eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£

e÷‘·èø£
MAHILA GONTUKA MATRUKA
eTVæ≤fi≤ dü+|òüT{Ï‘· X¯øÏÔ
ñ<ä´$T+#˚ eTVæ≤fi¯\ }|æ] dü+|ü⁄{Ï : 6 dü+∫ø£ : 5 ù|J\T: 48 Ä>∑düTº 2020

m&ç≥sY
#=|üŒs¡ |ü<äà $wüj·T dü÷∫ø£
dü+bÕ<äø£es¡Z+ e÷‘·èø£ e÷≥
$. dü+<Ûä´ Væ≤+dü˝Òì ˝Àø±\T 4
mHé. $wüßí düeTø±©q+
_. s¡e÷düT+<ä] Çfi¯ó¢ uÛÑj·Tô|&ÉT‘·THêïjYT!! e÷\‹ 5
ø£<∏ä
e÷j·T<ë] s√>∑+ \.*.‘·. 9
sê»ø°j·T, Ä]úø£, kÕe÷õø£, bò˛ø£dt
kÕ+düÿè‹ø£ düe÷q‘·«+ ø√dü+ ø£s√Hê u≤~Û‘·T\≈£î eT+∫yÓ’<ä´+, ÄVü‰s¡+ n+~+#ê* _.|ü<äà 12
b˛sê&ÉT<ë+ ‘Ós¡
|ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘· $ø£è‘· s¡÷bÕìï #·÷|æq #√fi¯ -u≤˝≤J(ø√˝Ÿø£‘ê) 16
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+
&çC…’ì+>¥ n~Ûø±s¡+, nVü≤+ø±s¡+‘√ <ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\T ùdïVü≤\‘· 20
ÁãVü≤à+`uÛ≤eq Á>±|òæø˘‡ ø£‘·\T yÓ‘·\T
ôV’≤<äsêu≤<é
98482 54745 } ø=≥º+&ç! -ã$Tà&ç »>∑BX¯«s¡sêe⁄ 24
y˚T&ç|ü+&ÉT
eTTÁ<äD |üdæbÕ|ü\T ˇfi¯ó¢ neTTàø=+{≤s¡T s¡e÷düT+<ä] 27
qe´ Á|æ+≥sY‡, ø±sê>±s¡+˝À ø£oàsY
Væ≤e÷j·T‘Yq>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é`29 n\Tô|s¡T>∑ì b˛sê≥ >±<∏ä s¡e÷düT+<ä] 29
dæ>∑TZ dæ>∑TZ
s¡#·q\T, #·+<ë\T u≤~Û‘·Tsê˝Ò H˚s¡düTÔsê\T nsTTq|ü⁄&ÉT... düVü≤» 34
|ü+|üe\dæq ∫s¡THêe÷ n+‘·s¡+>∑+
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ kÕsTTu≤u≤≈£î ns¡T+<ÛärsêjYT sêdæq ñ‘·Ôs¡+ nqTyê<ä+: •e\øÏÎ 36
e÷‘·èø£ ø£<∏ä
eT∞¢ ‘˚j·÷≈£î ‘√≥øÏ... ≈£î|æŒ* |ü<äà 42
35`3`6931 (4), ìyê[
ø±Áy˚T&é e÷<ë\ Hêsêj·TDkÕ«$T uÛÑeHé,
dü+»jYT>±+BÛ ø±\˙, ñ|üe÷>∑T\÷] kÕ+ã•esêe⁄(ñ.kÕ)>±]øÏ $|ü¢eCÀVü‰s¡T¢ 46
X¯s¡à ø±˝ÒJ <ä>∑Zs¡,
ˇ+>√\T ` 523 001 eTTK∫Á‘·+ : $TsY düTVü‰sTT˝Ÿ U≤Á~
ôd˝Ÿ: 9676206230 eTTK∫Á‘· ø£<∏äq+ : lsê+ |ü⁄bÕŒ\
bò˛Hé: 08592`238350 &çC…’ì+>¥ : ÁãVü≤à+`uÛ≤eq Á>±|òæø˘‡
E.mail : matruka2015@gmail.com
Væ≤+dü˝Òì ˝Àø±\T
1995˝À, 189 <˚XÊ\ eTVæ≤fi¯\‘√ ;õ+>¥˝À Hê\T>∑e
Á|ü|ü+#· eTVæ≤fi≤dü<ädüT‡ »]– á ôdô|º+ãsY≈£î 25 dü+e‘·‡sê\T
|üP]Ô ne⁄‘·THêïsTT. ◊ø£´sê»´dü$T‹ ◊<˚fi¯¢ ø=ø£kÕ] ìs¡«Væ≤+#˚
á dü<ädüT‡˝À ;õ+>¥ dü<ädüT‡, Ä dü+<äs¡“¤+>± #˚dæq ;õ+>¥
&ç ø £ ¢ π s wü H é eTVæ ≤ fi≤ ñ<ä ´ eT #· ] Á‘· ˝ À yÓ T Æ \ Tsêfi¯ ó ¢ > ±
ñ+&ç b ˛j· ÷ sTT. yÓ T T<ä { Ï k Õ] eTVæ ≤ fi¯ \ Vü ≤ ≈£ î ÿ\T ≈£ L &Ü
e÷qeVü≤≈£îÿ˝Ò nì $XÊ«ìøÏ #ê{Ï #Ó|æŒq dü<ädüT‡ Ç~.
eT∞¢ n+‘·sê®rj·T eTVæ≤fi≤dü<ädüT‡ »s¡>±*‡q düeTj·T+
<ä>∑Zs¡ |ü&ÉT‘·T+&É>±, Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± eTVæ≤fi¯\ dæú‹>∑‘·T\
MT<ä ◊ø£´sê»´dü$T‹ ˇø£ Á|üø£≥q #˚dæ+~. ø√$&é 19 dü+øå√uÛÑ+
Ç+‘·≈£î eTT+<˚ ñìøÏ˝À ñqï ndüe÷q‘·\qT q>∑ï+>±
#·÷|æ+∫+<ä˙— Äs√>∑´+ qT+&ç Ä]úø£+ es¡≈£î, s¡ø£åD qT+&ç
kÕe÷õø£ uÛÑÁ<ä‘· es¡≈£î nìï s¡+>±˝À¢ Ád”Ô |ü⁄s¡Twüß\ eT<Ûä´
‘ês¡‘·e÷´\qT á dü+øå√uÛÑ+ m‹Ô#·÷|æ+∫+<äì ◊ø£´sê»´dü$T‹
n<Ûä´≈£åî&ÉT ˇø£ dü+#·\Hê‘·àø£ Á|üø£≥q #˚XÊ&ÉT. á Á|üø£≥q
ˇø£ÿfÒ #ê\T, ø√$&é düeTj·T+˝À eTVæ≤fi¯\T nqTuÛ$Ñ +∫q Væ≤+dü
rÁe‘· >∑T]+∫ ‘Ó*j·T#˚j·T{≤ìøÏ.
Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± 90 <˚XÊ\T ˝≤ø˘&ÍHé˝À ñHêïsTT. 400
ø√≥¢ Á|ü»\T Çfi¯¢˝À¢ ñqï düeTj·T+˝À, Ç+ø√s¡ø£+ $|ü‘·TÔ
|ü⁄]$|æŒ+~. n~ eTVæ≤fi¯\ô|’ ô|]–q >∑Vü≤Væ≤+dü. >∑Vü≤
ø£≥º&ç˝À ñ+&É≥+ e\q e#˚à Ä]∆ø£, Äs√>∑´, nuÛÑÁ<ä‘·\T
ñÁ~ø£Ô‘·q÷, e‹Ô&ç˙ ø£\>∑#˚kÕÔsTT. n$ Ád”Ô\ MT<ë, |æ\¢\
MT<ë Væ≤+dü s¡÷|ü+ <ë\TkÕÔsTT. $T>∑‘ê Á|ü|ü+#·+ qT+&ç
y˚s¡Tã&ç Væ≤+kÕ Á|üe‹Ô ø£*–q uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ J$+#ê*‡ sêe≥+
e\q á |ü]dæú‹ <ë|ü⁄]düTÔ+<äì ì|ü⁄DT\T #ÓãT‘·THêïs¡T. ø√$&é
Á|ü‹|òü\q+>± »s¡T>∑T‘·Tqï á Á|üe÷<ëìï }Væ≤+#·≥+˝À>±ì,
m<äTs√ÿe≥+˝À ø±˙ #ê˝≤ <˚XÊ\T $|òü\+ nj·÷´sTT.
Ç<˚<√ j·T<∏ë˝≤|ü+>± |ü]>∑DÏ+#ê*‡q $wüj·T+ ø±<äT.
Á|ü|ü+#· Äs√>∑´dü+düú rÁe ~Á>±“¤+‹ì yÓ*ãT∫Ãq $wüj·T+.
◊s√bÕ ≈£î≥T+ãVæ≤+dü düVü‰j·Tø£ bò˛qT ˝…’qT¢ 60XÊ‘·+ _J>±
nsTTb˛j·÷j·Tì Ä+<√fi¯q |ü&ÉT‘√+~ Ä dü+düú. u…*®j·T+,
ã˝ÒZ]j·÷, ÁbòÕHé‡, ◊sê¢+&é, s¡cÕ´ ô|ò&ÉπswüHé, ôd’ŒHé, j·T÷πø\
qT+&ç Ä<äTsê› ø£*–+#˚ yês¡Ô\T n+<äT‘·THêïj·Tì #Ó|æŒ+~.
Ç+ø√ Äs¡T HÓ\\T á ˝≤ø˘&ÍHéqT bı&ç–ùdÔ Ç+ø√ 3ø√≥¢ 10
\ø£ å \ »+&É s Y Ä<Û ë s¡ π ø dü T \T ô|]π > neø±X¯ + ñ+<ä ì
n_ÛÁbÕj·T|ü&ÉT‘√+~. ◊s√bÕ ÁbÕ+‘·+˝À Á|ü‹ q\T>∑Ts¡T Ád”Ô\≈£î
ˇø£ Ád”Ô, Á|ü‹ eTT>∑TZs¡T Ä&É|æ\¢\≈£î ˇø£ Ä&É|æ˝≤¢, <ä>∑Zs¡
dü+ã+BÛ≈£î\ e\q -XÊØs¡ø£, ˝…’+–ø£ Væ≤+dü≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡ì
#Ó|æŒ+~.
ø√$&é≈£î eTT+<äs¡ ≈£L&Ü ≈£î≥T+ãVæ≤+dü e÷qeVü≤≈£îÿ\
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
ô|qT ñ\¢ + |ò ü T q\˝À ˇø£ { Ï > ± ñ+≥÷ e∫Ã+~.
Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± >∑‘· 12 HÓ\˝À¢ 15-49 dü+e‘·‡sê\ eT<Ûä´
ñqï 240 ø√≥¢ eTVæ≤fi¯\T, Ä&É|æ\¢\T |ü⁄s¡Twü ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\
e\q ˝…’+–ø£, uÛÖ‹ø£ Væ≤+dü\≈£î >∑Ts¡j·÷´s¡T. ø√$&é $|ü‘·TÔ
ø=qkÕ>∑T‘·T+&É>± á dü+K´ Ç+ø± ô|s¡T>∑T‘√+~. yê]
e÷qdæø£, XÊØs¡ø£ Äs√>±´\T <Óã“ ‹+≥THêïsTT.
eTq<˚X¯+‘√ düVü‰ #ê˝≤ <˚XÊ˝À¢ eTVæ≤fi¯\≈£î nqT≈£L\+>±
#·{≤º\T ˝Òe⁄. 1:4 <˚XÊ˝À¢ ≈£î≥T+ãVæ≤+dü >∑T]+∫ ndü\T
#·{≤º˝Ò ˝Òe⁄. n+‘·sê®rj·T e‹Ô&ç ˝Òø£b˛‘˚ eTVæ≤fi¯\ $wüj·÷˝À¢
Äj·÷ <˚XÊ\T eT<Ûä´j·TT>∑|ü⁄ n+#·T\≈£î yÓ[¢b˛‘êsTT. n≥º&ÉT>∑T
esêZ˝À¢ |üì #˚ùd eTVæ≤fi≤dü+|òü÷\T, bÂs¡düe÷C≤\T ø£*dæ
ø£≥Tº>± eTVæ≤fi≤ #·{≤º\ ø√dü+ ø£wæ #˚j·÷*‡ e⁄+≥T+~.
Á|ü|ü+#·<˚XÊ\T ‘·eT C≤rj·T Á|üD≤[ø£\˝À á Væ≤+k˛Hêà<ä+
MT<ä <äwæº ô|{≤º*.
Ä]∆ø£+>± |ü‘·qyÓTÆq düe÷»+ ø√\Tø√e{≤ìøÏ eTVæ≤fi¯\T
‘√&ÜŒ≥Tq+~+#·˝Òì |ü]dæú‘·T\T Á|üdüTÔ‘·+ ñHêïsTT. á
düeTdü´qT j·TT<ä∆ ÁbÕ‹|ü~ø£ MT<ä |ü]wüÿ]+#·ø£ b˛‘˚ Ä
Á|üe÷<ä+ Á|ü|ü+#· Ä]úø£dæú‹ MT<ä rÁe+>± |ü&ÉT‘·T+<äH˚~
ì]«yê<ë+X¯+. eTVæ≤fi¯\ô|’ Væ≤+dü e\q @ s¡÷|ü+˝ÀHÓ’‘˚ H˚$T
1,50,000 ø√≥¢ nyÓT]ø£Hé &Ü\s¡¢ uÛ≤sêìï Ç|üŒ{Ïπø Á|ü|ü+#·+
yÓ÷düTÔ+~. Ç~ Ç+ø± ô|]π> neø±X¯+ ñ+~.
nìï düeTdü´\T Ä]úø£ düeTdü´\‘√ eTT&ç|ü&ç ñ+{≤sTT
ø±ã{Ï º , ø√$&é e\q b˛sTTq ñbÕ~Û neø±XÊ\qT
yÓ T s¡ T >∑ T |ü s êÃ*‡ ñ+≥T+~. ô|]–b˛‘· T qï ìs¡ T <√´>±ìï
‘·–Z+#·{≤ìøÏ Áô|’y˚{Ÿ ôdø±ºs¡¢ MT<ä ≈£L&Ü ˇ‹Ô&ç ô|+#ê*. ø=ìï
<˚XÊ˝À¢ Ä]úø£e´edüú\T ø√\Tø=ì ñ<√´>±\T ‹]–edüTÔqï|üŒ{Ïø°
yê{Ï˝À¢ eTVæ≤fi¯\≈£î ‘·≈£îÿe neø±XÊ\T ÇdüTÔqï≥T¢ >∑D≤+ø±\T
#ÓãT‘·THêïsTT. á dæú‹ì n<äT|ü⁄˝À rdüTø√yê*‡q u≤<Ûä´‘·
Á|üuÛÑT‘ê«\<˚.
ø£s√Hê e\q e∫Ãq á Væ≤+kÕ Á|üe÷<ä+ mqï&É÷ ø£˙
$qq+‘·>± düyê\T $düTs¡T‘√+~. Bì‘√ ‘·\|ü&Ü\+fÒ
<˚XÊ\≈£î ìC≤sTTr, ∫‘·ÔX¯óB› ñ+&Ü*. <˚XÊ\ |ü⁄q]ïsêàD≤\≈£î
eTVæ≤fi¯\ X¯øÏÔ HÓ’|ü⁄D≤´\T ø°\ø£ bÕÁ‘· eVæ≤kÕÔj·TH˚ yêdüÔyêìï
n+^ø£]+#·>∑\>±*. n˝≤ q$Tà+#·{≤ìø°, ˇ|æŒ+#·{≤ìø° ≈£L&Ü
eT∞¢ eTVæ≤fi¯\T b˛sê{≤\qT ‘·\<ë˝≤Ã*. ∫ÛHêï_ÛqïyÓTÆq
dü+kÕsê\qT, ≈£L*q <˚X¯ Ä]úø£ kÕe÷õø£ ìsêàD≤\q÷
ì\u…≥Tºø√e{≤ìøÏ eT∞¢ eTVæ≤fi¯˝Ò u≤<Ûä´‘·qT uÛÑT»düÿ+<ë\≈£î
m‘·TÔø√yê*. ø£+{Ï˙s¡T ˇ‘·TÔø=ì, e+{Ï >±j·÷\≈£î eT+<äT
|üPdüTø=ì, b˛sê{≤ìï yÓ÷düTø=+≥÷ y˚≈£îe ø√dü+ ãj·T<Ó˝≤¢*.
Væ≤+dü˝Òì ˝Àø±\qT yêfi‚¢ düwæº+#·Tø√yê*.
4 Ä>∑dTü º 2020
 ø£s√Hê
Çfi¯ó¢ uÛÑj·Tô|&ÉT‘·THêïjYT!! ø±\+˝À
e÷\‹ >∑èVü≤Væ≤+dü

qqTï Væ≤+dæ+#˚yê&ç‘√ H˚qT >∑Vü≤ ø£≥º&ç˝À ñHêïqT.

˝≤ø˘&ÍHé ˝≤>±H˚ Hê J$‘·+ nì•Ã‘·+>± ñ+~.
˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À Ç˝≤+{Ï e÷≥\T Ç+{Ï >√&É\ qT+&ç Á|ü‹<Û«ä ì+#êsTT. ø=ìï e÷Á‘·yT˚ ãj·T≥≈£î
$ì|æ+#êsTT. m≈£îÿe ˝À|ü˝Ò düe÷~Û nsTTb˛j·÷sTT.
ø£s√Hê $|ü‘·TÔ˝À J$‘·+ nsê#·ø£+>± düÔã›yÓTÆb˛sTT+~. #˚j·÷*. Ä ø£wüº+ Ä Ç+{Ï eTVæ≤fi¯<˚. Á|ü|ü+#·+ yÓTT‘·Ô+ MT<ä
ø£s√Hê yÓ’s¡dt≈£î es¡Z+, ≈£î\+, eT‘·+, »+&ÉsY |üø£åbÕ‘·+ ˝Òeì uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ø£+fÒ Ç+{Ï#êøÏ] ‘·≈£îÿe ñ+&˚ ˇπø ˇø£ <˚X¯+
s¡TEesTT´+~. ø±˙ ø£s√Hêø±\+˝À ã+B nsTTq J$‘êìøÏ ø£»UŸkÕÔHé n+{≤s¡T. e+≥ n+fÒ >±´dt, |ü+|ü⁄\T ø±≈£î+&Ü
e÷Á‘·y˚T ô|’ ‘ês¡‘·e÷´\T n˙ï ñHêïsTT. &ÉãT“, dæú$T‘· J$‘·+ ø£f…º\T, @{Ï qT+&ç yÓ÷düTø=ì sêyê*‡q ˙s¡T nsTTq#√≥ á
ñqï yêfi¯ó¢ Çfi¯¢˝À¢ Vü‰sTT>± ñ+&É>∑*–‘˚ n$ ˝Òìyêfi¯ó¢ s√&É¢ #êøÏØ eTØ m≈£îÿe.
MT<ä |ü&ܶs¡T. eTTdæ¢+ eT‘·düTÔ\qT <√wüß\T>± Á|ü|ü+#·+ eTT+<äT ô|]–b˛sTTq ≈£î≥T+ã #êøÏØ
ì\u…fÒº Á|üj·T‘êï\T »]>±sTT. <ä[‘· esêZ\≈£î m|üŒ{Ï qT+&√ e÷eT÷\T>±H˚ eT>±fi¯ó¢ s√E≈£î 52 ì$TcÕ\T Ç+{Ï|üì
s¡T<äT‘› T· qï kÕe÷õø£ <ä÷sêìøÏ ‘√&ÉT Ç+ø√ ø=‘·Ô s¡ø+£ kÕe÷õø£ #˚ùdÔ, Ád”Ô\T düsêdü]ì 353 ì$TcÕ\T #˚kÕÔs¡ì n+{≤s¡T. Ç~
<ä÷sêìï nqTuÛÑe$+|ü #˚XÊs¡T. M≥ìï{Ï‘√ bÕ≥T ø£s√Hê 577 XÊ‘·+ m≈£îÿe. ø£s√q düeTj·T+˝À eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ eTVæ≤fi¯
ø±˝≤ìøÏ ˝…’+–ø£ eTTK+ ≈£L&Ü ñqï≥T¢ s¡TEesTT´+~. es¡Z >∑Vü≤ düVü‰j·T≈£îsê\T ˝Ò≈£î+&Ü #˚j·÷*‡q |üì BìøÏ ¬s{Ϻ+|ü⁄
≈£î\ eT‘ê\≈£î nr‘·+>± eTVæ≤fi¯\T ø£s√Hê |üs¡´ekÕHê\qT ñ+≥T+~. yÓ÷ô|&ÉT ã≥º\T ñ‘·ø£≥+, m≈£îÿyÓ≈£îÿe e+≥\T
n‘·´~Ûø£+>± nqTuÛÑ$+#ês¡T. #˚j·T&É+, ø£s√q ø±˝≤ìøÏ dü]|ü&˚ Ç+{Ï X¯óÁuÛÑ‘· bÕ{Ï+#·≥+
ndü˝Ò ø√‹, Ä ô|’ ø£\T¢ ‘ê–+~ nqï≥T¢ -ndü˝Ò |æ‘·kÕ«eT´ Çe˙ï eTVæ≤fi≤ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´˝Ò #˚düTÔHêïs¡T.
düe÷»+, Ä ô|’ ˝≤ø˘&ÍHé˝ÀøÏ yÓ[¢+~. Ç\¢+fÒ Hê\T>∑T >√&É˝Ò ø£s√Hê düeTj·T+˝À dü+‘√wü+>± ñ+&É{≤ìøÏ eTVæ≤fi¯\T
ø±<äT. |æ˝≤¢ »˝≤¢, eTTdü© eTT‘·ø£, Ç+ø± uÛÑs¡Ô ≈£L&Ü ñ+{≤s¡T. |üì #˚ùd≥|ü⁄&ÉT ≈£L&Ü y˚Tø˘n|t y˚düTø√eT˙, uÛÑs¡Ô\qT |üìøÏ
Ç\¢+fÒ q&ÉTeTT*]π>, ô|’kÕ $\Te ˝Òì Ç+{Ï #êøÏØ. yÓ’s¡dt düVü≤ø£]+#·eTì eTT<äT›eTT<äT›>± n&É>∑eT˙ eT˝Òwæj·÷ Á|üuÛÑT‘·«+
uÛ≤Øq |ü&É≈£î+&Ü eTTdü*yêfi¯¢qT #·÷düTø√e≥+, |üøÏÿ+{ÏøÏ ªeTVæ≤fi≤ kÕ~Ûø±]ø£‘· -ø√$&é 19μ ù|s¡T‘√ b˛düºs¡T¢ y˚dæ+~.
yÓfi¯¢≈£î+&Ü |æ\¢*ï ø±bÕ&ÉTø√e≥+, Ç+{À¢ n+<ä]ø° Á|üXÊ+‘·‘· eTVæ≤fi¯\T rÁe ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq\T #˚XÊø£ yê{Ïì ‘=\–+∫+~.
ø£\>∑#˚j·T{≤ìøÏ sêÁ‹+ãefi¯ó¢ ø£wüº|ü&É≥+ -Ç<ä+‘ê ˇø£ÿfi‚¢ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n˝≤+{Ï b˛düºs¡T¢ sê˝Ò<äT ø±˙ -ø£s√Hê e\q

Ä>∑düTº 2020 5 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

eT>∑yêfi¯ó¢ mìï u≤<Ûä\≈£î >∑T] ne⁄‘·THêïs√, uÛ≤s¡´\‘√ Ç+{À¢H˚ e\Hê Ç|ü⁄Œ&Ü <ës¡T\˙ï yê]øÏ eT÷düTø=ì b˛j·÷sTT.
ñ+&É≥+ e\q m+‘· uÀsY>± ñ+≥T+<√, Ä&Éyêfi¯ó¢ ã÷´{° >∑‘·+˝À Væ≤+dü Á|üjÓ÷>∑+ »]>±ø£ yÓ’<ä´ düVü‰j·T+ nsTTHê
bÕs¡¢s¡¢≈£î b˛˝Òø£ uÛÑs¡Ô\qT m˝≤ qdüô|&ÉT‘·THêïs√ #Óù|Œ b˛düTº\T bı+<˚ neø±X¯ + ñ+&ç + ~. nedü s ¡ e TsTT‘˚ b˛©dü T \qT
yê{Ÿ‡n|t j·T÷ìe]Ù{°\ <ë«sê ≈£î|üŒ\T ‘Ó|üŒ\T>± Á|ü#ês¡+ ÄÁX¯sTT+#·≥+ ≈£L&Ü »]π>~. Ç|ü⁄Œ&Ü neø±XÊ\T n˙ï eT>∑´+
nj·÷´sTT. nj·÷´sTT. ÄdüT|üÁ‹øÏ yÓfi¯¢≥+ Ç|ü⁄Œ&çø£ ªn‘·´edüs¡μ ùde ø±<äT.
Ç+{À¢ ñ+&Ü\H˚ ìã+<Ûäq\T $~Û+∫q|ü⁄&ÉT, |ü⁄s¡Twüß\ì Çø£ b˛©düT\qT |æ*ùdÔ |ü{Ϻ+#·Tø=H˚yêfi‚¢ ˝Òs¡T.
Ç+{Ï|üì˝À ≈£L&Ü bÕ\T |ü+#·Tø√eTH˚ dü\Vü‰ nsTTHê uÛ≤s¡´\qT y˚~Û+#˚ uÛÑs¡Ô˝Ò ø±≈£î+&Ü, e÷eT÷\T>± u≤>±H˚
Çyê«\qTø√ì Á|üuÛÑT‘ê«\H˚ ôdøχwüߺ Á|üuÛÑT‘ê«\ì n+{≤s¡T. ñ+&˚ eT>±fi¯ó¢ ≈£L&Ü ˝≤ø˘&ÍHé ìj·T+Á‘·D\ e\q ìsêX¯‘√
(‘Ó\T>∑T˝À ˝…’+–ø£ $eø£å‘· ø£*–q Á|üuÛÑT‘ê«\ì ns¡ú+) ˝≤ø˘&ÍHé ≈£L&Ü ∫ø±≈£î‘√ n<äT|ü⁄ ø√˝ÀŒsTT uÛ≤s¡´\ MT<ä Á|ü‘ê|ü+
$~Û+∫q ‘·s¡Tyê‘· yêsêìø√kÕ] {Ï$˝ÀøÏ e∫à ‘·ô|Œ≥T¢ #·÷|ædüTÔHêïs¡T. uÛ≤s¡´ MT<ä, |æ\¢\ MT<ä ‘·s¡#·T>± Væ≤+düqT
yÓ÷–+#·eT˙, BbÕ\T Äs¡ŒeT˙ yÓ*–+#·eT˙ #Ó|æŒq ô|<ä› Á|üjÓ÷–+#ês¡T. ˝≤ø˘&ÍHé nH˚
eTìwæ e÷≥qT Á‹ø£s¡D X¯ó~∆>± |ü<äy˚T ˇø£ #√≥ ∫≈£îÿ≈£îb˛sTTq
Ä#·]+∫q Á|ü»\T, Ç+{Ï|üì˝À nsêúìï ÇdüTÔ+~. BìøÏ ˇ‹Ô&ç
uÛ ≤ >∑ + |ü + #· T ø√eTì #Ó | æ Œ Hê ‘√&Ó’‘˚ m≈£îÿe rÁe‘·‘√ u≤~Û‘·T\
bÕ{Ï+#˚yêπsyÓ÷. ny˚MT »s¡>∑˝Ò<äT. MT<ä≈£î e#˚à neø±X¯+ ñ+~.
ã+&É \ T u≤]q #˚ ‘ · T \‘√, ˇ‹Ô&ç kÕúsTT\T m≈£îÿe ø±e≥+,
yê∫b˛sTTq ø±fi¯ ¢ ‘ √ Ä&É y êfi‚ ¢ Ä<äTsê›, ñ<√´>±\T ø√˝ÀŒe≥+,
Ç+{Ï#êøÏØ #˚düTÔHêïs¡T. ˇø£ÿ ˇ]kÕ‡ Ä]úø£ u≤<Ûä\ e\q eTVæ≤fi¯\T,
Á|üuÛÑT‘·«+ e÷Á‘·+ ˝≤ø˘&ÍHé ø±˝≤ìï |æ\¢\T m≈£îÿe u≤<Ûä |ü&ÉT‘·THêïs¡T.
ôd\e⁄\T>± uÛ ≤ $+#· e <ä › ˙ , ndü \ T >∑  Vü ≤ Væ ≤ +ùd ˇø£
eTVæ ≤ fi¯ \ qT |ü < ˚ | ü < ˚ e+&É e Tì yÓ’s¡dt. n~ ø£s√Hê ø±\+˝À Ç+{À¢
#Ó | ü Œ e<ä › ˙ ñ<√“~Û + ∫+~. ø±˙ >∑èVü≤Væ≤+dü πødüT\ ô|s¡T>∑T<ä\ >∑T&ÉT¢ ô|{Ϻ e~∆ nsTT´+~. <ëì
Ç+{Ï|üì˝À bÕ\T |ü+#·Tø√eTì JHé‡ì Ç+ø± n_Ûe~∆ |üs¡T#·Tø=ì
e÷Á‘·y˚T #Ó|üŒ˝Ò<äT. Ç+{Ï <ä>∑Zs¡ ñqï kÂ\uÛÑ´+ Á|ü»\+<ä]ø° >∑{Ϻ |ü&ç+~. <ëìøÏ ‘√&ÉT Væ≤+dü ô|fÒº uÛÑs¡Ô Ä»e÷sTTwæ˝À
Ç∫Ãq|ü⁄&ÉT Ç+{Ï|üì $wüj·T+˝À Ä<˚XÊ\T Çe«≥+ e÷Á‘·+ ÄyÓT eT]+‘· u≤<Ûä |ü&ç+~. á düeTj·T+˝À ø√s¡Tº\T dü]>±Z
‘·q $wüj·T+ ø±<äqï≥T¢ e´eVü≤]+#êsTT Á|üuÛÑT‘ê«\T. ndü\T |üì #˚j·Tø£b˛e≥+, øöì‡*+>¥ ôd+≥s¡¢≈£î yÓfi¯¢{≤ìøÏ neø±X¯+
Çfi‚¢ ˝Ò≈£î+&Ü s¡Vü≤<ës¡T\T |ü{Ϻ ‹s¡>±*‡q >∑‹ |ü{Ϻq \ø£å˝≤~ ˝Ò ø £ b ˛e≥+ -yêfi¯ ¢ ø£ c Õº \ T ¬ s {Ï º + |ü ⁄ ne{≤ìøÏ ø±s¡ D +
≈£î≥T+u≤\ e÷≥ ø±<äT Ç~. nj·÷´sTT. |üì #˚ùd eTVæ≤fi¯\sTT‘˚ J‘ê\ ø√‘·\T, ñ<√´>±\T
πø+Á<ä sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T ˝≤ø˘&ÍHé ø±\+˝À Á|ü»\ Ä]úø£, ø√˝ÀŒe≥+, <ëì e\q uÛÑs¡Ô\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&É≥+ m≈£îÿyÓ’ yê]
Äs√>∑´ düeTdü´\ >∑T]+∫ m˝≤+{Ï eTT+<äT#·÷|ü⁄ <Û√s¡DÏ e\ïs¡_*{° ô|s¡T–+~. Ç+{À¢H˚ ‘ê>∑T&ÉT yÓTT<ä\T ô|{Ϻq uÛÑs¡Ô\T
˝Ò≈£î+&Ü e´eVü≤]+#êsTT. Çø£ Ç+{Ï#êøÏØ ˝≤+{Ï kÕe÷õø£ -‘ê>∑T&çø° >∑Vü≤Væ≤+dü≈£L ñqï dü+ã+<Ûëìï Ç+ø± >∑{Ϻ|ü]#ês¡T.
$wü j · ÷ ìï ≈£ î ≥T+ã $wü j · T + ‘√dæ bÕπ s dæ #˚ ‘ · T \T ø√$&é Hê\T>∑T <äX¯˝À¢q÷, uÛ≤s¡rj·T eTVæ≤fi¯\˝À >∑‘·
<äT*ù|düTø=qï~. 10 dü+e‘·‡sê\ ø£+fÒ m≈£îÿe >∑Vü≤Væ≤+dü »]–q≥T¢ πødüT\T
>∑Vü≤ Væ≤+dü qyÓ÷<äT nj·÷´sTT. nsTT‘˚ n+<äT˝À ≈£L&Ü 86 XÊ‘·+ eT+~
Væ≤+dæ+#˚, y˚~Û+#˚ uÛÑs¡Ô\‘√ J$+#ê*‡q uÛ≤s¡´\T ø£s√Hê m|üŒ{Ï ˝≤>±H˚ yê{Ï >∑T]+∫ |òæsê´<äT #˚j·T˝Ò<äT. 2020 e÷]Ã
düeTj·T+˝À n<˚ uÛÑs¡Ô‘√ Hê\T>∑T >√&É\ eT<Ûä´ J$+#ês¡T. 25 qT+&ç y˚T 31 ˝À|ü\ 3,11,477 πødüT\T <˚X¯yê´|üÔ+>±
n+‘·≈£î eTT+<äT y˚~Û+#˚ uÛÑs¡Ô m≈£îÿeø±\+ ãj·T≥ ñ+&É≥+ qyÓ÷<äT nj·÷´sTT. á 68 s√E\ ø±\+˝À qyÓ÷<äT nsTTq
e\q ø=+‘· ñ|üX¯eTq+ uÛ≤s¡´\≈£î ñ+&ç+~. uÛ≤s¡´ ≈£L&Ü πødüT\T >∑‘· |ü~ dü+e‘·‡sê\˝À e÷]à y˚T HÓ\\ eT<Ûä´
|üì #˚ùddüTÔqïf…Æ¢‘˚ Ä yÓdüT\Tu≤≥T ÄyÓT≈£î Ç+ø± m≈£îÿe>± qyÓ÷<äT nsTTq πødüT\ ø£+fÒ #ê˝≤ m≈£îÿe. j·T÷|”˝À m≈£îÿe
ñ+&˚~. Ç|ü⁄Œ&Ü neø±X¯+ |üP]Ô>± ˝Ò≈£î+&Ü b˛sTT+~. >∑‘·+˝À πødüT\T qyÓ÷<äT ø±e≥+ $X‚wü+. <ë<ë|ü⁄ 600\ <ëø±
m≈£îÿe Væ≤+kÕ Á|üjÓ÷>∑+ »]π>≥|ü⁄&ÉT Ád”Ô\T ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T, qyÓ÷<Ó’q πødüT˝Ò á sêÁwüº+˝À e⁄HêïsTT. |òæsê´<äT XÊ‘·+ e÷Á‘·+
ùdïVæ≤‘·T\T, ã+<ÛäTe⁄\ Çfi¯¢˝À ‘ê‘êÿ*ø£+>± ‘·\<ë#·Tø=H˚yês¡T. &Ûç©¢˝À m≈£îÿe>± ñ+~. |ü~ \ø£å\≈£î »HêuÛ≤≈£î 32eT+~
Á|üj·÷D≤\ ø£≥º&ç e\q, yÓ’s¡dt yê´|æÔ #Ó+<äT‘·T+<äH˚ ø±s¡D+ Çø£ÿ&É |òæsê´<äT #˚XÊs¡T.

eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£ 6 Ä>∑dTü º 2020

 nsTT‘˚ >∑Vü≤Væ≤+dü »]–q dü+<äsꓤ\˝À 86 XÊ‘·+
eT+~ eTVæ≤fi¯\T |òæsê´<äT #˚j·Ts¡H˚ $wüj·÷ìï <äwæº˝À
ô|≥Tºø=…+fÒ á dü+K´ Ç+ø± #ê˝≤ m≈£îÿyÓ’ ñ+≥T+<äì
>∑eTì+#ê*. yê]˝À 77 XÊ‘·+ ndü\T H√s¡T ‘Ó]∫ ≈£L&Ü
me]ø° #Ó|üŒs¡T. u≤~Û‘·T˝À¢ 14.3 XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T ãj·T≥
qT+&ç düVü‰j·÷ìï n]∆kÕÔs¡T. 7XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T b˛©düT\T,
&Üø£ºs¡T¢, ˝≤j·Ts¡T¢, kÕe÷õø£ dü+düú\ <ä>∑Zs¡≈£î yÓfi¯‘ês¡T.
90XÊ‘· + π ø e\+ ‘· e T ≈£ î ≥T+u≤\ qT+&ç e÷Á‘· y ˚ T
düVü‰j·÷ìï bı+<ë\qTø=+{≤s¡T.
Á|üuÛÑT‘·« j·T+Á‘ê+>±\≈£î á >∑Vü≤Væ≤+dü $wüj·T+
|üP]Ô>± ‘Ó*j·T<äT nqTø√e{≤ìøÏ ˝Ò<äT. C≤rj·T eTVæ≤fi≤
ø£$TwüHé @Á|æ˝Ÿ 16 qT+&ç yê{Ÿ‡n|t düVü‰j·Tø£ Á>∑÷|ü⁄qT Á|üy˚X¯
Á|üy˚X¯ô|{Ϻ+~. ˝≤ø˘&ÍHé˝À á Á>∑÷|ü⁄qT eTVæ≤fi¯\T m≈£îÿe>±
yê&ÉTø=Hêïs¡T. yÓTT<ä{Ï eT÷&ÉT yêsê˝À¢H˚ 239 |òæsê´<äT\T
>∑Vü≤Væ≤+dü >∑T]+∫ n+<ësTT. n+‘·≈£î eTT+<äT HÓ\˝À πøe\+
123 |òæsê´<äT\T e÷Á‘·y˚T e#êÃsTT. yê{Ÿ‡n|t, ÇyÓTÆ˝Ÿ neø±X¯+
˝Ò ì yês¡ T m+‘· e T+<√ e⁄+{≤s¡ q ï $wü j · T + >∑ e Tq+˝À
rdüTø=+fÒ á dü+K´ #ê˝≤ m≈£îÿeì ns¡ú+ #˚düTø√>∑\+. yÓTTu…’˝Ÿ
bò˛qT¢ ñqï yêfi¯¢˝À ≈£L&Ü yê{Ï yê&Éø£+ |ü⁄s¡Twüß\T 80 XÊ‘·+
#˚düTÔ+fÒ Ád”Ô\T 43 XÊ‘·y˚T #˚düTÔHêïs¡T. |ü•ÃeT u…+>±˝Ÿ eTVæ≤fi≤
ø£$TwüHé #Ó’sY|üs¡‡Hé ©Hê >∑+>√bÕ<Ûë´j·T ˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À
uÛÖ‹ø£, eTÚœø£ nee÷Hê\ <ë«sê >∑Vü≤Væ≤+dü ô|]–+<ä˙,
70 πødüT\T y˚T Hê{Ïπø qyÓ÷<äT nj·÷´j·T˙ #ÓbÕŒs¡T. ¬s&éCÀq¢˝À
Á^HéCÀq¢˝À m≈£îÿe øπ düT\T ø£qã&ÉT‘·THêïsTT. Çø£ÿ&É ôdã’ sY øπ düT\T
≈£L&Ü ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT.
kÕ<Ûës¡D+>± >∑Vü≤Væ≤+dü »]–q|ü⁄&ÉT yÓTT<ä{Ï |æ\T|ü⁄
b˛©düT\≈£î ñ+≥T+~. »+&ÉsY düŒVü≤ n‹ ‘·≈£îÿe e⁄+&˚ b˛©düT
$uÛ≤>∑+ á πødüT\≈£î yÓTTs¡≥T>± Á|ü‹düŒ+~düTÔ+~. b˛©düT\T
eTVæ≤fi¯\ |ü≥¢ e÷eTT\T>±H˚ ìs¡›j·T>± Á|üe]ÔkÕÔs¡T. Ç+ø±
Ç|ü⁄Œ&ÉT ø£s¡÷Œ¤´\˝À Ç‘·s¡ |üqT˝À¢ ‘·\eTTqø£\T ne⁄‘·÷ ndü\T
|ü{Ϻ+#·Tø√e≥+ ˝Ò<äT. Ád”Ô\ MT<ä Væ≤+dü ìyês¡D ˇø£ n‘·´edüs¡
ùde>± >∑T]Ô+∫ u≤~Û‘·T\qT nø£ÿ&É qT+&ç ‘·s¡*+#˚ dæú‹˝À
yêfi¯ó¢ ˝Òs¡T.
ø£ s √Hê ø±\+˝À >∑  Vü ≤ Væ ≤ +dü eTq<˚ X ¯ + ˝ÀH˚ ø±<ä T .
Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± ô|]–+~. ◊ø£´sê»´ dü$T‹ ø±s¡´<ä]Ù »qs¡˝Ÿ
Ä+{ÏH√ >∑T‘ÓÁ¬sdt á $wüj·T+˝À Ä+<√fi¯q yÓ*ãT#êÃ&ÉT.
˝≤ø˘ & ÍHé ˝ À >∑  Vü ≤ Væ ≤ +dü uÛ Ñ j · T + ø£ * –+#˚ $<Û ä + >±
ô|]–b˛sTT+<ä˙, >∑‘· @&Ü~ ø£+fÒ ˝…ãHêHé˝À, eT˝Òwæj·÷˝À
¬s{Ϻ+|ü⁄ πødüT\T eùdÔ, #Ó’Hê˝À eT÷&ÉT¬s≥¢ πødüT\T e#êÃj·Tì
Äj·Tq nHêï&ÉT. nsTT‘˚ ø=ìï <˚XÊ\T á dæú‹ì eTT+<˚
}Væ≤+∫ ‘·>∑T C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø=HêïsTT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î j·TTHÓ’f…&é
øÏ+>¥&ÉyéT˝À ø£]ƒq ˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À ≈£L&Ü uÛÑs¡Ô\ MT<ä
|òæsê´<äT #˚j·T{≤ìøÏ ãj·T≥≈£î yÓfi‚¢ nqTeT‹ Ç#êÃs¡T. ôd’ŒHé˝À
Ä>∑düTº 2020
eT+<ä T \ cÕ|ü ⁄ ≈£ î yÓ [ ¢ ªe÷dt ÿ 19μ n+fÒ #ê\T n~
>∑Vü≤Væ≤+dü≈£î s¡Vü≤dü´ dü+πø‘·+ ne⁄‘·T+~. ÁbòÕH釽À ˝…’+–ø£
düe÷q‘·« eT+Á‹‘·« XÊK ≈£L&Ü ñ+~. |ü#ê] ø√≥¢˝À ≈£L&Ü
øöì‡*+>¥ ôd+≥s¡¢qT ô|{≤ºeTì Ä XÊKeT+Á‹ #ÓbÕŒ&ÉT. á
<˚X¯+˝À >∑Vü≤Væ≤+dü≈£î e´‹πsø£+>± |üì #˚düTÔqï dü+düú\≈£î
|ü~\ø£å\ j·T÷s√\qT πø{≤sTT+#ês¡T. ôd’ŒHé, b˛s¡TÃ^düT˝À¢
Ád”Ô\ô|’ »]π> Væ≤+düqT m<äTs√ÿe{≤ìï n‘·´edüs¡ düØ«düT\
$uÛ≤>∑+˝À #˚sêÃs¡T. ÁbòÕH釽À ≈£î≥T+ãVæ≤+dü uÛ≤Øq |ü&çq
eTVæ≤fi¯\T ãj·T≥≈£î eùdÔ yê] ø√dü+ 20000 ôVA≥\T
>∑<äT\qT n+<äTu≤≥T˝À ñ+#ês¡T. n¬s®+{ÏHê, Ç≥©, Hêπs«
˝≤+{Ï <˚XÊ\T ≈£L&Ü ‘·>∑T #·s¡´\T rdüTø=HêïsTT. n+fÒ
n+‘·sê®rj·T+>± á Á|üe÷<ëìï |üdæ>∑{Ϻ eTT+<ädüTÔ #·s¡´\T
rdüTø=Hêïs¡T.
eTq <˚X¯+˝À »eT÷àø£oàsY sêÁwüº+˝À e÷Á‘·y˚T ôV’≤ø√s¡Tº
>∑Vü≤Væ≤+dü πødüT\ ô|s¡T>∑T<ä\qT düTyÓ÷{À>± d”«ø£]+∫+~.
<ëì ø√dü+ Á|ü‘˚´ø£+>± ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+#·eTì #Ó|æŒ+~.
eTVæ≤fi¯\T m≈£îÿe>± e+≥]>± yÓfi‚¢ |ü#ê] ø=≥¢˝À øöì‡*+>¥
πø+Á<ë\qT @sêŒ≥T #˚dæ+~. Á|üuÛÑT‘·« $<ë´dü+düú˝À¢ì Vü‰düºfi¯¢˝À
yê]øÏ ÄÁX¯j·T+ Çyê«\ì #Ó|æŒ+~. $T>∑‘ê <˚X¯eT+‘ê á
$wüj·T+˝À m˝≤+{Ï |ü{Ϻ+|ü⁄\T, C≤Á>∑‘·Ô\T bÕ{Ï+#·˝Ò<äT. e\dü
ø±]à≈£î\ >∑T]+#˚ eTT+<äT#·÷|ü⁄ ˝Òq|ü⁄&ÉT, >∑Vü≤Væ≤+dü ˝≤+{Ï
kÕe÷õø£ düeTdü´qT |ü{Ϻ+#·Tø=+{≤s¡ì Ä•+#·˝ÒeTT. ªeTVæ≤fi¯\
J$‘ê\T ≈£L&Ü eTTK´yÓTÆqy˚ ($yÓTHé ˝…’yé‡ e÷≥sY)μ nH˚ ø£˙dü
Ä˝À#·Hê$<Ûëq+ ø√dü+ b˛sê&Ü*‡q n>∑‘·´+ á <˚X¯+˝À
eTVæ≤fi¯\≈£î |ü{Ϻ+~.
yÓ’yêVæ≤ø£ n‘ê´#êsê\T -|æ\¢\ô|’ Væ≤+dü
Çfi‚¢ MT dü«s¡Z+, Çfi¯ó¢ MT≈£î yÓ’s¡dt qT+&ç s¡ø£åD>± ñ+{≤sTT
nH˚ e÷≥\T ì»y˚T ø±˙, Çfi‚¢ ø£s√Hê ø±\+˝À #ê˝≤eT+~
eTVæ≤fi¯\≈£î qs¡ø£≈£LbÕ\T nj·÷´sTT. Áu…õ˝Ÿ qT+&ç »s¡à˙
es¡≈£L, Ç≥© qT+&ç #Ó’Hêes¡≈£L eTVæ≤fi¯\T á u≤<Ûä\T |ü&ܶs¡T.
90XÊ‘·+ n‘ê´#êsê\T Ç+{Ï |ü]düsê\˝ÀH˚ »s¡T>∑T‘êsTT.
e÷qdæø£ kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô X‚«‘· X¯+ø£sY, <Ûä«ì nH˚ dü«#·Ã¤+<ä
dü+düú #Ó|æŒq<ëì Á|üø±s¡+ n‘ê´#êsê\T mH√ï á ø±\+˝À
7 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
»]>±sTT. nsTT‘˚ m≈£ î ÿe eTÚq+ ≈£ L &Ü á ø±\+˝À
bÕ{Ï+#ês¡T. m+<äTø£+fÒ Væ≤+dü ô|fÒºyêfi¯ó¢ Ç+{À¢H˚ ñ+≥THêïs¡T
ø±ã{Ϻ. dü«sêí sê»>√bÕ\Hé nH˚ sê»ø°j·T XÊÁdüÔy˚‘·Ô ªVæ≤+dæ+#˚
>∑Vü‰˝À¢ f…ÆyéT u≤+ãT\T ù|\{≤ìøÏ ¬s&û>± ñHêïsTTμ nqï~.
á dæú‹ #ÓHÓ’ï es¡<ä\|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü ñ+&ç+<äì n+≥THêïs¡T.
eTVæ≤fi¯\T ãj·T≥≈£î yÓ[¢ |üqT˝À¢H√, ñ<√´Z>±˝À¢ ìeT>∑ïyÓTÆq|ü⁄&ÉT
kı+‘· u≤<Ûä\qT ø=+‘· eT]Ãb˛‘ês¡T. ø±˙ Ç+{À¢H˚ y˚~Û+#˚
uÛÑs¡Ô\T, ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T ñ+&É≥+ e\q ∫qï ∫qï ‘·>±<ë˝Ò
>±*yêq˝≤¢>± e÷] Væ≤+kÕdüŒ<äyÓTÆ b˛j·÷sTT. yê]øÏ e÷qdæø£
kÕ«+‘·ì#˚à kÕe÷õø£ øÏ{øÏ \° T ≈£L&Ü eT÷‘·|&ü ≥ É + e\q ≈£L&Ü
Ç˝≤ »s¡T>∑T‘·T+~.
|æ{Ï◊ nH˚ yêsêÔdü+düú Ç∫Ãq ]b˛sYº Á|üø±s¡+ e÷]à 20-
23\ eT<Ûä´ |æ\¢\ Væ≤+dü≈£î dü+ã+~Û+∫ ª#Ó’˝Ÿ¶ ˝…’Hé 1098μ
nH˚ ôV≤˝ŸŒ˝…’Hé≈£î 92000 bò˛qT¢ e#êÃsTT. eT<ä´+ cÕ|ü⁄\T
$#·Ã\$&ç>± ‘Ós¡e≥+ e\q eT>±fi¯¢ ÄÁ>∑Vü≤ Á|ü<äs¡Ùq\≈£î
uÛ≤s¡´\, |æ\¢\ ø£˙ïfi‚¢ »yêãT ne⁄‘·THêïsTT. Ä e÷≥ø=ùdÔ
≈£î≥T+ã düuÛÑT´\+<ä], ‘·*¢‘√ düVü‰, ø√bÕìøÏ dü$T<Ûä\T |æ\¢˝Ò.
˝≤ø˘&ÍHé ø±˝≤˝À¢ ñ<√´>∑ ñbÕ~Û ˝Ò$T, ù|<ä]ø£+, Çe˙ï |æ\¢\
MT<ä Á|ü‘ê|ü+ #·÷|ædüTÔHêïsTT.
yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e∫Ãq Ç+ø√ Á|üe÷<äø£s¡ yês¡Ô @$T≥+fÒ
˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À |æ\¢\ bıs√ïÁ>∑|ò”ì #·÷&É≥+ 95 XÊ‘·+
ô|]–+~. Bì Á|üuÛ≤e+ düe÷»+ MT<ä m˝≤ ñ+&ç+<√
}Væ≤+#·≥+ ø£wüº+ ø±<äT. yê]ô|’ eTÚœø£, uÛÖ‹ø£, ˝…’+–ø£ Væ≤+dü
m≈£îÿe>± »s¡T>∑T‘·T+<äH˚~ ì]«yê<ë+X¯+. á $wüj·÷\qT
yÓ+≥H˚ Á>∑Væ≤+∫ ìyê]+#˚ {°#·s¡T¢, øöì‡\s¡T¢, ùdïVæ≤‘·T\T
<ä>∑Zs¡ ˝Òø£b˛e≥+ e\q ≈£L&Ü $wüj·÷\T m≈£îÿe>± ãj·T≥≈£î
sêe⁄. eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ Çfi¯¢˝À¢ |æ\¢\T m≈£îÿe>± Ç+≥sYHÓ{Ÿ
e⁄|üjÓ÷–+#·≥+ e\q ≈£L&Ü ôd’ãsY πødüT\T ô|]π> Á|üe÷<ä+
ñqï~.
ªyÓ’s¡dtqT qT*y˚Tj·T+&ç, MT >=+‘·TqT ø±<äTμ nH˚ u≤qs¡¢qT
ø=ìï sêÁcÕº\ b˛©düT\T Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. yê{Ï˝À¢ H√{ÏøÏ e÷dtÿ
<Ûä]+∫q Äe÷àsTT u§eTà ñ+≥T+~. nsTT‘˚ >=+‘·T m‹Ô
e÷{≤¢ & ç q yê]øÏ @+ Hê´j· T + #˚ X Ês√ e÷Á‘· + #Ó | ü Œ s¡ T .
m+<ä T ø£ + fÒ ≈£ î ≥T+ãVæ ≤ +dü >∑ T ]+∫ e÷{≤¢ & É ≥ + n+fÒ
≈£î≥T+u≤\≈£î e´‹πsø£+>± e÷{≤¢&É≥y˚T nH˚ uÛ≤eC≤˝≤ìï
m≈£îÿe>± b˛©dt $uÛ≤>∑y˚T yÓ÷düTÔqï~.
ÄVü‰s¡+-Äs√>∑´+
e÷qe Vü ≤ ≈£ î ÿ\ ñ\¢ + |ò ü T q≈£ î e÷Á‘· y ˚ T ø±≈£ î +&Ü,
>∑Vü≤Væ≤+dü u≤~Û‘T· \T nH˚ø£ uÛÖ‹ø£ e÷qdæø£ Äs√>∑´ düeTdü´\≈£î,
&çÁ|üwüHé≈£L >∑T] ne⁄‘·THêïs¡T. ôd≈£î‡e˝Ÿ n|üdüe´‘·\≈£î,
|æ{Ïmdt&ç (n‘·´+‘· e‹Ô&ç m<äTs√ÿe≥+ e\q e#˚Ã n|üdüe´‘·)
\≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. kÕe÷õø£ eT<䛑·T e´edüú≈£î <ä÷s¡+ ne≥+
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
≈£L&Ü yê] MT<ä ˇ‹Ô&ç ô|s¡>∑{≤ìøÏ ˇø£ ø±s¡D+. mø£ÿ&É≈£L
yÓfi¯¢˝Òì ndüVü‰j·T dæú‹ ˇø£{Ï. Væ≤+dü ˇø£ $wüj·T+ nsTT‘˚
Äs√>∑´ düeTdü´\T eTVæ≤fi¯\≈£î, |æ\¢\≈£î á ø±\+˝À m≈£îÿe
nj·÷´sTT. eTVæ≤fi¯\ ô|’ Væ≤+dü, rÁe e÷qdæø£ uÛÖ‹ø£ >±j·÷\≈£î,
ôd≈£î‡e˝Ÿ eT]j·TT |ü⁄qs√‘·Œ‹Ô düeTdü´\≈£î, ôV≤#Y◊MøÏ,
ã\e+‘·|ü⁄ nu≤s¡¸q¢≈£L <ë] rkÕÔsTT. ñ<√´>±\T ˝Òø£b˛e≥+
e\q uÛÑs¡Ô≈£î Ç#˚à &ÉãT“\T ≈£L&Ü ‘·–Zb˛e&É+‘√ Ád”Ô\ <Ó’q´|ü⁄dæ‹ú
m≈£îÿe ne⁄‘·T+~.
ø£ s √Hê dü e Tj· T +˝À Ç+{À¢ ñ+&ç , eT+∫ ÄVü ‰ s¡ +
rdüTø√eTì #ÓãT‘·THêïs¡T. n+<äs¡÷ ‹qï ‘·s¡Tyê‘· $T–*q
ÄKs¡TeTT<ä› ‹H˚ ‘·*¢, ø£s√Hê düeTj·T+˝À @$T ‹q>∑\<√,
m˝≤ s√>∑ìs√<Ûäø£ X¯øÏÔì ô|+bı+~+#·Tø√>∑\<√ me¬s’Hê #ÓbÕŒ*.
ÄVü‰s¡+ ø=s¡‘· ˝Òì eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ Çfi¯¢˝À¢ ≈£L&Ü Ç+{Ï|üì‘√
n\dæb˛sTT ÄVü‰s¡+ |ü≥¢ ÁX¯<ä› eVæ≤+#·ì ‘·\T¢\T ø√ø=\¢\T.
Çø£ ñ<√´>±\T, |üqT\T ø√˝ÀŒsTT ÄVü‰s¡+ ø=s¡‘Ó’q Çfi¯¢˝À¢
‘·\T¢\T @$T ‹ì ñ+{≤s√ }Væ≤+#·Tø√e#·TÃ. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ
˝≤+{Ï sêÁcÕº˝À¢ _j·÷´ìøÏ ø=s¡‘· ˝Ò≈£î+&Ü #˚dæHê, Ç‘·s¡
Ä<Ûäs¡Te⁄\T, eTTK´+>± |ü|ü⁄Œ |ü<ësê∆\T, ≈£Ls¡>±j·T\T, q÷HÓ\T
˝Òì Çfi¯ó¢ mH√ï. eT÷&ÉT HÓ\\T Ä{À\T q&É|ü{≤ìøÏ M\T˝Òì
Ä{À Á&Ó’es¡¢ >∑Vü‰˝À¢ n‘·´\Œ ÄVü‰s¡+ rdüTø=qï~ eTVæ≤fi¯˝Ò
nì #Ó|üŒ{≤ìøÏ m˝≤+{Ï düπs«\T nedüs¡+ ˝Ò<äT. Çø£ ø£s√Hê
Á|üfi¯j·T‘ê+&Ée+ #˚düTÔqï á dü+<äs¡“¤+˝À b˛wæø±Vü‰s¡ ˝ÀbÕìøÏ
ã* nj˚T´~ ≈£L&Ü Ä&Éyêfi‚¢.
|ü]$T‘· eqs¡T\‘√ e÷düTÿ\T, kÕìf…Æ»s¡¢ yê&Éø£+ ≈£L&Ü
eTVæ≤fi¯\˝À #ê˝≤ ‘·≈£îÿe #·÷&Ée#·TÃ. >∑Vü≤ø±]à≈£î\≈£î
j·T»e÷qT\T e÷düTÿ\T Ç∫ÃHê yê{Ïì Ç+{À¢ eT>∑yêfi¯¢≈£î
Ç∫à ‹]–edüTÔHêïs¡T. Çø£ Ç‘·s¡ n‘·´edüs¡ yÓ’<ä´ ùde\T |üP]Ô>±
yê]øÏ n+<ä ì |ü fi ¯ ¢ ˝ ≤>±H˚ nsTTb˛j· ÷ sTT. e÷eT÷\T
ø±qTŒ\≈£î ≈£L&Ü Á|üuÛÑT‘·« ÄdüT|üÁ‘·T\≈£î yÓfi¯¢˝Òø£b˛‘·THêïs¡T.
Çø£ Áô|’y˚≥T yÓ’<ë´\ πs≥T¢ n+‘·q+‘· düT<ä÷s¡+>± ñHêïsTT.
ø£s√Hê ø±\+˝À eTVæ≤fi¯\≈£î >∑s¡“¤ ìs√<Ûäø£ kÕ<ÛäHê\T,
Äu≤s¡¸Hé ùde\T n+<äTu≤≥T˝À ˝Òø£b˛e≥+ yêfi¯¢ ø£cÕº\≈£î
Ç+ø√ ô|<ä› #˚s¡TŒ. Äs√>∑´ eT+Á‹‘·«, ≈£î≥T+ã dü+πøåeTXÊK
Äu≤s¡¸q¢qT n‘·´edüs¡ ùde\T>± |ü]>∑DÏ+#·eTì Ä<˚XÊ\T
#˚dæq|üŒ{Ï n~ H√{Ï e÷≥>±H˚ $T–*b˛sTT+~.
˝…’+–ø£ $eø£å, ≈£î≥T+ã Væ≤+dü eTq ì‘·´ J$‘ê˝À¢ >∑‘·+
qT+&˚ uÛ≤>∑+ nsTT ñqï|üŒ{Ïø°, á eTVü‰ $|ü‘·TÔ ø±\+˝À
Ç|üŒ{ÏøÏ|ü⁄Œ&ÉT>± yê{ÏqT+&ç ãj·T≥|ü&É≥+ kÕ<Ûä´+ ø±q|üŒ{Ïø°
-á ø±\+˝À á ø£s√Hê s√>±ìï ìyê]düTÔHêïeTqï ù|s¡T‘√
M{Ïì Á|üø£ÿq ô|fÒºkÕÔeTq≥+ düããT ø±<äT. ˝≤ø˘&ÍHé »+&ÉsY
‘·≥düú‘·‘√ ñ+&Éedüs¡+ ˝Ò<äT. ˝≤ø˘&ÍHé ø±\+˝À eTVæ≤fi¯\T Ä
uÛ≤sêìï nìï $<Ûë\T>± yÓ÷düTÔHêïs¡T. ø£s√Hê eTVü‰ $|ü‘·TÔ
e\q n‘·´~Ûø£ |”&Éq≈£î >∑T] ne⁄‘·Tqï~ eTVæ≤fi¯˝Ò.
8 Ä>∑dTü º 2020
 ø£<∏ä ˇø£ ∫qï yÓ’s¡dt. ø£+{ÏøÏ ø£qã&Éì~.
n+‘·sê´$T˝≤ #·T≥ºu…fÒºùd~. ª»ãT“≈£î
Ä&ÜeT>± ˝Ò<äT, ∫Hêïô|<ë›˝Ò<äT, &Éã÷“
ôVA<ë ‘˚&Ü˝Ò<äT. n+<äs¡÷ düe÷qy˚Tμ
nì ‘·qø£+fÒ eTT+<äT|ü⁄{Ϻq eTVü‰ ÁbÕD≤+‘·ø£ yÓ’s¡dt\T
ø£s√Hê
ø±\+˝À
>∑èVü≤Væ≤+dü
>∑ + ;Û s ¡ + >± Á|ü e ∫dü ÷ Ô e⁄+fÒ ì»+>±Hê nì
ÄX¯Ãs¡´|ü&çb˛sTT+~. {°M, k˛wü˝Ÿ MT&çj·÷, yÓ’<äT´\÷
@eT+≥THêïs√qì düsê›>± nfÒ|ü⁄ z #Ó$ (kÕØ, ø=eTTà)
y˚dæ+~. ø=~›bÕ{Ï ‘˚&Ü\‘√ n¬s, n+<äs¡÷ n<˚e÷≥. düπs
dü + >∑ ‘ ˚ $ T{À #· ÷ <ë› e Tì nìï#√{≤¢ ø£ e TTà≈£ î +≥÷
ãj·T\T<˚]+~.

