Roslin Abd Rahman, Pembantu Pertanian RISDA
kawasan Chenderiang sentiasa membimbing beliau dalam Tn. Hj Bawandi (paling kiri) menerangkan sesuatu kepada pelawat
urusan penyelenggaraan dan pemasaran. yang berkunjung

Tn. Hj. Bawandi selaku Ketua Kampung Kg. Sg. Kurung, bergiat
aktif dalam aktiviti sosial, sentiasa memberi bimbingan dan
tunjuk ajar kepada masyarakat di kawasan sekitar khususnya
dalam bidang pertanian. Beliau juga merupakan salah seorang
Ahli Lembaga Koperasi Pekebun Kecil Daerah Batang Padang
dan Lembaga Pertubuhan Peladang (LPP) kerap mengikuti kursus
anjuran RISDA, LPP, Jabatan Haiwan dan Jabatan Pertanian.
Selain projek akuakultur beliau mengusahakan projek
ternakan kambing dan lembu sebagai aktiviti utama disamping
18
mengusahakan tanaman sawit seluas empat hektar. Beliau
mempunyai kambing baka Jamnapari dan Katjang sebanyak 90
ekor dan 12 ekor lembu.
Kebelakangan ini beliau sangat sibuk menerima kunjungan
tetamu dan pelawat dari agensi lain, tidak ketinggalan
pekebun kecil dari luar Daerah Kampar, untuk melihat lebih
dekat pengurusan projek integrasi akuakultur, ternakan
kambing, lembu serta tanaman sawit yang diusahakan oleh
Tn. Hj. Bawandi.

DULU TENTERA
KINI PEKEBUN KECIL JAYA Oleh : Salamah Kosnin
En. Berahim menerima Anugerah Usahawan Jaya Bekas Tentera
daripada Timbalan Perdana Menteri
Keperluan daging lembu di negara ini memberi potensi
terbaik kepada industri ternakan lembu secara komersial dan
sistematik. Senario tersebut telah merangsang seorang pesara
Tentera Laut Diraja Malaysia untuk menceburi bidang ternakan
lembu pedaging kerana optimis dapat meraih pulangan yang
lumayan.
Beliau yang dimaksudkan oleh En. Berahim Mat Isa yang kini
merupakan seorang pekebun kecil dan penternak lembu yang
berjaya di Kampung Jelutong Indah, Sungai Pelek, Sepang,
Selangor.
Kalau dulu ombak samudera menjadi dunia kehidupannya,
lautan nan biru adalah teman sejati, camar senja menjadi saksi
pengorbanan dan jasa bakti yang ditaburkan selama 15 tahun
demi kedaulatan negara, kini beliau bermesra dengan haiwan
ternakan yang montel-montel belaka.
Sebaik sahaja meninggalkan dunia angkatan tentera beliau
tidak menoleh ke belakang sebaliknya terus melangkah dengan
penuh yakin memulakan projek ternakan lembu pedaging.
Berbekalkan semangat yang kental dan minat yang mendalam
pada tahun 1996 beliau memulakan usaha dengan modal
permulaan RM42,000.
Wang tersebut digunakan sepenuhnya untuk membeli 30 ekor
lembu induk dan seekor lembu jantan selain kos penyediaan
tapak ternakan, membina kandang beserta ban, menyenggara
prasarana dan padang ragut.
Selain menjadi penternak En. Berahim juga merupakan
pekebun kecil yang mengusahakan kebun getah seluas
En. Berahim bersama haiwan ternakan beliau
Jejak Jaya
0.6070 hektar. Pada tahun 2004 beliau
telah menerima bantuan Aktiviti Ekonomi
Tambahan (AET) daripada RISDA berjumlah
RM20,000. Bantuan tersebut telah digunakan
untuk menambah populasi haiwan ternakan
beliau. Kini En. Berahim memiliki lebih 100
ekor lembu. Lembu diternak secara separa
bebas iaitu dilepaskan di ladang sawit
berhampiran pada siang hari dan dikurung di
kandang pada waktu malam.
Bagi menguruskan ternakan, beliau dibantu
oleh empat orang pekerja. Berkat kesabaran
serta daya usaha yang tinggi kini beliau
mampu meraih pendapatan RM3000
sebulan.
Melalui syarikat milik beliau ‘Farmer
Enterprise’ pemasaran hasil ternakan dapat
dibuat lebih meluas. Pembeli bukan sahaja pelanggan tetap
yang telah mengenali beliau malah individu yang berhajatkan
lembu untuk majlis keraian seperti Hari Raya Puasa, kurban,
aqiqah serta pengusaha-pengusaha kilang berasaskan daging.
Walaupun telah 11 tahun berkecimpung dalam bidang ini
namun En. Berahim tidak jemu-jemu untuk terus menimba ilmu
dengan menghadiri kursus, bimbingan dan khidmat nasihat
daripada agensi kerajaan seperti RISDA, Jabatan Haiwan,
Lembaga Pertubuhan Peladang (LPP) dan agensi-agensi lain
yang berkaitan.
En. Berahim telah beberapa kali menerima anugerah antaranya
Usahawan Jaya Bekas Tentera dan Projek Ekonomi Tambahan
Berjaya sempena Hari Kualiti RISDA Selangor 2006. Adalah
diharapkan kejayaan beliau boleh dicontohi oleh seluruh warga
desa dan pesara-pesara awam yang lain agar dapat memenuhi
inspirasi kerajaan yang mahukan setiap keluarga menikmati
kehidupan yang sejahtera dan selesa.
Untuk sebarang tempahan En. Berahim boleh dihubungi melalui
talian 019-6964807
19
 Jejak Jaya

