QHDVI ChapI Hientrang PDF

Ch−¬ng I
HiÖn tr¹ng ®iÖn lùc quèc gia

1.1 C¬ cÊu tæ chøc cña ngµnh ®iÖn ViÖt Nam
1.1.1 Tæng C«ng Ty §iÖn Lùc ViÖt Nam (EVN)
Tæng C«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam (EVN) ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 562/TTg ngµy
10/10/1994 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ.
C¬ cÊu tæ chøc cña EVN tõ khi thµnh lËp ®Õn nay bao gåm Héi ®ång qu¶n trÞ, Tæng Gi¸m
®èc, çc Ban chøc n¨ng cña c¬ quan Tæng C«ng ty, mét sè ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n
phô thuéc vµ mét sè ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp.
Theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ, tõ ®Çu n¨m 1999, çc c«ng ty x©y l¾p t¸ch
khái Tæng C«ng ty, çc C«ng ty kh¶o s¸t thiÕt kÕ §iÖn vµ Trung t©m n¨ng l−îng ®æi tªn
thµnh çc C«ng ty T− vÊn x©y dùng ®iÖn.
M« h×nh tæ chøc cña EVN hiÖn nay ®−îc tr×nh bµy trong h×nh 1.1.
1. VÒ c¬ cÊu tæ chøc:
- Héi §ång Qu¶n TrÞ (H§QT) lµ ®¹i diÖn trùc tiÕp chñ së h÷u vèn vµ tµi s¶n cña nhµ n−íc
t¹i EVN. H§QT thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t−
ph¸t triÓn t¹i EVN
- Ban KiÓm So¸t gióp H§QT kiÓm tra, kiÓm so¸t çc ho¹t ®éng ®iÒu hµnh cña Tæng Gi¸m
§èc (TG§) vµ viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt NghÞ quyÕt, QuyÕt ®Þnh cña H§QT ®èi víi çc
®¬n vÞ thµnh viªn
- TG§ lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña EVN thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu hµnh çc ho¹t ®éng s¶n
suÊt kinh doanh - ®Çu t− ph¸t triÓn (SXKD - §TPT) cña EVN. Gióp viÖc cho TG§ cã 8
Phã TG§ do H§QT bæ nhiÖm
- Çc Ban chøc n¨ng thuéc c¬ quan EVN thùc hiÖn chøc n¨ng cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu
tham m−u, gióp cho H§QT phª duyÖt ®iÒu lÖ, quy chÕ ho¹t ®éng cña çc ®¬n vÞ thµnh
viªn, tæng biªn chÕ, ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng, gi¸ b¸n ®iÖn néi bé v.v...; quyÕt ®Þnh ph©n cÊp, uû
quyÒn vµ çc chñ tr−¬ng, c¬ chÕ trong SXKD - §TPT ®Ó TG§ ®iÒu hµnh thùc hiÖn; ®ång
thêi còng gióp TG§ gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng viÖc hµng ngµy vµ ®«n ®èc çc ®¬n vÞ thµnh
viªn, trùc thuéc thùc hiÖn çc chñ tr−¬ng, c¬ chÕ, ph©n cÊp, uû quyÒn cña H§QT.
I-1
H×nh 1.1. S¬ ®å Tæ Chøc cña EVN (n¨m 2005)
Ban Tæng hîp Héi ®ång qu¶n trÞ Ban KiÓm so¸t
Tæng Gi¸m §èc
Phã TG§ - SX Phã TG§ - SX Phã TG§ Phã TG§ Phã TG§ Phã TG§ Phã TG§ Phã TG§
Nguån L−íi Kinh doanh K.tÕ & T.ChÝnh QLXD Nguån QLXD L−íi §.t− & P.triÓn DA NMT§ S.la
Ban kü thuËt nguån Ban kü thuËt Ban kinh doanh vµ V¨n phßng Ban KÕ ho¹ch Ban Hîp t¸c Quèc
®iÖn L−íi ®iÖn ®iÖn n«ng th«n tÕ
Ban kü thuËt an Ban kü thuËt An Ban ThÞ tr−êng Ban Tµi chÝnh kÕ Ban Tæ chøc çn bé Ban Qu¶n lý x©y Ban ThÈm ®Þnh
toµn & BHL§ toµn & BHL§ (l−íi) ®iÖn to¸n vµ ®µo t¹o dùng (l−íi)
(nguån)
4 C«ng ty 7 C«ng ty ®iÖn lùc Ban Lao ®éng tiÒn Ban Thanh tra b¶o Ban Qu¶n lý x©y Ban Kinh tÕ dù to¸n Ban Tæ chøc çn bé
Ban KHCNMT & VT TruyÒn t¶i (kinh doanh & dÞch l−¬ng vÖ vµ ph¸p chÕ dùng (nguån) (l−íi) vµ ®µo t¹o (®µo t¹o)
vô kh¸ch hµng)
14 Nhµ m¸y ®iÖn 7 C«ng ty §iÖn lùc Ban VËt t− vµ XuÊt Ban Qu¶n lý ®Êu Ban Kinh tÕ dù to¸n ViÖn N¨ng L−îng
nhËp khÈu thÇu (nguån) C«ng tr×nh ®−êng
d©y 500kV vµ çc
dù ¸n l−íi ®iÖn kh¸c
Cty s¶n xuÊt thiÕt bÞ TT §iÒu ®é HÖ Ban KHCNMT & VT Ban thi ®ua tuyªn Çc Ban Qu¶n lý dù míi ph¸t triÓn 4 C«ng ty T− vÊn
®iÖn (nguån) thèng ®iÖn quèc gia (viÔn th«ng & IT) truyÒn ¸n nguån ®iÖn x©y dùng ®iÖn
C«ng ty C¬ ®iÖn Cty s¶n xuÊt thiÕt bÞ Ban Cæ phÇn ho¸ Ban qu¶n lý dù ¸n Ban kü thuËt nguån 4 Tr−êng thuéc
Thñ §øc (nguån) ®iÖn (l−íi) vµ Chøng kho¸n Trung t©m ®iÒu ®iÖn Tæng C«ng ty
hµnh vµ th«ng tin
viÔn th«ng ®iÖn lùc
C«ng ty C¬ ®iÖn C«ng ty ViÔn th«ng Trung t©m th«ng tin
Thñ §øc (l−íi) ®iÖn lùc vµ DV KHKT ngµnh
®iÖn
Trung t©m C«ng

nghÖ th«ng tin
I-1
§¸nh gi¸ vÒ c¬ cÊu tæ chøc hiÖn nay cña EVN
* ¦u ®iÓm
- Nhµ n−íc gi÷ ®−îc vai trß chñ ®¹o, chi phèi trong viÖc b¶o ®¶m cung cÊp ®iÖn cho
ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi;
- Cho phÐp ®· ®a d¹ng ho¸ çc h×nh thøc së h÷u vèn vµ tµi s¶n trong çc kh©u nhµ n−íc
kh«ng cÇn ®éc quyÒn;
- TËp hîp ®−îc nguån lùc ®Ó ph¸t huy ®−îc søc m¹nh cña toµn d©n, nh»m ph¸t triÓn
ngµnh ®iÖn lùc ®i tr−íc mét b−íc;
- Cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó khai th¸c vµ sö dông kÞp thêi nguån thuû n¨ng, khÝ thiªn nhiªn
phôc vô cho ph¸t ®iÖn;
- Kh«ng lµm ®¶o lén lín ®Ó ¶nh h−íng ®Õn t©m lý vµ viÖc lµm cña çn bé c«ng nh©n
viªn trong ngµnh ®iÖn v.v...
* Nh−îc ®iÓm
- Ch−a cã tÝnh c¹nh tranh trong SXKD - §TPT, hiÖu qu¶ qu¶n lý ch−a cao;
- §éc quyÒn cña nhµ n−íc cßn cao, nªn dÔ dÉn ®Õn cöa quyÒn;
- Ch−a t¸ch b¹ch ®−îc viÖc h¹ch to¸n trong ph¸t ®iÖn, truyÒn t¶i ®iÖn;
- Kh¶ n¨ng cÊn ®èi tµi chÝnh cho ®Çu t− ph¸t triÓn ch−a v÷ng ch¾c;
- HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý cång kÒnh v.v...
§¸nh gi¸ vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña EVN
* ¦u ®iÓm
- B−íc ®Çu ®· t¸ch b¹ch ®−îc chøc n¨ng chñ qu¶n vµ chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh,
xo¸ bá chøc n¨ng chñ qu¶n ®èi víi doanh nghiÖp;
- Chøc n¨ng qu¶n lý vµ chøc n¨ng ®iÒu hµnh ho¹t ®éng SXKD - §TPT cña H§QT vµ
cña TG§ ®· ®−îc ph©n ®Þnh râ;
- Doanh nghiÖp ®iÖn lùc ®−îc trao thªm nhiÒu quyÒn h¹n g¾n víi nghÜa vô vµ tr¸ch
nhiÖm ®Ó chñ ®éng trong ho¹t ®éng SXKD - §TPT;
- Chøc n¨ng, nhiÖm vô cung cÊp ®iÖn cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®· ®−îc chia sÎ cho
çc thµnh phÇn kinh tÕ trong, ngoµi n−íc v.v...
* Nh−îc ®iÓm
- Chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc, chøc n¨ng ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng ®iÖn lùc vµ chøc n¨ng
SXKD ®iÖn cßn chång chÐo, ch−a râ rµng; nhiÒu vÊn ®Ò trong SXKD ®iÖn vÉn bÞ çc c¬
quan nhµ n−íc can thiÖp;
I-3
- Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña H§QT - bé phËn qu¶n lý trùc tiÕp EVN cßn
rÊt h¹n chÕ, phÇn lín çc chñ tr−¬ng, c¬ chÕ ®Òu ph¶i tr×nh Thñ t−íng ChÝnh phñ vµ çc
Bé liªn quan;
- NhiÖm vô c«ng Ých ë çc vïng n«ng th«n ch−a ®−îc t¸ch b¹ch ra khái nhiÖm vô kinh
doanh cña ®¬n vÞ ®iÖn lùc;
- Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña çc CTy thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp trong EVN còng cßn
nhiÒu h¹n chÕ, ch−a thùc sù ®−îc tù chñ vÒ mäi mÆt vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc
ph¸p luËt;
- Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña EVN cßn bao trïm qu¸ nhiÒu lªn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña
çc ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc, ch−a t¹o cho çc ®¬n vÞ nµy thÕ chñ ®éng
trong SXKD v.v...
§¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña EVN
* ¦u ®iÓm
- TËp trung ®−îc nguån tµi chÝnh cho ®Çu t− ph¸t triÓn nguån, l−íi ®iÖn;
- Gióp Nhµ n−íc xö lý bï chÐo gi¸ ®iÖn cho nhiÖm vô c«ng Ých;
- §¸p øng ®−îc môc tiªu kinh doanh ®iÖn kh«ng bÞ lç vµ cã l·i v.v...
* Nh−îc ®iÓm
- Gi¸ b¸n ®iÖn qua c«ng t¬ tæng ë çc vïng n«ng th«n cßn thÊp h¬n nhiÒu so víi gi¸
thµnh s¶n xuÊt ®iÖn;
- L−îng ®iÖn b¸n qua çc c«ng t¬ tæng cña çc CTy §L cßn kh¸ lín, nªn gi¸ b¸n b×nh
qu©n nhiÒu ®iÖn lùc tØnh thÊp h¬n gi¸ thµnh;
- EVN ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ b¸n ®iÖn néi bé ®Ó ®¶m b¶o doanh thu, lîi nhuËn vµ thu
nhËp cña çc CTy §iÖn lùc;
- EVN ph¶i chÞu g¸nh nÆng vÒ bï chÐo cho nhiÖm vô c«ng Ých ë çc vïng n«ng th«n,
miÒn nói vµ h¶i ®¶o v.v...
1.1.2 Çc ®¬n vÞ ngoµi EVN, së h÷u nhµ n−íc

HiÖn nay cã mét sè nhµ m¸y ®iÖn thuéc së h÷u cña çc Tæng C«ng Ty 91 hoÆc mét sè
®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ngoµi EVN, tham gia ph¸t ®iÖn vµo hÖ thèng ®iÖn quèc gia
d−íi h×nh thøc IPP nh−:
- NM nhiÖt ®iÖn than Na D−¬ng 110MW (2x55MW), n»m trªn ®Þa bµn tØnh l¹ng S¬n.
Nhµ m¸y nµy do TCty Than ViÖt Nam ®Çu t− vµ vËn hµnh. Nhµ m¸y míi vµo ho¹t ®éng
tõ ®Çu n¨m 2005.
I-4
- NM nhiÖt ®iÖn than Cao Ng¹n – Th¸i Nguyªn 100MW (2x50) còng do TCTy Than
ViÖt Nam ®Çu t−, ®ang ®−îc x©y dùng vµ dù kiÕn vµo vËn hµnh chÝnh thøc cuèi n¨m
2005, ®Çu 2006.
- NM thuû ®iÖn CÇn §¬n 77,6MW (2x38,8MW) do TCTy S«ng §µ ®Çu t−. Nhµ m¸y
n»m trªn l−u vùc s«ng BÐ, trªn ®Þa bµn tØnh B×nh Ph−íc, vµo vËn hµnh tæ m¸y ®Çu
11/2003 vµ tæ m¸y thø 2 th¸ng 2/2004.
- NM thuû ®iÖn NËm Mu 12MW (3x4MW) n»m trªn tØnh Hµ Giang, thuéc TCTy S«ng
§µ ®Çu t−.
- NM thuû ®iÖn Nµ L¬i 9MW (3x3MW) n»m trªn tØnh Lai Ch©u, thuéc TCTy S«ng §µ
®Çu t−.
Ngoµi ra, cã mét sè nhµ m¸y ®iÖn hoÆc sö dông cÊp ®iÖn vµ h¬i cho s¶n xuÊt CN, n»m
trong çc nhµ m¸y c«ng nghiÖp hiÖn h÷u, hoÆc ®Ó dù phßng t¹i khu c«ng nghiÖp nh−:
- NM NhiÖt ®iÖn thuéc NM ®¹m Hµ B¾c 36MW (2x6MW+2x12MW), trong ®ã cã 1 tæ
6MW chuyªn ®Ó dù phßng.
- NM NhiÖt §iÖn thuéc NM GiÊy B·i B»ng 28MW (12MW+16MW), trong ®ã tæ m¸y
12MW chØ ph¸t ®−îc kho¶ng 8 – 9MW. NM giÊy B·i B»ng hiÖn ®ang cã kÕ ho¹ch x©y
dùng thªm côm tua bin khÝ hçn hîp 38MW cho d©y chuyÒn më réng s¶n xuÊt vµo n¨m
2008.
- Côm Diesel Çi L©n 40MW thuéc côm c¶ng vµ KCN Çi L©n – Qu¶ng Ninh, chuyªn
®Ó dù phßng.
Tæng c«ng suÊt çc NM§ ngoµi EVN vµ thuéc së h÷u nhµ n−íc hiÖn cã (ch−a kÓ N§
than Cao Ng¹n) lµ 313MW, trong ®ã 209MW thuéc çc dù ¸n IPP cÊp ®iÖn cho l−íi
quèc gia. Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Hµ B¾c vµ B·i B»ng chñ yÕu cÊp ®iÖn vµ h¬i cho d©y
chuyÒn c«ng nghÖ t¹i nhµ m¸y. L−îng ®iÖn n¨ng ph¸t lªn hoÆc mua tõ hÖ thèng kh«ng
lín.
1.1.3 Çc thµnh phÇn kh¸c

HiÖn cã 2 nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn khÝ chu tr×nh hçn hîp ®−îc ®Çu t− theo c¬ chÕ BOT: Phó
Mü 2.2 (733MW) vµ Phó Mü 3 (733MW) n»m trong côm nhiÖt ®iÖn Phó Mü.
- Phó Mü 2.2 thuéc tæ hîp çc nhµ ®Çu t− EDF (Ph¸p), Sumitomo vµ TEPCO (NhËt
B¶n). NM hoµn thµnh chu tr×nh ®¬n víi 2 tæ tua bin khÝ th¸ng 9/2004 vµ vµo vËn hµnh
toµn bé th¸ng 2 n¨m 2005
- Phó Mü 3 thuéc nhµ ®Çu t− BP (Anh), vµo vËn hµnh th¸ng 10 n¨m 2003.
Ngoµi ra cã mét sè nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn kh¸c còng thuéc nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi, n»m
trong çc khu c«ng nghiÖp (KCN) nh−:
- NM nhiÖt ®iÖn ch¹y dÇu thuéc KCN Nomura-H¶i Phßng 56MW (9x6.2MW), do nhµ
I-5
®Çu t− NhËt B¶n.
- NM nhiÖt ®iÖn ch¹y dÇu thuéc KCN HiÖp Ph−íc 375MW (3x125MW)
- NM nhiÖt ®iÖn ch¹y dÇu thuéc KCN Vª §an 72MW (2x36MW) n»m trªn ®Þa phËn
tØnh §ång Nai
- NM nhiÖt ®iÖn ch¹y dÇu thuéc KCN Amata 13MW (2x6.5MW) n»m trªn ®Þa phËn
tØnh §ång Nai.
- NM nhiÖt ®iÖn thuéc NM ®−êng Bourbon 24MW (2x12MW) thuéc tØnh T©y Ninh
- NM nhiÖt ®iÖn than Formosa 150MW thuéc KCN Long Thµnh - §ång Nai (sö dông
than Bitum nhËp khÈu).
Tæng çc NM§ hiÖn cã thuéc thµnh phÇn cã ®Çu t− n−íc ngoµi lµ 2156MW, chiÕm
19,1% tæng c«ng suÊt ®Æt HT§.
TÝnh ®Õn th¸ng 6 n¨m 2005, tæng c«ng suÊt çc NM§ ngoµi EVN lµ 2439MW, chiÕm
21,6% tæng c«ng suÊt ®Æt çc NM§ toµn quèc
I-6
1.2 HiÖn tr¹ng vÒ nhu cÇu vµ cung øng ®iÖn n¨ng
1.2.1 Nhu cÇu vÒ c«ng suÊt vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng
Trong giai đoạn 2001-2004, tổng công suất đặt các nguồn điện đã tăng 5.100 MW, từ
6.192 MW năm 2000 lên đến 11.249 MW năm 2004, tăng 1,8 lần (chi tiết tỷ trọng các
loại nguồn và danh mục quy mô các nhà máy điện hiện nay trong hình 1.2 và bảng
1.8).
VÒ c«ng suÊt ph¸t cùc ®¹i.
C«ng suÊt cùc ®¹i t¨ng gÊp 3 lÇn, tõ 2796 MW n¨m 1995 lªn tíi 8283 MW n¨m 2004,
®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n lµ 13%/n¨m. Tèc ®é ®¹t cao nhÊt trong c¶ giai ®o¹n
®¹t 15,9% n¨m 2002. DiÔn biÕn t¨ng tr−ëng c«ng suÊt cùc ®¹i tõng n¨m trong c¶ giai
®o¹n 2000- 2004 ®−îc thÓ hiÖn trong b¶ng 1.1
B¶ng 1.1 DiÔn biÕn t¨ng tr−ëng c«ng suÊt ph¸t cùc ®¹i giai ®o¹n 2000-2004.
H¹ng môc 2000 2001 2002 2003 2004
C«ng suÊt cùc ®¹i (MW) 4893 5655 6552 7408 8283
T¨ng tr−ëng (%) 13.1 15.6 15.9 13.1 11.8
§Õn th¸ng 7/2005, Pmax toµn HT§ ®¹t 8825MW Theo thèng kª cña Trung t©m ®iÒu ®é
quèc gia, trong çc n¨m 2001-2004 vµo mét sè giê cao ®iÓm, hÖ thèng ®iÖn toµn quèc
ph¶i sa th¶i mét l−îng phô t¶i kh¸ lín do thiÕu c«ng suÊt ®Ønh (kho¶ng tõ 200MW ®Õn
300MW).
Hình 1.2. Cơ cấu công suất đặt và điện năng năm 2004
Cơ Cấu Công Suất Cơ Cấu Điện Năng
Ngoài ngành Thuỷ điện Ngoài ngành Thuỷ điện

22% 37% 13.4% 37.9%
Nhiệt điện
than Diesel
11% 0.1% Nhiệt điện
Diesel
2% than
Nhiệt điện Tua bin khí Nhiệt điện 15.5%
Tua bin khí dầu 32.0% dầu
26% 2% 1.1%
1.2.1.1 Thèng kª trÞ sè c«ng suÊt tèi ®a (Pmax) t¹i çc nót phô t¶i cña hÖ thèng l−íi
®iÖn 500kV, 220kV, 110kV.
Công suất cực đại toàn quốc năm 2004 là 8283MW, tăng 11,8% so với 2003. Công
suất cực đại của các miền như sau:
I-7
- Miền Bắc: 3494MW
- Miền Trung: 853MW
- Miền Nam: 4073MW
1.2.1.2 Ph©n tÝch ®å thÞ phô t¶i ®iÓn h×nh ngµy, tuÇn, quý, th¸ng, n¨m cña toµn quèc
vµ çc miÒn.
a) BiÓu ®å phô t¶i ngµy ®iÓn h×nh

BiÓu ®å ngµy ®iÓn h×nh toµn quèc
BiÓu ®å phô t¶i ®iÖn toµn quèc cã xu h−íng ngµy cµng ®Çy lªn trong giai ®o¹n tõ
1996-2004. Mét sè ®Æc ®iÓm chÝnh:
Tèc ®é t¨ng tr−ëng ®iÖn n¨ng vµo giê ban ngµy (tõ 8 h -17h) nhanh h¬n tèc ®é t¨ng
tr−ëng ®iÖn n¨ng vµo giê cao ®iÓm. tÝnh t¹i thêi ®iÓm 11h tr−a, tèc ®é t¨ng trung
b×nh 2.17%/n¨m, ®Æc biÖt n¨m 2003 chªnh lÖch tèc ®é so víi 2002 lªn ®Õn 4.4%.
Cùc ®¹i cao ®iÓm tèi vµo mïa hÌ cã xu h−íng chuyÓn tõ 19h sang 20h b¾t ®Çu tõ
n¨m 2001.
Tû lÖ gi÷a thÊp/cao ®iÓm (Pmin/Pmax) cña hÖ thèng còng t¨ng dÇn tõ 0.511 n¨m
1996 lªn 0.595 n¨m 2004 vµo mïa hÌ vµ t−¬ng øng lµ 0.454 n¨m 1996 vµ 0.521
n¨m 2004 vµo mïa ®«ng. BiÓu ®å dÇn ®Çy h¬n.
Phô t¶i ®Ønh ban ngµy(10h s¸ng) cã xu h−íng t¨ng nhanh vµ ®· nhiÒu lóc cao h¬n
phô t¶i ®Ønh buæi tèi. Nh− vËy c«ng suÊt phô t¶i cùc ®¹i cña hÖ thèng cã xu h−íng
chuyÓn dÞch phô t¶i ®Ønh tõ buæi tèi (18-19h) sang phô t¶i cùc ®¹i ban ngµy (11h),
t¹o ra 2 ®Ønh. Sù chªnh lÖch gi÷a cao ®iÓm tèi vµ ngµy cã xu h−íng gi¶m dÇn. N¨m
2004, trªn toµn quèc cao ®iÓm ngµy ®¹t xÊp xØ cao ®iÓm tèi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng
th¸ng mïa hÌ (®¹t 97%). Nhu cÇu tiªu thô ®iÖn n¨ng vµo ban ngµy t¨ng nhanh râ
rÖt cã thÓ gi¶i thÝch do nh÷ng nguyªn nh©n sau:
- TØ träng ®iÖn tiªu thô cho ngµnh c«ng nghiÖp trong tæng ®iÖn th−¬ng phÈm
ngµy cµng t¨ng( n¨m 2004 tØ lÖ nµy lµ 45,2%). NÕu tØ lÖ ®iÖn tiªu thô cho c«ng
nghiÖp trong tæng ®iÖn th−¬ng phÈm tiÕp tôc t¨ng th× biÓu ®å ngµy ë tÊt c¶ çc
miÒn sÏ cã xu h−íng chuyÓn dÞch cao ®iÓm sang ban ngµy trong nh÷ng n¨m tíi.
- Nhu cÇu sö dông ®iÖn cho ®iÒu hoµ ë çc c¬ quan, kh¸ch s¹n ... ngµy cµng
t¨ng ®Æc biÖt vµo nh÷ng th¸ng mïa hÌ.
Chªnh lÖch gi÷a cao vµ thÊp ®iÓm cña biÓu ®å n¨m 2004 cña Toµn quèc vµ çc miÒn
nh− sau:
Pmin/Pmax Toµn quèc MiÒn B¾c MiÒn Trung MiÒn Nam
- Mïa ®«ng 0.530 0.451 0.428 0.616
- Mïa hÌ 0.600 0.561 0.531 0.640
BiÓu ®å ngµy lµm viÖc ®iÓn h×nh mïa hÌ vµ mïa ®«ng cña HT§ Toµn quèc giai ®o¹n
1996-2004 ®−îc thÓ hiÖn trong h×nh 1.3 -:- 1.6
I-8
BiÓu ®å phô t¶i ngµy ®iÓn h×nh cña çc miÒn: So víi MiÒn b¾c vµ MiÒn Trung, biÓu
®å phô t¶i ngµy cña MiÒn Nam cã h×nh d¸ng b»ng ph¼ng h¬n. Vµo çc th¸ng mïa kh«,
biÓu ®å phô t¶i ngµy cña HT§ MiÒn Nam ®· chuyÓn dÞch sang cao ®iÓm ngµy. Mét
trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm kh¸c biÖt h×nh d¸ng biÓu ®å cña MiÒn Nam so víi MiÒn
B¾c vµ Trung lµ tØ träng ®iÖn tiªu thô cho ngµnh c«ng nghiÖp ë MiÒn Nam chiÕm trªn
50% ®iÖn th−¬ng phÈm, trong khi ®ã tØ lÖ nµy ë miÒn B¾c vµ miÒn Trung d−íi 40%.
HÖ sè phô t¶i
HÖ sè phô t¶i n¨m (LF) cña HT§ toµn quèc cã trÞ sè trong kho¶ng 0.61 ®Õn 0.64 vµ cã
xu h−íng t¨ng dÇn theo tõng n¨m trong c¶ giai ®o¹n 1996-2004. DiÔn biÕn hÖ sè phô
t¶i toµn quèc ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1.3. Theo sè liÖu thèng kª vÒ hÖ sè phô t¶i ®iÖn theo
çc miÒn B¾c, Trung vµ Nam trong 1996-2004, HT§ miÒn nam cã hÖ sè phô t¶i n¨m
cao nhÊt, sau ®ã ®Õn miÒn Trung vµ miÒn B¾c. N¨m 2004, hÖ sè phô t¶i n¨m cña miÒn
Nam lµ 67,8%; miÒn Trung lµ 58,5% vµ miÒn B¾c 57,2%.
B¶ng 1.3. HÖ sè phô t¶i HT§ Toµn quèc 1996-2004
N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
HÖ sè phô t¶i (LF) 0.608 0.61 0.642 0.622 0.627 0.621 0.632 0.635 0.638
H×nh 1.3 BiÓu đå ngày làm viÖc toàn quèc

BiÓu ®å ®iÓn h×nh ngµy G§ 1996-2004(mïa HÌ) BiÓu ®å ®iÓn h×nh ngµy G§ 1996-2004(mïa §«ng)
1.0 1.0
0.9 0.9
hÖ sè phô t¶i
hÖ sè phô t¶i
0.8 0.8 1996

1996
1997
1997
0.7 0.7 1998
1998
1999 1999
2000 2000
0.6 0.6
2001 2001
2002 2002
0.5 0.5
2003 2003
2004 2004
0.4 0.4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24giê 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 giê
H×nh 1.4 BiÓu đå ngày ®iÓn h×nh miÒn B¾c

BiÓu §å ngµy mïa ®«ng HT§ MiÒn B¾c 1996-2004
BiÓu ®å ngµy mïa hÌ HT§ MiÒn B¾c 1996-2004 1.1
1.0 1996 1996

1997 1.0 1997
1998 1998
0.9 1999 1999
2000
0.9
2000
HÖ sè phô t¶i
2001 2001
HÖ sè phô t¶i
0.8 2002
0.8 2002
2003 2003
2004 2004
0.7
0.7
0.6
0.6
0.5
0.5
0.4
0.4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 G×¬
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
G×¬
I-9
H×nh 1.5 BiÓu đå ngày ®iÓn h×nh miÒn Trung
Biªñ ®å ngµy mïa hÌ HT§ MiÒn Trung 1996-2004 BiÓu §å ngµy mïa ®«ng HT§ MiÒn Trung 1996-2004
1.1
1.0 1996 1996
1997 1.0 1997
1998
0.9 1998
1999
0.9 1999
2000
2000
HÖ sè phô t¶i
0.8 2001
HÖ sè phô t¶i
2002
0.8 2001
2003 2002
0.7
2004 0.7 2003
2004
0.6 0.6
0.5 0.5
0.4 0.4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 G×¬ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24G×¬
H×nh 1.6 BiÓu đå ngày ®iÓn h×nh miÒn Nam

B®å ngµy mïa hÌ HT§ MiÒn Nam 1996-2004 B§å ngµy mïa ®«ng HT§ MiÒn Nam 1996-2004
1.0 1.0
0.9 0.9
1996
HÑ sè phô t¶i
0.8 1996 0.8