Á|üXÊ+‹ ø£cÕj·T+ ø£|ü⁄Œ |ü≥Tº≈£îì u≤\ÿ˙˝ÀøÏ e∫Ã+~.
ÁbÕC…ø˘º |üì‘√ sêÁ‘·+‘ê ãTÁs¡ ã<ä›\T>=≥Tº≈£îì m|ü⁄Œ&ÉT

eT+#·+ MT~øÏ #˚]+<√ >∑TπsÔ ˝Ò<äT. bı<äT›qï ˝Òe≥+ ø±düÔ
˝Ò ≥ sTT+~. ø£ fi ¯ ó ¢ >∑ s ¡ > ∑ s ¡ e T+≥THêïsTT. ªs√p
nsTT<äj˚Tdü]ø£˝≤¢ u≤\ÿ˙˝ÀøÏ e∫à yÓ\ÿyéT #Óù|Œ<ëì$
Çyê«fi¯ @+{Ï qqTï eT]Ãb˛j·÷yéμ n+≥÷ dü÷s¡T´&ÉT ‘·qyÓ’|ü⁄
n\ø£>± #·÷düTÔqï≥ºì|æ+∫+~. áj·TH=ø£&ÉT. bı<äT›Hêï
kÕj·T+Á‘·+ eTØ ô|s¬ Œ¤ø>º˘ ± z ìeTTwü+ n≥÷sTT≥÷ ø±≈£î+&Ü
e#˚ÃkÕÔ&É÷ yÓ[¢b˛‘ê&É÷. ˝Ò∫ q&Ée≥+ n+<äØï #·÷dü÷Ô
ø±\πøå|ü+ #Ój·T´≥+ ‘·|üŒ eTπs |üqT+~ á dü÷]u≤ãTøÏ.
eTq dü+>∑‹ n˝≤ ø±<˚. f…ÆeTT˙ |üì˙ |üì‘·q|ü⁄ düTìï‘·|ü⁄
Á‘êdüT˝À y˚dæ ‘·÷ø£+ y˚düT≈£î+≥÷ eTØ |üs¡T¬>‘êÔ* ø£<ë.
ÄK] >∑Tø£ÿ Vü≤&Üe⁄&ç>± H√{À¢ b˛düT≈£îì $T+– ≥≈£îÿq
˝Ò∫ e+{Ï+{À¢øÏ |üs¡T¬>‹Ô+~. n+<äØï ˝Ò|æ Ç|ü⁄Œ&û ø£cÕj·T+
bıj· ÷ ´*. @$T{À kı+{° $T]j· ÷ \÷ \e+>±\÷
‘·T\kÕ≈£î\÷ n˙ï ø£*|æ ‘ê–‘˚ ø£e#·+ y˚düT≈£îqïfÒºq≥. Çe˙ï
‘ê– ‘·T\dæeq+˝≤ ‘·j·÷s¡T #˚dæq H√{Ïø° eTT≈£îÿø° >∑T&ɶ
ø£≥Tº≈£î+fÒ Çø£ uÛÑj·T+ ˝Ò<ä≥. u≤H˚e⁄+~ >±˙ Çe˙ï z øÏ˝À
kÕe÷qT |ü≥Tºø=∫à $Tø°‡˝À y˚dæ bı&ç>={Ϻ <ë#·T≈£îHêï, n+<äs÷¡
s√EøÏ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ ‘ê–‘˚ |ü~ùV≤ÁH√E\T ≈£L&Ü sêefÒ¢<äT.
|æ\¢*<ä›s¡÷ ‘ê>∑{≤ìøÏ >∑TqTkÕÔs¡T. ÄsêZìø˘ |üdüT|ü⁄ nsTTb˛
e∫Ã+~. H˚#·Ts¡˝Ÿ Ábı&Éø˘º‡ cÕ|ü⁄øÏ dæ<ä÷∆ì ‘√* ‘Ó|æŒ+#ê*.
eTT+<äT ndü© yÓTT<äT› yÓTT>∑T&çï ˝Òe>={≤º*. bı<äT›qï ‘=$Tà~
>∑+≥\πø M&çjÓ÷ ø±qŒ¤¬sHé‡ n+{≤&ÉT. eT+#·+ e<ä\&ÉT.
ô|fi¯¢sTTq <ä>∑Zs¡Tï+N Ç+‘· ©»sY m|ü⁄Œ&É÷ #·÷&É˝Ò<˚yÓ÷ s√p
sêÁ‘·+‘ê ‘·q˙ e<ä\≥+ ˝Ò<äT. b˛˙ n<˚<√ ø±düÔ ø£{Ÿ
#˚sTT+#·Tø√ düTK+>± düTK|ü&É<ë+ n+fÒ Ä ø√‘·˝Òy√ qTy˚«
|ü&ÉT n+{≤&ÉT. Hê¬ø+<äTø£ì bÂs¡TcÕìøÏ b˛‘˚ ns¡ø=s¡ C≤Á>∑‘·Ô\T
m|ü⁄Œ&ÉT u…&çdæø=&É‘êjÓ÷ nì u…+>∑.
nyÓ÷à |ü~>∑+≥\≈£î dædüºyéT eTT+<äT ≈£Ls√Ãyê*. düTπswt
#êe>=&É‘ê&ÉT. {°+ n+<ä]˙ n\sYº #Ój·÷´*. düTeT #Ó|æŒq≥Tº>±
X¯s¡‘Y u≤;
e÷j·T<ë] s√>∑+
\.*.‘·.
Áô|C…+fÒwHü é s¬ &û #˚d+æ <√ ˝Òø£ Hê˝≤π> ø=≥Tº≈î£ #·k˛Ô+<√! ôd˝Ÿb˛ò Hé
rdæ düTeT‘√ e÷{≤¢&ÉT‘·÷H˚ |ü&É>∑Z~˝À¬ø[¢ dæ<ä÷∆ì uÛÑT»+ MT<ä
ˇø£ÿ #·sT¡ |ü⁄ #·]∫ ˝Ò|+æ ~. ñ*øÏÿ|ü&ç ˝Ò∫ ôd˝Ÿ˝À f…+Æ #·÷düT≈£îì
yêÁwüOyéTøÏ |üs¡T¬>‘êÔ&É‘·qT.
ªnu≤“, π>e÷‡&ÉT≈£î+≥÷ ˇ+{Ï>∑+≥<ëø± ˝ÒeØ |æ\¢\Tμ
nqT≈£î+≥÷ ]w”, yÓHÓï˝≤ nì ns¡Tdü÷Ô |æ\¢\ >∑~˝ÀøÏ
|üs¡T¬>‹Ô+~. ªqj·T+ ás√E Ä ~≈£îÿe÷*q ÄHÓ’¢Hé ø±¢düT\
≈£îd”Ô|ü≥T¢ ˝Òe⁄. dü÷ÿ˝Ÿ ˝Òø£b˛sTTHê dæ\ãdt ‘·–Z+∫Hê Ä ø±ùdù|
‘·|üŒ |ü⁄düÔø±\T ‹j·T´≥y˚T˝Ò<äT. dü÷ÿfi¯ó¢qï|ü⁄Œ&˚ qj·T+ dæ<ä÷∆
Ä ôVA+es¡Tÿ\M ø±düÔ #·÷düT≈£îH˚yê&ÉT. Ç|ü⁄Œ&É˙ï e~˝ÒXÊ&ÉT.
b˛H˚¢ á s√EøÏ Mfi¯¢ì ‹ì|æ+∫ ‘·j·÷s¡T #˚ùd u≤<Ûä´‘· ‘·|æŒ+~,
|ü&ÉTø√˙ ø±ùd|ü⁄ e~˝Ò<ë›+μ nqT≈£î+≥÷ eTqdüT e÷s¡TÃ≈£îì
ªÇyêfi¯ ÁuÒø±Œ¤dtº ø±sYï ù|ò¢ø˘‡‘√ ø±ì#˚Ã<ëe÷μ nqT≈£î+≥÷H˚ Ä
Ä˝À#· q qT Äs√>∑ ´ dü ÷ Á‘ê\ kÕìf… Æ » sY ‘ √ #Ó ] ù|dæ + ~.
e+{Ï + {À¢ ø Ï yÓ [ ¢ ≈£ L s¡ \ ÷ |ü fi ¯ S ¢ ø√dü T ≈£ î +≥÷ <√X¯ \ T
b˛düT≈£î+≥÷ |ü#·Ã&ç $Tø°‡˝À y˚düT≈£î+≥÷ z >∑+≥ q*–+~.
ªeTπs|ü˙ ˝Òø£b˛‘˚ Ç<ä+‘ê u≤H˚e⁄+~>±˙ Ç|ü⁄Œ&ÉT düTπswt
nqã&˚ Ä|üπs≥sY #˚‹˝À Ä Ä|ò”düT $TwüH√¢ ÄHÓ’¢H√¢ |ü&ç q\>±˝Ò!

Ä>∑düTº 2020 9 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

e+{Ï+{Ï |üH√¢+∫ ÁbÕC…≈£îº |üì MT<äøÏ n\y√ø£>± <ä÷ø£{≤ìøÏ
‘êH˚yÓTÆHê u≤VüQã˝≤? dæìe÷˝À ‘êfi¯ó¢ ø£{Ϻ m>∑πskÕÔs¡T. Çø£ÿ&É
n˙ï ~>∑˝≤π> sêfi‚¢>±˙ m>∑πsùd ‘êfi¯ó¢ ˝Òe⁄. ô|’>± ás√E
#Ój·T´uÀj˚T Áô|C…+fÒwüHé ø£¢sTT+{Ÿ¢‡ì Ç+Áô|dt #Ój·T´ø£b˛‘˚
>√‹ø±&É qø£ÿ˝≤ ≈£L#·Tì m<äTs¡T#·÷düTÔqï s¡eT´ì Hê d”{À¢
≈£Ls√Ãu…fÒºdæ Hê ñ<√´>±ìøÏ mdüs¡T ô|fÒºkÕÔ&ÉT düTπswt>±&ÉT. á
dæ<ä÷∆>±&ÉT yêÁwüO+˝À ìÁ<äb˛‘·THêï&Ü @+{Ïμ nqT≈£î+≥÷
yêÁwüO+ ‘·\T|ü⁄ u≤<˚dæ+~. ªedüTÔHêïμ nH√ ô|qTπøø£ ô|{≤º&É‘·qT.
ªø£cÕj·T+ ‘ê– ÁuÒø±Œ¤dtº #Ój·÷´*. ne˙ï qeT\{≤ìπø ˙ø√
>∑+≥ |ü&ÉT‘·T+~. mì$Tqï¬s’+~ #·÷düTø√μ nì ‹]– πøø£ô|{Ϻ
, #˚dæqe˙ï ù|¢{À¢ ô|≥Tº≈£Lÿs¡TÃì H√{Ï Á¬>’+&ÉsY ÄHé #˚dæ+~.
˝≤ø˘ & ÍHé u≤H˚ e ⁄+~>±˙ ø±fi¯ ó ¢ C≤ù|dæ ôd˝Ÿ b ò ˛ q¢ ˝ À
sT÷<äT˝≤&ÉT‘·Tqï yÓTT>∑T&ç#˚‘ê |æ\¢\#˚‘ê |üqT\T #˚sTT+#ê\ì
#·÷ùd,Ô ˇ&ÉTq¶ y˚dqæ #˚|˝ü ≤¢ –\–˝≤¢&bç ˛‘·THêïs¡T. |üìeTqTwüß*ï
e÷ì|æ+#˚d+æ ~ nbÕ¬sຠ+{Ÿ nk˛dæjT˚ wüH.é Ç+&çô|+&Ó+{Ÿ Çfi¢̄˝À
á u≤<ÛTä +&É<Tä . ø±yê\+fÒ |üìeTìwæì |æ\T#·Tø√e#·TÃ. Çø£ÿ&É~
≈£î<äs¡<äT. n|üŒ≥Tï+N düTC≤‘·ì ‘·\T#·Tø√ì s√E ˝Ò<äT. @+
#˚k˛Ô+<√ bÕ|ü+! ‘·qT Ç\¢+‘ê dü]› X¯óÁuÛÑ+>± #˚dæô|{Ϻq+‘·
ø±\+ @MT ‘Ó*j·T˝Ò<äT. düTC≤‘· e÷H˚XÊø£ –HÓï\T ‘√eT≥+,
Ç\÷¢&Ée≥+, ≈£Ls¡\T ‘·s¡>∑≥+ ˝≤+{Ï |üqT\T dæ<ä÷∆ #˚‘ê
|æ\¢\#˚‘ê m+‘·˝≤ #˚sTT+#ê\ì Á|üj·T‹ï+∫Hê ‘·q≈£î Ä
|üì ≈£L&Ü n+‘√ø=+‘√ ‘·|üŒ≥+ ˝Ò<äT. Mfi¯¢øÏ |üìì ˇø£
u≤<Û ä ´ ‘· ˝ ≤>± #Ó j · T ´≥+ H˚ s êŒ\+fÒ eT+∫ n<ä T qT˝≤π >
e⁄+~|ü⁄Œ&ÉT. ø±˙ ‘·q≈£î Ç+{Ï qT+#˚ Ä|ò”dt |üì nH˚dü]øÏ Ä
H˚s¡Œ≥+ ≈£L&Ü dü]>± ≈£î<äs¡fÒ¢<äT. <äyéT _sê´˙ ø±yê\+fÒ
á|ü˙ Ä|ü˙ #Ó|æŒq≥Tº #Ój·÷´\ì wüs¡‘·T\T ô|&ç‘˚ yÓTT<ä{À¢
#˚ùdyêfi¯ó¢. sêqTsêq÷ yÓTT+&ç¬ø‹Ô ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. á u≤<Ûäø£+fÒ
H√s¡÷àdüT≈£îì M˝…’qìï |üqT\T ‘·qT #˚düTø√e≥y˚T y˚T\qT≈£î+~.
|æ\¢\T>∑<ë Ç+{À¢H˚ e⁄Hêïs¡T ø£<ëì eTqdü÷s¡Tø√ø£ @y√ ˇø£{Ï
#˚dæô|≥º≥+. |æ˝≤¢ ô|<ë› ø√]ø£\ rs¡TÃ&ÉT, X¯Øs¡ ùde\T, Äs√>∑´
dü÷Á‘ê\ neT\÷, Ä|ò”düT|ü˙ ˇ+{Ï#˚‘√Ô #Ój·T´˝Òø£ q&ÉT+
á&ç – \ã&ç , ªqqTï Ç˝≤ #êe>=fÒ º e qTø√ eT+#· M Tà<ä
ô|s¡àHÓ+{Ÿ>± |ü&ÉTø√u…fÒºkÕÔ. ˙ dæ<ä÷∆>±&ÉT ø£¬s+≥T r>±, Äø±X¯+
nì qqTï e+<ä dæ$T©\T y˚dæ bı–&çHê ˝≤uÛÑ+˝Ò<äT #·÷k˛ÿμ
nì u…~]k˛Ô+~. HÓeTà~>± kÕïHêìøÏ ø£~*+~ Á|üXÊ+‹.

düTC≤‘·≈£î ãTÁs¡ |üì#Ój·T´≥+ ˝Ò<äT. Ç+‘· nqï+ e+&ç
<√düø±j·T |ü#·Ã&ç q÷], øÏ+<ä #·‹øÏ\|ü&ç ‘·\MT<ä #˚‘·T\T
ô|≥Tº≈£îì ≈£Ls¡TÃ+~. dü÷s¡T´&ÉT ÄyÓT ¬s+&ÉT>∑<äT\ πs≈£î\
sTT+{Ïì ø±\u…&ÉT‘·THêï&ÉT. Hê\T>√Z&É\ eT<Ûä´ ñø£ÿuÀ‘·.
}|æsê&Éì‘·q+. s¡$ eT÷‹øÏ >∑T&ɶø£{Ϻ ∫qï>± s√&ÉT¶MT<ä düπs«øÏ
ãj·T\T<˚sê&ÉT. ªb˛sTTsê >±˙ }]πø s√&Ó¢eTà≥ ‹s¡≈£îÿ.
s√>±˝§düÔjYT. |üH˚eTHêï <=s¡T≈£î<˚›yÓ÷ #·÷&ÉT.μ nì ôV≤#·Ã]+∫
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
n‘·qT ø±\T ãj·T≥ ô|≥º>±H˚ ì≥÷º]Ã+~ düTC≤‘·. M&ÉT
Ç+{À¢e⁄+fÒ z u≤<Ûä. u…’{Ϭø˝ÒÔ eTs√ u≤<Ûä. Á|üXÊ+‹ y˚T&ÉyéT
ˇø£ÿ‘˚ ø±<äT ‘·qT |üì#˚ùd nìï nbÕ¬sºà+{Ÿ\ y˚T&ÉyéT\+<äs¡÷
á e÷j·T<ë] s√>∑+ uÛÑj·T+‘√ |üì e÷ì|æ+#˚XÊs¡T. HÓ\≈£î
|ü~ùV≤qTy˚\ s¡÷bÕj·T\ dü+bÕ<äq. VüQwt ø±ø° nì e÷j·T+.
ø£+∫ø£#Ós¡¢˝À e⁄+&˚ düTC≤‘· ≈£î≥T+ã+ ã‘·T≈£î‘Ós¡Te⁄
ø√dü+ ôV’≤<äsêu≤<äTøÏ e#˚Ãdæ+~. ñqïePfiÀ¢ @ |ü˙ dü]>±Z
u≤<Ûä´‘·>± #Ój·T´≈£î+&Ü ‹s¡T>∑T‘·Tqï s¡$ì ‘·H˚ #=s¡e#˚dæ z
eTTsƒê y˚TÁd”Ô yÓqø±\ ‘·–*+∫ ôV’≤<äsêu≤<äT rdüTø=#˚Ãdæ+~.
ãT~∆ ≈£ î ~] |ü ì #˚ d ü T ≈£ î +≥THêï&É T . ‘êH√ Hê\T–fi¯ ¢ ˝ À
|üìeTìwæ>± ≈£î~]+~. Äπs&˚fi¯¢ ej·TdüT˝Àe⁄qï ø=&ÉT≈£î*<ä›Øï
∫qïbÕ{Ï dü÷ÿ˝À¢ #˚]Ã+~. ñqï+‘·˝À ∫{°º\T ø£{Ϻ ø=+#Ó+
kıeTTà ≈£L&Ü Ä<ë #˚k˛Ô+~. Ç+‘·˝À ø£s√Hê nHêïs¡T. n˙ï
ã+<äT ô|{≤ºs¡T. b˛˙ >∑es¡ïyÓT+{Ÿ @<√ Á|ò”>± ø=+#Ó+ _j·T´+
nB ÇdüTÔ+<äì nqT≈£î+fÒ Ä ÄXÊ˝Ò<äT. }s√¢ e⁄qï πswüHé
ø±s¡T¶ MT<ä e#˚à πswüHé n‘·Ôe÷eT\T yê&ÉT≈£î+{≤s¡T. nsTTHê
nø£ÿ&ç πswüHé ø±s¡T¶ MT<ä &ÉãT“\÷ Çfi¯¢ düú˝≤\÷ nM ≈£L&Ü
edüTÔHêïj·T+≥THêïs¡T. Ä ø±πs¶<√ nø£ÿ&ÉT+fÒH˚ qj·T+.
ndü˝Ò E˝≤sTT yÓTT>∑T&ÉT. á ø£s√Hê ø±<äT>±˙ ñqï|üì
b˛j·÷ø£ eTØ ã]‘Ó–+∫b˛j·÷&ÉT. |üìøÏ yÓfi‚¢≥|ü⁄Œ&ÉT s√p
sêÁ‘·sTT‘˚ kÕsê bÕ¬ø{Ÿ y˚düT≈£îH˚yê&ÉT. @Hê{Ï n\yê≥T?
ˇø£ ÿ kÕ]>± eT+<ä T ã+<ä T ô|fÒ º d ü ] øÏ dü T C≤‘· ≈ £ î qs¡ ø £ +
#·÷|æ+#ê&ÉT. á y=ø£ÿ>∑~˝À |æ\¢\ m<äTs¡T>± •yê˝Òdæ
#êe<ä H ˚ ï yê&É T . kÕsê <ä T ø±D≤\T ø=‘· Ô s ¡ ø £ + <∏ ä s Y ¶ &ç Á ^ì
Á|üjÓ÷–+#êsTT düTC≤‘· MT<ä. n$ eT÷‘·|ü&ܶsTT. düTC≤‘·
M|ü⁄ yÓ÷–+~. n$ ‘Ós¡T#·T≈£îHêïsTT. ÁbÕD+˝≤ eT÷\eT÷\˝À¢
<ë#·T≈£îqï ø±düÔ kıeT÷à ãj·T≥≈£î ]e⁄«q m–]b˛sTT+~.
M|ü⁄MT~ <Óã“\ ‘êfi¯+ es¡Tdü e÷]+~ n+‘˚.
ª@ |ü#·Ã&ç yÓT‘·T≈£î\‘√H√ dü]ô|≥Tº≈£î ã‘·T≈£î<ëeTHêï
≈£î<äs¡ì m<äe ã‘·T≈£L m<äe yÓTT>∑T&É÷μ ø£dæ>± ‹≥Tº≈£î+~
eTπs s¡ø£+ kÕìf…Æ»s¡÷ <=s¡ø£ì düTC≤‘·. n+‘·˝À ôd˝Ÿ bò˛Hé
yÓ÷–+~. Á|üXÊ+‹ y˚T&ÉyéT. ªªdüTC≤‘ê πs|ü≥Tï+∫ |üH√¢øÏ
e#˚ÃjYT. Çø£ÿ&É+<äs¡÷ sêe#·Ã≥. bòÕ¢{Ÿ ôdÁ¬ø≥Ø >±s¡T #ÓbÕŒs¡Tμμ
ÄyÓT e÷≥\‘√ b˛sTTq ÁbÕD+ ‹]>=∫Ã+~ düTC≤‘·≈£î.

Á|ü X Ê+‹ì #· ÷ &É > ±H˚ e÷≥\ Äqø£ ≥ º ‘Ó – b˛sTT+~
düTC≤‘·≈î£ . –HÓï\T ‘√eTT‘·÷H˚ Ç\÷¢&TÉ dü÷HÔ ˚ yÓfiu¢¯ ÀdüT≈£î+{À+~.
ªÇ<˚+≥e÷à z ø£wüºyÓTT∫ÃHê düTø£yÓTT∫ÃHê me*+{Ϭøe\÷
sê≈£î+&Ü ◊b˛sTT+~. nqï{°º eT~›q e÷ sTT+{Ïø±&É z ô|[¢
≈£L&Ü nsTTb˛sTT+~.μ
ªme]B?μ
ªe÷ ∫Hêïqï ≈£L‘·Ts¡T. dü÷ÿ\T ø¬ ˝Ò¢ |æ\.¢ eTT<äT>› ± dü<÷ä ≈£îH˚
10 Ä>∑dTü º 2020
|æ\¢~. dü÷ÿfi¯ó¢ eT÷ùdXÊs¡T ø£<ë. #·<äTe⁄ n≥¬øøÏÿ+~. <ëìï
#·~$+#·&É+ ndü*πø Çwüº+˝Ò<äT e÷ ∫HêïqïøÏ. Çø£ á f…Æ+
˝ÀH˚ düe>±Z ô|[¢ #˚dæ |ü$Tà+#˚ùdÔ z |üHÓ’b˛<ä›ì düeTà+<ä+
≈£î~]à ô|[¢ #˚ùdXÊ&ÉT.μ
ªnjÓ÷´μ
Ç\T¢‘·T&ç#˚ ø£Ás¡qT –Ás¡Tq H˚\MT<ä ‹|æŒ n<ä›+˝≤ ‘·T&ÉTdü÷Ô
ªJ‘·+ ˝Òø£ ¬sHÓï\T¢ XÊHê j·÷‘·HÓ’+<äe÷à. Ä&çøÏ |üH˚¢<äT Hê≈£î
|üH˚¢<äT. MT]∫Ãq ◊<äTy˚\÷ ãÁ<ä+>± ô|≥Tºø=ì ≈£LsêHêsê
≈£L&Ü dü]>±Z ‹˙ ‹qø± kÕ–#êÃqe÷à. n~ ≈£L&Ü ã>∑e+‘·T&ÉT
dü÷&˚¢ø£b˛j·÷&ÉT. eT+<äT <=s¡ø£ÿ e÷ Äj·Tq ˇø£fÒ n˝≤¢&ç
b˛j·÷&ÉT. Çø£ Hê u≤<ä ôd|üŒø£+&ç. ˇ\T¢ VüAqyÓTÆ b˛sTT+~.
|æ\¢\MT~øÏ @~ã&ç‘˚ n~ Çdüs¡≥+. |æ˝À¢&çMT<äøÏ ‹H˚‹H˚
|üfiË¢+ ÇdæπskÕ&ÉT. ø£qTïøÏ <Óã“ ø=+#Ó+˝À ‘·|æŒb˛sTT+~. ˝Òb˛‘˚
ø£qTï b˛j·TT+&˚~. me]πø<=∫ÃHê @ Vü‰dæŒ≥\eTà{≤ m\¢˝Òì
s√E\T ø£<äe÷àμ n+~ düTC≤‘·.
ª‹]– ø=≥º˝Òø£b˛j·÷yê?μ
ª‹s¡π>dæ ø=fÒºqT. Äπ>&ÉqT≈£îHêïsê? Ä&Édü˝≤>∑{≤¢.
‘ê–q|ü⁄Œ&˚ qj·T+. |ü&ÉT+{≤&ÉT. eT+<äT <=s¡ø£ÿb˛sT÷dü]øÏ
n<˚ + {À |æ ∫ Ãã\+ ˇ∫Ã+~. Ç<˚ + u≤<ä e ÷à Ä|æ H √fi¯ ó ¢
|üP]Ô>±qHêï Äù|sê, nB˝Ò<äT. n|üŒ{Ïø°&ÉT eT+<äT <=s¡ø£ÿ
n*‡b˛sTT |ü&ÉT+&É&ÜìøÏ n\yê≥T |ü&ÉT‘·THêï&√ ˝Ò<√,
Ç+‘·˝ÀH˚ eT∞¢ cÕ|ü⁄\T ‘Ó]#˚s¡T. á&ÉT Ç+{À¢ &Éã“+‘ê ø±CÒdæ,
H˚qT n&ÉT¶|ü&ç‘˚ Çs¡>∑<äìï ‘êπ>kı#˚Ãy√&ÉT.μ Ç\T¢‘·T&ç#˚ ø£Ás¡qT
#˚‘√Ô |ü≥Tº≈£îì q&ÉTMTà<ä #Ój˚T´dæ ì\ã&ç e÷{≤&ÉT‘·Tqï düTC≤‘·
Ä~X¯øÏÔ˝≤ ˝Ò<äT. ø£qã&Éì ø£s√Hêì >±˝À¢ ø£Ás¡ ‹|æŒ ‘·]y˚T
Á|üj·T‘·ï+ #˚düTÔqï >∑T&ç¶<ëì˝≤e⁄+~.
ª˙ &ÉãT“\T ˝≤ø√ÿø£b˛‘˚ >∑es¡ïyÓT+≥T ã‹πø≥≥Tº ˝Ò<äT˝Ò.
@+ #˚kÕÔ+. düπs Ç$ ‹qTμ ø=ìï j·÷|æ˝Ÿ eTTø£ÿ\T ù|¢{À¢ ô|{Ϻ
Ç∫Ã+~ Á|üXÊ+‹.
ª|æ\¢\øÏ |ü{Ϻ¬ø˝≤Ôqe÷àμ
ªqTe«$ ‹qT eTT+<äT. yêfi¯¢øÏ |üfi¯ó¢ ÇkÕÔ˝Ò rdüT¬øfi¯ó<äTe⁄
>±ì. z |üHÓÃsTT´. |æ\¢\øÏ y˚˙ïfi¯¢˝À ø=+#Ó+ |üdüTù|dæ
‘ê–dü÷Ôe⁄+&ÉT. »\TãT\T sê≈£î+&Ü #·÷düTø√. s√p ø√&ç>∑T&É÷¢
ns¡{Ï|üfi¯S¢ |æ\¢\øÏ ô|≥Tº. n$ eTØ @eT+‘· Ks¡Tà ø±<äTø£<ë.
qTeP« ‹qT. ‹+&ç dü]>±Z ˝Òø£b˛‘˚ »ãT“˝§kÕÔsTT. qTy˚«
Äs√>∑´+>± ˝Òø£b˛‘˚ yêfi¯ófl+&És¡T >∑Ts¡TÔ ô|≥Tºø√μ
ªC≤>∑s¡Ô>±H˚ e⁄+≥THêïqe÷à. @e⁄Hêï ˝Òø£b˛sTTHê Äfi¯¢øÏ
u≤>± ‹+&Ó&É<ëeH˚ #·÷düÔHêïqT. &ÉãT“˝…ø£ÿ&çqT+∫ ‘˚qT?
ø±ìsTT´. @y=∫ÃHê <˚e⁄&˚ ø±bÕ&Ü\. >±+B ÄdüŒ≥˝Ÿ ¬øfi‚Ô
Ç+øÏìï s√>±\≥Tº≈£îì düdüÔHêïs¡+≥ ø£<äe÷à?μ u…+>∑>± n+~
düTC≤‘·.
Ä>∑düTº 2020
e÷{≤¢&É˝Ò<äT Á|üXÊ+‹. Çyêfi¯ dæ<ä÷∆ eTqdüT u≤>√
˝Òq≥Tº+~. n<√˝≤e⁄Hêï&ÉT. $T&ç˝Ÿ ˝…yÓ˝Ÿ f…ø°\ì #ê˝≤
ø£+ô|˙\T e~*+#·T≈£î+≥THêïsTT. ‘·q‘√ düŒwüº+>± #Ó|üŒ≥+
˝Ò<äT>±˙ dæ<ä÷∆ ñ<√´>∑+ ≈£L&Ü }&˚≥≥Tº>± ñ+<˚yÓ÷!
ø£fi¯¢eTT+<äT Ç+{Ï n|ü⁄Œ yêsTT<ë\÷ |æ\¢\ dü÷ÿ˝Ÿ |ò”E\ &ÉãT“\
dü+K´\T Ä&ÉT‘·THêïsTT. Ä˝À#·q\qT #Ó]ù|j·T&ÜìøÏ ákÕ]
m˝≤+{Ï kÕìf…Æ»s¡÷ <=s¡ø£fÒ¢<äT.
ªá e÷j·T<ë] s√>∑+ Áô||ü+#êìï mHêïfi¯fløÏ y=<äT\TÔ+<äe÷à,
eT©¢ eTq+ e÷eP\T>± ã‹πø s√E˝§kÕÔ j·T+{≤sê?μ
ÄyÓT˝À ÄX¯qT ô|+#˚ ‘˚HÓ|üP‘· e÷≥˝ÒM #ÓbÕŒ\ì
|æ+#·˝Ò<äT Á|üXÊ+‹øÏ. ª@yÓ÷ me]øÏ ‘Ó\TdüT? ndü\T e÷eT÷\T
ã‘·Tø£H˚~ ˇø£≥T+<ë eTqøÏ? Ç~ ø±ø£b˛‘˚ eTs√fÒ<√ edüTÔ+~.
@<=∫ÃHê u≤<Ûä\˙ï Ä&Üfi¯¢πø.μ ‘˚≥<äq+ ˝Ò≈£î+&Ü bı&ç>±
q$«+~.
ÄyÓTqT ns¡ú+ #˚düT≈£îqï≥Tº>± #·÷dü÷Ô ªn˝≤>∑qø£+&Ée÷à,
n˙ï ‘·–Zb˛‘êsTT ãj·T|ü&ç‘˚ e÷Á‘·+ ãs¡Te⁄ ~>∑T<ë›? @<√
ˇø£{Ï #˚dæ ã‘·ø±\ >∑<ë |ü⁄{ϺHêø£? πs|ü⁄ u≤>∑T+{≤<äì
nqTø√ø£ b ˛‘˚ ã‘· ø £ ˝ Ò + ø£ < ä e ÷à, MTπ s Ç˝≤>∑ q T≈£ î +fÒ
e÷˝≤+{Àfi¯¢y˚+ #Ój·÷´*?μ #˚‘·T\T ø£&ÉT≈£îÿì ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥÷
#Ó|æŒ+~ düTC≤‘·.

ªMTs¡+‘ê #Ó|æŒ+~ nã<ä∆+. n+<äs¡÷ düe÷qy˚T nHêïs¡T.
Vü‰dæŒ≥fi¯¢˝À #·÷ùdÔH˚ MT e÷≥ m+‘·ã<ä∆yÓ÷ ‘Ó*‡+~. á
Ä&Üfi¯¢˝À ˇø=ø£ÿ] ã‘·T≈£î MT<ä ˇø=ø£ÿ˝≤ m˝≤ <Óã“ø={≤ºH√
#·÷XÊsê, Hê ø=eTTà\ìï yÓ¬s’{°\THêïsTT H˚q+{Ï+#˚ »ãT“øÏμ
nì ø=eTTà s=eTTà $s¡T#·T≈£î+~ e÷j·T<ë] s√>∑+. ª˙ yÓTTVü≤+.
˙ nqTuÛÑeyÓT+‘·? y˚Teqï~ »ãT“≈£î ‘˚&Ü˝ÒM ˝Òeì. ‘˚&Ü\T
eTqTwüß˝À¢ ˝ÒeHêïe÷? nsTTHê y˚T+ m+‘·eT+~ì ‹H˚dæHê
eTqTwüß\T Ä ˝…ø£ÿ˝ÒM dü]>±Z rdüTÔqï≥Tº ˝Ò<äì nqTe÷q+.
áeT<Ûä´ ˇø£]‘√ ˇø£s¡T C≤„Hêìï ‘Ó>∑ |ü+#·T≈£î+≥÷ e÷≈£î
˝Òì ôVA<ëì ˙≈£î ‘·–*+#˚s¡T e÷qe⁄\T. n+‘˚. ‘Ó>∑ ‹]π>dæ
n+<äØï n+≥T≈£î+≥THêïe⁄>±˙ qTe«+{Ï+#˚ »ãT“øÏ ø=eTTà\÷
ø√D≤\÷ @+ ˝Òe⁄. Ä&ÜeT>±, ∫Hêï ô|<ë›, &Éã÷“ ôVA<ë,
≈£î\+, eT‘·+, nVü≤+ø±s¡+... á ‘˚&Ü\˙ï eTqTwüß\T
‘·–*+#·T≈£îqï s¡ø£s¡ø±\ ø=eTTà\T. Ä ø=eTTà\ì n≥÷ sTT≥÷
|ü{Ϻ ‹|ü⁄Œ‘·÷ Ä&ç+#˚<˚$T{À eTq≈£î ‘Ó©<äT. Mfi¯¢ø° #ê˝≤eT+~øÏ
‘Ó©<äT. ndü\T ˙ dü«uÛ≤ey˚T Mfi¯¢øÏ dü]>±Z ns¡úyÓTÆ #êefÒ¢<äT.
n<˚ Mfi¯¢˝À ø=+‘·eT+~øÏ uÛÑ˝Ò ˝≤uÛÑ+. #ê˝≤eT+~øÏ uÛÑ]+#·˝Òì
qwüº+. ˝≤uÛÑqcÕº\ ˝…ø£ÿ\T }Væ≤+#·T≈£î+≥÷ @y˚y√ #˚düTÔHêïs¡T.
yêfi¯¢ #˚‘·\ø° |üs¡´ekÕHê\ø° dü+ã+<Ûä+ @$T{À ‘Ó*dæHê
‘Ó©q≥Tº Ä≥\T kÕ–düTÔHêïs¡T. m≈£îÿe Ä˝À∫+#·≈£î.μμ nHêïsTT
nqTuÛÑe+˝À |ü+&çq eTVü‰ ô|<ä› e÷j·T<ë] s√>±\T.
11 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
ø£s√Hê u≤~Û‘·T\≈£î eT+∫ yÓ’<ä´+,
ÄVü‰s¡+ n+~+#ê*
_.|ü<äà
Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± ø£s√Hê ø£sêfi¯qè‘·´+ #˚düTÔqï~. ø£s√Hê
<Ó ã “‘√ Á|ü | ü + #· < ˚ X Ê\ n_Û e è~∆ ã÷≥ø£ ‘ · « + eTs√kÕ]
ã≥ºãj·T˝…’+~. n<˚$<Ûä+>± dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À eTq+
ì]à+#·T≈£îqï Äs√>∑´, ∫øÏ‘·‡ kÂø£sê´\ &=\¢‘·q+ ≈£L&Ü
ãj·T≥|ü&ç+~. bÕ\≈£î\ ìs¡¢ø£å´+, u≤<Ûä´‘ê sêVæ≤‘·´+ e\q
Á|ü»\T |æ≥º˝≤¢ sê*b˛‘·THêïs¡T. ñbÕ~Û b˛sTT, ã‘·T≈£î˝Òø£,
Áã‘·T≈£î<Ós¡Te⁄ ˝Òø£ nH˚ø£ eT+~ J$‘ê\T <äTs¡“¤s¡eTe⁄‘·THêïsTT.
n‘·´~Ûø£ ø£s√Hê πødüT\T qyÓ÷<Ó’q C≤_‘ê˝À ÁbòÕHé‡qT <ë{Ï
uÛ≤s¡‘Y 4e kÕúq+˝ÀøÏ #˚]+~. ø£s√Hê yÓs’ d¡ qt T ø£≥&º ç #˚jT· &É+˝À
πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T rÁe+>± yÓ’|òü\´+ #Ó+<ësTT. Á|ü<Ûëì
yÓ÷&û |üP\T, #·|ü≥T¢, ø=y=«‘·TÔ\‘√ <˚X¯ Á|ü»\qT yÓ÷dü+
#˚XÊs¡T. m≥Te+{Ï eTT+<ädüTÔ C≤Á>∑‘·Ô\T, Á|ü‘ê´e÷ïj·T @sêŒ≥T¢
#˚jT· ≈£î+&ÜH˚ ˝≤ø˘&ÍHé\T, nHé˝≤ø˘\T #˚kÕs¡T. kÕe÷õø£ <ä÷s¡+
bÕ{Ï+#·eTì, Ç+{ÏøÏ |ü]$T‘·+ ø±yê\ì, #˚‘·T\T düãT“‘√
X¯óÁuÛÑ+>± ø£&ÉTø√ÿyê\ì, e÷düTÿ\T <Ûä]+#ê\ì {°.M.˝À¢
ñ∫‘· dü\Vü‰*e«&É+ ‘·|üŒ Á|ü»\≈£î ñbÕ~Û, Äs√>∑´+, uÛÑÁ<ä‘·
ø£*Œ+#·&É+˝À ì]∆wüº #·s¡´\T düÁø£eT+>± #˚|ü{º˝Ò<äT. Ç+{À¢
e⁄+&É+&ç, uÛÑÁ<ä+>± e⁄+&É+&ç n+≥÷ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£≥q\T
sTTdüTÔ+~.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À \øå± 70y˚\ ø√≥T¢, ‘·sê«‘· 20\ø£å\ ø√≥T¢
bÕ´πøõ Á|üø£{Ï+∫ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ >=|üŒ\T Á|üø£{Ï+#·Tø=qï~.
á bÕ´πøJ˝À >∑D≤+ø±\ Äsꓤ≥+ ‘·|üŒ Á|ü»\≈£î #˚πs~
@MT˝Ò<äì, yÓ÷B yÓ÷düø±]‘·Hêìï Á|ü»\T ns¡∆+ #˚düTø√e&ÜìøÏ
m≈£îÿe ø±\+ |ü≥º˝Ò<äT. ø£s√Hê e÷≥Tq ‘·eT m»+&Ü‘√
bÕ≥T ø±s√Œπs{ŸX¯≈£îÔ\≈£î y˚T\T #˚j·T&Éy˚T Äj·Tq \ø£å´eTì
n+<ä]øÏ ns¡∆yÓTÆb˛sTT+~. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î sTTyê«*‡q
ì<ÛäT\qT düÁø£eT+>±, düø±\+˝À $&ÉT<ä\ #˚j·T&É+˝Ò<äT. e\dü
ø±]à≈£î\qT >±*øÏ e~˝ÒXÊs¡T. ñbÕ~Ûb˛sTT ô|s¡T>∑T‘·Tqï
ìs¡T<√´>∑ ôd’Hê´ìøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·T |üì ø£*Œ+#·&É+˝Ò<äT. esYÿ
Á|òüyéT ôVA+, Ä]∆ø£ e‹Ôfi¯ófl, e+{Ï |ü]D≤e÷\T |òü*‘·+>±
ô|s¡T>∑T‘·Tqï >∑èVü≤Væ≤+düqT |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+˝Ò<äT. |üì#˚ùdÔ
|üP≥>∑&Éeì Ç+{Ï |üìyês¡\≈£î ñbÕ~Û b˛sTT+~. ø£s√Hêe\q
mes¡÷ Çfi¯fl˝ÀøÏ sê˙j·T&É+˝Ò<äT. ‘√|ü⁄&ÉTã+&ÉT¢, ≈£Ls¡>±j·T\
yê´bÕs¡+ #˚düT≈£îH˚ ù|<ä\T, uÛÑeq ìsêàD ø±]à≈£î\ ø£cÕº\T
n~Û>∑$T+#·&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«\T #˚j·T>∑*–q düVü‰j·T+ ≈£L&Ü
#˚j·T&É+˝Ò<äT. Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘·eT Ä<ëj·T+ ø√dü+ eT<ä´+
cÕ|ü ⁄ \qT sTTcÕº Ø ‹>± ‘Ó ] ∫e⁄+#ês¡ T . eT<ä ´ + ø√dü +
uÛÖ‹ø£<ä÷s¡+ bÕ{Ï+#·ø£≈£î+&Ü ≈£L´˝À ‘√düT≈£î+≥÷ eT<ä´+
12 Ä>∑dTü º 2020
ø=qT>√\T #˚düTÔHêïs¡T. ø£s√Hê ìyês¡D≈£î #Óù|Œ C≤Á>∑‘·Ô\T
>±*¬ø–]b˛‘·THêïsTT.
Á|ü » \ Äs√>±´ìï dü + s¡ ø Ï Î +∫, yê] ÁbÕD≤\qT
ø±bÕ&É≈£î+&Ü Äsꓤ≥|ü⁄ Á|üø£≥q\T, ‘·|ü&ÉT >∑D≤+ø±\‘√
Á|ü»\qT πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T eTuÛÑ´ |üs¡TdüTÔHêïsTT. ¬s+&ÉT
‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\ eTTK´eT+Á‘·T\T ≈£L&Ü &ÉãT“ m+‘· Ks¡TÃ
nsTTHê |üsê«˝Ò<äT uÛÑ]+∫ Á|ü»\ ÁbÕD≤\qT ø±bÕ&ÉT‘êeTì
ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À #Ó|æŒq $<Ûä+>± H˚&ÉT yê] Ä#·s¡D ˝Ò<äT.
ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À ø√$&é πødüT\ dü+K´ $T–*q sêÁcÕº˝À¢ b˛\TÃø=ì
Ç<ä+‘ê ‘·eT >=|üŒ‘·q+>± #Ó|ü≈£îHêïs¡T. Çyêfi¯ ø£s√Hê πødüT\T
Ä+Á<Ûä˝À \ø£å≈£î <ë≥>± ‘Ó\+>±D≤˝À \ø£å≈£î #˚s¡Te˝À ñ+~.
<˚X¯yê´|æ‘·+>± 15\ø£å\T <ë{Ï+~. πødüT\T ô|]π> ø=~› |üØø£å\T
m≈£îÿe #˚düTÔHêïeTì düeT]∆+#·T≈£î+≥THêïs¡T. sêÁcÕº\ dü]Vü≤<äT›\
<ä>∑Zs¡ ì|òü÷ ‘·–Z+∫ y˚kÕs¡T.
ø£s√Hê πødüT\qT ‘·≈£îÿe #˚dæ #·÷|ü&É+
<˚X¯+˝À ø£s√Hê yê´|æÔ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫q ˝…ø£ÿ\ø£Hêï
nH˚ø£¬s≥T¢ m≈£îÿe e⁄+<äì ◊dæm+ÄsY ìy˚~ø£ #Ó|üŒø£H˚ #Ó|æŒ+~.
Ç|üŒ{Ïπø <˚X¯+˝À 33,425 eT+~ #·ìb˛>±, sêÁwüº+˝À 1148
eT+~, ‘Ó\+>±D≤˝À 480 eT+~ #·ìb˛sTTq≥T¢ πø+Á<ä,
sêÁcÕº\ Äs√>∑´XÊK\T Á|üø£{Ï+#êsTT. ìC≤ìøÏ πødüT\ dü+K´,
eTs¡D≤\ dü+K´ ‘·–Z+∫ #·÷|ü⁄‘·THêïs¡ì |üÁ‹ø£˝À¢ $eTs¡Ù\T
edüTÔHêïsTT. Á|ü‹ \ø£å »HêuÛ≤˝À 100 qT+&ç 150 eT+~
Á|ü»\qT s√p |üØøÏÎ+#ê*. ø±ì H˚&ÉT Á|ü‹ \ø£å »HêuÛ≤øÏ
10 eT+~øÏ e÷Á‘·y˚T |üØø£å\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. nedüs¡yÓTÆq
<ëì˝À |ü<√e+‘·T dü+K´˝À e÷Á‘·y˚T |üØø£å\T ìs¡«Væ≤+#·&É+
e\q ø£s√Hê k˛øÏq≥Tº ãj·T≥|ü&ÉT‘·Tqï πødüT\ dü+K´ ‘·≈£îÿe>±
e⁄qï≥Tº #·÷|ü⁄‘·THêïs¡T. ø±ì ø£s√Hê yê´|æÔ e÷Á‘·+ #ê˝≤
m≈£îÿe>± e⁄+≥T+<äì eTq ì»J$‘·+˝À ns¡∆eTÚ‘·÷H˚ e⁄+~.
ø£ s √Hê yÓ ’ s ¡ d t |ü ≥ º D ≤\T <ë{Ï |ü ˝ … ¢ \ ≈£ î #˚ ] b˛sTT+~.
<˚X¯yê´|üÔ+>± ‘·≈£îÿe yÓ÷‘ê<äT˝À |üØø£å\T #˚düTÔHêï πødüT\ dü+K´
15\ø£å\T <ë{Ï+~. nedüs¡yÓTÆq yÓ÷‘ê<äT˝À |üØø£å\T ìs¡«Væ≤ùdÔ
<˚X¯+˝À ø£s√Hê πødüT\ dü+K´ eT]+‘· m≈£îÿe>± e⁄+&Ée#·TÃ.
Á>±e÷˝À¢ ø£Hêï |ü≥ºD≤˝À¢ 1.09 ¬s≥T¢ m≈£îÿe>± ÇHéô|òø£åHé
k˛πø Á|üe÷<ä+ e⁄+<äì, |ü≥ºD≤˝À¢ì eTT]øÏyê&É˝À¢ á Á|üe÷<ä+
1.89 ¬ s ≥T¢ m≈£ î ÿe>± e⁄+≥T+<ä ì ◊dæ m +ÄsY ]b˛s¡ T º
ôV≤#·Ã]+∫+~.
Á|üø£≥q\≈£î ‘·–q $<Ûä+>± n+<äì yÓ’<ä´ düVü‰j·T+ :
á ôV≤#· à ]ø£ ≈ £ î nqT>∑ T D+>± π ø +Á<ä Á|ü u Û Ñ T ‘· « +>±ì
sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘ê«\T >±ì ‘·–q #·s¡´\T rdüTø√e&É+˝Ò<äT.
ø£s√Hê |üØø£å\T ô|+#·&É+, ÄdüT|üÁ‘·T\ dü+K´ ô|+#·&É+,
&Üø£ºs¡T¢≈£î, dæã“+~øÏ kÂø£sê´\T ô|+#·&É+, dü]|ü&çqìï |æ|æÇ
øÏ≥T¢ düs¡|òüsê #˚j·T&É+, ø£s√Hê s√>∑T\≈£î eT+∫ ÄVü‰s¡+,
Ä>∑düTº 2020
eT+<äT\T, yÓTs¡T¬>’q kÂø£sê´\T ø£*Œ+#·&É+ ‘·~‘·s¡ nH˚ø£
$wü j · ÷ ˝À¢ Á|ü # êsêìøÏ ‘· – q $<Û ä + >± π ø å Á ‘· k Õú s TT˝À
»s¡>∑&É+˝Ò<äT. Äsꓤ≥|ü⁄ Á|üø£≥q\T #˚düTÔHêïs¡T.
ˇø£ M~∏˝À ˇø£]øÏ ø£s√Hê e∫Ã+<ä+fÒ Ä M<∏ä+‘ê
uÛÑj·T|ü&ÉT‘·THêïs¡T. _≈£îÿ_≈£îÿ eT+≥÷ Áã‘·T≈£î‘·THêïs¡T. ø£s√Hê
k˛øÏ+<äì e\+{°s¡¢≈£î ‘Ó*j·T>±H˚ |üØøå± πø+Á<ë\≈£î rdüT¬øfi¯ó
‘·THêïs¡T. nø£ÿ&É |üØø£å\≈£î, |òü*‘ê\T sêe&ÜìøÏ yês¡+
s√E\ô|’>± |ü&ÉT‘·Tqï~. ÄdüT|üÁ‘·T\ e<˚› ìØøÏÎ+#·e\dæ
edüTÔqï~. |üØø£å\T #˚j·T&É+˝À nH˚ø£ neø£‘·eø£\T #√≥T
#˚düT≈£î+≥THêïsTT. dæ+>∑sêj·Tø=+&É ˝≤+{Ï eT+&É\ πø+Á<ë˝À¢
≈£L&Ü f…düTº #˚ùd øÏ≥T¢ \_Û+#·ø£ ˇø£{Ï ¬s+&ÉT s√E\T ø£s√Hê
s√>∑T\T m<äTs¡T #·÷&Ü*‡ edüTÔqï~.
πøåÁ‘·kÕúsTT |ü]o\q ø√dü+ ]yéT‡øÏ yÓ[fl ‘Ó*dæq &Üø£ºs¡¢‘√,
dæã“+~‘√ e÷{≤¢&ç‘˚ yê] ø£cÕº\T es¡íHêr‘·+>± e⁄HêïsTT.
]yéT‡˝À ø£s√Hê s√>∑T˝Ò ø±≈£î+&Ü n‘·´edüs¡ ∫øÏ‘·‡ø√dü+ e#˚Ã
s√>∑T\T— ÁbÕD≤bÕj·Tdæú‹˝À ◊dæj·TT˝À e⁄+&Ü*‡q ù|wü+≥T¢—
z.|æ.˝À ùde\T— M≥ìï+{ÏøÏ 250 eT+~ yÓ’<äT´\ nedüs¡+
e⁄+fÒ nø£ÿ&É e⁄qï~ 90 eT+~ e÷Á‘·y˚T. M]˝À 17 eT+~
60@fi¯ó¢ ej·TdüT‡ ô|’ã&çqyês¡T. 10eT+~ yÓ’<äT´\T Çø£ÿ&É
y˚ ‘ · H ê\T rdü T ≈£ î +≥÷ &ç | ü P ´fÒ w ü H é ô |’ Ç‘· s ¡ õ˝≤¢ ˝ À¢
|üì#˚düTÔHêïs¡T. Çø£ $T–*q yê]‘√H˚ ø√$&é u≤~Û‘·T\≈£î ∫øÏ‘·‡
#˚dTü HÔ êïs¡T. Ç|üŒ{Ïøπ ø£s√Hê u≤~Û‘T· \≈£î ùde\+~düTqÔ ï q\T>∑Ts¡T
pìj·TsY &Üø£ºs¡T¢, Ç<ä›s¡T d”ìj·TsY &Üø£ºs¡T¢ ≈£L&Ü á yÓ’s¡dt
u≤]q|ü&ç ◊k˛˝ÒwüHé˝À e⁄+&ç ∫øÏ‘·‡ bı+<äT‘·THêïs¡T.
ˇ+>√\T ]yéT‡ ÄdüT|üÁ‹˝À 500 e÷Á‘·y˚T u…&ÉT¢ e⁄+&É>±
ø£s√Hê ù|wü+≥T¢ 750 eT+~ es¡≈£î e⁄Hêïs¡T. &Üø£ºs¡¢ ø±«s¡ºs¡T¢,
Á{Ï|ü⁄˝Ÿ ◊.{Ï.ø±˝ÒJ˝À¢qT s√>∑T\qT ô|{≤ºs¡T. ø=ìï Áô|’y˚≥T
ÄdüT|üÁ‘·T\≈£î 30 |ü&Éø£\ ˝…ø£ÿq Á|üuÛÑT‘·«+ nqTeT‹+∫+~.
mø£ÿ&É #·÷dæHê, @ ÄdüT|üÁ‹˝À n&ç–Hê u…&ÉT¢ U≤∞\T ˝Òeì
#ÓãT‘·THêïs¡T. s√p 300øÏ ô|>’ ± øπ düT\T edüTHÔ êïj·Tì, ø√\Tø=ì
Çfi¯¢≈£î yÓfi‚¢ yê] dü+K´ ø£+fÒ ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ #˚πsyê] dü+K´
n~Ûø£+>± e⁄+≥T+<äì &Üø£ºs¡T¢ #ÓbÕŒs¡T. u…&ÉT¢ #ê\q+<äTq
e÷sêÿ|ü⁄s¡+ Á|üuÛÑT‘·« yÓ’<ä´XÊ\qT ø√$&é ÄdüT|üÁ‹>± e÷s¡Tdü÷Ô
Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚dæ+~. ø=‘·Ô>± dü+J$ì ãdüT‡\T
e#êÃsTT. |üØø£å\T ìs¡«Væ≤+∫ |òü*‘ê\T eTs¡Tdü{Ïs√Eq
sTTdüTÔHêïs¡T.
mø£ÿ&Ü U≤∞\T ˝Òì á |ü]dæú‘·T˝À¢ ø£s√Hê s√>∑T\qT ôVA+
ø±«s¡+f…ÆHé˝À ñ+#ê\ì Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡íj·T+
rdüTø=ì õ.z.HÓ+ 64qT $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. Á|ü‘˚´ø£ edü‘·T\T+fÒ
ø£s√Hê s√–ì Ç+{Ï˝ÀH˚ e⁄+∫ yÓ’<äT´\T |üs¡´y˚ø£åD‘√ ∫øÏ‘·‡
n+~+#ê\ì á õ.z.kÕsê+X¯+. n_Ûeè~∆ #Ó+~q <˚XÊ˝À¢H˚
Ç+{Ï˝À yÓ’<ä´+ kÕ<Ûä´+ø±˝Ò<äT. ˇπø >∑~˝À n+<äs¡÷ ø±|ü⁄s¡+
13 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
e⁄+&˚ eTq˝≤+{Ï yÓqTø£ã&çq <˚XÊ˝À¢ ôVA+ ø±«s¡+f…ÆHé
»ãT“\qT ô|+#· T ‘· T +<˚ ‘· | ü Œ ìyê]+#· ˝ Ò < ä T . ñqï‘· ,
eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ ≈£î≥T+u≤˝À¢ edü‘·T\THêï &Üø£ºs¡T¢ |üs¡´y˚ø£åD
Ä#·s¡D˝À kÕ<Ûä´eTj˚T´ |üìø±<äT. Ç+{À¢ ˇø£]øÏ yê´~Û k˛øÏq
‘·sê«‘· n+<ä]øÏ n+{Ï+#·&Éy˚T ne⁄‘·T+~. Á|üdüTÔ‘·+ ø£s√Hê
u≤~Û ‘ · T \T Ädü T |ü Á ‘· T \ qT+∫ Çfi¯ fl ≈£ î yÓ [ fl Á|ü ‘ ˚ ´ ø£ + >±
ø=+‘·ø±\+ Ç‘·s¡T\qT ‘êø£≈£î+&Ü ñ+&˚ $<Ûä+>± ≈£L&Ü eTq
Çfi¯fl |ü]dæú‘·T\T˝Òe⁄.
ˇø√ÿ Ç+»ø£åHé 35y˚\ s¡÷bÕj·T˝…’Hê yÓqTø±&˚~ ˝Ò<äì,
u…&ÉT¢ <=s¡ø£&É+˝Ò<äH˚ e÷≥ $q|ü&É≈£L&É<äì, ns¡>∑+≥˝À u…&é
düs|¡ süò ê #˚j÷· \ì ˝Òì |üø+å£ ˝À õ˝≤¢ ø£˝ø… sº£ ,Y C≤sTT+{Ÿ ø£˝ø… sº£ q¢¡ T
u≤<ÛäT´*ï #˚kÕÔqì sêÁwüº eTTK´eT+Á‹ »>∑H√àVü≤q¬s&ç¶ Á|üø£≥q\T
≈£L&Ü #˚XÊs¡T. >∑es¡ïyÓT+≥T &Üø£ºs¡T¢ dü]b˛ø£ Áô|’y˚≥T &Üø£ºs¡T¢qT
≈£L&Ü $<ÛäT˝À¢øÏ rdüT≈£î+{≤eTì Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫+~. ø±ì
Ç+‘·es¡≈£î Áô|’y˚≥T &Üø£ºs¡T¢ $<ÛäT˝À¢ #˚s¡˝Ò<äT. nqTeT‹+∫q
Áô|’y˚≥T ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ f…düTº\≈£î 500 ø£+fÒ m≈£îÿe edü÷\T
#˚j·Tsê<äì Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T«\qT C≤Ø #˚dæ+~. @ Áô|’y˚≥T
ÄdüT|üÁ‹ >∑es¡ïyÓT+≥T ñ‘·Ôs¡T«\qT ˝…ø£ÿ #˚j·T&É+˝Ò<äT. bÕõ{Ïyé
e∫Ãq s¡eT´ nH˚ u≤´+≈£î ñ<√´–ì <ä>∑Zs¡ ˇø£ Áô|’y˚≥T ÄdüT|üÁ‹
yês¡T ◊<äT s√E\≈£î 45y˚\ s¡÷bÕj·T\T edü÷\T #˚kÕs¡T.
ø±s√Œπs{Ÿ ÄdüT|üÁ‘·T\ <√|æ&ûøÏ uÛÑj·T|ü&ç, Á|üuÛÑT‘·« ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢
edü‘·T\T ˝Òø£ #ê˝≤eT+~ Áô|’y˚≥T ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ |üØø£å\T
#˚sTT+#·Tø=ì Çfi¯¢˝ÀH˚ ñ+≥THêïs¡T. á >∑D≤+ø±˝ÒM Á|üuÛÑT‘·«+
e<ä› ˝Òe⁄.
ø£s√Hê yÓ’s¡dt }|æ]‘·TÔ\ »ãT“\Tqïyê]øÏ, øÏ&ûï, wüß>∑sY
e⁄qïyêfi¯¢≈£î ‘·«s¡>± sêe{≤ìøÏ neø±XÊ\T m≈£îÿe nì
n+≥THêïs¡T. á yÓ’s¡dt eTqTwüß\ >=+‘·T˝ÀøÏ yÓ[¢q ‘·sê«‘·
yê´|æÔ #Ó+~ }|æ]‹‘·TÔ\≈£î k˛øÏ ô|’ÁuÀdædt e∫à }|æ]
rdüTø√e&É+ ø£wüº+>± e⁄+&ç eTs¡D≤ìøÏ <ë] rdüTÔ+<äì yÓ’<ä´
ì|ü⁄DT\T #ÓãT‘·THêïs¡T. Ç≥Te+{Ï ù|wü+≥T¢≈£î yÓ+{Ï˝Ò≥sY‡,
dæ.{Ï.kÕÿHé ‘·~‘·s¡ KØ<Ó’q |üØø£å\T #˚j·÷*‡ e⁄+≥T+~.
yÓ’<äT´\T, dæã“+~, |ü]ø£sê\T n+<äTu≤≥T˝À ˝Òø£ ø=+‘·eT+~
ù|wü+≥¢qT ˇ+>√\T qT+&ç HÓ\÷¢s¡T |ü+|ædüTÔHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«
ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ ‘·–qìï yÓ+{Ï˝Ò≥s¡T¢, KØ<Ó’q Ç+»ø£åqT¢ ˝Òø£
ø=+‘·eT+~ Áô|’y˚≥T ÄdüT|üÁ‘·T\qT ÄÁX¯sTTdüTÔHêïs¡T. yÓ+{Ï˝Ò≥sY
MT<ä ∫øÏ‘‡· #˚dTü ≈£îqï HÓ\÷¢sT¡ ≈£î #Ó+~q sêe÷sêe⁄ ≈£î≥T+u≤ìï
$#ê]ùdÔ yê]øÏ 7\ø£å\T Ks¡Tà nsTTq≥Tº #ÓbÕŒs¡T. Ç+‘· uÛ≤sêìï
Á|ü»\T yÓ÷ùd |ü]dæú‹˝À ˝Òs¡T. ø£s√Hê eùdÔ ø±{Ïπø nH˚
n_ÛÁbÕj·T+ Á|ü»˝À¢ ô|s¡T>∑T‘·Tqï~.
H√{Ï eTT<ä›˝Àq÷ yê{≤ ø±CÒdüTÔqï <äfi≤s¡T\T :
ø£ s √Hê k˛ø£ ≈ £ î +&Ü e⁄+&Ü\+fÒ s√>∑ ì s√<Û ä ø £ X ¯ ø Ï Ô ì
ô|+#·Tø√yê*. n+fÒ eT+∫ bÂwæºø±Vü‰s¡+ rdüTø√yê*. ø£s√Hê
yÓ’s¡dt k˛øÏq e´øÏÔ ÁbÕD≤\T <äø±ÿ\+fÒ ≈£L&Ü n+‘·ø£+fÒ eT+∫
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
bÂwæºø±Vü‰s¡+ ø±yê*. Çe˙ï ô|’kÕ Ks¡TÃ˝Ò≈£î+&Ü Á|üuÛÑT‘·«y˚T
uÛÑ]düTÔ+<äì eTTK´eT+Á‹ »>∑H√àVü≤q¬s&ç¶>±s¡T sêÁwüº Á|ü»\≈£î
uÛÑs√kÕ sTT#êÃs¡T. Á|ü‹s√E ñ<äj·T+ {Ï|òæHé, bÕ\T— eT<Ûë´Vü‰ï+
|ü|ü, kÕ+u≤s¡T, s¡dü+, eTõ®>∑‘√bÕ≥T ø√&ç>∑T&ÉT¶, ∫¬øHé—
ns¡{Ï|ü+&ÉT kÕj·T+Á‘·+ |ü+&ÉT¢, bÕ\T sêÁ‹øÏ {Ï|òæHé ˝Ò<ë eT+∫
ÄVü‰s¡+ n+~+#ê* Ç~ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫q yÓTq÷.
Ç~ ì»+>± neT\T »]–‘˚ m+‘· u≤>∑ T +≥T+~. ø±ì
πøåÁ‘·kÕúsTT˝À BìøÏ _Ûqï+>± neT\T»s¡T>∑T‘·Tqï~. n~Ûø±s¡bÕغ
yêπs ø±+Á{≤≈£îº\T rdüTø=ì ñ&çø° ñ&Éø£ì nqï+, ˙fi¯¢ kÕ+u≤s¡T,
s¡TN|üN˝Òì |ü|ü, ñ|ü, ø±s¡+˝Òì ≈£Ls¡\T, e÷&çb˛sTTq
#·bÕr\T, sêfi¢̄˝≤+{Ï Ç&û¢\T düs¡|òüsê #˚düTÔHêïs¡ì yê{Ïì s√>∑T\T
‹q˝Òø£ #·düTÔHêïs¡ì sêÁwüºyê´|æ‘·+>± ìs¡düq\T yÓ\T¢yÓ‘êÔsTT.
á ÄVü‰s¡+ ‹+≥÷ á ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ e⁄+&É˝ÒeTì ôVA+
ø±«s¡+f…ÆHé˝À e⁄+{≤eTì HÓ\÷¢s¡T, ø£&É|ü, ˇ+>√\T, @\÷s¡T,
nq+‘·|ü⁄s¡+ ‘·~‘·s¡ õ˝≤¢˝À s√>∑T\T Ä+<√fi¯q≈£î ~>±s¡T.
ˇø√ÿ s√–øÏ ÄVü≤s¡ |ü+|æD° ø√dü+ Á|üuÛÑT‘·«+ 340 s¡÷ˆˆ\T
#Ó*¢düTÔqï~. 100 s¡÷ˆˆ\T ≈£L&Ü $\Te #˚j·Tì Hêdæs¡ø£+
uÛÀ»q+ ô|{Ϻ <ëì˝À ≈£L&Ü ø±+Á{≤ø£ºs¡T¢ $T>∑T\TÃ≈£î+≥THêïs¡T.
ø±+Á{≤ø£ºs¡¢+<äs¡÷ n~Ûø±s¡bÕغøÏ #Ó+~qyê¬s’q+<äTq ÄdüT|üÁ‹
esêZ\T H√¬s‘·Ô˝Òø£b˛‘·THêïsTT. X¯yê\ô|’ ù|˝≤\T @s¡T≈£î‹q&É+
n+fÒ Ç<˚. ø=ìï ø√$&é ôd+≥s¡¢˝À ø£˙dü+ eT+∫˙s¡T ≈£L&Ü
düÁø£eT+>± n+<ä&É+˝Ò<äì u≤~Û‘·T\T #ÓãT‘·THêïs¡T. ˇø√ÿs√EøÏ
ˇø=ÿø£ÿ]øÏ 5u≤{Ïfi¯¢ #=|üq eT+∫˙s¡T düs¡|òüsê #˚j·÷*. ø±ì
ˇø£{Ï ` ¬s+&ÉT u≤{Ïfi¯¢‘√ dü]ô|&ÉT‘·THêïs¡T. ø=ìï õ˝≤¢
πø+Á<ë˝À¢H˚ ñ<äj·T+ 10>∑+ˆˆ\T <ë{Ï‘˚>±ì {Ï|òüHé ô|≥º&É+˝Ò<äT.
eT<Ûë´Vü≤ïuÛÀ»q+ ô|fÒºdü]øÏ 2.30 <ë≥T‘·T+~. ø£s√Hê
yê´~Ûø£+fÒ Äø£*‘√H˚ #·∫Ãb˛j˚T$<Ûä+>± e⁄HêïeTì yês¡+
s√E\ ÁøÏ‘·+ s√>∑T\T $$<Ûä õ˝≤¢˝À¢ Ä+<√fi¯q\≈£î ~>±s¡T.
$XÊK õ˝≤¢˝À $yéT‡, Á|üuÛÑT‘·« #Ûê‹, n+≥Tyê´<ÛäT\ ìs√<Ûäø£
ndüT|üÁ‹‘√ bÕ≥T Áô|’y˚≥T≈£î #Ó+~q ^‘·+, >±j·TÁ‹, mHéÄsY◊
‘·~‘·s¡ ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ ∫øÏ‘·‡ #˚sTTdüTÔHêïs¡T. M{Ï˝À¢ |ü]dæú‘·T\T
n<Ûë«qï+>± e⁄Hêïj·Tì nø£ÿ&É ù|wü+≥T¢ ìs¡düq e´ø£Ô+
#˚düTÔHêïs¡T. nq+‘·|ü⁄s¡+˝À bÕ´¬ø≥¢˝À |ü+|ü⁄‘·Tqï uÛÀ»q+,
>∑T&ÉT¢ <äTsê«düq edüTÔqï<äì ù|wü+≥T¢ Äs√|æ+#ês¡T. #ê˝≤
ÁbÕ+‘ê˝À¢ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫q yÓTq÷ neT\T »s¡>∑&É+˝Ò<äì,
kÕ<Ûës¡D uÛÀ»HêH˚ï ô|&ÉT‘·THêïs¡ì Äs√|üD\T edüTÔHêïsTT.
n˝≤π> eTs¡T>∑T<=&ÉT¢ @ ÄdüT|üÁ‹˝Àq÷ X¯óÁuÛÑ+>± ˝Òeì
ø±\ø£è‘ê´\T rs¡TÃø√e&ÜìøÏ #ê˝≤ sTTã“+<äT\T |ü&ÉT‘·THêïeTì
ø£s√Hê u≤~Û‘·T\T #ÓãT‘·THêïs¡T.
kÕøå±\T #ÓãT‘·Tqï X¯àXÊHê\T :
Ç<ä+‘ê ˇø£ m‘Ó’Ô‘˚ eTs¡DÏ+∫q X¯yê\qT Kqq+ #˚j·T&É+
Á|üfi¯j·TyÓTÆb˛‘·Tqï~. nH˚ø£ #√≥¢ X¯yê\ <ä>∑Zs¡≈£î Á|ü»\T
sê≈£b˛e&É+, yê{Ïì &√»s¡T¢, Ábı¬ø’¢sTTHé˝≤+{Ï j·T+Á‘ê\‘√
14 Ä>∑dTü º 2020
|üP&ÉÃ&É+ ˝≤+{Ï Vü≤è<äj·T$<ës¡ø£ <äèXÊ´\qT eTq+ {°M˝À¢
#·÷düTÔHêï+. X¯yê\qT ‘·eT ÁbÕ+‘ê˝À¢ |üP&çÑ˚ ‘·eT≈£î ø£s√Hê
edüTÔ+<äH˚ uÛÑj·T+‘√ yês¡T n&ɶ–düTÔHêïs¡T. Á|ü»˝À¢ ne>±Vü≤q
ø£*Œ+#·&É+ Á|üuÛÑT‘·«+ #˚j·÷*‡q eTTK´yÓTÆq |üH˚. n˝≤π> á
dü+<äs¡“¤+>± ‘·eT >=|üŒ\T #ê≥Tø√e&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘ê«~Ûø±s¡T\T
eTs¡D≤\qT, πødüT\qT ‘·≈£îÿe #˚dæ #·÷|ü⁄‘·THêïs¡T. HÓ\÷¢s¡T
uÀ&ç>±ì‘√≥ X¯àXÊqyê{Ïø£˝À 40 ø£s√Hê eTè‘·<˚Vü‰\qT
|üP&çÃô|{≤ºs¡ì nø£ÿ&É |üì#˚ùd yês¡T #Ó_‘˚ Á|üuÛÑT‘·«+ 28
eTs¡D≤˝Ò nì ôV≤˝ŸÔ ãT*f…Hé $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. n˝≤π> ø£&É|ü˝À
47 eTs¡D≤\ì Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+#·>± ìC≤ìøÏ 112 Kqq+
#˚ d æ q ≥T¢ X¯ à XÊq+ <ä > ∑ Z s ¡ |ü ì #˚ ù d dæ ã “+~ #Ó b ÕŒs¡ T .
‘·÷s¡TŒ>√<ëe], $»j·Tq>∑s¡+ nìï õ˝≤¢˝À ˝…ø£ÿ˝À¢ ‘˚&Ü\qT
X¯àXÊHêìøÏ yÓ[¢ $#ê]+∫ ø=ìï |üÁ‹ø£\T yêdüyÔ ê\qT yÓ\T>∑T˝ÀøÏ
rdüT≈£îe#êÃsTT.
πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘·eT yÓ’|òü˝≤´\qT ø£|æŒ|ü⁄#·TÃ
ø√e&ÜìøÏ <˚X¯+˝À ø£s√Hê eTs¡D≤\T ‘·>∑TZeTTK+ |ü{≤ºj·Tì,
yÓ’s¡dt u≤]q |ü&çqyês¡T ø√\T≈£î+≥THêïs¡ì πø+Á<ä, sêÁwüº yÓ’<ä´
Äs√>∑ ´ eT+Á‹‘· « XÊK\T Á|ü ø £ { Ï + #êsTT. eTs¡ D ≤\ π s ≥T
C≤rj·TkÕúsTT˝À 3.33 XÊ‘·+ qT+&ç 2.25 XÊ‘êìøÏ |ü]$T‘·+
#˚ùdÔ, Ä+Á<ÛäsêÁwüº+˝À 1.06 XÊ‘êìøÏ |ü]$T‘·+ #˚XÊeTì
#ÓãT‘·THêïs¡T. Á|ü»˝À¢ yê´|æ+∫q ø£s√Hê uÛÑj·÷ìï ø=ìï Áô|’y˚≥T
ÄdüT|üÁ‘·T\T kıeTTà #˚düT≈£î+≥THêïsTT. #ê˝≤eT+~ kı+‘·>±
ø£cÕj·T+ #˚düTø=ì ‘ê>∑T‘·T+fÒ, eT]ø=+‘·eT+~ $Tõ˝Ÿ‡,
eTyéT‡, s¡Tu…˝≤ yêøχHéqT eTT+<ädüTÔ C≤Á>∑‘·Ô\ ø√dü+ y˚\
s¡÷bÕj·T\T Ks¡TÃô|{Ϻ ø=qT>√\T #˚düTÔHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ sTT∫Ãq
e÷düTÿ\T <Ûä]+#·&ÜìøÏ nqTe⁄>± ˝Òeì #ê˝≤eT+~ yê´bÕs¡T\
<ä>∑Zs¡ ø=qT>√\T #˚kÕs¡T. ˇø£ÿ ˇ+>√\T˝ÀH˚ e÷düTÿ\T,
XÊìf… Æ » s¡ T ¢ 30ø√≥¢ s¡ ÷ bÕj· T \ yê´bÕs¡ + »]–+<ä + fÒ
<˚ X ¯ y ê´|æ ‘ · + >± Á|ü » \ kıeTTà m+‘· \÷؃ nsTT+<√
}Væ≤+#·e#·TÃ.
Á|ü»\≈£î eT+∫ Äs√>∑´+ n+~+#·&É+ Á|üuÛÑT‘·« u≤<Ûä´‘·
Áô|’y˚{°ø£s¡D yÓ÷E˝À Á|ü»\ Äs√>±´ìï Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡¢ø£å´+
#˚dæ+~. Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q u≤<Ûä´‘· qT+&ç ‘·|ü≈£îqï~. Á|üuÛÑT‘·«
ÄdüTú\qT Áô|’y˚≥T e´≈£îÔ\≈£î <ësê<ä‘·Ô+ #˚dæ+~. ø±s√Œπs{Ÿ
Ädü T |ü Á ‘· T \qT Áb˛‘· ‡ Væ ≤ +∫+~, ô|+∫+~. ÁbÕ<Û ä $ Tø£
Äs√>∑´πø+Á<ë\ MT<ä Á|ü»\≈£î $XÊ«dü+ düqï–˝Ò¢˝≤ #˚dæ+~.
düs¬ q’ yÓ<’ ´ä kÂø£sê´\T ˝Òøb£ ˛e&É+, ns¡TΩ˝q’… yÓ<’ Tä ´\T düeTj·÷ìøÏ
|æôV≤#Ydæ ôd+≥s¡¢≈£î sêø£b˛e&É+‘√ Á|üuÛÑT‘·« ÄdüT|üÁ‘·T\T
ìs¡T|üjÓ÷>∑+>± e⁄HêïsTT. <˚X¯+˝Àì 25y˚\ |æôV≤#Ydæ\˝À
94.5XÊ‘·+ Á|üuÛÑT‘·« uÛÑeHê\˝À |üì#˚düTÔHêïsTT. <˚X¯yê´|æ‘·+>±
|æôV≤#Ydæ\˝À yÓ’<äT´\ ø=s¡‘· 6XÊ‘·+>± e⁄+<äì πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+
‘êC≤ ìy˚~ø£ yÓ\¢&ç+∫+~. 2018˝À Á|ü<Ûëì qπs+Á<äyÓ÷B
ªÄj·TTcÕàHé uÛ≤s¡‘Yμ |ü<∏äø£+ Á|üø£{Ï+#ês¡T. Ä |ü<∏äø£+˝À uÛ≤>∑+>±
Ä>∑düTº 2020
ª Á|ü<ÛëqeT+Á‹ »q Äs√>∑´jÓ÷»q (|æ.m+.õ.yÓ’) <ë«sê
Äs√>∑´;Ûe÷ kÂø£s¡´+ ø£*Œ+#ês¡T. á |ü<∏äø£+˝À uÛ≤>∑+>±
|æôV≤#Yd˝æ À kÂø£sê´\qT yÓTs¡T>∑T|ü]∫ yê{Ïì ôV≤˝ŸÔ n+&é yÓ˝ŸHdÓ t
πø+Á<ë\T (ôV≤#Y.&ÉãT¢.dæ)>± s¡÷bı+~kÕÔeTHêïs¡T. >∑‘· Ä]∆ø£
dü+e‘·‡s¡+ Hê{ÏøÏ 8242 |æôV≤#Ydæ\T, eTs√ 8y˚\ Äs√>∑´
ñ|üπø+Á<ë\˝À kÂø£sê´\T yÓTs¡T>∑T|ü]∫ ôV≤#Y.&ÉãT¢´.dæ.\T>±
s¡÷bÕ+‘·s¡+ #Ó+<ëj·Tì πø+Á<ä Äs√>∑´XÊK Á|üø£{Ï+∫+~.
|æôV≤#Ydæ\qT ì»yÓTÆq Äs√>∑´πø+Á<ë\T>± n_Ûeè~∆ |üs¡#ê\ì
&çe÷+&é #˚j·÷*. BìøÏ ‘√&ÉT ‘·ø£åDy˚T πø+Á<ä+ sêÁcÕº\≈£î
sTTyê«*‡q ø£s√Hê ì<ÛäT\qT yÓ+≥H˚ $&ÉT<ä\ #˚j·÷*.
sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ø£s√Hê ì<ÛäT\ø√dü+ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ô|’
Ä+<√fi¯q #˚j·÷*. ÄdüT|üÁ‘·T˝À¢ eTÚ*ø£ edü‘·T\T ô|+#·&É+
ø√dü+ ì<ÛäT\qT yÓ+≥H˚ eT+ps¡T #˚j·÷*. n<˚ $<Ûä+>±
sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·«+ f…dæº+>¥ πø+Á<ë\qT ô|+#ê*. @ s√E |üØø£å\
|òü*‘ê\T Ä s√E Á|üø£{Ï+#ê*. ø£s√Hê k˛øÏq u≤~Û‘·T\≈£î
eT+∫ ÄVü‰s¡+ düs¡|òüsê #˚j·÷*. yê]øÏ HÓ\≈£î 10y˚\
s¡÷bÕj·T\T øπ +Á<ä, sêÁwüº Á|üuTÑÛ ‘ê«\T n+<äCj
Ò ÷· *. ô|s¡T>∑T‘·Tqï
πødüT\≈£î ‘·–q$<Ûä+>± ‘·–q+‘· dæã“+~ì, &Üø£ºs¡T¢qT ]Á≈£L{Ÿ
#˚düTø√yê*. ø=‘·Ô ø√$&é ÄdüT|üÁ‘·T\qT ‘Ós¡yê*. yÓ+{Ï˝Ò≥s¡T¢,
dæ . {Ï . kÕÿqT¢ ‘· – qìï n+<ä T u≤≥T˝ÀøÏ ‘˚ y ê*. Áô|’ y ˚ ≥ T
ÄdüT|üÁ‘·T\qT Á|üuÛÑT‘·«+ kÕ«BÛq+ #˚düTø=ì ø£s√Hê u≤~Û‘·T\≈£î
yÓ’<ä´ düVü‰j·T+ n+~+#ê*. Áô|’y˚≥T &Üø£ºs¡¢qT ôd’‘·+ ø£s√Hê
u≤~Û‘·T\≈£î yÓ’<ä´+ #˚j·T&ÜìøÏ ñ|üjÓ÷–+#·Tø√yê*. Áô|’y˚≥T,
ø±s√Œπs{Ÿ ÄdüT|üÁ‘·T\ <√|æ&ûì n]ø£{≤º*. ø£s√Hê yÓ’<ä´+‘√
bÕ≥T sTT‘·s¡ yÓ’<ä´ùde\T j·T<Ûë$<Ûä+>± neT\T »s¡>±*. ô|’
&çe÷+&É¢ kÕ<Ûqä ø√dü+ H˚&TÉ Á|ü»\+‘ê ñ<ä´$T+#ê*‡q nedüs+¡
e⁄+~.