Telur Pindang Makanan

Tradisional Kemegahan
Negeri Johor
Oleh: Shamsudin Said

Telur pindang merupakan salah satu makanan yang popular

dan istimewa bagi penduduk Negeri Johor khususnya Daerah
Muar. Telur ayam terpilih sahaja digunakan untuk membuat
telur pindang kerana rasanya lebih enak. Pada masa dahulu
telur pindang hanya boleh didapati dalam majlis tertentu
sahaja tetapi kini mudah diperoleh kerana pembuatannya telah
dikomersialkan.
Untuk menghasilkan telur pindang, telur ayam perlu direbus
bersama 23 jenis herba secara berterusan selama empat hari
dengan api yang perlahan. Telur pindang yang juga dikenali
sebagai telur herba tahan disimpan selama tiga minggu hingga
sebulan dalam suhu sederhana sejuk. Di samping rasanya yang
amat enak ia merupakan makanan yang berkhasiat dan boleh
meningkatkan kesihatan badan. Menurut kepercayaan orang
tua-tua telur pindang boleh memberi tenaga kerana campuran
ramuan yang direbus meresap ke dalam telur.
Telur pindang yang telah siap tersedia
herba tempatan daripada kebun yang diusahakan oleh suami
beliau.
Berdasarkan usaha dan komitmen yang tinggi yang telah beliau
tunjukkan, Pejabat RISDA Daerah Muar telah menyalurkan
bantuan sebanyak RM5,500 pada Mei 2006 bawah program
Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET) . Peruntukan tersebut telah
digunakan bagi membeli kelubung untuk dijadikan kolam
tempat membasuh telur, pam air serta membuat sedikit ubah
suai bengkel.

Puan Bahriah Palil dan suami mula mengusahakan projek telur Secara purata Puan Bahriah mampu menghasil dan memasarkan
pindang secara komersial pada tahun 2001 dengan modal telur pindang sekitar 20,000 hingga 30,000 biji sebulan. Telur
sendiri di Kampung Parit Keroma, Jalan Dato’ Haji Kusai, Muar. pindang dijual dengan harga borong RM0.60 sebiji kepada
pemborong tetap selain menerima tempahan daripada
Bagi mengekalkan kualiti supaya telur tahan lama, hanya individu. Ketika ini perusahaan beliau semakin berkembang
telur gred B dan C sahaja dipilih untuk dijadikan dengan permintaan yang amat memberangsangkan terutama
telur pindang. Antara herba ketika kenduri musim cuti persekolahan. Kini pasaran telur
yang digunakan untuk pindang Puan Bahriah telah melangkau ke Negeri Sembilan,
menghasilkannya ialah serai Melaka, Kuala Lumpur, Perak dan Kelantan. Beliau memperoleh
wangi, bunga kantan, daun pendapatan melebihi RM15,000 sebulan daripada perusahaan
jambu, daun senduduk, telor pindang.
lengkuas, kulit kayu
manis, halia, daun limau Pasangan ini amat bersyukur dan berterima kasih atas bantuan
purut, daun pandan dan khidmat nasihat daripada RISDA dan agensi-agensi lain
wangi serta rempah ratus sehingga menjayakan projek perusahaan mereka. Mereka
yang lain. Puan Bahriah berhasrat untuk memperluaskannya dan memperkenalkan
memperoleh bekalan makanan tradisional Negeri Johor ini menembusi pasaran pusat
membeli belah, hotel serta dieksport ke luar negara. Puan
Bahriah boleh dihubungi melalui talian 06-9813104 .

