សាកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង

National University of Management

ដេប៉ា តឺម៉ង់ : នីតិសាស្រ្ត

បន្ទប់ : ១២ F ជំនាន់ទី ២៨ ក្រុម ៣៨

ឆ្នា ំសិក្សា : មូលដ្ឋា ន

មុខវិជ្ជា : រដ្ឋបាលសាធារណៈ

បង្រៀនដោយ : សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសដ

ិ ្ឋ

កិច្ចការស្រាវជ្រាវ

ប្រធានបទ : ១.កំ ណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តរា

ី ជការស៊ វី ល
ិ

នៃរដ្ឋា ភនា
ិ លកម្ពុជា។

២.កម្មវធ
ិ ស
ិ លា
ិ នៃរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជាផ្តោ តលក
ើ ំ ណែ

ទម្រង់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ ក្រោមជាត។
ិ

សមាជិកក្រុ មទ១
ី

១. ស៊ ិន ច័ន្ទរង្ស ី ៣. បៀន សុ ភត្រា ៥. នាវ សាយ ៧. ផៃ សុ វណ្ណ

២. ច័ន្ទ សូវរ៉ាី ត់ ៤. ប្រុស ឡេន ៦. ផន ណី ៨. គាត វណ្ណដេត

 អារម្ភកថា

់ ន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិល នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជា នង

កិច្ចការស្រាវជ្រាវស្តីពី “កំណែទម្រងម ិ កម្មវ ិធី
សលា
ិ នៃរដ្ឋា ភបា ើ ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាត”ិ គជា
ិ លកម្ពុជា ផ្តោ តលក ឺ សមទ
ិ ្ធផល នៃ
ការខិតខំស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងដោយផ្អែកលើ សេចក្តីត្រួសត្រាយផ្លូវដោយ មានមុខវ ិជ្ជា រដ្ឋបាល
សាធារណៈ ជាមូលដ្ឋា ន។
បព
ើ ន
ិ ត
ិ ្យលកា
ើ លានុវត្តភាពនង
ិ តម្រូវការចាំបាច់កុ ងការរអភ
្ន វិ ឌ្ឍន៍សង្គម យង
ើ ខ្ញុំជានស
ិ ត
ិ ្ស
នីតិសាស្រ្តត្រូវកាន់កាតព្វកិចច
្ច ងក្រងនូវរាល់រឿងរ៉ា វ ដែលទាក់ទងនឹងច្បាប់ ក៏ដូចជាអង្គការឬ
ស្ថា ប័នរដ្ឋសំខាន់ៗ ដោយក្នុងនោះដែរយង
ើ នង
ឹ លក
ើ យកនូវផ្នែកមួយចំនួន ដែលជាមែកធាង
នៃរដ្ឋបាលសាធារណៈ មកជជែកវែកញែកដេញដោលរក ហេតុផលផ្តលគ
់ ំនិតដែលយង
ើ ខ្ញុំ
បានស្រាវជ្រាវជូនដល់ សិស្ស-និស្សត
ិ មិតអ
្ត ្នកអានទាំងឡាយឱ្យ បានជ្រាប បានយល់ដឹង ក្នុង
ន័យវប្បធម៌ចែករ ំលែក។

ជាការពិតណាស់ កិច្ចការស្រាវជ្រាវបានផ្តល់ជាជំនួយក្នុងផ្នែកពុទដ
្ធិ ល់សិស្ស-និស្សត
ិ ទាំង
ឡាយព្រមទាំងបង្កើតផលជាឯកសារជំនួយស្មា រតី ដល់អ្នកសក
ិ ្សាទាំងឡាយ បង្កើតការសក
ិ ្សា
បណុ ្ត ះបណ្តា លជាប្រព័ន្ធ ដែលផ្តល់ជាមាគ៌ា ដម
ើ ្បច
ី ូលរួមកសាងធនធានមនុស្ស ឈានទៅរក
ការអភិវឌ្ឍន៍ នង
ិ វឌ្ឍនភាពសង្គមជាតិ។

យង ិ ្ចការស្រាវជ្រាវ “កំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តរា
ើ ខ្ញុំជឿជាក់ថាកច ី ជការស៊វី ិល នៃរដ្ឋា ភបា
ិ ល
កម្ពុជា និងកម្មវ ិធីសិលានៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជា ផ្តោ តលើកំណែទម្រង់ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ” ។ មន
ិ អាច
បញ្ជា ក់បានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ប្រកបដោយគំនត
ិ ល្អឥតខ្ជោ ះបាននោះឡយ
ើ អាស្រ័យហេតុ
ដូចនេះ យង
ើ ខ្ញុំមានសេចក្តសោ
ី មនស្សរករាយ
ី រង់ចាទ
ំ ទួលមតរិ ះគុ
ិ ណក្នុងន័យ ស្ថា បនា
ពីសំណាក់ ទ្រង់ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ សាស្រ្តា ចារ្យ លោក លោកស្រី
អ្នកនាងកញ្ញា ព្រមទាំងសស
ិ ្ស-នស
ិ ្សត
ិ មត
ិ ្តអក
្ន អានទាំងឡាយជាទគោ
ី រពរាប់អាន។
 សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ

យង
ើ ខ្ញុំជានស ិ ច្បាប់ ជំនាន់ទី ២៨ ក្រុម ៣៨ ថ្នា ក់ឆ្នា ស
ិ ្សត ំ ក
ិ ្សាមូលដ្ឋា ន នៃមហាវ ិទ្យាល័យ
នីតិសាស្រ្ត សាកលវ ិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង។

សូមគោរព នង
ិ ថ្លែងអំណរគុណយ៉ា ងជ្រាលជ្រៅបំផុត ដល់មាតា បតា
ិ នង
ិ អាណាព្យាបាល
ដែលបានផ្តល់កំណើត ព្រមទាំងចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា អប់រ ំ ទូន្មា ន ប្រៀនប្រដៅ ដល់ បុត្រា
បុត្រី ប្រកបដោយព្រហ្មវ ិហារធម៌ទាង
ំ ៤ គឺ មេត្តា ករុណា មុទតា
ិ នង
ិ ឧបេក្ខា ជាអនេក
កប្បការយ៉ា ងក្រៃលែងបំផុត ដោយមន
ិ រាថយនូវឧបសគ្គទាង
ំ ឡាយ ដែលខ្លួនបានជួបប្រទះ
ើ បើទោះជាអាចលះបង់ទាង
ឡយ ំ អាយុជីវ ិតក្តី។

សូមគោរព នង
ិ ថ្លែងអំណរគុណដល់ លោកគ្រូសាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពស
ិ ដ
ិ ្ឋ ដែលបាន
ដឹកនាំយង
ើ ខ្ញុំទាង
ំ អស់គ្នា ធ្វើការស្រាវជ្រាវ ចងក្រងកិច្ចការនេះឡង
ើ ជាផលយង
ើ ខ្ញុំពត
ិ ជាបាន
ទទួលនូវពុទ្ធជា
ិ ច្រន
ើ ទាក់ទងនង
ឹ ចំណេះដង
ឹ ផ្នែកច្បាប់ ពសេ
ិ សគផ្នែ
ឺ កកចិ ្ចការរដ្ឋបាល សាធារណៈ
ក៏ដូចជាអរគុណចំពោះការបង្ហា ត់បង្រៀនអស់ពក
ី ម្លា ង
ំ កាយចត
ិ ្ត យ៉ា ងយកចត
ិ ្តទុកដាក់របស់
លោកគ្រូ។

សូមគោរព នង
ិ ថ្លែងអំណរគុណដល់ សាកលវ ិទ្យាធកា
ិ រ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូសាស្រ្តា ចារ្យ
បុគ្គលិកទាំងអស់នៃសាកលវ ិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង ព្រមទាំងបណ្តា ស្ថា ប័ន អង្គការនានា
ដែលពាក់ព័នន
្ធ ឹងរដ្ឋបាលសាធារណៈ ចំពោះការផ្តោ តស្មា រតីយ៉ា ងយកចត
ិ ្តទុកដាក់កុ ងការ
្ន
បង្ហា ត់បង្រៀន ផ្តល់ចំណេះដង
ឹ អស់ពស
ី មត្ថភាពទាំងកម្លា ង
ំ កាយ កម្លា ង
ំ ចត
ិ ្ត នង
ិ កម្លា ង
ំ
ប្រាជ្ញា
ពសេ
ិ សគកា ិ ខំស្រាវជ្រាវស្វែងរកឯកសារផ្តល់ជាជំនួយ ដល់យង
ឺ រខត ើ ខ្ញុំទាង
ំ អស់គ្នា ជាសស
ិ ្ស-
និស្សត
ិ ក្នុងការសិក្សាស្វែងយល់។

ជាចុងបញ្ច ប់នេះយង ំ អស់គ្នា សូមប្រសិទ្ធពរជ័យ សេរ ី មង្គល វ ិបុលសុខ គ្រប់

ើ ខ្ញុំទាង
ប្រការចូរកត
ើ មានដល់លោកទាំងអស់អោយជួបប្រទះ នូវពុទ្ធមង្គលពរទាំងបួនប្រការគឺ អាយុ
សូមអោយកើតនូវអាយុវែង វណ្ណៈសូមឱ្យកើតនូវពណ៌ សម្បុរកាយ សុខៈ សូមឱ្យកើតនូវ
សេចក្តស
ី ុខ នង
ិ ពលៈ សូមឱ្យកត
ើ នូវ កម្លា ង
ំ កាយ កម្លា ង
ំ ចត
ិ ្ត នង
ិ កម្លា ង
ំ ប្រាជ្ញា កុំបឃ្ល
ី ៀងឃ្លា ត
អាក់ខានឡយ
ើ ។
 មាតិការ

ើ .........................................................................................................................................................1
Ⅰ.សេចក្តីផ្តម

Ⅱ.កម្មវធ
ិ ីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា.................................................2
ុ

1. កម្មវធ
ិ ីជាតិកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ.....................................................................................2

1.1. តើអ្វីទៅជាកម្មវិធីជាតិកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ.........................................................2

1.2. បញ្ហា ប្រឈមក្នងរដ្ឋ

ុ បាលសាធារណៈបច្ចប្បន្ន
ុ ............................................................................5

1.3. ចក្ខវិ
ុ សយ
័ ..........................................................................................................................................5

2. អគ្គលេខាធិការដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រឹក្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល..............................................................6

3. មន្រ្តរា
ី ជការស៊វ
ី ិល...................................................................................................................................7

3.1. តើអ្វីទៅជាមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល.......................................................................................................7

3.2. កាតព្វកិចម
្ច ន្រ្តរា
ី ជការស៊វ
ី ិល......................................................................................................10

3.3. ក្រុមមន្រ្តីដែលមិនចាត់ទុកជាមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល...................................................................10

4. កម្មវធ
ិ ីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិលនៃរាជរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា.................................11
ុ

4.1. ច្បាប់សព
ី ្ត ី វិសោធនកម្មមាត្រាទី៥១ នៃច្បាប់សព
ី ្ត ី សហលក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការស៊វ
ី ិល....11

4.2. ច្បាប់សព
ី ្ត ីការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា ៩ និងមាត្រា១០ នៃច្បាប់សព
ី ្ត ីសហលក្ខន្តិកៈមន្រ្តី

រាជការស៊វ
ី ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា............................................................................................14
ុ

5. សេចក្តីសន្និដ្ឋា ន......................................................................................................................................22

Ⅲ. កម្មវធ
ិ ីសលា
ិ នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា
ុ ផ្តោ តលើកំណែទម្រង់ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ.....................................23

1. ប្រវត្តិអភិបាលកិចម
្ច ូលដ្ឋា ននៅកម្ពជា.............................................................................................23
ុ

2. វិមជ្ឈការ និង វិសហមជ្ឈការនៅកម្ពជា.........................................................................................24

ុ

2.2. តើវិមជ្ឈការជាអ្វី?.............................................................................................................................24

2.3. អត្ថនយ
័ នៃវិមជ្ឈការ និង វិសហមជ្ឈការនៅកម្ពជា.................................................................25
ុ

3. គោលនយោបាយនៃការរៀបចំអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ននៅកម្ពជា.................................................25
ុ

3.1. ការរៀបចំប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ននៅកម្ពជា........................................................................26