HÖ sè phô t¶i
1997
1997
1998
0.7 1998 0.7
1999
1999
2000
2000 0.6
0.6 2001
2001
2002
2002
0.5 0.5
2003
2003
2004
2004
0.4 0.4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 G×¬
G×¬
Có thể thấy qua các hình trên, biểu đồ phụ tải ngày điển hình của miền Bắc và miền
Trung gần giống nhau, “gầy” và cao điểm trưa chuyển dịch tăng song ưu thế vẫn là cao
điểm tối. Trong khi đó biểu đồ điển hình miền Nam khá “béo”, mùa hè cho thấy cao
điểm trưa các năm 2003 – 2004 đã vượt so với cao điểm tối.
§¸nh gi¸ sù chuyÓn dÞch cña phô t¶i cao thÊp ®iÓm
Trong giai ®o¹n 1996-2004, phô t¶i cùc ®¹i cña hÖ thèng vÉn x¶y ra vµo thêi ®iÓm tèi
(18-20h), thµnh phÇn phô t¶i ¸nh s¸ng sinh ho¹t chiÕm chñ ®¹o trong giê cao ®iÓm.
Trªn c¬ së ph©n tÝch biÓu ®å phô t¶i cùc ®¹i trªn ph¹m vi toµn quèc vµ çc miÒn, cho
thÊy r»ng cao ®iÓm hÖ thèng cã xu h−íng ®Ønh ban ngµy cao lªn, phô t¶i ngµy ®Çy lªn.
Trong ®ã miÒn Nam n¨m 2003 vµ 2004 cã cao ®iÓm tr−a v−ît h¬n tèi. Cã ba nguyªn
nh©n chÝnh t¹o nªn sù chuyÓn dÞch ®ã nh− sau:
i- Thay ®æi c¬ cÊu tiªu thô ®iÖn trong hÖ thèng:
ë ®©y xÐt tíi ba thµnh phÇn phô t¶i cã tØ träng lín trong c¬ cÊu tiªu thô ®iÖn lµ phô t¶i
c«ng nghiÖp, tiªu dïng d©n c− vµ th−¬ng m¹i & dÞch vô. TØ träng phô t¶i c«ng nghiÖp
cã xu h−íng t¨ng dÇn tõ 38% n¨m 1996 lªn tíi 43% n¨m 2003, trong khi ®ã phô t¶i
d©n dông cã xu h−íng gi¶m tõ 50% xuèng cßn 46% vµ phô t¶i dÞch vô th−¬ng m¹i t¨ng
rÊt nhanh tõ 3,5% lªn tíi 9%. C«ng suÊt cùc ®¹i cña phô t¶i c«ng nghiÖp vµo lóc10 h
s¸ng vµ phô t¶i ®Ønh cña d©n dông vµo 18 h (mïa ®«ng) -19 h (mïa hÌ), cßn phô t¶i
dÞch vô th−¬ng m¹i t¨ng nhanh gãp phÇn lµm t¨ng thªm cao ®iÓm ban ngµy cña hÖ
thèng. H×nh 1.7 minh ho¹ biÓu ®å phô t¶i toµn quèc n¨m 2003 ph©n theo çc thµnh
phÇn phô t¶i.
I-10
ii- Thay ®æi chÕ ®é lµm viÖc cña çc ngµnh tiÓu c«ng nghiÖp cã tiªu thô ®iÖn lín bao
gåm çc ngµnh:
ChÕ biÕn thùc phÈm (18.4%), DÖt (15%); Xi m¨ng (11.4%); Ho¸ chÊt (11%) vµ Kim
lo¹i (10%). Nh×n chung h×nh d¸ng biÓu ®å phô t¶i cña çc ngµnh lµ kh¸ gièng nhau,
tiªu thô ®iÖn n¨ng lín vµo çc giê ban ngµy (8-16 h) vµ gi¶m m¹nh vµo cao ®iÓm tèi,
riªng ngµnh xi m¨ng biÓu ®å b»ng ph¼ng h¬n trong c¶ ngµy. Do ®ã, tæng hîp biÓu ®å
phô t¶i çc ngµnh tiÓu c«ng nghiÖp sÏ cho thÊy biÓu ®å phô t¶i c«ng nghiÖp cã h×nh
d¸ng t¨ng cao vµo çc giê ban ngµy (8-16 h) vµ ®¹t tíi gi¸ trÞ cùc ®¹i vµo lóc 10 h s¸ng,
vµ ®å thÞ b»ng ph¼ng h¬n vµo cao ®iÓm tèi vµ ban ®ªm.
iii- KÕt qu¶ ¸p dông mét sè ch−¬ng tr×nh qu¶n lý phô t¶i:
Mét sè ch−¬ng tr×nh DSM ®−îc ¸p dông nh−: l¾p ®Æt c«ng t¬ TOU, chiÕu s¸ng, ®iÒu
chØnh phô t¶i trùc tiÕp... gãp phÇn ®¸ng kÓ gi¶m phô t¶i ®Ønh buæi tèi.
b) BiÓu ®å phô t¶i tuÇn
BiÓu ®å tuÇn HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn cã çc ®Æc ®iÓm sau:
+ Chªnh lÖch tiªu thô ®iÖn n¨ng gi÷a çc tuÇn trong n¨m cña HT§ Toµn quèc t−¬ng
®èi lín. TuÇn cã ®iÖn n¨ng tiªu thô cao nhÊt trong n¨m ®èi víi HT§ Toµn quèc vµ
miÒn B¾c, Trung lµ tõ tuÇn thø 23 ®Õn tuÇn thø 32. Riªng ®èi víi HT§ miÒn Nam, tuÇn
cã ®iÖn n¨ng tiªu thô cao nhÊt lµ tõ tuÇn thø 10 ®Õn thø 18.Tiªu thô ®iÖn n¨ng ë tuÇn
cao nhÊt gÊp 1.5 lÇn tuÇn thÊp nhÊt . TØ lÖ nµy cßn cao h¬n n÷a ®èi víi HT§ MiÒn
B¾c(1,7 lÇn). Còng gièng nh− biÓu ®å ngµy, nguyªn nh©n cña sù chªnh lÖch nµy lµ do
¶nh h−ëng cña yÕu tè mïa.
H×nh 1.7. BiÓu ®å tuÇn cña HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn 2001-2004
BiÓu ®å tuÇn HT§ Toµn quèc 2001-2004 Biểu đồ tuần HTĐ Miền Bắc gđoạn 2001-2004
2.20% 2.60%
2.10%
2.40%
2.00%
2.20%
Điện năng(%)
1.90%
Điện năng(%)
2001 2001
1.80% 2.00% 2002
2002
1.70% 2003
2003 1.80%
1.60% 2004
2004 1.60%
1.50%
1.40% 1.40%
1.30%
1.20%
1.20%
13
17
21
25
29
33
37
41
45
49
1
5
9
13
17
21
25
29
33
37
41
45
49
1
5
9
Tuần
Tuần
Biểu đồ tuần HTĐ Miền Trung gđoạn 2001-2004 Biểu đồ tuần HTĐ Miền Nam gđoạn 2001-2004
2.40% 2.60%
2.20% 2.40%
2.20%
Điện năng(%)
2.00%
Điện năng(%)
2001 2001
2002 2.00% 2002
1.80%
2003 2003
1.80%
1.60% 2004 2004
1.60%
1.40%
1.40%
1.20% 1.20%
13
17
21
25
29
33
37
41
45
49
1
13
17
21
25
29
33
37
41
45
49
1
Tuần Tuần
I-11
c) BiÓu ®å phô t¶i th¸ng
BiÓu ®å th¸ng cña HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
- Th¸ng tiªu thô ®iÖn n¨ng lín nhÊt lµ çc th¸ng mïa hÌ : tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 8.
§èi víi miÒn B¾c vµ miÒn trung th¸ng cã ®iÖn n¨ng tiªu thô cao nhÊt lµ th¸ng 7, th¸ng
8. Riªng ®èi víi miÒn Nam , th¸ng cao nhÊt lµ th¸ng 4.
- Th¸ng tiªu thô ®iÖn n¨ng nhá nhÊt lµ th¸ng 1, th¸ng 2.
- Chªnh lÖch gi÷a th¸ng tiªu thô ®iÖn cao nhÊt vµ thÊp nhÊt lµ 1,3 lÇn.
- BiÓu ®å phô t¶i th¸ng nh×n chung Ýt thay ®æi qua çc n¨m.
H×nh 1.8. BiÓu ®å phô t¶i th¸ng cña HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn
giai ®o¹n 2001-2004
BiÓu ®å n¨m HT§ Toµn quèc 2001-2004 BiÓu ®å n¨m HT§ MiÒn B¾c g®o¹n 2001-2004
9.50% 10.00%
9.00% 9.50%
9.00%
§iªn n¨ng th¸ng(%)
8.50%
8.50%
8.00% 2001 2001
8.00%
7.50% 2001 2002
7.50%
7.00% 2003 2003
7.00%
6.50% 2004 6.50% 2004
6.00% 6.00%
5.50% 5.50%
5.00% 5.00%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Th¸ng Th¸ng
BiÓu ®å n¨m HT§ MiÒn Trung g®o¹n 2001-2004 BiÓu ®å n¨m HT§ MiÒn Nam g®o¹n 2001-2004
10.00% 10.00%
9.50% 9.50%
9.00%
9.00%
8.50% 8.50%
2001 2001
8.00% 8.00%
2002 2002
7.50% 7.50%
2003 2003
7.00% 7.00%
2004 2004
6.50% 6.50%
6.00% 6.00%
5.50% 5.50%
5.00% 5.00%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Th¸ng Th¸ng
BiÓu ®å th¸ng cña HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
- Tiªu thô ®iÖn kh«ng ®ång ®Òu gi÷a çc quÝ. Qói 1 tiªu thô ®iÖn n¨ng thÊp h¬n
h¼n so víi quÝ 3 vµ 4. Chªnh lÖch gi÷a quÝ tiªu thô ®iÖn cao nhÊt vµ quÝ tiªu thô ®iÖn
thÊp nhÊt trong n¨m lµ 1,17 lÇn.
- Møc ®é chªnh lÖch nµy Ýt thay ®æi theo çc n¨m.
I-12
H×nh 1.9. BiÓu ®å quÝ cña HT§ Toµn quèc vµ çc miÒn 2001-2004
BiÓu ®å quÝ HT§ Toµn quèc BiÓu ®å quÝ HT§ MiÒn B¾c
28.00% 29.00%
27.00% 28.00%
26.00% 27.00%
§iªn n¨ ng (% )
§iªn n¨ng(%)
2001 26.00% 2001
25.00%
2002 25.00% 2002
24.00%
2003 24.00% 2003
23.00%
2004 23.00% 2004
22.00% 22.00%
21.00% 21.00%
20.00% 20.00%
1 2 3 4 1 2 3 4
Qói Qói
BiÓu ®å quÝ HT§ MiÒn Trung BiÓu ®å quÝ HT§ MiÒn Nam
28.00% 30.00%
27.00%
25.00%
26.00%
§iªn n¨ng(%)
2001 20.00% 2001
§iªn n¨ng
25.00%
2002 2002
24.00% 15.00%
2003 2003
23.00%
2004 10.00% 2004
22.00%
21.00% 5.00%
20.00% 0.00%
1 2 3 4 1 2 3 4
Qói Qói
1.2.1.3 §¸nh gi¸ t¸c dông cña ch−¬ng tr×nh qu¶n lý phÝa nhu cÇu trong viÖc c¶i thiÖn
chÕ ®é sö dông ®iÖn.
VÒ ch−¬ng tr×nh TOU: Ch−¬ng tr×nh nµy ®−îc ¸p dông tõ n¨m 2000. DiÔn biÕn sè
l−îng c«ng t¬ vµ ®iÖn n¨ng ®o ®−îc theo çc lo¹i gi¸ (gi¸ cao ®iÓm, gi¸ b×nh th−êng vµ
gi¸ thÊp ®iÓm) ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng sè 1.13. Ch−¬ng tr×nh TOU míi chØ ¸p dông cho 2
ngµnh phô t¶i lín lµ c«ng nghiÖp vµ th−¬ng m¹i.
H×nh 1.10 sau cho thÊy hiÖu øng ®iÖn sö dông theo giê cña l¾p TOU khi cã 3526 hé
tiªu thô (n¨m 2001) ®−îc l¾p ®ång hå TOU vµ khi l¾p ®−îc gÇn 30000 hé (n¨m 2003):
H×nh 1.10 HiÖu øng sö dông ®iÖn khi ¸p dông ®ång hå TOU G§ 2001-2003
9,000,000
8,000,000 2000
2001
7,000,000
2002
6,000,000
2003
5,000,000
kWh
4,000,000 29974 TOU

3,000,000
2,000,000
3526 TOU
1,000,000
0
Giê B×nh th−êng Cao ®iÓm ThÊp ®iÓm
I-13
1.2.2 Nhu cÇu vÒ ®iÖn n¨ng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng.
Điện sản xuất tăng từ 27,040 tỷ kWh (năm 2000) lên đến 46,790 tỷ kWh năm 2004, tốc
độ tăng bình quân là 14,7%. Về cơ cấu điện năng sản xuất, tỷ trọng sản lượng thủy
điện giảm dần từ 54,8 % năm 2000 còn 37,8% năm 2004. Sản lượng tua bin khí, đặc
biệt là TBK chạy khí ngày một tăng, sản lượng điện sản xuất từ khí đốt tăng từ 4,356 tỷ
kWh năm 2000 lên đến 14,6 tỷ kWh năm 2004 ứng với tỷ trọng tăng từ 16,4% lên
31,7%. Năm 2004 do phụ tải tăng cao và các nhà máy điện được xây dựng theo hình
thức BOT đi vào vận hành làm cho lượng điện mua ngoài tăng lên đáng kể từ 1,635 tỷ
kWh năm 2000 lên 6,033 tỷ kWh năm 2004 (cơ cấu sản xuất điện năm 2004 và giai
đoạn 2000-2004 trong hình 1 và phụ lục 2).
Trong những năm qua sản lượng điện thương phẩm cung cấp cho các ngành kinh tế và
sinh hoạt của nhân dân không ngừng tăng lên, tốc độ tăng trưởng bình quân trong giai
đoạn 2000-2004 là 15,3%, cao hơn so với 14,9%/năm giai đoạn 1996-2000. Điện
thương phẩm tăng từ 22,4 tỷ kWh năm 2000 lên tới 39,7 tỷ kWh năm 2004, trong 4
năm tăng gấp 1,76 lần ®¶m b¶o c¬ b¶n cung cÊp ®ñ ®iÖn cho nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng
nh©n d©n. ¦íc tÝnh 10 th¸ng ®Çu n¨m 2005, ®iÖn th−¬ng phÈm ®¹t 37,298 tû kWh víi
t¨ng tr−ëng kho¶ng 13,8% so víi cïng kú n¨m tr−íc.
Do ®iÖn tiªu thô t¨ng tr−ëng qu¸ nhanh, dÉn tíi hÖ thèng l−íi ®iÖn truyÒn t¶i vµ ph©n
phèi bÞ qu¸ t¶i, ph¶i tiÕn hµnh chèng qu¸ t¶i côc bé mét sè khu vùc. Cơ cấu tiêu thụ
điện giai đoạn 2000-2004 và kế hoạch 2005 chi tiết cho trong bảng dưới đây.
B¶ng 1.4. C¬ cÊu tiªu thô ®iÖn

KH
STT Danh Mục 2000 2001 2002 2003 2004 2005
I Điện Tiêu Thụ (GWh)
1 Nông nghiệp 428.3 465.2 505.6 561.8 550.6 640
2 Công nghiệp 9088.4 10503.2 12681.2 15290.2 17896.3 20355
3 T.Mại & K/Sạn, Nh/Hàng 1083.7 1251.3 1373.1 1513.3 1777.7 1969
4 Quản lý & T.dùng dân cư 10985.6 12651.1 14333.2 15953.3 17654.6 19641
5 Các hoạt động khác 817.7 980.0 1341.7 1588.1 1817.4 1870
6 Tổng thương phẩm 22404 25851 30235 34907 39697 44475
7 Tỷ lệ điện TT&PP (%) 14.0 14.0 13.4 12.7 12.1 12
II Cơ cấu Tiêu Thụ (%)
1 Nông nghiệp 1.9 1.8 1.7 1.6 1.4 1.4
2 Công nghiệp 40.6 40.6 41.9 43.8 45.1 45.8
3 T.Mại & K/Sạn, Nh/Hàng 4.8 4.8 4.5 4.3 4.5 4.4
4 Quản lý & T.dùng dân cư 49.0 48.9 47.4 45.7 44.5 44.2
5 Các hoạt động khác 3.6 3.8 4.4 4.5 4.6 4.2
1.2.2.1 Tæng hîp, ®¸nh gi¸ theo çc lo¹i hé tiªu thô ®iÖn.
Trong cơ cấu tiêu thụ điện, tỷ trọng điện cung cấp cho sinh hoạt gia dụng giảm dần từ
49% năm 2000 xuống còn 44,5% năm 2004, trong khi đó tỷ trọng điện công nghiệp đã
tăng từ 40,6% năm 2000 lên 45,1% năm 2004. Tuy cơ cấu điện sinh hoạt có giảm
nhưng chênh lệch công suất cao thấp điểm của hệ thống vẫn trên 2,5 lần, làm cho việc
I-14
vận hành hệ thống điện rất khó khăn và không kinh tế, đồng thời tạo nên sức ép lớn về
đầu tư nguồn và lưới điện chỉ để đáp ứng nhu cầu phụ tải trong 3-4 giờ cao điểm.
Theo xu thÕ chung vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, tØ träng c«ng nghiÖp vµ th−¬ng m¹i dÞch vô
ngµy cµng t¨ng lªn vµ tØ träng n«ng nghiÖp ngµy cµng gi¶m. Xem xÐt 4 ngµnh tiªu thô
®iÖn chÝnh lµ C«ng nghiÖp & x©y dùng, N«ng L©m & Thuû s¶n, Qu¶n lý & tiªu dïng
d©n c− vµ Th−¬ng m¹i & kh¸c. DiÔn biÕn thay ®æi tû träng tiªu thô ®iÖn ®−îc thÓ hiÖn ë
h×nh 1.11 sau:
H×nh 1.11. C¬ cÊu ( %) tiªu thô ®iÖn giai ®o¹n 1995-2004
50.0
40.0
Tỷ trọng (%)
30.0
20.0
10.0
0.0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Công nghiệp Nông nghiệp

Thương mại và khác QL& tiêu dùng dân cư
§¸nh gi¸ t×nh h×nh tiªu thô ®iÖn theo tõng lo¹i hé tiªu thô nh− sau:
VÒ tiªu thô ®iÖn trong ngµnh c«ng nghiÖp

Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n ®iÖn cho C«ng nghiÖp vµ X©y dùng giai ®o¹n 1995 – 2004 lµ
16.3%, riªng 5 n¨m 2000 – 2004 lµ 18.5%. Tû träng tiªu thô ®iÖn trong c«ng nghiÖp
(CN) trong c¶ giai ®o¹n 1995-2004 t¨ng tõ 38 % ®Õn 45,2%, trong ®ã thÊp nhÊt vµo
n¨m 1998 vµ cao nhÊt n¨m 2004. Giai ®o¹n 1998-1999, ®iÖn tiªu thô trong c«ng nghiÖp
thÊp do ¶nh h−ëng khñng ho¶ng tµi chÝnh, nguån vèn ®Çu t− trùc tiÕp tõ n−íc ngoµi
còng nh− søc s¶n xuÊt cña mét sè ngµnh cã tiªu thô ®iÖn lín ®Òu bÞ gi¶m m¹nh. Tuy
nhiªn, sau khñng ho¶ng ngµnh c«ng nghiÖp ®· ®−îc kh«i phôc nhanh chãng. Cïng víi
nguån vèn ®Çu t− ®−îc t¨ng m¹nh, ChÝnh phñ ®· kh«ng ngõng c¶i thiÖn m«i tr−êng ®Çu
t− th«ng qua çc biÖn ph¸p c¶i tiÕn qu¶n lý, thñ tôc hµnh chÝnh, thóc ®Èy çc hiÖp ®Þnh
th−¬ng m¹i. HÖ thèng çc KCN, KCX vµ çc nhµ m¸y lín ®· vµ ®ang h×nh thµnh nhanh
chãng h¬n tr−íc. Xu thÕ t¨ng tû träng ®iÖn cho c«ng nghiÖp t¨ng liªn tôc vµ æn ®Þnh
trong giai ®o¹n 2000 – 2004.
VÒ tiªu thô ®iÖn trong ngµnh n«ng nghiÖp
§iÖn cho n«ng nghiÖp lµ thµnh phÇn cã tû träng nhá trong c¬ cÊu tiªu thô ®iÖn chñ yÕu
cung cÊp cho çc tr¹m b¬m ®iÖn phôc vô t−íi, tiªu, s¶n xuÊt n«ng - ng− nghiÖp vµ lµng
nghÒ s¶n xuÊt nhá n«ng th«n... Tiªu thô ®iÖn n¨ng ngµy cµng cã xu h−íng gi¶m tõ n¨m
1995 ®Õn n¨m 2004. Nh×n chung tiªu thô ®iÖn trong n«ng nghiÖp t¨ng gi¶m thÊt th−êng
chñ yÕu phô thuéc vµo t×nh h×nh thêi tiÕt. TØ träng tiªu thô ®iÖn còng ngµy cµng gi¶m tõ
5,6% n¨m 1995 xuèng cßn 1,39% n¨m 2004. Bªn c¹nh ph¸t triÓn hÖ thèng b¬m thuû
lîi ®Ó më réng canh t¸c vµ n©ng cao n¨ng suÊt c©y trång, sù chuyÓn ®æi c¬ cÊu sö dông
I-15
®Êt tõ trång lóa sang nu«i trång thuû s¶n dÉn ®Õn sö dông ®iÖn t¨ng m¹nh (b¬m sôc
n−íc nu«i t«m…).
VÒ tiªu thô ®iÖn trong d©n dông
Khu vùc tiªu thô ®iÖn d©n dông t¨ng ®¸ng kÓ do cã sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ
tr−êng, sè l−îng thiÕt bÞ ®iÖn sö dông trong sinh ho¹t cña d©n c− ®« thÞ (ti vi, tñ l¹nh,
®iÒu hßa nhiÖt ®é, m¸y giÆt, lß vi sãng,...). ViÖc t¨ng c−êng ®−a ®iÖn vÒ n«ng th«n,
miÒn nói ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao d©n trÝ còng ®· ®−îc nhµ n−íc chó träng
quan t©m thÝch ®¸ng, dÉn tíi s¶n l−îng ®iÖn tiªu thô cho sinh ho¹t d©n dông ®· t¨ng
nhanh. Tõ n¨m 1995 ®Õn n¨m 2004, nhÞp t¨ng tr−ëng b×nh qu©n lµ 15,2% (riªng n¨m
1996 t¨ng tíi 24,5%). Trong c¬ cÊu tiªu thô ®iÖn, ®iÖn cho d©n dông chiÕm tØ träng 45-
51%, cao nhÊt n¨m 1999 chiÕm 51,2%, n¨m 2003 lµ 45,9% vµ n¨m 2004 gi¶m xuèng
®«i chót - 44,6%.
VÒ tiªu thô ®iÖn th−¬ng m¹i, kh¸ch s¹n nhµ hµng vµ çc ho¹t ®éng kh¸c
§©y lµ thµnh phÇn cã tû träng nhá, dao ®éng trong kho¶ng 7- 9% trong c¬ cÊu tiªu thô
®iÖn, nh−ng cã tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n còng cao, kho¶ng 14,8%/n¨m trong giai
®o¹n 1995 - 2004. Tæng kÕt giai ®o¹n 5 n¨m gÇn ®©y 2000 - 2004 ®iÖn cho lÜnh vùc nµy
t¨ng 16,5%
VÒ tû lÖ ®iÖn dïng cho truyÒn t¶i vµ ph©n phèi :
TØ lÖ ®iÖn cho truyÒn t¶i vµ ph©n phèi gi¶m ®¸ng kÓ trong c¶ giai ®o¹n 1995- 2004, tõ
21,7% n¨m 1995 xuèng cßn 12,7% n¨m 2003 vµ 12,1% n¨m 2004. Nguyªn nh©n cña
kÕt qu¶ trªn lµ tæn thÊt phi kü thuËt(th−¬ng m¹i) vµ tæn thÊt kü thuËt ®· ®−îc gi¶m
m¹nh. §Ó gi¶m m¹nh tæn thÊt do th−¬ng m¹i g©y nªn, ngµnh ®iÖn ®· t¨ng c−êng l¾p ®Æt
hÖ thèng ®ång hå ®o ®Õm cho çc hé tiªu thô, t¨ng c−êng hÖ thèng qu¶n lý vµ cung øng
®iÖn, ®ång thêi c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn ®ång bé l−íi ®iÖn ph©n phèi vµ vµ hÖ thèng l−íi
®iÖn chuyªn t¶i, ®Æc biÖt ë çc khu vùc ®« thÞ lín nh− Hµ Néi, H¶i Phßng, TP Hå ChÝ
Minh....
Thống kê tình hình sản suất và cung ứng điện năng 10 tháng 2005 của EVN cho thấy:
sản lượng điện 10 tháng đầu năm 2005 đạt 43.441 triệu kWh, tăng gần 14% so với
cùng kỳ năm trước, trong đó thuỷ điện chỉ chiếm 30,4%. NMTĐ Hoà Bình đã phải
phát sản lượng thấp để tích nước cho mùa khô 2006. Đẻ đảm bảo đáp ứng nhu cầu phụ
tải, EVN đã phải huy động các nguồn có chi phí cao như TBK chạy dầu và mua ngoài.
Sản lượng mua trong 10 tháng 2005 ước 9,1 tỷ kWh, chiếm 20,87% toàn hệ thống và
tăng 200,6% so với cùng kỳ năm trước.
Điện thương phẩm 10 tháng 2005 đạt 37.298 triệu kWh, tăng 13,8% so với cùng kỳ
năm 2004. Điện cho công nghiệp tăng 14,6%, cho thương nghiệp-khách sạn nhà hàng
tăng 21,7% và cho quản lý-tiêu dùng dân cư tăng 12,98%.
Các Công Ty ĐL tăng trưởng cao là CT TNHH MTV Ninh Bình (36,94%), CTĐL
Đồng Nai (22,65%), CTĐL 2 (18,4%).
1.2.2.2 Tæng hîp, ®¸nh gi¸ theo çc C«ng ty §iÖn lùc.
Bảng dưới đây tóm tắt thực hiện các chỉ tiêu điện năng theo các công ty điện lực giai
đoạn 2000 -2005 (năm 2005 là số kế hoạch).
I-16
Bảng 1.5. Điện sản xuất và thương phẩm theo các Công Ty Điện Lực (so với TSĐV HC)
Dự Báo nhu
KH điện So sánh
T.H. cầu tiêu thụ
TT Cty Điện lực nhận 2005 với dự báo
2000 điện 2005 của
(EVN) TSĐ V HC
TSĐ V HC
1 Cty điện lực 1 5920 10272 11361 110.60%
2 Cty điện lực 2 4224 10551 11083 105.04%
3 Cty điện lực 3 (có Khánh Hòa) 2272 5705 4791 83.98%
4 Cty điện lực Hà Nội 2271 5357 4338 80.98%
5 Cty điện lực TP. Hồ Chí Minh 5621 13148 10717 81.51%
6 Cty điện lực Hải Phòng 833 2111 1412 66.91%
7 Cty điện lực Đồng Nai 1255 2756 3009 109.17%
8 Cty TNHH MTV Ninh Bình 450 337 74.90%
9 Cty TNHH MTV Hải Dương 1086 995 91.59%
Theo đó, nhìn chung tiêu thụ điện của các CTĐL đều xấp xỉ so với dự báo trong TSĐV
HC. Trong 9 đơn vị CTĐL thì CTĐL 1, 2 và Đồng Nai vượt dự kiến từ 5-10%, còn tỷ
lệ thực hiện thấp nhất là các CTĐL Hải Phòng, Ninh Bình, Hà Nội,...
1.2.2.3 Tæng hîp, ®¸nh gi¸ theo çc miÒn.
Bảng dưới đây tóm tắt thực hiện các chỉ tiêu điện sản xuất và thương phẩm giai đoạn
2000 – 2004 và kế hoạch năm 2005 so với TSDV hiệu chỉnh.
Bảng 1.6. Thực hiện điện sản xuất và thương phẩm theo 3 miền (so với TSĐV HC)
KH 2005
Thực Tỷ lệ
(PA cơ Kế hoạch Tăng
Vùng Chỉ tiêu 2000 hiện thực
sởTSĐV 2005 B.quân
(2004) hiện
HC)
Điện th. Phẩm (GWh) 22397 45040 39596 44475* 98.7% 14.71%
Toàn
Điện SX (GWh) 27040* 53438 46790 53500* 100.1% 14.62%
Quốc
Pmax (MW) 4890 9118 8283 9512 104.3% 14.23%
Miền Điện th. Phẩm (GWh) 9024 17215 15207 17085 99.2% 13.62%
Bắc Pmax (MW) 2119 3634 3571 4114 113.2% 14.19%
Trung Pmax (MW) 525 1123 812 900 80.1% 11.38%
Nam Pmax (MW) 2246 4364 3948 4678 107.2% 15.81%
* Dự kiến cả điện năng của các hộ tiêu thụ có nguồn phát tự cấp.
Qua đó thấy rằng các chỉ tiêu điện sản xuất và thương phẩm được thực hiện như dự
báo trong TSĐV HC (98,7% và 100%).
Trong 3 miền, kế hoạch năm 2005 miền Bắc đạt 99,2%, miền Trung đạt 80,1% và
miền Nam đạt 100%.
1.3 T×nh h×nh s¶n xuÊt ®iÖn

