ÉèíQÆ=næ`«

â’¡HõO : Ü«ÚHÍÎǨ~° qǨ~°ã¨º Ü«ÚHõÎKÕ+¨ì㨺 Hõ~°‡ã¨∞ I

Ü«ÚHõÎã¨fiáêfl=É’^èŒã¨º Ü≥∂QÀ Éèí=u ^Œ∞óYǨ II (w`«.6–17)
„ѨuѨ^•~°÷O : Ü«ÚHõÎ PǨ~° qǨ~°ã¨º´ Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# PǨ~°
qǨ~åÅ∞ QÆÅ"å_»∂† Hõ~°‡ã¨∞´[Ѩ`«áêk Hõ~°‡ÅÖ’† Ü«ÚHõÎ
KÕ+¨ì㨺´ xÜ«∞q∞`« „Ѩܫ∞`«flO X#~°∞Û"å_»∂† Ü«ÚHõÎ ã¨fiѨfl J=
É’^è㌠º¨ ´ Ѩiq∞`«"∞≥ #ÿ x„^•*ÏQÆ~}
° ÏÅ∞ HõÅ"å_»∞ J~Ú# ѨÙ~°∞
+¨μxH˜† ^Œ∞óYǨ´ã¨O™ê~° ^Œ∞óY <åâ◊Hõ"≥∞ÿ#† Ü≥∂QÆó´^蕺#O†
Éèí=u´ J=Ù`«∞Ok.
ÉèÏ=O : Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# PǨ~° qǨ~åÅ∞ Hõey [Ѩ`«áêk Hõ~°‡ÅO^Œ∞
Ѩiq∞`«"≥∞ÿ# „Ѩܫ∞`«flO Hõey, xÜ«∞q∞`«"≥∞ÿ# (xiÌ+¨ì"≥∞ÿ# HÍÅ
Ѩi}Ï=ÚÅ∞ Hõey#) x„^•*ÏQÆ~°}ÏÅ∞ Hõey LO_Õ"åxH˜, ã¨O™ê~°
^Œ∞óMÏxfl áÈQ˘>Ëì "åxH˜ ^蕺#O ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok.

N^Õq~°=∞}∞ñ_»∞ N"ÕOHõ>Ëâ◊..
=∂ ^Œ∞i`«=ÚÅ∞ "åÑ≤ =∞=Ú‡ñ QÍK«∞@~°∞^•
N^Õq~°=∞}∞ñ_»∞ N"ÕOHõ>âË ◊
JO|s+¨μñ ɡ·H˘#fl PѨ^ŒÅxflÜ«Úñ ÉÏÑ≤
ɡO|_çñ QÍKÕ hKÕ ÃÑ#∞K«„Hõ=Ú
JO|~å##∞#fl „^èŒ∞= #*Ï˝#"≥∞Å¡ñ ÉÏÃÑ
ѨOz h KÕ`«#∞O_ç# áêOK«[#º=Ú
ѨHõ¯# [~åã¨O^èŒ∞ |Å"≥∞Å¡ #∞QÍæ_ç
xHõ¯=Ú =∞^èŒ∞~°xÖˇÊ hKÕ QÆ^•
`˘H˜¯ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙñ ^Œ∞xq∞ „ѨǨ¡^Œ∞ñ QÍK≥
xH˜¯ xH˜¯ "≥∞iKÕ\˜ h Y_»æ=Ú
q_»~å=}∞xñ [OÑ≤ qcè+¨}∞xñ QÍK≥
z_»∞=Ú_ç Ѩ_»Hõ hKÕ âß~üVæ=Ú
Ü≥∞_»g∞Hõ N"ÕOHõ>Ëâ◊ <Õñ_»∞ ##∞flñ QÍK≥
|_ç|_ç h <å=∞ Ѩ~î°# <ÕñkkQÀ
(ã¨OѨÙ@O – 03, ã¨OH©~°Î# - 434)
J#fl=∞Ü«∞º N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x ѨOKåÜ«Ú^è•Å∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ ~°H˜ΔOz# f~°∞#∞ =i‚ã¨∞Î<åfl_»∞ –
JO|s+¨μx PѨ^ŒÅ#∞O_ç ~°H˜ΔOz# ã¨∞^Œ~°≈# K«„Hõ=¸, „^èŒ∞=Ùx J*Ï˝<åxfl áÈQ˘\˜ì# áêOK«
[#º=¸ (â◊OYO), [~åã¨O^èŒ∞x |Å=∞}z# H“"≥∂^ŒH© (QÆ^Œ), Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ã¨OǨÏiOz
„ѨǨ¡^Œ∞x HÍz# #O^ŒHõ=¸ (Y_»æO) ~å=}∞x K«OÑ≤# âß~üVæ=¸ (^èŒ#∞ã¨∞û) ~°H˜ΔOz#@∞¡QÍ
HõeÜ«ÚQÆOÖ’ 'N"ÕOHõ>Ëâ◊√— <å=∞"Õ∞ =∞#O^Œix ã¨^• HÍáê_»∞`«∞O^Œx „Ѩɒkèã¨∞Î<åfl_»∞.
3
 ÉÏQÆ∞O@∞#fl ^è•~å"åÇ≤ÏHõÅ∞ g∞ =∂@
ã¨Ñ¨ÎyiÖ’ „Ѩu<≥ÖÏ "≥Å∞=_»∞`«∞#fl
'Ѩ~=° ∞Ü≥∂y qÖÏã¨O—, 'ÔHO· Hõ~º° "Õ∞ `«#∞=Ù^•eÛ`Õ...!— ^è•~å
"åÇ≤ÏHõÅ∞ =∂‰õΩ Z<Àfl qâıëêÅ#∞ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~Ú.
=ÚYºOQÍ 'Ѩ~°=∞Ü≥∂yqÖÏã¨O—Ö’ PàÏfi~°∞Å k=ºK«i
„`«Å∞ U <≥ʼnõΩ P <≥Å Pã¨H˜Î Q˘Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
'ÔH·OHõ~°º"Õ∞ `«#∞=Ù^•eÛ`Õ...!—Ö’ ÉèíQÆ=„^•=∂
#∞AÅ rq`«K«i„`« „Ѩ}ÏoHÍ|^ŒúOQÍ PÜ«∂ Ѷ¨∞\ÏìÅ
QÆ∞iOz KåÖÏ K«Hõ¯QÍ =™ÈÎOk.- l.™êfiu, qâßYѨ@flO.
n"≥#Å∞!
W\©=Å ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõÖ’ JOkã¨∞Î#fl Jxfl
"庙êÅ∞ #=h`«=∞O`« Hõ=∞‡QÍ LO@∞<åfl~Ú. D Ѩ„uHõ
Ö’x q+¨Ü«∂Å∞ K«^Œ∞=Ù`«∞O>Ë P ^Õ=^Õ=Ù_Õ =∂‰õΩ
n"≥#Å∞ JOkOz#@∞¡ LO@∞Ok. ã¨Oáê^ŒHÜ © ∂« Å∞ KåÖÏ
PÖ’K«<å`«‡HõOQÍ LO@∞<åfl~Ú.
- ZO.JáêÊ~å=Ù, J#HÍѨe¡.
JO^ŒOQÍ...
D =∞^茺HÍÅOÖ’ ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõ KåÖÏ
JO^ŒOQÍ =Ú„k`«=∞ø`«∞Ok. á¶È\’Å∞, z„`åÅ∞ KåÖÏ
ÉÏQÆ∞O@∞<åfl~Ú. =ÚYºOQÍ ~°OQÆ∞Å ¿ÑrÅ∞ =∞iO`«
PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ L<åfl~Ú. Ѩ„uHõ "≥Å#∞ ÃÑOz<å H˘#\Ï
xH˜ áê~î°‰õΩÅ∞ U =∂„`«O "≥#HÍ_»~°#@O xã¨ûO^ÕǨÏO.
- l.QÀÑ≤, UÅ∂~°∞.
2017 EÖˇ· <≥Å L`«û"åÅ∞, Ѩ~°fik<åÅ∞
03–13 `åà◊¡áêHõ NHÍ=∂H˜Δ^Õq ã¨"Õ∞`« Nã≤^Õúâ◊fi~°™êfiq∞"åi „|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞
04–06 NQÀqO^Œ~å[™êfiq∞"åi *˺ëêªaè¿+Hõ =∞Ǩϟ`«û==Ú, u~°∞Ѩu
04–07 NHõÑ≤ÖËâ◊fi~°™êfiq∞"åi Ѩq„`À`«û"åÅ∞, u~°∞Ѩu
09 "åºã¨Ñ¨Ói‚=∞, QÆ∞~°∞ѨÓi‚=∞
16 u~°∞=∞Å N"åi P}˜=~° P™ê÷#=Ú
18–21 NHÀ^ŒO_»~å=∞™êfiq∞"åi Ѩq„`À`«û"åÅ∞, u~°∞Ѩu
28–30 NѨ\Ïìaè~å=∞™êfiq∞"åi Ѩ\Ïìaè¿+Hõ =∞Ǩϟ`«û==Ú, "åÜ«∞ÖÏÊ_»∞
23 NK«„Hõ`åÎàÏfi~ü =~°¬ u~°∞ #HõΔ„`«O
25 =∞OQÆà◊Q“s„=`«=Ú
28 QÆ~°∞_»Ñ¨OK«g∞
4
<Õ~°∞Ê`«∞Ok
ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõ ~å#∞ ~å#∞ ZO`À Jaè=$kú
K≥O^Œ∞`ÀOk. =∂ JO^ŒiH˜ P^蕺u‡HõOQÍ Z<Àfl H˘`«Î
q+¨Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞Ê`«∞Ok. - Ñ≤.=Ú~°o, HÍ}˜áêHõO.
q_»∞=‰õΩO_®...
ã¨Ñ¨ÎyiÖ’ Ѩ„uHõ =∂ WO\˜e¡áên q_»∞=‰õΩO_®
K«^Œ∞=Ù`å=Ú. Ѩ„uHõ K«^Œ=_»O=Å¡ =∂‰õΩ „Ѩu <≥Å
u~°∞=∞ÅÖ’ qǨÏiOz#O`« J#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
- \˜.ã¨∞h`«, Y=∞‡O.
ÉèíH˜ÎÉèÏ"åxfl ÃÑOK«∞`«∞<åfl~Ú!
áê~ Ωõ Å#∞ ã¨`º« , ^è~Œ ‡° =∂~åæÅ`À áê@∞ ÉèHí ÉΘ Ïè =O
"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ_® #_çÑO≤ KÕ q^èOŒ QÍ g∞~°∞ „ѨK∞« iã¨∞#Î fl "庙êÅ∞,
ji¬HõÅ∞ LѨܫÚHõÎOQÍ L<åfl~Ú. qq^èŒ JÅOHÍ~åÅ`À
™êfiq∞"åi ^Õ"Õ~°∞Å z„`åÅ∞ <Õ„`«Ñ¨~°fiO QÍqã¨∞Î<åfl~Ú.
WO^Œ∞Ö’ ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ Hõ$+≤ âߡѶ¨∞hÜ«∞O.
ã¨fiÅÊ=¸ÅºO`À Jáê~° P^蕺u‡Hõ q+¨Ü«∂Å#∞
<≥Å<≥ÖÏ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ gÅ∞ HõeÊã¨∞Î<åfl~°∞. 'ã¨Ñ¨Îyi—
ã≤|ƒOkH˜ Jaè#O^Œ#Å∞. - _ç.*’ºu, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^Œ∞.
Ѩ„uHõˆH XHõ ÃÇ·ÏÖˇ·\ò
Ѩ„uHõ K«^Œ∞=Ù`«∞O>Ë =∞#ã¨∞û x~°‡ÅOQÍ, „ѨâßO
`«OQÍ, `ÕeáÈ`«∂ JÖ∫H˜H"õ ∞≥ #ÿ P#O^•xfl á⁄O^Œ∞`«∞<åflO.
D q^èŒOQÍ Ñ¨„uHõ#∞ fiÛk^Œ∞Ì`«∞#flO^Œ∞‰õΩ ^èŒ#º"å^•Å∞.
Ѩ„uHõÖ’x „Ѩu¿Ñl z=~°# L#fl P}˜=Ú`åºÖÏ¡O\˜
ã¨∂‰õΩÎÅ∞ Ѩ„uHõˆH XHõ ÃÇ·ÏÖˇ·\ò. "å\˜Ü≥ÚHõ¯
ÉèÏ=O „Ѩu áê~î°‰õΩx ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ǨÏ`«∞ΉõΩ<Õ
q^èŒOQÍ L<åfl~Ú. PK«~°}Ö’ ã¨=∂*ÏxH˜
=∞Oz KÕÜ«∞_®xH˜ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕÖÏ L<åfl~Ú.
=∞ixfl ã¨∂‰õΩÎÅ∞, =∞Oz P^蕺u‡Hõ q+¨Ü«∂
Å`À =∞# ã¨Ñ¨Îyi Ѩ„uHõ ÉèíH˜ÎѨ~°∞Öˇ·# áê~î°‰õΩ
Å#∞ JÅiOKåÅx HÀ~°∞‰õΩO@∞<åflO.
- ÔH.~°OQÆ<å^ä£, HõsO#QÆ~ü.
=ÚMÏ=Úv...
'ã¨Ñ¨Îyi— =∂ã¨Ñ¨„uHõ#∞ K«kq`Õ =∂‰õΩ
^Õ=Ùx`À =ÚMÏ=Úd =∂\Ï¡_ç#@∞¡ JxÊ
™ÈÎOk. g∞‰õΩ ^èŒ#º"å^•Å∞.
- a.QÀqO^Œ∞, K≥O|‰õÄ~°∞.
 D <≥ÅÖ’....
N"åi *˺ëêªaè¿+HõO N J~°ÛHõO ~å=∞Hõ$+¨‚nH˜Δ`«∞Å∞ 07
NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O, <å~åÜ«∞}=#O _®II q+¨μ‚Éèí@¡ QÀáêÅHõ$+¨‚=¸iÎ 11
Ѩ~°=∞Ü≥∂yqÖÏã¨O PKå~°º ÔH.ã¨~Àfi`«Î=∞~å=Ù 13
"ÕOHõ\Ï„kã¨=∞O ™ê÷#O „|Ǩ‡O_Õ <åã≤Î H˜OK«# I N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~åÅÜ«∞O, ǨÏ$+‘ˆHâò H©.âı. _®II HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚ 17
"ÕOHõ>Ëâ◊ ã¨"≥∂ ^Õ"À # Éèí∂`À # Éèíq+¨ºu I
N„Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O, JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@ N Ñ≤.Hõ$+¨‚=¸iÎ 19
Q“~°= ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
N JxÖò‰õΩ=∂~ü ã≤OѶ¨∂Öò, S.U.Zãπ., Nx"åã¨∞_Õ.. HÍáê_»HõáÈÜ«ÚO>Ë..!! N P~°¡QÆ_»¤ â◊OHõ~ü 22
HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi, u.u.^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞. `Õ*’=¸iÎ! =∞sz =∞ǨÏi¬!! N KåH˜K≥~°¡ <åQÆ ã¨∞^Œ~°≈# ~å=Ù 23
Ѩ~°º"ÕHõΔ‰õΩ_»∞ u~°∞=∞Å#Oa rq`«O NǨÏi ÔH·OHõ~°ºO N "Õ=∞~åA J#O`«Ñ¨^Œ‡<åÉèíO 25
NZ<£.=ÚˆHÎâ◊fi~°~å=Ù,S.U.Zãπ. (q„âßO`«),
qâıëêkèHÍi, „áê*ˇ‰õΩìÅ∞, u.u.^Õ. NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O, N EÅHõO\˜ ÉÏÅã¨∞„|Ǩχ}ºO 31
Ñ„ K¨ ∞« ~°}Hõ~–ΰ Ñ„ ^¨ •è # ã¨Oáê^Œ‰Ωõ _»∞ Nx"åã¨=∞OQÍѨÙ~°O
_®II ÔH.~å^è•~°=∞}, ZO.U., ZO.Ѷ≤Öò., Ñ≤ÃÇÏKü._ç., ^ÕǨÏO-^Õ"åÅÜ«∞O N =∞O„`«"åk =∞¿ÇÏâ◊fi~ü£ 35
ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞ ÔH·OHõ~°º"Õ∞ `«#∞=Ù ^•eÛ`Õ... _®II HõOÑ¨Öˇ¡ ~°qK«O„^Œ<£ 36
_®II q.l.K˘Hõ¯eOQÆO, ZO.U., Ñ≤ÃÇÏKü._ç.,
LѨãO¨ áê^Œ‰Ωõ Å∞ JO|s+¨μ_»∞ N Z<£.=Úx~å=∞Ü«∞º 38
_®II JÖÏ¡_ç ã¨O^茺, ÉèÏQÆ=`«O – =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO _®IIÔH.a.~å*ËO„^Œ„Ѩ™ê^£ 41
ZO.U., ZO.Ѷ≤Öò., Ñ≤ÃÇÏKü._ç., Ñ≤.l._çá⁄¡=∂ W<£ [~°fle[O
_®II HõOÑ¨Öˇ¡ ~°qK«O„^Œ<£, ^Õ=`«Å "åǨÏ<åÅ∞–"≥·q^蕺xH˜ P#"åÅ∞ N JáêÊÅ âߺ=∞„Ѩ}©`ü â◊~°‡ J=^è•x 45
ZO.U., ZO.Ѷ≤Öò., Ñ≤ÃÇÏKü._ç.,
N=∞u "≥ÚÅHÍ L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æ}˜, U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞ N _ç.Nx"åã¨nH˜Δ`«∞Å∞ 47
ZO.U., ZO.W_ç., ZO.ã≤.*ˇ., ZÖò.Ñ≤.\˜.,
=Ú„^•Ñ¨‰Ωõ _»∞
ã¨O^ÕǨÅ∞–ã¨=∂^è•<åÅ∞ _®II z#flÅH˜Δ ‡ HõàÏ=u 49
_®II \˜. ~°q, ZO.U., Ñ≤ÃÇÏKü._ç., `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞ _®II ã¨Ow`«O ˆHâ◊=ÙÅ∞ 50
áœ~°ã¨O|O^è•kèHÍi, u.u.^Õ., u~°∞Ѩu  
LѨHÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi ~åtѶ¨ÖÏÅ∞ „|ǨχN \˜.q.ÔH.ѨÓ~°‚„Ѩ™ê^Œ ã≤^•úOu 53
(„ѨK«∞~°}Å∞   =Ú„^Œ}ÏÅÜ«∞O) ZѶπ.U.ã≤., u.u.^Õ., u~°∞Ѩu
z„`«HÍ~°∞_ ∞» "≥·‰õΩO~î°áêo N \˜.Zãπ.[QÆ<À‡Ç¨Ï<£ 54
N Ñ≤.t=„Ѩ™ê^£, u.u.^Õ., u~°∞Ѩu.
á¶È\’Å∞
N Ñ≤.Z<£.âıY~ü, á¶È\’„QÍѶ¨~ü, u.u.^Õ.
=ÚYz„`«O : N"åi *˺ëêªaè¿+HõO (u~°∞=∞Å)
N Ñ≤."≥OHõ„@=∞}, ã¨Ç¨Ü«∞á¶È\’„QÍѶ¨~ü, u.u.^Õ., "≥#∞Hõ z„`«O : NQÀqO^Œ~å[™êfiq∞"åi L`«û==¸iÎ (u~°∞Ѩu)
W`«~° q=~åʼnõΩ WO^Œ∞Ö’x ~°K«~Ú`«Å Jaè„áêÜ«∂Å∞ =ºH˜ÎQÆ`«"≥∞ÿ#q. 24 QÆO@Å∂ ѨxKÕã¿
ãѨ yΨ i 0877–2264543 u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#Ü«∂[=∂#ºO"å~°∞ u.u.^Õ
. HÍÖòÃãO@~ü á¶È<£ <≥O.
=∂ã¨
Ñu„¨ Hõ q_ç „Ñ¨u : ~°∂. 5/–
ã¨OII K«O^• : ~°∂. 60/–
rq`« K«O^• : ~°∂. 500/–
q^ÕâßʼnõΩ ã¨OIIK«O^• : ~°∂. 850/–
"å\˜H˜ ÉÏ^茺`« =Ç≤ÏOK«~°∞. 0877
2277777
2233333 5
"≥ÉòÃã·\ò– www.tirumala.org, www.tirupati.org; P<£Öˇ·<£ ¿ã=Å∞/=ã¨u™œHõ~°ºO H˘~°‰õΩ– www.ttdsevaonline.com
ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O Q“~°= ã¨Oáê^Œ‰õΩʼnõΩ ™œÇ¨~°Ì™êfiQÆ`«O
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiÉèí‰õΩÎÅ∞ N JxÖò‰õΩ=∂~ü ã≤OѶ¨∂Öò, S.U.Zãπ., u.u.^Õ.
25= HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiQÍ 2017, "Õ∞ 06= `Õn# Ѩ^ŒgÉÏ^茺`«Å∞ ã‘fiHõiOKå~°∞.
g~°∞ Jáê~°J#∞Éèí=A˝Å∞QÍ, ã¨∞xt`«Ñ¨iáêʼnõΩÅ∞QÍ, „Hõ=∞tHõΔ}‰õΩ =∂~°∞¿Ñ~°∞QÆÅ
JkèHÍiQÍ ¿Ñ~°∞á⁄O^•~°∞. g~°∞ 1993 S.U.Zãπ., ÉϺKüH˜ K≥Ok#"å~°∞. g~°∞
24–08–1995 #∞Oz 02–05–1997 =~°‰õΩ QÆ^•fiÖ ã¨ÉòHõÖˇHõì~üQÍ Ñ¨xKÕâß~°∞.
09–05–1997 #∞Oz 11–11–1999 =~°‰Ωõ ѨtÛ=∞QÀ^•=ilÖÏ¡Ö’ yi[# ã¨OHˆ =Δ ∞
âßY „áê*ˇ‰õΩì JkèHÍiQÍ Ñ¨xKÕâß~°∞. 15–11–1999 #∞Oz 19–12–2002 =~°‰õΩ
QÆ∞O@∂~°∞lÖÏ¡ ã¨OÜ«ÚHõÎ HõÖHˇ ~ìõ ∞° QÍ Ñ¨xKÕâß~°∞. 29–12–2002 #∞Oz 22–06–2003 =~°‰Ωõ z`«∂~Î ∞° lÖÏ¡
ã¨OÜ«ÚHõÎ HõÖˇHõì~°∞QÍ Ñ¨xKÕâß~°∞. 24–06–2003 #∞Oz 16–05–2005 =~°‰õΩ "≥∞^ŒH± lÖÏ¡ HõÖˇHõì~°∞QÍ
ѨxKÕâß~°∞. 18–05–2005 #∞Oz 28–01–2006 =~°‰õΩ `«∂~°∞ÊQÀ^•=i lÖÏ¡ HõÖˇHõì~°∞QÍ Ñ¨xKÕâß~°∞.
28–01–2006 #∞Oz 14–01–2008 =~°‰Ωõ qâßYѨ@flO HõÖHˇ ~ìõ ∞° QÍ xÜ«∞q∞`«∞Öˇ<· å~°∞. P `«~åfi`« 2008
#∞Oz ˆHO„^Œ ã¨sfiã¨∞Ö’¡ ѨxKÕã¨∞Î<åfl~°∞. 2009 #∞O_ç 2012 =~°‰õΩ ~°HõΔ}âßYÖ’ ¢ÃÑ·"Õ@∞ HÍ~°º^Œi≈QÍ
q^èŒ∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. 2012 #∞Oz 2014 =~°‰õΩ =∂#==#~°∞Å Jaè=$kú âßYÖ’ ¢ÃÑ·"Õ@∞ HÍ~°º^Œi≈QÍ
ѨxKÕâß~°∞. u.u.^Õ. HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiQÍ ÉÏ^茺`«Å∞ KÕѨ@ìHõ =ÚO^Œ∞ =~°‰õΩ _èçb¡Ö’x U.Ñ≤.Éèí=<£
Ô~ã≤_≥O\ò Hõg∞+¨#~°∞QÍ ÉÏ^茺`«Å∞ x~°fiiÎOKå~°∞.
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiQÍ qKÕÛã≤# `å#∞ ~å#∞#fl ~ÀAÖ’¡ ™ê=∂#º
Éèí‰õΩÎÖË ^èպܫ∞OQÍ =∞iO`« "≥∞~°∞ÔQ·# ¿ã=Å∞ JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ â◊H˜Î=OK«# ÖˉõΩO_® ѨxKÕ™êÎ#x `≥eáê~°∞.
ã¨<å`«#ÃÇ·ÏO^Œ=^èŒ~°‡„ѨKå~åxH˜ N"åiÉèí‰õΩÎÅ∞ ~åÜ«∞ÉÏ~°∞Å∞QÍ =º=ǨÏiOKåÅx PHÍOH˜ΔOKå~°∞. u.u.^Õ.
L^ÀºQÆ∞ÅÖ’ xQÆ∂_è»"≥∞ÿ#â◊H˜Î ^•y LO^Œh, ^•xfl "≥eH˜fã≤, <≥·Ñ¨Ù}º=O`«"≥∞ÿ# Ѩxf~°∞`À Éèí‰õΩÎÅ¿ã=Ö’
`«iOKÕÖÏ KÕ™êÎ#h q=iOKå~°∞.
HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiQÍ<Õ HÍHõ g~°∞ ã¨Ñ¨Îyi =∂ã¨Ñ¨„uHõQ“~°=ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞QÍ#∂ =º=ǨÏi™êÎ~°∞.
Éèí‰õΩÎÅO^Œi`À áê@∞ 'ã¨ÑÎ̈yi— HÍ~åºÅÜ«∞ x~åfiǨÏHõ ã≤|ƒOk‰õÄ_® N JxÖò ‰õΩ=∂~ü ã≤OѶ¨∂Öò, S.U.Zãπ.,
QÍiH˜ Ǩ~°Ì=∞~Ú# ™êfiQÆ`«ã¨∞=∂O[e JO^Œ*Ë™ÈÎOk. gi ™ê~°^䌺OÖ’ 'ã¨Ñ¨Îyi— =∞iO`« =$kú K≥O^•Åh,
N"åiÉèí‰õΩÎʼnõΩ =∞ixfl ™œHõ~åºÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ =™êÎÜ«∞h Pt^•ÌO.

™ê^Œ~° g_À¯Å∞!
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiQÍ QÆ`«OÖ’ ÉÏ^茺`«Å∞
x~°fiÇ≤ÏOz# _®II ^˘O_»áê\˜ ™êO|t=~å=Ù, S.U.Zãπ., "å}˜[ºÑ¨#∞flÅ∞, ZÔH· û*ò
™êìOÑπû =∞iÜ«Ú il¢¿ãì+¨<£û âßMÅ ã≤.ã≤.Zãπ.QÍ L#fl`« Ѩ^ŒqÖ’ ã¨z"åÅÜ«∂xH˜
|kb JÜ«∂º~°∞. g~°∞ u~°∞=∞ÅÖ’ ™ê^è•~°}Éèí‰õΩÎÅ™œHõ~åºÅ‰õΩ Z‰õΩ¯= „áê^è•#º`«
WKåÛ~°∞. u.u.^Õ. ѨiáêÅ#Ö’ ã¨O㨯~°}ʼnõΩ ÃÑ^ŒÌÑ‘@ "Õâß~°∞. ѨiáêÅ#Ö’ J<ÕHõ
=∂~°∞ÊÅ∞ KÕâß~°∞. g~°∞ =ÚYºOQÍ 2016 [#=i #∞Oz 'ã¨Ñ¨Îyi— =∂ã¨Ñ¨„uHõÅ∞
(P~°∞ ÉèÏ+¨Å∞) ѨÓiÎQÍ =~°‚ѨÙ@ÅÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ~å=_»O, áê~î°‰õΩÅ∞ P<£Öˇ·<£ ^•fi~å `«=∞ K«O^•#∞ #"≥∂^Œ∞
KÕã¨∞HÀ=_»O, ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ |\Ïfi_® KÕÜ«∞_®xH˜ qâı+¨ Hõ$+≤ KÕâß~°∞. giH˜, gi ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ
N"åiPjã¨∞ûÅ∞ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ LO_®Åx 'ã¨Ñ¨Îyi— „áêi÷™ÈÎOk.
6 .

N"ÕOHõ\ÏK«ÖÏnèâ◊O „tÜ«∂^蕺ã≤`« =HõΔã¨OI
„t`«KÕ`«# =∞O^•~°O Nx"å㨠=∞ǨÏO Éèí*Ë II
Nx"å㨄ѨÉèí∞=Ù ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° ã¨$+≤ìH˜ [QÆ„`«ÊÉèí∞=Ù,
ã¨~åfi^è•~°∞_»∞, ã¨<å`«#∞_»∞, P„t`« ÉèíHõÎ[# =`«ûÅ∞_»∞, ÅH©Δ ‡^Õqx
=HõóΔ ã¨Å÷ =∞O^Œ∞ ^èiŒ Oz#"å_»∞. áêѨÑO¨ H˜Å"≥∞#ÿ D HõeÜ«ÚQÆOÖ’,
ÉèíHõÎ[#∞ÅO^ŒiH© =∂~°æxˆ~Ìâ◊O KÕã¨∂Î, ѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.
JO^Œ∞ˆH x`«ºO N"åiPÅÜ«∞OÖ’ ѨiîOѨ|_Õ k=º"≥∞ÿ# N"ÕOHõ
>Ëâ◊ã¨∞„ѨÉèÏ`«O– ''ã¨O™ê~°™êQÆ~° ã¨=Ú`«Î~°}ˇÿHõ ¿ã`À——– J#fl@∞¡QÍ
'N"ÕOHõ>Ëâ◊! h=Ù ÅH©Δ ‡^ÕqH˜ x"åã¨"≥∞ÿ# "å_»=Ù. ã¨^Œ∞æ}
ã¨=Ú„^Œ∞_»=Ù. ã¨O™ê~°™êQÆ~åxfl `«iOK«∞@‰õΩ J#∞"≥·# "å~°kèq.
"Õ^•O`« "Õ^Œ∞º_»=Ù. Éèí‰õΩÎʼnõΩ ™êfinè#∞_»=Ù! Jx ǨÏ$^ŒºOQÍ
H©iÎã¨∞ÎOk. x["Õ∞! ^Õ=^Õ=Ù_≥·# HõeÜ«ÚQÆ „Ѩ`«ºHõΔ^≥·=O Nx"åã¨∞
„ѨÉèí∞=Ù Éèí‰õΩÎʼnõΩ ™êfinè#∞_»∞. JO^Œ∞‰õΩ =~åǨ=`å~°OÖ’
K«~°=∞â’¡HõOÖ’ ™êfiq∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∂Ζ
`«`«ã¨ÎO „q∞Ü«∞=∂}O `«∞ HÍ+¨ª áêëê} ã¨xflÉèí"£∞I
JǨÏO 㨇~åq∞ =∞^ŒƒùHõÎO #Ü«∂q∞ Ѩ~°=∂O QÆu"£∞II
Jx "åQÍÌ#O KÕ™êÎ_»∞. Z=Ô~·`Õ `«=∞ „áê}ÏÅ#∞ =kÖË
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ##∞fl 㨇i™êÎ~À "å~°∞ #<Õfl KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°x ÉèíQÆ=
næ`«Ö’ NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«‡ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞.
J^Õ q^èŒOQÍ âıfi`«=~åǨÏHõÅÊOÖ’ NPk=~åÇ¨Ï ™êfiq∞
"åiQÍ J=`«iOz# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ HõÖÏÊO`«O =~°‰Ωõ ã¨=∞ã¨Î
„áê}˜HÀ\˜x `«iOѨ*ËÜ«∞\ÏxH˜ N"ÕOHõ\ÏK«Å Ѩ~°fi`«OÃÑ· J~åÛ=
`å~° ~°∂ѨOÖ’ H˘Å∞"≥· LO_ç, WÖÏ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞.
U =∂#=ÙÖˇ·`Õ â◊s~°O K«Hõ¯QÍ P~ÀQƺOQÍ L#flѨC_Õ,
=∞#ã¨∞û ™êfinè#OÖ’ L#flѨC_Õ qâ◊fi~°∂ѨÙ_≥·# ##∞fl 㨇i™êÎ~À
Jxfl ^•<åÅHõ#fl J#fl^•#O q∞#fl
ѨK`Û« À~°}O
- N J~°ÛHõO ~å=∞Hõ$+¨‚nH˜Δ`«∞Å∞
"åi<Õ <Õ#∞ ã¨^• ~°H˜Δ™êÎ#∞. "å~°∞ ^ÕǨÏ`åºQÍxfl KÕÜ«∞É’ÜÕ∞
ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ã¨Ê $ǨÏÖˉõΩO_® Hõ>ì̌ =Öˇ, ~å~Ú=Öˇ xâıÛ+¨μìÖˇ· L<åfl
‰õÄ_®, <Õ<Õ "åi z=i ^Œâ◊#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï#∞. <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ
=zÛ, "åix <å k=º^è•=∂xH˜ KÕ~°∞Û‰õΩO\Ï#∞ Jx `«# Jáê~°
Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHΔÍÅ`À J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JO^Œ∞ˆH "ÕOHõ\ÏK«ÅˆHΔ„`«O
Ѩ~°=∞áê=#"≥∞ÿ#k. =∞ǨÏ`«∞Î Hõey#k, ã¨^• ^Œ~°≈hÜ«∞"≥∞ÿ#kQÍ
q~ålÅ∞¡`∞« #flk.
N"≥·‰õΩO~î°OÖ’ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# N"ÕOHõ\ÏK«Å „H©_®Ñ¨~°fi`«OÃÑ·,
'N"≥‰· Ωõ O~îq° ~°HÍÎÜ∞« ™êfiq∞ѨÙ+¨¯i}© `«>—Ë Jx J#fl@∞¡, N=∞<åfl~å
Ü«∞}∞_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞. ™êÅ„QÍ=∞k=º J~åÛ=`å~° ~°∂ѨOÖ’
H˘Å∞"≥·, HÀi# =~åÅOkOKÕ HÀ<Õ\ ˜ ~åÜ«∞_»∞QÍ, Éèí‰õΩÎÅ#∞ Hõ\Ï
HΔ̃ã∞¨ <Î åfl_»∞. N"åiH˜ J`«ºO`« „áêp#HÍÅO #∞O_ç ‰õÄ_® ÉèQí "Æ å<£
qY#ã¨=∞ǨÏi¬ „Ѩ=zOz# N"≥·MÏ#㨠ÉèíQÆ=KåÛù¢ã¨Î qkèQÍ ã¨=∞ã¨Î
P~å^è#Œ Å∞ [~°∞Ѩ|_»∞`«∞<åfl~Ú. u~°∞=∞ÅÖ’ N"åiH˜ „Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ [iˆQ ÔH·OHõ~åºÅ Ü≥ÚHõ¯ `åuÎ fiHõ`«<Õ 'NÅH©Δ ‡
qtëêì^≥· fi`«— q^è•#OQÍ, 10= â◊`åÉÏÌxH˜ K≥Ok# "≥·MÏ#ã¨
J~°Û‰õΩÅ∞, N=∂<£ Nx"åã¨nH˜Δ`«∞Å"å~°∞ N"åixQÆ∂iÛ ¿Ñ~˘¯
<åfl~°∞.
ÅH©;qt+¨ìó Ü«∞„`«=∞`Õ `«`ü ÅH©;qtëêì^≥·fi`«"£∞II
ÅH˜Δ ‡`À ‰õÄ_ç q„QÆǨÏ~°∂ѨOÖ’ L#fl N=∞<åfl~åÜ«∞
}∞x JiÛOK«_"» ∞Õ , "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤HÎ ˜ ~å[=∂~°=æ ∞x ÅH©Δ ‡ qtëêì^·≥ fi`«O
ã≤^•úO`«O. „áê~°OÉèOí Ö’ N"åi k=ºJ~åÛ=`å~°~∂° ѨO`À ѨÓ[Å∞
[~°∞Ѩ|_ç, u~°∞=∞Å ˆHΔ„`«O 'UHõÉË~°PÅÜ«∞O—QÍ „Ѩâ◊ã≤Î K≥Ok#k.
E<£ <≥Å 7, 8, 9 `ÕnÅÖ’
u~°∞=∞ÅÖ’ *˺ëêªaè¿+HõO ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ....
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 7
 N"åi *˺ëêªaè¿+HõO
™êÅO|O ã¨∞QÆ∞}O „âı+¨ªO ã¨HõÅO H“`«∞HÍ~°Û#OI
ã¨HÍ=∂<åO ã¨=Úz`«O ã¨O™ê~å „â◊g∞}ÏO ã¨^•II
Jx Éèí$QÆ∞„áÈHõÎ „H˜Ü«∂kèHÍ~°O ¿Ñ~˘¯O\’Ok. HÀiHõÅ∞
QÆÅ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ ZšѨC_»∞ ™êÅO|O, ã¨QÆ∞}O J~Ú# H“`«∞Hõ
=Ú#∞ JiÛOK«_»"Õ∞ „âı+¨ªO.
N"åi =¸Åq~å\ò~°∂ѨOÖ’ k=º"≥∞ÿ# ™êxfl^茺 â◊H˜Îx,
H“`«∞Hõ~°∂ѨOÖ’ L#fl q„QÆǨÏ=Ú#O^Œ∞ x`«ºO P"åǨÏ#O KÕã≤,
qkèѨÓ~°fiHõOQÍ J~å^èŒ# KÕÜ«∂e. Wk 'SÇ≤ÏHõ P=Ú+≤‡Hõ—
Ѷ¨Å„Ѩ^ŒOQÍ K≥ѨÊ|_çOk. JO>Ë Z@∞=O\˜ Éè∫uHõ"≥∞ÿ# HÀiHõÅ∞
ÖËHõ "≥∂HΔÍxfl HÀi ™êfiq∞x ¿ãqOKÕ"å~°∞. JÖψQ `«=∞ W+¨ì
HÍ=∂º~°÷ã≤kúHÀã¨O ™êfiq∞x ^Œi≈OKÕ"å~°∞. W~°∞=~åæÅ"åi H˘~°‰õΩ
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ H“`«∞Hõ=¸iÎ P~å^èŒ# [~°áêÅx "≥·MÏ#㨠PQÆ=∞O
¿Ñ~˘¯#flO^Œ∞ =Å#, u~°∞=∞ÅÖ’ 614= ã¨O=`«û~°OÖ’, ѨÅ=¡ ~å}˜
'™ê=∞"≥· ¿Ñ~°∞O^Õq— ^•fi~°, "≥O_ç q„QÆǨÏ"≥∞ÿ#, NÉè’QÆNx"åã¨
=¸iÎ |Ǩ˙HõiOK«|_ç, Wk H“`«∞HõÉË~°OQÍ „Ѩu+¨ªQÍqOK«
|_çOk. „Hõ"Õ∞Ñ≤ PÅÜ«∞OÖ’ L`«û"åÅ#∞ [#~°O[HõOQÍ x~°fi
Ç≤ÏOK«\ÏxH˜ 1339 ã¨O=`«û~°OÖ’ N^Õq, Éèí∂^Õq ã¨"Õ∞`«OQÍ
N=∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞"åi ѨOK«Ö’ǨÏq„QÆǨÅ∞ „Ѩu+≤ªOK«|_ç<å~Ú.
ã¨flѨ#ÉË~°OQÍ LÉèíÜ«∞^Õ"Õ~°∞Å ã¨"Õ∞`«OQÍ NL„QÆNx
"åã¨=¸iÎ"å~°∞, |eÉË~°OQÍ NH˘Å∞=ÙNx"åã¨=¸iÎ"åiH˜ x`«º
ѨÓ[Å∞ [~°∞Ѩ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
N"åi PÅÜ«∞OÖ’ 'x`«ºHõÖϺ}O–ѨK«Û`À~°}O— J#fl
K«O^ŒOQÍ, U\Ï 365 ~ÀAʼnõΩ QÍ#∂, ã¨∞=∂~°∞ 470 L`«û"åÅ∞
8 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
J`«ºO`« "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ, <Õ„`«Ñ¨~°fiOQÍ x~°fiÇ≤ÏOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú.
"≥·MÏ#™êQÆ"≥∂HõÎOQÍ [~°∞Ѩ|_Õ D L`«û"åÅÖ’ ÉèÏQÆOQÍ, N=∞Å
Ü«∞Ѩʙêfiq∞"åiH˜ Jaè¿+HÍÅ∞, ã¨flѨ# u~°∞=∞O[<åÅ∞ KÕÜ«∞|_»∞
`å~Ú.
J~Ú`Õ, D q^èŒOQÍ Jaè¿+HÍÅ∞ [~°∞Ѩ_»O =Å¡
aO|=ÚÅ =¸Åã¨fi~°∂ѨOÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞, J~°∞QÆ∞^ŒÅ ã¨OÉèíqOKÕ
J=HÍâ◊O LOk. nx Ѩiëê¯~°O H˘~°‰õΩ 90= ^Œâ◊HõOÖ’ N"åi
PÅÜ«∞OÖ’ ã¨O=`«û~° L`«û=OQÍ '*˺ëêªaè¿+HõO— J<Õ L`«û=O
„Ѩ"Õâ◊ÃÑ\ì|_ç âߢ™ÈÎHõÎOQÍ x~°fiÇ≤ÏOѨ|_»∞`«∞#flk.
*˺¿+ª =∂ã≤`«∞ ã¨O„áê¿ÑÎ *˺ëêª#HõΔ„`« ã¨OÜ«Ú`ÕI
qëÈ‚ˆ~= qâı+¨™êû º`«∞ûQÆO^èŒO `≥·Å=∂Ǩψ~`üII
–ÉèíQÆ"å<£ Éèí$QÆ∞ó („ѨH©~å‚kèHÍ~°ó)
*˺+¨ª=∂ã¨OÖ’, K«O„^Œ∞_»∞ *˺ëêª#HõΔ„`«O`À Hõeã≤ L#fl
ѨÓi‚=∞<å_»∞, ^Õ=^Õ=Ù_≥#· q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ q„QÆÇϨ =Ú#‰õΩ qâı+"¨ ∞≥ #ÿ
ã¨∞QÆO^èŒ`≥·Å=Ú#∞ ã¨=∞iÊOKåÅx Éèí$QÆ∞=Ù „ѨH©~å‚kèHÍ~°OÖ’ ¿Ñ~˘¯
<åfl_»∞. nx<Õ 'ã¨∞QÆO^èŒ`≥·Å ã¨=∞~°Ê} L`«û=O—QÍ „H˜Ü«∂kèHÍ~°OÖ’
K≥ѨÊ|_ç#k. D L`«û"åxfl "≥·MÏ#™êQÆ"≥∂HõÎOQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«@O
=Å¡ q+¨μ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ k=º J~åÛ=`å~°O Jq∞`«"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À
"≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞O^Œx „H˜Ü«∂kèHÍ~°O `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î#flk. u~°∞=∞ÅÖ’
*˺ëêªaè¿+HÍxfl *˺+¨ª â◊√Hõ¡ „`«Ü≥∂^Œt<å_»∞ P~°OaèOz, *˺+¨ª â◊√Hõ¡
K«`∞« ~°tÌ =∞iÜ«Ú *˺+¨Ñª Ó¨ i‚=∞ <å_»∞ JO`«=∞ÜÕ∞º q^èOŒ QÍ =¸_»∞
~ÀAÅ áê@∞ "≥·Éèí=OQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«|_»∞`«∞#flk. *˺ëêªaè¿+Hõ
=∞Ǩϟ`«û"åxH˜ 15 ~ÀAÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ N"åi L`«û==¸~°∞Î Öˇ·#
N^Õq, Éèí∂^Õq ã¨"Õ∞`« N=∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞"åiH˜ QÆ`«
ã¨O=`«û~°O ã¨=∞iÊOK«|_ç# ã¨fi~°‚Hõ=K«=ÚÅ∞ ã¨_»eOѨÙ
KÕ™êÎ~∞° .
'ѨieY`«—q∞u =∞O„`Õ} Hõ=K«O Ѩiâ’^èŒÜÕ∞`üI
rˆ~‚ aè<Õfl K« Hõ=KÕ teÊ<≥·= ã¨∞ã¨#flÜÕ∞`üII
(„ѨH©~å‚kèHÍ~°O – ÉèíQÆ"å<£ Éèí$QÆ∞)
D L`«û= x~°fiǨÏ}‰õΩ „Ѩ`ÕºHõOQÍ 'HõOHõ}
Éèí@ì~ü— Jx Ñ≤Å∞=|_Õ "≥·MÏ#㨠J~°Û‰õΩxH˜ „Ѩ^è•<å
Kå~°∞ºxQÍ ÉÏ^茺`«Å∞ W=fi|_»∞`«q. „ѨH©~å‚kèHÍ~°OÖ’
K≥ѨÊ|_ç# q^èŒOQÍ PKå~°º™êfiq∞ L`«û==¸~°∞ÎÅ
g∞^Œ∞#fl ã¨fi~°H‚ =õ K«=Ú#∞ 'Ѩied`«...— J#∞ =∞O„`«O`À
K«Hõ¯QÍ Ñ¨iâ’^èŒ# KÕÜ«∞=Öˇ#∞. J@∞ÃÑ· P ã¨fi~°‚Hõ=K«
=ÚÅÖ’ U"≥·<å ֒Ѩ=ÚÅ∞O>Ë, "å\˜x ã¨_»eOѨ٠KÕã≤,
HõΔ=∂QÆ∞}O Jxfl\˜Hõ<åfl Q˘Ñ¨Êk
ã¨∞tH˜Δ`«∞_≥·# teÊKÕ "å\˜x ã¨i
KÕã≤ã≤^ŒúOQÍ LOK«∞HÀ"åÅx âߢã¨Î
=K«#O.
*˺ëêªaè¿+HõO "≥Ú^Œ\ ˜~ÀA,
N"åiH˜ =∂^蕺Ç≤ÏflHõ P~å^èŒ#
J~Ú# `«~åfi`«, N=∞ÅÜ«∞ѨÊ
™êfiq∞ "åix, LÉèíÜ«∞^Õ"Õi ã¨"Õ∞
`«OQÍ q=∂#„áêHÍ~°„Ѩ^ŒH˜Δ}QÍ,
ã¨OѨOy „áêHÍ~°OÖ’x Ü«∂QÆ
âßÅÖ’ 'JëÈì`~Ϋ ° â◊`H« Åõ â◊ ã¨flѨ#
u~°∞=∞O[#O— J<Õ "≥·kHõ„H˜Ü«∞#∞
108 HõÅâßÅ`À x~°fiÇ≤Ï™êÎ~°∞.
HõÖϺ}=∞O_»Ñ¨OÖ’x Ü«∂QÆ
âßʼnõΩ "ÕOKÕѨ٠KÕ™êÎ~°∞. "≥·MÏ#ã¨
ÉèQí =Æ KåÛù¢ãΨ qkèQÍ ^Õ=`å „áê~°#÷ ,
q+¨fiˆHû# P~å^èŒ#, ã¨fiã≤ΠѨÙ}Ϻ
ǨÏ=K«#O, JO‰õΩ~å~°Ê}O, ~°HΔÍ
|O^èŒ#O, Jyfl„Ѩ}Ü«∞#O "≥Ú^Œ
Öˇ·# „H˜Ü«∞Å#∞ âߢ™ÈÎHõÎOQÍ, "Õ^Œ
=∞O„`« ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ x~°fiÇ≤Ï™êÎ~∞° .
`«^Œ∞Ѩi, D L`«û"åxH˜ ã¨~å¯~ü
(u.u.^Õ=™ê÷#O) "åi `«~°Ñ¨Ù#
^èŒ~å‡xfl ~°H˜Δ¿ãÎ Jk q∞=∞‡efl HÍáê_»∞`«∞Ok
=„*ÏÅ∞ á⁄ky#
Hõ=K« =$`åÎO`«O,
P^è∞Œ xHõ HÍÅOÖ’
XHõ J^Œ∞ƒù`«O!
HõeHÍÅOÖ’ JO^Œ∞<å D<å\˜
"≥*· Ï˝xHõ ~ÀAÖ’¡ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ P^蕺u‡Hõ
"≥∞ÿ# =$`åÎO`«=ÚÅ∞ Hõ#∞=∞~°∞QÆ=Ù`å~Ú.
HÍx x*ÏxH˜ "å\˜ `åÅ∞‰õΩ P^蕺u‡Hõ Hõ^ŒeHõÅ∞
Z=iÔH·`Õ ^≥·=OÃÑ· JkèHõ qâßfiã¨O LO^À "å~°∞ `«~°K«∞ J#∞Éèí=O K≥O^Œ∞`«∂ LO_»_»O
XHõ Ü«∂^ŒŒ$zÛùHõ Ѷ¨∞@#QÍ J#∞HÀ"åe. J@∞=O\˜ ã¨OѶ¨∞@<Õ K«i„`«Ö’ D =∞^茺֒<Õ
á⁄O^Œ∞Ѩ~°K«_»O [iyOk.
J^Õ H˘Öˇ¡QÍÅ g~°#fl QÍ^äŒ. W`«#∞ Hõ~å‚@HõÖ’x "≥∞ÿã¨∂~°∞ ^ŒQÆæ~° x=ã≤OKÕ XHõ
"åºáê~°"Õ`«Î. W`«_»∞ Ѩ~°=∞ q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»∞. W`«xH˜ XHõ™êi N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ HõxÑ≤Oz
g~°#fl â‹\ ˜ìx <å‰õΩ =„*ÏÅ∞ á⁄ky# Hõ=Kåxfl W=fi=∞x P^ÕtOKå_»∞.
P "åºáêi J^Õq^èŒOQÍ =„*ÏÅ∞ á⁄ky# Hõ=Kåxfl `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ "Õ∞ÖòHÀ\òÖ’
L#fl NK≥Å∞= <å~åÜ«∞}™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊOKå_»∞. HÍx, P Hõ=K«O P q„QÆǨxH˜ ã¨i
áÈÖË^Œ∞. JK«@ J~°Û‰õΩÅ∞ g~°#fl#∞ Hõ=Kåxfl fã¨∞H˘x, N~°OQÍxH˜ "≥à◊¡=∞<åfl~°∞. g~°#fl
J^Õq^èŒOQÍ Hõ=Kåxfl N~°OQÆOÃÑ~°∞=∂àò J~Ú# L`«û==¸~°∞ÎʼnõΩ JiÊOKå_»∞.
J~Ú##∞ P Hõ=K«O, ™êfiq∞"åiH˜ ã¨iáÈHõáÈ`Õ, "å~°∞ g~°#fl#∞ `«q∞à◊<å_»∞Ö’x HõOz
=~°^Œ~å[™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊOK«=∞x ã¨ÅǨ WKåÛ~°∞. JK«\ ˜ J~°Û‰õΩÅ∞ =~°^Œ~å[™êfiq∞H˜
JÅOHõiOѨ*ËÜ«∞_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOK«QÍ Jk ã¨iáÈÖË^Œ∞. g~°#fl ^Œ∞ód`«∞_≥· Uq∞\© ѨsHõΔ!
Jx ™êfiq∞x `«ÅKå_»∞. JѨC_»∞ JK«Û\˜ J~°Û‰õΩÅ∞ ÉÏQÍ PÖ’zOz g~°#fl#∞ P Hõ=
Kåxfl "ÕOHõ\ÏK«Å=Ú#‰õΩ fã¨∞‰õΩ"≥à=¡◊ ∞x K≥ÑÊ≤ , HõeÜ«ÚQÆOÖ’ „Ѩ`º« Hõ^Δ =·≥ O N"ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞_Õ
Jx `≥eÜ«∞ K≥áêÊ~°∞. g~°#fl `«# Ü«∂„`«#∞ ^ŒH˜Δ}ÏѨ^äŒOÖ’ [iÑ≤ =∞ÅÜ«∞Ñ¨Ê ™êfiq∞H˜
P Hõ=Kåxfl ã¨=∞~°Ê} KÕâß_»∞. J^Œ∞ƒù`åÅÖ’ J^Œ∞ƒù`O« QÍ P Hõ=K«O ã¨iQÍæ ã¨iáÈ~ÚOk.
Jk =∞ÅÜ«∞Ñ¨Ê ™êfiq∞ HÀã¨"Õ∞ K≥ã≤#@∞¡QÍ JxÑ≤OzOk. g~°#fl =∞iÜ«Ú J~°Û‰õΩÅ∞
`«=∞ Hõà◊§ Z^Œ∞>Ë [iy# D Pâ◊Û~°º ã¨OѶ¨∞@# [iy# Hõ^äŒ ^Œâ◊kâ◊Å "åºÑ≤OzOk.
WO^Œ∞‰õΩ D [iy# Ѷ¨∞@#‰õΩ ™êHõΔ ºOQÍ =„[Yz`«Hõ=K«Ñ¨Ù áê^Œ=ÚÅ g∞^Œ Hõ#fl_»eÑ≤Ö’
H˘ÖË¡QÍÅ g~°#fl â‹\ ˜ì ¿ã= J<Õ Ñ¨^Œ=Ú JQÆ∞Ñ≤ã¨∞ÎOk.
™êfiq∞"åi Ü≥ÚHõ¯ =∞Ç≤Ï=∞Å∞ =~°‚<åf`«O. =∞iÜ«Ú Éèí‰õΩÎ_»∞ ™êfiq∞ Hõ$ѨÖËxk
Uq∞ KÕÜ«∞*ÏÅ_»∞. =∞#Ü≥ÚHõ¯ [#‡ ™êfiq∞ Hõ$¿Ñ Hõ^•! Z=Ô~·`Õ u~°∞=∞ÅÖ’ ™êfiq∞
^Œ~°≈<åxfl HÀ~°∞‰õΩO\Ï~À Jk ˆH=ÅO =∞# <≥~°"ÕiˆH HÍ^Œ∞. Jk ™êfiq∞"åi Hõ$Ѩ
=∂„`«"Õ∞. ™êfiq∞ Hõ#∞Hõ =∞#Å#∞ Hõ\ÏH˜Δ¿ãÎ =∞#O JO^Œ~°O "åi J#∞„QÆǨxH˜ áê„`«∞Å
=∞=Ù`å=Ú.
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 9
 N"åi *˺ëêªaè¿+HõO
HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ ã¨OHõÅÊO K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok.
Ü«∂QÆâßÅÖ’ 108 HõÅâ◊=ÚÅ#∞,9 HõÅâ◊=ÚÅ#∞ XHõ J=∞iHõQÍ–
4 =~°∞ã¨ÅÖ’ LOK«∞`å~°∞. WÖÏO\˜ =~°∞ã¨Å∞ =¸_»∞O\Ï~Ú.
=∞^茺֒ L#fl „Ѩ^è•# HõÅâ◊OÖ’ =~°∞}^Õ=`«#∞ P"åǨÏ# KÕã≤
LѨKå~° ã¨=∞~°Ê} KÕ™êÎ~°∞. „Ѩ^è•#Ǩϟ=∞O, „áêÜ«∞tÛ`«ÎǨϟ=∞O,
JO`«Ç¨ÏŸ=∂Å#∞ ѨÓ~å‚Ǩïu x~°fiÇ≤ÏOz Jyfl LѨ™ê÷#O
KÕÜ∞« _»O`À Ǩϟ=∞ÔHO· Hõ~º° O ã¨=∂Ñ≤Î J=Ù`«∞Ok. J#O`«~O° N"åi
L`«û==¸~°∞ÎʼnõΩ 12 ~°HÍÅ „^Œ"åºÅ`À =∞iÜ«Ú áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞,
`Õ<≥, H˘|ƒi hà◊√§, Ѩã¨∞ѨÙ, K«O^Œ<å^Œ∞Å`À qâı+¨ ã¨flѨ# u~°∞
=∞O[#O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ™êÜ«∞O„`«O N^Õq, Éèí∂^Õq ã¨"Õ∞`«∞_≥·#
N=∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞"åix, JuqÅ∞"≥·#, =ÚQÆú=∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# =„[
Hõ=K«O`À JÅOHõiOz, <åÅ∞QÆ∞ u~°∞=∂_®g^äŒ∞ÅÖ’ L`«û"åxfl
x~°fiÇ≤Ï™êÎ~∞° . WÖψQ q∞QÆ`å ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞ L^ŒÜ∞« OѨÓ@ JëÈì`~Ϋ °
HõÅâ◊ã¨flѨ#O =∞iÜ«Ú 2= ~ÀA ™êÜ«∞O„`«O =Ú`«ºÑ¨ÙHõ=K«O,
3= ~ÀA ™êÜ«∞O„`«O ã¨fi~°‚Hõ=K«O`À u~°∞gkä L`«û=O [~°∞QÆ∞
`«∞Ok. =¸_»=~ÀA L^ŒÜ«∞O ã¨flѨ#O `«~åfi`« Hõ=K« „Ѩu+¨ª
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.
„ѨHΔÍź ѨOK«QÆ"Õº# [ÖË# Ѩiâ’^èŒÜÕ∞`üI
Hõ$`åfiÑ≤ "åã¨∞Îâ◊√kúO K« Ü«∞^äÀHÍÎ x+¨¯ $uO K«ˆ~`üII („ѨH©~å‚kèHÍ~°O)
=¸_»=~ÀA L^ŒÜ∞« O JëÈì`~Ϋ ° HÅõ â◊ãfl¨ Ѩ#OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ
Ǩϟ=∂k"≥·kHõ„H˜Ü«∞Å∞ ѨÓÔ~ÎÂ# Ñ≤^ŒÑ¨, ѨOK«QÆ=º=Ú#‰õΩ (QÀH©Δ~°O,
QÀ^Œk,è QÀѶ∞¨ $`«O, QÀ=¸„`«O, QÀ=∞Ü«∞O)Jkè^=Õ `«#∞ P"åǨÏ#O
KÕã≤ LѨKå~° ã¨=∞~°Ê} QÍqOz, J#O`«~°O Hõ=K«=Ú#∞ "åã¨∞Î
Ǩϟ=∞O KÕ™êÎ~°∞. ѨOK«QÆ=ºO`À Hõ=K«=ÚʼnõΩ „áÈHõΔ}KÕã≤, "åã¨∞Î
â◊√kú [iÑ≤ ã¨fi~°‚Hõ=K«=ÚÅ#∞ N"åi L`«û==¸~°∞ÎʼnõΩ ã¨=∞
10 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
iÊOK«∞@‰õΩ Ü≥∂Qƺ`«#∞ HõÅ∞QÆ*Ë™êÎ~°∞ (Ѩq„fHõi™êÎ~°∞).
ѨOK«^Œâ◊ ã¨∂HõÎ=ÚÅ`À Jaè=∞~°≈# „H˜Ü«∞#∞ Hõ=K«=ÚʼnõΩ
x~°fiÇ≤ÏOz, `«^Œ∞Ѩi 'qëÈ‚~°∞flHõO....— J#∞ =∞O„`«O`À ã¨fi~°‚
Hõ=K«=ÚÅ#∞, N^Õq, Éèí∂^Õq ã¨"Õ∞`« N=∞ÅÜ«∞Ñ¨Ê ™êfiq∞
"åiH˜, ^Œ$_èO» QÍ, ã≤~÷ O° QÍ Ñ¨Ó~°fiO L#fl@∞¡QÍ<Õ ã¨=∞iÊOK«|_»∞
`«∞Ok.
ã¨O=`«û~°O ѨÓiÎQÍ N"åi L`«û==¸~°∞ÅÎ k=ºu~°∞
"Õ∞#∞ ã¨fi~°‚Hõ=K«=ÚÅ`À â’aèÅ∞¡`«∂ LO@∞Ok. HÍx, *˺ëêª
aè¿+Hõ L`«û= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂„`«"Õ∞ ™êfiq∞"åi Ü≥ÚHõ¯ x[
"≥∞#ÿ J~åÛ~°∂Ѩ^~Œ ≈° #O Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ ™ê^è•~°
}OQÍ Jaè¿+Hõ „^Œ"åºÖˇ·# áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q ™êfiq∞
"åi Ü≥ÚHõ¯ áê^•Å‰õΩ Jaè¿+HõO KÕ™êÎ~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë L`«û=
=¸~°∞ÎÅ∞ ã¨fi~°‚Hõ=KåÅ`À LO\Ï~°∞ HÍ|\˜ì, Jaè¿+HõO t~°
™êkQÍ KÕÜ«∞|_»^Œ∞. HÍh, D *˺ëêªaè¿+Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’
=∂„`«"Õ∞ N =∞ÅÜ«∞Ѩʙêfiq∞"åiH˜ t~°™êk áê^Œ Ѩ~°ºO`«O
Jxfl „^Œ"åºÅ`À Jaè¿+HõO [~°∞ѨÙ`å~°∞.
P Ü«∂ =¸~°∞ÎÅ ~°∂Ѩ=Ú#‰õΩ `«y#@∞¡, K«Hõ¯QÍ
ã¨iáÈ=Ù#@∞¡QÍ Hõ=K«=ÚÅ#∞ ã¨~°fi„Ѩܫ∞`«flO`À ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
‰õΩx, aOÉ=ÚÅ#∞ ~°H˜ΔOK«∞HÀ=Öˇ#x, WkÜÕ∞ '*˺ëêªaè¿+HõO—
J<Õ L`«û=O Ü≥ÚHõ¯ Ѩ~°=∂~°÷OQÍ Éèí$QÆ∞=Ù „ѨH©~å‚kèHÍ~°OÖ’
K≥áêÊ~°∞. JÖψQ =¸_»=k#O ã¨fi~°H‚ =õ K« ã¨=∞~°Ê}‰õΩ =ÚO^Œ∞,
N"åi=¸~°∞ÎʼnõΩ ã¨∞QÆO^èŒ `≥·Å=Ú#∞ ã¨=∞iÊOz, x[u~°∞
"Õ∞#∞ÃÑ· K«O^Œ#O, PÃÑ· ѨÅÛ\˜ âıfi`« =¢ãÎ̈O ^èŒiOѨ*Ëã≤, Hõ=K«
^è•~°} KÕ™êÎ~°∞. W@∞=O\˜ =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# *˺ëêªaè¿+Hõ =∞Ǩϟ
`«û=O, u~°∞=∞ÅÖ’ JOQÆ~°OQÆ "≥·Éèí=OQÍ, <Õ„`«Ñ¨~°fiOQÍ
=¸_»∞~ÀAÅáê@∞ x~°fiÇ≤ÏOz# HõOHõ}Éèí@ì~ü PKå~°∞ºÅ‰õΩ,
z=i~ÀA ™êÜ«∞O„`«O 'J~°ÛHõ |Ǩï=∂#O— J<Õ ^Õ=™ê÷#
=∞~åº^ŒÅ#∞ KÕÜ«∞@O`À „Hõ`«∞=٠ѨÓiÎ J=Ù`«∞Ok.
D L`«û=OÖ’ áêÖÁæ#fl Éè‰í Ωõ ÅÎ O^ŒiH©, N"ÕOHõ>âË fi◊ ~°
™êfiq∞"åi k"åºjã¨∞Å`À, Jxfl HÍ~åºÅ∞ xifiѶ¨∞flOQÍ <≥~°
"Õ~°∞`å~Ú. "åiH˜ L#fl n~°…HÍÅ ~°∞QƇ`«Å∞, "åº^èŒ∞Å∞ `˘Åy
áÈ`å~Ú. ã¨=∞ã¨Î=∞<À"åOKè«Å∞ ã≤kú™êÎ~Ú. ^ÕǨ=™ê#=Ú#,
âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# q+¨μ‚™êÜ«Ú[ºO Åaèã¨∞ÎO^Œx, „H˜Ü«∂kèHÍ~°OÖ’
Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞.
D ã¨O=`«û~°O 2017 E<£ <≥Å 7, 8, 9 `ÕnÅÖ’
u~°∞=∞ÅÖ’ *˺ëêªaè¿+HõO x~°fiÇ≤Ï™êÎ~°∞.
"≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞_Õ "ÕOHõ>Ëâ◊√_»∞
 N HõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O
<å~åÜ«∞}=#O - _®II q+¨μ‚Éèí@¡ QÀáêÅHõ$+¨‚=¸iÎ
<å~åÜ«∞}=#O „ÉǨϟ‡`«û"åÅ ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ.....
PHÍâ◊~åA ‰õΩ=∂Ô~Î NѨ^•‡=f^Õqx Nx"åã¨∞_»∞
q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ#fl Ѩq„`«„Ѩ^Õâ◊O <å~åÜ«∞}=#O.
D ˆHΔ„`«OÖ’ <≥ÅH˘#fl ^≥·=O N HõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞.
D PÅÜ«∞ „áêÉèí= „áêâ◊™êÎ ºÅ∞ N "ÕOHõ\ÏK«Å
=∂Ǩ`«‡ ºOÖ’ qâı+¨OQÍ q=iOK«|_®¤~Ú.
D PÅÜ«∞O PHÍâ◊~åA Hõ\˜ìOz#@∞¡ Hõ^äŒ#O.
`«~åfi`«, tkäÖÏÅÜ«∂xfl „H©.â◊.1245Ö’
g~°#~°ã≤OQÆ^Õ=Ü«∂^Œ=~åÜ«∞Å∞ r~À‚^Œú~°} KÕâß_»∞.
D PÅÜ«∂<Õfl ÃÑ#∞Q˘O_» g~°Ñ¨Ê#fl „H©.â◊.1541– 1542
ã¨OIIÅ =∞^茺HÍÅOÖ’ ѨÙ#óxi‡Oz#@∞¡ K«i„`«.
25–03–1943Ö’ PÖÏ›~ü (~å[™ê÷<£) ~å*Ï"åi
HÍ~°ºx~åfiǨωõΩ_»∞ ã¨∂~°[=∞Öò Hõ~°"å D PÅÜ«∂xfl
r~À‚^Œú~°} QÍqOKå_»∞. D PÅÜ«∞O 29–4–1967Ö’
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O Jnè#OÖ’H˜ =zÛOk.
NHõÖϺ}"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞
D PÅÜ«∞OÖ’x J~åÛ=¸iÎ NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°
™êfiq∞ `«∂~°∞Ê=ÚYOQÍ LO\Ï~°∞. =HõΔóã¨÷ÅOÖ’ NÅH©Δ ‡^Õq x=
ã≤Oz LO@∞Ok. ™êfiq∞"å~°∞ #_»∞=Ú‰õΩ ^Œâß=`å~° =_®¤}O,
Éèí∞*ÏxH˜ ™êÅ„QÍ=∂Å∞, K«„HõO, Y_»æO, KÕuÖ’ "Õ@ Y_»æO ^èŒiOz PÅÜ«∞O K«∞@∂ì „Ñ¨^ŒH˜Δ}=∂~°æO, ^•x K«∞@∂ì =∞~˘Hõ
LO\Ï~°∞. „áêHÍ~°O, P~°∞|Ü«∞@ =∞~˘Hõ „Ѩ^ŒH˜Δ}=∂~°æO L<åfl~Ú.
N Ѩ^•‡=f J=∞‡"å~°∞ PÅÜ«∞ "åÜ«∞=ºkâ◊Ö’ PO_®à◊=∞‡ (QÀ^• ^Õq)
D PÅÜ«∞OÖ’ J=∞‡"å~°∞ XHõ „Ѩ`ÕºHõ PÅÜ«∞OÖ’ PÅÜ«∞O LOk. PÅÜ«∞L`«Î~°^•fi~°O „Ѩu ã¨O=`«û~°O
<≥ÅH˘x L<åfl~°∞. J=∞‡"åi PÅÜ«∞ q=∂#=Ú#∞ q+¨μ‚K«O„^Œ "≥·‰õΩO~î°^•fi^Œt Éèí‰õΩÎÅHÀã¨O `≥~°z LOK«∞`å~°∞.
q=∂#=Ú JO\Ï~°∞. „Ѩ^•è # PÅÜ«∞=Ú#‰õΩ <≥|· ∞∞u kâ◊ Ü«∞O^Œ∞ HÀ^ŒO_»~å=∞™êfiq∞, ~°OQÆ<å^䌙êfiq∞
J=∞‡"åi ã¨xflkè HõÅ^Œ∞. NѨ^•‡=f J=∞‡"åi PÅÜ«∞ =ÚY PÅÜ«∞OÖ’ Dâß#ºO "≥·Ñ¨Ù L#fl=∞Ok~°OÖ’
^•fi~°O ^ŒQ~æÆ ° ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ ã¨~ã° fi¨ f^Õq, Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ # HõÅÊ=$HõOΔ , HÍ=∞ N~°OQÆ<å^䌙êfiq∞"å~°∞, N HÀ^ŒO_»~å=∞™êfiq∞"å~°∞¡
^èÕ#∞=Ù ÉèíHõÎHÀ\˜H˜ ^Œ~°≈#q∞ã¨∂Î LO\Ï~Ú. "ÕOKÕã≤ L<åfl~°∞. P „ѨHõ¯<Õ L#fl =∞O_»Ñ¨OÖ’ q+¨fiˆHû
NѨ^•‡=f J=∞‡"å~°∞ `«∂~°∞Ê=ÚYOQÍ Ñ¨^Œ‡Ñ‘~î°OÃÑ· #∞Å∞, u~°∞Hõ¯zÛ#Oa, u~°∞=∞OÔQP· àÏfi~°∞, =∞}"åà◊=Úx
K«`∞« ~°∞ƒù[ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ Pã‘#∞~åÖˇ· ÉèHí HÎõ À\˜H˜ ^Œ~≈° #q∞ã¨∂Î LO@∞Ok. q„QÆǨÅ∞ „Ѩu+≤ªOK«|_çÜ«Ú<åfl~Ú.
H˘O_»ÅÖ’ <≥ÅH˘#fl HÀ<Õ\˜~åÜ«∞_»∞"å_»∞ • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 11
 =∞# ^Õ"åÅÜ«∂Å∞
`«∂~°∞Ê=ÚYOQÍÜ«Ú#fl NHõÖϺ}"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ L`«û"åÅ∞
PÅÜ«∞OÖ’ Ô~O_»∞ ÃÑ^ŒÌ ~åuQÆ_»Ñ¨Å∞ ^•\˜ ֒ѨʼnõΩ "≥o`Õ D PÅÜ«∞OÖ’ "≥·MÏ#㨠PQÆ=∞O „ѨHÍ~°O Jxfl
Ô~O_»∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ "åǨÏ#=∞O_»áêÅ∞ ^Œ~°≈#q∞™êÎ~Ú. PˆQflÜ«∞ L`«û"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. D L`«û"åʼnõΩ ™œ~°=∂#O
kâ◊Ö’ =O@âßÅ U~åÊ>ˇÿÜ«Ú#flk. J@∞"≥·Ñ¨Ù #∞O_ç ^ŒH˜Δ} „Ѩ=∂}O. ™êfiq∞"åiH˜ „Ѩux`«ºO ã¨∞„ѨÉèÏ`«O, J~°Û#,
kâ◊QÍ „Ѩܫ∂}˜¿ãÎ XHõ ÃÑ^ŒÌ =∞O_»Ñ¨OÖ’ Ѩxfl^ŒÌ~åàÏfi~°∞Å∞ <≥"· ^Õ ºŒ O, UHÍO`«¿ã= [~°∞QÆ∞`å~Ú. „Ѩu â◊√„Hõ"å~°O Jaè¿+HõO
ÉèíH˜ÎÉèÏ=O Juâ◊~ÚÅ∞¡#@∞¡ H˘Å∞=Ùni =∞#‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~°∞. LO@∞Ok. HõÖϺ}À`«û=O (Pi˚`«O) `≥áÈÊ`«û=O, „|Ǩϟ‡
„Ѩ^è•# PÅÜ«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆOÖ’ ~åy`˘_»∞QÆ∞ `«û=O, Ѩq„`À`«û"åÅ∞ JuѶ¨∞#OQÍ [~°∞QÆ∞`å~Ú.
`˘_çy# ^èŒfi[ã¨ÎOÉèíO, ^•x =ÚO^Œ∞ |eÑ‘~î°O HõxÑ≤™êÎ~Ú. „Ѩ^è•<åÅÜ«∂xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞"åi
^èfiŒ [ã¨OÎ Éè=í Ú#‰õΩ P#∞H˘x L#fl QÆ~∞° _»=∞O_»ÑO¨ #O^Œ∞ QÆ~∞° _» PÅÜ«∞O L#flk. ^•xH˜ ^ŒH˜Δ}OQÍ Ñ¨~åâ◊ˆ~â◊fi~°™êfiq∞ "åi
PàÏfi~°∞ ™êfiq∞H˜ Jaè=ÚYOQÍ ã¨xflkè KÕã≤ L<åfl~°∞. PÅÜ«∞O L#flk. z„`åOy HÀ@‰õΩ "≥àı§^•iÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@
PÅÜ«∞QÀѨÙ~åÅ∞ N g~°Éèí„^Œ ™êfiq∞ "åi PÅÜ«∞O ^Œ~°≈# q∞ã¨∞ÎOk. z„`åOy
PÅÜ«∞ „Ѩ^è•# „Ѩ^è•#~å[QÀѨÙ~åxfl PO„^èŒÉè’A_»∞ HÀ@ =ÚY^•fi~°OÖ’ =∞#‰õΩ â◊H˜Î q<åÜ«∞Hõ™êfiq∞ "åi
NHõ$+¨‚^Õ=~åÜ«∞Å∞ Hõ\ ˜ìOKå_»∞. Wk U_»O`«ã¨∞÷Å∞, 150 PÅÜ«∞O ^Œ~°≈#q∞ã¨∞ÎOk.
J_»∞QÆ∞Å Hõey LOk. Ô~O_»=QÀѨÙ~°O g~°#~°ã≤OQÆ ^Õ= N JQÆ¿ãκâ◊fi~°™êfiq∞ "åi PÅÜ«∞O
Ü«∂^Œ=~åÜ«∞Å xi‡`«O. Wk =¸_»O`«ã¨∞÷Å∞, J~Ú^Œ∞ HõÅ L^•º#=#OÖ’ Nx"åã¨∞x ^Œi≈Oz# Ѩ^•‡=u
âßÅ∞ Hõey LOk. PÅÜ«∞OÖ’ <åÅ∞QÆ∞=¸ÅÅ |eÑ‘~îåÅ∞ "≥∂ǨÏq=â◊√~åÖ∫`«∞Ok. P"≥∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ^≥·=A˝Å#∞
L<åfl~Ú. ™êfiq∞"åi PÅÜ«∞OÖ’ ѨOK«ÉË~åÅ∞, PO_®àò `«e¡ „ѨtflOK«QÍ "å~°∞ JQÆ¿ãÎ ºâ◊fi~°™êfiq∞"åiH˜ Jaè¿+HõO KÕ~ÚOK«
q„QÆǨÏO, NÉèíHÍÎO[<ÕÜ«∞™êfiq∞ J`«ºO`« â’ÉèÏÜ«∞=∂#OQÍ =∞x, JO`å â◊√Éèí"Õ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx K≥|∞`å~°∞. JѨC_»∞
^Œ~≈° #q∞™êÎ~∞° . PHÍâ◊~åA D PÅÜ«∞OÖ’ JQÆ¿ãκâ◊fi~° ™êfiq∞"åiH˜ Jaè
¿+HõO, ѨÓ[Å∞ KÕ~Ú
™êÎ_»∞. D JQÆ¿ãκâ◊fi~°
™êfiq∞ PHÍâ◊~åA WÅ∞
"Õ Å ∞Ѩ x K≥ | ∞`å~° ∞ .
J~°∞}Ï#k ^ŒH˜Δ}
f~°OÖ’ "≥Åã≤# =∞i
Ü≥ÚHõ Ju=ÚYº"≥∞ÿ#
PÅÜ«∞O J=<åHõΔ=∞‡
^Õ"åÅÜ«∞O. D J=∞‡
"å~°∞ „QÍ=∞^Õ=`«.
WHõ¯_» PkѨ~åâ◊H˜Î
J=<åHõΔ=∞‡ ~°∂ѨOÖ’
"≥Åã≤Ok.

