You are on page 1of 285
Publisher + Chowkhamba Sanskrit Series Office, Varanasi Printer + Chowkhamba Pres, Varanasi ‘Gomp. Com. : Shreyashi Creation, Varanasi. Edition: First, 2006 7 Edition: Second, 2008 ISBN 81-7090.1729 © Chowkhamba Sanskrit Series Office 37/90, Gopal Mandir Lane Golghar (New Maidagin) Pose Box 1008, Varanasi-221 001 (U.P) India Phone Office: (0542) 2883458, Res: 2934082 £ 2585020 Fax 05422389458, email: csofiee@saryam.netin Vieb ste: www.chowkhambaseries.com Crusader of Ayurveda y vd Shri P. R. Krishnakumarji We Managing Director, The Arya Vaidja Ph sya Vaidya Pharmacy (CBE) Ld Founder Trustee, Ayishiman Ayurvedic Tus, Coimbatore. Chairman cum Managing Director, Confederation for Ayurvedic Renaisence Keralam Pt Lad. Executive Chairman, Arya Vaidyan Ram Varier Educational As con be had fom Chowkhamba Krishnadas Academy Foundation of Ayurveda. von ace Y Managing Trustee, Kshetropasana Trust; The Ayurvedic Trust; tea and Ashirwad Health & Education Trust, Coimbatore. Golgha (Near Maagi) 1 ‘Varanasi 221001 (Inia) Phone (0542) 2835020 SSahasrayogam’ is enjoying the status of Ayurvedic Prac- tical Prescriber among Kerala Ayurvedic Physicians. The public of Kerala also keeps this book with them and considers it asthe ook of Ayurvedic Home Remedies. ‘Sahasrayogam’ means one thousand formulations, and on a rough estimate it appears chat the number of formulations vary from 700 to 1200 in various versions. It also appears that some more formulations have een added periodically to the original text based on their practical experiences, which resulted in the increase of total puniber of formulations The formulations described, in the ook consist of different Kalpanas like Kashaya (Decouvon), Talla (Medicated oil), Ghrita (Medicated Ghee)s=Ghooma (Powder), Asava, Arishta (Fermented liquid), Vati, Gutika (Pil) and Lehya"(Linctus)Besides the poly herbal formulations, Single drug recipes are also indicated for the treatment of ferent diseases. In addition to the classical formulatior- some fof the traditionally useful simple herbal recipes are also in ‘dluded in this book. Central Council for Research in Ayurveda and Siddha thas edited and published the Hindi version of ‘Sahasrayogam’ by consulting various versions like 1. Sahasrayogam - Vaidya Priya Vjakhyana, Velayudhs Kuruche. 2 Sahasrayogam - Aur Krishna Pisharate Bharata Vilasam Press, Trissur. ‘Sahasrayogam ~ Sriram Vilayaka Press Sahasrayogam - Tamarakulam Kochch Sankaran Vaidya et al; V.V. Press, Kollam, otto 2 ABOUT AUTHOR Name R. VIDYANATH Date of Birth 4th February, 1961 Place of Birth: Guntur Parents Dr. R. Satyanarayanacharyula ‘Sm. R. Rajya Aaudemic Qualifications: 1. BAMS. (Nagarjuna Universgy - 1988) MD. (Gujarat Ayurved University 1986) ‘Special Training in Pancha Karma (International Ingtitute of ‘Ayurveds-1996) Medical Officer - AP. Govt. Service - 1986 to 1996. Lecturer - Govt. Ayurvedic College, Vijay.wada-1996 to A. Books Published : English = 1. Panchakarma 2 A handbook of Astanga Sangraha (U/P) 3. Rasa Sastra (U/P) - (Co Author) B.Bapers Published : 10 ©. Seminars / Workshops | Conferences: » ABOUT CO-AUTHOR Name K. NISHTESWAR, Date of Binh: 6th June, 1955 Place of Birth: Kakinada Parents ‘Subrahmanya Sarma Lakshmikantam Academic Qualifeations : 1. Sanskrit Basha Kovida (Bharatiya Vidya Bhavan - 1975) 2. BAM, (Andhra University - 1976) 3. MD. (Gujarat Ajurved University - 1980) 4. GEN. (IGNOU: 1992) Phd. (University of Poona - 1997) ‘Captain G. Srinivasa Murthy Memorial GOLD MEDAL, Acad- femy of Ayurveda, Vijayawada - 1978. 