Âäö AÏn Täút Nghiãûp 

Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn

GIÅÏI THIÃÛU BAÍO VÃÛ KHOAÍNG

CAÏCH
I. NGUYÃN TÀÕC TAÏC ÂÄÜNG.
Baío vãû doìng âiãûn coï hæåïng vaì khäng coï hæåïng coï thåìi gian laìm viãûc
låïn vaì trong mäüt säú maûng voìng, khäng thãø âaím baío âæåüc tênh choün loüc. Do
âoï, ngæåìi ta âaî âæa vaìo sæí duûng baío vãû khoaíng caïch (baío vãû täøng tråí cæûc
tiãøu).
Baío vãû khoaíng caïch laì loaûi baío vãû duìng rå le täøng tråí coï thåìi gian
laìm viãûc phuû thuäüc vaìo quan hãû giæîa âiãûn UR vaì doìng âiãûn IR âæa vaìo råle
vaì goïc R giæîa chuïng .
UR
t= f( , R ) .
IR
Thåìi gian naìy tæû âäüng tàng lãn khi khoaíng caïch tæì chäù näúi baío vãû
âãún âiãøm hæ hoíng tàng lãn. Baío vãû âàût gáön chäù hæ hoíng coï thåìi gian laìm
viãûc nhoí nháút .Vç thãú, vãö nguyãn tàõc baío vãû khoaíng caïch âaím baío càõt
choün loüc âoaûn hæ hoíng trong caïc maûng coï hçnh daûng báút kyì, coï säú læåüng
cung cáúp tuìy yï, våïi mäüt thåìi gian laìm viãûc tæång âäúi beï.
Nãúu näúi råle täøng tråí cuía baío vãû khoaíng caïch vaìo hiãûu caïc doìng pha
vaì âiãûn aïp dáy tæång æïng ( vê duû , 2 pha A,B) thç khi ngàõn maûch 2 pha A , B ta
coï :
Doìng vaìo rå le:
1
IR = n (I A  I B ).
I

Âiãûn aïp âàût vaìo råle.

1 1
UR = n ( U A  U B ). = n (I A  I B ).Z1 .l
U U

Nhæ váûy :
UR
 Z1 .l
IR
Trong âoï :
Z1 : Täøng tråí thæï tæû thuáûn cuía 1Km âæåìng dáy.
nI , nU : Tè säú biãún âäøi cuía maïy biãún doìng vaì maïy biãún âiãûn aïp cung
cáúp cho baío vãû.
IA, IB : Doìng chaûy qua caïc cuäün så cáúp cuía BI âàût åí hai pha A, B.
UA, UB : AÏp pha UA, UB taûi chäù näúi baío vãû ( chäù näúi BU).
l : Khoaíng caïch tæì chäù näúi baío vãû âãún âiãøm ngàõn maûch .
Nhæ váûy
Phê Vàn Tuï 1
Trang
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn
UR
t= f( ,  R ) = f( Z1 .l,  R ) .
IR
Âãø âån giaín, coi baío vãû coï thåìi gian laìm viãûc khäng phuû thuäüc vaìo goïp R :
t = f( Z1 .l,  R ) .
Nhæ váûy thåìi gian laìm viãûc t cuía baío vãû khäng phuû thuäüc vaìo giaï trë
cuía aïp vaì doìng âæa vaìo baío vãû maì chè phuû thuäüc vaìo khoaíng caïch tæì chäù
âàût baío âãún âiãøm hæ hoíng.
Tuy nhiãn caïc khaío saït vãö lyï thuyãút vaì kinh nghiãûm váûn haình cho
tháúy ràòng traûng thaïi cuía baío vãû khoaíng caïch phuû thuäüc khäng nhæîng vaìo
khoaíng caïch maì coìn nhiãöu yãúu täú khaïc nhæ âiãûn tråí åí chäù hæ hoíng, sæû coï
màût cuía phuû taíi vaì nguäön cung cáúp âiãûn...giæîa chäù näúi råle vaì âiãøm ngàõn
maûch.
Caïc æu âiãøm chênh cuía baío vãû khoaíng caïch so våïi baío vãû doìng coï
hæåïng våïi âàûc tênh thåìi gian nhiãöu cáúp laì chiãöu daìi cuía caïc baío vãû (âàûc
biãût laì vuìng thæï nháút ) ráút êt phuû thuäüc chãú âäü laìm viãûc cuía hãû thäúng,
nhåì váûy âaím baío vuìng thæï nháút chiãúm 85% chiãöu daìi âæåìng dáy.
2. Âàûc tênh thåìi gian cuía baío vãû khoaíng caïch.
Âàûc tênh thåìi gian laì quan hãû cuía thåìi gian laìm viãûc cuía baío vãû theo
khoaíng caïch hay täøng tråí âãún chäù hæ hoíng. Hiãûn nay thæåìng duìng baío coï
âàûc tênh thåìi gian hçnh báûc thang nhiãöu cáúp. Säú vuìng vaì säú cáúp thæåìng nhoí
 3 âãø så âäö baío vãû âæåüc âån giaín.
t