Telur direbus bersama beberapa jenis herba selama empat hari

20 secara berterusan bagi menghasilkan telur pindang yang enak

Penjualan pisang goreng dan Tepung Pisang Goreng Rangup GPHR memberi pendapatan yang menggalakkan kepada pasangan
Pn. Musliha- En. Abd Ghapar
Tepung Pisang Goreng Rangup GPHR Oleh : Azhari Abd Aziz
Hanya dengan sekaki payung pasar tani dan sebuah meja kecil
Pn.Musliha Abd Rahman, 30 tahun bersama suaminya En, Abd
Ghapar Abdullah, 40 tahun, memulakan perniagaan dengan
menjual cendol dan rojak buah. Lokasi perniagaan mereka
adalah di satu persimpangan jalan di Pekan Sungai Rambai.
Mereka menambahkan lagi produk dengan menjual pisang
goreng.
Pn.Musliha menggoreng pisang dengan menggunakan tepung
gandum dan mencampurkan beberapa ramuan tambahan
agar sadur yang digunakan tahan lama dan sentiasa rangup
walaupun telah sejuk. Penjualan pisang goreng mereka
meningkat dari hari ke hari sehingga tidak dapat memenuhi
permintaan. Akhirnya pasangan suami isteri ini mendapat idea
untuk mengusahakan tepung sadur resepi mereka di samping
menjual pisang goreng.
Sembilan tahun telah berlalu, kini mereka tidak lagi berniaga
di bawah payung, sebaliknya telah mempunyai sebuah gerai
yang selesa untuk pelanggan melabuhkan punggung sambil
menikmati pisang goreng yang rangup. Rahsianya ialah para
pelanggan gemar dengan kerangupan tepungnya yang kini
tersedia dijual di gerai mereka. Tepung rangup yang dihasilkan
iaitu Tepung Pisang Goreng Rangup GPHR dijual degan harga
RM2.50 sekilogram. Selain daripada pisang, tepung GPHR boleh
digunakan untuk menggoreng ayam dan makanan laut. Tepung
GPHR bermaksud Goreng Pisang Harith Rangup mengambil
sempena nama salah seorang anak mereka bernama Harith.
Melihat usaha beliau yang bersungguh-sungguh, Pn. Musliha,
ahli Perkumpulan Wanita Pekebun Kecil (PWPK) Merlimau telah
menerima bantuan Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET) daripada
RISDA Negeri Melaka sebanyak RM5000. Bantuan tersebut
digunakan untuk membina sebuah bengkel memproses tepung
Jejak Jaya
GPHR manakala modal pusingan sebanyak RM4000 untuk
membeli peralatan adalah hasil daripada simpanan mereka
sendiri. Sebagai ahli PWPK Pn.Musliha sering mendapat khidmat
nasihat daripada Pn.Syam Hj Adam, Pembantu Pertanian RISDA
dari stesen Merlimau yang merupakan penyelia PWPK kawasan
berkenaan.
Kini, Pn.Musliha dan suami mampu mengeluarkan Tepung
GPHR antara tujuh hingga sembilan tan sebulan. Setakat ini
GPHR dijual kepada pengusaha-pengusaha pisang goreng di
seluruh Bandar Melaka dan Muar, selain menerima permintaan
menggalakkan dari Johor Bahru, Negeri Sembilan dan sekitar
Lembah Klang. Pendapatan kasar pasangan ini mencapai
RM3000 sebulan.
Mereka sering menerima undangan daripada RISDA untuk
mengadakan pameran dan jualan peringkat Negeri Melaka bagi
memperluaskan jaringan pasaran produk mereka. Kini produk
tersebut mendapat perhatian daripada Kerajaan Negeri dan
bernaung bawah Syarikat Pemasaran Melaka untuk dipasarkan
di Bazar Melaka yang beroperasi 24 jam sehari. Pn. Musliha
pernah mendapat tawaran daripada sebuah syarikat tepung