12 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • ^èŒ#OHõ<åflQÆ∞}O q∞#fl!

 (QÆ`«ã¨OzHõ `«~°∞"å~Ú ÉèÏQÆO...)
„Ѩ[ÅHõ+¨ìã¨∞MÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xHÀã¨O pHõ\ ˜"Õà◊ #Å¡\ ˜ Q˘OQÆ_ç =∞∞ã¨∞QÆ∞`À JO`«ó
ÃÇ·Ï=∞ã¨~À*ÏOQÆ! JÅ"Õ∞Å∞=∞OQÆ! ѨÙ~°O =^Œe gkäg^äŒ∞ÅÖŸ uiˆQ"å_»∞. `«# Ѩ@ì}OÖŸx „Ѩ[Å∞ Uq∞ =∂\Ï¡_»∞H˘O\Ï~À
r=∞∂`« ã¨OHÍâ◊! N "ÕOHõ>Ëâ◊! PÅH˜OKÕ"å_»∞. JÖÏ uiy uiy JO`«óѨÙ~°O KÕ~°∞H˘O^•=∞x J#∞H˘x XHõ J~°∞QÆ∞^ŒQÆæiH˜
=#=∂e J=^è•~°∞! =~°^•#je! =KåÛ_»∞. ‰õÄ~˘Û<åfl_»∞.
P J~°∞QÆ∞g∞^Œ∞#fl =ºH˜Î`À =∂@Å∞ Hõeáê_»∞. `åO|∂Åq∞KåÛ_»∞.
^ŒH}
Δ˜ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ ÖŸx áêO_»º=∞O_»ÅOÖŸ
'Nqe¡Ñ¨Ù`«∂Î~°∞— XHõ #QÆ~°O. P #QÆ~°OÖŸx 'JÜ«∂º! ZHõ¯_»#∞O_ç g∞~åHõ! XO@iQÍ WHõ¯_» x„^ŒáÈ`«∞<åflÔ~O^Œ∞‰õΩ? Jx
„Ѩ=∞∞MÏÅÜ«∞O '=@Ѩ„`«âß~∞∞ PÅÜ«∞O—.P „ѨtflOKå_»∞.
ѨÙ~°OÖŸ<Õ „ÉÏǨχ}=Oâ◊OÖŸ, *˺+¨ª=∂ã¨OÖŸ 'JÜ«∂º? g∞Ô~=~À `≥eÜ«∞^Œ∞. J~∞∞<å K≥|∞`å#∞. D ÖŸHõOÖŸ#∂, Ѩ~°ÖŸHõO
QÆO^èŒ=ǨÏ`å~°ÖŸ QÆ~°∞`«‡O`«∞x JOâ◊`À XHõ ÖŸ#∂ ã¨∞MÏÅ∞ JÉσÅx, áêáêÅ∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ HÍ"åÅx =∞Ç≤Ï`« q*Ï˝#O =∞#ã¨∞‰õΩ
=~°Ñ¨Ù„`«∞_»∞ [x‡OKå_»∞.J`«_Õ 'Éèí@ì<å^äŒ∞_»∞—. Ѩ\ÏìÅx QÆOQÍ#n„áêO`åxH˜ "≥àϧ#∞. QÆOQÍ™êfl#O KÕâß#∞. WѨÙ_»∞ =∂ TiH˜ uiy
|$ǨÏã¨Êux x~°ãO≤ KÕ "≥^· ∞Œ +¨ºqâß~°^∞Œ _»∞. "≥à◊√`«∞<åfl#∞.D "Õà◊ ZO_»"Õ_çq∞ `«@∞ìHÀÖËHõ |_»eHõ`À D J~°∞QÆ∞g∞^Œ q„âßOu fã¨∞
ã¨HõÖÏ„â◊Ü«∞∞_»∞. x~°∞Ѩ=∞HÍ~°∞}ºxkè. "≥·+¨‚= ‰õΩO@∞<åfl#∞— Jx ["åaKåÛ_»∞.
ѨÓ*Ïq=~°ú#∞_»∞. P HÍ~°}O=Å¡ P =∞Ǩ#∞ ~åA‰õΩ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO ÃÇÏzÛOk.
ÉèÏ=ÙxH˜ 'q+¨μ‚z`«∞Î_»— <Õ ¿Ñˆ~ „ѨMϺuÖŸH˜ 'JÜ«∂º! HÍjf~°OÖŸ ZO^Œ~À *Ï˝#∞Å#∞ HõÅ∞ã¨∞H˘x LO\Ï~°∞. JHõ¯_ç qâıëêÅ∞
=zÛOk. g∞‰õΩ `≥e¿ã LO\Ï~∞∞. g∞~°∞ Hõ$+≤KÕã≤ J=QÆ`«O KÕã¨∞H˘#fl qâıëêÅ∞ U=~∞∞<å LO>Ë
q+¨μ‚z`«∞Î_»∞ =@Ѩ„`«âß~∞∞ Éèí‰õΩÎ_»∞. K≥ѨÊO_ç. q<åÅx <å ‰õΩ`«∂ǨÏÅO— J<åfl_»∞.
N"≥·+¨‚=Ù_≥·# q+¨μ‚z`«∞Î_»∞ ™êfiq∞H˜ U ¿ã= PÖψQ. <Õ#∞ '=~å¬~°ú=∞ëœì— J<Õ âŸ¡HõO K«k"å#∞. J~°÷qâıëêÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞.
KÕ¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞O^À PÖŸzOKÕ"å_»∞. ™êfiq∞ g∞‰õΩ K≥|∞`å#∞. q#O_ç. ''ã¨O=`«û~°OÖŸ "å<åHÍÅOHÀã¨O `«u=∞ Zxq∞k<≥ÅÅ∞ ã¨Oáê
U ¿ã= HÍ~°}OQÍ ã¨O`«$Ñ≤ÎѨ_»`å_À `«#ÖŸ
`å<Õ `«i¯OK«∞H˘<Õ"å_»∞. =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ^Œâß=
`å~åÅ#∞ Ѩ^Õ Ñ¨^Õ ã¨‡iOK«∞H˘<Õ"å_»∞. J`«
xH˜ #zÛ#Hõ^äŒ =∞^èŒ∞~°ÖŸ Hõ$+¨μ‚_»∞ ѨÙ+¨ÊÖÏ=
‰õΩx WO\˜H˜ "≥o§# =$`åÎO`«O. 13
ã¨HõÅÜ«∂QÍÅ∞ KÕÜ«∞_»OHõO>ˇ "åã¨#Å
`À_ç q~°∞ÅѨÓ[ ã¨~°fi„âı+¨ª=∞x q+¨μ‚z`«∞Î_»∞
xâ◊Û~∞∞OK«∞H˘<åfl_»∞. ™êfiq∞H˜ ã¨∞=∞^•=∞
ÔH·OHõ~°ºO KÕ™êÎ#∞ Jx xâ◊Û~∞∞OK«∞H˘x
#O^Œ#=#O, JâŸHõ=#O, MÏO_»==#O,
=∞^èŒ∞=<åÅq∞OKÕ q^èŒOQÍ XHõ L^•º#=#O
xi‡OKå_»∞.
~ÀE `À@ÖŸx ~°Hõ~°HÍŠѨÓÅ∞HÀã≤
=∂ÅÅ∞Hõ\ ˜ì q+¨μ‚z`«∞Î_»∞ =@Ѩ„`«âß~∞∞H˜
ã¨=∞iÊOKÕ"å_»∞. P q+¨μ‚z`«∞ÎxH˜ =∞ˆ~ zO`å
ÖË^Œ∞ „|Ǩχq^•ºzO`« `«Ñ¨Ê.
P HÍÅOÖŸ 㨠O Ѩ ^ Œ Å `À `« ∞ Å`« ∂ ˆ Q
Ѩ@ì}O '=∞^èŒ∞~°—.
Jk JÅHÍѨÙ~°OÖÏO\˜k. P ѨÙ~åkèѨu
nѨHõ=Å¡Éèí^Õ=Ù_»∞. „Ѩ*Ïã¨OˆHΔ=∞Ѩ~°∞_»∞.

P_ç`«Ñ¨Ê~å^Œ∞–Jã¨`«º=∂_»~å^Œ∞ • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 13

 Ѩ~°=∞Ü≥∂yqÖÏã¨O
kOK« =Öˇ. ~å„uHÀã¨O ѨQÆ\ ˜"Õà◊<Õ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ KÕ~°∞ÛHÀ=Öˇ. =∞∞ã¨e
`«#OKÕ`« ÉÏ^èŒÑ¨_»‰õΩO_® =Ü«∞ã¨∞ÖŸ<Õ Jxfl Ü«∞`åflÅ∞ KÕã¨∞HÀ=Öˇ.——
W^Õ <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl Ѩ~°=∂~°÷=∞<åfl_»∞.
~åA PÖŸzOKå_»∞.
x["Õ∞. Hõ~å‡#∞QÆ∞}OQÍ HÀiHõÅ∞. P HÀiHõʼnõΩ J#∞
QÆ∞}OQÍ ã¨OѨ^ŒÅ∞. ã¨OѨ^ŒÅ‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# J^Œ$+¨ì LáêÜ«∞O
Uq∞\Ÿ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe Jx #QÆiH˜ "≥àϧ_»∞.
~å„u q„â◊q∞OKå_»∞. ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞=∞~∞∞Ok.
ã¨O^蕺=O^Œ<å^Œ∞Å∞ ѨÓiÎ KÕã¨∞H˘x ã¨ÉèÏOQÆ}ÏxH˜
=KåÛ_»∞. ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞x Ñ≤Å∞=#Oáê_»∞.
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ "≥#∞"≥O@<Õ =KåÛ_»∞. J`«x`À `«# JO`«
~°OQÍxfl Pq+¨¯iOKå_»∞.
'PKå~°º=~åº! <Õ#∞ WO`«HÍÅO ^èŒ~°‡, J~°÷, HÍ=∞ ã¨Oã≤kú
HÍ~åºÅ∞ Z<Àfl xÜ«∞=∞|^ŒúOQÍ<Õ KÕâß#∞. J~∞∞<å JOu=∞ ѨÙ~°∞
ëê~°÷O '"≥∂HõΔO— Hõ^•! P kâ◊QÍ <Õ#∞ PÖŸzOK«ÖË^Œ∞. nxH˜ Láê
Ü«∞"Õ∞q∞\˜?— J<åfl_»∞.
''~å*ËO„^Œ! g∞~°∞ ã¨∂HΔ͇OâßÅ∞ „Ѩ™êÎqOKå~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ
‰õÄ_® JO`«∞Ѩ@ìx JOâ◊O. J~∞∞<å g∞~°∞ ™ê=∂#∞ºÅ∞ HÍ~°∞
NǨÏi áê^Œ=∞`«∞Å∞. <å‰õΩ `≥eã≤#O`«=~°‰õΩ K≥|∞`å#∞. "Õ^•Å∞
Ѩ~°=∞ „Ѩ=∂}ÏÅ∞. "Õ^•~å÷Å#∞ qâ◊fiã≤Oz áê\˜¿ãÎ "≥∂HõΔO `«^䌺O——
J<åfl_»∞.
~åA PÖŸzOKå_»∞. Wk XHõi`À `ÕÖËk HÍ^Œ∞. x~°‚
~∞∞OK«_®xH˜ ™ê=∂#∞ºÅ∞ ѨxH˜~å~°∞. ^≥·"å#∞„QÆǨÏO ÖËx^Õ ÉŸ^èŒ
Ѩ_»^Œ∞. "å^•Å‰õÄ, q"å^•Å‰õÄ n>ˇÿ# ["å|∞‰õΩ Ñ¨~°=∂`«∞‡_Õ
™êH˜Δ— JO@∂ ã¨ÉèíÖŸ 'ÃÑ^ŒÌ_»|∞ƒ— ã¨Oz ÃÑ·# Hõ\ ˜ìOKå_»∞.
JO`ÕHÍ^Œ∞. Ѩ~°`«`«Î fix~°‚Ü«∞O KÕã≤#"å_Õ D â◊√ÖϯxH˜
J~°∞›_»x Kå\˜OKå_»∞. J<ÕHõ „áêO`åÅ#∞O_ç ѨO_ç`«∞Å∞, âߢã¨ÎA˝Å∞
=KåÛ~°∞. "åiÖŸ H˘O^Œ~°∞ HõÑ≤Å ™êOYº"å^Œ∞Å∞. H˘O^Œ~°∞ JHõΔáê^Œ
=∞`å#∞Ü«∂Ü«∞∞Å∞. WOHÍ H˘O^Œ~°∞ Éèí\Ïì^Œ∞Å∞. "å^Œ#Å∞ "≥∞∞^Œ
ÅÜ«∂º~∞∞.
âߢã¨ÎK«~°Û QÆOcè~°OQÍ ™êyáÈ`«∂ LOk.
XHõ~°∞ `«=∞ =∞`«O „ѨHõ\ ˜OK«∞H˘O@∞O>Ë, =∞~˘Hõ~°∞
'W^ŒO`å q∞^䌺 q∞^䌺— J<åfl~°∞.
XHõ~°∞ Hõ~°‡=∞∞ „Ѩ^è•#=∞O>Ë HÍ^Œ<åfl~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∞.
"Õ^•Å#∞ #=∞‡x"å~°∞ "å^•Å∞ =∂ˆHÅ J<åfl~°∞ H˘O^Œ~°∞. J<Àº#º
=∞`« ^Œ∂+¨}Å∞ "å_çQÍ "Õ_çQÍ™êQÍ~∞∞. H˘O^ŒiH˜ x„QÆǨÏO
ã¨_»eOk.
14 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
Jã¨Å∞ ã¨OQÆu ѨHõ¯‰õΩ <≥>Ëìâß~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞. P ã¨ÉèÏOQÆ}
=∞O`å 'ÃÑ~°∞QÆ∞ =_»∞¡ Hõeã≤#@∞¡QÍ— =∂iáÈ~∞∞Ok. ~åA kQÍÅ∞
Ѩ_®¤_»∞. Hõ~°Î=º"Õ∞q∞\Ÿ J`«xH˜ JO`«∞Ѩ@ìÖË^Œ∞. "å^Œ#Å∞ ~ÀE
™êQÆ∞`«∂<Õ L<åfl~∞∞.
ã¨`«ºx~°∂Ѩ} HÍ#O^Œ∞‰õΩ ~åA zOuOKå_»∞.
....... ....... .......
Jk 'qe¡Ñ¨Ù`«∂Î~°∞— (^èŒxfi#QÆ~°O).
P k=º^Õâ◊OÖŸx '=@Ѩ„`«âß~∞∞— `«# ¿ã"å~°÷O =ã¨∞Î#fl
q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åix K«∂Kå~°∞.
''=`åû! =∞^èŒ∞~°ÖŸ áêO_»º~åA H˘Å∞=Ù‰õÄ@OÖŸ ''_»|∞ƒ
=∞∂@— XHõ\ ˜ "ÕÖÏ_»QÆ\ ˜ì<å_»∞. P _»|∞ƒ h=Ù fã¨∞HÀ—— J<åfl_»∞.
JѨÊ\˜ˆH =∞^èŒ∞~°ÖŸ [iˆQ âߢã¨ÎK«~°ÛÅ∞ qx L<åfl_»∞ q+¨μ‚z`«∞Î_»∞.
'™êfiq∞! <å‰õΩ "Õ^•Å∞ `≥eÜ«∞=Ù. âß„™êÎÅ∞ JO`«∞Ѩ@ì=Ù. "Õ^•~°÷
™ê^èŒHõ"≥∞ÿ# _»|∞ƒHÀã¨O <Õ#∞ PtOK«_»=∂? QÆ∞#ѨOѨ\ ˜ì#KÕu`À
QÆ∂_è®~°÷ nÑ≤`«"≥∞ÿ# â◊√Öϯxfl Ѩ@ì_»=∂? <å‰õΩ "Õ^•O`«K«~°ÛÖËg
`≥eÜ«∞=Ù. h áê^ŒÑ¨^Œ‡"Õ∞ <å‰õΩ ã¨~°fiã¨fiO— J<åfl_»∞.
=@Ѩ„`«âß~∞∞ z~°∞#=Ùfi`À
'ã¨O^ÕÇ≤Ïã¨∞Î<åfl"≥O^Œ∞‰õΩ? h ÉèÏ~°O "≥∂¿ã"å}˜‚ <Õ#∞ Hõ^•!
h ˆHÅ zO`«? <Õ#∞ h Z^ŒÖŸ xez "Õ^•~å÷Å#∞ h <À@ ѨeH˜
™êÎ#∞. qâ◊^ŒO KÕ™êÎ#∞. JO`ÕHÍ^Œ∞ P â◊√ůO h‰õΩ ^ŒˆH¯ÖÏ KÕ™êÎ#∞.
h=Ù JHõ¯_çH˜ "≥o§ "åkOz ÔQez =∞~°Å WHõ¯_çH˜ =^Œ∞Ì=ÙQÍx—
J<åfl_»∞.
q+¨μ‚z`«∞ÎxH˜ #=∞‡HõO ‰õΩkiOk. ã¨~°fiO 㨈~fiâ◊√_≥·#ѨC_»∞
ɡOQÆ ZO^Œ∞Hõ#∞H˘<åfl_»∞. N~å=∞∞x P#`À PO[<ÕÜ«∞∞Å"å~°∞
ã¨=∞∞„^ŒO ^•\˜#@∞ì qe¡Ñ¨Ù`«∂Î~°∞#∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi '"ÕQÆ=u— #kx
^•\Ï_»∞.
JÅ<å_»∞ Hõ$+¨μ‚_»∞ =∞∞+≤ìHÍã¨∞~°∞Å#∞ K«OѨ_®xHÀã¨O
=∞^èŒ∞~°‰õΩ "≥o§#@∞¡ q+¨μ‚z`«∞ÎÅ∞ Ѩ~°=∞`«"å^•Å YO_»#OHÀã¨O
=∞^èŒ∞~°ÖŸ J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. H˘Å∞=Ù‰õÄ@O KÕ~å_»∞.
=Å¡Éèí^Õ=Ù_»∞ `«#ˆHã≤ =ã¨∞Î#fl q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åix K«∂âß_»∞.
ѨsH˜Δ`«∞Î â◊√HõÜ≥∂y~åHõ‰õΩ Ñ¨~°=tOz#@∞¡ Ѩ~°=tOKå_»∞. ã≤OǨ
ã¨#O ky Z^Œ∞ˆ~y ™êfiQÆ`«O ѨÅ∞‰õΩ`«∂ ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å`À `å#∂
q+¨μ‚z`«∞ÎÅ áê^•Åg∞^Œ "åÖÏ_»∞. ã¨Q“~°=OQÍ L#fl`åã¨#OÖŸ
‰õÄ~ÀÛÃÑ\Ïì_»∞. J~°… ºáê^•ºkq^èŒ∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKå_»∞. D ^Œ$â◊º
=∞O`å K«∂ã¨∞Î#fl ѨO_ç`«∞ʼnõΩ HÀѨO Ѩ@ìÖË^Œ∞. `«=∞ÖŸ `å=∞∞
QÆ∞ã¨QÆ∞ã¨ÖÏ_»∞H˘<åfl~°∞.
'Uq∞\©? D qO`« áÈHõ_». D ã¨ÉèíÖŸ "Õ^Œ"Õ^•O`åÅ∞
K«kq#"å~°∞ Jã¨Å∞ ÖË~å? "Õ^Œ"Õ^•O`åÅÖŸ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ #_»K«∞
ã¨`«º"Õ∞= [Ü«∞`Õ!

H˘<Õ"å~°∞ ÖË~å? [QÆ„`«Êã≤^Œ∞úÖˇ·#"å~°∞ ÖË~å? g~°O^Œix 'JA˝Å∞QÍ—
ÖˇYöQÆ@ì_»O <åºÜ«∞=∂? =∞Ǩ~åA XHõ ^•ã¨ix ÃÑ^ŒÌ KÕÜ«∞_»=∂?
=∞~åº^ŒÅ`À =∞#fl#ÅÔHH˜¯OK«_»O `«QÆ∞<å? "≥∞∞#fl\˜^•Hõ ѨiKå~°‰õΩ
_ÕQÍ? Ѩ>ˇì <å=∂Å∞ ÃÑ@∞ìH˘#flO`«=∂„`å# ÃÑ^ŒÌiHõO =ã¨∞ÎO^•?
~åA‰õΩ JÉèíO â◊√ÉèíO `≥eÜ«∞^Œ#∞H˘O^•O. `å#∞ "≥·k‰õΩ
_≥·<å ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ ‰õÄ_® WÖÏ „Ѩ=iÎOK«_»"Õ∞q∞\˜? =Å¡Éèí^Õ=Ù_»∞
#=∞㨯iOK«_»OÖŸ `«Ñ¨CÖË^Œ∞. D 'â◊√O~î°HÍÜ«∞— `å#∂ #=∞㨯iOK«_»
"Õ∞q∞\˜? Jhfl `≥eã≤#"åˆ~ uHõ=∞HõѨ_»∞`«∞O>Ë 'c~°HÍÜ«∞z‰õΩ¯‰õΩ—
D ^•ã¨i Ѩiëê¯~°O K«∂ѨÙ`å_®— Jx Jã¨∂Ü«∞`À ~°∞ã¨~°∞ã¨ÖÏ_ç#
"å~°∞ H˘O^Œ~°∞.
J~∞∞<å "åiÖŸ 'q+¨μ‚z`«∞ÎÅ#∞— K«∂z =∞Ǩ`«∞‡_»x J#fl
"å~°∞ ‰õÄ_® ÖËHõáÈÖË^Œ∞. ã¨ÉèíÖŸ HõÅHõÅO ˆ~QÆ∞`«∞O>Ë =Å¡Éèí~åÜ«∞Å∞,
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∞ q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åi`À –
ã¨[˚#∞O_»∞ ѨÅ∞¯ K«Å¡QÍ#∞
^è•~å"åÇ≤ÏHõ
'^•ã¨=`«ûÅ! `«∞k"≥∞∞^ŒÅ∞ÖËx q"å^•Å∞ ™êQÆ∞`«∞<åfl~∞∞.
gi <Àà◊√§ =∞∞„^ŒÑ¨_Õ suQÍ D ã¨ÉèíÖŸ Ѩ~°`«`«Î fix~°‚Ü«∞O KÕÜ«∞O_ç.
=∂ "≥·Ñ¨Ù ^ŒÜ«∞K«∂ѨO_ç— J<åfl~°∞.
ǨÏiz`«∞Î_≥·# q+¨μ‚z`«∞Î_»∞ =∞#ã¨∞ÖŸ =@Ѩ„`«âß~∞∞x
^蕺xOKå_»∞. „|Ǩχ J#∞=∞u`À „áêKÕ`«ã¨∞_»∞ ѨiѨÓ~°‚*Ï˝#∞_≥·#@∞ìQÍ
„ѨHÍtOKå_»∞. áêOK«[#ºã¨OQÆO`À „^èŒ∞=ÙxH˜ ã¨HõÅq^ŒºÅ∂ Hõ~°`«ÖÏ
=∞ÅHõO J~∞∞#@∞ì "≥eQÍ_»∞.
=@Ѩ „ `« â ß~∞∞Hõ $ Ѩ ` À q+¨ μ ‚ z `« ∞ Î Å <åÅ∞Hõ g ∞^Œ Jxfl
âß„™êÎÅ∞, âß„™êÎ~å÷Å∞ <å@ºO KÕâß~∞∞.
''N ѨÙ~°∞ëÈ`«Î=∞∞_Õ Ñ¨~°`«`«Î fiO. J`«_Õ Pk JO`«O ÖËx
"å_»∞, Jkè‰õΩ_»∞. `«#‰õΩ n>ˇÿ#"å_»∞ Z=_»∂ ÖËx"å_»∞. 㨈~fiâ◊fi~°∞_»∞
„ѨHõ$u r=ÙʼnõΩ ÖŸÑ¨Å "≥Å∞ѨŠ„ѨHÍtOKÕ"å_»∞. J`«_Õ Ñ¨^Œ‡
„Ñ≤Ü«∞∞_»∞. "Õ^•Å∞ H©iÎOKÕ q∞^äŒ∞#O— Jx "åkOK«QÍ<Õ H˘Å∞=Ù
‰õÄ@O =∞^茺 "ÕÖÏ_»QÆ\ ˜ì# '_»|∞ƒÅ=∞∂@— _»|∞‰õΩ¯# J`«x áê^•Å
Ѩ_çOk.
^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ "≥∂QÍ~∞∞. ~°OÉèÏ^Œ∞Å∞ <å@ºO KÕâß~°∞.
^Õ=`«Å∞ Éèí∂^Õ=`«Å∞ ã¨O`À+≤OKå~°∞. ѨÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok.
=Å¡Éèí~åÜ«∞Å P#O^•xH˜ Ѩ@ìѨQÍæÖË ÖË=Ù.
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 15
 Ѩ~°=∞Ü≥∂yqÖÏã¨O
'F áê=<å`«‡! <å áêe^≥·==∂! ##∞fl Hõ#fl `«O„_ô!— `«^Œ#O`«~°O =Å¡Éèí~åÜ«∞Å∞ q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åix ã≤OǨ
JO@∂ ѨÓÅ=∂Å`À ã¨`«¯iOKå_»∞. ÃÑ^ŒÌU#∞QÆ∞ g∞kH˜ ZH˜¯OKå_»∞. ã¨#OÖŸ ‰õÄ~ÀÛɡ\ ˜ì HÍOK«# JO|~°Éèí∂+¨}Ï^Œ∞Å`À ѨÓ[ KÕâß_»∞.
K«`«∞~°OQÆ |ÖÏÅ Hõ"å`«∞Å`À, Ѩل`«∞ÎÅ`À, q∞„`«∞Å`À q+¨μ‚z`«∞ÎʼnõΩ PÃÑ· U#∞QÆ∞<≥H˜¯ Nqe¡Ñ¨Ù`«∂Î~°∞ KÕ~°∞H˘<åfl_»∞.
J#∞K«~°∞_® J<Õ q^èŒOQÍ ¿ãqOKå_»∞. Ѩ@ì}=∞O`å Tˆ~yOKå_»∞.
=∞^èŒ∞~°ÖŸ [iy# qO`«Åhfl `≥Å∞ã¨∞H˘#fl Ѩ@ì}"åã¨∞Å∞
D ã¨∞O^Œ~À[˚fiÅ ^Œ$âߺxfl K«∂_®Åx ^Õ=`åã¨=∞∂ǨÏO`À
q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åiH˜ Z^Œ∞ˆ~QÍ~°∞. #=∞㨯iOKå~°∞. <À~å~° q#∞uO
Hõ=∞ÖÏ^Õq`À NǨÏi QÆ∞~°∞_»"åǨÏ#"≥∞H˜¯ Hõ^Œe =KåÛ_»∞.
Kå~°∞. HÍ#∞HõÅ∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞.
‰õΩ=∂~°∞_»∞ „|Ǩχ~°^äŒOÃÑ· Hõ^ŒÅ∞`«∞O>Ë `«e¡^ŒO„_»∞Å∞
ã¨O`À+¨Ñ¨_Õq^èŒOQÍ U#∞QÆ∞g∞^Œ Jkè~ÀÇ≤ÏOz# q+¨μ‚z`«∞ÎÅ#∞ q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"åi`À =@Ѩ„`«âß~∞∞ ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞H˘<åfl~°∞.
K«∂Kå_»∞. q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"å~°∞ QÆ~°∞_®~°∂_è»∞Öˇ·# ™êfiq∞x K«∂z Ѩ~°= JѨÙ_»∞ q+¨μ‚z`«∞ÎÅ"å~°∞ –
tOKå~°∞. 'F `«O„_ç! P<å_»∞ <åÖŸ LO_ç ѨeH˜™êÎ#x "åQÍÌ#q∞
'PǨ! Uq∞ <åÉèÏQƺO. 'Ѩ~°=ã¨∞Η ^Œ~°≈#"≥∞ÿOk. q+¨μ‚ KåÛ=Ù. PÖψQ ѨeH˜OKå=Ù. â◊√ůO hˆH J<åfl=Ù. â◊√ůO <å^Õ
Ѩ^•xfl gH˜ΔOK«QÆeQÍ#∞. =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ ¿ãqOK«QÆeQÍ#∞— JO@∂ J~∞∞Ok. WkQÀ D ^èŒ#O, ^ŒO`å=à◊O JO`å ™êfig∞ h^Õ—
™êfiq∞ ÖÏ=}º ™œO^Œ~åºÅ‰õΩ "≥∂Ç≤ÏOz#"å_≥· D k=º=∞OQÆàÏ JO@∂ ã¨fiQÆ$ǨÏO KÕ~°∞H˘<åfl_»∞. ZѨÊ\˜ÖψQ L`«û=ÉË~åxH˜ ѨÓÅ
HÍ~°∞xH˜ ^Œ$+≤ì^À+¨O `«QÆ∞Å∞`«∞O^Õ"≥∂? Jx ÉèíÜ«∞Ѩ_ç U#∞QÆ∞‰õΩ =∂ÅÅ∞ JiÊOK«∞H˘O@∂ q~°H˜Î`À Ô~O_»∞ „Ѩ|O^è•Å∞ ~°zOKå_»∞.
W~°∞"≥·Ñ¨ÙÅ Hõ\ ˜ì#QÆO@Å#∞ KÕ`«|\˜ì #=~°ã¨~åQÆ=~å‚Å`À =∞OQÆàÏ ^Œâ◊kâ◊Å J`«x H©iÎ „áêH˜Ok.
âßã¨#O KÕâß_»∞.
'N=∂źHÍ~°∞xKÕ k=ºÑ¨Ù+¨Ê D Hõ^äŒ#∞ Z=~°∞ „"åã≤<å K«kq<å „Ñ¨ã¨∞ÎuOz<å ÉèíÜ«∂Å∞
^•=∞=∞∞Öò `åeÛ Ü«∞∞^Œú`« ~°OQÆã‘=∞ áÈ`å~∞∞. Jxfl\Ï [Ü«∞"Õ∞ Jx u~°∞"≥OQÆà◊<å^äŒ∞_»∞ Ѷ¨Å„â◊√u
*Ï}∂~°=∞Å∞¡x ã¨=∞~∞∞Oz q∞QÆ∞Å K≥áêÊ~°∞. (WOHÍ LOk)
~å}˜OK«∞ â∫i ^À~°ÌO_»O|∞ʼnõΩ#∞
=ÅѨŠ~°qHÀ\˜ =_»H˜OK«∞ HÍOuñ
^ŒÅ∞H˘`«∞ÎK«∞O_»∞ ã¨∞^Œ~°≈#O|∞#‰õΩ "≥·‰õΩO~î°áêo
#ÅK≥O`« #x^≥·`«∞º ÅQÆÅ∞ <å^Œ=∞∞Å∞ :: 19 – ã¨=∂^è•<åÅ∞ ::
ã¨Å∞ѨÙK«∞O_≥_»∞ áêOK«[#ºO|∞#‰õΩ#∞
#Ѩ~°Ol ÉÁ=∞‡Ü≥∂ Ü«∞#<˘Ñ¨C "Õ∞# 1 2 3 4 5
= 㨠O `« ¿ã # QÍ Ü«∞ „u
#∞Ѩq∞OѨñ^Œy Ü≥∞^Œ#∞#fl ~∞∞Ok~°‰õΩñ
ÔQO^•=∞~°ÅѨ㨠yÅ∞ÉÏ_»∞ Ѩã¨Å Å áÈ ‰õΩ ~° Ѩ Ù
Ü«∞O^ŒO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ h Ü«∞_»∞QÆ∞ñ^Œ=∞∞‡Å‰õΩñ 6 7
áê = x Å∞ = ÔQæ ~°
|∂xHõ`À_» <≥ѨC_»∞ |O@<≥·#
ÜÕ∞#∞#∞ h=Ù#∞ <≥~°qO`« ÖËHõ kè _»∞ =Ú "≥·
8 9 10 11
Ü≥∞∞HõñQÆ∂_çÜ«∞∞O_≥_ç Ü«∞∞xH˜ <≥O`«Ü«∞∞#∞ `«O `«∞ =Ú q | i
<≥#ã≤Ü«∞∞O_»OQÆñ ɡˆH¯O_»∞¡ =∞OQÆà◊=∞∞ 12
„f `«Î J Ü«∞º _»
=∞OQÆà◊O|_ç ѨÅ∞=∂~°∞ ##O`«∞ 13 14 15
ã¨OQÆu =∞OQÆàÏâßã¨#Oa@∞¡— áê @ ~Ú Ñ¨ Ù +¨Ê Ѩ „u
q+¨μ‚z`«∞ÎÅ∞ N=∞#‡Ç¨q+¨μ‚=Ù J=`å~°bÅÅ#∞ „^•q_» Å∞ ^Œ∞ ÉÏ ~å â◊
ÉèÏ+¨ÖŸ „Ѩ|O^è•Å∞QÍ áê_»∞`«∞O>Ë ~°=∂qÉèí∞_»∞ ã¨O`À+≤OKå_»∞. 17 18
_»∞ Å∞ Å = Å∞ ã‘ "å u
JO`ÕHÍ^Œ∞ J`«xÖŸ `«# k=ºâ◊H˜Îx xeÑ≤<å_»∞. Nqe¡Ñ¨Ù`«∂Î~°∞ÖŸ
=@Ѩ„`«âß~∞∞QÍ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.

