See

discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/276337203

Agreganın en büyük boyutu ve numune

boyutunun beton karot dayanımına etkisi

Conference Paper · January 2012

CITATIONS READS

0 133

4 authors, including:

Ali Mardani Murat Tuyan

Uludag University Ege University
34 PUBLICATIONS 86 CITATIONS 21 PUBLICATIONS 67 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

Özge Andiç-Çakır
Ege University
16 PUBLICATIONS 74 CITATIONS

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

YÜYÜKSEK SICAKLIK ETKİSİNE MARUZ KALAN BETONUN DARBE DAYANIMININ ARAŞTIRILMASI

(Investigation of Impact resistance of concrete samples exposed to high temperature ) View project

All content following this page was uploaded by Ali Mardani on 16 May 2015.

The user has requested enhancement of the downloaded file. All in-text references underlined in blue
are linked to publications on ResearchGate, letting you access and read them immediately.
İnşaat Mühendisliği’nde 100. Yıl Teknik Kongresi, 22–24 Kasım 2012
Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul

Agreganın En Büyük Tane Boyutu ve Numune Boyutunun

Betonun Karot Dayanımına Etkisi

Ali Mardani-Aghabaglou, Murat Tuyan,

Özge Andiç Çakır, Kambiz Ramyar

Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Bornova, İzmir

Öz
Bu çalışmada, agreganın en büyük tane boyutu ve numune boyutunun, 28 gün standart
koşullarda kürlenen 150 mm küp, 100x200 mm silindir ve 28 gün hava koşulunda
bekletilen 300x400x450 mm bloktan elde edilen 100x100 mm, 100x200 mm ve
100x300 mm karot numunelerin basınç dayanımına etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, üç
farklı su/çimento oranına sahip (0.40, 0.60 ve 0.80) ve iki farklı maksimum tane
boyutunda agrega (15 mm ve 25 mm) kullanılarak 6 farklı karışım hazırlanmıştır. Genel
olarak kesilme işlemi sırasında, karot numunelerde hasar oluştuğundan ve numuneler
farklı koşullarda kürlendiğinden, standart numunelere göre karot numunelerde dayanım
kaybı gözlemlenmiştir. 100x200 mm karot numunede, benzeri standart silindir
numuneye göre %11 ile %23 arasında dayanım azalması görülmüştür. Ayrıca,
100x100 mm karot numunede, 150 mm küp numuneye göre, %20 ile %37 arasında
dayanım azalması tespit edilmiştir. Bu azalma, 0.40 su/çimento oranı ve 25 mm
maksimum agrega tane boyutuna sahip karışımda, daha belirgin olmuştur.