ុ

3.2. ឋានៈផ្លវច្បាប់
ូ នៃរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម..............................................................................................26
សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

3.3. រចនាសម្ព័ន្ធនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ.........................................................................................26

3.4. អង្គប្រតិបត្តិនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ........................................................................................27

3.5. ខ្សែគណនេយ្យភាព............................................................................................................................29

4. មុខងាររបស់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ.................................................................................................29

5. ថវិការថ្នា ក់ក្រោមជាតិ.........................................................................................................................33

6. សេចក្តីសន្និដ្នា ន......................................................................................................................................34

ឯកសារយោង.....................................................................................................................................................36
សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

Ⅰ.សេចក្តីផ្តើម

យុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ ំ
ដណា ក់កាលទ៣
ី បានគូសបញ្ជា ក់យ៉ា ងច្បាស់ពច
ី ក្ខុវ ិស័យ
ក្នុងការកសាងរដ្ឋបាលសាធារណៈឱ្យកាន់តែមានភាពឆ្លើយតប ប្រសិទ្ធភាព ប្រសទ ិ ្ធផល
ជន ំ ឿទុកចត
ិ ្ត ការលក
ើ កម្ពស់វប្បធម៌សេវាសាធារណៈ ឆន្ទៈម្ចា ស់ការ ភក្តភា
ី ព នង ិ
មនសកា
ិ រវ ិជ្ជា ជវី ៈរបស់មន្រ្តរា
ី ជការ ដម
ើ ្បប្រែ
ី ក្លា យពអ
ី ្នកគ្រប់គ្រងសេវាសាធារណៈឱ្យទៅជា
អ្នកផ្តល់សេវាសាធារណៈ ដ៏មានប្រសទ
ិ ្ធភាពសំដៅបម្រើប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែល្អប្រសើរឡង
ើ
នង
ិ ជាដៃគូដែលអាចជឿទុកចត
ិ ្តបាន។

រាជរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជានីតិកាលទី៥ នៃរដ្ឋសភា បានបង្កើតក្រសួងមុចងារសាធារណៈ

ដោយព្រះរាជក្រមលេខ នស/រកម/១២១៣/០១៦ ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែធ្នូ ឆ្នា ២
ំ ០១៣។
ក្រសួងមុខងារសាធារណៈមានមុខងារនង
ិ បេសកកម្មសំខាន់កុ ងការដ
្ន ក
ឹ នាំ គ្រប់គ្រង នង
ិ
ិ ការងារកែទម្រង់ រដ្ឋបាល
អភិវឌ្ឍវ ិស័យមុខងារសាធារណៈ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នង
សាធារណៈ។ ស្របតាមឆន្ទៈសកលភាវូបនយ
ី កម្ម នង
ិ សមាហរណកម្មកុ ងតំ
្ន បន់ ដម
ើ ្បី
ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហា ទាំងនោះ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានតម្រូវការ សម្រាប់ការងារ
កំណែទម្រង់ ពិសេសគឺកំណែទម្រងរ់ ដ្ឋបាលសាធារណៈ ដែលត្រូវសហការយ៉ា ងជត ិ ស្និទ្ធ
គួបផ្សំនង
ិ អគ្គលេខាធកា ឹ ្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល។
ិ រដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រក

ើ នឹងលើកយកនូវប្រធានបទពីរ ដែលជាកំណែទម្រង់ផ្នែករដ្ឋបាលរបស់
តទៅនេះយង
រដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជាមកជជែក ពភា
ិ ក្សា គទ
ឺ ១
ី ី ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តរា
“កម្មវ ិធក ី ជការស៊វី ិល
នៃរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជា” នង
ិ ទ២
ី “កម្មវ ិធស
ី លា
ិ នៃរដ្ឋា ភបា ើ ំណែទម្រង់
ិ លកម្ពុជា ផ្តោ តលក
រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ”។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 1

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

Ⅱ.កម្មវិធីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជា

ី ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្ត្ររា
កម្មវ ិធក ី ជការស៊វី ិល នៃរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជា ជាផ្នែកមួយនៃ
ការងារ កំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ របស់ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ ដែលបាន

ិ ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ ដម
ដាក់ចេញនូវកម្មវ ិធីជាតក ី ើយតបទៅនឹងដំណើរនៃ
ើ ្បឆ្ល

សកលភាវូបនយ
ី កម្ម ក៏ដូចជាឆ្លយ
ើ តបទៅនង
ឹ ការដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ
ដំណាក់កាលទី៣ របស់រដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជា បូករួមនឹងកម្មវ ិធីកែទម្រង់របស់អគ្គលេខាធិការ

ដ្ឋា ន នៃក្រុមប្រឹក្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល។

1. កម្មវិធីជាតិកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

1.1. តើអ្វីទៅជាកម្មវិធីជាតិកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

កម្មវ ិធជា ិ ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវបានរ៉ា ប់រងដោយគណៈកម្មា ធកា

ី តក ិ រកែទម្រង់
រដ្ឋបាលសាធារណៈ របស់ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ។ គណៈកម្មា ធិការកែទម្រង់

រដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវបានបង្កើតឡង
ើ ដោយអនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៦៣ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទ១
ី ៣
ខែកុមៈ្ភ ឆ្នា ២
ំ ០១៤ស្តព
ី កា
ី របង្កត ិ រកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ ។
ើ គណៈកម្មា ធកា

គណៈកម្មា ធិការកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈហៅកាត់ថា គ.ក.រ ជាសេនាធិការរបស់

ិ ល ក្នុងវ ិស័យកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ(មាត្រាទ១
រាជរដ្ឋា ភបា ី នៃអនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៦៣
អនក្រ.បក)

ឹ ្យលេខ៦៣ អនក្រ.បក)គណៈកម្មា ធិការកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

• (មាត្រា៣នៃអនុក្រត

មានភារកច
ិ ្ចដូចខាងក្រោម៖
ផ្តួចផ្តម
ើ នង
ិ លក
ើ សំណើជូនរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លនូវគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្រ្ត នង
ិ ផែនការ
សកម្មភាពសម្រាប់ធ្វើឱ្យសម្រេចជោគជ័យគោលដៅនៃកម្មវ ិធីកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

មានជាអាទិ៍ គោលនយោបាយធនធានមនុស្សក្នុងរដ្ឋបាលសាធារណៈ ការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធ

បៀវត្ស ិ ការដាក់ឱ្យអនុវត្តស្តង់ដារសាធារណៈ
ការរៀបចំនង ការត្រួតពន
ិ ត
ិ ្យរចនាសម្ព័ន្ធ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 2

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

លើកសំណើជូនរាជរដ្ឋា ភិបាលនូវគម្រោងច្បាប់ លខ
ិ ិតបទដ្ឋា ន នង
ិ គ្រប់វ ិធានការចាំបាច់កុ ង
្ន

ការដាក់ឱ្យដំណើរការកម្មវ ិធកែ
ី ទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ
លក
ើ សំណើជូនរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លនូវគ្រប់គម្រោងច្បាប់ លខ
ិ ត
ិ បទដ្ឋា ន នង
ិ គ្រប់វ ិធានការ
ចាំបាច់កុ ងការដាក់
្ន ឱ្យដំណើរការកម្មវ ិធីកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

លក
ើ សំណើជូនរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លក្នុងការចេញសេចក្តស
ី ម្រេច នង
ិ សេចក្តណែ
ី នាំចាបា
ំ ច់ដល់

ក្រសួង ស្ថា ប័នក្នុងការដាក់ឱ្យដំណើរការកម្មវ ិធកែ

ី ទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ ក្នុងព្រំដែន

សមត្ថកិច្ចរបស់ខួ ្លន

លក
ើ សំណើជូនរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លក្នុងការដាក់ចេញនូវវ ិធានការ ដើម្បរី ម
ួ ចំណែកក្នុងការ

លក
ើ ស្ទួយគុណភាព ប្រសទ
ិ ្ធភាព នង
ិ គណេយ្យភាពនៃសេវាសាធារណៈ នង
ិ ការប្រប្រា
ើ ស់
ធនធានមនុស្ស

អនុវត្តសេចក្តណែ
ី ិ លក្នុងការដាក់ឱ្យដំណើរការគោលនយោបាយ យុទ្ធ
នាំរបស់រាជរដ្ឋា ភបា

សាស្រ្ត នង ី ទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ
ិ ផែនការសកម្មភាពនៃកម្មវ ិធកែ
សម្របសម្រួលបណ្តា សកម្មភាពរបស់ក្រសួង ស្ថា ប័ននានា ដែលទាក់ទងនង
ឹ កម្មវ ិធី
កែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

ផ្តលជ
់ ូនដល់ក្រសួង ស្ថា ប័ន ក្នុងព្រំដែនសមត្ថកច ្ល វជំនួយបច្ចេកទេសលកា
ិ ្ចរបស់ខួ ននូ ើ រងារ
កែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

តាមដាននង ី ទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈនៅតាមក្រសួង ស្ថា ប័ន

ិ វាយតម្លៃការអនុវត្តកម្មវ ិធកែ
នៅថ្នា ក់ជាតន
ិ ង
ិ ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ នង
ិ ធ្វរើ បាយការណ៍អំពល
ី ទ្ធផលនៃរឌ្ឍនភាព
ជូនរាជរដ្ឋា ភិបាល

សហការនង
ិ សម្របសម្រួលជាមួយដៃគូអភវិ ឌ្ឍន៍កុ ងការស្វែងរកជ
្ន ំនួយបច្ចេកទេសនង
ិ
ហរិ ញ្ញប្បទាន ដម
ើ ្បគា
ី ទ្រ ី ទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ
ំ ដល់កម្មវ ិធកែ

ដឹកនាំ គ្រប់គ្រង និងជំរុញការងារផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានស្តីពីគោលដៅ សកម្មភាពនង

ិ

ិ ្ធផលនៃការងារកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ
សមទ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 3

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

សហការនិងសម្របសម្រួលជាមួយកម្មវ ិធីកែទម្រង់ដទៃទៀតរបស់រាជរដ្ឋា ភិបាលអនុវត្ត

ភារកច
ិ ្ចផ្សេងទៀតតាមការប្រគល់ជូនរបស់រាជរដ្ឋា ភបា
ិ ល។
រ ូបភាពទី១.១ : គំនូសបំព្រួញ យុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី៣

1.2. បញ្ហា ប្រឈមក្នងរដ្ឋ

ុ បាលសាធារណៈបច្ចុប្បន្ន

ទី១. នីតិវ ិធីមួយចំនួនក្នុងការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅមានភាពស្មុគស្មា ញ ប្រមូលផ្តុំ

ការយាធ
ិ ប
ិ តេយ្យ ទន្ទម
ឹ នេះ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធព័ត៌មានវ ិទ្យាក្នុងរដ្ឋបាលសាធារណៈ

នៅមានកម្រិត ហយ
ើ ការរៀបចំ នង
ិ ការដាក់ឱ្យអនុវត្តមួយចំនួនមានលក្ខណៈដាច់ដោយ
ដុំ មន
ិ មានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធរម
ួ ។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 4

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ទី២. រ ំហូរការងារនិងទំនាក់ទំនងផ្ទៃក្នុងនៅតាមក្រសួង ស្ថា ប័ន នៅមិនទាន់មានដំណើរការ

ជាបណ្តា ញតភ្ជា ប់គ្នា ប្រកបដោយប្រសទ

ិ ្ធភាពខ្ពសន
់ ង
ិ មានភាពរលូននៅឡយ
ើ ។
ទ៣
ី . យន្តការ នង
ិ ប្រព័ន្ធតាមដានត្រួតពន
ិ ត
ិ ្យនង
ិ វាយតម្លៃគុណភាពនៃសេវាសាធារណៈ
មិនទាន់បានដាក់ឱ្យដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