s¡#·q\T, #·+<ë\T |ü+|üe\dæq møö+{Ÿ $esê\T:
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£
e÷‘·èø£
>∑÷>∑T˝Ÿ ù|
bò˛Hé ù|
HÓ+ãsY: 9440568912
Ç+&çj·THé u≤´+ø˘,
ˇ+>√\T, dü+‘·ù|≥ Áu≤+∫
møö+{Ÿ HÓ+ãsY
6666173304
IFSC Code IDIB000O002
IFSC Code ◊.&ç.◊._.Js√.Js√.Js√.z.Js√.Js√.≥T
15 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
|ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘· $ø£è‘· s¡÷bÕìï
#·÷|æq #√fi¯ (2019)
u≤˝≤J (ø√˝Ÿø£‘ê)
u≤´+≈£î y˚TH˚»s¡T¢ ‘·eT Ø»q˝Ÿ/ CÀq˝Ÿ n~Ûø±s¡T\
MT{Ï+>∑T\≈£î Vü‰»¬s’q|ü⁄&ÉT, $|üØ‘·yÓTÆq ‹≥T¢, Nyê≥T¢
$Hê˝§‡düTÔ+≥T+~. n+<ä]eTT+<ä÷ nee÷Hêìï uÛÑ]+#·˝Òø£
Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î bÕ\Œ&É&É+ ˝Òø£ Vü‰sYº m{≤ø˘‘√ eTs¡DÏ+#·&É+
Ç{°e* ø±\+˝À m≈£îÿyÍ‘·THêïsTT. n≥Te+{Ï dü+<äsꓤ˝À¢
‘√{Ï y˚TH˚»s¡T¢ ˇø£s=ïø£s¡T z<ës¡TÃ≈£î+≥÷ #Ó|ü⁄Œ≈£îH˚ #Ó‘·Ô
yêø£´yÓTTø£{Ï e⁄+~ ` ªªyÓHé πs|t áCŸ ÇHÓ$fÒãT˝Ÿ, m+C≤jYT
Ç{Ÿμμ (ã˝≤‘êÿs¡+ ‘·|üŒ<äì ‘Ó*dæq|ü⁄Œ&ÉT, <ëìï nqTuÛÑ$+#·&Éy˚T
y˚T\T) nì! u≤<Ûä˝À¢ e⁄qï u≤~Û‘· |ü⁄s¡Twüß\T ≈£L&Ü Ád”Ô\ô|’
»]π> n‹ Á≈£Ls¡yÓTÆq Væ≤+dü $wüj·T+˝À Ç+‘· <ä]Á<ä+>±
#Ó|ü⁄Œ≈£î+≥THêïs¡+fÒ, n~ eTq düe÷»+˝Àì rÁe s¡T>∑à‘·˙,
düVü≤ÁkÕu≤›\T>± Ád”Ô\ $wüj·T+˝À ù|s¡T≈£îb˛sTTq $eø£å·˙
‘Ó*j·TCÒk˛Ô+~.
ìs¡“¤j·T πs|t πødüT kÕ>∑T‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT ˝…d”¢ ñ&ç«Hé nH˚ Á_{°wüß
<äs¡Ù≈£îsê\T __dæ ø√dü+ ªÇ+&çj·÷dt &Ü≥sYμ nH˚ &Ü≈£î´yÓT+≥Ø
ì]à+∫+~. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± ÄyÓT rVü‰sY C…’fiÀ¢ì ì+~‘·T\‘√
dü V ü ‰ #ê˝≤eT+~ì Ç+≥s¡ ÷ « #˚ d ü T Ô + ~. ªsêÁ‹ |ü P ≥
u≤jYTÁô|ò+&金√ ‹s¡>∑&ÜìøÏ yÓfi‚¢ Ä&É|æ\¢ $wüj·T+˝À Ç˝≤H˚
»s¡T>∑T‘·T+~, ˇ+{Ï#˚‘√Ô #·|üŒ≥T¢ ø=≥º˝ÒeTT ø£<ëμ nì #ÓãT‘ê&ÉT
eTTUÒXŸ nH˚ ì+~‘·T&ÉT @ e÷Á‘·+ |üXÊÑêÔ|ü+, ‘=DT≈£L
u… D T≈£ L ˝Ò ≈ £ î +&Ü. ªÁ|ü ‹ |ò ü T {Ï + #· ≈ £ î +&Ü y˚ T eTT ø√]q~
e÷øÏ#˚Ãdæe⁄+fÒ, ÄyÓT á s√E Áã‹πø e⁄+&˚~μ nì ≈£L&Ü
#ÓãT‘ê&ÉT. ªHê ≈£L‘·Ts√, #Ó˝≤¢jÓ÷ u≤jYTÁ|òü+&é‘√ ãj·T{Ϭø[¢
≈£î≥T+u≤ìøÏ #Ó&ɶù|s¡T rdüTø=ùdÔ, n+<äs¡÷ #·÷düTÔ+&É>±H˚
ô|Á{À\T b˛dæ ‘·>∑\u…fÒº yêDÏíμ nì #ÓãT‘ê&ÉT ì+~‘·T\ ‘·s¡T|ü⁄
Hê´j· T yê~. yÓ ÷ Vü ≤ Hé uÛ ≤ >∑ e ‘Y \ T dü π s Ç‘· s ¡ sê»ø° j · T
Hêj·T≈£î\÷ Ç˝≤+{Ï dü«s¡+˝ÀH˚ e÷{≤¢&É‘ês¡T. Ád”Ô <˚Vü≤+,
o\+ô|’ düe÷C≤ìøÏ >∑T‘êÔ~Û|ü‘·´+ e⁄qï≥Tº düs¡«kÕ<Ûës¡DyÓTÆ
b˛sTTq ø£s¡T&ÉTø£{Ϻq uÛ≤yê*$.
|ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘·, ˝…’+–ø£ düMTø£s¡D≤\ô|’ ‘·q<Ó’q eTTÁ<ä‘√
dæìe÷\T rdæq eTfi¯j·÷\ <äs¡Ù≈£î&ÉT düq˝Ÿ ≈£îe÷sY X¯•<Ûäs¡Hé.
n‘·&ç ‘êC≤ dæìe÷ ª#√fi¯μ #·÷dæ eT÷&ÉT s√E˝Ö‘·THêï eT~˝À
n\»&ç πs|ü⁄‘·÷H˚ e⁄+~. n+<äT˝Àì <äèXÊ´\T z |ü{≤ºq
eTqdüTqT e~*ô|≥º&É+ ˝Ò<äT. dæìe÷ n+~+∫q dü+»„\‘√
Hêπøs¡Œ&ɶ ne>±Vü≤q dü]>± e⁄qïB ˝ÒìB ‘Ó\TdüTø√&ÜìøÏ
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
<äs¡Ù≈£î&ç‘√ bò˛H√¢ #·s¡Ã ≈£L&Ü nedüs¡yÓTÆ+~. ø=ìï dæìe÷
ø£<∏ä\T #Ó+#ê‘√ ‹ì|æ+∫q≥Tº düs¡fi¯+>± e⁄+{≤sTT. ø=+‘·
dæ+u≤*»+, ø=+‘· y˚Tõø˘ ]j·T*»+‘√ ãVüQ$<Ûä uÛ≤cÕ´\≈£î
ÄkÕÿs¡+ e⁄qï|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·+ <äs¡Ù≈£î&ÉT |üÁ‹ø£\≈£î Ç∫Ãq
Ç+≥s¡÷«\T #ê˝≤ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É‘êsTT. 1996˝À πøs¡fi¯˝À
»]–q dü÷s¡´HÓ[¢ πs|t πødüT ‘·q ø£<∏ä≈£î eTTK´ Áù|s¡D nì
#ÓãT‘ê&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT ˇø£ Ç+≥s¡÷«˝À. 2010˝À n‘·&ÉT
sêdüT≈£îqï yÓTT<ä{Ï Ádæÿ|ü⁄º Ç<˚. ø±ø£b˛‘˚ Ç~ dæìe÷>± e#˚Ã˝À>±
n‘·&ç y˚πs ø£<∏ë∫Á‘ê\T $&ÉT<ä\j·÷´sTT. á Ádæÿ|ü⁄º˝Àì #ê˝≤
n+XÊ\T n‘· & ç $yê<ëdü Œ <ä dæ ì e÷ ªôdø° ‡ <ä T s¡ Z μ ˝À
#√≥T#˚düT≈£îHêïsTT. ‘·q n_ÛÁbÕj·÷˝À¢, ∫Á‘·ìsêàDXË’*˝À
e∫Ãq e÷s¡TŒ\ø£qT>∑TD+>± m+.$. eTDÏø£+<äHé düVü≤ø±s¡+‘√
ô|ò’q˝Ÿ Ádæÿ|ü⁄º ¬s&û #˚düT≈£îì ª#√fi¯μ ì]à+#ê&ÉT düq˝Ÿ.
dæìe÷ ø£<∏ä:
C≤qøÏ (ì$TcÕ dü»j·THé) øπ s¡fi¯ |üs«¡ ‘·ÁbÕ+‘·|⁄ü e÷s¡TeT÷\
Á>±eT+˝Àì ˇø£ ne÷j·Tø£ ne÷àsTT. ãVüQXÊ Ç+{Ïyê]øÏ
#Ó|üŒ≈£î+&Ü dü÷ÿ\T m>=Z{Ϻ, ‘·q Áù|$T≈£î&ç‘√ (nœ˝Ÿ $X¯«Hê<∏é)
ø£*dæ dæ{° #·÷dæ sêyê\ì bÕ¢qT y˚düTÔ+~. esê¸ø±\+.
bı>∑eT+#·T‘√ ≈£L&çq ÁbÕ‘·:ø±\+. ‘·q u≤dt (eTfi¯j·÷\+˝À
ªÄcÕHé μ )‘√ bÕ≥T n‘· & ç J|ü ⁄ ˝À e∫à ≈£ L &É * ˝À
m<ä T s¡ T #· ÷ dü T Ô H êï&É T Áù|$T≈£ î &É T . #ê˝≤ ùd|ü { Ï ø Ï dü ÷ ÿ˝Ÿ
j·T÷ìbòÕ+˝À dü÷ÿ\T u≤´>∑T‘√ nø£ÿ&çøÏ edüTÔ+~ C≤qøÏ (C≤qT).
nø£ÿ&É eT÷&√ e´øÏÔì (u≤dt) #·÷ùddü]øÏ uÛÑj·T|ü&ç, yÓqøÏÿ
‹s¡T>∑T‘·T+~. Áù|$T≈£î&ÉT ÄyÓTqT y=|æŒkÕÔ&ÉT. u≤dt ‘·eTyê&˚q˙,
uÛÑj·T+˝Ò<ä˙, ‘·eT≈£î dæ{°øÏ #˚s¡TkÕÔ&É˙ q#·ÃC…ãT‘ê&ÉT. ÄyÓT
J|t m≈£ î ÿ‘· T +<˚ >±˙, u≤dt e+ø£ s ¡ #· ÷ |ü ⁄ \T ÄyÓ T ≈£ î
ø£\es¡ô|&ÉT‘·÷H˚ e⁄+{≤sTT. ãj·T{Ï Á|üø£è‹ ≈£L&Ü ÄyÓT
uÛÑjÓ÷‘ꌑêìï ô|+#˚˝≤ e⁄+≥T+~. ø=+&É∫\Te˝≤ yÓT[ø£\T
‹]–q |òü÷{Ÿs√&ÉT¶ >∑T+&Ü J|t yÓfi¯ó‘·T+&É>±, düqïì ∫qT≈£î\T
ø±kÕÔ es¡¸+>± e÷s¡T‘êsTT. <ë]|üø£ÿ <äTø±D+ e<ä› {Ï|òæHé
ø√dü+ Ä–‘˚, nø£ÿ&çï+∫ ãdüT‡˝À yÓqøÏÿ b˛<ëeT+≥T+~.
eT∞¢ uÀ<Ûä|ü]#˚dü]øÏ, yÓT\¢yÓT\¢>± ø=+‘· ≈£î<äT≥|ü&ç, dæ{°˝Àì
»qdü + <√Vü ≤ |ü ⁄ s√&É T ¢ , Äø±X¯ V ü ≤ sêà´\ <ä è XÊ´\qT #· ÷ dæ
Äq+~düTÔ+~. yês=ø£ ô|<ä› cÕ|æ+>¥ e÷˝Ÿ≈£î yÓfi¯‘ês¡T. ÄyÓT
16 Ä>∑dTü º 2020
ø√dü+ ˇø£ Á&ÓdüT‡ ø=+{≤&ÉT Á|æj·TT&ÉT. düeTTÁ<ä|ü⁄ n\˝À¢
Ä&ÉT≈£î+{≤s¡T Áù|eT»+≥. n˝≤ ø=+#Ó+ düeTj·T+ $T+∫
b˛‘·T+~. ‹s¡T>∑T Á|üj·÷D+˝À eT∞¢ dü÷ÿ\T Á&Ódt˝ÀøÏ e#˚ÃdüTÔ+~
C≤qT. á˝À>± Áù|$T≈£î&çøÏ ˇø£ bò˛Hé ø±˝Ÿ edüTÔ+~. C≤q÷
˝Ò∫b˛sTT+<äH˚ yês¡Ô eP]˝À >∑TãT“eT+<äì n‘·&çøÏ ùdïVæ≤‘·T\T
#ÓãT‘ês¡T. <ë+‘√ j·TTe≈£î&ÉT ≈£L&Ü f…q¸Hé˝À |ü&É‘ê&ÉT. ªe÷
eT<Ûä´ @MT »s¡≈£îÿ+&ÜH˚ n|üì+<ä\ bÕ\j·÷´eTT, @+ #˚j·÷˝À
‘√#·&É+ ˝Ò<äTμ n+≥÷ #ÓãT‘ê&ÉT j·TTe≈£î&ÉT ‘·q u≤dt‘√.
yê]<ä›] dü+ø£{≤edüúqT ‘·q dü«Á|üjÓ÷»q+ ø√dü+ yê&ÉT≈£î+{≤&ÉT
u≤dt. ªªãdüT‡˝À Ç+{ÏøÏ b˛<ë+, qTe⁄« qqTï kÕj·T+Á‘êìø£˝≤¢
Ç+{ÏøÏ rdüT¬øfi¯‘êqì e÷{Ï#êÃe⁄μμ nì C≤qøÏ ‘·q Áù|$T≈£î&çï
ã‹e÷\T‘·THêï, n‘·&ÉT #˚‘·ø±ì yê&ç˝≤ ‘·q u≤dt e÷≥
$+≥÷ ˇø£ #·eø£u≤s¡T ôVQ≥˝Ÿ >∑~øÏ #˚s¡T‘ê&ÉT. ∫e]øÏ C≤qøÏ
uÛÑj·T|ü&çq+‘ê »s¡T>∑T‘·T+~. uÛÀ»q+, eT<Ûä´+ rdüT≈£îs¡eTàì
‘·q •wüß´&çøÏ &ÉãT“*∫à |ü+|æ+#˚dæ u≤dt C≤qøÏì ôVA≥˝Ÿ
>∑ ~ ˝À ã˝≤‘· ÿ ]kÕÔ & É T . Ç+{À¢ #Ó | ü Œ ≈£ î +&Ü e#êÃqqï
n|üsê<ÛäuÛ≤eq≈£î ‘√&ÉT>±, ePs¡T ø±ì eP]˝À m≥Tb˛yê˝À
‘Ó©ø£, n+#Ó\+#Ó\T>± uÛÑjÓ÷‘ꌑ·+ ‘êsêkÕúsTTøÏ #˚s¡>±,
uÀqT˝À |ü⁄* eTT+<äT y˚Tø£|æ\¢˝≤ $T–* n‘ê´#êsêìøÏ
>∑Tsö‘·T+~. e>∑s¡Tdü÷Ô >∑~ ø=∫Ãq Áù|$T≈£îDÏí #·÷dæ yÓøÏÿyÓøÏÿ
@&É«&É+ ‘·|üŒ #˚j·T&ÜìπøeTT+&É<äT C≤qøÏ e<ä›. Ä ‘·sê«‘· Ä
Áù|$T≈£î&ç Á|ü‹düŒ+<äq $∫Á‘·+>± e⁄+≥T+~. |æ&çøÏ* _–+∫
‹s¡>∑ã&Ü*‡+~ b˛sTT, ªHê $wüj·T+˝À Ç˝≤ m+<äT≈£î #˚XÊyé?μ
nì Ä u≤dtH˚ |ü≥Tº≈£îì @&ÉTkÕÔ&ÉT. ‘·q qeTàø±ìï eeTTà #˚dæq
Áù|$T≈£î&çô|’ $|üØ‘·yÓTÆq ø√|ü+ ô|]–b˛‘·T+~ C≤qøÏøÏ. ne⁄‘·T+&É>± ÄyÓTqT nqTuÛ$Ñ kÕÔ&TÉ u≤dt. C≤qøÏ eT‹dæ$ú T‘·+˝Òì
$yê<ëdüŒ<ä ¬ø’¢e÷≈£î‡: <ëì˝≤, eT<Ûä´ eT<Ûä´ Á|ü‹|òüT{Ïdü÷ÔH˚ |ü⁄*ì nqTdü]+#˚ ˝Ò&ç˝≤
n‘·´edüs¡ |ü]dæú‹ì Á|üø£{Ï+∫q ìj·T+‘·˝≤ e÷s¡T‘ê&ÉT Ä πs|ædüTºH˚ nqTdü]düTÔ+~.
u≤dt. ∫qïyê[fl<ä›s¡÷ yÓ≥>±&ç #˚‹˝À ∫øÏÿq ≈£î+<˚fi¯fl˝≤ C≤qøÏ Á|ües¡ÔqqT $X‚¢wæ+#˚<Ó˝≤?
e⁄+{≤s¡T. ‹s¡T>∑T Á|üj·÷D+˝À n‘·&ÉT J|ü⁄ Á&Ó’eπs ø±<äT, Ä 1996 dü÷s¡´HÓ*¢ dü+|òüT≥q˝À ˇø£ 16 j˚Tfi¯¢ ne÷àsTTì
j· T Te»+≥ >∑ e ÷´ìï ìs¡ísTT+#˚ Á&Ó’e sY ≈£L&Ü. ãj· T {Ï z nu≤“sTT ô|[¢#˚düT≈£î+{≤qì ì$Tà+∫ ˝Ò|ü⁄¬øfi¯‘ê&ÉT. ÄyÓTqT
yê‘êes¡D+ eT]+‘· ñÁ>∑s¡÷|ü+ <ë\TÑ·T+~. (ìC≤ìøÏ á 37 eT+~ 40 s√E\ bÕ≥T ã˝≤‘· ÿ ]kÕÔ s ¡ T . ÄyÓ T
dæìe÷ wüO{Ï+>∑T »]–q ø=~› s√E\πø πøs¡fi¯˝À es¡<ä\T eTsêàej·Te+ >±j·T|ü&ç ÇHÓŒ¤ø£¸Hé≈£î >∑Tsö‘·T+~. Ç+‘· |òüTÀs¡+
e#êÃsTT. <ëì Äs¡+uÛÑdü÷∫ø£ eTq+ á dæìe÷˝À #·÷kÕÔ+.) »]–Hê, ªÄyÓ T ˝Ò ∫ b˛sTT ‘· | ü ⁄ Œ #˚ d æ + ~ ø£ < ë?μ, ªÄyÓ T
Ç+{Ï <ä>]Z∑ |ü]dæ‹ú }Vü≤øπ uÛj Ñ T· y˚TdüT+Ô ~ C≤qøÏø.Ï @+ #Ój÷· ´˝À bÕ]b˛˝Ò<Ó+<äT≈£î? Á|ü‹|òüT{Ï+#·˝Ò<Ó+<äT≈£î?μ nqï Á|üX¯ï\‘√
‘Ó © ø£ Ç+{Ï ø Ï yÓ fi ¯ ¢ q ì >=&É e #˚ d ü T Ô + ~. C≤qøÏ ì n<ä T |ü ⁄ düe÷»+˝Àì ø=+<äs¡T ÄyÓTH˚ yÓ*y˚‘·≈£î >∑T]#˚XÊs¡T. ì+~‘·T˝À¢
#˚j·T˝Òø£b˛‘ê&ÉT Ä j·TTe≈£î&ÉT. <ë+‘√ |ü]dæú‹ì |üP]Ô>± ‘·q ù|s¡ T Á|ü ‹ wü º \ Tqïyês¡ T Hêïs¡ T . ªyês¡ ˝ ≤+{Ï |ü ì m+<ä T ≈£ î
kÕ«BÛq+˝ÀøÏ rdüT≈£î+{≤&ÉT u≤dt. Çø£ÿ&ÉTï+∫ ø£<∏ä ˇø£ #˚XÊs¡T?μ nì Á|ü•ï+#˚ ã<äT\T Ä&É|æ\¢ô|’H˚ ì+<äyÓ÷bÕs¡T
n~ÛyêdüÔ$ø£ eT\T|ü⁄ ‹s¡T>∑T‘·T+~. J|ü⁄qT yÓTsTTHé s√&ÉT¶ qT+∫ #ê˝≤ eT+~ ` πs|t ø±ã&É&É≥+ ≈£L&Ü Ä&É|æ\¢ ‘·ù|Œ nsTTq≥Tº!
»\bÕ‘·+ e⁄qï n&É$˝ÀøÏ b˛ìkÕÔ&ÉT. n~Ûø±s¡ eT<ä+‘√, á dü+|òüT≥q »]–+~ 1996˝À. n~ »]–q ¬s+&ÉT <äXÊu≤›\
düsê«˙ï »sTT+∫q |ü⁄+wü‘·«|ü⁄ bı>∑s¡T‘√ e´eVü≤]kÕÔ&ÉT u≤dt. ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ìs¡“¤j·T πødüT düeTj·T+˝Àq÷ düe÷»+˝Àì dü÷ú\
ª»\sêEμ˝≤ ˙{Ï˝À #˚|ü*ï düTHêj·÷dü+>± |ü{Ϻ y=&ÉT¶MT~øÏ ne>±Vü≤q m˝≤ e⁄+<√ Ç~es¡πø #·÷XÊ+. o\+, dü«#·Ã¤‘·
$düTs¡T‘·÷, @&ÉTdüTÔqï C≤qøÏô|’ ˙fi¯ó¢ #·*¢ Äq+~dü÷Ô, eT]+‘· nqï $wüj·÷˝À¢ düe÷»|ü⁄ <äèø√ÿD+ eTs√˝≤ e⁄+fÒ Ád”Ô\ |ü]dæú‹
|ü s ¡ « s¡ ¸ Hé ‘· \ ¬ ø øÏ ÿ ÄyÓ T »\bÕ‘· | ü ⁄ <Û ë s¡ ˝ À ñøÏ ÿ ]_øÏ ÿ ] Ç+ø√˝≤ e⁄+&˚ ~ . Ç~ø±ø£ , C≤qøÏ m+<ä T ≈£ ˝ ≤