rangup di ibu negara untuk bekerjasama memasarkan produk
beliau, namun pelawaan tersebut beliau tolak apabila syarikat
berkenaan tidak membenarkan Pn. Musliha memasarkan
tepung rangup menggunakan jenama beliau.
Kini, gerai beliau yang terletak di tengah Pekan Sungai Rambai
yang terkenal dengan pisang goreng rangup sering menjadi
tumpuan pelancong luar terutamanya dari Singapura singgah
untuk menikmati pisang goreng serta membeli tepung rangup
istimewa sebagai ole-ole dari Melaka.
Pn. Musliha boleh dihubungi melalui talian 013-4211244
21
 Jejak Jaya
Sedapnya Coklat Kak Siti Ropeah!
Bantuan AET realisasikan impian menjadi usahawan
Oleh : Salamah Kosnin
Pn. Siti Ropeah (kiri) mempromosikan produk yang beliau hasilkan
Sebut sahaja coklat, apa yang terbayang dalam fikiran kita ialah
jenama-jenama seperti Van Houten, Cadbury, Kandos, Nestle,
Kit Kat dan macam-macam lagi yang terdapat di pasaran.
Kebanyakan produk tersebut dihasilkan oleh syarikat-syarikat
besar atau diimport dari negara luar. Jarang sekali kita dengar
industri kecil atau individu yang berminat untuk menceburi
bidang ini. Namun kehadiran Kak Siti Ropeah menceburi
industri makanan paling digemari kanak-kanak ini mengubah
senario dan persepsi kita.
Puan Siti Ropeah Hambali boleh dikatakan individu ulung
di negara ini yang mampu menghasilkan coklat yang kualitinya
setanding dengan produk yang dihasilkan oleh pengeluar-
pengeluar coklat yang terkenal.
Dengan bantuan Program Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET)
bernilai RM10,000 berupa alat-alat kelengkapan yang
diperlukan seperti peti sejuk, meja penerap dan alat penyukat
suhu, beliau memulakan langkah dengan menyewa premis,
di Taman Desa Raya, Hulu Langat.
Melihat secara dekat proses membuat coklat, tidaklah sukar
tetapi memerlukan ketelitian dan kesabaran.
Kak Siti Ropeah 56 tahun, mempunyai keyakinan yang tinggi
untuk merialisasikan impiannya setelah menimba ilmu dan
tunjuk ajar daripada Lembaga Koko Malaysia, sebuah agensi
kerajaan yang terlibat secara langsung dalam industri koko
22
di negara ini. Beliau juga menimba pengalaman dengan melawat
kilang coklat di luar negara menggunakan perbelanjaan
sendiri.
Kini setelah hampir setahun beroperasi Kak Siti Ropeah
mampu menarik nafas lega. Coklat pelbagai bentuk dihasilkan
untuk memenuhi citarasa peminat-peminat coklat di pasaran
tempatan. Meskipun bukan mudah untuk mencari ruang
namun bagi Kak Siti “Di mana ada kemahuan, di situ ada jalan,
jangan takut untuk maju ke depan.”
RISDA juga memberi sokongan dengan mempromosikan jenama
“Coklat La Riss“. Langkah ini dapat membantu pengusaha
meningkatkan pengeluaran dan pasaran. Selain jenama La Riss
Puan Siti Ropeah juga menggunakan jenama lain.
Meskipun pulangan yang diperoleh masih belum memuaskan
iaitu sekitar RM2,500 sebulan, namun beliau optimis sambutan
daripada orang ramai yang amat menggalakkan, mendorong
beliau untuk meluaskan lagi pasaran produk yang dihasilkan.
Untuk tempahan Puan Siti Ropiah boleh dihubungi melalui
alamat dan talian seperti berikut :
No 69 Jalan Cempaka 3, 03-90217955
Taman Desa Raya, 013-2539537
43100 Hulu Langat 0193369040
Selangor

