SahajanandCharitra Guj PDF

H üÊËSflÊÁ◊ŸÊ⁄UÊÿáÊÙ Áfl¡ÿÃ H
ÁIÁ_√ ÏÂZÎHÎ lıHÎÌfi_ ’ÎÃu’V÷¿ — 9
ÁËΩfi_ÿ «ÏflhÎ
·ı¬¿
≠Î". fl‹ıÂ ‹. ÿ‰ı
≠¿ÎÂ¿
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ±ZÎfl’ÌÃ
ÂÎËÌ⁄Î√ fl˘Õ, ±‹ÿÎ‰Îÿ - 380 004
3
¿Ú’Î¿◊fi
⁄˛õV‰w’ V‰Î‹ÌlÌ ›˘√Ì∞ ‹ËÎflÎ…ı V◊Î’ı·Ì ±fiı ’˘Êı·Ì ›‰¿≠T≤ÏkÎ
CÎHÎÎ ‰ı√◊Ì Ï‰V÷Îfl ’Î‹÷Ì Ω› »ı. ±Î ›‰¿≠T≤ÏkÎ‹Î_ ΩıÕÎ÷Î ›‰¿˘fiÌ
±Î¿Î_ZÎÎ±˘ ±fiı iÎÎfiÏ’’ÎÁÎfiı Á_÷˘Ê‰Î ±fiı ÷ı‹fiı ¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎı
V◊Î’ı· ±ZÎfl’vÊ˘kÎ‹fiÎ ÏÁ©Î_÷ ±Ï¤‹¬ ¿fl‰Î ⁄˘«ÎÁHÎ‰ÎÁÌ lÌ ±ZÎfl-
’vÊ˘kÎ‹ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_V◊Î±ı ±P›ÎÁø‹ Ïfi›÷ ¿flı· »ı ÷ıfiÌ ø‹⁄©
’„V÷¿Î±˘fiÎ ≠¿ÎÂfifiÌ ›˘…fiÎ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ±ZÎfl’ÌÃı CÎÕÌ »ı.
±Î ’„V÷¿Î±˘ ¶ÎflÎ ’ÎÃÂÎ‚Î ‘˘flHÎı ÁIÁ_√fiÎ_ ⁄Î‚¿˘ ÷◊Î ›‰¿˘fiı
T›‰„V◊÷ ±ı¿‘Îv_ ±fiı Â© iÎÎfi Áfl‚ ¤ÎÊÎ‹Î_ ±Î’‰Îfi_ Ï‰«Î›* »ı. ¤√‰Îfi
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎı V◊Î’ı· ±ÎÿÂ˘˝fiÎ ’Î·fi ±fiı ≠«Îfl ‹ÎÀı ⁄˛õV‰w’ ÂÎVhÎÌ∞
‹ËÎflÎ…ı V◊Î’ı· ±Î Á_V◊Î, ±Î ≠T≤ÏkÎ ¶ÎflÎ ±ı ±ÎÿÂ˘˝fi˘, Á_≠ÿÎ›fiÌ ±ı ¤T›
≠HÎÎ·Ìfi˘ ±fiı ÷ı ¶ÎflÎ ‹ËÎfi ÏËoÿ ‘‹˝fiÌ Á_V¿ÚÏ÷fi˘ ≠«Îfl ¿flÂı.
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfifi˘ ±ı ÏÿT› Á_ÿıÂ …√÷fiı ¬ÒHÎı ¬ÒHÎı
’Ë˘Ó«ÎÕ‰ÎfiÌ ±Î ≠T≤ÏkÎfiÌ fiı‹ »ı. …\ÿÌ …\ÿÌ ¤ÎÊÎ±˘‹Î_ ±Î ’„V÷¿Î±˘fi_
≠¿ÎÂfi ◊Î› ÷ı ‹ÎÀı ›˘…fiÎ CÎÕÌ »ı. ±ÎÂÎ »ı ¿ı Á_≠ÿÎ›fiÎ ±fiı Á_≠ÿÎ›ı÷fl Á˙
‘‹˝≠ı‹Ì ‹‹ZÎ±˘ ±Î ≠T≤ÏkÎfiı ±Î‰¿ÎflÂı ±fiı ÷ı‹Î_ ÷fi, ‹fi ±fiı ‘fi◊Ì Á_’ÒHÎ˝
ÁË›˘√ ±Î’Âı.
⁄Î‚¿˘ ÷◊Î ›‰¿˘fiı ≠˘IÁÎÏË÷ ¿fl‰Î ±Î ’„V÷¿Î±˘fiı ±Î‘Îflı ’flÌZÎÎ±˘
·¥ ÷ı‹fiı ≠‹ÎHÎ’hÎ˘ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Âı. ±Î ’„V÷¿Î ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ¥rfl«flHÎ
V‰Î‹Ì, fl‹ıÂ¤Î¥ ÿ‰ı ÷◊Î Ï¿Â˘fl¤Î¥ ÿ‰ı ÷◊Î …ı‹HÎı ÁË¿Îfl ±ÎM›˘ »ı ÷ı
Á˙fiı wÕÎ ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ »ı.
‰Á_÷’_«‹Ì ÂÎVhÎÌ fiÎflÎ›HÎV‰w’ÿÎÁ∞(≠‹¬V‰Î‹Ì ‹ËÎflÎ…)fiÎ
Á_‰÷ 2028 CÎHÎÎ … Ëı÷’Ò‰˝¿
±À·ÎÿflÎ …› lÌ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
4
Ïfi‰ıÿfi
’fl⁄˛õ ’ÒHÎ˝ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ lÌ∞‹ËÎflÎ…ı ±Î M≤J‰Ì ’fl ±Î‰Ìfiı ±fi_÷ ÏÿT›
«ÏflhÎ˘ ¿›Î* »ı. ±Î «ÏflhÎ˘ ‰HÎ˝‰÷Î_ ’Îfl ±Î‰ı fiÏË ÷ıÀ·Î_ »ı.
»÷Î_ “CÎfiU›Î‹ «ÏflhÎ” ÷◊Î “fiÌ·¿oÃ «ÏflhÎ” ’»Ì Ë‰ı lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÎ ‘‹˝‘flÎ‘ÎflHÎ◊Ì
ÿıËI›Î√ Á‘ÌfiÎ_ «ÏflhÎ˘fiı À>_¿‹Î_ ±Î‰flÌ ·ı÷_ ±Î ’V÷¿ ±Î’fiÌ Á‹ZÎ fl…^ ¿fl‰Îfi˘ ±Î ±S’
≠›Ifi »ı.
’V÷¿fiÌ fl«fiÎ ±fiı ≠Á_√˘fiÌ ’Á_ÿ√Ì ‹A›I‰ı ±ËŸ fl…^ ¿flı·Î ‘˘flHÎfiı ·Z›‹Î_
flÎ¬Ìfiı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı — (1) ‹A› ‹A› ΩHÎ‰Î ›˘B› ±Î‰U›¿ ≠Á_√˘fiı ±Î ’V÷¿‹Î_
V◊Îfi ±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. (2) ’V÷¿fi_ ¿ÿ-M≤WÃÁ_A›ÎfiÌ ‹›Î˝ÿÎfiı ·Ì‘ı ¿ıÀ·Î¿ «ÏflhÎ-≠Á_√˘
·Ì‘Î fi◊Ì. ‰‚Ì, …ı ≠Á_√˘ ·Ì‘Î »ı, ÷ı ÷ıfiÎ ËÎÿ˝fiı Ω‚‰Ì flÎ¬Ìfiı À>_¿‹Î_ ÏfiwM›Î »ı. (3)
“ÁIÁ_√ ÏÂZÎHÎ ’flÌZÎÎ”fiÎ ±P›ÎÁø‹‹Î_ ÁÒ«‰ı·Î_ ±L› ’V÷¿˘‹Î_ …ı …ı ≠Á_√˘ Ï‰V÷Îfl◊Ì
Ïfiw’‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı ±ı‰Î ¿ıÀ·Î¿ ≠Á_√˘ ±ËŸ ÏfiwM›Î fi◊Ì, ±fiı ¿ıÀ·Î¿ ±Î‰U›¿ ≠Á_√˘
¬Ò⁄ À>_¿‹Î_ ±ÎM›Î »ı. (4) ±Î ’V÷¿fi_ ·¬ÎHÎ ±Î’HÎÎ Á_≠ÿÎ›fiÎ ≠«Ï·÷ ±fiı ‹ÎL› √˛_◊˘fiı
±Î‘Îflı ¿›* »ı, …ıfiÌ ÁÒÏ« ’Î»‚ ±Î’ı·Ì »ı. (5) Á_≠ÿÎ›fiÎ Áÿ˚√v±˘±ı fl«ı·Î μ’·O‘
√˛_◊˘‹Î_ ’HÎ ¿ıÀ·Î_› «ÏflhÎ, ÷ıfiÌ ÁÎ·-Ï÷Ï◊±˘ ±fiı ≠Á_√˘fiÎ Ïfiw’HÎ‹Î_ ’ÎÃ¤ıÿ …HÎÎ›˘ »ı.
÷ı◊Ì Á‹Î_÷fl Ïfiw’HÎ‰Î‚Î ≠Á_√˘fiı ±fiı ’fl_’flÎ√÷ flÌ÷ı Á_≠ÿÎ›‹Î_ ÁÎ_¤‚‰Î ‹‚÷Î ≠«Ï·÷
Ïfiw’HÎfiı ≠Î‘ÎL› ±ÎM›_ »ı. (6) ±Î ’V÷¿fiÎ ≠Á_√-Ïfiw’HÎ‹Î_ V◊‚-¿Î‚ø‹ Ω‚‰‰Î ≠›Ifi
¿›˘˝ »ı. ±Î‹Î_ ’ÎÿÀÌ’˘‹Î_ ±Î’ı·Ì ÁÎ·-Ï÷Ï◊±˘ ±Î’HÎÎ Á_≠ÿÎ›fiÎ_ ≠ÁÎÿÌ V◊Îfi˘‹Î_ ‹Ò¿ı·Î
ÏÂ·Î·ı¬˘ ÷◊Î ‹ÎL› √˛_◊˘‹Î_ ±Î’ı·Ì ÁÎ·-Ï÷Ï◊±˘fiı ±Î‘Îflı ±Î’Ì »ı ±fiı (7) ±Î ÁÎ·-
Ï÷Ï◊±˘ “ËÎ·ÎflÌ ’_«Î_√” ±◊Î˝÷˚ Ï‰ø‹ Á_‰÷fi_ ËÎ·ÎflÌ‰Ê˝ ó ±ÊÎœ Áÿ ’Õ‰Î◊Ì …ıÃ ‰ÿ
±‹ÎÁ ó ø‹‹Î_ ‹Ò¿ı· »ı ÷ıfi_ ¿ÎflHÎ ±ı »ı ¿ı ±Î ø‹ lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÎ “‰«fiÎQ≤÷”‹Î_ ±fiı
“ËÏfl·Î·ÎQ≤÷”‹Î_ Ω‚‰‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı.