16 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • P~ÀQƺ"Õ∞ =∞ǨÉèÏQƺO

 N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~åÅÜ«∞O, ǨÏ$+‘ˆHâò
- H©.âı. _®II HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚

ÉèÏ~°`^« âÕ ™◊ êfi`«O„`«ºÑ¨Ó~°fiO 1930 ã¨O=`«û~°=ÚÖ’ u.u.^Õ=™ê÷#O "åˆ~ [iÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. u~°∞=∞Å PÅÜ«∞OÖ’

ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨~ã° fi¨ u ™êfiq∞"å~°∞ ^ŒH} Δ̃ Ïk#∞Oz Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ [iˆQ@@∞=O\˜ L`«û="≥·Éèí"åÅ∞ ѨÓ*Ï Ñ¨Ù#™ê¯~åÅ∞ WHõ¯_»
ˆHΔ„`« ã¨O^Œ~°≈<å~°÷"≥∞ÿ =KÕÛ Ü«∂„u‰õΩÅ HÀã¨O ǨÏ$+‘ˆHâòÖ’ XHõ ‰õÄ_® x~°fiÇ≤ÏOK«_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk.
P„â◊=∞O <≥ÅH˘ÅÊ ã¨OHõeÊOKå~°∞. ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨~°ã¨fiu „Ѩu ã¨O=`«û~°O "≥·âßYO ÖË^• *˺+¨ª=∂ã¨OÖ’
™êfig∞ `«∂~°∞ÊQÀ^•=ilÖÏ¡ ~å*’Å∞ `åÅ∞HÍ Jq_ç„QÍ=∞OÖ’ N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åi „ÉǨϟ`«û"åÅ∞ "≥·Éèí=OQÍ [~°∞QÆ∞
[x‡OKå~°∞. PÜ«∞# Ѩi„"å[‰õΩ_≥· ÉèÏ~°`«^Õâ◊O JO`å áê^Œ `å~Ú. D ã¨O=`«û~°O E<£ 5 #∞O_ç 14= `Õk =~°‰õΩ
Ü«∂„`«`À uiy ǨÏ$+‘ˆHâòÖ’<Õ LO_ç áÈÜ«∂~°∞. ~°∂.200/– [~°∞QÆ∞`å~Ú.
K«O^•#∞ =ã¨∂Å∞ KÕã≤ 1200 K«^Œ~°Ñ¨ÙQÆ*ÏÅ ã¨÷ÖÏxfl H˘x ǨÏ$+‘ˆHâò WѨÊ\˜ L`«Î~åYO_£ ~å¢+¨ìOÖ’x f~°÷ˆHΔ„`«O.
1942= ã¨O=`«û~°OÖ’ D P„â◊=∂xfl ™ê÷Ñ≤OKå~°∞. QÆOQÍ^Õq Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å tY~åÅÖ’ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î =zÛ "≥∞ÿ^•
P<å\˜ Ö’H±ãɨ íè _çÑÓ¨ º\© ã‘ÊHõ~∞° =∂_»É∂íè +≤ J#O`« <åxfl KÕ~∞° HÀ=_»O, ǨÏ$+‘Hˆ âò #∞Oz 18 "≥∞àÿ ^¡◊ ∂Œ ~°OÖ’ L#fl
â◊Ü«∞#O JÜ«∞ºOQÍ~°∞, ã¨~ü âÁOiî~å=∞=¸iÎ, ~å*Ï PѶπ ǨÏi^•fi~°O Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. ǨÏ$+‘ˆHâò #∞Oz |^Œs<å^äŒ̂HΔ„`«O
=Ú#QÍÅ Ñ≤àϧiâ‹\ ˜ì áê~°÷™ê~°kä, ÃÑ·_® ~å=∞Hõ$+¨‚Ü«∞º, 300 H˜.g∞. ^Œ∂~°OÖ’#∂, ǨÏi^•fi~ü 24 H˜.g∞. ^Œ∂~°O
QÀy<Õx "ÕOHõ@ ã¨∞|ƒÜ«∞ºQÍ~°∞¡ ^è~Œ ‡° Hõ~Åΰ ∞QÍ L<åfl~°∞. `«~åfi`« Ö’#∞, QÆOQÀ„u 250 H˜.g∞. ^Œ∂~°OÖ’#∞ L#fl D ˆHΔ„`åÅ#∞
8000 K«^Œ~°Ñ¨Ù QÆ*ÏÅ <ÕÅ#∞ H˘<åfl~°∞. JHõ¯_» H˘xfl ã¨O^Œ~≈° # KÕÜ∞« =K«∞Û. PO„^è•„â◊=∞O ^ŒH}Δ˜ Ïk #∞Oz "≥à"¡ı åiH˜
PÅÜ«∂Å`À ÉÏ@∞ "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°=∞Ok~åxfl ~°∂.6,00,000/– Z‰õΩ¯= J#∞‰õÄÅOQÍ LOk.
JOK«<å =ºÜ«∞O`À xi‡OK«^ŒeKå~°∞. u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x =∞Ç≤Ï=∞Å∞ `≥eã≤# L`«Î~åk"å~°∞
^Õ=™ê÷#O"å~°∞ ~°∂.31,250/– q~åà◊OQÍ WzÛOk. JѨÊ\˜ D PÅÜ«∂xfl ã¨O^Œi≈™êÎ~°∞. „Ѩã¨∞Î`« r=#q^è•#O =∂~°∞Ê
"≥∞ÿã¨∂~°∞ ¿ãì\ò HÀÖÏ~ü lÖÏ¡ =∂Å∂~°∞ `åÅ∂HÍ t"å~°∞ ~å=_®xH˜ XHõ™êÔ~·<å ǨÏ$+‘ˆHâò#∞ ã¨O^Œi≈Oz JHõ¯_» L#fl
Ѩ@ì}O "åã¨Î=ÙºÅ∞ tÖÏÊKå~°º K«~°‚ѨÊÜ«∞º PKå~°ºQÍ~°∞ D W`«~° PÅÜ«∂Å#∞ ^Œi≈OKåe. WHõ¯_» u~°∞=∞ÅÖ’ [iˆQ
^Õ"åÅÜ«∞ q„QÆǨÅhfl\˜x `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ WKåÛ~°∞. N"ÕOHõ>Ë q^èŒOQÍ „|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞ Ѷ¨∞#OQÍ [~°QÆ_»O Éèí‰õΩÎÅ#∞ P#O^Œ
â◊fi~°™êfiq∞ q„QÆǨÏO 59 JOQÆ∞àÏÅ Z`«∞Î LO>Ë, N^Õq Ѩ~°=â◊√Å#∞ KÕ™êÎ~Ú.
Éèí∂^Õ=ÙÅ Z`«∞Î 49 JOQÆ∞àÏÅ∞. ѨOK«Ö’Ç¨Ï q„QÆǨÅ`À D PÅÜ«∞O =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°_»O JO`« ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#k
KÕã≤# L`«û==¸~°∞ÎÅ q„QÆǨÅ#∞ "åˆ~ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤KåÛ~°∞. HÍ^Œx H˘O^Œi =∂@. J~Ú`Õ ÉèíHõÎ[#∞Å∞ "å\˜#xfl\˜x
„áê~°OÉèí^Œâ◊Ö’ PO„^è•„â◊=∞O ^èŒ~°‡Hõ~°ÎÅ=∞O_»e JkèHÍ~° JkèQÆq∞Oz ǨÏ$+‘ˆHâò KÕ~°∞H˘x PÅÜ«∂xfl ^Œi≈Oz ÉèíH˜Î`À
ѨikèÖ’ x~°fiÇ≤ÏOѨ|_çOk. WK«Û\˜ K«O„^Œ=∞øm ѨÙÅH˜ã¨∞Î<åfl~°∞. L`«Î~° ÉèÏ~°`« ^Õâ◊Ü«∂„`«Ö’ ÉèÏQÆOQÍ
™êfiq∞ "å~°¡‰õΩ x`«ºO ѨÓ[Å∞ <≥·"Õ^•ºÅ∞ ǨÏ$+‘ˆHâò, D PÅÜ«∞ ã¨O^Œ~°≈# =ÚYº"≥∞ÿOk =∞iÜ«Ú
L`«û"åÅ∞ ѨO_»∞QÆÅ∞ Jhfl D =∞O_»e "åi N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~åÅÜ«∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#k.
P^èŒfi~°ºOÖ’<Õ [iy#q. `«~åfi`« PÅÜ«∂xfl „|Ǩϟ‡`«û"åÅ ZO^Œ~À =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ `«Ñ㨠∞¨ û PK«iOz#
P„â◊=∞O`À ã¨Ç¨ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷<å ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ.... ѨÙ}ºÉè∂í q∞ Wk. „ѨuXHõ¯~°∞ `«=∞ rq`«HÍÅOÖ’
xH˜ 1962Ö’ JÑ¨Ê K≥ѨÊ|_çOk. 1972Ö’ `«Ñ¨ÊHõ D PÅÜ«∂xfl ã¨O^Œi≈OKåe.
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O xi‡OK«|_çOk. JѨÊ\˜
#∞O_ç ѨO_»∞QÆÅ∞ L`«û"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Jxfl Ѩ#∞Å#∞
HõOK«∞„"≥∂QÆ∞#@∞¡ Hõ#HõO|∞ „"≥∂QÆ^Œ∞ • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 17
18
 N„Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O
JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@
JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@ J<Õ D z#fl„QÍ=∞O z`«∂Î~°∞
lÖÏ¡Ö’x ѨÙ`«∂Î~°∞ `åÅ∂HÍÖ’ LOk. D „QÍ=∞OÖ’<Õ
N „Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞O LOk.
ѨÙ~å}ÏÅ =∂@Ö’¡....
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ Ѩ^•‡=f^Õqx <å~åÜ«∞}
=#OÖ’ q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~åfi`« u~°∞=∞ʼnõΩ |Ü«∞ÖËÌ~å
_»@. JÖÏ "≥à◊¥Î P ^•iÖ’ L#fl ÔH·ÖÏã¨<å^äŒHÀ#Ö’ L#fl
Ѩ~°=∞t=Ùx ^Œi≈OK«∞‰õΩ<åfl_»@. JѨÙ_»∞ JHõ¯_» `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞
‰õΩO@∞#fl |∞∞+¨μÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»@. JHõ¯_ç #∞Oz
Ü≥∂QÆ∞ÅH˘O_»‰õΩ ("Õ=ÚÅH˘O_») "≥àÏ¡~°@. JHõ¯_»∞#fl ã≤^Õúâ◊fi~°
=∞ǨÏi¬ HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ JHõ¯_Õ LO_ç Éèí‰õΩÎÅ#∞ Pj~°fik™êÎ#x
=~°q∞KåÛ_»@.
P "Õ∞~°‰õΩ ã≤^Õúâ◊fi~°=∞ǨÏi¬ H˘O_» kQÆ∞=# ™êfiq∞
q„QÆǨxfl „Ѩu+≤ªOz, ^•xH˘Hõ PÅÜ«∂xfl xi‡OKå_»@. P
™êfiq∞ˆH „Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_»x <å=∞Hõ~°}O KÕâß_»@. P
ã≤^Õúâ◊fi~°H˘O_»Ö’<Õ XHõ QÆ∞Ç¨Ï LO^Œ@. ѨÓ~°fi"≥∞ѨC_À
H͈~fi\˜#QÆ~°~åAÅ∞ â◊„`«∞=ÙʼnõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç P QÆ∞ǨÏÖ’<Õ
`«Å^•K«∞‰õΩ<åfl~°@. JO^Œ∞=Å¡ P QÆ∞ǨωõΩ '^˘~°Å∞ ^•y#
H˘O_»— Jx =∞~À¿Ñ~°∞. P QÆ∞ǨÏÖ’ XHõ HõuÎ LO^Œh, ^•xx
ZO`« ÖÏy<å Jk |Ü«∞\˜H˜ ~å^Œh, QÆ∞O_»∞Ö’ #∞O_ç ÃÑ·H˜
=∂„`«"∞Õ =ã¨∞OÎ ^Œh, ѨÓiÎQÍ QÆ∞O_»∞#∞ =^Œe~å^Œh ™ê÷x‰õΩÅ
=∂@. D HõuΈH U\Ï L`«û"åÅ∞ ‰õÄ_® [iÑ≤OKÕ"å~°@.
JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@ ¿ÑÔ~\Ï¡ =zÛO^ŒO>Ë.....
D PÅÜ«∂xfl H͈~fi\˜#QÆ~°~åAÅ∞
xi‡Oz#@∞¡ âßã¨<å^è•~åÅ∞<åfl~Ú. g~°∞
PÅÜ«∞x~å‡}O`À áê@∞ PÅÜ«∞O =ÚOy@
ÃÑ^ŒÌ HÀ<Õ~°∞ x~å‡}O ‰õÄ_® KÕѨ\Ïì~°∞.
D<å\˜H© P „áêO`«OÖ’ D HÀ<Õˆ~ Ju
ÃÑ^ŒÌk. nx x~å‡}ÏxH˜QÍ#∞ ~ÀE
=O^ŒÅH˘n̉Äõ bÅ#∞ xÜ«∞q∞OKå~°∞.
HõeÜ«ÚQÆ „Ѩ`«ºHõΔ^≥·=O N"ÕOHõ>Ëâ◊√_Õ
- N Ñ≤.Hõ$+¨‚=¸iÎ
P ‰õÄbʼnõΩ U ~ÀAHÍ~ÀA
™êÜ«∞OHÍÖÏxˆH JѨCÃÑ@ì‰õΩO_®
‰õÄb K≥e¡OKÕ"å~°@. JO^Œ∞KÕ`« D QÆ∞O@‰õΩ 'JѨÊÖÏÜ«∞
QÆ∞O@— J<Õ ¿Ñ~˘zÛOk... S<å HÍh D HÀ<Õ\ ˜ x~å‡}O
ѨÓiÎHÍÖË^Œ@. nx `«=fiHõO ѨÓ~°ÎÜÕ∞ºÖ’¿Ñ H͈~fi\˜ #QÆ~°
~åAÅ∞ Pi÷HõOQÍ zuH˜áÈÜ«∂~°@. JÖÏ Jk Jã¨OѨÓiÎQÍ
xezáÈ~ÚO^Œ@. nxˆH 'Ѩ^Œ‡ã¨~À=~°O— Jx =∞~À ¿Ñ~°∞.
u~°∞Ѩu, =∞„^•ã¨∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „áêO`åʼnõΩ D QÆ∞O@#∞OKÕ
`å=∞~å‰õΩÅ∞, ѨÓ=ÙÅ∞ ~ÀE ѨOѨ|_»∞`å~Ú.
JѨÊÅÜ«∞º J<Õ ™ê÷xHõ JkèHÍi HÀ<Õ\ ˜ x~å‡}Ïxfl
Ѩ~°º"ÕH˜ΔOK«_»O =Å¡ P HÀ<Õ\ ˜H˜ 'JѨÊÅÜ«∞ºQÆ∞O@— Jx ¿Ñ~°∞
Jx =∞~À Hõ^äŒ#O. ™ê÷xHõ iHÍ~°∞¤Ö’¡ 'J=∞$`«ã¨~À=~°O— Jx
LOk. ã¨O㨯 $`«ÉèÏ+¨Ö’ J#$} JO>Ë 'JѨC ÖË#@∞=O\˜—
Jx J~°÷O. D HÀ<Õ\ ˜H˜ =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆOÖ’ "≥Åã≤Ok HÍ|\˜ì
D „QÍ=∂xH˜ 'JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@— J<Õ ¿Ñ~˘zÛOk.
JѨÊÖÏÜ«∞QÆ∞O@,
N„Ѩã¨#fl
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞
„|Ǩϟ‡`«û"åÅ
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ....
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 19
 =∞# ^Õ"åÅÜ«∂Å∞
PÅÜ«∞ x~å‡}â‹·e
PÅÜ«∞O `«∂~°∞Êk‰õΩ¯‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ xi‡OѨ
|_çOk. PÅÜ«∞O K«∞@∂ì „Ñ¨Ç¨Ïs LOk. P „ѨǨÏs ‰õÄ_®
Jã¨OѨÓiÎQÍ<Õ LOk. PÅÜ«∞ „Ѩ"Õâ◊^•fi~°OÃÑ·# ÃÑ^ŒÌ~å*
QÀѨÙ~°O x~å‡}ÏxH˜ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ "Õã≤# QÆ∞~°∞ÎÅ∞<åfl~Ú. „Ѩ"Õâ◊
^•fi~°O ^•@QÍ<Õ ^èŒfi[ã¨ÎOÉèí=ÚOk. ^èŒfi[ã¨ÎOÉèÏxH˜ =ÚOy@
=ÚY=∞O_»ÑO¨ , nxH˜ `«∂~°∞Êkâ◊Ö’ QÆ~∞° _»=∞O_»ÑO¨ L<åfl~Ú.
D =∞O_»Ñ¨=∞O^Œ∞ JO[e Ѷ¨∞\˜ã¨∂Î ™êfiq∞<Õ K«∂ã¨∞Î#fl
ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# QÆ~°∞_» q„QÆǨÏ=ÚOk.
"≥Ú^Œ\ ˜ „áêHÍ~åxH˜ ֒Ѩe"≥·Ñ¨Ù# 10 J_»∞QÆÅ
^Œ∂~°OÖ’ =∞~˘Hõ „áêHÍ~°=ÚOk. D „áêHÍ~°O 3 J_»∞QÆ∞Å
Z`«∞Î=~°‰õΩ ‰õÄ_® Z^ŒQÆÖË^Œ∞. D Ô~O_»∞ „áêHÍ~åÅ =∞^茺
`«∂~°∞Êkâ◊Ö’ áÈ@∞ LOk. áÈ@∞ ֒ѨŠJ#flѨÓ~°‚ (=‰õΩàÏ
^Õq) tÅÊ=ÚOk. ™êfiq∞"åi PÅÜ«∂xH˜ W~°∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ H˘OK≥O
"≥#∞HõQÍ Ô~O_»∞=∞O_»áêÅ∞<åfl~Ú. ^ŒH˜Δ}O"≥·Ñ¨Ù =∞O_»Ñ¨O
=ÚO^Œ∞ xÅ∞"≥`«∞ΠѨ^•‡=u^Õq q„QÆǨÏ=ÚOk. L`«Î~°O"≥·Ñ¨Ù
=∞O_»Ñ¨O =ÚO^Œ∞ xÅ∞"≥`«∞Î PO_®àò tÅÊ=ÚOk. ^Õ"Õ~°∞Å
20 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
=∞O_»áêÅ∞ PÅÜ«∂xH˜ "≥Å∞ѨÅQÍ LO_»_»O ^Õâ◊OÖ’ KåÖÏ
J~°∞^Œ∞. W^Õ D PÅÜ«∞OÖ’ „Ѩ`ÕºHõ`«QÍ K≥á⁄ÊK«∞Û.
PÅÜ«∞O =∞^茺# „Ѩ^è•<åÅÜ«∞=ÚOk. WO^Œ∞Ö’
QÆ~°ƒùQÆ$ǨÏO, JO`«~åà◊O, qâßÅ"≥∞ÿ# =ÚY=∞O_»Ñ¨=Ú<åfl~Ú.
QÆ~åƒùÅÜ«∞=∞O^Œ∞#fl q+¨μ‚=¸iÎ „Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x ¿Ñ~°
ѨÓ[ÅO^Œ∞H˘O@∞<åfl_»∞. ™êfiq∞ K«`∞« ~°∞ƒùA_»∞. ÃÑ· ~Ô O_»∞ KÕ`∞«
ÅO^Œ∞ â◊OYK«„HÍÅ∞<åfl~Ú. „H˜O^Œ ‰õΩ_çKÕ~Ú JÉèíÜ«∞ =Ú„^Œ
`À#∞, Z_»=∞KÕ~Ú =~°^Œ=Ú„^Œ`À#∞ L<åfl~Ú. ™êfiq∞ =HõΔó
ã¨÷ÅOÃÑ· ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# „uHÀ}O QÆ∞~°∞Î LOk. ™êfiq∞H˜ ã¨g∞ѨOÖ’
L`«û=~°∞¡, ã¨∞^Œ~°≈# PàÏfi~ü q„QÆǨÅ∞<åfl~Ú. QÆ~åƒùÅÜ«∞OÃÑ·#
K«`«∞~°„™êHÍ~° „^•q_»su tÅÊHõà◊#∞ ã¨∂zOKÕ q=∂#O,
q=∂#OÃÑ·# HõÅâßÅ∞<åfl~Ú. q=∂#O <åÅ∞QÆ∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ
8 HÀëêªÅ∞<åfl~Ú. L`«û"åÅ ~ÀAÖ’¡ D HÀëêªÅÖ’ (QÆ∂à◊√¡)
náêÅ∞OK«∞`å~°∞. =ÚYºOQÍ HÍiÎHõnѨO ~ÀAÖ’¡ D náêÅ∞
"≥ey™êÎ~∞° .
QÆ~åƒùÅÜ«∞O =ÚOy@ ã¨#fl\˜ JO`«~åà◊=ÚOk.
JO`«~åà◊O QÀ_»Å∞ #∞#∞ѨÙQÍ LO_ç, JÅOHõ~} ° ÖËg ÖˉΩõ O_®
LO\Ï~Ú. JO`«~åàÏxH˜ =ÚOy@ K«`«∞~°„™êHÍ~°OÖ’
"ÕOHõ\Ï„k"åã¨∞_Õ "≥·‰õΩO~î°∞_»∞
16 ã¨OÎ ÉèÏÅ ™êÜ«∞O`À xi‡OѨ|_ç#
=ÚY=∞O_»Ñ¨=ÚOk. D =∞O_»Ñ¨
ã¨ÎOÉèÏÅ∞, QÀ_»Å∞ ‰õÄ_® Z@∞=O\˜
tÖÏÊÅ#∞ HõeæÜ«ÚO_» ÖË^Œ∞. =ÚY
=∞O_»Ñ¨O L`«Î~°O"≥·Ñ¨Ù `˘q∞‡k=∞Ok
"≥·+¨‚= PàÏfi~°∞Å tÖÏÊÅ∞<åfl~Ú.
D =∞O_»Ñ¨=∞O^Œ∞ ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞
J_»∞QÆ∞Å Z`«∞Î#fl ֒ǨÏѨ٠nѨѨÙ
ã¨ÎOÉèÏÅ∞<åfl~Ú. D ã¨ÎOÉèÏÅ#∞
H͈~fi\˜#QÆ~~° åA N~å[ "≥OHõ@ÃÑ~°∞
=∂àò ^˘~°"å~°∞ J=∞$`« ã¨~À=~°#QÆ~°
™êfiq∞H˜ |Ǩ˙HõiOz#@∞¡ nѨ
ã¨ÎOÉèÏÅÃÑ·# edOK«|_»∞Ok. QÆ~åƒù
ÅÜ«∞O, JO`«~åà◊O, =ÚY=∞O_»Ñ¨O
XˆH Jkèëêª#OÃÑ· xi‡OѨ|_»∞<åfl~Ú.
PÅÜ«∞O =ÚOy@ =O^Œ QÆ*ÏÅ
^Œ∂~°OÖ’ "ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞x K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡
PO[<ÕÜ«∞=∞O_»Ñ¨=ÚOk. nxÖ’
J~Ú^Œ∞ J_»∞QÆ∞Å Z`«∞Î#fl PO[
<ÕÜ«∞™êfiq∞ xÅ∞K«∞x L<åfl_»∞.
™êfiq∞ KåÖÏ =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»x D
„áêO`« „Ѩ[Å #=∞‡HõO. D PO[
<ÕÜ«ÚxH˜, u~°∞=∞Å H˘O_»ÃÑ·#∞#fl
ÉË_çPO[<ÕÜ«ÚxH˜ áÈeHõÅ∞ L<åfl
Ü«∞@. J~°Û‰õΩÅ∞ ™êfiq∞H˜ <≥·"Õ^ŒºO
ã¨=∞iÊOz# "≥O@<Õ PO[<ÕÜ«ÚxH˜
ã¨=∞iÊOz, P ÃÑ·# |eÑ‘~îåxH˜
<≥·"Õ^ŒºO ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞.
„Ѩã¨#fl "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ [#‡
#HõΔ„`«O '„â◊=}O— HÍ|\˜ì *˺+¨ª=∂ã¨
=∞O^Œ∞ ™êfiq∞"åi "åi¬Hõ „|Ǩϟ‡`«û
"åÅ∞ `˘q∞‡k~ÀAÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú.
D „|Ǩϟ‡`«û"åʼnõΩ Jâı+¨ „Ѩ*Ï
hHõ=¸ `«~°e=zÛ, „|Ǩϟ‡`«û"åÅ∞
uÅH˜Oz, ÉèíQÆ=O`«∞x Pjã¨∞ûÅ`À
`«=∞ [#‡#∞ ѨÙh`«O KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞, u~°∞Ѩu
ã¨~°fi™œHõ~åºÅ ã¨"Õ∞‡à◊#O – u~°∞ѨuÖ’ "≥Åã≤#
q+¨
(Ü«∂u
μ ‚ x "å㨠O
„ ‰õΩÅ =ã¨u ã¨=Ú^•Ü«∞O)
N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ^Œ~°≈<å~°÷O =KÕÛ Éèí‰õΩÎÅ ™œHõ~åº~°÷O u~°∞ѨuÖ’ J`«ºO`« P^èŒ∞xHõ
™œHõ~åºÅ`À xi‡Oz# Ü«∂„u‰õΩÅ =ã¨u ã¨=Ú^•Ü«∞"Õ∞ D ''q+¨μ‚x"åã¨O——.
01) Wk u~°∞Ѩu Ô~·ÖËfi¿ãì+¨#∞‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ LOk.
02) u.u.^Õ=™ê÷#O "åiKÕ xi‡`«"≥∞ÿ# q+¨μ‚x"åã¨O 408 QÆ^Œ∞Å`À `Õk
21–09–2011# „áê~°OaèOKå~°∞. D 408 QÆ^∞Œ Å∞, JukäQ$Æ Ç¨Å∞ J^≥‰Ì Ωõ
W=fi_®xH˜QÍ#∞ D ^èŒ~°ÅѨ\ ˜ìHõ Wã¨∞Î<åfl=Ú.
ã¨OYº QÆ^Œ∞Å ~°HÍÅ∞ QÆk ^èŒ~° "≥Ú`«OÎ QÆ^∞Œ Å∞
1 Z.ã≤.ÖËx QÆ^Œ∞Å∞ ~°∂.300/– 196
2 Z.ã≤.ÖËx ã¨∂\òû ~°∂.500/– 8
3 Z.ã≤.QÆ^Œ∞Å∞ ~°∂.800/– 196
4 Z.ã≤.ã¨∂\òû ~°∂.1,300/– 8
...............
"≥Ú`«OÎ 408
...............
03) WO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ u.u.^Õ=™ê÷#O ^èŒ~°‡Hõ~°ÎÅ=∞O_»e f~å‡#O „ѨHÍ~°O q+¨μ‚
x"åã¨=Ú#‰õΩQÍ#∞ ^•`«Å#∞O_ç (Z.ã≤.QÆ^Œ∞Å∞, Z.ã≤.ÖËx QÆ^Œ∞ʼnõΩQÍ#∞)
HÍ>Ër Ѩ^äŒHõO „H˜O^Œ ^•`«Å#∞O_ç XH˘Hõ¯ QÆkH˜ ~°∂.10 ÅHõΔÅ∞ fã¨∞
H˘#∞@‰õΩ f~å‡xOKå~°∞.
04) J^Õq^èŒOQÍ (Z.ã≤. =∞iÜ«Ú Z.ã≤.ÖËx ã¨∂\òûQÆ^Œ∞ʼnõΩ QÍ#∞) ^•`«Å
=^ŒÌ #∞O_ç ~°∂.18 ÅHõΔÅ#∞ XH˘¯Hõ¯ ã¨∂\òûQÆkH˜ u.u.^Õ.HÍ>Ël Ѩ^äŒHõO
„H˜O^Œ fã¨∞H˘#∞@‰õΩ f~å‡xOKå~°∞.
05) WO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ ^•`«Å‰õΩ Nx"åã¨O =ã¨u ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ WzÛ# q^èŒOQÍ
q+¨μx‚ "åã¨OÖ’ |ã¨K¿Õ ã ™œHõ~º° O HõeÊã¨∞OÎ k. JÖψQ, D „H˜Ok ™œHõ~åºÅ∞
‰õÄ_® U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_»`å~Ú.
J) q+¨μ‚x"åã¨=Ú, u~°∞Ѩu#O^Œ∞ ã¨O=`«û~°OÖ’ 15 ~ÀAÅ∞ |ã¨KÕÜ«∞
_®xH˜QÍ#∞ ™œHõ~°ºO HõeÊ™êÎ~°∞.
P) u~°∞=∞ÅÖ’ ã¨O=`«û~°OÖ’ 15 ~ÀAÅ∞ |ã¨KÕÜ«∞_®xH˜QÍ#∞ D „H˜O^Œ
W=fi|_ç# „âı}∞Å „ѨHÍ~°O QÆk U~åÊ@∞ KÕ™êÎ~°∞.
1) QÆ^Œ∞Å ^•`«Å‰õΩQÍ#∞ ~°∂.500/– „âı}˜ QÆkx U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_»∞
`«∞Ok.
2) ã¨∂\òû ^•`«‰õΩQÍ#∞ ~°∂.1,000/– „âı}˜ QÆkx U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_»∞
`«∞Ok.
– LѨHÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi(q+¨μ‚x"åã¨O)

ǨÏi<å=∞㨇~°}Ë "≥∂HõΔ=∂~°æO • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 21

 – N P~°¡QÆ_»¤ â◊OHõ~ü
=∂k <≥Å∂¡~°∞ lÖÏ¡. <åÜ«Ú_»∞¿Ñ@ \∫<£. <Õ#∞ ÃãÔHO_»s „ˆQ_»∞
\©K«~üQÍ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl#∞. =∂ Láê^蕺ܫÚÅ∞ H˘O^Œ~°O HõÅã≤ N "ÕOHõ
>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ÉèíHõÎ|$O^ŒOQÍ U~°Ê_®¤O. „Ѩu â◊x"å~°O XH˘¯Hõ¯ Láê^蕺
Ü«Úx WO\’¡ ™êÜ«∞O„`«O q+¨μ゠Ǩ Ϩ „ã¨<å=∞ áê~åÜ«∞}O, QÀqO^Œ<å=∂Å∞
K«^Œ∞=Ù`«∂ Éèí[# KÕã≤, Nx"åã¨∞x áê@Å∞ áê_»∞`å=Ú. `«~åfi`« N"åi
Ѩ\ÏxH˜ ѨÓ[Å∞ KÕã≤ =zÛ# Éèí‰õΩÎʼnõΩ „Ѩ™ê^•Å∞ ѨOK«∞`å=Ú.
WÖÏ WѨÊ\˜H˜ 192 â◊x"å~åÅ∞ KÕâßO. „Ѩu 40 "å~åÅ∞ ѨÓiÎ J~Ú#
`«~åfi`« 41= "å~°O =∂ ÉèíHõÎ |$O^ŒO ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∂ Hõeã≤ J~°"≥·=∞Ok ^•HÍ u~°∞=∞ʼnõΩ
#_çzáÈ~Ú JHõ¯_» N"åi Éèí[#Å∞ KÕã≤ N"åi ^Œ~°≈#O KÕã¨∞H˘x =™êÎ=Ú. WÖÏ KÕÜ«∞_»O =∂‰õΩ ZO`À P#O^ŒOQÍ
LO@∞Ok. WѨÊ\˜=~°‰õΩ 41=, 81=, 121=, 161= "å~åÅÖ’ N"åix ^Œi≈OK«∞H˘<åfl=Ú.
XHõ~ÀA â◊x"å~°O ™êÜ«∞O„`«O <Õ#∞ ѨxKÕ¿ã T~À¡ [<åÉèÏÖˇH¯õ Å∞ „"åã≤ ™êÜ«∞OHÍÅO ѨÓ[‰õΩ "≥àÏ¡Åx `˘O^Œ~Q° Í
=ã¨∞Î<åfl#∞. WO`«Ö’ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ L#fl@∞ì LO_ç XHõ ‰õΩHõ¯ ѨiÔQ`«∞ΉõΩO@∂ =zÛ <å ã¨∂¯@~ü „H˜O^Œ‰õΩ ^Œ∂iOk. ^•O`À
ã¨∂¯@~ü Zyi J=`«ÅѨ_çOk. <Õ#∞ Zyi ~À_»∞¤ÃÑ· ^˘~°∞¡‰õΩO@∂ H˘OK≥O ^Œ∂~°O "≥o§ Ѩ_çáÈÜ«∂#∞. WO`«Ö’ P\’Ö’
áÈ`«∞#fl"åà◊√¡ ™ê~ü Ѩ_çáÈÜ«∂_»∞. ÖËѨÙ`å=∞x =zÛ ÖËÑ≤ ^≥|ƒÅ∞ U"≥∞ÿ<å `«ye<åÜ«∂ ™ê~ü J<åfl~°∞. Nx"å™ê JO@∂
ÖËz K«∂™ê#∞. XHõ¯ ^≥|ƒ `«QÆÅ ÖË^Œ∞. Hõhã¨O XHõ¯ w`« ‰õÄ_® Ѩ_»ÖË^Œ∞. JO`å N"åi =∞Ç≤Ï=∞ J#∞‰õΩO@∂ WO\˜H˜
"≥o§ ™êfl#O KÕã≤ =∂ |$O^ŒO KÕ¿ã ѨÓ[‰õΩ "≥o¡ ѨÓ[Ö’ áêÖÁæ<åfl#∞. ѨÓ[ `«~åfi`«
D q+¨Ü«∂xfl =∂ ÉèíHõÎ |$O^ŒO "åà◊¡H˜ K≥áêÊ#∞. JO^Œ~°∂ ™êfiq∞ ^ŒÜ«∞KÕ`« h‰õΩ
z#fl^≥|ƒ~Ú<å `«QÆÖË¡^Œ∞ J<åfl~°∞.
`«~åfi`« H˘xfl~ÀAʼnõΩ =∂ ¿ãflÇ≤Ï`«∞x =ÚYO JO`å
QÍÜ«∂Å`À, KÕ~Ú qiyáÈ~Ú ‰õ@∞ì`À HõxÑ≤OKå_»∞. U"≥∞ÿOk h‰õΩ
Jx J_çQÍ#∞. <å ã¨∂¯@~ü „H˜O^Œ‰õΩ ‰õΩHõ¯ =zÛOk. <Õ#∞ ã¨∂¯@~ü
ÃÑ· #∞O_ç „H˜O^Œ Ѩ_ç WÖÏ [iyOk J<åfl_»∞. ‰õΩHõ¯Ñ¨_ç`Õ WÖÏ
J=Ù`«∞O^• J#∞‰õΩ<åfl#∞. <å‰õΩ WÖÏ ^≥|ƒÅ∞ `«QÆÅ
‰õΩO_® P "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åˆ~ HÍáê_®~°∞.
Hõ#∞Hõ ™êfiq∞"åix ÉèíH˜Î`À, #=∞‡HõO`À
Z=Ô~·`Õ x`«ºO ѨÓlã¨∞ÎO\Ï~À... PÜ«∞# =∞#efl
x`«ºO PѨ^ŒÅ#∞O_ç HÍáê_»∞`«∂<Õ LO\Ï_»∞
J#\ÏxH˜ W^À L^•Ç¨Ï~°}.
FO #"≥∂ "ÕOHõ>ËâßÜ«∞

22 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •

 `Õ*’=¸iÎ! =∞sz =∞ǨÏi¬!! - N KåH˜K≥~°¡ <åQÆ ã¨∞^Œ~°≈# ~å=Ù
D K«~åK«~° ã¨$+≤ìˆH PÅ"åÅ"≥∞ÿ# ZO^Œ~À =∞Ǩ
|∞∞+¨μÅ áê^Œ ã¨Ê~°≈`À ѨÙh`«"≥∞ÿOk D ÉèÏ~°`å=x. „|Ǩχ
^Õ=Ùx =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞ÅÖ’ XHõÔ~·# =∞sz=∞ǨÏi¬ , ^≥·=ã¨OѨ
#∞fl_»∞, `Õ*’=¸iÎ, „áê`«ó㨇~°}©Ü«Ú_»∞. ™êHΔÍ`ü <å~°Ü«∂
}ÏOâ◊QÍ J=`«iOKå~°∞.
D J#O`« ã¨$+≤ì x~å‡}OHÀã¨O L^Œ~ÚOz# „Ѩ*Ï
Ѩ`«∞ÅÖ’ =∞sz "≥Ú^Œ\ ˜"å_»∞, JO`ÕQÍ^Œ∞, "≥Ú^Œ\ ˜ =∞#fiO
`«~°OÖ’x ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÅÖ’ =∞sz =∞ǨÏi¬ XHõ~°∞, NqY<À
=ÚhO„^Œ∞Å JO`«~°OQÆ t+¨μºÅÖ’ XHõÔ~·# =∞sz=∞ǨÏi¬
"≥M· Ï#㨠ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ JÉè∞í º^ŒÜ∂« xH˜ Z<Àfl „QÆO^ä•Å#∞ JOkO
E<£ 29 = `Õk
=∞sz=∞ǨÏi¬ [Ü«∞Ou
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ...
"å~åxH˘Hõ¯™êÔ~·<å PÅÜ«∂xH˜ "≥à◊¡O_ç
Kå~°∞. "å\˜Ö’ P#O^Œã¨OÇ≤Ï`« „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k. D „QÆO^äŒOÖ’
J#O`«~°∂ѨÙ_≥·# P N=∞<åfl~åÜ«Ú}∞_çx QÆ∞iOz# J~°Û#,
ѨÓ*Ï q^è•#=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# Z<Àfl "≥·kHõq+¨Ü«∂Å#∞ `≥eÜ«∞
*Ëã≤# Ѷ¨∞#`« D =∞Ǩ|∞∞+≤ˆH ^ŒH˜¯Ok.
XHÍ<˘Hõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, "Õ^Œ™ê~°O J~°úOQÍHõ, U ÉèíQÆ
=O`«∞x H˘Å"åÅx, ã¨`åfik QÆ∞}=ÚÖË ÅHõΔ}=ÚÅ∞QÍ HõÅ
"å_»QÆ∞, J=º‰õΩÎ_»QÆ∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∞#∞, x~°∞æ}∞_»∞#∞, JÜ«∞#
Ѩ~°O^è•=Ú_≥=fi_»x, „â◊√u, 㨇 $fuǨ™ê^Œ∞ÅKÕ`« UHõ„w=
=ÚQÆ H˘xÜ«∂_»|_Õ XˆH XHõ ^Õ=Ù_≥=fi_»∞, Jx ã¨Oâ◊Ü«∂`«∞‡
‰õΩÖˇ·# ã¨∞„=`«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =Ú#∞Å∞‰õΩ, "åi ã¨Oâ◊Ü«∂Å#∞
f~°∞ã¨∂Î, "≥·MÏ#㨠„áêâ◊™êκxfl D q^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞
=∞sz=∞ǨÏi¬–
^Õ=`«ÅÖ’ „âı+¨μª_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ ǨÏi<å~åÜ«∞} Ѩ~°
â◊|Ì=ÚÅKÕ Ñ≤Å∞=|_»∞`«∞<åfl~°∞, WO^Œ∞‰õΩ „â◊√uÜÕ∞
„Ѩ=∂}O, P <å~åÜ«∞}∞_»∞ Ѩ~°„|Ǩχ=Ú PÜ«∞<Õ
J=ºÜ«Ú_»∞, JO`ÕQÍHõ, ^Õ=`«ÅO^ŒiÖ’ q+¨μ‚"Õ „Ѩ^äŒ
=Ú_»∞, Jyfl Hõ_»Ñ¨\ ˜ "å_»∞, D =∞^茺 JkèHÍ~°OÖ’
`«H˜¯# ^Õ=`«ÅO^Œ~°∞ LO\Ï~°∞.
JO^Œ∞ˆH "Õ^ŒO K≥ѨÙ`«∞Ok, ã¨~°fiO q+¨μ‚=∞Ü«∞O
[QÆ`ü, ǨÏi=∞Ü«∞O D qâ◊fi=∞O`å ™êHΔÍ`ü q+¨μ‚
^Œ~°≈#∞_≥·# =∞sz =∞ǨÏi¬ ZO`«\ ˜ ÉèÏQƺâßÖ’ Hõ^•!!
P ™êfiq∞x =∞#ã¨∞û#O^Œ∞ U q^è=Œ ÚQÍ JiÛOK«
=Öˇ<À q=iOKå_»∞ =∞ǨÏi¬, „Ѩã¨#fl"≥∞ÿ# „Ѩ^Õâ◊OÖ’
ã¨OQÆ~°Ç≤Ï`«∞_≥·, WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO KÕã≤ Ѩ~°=∂`«‡Ö’
^蕺#=∞QÆfl_≥· ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’ ѨÙO_»sH͉õΔΩ_≥·#
P <å~åÜ«Ú}∞}˜‚ `«Å∞ã¨∂Î, =∞#ã¨∞ûÖ’ ^蕺#O
KÕÜ«∂e – nx<Õ =∂#ã≤HÍ~°Û# JO\Ï~°∞. |∞∞Qƺ
A™êû=∞ =∞O„`åÅKÕ ^蕺xOz „ÉÏǨχ}∞Å∞ KÕ¿ã
J~°Û##∞ "åzHÍ~°Û#=∞x JO\Ï~°∞. JyflǨϟ„`«OÖ’
„"ÕÅÊ|_»∞ Ǩϟ=∞ q^è•#"Õ∞ J=¸~°"Î ∞≥ #ÿ HÍ~ÚHÍ~°Û#,
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 23
 `Õ*’=¸iÎ! =∞sz =∞ǨÏi¬!!
Jx K≥ѨÊ=K«∞Û. JO`ÕQÍ^Œ∞, Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ =∂#ã≤HÍ~°Û#O,
„`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ Ǩϟ=∞ѨÓ[, ^•fiѨ~°OÖ’ q„QÆǨ~°Û#O, Hõe
Ü«ÚQÆOÖ’ ǨÏi<å=∞ zO`«#O `«∞ź Ѷ¨ÖÏÅx K≥áêÊ~°∞.
=∞sz =∞ǨÏi¬ "≥·MÏ#㨠ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ ZO`«\ ˜
B#fl`«ºO, â◊H˜ÎÜ«Ú#fl^À XHõ ^Œ$ëêìO`«O ^•fi~å `≥eáê~°∞.
ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ KÀà◊=∞O_»ÅOÖ’x XHõ #QÆ~°OÖ’
XHõ "≥·MÏ#㨠ÉÏÅ∞_»∞O_Õ"å_»∞. J`«_»∞ z#fl`«#OÖ’, Ö∫H˜Hõ
„Ѩã¨OQÍÅ∞ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ â◊H˜ÎKåÅx"å_»Ü≥∞º#∞. `«# `«O„_ç
ÉÏźOÖ’<Õ HÍÅO KÕã≤#O^Œ∞# P`«_»∞ `«# `«e¡x áÈ+≤ã¨∂Î P
#QÆ~O° Ö’ x=ã≤OKÕ"å_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Œ∞+¨|ì ∞^Œ∞Åú QÆ∞"å~°∞,
^èŒ~°‡„^ÀǨïÅQÆ∞ ^Õ=ʼnõΩÅ#∞"å~°∞ „Ѩ|e L<åfl~°∞. "≥·MÏ#ã¨
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ áê~°OѨ~°º=ÚQÍ =K≥Û_ç P PÅÜ«∞ JkèHÍi
`«# a_»¤x, P ÉÏÅ∞x `«e¡ K≥ѨÙ`«∞#fl =∂@Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
P ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ D Ñ≤Å¡"å_»∞ z#fl"å_»∞ *Ï˝#O KåÅ^Œx,
tâ◊√g`«_»∞ Jx PˆHΔÑ≤ã¨∂Î q"ÕHõâ◊¥#∞º_≥·# P ѨÙ~°áêʼnõΩ_≥·#
„ѨÉèí∞=Ù#‰õΩ `«Ñ¨CQÍ q=iOz P PÅÜ«∞ JkèHÍ~åxfl "å~°∞
KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
gi ^Œ∞â◊Û~°º#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl P <å~åÜ«∞}∞_»∞ =∞Ǩϟ
„QÆ∞_≥·, P ѨÙ~°áêʼnõΩx ã¨fiѨflOÖ’ Hõ#Ѩ_ç, F ~å*Ï! QÆ~°ƒù
QÆ∞_çÖ’ J~°Û# KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ P ^Õ=ʼnõΩʼnõΩ JkèHÍ~°O ÖË^Œ∞,
"åix |Ç≤Ï+¨¯iOK«=∞x P*Ï˝Ñ≤Oz JO`«~åú#∞_»∞ J=Ù`å_»∞,
`≥Å¡"åi P ѨÙ~°áêʼnõΩ_»∞ D =$`åÎO`«=Ú#∞ P ^Õ=ʼnõΩʼnõΩ
K≥Ñ≤Ê JѨǨ㨺=ÚKÕã≤, "åiKÕ`«<Õ PÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ[KÕ~ÚOK«
_®xH˜ =∞^À#‡`«∞Î_≥· xâ◊Û~ÚOz, `«#∞ ‰õÄ_» =∞Ok~åxH˜
"≥àÏÎ_∞» . JѨÙÊ_»∞ "åi JǨÏOHÍ~åxH˜ HÀѨO`À ™êfiq∞, "åiH˜
Éèí~°Î $ǨÏi ã¨∞ÉèÏ+≤`åÅ∞
hK«∞Å∞ qѶ¨∂flÅ∞ =™êÎÜ«∞#fl ÉèíÜ«∞O`À ѨxH˜
ѨÓ#∞HÀ~°∞. =∞^茺=ÚÅ∞ Ѩx „áê~°OaèOz..
qѶ¨∂flÅ∞ Z^Œ∞Ô~·`Õ =kÖË™êÎ~°∞.
nè~°∞Å∞ Zxfl P@OHÍÅ∞ Hõey<å... ѨÓ#∞H˘#flѨx
`«∞^Œ=Ú@ì <≥~°"Õˆ~=~°‰õÄ =^ŒÅ<Õ =^ŒÅ~°∞.
– _®II ã¨=Ú„^•Å ÅHõ;}Ü«∞º
24 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
tHõΔ qkè™êÎ_»∞, "å~°∞ ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å P QÆ∞_ç `«Å∞ѨÙÅ∞
`≥~°∞K«∞HÀ=Ù, JO`ÕHÍ^Œ∞, "å~°O^Œ~°∞ x¿ãÎAÖˇ· ZHõ¯_ç "å~°∞
JHõ¯_Õ K≥Hõ¯ ÉÁ=∞‡Å=Öˇ ™êª}∞=ÙÅ=Ù`å~°∞. P ^Œ$âߺxfl
K«∂ã≤# P ѨÙ~°„ѨÉ∞íè =Ù ÉèÜ
í ∞« HõOÑ≤`∞« _≥· `«# `«ÑC¨ #∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
Ѩ~°∞QÆ∞Ѩ~°∞QÆ∞<å P "≥·MÏ#㨠ÉÏÅ∞_çO\˜H˜ "≥o§ ^ŒQÆæ~°∞O_ç, P
ÉÏÅ∞x QÆ∞_çH˜ fã¨∞H˘x =zÛ, P ÉÏÅ∞x`À WÖÏ JO\Ï_»∞,
'F "≥·MÏ#㨠‰õΩÖÏ=`åOã¨=∂! ##∞fl HõΔq∞OK«∞! <Õ#∞ J*Ï˝#
=â◊=Ú# D <Õ~°O KÕâß#∞, hÃÑ· <å‰õΩ Z@∞=O\˜ „^ÀǨÏ
zO`«#O ÖË^Œ∞, <å â◊s~°O HõOÑ≤Oã¨∞Î#flk, =∂ JǨÏOHÍ~°O
`˘ÅyOk, h"Õ D JÅÜ«∞ JkèHÍiq, "≥·MÏ#㨠ã¨O„Ѩ^•Ü«∞
=∞Ç≤Ï=∞#∞ HÍ#Hõ KÕã≤# D `«Ñ¨ÙÊ#∞ HõΔq∞Oz, D PÅÜ«∞
`«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~°==∞x— K≥Ñ≤Ê P ™êfiq∞x â◊~°}∞"Õ_»∞`å_»∞,
P ѨÙ~°áêʼnõΩ_»∞.
JѨÙÊ_»∞ <å~åÜ«Ú}∞_çH˜ =∞kÖ’ #=∞㨯iOz, P
ÉÏÅ∞_»∞ P QÆ∞_ç `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~°∞=QÍ, Jq ZѨÊ\˜ÖÏ
ã¨∞ÅÉèíOQÍ `≥~°∞=|_≥#∞, JѨÙÊ_»∞ P ÉÏÅ∞_»∞ PÅÜ«∂
ÉèíºO`«~°=Ú# „Ѩ"ÕtOz, ™êfiq∞H˜ x`«ºÔH·OHõ~åºxfl x~°fiiÎOz#
"å_≥·, <≥·"Õ^ŒºO ã¨=∞iÊOz, u#∞=∞x "Õ_»∞H˘<≥#∞.
JѨÙÊ_»∞ P Ѩ~°O^è•=Ú_»∞, =∞ǨÅH˜Δ ‡ã¨OѨ#∞fl_»∞,
ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∞ J~Ú# P <å~åÜ«∞}∞_»∞ ZO`À ã¨O`«ãO≤ z#
"å_≥· W@∞¡ ѨÅ∞‰õΩ`å_»∞, 'F Ѩل`«~°`«fl=∂! hKÕ <≥·"Õ^•ºxfl
fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. ã¨O`«∞+¨μì#Ü«∂º#∞— Jx P ÉÏÅ∞}˜‚ T~°_çOz,
JHõ¯_ç „Ñ¨[ÅO^Œix L^ÕtÌ Oz, Wk "≥Ú^ŒÅ∞H˘x ZѨÙÊ_»∞QÍx,
"≥·MÏ#㨉õΩÅ=∞O^Œ∞ [x‡Oz "Õ^•^茺ܫ∞#O X#iÛ# "åˆ~
<å P~å^è#Œ =Ú#‰õΩ J~°∞›Å∞ Jx K≥ÑÊ≤ , D q+¨Ü∞« OÖ’ Z=Ô~#·
Ju„Hõq∞Oz`Õ <ÕhÉèí∂Ö’Hõ=ÚÖ’ LO_»‰õΩO_® |Ǩï^Œ∂~°
„Ѩ^ÕâßxH˜ "≥àÏÎ#x `≥eÑ≤ JO^Œih nqOz JO`«~åú#∞_»=Ù
`å_»∞. "≥·MÏ#ã¨∞_»∞ "≥·MÏ#ã¨âߢã¨Î q^è•#OQÍ q+¨μ‚=Ù#∞ P~å
kèOK«@"Õ∞ âߢã„Î̈ Ѩ=∂}"≥∞ÿ LO^Œx K≥ÑÊ≤ # „|Ǩχ~°∂Ñ≤, =∞sz
=∞ǨÏi¬! ZO`«\ ˜ ^≥·=ã¨OѨ#∞fl_À Hõ^•!!
=∞sz =∞ǨÏi¬ É’kèOz# "≥·MÏ#㨠ã¨∂„`åÅ#∞
áê\˜^•ÌO, P N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x Hõ$Ѩ‰õΩ áê„`«∞Å=Ù^•=Ú.
Hõ=∞ÖωõΔΩ#iÛOK«∞ Hõ~°=ÚÅ∞ Hõ~°=ÚÅ∞
 u~°∞=∞Å#Oa rq`«O
NǨÏi ÔH·OHõ~°ºO – N "Õ=∞~åA J#O`«Ñ¨^Œ‡<åÉèíO
HõeÜ«ÚQÆ^≥·=OQÍ "≥Åã≤, u~°∞=∞ÖËâ◊√xQÍ,
Nx"åã¨∞xQÍ, QÀqO^Œ∞xQÍ, N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞QÍ
Éèí‰õΩÎÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∞Î#fl P ^Õ=^Õ=Ùx¿ã=Ö’ rqOz,
`«iOz# ÉèíHÍ΄ˆQã¨~°∞ÖˇO^Œ~À L<åfl~°∞. JO^ŒiHõ<åfl
=ÚO^Œ∞ ™êfiq∞"åi „Ѩ^äŒ=∞f~°÷ÔH·OHõ~°∞ºÅ∞QÍ H©iÎ
QÍOz# ÉèíHõÎ=ˆ~}∞º_»∞ 'ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa—. gi<Õ
ÃÑiÜ«∞u~°∞=∞Öˇ#· Oa Jx ‰õÄ_» =º=ǨÏi™êÎ~∞° . Nâ‹Å·
N~°OQÍKå~°∞ºÅ"å~°∞ `«=∞ Nx"åã¨QÆ^ŒºOÖ’ u~°∞=∞Å
#Oax Nâ‹·ÅѨÓ~°∞‚xQÍ Jaè=i‚OKå~°∞.
ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa Ü«∂=Ú<åKå~°∞ºÅ"åi
t+¨μº_»∞. ã¨O㨯 $`«, `«q∞à◊ÉèÏ+¨ÅÖ’ =∞ǨѨO_ç
`«∞_»∞. WO`ÕQÍHõ N"≥·+¨‚= qtëêì^≥Âfi`« „Ѩ=HõÎ N=∞„^•
=∂#∞*ÏKå~°∞ºÅ"åiH˜ "Õ∞#=∂=∞. =∞iÜ«Ú N~å=∂
#∞AÅ"åi S^Œ∞QÆ∞i QÆ∞~°∞=ÙÅÖ’ ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa
‰õÄ_» L<åfl~°∞. =ÚYºOQÍ N~å=∂#∞AÅ"åiH˜
=∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ# 'FO #"≥∂<å~åÜ«∞}ÏÜ«∞—–JëêìHõΔs
=∞O„`åxfl LѨ^ÕtOz<å~°∞.
u~°∞=∞Å #Oa f~°÷ÔH·OHõ~°ºO
"≥Ú^Œ\ u~°∞=∞Å#Oa x`«º=Ú KåÅ^Œ∂~°=Ú „Ѩܫ∂}˜Oz
=∞\˜ì ‰õΩO_»Ö’ PHÍâ◊QÆOQÆ #∞O_ç Jaè¿+Hõ[Å=Ú `≥zÛ ™êfiq∞"åiH˜
„Ѩ^äŒ=∞f~°÷ÔH·OHõ~°º=Ú KÕ¿ã"å~°∞. P ¿ã=‰õΩ Nx"åã¨∞_»∞ ZO`À ã¨O`À
+≤OKÕ"å_»∞. ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa ÔH·OHõ~°º=Ú#∞ Ö’HÍxH˜ `≥eÜ«∞KÕ¿ã L^ÕÌ
â◊º=Ú`À H˜~å`«‰Ωõ x ~°∂ѨOÖ’ ^è#Œ ∞~åƒ}=ÚÅ∞ ^èiŒ Oz u~°∞=∞Å#Oa`À
`«#‰õΩ ^•Ç¨ÏO "Õã∞¨ #Î flk, H˘O`« [Åq∞=fi=∞x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ "≥Ú^Œ\ ˜
u~°∞=∞Å#Oa x~åHõiOK«QÍ ™êfiq∞ "åx "≥O>Ë "≥àϧ~°∞. J#O`«~°O
ÉÏ}=Ú`À ‰õΩO_»‰õΩ zÅ∞¡ KÕâß~°∞. [ÅO „`åQÆ_»O #Oa K«∂âß~°∞.
`«# ÔH·OHõ~°º=Ú#‰õΩ ÉèíOQÆO HõeyO^Œx ZO`À =º^äŒK≥O^•_»∞.
N<å^äŒ∞ =i‚OK«∞ lǨÏfi lǨÏfi
E<£, 06 u~°∞=∞Å#Oa
=~°¬ u~°∞#HõΔ„`«O ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ...
H˜~å`«Hõ ~°∂ѨOÖ’ L#fl Nx"åã¨∞_»∞ WK«Û\˜H˜
^ŒQÆæ~°Ö’<Õ [Å=Ú#fl^Œx `«# ÉÏ}O`À XHõ H˘O_»#∞
`åHõQÍ<Õ qâı+¨"≥∞ÿ# [Å^è•~°~å=_»O, WHõ=ÚO^Œ∞
D h\˜`À<Õ `«#‰õΩ Jaè¿+Hõ=Ú KÕÜ«∞=∞x K≥ѨC`«∂
JO`«~åú#=∞Ü«∂º_»∞. P H˜~å`«‰õΩ_Õ `«# ™êfiq∞Ü«∞x
`≥Å∞ã¨∞H˘x Ѩ~°=tOzáÈÜ«∂_»∞ P =∞ǨÉèí‰õΩÎ_»∞
#Oa.
P<å\˜ #∞O_ç PHÍâ◊QOÆ QÆ f~°=÷ Ú`À<Õ ™êfiq∞
"åi ÔH·OHõ~°º=Ú u~°∞=∞ÅÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞#flk. P
~ÀA#∞ 'PHÍâ◊QOÆ QÍ f~À÷`û« = `«hfl~°=Ú^Œ∞ L`«û=O,
J=∞$`« [Ö’`«û=O— J<Õ ¿Ñ~°¡`À „Ѩf ã¨O=`«û~°O
"≥‰· Ωõ O~îU° HÍ^ŒtH˜ 11 ~ÀAÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ „áê~°OÉè"í ∞≥ ,ÿ
"≥·‰õΩO~î° UHÍ^Œt `«~åfi`« 14 ~ÀAÅ∞ – "≥Ú`«ÎO 25
~ÀAÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ N"åi J^茺
Ü«∞<À`«û=O, u~°∞=∞Å#Oa u~°∞=∞O[#O x~°fiÇ≤Ï
™êÎ~°∞. ™êHΔÍ`«∞Î Nx"åã¨∞xKÕ '`å`«— Jx Ñ≤Å∞=|_ç#
u~°∞=∞Å#Oa ^èŒ#∞º_»∞.
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 25
 u~°∞=∞Å#Oa rq`«O - NǨÏi ÔH·OHõ~°ºO
u~°∞=∞Å #Oa W`«~° ÔH·OHõ~åºÅ∞
ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa ™êfiq∞"åiH˜ J<ÕHõ ÔH·OHõ~åºÅ∞ KÕ¿ã"å~°∞. "å\˜Ö’
=ÚYº"≥∞ÿ#q `À=∂Å¿ã=, u~°∞=∞O[# ÔH·OHõ~°ºO, PHÍâ◊QÆOQÆ f~°÷ÔH·OHõ~°º=Ú,
âß`«∞=ÚÔ~·, =∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊÔH·OHõ~°ºO, "Õ^Œáê~åÜ«∞}O "≥Ú^ŒÖˇ·#q. <Õ\ ˜H© D ÔH·OHõ~°º
=ÚÅ∞ u~°∞=∞Å#Oa =OjÜ«ÚÅ∞ x`«º=¸ ™êfiq∞"åiH˜ ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ`À KÕã¨∂Î<Õ
L<åfl~°∞.
Kåi„`«HÍ^è•~°=ÚÅ =Å# ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa u~°∞=∞Å ^ŒH˜Δ}=∂_»gkäÖ’
x=ã≤Oz x`«ºO ÔH·OHõ~°º=ÚÅ∞ KÕ¿ã "å~°x `≥eÜ«ÚK«∞#flk. <Õ\ ˜H© ™êfiq∞"åi x`«º
Tˆ~yOѨ٠^ŒH}Δ˜ gkäÖ’x ÃÑ^ŒuÌ ~°∞=∞Å#Oa PÅÜ«∞O =^ŒÌ „Ѩ^=Œä ∞Ǩ~°ux JO^Œ∞H˘x
„áê~°OÉèí=∞ø`«∞Ok.
N~å=∂#∞AÅ"åiH˜ ~å=∂Ü«∞}É’^èŒ
™êfiq∞ PàÏfi~^•~°∞"å~°∞ `«=∞ ã¨<å`«# ^èŒ~°‡*Ï˝# ã¨OѨ^Œ#∞ t+¨ºã¨"Õ∞`«OQÍ
N~å=∂#∞AʼnõΩ „Ѩ™êkOKå~°∞. N~å=∂Ü«∞}=Ú#∞ =∂„`«O ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa
"åiH˜ „Ѩ™êkOKå~°∞. HÍÖÏO`«~°=Ú# N~å=∂#∞AʼnõΩ ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa
~å=∂Ü«∞} ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ#∞ `≥eÑ≤# ã¨OѶ¨∞@# ZO`À =∞ǨÏ`«Î~°O =∞Ç≤Ï=∂xfi`«O.
ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa P^Õâß#∞™ê~°=Ú N~å=∂#∞AÅ∞ u~°∞=∞ʼnõΩ =zÛ
=¸_»∞~ÀAÅ∞ ™êfiq∞"åix ¿ãqOz u~°∞ѨuÖ’x JeÑ≤i ã¨g∞ѨOÖ’ x=ã≤OKå~°∞.
„Ѩux`«º=¸ N"ÕOHõ>âË √◊ x „ѨÉÏè `« HÔ O· Hõ~º° =ÚÅ∞ KÕã≤ #Oa u~°∞=∞Å#∞O_ç „H˜OkH˜
ky =zÛ N~å=∂#∞AÅ"åiH˜ N~å=∂Ü«∞}=Ú#∞ ã¨O=`«û~°Oáê@∞ É’kèOKå~°∞.
K≥Ñ≤Ê# J~°÷O uiy K≥ѨʉõΩO_® 18 =∂~°∞¡ ~å=∂Ü«∞} ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ q=iOKå~°∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Nx"åã¨∞xH˜ ÔH·OHõ~°º=Ú KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`«∞#flO
^Œ∞‰õΩ zOuã¨∞Î#fl #OaH˜ „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿ `«# áê^•Å#∞ JeÑ≤i =^ŒÌ „Ѩ™êkOz ¿ãqOK«
=∞x J#∞„QÆÇ≤ÏOKå~°∞. J"Õ Éèí‰õΩÎÅ∞ JeÑ≤i =^ŒÌ H˘eKÕ N"åi áê^Œ=ÚÅ∞.
Wxfl qâı+¨=ÚÅ`À `«# Ü«∂=r˚q`«=Ú Nx"åã¨∞x ¿ã=Ö’ `«iOz#
ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa ™êfiq∞"åi „Ѩ^äŒ=∞ ÔH·OHõ~°º=ÚÅ∞ KÕã≤# ÉèíHõÎ=ˆ~}∞º_»∞. J#fl=∂
Kå~°∞ºÅ "å~°∞ 'H˘O_»ÅÖ’ <≥ÅH˘#fl HÀ<Õ\ ˜ ~åÜ«∞_»∞"å_»∞— J<Õ H©~°Î#Ö’ '=∞zÛHõ
^˘ÅHõ u~°∞=∞Å#Oa `À_»∞`« xK«Û xK«Û =∂@ÖÏ_ç =zÛ#"å_»∞— Jx „Ѩ™êÎqOKå_»∞.
D<å\˜H© "ÕÖÏk=∞Ok Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ u~°∞=∞ÅH˘O_»Å∞ HÍe#_»H#õ ZH˜¯ "≥Ú‰õΩ¯Å∞
f~°∞ÛHÀ=_»O–JeÑ≤i =^ŒÌ Nx"åã¨∞x áê^•Å‰õΩ x`«ºÇ¨~°`«∞Å∞ W=fi_»O, QÀqO^Œ
<å=∞㨇~°}`À u~°∞=∞Å =∂~°∞„"≥∂QÆ_»O–x`«ºã¨`«º "≥·Éèí"åÅ∞QÍ ÉèÏã≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
z~°ã¨‡~°}©Ü«Ú_»∞, „áê`«ó㨇~°}©Ü«ÚxQÍ ÃÑ^ŒÌu~°∞=∞Å#Oa N"ÕOHõ>Ëâ◊√x
Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ z~°™ê÷~ÚQÍ xÅz L<åfl_»∞.
26 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • âı+¨âß~ÚH˜ „"≥Ú‰õΩ¯ t~°=Ú t~°=Ú
 NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O,
Nx"åã¨=∞OQÍѨÙ~°O - N EÅHõO\˜ ÉÏÅã¨∞„|Ǩχ}ºO
Nx"åã¨∞_»∞ u~°∞=∞ÅH˘O_»g∞^Õ HÍHõ, H˘O_» „H˜O^Œ‰õÄ_® ™êHΔÍ`«¯iOKå_»O@!
=O^ÕO_»¡H˜O^Œ\˜ #∞Oz q#Ѩ_»∞`«∞#fl =∂\ Wk!
<å‰õΩ `≥eã≤# Pã¨H˜ÎHõ~°"≥∞ÿ# D qO`« QÍ^äŒ#∞ g∞=ÚO^Œ∞ LOK«∞`«∞<åfl. g∞~°∂ P#OkOK«O_ç....