Ä>∑düTº 2020 17 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

Á|üe]Ô+∫+<äq&ÜìøÏ »yêãT á dæìe÷ yÓTT<ä{À¢ e#˚Ã ˇø£
ø£<∏ä˝À <=s¡T≈£î‘·T+~. n<ä÷sY >√bÕ\ø£èwüíHé ªø£<∏ë|ü⁄s¡TwüHéμ
(1995) dæ ì e÷ qT+&ç á ø£ < ∏ ä q T rdü T ≈£ î Hêïs¡ T . @<√
e÷s¡ T eT÷\ Á>±eT+˝À sêÁ‹|ü P ≥ z >∑ T &ç ¶ B|ü +
yÓ\T>∑T‘·T+&É>± ˇø£ eTTdü\eTà ‘·q eTqesê*øÏ #ÓãT‘·Tqï≥Tº
(Á|üeTTK q{Ï ¬ø|æmdæ \*‘· dü«s¡+˝À) kÕ>∑T‘·T+B ø£<∏ä. ˇø£
n+<äyÓTÆq, ‘Ó*yÓ’q j·TTesêE j·TT<ë∆ìøÏ b˛˝Ò&ÉT, s¡ø£ÔeT+fÒ
uÛÑj·T+ >∑qTø£. n˝≤+{Ï yê&ÉT sê»´bÕ\q m˝≤ #˚kÕÔ&É÷?
n+<äTø£ì |ü⁄C≤] Äj·Tqø√ ñbÕj·T+ #ÓãT‘ê&ÉT. ø°ø±s¡D≤´ìøÏ
b˛sTT, me]ø£+{≤ |ü&Éì ˇø£ j·TTe‹ ªø£q´‘·«dü+|ü<äμqT
»sTT+∫ sêyê*. n˝≤HÓ’‘˚ sê»´bÕ\q #˚j·Te#·TÃ! j·TTesêE
n&É$˝À >±*+∫ n≥Te+{Ï ˇø£ j·TTe‹ì ø£qT>=+{≤&ÉT.
ªMTπø+ ø±yê* j·TTesêC≤?μ nì Ä j·TTe‹ n&ç–‘˚, Ä
n‹‘Ó*$ j·TTesêE, ª˙˝Àì Á|ü‹ n+>∑Tfi¯eT÷ Hêø±ÿyê*?μ
nq+{≤&ÉT. n|ü⁄Œ&ÜyÓT, ªH˚HÓe]øÏ #Ó+<äT‘êH√ Hê≈£î ‘Ó*ùdÔø£<ë,
qqTï H˚qT düeT]Œ+#·Tø=H˚~μ ` nì ã<äT*düTÔ+~. ø£<∏ä
Ç+‘·es¡≈£L #ÓbÕŒø£, dæìe÷ ø£<∏ä yÓTT<ä˝Ö‘·T+~. á ø£<∏ä˝Àì
ÄK]uÛ≤>∑+ dæìe÷ ÄKs√¢ ‘Ó\TdüTÔ+~. n|ü⁄Œ&ÉT Ä j·TTe‹
ªH˚HÓe]øÏ #Ó+<äT‘êq÷?μ nì uÛÑ÷$Tì Á|ü•ïdüTÔ+~. Ä Á|üX¯ï
$qï uÛÑ÷$T düe÷<Ûëq+ #Ó|üŒ˝Òø£ ø£+|ædüTÔ+~. Ád”Ô me]øÏ
#Ó + <ä T ‘· T +<ä q ï dü e ÷<Û ë q+ uÛ Ñ ÷ $T ≈£ L &Ü #Ó | ü Œ ˝Ò ø £
b˛sTT+<äqïe÷≥! ø£<∏ëHêj·TøÏ C≤qøÏ n+fÒ d”‘·≈£î eTs√ù|πs.
Ä sêe÷j·TD+˝Àì d”‘· uÛÑ÷$T |ü⁄Á‹ø£. ‘·qqT nø±s¡D+>±
ns¡ D ´+˝ÀøÏ |ü + |æ + #˚ d æ q sêeTTDÏ í ‹s¡ d ü ÿ ]+∫, |ü – *q
uÛ Ñ ÷ $T˝ÀøÏ (neTà ˇ&ç ˝ ÀøÏ ) Á|ü y ˚ • +∫ Ä‘· à Vü ≤ qq+
#˚düT≈£î+≥T+~.
ø£q´‘·«|ü⁄ dü+|ü<äqqT ø=\¢>=fÒº |ü⁄+dü‘·«+:
ªÁd”Ô ø£q´‘ê«ìï ø±CÒùd yê&˚ ÄyÓT J$‘·+˝À n‹ eTTK´yÓTÆq
e´øÏÔμ nqï dü+Á|ü<ëj·T $\Te\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯|ü⁄ qs¡qsê˝À¢
e⁄HêïsTT. (πs|ædüTº‘√H˚ $yêVü‰\T »]|æ+#˚ |ü+#êsTTr\÷,
#·{≤º\÷ e⁄qï <˚X¯+ eTq~!) e÷s¡TeT÷\ Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q
C≤qøÏ˝À á uÛ≤eq eT]+‘· ø£]ƒq+>± e⁄+&ç e⁄+≥T+~.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
eT‹dæú$T‘·˝Ò$T˝À ≈£L&Ü ˇø£ n+‘·s¡Z‘· ˝≤õø˘ |üì#˚düTÔ+~.
C≤qøÏ Á|ües¡qÔ qT á ˝≤õø˘‘√H˚ ns¡+∆ #˚dTü ø√yê*. u≤dt yÓT&É˝À,
n˝≤π> Áù|$T≈£î&ç yÓT&É˝À ≈£L&Ü ‘êfi¯+ #Óe⁄\T e⁄+&É&Üìï
eTq+ >∑eTì+#·e#·TÃ. n+fÒ Ç<ä›s¡÷ ªø£q´‘·«|ü⁄ dü+|ü<äμqT
‘Ós¡e&Üìø=∫Ãq yêfi‚¢. ø±ø£b˛‘˚ yê] kÕe÷õø£, Ä]úø£
ôVA<ë\qT dü÷∫düTÔqï≥Tº u≤dt yÓT&É˝À yÓTs¡TdüTÔqï Ç‘·Ô&ç
‘êfi¯+#Ó$ nsTT‘˚, j·TTe≈£î&ç yÓT&É˝À~ eTeT÷\T s¡ø£|ü⁄ ˝ÀVü≤|ü⁄
‘êfi¯+ #Ó$! ªÄyÓT¬ø+<äT≈£î nHê´j·T+ #˚XÊeμì ø±≈£î+&Ü, ªHê
$wüj·T+˝À m+<äTøÏ˝≤ #˚XÊyé?μ n+fÒ ªHê Ä&É<ëì ø£q´‘ê«ìï
m+<äT≈£î ø=\¢>={≤ºyé?μ nqï~ Ä j·TTe≈£î&ç u≤<Ûä. eT∞¢eT∞¢
‘·q Ä&É~ ø=\¢>=≥º ã&ÉT‘·T+fÒ n‘·&ç |ü⁄+wü‘ê«ìøÏ düyê\T
m<äTsö‘·T+~. <ÛÓ’s¡´+ ‘Ó#·TÃ≈£îì, ‘·q u≤dtqT ª<=+>∑ \...
ø=&Éø±, ≈£îø£ÿ\ ø=&ÉTø±μ n+≥÷ ‹&ÉT‘·÷ bı&ç#˚dæ, Ä dü+>∑‹ì
C≤qøÏøÏ #Ó|æŒ dü+‘·è|æÔ |ü&É‘ê&ÉT. eT>±fi¯¢ ‹≥T¢ ≈£L&Ü ne‘·*
yê&ç Ád”Ô\ô|’ ˝…’+–ø£<ë&ç s¡÷|ü+˝ÀH˚ e⁄+{≤sTT.
|ü⁄s¡TwükÕ«eT´|ü⁄ yêVü≤≈£î\T:
|ü⁄+dü‘·«eTH˚~ ˇø£ Ä˝À#·q, ˇø£ dæ<ë∆+‘·+ ø±<äT, n<√
e´ed”øú è£ ‘· s¡÷|ü+. n~ |ü⁄sêDÒ‹Vü‰kÕ˝À¢q÷, eT‘· Á>∑+<∏ë˝À¢q÷,
eTqT<Ûäsêà˝À¢q÷, Hê´j·Teedüú˝À¢q÷, $<ë´e´edüú˝À¢q÷,
Ä#ês¡e´eVü‰sê˝À¢q÷, kÕ+düÿè‹ø£ s¡÷bÕ\ìï+{Ï˝Àq÷ <Ûës¡>±
bÕs¡T‘·÷H˚ e⁄+≥T+~. á dæìe÷˝Àì Ç<ä›s¡T |ü⁄s¡Twüß\
|ü⁄+dü‘ê«\˝À kÕúsTTuÒ<Ûä+ e÷Á‘·y˚T e⁄+~. u≤dt~ <Ís¡®q´|üP]‘·
|ü⁄+dü‘·«+, Ç<˚ H˚&ÉT <˚X¯+˝À |ü]yê´|üÔyÓTÆ e⁄+~. dæìe÷
b˛dü º s Y &ç C … ’ ì +>¥ #· ÷ ùdÔ , á u≤dt bò ı {À <˚ X ¯ | ü { ≤ìï
ø£ù|Œdæe⁄+≥T+~. n+fÒ <Ís¡®q´|üP]‘· $wü|ü⁄+dü‘·«+ Ç|ü⁄Œ&ÉT
<˚XÊìï $T+π>dæ e⁄+<äqïe÷≥! Á|üdüTÔ‘·+ @ uÛ≤eC≤\+ <˚XÊìï
bÕ*k˛Ô+<√ eTq≈£î ‘Ó*dæ+<˚. á uÛ≤eC≤˝≤ìø°, eT‘·‘·‘ê«ìø°,
|ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘·≈£L >∑\ dü+ã+<Ûëìï ‘Ó\TdüTø√yê\+fÒ Äq+<é
|ü≥«s¡∆Hé ªbòÕ<äsY, düHé n+{Ÿ ôVA©yêsYμ &Ü≈£î´yÓT+≥Ø #·÷&Ü*.
á uÛ≤eC≤\+ Á|ü‘˚´ø£‘· @+≥+fÒ Ád”Ôì <˚e‘·>± ø=\Tdü÷ÔH˚,
Ád”Ô\ô|’ Á|ü‹ã+<Ûäø±\qT ø£*Œ+#·&É+, Væ≤+düqT Á|üjÓ÷–+#·&É+!
<äTs¡ZqT ø=*#˚ eT>∑yêfi‚¢, e÷qe ª<äTs¡Zμô|’ n‘ê´#êsêìøÏ
yÓqø±&És¡qï dü+>∑‹ düq˝Ÿ ‘·q ªôdø°‡ <äTs¡Zμ˝À #·÷bÕ&ÉT. á
dæìe÷˝Àì u≤dt (CÀE) bò˛qT ]+>¥{ÀHé>± s¡»˙ ‘·$Tfi¯ dæìe÷
ªeTqïHéμ˝À CÒdüT<ëdt bÕ&çq ªne÷à m+Á<äfiË’ø±<∏ä ñsTT]fi¯¢j˚Tμ
(neTà≈£î $T+∫q <Ó’e+ ˝Ò<äT) nqï ôd+{ÏyÓT+≥T bÕ≥
e⁄+≥T+~. ø±˙, n‘·&ÉT Ád”Ô‘√ e´eVü≤]+∫q rs¡T m+‘·
uÛÑj·T+ø£s¡+>± e⁄+<√ eTq+ #·÷XÊ+. á $<Ûä+>± |ü⁄+dü‘·«|ü⁄
<ä«+<ä«˙‹ì m+&É>∑{≤º&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT. Çø£ C≤qøÏ Á|æj·TT&ç~
ã\V”≤q |ü⁄+dü‘·«+. ªe÷ eT<Ûä´ @MT »s¡≈£îÿ+&ÜH˚ n|üì+<ä\
bÕ\j·÷´eTTμ nqï~ n‘·&ç u≤<Ûä. ˝≤&ç®˝À neø±X¯+ <=s¡>±ZH˚,
C≤qøÏ e÷qdæø±edüúqT ≈£L&Ü |ü{Ϻ+#·Tø√≈£î+&Ü ÄyÓT≈£î
XÊØs¡ø£+>± <ä>∑Zs¡e&ÜìøÏ Ä ª#˚‘·ø±ì Á|æj·TT&ÉTμ ≈£L&Ü
18 Ä>∑dTü º 2020
Á|üj·T‹ï+#·&É+ eTq+ dæìe÷˝À #·÷kÕÔ+. eTs√ $wüj·T+ `
|ü ⁄ s¡ T cÕ~Û ø £ ´ ‘· q T |ü ⁄ s¡ T wü ß \T ‘· e T Á|ü j Ó ÷ »Hê\ ø√dü y ˚ T
‘·j·÷s¡T#˚dæHê, <ëìï |ü$Á‘·+>± yÓ÷ùdyê]˝À Ád”Ô\T ≈£L&Ü
e⁄Hêïs¡ T . C≤qøÏ e÷qdæ ø £ dü + ø£ { ≤edü ú ≈ £ î ø±s¡ D eT<˚ .
|ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘·≈£î, kÕe÷õø£ $<Ûä«+kÕìø°, Á|üø£è‹ $<Ûä«+kÕìø°
eT<Ûä´ n$HêuÛ≤e dü+ã+<Ûä+ e⁄qï dü+>∑‹ y˚T<Ûëe⁄\+‘ê
>∑T]Ô+∫q<˚. ªªÁ|ü|+ü #·+˝Àì n&Ée⁄\≈£î eTq+ #˚dTü qÔ ï nHê´j·T+
eTq≈£î eTq+ #˚düT≈£î+≥Tqï nHê´j·÷H˚ï Á|ü‹_+_düTÔ+~μμ nqï
>±+BÛJ ø=fÒwüHé‘√ á dæìe÷ ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø±e&É+ eTq+
>∑T]Ô+#·e#·TÃ.
dæìe÷ o]¸ø£ ` dæ+u≤*»+:
eTfi¯j·÷\+˝À ª#√fi¯μ n+fÒ ª∫‘·Ô&ç H˚\μ, ª»\bÕ‘·+μ nH˚
nsêú\T e⁄HêïsTT.ª#√fi¯μ nqï~ eTfi¯j·÷fi¯+˝À #ê˝≤ düTìï‘·yÓTÆq
|ü<ä+. ˙s¡T nqï~ ˇø£ bò˛ø£˝Ÿ B∏+>± kÕ>∑T‘·T+~ á dæìe÷˝À.
düìïy˚XÊ\ø£qT>∑TD+>± ˙{Ï $$<Ûä s¡÷bÕ\T ø£ìŒkÕÔsTT. ˙{Ï
s¡÷|üyT˚ nsTTq bı>∑eT+#·T C≤qøÏ dü+X¯j÷· edüqú ÷, sêqTsêq÷
ô|s¡T>∑T‘·Tqï es¡¸+ ÄyÓT Ä+<√fi¯qq÷ ‘Ó*j·TCÒkÕÔsTT. ˙s¡T
ˇø£ ÁbÕø£è‹ø£ X¯øÏÔ. ˙{Ï $$<Ûä s¡÷bÕ\T u≤dt≈£î Á|ü‹_+ã+
nqT≈£îqï|ü⁄Œ&ÉT, C≤qøÏ n‘·&ç ˙&É ne⁄‘·T+~. ˙&É |üì eTÚq+>±
nqTdü]+#·&Éy˚T! n|ü⁄Œ&ÉT ªcÕ&√ Ä|òt yê≥sYμ (˙{Ï ˙&É) nqï
Ç+^¢ w ü ß ñ|ü o ]¸ø£ #· ø £ ÿ >± dü ] b˛‘· T +~. ˙{Ï ô |’ eT+∫
|ü≥Tºe⁄qïyê&ÉT u≤dt. C≤qøÏì M|ü⁄ô|’ møÏÿ+#·T≈£îì á‘·
ø=&É‘ê&ÉT, ˙{Ï˝Àì #˚|ü*ï ÇfÒº |üfÒºkÕÔ&ÉT. C≤qøÏô|’ ¬s+&ÉT kÕs¡T¢
n‘ê´#ês¡+ »]–+~ ÄyÓT ˙{Ï‘√ ‘·&çdæ e⁄qï|ü⁄Œ&˚. »\bÕ‘·|ü⁄
CÀs¡T˝À eT]+‘· ã˝≤&ÛÉT´&ÉT>± e÷]q u≤dt ‘·q $ø£è‘·
˝…’+–ø±q+<ëìï rs¡TÃ≈£î+{≤&ÉT. ø±˙ eTfi¯j·÷fi¯+˝À ª#√s¡μ
(n+fÒ ªs¡ ø £ Ô + μ) nH˚ nbÕs¡ ú + e#˚ Ã ≥Tº ≈£ L &Ü dæ ì e÷≈£ î
ù|s¡Tô|{Ϻq≥Tº #ÓbÕŒ&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT. dæìe÷ f…Æ{Ï˝Ÿ y˚dæq|ü⁄&˚
nø£ å s ê\T $es¡ í ‘ · ˝ À+∫ s¡ ø £ Ô e s¡ í + ˝ÀøÏ e÷s¡ ‘ êsTT. u≤dt
y˚düT≈£î≈£îqï bÕ´+{Ÿ es¡í+ ms¡T|ü⁄, ôVA≥˝Ÿ {≤jÓT¢{Ÿ˝À ˙fi¯fl
ã¬ø{Ÿ ms¡T|ü⁄, ∫]–q ø£HÓïbıs¡≈£î ∫Vü≤ï+ ms¡T|ü⁄, Á|ürø±s¡|ü⁄
s¡ø£Ô+ ms¡T|ü⁄, ∫e]øÏ eT>±&ç ªøÏ]øÏ]ª qT+&ç C≤qøÏì $eTTø£Ô+
#˚dæq s¡ø£ÔeT÷ ms¡Tù|. s¡ø£Ô+‘√ ms¡Tô|øÏÿq ˙fi¯¢˝À+#˚ ÄyÓT
˝Ò∫Hê, y˚düT≈£îqï <äTdüTÔ\ô|’ ˇø£ÿ eTs¡ø£ ≈£L&Ü e⁄+&É<äT.
yÓHÓï˝sêÁ‹˝À ˇ+≥]>± e⁄qï|ü⁄Œ&˚ C≤qøÏ˝Àì düè»Hê‘·àø£‘·
ãj·T{Ïø=düTÔ+~. Ä ˙{Ï ˇ&ÉT¶q e⁄qï sêfi¯¢qT ÄyÓT Hêp>±Z
ù|s¡TÑ·T+~. ñ<äj·T+ dü]øÏ yê{Ï eT<Û˚´ ˇ~›ø£>± ìÁ~dü÷Ô
ø£ìŒdüTÔ+~. eTs√ eT>±&ÉT ÄyÓT <ä>∑Zs¡ø=∫Ãq|ü⁄Œ&˚ Ä sêfi¯¢
u≤´˝…qT‡ ‘·|ü⁄Œ‘·T+~. ∫e]øÏ n+<äT˝À+∫ ˇø£ ã+&É‘√H˚ ÄyÓT
‘·q Á|æj·TT&çï ‘·T<äeTT{ϺdüTÔ+~. ø=+&É∫\Te˝≤+{Ï yÓT[ø£\
s√&ÉT¶, s√&ÉT¶ |üø£ÿ ôVA≥˝Ÿ {≤jÓT¢{Ÿ ‘·\T|ü⁄ô|’ Ád”Ô\ no¢\
∫Á‘ê\T, s√&ÉT¶ MT~ø=düTÔqï es¡<ä ˙s¡T, »]–q ñ<ä+‘ê\≈£î
kÕø£å´+ #ÓãT‘·Tqï≥Tº ¬s+&ÉT eT÷&ÉT #√≥¢ M~Û ≈£îø£ÿ\ #·÷|ü⁄\T,
Ä>∑düTº 2020
|ü–*q ~eTà\‘√ Á|üe÷<äø£s¡ dæú‹˝À e⁄qï e+‘Óq\T, cÕ|æ+>¥
e÷˝Ÿ˝À Ä&É~ n+>∑&ç düs¡T¬ø’+<äì #Óù|Œ ne÷àsTT &ÜqT‡\T,
uÛÑj·T+ >=*ù|˝≤ q>∑ï+>± e⁄qï bÕ¢dæºø˘ Ád”Ô\ u§eTà\≈£î ã≥º\T
‘=&ÉT>∑T‘·Tqï |ü⁄s¡Twüß\T, ª‘·qT düs¡«uÛÑøÏÎìμ nì #Óù|Œ˝≤ u≤dt
y˚düT≈£îqï {° wüs¡Tºô|’ ªá{Ÿ á{Ÿ á{Ÿμ nH˚ sê‘·\T, Á|üø£è‹˝Àì
;uÛÑ‘·‡+ eT<Ûä´ ≈£L&Ü düTìï‘·yÓTÆq kÕ˝…>∑÷&ÉT ìsêàD≤\T `
Ç˝≤ mH√ï Á|ü r ø£ \ qT, <ä è XÊ´\qT ‘· q ø£ < ∏ ä H êìøÏ
$ìjÓ÷–+#·T≈£îHêï&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT. |ü⁄q:Mø£åD˝À Ç+ø± Ç+ø±
ø=‘·Ô dü+>∑‘·T\T ‘Ó\TkÕÔsTT. ndü˝…’q ø£fi≤s¡÷bÕ\T n˝≤H˚
e⁄+{≤sTT.
q≥q ` kÕ+πø‹ø£ n+XÊ\T:
CÀp C≤sY®, ì$TcÕ dü»j·÷Hé ` Ç<ä›s¡÷ C≤rj·T
ãVüQeT‘·T\T n+<äT≈£îqï Á|ü‹uÛ≤e+‘·yÓTÆq q≥T\T. ªu≤dtμ>±
CÀp ‘·q ã\yÓTÆq ñìøÏì Á|ü‹ Áù|òyéT˝Àq÷ Á|ü‹wæº+#ê&ÉT.
C≤qøÏ ~ #ê˝≤ eTTK´yÓ T Æ q bÕÁ‘· . ô|<ä › > ± dü + uÛ ≤ wü D \T
˝Ò≈£b˛sTTHê, ‘·q |ü]dæú‹ì eTqeTqTuÛÑ$+#˚˝≤ #˚dæ+~ ì$Twü.
nœ˝Ÿ $X¯«Hê<∏é ≈£L&Ü _Ûqï #Ûêj·T\Tqï ‘·q bÕÁ‘·qT u≤>±
sêDÏÏ+#ê&ÉT. ìsêàqTwü´yÓTÆq M<ÛäT\ <äèXÊ´ìï 360 &çÁ^˝À¢
–s¡ø°\T ø=&ÉT‘·Tqï≥Tº #·÷|ü⁄‘·÷, ôVA≥˝Ÿ >∑~˝À »]–q
|òüTÀsêìï dæ+u≤*ø˘>± #·÷|æ+#˚XÊ&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT. n˝≤H˚ ôd≈£î‡e˝Ÿ
|üs¡«s¡‡HéqT ≈£L&Ü eTs√ bÕÁ‘· eTTK+˝Àì ]j·÷ø£¸q¢ <ë«sê,
˙fi¯¢˝À eTdüø£eTdüø£>± #·÷|ü⁄‘·÷ dü]ô|fÒºXÊ&ÉT <äs¡Ù≈£î&ÉT.
ªu≤´+&ç{Ÿ ø°«Héμ X‚KsY ø£|üPsY ªø£fi≤‘·àø£‘·μ Á|ü<ä]Ù+#·ø£ b˛e&É+
á <äs¡Ù≈£î&ç >=|üŒ‘·q+. <äs¡Ùø£‘·«+, m&ç{Ï+>¥‘√ bÕ≥T düq˝Ÿ
dü«j·T+>± ≈£L]Ãq kÂ+&é &çC…’ì+>¥ <äèXÊ´\ Ç+bÕ≈£îºqT
ô|+#·T‘·T+~. Á|üø£è‹ X¯u≤›\÷, C≤qøÏ s√<Ûäq\÷ ø£*dæq $TÁX¯eT
<Ûä«ì ¬ø’¢e÷≈£î‡qT eTq+ eTs¡Te˝Òq+‘· uÛÑj·T+ø£s¡ nqTuÛÑe+>±
e÷s¡TÑ·T+~. nõ‘Y Ä#ês¡´ #Ûêj·÷Á>∑Vü≤D+, ôdØ® #Ó¬s$TdæH√yé
H˚|ü<∏ä´ dü+^‘·+ n<äT“¤‘·+>± e⁄HêïsTT. Ç|üŒ{Ï es¡≈£î e∫Ãq
düq˝Ÿ dæìe÷\ìï+{Ï˝Àø° >=|üŒ~ ª#√fi¯μ. yÓìdt, C…˙yê, {Àø√´
e+{Ï n+‘· s ê® r j· T #· \ q∫Á‘ê˝À¢ ãVü Q Á|ü X ¯ + dü \ T
bı+~q|üŒ{Ïø°, CÀp, ì$Twü e+{Ï ô|<ä› ‘ês¡\T e⁄qï|üŒ{Ïø°
Ç~ πøs¡fi¯˝À yê´bÕs¡|üs¡+>± $»j·T+ kÕ~Û+#·ø£b˛e&É+
u≤<Ûëø£s¡y˚T!
e÷‘·èø£ #·+<ë $esê\T
dü+e‘·‡s¡ #·+<ë : s¡÷. 150/`
¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\ #·+<ë : s¡÷. 300/`
Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\ #·+<ë : s¡÷. 500/`
e÷‘·èø£ ì~ÛøÏ $]$>± $sêfi≤\T Ç∫Ã
|üÁ‹ø£qT Áb˛‘·‡Væ≤+#·+&ç.
19 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
n~Ûø±s¡+, nVü≤+ø±s¡+‘√
<ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\T
ùdïVü≤\‘·
sêE\T e÷]Hê, sêC≤´\T b˛sTTHê, ªÁ|üC≤kÕ«eT´+μ˝À
bÕ\≈£î\T e÷]Hê <ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\T e÷Á‘·+ j·T<Ûë‘·<∏ä+>±
»]–b˛‘·THêïsTT. yÓ’.mdt.»>∑H√àVü≤Hé¬s&ç¶ eTTK´eT+Á‹>±
Á|üe÷Dd”«ø±s¡+ #˚dæq|ü{Ï qT+&ç á 14 HÓ\˝À¢ <ä[‘·T\ô|’
<ë&ÉT\T, eTVæ≤fi¯\ô|’ n‘ê´#êsê\T, Vü≤‘·´\T ô|s¡T>∑T‘·T+&É≥+
Ä+<√fi¯q ø£*–düTÔqï~. <ä[‘·T\T yêdüÔyê\T e÷{≤¢&É≥+,
Á|ü•ï+#·&É+, Vü≤≈£îÿ\T n&É>∑&É+ Çø£ÿ&É n˙ï H˚s¡y˚T. <ä[‘·T\T
H√s¡T$|挑˚ yê]ô|’ ≈£î\+ |ü⁄s¡T\T $|æŒ nÁ>∑≈£î\ nVü≤+ø±s¡+,
Ä~Û|ü‘·´+ n˙ï $ø£{≤≥ºVü‰dü+ #˚kÕÔsTT.
ìqï Á|üø±X¯+õ˝≤¢ Nsê\˝À e÷düTÿ <Ûä]+#·˝Ò<äì b˛©düT\T
ø=≥º&É+‘√ 26 dü+e‘·‡sê\ <ä[‘· j·TTe≈£î&ÉT yÓ’.øÏs¡DY≈£îe÷sY
ì+&ÉT ÁbÕD≤\T >±*˝À ø£*dæb˛j·÷sTT. ‘·÷s¡TŒ>√<ëe]
õ˝≤¢ ˝ À Ç+&É > ∑ e T*¢ es¡ Á |ü k Õ<é nH˚ <ä [ ‘· j· T Te≈£ î DÏ ï
n~Ûø±s¡bÕغ nqT#·s¡T&ÉT nÁø£eT+>± n¬sdüTº #˚sTTùdÔ |ü≥º|ü>∑\T
b˛©dü T ùdº w ü H é ˝ À #êeu≤~, b˛©dü T ˝Ò •s√eTT+&É q +
#˚sTT+#ês¡T. yÓTTqï{ÏøÏ yÓTTqï ∫‘·÷Ôs¡Tõ˝≤¢≈£î #Ó+~q <ä[‘·
yÓTõÁùdº{Ÿ sêeTø£èwüíô|’ n~Ûø±s¡bÕغ Hêj·T≈£î˝Ò <ë&ç #˚sTT+∫
n~ ˝Àø±ìøÏ yÓ\¢&Ó’q ‘·sê«‘· ªyê&Óe&√μ Hê≈£î ‘Ó*j·T<äì
nee÷qø£s¡+>± eT+Á‹es¡T´˝Ò e÷{≤¢&Üs¡T. n~Ûø±s¡bÕغ H˚‘·\T
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+
‘·q‘√ n>ös¡e+>± e´eVü≤]+#ês¡ì ø£˙ïs¡TeTT˙ï¬s’ |òæsê´<äT
#˚dæq &Üø£ºsY nì‘· ˇø£ <ä[‘· ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q eTVæ≤fi‚. ‘·–qìï
e÷düTÿ\T, XÊìf…Æ»sY‡ n+<äTu≤≥T˝À ˝Òeì n~ÛH˚‘·\qT
$eT]Ù+#ê&ÉH˚ ø√|ü+‘√ ¬s+&ÉT HÓ\\ ÁøÏ‘·+ q؇|ü≥ï+ yÓ’<äT´&ÉT
düT<Ûëø£sY |ü≥¢ $XÊK b˛©düT\T m+‘· Á≈£Ls¡+>±, ne÷qTwü+>±
Á|üe]Ô+#ês√ <˚X¯eT+‘ê ìyÓ«s¡b˛sTT #·÷dæ+~. |ü~s√E\
ÁøÏ‘·+ ‘·÷s¡TŒ>√<ëe]õ˝≤¢ ø√s¡Tø=+&É eT+&É\+˝À ˇø£ <ä[‘·
u≤*ø£qT ø=+‘·eT+~ j·TTe≈£î\T ìs¡“+~Û+∫ kÕeT÷Væ≤ø£
n‘ê´#ês¡+ »]|æ b˛©düTùdºwüHé <ä>∑Zs¡ |ü&˚dæ yÓfi≤fls¡T. á
<äTsêàsêZ\˙ï es¡Tdü>± »s¡>∑&É+‘√ sêÁwüº+˝À ‘·eT≈£î s¡ø£åD
ø£s¡TyÓ’+<äH˚ uÛ≤eq <ä[‘·T˝À¢ ø£\>∑&É+ düVü≤»yÓTÆq $wüj·T+.
Ç≥Te+{Ï |òüT≥q\T »]–q|ü⁄&ÉT ‘·÷‘·÷ eT+Á‘·+>± $#ês¡D
#˚j·T&É+, b˛©düT\ô|’ πødüT qyÓ÷<äT #˚j·T&É+, düôdŒq¸Hé e+{Ï
#·s¡´\T u≤~Û‘·esêZ˝À¢ $XÊ«dü+ ø£*Œ+#·&É+˝Ò<äT.
ô|’ dü+|òüT≥q˝ìï+{Ï˝À u≤~Û‘·T\T <ä[‘·T\T ø±≈£î+&Ü
e⁄+fÒ Ç˝≤ »s¡T>∑T‘êj·÷? nH˚~ ˇø£ eTTK´yÓTÆq Á|üX¯ï. n˝≤π>
sê»ø°j·THêj·T≈£î\ Ä<˚XÊqTkÕs¡+ b˛©düT\T e´eVü≤]+#·&É+
ø=qkÕ–‘˚ u≤~Û‘·T\≈£î s¡ø£åD>± e⁄+&˚<Óes¡T? Çe˙ï Á|üuÛÑT‘·«
yÓ’|òü\´+, e´edüú\ yÓ’|òü˝≤´ìï ã≥ºãj·T\T #˚düTÔHêïsTT.
20 Ä>∑dTü º 2020
 Ç≥Te+{Ï |ò ü T ≥q\T »]–q|ü ⁄ &É T Á|ü ‹ |ü ø å ± \T
>=&É e #˚ j · T &É + , n~ÛH êj·Tø£‘ ·«+ n~Ûø±s¡bÕغ˝ Àì <ä [‘·
eT+Á‘·T\T #˚‘· e÷{≤¢&ç+#·&É+, ªMT bÕ\q˝ÀH˚ <ä[‘·T\ô|’
<ë&ÉT\T m≈£îÿe »]>±j·Tì e÷ bÕ\q˝ÀH˚ <ä[‘·T\≈£î Hê´j·T+
»s¡T>∑T‘·T+<äìμ Á|ü‹|üøå±\ô|’ m<äTs¡T<ë&çøÏ ~– e÷{≤¢&É≥+
düeTdü´ |üø£ÿ<√e\T |ü≥º&É+ H˚&ÉT eTq+ #·÷düTÔHêï+. á
dü+<äs¡“¤+>± b˛©düT\T, n~Ûø±s¡T\T e´eVü≤]düTÔqï rs¡T #ê˝≤
nuÛÑ´+‘·s¡ø£s¡+>±, u≤<Ûä´‘ês¡Væ≤‘·+>± e⁄+≥T+~. b˛©düT\T,
n~Ûø±s¡ j·T+Á‘ê+>∑+ yÓTT‘·Ô+ H˚&ÉT #·≥ºÁ|üø±s¡+ q&ÉT#·Tø√≈£î+&Ü
sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T eTqôd]– q&ÉT#·T≈£î+≥THêïs¡T. n+<äTπø
u≤~Û ‘ · T \≈£ î s¡ ø £ å D Ò ø£ s ¡ T yÓ ’ + ~. ‘· e T>√&É T me]<ä > ∑ Z s ¡
yÓ\¢uÀdüTø√yê˝À ns¡ú+>±ø£ s√&ÉT¶q |ü&ÉT‘·THêïs¡T. e´edüúô|’
Á|ü»\T qeTàø£+ ø√˝ÀŒ≈£î+&Ü n|ü&É|ü&ÉT ø√s¡Tº\T CÀø£´+
#˚düT≈£î+≥THêïsTT.
ÁbÕD+rdæq ˝≤؃
E˝…’ 18‘˚Bq Á|üø±X¯+õ˝≤¢ y˚≥bÕ˝…+ eT+&É\+ ø=‘·Ôù|≥
|ü+#êsTTr düMT|ü+˝Àì #Óø˘b˛düTº e<ä› u…’≈£îô|’ edüTÔqï m]#·s¡¢
øÏs¡DY≈£îe÷sY (26 dü+), n‘·ì ùdïVæ≤‘·T&ÉT nÁãVü≤+ ôw’˙ì
e÷düTÿ˝Ò<äì ø±ìùdºãT˝Ÿ sê$T¬s&ç¶ #Óø˘b˛düTº <ä>∑Zs¡ ÄbÕ&ÉT. yê]
eT<Ûä´ yê–«yê<ä+ »]–+~. b˛©düT\ nVü≤+ <Óã“‹qï~.
yÓ+≥H˚ mdt.◊.s¡+>∑ Á|üyX˚ +¯ #˚dæ ˝≤؃øÏ |üì#ÓbÕŒ&ÉT. $|üØ‘·+>±
ø=≥º&É+‘√ n‘·ì ‘·\≈£î ã\yÓTÆq >±j·TeTsTT´+~. Vü≤&Ü$&ç>±
b˛©düT\T Nsê\ @]j·÷ ÄdüT|üÁ‹˝À #˚sêÃs¡T. n‘·ì Äs√>∑´
|ü]dæú‹ d”]j·Tdt>± e⁄+<äì yÓ’<äT´\T #Ó|üŒ&É+‘√ b˛©düT\T
Vü Q sƒ ê Vü Q {Ï q >∑ T +≥÷s¡ T ˝Àì ˇø£ Áô|’ y ˚ ≥ T Ädü T |ü Á ‹øÏ
‘· s ¡ * +#ês¡ T . nø£ ÿ &É ∫øÏ ‘ · ‡ bı+<ä T ‘· ÷ øÏ s ¡ D Y ≈ £ î e÷sY
eTs¡D+Ï #ês¡T. b˛©düT˝Ò Hêø=&ÉT≈£îqT Vü≤‘·´ #˚kÕs¡ì, á Vü≤‘·´≈£î
b˛©düT˝Ò u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê\ì øÏs¡DY≈£îe÷sY ‘·+Á&ç &çe÷+&é
#˚kÕs¡T. sêÁwüº yê´|æ‘·+>± <ä[‘·, Á|üC≤dü+|òü÷\T á Vü≤‘·´
|ü≥¢ rÁe+>± düŒ+~+∫ ìs¡düq e´ø£Ô+ #˚kÕsTT. môd’‡, Ç‘·s¡
b˛©düT dæã“+~ô|’ md”‡, md”º nÁ{≤dæ{° πødüT qyÓ÷<äT #˚j·÷\ì
&çe÷+&é #˚kÕs¡T.
á |ò ü T ≥q sêÁwü º yê´|æ ‘ · dü e Tdü ´ nsTTq ‘· s ê«‘·
Ä‘·às¡ø£åD˝À |ü&ɶb˛©düT\T ø£≥Tºø£<∏ä\‘√ s¡+>∑yÓTø±ÿs¡T. ªªøÏsD ¡ Y,
nÁãVü≤+ ôw’˙ nH˚ j·TTe≈£î\T eT<ä´+ ‘ê– e÷dtÿ˝Ò≈£î+&Ü
u…’≈£îô|’ edüTÔ+&É>± ø=‘·Ôù|≥ #Óø˘b˛düTº <ä>∑Zs¡ sê$T¬s&ç¶ nH˚
ø±ìùdºãT˝Ÿ Ä|æ eT+<ä*düTÔ+&É>± yê]<ä›s¡T ø±ìùdºãT˝Ÿô|’ <ë&çøÏ
~>±s¡ì, á düe÷#ês¡+ n+<äT≈£îqï mdt.◊.$»j·T≈£îe÷sY
nø£ÿ&çøÏ e∫à yê]ì n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüTø=ì b˛©düT ùdºwüHé≈£î
‘·s¡*düTÔ+&É>± øÏs¡DY b˛©düT\ qT+&ç ‘·|æŒ+#·Tø=H˚+<äT≈£î JãT
qT+&ç <ä÷ø±&Éì n+<äTe\q rÁe>±j·÷\‘√ eTs¡DÏ+#ê&ÉT
‘·|üŒ b˛©düT <Óã“\‘√ ø±<äì Á|üø±X¯+õ˝≤¢ md”Œ dæ<ë∆s¡ú øö•˝Ÿ
$˝Òø£s¡T\ düe÷y˚X¯+ô|{Ϻ Á|üø£{Ï+#ês¡T. ô|’>± #ê˝≤ <äj·÷s¡∆
Ä>∑düTº 2020
Vü ≤ è<ä j · T +‘√ eTTK´eT+Á‹‘√ e÷{≤¢ & ç Ä ≈£ î ≥T+u≤ìøÏ
10\ø£å\T mø˘‡Áπ>wæj·÷ sTT|æŒdüTÔHêïqì ≈£L&Ü ôd\$#êÃs¡T.
Çø£ÿ&É mø˘‡Áπ>wæj·÷ düeTdü´ ø±<äT. πøe\+ e÷düTÿ˝Òø£b˛‘˚,
e÷düTÿ ô|≥Tºø√ø£b˛‘˚ ˇø£ eTìwæ ÁbÕD≤\T b˛j˚T+‘·>± ø=fÒº
n~Ûø±s¡+ b˛©düT\≈£î me]#êÃs¡T? e÷dtÿ ô|≥Tºø√ø£b˛e&É+
‘·ù|Œ ø±e#·Tà ø±ì <ëìøÏ øöì‡*+>¥ sTTy=«#·TÃ. ôV≤#·Ã]+∫
e~* y˚j·Te#·TÃ. ˇø£ eTìwæ ÁbÕD+ b˛ùd X¯øÏÔ ˝Òq|ü⁄&ÉT rùd
Vü≤≈£îÿ MT¬øø£ÿ&ç<äì 26 dü+e‘·‡sê\T ô|+#·T≈£îqï ø=&ÉT≈£îqT
b˛>=≥Tº≈£îqï Ä ‘·*¢ Á|üX¯ï≈£î mes¡T düe÷<Ûëq+ #ÓãT‘ês¡T?
b˛©düT\ ø£<∏äq+ Á|üø±s¡+ #·÷düT≈£îHêï yê]<ä›s¡T MT ø£düº&û˝À
e⁄+&ç b˛©düT JãT˝À+∫ <ä÷øÏ #·ìb˛‘˚ Ä u≤<Ûä´‘· b˛©düT\~
ø±<ë? <ä[‘·T&ÉT, |ü\T≈£îã&ç ˝Òìyê&ÉT ø±ø£, eT¬se¬s’Hê nsTT‘˚
b˛©düT\T Ç˝≤ ø={Ϻ #·+|ü>∑\sê? nH˚ Á|üX¯ï≈£î ìC≤sTTr>±
düe÷<Ûëq+ #Ó|üŒ>∑\ <ÛÓ’s¡´+ me]ø° ˝Ò<äT.
<ä[‘·T\øÏ •s√eTT+&Éq+
‘·÷s¡TŒ>√<ëe]õ˝≤¢ d”‘êq>∑s¡+ eT+&É\+ eTTì≈£L&É*˝À
E˝…’ 18‘˚B sêÁ‹ ÇdüTø£ ˝≤Ø &Ûûø=ì ˇø£ e´øÏÔ rÁe+>±
>±j·T|ü&É≥+‘√ Ä Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q <ä[‘· j·TTe≈£î&ÉT
Ç+&É>∑eT*¢ es¡Á|ükÕ<é Ä ˝≤Øì n&ÉT¶≈£îHêï&ÉT. Á{≤|òæø˘ C≤yéT
nsTT´+~. ˝≤Ø yÓqTø£ ø±s¡T˝À e⁄qï ÇdüTø£ yê´bÕ],
yÓ’.mkÕ‡sY.dæ.|æ Hêj·T≈£î&ÉT ¬ø.ø£èwüíeT÷]Ô øÏ <ë] sTTe«˝Ò<äì
>=&Ée≈£î ~>±&ÉT. düeTdü´ ‘˚˝Ò es¡≈£î ÇdüTø£˝≤Øì e<ä\uÀeTì
nø£ÿ&É j·TTe≈£î\T ‘Óπ>dæ #ÓbÕŒs¡T. n~Ûø±s¡+ #Ó+>∑Tqø£≥Tºø=ì
‹s¡T>∑T‘·Tqï Ä H˚‘·≈£î nVü≤+ <Óã“‹qï~. >=&Ée≈£î ~>±&ÉT.
‘√|ü⁄˝≤≥˝À ø±s¡T n<ë›\T |ü–˝≤sTT. es¡Á|ükÕ<é≈£î >∑T+&ÉT
ø={Ïkº ÕÔqì X¯|<ü +ä∏ #˚dæ eTØ yÓfi≤fl&ÉT. ñH√ïfi¯fl‘√ >=&Ée m+<äTø£ì
es¡Á|ükÕ<é ‘·*¢ ø£èwüíeT÷]Ô ø±fi≤fly˚fi≤ |ü&ç+~. Äj·Tq˝À ãTdü\T
ø=&ÉT‘·Tqï nÁ>∑≈£î\nVü≤+ø±s¡+ #·˝≤¢s¡˝Ò<äT. sêE ‘·\#·T≈£î+fÒ
<Óã“\≈£î ø=<äyê? ÁøÏwüíeT÷]Ô bò˛Héø±˝Ÿ‘√ (|òæsê´<äT nqTø√yê*)
mdt.◊. |òæs√CŸU≤Hé s¡+>∑+˝ÀøÏ ~>±&ÉT. |òæs√CŸU≤Hé <ä[‘·ù|≥≈£î
yÓ[fl es¡Á|ükÕ<éqT ˝≤ø=ÿ∫à #êeu≤~, #˚‘·T\T yÓqøÏÿ $]∫ø£{Ϻ
•s√eTT+&Éq+ #˚sTT+#ê&ÉT. es¡Á|ükÕ<é ‘·*¢ b˛©düTùdºwüHéøÏ
yÓfi¯fl>±H˚ ˝Òe˝Òìdæú‹˝À e⁄qï ø=&ÉT≈£îqT #·÷dæ >∑T+&Ó|ü–˝Ò˝≤
@&çÃ+~. ‘·q ã+<ÛäTe⁄\≈£î b˛Hé#˚dæ+~. n+<äs¡÷ >∑T$T>∑÷&çq
‘·sê«‘· b˛©düT\T n‘·ìì e~*ô|{≤ºs¡T.
Á>±e÷˝À¢ s¡#·Ãã+&É rs¡TŒ˝À¢ nÁ>∑≈£î\ <äTs¡Vü≤+ø±s¡+‘√
|òüP´&É˝Ÿ uÛÑ÷kÕ«eTT\T #˚dæq ø£Ás¡ô|‘·Ôq+ ˝≤>± ˇø£ b˛©düT
ùdº w ü H é ˝ À b˛©dü T ˝Ò dü « j· T +>± ˇø£ <ä [ ‘· T &ç ø Ï >∑ T +&É T
#˚sTT+#·&Üìï @eTì ns¡∆+ #˚düTø√yê*. •s√eTT+&Éq+
#˚ j · T &É e T+fÒ nÁ>∑ ≈ £ î \ nVü ≤ +ø±s¡ + , n~Û ø ±s¡ + ø£ * dæ
ø£+&Éø±es¡+‘√ <ä[‘·T\ô|’ #˚dæq <ëw”ºø£+ sTT~. eTìwæì
eTìwæ>± #·÷&É˝Òì nÁ>∑≈£î\ <äTs¡Vü≤+ø±s¡+, ô|’XÊ∫ø£‘·«+ Bì˝À
e⁄+~. ªªÁ|ü»\≈£î n~Ûø±s¡T\T »yêãT<ëØ>± e⁄+&Ü\ì, yê]
21 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
Vü≤≈£îÿ\qT |ü]s¡øÏÎ+#ê\ì, b˛©düT n~Ûø±s¡T\T sTTcÕºsê»´+>±
e´eVü≤]ùdÔ y˚T+ rdüTø√yê*‡q #·s¡´\T rùddüT≈£î+{≤+?μμ nì
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ôV’≤ø√s¡Tº ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢øÏ dü+ã+~Û+∫q
ˇø£ πødüT˝À b˛©düT\qTôV≤#·Ã]+∫q s√CÒ á <ës¡TD+ »s¡>∑&É+
j·÷<äè∫Ãø£y˚T ø±e#·TÃ. ø±ì b˛©düT\T, n~Ûø±s¡bÕغ Hêj·T≈£î\T
#·{≤ºìøÏ nr‘·T\T>± e´eVü≤]düTÔHêïs¡H˚~ düŒwüºeTe⁄‘·T+~.
ìC≤ìøÏ #·≥ºÁ|üø±s¡+ nsTT‘˚ <ä[‘· j·TTe≈£îDÏï &Ûûø={Ϻq
sTTdüTø£˝≤Øì, <ëì Á&Ó’esY, j·T»e÷ìì b˛©düT\T n¬sdüTº #˚dæ
$#ê]+∫ yê]ô|’ #·s¡´\T rdüTø√yê*. ø±ì BìøÏ _Ûqï+>±
<ä[‘· j·TTe≈£î&çøÏ •s√eTT+&Éq+ #˚j·T&É+ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\
ø£qTdüqï\˝À b˛©düT\T e´eVü≤]dü÷Ô #·{≤ºìï ‘·T+>∑˝À
‘=≈£îÿ‘·THêïs¡T. b˛©düT\T $#ê]+∫ m|òt◊ÄsY qyÓ÷<äT #˚dæ
ø√s¡Tº≈£î n|üŒC…|üŒ&É+ ø±≈£î+&Ü H˚s¡T>± ‘êy˚T •øÏÎ+#·&ÜìøÏ
|üPqT≈£îH˚ <ÛÓ’s¡´+ mø£ÿ&É qT+&ç e∫Ã+~? <ä[‘·T&ÉT ø±≈£î+&Ü
eTs√ ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q j·TTe≈£î&çøÏ Ç˝≤ »s¡T>∑T‘·T+<ë? á
<ës¡TD+ô|’ #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT >∑T+&Ó\T u≤<äT≈£îHêï&ÉT. H√s¡T
$|üŒ&É+ eT+∫<˚ ø±ì Ç<˚ õ˝≤¢ sêeT#·+Á<ë|ü⁄s¡+ <ä[‘·T\
•s√eTT+&Éq+ #˚sTT+∫q n~Ûø±s¡bÕغ m+.m˝Ÿ.@ ‘√≥
Á‹eT÷s¡TÔ\T ìqï{Ï<ëø± MT‘√ q&Ée˝Ò<ë? n~Ûø±s¡+˝À
e⁄qï|ü⁄&ÉT @$T #·s¡´\T MTs¡T @$T #·s¡´\T rdüT≈£îHêïs¡T. ‘·eT
n~Ûø±sêìï, ÄdüTÔ*ï ø±bÕ&ÉTø√e&É+ ø√dü+ @ bÕغ n~Ûø±s¡+˝À
e⁄+fÒ <ëìï ÄÁX¯sTT+#˚ sê»ø°j·THêj·T≈£î\T, <ëìï Áb˛‘·‡Væ≤+#˚
sê»ø°j·T bÕغ\T e⁄qï+‘· ø±\+ á|òüT≥q\T #·]«‘· #·s¡D+>±
»s¡T>∑T‘·÷H˚ e⁄+{≤sTT. #·+Á<äu≤ãT ø±\+˝ÀH˚ _øÏÿ ÁoqT
e÷$T&çø±j·T ø√dæq H˚sêìøÏ ÁbÕD≤\T e<ä˝≤*‡ e∫Ã+~.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
<ä[‘· yÓTõÁùdº{Ÿô|’ <ë&ç
ˇø£ düú\ $yê<ëìï n&ÉT¶ô|≥Tºø=ì ∫‘·÷Ôs¡Tõ˝≤¢ _.ø=‘·Ôø√≥
|ü≥ºD+˝À <ä[‘· yÓTõÁùdº{Ÿ sêeTø£èwüíô|’ n~Ûø±s¡bÕغ Hêj·T≈£î\T
<ë&çøÏ ~>±s¡T. M]øÏ eT+Á‹ k˛<äs¡T&ÉT <ë«s¡ø±Hê<∏ä¬s&ç¶ eT<䛑·T
ñ+<äì dü«j·T+>± yÓTõÁùdº{Ÿ sêeTø£èwüí Äs√|æ+#ês¡T. eT+Á‹
ô|~›¬s&ç¶ sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ e‹Ô&ç‘√H˚ ‘·q πødüTqT ø£˙dü+ b˛©düT\T
qyÓ÷<äT #˚j·T˝Ò<äì dü«j·T+>± »&ç®H˚ $˝Òø£s¡T\ düe÷y˚X¯+˝À
yêb˛j· ÷ &É T . &ç . mdt . |æ e÷Á‘· + sêeTø£ è wü í yê´K´\qT
K+&ç+#ê&ÉT. πødüTe<äT› düeTdü´ |ü]cÕÿs¡+ nsTT‘˚ #ê\ì Äj·TH˚
yÓ[flb˛j·÷&Éì, eTs¡˝≤ e∫à πødüT ô|≥ºeTHêï&Éì ‘·qπø düŒwüº‘·
˝Ò<äì nHêï&ÉT. ‘êqT ø£&É|üõ˝≤¢ sêj·T#√{Ï˝À yÓTõÁùdº{Ÿ>±
|üì#˚dTü qÔ ï|ü⁄&ÉT n<˚õ˝≤¢≈î£ #Ó+~q dæ.$.Hê>±s¡Tq® s¬ &ç¶ ôV≤’ ø√s¡T˝º À
Hê´j·TeT÷]Ô>± |üì#˚düTÔHêïs¡T. n<˚ ø±\+˝À
Äj· T q ‘· e TTà&É T |ü e Hé ≈ £ î e÷sY ¬ s &ç ¶
ø£&É|üõ˝≤¢˝À Hê´j·TeT÷]Ô>± |üì#˚ùdyês¡T.
ø=ìï ‘Ó\¢ ø±–‘ê\ô|’ dü+‘·ø±\T #˚j·÷\ì
sêe÷+»H˚j·TT\ô|’ |üeHé≈£îe÷sY¬s&ç¶ e‹Ô&ç
‘Ó∫à ô|Á{À\T b˛dæ #·+bÕ\ì #·÷kÕs¡T.
Ädü Œ Á‹˝À sêe÷+»H˚ j · T T\T eTs¡ D
yê>∑÷à˝≤ìï yÓTõÁùdº{Ÿ sêeTø£èwüí ]ø±s¡T¶
#˚ k Õs¡ T . sêe÷+»H˚ j · T T\T eTs¡ D
yê+>∑ ÷ à\+˝À |ü e Hé ≈ £ î e÷sY ¬ s &ç ¶ ù|s¡ T
#Ó b ÕŒs¡ T . n|ü  &É T »dæ º d t Hê>±s¡ T ® q ¬ s &ç ¶
bò˛Hé#˚dæ eTs¡Dyê+>∑÷à\+˝À ‘·q ‘·eTTà&ÉT
|ü e Hé ≈ £ î e÷sY ¬ s &ç ¶ ù|s¡ T ‘=\–+#· e Tì
ø√sê&ÉT. n|üŒ{Ïπø ‘êqT <ëìì ]ø±s¡T¶
#˚ k Õqì, yÓ ’ < ë´~Û ø ±] dü + ‘· ø £ + ≈£ L &Ü
nsTTb˛sTT+<äì #ÓbÕŒ&ÉT. ‘·sê«‘· Hê>±s¡T®q
¬ s &ç ¶ sêj· T #√{Ï e∫à sêeTø£ è wü í q T
|æ * |æ + #· T ø=ì Hê´j· ÷ ~Û ø ±s¡ T \ eTT+<˚
‹{≤º s ¡ T . ã÷≥Tø±*‘√ ‘· H êï&É T . sêeTø£ è wü í ‹s¡ > ∑ ã &ç
Hê>±s¡T®q¬s&ç¶ô|’ #˚sTT#˚düT≈£îHêï&ÉT. á dü+|òüT≥q ‘·sê«‘·
sêeTø£èwüí ôV’≤<äsêu≤<é yÓ[¢ ôV’≤ø√s¡Tº ]õÁkÕºsY≈£î »dæºdt
Hê>±s¡T®q¬s&ç¶ô|’ |òæsê´<äT #˚kÕs¡T. ø=~›s√E\≈£î sêeTø£èwüíqT
$XÊK @C…˙‡˝Àì ∫+‘·|ü*¢ ø√s¡Tº≈£î ã~© #˚kÕs¡T. ‘·sê«‘·
düôdŒ+&é #˚kÕs¡T. düôdŒ+&é nsTTq 2013 qT+&ç sêeTø£èwüí
∫‘·÷sÔ T¡ õ˝≤¢ _.ø=‘·øÔ √≥ |ü≥D º +˝À ìedædTü HÔ êï&ÉT. Hê>±s¡Tq® s¬ &ç¶
ã+<ÛäTe⁄˝…’q ô|~›¬s&ç¶ sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶, yÓ’d”|æ eØZj·TT\T ‘·qqT
y˚~ÛdüTÔHêïs¡ì Äj·Tq Äs√|æ+#ês¡T. Bìô|’ eT+Á‹ ô|~›¬s&ç¶
sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ $˝Òø£s¡T\ düe÷y˚X¯+˝À düŒ+~dü÷Ô ªM&Óe&√
(»&ç® sêeTø£èwüí) Hê≈£î ‘Ó*j·T<äT. |ü<˚fi¯¢ øÏ+<ä≥ düôdŒ+&é
nj·÷´&ÉT. yÓTõÁùdº{Ÿqì #Ó|ü≈£î+≥÷ ‹s¡T>∑T‘·T+{≤&ÉTμ
$.ÄsY.zøÏ sêeTø£èwüí≈£î eT<Ûä´ @<√ >=&Ée ñ+~. ì»+>±
22 Ä>∑dTü º 2020
Äj·Tq≈£î |ü]cÕÿs¡+ ø±yê\+fÒ Hê <ä>∑Zs¡≈£î eùdÔ Hê´j·T+ #˚dæ
ñ+&˚yê&çìμμ nì ù|s=ÿHêïs¡T. á yÓTT‘·Ô+ ø£<∏äq+˝À ˇø£ <ä[‘·
yÓ T õÁùdº { Ÿ ≈£ î \+ ø±s¡ D +>± 8 dü + e‘· ‡ sê\T>± m+‘·
qs¡ø£j·÷‘·q nqT_ÛdüTÔqï~ ns¡úeTÚ‘√+~. düôdŒq¸Hé≈£î >∑T¬s’ 8
dü+e‘·‡sê\ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü $#ês¡D |üP]Ôø±<äT. n‘·ìøÏ
ñ<√´>∑+ ‹]– sê<äT. u≤<Ûä´‘·˝À¢ ˝Ò&ÉT ø±ã{Ϻ Äj·Tq |òæsê´<äTqT
b˛©düT\T qyÓ÷<äT #˚j·Ts¡T. @<Ó’Hê Hê´j·T+ ø±yê\+fÒ
‘·q<ä>∑Zs¡≈£î sêyê* ‘·|üŒ b˛©düT ùdºwüHé≈£î yÓfi‚¢<˚$T{Ï? nì
eT+Á‹>±] nVü≤+ø±s¡ yê´K´\T. ≈£î\+ ø±s¡D+>± ˇø£ <ä[‘·
yÓTõÁùdº{Ÿ ‘·|üŒ eTs=ø£s¡T me¬s’q á <˚X¯+˝À Hê´j·Te´edüú˝À
8 dü+e‘·‡sê\T>± á <äTdæú‹ì m<äTs=ÿ+≥THêïsê? nì
<ä[‘·H˚‘·\T y˚ùd Á|üX¯ï≈£î á k˛ø±˝Ÿ¶ Á|üC≤kÕ«eT´ <˚X¯+˝À
düe÷<Ûëq+ <=s¡≈£î‘·T+<ë?
&Üø£ºsY düT<Ûëø£sYô|’ <ë&ç
&Üø£ºsY düT<Ûëø£sY q؇|ü≥ï+ Á|üuÛÑT‘·« yÓ’<ä´XÊ\˝À
nqd”úwæj·÷ yÓ’<äT´&ÉT>± |üì#˚düTÔHêï&ÉT. q؇|ü≥ï+ ÁbÕ<∏ä$Tø£
Äs√>∑´ πø+Á<ä+˝À e÷düTÿ\T, XÊìf…Æ»s¡T¢ ˝Òeì πø+Á<ä, sêÁwüº
n~ÛH˚‘·\qT k˛wü˝ŸMT&çj·÷˝À $eT]Ù+#ê&ÉT. Ä yê´K´\qT
rÁe+>± |ü]>∑DÏ+∫q Á|üuÛÑT‘·«+ m≥Te+{Ï c˛ø±CŸ H√{°düT
sTTe«≈£î+&Ü düôdŒ+&é #˚dæ+~. y˚T HÓ\ 16‘˚Bq $XÊKs√&ÉT¶ô|’
q÷´ôdHé‡ #˚dTü HÔ êï&ÉH˚ ù|s¡T‘√ Äj·Tq ã≥º\T }&ÉBdæ, ô|&És¬ ø£ÿ\T
$]∫ m+&É˝À s√&ÉT¶ô|’ |ü&ÉTø√u…{Ϻ Á≈£Ls¡+>±, ne÷qMj·T+>±
Á|üe]Ô+#ês¡T. n‘·qT eT<ä´+ ‘ê>±&Éì, e÷qdæø£dæú‹ u≤>±˝Ò<äì
Äj·TqqT n<äT|ü⁄ #˚ùd+<äTπø ‘êeTT n˝≤ #˚j·÷*‡ e∫Ã+<äì
b˛©düT\T yê~+#ês¡T.
sêÁwüºyê´|æ‘·+>± á dü+|òüT≥q dü+#·\q+ düèwæº+∫q
‘·sê«‘· &Üø£ºsY düT<Ûëø£sYqT ‘·eT eTT+<äT Vü‰»s¡T |üs¡#ê\ì,
Äj·TqqT ø£\TdüTø√e&ÜìøÏ ‘·q ‘·*ì¢ nqTeT‹+#ê\ì ôV≤’ ø√s¡Tº
sêÁwü º Á|ü u Û Ñ T ‘ê«ìï Ä<˚ • +∫+~. á π ø dü T ˝À Äj· T q≈£ î
düVü‰j·Tø±]>± d”ìj·TsY Hê´j·Tyê~ì ìj·T$T+∫+~. n˝≤π>
&Üø£sº Y düT<Ûëø£sqY T ø√s¡T≈º î£ Vü‰»s¡T|üs#¡ ≈· î£ +&Ü ÄdüT|üÁ‹øÏ m+<äT≈£î
rdüT¬øfi≤¢s√, @ n~Ûø±s¡+‘√ rdüT≈£îyÓfi≤¢s√ Äj·Tq ∫øÏ‘·‡
bı+<äT‘·Tqï ÄdüT|üÁ‹øÏ yÓ[¢ Äj·Tq |ü]dæú‹ì |ü]o*+#ê\ì,
Äj·Tq yê+>∑÷à˝≤ìï ]ø±s¡T¶ #˚dæ ‘·eT≈£î yÓ+≥H˚ |ü+bÕ\ì
$XÊKõ˝≤¢ ôdwüH釻&ç®ì ôV’≤ø√s¡Tº Ä<˚•+∫+~. &Üø£ºsY düT<Ûëø£sY
X¯Øs¡+ô|’ >±j·÷\THêïj·Tì, Ä >±j·÷\T e÷H˚+‘·es¡≈£î
ø±\j·÷|üq #˚j·÷\H˚ ñ<˚›X¯´+‘√H˚ Äj·TqqT ø√s¡Tº≈£î Vü‰»s¡T
|üs¡#·≈£î+&Ü ‘ê‘ê‡s¡+ #˚düTÔHêïs¡ì düT<Ûëø£sYø√dü+ πø{≤sTT+∫q
n$Tø£dt≈£L´Ø ôV’≤ø√s¡Tº≈£î $qï$+#ê&ÉT.
$<ÛäT\≈£î Ä≥+ø£+ ø£*–+#·&É+, Á|ü»\qT uÛÑj·TÁuÛ≤+‘·T\≈£î
>∑T]#˚j·T&É+, Á|üC≤<Ûäq+ <Ûä«+dü+ ‘·~‘·s¡ ôdø£åq¢ ÁøÏ+<ä &Üø£ºsY
düT<Ûëø£sYô|’ b˛©düT\T πødüT qyÓ÷<äT #˚XÊs¡T. &Üø£ºsY düT<Ûëø£sY
Ä>∑düTº 2020
$wüj·T+˝À Á|üuÛÑT‘·« e´eVü‰s¡XË’*, |üs¡düŒs¡ $s¡T<ä› ìy˚~ø£\ô|’
ôV≤’ ø√s¡Tº rÁeyÓTqÆ yê´K´\T #˚d+æ ~. &Üø£sº Y düT<Ûëø£sY ã\V”≤q+>±
e⁄Hêï&Éì Äj·TqqT @&ÉT>∑Ts¡T b˛©düT\T ‘êfi¯¢‘√ ø£fÒºdæ, ø=≥º&É+
‘êeTT M&çjÓ÷˝À¢ #·÷kÕeTì n+‘· nedüs¡+ @eTT+<äì ≈£L&Ü
ôV’≤ø√s¡Tº Á|ü•ï+∫+~. $XÊK yÓTõÁùdº{Ÿ ìy˚~ø£˝À düT<Ûëø£sY
X¯Øs¡+ô|’ 6>±j·÷\Tqï≥T¢ ‘Ó\T|ü>±, Á|üuÛÑT‘·« Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù,
&ç . õ.|æ <ëK\T #˚ d æ q øö+≥s¡ ¢ ˝ À ˇø£ >±j· T + ñqï≥T¢
#·÷|ü&É+ô|’ ≈£L&Ü ôV’≤ø√s¡Tº eT+&ç|ü&ç+~. bı+‘·q˝Òì Á|üuÛÑT‘·«
ìy˚~ø£\qT ‘êeTT qeTà˝ÒeTì Bì yÓqTø£ ô|<ä› ≈£îÁ≥ e⁄+<˚y˚T
‘˚˝≤*‡+<˚qì dü«‘·+Á‘· dü+düú‘√ $#ês¡D »s¡|æ+#ê*‡+<˚qì
á πødüT u≤<Ûä´‘·qT dæ._.◊.øÏ n|üŒ–+∫+~. Äj·Tq|ü≥¢
ne÷qTwü+>± Á|üe]Ô+∫q $XÊK b˛©düT\ô|’ πødüT qyÓ÷<äT
#˚dæ $#ês¡D #˚|ü{Ϻ 8 yêsê˝À¢>± ìy˚~ø£ Çyê«\ì dæ._.◊.ì
ôV’≤ø√s¡Tº Ä<˚•+∫+~.
b˛©düT\ yê<äq Á|üø±s¡+ ì»+>±H˚ düT<Ûëø£sY e÷qdæø£+>±
u≤<Ûä|ü&ÉT‘·T+fÒ, #·≥ºÁ|üø±s¡+ Ä $wüj·T+ >√|ü´+>± e⁄+#ê*‡
e⁄+&É>± b˛©düT\T MT&çj·÷≈£î m+<äT≈£î yÓ\¢&ç+#ês¡T. q÷´ôdHé‡
düèwæºdüTÔHêï&ÉqT≈£îHêï n+<ä]|ü{≤¢ Ç+‘· ne÷qMj·T+>±,
Á≈£Ls¡+>± e´eVü≤]düTÔHêïsê? Bì yÓqTø£ ≈£î\+ ø√D+ ñ+<ë?
˝Ò<ë? nH˚~ Çyêfi¯ <ä[‘·, Á|üC≤dü+|òü÷\T Á|ü•ïdüTÔHêïsTT.
Çe˙ï s√p e÷eT÷\T>± »]π> $wüj·÷\T>±H˚ ø£ì|ædü÷Ô
ñ+{≤sTT. <ä [ ‘· T *ï nee÷ì+#· & É + , nDÏ ∫ y˚ j · T &É + ,
Vü ≤ ‘· ´ #˚ j · T &É + á <˚ X ¯ + ˝À ì‘· ´ + »]π > $wü j · ÷ ˝Ò .
Á|üC≤kÕ«eT´+ nì #Ó|ü≈£î+{≤+ø±ì Ç~ ≈£î\+ ø£+|ü⁄‘√ H˚{ÏøÏ
$sêõ\T¢‘T· qï uÛ÷Ñ kÕ«eT´ e´edüú eTq~. eTq<˚X+¯ ˝À e´ed”øú è£ ‘·
Væ≤+dü≈£î •ø£å\T ˝Òe⁄. Ç|üŒ{Ïπø m+‘√eT+~ ≈£î\+ >√&É*ï
≈£L\Ã&ÜìøÏ <ä[‘·T\T Ä‘·à>ös¡+ ì\u…≥º&ÜìøÏ b˛sê{≤\T
#˚ X Ês¡ T . yê{Ï |ò ü * ‘· y ˚ T ø=ìï Vü ≤ ≈£ î ÿ\T, neø±XÊ\T
sêC≤´+>∑+˝À #√≥T#˚düT≈£îHêïsTT. md”‡, md”º nÁ{≤dæ{° #·≥º+
neT\T˝ÀøÏ e∫Ã+~.M{Ï neT\T HêeTe÷Á‘·y˚T nsTTHê
yê{Ï ø √dü + ≈£ L &Ü b˛sê{≤\T #˚ j · ÷ *‡q nedü s ¡ +
ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. Ç|üŒ{Ïπø ≈£î\$eø£å‘·qT ‘=\–+#·&ÜìøÏ,
<ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\qT n]ø£≥º&ÜìøÏ »dæºdt |ü⁄qïj·T´ ø£MTwüHé
dæbòÕs¡düT\T Á|üuÛÑT‘·«+ eTT+<äTHêïsTT. md”‡, md”º\ MT<ä »]π>
n‘ê´#êsêìøÏ , ì+~‘· T \ô|’ ‘· – q #· s ¡ ´ \T rdü T ≈£ î H˚ ˝ ≤
j· T +Á‘ê+>±ìï nÁ|ü e T‘· Ô + #˚ j · T &ÜìøÏ eTTK´eT+Á‹
Hêj·Tø£‘·«+˝À, õ˝≤¢ kÕúsTT˝À e÷ì≥]+>¥ ôd˝Ÿ‡ e⁄HêïsTT.
nsTT‘˚ Çe˙ï HêeTe÷Á‘·yT˚ . M{Ïì neT\T #˚sTT+#·Tø√yê\Hêï
ã\yÓTÆq Á|üC≤ñ<ä´eT+˝Ò≈£î+&Ü Ç~ kÕ<Ûä´+ø±<äT. dü+|òüT≥q\T
»]–q|ü⁄&ÉT ‘ê{≤≈£î eT+≥˝≤ ø±≈£î+&Ü <ä[‘·T\ô|’ <ë&ÉT\qT
n]ø£≥º&ÜìøÏ ã\yÓTÆq Á|üC≤ ñ<ä´e÷ìï ì]à+#ê*. <ä[‘·,
$|ü¢e X¯≈£îÔ\T á $wüj·T+˝À eTT+<äT |”sƒêq ì\ã&Ü*.
23 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
 } ø=≥º+&ç!
-ã$Tà&ç »>∑BX¯«s¡sêe⁄
ªªn+‘˚ ø±<äT, q÷´ôdHé‡ ÁøÏj˚T{Ÿ #˚XÊe⁄μμ
ªªH˚H˚?μμ
‘·q ‘Ó>∑Te≈£î ‘·H˚ ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷&ÉT.
ªª$<ÛäT\T ìs¡«]ÔdüTÔqï b˛©düT\qT n&ÉT¶≈£îHêïe⁄μμ
ªªH˚qT!μμ
VüQ... ì≥÷ºsêÃ&ÉT.
ªªn+‘˚ ø±<äT, b˛©düT\ MT<ä <ë&ç ≈£L&Ü #˚XÊe⁄μμ
X¯s¡‘Y u≤; ªªb˛H˚¢, Hê MT<ä H˚qT <ë&ç #˚düTø√˝Ò<äT ø£<ë?μμ
|æ∫à #·÷|ü⁄\T #·÷dü÷Ô qyê«&ÉT.
ªªqqTï #·+ù|kÕsê?μμ ªªm+<äT≈£î #˚düTø√˝Ò<äT? b˛©düT\T ùdºwüqT≈£î ‘ÓdüTÔ+fÒ
n&ç–+<˚ n&ç>±&ÉT. Ç+ø± qeTà&É+ ˝Ò<äT. ø£fi¯¢eTT+<äT J|ü⁄˝À+∫ <ä÷øÏ HÓ‹Ô H˚\≈£î >∑T<äT›ø=ì #·#êÃe⁄μμ
e⁄qï ‘·q X¯yêìï ‘·qT #·÷dæHê düπs. ªªHê #êe⁄ yÓqTø£ sTT+‘· ø£<∏ä e⁄+<äì Hê≈£Lÿ&Ü ‘Ó©<äT!?μμ
ªªì»+>±H˚ qqTï #·+ù|kÕsê?μμ >∑s¡«+>± uÀs¡ $]∫ >∑+‘·T˝Òdæ >±˝À¢øÏ bı>∑˝≤ ˝Ò#ê&ÉT.
eT∞¢ eT∞¢ n<˚ e÷≥. eTs√ e÷≥ sêe&É + ˝Ò < ä T . ªªeT] H˚qT Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïqì nHêïs¡Tμμ
>∑T+&Ó˝Àì <äT'K+ >=+‘·T˝ÀøÏ ‘·+‘·TqïfÒº e⁄+~. ªªz n<ë? n~ b˛©düT uÛ≤wü. b˛©düT &çø£åqØ˝À n˝≤π>
ªª˝Ò<äT, qTe⁄« Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïe⁄μμ e⁄+~. eTq+ b˛©düT ùdºwüH√¢ e⁄qï|ü⁄Œ&ÉT b˛©düT u≤wü˝ÀH˚
|üø£ÿqTqï yêfi¯ó¢ #ÓbÕŒs¡T. e÷{≤¢&Ü*μμ
ªªMT¬ses¡T?μμ ns¡ú+ nsT÷´ ø±q≥Tº ‘·\÷bÕ&ÉT.
ªª˙˝≤+{Ï <Ój·÷´\y˚Tμμ ªªeTq+ jÓT˝≤ e÷{≤¢&ÉT≈£îHêï jÓTe]øÏ ns¡ú+ ø±e\dæq
Ø‹˝À yê]øÏ ns¡ú+ ne⁄‘·T+~μμ
Ä e÷≥≈£î e⁄*øÏÿ |ü&ܶ&ÉT. |üs¡T>∑Tq ‘·q X¯e+ <ä>∑Zs¡≈£î
yÓ[¢ eTT≈£îÿ <ä>∑Zs¡ y˚\Tô|{Ϻ #·÷kÕ&ÉT. >±* ‘·>∑˝Ò¢<äT. X¯yêìï ns¡úeTsTTqfÒº #·÷XÊ&ÉT.
ø£<äbÕ\ì Á|üj·T‹ï+∫ $|òü\eTj·÷´&ÉT. ªªMTs¡÷ Hê˝≤ #·∫Ãq kÕØ- e∫Ãq <Ój·÷´˝ÒHê?μμ
‘·q X¯eMTà<ä |ü&ç uÛÀs¡Tq j˚T&ÜÃ&ÉT. $T>∑‘ê <Ój·÷´\˙ï ì≥÷ºsêÃsTT.
ªªe÷dtÿ ô|≥Tºø√ø£b˛‘˚ ø={Ϻ #·+ù|kÕÔsê?μμ n|ü⁄Œ&˚ b˛©düT\T X¯yêìï yÓ÷düT≈£îb˛‘·THêïs¡T.
uÛÑj·T+‘√ eDT≈£î‘·÷ n&ç>±&ÉT. ªª|ü+#·Hêe÷ø±?μμ
ªªqTe⁄« ‘ê– ã+&ç q&çbÕe⁄μμ ªªø±<äT, ˙≈£î yÓ’<ä´+ n+~+#·&ÜìøÏμμ
ªªWHê?μμ X¯e+ yÓqTø£ ø=+‘· <ä÷s¡+ |üs¡T>∑T rdæ |üs¡T>∑Tq yÓqøÏÿ
qeTàX¯ø£´+ ø±q≥Tº #·÷XÊ&ÉT. e#êÃ&ÉT.
ªª˝≤ø˘&Íìï e⁄\¢|òæT+#êe⁄μμ ªªX¯yêìøÏ yÓ’<ä´+ <˚ìøÏ?μμ
Ç+ø± j˚Ty˚T$T H˚sê\T #˚XÊH√ nqï≥Tº H√s¡T ‘Ós¡∫ ªªqTe⁄« jÓT˝≤>∑ #·#êÃy√ #Ó|üŒ&ÜìøÏ- ]b˛sYº sTTe«&ÜìøÏ-
#·÷XÊ&ÉT. πs|ü⁄ kÕø£å´+ ã\+>± e⁄+&Ü* ø£<ë?μμ

eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£ 24 Ä>∑dTü º 2020

 #·∫à ≈£L&Ü _ø£ÿ#·∫Ãb˛j·÷&ÉT.
n+‘· ≈ £ î eTT+<˚ #· ∫ Ãq yêfi¯ ¢ + ‘ê eTTU≤eTTU≤\T
#·÷düT≈£îHêïs¡T.
ªªHê ô|fi≤¢+ _&ɶ\T?μμ
yÓøÏÿ yÓøÏÿ j˚T&ÜÃ&ÉT.
˙≈£î y˚TeTTHêï+ nqï≥Tº $T>∑‘êyêfi¯ó¢ uÛÑs√kÕ>± #·÷XÊs¡T.
ªª˙ y=ø£ÿ&ç<˚ ø£<∏˚ ø±<äT, e÷~ ≈£L&Ü eTìwæ<√ ø£<∏äμμ
‘·˝≤ ‘√ø± Ä&ç+#ê&ÉT.
ªªMT¬s˝≤ e#êÃs¡T?μμ
ÄdüøÏÔ>± n&ç>±&ÉT.
ªªH˚qT ˝≤ø˘&ÍHé |æ]j·T&√¢ bÕ\ ù|¬ø{Ÿ ø√dü+ ãj·T≥≈£î
e#êÃqTμμ
‘·qT yês¡Ô˝À¢ #·~$q yêDÏï jÓT<äTs¡T>± #·÷XÊ&ÉT. ø±ì
>∑Ts¡TÔ|ü≥º˝Òø£b˛j·÷&ÉT.
ªª‘·qT ø£\ø£‘êÔ πødüTμμ
ªª‹qT ôV’≤<äsêu≤<äT πødüTμμ
ã\eqàs¡ D ≤\‘√ <Ó j · ÷ ´\sTTq yêfi¯ ¢ ì #· ÷ dæ
e⁄*øÏÿ|ü&ܶ&ÉT. n+‘·˝ÀH˚ ‘·q÷ <Ój·T´yÓTÆb˛sTT e⁄Hêïqqï
$wüj·T+ ‘Ó*$&çøÏ y=∫à dæ>∑TZ|ü&ܶ&ÉT.
ªªy˚T+ ‘·÷‘·TÔ≈£î&ç ø√$\Œ{Ϻ qT+&ç e#êÃ+μμ
ªªyÓTTu…’˝Ÿ cÕ|t q&çù| Ä ‘·+Á&û ø=&ÉT≈£î\T Mfi‚¢μμ
yês¡Ô˝À¢ #·~$q yêfi¯fl‘√ #˚] ‘·q÷ yês¡ÔsTTb˛e&É+
~>∑$T+>∑˝Ò≈£î+&Ü e⁄+~.
ªªHê ø£+sƒ¡+MT<ä Äs¡T ìeTTcÕ\T H=øÏÿ |ü{Ϻ #·+ù|XÊs¡Tμμ
ªª&√+{Ÿ Á;‘Y... nyÓT]ø± πødüTμμ
$düTÔb˛sTT øÏ+<äqT+&ç ô|’es¡≈£L #·÷XÊ&ÉT.
ªªH˚qT |üøÏÿ+{Ïyêfi¯¢ ;s¡ø±j·T\T ø√kÕqì ˝≤ø£b˛¢ y˚dæ...μμ
ªªø£Ø+q>∑sY πødüTμμ
ø=j·T´u≤] #·÷XÊ&ÉT.
ªªmø£ÿ&Óø£ÿ&ç yêfi¯ó¢ sTTø£ÿ&É e⁄Hêïπs+{Ï?μμ
ªªeTq ø£<∏ëdüú\+ e÷s¡˝Ò<äT, k˛... ÁbÕ+‘·+ j˚T<äsTT‘˚
H˚+?μμ
ø£fi¯¢˝À nqTe÷q|ü⁄ Á|üX¯ï\T e⁄+#·Tø=H˚ ‘·˝≤&ç+#ê&ÉT.
ªªø£<∏äøÏ ø±\+ ≈£L&Ü e⁄+&Ü*, k˛... ø£s√Hê ø±\eTH˚ ø±<äT,
ø±\+ jÓT\¢ø±\eT÷!μμ
ªªn+‘˚ ø±<äT, eTqøÏ uÛÑ÷‘· uÛÑ$wü´‘·TÔ es¡Ôe÷q ø±˝≤\˙ï
y=ø£fÒμμ
n|ü⁄Œ&˚ y=ø£ Ä&É <Ój·T´+ y=∫Ã+~.
Ä>∑düTº 2020
n+‘ê n≥T #·÷XÊs¡T.
ªªÄ$&Óes¡T?μμ
ªªe÷ Ä$&É. #·∫ÃHê <ëìøÏ ãT~∆ sê˝Ò<äT?μμ
ns¡ú+ ø±q≥Tº #·÷XÊ&ÉT.
ªªb˛©düT\T ø={Ϻ #·+|ü˝Ò<äT, e÷ Ä$&É‘√ >=&Ée\÷ n|ü⁄Œ\
e˝Ò¢ H˚qT Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îHêïqT, ˝≤ø£b˛¢ ø=∫Ãμμ
ªªb˛©düT uÛ≤wüμμ
{°ø± {Ï|üŒD° n+~+∫+~ eTs√ <Ój·T´+.
ªªH˚qT #·#êÃø£ nB j˚T&çùd&çdæ e⁄]b˛düT≈£î #·∫Ã+~,
nsTTHê ã‹≈£îHêïqì ˙˝≤π> Áu≤+‹˝À e⁄+~μμ
ªªb˛©ùdºwüqT≈£î jÓT+<äT≈£î sêe&É+?μμ
<Ó j · ÷ ´ìï b˛©dü T \T sTT+π ø + #Ó j · T ´>∑ \ s¡ T ?- nì
nqTø√˝Ò<äT.
ªªe÷ Ä&É~ #Ó&ÉT ‹s¡T>∑Tfi¯ó¢ ‹]–‘˚, n~ ‘·≥Tºø√˝Òø£ H˚qT
#·#êÃqì ø£<ë?μμ
ªªH˚q˝≤+{Ï<ëìï ø±qì #Ó|Œü &ÜìøÏ b˛©ùdwº qü T≈£î e∫Ã+~...
|æ∫Ã~μμ
|æ∫Ã>± qe⁄«‘·Tqï ô|ì$T{Ï <Ój·÷´ìï #·÷dæ $T>∑‘ê
eT÷>∑yêfi¯¢sTTb˛j·÷s¡T.
ø=~›ùd|ü⁄ X¯àXÊq ìX¯Ùã›+.
≥ø£≥ø£ eTì ã÷≥¢ X¯ã›+.
<Ój·÷´\˙ï ‘·\\T ‹|æŒ #·÷XÊsTT.
ªª&çbÕ¬sºà+≥˝Ÿ m+ø£«sTTØ?μμ
ªª@ sêsTT nsTT‘˚H˚+?, |ü\T¢ $s¡>=Z≥Tº ø√e&ÜìøÏ?μμ
‘·q ø£‘· eT]∫ e⁄‘·T‡ø£‘·>± #·÷XÊ&ÉT.
ªªe÷ $wüj·T+˝À ø√sYº Äs¡¶sY y˚ùdÔH˚ $#ês¡D ø£$T{° eTT+<äT
Vü‰»s¡T ø±˝Ò<äT, eT∞¢ ôV’≤ø√sYº d”]j·Tdt nsTT‘˚ n|ü⁄Œ&ÉT...μμ
ªªb˛©dt |üesY n˝≤+{Ï~ ‘·$Tfi¯ ‘·+;, >∑es¡ïyÓT+≥T
yêfi¯ ¢ MT<ä Ä<Û ë s¡ | ü & É ¶ | ü ⁄ Œ&É T yêfi¯ ó ¢ >∑ e s¡ ï yÓ T +≥T ø£ + fÒ
ã\e+‘·T\ì ø£<ë?μμ
n+‘ê qe⁄«‘·THêï ‘·qøÏ qe⁄«sê˝Ò<äT.
ªªMT b˛©düT\øÏ sTT+‘· Á|òüùdºwüHé j˚T$T≥j·÷´?μμ
ªªn\yê≥T|ü&¶É ÁbÕD≤\T, ø£s√Hê f…+Æ ˝À ø£˝ø… Hå£ ‡é ˝Òe⁄ ø£<ë?,
Ä e÷Á‘·+ Á|òüùdºwüHé e⁄+≥T+~, n~ Ábıô|òwüq˝Ÿ Á|òüùdºwüHéμμ
ˇø£ <Ój·T´+ e÷≥ $ì >∑‘·T≈£îÿeTì #·÷XÊ&ÉT.
ªªeTq e÷≥\T yêfi¯¢≈£î $qã&Ée⁄˝Òμμ
ªªyêfi¯¢ e÷≥\T eTq≈£î $ì|ækÕÔsTT...μμ
eT÷>∑>± $+≥÷ #·÷XÊ&ÉT.
25 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
 ªªe÷dtÿ ô|≥Tºø√ø£b˛‘˚ #·+ô|j·T´&ÉyÓT+<äT≈£î?, ø£s√Hê e∫à ªª<˚ìøÏ e⁄πsdüT≈£îHêï&ÉT?μμ
yê&˚ b˛‘ê&ÉT>±?μμ <Ój·÷´\˙ï ÄdüøÏÔ>± #Óe⁄\T ]øÏÿ+#êsTT.
ªªn˝≤ nsTT‘˚ ø£s√Hê‘√ nedüÔ\T |ü&ç b˛‘ê&ÉT, sTT˝≤ ªª}... ns¡∆sêÁ‹ sTT~>√ sT÷ øÏ{Ïø° eP#·\≈£î!μμ
nsTT‘˚ Á|ò”>± b˛‘ê&ÉT, ø±D° Ks¡Tà ˝Ò≈£î+&Ü!μμ ªª<˚ì‘√?, eTH√fi¯ó¢ ‘êfi¯ó¢ ≈£L&Ü dü|ü¢jYT #˚düTÔHêïsê?μμ
qe⁄«\T. qe⁄«\T!
~>∑Tfi¯ó¢. @ <Ój·T´+ #êe⁄ >∑T]+∫ <äsê´|ü⁄Ô kÕ>∑T‘√+<√ Ä <Ój·T´+
ªªXÊÁdüÔ+ Á|üø±s¡+ #˚ùdÔ ≈£îø£ÿ|æ\¢ |ü⁄{Ϻ+<äì, $TeTà*ï s¡÷˝Ÿ‡ #·÷&É˝Òq≥Tº ø£fi¯ó¢ eT÷düT≈£î+~.
bòÕ˝À neeTì jÓTe&ÉT #ÓbÕŒ&ÉT? ø±ø£b˛‘˚, e÷+dü+ ‹HêïeTì ªªyê&çøÏ y=+{ÏMT<ä ã≥º\THêïj·÷?μμ
jÓTeTTø£\T yÓTfiÀ¢ y˚düTø√≈£L&É<äT ø£<äj·÷´μμ
ªªã≥º\T+fÒ q\T>∑T dü]>± ô|≥º˝Ò+ ø£<ä+&û?μμ
ªªn|ü Œ {Ï ø ° b˛©dü T \ Ä‘· à dü ú s TTs¡ ´ + <Ó ã “rjÓ T T<ä › ì
yê~kÕÔeTqTø√μμ ne÷j·Tø£‘·«+‘√ y˚dæq CÀ≈£î n<äT“¤‘·+>± |ü+&˚dæ+~.
q#˚Ãdæ+~. |ü&ç|ü&ç qyê«s¡T.
Ä e÷≥\T $+≥÷ $T>∑‘ê <Ój·÷´\T qe⁄«‘·T+fÒ, ‘·qT
e÷Á‘·+ _‘·Ôs¡b˛j·÷&ÉT. <Ój·÷´\T <˚uÛÑ´+ yÓTTVü‰˝ÒdüT≈£î #·÷düTÔHêïsTT.
ªª@+ sê<ë›+?μμ ªªb˛ì Á&Üj·TsY e⁄+<ë?μμ
ªª@+ sêdæHê j˚T$T |”≈£î‘ês¡T? eTVü‰ nsTT‘˚ j·Td”Œ ªª‘=&çπ><ë›+μμ
Ä|ò”düTø√ ø£MTwüqπs≥Tø√ n{≤#Y #˚kÕÔs¡T. ˝Ò<ä+fÒ Á{≤q‡|òüsY. qe⁄«\T.
ø√s¡T≈£îqï ù|¢dtøÏ. ø±<ä+fÒ düôdŒ+&é. düôdŒq¸H√¢ |òæ|ò”º |ü¬s‡+≥T @&ÉT|ü⁄\T.
ùd\Ø jÓT˝≤>∑÷ y=düTÔ+~μμ ªªÄ Á&Üj·Ts¡Tø√ Hê&Ü u§+<äT jÓTøÏÿ+#·+&çμμ
ñ>∑Zã≥º˝Òø£ >∑u≤\ï ã÷‘·T ‹{≤º&ÉT. ªªj· T dt . .. Ä Hê&Ü u§+<ä T ‘√ u§+~‘√ ¬ ø ’ ˝ ≤dü +
$T>∑‘ê <Ój·÷´\˙ï ø=‘·Ô <Ój·÷´ìï sTT+ø± n\yê≥T #˚s¡T≈£îHêï&ÉTμμ
|ü&É˝Ò<äT >∑Ts¡T&ÉT- nqï≥Tº #·÷XÊsTT. $#ês¡D.
ªªùdºwüHé bÕ‘· _*¶+>∑T\sTT‘˚ ø£˙dü+ e⁄]b˛düT≈£îqï|ü⁄Œ&ÉT $#ês¡+.
ô|#·TÃeP&ç øÏ+<ä|ü&ç ã‹πø #ÛêqT‡ e⁄+&˚~μμ ªª>∑‘·kÕ] n<˚ sêXÊ+ ÁuÀμμ
ªªn|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü HÓ‹Ô H˚\≈£î >∑T<äT›ø=ì #·ìb˛j˚T neø±X¯+ ªªb˛˙... yÓTT\‘ê&ÉT‘√ e⁄]b˛düT≈£îHêï&ÉTμμ
e⁄+<äì eTq bò˛¬sì‡ø˘ m≈£‡|òüsYº‡ sTT~es¡≈£î ]b˛sYº sTT#êÃs¡Tμμ
<˚e‘·\T yêfi¯¢ ÁøÏj˚T{Ï${°øÏ yêfi‚¢ eTT]dæb˛j·÷s¡T.
ø£fi¯ó¢ sTT+‘·\T>± $+‘·\T>± #˚düTø=ì #·÷XÊ&ÉT.
<Ój·÷´\T Mfi¯¢ ø£+&çwüqTøÏ eTT–dæ eTTø£ÿ˝…’b˛j·÷s¡T.
ªª<˚ X ¯ + jÓ T ˝≤ <˚ _ ]+∫Hê b˛©dü T ùdº w ü q T¢ e÷Á‘· +
ªªyÓTT\‘ê&ÉT eTìwæ ãs¡Te⁄ ø±j·T>∑\T>∑T‘·T+<ë?μμ
n+‘·'|ü⁄s¡ eT+~sê\T>± |òüdtºø±¢düT>± e⁄HêïsTTμμ
ªªø=‘·Ô yÓTT\‘ê&ÉT ø=ì ‘Ó|æŒ<ë›e÷?μμ
ªªdüπs, sTT+‘·ø° j˚T$T #˚XÊs¡j·÷´?μμ
yêfi¯ófl ‘·\\&ɶ+>± ePbÕs¡T.
n&É>±\qï≥Tº Ä>∑&É+‘√ Äs√|üD\T jÓT<äTs=ÿ+≥Tqï
b˛©düT\T eTTdæeTTdæ>± qyê«s¡T. ø±ì nø£ÿ&ÉTqï y=ø√ÿ <Ój÷· ´ìøÏ Mfi¯S¢ ‘·\\&ɶ+>± ePbÕs¡T.
y=ø√ÿ nqTuÛÑe+ >∑Ts¡TÔ≈£î e∫Ã+~. ªªbÂs¡Vü≤≈£îÿ\˙ e÷qe Vü≤≈£îÿ\˙ Á|üC≤ dü+|òü÷\øÏ |üì˝Ò<äT
ªªeTT&綽À ˝≤؃ <√|æ <ëì MT<ä ≈£Ls√Ãu…{Ϻ ¬s+&ÉTø±fi¯¢MT<ä ø£<ë?μμ
sTT<ä›s¡T jÓTøÏÿ ‘=ø±ÿs¡Tμμ ªªáø£eTTø£ÿ øÏ+<ä yêfi¯¢ì rùdùd˝≤ e⁄+&Ü*!μμ
ªªeTsêà+>±\ MT<ä sTTcÕºqTkÕs¡+ ø={≤ºs¡T... HÓ‘·TÔs¡T <˚e‘·\T Ä˝À#·q˝À |ü&ܶs¡T.
bÕs¡T‘·T+fÒ...μμ <Ój·÷´\T Ä˝À#·q˝À |ü&ܶsTT.
‘·\#·T≈£îø=ì ‘·+Á&û ø=&ÉT≈£î\T kıeTàdæ*¢b˛j·÷s¡T. ªªÄ... j·÷... }... áø£‘√ e⁄πsdüT≈£î+fÒ j˚T$T ‘Ó+|ü⁄‘ês¡T
ø=‘·Ô <Ój·T´+ ø=j·T´u≤] #·÷k˛Ô+~. sT÷-ø£?μμ
ªªdüπs, ˝≤ø£b˛¢ e⁄πsdüT≈£î #·#êÃ&ÉT!μμ ªªmdt... ‘·\ yÓ+Á≥Tø£‘√ e⁄πsdüT≈£îHêï&ÉTμμ

eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£ 26 Ä>∑dTü º 2020

d”‘· |ü⁄{Ϻq |ü$Á‘·+ uÛÑ÷$T˝À
|üdæbÕ|ü\T ˇfi¯ó¢ neTTàø=+{≤s¡T y˚ T & ç | ü + &É T
s¡e÷düT+<ä]
‘·\\T jÓT>∑πsXÊs¡T <˚e‘·\T.
‘·\\T |ü≥Tº≈£îHêïsTT <Ój·÷´\T.
ªªB+{À¢ n+&ÉsY ø£¬s+{Ÿ yÓTùdCŸ b˛‘·T+~μμ
ªªmdt... MTs¡T jÓT+‘· ns¡∫ >∑>√Z\T ô|{ϺHê MTs¡T e÷≈£î
sT÷ø£ eTTø£ÿ nì! eT÷düTø√+&ç nì!μμ
yêfi¯ó¢ |ü>∑\ã&ç qyê«s¡T.
Mfi¯ó¢ ~>∑T\T|ü&ç #·÷XÊs¡T.
ªª>∑T&é ◊&çj·÷- dü+|òü÷\ yêfi¯¢ì düÁô|dt #˚jÓTT#·TÃμμ
ªªø±<ä+fÒ >∑es¡ïyÓT+≥T qwüº|ü]Vü‰s¡+ sTTdüTÔ+~, eTq
sT÷πø+ b˛‘·T+~? sê*b˛‘·T+~?μμ
<˚e‘·\T eTTU≤eTTU≤\T #·÷düT≈£îHêïs¡T.
<Ój·÷´\T eTTU≤eTTU≤\T #·÷düT≈£îHêïsTT.
ªªø√s¡Tº\T qeTTà‘êj·÷?μμ
ªªyêfi¯ó¢ |”≥ y˚düT≈£î ≈£Ls¡TÃ+{≤s¡T. eTq+ |ò”\T¶˝À e⁄+{≤+μμ
ns¡ú+ ø±q≥Tº yêfi¯S¢ #·÷XÊs¡T.
ns¡ú+ ø±q≥Tº Mfi¯S¢ #·÷XÊs¡T.
ªªn&É$˝ÀøÏ yÓ[¢ Ä‘·às¡ø£åD ø√düy˚T eTq+ jÓT<äTs¡Tø±\TŒ\T
»]bÕeT+fÒ qeTTà‘ês¡T, sTT<Ó+<äT≈£î qeTàs¡T?μμ
ªª#Ó|æŒ+<˚ #Ó|æ‘˚- yêfi¯S¢ q$Tà+<˚ qeTTà‘ês¡T. n<√
Ä>∑düTº 2020
ãT+<˚˝Ÿ K+<é ˇø£|ü⁄Œ&ÉT sêDÏ s¡a≤˙‡
\ø°åàuÛ≤jYT Ms¡Hê]>± Á_{Ïwt yê]ô|’ b˛sê≥+
#˚dæq ÁbÕ+‘·+. eTq |ü˝≤ï{Ïd”eT˝≤>± á
ÁbÕ+‘· + b˛sê{≤\≈£ î Á|ü d æ ~ ∆ > ±+∫q~.
ãT+<˚˝ŸK+&é Ç|ü⁄Œ&ÉT ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ
sêÁcÕº\ eT<Ûä´ $düÔ]+∫ ñqï~. á ÁbÕ+‘·+
Ä]úø£+>± kÕe÷õø£+>± yÓqø£ã&ç ñ+~. >∑‘·+˝À
ãT+<˚˝ŸK+&éqT Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+>± #˚kÕÔeTì nìï
bÕغ\ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T yê>±›q+ #˚XÊs¡T.
ne˙ï @MT »s¡>∑˝Ò<äTø±˙ á ÁbÕ+‘·+˝À ø£s¡Te⁄
ø±≥ø±\T m≈£ î ÿyÓ ’ b˛j· ÷ sTT. ˇø£ | ü ⁄ Œ&É T
<ÛëHê´>±s¡+>± ù|s¡T ñqï á ÁbÕ+‘·+ 
kÕ+Á|ü<ëj·T+>± e÷s¡T‘·T+~. <ëìø=ø£ $\Te edüT+Ô ~. n|ü⁄Œ&ÉT
n+‘ê n\yê≥T|ü&ç Á|ü•ï+#·&ÜìøÏ e⁄+&É<äTμμ
yêfi¯ó¢ ‘·\\T ePbÕs¡T.
Mfi¯ó¢ ‘·\\T eP|ü˝Ò<äT.
ªª#Ó|æŒq ø£<∏˚ #Ó|æŒHê q$Tàq|ü⁄Œ&ÉT- sT÷ ø£<∏ä jÓT+<äT≈£î
qeTàs¡T?μμ
ªªmdt... &Ó‘·TÔø√ ø£<∏ä eTqyÓTø£ÿ&É n*¢ #·#˚Ã~?μμ
ø£<∏ä eTT–+|ü⁄≈£î e∫Ã+<äì yêfi¯¢qT≈£îHêïs¡T.
ø£<∏ä yÓTT<ä{Ïø=∫Ã+~ nì Mfi¯¢qT≈£îHêïs¡T.
ªªyÓ+Á≥TøÏÿ e⁄πsdüT≈£î y˚fi≤¢&ç‘˚ yÓT&É ‘Ó–b˛‘·T+~μμ
ªª‘·\ yÓ+Á≥Tø£\‘√ >=+‘·T\T ø√ùd s¡ø£+- nH˚ kÕyÓT‘·
e‹ÔH˚ sê˝Ò<äTμμ
yêfi¯¢øÏ øÏø=ÿ∫Ã+~.
Mfi¯¢øÏ ø£ø=ÿ∫Ã+~.
#ê˝≤ ˝≤ø£|t &Ó‘Y πødüT˝À¢ sT÷ πødü÷ ø£*dæb˛sTT+~. »q+
bÕ‘· π ø dü T eT]Ãb˛sTT ø=‘· Ô π ø dü T >∑ T ]+∫ eT∞¢
e÷{≤¢&ÉT≈£î+≥THêïs¡T.
ø=‘·Ô <Ój·÷´\≈£î bÕ|ü+ Á|ürB ø=‘·Ô ø£<∏˚!

27 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
Ç|ü ⁄ Œ&É T Äø£ * øÏ n\eT{Ï d ü T Ô + ~. <ëì‘√ u≤fÒ e\dü \ T
ô|]>±sTT. |òü≈£îÔ |òüP´&É˝Ÿ n~Ûø±sê\‘√ Ád”Ô\ MT<ë, <ä[‘·T\
MT<ë <ë&ÉT\T ô|]>±sTT. á ÁbÕ+‘·+˝À Ç+ø± s√E˝À
n~Ûø£uÛ≤>∑+ ø£¬s+≥T ˝Òì ÁbÕ+‘ê\T ≈£L&Ü ñHêïj·T˙, b˛©dt
ùdºwüqT¢ ≈£L&Ü eT{Ϻ>√&É\‘√ ñ+{≤j·T˙ ‘Ó\Tk˛Ô+~.
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ ãT+<˚˝ŸK+&é ÁbÕ+‘·+˝À ∫Á‘·≈£L{Ÿ
&ç$»Hé ñ+~. n~ <˚X¯ sê»<ÛëìøÏ 700 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À
e⁄+~. ∫Á‘·≈£L{Ÿ ø=+&É˝À¢ $\TyÓ’q sêfi¯ó¢ ñ+~. yÓTÆì+>¥ nø£ÿ&É
ˇø£ Á|ü<Ûëq Ä]úø£ eqs¡T. kÕúìø£ Á|ü»\≈£î, Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ø±<äT.
nø£ÿ&É ô|≥Tºã&ç ô|{Ϻq yêfi¯¢≈£î. nø£ÿ&É »]π>$ #·≥º$s¡T<ä∆yÓTÆq
‘·e«ø±\T. n+<äTe\q Á|üuÛÑT‘ê«ìπø Ä<ëj·T+ ñ+&É<äT, yÓTÆì+>¥
n~Ûø±s¡T\≈£î ‘·|üŒ. ‘·eT\bÕ≈£î kÕ>∑T, esê¸\T ˝Òø£ eT÷\q
|ü&ܶø£ Çø£ÿ&É n+<äs¡÷ sêsTT ø=≥º{≤ìøÏ yÓfi¯‘ês¡T. <ë<ë|ü⁄
50 sêfi¯¢qT |æ+&ç #˚ùd $TwüqT¢ Çø£ÿ&É ñHêïsTT.
nø£ÿ&É |ü⁄{Ϻq ø√˝Ÿ ‘Ó>∑ ≈£î≥T+u≤\ Ä&É|æ\¢\ <Ó’q´$T~.
ã&çøÏ b˛sTT Ä&ÉTø√yê*‡q ej·TdüT˝À |üqT\≈£î b˛‘·THêïs¡T.
12 dü + e‘· ‡ sê\ |æ \ ¢ \ T yÓ T Æ ì +>¥ |ü q T\≈£ î yÓ fi ¯ ¢ ≥ y˚ T
$wüj·TeTsTT‘˚ n~ bÕ‘· u≤<Ûä\ >±<Û˚. u≤\ø±]àø£ #·{≤º\T
#·≥Tºã+&É˝…’q dü+>∑‘˚. n+‘·≈£î $T+∫q <ës¡TD+ nø£ÿ&É
»s¡T>∑T‘·T+~. 12 @fi¯¢ Ä&É|æ\¢\qT |üì˝ÀøÏ rdüTø√yê\+fÒ
yêfi¯ó¢ ˇfi¯ó¢ neTTàø√e{≤ìøÏ ˇ|ü⁄Œø√yê*. ≈£î≥T+ã+ n+‘ê
Äø£* #êe⁄\T #êe≈£î+&Ü á |üdæ ¬sø£ÿ\T Ä<äTø=+≥THêïsTT.
¬s+&ÉTeTT<ä›\T ø£&ÉT|ü⁄˝À |ü+|ü{≤ìøÏ ô|qT>∑T˝≤&ÉT‘·THêïsTT.
nø£ÿ&É ø=+&É\T ñHêïsTT. ø=+&É\qT ‘=*∫q >∑qT\T
ñHêïsTT. ø=+&É\ MT<ä j·÷»e÷qT\ >∑T&çôd\T ñHêïsTT.
yê{Ï˝À¢ |üs¡T|ü⁄\T ñ+{≤sTT. Ä >∑T&çôd\˝ÀøÏ á |üdæbÕ|ü\T
ˇø£ ] ‘· s ¡ T yê‘· ˇø£ s ¡ T , |æ * ∫q|ü ⁄ &É T b˛yê*. e÷≥
$qø£b˛sTTHê, H=|æŒøÏ n]∫Hê ø=&É‘ês¡T. uÛ≤s¡rj·T •øå±düà‹
ìã+<Ûäq\T Ä ø=+&É\T mø£ÿ˝Òe⁄ bÕ|ü+. #·{≤º\T ø£˙dü+
bÕ≈£ î ÿ+≥÷ ≈£ L &Ü sê˝Ò e ⁄. m+<ä T ø£ + fÒ nø£ ÿ &É ñqï~
uÛÑj·Tø£s¡yÓTÆq Äø£*. Ä Äø£*ì ‘·eT ø√¬sÿ\T rs¡TÃø√e{≤ìøÏ
düeTs¡∆e+‘·+>± yê&ÉTø=H˚ n~Ûø±s¡+.
ªe´_Û#ês¡+ #˚j·T{≤ìøÏ ˇ|ü⁄Œø=+fÒH˚ ø±+Á{≤ø£ºs¡T¢ |üì˝ÀøÏ
rdü T ø=+{≤s¡ T . y˚ T eTT |ü ì #˚ j · T ø£ b˛‘˚ ‹+&ç m˝≤
<=s¡T≈£î‘·T+~? n+<äTøπ ˇ|ü⁄Œø=+{≤eTTμ nì ˇø£ bÕ|ü Ç+&çj÷·
≥T&˚ $˝ÒK] eTÚdüMT dæ+>¥‘√ #Ó|æŒ+~. nø£ÿ&É ≈£L&Ü <√|æ&˚.
ˇø£fi¯¢qT $T+∫ m≈£îÿeeT+~ yêfi¯¢qT yê&ÉTø=+{≤s¡T. n<˚eTì
Á|ü•ïùdÔ ø=+&ÉMT<ä qT+&ç ‘√ùdkÕÔeTì u…~]kÕÔs¡T. yê]øÏkÕÔeTì
#Ó|æŒq 300-400 &ÉãT“ ø±≈£î+&Ü yêfi¯¢ #˚‹˝À e+<√ q÷≥
j·÷ãjÓ÷´ ô|{Ϻ |ü+|ü⁄‘ês¡T. yê[¢#˚à e+<ä≈£î y˚Tø£|t m+<äT≈£î
ø=qTø√ÿ˝Ò<äì n&ÉT>∑T‘ês¡T. ˇø√ÿkÕ] #·ìb˛yê\˙, mø£ÿ&ç¬ø’Hê
bÕ]b˛yê\˙ nì|ædüTÔ+<äì |æ\¢\T #ÓbÕŒs¡T.
uÛÑs¡Ô\T e~˝Òdæ, #·ìb˛sTTq ˇ+≥] Ád”Ô\T |æ\¢\qT á
|üìøÏ |ü+|ü⁄‘ês¡T. nø£ÿ&É @$T »s¡T>∑T‘·T+<√ Ä ‘·\T¢\≈£L
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
‘Ó\TdüT. |æ\¢\T kÕj·T+ø±˝≤ìøÏ y˚˝≤&É|ü&çb˛sTT e∫ÃHê
ìdü‡Vü‰j·T+>± #·÷&É≥+ ‘·|üŒ #˚j·T>∑*–+~ @$T ˝Ò<äT. ø=ìï
kÕs¡T¢ ã\e+‘·+>± ≈£L&Ü |ü+bÕ*‡ edüTÔ+~. ˝≤ø˘&ÍHé ‘·s¡Tyê‘·
|ü]dæú‘·T\T n<Ûë«q+>± e÷sêj·Tì yêfi¯ó¢ #ÓbÕŒs¡T. eT<Ûä´
ej·TdüT eTVæ≤fi¯\≈£î nø£ÿ&É m˝≤+{Ï |üqT\T <=s¡ø£≥+ ˝Ò<äT.
á $wüj·T+ |üÁ‹ø£\ <ë«sê ãj·T≥≈£î e#êÃø£ C≤rj·T
|æ\¢\ Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD≤ ø£$TwüHé ø£\>∑#˚düTø=ì ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ
Á|üuÛÑT‘·«+ qT+&ç ìy˚~ø£ n&ç–+~. ª|æ\¢\≈£L, ≈£î≥T+u≤\≈£L
yÓ+≥H˚ Ä]úø£ eT<䛑·T Çyê«\˙, u≤*ø£\T á u≤<Ûä qT+&ç
ãj·T≥ |ü&Ü\+fÒ yê]øÏ e÷qdæø£ uÛÑÁ<ä‘ê ø£*–+#ê\ìμ
#Ó|æŒ+~. mes¡T #˚j·÷* Ä |üì? Á|üuÛÑT‘·«+, <ëì j·T+Á‘ê+>∑+
#˚j·÷\ì ø£$TwüHé uÛ≤$ùdÔ n<˚ @$T n+≥T+<√ $+<ë+!
á dü+>∑‹ ãj·T≥≈£î e∫Ãq 40 >∑+≥\˝Àù| õ˝≤¢ø£˝…ø£ºsY
ø√˝Ÿ ‘Ó>∑ ô|<ä›qT ô|≥Tºø=ì düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+∫ Ä Äs√|üD\T
n˙ï nã<ë›\ì Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. yêfi¯¢ <äTdæú‹ì $e]+∫q |æ\¢˝Ò
n˝≤+{Ï<˚yÓ÷ »s¡>∑˝Ò<ä˙, e∫Ãqyêfi¯¢≈£î ‘·eT uÛ≤wü ns¡ú+
ø±ø£b˛e≥+ e\q n˝≤ sêXÊs¡˙ #Ó|üŒ≥+ $X‚wü+. ˇø£y˚fi¯
n˝≤+{Ï<˚yÓTÆHê »]–Hê n~ Ä&É|æ\¢\T yêfi¯¢ Çwüº Á|üø±s¡+
#˚XÊs¡ì ìs¡÷|æ+#·{≤ìøÏ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. n+fÒ #·≥ºe´‹πsø£
>∑qT\T ‘·e«ø£+, u≤\ø±]àø£ Vü≤≈£îÿ\ ñ\¢+|òüTq, Ä&É|æ\¢\
X¯Øsê\qT neTà{≤\T, Äø£© n˙ï nã<ë›˝Ò yêfi¯¢ uÛ≤wü´+˝À.
düeTdü´ e∫Ãq|ü⁄&ÉT Á|ü»\ |üø£å+ eVæ≤+#·≈£î+&Ü <äfi≤s¡T\≈£L,
Ä&É|æ\¢\qT yê&ÉTø=H˚ yêfi¯¢≈£L n~Ûø±s¡ j·T+Á‘ê+>∑+ ø=eTTà
ø±düTÔ+<äì düŒwüº+>± ns¡ú+ nsTT´+~.
nsTT‘˚ n\Vü‰u≤<é ôV’≤ø√s¡Tº á $wüj·÷ìï düTyÓ÷{À>±
rdüTø=ì õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY ‘·~‘·s¡T\≈£î H√{°düT\T |ü+|æ≥+ ø=+‘·
}s¡≥ ø£*–k˛Ô+~.
28 Ä>∑dTü º 2020
n\Tô|s¡T>∑ì b˛sê≥ >±<∏ä
s¡e÷düT+<ä]
ø£oàsY ˝Àj·T˝À ùwø˘ nãT∆˝≤¢ Hêj·Tø£‘·«+˝À sê»ø°j·T
ø£<ä*ø£ ÁbÕs¡+uÛÑeTsTT´, Á|ü»\ &√Á>± Á|üuÛÑTe⁄\≈£î e´‹πsø£+>±
düMTø£‘·+ ne⁄‘·THêïs¡T. ùwø˘ nãT∆˝≤¢ k˛wü*»+ <ë«sê
Á|üuÛ≤$‘·+ nsTT´, ªqj·÷ ø£oàsYμ |üÁ‘êìï ‘·j·÷s¡T #˚XÊ&ÉT.
ø£ o àsY ˝Àj· T ≈£ î dü + ã+~Û + ∫ mH√ï uÛ Ñ ÷ kÕ«eT´ e´‹π s ø£
$<ÛëHê\qT n+<äT˝À bı+<äT |ü]#ê&ÉT. uÛÑ÷dü+düÿs¡D\qT
Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. HÓÁVüA‘√ ñqï ùdïVü≤+ e\q, ‘·q |üìì
eT‘êr‘·+>± ª˝ÖøÏø£ uÛ≤yê\‘√μ ø=qkÕ–+#ê\ì uÛ≤$+∫
eTTdæ¢+ ø±qŒ¤¬sHé‡qT H˚wüq˝Ÿ ø±qŒ¤¬sHé‡>± e÷]Ã
#ê˝≤eT+~ kı+‘· eT‘· Hêj·T≈£î\qT <ä÷s¡+
#˚düTø=Hêï&ÉT. nsTT‘˚ n˝≤ e÷]Ã ø£oàsY
|ü+&ç‘· düeT÷Vü‰ìøÏ ≈£L&Ü <ä>∑Zs¡
ø±˝Òø£b˛j·÷&ÉT. Äj·Tq düuÛÑ\qT
ñ<˚ › • +∫ #˚ ù d Á|ü d ü + >±\
ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À KTsêHé yêø±´\T
#· < ä e ≥+ yê]øÏ ø√|ü +
‘Ó|æŒ+∫+~. Äj·Tq |üP]Ô>±
eT‘êìï e<ä T \Tø√yê\ì
Ä•+∫, n~ »s¡>∑ø£ |ü+&ç‘·
düuÛÑT´\T H˚wüq˝Ÿ ø±qŒ¤¬sHé‡qT
e~*b˛j·÷s¡T. ùwø˘ nãT∆˝≤¢
∫s¡ø±\ $TÁ‘·T&ÉT, Äj·TqqT
m+‘√ Á|üuÛ≤$‘·+ #˚dæq Áù|yéTHê<∏é
ãC≤CŸ ≈£L&Ü n<˚ ø±s¡D+‘√ ø=~›>±
Ä\dü´+>± ùwø˘‘√ ‘Ó>∑‘Ó+|ü⁄\T #˚düT
ø=Hêï&ÉT. ùwø˘ nãT›˝≤¢ á $wüj·T+>± m+‘√
eT<∏qä |ü&ç ‘·q Ä‘·àø£<˝ä∏ À sêdüTø=Hêï&ÉT. Á|ü<ëÛ q Ádüe+‹, |ü+&ç‘·
e÷s¡Tÿ ª˝ÖøÏø£yê<ä+μ m˝≤+{Ï<√ Äj·Tq≈£î n|üŒ{ÏøÏ ne>∑‘·+
nsTT´+~. nsTT‘˚ n|üŒ{Ïπø Ä\dü´+ nsTT´+~. Äj·Tq
HÓÁVüA‘√ ùdïVü≤+‘√ ‘·\eTTqø£˝…’ ñHêï&ÉT.
n<˚ düeTj·T+˝À øÏ«{Ÿ ø£oàsY ñ<ä´e÷ìï Äj·Tq 1946˝À
ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. Ç~ 1942 øÏ«{Ÿ Ç+&çj·÷ ñ<ä´eT+˝À
uÛ≤>∑eTì #ê˝≤eT+~ #·]Á‘·qT eÁø°ø£]+#˚ Á|üj·T‘·ï+ Ç|üŒ{Ïø°
#˚düTÔHêïs¡T. ø±˙ Ä düeTj·T+˝À ø£oàØ\≈£î X¯Á‘·Te⁄\T &√Á>±
Á|üuÛÑTe⁄\T. Á_{Ïwt ø±s¡T. ìC≤ìøÏ Á_{Ïwt e\q ø£oàØ\T ø=ìï
dü+düÿs¡D\T, ø=ìï Vü≤≈£îÿ\T bı+<ä>∑*>±s¡T. Á_{Ïwt @sêŒ≥T
Ä>∑düTº 2020
ø£oàsY
#·]Á‘·
#˚dæq >±¢˙‡ ø£MTwüHé @sêŒ≥T <ë«sê eTTdæ¢eTT\≈£î $<ë´,
sê»ø°j·T neø±XÊ\T e#êÃsTT. |üÁ‹ø£\T ìs¡«Væ≤+#·Tø=H˚ ùd«#·Ã¤
<=]øÏ+~. >±¢˙‡ ø£$TwüHé ø£$TwüHé dæbòÕs¡T‡\ y˚Ts¡≈£î @sêŒ≥T
#˚dæq yÓTT≥º yÓTT<ä≥ Á|üC≤ ÁbÕ‹ì<Ûä´ düuÛÑ nsTTq Á|üC≤düuÛÑ˝À
HêeTe÷Á‘·yÓTÆq kÕúq+ <=]øÏ, Á|üC≤ ìs¡íj·T #˚ùd Vü≤≈£îÿ yê]øÏ
\_Û+∫+~. nìï{Ïø£+fÒ eTTK´+>± ø£oàØ eTTdæ¢+ Á|ü»\
sê»ø°j·T ø±sê´#·s¡D≈£î |ü⁄Hê~ |ü&ç+~.
ø£oàØ\≈£î Ä ø±\|ü⁄ Á|ü<Ûëq X¯Á‘·Te⁄ &√Á>±\
uÛ Ñ ÷ kÕ«eT´ $<Û ë Hê˝Ò . ¬ s ’ ‘ · T \qT,
#˚‹|üìyês¡\qT |”*à |æ|æŒ #˚düTÔqï |üqTï
$<ÛëHê\≈£î, <√|æ&ûø° e´‹πsø£+>±
ùwø˘ nãT›˝≤¢ Á|ü»\qT düMTø£‘·+
#˚j·T<ä*#ê&ÉT. øÏ«{Ÿ ø£oàsY
n+fÒ &√Á>±\qT ø£ o àsY
˝Àj· T qT e~* yÓ fi ¯ ¢ e TH˚
ns¡ ú + . yÓ T T<ä ≥ »eT÷à
ÁbÕ+‘êìøÏ e÷Á‘· y ˚ T
sêE\T>± ñqï &√Á>±\T
neT‘YdüsY ˇ|üŒ+<ä+ <ë«sê
ø£oàsY ˝Àj·TqT ø£\T|ü⁄ø=qï
$wü j · T + $~‘· y ˚ T . ªÄHê&É T
MTs¡ T Á_{Ï w t y ê]øÏ #Ó * ¢ + ∫q
70,000 Hêqø˘ \ qT (|ü + C≤;
ø£¬s˙‡)ì ‹]– MT yÓTTVü‰q |ü&˚kÕÔeTT.
eTeTà*ï e~* yÓ fi ¯ ¢ + &É + ≥÷μ |æ & É T >∑ T \T
≈£î]|æ+#˚ Á|üd+ü >±\qT #˚dæ n¬swüߺ nj·÷´&ÉT. Äj·Tq ø√dü+
HÓÁVüA ø£oàsY sêe{≤ìøÏ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæ, n¬swüߺ nsTT´ yÓqøÏÿ
yÓ[¢b˛e≥+ >∑T]+∫ ‘Ó*‡+<˚. Äj·Tq $&ÉT<ä\ ø√dü+ ˇø£
Hê´j·Tyê<äT\ ã+<ëìï HÓÁVüA |ü+bÕ&ÉT. ùwø˘ nãT›˝≤¢ <ë«sê
ø£oàsYqT #˚‘· ∫≈£îÿ+#·Tø√yê\H˚ yê´yÓ÷Vü≤+ ‘·|üŒ, n~ n‘·ì
MT<ä Áù|eT ø±<äì ‘·s¡Tyê‘· ø±\+˝À s¡TEe⁄ nsTT´+~.
Á|üuÛÑTe⁄\≈£î -yêfi¯ó¢ Ä<ÛäTìø£ Á|üuÛÑTe⁄˝…’Hê, |òüP´&É˝Ÿ Á|üuÛTÑ e⁄˝…’Hê
-yêfi¯ ¢ Á|ü j Ó ÷ »Hê\T ˇø£ e´edü ú q T j· T <Û ë ‘· < ∏ ä + >±
|ü]s¡øÏÎ+#·≥+˝ÀH˚ ñ+{≤j·TH˚ ø£]ƒq yêdüÔyêìï Á|ü<ÛëqeT+Á‹
nj·÷´ø£ HÓÁVüA s¡TEe⁄ #˚XÊ&ÉT.
29 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
 Ç+‘·≈£î eTT+<äT sêdæq≥T¢ ùwø˘ nãT∆˝≤¢ |üs¡|ü‹ ø£oàsY
˝Àj·T es¡πø. ø£oàsY ˝Àj·T yÓ\T|ü\ -»eT÷à ÁbÕ+‘·+˝À,
»eT÷àø£ o àsY |ü • ÃeT ÁbÕ+‘· + ˝À, yêj· T Te´ ÁbÕ+‘· + ˝À
Ç+ø√˝≤+{Ï b˛sê{≤\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Ç$ m≈£îÿe>±
ãj·T≥≈£î sêø£b˛e{≤ìøÏ ø±s¡D≤\T nH˚ø£+ ñHêïsTT.

uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ kÕ«‘·+Á‘·´+ e#˚ÃHê{ÏøÏ ø£oàsY yÓ\T|ü\
uÛ ≤ s¡ ‘ · < ˚ X ¯ + ˝À nH˚ ø £ X¯ ≈ £ î Ô \ T, nH˚ ø £ eP´Vü ‰ \T, nH˚ ø £
ø±sê´#·s¡D\T |üì#˚düTÔHêïsTT. ø£oàsY ˝Àj·T˝À ùwø˘ nãT∆˝≤¢
Hêj·Tø£‘·«+˝À ˇø£˝≤+{Ï e÷qdæø£, sê»ø°j·T dæú‹ ì\ø=ì
ñqï~. ˝Àj·T ãj·T≥ »eT÷à, »eT÷àø£oàsY |ü•ÃeT, yêj·TTe´
ÁbÕ+‘ê˝À¢ Ç+ø√˝≤+{Ï |ü]dæú‘·T\T ñHêïsTT. M≥ìï{Ïì
y˚s¡Ty˚s¡T>± #·÷dæ, ‘·s¡Tyê‘· ø£*|æ #·÷&Ü*‡ ñ+≥T+~.
ø£oàsY ˝Àj·T #·T≥÷º ‹s¡T>∑Tu≤≥T¢
kÕ«‘·+Á‘ê´ìøÏ eTT+<äT »eT÷àø£oàsY e÷|tqT |ü]o*ùdÔ
-ø£oàsY ˝Àj·T ø£+fÒ m≈£îÿe ÁbÕ+‘·+ <ëìì #·T≥TºeTT{Ϻ ñ+~.
ø£oàsY ˝Àj·T≈£î <äøÎÏ D≤q »eT÷à— |ü•Ãe÷q sêCÖ], ñ<Ûë+|üPsY,
_+ãsY, $TsY|üPsY, ø={°¢, |üP+#ÛY, eTT»|òüsêu≤<é— yêj·TTyê´q
–˝ÒZ{Ÿ, ñ‘·Ôsêq u≤*ºkÕºHé\T ñHêïsTT. á ÁbÕ+‘ê\qT 19e
X¯‘êã›+ qT+&ç nH˚ø£eT+~ ∫qï∫qï sêE\T |ü]bÕ*düTÔ+&˚
yêfi¯ó¢. Ç$ ø£oàsY ˝Àj·T+‘· kÕs¡e+‘·yÓTÆq H˚\\T ø±<äT.
&√Á>±sêE\T sê»´ $düÔs¡D ø±+ø£å e\q á ÁbÕ+‘ê\T y˚s¡Ty˚s¡T
ø±˝≤˝À¢ yêfi¯¢ Á|ü‘·´ø£å, |üs√ø£å bÕ\q øÏ+<ä≈£î yÓfi≤¢sTT.
á ÁbÕ+‘ê\ sêE\T &√Á>±\≈£î |üqTï\T #Ó*¢+#ê*‡
e#˚Ã~. Ä uÛ≤s¡+ düVü≤»+>±H˚ Á|ü»\ MT<ä |ü&ÉT‘·÷ ñ+&˚~.
&√Á>± sêE\, n~Ûø±s¡T\ MT<ä #ê˝≤kÕs¡T¢ ‹s¡T>∑Tu≤≥T¢ ≈£L&Ü
»]>±sTT. 1931 qT+&ç 1934 es¡≈£î »eT÷à ÁbÕ+‘·+˝Àì
$TsY|üPsY, s¡CÖ], ùd], ø={°¢ ‘ê\÷ø±˝À¢ nVü≤s¡s¡¢ Hêj·Tø£‘·«+˝À
¬s’‘·T\T ‹s¡T>∑Tu≤≥T¢ #˚XÊs¡T. Ç~ Á|ü<Ûëq+>± Á>±MTD ÁbÕ+‘·
‹s¡T>∑Tu≤≥T. Væ≤+<ä÷ ¬syÓq÷´ n~Ûø±s¡T\ MT<ä, uÛÑ÷kÕ«eTT\
MT<ä, e&û¶ yê´bÕs¡düTÔ\ MT<ä á ‹s¡T>∑Tu≤≥T »]–+~. Á|ü»\T
|üqTï\T ø£≥ºe<äT› nH˚ Á|ü#ês¡+ #˚düTø=Hêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ kÕj·TT<Ûä
b˛©düT\qT $TsY|üPsY≈£î |ü+|æ |üqTï\T edü÷\T #˚ùd Á|üj·T‘·ï+
#˚dæ+~. n|üŒ{Ï qT+&ç á Á>±MTD ‹s¡T>∑Tu≤≥T eT]+‘·
y˚>∑+>± yê´|æÔ #Ó+~+~. e&û¶ yê´bÕs¡T\ cÕ|ü⁄\ MT<ä,
Væ≤+<äTe⁄\ cÕ|ü⁄\ MT<ä, |üqTï edü÷\T #˚ùd yê]MT<ä ¬s’‘·T\T
<ë&ÉT\T #˚XÊs¡T. |ü]dæú‹ì n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüTø=ì sêe{≤ìøÏ
&√Á>± sêE\T Á_{Ïwt ôd’q´+ düVü‰j·T+ ø√sê*‡ e∫Ã+~. eTTdæ¢+
¬s’‘·T\ Á|ü<Ûëq ø√|ü+ Væ≤+<ä÷ e&û¶ yê´bÕs¡düTÔ\ MT<ä ñ+&ç+~.
e´ekÕsTTø£ ø£ s ¡ T e⁄ ø±\+˝À, ‘êeTT n|ü ⁄ Œ\T rs¡ à ˝Ò ì
ndü V ü ‰ j· T ‘· ˝ À ñqï|ü ⁄ &É T ‘· e T uÛ Ñ ÷ eTT\T kÕ«BÛ q +
#˚düTø=Hêïs¡H˚~ yê] ÄÁ>∑Vü‰ìøÏ ø±s¡D+. $TsY|üPsY, ø={°¢
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
‘ê\÷ø±˝À¢ á kÕ«BÛq+ ì»+>±H˚ »]–+~. nsTT‘˚ eTTdæ¢eTT
e&û¶ yê´bÕs¡T\ MT<ä ≈£L&Ü <ë&ÉT\T »]>±sTT. n+fÒ á
<ë&ÉT\T ¬s’‘·T\≈£L, e&û¶ yê´bÕs¡düTÔ\≈£î eT<Ûä´ #Ó&çb˛sTTq Ä]úø£
dü+ã+<Ûë\ e\H˚ »]–qy˚ ø±˙, M{ÏøÏ m˝≤+{Ï eT‘·|üs¡
ñ<˚›XÊ\T ˝Òeì ns¡ú+ ne⁄‘·T+~.
á <ë&ÉT\≈£î Ç‘·s¡ ø±s¡D≤\T ≈£L&Ü ñHêïsTT. Çø£ÿ&ç
¬s’‘·T\T e´ekÕj·T+‘√ u≤≥T, Ç‘·s¡ |üqT\T ≈£L&Ü #˚dü÷Ô ‘·eT
Ä<ëj·÷ìï düeT≈£Ls¡TÃø=+{≤s¡T. Á_{Ïwt uÛ≤s¡‘·+˝À, eTTK´+>±
|ü+C≤uŸ˝À ìsêàD+ ne⁄‘·Tqï ÁbÕC…≈£îº\˝À ≈£L*|üì #˚ùdyês¡T.
1931 qT+&ç á ÁbÕC…≈£îº\ ìsêàD≤ìï Ä|æy˚j·T≥+ e\q,
Ç+ø± kÕ<Ûës¡D Ä]úø£ Á<äy√´\“D+ @s¡Œ&É&É+ e\q ≈£L&Ü
yê]≈£îqï á n<äq|ü⁄ Ä]úø£ eqs¡T\T ≈£î~+#·Tø=ìb˛j·÷sTT.
Ç~ø±≈£î+&Ü Ç+ø√ ø±s¡D+ ≈£L&Ü ñ+~. $TsY|üPsY ‘ê\÷ø±
qT+&ç #ê˝≤ eT+~ Á_{Ïwt ôd’q´+˝À |üì#˚dæ ôd’ìø£ $s¡eTD
#˚XÊs¡T. »eT÷à ÁbÕ+‘·+˝À uÛÑ÷<ëVü≤+ ô|]– |ü•ÃeT ÁbÕ+‘êìøÏ
$dü Ô s ¡ D ÁbÕs¡ + uÛ Ñ + nsTT´+~. n+<ä T e\q Væ ≤ +<ä ÷
ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£L, |ü•ÃeTÁbÕ+‘· ìyêdüT˝…’q á $ÁXÊ+‘·
ôd’Hê´ìøÏ eT<Ûä´ b˛{° @s¡Œ&ç+~. á b˛{° e\q uÛÑ÷eTT\
πs≥T¢ nkÕ<Ûës¡D+>± ô|]>±sTT. Á|üuÛÑT‘·«+ á ô|s¡T>∑T<ä\qT
u≤<Ûä´‘êsêVæ≤‘·´+>± dü+|ü<ä ô|+|ü⁄<ä\>± |ü]>∑DÏ+∫ |üqTï\T
$|üØ‘·+>± ô|+∫y˚dæ+~. »eT÷à <äøÏÎD ‘ê\÷ø±˝À¢ á |üqTï
14.4 XÊ‘·+ es¡≈£L ô|]–+~. á ø±s¡D≤\ #˚‘· »eT÷àø£oàsY
|ü•ÃeT ÁbÕ+‘· Á|ü»\T &√Á>± sêE\ MT<ä ÄÁ>∑Vü≤+>±
ñ+&˚yêfi¯ó¢.
eT÷&ÉT |òüTs¡¸D\T
ø£oàsY: <ä nHé {À˝Ÿ¶ k˛ºØ nH˚ |ü⁄düÔø£+˝À ÁøÏwüº|òüsY dæï&ÓHé
1947˝À ø£oàsY ˝Àj·T ãj·T≥ÁbÕ+‘·+ eT÷&ÉT dü+|òüTs¡¸D\˝À
eTTì– ñ+<äì sêXÊ&ÉT. ˇø£{Ï eTTdæ¢eTT\T yÓTC≤]{°>± ñqï
|üP+#ÛY (|ü•ÃeT »eT÷àø£oàsY) πø+Á<ä+>± »]–q bÕøÏkÕÔHé
nqT≈£L\, &√Á>± e´‹πsø£ b˛sê≥+. á b˛sê≥+ ‘·s¡Tyê‘·
ø±\+˝À #ê˝≤ ÁbÕ+‘ê\qT &√Á>∑\ qT+&ç $eTTøÏÔ #˚dæ+~.
¬s+&ÉT, »eT÷à #·T≥Tº|üø£ÿ\ eT‘ê\ eT<Ûä´ sêEø=qï yÓ’wüeT´+.
Ç~ \ø£å\ eT+~ eTTdæ¢eTT\ ÁbÕD≤\qT rdæ+~. eT÷&ÉT |üP+#ÛY
πø+Á<ä+>± »]–q ‹s¡T>∑Tu≤≥T |òü*‘·+>± »]–q ªnC≤<é ø£oàsYμ
$eTTøÏÔ, nø£ÿ&É Á|üuÛÑT‘·« @sêŒ≥T. á eT÷&ÉT dü+|òüTs¡¸D\T
1947 Ä>∑ w ü ß º 15 qT+&ç , Vü ≤ ]dæ + >¥ »eT÷àø£ o àsY q T
uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ $©q+ #˚dæq 1947 nø√ºãsY 26\ eT<Ûä´ -
|ü~ yêsê˝À¢ »]>±sTT. eT‘· |òüTs¡¸D\T ‘·|üŒ $T–*q ¬s+&ç{Ïì
á ÁbÕ+‘·+ô|’ Vü≤≈£îÿqï Á|ü»˝Ò yÓTT<ä\Tô|{Ϻ #˚XÊs¡T. eTTdæ¢+\≈£L
-Væ≤+<ä÷, dæ≈£îÿ\≈£L eT<Ûä´ eT‘· $<˚«cÕ\≈£î |ü⁄]ø=*Œ+~
e÷Á‘·y˚T &√Á>± sêE˝Ò.
30 Ä>∑dTü º 2020
»eT÷àø£oàsY $yê<ëìï ÁbÕs¡+_Û+∫+~ nø£ÿ&ç Á|ü»˝Ò
@~ m|ü⁄Œ&ÉT »]–+<äH˚ $wüj·T+ #ê˝≤ ÁbÕeTTK´yÓTÆq~.
Ä ø±\|ü{Ϻø£qT >∑eTq+˝ÀøÏ rdüTø√ø£b˛‘˚ ‘·|ü⁄Œ&ÉT ne>±Vü≤q≈£î
e#˚Ã neø±X¯+ ñ+≥T+~. bÕøÏkÕÔHé ÄÁø£eTD e\q ÄC≤<é
ø£oàsY @s¡Œ&ç+<äì #ê˝≤eT+~ uÛ≤s¡rj·TT\T Ç|üŒ{Ïø° uÛ≤$kÕÔs¡T.
ÄC≤<é ø£oàsY @s¡Œ&É≥+˝À Á|ü»\ bÕÁ‘· -yêfi¯ó¢ @ eT‘·düTÔ˝…’Hê
düπs -yê] Äø±+ø£å\T, yê] b˛sê{≤\T, yê] ÁbÕD ‘ê´>±\qT
|ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√ø£ b˛e≥+ ø£åe÷s¡Ω+ ø±<äT. ø£oàsY $yê<ëìï
ÁbÕs¡+_Û+∫+~ Á|ü»˝Ò. ª$<˚oj·TT\Tμ ø±<äT. Ç~ ªˇø£ <˚X¯+
Ç+ø√<˚ X ¯ + MT<ä <ä + &É j · ÷ Á‘· #˚ d æ z&ç + ∫+~μ nì
bÕsƒê´+XÊ\˝À #Ó|æŒq+‘· ‘˚*ø£>± ñ+&É<äT. ‘·e«ø±\˝À uÛÑ÷>∑s¡“¤
|ü]XÀ<Ûä≈£î\T Á|ü‹ bıs¡q÷ |ü]o*dü÷Ô XÊÁd”Ôj·TyÓTÆq |ü<䛋˝À
#·]Á‘·qT m˝≤ yÓ*øÏ rkÕÔs√, n˝≤π> ˇø£ ÁbÕ+‘·+˝À »]–q
n+‘·s¡Z‘· u≤Vü≤´ b˛sê{≤\qT |ü]>∑D˝ÀøÏ rdüTø=ì #·]Á‘·qT
|ü]o*+#ê*. Ç~ eTØ |ü⁄sê‘·q #·]Á‘· @MT ø±<äT. ø±–‘ê\T
eTTÁ<äD »]–q|üŒ{Ï<˚. nsTT‘˚ Ä ø±–‘ê\T ≈£L&Ü á #·]Á‘·qT
Ä ø±\+˝À sêj·T{≤ìøÏ ø£s¡TyÓ’HêsTT. <ëìøÏ ø±s¡D≤\H˚ø£+
ñHêïsTT.
1947 Ä>∑wüߺ 15 ‘·s¡Tyê‘· bÕøÏkÕÔHé nqT≈£L\, uÛ≤s¡‘·
nqT≈£L\ X¯≈£îÔ\ eT<Ûä´ »eT÷à ÁbÕ+‘·+˝À #Ó|ü⁄Œø√<ä>∑Z Væ≤+dü
HÓ\ø=qï~. Bì˝À m≈£îÿeuÛ≤>∑+ |üÁ‹ø£˝À¢ sê˝Ò<äT. |ü+C≤uŸ˝À
10 \ø£å\eT+~ #·ìb˛‘˚, n+‘·ø£+fÒ #ê˝≤ ∫qïÁbÕ+‘·+ nsTTq
»eT÷à ÁbÕ+‘·+˝À ¬s+&ÉT \ø£å\ ô|’>± Á|ü»\T #·ìb˛j·÷s¡T.
Çe˙ï yês¡Ô˝À¢ sêø£b˛e{≤ìøÏ nH˚ø£ ø±s¡D≤\T #ÓãT‘ês¡T. ˇø£{Ï
uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ »eT÷àø£oàsY qT+&ç yês¡Ô\T sêyê*‡q e÷s¡Z+
|ü+C≤uŸ. |ü+C≤uŸ n|üŒ{Ïπø N*b˛sTT s¡ø£ÔbÕ‘·+˝À eTTì–
‘˚ \ T‘· T +~. ~q|ü Á ‹ø£ \ T Ä yês¡ Ô \ qT sêj· T ≥+˝À
‘·\eTTqø£\T>± e⁄HêïsTT. e÷s¡TeT÷\ »eT÷à˝À »s¡T>∑T‘·Tqï
dü+|òüTs¡¸D\qT sêj·T{≤ìøÏ Ç|üŒ{Ï˝≤>±H˚ n|ü⁄Œ&ÉT |üÁ‹ø£\T
$eTTK+>± e⁄HêïsTT.
»eT÷àø£oàsY≈£î dü+ã+~Û+∫ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT m≈£îÿe>±
y˚dü$ sê»<Ûëì nsTTq Áoq>∑sY qT+&ç ]b˛sYº #˚ùdyês¡T. <ëìøÏ
ø±s¡D≤\T Vü≤]dæ+>¥ ìyêdü+ Áoq>∑sY˝À ñ+&É≥+, Äj·Tq
$©q+ $wüj·T+>± ‘·\ã<ä›\T ø=≥Tºø=+≥÷ e⁄+&É≥+, ø£oàsY
˝Àj·T uÛÑ$wü´‘·TÔqT ìs¡ísTT+#ê*‡q ø£oàØ Hêj·T≈£î\T n|ü⁄Œ&ÉT
C…’˝À¢ ñ+&É≥+, ø£oàsY ˝Àj·Tπø dü+<äs¡Ù≈£î\T m≈£îÿe>± edü÷Ô
b˛‘·÷ ñ+&É≥+. Áoq>∑sY |ü≥ºD+ qT+&ç Áô|düT‡ m≈£îÿe>±
q&ç#˚ |ü+C≤uŸ, ø£\ø£‘êÔ ÁbÕ+‘ê\≈£î #·ø£ÿ{Ï J\+˝Àj·T s√&ÉT¶
ñ+~. n~ nìï ø±˝≤˝À¢ ‘Ó]∫ ñ+≥T+~. n+<äTπø ø£oàsY
˝Àj·T≈£î dü+ã+~Û+∫q yês¡Ô\T m≈£îÿe>± e#˚Ã$. »eT÷à
ÁbÕ+‘·+˝À ‘·≈£îÿeeT+~ $˝ÒKs¡T\T ñ+&˚yêfi¯ó¢, nø£ÿ&É≈£î
dü+<äs¡Ù≈£î\T ≈£L&Ü ‘·≈£îÿeeT+~ e#˚Ãyêfi¯ó¢.
Ä>∑düTº 2020
Vü≤]dæ+>¥ |üÁ‹ø± yê´kÕ+>±ìøÏ ã<ä∆ $s√~Û. #˚‘·HÓ’qìï
|ü<䛑·T˝À¢ yê{Ïì nD∫ y˚ùdyê&ÉT. 1947 nø√ºãsY 7 Hê{ÏøÏ
n‘·qT #ê˝≤ |üÁ‹ø£\qT ìùw~Û+#ê&ÉT. |ü•ÃeT |ü+C≤uŸ
(bÕøÏkÕÔHé) qT+&ç e#˚à ~q|üÁ‹ø£\qT sê≈£î+&Ü Äù|XÊ&ÉT. á
#·s¡´≈£î ìs¡düq>± nqTeT‹ ñqï |üÁ‹ø£\T ≈£L&Ü Á|ü#·Ts¡D\T
Äù|XÊsTT. n|üŒ{Ï »eT÷àø£oàsY Á|ü<ÛëqeT+Á‹ sêeT#·+Á<ä ø£ø˘
(Ç‘·ì >∑T]+∫ ‘·s¡Tyê‘· edüTÔ+~), »eT÷àø£oàsY bÕøÏkÕÔHé˝À
$©q+ ne≥+ dü¬s’q<äì ã\+>± yê~+#˚yê&ÉT. n‘·ìï Áoq>∑sY
qT+&ç ø£ < ä \ ˙j· T ≈£ î +&Ü ìùw<Û ä + $~Û + #ês¡ T . á
#·s¡´\ìï+{Ïe\q »eT÷à qT+&ç yês¡Ô\T ãj·T≥≈£î bıø£ÿ˝Ò<äT.
uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü´+ m|ü⁄Œ&É÷ á $yê<ä+ bÕøÏkÕÔHé –]»q
ôd’ì≈£î\T e∫Ãq|üŒ{Ï qT+&ç »]–+<äì ñ+≥T+~. ø£oàsY ˝Àj·T
>∑T]+∫ bÕøÏkÕÔHé ø£+fÒ uÛ≤s¡‘Y≈£î m≈£îÿe ‘Ó\TdüT ø±ã{Ϻ uÛ≤s¡‘Y
e÷{≤¢ & ˚ < ëH˚ ï n~Û ø ±]ø£ + >± |ü ] >∑ D q≈£ î rdü T ø=Hêïs¡ T .
bÕøÏkÕÔHé≈£î ≈£L&Ü »eT÷à ÁbÕ+‘·+ MT<ä ô|<ä› ÄdüøÏÔ ˝Ò<äT.
»eT÷à ÁbÕ+‘·+ ø£+fÒ –˝…Z{Ÿ ÁbÕ+‘·+ MT<ä bÕøÏkÕÔHé≈£î n|ü⁄Œ&ÉT
yÓ÷E ñ+&˚~. »eT÷àÁbÕ+‘·+˝À »]–q |òüT≥q\qT ìs¡¢ø£å´+
#˚j·T{≤ìø°, yê{Ïì e÷]à #Ó|üŒ{≤ìø°, ndü\T »s¡>∑˝Ò<äì
#Ó|üŒ{≤ìøÏ -¬s+&ÉT <˚XÊ\≈£L yê{Ïyê{Ï sê»ø°j·T ø±s¡D≤\T
ñHêïsTT. á <˚XÊ\T e÷{≤¢&çHê, e÷{≤¢&Éø£ b˛sTTHê |üP+#ÛY
‹s¡T>∑Tu≤≥T, eT‘· $<˚«wü+, ÄC≤<é ø£oàsY @sêŒ≥T -Ç$
eT÷&É÷ »]>±sTT.
|üP+#ÛY ÁbÕ+‘·+˝À ìedæ+#˚ eTTdæ¢eTT\qT |üP+NÛ\T
n+{≤s¡T. Mfi¯ó¢ m≈£îÿe>± uÛ≤s¡‘· ôd’q´+˝À ùde\T n+~+#ês¡T.
Ç+‘·≈£î eTT+<äT #Ó|æŒq≥T¢ ¬s+&ÉT Á|ü|ü+#· j·TT<ë∆˝À¢ Mfi¯ó¢
bÕ˝§ZHêïs¡T. j·TT<ä∆ $s¡eTD ‘·s¡Tyê‘· yê]øÏ #Ó*¢+#ê*‡q
uÛÑs¡D≤\˝À ≈£L&Ü &√Á>± n~Ûø±s¡T\T n$˙‹ #·÷|ü{≤ìï yêfi¯ó
¢ ndü V æ ≤ ´+#· T ø=Hêïs¡ T . kÕú ì ø£ sêE\T, yê] MT<ä
kÕs¡«uÛÖe÷~Ûø±s¡+ ñqï &√Á>±\ ¬s+&É+#·\ |üqTï $<ÛëHêìø°,
yê] sê»]ø£ Ä~Û|ü‘ê´ìø° á Á|ü»\T m|ü⁄Œ&É÷ ‹s¡>∑ã&˚yêfi¯.
á ÁbÕ+‘·+˝À e÷J ôd’ì≈£î\ dü+K´ #ê˝≤ m≈£îÿe. 1947
31 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
E˝…’˝À Vü≤]dæ+>¥ »eT÷àø£oàsY dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘ê\ dü+<äs¡Ùq˝À
uÛ≤>∑+>± |üP+#ÛYøÏ e∫à 40000 eT+~ Á_{Ïwt ôd’q´|ü⁄ e÷J
ôd’ì≈£î\T ‘·eT Äj·TT<Ûë\‘√ nø£ÿ&É ‘·q düuÛÑ≈£î Vü‰»s¡e≥+
#·÷dæ Vü≤‘êX¯ó&Éj·÷´&ÉT. n|ü⁄Œ&˚ Äj·Tq≈£î |üP+NÛ\, $TsY|ü⁄]\
ôd’ìø£ kÕeTsê∆´\T ns¡ú+ nj·÷´sTT. yês¡+<ä] <ä>∑Zs¡ qT+&ç
Äj·TT<Ûë\T rùddüTø√eTì n|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT Ä<˚XÊ\T Ç#êÃ&ÉT.
»eT÷àø£oàsY b˛©düT\T Ä Äj·TT<Ûë\qT ‘·eT <ä>∑Zs¡ qT+&ç
rdüTø=ì dæ≈£îÿ\≈£L, Væ≤+<äTe⁄\≈£L Çe«≥+‘√ Vü≤‘êX¯ó\e≥+
ákÕ] |üP+#ÛYyêdüT\ e+‘·T nsTT´+~. n|üŒ{Ïπø |ü+C≤uŸ˝À
Væ≤+<ä÷, dæ≈£îÿ -eTTdæ¢eTT\ eT<Ûä´ eT‘·|òüTs¡¸D\T »s¡T>∑T
‘·T+&É≥+‘√ yês¡T Ä Ä+<√fi¯q |ü&É≥+ düãuÒ.
|üP+#ÛY˝À n|üŒ{Ïπø #ê˝≤eT+~ bÕøÏkÕÔHéqT ‘·eT <˚X¯+>±
uÛ≤$+#·Tø=+≥THêïs¡T. Ä>∑wüߺ 14qT+&ç eTVü‰sêE e´‹πsø£
düe÷y˚XÊ\T |üP+#ÛY˝À »s¡>∑≥+ yÓTT<ä\j·÷´sTT. bÕøÏkÕÔHé
»+&Ü\T m>∑s¡y˚j·T≥+, eTTdæ¢+ ø±qŒ¤¬sHé‡≈£î eT<䛑·Tìe«≥+
#˚XÊs¡T. |üP+NÛ\T bÕøÏkÕÔHé eT<䛑·T<ës¡T\T ø±e{≤ìøÏ dü>∑+
ø±s¡D+ eT‘·+ nsTT‘˚— Vü≤]dæ+>¥ ôd’q´+, dæ≈£îÿ\T ˝≤+{Ï
eTTdæ¢+ <˚«wüß\T (n|üŒ{À¢) yê] MT<ä Á|üjÓ÷–+∫q nD∫y˚‘·
Ç+ø√ dü>∑+ ø±s¡D+. ‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚j·Tø£b˛‘˚ ‘·eTqT
e÷s¡DôVAeT+ #˚kÕÔs¡˙, ˝Òø£b˛‘˚ ‘·eTì bÕøÏkÕÔHé yÓfi¯¢>=&É
‘ês¡ì yêfi¯ó¢ >∑{Ϻ>± ìsê∆s¡D≈£î e#êÃs¡T.
eTVü‰sêE Vü≤]dæ+>¥≈£î e´‹πsø£+>± 1947 |òæÁãe] qT+&˚
|üì ÁbÕs¡+uÛÑ+ nsTT´+<äì #Ó|ü⁄Œø√e#·TÃ. nsTT‘˚ pHé˝À ª|üqTï
ìsêø£s¡Dμ ñ<ä´eT+‘√ n~ Ç+ø± ñ<Ûä‘·+ nsTT´+~. n|ü⁄Œ&˚
øö\T #Ó * ¢ + #· e Tì ≈£ L &Ü |ü P +NÛ \ T ‹s¡ > ∑ ã &ܶ s ¡ T . á
‹s¡T>∑Tu≤≥TqT eTVü‰sêE ôd’q´+ -yê]ì #·+|ü≥+ <ë«sê,
Äj·TT<Ûë\qT ˝≤ø√ÿe≥+ <ë«sê nD∫y˚j·Tã÷qTø=qï~. u≤|òtT
õ˝≤¢ ˝ À bÕøÏ k ÕÔ H é kÕ«‘· + Á‘· ´ ~Hêìï »s¡ T |ü ⁄ ø=+≥Tqï
y˚˝≤~eT+~ eTTdæ¢eTT\qT #·+|æy˚XÊs¡T. 1947 Ä>∑wüߺ 24q
500eT+~ eTTdæ ¢ e TT\qT eTVü ‰ sêE ôd’ q ´+ #· + |æ
uÛÑjÓ÷‘ꌑêìøÏ ‘Ós¡ rdæ+<äì, ‘·s¡Tyê‘· ø±\+˝À ÄC≤<é ø£oàsY
e´ekÕú|øü £ n<Û´ä ≈£îå &Óq’ düsê›sY eTTVü≤eTà<é ÇÁu≤Væ≤+ U≤Hé #ÓbÕŒ&ÉT.
áj· T q |ü P +#Û Y ÁbÕ+‘· | ü ⁄ sêe˝Ÿ ø√{Ÿ ≈ £ î #Ó + ~qyê&É T .
ôdô|º+ãsY 2q ªø£ì|æùdÔ ø±*Ãy˚‘·μ Ä<˚XÊ\T C≤Ø nj·÷´sTT.
á #·s¡´\T |üP+NÛ\qT Ç+ø± ¬s#·Ã>={≤ºsTT. yêfi¯ó¢ ‹s¡T>∑T
u≤≥TqT rÁe ÄÁ>∑Vü≤+‘√ ø=qkÕ–+#ês¡T. eTVü‰sêE ôd’q´+
düeT÷Vü‰\qT >∑T]ô|{Ϻ ø±\Ã≥+, Çfi¯¢q÷ Á>±e÷\q÷ $#·ø£åD≤
s¡Væ≤‘·+>± ‘·>∑\ô|≥º≥+, <√#·Tø√e≥+ #˚XÊs¡T. kÕúìø£+>±
ôd’ ì ø£ #· { ≤º ì ï Á|ü y ˚ X ¯ ô |{Ï º Á|ü » \qT n¬ s wü ß º \ T #˚ X Ês¡ T .
‹s¡T>∑Tu≤≥T˝À bÕ˝§Zqì Á>±e÷\qT ≈£L&Ü ‘·>∑\ô|≥º≥+‘√,
Ä eT÷s¡â‘ê«ìï m<äTs√ÿe{≤ìøÏ |üP+NÛ\T Á|üC≤ Á|ü‹|òüT≥Hê
b˛sê{≤ìï Ç+ø± ñ<Ûä‘·+ #˚XÊs¡T. Ä>∑wüߺ ∫e]ø£+‘ê n~
kÕj·TT<Ûä b˛sê≥+ nsTT´+~. ôd’ìø£ nqTuÛÑe+ ñqï düsê›sY
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
Kj·T÷´yéT U≤Hé nH˚ 24 @fi¯¢ ≈£îÁsê&ÉT BìøÏ Hêj·Tø£‘·«+
eVæ ≤ +#ê&É T . Äs¡ T yêsê˝À¢ |ü P +#Û Y |ü ≥ º D + õ˝≤¢ n+‘ê
‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡T\ #˚‹˝ÀøÏ yÓ[¢b˛sTT+~. <ëìøÏ Á|ürø±s¡+>±
Vü≤]dæ+>¥ ôd’q´+ ôdô|º+ãsY, nø√ºãsY\˝À &√Á>±\ >∑{Ϻ kÕúes¡+
nsTTq »eT÷à ÁbÕ+‘· + ˝À eTTdæ ¢ e TT\ô|’ e÷s¡ D ø±+&É
ìs¡«Væ≤+∫+~.
á ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î bÕøÏkÕÔHé ø±s¡DeT˙, ‘·q ôd’Hê´ìï
»eT÷àø£oàsY˝ÀøÏ |ü+|æ+<ä˙, ø£ø£å|üP]‘·+>± Ä]úø£ ~>∑“+<Ûäq+
#˚düTÔ+<ä˙ Vü≤]dæ+>¥ Äs√|æ+#ê&ÉT. bÕøÏkÕÔHé Ä Äs√|üD\qT
K+&ç+∫+~. Vü≤]dæ+>¥ Äs√|üD nsTT‘˚ #˚XÊ&ÉT ø±˙— n‘·qT
ø±˙, uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ø±˙ Ä Äs√|üD≈£î ˇø£ÿ >∑{Ϻ Ä<Ûës¡+
≈£L&Ü #·÷|æ+#·˝Òø£b˛j·÷s¡T. Vü≤]dæ+>¥ ‘êqT düs¡«dü«‘·+Á‘·+>±
ñ+&É≥e÷, ¬s+&ÉT<˚XÊ˝À¢ ˇø£<ëì˝À $©q+ ne≥e÷ Ç+ø±
ìs¡sí TT+#·Tø√˝Ò<ìä Á|üø{£ +Ï ∫ e⁄Hêï&ÉT. n|üŒ{Ïes¡≈L£ bÕøÏkÕÔH‘é √
ªdüÔã› ˇ&É+ã&çø£qTμ #˚düTø=Hêï&ÉT. »eT÷àø£oàsY≈£î ø±yê*‡q
ì‘ê´edüs¡ edüTÔe⁄\T bÕøÏkÕÔHé ÁbÕ+‘·+ qT+&ç ekÕÔsTT ø±ãfÒº
á ˇ&É+ã&çø£.
á ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î bÕøÏkÕÔHé eT<䛑·T ñ+<äq{≤ìøÏ ˇπø
ˇø£ Ä<Ûës¡+ #·÷|ækÕÔs¡T. »eT÷àø£oàsY ôd’q´+˝À Bs¡Èø±*ø£+>±
n~ÛHêj·T≈£î&ç>± ñqï »qs¡˝Ÿ kÕÿ{Ÿ ªbÕøÏkÕÔHé ˝Àì sêe˝Ÿ
|æ+&ç õ˝≤¢ ø£VüA‘· qT+&ç 400eT+~ ªdü‹Ô\Tμ, eTTdæ¢+
yÓ T Æ H ê]{° \ qT \÷{° #˚ j · T {≤ìøÏ »eT÷àø£ o àsY yÓ ’ | ü ⁄
ø£~*edüTÔqï≥T¢ ‘·q≈£î düe÷#ês¡+ n+~+<äìμ ñ|ü Á|ü<Ûëq
eT+Á‹øÏ ìy˚~+#ê&ÉT. ªn~ ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î bÕøÏkÕÔHé qT+&ç
e∫Ãq eT<䛑·T nsTTHê nsTT ñ+&Ée#·TÃ. ˝Òø£b˛‘˚ Ç+ø=ø£{Ï
≈£L&Ü nj˚T´ neø±X¯+ ñ+~. eTTK´+>± $TsY|ü⁄Ø <ä>∑Zs¡ Ä
dü]Vü≤<äT\› T n|üŒ{ÏøÏ #ê˝≤ e<äT\T>± ñ+&É≥+ e\q sêø£b˛ø£\T
$dü Ô  ‘· + >± »]π > $. |ü P +NÛ \ ì, $TsY | ü ⁄ Ø\q÷ dü r Ô \ ì
>∑÷&ÛÜ#ês¡T\T bıs¡bÕ≥T ≈£L&Ü |ü&ç ñ+&Ée#·TÃ. m+<äTø£+fÒ
|üP+NÛ\T, $TsY|ü⁄Ø\T bÕøÏkÕÔHé |ü≥ºD≤˝À¢ |üì #˚dü÷Ô ‘·eT
dü«Á>±e÷\≈£î edü÷Ô b˛‘·÷ ñ+&˚yêfi¯ó¢. yêfi¯¢≈£î »eT÷àø£+fÒ,
Áoq>∑sY ø£+fÒ -bÕøÏkÕÔHé |ü≥ºD≤\T <ä>∑Zs¡>± ñ+&˚$. Ç+ø=ø£
$wüj·T+ @$T≥+fÒ |üP+NÛ\T, $TsY ü⁄Ø\T, –]»qT˝…’q dürÔ\T
-eTT>∑TZs¡÷ |ü+C≤uŸ ‘Ó>∑≈£î #Ó+~qyêfi¯ó¢. Ç+#·T$T+#·T ˇπø˝≤
ñ+{≤s¡Tμ nì sêkÕÔ&ÉT dæï&ÓHé.
nsTT‘˚ á dü]Vü≤<äT›\qT b˛sê≥+˝À ‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡T\T
yÓdüT\Tu≤≥T>± ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e≥+ ì»+. Vü≤]dæ+>¥ ôd’Hê´\T
m≈£îÿe>± e∫Ã|ü&çq|ü⁄&ÉT dü]Vü≤<äT›\T <ë{Ï yÓ[¢ bÕøÏkÕÔHé˝À
‘·\<ë#·Tø=ì eT∞¢ e#˚Ãyêfi¯ó¢. &√Á>± ôd’Hê´\T bÕøÏkÕÔHé
Á>±e÷\ô|’ \÷{°\qT ≈£L&Ü n˝≤π> #˚ùd$. Çe˙ï m˝≤ ñHêï,
|üP+NÛ\ ‹s¡T>∑Tu≤≥T |üP]Ô>± kÕúìø£ ‹s¡T>∑Tu≤≥T nH˚ $wüj·T+
e÷Á‘·+ düŒwüº+. Ä düeTj·T+˝À bÕøÏkÕÔHé ‘·eT ø=‘·Ô <˚X¯
ìsêàD+˝À ‘·\eTTqø£\T nsTT ñ+~. »eT÷àø£oàsY $wüj·T+˝À
32 Ä>∑dTü º 2020
ø£\>∑#˚düTø=H˚ düeTj·T+ Ä <˚XÊìøÏ ˝Ò<äT. nsTT‘˚ yêj·TTe´
dü]Vü≤<äT›˝À¢ ñ+&˚ |ü+C≤; eTTdæ¢eTT\T (bÕøÏkÕÔHé≈£î |ü+C≤uŸ)
»eT÷àyêdüT\‘√ ≈£î≥T+ã, ‘Ó>∑ |üs¡yÓTÆq, kÕ+düÿ‹ø£, uÛÖ>√[ø£,
Ä]úø£ dü+ã+<Ûë\‘√ ñ+&˚yês¡T. ñ<ëVü≤s¡D≈£î |üP+#ÛY˝À
dü÷&ÜqT¢ ‘·eTøÏ ‘êeTT |üsƒêq¢eTì uÛ≤$+#·Tø=H˚yês¡T. á |üsƒêH˚¢
|ü⁄K÷Ôq¢ ù|s¡T‘√ »eT÷àø£oàsYqT $eTTøÏÔ #˚j·T{≤ìøÏ e∫Ãq
–]»qT\T. »eT÷àø£oàsY eTTdæ¢eTT\≈£î düVü‰j·T+ #˚j·T{≤ìøÏ
|ü]¬>‘·TÔø=+≥÷ e∫Ãq ª<√|æ&û<ës¡T\Tμ. (¬s’&ÉsY‡ nH˚ |ü<ä+
Ç+^¢wt ˝À #ê˝≤eT+~ yê&É‘ês¡T)
ÄC≤<é ø£oàsY b˛sê≥+ Á|üC≤ $eTTøÏÔ b˛sê≥+
dü]Vü≤<äT›\T πøe\+ }Vü‰πsK˝Ò. n$ ≈£L&Ü Ç+ø± dü]>±Z
@s¡Œ&Éì ø±\+ n~. ¬s+&ÉT <˚XÊ\ Á|ü»\ eT<Ûä´ dü+ã+<Ûë\T
Áù|eT|üPs¡«ø£+>± ñHêïsTT. yêfi¯ó¢ ˇø£]ø=ø£s¡T düVü≤ø£]+#·T
ø=H˚yês¡T. yê] eT<Ûä´ ã+<ÛäT‘ê«\T ñHêïsTT. sêø£b˛ø£\T
ñHêïsTT. yêfi¯ó¢ eTTdæ¢eTT\T nsTTHê, Væ≤+<äTe⁄˝…’Hê -eTT+<äT
yêfi¯ó¢ Á|ü»\T. yêfi¯ó¢ #˚dæq b˛sê≥+ |òüP´&É˝Ÿ sêE\≈£î
e´‹πsø£+>± #˚dæ+~. yêfi¯ó¢ ‘·eT≈£î nqT≈£L\yÓTÆq, <ä>∑Zs¡>±
ñqï <˚X¯+‘√ ø£\yê\qTø=Hêïs¡T. bÕøÏkÕÔHé ˇø£ X¯‘·<˚X¯eT˙,
eTTdæ¢+ <˚X¯+ ø±ã{Ϻ K∫Ñ·+>± ñÁ>∑yê<ä <˚X¯eT˙ -˝Ò‘·ej·TdüT
qT+&û yÓT<äfi¯¢˝À y˚dü÷Ô e∫Ãq eTTÁ<äqT eTqdüT˝À ñ+#·Tø=ì,
áHê{Ï ø£fi¯¢‘√ ÄHê{Ï dæú‹ì #·÷&É≥+ m+‘√ bıs¡bÕ≥T.
|üP+NÛ\ b˛sê≥+ ªC≤^sYμ nH˚ ÁbÕ+‘·+˝À yÓTT<ä≥
»]–+~. Ç~ |üs¡«‘ê\ ô|’qTqï m‘Ó’Ôq ÁbÕ+‘·+. me¬s’Hê
nø£ÿ&É≈£î sêe≥+ ø£wüº+. ¬s+&ÉT <˚XÊ\ dü]Vü≤<äT›\qT J\+q~
düVü≤»+>± $&ÉBùd ÁbÕ+‘ê\˝À Ç~ ñ+~. bÕøÏkÕÔHé qT+&ç
|üP+#ÛY˝Àì b˛sê≥ÁbÕ+‘êìøÏ sêyê\+fÒ ø=Vü‰\ Á_&é® <ë{≤*.
<ëìï eTVü‰sêE ôd’Hê´\T n|üŒ¤{Ïπø ø±|ü˝≤ ø±düTÔHêïsTT. ˝Òø£b˛‘˚
bı+– Á|üeVæ≤düTÔqï J\+q~ì s¡Vü≤dü´+>± á~ sêyê*. J\+
<ë≥{≤ìøÏ ñ|üjÓ÷–+#·Tø=H˚ mì$T~ Á|üj·÷D|ü⁄ HÍø£\qT
≈£L&Ü n|üŒ{Ïπø Vü≤]dæ+>¥ ôd’q´+ HêX¯q+ #˚dæ+~. »eT÷àø£oàsY
-bÕøÏkÕÔHé <äøÏÎD dü]Vü≤<äT›˝≤>± Çø£ÿ&É
<ë≥≥+ n+‘· düT\uÛÑ+ ø±<äT.
ÄC≤<é ø£oàsY ôd’q´+ @sêŒ≥T
»eT÷à #·T≥Tº|üø£ÿ\ eTTdæ¢eTT\T
≈£L&Ü Äj·TT<Ûë\T <Ûä]+∫ eTVü‰sêE
ã\>±\‘√ yÓ T T<ä { À¢ kÕú ì ø£ + >±
b˛sê&Üs¡T. ‘·s¡Tyê‘· |üP+NÛ\T yê]ì
ôd’q´+>± ‘·j·÷s¡T #˚XÊs¡T. |üqTï s¡<äT›
ñ<ä´e÷ìï Á_{Ïwt ôd’q´+ düVü‰j·T+‘√
Vü ≤ ]dæ + >¥ nD∫y˚ d æ q |ü Œ {Ï qT+&É
|üP+NÛ\T Á|üD≤[ø±ã<ä∆+>± eTVü‰sêE
bÕ\qMT<ä b˛sê&É T ‘· ÷ H˚ ñHêïs¡ T .
Ä>∑düTº 2020
Ä>∑wüߺ˝À yêfi¯ó¢ eT∞¢ Äj·TT<Ûë\T |ü≥Tºø=Hêïs¡T. á Äj·TT<Ûë\T
yêj·TTe´ dü]Vü≤<äT›˝À¢ì kÕj·TT<Ûä ãC≤s¡T˝À¢ düT\uÛÑ+>± <=]πø$.
nsTT‘˚ Á>±e÷\ eT<Ûä´ düeTq«j·T+ ñ+&˚~ ø±<äT. me]øÏ
yêfi¯ó¢ ¬>]˝≤¢ ôd’Hê´ìï @sêŒ≥T #˚düTø=ì nedüs¡+ nsTTq|ü⁄&ÉT
ãj·T\T<˚πsyêfi¯ó¢. ø=+‘·eT+~ kÕúìø£ Hêj·T≈£î\T ‘·eT≈£î
‘êeTT>± |ò”˝Ÿ¶ e÷s¡¸˝Ÿ‡eTì #Ó|ü⁄Œø=+≥÷ ô|‘·Ôq+ #˚j·T
Á|üj·T‹ï+#˚yêfi¯ó¢.
ôdô|º+ãsY yÓTT<ä{Ï yês¡+˝À ÄC≤<é ø£oàsY e´ekÕú|üø£
n<Ûä´≈£åî&Ó’q düsê›sY ÇÁãV”≤+, Ç‘·s¡T\‘√ ø£*dæ -Ç˝≤+{Ï
yês¡+<ä]˙ düyÓTÆø£´|ü]∫ ˇø£ ◊ø£´ ôd’Hê´ìï eTTÁπs <ä>∑Zs¡ @sêŒ≥T
#˚j·T≥+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á eTTÁπs ÁbÕ+‘·+ bÕøÏkÕÔHé˝Àì
|ü+C≤uŸ˝À m‘Ó’Ôq ø=+&É\ô|’q ñ+~. á ÁbÕ+‘·+ }Vü‰‘·àø£+>±
düTs¡øÏΑ·yÓTÆq~. ÇÁãV”≤+, ‘·~‘·s¡T\≈£î #ê˝≤eT+~ qT+&ç
düVü‰j·T+ n+~+~. düVü‰j·T+ n+~+∫qyê]˝À »eT÷àø£oàsY
eTTdæ¢+ ôd’ì≈£î\T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. e÷J uÛ≤s¡‘· ôd’ìø£ n~Ûø±s¡T\T
ñHêïs¡T. Vü≤]dæ+>¥ nqTe÷ì+∫q≥T¢ bÕøÏkÕÔHé ôd’ì≈£î\T,
bÕøÏkÕÔHé n~Ûø±s¡T\T, ø=+‘·eT+~ bÕøÏkÕÔHé yê\+{°s¡T¢ ≈£L&Ü
ñHêïs¡T. nsTT‘˚ ô|’ kÕúsTT˝À bÕøÏkÕÔHé n~Ûø±s¡T\ düVü‰j·T+
n+~+<√ ˝Ò<√ #Ó|üŒ˝ÒeTT. @yÓTÆHê |üP]Ô kÕúsTT˝À dü+|òüT{Ï‘·+
nsTTq á ôdq’ ´+ yÓTT<ä≥ Vü≤]dæ+>¥ q÷, ‘·sT¡ yê‘· uÛ≤s¡‘<· X˚ Êìï
uÛÑj·Tô|{Ϻ+~.
1947 ôdô|º+ãsY Hê{ÏøÏ 50,000 eT+~ Á|üC≤ôd’q´+>±
@s¡Œ&ܶs¡T. <ëH˚ï ªÄC≤<é ôd’q´+μ n˙, ªÄC≤<é <äfi≤\Tμ n˙,
ªÄC≤<é ø£oàsY ìj·T+Á‘·D ã\>±\μ ˙ nHêïs¡T. M]˝À 90XÊ‘·+
eT+~ j·TT<ä∆ $s¡eTD #˚dæ e∫Ãq »eT÷àø£oàsY ôd’ì≈£î˝Ò. n‹
‘·≈£îÿeeT+~ bÕøÏkÕÔHé yê\+{°s¡T\T ñHêïs¡T. n˝≤π> 12eT+~
Ád”\Ô T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. n|üŒ{Ïø|£ ⁄ü Œ&ÉT @s¡Œ&çq kÕúìø£yêdüT\ ôdq’ ´+
n~. yê]øÏ ¬s+&ÉT Á|ü|ü+#·j·TT<ë∆˝À¢ b˛sê&çq nqTuÛÑe+ ñ+~.
Á|ü»\ qT+&ç düeT≈£Ls¡TÃø=qï $sêfi≤\‘√ ôdì’ ≈£î\≈£î HÓ\≈£î
|ü~ s¡÷bÕj·T\ J‘·+ ìs¡ísTT+#ês¡T. #ê˝≤eT+~ ôd’ì≈£î\T
33 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
u≤~Û‘·Tsê˝Ò H˚s¡düTÔsê\T nsTTq|ü⁄&ÉT...
düVü≤»
ìs¡“¤j·T #·{≤º\T, ~X¯ #·{≤º\T e#êÃsTT. ndü\T #·{≤º˝Ò
˝Ò≈£î+&Ü eTqTwüß\qT ø={Ϻ #·+|üe#·TÃqH˚ ô|’XÊ∫ø±yÓ÷<ä+
Á|ü»˝À¢ rdüTø=ì sêe{≤ìøÏ sêÁ‹+ãefi¯ó¢ bÕ\≈£î\T, |üÁ‹ø£\T,
MT&çj·÷ Á|üj·T‘·ï+ #˚dü÷ÔH˚ ñHêïsTT. Ç+ø√|üø£ÿ @ b˛©düT,
@ Hê´j·T, @ #·≥º, @ sê»ø°j·T e´edüú\T ≈£L&Ü ÄyÓT uÛÑT»+
#·T≥÷º #ÓsTT´ y˚dæ ª˙≈£î y˚TeTTHêï+μ nì <ÛÓ’s¡´+ #Ó|æŒ ÄyÓTqT
ø√s¡Tº uÀqT <ëø± rdüTø=ì yÓfi¢̄e⁄. Çø£ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝≤+{Ï <˚XÊ˝À¢
kÕe÷õø£ e´edüú\ >∑T]+∫ m+‘· ‘·≈£îÿe #Ó|ü⁄Œø=+fÒ n+‘·
eT+∫~. Hê´j·T+ #˚j·T≥+ n≥T+∫‘˚, nìï n&ɶ+≈£î\qT
n~Û>∑$T+∫ ˇø£ ne÷àsTT ø√s¡Tº <ëø± eùdÔ, ø√s¡Tº ì+~‘·T\qT
e~˝Òdæ -Ä j·TTe‹ø°, ÄyÓT≈£î düVü‰j·T+ #˚dæq yê]ø° •ø£å
y˚dæq |òüTqyÓTÆq |òüT≥q Ç{°e\ »]–+~. n˝≤+{Ï ne÷àsTT\T
mH√ï e+<ä\eT+~ ñ+{≤s¡T ø±ã{Ϻ Ä ne÷àsTT ù|s¡T Çø£ÿ&É
nedüs¡+ ˝Ò<äT.
<ëìï ‹s¡düÿ]+#ês¡T. ã≥º\T ≈£L&Ü kÕúìø£ Á|ü»˝Ò Ç#êÃs¡T.
yêfi¯¢˝À bÕøÏkÕÔHé Á|ü»\T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. Äj·TT<Ûë\ ø=s¡‘˚
ñ+&˚~. ø=+‘·eT+~ >=&ɶfi¯ó¢, ø£‘·TÔ\T, áf…\‘√ b˛sê&Üs¡T.
yê] <ä>∑Zs¡ ñqï ‘·TbÕ≈£î\T -Vü≤]dæ+>¥ ôd’Hê´ìï e~˝Òdæ e∫Ãq
eTTdæ¢eTT\ qT+&ç edü÷\T nsTTqM, X¯Á‘·Te⁄‘√ #˚dæq j·TT<ä∆+
‘·s¡Tyê‘· yê] <ä>∑Zs¡qT+&ç ˝≤ø=ÿqï$. ø=ìï ø=qTø=ÿq$ ≈£L&Ü
ñHêïsTT.
düe÷#ês¡ e´edüú #ê˝≤ ã\V”≤q+>± ñ+&ç+~. >∑T+|ü⁄\T
>∑T+|ü⁄\T>± me]øÏ yês¡T j·TT<ä∆+ #˚j·T≥y˚T. eTTC≤|òüsêu≤<é
qT+&ç u≤|òTt es¡≈L£ ø=]j·Ts¡T¢ düe÷#êsêìï yÓ÷ùdyêfi¯ó.¢ $T>∑‘ê
<ä>∑Zs¡ bÕøÏkÕÔHé <ë«sê q&ÉTdüTÔqï b˛düTº, f…*Á>±|òü⁄\qT
yê&ÉTø=Hêïs¡T.
>=|üŒ HÓ’‹ø£ ã\+‘√, nìï yÓ’|ü⁄\ qT+&ç e∫Ãq düVü‰j·T
düVü≤ø±sê\‘√, Á|ü»\ ‘√&ÜŒ≥T‘√, kÕúìø£ C≤„q+‘√, |üs¡«‘·
ÁbÕ+‘êìï eP´Vü‰‘·àø£ kÕúes¡+>± mqTïø=qï ‘Ó*$‘˚≥\‘√ -
ÄC≤<é ôd’q´+ nuÛÒ<ä´+>± ‘·j·÷s¡sTT´+~. |üP+#ÛY ‹s¡T>∑Tu≤≥T
Vü≤]dæ+>¥≈£î |”&Éø£\ nsTT´+~. düe÷#ês¡ e´edüú ã\V”≤q+>±
ñqï|üŒ{Ïø°— Äj·TT<Ûë\, ù|\T&ÉT |ü<ësê∆\ ø=s¡‘· ñqï|üŒ{Ïø°
ÄC≤<é ôd’q´+ yÓqT~s¡>∑˝Ò<äT. nø√ºãsY 15 ÁbÕ+‘êìøÏ |üP+#ÛY,
$TsY|ü⁄sY\˝À #ê˝≤uÛ≤>±ìï ‘·eT kÕ«BÛq+˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃø=Hêïs¡T.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
dæ>∑TZ dæ>∑TZ
;Vü‰sY ˝Àì nsê]j·÷ nì ∫qï |ü≥ºD+˝À ìedæ+#˚
22 dü+e‘·‡sê\ j·TTe‹ yÓ÷≥sY ôd’øÏ˝Ÿ H˚s¡TÃø√yê\qTø=qï~.
mes√ ˇø£‘·qT H˚]ŒkÕÔ&Éì ‘Ó*dæq yêfi¯ó¢ #Ó_‘˚ n‘·ìï düVü‰j·T+
n&ç–+~. E˝…’ 6q ø=~›>± Nø£{Ï |ü&ܶø£ H˚s¡TÃø√e{≤ìøÏ s¡eTàì
n‘·qT n&ç>±&ÉT. ÄyÓT Nø£{Ï |ü&+ç <äì dü+<˚V≤æ +∫ sêqì #Ó_‘˚,
H˚s¡TÃø√e≥+ nsTTb˛j·÷ø£ Ç+{Ï <ä>∑Zs¡ ~+|ü⁄‘êqì ÄyÓT≈£î
Vü‰MT Ç∫à |æ*|æ+#ê&ÉT. Ç+{ÏøÏ ~+#˚ ã<äT\T ÄyÓTqT H˚s¡T>±
ˇø£ ‘Ó*j·Tì Á|ü<˚XÊìøÏ rdüTø=ì yÓ[¢ y˚πsyêfi¯¢≈£î n|üŒ#Ó|æŒ
yÓ[¢b˛j·÷&ÉT. ÄyÓTqT nø£ÿ&É ø=+‘·eT+~ e´≈£îÔ\T kÕeT÷Væ≤ø£
n‘ê´#ês¡+ #˚XÊs¡T. n~ q~ ˇ&ÉT¶ ø±e≥+‘√ ÄyÓT m+‘·
n]∫Hê mes¡÷ sê˝Ò<äT. >±j·T|ü&ç, s¡ø£Ô+ z&ÉT‘·÷, ~Á>∑“¤eT˝À
Ç+{ÏøÏ yÓfi¯¢˝Òø£ -‘·q‘√ |üì #˚ùdyê] <ä>∑Zs¡≈£î ÄyÓT yÓ[¢+~.
»q C≤>∑s¡D X¯øÏÔ dü+|òüT≥Hé nH˚ ñ‘·Ôs¡ ;Vü‰sY πø+Á<ä+>±
|üì #˚ùd dü+|òü÷ìøÏ #Ó+~q ø£˝≤´DÏ, ‘·H˚à nH˚ Ç<ä›s¡T ÄyÓT≈£î
#ê˝≤es¡≈£î |ü•ÃeT »eT÷àÁbÕ+‘·+ $eTTøÏÔ #Ó+<ëø£ uÛ≤s¡‘·
Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü á ‹s¡T>∑Tu≤≥TqT >∑T]Ô+#ê*‡ e∫Ã+~.
nsTT‘˚ eTTC≤|òüsêu≤<é˝À e÷Á‘·+ dü>∑uÛ≤>∑+ Vü≤]dæ+>¥
ôd’q´+ #˚‹˝À ñ+&çb˛sTT+~. dæ≈£îÿ\T, &√Á>±\T, ÄsYmdtmdt
ÁX‚DT\T nø£ÿ&É ‹wüºy˚XÊs¡T. á ÁbÕ+‘·+ #ê˝≤ ø°\yÓTÆq~. Ç~
–˝ÒZ{Ÿ≈£î <ä>∑Zs¡>± ñqï bÕøÏkÕÔHé dü]Vü≤<äT› õ˝≤¢. n|ü⁄Œ&˚ |ü⁄K÷ÔqT¢
sêyê*‡e∫Ã+~. ÄC≤<é ôd’q´+ ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î, eTTC≤|òüsêu≤<éqT
|üP]Ô>± $eTTøÏÔ #˚j·T{≤ìøÏ 1947 nø√ºãsY 22q |ü⁄K÷ÔqT¢
eTTC≤|ò ü s êu≤<é ˝ ÀøÏ Á|ü y ˚ • +#ês¡ T . Mfi¯ ó ¢ Ç+‘· ≈ £ î eTT+<ä T
#Ó|æŒq≥T¢ bÕøÏkÕÔHé –]»q\T. yê] e<ä› kÕúìø£ Hê≥T ‘·TbÕ≈£î\T
ñ+{≤sTT. j·TT<ä∆+˝À ÁbÕMD´+ ñqïyêfi¯ó¢. yêdüÔyêìøÏ yêfi¯ó¢
nø√ºãsY 26q sêyê\ì Á|üD≤[ø£ y˚düTø=Hêïs¡T. eTT+<˚
sêe{≤ìøÏ ã\yÓTÆq ø±s¡D+ ñ+~.
»eT÷àø£oàsYô|’ |ü⁄K÷q¢ <ä+&Éj·÷Á‘· n+‘·sê®rj·T #·{≤º\≈£î
e´‹πsø£yÓTÆq<ë? -e#˚à HÓ\˝À.
á uÛ≤>±ìøÏ dü+Á|ü~+|ü⁄ |ü⁄düÔø±\T:
Kashmir: The Unwritten History by Christapher Snidden
Kashmir in Conflict by Victoria Schofield
Kashmir: Exposing the myth behind Narrative by Khalid
Bashir Ahamad 
34 Ä>∑dTü º 2020
düVü‰j·T+>± eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. Ä j·TTe‹ y˚T»sY
ne≥+‘√ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T u≤<Ûä|ü&É‘ês¡ì yê]øÏ #Ó|üŒ≈£î+&Ü
ùdïVæ≤‘·T\ düVü‰j·T+‘√ πødüT $wüj·T+˝À eTT+<äT≈£î
yÓ[¢+~. b˛©düT\T |òüT≥q eTs¡Tdü{Ï s√E mô|ò’Œ¤j·÷sY
qyÓ÷<äT #˚XÊs¡T. ÄyÓTqT yÓ’<ä´ |üØø£å\≈£î ‘·s¡*+#ês¡T.
n$ |üP]Ô #˚j·T≈£î+&Ü eTs¡Tdü{Ï s√E s¡eTàHêïs¡T. b˛©düT
$#ês¡D »s¡T>∑T‘·T+&É>±H˚ ÄyÓT≈£î ã+&ç H˚s¡TŒ‘·Tqï
j·TTe≈£î&çì e÷Á‘·y˚T ø£wüº&û˝ÀøÏ rdüTø=Hêïs¡T. n‘·ì
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T πødüTqT sêJ #˚ùd Á|üj·T‘êï\T ˇø£ |üø£ÿ
#˚düTÔHêïs¡T.
n‘ê´#ês¡+ »]–q 4e s√E, n+fÒ E˝…’ 10q, ÄyÓT
yê>∑ ÷ à\+ qyÓ ÷ <ä T #˚ j · T {≤ìøÏ b˛©dt ù dº w ü H é ≈ £ î ÄyÓ T qT
s¡eTàHêïs¡T. Ä yê+>∑÷à\+ #ê˝≤ eTTK´yÓTÆq~. mdt 164
nH˚ á yê+>∑÷à\+ e÷eT÷\T>± u≤~Û‘·Tsê\T e÷qdæø£+>±,
XÊØs¡ø£+>± ø√\Tø=qï ‘·s¡Tyê‘· Ç|æŒkÕÔs¡T. Ä düeTj·T+˝À
ÄyÓT e÷qdæø£ |ü]dæú‹ dü]>±Z ñ+<√ ˝Ò<√ ≈£L&Ü |üØø£å #˚j·÷*‡
ñ+≥T+~. ø±˙ n+‘· ˇ‹Ô&ç˝À ñqï ÄyÓTqT ‘=+<äs¡ ô|{≤ºs¡T.
ø£˝≤´DÏ, ‘·H˚à\ düVü‰j·T+‘√ ÄyÓT b˛©dtùdºwüHé≈£î yÓ[¢ nø£ÿ&É
H˚s¡düTÔ\T ñ+&É≥+ #·÷dæ ~Á>±“¤+‹øÏ >∑T] nsTT´+~. $#ês¡D
n~Ûø±] ÄyÓTqT ø±*q&Éø£q ø√s¡Tº≈£î rdüTø=ì yÓfi≤¢&ÉT.
ø√s¡T˝º À y˚TõÁùd{º Ÿ eTT+<äT ø±≈£î+&Ü, $&ç>± ø√s¡Tº ñ<√´>∑T\
<ä>∑Zs¡ ÄyÓT yê>∑÷à\+ rdüTø=H˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. ø£˝≤´DÏ,
‘·H˚à á $wüj·T+>± nuÛÑ´+‘·s¡+ ‘Ó*j·T#˚kÕs¡T. H˚s¡düTÔ\‘√
bÕ≥T ÄyÓTqT ¬s+&ÉTqïs¡ >∑+≥ ø√s¡Tº q&Éyê˝À ì˝ÀÃu…{≤ºs¡T.
‘·s¡Tyê‘· yÓTõÁùdº{Ÿ e<ä›≈£î ÄyÓTqT rdüTø=ì yÓfi≤¢s¡T. Ä
düeTj·T+˝À ø£˝≤´DÏ, ‘·H˚à Ç<ä›s¡÷ ãj·T≥ ñ+&Ü*‡ e∫Ã+~.
y˚TõÁùdº{Ÿ ‘·j·÷s¡T #˚dæq yê>∑÷à\+ ‘·q≈£î ns¡ú+ ø±ø£b˛e≥+‘√
‘·q≈£î düVü‰j·T+ ø±yê\ì ÄyÓT >∑{Ϻ>± ø√]+~. düVü‰j·T+
#˚j·T{≤ìøÏ ø£˝≤´DÏ, ‘·H˚à Ç<ä›s¡÷ ˝À|ü*øÏ yÓfi≤¢s¡T. ‘·q≈£î ns¡+ú
ø±˙ <ëìMT<ä ‘êqT dü + ‘· ø £ + #˚ j · T qì u≤~Û ‘ · T sê\T
ìsêø£]+∫+~.
y˚TõÁùdº{Ÿ >±]øÏ ø√|ü+ e∫Ã+~. ø√s¡Tº ~Ûø±ÿs¡+ øÏ+<ë,
Á|ü u Û Ñ T ‘· « ñ<√´–ì |ü ì #˚ j · T ≈£ î +&Ü n&É T ¶ ø =qï+<ä T ≈£ L -
u≤~Û‘·Tsê*ì, ÄyÓT düVü‰j·T≈£î\qT Ç<ä›]˙ C…’\T≈£î |ü+|üeTì
#Ó|æŒ yÓ[¢b˛j·÷&ÉT. yêfi¯¢ MT<ä 353, 228, 188, 120_
øÏ+<ä πødüT\T qyÓ÷<äT nj·÷´sTT. eTs¡Tdü{Ï s√E yêfi¯¢qT
ø√s¡Tº≈£î Vü‰»s¡T |ü]∫ 14 s√E\T ]e÷+&é≈£î |ü+bÕs¡T.
u≤~Û‘·Tsê* MT<ä n‘ê´#ês¡+ #˚dæq ì+~‘·T\T |ü‘êÔ ˝Òs¡T.
kÕúìø£ ~q|üÁ‹ø£˝À¢ ì+~‘·T\ bò˛{À\T ãj·T≥≈£î e#êÃsTT.
nsTTHê yêfi¯¢qT mes¡÷ |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT.
ìs¡“¤j·T |òüT≥q »]–q ‘·s¡Tyê‘· y˚dæq »dæºdt esêà ø£MTwüHé
‘·q Á|ü‹bÕ<äq\˝À n‘ê´#ês¡ u≤~Û‘·T\≈£î Á|üuÛÑT‘·«y˚T ÄÁX¯j·T+
Ä>∑düTº 2020
ø£ * Œ+∫, yê]øÏ HÓ ’ ‹ ø£ ã\+ ø√dü + dü V ü ‰ j· T ≈£ î \qT
ìj·T$T+#ê\ì #Ó|æŒ+~. øöì‡\s¡¢q÷, kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô\q÷,
e÷qdæø£ Äs√>∑´ ì|ü⁄DT\q÷, Hê´j·Tyê<äT\qT n+<äTu≤≥T˝À
yê] ø√dü+ ñ+#ê\ì Á|ü‹bÕ~+∫+~. eTØ eTTK´+>±
eTVæ ≤ fi≤ dü + |ò ü ÷ \qT ñìøÏ nø£ ÿ &É #ê˝≤ nedü s ¡ + nì
n_ÛÁbÕj·T|ü&ç+~. ª$#ês¡D ¬øyÓTsê |ü]~Û˝À »]–Hê »s¡>∑ø£
b˛sTTHê eTVæ≤fi≤ dü+|òü÷\ düuÛÑT´\qT e÷Á‘·y˚T u≤~Û‘·Tsê*øÏ
HÓ’‹ø£ ã\+ ø√dü+ $#ês¡D düeTj·T+˝À yê] e<ä› ñ+#ê\ìμ
>∑{Ϻ>± dæbòÕs¡T‡ #˚dæ+~. Çø£ÿ&É <ëìøÏ $s¡T<ä∆+>± »]–+~.
u≤~Û‘·Tsê*øÏ Hê´j·T+ #˚j·T≥+ n≥T+∫, ÄyÓT‘√ bÕ≥T ÄyÓT≈£î
düVü‰j·T+ #˚j·T{≤ìøÏ e∫Ãq yê]øÏ ≈£L&Ü •ø£å y˚j·T{≤ìøÏ
dæ<ä∆|ü&ç+~ eTq Hê´j·Te´edüú. á #·s¡´ <ë«sê n‘ê´#ês¡
u≤~Û‘·T\T ø√s¡Tº eTTK+ #·÷ùd <ÛÓ’s¡´+ #˚j·T≈£î+&Ü, ÄyÓT≈£î
mes¡÷ düVü‰j·T+ #˚j·T{≤ìøÏ kÕVü≤dæ+#·≈£î+&Ü ˇø£ ôV≤#·Ã]ø£
#˚dæ+~ @&ÉT |ü<äT\ ej·TdüT ø£*–q eTq Hê´j·Te´edüú. ìs¡“¤j·T
n‘ê´#ês¡+, Vü≤‘·´ »]–q|ü⁄&ÉT Ç<˚ Hê´j·Te´edüú≈£î #Ó+~q
Hê´j·Tyê<äT\T ãj·T≥ ‹]π> Ä&Éyêfi¯ó¢ me¬s’Hê πs|t≈£L,
Vü≤‘·´≈£L ns¡TΩ˝Ò nì e÷{≤¢&Üs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT ˇø£ yÓT≥Tº ô|’¬øøÏÿ
kÕø屑·TÔ <Ûäsêàqqy˚T Ä |ü\T≈£î\T |ü\T≈£î‘·T+~. á ˇø£ÿ •ø£åqT
ñ<ëVü≤s¡D>± eT*∫ -eTVæ≤fi≤ dü+|òü÷\, eTVæ≤fi≤ Vü≤≈£îÿ\
dü+|òü÷\, Ád”Ôyê<äT\ Çìï dü+e‘·‡sê\ ìs¡+‘·s¡ ÁX¯eTqT
‘·T+>∑˝À ‘=ø£ÿ{≤ìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔ+~. eTqTyê<ä $Á>∑Vü‰ìï
eTT+<äT ô|≥Tºø=qï Hê´j·TkÕúHê\T eTq$ eT].
á yê´dü+ sêùdHê{ÏøÏ u≤~Û‘·Tsê*øÏ e÷Á‘·y˚T u…sTT˝Ÿ
e∫Ã+~. ÄyÓT≈£î düVü‰j·T+ #˚dæq ø£˝≤´DÏ, ‘·H˚à\ $&ÉT<ä\
ø√dü+ <˚X¯+˝Àì Ç‘·s¡ eTVæ≤fi≤ dü+|òü÷\T Á|üj·T‘êï\T
#˚düTÔHêïsTT. bÕ{≤ï ôV’≤ø√s¡Tº Á|ü<Ûëq Hê´j·TeT÷]ÔøÏ ñ‘·Ôsê\T
sêùd |üì˝À ñHêïsTT. ˇø£ n&ÉT>∑T eTT+<äT≈£î |ü&ç‘˚, Hê\T>∑T
n&ÉT>∑T\T yÓqøÏÿ ‘√ùd e´edüú˝À ñHêïs¡T á <˚X¯+˝À Ád”Ô\T.
Á|æj·÷ <äTuÒ nH˚ s¡#·sTTÁ‹ <˚X¯eT+‘ê ‹]– nH˚ø£ πødüT\qT
ù|s=ÿ+≥÷ ªH√ ø£+Á{° |òüsY $yÓTHéμ nH˚ |ü⁄düÔø£+ sêdæ+~. ne⁄qT.
á <˚X¯+ eTVæ≤fi¯\~ ø±<äT. eTqTyê<äT\~. eT‘·yê<äT\~.
|ü⁄s¡TwüVü≤+ø±s¡T\~. |ü∫à |òüP´&É˝Ÿ yê<äT\B.
35 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