Abstract
In this study, the effect of maximum aggregate size and specimen size on the 28-day
compressive strength of 150 mm cube, 100x200 mm cylinder water-cured specimens
and on 100x100mm, 100x200 mm and 100x300 mm core specimens taken from
300x400x450 mm block cured under normal atmospheric conditions were investigated.
For this purpose, six different concrete mixture were prepared having three different
water/cement (w/c) ratios (0.40, 0.60 and 0.80) and two different maximum aggregate
sizes (15 mm and 25 mm). Generally, core specimens showed lower compressive
strength values than standard specimens. This is mainly due to damaging of concrete
during cutting procedure and different curing conditions between the specimens. There
is a 11% to 23% reduction in strength in 100x200 mm core specimens compared to that
of cylindrical standard specimens. Additionally, a reduction in strength of 20% to37%
in 100x100 mm core specimens compared to that of 150 mm cubic specimens was
observed. This reduction is more considerable for specimens having w/c ratio of 0.40
and maximum aggregate size of 25 mm.
 Giriş
Betonun basınç dayanımını bulmak için pek çok deney yöntemi kullanılmaktadır.
TS EN 206-1 (2004) beton standardında belirtilen süre ve koşullarda kürlenen standart
boyutlardaki örnek üzerinde elde edilen basınç dayanımı “standart deney yöntemi”
olarak adlandırılmaktadır. Bunun dışında TS EN 13791 (2010) standardına uygun
olarak mevcut yapılardan alınan karot örnekler üzerinde de basınç dayanımı deneyleri
yapılmaktadır. Bu yöntem, mevcut yapıların betonlarının dayanımını belirlemede diğer
hasarsız deney yöntemlerine (beton test çekici, ultrasonik test cihazı) göre en güvenilir
yöntemdir. Karot çapı, karotun narinlik (boy/çap) oranı, karot örneklerinin nem durumu,
beton döküm yönü, karot alma yönü, karot alınması esnasında donatının olup olmaması,
karot alımı esnasında betona verilen hasar gibi pek çok faktör betonun karot dayanımına
etki etmektedir (Mindess ve Young, 1981; Neville, 1995; Erdoğan, 2003). Karot
dayanımı genellikle standart numune dayanımından daha düşük çıkmaktadır. Bunun en
büyük sebebi, karot alımı esnasında numuneye verilen hasardır. Bu hasar sonucu
betonda oluşan mikro çatlaklardan dolayı numune daha düşük yüklerde kırılmaktadır.
Bir diğer sebep ise, karot örneklerinin kürleme koşullarının standart numunelere göre
daha farklı olmasıdır. Buna göre, çimento hidratasyonun daha az gerçekleşmesi sonucu
dayanımında bir miktar azalma kaçınılmazdır (Mindess ve Young, 1981; Mehta ve
Monteiro, 2006). Standartların önerdiği minimum karot çapı 100 mm‟dir (BS 1881,
1983; ASTM C42, 1994). Ayrıca, ASTM C42 (1994) standardı, karot çapının agreganın
en büyük tane çapının üç katından az olmaması gerektiğini belirtmiştir. Numune
boyutunda başka bir etken de boy/çap (l/d) oranıdır. Karot numuneler için optimum l/d
oranı 2.0‟dır. Bu oranın mümkün olmadığı durumlarda l/d oranı 1.0 ile 2.0 arasında
alınabilir. l/d oranının 1.0‟den 2.0‟ye çıkmasıyla, aynı beton için dayanım değerlerinde
düşüş gözlenir. Karot örneklerin boyutunun dayanıma etkisi üzerine yapılan çalışmalar
sonucu l/d oranı ile basınç dayanımı arasında bir düzeltme faktörü önerilmektedir
(Chung, 1979; Barlett ve MacGregor, 1994). ASTM C42 (1994) standardına göre bu
değer, l/d oranı 1.0 olan betonlar için 0.87, l/d oranı 1.75 olan betonlar için 0.98
alınmıştır. Numunenin nem durumunun karot dayanımı üzerindeki etkisinin incelendiği
çalışmalarda, nem durumunun artması sonucu numunelerin basınç dayanımında azalma
gözlenmiştir (Barlett ve MacGregor, 1993). Agreganın en büyük tane çapının da karot
dayanımına etkisi olduğu yapılan çalışmalarda ortaya çıkmaktadır. Betonda agrega en
büyük tane çapı arttıkça karot dayanımın azaldığı rapor edilmiştir (Arıöz vd., 2006;
Tuncan vd., 2008).

Bu çalışmada, farklı dayanım sınıfı ve farklı maksimum agrega tane boyutuna sahip
karışımlar hazırlanmıştır ve agrega en büyük tane boyutu, su/çimento oranı, l/d oranı ve
kür koşulu değişiminin basınç dayanımına etkisi incelenmiştir. Standart numunelerle
beton bloklardan çıkarılan karot numunelerin basınç dayanım sonuçları
değerlendirilmiştir. Betonun dayanım sınıfı, karot boyutu ve agrega en büyük tane
boyutunun karot dayanımına etkisi karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışmada
literatürde yer alan bilgilerle uyumlu sonuçlar elde edilmiştir.

2
 Deneysel Çalışma
Kullanılan Malzeme ve Özelikleri

Bu çalışmada TS EN 197–1 „„Çimento - Bölüm 1: Genel Çimentolar - Bileşim,

Özellikler ve Uygunluk Kriterleri‟‟ standardına uygun ve 3.10 özgül ağırlığına sahip
CEM I 42.5R tipi çimento kullanılmıştır. Kullanılan çimentoya ait üretici firma
tarafından verilen kimyasal kompozisyon, mekanik ve fiziksel özelikleri Tablo 1‟de
verilmiştir.