Pn. Norseha bersama produk yang dihasilkan
Pn. Norseha Hassan, 39 tahun dari Kampung Kerila Temangan
merupakan pekebun kecil yang tersenarai dalam kelompok
miskin tegar dalam bancian RISDA pada tahun 2002.
Beliau mempunyai lima orang anak yang masih kecil. Anak yang
sulong baru melangkah ke sekolah menengah. Pendapatan
daripada kebun getah pemberian orang tua beliau tidak dapat
menampung perbelanjaan harian keluarga.
Pada tahun 2004 RISDA Tanah Merah telah meluluskan bantuan
Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET) berjumlah RM23,806.
Bantuan tesebut digunakan untuk membina sebuah bangunan
atau bengkel projek, mesin pengadun tepung, peti sejuk beku
dan peralatan memasak.
Pn. Norseha mengusahakan makanan sejuk beku seperti karipap
mini, karipap pusing, karipap besar, sardin gulung, murtabak
mini, roti canai segera, donut dan kuih bom. Makanan sejuk
beku yang dihasilkan mempunyai rasa yang istimewa dan ia
merupakan resipi keluarga turun temurun. Dengan adanya
peralatan yang moden Pn. Norseha berupaya menambah
kuantiti di samping meningkatkan kualiti makanan segara yang
dihasilkan.
Pn. Norseha tidak menghadapi masalah pemasaran kerana
mempunyai pelanggan tetap. Selain daripada jualan secara
borong makanan segera juga dipasarkan secara runcit. Beliau
Jejak Jaya
BANTUAN AET
KELUARKAN
PN. NORSEHA
DARIPADA
MISKIN TEGAR
Oleh : Ahmad Shabri Hassan
berniaga di dua tempat pasar tani iaitu pada hari Isnin dan
Jumaat. Produk yang dipasarkan menggunakan jenama ‘Seha
Kuih Segera’.
Bagi menampung permintaan yang bertambah Pn. Norseha
mendapatkan perkhidmatan beberapa orang pembantu. Rezeki
yang melimpah tidak saja dinikmati oleh beliau sekeluarga
malah dapat dipanjangkan kepada pembantu beliau. Mereka
dibayar upah mengikut masa bekerja atau mengikut kuantiti
produk yang dihasilkan. Pembantu memulakan kerja setelah
siap menoreh getah dan menyelesaikan kerja sebagai suri
rumah.
Pn. Norseha merupakan ahli Perkumpulan Wanita Pekebun
Kecil (PWPK) Kampung Kerela dan juga Sahabat Amanah
Ikhtiar Malaysia (AIM). Bagi memantapkan lagi perusahaan
yang dijalankan, RISDA menghantar beliau mengikuti kursus
berbentuk motivasi, pengurusan perniagaan dan makanan
sejuk beku. Kini Pn. Norseha memperoleh pendapatan kasar
sekitar RM2500 hingga RM3000 sebulan daripada makanan
segera yang dihasilkan.
‘Usaha tangga kejayaan’ itulah kata-kata hikmat yang sentiasa
terpahat di hati Pn. Norseha yang boleh dikategorikan sebagai
seorang usahawan yang berjaya. Kepada mereka yang ingin
berkongsi pengalaman Pn. Norseha boleh dihubungi melalui
talian 013-9918298.
23
 Ekonomi

Sebahagian daripada produk yang dihasilkan Bengkel PWPK Kuala Tembeling Jerantut, Pahang

PWPK KUALA TEMBELING JADIKAN

DAUN GETAH DAUN DUIT
Oleh: Sulaiman Chik
Berbekalkan pengalaman lebih 10 tahun dalam kerja-kerja pembungkusan daun getah untuk proses berikutnya, semua
membuat bunga daripada daun getah, Puan Wan Rossanainy dilaksanakan secara gotong-royong.
Wan Adnan, 51 tahun, kini masih meneruskan usaha-usahanya
dan beliau kini memimpin anak buahnya menjalankan aktiviti PWPK Kuala Tembeling juga menjual daun getah berproses
tersebut secara komersial. sebagai produk tambahan. Pasaran bunga daun getah tidak
setakat di Negeri Pahang tetapi menembusi sehingga ke
Sesuai dengan jawatan disandang sebagai Pengerusi Kuala Lumpur, melaka, Cameron Highlands dan beberapa buah
Perkumpulan Wanita Pekebun Kecil (PWPK) Kuala Tembeling negeri lain di Semenanjung Malaysia.
Jerantut, Pahang, kerja tersebut dilakukan dan mendapat
kerjasama ahli. Bertindak sebagai Pengurus Pemasaran, Puan Jamaliah Abdullah
boleh dihubungi di talian 09-2664640 bagi permintaan daun
Segalanya bermula dengan bantuan RISDA sebanyak RM getah berproses dan bunga getah hasil keluaran Perkumpulan
10,000 bawah Program Aktiviti Ekonomi Tambahan (AET). Wanita Pekebun Kecil Kampung Kuala Tembeling.
Peruntukan tersebut menampung kos bengkel utama pusat
jualan dan pameran bunga daripada daun getah yang diproses
sendiri oleh ahli-ahli PWPK Kuala Tembeling. Menghampiri
bangunan tersebut, sesiapa saja pasti terasa dialu-alukan
dengan papan tandanya Welcome to Hevea Collection of
Rubber Leaf Handycrafts, Gift and sourvenirs.