ទ៤
ី . ការគ្រប់គ្រងនង
ិ ការអភវិ ឌ្ឍអាជីពរបស់មន្រ្តរា
ី ជការ មន
ិ ទាន់ត្រូវបានរៀបចំជាប្រព័ន្ធ
ប្រកបដោយប្រសទ
ិ ្ធភាពនង
ិ មន
ិ ទាន់មានការរៀបចំ ការពព
ិ ណ៌នាអំពម
ី ុខតំណែងឱ្យបាន
ច្បាស់លាស់នៅឡយ
ើ ។
ទ៥
ី . សមត្ថភាពធនធានមនុស្សនង
ិ ស្ថា ប័ននៅមានកម្រត
ិ ក្នុងការឆ្លយ
ើ តបទៅនង
ឹ សេចក្តី
ត្រូវការ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពសេ
ិ សនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាត។
ិ
ទី៦. ប្រព័ន្ធបៀវត្សមិនទាន់ឆ្លើយតបនង
ឹ គោលការណ៍សមធម៌ ប្រសទ
ិ ្ធភាព សង្គតិភាព ក្នុង
នោះ គម្លា តបៀវត្សរបស់មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលនៅមានកម្រត
ិ ខ្ពស់ប្រព័ន្ធបៀវត្ស របស់កងកម្លា ង
ំ

ប្រដាប់អាវុធ នង
ិ មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលនៅមន
ិ ទាន់មានសង្គតភា
ិ ពនង
ឹ គ្នា ។

1.3. ចក្ខវិ
ុ សយ
័

ប្រែក្លា យរដ្ឋបាលសាធារណៈឱ្យទៅជាអ្នកផ្តល់សេវាដ៏មានប្រសិទ្ធភាព នង
ិ ជាដៃគូ
អភវិ ឌ្ឍដែលអាចជឿទុកចត
ិ ្តបាន សំដៅបម្រប្រ
ើ ជាពលរដ្ឋឱ្យកាន់តែល្អប្រសរើ ឡង
ើ ។

2. អគ្គលេខាធិការដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រឹក្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល

អគ្គលេខាធិការដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រឹក្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាលត្រូវបានបង្កើតឡង

ើ ដោយ
អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៥២ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទ១
ី ០ ខែមថ
ិ ុនា ឆ្នា ១
ំ ៩៩៩ស្តព
ី កា
ី ររៀបចំ នង
ិ
ការប្រព្រត
ឹ ្តទៅ របស់អគ្គលេខាធកា ឹ ្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល។
ិ រដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រក
• (មាត្រាទី៣នៃអនុក្រឹត្យលេខ៥២ អនក្រ.បក) អគ្គលេខាធិការដ្ឋា ន នៃក្រុមប្រឹក្សា

កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល មានបេសកកម្មដាក់ឱ្យដំណើរការកម្មវ ិធក

ី ំណែទម្រង់រដ្ឋបាល តាម
ការណែនាំ នង
ិ ការចង្អុលទស ឹ ្សាកំណែទម្រង់រដ្ឋបាល។
ិ របស់ប្រធានក្រុមប្រក ក្នុង

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 5

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

បេសកកម្មនេះ អគ្គលេខាធិការដ្ឋា ន មានភារកិច្ចជាអាទិ៍ សិក្សានង

ិ លើកសំណើដាក់
ជូនរដ្ឋា ភបា ឹ ្សាកំណែទម្រង់រដ្ឋបាល
ិ ល តាមរយៈក្រុមប្រក នូវគំរោងកំណែទម្រង់រដ្ឋបាល

សម្រាប់រយៈពេលខ្លី រយៈពេលមធ្យម នង
ិ រយៈពេលវែង ជំរុញតាមដានវាយតម្លៃលើ

គម្រោងកំណែទម្រង់ដែលបានអនុវត្ត ព្រមទាំងរៀបចំធ្វើរបាយការណ៍យ៉ា ងទៀងទាត់ ជូន

រាជរដ្ឋា ភបា
ិ ល អំពល
ី ទ្ធភាព នៃការអនុវត្តគំរោងទាំងនោះ។
ក្នុងតួនាទនេ
ី ះ អគ្គលេខាធកា
ិ រ បំពេញមុខងារ ទស្សនាទាន ផែនការកម្ម ការដាក់ឱ្យ
ដំណើរការ ការសម្របសម្រួល នង
ិ ការវាយតម្លៃលើគ្រប់គម្រោងកំណែទម្រង់តាមខ្សែទទឹង
រួមមាន៖

ការរៀបចំ នង
ិ ការប្រព្រត
ឹ ្តទៅនៃស្ថា ប័នរដ្ឋ
បទបញ្ជា ទាំងឡាយ នៃមុខងារសាធារណៈ

ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល នង
ិ ហរិ ញ្ញវត្ថុរបស់មន្រ្តរា
ី ជការ
ការអភវិ ឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស សម្រាប់រដ្ឋបាលសាធារណៈ

ឧបករណ៍ និងការអនុវត្តន៍ការដឹកនាំ

ទំនប
ើ កម្មឧបករណ៍ សម្រាប់បំពេញមុខងារ។
គម្រោងកំណែទម្រង់ តាមផ្នែកស្ថត
ិ នៅក្រោមការទទួលខុសត្រូវផ្ទា ល់នៃសាមក្រ
ី សួង។
អគ្គលេខាធិការ មានភារកិច្ចយកចិត្តទុកដាក់មើល នង
ិ រ៉ា ប់រងនូវភាពរលូនរវាងគំរោង
កំណែទម្រង់តាមផ្នែក នង
ិ គំរោងកំណែទម្រង់តាមខ្សែទទង
ឹ ។
3. មន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល

3.1. តើអ្វីទៅជាមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល

មន្រ្តរា
ី ជការស៊ីវ ិល សំដៅដល់មន្រ្តីរាជការស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ស្តីពស
ី ហលក្ខនក
្តិ ៈមន្រ្តី

រាជការស៊វី ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលបានចែងក្នុងព្រះរាជក្រមលេខ ០៦ នស.៨៤

និងទទួលអនុមត
័ ដោយរដ្ឋសភានៅថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នា ១
ំ ៩៩៤។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 6

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

គួរបញ្ជា ក់ផងដែរថា ច្បាប់សព

្តី ីសហលក្ខន្តិកៈមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រ

កម្ពុជា ដែលបានចែងក្នុងព្រះរាជក្រមលេខ ០៦ នស.៨៤ នង

ិ ទទួលអនុម័តដោយរដ្ឋសភា
នៅថ្ងៃទ២ ំ ៩៩៤ ជារួមទាំងស្រុងមាន ១១ ជំពូក នង
ី ១ ខែតុលា ឆ្នា ១ ិ ៦៤ មាត្រា ដែលក្នុង
នោះគឺ ៖

 ជំពូកទី ១ បញ្ញត្តទ
ិ ូទៅ
មាន ១០ មាត្រា (មាត្រា១ ដល់ មាត្រា១០)

 ជំពូកទី ២ ការជ្រើសរសអោយចូ
ើ លធ្វើការ

មាន ៥ មាត្រា (មាត្រា១១ ដល់ មាត្រា១៥)

 ជំពូកទី ៣ ការធ្វក
ើ ម្មសក
ិ ្សា ការតាំងស៊បក
់ ុ ងក្របខណ
្ន ្ឌ ការបញ្ជេ ញពក្រ
ី បខណ្ឌ
មាន ៤ មាត្រា(មាត្រា១៦ ដល់ មាត្រា១៩)

 ជំពូកទី ៤ ការឡង
ើ ឋានន្តរស័ក្តិ ឬឡង
ើ ថ្នា ក់
មាន ១៣ មាត្រា(មាត្រា២០ ដល់ មាត្រា៣២)

 ជំពូកទី ៥ វ ិន័យ

មាន ១៨ មាត្រា(មាត្រា៣៣ ដល់ មាត្រា៥០)

 ជំពូកទី ៦ ការចោទប្រកាន់តាមផ្លូវតុលាការ

មាន ៣ មាត្រា(មាត្រា៥១ ដល់ មាត្រា៥៣)

 ជំពូកទី ៧ ការចូលនវិ ត្តន៍

មាន ៤ មាត្រា(មាត្រា៥៤ ដល់ មាត្រា៥៧)

 ជំពូកទី ៨ ការដោះស្រាយទំនាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការមុខងារសាធារណៈ

មាន ២ មាត្រា(មាត្រា៥៨ នង
ិ មាត្រា៥៩)
 ជំពូកទី ៩ បទបញ្ញត្តដោ
ិ យឡែក
មាន ៣ មាត្រា(មាត្រា៦០ ដល់ មាត្រា៦២)

 ជំពូកទី ១០ អន្តរបញ្ញត្តិ

មាន១ មាត្រា(មាត្រា៦៣)

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 7

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

 ជំពូកទី ១១ អវសានបញ្ញត្តិ

មាន១ មាត្រា(មាត្រា៦៤)។

រ ូបភាពទី១.២ : ការប្រកាសឱ្យប្រើច្បាប់សព
ី ្ត ស
ី ហលក្ខន្តិក

ៈមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា
ុ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 8

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

3.2. កាតព្វកិច្ចមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល

មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានកាតព្វកច
ិ ្ចដូចខាងក្រោម៖

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 9

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

•មន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិល ត្រូវអនុវត្តតាមបទបញ្ជា ដែលថ្នា ក់លើបានដាក់ឱ្យ

•នៅពេលដែលបំពេញមុខងាររបស់ខួ ្លន មន្រ្តទា

ី ងំ អស់ត្រូវមានភាពអព្យាក្រត
ឹ ្យ ហយ
ើ មន
ិ អ
នុញ្ញា ត្តឱ
ិ ្យប្រប្រា
ើ ស់មុខតំណែងរបស់ខួ ន
្ល នង
ិ ទ្រព្យសម្បត្តរិ បស់រដ្ឋ ដម
ើ ្បប
ី ម្រើ ឬ
ប្រឆាំងនឹងអ្នកនយោបាយ ឬគណបក្សនយោបាយណាមួយឡយ
ើ ។
•មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល មានកាតព្វកច
ិ ប
្ច ំពេញការងាររបស់ខួ ្លន ក្នុងកំឡុងពេលម៉ោ ងធ្វកា
ើ រដែល
បានកំណត់។ មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលម្នា ក់ៗ អាចឈប់សម្រាកពកា
ី រងារបាន ដោយឈរលើ
មូលហេតុសមស្របតាមផ្លូវច្បាប់ (យោងតាមច្បាប់ និង លខ
ិ ិតបទដ្ឋា ននានា ស្តីពីការ

ឈប់សម្រាកពកា
ី រងារ) ហយ
ើ ការឈប់សម្រាកនោះ គត
ឺ ម្រូវឱ្យមានការអនុញ្ញា តិ
ពេញលេញ។

3.3. ក្រុមមន្រ្តីដែលមិនចាត់ទុកជាមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល

តាមការអនុវត្តជាក់ស្តែងក្រុមមន្រ្តីដែលមន
ិ រាប់បញ្ចូ លជាមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលរួមមាន៖
•ក្រុមនត
ី ិបញ្ញត្តិ ក្រុមព្រទ
ឹ ្ធសភា រដ្ឋសភា និងក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋធម្មនុញ្ញ
•មន្រ្តជា
ី ប់កច
ិ ្ចសន្យា
•ក្រុមមន្រ្តត
ី ុលាការ ចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា មន្រ្តីឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម(លើកលែង
ក្រឡាបញ្ជ ី និងក្រុមមន្រ្តប
ី ម្រើការនៅតុលាការរាជធានី ខេត្ត)
•ក្រុមកងយុទ្ធពលខេមរៈភូមន
ិ ្ទ នគរបាល
•មន្រ្តីនយោបាយ សមាជក
ិ រដ្ឋា ភិបាល សមាជិករដ្ឋសភា សមាជិកព្រឹទស
្ធ ភា អនុរដ្ឋ

លេខាធិការ មន
ិ មែនជាមន្រ្តីកុ ងក្របខណ
្ន ្ឌ ម្យ៉ាងទៀតការងាររបស់គេត្រូវចប់នៅពេលចប់

អាណត្តលា
ិ ឈប់

ឹ ្សា ជំនួយការ មន្រ្តីខុទ្ទការល័យនៃស្ថា ប័នរដ្ឋបាលកណ្តា ល សមាជិក

•មន្រ្តីទីប្រក

ក្រុមប្រឹក្សា ឃុ ំ សង្កា ត់ ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ខេត្ត រាជធានី។

4. កម្មវិធីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិលនៃរាជរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា
ុ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 10