u~°∞ѨuH˜ ã¨iQÍæ ѨtÛ=∂# Ѩ@∞ì=∞x Ѩk Wn =O^ŒÖUO_»∞¡QÍ ™êQÆ∞`«∞#fl P tkäÖÏÅÜ«∞ K«i„`«!

"≥∞ÿà◊¡^Œ∂~°OÖ’ L#fl XHõ Ñ¨Öˇ¡@∂~°∞. P T~°∞|Ü«∞@, qz„`åu qz„`«O! „H©.â◊.1900 „áêO`å# XHõ "≥„iÉÏQÆ∞Å
"≥ÚO_ç QÀѨÙ~°O`À, QÀ_»Å`À Lã¨∂~°∞=∞O@∞#fl tkäÅ ÖÏO\˜ J=∂Ü«∞Hõ ¢ã‘Î, PHÍâ◊O #∞Oz T_çѨ_»¤@∞ìQÍ P QÆ∞_ç
"≥∞ÿ# PÅÜ«∞O. P=~°}Ö’ „Ѩ`«ºHõΔ=∞~ÚºOk. ZHõ¯_ç #∞Oz =zÛO^À `≥eÜ«∞^Œ∞.
''=∂ `å`« =Ú`åÎ`«Å#∞O_Õ JO>Ë =O^ŒÅ
UO_»¡#∞O_Õ P QÆ∞_ç JÖψQ LO^Œh, áê_»∞|_ç# P
QÆ∞à’¡ ѨÓ~°fiO "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ q„QÆÇϨ O LO_Õ^hŒ , HÍx
WѨC_® q„QÆǨÏO LO^À, ÖË^À, Hõhã¨O U ^Õ=Ù_ç
q„QÆǨÏO J~Ú<å LO^À ‰õÄ_» `≥eÜ«∞^Œh—— P Ti
[#O JO@∞#fl =∂\!
P QÆ∞_ç K«∞@∂ì=Ù#fl QÀ_»Å~åà◊√¡ HÍà◊√¡=zÛ
Hõ^ŒeáÈ~Ú<å, QÀѨÙ~°tY~°O, |eÑ‘~î°O ^èŒfi[ã¨ÎOÉèíO
"å#ʼnõΩ <å#∞`«∂, ZO_»Å‰õΩ ZO_»∞`«∂ tkäÅ"≥∞ÿ
x„™êÎ}OQÍ LO@∂ =∞#ã¨∞#∞ "≥∞eÃÑ\˜ì Ñ≤O_»∞`å~Ú.
J~Ú<å P „áêOQÆ}O #_»∞=∞ÉèÏQÆ# tÖÏ"ÕkHõÃÑ·
xi‡OѨ|_»¤ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# QÆ∞_ç, QÀ_»Å tÅÅ∞ c@Å∞
"åi<å, H˘OK«O ZQÆ∞_»∞kQÆ∞à‹¡Â<å qO`« "≥Å∞QÆ∞b#∞`«∂
JO^ŒOQÍ<Õ Hõ#Ѩ_»∞`«∞Ok.
"åH˜àı¡ ÖËx P QÆ∞_ç=∞O_»Ñ¨OÖ’xH˜ "≥àÏ¡Åh,
Ö’# QÆ~°ƒùQÆ∞à’¡ U =ÚO^À K«∂_®Å#fl `«Ñ¨# Pã¨H©Î
L<åfl, J_»¤k_»¤OQÍ ÃÑiy# K≥@∂¡ Z`≥ÎÂ#ѨÙ@ìÅ∂ <åQÆ
*ˇ=Ú_»∞K≥@∞¡, fQÆÅ∂, qK«ÛÅq_çQÍ u~°∞QÍ_»∞`«∞#fl
ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ áê=ÚÅ∂, `Õà◊¥¡ QÆaƒÖÏÅ∞. g\˜x K«∂¿ãÎ
KåÅ∞, Z=iH© QÆ∞O_≥^è≥·~°ºO KåÖËkHÍ^Œ∞. HÍx, P tkä NHõÖϺ}"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞,
ÖÏÅÜ«∞O P~°∞|Ü«∞\’¡ ѨQÆ\ ˜Ñ¨Ó@ =∂„`«O Ѩã¨∞=ÙÅ∞, Nx"å㨠=∞OQÍѨÙ~°O
"Õ∞HõÅ∞ "å\˜x HÍKÕ Ñ¨ã¨∞ÅHÍѨ~°∞Å∞ ¿ã^Œnˆ~"å~°∞. (1970)

ã¨~°fir=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ x=ã≤OK«∞ ^Õ=Ù_˘Hõ¯_Õ • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 31

 NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O
U T~À `≥eÜ«∞^Œ∞. UO ¿Ñ~À Z=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. J_çy<å ™ê~°∞¡ Wq g∞ HÀã¨=∞„~å JO@∂ Ѩã¨∞ÅHÍѨ~°∞¡ WzÛ#
K≥a`Õ Hõ^• `≥e¿ãk. JxflO\˜H© "≥„iK«∂ѨÙÅ`À ‰õÄ_ç# z~°∞ áêÅ#∞ "å\˜H˜ ÃÑ>Ëìk. ֒ѨŠQÆ~°ƒùQÆ∞à’¡ xÅ∞"≥`«∞Î
#"Õfi P"≥∞ ã¨=∂^è•#O. N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x q„QÆǨÏO! K«∂zOk. Ѩ~°=∂#O^ŒO`À
x=∞‡Ñ¨O_»∞ÖÏO\˜ Ѩã¨∞ѨÙѨK«Ûx â◊s~°KèåÜ«∞, #∞^Œ∞ Ѩ~°=tOz Ô~O_»∞ KÕ`«∞ÖˇuÎ ^ŒO_»OÃÑ\˜ì ã¨O|~°Ñ¨_çOk.
@# ÃÑ^ŒÌ‰õΩO‰õΩ=∞ÉÁ@∞ì, xO_»∞QÍ Hõ@∞ì‰õΩ#fl =Ú`«Hõp~°, Nx"å™ê! QÀqO^•! JO@∂ P xÅ∞"≥`«∞Î ™êfiq∞x KÕuH˜
KÕ`«∞ÅxO_® P‰õΩѨK«Ûx =∞\˜ìQÍAÅ∞. ã¨QÆO <≥~°ã≤# ÃÑ^ŒÌ JOk#O`«=~°‰õΩ hà◊¡`À Jaè¿+H˜OKÕk. K«=Ú~°∞ nѨO
H˘Ñ¨C. K≥~°QÆx z~°∞#=Ùfi`À UÉèˇ·UO_»∞¡ ^•\˜# Ü≥∂yx "≥eyOz, `å#∞ L_çˆHã≤Ok x"ÕkOKÕk. ^•xÖ’ H˘O`«
ÖÏO\˜ ¢ã‘Î. ¿Ñˆ~ K≥ѨÊx P `«e¡H˜ ''`åÜ«∂~°=∞‡—— Jx P Ti Ѩã¨∞ÅHÍѨ~°¡‰õΩ Ñ¨Oz, q∞yeOk „Ѩ™ê^ŒOQÍ `å#∞
"åàı¡ ¿Ñ~°∞ÃÑ@∞ìH˘x Ñ≤eKÕ"å~°∞. P"≥∞ ‰õÄ_» ''P—— Jx |^Œ∞Å∞ P~°yOKÕk.
ѨeˆHk. Wn P<å\˜#∞Oz `åÜ«∂~°=∞‡ x`«ºHõ$`«ºO.
P ~ÀA #∞O_ç P QÆ∞_ç „áêOQÆ}OÖ’x P‰õΩÅ∞, ã¨∞=∂~°∞ #ÅÉèˇ· UO_»¡ áê@∞ PÜ«∞=∞‡‰õΩ P QÆ∞_ç`À,
JÅ=ÚÅ∞ K≥`«Î K≥^•~°O fã≤ "Õã≤ â◊√„ÉèíO KÕ¿ãk. Tà’¡H˜ "≥o¡ P Ti`À q_»nÜ«∞ÖËx, q_»nÜ«∞QÆ~åx J#∞|O^èŒO
We¡Å∞¡ uiy aK«ÛO J_çˆQk. QÆ∞à’§ ''Nx"åã¨∞_»∞—— L<åfl_»∞. U~°Ê_çOk.
##∞fl ѨÓ[ K≥Ü∞« º=∞<åfl_»∞. U^≥<· å W=fiO_ç JO@∂ #=Ùfi`«∂ L#fl@∞ìO_ç XHõ~ÀA `åÜ«∂~°=∞‡ WO\˜O\˜H˜
J_çˆQk, `åÜ«∂~°=∞‡. "≥o¡Ok!! ˆ~Ѩ@∞flOz ~å#∞, XHõ ™êfiq∞ ZHõ¯}∞‚OKÀ
HÍã¨∞e¿ãÎ =^ŒÌ<Õk. H˘OK≥O K«=Ú~À, HÍã≤xfl =™êÎ_O» @! PÜ«∞# Nx"åã¨∞}˜‚ =∞O„`åÅ`À ѨÓl™êÎ_O» @!
aÜ«∞º"≥∂, ѨáÈÊ, LáÈÊ ÃÑ@ì=∞x J_çˆQk. WzÛ# "å\˜x WѨÊ\˜#∞Oz D QÆ∞_ç "≥·Éèí=OQÍ "≥eyáÈ`«∞O^ŒO@!
P#O^ŒOQÍ fã¨∞H˘x P QÆ∞_ç =ÚOy\’¡ =¸_»∞~åà◊¡ á⁄~Úº W=hfl ''"≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞_Õ—— <å‰õΩ K≥Ñ≤Ê, ##∞fl `«∞O|∞~°∞f~°÷O
g∞^Œ ‰õΩO_»Ö’¡ L_ç̂H¿ãk. JHõ¯_» =Ù#fl Ѩã¨∞ÅHÍѨ~°¡`À HÍã≤xfl "≥o¡ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞H˘=∞‡<åfl_»∞. JO^Œ∞ˆH ˆ~Ѩ@∞flOz <Õ#∞
áêÅ∞ J_çy fã¨∞H˘<Õk. ~å#∞—— - JO@∂ Hõ#Ѩ_ç# "åà◊¡HõO^ŒiH© K≥Ñ≤ÊOk. Ѩã¨∞Å
P"≥∞ XHõ¯`Õ XO@iQÍ QÆ∞à’¡ J_»¤k_»¤OQÍ ÃÑiy# HÍѨ~°¡`À K≥Ñ≤ÊOk. QÆ∞_ç P=~°}Ö’x ѨÓÅK≥@¡#∞,
K≥@¡#∞ fã≤"Õã≤, K≥`«Î#∞ T_»∞Û‰õΩO@∂ HÍ~°∞ fQÆÅ#∞ ã¨Ê $tã¨∂Î K≥Ñ≤ÊOk.
pHõ\ ˜QÍ L#fl QÆ~åƒùÅÜ«∞OÖ’xH˜ "≥àı§k. `å\˜ D ˆHΔ„`«O x`Àº`«û=, Wk ~ÀE LO_Õ ã¨}∞QÆ∞_ÕÖË!
=∞@ìefl =Ú\˜ìOz P "≥Å∞`«∞~À¡ ֒ѨeH˜ "å~À`«û=, =∂™È`«û=, Jx JO^Œ~°∂ ÃÑ^ŒÌQÍ Ñ¨\ ˜ìOK«∞
ѨiH˜Oz K«∂zOk. ã¨O=`«û~À`«û"åÅ`À HÀÖË^Œ∞. HÍx, x[OQÍ P =∞~°∞
^•iÖ’ |∞ã¨Å∞ H˘>Ëì <åQÆ∞efl JÅ~å~°∞`«∂ LOk. <å_»∞ #ÅÉèˇ·UO_»¡ J#∞|O^èŒO
K«∂ã¨∂Î ''Fˆ~! <åQÍ! ™êfiq∞H˜ q"åǨÏO HÍ=Åã≤#"å~°∞, L#fl `åÜ«∂~°=∞‡ Hõ#Ѩ}Ë‚ ÖË^Œ∞.
PHõeQÍ LO^ŒO@! `«Ñ¨C WHõ¯_» [iˆQ x`«ºHõÖϺ}OÖ’ P"≥∞ HÀã¨O P T~°∂, QÆ∞_ô,
H˘O_»„~å!—— Jx =∞O^Œ áêÖÁæx N™êfiq∞"åi QÀѨÙ~°O =¸QÆQÍ ~ÀkOKå~Ú.
eOz#@∞¡ Q Í Q˘}˜ ˆ Q k. HõÖϺ}HõOHõ}Ïxfl ^èŒi¿ãÎ, qz„`«OQÍ P =∞~°∞
JO`Õ! P áê=ÚÅ∞ Ѩ_» `«Ñ¨ÊHõ `«fi~°Ö’ q"åǨÏO <å\˜ ™êÜ«∞O„`«"∞Õ HõOz Hˆ „Δ `«O
QÆÅ∞ kOz Xky Xky J=Ù`«∞O^Œx „Ѩã≤kú LOk. #∞O_ç XHõ J~° Û Hõ ™ êfiq∞
^Œ∂~°OQÍ áÈÜÕ∞ºq. H˘xfl =KåÛ_»∞. P QÆ∞à’§x ''Nx"åã¨

32 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • ã¨~åfinèâ◊√_»∞ ã¨Ñ¨Îysâ◊√_»∞

 NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O
™êfiq∞—— `«##∞ JiÛOK«_®xH˜ ~°=∞‡<åfl_»x P Tà’§ JO^ŒiH© XHõ¯ QÆ∞_çÖ’ =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞. P Tà’¡x „ѨuWÅ∂¡
K≥áêÊ_»∞. =∂q∞_®‰õΩÅ`À JÅOHõiOK«∞H˘<åfl~°∞. T~°∞ T~°O`å
P Ti"åà◊√§ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂, q=~°OQÍ K≥ѨÊO_»x "≥·Éèí=OQÍ L`«û= "å`å=~°}O <≥ÅH˘Ok.
J_çQÍ~°∞. ã¨iQÍæ Jk 1940= ã¨O=`«û~°O. q„Hõ=∞<å=∞
HõOzÖ’ LO\Ï#∞. <å ¿Ñ~°∞ ã¨∞O^Œ~~° å[™êfiq∞. =∂ ã¨O=`«û~°O Pëê_è=» ∂ã¨O â◊√^Œãú Ѩ gΨ ∞ QÆ∞~°∞"å~°O L`«~Î ° ѶŨ ∞æ}©
`«O„_ç ~åѶ¨∞"ÕO„^•Kå~°∞ºÅ∞. „Ѩu~ÀA ~å„`«#Hõ, ѨQÆÅ#Hõ #HõΔ„`«O ‰õÄ_ç# =∞Oz~ÀA.
ã¨fiѨflOÖ’ Nx"åã¨∞_»∞ Hõ#Ѩ_ç, ''~å ##∞fl^ŒúiOK«∞, pHõ\’¡ J~°Û‰õΩÅ∞ Nã¨∞O^Œ~~° å[™êfiq∞H˜ HõÅÖ’ ™êHΔÍ`«¯iOz
L<åfl#∞. ѨÙ@ìÖ’¡ K≥@¡Ö’¡ L<åfl#∞. "≥O@<Õ =zÛ Ñ¨ÓlOK«∞ x~°‚~ÚOz K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ P<å_»∞ ''NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°
=∞<åfl_»∞. ''™êfig∞! U Tà’¡ =Ù<åfl=Ù K≥ѨC. JO>Ë Ñ¨ÅHõ_»∞. ™êfiq∞"åi ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O—— ¿Ñ~°∞`À Ѷ¨∞#OQÍ "Õ_»∞Hõ
JO^Œ∞=ÖË¡ <Õ#∞ u~°∞ѨuÜ«∂„`«‰õΩ |Ü«∞Å∞ ^Õi Hõ#Ѩ_ç# [~°∞ѨىõΩ<åfl~°∞.
T~°∂, ¿Ñ\Ï, HÀ\Ï "≥^Œ∞‰õΩ¯O@∂, ZHõ¯_≥·<å tkäÅ"≥∞ÿ# "ÕOHõ =∞m¡ =O^ŒÅ UO_»¡ `«~åfi`« âß„™ÈÎHõÎOQÍ J~°Û‰õΩÖˇ·#
>Ëâ◊fi~°∞x PÅÜ«∞O Hõ#Ѩ_»∞`«∞O^Õ"≥∂#x K«∂ã¨∂Î =ã¨∞Î<åfl#∞. Nã¨∞~^Œ~~° å[™êfiq∞ "åi KÕ`∞« Åg∞^Œ∞QÍ Nx"åã¨=∞OQÍѨÙ~°O
D<å\˜ x„^ŒÖ’ ''W^Õ#Ü«∂º! <Õ#∞O_Õ T~°∞. W^Õ D QÆ∞à’¡<Õ Ö’x NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞"åiH˜ `˘eѨÓ[ [iy#
=O^ŒÅ UO_»¡#∞Oz L<åfl#∞. ##∞fl L^ŒúiOz, âß„™ÈÎHõÎOQÍ ~ÀA#, PÅÜ«∞OÖ’ ÅѶ¨Ú=ÙQÍ ã¨O„áÈHõΔ} KÕâß~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨
ѨÓlOK«∞—— Jx QÀqO^Œ∞_»∞ P^ÕtOKå_»∞ Jx D q+¨Ü«∂xfl N"åi QÆ~åƒùÅÜ«∞O =ÚOy@ ã¨∞„ѨÉèÏ`«O Ѩiîã¨∂Î =O^ŒÅ
J~°Û‰õΩÅ∞ ã¨∞O^Œ~°~å[ ™êfiq∞, P „QÍ=∞OÖ’x „Ѩu"åà◊¡‰õΩ ã¨O=`«û~åÅáê@∞ Ü≥∂QÆã=¨ ∂kèÖ’ L#fl N™êfiq∞"åix "Õ∞ÖÁ¯
K≥áêÊ_»∞. eáê~°∞. P `«~åfi`« ѨÙ~°∞+¨ã¨∂HõÎ Nã¨∂HõÎ Éèí∂hàÏã¨∂‰õΩÎÅ
P Ñ¨Öˇ¡[#O ''`åÜ«∂~°=∞‡—— K≥Ñ≤Ê#=∂@ QÆ∞~°∞ΠѨ~î°#O`À NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x =¸Å=¸iÎH˜ P=ÙáêÅ∞,
KÕ ã ¨ ∞ H˘x Ѩ ~ ° = ∂#O^Œ
Ѩ_®¤~°∞. 㨈~#O@∂ T~°∞
T~°O`å Hõ^Œe=KåÛ~°∞.
QÆ∞_ç P=~°}Ö’x K≥@¡#∞,
ѨÙ@ìÅ#∞ fã≤"Õâß~°∞.
fQÆefl fã≤"Õâß~°∞. PÅ
Ü«∂#flO`å =O^ŒÅH˘nÌ
aO^≥ Å hà◊ ¡ ` À =∞O_»
áêxfl, QÆ~åƒùÅÜ«∂xfl
Hõ_çy â◊√„ÉèíO KÕâß~°∞. QÆ∞_ç
„áêOQÆ}OÖ’ P=Ù¿Ñ_»`À
HõÖϡѨÙK«e¡ K«Hõ¯QÍ
=ÚQÆ∞æÅ∞ f~åÛ~°∞. ѨK«Ûx
J~°\ ˜ã¨ÎOÉèÏÅ∞, =∂q∞
_®‰õΩ `À~°}ÏÅ∞ JÅO
HõiOKå~°∞.
áÈ~°∞#+¨ìO – á⁄O^Œ∞ÖÏÉèíO • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 33
 NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û=O
ÃÑ~°∞QÆ∞, Ѩã¨∞ѨÙ, K«O^Œ#O, H˘|ƒi h~°∞ =Ú#flQÆ∞ Jaè¿+Hõ
„^Œ"åºÅ`À =∞OQÆà◊„Ѩ^ŒOQÍ Jaè¿+HõO x~°fiÇ≤ÏOѨ|_çOk.
Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨#flx |OQÍ~°∞ [s JOK«∞ L#fl `≥Å¡x
ѨOK≥, L`«ÎsÜ«∂xfl JÅOHõiOKå~°∞. #∞^Œ∞@ `≥Å¡x ѨK«Û
Hõ~°∂Ê~°<å=∂Å∞ fiÛk^•Ì~°∞.
qq^èŒ ~°HÍŠѨÓÅ=∂ÅÅ`À N™êfiq∞"åi xÅ∞"≥`«∞Î
=¸iÎx JO^ŒOQÍ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ JÅOHõiOKå~°∞. P `«~åfi`«
ã¨Ç¨Ï„㨠<å=∂~°Û# ^èŒ∂ѨnѨ <≥·"Õ^Œº
Hõ~°∂Ê~° Ǩ~°`«∞Å∞ Ѷ¨∞#OQÍ [iQÍ~Ú.
`˘e™êiQÍ... 1940, EÖˇ·
11= `Õn q„Hõ=∞<å=∞ ã¨O=`«û~°O E<£ 28, 29, 30 `ÕnÖ’¡
Pëê_è» â◊∞^Œúã¨Ñ¨Îg∞ QÆ∞~°∞"å~°O <å_»∞ NHõÖϺ}"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞
[iy# Nx"å=∞OQÍѨÙ~°O NHõÖϺ} ™êHΔÍ`å¯~° "≥·Éèí"À`«û"åÅ∞
"ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞"åi ™êHΔÍ`å¯~° "≥É· "íè À [~°∞QÆ∞`å~Ú.
`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ [iQÍ~Ú.
P "Õ_»∞HõÖ’¡ P „QÍ=∞ „Ѩ[ÖË
HÍHõ, u~°∞Ѩu, ÃÑ~°∞=∂à◊¡Ñ¨Öˇ¡, ¿Ñ~°∂~°∞, `˘O_»"å_», K«O„^Œ
yi, #~°ã≤OQÍѨÙ~°O, q∞@ìáêà‹O...... =Ú#flQÆ∞ K«∞@∞ìѨHõ¯Å
„QÍ=∂Å „Ѩ[Å∞ ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ`À áêÖÁæ<åfl~°∞. JO^Œi
WO_»¡Ö’#∞ ѨO_»∞QÆÅ∞ KÕã¨∞H˘<åfl~°∞.
P<å\˜#∞O_ç D PÅÜ«∞O k#k#„Ѩ=~°ú=∂#
=∞=Ù`«∂ 1967 U„Ñ≤Öò 26= `Õn# u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu
PÅÜ«∂Å P^èfiŒ ~°ºOÖ’xH˜ KÕi# D PÅÜ«∞OÖ’ 1980 EÖˇ·
#∞O_ç =¸_»∞~ÀAÅáê@∞ NHõÖϺ}"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x ™êHΔÍ`å¯~°
"≥·Éèí"À`«û"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.
PHÍâ◊~åA ѨلuHõ Ѩ^•‡=ux q"åǨÏ=∂_ç# Nx
"åã¨∞_»∞ D „áêO`«OÖ’ L#fl JQÆã¨Îº=∞ǨÏi¬x ^Œi≈OKå_»@.
P HõÖϺ} ^ŒOѨ`«∞Å∞ JQÆã¨∞κx HÀiHõÃÑ· P~°∞<≥ÅÅ∞ WHõ¯_»
L#flO^Œ∞=Å¡ N™êfiq∞"å~°∞ WHõ¯_» ''NHõÖϺ}"ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞x——QÍ
¿Ñ~°∞á⁄Ok<å_»∞.
ѨÓ~°fiO ZO^Œ~À ã≤^Œ∞úÅ∞ L#flO^Œ∞=Å¡ 'ã≤^Œú‰õÄ@O—
'ã≤^Œú‰õΩ\˜ì— Jh, Nx"åã¨∞_»∞ L#flO^Œ∞=Å¡ ''Nx"åã¨Ñ¨Ù~°O——
34 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
Jh ''Nx"åã¨=∞OQÍѨÙ~°O—— Jh ''HõÖϺ}=∞OQÍѨÙ~°O—— Jx
D „QÍ=∂xH˜ Z<Àfl ¿Ñ~°∞¡ U~°Ê_®¤~Ú.
J~Ú`Õ D ˆHΔ„`«O ZѨC_»∞ „Ѩu+≤ªOѨ|_çO^À `≥e
Ü«∞^Œ∞HÍx 1433 <å\˜ˆH LK«Ûùã≤÷uÖ’ L#fl D PÅÜ«∞=¸,
„QÍ=∞=¸ ã¨fi~°‚=Úd, HõÖϺ}©, cè=∂ #^Œ∞Å L^Œú $`«"≥∞ÿ#
=~°^ŒÅ `åH˜_çH˜Ö’#Ü«∂º~Ú.
P `«~åfi`« 1540Ö’ JK«∞º`«~åÜ«∞Å∞ D „QÍ=∂xfl
`åà◊¡áêHõ"åiH˜ =∂#ºOQÍ WKåÛ_»∞.
JѨÊ\’¡ `åà◊á¡ êHõ J#fl=∞Ü«∞º =∞#∞=∞_»∞
z#fl#fl NHõÖϺ} "ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x PÅ
Ü«∂xfl L^ŒúiOKå_»∞. JO^Œ∞=ÖË¡ PÅÜ«∞
„Ѩ"âÕ ^◊ •fi~°OÖ’ W~°∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ J#fl=∞Ü«∞º,
ÃÑ^Œu~°∞=∞ÅÜ«∞ºÅ tÖÏÊÅ∞ ^Œ~°≈#
q∞™êÎ~Ú.
P `«~åfi`« ‰õÄ_» =∞~À=∂~°∞ =~°
^ŒÅ `åH˜_çH˜Ö’<≥· HÍÖÏxH˜ Z^Œ∞~˘_ç¤
xez# D tkäÅ PÅÜ«∞OÖ’ NHõÖϺ}
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞x q„QÆǨÏO=∂„`«O K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°ÖË^Œ∞.
=∞m¡ =O^ŒÖUO_»∞¡ x~å‡#∞+¨º"≥∞ÿ, xâ◊≈|ÌQÆOcè~°OQÍ
xez=Ù#fl NHõÖϺ} Nx"åã¨∞x PÅÜ«∞O, J*Ï˝`«Ü≥∂yx
`åÜ«∂~°=∞‡, P `«~åfi`« J~°Û‰õΩÅ∞ ã¨∞O^Œ~°~å[™êfiq∞,
P `«~åfi`« u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O P^èfiŒ ~°fiOÖ’ k#k#O
#=#"À<Õ‡+¨OQÍ Jaè=$kú K≥OkOk, K≥O^Œ∞`«∂<Õ LOk.
JQÆ™êκk ZO^Œ~À =∞ǨÏ~°∞¬Å `«áÈÉèí∂q∞QÍ, [QÆ`«¯
ÖϺ} ^ŒOѨ`«∞Å∞ NѨ^•‡=f Nx"åã¨∞Å∞ #_»Ü«∂_ç#
k=ºã¨÷ÅOQÍ, HõÖϺ} Ѩ~°OѨ~°Å#∞ QÆ∞Ñ≤ÊOKÕ P^蕺u‡Hõ
ˆHΔ„`«OQÍ JÅ~å~°∞`«∂ L#fl Nx"åã¨=∞OQÍѨÙ~°O NHõÖϺ}
"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°™êfiq∞ PÅÜ«∞O u~°∞=∞ʼnõΩ #_çz"≥àı§ ''N"åi
"≥∞@∞ì—— =∂~°æOÖ’ LOk.
D ѨÙ}ºˆHΔ„`åxfl ^Œi≈OK«∞‰õΩO^•O.
ã¨~°fiâ◊√ÉèÏÅ#∞ á⁄O^Œ∞^•O.
JѨHÍiH˜ ‰õÄ_® LѨHÍ~°O KÕÜ«∂e
 HÀѨO, x~åâ◊, Jã¨∂Ü«∂^ÕfiëêÅ∞, ™êfi~°÷O.... WÖÏ ^ÕǨÏO-^Õ"åÅÜ«∞O
K≥ÑC¨ ‰õΩO@∂áÈ`Õ =∞#ã¨∞#∞ HõHÍqHõÅO KÕ¿ã =ºuˆ~Hõ ÉèÏ"åÖˇ<Àfl.
XHõ Pâ◊ LO>Ë x~åâß `«Ñ¨Ê^Œ∞. J#∞‰õÄÅ ÉèÏ=#‰õΩ „Ѩu‰õÄÅ – N =∞O„`«"åk =∞¿ÇÏâ◊fi~ü
ÉèÏ=# ZѨC_»∂ LO@∞Ok. =ºuˆ~Hõ ÉèÏ=#Ö’¡Oz |Ü«∞@Ѩ_®
PÖ’K«#ʼnõΩ â◊s~åxH˜ QÆÅ ã¨O|O^èOŒ ™ê=∞~°ãº¨ O`À H˘#™êQÍe.
ÅO>Ë =∞x+≤ J#∞‰õÄÅ ÉèÏ"åÅ ã¨OYº#∞ JO`«HõO`«‰õÄ ÃÑOK«∞
„âß=º`« QÀK«iOKåe. JO^Œ∞ˆH x[OQÍ #"åfieû =zÛ#ѨC_»∞
HÀ"åe. Wk =∞x+≤ rq`«OÖ’ x~°O`«~°O H˘#™êˆQ „Ѩ„H˜Ü«∞.
#=fiÖËHáõ È=_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk... =º=ã¨÷ aè#flOQÍ tHõ}Δ á⁄O^Œ_O»
ZѨC_»∂ ã¨^•Ö’K«#Å`À LO>Ë<Õ P~ÀQƺOQÍ L#fl@∞¡ Jx
[~°∞QÆ∞`ÀOk. JO^Œ∞ˆH D qz„`« Ѩiã≤÷u. „¿Ñ=∞, #=ÙfiÖÏO\˜
K≥ѨÊÖËO. rq`«=∞<åflHõ x~åâ◊q∞o`«"≥∞ÿ# ã¨O^Œ~åƒùÅ#∞ ^•@Hõ
ã¨Ç¨Ï[P~ÀQƺÅHõΔ}ÏÅ∞ ã¨Ç¨Ï[OQÍ ~å‰õΩO_® áÈ`«∞<åfl~Ú. JO`å
`«Ñ¨Ê^Œ∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å =Å¡ =∞#ã¨∞`À ÉÏ@∞
Hõ$„u=∞`«fiO KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩO\’Ok. ¿ãfiK«ÛùQÍ LO_»QÆe#ѨC_»∞
â◊s~°O |~°∞"≥‰õΩ¯`«∞Ok. ѨiѨHõfi`«‰õΩ KÕ~°x ÉèÏ"åÅ∞, ÉèíÜ«∞O
P~ÀQƺOQÍ rqOK«_®xH˜ P™ê¯~°O U~°Ê_»∞`«∞Ok. P HÍ#∞Hõ
xO_ç# PÖ’K«#Å∞ JO`«~°æ`«OQÍ U~°Ê_»`å~Ú. =ºHõÎO KÕÜ«∞xq,
=∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ ã¨=∞iÊOK«∞HÀ"åe.
J}∞K«∞HÀHõ|_ç#q ֒֒ѨŠ"Õkèã¨∞Î<Õ LO\Ï~Ú. QÆ∞O_≥ xO_®
HÀѨO, q+¨Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞O_ç ÃÑ·H˜ Hõ#|_Õ ÃÑ^Œ=ÙÅÃÑ·# Ñ≤šʼnõΩ ÉèÏ=„ѨHõ@<å ¿ãfiK«Ûù#∞ HõeÊã¨∂Î fiÛk^ŒÌ_»OÖ’
#=ÙfiÅ∞ ѨÓ~ÚOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ, ã¨fiK«Û`ù « Hõ~"° #·≥ ѨC_»∞ â◊s~°OÖ’ `«e^¡ OŒ „_»∞Å ÉÏ^躌 `« Jáê~°O. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ZO`À ã¨ÇϨ [OQÍ LO\Ï~°∞.
F |O_»~å~Úx xÅ∞ѨÙH˘#fl>Ë¡. D |O_»~åà◊√¡ ÃÑiy ÃÑiy J<ÕHõ ã¨fiK«ÛOù QÍ LO\Ï~°∞. P Q˘Ñ¨ÊÅHõ} Δ ÏÅ#∞ HõÅ∞+≤`O« KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
J<å~ÀQͺʼnõΩ HÍ~°}=∞ø`å~Ú. Ñ≤šʼnõΩ ã¨O`À+¨O Hõey<å, HÀѨO =zÛ<å "åiÖ’ „ѨuHÀ}OÖ’
Jk =ºHõÎ=∞ø`«∞Ok. ֒֒ѨŠ#∞Oz =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ ã¨fiK«ÛùOQÍ
ѨÙ@ì‰õΩ~°∞Ѩ٠"åºkèH˜, ÉèÏ"åʼnõΩ J}∞K«∞HÀ=_®xH˜ ^ŒQÆæ~°
|Ü«∞\˜H˘ã¨∞ÎOk. ~À[O`å P_ç<å JÅã¨@<Õ^Õ Hõ#|_»‰õΩO_®
ã¨O|O^èŒO LO^ŒO\Ï~°∞. D "åºkè`À ÉÏ^èŒÑ¨_Õ KåÖÏ=∞OkH˜
L`åûǨÏOQÍ HõxÑ≤OK«_»O K«∂¿ãÎ =ÚK«Û>Ëã¨∞ÎOk. Jk ÃÑ^ŒÌ"åà◊√¡
֒ѨŠZO`À HÀáêxfl, ^Õfiëêxfl ^•K«∞‰õΩ#fl"å~°∞, W`«~°∞ŠѨ@¡
<Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# áê~î°O. JÅ∞Ñ¨Ó PÜ«∂ã¨O, qã¨∞QÆ∂ z~å‰õΩ,
=ºuˆ~Hõ`« Hõey#"å~°∞ ã¨Ç¨Ï#OÖËx "å~°∞QÍ Hõ#|_»`å~°∞.
qKå~°O Ñ≤Å¡Ö’¡ HõxÑ≤OK«=Ù. x+¨¯Å‡+¨OQÍ LO_»QÆÅ~°∞. JO^Œ∞ˆH
=∞#∞+¨μÖË HÍ^Œ∞ QÆ`«OÖ’ [iy# ã¨OѶ¨∞@#Å∂ HÍ~°}O HÍ=K«∞Û.
'^ÕǨxfl ÉèíQÆ=O`«∞_»∞O_Õ F ^Õ"åÅÜ«∞OQÍ— ÉèÏqOKåe. ZѨÊ\˜
Z‰õΩ¯=HÍÅO ^Õfiëêxfl ֒֒ѨŠJ}∞K«∞‰õΩ#fl"åiÖ’ D ~°∞QƇ`«
HõѨC_»∞ J=ºHõÎ ÉèÏ"åÅ =∞e<åÅ#∞ â◊√„ÉèíѨ~°K«∞HÀ"åe. l_»∞¤ÖÏ
|Ü«∞@Ѩ__» O» "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞O^ŒO\Ï~°∞. ã¨=∂[OÖ’ |`«H_õ O» HÀã¨O
Ѩ@∞ì‰õį~°∞Û<Õ =∞#ã¨Î`åÎ fixfl
Jxfl ~°HÍÅ =Úã¨∞QÆ∞bfl ^èŒiOK«_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. =∞# Jã¨Å∞
q_çzÃÑ\ì̃#ѨC_»∞ P~ÀQƺ q+¨
ã¨fi~°∂ѨO Hõ#|_»x=fi#O`« fiHõÖˉõΩO_® |uˆHã¨∞Î<åflO. =ºHõÎO
Ü«∞OÖ’ J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# =∂~°∞Ê
HÍx =ºuˆ~Hõ ÉèÏ=O U^À XHõ ~ÀA# U^À XHõ â◊s~° J=Ü«∞=O
Å#∞ QÆ=∞x™êÎO. ã¨O`À+¨OQÍ
^•fi~å ÉÏ^èŒ`À |Ü«∞@‰õΩ ~åHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
rqOKÕ"åi ^ŒiH˜ U ~ÀQÍÅ∞
rq`«OÖ’ ÖËxk `≥zÛÃÑ@∞ì‰õΩx, L#flk ^•zÃÑ@∞ì‰õΩx KÕ~°=Ù. QÆ`«O `åÅ∂‰õΩ KÕ^Œ∞
rqOKÕ ^Œ∞ã≤u÷ #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_®e. |Ü«∞\ÁHõ\ ,˜ ֒ѨŠXHõ\ .˜ . ã¨OѶ¨∞@#Å q+¨Ü«∞OÖ’ `«á⁄ÊѨCÅ#∞ ѨHõ¯# ÃÑ\˜ì HõΔq∞OKåÅ<Õ
K≥¿ÑÊ^˘Hõ\ ,˜ KÕ¿ãk =∞~˘Hõ\ .˜ nx HÍ~°}OQÍ q+¨O JO`«HOõ `«‰Äõ x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩO>Ë<Õ =∞#ã¨∞ `ÕeHõѨ_»∞`«∞Ok.
¿Ñ~°∞‰õΩáÈ`ÀOk. PǨ~°Ñ¨Ù@Å"å@¡ q+¨Ü«∞OÖ’ „â◊^Œú 㨈~. HÍh,
P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ XHõ¯>Ë ÉèÏ"À^ÕfiQÍÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ѨiѨ
Wk ˆH=ÅO PǨ~åxH˜ ã¨O|OkèOz#k HÍ^Œ∞. PÖ’K«#Å`À
Hõfi`«#∞ ™êkèOz =ºuˆ~HõÉèÏ"åÅ#∞ ÃÑiyáȉõΩO_® K«∂ã¨∞ÎOk.
~°∂ѨÙk^Œ∞̉õΩ<Õ^Œ#fl ã¨`åºxfl =∞~°∞ã¨∞Î<åflO.
~ÀQÍÅ#∞ #Ü«∞O KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ "≥^· ∞Œ ºÅJ=ã¨~O° LO_»K∞« Û.
HÀѨO Hõey`Õ `«Ñ¨CHÍ^Œ∞. XO@iQÍ LO_®ÅxÑ≤¿ãÎ
HÍh, JO`«HõO>Ë =ÚO^Œ∞ rq`«OѨ@¡ =∞# ^Œ$HõÊ^äŒO =ÚYº=∞x
LO_˘K«∞Û. J~Ú`Õ, HÀѨO Hõey# Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ |Å=O`«OQÍ
„QÆÇÏ≤ OKåe.
#=Ùfi#∞ `≥zÛÃÑ@∞ìHÀ=_»O JO>Ë ™ê=∞~°™êºxfl HÀÖ’Ê~Ú#>Ë¡.