1.3.1 §¸nh gi¸ c¬ cÊu gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®iÖn cña çc nhµ m¸y hiÖn cã.
Çc nhà m¸y điện cña EVN ®ang vËn hµnh trong hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam tÝnh ®Õn nay
bao gåm: 10 nhµ m¸y thuû ®iÖn (ch−a kÓ çc thuû ®iÖn nhá), 3 nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn
I-17
ch¹y than, 2 nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ch¹y dÇu, 2 nhµ m¸y tua bin khÝ vµ mét sè Diesel. Cßn
l¹i lµ çc nhµ m¸y ®iÖn ngoµi ngµnh ( BOT, IPP ...) s¶n xuÊt vµ b¸n ®iÖn cho EVN.
Trong giai ®o¹n 2001-2004, trung b×nh hµng n¨m tû träng nguån thuû ®iÖn chiÕm phÇn
lín trong tæng ®iÖn n¨ng s¶n xuÊt : Tõ 38% ®Õn gÇn 60%, tiÕp theo lµ Tua bin khÝ vµ
§iezel: chiÕm trung b×nh kho¶ng 30%. Tuy vËy, tû träng chi phÝ nhiªn liÖu chiÕm kh¸
lín trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt chung, hÇu hÕt çc n¨m ®Òu chiÕm trªn 50%.
Gi¸ thµnh theo kho¶n môc cña çc nhµ m¸y hiÖn cã n¨m 1999-2000 ë møc 255 - 320
®/kWh, çc n¨m trong giai ®o¹n 2001-2005 dao ®éng tõ 300 - 400 ®/kWh. Trong ®ã
çc thµnh phÇn tiÒn l−¬ng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c gÇn nh− gi÷
nguyªn kh«ng thay ®æi gi÷a çc n¨m. Thµnh phÇn chi phÝ thay ®æi t¨ng lªn theo çc
n¨m lµ chi phÝ nhiªn liÖu tõ 133 ®/kWh ®Õn 236 ®/kWh giai ®o¹n n¨m 1999-2005.
Gi¸ thµnh cña toµn bé çc nhµ m¸y theo çc n¨m ®−îc cho trong b¶ng 1.7
B¶ng 1.7. Gi¸ thµnh theo kho¶n môc cña çc nhµ m¸y hiÖn cã cña EVN
Çc yÕu tè 1999 2000 2001 2002 2003 2004 KH2005
1. Nhiªn liÖu 132.8 182.0 170.1 156.1 155.6 184.4 235.9
2. VËt liÖu 2.1 2.2 2.0 2.2 2.8 3.1 3.6
3. TiÒn l−¬ng và BHXH… 5.9 6.5 6.8 6.6 6.5 6.4 6.5
4. KhÊu hao TSCĐ 79.9 87.2 89.3 131.6 120.6 107.2 104.1
5. CP söa ch÷a lín 13.5 14.8 8.4 12.6 18.0 20.5 23.7
6. CP dÞch vô mua ngoài 0.4 0.4 0.6 0.6 0.5 0.5 0.5
7. Chi phÝ b»ng tiÒn 19.8 27.6 23.6 26.2 25.9 27.3 27.0
-ThuÕ tµi nguyªn 7.0 6.8 7.5 6.7 6.7 6.3 6.0
-Thuª ®Êt 0.1 0.1 0.1 0.1 0.0 0.1 0.1
-L·i vay vèn ng¾n h¹n 0.0 0.0 13.2 0.0 0.0 0.0 0.0
-L·i vay vèn dµi h¹n 10.6 18.2 16.7 16.4 18.5 18.7
-TiÒn ¨n ca 0.5 0.6 0.7 0.6 0.8 0.7 0.7
-Dù phßng nî khã ®ßi 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
-Chi kh¸c b»ng tiÒn 1.6 1.9 2.2 2.2 2.0 1.7 1.6
Cộng (VN đồng/kWh) 254.5 320.9 300.9 335.8 329.9 349.5 401.3
Trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®iÖn cña çc lo¹i nhµ m¸y, nh×n chung gi¸ thµnh çc nhµ m¸y
thuû ®iÖn lµ thÊp so víi çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn kh¸c. Gi¸ thµnh cña çc nhµ m¸y nhiÖt
®iÖn ch¹y dÇu lµ ®¾t nhÊt, tiÕp theo lµ çc tua bin khÝ ch¹y dÇu, tua bin khÝ ch¹y khÝ vµ
nhiÖt ®iÖn than.
§èi víi çc nhµ m¸y thuû ®iÖn, gi¸ thµnh cña çc nhµ m¸y thuéc lo¹i rÎ lµ Th¸c Bµ, TrÞ
An, Hoµ B×nh. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña côm NM§ VÜnh S¬n - S«ng Hinh vµo lo¹i cao
trong sè çc nhµ m¸y thuû ®iÖn. Trong khi ®ã gi¸ thµnh t¹i thanh çi cña côm nhµ m¸y
Hµm ThuËn - §a Mi l¹i thÊp.
Chi tiÕt gi¸ thµnh thùc hiÖn cña çc lo¹i nhµ m¸y xem phô lôc
Trªn c¬ së b¶ng gi¸ thµnh thùc hiÖn hµng n¨m cña çc nhµ m¸y ®iÖn thÊy r»ng: çc yÕu
tè chÝnh t¹o nªn c¬ cÊu gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, nhiªn
liÖu vµ vËt liÖu phô, chi phÝ l−¬ng vµ b¶o hiÓm, çc kho¶n dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ
b»ng tiÒn nh−: tr¶ l·i vay ng¾n vµ dµi h¹n, söa ch÷a lín... Trong ®ã tuú theo tÝnh chÊt
cña nhµ m¸y mµ tû träng çc thµnh phÇn chi phÝ thay ®æi kh¸c nhau.
C¬ cÊu gi¸ thµnh cña çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn: Thµnh phÇn lín nhÊt lµ chi phÝ nhiªn liÖu,
trung b×nh çc n¨m chiÕm trªn 65%. Trong ®ã, ®èi víi çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ch¹y
I-18
dÇu, thµnh phÇn chi phÝ nhiªn liÖu chiÕm rÊt lín tõ trªn 80% ®Õn trªn 90% trong c¬ cÊu
gi¸ thµnh. §èi víi tua bin khÝ, thµnh phÇn chi phÝ nhiªn liÖu tõ trªn 60% ®Õn trªn 70%,
cßn nhiÖt ®iÖn than thµnh phÇn nµy chiÕm trong kho¶ng tõ 46%-60% tuú theo çc n¨m.
§èi víi çc nhµ m¸y thuû ®iÖn, thµnh phÇn lín nhÊt trong c¬ cÊu gi¸ thµnh lµ chi phÝ
khÊu hao (chiÕm kho¶ng 70-80%), mét sè nhµ m¸y s¾p hÕt khÊu hao th× thµnh phÇn chi
phÝ söa ch÷a lín chiÕm mét phÇn ®¸ng kÓ. Ngoµi ra, thµnh phÇn chi phÝ kh¸c nh− tr¶ l·i
vay dµi h¹n, thuÕ tµi nguyªn còng chiÕm mét tû träng kh¸ lín sau khÊu hao.
Nh− vËy trong c¬ cÊu gi¸ thµnh chung çc nhµ m¸y ®iÖn hiÖn cã cña EVN, chiÕm thµnh
phÇn lín nhÊt lµ nhiªn liÖu (trung b×nh tõ 52,2% n¨m 1999 ®Õn 58,8% n¨m 2005), sau
®ã lµ thµnh phÇn khÊu hao TSC§ (trung b×nh tõ 31,4% n¨m 1999 ®Õn 25,9% n¨m
2005), thµnh phÇn nµy ngo¹i trõ çc nhµ m¸y míi vµo vËn hµnh çc n¨m 2001-2003
cßn l¹i cã xu h−íng gi¶m. Çc thµnh phÇn chi phÝ kh¸c chiÕm tû träng kh«ng ®¸ng kÓ:
chi phÝ söa ch÷a lín 5-6%, çc chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 7-8%.
TÝnh to¸n c¬ cÊu gi¸ thµnh tæng hîp çc nhµ m¸y hiÖn cã cña EVN vµ chi tiÕt c¬ cÊu
gi¸ thµnh cña çc lo¹i nhµ m¸y xem b¶ng 1.8 vµ trong Phô lôc 1.
B¶ng1.8. C¬ cÊu gi¸ thµnh theo kho¶n môc cña çc NM§ hiÖn cã cña EVN (%)
Çc yÕu tè 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
1. Nhiªn liÖu 52.2 56.7 56.5 46.5 47.1 52.8 58.8
2. VËt liÖu 0.8 0.7 0.7 0.7 0.9 0.9 0.9
3. TiÒn l−¬ng và BHXH… 2.3 2.0 2.3 2.0 2.0 1.8 1.6
4. KhÊu hao TSCĐ 31.4 27.2 29.7 39.2 36.6 30.7 25.9
5. CP söa ch÷a lín 5.3 4.6 2.8 3.8 5.5 5.9 5.9
6. CP dÞch vô mua ngoài 0.2 0.1 0.2 0.2 0.2 0.2 0.1
7. Chi phÝ b»ng tiÒn 7.8 8.6 7.9 7.8 7.9 7.8 6.7
-ThuÕ tµi nguyªn 2.8 2.1 2.5 2.0 2.0 1.8 1.5
-Thuª ®Êt 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
-L·i vay vèn ng¾n h¹n 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 4.7
-L·i vay vèn dµi h¹n 4.2 5.7 4.4 5.0 5.0 5.3 4.7
-TiÒn ¨n ca 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2
-Dù phßng nî khã ®ßi 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
-Chi kh¸c b»ng tiÒn 0.6 0.6 0.7 0.6 0.6 0.5 0.4
Cộng 100 100 100 100 100 100 100
HiÖn nay EVN ®ang ¸p dông c¬ chÕ gi¸ h¹ch to¸n néi bé cho çc nhµ m¸y. C¬ chÕ nµy
®· cã t¸c dông chÝnh là:
- Giảm chi phí nhiên liệu thông qua việc giảm số lần lên, xuống máy ngoài kế hoạch,
chế độ chạy không kinh tế.
- Giảm chi phí vật liệu phụ.
- Giảm số lần sự cố.
- Giảm tự dùng (đối với các nhà máy thủy điện).
Ngoài việc sử dụng quỹ lương để khuyến khÝch çc nhà m¸y giảm chi phÝ và n©ng cao
chất lượng vËn hành và b¶o d−ìng ®Ó n©ng cao độ sẵn sàng của nhà m¸y, EVN còng cã
c¬ chÕ th−ëng tiÕt kiÖm nhiªn liÖu.Tuy nhiªn c¬ chế trªn kh«ng thóc đẩy được nhà m¸y
hợp lý hãa sản xuất, tiết kiệm chi phi quản lý và kh«ng tiếp cận được đầy đủ với çc
I-19
hoạt động thương mại do kế hoạch chi phÝ được duyệt cho hàng năm và dùa trªn chi
phÝ thực của năm trước ®ã, việc giảm chi phÝ trong năm này sẽ gia tăng ¸p lực giảm chi
phÝ của năm tiếp theo do vậy là giảm hiệu quả khuyến khÝch çc nhà m¸y điện giảm chi
phÝ và tổ chức sản xuất hợp lý. Hơn nữa một số nhà m¸y cã chi phÝ năng lượng cao,
thời gian huy động c«ng suất thấp th× lại cã doanh thu từ c«ng suất khả dụng lớn,
ngược lại những nhà m¸y cã chi phÝ nhiªn liệu nhỏ, được huy động liªn tục th× doanh
thu từ c«ng suất khả dụng thấp do hay bị sự cố.
Với mục tiªu chuẩn bị tốt hơn cho çc nhà m¸y điện thuộc EVN làm quen với çc giao
dịch trªn thị trường một người mua sắp tới, đồng thời tăng tÝnh chủ động và chịu tr¸ch
nhiệm của çc nhà m¸y điện, EVN ®ang thö nghiÖm thực hiÖn c¬ chế chào gi¸ b¸n ®iÖn
cạnh tranh nội bộ trong hệ thống điện quốc gia. Hiện nay cơ chế chào gi¸ cạnh tranh
nội bộ trong EVN ®· được triển khai thực hiện từ 1/7/2005. Việc đưa cơ chế chào gi¸
cạnh tranh nội bộ vào hoạt động là một bước tập dượt quan trọng nhằm trang bị cho
çc nhà m¸y điện, cơ quan điều độ hệ thống, cơ quan vận hành thị trường sau này çc
kinh nghiệm quản lý điều hành trong m«i trường cạnh tranh. Song song với đưa cơ chế
chào gi¸ cạnh tranh nội bộ vào hoạt động, mét sè nhµ m¸y ®iÖn trong EVN ®· vµ ®ang
®−îc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vµ mét sè nhµ m¸y kh¸c sÏ ®−îc chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty
TNHH mét thµnh viªn, ®ång thêi sè cßn l¹i sÏ ®−îc tæ chøc theo h×nh thøc DNNN h¹ch
to¸n phô thuéc vµ Tæng C«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam n¾m gi÷ 100% vèn.
1.3.2 T×nh tr¹ng thiÕt bÞ cña çc nhµ m¸y ®iÖn (gåm çc nhµ m¸y cña
Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam, BOT, nguån ®éc lËp…)
§Õn cuèi n¨m 2003, tæng c«ng suÊt ®Æt çc nhµ m¸y ®iÖn (NM§) lµ 8981MW. Çc
nguån vµo thªm trong n¨m 2003 lµ: Tæ m¸y 2 Ph¶ l¹i-300MW; ®u«i h¬i Phó Mü 1 –
370MW; §u«i h¬i Phó Mü 2.1 - 143MW vµ tæ m¸y 1 thuû ®iÖn CÇn §¬n IPP – 38MW.
Tæng c«ng suÊt t¨ng thªm n¨m 2003 lµ 852MW.
Sang 2004 vµ ®Çu 2005, ngoµi Phó mü 3 – 720MW vµ tæ m¸y 2 - 39MW thuû ®iÖn CÇn
®¬n (IPP) vµo vËn hµnh ®Çu n¨m, cã thªm mét sè nguån ®−a vµo vËn hµnh vµ ch¹y thö
trong thêi gian quý 3 vµ 4 nh−:
- Phó Mü 4 - 468MW
- Na D−¬ng (IPP) - 110MW
- Formosa (IPP) – 150MW
- Phó Mü 2.2 - 733MW (vµo th¸ng 2/2005)
§Õn th¸ng 6/2005 hÖ thèng ®iÖn cã tæng c«ng suÊt ®Æt nguån ®iÖn lµ 11.286MW (kh¶
dông kho¶ng 11.060MW), trong ®ã nguån thuéc EVN lµ 8.847MW (chiÕm 78,4%) vµ
çc nguån ngoµi EVN lµ 2.439 MW (21,6%).
Danh s¸ch nguån ®iÖn hiÖn cã vµ dù kiÕn ®Õn cuèi n¨m 2004 ph©n theo lo¹i nhiªn liÖu
®−îc tr×nh bµy trong b¶ng 1.9
I-20
B¶ng 1.9. Danh s¸ch çc NM§ tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2004
TT Tªn nhµ m¸y ®iÖn C«ng suÊt ®Æt (MW) C«ng suÊt kh¶ dông(MW)
I Thñy ®iÖn 4198 4250
+ Th¸c Bµ 108 120
+ Hßa B×nh 1920 1920
+ Yaly 720 720
+ VÜnh S¬n 66 66
+ S«ng Hinh 70 70
+ §a Nhim 160 160
+ TrÞ An 400 440
+ Th¸c M¬ 150 150
+ Hµm ThuËn 300 300
+ §a Mi 175 175
+ CÇn §¬n 78 78
+ Thñy ®iÖn nhá 51 51
II NhiÖt ®iÖn 2090 2021
+ U«ng BÝ (than) 105 105
+ Ninh B×nh (than) 100 100
+ Ph¶ L¹i 1 (than) 440 400
+ Ph¶ L¹i 2 (than) 600 600
+ Na D−¬ng (than) 110 100
+ Formosa (than) 160 155
+ Thñ §øc (dÇu) 165 153
+ Trµ Nãc (dÇu) 35 33
+ HiÖp Ph−íc (IPP) 375 375
III Tua bin khÝ (TBK) 4503 4240
+ Thñ §øc 112 89
+ Bµ RÞa 389 322
+ Phó Mü 2.1 &2.1 MR 804 730
+ Phó Mü 1 1114 1110
+ Phó Mü 2.2 733 715
+ Phó Mü 3 733 690
+ Phó Mü 4 468 448
+ Trµ Nãc 150 136
IV Diesel 245 153
+ MiÒn B¾c 0 0
+ MiÒn Trung 176 91
+ MiÒn Nam 69 62
V Nguån ngoµi kh¸c 250 246
Tæng céng 11286 11060
* Nguån ngoµi kh¸c: gåm c«ng suÊt çc NM§ Amata-13MW; VeDan-72; Bourbon-24MW;
Nomura-56MW; B·i B»ng-28MW; §¹m Hµ B¾c-36MW; T§ Na L¬i-9; T§ NËm Mu-12MW.
Ngoµi ra ph¶i kÓ thªm çc côm diesel kh¸ch hµng, tµi s¶n cña nhiÒu hé tiªu thô c«ng
nghiÖp vµ dÞch vô th−¬ng m¹i. çc tæ m¸y diesel nµy chñ yÕu lµm nhiÖm vô dù phßng
víi tæng c«ng suÊt ®Æt kho¶ng 880MW (kh¶ dông kho¶ng 690MW) trªn c¶ 3 miÒn,
trong ®ã miÒn B¾c 204MW (kh¶ dông 142MW), miÒn Trung 79,8MW (kh¶ dông
61,4MW) vµ miÒn Nam 598MW (kh¶ dông 489MW).
I-21
1.3.2.1 Çc Nhµ M¸y NhiÖt §iÖn (NMN§)
a. Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn cña EVN

EVN hiÖn cã 7 nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ®ang ho¹t ®éng, trong ®ã çc nhµ m¸y ®iÖn ®èt than
®−îc x©y dùng chñ yÕu ë miÒn B¾c, çc nhµ m¸y ®iÖn ch¹y dÇu vµ tua bin khÝ ë miÒn
Nam, bao gåm:
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i - 1040MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn U«ng BÝ - 105MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ninh B×nh - 100MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Thñ §øc - 291MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn CÇn Th¬ - 185MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Bµ RÞa - 389MW
Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Phó Mü - 2386MW
Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn miÒn B¾c bao gåm:
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i 1 cã c«ng suÊt 440MW gåm 4 tæ m¸y 110MW, sö
dông lß h¬i BKZ-220-110, tua bin h¬i K-100-90-7 c«ng nghÖ nhËp cña Liªn X« cò.
Nhµ m¸y x©y dùng tõ n¨m 1980, vËn hµnh n¨m 1986.
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn U«ng BÝ c«ng suÊt 105 MW gåm 2 tæ m¸y 55MW vµ 50MW,
®−îc x©y dùng vµ ®−a vµo vËn hµnh tõ n¨m 1975-1977. ThiÕt bÞ c«ng nghÖ nhËp
cña Liªn X« cò.
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ninh B×nh c«ng suÊt 100MW gåm 4 tæ m¸y 25MW, ®−îc
x©y dùng vµ ®−a vµo vËn hµnh tõ n¨m 1974. ThiÕt bÞ c«ng nghÖ nhËp cña Trung
Quèc.
Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ë phÝa Nam bao gåm:
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Thñ §øc c«ng suÊt 165MW ch¹y dÇu DO, bao gåm 3 tæ m¸y:
Tæ m¸y sè 1: C«ng suÊt 33MW thiÕt bÞ cña GE (General electric) lß h¬i cña Babcock
Wilcox. VËn hµnh n¨m 1966.
Tæ m¸y sè 2: C«ng suÊt 66MW thiÕt bÞ cña GE, lß h¬i cña FOSTER WHEELER, vËn
hµnh n¨m 1972.
Tæ m¸y sè 3: 66MW thiÕt bÞ tua bin cña GE, lß h¬i cña FOSTER WHEELER, vËn
hµnh n¨m 1972.
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn CÇn Th¬ cã c«ng suÊt 35MW, lß h¬i PFE-2B c«ng suÊt
170T/h. Nhiªn liÖu sö dông lµ dÇu FO, ®−a vµo vËn hµnh n¨m 1963.
Çc nhµ m¸y ®iÖn tua bin khÝ gåm cã:
I-22
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Bµ RÞa gåm 10 tæ m¸y ph¸t ®iÖn víi tæng c«ng suÊt l¾p ®Æt lµ
388,9MW bao gåm çc tæ m¸y sau: 02 tæ m¸y ph¸t ®iÖn tua bin khÝ F5 c«ng suÊt
thiÕt kÕ lµ 23,4MW/1 m¸y; 06 tæ m¸y ph¸t ®iÖn tua bin khÝ F6 c«ng suÊt thiÕt kÕ lµ
37,5MW/1 m¸y; §u«i h¬i 306-1 cã c«ng suÊt thiÕ kÕ 58MW; §u«i h¬i 306-2 cã
c«ng suÊt thiÕt kÕ lµ 59,1MW.
Nhiªn liÖu sö dông chÝnh cña nhµ m¸y lµ khÝ ®ång hµnh, tõ NM khÝ Dinh Cè, nhiªn
liÖu dù phßng lµ dÇu DO.
o Tua bin khÝ Thñ §øc gåm 4 tæ m¸y ch¹y dÇu DO, cã c«ng suÊt l¾p ®Æt:
- TBK sè 1 (F5): 22,5 MW
- TBK sè 3 (GT-35): 14,5 MW
- TBK sè 4, TBK sè 5 (F6): 2x37,5 MW
o Tua bin khÝ CÇn Th¬ còng ch¹y dÇu DO, cã c«ng suÊt 154,6 MW, trong ®ã GT
1&2: 2x39,1MW =78,2MW; GT 3&4: 2x38,2 MW =76,4MW.
o Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Phó Mü bao gåm çc côm tæ m¸y tua bin khÝ chu tr×nh hçn
hîp víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ cña nhµ m¸y ®iÖn Phó Mü 2440 MW:
Phó Mü 1: cÊu h×nh 3 tua bin khÝ + 3 lß thu håi nhiÖt + 1 tua bin h¬i, tæng c«ng suÊt
®Æt 1114 MW. §−a vµo vËn hµnh n¨m 2003.
Phó Mü 2.1: cÊu h×nh 2 tua bin khÝ + 2 lß thu håi nhiÖt + 1 tua bin h¬i, tæng c«ng
suÊt ®Æt 514 MW. §−a vµo vËn hµnh n¨m 1997.
Phó Mü 2.1 më réng: CÊu h×nh 2 tua bin khÝ + 2 lß thu håi nhiÖt + 1 tua bin h¬i.
N¨m 1999 ®· ®−a 2 tua bin khÝ vµo vËn hµnh víi tæng c«ng suÊt 290 MW, phÇn ®u«i
h¬i 163MW ®ang trong giai ®o¹n thi c«ng ®Ó ®−a vµo Quý 4/2005. Tæng c«ng suÊt
®Æt khi hoµn thµnh 453 MW.
®Æt 468 MW, quý 3/2004 ®· hoµn thµnh ®−a vµo vËn hµnh th−¬ng m¹i.
b. Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ngoµi EVN
Ngoµi çc nhµ m¸y do EVN ®Çu t− x©y dùng ë trªn, trong khu c«ng nghiÖp ®iÖn Phó
Mü cßn cã 2 nhµ m¸y ®iÖn tua bin khÝ chu tr×nh hçn hîp do nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi
®Çu t− x©y dùng theo h×nh thøc BOT, bao gåm:
Phó Mü 2.2: cÊu h×nh 2 tua bin khÝ + 2 lß thu håi nhiÖt + 1 tua bin h¬i, tæng c«ng
suÊt ®Æt 733 MW.
®Æt 733 MW.
Tæng c«ng suÊt ®Æt cña côm nhiÖt ®iÖn Phó Mü khi hoµn thµnh sÏ lµ 4.015 MW.
I-23
c. HiÖn tr¹ng c«ng nghÖ çc NMN§
Çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn hiÖn cã cña hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam chñ yÕu lµ nhiÖt ®iÖn
ng−ng h¬i, sö dông lß h¬i tuÇn hoµn tù nhiªn, c«ng suÊt thÊp, th«ng sè d−íi tíi h¹n vµ
kh«ng cã qu¸ nhiÖt trung gian.
MÆt kh¸c, nhiÒu tæ m¸y cã c«ng nghÖ chÕ t¹o tõ nh÷ng n¨m 70 kh«ng ®¹t ®−îc hiÖu
suÊt cao cña thiÕt bÞ nh− lß h¬i, tua bin - m¸y ph¸t vµ çc thiÕt bÞ phô nh− b¬m, qu¹t,
m¸y biÕn ¸p… dÉn tíi ®iÖn tù dïng lín, tiªu hao nhiªn liÖu cao, chi phÝ lao ®éng cao
dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng cao. Do c«ng nghÖ cò, vËt liÖu chÕ t¹o kh«ng ®¸p
øng ®−îc yªu cÇu ®èi víi th«ng sè h¬i cao hoÆc ®¹t ®−îc nh−ng kh«ng ®¸p øng vÒ gi¸
thµnh vµ ®é æn ®Þnh cao trong vËn hµnh.
Çc tæ m¸y nãi trªn kh«ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu vÒ m«i tr−êng. Çc thiÕt bÞ läc bôi
chñ yÕu lµ çc thiÕt bÞ cæ ®iÓn cã hiÖu suÊt thÊp. ThiÕt bÞ hiÖn ®¹i nhÊt hiÖn nay lµ läc
bôi tÜnh ®iÖn còng ®¹t hiÖu suÊt kÐm do thiÕu phô tïng thay thÕ. HiÖn nay trõ nhµ m¸y
nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i 2, çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn than cò ch−a cã nhµ m¸y nµo ¸p dông
c«ng nghÖ xö lý khãi th¶i nh− c«ng nghÖ khö SO2, NOx vµ gi¶m thiÓu sù t¹o thµnh NOx
trong qu¸ tr×nh ch¸y.
HÇu hÕt çc NMN§ lín cña hÖ thèng ®iÖn sö dông lß h¬i tuÇn hoµn tù nhiªn cã bao
h¬i víi th«ng sè h¬i d−íi tíi h¹n: ¸p lùc thÊp tõ Pbh = 35kg/cm2, to = 450oC (n/m nhiÖt
®iÖn Ninh B×nh) ®Õn Pbh = 110kg/cm2, t0 = 540oC (n/m nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i, U«ng BÝ) víi
ph−¬ng ph¸p ®èt than phun truyÒn thèng.
Çc lß h¬i ®−îc thiÕt kÕ víi than ViÖt Nam cã chÊt l−îng cao (Qhth = 6020kcal/kg ; Alv
= 16,8%, Vlv = 5,5%. Qua thùc tÕ sö dông cho thÊy thiÕt kÕ lß h¬i kh«ng phï hîp víi
thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña than cung cÊp ®Æc biÖt lµ NMN§ U«ng BÝ vµ Ninh B×nh.
KÕt qu¶ lµ chÕ ®é ch¸y kh«ng phï hîp, buång ®èt bÞ ®ãng xØ nhiÒu, chu kú vËn hµnh
ng¾n, hiÖu suÊt ch¸y rÊt thÊp. Tû lÖ çc bon trong tro cßn tíi 10-50%. HiÖu suÊt lß h¬i
th−êng chØ ®¹t tõ 65% ®Õn 83%.
Vßi phun than chñ yÕu gåm 2 kiÓu vßi phun xo¸y vµ vßi phun dÑt kÕt cÊu ®¬n gi¶n,
kh«ng t¹o ®−îc sù x¸o trén tèt gi÷a bét than vµ kh«ng khÝ, do ®ã kh«ng phï hîp víi
than antrxit ViÖt Nam. Çc vßi phun YT-9 cña NMN§ U«ng BÝ ®· ®−îc c¶i tiÕn nhiÒu
lÇn ®Ó chèng ®ãng xØ song vÉn kh«ng ®¶m b¶o ®−îc hiÖu suÊt ch¸y nh− ý muèn.
Çc lß h¬i cña nhµ m¸y ®iÖn Ph¶ L¹i1 (BKZ-220-110) cã sè l−îng vßi phun Ýt (4 vßi
cho 1 lß víi c«ng suÊt 28T/giê) g©y khã kh¨n cho vËn hµnh nhÊt lµ khi vËn hµnh lß ë
møc phô t¶i thÊp vµ trung b×nh.
Toµn bé tÊt c¶ çc lß h¬i ®Òu kh«ng cã thiÕt bÞ ®Ó theo dâi vµ gi¸m s¸t ngän löa, kh«ng
thÓ theo dâi th−êng xuyªn ®Ó ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh ch¸y.
VÊn ®Ò ®ãng xØ buång ®èt vµ vÖ sinh çc bÒ mÆt ®èt ®èi l−u lµ mét trong nh÷ng ®iÓm
yÕu cña thiÕt kÕ còng nh− vËn hµnh thiÕt bÞ. Çc thiÕt bÞ vÖ sinh, thæi tro xØ lµm viÖc
kÐm hiÖu qu¶ hoÆc bÞ ch¸y m« t¬, ch¸y vßi thæi bôi, nªn ®· bÞ th¸o dì bá hoÆc kh«ng
I-24
®−îc l¾p ®Æt phôc håi còng gãp phÇn lµm gi¶m kh¶ n¨ng trao ®æi nhiÖt trong buång lß
dÉn tíi gi¶m hiÖu suÊt vµ chu kú vËn hµnh an toµn cña thiÕt bÞ lß h¬i.
Lß h¬i cña çc nhµ m¸y ®iÖn U«ng BÝ, Ninh B×nh, thuéc c«ng nghÖ thÕ hÖ cò tõ nh÷ng
n¨m 50-60, çc èng sinh h¬i trong buång ®èt thuéc lo¹i èng tr¬n, kh¶ n¨ng trao ®æi
nhiÖt gi÷a buång ®èt vµ dµn èng sinh h¬i kÐm h¬n so víi dµn èng cã çnh (membran)
vµ kh¶ n¨ng lät giã vµo buång ®èt cao h¬n, ¶nh h−ëng mét phÇn ®Õn qu¸ tr×nh ch¸y
trong buång lß, th−êng ®èi víi çc lo¹i lß h¬i thÕ hÖ nµy cã hiÖu suÊt thÊp tõ 68-80%.
Lß h¬i nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i 1 cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn h¬n. Çc dµn èng sinh h¬i
trong buång ®èt thuéc lo¹i èng cã çnh, t¹o cho buång ®èt kÝn, kh¶ n¨ng trao ®æi nhiÖt
cao h¬n, hiÖu suÊt lß h¬i cña nhµ m¸y ®iÖn Ph¶ L¹i th−êng tõ 84-87%. NhiÖt ®é ch¸y
trong buång lß th−êng tõ 1200-1300oC.
T×nh tr¹ng kü thuËt kh«ng ®¶m b¶o ®é an toµn, tin cËy nªn hÇu hÕt çc tæ m¸y cña 3
nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn lín cña miÒn B¾c lµ Ph¶ L¹i 1, U«ng BÝ, Ninh B×nh kh«ng ®¹t çc
th«ng sè h¬i ban ®Çu theo thiÕt kÕ.
§èi víi lß h¬i ®èt dÇu FO: Çc dµn èng sinh h¬i cña çc lo¹i lß nµy lµ lo¹i èng cã çnh
(Membran). Kh¶ n¨ng trao ®æi nhiÖt tèt th−êng hiÖu suÊt cña lß h¬i 83-88%. DÇu FO ta
ph¶i nhËp cña n−íc ngoµi, lo¹i dÇu nµy th−êng cã hµm l−îng l−u huúnh kh¸ cao 1,4%-
3,5% nªn bé sÊy kh«ng khÝ kiÓu quay cña nhµ m¸y ®iÖn nµy hay bÞ háng do ¨n mßn
hãa häc.
Do ¶nh h−ëng trùc tiÕp cña tr×nh ®é c«ng nghÖ cña thiÕt bÞ, tr×nh ®é vµ kû luËt vËn hµnh
láng lÎo céng víi viÖc xuèng cÊp cña thiÕt bÞ vµ trang bÞ kÐm vÒ ph−¬ng tiÖn ®iÒu
khiÓn, gi¶m s¸t chÕ ®é ch¸y nªn hÇu hÕt çc NMN§ kh«ng ®¹t ®−îc çc chØ tiªu kinh
tÕ, kü thuËt, thiÕt kÕ, vèn ®· rÊt thÊp (B¶ng I.2).
Çc thiÕt bÞ xö lý n−íc th¶i c«ng nghiÖp, n−íc th¶i sinh ho¹t cña nhµ m¸y hoÆc kh«ng
®−îc trang bÞ hoÆc ®−îc trang bÞ nh−ng kh«ng ho¹t ®éng hoÆc ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶,
g©y ¶nh h−ëng tíi m«i tr−êng. ë çc nhµ m¸y ®iÖn than, çc b·i xØ kh«ng ®−îc thiÕt kÕ
®Ó b¶o vÖ m«i tr−êng n−íc mÆt, n−íc ngÇm. N−íc l¾ng trong tõ çc b·i xØ th¶i trùc tiÕp
vµo çc nguån n−íc. Nhµ m¸y ®iÖn Ph¶ L¹i ®−îc thiÕt kÕ t¸i tuÇn hoµn n−íc vÒ nhµ
m¸y nh−ng hiÖn nay hÖ thèng nµy ®· bÞ dì bá.
Bªn c¹nh ®ã, tõ n¨m 1998 ®Õn nay EVN ®· ®−a vµo hoat ®éng mét sè NM§ d¹ng tua
bin khÝ chu tr×nh ®¬n vµ chu tr×nh hçn hîp. Çc NM§ nµy nãi chung ®Òu cã thiÕt bÞ
c«ng nghÖ tiªn tiÕn (tua bin khÝ thÕ hÖ F cña Misubishi, GE,...) hiÖu suÊt kh¸ cao. Çc
nhµ m¸y thuéc Trung t©m nhiÖt ®iÖn Phó Mü ®Òu ®−îc ®−a vµo vËn hµnh tõ 1997. Çc
nhµ cung cÊp: Siemens, ABB (Alstom) vµ Mitsubishi.
N¨m 1997 ®−a vµo vËn hµnh 2 tæ m¸y TBK GT-13.E2 c«ng suÊt 144MW t¹i NM§ Phó
Mü 2.1. §©y lµ tæ hîp tuabin khÝ tiªn tiÕn nhÊt hiÖn nay víi hiÖu suÊt ë ®iÒu kiÖn ISO lµ
34,2%, sö dông khÝ tù nhiªn vµ khÝ ®ång hµnh.
Çc thiÕt bÞ tua bin khÝ chu tr×nh hçn hîp ®Òu ¸p dông çc c«ng nghÖ míi nhÊt hiÖn
nay, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ gia c«ng chÕ t¹o çnh tuèc bin víi líp phñ hîp kim Cr«m
I-25
chÞu nhiÖt ®é cao ®ang lµ c«ng nghÖ phæ biÕn hiÖn nay. PhÇn ®u«i h¬i (çc lß thu håi
nhiÖt vµ tuabin h¬i) cã cÊu h×nh phï hîp theo çch thøc ph©n cÊp ¸p suÊt trong ®ã çc
bao h¬i cap ¸p, trung ¸p vµ h¹ ¸p cña lß h¬i cung cÊp h¬i riªng rÏ cho çc th©n tua bin
h¬i cao ¸p, trung ¸p vµ h¹ ¸p.
Çc nhµ m¸y ®Òu sö dông hÖ thèng ®iÒu khiÓn DCS hiÖn ®¹i chung cho çc hÖ thèng
thiÕt bÞ chÝnh. Tuy nhiªn, çc tua bin khÝ cña Siemens vµ ABB (Alstom) ®Òu sö dông bé
®iÒu khiÓn Mark IV vµ Mark V cña h·ng GE, ®©y ®Òu lµ çc hÖ ®iÒu khiÓn thÕ hÖ cò
(hiÖn nay ®ang phæ biÕn hÖ Mark V for Windows vµ Mark VI), ®Æc biÖt lµ hÖ Mark IV
®· phæ biÕn tõ nh÷ng n¨m 80.
HÖ thèng C&I cña Phó Mü 1 ®−îc ®¸nh gi¸ lµ tèt h¬n c¶ do tÝnh ®ång bé trong thiÕt kÕ
vµ cung cÊp, l¾p ®Æt thiÕt bÞ cña nhµ thÇu (®Òu do h·ng Mitsubishi cung cÊp).
B¶ng 1.10 So s¸nh chung vÒ c«ng nghÖ Tua bin khÝ
Th«ng sè Siemens ABB (Alstom) Mitsubitshi
§é tin cËy trong vËn hµnh b×nh th−êng æn ®Þnh h¬n æn ®Þnh h¬n
HÖ thèng §L-§K, giao diÖn Giao diÖn vËn hµnh tèt, ThiÕt bÞ C&I Ýt h− Giao diÖn vËn hµnh tèt, tin
vËn hµnh nh−ng thiÕt bÞ C&I hay h− háng h¬n, tin cËy h¬n cËy do tÝnh ®ång bé cao
háng h¬n
Thêi gian khëi ®éng Ng¾n, chØ 3 phót tõ khi b¾t Trung b×nh (kho¶ng Trung b×nh
®Çu ®èt ®Õn H§B, t¨ng t¶i 15 phót)
nhanh
ChÕ ®é chuyÓn ®æi nhiªn liÖu VËn hµnh tèt VËn hµnh tèt VËn hµnh tèt
khÝ – dÇu
Møc ®é phøc t¹p cña çc thiÕt C¬ së T−¬ng ®−¬ng Cao h¬n, sè l−îng thiÕt bÞ
bÞ phô nhiÒu
1.3.2.2 Çc nhµ m¸y thuû ®iÖn (NMT§)
a. T×nh h×nh chung çc NMT§ hiÖn cã

