Group 3:

1. Vương Yến Nhi 1557010156

2. Phạm Thị Trân 1557010228
3. Vũ Thị Phương Linh 1557010110
4. Trần Nguyễn Đan Thanh 1557010187

English Vietnamese

Crime solvers embraced genetic Ứng dụng phả hệ di truyền vào phá án
genealogy
Phá án nhờ DNA - quận trưởng hạt Sacramento Scott Jones
CAUGHT BY DNA Sacramento (phía bên trái) phát biểu về việc bắt giữ Joseph James
County Sheriff Scott Jones (left) DeAngelo (hình) tại Sacramento, Calif.
discusses the April arrest of Joseph Mỗi tuần, Ellen Greytak đều kiểm tra hồ sơ DNA được lưu
James DeAngelo (photo) in trữ trong kho dữ liệu phả hệ. Cô không phải đang tìm kiếm
Sacramento, Calif. người thân mất liên lạc bấy lâu mà là tìm thân nhân của hung
Every week, Ellen Greytak checks thủ bí ẩn trong các vụ cưỡng hiếp hoặc giết người.
DNA profiles in a genealogy database. Greytak là giám đốc ngành tin sinh học tại phòng thí nghiệm
She’s not searching for long-lost nano Parabon ở Reston, Virginia. Kể từ tháng 5, công ty đã
relatives. She’s out to find family ứng dụng phả hệ gen di truyền, một kỹ thuật pháp y dùng để
members of unknown assailants in rape lần theo dấu vết nghi phạm thông qua cây phả hệ gia đình, từ
and murder cases. đó giúp phá hàng chục vụ án trên cả nước.
Greytak is director of bioinformatics at Năm 2018, nhân viên điều tra tội phạm tại Mỹ đã ứng dụng
Parabon NanoLabs in Reston, Va. Since công cụ này để giải quyết những hồ sơ cũ bị đóng băng hàng
May, the company has used genetic thập kỉ và một vài vụ án mới. Nhưng loại hình điều tra dựa
genealogy, a forensic technique for trên DNA mới mẻ này đã làm dấy lên nhiều nghi vấn về tính
tracking down suspects through their bảo mật gen và quy trình làm việc của cảnh sát.
family trees, to help close more than a
dozen cases nationwide. Hơn 12 triệu người Mỹ đã đồng loạt tìm đến dịch vụ xét
nghiệm di truyền tư, gửi những mẫu nước bọt đến các công
In 2018, criminal investigators in the ty như 23andME hay AncestryDNA để kiểm tra nguy cơ
United States embraced the tool, bệnh tật, đồng thời truy nguồn gốc tổ tiên (SN: 6/23/18, p.
solving decades-old cold cases and 26). Những người đã làm xét nghiệm DNA mà muốn tìm
some fresh crimes. But this new type of kiếm thân nhân làm xét nghiệm ở một công ty khác có thể tải
DNA-based detective work has raised kết quả của họ lên kho dữ liệu chung gọi là GEDMatch.
questions about genetic privacy and
police procedures.
Hiện nay GEDMatch được sử dụng để xác định nghi phạm
More than 12 million Americans have trong các vụ án cưỡng hiếp hoặc giết người. Vào tháng 4,
jumped on the consumer genetic cảnh sát hạt Sacramento đã bắt giữ Joseph James DeAngelo
testing bandwagon, sending spit do bị tình nghi trong vụ án giết người Golden State (SN
samples to companies like 23andMe or Online: 4/29/18). DeAngelo, cựu sĩ quan cảnh sát, bị cáo
AncestryDNA to learn about health buộc đã thực hiện khoảng 50 vụ cưỡng hiếp và 12 án mạng
risks and to explore family origins (SN: tính từ năm 1974 đến 1986.
6/23/18, p. 26). People who’ve had their
DNA tested and want to find relatives
tested by a different company can Cảnh sát phát hiện các DNA (phân tử mang thông tin di
upload their results to a public database truyền) tương ứng với người anh họ đời thứ 3 của
called GEDMatch. DeAngelo trong cơ sở dữ liệu GEDMatch. Từ sơ đồ gia hệ
của nghi phạm, các thanh tra cuối cùng đã tìm ra DeAngelo.
Now GEDMatch is being used to locate Vài tuần sau khi DeAngelo bị bắt giam, Parabon xác định
rape and murder suspects. In April, William Earl Talbott II là nghi phạm trong vụ giết một cặp
Sacramento police arrested Joseph vợ chồng trẻ người Canada tại tỉnh (hạt) Snohomish, Wash
James DeAngelo as a suspect in the vào năm 1987. (SN:6/23/18, p.11). Kể từ đó, các nghi phạm
Golden State Killer case (SN Online: trong 16 vụ khác lần lượt bị bắt giữ sau khi cảnh sát tìm kiếm
4/29/18). DeAngelo, a former police dựa trên di truyền phả hệ.
officer, is accused of committing about Quan hệ huyết thống
50 rapes and 12 murders from 1974 to
1986. Với DNA được phát hiện tại hiện trường vụ án xảy ra vào
năm 1987, cảnh sát đã dò tìm trên GEDmatch trang web về
gia phả học. Có hai người trong cơ sở dữ liệu có các DNA
trùng khớp với kẻ bị tình nghi giết người. Rất có thể mỗi
Police found DNA matches in người trong số họ có cùng ông bà cố với nghi phạm. Bằng
GEDMatch to multiple third cousins of việc phác thảo lại sơ đồ phả hệ của những người có liên
DeAngelo. Building out the suspect’s quan, cảnh sát đã tiến hành điều tra sâu hơn và bắt được một
family tree eventually led investigators nghi phạm.
to DeAngelo. A few weeks after
DeAngelo’s arrest, Parabon identified Phát biểu tại cuộc họp báo vào ngày 22 tháng 6, Mark
William Earl Talbott II as a suspect in a Lindquist nói rằng: “Ngày nay, nếu bạn là tội phạm và bạn
1987 double murder of a young để lại DNA của mình tại hiện trường gây án, bạn có thể phải
Canadian couple in Snohomish County, tự thú ngay bây giờ vì chúng tôi sẽ bắt được bạn.” Công tố
Wash. (SN: 6/23/18, p. 11). Since then, viên của tỉnh Pierce, Wash. đã ra lệnh bắt giữ Gary Hartman
suspects in 16 other cases have been với tội danh giết Michella Welch, 12 tuổi vào năm 1986.
arrested after genetic genealogy
searches. Thông qua DNA của những người họ hàng trong các cơ sở
dữ liệu phả hệ, cảnh sát có thể nhận dạng được khoảng 60%