Tablo 1 Çimentonun kimyasal kompozisyonu, mekanik ve fiziksel özelikleri.

Kimyasal Özelikler Mekanik ve Fiziksel Özelikler

Oksit (%) Özelikler Çimento
SiO2 18.53 2 Gün 23.2
Al2O3 5.01 Basınç Dayanımı** (MPa) 7 Gün 38.5
Fe2O3 2.74 28 Gün 45.1
CaO 63.51 Özgül yüzey alanı (cm2/g) 3420
MgO 1.06 İncelik 0.090 mm elekte kalan (%) 1.0
N 2O 0.40 0.032 mm elekte kalan (%) 22.4
K 2O 0.75
SO3* 3.14
Cl-* 0.004
*TS EN 197-1‟e göre, SO3 ≤ %3.5 ve Cl ≤ %0.10 olmalıdır.
**TS EN 197-1‟e göre, CEM I 42.5 R tipi çimentonun 2 günlük basınç dayanımı ≥20 MPa ve 28 günlük
basınç dayanımı ≥ 42.5 MPa olmalıdır.

Deneysel çalışmada dört farklı boy sınıfında (0-3 mm, 0-5 mm, 5-15 mm ve 15-25 mm)
kırma kireçtaşı agregası kullanılmıştır. Agregaların özgül ağırlığı ve su emme
kapasitesi, TS EN 1097-6 “Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri için Deneyler
Bölüm 6: Tane Yoğunluğu ve Su Emme Oranının Tayini” standardına göre
belirlenmiştir. Farklı boy sınıflarında olan agregaların bazı fiziksel özeliği Tablo 2‟de
verilmiştir.

Tablo 2 Agregaların bazı fiziksel özelikleri.

Gevşek Birim
DYK* Özgül Su Emme Toplam Nem
Hacim Ağırlık
Ağırlık (%) (%)
(kg/m3)
0-3mm 2.63 1.10 0.70 1793
0-5 mm 2.51 0.90 0.48 1715
5-15 mm 2.59 0.60 0.40 1504
15-25 mm 2.68 0.55 0.25 1550
* Doygun Yüzey Kuru

Agregaların elek analizi sonucu dikkate alınarak, 15 mm en büyük tane boyutuna sahip
beton karışımlarında kullanılan agrega oranları ağırlıkça %25 0-3 mm, %25 0-5 mm,
%50 5-15 mm‟dir. 25 mm en büyük tane boyutuna sahip karışımlarda ise bu oranlar
ağırlıkça %28 0-3 mm, %19 0-5 mm, %27 5-15 mm ve %26 15-25 mm olarak
belirlenmiştir. Agregaların elek analizi sonucu Tablo 3 ve 4‟te verilmiştir.

3
 Tablo 3 Agregaların elek analizi sonucu (Dmaks. = 25mm).

% Elekten Geçen
Elek boyutu (mm)
0-3 mm 0-5 mm 5-15 mm 15-25 mm Karışım
32 100 100 100 100 100
16 100 100 100 55.5 88
8 100 100 18.0 0.0 52
4 100 100 0.0 0.0 47
2 73.6 71.4 0.0 0.0 34
1 60.2 46.0 0.0 0.0 26
0.5 43 28.5 0.0 0.0 17
0.25 15.6 11.5 0.0 0.0 7

Tablo 4 Agregaların elek analizi sonucu (Dmaks. = 15mm).

% Elekten Geçen
Elek boyutu (mm)
0-3 mm 0-5mm 5-15 mm Karışım
32 100 100 100 100
16 100 100 100 100
8 100 100 18.0 59
4 100 100 0.0 50
2 73.6 71.4 0.0 36.3
1 60.2 46.0 0.0 26.6
0.5 43 28.5 0.0 17.8
0.25 15.6 11.5 0.0 6.8