tIII

tI tII
l

a.Vuìng I:
Hçnh 1.I Âàûc tênh thåìi gian nhiãöu
I I cáúp cuía baío vãû
Vuìng I coï thåìi gian taïc âäüng t (t xaïc âënh båíi thåìi gian khåíi âäüng cuía
khoaíng caïch
caïc råle, nãúu khäng yãu cáöu chènh âënh khoíi thåìi gian taïc âäüng cuía chäúng seït
äúng). Ngæåìi ta mong muäún vuìng I bao truìm toaìn bäü âæåìng dáy âæåüc baío vãû.
Tuy nhiãn luïc âoï baío vãû seî khäng phán biãût âæåüc hæ hoíng åí cuäúi âoaûn
âæåìng dáy vaì âáöu âoaûn tiãúp. Vç váûy, khi xeït âãún sai säú cuía bäü pháûn
khoaíng caïch, cuîng nhæ mäüt säú yãúu täú khaïc, vuìng I âæåüc choün khoaíng 80%
âãún 85% chiãöu daìi âoaûn âæåüc baío vãû.
b. Vuìng II:

Phê Vàn Tuï 2

Trang
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn
Vuìng II coï thåìi gian taïc âäüng tII, thåìi gian tII cuía táút caí caïc baío vãû âãöu
bàòng nhau vaì âãø âaím baío choün loüc t II phaíi låïn hån mäüt báûc t so våïi thåìi
gian laìm viãûc cuía baío vãû chênh âàût åí caïc pháön tæí kãö (vê duû, låïn hån thåìi
gian tI cuía baío vãû khoaíng caïch âæåìng dáy kãö, hoàûc thåìi gian taïc âäüng cuía
baío vãû so lãûnh maïy biãún aïp trong traûm kãö....)
Chiãöu daìi cuía vuìng 2 phaíi coï giaï trë thãú vaìo âãø âaím baío baío vãû taïc
âäüng chàõc chàõn våïi thåìi gian t II khi ngàõn maûch åí cuäúi âoaûn âæåüc baío vãû.
Khi thåìi gian tII âæåüc choün nhæ trãn thç chiãöu daìi cuía vuìng II bë giåïi haûn båíi
yãu cáöu choün loüc cuía caïc baío vãû. Xeït âãún caïc sai säú âaî nãu vaì tênh âãún
chiãöu daìi cuía vuìng I, vuìng II chiãúm khoaíng 30% âãún 40% chiãöu daìi âoaûn
kãö.
c. Vuìng III.
Vuìng III coï thåìi gian taïc âäüng tIII duìng laìm dæû træî cho caïc âoaûn tiãúp
theo vaì boüc láúy toaìn bäü nhæîng âoaûn naìy. Thåìi gian t III cuía caïc baío vãû
âæåüc choün theo nguyãn tàõc báûc thang ngæåüc chiãöu. Trong maûng voìng,
nguyãn tàõc naìy âaím baío càõt choün loüc hæ hoíng khi chè coï mäüt nguäön cung
cáúp. Vç váûy, træåìng håüp täøng quaït cáön tênh âãún khaí nàng baío vãû laìm viãûc
khäng choün loüc khi càõt ngàõn maûch våïi thåìi gian tIII.
II. PHÁN TÊCH SÆÛ LAÌM VIÃÛC CUÍA RÅ LE TÄØNG TRÅÍ.
Viãûc nghiãn cæïu sæû laìm viãûc cuía råle täøng tråí näúi vaìo mäüt âiãûn aïp
vaì mäüt doìng âiãûn âæåüc tiãún haình ráút tiãûn låüi trong màût phàóng phæïc täøng
tråí.
UR
ZR =  e j R .
IR
Goïc R âæåüc tênh tæì truûc dæång (+) theo hæåïng ngæåüc chiãöu kim âäöng
häö, luïc âoï vectå IR xem nhæ gàõn chàût trãn truûc (+). Hçnh chiãúu cuía vectå Z R
lãn truûc +j laì thaình pháön phaín khaïng x R= ZR.SinR vaì lãn truûc (+) laì thaình
pháön taïc duûng rR = ZRCosR.
Âæåìng dáy BC âæåüc baío vãû coï täøng tråí mang tênh caím , biãøu diãùn
trong pháön thæ thæï 1 bàòng säú phæïc : ZlBC = Z1.lBC.ej1. Råle täøng tråí âang xeït
âàût åí âáöu âæåìng dáy BC vãö phêa traûm B âæåüc xem nhæ nàòm åí gäúc toüa âäü.
Âæåìng+jdáy CD coï täøng tråí Z lCD = Z1.lCD.ej1 nàòm
+j åí pháön tæ thæï 1 trãn âæåìng
keïo daìi cuía säú phæïc Z 1BC, coìn âæåìng dáy AB coï täøng tråí Z lAB = Z1.lAB.ej1,
ZR =3 trãn âæåìng keïo daìi vãö phêa ngæåüc laûi.ZlCD D
nàòm åí phán tæ thæï