Selain sebagai sumber pendapatan sampingan, projek tersebut

merupakan aktiviti bagi memanfaatkan masa lapang yang
terluang setelah selesai melaksanakan tanggungjawab sebagai
suri rumah dan penoreh getah. Antara produk selain bunga
hiasan ialah bunga telor, penanda buku dan rantai kunci.
Setiap ahli yang aktif, mendapat antara RM200 hingga RM300
sebulan.

Puan Rossnainy dibantu oleh Puan Rogayah Saad selaku

Timbalan Pengerusi untuk memimpin 10 orang ahli aktif
melakukan kerja-kerja mengikut keperluan. Setiap dua minggu
mereka akan berkumpul di bengkel berbincang mengenai
tempahan, corak baru, pembahagian tugas dan sebagainya
yang berkaitan.

Pada hari-hari biasa bermula jam 9 pagi hingga 6 petang dua

orang ditugaskan secara bergilir-gilir untuk mengendalikan
urusan jualan dan tempaha. Bermula dengan kerja mencari
daun getah, merendam, membersih dan menggred sehinggalah
Bunga daun getah disusun dalam kotak sebelum dihantar
24 kepada pembeli
 Ekonomi

Bengkel Karipap Mini

Tingkatkan Pendapatan Pekebun Kecil
Oleh : Nor Asmah Abu Bakar

Projek Karipap Mini Kg. Panggas diusahakan secara berkumpulan

dianggotai oleh empat orang peserta. Projek ini diketuai oleh
Pn. Salmah Mohd Johari yang dahulunya memulakan projek ini
secara kecil-kecilan pada tahun 2003.

Lokasi projek terletak lebih kurang 37km dari Bandar Kangar,

beralamat di No 908, Kg Panggas Kecil, 02500 Chuping, Perlis.
Menerusi Program Peningkatan Pendapatan (PPP) bawah
peruntukan Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah
(KKLW) RISDA telah mengenal pasti peserta yang tergolong
dalam kelompok miskin dan miskin tegar.

Projek ini turut dianggotai oleh Pn. Kamariah Seman, En.

Suboh Abu dan Pn. Nah Hamzah diusahakan secara kelompok
membolehkan menerima bantuan sebanyak RM39,800. Melalui
peruntukan tersebut mereka dapat mendirikan sebuah bengkel
untuk menjalankan projek, membeli mesin pembancuh tepung
serta peralatan dan perkakas yang lain.
Peserta mendapat tunjuk ajar dan bimbingan daripada
Pembantu Pertanian RISDA di samping mengikuti kursus-
kursus yang dianjurkan oleh RISDA, KKLW dan agensi-agensi
lain di Negeri Perlis. Dengan adanya bantuan yang disalurkan
menerusi RISDA mereka dapat menjalankan perusahaan dengan
lebih sempurna serta dapat menambah pendapatan keluarga.
Purata pendapatan secara kelompok yang mereka peroleh
sebualan sekitar RM1600 hingga RM1800 sebulan. Angka
tersebut menunjukkan ada potensi untuk berkembang
memandangkan projek tersebut baru dimulakan secara
terancang pada Ogos 2006.
Selain daripada mengusahakan karipap mini, keluarga peserta
turut melakukan kerja lain seperti mengambil upah mengasuh
anak-anak jiran bagi membantu menampung perbelanjaan
keluarga. Pendapatan daripada projek karipap mini, sedikit
sebanyak dapat membantu untuk mengeluarkan mereka
daripada kelompok miskin tegar.
Memotong reben sebagai tanda perasmian
dan penyerahan bengkel
Encik Raduan Mat Diah, Pengarah RISDA Negeri Perlis semasa
berucap dalam majlis perasmian dan penyerahan bengkel
berkenaan berharap semoga projek ini diusahakan dengan
lebih giat dan peserta dinasihatkan supaya mengutamakan
kaedah berkelompok dalam melaksanakan aktiviti ekonomi.
“Hanya dengan kaedah ini produktiviti dan kualiti dapat
dipertingkatkan. RISDA Negeri Perlis akan terus memberi
galakan, dorongan, bimbingan serta pemantauan dan susulan
dengan penuh komited bagi memastikan program ini mencapai
kejayaan. Semoga taraf kehidupan yang dilalui pekebun kecil
akan bertambah baik dan sejahtera pada masa hadapan,”
demikian Pengarah RISDA Negeri Perlis mengakhiri ucapan
beliau.
Karipap mini yang sedia untuk dibungkus