2. Dr. Udiya Bhaskar Memorial GOLD MEDAL NS. Gow. ‘Ayurvedic College. Vijayawada - 1980. 3. HARIOM ASHRAM GOLD MEDAL., Gujarat Ayurved Univer sity Jamnagar 1980, 4. HARI ANANTH GOLD MEDAL., In Pune - 1988, 15. State BEST TEACHER Award GOLD MEDAL, Govt. of AP. ~ 2001 6, NAGARJUNA SILVER MEDAL, Academy of Ayurveda - 1982 (for best P.G. Thesis) 7. NAGARJUNA SILVER MEDAL, Academy of Ayurveda - 1998 (for best Ph.D. Thesis) 8. Third Prize for the Best Thesis on Diabetes in the National ‘Thesis Competition. Vasidey Vilsam Trust, Trivendram - 1981 9. Second Prize for the Best Thesis on Hypertension in the Na- tional Thesis Competition Vasudev Vilasam Trust. Trivendnim - 1982, te of Indian Medicine, x Sahasrayogam 10. First Prize for the Best Thesis on Heart Diseases, Vaidya Ratna Moos Trust, Trissur - 2001 (Senior Author) 11, DSc. (Doctor of Science), International University of Comple- mentary Medicines. Colombo - 1991. 12, President’ Selection for biographical inclusion in the seventh cedtion of 500 Leaders of influence by American Biographical Institute, Raleigh (USA) - 1997, Books Published : A Tetuge 1. Dravyaguna Moulika Siddhanthamut 2 Drayyaguna Prayoga Vigaanam 3. Resasastra Vignanam, 4. Agadatantram 5. Bhaishajya Kalpana Vignanam 6 7 8 (Charaka Samhita (Kalpa Schanam) Ahara Oushadha Chikiteala ‘Andubaatulo Ayurvedam, 9. Maninde Mandu 10, Apurvedic Treatment HL Ayurveda Siddvantarmulu 12, Ayurvedamulo Arogya Jiitam (Co-Author) 13. Ayurveda Soundarya Sadhanalu 14. Chikitsa Darshint 15. Ayurveda Vanamulika Chi B. English: 1, Herts in Basawarajeeyam 2 Antitis & Ayurveda 3. Ayurvedic Remedies for common Skin diseases 4. Ayurvedic Treatment of Nervous diseases 5. Ayurvedic Treatment for Hypertension 6. Ayurvedic Management of Stroke (Hemiplegia) 1 8 9. ts “Amurvedic Management for Heart diseases (Coauthor) ‘Asthanga Sangraham (Questioin Bank) Guide to Ayurvedic PG. Entrance Tests 10, Question Bank for Ayurvedic P.G. Entrance Tests (Co-Author) 1, Rasa Sastra (U/P) G Papers Published : 60 9 Seminare/ Workshops [Conferences py CONTENTS I. Kashaya Prakarana u. 18, 4 16. 16 17 18, 19. 21. 22, 23. BRE Pachana Kashaya (2) ‘Vata Jwarahara Kashaya [3] Pitta Jwarahara Kashaya Sleshma Jwarahara Kashaya Vatapitta Jwarahara Kashaya ‘Tridosha Jwarahara Kashaya Sita Jwarahara Kashaya Upadrava yuktt Jwarahara Kasha Vishama Jwarahara Kashaya Sannipata Jwarahara Kashaya (Chaturdhika jwarahara Kashaya iteajwarahara Kashaya (8) Jisra Jwarahara Kashaya Raktapittahara Kashays (3] Pradarahara Kashaya Sannipata Jwaradihara Kashaya ‘Adisarahara Kashafa (3) Vata Pitta Kapha Jwarahara Kashaya [3] Vata-Pitia Jwarahara Kashaya ‘Vata Kapha Jwarahara Kashaya Kapha-Pitta Jwarahara Kashaya Seeta Jwarahara Kashaya [3] Asrigdarahara Kashaya Swetapradara hara Kashaya ‘Swasa - Kasahara Kashaya [5] Hikkadihara Kashaya [3] n 12 12 2 18 “ “ 16 58, ggag 58, 59, Kshayarogahara Kashaya (3) Swarabhedahara Kashaya [3] ‘Aruchibara Ama Kashaya Bhaktadweshahara Kashaya [4] Ghardihara Kashaya (3) Hridrogahara Kashaya [2] Trishnahara Kashaya [3] Madagyayahara Kashaya Arshohara Kashaya [7] Atisarahara Kashaya (3) Grahanihara Kashaya [2] Vishuchikahara Kashaya Mutrakricchrahara