Karışım Oranlarının Hesaplanması ve Numunelerin Hazırlanması

Beton karışımları, üç farklı su/çimento oranı (0.4, 0.6 ve 0.8), iki farklı agrega en büyük
tane boyutu (15 ve 25 mm) ve 100±20 mm çökme değeri göz önüne alınarak ACI 211
yöntemine göre hesaplanmıştır. Üretilen betonların düzeltilmiş karışım oranları
Tablo 5‟te verilmiştir. Her karışımdan, üç adet 150 mm küp, altı adet 100x200 mm
silindir ve bir adet 300x400x450 mm blok numuneler hazırlanmıştır. 24 saat süreyle
hava cereyanından uzak bir yerde bekletildikten sonra numuneler kalıptan çıkarılıp, 150
mm küp ve 100x200 mm silindir numuneler % 95±5 bağıl nem ortamında, 23±2°C
sıcaklıkta 28 gün boyunca bekletilmiştir. 300x400x450 mm blok numuneler kalıptan
çıkarıldıktan sonra ilk bir hafta boyunca her gün bir kere sulanarak 28 gün boyunca
laboratuvar ortamında açıkta bekletilmiştir. 28 günden sonra karot makinesi ile her
bloktan altı adet 100x300 mm silindir numune alınmıştır. Bunlardan üç tanesi 100x300
mm karot numune olarak deneye tabi tutulmuştur. Diğer üç 100x300 mm karot
numunesinden ise kesme makinesi kullanarak üçer adet 100x100 ve 100x200 mm karot
silindir numuneler elde edilmiştir. Silindir numuneler deneye tabi tutulmadan önce
başlık yapılarak yüzeyleri pürüzsüz hale getirilmiştir.

4
 Tablo 5 1 m3 beton üretiminde kullanılan düzeltilmiş malzeme miktarları (kg).

DYK Agrega* (mm)

BHA** Çökme Dmaks.
Karışım Çimento
0-3 0-5 5-15 15-25 Su S/Ç (kg/m3) (mm) (mm)

A 440 228 739 440 352 179 0.4 2378 80 25

B 295 248 798 455 380 179 0.6 2355 90 25
C 220 252 817 487 390 180 0.8 2346 120 25
D 465 256 854 599 - 190 0.4 2364 80 15
E 315 275 918 643 - 190 0.6 2341 100 15
F 235 285 952 667 - 190 0.8 2329 120 15
* DYK: doygun yüzey kuru
** Teorik Birim Hacim Ağırlık

Deney Sonuçları ve Tartışma

Numunelerin basınç dayanımı TS EN 12390–3 “Beton-Sertleşmiş Beton Deneyleri-
Bölüm 3: Deney Numunelerinde Basınç Dayanımının Tayini” standardına uygun olarak
belirlenmiştir. Basınç dayanımı deneyinde sonucunda tüm numunelerde düzensiz bir
kırılma moduna rastlanmamıştır. Standart numunelerin 28 günlük deney sonuçları
Tablo 6‟da verilmiştir.

Tablo 6 Standart küp ve silindir numunelerin basınç dayanımı.

150 mm küp numune 100x200 mm silindir numune

Ortalama Ortalama
Standart Standart
Karışım Basınç Basınç Dayanımı Basınç
Basınç Dayanımı (MPa) Sapma Sapma
Dayanımı (MPa) Dayanımı
(MPa) (MPa)
(MPa) (MPa)
A 45.56 47.83 45.50 46.30 1.33 34.40 32.82 36.39 34.54 1.79
B 32.28 33.86 34.12 33.42 0.96 27.77 25.91 24.56 26.08 1.61
C 28.12 29.53 29.86 29.17 0.92 22.60 21.99 23.90 22.83 0.98
D 41.58 40.8 39.43 40.60 1.09 32.80 31.13 32.50 32.14 0.89
E 31.79 30.76 31.83 31.46 0.62 23.24 22.29 25.98 23.84 1.92
F 20.32 21.83 21.55 21.13 0.83 19.28 18.25 16.63 18.05 1.34