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

យង
ើ បានស្គា ល់ហយ
ើ ថាមន្ត្រីរាជការស៊ីវ ិលគឺសំដៅលើមន្ត្រីដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់
សហលក្ខនក
្តិ ៈមន្ត្ររា
ី ជការស៊វី ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងព្រះរាជក្រមលេខ ០៦
នស.៨៤ នង
ិ ទទួលអនុម័តដោយរដ្ឋសភានៅថ្ងៃទ២
ី ១ ខែតុលា ឆ្នា ១
ំ ៩៩៤។

កំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលត្រូវបានធ្វើឡង
ើ ដោយឈរលើទិសដៅនិង
តម្រូវការរបស់រាជរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជា ដែលមានការវ ិវត្តន៍កែសម្រួលឥតឈប់ឈរទៅតាម
បរបទ
ិ នង
ិ តម្រូវការសង្គម ពសេ
ិ សគវឺ ិស័យរដ្ឋបាលត្រូវតែកែសម្រួលធ្វយ៉ា
ើ ងណាឱ្យស្រប
ទៅនឹងគោលនយោបាយនៃយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ ដែលមានស្នូលសំខាន់ព្រមទាំងទស
ិ ដៅ
ចំបងគអ
ឺ ភបា
ិ លកច
ិ ល
្ច ។
្អ

ដម
ើ ្បឆ្ល
ី យ ើ តបទៅនង
ឹ គោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋា ភបា
ិ ល អគ្គលេខាធកា
ិ រដ្ឋា ន នៃ
ក្រុមប្រឹក្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល សហការជាមួយក្រសួងមុខងារសាធារណៈបានធ្វើ

់ ួយចំនួន ទាក់ទងនង
កំណែទម្រងម ឹ រដ្ឋបាលមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល ដោយបានធ្វវើ ិសោធនកម្ម
ច្បាប់ស្តព
ី ី សហលក្ខនក
្តិ ៈមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។

4.1. ច្បាប់សព
ី ្ត ី វិសោធនកម្មមាត្រាទី៥១ នៃច្បាប់សព
ី ្ត ី សហលក្ខន្តិកៈមន្ត្រី

រាជការស៊វ
ី ិល

ព្រះរាជក្រមលេខ នស/រកម/០៩៩៩/១១ ប្រកាសឱ្យប្រ៖

ើ
ច្បាប់សព
្តី ី ការធ្វវើ ិសោធនកម្មមាត្រាទ៥
ី ១ នៃ ច្បាប់ស្តព
ី ី សហលក្ខនក
្តិ ៈមន្ត្ររា
ី ជការ
ំ ៩៩៩ នាសម័យប្រជុំវ ិសាមញ្ញ
ស៊ីវ ិល ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័ត នៅថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា ឆ្នា ១

នត
ី កា
ិ លទ២
ី នៃរដ្ឋសភា នង
ិ ដែលព្រទ ើ ំរង់នង
ឹ ្ធសភា បានអនុម័តយល់ស្របតាម លទ ិ គតនៃ
ិ
ច្បាប់ទាង
ំ ស្រុង នៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នា ១
ំ ៩៩៩ នាសម័យប្រជុំវ ិសាមញ្ញនីតិកាលទី ១

ហយ
ើ ដែលមានសេចក្តីទាង
ំ ស្រុងដូចតទៅ៖

(មាត្រា៥១ចាស់).

អ្នករាជការ ដែលជាប់បណ្តឹងមជ្ឈម
ិ ឬបទឧក្រឹដ្ឋចំពោះមុខតុលាការ អាចត្រូវ

ចោទប្រកាន់បានលុះត្រាតែមានសេចក្តីអនុញ្ញា តិបក
ើ ឱ្យចោទប្រកាន់ជាមុនពគ
ី ណៈរដ្ឋមន្ត្រី

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 11

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

តាមសំណើរបស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌ ចំពោះមន្រ្តីដែលមានបៀវត្សស្មើឬលើសបៀវត្ស

ឧត្តម មន្ត្រថ្នា
ី ក់លេខ ៣ ឬមានឋានៈជាប្រតភ
ិ ូរាជរដ្ឋា ភបា
ិ ល ប្រចាំរាជធានន
ី ង
ិ ក្រុង
អភបា
ិ លខេត្ត ក្រុង។ ចំពោះអ្នករាជការដែលមានបៀវត្សទាបជាងបៀវត្សឧត្តមមន្ត្រថ្នា
ី ក់លេខ
៣ វ ិញសេចក្តីអនុញ្ញា តិជាមុនឱ្យចោទប្រកាន់នឿត្រូវសំរេចត្រឹមប្រធាមស្ថា ប័នសាមី។

(មាត្រា៥១ថ្មី).

ក្នុងករណីដែលមន្រ្តរា
ី ជការណាម្នា ក់ប្រព្រត
ឹ ្តបទល្មស
ើ ព្រហ្មទណ្ឌហយ
ើ ត្រូវបាន
ព្រះរាជអាជ្ញា សំរេចធ្វើការចោទប្រកាន់ ព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវជូនដំណឹងអំពីការចោទប្រកាន់

នោះ ទៅប្រធានស្ថា ប័នសាមក

ី ុ ងរយៈពេល
្ន ៧២ ម៉ោ ងយ៉ា ងយូរ។

បមា
ើ នការចាប់ខួ ន
្ល ឬការឃាត់ខួ ន
្ល ឬការឃុខ
ំ ួ ្លនជាបណ្តោ ះអាសន្នលម
ើ ន្ត្ររា
ី ជការ
ណាមួយនោះ ព្រះរាជអាជ្ញា ឬចៅក្រមមានសមត្ថកិច្ចត្រូវរាយការណ៍ជាបន្ទា ន់ទៅប្រធាន

ស្ថា ប័នសាម។
ី
ក្នុងករណីដែលបទល្មស
ើ នោះកត
ើ មានក្នុងក្របខណ្ឌនៃការបម្រកា
ើ រងារសាធារណៈ រដ្ឋ
ត្រូវការពារមន្រ្តីរាជការនោះតាមផ្លូវច្បាប់។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 12

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

រ ូបភាពទី១.៣ : ការប្រកាសឱ្យប្រើការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា៥១ នៃច្បាប់សព

ី ្ត ស
ី ហ

លក្ខន្តិក

ៈមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា
ុ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 13

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

4.2. ច្បាប់សព
ី ្ត ីការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា ៩ និងមាត្រា១០ នៃច្បាប់សព
ី ្ត ី

សហលក្ខន្តិកៈមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា
ុ
ព្រះរាជក្រមលេខ នស/រកម០៣១៣/០០៤ ប្រកាសឱ្យប្រើ ៖

ច្បាប់សព
្តី ី ការធ្វវើ ិសោធនកម្មមាត្រាទ៩
ី នង
ិ មាត្រា១០ នៃច្បាប់ស្តព
ី ស
ី ហលក្ខនក
្តិ ៈមន្ត្រី

រាជការស៊ីវ ិល ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័ត ំ ០១៣នាសម័យប្រជុំ

នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នា ២

រដ្ឋសភាលក
ើ ទ៩
ី នត
ី កា
ិ លទ៤
ី នង ឹ ្ធសភាបានយល់ស្របតាមទម្រង់ នង
ិ ដែលព្រទ ិ គតនៃ
ិ
ច្បាប់នេះទាំងស្រុងដោយគ្មា នការកែប្រែអ្វីឡយ
ើ កាលពថ្ងៃ
ី ទ២ ី ២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នា ២
ំ ០១៣ នា

សម័យប្រជុំលក
ើ ទី២ នត
ី ិកាលទី៣។
រ ូបភាពទី១.៤ : ការប្រកាសឱ្យប្រើការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា៩ និង មាត្រា១០ នៃច្បាប់

ស្តព
ី សី ហលក្ខន្តិក

ៈមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា
ុ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 14

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

4.2.1. ការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា៩

(មាត្រា៩ចាស់).

របបស្តព
ី កា
ី រសុំច្បាប់ នង
ិ ការឈប់សម្រាកប្រចាំឆ្នា ំ ប្រាក់បណា
ំ ច់បេសកកម្ម ប្រាក់

បំណាច់ព្យបាលរោគក្នុងមន្ទីពេទ្យ និងប្រាក់សោធននិវត្តន៍។ ល ។ ត្រូវកំណត់តាមច្បាប់

ដោយឡែក។

(មាត្រា៩ថ្មី).

របបស្តីពីការសុំច្បាប់ និងការអនុញ្ញា តិច្បាប់ឈប់សម្រាកគ្រប់ប្រភេទ ត្រូវកំណត់ដោយ

ព្រះរាជក្រឹត្យ ឬអនុក្រឹត្យ។

» អនុក្រត
ឹ ្យដែលទាក់ទងនង
ឹ របបស្តព
ី កា
ី រសុំច្បាប់ នង
ិ ការអនុញ្ញា តច
ិ ្បាប់ឈប់សម្រាកគ្រប់
ប្រភេទមានដូចជា៖

• អនុក្រត
ឹ ្យលេខ២១៧.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទ០
ី ២ ខែឧសភា ឆ្នា ២
ំ ០១៣ ស្តព
ី រី បប
សុំច្បាប់និងការអនុញ្ញា តច
ិ ្បាប់ឈប់គ្រប់ប្រភេទរបស់មន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលនៃ
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 15

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

រ ូបភាពទី១.៥ : អនុក្រឹត្យ ស្តព

ី រី បបសុច
ំ ្បាប់និងការអនុញ្ញា តិច្បាប់ឈប់គ្រប់ប្រភេទ

របស់មន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពជា
ុ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 16

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

• អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៥៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី០១ ខែមេសា ឆ្នា ២
ំ ០១៦ ស្តីពីការគ្រប់គ្រង

វត្តមានមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលនង
ិ មន្រ្តជា
ី ប់កច
ិ ្ចសន្យា។
រ ូបភាពទី១.៦ : អនុក្រឹត្យ ស្តព
ី ីការគ្រប់គ្រងវត្តមានមន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិលនិងមន្រ្តី

ជាប់កិច្ចសន្យា

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 17

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

4.2.2. ការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា១០

(មាត្រា១០ចាស់).

បៀវត្សនង
ិ ប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្ស ដូចជាប្រាក់បំណាច់បន្ថែមនង
ិ បា្រក់បំណាច់
ទទួល ប្រាក់ឧបត្ថម្ភនិងប្រពន្ធ ប្រាក់ថ្លៃឈ្នួលផ្ទះ ថ្លៃសង្ហា រមក្ន
ឹ ុ ងផ្ទះ ថ្លៃជាវមធ្យោបាយការងារ
ថ្លៃទឹក និងថ្លៃភ្លើង ។ ល ។ នៃអ្នករាជការត្រូវកំណត់តាមច្បាប់ដោយឡែក។

(មាត្រា១០ថ្មី).