Kashaya [6] Pramehahara Kashaya [2] Vidradhihara Kashaya [3] Vridahibara Kashaya (3]. Gulmahara Kashaya (4) Soolahara Kashayn [2] Mahodarahara Kashaya (3) Panduhara Kashaya (3) Kamatahara Kashaya [2] Sophahara Kashaya [2] Visarpahara Kashaya (4) Masurikahara Kashaya [2] Visphotahara Kashaya Kusheahara Kashaya [4] Keimihara Kashaya (3) Vatahara Kashaya (2) Mukhapaka hara Kashaya Sannipata vikara hara Kashaya Soolahara Kashaya [2] Arditakshepaka vatahara Kashaya Vatahara Kashaya (7] Maha Rasnadi Quatha, Sahasrayogam 7 18 19 19 20 a 2 3 SSBNRRR 32 32 35 eeese BS 2 43 BERES 61 62, ARBRUSSeSsaee Koushikokta Rasnadi Quatha, Vataraktahara Kashaya [2] ‘Sthoulyahara Kashaya Malasodhana Kashaya Virechana Kashaya ‘Vatarogahara Dhanyamla Deepaniya Peya. Kaphapittatisarahara Peya Raktatisarahara Peya ‘Mutrakricchrahara Phanita Keimihara Yavagu asa Swasahara Yavagu Vrishya Yavragu ‘Somarogahara Ksheera [4] Santatadi Jwarahara Kashaya, ‘TL Ghrita Prakarana 18, 14 15. 16, W. ‘Tiktaka Ghrita, Mahaciktaka Gheita Panchatiktakaguggulu Ghrita. Indukantha Ghrita, Sukumara Ghrita. Teshu Doorvadi Ghrita Dhatyadi Ghrita Varahyadi Ghriva (i) Modaka Twagadi Ghrita, Varahyadi Ghrita (i). Vrisha Ghrita (), Vrisha Ghrita (i) Ningundyadi Ghrita Dasanga Ghrita Sasa Vasadi Ghrita Kakamachyadi Ghrita Lasina Ghrita Hessegaaaareeesss 18. 19, 21 28 2. %. 26. Dari Baladi Ghrita Patha Karanjadi Ghrita (i) Patha Karanjadi Ghrita (i) Vastyamayantaka Ghrita Trikantaka Ghrita Satavaryadi Ghrita ‘Akulyadi Gheita Dhanvantari Ghrita Parpanadi Gheita Varunadi Ghrita Kalyanaka Ghrita Mahakalyanaka Ghriea Kushmanda Ghrita Mahakushmanda Ghrita Jivantyadi Ghrita Patoladi Ghirita ‘Triphaladi Ghrita Kshiridrumadi Ghrita Ghrita Grahanyantaka Ghrita Brahmi Ghrita Ashtanga Ghrita Saraswata Ghrita Saraswata Ghrita (i) Samangadi Ghrita Mahapaisachika Ghrita Maha Panchagavya Ghrita Sarvamayantaka Ghrita Jaryadi Ghrita ‘Triphatadi Ghrita [Bindu Ghrita] Nalikera Ghrita Virechana Ghrita Panchagawa Ghrita SSSeeeaeresessageage 8 coments 52, 58, 54, 55, 56. 87. 58, 59, Brahmi Ghrita Vidangadi Ghrita Soolahara Ghrita Bhadikadi Ghrita [Marmakshata Ghrita) Baladi Ghrita Punarnavadi Ghrita Sooladi Ghrita Ardraka Ghrita IIL Taila Prakarana Dhanvantara Talla Suddha Bala Taila Ksheerabala Talla Ksheerabala Avartana Taila Ketakyadi Tila Chinchadi Taila Prabhanjana Vimardana Talla Chinchadi Tail, Parinata Keriksheeradi Taila Devadaru Baladi Taila Balaguduchyadi Taila ‘Trimistita Taila Balaswagandhadi Taila Balaguduchyadi Taila(i) Karpasasthyadi Taila Lakshadi Talla Aranaladi Taka nda Taila ‘Tekarajadli Taila Panchavalkadi Taila Maha Lakshadi Talla Phenosiradi Taila Bhringalarkadi Taila Guggulyadi Taila woz 103 108 104 104 105 106 107 109 0 no mL ng ug 3 m4 5 15 16 16 n7 n7 us ng ng 120 120 121 1 122 123 124 26. BRS s 31 32, BREE SESsees Seeasar 51 52, 53. 54, 57. Eladi Taila Nisosiradi Taila Ashtapatra Taila Darvi swarasadi Taila Amritotthara Taila Chandanadi Tai Mashadi Taila Tulasi swarasadi Taila Tintrini swarasadi Taila Kushtantaka Taila ‘Triphaladi Taila Sahacharadi Taila Karambha Sakhodadi Taila Vachadi Taila ‘Triphaladi Taila Asanabilwadi Tail Nagaradi Taila Manjishtadi Taila Bala Hathadi Taila Bhringamalakadi Taila Bala Dhauyadi Taila Tungadrumadi Taila Chandanadi Taila Amrutadi Taila Durdhuradi Tails Jeemutadi Taila Nilibhringadi Taila Ankoladi Taila Nili Nirgundyadi Tala Nili Nisadi Taila acha Lasunadi Taila \Nirgundi Rajanyadi Taila Arimeda Twagadi Taila Punkhadi Taila 124 135 126 126 137 137 128 139 139 130 131 131 132 138 134 135 135 136 137 137 138 40 40 141 14g 142 142 143 144 144 45 145 145 47 Contents 59, 60, 61 6 63, 64, 65, 66, 67. 