người Mỹ gốc Âu. (SN Online:10/12/18). Trong tương lai
Family ties không xa, GEDMatch sẽ trở thành cơ sở dữ liệu đủ lớn để
giúp cảnh sát Mỹ có thể tìm ra nguồn gốc của hầu hết các
With DNA found at the crime scene in mẫu DNA bí ẩn. Để đạt được mục tiêu đó, các nhà khoa học
1987, police probed a genealogy ước tính rằng 3 triệu người sẽ phải đăng tải dữ liệu lên trang
website called GEDmatch. Two people mạng này và đến hiện tại, đã có khoảng 1,5 đến 2 triệu người
in the database shared some DNA with làm điều đó.
the supposed killer. Each person
probably shared great-grandparents Các chuyên gia về pháp lý và quyền riêng tư  lo lắng rằng
with the suspect. Reconstructing these công cụ điều tra mới này cho phép lực lượng cảnh sát  rà soát
people’s family trees led police to các kho tài nguyên gen mà không cần lí do thỏa đáng nào
(SN Online: 6/7/18). Cảnh sát từng bị hạn chế tìm kiếm cơ
further investigate and arrest a suspect.
sở dữ liệu về hành pháp, bao gồm dữ liệu về những người
bị bắt giữ hoặc kết án vì hành vi phạm tội để đối chiếu với
“Today, if you’re a criminal and you’ve DNA tại hiện trường vụ án. Tuy nhiên, các thức tìm kiếm
left your DNA at the crime scene, you qua dấu vân tay trước đây chỉ hiệu quả khi họ là những thành
may as well turn yourself in now. We viên gần gũi trong gia đình như bố mẹ, con cái hay anh chị
will catch you,” Mark Lindquist said at em.
a June 22 news conference. The Pierce
County, Wash., prosecutor was Phả hệ di truyền tiến xa hơn khi phân tích DNA để lại hiện
announcing the arrest of Gary Hartman trường vụ án (ví dụ như được tìm thấy trong máu hoặc tinh
for the 1986 killing of 12-year-old dịch) cho ra cùng loại dấu hiệu di truyền mà các công ty như
Michella Welch. 23andMe và AncestryDNA sử dụng để xác định sắc tộc của
khách hàng và giúp họ tìm ra họ hàng. Các điều khoản của
GEDMatch giải thích rõ ràng rằng cơ sở dữ liệu có thể được
About 60 percent of Americans of sử dụng để nhận dạng thủ phạm của các vụ án bạo lực (được
mainly European heritage can be định nghĩa là giết người hay tấn công tình dục) hoặc hài cốt
identified through their relatives’ DNA của hài chết.
in genealogy databases (SN Online:
10/12/18). Soon GEDMatch may be big Curtis Rogers, nhà đồng sáng lập trang web cho rằng cảnh
enough for U.S. investigators to figure sát không thể tìm ra mối liên hệ trực tiếp trong cơ sở dữ liệu.
out the source of almost any anonymous Ông nói: “Những kẻ giết người hàng loạt có khuynh hướng
DNA sample. To reach that milestone, 3 không để lại DNA trên GEDMatch.” Thay vào đó, cảnh sát
million people would need to upload có thể truy ra hàng trăm đến hàng nghìn họ hàng xa có DNA
data to the site, scientists calculate. tương đồng với nghi phạm. Để thu hẹp phạm vi tìm kiếm,
About 1.5 million to 2 million people các nhà phả hệ học thường cần một mắt xích liên hệ với anh
have already done so. em họ hàng thân thích từ đời thứ 3 trở lên ở cả hai phía gia
đình.
Legal and privacy experts worry that
this new sleuthing tool allows police to Andrea Roth, giáo sư luật tại trường Đại học Luật Berkeley
rummage in people’s genetic closets California, nói rằng những người vô tội đang tìm kiếm gia
without probable cause (SN Online: đình thất lạc lâu năm có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng
6/7/18). Police used to be limited to việc đăng tải DNA của mình trên một trong web công cộng
searching law enforcement databases, đặt họ và người thân của họ dưới việc kiểm soát của cảnh
which include data from people arrested sát.
for or convicted of crimes, for direct
matches to crime scene DNA. But the Bà và một số người chỉ trích khác cho rằng phương pháp
older type of DNA fingerprints used in điều tra bằng phả hệ di truyền này đã đưa quá nhiều người
those searches is good for finding only vào vòng điều tra của cảnh sát và cần được điều tiết như một
very close family members: a parent, cơ sở dữ liệu hành pháp. Bang California là một ví dụ điển
child or sibling. hình, tại bang này, cảnh sát chỉ được điều tra các thân nhân
thuộc cơ sở dữ liệu thực thi pháp luật chỉ khi không còn cách
nào khác đối với những vụ án nghiêm trọng nhất, và dù vậy,
Genetic genealogy reaches further, các dữ liệu được dùng đến cũng sẽ bị giới hạn. Bà Roth còn
analyzing DNA left at a crime scene muốn đi xa hơn nữa: Phía cảnh sát sẽ phải xóa sạch thông tin
(found in blood or semen, for example) của những người đã bị kéo vào vòng điều tra thông qua phả
for the same types of genetic markers hệ di truyền và không liên quan đến vụ án.
that companies such as 23andMe and
AncestryDNA use to determine Nhưng theo Margaret Press, người đồng sáng lập dự án DNA
customers’ ethnicity and help them find Doe (một dự án với mục tiêu xác định những người chết
relatives. GEDMatch’s terms spell out không rõ danh tính), thật ra những người họ hàng được tìm
that the database can be used to identify thấy qua DNA của kẻ tình nghi hoàn toàn không bị điều tra
perpetrators of violent crimes (defined trực tiếp, họ đóng vai trò tương tự như những nhân chứng có
thể đưa ra manh mối cho cảnh sát về những kẻ tình nghi tiếp
as homicide or sexual assault) or to theo. Những người họ hàng này, tương tự như dấu giày hay
identify remains of the deceased. dấu vân tay, đều đưa ra manh mối dẫn đầu cho phía điều tra.