ÁIÁ_√ ÏÂZÎHÎ ’flÌZÎÎfiÎ ±P›ÎÁø‹fiÎ ±ı¿ ¤Î√w’ı ±Î ’„V÷¿ÎfiÌ fl«fiÎ ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰Ì »ı. “ÁIÁ_√ ’Ïfl«›” ’flÌZÎÎ ‹ÎÀıfiÌ ±Î ’„V÷¿Î ±Î’fiÎ ËÎ◊‹Î_ ‹Ò¿÷Î_ ±‹fiı ±Îfi_ÿ
◊Î› »ı.
V‰Î‹Ì-lÌ∞ ÷◊Î ≠√À √vËÏfl V‰Î‹ÌlÌ fiÎflÎ›HÎV‰w’ÿÎÁ∞(≠‹¬V‰Î‹Ì
‹ËÎflÎ…)fiı flÎ∞ ¿fl‰Î ÁIÁ_√Ì ⁄Î‚¿˘, ›‰Îfi˘ ÷◊Î Ï…iÎÎÁ±˘ ±Î ±P›ÎÁø‹ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ,
ÁIÁ_√fiÌ ’flÌZÎÎ±˘‹Î_ μE« ≠‹ÎHÎ’hÎ˘ ‹ı‚‰ı ±ı … ±P›◊˝fiÎ !
ó Á_’Îÿ¿ ‹_Õ‚
’_«‹ ±ÎT≤ÏkÎ ‰ı‚Î±ı...
»ıS·Î ¿ıÀ·Î› ‹ÏËfiÎ±˘fiÌ ‹Î_√ ’»Ì ±Î ’V÷¿ ±Î’fiÎ ËÎ◊‹Î_ ‹Ò¿÷Î_ ±Îfi_ÿ ◊Î› »ı.
±Î ±ÎT≤ÏkÎfiı ±z÷fi Œ˘À˘ ¿o’˘{ ¿flÎ‰Ì ±˘ŒÁıÀ ‹ƒHÎ ¶ÎflÎ ÁCÎÕ ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ ≠›ÎÁ ¿›˘˝ »ı.
¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ √˛_◊(Ë. ÏhÎ. ÿ‰ı Ï·Ï¬÷)fiÌ Á_Â˘Ï‘÷ ±ÎT≤ÏkÎ ±fiÁÎfl, ±Î
’Î_«‹Ì ±ÎT≤ÏkÎfiı ’ÎÃ-ø‹-ÁÎ·‹Î_ ±Ïfi‰Î›˝ ŒıflŒÎfl˘ ¿flÌfiı fl…^ ¿flÌ±ı »Ì±ı. Ë‰ı ’»Ì ±Î …
±ÎT≤ÏkÎ ’flÌZÎÎfiÎ ±P›ÎÁø‹‹Î_ ‹ÎL› √HÎÎÂı. ó Á_’Îÿ¿ ‹_Õ‚
5
±‹ı Á˙ V‰Î‹ÌfiÎ ⁄Î‚¿, ‹flÌÂ_ V‰Î‹Ìfiı ‹ÎÀı,

±‹ı Á˙ lÌ∞÷HÎÎ ›‰¿, ·ÕÌÂ_ lÌ∞fiı ‹ÎÀı.
fi◊Ì Õfl÷Î fi◊Ì ¿fl÷Î, ±‹ÎflÎ ΩfifiÌ ’fl‰Î,
±‹Îflı Õfl fi◊Ì ¿˘¥fi˘, ±‹ı …LQ›Î »Ì±ı ‹fl‰Î.
±‹ı ±Î ›iÎ ±Îfl_P›˘, ⁄Ï·ÿÎfi˘ ±‹ı ÿ¥Â_,
±‹ÎflÎ ±ZÎfl ’vÊ˘kÎ‹, √HÎÎ÷Ì÷ √Îfifiı √Î¥Â_.
±‹ı Á˙ lÌ∞÷HÎÎ ’hÎ˘, ±ZÎflı ‰ÎÁ ±‹Îfl˘ »ı,
V‰‘‹a ¤V‹ «˘‚Ì ÷˘, ±‹Îflı ZÎ˘¤ ÂÎfi˘ »ı.
…\±˘ Á˙ ‹˘÷ÌfiÎ V‰Î‹Ì, fi flÎ¬Ì ¿Î_¥ ÷ı ¬Î‹Ì,
’˛√À ’vÊ˘kÎ‹ ’Î‹Ì, ‹Y›Î √HÎÎ÷Ì÷ V‰Î‹Ì.
6
øÏ‹¿Î
[1] V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfi_ ¤…fi (2) ‹ËÎflÎ…fi_ ‰÷˝fi (4) ÁIÁ_√-≠«Îfl ±fiı
flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiÌ μ’ÎÏ‘ (4) fifl¿fiÎ ¿<_Õ ¬Î·Ì ¿›Î˝ (5)
[2] ‹√fiÌflÎ‹‹Î_◊Ì ±¶ˆ÷Îfi_ÿ (7) flÎ‹«_ƒ ÂıÃfiı Ïfiç› (11) Á‹ÎÏ‘ ≠¿flHÎ
(12) ·˘…‹Î_ ±Lfi¿>À (14) ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ≠÷ÌÏ÷ (14) Ëfl⁄Î¥ ±fiı
‰Î·⁄Î¥fiı Ï‰‹¬ ¿flÌ (17) ⁄ı V‰w’ı ÿÂ˝fi (18)
[3] Œ¿Ìflfiı ’fl«˘ (20) ÁÿÎ‰˛÷fiÌ ≠T≤ÏkÎ (21) ÿÒ‘ ¿fl÷Î_ ‹ÌÃÌ »ÎÂ (22)
Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÌ ’flÌZÎÎ (23) ‹Ò‚∞ ÂıÃfiÌ flZÎÎ (25) flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬
¿›˘˝ (26) ·Î·∞ Á÷Îflfiı ÿÌZÎÎ (27)
[4] ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ±fiı √œÕÎ‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ (28)
[5] ¿„S’÷ ¤› ±fiı ‰Ëı‹‹Î_◊Ì ‹„@÷ (29) ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÌ ≠Ï÷WÃÎ (32)
ÁÎflÎ ’ÿÎ◊˘˝fi˘ I›Î√ (32) T›Áfi‹„@÷fiÌ flÌ÷ (33)
[6] ¤|∞fiÌ ‹Ò_{‰HÎ ÀÎ‚Ì (34) ⁄Î‚ËI›Î ⁄_‘ ¿flÎ‰Ì (35) Á÷Ì≠◊ÎfiÌ fiÎ⁄ÒÿÌ
(37) ’fl‹ËoÁ ÿÌZÎÎ (39)
[7] ‹Ò‚∞ ¤@÷fi˘ ‹ÏË‹Î (40) ±œÎflfiı ÿÌZÎÎ (42) gËÁÎ‹› ›iÎfi_ ¬_Õfi (43)
⁄˛õ«ÎflÌfiı ÁÎ◊ı ⁄ıÁÎ›Î˝ (44) ’˘÷ı ’Î‚Ìfiı ’»Ì ’‚ÎT›_ (45) ÁÎ‘±˘fiÌ
±Î¿flÌ ’flÌZÎÎ (46) √Î…flÕÎ_ ‹ÎflÎ_ ‰ˆflÌ (48) ’ÃÎHÎfiı ≠÷ÌÏ÷ (49)
[8] ‹Ò_√Îfiı ‹˘œı ‰ıÿ (50) Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ (51) …ı÷·’fl‹Î_ ±ÏËoÁÎ‹›
›iÎ (52) ·˘·_√flfiÌ μ’ÎÏ‘ (55) …√∞‰fifi˘ ±_÷ (56)
[9] Á˙fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı (57) Õ¤ÎHÎfi˘ ›iÎ (58) “±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı”
(59) ¿Ú’ÎÁÎK› lÌ∞‹ËÎflÎ… (60) Á‹ÿÂa (62)
[10] ‘‹˝-¤„@÷fiÎ_ ÿÂ˝fi (62) Â˘¤ÎflÎ‹ ±Î_‘‚˘ ◊›˘ (63) ÿÌ‘_ º„WÀfi_ ÿÎfi
(65)
[11] ∞‰Î¬Î«flfiÌ ’flÌZÎÎ (66) ‰ÎHÎÌ Ï‰Â© ¿flÌ (67) ‹ÎHÎ¿ÌfiÎ ±Á‰Îfl (68)
ÿW¿Î‚fiÌ ±Î√ÎËÌ (72) ‹˘ZÎfiÌ Ï‰zÎ (73) ŒÀÎHÎÎ_ ⁄_‘ ¿flÎT›Î_ (74)
√HÎÎ÷Ì÷fi˘ ‹ÏË‹Î (76) fi‰Î⁄fiı Ïfiç› (78)
[12] ±˘√HÎ˘÷ıflÎfi˘ ¿Î‚ (80) ÿW¿Î‚fiı Ï‰ÿÎ› ±Î’Ì (81)
[13] ΩÏ‚›Î‹Î_ ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ (82) ¿⁄Ò÷flfiÎ ¿⁄Ò÷fl (83)
[14] √flÌ⁄fi‰Î… (85) ¤√‰ÎfifiÌ √ÎÿÌ (86) ‘fl‹’fl‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ (87)
“«˘A¬Î ¿fl‰Î »ı” (87) ⁄Îfl V‰w’ı ÿÂ˝fi (88)
7
[15] ÁÎ‘±ı ‰÷˝‰ÎfiÌ flÌ÷ (89) ±HÎ»Î…÷Î V‰¤Î‰ ‹Ò¿‰Î (90)

[16] ·BfifiÎ_ ⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ ⁄_‘ ¿flÎT›Î_ (91) ⁄Î‚¿fiı flÎ∞ ¿›˘˝ (91)
[17] ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fi˘ ’flÎ…› (92) ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ’fi— ≠‰ıÂ (93) ±ÎHÎ_ÿ‹Î_
±’‹Îfi (95)
[18] Áÿ˚√v±˘ ¿›Î˝ (97) ÁÎ‘-‘‹˝ Á‹ΩT›˘ (100) ÏÂÂ‰IÁ· ≠¤ (101)
[19] ÁËΩfi_ÿÌ ◊‰_ (102)
[20] » Ëı÷±˘ (103) ·˘›Î‹Î_ ÂÎ¿˘IÁ‰ (104) ¤Î¥±˘fi_ Ï‹·fi (105)
’_«Î‚Î‹Î_ ‹_ÿ‰ÎÕ (107)
[21] ’˘÷Îfi_ T≤kÎÎ_÷ (108) fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ (111) “±‹fiı ¿ı‰Î
¿ËıÂ˘ ?” (113) ‰Î_ÿflÎ±ı ‹Î‚Î Œıfl‰Ì (114) ÁËΩfi_ÿw’Ì ÁÒ›˝ (114)
VhÎÌfiÌ √_‘ (115)
[22] ¤…‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ (117)