របបបៀវត្ស និងប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្ស ត្រូវកំណត់ដោយព្រះរាជក្រឹត្យ ឬអនុក្រត

ឹ ្យ។
ការកែសម្រួលប្រាក់បៀវត្ស និងប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្ស ត្រូវកំណត់ដោយអនុក្រត
ឹ ្យ។

» ព្រះរាជក្រឹត្យ នង
ិ អនុក្រត
ឹ ្យដែលទាក់ទងនឹងរបបបៀវត្ស នង
ិ ប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្ស
មន្ត្ររា
ី ជការស៊វី ិលមានដូចជា៖
• ព្រះរាជក្រត
ឹ ្យលេខ នស/រកត/១២០១/៤៥០ ចូលជាធរមានចាប់ពថ្ងៃ
ី ទ០ ី ១ ខែមករា
ឆ្នា ២
ំ ០០២ ស្តីពីបៀវត្សមូលដ្ឋា ន និងប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្សរបស់មន្រ្តីរាជការ

ស៊វី ិល។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 18

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

រ ូបភាពទី១.៧ : ព្រះរាជក្រឹត្យ ស្តព

ី បី ៀវត្សមូលដ្ឋា ន និងប្រាក់បន្ទា ប់បន្ស ំនៃបៀវត្ស

របស់មន្រ្តីរាជការស៊វ
ី ិល

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 19

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

• អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៣៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១៨ ខែមិនា ឆ្នា ២
ំ ០១៥ ស្តព
ី ីការកែសម្រួល
ប្រាក់បំណាច់មុខងារមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល។
រ ូបភាពទី១.៨ : អនុក្រឹត្យ ស្តព
ី កា
ី រកែសម្រួលប្រាក់បំណាច់មុខងារមន្ត្រីរាជការស៊វ
ី ិល

• អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៣៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែមិនា ឆ្នា ២
ំ ០២០ ស្តព
ី ីការបន្ថែមរបប
សន្តស
ិ ុខសង្គមសម្រាប់អតត
ី មន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលនិងអតត
ី យុទ្ធជន។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 20

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

រ ូបភាពទី១.៩ : អនុក្រឹត្យ ស្តព

ី ីការបន្ថែមរបបសន្តិសខ
ុ សង្គមសម្រាប់អតីតមន្រ្តីរាជការ

ស៊វ
ី ិលនិងអតីតយុទ្ធជន

5. សេចក្តីសន្និដ្ឋា ន

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 21

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ើ ពីដំណើរការវ ិវត្តឥតឈប់ឈររបស់ប្រព័ន្ធ
ដោយផ្អែកលើទស្សនទាន នៃការយល់ឃញ

រដ្ឋបាល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ការវ ិវត្តទាង

ំ នោះត្រូវបានញ៉ា ង
ំ ជាសមទ
ិ ផ
្ធ លមួយ

ជម្រុញឱ្យ រដ្ឋា ភបា

ិ លកម្ពុជា ឆ្លយ
ើ តបយ៉ា ងរហ័សបំផុតដោយការដាក់ចេញនូវគោល
នយោបាយថ្មីៗ ពិសេសគឺការប្រើយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ ដែលមានស្នូលមួយគឺ

អភបា
ិ លកច
ិ ្ចល ្អ ការកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈក៏ជាវ ិស័យមួយនៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្ត

ចតុកោណផងដែរ។

ដូចនេះយង
ើ ឃញ
ើ ថា ិ ំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលនៃ
កម្មវ ិធីជាតក

ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពត
ិ ជាបានដើរតួអង្គតំណាង យ៉ា ងសំខាន់មួយរបស់រាជរដ្ឋា ភបា
ិ ល
ដម
ើ ្បឈា
ី នទៅរកបាននូវអភបា
ិ លកច
ិ ្ចល។
្អ

សរុបមកការធ្វើវ ិសោធនកម្មមាត្រា៥១ មាត្រា៩ និងមាត្រា១០ នៃច្បាប់ស្តីពី

សហលក្ខនក
្តិ ៈមន្ត្ររា
ី ជការស៊វី ិលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានហុចជាសមទ
ិ ្ធផល
ជាច្រន
ើ នង
ិ បានជួយកាត់បន្ថយភាពប្រទាក់ក្រឡា នៅក្នុងជួរមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល ដែល
មានជាអាទិ៍ ការល្មើសច្បាប់ផ្សេងៗ ការសុំច្បាប់ឈប់សម្រាក និង បៀវត្សមូលដ្ឋា នព្រមទាំង

ប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្ស នៃមន្ត្ររា

ី ជការស៊វី ិល។
តទៅអនាគតនាពេលខាងមុខទៀត យង
ើ ខ្ញុំជឿថារាជរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជា ក្រោម

ការដឹកនាំដោយសម្តេចតេជោហ៊ុន សែ ន លោកនឹងបន្តធ្វើកំណែទម្រង់ឥតឈប់ឈរស្រប

ទៅតាមដំណើរនៃវឌ្ឍនភាពសង្គមជាតក
ិ ម្ពុជា ព្រមទាំងឆ្លយ
ើ តបនង
ឹ គុណភាពនៃការ
ដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយផងដែរ ក្នុងបំណងឈានទៅរកគោលដៅយ៉ា ងជាក់លាក់

មួយគអ
ឺ ភិបាលកច
ិ ្ចល។
្អ

Ⅲ. កម្មវិធីសលា
ិ នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា
ុ ផ្តោ តលើកណែ
ំ ទម្រង់ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

កម្មវ ិធស
ី លា
ិ នៃរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជា គជា
ឺ កម្មវ ិធម
ី ួយស្តព
ី កា
ី រកែសម្រួលរចនាសម្ពន
័ ្ធ

តួនាទី និង ភារកិច្ចរបស់គណៈកម្មា ធិការអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងគណៈកម្មា ធិការប្រតិបត្តិ ខេត្ត

ក្រុង គណៈកម្មា ធកា ិ ឹកនាំការងារកំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការនង

ិ រជាតដ ិ វ ិសហមជ្ឈការ(គ.ជ.វ.វ)។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 22

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

គ.ជ.វ.វ បានបង្កត
ើ ឡង
ើ ដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខឈ នស/រកត/០៨០៦/ ៣៥៥

ចុះថ្ងៃទ១
ី ៨ ខែសហា
ី ឆ្នា ២
ំ ០០៦ ស្តព
ី ី ការបង្កើតគណៈកម្មា ធកា
ិ រជាតដ
ិ ឹកនាំការងារ
កំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការ នង
ិ វ ិសហមជ្ឈការ។

1. ប្រវត្តិអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ននៅកម្ពជា
ុ
សង្គ្រា មស៊ីវ ិលបានអូសបន្លា យប្រមាណបីទសវត្ស បានបំផ្លិចបំផ្លា ញ ហេដ្ឋា រចនា

សម្ពន
័ ្ធផ្សេងៗនង
ិ បង្អា ក់ការអភវិ ឌ្ឍលគ្រ
ើ ប់វ ិស័យទាំងអស់នៅកម្ពុជា។ ទោះយ៉ា ងណាក្តី
រដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជាបានរះរកគ្រប់
ិ មធ្យោបាយក្នុងការស្តា រ នង
ិ ការរៀបចំឡង
ើ វ ិញ នូវ
ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល ទាំងនៅថ្នា ក់ជាតិ និងថ្នា ក់ក្រោមជាតិឱ្យមាន

ភាពល្អប្រសរើ ឡង
ើ វ ិញ។ រដ្ឋា ភបា
ិ លនៃរដ្ឋកម្ពុជាបាន សម្រេចចត
ិ ្តធ្វកា
ើ រចរចារសម្រប
សម្រួល ជាមួយភាគជ
ី ម្លោ ះនានាក្នុងសង្គ្រា មស៊វី ិល រហូតបានសម្រេច កច
ិ ្ចព្រមព្រៀង
សន្តិភាពទីក្រុងប៉ា រស
ី នាថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នា ១
ំ ៩៩១។ ដោយឡែក រដ្ឋបាល

ថ្នា ក់ក្រោមជាតក
ិ ៏បានក៏បានរៀបរចនាសម្ព័ន្ធ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឡង
ើ វ ិញនង
ិ បានធ្វកា
ើ របែង
ចែកមុខតំណែងអភបា
ិ លទៅតាមតួនាទី ប្រាក់បៀវត្ស ចំណូល ចំណាយ តាម

ចំណាត់ថ្នា ក់ នីមួយៗ។ តាមរយៈការរៀបចំឡង

ើ វ ិញនេះបានធ្វើឱ្យរចនាសម្ព័ន្ធ ប្រព័ន្ធ

គ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលថ្នា ក់ ក្រោមជាតមា
ិ នលក្ខណៈជាការគ្រប់គ្រងបែបមជ្ឈការ។
ដើម្បប
ី ញ្ច ប់សង្គ្រា ម នាំមកនូវសន្តិភាពជូនប្រទេសជាតិ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតី
តេជោ ហ៊ុន សែន នាពេលនោះជានាយករដ្ឋមន្រ្តីទី២ បានផ្តួចផ្តើមនិងដាក់ចេញនយោបាយ

ឈ្នះឈ្នះ ចាប់ពពេ
ី លនោះមក ប្រទេសជាតមា
ិ នសន្តភា
ិ ពពេញលេញ ឯកភាពជាតិ ឯកភាព
ទឹកដីដែលត្រូវ បានគ្រប់គ្រងក្រោមដំបូលរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នា ១
ំ ៩៩៣តែមួយ។

នៅឆ្នា ២
ំ ០០២ការបោះឆ្នោ តជ្រស
ើ រសក្រុ
ើ មប្រក
ឹ ្សា ឃុ ំ សង្កា ត់ ទូទាង
ំ ប្រទេស

ចំនន
ួ ១,៦២១ ឃុ ំ សង្កា ត់ ត្រូវបានរៀបចំឡង
ើ តាមគោលការណ៍ នៃប្រជាធប
ិ តេយ្យ
សេរពហុ
ី ី ល នោះមក កំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការ នង
បក្ស។ ចាប់ពពេ ិ វ ិសហមជ្ឈការ ត្រូវបាន
ធ្វឡ
ើ ង
ើ នៅថ្នា ក់ ឃុ ំ សង្កា ត់ ។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 23

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

2. វិមជ្ឈការ និង វិសហមជ្ឈការនៅកម្ពជា

ុ
2.1. ចរន្តនៃអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ន

ចាប់តាង
ំ ពច
ី ុងទសវត្សទី៩០ វ ិមជ្ឈការបានក្លា យជាប្រធានបទ និងជាមធ្យោបាយដ៏មាន

ប្រជាប្រយ
ិ ភាព ដែលត្រូវបានយកទៅអនុវត្តកុ ងការរៀបចំ
្ន ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនៅរដ្ឋបាល

ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ នៅតាមបណ្តា ប្រទេសនានាជាច្រន

ើ នៅលព
ើ ភ
ិ ពលោករាប់
ចាប់តាង
ំ ពី តំបន់អឺរុប៉ និង អាមេរកជា
ិ ដើម។

ទោះជាយ៉ា ងណាក្តី ប្រទេសនម

ី ួយៗ អនុវត្តវ ិមជ្ឈការដោយមានមូលហេតុផ្សេងៗគ្នា
ផ្អែកទៅតាមកត្តា នយោបាយ ភូមិសាស្រ្ត ប្រជាសាស្រ្ត សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងប្រពៃណី

ជាដើម។

2.2. តើវិមជ្ឈការជាអ្វី?

ក្នុងក្របខណ្ឌទូទៅ វ ិមជ្ឈការ ត្រូវបានគេកំណត់ ជាដំណើរការមួយនៃសទ

ិ ្ធ អំណាច
និងការទទួលខុសត្រូវ នៃមុខងារសាធារណៈ ត្រូវបានផ្ទេរពីរដ្ឋា ភិបាលកណ្តា លទៅឱ្យ

រដ្ឋា ភិបាលមូលដ្ឋា ន។

2.3. អត្ថន័យនៃវិមជ្ឈការ និង វិសហមជ្ឈការនៅកម្ពជា

ុ
វ ិមជ្ឈការ គជា
ឺ ការដែលរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លប្រគល់ឱ្យក្រុមប្រក
ឹ ្សានូវភាពជាម្ចា ស់លម
ើ ុខងារ
សទ
ិ អ
្ធ ំណាច នង
ិ ធនធានដម
ើ ្បឆ្ល
ី យ ើ តបទៅនង
ឹ សេចក្តត្រ
ី ូវការរបស់មូលដ្ឋា ន ហយ
ើ
ក្រុមប្រឹក្សា ត្រូវមានគនេយ្យ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋា នចំពោះបញ្ហា ទាំងនេះ។

វ ិសហមជ្ឈការ គឺជាការដែលរាជរដ្ឋា ភិបាល ឬ ក្រសួង ស្ថា ប័ន ធ្វើប្រតិភូកម្មមុខងារ

សិទអ
្ធ ំណាច នង
ិ ធនធានទៅអង្គភាពក្រោមបង្គា ប់ ឬ ទៅក្រុមប្រឹក្សា ប្រភេទណាមួយ

ដើម្បអ
ី នុវត្តកុ ងនាមក្រសួ
្ន ងស្ថា ប័ន។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 24

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

3. គោលនយោបាយនៃការរៀបចំអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ននៅកម្ពុជា

ចំពោះការរៀបចំ ប្រព័ន្ធអភិបាលកិចម
្ច ូលដ្ឋា ននៅកម្ពុជា ស្របតាមគោលការណ៍នៃការ

អភវិ ឌ្ឍតាមបែបលទ្ធប្រ
ិ ជាធប
ិ តេយ្យ គកា
ឺ ររៀបចំប្រព័ន្ធអភបា
ិ លកច
ិ ្ចនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម
ជាតិ មានលក្ខណៈឆ្លើយតបទៅនឹងសមាសភាគទាំង០៨ នៃការអភិវឌ្ឍតាមបែប