=∂`«$^Õ"ÀÉèí=! • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 35


(#=∂‡àÏfi~°∞ =$`åÎO`åxH˜ LѨ„Hõ=∞}˜Hõ
D ã¨OzHõÖ’ K«^Œ∞==K«∞Û)
#=∂‡àÏfi~°∞ J=Ü«∞q, W`«~åàÏfi~°∞Å∞ J=Ü«∞=
Éèí∂`«∞Å∞. #=∂‡àÏfi~°∞ J=Ü«∞"åÅ`À ‰õÄ_ç# â◊s~°O.
KÀà◊^âÕ ßxH˜ ^ŒH}
Δ˜ Ï# LO_Õ áêO_»º^ÕâO◊ Ö’ =∂Ǩ`«‡ºO,
J#∞ëêª#O, P~ÀQƺO, ã¨fiK«Ûù`« Hõey ™ê~°`«~°"≥∞ÿ# `å„=∞Ѩi‚ #n
f~°OÖ’ ‰õΩ~°∞ÔQ·, ÖËHõ ‰õΩ~°∞HÍ (PàÏfi~°∞ u~°∞#QÆi) J<Õ ¿Ñ~°∞¡
Hõey# „Ѩã≤^ŒúѨ@ì}O LOk. XH˘¯Hõ¯ „Ѩ^ÕâßxH˜ XH˘¯Hõ¯i =Å¡
Q“~°=O HõÅ∞æ`«∞Ok. #=∂‡àÏfi~°¡ J=`«~°} =Å¡ ‰õΩ~°HÍ Ñ¨@ì}O
Ö’Hõ=∂#º"≥∞ÿOk.
P Ѩ@ì}Ïxfl u~°∞=~°∞k=à◊<å_»<£ (N=∞kfiÉèí∂u
<å^äŒ∞_»∞) J<Õ ~åA Ѩiáêeã¨∂Î L<åfl_»∞. D ~åA‰õΩ „ѨÑ≤`å
=∞Ǩï_≥·#, ‰õΩ~°∞‰õΩ_»∞ áêeOz#O^Œ∞=Å¡ D TiH˜ '‰õΩ~°∞HÍ—
J<Õ ¿Ñ~°∞ HõeæOk. D ~åA ~å[º"Õ∞ÖË@ѨC_»∞ ^Œ∞O^èŒ∞=∂~°∞_»<Õ
~åHõΔã¨∞_»∞ |∞∞+¨μÅ#∞ ÉÏkèOKÕ"å_»∞. P |∞∞+¨μÅO^Œ~°∂ ~åA
^ŒQÆæ~°‰õΩ ÔHo¡ ''F ~å*Ï! P ~åHõΔã¨∞x ÉÏ^èŒ Ñ¨_»ÖËHõ "Õ∞=∞O^Œ~°O
„|Ǩχ ^ŒQÆæ~°ÔHo¡ HÍáê_»=∞x "Õ_»∞‰õΩ<åflO. JO^Œ∞‰õΩ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞,
''|∞∞+¨μÖÏ~å! P ~åHõΔã¨∞_»∞ =~°|Åã¨OѨ#∞fl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ XHõ
=∂#=Ù_çH˜. Ѩل`«∞_≥· [x‡Oz, ÉèíQÆ=O`«∞xJ=`å~°"≥∞ÿ# `«#ˆH
=∞m¡ Ѩل`«∞_≥· ѨÙ\˜ì#@¡~Ú`Õ J`«xKÕ`« gxH˜ =∞~°}O HõÅ∞QÆ∞`«∞O
^Œx J`«#∞ =~°O á⁄Ok L<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`« "Õ∞=∞O^Œ~°=¸
™êfiq∞`À K≥ѨC‰õΩ<åfl=Ú. g∞~°∞ ‰õÄ_® ‰õΩ~°HÍѨ@ì}ÏxH˜ "≥o¡, P
Ѩ@ì} ~åA‰õΩ u~°∞áêÊ=Ù#∞ LѨ^ÕtOK«O_ç.—— Jx K≥áêÊ_»∞.
|∞∞+¨μÅ∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx P*Ï˝#∞™ê~°O P ~åA ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ
q+¨Ü«∞O K≥áêÊ~°∞.
~åA, "å~°∞ K≥Ñ≤ÊOk qx ''|∞∞+¨μÖÏ~å! u~°∞áêÊ=Ù
JO`« =∞Ç≤Ï=∞ HõeyO^•? ~å[ºÉè’QÍÅ∞, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞, „Ѩ™êk
36 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
14
ã¨∞ÎO^•?—— Jx J_»QÆQÍ, JQÆã¨∞κ_»∞ u~°∞áêÊ=Ù =∞Ç≤Ï=∞ K≥ѨÊ_»O
„áê~°OaèOKå_»∞. ''~å*Ï! =∞Ç‘Ï™ê~°ˆHΔ„`«OÖ’, ã¨OǨÏ#=∞<Õ
Ѩ@ì}=ÚOk. ^•xfl =∞u, „HÀ^èŒ∞_»∞, z`«∞Î_»∞ J<Õ =∞O„`«∞Å`À
QÆ∂_ç Hˆ „Δ `«q^Œ∞_»<Õ ~åA áêeOKÕ"å_»∞. JO>Ë â◊s~°=∞<Õ Hˆ „Δ `«OÖ’
ˆHΔ„`«q^Œ∞_»<Õ P`«‡ L#fl^Œx J~°÷O. P ~åA‰õΩ ã¨OHõÅ∞Ê_»<Õ "å_»∞
^Œ∂`«. "å_»∞ KåÖÏ JÜ≥∂Qƺ"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å∞ [iÑ≤OKÕ"å_»∞. =∞u
J<Õ =∞O„u ~åA ã¨g∞ѨOÖ’ LO_ÕO`«=~°‰õÄ ã¨OHõÅ∞Êx P@Å∞
™êˆQq HÍ=Ù. WÖÏ LO_»QÍ, =∞u H˘xfl ~ÀAÅ∞ U"À HÍ~åºO
`«~åÅ =Å¡ ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ã¨OHõÅ∞Ê_»∞ W^Õ J#∞"≥·#
ã¨=∞Ü«∞=∞x `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ~åA ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o,¡ ''~å*Ï! J^蕺`«‡`«`Ϋ fi
‰õÄ@q∞ J<Õ J_»qÖ’ Ji+¨_»fi~åæÅ<Õ "åi =∞^茺 ~°∞z J<Õ ¢ã‘Î
LOk. g∞~°∞ QÆ#∞Hõ =zÛ#@¡~Ú`Õ JHõ¯_çH˜ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩxáÈ`å#∞.——
Jx Ñ≤Å∞=QÍ, ~åA, J`«_ç`À áê@∞ "≥o¡ P ¢ã‘Îx ã‘fiHõiOz
P"≥∞`À ã¨∞YÉè’QÍÅ#∞ J#∞ÉèíqOK«™êQÍ_»∞.
XHõ~ÀA ^Œ∞~åfi º^èŒ∞Å#∞, „‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ∞ `«~°∞=Ú
HÀQÍ, ~åA Ѩ~°∞ÔQ`åÎ_»∞. ~°∞z ‰õÄ_® ''##∞fl q_»=^Œ∞Ì—— Jx "≥o¡
~åA "≥∞_»#∞ Ѩ@∞ì‰õΩOk. ~åA KÕ¿ãk ÖËHõ P"≥∞#∞ q_»∞=ÖËHõ
P"≥∞`À áê@∞ Ѩ~°∞ÔQuÎ, ã¨O™ê~°=∞<Õ áê_»∞ ÉÏqÖ’ Ѩ_®¤_»∞.
QÆ$ǨÏO JO^艌 Äõ ѨO. ^•xÖ’ Ѩ_`ç Õ QÆ`º« O`«~O° ÖË^xŒ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞
ÉèÏQÆ=`«OÖ’ K≥áêÊ_»∞. ˆHΔ„`«q^Œ∞_»∞ WÖÏO\˜ ‰õÄѨOÖ’ UÅѨ_®e
JO>Ë, <åÅ∞QÆ∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ Hõã¨=Ù "≥ÚÅz H˘OK≥O ã¨∞MÏxfl K«∂Ñ≤
ã¨∞ÎO>Ë "≥∂ã¨áÈ~ÚѨ_®¤_»∞. P QÆ_ç¤Ö’ "≥ÚÅz L#fl XHõ fQÆ#∞
Ѩ@∞ìH˘x „"ÕÖÏ_»∞`«∞O>Ë, HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å<Õ P~°∞=ÚMÏÅ∞, Hõˆ~‡O
„kÜ«∞, *Ï˝<ÕO„kÜ«∞, =∞<À|∞^Œ∞úÅ<Õ Ñ¨<≥flO_»∞ HÍà◊¡#∞ Hõey#
J_»qU#∞QÆ∞ =zÛ, P K≥@∞ì#∞ P_çOzOk. ~åQÆ^ÕfiëêÅ<Õ Ô~O_»∞
=∂@Å`À =∞#ã¨∞ <˘Ñ≤ÊOK«~å^Œ∞
ZÅ∞HõÅ∞ P fQÆ#∞ HÀiHõQÍ, Jk `≥y ~åA ÉÏqÖ’ Ѩ_®¤_»∞.
ˆHΔ„`«q^Œ∞_»∞ P PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«# =∞O„u J~Ú# =∞ux
`«ÅK«∞HÀQÍ, J`«_»∞ =zÛ "≥∞Å¡QÍ ~åA<≥uÎ – ''ã¨OHõÅ∞Êx =Å¡
Hõ^• WÖÏO\˜ PѨ^Œ ã¨OÉèíqOzOk. WHõ ~°∞zx =kÖËã≤
u~°∞ѨuH˜ áÈ~Ú u~°∞áêÊ=Ù LѨ^Õâßxfl á⁄Ok ã¨∞YѨ_»O_ç—— Jx
K≥áêÊ_»∞. P~ÀA JÖψQ KÕã≤ ã¨∞YѨ_®¤_»∞. u~°∞áêÊ=Ù LѨ^Õâ◊O
á⁄Ok`Õ J*Ï˝#O #tOz *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∞u HõÅ∞QÆ∞
`«∞Ok. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#=∞ø`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌÅ ^ŒQÆæ~° LѨ^Õâ◊O [~°∞QÆ∞
`«∞Ok——. Jx JQÆã¨∞κ_»∞ u~°∞=~°∞k =à◊<å_»~°∞‰õΩ K≥ѨÊQÍ J`«_»∞
KåÖÏ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞ u~°∞áêÊ=Ù „ѨÉèÏ=O WOHÍ
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏÅѨ_ç J^Õ q+¨Ü«∞O JQÆã¨∞κx`À
J<åfl_»∞.
JQÆã¨∞κ_»∞ K≥ѨÊ_»O „áê~°OaèOKå_»∞. L`«Î~°„Ѩ^Õâ◊OÖ’
â◊OHõ~°=∞<Õ Ñ¨@ì}Ïxfl L„QÍã¨∞º_»<Õ Ñ¨~°=∞â‹·=~åA Ѩiáêeã¨∞ÎO_Õ
"å_»∞. J`«x =∞O„u ѨÙO_»s‰õΩ_»∞ Ѩ~°=∞"≥·+¨‚=Ù_»∞. P =∞O„u
q+¨μ‚„ѨÉèÏ"åxfl H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ P ~åA‰õΩ K≥ѨÊ_»O „áê~°O
aèOKå_»∞. ^•xH˜ „ѨÉèÏq`«∞_≥·# ~åA #Oɡ~°∞ =∂à◊¡ (N~°OQÆ
<å^ä∞Œ x) ã¨xflkèH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» q„Ѩ<å~åÜ«∞}∞x ^ŒQ~æÆ ° u~°∞áêÊ=Ù
LѨ^Õâ◊O á⁄O^•_»∞. P ~åA‰õΩ Z<ÕflO_≥¡Â<å ã¨O`å#O HõÅQÆHõ
HõÅã≤ LO>Ë HõÅ^Œ∞ ã¨∞YO
áÈ=_»O`À t=Ùx ã¨xflkèH˜ "≥o¡, ''<å‰õΩ ã¨O`«u HõÅ∞QÆÖË^Œ∞.
h Hõ$Ѩ HõÅ∞QÆx <å‰õΩ <å â◊s~°"Õ∞Å? nxx hˆH WKÕÛ™êÎ#∞——.
Jx t~°ã¨∞û #~°∞‰õΩ¯áÈ=_®xH˜ LѨ„Hõq∞OK«QÍ – t=Ù_»∞ ''Fs!
h=Ù JѨKå~°O KÕâß=Ù HÍ|\˜ì u~°∞áêÊ=Ù#∞ J#∞+≤ªOK«∞—— Jx
K≥áêÊ_»∞. L„QÍã¨∞º_»∞ t"å[˝#∞ áê\˜OK«QÍ J`«xH˜ â◊OHõ~^° `Œ ∞« _Î <» Õ
Ѩل`«∞_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞.
P â◊OHõ~°^Œ`«∞Î_»∞ â‹·==∞`«™ê÷Ѩ<åKå~°∞º_≥· ^Õâ◊ ã¨OKå~°O
KÕã¨∂Î "≥·‰õΩO~î°O J<Õ T~°∞ KÕ~å_»∞. JHõ¯_» QÀqO^Œ∞ _»<Õ Ü«∂^Œ
=Ù}˜‚ ã¨OkèOz J`«x KÕuÖ’ F_çáÈ~Ú `«# ~å*Ϻxfl J`«xH˜
WKÕÛâß_»∞. `«~åfi`« u~°∞ѨuH˜ =zÛ áêO_»= f~°÷OÖ’ ™êfl#
=∂K«iOz, u~°∞áêÊ=Ù LѨ^Õâ◊O á⁄Ok, u~°∞ "ÕOQÆ_» ^•ã¨∞_»<Õ
¿Ñ~°∞`À LO_Õ"å_»∞. ™êfiq∞ QÀqO^Œ∞xH˜ HõÅÖ’ „Ѩ`º« Hõ"Δ ∞≥ ÿ ~å*Ϻxfl
u~°∞"ÕOQÆ_»^•ã¨∞xH˜ W=∞‡x K≥áêÊ_»∞. J`«_»∞ =zÛ ™êfiq∞ P[˝#∞
`≥eÑ≤ ~å[ºO WzÛ "≥àÏ¡_∞» . D q^èOŒ QÍ L„QÍã¨∞ºx H˘_»∞‰õΩ uiy
ã¨∞Yã¨OѨ^ŒÅ∞ á⁄O^•_»∞. HÍ|\˜ì, F ~å*Ï! h=٠㨄Hõ=∞OQÍ
u~°∞áêÊ=Ù#∞ J#∞+≤ªOѨÙ=Ú. ™êfiq∞ `«Ñ¨ÊHõ J=`«i™êÎ_»∞. ^•O`À
^Œ∞O^èŒ∞=∂~°∞x =Å¡ ÉÏ^èŒ `˘Åy, =∂‰õΩ =∞Oz [~°∞QÆ∞`«∞Ok——
Jx JQÆã¨∞κ_»∞ |∞∞+¨μÅ`À HõÅã≤ K≥Ñ≤Ê, u~°∞áêÊ=Ù#∞ LѨ^ÕtOz
J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. (WOHÍ LOk)
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 37
 ÉÏńѨɒ^èŒO
JO|s+¨μ_»∞
– N Z<£.=Úx~å=∞Ü«∞º
JO|s+¨μ_»∞ ã¨∂~°º=Oâ◊OÖ’ [x‡OKå_»∞. P_ç
`«Ñ¨Êx "å_»∞QÍ ^èŒ~å‡xfl `«∞.K«. `«Ñ¨ÊHõ áê\˜OKÕ "å_»∞QÍ
„Ѩã≤kú á⁄O^•_»∞.
„Ѩ[ÅO^ŒiH© q+¨μ‚ÉèíH˜Îx É’kèã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. ^•fi^Œj
=∞Ǩ„=`åxfl xÜ«∞=∞O `«Ñ¨ÊHõ áê\˜OKÕ"å_»∞. JO|s+¨μ_»∞
„Ѩ[ÅO^Œi KÕ`« ‰õÄ_® P „=`åxfl KÕ~Úã¨∂Î "åix Hõ#fla_»Å¤
=ÖË K«∂ã¨∞ÎO_Õ"å_»∞.
XHõ<å_»∞ JO|s+¨μ_»∞ ^•fi^Œj„=`åxfl „áê~°OaèO
Kå_»∞. „ÉÏǨχ}„âı+¨μªÅ#∞ PǨfixOKå_»∞. „Ѩ[Å∞ ‰õÄ_» ~å[º
=∞O`«\Ï P „=`åxfl KÕã¨∞Î<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ`À ÉÏ@∞ ~åA
‰õÄ_® LѨ"åã¨O LO_ç Ü«∞[˝O KÕâß_»∞. =∞^蕺ǨÏflO ã¨g∞Ñ≤OK«
É’`«∞Ok. ѨÅ∞~°HÍÅ Ñ≤O_ç=O@Å∞ KÕ~ÚOzOk =∞Ǩ~å}˜.
Ju^äŒ∞ʼnõΩ, Éèí~°Î‰õΩ =_ç¤OK«_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ L#flk. P ã¨=∞
Ü«∂xH˜ ^Œ∞~åfiã¨=∞ǨÏi¬ =KåÛ_»∞.
JO|s+¨μ_»∞ P =∞ǨÏi¬x ™ê^Œ~°=ÚQÍ PǨfixO
Kå_»∞. Pu^䌺O ã‘fiHõiOK«=∞x „áêi÷OKå_»∞. ^Œ∞~åfi㨠=∞Ǩ
=Úx ™êfl<å^Œ∞Å x~°fiÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ "≥àÏ¡_»∞. #kH˜ "≥o¡#
^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ „á⁄^Œ∞ÌáÈ`«∞#fl#∂ uiy ~åÖË^Œ∞. Éèí‰õΩÎÅ∞,
=Ú#∞Å∞, PHõe`À JÅ=Ú\˜OK«∞@ JO|s+¨μ_»∞ QÆ=∞xO
Kå~°∞. áêѨO, `«#‰õΩ Ñ¨sHΔÍ ã¨=∞Ü«∞OQÍ ÉèÏqOKå_»∞. Ju^ä∞Œ
Å#∞ Q“~°qOK«HõáÈ~Ú<å ^•fi^Œj„=`«O =º~°÷=∞ø`«∞Ok.
^Œ∞~åfiã¨=Úx ~åHõ<Õ Éè’[<åÅ∞ „áê~°OaèOK«_O» ã¨=∞O[ã¨OQÍ
HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞.
JO|s+¨μ_»∞ =∞O„`«∞Å ^•fi~å D ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯
iOK«QÀ~°QÍ JO^Œ∞# XHõ =∞O„u JO|s+¨μx L^ÕÌtOz-
''=∞Ǩ~å*Ï g∞‰õΩ `≥eÜ«∞x ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ Uq∞Ü«Ú
ÖË=Ù. ^Œ∞~åfiã¨=Úx =K«∞Û =~°‰õΩ g∞~°∞ "Õ∞=Ú Éè’[#=ÚÅ∞
KÕÜ«∞Hõ "Õz LO_≥^Œ=Ú. q∞ye# Ju^äŒ∞Å#∞ PHõeÉÏ^茉õΩ
38 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
QÆ∞iKÕÜ«Ú@ ÉèÏ=ºO HÍ^Œx—— K≥ÃÑÊ#∞. P =∂@Å∞ ã¨=∞O
[ã¨OQÍ `ÀK≥#∞.
Ju^äŒ∞ʼnõΩ Éè’[#=Ú =_ç¤OK«=∞x JO|s+¨μ_»∞
J*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. JO^Œ∞Ö’ XHõ Jukä 'g∞~°∞ Éè’[#=Ú KÕÜ«∞Hõ
"Õ∞=Ú Éè∞í lOK«∞@ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«=Ú— HÍ^Œx K≥Ñʨ QÍ JO|s+¨μ_»∞
"åi =∂@Å∞#∞ HÍ^Œ# ÖËHõ L^ŒHõ=Ú#∞ ¿ãqOz Ju^äŒ∞Å#∞
Éè’[#=Ú KÕÜ«∞=∞x „áêi÷OKå_»∞.
^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ™êfl<åÅ∞ =ÚyOK«∞H˘x JO|s+¨μ_»∞x
=^Œ‰Ì Ωõ =KåÛ_»∞. `«#∞ =K«∞Û =~°‰Ωõ PQÆHõ Ju^ä∞Œ ʼnõΩ Pu^二 O
WzÛ#O^Œ∞ʼnõΩ ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ q∞H˜¯e HÀѨO`À ''F JO|sëê!!
<å =∂@Å#∞ kèHõ¯iOz J==∂xOKå=Ù. HÍ=Ù#, Ѷ¨e`«O
J#∞Éèíq™êÎ=Ù—— K«∂_»∞ J<åfl_»∞.
JOÉs+¨μ_»∞ q#Ü«∞O, q^èÕÜ«∞`«Å`À ^Œ∞~åfiã¨∞xH˜
#=∞㨯iã¨∂Î ''=ÚhO„^•! Ju^äŒ∞Å#∞ "Õà◊ ^•\˜# `«~åfi`«
Ju^䌺q∞K«∞Û@ ÉèÏ=ºO HÍ^Œx <Õ#∞ H˘OK≥=Ú L^ŒHõ=Ú#∞
¿ãqOz, Pu^䌺=Ú#‰õΩ J#∞=∞uzÛ g∞ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞
K«∂ã¨∞Î<åfl#∞—— Jx ZO`À #„=∞`«`À "Õ_»∞H˘#QÍ ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞
=∞O_çѨ_»∞`«∂, '##∞fl Q“~°qOK«∞@HõO>Ë „=`« xÜ«∞=∞=Ú
Q˘Ñ¨Ê^•! Jx JO^Œ∞<å h =O\˜ ^À+≤ rqOz LO_»‰Äõ _»^xŒ ,
Hõ=∞O_»ÅO #∞Oz =∞O„`«[ÅO fã≤ JO|s+¨μxÃÑ· K«ÖÏ¡_»∞.
D ǨÏ~îå`ü ã¨OѶ¨∞@#‰õΩ JHõ¯_ç "å~°O^Œ~°∂ ÉèíÜ«∞
„ÉèÏO`«∞Öˇ·<å~°∞. JѨC_»∞ ÉèíHÎ̃`À JO|s+¨μ_»∞ q+¨μ‚<å=∞㨇~°}
KÕâß_»∞. ^Œ∞~åfiã¨∞x =∞O„`«[Å=Ú #∞O_ç 'Hõ$`店 J#∞ ~°Hõ¯ã≤
Pq~°ƒùqOzOk. JO|s+¨μx „q∞OQÆ∞@‰õΩ =ÚO^Œ∞‰õΩ Li
H˜Ok. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ k=ºH˜~°}ÏÅ∞ "≥^Œ[Å∞¡K«∂ K«„HÍ
Ü«Ú^èŒO JO|s+¨μ_»∞ #∞O_ç "≥Å∞=_çOk. "≥#∞"≥O@<Õ
P ~°H¯õ ã≤ t~°ã∞¨ û#∞ YO_çOzOk. P "≥O@<Õ ^Œ∞~åfiã¨∞x "≥O|
_çOzOk. ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ÉèíÜ«∞O`À JHõ¯_ç #∞O_ç áêiáÈ=_»O
„áê~°OaèOKå_»∞. q+¨μ‚K«„HõO ^Œ∞~åfiã¨∞x =^ŒÅÖË^Œ∞.
^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ J+¨ìkHÍÊʼnõΩÅ`À Ѩi"Õ+≤ì
`«∞_≥·# WO„^Œ∞x â◊~°}∞*ÁKåÛ_»∞.
'=ÚhO„^•! h‰õΩ =zÛ# PѨ^Õq∞\˜? Z=Ô~·<å ~åHõΔ
ã¨∞Å∞ x#∞fl Ç≤ÏOã≤OK«∞K«∞<åfl~å!— Jx J_»∞QÆQÍ, '=∞¿ÇÏO„^•!
`À\˜r=ÙÅ#∞ P^ŒiOKåe

JO|s+¨μx â◊Ñ≤Oz#O^Œ∞ʼnõΩ, q+¨μ‚K«„Hõ=Ú ##∞fl "≥O\Ï_»∞
K«∞#flk. ##∞fl HÍáê_»∞ =∞¿ÇÏO„^Œ— Jx "Õ_»∞H˘#QÍ "≥O@<Õ
K«„HÍÜ«Ú^èŒO „Ѩ`«ºHõΔ"≥∞ÿOk. WO„^Œ∞_»∞ `«`«Î~°áê@∞`À =∞¿ÇÏâ◊fi
~°∞x â◊~°}∞ "Õ_»=∞<åfl_»∞. JHõ¯_» #∞O_ç ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ =∞¿ÇÏâ◊fi
~°∞x KÕi PÜ«∞##∞ â◊~°}∞ "Õ_®_»∞.
=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∞ Ѩiã≤u÷ x `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨`º« Ö’Hõ=Ú#‰õΩ
"≥o¡ „|Ǩχ#∞ â◊~°}∞ "Õ_»∞=∞x ã¨ÅǨ WKåÛ_»∞. „|Ǩχ =^ŒÌ‰õΩ
"≥à◊¡QÍ „|Ǩχ `å<Õq∞ KÕÜ«∞*ÏÅ#x, Jk ™ê^茺O HÍx Ѩx
Jx K≥áêÊ_»∞. JѨÊ\˜ HõÑC¨ _»∞ ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ã¨`º« Ö’Hõ=Ú #∞O_ç
áêiáÈÜ«∂_»∞. ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ q+¨μ‚=Ù#∞ â◊~°}∞ "Õ_®_»∞.
'^Œ∞~åfi™ê! JO|s+¨μ_»∞ =∞Ǩ Éè‰í Ωõ _Î x» `≥eã≤ ‰õÄ_® h JǨÏO
HÍ~°O`À Éèí‰õΩÎÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OK«_»O „áê~°OaèOKå=Ù. h ^Œ∞ëê¯~°º
Ѷ¨e`«=Ú J#∞ÉèíqOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞— J<åfl_»∞.
`«# HÀѨ"Õ∞ `«# â◊„`«∞=Ù
ÉÏńѨɒ^èŒO
^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ѨâßÛ`åÎѨ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_≥· ^Œ∞ódã¨∂Î
''WOÔHѨC_»∂ Éè‰í Ωõ ÅÎ *’eH˜áÈ#∞. P K«„HÍÜ«Ú^è•xfl LѨãO¨ ǨÏ
iOK«∞ =∞Ǩ„ѨÉèí∞—— Jx q+¨μ‚=Ù#∞ =∞#™ê"åKå „áêi÷OKå_»∞.
JѨC_»∞ =∞Ǩq+¨μ‚=Ù JO|s+¨μx â◊~°}∞ "Õ_»=∞<åfl_»∞.
^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ JO|s+¨μx áê^•ÅÃÑ· „"åÖÏ_»∞.
JO`«@ JO|s+¨μ_»∞ P =∞ǨÜ«Ú^è•xH˜ #=∞㨯
iã¨∂Î ^Œ∞~åfiã¨=Úx JѨ~å^è=Œ Ú#∞ =∞xflOK«=∞x „áêi÷OKå_»∞.
P =∞ǨhÜ«Úx „áê~°÷##∞ =∞xflOz K«„HÍÜ«Ú^èŒO J^Œ$â◊º
"≥∞ÿOk. J#O`«~°O ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ JO|s+¨μx nqOz JHõ¯_ç
#∞O_ç "≥o§áÈÜ«∂_»∞. ÉèHí Θ KåÅ Q˘Ñ¨Ê^Œx JO^Œ∞Ö’#∂ q#Ü«∞
q^èÕÜ«∞`«Å`À ‰õÄ_ç# =º‰õΩÎÅ#∞, Éèí‰õΩÎÅ#∞ tH˜ΔOK«|∂<å_»∞.
"åi Ѩ`«<åxH˜ <åOk ѨÅ∞‰õΩ`«∞O^Œ#_®xH˜ ^Œ∞~åfi㨠=∞Ǩ
=Úx^Õ K«Hõ¯x L^•Ç¨Ï~°}.
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 39
 ~°K«~Ú`« - ѨÙ`åΠѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤, ѨÙ@Å∞ – 308, Ãã·A –1/8 _≥q∞‡Ãã·A, "≥Å–~°∂.200/–
=∞ǨÉèÏ~°`å#∞jÅ#"£∞ „Ѩ`«∞ʼnõΩ – ѨÙ`åΠѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤, W.<≥O. ã≤–01–265, =∂~°∞f#QÆ~ü, Hõ_»Ñ¨–516 001.
á¶È<£ – 08562–247116. ÃãÖò – 99592 41001
=∞# ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’<Õ =∞ǨÉèÏ~°`«O qã¨Î $`«"≥∞ÿ#k.
WO^Œ∞Ö’ „Ѩ^è•#Hõ^ä•Ñ¶¨∞\ÏìÅ∂, LáêMϺ<åÅ∂ q∞o`«"≥∞ÿ
L<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ D „QÆO^ä•xfl K«k"Õ áê~î°‰õΩʼnõΩ Z<≥fl<Àfl
ã¨O^ÕǨÅ∞ =™êÎ~Ú. "å\˜x f~°∞ÛHÀ"åÅ<Õ `«Ñ¨# JO^ŒiH©
LO@∞Ok. J~Ú`Õ fˆ~Û"å~°∞ J#∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ ^˘~°Hõ~°∞.
P Ö’@∞#∞ f~°Û\ÏxH˜ ѨÙ`åÎѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤ '=∞ǨÉèÏ~°`å#∞ –
jÅ#"£∞— J<Õ „QÆO^ä•xfl "≥Å∞=iOz áê~î°‰õΩʼnõΩ =∞ǨϟѨ
HÍ~°O KÕâß~°∞.
WO^Œ∞Ö’ DÜ«∞# ã¨O㨯 $`åO„^èŒ =∞ǨÉèÏ~°`«=Ú
Å#∞ ‰õΔΩ}‚OQÍ Ñ¨ijeOz `«#‰õΩ Hõey# ã¨O^ÕǨÅÖ’ `˘OÉèˇ·
`˘q∞‡kO\˜x „QÆO^äŒã¨÷O KÕâß~°∞. D „Hõ=∞OÖ’ PO„^èŒ
ÉèÏQÆ=`«=Ú, ǨÏi=Oâ◊=Ú, =∂~°¯O_ÕÜ«∞ѨÙ~å}O, "åb‡H˜
~å=∂Ü«∞}=Ú`À ÉÏ@∞ H˘xfl `≥Å∞QÆ∞ ~å=∂Ü«∞}=ÚÅ∞,
^ÕgÉèÏQÆ=`«=ÚÅ#∞ ‰õÄ_® ѨijeOKå~°∞. `«#‰õΩ Hõey#
ã¨O^ÕǨÅ#∞ =¸_»∞~°HÍÅ∞QÍ =sæHõiOz q=iOKå~°∞. H˘xfl
Q„ OÆ ^ä㌠g¨ ∞HõΔ
=∂~°¯O_ÕÜ«∞ѨÙ~å}
<å=∞ ã¨~°fiã¨fi=Ú
(~°ÑÚ¨¶ <ånäÜ∞« =Ú)
„áêp# `≥Å∞QÆ∞™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =∂~°# =∂~°¯O_ÕÜ«∞
ѨÙ~å}ÏxH˜ XHõ „Ѩ`ºÕ Hõ™ê÷#O LOk. ѨÙÖÏ¡~Ô _ç¤ =∂~°# =∂~°¯O
_ÕÜ«∞ѨÙ~å} <å=∞HÀâßxfl ~°∂á⁄OkOKå~°∞. <å=∞HÀâ◊
x~å‡}OÖ’ "åik XHõ „Ѩ`ÕºHõ ^èÀ~°}˜. U^≥·<å XHõ <å=∞O
`å<≥#∞fl‰õΩ#fl „QÆO^äŒOÖ’ „Ѩ™êÎ=#‰õΩ =¿ãÎ J^Õ <å=∞O ÉèÏ~°`«
ÉèÏQÆ=`« ~å=∂Ü«∞}Ï^Œ∞ÅÖ’ UÜÕ∞ ã¨fi~°∂áêÅ`À L#fl^À
P^è•~åÅ`À ã¨Ç¨ K«∂Ñ≤OKå~°∞. nx=Å# áê~î°‰õΩʼnõΩ, áœ~å
}˜Hõ q*Ï˝# ѨÙ<å^Œ∞Å∞ ÉÏQÍ `≥Å∞™êÎ~Ú.
g~°∞ ¿Ñ~°¡#∞ JHÍ~åk „Hõ=∞OÖ’ Z#∞fl‰õΩ<åfl~°∞.
Z#∞fl‰õΩ#fl Ѩ^•xH˜ ѨÓiÎ q=~°} WKåÛ~°∞. ¿Ñ~°∞ <å=∞"åK«Hõ
"≥∞ÿ`Õ P ¿Ñ~°∞ QÆÅ =ºH˜Î ã¨fi~°∂Ѩ ã¨fiÉèÏ"åÅ∞, ‰õΩ@∞O|O,
™êkèOz# q[Ü«∂Å∞ =O\˜ "å\˜x ™È^•Ç¨Ï~°}OQÍ q=iO
Kå~°∞. JO`ÕQ͉õΩO_® P Ѩ^ŒO U Ѩ^ŒºOÖ’ LO^À ‰õÄ_®
ã¨∂zOKå~°∞. WÖÏ KÕÜ«∞\ÏxH˜ XHõ „QÆO^äŒOÖ’<Õ Ñ¨i*Ï˝#O
LO>Ë ã¨iáÈ^Œ∞. "≥Ú`«ÎO JÖÏO\˜ ™êÇ≤Ï`«ºOÃÑ· Ѩ@∞ì LO>Ë
ã¨O^ÕǨʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ#∞ ™ÈѨѨuÎHõOQÍ x~°‚~ÚOKå~°∞.
H˘xfl ã¨O^ÕǨʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ#∞ TÇ≤ÏOz K≥áêÊ~°∞. H˘xfl
ã¨O^ÕǨʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ#∞ TÇ≤ÏOK«∞HÀ=∞x áê~î°‰õΩ ÅˆH
=keÃÑ\Ïì_»∞. gi ã¨O^ÕǨÅ∞ H˘xfl WÖÏ L<åfl~Ú. cè+¨μ‡_»∞
„^Œ∞Ѩ^Œ∞xH˜ q~ÀkèÜ«∂? J~°∞˚#∞x XO\˜ ~°OQÆ∞ Uk?
=∂O™êǨ~°∞ʼnõΩ ã¨fi~°æ„Ѩ"Õâ◊O ÖË^•? =O\˜q L<åfl~Ú.
WÖÏO\˜ ã¨O^ÕǨÖˇ<Àfl áê~î°‰õΩʼnõΩ ‰õÄ_® =™êÎ~Ú. "å\˜x
x=$uÎ KÕã¨∞H˘#∞=∂~°æO ÖËHõ JÖψQ LO_çáÈ`å~°∞. J~Ú`Õ
ѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤ "å\˜H˜ ã¨=∂^è•<åÅ∞ Ѩiâ’^èŒ<å^Œ$+≤ì`À HõxÃÑ\Ïì~°∞.
qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Ö’¡ PKå~°∞ºÅ∞ KÕÜ«∂eû# Hõ$+≤x g~°∞ KÕã≤
áê~ Ωõ ʼnõΩ =∞ǨϟѨHÍ~°O KÕâß~°∞. D „QÆO^ä~Œ K° #« Ö’ ѨÙÖÏ¡~Ô _ç¤
qâı+¨OQÍ „â◊q∞OKå~°∞. ã¨f¯iÎ ^•fi~å „â◊=∞‰õΩ `«QÆæ Ѷ¨e`åxfl
á⁄O^•~°∞. „áêp# ™êÇ≤Ï`åºaè=∂#∞Å =∞kÖ’ xez
áÈÜ«∂~°∞. ™êÇ≤Ï`«ºLѨ<åºã¨‰õΩÅ∞, É’^茉õΩÅ∞, P^蕺u‡Hõ
"Õ`«ÎÅ∞, ™êÇ≤ÏfÑ≤áêã¨∞Å∞ `«Ñ¨ÊHõ K«^Œ∞=^ŒQÆæ „QÆO^äŒ~å[O Wk.
– ÔH.P~ü.âıfi`«
~°K«~Ú`« - ѨÙ`åΠѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤, ѨÙ@Å∞ – 516, Ãã·A–1/8 _≥q∞‡Ãã·A,
"≥Å – ~°∂.300/–, „Ѩ`«∞ʼnõΩ – ѨÙ`åΠѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤,
W.<≥O. ã≤–01–265, =∂~°∞f#QÆ~ü, Hõ_»Ñ¨–516 001.
á¶È<£ – 08562–247116. ÃãÖò – 99592 41001
`«Ñʨ Jk ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. =$uÎs`åº WOlh~°∞ J~Ú# ~Ô _çQ¤ Í~°∞
„áêp# ™êÇ≤Ï`«ºOÃÑ· WO`« Ѩ@∞ì ™êkèOKå~°O>Ë "åi „ѨuÉèí,
=Ùº`«ÊuÎ, JÉèϺ™êÅ#∞ H˘xÜ«∂_»Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
D „QÆO^äŒOÖ’ g~°∞ 1737 <å=∞=ÚʼnõΩ q=~°}Å∞
WKåÛ~°∞. „Ѩu ¿Ñ~°∞ gi Hõ$+≤x `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î#flk.
™ê^è•~°}OQÍ XHõ xѶ¨∞O@∞=Ù XHõ Ѩ^•xH˜ J~å÷xfl
=∂„`«"∞Õ Wã¨∞OÎ k. J^Õ <å=∞HÀâ◊O– P Ѩ^OŒ ѨÓ~åfiѨ~åÅ#∞
qâ◊^ŒOQÍ `≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. áê~î°‰õΩxH˜ Ѩ^•xH˜ J~°÷OHõO>Ë
<å=∞HÀâ◊ q=~°}Ë HÍ"åeû LO@∞Ok. nx ^•fi~å áê~î°‰õΩÅ∞
XHõ ~°K#« Ѩ@¡ ѨiѨÓ~°*‚ Ï˝<åxfl á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. D `«~Ç° ¨
Hõ$+≤ KÕã≤# ѨÙÖÏ¡Ô~_ç¤ Jaè#O^ŒhÜ«ÚÅ∞.
Wk „Ѩu ™êÇ≤Ïf"Õ`Ϋ WO@ LO_»^QŒ æÆ =∞Oz„QÆO^äOŒ .
Wk `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ™êÇ≤Ï`åºaè=∂#∞Å P^Œ~°} á⁄O^Œ∞`«∞O^Œx
K≥ѨÊ=K«∞Û. – _ç.=∞b¡â◊fii
40
 "Õ^Œ ™ê~°ã¨fi`«™ê~å<Õfl N=∞„^•=∂Ü«∞} ÉèÏ~°`«
ÉèÏQÆ=`åÅ∞ Hõ^ä•`«‡HõOQÍ Hõ=∞hÜ«∞OQÍ JOkOKå~Ú.
P~°^Œ≈ =∂#=™œjÖϺxfl, ã¨<å`«#^è•i‡Hõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞
"≥·Éèí"åxfl, PÅ∞=∞QÆÅ J^≥· fi`« J#∞|O^è•xfl, ™ê^èŒ∞ã¨Ç¨Ï#jÅ
™êHΔÍ`å¯~åxfl ǨÏ$^ŒºOQÍ, J#=^ŒºOQÍ, "Õ^ŒºOQÍ ~å=∂
Ü«∞}O Pq+¨¯iOzOk. ÉèÏ~°fÜ«∞ ^èŒ~°‡ã¨O㨯 $ux, ã¨=∞+≤ì
‰õΩ@∞O| r=#sux, J#∞Éè∂í ux, <≥u· Hõ r=#qkèx, =∂#=
=∞#∞QÆ_» Ѩ~°=∂~å÷xfl q"ÕK«#`À q=~°OQÍ q=iOz#
™êÇ≤Ï`«ºO =∞ǨÉèÏ~°`«O HÍQÍ Pã≤ÎHõ`«fiO, J=`å~°`«`«Î fiO,
P^蕺u‡Hõ`å x`«º`«fiO, ÉèHí =Î̃ ∂~°Oæ , 'ÉèQí =Æ O`«∞_»∞-ÉèÏQÆ=`«∞_»∞—
gi =∞^茺QÆÅ ã¨O|O^èŒ ÉÏO^èŒ"åºÅ#∞ =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°OQÍ,
=∞Ç≤Ï"≥∂#fl`«OQÍ =∞#ã¨∞ûʼnõΩ ZˆH¯ suÖ’ "Õ∞^äŒã¨∞û#‰õΩ zˆH¯
™êuÎ fiHõ`«`À „Ѩ=zOzOk =∞ǨÉèÏQÆ=`«O.
=∞ǨÉèÏQÆ=`«O XHõ =∞ǨѨÙ~å}O. ''ѨÙ~å}O ã¨~°fi
âߢ™êÎ}ÏO „Ѩ^äŒ=∞O „|Ǩχ}Ï㨇 $`«"£∞.—— ã¨~°fiâߢ™êÎÅÖ’
ѨÙ~å}O "≥Ú^Œ\ ˜k. Jk „|ǨχKÕ K≥ѨÊ|_çOk. J#O`«~°"Õ∞
K«`«∞~°∞‡Y „|Ǩχ =ÚMÏÅ#∞O_ç "Õ^•Å∞ "≥Å∞=_ç<åÜ«∞x
"åÜ«ÚѨÙ~å}O ÃãÅq™ÈÎOk.''ѨÙ~å #=O Éèí=u ѨÙ~å}"£∞——
„áêp#"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© #∂`«#OQÍ HõxÊOK«_»O KÕ`«<Õ Ñ¨Ù~å}
"≥∞ÿ#^Œx qA˝Å x~°fiK«#O. Ѩ~°„|Ǩχ Ѩ^•~°÷ q*Ï˝#O
ã¨<å`«#"Õ∞ J~Ú##∂ x`«º #∂`«#"Õ∞ Hõ^•! Ѩ~°`«`åÎ fixfl
„Ѩ=zOz, „ѨɒkèOz# =∞ǨÉèÏQÆ=`«O ѨÙ~å}"≥∞ÿ JK«∞º`«∞x
J=`å~° qâıëêÅ#∞, P`«‡Ñ¨~°=∂`«‡#∞ KÕ~°∞H˘<Õ ^•~°∞Å#∞,
f~°∞Å#∞ ã¨~ã° O¨ QÍ, =∞@ìãO¨ QÍ, =∂`«û~°º ~°ÇÏ≤ `«OQÍ „ѨɒkèO
K«_»O qâı+¨O. =ÚH˜ÎH˜ =¸Å"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«O `≥eÜ«∞K≥ѨÊ_»O
â◊¥eH˜ (t=Ù#‰õΩ) `«q∞‡K«∂eH© („|Ǩχ‰õΩ) ™ê^茺O HÍ^Œ∞.
J~Ú##∞ ''q|∞^è∞Œ Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`« `≥ÅÜ«∞=zÛ#O`«
K≥ѨÙÎ<åfl——#x ÉèíHõÎ áÈ`«# ã¨q#Ü«∞OQÍ q=iOKå_»∞. áÈ`«#
`«# âßO`«"Õ∞ `«#‰õΩ ~°HõΔ!
Hõq ã¨fiÜ«∞OQÍ Éèí‰õΩÎ_»∞. ''ÉèíHÍκ ÉèÏQÆ=`«O *˽ܫ∞"£∞—— ÉèíH˜Î`À<Õ
ÉèÏQÆ=`«O `≥eÜ«∞=ã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ<Õ [#=jHõ~°}Ï^Œ∞ƒù`«â◊H˜Î
Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ ÉèÏQÆ=`« nÑ≤Î qâ◊fi„âıÜ«∞"≥∞ÿ "≥ÖÁæO^Œ∞`ÀOk.
`åºQÆÜ«∞º, ˆHΔ„`«Ü«∞º J#fl=∞Ü«∂ºk "åˆQæÜ«∞HÍ~°∞Å∞ áÈ`«#
ÉèÏQÆ=`åxfl x`«ºáê~åÜ«∞} „QÆO^äŒOQÍ KÕã¨∞H˘x ÉèíHõÎHÀ\˜H˜
ÉèíH˜Î~°ã¨ ã¨∂ÊùiÎx JOkOKå~°∞.
ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ ã¨O|OkèOz#k ÉèÏQÆ=`«O. x~°O
`«~O° ÉèQí =Æ „^Œu`À Ѩ~=° tOKÕ =∞Ǩã¨∞Hõ$u ÉèÏQÆ=`«∞_»∞. r=Ùx
^Õ=Ùx ^ŒiKÕˆ~Ûk ÉèíH˜Î. ÉèíH˜ÎH˜ =¸ÅO k"åº#∞~°H˜Î. =∂Ü«∂
"Õ∞Ü«∞ [QÆ`«∞Î Ü≥ÚHõ¯ x[`«`åÎ fixfl ™êfi#∞Éèí=OÖ’ |∞∞A=Ù
KÕã∞¨ H˘x, ã¨`º« O t=O ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∂`«‡ ^è•=∞"Õ∞ x`«ºO
Ѩ^䌺O =∞ǨÏ^•ƒùQƺO Jx Zé˜y, =∞kÖ’x HÀÔ~¯Å#∞,
=∂e<åºÅ#∞, ^Œ∞~°O`« zO`«Å#∞, zè„^•Å#∞ ^Œ∂sHõiOz
J#Ѷ¨Ú_≥·# JK«∞º`«∞x ™êxflÇ≤Ï`«º ™ê~°∂Ѩº ™êÜ«Ú*ϺÅÔH·
Ѩi`«Ñ≤Oz, „Ѩ}∞`«∞Å#∞ „Ѩ}Ï=∂Å#∞ JiÊOK«_»"Õ∞ k"åº#∞
~°H˜Î. D k"åº#∞~°H˜ÎÖ’ r=Ù_»∞ ^Õ=Ùx`À ã¨fiã¨fi~°∂áê#∞
ã¨O^è•#O HÍq™êÎ_»∞. J^Õ ÉèíH˜Î. ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· „¿Ñ=∂u
â◊Ü«∞O`À KÕ¿ã XHõ áê=# „Ѩ„H˜Ü«∞. P`«‡Ñ¨~°=∂`«‡`À q_»
nÜ«∞~å#O`«QÍ HõÅã≤áÈ=_»O #k ã¨=Ú„^Œ∞}˜‚ `«# <å=∞
~°∂Ѩ~°∞K«∞Å#∞ =^Œe XHõ¯>ˇÿ HõÅã≤áÈ~Ú#@∞¡, ^ÕÇ≤Ï `«#
z`«Î=$`«∞ÎÅ#∞ „Ѩ=$`«∞ÎÅ#∞ x~ÀkèOz, K«„H˜ (q+¨μ‚=Ù) áê^•~°
qO^Œ ^蕺#OÖ’ x=∞QÆflHÍ=_»O x["≥∞#ÿ ÉèHí .Θ x*ÏxH˜ r=Ù_»∞
^Õ=Ù_»∞"Õ J#fl „ÉèÏOuÖ’ „|`«Hõ_»O q_»∂¤~°O. r"Õâ◊fi~°∞Å∞
J^≥· fi`« ÉèÏ"åxfl á⁄Ok, XHõ¯>ÿ̌<å=∞#fl *Ï˝<åxfl ‰õÄ_® HÀÖ’Ê
=_»"Õ∞ x["≥∞ÿ# ÉèíH˜Î. q+¨μ‚ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎÖË ÉèÏQÆ=`«∞Å∞.
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 41
 ÉèÏQÆ=`«O – =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO
Hõ#∞Hõ, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèÏQÆ=`«∞Å =∞^茺QÆÅ ÉÏO^èŒ
"åºxfl, W+ì̈OQÍ ã¨Ê+ì̈OQÍ ã¨~à° O◊ QÍ ã¨∞O^Œ~O° QÍ JOkOz#k
ÉèÏQÆ=`«O. D ÉèÏQÆ=`åxfl PkÖ’ Pk<å~åÜ«∞}=¸iÎ
„|Ǩχ‰õΩ q=iOKå_»∞. „|Ǩχ `«# =∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞_»∞ <å~°^∞Œ #‰õΩ
`≥ÖÏÊ_»∞. <å~°^∞Œ _»∞ "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞ʼnõΩ, "åºã¨∞Å"å~°∞ Nâ◊√‰õΩÅ
"åiH˜x, Nâ◊√‰õΩÅ"å~°∞ ѨsHõΔ#‡Ç¨~åA#‰õΩ =i‚Oz K≥Ñ≤Ê
#@∞¡QÍ `≥Å∞™ÈÎOk. ÉèíH˜Î"Õ^•O`åÅ∞, *Ï˝#"≥·~åQͺŠJ=ã¨~å
Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«QÆeæ#k D ÉèÏQÆ=`«O.
ÉèQí "Æ å#∞_»∞ ã≤^úŒ ѨÙ~°∞+¨μ_≥· *Ï˝#=∂~åæxfl, =∞ǨÏi¬Ü∞ÿ≥
Hõ~°‡=∂~åæxfl, Ü≥∂yÜ≥ÿ∞ Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl, „Ѩ*ÏѨuÜ≥ÿ∞ ã¨$+≤ì
HÍ~åºxfl, ~åA<≥· ^Œ∞+¨ìã¨OǨ~åxfl KÕ™êÎ_»∞. z=~°‰õΩ HÍÅ
~°∂ѨOÖ’ ã¨~°fiO ã¨OǨ~°O KÕã¨∞Î<åfl_»∞. JHõ¯_ç`À PQÆHõ J<ÕHõ
J=`å~åÅ#∞ ^èŒiOz [QÆkú`åxfl, ™ê^èŒ∞[#ã¨O~°HõΔ}#∞, ^Œ∞+¨ì
tHõΔ}#∞ <≥~°"Õ~°∞Û`«∞<åfl_»∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ™êfiq∞ UHõqOâ◊u
J#QÍ W~°"≥· Ü≥ÚHõ¯ J=`å~åÅ∞ ^èŒiOz#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk.
JÖψQ #=q^èŒ ÉèHí =Θ ∂~åæÅ#∞ `≥eÜ«∞K≥ÑÊ≤ , ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ `«##∞
KÕˆ~ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î ÉÏ@Å#∞ K«∂Ѩ_»O qâı+¨O. W"Õ
H͉õΩO_® =∞^è∞Œ ~°ÉHíè ,Î̃ "å`«ûźÉèHí ,Î̃ "≥~· É° Híè Î̃ q^è•<åÅ#∞ ‰õÄ_®
=∞#O QÆ=∞xOѨ=K«∞Û. XHõ TiH˜ ^•~°∞Å<ÕHÍÅ∞. JÖψQ
P`«‡ `«# ã¨fi™ê÷#"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡#∞ KÕ~°_®xH˜x J<ÕHÍ<ÕHõ
=∂~åæÅ∞. Z=i+¨ì"≥∞ÿ# „`À=Ö’ "å~°∞ z`«Îâ◊√kú`À, ÉèíH˜Î
x|^Œú`À, Ѩi}u#Ok# |∞kú`À Ѩܫ∞xOz Ѩ~°O^è•=Úx
KÕ~=° K«∞Û. D ã¨`åºxfl P"≥∂^ŒÜ∂≥ QƺOQÍ, J#∞Éè"í H·≥ "õ ^Õ ºŒ OQÍ,
ÉèÏQÆ=`«O JOk™ÈÎOk.
''Zé∞QÆx "åxH˜O ^≥eÜ«∞hâ◊fi~°∞bÅ Öˇé∞OQÆñ
*ˇÑ¨ÊÖË—— Jx <å~°^Œ∞_»∞ "Õ^ŒÑ¨^•~°÷*Ï`«, „|Ǩχq^•ºxˆ~‚`«,
Ü≥∂y<Õ`« J~Ú# "åºã¨∞xH˜ ÃãÅqKåÛ_»∞. Ѷ¨e`«OQÍ JOk
=zÛO^Õ ÉèÏQÆ=`«O. "Õ^Œ WuǨ™êÅ™ê~°"≥∞ÿ, ã¨O™ê~°áê~å
"å~åxfl ^•\˜OKÕ ÉèíH˜Î<å=Å "≥·Éèí"åxfl JOkOz# D
ÉèÏQÆ=`«Oã¨O㨯 $`«OÖ’ "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞Å∞ ~°zOK«QÍ, `≥Å∞QÆ∞Ö’
áÈ`«#Hõq ''[##O|∞ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ KÕÃã^Œ ѨÙ#~°˚#‡O|∞ ÖˉõΩO_»
QÆ<£—— JO@∂ [#‡~åÇ≤Ï`åºxH˜, [#‡™êѶ¨ÖϺxH˜x D "åºã¨
ÉèÏQÆ=`åxfl `≥xyOK«_»O QÆ=∞<å~°›O.
42 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
r"Õâ◊fi~°∞Å#∞ UHõO KÕÜ«∞*Ïe# ÉèíH˜Î ÉèÏ=# XHõ
=∞ǨÏhÜ«∞ „|Ǩϟ‡`«û=O. Ѩ~°„|Ǩχ ™êHΔÍ`å¯~å#O^ŒO Jx~°fi
K«hÜ«∞"Õ∞ QÆ^•! ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä•„â◊=}O ÖË^• ÉèíQÆ"å#∞x
=∞Ç≤Ï=∂ ã¨OH©~°Î#O ÖË^• ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞㨇~°}O, ÖË^•
áê^Œ¿ã= ÖË^• ѨÓlOK«_»O ÖË^• „"≥Ú‰õΩ¯Å∞ K≥e¡OK«_»O ÖË^•
^•ã¨ºO KÕÜ«∞_»O ÖË^• K≥eq∞ KÕÜ«∞_»O ÖË^• Ѩ~å`«Ê~°∞xH˜
`«##∞ `å#∞ JiÊOK«∞HÀ=_»O ÖË^• ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ <åÜ«∞‰õΩxQÍ,
Éè‰í Ωõ _Î ∞» `«##∞ <å~ÚHõQÍ KÕã∞¨ H˘x =∞^è∞Œ ~°ÉHíè xÎ̃ „ѨH\õ O˜ K«_O»
ÖË^• ÉèíQÆ"å#∞x a_»¤QÆ ÉèÏqOz "å`«ûÖϺ=∞$`åxfl ѨOK«_»O
ÖË^• Ѩ~°=∂`«‡#∞ ^Õfi+≤Oz (âßѨO / áêѨO / HÀѨO "≥Ú^Œ
ÅQÆ∞ "åx =Å#) x~°O`«~°O ™êfiq∞x `«Åz, `«Åz, `«Å¡_çe¡,
^≥·=O`À áÈ~å@O KÕã≤, P ^≥·=O =Å#<Õ Ñ¨~°=∞Ѩ^•xfl
KÕ~°_»O XHõ¯>Ëq∞\˜? ÉèíH˜Î =∂~åæÅ<ÕHÍÅ∞. JxflO\˜H˜ ã¨O|O
kèOz# Éè‰í Ωõ ÅÎ K«i„`«Å∞, ÉèQí "Æ å#∞x bÖÏqÖÏ™êÅ∞, =∂Ü«∞Å∞
=∞Ç≤Ï=∞Å`À xO_ç# ÉèÏQÆ=`« Ѩ~î°#O áê~åÜ«∞}O x["≥∞ÿ#
Éèí‰õΩÎ#‰õΩ |∞∞AÖˇ·# „|Ǩϟ‡`«û= "≥·Éèí="Õ∞ Hõ^•! J~Ú`Õ
qâßfiã¨O =ÚYºO. qâıfiâ◊√xÃÑ· qâßfiã¨O LO>Ë<Õ rqH˜ „|`«∞‰õΩ
Éèí„^ŒO. ÖË^• „|`«∞‰õΩ zè„^Œ"Õ∞. pH͈H. D x*Ïxfl QÆ=∞
xOKåe.
ÉÏO^èŒ==Ú#<≥·#ñ ÉQÆ<≥·#, =QÆ<≥·#
„cu<≥·# „ÉÏ}cèu<≥·#
ÉèíH˜Î<≥·# ǨÏiH˜ñ |~°`«O„`«∞Öˇ·Ü«ÚO_»∞
[#∞Å∞ "≥∂HõΔ=Ú#‰õΩ [#∞^Œ∞ ~°kèѨ
(ÉèÏQÆ=`«O – ^Œâ◊=∞㨯O^èŒO)
Jx Nâ◊√‰õΩÅ"å~°∞ ѨsH˜Δ`«∞Î#‰õΩ `≥ÅÊ_»O [iyOk.
q+¨μÑ‚ ~¨ `° O« „`«∞Öˇ· ÉèHí Θ <å=Ö’ „|`«∞‰õΩ Ñ¨Ü∞« #O ™êy¿ãÎ =ÚH˜xÎ
á⁄O^Œ∞`å~°#fl ã¨`åºxfl ã¨Ê+¨Oì KÕâß~°∞. ''##∞fl H©iOÎ z ¿ãqOKÕ
<å Éèí‰õΩÎʼnõΩ <Õ<Õ Ñ¨~°=∞QÆux. <å Éèí‰õΩÎx "≥O@<Õ <Õ#∞ ã¨^•
LO\Ï#∞.—— Jx ™êHΔÍ`«∞Î q+¨μ‚=¸iÎ ^Œ∂~åfiã¨∞#‰õΩ ÃãÅ
q=fi_»O ‰õÄ_® PÖ’K«hÜ«∞O. J~Ú`Õ, D ÉèÏQÆ=`«∞Öˇ=fi~°∞?
nxfl ‰õÄ_® ÉèÏQÆ=`«O ÃãÅqzÛOk. ''ÉèíQÆ"å#∞x „Ѩ=K«
<åÅ`À „á⁄^Œ∞ÌÅ∞ Hõ~°yOKÕ"å~°∞† Ѩ~°=∞Ü≥∂y=Úx[#∞ʼnõΩ
ã¨^•#O^Œ ÉèÏQÀº^ŒÜ«∂xfl HõeæOKÕ"å~°∞, K«„H˜ Ѩ^•~°qO^Œ
^蕺<å=∞$`« áê#=∞QÆ∞flÅ∞, áêáê@=ÙÅ#∞ QÍeÛ, „Ѩã¨#fl=∞#
ã¨∞¯Öˇ· ÉèQí =Æ „^ŒuÖ’ Ѩ~=° tOKÕ"å~°∞, ÉèHí Θ ÉèÏ=`«`åÎ fi~°÷ "Õ^∞Œ Å∞,
J#flO Ѩ~°„|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú

„|Ǩχ*Ï˝#q^Œ∞Å∞, P^蕺u‡Hõ ÉèÏ=<å "≥·Éèí=O`À JÅ~°∞"å~°∞
ÉèÏQÆ=`«∞Å∞. WÖÏO\˜ ÉèÏQÆ=`«∞Öˇ·# q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅO^ŒiH˜ g∞~°∞
KÕ~°~å^Œ∞—— Jx Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA `«# ^Œ∂`«Å‰õΩ K≥Ñ≤Ê, z=~°‰õΩ
Ѩ^Œ‡#Ü«∞#∞ g∞k ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ÉˇÅ¡
=ÚH˜Î Ü≥∂QÆ=∞#∞K«∞ "≥Ú^ŒÖˇé∞OQÆ∞
"åi "åi "åi "åiñ *Ëi#"åi
„`À=É’= bÅ^Œ∞ ^Œ∂`«ÖÏ~°!
JO@∂ 'q+¨μÉ‚ Híè Θ Ü≥∂QÆ"∞Õ =ÚH˜ÜÎ ∂≥ QÆO. Hõ#∞Hõ q+¨μ‚
Éèí‰õΩÎÅ∞ =∞iÜ«Ú "åi`À KÕiÜ«Ú#fl"åi *’eH˜ g∞~°∞áÈ~å^Œ∞—
Jx ‰õÄ_® ^èŒ~°‡~åA Éèí@∞Å#∞ P^ÕtOK«_»O QÆ=∞<å~°›O. ÉèíH˜Î
|ÅO Ѷ¨ÅO P"≥∂Ѷ¨∞O. Jx~°fiK«hÜ«∞O. JO^Œ∞ˆH ''ǨÏi Éèí‰õΩÎ
Å`À ã¨OÉèÏ+¨} J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∞#ÿ ѨÙ}ºÑ¨Ù =¸@Å∞. =ÚH˜Î HÍO`å
„Ѩ™ê^•Å∞. HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_fi» ~°Oæ „Ñ¨"tÕ OѨ~åx ^Œ∞~åæÅ∞.——
Jx f~°∞Ê K≥ѨÊ_»OÖ’ QÆÅ =∞~°‡O QÆ∞iÎOKåe.
Hõ#∞Hõ ^ÕÇ≤Ï ^≥·"åxfl x`«ºO ^Œi≈OKåe, ã¨Ê $tOKåe,
¿ãqOKåe, ã¨OÉèÏ+≤OKåe, ™êëêìOQÆ Ñ¨_®e, ã¨=∂^è•#
Ѩ_®e, `«# "Õ^Œ##∞, ~À^Œ##∞, "å^Œ##∞, PiÎx P¢~°Ì`«#∞
™êfiq∞ =ÚO^Œ∞OKåe. ™êÜ«∞OHÀ~åe. JǨÏOHÍ~°O g_®e.
ã¨O™ê¯~°O Ѩi=∞oOKåe. Pâ◊Å#∞ u~°ã¨¯iOKåe. ã¨Ç¨Ï
N"åi ^Œ~°≈<å~°÷O u~°∞=∞ʼnõΩ qKÕÛÜ«Ú
Éè‰í Ωõ ÅÎ ™œHõ~åº~°O÷ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O "å~°∞
\’Öò „Ѷ‘ #O|~°∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O [iyOk.
Ü«∂„u‰õΩÅ∞, Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Õ=™ê÷<åxH˜ ã¨O|O
kèOz# ã¨∂K«#Å∞ / Ѷ≤~åº^Œ∞ʼnõΩ =∞i U W`«~°
ã¨=∂Kå~°O HÀã¨"≥∞ÿ<å D #O|~°∞#∞ ã¨O„ѨkO
K«O_ç.
D J=HÍâßxfl JO^Œ~∂° LѨÜ∂≥ yOK«∞HÀO_ç!
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O Ü«∂„u‰õΩʼnõΩ =∞iO`« ã¨=∞~°÷=O`«OQÍ
¿ã=Å∞ JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ g∞ ã¨∂K«#e=fiO_ç.
JO`«∞ÖËx ÃÑxflkè P^Õ=Ùx ã¨xflkè
ÉèÏQÆ=`«O – =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO
HÍ~åxfl ã‘fiHõiOKåe. FOHÍ~°O`À #=∞™ê¯~°O ã¨=∞#fiÜ«∞
Ѩ_®e. „Ñ≤Ü«∞OQÍ =∂\Ï¡_®e. Ç≤Ï`«OQÍ Ñ¨Å∞HõiOKåe.
=∞#KÕ`«Å∞ Ѩ~°Ç≤Ï`«OHÍ"åe. =∞# ™êfi~°÷O =∞~˘HõiH˜ JѨ
HÍ~°O HÍ~å^Œ∞. LѨKå~åÅ∞ LѨHÍ~åÅ∞ `«∞+≤ìx ѨÙ+≤ìx
HõeÊ™êÎ~Ú. ™êuÎ fiHõ`«O J#∞ã¨iOz#"åiH˜ L^ÕfiQÍÅ∞
L„^ÕHÍÅ∞ JO`«i™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞Å∞ „Ѩã#¨ fl=∞=Ù`å~Ú. JѨC_Õ
=∞#Ö’x ÉèíH˜Î ÉèÏ=#‰õΩ J~°÷O LO@∞Ok. „|`«∞‰õΩ Ñ¨~°=∂~°÷O
™ê~°÷Hõ=∞=Ù`«∞Ok. ^ÕǨÏ=∞<Õ =$HõΔOÃÑ· Ô~O_»∞ zÅ∞HõÅ∞<åfl~Ú.
XHõ\ ˜ P`«‡. Ô~O_»∞ Ѩ~°=∂`«‡. "≥Ú^Œ\ ˜ zÅ∞Hõ zQÆ∞~°∞, Ñ≤O^≥,
HÍÜ«∞, ѨO_»∞ ÉèË^ŒOÖˉõΩO_® JxflO\˜x H˘~°∞‰õΩ`«∞Ok.
H˘=∞‡Å#∞ Ô~=∞‡Å#∞ =∂~°∞`«∞Ok. Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙHÀ=_®xH˜
J#∞HõΔ}O U^À XHõ\ ˜ KÕã¨∞ÎOk. HÍ~°}O WO„kÜ«∂Å∞,
=∞#ã¨∞, |∞kú, PǨ~°x„^• ÉèÜí ∞« "≥∞^ÿ ∞Œä <åÅ∞ rqã¨ÇϨ [ÅHõ}
Δ ÏÅ
x[ÅHõΔ}„¿Ñ~°}Ö’, PâßáêâßxH˜ Hõ@∞ì|_ç Z<Àfl =∞Ô~<Àfl
qHõ$`« qHÍ~° KÕ+Åì̈ ‰õΩ rq PÅ"å@∞ Ѩ_`» å_»∞. ~Ô O_»=zÅ∞Hõ
Ѩ~°=∂`«‡. D rq KÕ+¨ìÅ#∞`å#∞ x~°O`«~°O K«∂ã¨∂Î<Õ
LO\Ï_»∞. `«# ™êÜ«∞O P`«‡HÀ~°∞`«∞O^Õ"≥∂#x Z^Œ∞~°∞
K«∂™êÎ_»∞. HÍx Hõ~°‡‰õΩ =∂„`«"Õ∞ ^ÕÇ≤Ï JkèHÍi. Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxH˜
Ѩ~°=∂`«‡ JkèHÍi. HÍ=Ù# =∞#Hõ~°‡Å#∞ K«∂ã¨∞Î#fl Ѩ~°=∂`«‡
Hõ~°‡qÇ≤Ï`«"≥∞ÿ# â◊s~å<Õfl rqH˜ =∞~°Å =∞~°Ö Wã¨∞ÎO\Ï_»∞.
u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#
O
\’Öò „Ѷ‘ <≥O|~°∞
18004254141
• E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 43
 ÉèÏQÆ=`«O – =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO
[#‡=∞~°}K«„Hõ„Éèí=∞}O #∞O_ç, Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∞Î#flO`«HÍÅO rq
|Ü«∞@Ѩ_»^Œ∞. JÖÏQÆx Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞~å^Œ#~å^Œ∞. xëê¯=∞
Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∂e. ÖË^• ÉèíH˜Î =∂~åæxfl J#∞ã¨i¿ãÎ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ∞
tkäÅ"≥∞ÿ [#‡~åÇ≤Ï`«ºÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# "≥∂HΔÍxfl J#∞ã¨i¿ãÎ Hõ~°‡
Ѷ¨ÖÏÅ∞ tkèÅ"≥∞ÿ [#‡~åÇ≤Ï`«ºÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# "≥∂HõΔxfl á⁄O^Œ_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. J~Ú`Õ Pâ◊#∞g_»_»O J#∞H˘#flO`« ã¨∞ÅÉèíO
HÍ^Œ∞. JÖÏx J™ê^茺=¸HÍ^Œ∞. „|`«∞‰õΩ x*Ïxfl QÆ∞iÎOKåe.
=∂#==∞#∞QÆ_» #∂~°∞ ã¨O=`«û~åÖˇ·`Õ JO^Œ∞ ã¨QÆO J#QÍ
UÉè·ˇ ã¨O=`«û~åÅ∞ JO^èHŒ Í~° |O^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ ~å„uã¨=∞Ü«∞O x„^•
k=º=Ǩ~åÅÖ’ x~°~°÷Hõ=∞=Ù`«∞Ok. ÉÏźܫ∞ø=<å^Œ∞Å`À
W~°"≥·ã¨O=`«û~åÅ∞áÈQÍ =ÚÃÑÊù ã¨O=`«û~åÅ∞ WO„kÜ«∂ʼnõΩ
Ѩ@∞ì|_ç, HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç, ÉèÏ~åº a_»¤Åã¨O™ê~°
zè„^•Å‰õΩ z‰õΩ¯|_ç, Jã≤÷~°"≥∞ÿ# ã¨OѨ^ŒÅ∞ ã¨O|O^è•^Œ∞Å
ã¨OÔHà◊§‰õΩ `«QÆ∞ÖÁ¯x, =i˚OѨÖËHõ, xi˚OѨÖËHõ, q~°H˜Îx á⁄O^Œ
ÖËHõ, q=ÚH˜ÎH˜x Ѩ_»Ü«∞<Õ~°Hõ, áêáêÅ∞ âßáêÅ∞ `åáêÅ`À
`«Å¡_çÅ∞¡`«∞<åfl_»∞. K«ã¨∞Î<åfl_»∞. ѨÙ_»∞`«∞<åfl_»∞. |ǨïÜ≥∂x
‰õÄѨ=ÚÅ|_ç "≥_»Å∞`«∞<åfl_»∞. WÖÏ ZO`«HÍÅO? JO^Œ∞ˆH
„ѨǨ¡^Œ∞_»∞ ''Kå=ÙѨÙ@∞ì=ÙÅ∞ÖËx „`À=ÔH·—— Ü«∞uflOK«=∞<åfl_»∞.
ѨÙ#~°˚#‡ÖËx áê=#"≥∂HõΔ=∂~°æO Jk ÉèíH˜Î=Å#<Õ ™ê^茺O.
Y\ÏfiOQÆ∞_ç<Õ Éèí∂Ѩu `«# PÜ«Úã¨∞û Ô~O_»∞
Ѷ¨∞_çÜ«∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ q∞yeÜ«Ú#fl^Œx „QÆÇ≤ÏOz, ã¨~°fi=Ú#∞
`«ºlOz QÀqO^Œ<å=∞㨇~°} KÕã¨∂Î ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`«∞_≥· Éèí=º"≥∞ÿ#
"≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞H˘<åfl_»∞. JÖψQ âßѨ„QÆã¨∞Î_≥· =∞~°}=∂ã¨
#fl=∞=Ù`ÀO^Œx „QÆÇ≤ÏOz# ѨsHõΔ#‡Ç¨~åA Nâ◊√‰õΩÅ∞ "åi
^•fi~å ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä•'„â◊=}O— KÕã≤ Ѩ~°=∞Ѩ^•xfl á⁄O^•_»∞.
<å~°^Œ`«∞O|∞~°∞Å∞ NǨÏi <å=∞ã¨O'H©~°Î#—Å`À k=ºÑ¨^Œ=Ú#∞
KÕ~å~°∞. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ x~°O`«~°O N<å~åÜ«∞} <å=∞'㨇~°}—#∞
LKåÛùfi㨠xâß≈fiã¨=ÚÅ =Öˇ q_»∞=‰õΩO_® QÍqã¨∞ΠѨ~°=∞ÉèÏQÆ
=`«∞_≥·<å_»∞. ™œq∞„uÜ≥ÿ∞# ÅHõΔ ‡}∞_»∞ J#fl N~å=Úx
q_»∞=‰õΩO_® 'áê^Œ¿ã=—<åK«iOKå_»∞. Ѩ$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ ™êfiq∞x
x~°O`«~°O 'J~°Û#—Å`À JÅiOKå_»∞. J„‰õÄ~°∞_»∞ '=O^Œ#—
â◊`å^Œ∞Å`À#∞, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ '^•ã¨º—ÉèÏ=O`À#∞, J~°∞˚#∞_»∞
'ã¨Yº`«—`À#∞, |e 'P`«‡x"Õ^#Œ —`À#∞ Hõ=∞ÖωõΩΔ x "≥∞Ñ≤ÊOKå~°∞.
~å^èŒ, QÀÑ≤HõÅ∞ P`«‡Å#∞ JiÊOKå~°∞. QÀ=∂`« Ѩ~°=∂`«‡<Õ
Éèí~°ÎQÍ =Åz =Å∞Ñ≤Oz, ™êfiq∞x Éè’QÍ~°OQÆ}˜‚ KÕã≤ `å#∞
44 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
™êfiq∞Ö’ b#"≥∞ÿOk. Ç≤Ï~°}ϺHõΔÇ≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ∞ ™êfiq∞x
^Õfi+≤Oz J#∞HõΔ}O ™êfiq∞<Õ PÖ’zOz, PÜ«∞# KÕuÖ’<Õ
=∞~°}Ïxfl á⁄Ok uiy `«=∞ „ѨÉèí∞=Ù "åH˜@ ^•fi~°áêʼnõΩÖˇ·
<å~°∞. W=hfl Hõ^äŒÅ∞. HÍ^Œ∞ r=# ã¨`åºÅ∞. #q∞‡ P~åkèOK«
=Åã≤#, PK«iOK«=Åã≤# ã¨^•Kå~° ÉèÏQͺÅ∞. ÉèÏQÆ=`«O
=∞#‰õΩ <ÕiÊOk, <Õˆ~Êk W^Õ.
ǨÏi=∞Ü«∞=Ú qâ◊fi=∞O`«Ü«Ú
ǨÏi qâ◊fi=∞Ü«ÚO_»∞ ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú Ñ¨xÖË^•
ǨÏi=∞Ü«∞=ÚQÍx „^Œ=º=Ú
Ѩ~°=∂}∞=ÙÖË^Œ∞ =Oâ◊áê=# qO>Ë – Jx f~°∞Ê.
q+¨μ‚"å, Hõ$+¨μ‚_®, <å~°ã≤OǨï_®, ~å=Ú_®? ¿Ñ~°∞¡
"Õ~°∞HÍ=K«∞Û. Ѩ^•~°÷O XHõ¯>Ë. Ѩ~°=∂`«‡ qâ◊fi=∞O`å xO_ç
Ü«Ú<åfl_»∞. K«∂_»QÆeæ# "åiH˜ ÉèíH˜Î`À Ѩ@∞ìѨ_»`å_»∞ q#QÆeæ#
"åi`À =∂\Ï¡_»`å_»∞. =∞#ã¨∞Ö’ LO\Ï_»∞, =∂@Ö’
LO\Ï_»∞. KÕuÖ’ LO\Ï_»∞. LO_Õsu hu =∞# qhuÃÑ·
q"ÕK«<åÜ«ÚHõÎP^蕺`«‡Hõ`å ÉèÏ=#ÃÑ· P^è•~°Ñ¨_çÜ«ÚO@∞Ok.
Hõ#∞Hõ =∂#= „ѨѨOK«O HÍÅOÔH· Z^Œ∞~°∞K«∂_»~å^Œ∞.
HõkÖËHÍÖÏxH˜ PQÆ_»O `≥eÜ«∞^Œ∞. ™êQÆ_»"Õ∞ HõiyáÈ=_»"Õ∞
^•x ^èŒ~°‡O. ÉèíH˜ÎH˜ =Ü«∞ã¨∞û`À ѨxÖË^Œ∞. â◊H˜Î Ü«ÚH˜Î ã¨`åÎ
L#flѨC_Õ Ñ¨~°=∂`«‡â◊~°}∞HÀ~åe. ã¨O™ê~åÅ∞, ÉèÏ~°º/Éèí~°Î a_»¤
Å∞#fl#∞, ã¨OQÆ`«∞Å∞<åfl#∞ <å_»∞ |$O^•=#"åã¨∞Å∞ ™êfiq∞ÔH·
Ѩi`«Ñ≤OKå~°∞. Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ f™ê~°∞. Ѩ~°=∂`«‡ Ѩi+¨fiOQÆ
ÉèÏQƺOÔH· Z^Œ∞~°∞`≥#∞flÅ∞ K«∂Kå~°∞. "åik P`«‡Ñ¨~°=∂`«‡Å
™êOQÆ`«ºO. =∞#O K«∂KÕ™ê^è•~°} â◊$OQÍ~°O HÍ^Œ∞. W^˘Hõ
P^蕺u‡Hõ ã¨OÉO^èŒ ÉÏO^è=Œ º"≥t· +¨ìºO. JÖψQ =∞#O Ѩ~∞° QÆ∞Å∞
ÃÑ\Ïìeû# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =Ü«∞ã¨∞û =∞#ã¨∞û =K«ã¨∞ûÅ∞
ÉÏ=Ù#flѨC_Õ ™êfiq∞x H©iÎ^•ÌO. JiÛ^•ÌO. P`«‡x"Õ^Œ#
HÍqOK«∞H˘O^•O. JO^Œ∞‰õΩ =ÚǨ˙~åÎÅ∞ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
J#∞HÀ=_»"Õ∞`«_»=ÙQÍ ™êfiq∞ 㨇~°}`À HÍÖÏxfl Hõ~°yOz
Éèí=|O^èŒq=ÚH˜Îx á⁄O^Œ∞^•O. W^Õ ÉèÏQÆ=`« Ѩ~°=∂~°÷O.
KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ùx ѨÓlOѨ_Õx
<À~°∞<˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞=_Õx
^ŒÜ«∞Ü«Ú ã¨`«ºO|∞Ö’#∞QÍ ^ŒÅK«_Õx
HõÅ∞QÆ<Õ\˜H˜ `«Å∞¡Å Hõ_»∞Ѩ٠KÕ@∞.
JO^ŒiH˜ NǨψ~ JO`«~å`«‡
 ^Õ=`«Å "åǨÏ<åÅ∞ –
"≥·q^蕺xH˜ P#"åÅ∞ – N JáêÊÅ âߺ=∞„Ѩ}`© ü â◊~‡° J=^è•x
Ѩ~åº=~°} =∞#∞QÆ_»‰õΩ H©ÅHõO "≥·q^茺"≥∞ÿ# r"åÅ∞. r="≥·q^茺O JO`«iOz#<å_»∞ Ѩ~åº=~°}OÖŸ ã¨=∞`«∞ź`« ÖŸÑ≤Oz
D Éèí∂q∞g∞^Œ =∂#=ÙxˆHHÍ^Œ∞...ã¨=∞ã¨Î [O`«∞*ÏÅ =∞#∞QÆ_»ˆH „Ѩ=∂^ŒO U~°Ê_»=K«∞Û. XHõ„áê}˜ ѨÓiÎQÍ JO`«iOz#<å_»∞
PǨ~°K«„HõO zè<åflaè#fl"≥∞ÿ „ѨHõ$u q<åâ◊<åxH˜ ^•ifã¨∞ÎOk. „ѨHõ$ur=<åxH˜ H©ÅHõ"≥∞ÿ# D r="≥·q^蕺xfl =∞#"å~°∞ U<å_À
QÆ∞iÎOKå~°∞. =∞#‰õΩ PK«~°}ÖŸ ã¨O^Õâßxfl K«∂Ñ≤OKå~°∞. ÉèÏ~°fÜ«∞ã¨O㨯 $uÖŸ ZO`À=∞Ok ^Õ=`«Å∞. "å~°O^Œ~°∂ qq^èŒ
~°HÍÖˇ·# [O`«∞=ÙÅ#∞ "åǨÏ<åÅ∞QÍ KÕã¨∞ ‰õΩ<åfl~°∞. H˘O^ŒiH˜ "åǨÏ<åÅ∞QÍ „‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ∞, =∞iH˘O^ŒiH˜ Ѩâ◊√ѨHΔͺ^Œ∞Å∞.
WÖÏ aè#flOQÍ ZOK«∞HÀ=_»O "≥#∞Hõ r="≥·q^茺O ã¨Ê+¨ìOQÍ Hõ#|_»∞`ÀOk. ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨$+≤ìÖŸ „áê}∞Åhfl ã¨=∂#"Õ∞ J<Õ
q+¨Ü«∂xfl =∞#‰õΩ ã¨Ê+¨ìO KÕ™ÈÎOk.
ZÅ∞Hõ–QÆ}Ѩu t=Ù_»∞. JO^Œ∞ˆH #Okx "åǨÏ#OQÍ KÕã¨∞‰õΩx =∞x+≤H˜ F~°∞Ê
^Õ=`«ÅO^ŒiÖŸH˜ "≥∞∞^Œ\ ˜"å_≥·# q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞_»∞ `«# J=ã¨~°=∞x ã¨∂zã¨∞Î<åfl_»∞ t=Ù_»∞. 'Hõ$+≤`À <åã≤Î ^Œ∞iƒùHõΔO—
"åǨÏ#OQÍ ZOK«∞‰õΩ#flk ZÅ∞Hõ#∞. PÜ«∞# PHÍ~åxH˜, J<Õ ™ê"≥∞`«#∞ QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥ã¨∞Î<åfl_»∞.
"åǨÏ<åxH˜ Ug∞ ã¨OÉO^èŒO ÖË^Œ∞. HÍh `«# "åǨÏ#O^•fi~å QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞-q+¨μ‚=Ù
XHõã¨O^Õâ◊O JO^Œ*Ëã¨∞Î<åfl_»∞ QÆ}Ѩu. `«# ^•iH˜ J_»∞¤=KÕÛ JÅ¡O`« ^Œ∂~°OÖŸ PHÍâ◊OÖŸ ZQÆ∞~°∞`«∂<Õ „H˜O^Œ
"å\˜x H˘iH˜"ÕÜ«∞_»O, PǨ~åxfl fã¨∞H˘x HõÅ∞QÆ∞ÖŸ ^•K«∞ L#fl =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ QÆ∞iÎOK«QÆÅ <≥·Ñ¨Ù}ºO, Ô~Hõ¯Å∞ qÑ≤Ê`ÕKåÅ∞
HÀ=_»O ZÅ∞Hõ ÅHõΔ}O. ÉèíQÆ=`«Î`åÎ fixfl ™êkèOKåe J#∞‰õΩ<Õ "ÕQÆOQÍ ^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞ <Õ~°∞ÊQÆÅѨH˜Δ „QÆ^ŒÌ. JÅã¨@#flk
"å~°∞ `«#^•iH˜ J_»∞¤=zÛ# "å\˜x ZÖÏÔQ·<å `˘ÅyOK«∞ ÖˉΩõ O_® ZO`«^∂Œ ~°"∞≥ <ÿ å „Ñ¨Ü∂« }˜Oz~åQÆÅ â◊HΘ „QÆ^ÌŒ ã¨fiO`«O.
HÀ"åe. ™ê^èŒ#‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ™ê=∂„yx ã¨OáêkOK«∞H˘x, ã¨fi~åæxH˜ "≥o§ J=∞$`åxfl`≥zÛ `«#`«ex¡ ^•ã¨ºO #∞O_ç q=∞∞H˜Î
ZÅ∞HõÖÏQÍ HõÅ∞QÆ∞ÖŸ ‰õÄ~°∞Ûx JO>Ë ÉÏǨϺ„ѨѨOKåxfl KÕâß_»∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞. ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∂Å<Õ =∞∂_çO\˜ÖŸ
q_»z P`å‡#∞Éèí∂ux á⁄O^•e. Wk =∞∂+≤Hõ"åǨÏ#∞_ç ã≤÷uHÍ~°‰õΩ_»∞ q+¨μ‚=∞∂iÎ. JO>Ë „Ѩ[Å#∞ ã¨O~°H˜ΔOKÕ"å_»∞.
ã¨O^ÕâO◊ . ã¨O~°HõΔ} ÉÏ^茺`«Å#∞ fã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ „Ѩ[Å#∞ x~°O`«~°O
#Ok-t=Ù_»∞ HõO\˜H˜ Ô~ѨÊÖÏ HÍáê_»∞HÀ"åe. ÖŸHõOÖŸ [~°∞QÆ∞`«∞#fl"å\˜x
t=Ù_»∞ âßO`«ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞. ã¨~°fi„áê}∞ʼnõΩ `«O„_ç. QÆ=∞xOK«QÆÅQÍe. JO^Œ∞ˆH `«# "åǨÏ#OQÍ QÆ~°∞`«‡O`«∞_çx
PÜ«∞# "åǨÏ#O #Ok. #Ok ã¨ÇϨ <åxH˜, Hõ$+≤H,˜ ã≤~÷ `° åfixH˜, ZOK«∞H˘x `«# ÉÏ^茺`«#∞ x~°fiiÎã¨∞Î<åfl_»∞.
q^èÕÜ«∞`«‰õΩ QÆ∞~°∞Î. =∂#=ÙʼnõΩ HÍ=Åã≤# PǨ~åxfl ǨÏOã¨-|„ Ǩχ
ѨO_çOKåÅO>Ë Z^Œ∞ÌÅ`À á⁄ÖÏxfl ^Œ∞<åfle. ѨO@ "Õã≤#ѨÊ\˜ ǨÏO㨠Ѩ‰õΔΩÅxflO\˜ÖŸH˜ L#fl`«"≥∞ÿOk. „âı+¨ª"≥∞ÿOk.
#∞O_ç ѨÓ~°ÎÜÕ∞ºO`«=~°‰õΩ Z^Œ∞ÌÃÑ· P^è•~°Ñ¨_»=Åã≤O^Õ. ZO`« J@∞=O\˜ ǨÏO㨠„|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ "åǨÏ#O. ǨÏOã¨#∞
Ѩx KÕ~∞∞Oz<å 㨈~... FÑ≤Hõ`À `«##∞ áÈ+≤OKÕ Ô~·`«∞‰õΩ ã¨fiK«Ûù`«‰õΩ, *Ï˝<åxH˜ zǨÏflOQÍ K≥|∞`å~°∞. áêÅ#∞,h\˜x q_»
ã¨Ç¨ÏHõiOz „Ѩ[ʼnõΩ PǨ~åxfl JOkã¨∞ÎOk Z^Œ∞Ì. t=Ù_»∞ nÜ«∞QÆÅ â◊H˜ÎL#fl rq. ã¨$+≤ìx „áê~°OaèOzOk „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞.
ÉèŸàÏâ◊OHõ~°∞_»∞. `«#Ñ≤Å¡Å∞ `«Ñ¨ÙÊKÕ¿ãÎ `«O„_ç ZÖÏ „¿Ñ=∞`À JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞# ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ *Ï˝<åxfl Hõey LO>Ë Jk r=ÙʼnõΩ
ã¨~°∞̉õΩxáÈ`å_À JÖψQ =∂#=ÙÅ `«á⁄ÊѨÙÊÖ#∞ HÍKÕ"å_»∞ JO^Œ∞`«∞Ok. JÖÏO\˜ *Ï˝#O^•fi~å =∂„`«"Õ∞ Ѩ~°=∂`«‡#∞
=∂#=¿ã=ÜÕ∞ =∂^èŒ=¿ã=! • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 45
 ^Õ=`«Å "åǨÏ<åÅ∞ – "≥·q^蕺xH˜ P#"åÅ∞
`≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å=∞∞. ÖŸHõOÖŸ =∞Oz - K≥_»∞ Ô~O_»∂
LO\Ï~∞∞. Uk=∞OKÀ, UkK≥_À QÆ∞iÎOz "≥∞ã¨Å∞‰õΩO@∂,
=∂#=[#‡ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"∞Õ Ç¨ÏOã¨"åǨÏ#∞_≥#· „|Ǩχ
ã¨O^Õâ◊O. WÖÏ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"åi<Õ ''Ѩ~°=∞ǨÏO㨗— JO\Ï~°∞.
ã≤OǨÏO-áê~°fif^Õq
[O`«∞=ÙÅÖŸ â◊H˜ÎH˜, „‰õÄ~°`åfixH˜ „Ѩu~°∂ѨO
ã≤OǨÏO. ˆH=ÅO [O`«∞=ÙÖË HÍ^Œ∞. =∞#ÖŸ‰õÄ_® „‰õÄ~°"≥∞ÿ#
ã¨fiÉèÏ=O Hõey#"å~°∞<åfl~°∞. "åix ^Œ∞+¨μìÅO\Ï~°∞. PkѨ~å
â◊HΘ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ áê~°fif^Õq ã≤OǨxfl "åǨÏ#OQÍ KÕã∞¨ ‰õΩOk.
nx^•fi~å ^Œ∞+¨μìÅ#∞ tH˜ΔOz, t+¨μìÅ#∞ ~°H˜Δã¨∞ÎOk. JO>Ë
^Œ∞+¨μìÅ#∞, „‰õÄ~°∞Å#∞Ãã·`«O ¿ãflǨÏO^•fi~å ™ê^èŒ∞=ÙQÍ =∂~°∞Û
HÀ=_»O WO^Œ∞ÖŸx JO`«~å~°÷O.
âßO`«ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ·# |∞∞+¨μÅ P„â◊=∂ÅÖŸ „‰õÄ~°[O`«∞
=ÙÅ∞ ™ê^èŒ∞[O`«∞=ÙÅ =∂kiQÍ "≥∞eˆQ=x ѨÙ~å}ÏÅ ^•fi~å
=∞#O `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl^Õ.
Ѩ^‡Œ O-ÅH©;, ã¨~ã° fi¨ f
Ѩ^Œ‡O. n<Õfl Hõ=∞ÅO JO\Ï~°∞. Wk |∞~°^ŒÖŸ
ѨÙ_»∞`«∞Ok. J~∞∞#ѨÊ\˜H© Ѩ^•‡xH˜ |∞~°^Œ JO@^Œ∞. h\˜ÖŸ
L<åfl h\˜ÉÁ@∞ì JO@^Œ∞. ÃÑ·QÍ ã¨∞QÆO^è•xfl "≥^Œ[Å∞¡`«∞Ok.
ѨÙ=ÙfiÅxflO\˜ÖŸH˜ Wk„âı+¨ª"≥∞ÿ# ѨÙ=Ùfi. Sâ◊fi~åºxH˜ „ѨfHõ.
ÅH©Δ ‡^Õq, *Ï˝<åxH˜ x^Œ~°≈#O ã¨~°ã¨fif ^Õq. D W^ŒÌ~°∂
Ѩ^Œ‡OÖŸ<Õ x"åã¨=∞∞O\Ï~°∞. JO^Œ∞ˆH ''Ѩ^Œ‡xÅÜ«∂—— Jx
‰õÄ_® J=∞‡"åiH˜ ¿Ñ~°∞.
ã¨OѨ^Œ ZO`« L#flѨÊ\˜H© ^•xH˜ ^èŒ~°‡Hõ~°ÎÖÏ =º=ǨÏ
iOz ^•#^è~Œ å‡Å‰õΩ qxÜ≥∂yOKåÖx, J^Õq^èOŒ QÍ K«^∞Œ =ÙÖŸ
=∂„`«"∞Õ x=∞QÆfl=∞=‰õΩO_® *Ï˝<åxfl, q#Ü«∂xfl ã¨OáêkOK«∞
HÀ"åÅh, ã¨OѨ^ŒH˜, QÆ~åfixH© ^•™ÈǨÏO H͉õÄ_»^Œx K≥¿ÑÊO
^Œ∞ˆH ÅH©Δ ‡, ã¨~°ã¨fi`«∞e^ŒÌ~°∂ Ѩ^Œ‡OÖŸ Pã‘#∞Öˇ· LO\Ï~°∞.
<≥=∞e–‰õΩ=∂~°™êfiq∞
<≥=∞ek PHõ~°¬hÜ«∞"≥∞ÿ#~°∂ѨO. ѨÙiqѨÙÊ`Õ Hõ#∞Å∞
uѨÊx=fix JO^ŒO. J~∞∞<å 㨈~ ZѨÙÊ_»∞ Ѩ_ç`Õ JѨÙÊ_»∞
^•x JO^•xfl „Ѩ^Œi≈OK«^Œ∞. =~°¬O‰õΩiã≤#ѨÙÊ_À... WO„^Œ
^èŒ#ã¨∞û qiã≤#ѨÙÊ_À =∂„`«"Õ∞ ѨÙiqÑ≤Ê <å@ºO KÕã¨∞ÎOk
46 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
=∞Ü«∞∂~°O. ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ ^Õ=`«Å Ãã<· åºxH˜ JkèÑu¨ . áÈ~å@
Ѩ\ ˜=∞, ÔQÅ∞Ѩ٠"åOKè«, <åÜ«∞Hõ`«fiO W=hfl ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ
<åÜ«∞‰õΩxH˜ LO_»=Åã≤# ÅHõΔ}ÏÅ∞. <åÜ«∞‰õΩ_≥·#"å_»∞ `«#
„Ѩ`ÕºHõ`«Åx J#=ã¨~°OQÍ „Ѩ^Œi≈OK«‰õÄ_»^Œ∞. ã¨=∞Ü«∞O,
ã¨O^Œ~°ƒùO K«∂ã¨∞H˘x „ѨÜ≥∂y¿ãÎ `«#H˜, ÖŸHÍxH˜ LѨÜ≥∂QÆO.
JO^Œ∞ˆH nxH˜ ã¨∂zHõQÍ <≥=∞ex "åǨÏ#OQÍ
ZOK«∞H˘x J#=ã¨~°Ñ¨Ù P~åƒù\ÏÅH˜ "≥à◊¡‰õΩO_® Ѩ~ÀѨHÍ~°O
HÀã¨O h „Ѩ`ºÕ Hõ`Å« #∞ LѨÜ∂≥ yOK«=∞x ÉŸkèã∞¨ <Î åfl_»∞ ‰õΩ=∂~°
™êfiq∞.
S~å=`«O–WO„^Œ∞_»∞
ÖŸHõOÖŸ q∞QÆ`å"åiHõO>Ë L#fl`«OQÍ L#fl"åix
~å*ËO„^Œ∞_»∞, =∞∞hO„^Œ∞_»∞, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ÖÏO\˜ ¿Ñ~°¡`À
WO„^Œ∞_ç`À áÈÅÛ@O =∞#O K«∂ã¨∞ÎO\ÏO. q∞QÆ`å"å\˜HõO>Ë
aè#flOQÍ, L#fl`«OQÍ LO_»@"Õ∞ WO„^Œ`«fiO. k‰õΩ¯ÅÖŸ
"≥Ú^Œ\ ˜k, „Ѩ^è•#"≥∞ÿ#k `«∂~°∞Ê. nxH˜ WO„^Œ∞_»∞ JkèѨu.
kHÍÊʼnõΩÅ#∞ âßã≤OKÕk DÜ«∞<Õ.
=∞i Wxfl „Ѩ`ÕºHõ`«Å∞#fl WO„^Œ∞_ç "åǨÏ#O ‰õÄ_®
„Ѩ`ÕºHõOQÍ LO_®eHõ^•. JO^Œ∞ˆH [O`«∞=ÙÅÖŸ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ#
QÆ∞iÎOѨ٠Hõey# S~å=`åxfl WO„^Œ∞_ç "åǨÏ#OQÍ KÕâß~°∞.
JO^ŒiÖŸ XHõ¯_çQÍ H͉õΩO_® hHõO@∂ QÆ∞iÎOѨ٠™êkèOK«=∞x
ã¨∂zOKÕ^Õ S~å=`«O.
q∞QÆ`å U_»∞k‰õΩ¯Å‰õΩ JkèѨ`«∞Öˇ·# Jyfl–"Õ∞Hõ,
Ü«∞=∞∞_»∞–^Œ∞#fláÈ`«∞, x~ü~°∞u–#~°∞_»∞, =~°∞}∞_»∞–"≥∞∞ã¨e,
"åÜ«∞∞=Ù–ÖË_ç, ‰õΩÉË~°∞_»∞–QÆ∞„~°O, Dâß#∞_»∞–Z^Œ∞Ì "åǨÏ<å
ʼnõΩ JkèѨ`«∞Å∞QÍ L<åfl~°∞. #=„QÆǨÖˇ·# ã¨∂~°∞º_»∞– U_»∞
QÆ∞„~åÅ∞, K«O„^Œ∞_»∞–ÖË_ç, ‰õΩA_»∞–"Õ∞Hõ, |∞^èŒ∞_»∞– ã≤OǨÏO,
QÆ∞~°∞=Ù–U#∞QÆ∞, â◊x–HÍH˜, ~åǨï=ٖѨÙe, Hˆ `«∞–ã¨~Ê° O "≥∞∞^Œ
Öˇ·# [O`«∞=ÙÅ#∞ `«=∞ "åǨÏ<åÅ∞QÍ ZOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
WÖÏ ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O㨯 $uH˜ ѨÙ<åk "Õã≤Ok r= "≥·q
^茺`«. JO^Œ∞ˆH ^Õ=`«ÅO^Œ~°∞ aè#fl"≥∞ÿ# [O`«∞=ÙÅ#∞ "åǨÏ
<åÅ∞QÍ ZOK«∞H˘x [O`«∞=ÙʼnõΩ Q“~°=™ê÷<åxfl HõeÊOKå~°∞.
r="≥·q^茺 ã¨O~°HõΔ} J<Õ „ѨÜ≥∂[<åxfl =∞#‰õΩ Kå\˜K≥áêÊ~°∞.
Ѩ~ÀѨHÍ~°O ѨÙ}ºO
 =º=™êÜ«∂xH˜ Z^Œ∞ÌÖË P^è•~°O. Z^Œ∞ÌÅ∞ ÖˉõΩO_®
z#flѨx ‰õÄ_® ™êQÆ^Œ∞. JO^Œ∞ˆH "å\˜x Hõ~°¬‰õΩÅ∞ ^≥·"åÅ∞QÍ
ÉèÏqOz ѨÓlOK«@O "Õ^ŒHÍÅO #∞Oz =zÛ# PKå~°O. U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞
Å∞
*˺+¨ªÑ¨Ói‚=∞<å_»∞ U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞#∞ [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. – N _ç.Nx"å㨠nH˜Δ`«∞
U~°∞"åHõ JO>Ë ^Œ∞H˜¯^Œ∞#fl@O P~°OaèOK«_»"Õ∞! =~°¬|∞∞`«∞=Ù
„áê~°OÉèíO HÍQÍ<Õ Éèí∂q∞x Ѩ^Œ∞#∞ KÕã≤ q`«Î<åÅ∞ K«Å¡\ÏxH˜
ã≤^ŒúO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ǨÏÅHõ~°‡H˜ (<åQÆe`À á⁄ÅO ^Œ∞#fl\Ï
xH˜) *˺+¨ª.... ™êfiu #HõΔ„`åÅ∞ â◊√Éèí„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#=x Ѩ~åâ◊~° H˘zÛOk U~°∞"åHõ=∞‡—— Jx áê@Å∞ áê_»∞‰õΩO@∂ P#O^ŒOQÍ
=∞ǨÏi¬ `«# QÆ$ǨϺã¨∂„`«OÖ’ K≥áêÊ_»∞. JO`ÕH͉õΩO_® *˺+¨ª ^Œ∞H˜¯^Œ∞#fl@O P#"å~Úf J~ÚOk.
ѨÓi‚=∞<å_»∞ F+¨^∞Œè ÅH˜... 㨙êºxH˜ JkèÑu¨ J~Ú# K«O„^Œ∞_»∞ ^Œ∞H˜¯ K«Å"Õ K«Å=.....
*˺+¨ª #Hõ„Δ `åxH˜ KÕ~∞° =Ö’ LO\Ï_»∞. D HÍ~°}OQÍ<Õ U~°∞"åHõ U~°∞"åHõѨÙ#fl=∞ <å_»∞ Hõ~°¬‰õΩÅ∞ KåÖÏ #=∞‡HÍÅ∞
ѨÙ#fl=∞x D ~ÀA [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. `«∞.K«. `«Ñ¨Ê‰õΩO_® YzÛ`«OQÍ áê\˜™êÎ~°∞. `«~åÅ∞ =∂i<å
U~°∞"åHõ ‰õÄ_® Ü«∞[˝"Õ∞! "å\˜x ѨHõ¯# ÃÑ@ì\ÏxH˜ "åà◊√¡ JOwHõiOK«~°∞. U~°∞"åHõ
*ˇq· ∞x =∞ǨÏi¬ `«# <åºÜ«∞=∂Å „QÆO^äOŒ Ö’ U~°∞"åHõ <å_»∞ "åà◊√¡ ZO`«QÍ J=ã¨~"° Ú≥ zÛ<å ZHõ¯_® JѨC K≥Ü∞« º~°∞.
ѨÙ#fl=∞x 'L^Œfi $+¨Éèí Ü«∞[˝O—QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞. "Õ^ŒHÍÅOÖ’ Z=iH© JѨC W=fi~°∞. ze¡QÆ=fi ‰õÄ_® D ~ÀA Y~°∞Û
qâı+¨OQÍ Kտ㠄Ѩu Ѩxh Ü«∞[˝OQÍ<Õ ÉèÏqOKÕ "åà◊√¡. P ÃÑ@ì\ÏxH˜ W+¨ìѨ_»~°∞.
„Hõ=∞OÖ’ ^Œ∞H˜¯^Œ∞#fl\Ïxfl.... ǨÏÅHõ~°‡x.... ‰õÄ_® "åà◊√¡ JO`ÕHÍ^Œ∞... `«=∞ WO\’¡ L#fl^Õn |Ü«∞\˜H˜ "≥à◊¡
XHõ Ѩq„`« HÍ~°ºOQÍ... Ü«∞[˝OQÍ PK«iOKå~°∞. J^äŒ~°fi"Õ^ŒO x=fi~°∞. JÖÏ "≥_ç`Õ U_®^ŒO`å ^Œi„^ŒO `åO_»qã¨∞ÎO^Œx
U~°∞"åHõx 'J#_»∞`«û=O—QÍ K≥Ñ≤ÊOk. ˆHΔ„`«áêÅ QÆ\ ì̃QÍ #=Ú‡`å~°∞. JO^Œ∞ˆH... 'U~°∞"åHõ ™êy#
‰õΩ}˜‚ =∞O„`åÅ`À ã¨∞ÎuOz... <åQÆe`À Éèí∂q∞x <å_»∞ xѨC ‰õÄ_® ÃÑ@ì~°∞— J<Õ ™ê"≥∞`«
E<£, 08
^Œ∞xfl... q`«Î<åefl K«Å¡@O P<å_»∞ PK«~°}Ö’ U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞ U~°Ê_çOk.
LOk. `«~åfiu HÍÅOÖ’ Ѩ~åâ◊~°∞_»∞... É’^è• ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ.... ѨOKåOQÆOÖ’ HõO^•Ü«∞ Ѷ¨ÖÏÅ∞ Jx
Ü«∞#∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ `«=∞ QÆ$ǨϺ LO\Ï~Ú. XH˘¯Hõ¯ #HõΔ„`åxH˜ =¸_»∞ QÆà◊√§O
ã¨∂„`åÖ’¡ D ѨO_»∞QÆx „Ѩ™êÎqOKå~°∞. \Ï~Ú. XH˘¯Hõ¯ QÆ_ç <åÅ∞QÆ∞ =∂™êÅH˜ Ѷ¨ÖÏxfl
q+¨μ‚ѨÙ~å}O ''ã‘`åÜ«∞[˝O——QÍ U~°∞"åHõx q=iO JOkã¨∞ÎOk. D =¸_»∞ QÆà◊§Ö’ ã¨∞<åfl LO_»‰õÄ_»^Œ∞.
zOk. 'ã‘`«— JO>Ë <åQÆe Jx J~°÷O. |∞^Œ∞úx HÍÅOÖ’ JÖÏO\˜ =ºHÎ̃ J^Œ$+ì̈ *Ï`«‰Ωõ _»∞ J=Ù`å_»∞. ^è#Œ ÖÏÉèOí HõÅ∞QÆ∞
''=Ñ¨Ê =∞OQÆà◊ k=ã¨O——... ''c*Ï"åѨ# =∞OQÆà◊ k=ã¨O——..... `«∞Ok. J`«#∞ áêÖËÔ~·<å... z#flÑ≤ÖÏ¡_≥·<å 㨈~ J`«x KÕ`«
''"åǨÏ} ѨÙ}Ï‚ÇϨ =∞OQÆà"◊ ∞£ ——... ''Hõ~¬° } ѨÙ}ÏºÇ¨Ï =∞OQÆà"◊ ∞£ —— <åQÆeH˜ Ѩã¨∞ѨىõΩO‰õΩ=∞Å∞ ѨÓ~Ú™êÎ~°∞. ^Œ∞H˜¯x Hõ~°¬‰õΩÅ∞
J<Õ ¿Ñ~°¡`À D ѨO_»∞QÆx "≥·Éèí=OQÍ [~°∞ѨىõΩ<Õ "åà◊√¡. „áê}OQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞. P HÍ~°}OQÍ<Õ ''^Œ∞H˜¯ K«Å"Õ K«Å#....
â◊√^Àú^#Œ =∞Ǩ~åA ѨO_»∞QÆ<å_»∞ Hõ~¬° ‰Ωõ ÅH˜ |OQÍ~°∞ <åQÆà§◊ x `«e¡ áêÖË áêÅ∞——, ^Œ∞H˜¯ QÆÅ Éèí∂q∞ k‰õΩ¯QÆÅ =∞x+‘ Z#fl\˜H©
WKÕÛ"å_»@. K≥_»_»∞—— J<Õ ™ê"≥∞`«Å∞ ѨÙ\Ïì~Ú.
Hõ#fl_»^âÕ O◊ Ö’ U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞x ''HÍ~°∞}˜ Ѩ|ƒO——QÍ Ñ¨O_»∞QÆ<å_»∞ WÖÏ KÕ™êÎ~°∞.....
[~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. U~°∞"åHõ ѨÙ#fl=∞ <å_»∞ Hõ~°¬‰õΩÅ∞ á⁄^Œ∞Ì<Õfl ™êfl#O
"Õ^ŒHÍÅOÖ’ =∞ø#OQÍ Ç¨ÏÅHõ~°‡ KÕã≤<å.... `«~åfiu KÕã≤ =∞Oz |@ìÅ∞ Hõ@∞ì‰õΩx â◊√zQÍ Ñ¨ã¨∞=ÙÅ H˘\ÏìÅH˜
HÍÅOÖ’ JÅ∞Ñ¨Ó ™⁄Å∞Ñ¨Ó ÖˉõΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ ''U~°∞"å "≥_»`å~°∞. JHõ¯_» Z^Œ∞Ìefl â◊√„ÉèíOQÍ Hõ_çy H˘=Ú‡ÅH˜ ~°OQÆ∞Å∞
Ѩ~°Ñ‘_»#"Õ∞ áêѨO • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 47
ѨÓã≤ Z„~°=∞\ì̃ Ѩ>ì̌Å∞ ÃÑ\ì̃ "≥∞_»Ö’ QÆO@Å∞... HÍà◊¡H˜ QÆ*ˇ˚Å∞
Hõ\ ˜ì.... ‰õΩK«∞ÛÅ`À.... J^•ÌÅ`À... JÅOHõi™êÎ~°∞. <åQÆex–
HÍ_çx ‰õÄ_® Hõ_çy ~°OQÆ∞Å∞ ѨәêÎ~°∞. ѨÓ[Å∞ KÕ™êÎ~°∞.
á⁄OQÆe =O_ç Z^Œ∞ÌÅH˜ uxÑ≤™êÎ~°∞. H˘@ìOÖ’ Z^Œ∞Ìefl Hõ>Ëìã≤,
â◊√„ÉèíO KÕã≤, ^èŒ∂ѨnѨ<≥·"Õ^•ºÅ∞ ã¨=∞iÊ™êÎ~°∞. ™êÜ«∞OHÍÅO
<åQÆà◊§#∞ Q˘„~°∞#∞ Éèí∞*Ï# ÃÑ@∞ì‰õΩx `«ÃÑÊ@¡`À "Õ∞àÏÅ`À
Z^Œ∞Ìefl Tˆ~yã¨∂Î Ô~·`«∞Å∞ á⁄ÖÏxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
JHõ¯_» QÀQÆ∞<å~°`À KÕã≤# `À~°}Ïxfl á⁄_»=ÙQÍ
Hõ_»`å~°∞. P `À~°}Ïxfl P Tà’¡ L#fl Hõ~°¬‰õΩÅO^Œ~°∂ K«~åfl
HÀÅ`À H˘\˜ì Ñ‘K∞« Ñ‘K∞« QÍ KÕ™êÎ~∞° . P Ñ‘K∞« x Z=iH˜ ^˘iH˜Ok
"åà◊√¡ fã¨∞‰õΩáÈ~Ú Z^Œ∞ÌÅ "≥∞_»ÅH˜... <åQÆà◊§H˜ Hõ_»`å~°∞.
H˘O`« Wà◊¡Ö’ ÉèíH˜ÎQÍ ^•K«∞‰õΩO\Ï~°∞. P q^èŒOQÍ KÕ¿ãÎ `«=∞
Ѩâ√◊ =ÙÅH˜ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx ѨO@Å∞ ÉÏQÍ Ñ¨O_»∞`åÜ«∞x
#=Ú‡`å~°∞.
`«~åfi`« ^Œ∞H˜¯x ^Œ∞#fl@O P~°Oaè™êÎ~°∞. ~å„u `«=∞
‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ`À Hõeã≤ Ñ≤O_ç=O@Å`À qO^Œ∞ Éè’[<åxfl
P#O^ŒOQÍ P~°y™êÎ~°∞ Hõ~°¬‰õΩÅ∞.
K«e¡# „ѨuyO*Ï HÀ\˜"≥ÚHõ¯Öˇ· =iúÖÏ¡Åx.... áê_ç
ѨO@Å`À `«=∞ =ÚOyà◊√¡ =Úiã≤áÈ"åÅx.... JO^Œ~°∂
K«Å¡QÍ LO_®Åx xO_»∞=∞#ã¨∞û`À "åà◊√¡ U~°∞"åHõ=∞‡x
HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.

Éèí‰õΩÎÅ ¿ã=Ö’...
'QÀqO^Œ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#"£∞û— Ü«∂Ñπ

„ѨѨOK«"åºÑ¨ÎOQÍ L#fl N"åi Éèí‰õΩÎʼnõΩ =∞iO`« KÕ~°∞=ÜÕ∞ºO^Œ∞‰õΩ 'QÀqO^Œ u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu

^Õ=™ê÷#"£∞û— Ü«∂Ñπ „áê~°OÉèíO. D Ü«∂Ñπ#∞ =∂iÛ 29= `Õn# LQÍk~ÀA# u.u.^Õ. HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi
á„ ê~°OaèOKå~°∞. \˜.ã≤.Zãπ. ã¨ÇϨ HÍ~°O`À ~°∂á⁄OkOz# D "≥Úɡַ ò Ü«∂Ñπ ^•fi~å Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ "ÕQOÆ QÍ, ã¨∞ÅÉèOí QÍ
ZHõ¯_ç #∞OK≥·<å ¿ã=Å#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û.
WO^Œ∞Ö’ D–ǨïO_ô, D–_˘<Õ+¨<£, ~°∂.300/– ^Œ~°≈# \˜ÔH¯@¡ |∞H˜OQ∑ ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
^Œâ◊Å"åsQÍ u.u.^Õ. ¿ã=ÅxflO\˜h D Ü«∂Ñπ#∞ _Ò<£Ö’_£ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. u.u.^Õ. "≥ÉòÃã·\ò‰õΩ 33 ÅHõΔÅ =∞Ok
Ü«¸[~°∞¡ L<åfl~°∞. HÍ=Ù#, g~°O^Œ~°∂ D Ü«∂Ñπ#∞ _Ò<£Ö’_£ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.

48 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • r=Ç≤ÏO㨠KÕÜ«∞~å^Œ∞

 ã¨O^ÕǨÅ∞ – ã¨=∂^è•<åÅ∞ - _®II z#flÅ” HõàÏ=u
JO^Œ~°∂ '~å=∞~å[ºO ~å=∞~å[ºO— Jx „Ѩâ◊Oã≤ã¨∞ÎO\Ï~°∞ Hõ^•! ~å=∞~å[ºOÖ’x qt+¨ì`«Å∞ Uq?
– Ñ≤.Hõ#Hõ=∞‡, u~°∞Ѩu.
U ^Õâ◊O J~Ú<å - ã¨∞aèHõΔOQÍ LO_ç, ^èŒ~°‡O, `«<åÅ∂, ^ÀÑ≤_ôÅ∞ ÖË=Ù. =$^Œ∞úʼnõΩ ÉÏʼnõΩÅKÕ JO`«º
<åºÜ«∞O 㨄Hõ=∞OQÍ áê\˜OѨ|_»∞`«∂O_ç, JO^Œ~°∂ U „H˜Ü«∞Å∞ [~°áêeû# Ѩiã≤÷u ÖË^Œ∞.
^Œ∞óMÏÅ∂ ÖËHõ ã¨∞YâßO`«∞Å`À LO>Ë- P ~å*Ϻxfl '~å=∞ JO^Œ~°∂ N~å=Ú}˜‚ XHõ K«„Hõ=iÎQÍ HÍHõ - ÉèíQÆ
~å[ºO— J#_»O qO@∞<åflO. N~å=Ú_»∞ ^èŒ~°‡Ü«Ú`«OQÍ =O`«∞_»<Õ ÉèÏ=#`À-~å=∞<å=∞㨇~°}`À r=#O QÆ_ç¿Ñ
Ѩ^ŒH˘O_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ ~å[ºO ѨiáêeOKå_»∞. P "åà◊√¡. ''~å"≥∂ ~å"≥∂ ~å=∞ Wu „Ѩ*Ï<å =∞Éèí=<£ Hõ^ä•óI ~å=∞
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „Ѩ[ÅO^Œ~°∂ ˆHΔ=∞OQÍ- ã¨`«º"å‰õΩ¯Å∂, ^èŒ~°‡ Éèí∂`«O [QÆ^ŒÉèí∂`ü ~å"Õ∞ ~å[ºO „Ѩâßã¨u—— ("åb‡H˜~å=∂
„Ѩ=~°Î#Å∂ J~Ú LO_Õ"åà◊√¡. JÜ≥∂^蕺~å[ºOÖ’ ^Œ∞âıÛ Ü«∞}O) ZHõ¯_» K«∂z<å ~å=∞Hõ^ä•=∞$`«áê#"Õ∞! 'ã¨~°fiO
+¨∞ìÅ∂, ^Œi„^Œ∞Å∂, „‰õÄ~°∞Å∂, Jq^•º=O`«∞Å∂, <åã≤Î ~å=∞=∞Ü«∞O [QÆ`ü— J~ÚOk Jxfl F+¨^èŒ∞Å∞ Öˇã¨ûQÍ
‰õΩÅ∂ HõxÊOK«~°∞. ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨μÅO^Œ~°∂ ã¨pÛùÅ∞Ô~·, ã¨^•Kå~° Åaè O KÕ q . JO^Œ ~ ° ∂ Ѩ Ó ~å‚ Ü « Ú +¨ μ ¯ÖË JÜÕ ∞ º"åà◊ √ ¡ .
=O`«∞Öˇ·, „Ѩã¨#fl=∞#ã¨∞¯Öˇ· =∞ǨÏ~°∞¬Å=Öˇ Ѩq„`«r=#∞Öˇ· ã¨HÍÅOÖ’ =~å¬Å∞ ‰õΩi¿ãq. WÖÏ ~å=Úx~å[ºáêÅ#Ö’
LO_Õ " åà◊ √ ¡ . ~å=Úx ~å[ºáêÅ#HÍÅOÖ’ Éè í ~ ° Î # ∞ JO^Œ~°∂ L`«Î=∞, Ѩq„`«r=#O`À, ã¨∞YâßO`«∞Å`À =iú
HÀÖ’Ê~Ú# ¢ã‘ÎÅ P~°Î<å^•Å∞ ÖË=Ù. „‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ=Å¡, ÖÏ¡~°∞ Hõ#∞Hõ<Õ <Õ\ ˜H© JÖÏO\˜ '~å=∞~å[ºO— HÍ"åÅx
r=ÙÅ=Å¡ ÉÏ^èŒÅ∞ ÖË=Ù. ~ÀQÍÅ∞ ^ŒiKÕ~°=Ù. ^˘OQÆ HÀ~°∞H˘O@∞<åfl=Ú. =ã¨∞ÎO^Œx Pt^•ÌO!!
ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ÅOHõ#∞ ^˘_ç¤^•iQÆ∞O_® ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ"ÕtOKå_»∞? – l.ÉÏÅã¨∞„|Ǩχ}ºO, Ç≤ÏO^Œ∂ѨÙ~°O.

ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ã‘`å<Õfi+¨}ÔH· ã¨=Ú„^ŒO ^•\˜=zÛ,

ÅOHõ#∞ ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞. „Ѩ"Õâ◊^•fi~°O QÆ∞O_®HÍHõ -
„áêHÍ~°O #∞Op ^Œ∞q∞H˜, Z_»=∞HÍÅ∞ÃÑ\˜ì Ö’xH˜ „Ѩ"ÕtO
Kå_»∞. 'J^•fi~°OQÆ∞O_® #QÆ~°O, „QÍ=∞O, WÅ∞¡ „Ѩ"ÕtOK«
~å^Œ∞— J<Õ xÜ«∞=∞O ™ê=∂#ºO. Jk q∞„`«∞Å∞, |O^èŒ∞
=ÙÅ∞, =∞#„âıÜ«∞ã¨∞û HÀˆ~"åà◊¡ q+¨Ü«∞OÖ’ J^•fi~°„Ѩ"Õâ◊O
J^èŒ~°‡"Õ∞! HÍh ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∞, ''J^•fiˆ~} qâı`ü â◊„`Àó
ѨÙ~°O, „QÍ=∞O, QÆ$ǨÏO `«^ä•—— J<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ â◊„`«∞=ÙÅ
#QÆ~åxfl, „QÍ=∂xfl, WO\˜h „Ѩ"ÕtOKÕ@ѨC_»∞ 'J^•fi~°O—
QÆ∞O_®<Õ "≥àÏ¡Å<åfl~°∞. QÆ$ǨτѨ"Õâ◊HÍÅOÖ’, q"åǨÏ
HÍÅOÖ’ ‰õΩ_çHÍÅ∞ =ÚO^Œ∞ÃÑ\˜ì, „Ѩ^•è #^•fi~°OQÆ∞O_®<Õ
"≥àÏ¡e. â◊„`«∞=ÙÅ WO_»‰¡ Äõ , „QÍ=∂ʼnõÄ, #QÆ~åÅHõ~Ú`Õ ~å=}∞_»∞ ǨÏ#∞=∞O`«∞xH˜ „Ѩ`«ºHõΔ â◊„`«∞=ÙHÍHõ
J^•fi~°O‰õΩO_® Z_»=∞HÍÅ∞ =ÚO^Œ∞ÃÑ\˜ì „Ѩ"ÕtOKåÅx áÈ~Ú<å - `«# „ѨÉèí∞"≥·# ~å=ÚxH˜ â◊„`«∞"≥·#O^Œ∞# -
ÃÑ^ŒÌÅ∞ ã¨∂zOKå~°∞. ÉèÏ~°`«OÖ’ Hõ$+¨μ‚_»∞, cè=Ú_»∂ `«#‰õÄ â◊„`«∞"Õ J=Ù`å_»∞. Hõ#∞Hõ<Õ ^èŒ~°‡=¸, ^èŒ~°‡
[~åã¨O^èŒ∞x=∞Ok~åxfl J^•fi~°O^•fi~å<Õ „Ѩ"ÕtOKå~°∞. ã¨∂HΔ͇Å∂ K«Hõ¯QÍ `≥eã≤# ǨÏ#∞=∞O`«∞xH˜ - WÖÏ „Ѩ"Õ
[~åã¨O^èŒ∞_»∞ ''WÖÏ J^•fi~°OÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ——~°x tOK«∞=∞x Z=fi~°∂ ã¨∂zOK«HõáÈ~Ú<å - J`«_»∞=∂„`«O
„ѨtflOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ Hõ$+¨μ‚_»∞‰õÄ_® W^Õ hu<Õ ã¨‡ $u"åHͺxfl 㨇 $uH˜ `≥K«∞ÛH˘x, J^•fi~å<Õfl
ã¨=∂^è•#OQÍ K≥áêÊ_»∞. ZOK«∞ H˘<åfl_»∞. Wk â◊„`«∞<åâ◊<åxH˜ ã¨OˆH`«O!
ÃÑ^ŒÌÅ#∞ Q“~°qOKåe • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 49
 ÉèÏ~°`«^Õâ◊O "Õ^ŒÉèí∂q∞, *Ï˝#Éèí∂q∞, Hõ~°‡Éèí∂q∞,
Ü≥∂QÆÉèí∂q∞. Ѩ~°„|Ǩχ J#∞„QÆǨÏO`À J<ÕHõ J=`å~åÅ∞
ZuÎ# Éèí∂q∞. ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂áêÅ∞ J~Ú# =∞ǨѨÙ~°∞
+¨μÅ∞, Ü≥∂QÆ∞Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞, *Ï˝#∞Å∞ ѨÙ\˜ì# Éèí∂q∞ =∞#
=∂`«$Éèí∂q∞. NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«∞‡_»∞ ^èŒ~°‡ ã¨O™ê÷Ѩ<å~°÷O „Ѩu
Ü«ÚQÆOÖ’ J=ã¨~°"≥∞ÿ#ѨÙ_»∞ J=`«i™êÎ#x (w`«-4-8)
K≥ѨÊ@"Õ∞ H͉õΩO_® ã¨$+≤ìÖ’x J™ê^è•~°}"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞ûHÍh,
â◊H˜ÎHÍx ZHõ¯_≥·<å ѨÙ\˜ì#KÀ Jq `«# `Õ*’Oâ◊O =Å# ѨÙ\˜ì
#"Õ (w`«–10-41) J<åfl_»∞.
`˘e `≥Å∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ ~°K«~Ú„uQÍ ÉÏÅáêáêO| Jx
`≥Å∞QÆ∞ Ѩiâ’^茉õΩÅ∞ x_»^Œ"ÀÅ∞ "≥OHõ@~å=ÙQÍ~°∞ `≥eáê~°∞.
`≥Å∞QÆ∞ "åà◊§H˜ Z‰õΩ¯=QÍ `≥eã≤# =∞ǨÜ≥∂yx Dâ◊fi~°=∞‡.
™êÇ≤Ï`«º K«i„`«Ö’ Ü≥∂QÆ „QÆO^ä•Å∞ „"åã≤# ¢ã‘ÎÅ∞ KåÖÏ
J~°∞^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ `≥Å∞QÆ∞"å~°∞ QÆifiOK«^ŒQÆæ ~°K«#Å∞ KÕã≤#
UÔH·Hõ =∞ǨÜ≥∂yx =∂`«$N `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O|.
`«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| ÉÏź QÆ∞~°∞=Ù J~Ú# ã¨∞„|
Ǩχ}º Ü≥∂y #∞Oz Ü≥∂QÆã≤kúx *Ï˝<åxfl á⁄OkOk.
"≥OQÆ=∂O|‰õΩ Ñ¨<≥flO_»∞ ã¨O=`«û~åňH Ö’Hõ Ѩiã≤÷`«∞Å#∞
E<£, 21
JO`«~å˚fÜ«∞ Ü≥∂QÆk<À`«û=
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ...
`«iQ˘O_»
"≥OQÆ=∂O| K≥Ñ≤Ê#
Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞
- _®II ã¨Ow`«O ˆHâ◊=ÙÅ∞
50 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 •
J#∞ã¨iOz, ÃÑo§ [iy#ѨÊ\˜H˜, N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°∞_Õ `«#
=∞<À<å^äŒ∞_»#fl ÉèÏ=O`À ã¨O™ê~°O q_»z `«Ñ¨ã≤fix J~ÚOk.
H˘O`«HÍÖÏxˆH "≥·^èŒ=ºO ~åQÍ, ‰õΩÅ=∞~åº^ŒÅ „ѨHÍ~°OQÍ
"≥·^èŒ=ºsux JOwHõiOѨHõ Z^Œ∞~°∞ uiyOk. `«~°∞"å`« H˘xfl
ã¨O=`«û~åÅ∞ `«iQ˘O_»Ö’x #$ã≤OÇ¨Ï PÅÜ«∞OÖ’x PO[
<ÕÜ«∞™êfiq∞ q„QÆǨÏO "≥#∞Hõ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ Ü≥∂QÆ™ê^èŒ# KÕã¨∂Î
LO_Õk. JHõ¯_ç ѨÓ*Ïi K«∂ã≤ `«iq∞"ÕÜ«∞QÍ "≥OQÆ=∂O|
`«iQ˘O_» #∞O_ç P~°}ºOÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOzOk. XHõ\ ˜ Ô~O_»∞
~ÀAÅ∞ J_»q =∂~°æOÖ’ "≥à◊√`«∂ ''ã¨O^≥HÍѨ٠"≥ÚQÆeÃÑO@——
J<Õ HÀ#‰õΩ KÕiOk.
"≥OQÆ=∂O| 'Ü≥∂yx— Jx q#fl P<å\˜ =∞ǨÏO`«∞
P`å‡~å"£∞ u~°∞=∞Å PÅÜ«∞O Ü≥ÚHõ¯ `«∂~°∞Ê =∂_» gkä
z=~° L#fl ѨÓi WO\˜x "≥OQÆ=∂O| x=ã≤OK«_®xH˜
WKåÛ~°∞. H˘O`«HÍÅO `«~åfi`« "≥OQÆ=∂O| `«∞O|∞~°∞HÀ#Ö’
XHõ QÆ∞ǨÏÖ’ x=ã≤Oz `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤Ok.
"≥OQÆ=∂O| K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞
`«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| ~°zOz# `«iQ˘O_» #$ã≤OǨÏ
â◊`«HõOÖ’ H˘xfl Ü≥∂QÆqâıëêÅ#∞ =∞#O QÆ=∞xOK«=K«∞Û.
NǨÏi Hõ^ä•„â◊=}O =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO
 `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞
"≥OQÆ=∂O| HõÅO #∞O_ç "≥Ú^Œ@ =zÛOk #$ã≤OǨÏâ◊`«HõO.
WO^Œ∞Ö’ =ÚYºOQÍ Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞ 14 Ѩ^•ºÅÖ’ =∂i‡Hõ u.u.^Õ=™ê÷#=ÚÅ
^èÀ~°}˜Ö’ K≥ѨÊ|_ç#q. JukäQÆ$ǨÏO
D Ѩ^•ºÅÖ’ – iÃãѨ¬<£ qÉèÏQÆO, u~°∞=∞Å
(1) ‰õΩO_»ex
(2) =∞O_»Å„`«Ü«∞O HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi P^ÕâßÅ
(3) K«„HÍÅ#∞ QÆ∞iOz K«Hõ¯QÍ =i‚OzOk. „ѨHÍ~°O u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=
"≥OQÆ=∂O| ~°zOz# Ѩ^ŒºO L^•Ç¨Ï~°}QÍ K≥ѨÊ=K«∞Û– ™ê÷#O JukäQÆ$ǨÏO NѨ^•‡=u
#QÆ~° „áêO`«O, u~°∞=∞ÅÖ’ 'ã¨fi~°‚
H˘Å‰õΩÅ =∞^茺=∞O^Œ∞ <˘Hõ HÀ=∞e Ü«Ú#flk, ^•x֒ѨÅ<£
q„âßOu QÆ$ǨÏO— ã¨∂@∞¡ 1 #∞O_ç
ã¨Åe`« =Ç≤Ïfl =∞O_»Å=Ú K«O„^Œ k"åHõ~° =∞O_»ÅO|∞Å<£
JÅ=_» <åÅ∞ K«„Hõ=ÚÅ HÍ=Å #O^˘Hõ ™ê~°ã¨O|∞Ö’
6 =~°‰Ωõ ^è~Œ ° ~°∂.2,000/– =∞iÜ«Ú
QÆ∞Å∞‰õΩK«∞#∞O_»∞ ǨÏO㨠`«iQ˘O_» #$ã≤OÇ¨Ï ^ŒÜ≥∂Ѩxkè! ~°∂.3,000/– ÃÑOK«_»"≥∞ÿ#k. D
(`«iQ˘O_» #$ã≤OǨÏâ◊`«HõO-ѨÙ@-48) ÃÑOѨÙ^ŒÅ q„âßOu QÆ$ǨÏO 24
QÆO@Å∞ (ÖË^•) áêH˜ΔHõOQÍ fã¨∞
D Ѩ^ºŒ OÖ’ "≥OQÆ=∂O| `«iQ˘O_»Ö’ qÅã≤Å∞¡`∞« #fl
NÅH©Δ ‡#~°ã≤OǨÏ^Õ"å! Ô~O_»∞ ã¨~°ã¨∞ûÅ =∞^茺 XHõ Ü«Ú=u
H˘#fl#∞ =iÎã¨∞ÎOk.
XHõ\ ˜ LOk. P HÀ=∞e #_»∞=∞ Jyfl=∞O_»ÅO, ^•xH˜ Ô~O_»∞ – LѨHÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi (P~ü–1) ZѶ.π U.ã≤.
"≥·Ñ¨ÙÅ K«O„^Œ, ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏÅ∞ L<åfl~Ú. ^è•~°}, ã¨=∂^èŒ∞Å<Õ JëêìOQÆÜ≥∂QÆO|∞ʼnõΩ "≥OQÆ=∂O|
WkQÍHõ, P~°∞ K«„HÍÅÃÑ·# XHõ Ѩ^Œ‡O LOk. P ‰õÄ_® Ü≥∂QÍâߢã¨Î=Ú<Õ J#∞ã¨iã¨∂Î D „H˜Ok q^èŒOQÍ
Ѩ^Œ‡O (ã¨Ç¨Ï„™ê~°Hõ=∞ÅO)Ö’ Ü≥∂QÆ*Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ≤ J~Ú# `≥eÜ«∞ *ËãO≤ k. (Wq "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@, Ѩ`O« [e Ü≥∂QÆâߢãOΨ Ö’
ǨÏO㨠x`«ºO ‰õΩÅ∞‰õΩ`«∂ LO@∞Ok Jx "≥OQÆ=∂O| KÕã≤# K≥ѨÊ|_®¤~Ú.
=~°‚#Ö’ Ü≥∂QÆq^Œº‰õΩ ã¨O|OkèOz# qâıëêÅ∞ =∞#‰õΩ Hõ#
Ѩ_∞» `å~Ú.
(J) QÀ=ÚMÏã¨#=Ú
Z_»=∞HÍe =∞_»=∞ ‰õΩ_çgѨ٠„ѨHõ¯QÍ, ‰õΩ_çHÍe
"≥OQÆ=∂O| 'JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ™ê~°=Ú— - qâı¡+¨} =∞_»=∞ Z_»=∞ gѨ٠„ѨHõ¯QÍ "≥∂HÍ\˜ g∞^Œ "≥∂HÍÅ∞ HõkÜ«Ú
Ü≥∂QÍÉèϺã¨=Ú ÉèÏ~°fÜ«ÚÅO^ŒiH˜ Ѩ~°=∞QÀѨº=∞QÆ∞ #∞Oz ‰õÄ~°∞Û#flk QÀ=ÚMÏã¨#=Ú.
ã¨~°fiã¨fiO. Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ JO^Œ~°∂ JѨÓ~°fi"≥∞ÿ# qâıëêÅ#∞
ZxflO\˜<À Hõ#∞Q˘x JÖÏO\˜ *Ï˝#=Ú#‰õΩ HÍ~°}=∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ (P) g~åã¨#=Ú
™ê~°O QÆ∞iOz |Ǩï=ÚY „Ѩ*Ï˝âße J~Ú# =∂`«$N `«i XHõ áê^Œ=Ú `˘_»H˜O^Œ, XHõ áê^Œ=Ú `˘_» g∞^Œ
Q˘O_» "≥OQÆ=∂O| JëêìOQÆÜ∂≥ QÆ™ê~°O J<Õ Ñ¨^ºŒ HÍ=ºO ~°zO #∞Oz ‰õÄ~°∞Û#flk g~åã¨#O JO\Ï~°∞.
zOk. JO^Œ∞Ö’ Ü≥∂QÆq^Œº‰õΩ ã¨O|OkèOz# J<ÕHõqâıëê (W) ‰õÄ~å‡ã¨#=Ú
Å#∞ `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok. P^è•~°=Ú# LÉèíÜ«∞ áê~°≈fi=ÚÅ Ô~O_»∞HÍà◊§ =∞_»
Ü≥∂QÆ=∂~°æ „Hõ=∞=ÚÖ’ (JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞) =∞Å∞ HõkÜ«∞ ǨÏuÎOz K«Hõ¯QÍ ‰õÄ~°∞Û#fl Pã¨#O ‰õÄ~å‡ã¨#O
Ü«∞=∞, xÜ«∞=∞, Pã¨#, „áê}ÏÜ«∂=∞, „Ѩ`åºÇ¨~°, ^蕺#, JO\Ï~°∞.
x`«ºO NǨÏi <å=∞ [ѨO KÕÜ«∂e • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 51
 `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| K≥Ñ≤Ê# Ü≥∂QÆ qâıëêÅ∞
(D) ‰õΩ‰õΩ¯\Ïã¨=Ú
Ѩ^•‡ã¨#=ÚQÍ #∞O_ç "≥∂HÍà◊§ `˘_»Å ã¨O^èŒ∞Å
KÕ`∞« Å#∞ ^Œ∂iÛ ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∞ <ÕÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘x Ѩ^•‡ã¨#O|∞
ÃÑ·H˜ Zyi#@∞¡ LO_»∞@ ‰õΩ‰õΩ¯\Ïã¨#=Ú JO\Ï~°∞.
(L) L`åÎ# ‰õÄ~å‡ã¨#=Ú
WÖÏ ‰õΩ‰õΩ¯\Ïã¨#ã¨∞_÷ ·≥ LO_ç, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å#∞, "≥∞_»#∞
Ѩ@∞ìH˘x ‰õÄ~°‡=Ú =Öˇ "≥Å¡H˜Å Ѩ_ç LO_»∞@ L`åÎ#
‰õÄ~å‡ã¨#O JO\Ï~°∞.
(T) ^èŒ#∞~åã¨#=Ú
áê^•OQÆ∞+¨ª=ÚÅ Ô~O_çO\˜x Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å ^èŒ#∞~å
Hõ$uQÍ gѨ٠"≥#∞HõQÍ K≥=ÙʼnõΩ ã¨iQÍ Ñ¨\ ˜ìLO_»∞@ ^èŒ#∞
~åã¨#O JO\Ï~°∞.
J^Õ q^èŒOQÍ "≥OQÆ=∂O| ã¨fiã≤ÎHÍã¨#=Ú, =∞`ÕûºO
„^•ã¨#O, ѨtÛ"≥∂`åÎ<åã¨#O, =∞Ü«¸~åã¨#O, ã≤^•úã¨#O,
=∞`åO`«~° ã≤^•úã¨#O, Éèí„^•ã¨#O "≥Ú^ŒÖˇ·# Pã¨# ÉË^è•Å#∞
`ÕeÜ«∞KÕãO≤ k.
Ü≥∂QÆ =∞Ç≤Ï=∞
„|Ǩχq^Œº, Ü≥∂QÆâߢã¨ÎO Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨O|O^èŒO Hõey
#q Jx `≥Å∞ã¨∞Î#flk. Ü≥∂QÍ „|Ǩχq^ŒºÖ’ XHõ ÉèÏQÆ=∞x
`≥Å∞ã¨∞#Î flk.
P`«‡*Ï˝<Õ# =ÚH˜Îó 㨺`«ÎK«Û Ü≥∂QÍ ^Œ$`Õ #Ç≤Ï
Ü≥∂QÍxfl~°ÌǨÏu H˜Δ„Ѩ=∞âı+¨O áêѨѨO[~°"£∞
„Ѩã¨#flO *ÏÜ«∞`Õ *Ï˝#O *Ï˝<åxfl~åfi} =∞$K«Ûùu
(JëêìOQÆÜ≥∂QÆ™ê~°O ѨÙ@-24)
P`«‡*Ï˝#=ÚKÕ =ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk. P P`«‡*Ï˝#=Ú
Ü≥∂QÆ=Ú ÖËHõ K«=Ú~°∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Îã¨=Ú^•Ü«∞=Ú HÍ=Åã≤
L#flk. Jk K≥_çáÈ~Ú#KÀ HÍ~°º=Ú ã≤kúOѨ^Œ∞.
=∞# „áêp# ™êÇ≤Ï`«º "åV‡Ü«∞=Ú#O^Œ∞ qq^èŒ ÉèÏ+¨
ÅO^Œ∞#∞ QÆÅ ™êÇ≤Ï`«º=Ú#∞ =∞#"å~°∞ JO`å ^Œ∂~° „â◊=},
"Àº=∞Ü«∂<å^Œ∞Å#∞O_ç ™êkèOK«∞H˘x#@∞¡ `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
nxH˜ ™ê^èŒ#O Ü≥∂QÆ"Õ∞ Jx `≥Å∞ã¨∞Î#flk.
Ü≥∂QÆ „Ѩâ◊Oã¨
'Ü≥∂QÆ— J#∞ Ѩ^ŒO Ѩ`«O[e =∞ǨÏi¬ „ѨHÍ~°O
''Ü≥∂QÆtÛ`«Î=$uÎ x~À^èŒó—— Jx ã¨~°fiq+¨Ü«∞=ÚÅ #∞O_ç JO`«ó
Hõ~°} =$`«∞ÎÅ x~ÀkèOK«∞@ÜÕ∞ Ü≥∂QÆ=∞#∞ J~°÷O É’kèã¨∞Î
#flk. ''ã¨OÜ≥∂QÆO Ü≥∂QÆ q∞`åºÇ¨ïs˚"å`«‡ Ѩ~°=∂`«‡Ü≥∂ó——
Jx Ü≥∂QÆ=∞# r"å`å‡ Ñ¨~°=∂`«‡Å ã¨OÜ≥∂QÆ"Õ∞.
`«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| ''~å[Ü≥∂QÆ™ê~°O— ~°zO
zOk. `«iQ˘O_» "≥OQÆ=∂O| Hõ=ÙÅÖ’ Ü≥∂yx, Ü≥∂QÆ∞Ö’¡
Hõ=~Ú„u. P"≥∞ ~°K«#ÅÖ’ =ÚYºOQÍ `åuÎ fiHõ ~°K«#ÅÖ’
Hõq`«fiO, `«`Ϋ fiO =∞Öˇf¡ QÆÅ∞ÖÏQÆ JÅ∞¡H˘x qÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ â‹e· Ö’
qt+¨ì"≥∞ÿ# ã¨O^Õâßxfl Wã¨∞ÎO\Ï~Ú. D ã¨Ç¨Ï[ Hõ=~Ú„u
HõÅO #∞O_ç =zÛ# `åufiHõ ~°K«#Å∞, JëêìOQÆÜ≥∂QÆ™ê~°O,
~å[Ü≥∂QÆ™ê~°O qt+¨ì"≥∞ÿ#q.
'Ü≥∂QÍÉèϺã¨O— J<Õk =ºHÎ̃ Ü≥ÚHõ¯ âßs~°H,õ =∂#ã≤Hõ
ã¨=∞#fiÜ«∂xH˜ `«^•fi~å „Ñ¨âßO`«"≥∞ÿ# r=#„ѨQÆuH˜, `À_»Ê_»∞
`«∞Ok.

u.u.^Õ.JukäQÆ$ǨÏO, iÃãѨ¬<£ qÉèÏQÆO, u~°∞=∞Å

HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi P^ÕâßÅ „ѨHÍ~°O u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#O JukäQÆ$ǨÏO NѨ^•‡=u
#QÆ~° „áêO`«O, u~°∞=∞ÅÖ’ #∂`«#OQÍ xi‡Oz# 'lO^•Öò— (F.ZO.Z<£.Zãπ.) q„âßOu QÆ$ǨÏO
ã¨∂@∞¡ 1 #∞O_ç 8 =~°‰õΩ ^èŒ~° \ÏiѶπ ~°∂.1,500/– =∞iÜ«Ú ~°∂.2,500/–Å#∞ ~°∂.3,000/-ʼnõΩ
ÃÑOK«_"» ∞≥ #ÿ k. D ÃÑOѨÙ^ŒÅ q„âßOu QÆ$ǨÏO 24 QÆO@Å∞ (ÖË^•) áêH˜HΔ Oõ QÍ fã¨∞H˘#fl#∞ =iÎã∞¨ OÎ k.
– LѨHÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍi (P~ü–1) ZѶ.π U.ã≤.

52 • ã¨Ñ¨Îyi • E<£, 2017 • x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =â◊√º_»∞

 EÖˇ·, 2017
"Õ∞+¨O: D =∂ã¨=ÚÖ’ J+¨ì=∞™ê÷#=ÚÖ’ =„H˜O
~åtѶ¨ÖÏÅ∞ „|ǨχN `«Oy~åÅ "ÕOHõ@Hõ$+¨‚ѨÓ~°‚„Ѩ™ê^Œ ã≤^•úOu,

`«∞Å: <≥ÖÏY~°∞‰õΩ â◊√Éèí"å~°ÎÅ∞ q#∞@, HõÖϺ}Ïk

u.u.^Õ. P™ê÷#ã≤^•úOu, ˆ~ÅOy

z# â◊x H˘O`«"Õ∞~°‰õΩ „ѨuÉO^èŒHõOQÍ L<åfl â◊√ÉèíHÍ~°º=ÚÅÖ’ áêÖÁæ#∞@, |O^èŒ∞q∞„`«∞Å`À

^è≥·~°ºOQÍ g∞~°∞ "տ㠄Ѩu J_»∞QÆ∞ g∞‰õΩ HõÅã≤ P#O^ŒOQÍ LO\Ï~°∞. ã¨O`å#=Ú QÆ∞iOz PO^À
=ã¨∞ÎOk. L`åûǨÏ=ÚQÍ LO\Ï~°∞. P~ÀQƺ à◊#. HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÅ#∞ 㨄Hõ=∞=ÚQÍ x~°fiiÎOK«
q+¨Ü«∞OÖ’ „â◊^Œú J=ã¨~°=Ú. ^èŒ#^è•#º q=~°ú#=Ú, Ѩل`«áœ„`« QÆÅ~°∞. QÆ`«OÖ’ ÃÑ\˜ì# ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ J#∞‰õÄÅ=∞=Ù`å~Ú.
„Ѩ=~°ú#O, W+¨ì HÍ~°ºã≤kú. =¢ã¨ÎÉèí∂+¨}Ï^Œ∞Å∞ H˘#∞QÀÅ∞ "åºáê~°OÖ’ HõÅã≤=ã¨∞ÎOk. ÖÏÉèÏÅ∞ K«qK«∂™êÎ~°∞.
KÕÜ«Ú@, `«e¡H˜ ã¨∞Y=Ú, "åǨÏ#„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞#∞. .......................................................................................................................................
................................................................................................................... =$tÛHõO: D <≥Å HÀѨ`åáêÅ =Å# =∞#™êÎѨ=Ú
=$+¨ÉOíè : q^•º"åºã¨OQÆ=ÚÅÖ’ J#∞‰õΩ#fl@∞¡ ~å}˜ Hõ Å ∞QÆ ∞ `« ∞ Ok. =∞#㨠∞ û‰õ Ω #K« Û x =∂@Å∞
™êÎ~°∞. ã¨O`å#O q+¨Ü«∞OÖ’ „â◊^Œú =Ç≤Ï™êÎ~°∞.
"åiH˜ L#flu HõÅ∞=Ù`«∞Ok. QÆ`«OÖ’ xÅz# =º= qO\Ï~°∞. L#fl`« K«^Œ∞=ÙÅ∞ Hõeã≤=™êÎ~Ú.
Ǩ~°=ÚÅ∞ ™ê#∞‰õÄÅ=∞=Ù`å~Ú. QÆ$ǨÏ=Ú# JO^Œih PHõ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. ÉèÏëê*Ï˝#O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. *Ï˝#
â◊√ÉèHí Í~°º„Hõ=∞=ÚŠѨ~O° Ѩ~° "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok. g∞ q[Ü«∞OÖ’ ã¨=Úáê~°˚#‰õΩ `«y# ã¨=∞Ü«∞O.
q∞„`«∞Å áê„`« LO@∞Ok. L^ÀºQÆã¨∞ÎʼnõΩ JkèHÍ~° =$kú. .......................................................................................................................................
....................................................................................................................................... ^èŒ#∞ã¨∞û: J#∞H˘#flk ÅaèOK«∞@, |O^èŒ∞=ÙÅ`À
q∞^äŒ∞#O: QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú Ñ¨ÓiÎKÕã≤ â◊√Éèí ã¨O`À+¨OQÍ QÆ_∞» ѨÙ`å~°∞. ™ê÷#K«Å#=ÚÅ∞ HõÅ∞æ#∞.
HÍ~°º=ÚÅ∞ x~°fiiÎOK≥^Œ~°∞. ѨÙ}ºHÍ~°º„Hõ=∂Ö’¡ ÃÑ· JkèHÍ~°∞Å P^Œ~°}, JO_»^ŒO_»Å∞ ÅaèOK«∞#∞.
áêÖÁæO\Ï~°∞. B+¨^èŒ ¿ã=#O KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. x~°∞^ÀºQÆ∞ʼnõΩ L^ÀºQÆO HõÅã≤=KÕÛ J=HÍâßÅ∞
JkèHÍiHõ Ǩϟ^• ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. "≥∞O_»∞QÍ L<åfl~Ú.
....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................
Hõ~å¯@HõO: D =∂ã¨OÖ’ Y~°∞Û JkèHõO, WO\˜H˜ =∞Hõ~°O: ã¨ÉèíÅÖ’ "åQÍú\ ˜ „Ѩ^Œi≈Oz, JO^Œix
ã¨OÉOkèOz =∂~°∞ÊÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. QÆ$ǨϟѨHõ~°} "≥∞Ñ≤ÊOK«∞@, ^èŒ#ÖÏÉèí=ÚÅ∞, L^ÀºQÆ q+¨Ü«∞OÖ’
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. Pi÷Hõ Ѩiã≤÷u L#fluH˜ J=HÍâ◊=ÚÅ∞ "≥∞O_»∞. `À\˜ "åiH© LѨ
™ê=∂#ºO. q∞„â◊=∞ Ѷ¨e`åÅ∞. q^•º~°∞÷Å∞ WO[ HÍ~°=Ú KÕÜÚ« @ ã¨`û« OQÆ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. Ѩ@∞ì^ÅŒ `À
hiOQÆ∞ ÃѶ·<å#∞û ~°OQÆ=ÚÅÖ’ `«y#@∞¡ ~å}˜™êÎ~°∞. q^•º J#∞‰õΩ#flk ™êkè™êÎ~∞° . q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ L#fl`« q^•º J=HÍâßÅ∞
q+¨Ü«∂Ö’¡ "≥∞~°∞ÔQ·# "å`å=~°}=Ú LO@∞Ok. HõÅã≤=™êÎ~Ú.
....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................
ã≤OǨÏO: g∞ "åHÍÛ`«∞~°ºO, q+¨Ü«∞ qâı¡+¨} JO^Œ
‰õΩOÉèíO: =HõÎ $`«fiѨ٠áÈ\©ÅÖ’ áêÖÁæx ^è•\˜QÍ
ih PHõ@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. ^èŒ#ÖÏÉèíO =iã¨∞ÎOk. =$uÎ
"åºáê~åÅ∞ ÉÏQÍ HõÅã≤ =™êÎ~Ú. g∞ ÃÑ@∞ì|_çH˜ =∂\Ï¡_ç |Ǩï=∞`«∞Å∞ QÔ Å∞K«∞H˘™êÎ~∞° . g∞ q^•ºaè
`«y# P^•Ü«∞O =ã¨∞ÎOk. ~å[H©Ü«∞OQÍ ™ê=∂#º =$kúH˜ D =∂ã¨O ѨÙ<å^Œ∞Å∞ "Õã¨∞ÎOk. âߢã¨Î
Ѷ¨e`åÅ∞O\Ï~Ú. J~Ú`Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À „â◊q∞Oz W`«~°∞Å ™êOˆHuHõ ~°OQÍÅÖ’ „Ѩ=ÚY∞Å#∞ HõÅã≤ "åi`À
Jaè=$kúH˜ áê@∞Ѩ_»`å~°∞. HõÅã≤ ѨxKÕã≤ #∂`«# Pq+¨¯~°}Å∞ KÕ™êÎ~°∞.
.................................................................... .......................................................................................................................................
Hõ#º : ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤`À =$uÎ "åºáê~åÖ’¡ ~å}˜™êÎ~°∞. g∞#O: q^•ºq+¨Ü«∞OÖ’ =ÚO^ŒO[, q^Õj
ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO Jã¨Å∞ ѨxH˜~å^Œ∞. =∂ã¨O "≥Ú^Œ\’¡ Ü«∂#O, ^Œ∂~° „Ѩܫ∂}=ÚÅ∞ HõÅã≤=K«∞Û@.
q^Õj„Ѩܫ∂}ÏÅ∞ J#∞‰õÄÅO HõÅã≤=™êÎ~Ú. F~°∞Ê ã¨ÇϨ #=ÚÅ`À HÍ~°º q[Ü«∞O á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞.
~å[H©Ü«∂OâßÅÖ’ ã¨=∞Ü«∞ã¨∂ÊùiÎ, <Õ~°∞ÊQÍ =º=ǨÏi™êÎ~°∞. ^èŒ#O q+¨Ü«∞OÖ’ Ö’@∞ ~å^Œ∞. Jq"åÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ
g∞ ã¨ÅǨÅ∞ ã¨∂K«#Å∞ JO^ŒiH˜ #K«∞Û`å~Ú. <åÜ«∞Hõ`«fi q"åǨÏq+¨Ü«∂Å∞ J#∞‰õÄe™êÎ~Ú. qO^Œ∞q<À^•Ö’¡ áêÖÁæO
ÅHõΔ}ÏÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞. JxflO\Ï q[Ü«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. \Ï~°∞.
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Éèí‰õÎã¨∞ÅÉèí∞_»∞ • E<£, 2017 • ã¨Ñ¨Îyi • 53
 u~°∞=∞Å u~°∞Ѩu ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞, u~°∞Ѩu 19
ã¨(P^è•Ñ ¨ Î y i
ºu‡Hõ =∂ã¨Ñ¨„uHõ)
K«O ^• #"≥∂^Œ∞ Ѩ„`« O 1 2 3 4 5
1. ¿Ñ~°∞ =∞iÜ«Ú z~°∞<å=∂ :
(q_ç q_ç JHõΔ~åÅÖ’ J~°÷=∞ÜÕ∞ºÖÏ „"åÜ«∞O_ç   Ñ≤<£HÀ_£ `«Ñ¨ÊHõ „"åÜ«∞O_ç)

6 7

8 9 10 11
(Ñ≤<£HÀ_£ `«Ñ¨Êx ã¨i)
ãà Öò <≥O. 12

2. HÍ=Åã≤# ÉèÏ+¨ : 13 14 15
`≥Å∞QÆ∞ `«q∞à◊O Hõ#fl_»O
Ç≤ÏOn WOw¡+¨μ ã¨O㨯 $`«O (ã¨O=`«û~°KO« ^• =∂„`"« ∞Õ )
3. ã¨O=`«û~°/rq`« K«O^• : 17 18
~°∂.60/– ~°∂.500/–
4. K«O^• ѨÙ#~°∞^Œú~°} :
(J) K«O^• <≥O|~°∞ : x~°fiǨÏ} N \˜.Zãπ.[QÆ<À‡Ç¨Ï<£
(P) ÉèÏ+¨ :
J_»¤O
5. K≥eO¡ z# "≥Ú`«OÎ :
_ç._ç.<≥O. : 1) =∞$K«ÛùHõ\ ˜HõO <å~ÚHõ(5)† 4) "Õ^Œ=∂`«(3)†
`Õk : 6) ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ (3)† 7) =Å(3)† 8) ã¨∂„`«O(2)†
(K≥‰õΩ¯Å∞ ã‘fiHõiOK«|_»=Ù) 11) ZÅ¡(2)† 12) =∂=∞Ü«∞º ÉèÏ~°º(zO^Œ~°=O^ŒÔ~·Ok)(3)†
„Ѩ^Õâ◊O : 13) w`«O(2)† 14) =∞#‡^äŒ∞_»∞(4)† 16) =º~°÷O(3)†
`Õk : K«O^•^•~°∞x ã¨O`«HõO 17) J*Ï˝`å#=Ù#fl cè=Ú_»∞ J@∞#∞Oz W@∞ =KÕÛ_»∞(4)†
18) [O|∞HÍ<åÅ#∞ ‰õΩ_ç#∞Oz Z_»=∞H˜ Ѩ~°=O_ç (4)
1) ã¨Ñ¨Îyi ã¨O=`«û~° K«O^• ~°∂.60/–, rq`«K«O^• ~°∂.500/–Å∞† _ç._ç. /
ZO.F.#∞ 'pѶπ Z_ç@~ü, 'ã¨Ñ¨Îyi—, u.u.^Õ., u~°∞Ѩu— "åi¿Ñ~°∞# fÜ«∂e.
2) ã¨Ñ¨ÎyiK«O^•^•~°∞Å∞QÍ KÕ~°^ŒÅK«∞H˘#fl"å~°∞/ `«=∞K«O^•#∞ ѨÙ#~°∞^Œú
xÅ∞=Ù
iOK«∞HÀ^ŒÅz#"å~°∞ D ‰õÄѨ#∞Ö’ QÍh ÖËHõ `≥Å¡HÍy`«OÖ’QÍh ÃÑ·# 1) „¿Ñ=∂? (3)† 2) =∞Ǩ=Úx (4)†
Ñ¿ ~˘¯#flq^èOŒ QÍ q=~åÅ∞ "„ åã≤, ѨOѨ=K«∞.Û H„ O˜ ^Œ Ñ„ K
¨ ∞« iOz# z~°∞<å=∂#∞
=∂„`«"Õ∞ ã¨O„ѨkOK«O_ç. u.u.^Õ. „Ѩ^è•#ã¨Oáê^ŒHõHÍ~åºÅÜ«∞O, u~°∞ѨuH˜ 3) =∂„kã¨∞`«∞_»∞(4)† 4) =∞~åº^Œ (4)† 5) t=Ù_»∞ (5)†
`«Ñʨ –g∞~°∞ Z=i^ŒQ~æÆ ° _»|∞ƒÅ∞ Hõ\,ì̃ "≥∂ã¨áÈHõO_ç. 8) J*Ï˝`«OÖ’ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_»∞ (5)† 9) ã¨∞=∞OQÆo (5)†
3) =∞xP~°¤~°∞ ѨO¿Ñ"å~°∞ – JO^Œ∞Ö’<Õ g∞K«O^•q=~åÅ∞ „"åã≤, D „H˜Ok z~°∞ 10) g~°Hõ`≥Î (5)† 11) Hõ+¨ìO (3)†
<å=∂‰õΩ Ñ¨Oáêe. 15) =¸_»∞ =O^ŒÅ∞ (3)
4) =∂ z~°∞<å=∂ ''„Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞, ã¨Ñ¨Îyi HÍ~åºÅÜ«∞O, \˜.\˜._ç. „ÃÑãπ
HÍOáœO_£, ÔH.\˜.~À_»∞¤, u~°∞Ѩu – 517 507——. ["å|∞Å∞ D ã¨OzHõÖ’<Õ L<åfl~Ú. J<Õfi+≤Oz... ã¨iK«∂ã¨∞HÀO_ç.
5) W`«~° q=~åʼnõΩ á¶È<£ <≥O.0877–2233333, 2277777. – „Ѩ^è•# ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞
Edited and published on behalf of T.T.Devasthanams by Dr. K.Radha Ramana, M.A., M.Phil., Ph.D., Chief Editor, T.T.D. and
54 printed at T.T.D. Press by Dr.T.Ravi, M.A., Ph.D., P.R.O. & Dy. E.O.,(Publications & Press)FAC, T.T.D. Press, Tirupati - 517507.
 0883 - 246 2565
903 246 2565