[23] ±‹ÎflÎ …Õ¤fl÷ (118) ‘‹˝¿<‚fiÌ ÁÎ◊ı Ï‹·fi (119) “±Î √Îfl˘ fiËŸ ’HÎ
«_ÿfi »ı” (120)
[24] ‰fl÷Î·‹Î_ ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰ ’‘flÎT›Î (120) Áfl÷‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ (121)
Ï⁄Â’ Ëı⁄fl ÁÎ◊ı ‹·Î¿Î÷ (123) ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ √˘‹÷Ì ‰fl÷Î·‹Î_ (126)
¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ‹_Ïÿfl˘ (129)
[25] ÂÒƒ˘fiı ¶Ì…’b_ ÿÌ‘_ (132) “ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ·¬Ì (133) ‘˘·ıflÎ‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ
(134)
[26] ‹Ëo÷˘ fiÌQ›Î (135) “±‹Îv_ ±ZÎfl‘Î‹” (136) “ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ·˘’‰Ì fiÏË
(137)
[27] Á_÷˘fiı ’√fl¬Î_ ’ËıflÎT›Î_ (138) …^fiÎ√œ ‹_Ïÿfl‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ (139)
“V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›ÏHÎ›Î” (139)
[28] √œÕÎ‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ (140) ¤Î‰fi√fl‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ (141) √HÎ√˛ÎË¿ ◊‰_
(142)
[29] ’˘÷ÎfiÌ »Î’ ¿flÎ‰Ì (143) √‰fi˝fl ‹ÎS¿‹ ÁÎ◊ı ‹·Î¿Î÷ (143) »ıS·˘
‹_ÿ‰ÎÕ (146) ≠Ï÷iÎÎ ·ı‰flÎ‰Ì (147) “±‹Îflı ÁÎΩ ◊‰_ »ı !” (149)
¿Î¿Î¤Î¥fiı ÿÂ˝fi (150) “‹ÌÃÎ TËÎ·Î ¿ı‹ Ï‰Áv_ ?” (151) V‰‘Î‹√‹fi
(152) “Ë_ ÷˘ ÷‹ÎflÎ‹Î_ ±¬_Õ flèÎ˘ »\_” (153) lÌ∞‹ËÎflÎ…fi˘ M≤J‰Ì ’fl
Ïfi‰ÎÁ (155) √˛_◊ÁÒÏ« (155)
8
1
√˛_◊ ≠‰ıÂ
¤Îfl÷¤ÒÏ‹ ’fl Á_‰÷ 1837fiÌ «ˆhÎ Áÿ fi˘‹fiı Ïÿ‰Áı ‘‹˝ÿı‰ ±fiı
¤„@÷‹Î÷ÎfiÎ CÎıfl ⁄Î‚¿ CÎfiU›Î‹fi˘ …L‹ ◊›˘. M≤J‰Ì ’fl ±ı¿Î_Ï÷¿ ‘‹˝fi_
V◊Î’fi ¿fl‰Î, ±fi_÷ ∞‰˘fi˘ ‹˘ZÎ ¿fl‰Î ±fiı ’˘÷ÎfiÎ ¤@÷˘fiı Á¬
±Î’‰Î ¿vHÎÎ ¿flÌfiı ÁÎZÎÎ÷˚ ’fl⁄˛õ ’vÊ˘kÎ‹ M≤J‰Ì ’fl ≠√À ◊›Î.
’˘÷ÎfiÎ_ ‹Î÷Î-Ï’÷Îfiı Á¬ ±ÎM›_. ⁄Î‚Á¬Î±˘ ÁÎ◊ı ÏÿT› «ÏflhÎ˘ ¿›Î*.
¿ÎÏ·ÿkÎ …ı‰Î ±Áflfi˘ fiÎÂ ¿›˘˝. ±ÎÃ ‰Ê˝fiÌ ™‹flı ÷ı‹fiı ›iÎ˘’‰Ì÷
±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›_. Á¿‚ ÂÎVhÎ˘fi˘ ±P›ÎÁ À>_¿ Á‹›‹Î_ ¿flÌ ·Ì‘˘. ÿÁ
‰Ê˝fiÌ fiÎfiÌ ‰›ı ¿ÎÂÌ‹Î_ ’_ÏÕ÷˘fiÌ Á¤Î‹Î_ ∞‰, ¥rfl, ‹Î›Î, ⁄˛õ ±fiı
’fl⁄˛õ - ±ı ’Î_« ±fiÎÏÿ ¤ıÿ˘fi_ ≠V◊Î’fi ¿›*. ’˘÷ÎfiÎ_ ‹Î÷Î-Ï’÷ÎfiÎ
±_÷¿Î‚ı ’˘÷Îfi_ V‰w’ ±˘‚¬Î‰Ì ÷ı‹fiı ÏÿT›√Ï÷ ±Î’Ì ±fiı ±ÎÊÎœÌ
Á_‰÷ 1849fiÎ ±ÊÎœ Áÿ ÿÂ‹ı B≤ËI›Î√ ¿›˘˝.
ÏË‹Î·›‹Î_ ÀÎœ, ÷Õ¿˘, ‰ÊÎ˝, ¤Ò¬, ÷flÁ ‰ıÃÌfiı, ¿˙’Ìfi¤fl μCÎÎÕı
ÂflÌflı ±fiı μCÎÎÕı ’√ı «Î·Ìfiı Ï‰«flHÎ ¿›*. ’·ËÎl‹‹Î_ «Î÷‹Î˝Á‹Î_
±Î¿v_ ÷’ ¿flÌ, ÁÒ›˝fiÎflÎ›HÎfiı ≠ÁLfi ¿›Î˝. √˘’Î‚ ›˘√Ì ±Î√‚ ±WÀÎ_√
›˘√ ÏÁ© ¿flÌ, ÷ı‹fiı ÏÿT› √Ï÷ ±Î’Ì. fi‰ ·Î¬ ›˘√Ì±˘fi_ ¿S›ÎHÎ ¿›*.
±fi_÷ ∞‰˘fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl÷Î_, μkÎfl, ’Ò‰˝ ±fiı ÿÏZÎHÎ‹Î_ ÷Ì◊Î˝Àfi
¿fl÷Î_ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ·˘… √Î‹ı ±ÎÊÎœÌ Á_‰÷ 1856fiÌ lÎ‰HÎ ‰ÿ »ßfiı
Ïÿ‰Áı ±Î‰Ì, ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¤ı‚Î flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ±Îl‹‹Î_ flèÎÎ. ÿÁ
‹ÏËfiÎ ’»Ì flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ ‹ı‚Î’ ’Ì’·ÎHÎÎ‹Î_ ◊›˘. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
√v ¿›Î˝. ÷ı‹HÎı ±Î.Á_. 1857fiÌ ≠⁄˘Ï‘fiÌ (¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ) ±ı¿ÎÿÂÌ±ı
‰ˆWHÎ‰Ì ÿÌZÎÎ ÿ¥ fiÌ·¿oÃfiı “ÁËΩfi_ÿ” fiÎ‹ ±ÎM›_.
±Î.Á_. 1858fiÌ ¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ ±ı¿ÎÿÂÌ±ı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÁËΩfi_ÿ
V‰Î‹Ìfiı ‘‹˝‘flÎ ±Î’Ì. ‹ÏËfiÎ ’»Ì flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‘Î‹‹Î_ ’‘Î›Î˝.1
1. lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÎ …L‹◊Ì ‘‹˝‘flÎ ‘ÎflHÎ Á‘ÌfiÎ_ «ÏflhÎ˘fiı ±fiø‹ı “CÎfiU›Î‹
«ÏflhÎ” ±fiı “fiÌ·¿oÃ «ÏflhÎ” ’V÷¿˘‹Î_ Á‹Î‰Ì ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ »ı.
2 ÁËΩfi_ÿ «ÏflhÎ
[1] “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ”fi_ ¤…fi

Á_‰÷ 1858fiÎ ‹Î√Âfl Áÿ ÷ıflÂı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ŒHÎıHÎÌ‹Î_ ÿıË-
I›Î√ ¿›˘˝. ¤@÷…fi˘ Â˘¿fiÎ ÁÎ√fl‹Î_ Õ>⁄Ì √›Î.
ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¤√‰ÿ˚√Ì÷ÎfiÌ ¿◊Î Âw
¿flÎ‰Ì. ÿÁ Ïÿ‰Á ¿◊Î «Î·Ì. ‹ËÎflÎ… fl˘… ¿◊Î ÿflQ›Îfi Ïfiw’HÎ ¿flı.
‰Î÷˘ ¿flı. ±Ï√›Îfl‹ı Ïÿ‰Áı ’ÎflÎ›HÎfiÌ ’ÒHÎÎ˝ËÏ÷ ◊¥. ¶ÎÿÂÎË ±fiı
l‰HÎÌ lÎ© Ï‰Ï‘’Ò‰˝¿ ¿›Î*, Ï‰≠˘fiı ÿÎfi ÿÌ‘Î_, Á˙fiı ¤˘…fi ¿flÎT›Î_.
«˙ÿ‹˘ Ïÿ‰Á ◊›˘. Á_‰÷ 1858fiÎ ‹Î√Âfl ‰ÿ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ Ïÿ‰Á
◊›˘. Á˙ ¤@÷˘±ı ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ±ı¿ …\ÿÎ ÏÁ_ËÎÁfi ’fl ±Î√˛Ë ¿flÌ
⁄ıÁÎ›Î˝, ⁄Î…\‹Î_ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı Á‰ı˝ Á_÷˘ ⁄ıÃÎ. ÁÎ‹ı Á‰˝ ËÏfl¤@÷˘
⁄ıÃÎ ±fiı ÿÒfl VhÎÌ±˘ ⁄ıÃÌ.