ប្រជាធិបតេយ្យ ដូចដែលបាបកំណត់នៅក្នុងមាត្រាទី១២ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រង

រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ក្នុងនោះរួមមាន ៖

1. ភាពជាតំណាងសាធារណៈ
2. ស្វ័យភាពរបស់មូលដ្ឋា ន
3. ការពិគ្រោះយោបលនិងការចូលរួម
4. ការឆ្លយ
ើ តបនង
ិ គណេយ្យភាព
5. ការលើកកម្ពសគ
់ ុណភាពជិវ ិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋា ន
6. ការលក
ើ ស្ទួយសមធម៌
7. តម្លា ភាព នង
ិ សុចរតភាព
ិ
8. វ ិធានការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និង ការរ ំលោភបំពានអំណាច

3.1. ការរៀបចំប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋា ននៅកម្ពុជា

បច្ចុប្បន្នប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតត្រ
ិ ូវបានចែកចេញជាពរី ប្រភេទគ៖
ឺ
ប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលខេត្ត ដែលមានចរកលក្ខ
ិ ណៈជារដ្ឋបាលតំបន់
ប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលមូលដ្ឋា ន ដែលរួមមានប្រព័ន្ធពីរថ្នា ក់ នង
ិ ប្រព័នប
្ធ ីថ្នា ក់
•ប្រព័នព
្ធ រី ថ្នា ក់ មាន ស្រុក-ឃុ ំ នង
ិ ខណ្ឌ-សង្កា ត់
•ប្រព័នប
្ធ ីថ្នា ក់ មាន រាជធានី-ខណ្ឌ-សង្កា ត់

រដ្ឋបាលប្រទេសភាគច្រន
ើ ហៅថា រដ្ឋបាលតំបន់ មានមុខងារសំខាន់ៗបគ
ី ឺ
១. អនុវត្តមុខងារជាតំណាង រាជរដ្ឋា ភិបាល តំណាងក្រសួង ស្ថា ប័ន ឬនៅថ្នា ក់ជាតក
ិ ុ ងការ
្ន
គាំទ្រនង
ិ សម្របសម្រួលរដ្ឋបាលមូលដ្នា នក្នុងដែនដីរបស់ខួ ្លន។(តាមប្រព័ន្ធវ ិសហមជ្ឈការ)
២. ការអនុវត្តមុខងារថ្នា ក់ជាតិ ដែលថ្នា ក់ជាតិធ្វើប្រតិភូកម្ម ពិសេសមុខងារពាក់ព័ន្ធ
សន្តស
ិ ុខ សណ្តា ប់ធ្នា ប់សាធារណៈ ច្បាប់យុតធ
្តិ ម៌សង្គម ឬមុខងារពាក់ព័ន្ធការអភិវឌ្ឍ ការ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 25

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ផ្តល់សេវាសង្គម ដែលថ្នា ក់ជាតិមិនទាន់ប្រគល់ឱ្យពេញលេញ។ (តាមប្រព័ន្ធវ ិសហមជ្ឈ

ការ)
៣. អនុវត្តមុខងារក្នុងការផ្តល់សេវា នង
ិ ការអភវិ ឌ្ឍ ដែលមានផលប៉ះពាល់កុ ងក្របខណ
្ន ្ឌ
ខេត្តទាង
ំ មូល ហយ
ើ ដែលមិនអាចរ៉ា ប់រងអនុវត្តបានដោយរដ្ឋបាលមូលដ្ឋា ន។ (តាមប្រព័ន្ធ
វ ិមជ្ឈការ)

3.2. ឋានៈផ្លវច្បាប់
ូ នៃរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម

មាត្រា០៩នៃច្បាប់ស្តព
ី កា
ី រគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ នង
ិ

មាត្រា០២នៃច្បាប់ស្តព
ី កា
ី រគ្រប់គ្រង រដ្ឋបាល ឃុ ំ សង្កា ត់ បានកំណត់ឱ្យរាជធានី ខេត្ត
ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ នង
ិ ឃុ ំ សង្កា ត់ គជា
ឺ នត
ី ប
ិ ុគ្គលនៃនត
ី សា
ិ ធារណៈ។

3.3. រចនាសម្ព័ន្ធនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

ច្បាប់ស្តព
ី កា
ី រគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល ឃុ ំ សង្កា ត់ នង
ិ ច្បាប់ស្តព
ី កា
ី រគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល រាជធានី
ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និង លិខិតបទដ្ឋា នអនុវត្ត បានតម្រូវក្រុមប្រឹក្សានីមួយៗរៀបចំឱ្យ
មានអង្គភាពមួយចំនួន នៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរបស់ខួ ន
្ល ដើម្បឱ
ី ្យក្រុមប្រឹក្សា
អាចបំពេញតួនាទី ភារកច
ិ ្ច របស់ខួ ្លនប្រកបដោយ ប្រសទ
ិ ្ធភាពតាមច្បាប់ នង
ិ លខ
ិ ត
ិ
បទដ្ឋា នកំណត់។

3.4. អង្គប្រតិបត្តិនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

អង្គប្រតិបត្តទទួលខុសត្រូវក្នុងការចាត់ចែងអនុវត្ត រាល់សេចក្តស
ី ម្រេច នានារបស់
ក្រុមប្រក
ឹ ្សា គជា
ឺ មេឃុ ំ ចៅសង្កា ត់ នៅរដ្ឋបាលឃុ ំ សង្កា ត់ នង
ិ គណៈអភបា
ិ លរាជធានី ខេត្ត
ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ នៅរដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ។
ក. មេឃុ ំ ចៅសង្កា ត់
នៅថ្នា ក់ឃុំ សង្កា ត់ ប្រធានក្រុមប្រក
ឹ ្សា ឃុ ំ សង្កា ត់ គជា
ឺ មេឃុចៅ
ំ សង្កា ត់។
• តួនាទីមេឃុ ំ ចៅសង្កា ត់
មេឃុចៅ
ំ សង្កា ត់មានតួនាទជា
ី អ្នកអនុវត្តផល
្ត ់នូវរាល់សេចក្តស
ី ម្រេច របស់ក្រុមប្រក
ឹ ្សាឃុ ំ
សង្កា ត់ នង
ិ ការគ្រប់គ្រង ចាត់ចែង កច
ិ ្ចការទូទៅប្រចាំថ្ងៃនៅសាលា ឃុ ំ សង្កា ត់ រួមទាំង
ការបម្រសេ
ើ វាសាធារណៈជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងមូលដ្ឋា នរបស់ខួ ន។
្ល
• បុគល
្គ ក
ិ ថ្នា ក់ ឃុ ំ សង្កា ត់

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 26

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

នៅសាលាឃុស
ំ ង្កា ត់ បុគ្គលិក ក្របខណ្ឌ មាន ស្មៀន ឃុ ំ សង្កា ត់មួយរូបប៉ុណ្ណោ ះ។ ស្មៀន
ឃុ ំ សង្កា ត់ គជា
ឺ មន្រ្តរា
ី ជការក្របខណ្ឌ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលត្រូវបានតែងតាំងឱ្យ
បំពេញការងារនៅសាលាឃុ ំ សង្កា ត់ ដម
ើ ្បជ
ី ួយដល់កច
ិ ្ចការ ឃុ ំ សង្កា ត់ នង
ិ ធានានរិ ន្តរភាព
កិច្ចការរដ្ឋបាលក្នុងឃុ ំ សង្កា ត់បាន។

ខ. គណៈអភិបាល រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ

គណៈអភបា
ិ ល រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ គជា
ឹ មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលដែលត្រូវបាន
តែងតាំងឱ្យបំពេញការងារជាមួយក្រុមប្រក
ឹ ្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ។
• តួនាទី ភារកិច្ច របស់គណៈអភិបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ
ការពន
ិ ត
ិ ្យមុខងារ ភារកច
ិ ្ច នង
ិ ធនធានទាំងអស់ដែលប្រគល់មកឱ្យក្រុមប្រក
ឹ ្សា
ការរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្ត និងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធ ប្រព័ន្ធនង
ិ ធនធាន ដើម្បទ
ី ទួលយក
មុខងារ ភារកិច្ច នង
ិ ធនធាន ដែលប្រគល់ឱ្យ រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ
ផែនការអភវិ ឌ្ឍ រយៈពេល០៥ឆ្នា ំ នង
ិ កម្មវ ិធវី ិនយោ
ិ គ០៣ឆ្នា ំ កម្រត
ិ ប្រចាំឆ្នា ំ
ក្របខណ្ឌ ចំណាយ រយៈពេលមធ្យម ដែលត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពរាល់ឆ្នា ំ
គម្រោងថវ ិការប្រចាំឆ្នា ំ
ការបង្កត
ើ នង
ិ សម្រួលការយាល័
ិ យនានា
ការរៀបចំតួនាទី ភារកិច្ច នង
ិ លក្ខខណ្ឌការងាររបស់បុគ្គលិក
ការកំណត់ លក្ខណៈសម្បត្តិ ការតែងតាំង ប្រាក់បៀវត្ស នង
ិ កម្រៃផ្សេងៗ
ការកំណត់ នីតិវ ិធី រដ្ឋបាល និងហរិ ញ្ញវត្ថុ ទីចាត់ការ នង
ិ បុគល
្គ ិក របស់ក្រុមប្រក
ឹ ្សា
កំណត់យុទ្ធសាស្រ្ត អភវិ ឌ្ឍ សមត្ថភាពដល់ក្រុមប្រក
ឹ ្សា គណៈអភបា
ិ ល
បង្កត
ើ គណៈកម្មា ធកា
ិ រ ឬ អនុគណៈកម្មធកា
ិ រ ដម
ើ ្បជ
ី ួយដល់ការអនុវត្តមុខងាររបស់ក្រុម
ប្រឹក្សា
ការរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មានដល់សាធារណៈជន
កិច្ចការផ្សេងៗទៀត ដែលកំណត់ដោយច្បាប់។
• តួនាទីជាតំណាង ក្រសួង ស្ថា ប័ន
ថែរក្សាសន្តស
ិ ុខ សណ្តា ប់ធ្នា ប់ របៀបរៀបរយសាធារណៈ លក
ើ កម្ពស់ការយល់ដង
ឹ អំពី
ច្បាប់ផ្សេងៗ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 27

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ធ្វើជាប្រធានគណៈបញ្ជា ការ ឯកភាពក្នុងការដឹកនាំ សម្របសម្រួលមន្ទីរការយាល័

ិ យ អង្គ
ភាពពាក់ពន
័ ្ធនានា
ិ តម្រង់ទស
សម្របសម្រួលនង ិ ដល់មន្ទរី ការយាល័
ិ យ អង្គភាព នង
ិ ទភ្នា
ី ក់ងារនានារបស់
ក្រសួងស្ថា ប័ន ដែលប្រចាំកុ ងដែនសមត្ថ
្ន កិច្ច ដើម្បឆ្ល
ី ើយតបតម្រូវការអាទិភាពនៅមូល
ដ្ឋា ន
ធ្វើកំណែទម្រង់ជាបន្ទា ន់ ដល់ប្រធានមន្ទីរ ការយាល័
ិ យ អង្គភាព នង
ិ អ្នកទទួលខុសត្រូវ
នៃទភ្នា
ី ក់ងារនានារបស់ក្រសួង ស្ថា ប័ននានា ដែលបំពេញការងារ នៅក្នុងដែនដីរបស់
ខ្លួនឱ្យធ្វកា
ើ រកែលម្អឡង
ើ វ ិញជាបន្ទា ន់
រាយការណ៍ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរជាបន្ទា ន់ទៅរដ្ឋមន្រ្តី ឬប្រធានស្ថា ប័ន ដើម្បដ
ី កហូតពី
មុខតំណែងប្រធានមន្ទរី ការយាល័
ិ យអង្គភាព ដែលមន
ិ អាចធ្វយ
ើ ុត្តក
ិ ម្មបាន
តែងតាំង ផ្លា ស់បូ រ្ត នង
ិ បញ្ច ប់ភារកិច្ច មន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិល ដែលបំពេញការងារនៅថ្នា ក់
ក្រោមជាតិ។
• បុគល
្គ ក
ិ ថ្នា ក់រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ
ក្រៅពីគណៈអភិបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ រដ្ឋបាលនម
ី ួយៗ មានបុគល
្គ ិក
ផ្សេងទៀត ដែលត្រូវមានគណនេយ្យភាព តាមឋានានុក្រម ចំពោះក្រុមប្រក
ឹ ្សារបស់ខួ ន។
្ល
បុគល
្គ ក
ិ ទាំងនោះមានតួនាទី ផ្តល់ការគាំទ្រ ផ្នែកច្បាប់ រដ្ឋបាល បច្ចេកទេស នង
ិ ការគាំទ្រ
ផ្សេងៗទៀតដល់គណៈអភិបាល ដម
ើ ្បធា
ី នាគណៈអភិបាលអាចបំពេញតួនាទី ភារកិច្ច
របស់ខួ ន
្ល ប្រកបដោយប្រសទ
ិ ្ធភាពស្របតាមច្បាប់ នង
ិ លខ
ិ ត
ិ បទដ្ឋា នជាធរមាន។ បុគ្គលក
ិ
ថ្នា ក់រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ រួមមានបីប្រភេទគ៖
ឺ
បុគល
្គ ក
ិ ដែលតែងតាំងដោយក្រុមប្រក
ឹ ្សា
បុគល
្គ ក
ិ ដែលតែងតាំងឱ្យទៅបំពេញការងារជាមួយក្រុមប្រក
ឹ ្សា
បុគល
្គ ិកដែលត្រូវរៀបចំឡង
ើ ទៅឱ្យក្រុមប្រឹក្សា។