Çc nhµ m¸y thuû ®iÖn (NMT§) võa vµ lín cña n−íc ta tÝnh ®Õn thêi ®iÓm nµy cã c«ng
suÊt tæng céng lµ 4147 MW. D−íi ®©y lµ mét sè nÐt vÒ ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh ho¹t
®éng cña çc NMT§ trong nh÷ng n¨m qua:
(1) Th¸c Bµ: NMT§ Th¸c Bµ n»m trªn s«ng Ch¶y, çch thÞ x· Yªn B¸i 44km, c«ng
suÊt 108MW (3x36MW), c«ng suÊt tèi ®a 120MW ®−îc khëi c«ng x©y dùng n¨m
1961, hoµn thµnh n¨m 1972, do Liªn X« cò viÖn trî. Nhµ m¸y cã s¶n l−îng b×nh qu©n
nhiÒu n¨m h¬n 430GWh (n¨m thÊp nhÊt kho¶ng 290GWh, n¨m cao nhÊt kho¶ng
490GWh), ®· vËn hµnh t−¬ng ®èi æn ®Þnh trong gÇn 30 n¨m qua vµ ®· s¶n suÊt ®−îc
h¬n 12 tØ KWh. HiÖn nay ®ang lÇn l−ît ®¹i tu thay míi çc tæ m¸y tuèc bin, th¸ng
7/2004 ®· hoµn chØnh ®¹i tu tæ m¸y sè 2 ®−a vµo vËn hµnh. Ngoµi môc tiªu ph¸t ®iÖn
nhµ m¸y cßn tham gia chèng lò vµo mïa n−íc vµ cã vai trß nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c
thuû lîi, giao th«ng, thuû s¶n.
I-26
(2) Hoµ B×nh: NMT§ Hoµ B×nh ®−îc x©y dùng trªn s«ng §µ, t¹i thÞ x· Hoµ B×nh çch
thñ ®« Hµ néi gÇn 100km. Môc tiªu tæng hîp cña c«ng tr×nh nµy lµ:
+ Chèng lò cho ®ång b»ng B¾c Bé vµ thñ ®« Hµ néi
+ Ph¸t ®iÖn
+ Tham gia vµo viÖc cÊp n−íc sinh ho¹t cho çc thµnh phè, cho c«ng nghiÖp vµ s¶n
xuÊt n«ng nghiÖp.
+ C¶i thiÖn hÖ thèng giao th«ng thuû trªn s«ng §µ vµ s«ng Hång.
C«ng tr×nh ®−îc x©y dùng víi sù tµi trî cña Liªn X« cò, khëi c«ng n¨m 1979, tæ m¸y
sè 1 b¾t ®Çu vËn hµnh cuèi n¨m 1988 vµ hoµn thµnh toµn bé cuèi n¨m 1994. Tæng c«ng
suÊt l¾p m¸y cña NMT§ Hoµ B×nh lµ 1920MW (8x240), s¶n l−îng trung b×nh nhiÒu
n¨m 8.160GWh. Trong h¬n 10 n¨m qua nhµ m¸y lu«n vËn hµnh æn ®Þnh, mang l¹i hiÖu
qu¶ kinh tÕ cao.
KÓ tõ khi b¾t ®Çu khëi ®éng tæ m¸y sè 1 ®Õn nay, NMT§ lín nhÊt §«ng Nam ¸ nµy ®·
cung cÊp cho ®Êt n−íc mét l−îng ®iÖn n¨ng trªn 83 tû KWh (t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 42
triÖu tÊn than).
(3) §a Nhim: NMT§ §a Nhim n»m trªn s«ng §a Nhim dßng nh¸nh cña hÖ thèng s«ng
§ång Nai çch thµnh phè §µ L¹t kho¶ng 50km vÒ phÝa ®«ng b¾c. Nhµ m¸y ®−îc hoµn
thµnh x©y dùng n¨m 1964 víi sù tµi trî cña ChÝnh phñ NhËt b¶n, c«ng suÊt l¾p m¸y
160MW (4x40MW), s¶n l−îng ®iÖn kho¶ng 1000GWh. ®©y lµ NMT§ cã cét n−íc cao
(800m), dung tÝch hå chøa nhá vµ sè giê sö dông c«ng suÊt l¾p m¸y kh¸ cao
(Tmax=6300h). Trong nhiÒu n¨m qua nhµ m¸y lu«n vËn hµnh æn ®Þnh mang l¹i hiÖu qu¶
kinh tÕ cao. Trong thêi gian tíi víi sù tµi trî cña ChÝnh phñ NhËt B¶n nhµ m¸y sÏ ®−îc
c¶i t¹o phôc håi.
(4) TrÞ An: NMT§ TrÞ An n»m trªn s«ng §ång Nai çch thµnh phè Hå ChÝ Minh 65km
vÒ phÝa ®«ng b¾c ®−îc hoµn thµnh x©y dùng vµo cuèi n¨m 1989 víi sù tµi trî cña Liªn
X« cò. C«ng suÊt l¾p m¸y lµ 400MW (4x100MW), s¶n l−îng ®iÖn kho¶ng 1700GGWh.
T×nh tr¹ng thiÕt bÞ cña nhµ m¸y nãi chung tèt, vËn hµnh æn ®Þnh mang l¹i hiÖu qu¶ kinh
tÕ cao, gãp phÇn to lín vµo viÖc ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô ®iÖn cña miÒn Nam trong
nh÷ng n¨m qua.
(5) Th¸c M¬: NMT§ Th¸c M¬ n»m trªn s«ng BÐ (dßng nh¸nh thuéc hÖ thèng s«ng
§ång nai) çch thµnh phè Hå ChÝ Minh 120km vÒ phÝa B¾c, hoµn thµnh x©y dùng n¨m
1995 víi sù hîp t¸c cña Ucraina. C«ng suÊt l¾p m¸y 150MW (2x75MW), s¶n l−îng
gÇn 600GWh. HiÖn nay ®· cã kÕ ho¹ch më réng nhµ m¸y thªm mét tæ m¸y c«ng suÊt
75MW vµo 2009.
(6) VÜnh S¬n: NMT§ VÜnh S¬n c«ng suÊt 66MW (2x33MW), s¶n l−îng kho¶ng
230GWh n»m trªn s«ng C«n thuéc tØnh B×nh §Þnh çch thµnh phè Quy Nh¬n 120km vÒ
phÝa T©y B¾c, hoµn thµnh x©y dùng vµo n¨m 1994. ThiÕt bÞ cña nhµ m¸y do C«ng ty
Ph¸p Cogelec cung cÊp.
I-27
(7) S«ng Hinh: NMT§ c«ng suÊt 70 MW (2 x35MW), n»m t¹i huyÖn S«ng Hinh tØnh
Phó Yªn, hoµn thµnh x©y dùng n¨m 2000, s¶n l−îng ®iÖn hµng n¨m 250GWh.
(8) NMT§ Yaly: C«ng tr×nh trªn s«ng Sª San thuéc tØnh Gia lai, çch thµnh phè Plªicu
kho¶ng 30 km, bao gåm 4 tæ m¸y, mçi tæ 180MW. Tæ m¸y 1 ®−a vµo vËn hµnh trong
n¨m 2000, hoµn thµnh x©y dùng c¶ 4 tæ m¸y n¨m 2002. C«ng tr×nh cã s¶n l−îng ®iÖn
b×nh qu©n kho¶ng 3,65 tû KWh.
(9) Hµm ThuËn- §a Mi: NMT§ Hµm ThuËn - §a Mi trªn s«ng La Ngµ thuéc tØnh
B×nh ThuËn, lµ mét s«ng nh¸nh cña s«ng §ång Nai, côm c«ng tr×nh nµy gåm 2 nhµ
m¸y: T§ Hµm ThuËn cã c«ng suÊt 300MW vµ thuû ®iÖn §a Mi 175 MW, çc c«ng
tr×nh trªn ®−îc ®Çu t− b»ng vèn vay −u ®·i cña ChÝnh phñ NhËt B¶n. Cuèi n¨m 2001 ®·
®−a vµo vËn hµnh côm tæ m¸y ®Çu tiªn vµ ®−a vµo toµn bé. Hµng n¨m c«ng tr×nh cung
cÊp cho ®Êt n−íc 1,5 tû KWh. Ngoµi ra c«ng tr×nh cßn cÊp n−íc t−íi cho vïng ®ång
b»ng s«ng La Ngµ.
(10). CÇn §¬n (78MW)
C«ng tr×nh trªn s«ng BÐ thuéc tØnh B×nh Ph−íc, ®©y lµ c«ng tr×nh BOT trong n−íc, do
Tæng c«ng ty S«ng §µ lµ chñ ®Çu t−. C«ng tr×nh hoµn thµnh n¨m 2004.
b. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ çc NMT§ hiÖn cã
VÒ ®Ëp vµ hå chøa
Víi çc c«ng tr×nh ®· x©y dùng th× ®Ëp d©ng ®Òu lµ ®Ëp vËt liÖu ®Þa ph−¬ng nh− ®Ëp
®Êt ®ång chÊt, ®Ëp ®¸ ®æ lâi sÐt, ®Ëp ®Êt ®¸ hçn hîp lâi sÐt. Çc lo¹i ®Ëp nµy th−êng lµ
rÎ vµ yªu cÇu thi c«ng kh«ng ®ßi hái c«ng nghÖ cao nªn rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn n−íc
ta thêi gian qua vµ cho ®Õn nay çc ®Ëp nµy vÉn ®ang vËn hµnh an toµn vµ ngµy cµng
æn ®Þnh h¬n.
VÒ thiÕt bÞ quan tr¾c an toµn ®Ëp vµ dù b¸o lò: tÊt c¶ çc c«ng tr×nh ®Òu ®−îc bè trÝ
thiÕt bÞ quan tr¾c an toµn ®Ëp nh− quan tr¾c thÊm, lón, chuyÓn vÞ… Nh×n chung çc
thiÕt bÞ nµy ë çc nhµ m¸y ®Òu thiÕu, vµ l¹c hËu, ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu thñ c«ng.
Mét sè c«ng tr×nh x©y dùng gÇn ®©y lµ Ialy, Hµm ThuËn- §a Mi, viÖc quan tr¾c an toµn
®Ëp ®· ®−îc tù ®éng ho¸.
B¶ng 1.11. Thèng kª çc ®Ëp lín ®· x©y dùng
N¨m x©y ChiÒu cao ®Ëp
Stt Tªn c«ng tr×nh Lo¹i ®Ëp d©ng
dùng lín nhÊt (m)
1 Th¸c Bµ §¸ ®æ 1964 45
2 Hoµ B×nh §Êt ®¸ hçn hîp 1978 128
3 §a Nhim §Êt ®ång chÊt 1961 38
4 VÜnh S¬n Hå A §Êt ®¸ hçn hîp 1991 35
VÜnh S¬n Hå B §Êt ®¸ hçn hîp 1991 37
5 S«ng Hinh §Êt ®¸ hçn hîp 1991 42
6 Yaly §¸ ®æ 1993 69
7 Th¸c M¬ - ®Ëp chÝnh §Êt ®¸ hçn hîp 1990 46
§Ëp §øc H¹nh §Êt ®ång chÊt 1990 47
8 TrÞ An §Êt ®ång chÊt 1983 45
9 Hµm ThuËn §¸ ®æ 1997 93.5
10 §a Mi §¸ ®æ 1997 69
I-28
HÇu hÕt çc c«ng tr×nh thuû ®iÖn ®Òu kh«ng cã hÖ thèng thu thËp vµ dù b¸o thuû v¨n
riªng. ViÖc dù b¸o thuû v¨n, dù b¸o lò do çc c¬ quan ngoµi EVN thùc hiÖn, møc ®é
tin cËy cña c«ng t¸c dù b¸o cßn thÊp nªn h¹n chÕ viÖc ®iÒu tiÕt hîp lý çc hå chøa. Çc
tr¹m thu thËp sè liÖu thuû v¨n vµ dù b¸o cho b¶n th©n c«ng tr×nh chØ cã ë c«ng tr×nh
thuû ®iÖn §a Nhim vµ Hµm ThuËn §a Mi nh−ng kh«ng ®ñ. HÖ thèng b¸o ®éng ®· cã ë
S«ng Hinh nh−ng cßn s¬ sµi. HiÖn nay viÖc ®iÒu tiÕt tèi −u cho c¶ m¹ng hå chøa trong
hÖ thèng ®iÖn vµ ®iÒu tiÕt tèi −u ë mçi hå chøa trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ch−a
thùc hiÖn ®−îc. §iÒu nµy lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ cña hå chøa trong lÜnh vùc ph¸t
®iÖn.
Çc c«ng tr×nh trµn x¶ lò ®· x©y dùng ®Òu cã mÆt c¾t d¹ng ¤fixªr«p. Çc trµn nµy ®Òu
cã cöa van mµ hÇu hÕt lµ van cung (riªng VÜnh S¬n trµn tù do). Thùc tÕ vËn hµnh trong
nh÷ng n¨m qua ®Òu ®¸p øng ®−îc çc yªu cÇu ®¶m b¶o vËn hµnh th¸o lò an toµn. Do
quy ph¹m tÝnh to¸n lò cã sù thay ®æi trong mÊy n¨m gÇn ®©y (tÝnh thªm lò kiÓm tra)
nªn l−u l−îng trµn cña çc c«ng tr×nh trµn míi x©y dùng th−êng lín. Mét sè c«ng
tr×nh ®· x©y dùng cÇn ph¶i xem xÐt thªm phÇn gia t¨ng ®Ó cã gi¶i ph¸p hîp lý.
VÒ c«ng nghÖ thiÕt bÞ thuû ®iÖn
Çc h·ng thiÕt bÞ l¾p ®Æt t¹i çc nhµ m¸y:
• VÜnh S¬n: thiÕt bÞ cña Cegelec Ph¸p

• Th¸c M¬: thiÕt bÞ cña Ucraina
• §a Nhim: thiÕt bÞ cña NhËt
• S«ng Hinh: thiÕt bÞ tua bin cña Na Uy, m¸y ph¸t cña Thuþ §iÓn
• Hµm ThuËn vµ §a Mi: thiÕt bÞ cña ý vµ NhËt B¶n
Cßn l¹i çc nhµ m¸y kh¸c ®Òu do Liªn X« cò cung cÊp nh− Hoµ B×nh, TrÞ An, Th¸c Bµ,
Ialy. Nãi chung çc thiÕt bÞ cña Liªn X« cò vËn hµnh t−¬ng ®èi tèt nh−ng thiÕt bÞ r¬ le
b¶o vÖ vµ hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn ®Òu lµ c«ng nghÖ cò. Riªng thiÕt bÞ thuû ®iÖn
Ialy do Nga cung cÊp ngay tõ khi ®−a vµo vËn hµnh ®· gÆp nhiÒu sù cè nh− tæ sè 3 bÞ
sù cè xÖ khèi thÐp r« to m¸y ph¸t, tæ sè 1 sù cè tôt trôc tæ m¸y nÆng 500 tÊn xuèng
5mm, tæ 2 ®é ®¶o trôc lu«n t¨ng cao v−ît thiÕt kÕ 1,5 ®Õn 3 lÇn, x©m thùc b¸nh xe
c«ng t¸c do sai sãt cña thiÕt kÕ...
Nhµ m¸y thuû ®iÖn S«ng Hinh: tuy lµ thiÕt bÞ cña çc n−íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t
triÓn cao nh−ng vÉn cã mét sè tån t¹i trong vËn hµnh.
Nhµ m¸y thuû ®iÖn §a Nhim: hiÖn ®ang ®¹i tu tõ vèn ODA cña NhËt nh−ng tiÕng ån
vÉn ®Õn 110 ®ªxiben.
Çc thiÕt bÞ ë çc nhµ m¸y kh¸c nãi chung vËn hµnh æn ®Þnh nh−ng vÉn th−êng x¶y ra
h− háng nh− phÇn sù cè ®· thèng kª.
XÐt theo sè giê sö dông c«ng suÊt l¾p m¸y th× cao nhÊt l¹i lµ thuû ®iÖn §a Nhim ®Õn
6915 giê sau ®ã lµ Th¸c M¬ 5340 vµ TrÞ An 4390. Nh− vËy cã thÓ nãi r»ng hiÖu qu¶ sö
dông cña çc nhµ m¸y cò nh− §a Nhim, Th¸c Bµ vÉn rÊt cao.
I-29
T×nh h×nh vËn hµnh çc NMT§
VÒ sè lÇn sù cè, theo thèng kª th× trong kho¶ng thêi gian tõ 1995 - 2003 tæng sè sù cè
®−îc ghi nhËn lµ 1577 lÇn víi tæng sè giê kh¾c phôc sù cè lµ 20380h chiÕm 6.7% tæng
sè giê sö dông c«ng suÊt l¾p m¸y cña tÊt c¶ çc nhµ m¸y thuû ®iÖn
B¶ng 1.12. Thèng kª sè lÇn vµ sè giê kh¾c phôc sù cè (tÝnh ®Õn hÕt 2003)
TT Nhµ m¸y Sè lÇn Sè giê Trung b×nh
giê/lÇn
1 Hoµ B×nh 476 3676 7.7
2 Th¸c Bµ 157 3669 23.4
3 §a nhim 60 893 14.9
4 TrÞ An 119 669 5.6
5 Th¸c M¬ 253 3085 12.2
6 VÜnh S¬n 281 1770 6.3
7 S«ng Hinh 74 307 4.1
8 Yaly 124 748 6.0
9 Hµm thuËn 13 22 1.7
10 §a Mi 20 5542 277.1
Tæng céng 1577 20380 12.9
B¶ng 1.13. Thèng kª ph©n lo¹i sù cè (tÝnh ®Õn hÕt 2003)