25
Bengkel tempat jalankan projek karipap mini
 Kursus

KURSUS ASAS PERNIAGAAN

PEMANGKIN USAHAWAN PWPK
Oleh : Abd. Aziz Majid

Selama tiga hari dua malam usahawan Perkumpulan

Wanita Pekebun Kecil (PWPK) seluruh Negeri
Sembilan telah berkampung di RISDA Training
Centre (RISTEC), Port Dickson bagi mengikuti Kursus
Asas Perniagaan.

Objektif kursus adalah untuk melahirkan ahli

perniagaan yang berpengetahuan, mahir, kompeten
dan dapat mengekalkan daya saing. Kursus tersebut
telah dihadiri oleh 30 orang usahawan PWPK terdiri
daripada pengusaha makanan ringan, jahitan,
pembekal makanan dan penternak itik telur. Peserta
kursus berusia sekitar 40 hingga 50 tahun dan
memberi tumpuan yang tinggi sepanjang kursus
berjalan dari pagi hingga ke malam.

Peserta kursus telah diberi pendedahan mengenai

aspek pemasaran, kejurujualan dan simpanan
rekod kewangan dalam perniagaan. Kursus
berkenaan menyentuh lima modul merangkumi
tajuk dorongan dan kepimpinan, pengurusan perniagaan,
pemasaran perniagaan, pengurusan kewangan dan rancangan
perniagaan.
Selain daripada ceramah peserta kursus dikehendaki membuat
latihan berkumpulan bagi memahirkan diri dengan tajuk-
tajuk modul yang dibentangkan. Pada keseluruhannya peserta
menyuarakan kursus yang diikuti amat berkesan dan terdapat
kelainan jika dibandingkan dengan kursus-kursus sebelumnya
yang mereka pernah hadiri.
Pn. Siti Fatimah Janin, 34 tahun salah seorang peserta berasa
amat berpuas hati dengan kursus yang diikuti. Beliau berazam
untuk memperbaiki rekod perniagaan supaya lebih kemas
dan teratur seperti yang dipelajari sepanjang tempoh kursus
berjalan.
Peserta kursus bergambar kenangan
Pn. Siti Fatimah merupakan seorang pengusaha kuih sepit di
Daerah Rembau yang boleh dikategorikan sebagai usahawan
yang berdaya maju. Kuih sepit yang beliau hasilkan dengan
bentuk yang ringkas telah dapat memasuki pasaran JUSCO.
Kuih sepit telah dipilih sebagai produk Daerah Rembau.
Adalah diharapkan setelah tamat kursus, peserta akan
mengenal potensi diri dan sifat-sifat seorang usahawan serta
dapat meningkatkan pengetahuan dan kebolehan mengenai
pengurusan dan pentadbiran perniagaan. Dengan adanya
kursus seperti ini sasaran RISDA untuk melahirkan usahawan
sebanyak 5% daripada ahli PWPK akan dapat dicapai.
Penutupan kursus telah dilakukan oleh Cik Norliza Sukor
mewakili Pengarah RISDA Negeri Sembilan.