3.5. ខ្សែគណនេយ្យភាព

ការផ្តល់ភាពជាតំណាងសាធារណៈ ដល់ក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈការបោះឆ្នោ តនៅថ្នា ក់ក្រោម

ជាតិ បានធ្វឱ
ើ ្យផ្លា ស់បូ រខ្សែគណនេយ្យភាពក្ន
្ត ុ ងការបំពេញការងារ នៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 28

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ជាតិ។ តាមរយៈកំណែទម្រង់ ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធប

ិ តេយ្យ នៅថ្នា ក់ក្រោមជាតិ
នៅក្នុងការគ្រប់គ្រង នង
ិ ចាត់ចែងកច
ិ ្ចការនានា ក្រុមប្រក
ឹ ្សានម
ី ួយៗនៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម
ជាតិ ត្រូវមានទំនាក់ទន
ំ ង គណនេយ្យភាពបប្រ
ី ភេទដូចខាងក្រោម៖
ទីមួយ គឺជាគណនេយ្យភាពពីលើចុះក្រោម(គណនេយ្យភាពចំពោះប្រជាជន)
ទព
ី រី គជា
ឺ គណនេយ្យភាពពក្រោ
ី មឡង
ើ លើ(គណនេយ្យភាពចំពោះថ្នា ក់ជាត)
ិ
ទីបី គឺជាគណនេយ្យភាពផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងក្របខណ្ឌ នៃរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិនីមួយៗ

4. មុខងាររបស់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

ជាគោលការណ៍កំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការ និង វ ិសហមជ្ឈការគឺសំដៅកិច្ចដំណើរការ ផ្ទេរ

មុខងារ សទ
ិ អ
្ធ ំណាច នង
ិ ធនធានសមស្របទៅឱ្យស្ថា ប័ន ឬ អង្គភាព ដែលត្រូវបានធ្វើ
វ ិមជ្ឈការនោះ។
a. ប្រភេទនៃមុខងារ

មុខងារដែលត្រូវបានផ្ទេរដោយក្រសួង ស្ថា ប័ន របស់រាជរដ្ឋា ភិបាល ឱ្យទៅរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោម

ជាតរិ ម
ួ មានពរី ប្រភេទ គម
ឺ ុខងារ កាតព្វកច
ិ ្ច នង
ិ មុខងារជាជម្រស
ើ ។

មុខងារជាកាតព្វកច
ិ ្ច : គជា
ឺ មុខងារដែលមាន លក្ខណៈជាតម្រូវការចាំបាច់ហយ
ើ ត្រូវបាន
កំណត់ដោយច្បាប់ ឬ ព្រះរាជក្រត
ឹ ្យ ឬ អនុក្រត
ឹ ្យ ឬ ប្រកាស ជាសមត្ថកច
ិ ្ចរបស់អង្គភាព ឬ
ស្ថា ប័នជាក់លាក់ណាមួយ។

មុខងារជ្រើសរស
ើ : គឺជាមុខងារដែលមានលក្ខណៈ ជាកាតព្វកិច្ច ហយ
ើ ត្រូវបាន
កំណត់ដោយច្បាប់ ឬ ព្រះរាជក្រត
ឹ ្យ អនុក្រត
ឹ ្យ ឬប្រកាស។

• ការប្រគល់មុខងារ

គឺជាការផ្ទេរភាពជាម្ចា ស់នៃមុខងារ ការទទួលខុសត្រូវ អំណាច និងឆន្ទា នុសិទ្ធិទាង

ំ អស់ ដែល
ចាំបាច់ដើម្បគ្រ
ី ប់គ្រង នង
ិ អនុវត្តមុខងារនោះ។

• ប្រតភ
ិ ូកម្មមុខងារ

គជា
ឺ ការផ្ទេរនូវមុខងារ ការទទួលខុសត្រូវ អំណាច ឆន្ទា នុសទ
ិ ្ធិ ដើម្បគ្រ
ី ប់គ្រងនង
ិ អនុវត្ត
មុខងារក្នុងនាមអាជ្ញា ធរ ដែលធ្វប្រ
ើ តភិ ូកម្មដោយផ្អែកតាមតម្រូវការនៃប្រតភ
ិ ូកម្មនោះ។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 29

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

b. គោលការណ៍នៃការផ្ទេរមុខងារ

ជាគោលការណ៍ ការផ្ទេរមុខងារត្រូវធ្វើឡង
ើ ដោយផ្សាភ្ជា ប់ជាមួយនឹងការផ្ទេរធនធានចាំបាច់
នឹងត្រូវធ្វើឡង
ើ ដោយមានការគ្រោងទុក មានសនិទាន មានការសម្របសម្រួល ការពិគ្រោះ
យោបល់មានតម្លា ភាព នង
ិ មានការរ ំខាន ជាអប្បបរមាទៅលប្រ
ើ តបិ ត្តកា
ិ រដែលកំពុង
ដំណើរការ។

• ការផ្ទេរមុខងារត្រូវផ្អែកទៅលើគោលការណ៍ដូចខាងក្រោម

ទម
ី ួយ : ការផ្ទេរមុខងារត្រូវផ្អែកទៅលគោ
ើ លការណ៍នៃ Subsidiarity។
ទីពីរ : ក្រសួង ស្ថា ប័នថ្នា ក់ជាតិ ត្រូវពិនត
ិ ្យមើលមុខងារ ទាំងនេះ ទៅតាមលក្ខណៈ
វ ិនឆ
ិ ្ឆ័យមួយចំនួន ដើម្បស
ី ម្រេចថា តម
ើ ុខងារសមស្របណាខ្លះដែលគួរផ្ទេរទៅឱ្យរដ្ឋបាល
ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ។
ទប
ី ី: ក្រសួង ស្ថា ប័នថ្នា ក់ជាតិ ដែលផ្ទេរមុខងារនោះ ត្រូវកំណត់ថាមុខងារនោះជា
កាតព្វកច
ិ ្ច ឬមុខងារជម្រស
ើ ។
ទីបន
ួ : ត្រូវធ្វើឡង
ើ ដោយច្បាប់ ឬព្រះរាជក្រឹត្យ ឬ អនុក្រឹត្យ ឬ ប្រកាស។
ទប្រា
ី ំ : ការផ្ទេរមុខងារ នង
ិ ធនធាន ឱ្យទៅប្រភេទក្រុមប្រក
ឹ ្សាណាមួយ ដែលសមស្រប
តាមការប្រគល់ ឬការធ្វើប្រតិភូកម្ម ត្រូវធ្វើឡង
ើ តាមគោលការណ៍នៃការប្រគល់ ឬ
ប្រតិភូកម្មជាលក្ខណៈអចិន្ត្រៃយ៍ មិនមែនលក្ខណៈបណ្តោ ះអាសន្នឡយ
ើ ។
c. ដំណើរការផ្ទេរមុខងារ

ី ំរុញដំណើរការផ្ទេរមុខងារពក្រ
ដើម្បជ ី សួង ស្ថា ប័នរាជរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជាឱ្យទៅរដ្ឋបាល
ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ រាជរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជាបានដាក់អនុក្រឹត្យលេខ៦៨ អនក្រ.កប ចុះថ្ងៃទី១០
ខែឧសភា ឆ្នា ២
ំ ០១២ ស្តព ី ំណើរការទូទៅ នៃការផ្ទេរមុខងារ នង
ី ដ ិ ធនធានឱ្យទៅរដ្ឋបាល
ថ្នា ក់ក្រោមជាត។
ិ

ពាក់ពន
័ ្ធការងារនេះ ក្រសួងក្នុងវ ិស័យអាទភា
ិ ពចំនន
ួ ១៤ បានធ្វកា
ើ រវ ិភាគមុខងារ នង
ិ ពន
ិ ត
ិ ្យ
មុខងារឡង
ើ វ ិញ ដើម្បផ្ទេ
ី រឱ្យរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ។ ក្រសួងទាំងនោះរួមមាន៖

1. ក្រសួងអប់រ ំ យុវជន និង កីឡា

2. ក្រសួងអភិវឌ្ឍជនបទ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 30

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

3. ក្រសួងសង្គមកច
ិ ្ច អតត
ី យុទ្ធជន និង យុវនីតស
ិ ម្បទា
4. ក្រសួងបរស្ថា
ិ ន
5. ក្រសួងសុខាភបា
ិ ល
6. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និង នេសាទ
7. ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគររូបនយ ិ សំណង់
ី កម្ម នង
8. ក្រសួងទេសចរណ៍
9. ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម
10. ក្រសួងរ៉ែ នង
ិ ថាមពល
11. ក្រសួងសាធារណៈការ និង ដក
ឹ ជញ្ជូ ន
12. ក្រសួងធនធានទក
ឹ នង
ិ ឧតុនយ
ិ ម
13. ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និង សប្បកម្ម
14. ក្រសួងវប្បធម៌ និង វ ិចិត្រសិល្បៈ

បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងចំនួន១០ បានដាក់ចេញរបាយការណ៍ស្តីពី ការរៀបចំបញ្ជ ីវ ិភាគមុខងារ

នង
ិ បញ្ជ ីពន
ិ ត
ិ ្យមុខងារឡង
ើ វ ិញរួមមាន៖
1. ក្រសួងអប់រ ំ យុវជន នង
ិ កឡា
ី
2. ក្រសួងអភិវឌ្ឍជនបទ
3. ក្រសួងសង្គមកច
ិ ្ច អតត
ី យុទ្ធជន នង
ិ យុវនត
ី ស
ិ ម្បទា
4. ក្រសួងបរស្ថា
ិ ន
5. ក្រសួងសុខាភបា
ិ ល
6. ក្រសួងកសក
ិ ម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ នង
ិ នេសាទ
7. ក្រសួងទេសចរណ៍
8. ក្រសួងសាធារណៈការ នង
ិ ដក
ឹ ជញ្ជូ ន
9. ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និង កសិកម្ម
10. ក្រសួងរ៉ែ និង ថាមពល

d. មុខងារជាអាណត្តិទូទៅរបស់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 31

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ផ្អែកតាមមុខងារជាអាណត្តិទូទៅ នង
ិ ផ្អែកតាមធនធានដែលមានរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិនី
មួយៗ មានស្វ័យភាពបំពេញមុខងារក្នុងការ៖

រៀបចំនិងពង្រឹងការអនុវត្តបទបញ្ញតិ បទដ្ឋា ននានាពាក់ព័ន្ធ បញ្ហា សេដ្ឋកិចន

្ច ិងសង្គម
លក
ើ កម្ពស់ការអភវិ ឌ្ឍសេដ្ឋកច
ិ ម
្ច ូលដ្ឋា នក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយអង្គការសហគមន៍
និងវ ិស័យឯកជន
ធានាដល់ការផ្តល់សេវាសុវត្ថភា
ិ ព ដល់ប្រជាជន
អភវិ ឌ្ឍ នង
ិ ថែរក្សាហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធនានា
អនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងផ្សេងៗទៀត
e. មុខងារជាភ្នា ក់ងារ