á nHê´j·T+ m|üŒ{Ïø°
Ç˝≤π> ø=qkÕ>∑<äT!
C…’˝À¢ ñqï Ábıô|òdüsY kÕsTTu≤u≤≈£î
ns¡T+<ÛärsêjYT sêdæq ñ‘·Ôs¡+
nqTyê<ä+: •e\øÏÎ
Á|æj·TyÓTÆq kÕsT÷,
$TeTà*ï ìsêX¯|üs¡TdüTÔqï+<äT≈£î qqTï ø£å$T+#·+&ç, á
˝ÒK sêdüTÔqï~ n+EyéT ø±<äT. ø±˙ Ç~ H˚qT ns¡T+<Ûä‹ì
sêdüTÔHêï (ns¡T+<Ûär sêjYT qe\ ª<ä $TìÁd”º Ä|òt m{Ÿ yÓ÷dtº
Vü‰|”HÓdtμ ˝À n+EyéT Á|ü<ÛëqbÕÁ‘·. nsTT‘˚ Ä qe\ #·~$,
kÕsTT ns¡T+<Ûä‹ì ªn+EyéTμ nì dü+uÀ~Ûdü÷Ô ˇø£ ñ‘·Ôs¡+
sêXÊ&ÉT) eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+ MTs¡T n+EyéT≈£î ˇø£
˝ÒK sêXÊs¡T. ÄyÓT K∫Ñ·+>± MT≈£î »yêãT Çe«e*‡ ñ+~.
ø±˙ ÄyÓT MT qT+∫, Hê qT+N y˚s¡T |ü&çb˛sTT |üP]Ô _ÛqïyÓTÆq
düeTj·TbÕ\q˝ÀøÏ yÓ[¢+<äì H˚qT MT¬ø˝≤ #Ó|üŒ>∑\qT? yê{≤‡|t,
{Ï«≥ºsY\ y˚>∑e+‘·yÓTÆq Á|ü|ü+#êìï e~˝Òj·T+&ç. ˇø£ ˝ÒK≈£î
»yê_e«&ÜìøÏ eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\ ø±\+ |ü≥º<äì ÄyÓT≈£î
‘Ó\TdüT. Á|üdüTÔ‘·+, ÄyÓT ‘·qqT ‘êqT »qï‘Y ¬>dtº Vü≤Ödt˝Àì
‘·q >∑~˝À ã+~Û+#·T≈£îì, ‘·q düeTj·÷ìï ÄyÓT bÕ&ÉT≈£î+≥÷
>∑&ÉT|ü⁄‘·T+~.
$X‚wüy˚T$T≥+fÒ, Çìï dü+e‘·‡sê\ ‘·s¡Tyê‘· ÄyÓT eT∞¢
bÕ&É≥+ ÁbÕs¡+_Û+∫+~. ÄyÓT Ç+{Ï ‘·\T|ü⁄\ eTT+<äT q&ÉTdü÷Ô,
n~ $+≥T+fÒ ÄyÓT düJe+>± ñqï+<äT≈£î Hê≈£î Äq+<ä+>±
ñ+~. m˝≤ ñHêïeì MTø£+fÒ qHÓïes¡&ÉT>∑T‘ês¡T? (‘·TyéT _Hé
øöHé Ku≤]j·÷ yÓ÷] ˝…’{Ÿ) n+≥÷ ÄyÓT bÕ&çq Á|ü‹kÕØ n~
Hê Vü≤<äj·÷ìï ã<ä›\T #˚düTÔ+~. á bÕ≥ bÕ&çq Á|ü‹kÕØ,
MT >∑T]+∫ ÄyÓT ≈£L&Ü Ä˝À∫düTÔ+<äì H˚qT K∫Ñ·+>±
#Ó|üŒ>∑\qT. ø±ã{Ϻ ÄyÓT ‹]– MT≈£î düe÷<Ûëq+ Çe«ø£b˛sTTHê,
ÄyÓT MTø√dü+ ‘·s¡#·T>± bÕ&ÉT‘·T+<äì MTs¡T ‘Ó\TdüTø√yê*.
|ü P ]Ô @ø±Á>∑ ‘ · ‘ √ eTqdü T \>∑ ï + #˚ ù dÔ , MTs¡ T ÄyÓ T qT
$q>∑\T>∑T‘ês¡T.
H˚qT düeTj·TbÕ\q >∑T]+∫ e÷{≤¢&çq|ü⁄Œ&ÉT ªMT~, Hê~μ
nì ‘˚*ø£>± #Ó|üŒ&É+ Hê ‘·ù|Œ>±˙ -n˝≤ m+<äTø£Hêïq+fÒ
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
n+‘·s¡+>∑+
uÛÑj·T+ø£s¡yÓTÆq Ä+&Ü ôd˝Ÿ˝À J$‘· U…’<äTqqTuÛÑ$düTÔqï MT
düeTj·T+ bÕ\q, Hê düeTj·T bÕ\q ø£+fÒ n+EyéTπø <ä>∑Zs¡>±
ñ+≥T+~. ˝Òø£b˛‘˚ ÄyÓTø£+fÒ ≈£L&Ü MT düeTj·TbÕ\q Ç+ø±
_Ûqï+>± ñ+&=#·TÃ. Ä+>∑¢uÛ≤wü˝À ªø±sê>±s¡yêdü+(&É÷sTT+>¥
f…ÆyéT)μ nH˚ |ü<ëìï j·÷dü˝À yê&çq ns¡ú+ ø£+fÒ #ê˝≤ ˝À‘Ó’q
ns¡ú+ <ëì≈£îqï<äì nì H˚qT m|ü⁄Œ&É÷ nqT≈£î+≥÷ ñ+{≤qT.
@~ @yÓTÆHê, Hê nHê˝À∫‘·yÓTÆq yê´K´≈£î ø£å$T+#·+&ç. n+EyéT
≈£L&Ü ‘·q<Ó’q Ø‹˝À düàXÊqyê{Ïø£˝À J$‘· U…’<äTqqTuÛÑ$düTÔ+~.
ÄyÓT J$‘·+ ø£kÕsTTyê&ç n<äwüº+˝≤+{Ï~. nsTT‘˚, ÄyÓT
U…’B\+<ä]˝≤>± ø£≥ø£{≤\ yÓqø£ ìe•+#˚ U…’B ø±<äT. ÄyÓT≈£î
e÷qe ø±|ü˝≤<ës¡T&ÉT ˝Ò<äT. ÄyÓT JHé‡, C≤ø°sY $Tj·÷Hé
C≤„|üø±\≈£î ã+B>± J$düTÔ+~ .
U≤ø°\ ø£\Œq\T
MTs¡T m˝≤ ñHêïs¡T nì H˚qT n&É>∑&É+ ˝Ò<äT, m+<äTø£+fÒ
Hê≈£î edü+‘· qT+&ç m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT MT >∑T]+∫q düe÷#ês¡+
‘Ó\TdüTÔ+~. $es¡D≤‘·àø£yÓTÆq MT yÓ’<ä´ ìy˚~ø£qT H˚qT #·÷XÊqT.
yêfi¯ ó ¢ MT≈£ î u… s TT˝Ÿ > ±˙ ø£ ˙ dü + ô|s√˝Ÿ >±˙ ≈£ L &Ü
Çe«ø£ b ˛e&Üìï >∑ T ]+∫ }Væ ≤ +#· ˝ Ò ø £ b ˛‘· T HêïqT. ì»+
#ÓbÕŒ\+fÒ, H˚qT MT >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·≈£î+&Ü ˇø£ÿs√E ≈£L&Ü
>∑&Ée&É+ ˝Ò<äT. yêfi¯ó¢ Ç|üŒ{Ïø° MT yêsêÔ|üÁ‹ø£\qT ôdHê‡sY
#˚dü÷Ô, MT |ü⁄düÔø±\qT MT≈£î #˚s¡≈£î+&Ü ì*|æy˚düTÔHêïsê?
s√EyêØ ~q#·s¡´˝À MT≈£î düVü‰j·T|ü&˚ ‘√{Ï U…’B\T wæ|òtº\
yêØ>± MT n+&Ü ôd˝Ÿ˝À ñ+≥THêïsê? yês¡T ùdïVü≤+>±
ñ+≥THêïsê? MT M˝Ÿ#Ó’sY |ü]dæú‹ m˝≤ ñ+~? yêfi¯ó¢ $TeTà*ï
n¬sdüTº #˚ùd≥|üŒ{Ïπø n~ dü]>± ˝Òø£ <Óã“ ‹ì HêeTe÷Á‘·+>±
|üì #˚düTÔ+<äì Hê≈£î ‘Ó\TdüT -$TeTà*ï #ê˝≤ Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq
H˚s¡düTú&ç˝≤ uÛ≤$+∫ MTs¡T Ç+{ÏøÏ yÓfi‚¢ <ë]˝À øÏ&Üï|t #˚XÊs¡T.
(Ç+ø± qj·T+ MTs¡T ˇø£ #˚‘√Ô MT M˝Ÿ#Ó’sYqT |ü≥Tº≈£îì yÓ÷dü÷Ô,
36 Ä>∑dTü º 2020
Ç+ø√ #˚‘√Ô yêfi¯¢ <ä>∑Zs¡Tqï ‘·TbÕø°ì ˝≤≈£îÿì u…~]ùdÔ bÕ|ü+
ªÄ‘·às¡ø£åDμ ø√dü+ $ø±dt <äTuÒqT #˚dæq≥T¢ $TeTà*ï #Ój·T´˝Ò<äì
y˚TeTT #ê˝≤ ø£‘·»„‘·‘√ ñ+&Ü*! MTs¡T Ä˝À∫+#·ì ˇø£ ø=‘·Ô
kÕVæ≤‘·´ XË’* e÷≈£î ñ+&Ü* -n<˚ U≤ø°\ ø£\Œq\ ø£<∏äq
HÓ’|ü⁄D≤´\T. yê{ÏøÏ yê]¸ø£ kÕVæ≤‘·´düuÛÑ\T ìs¡«Væ≤+#·&ÜìøÏ
nedüs¡yÓTÆq düe÷#ês¡+, eTT&ç |ü<ësêú\T ñHêïsTT. ‘·≥düú
Hê´j·TkÕúHê\ qT+&ç n<äT“¤‘·yÓTÆq ùde\+~+#˚ ø=+‘·eT+~
‘·≥düú Hê´j·TeT÷s¡T\Ô ≈£î ãVüQeT‘·T*e«&ÜìøÏ <ä+&ç>± &ÉãT“+~)
MTs¡T e÷ Ç+{ÏøÏ e∫Ãq Ä s√E\T Hê≈£î >∑Ts=ÔdüTÔHêïsTT.
Hê Ç+{Ï e TT+<ä T M~Û ˝ À ñqï ø±´uŸ Á&Ó ’ e s¡ T ¢ M˝Ÿ # Ó ’ s Y ø Ï
nqT≈£L\+>± ˝Òì Hê bòÕ¢{ŸøÏ #˚s¡Ã&ÜìøÏ $TeTà*ï yÓT≥T¢ møÏÿ+∫
MT≈£î düVü‰j·T+ #˚ùdyês¡T. á s√E˝À¢ Á|ü‹ Ç+{Ï yÓT≥¢ MT<ë
ˇø£ M~Û ≈£îø£ÿ ñ+~. |üøÏÿ+{Ï #·<ë› kÕVæ≤uŸ, ã+»]Hé\≈£î
©˝≤, d”˝≤ nH˚ yê] ≈£îø£ÿ|æ\¢\THêïsTT. n$ ø√$&é ˝≤øö¶Hé
düeTj·T+˝À |ü⁄{≤ºsTT. yê{ÏH˚>±ø£ yêfi¯ó¢ qqTï ≈£L&Ü <ä‘·Ô‘·
rdüTø√yê\ì ìs¡ísTT+#·T≈£îqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. ø±˙ ø√$&é
˝≤ø˘&ÍHé ‘·sê«‘· eTq ø±´uŸ Á&Ó’esY ùdïVæ≤‘·T˝…es¡÷ ø£ì|æ+#·&É+
˝Ò<äT. yê]øÏ |üP]Ô>± |üì ˝Ò≈£î+&Ü b˛sTT+~. ø±´uŸ\T X¯óÁuÛÑ+
#˚j·Tø£ ø=eTà\‘√ Ä≈£î\‘√ <äTeT÷à <Ûä÷[‘√ ì+&çb˛j·÷sTT.
ô|<ä› ô|<ä› q>∑sê\ M<ÛäT\ qT+&ç dü«\Œ Ä<ëj·÷\‘√ ã‘·T≈£î©&˚Ã
ù|<ä Á|ü»\T n<äX¯´eTj·÷´s¡T. n+<äs¡÷ ø±ø£b˛sTTHê ø=ìï
$T*j·Tq¢˝ÀH˚ Á|ü»\T ‘·s¡*b˛j·÷s¡T. MTs¡T Hê≈£î ∫qï ∫qï
d”kÕ˝À¢ ‘·j·÷s¡T #˚dæ∫Ãq }s¡>±j·T |ü#·Ãfi¯ó¢ Ç|üŒ{Ïø° Hê <ä>∑Zs¡
ñHêïsTT. MTs¡T ãj·T≥≈£î e∫à eTq+ ø£*dæ uÛÀ»q+ #˚ùd
es¡≈L£ m+‘·ø±\yÓTHÆ ê H˚qT yê{Ïì ‘Óse¡ ≈£î+&Ü MTø√dü+ m<äTs¡T
#·÷dü÷Ô C≤Á>∑‘·Ô>± <ë∫ ñ+#·T‘êqT. n$ #·ø£ÿ>± |ü]|üø£«+
#Ó+<äT‘·THêïsTT.
H˚qT, MT edü+‘·-eT+Jsê\qT n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·y˚T
ø£\TkÕÔqT, m+<äTø£+fÒ e÷ ñeTà&ç $#ês¡|ü⁄ uÛ≤s¡+ e÷
ø£\sTTø£*ï eT]+‘· ø£wüº‘·s¡+ #˚dæ ãs¡TyÓøÏÿdüTÔ+~. Ç~ πøe\+
$#ês¡+ e÷Á‘·y˚T ø±<äT, Ç~ ø√|ü+, ìdü‡Vü‰j·T‘·, Hê yÓ’|ü⁄
qT+∫ ˇø£ s¡ø£yÓTÆq nee÷q+ ≈£L&Ü -MT |ü]dæú‹ Ç+‘·
nHê´j·T+>± ñ+fÒ y˚TeTT <ëHÓï<äTs√ÿe&ÜìøÏ BÛf…Æq #Ó’‘·Hê´ìï
≈£L&É>∑≥º˝Òø£b˛ø£‘·THêï+. 90% yÓ’ø£\´+ <ÛäMø£]+#·ã&ç Ç+ø√
eTìwæ düVü‰j·T+ ˝Ò≈£î+&Ü ø£<ä\˝Òì ˇø£ eTìwæì, ø=ìï
ndü+ã<ä∆yÓTÆq qeTà˝Òì H˚sê\øÏ bÕ\Œ&çq≥T¢ s¡TEe⁄ #˚dæ
J$‘·U…’<äT $~Û+∫ C…’\T˝À ã+~Û+#·&Éy˚T m+‘√ $+‘·>±,
Á≈£Ls¡+>± |ü]Vü‰kÕdüŒ<ä+>± ñ+~. MT $»„|æÔ y˚Ts¡≈£î πødüT˝Àì
nHê´j·T|ü⁄ Äs√|üD\ ∫≈£îÿeTT&ÉT*ï $|æŒ C…’\T•ø£å qT+∫
$TeTà*ï ‘·|æŒ+#˚ Á|üÁøÏj·TqT y˚>∑e+‘·+ #˚j·T˝Òø£b˛e&É+ Hê´j·T
e´edüúπø dæ>∑TZ#˚≥T! ∫e]øÏ düTÁ|”+ø√s¡Tº $TeTà*ï ìs√›wæ>±
rs¡TŒì∫à $&ÉT<ä\ #˚düTÔ+<äì H˚qT K∫Ñ·+>± #Ó|üŒ>∑\qT.
ø±˙ n~ »]π> ˝À|ü\ MTs¡T- MT Äs√>∑´+- m+‘· yÓ\
Ä>∑düTº 2020
#Ó*¢+#ê˝À? uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ø√$&é -19 ˇø£ C…’\T ‘·s¡Tyê‘·
eTs=ø£ C…’\TqT, MTC…’\T‘√ düVü‰ eTT≥º&ç #˚düTÔ+&É&É+‘√, MT
nHês√>∑´ |ü]dæú‹ì ã{Ϻ J$‘· U…’<äT ø±kÕÔ ‘˚*ø£>± eTs¡D•ø£å>±
e÷s¡e#·TÃ.
eTq ñuÛÑj·TT\ $TÁ‘·T˝…’q $<ë´s¡Tú\T, Hê´j·Tyê<äT\T,
»s¡ï*düTº\T, ø±s¡´ø£s¡Ô\T -Ç+ø± nH˚ø£eT+~ eTq kÕ<Ûës¡D
$TÁ‘·T\‘√ düVü‰ -eTq+ me]‘√HÓ’‘˚ Vü‰sTT>± qe⁄«≈£îì, eT∞¢
rÁe+>± #·s¡Ã\T, yê<√|üyê<ë\T #˚XÊyÓ÷ yêfi¯¢+<äs¡÷ Ç|ü⁄Œ&ÉT
C…’fi¯¢˝À ñHêïs¡T. MT≈£î $$ >∑T]+∫ yês¡Ô\T e#êÃjÓ÷ ˝Ò<√
Hê≈£î ‘Ó*j·T<äT (H˚qT es¡es¡sêe⁄ >∑T]+∫ e÷{≤¢&ÉT‘·THêïqT
-MT C…’\T ôdHê‡sY\T Bìï ($$) ≈£L&Ü @<√ ˇø£ ø√&é nì
nqT≈£î+{≤πsyÓ÷). 81 @fi¢̄ Ä n<äT“¤‘y· TÓ qÆ ø£$ì C…\’ T˝À ô|≥º&+É
n+fÒ Ä<ÛäTìø£ kÕàs¡ø£ ∫Vü‰ïìï C…’\T˝À ô|≥º&É+˝≤+{Ï~. Äj·Tq
Äs√>∑´+ >∑T]+∫q yês¡Ô\T #ê˝≤ Ä+<√fi¯q ø£*–düTÔHêïsTT.
#ê˝≤ s√E\T Äj·Tq nHês√>∑´+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï|üŒ{Ïø° ÁX¯<ä∆
ô|≥º≈£î+&Ü ìs¡¢ø£å´+ #˚dæ, Ç|ü⁄Œ&ÉT |üØøÏÎ+∫ ø√$&é bÕõ{Ïyé
nì ÄdüT|üÁ‹˝À #˚sêÃs¡T. Äj·Tq ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T #·÷&É&ÜìøÏ
yÓ[¢q|ü⁄Œ&ÉT düVü‰j·T≈£î˝…es¡÷ ˝Ò≈£î+&Ü ˇ+≥]>± ‘·&ç ã≥º\
eT<Ûä´ düŒVü≤˝Ò≈£î+&Ü |ü&ÉT≈£îì ñHêïs¡˙, q&Ée˝Òø£b˛‘·THêïs¡˙,
|ü\ø£]ùdÔ bı+‘·q ˝Ò≈£î+&Ü e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡˙ #ÓbÕŒs¡T. $$!
ndü+ã<ä∆+>± e÷{≤¢&É&É+!! ˝…ø£ÿ˝ÒqìïkÕs¡T¢ e+<ä\ø=B›
ñ|ü H ê´kÕ\˝À y˚ \ eT+~ »Hê\ eTT+<ä T nqs¡ È fi ¯ + >±
Á|ü d ü + –+#· > ∑ * –q $$, Ä+Á<Û ä ‘Ó \ +>±D\˝ÀH˚ ø±<ä T ,
uÛ≤s¡‘·<˚X¯eT+‘·{≤ $T*j·Tq¢ eT+~ì ‘·q ø£$‘·\‘√ n–ï
sêCÒdæ ñÁs¡÷‘·\÷–+∫q eTìwæ ndü+ã<ä∆+>± e÷{≤¢&É&Üìï
me¬s’Hê }Væ≤+#·>∑\sê?
MT >∑T]+∫ uÛÑj·T|ü&ÉT‘·TqïfÒ¢ $$ J$‘·+ >∑T]+∫ ≈£L&Ü
H˚qT #ê˝≤ uÛÑj·T|ü&ÉT‘·THêïqT. n+fÒ ª;Ûe÷ ø√¬s>±yé πødüTμ˝À
ì+~‘·T\T>± Ä |ü<äø=+&ÉT eT+<˚ >±ø£ $T–*q yês¡+<äs¡÷
ø√$&é -19 dü+<äs¡“¤+>± uÛÖ‹ø£ <ä÷s¡+ bÕ{Ï+#·e\dæq <äTs¡“¤\
düeTj·T+˝À C…’fi¯¢˝À øÏøÏÿ]dæb˛sTT #ê˝≤ Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq
|ü]dæú‘·T˝À¢ ñHêïs¡T. eTTK´+>± C…’\T˝À $$ì <ä>∑Zs¡T+&ç
#·÷düT≈£îqï ªyÓsêïHé >√Hê‡˝…«dtμ rÁeyÓTÆq Á|üe÷<ä+˝À ñ+&ç
ñ+&Ü*. ª>ö‘·yéT qe\U≤μ, ªÄq+<é ‘Ó\TÔ+&˚μ ≈£L&Ü n<˚
C…’\T˝À ñHêïs¡T. mìïkÕs¡T¢ n|”Œ˝Ÿ #˚düT≈£îHêï ø√s¡Tº\T eT∞¢
eT∞¢ u…sTT˝ŸqT ìsêø£]düTÔHêïsTT. >öVü≤‹ C…’\T˝À ñqï ªnœ˝Ÿ
>=>√jYTμøÏ ≈£L&Ü ø√$&é |üØø£˝å À bÕõ{Ïyé nì ìsê∆sD¡ nsTT+~.
eTq+ m+‘· ≈£ î ∫+#· T ≈£ î b˛sTTq, Á≈£ L s¡ y Ó T Æ q ,
uÛÑj·T+ø£s¡yÓTÆq, ‘Ó*$e÷*q y˚T<Û√≈£îdü+kÕÿs¡T\ bÕ\q˝À
ñHêï+? Ç+‘· >=|üŒ $kÕÔs¡yÓTÆq n‹ ô|<ä› Á|üC≤kÕ«eT´ <˚X¯eTì
#Ó|ü⁄Œ≈£îH˚ Á|üuÛÑT‘·«+, ‘·q kı+‘· ø£e⁄\÷, s¡#·sTT‘·\÷,
$<Ûë«+düT\+fÒ uÛÑj·T|ü&É≥+ m+‘· <ës¡TD+! m+‘· dæ>∑TZ#˚≥T!!
37 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
 dü+^‘·+, ø£$‘·«+, Áù|eT
ø=ìï HÓ\\ ÁøÏ‘·+ eTq <˚X¯+˝À ø=ìï $wüj·÷\T ì»+>±
#ê˝≤ ÄXÊ»qø£+>± e÷s¡uÀ‘·Tqï≥T¢ nì|æ+#êsTT. bÂs¡dü‘·«
dües¡D #·≥º+, C≤rj·T bÂs¡ |ü{Ϻø£≈£î e´‹πsø£+>± \ø£å˝≤~
eT+~ s√&É¢MT<ä ø=∫à ñ<ä´$T+#ês¡T. eTTK´+>± $<ë´s¡Tú\T
eTT+<äT+&ç á Ä+<√fi¯q\qT q&ç|æ+#·&É+ #ê˝≤ Á~∏*¢+>¥>±
nì|æ+∫+~. á >±*˝À dü+^‘·+, ø£$‘·«+, Áù|eT ñHêïj·Tì
dü + ‘√wü + ø£ * –+~. $|ü ¢ e + ø±ø£ b ˛sTTHê ø£ ˙ dü + ˇø£
‹s¡T>∑Tu≤≥T, düe÷»+˝À ˇø£ ø£<ä*ø£ ø£ì|æ+#·&Üìï MTs¡T
K∫Ñ·+>± Çwüº|ü&ç ñ+&˚yês¡T.
ø±˙ n<ä+‘ê #ê˝≤ |òüTÀs¡+>± eTT–dæ+~. |òæÁãe]˝À
áXÊq´ &Ûç©¢˝À 53eT+~ì }#·ø√‘· ø√dæq dü+|òüT≥q≈£î,
XÊ+‹j·TT‘·+>± ñ<ä´$T+∫q dæmm e´‹πsø£ ìs¡düqø±s¡T˝Ò
|üP]Ô>± u≤<ÛTä ´\ì yê]ì ì+~düTHÔ êïs¡T. Ä ø±]àø£es¡Z |ü]düsê˝À¢
‘·s¡#·÷ b˛©düT\ eT<䛑·T‘√H˚ n\¢s¡T¢, <äVü≤Hê\T, Vü≤‘·´\T
»s¡T>∑T‘·T+{≤sTT. nÁ|üeT‘·Ô+>± ñqï kÕj·TT<Ûä eTTsƒê\
M&çjÓ÷\ qT+&ç n~ Á|üD≤[ø±ã<ä∆yÓTÆq <ë&ç nì düŒwüº+>±
‘Ó\Tdü÷ÔH˚ ñ+~. ø=+‘·ø±\+>± nø£ÿ&É |ü]dæú‹ ñÁ~ø£Ô+>± ñ+&ç
n~ s√Es√Eø° ô|s¡T>∑T‘·÷ b˛sTT+~. ø±ã{Ϻ kÕúìø£ Á|ü»\T
dæ<ä∆yÓTÆ m<äTs¡T ‹]– b˛sê&Üs¡T.
nsTT‘˚, m|üŒ{Ï˝≤π>, u≤~Û‘·T\qT H˚s¡düTÔ\T>± e÷sêÃs¡T.
ø√$&é ˝≤ø˘&ÍHé eTTdüT>∑T˝À e+<ä˝≤~ eT+~ j·TTe≈£î*ï,
n+<äT˝Àq÷ eTTK´+>± eTTdæ¢+ j·TTe≈£î*ï, nH˚ø£ eT+~
$<ë´s¡Tú\‘√ düVü‰ &Ûç©¢˝Àq÷, ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ ˝Àq÷ n¬sdtº #˚XÊs¡T.
ndü˝≥… Te+{Ï Ä<Ûësê\T ˝Òì Ç‘·s¡ d”ìj·TsY ø±s¡´ø£s\Ô¡ qT øπ düT˝À¢
Ç]øÏ+#·{≤ìøÏ b˛©düT\T ø=+‘·eT+~ j·TTe≈£î\qT |ü≥Tº≈£îì
ã\e+‘·+ #˚düTÔqï≥T¢ ø=ìï e<ä+‘·T\THêïsTT.
$düÔ‘·yÓTÆq ø£≥Tºø£<∏ä*ï e+&çyêπsà MT&çj·÷ ø=‘·Ô ø£<∏ä‘√
_J>± ◊b˛sTT+~. nyÓT]ø± n<Ûä´≈£åî&ÉT Á≥+|t &Ûç©¢˝À e⁄qï|ü⁄Œ&ÉT
}#·ø√‘· <ë«sê Á|üuÛÑT‘ê«ìï nÁ|ü‹wüº bÕ\T CÒj·T&ÜìøÏ
|üqTï‘·Tqï >=|üŒ ≈£îÁ≥ nì Ä ø£<∏äHê\T e]í+#êsTT. Á≥+|t
dü+<äs¡Ùq Ksês¡j˚T´ eTT+<˚ Ä Á|üD≤[ø£\T y˚dæ dæ<ä∆+ #˚dæq≥T¢
b˛©düT\ eTT+<äT≈£î e∫Ãq ‘˚B\T dü÷∫düTÔHêïsTT -n+fÒ
dæ@@ e´‹πsø£ ø±s¡´ø£s¡Ô\ |ü≥¢ yÓ’{Ÿ Vü≤Ödt yÓ’K] m+‘· ˝À‘·T>±
ñ+&ç ñ+&Ü*! n~ m˝≤+{Ï ≈£îÁ≥? Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ #Ó&ɶ ù|s¡T
sêe&ÜìøÏ ìs¡düqø±s¡T\T ‘·eTqT ‘êy˚T #·+ù|düT≈£î+{≤sê?
Çø£ÿ&É+‘ê ‘·\øÏ+<äT\e⁄‘·T+~. Á≈£Ls¡yTÓ qÆ H˚sêìï Kqq+
#˚kÕÔsT¡ . yêfi¯ó¢ MT X¯e+MT<ä øπ düT ô|{Ï,º MT <äj÷· ´ìï b˛©dt ùdwº Hü øé Ï
|æ\TkÕÔsT¡ . H˚ì~ sêdüTqÔ ï|ü⁄Œ&ÉT, ;Vü‰sY˝Àì nsê]j·÷ qT+&ç ˇø£
yês¡Ô edüT+Ô ~. ˇø£ eTVæ≤fi¯≈î£ kÕeT÷Væ≤ø£ n‘ê´#ês¡+ »]–+<äì
b˛©düT ùdwº Hü øé Ï e∫à |òsæ ê´<äT #˚d+æ ~. ÄyÓTq÷, ÄyÓT‘√ bÕ≥Tqï
eTVæ≤fi≤ ø±s¡´ø£s\Ô¡ ‘√ düV‰ü b˛©düT\T n¬sdüTº #˚XÊs¡T.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡T>∑T‘·Tqï ø=ìï ø£\‘·ô|fÒº $wüj·÷\T m|ü⁄Œ&É÷
s¡ø£ÔbÕ‘·+, *+∫+>¥, kÕeT÷Væ≤ø£ Vü≤‘·´\T, kÕeT÷Væ≤ø£ U…’<äT\‘√
dü+ã+<Ûä+ ø£*– ñ+&Ée⁄. ø=~› s√E\ ÁøÏ‘·+, n\Vü‰u≤<é˝À
ˇø£ <äT+&É>∑T\ düeT÷Vü≤+ ã\e+‘·+>± Ç+{Ï j·T»e÷qT\
ÇcÕºìøÏ e´‹πsø£+>± yê] Çfi¯¢ MT<ä ø±cÕj·Ts¡+>∑TqT |ü⁄*$T
<ëì MT<ä Væ≤+<ä÷ <˚e‘·\ uÛ≤Ø ∫Á‘ê\‘√ ô|sTT+{Ÿ #˚dæ
yÓTT‘·Ô+ >√&É*ï ì+ù|XÊs¡T. ø=ìï ø±s¡D≤\ e\¢, á dü+|òüT≥q‘√
Hê s¡ø£Ô+ #·\¢ã&ç+~. á $<ÛäyÓTÆq nsê#·ø£ yê‘êes¡D≤ìï
ø=qkÕ–dü ÷ Ô eTq uÛ ≤ s¡ ‘ · < ˚ X ¯ + @ ~X¯ ˝ À m+‘· <ä ÷ s¡ +
|üj·TìdüTÔ+<√ Hê¬ø’‘˚ ns¡ú+ ø±e&É+ ˝Ò<äT.
C…’\T qT+&ç ãj·T≥≈£î e#êÃø£ MTs¡T |üP]Ô>± e÷]q
Á|ü|ü+#êìï #·÷kÕÔs¡T. nHê˝À∫‘·+>± n|üŒ{Ï ø£|ü⁄Œ&ÉT @<√
ñ|üÁ<äe+ eTT+#·Tø=düTqÔ ï≥T¢ neT\T #˚dqæ ø√$&é -19 ˝≤ø˘&ÍHé
e\¢ ù|<ä\≈£î e÷Á‘·y˚T ø±<äT, eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ø°, Væ≤+<äT‘·«
düeT÷Vü‰\‘√ düVü‰ n+<ä]ø° $HêX¯qø£s¡yÓTÆq~. 1.38 _*j·Tq¢
»HêuÛ ≤ ñqï <˚ X ÊìøÏ HÓ \ s√E\ bÕ≥T <˚ X ¯ y ê´|ü Ô + >±
ø£s¡÷Œ¤´˝≤+{Ï ˝≤ø˘&ÍHé Á|üø£{Ï+#˚ eTT+<äT πøe\+ Hê\T>∑T
>∑+≥\ H√{°düT (sêÁ‹ 8 qT+&ç ns¡∆sêÁ‹ es¡≈£î) Çe«&É+
MTs¡T }Væ≤+#·>∑\sê?
Á|ü»\T mø£ÿ&çyês¡øÿ£ &É Çs¡T≈£îÿb˛sTT, edüTeÔ ⁄\T, j·T+Á‘ê\T,
e÷¬sÿ≥T¢, ø£sêà>±sê\T, bÕsƒ¡XÊ\\T, $X¯«$<ë´\j·÷\T-
∫MTï\˝À bı>∑, s√&É¢ô|’ Á≥≈£îÿ\T, $yêVü‰\≈£î Vü‰»¬s’q
n‹<∏äT\T- nø£åsê˝≤ n˙ï Ä–b˛j·÷sTT. K∫Ñ·+>± m≥Te+{Ï
eTT+<ädüTÔ H√{°düT ˝Ò≈£î+&Ü. á n‹ ô|<ä›<˚X¯+ |üì#˚düTÔqï
>∑ & ç j · ÷ s¡ | ü ⁄ u§eTà˝≤>± Ä|æ y˚ j · T ã&ç + ~. #Ó & ç b ˛sTTq
>∑&çj·÷s¡|ü⁄ ‘êfi≤ìï <Ûäìø£ u≤\T&ç j·T»e÷ì ãj·T≥≈£î rXÊ&ÉT.
m+<äT≈£î? m+<äTø£+fÒ n‘·H˚yÓTÆHê #˚j·T>∑\&ÉT >∑qTø£!
eTq düe÷C≤ìï |ü{Ϻ |”&çdüTÔqï ≈£î\ $eø£å, es¡Z $uÒ<Ûë\T,
eT‘·+, Ád”Ô-|ü⁄s¡Twü ndüe÷q‘·«+ yÓTT<ä˝…’q e´ed”úø£]+#·ã&çq
dü+kÕú>‘∑ · nHê´j·÷\qT ˇø£ s¡ø+£ >± ø√$&é-19 ˝≤ø˘&ÍHé mø˘‡-
sπ rdæ #·÷|æ+∫+~. yÓs’ d¡ t Á|ü»˝À¢ $|üØ‘·+>± yê´|ædTü qÔ ï|üŒ{Ïø,°
Á|üD≤[ø£+≥÷ ˝Òì $<Ûä«+düø£s¡yÓTÆq ˝≤ø˘&ÍHéøÏ düe÷»|ü⁄ q>∑ï
dü«s¡÷bÕìï #·÷|æq+<äT≈£î ˇø£sø¡ +£ >± <Ûqä ´yê<ë\T. Ä]úø£ e´edüú
<ë<ë|ü⁄>± ≈£î|üŒ≈£L* b˛sTT+~. düÔ+uÛÑq≈£î >∑T] nsTTq ˇø£
$k˛Œ¤≥q+ eT<Ûä´˝À y˚TeTT J$düTÔqï≥T¢ Hê≈£î nì|ædüTÔ+~.
ã<ä›˝…’ b˛sTTq eTTø£ÿ\˙ï eTq≈£î ‘Ó*ùd≥≥T¢>± >±*˝À
y˚˝≤&ÉT‘·THêïsTT. n$ mø£ÿ&çøÏ ekÕÔjÓ÷ qwüº+ m+‘· dü+uÛÑ$+#·
uÀ‘· T qï<√, <ëì yêdü Ô e |ü ] ~Û @$T{À eTq≈£ î Ç+ø±
n+‘·Tã≥º<äT.
¬sø±ÿ&ç‘˚ >±˙ &=ø±ÿ&Éì ø=ìï $T*j·Tq¢ ù|<äÁ|ü»\≈£î |üì
˝Ò<äT. ì\Te ˙&É ˝Ò<äT. ‹q&ÜìøÏ ‹+&û ˝Ò<äT. #˚‹˝À ∫*¢>∑e«
˝Ò<äT. q>∑sê˝À¢ ∫≈£îÿ≈£îqï ø±]à≈£î\≈£î yêfi¯¢ }fi¯¢≈£î b˛<ëeT+fÒ
38 Ä>∑dTü º 2020
s¡yêD≤ kÂø£s¡´+ ˝Ò<äT. \ø£å˝≤~eT+~ ÁX¯eTJe⁄\T
e+<ä˝≤~, ø=ìïkÕs¡T¢ y˚\ yÓTÆfi¯¢ <ä÷s¡+ ø±* q&Éø£q
‘·eT Á>±e÷\≈£î q&ç∫ yÓfi≤¢s¡T. yês¡T q&ÉTdüTÔqï|ü⁄Œ&ÉT
<ë]˝À b˛©dü T \T ø={Ï º , yê]ì s¡ ø £ s ¡ ø ±\T>±
nee÷ì+#ês¡T. ne÷qTwü+>± Á|üe]Ô+#ês¡T. á
‘·s¡*b˛‘·Tqï nX‚wü »q Á|üyêVü‰*ï #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT
Hê≈£î ªC≤Hé d”ºHÓ“ø˘‡μ s¡#·q ª<ä Áπ>|t‡ Ä|òt sê‘Yμ
>∑Ts¡TÔø=∫Ã+~. Ç{°e\ H˚qT <ëìï eT∞¢ #·~yêqT.
m+‘· n<äT“¤‘·yÓTÆq |ü⁄düÔø£eT~!
Ä qe\˝À »]–q <ëìø° (n~ nyÓT]ø±˝À
>=|üŒ Ä]úø£ e÷+<ä´+ @s¡Œ&çq ø±\+˝À ô|<ä› m‘·TÔq
Á|ü»\T e\dü\ >∑T]+∫ #Ó|ü⁄Ô+~) Çø£ÿ&É »s¡T>∑T‘·Tqï
<ëìø° ñqï ‘˚&Ü @$T≥+fÒ, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì
Á|ü»\˝À @e÷Á‘·+ ø√|ü+ ˝Òø£b˛e&É+. ne⁄qT,
n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&ÉT ø√bÕ\T ãVæ≤s¡‘Z e· Tj·÷´sTT >±˙ yê{Ïì
ìuÛ≤sTT+#·˝Òìy˚MT ø±<äT. n$ dü+uÛ≤[+#·>∑*–qy˚.
Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ Ç~ Ç+‘˚ ‘·eT ‘·eT ø£s¡à nqï≥T¢
n+^ø±s¡+‘√ #·\¢ã&çb˛j·÷s¡T. Á|ü»\T bÕ\≈£î\≈£î
m+‘· $<Û˚j·TT˝…’ ñ+{≤s¡T! Á|üC≤ düeT÷Vü‰\ u≤<Ûä\T, n|ü⁄Œ&ÉT yês¡T $TeTà*ï K+&ç+#ês¡T. <ä÷wæ+#ês¡T. $TeTà*ï
yês¡T $<Û˚j·T+>± ñ+&É>∑*–q á n+‘·T˝Òì kÕeTs¡ú´+ -Ç~ n|üø°]Ô bÕ\T CÒXÊs¡T. ˝Òì b˛ì ø£fi¯+ø±*ï ÄbÕ~+#ês¡T.
|ü]bÕ*düTÔqï ≈£î©qesêZ\øÏ m+‘√ z<ës¡TŒìdüTÔ+~. ø±˙ á ˝ÒãTfi¯ó¢ ‘·–*+#ês¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT, yês¡T uÛ≤s¡‘·<˚X¯ õ&ç|æ 9.5%
>∑TD+ -m+‘·{Ï u≤<ÛäHÓ’Hê uÛÑ]+#·>∑*–q Á|ü»\ á kÕeTs¡ú´+, ô|s¡T>∑T<ä\ >∑T]+∫ ‘·eT yÓTTdü* ø£˙ïfi¯ó¢ ô|≥Tº≈£î+≥÷,
Ç~ ˇø£ Äosê«<äe÷ ˝Òø£ XÊ|üe÷? Bì >∑T]+∫ H˚qT #ê˝≤ Ä+<√fi¯q #Ó+<äT‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT -MTs¡+‘ê C…’fi¯¢˝À ñHêïs¡T.
Ä˝À∫kÕÔqT. Ä e\dü\ ø£˙ïfi¯¢ >∑T]+∫ ≈£L&Ü á Á|üuÛÑT‘·«+ #˚ùd Á|ü‹
\ø£å˝≤~eT+~ ÁXÊ$Tø£ Á|ü»\T ‘·eT ˝≤+>¥e÷sYÃ\‘√ ∫qï ø£<ä*ø£≈£î MT&çj·÷˝À #·|üŒ≥T¢ ekÕÔsTT. n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT
‘·eT‘·eT Çfi¢̄øÏ ãj·T\T<˚]q|ü⁄Œ&ÉT, {°M #êHÓ˝Ÿ‡, Á|ü<ëÛ q Ádüe+‹ »j·T»j·T <Ûë«Hê\T ≈£L&Ü $ì|ækÕÔsTT. ˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À
MT&çj·÷ nø£kÕà‘·TÔ>± e\dü ø±]à≈£î\øÏ @<√ »s¡>∑≈£L&Éì ñ H˚qT #·~$q yÓTT<ä{Ï k˛$j·T{Ÿ qe\ yêdæ© Á>±kÕàHé sêdæq
‘ꌑ·+ n|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&˚ ø£qT>=qï≥T¢ Á|üø£≥q\T >∑T|æŒ+#êsTT. kÕº*ÁHêZ&é. Á>±kÕàHé mÁs¡ ôd’Hê´ìï eTT+<äT+&ç q&ç|æ+#ê&ÉT.
yê] <äTdæú‹øÏ nH˚ø£ ø±s=Œπs{Ÿ-ÁbÕjÓ÷õ‘· dü+düú\T yÓTTdü* n‘·ì ¬s+&Ée |ü⁄düÔø£+, ˝…’|òt n+&é ù|ò{Ÿ k˛$j·T{Ÿ Á|üuÛÑT‘ê«ìï
ø£˙ïfi¯ó¢ ø±sêÃsTT. m+<äTø£+fÒ $˝ÒKs¡T\T yÓTÆÁø√bò˛q¢qT Á|ü»\ ndü+‘·|æÔ|ü]∫+~. eTìwæì n¬sdüTº #˚dæqfÒ¢, n‘·ì *œ‘· Á|ü‹
eTTU≤˝À¢øÏ ô|{Ϻ: ªMTs¡T mø£ÿ&çøÏ yÓfi¯ó‘·THêïs¡T? MT <ä>∑Zs¡ m+‘· ªn¬sdüTºμ nsTT´+~. Ç~ n‘·´+‘· kÕVü≤dü+>± sêj·Tã&çq
&ÉãT“ ñ+~? Ç˝≤ MTs¡T mìï s√E\T q&ÉTkÕÔs¡T?μ yÓTT<ä˝…’q Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq |ü⁄düÔø£+, Ä s¡ø£yÓTÆq <ÛÓ’s¡´+ >∑T]+∫ dü»Hê‘·àø£
Á|üX¯ï\qT n+‘·T˝Ò≈£î+&Ü dü+~Û+#ês¡T. s¡#·Hê ‘·s¡>∑‘·T˝À¢ uÀ~Û+#·˝ÒeTT.
ø±˙ MTs¡T, MT‘√ bÕ≥T Ç|ü⁄Œ&ÉT C…’\T •ø£åqqTuÛÑ$düTÔqï @~ @yÓ T Æ H ê, H˚ q T <ëì >∑ T ]+∫ Ä˝À∫+#· { ≤ìøÏ
#ê˝≤eT+~, Á|ü»*ï ìsê«dæ‘·T*ï #˚dü÷Ô, ù|<ä]ø±ìï düwæºdüTÔqï ø±s¡D+eTT+~, s¡cÕ´‘√ »]–q j·TT<ä∆+ eTT+<äT es¡Tdü˝À
á e´edüúøÏ e´‹πsø£+>± e÷{≤¢&Üs¡T. |üsê´es¡D≤ìï HêX¯q+ |üì#˚dæ, u…]¢Hé≈£î |ü+|æ+∫q ˇø£ d”ìj·TsY HêJ ÄØà n~Ûø±]ø°-
#˚ d ü ÷ Ô , Á|ü » \qT ã\e+‘· + >± yê] yê] Á>±e÷\≈£ î Væ≤≥¢sY≈£L eT<Ûä´ »]–q düe÷y˚X¯+ >∑T]+∫q nkÕ<Ûës¡DyÓTÆq
‘· s ¡ * +#· & ÜìøÏ e´‹π s ø£ + >± mH√ï dü + e‘· ‡ sê\T>± Ç<˚ $es¡ D n~. n|ü Œ {Ï π ø »s¡ à ˙‘√ s¡ c Õ´ j· T T<ä ∆ +
$wüj·÷ìï MTs¡+<äs¡÷ Á|ü#ês¡+ #˚düTÔHêïs¡T >∑<ë. Hê´j·T+ ÁbÕs¡+uÛÑeTeTe&Éy˚T #ê˝≤ ‘·|ü⁄Œ. Ä n~Ûø±] Væ≤≥¢sY≈£î πøåÁ‘·kÕúsTT
ø√dü+ e÷{≤¢&çq MT n+<ä] |ü{≤¢ -ny˚ {°M #ÛêHÓ˝Ÿ‡˝À, ø=ìï yêdüÔyê\qT >∑T]+∫ ìy˚~+#·e\dæ ñ+~. ø±˙ n‘·ìøÏ
dü+<äsꓤ˝À¢ Ä »s¡ï*düTº˝Ò ‘·eT ndü‘·´ yê´U≤´Hê\‘√ $TeTà*ï Væ ≤ ≥¢ s Y ‘ √ eTTU≤eTTœøÏ e∫Ãq|ü ⁄ Œ&É T , n‘· q T #ê˝≤
ì+~dü÷Ô, Á|üuÛÑT‘·« j·T+Á‘ê+>±ìï düeT]∆dü÷Ô Á|ü#êsê\T #˚XÊs¡T. uÛ Ñ j · T |ü & ç b ˛‘ê&É T . ‘· q j· T »e÷ìì ø£ \ e&ÜìøÏ

Ä>∑düTº 2020 39 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

n$T‘·yÓTÆq ñ<˚«>±ìøÏ ˝ÀHÓ’ eTqdüT eT÷>∑uÀ‘·T+~. Væ≤≥¢sYqT
Á|üdüqï+ #˚düTø√e{≤ìøÏ, n‘·qT $Hê\qT≈£î+≥Tqï~ n‘·ìøÏ
#Ó|üŒ&ÜìøÏ e÷≥\T sêø£ ‘·&Éã&É‘ê&ÉT. eTq <˚X¯+˝À dü]>±Z
n<˚ »s¡T>∑T‘√+~. dü+|üPs¡í+>± düeTs¡Tú˝…’q yÓT<äfi¯ó¢qï y˚T<Ûëe⁄\T
≈£L&Ü uÛÑj·T+, eTTKdüTÔ‹ bı>∑&ÉÔ\‘√ düÔ+_Û+∫ b˛‘·THêïs¡T.
eTq kÕeT÷Væ≤ø£ #˚‘·q, $y˚ø±\T ø°åDÏdüTÔHêïsTT. nã<ë∆˝Ò ‘·|üŒ
ì»yÓTÆq yês¡Ô\≈£î neø±X¯+ ˝Ò<äT.
Ç+‘·˝À ø√$&é eTVü≤e÷à] ñ<Ûä‘·+>± yê´|æk˛Ô+~. Çs¡yÓ’
ˇø£≥e X¯‘êã› ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À Á|ü|ü+#·+˝Àì #Ó‘·Ô, ‘·|ü⁄Œ&ÉT
uÛ≤eC≤˝≤\‘√ Á|üuÛ≤$‘·yÓTÆq <˚XÊ\≈£î eTT>∑TZs¡T y˚T<Ûëe⁄\T
Hêj·Tø£‘«· + eVæ≤+#·&+É j·÷<ä∫Ãø£+ ø±<äT. yês¡T yÓ÷&û, Á≥+|t,
uÀ˝À‡Hês√\T. Ç|ü⁄Œ&ÉT &Ûç©¢ eTTK´eT+Á‹ ≈£L&Ü |üs¡ |üsê>∑
dü+|üs¡ÿ+ ø√dü+ ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&˚ ‘˚HÓ{°>∑ ˝≤>± uÛ≤s¡rj·T
»q‘êbÕغ #·T≥÷º ªeTq+ ∫s¡ø±\ ùdïVæ≤‘·T\+ ø£<ëμ n+≥÷
dü+<ä&ç #˚düTÔHêïs¡T. yê] <Û˚´j·T+ ˇø£fÒ.
qe+ãsY˝À Á≥+|t e´‹πsø£ z≥¢‘√ n<Ûä´ø£å |ü<ä$qT+∫
yÓ<’ =\π> neø±X¯eTT+~. ø±˙ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À ø£qT#·÷|ü⁄ y˚Ts¡˝À
n˝≤+{Ï ÄX¯\T ø£ì|æ+#·&É+˝Ò<äT. Á|ü‹|üøå±\T ≈£î|üŒ≈£L*
b˛‘·THêïsTT. Á|ü‹|üø£å Hêj·T≈£î\T |æ]øÏ|ü+<ä˝≤¢>± ìX‚Ãwüߺ˝…’
uÛÑj·T+ uÛÑj·T+>± ñ+≥THêïs¡T. mìï¬ø’q sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T
ø±|òø” |£ ⁄ü Œ MT<ä qTs¡T>∑T˝≤ m–] Ä] b˛‘·THêïsTT. q$Tà zfÒd¢ qæ
Á|ü»*ï yÓ÷dü+ #˚d÷ü Ô ì‘·´+ bÕغ |òsæ êsTT+|ü⁄\T #˚dTü qÔ ï ø£|≥
ü |ü⁄
yês¡Ô˝Ò yê]øÏ s√p $ì|ædüTÔHêïsTT. ˇø£bÕغ˝À m+|æ¬ø’q
myÓTà˝Ò´\qT Ç+ø√bÕغ \+#ê\‘√ ø=qT>√\T #˚j·T≈£î+&Ü
Ä|ü&ÜìøÏ |üX¯óe⁄\ eT+<ä*ï ø=≥º+˝À ø£fÒºdæ ã+~Û+∫q≥T¢
Mfi¯¢qT Vü‰*&˚ ]kÕsYº‡˝À ã+~ÛdüTÔHêïs¡T. neTTà&ÉTb˛e&ÜìøÏ
dæ<ä∆+>± ñqïyê]ì, n‘·´~Ûø£ <Ûäs¡‘√ y˚\+bÕ≥˝À ø=qT≈£îÿH˚
yês¡T- Bìï ãVæ≤s¡+>∑+>± y˚\+ y˚j÷· \ì H˚qT uÛ≤$düTHÔ êïqT.
MTπseT+{≤s¡T? n$ me]¬øH’ ê m˝≤ ñ|üj÷Ó >∑|&ü ‘É êsTT? düsπ ,
yêfi¯q¢ ˝≤ e~˝Ò<ë›+. eTq+ m<äTs=ÿ+≥Tqï ndü\T $wüj÷· ìï
>∑T]+∫ Ä˝À∫<ë›+. eTq+ Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô #˚ bÕ*+#·ã&˚ ˇø£
bÕغ Á|üC≤kÕ«eT´+˝À ñHêï+. n~Ûø£ dü+U≤´≈£î\T yês¡T #Óù|Œ<˚
ì»eTì qeTTà‘·THêïs¡T. Ç~ qeTàø£Á<√Vü≤eTì #ê˝≤eT+~
Á>∑V≤æ +#ês¡ì H˚qT nqTø√qT.
˝≤ø˘&ÍHé düeTj·T+˝À #ê˝≤eT+~ eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ Á|ü»\T
‘êeTT C…’\T˝À ñqï≥T¢ uÛ≤$düTÔHêïs¡ì |òæsê´<äT #˚XÊs¡T. ø±˙
n~ ì»+ ø±<äì MT n+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. Ä e´≈£îÔ\T yê]
≈£î≥T+u≤\‘√ Ç+{À¢ ñHêïs¡T (#ê˝≤eT+~øÏ, eTTK´+>±
eTVæ≤fi¯\≈£î, nìï s¡ø±\ Væ≤+dü\‘√ eTT–dæ+~). yês¡T ‘·eT
Á|æj·TyÓTÆq yê]‘√ ø£eT÷´ìπø{Ÿ #˚j·T>∑*>±s¡T, yês¡T ‘·eT |üqT¢
#˚düTø√>∑*>±s¡T. yê] e<ä› bò˛qT¢ ñHêïsTT. yê]øÏ Ç+≥¬sï{Ÿ
ñ+~. ø£oàsY Á|ü»˝≤>± ã+B*ï #˚dæ, dü&É*+|üH˚<˚ ˝Ò≈£î+&Ü
ì‘·´ düeTs¡+˝À ñqï e´≈£îÔ\˝≤+{Ï |ü]dæú‹ ø±<äT yê]~.
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
¬s+&ÉT HÓ\\ ø√$&é ˝≤ø˘&ÍHé uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Ä]úø£ e´edüú≈£î
Ç+‘· ô|<ä› <Óã“ nsTT‘˚, ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ ø£+fÒ m≈£îÿeø±\+
ø=qkÕ–q Ç+≥¬sï{Ÿ eTT≥º&ç‘√ bÕ≥T, ôd’ìø£ ˝≤ø˘&ÍHéqT
uÛÑ]+#ê*‡q ø£oàØ\ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·+&ç. yê´bÕsê\T
≈£î|üŒ≈£L*b˛‘·THêïsTT, yÓ’<äT´\T ‘·eT s√>∑T\≈£î ∫øÏ‘·‡ #˚j·TeTì
>∑{Ϻ>± ˇ‹Ô&ç #˚düTÔHêïs¡T, $<ë´s¡Tú\T ÄHé˝…’Hé ‘·s¡>∑‘·T\≈£î Vü‰»s¡T
ø±˝Òø£b˛‘·THêïs¡T. n˝≤π>, >∑‘· @&Ü~ Ä>∑düTº 5 ˝À|ü⁄ y˚˝≤~
eT+~ ø£oàØ\T C…’\TbÕ\j·÷´s¡T. Ç~ eTT+<ädüTÔ -ìyês¡D
ìs¡“+<Ûä #·s¡´\T. m≥Te+{Ï H˚s¡+ #˚j·Tì e´≈£îÔ\‘√ ì+&çq
C…’fi¯ó¢ Ç|ü⁄Œ&ÉT ø√$&é Ç+≈£î´uÒ≥s¡T¢>± e÷s¡T‘·THêïsTT. m˝≤?
@+ #Ój·÷´*?
ôdø£åHé 370qT s¡<äT› #˚j·T&É+ nC≤„q|üP]‘·yÓTÆq nVü≤+uÛ≤e
#·s¡´. ªn+<ä]ø° XÊX¯«‘· |ü]cÕÿs¡+μ n+≥÷ Á|ü>∑˝≤“¤\T |ü*øÏq
á $wüj·÷ìï |ü]wüÿ]+#·&ÜìøÏ ã<äT\T>±, Ç~ yÓTT‘·Ô+
ÁbÕ+‘·+˝À ˇø£ s¡ø£yÓTÆq n\¢] uÛÑ÷ø£+bÕìï ‘Ó∫Ãô|{Ϻ+~. ô|<ä›
<˚XÊ\ dü]Vü≤<äT› |ü\ø£\T ‘·eTqT ‘êeTT ø£~*+#·T≈£î+{≤sTT.
‘Ó*dæq yê] n_ÛÁbÕj·T+ Á|üø±s¡+, #Ó’Hê |”|ü⁄˝Ÿ‡ *ãπswüHé
ÄØà dü]Vü≤<äT›qT <ë{Ï+~, \&ÉUŸ˝Àì |ü\T#√≥¢, ˝…’Hé Ä|òt
ø£+Á{À˝Ÿ eP´Vü‰‘·àø£ kÕúHê\qT ÄÁø£$T+∫+~. #Ó’Hê‘√ j·TT<ä∆+
bÕøÏkÕÔHé‘√ »]–q j·TT<ë∆ìøÏ |üP]Ô _ÛqïyÓTÆq~. ø±ã{Ϻ,
kÕ<Ûës¡D #Ûêr ø=≥Tºø√e&É+ #ê˝≤ dü«\Œ+>±, n\Œ+>±
ñ+≥T+~- ø=≥º&É+ n+fÒ düTìï‘·+>± ìeTs¡&É+ e+{Ï~.
#·s¡Ã\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Ç|üŒ{Ïes¡≈£î, uÛ≤s¡rj·T {°M˝À uÛ≤s¡‘Y
$»j·T+ kÕ~Û+∫+~. ø±˙ {°MøÏ <ä÷s¡+>±, Áø=‘·Ô Á|ü|ü+#·Áø£eT+
ˇø£{Ï ‘·qqT ‘êqT s¡÷|ü⁄~<äT›≈£î+≥T+~.
á ˝ÒK H˚qT nqT≈£îqï <ëìø£+fÒ m≈£îÿe düTBs¡È+>±
kÕ–b˛sTT+~. Á|üdüTÔ‘êìøÏ M&√ÿ\T #Ó|ü⁄ÔHêï. yÓTÆ&çj·TsY kÕsT÷,
<ÛÓ’s¡´+>± ñ+&É+&ç. düVü≤q+ eVæ≤+#·+&ç. Á|üdüTÔ‘·+ »s¡T>∑T‘·Tqï
á nHê´j·T+ m|üŒ{Ïø° ø=qkÕ>∑<äT. Ä C…’\T ‘·\T|ü⁄\T
‘Ós¡T#·T≈£î+{≤sTT. MTs¡T e÷ <ä>∑Z]øÏ ‘·|üŒ≈£î+&Ü ‹]– ekÕÔs¡T.
á $wüj·÷\T m|üŒ{Ïø° Ç˝≤ ø=qkÕ>∑˝Òe⁄. ø=qkÕ>∑&ÜìøÏ
M˝Ò¢<äT. yês¡T n˝≤ ø=qkÕ–ùdÔ, Á|ü»\T q&ÉTdüTÔqï q‘·Ôq&Éø£qT
s¡<äT›#˚düT≈£îì eTôVA»«\yÓTÆq ˇs¡e&ç‘√ $»+_ÛkÕÔs¡T. á
|üì #Ój·÷´* nì Á|ü»\øÏ #Ó|üŒe\dæq nedüs¡+ ñ+&É<äT.
n<˚ »]–‘˚, }Væ≤+#·˝Òì kÕúsTT˝À ˇø£ eTVü‰$|ü‘·TÔ ne⁄‘·T+~.
ø±˙+&ç, •~Û˝≤\ qT+&ç ‘Ó*yÓ’q, #Ó’‘·q´e+‘·yÓTÆq, eT+∫
q÷‘·q˝Àø£+ Ä$s¡“¤$düTÔ+~.
Áù|eT‘√
ns¡T+<Ûä‹
(E˝…’ 28q u≤+uÒ ôV’≤ø√s¡Tº kÕsTTu≤u≤≈£î eT∞¢ u…sTT˝Ÿ
‹s¡düÿ]+∫+~)

40 Ä>∑dTü º 2020
eT∞¢ ‘˚j·÷≈£î ‘√≥øÏ...
≈£î|æŒ* |ü<äà
ãTø˘ôw˝ŸŒ¤ |üø£ÿqTqï øÏ{Ïø° ø£¬sºHé |üø£ÿøÏ »]|æ ãj·T≥≈£î
#·÷k˛Ô+~ ˙˝≤øÏÎ. ø£qT#·÷|ü⁄ y˚Ts¡+‘ê <ä≥ºyÓTÆq bı>∑eT+#·T
ø£ e TTàø=qï≥Tº ≈£ î s¡ T k˛Ô q ï yêq. CÀs¡ T >± ÁãVü ≤ à|ü ⁄ Á‘êì
|üs¡T>∑˝…‹Ôdü÷Ô...
#˚‹˝Àì {° ø£|⁄ü Œ. Áô|wò t {° |ü]eTfi¯+... ªyêdüq ‘Ó\Tk˛Ô+~...
k˛ ◊ j·TyéT HÓ–{Ïyéμ nqTø=+≥÷ y√ dæ|t #˚dæ+~.
>=+‘·T˝ÀøÏ yÓ#·Ã>± ì<ëq+>± C≤s¡T‘√qï yÓ#·Ã<äq+.
sT÷ yêq˝À¢ {° Ä≈£î\T ‘·&çdæ‘·&çdæ sTT+‘· Áô|òwtHÓkÕ‡...
‘ê>∑T‘·T+&É>±H˚ eT÷&éì j·THéùV≤Hé‡ #˚düTÔ+<ë...
øÏ{Ïø°øÏ Ä |üø£ÿq e⁄qï fÒ_˝Ÿ <ä>∑Zs¡øÏ e∫à ≈£îØà ˝≤≈£îÿì
≈£Ls¡TÃì eT÷düT≈£îb˛sTTq ˝≤|t{≤|tì ÄHé #˚dæ sTT+<ëø±
#·<äTe⁄‘·÷ eT<Ûä´˝À Äù|dæq {°jÓTùdº{Ÿ‡ MT<ä ]b˛sYºì #·<äe≥+
yÓTT<ä\Tô|{Ϻ+~. {° bÕ¢+≥sY‡ u≤&û n+#·Hê Á|üø±s¡+ ˝≤ø˘&ÍHé˝À
nkÕ‡yé T ˝À sTT|ü Œ {Ï ø Ï 1,218ø√≥T¢ qwü º b ˛sTT+<ä ì
#·<äTe⁄‘·÷+fÒ ÄyÓTøÏ ‘·˙eT<Ûä´ ù||üsYøÏ ô|ò’˝Ÿ #˚dæq q÷´dt
>∑Ts=Ô∫Ã+~. Ä ◊≥yéTì rdæ+~.
{° jÓTùdº≥¢˝À |üì #˚k˛Ôqï Ád”Ô\T ‘·eT y˚‘·Hê\T ô|+#·eTì
|ü¢ø±sY¶‡ |ü≥Tºø=ì &çe÷+&é #˚k˛Ôqï bò˛{Àì #·÷dü÷Ô sTT+‘·
˝≤dt e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT M] &çe÷+&éH˚+ HÓs¡y˚s¡TkÕÔs¡T...
#ê\ sêÁcÕº˝À¢ ø£+fÒ nkÕ‡+˝À {° Ä≈£î\T ‘·T+ù| yê]
y˚‘·Hê\T ‘·≈£îÿe. sT÷kÕ] ˝≤ø˘&ÍHé... eTs√ yÓ’|ü⁄ es¡<ä\T...
Ä>∑ì yêq... nìï+{ÏøÏ $T+∫ jÓTø£ÿ&Óø£ÿ&çø√ |üìøÏ yÓ[¢q
yêfi¯+¢ ‘ê sTTfi¯≈¢ î£ #˚sT¡ ø=Hêïs¡T. yêfi¯+¢ ‘ê |üì ø√dü+ #·÷düTHÔ êïs¡T.
sTTø£ÿ&É n+<ä]ø° |üqT\T ˝Òπø>± <ä÷s¡<ä÷s¡ÁbÕ+‘ê\øÏ |üqT\
ø√dü+ yÓfi≤¢sT¡ ø£<ë... sTT|ü⁄Œ&ÉT ‹]>=∫Ãq yês¡+<ä]ø° |üqT˝…øÿ£ &É
qT+∫ ekÕÔsTT. sT÷ düeTj·T+˝À y˚‘·Hê\T ô|+#·≥+ e÷≥
n≥T+∫ ‘·–Z+#·≈£î+&Ü e⁄+fÒ n<˚ |ü~y˚\T nqT≈£î+{≤sê...
|ü≥Tº|ü&ç‘˚ Mfi¯¢ì rùddæ ø=‘·Ô yêfi¯¢øÏ |üì sTTkÕÔsê... n<Ó˝≤
kÕ<Ûä´+... j˚TyÓ÷... yÓ’s¡dt n{≤ø˘ düeTj·÷˝À¢ Á|ü»\ MT<äøÏ
j˚Tj˚T ø=‘·Ô bÕ\d”\‘√ n{≤ø˘ #˚kÕÔs√ #·&û#·|ü⁄Œ&É÷ ˝Ò≈£î+&Ü...
yÓ’s¡dt k˛øÏ‘˚ ‘Ó*j·T&ÜìøÏ j˚Ty√ ø=ìï \ø£åD≤\ìï yÓTT<ä{À¢
#Óù|Œyês¡T. ny˚yÓ÷ s√Es√Eø° e÷]b˛‘·THêïsTT. eTT+<äTqï
\ø£åD≤˝À¢øÏ eT]ø=ìï ø=‘·Ôø=‘·Ô$ e∫à #˚s¡T‘·THêïsTT. n˝≤H˚
bÕ\d”˝À¢ jÓTHÓïìï j·÷+{° |”|ü⁄˝Ÿ e÷s¡TŒ\T jÓTìï #˚kÕÔs√...
sT÷ ø√D+ qT+∫ y=ø£ k˛ºØ #Ój·÷´*. sTT|ü⁄Œ&ÉT q÷´dt ◊≥yéT
|ü+|æ+#˚dæ ø£esY k˛ºØø√... ôd+≥sY ÁôdŒ&éø√ bÕ¢Hé #Ój·÷´*.
Ä>∑düTº 2020
ø£<∏ä
#Ój·÷´* n+fÒ Ä Ád”Ô\ì ø£\yê*. yêfi¯¢‘√ e÷{≤&ç‘˚ yê]
Ä˝À#·q\T ‘Ó*ùdÔ y√ düŒwüº‘· edüTÔ+~. K∫Ñ·+>± Ä Ád”Ô\øÏ
nHê´j·T+ »s¡>∑≈£î+&Ü n+<äs¡÷ Ä˝À∫+|ü#˚ùd k˛ºØ #Ój·÷´*.
n|ü⁄Œ&ÉT ø±ùdÔHê M] &çe÷+&éøÏ düb˛sYº edüTÔ+~.
˙˝≤øÏÎ #·÷|ü⁄ Ä bò˛{À yÓ’|ü⁄ ì*∫+~.
eT∞¢ |ü]øÏ+∫ #·÷dæ+~.
ø£$T¢ì...
˙˝≤øÏÎ ô|<äe⁄\ô|’ ∫ìï ì≥÷s¡TŒ.
ø£$T¢ì jÓT˝≤ e⁄+<√... ø±˝Ÿ #Ój·÷´*. ‘·qT ◊≥yéT ô|ò’˝Ÿ
#Ój·÷´*‡q f…ÆyéT ne⁄‘√+<äì ‹]– ◊f…+ ø£+b˛CŸ #˚dü÷Ô eTs√
ø£|ü⁄Œ {° rdüTø=ì dæ|t #˚dü÷Ô
eTT+<ä T sT÷ Ä|ò ” d t |ü ì |ü P ]Ô #˚ d æ ø£ $ T¢ ì øÏ bò ˛ Hé
#Ój·÷´\qTø=+~ ˙˝≤øÏÎ.