Police are unlikely to find a direct Theo Greytak, những cuộc điều tra sau đó sẽ yêu cầu thu
match in the database, says the site’s thập mẫu DNA mới để đối chiếu với DNA tìm thấy tại hiện
cofounder Curtis Rogers. “Serial killers trường vụ án. Cho dù kết quả DNA trùng khớp, phía cảnh sát
tend not to put their DNA on vẫn phải dựng lại vụ án để xem người đó có thực sự là người
GEDMatch,” he says. Instead, police đã gây án. “Chúng tôi chỉ đang giúp họ đến được giai đoạn
may find hundreds to thousands of đó thôi”
distant relatives who share some piece
of DNA with the suspect. To narrow the
search, genealogists typically need a
match to a third cousin or closer
relative on both sides of the family.

Innocent people looking for long-lost

family may be surprised to find that
putting their DNA on a public website
opens them and their relatives to
police scrutiny, says Andrea Roth, a
professor of law at the University of
California, Berkeley Law.

She and other critics charge that genetic

genealogy searches put too many
people under police scrutiny and should
be regulated like law enforcement
databases. For instance, California
allows police to do family searches of
law enforcement databases only as a
last resort for the most serious crimes
and limits what material can be used.
Roth would go a step further: People
whose DNA is collected as part of a
genetic genealogy investigation and are
not linked to the crime must have their
data wiped from police databases.

But DNA relatives of a suspect aren’t

being investigated; they are akin to
eyewitnesses who might give police
clues about who to look for, says
Margaret Press, cofounder of the DNA
Doe Project, which aims to identify
human remains. The relatives offer a
lead, similar to a shoe print or a
fingerprint.

And follow-up investigations would

include collecting new DNA samples to
match against crime scene DNA. Even
with a direct DNA match, police still
need to build a case to show the person
could have committed the crime,
Greytak says. “We’re just helping them
get there.”

https://www.sciencenews.org/article/genetic-genealogy-forensics-top-science-stories-2018-yir