ក្នុងការអនុវត្តមុខងារនេះអភបា
ិ លរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ នង
ិ មេឃុ ំ ចៅសង្កា ត់
គឺជាអ្នកដែលទទួលការធ្វើប្រតិភូកម្ម ពីរាជរដ្ឋា ភិបាល ក្រសួង ស្ថា ប័ន របស់រដ្ឋា ភិបាល ក្នុង
នោះមានដូចជា៖

ការងារសន្តិសុខ សណ្តា ប់ធ្នា ប់សាធារណៈ

ការតែងតាំង ការផ្លា ស់បូ រ្ត ការបញ្ច ប់ភារកច
ិ ្ច របស់មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល
នៅថ្នា ក់ក្រោមជាតិ
ការចុះបញ្ជ ីអត្រានុកូលដ្ឋា ន នៅឃុ ំ សង្កា ត់
ការចុះឈ្មោ ះបោះឆ្នោ ត នង
ិ ការធ្វប
ើ ច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជ ីឈ្មោ ះបោះឆ្នោ តជាដម
ើ ។

5. ថវិការថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

មាត្រាទី២៤៤ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ

បានកំណត់អំពី ប្រភេទចំណូល របស់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ ដូចខាងក្រោម៖

ប្រភពនៅមូលដ្ឋា ន
ប្រភពពថ្នា
ី ក់ជាតិ នង
ិ ប្រភពផ្សេងៗទៀតរួមមាន៖
• ចំណូលពីប្រភពពន្ធនៅមូលដ្ឋា នរួមមាន :
ពន្ធនៅមូលដ្ឋា ន
ឈ្នួល កម្រៃ នង
ិ ចំណូលមន
ិ មែនសារពព
ើ ន្ធផ្សេងទៀត

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 32

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ចំណូលរបស់ក្រម
ុ ប្រឹក្សា ស្រុក បានមកពព
ី ន្ធ ឈ្នួល និងកម្រៃ ដែលត្រូវចែករ ំលែក
រវាងក្រុមប្រក
ឹ ្សា ស្រុក ជាមួយក្រុមប្រក
ឹ ្សា ឃុ ំ សង្កា ត់ ក្នុងស្រុកនោះ។
អំណោយស្ម័គ្រចត
ិ ្ត នង
ិ ប្រភពផ្សេងៗ ដែលកំណត់ដោយច្បាប់ ឬ អនុក្រត
ឹ ្យ
• ចំណូលពីថ្នា ក់ជាតិរម
ួ មាន :
ចំណូលចែករ ំលែក
មូនធ
ិ ិផ្ទេរពីថវ ិការរដ្ឋ និងថ្លៃសេវាបានមកពីភ្នា ក់ងារ ដែលអនុវត្តដោយក្រុមប្រឹក្សា
ក្នុងនាម ក្រសួង ស្ថា ប័ន
❖ ចាប់តាង
ំ ពឆ្នា
ី ២ ំ ០០៣ មកដល់២០១៧ រាជរដ្ឋា ភបា
ិ លបានវ ិភាជន៍ថវ ិការ នង
ិ មូនធ
ិ ដ
ិ ល់
រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ សរុប 2.081.399.205 ដុល្លា អាមេរក
ិ ដែលក្នុងនោះ៖
ថវ ិការរាជធានី ខេត្ត មានចំនួន 1.335.429.095 ដុល្លា អាមេរក(២០១៣-២០១៧)
ិ
មូនធ
ិ ិក្រុង ស្រុក មានចំនួន 119.074.095 ដុល្លា អាមេរក(២០១៣-២០១៧)
ិ
មូនធ
ិ ិ ឃុ ំ សង្កា ត់ មានចំនួន 546.896.110 ដុល្លា អាមេរក(២០១៣-២០១៧)
ិ
ជាមួយគ្នា នេះដែរ រាជរដ្ឋា ភបា
ិ លកម្ពុជាបានគៀរគរថវ ិការពដៃ
ី គូអភវិ ឌ្ឍនានាសម្រាប់
ិ ្ចដំណើរការកំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការ និង វ ិសហមជ្ឈការ ដែលមានចំនន
គាំទ្រដល់កច ួ
ប្រមាណ 570 លានដុល្លា អាមេរក
ិ គត
ិ ត្រម
ឹ ឆ្នា ២
ំ ០១៧។

6. សេចក្តីសន្និដ្នា ន

សរុបមកកម្ពុជាមានប្រព័ន្ធអភិបាលកិចម
្ច ូលដ្ឋា នតាមរយៈការបោះឆ្នោ ត នៅមូលដ្ឋា ន
ជាយូយារណាស់មកហយ
ើ ។ តាមការសក
ិ ្សាស្រាវជ្រាវចាប់តាង
ំ ពកា
ី របោះឆ្នោ ត ឃុ ំ នង
ិ
ការរៀបចំប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឃុ ំ នៅកម្ពុជាឆ្នា ១
ំ ៩០៨ រហូតមកដល់ការបោះឆ្នោ ត ជ្រើសរស
ើ
ក្រុមប្រក
ឹ ្សា ឃុ ំ សង្កា ត់នៅឆ្នា ២
ំ ០០២ យង
ើ បានឃញ
ើ ហេតុការផ្សេងៗចំនួនប្រាំគ៖
ឺ

ទី១ រដ្ឋបាលមូលដ្ឋា ននៅកម្ពុជា មានការផ្លា ស់បូ រជាញ

្ត ឹកញាប់តាមការផ្លា ស់បូ រ្ត
របបនយោបាយកម្ពុជា

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 33

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ទី២ ជម្លោ ះផ្ទៃក្នុងសង្គ្រា មស៊ីវ ិល និងរបបប្រល័យពូជសាស្រ្តនៅកម្ពុជាបានបំផច

្លិ
បំផ្លា ញទាំងស្រុងនូវ រចនាសម្ពន
័ ្ធ ប្រព័នន
្ធ ង
ិ សមទ
ិ ្ធផលនៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលជាតទា
ិ ងំ មូល

ទី៣ ការកសាងរដ្ឋបាលមូលដ្ឋា នមួយប្រកបដោយសក្តា នុពល និងមានចីរភាពទាមទារ

ឱ្យមានការតាំងចត
ិ ្តខាងនយោបាយរយៈពេលវែង

ទ៤
ី ត្រូវរៀបចំឱ្យមានយន្តការ សម្របសម្រួលកម្រត
ិ ជាតិ ជាមួយការរៀបចំឱ្យមាន
ក្របខណ្ឌគោលនយោបាយ ក្របខណ្ឌច្បាប់ កម្មវ ិធីផែនការអនុវត្តច្បាស់លាស់កុ ងការកសាង
្ន
សមត្ថភាព ធនធានមនុស្ស ការផ្តល់ធនធាន ហរិ ញ្ញវត្ថុ ការផ្ទេរមុខងារ ធនធានសទ
ិ ្ធអំណាច
ជាក់លាក់ ប្រកបដោយចរី ភាពដល់រដ្ឋបាលមូលដ្ឋា ន។

ទ៥
ី ការផ្សព្វផ្សាយ អប់រ ំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានយល់ដឹង ដើម្បល ើ កម្ពស់ការចូលរួម ដ៏
ី ក
ត្រឹមត្រូវ ្ន ំណើរការកំណែទម្រង់ ក៏ដូចជាកិច្ចការនានា
ក្នុងភាពជាម្ចា ស់ពីប្រជាពលរដ្ឋកុ ងដ
របស់រដ្ឋបាលមូលដ្ឋា នគជា ឺ ផ្នែកដស៏ ំខាន់មួយ ក្នុងការផ្លា ស់បូ រ្ត ទម្លា ប់នង
ិ ឥរយាបទរបស់
ិ
សហគមន៍នានានៅមូលដ្ឋា ន។

ជារួមមកបគ
ើ ត ី ំ ២០០២ មកដល់ឆ្នា ំ ២០១៧ កំណែទម្រង់រដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតិ
ិ ពឆ្នា
បានដំណើរការរយៈពេល១៥ឆ្នា ម
ំ កហយ
ើ ។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 34

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

ឯកសារយោង
❖ ប្រធានបទទី១ ៖ កម្មវិធីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលមន្ត្រីរាជការស៊វ
ី ិល

នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពុជា

» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៦៣ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទ១
ី ៣ ខែកុមៈ្ភ ឆ្នា ២
ំ ០១៤ស្តព
ី កា
ី របង្កត
ើ

គណៈកម្មា ធិការកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ(នរាករណ៍)។

» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៥២ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នា ១
ំ ៩៩៩ស្តីពីការរៀបចំ និង

ការប្រព្រត
ឹ ្តទៅ របស់អគ្គលេខាធកា ឹ ្សា កំណែទម្រង់រដ្ឋបាល។
ិ រដ្ឋា ន នៃ ក្រុមប្រក
» ច្បាប់ស្តីពីសហលក្ខន្តិកៈមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

» ច្បាប់ស្តីពី ការធ្វើវ ិសោធនកម្មមាត្រាទី៥១ នៃ ច្បាប់ស្តីពីសហលក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការស៊ីវ ិល

» ច្បាប់ស្តព
ី ី ការធ្វវើ ិសោធនកម្មមាត្រាទ៩
ី នង
ិ មាត្រា១០ នៃច្បាប់ស្តព
ី ស
ី ហលក្ខនក
្តិ ៈមន្ត្រី

រាជការស៊ីវ ិល

» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ២១៧.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី០២ ខែឧសភា ឆ្នា ២
ំ ០១៣ ស្តីពីរបបសុច
ំ ្បាប់

នង
ិ ការអនុញ្ញា តច
ិ ្បាប់ឈប់គ្រប់ប្រភេទរបស់មន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៥៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី០១ ខែមេសា ឆ្នា ២
ំ ០១៦ ស្តីពីការគ្រប់គ្រង

វត្តមានមន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលនិងមន្រ្តីជាប់កច
ិ ្ចសន្យា។

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 35

សាកលវ ិទ្យាល័យជាតគ្រ
ិ ប់គ្រង បរញ្ញា
ិ បត្រ នត
ី សា
ិ ស្រ្ត

» ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១២០១/៤៥០ ចូលជាធរមានចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែមករា

ឆ្នា ២
ំ ០០២ ស្តព
ី ប
ី ៀវត្សមូលដ្ឋា ន នង
ិ ប្រាក់បន្ទា ប់បន្សំនៃបៀវត្សរបស់មន្រ្តរា
ី ជការ
ស៊វី ិល។

» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៣៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១៨ ខែមិនា ឆ្នា ២
ំ ០១៥ ស្តព
ី ីការកែសម្រួល
ប្រាក់បំណាច់មុខងារមន្រ្តរា
ី ជការស៊វី ិល។
» អនុក្រត
ឹ ្យលេខ ៣៦.អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទ១
ី ៦ ខែមនា
ិ ឆ្នា ២
ំ ០២០ ស្តព
ី កា
ី របន្ថែមរបប
សន្តស
ិ ុខសង្គមសម្រាប់អតត
ី មន្រ្តីរាជការស៊ីវ ិលនិងអតត
ី យុទ្ធជន។

❖ ប្រធានបទទី២ ៖ កម្មវិធីសលា
ិ នៃរដ្ឋា ភិបាលកម្ពជា
ុ ផ្តោ តលើកណែ
ំ ទម្រង់

ថ្នា ក់ក្រោមជាតិ

» ប្រកាសលេខ ៦៨/គ.ជ.វ.វ ថ្ងៃទ០

ី ៨ ខែកញ្ញា ឆ្នា ២
ំ ០០៨ ស្តព
ី កា
ី រកែសម្រួលរចនាសម្ពន
័ ្ធ

តួនាទី និងភារកិច្ចរបស់គណៈកម្មា ធិការអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងគណៈកម្មា ធិការប្រតិបត្តិខេត្ត

ក្រុង

» ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលថ្នា ក់ក្រោមជាតនៅ
ិ កម្ពុជា
កំណែទម្រង់វ ិមជ្ឈការ និងវ ិសហមជ្ឈការ ឧទ្ទេសនាមដោយ សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង

ដឹកនាំដោយ សាស្រ្តា ចារ្យ ឯម ពិសិដ្ឋ ទំព័រទី 36