Latihan dalam kumpulan menambah kefahaman mengenai Pembentangan oleh peserta kursus
26 tajuk yang dibincangkan

SEKALI MERANGKUH
DAYUNG...
Misi Gunung Ledang:
Pengikat Kasih Suami Isteri
Misi yang mengajak anda membina Jambatan Emas
Konon ceritanya pada zaman Hang Tuah dahulu
Puteri Gunung Ledang meminta supaya diwujudkan
jambatan emas dari Gunung Ledang ke istana Sultan
sebagai tanda kasih Sultan yang tidak berbelah bagi
terhadapnya, janji diturut, kasih diikut.
Walaupun menurut sahibul hikayah projek mega
itu dipersetujui untuk dilaksanakan oleh Sultan,
namun tiada penemuan sejarah yang menunjukkan
wujudnya peninggalan tersebut.
Kalau ia dianggap sebagai satu perlambangan,
pastilah masyarakat hari ini dapat merasai kehebatan
hikayat lama yang penuh dengan perlambangan
dan iktibar selain kekayaan bahasa.
Ditinjau dari sudut perhubungan, jambatan
memanglah perkara utama yang semestinya ada
sebagai lambang perhubungan antara dua pihak.
la jadi begitu mahal dan bernilai bila ia sangat
sukar untuk melaksanakannya. Oleh itu sesuailah
dikatakan sebagai jambatan emas.
Komunikasi yang merupakan proses seumur hidup
yang dilalui oleh manusia adalah satu kemestian
yang tidak mungkin disangkal oleh sesiapapun.
Hatta ia terus juga berlaku walaupun di kalangan
mereka yang tidak berdaya untuk bertutur
(OKU). Lantaran komunikasi bukan hanya melalui
pertuturan, ia juga berlaku tanpa bertutur.
• Tepuklah dada anda dan tanya diri sendiri
apakah anda bersedia untuk berkomunikasi?
• Mampukah anda berkomunikasi bersama orang
yang menjadi pasangan anda?
Renungan
• Adakah anda cukup terbuka untuk menerima
pandangan lain?
• Pastikah anda sedia mencairkan ego anda untuk
saling memberi dan menerima dalam melakukan
proses komunikasi?
• Apakah anggapan anda tentang pasangan anda
berkomunikasi itu?
Kalau seseorang itu sanggup menyediakan dirinya
untuk proses komunikasi yang merupakan non-stop dan
tiada noktah, pastilah ia seorang yang berkemampuan
mendirikan jambatan emas yang menghubungkannya
dengan isteri dan anak-anak, malah seisi keluarga
yang lain.
Satu usaha berani yang pastinya dapat menjayakan
misi Gunung Ledangnya.
Adapun sebaliknya kalau seseorang itu masih
terlalu silau untuk keluar dari tempurung kelapanya
(kepalanya?), apa lagi dalam usaha membuat satu
langkah besar demi menyiapkan sebuah jambatan
emas, nampaknya misi Gunung Ledangnya akan
kecundang.
Mereka yang takut silau, berlindunglah di sebalik
sebelulang kulit, dan teruskan wataknya sebagai
arjuna (wira) wayang kulit.
Ustaz Abdul Wahab Abd. Jalil Nur
wajanoor@yahoo.com
Pengurus Kanan
Bahagian Pembangunan Modul, YADIM
27
Keringat Ditabur,
Bakti Dituai
Masa telah merubah segala
Anjakan paradigma menuju maju
Dalam usaha mengembleng tenaga
Kian hari kian berjaya
Kian hari kian cemerlang
Kian hari kian gemilang
Kian hari kian terbilang

Warga pekebun kecil

Insan terlatih bersedia minda
Menimba ilmu
Mencipta inovasi
Ke arah menjadi pekebun makmur
Bersatu dengan kemahiran yang berterusan

Tatkala keringat ditabur

Bakti kian dituai masa
Pekebun berdaya saing
Bingkas bergerak di ruang kerjaya
Mengorak langkah kerja sebagai ibadah
Dalam norma-norma kehidupan
Buat generasi yang mendatang
Menghala jati diri berpadu
Dalam azam iktikad nan satu

Kini, kepadatan 500, produktiviti 2000

Menjadi wawasan dalam diri
Biarpun kepayahan memanjat situasi
Asalkan niat tetap di hati
Pastikan impian menjadi realiti
Biar ‘gah’ di mata pertiwi
Pekebun makmur warisan terperi yang pasti
Bukan hanya omongan mimpi

Nukilan : Khairul Bariah Mat Arup