‘‹˝ÂÎVhÎ˘fiı ±Î‘Îflı ‘‹˝Ïfi›‹fi˘ μ’ÿıÂ ±Î’÷Î_ ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı
¿èÎ_ —
“flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹fiı ÷ı‹fiÎ V◊Îfiı ⁄ıÁÎ›˘˝ »ı. ÷ı◊Ì Ë‰ı Ë_ ÷‹Îfl˘
√v »\_. ‹ÎÀı ÏË÷fiÎ_ ‰«fi˘ ¿Ë_ »\_ ÷ı Á˙ K›Îfi◊Ì ÁÎ_¤‚Ωı ±fiı ∞‰fi‹Î_
μ÷ÎflΩı.
“I›Î√Ì ÁÎ‘±˘±ı ÁI›, ÿ›Î, ÷’, ’Ï‰hÎ÷Î, ÿıËÿ‹fi, ±gËÁÎ,
⁄˛õ«›˝, ÂÎVhÎ˘fi_ Ïfi›Ï‹÷ ‰Î«fi, Áı‰Î, I›Î√, ≥„Lƒ›˘ ∞÷‰Ì, ±ÎI‹Î-
w’ flËı‰_ ‰√ıflı Áÿ˚√HÎ˘ ‘ÎflHÎ ¿fl‰Î.
“I›Î√Ì-B≤ËV◊ Á˙ ËÏfl¤@÷˘±ı ’fl‹ırflfiÌ ¤„@÷ ¿fl‰Ì. ‹z’Îfi
fi ¿fl‰_. ‹Î_ÁÎËÎfl fi ¿fl‰˘. ¿˘¥ ∞‰fiÌ ÏËoÁÎ fi ¿fl‰Ì. ±ÎI‹CÎÎ÷ fi
¿fl‰˘. «˘flÌ fi ¿fl‰Ì. ¿˘¥fiı ‹Î◊ı ¿·_¿ fi «ÕÎ‰‰_. ¿˘¥ ÿı‰fiÌ Ïfi_ÿÎ fi
¿fl‰Ì. Ï‰‹¬fiÎ ‹˘œı◊Ì ¿◊Î fi ÁÎ_¤‚‰Ì. ±HÎ¬’÷_ ¬Î‰_-’Ì‰_ fiÏË.
“B≤ËV◊˘±ı ÂÎVhÎ‹Î_ ¿èÎÎ ≠‹ÎHÎı Á˘‚ Á_V¿Îfl˘ ’Î‚‰Î. ’˘÷’˘÷ÎfiÎ
‘‹˝‹Î_ flËı‰_. ‰ıÿ, ⁄˛ÎõHÎ, ÁÎ‘, ’Ï÷‰˛÷Î ±fiı Ï‰¶Îfifiı ‹Îfi ±Î’‰_. √Î›,
⁄˛ÎõHÎ ±fiı ¤√‰ÎfifiÎ ¤@÷fiı ÿ¬‰‰Î fiÏË. ÿÎfi, ‘‹˝ ±fiı fiÌÏ÷
∞‰fi‹Î_ flÎ¬‰Î_. ±ÏËoÁÎ ±fiı ÿ›Î’flÎ›HÎ flËı‰_. ±Î«Îfl, Ï‰«Îfl ±fiı
±Î ≠¿flHÎ‹Î_ ±Î.Á_. 1858fiÎ ≠Á_√˘ »ı.
ÁËΩfi_ÿ «ÏflhÎ 3
μE«Îfl ó ±Î hÎHÎı Â© ±fiı ‘‹˝‹› flÎ¬‰Î.”

±Î‰˘ ±fiı¿ ≠¿Îflfi˘ μ’ÿıÂ ‘‹˝ÂÎVhÎ˘fiı ±Î‘Îflı ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı
¿›˘˝. Á˙fiÌ T≤ÏkÎ ÷ı‹fiÎ‹Î_ ¬ıÓ«Î¥ √¥. Â˘¿ À‚Ì √›˘. Á˙±ı ÷ı‹fi_ ’Ò…fi
¿›* ±fiı ±fi_÷ ≠¿ÎflfiÌ ¤ıÀ, ÁÎ‹√˛Ì±˘ ÷ı‹fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ‹Ò¿Ì. ±Î…◊Ì
Á˙±ı ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì ‹ËÎflÎ…fiı “lÌ∞‹ËÎflÎ…” ±ı‰Î Ë·Î‹HÎÎ fiÎ‹◊Ì
Á_⁄˘‘fi ¿fl‰Îfi_ Âw ¿›*.
±Î Ïÿ‰Áı ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı Á˙fiı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” fiÎ‹fi˘ ‹_hÎ
±ÎM›˘ ±fiı ÷ıfi˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘. ±Î‹, «˙ÿ‹ÎfiÎ Ïÿ‰Á◊Ì “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ”
‹_hÎfiÌ ‘ÒL› ¿flÎ‰Ì ’˘÷ÎfiÎ V‰w’fi_ ¤…fi Âw ¿flÎT›_. “flÎ‹¿ÚWHÎ √˘Ï‰_ÿ”
fiı ⁄ÿ·ı Ë‰ı◊Ì “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ”fi˘ Ω’ Âw ◊›˘.
ÂÌ÷‚ÿÎÁ fiÎ‹ı ±ı¿ Á_L›ÎÁÌ ±Î Á¤Î‹Î_ ⁄ıÃ˘ Ë÷˘. ÷ı ¤√‰ÎfifiÌ
Â˘‘‹Î_ fiÌ¿Y›˘ Ë÷˘. ¿˘¥¿ı ÷ıfiı ¿èÎ_ — “flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á‹◊˝ Áÿ˚√v »ı;
÷ı‹fiÌ ’ÎÁı Ω. ÷ı±˘ ÷fiı ’fl‹ırflfiÌ ≠Î„M÷ ¿flÎ‰Âı.”
÷ı Œfl÷˘ Œfl÷˘ ŒHÎıHÎÌ ±ÎT›˘. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‘Î‹‹Î_ ’‘Î›Î˝ »ı,
÷ı‰Î Á‹Î«Îfl ÷ıfiı ‹Y›Î. ÷ı Ë÷ÎÂ ◊¥ √›˘. ’˘÷ÎfiÎ fiÁÌ⁄fiı ¿>À‰Î
·ÎB›˘. ÷ıHÎı ’Î»Î Œfl‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î…fi˘ Ïÿ‰Á
flËÌ Ω±˘. Ë_ ÷‹fiı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ_ ÿÂ˝fi ¿flÎ‰ÌÂ. ¿Î·ı ⁄’˘fl ’»Ì
…‰_ Ë˘› ÷˘ …Ωı.”
ÂÌ÷‚ÿÎÁ fl˘¿Î›˘.
±ı … Ïÿ‰Áı ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÷ı‹fiı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ‹_hÎfi˘ Ω’
¿fl‰Î ¿èÎ_. ÷ı Ω’ ¿fl÷Î_ ÂÌ÷‚ÿÎÁfiı Á‹ÎÏ‘ ◊¥. Á‹ÎÏ‘‹Î_ ±ZÎfl‘Î‹fi_
ÏÿT› Á¬ ‹ÎH›_. ‘Î‹‹Î_ ÏÁ_ËÎÁfi ’fl ‹ËÎflÎ…fiı ⁄ıÃı·Î Ωı›Î. flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì ÷ı‹fiı ‰_ÿfi ¿flÌfiı ∂¤ı·Î ÿı¬Î›Î. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “±Î
ÁËΩfi_ÿ V‰Î‹Ì‹Î_ Á‰ı˝ ±‰÷Îfl˘ Á‹Î›ı·Î »ı. ÷ı±˘ ±‰÷ÎflfiÎ ’HÎ
±‰÷ÎflÌ ±fiı Á‰˝fiÎ ¿ÎflHÎ »ı.”
Ω√Ìfiı ÂÌ÷‚ÿÎÁı Á˙fiı Á‹ÎÏ‘‹Î_ ◊›ı·Î_ ÿÂ˝fi ±fiı ‰Î÷Î˝·Î’fiÌ
‰Î÷ ¿flÌ. ÷ı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ’ÕÌ √›˘ fiı ¿èÎ_ ¿ı ‹fiı ÁÎ‘ ¿fl˘.
‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ÿÌZÎÎ ±Î’Ì ±fiı “T›Î’¿Îfi_ÿ” ±ı‰_ fiÎ‹ ±ÎM›_.
‹ËÎflÎ…fi_ ‰÷˝fi
‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ⁄Ë ±Î¿v_ ‰÷˝÷Î ±fiı ‰÷Î˝‰÷Î.
“ÁÎ‘ Á‰ı˝fiı …‹ÎÕÌfiı, ’˘÷ı …‹Ìfiı, «˘¿˘’ÎHÎÌ ¿flÌfiı ¿◊Î ¿fl‰Î ⁄ıÁı
÷ı Ïÿ‰ÁfiÎ ⁄ı ‰ÎB›Î Á‘Ì ¿flı. ’»Ì ‰‚Ì, ’˘÷ÎfiÌ VfiÎfiÎÏÿ¿ ÿˆÏË¿ Ïø›Î
¿flÌfiı ÁÎ_…ı ¿˘¥ ÁÿÎ‰˛÷ ·ı‰Î ÁÎv ±ÎT›Î Ë˘› ÷ıfiı …‹ÎÕÌfiı ¿◊Î‰Î÷Î˝
¿fl‰Î ‹_Õı, ÷ı flÎhÎı ⁄Îfl ‰ÎB›Î Á‘Ì ¿flı. ’»Ì ÁÒ¥ Ω›. fiı ‰‚Ì flÎÏhÎfiÎ ⁄ı
‰ÎB›ı ∂Ãı fiı Á‰ı˝fiı μÃÎÕÌfiı K›Îfi‹Î_ ⁄ıÁÎflı, fiı ’˘÷ı Á˘ÀÌ ·¥fiı Œflı. ÷ı …ı
ÏfiƒÎ±ı ¿flÌfiı {˘·Î_ ¬Î› ÷ıfiı ÷ÕÎ¿ ·¥fiı Á˘ÀÌ ‹Îflı ±fiı K›Îfi ¿flÎ‰ı.
’»Ì «Îfl ‰Î√ı ±ıÀ·ı fiÎËÌ‘˘¥fiı, ’ÒΩ ¿flÌfiı, ÷ˆ›Îfl ◊¥fiı, Ï¤ZÎÎ ‹Î√Ìfiı,
fl˘À·Î ¿flÌfiı ÷Ì◊˝‰ÎÁÌfiı …‹ÎÕı. ’»Ì ’Ò‰ı˝ ¿èÎ_ ±ı‰Ì flÌ÷ı Á˙fiı ¤…fi‹Î_
⁄ıÁÎflı. ±ı‹ ÏfiI› ¿fl÷Î. fiı …ı ¤ı‚Î flËı ÷ıfiı ◊Î¿ ÷˘ ∂÷flı … fiÏË. ÏfiƒÎ
÷˘ ’ÒflÌ ◊Î› … fiÏË.”2
±Î ‰V÷ ‹ËÎflÎ…fiÎ ÏÿT› T›„@÷I‰ ±fiı Â„@÷fi˘ A›Î· ±Î’ı »ı.