TT ThiÕt bÞ thuû % ThiÕt bÞ ®iÖn % Tæng
lùc
1 Hoµ B×nh 273 57 203 43 476
2 Th¸c Bµ 73 46 84 54 157
3 §a nhim 43 72 17 28 60
4 TrÞ An 68 57 51 43 119
5 Th¸c M¬ 151 60 102 40 253
6 VÜnh S¬n 141 50 140 50 281
7 S«ng Hinh 39 53 35 47 74
8 Yaly 28 23 96 77 124
9 Hµm ThuËn 3 23 10 77 13
10 §a Mi 2 10 18 90 20
Tæng céng 821 52 756 48 1577
Qua b¶ng trªn cã thÓ thÊy r»ng víi çc nhµ m¸y thuû ®iÖn cò nh− Th¸c Bµ vµ §a nhim
sè giê trung b×nh ®Ó kh¾c phôc sù cè lµ t−¬ng ®èi cao (23.4 vµ 14.9 cho mét lÇn sù cè).
Trong sè lÇn sù cè trªn, c¨n cø vµo çc lo¹i thiÕt bÞ cã thÓ ph©n biÖt 2 lo¹i sù cè chÝnh
lµ sù cè thiÕt bÞ thuû lùc vµ sù cè çc thiÕt bÞ ®iÖn ®−îc ghi ë b¶ng 1.14
I-30
B¶ng 1.14. Thèng kª sè giê kh¾c phôc sù cè (tÝnh ®Õn hÕt 2003)
ThiÕt bÞ thuû lùc % ThiÕt bÞ ®iÖn % Tæng
1 Hoµ B×nh 2830 77 846 23 3676
2 Th¸c Bµ 2712 74 957 26 3669
3 §a nhim 782 88 112 12 893
4 TrÞ An 432 65 237 35 669
5 Th¸c M¬ 1812 59 1273 41 3085
6 VÜnh S¬n 1072 61 698 39 1770
7 S«ng Hinh 81 26 225 74 306
8 Yaly 46 6 702 94 749
9 Hµm ThuËn 2 7 21 93 22
10 §a Mi 3 0.05 5539 99.95 5542
Tæng céng 9771 48 10608 52 20379
HÖ thèng ®iÒu khiÓn sè DCS (Digital Control System) ®ãng vai trß quan träng trong
viÖc sö dông thiÕt bÞ hiÖu qu¶, linh ho¹t vµ n©ng cao tuæi thä. HiÖn t¹i lo¹i thiÕt bÞ nµy
chiÕm 50% tæng c«ng suÊt l¾p ®Æt nh−ng do ®Çu t− kh«ng ®ång thêi nªn rÊt ®a d¹ng,
thuéc nhiÒu h·ng kh¸c nhau g©y khã kh¨n cho viÖc ®iÒu khiÓn, qu¶n lý vËn hµnh vµ
thay thÕ. Sù kh«ng ®ång bé cßn thÓ hiÖn ngay ë mét nhµ m¸y mµ Ialy lµ mét vÝ dô: hÖ
thèng ®iÒu khiÓn cña ABA, hÖ thèng b¶o vÖ cña Cegelec, çc m¸y c¾t 500 kV cña
Siemens cßn çc thiÕt bÞ kh¸c nh− m¸y ph¸t, tua bin, hÖ thèng khÝ nÐn, cÊp n−íc kü
thuËt, dÇu ¸p lùc, th«ng giã... ®Òu cña Nga vµ Ucraina theo c«ng nghÖ cò, l¹c hËu, kÐm
tin cËy.
Møc ®é tù ®éng ho¸ t¹i çc nhµ m¸y ch−a cao (kÓ c¶ phÇn c«ng tr×nh) nªn biªn chÕ çn
bé c«ng nh©n cßn rÊt lín; trung b×nh 0,66 ng−êi/MW trong khi chØ sè nµy ë çc n−íc
ph¸t triÓn chØ lµ 0,1.
§iÖn n¨ng s¶n xuÊt theo th¸ng, tû lÖ ®iÖn tù dïng cña çc NM§ hiÖn cã giai ®o¹n 2000
– 2004 ®−îc cho trong phô lôc 1
1.3.3 §¸nh gi¸ tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ t¸c ®éng m«i tr−êng cña çc nhµ
m¸y ®iÖn hiÖn cã.
Tác động môi trường trong quá trình sản xuất điện của các nhà máy nhiệt điện gây ra
chủ yếu là: Khí thải, tiếng ồn và độ rung, nước thải, chất thải rắn.
Hiện trạng của các tác động này được xem xét, đánh giá để làm cơ sở để đề suất các
biện pháp hạn chế tác động là mục tiêu tiến tới trong Quy hoạch phát triển điện lực
quốc gia theo định hướng “Phát triển bền vững” mà Đảng và nhà nước đề ra trong
chiến lược bảo vệ môi trường Việt Nam.
I-31
1.3.3.1 Chất lượng m«i tr−êng kh«ng khÝ
Tác động môi trường chính do các nhà máy nhiệt điện gây ra là ô nhiễm không khí
(CO2, SO2, NO2, bụi, CO, HC). Lượng phát thải các chất ô nhiễm này phụ thuộc vào
các dạng nhiên liệu và công nghệ sử dụng.
1.3.3.2. TiÕng ån
Phần lớn các nhà máy nhiệt điện hiện có ở nước ta là các nhà máy cũ với công nghệ và
thiết bị lạc hậu do đó tiếng ồn phát ra lớn là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, ở các nhà
máy sản xuất điện, khu vực gây tiếng ồn lớn thường không có công nhân làm việc hoặc
làm việc trong khoảng thời gian nhất định do đó việc ảnh hưởng đến sức khoẻ người
lao động cũng được hạn chế.
Các nguồn gây tiếng ồn lớn chủ yếu là: Gian nghiền than; Khu vực lò; Bộ kích hoạt
trong phân xưởng máy; Trạm bơm nước ngọt; Các van xả áp (khi sự cố), tiếng ồn trong
trường hợp này có khi vượt quá 100dB.
Đánh giá mức độ tác động do tiếng ồn ở các nhà máy điện cho thấy, ở tần số 4000Hz là
giải tần số có ảnh hưởng lớn nhất đến việc làm giảm thính lực, có nhiều giá trị vượt
TCCP.
1.3.3.3 N−íc th¶i
Nước thải của nhà máy được chia làm 2 loại: nước thải thường xuyên, nước thải không
thường xuyên.
+ Nước thải thường xuyên bao gồm: Nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, nước
thải từ khu vực nhà máy chính, nước thải từ hệ thống khử khoáng, nước thải từ hệ
thống khử lưu huỳnh (nếu có), nước thải khu vực thải tro xỉ, nước thải khu vực vận
chuyển tro xỉ.
+ Nước thải không thường xuyên: Nước rửa lò hơi, nước thải rửa thiết bị chính, nước
rửa các bộ gia nhiệt không khí, nước thải dung môi hóa chất tẩy rửa, nước mưa chảy
tràn (từ khu chứa nhiên liệu, khu sân hành chính, kho than, các khoảng trống xung
quanh nhà máy).
Các đặc trưng ô nhiễm theo từng loại nước thải: Nước thải sinh hoạt có hàm lượng cặn
lơ lửng và BOD5 cao; nước thải công nghiệp có hàm lượng SS cao; nước thải từ khu
nhà máy chính có chứa nồng độ SS; dầu mỡ, nước từ hệ thống khử khoáng chứa nồng
độ pH; rắn lơ lửng và kim loại nặng cao; nước thải từ hệ thống xử lý SO2 (FGD) (nếu
có) chứa SS, COD, kim loại nặng, Nitơ và Flo; nước thải từ hệ thống vận chuyển tro xỉ
và thải xỉ có độ pH và hàm lượng rắn lơ lửng rất cao; nước thải rửa lò hơi có tính kiềm
và chứa các chất SS, COD, Fe, Nitơ tổng; nước rửa các thiết bị nhà máy chính có chứa
SS, kim loại nặng, và dầu mỡ; nước thải từ hệ thống rửa bộ sấy không khí, các bộ gia
I-32
nhiệt và nước rửa hóa chất mang tính kiềm nhẹ, có hàm lượng SS, COD, kim loại nặng
và Nitơ tổng cao; nước mưa chảy tràn được thu lại từ khu nhiên liệu, sân và đường đi
lại trong nhà máy khi có mưa to, loại nước này được coi là tương đối sạch chủ yếu bị ô
nhiễm bởi SS và dầu mỡ rơi vãi nên chỉ cần xử lý sơ bộ (lắng trong) là có thể thải ra
lưu vực.
Các nhà máy sẽ thiết kế các hệ thống xử lý nước thải phù hợp, đảm bảo chất lượng
nước thải ra môi trường đạt tiêu chuẩn cho phép. Tuy nhiên, một số nhà máy nhiệt điện
cũ trong hệ thống điện Việt Nam không có hệ thống xử lý nước thải hoặc nếu có cũng
không phải hệ thống xử lý đầy đủ, hoàn chỉnh (trừ các nhà máy điện mới) hoặc đã hư
hỏng xuống cấp, do đó ô nhiễm nước tại các nhà máy cũng là một vấn đề đáng quan
tâm.
1.3.3.4. Hiện trạng khí thải và công nghệ xử lý khí thải tại các nhà máy
Lượng khí thải của từng nhà máy nhiệt điện trong hệ thống điện Việt Nam năm 2003
như trong Bảng sau.
Bảng 1.15. Lượng khí thải từ các NMNĐ năm 2003
Đơn vị: nghìn tấn/năm
Tên nhà máy Lượng khí thải
Bụi SO2 NOx CO2
Nhà máy nhiệt điện Uông Bí 2,316 8,061 4,107 967,7
Nhà máy nhiệt điện Phả Lại 1 0,024 12,96 9,09 2048
Nhà máy nhiệt điện Phả Lại 2 0,0034 1,54 1,512 3333
Nhà máy nhiệt điện Ninh Bình 0,0078 2,822 3,764 850,9
Nhà máy nhiệt điện Thủ Đức 0,9919 13,686 2,431 170,81
Nhà máy nhiệt điện Bà Rịa 0,3621 5,763 8,22 1841,9
Nhà máy nhiệt điện Cần Thơ 0,2555 2,968 1,0354 284,1
Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ 1 2,3333 4,06 5,832 1802,4
Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ 2-1 0,0629 1,096 1,574 486,3
Nhà máy NĐ Phú Mỹ 2-1 mở rộng 0,0851 2,985 2,127 580,5
Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ 4 0,0459 0,799 1,148 354,7
Tổng phát thải năm 6,4885 56,740 40,841 12720,31
Nguồn: tính theo số liệu sản xuất điện năm 2002 và 2003 và một số nhà máy có áp dụng công
nghệ xử lý khí thải (ESP, FGD và công nghệ chu trình hỗn hợp tận dụng nhiệt thải).
I-33
Lượng khí thải của các nhà máy nhiệt điện thuộc Tổng Công ty Điện lực Việt Nam
năm 2003 gồm: 6,488 nghìn tấn bụi; 56,740 nghìn tấn SO2; 40,841 nghìn tấn NOx.
Tình hình ô nhiễm môi trường không khí tại các nhà máy nhiệt điện đốt than cũ Phả
Lại 1 và Ninh Bình đã được cải thiện nhiều so với trước kia, do đã sửa chữa và lắp đặt
mới thiết bị lọc bụi tĩnh điện. Nồng độ bụi trong không khí xung quanh ở khu vực 2
nhà máy này hiện nay nằm trong giới hạn cho phép của TCVN.
Nhà máy nhiệt điện đốt dầu Thủ Ðức, là nhà máy cũ nằm ở vị trí có mật độ dân cư
đông đúc do đó đang nằm trong danh sách các cơ sở sản xuất phải ngừng hoạt động
vào năm 2014.
a) Thiết bị xử lý bụi ESP nhà máy điện Phả Lại 1
Nhà máy điện Phả Lại do Liên Xô thiết kế, cung cấp thiết bị và xây dựng có 8 lò hơi
BKZ-220-110-10c mỗi lò hơi được trang bị một bộ lọc bụi tĩnh điện kiểu XXX1-38-
12-6-4, có 4 trường/bộ, với hiệu suất thu tro cực đại: 99,8%
Sau một thời gian làm việc ở phụ tải gốc, chất lượng than không ổn định các thiết bị
lọc bụi tĩnh điện xuống cấp và không có phụ tùng thay thế nên các bộ khử bụi chỉ làm
việc được 2-3 trường trong 4 trường, do đó độ tin cậy và hiệu suất giảm nhiều. Gây ra
ô nhiễm bụi rất lớn, nồng độ bụi trong không khí ở các khu vực lân cận vượt quá giới
hạn cho phép, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Nhưng năm 1999, 2000 nhà máy
điện Phả Lại 1 đã cho sửa chữa và thay mới 2 bộ lọc bụi của 2 lò đã bị hư hỏng và sửa
chữa lại một số bộ khác. Hiện tại thiết bị lọc bụi đã hoạt động tốt đạt hiệu suất lọc bụi
99,5%, môi trường không khí được cải thiện đáng kể.
b) Nhà máy nhiệt điện Phải Lại 2
(1) Lọc bụi tĩnh điện: Nhà máy nhiệt điện than mới công nghệ hiện đại, công suất
600MW gồm 2 tổ máy, mỗi tổ máy được lắp đặt 1 bộ khử bụi tĩnh điện 4 trường/bộ với
hiệu suất khử 99,8% do hãng Lurgi Lentjes Bischoff, Đức sản xuất. Từ khi đưa vào
vận hành đến nay, các bộ khử bụi làm việc tốt, đạt hiệu suất thiết kế.
(2) Hệ thống FGD: Hệ thống khử SO2, loại ướt có hiệu suất khử đạt 74%. Hệ thống
này lần đầu tiên được sử dụng để xử lý khí thải SO2 cho nhà máy nhiệt điện than ở
Việt Nam. Thời gian đầu hệ thống không hoạt động do bị hỏng bơm bùn nhưng hiện
nay đã hoạt động tốt, đạt được hiệu suất khử thiết kế lượng SO2 được giảm đáng kể
đáp ứng được tiêu chuẩn phát thải SO2 của Việt Nam.
c) Nhà máy điện Uông Bí
Được trang bị hệ thống khử bụi kiểu cyclone ướt (dùng nước) có ống Ventury tăng
cường. Bộ khử bụi này hay hư hỏng nhưng dễ sửa chữa, thiết bị thay thế chế tạo được
I-34
ở trong nước. Hiện tại, nhà máy đang triển khai lắp đặt các bộ lọc bụi tĩnh điện để khử
bụi trong khói thải dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2005.
d) Nhà máy điện Ninh Bình
Nằm ở trung tâm thị xã Ninh Bình, do đặc điểm khi xây dựng, nhà máy nhiệt điện
Ninh Bình đặt ở cốt -7m, ống khói cao 80m thấp hơn núi Cánh Diều do đó gây ra rất
nhiều vấn đề về môi trường đặc biệt là ô nhiễm bụi.
Năm 1999, 2000 nhà máy đã xây lại ống khói cao 130m, cao hơn núi Cánh Diều đảm
bảo được sự khuyếch tán các chất ô nhiễm đi xa và lắp đặt thiết bị xử lý bụi là hệ thống
lọc bụi tĩnh điện của Trung Quốc với hiệu suất khử bụi là 99,21%. Hiện tại thiết bị ESP
này hoạt động tốt, lượng bụi thải ra môi trường giảm hẳn, tình trạng ô nhiễm không khí
xung quanh được cải thiện rõ rệt.
1.3.3.5. Hệ thống xử lý nước thải hiện nay tại các nhà máy
Nhà máy điện Phả Lại 1
(1) Hệ thống thải nước sinh hoạt: có thiết kế mẫu từ khi bắt đầu xây dựng do Liên Xô
(cũ) cấp cho phía Việt Nam để xây lắp. Tuy nhiên, đến nay hệ thống này vẫn chưa
được xây dựng và hiện tại không còn phù hợp.
(2) Hệ thống xử lý nước thải công nghiệp: thu hồi dầu để tái sinh; thu hồi và xử lý hóa
chất; nước rửa công nghiệp khu vực máy nghiền, quạt khói, gian lò, gian khử bụi …
Hiện nay, đã có một số nơi bị hư hỏng về mặt xây dựng, đặc biệt trầm trọng là khu xử
lý nước, khu chứa hóa chất và bể trung hòa.
(3) Nước thải tro xỉ: Không được xử lý. Số liệu phân tích cho thấy một số kim loại
nặng có mặt trong nước thải này. Hàm lượng cặn lơ lửng rất cao.
Nhà máy điện Phả Lại 2
Hệ thống xử lý nước thải của nhà máy nhiệt điện Phả lại 2 là hệ thống xử lý hiện đại có
công suất 13,441m3/ngày, hệ thống xử lý hoàn chỉnh khép kín. Đường ống thu nước
mưa chảy tràn đến bể lắng đưa ra sông: 11,472m3/ngày.
Nhà máy điện Uông Bí
Nhà máy không có hệ thống xử lý nước thải. Toàn bộ nước thải công nghiệp, sinh
hoạt và hệ thống xử lý hóa học được đưa ra hồ lắng xỉ bởi hệ thống bơm thải xỉ. Nước
này được bơm ra thải xỉ và đưa ra hồ lắng xỉ. Nước sau khi lắng trong, được hòa trộn
với nước thải tuần hoàn và thải ra phần hạ lưu sông Sinh.
Nhà máy điện Ninh Bình
I-35
Nước thải các loại của nhà máy được lắng sơ bộ sau đó đưa ra kênh nước mưa và thải
ra Sông Đáy, do đó ít nhiều gây ảnh hưởng đến chất lượng nước lưu vực tiếp nhận
nước thải.
Nước thải xỉ: Hệ thống tuần hoàn nước thải xỉ của nhà máy được thiết kế và xây dựng
mới và vận hành năm 2003 với chi phí 4,9 tỷ đồng Việt Nam.
Trung tâm điện lực Phú Mỹ
Có hệ thống xử lý nước chung cho toàn bộ trung tâm điện lực Phú Mỹ (Phú Mỹ 1, Phú
Mỹ 2 và Phú Mỹ 4) sau khi đã được sử lý sơ bộ tại từng địa điểm. Bao gồm:
(1) Hệ thống thải nước mưa

(2) Hệ thống thải nước nhiễm dầu
(3) Hệ thống thải nước hóa học
(4) Hệ thống thải nước sinh hoạt:
(5) Hệ thống thải nước đã qua xử lý sơ bộ
Nước thải sau khi xử lý sơ bộ được bơm theo một tuyến ống ngầm bố trí dọc theo trục
đường chính phía Tây của nhà máy, ra kênh thải và thải cùng với nước làm mát ra sông
Thị Vải.
Nhà máy điện Bà Rịa
Nhà máy cũng có hệ thống xử lý nước thải đồng bộ khép kín bao gồm: Nước thải từ hệ
thống xử lý hóa chất; Hệ thống tách dầu; Nước thải sinh hoạt được xử lý yếm khí, bùn
cặn được tập trung và đưa ra ngoài. Chất lượng nước thải ra sông đáp ứng được giới
hạn cho phép của tiêu chuẩn môi trường Việt Nam hiện hành.
Nhà máy điện Thủ Đức
Không có hệ thống xử lý nước thải do đó các thông số ô nhiễm như BOD5, COD,
SS, dầu mỡ, coliform… đều vượt tiêu chuẩn cho phép.
o Cặn lơ lửng vượt 2,1 lần TCCP,

o Hàm lượng COD vượt TCCP 4,8
o Hàm lượng BOD5 vượt TCCP 7,8 lần,
o Nước khu vực bồn chứa dầu: 12-15m3/ngày, với hàm lượng dầu trong nước thải lớn
(47mg/l) được thu gom, lắng cặn, tách dầu và thải ra kênh đào Bắc. Nhưng do sử
dụng lâu ngày nên hiệu quả tách dầu không đạt yêu cầu gây ô nhiễm dầu cho nguồn
tiếp nhận.
I-36
1.4 HiÖn tr¹ng l−íi truyÒn t¶i vµ ph©n phèi ®iÖn
1.4.1 Đ¸nh gi¸ cÊu tróc, t×nh tr¹ng thiÕt bÞ vµ kh¶ n¨ng khai th¸c vËn hµnh
hÖ thèng l−íi truyÒn t¶i, ph©n phèi ®iÖn.
Để đáp ứng yêu cầu cung cấp điện cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong 10
năm qua (từ 1995 đến 2004), cùng với quá trình tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ điện cả
nguồn điện, lưới điện truyền tải (từ điện áp 110kV trở lên) và phân phối (từ điện áp
35kV trở xuống) cũng đã được xây dựng với một khối lượng rất lớn. Nếu bắt đầu từ
năm 1994 chúng ta mới tiếp cận và vận hành đường dây 500kV, thì hiện nay lưới điện
500kV đã và đang được vận hành rất ổn định, các sự cố đã giảm đáng kể. Khối lượng
đường dây, trạm biến áp và dung lượng máy biến áp 220kV, trong 10 năm đã tăng lên
gần tới 3 lần. Lưới điện 110kV đã bao phủ toàn bộ 64 tỉnh thành của cả nước.
HÖ thèng ®iÖn cña ViÖt Nam hiÖn ®ang vËn hµnh víi çc cÊp ®iÖn ¸p 500kV, 220 kV,
110k vµ çc cÊp ®iÖn ¸p trung ¸p tõ 35kV tíi 6kV. Ngoµi ®−êng d©y 500kV nèi liªn kÕt
hÖ thèng gi÷a ba miÒn B¾c, Trung, Nam th× l−íi ®iÖn truyÒn t¶i ë cÊp ®iÖn ¸p 220kV vµ
l−íi ®iÖn ph©n phèi ë cÊp ®iÖn ¸p 110kV cã thÓ ph©n theo 3 miÒn B¾c, Trung vµ Nam.
Ngoài ra hệ thống 500kV còn được sử dụng để liên kết với Trung tâm Điện lực Phú
Mỹ, nơi tập trung 40% công suất lắp đặt của hệ thống điện toàn quốc. PhÇn l−íi ®iÖn
truyÒn t¶i 500kV vµ 220kV do çc c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I, II, III vµ IV qu¶n lý. PhÇn
l−íi ®iÖn ph©n phèi ë cÊp ®iÖn ¸p 110kV vµ l−íi ®iÖn trung ¸p ë çc cÊp ®iÖn ¸p tõ 6kV
tíi 35kV do çc c«ng ty ®iÖn lùc miÒn qu¶n lý.
Quá trình phát triển lưới điện truyền tải ở Việt Nam trong 15 năm qua có thể tóm tắt
trong bảng sau.
Bảng 1.16. Khối lượng đường dây và trạm biến áp
Năm 1990 1995 2000 2004
N
Khối lượng km MVA km MVA km MVA km MVA
500kV 1487 2850 1532 2850 2469 4050
220 kV 1359 1544 2272 3038 3519 6726 4795 11190
66÷110 kV 4265 2603 6069 3466 7909 8193 9819 14997
6÷35 kV 39539 8400 59533 12728 115308 28604
1.4.1.1 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng l−íi truyÒn t¶i 500kV

L−íi truyÒn t¶i 500kV cã thÓ coi lµ x−¬ng sèng cña hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam. Ch¹y suèt
tõ B¾c vµo Nam víi tæng chiÒu dµi trªn 2000 km l−íi ®iÖn 500kV ®ãng mét vai trß v«
cïng quan träng trong c©n b»ng n¨ng l−îng cña toµn quèc vµ cã ¶nh h−ëng lín tíi ®é
tin cËy cung cÊp ®iÖn cña tõng miÒn. Tæng hîp khèi l−îng ®−êng d©y vµ tr¹m biÕn ¸p
tíi th¸ng 9/2005 ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng 1.17
I-37
B¶ng 1.17: Tæng hîp khèi l−îng ®−êng d©y vµ tr¹m 500kV
MiÒn Khèi l−îng ®−êng d©y (km) Tr¹m biÕn ¸p MVA)
Sè m¸y Tæng dung l−îng
MiÒn B¾c 759 5 2250
MiÒn Trung 1382 2 900
MiÒn Nam 1181 4 1800
Tæng céng 3322 11 4950
* Dung l−îng çc tr¹m biÕn ¸p ch−a tÝnh tíi çc m¸y biÕn ¸p t¨ng ¸p cña m¸y ph¸t
§−îc ®−a vµo vËn hµnh tõ n¨m 1994, ®−êng d©y 500kV ngµy cµng ®ãng vai trß quan
träng trong vËn hµnh hÖ thèng ®iÖn. NÕu nh− trong çc n¨m tõ 1994 tíi 1999 ®−êng
d©y nµy chñ yÕu chØ truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng tõ B¾c vµo Nam th× trong çc n¨m gÇn ®©y do
sù ph¸t triÓn cña nguån ®iÖn ë khu vùc miÒn Nam mµ ®−êng d©y 500kV ®· ®ãng vai trß
lµ ®−êng d©y nèi liªn kÕt hÖ thèng. §iÒu nµy gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh kinh tÕ trong vËn
hµnh çc nhµ m¸y ®iÖn, dÉn tíi gi¶m chi phÝ chung cña toµn hÖ thèng. Tæng ®iÖn n¨ng,
c«ng suÊt truyÒn t¶i vµ tæn thÊt truyÒn t¶i trªn ®−êng d©y 500kV trong çc n¨m tõ 2000
®Õn 2003 ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng 1.18
Dưới đây là bảng tóm tắt điện năng và công suất qua các trạm 500kV giai đoạn 2000 –
2004:
Bảng 1.18 Công suất và điện năng qua các trạm 500kV
Đơn vị: A - triệu kWh; P - MW
2000 2004 2000 - 2004
Tr¹m A ph¸t A nhËn
Min Max Tæng Min Max Tæng
25505 22281
Ph¸t A 5.9 237 1332 0 178 713 5642
Hßa Pmax 798 836
B×nh NhËn A 3.4 168 511 21.3 351 1575 4043
Pmax 534 760
Hµ NhËn A 70 109 1040 2127
TÜnh Pmax 309
§µ NhËn A 57 96 1748 107 172 1748 5597
N½ng Pmax 200 376
Ph¸t A 0 2 3 0 1 2 44
Pleiku Pmax 26 89
NhËn A 28 80 709 67 121 1104 4341
Pmax 208 341
Ialy Ph¸t A 21 230 903 139 447 3265 13899
Pmax 360 720
Ph¸t A 9 185 889 6 258 1169 4119
Phó Pmax 234 514 740
L©m NhËn A 0 177 797 2 279 1133 6173
Pmax 610 814
Phó Ph¸t A 0 323 1603 1603
Mỹ 4 Pmax 489
Phó Ph¸t A 0 60 198 198
Mỹ 2.2 Pmax 730
Tæn A 187 349
thÊt % 5.98% 5.13%
Nguån: TT§§QG-EVN, 6/2005
I-38
Trong çc n¨m gÇn ®©y, miÒn B¾c cã xu h−íng nhËn ®iÖn tõ hÖ thèng ®iÖn miÒn Trung
vµ miÒn Nam víi l−îng c«ng suÊt cùc ®¹i kho¶ng 1000MW. Trong n¨m 2004 c«ng suÊt
truyÒn t¶i lín nhÊt thuéc ®o¹n ®−êng d©y 500kV §µ N½ng - Pleiku víi gi¸ trÞ trªn
1300MW vµo th¸ng 12. §©y lµ çc th¸ng nhµ m¸y thñy ®iÖn Hßa B×nh cã c«ng suÊt
kh¶ dông thÊp do h¹n chÕ vÒ cét n−íc. Trªn çc ®o¹n ®−êng d©y cßn l¹i møc c«ng suÊt
truyÒn t¶i cùc ®¹i t¹i mét vµi thêi ®iÓm còng cã lóc dao ®éng trong ph¹m vi tõ 700 MW
tíi 800 MW. Gi¸ trÞ c«ng suÊt t¹i çc thêi ®iÓm nµy ®· v−ît qu¸ dßng ®Þnh møc cña çc
bé tô bï däc trªn ®−êng d©y 500kV. Tæng sè giê truyÒn t¶i theo tõng møc c«ng suÊt
trªn çc ®o¹n ®−êng d©y 500 kV ®−îc tr×nh bµy trong h×nh 1.9.
§Çu n¨m 2004, EVN ®· ®ãng ®iÖn thµnh c«ng m¹ch 2 ®−êng d©y 500kV Phó l©m –
Pleiku vµ ®−êng d©y 500kV Phó Mü – Nhµ BÌ – Phó L©m. Çc m¹ch ®−êng d©y nµy
còng gãp phÇn t¨ng c−êng kh¶ n¨ng truyÒn t¶i c«ng suÊt chung cña toµn hÖ thèng. Tuy
nhiªn, do møc ®Æt bï t−¬ng ®èi thÊp nªn ®−êng d©y Phó l©m – Pleiku m¹ch 2 ch−a ph¸t
huy ®−îc tèt hiÖu qu¶ cña m×nh. §−êng d©y 500kV Phó Mü – Nhµ BÌ – Phó L©m ®·
®ãng ®iÖn vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ khi çc nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Phó Mü 4 vµ Phó Mü 2.2
vµo vËn hµnh. Tr¹m biÕn ¸p 500/220kV Phó Mü hoµn thµnh trong th¸ng 8 n¨m 2005 ®·
t¹o ®iÒu kiÖn cho N§ Phó Mü 3 ph¸t lªn phÝa 500kV, gãp phÇn gi¶m qu¸ t¶i cho çc
xuÊt tuyÕn 220kV tõ tr¹m biÕn ¸p 220kV Phó Mü.
GÇn ®©y c«ng suÊt truyÒn t¶i trªn ®o¹n ®−êng d©y Pleiku - §µ N½ng v−ît qu¸ dßng ®iÖn
cho phÐp cña bé tô bï däc ®−êng d©y. V× vËy ®Çu n¨m 2004 EVN ®· hoµn thµnh c«ng
tr×nh n©ng c«ng suÊt bé tô bï däc ®o¹n ®−êng d©y nµy lªn 2000A. M¹ch 2 Pleiku- Dèc
Sái- §µ n½ng vµ §µ N½ng – Hµ TÜnh ®· ®ãng ®iÖn th¸ng 11/2004 vµ th¸ng 5/2005,
gi¶m bít t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng trong truyÒn t¶i c«ng suÊt trªn ®−êng d©y 500kV vµ gãp
phÇn t¨ng c−êng ®é tin cËy cung cÊp ®iÖn cho miÒn Trung vµ miÒn B¾c. §Õn 23 th¸ng
9/2005 ®−a vµo vËn hµnh ®o¹n cßn l¹i tõ Hµ TÜnh – Nho Quan - Th−êng TÝn. Toµn bé 2
m¹ch 500kV ®−îc vËn hµnh, t¹o liªn kÕt hÖ thèng B¾c –Trung-Nam víi c«ng suÊt trao
®æi kho¶ng trªn 1400MW. Dù kiÕn ®Çu n¨m 2007 sÏ tiÕp tôc n©ng c«ng suÊt tô bï ®o¹n
Pleiku - Dèc Sái- §µ N½ng m¹ch 2 ®Ó ph©n bè c©n t¶i vµ t¨ng thªm kh¶ n¨ng cung cÊp
®iÖn tõ miÒn Nam cho miÒn B¾c çc n¨m 2007 – 2008.
1.4.1.2 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng l−íi truyÒn t¶i 220kV vµ 110 kV
Tæng hîp khèi l−îng ®−êng d©y 220kV, 110 kV, 66 kV ba miÒn B¾c, Trung, Nam ®ến
cuèi n¨m 2004 ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng 1.19
B¶ng 1.19: Tæng hîp khèi l−îng ®−êng d©y
Tæng chiÒu dµi ®−êng d©y, [km]
CÊp ®iÖn ¸p
miÒn B¾c miÒn Trung miÒn Nam Tæng céng
220 kV 1780 946 2068 4795
110 kV 4858 2041 3392 10290
66 kV - - 33 33
I-39
Tổng chiều dài đường dây 220kV là 4795km (suất chiều dài theo điện năng là gần 0,1
km/GWh, theo công suất 0,58 km/MW), và công suất trạm biến áp: 13251MVA (suất
công suất theo điện năng 0,23 MVA/GWh, theo công suất phụ tải hơn 1,35
MVA/MW).
Đối với lưới điện 110kV: chiều dài đường dây là 10290km (suất chiều dài theo điện
năng 0,21km/GWh, theo công suất 1,18km/MW) và công suất trạm biến áp là
16748MVA (suất công suất theo điện năng là 0,318MVA/GWh, theo công suất phụ tải
1,81MVA/MW).
Tæng hîp khèi l−îng tr¹m biÕn ¸p 220kV, 110 kV ba miÒn B¾c, Trung, Nam ®−îc
tr×nh bµy trong b¶ng 1.20
B¶ng 1.20: Tæng hîp khèi l−îng tr¹m biÕn ¸p 220kV, 110kV
CÊp ®iÖn ¸p miÒn B¾c miÒn Trung miÒn Nam Tæng céng
Sè m¸y 30 14 40 84
220 kV
Tæng MVA 4501 1697 7053 13251
Sè m¸y 225 90 208 523