Tablo 6‟da görülen deney sonuçlarına göre standart numunelerde aynı karışım için
150 mm küp numunelerin dayanımı 100x200 mm silindir numunelere göre %15 ile %25
arasında daha fazla çıkmıştır. Bunun en önemli nedeni silindirin l/d oranının küpün l/d
oranına göre daha fazla olmasıdır. Bir numune basınç deneyine tabi tutulduğunda
kullanılan presin çelik başlığının elastisite modulü ve Poisson oranı betona göre daha
fazla olduğundan, beton yaklaşık beş kat daha fazla deformasyon gösterir. Dolayısıyla
çelik başlık ve beton arasında sürtünme meydana gelir. Bu sürtünme betonda oluşan
yanal deformasyonları yukarıdan ve aşağıdan yaklaşık 0.85  D (D: beton numune çapı)
kadar engeller. Bu etkiye “uç etkisi” denir. Dolayısıyla, l/d oranı arttıkça korumasız
bölgenin oluşma ihtimali artar. Eğer l/d oranı 3‟ten fazla olursa burkulma riski arttığı
için numuneler daha az dayanım gösterir. Betonda basınç etkisinde oluşan çekme
gerilmelerinden dolayı çatlaklar daha düşük gerilmelerde oluşur ve kayma gerilmesi

5
doğrultusunda ilerler ve kırılma meydana gelir. Küp numunede uç etkisinden dolayı
korumasız bölge oluşmadığı için silindir numuneye göre daha fazla mukavemet gösterir.

Tablo 6‟dan görüldüğü üzere, beklendiği gibi su/çimento oranının artışıyla tüm
karışımların dayanım sonuçlarında azalma gözlemlenmiştir. Tüm karışımlarda agrega
tane boyutunun artışıyla basınç dayanımı artmaktadır. Agrega en büyük tane boyutunun
artışında iki faktör etkindir. Birincisi, agrega tane boyutu arttıkça yüzey/hacim oranı
azalmaktadır. Dolayısıyla, karışımın hamur ihtiyacı ve ona bağlı olarak su ihtiyacı
azalmaktadır. Bu etki boşlukların azalmasına neden olur. İkincisi ise, agrega ile çimento
hamuru arasındaki geçiş bölgesinin alanı artmaktadır. Agrega en büyük tane boyutu 40
mm‟nin altında olduğunda birinci faktör daha baskındır.

Farklı s/ç oranı ve Dmaks.‟a sahip karışımların 100x200 mm silindir/150 mm küp

numunelerin 28 günlük basınç dayanımı oranı Şekil 2‟de gösterilmektedir. Şekil 1‟den
görüldüğü gibi genellikle her dayanım sınıfı ayrı ayrı incelendiğinde, silindir
dayanımının küp dayanımına oranı, agrega en büyük tane boyutu 25 mm‟ye sahip olan
karışımda, agrega en büyük tane boyutu 15 mm olan karışıma göre daha düşüktür.
Bunun en önemli nedeni agrega en büyük tane boyutu artışıyla, agrega-çimento hamuru
arasındaki geçiş bölgesinin zayıflamasıdır. Ayrıca, bilindiği gibi betonun basınç
dayanımı arttıkça, silindir numune dayanımı, küp numune dayanımına yaklaşmaktadır
(Mehta ve Monteiro, 2006). Bu çalışmada bu etki belirgin bir şekilde görülmemektedir.
Bunun nedeni, çalışmadan elde edilen numunelerin basınç dayanımları arasında, çok
fazla fark bulunmamasından ve incelenen karışımların çok yüksek dayanımlı karışımlar
olmamasından kaynaklandığı düşünülmektedir.

Şekil 1 Farklı s/ç oranı ve Dmaks.‟a sahip karışımların 100x200 mm silindir/150 mm küp
numunelerin basınç dayanımı oranı.

Standart küp ve silindir numunelerin basınç dayanımları arasındaki ilişki Şekil 2‟de
gösterilmektedir. Şekilden de anlaşıldığı gibi küp ve silindir numune dayanımları
arasında doğrusal bir ilişki bulunmaktadır. Farklı su/çimento ve farklı agrega en büyük
tane boyutundaki karışımları incelediğimizde silindirin numunelerin basınç dayanımı
küp numunelerinin yaklaşık %70‟i kadar olmuştur.

6
Karot numunelerin basınç dayanımları Şekil 3 ve 4‟te gösterilmektedir. Beklendiği gibi
su/çimento oranının artışıyla dayanımlarda azalma, agrega en büyük tane boyutunun
artışıyla dayanımlarda artış ve l/d oranının artışıyla dayanımlarda azalma karot
numunelerinde de gözlemlenmiştir. ASTM C42 standardına göre, l/d oranı 1.0‟den
2.0‟ye arttığında, karot dayanımı için 0.87‟lik bir düzeltme faktörü katsayısı
önerilmektedir. Yapılan çalışmada, bu değer ortalama 0.90‟a denk gelmiştir.