C
0,85ZlBC
xR
R (+) R (+)
B
rR
ZlAB
Phê Vàn Tuï A 3
a. Täøng tråí åí âáöu cæûc b. Âæåìng dáy baío vãû
Trang
råle

Hçnh 2-I. Biãøu diãùn trong màût phàóng phæïc täøng

Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn

Vuìng I cuía baío vãû âæåìng dáy BC âæåüc âàûc træng bàòng täøng tråí 
0,85%. ZlBC khi khäng coï yãu cáöu laìm sai lãûch nhiãöu âãún sæû laìm viãûc cuía
baío vãû thç råle täøng tråí cáön coï âàûc tênh khåíi âäüng boüc láúy säú phæïc
0,85ZlBC nhæ vuìng gaûch cheïo trãn hçnh veî 2b.
Âàûc tênh khåíi âäüng ZKÂ = f(R) biãøu diãùn trong màût phàóng phæïc laì
âæåìng cong boüc láúy vuìng khåíi âäüng. Theo âàûc tênh khåíi âäüng ngæåìi ta phán
ra mäüt säú loaûi råle täøng tråí sau.
1. Råle täøng tråí vä hæåïng.
ZKÂ = K = Const.
Âàûc tênh cuía råle laì voìng troìn coï tám åí gäúc toüa âäü. Trë säú täøng tråí
khåíi âäüng cuía råle naìy khäng phuû thuäüc vaìo R giæîa UR vaì IR .
2. Råle täøng tråí coï hæåïng coï âàûc tênh voìng troìn.
ZKÂ = K.Cos(R + ).
Âàûc tênh cuía rå le laì voìng troìn âi qua goïc toüa âäü. Rå le seî coï âäü nhaûy
låïn nháút âàûc træng bàòng Z Kâmax = K khi  = - R. Thæåìng choün  = - R do váûy
xaíy ra ngàõn maûch træûc tiãúp trãn âæåìng dáy tæång æïng våïi R = 1, baío vãû coï
âäü nhaûy låïn nháút.
Rå le âënh hæåïng cäng suáút âæåüc xem nhæ laì rå le täøng tråí coï hæåïng coï
âàûc tênh voìng troìn våïi baïn kênh bàòng vä cuìng. Âàûc tênh nhæ váûy laì âæåìng
thàóng qua gäúc toüa âäü vaì taûo våïi truûc (+) mäüt goïc 900 - .
3. Rå le häùn håüp (taïc duûng - phaín khaïng).
1
ZKÂ = K cos(   )
R

Âàûc tênh cuía rå le laì caïc âæåìng thàóng caïch goïc toüa âäü mäüt khoaíng
caïch bàòng K ( âæåìng 1 vaì 2). Âæåìng 1 æïng våïi giaï trë  nàòm trong khoaíng (-
, - /2). Âæåìng 2 trong khoaíng (0, /2). Goïc âäü nhaûy beï nháút cuía rå le laì R =
- . Âàûc tênh cuía rå le càõt caïc truûc (+) vaì (+j) mäüt khoaíng caïch tæång æïng
K K
bàòng vaì .
cos  sin 

Phê Vàn Tuï 4

Trang
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn
Rå le naìy thæåìng khäng sæí duûng âäüc láûp âãø laìm bäü pháûn âo khoaíng
caïch. Coï thãø duìng noï cho âæåìng dáy taíi nàûng, daìi âãø càõt båït mäüt pháön
vuìng khåíi âäüng vaì khoaíng caïch.