68, 69, 70. a. R 7, 1 Ramathadi Taila Anjhudadi Taila Dinesavallyadi Taila Durvadi Tai ‘Tiki Taika Nagaradi Taila ‘Anu Taila Sahadewyad Taila ‘Vranaropana Taila Bala Taila Prasarini Taila Dinesavallyadi Taila Pancha Sneha ‘Amrutadi Taila Wranabhairava,Taila Racchiradi Taila TV. Chooma Prakarana Sudarsana Choorna Laghu Gangadhara Choorna Vriddha Gangadhara Choorna Chandanadi Choma Choomamruta yoga Sitopaladi Choorna Khandasama Choma Pathadi Choorna Pridhu Nimba Panchaka Choorna Maha Khandava Choorna Lavangadi Choorna Ashta Choma ‘Tugadi Choorna ‘Swasakasadihara Choorna, Jivantyadi Chooma Trikawwadi Chooma “7 148 148 149 49 149 150 131 151 152 158, 154 154 155 156 158 160 162 163 163, 164 165 16 167 167 168 168 169 170 170 m im 17 18, 19, 20, 21 22. 28, 24, 25. 26, 27. 28, 29, 30, 3 32, 38, 34, 35, 36, 37. 38. 39, 40. 41 42, 48. 4. 45. 46. 4. 48, 49, 50. Pushyanuga Choma Naracha Chora Hapushadi Choorna Nilini Chooma Patoladi Choorna Yavanyadi Chooma Talisapatradi Choorna Magadhajadi Choorna Karpasasthyadi Choorna Eladi Choorna Jati Lavangadi Choma Kadukkadi Choorna Eladi Chooma Karpooradi Choorna Chukkilirayadi Choma Nagappuvadi Choma Nalpamaradi Choorna Vatasringadi Choorna Sarasija makarandadi Choorma Viswailadi Choorna Amrita Pippalyadi Choorna Hutabhugadi Choorna Induppukanam Vaiswanara Choorna Suranadi Choma Danti Trivritadi Choorna Viswajamodadi Chooma ‘Trikatukadi Choma [Choma Raja] Kayampurandaradi Choorna Maha Vabni Vajra Kushmandoryaru Bijadi Chooma Akuli Katakadi Choorma Vidanga Rasnadi Choorna Trilavana Pasugandhadi Choma Saasayogam 179 173 17 175 176 176 7 17 178 178 179 179 179 180 80 181 181 181 182 182 182 183 184 184 185 185 185 186 186 187 187 188 188 189 coments Abhraka Gandhadi Choorna Nimbadi Choorna Nagaradi Choorna Hiingu Vachadi Chooma ‘Hingu Twagadi Choorna Ayorajo Nagaradi Choorna Pippalyadi Choorna Snubhi Pippali Chooma Arkapatradi Bhasma Ketakidala Bhasma Sindhuttha Jeerakadi Choorna Pachya Punarnavadi Choorna 7 \Vyoshadi Choorna Kayyonyadi Choorna INyaramooladi:Ghooma Varahyadi Chora Nellakyadi Choorna Krishnagnyadi Choorna Tndrasani Cooma Ayaskantadi Choorna Yogaraja Choorna Saraswata Choorna Avipatti Choorna Mashaswagandhadi Choorna Guggulu Pancha Pali Choorna Rasnadi Choorna Hutasana Chooma Kacchuradi Choorna [Brihat) Kacchuradi Choorna (Laghu] \Nasika Choorna Aswagandhadi Choorna Kapitthashtaka Choorna Agnimukha Choma Dadimashtaka Choma 190 190 190 191 192 192 193 198 193 194 194 194 195 195 196 196 197 197 198 198 199 199 200 200 201 201 02 202 205 206 206 207 85, 86. 87. 88, 89, 90, 9, 92, Bhasma 93. 94. 95. 96. 97, 98. 99, 100. 101 108, 103. 104. 105. 