yÓ÷Vü≤Hé |ü_øπ¢ wüH,‡é

n»+‘ê Vü≤À≥˝Ÿ m<äT≥, ø√≥>∑TeTà+, sê»eTùV≤+Á<äes¡+ ` 533101.
WWW.MOHANPUBLICATIONS.COM
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T
1. Áe‘·ø£<∏ä\T ` |üP»\T
1. l $Hêj·Tø£ Áe‘·+ yÓ\ s¡÷.10-00
2. l $ù|òTïX¯«s¡|üPC≤`|ü⁄D≤´Vü≤yê#·q+ 30`00
3. l $ù|òTïX¯«s¡|üP» (ø±DÏbÕø£πøåÁ‘·e÷Vü‰‘·à´+‘√) 10`00
4. dü+ø£wüºVü≤s¡#·‘·T]ú leTVü‰>∑D|ü‹ Áe‘·+ 30`00
5. es¡\ø°Î Áe‘·+ 10`00
6. πø<ëπsX¯«s¡ Áe‘·+ 10`00
7. Á‹Hê<Ûä Áe‘·+(ø£\sY) 10-00
8. Á‹Hê<ÛäÁe‘·+(kÕ<ë) 5-00
9. ø°åsê_∆ Áe‘·+ 12`00
10. eT+>∑fi¯ >öØÁe‘·+ 10-00
11. yÓ’uÛÑe\ø°Î Áe‘·+ bò˛{À j·T+Á‘·+‘√ 25-00
12. l\ø°Î ≈£îuÒs¡ Áe‘·+ (bò˛{À j·T+Á‘·+‘√) 25-00
13. ø£qø£eTVü‰\ø°Î Áe‘·+ (ø±y˚TX¯«ØbÕ≥‘√) 25-00
14. dü+‘√w”e÷‘ê Áe‘·+ 25-00
15. @&ÉT X¯ìyêsê\ Áe‘·+ 25-00
16. dü‘·´Hêsêj·TDÁe‘·+ 25-00
17. l düTes¡Ã˝≤Vü≤qTeTB›ø£å 30-00
18. •eBø£å 10-00
19. ø±‘ê´j·T˙ Áe‘·+ 20`00
20. kÂuÛ≤>∑´ >öØÁe‘·+ 20`00
21. ‹s¡TbÕŒyÓ’ (<ÛäqTsêàdüÁe‘·+) 36`00
22. Ád”Ô\ Áe‘·ø£<∏ä\T 36`00
23. Ád”Ô\Áe‘·ø£<∏ä\Tdü÷ú˝≤ø£å] (H˚<äTq÷]>∑+>±<Ûäs¡sêe⁄>±]) 54`00
24. ô|[fl bÕ≥\T ` Åd”Ô\bÕ≥\T (ø±y˚TX¯«]bÕ≥‘√) 36`00
25. düs¡«<˚e‘ê |üPC≤$<Ûëq+ 25`00
26. Äs¡TÁe‘ê\T 30`00
27. sêVüQø±\+˝À<äTsêZ<˚M|üPC≤ 10-00
á <Ûäs¡\T ìø£s¡e≠ø±<äT, m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT e÷s¡T#·T+&Ée#·TÃqT.
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 3
28. ‘·T\dæ ì‘·´|üP», ‘·T\d”ñ|üjÓ÷>±\T 10-00
29. l #·Áø£ s¡Vü≤dü´ $C≤„qyéT 36`00
30. l#·Áø£ |üPC≤$<Ûëq+(ô|<ä›~) 36`00
31. \ø°Î ` >öØ ì‘·´|üP» 10-00
32. l düs¡dü«r ì‘·´|üP» 10-00
33. l <äTsêZì‘·´|üP» 10-00
34. ø±\uÛ…’s¡e ì‘·´|üP» 10-00
35. •e|üP» 10-00
36. Ms¡uÛÑÁ<ä |üP» 10-00
37. Ä+»H˚j·T ì‘·´|üP» 10-00
38. Hêπ>+Á<ä kÕ«$T |üP» 10-00
39. düTÁãVü≤àD´ ì‘·´|üP» 10-00
40. sêeT<˚e⁄ì ø£<∏ä 10-00
41. •e<˚e⁄ì ø£<∏ä 10-00
42. \ø°Îqs¡dæ+Vü≤|üP» 10-00
43. y˚+ø£fÒX¯«s¡|üP» 10-00
44. ÁãVü≤à+>±] ì‘·´|üP» 10-00
45. dü÷s¡´ ì‘·´|üP» 10-00
46. qeÁ>∑Vü≤ ì‘·´|üP» 10-00
47. s¡TøÏàD° ø£˝≤´D+ 25`00
48. ñe÷eTùV≤X¯«s¡ Áe‘·+ 36`00
49. l ø±y˚TX¯«Ø Áe‘·+ 36`00
50. 16 k˛eTyês¡e≠\ Áe‘·e≠ 25`00
51. bÕs¡«rø£˝≤´D+ 25`00
52. düVü≤Ádüø£eT\e]Ô Áe‘·e≠ 25`00
53. |ü+#·e≠K Ä+»H˚j·T |üPC≤$<ÛëqeTT 36`00
54. nwüºHê>∑|üP» 36`00
55. |üP»\T m+<äT≈£î#˚j·÷* ? 36`00
56. @ <˚e⁄ìøÏ @|ü⁄cÕŒ\‘√ |üPõ+#ê*? 36`00
57. @ <˚e⁄ìøÏ @Á|ükÕ<ä+ HÓ’y˚<ä´+ ô|{≤º*? 36`00
58. @<˚e⁄ìøÏ @$<Ûäe≠>±BbÕsê<Ûäq#Ój·÷´*? 36`00
59. @<˚e⁄ìøÏ mìï Á|ü<äøÏåD\T#˚j·÷* ? 36`00
60. Vü≤qTeT<é Áe‘·+ 36`00
61. |ü+#êj·T‘·q |üP» 63`00
62. 28 Áe‘·e≠\T 120`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 4
63. ø£\X¯|üP»\T (9ˇπøkÕ]) 150`00
64. ø£\X¯|üP»\T ($&ç$&ç>±) (Á|æ+≥T˝À) ....
65. ÁV”≤+ø±s¡ eTVü‰j·T»„+ (Á|æ+≥T˝À) ....
66. >√e÷‘· 40-00
2. k˛ÔÁ‘ê\T`düTÁ|üuÛ≤‘·e≠\T düVü≤ÁdüHêeTe≠\T
1. l \*‘ê $wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘ê\T 45`00
|ü⁄sêD|ü+&É sê<Ûëø£èwüíe∂]Ô>±] dü+ø£\q+
2. \*‘ê$wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·e≠\T (Væ≤+B) ,, 50`00
3. \*‘ê$wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·e≠\T (Ç+^¢wüß) ,, 50`00
4. dü÷ú˝≤ø£å]\*‘ê$wüßídüVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·e≠\T(|üÁ‹ø£ôd’CŸ) 99`00
5. \*‘ê$wüßí (πødt u…’+&é) 1/8 &Ó$Tà 63-00
6. dü÷ú˝≤ø£åØ \*‘ê$wüßí (ÁøöHéôd’E)πødtu…’+&é 108-00
7. düs¡«<˚e‘ê k˛ÔÁ‘·eT+»] 120`00
8. düø£\<˚e‘ê nc˛º‘·Ôs¡X¯‘·Hêe÷e[' (63) 24`00
9. $wüßídüVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·yéT (ÁøöHé) 25`00
10. \*‘ê düVü≤ÁdüHêeT k˛ÔÁ‘·yéT (ÁøöHé) 36`00
11. \*‘ê düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
12. \ø°Î düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
13. <äTsêZ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
14. Ä+»H˚j·T düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
15. •e düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
16. $wüßí düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
17. >∑D|ü‹ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
18. düTÁãVü≤àD´ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
19. >±j·TÁ‹ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
20. \*‘ê$wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘ê\T 24`00
21. lsêe÷ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
22. düs¡dü«‹ düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
23. dü÷s¡´düVü≤ÁdüHêeTe≠\T   Ä~‘·´Vü≤è<äj·T+ 24`00
24. ly˚+ø£fÒX¯«s¡düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 24`00
25. eTDÏB«|ües¡íq (ô|<ä›~) 24`00
26. dü+<ë´e+<äq+ 24`00
27. eT+Á‘·|ü⁄wüŒyéT ....
28. Á‹uÛ≤cÕ Vü≤qTe÷Hé#ê©kÕ 15`00
29. Vü≤qTe÷Hé #ê©kÕ 10`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 5
30. eTDÏB«|ües¡íq (bÕ¬ø{Ÿ) 10`00
31. Äs¡T #ê©kÕ\T 10`00
32. •yêsê<Ûäq (•ek˛ÔÁ‘ê\T) 10`00
33. y˚+ø£fÒX¯«s¡ düTÁ|üuÛ≤‘·+ (bÕ¬ø{Ÿ) 10`00
34. Äs¡T<ä+&Éø±\T 5`00
35. y˚+ø£fÒX¯«s¡ >√$+<äHêeTe≠\T 5`00
36. nwüº\ø°Î k˛ÔÁ‘·yéT ø£qø£<Ûësêk˛ÔÁ‘·yéT 10`00
37. <˚MK&ÉZe÷˝≤k˛ÔÁ‘·yéT (eTVæ≤cÕdüTs¡eTs¡›˙k˛ÔÁ‘·+‘√) 10`00
38. düT+<äs¡ø±+&É (bÕ¬ø{Ÿ) 10`00
39. uÛÑ>∑eBZ‘· e∂\+ 27`00
40. sêeTs¡øå±k˛ÔÁ‘·yéT 15`00
41. k˛ÔÁ‘· s¡‘êïe[ 36`00
42. |ü⁄sêD|ü+&É \*‘ê`$wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·yéT($T˙) 10`00
43. |ü⁄sêD|ü+&É \*‘êdüVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·yéT($T˙) 10`00
44. |ü⁄sêD|ü+&É $wüßí düVü≤ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·yéT 10`00
45. |ü⁄sêD|ü+&É Ä~‘·´ Vü≤è<äj·T+ 10`00
46. eT+Á‘·|ü⁄wüŒ+ ($T˙) 10`00
47. •yêq+<ä\Vü≤]`kÂ+<äs¡´\Vü≤] 36`00
48. ≈£î»<√wü+ 10`00
49. ø±\düs¡Œ <√wü+ 10`00
50. MT n|ü\T rsê˝≤? 10`00
51. <äèwæº<√cÕ\T ìyês¡D 10`00
52. |ü+#·dü÷ø£Ôe≠\T 10`00
53. dü+<Ûë´e+<äq+ 10`00
54. s¡TÁ<äqeTø£yéT`#·eTø£yéT 10`00
55. >±j·TÁreT+Á‘ê\T 10`00
56. Vü≤j·TÁ^e k˛ÔÁ‘·e÷\ 10`00
57. <äøÏåD≤e∂]Ô k˛ÔÁ‘·e÷\ 10`00
58. <ë«<äX¯ CÀ´‹]¢+>±\T ` |ü+#êsêe÷\‘√ 10`00
59. ldü÷ø£Ô+ |ü⁄s¡Twü dü÷ø£Ô+ 10`00
60. qeÁ>∑Vü≤k˛ÔÁ‘·e÷\ 36`00
61. eTVü‰Hê´düyéT 36`00
62. düT+<äs¡ø±+&É >±HêeTè‘·+ 36`00
63. >√e÷‘·|üPC≤$<Ûëqe≠ 10`00
64. Äq+<ädæ~∆ ` 1 l<˚M k˛ÔÁ‘·e÷\ 108`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 6
65. Äq+<ädæ~∆ ` 2 @ düeTdü´≈£î @ k˛ÔÁ‘·yéT bÕsêj·TD#˚j·÷* 108`00
66. Äq+<ädæ~∆-3 e÷qdü<˚M k˛ÔÁ‘·e÷\ 108-00
67. l ø±\uÛ…’s¡e s¡øå± ø£e#·yéT 63-00
68. ns¡Ãq 40-00
69. ì‘·´<˚e‘ês¡Ãq 40-00
70. düs¡«<˚e‘ê k˛ÔÁ‘· ì~Û 99-00
71. l#·Áø£ qees¡D≤s¡Ãq 63-00
72. #·+&û dü|üÔX¯‹ bÕsêj·TD Áø£eT+ 99-00
73. l<˚$ k˛ÔÁ‘· s¡‘êïe[ 32 <˚$ k˛ÔÁ‘ê\≈£î ‘ê‘·Œs¡´+‘√ 99-00
74. eq<äTsêZ eT+Á‘êqTcÕ˜q Áø£eTyéT 63-00
75. l ø±\uÛ…’s¡e Áe‘·eTT 63`00
3. l kÕs≠ <ä‘·Ô Á>∑+<∏äe≠\T
1. l kÕs≠u≤u≤ dü#·Ã¤]Á‘· 120`00
2. dü+|üPs¡í l >∑Ts¡T #·]Á‘· 120`00
3. l kÕs≠Äsê<Ûäq`wæ]¶yÓ’uÛÑe+ 120`00
4. l kÕs≠u≤u≤ J$‘· #·]Á‘· (ÁøöHé) 63`00
5. l >∑Ts¡T#·]Á‘· (ÁøöHé) 63`00
6. qeHê<Ûä #·]Á‘· 99`00
7. lkÕs≠#·]Á‘· (u…’+&ÉT) Á|üj·÷D|ü⁄bÕsêj·TDÁ>∑+<∏ä+ 63`00
8. l>∑Ts¡T#·]Á‘· (u…’+&ÉT) Á|üj·÷D|ü⁄bÕsêj·TDÁ>∑+<∏ä+ 63`00
9. dü‘·´<ä‘·ÔÁe‘·+ <ä‘êÔÁ‘˚j·T|üPC≤ø£\Œ+,düVü≤Ádü+‘√ 30`00
10. nq|òü÷<˚M Áe‘·+ 30`00
11. uÛÑ≈£îÔ\ Á|üX¯ï\≈£î u≤u≤ »yêãT\T 30`00
12. l kÕs≠|üPC≤ø£\Œ+ (düVü≤Ádü+‘√) 25`00
13. l kÕs≠uÛÑ»qe÷\ 20`00
14. l kÕs≠ uÛÑ»Hé‡ 20`00
15. l kÕs≠uÛÑøÏÔ ^‘ê\T 20`00
16. •]&çVü‰s¡‘·T\T (uÛ≤e+‘√) 20`00
17. ªªlkÕs≠μμø√{Ï 27`00
18. ªªlkÕs≠sêyéTμμø√{Ï 20`00
19. l kÕs≠Hê<∏ä k˛ÔÁ‘·eT+»] 10-00
20. l kÕs≠y˚s≠Hêe÷\T 8-00
21. l kÕs≠ Vü‰s¡‘·T\T (bÕ¬ø{Ÿ) 15`00
22. l kÕs≠ düÔeqeT+»] 10`00
23. Væ≤+B l kÕs≠ Vü‰s¡‘·T\T 15`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 7
24. X¯ì dæ+>∑D≤|üPsY πøåÁ‘·e÷Vü‰‘·à´+ 63`00
25. Ç+^¢wüß l kÕs≠Vü‰s¡‘·T\T 15`00
26. wæ]&ç <äs¡Ùq+`lkÕs≠ yÓ’uÛÑe+ 99`00
27. kÕs≠dü‘·´Áe‘·+ 30`00
28. kÕs≠ nqTÁ>∑Vü≤yéT 120`00
29. qe>∑Ts¡Tyêsê\ Áe‘·ø£\Œe≠ 15`00
30. l<ä‘·Ô©˝≤eTè‘·e≠ 99`00
31. Vü≤è<äj·T+˝À kÕs≠ 15`00
32. lwæ]&ûkÕs≠ ©˝≤eTè‘·+(ldü#·Ã¤]Á‘·) 120`00
33. >∑C≤qqeTVü≤sêCŸ #·]Á‘· 99`00
4. CÀ´‹cÕ\T
1. ªø±\#·Áø£+μ >∑+≥\|ü+#ê+>∑+ (>±πsZj·T) 72`00
2. Á>∑Vü≤uÛÑ÷$T |ü+#ê+>∑e≠ (>±πsZj·T) 108.00
3. Äq+<ädæ~∆ |ü+#ê+>∑+ (yÓ’.$.XÊÁdæÔ) 63.00
4. e≠\T>∑T yê] sê•|òü*‘ê\T (12sêX¯ó\Tyê]øÏ) 50.00
5. e≠\T>∑T yê] sê•|òü*‘ê\T $&ç$&ç>±ˇø=ÿø£ÿ{Ï 12.00
6. ø±\#·Áø£+CÀ´‹wüø±´\+&ÉsY 25.00
7. Á>∑Vü≤ã\+ ø±´\+&ÉsY (lìyêdü>±πsZj·T-uÛÑøÏÔ{Ï$) 25.00
8. X¯óuÛÑeTdüTÔ (|æ&É|ü]Ô) ø±´\+&ÉsY 25.00
9. kÕ<ë ø±´\+&ÉsY 5.00
10. bÕ¬ø{Ÿ ø±´\+&ÉsY 15.00
11. ‘ê»ø£˙\ø£+؃j·TyéT 100`00
12. πøs¡fi¯ CÀ´‹wü s¡Vü≤kÕ´\T 180`00
13. CÀ´‹wü ÁãVü≤à s¡Vü≤kÕ´\T 180`00
14. e÷qükÕ>∑] C≤‘·ø£|ü<äú‹ 180`00
15. esêVü≤$TVæ≤s¡ C≤‘·ø£|ü<äú‹ 180`00
16. e<Ûä÷es¡ $yêVü≤yÓTÆÁ‹<ë«<äX¯≈£L≥e≠\T 99`00
17. dæ+|ü⁄˝Ÿ ¬s$T&ûdt 180-00
18. X¯+uÛÑT Vü≤Às¡Á|üø±•ø£ 250`00
19. |üPs¡« |üsêX¯] 100`00
20. |üsêX¯s¡ CÀ´‹wü$C≤„q düs¡«dü«+ 200`00
21. Á|üX¯ï dæ+<ÛäT 99`00
22. qø£åÁ‘· $X‚wü |òü*‘ê\T 63`00
23. dü÷s¡´dæ<ë∆+‘·|ü+#ê+>∑>∑DÏ‘·+#˚j·T&É+m˝≤? 180`00
24. <äèøχ<ë∆+‘·|ü+#ê+>∑>∑DÏ‘·+ #˚j·T&É+m˝≤? 180`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 8
25. Äj·≠sê›j·T ìs¡íj·T+ 63`00
26. C≤‘·ø£ >∑DÏ‘· Á|üy˚•ø£ 63`00
27. CÀ´‹wüeTs¡àuÀ~Ûì 63`00
28. CÀ´‹wü Á|üXÀï‘·Ôs¡e÷\ 63`00
29. e≠VüAs¡Ô+ ìs¡ís≠+#·&É+m˝≤? 63`00
30. C≤‘·ø£ eTø£s¡+<ä+ 63`00
31. CÀ´‹wü düs¡dü«‹ 63`00
32. MT»qqø±\ $X‚cÕ\T 63`00
33. e≠VüAs¡Ô $C≤„q uÛ≤düÿs¡+ 63`00
34. CÀ´‹wü dü«j·T+uÀ~Ûì 63`00
35. X¯óuÛÑe≠VüAs¡Ô •s√eTDÏ 63`00
36. qø£åÁ‘· |òü\eT+»] 36`00
37. |ü+#ê+>∑+ #·÷ùd $<Ûëq+ 36`00
38. düsê«s¡ú CÀ´‹wü+ 36`00
39. ÁbÕ<∏ä$Tø£ CÀ´‹wü+ 36`00
40. qes¡‘·ïe≠\T X¯óuÛÑjÓ÷>∑e≠\T 36`00
41. X¯óuÛÑX¯≈£îHê\T 30`00
42. Vü≤düÔπsU≤|òü*‘ê\T 36`00
43. dü+K´˝À¢ uÛÑ$wü´‘Y 36`00
44. e≠VüAs¡Ô B|æø£ 99`00
45. |ü⁄≥TºeT#·Ã\T |òü*‘ê\T 30`00
46. ø£\\T |òü*‘ê\T 30`00
47. C≤‘·ø£ #·Áø£+ y˚j·T&É+ m˝≤? 36`00
48. e÷qkÕ>∑] (ÁbÕNqCÀ´‹wüÁ>∑+<∏ä+) `|ü⁄#êÃlìyêdüsêe⁄ 250`00
49. CÀ´‹wüXÊg ∫{≤ÿ\T 120`00
50. >∑TbÕÔ X¯‘ê_∆ |ü+#ê+>∑+ (1940`2050) 999`00
51. Á|üX¯ï#·+&˚X¯«s¡yéT 63`00
52. <ë«<äX¯uÛ≤e |òü\#·+Á~ø£ 250`00
53. CÀ´‹wü X¯‘·jÓ÷>∑s¡‘êïe[ (q÷s¡TjÓ÷>±\|òü*‘ê\T) 120`00
54. n+>∑kÕe≠Á~ø£+ 36`00
55. Vü≤düÔ kÕe≠Á~ø£+ 63`00
56. ˝≤˝Ÿ øÏ‘êuŸ 99`00
57. X¯≈£îqXÊg+ 63`00
58. Ä<ÛäTìø£Á|üX¯ïXÊg+ 120`00
59. |üsêX¯s¡CÀ´‹wü Á|üX¯ïCÀ´‹wü+ 180`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 9
60. nwüºø£es¡TZ (ø=+&É|ü*¢) 63`00
61. ãèVü≤‘YC≤‘·ø£+ (ÁbÕNqÁ|ü‹øÏ|ü⁄qs¡TàÁ<äD) 250`00
62. \>∑ïs¡‘êïø£s¡+ 63`00
63. wü≥Œ+#ê•ø£ 120`00
64. 40 s√E˝À¢ CÀ´‹wü+H˚s¡TÃø=q+&ç 270`00
65. 40 s√E˝À¢ kÕe≠Á~ø£+H˚s¡TÃø=q+&ç 180`00
66. 40 s√E˝À¢ dü+U≤´XÊg+ 180`00
67. 40 s√E˝À¢ qø£åÁ‘· (Hê&û) |òü*‘·e≠\T 270`00
68. 40 s√E˝À¢ yÓ’<ä´CÀ´‹wü+ H˚s¡TÃø√+&ç 250`00
69. MT |ü⁄{Ϻq‘˚B n<äT“¤‘·s¡Vü≤kÕ´\T (kÕsTT>∑D|ü‹¬s&ç¶) 270-00
70. ¬ø.|æ.CÀ´‹wü+ (|ü]#·j·T+) 63`00
71. e≠VüAs¡Ô∫+‘êeTDÏ 99`00
72. dü÷s¡´#·+Á<ä Á>∑Vü≤De≠\T 63`00
73. Á|üdæ<ä∆e´≈£îÔ\ C≤‘·ø±\T (y˚πsø=+&É|üŒ) 180`00
74. n<äèwüº¬syÓT&ûdt 144`00
75. Á>∑Vü≤dü+#ês¡ |òü\ìs¡íj·TB|æø£ 63`00
76. CÀ´‹wü ¬s$T&ûdt 300`00
77. C≤‘·ø£e÷sêÔ+&É+ bÕ‘·Á|ü‹øÏ j·T<∏ë‘·<∏ä+ (ø=+&É|ü*¢) 250`00
78. CÀ´‹wü$<ë´Á|üø±•ø£ bÕ‘·Á|ü‹øÏ j·T<∏ë‘·<∏ä+ (ø=+&É|ü*¢) 250`00
79. Hê&ûCÀ´‹wü+ 63`00
80. qø£åÁ‘·bÕ]C≤‘·+ (>√s¡düMs¡uÛÑÁ<ë#ês¡´) 63`00
81. \>∑ïbÕ]C≤‘·+ (>√s¡düMs¡uÛÑÁ<ë#ês¡´) 63`00
82. >ö‘·eTdü+Væ≤‘· 63`00
83. Vü≤Às¡s¡‘·ïe÷\ 63`00
84. C≤‘·ø£|òü\ eTDÏeT+»] 200`00
85. |ü⁄wüÿs¡ |ü+#ê+>∑+ (2013`14qT+&ç 2024`25) 560`00
86. <äXÊuÛÑTøÏÔ|òü\ ìs¡íj·T+ 250`00
87. $+‘· CÀwü´e≠\T 63`00
88. c˛&ÉX¯es¡TZ\T 200-00
89. s¡$Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
90. #·+Á<ä Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
91. ≈£î» Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
92. ãT<Ûä Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
93. >∑Ts¡T Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
94. X¯óÁø£ Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 10
95. X¯ì Á>∑Vü≤ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
96. sêVüQ   πø‘·T Á>∑Vü≤eTT\ düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99-00
97. Ä<ÛäTìø£ Á>∑Vü≤e≠\T-ñ|üÁ>∑Vü≤e≠\T düeTdüÔ Á|üuÛ≤ee≠\T 99`00
98. e≠VüAs¡Ôe÷sêÔ+&É+ 63`00
99. \|òü≠C≤‘·ø£+ 63`00
100. C≤‘·ø±\+ø±s¡e≠ 63`00
101. y˚Twü\>∑ï |òü*‘·e≠\T 99`00
102. eèwüuÛÑ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
103. $T<ÛäTq \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
104. ø£sêÿ≥ø£ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
105. dæ+Vü≤\>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
106. ø£q´\>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
107. ‘·T\ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
108. eè•Ãø£ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
109. <ÛäqTdüT‡ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
110. eTø£s¡ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
111. ≈£î+uÛÑ \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
112. MTq \>∑ï |òü*‘·e≠\T 99-00
113. Hês¡<ä dü+Væ≤‘· 200`00
114. |ü+#ê+>∑|”]ƒø£˝Òœø±>∑DÏ‘·+ 250`00
115. ‘êsêã\+ ` #·+Á<äã\+ (y˚πs ø=+&É|üŒ) 99`00
116. düT\uÛÑ\>∑ï kÕ<Ûäq (∫Á‘ê\>∑Ts¡Te∂]Ô>∑TbÕÔ) 200`00
117. sêVüQ πø‘·Te⁄\ jÓ÷>∑eTT 99`00
118. #Ûêj·÷Á>∑Vü≤eTT\T 99`00
119. CÀ´‹wü$C≤„q B|æø£ 63`00
_.$.sêeTHé >±] Á>∑+<∏äe≠\T
120. CÀ´‹wü $<ë´s¡+uÛÑ+ 50`00
121 Á>∑Vü≤uÛ≤e ã\e≠\T 50`00
122. ø±\#·Áø£<äX¯ 50`00
123. nqTuÛÑe Á|üXÊïCÀ´‹wü+ 50`00
124. CÀ´‹wüXÊg+˝À yê‘êes¡D uÛÑ÷ø£+bÕ\T 50`00
125. |ü⁄s√>±$T C≤‘·ø£+ 50`00
126. uÛ≤yês¡∆s¡‘êïø£s¡+ 75`00
127. uÛ≤s¡rj·TCÀ´‹wü düs¡«dü«+ 75`00
128. nwüºø£es¡Z |ü<ä∆‹' 75`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 11
129. CÀ´‹wüXÊg+˝À dü+<˚Vü‰\T,düe÷<ÛëHê\T 75`00
130. Á|üX¯ï‘·+Á‘· 75`00
131. e≠VüAs¡Ô+ 75`00
132. $•wüº C≤‘·ø£e≠\T 125`00
133. uÛ≤s¡rj·T|òü*‘·CÀ´‹wü+ 125`00
134. 300 e≠K´yÓTÆq jÓ÷>∑e≠\T 125`00
135. C≤‘·ø£+|ü]o*+#·&É+m˝≤ ? 300`00
sêh|ü‹ nyês¡T¶Á>∑V”≤‘·, eTVü‰eTVü≤ÀbÕ<Ûë´j·T, yê#·düŒ‹
l eT<ÛäTs¡ø£èwüíe∂]Ô>±] Á>∑+<∏äe≠\T
136. ãèVü≤‘Y|üsêX¯s¡Vü≤ÀsêXÊge≠`1 200`00
137. ãèVü≤‘Y|üsêX¯s¡Vü≤ÀsêXÊge≠`2 200`00
138. ãèVü≤‘Y|üsêX¯s¡Vü≤ÀsêXÊge≠`3 200`00
139. ãèVü≤‘Y|üsêX¯s¡Vü≤ÀsêXÊge≠`4 200`00
140. uÛ≤yês¡ús¡‘êïø£s¡e≠ 100`00
141. e≠VüAs¡Ô ∫+‘êeTDÏ 100`00
142. e≠VüQs¡Ô ∫+‘êeTDÏ`bÕs¡Tº2 200`00
143. dü«|üï XÊge≠ 36`00
144. X¯‘·jÓ÷>∑eT+»] 50`00
145. Áe‘·ìs¡íj·Tø£\Œe*¢ 250`00
146. <Ó’e»„e\¢uÛÑ+ 75`00
147. edü+‘·sê»X¯≈£îqyéT (ãèVü≤‘YX¯≈£îqXÊg+) 250-00
148. yêdüTÔXÊg$y˚ø£e≠`1 100`00
149. yêdüTÔXÊg$y˚ø£e≠`2 200`00
150. yêdüTÔXÊg$y˚ø£e≠`3 100`00
151. yêdüTÔXÊg$y˚ø£e≠`4 200`00
152. nqTuÛÑedüT\uÛÑyêdüTÔ ` 1 50`00
153. nqTuÛÑedüT\uÛÑyêdüTÔ ` 2 100`00
154.|ü+#ê+>∑ $y˚ø£eTT 99`00
155. e•wü˜ dü+Væ≤‘· 360-00
156. |ü+#·|üøÏå XÊg+ (πødtu…’+&é) 200-00
5. yêdüTÔ\T
1. 40 s√E˝À¢ ª yêdüTÔ$<ä´μ H˚s¡TÃø=q+&ç 180`00
2. yêdüTÔXÊg s¡Vü≤dü´e≠\T 200`00
3. yêdüTÔqTã{Ϻ MT Ç\T¢ 63`00
4. MTs¡÷ MT yêdüTÔ 63`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 12
5. >∑èVü≤yêdüTÔ ∫{≤ÿ\T 63`00
6. yêdüTÔ |üP» 63`00
7. yêdüTÔ dü÷Á‘·e≠\T 63`00
8. yêdüTÔXÊg s¡Vü≤kÕ´\T 63`00
9. >∑èVü≤yêdüTÔ es¡TZ\T 99`00
10. $X¯«ø£s¡àyêdüTÔ XÊgØ‘ê´ MT Ç+{Ï bÕ¢qT\T 63`00
11. $X¯«ø£s¡à yêdüTÔXÊgØ‘ê´ MTÇ+&É¢Äj·Te≠\T 99`00
12. $X¯«ø£s¡à yêdüTÔ XÊg+(∫Á‘ê\>∑Ts¡Te∂]Ô>∑TbÕÔ) 180`00
13. Ä<ÛäTìø£ >∑èVü≤yêdüTÔ 99`00
14. X¯óuÛÑyêdüTÔ 270`00
15. yêdüTÔj·T+Á‘· s¡‘êïe[ 120`00
16. yêdüTÔXÊg+ 120`00
17. Vü≤Ödt bÕ¢Hé‡ 63`00
18. >∑èVü≤ìsêàD yêdüTÔ 63`00
19. yêdüTÔ ¬syÓT&ûdt 63`00
20. >∑èVü≤yêdüTÔ <äs¡ŒD+ 63`00
21. CÀ´‹wü`>∑èVü≤yêdüTÔ#·+Á~ø£ 200-00
22. yêdüTÔs¡‘êïø£s¡+ (ø=+&É|ü*¢) 63-00
23. yêdüTÔ•s√eTDÏ ,, 120`00
24. yêdüTÔdü+Á>∑Vü≤yéT ,, 63-00
25. |ü+#·yêdüTÔ bÕ]C≤‘·+ ,, 120`00
26. yêdüTÔ&ç+&çeTyéT ,, 63`00
27. yêdüTÔ<äT+~_Û ,, 120`00
28. $X¯«ø£s¡àyêdüTÔÁ|üø±•ø£ (πødtu…’+&é) 250-00
29. ø£èwüíyêdüTÔXÊge≠ 63`00
30. »\yêdüTÔ,X¯\´yêdüTÔ (<ä+‘·÷]|ü+&ÉØHê<∏é) 99`00
31. eTj·TyêdüTÔ (>√s¡düMs¡uÛÑÁ<ë#ês¡´) 120`00
32. yêdüTÔ CÀ´‹ 63-00
33. eTq Ç\T¢-eTqyêdüTÔ 99-00
34. yêdüÔe yêdüTÔ|üPC≤$<ÛëqeTT 108`00
35. yêdüTÔ <äs¡ŒD+ 120`00
6. eT+Á‘·XÊÁkÕÔ\T
1. eT+Á‘·kÕ<Ûäq 63`00
2. ‘·+Á‘·C≤\+ 63`00
3. eT+Á‘·X¯øÏÔ 63`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 13
4. <ä‘êÔÁ‘˚j·T ‘·+Á‘·$<ä´ 63`00
5. <ä‘êÔÁ‘˚j·T e∂*ø±‘·+Á‘·yéT 63`00
6. ‘ê+Á‹ø£ |ü+#ê+>∑+ 63`00
7. j·TøÏåD° ‘·+Á‘·+ 63`00
8. eT+Á‘êqTcÕ˜q #·+Á~ø£ 63`00
9. düs¡«<˚e‘ê eT+Á‘·ø£e#·e≠\T 63`00
10. eT+Á‘êø£åsê\s¡Vü≤dü´+ (;C≤ø£ås¡ì|òüT+≥Te⁄) 63`00
11. düs¡«<˚e‘ê eT+Á‘·s¡‘êïe[ 63`00
12. dü<ë#ês¡ B|æø£ 63`00
13. jÓ÷–˙`yêeTπøX¯«s¡‘·+Á‘·+ 63`00
14. Á|ü|ü+#·kÕs¡‘·+Á‘·+ 63`00
15. ã<äìø£ ‘·+Á‘·yéT 63`00
16. ñ∫äwüº >∑D|ü‹ ‘·+Á‘·yéT 63`00
17. >∑T|üÔ kÕ<Ûäq ‘·+Á‘·+ 63`00
18. >∑+<Ûäs¡« ‘·+Á‘·yéT 63`00
19. kÂ+<äs¡´\Vü≤] (eT+Á‘·j·T+Á‘·s¡‘êïe[) 63`00
20. j·T+Á‘· eT+Á‘· ‘·+Á‘· 63`00
21. bÕX¯ó|ü‘· ‘·+Á‘·+ 99`00
22. |ü+#·<äX¯ eTVü‰K&ÉZ ‘·+Á‘·+ 99`00
23. s¡TÁ<ëcÕ˜<Ûë´j·T' 99`00
24. eT+Á‘·dæ~∆ 120`00
25. |üs¡X¯ósêeT‘·+Á‘·yéT 108`00
26. l\*‘ê$˝ÀeT |ü+#·<äo 108`00
27. l >∑Ts¡T ‘·+Á‘·+ 108`00
28. >±j·TÁr ‘·+Á‘·yéT 108`00
29. eTVü‰X¯øÏÔ eT+Á‘· ‘·+Á‘· s¡Vü≤kÕ´\T 150`00
30. l <äTs¡Z ‘·+Á‘·yéT 200`00
31. eTVü‰eTè‘·T´+»j·TneTè‘·bÕX¯ó|ü‘·yéT 200`00
32. düs¡Œ (Hê>∑)‘·+Á‘·+ 250`00
33. Vü≤eq ‘·+Á‘·+ 250`00
34. c˛&ÉX¯ì‘·´‘·+Á‘·+ 250`00
35. XÊπøÔj·T‘·+Á‘·+ 250`00
36. s¡TÁ<äj·÷eTfi¯‘·+Á‘·+ 250`00
37. \ø°ÎÁ|ü‘·´+–sê ‘·+Á‘·yéT 250`00
38. Væ≤s¡D´X¯S*˙ ‘·+Á‘·yéT 250`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 14
39. e÷j·÷Á|ü‘·´+–sê ‘·+Á‘·yéT 250`00
40. l $X¯«s¡÷|ü Á|ü‘·´+–sê ‘·+Á‘·yéT 250`00
41. dü«sêíø£s¡¸DuÛ…’s¡e‘·+Á‘·+ 250`00
42. ø±o$XÊ˝≤øÏå ‘·+Á‘·+ 250`00
43. XÊ+‹‘·+Á‘·yéT 250`00
44. j·T+Á‘·dæ~∆ 360`00
45. l \ø°Î ‘·+Á‘·yéT 360`00
46. eT+Á‘·eTVü≤À<ä~Û (Ád”Ô<˚e‘ê'ø£\ŒyéT) 360`00
47. eT+Á‘·eTVü≤À<ä~Û (|ü⁄s¡Twü<˚e‘ê'ø£\ŒyéT) 360`00
48. eT+Á‘·XÊg+ (Á>∑+<∏äe≠) 360`00
49. Á|ü‘·´+–sêø£è‘ê´‘·+Á‘·+ 360`00
50. ø±eT<Û˚qTe⁄ ‘·+Á‘·+ 360`00
51. X¯S*˙<äTsêZ‘·+Á‘·+ 360`00
52. l$<ä´ s¡Vü≤dü´+ 290-00
53. ≈£î˝≤s¡íe ‘·+Á‘·yéT 150`00
54. Ä#ês¡´ dæ<ä∆ Hê>±s¡T®q‘·+Á‘·+ (ˇ]»q˝Ÿ) 390-00
55. dæ<ä∆e∂*ø£ s¡Vü≤dü´+ (eT+Á‘·,j·T+Á‘·düVæ≤‘·+) 63-00
7. Á>∑+<∏ë\T ` Äsê<Ûäq\T
1. uÛÑ>∑eBZ‘· XÀ¢ø£ ‘ê‘·Œs¡´ düVæ≤‘·+ 54`00
2. uÛÑ>∑eBZ‘· (e#·q+) 99-00
3. uÛÑ>∑eBZ‘· XÀ¢ø£‘ê‘·Œs¡´+-πødüTu…’+&ç+>¥ 72-00
2. >∑DÒX¯ Äsê<Ûäq 1 99`00
3. >∑DÒXÀbÕdüq 2 99`00
4. qeÁ>∑Vü≤yÓ’uÛÑe+ 99`00
5. qeÁ>∑Vü≤ ¬syÓT&ûdt 99`00
6. qeÁ>∑Vü≤ y˚<ä+ 99`00
7. X¯ìÁ>∑Vü‰sê<Ûäq 99`00
8. Ä~‘ê´sê<Ûäq 99`00
9. düTÁãVü‰àD≤´sê<Ûäq 99`00
10. l •e Äsê<Ûäq 99`00
11. \ø°Î Äsê<Ûäq 99`00
12. Vü≤qTeT<ësê<Ûäq 99`00
13. \*‘êsê<Ûäq 99`00
14. l #·Áø±sê<Ûäq 99`00
15. >±j·TÁr Äsê<Ûäq 99`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 15
16. Ms¡uÛÑÁ<ësê<Ûäq 99`00
17. ≈£î»Á>∑Vü‰sê<Ûäq 99`00
18. uÛ…’s¡yêsê<Ûäq 99`00
19. <Ó’yêsê<Ûäq 99`00
20. ^‘êsê<Ûäq (uÛÑ>∑eBZ‘· XÀ¢ø£‘ê‘·Œs¡´düVæ≤‘·) 99`00
21. ly˚+ø£fÒX¯«sê<Ûäq 99`00
22. Vü≤j·TÁ^yêsê<Ûäq 99`00
23. \ø°Îqs¡dæ+Vü‰sê<Ûäq 99`00
24. l u≤˝≤Á‹|ü⁄s¡düT+<äØ k˛ÔÁ‘· ø£<ä+ã+ 99`00
25. <˚M ©˝≤eTè‘·+ 99`00
26. |ü⁄sêD|ü+&É düT+<äs¡ø±+&É e#·q+ 99`00
27. |ü⁄sêD|ü+&É sêe÷j·TD+ 99`00
28. |ü⁄sêD|ü+&É uÛ≤s¡‘·+ 99`00
29. |ü⁄sêD|ü+&É uÛ≤>∑e‘·+ 99`00
30. (dü÷]) yê©àøÏ sêe÷j·TD+ 99`00
31. ø±\düs¡Œ jÓ÷>∑+ 99`00
32. ì‘·´ J$‘·e≠˝À s¡TÁ<ëø£å\T 99`00
33. ì‘·´ J$‘·e≠˝À qes¡‘êï\T 99`00
34. y˚<ädü÷ø£Ôe≠\T 99`00
35. y˚eTq |ü<ä´kÕsêeTè‘·+ 99`00
36. |ü+&É>∑\T |üs¡«~Hê\T 99`00
37. dü÷øÏÔs¡‘êï\T 99`00
38. Vü≤qTeT#·Ã¤]Á‘· 99`00
39. qeÁ>∑Vü≤ <äs¡ÙqyéT 99`00
40. ì‘·´J$‘·+˝À qeÁ>∑Vü‰\T 99`00
41. kÕ\Á>±eTe≠\T 99`00
42. >∑Ts¡TX¯óÁø£ Á|üuÛ≤ee≠ #·+Á<äø£fi≤Hê&û 99`00
43. X¯ìÁ>∑Vü≤¬s$T&ûdt 99`00
44. C≤‘·ø£düT<ÛëkÕs¡e≠`C≤‘·ø£yÓ÷ø£åÁ|ü<ës≠ì 99`00
45. $yêVü≤CÀ´‹wüeT+»]`e÷´πsCŸe÷´∫+>¥¬>’&é (kÕs≠>∑D|ü‹¬s&ç¶) 99`00
46. MT|ü⁄{Ϻq‘˚Bìã{Ϻ MTJ$‘·s¡Vü≤kÕ´\T (q÷´eTsê\J ˝…’|òt¬>’&é) ,, 99`00
47. MTn<äècÕºìøÏ (ù|s¡T) H˚yéTø£s¡ø£åHé ,, 99`00
48. q÷´eTsê\J ¬s$T&ûdt 99-00
49. e∂ø£|ü+#·X¯r 99`00
50. lsêeTø£sêíeTè‘·+ 99-00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 16
51. s¡Vü≤dü´≈£î≈£îÿ≥XÊg+ 300-00
52. ñbÕdüq $<Ûëq+ 99-00
53. |ü+#·eTy˚<ä+ eTVü‰uÛ≤s¡‘·+ 99`00
54. <˚e⁄fi¯ófl &Ü{Ÿ ø±yéT 99`00
55. >∑D|ü‹uÛ≤wü´+ 99`00
56. j·TEπs«<ä ñ|üqj·Tq$yêVü≤Á|üjÓ÷>∑eT+»] 99`00
57. qejÓ÷>∑T\T 99`00
58. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì<ä]Ù+#·e\dæq Á|üe≠K<äsêZ\T 99`00
59. düø£\<˚e‘ênc˛º‘·Ôsê\T(ô|<ä›~)`(180nc˛º‘·Ôs¡X¯‘·Hêe÷efi¯ó\‘√) 99`00
60. düø£\<˚e‘ê nc˛º‘·Ôs¡X¯‘·Hêe÷efi¯ó\T (πødtu…’+&ç+>¥) 216-00
61. düø£\<˚e‘ê düVü≤ÁdüHêeTe≠\T 99`00
62. Ä<Ûë´‹àø£ dü÷øÏÔ ì~Û 99`00
63. Áu≤Vü≤àDT\T >√Á‘ê\T,Á|ües¡\T 99`00
64. düs¡«<˚e‘êdü«s¡÷|ü⁄&ÉT l y˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT 99`00
65. l \ø°Îdüìï~Û 99`00
66. l\ø°Î >∑D|ü‹ Vü≤ÀeTø£\Œ+ 99`00
67. e÷s¡¸˝ŸÄsYº ‡ (ø£sêfÒ,≈£î+>¥|òüPH˚s¡TÃø√+&ç) 99`00
68. e÷´õø˘¬>&’ é 99`00
69. #·<äs¡+>∑+ 99`00
70. |ü+#·e≠K Vü≤qTeT‘Y yÓ’uÛÑe+ 63`00
71. >∑s¡T&É|ü⁄sêD+ 40`00
72. e÷|òüT|ü⁄sêD+ 36`00
73. •e|ü⁄sêD+ 36`00
74. yÓ’XÊK|ü⁄sêD+ 36`00
75. ø±ØÔø£ |ü⁄sêD+ 36`00
76. ø±ØÔø£ |ü⁄sêD+ (∫qï~) 25`00
77. düs¡«ø±s¡´dæ~∆øÏ sêe÷j·TDbÕsêj·TD 63`00
78. ô|<ä›u≤\•ø£å 50`00
79. >±j·TÁr eTVæ≤eT 36`00
80. eèø£å<˚e‘·\T 63`00
81. j·÷Ewü kÕàs¡Ô dü+kÕÿs¡ #·+Á~ø£ 200`00
82. düHê‘·qyÓ’~ø£ Áu≤Vü≤àDkÕàsêÔ>∑eTø£\ŒyéT 150`00
83. #·‘·Tπs«<äe≠\T 120`00
84. qeÁ>∑Vü‰sê<Ûäq 120`00
85. ‘êfi¯|üÁ‘· düe÷Vü‰s¡ >√|ü⁄s¡+ 120`00
86. eTqT<Ûäs¡à XÊg+ (e#·q+˝À...) (πødtu…’+&ÉT) 250`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 17
87. e÷qe<Ûäs¡àeTT\T 120`00
88. y˚<äeT+Á‘· dü+Væ≤‘· 120`00
89. düVü≤Ádü*+>±s¡Ãq 120`00
90. l •e^‘· 120`00
91. <ë«<äX¯ñ|üìwü‘·TÔ\T 120`00
92. |ü⁄sêD|ü+&Éyê] kÂ+<äs¡´\Vü≤] π(ødtu…’+&é) 250`00
(XÀ¢ø£‘ê‘·Œs¡´düVæ≤‘· $|ü⁄\yê´K´‘√) kÕ<ë 120`00
93. ãèVü≤‘Y •e k˛ÔÁ‘· s¡‘êïø£s¡e≠ 200`00
94. ãèVü≤‘Y <˚M k˛ÔÁ‘·s¡‘êïø£s¡e≠ 200`00
95. ãèVü≤‘Y $wüßí k˛ÔÁ‘·s¡‘êïø£s¡e≠ 200`00
96. πø<ës¡Hê<Ûé ã<äØHê<Ûé j·÷Á‘ê¬>’&ÉT 63`00
97. <äøÏåD≤eè‘· X¯+Ke≠\T 63`00
98. 108 ~e´<˚XÊ\ $wüßíπøåÁ‘·<äs¡Ùì 36`00
99. <Ûäs¡àdæ+<ÛäTe⁄(πødtu…’+&ç+>¥) 270`00
100. uÛ≤s¡rj·T XË’eπøåÁ‘·j·÷Á‘ê<ä]Ùì 99`00
101. ∫\T≈£L] u≤˝≤J#·]Á‘· 36`00
102. uÛÑ>∑e‘YdüTÔ‹ 63`00
103. dü÷s√´bÕdüq 36`00
104. ø±oK+&É+ 250`00
105. <˚MuÛ≤>∑e‘·+ 360-00
106. l Ä+»H˚j·T+ 216-00
107. <Ûäs¡àdü+<˚Vü‰\T 216-00
108. Ä<Ûë´‹àø£ <Ó’$ø£ edüTÔe⁄\T 250-00
109. sêe÷j·TD+ 600`00
110. b˛‘·q uÛ≤>∑e‘·+ 900`00
111. •eeT+Á‘·eTT\T 63`00
8. yÓ’<ä´ Á>∑+<∏ë\T
1. ÄVü‰s¡+ Äs√>∑´+ 36`00
2. e∂*ø±yÓ’<ä´ ∫{≤ÿ\T 36`00
3. Äj·≠πs«<ä yÓ’<ä´ ∫{≤ÿ\T 30`00
4. >∑èVü≤yÓ’<ä´ s¡Vü≤kÕ´\T 36`00
5. >∑èVü≤yÓ’<ä´kÕs¡+ 36`00
6. Vü≤À$TjÓ÷yÓ’<ä´+ (<ë«<äX¯\eD∫øÏ‘·‡) 63`00
7. Á|üø£è‹yÓ’<ä´+ 36`00
8. ÄVü‰s¡+`yÓ’<ä´+ 99`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 18
9. dü+|üPs¡í Äj·≠πs«<ä`∫{≤ÿ yÓ’<ä´+ 99`00
10. Äj·≠πs«<äyéT 36`00
11. Äj·≠πs«<ä e∂*ø±yÓ’<ä´B|æø£ 99`00
12. <äT+|ü≈£Ls¡\T, Ä≈£î≈£Ls¡\T, ø±j·T>∑÷s¡\T (yê&Éø£+ ` ñ|üjÓ÷>±\T) 99`00
13. @ø£e∂*ø±yÓ’<ä´+ 99`00
14. ncÕº+>∑ Vü≤è<äj·T+ (4uÛ≤>±\T) 1200`00
15. s¡Vü≤dü´dæ<ä∆jÓ÷>∑yÓ’<ä´kÕs¡yéT 99`00
16. ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤À$TjÓ÷yÓ’<ä´+ 99`00
17. ˇu…dæ{Ï 99`00
18. ôV≤˝ŸÔ¬>’&é 99`00
19. Äj·≠πs«<ä+`Jeqy˚<ä+ 99`00
20. |òü⁄&é<∏Ós¡|æ 63-00
21. Hê´#·Ts¡˝Ÿ<∏Ós¡|æ 99`00
22. dü+|üPs¡íÄs√>±´ìøÏ 20숈 63`00
23. ø°fi¯flH=|ü\T MT düeTdü´˝…’‘˚... 99`00
24. jÓ÷>±eT+Á‘· 63`00
25. jÓ÷>± eT+&˚ ≥T dü+&˚ 63`00
26. ôV≤s¡“˝Ÿ yÓT&çdæHé`ôV≤˝ŸÔ≥T&˚ 99`00
27. ôV≤˝ŸÔô|ò’˝Ÿ 108`00
28. edüTÔ>∑TDbÕsƒ¡+ 250`00
29. s¡kÕj·Tq yêJø£s¡D ‘·+Á‘·+ 150`00
30. edüTÔ>∑TD eTø£s¡+<ä+ 400-00
31. Hê≥TyÓ’<ä´+ -(πødtu…’+&é) 360-00
32. Hê≥TyÓ’<ä´+ (∫qï~) 99-00
33. ÁbÕD≤j·÷eTe≠-jÓ÷>∑ 63-00
9. nj·T´|üŒ ` uÛÑyê˙ s¡ø±\T
1. l nj·T´|üŒ ©˝≤eTè‘·+ 30`00
2. l nj·T´|üŒ uÛÑ»qbÕ≥\T 63`00
3. l nj·T´|üŒ |üPC≤ø£\Œ+ 20`00
4. l nj·T´|üŒ uÛÑøÏÔ ^‘ê\T 20`00
5. Vü‰s¡‹¬>’ø=qTe÷ 40-00
6. l nj·T´|üŒ Bø£å F 10`00
7. l nj·T´|üŒ uÛÑ»qe÷\ F 10`00
8. l nj·T´|üŒ ì‘·´|üP» P 10`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 19
9. l nj·T´|üŒ ì‘·´ìj·Te÷e[ P 10`00
10. uÛÑyê˙Bø£å (l uÛÑyê˙ ©˝≤eTè‘·+) 36`00
11. <˚M©˝≤eTè‘·+ 99`00
12. l <˚M |üPC≤ø£\Œ+ 20`00
13. <˚M uÛÑøÏÔ^‘ê\T 20`00
14. uÛÑyê˙Bø£å P 10`00
15. <˚M uÛÑøÏÔe÷\ F 10`00
16. l nj·T´|üŒ uÛÑ»Hêe[ 120`00
17. nj·T´|üŒ|üPC≤$~Û (CÒdüT<ëdüTkÕ+>¥‡‘√) 24`00
10. uÛÑ»q\T ` ø°s¡Ôq\T
1. nqïeTj·T´ ø°s¡Ôq\T 20`00
2. lsêeT<ëdüT ø°s¡Ôq\T 20`00
3. düs¡«<˚e‘ê eT+>∑fi¯Vü‰s¡‘·T\T 20`00
4. edüT+<Ûäs¡ eT+>∑fi¯ Vü‰s¡‘·T\T 25`00
5. kÂuÛ≤>∑´ <˚e‘ê eT+>∑fi¯Vü‰s¡‘·T\T 36`00
6. düs¡«<˚e‘ê uÛÑ»q\T 36`00
7. ∫{Ϻ bı{Ϻ bÕ≥\T 10`00
8. C≤rj·T ^‘ê\T 10`00
9. <˚X¯uÛÑøÏÔ ^‘ê\T 36`00
10. |ü+&ÉT>∑\T`|ü⁄D´πøåÁ‘ê\T uÛÑøÏÔ^‘ê\T 36`00
11. >=_“fi¯flbÕ≥\T,˝≤*bÕ≥\T,ø√˝≤≥bÕ≥\T 36`00
12. nqïeTj·T´ dü+ø°s¡Ôq\T 99`00
13. ô|[flbÕ≥\T`Ád”Ô\bÕ≥\T 36`00
14. uÛÑø±Ôq+<ä uÛÑ»qø°s¡Ôq\T(z˝Ÿ¶dæ˙ôdºÌ˝Ÿ) 36`00
15. düs¡«<˚e‘êuÛÑøÏÔeTDÏe÷\ 36`00
16. ã‘·Tø£eTà ñj·÷´\ bÕ≥\T 36`00
17. nqïeTj·T´ dü+ø°s¡ÔHêì~Û(1000ø°s¡Ôq\T) 270`00
11. Væ≤{Ÿ‡ kÕ+>¥‡
1. |òüT+≥kÕ\ uÛÑøÏÔ^‘ê\T`uÛÑ>∑eBZ‘· 36`00
2. mdt.|æ.u≤\T uÛÑøÏÔ^‘ê\T 36`00
3. |òüT+≥kÕ\ düTeT<ÛäTs¡^‘ê\T 99`00
4. |æ. düTo\ düTeT<ÛäTs¡^‘ê\T 99`00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 20
5. mdt.|æ. u≤\T düTeT<ÛäTs¡^‘ê\T 99`00
6. mdt.C≤qøÏ düTeT<ÛäTs¡^‘ê\T 99`00
7. y˚≥÷] düT+<äs¡sêeTe∂]ÔVæ≤{Ÿ‡ 99`00
8. düs¡«<˚e‘ê dæ˙uÛÑøÏÔ^‘ê\T 99`00
12. Ád”Ô\≈£î ñ|üj·≠ø£Ô |ü⁄düÔø£e≠\T
1. lø±+‘êeTDÏ e+≥\T (yÓCŸ) 63`00
2. lø±+‘êeTDÏ e+≥\T (HêHéyÓCŸ) 63`00
3. XÊø±Vü‰s¡ e+≥\T 30`00
4. e÷+kÕVü‰s¡e+≥\T 30`00
5. ∫{Ϻ∫{≤ÿ\T 30`00
6. n+<ëìøÏ ∫{≤ÿ\T 30`00
7. |æ\¢\ ù|s¡T¢ (ô|<ä›~) 30`00
8. |æ\¢\ ù|s¡T¢ (∫qï~) 10`00
9. ˝Òf…dtº m+Áu≤s≠&ÉØ XÊØuÀs¡¶sY‡ 36`00
10. ˝Òf…dtº m+Áu≤s≠&ÉØ &çC…’Hé‡ 36`00
11. ∫Hêïs¡T\≈£î ∫s¡T‹fi¯ófl 30`00
12. |üdü+<Ó’q bòÕdtº|òü⁄&é e+≥\T 30`00
13. |ü˝≤yé\T, Áô|ò’&é ¬s’dt\T, yÓ¬s’{°¬s’dt\T 30`00
14. y˚|ü⁄fi¯ófl`Ç>∑Ts¡T¢ 30`00
15. ÁuÒø˘bòÕdtº e+≥\T 30`00
16. |ü+&ÉT>∑\˝À #˚düTø=H˚ |æ+&çe+≥\T 30`00
17. yÓTÆÁø√y√yÓHé e+≥\T 99`00
18. düs¡«<˚e‘êuÛÑøÏÔe÷\ 36`00
19. |æ\¢\ù|s¡T¢ (u≤ãT) 36`00
20. |æ\¢\ù|s¡T¢ (bÕ|ü) 36`00
21. yÓ÷Á&ÉHé yÓTVü≤+~ (>√]+{≤≈£î &çC…’Hé‡) 36`00
22. yÓ÷Á&ÉHé |æ\¢\ù|s¡T¢ 99`00
23. H√s¡÷]+#˚ HêHéyÓCŸe+≥\T 99`00
24. yÓ÷Á&ÉHé f…Æ\]+>¥ (˝Ò&ûdt   »+{Ÿ‡) 99`00
$$<Ûä s¡ø±\T
m+<äs√eTVü‰qTuÛ≤e⁄\T 270-00
jÓ÷>±düHê\T 36`00
dü÷s¡´qeTkÕÿs¡e≠\T 36`00
bı&ÉT|ü⁄ ø£<∏ä\T (∫qï$) 10`00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 21
Væ≤+B`‘Ó\T>∑T`dü«uÀ~Ûì 20`00
Ç+^¢wüß`‘Ó\T>∑T`dü«uÀ~Ûì 20`00
»qs¡˝Ÿ Hê˝…&é® 20`00
q÷s¡T mø±ÿ\T 10`00
1`100 fÒãT˝Ÿ ãTø˘ 10`00
1`100 fÒãT˝ŸãTø˘ (ÁøöHéôd’E) 4`50
lsêeTø√{Ï 27`00
l•eø√{Ï 27`00
y˚Tõø˘ 30`00
n+¬ø\‘√ >±s¡&û 30`00
Vü≤è<äj·TdüŒ+<äq (ø£$‘·\T) 30`00
yê‘·‡´j·Tq ø±eTdü÷Á‘ê\T 36`00
m.|æ.≥÷]dtº ¬>’&ÉT 36`00
Ç+Á<äC≤\ s¡Vü≤kÕ´\T 30`00
eTùV≤+Á<äC≤\ s¡Vü≤kÕ´\T 30`00
X¯Øs¡uÛ≤wü (u≤&û ˝≤+π>«CŸ) 99`00
ÁøÏj·÷jÓ÷>∑+ 36`00
Äq+<ä+>± J$<ë›+ 99`00
Vü≤]X¯Ã+Á<ä Hê≥ø£+ 50`00
yê‘ê‡j·Tqø±eTdü÷Á‘ê\T 99`00
|ü+#·kÕj·Tø£+ 99`00
s¡‹s¡Vü≤kÕ´\T 99`00
nq+>∑s¡+>∑+ (ø£+uÛÑ+bÕ{Ï dü«j·T+Á|üø±wt) 99`00
X¯è+>±s¡πø[ (ø£+uÛÑ+bÕ{Ï dü«j·T+Á|üø±wt) 99`00
>±j·TÁr$C≤„Hé 99`00
∫+‘êeTDÏ (Hê≥ø£+) 50`00
u≤\Hê>∑eTà 50`00
ø±fi¯Vü≤dæÔ Ád”Ô\ Áe‘·ø£<∏ä\T 36`00
ø±fi¯Vü≤dæÔ sêe÷+»H˚j·T j·≠<ä∆+(ã~¬s&ç¶) 50`00
ø±fi¯Vü≤dæÔ >√$+<ä Hêe÷\ uÛÑ>∑eBZ‘· 36`00
ø±fi¯Vü≤dæÔ >∑èVü≤yêdüTÔ ∫+‘êeTDÏ 99`00
ø±fi¯Vü≤dæÔ >∑èVü≤yêdüTÔ eTsêà\T (u…’+&ÉT) 63`00
sêeTsêj·TyêdüTÔXÊg+(e≠Á<ä>∑&Ésêe÷sêe⁄) 90`00
m+.mdt.ÄsY.Vü≤qTe÷Hé#ê©kÕ 10`00
m+.mdt.ÄsY.düT+<äs¡ø±+&É 80`00
ÁãVü≤à+>±]J$‘·#·]Á‘· (»e+>∑T\) 125`00
l Ä~X¯+ø£sê#ês¡´ ~e´#·]‘êeTè‘·+ 40-00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 22
ø±osêy˚TX¯«s¡ eTõ© ø£<∏ä\T 63`00
l\*‘êdüVü≤ÁdüHêeTe≠(uÛ≤düÿs¡uÛ≤wü´+) 600-00
Á|üø£è‹dæ<ë∆+‘·e≠\T`y˚<ä$C≤„qe≠`|òü*‘·C≤‘·ø£ dü÷Á‘·e≠\T 595`00
e≠<äT+&ç $X¯«Hê<∏äsêE>±] Á>∑+<∏äe≠\T
$X¯«ø£s¡à Á|üø±X¯e≠ 80`00
ÁbÕNqyêdüTÔXÊÁkÕÔ\T`Ä<ÛäTìø£yêdüTÔ|ü]o\q ,, 250`00
Hês¡<ä dü+Væ≤‘· ,, 150`00
yêdüTÔsê»e\¢uÛÑe≠`e∂˝≤qTyê<äe≠ ,, 60`00
eTj·TeT‘·e≠ ` e#·qe≠ ,, 80`00
ãèVü≤‘·‡+Væ≤‘· ` e#·qe≠ ,, 160`00
yêdüTÔ$C≤„qCÀ´‹ ......
|ü⁄s√Væ≤‘· <äs¡Ùì (>√s¡düMs¡uÛÑÁ<ë#ês¡´) ....
$X¯«ø£s¡àyêdüTÔ$<ë´s¡Vü≤dü´e≠\T ,, ....
yêdüTÔ $C≤„q #·+Á~ø£ ,, ....
eTVü‰<äXÊ bÕ]C≤‘·+ ,, ....
yêdüTÔ Hêsêj·TD°j·T+ ,, 120`00
jÓ÷>±e∞K+&É+ ,, 120`00
e≠VüAs¡Ôdæ+<ÛäTe⁄ 150-00
düsê«s¡∆#·+Á~ø£ (4uÛ≤>±\T) 1208`00
MTπs q÷´eTsê\õdtº (<ëeP<é) 370`00
ìs¡íj·Tdæ+<ÛäT (2uÛ≤>±\T) 590-00
kÕs≠... ,, 45`00
l <äTsêZq+<ä\Vü≤] ,, 200`00
Äs¡‹kÕs≠u≤u≤ ,, 11`00
Á|ü‹wü˜ø£\Œ'(kÕ– qs¡dæ+Vü≤e∂]Ô) 500`00
‘êEB›Héu≤u≤ dü#·Ã¤]Á‘· 100`00
düTe÷s¡T 100 dü+ˆˆsê\THê{Ï ÁbÕNq Á|ü‘·T\T ‹]–
á ÁøÏ+~ Á>∑+<∏äe≠\T Á|ü#·T]+#·ã&çq$.
lsêeT eT+Á‘êqTcÕ˜qe≠ 300-00
lsêeTqesêÁ‘√‘·‡eø£\Œ' 300-00
d”‘êsêeT ø£<Ûë düT<Ûä njÓ÷<Ûä´ø±+&É 200-00
d”‘êsêeT ø£<Ûë düT<Ûä u≤\ø±+&É 150-00
ns¡D´ø±+&É 100-00
ÁXÊ<ä∆e≠ m+<äT≈£î ô|{≤º* ? c˛&ÉX¯ dü+kÕÿs¡e≠\T 200-00
kÕàs¡Ô ø±|ü]› ø±]ø£\T 200-00
q|ü⁄+düø£ dü+Jeqe≠, yÓ’<ä´ •s√eTDÏ 200-00
$wüyÓ’<ä´ ∫+‘êeTDÏ 200-00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 23
ùV≤e÷Á~ dü÷]D≤ ÁbÕj·T•Ã‘êÔ<Ûë´j·T' 300-00
düs¡«e∂*ø± >∑TDs¡‘êïø£s¡+ 300-00
Ä|üdüú+;j·T <Ûäs¡àdü÷Á‘ê\T 300-00
düs¡«XÊ+‹ <äs¡ŒD+ - n|üs¡ Á|üjÓ÷>∑ <äs¡ŒD+ 200-00
>∑Dø£s¡+»ì 200-00
dü+‘êq B|æø£ 200-00
‹~Ûìs¡íj·T ø±D¶' 250-00
e≠VüAs¡Ô <äs¡ŒD+ 200-00
CÀ´‹wü XÊg s¡‘·ïe≠ (l|ü‹C≤‘·ø£ |ü<䛋) 250-00
\|òü≠‘ê#·ø£e≠ 200-00
l yÓ’Kqdü ô|’‘·èy˚T~ø£ Á|üjÓ÷>∑' 300-00
düàè‹ s¡‘êïø£s¡e≠ (<Ûäs¡àXÊg+) 400-00
C≤‘·ø±eTè‘·‘·kÕs¡+ 300-00
C≤‘·ø£ uÀ~Ûì 300-00
dü+^‘· $<ë´<äs¡ŒD+ 300-00
dü+^‘· düsê«s¡úkÕs¡dü+Á>∑Vü≤+ 300-00
e≠VüAs¡Ô e÷sêÔ+&É+({°ø£‘ê‘·Œs¡´+) 450-00
C≤‘·ø£s¡Vü≤dü´+ 200-00
sê»e÷sêÔ+&É+ 200-00
Äj·≠sê›j·TB|æø£ 200-00
yÓ’<ë´eTè‘·+ 200-00
nqTbÕqeT+»Ø 200-00
qeÁ>∑Vü≤XÊ+‹ $<Ûëq+`ñ<äø£XÊ+‹ $~Û' 200-00
∫øÏ‘·‡s¡‘·ïe≠ 200-00
dü«s¡∫+‘êeTDÏ 200-00
<ë«<äX¯˝ÀVü≤ uÛÑdüà$<Ûëq+ 200-00
<Ó’e»„j·TXÀ $uÛÑ÷wüD+ 200-00
nqTbÕq s¡‘·ïø£s¡e≠ 200-00
ø±˝≤eTè‘·e≠ 250-00
<Ó’e»„ø£sêíeTè‘·e≠ 300-00
s¡ùd+Á<ä ∫+‘êeTDÏ 300-00
s¡düs¡‘·ï düe≠#·Ãj·T+ 300-00
edüTÔ>∑TDs¡‘êïø£s¡e≠ 300-00
Vü≤ÀsêqTuÛÑe<äs¡ŒDe≠ 360-00
$X¯«ø£s¡à Á|üø±•ø£ yêdüTÔXÊge≠ 250-00
Ád”Ô»q ø£\Œe*¢ 450-00
dü+^‘· düsê«s¡∆ dü+Á>∑Vü≤+ 300-00
dü+^‘· düT<Ûëdü+Á>∑Vü≤e≠ 250-00
ns¡ÿ Á|üø±X¯e≠ 200-00
dü+^‘· e÷sêÔ+&Ée≠ 200-00
dü+^‘· Á|ü<ÛäeTuÀ~Ûì 200-00
 e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 24
yÓ’<ä´ø£\Œ‘·s¡Te⁄ 200-00
s¡düÁ|üB|æø£ 250-00
>∑Dø±q+<äe≠ 250-00
l \*‘êdüVü≤ÁdüHêe÷e['`$es¡D≤‘·àø£ uÛ≤e+‘√ 200-00
qe#·+&û y˚<√ø£Ô l <˚M |üPC≤ø£\Œ+ 200-00
l >±j·TÁr nqTcÕ˜q ‘·‘·Ô«Á|üø±•ø£ 360-00
dü+^‘·e÷sêÔ+&Ée≠ 250-00
kÕsêe[ 360-00
uÛÒwü»ø£\Œe≠ 200-00
>∑Ts¡T•wü´ Äj·≠πs«<ä yÓ’<ä´∫+‘êeTDÏ 360-00
C≤‘·ø£eTDÏ 200-00
düs¡«X¯≈£îq Á|üø±•ø£ 200-00
j·÷Ewü Á|üjÓ÷>∑ #·+Á~ø£ 250-00
•øå±e©¢`Äq+<äe©¢`uÛÑè>∑Te©¢ 300-00
edü+‘·sê» X¯≈£îqe≠ 250-00
‘={Ϻ yÓ’<ä´+ 450-00
CÀ´‹wü dæ<ë∆+‘· dü+Á>∑Vü≤e≠ (|ü+#ê+>∑ >∑DÏ‘·+) 300-00
düVü≤Ádü jÓ÷>∑Á|üø±•ø£ 300-00
l$<ë´s¡Vü≤dü´+ 290-00
eTVü≤s¡T¸\ #·]Á‘· 1,3 300G300
y˚+ø£≥ k˛eTj·÷Jj·T+ nqT <Ûäs¡àXÊgø±+&Ée≠ 250-00
lÄ+»H˚j·T+ 216-00
sê•‘·T\´e‘·‡s¡ |òü*‘·+ 200-00
Hê&ç CÀ´‹wü $X‚¢wüD 400-00
s¡Vü≤dü´≈£î≈£îÿ≥X¯g+ 300-00
Ád”Ô <Ûäs¡às¡‘·ï u≤+&Ü>±s¡e≠ 200-00
XË’y√‘·‡es¡‘êïø£s¡+ 300-00
j·÷EwüÁ|üjÓ÷>∑ ∫HêÔeTDÏ 300-00
düTdü«s¡ ãTTπ>«<ä Á|üjÓ÷>∑<ä]Ùì 300-00
Äj·≠πs«<ä yÓ’<ä´ dü+Á>∑Vü≤+ 300-00
e•wü˜ dü+Væ≤‘· 360-00
Vü≤À$TjÓ÷|ü‹ >∑èVü≤yÓ’<ä´+ 200-00
Áe‘·#·÷&ÜeTDÏ 300-00
yÓ’X¯´<Ûäs¡àÁ|üø±•ø£ 300-00
Ä\j·T ì‘ê´s¡Ãq |ü<ä∆‹ 200-00
düàè‹e≠ø±Ô|òü\+ 300-00
Ä|üdüú+ãj·T˝≤¢Jj·TyéT 300-00
CÀ´‹wüXÊgdü+Á>∑Vü≤e≠ 200-00
ø£s¡à$bÕø±K´j·T+ 360-00
e≠VüQs¡Ô s¡‘êïe[ 250-00
düT~$˝À#·q+ 300-00
ñ‘·Ôs¡ ø±˝≤eTè‘·+ 200-00
düs¡Œ$wüj·T düs¡«dü«dü+Á>∑Vü≤+ 200-00
e÷e<ä› \_Û+#·T Á>∑+<∏äe≠\T...yÓ÷Vü≤Hé |ü_¢πøwüHé‡, ø√≥>∑TeTà+,sê»eTùV≤+Á<äes¡+. 25