‹˘ÀıflÎ Á_÷˘fiı ±ı¿‰ÌÁ ‰Ê˝fi˘ ›‰Îfi ’˘÷ÎfiÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ ‰÷Î˝‰ı ±fiı Á˙ ¿˘¥
÷ı‹fiÌ ≠Ï÷¤Î‹Î_ ±Î¿ÊÎ˝¥fiı ÷ı ≠‹ÎHÎı ‰÷ı̋, ÷ı ¿Î_¥ fiÎfiÌÁÒfiÌ ‰Î÷ fi◊Ì.
ÁIÁ_√-≠«Îfl ±fiı flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiÌ μ’ÎÏ‘

‹ËÎflÎ…ı Á˘flÃ‹Î_ Ï‰«flHÎ Âw ¿›*. ‹ËÎflÎ… ‘˘flÎ∞‹Î_ ‹Î‰∞
¤@÷fiı I›Î_ …¥ flèÎÎ. ÷ıfiÎ ±Î_√HÎÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌ Á˙fiı μ’ÿıÂ
±Î’÷Î. …\ÿÎ …\ÿÎ ‘‹˝fiÎ ±fi›Î›Ì±˘fiı ’˘÷’˘÷ÎfiÎ ≥WÀÿı‰ ±fiı ÷ı‹fiÎ
‘Î‹fiÎ_ ÿÂ˝fi ¿flÎ‰Ìfiı ’˘÷ÎfiÎ V‰w’fi˘ Ïfiç› ¿flÎT›˘. ±Áfl˘ ±fiı
fiÎ„V÷¿˘fiı fifl¿ ¿<_ÕfiÌ ›Î÷fiÎ ⁄÷Î‰Ìfiı ÷◊Î ›‹ÿÒ÷˘fiÎ ËÎ◊ı ‹Îfl
¬‰flÎ‰Ìfiı ÁIÁ_√Ì ¿›Î˝.
‹ËÎflÎ… ‘˘flÎ∞◊Ì fiÌ¿‚Ì »hÎÎÁÎ ◊¥fiı ¤ÎÕıfl ’‘Î›Î˝. I›Î_◊Ì
‹ÎHÎÎ‰ÿfl ‹›ÎflÎ‹ ¤|fiı I›Î_ ’‘Î›Î˝. ±ËŸ flCÎfiÎ◊ÿÎÁı ⁄Ë μ’ÎÏ‘ ¿flÌ.
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ √ÎÿÌ ’«Î‰Ì ’ÎÕ‰Î ’Î¬_Õ Âw ¿›*. √v’HÎÎfi˘ Õ˘‚
¿fl‰Î ·ÎB›˘. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ fi¿· ¿flÌfiı ¤˘‚Î ¤@÷˘fiı ¤˘‚‰‰Î
2. Á_÷˘fiÌ fi˘Ó‘‹Î_◊Ì.
·ÎB›˘. lÌ∞‹ËÎflÎ…fi_ CÎÁÎ÷_ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘. ‹ËÎflÎ…fi˘ Ï‰fl˘‘ ¿fl‰Î

·ÎB›˘. flCÎfiÎ◊ ¿Ëı‰Î ·ÎB›˘ — “Ë_ … flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ ÁÎ«˘ ÏÂW› »\_. Ë_
… ÷ı‹fiÌ √ÎÿÌfi˘ ‰ÎflÁ »\_. Ë_ … ÷ı‹fi˘ lıWÃ ÏÂW› »\_. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı
÷ı‹fi_ ⁄‘_ … ÿˆ‰÷ ±fiı ±ˆr›˝ ‹fiı ±ÎM›_ »ı. ‹ÎÀı ‹ıÓ ‹ÎflÌ ‹ı‚ı … √vfi_
’ÿ ·¥ ·Ì‘_ »ı.”
‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì Á_÷˘fi_ ‹_Õ‚ ·¥fiı ’Ì’·ÎHÎÎ fiflÏÁ_Ë ‹Ëı÷ÎfiÎ CÎflı
’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… I›Î_ flèÎÎ. Á_÷-ËÏfl¤@÷˘fiı ’_„@÷ ¿flÌ …‹ÎÕ÷Î. ±ı¿
Ïÿ‰Á ÁÎ_…ı ’Ì’·ÎHÎÎ √Î‹ ⁄ËÎfl Á_‘Î¥fi˘ ‰Õ Ë÷˘ I›Î_ ‹ËÎflÎ… ’‘Î›Î˝.
±ı ‰Õ‹Î_ ËΩfl˘ ¤Ò÷ flËı. ‹ËÎflÎ…ı ±ı ‰Õ fiÌ«ı Á¤Î ¿flÌ, “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
‹_hÎfiÌ ‘ÒL› ¿flÎ‰Ì. “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” ÂOÿ ¿Îfiı ’Õ‰Î◊Ì ⁄‘Î_ ¤Ò÷fiÌ ‹„@÷
◊¥. ⁄‘Î_ ¤Ò÷fiı ¤Ò÷›˘Ïfi‹Î_◊Ì ‹„@÷ ±Î’Ì, ÏÿT› ÿıË ±Î’Ì,
⁄ÿÏfl¿Îl‹‹Î_ ‹˘¿·Ì ÿÌ‘Î_.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı Á_‘Î¥fiÎ ‰Õı gËÕ˘‚˘ ⁄Î_‘Ìfiı
‹ËÎflÎ…fiı {·ÎT›Î.
Á˙ ËÏfl¤@÷˘fiı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ Ï‰flË ÁÎ·÷˘. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
⁄˘·Î‰Ìfiı ¿èÎ_ — “‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ! ÷‹˘ ¤… ’‘Îfl˘. I›Î_fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Ï‰Êı ⁄Ë Ëı÷ Ë÷_. ‹ÎÀı ÷‹˘ I›Î_ …¥fiı Á˙fiı ‘Ìfl… ±Î’˘.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¤… …‰Î ÷ˆ›Îfl ◊›Î. ÷ı‹HÎı …÷Î_ ’Ëı·Î_ ‹ËÎflÎ…fiı
¿èÎ_ — “±Î flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ⁄Ë ±Ï¤‹ÎfiÌ ±fiı ±Ï‰‰ı¿Ì »ı. ÁIÁ_√‹Î_ fi¤ı
÷ı‰˘ fi◊Ì. ‰‚Ì, ÷ıfiı ⁄˘·‰Îfi_ ¤Îfi fi◊Ì. ÷˘ ÷ıfi_ ⁄˘·ı·_ ¿Î_¥ ‹fi μ’fl fi
·Î‰÷Î. Ï‰ÂıÊ ¿Î_¥ μ’ÎÏ‘ ¿flı ÷˘ ÷ıfiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ‹˘¿·Ì ÿıΩı.” ±ı‹ ¿ËÌ
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á_÷˘fi_ ‹_Õ‚ ·¥fiı ¿E» √›Î.
fifl¿fiÎ ¿<_Õ ¬Î·Ì ¿›Î˝

‹ËÎflÎ… ±√÷flÎ¥◊Ì ¿Î·‰ÎHÎÌ √›Î. ¤Ì‹¤Î¥ ’HÎ ¿Î·‰ÎHÎÌ
‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı √›Î. ≠HÎÎ‹ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ⁄ıÃÎ. ’»Ì ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ·˘¿‹Î_ ±ı‰Ì flÎ…fiÌÏ÷ »ı ¿ı F›Îflı
flÎΩfiı I›Î_ ’hÎ…L‹ ◊Î› ¿ı fi‰˘ flÎΩ √ÎÿÌ±ı ⁄ıÁı I›Îflı ÁΩ ’Î‹ı·Î Á‰˝
⁄_ÿÌ‰Îfi √fiı√Îfl˘fiı »˘ÕÌ ‹Ò¿ı »ı. ±Î’fiı ’HÎ Ë‹HÎÎ_ ◊˘ÕÎ ¿Î‚ ’Ëı·Î_ …
’|ÎÏ¤Êı¿ ¿flÌ √ÎÿÌ ±Î’Ì »ı ÷˘ ’»Ì Ë‰ı fifl¿fiÎ ¿<_Õ‹Î_ ’Õı·Î ∞‰˘fiı
ÂÎ ‹ÎÀı ⁄_ÿÌ‰Îfi flËÌ ’ÌÕÎ ¬‹‰Ì ’Õı ? ±Î’ ‘‹˝fiÌ √ÎÿÌ ’fl Ï⁄flÎF›Î
÷ı◊Ì Á˙ ·˘¿˘ flÎ∞ ◊›Î »ı. ‹ÎÀı fifl¿fiı ’Î‹ı·Î ∞‰˘fiı, ¿˘¥ Á_÷fiı
‹˘¿·Ìfiı ⁄_ÿÌ¬ÎfiÎ‹Î_◊Ì »˘ÕÎ‰˘ ±ı‰Ì ≠Î◊˝fiÎ »ı.”
¤Ì‹¤Î¥fiÌ ≠Î◊˝fiÎ ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ… flÎ∞ ◊›Î. ‹ËÎflÎ…ı V‰w’Îfi_ÿ
V‰Î‹Ìfiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ — “›‹·˘¿‹Î_ Ω±˘. “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” fiÎ‹ ¿ËÌ ¤Ò÷-
›˘Ïfi ’Î‹ı·Î Á˙ ∞‰˘fi˘ ‹˘ZÎ ¿flÌ ¤Ò‹Î’vÊfiÎ ·˘¿‹Î_ ‹˘¿·Ì ±Î’˘.”
‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ◊Ì V‰w’Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á‹ÎÏ‘‹Î_ ⁄ıÃÎ. ÷ı±˘
Á‹ÎÏ‘‹Î_ ÏÿT›ÿıË ‘ÎflHÎ ¿flÌ ›‹·˘¿‹Î_ √›Î. fifl¿fiÎ ¿<_Õ˘‹Î_ ’ÌÕÎ÷Î_
≠ÎHÎÌ±˘fiı Ωı¥ ÷ı‹fiı ÿ›Î ±Î‰Ì. ÷ı‹HÎı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” fiÎ‹ μE«Î›*.
fifl¿fiÎ ¿<_Õ‹Î_ Á⁄Õ÷Î Á‰˝ ¤Ò÷≠ı÷fiÎ ÿıË ’ÕÌ √›Î. Á˙fiı «÷¤˝…w’
ÏÿT› ÿıË ≠ÎM÷ ◊›˘ ±fiı Ï‰‹Îfi‹Î_ ⁄ıÁÌfiı ¤Ò‹Î’vÊfiÎ ·˘¿‹Î_ √›Î.