Şekil 2 Standart küp ve silindir numunelerin basınç dayanımları arasındaki ilişki.

Şekil 3 Farklı S/Ç oranına sahip karot numunelerin basınç dayanımı (Dmaks.: 25 mm).

7
 Şekil 4 Farklı S/Ç oranına sahip karot numunelerin basınç dayanımı (Dmaks.: 15 mm).
100x200 mm standart ve karot silindir numunelerin basınç dayanımları arasındaki ilişki
Şekil 5‟de gösterilmektedir. Şekilden de görüldüğü üzere, standart ve karot numunelerin
dayanımları arasında doğrusal bir ilişki bulunmaktadır. Farklı su/çimento ve farklı
agrega en büyük tane boyutundaki karışımları incelediğimizde 100x200 mm karot
silindir numunenin basınç dayanımı 100x200 mm standart silindir numunenin yaklaşık
%80‟i kadar olmuştur.

Şekil 5 100x200 mm standart ve karot silindir numunelerin basınç dayanımları

arasındaki ilişki.

150 mm standart küp numunelerin ve 100x100 mm karot numunelerin dayanım ve

dayanım kayıpları Tablo 7‟de sunulmaktadır. Tablodan görüleceği üzere, 100x100 mm
karot numunede, 150 mm küp numuneye göre, %20 ile %37 arasında dayanım azalması
tespit edilmiştir. 100x200 mm standart silindir ve karot numunelerin dayanım ve
dayanım kaybı Tablo 8‟de gösterilmektedir. Karot numunelerde standart numunelere
göre %11 ile %23 arasında dayanım kaybı tespit edilmiştir. Bu farkın en önemli nedeni
kürleme koşulunun değişmesi ve karot numunenin kesme esnasında hasar görmesidir.
Su/çimento oranının azalmasıyla ve agrega en büyük tane boyutunun artmasıyla standart
numuneler ve karot numuneler arasındaki dayanım kaybı daha belirgin hale
gelmektedir. Bunun en önemli nedeni kesme esnasında çimento hamurunun ve geçiş
bölgesinin daha fazla hasar görme ihtimalidir.

Tablo 7 150 mm standart küp ve 100x100 mm karot numunelerinin basınç dayanımları

150 mm standart 100x100 mm Dayanım kaybı

Karışım S/Ç oranı
küp karot (%)
A 0.4 46.30 29.29 36.51
B 0.6 33.42 25.60 23.40
C 0.8 29.17 22.70 22.19
D 0.4 40.60 28.34 30.20
E 0.6 31.46 24.16 23.20
F 0.8 21.13 16.90 20.02

8
 Tablo 8 100x200 mm standart silindir ve 100x200 mm karot numunelerinin basınç
dayanımları

100x200 mm 100x200 mm Dayanım kaybı

Karışım S/Ç oranı
standart silindir karot (%)
A 0.4 34.54 26.63 22.90
B 0.6 26.08 22.50 13.89
C 0.8 22.83 19.90 12.83
D 0.4 32.13 25.64 20.20
E 0.6 23.84 21.26 10.90
F 0.8 18.05 16.12 10.69

Sonuçlar
Bu çalışmada, farklı dayanım sınıfı ve farklı maksimum agrega tane boyutuna sahip
karışımlar hazırlanmıştır ve agrega en büyük tane boyutu, su/çimento oranı, l/d oranı ve
kür koşulu değişiminin basınç dayanımına etkisi incelenerek aşağıda özetlenmiştir.