106. Karpooradi Choorna Modakadi Choma Soolari Choorna Bala Soolari Choorna Korit talam Triphatadi talam Narasimha Chooma Saraswata Choma Ksharadi Yoga Soolahara Chooma Gandhaka Choorna alata Kshara Kukkuta Lavana Kalyana Kshara Swayam Bhasma Mahavriksha Lavana Vidangadi Kshara ‘Tambula Bhasma ‘Vaiswanara Choorna Sudha Kandadi Kshara {I} Bhunimbadi Kshara Haridradi Kshara Sudha Kandadi Kshara [11] Arishta Prakarana Dasamoolarishta Amrutarishea Ashokarishea Draksharishea JJeerakadyarishta “Abhayarishea Kutajarishea 208 209 209 Qu 212 213 au 215 216 27 218 219 230, 221 221 222 223 293 224 224 224 229 230 231 282 232 234 contents 8 Khadiravishta 9, Musthakarishea 10, Danyatishea V1, Duralabharishea 12, Parpandyarishea 18, Balarshea 14, Devadarvarishea 15. Dhatryarshea ‘Asava Prakarana 1, Pippalyasava 2, Punarnavasava BUsirasaa 4 Lohaswva 5, Aravindasart 6, | Patrangasava 1 Kumaryasava 8 “Bhringarajasava 9, Korpurasava 10. Rasa ‘VIL. Lebya Prakarana 9. 10. 1. Wotte Bitwadi Lehya. Kushmanda Rasayana (0) Kushimanda Rasayana (I) Manibhadra Guda. Satavari Guda (0) Satavari Guda [II]. Satavari Guda (111). ilu Tippalyadi Lehyam. ‘Chinchadi Lehyam. Aswagandhadi Lehyam. Iishuradi Lebyam a xt 24 236 237 237 238 242 243 24 245 246 247 248 249 250 351 251 254 254 255 256 257 237 261 261 12. 13, M4, 16, 16, 17. 18, 19. 20, 2 2. 38, oe 25, 26. 2, 38, 29. 30, 31 82. 38, 4. 35. 36, 37. 38, 39, 40. 41 42, 48. a. Madhusnuhi Rasyana. Pim Kulambu( Putim Kulambu(ii). Agssys Rasayana. Dan Haritlyavacha, Katajralea, Kuta Phania, Kotajadi Gud, Bahusila Cuda CChyavanaprasavaleya, Brihadvasvaleya Gandhaka Rasyana Madanakameswari Lebya {Chacugtakadi Rasiya) Bharangyadi Lehya Punarayadi Leh: Draishadi Leta, Jeerakadi Lehya [Muttu Kulambu). © yashnyai Lehya Dasamoola Hari Lea, Dasamoolsdi Lehya Chitaka Guda, Gudardraka ‘Matala Rasayana [Dadima. Gandira Rasiana, ubuta Rasyana, Poshparaga Lehya, Tet Kalam hanger: Rasayana, Beat Madhusnuhi Rasyana, utajadyavaleya, Kamenra Ley Pippalyadi Rasayana Dasamoolavalehya. Sshasrayogam 262 268 264 265 266 267 268 269 2m 273 274 275 277 28 279 281 282 283, 285 285 287 288 289 201 201 292 293 294 297 Abaya Modaka, Khadiradi Rasayana, VIL Vati Prakarana Kaisora Guggulu. Amrura Guggult. Yogaraja Guggulu. Mandoora Vataka. Kankayana Gutika, Lavangadyam Modakam, ‘Ghurmasara [Veppalakatt) Arbudahara Lepa. Kasattinutiri (Kasahari Var) Kalvillunnatinu,Kulambu [Padavidarika Lepa]. ‘KatuvalliPadikka {Karmapali Poshak), Kulana Khattinu Kulambu, Vrana Lepa. Bhagandharahata Lepa. yay Kulamba. Marma Kshobha, IX. Gutika Prakarana Nilimooladi Gutika, ‘Chukkum Tippalyadi Guta. Mridwikadi Gutika Jwarankusha Rasa. Ramabana Rasa. Suryaprabha Gutika. Mukka Mukkudu Vati, Kasturyadi Gutika. Kinyateu Jeerakadi Matra. ‘Setubandha Matra. Paccha Endiya suka, xxi 299 300 303 304 306, 307 308 309 310 310 si si 312 312 313 313, 314 314 315 315 316 316 316 317 318 318 319 520 520 xxiv 12, 18. 14. 15. 16. 17. 18. 21 BS SBB 31 SSsssaee 41. 2. 43. 4 45, Jntikkad Gutia, Loh Graded Gutia Kiva Guu Ninuyad Gutika. Bilwadi Guta Ramachandisvara Rasa, Anandabhairava Gutika. Ramabana Gutika {Navajwara Nivarini Sannipatantaka Gutika. Chaiyadi Guba Bhueabhairava Ras Tamrabhairava Gutika Rasadi Gutika, Jwarankusha Rasa. Maha Jwarankusa Rasa Ramabana Rass [i Ramabana Rass fi] Ramabana Rasa (0). Seeta Nagankusha Rasa Seetajwara Gajasimha Rasa Sane Jwarahara Matra, Tapa Jwarahara Matra Suchimukha Rasa Sarvacogakulantaka Rasa. Rogatrayart Rasa ‘Ananda Rasa, Chandabhaskara Rasa. Neelakantha Ras, Gaganesvrara Rasa. Jalingadi Gtika Soolakuthara Rass. Gulmakulancaka Rasa. Sankhapani Rasa, ‘Anand Rass. 821 821 322 323 323 324 324 325 325 325 326 827 827 328 329 339 880, 331 331 331 352 382 333 334 336 887 337 338 338 339 340 Contents 46, Kanakasundara Rasa, 47, Triguna Rasa 48. Rajavirechana Gutika, 49. Virechana Gutika. 