110 kV
Tæng MVA 6614 2265 7869 16748
Đánh giá về tình trạng vận hành và kết cấu lưới truyền tải:
Lưới điện truyền tải 220/110kV trong các hệ thống điện miền hiện nay hầu hết được sử
dụng mạch kép hoặc cấp điện mạch vòng, do đó độ an toàn cung cấp điện đã được cải
thiện đáng kể so với các thời gian trước. Tuy nhiên ở một số khu vực, lưới điện 220kV
đã được vận hành lâu năm, tình trạng các thiết bị đã bị xuống cấp, tiết diện dây dẫn
nhỏ (các tuyến dây AC300 tại Thái Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình trong khu
vực miền Bắc), tuyến dây AC411 trong khu vực miền Nam như Long Bình - Thủ Đức
(đang được nâng cấp), Hóc Môn - Phú Lâm), không đáp ứng được nhu cầu truyền tải
đòi hỏi.
Một số khu vực lưới điện 220kV vẫn còn vận hành hình tia mạch đơn (Hà Tĩnh -
Quảng Bình, Đà Nẵng - Huế, Nam Định - Thái Bình, Cai Lậy - Vĩnh Long, Rach Giá -
Bạc Liêu) với chiều dài đường dây khá lớn tính từ nguồn điện cung cấp nên độ an toàn
cung cấp điện và chất lượng điện năng cung cấp còn chưa được đảm bảo.
Một trong các khu vực có khả năng truyền tải yếu nhất trong hệ thống điện Việt Nam
là hệ thống điện trong khu vực miền Tây Nam bộ và ven biển duyên hải miền Trung.
Hiện nay để cung cấp điện cho 9 tỉnh cực Nam sau sông Tiền, chỉ được cấp điện chủ
yếu từ trạm 220kV Cai Lậy bằng 3 mạch 220kV. Vào các giờ cao điểm nếu không huy
động hết công suất phát cực đại của NMNĐ Cần Thơ sẽ dẫn đến tình trạng quá tải các
đường dây 220kV Cai Lậy - Rạch Giá và Cai Lậy - Trà Nóc. Ngoài các lý do nêu trên,
sự yếu kém của các hệ thống lưới điện 220/110kV trong khu vực là do quá trình đầu tư
xây dựng các công trình lưới điện đã không hoàn thành đúng tiến độ (các công trình
đồng bộ lưới điện Ô Môn đáng lý ra phải hoàn thành trong năm 2004-2005, nhưng
hiện nay có thể bị chậm lại 1-2 năm, một số công trình vì quá cần thiết đã được EVN
I-40
đề nghị rút ra khỏi vốn JBIC và tiến hành xây dựng gấp để chống quá tải) để kịp đáp
ứng nhu cầu truyền tải.
Trong phụ lục 1.3 thống kê quá tải lưới điện trong hệ thống điện Viêt Nam vào các giờ
cao điểm trong các tháng mùa kiệt và mùa tích nước.
Đánh giá về độ tin cậy an toàn cung cấp điện:
Hiện nay do lưới điện truyền tải của Việt Nam chưa đáp ứng tiêu chí N-1 trong toàn hệ
thống nên việc sự cố 1 số đường dây, đặc biệt là các đường dây 220kV trọng yếu mang
tải đầy sẽ làm quá tải các đường dây còn lại. Trong các trường hợp này, để tránh sụp
đổ điện áp và giảm nguy cơ tan rã hệ thống buộc phải áp dụng các biện pháp mạnh như
sa thải phụ tải. Trong Phụ Lục 1 có bảng tổng kết tính trạng quá tải các đường dây và
trạm biến áp trong trường hợp sự cố N-1 đường dây quan trọng trong hệ thống, do
TTĐĐQG tính toán.
Hiện nay trong hệ thống điện Việt Nam đang hình thành các Trung tâm điện lực rất lớn
như NMĐ Hoà Bình (1920MW - chiếm tới 18% tổng công suất lắp đặt của hệ thống),
Trung tâm Điện lực Phú Mỹ (3840MW - 38%). Nếu xảy ra sự cố trên các thanh cái của
các nhà máy điện hoặc trung tâm điện lực này, nguy cơ tan rã hệ thống là rất cao do
không thể có nguồn điện khác nào có huy động thay thế khi xảy ra sự cố. Trong giai
đoạn quy hoạch phát triển các nguồn điện này, đã không tính đầy đủ đến yêu cầu về
lưới điện truyền tải đồng bộ đấu nối các khu vực trên với hệ thống điện. Các tính toán
kiểm tra khả năng truyền tải của lưới điện đấu nối cho thấy, các liên kết giữa nhà máy
điện/trung tâm điện lực trên với hệ thống điện miền là yếu, không đủ mạnh để đáp ứng
nhu cầu truyền tải trong các chế độ phát khác nhau. Như cũng đã nêu ở trên, nếu sự cố
các đường dây lưới điện truyền tải đấu nối khu vực này với hệ thống điện quốc gia
chắc chắn sẽ phải áp dụng biện pháp sa thải phụ tải mới có thể giữ được ổn định của hệ
thống.
Tổng khối lượng lưới điện phân phối trung áp đến tháng 12 năm 2004 của toàn quốc là
115659 km tương ứng chỉ tiêu 2,4km/GWh, trong đó có 112.800km ĐZ trên không
(chiếm 97,5% ĐZ trung áp) và 2859km đường cáp ngầm (2,5%). Toàn quốc có 714
trạm biến áp trung gian (tổng công suất đặt 3662MVA) và 134.668 trạm biến áp hạ áp
(32.061MVA) - công suất trạm biến áp tương ứng chỉ tiêu 0,81MVA/GWh.
B¶ng 1.21: Tæng hîp khèi l−îng trung ¸p toµn quèc ®Õn 12/2004
Đơn vị Tổng số của từng CTy
ĐZ/cấp trung ĐZ/cấp hạ áp, Dung lượng trạm
áp, km km hạ áp, MVA
CTy ĐL1 44909 30664 7741
CTy ĐL2 37901 42768 6057
CTy ĐL3 20224 14743 3877
CTy ĐLHN 2680 8969 2722
CTy ĐLHCM 4108 7198 5393
CTy ĐLHP 1858 1570 1127
CTy ĐLĐN 2674 2961 1347
CTy ĐLNB 1306 326 340
TCT 115659 109199 28604
I-41
L−íi ®iÖn trung thÕ toµn quèc hiÖn vËn hµnh ë 4 cÊp ®iÖn ¸p: 35,22,15,10 vµ 6kV.
Trong ®ã l−íi 22kV chiÕm tû lÖ lín nhÊt 31,9%, tiÕp ®Õn l−íi 35kV: 28,1%; l−íi
15kV:20,2%; l−íi 10kV: 16% vµ l−íi 6kV chiÕm 3,9%.
- L−íi ®iÖn 22kV ®· cã mÆt hÇu kh¾p toµn quèc cho thÊy viÖc chuyÓn ®æi çc cÊp ®iÖn
¸p kh¸c nhau vÒ cïng 1 cÊp 22kV ®· vµ ®ang ®−îc çc c«ng ty §iÖn lùc thùc hiÖn
nh−ng ë çc møc ®é kh¸c nhau: Trong tæng sè khèi l−îng ®−êng d©y vËn hµnh ë cÊp
®iÖn ¸p 22kV c«ng ty §iÖn lùc II chiÕm tû träng lín nhÊt (61%); tiÕp ®Õn lµ c«ng ty
§iÖn lùc III (25,2%); c«ng ty §iÖn lùc I (7,7%) vµ çc c«ng ty cßn l¹i chØ chiÕm 6,1%.
B¾t ®Çu ph¸t triÓn tõ n¨m 1994 nªn hÇu hÕt l−íi 22kV míi ®−îc x©y dùng vËn hµnh tèt,
cung cÊp ®iÖn æn ®Þnh, tû lÖ sù cè ®−êng d©y thÊp nhÊt so víi çc cÊp ®iÖn ¸p cßn l¹i
- L−íi 35kV tån t¹i hÇu kh¾p toµn quèc trõ khu vùc TP Hå ChÝ Minh. Tuy nhiªn khèi
l−îng ®−êng d©y 35kV khu vùc miÒn B¾c chiÕm tû träng lín nhÊt (87,9%) tiÕp ®Õn lµ
khu vùc miÒn Trung (9,3%) vµ khu vùc miÒn Nam (2,8%). Do ®−îc chó träng ®Çu t−
n©ng cÊp vµ c¶i t¹o nªn nh×n chung l−íi 35kV hiÖn t¹i vËn hµnh t−¬ng ®èi æn ®Þnh, trõ
1 sè tuyÕn ë 1 sè khu vùc miÒn B¾c (H¶i D−¬ng, Th¸i B×nh, Thanh Hãa, NghÖ an,...)
®−îc x©y dùng tõ l©u cã tiÕt diÖn nhá, vËn hµnh qu¸ t¶i vµ th−êng xuyªn sù cè.
- L−íi 15kV tËp trung chñ yÕu ë khu vùc miÒn Nam (84,4%); miÒn Trung (15,6%). §Æc
®iÓm chÝnh cña kÕt cÊu l−íi 15kV lµ 3 pha, 4 d©y víi lo¹i h×nh tr¹m 1 pha treo trªn cét.
¦u ®iÓm cña kÕt cÊu nµy lµ vËn hµnh vµ cung cÊp ®iÖn linh ho¹t nªn hiÖn nay cã thÓ
vËn hµnh l©u dµi.
- L−íi 10kV tËp trung chñ yÕu ë khu vùc miÒn B¾c (82,4%), cßn l¹i khu vùc miÒn
Trung chiÕm 17,6%. Nh×n chung phÇn lín l−íi 10kV ®−îc x©y dùng tõ l©u, cã tiÕt diÖn
nhá, b¸n kÝnh cÊp ®iÖn lín, do vËy ®é tin cËy cÊp ®iÖn kÐm.
- L−íi 6kV cã tæng chiÒu dµi 4.478km tËp trung chñ yÕu ë thµnh phè, thÞ x· khu vùc
miÒn B¾c (chiÕm tíi 74,8%). Tuy nhiªn hÇu hÕt çc thÞ x·, thµnh phè ®Òu ®ang thùc
hiÖn çc dù ¸n c¶i t¹o n©ng ®iÖn ¸p 6kV lªn 22kV, nªn phÇn lín ®−êng d©y vËn hµnh
6kV hiÖn t¹i ®· ®−îc c¶i t¹o, n©ng cÊp lªn 22kV (chiÕm tíi 95%). Do vËy ngo¹i trõ çc
®−êng 6kV cò ch−a ®−îc c¶i t¹o n©ng cÊp th−êng xuyªn x¶y ra sù cè th× çc ®−êng d©y
míi vËn hµnh tèt, ®¶m b¶o cÊp ®iÖn.
- Tr¹m biÕn ¸p trung gian: HiÖn t¹i toµn quèc cã 714 tr¹m biÕn ¸p trung gian víi tæng
c«ng suÊt ®Æt lµ 3.662MVA; trong ®ã riªng miÒn B¾c cã tíi 451tr¹m/2.150MVA
(chiÕm 63% tæng sè tr¹m toµn quèc); tiÕp ®Õn lµ miÒn Trung: 198tr¹m/1.063MVA vµ
miÒn Nam: 65tr¹m/449MVA. Trong tæng sè çc tr¹m trung gian, trung gian 35/10kV
chiÕm tû träng lín nhÊt (43,3%); tiÕp ®Õn lµ trung gian 35/6kV (29,8%); çc lo¹i trung
gian cßn l¹i chØ chiÕm 26,9%.
NÕu kh«ng tÝnh çc tr¹m TG chuyªn dïng cña kh¸ch hµng th× toµn EVN cã 546 tr¹m
/2.955MVA; trong ®ã chñ yÕu lµ trung gian 35/10kV tËp trung ë khu vùc miÒn B¾c
(240tr¹m/396MVA, tÝnh b×nh qu©n 8 tr¹m TG/1 tØnh, TP) chiÕm 44% tæng sè tr¹m TG
toµn quèc. ViÖc cßn tån t¹i khèi l−îng lín çc trung gian lµ mét trong nh÷ng nguyªn
nh©n khiÕn cho quy tr×nh vËn hµnh l−íi ®iÖn phøc t¹p, ®ßi hái chi phÝ lín trong qu¸
tr×nh qu¶n lý vËn hµnh vµ b¶o d−ìng çc tr¹m trung gian.
- Tr¹m biÕn ¸p h¹ thÕ: Tæng sè tr¹m biÕn ¸p h¹ thÕ toµn quèc tÝnh tíi 31/12/2004 lµ
I-42
134.668 tr¹m víi tæng c«ng suÊt ®Æt lµ 32.061MVA, b×nh qu©n khu vùc thµnh phè lµ
630kVA/tr¹m (3 TP lín: Hµ néi, TP HCM vµ H¶i Phßng); khu vùc çc tØnh, thµnh cßn
l¹i lµ 148kVA/tr¹m. Çc tr¹m biÕn ¸p h¹ thÕ khu vùc miÒn B¾c chñ yÕu lµ tr¹m biÕn ¸p
3 pha 35-22-10-6/0,4kV; ®èi víi khu vùc miÒn Nam vµ miÒn Trung phÇn lín çc tr¹m
biÕn ¸p 15/0,4kV lµ tr¹m 1 pha hoÆc tr¹m 3 b×nh 1 pha treo trªn cét, lo¹i tr¹m nµy cã
−u ®iÓm lµ vËn hµnh vµ cung cÊp ®iÖn linh ho¹t.
- L−íi h¹ thÕ
Toµn quèc hiÖn cã 109.199km ®−êng d©y h¹ thÕ (52.016km ®−êng trôc), trong ®ã chñ
yÕu lµ d©y bäc PVC, ABC hoÆc XLPE (chiÕm tíi 83%); d©y trÇn (AC, A, M ) tËp trung
chñ yÕu ë khu vùc çc tØnh miÒn B¾c chiÕm 16,6% trong tæng ®−êng d©y h¹ thÕ; cßn l¹i
lµ çp ngÇm h¹ thÕ (XLPE) tËp trung chÝnh ë çc TP phè lín nh− Hµ néi, TP Hå ChÝ
Minh.
VÒ kÕt cÊu thùc hiÖn c¬ b¶n theo kiÓu h×nh tia trõ nh÷ng phô t¶i ®Æc biÖt quan träng.
Trong khu vùc ®« thÞ ®−êng d©y h¹ ¸p thùc hiÖn kÕt hîp c¶ 2 d¹ng: ®−êng d©y çp
ngÇm vµ ®−êng d©y næi, ®èi víi khu vùc ngo¹i thµnh vµ vïng n«ng th«n chñ yÕu lµ
®−êng d©y næi h×nh tia.
L−íi ®iÖn h¹ ¸p 3 pha 4 d©y phæ biÕn sö dông ë miÒn B¾c vµ miÒn Trung trong khi ë
miÒn Nam xuÊt ph¸t tõ viÖc l−íi ®iÖn h¹ thÕ chñ yÕu phôc vô ASSH nªn ®Æc tr−ng l−íi
®iÖn h¹ ¸p chñ yÕu lµ mét pha. VÊn ®Ò nµy mét mÆt do lÞch sö ®Ó l¹i vµ do thãi quen
nh−ng xÐt vÒ mÆt kü thuËt cho thÊy sö dông l−íi h¹ ¸p mét pha ë khu vùc n«ng th«n
vÉn kinh tÕ h¬n vµ thuËn lîi h¬n cho viÖc më réng l−íi.
Nh×n chung trong nh÷ng n¨m qua, do ®−îc chó träng c¶i t¹o n©ng cÊp çc ®−êng d©y
h¹ thÕ nh»m gi¶m tæn thÊt, gi¶m gi¸ b¸n ®iÖn nªn phÇn nµo ®¸p øng ®−îc nhu cÇu dïng
®iÖn cña ng−êi d©n. Tuy nhiªn, khèi l−îng ®−êng d©y h¹ thÕ trÇn khu vùc miÒn B¾c cßn
t−¬ng ®èi nhiÒu, b¸n kÝnh cÊp ®iÖn h¹ thÕ lín (cã n¬i lªn ®Õn 3km) g©y ¶nh h−ëng
kh«ng nhá tíi vÊn ®Ò an toµn vµ chÊt l−îng ®iÖn ¸p.
- Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang cÊp ®iÖn ¸p vËn hµnh 22kV
Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña Bé N¨ng l−îng cò (nay lµ Bé C«ng nghiÖp)
vÒ viÖc ®−a cÊp ®iÖn ¸p 22kV vµo l−íi ph©n phèi ®Ó nh»m lo¹i bá dÇn çc cÊp ®iÖn ¸p
15,10,6kV hiÖn t¹i trong l−íi ®iÖn ph©n phèi ViÖt nam cho thÊy:
+ ViÖc chuyÓn ®æi tõ l−íi 6kV lªn 22kV ®−îc thùc hiÖn t−¬ng ®èi tèt, hiÖn t¹i ®· cã tíi
95% ®−êng d©y 6kV ®· ®−îc x©y dùng theo tiªu chuÈn 22kV vµ 75% sè tr¹m biÕn ¸p
cã 2 ®Çu ®iÖn ¸p 6(22)/0,4kV t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc xo¸ bá hoµn toµn l−íi
6kV. Trong ®ã riªng c«ng ty §L TP Hå ChÝ Minh ®· xo¸ bá hoµn toµn l−íi 6kV t¹i khu
vùc QuËn I, QuËn III; c«ng ty §iÖn lùc II dù kiÕn sÏ hoµn thµnh viÖc c¶i t¹o l−íi 6kV
lªn 22kV trong n¨m 2005; Cty §L Hµ néi hoµn thµnh vµo cuèi 2006, çc c«ng ty cßn
l¹i (c«ng ty I vµ H¶i Phßng) sÏ hoµn thµnh viÖc c¶i t¹o l−íi 6kV vµo cuèi 2008.
+ ViÖc c¶i t¹o l−íi 10kV khu vùc miÒn B¾c ®−îc tiÕn hµnh chËm h¬n so víi dù
kiÕn (®−êng d©y 10kV x©y dùng míi theo tiªu chuÈn 22kV chiÕm 10,5%; tr¹m biÕn ¸p
h¹ thÕ cã 2 ®Çu trung ¸p 22(10)/0,4kV chiÕm 9,5%) mµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do
khèi l−îng ®−êng d©y vµ tr¹m h¹ thÕ ë cÊp ®iÖn ¸p 10kV lín, tr¶i réng hÇu hÕt ®Þa bµn
çc tØnh, TP; viÖc c¶i t¹o l−íi 10kV lªn 22kV ®ßi hái l−îng vèn ®Çu t− lín trong khi vÒ
I-43
c¬ b¶n l−íi 10kV hiÖn vÉn ®¸p øng ®−îc nhu cÇu d©n sinh, kinh tÕ - x· héi. §èi víi khu
vùc miÒn Trung (c«ng ty III), do ph¸t triÓn chËm h¬n nªn khèi l−îng ®−êng d©y vµ
tr¹m biÕn ¸p x©y dùng míi ®Òu theo tiªu chuÈn 22kV (®−êng d©y chiÕm 70%; tr¹m
chiÕm 65%) nªn thuËn tiÖn cho viÖc xãa bá l−íi 10kV trong t−¬ng lai gÇn.
+ L−íi 15kV: chñ yÕu tËp trung ë khu vùc miÒn Nam vµ 1 phÇn nhá khu vùc miÒn
Trung. Tuy nhiªn c«ng ty §iÖn lùc II, c«ng ty §iÖn lùc §ång nai ®· lµm rÊt tèt viÖc c¶i
t¹o n©ng ®iÖn ¸p lªn 22kV. TÝnh tíi 31/12/2004, c«ng ty §iÖn lùc II cã 97% khèi l−îng
®−êng d©y trung thÕ ®−îc x©y dùng theo tiªu chuÈn 22kV, 99,77% sè tr¹m biÕn ¸p h¹
thÕ cã 2 ®Çu trung thÕ 15(22)/0,4kV; c«ng ty §iÖn lùc §ång Nai cã 93% khèi l−îng
®−êng d©y vµ 97% khèi l−îng tr¹m biÕn ¸p h¹ thÕ ®−îc x©y dùng theo tiªu chuÈn 22kV
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc xo¸ bá hoµn toµn l−íi 15kV ë 2 c«ng ty nµy trong thêi
gian tíi.
Riªng c«ng ty §iÖn lùc TP HCM mÆc dÇu cã tíi 90% khèi l−îng ®−êng d©y 15kV ®−îc
x©y dùng theo tiªu chuÈn 22kV nh−ng sè tr¹m biÕn ¸p h¹ thÕ cã 2 ®Çu trung ¸p
15,22kV míi ®¹t 30%, do vËy viÖc n©ng ®iÖn ¸p vËn hµnh lªn 22kV gÆp nhiÒu khã
kh¨n v× vèn ®Çu t− thay thÕ çc tr¹m h¹ thÕ qu¸ lín trong khi l−íi 15kV hiÖn cã vÉn
®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn an toµn vµ æn ®Þnh cho kh¸ch hµng.
Đánh giá về tình trạng vận hành lưới 220 và 110kV các miền và phân vùng:
1) MiÒn B¾c
C¨n cø theo chÕ ®é vËn hµnh cña çc ®−êng d©y 220kV, 110kV khu vùc miÒn B¾c, cã
thÓ chia çc ®−êng d©y nµy ra lµm 2 nhãm: nhãm 1 lµ çc ®−êng d©y 220kV xuÊt tuyÕn
tõ çc nhµ m¸y ®iÖn lín nh− Hoµ B×nh, Ph¶ L¹i. §©y lµ nhãm ®−êng d©y mµ kh¶ n¨ng
mang t¶i vµ chÕ ®é vËn hµnh cña chóng cã ¶nh h−ëng lín tíi hÖ thèng ®iÖn. Nhãm thø
2 lµ nhãm çc ®−êng d©y 220kV vµ 110 kV cÊp ®iÖn cho çc phô t¶i nh− çc thµnh
phè, çc tØnh
a. Nhãm 1:
Çc xuÊt tuyÕn 220kV quan träng cña khu vùc miÒn B¾c lµ çc ®−êng d©y nèi tõ nhµ
m¸y thñy ®iÖn Hßa B×nh ®i çc tr¹m biÕn ¸p Hµ §«ng, ChÌm, ViÖt Tr×, Nho quan vµ
çc xuÊt tuyÕn tõ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ l¹i ®i çc tr¹m Sãc S¬n, Phè Nèi vµ §ång
Hßa.
• Çc xuÊt tuyÕn tõ nhµ m¸y thñy ®iÖn Hßa B×nh hÇu hÕt ®Òu sö dông d©y dÉn
lo¹i ACK – 500 mm2. HiÖn t¹i çc ®−êng d©y nµy ®Òu th−êng xuyªn vËn
hµnh víi møc t¶i cao (kho¶ng 80% ®Õn 90% møc t¶i cho phÐp cña ®−êng
d©y). Trong tr−êng hîp sù cè mét tæ m¸y ph¸t cña N§ Ph¶ L¹i 2 th× çc
®−êng d©y nµy ®Òu bÞ qu¸ t¶i nhÑ (kho¶ng 105% ). V× vËy, çc ®−êng d©y
xuÊt tuyÕn nµy kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu cña tiªu chÝ N-1. NÕu cã sù cè 1
®−êng d©y th× çc ®−êng d©y cßn l¹i sÏ bÞ qu¸ t¶i víi møc qu¸ t¶i tõ 10% -
20%.
• Çc xuÊt tuyÕn tõ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ L¹i ®i çc tr¹m Sãc S¬n, Phè Nèi
vµ §ång Hoµ sö dông d©y dÉn lo¹i ACSR 520, ACKP 400. Møc mang t¶i
I-44
hiÖn t¹i cña çc ®−êng d©y nµy ®Òu t−¬ng ®èi thÊp (kho¶ng 40% so víi møc
t¶i cho phÐp). Çc ®−êng trôc nµy hiÖn ®Òu ®¶m b¶o tiªu chÝ dù phßng N-1.
Khi sù cè 1 ®−êng d©y, çc ®−êng d©y cßn l¹i ®Òu ®¶m b¶o vËn hµnh trong
®iÒu kiÖn cho phÐp.
b. Nhãm 2:
Theo ®iÒu kiÖn ph©n bè ®Þa lý tù nhiªn, kh¶ n¨ng cung cÊp vµ tiªu thô ®iÖn miÒn B¾c
cã thÓ chia thµnh 6 khu vùc:
• Khu vùc T©y B¾c: gåm 3 tØnh Hoµ B×nh, S¬n la, Lai Ch©u. Khu vùc nµy kinh tÕ
kÐm ph¸t triÓn, tæng ®iÖn n¨ng tiªu thô ch−a tíi 2% tæng ®iÖn tÝch tiªu thô cña
toµn miÒn B¾c. HiÖn t¹i 3 tØnh nµy ®ang ®−îc cÊp ®iÖn tõ thanh çi 110kV thuû
®iÖn Hoµ B×nh b»ng ®−êng d©y 110kV mét m¹ch tiÕt diÖn AC-185mm2 cã chiÒu
dµi h¬n 300km nªn chÊt l−îng ®iÖn ¸p kh«ng ®−îc ®¶m b¶o vµ th−êng chªnh
lÖch lín trong çc giê thÊp vµ cao ®iÓm.
• Khu vùc miÒn nói phÝa B¾c: gåm 9 tØnh Hµ Giang, Cao B»ng, Lµo Cai, B¾c C¹n,
Tuyªn Quang, L¹ng S¬n, Yªn B¸i, Th¸i Nguyªn, Phó Thä. S¶n l−îng ®iÖn n¨ng
tiªu thô chiÕm kho¶ng 13% tæng s¶n l−îng miÒn B¾c. T¹i khu vùc chØ cã 1 nhµ
m¸y thuû ®iÖn Th¸c Bµ (120MW), ngoµi ra çc nguån cÊp ®iÖn lµ çc tr¹m biÕn
¸p 220kV Th¸i nguyªn, B¾c giang. Mét sè tØnh gåm Hµ giang, Lµo cai, Cao
b»ng, B¾c c¹n, L¹ng s¬n hiÖn t¹i ®ang chØ ®−îc cÊp ®iÖn bëi mét m¹ch 110kV
duy nhÊt nªn kh«ng ®¶m b¶o an toµn trong cung cÊp ®iÖn.
• Khu vùc §«ng B¾c: gåm 4 tØnh H¶i D−¬ng, B¾c Giang, Qu¶ng Ninh, H¶i
Phßng lµ khu vùc cã tèc ®é t¨ng tr−ëng tiªu thô ®iÖn lín so víi toµn miÒn. S¶n
l−îng ®iÖn n¨ng tiªu thô chiÕm kho¶ng 22% tæng s¶n l−îng miÒn B¾c. Khu vùc
nµy cã çc nhµ m¸y ®iÖn Ph¶ L¹i, U«ng BÝ vµ 5 tr¹m 220kV. Çc tr¹m 110kV
cña khu vùc nµy hÇu hÕt ®Òu ®−îc cÊp ®iÖn b»ng hai m¹ch ®−êng d©y 110kV
nªn ®é an toµn cung cÊp ®iÖn cña khu vùc t−¬ng ®èi ®¶m b¶o.
• Khu vùc xung quanh Hµ Néi: gåm thñ ®« Hµ Néi vµ 4 tØnh l©n cËn lµ Hµ T©y,
VÜnh Phóc, B¾c Ninh vµ H−ng Yªn. §©y lµ khu vùc tiªu thô ®iÖn m¹nh nhÊt toµn
miÒn B¾c. HiÖn t¹i cã 5 tr¹m biÕn ¸p 220kV cung cÊp ®iÖn cho khu vùc. Çc
tr¹m 110kV cña khu vùc nµy hÇu hÕt ®Òu ®−îc cÊp ®iÖn b»ng hai m¹ch ®−êng
d©y 110kV nªn ®é an toµn cung cÊp ®iÖn cña khu vùc t−¬ng ®èi ®¶m b¶o.
• Khu vùc Nam s«ng Hång vµ B¾c Trung Bé: bao gåm 7 tØnh: Hµ Nam, Ninh
B×nh, Nam §Þnh, Th¸i B×nh, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh. Nguån cÊp cho khu
vùc nµy lµ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ninh B×nh víi c«ng suÊt 100MW vµ 7 tr¹m biÕn
¸p 220kV. T¹i mét sè tØnh nh− Nam §Þnh, Th¸i B×nh vÉn cßn mét sè tr¹m biÕn
¸p 110kV chØ ®−îc cÊp ®iÖn b»ng mét ®−êng d©y 110kV duy nhÊt nªn ®é an
toµn cung cÊp ®iÖn kh«ng ®−îc ®¶m b¶o.
L−íi ®iÖn truyÒn t¶i ë çc cÊp ®iÖn ¸p 220kV vµ 110kV cña mét sè vïng trong miÒn
B¾c ch−a ®¶m b¶o tiªu chÝ N-1. Trong chÕ ®é vËn hµnh b×nh th−êng vÉn cßn mét sè
I-45
phÇn tö ®Çy t¶i vµ qu¸ t¶i nhÑ. ë chÕ ®é cao ®iÓm vÉn cßn nh÷ng tr¹m biÕn ¸p cã ®iÖn
¸p thÊp
2) MiÒn Trung
Theo ®iÒu kiÖn ph©n bè ®Þa lý tù nhiªn, kh¶ n¨ng cung cÊp vµ tiªu thô ®iÖn miÒn Trung
• Vïng B¾c Trung Bé: gåm 3 tØnh Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn HuÕ.
Khu vùc nµy hiÖn ®ang ®−îc cÊp ®iÖn bëi 2 tr¹m biÕn ¸p 220kV §ång Híi vµ
HuÕ. §−êng d©y 220kV cÊp ®iÖn cho 2 tr¹m biÕn ¸p nµy hiÖn vÉn ®ang lµ ®−êng
®éc ®¹o nªn møc ®é an toµn cÊp ®iÖn cña khu vùc ch−a ®−îc ®¶m b¶o.
• Khu vùc duyªn h¶i Nam Trung Bé: gåm 6 tØnh §µ N½ng, Qu¶ng Nam, Qu¶ng
Ng·i, B×nh §Þnh, Phó Yªn, Kh¸nh Hoµ. §©y lµ khu vùc tiªu thô ®iÖn lín nhÊt
cña miÒn Trung. HiÖn t¹i khu vùc nµy ®ang ®−îc cÊp ®iÖn bëi 1 tr¹m biÕn ¸p
500kV vµ 5 tr¹m biÕn ¸p 220kV. Trõ tr¹m biÕn ¸p 220kV Qui Nh¬n chØ ®−îc
cÊp ®iÖn b»ng 1 m¹ch ®−êng d©y,çc tr¹m biÕn ¸p kh¸c ®Òu ®−îc cÊp ®iÖn tõ 2
phÝa nªn ®é an toµn cung cÊp ®iÖn t−¬ng ®èi ®¶m b¶o.
• Vïng T©y Nguyªn: ®©y lµ khu vùc tËp trung nhiÒu nguån ®iÖn lín vµ çc ®−êng
d©y truyÒn t¶i quan träng. Tuy nhiªn, møc ®é tiªu thô ®iÖn cña khu vùc nµy
kh«ng cao. Cã 2 tr¹m biÕn ¸p 220kV cÊp ®iÖn cho khu vùc nµy. Çc tr¹m biÕn
¸p 110kV hÇu hÕt ®Òu chØ ®−îc cÊp ®iÖn tõ 1 nguån nªn ®é an toµn cung cÊp
®iÖn thÊp.
VÊn ®Ò chÝnh cña l−íi ®iÖn miÒn Trung lµ l−íi ®iÖn 220kV hiÖn t¹i ch−a bao phñ hÕt
çc tØnh miÒn Trung vµ ch−a t¹o ®−îc m¹ch vßng. V× vËy, l−íi 220kV kh«ng cã kh¶
n¨ng hç trî khi sù cè mét phÇn tö l−íi truyÒn t¶i. Theo kÕ ho¹ch, ph¶i tíi n¨m 2011
l−íi ®iÖn 220kV míi c¬ b¶n bao phñ ®−îc toµn bé miÒn Trung.
Nh− vËy, ®−êng d©y 500kV cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi miÒn Trung. §−êng d©y
nµy trùc tiÕp cÊp ®iÖn cho mét khu vùc kÐo dµi tõ Thõa Thiªn - HuÕ tíi tËn B×nh §Þnh.
NÕu sù cè ®−êng d©y nµy th× hÇu hÕt khu vùc trªn sÏ mÊt ®iÖn. ViÖc ®−a ®−êng d©y
500kV m¹ch 2 Pleiku - Dèc Sái - §µ N½ng vµo vËn hµnh trong giai ®o¹n cuèi n¨m
2004 c¶i thiÖn ®¸ng kÓ ®é an toµn cung cÊp ®iÖn cho khu vùc nµy.
3) MiÒn Nam:
T−¬ng tù nh− miÒn B¾c, l−íi ®iÖn 220kV, 110kV, 66kV cña miÒn Nam còng cã thÓ
chia thµnh 2 nhãm chÝnh. : nhãm 1 lµ çc ®−êng d©y 220kV xuÊt tuyÕn tõ çc nhµ m¸y
®iÖn lín nh− N§ Phó Mü hay çc ®−êng d©y nèi Thñ §øc - Hãc M«n, Long B×nh - Hãc
m«n. §©y lµ nhãm ®−êng d©y mµ kh¶ n¨ng mang t¶i vµ chÕ ®é vËn hµnh cña chóng cã
¶nh h−ëng lín tíi hÖ thèng ®iÖn. Nhãm thø 2 lµ nhãm çc ®−êng d©y 220kV vµ 110 kV
cÊp ®iÖn cho çc phô t¶i çc thµnh phè, çc tØnh.
a. Nhãm 1:
Trong n¨m 2003 vµ n¨m 2004, çc xuÊt tuyÕn 220kV tõ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Phó Mü
®Òu liªn tôc vËn hµnh trong t×nh tr¹ng ®Çy t¶i vµ qu¸ t¶i nhÑ. Møc t¶i th−êng xuyªn cña
I-46
çc ®−êng d©y nµy n»m trong kho¶ng tõ 85% tíi 95% theo ®iÒu kiÖn ph¸t nãng. §−êng
d©y qu¸ t¶i nÆng nhÊt lµ ®−êng d©y Thñ ®øc - Hãc M«n. NÕu vËn hµnh víi s¬ ®å kÕt
d©y b×nh th−êng ®−êng d©y nµy qu¸ t¶i tíi 125%. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p t¹m thêi
®ã lµ t¸ch ®«i thanh çi 220kV Long B×nh vµ c¾t ®−êng Phó Mü - Thñ §øc. Gi¶i ph¸p
nµy ®−a møc t¶i ®−êng d©y Thñ §øc - Hãc M«n xuèng cßn 90%. HiÖn nay ®−êng d©y
220kV Thñ §øc - Hãc M«n m¹ch 2 ®· ®ãng ®iÖn, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng khai th¸c côm
nhiÖt ®iÖn Phó Mü.
T×nh tr¹ng qu¸ t¶i ®· ®−îc kh¾c phôc sau khi tr¹m biÕn ¸p 500kV Phó Mü hoµn thµnh
(8/2005), N§ Phó Mü 3 cã thÓ ph¸t lªn l−íi 500kV. HiÖn nay çc ®−êng d©y500kV vµ
220kV tõ tr¹m biÕn ¸p Phó Mü cã thÓ ®¶m b¶o truyÒn t¶i c«ng suÊt cña côm nhiÖt ®iÖn
nµy trong mäi chÕ ®é vËn hµnh.
b. Nhãm 2:
Theo ®iÒu kiÖn ph©n bè ®Þa lý tù nhiªn, kh¶ n¨ng cung cÊp vµ tiªu thô ®iÖn miÒn Nam
• Vïng §«ng Nam Bé: gåm 9 tØnh thµnh lµ TP Hå ChÝ Minh, §ång Nai, Bµ
RÞa-Vòng Tµu, B×nh D−¬ng, Ninh ThuËn, B×nh ThuËn, L©m §ång, B×nh
Ph−íc, T©y Ninh. §©y lµ khu vùc tréng ®iÓm kinh tÕ vµ lµ trung t©m phô t¶i
tiªu thô. Trong khu vùc nµy cung cã nhiÒu nhµ m¸y ®iÖn lín nh− trung t©m
nhiÖt ®iÖn Phó Mü.. . Toµn khu vùc cã 4 tr¹m 500kV vµ 11 tr¹m 220kV. §a
sè tr¹m 220kV t¹i khu vùc nµy ®Òu cã kÕt cÊu m¹ch vßng. Tuy nhiªn mét sè
tr¹m 220kV nh− Tao §µn, Tr¶ng Bµng,... cã kÕt cÊu h×nh tia nªn ®é tin cËy
cÊp ®iÖn khu vùc nµy ch−a cao. CÊp ®iÖn ¸p ph©n phèi chñ yÕu sö dông cÊp
®iÖn ¸p 110kV. Toµn vïng chØ cßn mét vµi tr¹m biÕn ¸p ë §µ L¹t cßn ®ang
sö dông cÊp ®iÖn ¸p 66kV. PhÇn lín çc tr¹m biÕn ¸p 110kV ®Òu ®−îc cÊp
®iÖn tõ 2 phÝa. Tuy nhiªn, t¹i TP HCM cã nhiÒu §Z 110kV ph¶i ®Êu nèi
nh¸nh rÏ nªn ch−a ®¶m b¶o ®é an toµn tin cËy cung cÊp ®iÖn, trong khi viÖc
c¶i t¹o më réng ng¨n lé ®Êu nèi kÐm kh¶ thi do chËt hÑp, hoÆc chi phÝ cho hÖ
thèng GIS qu¸ cao
• Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long: gåm 12 tØnh Long An, TiÒn Giang, BÕn
Tre, VÜnh Long, Trµ Vinh, §ång Th¸p, CÇn Th¬, Sãc Tr¨ng, B¹c Liªu, Cµ
Mau, An Giang, Kiªn Giang. HiÖn t¹i khu vùc nµy chØ cã 2 nhµ m¸y nhiÖt
®iÖn nhá lµ CÇn Th¬ vµ Cµ Mau. Cã 5 tr¹m biÕn ¸p 220kV cÊp ®iÖn cho toµn
khu vùc. Mét sè tr¹m biÕn ¸p nh− B¹c Liªu, VÜnh Long 2 hiÖn ®ang chØ ®−îc
cÊp ®iÖn bëi mét m¹ch ®−êng d©y 220kV duy nhÊt. CÊp ®iÖn ¸p ph©n phèi
hiÖn ®−îc sö dông chñ yÕu lµ cÊp ®iÖn ¸p 110kV. Toµn vïng chØ cßn mét vµi
tr¹m biÕn ¸p thuéc khu vùc CÇn Th¬ lµ ®ang sö dông cÊp ®iÖn ¸p 66kV. Do
®−êng d©y 110kV t¹i khu vùc nµy rÊt dµi nªn cßn nh÷ng tr¹m biÕn ¸p cã ®iÖn
¸p thÊp trong giê cao ®iÓm.
I-47
T−¬ng tù nh− l−íi ®iÖn miÒn B¾c, l−íi ®iÖn truyÒn t¶i vµ ph©n phèi ë çc cÊp ®iÖn ¸p
220kV vµ 110kV cña miÒn Nam ch−a ®¶m b¶o ®uîc tiªu chÝ kü thuËt N-1. Trong chÕ
®é vËn hµnh b×nh th−êng vÉn cßn mét sè phÇn tö ®Çy t¶i vµ qu¸ t¶i nhÑ. ë chÕ ®é cao
®iÓm vÉn cßn nh÷ng tr¹m biÕn ¸p cã ®iÖn ¸p thÊp.
1.4.1.3 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng kü thuËt l−íi truyÒn t¶i 500, 220kV vµ 110 kV
Hiện nay các thiết bị đang sử dụng trên lưới điện truyền tải có rất nhiều chủng loại, sản
xuất từ các nước khác nhau và áp dụng các tiêu chuẩn khác nhau. Mặc dù trong 5 năm
trở lại đây, các đơn vị trong EVN đã từng bước thay thế dần các thiết bị lạc hậu, hết
khấu hao và chất lượng xuông cấp. Dù sao trong lưới điện hiện nay còn có rất nhiều
thiết bị của Liên Xô cũ cung cấp. Các thiết bị mới lắp đặt hầu hết của các hãng lớn có
tên tuổi như ABB, Siemens, Alstoms - AREVA, GE… Tuy nhiên còn có một số thiết
bị của các nước đang phát triển như Trung Quốc, ASEAN. Việc vận hành nhiều chủng
loại thiết bị như vậy gây nên tình trạng khó khăn trong việc quản lý bảo dưỡng và duy
tu, cũng như đảm bảo các dự phòng thiết yếu để thay thế trong trường hợp hỏng hóc,
sự cố.
Trong các thiết bị trạm, hiện nay các máy cắt không khí và các máy cắt dầu cũ trong
lưới điện truyền tải và phân phối đã được thay thế dần bằng các thiết bị đóng cắt SF6,
các hệ thống rơ le bảo vệ điện từ cũ kém chọn lọc đã được thay thế bằng các rơ le số có
độ chính xác cao.
Việc thay thế dần dần các thiết bị cũ lạc hậu diễn ra không đồng bộ và ở nhiều nơi tình
trạng thiết bị không đồng bộ, tồn tại quá nhiều cấp điện áp trong một trạm, nhiều loại
thiết bị sơ cấp, hai-ba hệ thống rơ le bảo vệ và điều khiển cùng vận hành song song đã
gây nên không ít khó khăn, hậu quả cho việc quản lý vận hành lưới điện, chưa đáp ứng
được yêu cầu cung cấp điện an toàn đảm bảo chất lượng cho người tiêu dùng.
Nhiều trạm 220kV cấp điện đầu mối quan trọng như Hà Đông, Chèm, Mai Động còn
quá nhiều các thiết bị cũ, tồn tại các cấp điện áp từ 6, 10, 22, 35, 110, 220kV rất phức
tạp, các hệ thống bảo vệ điều khiển cũ và mới đan xen nhau đã làm giảm độ an toàn tin
cậy cung cấp điện cho khu vực Hà Nội, nơi mà lẽ ra phải được chú trọng cung cấp điện
an toàn cao nhất.
Nhìn chung các tuyến đường dây tải điện đều đảm bảo các yêu cầu về vận hành cũng
như các tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm về vận hành an toàn, tuy nhiên ở một số nơi
đã có nhưng điểm cần lưu ý sau:
- Một số đường dây đã vận hành nhiều năm, tiết diện dây dẫn rất bé (220kV tiết diện
300 mm2, 110kV tiết diện 120-150 mm2) không đủ đáp ứng yêu cầu về khả năng tải,
việc nâng cấp thay tiết diện dây dẫn gặp nhiều khó khăn do các đường dây này là
đường dây trọng yếu không thể cắt điện để thi công được. Điều này đã dẫn đến tình
trạng quá tải cục bộ trong lưới điện tại một số thời điểm.
I-48
- Hiện tượng lấn chiếm hành lang lưới điện, không đảm bảo các quy tắc an toàn về bảo
vệ đường dây tải điện làm một nguyên nhân gây ra các sự cố và tai nạn điện đáng báo
động.
- Nhiều đường dây là cột thép, mặc dù đã được các đơn vị của EVN thực hiện đại tu,
bảo dưỡng theo định kỳ nhưng do yếu tố môi trường quá khắc nghiệt cộng với ở một
vài nơi công tác đại tu không được thực hiện triệt để, chất lượng kém nên tình trạng
các cột thép bị han gỉ, xuống cấp và có thể xuất hiện nguy cơ đổ cột gây mất điện.
- Một số đường dây khi quy hoạch, thiết kế, chế tạo và xây dựng không có độ an toàn
dự trữ chính xác cao, các thiết bị néo đã bị kẻ gian lấy trộm, việc đào bới các khu vực
xung quanh kè móng đã là nguyên nhân gây nên tình trạng nghiêng cột, đổ cột, rất
nguy hiểm không chỉ cho ngành điện mà cả cho người dân xung quanh.
- Công tác thiết kế, xây dựng không đảm bảo chất lượng. Một số đường dây lắp đặt các
chuỗi sứ và chất liệu dây kém nên thường xảy ra sự cố phóng điện và đứt dây.
Trong những năm vừa qua, EVN đã tăng cường đầu tư mạnh cho lưới truyền tải điện
đầu nguồn. Nhờ vậy, hệ thống truyền tải điện đã mạnh hơn trước nhiều lần. Đường dây
500 kV liên kết Bắc Nam đã đóng điện mạch 2 từ cuối năm 2004 từ Phú Lâm đến Đà
Nẵng và đã đóng điện ra đến Hà Tĩnh (tháng 5), Nho Quan (tháng 8) và Thường Tín
(tháng 9) năm 2005. Tuy nhiên, đến cuối năm 2004, trên lưới điện truyền tải vẫn còn
tồn tại một số điểm yếu có thể đe dọa sự vận hành an toàn của hệ thống. Đó là:
(i) Nhiều khu vực lưới truyền tải chưa đảm bảo độ tin cậy theo tiêu chí n-1, đặc
biệt khi bị sự cố các phần tử lưới 500 kV và 220 kV như Hòa Bình - Nho Quan,
Nhà Bè - Phú Lâm, Nam Định - Ninh Bình, Hoà Bình - Việt Trì, MBA 500 kV
Đà Nẵng, v.v...
(ii) Tình trạng đầy hoặc quá tải cục bộ một số đường dây và trạm: trạm 220 kV
Dốc Sỏi, Nam Định, Phố Nối, Việt Trì, các đường dây 220 kV Hoà Bình - Hà
Đông, 110 kV Thủ Đức - Sóng Thần, ...
(iii) Một số khu vực có kết lưới yếu, điện áp thấp như miền Tây Nam Bộ, khu vực
Thác Mơ - Trảng Bàng - Tây Ninh - Hóc Môn, ...
(iv) Nhiều đường dây 110 kV, nhất là khu vực phía Bắc có tiết diện quá nhỏ
(AC120, AC150), không đáp ứng nhu cầu phụ tải tăng cao, trong khi tiến độ
cải tạo, nâng tiết diện dây tiến hành còn chậm;
(v) Nhiều trạm 110 kV thiết bị đã cũ, hệ thống rơ le bảo vệ, cấp nguồn một chiều
không đảm bảo độ tin cậy.
Tuy nhiên, tình trạng kỹ thuật của lưới điện trung áp hiện nay mới là điểm nóng thật
sự. Tại hầu hết các đơn vị, qua kiểm tra đều phát hiện thấy những vấn đề phổ biến sau:
a) Cột điện và đường dây trung, hạ áp có nhiều vật lạ, cáp thông tin đeo bám, làm mất
mỹ quan nghiêm trọng;
b) Cột nghiêng không được kéo thẳng kịp thời, xà han rỉ sét nặng chưa được xử lý,
thậm chí có tuyến phần lớn cột đều nghiêng (Điện lực Tiền Giang - CT ĐL 2);
I-49
c) Tủ điện han rỉ, không khóa, lỗ chui dây quá lớn;
d) Sự cố tuột lèo, mối nối, đứt dây còn nhiều, đo nhiệt độ mối nối không được tiến
hành thường xuyên;
e) Hệ thống tiếp địa ít được kiểm tra, việc đo điện trở tiếp địa và đường thoát sét chưa
được tiến hành đúng qui định, sự cố do sét còn nhiều;
f) Nhiều điện lực có những đường dây có suất sự cố đặc biệt cao nhưng chậm xử lý (có
đường dây trung áp 6 tháng đầu năm 2004 sự cố 31 lần (ĐL Phú Yên), cá biệt 61 lần
(ĐL Khánh Hoà));
g) Đấu nối không đúng tiêu chuẩn, chống sét lắp không đúng qui phạm, các chống sét
ống đã mất tác dụng không được tháo gỡ, hộp công tơ và đấu nối hạ áp không được
quan tâm, sàn thao tác han rỉ không đảm bảo an toàn;
h) Các cầu chì cá chưa được thay thế hết bằng hộp đấu dây theo qui định của Tổng
công ty;
i) Quản lý cosφ, cân bằng pha chưa thường xuyên làm tăng tổn thất điện năng;
j) Vệ sinh công nghiệp trạm phân phối chưa tốt;
k) Sứ cách điện nghiêng, nứt, vỡ không được thay kịp thời;
l) Vi phạm hành lang an toàn lưới điện còn nhiều, thậm chí ở ngay những vị trí dễ quan
sát, đã lập biên bản nhiều lần nhưng xử lý chưa kiên quyết.
1.4.1.4 §¸nh gi¸ t×nh h×nh sù cè
Sự cố lưới điện 500kV
Thống kê sự cố lưới điện 500kV trong thời gian 1995-2004 được tổng hợp trong hình
bảng sau:
Hình 1.12 Thống kê sự cố trên ĐZ 500kV giai đoạn 1995 - 2004
80
70 Tổng số lần sự cố
Vĩnh cửu
60
Thoáng qua
50 Chưa xác định
40
30
20
10
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
I-50
B¶ng 1.22: Tæng hîp sù cè l−íi 500kV G§ 1995 -2004
Năm 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Tổng
Tổng số lần sự cố 76 34 20 51 17 30 15 25 18 27 295
Thời gian tách hệ thống 128h14 16h40 21h48 49h27 05h23 43h23 5h11 13h21 4h09 96h32 384h08
Số lần ngắn mạch ĐD 59 23 10 36 7 15 9 13 18 3 176
Tự động đóng lại thành
36 9 2 12 4 12 5 9 7 0 89
công
Hòa Bình - Hà Tĩnh 1 6 3 10 3 2 3 3 5 2 36
Đoạn đường dây
Hà Tĩnh - Đà
11 4 9 20 3 4 2 9 8 3 62
Nẵng
Đà Nẵng - Pleiku 26 9 13 30 12 4 3 5 24 4 123
Pleiku - Phú Lâm 52 15 9 21 3 10 1 8 10 1 128
Pleiku - Ialy - - - - - 6 0 0 - 1 1
Pha A 10 6 5 12 4 5 5 5 0 5 52
sự B 14 3 1 10 3 12 3 3 0 5 49
cố
C 35 14 4 14 0 2 1 6 3 3 79
Vĩnh cửu 7 0 1 1 0 1 0 0 2 0 12
Thoáng qua 53 22 7 35 6 15 9 13 1 10 162
Phân
loại Do người 4 0 0 0 3 1 1 1 3 0 17
sự Thiết bị trạm 3 4 1 3 0 0 1 3 3 0 18
cố
Nhị thứ 6 4 2 10 5 8 3 2 15 1 56
Chưa xác định 3 4 6 2 3 5 1 6 3 7 27
Nguån: Ban KT l−íi ®iÖn-EVN, 8/2005
Có thể nhận thấy rằng trong thời gian đầu mới vận hành, do chưa có kinh nghiệm và là
giai đoạn bắt đầu làm việc nên nhiều thiết bị 500kV, đặc biệt là các thiết bị máy biến
áp, cuộn kháng, tụ bù, máy cắt, cầu dao,... làm việc chưa ổn định, ảnh hưởng đến chế
độ làm việc của hệ thống 500kV.
Trong thời gian gần đây nhờ sự chấn chỉnh các công tác vận hành và bảo dưỡng lưới
điện 500kV nên số lượng sự cố đảm giảm đi rõ rệt, đặt biệt là các sự cố lớn gây ra mất
điện một vùng rộng lớn.
Theo các thống kê của Trung tâm Điều độ Quốc gia, trong tổng số các sự cố trên hệ
thống 500kV, sự cố thoáng qua chiếm tỷ lệ lớn (60 - 65%) và trong trường hợp này tỷ
lệ thành công của việc đóng lặp lại chiếm tỷ lệ cao.
Phân tích nguyên nhân gây ra sự cố trên hệ thống 500kV:
(i) Nguyên nhân thiết bị nhất thứ: trong thời kỳ đầu (1994-1996) một số thiết bị
nhất thứ của các trạm 500kV như máy biến áp, cuộn kháng, tụ bù, máy cắt,
cầu dao, .... làm việc chưa ổn định, hay xảy ra sự cố. Trong thời gian gần
đây, các máy biến dòng và biến điện áp (TU/TI) hay xảy ra sự cố. Loại sự cố
này chiếm tỷ lệ 4% trong tổng số sự cố lưới điện 500kV.
(ii) Nguyên nhân thiết bị nhị thứ: hệ thống rơ le bảo vệ hoạt động sai gây nên tác
động cắt các thiết bị bảo vệ, sự cố mạch nhị thứ như nguồn điện một chiều ...
cũng làm cho các thiết bị bảo vệ tác động. Tỷ lệ sự cố thiết bị nhị thứ trong
hệ thống 500kV là 12%
I-51
(iii) Nguyên nhân con người: thao tác sai của người vận hành dẫn đến tác động
nhầm các thiết bị bảo vệ. Trong tổng số sự cố hệ thống 500kV, có khoảng
5% sự cố có nguyên nhân do người vận hành.
(iv) Nguyên nhân môi trường: tác động của môi trường đến vận hành đường dây
500kV bao gồm: dông, sét, sự phóng điện qua không khí (quá điện áp nội
bộ) do điều kiện cách điện môi trường suy giảm (sương mù nhiều, độ ẩm
tăng cao, cháy rừng...). Hầu hết các sự cố kiểu này đều mang tính chất tức
thời (sự cố thoáng qua - 60%), chỉ có một số rất ít (5%) là các sự cố vĩnh cửu
và buộc phải cắt điện hệ thống 500kV.
Sự cố lưới điện 500-220-110kV
Năm 2004 lưới điện truyền tải còn nhiều sự cố xảy ra. Cả năm trên lưới điện từ 110-
500 kV đã xảy ra 523 vụ sự cố đường dây (455 sự cố thoáng qua và 68 sự cố vĩnh cửu)
và 336 sự cố trạm. Đường dây 500 kV có 28 lần sự cố (năm 2004 là 18 lần) trong đó
có 25 lần nhảy đường dây và 3 lần sự cố trạm. Trong các sự cố đường dây có 15 sự cố
thoáng qua, 1 sự cố vĩnh cửu, 6 lần đóng lại thành công, tách hệ thống là 22 lần.
Lưới điện 220-110 kV đã xảy ra 51 lần nhảy đường dây 220 kV (9 sự cố vĩnh cửu, 29
sự cố thoáng qua tự đóng lại thành công, tỷ lệ 69%) và 456 lần nhảy đường dây 110
kV (59 sự cố vĩnh cửu, 153 sự cố thoáng qua tự đóng lại thành công, chiếm 38% số vụ
sự cố thoáng qua).
Đáng chú ý trong các sự cố lưới điện 500 và 220 kV năm 2004 có những sự cố gây mất
điện diện rộng (ngày 1/7 tại Hà Tĩnh do khiếm khuyết của rơ le bảo vệ, ngày 25/8 tại
Đà Nẵng do mất nguồn rơ le khi đang thí nghiệm, ngày 23/12 tại Đà Nẵng do thao tác
nhầm dao cách ly đang mang điện, ngày 14/10 tại Hóc Môn do đứt dây chống sét lộ
271 đi Phú Lâm, ngày 1/11 tại Phú Lâm do đứt đầu cốt dao cách ly 275-9 đi Nhà Bè,
v.v...).
Đối với các sự cố vĩnh cửu của lưới 220 và 110 kV, sự cố do nguyên nhân vỡ sứ và đứt
dây chiếm tỷ lệ lớn (27% và 25%). Ngay đầu tháng 2/2005 cũng xảy ra 2 vụ sự cố vĩnh
cửu đường dây 110 kV do đứt dây pha (đường dây Hà Đông - Sơn Tây ngày
01/02/2005) và đứt dây chống sét (Thanh Đa - Bình Triệu ngày 5/2/2005). Điều này
đặt ra các vấn đề về tăng cường quản lý kỹ thuật đường dây để phát hiện kịp thời các
khiếm khuyết và tiến hành xử lý ngay.
Tổng hợp suất sự cố lưới điện của các đơn vị nêu trong 2 bảng sau.
I-52
B¶ng 1.23 So sánh suất sự cố của các công ty truyền tải điện 2 năm 2003/2004
Đơn vị: lần/100km.năm
Công ty TTĐ1 Công ty TTĐ2 Công ty Công ty TTĐ4
Chỉ tiêu TTĐ 3 KH
2003 2004 2003 2004 2003 2004 2003 2004
sự cố vĩnh cửu 500 kV 0 0 0.171 0 0 0.169 0 0 0.228
sự cố thoáng qua 500 kV 0.320 0.345 0.154 0.102 0.113 0.439 0 0.575 0.258
sự cố vĩnh cửu 220 kV 0.160 0.103 0.347 0 0 0.523 0.319 0.211 0.168
sự cố thoáng qua 220 kV 0.484 0.325 0.174 0.729 0.256 0.453 0.926 0.411 0.936
sự cố vĩnh cửu 110 kV 0 0.258 0.296 0.567 0.610 0.685 0.720
sự cố thoáng qua 110 kV 2.5 1.059 1.362 0.965 2.563 2.011 3.240
Suất sự cố/ngăn lộ 0.033 0.060 0.033 0.070 0.083 0.073 0.054 0.097 0.042
B¶ng 1.24 So sánh suất sự cố lưới 110 kV qua các năm của các công ty điện lực
Đơn vị: lần/100km.năm
VC ĐD 110 kV TQ ĐD 110 kV Suất sự cố/ngăn lộ
Đơn vị 2002 2003 2004 2002 2003 2004 2002 2003 2004
CT ĐL 1 0.764 0.510 0.485 5.963 4.554 3.427 0.047 0.061 0.025
CT ĐL 2 0.405 0.879 0.535 4.275 2.162 2.966 0.02 0.032 0.087
CT ĐL 3 11.494 0 0 0 0 1.061 0.019 0.088 0.086
CT ĐL HN 2.250 0.837 1.673 3.938 5.912 3.179 0.018 0.013 0.007
CT ĐL TPHCM 3.398 1.455 1.982 8.305 6.036 3.501 0.015 0.027 0.027
CT ĐL HP 0.647 3.484 0.995 3.234 7.143 4.975 0.046 0.023 0.027
CT ĐL ĐN 2.430 1.143 0.513 6.074 5.371 5.641 0.012 0.086 0.125
CT ĐL NB ----- ----- 0 ----- ----- 4.0 ----- ----- 0
Chỉ tiêu giao 0.838 0.72 0.72 3.351 3.24 3.24 0.05 0.042 0.04
Qua các số liệu thống kê tại 2 bảng trên, có thể đánh giá về tình hình sự cố lưới điện
truyền tải như sau: Các Công ty Truyền tải điện đã có những tiến bộ trong quản lý vận
hành lưới, song do địa bàn rộng, dàn trải nên việc giám sát, kiểm tra bảo dưỡng chưa
thật tốt. Mặt khác do thiết bị thiếu đồng bộ, một số phần tử có thời gian vận hành lâu
chưa được thay thế nên các sự cố lúc giảm lúc tăng, chưa được khắc phục liên tục và
ổn định.
Tổn thất truyền tải
Trong giai đoạn hơn 10 năm qua, từ khi Tổng Công ty Điện lực Việt Nam được thành
lập, tỷ lệ điện tổn thất trong lưới điện truyền tải và phân phối đã giảm đáng kể.
Năm 2004 các đơn vị trong EVN đều hoàn thành kế hoạch và thực hiện giảm tổn thất
điện năng thấp hơn chỉ tiêu được giao. Chi tiết kết quả giảm tổn thất điện năng của
từng đơn vị như sau:
I-53
B¶ng 1.21. Tổn thất truyền tải 2004
Đơn vị Tổn thất điện năng (%)
2003 KH 2004 TH 2004 So với KH
Công ty Điện lực 1 7,86 8.9 7.78 -1.12
Công ty Điện lực 2 9,63 10.1 9.35 -0.75
Công ty Điện lực 3 7,44 8.3 7.23 -1.07
Công ty Điện lực HN 9,23 9.6 9.19 -0.41
Công ty Điện lực HCM 8,92 9.5 8.29 -1.21
Công ty Điện lực HP 6,34 6.7 6.64 -0.06
Công ty Điện lực ĐN 5,91 6.3 4.74 -1.56
Công ty Điện lực NB 7,26 7.1 7.10 0
Công ty truyền tải điện 1 2,06 2.5 2.44 -0.06
Công ty truyền tải điện 4 3,49 3,8 3.66 -0.14
Tổng công ty 12,23 12.5 12.1 - 0.4
Tỷ lệ tổn thất điện năng của các đơn vị và toàn Tổng công ty nhìn chung đều giảm so
với năm 2003 và những năm trước. Tuy vậy đến nay việc giảm tổn thất khó khăn hơn,
tốc độ giảm tổn thất so với những năm trước có phần thấp hơn. Kết quả giảm tổn thất
điện năng giai đoạn 2000-2004 như sau:
B¶ng 1.21. Tổn thất truyền tải giai đoạn 2000 - 2004
Đơn vị Tổn thất điện năng (%)
2000 2001 2002 2003 2004
Công ty Điện lực 1 9,45 9,08 8,21 7,86 7.78
Công ty Điện lực 2 11,96 11,34 10,37 9,63 9.35
Công ty Điện lực 3 8,94 7,75 8,82 7,44 7.23
Công ty Điện lực HN 10,9 11,26 10,75 9,23 9.19
Công ty Điện lực HCM 11,16 10,44 10,1 8,92 8.29
Công ty Điện lực HP 6,43 6,41 6,47 6,34 6.64
Công ty Điện lực ĐN 4,68 6,58 7,03 5,91 4.74
Công ty Điện lực NB - - - 7,26 7.10
Công ty truyền tải điện 1 2,32 3,05 2,67 2,06 2.44
Tổng công ty 14,5 14,1 13,41 12,23 12.1
I-54
1.5 HiÖn tr¹ng hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c vµ ®iÒu khiÓn hÖ
thèng ®iÖn.
1.5.1 HiÖn tr¹ng hÖ thèng th«ng tin viÔn th«ng ngµnh ®iÖn.
1.5.1.1 Hiện trạng cơ cấu tổ chức điều độ