ø£$T¢ì eTqdüT ≈£îs¡eì y=‘Ó’q eTãT“˝≤ ãs¡Te⁄>± e⁄+~.
¬ s +&É T sêfi¯ ¢ eT<Û ä ´ dü q ïì |ü ⁄ \¢ \ T ô|{Ï º e+≥ #˚ k ˛Ô
eT<Ûä´eT<Ûä´˝À yêøÏ{À¢ >√&Éyês¡>± >∑‘· Hê\T>∑T HÓ\\T>± ø£<ä\ì
yÓ÷ì ‘=πøÿ eT÷&ÉT #·Áø±\ ôd’øÏ˝Ÿ yêqøÏ ‘·&Ée≥+ ˝Ò<äT ø£<ëì
#·÷k˛Ô+~ ø£$T¢ì. ÄyÓT eTqdüT˝À ndüŒwüº+>± ø£<äT\T‘√qï
uÛ≤yê\T... Ä˝À#·q\T.
ªªHê\T>∑T HÓ\˝À¢ Hê J$‘·+˝À jÓTìï e÷s¡TŒ\Tμμ... nì
˙˝≤øÏΑ√ b˛sTTqkÕ] ø£\dæq|ü⁄Œ&É+fÒ ªª˙ J$‘·+˝À j˚T$T{Ï...
Hê sTT\T¢... MT sTT\÷¢... sT÷ ePs¡T Ä ePs¡÷ j˚T$T{Ï
yÓTT‘·Ô+>± <˚X¯+... Á|ü|ü+#·y˚T
e÷]b˛sTT+~μμ n+~ ˙˝≤øÏÎ.
∫qï>± ì≥÷]Ã+~ ø£$T¢ì.
b˛sTTq j˚T&Ü~ ø£MT¢ sTT+{≤j·Tq >√$+<é eTT+&Ü
ªª~≈£îÿe÷*q n|ü⁄Œ\T rs¡Tdü÷Ô sTT˝≤ jÓTHêï[¢˝≤ <ä]Á<ä+
nqTuÛÑ$dü÷Ô+{≤+. |ü≥ï+ b˛‘êμμ nHêï&ÉT.
nqï≥Tº>±H˚ n‘·ì sT÷&ÉT yêfi‚¢ eTs√ |ü~eT+~‘√ ø£*dæ
ePs=~* Ä+Á<ÛëøÏ yÓ[¢b˛‘·÷... ªªdü+bÕ~+∫ uÀ˝…&ÉT &ÉãT“\T
|ü+|ækÕÔμμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªe÷ Äj· T q≈£ î dü + bÕ<ä q |æ ∫ à |ü ≥ Tº ø =+~ j˚ T $T
#Ój·T´>∑\qTμμ nqTø=+~ ø£$T¢ì.
41 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
 ø±˙ Ä yÓfi¯¢≥+ e\¢ jÓT+‘√ n\¢ø£˝À¢\¢+ u≤]q |ü&É‘ês¡ì
yêfi¯ ó ¢ nqT≈£ î Hêïsê... ø£ ˙ $˙ jÓ T s¡ T >∑ ì Ä ø£ ˝ À¢ ˝ ≤ìï
eTs¡∫b˛<ëeTHêï eTs¡|ü⁄øÏ sê<˚. jÓT˝≤ edüTÔ+~.
>√$+<é eTT+&Ü Ä+Á<ÛëøÏ yÓ[¢b˛j·÷ø£ ≈£L&Ü ø£$T¢ì ◊<˚fi¯¢
yÓ÷ì‘√ sT÷ ø=+&É MT<ä sT÷ {° ‘√≥\øÏ <ä>∑Zs¡>± ‘·q n‘·Ô>±s¡T
|ü⁄≥ºø£ eTT+<äT qT+N e⁄qï sTT+{À¢H˚ e⁄+&çb˛sTT+~.
$dæπsdæq≥Tºqï sTTfi¯ó¢... uÛÑj·TeTqï<˚ jÓTs¡T>∑ì‘·q+.
dü]>±Z sTT~>√ sTT˝≤+{Ï yêq ≈£îs¡Tk˛Ôqï Äs√E ‘·q¬ø+‘√
sTTwüºyÓTÆq ø=+&Ée+|ü⁄˝À¢ yêqì #·÷dü÷Ô jÓT+&çq |ü⁄\¢\T
y=ø=ø£ÿ{Ï>± eT+≥˝À y˚dü÷Ô e+≥ #˚k˛Ô+~.
kÕj·T+Á‘·+ eT÷&˚ nsTT+~ ø±˙ BbÕ\T ô|fÒº+‘· dü+<Ûä´
Nø£{Ï. ˝…’{Ÿ y˚k˛Ô+&É>± u≤<Ûä‘√ yÓT*ø£\T ‹]–b˛‘·÷ yÓ÷ì
e∫Ã+~.
Ä |æ\¢øÏ ≈£î{Ϻ+~ j˚TbÕ{Ï $wü|ü⁄s¡T>√ #Óù|Œ |ü]dæú‹ ˝Ò<äT.
y√ e+ø£ yêq eTs√ yÓ’|ü⁄ dü÷s¡´‘ê|üy˚T ˝Òì eTãT“ø±\+.
u≤<Û‘ä √ \T+>∑\T #·T≥Tº≈î£ b˛‘√qï |æ\ì¢ jÓT‘·TøÔ =ì Ä yêqNø£{À¢
eDT≈£î‘√qï >∑T+&Ó‘√ &Üø£sº Y <ëdüT>±] ø°ì¢ ø˘˝ÀøÏ e∫Ã+~ ø£$T¢ì.
>∑~˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ϻq ø£$T¢ìøÏ Ä &Üø£ºsY>±s¡T ªªe÷dtÿ
j˚T~... eTT+<äT e÷dtÿ y˚düTø√μμ n+≥T+fÒ yÓ÷ìì yÓ÷dæyÓ÷dæ
yêq˝À HêìHêì _>∑TdüT≈£îb˛sTTq #˚‘·T˝ÀÔ _&ɶì ã\¢ô|’ ô|{Ϻ+~
ø£$T¢ì.
&Üø£ºsY>±s¡T n˝≤ &Ó’¬sø˘º>± >∑~˝ÀøÏ e#˚Ãdæq ÄyÓTì #·÷dü÷Ô
sT÷ ø±+bÂ+&ÉsY k˛q÷ j˚TeTj·÷´&Üì fÒãT˝Ÿ MT<äqTqï u…˝Ÿì
ø±yê*‡q <ëìø£+fÒ >∑{Ϻ>± #˚‹ y˚*‘√ H=ø±ÿ&ÉT.
‘·q e÷dtÿ dü]>±Z e⁄+<√ ˝Ò<√ #·÷düTø=+≥÷ &Üø£ºsY>±s¡T
ªμe÷dtÿ j˚T~μμ nì eT∞¢ n&ç>±s¡T.
n‘·qT n&ÉT>∑T‘√+~ j˚T$T{À ø£$T¢ìøÏ ns¡∆+ ø±˝Ò<äT.
#·*... Äj·÷dü+... Ä<äTsꛑ√ H√s¡Tô|>∑\fÒ¢<ëyÓTøÏ.
Ä u…˝Ÿ yÓ÷‘·≈£î y=ø£ÿ e⁄<äT≥Tq >∑~˝ÀøÏ e∫Ãq k˛qT
‘·q H√{ÏøÏ e⁄qï e÷dtÿì #·÷|æd÷ü Ô ø£$T¢ì e÷dtÿ ô|≥Tºø√eTHêï&ÉT.
n|üŒ{Ï es¡≈£L jÓT≥Te+{Ï e÷dtÿ ô|≥Tºø√ì ø£$T¢ì ˝Ò<äqï≥Tº
ôd’>∑ #˚dæ+~. yÓ÷˙ H√{Ïø° e÷dtÿ ˝Ò<äT.
&Üø£ºsY >±] jÓT<äT{Ï ≈£îØÃ˝À ≈£Ls¡TÃì sTT<ä+‘ê #·÷k˛Ôqï
˙˝≤øÏ Î ‘· q u≤>¥ ˝ À+∫ ˙*s¡ + >∑ T e÷dt ÿ rdæ ø£ $ T¢ ì øÏ
n+~+∫+~. ø£$T¢ì n<Ó˝≤ ô|≥Tºø√yê˝≤ì nedüú |ü&ÉT‘√+fÒ
k˛q÷ ÄyÓTøÏ ô|≥Tºø√&ÜìøÏ kÕj·T+ #˚dæ #˚‘·T\øÏ kÕìf…Æ»sY
|üPdüT≈£îHêï&ÉT.
yÓ÷˙øÏ ô|≥º&ÜìøÏ ˙˝≤øÏÎ eTs=ø£ e÷dtÿ sTT∫Ã+~.
n|ü⁄Œ&ÉT #·÷dæ+~ ø£$T¢˙ ˙˝≤øÏÎ yÓ’|ü⁄ ø£‘·»„‘·>±. eTqdüTì
‘êπø‘·+≥>± Ä ø£fi¯ó¢ ˙˝≤øÏÎ eTqdüT˝À eTTÁ~+#·T≈£îb˛j·÷sTT.
k˛q÷ yÓ÷˙øÏ e÷dtÿ ô|{≤ºø£ <ëdüT >±s¡T ªμj˚TeTsTT+~μμ
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
nì eT∞¢ n&ç>±s¡T.
‘·q e÷dtÿ˝À¢+∫ ‘·q e÷≥\T &Üø£ºsY>±]øÏ $qã&É‘êjÓ÷
˝Ò<√qì ø±düÔ X¯øÏÔ ‘Ó#·TÃø=ì |æ\¢ j˚T&ÉTdü÷Ô e∫Ãq $wüj·÷ìï
ns¡TdüTÔqïfÒº #Ó|æŒ+~ ø£$T¢ì.
e÷]b˛sTTq X¯Øs¡|ü⁄ s¡+>∑Tì Ä >∑~˝Àì ã\T“ ø±+‹
<ëdüT>±]øÏ |ü{Ϻ sTTe«˝Òø£b˛sTT+~.
y˚ùddæq e÷dtÿ Ä–b˛sTTq H√{Ï qTs¡>∑*ï <ë#˚kÕsTT.
#˚‹øÏ >ö¢yé‡ y˚düTø=ì bÕ|ü <ä>∑Zs¡øÏ yÓ[¢q <ëdüT >±s¡T
ø£åD+˝À yÓqøÏÿ e#êÃs¡T.
n≥º≈£îqï |ü⁄düÔø£+˝À ù|CŸ ì ‹|æŒ ªªù|πs+{Ï...μμ n&ç>±&ÉT
k˛qT.
ªμø£$T¢ìμμ
ªªMTù|s¡T...μμ n&ç>±&ÉT
ªªø£$T¢ì...μμ
ªªeT] bÕ|ü ù|s¡T...μμ
ªªbÕ|ü ù|s¡T yÓ÷ì eTT+&Üμμ
ªªH˚ eTT+<äT n&ç–+~ bÕ|ü ù|πs...μμ ø±düÔ $düT>∑T Ä ≈£îÁsê&ç
>=+‘·T˝À.
ªªej·T´düT‡... bÕ|ü ej·T´düT‡...μμ
ªª◊<˚fi¯ó¢μμ
ªª|ò”E...μμ
ªμ|ò ” C Ÿ rdü T ø√≈£ î ... bÕ|ü ì rdü T ¬ ø [¢ b ˛eTqTμμ
#Ó|ü⁄‘√qï<ëdüT>±] yÓ’|ü⁄ Ä >∑~˝Àì yês¡T njÓ÷eTj·T+>±
#·÷kÕs¡T.
ø£$T¢ì ø±fi¯¢ øÏ+<ä H˚\ eDÏøÏeDÏøÏ Ä–b˛sTT+~.
|æ\¢ì rdüTø=ì >∑~˝À+∫ ãj·T≥≈£î yÓ[¢+~ ø£$T¢ì.
ªª#·÷kÕs¡T>±... sTTø£ÿ&É sTT+ø± n+‘ê e÷düTÿ\T yê&É≥+
˝Ò<äTμμ nHêïs¡T <ëdüT .
ªªsTTø£ ÿ &É yê{Ï ì sTT+{Ï + {Ï ø Ï |ü + #· ≥ + ˝Ò < ëμμ
nq´eTqdüÿ+>± n&ç–+~ ˙˝≤øÏÎ.
ªªjÓT+‘·ø£ì |ü+#·T‘ês¡T... jÓTø£ÿ&Éø£ì |ü+#·T‘ês¡T. sT÷
ø=+&É˝À¢ eTØ ø£wüº+. Ä {° ‘√≥\ y=qs¡˝Ò¢ ÁX¯<ä∆ ô|{≤º*μμ
nHêïs¡T <ëdüT.
eTÚq+.
ªª˙˝≤øÏÎ y˚T&É+... MTs¡T e÷Á‘·+ H˚ >ö¬sïà+{ŸøÏ e´‹πsø£+
e÷{≤&çq$ j˚TM sêj·T≈£L&É<äT MT ù||üsY˝À¢. MTs¡T |ü]dæú‹
ns¡+∆ #˚dTü ≈£î+{≤s¡ì e÷{≤&ÉT‘√qï...μμ nì Ä– qe⁄«‘·÷ ªμMTπs$T{Ï
{Àø˘ ˝…øÿ£ q e÷dtÿ\T kÕºø˘ ô|≥Tº≈î£ Hêïs¡Tμμ nHêïs¡T <ëdüT.
42 Ä>∑dTü º 2020
 ªªsTT+{À¢ yêfi¯ó¢ n&ç>±s¡T. rdüTø=qïμμ n+~ ˙˝≤øÏÎ . ¬s’fi¯ó¢ ˝Òe⁄. $e÷Hê\÷ ˝Òe⁄. sTT|ü⁄Œ&ÉT sT÷ sêÁ‹øÏ MT sTT+{ÏøÏ
‘·qT sêj·÷\qï Ä]ºø£˝ŸøÏ ø±yê*‡q y˚T≥sY rdüTø=+≥÷ yÓfi≤¢* ø£<ë. jÓT˝≤ yÓfi‘¯ êe⁄... jÓTes√ y=ø£] kÕj·T+ ˝Ò≈î£ +&Üμμ
e⁄Hêï ˙˝≤øÏÎ eTqdü+‘ê ø£$T¢ì MT<˚ e⁄+~. n+~ ˙˝≤øÏÎ.
sT÷ yêq˝À jÓT+‘√ Ä<äTsê›>± e∫Ã+<ëyÓT. |æ\¢ì ªª‘Ó*dæq <ëπs>±... jÓT˝≤>√˝≤ yÓ÷düT≈£îb˛‘ê... sT÷ yêq
b˛>=≥Tº ø =qï Ä ‘· * ¢ Vü ≤ <ä j · T + jÓ T HÓ ï ìï ;≥\T bı<äT› jÓTes=kÕÔs¡T... ‘ê– |ü&ÉT+{≤s¡T eT>±fi¯ó¢... ‘ê>±H√fi¯ó
yês¡T‘·T+≥T+<√... ¢ ¬s+&ÉT ø=+&É\ eT\T|ü⁄\ ne‘·\ #ê\ <ä÷s¡+q e⁄Hêïs¡T.
<ëdüT>±]øÏ <∏ë+≈£L´ #Ó|æŒ ãj·T≥øÏ e∫Ã+~ ˙˝≤øÏÎ. sê˝Òs¡T. Ä&Éyêfi¯ó¢ sê˝Òs¡T. H˚H˚ yÓ÷düT≈£îb˛‘êμμ n+~ ø£$T¢ì.
¬s’Hé ø√{Ÿ y˚düTø=+≥T+fÒ ÄyÓTøÏ Ä es¡+&Ü ∫es¡ ¬s+&ÉT ˙˝≤øÏÎ ‘·q Ä|ò”dt˝À ‘·q‘√ bÕ≥T |üì#˚ùd »s¡ï*dtº
#˚‘·T\‘√ ‘·\qT |ü≥Tºø=ì <äTU≤ìï ~>∑$T+π> Á|üj·T‘·ï+˝À $TÁ‘·T&ÉT neTT˝Ÿ´øÏ ø±˝Ÿ #˚dæ $wüj·T+ #Ó|æŒ+~. Ä j˚T]j·÷˝À
e⁄qï ø£$T¢ì ø£ì|æ+∫+~. ‘Ó*dæq yêfi¯ó¢ jÓTes¡THêïs√ #·÷kÕÔqHêï&ÉT.
Ä ∫ìï es¡+&Ü˝À e⁄qï eT]ø=~› eT+~ ù|ôw+{Ÿ‡ ÄyÓTøÏ sTT+‘·˝À k˛q÷ ãj·T≥øÏ e#êÃ&ÉT.
<ä÷s¡+>± ì\ã&ç ≈£Ls¡TÃì ø£$T¢ìì #·÷düTÔHêïs¡T. ªªsT÷ bÕ|üì yêfi¯¢ sTT+{Ï es¡≈£î #˚πsà yêfi¯ó¢ jÓTe¬s’Hê
˙˝≤øÏÎ ÄyÓTøÏ ø±düÔ <ä÷s¡+˝À ì\TÃì ªªMT‘√ MTyêfiË¢e«s¡÷ <=s¡T≈£î‘êsê...μμ nì n&ç–+~ ˙˝≤øÏÎ.
sê˝Ò<ë...μμ nì n&ç–+~. ªªsT÷ yêq˝ÀHê...μμ n+≥÷ n‘·qT qdüT>∑T‘·T+fÒ...
ªªjÓTes¡THêïs¡T sêe&ÜìøÏμμ ªªø±düÔ jÓTe]HÓ’Hê #·÷&ÉT... <ëìøÏ nj˚T´ eT˙ sTT<ë›+μμ
ªªn+fÒ...μμ n+~ ˙˝≤øÏÎ.
ªªe÷ sTT+{≤j·Tq |üìø£ì Ä+Á<Ûë b˛sTT+&ÉT. e÷ Ä ≈£îÁs¡yê&ÉT yÓ[¢ y√ eTT>∑TZ]ï rdüTø=#êÃ&ÉT. nedüs¡+
n‘êÔ e ÷eT nø£ ÿ &˚ j˚ T &É H √ bı\+˝À ø£ { Ï º q ã+>±fi≤ì nsTTq|ü⁄Œ&ÉT ù|ùw+{Ÿ‡ ø=+&É\ MT<äqTqï sTTfi¯¢øÏ... sTTfi¯¢ qT+∫
#·÷düTø√&ÜìøÏ ø±yê\+fÒ yêfi¯S¢ yÓ[¢b˛j·÷s¡T. eT]~>±s¡T, ÄdüT|üÁ‹ø√ rdüTø=ì yÓfi‚¢yêfi¯ó¢.
eT]~ ô|fi≤¢+ e÷ Äj·Tq |üì #˚k˛Ôqï eP] ø±&É |üqT+<äì yêfi¯ó¢ ˙˝≤øÏÎì #·÷dæ eT÷&ÉTy˚\T n&ç>±s¡T.
b˛j·÷s¡T b˛sTTH˚&Ü~ Ä≈£î ‘·T+ù|ø£. eT∞¢ sT÷ j˚T&Ü~ Ä≈£î ªªeT÷&ÉT y˚˝≤...μμ ÄX¯Ãs¡´+>± n&ç–+~.
‘·T+ù| ≥j·÷ìøÏ ekÕÔeTì. sTTø£ÿ&ÉTqï Ä sTT\T¢ #·÷düTø=+≥÷ ªªyêq... Nø£{Ï... |æ\¢ì rdüTø=ì yÓfi≤¢*μμ nHêïs¡T.
H˚˙ |æ\¢‘√ e⁄Hêï... sTT|ü⁄Œ&û |æ˝≤¢ yÓ[¢b˛sTT+~μμ eT∞¢ uÀs¡Tq
j˚T&ç∫+~ ø£$T¢ì.
ªªnjÓ÷´... sTT|ü⁄Œ&Ó˝≤... sTT\T¢ jÓT+‘· <ä÷s¡+μμ n&ç–+~
˙˝≤øÏÎ.
ªªÄ {° jÓTùdº{Ÿ ô|’qqTqïø=+&É MT<äμμ #Ó|æŒ+~ ø£$T¢ì.
nø£ÿ&çøÏ yÓfi¯¢{≤ìøÏ q&Ée≥+ ‘·bÕŒ j˚T yêVü≤q+ yÓfi‚¢
neø±X¯+ ˝Ò<äT.
sT÷ Nø£{À¢ sT÷ yêq˝À sT÷ |æ\¢ì rdüTø=ì sT÷ ‘·*¢
sTT+{Ï es¡≈£L jÓT˝≤ yÓfi¯ó‘·T+~.
eT]ø±ùd|ü { À¢ sT÷ øÏ ¢ ì ø˘
≈£L&Ü eT÷ùdkÕÔs¡T.
ªªMTyêfi¯¢øÏ ø±˙ ‘Ó*dæq yêfi¯¢
jÓTe]¬ø’Hê bò˛Hé #˚ùd neø±X¯+
e⁄+<ëμμ n&ç–+~ ˙˝≤øÏÎ.
ªªe÷ Äj·Tq bò˛Hé ø£\e≥+
˝Ò<äTμμ
ªªn‘· q T sTT|ü ⁄ Œ&É T n+‘·
<ä÷s¡+ qT+∫ sêe&ÜìøÏ M\Tø±<äT.

Ä>∑düTº 2020 43 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£

 e÷eT÷\T>± nsTT‘˚ yêfi¯ó¢ rdüT≈£îH˚~ e+<√ ¬s+&=+<ä˝À.
sTT|ü⁄Œ&ÉT Mfi¯S¢ yÓ[¢bı‘˚ ø£$T¢ì y=+≥]<Ó’b˛‘·T+~. yÓ÷ìì
jÓT˝≤ rdüT≈£îyÓfi¯ó‘·T+~.
˙˝≤øÏÎ <ä>∑Zs¡ n+‘· ø±´wt ˝Ò<äT.
ªª>∑÷>∑T˝Ÿ ù| y√πø Hê...μμ nì n&ç–+~.
yêfi¯ó¢ μ>∑÷>∑T˝Ÿ ù| ˝Ò<äHêïs¡T. k˛q÷ ‘·q <ä>∑Zs¡T+~.
‘·qøÏ |ü+|æ‘˚ yêfi¯¢øÏ ø±´wt sTTkÕÔqHêï&ÉT.
k˛q÷øÏ &ÉãT“\T |ü+|æ+~.
ø£$T¢ìøÏ Ks¡TÃ\øÏ e⁄+#·ì ‘·q <ä>∑Zs¡ e⁄qï|ü~ùV≤qT
e+<ä\T sTT∫à ÄyÓT HÓ+ãsY, >√$+<é HÓ+ãsY rdüTø=+~.
>√$+<é HÓ+ã]ï neTT˝Ÿ´øÏ |ü+|æ+~. >√$+<éì ø±+{≤ø˘º
#Ój·T´eTì #Ó|æŒ+~.
ªsTT+‘· Ä+<√fi¯q>±... Ä<äTsê›>±... y˚<äq>± kÕ–q
kÕj·T+ø±\+ jÓT|ü⁄Œ&É÷ ‘·q nqTuÛÑe+˝ÀøÏ sê˝Ò<äTμ nqTø=+~
˙˝≤øÏÎ.

˙˝≤øÏÎ sTT+{ÏøÏ e#˚ÃkÕø£ ≈£L&Ü >√$+<é ø±+{≤ø˘º
<=s¡ø£˝Ò<äT.
eT÷&ÉT s√E\ ‘·s¡Tyê‘· eT<Ûë´Vü‰ïHêìøÏ >√$+<é bò˛Hé
ø£*dæ+~. n‘·ìøÏ <ä>∑TZ edü÷Ô+fÒ ø±«¬s’f…ÆHéøÏ |ü+|æ+#ês¡+≥.
nø£ÿ&É f…dtºøÏ |ü+bÕs¡+≥. f…dtº ]b˛sYº e∫Ã+~. HÓ–{Ïyé n≥.
sT÷ s√CÒ |üì#˚ùd #√≥ ‘·eTøÏ∫Ãq s¡÷yéT <ä>∑Zs¡øÏ e#êÃ&É+≥.
ø±«¬s’f…ÆHéøÏ yÓfi‚¢s√CÒ bò˛Hé Ø #ÛêsY® nsTTb˛sTT+<ä+≥. sTT|ü⁄Œ&ÉT
e#êÃø£ Ø #êsY® #˚sTT+#·Tø=Hêï&É+≥. >√$+<éì ø£$T¢ì‘√
e÷{≤&ÉeTì #ÓbÕŒ&ÉT neTT˝Ÿ´.
>√$+<é ø£$T¢ìøÏ ø±˝Ÿ #˚kÕ&ÉT. ÄyÓT yÓ÷ì b˛sTTq $wüjT· +
#Ó|æŒ uÀs¡TeT+~. n‘·q÷ <äTK|ü&ܶ&ÉT.
qTy˚ « yÓ T Æ b ˛j· ÷ eì u… + >∑ > ± n&ç – +~. ì»® + >±H˚ ˙
Äs√>∑´+ u≤>∑T+<ëì >√$+<éì ‹]–‹]– Äsê rdæ+~. ˙
ø£&ÉkÕ] #·÷|ü⁄øÏ |æ\¢ì e⁄+#·&ÜìøÏ M\Tø±˝Ò<äì j˚T&ç∫+~.
|æ\¢ì ãj·T≥≈£î jÓT+<äT≈£î ‹s¡>∑ì#êÃeì ø±ùd|ü⁄ ø£$T¢ì MT<ä
ìdü‡Vü‰j·T+>± >√$+<é n]#ê&ÉT.

ªªqTe⁄« nø£ÿ&ÉT+&=<ä÷› e#Ó’Ãμμ nì >√$+<é ì |ü<˚|ü<˚
n&ç–+~ ø£$T¢ì.
ªªsTTø£ÿ&É+‘ê eT÷düT≈£îb˛sTT+~. |üì ˝Ò<äT. jÓTe]HÓ’Hê
jÓT˝≤ yÓfi≤¢\ì n&É>±\+fÒ uÛ≤wü sê<äT. j·T»e÷ì |òü⁄&éøÏ
n˙ï j˚TsêŒ≥÷¢ #˚kÕs¡T. ø±˙ sTTø£ÿ&ÉT+fÒ j˚T ø£åD≤qHêï b˛‘˚
~≈£LÿyÓTT≈£Lÿ ˝Ò<äT. ne÷àyêfi¯¢ bò˛Hé ø£\e≥+ ˝Ò<äT. Ø #êsY®
#˚sTT+#·≥+ ≈£L&Ü ø£wüº+>±H˚ e⁄+~. eTq yêfi¯S¢ n+‘ê
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
ø£\e>±H˚ j˚T<√ y=ø£ Á{≤ø√ÿ ã+&√ rdüTø=ì e#˚ÃkÕÔ+...μμ
#Ó|ü⁄‘·÷H˚ e⁄Hêï&ÉT >√$+<é.
...
neTT˝Ÿ´ ‘Ó*dæq »s¡ï*dtº\‘√ ø√Ä]¶H˚{Ÿ #˚kÕ&ÉT >√$+<éì
jÓ T ˝≤¬ > ’ H ê |ü + |ü ≥ + ne⁄‘· T +<˚ y Ó ÷ qì... yêfi¯ ó ¢ ˝Àø£ ˝ Ÿ
n~Ûø±s¡T\‘√ e÷{≤&Üs¡T. j˚TyÓTÆHê ãfi¯ó¢ ‹s¡>∑&ÜìøÏ nqTeT‹
eùdÔ |ü+|ü⁄‘ê+ nHêïs¡T. #·÷dæ#·÷dæ ndüVü≤q+... ìsêX¯...
uÛÑj·÷+<√fi¯q\‘√ >√$+<é ‘·q ‘·*¢‘·+Á&ÉT\‘√... ‘·eTTà&ÉT
eTs¡<ä\‘√... ‘·q ‘√{Ïyê]‘√ e÷{≤&ÉTø=ì n+‘ê ø£*dæ
<=]øÏq Á≥ø√ÿ ã+&√ |ü≥Tºø=ì yÓ[¢b˛<ëeTqT≈£îHêïs¡T. ∫e]øÏ
q&Ée{≤ìøÏ dæ<ä∆yÓTÆb˛j·÷s¡T. <=]øÏ‘˚ j˚T<√ y=ø£ Á≥ø˘ jÓTø±ÿs¡T
ø=+‘· <ä÷s¡+. q&ÉTdü÷ÔH˚ e⁄Hêïs¡T s√E\ ‘·s¡ã&ç. s√&é n+#·TH˚
#ê\ <ä÷s¡+ q&ç∫q&ç∫ s√&é eT<Ûä´øÏ jÓT|ü⁄Œ&ÉT e#˚ÃkÕs√ ‘Ó©H˚
˝Ò<äT.
q&ç∫ q&ç∫ e∫Ãq ‘·q yêfi¯¢ì #·÷dæ ø£$T¢ì u…+uÒ˝…‹Ô
b˛sTT+~.
Ä bÕ<ë\T #Ó~]q ø£\˝≤ e⁄HêïsTT.
yÓ[¢b˛sTTq |æ\¢ì jÓT+<äT≈£î sTT˝≤ #˚kÕeì n&É>∑{≤ìøÏ
‘·qT ø=*#˚ <˚e‘√... kÕ«yÓ÷ e⁄Hêïs¡T... ø±˙ Mfi¯¢ì sTT+‘·>±
jÓT+<äTø£˝≤ bÕ<ë\T n]–b˛j˚T≥Tº q&ç|æ+#êeì n&É>∑&ÜìøÏ
j˚T$T ˝Òø£b˛e≥+. Ä ˝Òì‘·q+ #·÷dæ y√f…Æ&ÜìøÏ ì\ã&çq
ø±\+ yÓøÏÿ]k˛Ô+fÒ ø£$T¢ì X¯Sq´+>± ì≥÷]Ã+~.
eP] ø±˙ ePs¡T. uÛ≤wü sê<äT. |ü˙ ø=‘˚Ô. y=ø£{≤ ¬s+&Ü
<ë<ë|ü⁄ eT÷&ÉT y˚\ øÏ˝ÀMT≥s¡T¢. jÓTìï q<äT\T jÓTHÓïìï
ø=+&É\÷... n&Ée⁄\÷... nuÀ“ ‘·\#·Tø=+fÒH˚ Ä q&ç#=∫Ãq
bÕ<ë\øÏ qeTdüÿ]+#ê\ì|æ+∫+~ ø£$T¢ìøÏ. s√p q÷HÓ sêdæ
ø±|ü≥+ ô|{Ϻ >√$+<éì ‹]– eTTì|ü{Ï˝≤ #Ój·T´&ÜìøÏ ÄyÓT
#ê\ düeTj·T+ ô|{Ϻ+~.

˝≤ø˘&ÍHé e\¢ ‘˚j·÷≈£î ø√ùd |üì Äù|XÊs¡T. #˚‹˝À j˚TeTìï
&ÉãT“\÷ ˝Òe⁄.
ø=+&É˝À¢øÏ b˛sTT Ä≈£î\T <äT+|ü\T rdüTø√#˚Ã~. ‹+&çøÏ
ø=s¡‘· ˝Ò≈£î+&Ü sTT\T¢ >∑&ÉT|ü⁄‘√+~.
>√$+<éøÏ |üH˚+ ˝Òø£ ˝≤ø˘&ÍHé rùdkÕø£ eT∞¢ yÓfi¯<ëe÷
|üìø£H˚ Ä˝À#·q eT<Ûä´ eT<Ûä´˝À #˚düTÔHêï&ÉT. jÓTHêïfi¯ó¢ e⁄Hêï
|ü s êsTT #√≥T |ü s êsTT<˚ . sTT+‘· ø£ w ü º + #˚ d æ ‘êeTT
dü+bÕ~+∫+~ jÓT+‘·... j˚T$T $T–*+~...
n+‘· <ä÷s¡+ ø±ø£b˛sTTHê >öVü≤r yÓ[¢‘˚ nH˚ Ä˝À#·Hê
#˚kÕ&ÉT.
|ü≥ï+ J$‘·+ô|’ n‘·ìøÏ |üP]Ô>± ÁuÛÑeT\T ‘=\–b˛˝Ò<äT.
sTT<ä+‘ê jÓT|üŒ{Ïø√|üŒ{ÏøÏ düs¡T›ø=+≥T+~. eT∞¢ Ä dü+bÕ~+#˚
44 Ä>∑dTü º 2020
eT+∫ s√E\T ekÕÔj·TH˚ y√ düTKyÓTÆq ø£\ì n‘·qT
ø£+≥÷H˚ e⁄Hêï&ÉT.
y=ø£ ì]¢|üÔ‘·. n+‘·˝ÀH˚ ~>∑T\T. ‹]–
e∫Ãq yêfi¯ ¢ ˝ À ø=+<ä s ¡ T ø=+‘· ìsêX¯ ø Ï
>∑ T s¡ e ⁄«‘√Hêï ‹]– ePs¡ T ‘√qï ndü Œ wü º y Ó T Æ q
Ä˝À#·q\‘√ e⁄qï >√$+<é‘√ ªªìsêX¯>± e⁄Hêï
u…+>∑>± e⁄Hêï eT∞¢ sT÷ ePs¡T <ë{Ïb˛˙j·T´qT
ìqTï. ì\TyÓ‘·TÔ eTT+#˚ Äø£* nsTT‘˚ ˝Ò<äT ø£<ë...μμ
n+~ ø£$T¢ì.

˙˝≤øÏÎ ø£$T¢ìøÏ ø±˝Ÿ #˚dæ+~ .
ªªj˚T$T #˚düTÔHêïyéμμ
ªªe+f…ÆsTT+~ sTT|ü⁄Œ&˚. yÓ÷˙ ôd’øÏ˝Ÿ u…˝Ÿ yÓ÷>∑≥+ ˝Ò<äT
ø£<ë... ø=‘·Ô u…˝Ÿ y˚k˛Ôqï... MTs=∫à #ê\ s√E\sTT+~μμ n+~
ø£$T¢ì.
ªªyêq\T Ä>∑≥+ ˝Ò<äT. ˝≤ø˘&ÍHé˝À¢ ôV≤˝ŸŒ #˚ùd |üqT\T.
ekÕÔqT πs|ü⁄μμ #Ó|æŒ+~ ˙˝≤øÏÎ.
ªªπs|ü⁄ Ä≈£î ‘·T+|ü{≤ìøÏ b˛‘·THêï. ‘·T+|ü⁄‘êyÓ÷ |ü¢ø±sY¶‡
|ü ≥ Tº ø =ì ≈£ L s√ÃeT+{≤s√. s√E ≈£ L © ô|]–‘˚ ø±dü Ô
u≤>∑T+≥T+~. nø£ÿ&çøÏ ekÕÔsê... ªμ
ªªekÕÔqTμμ n+~ ˙˝≤øÏÎ.

˙˝≤øÏÎ {° jÓTùdº{Ÿ <ä>∑Zs¡øÏ yÓ[¢+~.
ø£$T¢ì ˙˝≤øÏÎì #·÷dæ dü+ãs¡+>± qe⁄«‘·÷ ÄeT&É <ä÷s¡+˝À
ì\ã&ç ‘·q {° ãT≥ºì eTT+<äT≈£î ‘Ó∫à sTT<ä›] eT<Ûë´ <ä÷sêìï
#·÷dæ eT]ø=~›>± yÓqøÏÿ »]– ∫ø£ÿì eTT<äTsê≈£î|ü#·Ã ‘˚j·÷≈£îì
˙˝≤øÏÎøÏ sTTdü÷Ô ªμs¡+>∑T e÷]q ø=‘êÔ≈£îμμ n+~.
Ä Ä≈£î s¡+>∑TøÏ eTT#·Ã≥ |ü&ÉT‘·÷ ªª<∏ë+≈£L´μμ n+~
˙˝≤øÏÎ.
˙˝≤øÏÎ ‘·q #˚‹˝Àì ‘˚j·÷≈£îqT #·÷dü÷Ô, ‘·qT rdüTø=∫Ãq
dæ $≥$THé {≤u…¢≥¢ Ádæº|tqT ø£$T¢øÏ sTT∫Ã+~.
#Ó ≥ ¢ ô |’ yê*q ∫\ø£ ˝ Ò y √ jÓ T H√ï $wü j · ÷ \T
#Ó|ü⁄‘·Tqï≥ºì|æ+#êsTT.
_≈£ î ÿ_≈£ î ÿeT+≥÷ >∑ & ç | æ q s√E\T ø£ fi ¯ ¢ eTT+<ä T
‹s¡T>∑T‘·THêï ªªy=+≥]>± nì|æ+#·≥+ ˝Ò<äT... n+<äs¡÷ ø£*dæ
e⁄+&É≥+ u≤>∑T+~. eTTK´+>± e÷ >√$+<é e⁄+&É≥+ eTØ
u≤>∑T+~μμ n+~ ø£$T¢ì.
ªªeTqô|’ nDÏ∫y˚‘· kÕe÷õø£yÓTÆq~ ø±<äT... e÷qdæø£+>±
eTq*ï <äTs¡“\T*ï #˚ùd nDÏ∫y˚‘· e\dü. sT÷ e\dü\‘√
y=ø£ÿkÕ]>± eTq <ä]Á<ë\˙ï #·T≥TºeTT{Ϻ uÛÑj·T+ >=*ù| ìX¯Ùã›+
Ä>∑düTº 2020
eTq q{Ϻ+{À¢. eTq*ï eTq+ ‹]– ì\u…≥Tºø√e&ÜìøÏ eTq*ï
eTq+ nH˚«wæ+#·Tø√&ÜìøÏ eTq eT÷˝≤\ yÓ’|ü⁄ düTBs¡ÈyÓTÆq q&Éø£
yÓTT<ä\Tô|{≤º+μμ nqTø=+≥÷ ˙˝≤øÏÎ ‘·q #˚‹˝Àì ‘˚j·÷≈£îì
#·÷k˛Ô+~..
ªªø=~›s√E\ ÁøÏ‘·y˚T eT∞¢ <ä÷s¡ <ä÷s¡+>± ì\ã&ç e÷dtÿ
y˚düTø=ì ‘˚j·÷≈£î ø=j·T´eTì |æ*#ês¡T. n+‘·˝ÀH˚ y˚‘·Hê\T
ô|+#·eTì n+‘ê |ü¢ø±sY¶‡ |ü≥Tºø=ì ≈£Ls√ÃeTHêïs¡T. s√E ≈£L©
ô|]–‘˚ ø±düÔ u≤>∑T+≥T+~ ø£<ë. n+~πø ˝§+–b˛≈£L&É<äqT
ø=+≥THêï+μμ n+~ ø£$T¢ì.
ø£$T¢ì yÓ’|ü⁄ #·÷dæ+~ ˙˝≤øÏÎ.
ù|ò&Í{Ÿ ne⁄‘√qï <äX¯´+˝≤ ~>∑T\+‘ê e÷j·TyÓTÆb˛sTT
y=ø£|üŒ{Ï Ä yÓ’uÛÑeeT+‘ê $T\$T\˝≤&ÉT‘√+~ ÄyÓT ãT>∑Z˝À¢.
ÄyÓT ø£fi¯¢˝À eTTdüTs¡Tø=qï ~>∑T\T y˚T|òü÷˝Òy√ ø£]–b˛‘·÷ yê{Ï
kÕúH˚ Ä ø£fi¯¢˝À¢ y=ø£ |ü≥Tº<ä\ ø£ì|æk˛Ô+~.
‘·q #·T≥÷º ø=+‘· dü+<ä&ç düwæº+#·Tø√yê*‡q nedüs¡+
eTs√kÕ] ø£*–+~ ø£$T¢ìøÏ.
ø=‘·Ô e⁄‘ê‡Vü≤+.
y√ ø=‘·Ô J$‘êìï düwæº+#·uÀ‘√qï ‘·*¢ Äq+<ä+ ø£$T¢ì
eTTK+˝À. y√ ø=qkÕ–|ü⁄øÏ ;»+ y˚dæq ˝Ò‘· >∑s¡«+ ÄyÓT
ô|<äe⁄\ô|’.
y=ø£ eTVü‰ $|ü‘Y ø±\+˝À jÓT<äT¬s’q $cÕ<ä+ MT<äT>±
q&ÉTk˛Ôqï Á|ü|ü+#êìï >∑‘·ø=+‘· ø±\+>± Á|ü‹s√E #·÷dü÷Ô
yê{Ïì ]ø±sY¶ #˚k˛Ôqï ˙˝≤øÏÎ ø£fi¯¢ eTT+<äT ‘·fi¯ó≈£îÿeT≥÷
$bÕŒ]q ø£ $ T¢ ì eTTK+ Áô|ò w t > ±... n|ü ⁄ Œ&˚
|ü]eTfi¯uÛÑ]‘·eTe⁄‘√qï yêqø±–q ‘˚j·÷≈£î ‘√≥\ yÓ#·Ãì
{°˝≤... ]Áô|òwt...
#ê˝≤ s√E\ ‘·s¡Tyê‘· ≈£î+uÛÑewæº y˚T|òü÷\T ø±düÔ |üø£ÿ≈£î
yÓ [ ¢ . .. |ü s ¡ T #· T ø√ìk˛Ô q ï e⁄<ä j · T |ü ⁄ ˝Ò ‘ · y Ó # · à <ä q +...
jÓTHêïfi¯¢sTT+<√ sTT≥Te+{Ï Á|üuÛ≤‘·s¡•à $#·TÃø=ì.

45 eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£
ãVüQ»q Á|ü‹|òüT≥Hê y˚~ø£ Hêj·T≈£î\T
ñ|üe÷>∑T\÷] kÕ+ã•esêe⁄ (ñ.kÕ) >±]øÏ
Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤ dü+|òüT+ $|ü¢eCÀVü‰s¡T¢
ãVüQ»q Á|ü‹|òüT≥Hê y˚~ø£ Hêj·T≈£î\T, Á|üC≤kÕ«eT´
Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD dü+düú (ˇ|æ&çÄsY) ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº n<Ûä´≈£åî\T
ø±Áy˚T&é ñ|üe÷>∑T\÷] kÕ+ã•esêe⁄ (ñ.kÕ) ø£s√Hê yê´~ÛøÏ
>∑T¬s’ eTs¡DÏ+#·&É+ |ü≥¢ Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤dü+|òüT+ rÁe
dü+‘êbÕìï kÕqTuÛÑ÷‹ì e´ø£Ô+ #˚düTÔqï~. Äj·Tq ‘·T~
XÊ«dües¡≈£î <ä[‘·, ãVüQ»qT\ $eTTπøÔ \ø£å´+>± ‘êqT q$Tàq
dæ<ë∆+‘·+ø√dü+ n+øÏ‘· uÛ≤e+‘√ |üì#˚kÕs¡T. Äj·Tq eTs¡D+
<ä[‘·, $|ü¢y√<ä´e÷\≈£î rs¡ì˝À≥T.
ñ.kÕ.>± ¬s+&ÉT ‘Ó\T>∑TsêÁcÕº\ Á|ü»\≈£î ∫s¡|ü]#·j·TyÓTÆq
ñ|üe÷>∑T\÷] kÕ+ã•esêe⁄ >∑T+≥÷s¡Tõ˝≤¢ bıq÷ïs¡T
eT+&É\+ Áu≤Vü≤àDø√&É÷s¡T˝À Hê>∑u÷ÑÛ wüD+ sêeT\ø£àå eTà >±s¡≈¢ î£
»ìà+#ês¡T. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ Áu≤Vü≤àDø√&É÷s¡T˝À, |æ.j·TT.dæ Á|üC≤kÕ«eT´ Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD dü+düú (ˇ|æ&çÄsY) sêÁwüº n<Ûä´ø£å
bıq÷ïs¡T˝À #·~yês¡T. ‘ÓHê* $mdtÄsY ø±˝ÒJ˝À _.mdt.dæ. u≤<Ûä´‘·\T rdüTø=ì |üì#˚düTÔHêïs¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ, ‘Ó\+>±D≤
1973˝À &ç Á ^ |ü P ]Ô #˚ k Õs¡ T . ‘Ó H ê*˝À ôVA≥˝Ÿ ˝ À sêÁcÕº˝À¢ »]–q nH˚ø£ kÕe÷õø√<ä´e÷˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. eTVæ≤fi≤
møö+f…+{Ÿ>± bÕsYºf…Æ+ |üì#˚dü÷Ô #·<äTe⁄ ø=qkÕ–+#ês¡T. $eTTøÏÔ ñ<ä´e÷\≈£î #˚<√&ÉT>± ì*#ê&ÉT. <ä[‘·, ãVüQ»q
ùV≤‘·Tyê<ä Hêj·T≈£î\T >∑Ts¡C≤\ d”‘êsêeTj·T´>±] Ç+{À¢ nD>±]q esêZ\ $eTTøÏÔø√dü+ ìs¡+‘·s¡+ b˛sê≥+ #˚XÊs¡T.
(Äj·Tq ≈£L&Ü Ç{°e˝Ò eTs¡DÏ+#ês¡T) n<Ó›≈£î+&ç #·<äTe⁄≈£îH˚ ‘Ó\+>±D≤ sêÁwüº @sêŒ≥T ø√dü+ »]–q ñ<ä´eT+˝À ‘·q e+‘·T
dü+<äs¡“¤+˝À nH˚ø£ eT+~ ùV≤‘·Tyê<äT\T, ø£eT÷´ìdüTº\T bÕÁ‘· b˛wæ+#ê&ÉT. <ä[‘·T\Tô|’ ìs¡+‘·s¡+ »s¡T>∑T‘·Tqï <ë&ÉT\T,
|ü]#·j·TyÓTÆ $|ü¢e ø£eT÷´ìdüTº uÛ≤yê\yÓ’|ü⁄ Äø£]¸‘·T\j·÷´s¡T. nD∫y˚‘·\≈£î e´‹πsø£+>± »]–q ñ<ä´e÷˝À¢ eTTK´yÓTÆq
qø£‡\“Ø, Áoø±≈£îfi¯ $|ü¢y√<ä´e÷\ Áù|s¡D‘√ $|ü¢e uÛ≤yê\yÓ’|ü⁄ bÕÁ‘·<Ûë]>± e⁄+&˚yê&ÉT. Ä~yêd” Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+ »]–q
yÓTT>±Z&ÉT. $|ü¢e ø£eT÷´ìdüTº Hêj·T≈£î˝…’q ø±Áy˚T&é &ç.$, {Ï.mHé. ñ<ä´e÷˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. j·TTπsìj·T+ ‘·e«ø±\≈£î e´‹πsø£+>±
Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤düTÔqï j·TT.dæ.dæ.ÄsY.◊(m+.m˝Ÿ) bÕغ˝À »]–q ñ<ä´e÷˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. $|üe¢ ø±s¡T\ô|’ »]–q ã÷≥ø£|⁄ü
|üP]Ôø±\+ ø±s¡´ø£s¡Ô>± #ê˝≤ø±\+ |üì#˚kÕs¡T. Ä bÕغ mHéøö+≥sY\≈£î e´‹πsø£+>± »]–q ñ<ä´e÷˝À¢ ÁøÏj·÷o\+>±
Hêj·Tø£‘ê«q »]–q q˝§Z+&É õ˝≤¢ yÓ÷‘·÷ÿs¡T ¬s’‘ê+>∑ bÕ˝§ZHêï&ÉT.
ñ<ä´eT+˝À kÕ+ã•esêe⁄>±s¡T ≈£L&Ü eTTK´ uÛ≤>∑kÕ«$T>± CÀ˝≤© bÕ&Ü*, Vü≤˝À¢ dü÷º&Ó+{Ÿ‡ Vü≤Ö ÄsY j·TT, n|ü\T
e⁄Hêïs¡T. ñ<ä´eT Áø£eT+˝À |ü<äà nH˚ ø±s¡´ø£s¡ÔqT $yêVü≤+ y˚T+ rs¡Ã˝Ò+ ‘·~‘·s¡ Á|üeTTKyÓTÆq bÕ≥\T sêdæq ø£$>±,
#˚düT≈£îHêïs¡T. ‘·sê«‘· ÄyÓT ñ<√´>∑+˝À #˚kÕs¡T. dæ.{Ï.z.>± s¡#·j·T‘·>±, <ä[‘·, ãVüQ»q y˚T<Ûë$>± >∑T]Ô+|ü⁄bı+~q ñ.kÕ.
ñ<√´>∑ $s¡eTD #˚dæq ‘·sê«‘· ÄyÓT eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+ eTs¡D+ |”&ç‘· Á|ü»\ ñ<ä´e÷\≈£î rs¡ì˝À≥T. Äj·Tq q$Tàq
eTs¡DÏ+#ês¡T. M]øÏ ˇø£ ≈£îe÷¬sÔ. <ä[‘·, ãVüQ»q $eTTøÏÔ ø√dü+ ∫e]XÊ«dües¡≈£î n+øÏ‘·
ñ.kÕ. j·TT.dæ.dæ.ÄsY.◊(m+.m˝Ÿ)qT+&ç ãj·T≥≈£î e∫Ãq uÛ≤e+‘√ |üì#˚dæq e´øÏÔ ñ|üe÷>∑T\÷] kÕ+ã•esêe⁄.
‘·sê«‘· es¡Z+, ≈£î\+ CÀ&ç+∫ es¡Z≈£î\ <äèø£Œ<∏ä+‘√ |üì#˚j·÷\ì Äj·Tq≈£î Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤ dü+|òüT+ CÀVü‰s¡T¢ n]ŒdüTÔqï~.
uÛ≤$+∫ nH˚ø£ |ü⁄düøÔ ±\T s¡∫+#ês¡T. |”|⁄ü ˝Ÿ‡yêsY qT+&ç ãj·T≥≈£î
e∫Ãq ¬ø.õ.dü‘·´eT÷]Ô‘√ ø£\dæ e÷]ÿ‡düTº` ˝…ììdüTº πø+Á<ëìï
@sêŒ≥T #˚XÊs¡T. m<äTØ‘· |üÁ‹ø£qT ìs¡«Væ≤+#ês¡T. _.dæ, md”‡,
md”º yÓTÆHê]{° ◊ø£´y˚~ø£qT @sêŒ≥T #˚kÕs¡T. @ø£\e´ |üÁ‹ø£qT Ç≥T¢
≈£L&Ü ìs¡«Væ≤+#ês¡T. Äj·Tq Hêj·Tø£‘·«+˝À <˚o`<äX¯ nH˚ C≤rj·T ø±s¡´es¡Z+
j·T÷≥÷´uŸ #êq˝Ÿ ≈£L&Ü ìs¡«Væ≤+#ês¡T. >∑‘· dü+e‘·‡s¡+ Á|ü>∑‹o\ eTVæ≤fi≤ dü+|òüT+
eTVæ≤fi≤ >=+‘·Tø£ e÷‘·èø£ 46 Ä>∑dTü º 2020