50, Marichadi Gutika. 51, Antrakuthara Rasa, Sirastoda Gutika. Ashakshari Gutka, Dhanvantari Gutika, Agnikumara Rasa. ‘Sutikantak Nasani Gutika. ‘Sutikamaya Nasani Gutika. Bahumutrantaka Rasa, Sleepadantaka Gutika. Amavatari Rasa. Dasanga Guta! odasat} Gutika, 63, Kanthasuddhi Guta. 64, “Mritasanjivani-Gutika. 65, Vewumaran Gulika, 66, Manasamitra Vata. 67. Vayu Gutika, 68. Venkaradi Matra 6, 10. RESSSISASES Sitamatangasimba Rasa. Marma Gutika. X. Parisishta Prakarana Almottadi Kashaya Aviltoladi Kashaya Dasamoola Vrishadi Kashaya ‘Amrutadi Kashaya (Pachanamrata] Rasna Sunthyadi Kashaya, Brahmi Drakshadi Kashaya eesere sat Ba 342 343 343 344 345 347 348 349 349 350 351 351 352 353 354 354 357 361 Bees xvi 10. n 12, 18, 14 ws. 16. 17 18. 19. a. 2. 23, o 27, 28, 29, 31 82. 33. 4 35, 37, 39. 40, Bhunimbadi Kashaya, Valiyandati Kashaya, ‘Amrutashtaka Kashaya, Kiratadi Kashaya Duralabhadi Kashaya. Bharangyadi Kashaya, Bala Koduttuvadi Kashaya Sahacharadi Kashaya, Hriberadi Kashaya, Usiradi Kashaya, Drakshadi Kashaya. Ghandanadi Kashaya, Satavaryadi Kashaya, Raktapitta hara Gana Kousa Musthabhayadi Kashaya, Vasadi Kashaya, Pathyamalakyadi Kashaya, Bala Kuvaladi Kashaya, Bilwa Dhanyadi Kashaya Cherupayaradi Kashaya, Panal Verad Kashaya, Ramacchadli Kashaya, Kanimkuringyadi Kashaya. Oriladi Kashaya, ‘Kuhutthadi Kashaya Bilwamrutadi Kashaya, Adalotadi Kashaya, ‘Vari Karimbadi Kashaya, Mudgadi Kashaya. Parpataka Kashaya, Bilwadi Kashaya, Pushkarahwadi Kashaya (Hridroga). Sita Kashaya ‘Twag Nagapushpadi Kashaya, 367 37 a7 372 372 37 373 373 373 374 374 375 375 375 376 376 68. 6. 70. 1. 7. 7m, SERLSRSSSeERE ES Mahoushadhi Kashaya. Muviladi Kanni Kashaya. Arshoghna varga Kashaya. Padma Kinjalkadi Kasha, CChangeryadi Morkanni Suradarvadi Kashaya, Bilwambudadi Kashaya. Dhanyabalakadi Kashaya, Nagara Pippalyadi Kashaya. Dhanya Bilwadi Kashaya, ‘Ama Kerirkiladi Kashaya. ‘Mutrakricchrae-Varinellu Tippalyadi Kashaya, Kallurvanjyadi Kashaya. Haritakyadi Kashaya Pramehi - Nisakatakadi Kashaya, Dari Rapitthanirysadi Kashaya, Tecchiveradi Kashayakkanni. Vidanga Rajanyadi Kashaya, Palasa Pushpa Kashaya. Vidradhou - Nimbadi Kashaya Dasamooladi Kashaya ‘Vriddhou - Vullivettadukadi Kashaya. Mula Tladi Kashaya, Rasna Yashtyadi Kashaya, Vidal Chitramooladi Kashaya. Soola ~ Mula Iladi Kashaya, Viralin Veradi Kashaya, Eranda Bilwadi Kashaya. Plasintoladi Kashaya, Pacchotri Kuvaladi Kashaya Mahodara - Tavidvamadi Kashaya. Pandu - Parvikardrakadi Kashaya. Vyoshadi Kashaya, Kamala - Yashevasadi Kashaya, 376 377 377 378 381 386 386, 1%. 76. 7 8. al 82, 88, 85, 86. 2£8e89 92, 98, 95. 96. 97, 98. 99. 100, 101 102, 108, 104, 105. 106. 107. 108. Sahasayogam Tartavaladi Mukkudi, 390 Sopha - Chukkuchundadi Kashaya, 390 Panaviraladi Bhasma Ganji 391 Aviltoladi Bhasma Ganji 391 Pathya Punarnavadi Kashaya 391 ‘Visarpa - Kulakadi Kashaya. 392 Nannaryadi Kashaya. 