A. Quy mô hệ thống
A.1 Hệ thống truyền dẫn
Các phương thức truyền dẫn chính trong mạng hiện nay bao gồm truyền dẫn quang, vi
ba, tải ba điện lực, cáp đồng, vô tuyến VHF, UHF.
Truyền dẫn quang:
Từ năm 1994, tuyến cáp quang OPGW của ĐZ 500kV Hoà Bình – Hà Tĩnh - Đà Nẵng
- Pleiku - Phú Lâm (công nghệ cận đồng bộ PDH, dung lượng 34Mbps) đã đưa vào
khai thác. Đây là tuyến truyền dẫn quang đường trục có độ tin cậy cao nhất trong hệ
thống cáp quang đường trục quốc gia.
Trong năm 2003 đã hoàn thiện việc nâng cấp đường trục Bắc Nam lên 2,5Gb/s. Cùng
với tiến độ xây dựng các ĐZ500kV Bắc Nam mạch II; trong năm 2005 đường trục Bắc
Nam đã được nâng cấp lên tốc độ 2x2,5Gbps. Như vậy đến nay đường trục quốc gia
của ngành điện đã đạt tốc độ 2x2,5Gbps với 2 vòng RING trên hai đường cáp quang
độc lập về mặt vật lý. Cùng với sự phát triển của hệ thống điện và chiến lược kinh
doanh viễn thông công cộng, trong năm 2006, đường trục mạch 3 của ngành điện được
xây dựng với tốc độ STM-64.
Tháng 1 năm 2005 hoàn thiện việc xây dựng đường trục Quốc tế Hà Nội - Móng Cái,
kết nối cổng Quốc tế tại Móng Cái, tốc độ 2,5Gbps.
Các tuyến cáp quang cũng đã được đầu tư xây dựng đồng thời với các hệ thống truyền
tải điện năng chủ yếu sử dụng hai loại cáp quang là OPGW (cáp hợp nhất các sợi
quang với dây chống sét) và ADSS (cáp quang phi kim loại tự treo) với các sợi quang
đơn mốt theo tiêu chuẩn ITU-T G.652.
Đến nay tổng chiều dài cáp quang đã được đầu tư theo các công trình điện 500kV,
220kV, 110kV đạt khoảng 7000km.
Tổng chiều dài cáp nội hạt đã được đầu tư theo các đường dây trung và hạ thế : gần
5000km.
Ngoài ra ngành điện còn thực hiện các thoả thuận hợp tác trao đổi cáp quang với các
nhà khai thác khác như VNPT, Viettel và đã trao đổi được khoảng 3000km cáp.
Như vậy tổng chiều dài các tuyến cáp quang hiện có của ngành điện đạt khoảng
15.000km.
Các thiết bị truyền dẫn quang được trang bị theo nhiều dự án với nhiều chủng loại của
nhiều nhà cung cấp từ các modem quang n x2Mbps đến các thiết bị truyền dẫn quang
155Mbps đến 2,5Gbps.
I-55
Vi ba
Hầu hết các tuyến vi ba đang sử dụng trên hệ thống hiện nay là vi ba sử dụng công
nghệ PDH có tốc độ từ 2Mbps đến 34Mbps, được xây dựng để kết nối trục thông tin
500kV với các trung tâm điều độ hoặc làm trục thông tin chính từ trung tâm điều độ
đến một số vùng trong khu vực theo các dự án SCADA Miền Bắc, Miền Trung, Miền
Nam. Trên hệ thống còn tồn tại khá nhiều tuyến sử dụng thiết bị vi ba MDS-450D dải
tần số 500MHz, dung lượng tối đa 12 kênh, có chất lượng kém, độ tin cậy thấp, không
thể truyền số liệu. Các tuyến vi ba MDS-450D này đã và đang được xem xét thay thế
để giải phóng tần số cho mạng WLL/CDMA mà Tổng công ty đang triển khai trên toàn
quốc.
Tải ba điện lực
Tải ba Điện lực đã được sử dụng rất phổ biến trong hệ thống mạng viễn thông điện lực,
chủ yếu cung cấp các kênh truyền cho hệ thống rơ le bảo vệ, kênh SCADA, dịch vụ
điện thoại trực thông và kết nối trung kế 4W E&M cho mạng tổng đài và rất hạn chế về
dung lượng (02 kênh tiêu chuẩn).
Số lượng kênh ít, chất lượng phụ thuộc vào kết cấu lưới điện, chi phí đầu tư
tương đối cao, dung lượng không đảm bảo yêu cầu truyền SCADA nên phương tiện
truyền dẫn này sẽ không được phát triển.
Cáp đồng
Trong mạng viễn thông điện lực, cáp đồng được sử dụng để kéo dài thuê bao, kết nối
tổng đài của các đơn vị trong cùng thành phố hoặc cung cấp kênh truyền cho một số
khách hàng thuê kênh truyền dẫn. Tuy nhiên, các tuyến cáp đồng chịu ảnh hưởng rất
lớn của sét và nhiễu.
Vô tuyến VHF
Là phương thức liên lạc vô tuyến đơn công, chủ yếu phục vụ công tác điều hành và xử
lý sự cố. Công nghệ thông tin vô tuyến di động đơn công cũng được triển khai ở các
điện lực và một số vùng nhỏ phục vụ công tác sửa chữa bảo hành lưới điện khu vực.
A.2. Hệ thống chuyển mạch
Trên hệ thống đang có đến 100 tổng đài PABX dùng riênh (dung lượng nhỏ, chỉ từ 16
đến 300 số) của hơn 10 hãng và các nước sản xuất khác nhau, được kết nối chủ yếu
qua các trung kế 4W E&M, không có khả năng tính cước và quản lý mạng, không có
khả năng hỗ trợ kiểu báo hiệu SS7. Một số ít tổng đài được kết nối thông qua trung kế
số 2Mbit/s như tổng đài của các TBA 500kV, các Trung tâm điều độ A0, A1, A2, A3
và tổng đài tại một số nhà máy điện lớn. Các tổng đài được trang bị tại các trạm biến
áp 220kV, các điện lực tỉnh và các nhà máy điện khác chủ yếu được kết nối với hệ
thống bằng trung kế 4 dây E&M. Do trên mạng có quá nhiều chủng loại tổng đài có
chất lượng và năng lực khác nhau nên việc kết nối, quản lý và bảo dưỡng gặp rất nhiều
khó khăn, hiệu quả sử dụng hạn chế kém tin cậy và không có khả năng phát triển.
Đầu năm 2005 hoàn thiện việc lắp đặt và đưa vào vận hành 4 tổng đài chuyển mạch
vùng (Tandem) tại Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ sẵn sàng hỗ
trợ các kết nối mạng tổng đài ngành điện và cung cấp các thuê bao điện thoại công
cộng cho các đơn vị trong và ngoài ngành.
I-56
A.3. Hệ thống mạng cung cấp dịch vụ
Mạng điện thoại CDMA:
Đã hoàn thiện việc lắp đặt các BTS tại trung tâm các tỉnh, thành trên phạm vi toàn
quốc, nâng tổng số trung tâm chuyển mạch và điều khiển lên 05 MSC/BSC và 570BTS
dung lượng khoảng 1.000.000 thuê bao, đảm bảo phủ sóng trung tâm các tỉnh, thành
phố trên phạm vi toàn quốc
Mạng có khả năng cung cấp dịch vụ điện thoại cố định không dây (bao gồm cả fax &
kết nối Internet tốc độ cao), dịch vụ di động nội vùng và dịch vụ di động toàn quốc,
cung cấp các đường truyền không dây cho các kết nối phục vụ điều độ vận hành hệ
thống điện.
Mạng VoIP & Internet:
Đã hoàn thiện việc xây lắp mạng lõi với 03 điểm nút đặt tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thành
phố Hồ Chí Minh. Đã hoàn thành xây dựng 35 POP cung cấp dịch vụ VoIP và Internet
cho 35 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Trong năm 2006, sẽ cung cấp dịch vụ cho 64 tỉnh thành trên phạm vi toàn quốc, sẵn
sàng cho các kết nối và truy cập phục vụ sản xuất truyền tải, phân phối và kinh doanh
điện năng.
1.5.1.2 Tổ chức quản lý vận hành
1. Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực.
Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý vận hành:
- Hệ thống truyền dẫn đường trục quốc gia và quốc tế.
- Các tuyến truyền dẫn quang đã được đầu tư theo các công trình điện, kết nối vào
hệ thống để cung cấp đường truyền cho ngành điện và kinh doanh viễn thông
công cộng.
- Các tuyến tải ba trên đường dây 500kV và một số tuyến trên đường dây 220kV.
- Các tuyến cáp quang và viba do Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực đầu tư.
- Các tổng đài tại các trạm biến áp 500kV và một số tổng đài tại các trạm biến áp
220kV, các tổng đài chuyển mạch Toll, Tandem, MSC thuộc hệ thống mạng
điện thoại di động, cố định và Internet.
- Các đường truyền dẫn khác theo phân cấp của Tổng Công ty để cung cấp các
đường kết nối cho các đơn vị trong ngành điện.
2. Các công ty Truyền tải điện.
Các công ty Truyền tải điện chịu trách nhiệm quản lý:
- Một số tuyến cáp quang, viba, tổng đài do Công ty Truyền tải điện đầu tư hoặc
được Tổng công ty giao quản lý.
I-57
- Quản lý các tài sản thiết bị thông tin tại các trạm biến áp và các đơn vị trực
thuộc công ty truyền tải điện.
- Chịu trách nhiệm phối hợp với Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực kiểm
tra, xử lý theo cầu của Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực
3. Các công ty Điện lực.
Các công ty Điện lực chịu trách nhiệm quản lý
- Mạng cáp quang nội hạt trên các đường dây 110kV/35kV/22kV và hạ thế do
công ty đầu tư và thuộc phạm vi quản lý của công ty.
- Phối hợp với Công ty Thông tin Viễn thông điện lực kiểm tra và xử lý các
tuyến cáp quang nói trên theo yêu cầu của Công ty Thông tin Viễn thông điện lực.
4. Các Trung tâm điều độ.
Quản lý và vận hành hệ thống SCADA, các tuyến truyền dẫn được đầu tư theo các dự
án SCADA của A1, A2, A3.
5. Các nhà máy điện:
Quản lý và vận hành mạng thông tin nội bộ, các thiết bị và phòng máy thuộc nhà máy
điện đầu tư.
1.5.1.3 Đánh giá hiện trạng
Trong những năm gần đây, đặc biệt từ năm 2004, nhiều tuyến cáp quang đã và đang
được đầu tư xây dựng. Với mục tiêu và chiến lược đáp ứng đầy đủ nhu cầu thông tin
phục vụ công tác tự động hoá, điều độ và điều khiển hệ thống điện và đưa kinh doanh
viễn thông công cộng thành một trong hai lĩnh vực kinh doanh chính của ngành điện,
mạng viễn thông điện lực đã không ngừng thay đổi cả về chất lượng và số lượng.
Tiềm năng và thế mạnh:
- Lợi thế có đường trục cáp quang Bắc - Trung - Nam, kết nối với các nút
thông tin khu vực. Tổng số chiều dài cáp quang hiện có và trao đổi với
Viettel và VTN đến nay đạt khoảng 15.000km.
- Đầu tư xây dựng các tuyến cáp quang trên đường dây điện lực thuận lợi và
chi phí thấp, độ tin cậy an toàn cao nhờ việc kết hợp cáp quang với dây
chống sét (cáp quang OPGW) và treo cáp quang ADSS trên các tuyến cột có
sẵn của các đường dây cao thế, trung thế và hạ thế.
- Hợp tác đầu tư xây dựng và trao đổi cáp quang với các đối tác Viettel,
VNPT, Đài truyền hình Trung ương… giảm được chi phí đầu tư và rút ngắn
thời gian xây dựng.
- Có mạng viễn thông dùng riêng, có tiềm lực tài chính mạnh, với cơ sở hạ
tầng rộng khắp trên cả nước với đội ngũ cán bộ giàu kinh nghiệm.
Khó khăn và hạn chế:
I-58
- Tiến độ của một số tuyến cáp quang được xây dựng theo các công trình điện
triển khai xây dựng chậm. Tổ chức kết nối các tuyến truyền dẫn quang còn
rời rạc, chưa đồng bộ, thời gian đầu tư kéo dài, nhiều khu vực không khép
kín được hệ thống nên chưa phát huy được hiệu quả của các tuyến thông tin
quang đã đầu tư trong toàn hệ thống. Các tuyến truyền dẫn quang hiện có,
hầu hết chỉ kết nối đến một số trạm biến áp, nhà máy điện (xa khu vực dân
cư), chưa kết nối thành mạng nên chưa sẵn sàng khai thác để kinh doanh viễn
thông công cộng.
- Mạng nội bộ của ngành điện chủ yếu kết nối bằng thông tin tải ba nên dung
lượng và độ tin cậy thấp. Thông tin phục vụ nội bộ ngành điện chất lượng
kém, độ bao phủ hẹp (hầu hết các điện lực chưa có đường truyền kết nối vào
mạng dùng riêng của ngành điện).
- Chưa tổ chức mạng liên vùng và liên tỉnh, một số thiết bị chưa có phần mềm
quản lý. Thiết bị đầu tư theo nhiều dự án với các tiến độ khác nhau nên tại
một số nút có quá nhiều thiết bị của nhiều nhà sản xuất gây khó khăn trong
quản lý vận hành và kém hiệu quả trong khai thác.
- Tình trạng thiết kế các tuyến thông tin theo các dự án của công trình điện do
nhiều công ty tư vấn thực hiện đã thiếu tính tổng thể, không đồng bộ với hệ
thống thông tin khu vực.
- Kinh nghiệm quản lý kinh doanh viễn thông còn ít, thiếu cán bộ giỏi chuyên
ngành viễn thông.
- Chưa có hệ thống quản lý mạng tập trung. Chưa có quy chế phân cấp điều
hành hệ thống
1.5.2 HiÖn tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn hÖ thèng ®iÖn cña Trung t©m ®iÒu
®é Quèc gia.
1.5.2.1 Hiện trạng cơ cấu tổ chức điều độ

Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia là cơ quan vận hành hệ thống điện thuộc
Tổng công ty điện lực Việt Nam, bao gồm:
Cơ quan Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia, trụ sở chính tại Hà Nội
Các Trung tâm điều độ Hệ thống điện miền bao gồm 3 trung tâm: Trung tâm
Điều độ Hệ thống điện miền Bắc, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện miền
Trung, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện miền Nam.
Điều độ HTĐ Quốc gia được phân thành 3 cấp:
I-59
1. Cấp điều độ HTĐ Quốc gia là cấp chỉ huy điều độ cao nhất của toàn bộ HTĐ
Quốc gia. Cấp điều độ HTĐ Quốc gia do cơ quan Trung tâm Điều độ HTĐ Quốc gia
(gọi tắt là A0) đảm nhiệm.
2. Cấp điều độ HTĐ miền chịu sự chỉ huy trực tiếp của cấp điều độ HTĐ Quốc
gia. Cấp điều độ HTĐ miền do các Trung tâm Điều độ HTĐ miền (ĐĐM Bắc, ĐĐM
Nam, ĐĐM Trung gọi tắt là A1, A2, A3) đảm nhiệm.
3. Cấp điều độ lưới điện phân phối chịu sự chỉ huy trực tiếp về điều độ của cấp
điều độ HTĐ miền tương ứng. Cấp điều độ lưới điện phân phối do các Trung tâm hoặc
Phòng điều độ của các Công ty Điện lực độc lập, các Điện lực tỉnh, thành phố thuộc
CTĐL 1, 2, 3 đảm nhiệm.
1.5.2.2 Nhiệm vụ của TTĐĐQG
Nhiệm vụ trọng tâm của công tác điều độ HTĐ Quốc gia là:
1. Cung cấp điện an toàn, liên tục;
2. Đảm bảo sự hoạt động ổn định của toàn bộ HTĐ Quốc gia;
3. Đảm bảo chất lượng điện năng;
4. Đảm bảo HTĐ Quốc gia vận hành kinh tế nhất.
1.5.2.3 Nhiệm vụ của cấp điều độ HTĐ quốc gia

Chỉ huy điều độ HTĐ Quốc gia nhằm bảo đảm cho HTĐ Quốc gia vận hành an toàn,
liên tục, ổn định, chất lượng đảm bảo và kinh tế.
Lập phương thức vận hành cơ bản cho toàn bộ HTĐ Quốc gia.
Phối hợp với các Ban liên quan của Tổng công ty Điện lực Việt Nam lập dự báo nhu
cầu phát điện (sản lượng và công suất), lịch sửa chữa tuần, tháng, quý, năm của các
NMĐ.
Lập phương thức vận hành ngày bao gồm:
a) Dự báo đồ thị phụ tải HTĐ Quốc gia;
b) Lập phương thức kết dây HTĐ Quốc gia trong ngày;
c) Phân bổ biểu đồ phát công suất và sản lượng cho các NMĐ đáp ứng đồ thị phụ
tải HTĐ Quốc gia;
d) Giải quyết các đăng ký, lập phiếu thao tác đưa ra sửa chữa, kiểm tra, bảo
dưỡng, thí nghiệm định kỳ và đưa vào vận hành các tổ máy, đường dây, thiết bị thuộc
quyền điều khiển;
đ) Xem xét và thông qua việc giải quyết các đăng ký của cấp điều độ HTĐ miền
đối với việc đưa ra sửa chữa, kiểm tra, bảo dưỡng, thí nghiệm định kỳ và đưa vào vận
hành tổ máy, đường dây, thiết bị thuộc quyền kiểm tra.
I-60
5. Tính toán chế độ vận hành HTĐ Quốc gia ứng với những phương thức cơ bản
của từng thời kỳ và khi đưa các công trình mới vào vận hành.
6. Chỉ huy điều chỉnh tần số HTĐ Quốc gia; chỉ huy việc vận hành các NMĐ và
điều chỉnh điện áp một số điểm nút chính trong HTĐ Quốc gia.
7. Chỉ huy thao tác và xử lý sự cố hệ thống điện 500 kV.
8. Chỉ huy khai thác, điều tiết hồ chứa của các Nhà máy thủy điện.
9. Tính toán chỉnh định rơ le bảo vệ và tự động trên HTĐ Quốc gia thuộc quyền
điều khiển. Cung cấp thông số tính toán ngắn mạch (công suất ngắn mạch, dòng điện
ngắn mạch..) tại các nút có điện áp ≥ 220kV ứng với chế độ vận hành cực đại và cực
tiểu. Cung cấp các giới hạn chỉnh định rơ le bảo vệ và tự động cho lưới điện truyền tải
thuộc quyền điều khiển của cấp điều độ HTĐ miền đồng thời có trách nhiệm kiểm tra
sự phối hợp các trị số chỉnh định rơ le bảo vệ và tự động của các thiết bị thuộc quyền
kiểm tra của cấp điều độ HTĐ Quốc gia.
10. Tính toán ổn định và đề ra các biện pháp nhằm nâng cao ổn định của HTĐ
Quốc gia.
11. Tính toán sa thải phụ tải theo tần số của toàn bộ HTĐ Quốc gia.
12. Tính toán và quy định điện áp các điểm nút chính trong HTĐ Quốc gia.
13. Tính toán tổn thất điện năng trên lưới truyền tải phục vụ công tác điều độ
HTĐ Quốc gia.
14. Lập phương thức, chỉ huy thao tác để đưa vào vận hành các thiết bị, công
trình mới thuộc quyền điều khiển.
15. Chủ trì triệu tập các đơn vị liên quan phân tích, tìm nguyên nhân các sự cố
trên hệ thống điện 500kV, các sự cố lớn trong HTĐ Quốc gia và đề ra các biện pháp
phòng ngừa.
16. Tổ chức diễn tập xử lý sự cố trong toàn HTĐ Quốc gia. Tham gia kiểm tra
diễn tập xử lý sự cố trong HTĐ miền, các NMĐ, các trạm điện.
17. Tổ chức đào tạo và bồi dưỡng, huấn luyện các chức danh của cấp điều độ
HTĐ Quốc gia, nghiệp vụ điều độ cho các cấp điều độ. Tham gia đào tạo, bồi dưỡng,
huấn luyện, kiểm tra chức danh KSĐH HTĐ miền, Trưởng ca các NMĐ thuộc quyền
điều khiển và Trưởng kíp các T500.
18. Quản lý vận hành hệ thống SCADA/EMS và hệ thống máy tính chuyên dụng.
19. Tổng kết, báo cáo Lãnh đạo Tổng công ty Điện lực Việt Nam tình hình sản
xuất và truyền tải hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, hàng quí, hàng năm. Tham gia
đánh giá việc thực hiện phương thức đã giao cho các đơn vị.
I-61
20. Tham gia phân tích và tìm nguyên nhân các sự cố lớn trong HTĐ miền, tại
các NMĐ và đề ra các biện pháp phòng ngừa.
21. Tham gia Hội đồng nghiệm thu các thiết bị và các công trình mới theo yêu
cầu của Tổng công ty Điện lực Việt Nam.
22. Tham gia công tác xây dựng quy hoạch phát triển nguồn, lưới điện, hệ thống
thông tin liên lạc và SCADA/EMS/DMS phục vụ điều độ HTĐ Quốc gia. Theo dõi
tình hình vận hành của HTĐ Quốc gia để đề xuất chương trình chống quá tải các trạm
biến áp và đường dây cấp điện áp 66kV, 110kV, 220kV, 500kV.
23. Chủ trì (hoặc tham gia) biên soạn và chỉnh lý các tài liệu, quy trình liên quan
đến công tác điều độ HTĐ Quốc gia.
24. Tham gia các công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến công tác điều độ
và chiến lược phát triển của HTĐ Quốc gia.
I-62

QHDVI ChapI Hientrang PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

QHDVI ChapI Hientrang PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ch−¬ng I

HiÖn tr¹ng ®iÖn lùc quèc gia

Tæng Gi¸m §èc

Trung t©m C«ng

§¸nh gi¸ vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña EVN

§¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña EVN

1.1.2 C¸c ®¬n vÞ ngoµi EVN, së h÷u nhµ n−íc

1.1.3 C¸c thµnh phÇn kh¸c

Cơ Cấu Công Suất Cơ Cấu Điện Năng

Ngoài ngành Thuỷ điện Ngoài ngành Thuỷ điện

a) BiÓu ®å phô t¶i ngµy ®iÓn h×nh

H×nh 1.3 BiÓu đå ngày làm viÖc toàn quèc

0.8 0.8 1996

H×nh 1.4 BiÓu đå ngày ®iÓn h×nh miÒn B¾c

1.0 1996 1996

H×nh 1.6 BiÓu đå ngày ®iÓn h×nh miÒn Nam

0.8 1996 0.8

2001 20.00% 2001

4,000,000 29974 TOU

B¶ng 1.4. C¬ cÊu tiªu thô ®iÖn

Công nghiệp Nông nghiệp

VÒ tiªu thô ®iÖn trong ngµnh c«ng nghiÖp

1.3 T×nh h×nh s¶n xuÊt ®iÖn

a. C¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn cña EVN

1.3.2.2 C¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn (NMT§)

a. T×nh h×nh chung c¸c NMT§ hiÖn cã

• VÜnh S¬n: thiÕt bÞ cña Cegelec Ph¸p

B¶ng 1.13. Thèng kª ph©n lo¹i sù cè (tÝnh ®Õn hÕt 2003)

Tên nhà máy Lượng khí thải

Bụi SO2 NOx CO2

Nhà máy nhiệt điện Uông Bí 2,316 8,061 4,107 967,7

Nhà máy nhiệt điện Bà Rịa 0,3621 5,763 8,22 1841,9

Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ 1 2,3333 4,06 5,832 1802,4

Nhà máy NĐ Phú Mỹ 2-1 mở rộng 0,0851 2,985 2,127 580,5

Nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ 4 0,0459 0,799 1,148 354,7

Tổng phát thải năm 6,4885 56,740 40,841 12720,31

a) Thiết bị xử lý bụi ESP nhà máy điện Phả Lại 1

b) Nhà máy nhiệt điện Phải Lại 2

c) Nhà máy điện Uông Bí

d) Nhà máy điện Ninh Bình

Nhà máy điện Phả Lại 1

Nhà máy điện Phả Lại 2

Nhà máy điện Uông Bí

Nhà máy điện Ninh Bình

Trung tâm điện lực Phú Mỹ

(1) Hệ thống thải nước mưa

Nhà máy điện Bà Rịa

Nhà máy điện Thủ Đức

o Cặn lơ lửng vượt 2,1 lần TCCP,

1.4.1.1 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng l−íi truyÒn t¶i 500kV

Nguån: TT§§QG-EVN, 6/2005

110 kV 4858 2041 3392 10290

Sè m¸y 225 90 208 523

Sự cố lưới điện 500kV

Sự cố lưới điện 500-220-110kV

Tổn thất truyền tải

1.5.1.1 Hiện trạng cơ cấu tổ chức điều độ

1.5.2.1 Hiện trạng cơ cấu tổ chức điều độ

Điều độ HTĐ Quốc gia được phân thành 3 cấp:

1.5.2.2 Nhiệm vụ của TTĐĐQG

1.5.2.3 Nhiệm vụ của cấp điều độ HTĐ quốc gia

You might also like