V‰w’Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı Á‹ÎÏ‘‹Î_◊Ì Ω√Ìfiı ⁄‘Ì ‰Î÷ ¿flÌ, I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ — “±‹Îflı ±Î ÀÎHÎı ±fi_÷ ∞‰˘fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. ’Î’Ì ¿ı ’H›ÂÎ‚Ì,
…ı ¿˘¥ ±‹ÎflÎ ¿ı ±‹ÎflÎ ÁÎ‘ ¿ı ËÏfl¤@÷fiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ±Î‰ı ÷ıfi_ ’HÎ
Á_¿S’‹ÎhÎı ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı.”
¤Ì‹¤Î¥ ÷˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ±Î‰Ì Ï‰ÂÎ‚ ¿S›ÎHÎ¤Î‰fiÎ Ωı¥ gÿ√
◊¥ √›Î. ‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì ’˘ÊÌ ’Òfi‹ı ‹Î_√fl˘‚ ’‘Î›Î˝.
‹Î_√fl˘‚‹Î_ ’˘ÊÌ ’Òfi‹fi˘ μIÁ‰ ¿flÌ ’˘Ê ‹ÏËfi˘ I›Î_ √ÎY›˘.
‹ÎHÎÎ‰ÿflfiÎ fi‰Î⁄ √…ıŒfl¬Îfiı ‹ËÎflÎ…fiı ‹ÎHÎÎ‰ÿfl ’‘Îfl‰Î ±Î‹_hÎHÎ
±ÎM›_. ‹ËÎ ‹ÏËfi˘ ⁄ıÃ˘ ±ıÀ·ı ‹Î_√fl˘‚◊Ì fiÌ¿‚Ì ‹ËÎflÎ… ‹ÎHÎÎ‰ÿfl
’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… ‹›ÎflÎ‹ ¤| ±fiı √˘Ï‰_ÿflÎ‹ ¤|fiı I›Î_ ∂÷›Î˝. ±ËŸ
‹ËÎflÎ…ı ZÎÎfl‰÷Ì fiÿÌfiı ±Îflı fl_√ı fl‹Ìfiı ≠◊‹ ‰Á_÷’_«‹Ìfi˘ μIÁ‰
∂…T›˘. ’»Ì ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌfiı ⁄ıÃÎ. I›Î_ Ωÿ‰∞ ÂıÃı flıÂ‹fiÌ
¿˘fl‰Î‚˘ Á_ÿfl ‘˘÷ÌΩıÀ˘, ‹ËÎflÎ…fi_ ’Ò…fi ¿flÌfiı ±˘œÎÕu˘. ±Î Ωı¥
flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ‹fi‹Î_ ⁄‚Ì ∂Ãu˘. ÷ıfiı ◊›_ — “±Î ‘˘÷ÌΩıÀ˘ ÷˘ ‹fiı … ‹‚‰˘
Ωı¥±ı, ±Î ‘˘÷Ì ÷˘ ‹ÎflÎ ±_√ ’fl Â˘¤ı ÷ı‰Ì »ı.”
’fl_÷ ‹ËÎflÎ…ı ÷˘ ’˘÷ÎfiÎ V‰¤Î‰ ≠‹ÎHÎı ÁÎv_ ’ÿÎ◊˝ ΩHÎÌ, ‘˘÷Ì-
ΩıÀ˘ ‹›ÎflÎ‹ ±fiı √˘Ï‰_ÿflÎ‹ ‰E«ı ‰ËıÓ«Ì ÿÌ‘˘. ±Î Ωı¥ flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ‰‘
‘Ò_‘‰Î›˘. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiÌ ¥W›Î˝ ¿flÌ. √VÁÎ‹Î_ √‹ı ÷ı‹ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘.
“±Î flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ¿˘¥fiı Á¬ fiËŸ ·ı‰Î ÿı. F›Î_ …¥Â_ I›Î_ @·ıÂ
¿flÂı. ±Îfiı ±ËŸ◊Ì ÿÒfl ‹˘¿·Ì±ı ÷˘ ÁÎv_.” ó ±ı‹ ‹fi‹Î_ Ï‰«ÎflÌ
‹ËÎflÎ…ı flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı ’ÎÁı ⁄˘·ÎT›˘. ‹Îfi ±Î’Ì ’ÎÁı ⁄ıÁÎ›˘˝. ’»Ì
›„@÷’Ò‰˝¿ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “flCÎfiÎ◊ÿÎÁ, √…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ìfi˘ Ï‰flË ⁄Ë ÁÎ·ı »ı. √…flÎ÷‹Î_ ¿˘¥ ÁÎ‹ÎL› ÏÂW›fi_ ¿Î‹ fiÏË.
‹ÎÀı ÷‹ı ±‹ÿÎ‰Îÿ Ω±˘. ¿◊Î‰Î÷Î˝ ¿fl˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ‰Î÷˘ ¿flÌ
ÁÎ_I‰fi ±Î’˘.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì flCÎfiÎ◊ÿÎÁ d·Î›˘. ÷ıHÎı √‰˝ ¿fl÷Î_ ¿èÎ_ — “Ë_ ÷˘
√…flÎ÷‹Î_ …¥fiı ±ı‰Ì ‰Î÷˘ ¿flÌÂ ¿ı ±Î¬_ √…flÎ÷ ‹fiı ‰Â ◊¥ …Âı.”
flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ±‹ÿÎ‰Îÿ …‰Î fiÌ¿Y›˘.
flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı ‰‚Î‰Ì ‹ËÎflÎ… ’Ì’·ÎHÎÎ √›Î. I›Î_ fiflÏÁ_Ë ‹Ëı÷Îfiı
I›Î_ ◊˘Õ˘ ‰¬÷ flËÌ ‹ËÎflÎ… ‹Î_√fl˘‚ ’Î»Î ’‘Î›Î˝. I›Î_ Ë÷ÎÂfiÌ, flÎ‹-
fi‰‹Ì ±fiı ¤Ì‹ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝. ±ËŸ ±ı¿ …^fiÌ ±‰Î‰v_ ‰Î‰
Ë÷Ì ÷ıfiı ‹ËÎflÎ…ı √‚Î‰‰Îfi_, ÁÎŒ ¿flÎ‰‰Îfi_ ’Ò÷˝¿‹˝ ¿›*.
(±Î.Á_. 1859) ±ÊÎœ ‹ÏËfi˘ ⁄ıÃ˘. ÿı‰Â›fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌ ¿flÌ. ’»Ì
±ÎT›˘ …L‹ÎWÀ‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘. …L‹ÎWÀ‹Ìfiı Á‹ˆ›ı √Î‹˘√Î‹fiÎ ËÏfl¤@÷˘
±ÎT›Î. √…flÎ÷‹Î_◊Ì ±‹ÿÎ‰Îÿ◊Ì ’HÎ ¿ıÀ·Î¿ ËÏfl¤@÷˘ ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiÌ μ’ÎÏ‘fiÌ ‰Î÷ ¿flÌ. ‰‚Ì, ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ
ËÏfl¤@÷˘fi˘ ·¬ı·˘ ¿Î√‚ ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiı ±ÎM›˘. ±Î◊Ì, ÷ı μ’ÎÏ‘
Â‹Î‰‰Î ‹ËÎflÎ…ı flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ìfiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ‹˘¿S›Î.
[2] ‹√fiÌflÎ‹‹Î_◊Ì ±¶ˆ÷Îfi_ÿ
ÿÏZÎHÎ ÿıÂfi˘ ±ı¿ ƒÎÏ‰Õ ⁄˛ÎõHÎ Ë÷˘. ‹‹ZÎ, ÷’V‰Ì Ë÷˘. fiÌ¿Y›˘
Ë÷˘ ¤√‰ÎfifiÌ Â˘‘‹Î_. ÂÎVhÎfi˘ ¤HÎı· ±fiı ¤√‰Îfi ‹ı‚‰‰ÎfiÌ ÷Ì‰˛
≥E»Î‰Î‚˘ ±Î ⁄˛ÎõHÎ Ë÷˘. ÷ıfi_ fiÎ‹ Ë÷_ ‹√fiÌflÎ‹.
≠¤fiÌ Â˘‘ ¿fl÷˘ ¿fl÷˘ ⁄_√Î‚ ’Ë˘ÓE›˘. I›Î_ ’Ì’Î fiÎ‹fiÎ flÎΩ±ı
ÂÎflÿÎÿı‰Ì ≠ÁLfi ¿flÌ Ë÷Ì ±fiı ÂÎflÿÎÿı‰ÌfiÌ ≠ÁLfi÷Î◊Ì ÷ıfiı ¤√‰Îfi
±Î ≠¿flHÎ‹Î_ ±Î.Á_. 1859fiÎ ≠Á_√˘ »ı.
‹‚ı·Î. ±Î‰_ ‹√fiÌflÎ‹ı ÁÎ_¤Y›_. ÷ı◊Ì ÂÎflÿÎÿı‰Ìfiı ÁÎK› ¿flÌ Ë˘› ±ı‰Î
√vfiÌ Â˘‘‹Î_ fiÌ¿Y›˘. ±ı¿ √Î‹ı ±ı¿ ±ı‰˘ Ï‰≠ ‹Y›˘. ±ıfiı ÂÎflÿÎÿı‰Ì
≠ÁLfi ¿fl‰ÎfiÎ_ ÁÎ‘fi˘ ’Ò»uÎ_. ±Î √v ’HÎ ƒÎÏ‰Õ ÿıÂfi˘ Ë÷˘. ÷ıfiı ±ı¿
Á˘‚ ‰Ê˝fiÌ ¿L›Î Ë÷Ì. ÷ı◊Ì “ÁÎflÎ …‹Î¥ ‹‚Âı”, ±ı‹ ΩHÎÌ √v±ı Ë˘ÓÂı
Ë˘ÓÂı ÿı‰Ì ≠ÁLfi ¿fl‰ÎfiÎ_ ÁÎ‘fi ⁄÷ÎT›Î_.
‹√fiÌflÎ‹fiı ÂÎflÿÎ, ÁflV‰÷Ì ÿı‰Ì ≠ÁLfi ◊¥. ¿ıÀ·Ì¿ ÏÁÏ©±˘
≠ÎM÷ ◊¥. ’»Ì ÷ıHÎı √v ’ÎÁı flΩ ‹Î√Ì. I›Îflı √v ¿Ëı — “÷_ ‹Îfl˘ ÏÂW›
»˘. ’HÎ ‹ÎflÌ ±ÎiÎÎ »ı ¿ı ‹ÎflÌ ±Î Á˘‚ ‰Ê˝fiÌ w’Î‚Ì ¿L›Î ÁÎ◊ı ’flHÎ.”