392 ‘Chundatavidvamadi Kashaya, 398 ‘Masurika ~ Dhatri Chandanadi Kashaya, Draksha Kashmaryadi Kashaya Panchamooladi Kashaya, Nimbamrutabdadi Kashaya, Amruta Rajanyadi Kashaya, Aragwdhamratadi Kashaya. Khadira Triphaladi Kashaya. Sunthyadi Kashaya, Phirangiroga - Chukkum Tippalyadi Kashaya, Veppin Tolal Kashaya. Guduchi Triphaladi Kashaya. Krimiroga ~ Vilalin Veradi Kashaya. ‘Vilanga Nirgundyadi Kashaya. ‘Musthakhukarnadi Kashaya Khadiradi Kashaya. Satavaryadi Kashaya Mahabaladi Kashaya, Vataroga ~ Manjishtadi Kashaya, Darvi Guduchyadi Kashaya. ‘Vasa Guduchyadi Kashaya Sthoulya » Mudgadikkanji Kashaya, Krimighnadi Kashaya, Artava Shodhana Kashaya, Garbhini - Triphaladi Kashaya, Balad Kashaya. Yonisoola hara Kashaya, 397 397 401 401 401 402 402 403 Ie Contents 109. = 10. a [Nayopaya Kashaya, Nadi Quatha “Trayantyadi Kashaya XI. Parisishta Prakarana - Taila r BNSERERERS Suddha Bala Tailam, ottim Chukkadi Tailam. ‘Nalpamaradi Tailam, Pullanyadi Tailam, Nonganadi Tailam. Bilwam Pacchotyadi Taila Arukaladi Tailam. Kayyonyadi Tailam. Lakshadi Taila, ye Fats Manta, Tailal “Ashta Pallava Tailam, Vijaya Bhairava Tail Puyankuruntaladi Eranda Tala. ‘Swasari Talla. Kanni Kurkiladi (Nariyal) Talla Hriberadi Ghritam, Kakolyadi Gana. Dasa Swarasa Ghrita, ‘Ardraka Ghrita, Brahmi Ghrit Panchagawya Pramana, Panchagavya Ghrita, Amritaprasa Ghrita, ‘Swadamshuradi Ghrita. Madhukadi Ghrita. ‘Mamsa Sarpi. ‘Nonganadi Ghrita, ‘Tengin Pukkuladi Ghrita. Sahasrayogam 29. Punkin Toladi Ghrita, 80, Agni Kandadi Ghrita, 31. Chitrakadi Ghia, +32, Aswagandhadi Ghia, xi. 38. Karaskara Ghrita. 34. Amragandhadi Ghrita, 35. Kattuchen Ghrita [Vana soorana Ghrita) 86. Nerinyal Kuvaladi Ghrica 37. Ashtamangala Ghrita, 38, Mayura Ghritam, 89. Maha Mayura Ghritam, 40. Ardrakadi Ghritam, 41, Gopyadi Ghritam, 42, Panal Patiryadi Ghrita [Alarka Vishahara), 48. Ajamamsa Ghritam, 44. Mridwikadi Ghritam. Annexure -1— Table of Weights & Measures Annexure - II — Therapeutic Index Annexure - III — Alphabetical Index of the formulation Annexure - IV — Alphabetical Index of the Drugs of Sahasrayoga with Ladin names Annexure - V— Comparision of number of formulations mentioned in the CCRAS publication and in to Present Text Annexure - VI— List of formulations deseribed in Malayalam and Sanshrit languages 434 424 26, 426 428 429 439 429 430 430 431 432 433, 434 436) 437 438 487 585 536 vie wh oepsi gy we recite: aa Pret frerrect deh fg at wera om eaerrerttgeienfiretery I. KASHAYA PRAKARANA ‘© Kashaya is an’ important therapeutic formulation ‘used in the treatment of many diseases. I is used for “Aschyotana, Nirodha Vasti, Vrana Prakshalana and also as Bhavana Drawyas & Anupana. «Generally unless otherwise mentioned in the text, take one part of the drug by weight and coarsely powder it. Then add 16 times water and boil til it is reduced to 1/4 quantity soThe shelb'life,of Kashaya is.24hrs and.the Dosage is 80-100 ml 1. Pachana Kashaya 1. wawerreregnictetcee | ait eh fe ard ret OTOH forma: Ghana (Mustha), Chandana, Sunthi, Ambu (Hiribera), Parpataka, Usira Procedure : ‘Take the above- specified drugs in the quantity of one Karsha (I2gms) each and add water of fone Prastha (768ml) and boil til it reduces to half of the quantity Indications & Pharmacological Actions : achaka Joara and Trishna Samaka + The same formulation has been mentioned in Sarangadhara Sambita (Madhyama Khanda 2/158) by the name ‘Shadanga Panam’. Contents: 2 formula : Procedure : Sahasrayogam artery: | au: oor weet oo Te, SEU ‘Toya (Mustha), Toyada (Hribera), Bhunimba, Patha, Dhanyaka, Mahou-shadhi (Sunthi) Prepare decoction with the above-specified drugs Actions & Indications : Ama Pachana, Sarva Jwarahara 2. Vata Jwarahara Kashaya Contents 1 formula 2 formula 3 formula Procedure : afer fositgreraregernfe RTE mergmregercterat ner wd RAR ee REE TH gH Patha, Agnimandha, Brihati