 Agrega en büyük tane boyutu arttıkça betonun su ihtiyacı azaldığından dolayı

dayanım artmıştır. Ancak, agrega en büyük tane boyutunun artmasıyla standart
numuneler ve karot numuneler arasındaki dayanım farkı daha belirgin olmuştur.
 Su/çimento oranının azalmasıyla beklendiği gibi basınç dayanımı artmıştır.
Ancak, su/çimento oranının azalmasıyla standart numuneler ve karot numuneler
arasındaki dayanım farkı daha belirgin hale gelmiştir.
 Numunelerin l/d oranı artıkça basınç dayanımlarında azalma gözlemlenmiştir.
Karot numuneler arasında en düşük dayanım narinlik oranı en yüksek olan
100x300 mm karot numuneye ait olduğu tespit edilmiştir.
 Karot numuneler standart numunelere göre daha düşük dayanım göstermiştir.
100x200 mm karot numunede, 100x200 mm standart silindir numuneye göre
dayanım azalması görülmüştür. Yine, 100x100 mm karot numunede, 150 mm
küp numuneye göre dayanım azalması tespit edilmiştir. 100x200 mm
numunelerdeki dayanım azalması, 100x100mm karot ve 150 mm küp numune
arasındaki dayanım azalmasından daha az olduğu gözlemlenmiştir.
 100x200 mm karot silindir numunenin basınç dayanımı 100x200 mm standart
silindir numunenin yaklaşık %80‟i kadar olmuştur. Bu değer s/ç oranı 0.40 olan
karışımlarda %80‟in altında kalmıştır.
 Farklı su/çimento oranı ve farklı agrega en büyük tane boyutundaki karışımlar
incelendiğinde silindir numunelerin basınç dayanımı küp numunelerin yaklaşık
%70‟i kadar olmuştur. S/ç oranı 0.40 olan karışımlarda bu oran %70‟in altında
kalmıştır.

Kaynaklar
ACI 211, (1998), “Standard practice for selecting proportions for normal, heavyweight
and mass concrete”, Farmington Hills, Michigan, American Concrete Institute

9
Arıöz, Ö., Tuncan, M., Ramyar, K., Tuncan, A., (2006), “A comparative study on the
interpretation of concrete core strength results” Magazine of Concrete Research, Vol.
58, Issue 2, pp.117-122.

ASTM C42, (1994), “Standard test method for obtaining and testing drilled cores and
sawed beams of concrete”, Annual Book of ASTM Standards

Barlett, F.M., MacGregor, J.G., (1993), “Effect of moisture condition on concrete core
strength”, ACI Materials Journal, Vol. 91, Issue 3, pp.227-236

Barlett, F.M., MacGregor, J.G., (1994), “Effect of core diameter on concrete core
strengths”, ACI Materials Journal, Vol. 91, Issue 5, pp.460-470

BS 1881: Part 120, (1983), “Method for determination of the compressive strength of
concrete cores”, British Standards

Chung, H.W., (1979), “Effect of length/diameter ratio on compressive strength of

drilled concrete core – A semi-rational approach”, Cement, Concrete and Aggregates,
Vol. 1, Issue 2, pp. 68-70

Erdoğan, T.Y., (2003), “Beton”, ODTÜ Yayınları, Ankara

Mehta, P.K., Monteiro, P.J.M., (2006), “Concrete microstructure, properties and

materials”, McGraw-Hill

Mindess, S., Young. J.F., (1981), “Concrete”, Prentice-Hall, Inc., New Jersey

Neville, A.M., (1995), “Properties of concrete”, Addison-Wesley, United Kingdom

Tuncan, M., Arıöz, Ö., Ramyar, K., Karasu, B., (2008), “Assesing concrete strength by
means of small diameter cores”, Construction and Building Materials, Vol. 22, Issue 5,
pp.981-988

TS EN 197–1,(2002), “Genel çimentolar – Bölüm 1: Genel çimentolar - Bileşim,

özellikler ve uygunluk kriterleri”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara

TS EN 206–1, (2004), “Beton, özellik, performans, imalat, uygunluk”, Türk Standartları

Enstitüsü, Ankara

TS EN 1097–6, (2007), “Agregaların mekanik ve fiziksel özellikleri için deneyler

Bölüm 6: Tane yoğunluğu ve su emme oranının tayini”, Türk Standartları Enstitüsü,
Ankara

TS EN 12390–3, (2003), “Beton-Sertleşmiş Beton Deneyleri- Bölüm 3: Deney

Numunelerinde Basınç Dayanımının Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara

TS EN 13791, (2010), “Basınç Dayanımının Yapılar ve Öndökümlü Beton Bileşenlerde

Yerinde Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara

10