+j +j +j
ZKÂ=K ZKÂ
ZKÂmax= K
R + R
R=- 900- +
+

a. Vä hæåïng b. Coï hæåïng c. Âënh hæåïng cäng

suáút
+j
+j
ZKÂ ZKÂ
R ZKÂ
k R +
R +
k

+j
e. Kãút håüp råle
täøng tråí coï hæåïng
d. Häùn håüp ZKÂ vaì häùn håüp

ZKÂ=K
+

f. Phaín khaïng
4. Rå le täøng tråí phaín khaïng.
XKÂ = K = const.
HçnhÂàûc
3-I. tênh
Âàûccuía
tênhråkhåíi
le laìâäüng
âæåìng thàóng
cuía song song
råle täøng våïi truûc
tråí trong màût(+). Âáy laì træåìng
phàóng
riãng cuía rå le häùn håüp khi  = - /2.
phæïc
håüp
Rå le täøng tråí coï thãø laì cæûc âaûi hoàûc cæûc tiãøu. Loaûi rå le täøng tråí
cæûc tiãøu thêch håüp hån âãø laìm bäü pháûn khåíi âäüng vaì khoaíng caïch.
Chãú âäü laìm viãûc cuía âæåìng dáy âæåüc baío vãû coï thãø âàûc træng bàòng
täøng tråí phæïc ZR trãn âáöu cæûc rå le täøng tråí. Säú phæïc Z R naìy âæåüc biãøu
diãùn åí mäüt vë trê xaïc âënh trãn màût phàóng täøng tråí. Vç váûy phán têch sæû
laìm viãûc cuía rå le täøng tråí näúi vaìo mäüt aïp vaì mäüt doìng coï thãø thæûc hiãûn

Phê Vàn Tuï 5

Trang
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn
bàòng phæång phaïp âäö thë khi so saïnh vuìng coï chæïa Z R vaì vuìng khåíi âäüng
cuía baío vãû.
III. SÅ ÂÄÖ MÄÜT HÃÛ THÄÚNG COÏ CHUYÃØN MAÛCH ÅÍ MAÛCH AÏP VAÌ DOÌNG
ÂÃØ TAÏC ÂÄÜNG ÅÍ TÁÚT CAÍ CAÏC DAÛNG NGÀÕN MAÛCH NHIÃÖU PHA.
Âãø thæûc hiãûn så âäö hãû thäúng coï chuyãøn maûch åí maûch aïp vaì doìng
taïc âäüng våïi táút caí ngàõn maûch hoàûc chè våïi ngàõn maûch nhiãöu pha, thæåìng
duìng caïc täø håüp aïp vaì doìng. Caïc phæång aïn khaïc nhau âæåüc phán biãût chuí
yãúu bàòng phæång phaïp chuyãøn maûch åí caïc maûch thæï cáúp, caïc phæång aïn
naìy phaíi âaím baío âån giaín nháút vaì tin cáûy.

8RG
1BIA 5BIG 5BIG 5BIG IR
8RG 10RG

1BIB 6BIG 2RI 6BIG 6BIG 10RG

1BIC 7BIG 3RI 7BIG 7BIG 9RG

9RG 11RGT

3RI

12BITN
a. Så âäö âiãöu khiãøn maûch doìng

a b c o
2RI 8RG
11RGT

9RG 8RG
9RG
9RG 3RI
UR

10RG 9RG
10RG
8RG 10RG 4RI

9RG 8RG 8RG

11RGT
9RG
13R

b.Maûch thao
Phê Vàn Tuï b.Maûch aïp 6
taïc
TrangHçnh 3-I Så âäö 1 hãû thäúng coï chuyãøn maûch aïp vaì doìng âãø
taïc âäüng åí táút caí caïc daûng ngàõn maûch nhiãöu pha
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn

+ Xaïc âënh tênh cháút hæ hoíng thæûc hiãûn bàòng bäü pháûn khåíi âäüng
doìng näúi vaìo doìng Ia + Ic (rå le 2RI), Ic (rå le 3RI) vaì 3I0 (rå le 4RI).
+ Rå le täøng tråí âæåüc näúi vaìo aïp dáy vaì hiãûu doìng pha âäúi våïi
táút caí caïc ngàõn maûch nhiãöu pha coï I0 = 0 vaì theo så âäö coï buì doìng (UR = Up,
IR = Ip + K.I0) åí caïc âoaûn coï I0  0 khi chaûm âáút keïp.
Khi chaûm âáút keïp coï khaí nàng càõt mäüt chäù hæ hoíng nhåì âæa âãún rå le
täøng tråí khi I0  0 chè doìng diãûn cuía 2 pha (A vaì C).
Nhåì caïc maïy biãún doìng trung gian 5, 6, 7 BIG doìng âiãûn duìng cho rå le
täøng tråí âæåüc giaím tháúp âãún giaï trë âaím baío sæû laìm viãûc tin cáûy cuía tiãúp
âiãøm caïc rå le trung gian 8, 9, 10 RG vaì 11RGT laìm nhiãûm vuû chuyãøn maûch
doìng âiãûn. Phaûm vi giaím tháúp doìng diãûn luïc doï âæåüc quy âënh båíi caïc
âiãûn aïp tàng lãn åí âáöu cæûc thæï cáúp cuía BIG.
+ Cuîng sæí duûng 5, 6, 7, BIG âãø âæa tåïi rå le täøng tråí doìng Ip + KI 0 khi I0
 0. Muäún váûy caïc BIG cáön coï cuäün så, mäüt cuäün coï doìng I p cuía BI chênh âi
qua, coìn mäüt cuäün coï doìng KI0 tæì maïy biãún doìng tæû ngáùu 12BITN âi qua.
+ Rå le 11RGT âàût trong så âäö coï caïc nhiãûm vuû sau:
- Âãø näúi tàõt maûch doìng cuía rå le täøng tråí træåïc khi kãút thuïc viãûc
chuyãøn maûch cuía maûch âiãûn aïp, âiãöu naìy cáön thiãút dãø ngàn ngæìa khaí
nàng khåíi âäüng cuía rå le täøng tråí dæåïi aính hæåíng cuía doìng I R vaìo thåìi âiãøm
maûch aïp cuía rå le bë håí.
- Âãø coï âënh vë trê cuía caïc baío vãû chuyãøn maûch 8, 9RG åí gia âoaûn
âáöu sau khi phaït sinh ngàõn maûch nhàòm ngàn ngæìa sæû chuyãøn maûch tiãúp
tuûc trong caïc maûch baío vãû khi quaï âäü tæì N(2) sang N(3).
Âiãûn tråí 13R cáön thiãút trong chãú âäü bçnh thæåìng âiãûn aïp taûo nãn
mäüt mämen haîm khäng låïn trãn truûc rå le.
Do coï bäü pháûn khåíi âäüng doìng nãn lénh væûc æïng duûng cuía så âäö chè
giåïi haûn våïi caïc maûch coï doìng ngàõn maûch låïn hån I lvmax nhiãöu vaì khäng coï
doìng låïn åí caïc pha khäng hæ hoíng khi chaûm âáút keïp.
Baíng trang bãn giaíi thêch sæû laìm viãûc cuía så âäö åí caïc daûng ngàõn
maûch khaïc nhau.

Phê Vàn Tuï 7

Trang
Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn

Phê Vàn Tuï 8

Trang
 Âäö AÏn Täút Nghiãûp 
Ngaình Hãû Thäúng Âiãûn

SÅ ÂÄÖ MÄÜT HÃÛ THÄÚNG COÏ CHUYÃØN MAÛCH ÅÍ MAÛCH AÏP VA

ÂÃØ TAÏC ÂÄÜNG TÁÚT CAÍ CAÏC DAÛNG NGÀÕN MAÛCH NHIÃÖU

2RI 8RG a b c o
11RGT

8RG 9RG
9RG
3RI
9RG
UR
9RG
10RG
10RG
4RI
8RG 10RG

8RG 9RG 8RG

11RGT
9RG

13R
B.MAÛCH AÏP

B.MAÛCH THAO TAÏC

8RG
1BIA 5BIG 5BIG 5BIG IR A. SÅ ÂÄÖ ÂIÃÖ
8RG 10RG MAÛCH DO
1BIB 6BIG 2RI 6BIG 6BIG 10RG

1BIC 7BIG 3RI 7BIG 7BIG 9RG

9RG 11RGT
Phê Vàn Tuï 9
3RI
Trang
12BITN