Dwaya (Brihaui, Kantakari), Nagara (Sunthi) Shinnodbhava (Guduchi), Magadha Moola (Pippali Moola) Kalinga (Kutaja) ‘Vasa, Amrita (Guduehi), Ambuda (Mustha), Patola, Mahoushadhi (Sunthi). Prepare decoctions with the above- specified Drugs, “Some opine that Patha to Kalinga constitutes one for- ‘mulation and the rest of the drugs form another formulation ‘and according to them in this particular context only two for- ‘mulations should be considered instead of three. Indications + Vatajvara, 3-Pittajwarabara Kashaya Tregrrnrererertonti re ashayaPrkarana 3 caercterernepreratts: | Rercgetior setter Famat wats ereqer | Conents: — Gopangana (Saba), Kamala (Padma), Indications: Chandana, Seya (Usira), Viswa (Sunthi), Yashimadhu, Jala (Hiribera), Utpala, Madhooka, Saravari Prepare decoction with the abovespecified drugs and after getting cooled naturally, ad- minister internally with honey and sugar. Pittajwara associated with Daha and Trishna 4. Sleshmajwarahara Kashaya Contents: Procedure + Indications: eiofemtaty ante rd yeh 1 mere cerns xaaroat ae san a eeCETETET ETE Pachya (Brita), Katphala, Nagara (Sunthi), ‘Ambuda (Mustha), Vacha, Bhunimba, Dhan- yaka, Bharangi, Parpataka Prepare decoctions with the above- specified dirugs and after geuing cooled nacuraly admin- ister internally with honey and Hingu Sleshmajwara associated with Udarasoota, Swasa, Agnimandye, Archi and Muthasosha, 5. Vatapittajwarahara Kashaya remereerctwerretaten: errr wR TOT gmmerercirteteererre | vere fh a, mrp rrt: get syfemend: serefrafee| ci were Of et aE at SO sett cofind on frered aerfirerafin Dralshs, Madhooka, Madhuka, Lodhra, Kashmarya, Sariba, Mustha, Amataka, Heibera, Padmatesira, Padmaka,"Mrinala (Kamala nals), Chandana, Usira, Nilotpala, Parushaka Prepare either Phanta or Sta Kashaya with the above specified drugs and iti to be processed with flowers of Drakaba, Jai (Malathi) ete. to impan fragrance, After geting cooled nacurally administer internally with honey, sugar and Lj Chora Vatapiva Jwara, Madawyaya, Chardi, Moorcha, Dabs, Bhzama, Shrama, Urdwagata Rabtapitta, Trishna-and Karmala 6. Tridosha Jwarahara Kashaya Contents: arrrgmedted eTTETRHTTR: | aghraRee emt areca Nagara (Sunthi) 2 Parts Amruta (Guduchi) - 6 Parts Hlaritaki 4 Panes Prepare decoction with the above sp drugs and after geting cooled naturally admin- ister internally with sugar. ‘Tridosha Jwara (Sannipata Jwara). '* According (0 some commentators the word ‘Naga’ connotes 3 meanings viz. 1. Nara (Human being) 2. Triphani Sarpa (3 Headed snake) 8. Caja (Elephant) ‘Kashaya Prakarana 3 ‘In this context if all the three taken respec- tively as the indicators of the ratio of the drugs ive, Nagara, Amruta & Haritaki dhe formulation should be as follows, 7. Sita Jwarabara Kashaya Procedure + Indications + Nagara = Nara Hasta Bhaga pu Amruta - Triphani Sarpa Nayana Bhaga parts, Haritaki- Hast Anghri (Pada/Foo!) Bhaga ~4 pats vi dyed eco geatonicfionto wa oo Gfrrs weet wie ore eel vi trermrengedtired yt seed sor a ech eter ‘Venu patra (Vamsa) “1 Par Tulasi dala aLPart Hoarikrandja (VishnukeSnha)- 1 Pare Sunisharnaja patra <1 Part Badari patra <1 Part Vata patra 1 Part Uwamakanyaka (Sahadevi) = 1 Past Sushavi (Upakunchika/ Karanje) patra +1 Par Naranga para = Part Nagara = Part Prepare decoction with the above- specified drugs. Pragrupa Seetajwara

You might also like