‹√fiÌflÎ‹ı ¿èÎ_ — “‹Îflı ÷˘ ±Î∞‰fi ⁄˛õ«ÎflÌ flËı‰_ »ı ±fiı √v’hÎÌ
÷˘ ‹Îflı ⁄Ëıfi Á‹Îfi »ı. ‹ÎÀı Ë_ ÷ıfiı fiËŸ ’flb_.” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ı …√LfiÎ◊-
’flÌ «ÎS›˘ √›˘.
…√LfiÎ◊’flÌ‹Î_ ÷ıfiı ◊›_ ¿ı “·Î‰ ‹ÎflÌ ÏÁÏ©±˘ ‰Î’v_. flÎΩ,
‹ËÎflÎΩ±˘, Ωı√Ì ±fiı ‹Ëo÷˘fiı ‰Â ¿flÌ Á¬ı◊Ì ŒyÕflÎ‹fiÌ …ı‹ Œv_.”
±Î◊Ì, ÷ıHÎı Ï‰¿flÎ‚ ⁄Î‰Îfi˘ ‰ıÊ ‘ÎflHÎ ¿›˘˝. ¿oÃı ‹˘ÀÎ ‹HÎ¿ÎfiÌ ‹Î‚Î,
‹Î◊ı ‹˘ÀÌ …ÀÎ, ‹˘ÀÌ ¿Î÷fl‰Î‚Ì ‹Ò»˘, ·Î_⁄Ì ÿÎœÌ, ‹˘ÀÌ ‹˘ÀÌ flÎ÷Ì
±Î_¬˘, ¿’Î‚‹Î_ ÏÁ_ÿÒflfi˘ «Î_ÿ·˘, ¿Îfi‹Î_ Á˘fiÎfiÌ ¿ÕÌ, ¿Î_ÕÎ‹Î_ ¿ÕÎ_, ±ı¿
ËÎ◊‹Î_ «ÌÏ’›˘ ±fiı ⁄√·‹Î_ ’‰fi’Î‰ÕÌ. ¿»˘À˘ ‹ÎflÌ À>_¿Ì ‘˘÷Ì, ·_√˘ÀÎ
…ı‰Ì ’Ëıflı. ’Î·¬Ì‹Î_ ⁄ıÁÌ Œflı. ÁÎ◊ı ÷ıfiÎ …ı‰Î ÏÂW›˘fiÌ …‹Î÷. ±Î√‚
¨À ’fl ±ı¿ ⁄Î‰˘ ¤√‰_ ÏfiÂÎfi ·¥ ⁄ıÁı. ±ı¿ √Î‹◊Ì ⁄Ì…ı √Î‹
‹√fiÌflÎ‹ Œfl‰Î ·ÎB›˘. flÎΩ, ‹ËÎflÎΩ±˘ ÷◊Î Ωı√Ì, ‹Ëo÷˘fiı ’˘÷ÎfiÌ
ÏÁ©Î¥ ±fiı …_hÎ-‹_hÎfi_ Ωıfl ⁄÷Î‰Ì ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı◊Ì ⁄ı ËΩfl, ’Î_« ËΩfl,
Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘fi˘ ÿoÕ ·ı.
‹√fiÌflÎ‹ Œfl÷˘ Œfl÷˘ ’˘fl⁄_ÿfl ±ÎT›˘. I›Î_fiÎ ‹Ã‘ÎflÌ √_ÁÎ¥∞fiı
«ÌÏ’›Îfi˘ ‹Îfl ‹Î›˘˝. ‹_hÎfi_ Ωıfl ⁄÷Î‰Ì ÿoÕw’ı ‹Ë˘fl˘ ·Ì‘Ì. I›Îflı
√_ÁÎ¥∞±ı ¿èÎ_ — “±Î…ı ‹Î_√fl˘‚ ⁄_ÿflı ∞‰fi‹@÷Î V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Ï⁄flÎ…ı
»ı. Á˙ ÷ı‹fiı ¤√‰Îfi ÷flÌ¿ı ’Ò…ı »ı. ÷ı±˘ ⁄Ë Á‹◊˝ ±fiı ±ˆr›˝‰Î‚Î »ı.
±‹ÎflÎ …ı‰Î ËΩfl ÿıÕ¿Î_fiı ÕÎ_¤˘ »˘, ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ …ı‰Î ±ı¿
‹ÏHÎ‘flfiı ∞÷Ì ±Î‰˘ ÷˘ ÁÎ«Î ÏÁÏ©‰Î‚Î √HÎÎÂ˘. Ωı ÏËo‹÷ Ë˘› ÷˘
÷ı‹fiı ‹‚Ωı. ÷ı ÷˘ ÷‹ÎflÎ …ı‰Îfiı ‰Â ¿flÌfiı «ı·Î ⁄fiÎ‰ı »ı.”
‹√fiÌflÎ‹ ‘Ò_‘‰Î›˘. ÷ıfiÎ ø˘‘w’Ì ±„Bfi‹Î_ ΩHÎı ÷ı· ’Õu_ ! ÷ı ÷˘

‘Ò_±Î’Ò±Î ◊÷˘ ‹Î_√fl˘‚fiı ’Îÿfl ±ÎT›˘. ‹Î_√fl˘‚fiÎ flÎΩfiı I›Î_ ±ı¿
«ı·Îfiı ‹˘¿·Ìfiı ¿Ëı‰flÎT›_ — “wÏ’›Î ’Î_« ËΩfl ±Î’˘, fiÏË ÷˘ ±Î¬Î
ÂËıfl ’fl ’◊flÎfi˘ ‰flÁÎÿ ¿flÌÂ ±fiı ±ı¿ … ‹_hÎ◊Ì ±Î¬Î ÂËıflfiı ⁄Î‚Ì
¤V‹ ¿flÌ fiÎ_¬ÌÂ.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì flÎΩ √…ıŒfl¬Îfiı ¿èÎ_ — “⁄Î‰Î∞ ! ’Î_« ÷˘ Â_ ! ÿÁ
ËΩfl wÏ’›Î ±Î’_; ’HÎ Ωı ±‹ÎflÎ ¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiı ÷ÎflÌ
ÏÁÏ©◊Ì ∞÷Ì ·ı ÷˘.”
’ı·Î «ı·Î±ı ¬Î·Ì ËÎ◊ı ’Î»Î ±Î‰Ìfiı ‹√fiÌflÎ‹fiı ⁄‘Ì ‰Î÷ ¿flÌ.
√VÁÎ ±fiı √‰˝◊Ì ±Î_‘‚˘ ◊¥ ‹√fiÌflÎ‹ ÿÁ-‰ÌÁ «ı·Î±˘fiı ·¥
‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›˘.
‹√fiÌflÎ‹ «ÌÏ’›˘ ’»ÎÕÌ √F›˘˝ — “±flı ±˘ ∞‰fi‹@÷Î ! ’Î¬_Õ
¿ı‹ «·Î‰˘ »˘ ? ÁÎ«Î Ë˘ ÷˘ ‹fiı ÷‹ÎflÌ ÏÁ©Î¥ ⁄÷Î‰˘.”
“±‹ı ÏÁ©Î¥ ¿fl÷Î fi◊Ì. ±‹ı ÷˘ ∞‰˘fiı μ’ÿıÂ ±Î’Ì ‘‹˝fiı ‹Î√ı˝
‰Î‚Ì±ı »Ì±ı. ∞‰fi_ ¿S›ÎHÎ ◊Î› ÷ı ‹ÎÀı iÎÎfi ±Î’Ì±ı »Ì±ı ±fiı ¤…fi
¿flÎ‰Ì±ı »Ì±ı.” ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_.
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹√fiÌflÎ‹fiı ◊›_ ¿ı ±Î ÷˘ ÁÎ‹ÎL› ÁÎ‘ …ı‰Î ·Î√ı »ı.
±Î◊Ì, ÷ıHÎı ÕÎfl˘ ÿı÷Î_ ¿èÎ_ — “÷‹ı ‹Îv_ fiÎ‹ ÁÎ_¤Y›_ »ı ? Ë_ ÿı‰Ì‰Î‚˘
‹√fiÌflÎ‹ »\_. ‹fiı ‹˘ÀÎ ‹˘ÀÎ ÏÁ©˘ ±fiı ‹ËÎflÎΩ±˘ fi‹ı »ı. ‹ÎflHÎ,
‹˘Ëfi, ‰ÂÌ¿flHÎ, V÷_¤fi ±ı‰Ì ±fiı¿ Ï‰zÎ Ë_ Ωb_ »\_. ‹ıÓ ÂÎflÿÎÿı‰Ì
≠ÁLfi ¿flÌ »ı. ‹ÎflÌ e_¿◊Ì ’‰˝÷ ŒÎÀı »ı, ‹ıCÎ ‰flÁı »ı, ’ÎHÎÌ ’fl ±Î√
·√ÎÕÌ Â¿<_ »\_. ‹ÎÀı ÿÁ ËΩfl wÏ’›Î ±Î’˘, fiÏË ÷˘ ±Î¬_ ÂËıfl Á‹ƒ‹Î_
Õ<⁄ÎÕÌ ÿ¥Â.”
‹ËÎflÎ…ı ÃoÕı ¿·ı…ı …‰Î⁄ ±ÎM›˘ — “±‹ÎflÌ ’ÎÁı wÏ’›Î fi◊Ì. ÷‹Îflı
±Lfi Ωı¥÷_ Ë˘› ÷˘ …‹ÎÕÌ±ı. ÷‹Îflı ÷‹ÎflÌ ÿı‰Ìfiı ‹˘¿·‰Ì Ë˘› ÷˘
‹˘¿·˘. ‹_hÎ-…_hÎ ±…‹Î‰‰Î Ë˘› ÷˘ ±…‹Î‰Ì …\±˘. ±‹ı Õfl÷Î fi◊Ì.”
“⁄÷Î‰Ì ÿ™ »\_” ±ı‹ ¿ËÌ, «ÌÏ’›˘ ’»ÎÕÌ ‹√fiÌflÎ‹ ’˘÷Îfiı μ÷Îflı
√›˘. VfiÎfi ¿flÌ ÿı‰ÌfiÌ ’ÒΩ ¿fl‰Î ⁄ıÃ˘. CÎHÎÎ ‹_hÎ˘ ±…‹ÎT›Î ’HÎ ±ı¿ı›
‹_hÎ ÁŒ‚ ◊›˘ fiÏË. »ı‰Àı ±Î‰ÎË˚fi ¿flÌfiı ÿı‰Ìfiı ⁄˘·Î‰Ì.
I›Îflı ÂÎflÿÎÿı‰Ì±ı ¿èÎ_ — “÷_ ÂÎ ‹ÎÀı CÎıfl◊Ì fiÌ¿Y›˘ Ë÷˘ ? ÷Îflı

¤√‰Îfi Ωı¥÷Î Ë÷Î fiı ? ‰‚Ì, ¿L›Î ‹‚÷Ì Ë÷Ì »÷Î_ ÂÎ ÁÎv ⁄˛õ«ÎflÌ
flèÎ˘ ! ¤√‰Îfi Ωı¥÷Î Ë÷Î ‹ÎÀı.” ±ı‹ CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ ÿ¥ ÿı‰Ì±ı ±_÷ı ¿èÎ_ —
“V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ÷˘ ∫ƒ, «_ƒ, Ï‰Wb, ‹ËıÂ ‰√ıflı Á‰ı˝ ÿı‰˘fiÎ V‰Î‹Ì ÷◊Î
‹ÎflÎ ’HÎ μ’ÎV› »ı. ÷ı ¿˘¥◊Ì ∞÷Ì Â¿Î› ÷ı‰Î fi◊Ì. ‹ÎflÎ …ı‰Ì ¿ıÀ·Ì›
ÿı‰Ì±˘ ÷ı‹fiÎ_ «flHÎfiÌ Áı‰Î ≥E»ı »ı. ‹ÎÀı ÿÌfi÷Î ‘flÌ ÷ı‹fi˘ ±ÎÏl÷ ◊Î.
I›Î√Ì ◊¥fiı ÷ı‹fiı iÎÎfi, Áı‰Î ±fiı ¤„@÷◊Ì flÎ∞ ¿flÌ ·ı.”
‹√fiÌflÎ‹fiÎ_ ±_÷fl«ZÎ ¬Ò·Ì √›Î_. ÷ıfiı ±Î… Á‘Ì ¿flı·Î …\·‹˘
‹ÎÀı ’V÷Î‰˘ ◊‰Î ·ÎB›˘. ÷ıfi_ ‹fi ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÏl÷ ◊‰Î ◊fi√fi‰Î
·ÎB›_. ÷ıfiı flÎ÷ ±Î¬Ì ¨CÎ ’HÎ ±Î‰Ì fiÏË.
Á‰Îfl ’Õu_. fiÎËÌ ‘˘¥ ’Ï‰hÎ ◊¥ ‹√fiÌflÎ‹ ‹ËÎflÎ…fiÎ μ÷Îflı
±ÎT›˘. ±Î‰Ìfiı ±Î√·Ì flÎ÷fiÎ flÁ˘¥fiÎ_ ±ıÃÎ_ ‰ÎÁHÎ ’ÕuÎ_ Ë÷Î_ ÷ı
∂À¿‰Î ·ÎB›˘.
◊˘ÕÌ ‰Îflı Á_÷˘ I›Î_◊Ì fiÌ¿Y›Î. ÷ı‹fiı fi‹˛ ◊¥fiı ≠HÎÎ‹ ¿›Î˝. ’»Ì ÷ı
‹ËÎflÎ… ’ÎÁı √›˘. ÁÎWÀÎ_√ ÿoÕ‰÷˚ ≠HÎÎ‹ ¿flÌ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ’ÕÌ
√›˘. ÷ıHÎı ÿÌfi ◊¥ ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì. ±Î√·Ì flÎ÷ı ÂÎflÿÎÿı‰Ì±ı
ÿÂ˝fi ÿ¥ ¿flı·Ì ⁄‘Ì … ‰Î÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿flÌ ±fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’
÷˘ Á‰˝ ±‰÷ÎflfiÎ ±‰÷ÎflÌ, Á‰˝fiÎ V‰Î‹Ì »˘. ‹Îfl˘ ±’flÎ‘ ‹ÎŒ ¿fl˘,
‹fiı ZÎ‹Î ¿flÌ V‰Ì¿Îfl˘. ‹fiı ±Î’fi˘ ±ÎÏl÷ ÁÎ‘ ⁄fiÎ‰˘.”
“±‹ÎflÎ ÁÎ‘±˘ Ïfi‹Î˝fiÌ’HÎı flËı »ı. ÷‹ı ⁄Î‰ÎfiÎ ‹_Õ‚‘ÎflÌ
±Ï¤‹ÎfiÌ »˘. ‹ÎÀı ±ı ⁄ıfi˘ ‹ı‚ ¬Î› fiÏË.”
“‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ¿ËıÂ˘ ÷ı‹ ¿flÌÂ. ‹ıÓ ±Î…◊Ì ‹Îv_ ⁄‘_ … ‹Îfi
‹Ò¿Ì ÿÌ‘_ »ı.”
“±ı‹ ?” ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷˘ ÷‹˘ ÷‹ÎflÌ ±Î ·Î_⁄Ì ÿÎœÌ, ‹Ò» ±fiı
‹˘ÀÌ …ÀÎ μ÷flÎ‰Ì fiÎ_¬˘, ¿ÎflHÎ ¿ı flÎΩfiı ‹Ò» ‰ËÎ·Ì Ë˘›, ÷ı‹ ⁄Î‰Îfiı
…ÀÎ ‰ËÎ·Ì Ë˘› ! ÷ıfi˘ I›Î√ ¿fl˘. ±ı …ÀÎ fiı ‹Ò» ’fl ’√ ‹Ò¿Ìfiı ±‹ÎflÎ
Á_÷˘ «Î·Âı. ÷‹Îflı »ı ¿⁄Ò· ?”
“‹ËÎflÎ… ! ‹ÎflÎ ±ı‰Î_ ¤ÎB› @›Î_◊Ì ?” ±ı‹ ¿ËÌ ‹√fiÌflÎ‹ı …ÀÎ,
ÿÎœÌ, ‹Ò» ‹Ò_ÕÎ‰Ì fiÎ¬Ì. Á_÷˘fiÎ «Î·‰ÎfiÎ ‹Î√˝‹Î_ fiÎ¬Ì ÿÌ‘Ì ±fiı
‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ÁÎ‘ ◊‰Î ‹√fiÌflÎ‹ √›˘.

I›Îflı ¿˘¥¿ ËÏfl¤@÷ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î Ω÷fi˘ ⁄Î‰˘ »ı.
⁄Î‰Î◊Ì ‹Îfi ‹Ò¿‰_ CÎb_ ¿ÃHÎ. ±ı ÷˘ ‘Ò÷‰Î ‹ÎÀı œ˘Ó√ ¿fl÷˘ ËÂı.”
±Î◊Ì, »ıS·Ì ’flÌZÎÎ ¿fl‰Î ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “‹√fiÌflÎ‹ ! ÷‹ı ‹Îfi
‹Ò@›_ »ı ÷ıfiÌ ¬Î÷flÌ Á˙fiı I›Îflı ◊Î›, F›Îflı ±Î Á_÷˘fiÎ ΩıÕÎfiÌ √Î_ÁÕÌ
‹Î◊ı ‹Ò¿Ìfiı Á_÷˘fiÌ Á¤ÎfiÌ ’Î_« ≠ÿÏZÎHÎÎ Œfl˘. ÷˘ … ÷‹fiı ±Î… Á‘Ì
¿flı·Î_ ’Î’‹Î_◊Ì ‹„@÷ ‹‚ı.” ‹√fiÌflÎ‹ ÷˘ ±Î ÁÎ_¤‚Ì Ëfl¬Î¥ √›˘. ÷ıHÎı
ΩıÕÎfiÌ √Î_ÁÕÌ ‹Î◊ı ·¥ Á_÷˘fiÌ ’Î_« ≠ÿÏZÎHÎÎ ¿flÌ.
±Î Ωı¥ ÷ıfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ÏÂW›˘ ⁄˘·Ì ∂ÃuÎ — “±Î Â_ ¿fl˘ »˘
‹√fiÌflÎ‹ ? Â_ ÷‹ÎflÌ ⁄Ï© ŒflÌ √¥ »ı ?”
‹√fiÌflÎ‹ ¿Ëı — “ËÏflç_ƒ r’«fiı CÎflı ‰ı«Î›Î Ë÷Î, ›Îÿ »ı ? ‹ÎÀı
±Î ÷˘ ‹ÎflÎ ∞‰fiÎ ‹˘ZÎfiı ±◊ı˝ ¿v_ »\_.” ±ı‹ ¿ËÌ Á˙fiı ‰Î›Î˝. ’»Ì ÷ıHÎı
‹ËÎflÎ…fiı ŒflÌ◊Ì Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ ¿ı “_‹fiı ÁÎ‘ ⁄fiÎ‰˘.”
÷ı ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ…ı “Á_ÁÎfl-Á¬ ‹Ò¿‰_ ’ÕÂı.” ÷ı Á_⁄_‘Ì CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ
±ÎM›˘. ±_÷ı ‹√fiÌflÎ‹fiı ÁÎ‘ ⁄fiÎT›˘ ±fiı “±¶ˆ÷Îfi_ÿ” ±ı‰_ fiÎ‹ ±ÎM›_.
Ωı¿ı ÁÎ‘-ËÏfl¤@÷˘ Á˙ ÷ı‹fiı “ÿı‰Ì‰Î‚Î ‹√fiÌflÎ‹”fiÎ fiÎ‹ı ±˘‚¬÷Î.
flÎ‹«_ƒ ÂıÃfiı Ïfiç›

‹Î_√fl˘‚‹Î_ flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÁÿÎ‰˛÷ «·Î‰÷Î. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…ı Ï‰«Î›*
¿ı ±Î’HÎı ±ËŸ ŒflÌ◊Ì Á˙fiı ÁÿÎ‰˛÷ ±Î’‰_ «Î· ¿flÌ±ı. …ı◊Ì ¶Îfl¿ÎfiÌ
ΩhÎÎ±ı …÷Î-±Î‰÷Î ›ÎÏhÎ¿˘fiı ·Î¤ ‹‚ı. ±Î‹ ‘ÎflÌ ‹ËÎflÎ…ı ±ÎI‹ÎflÎ‹
fiÎ‹fiÎ ‰ˆflÎ√ÌfiÌ …B›Î±ı ÷ıfiÌ flΩ◊Ì ÁÿÎ‰˛÷ ±Î’‰_ Âw ¿›*, ’HÎ
’Î»‚◊Ì ⁄Î‰Î±ı μ’ÎÏ‘ Âw ¿flÌ. ‹ÎÀı I›Î_ ÁÿÎ‰˛÷ ±Î’‰_ ⁄_‘ ¿›*.
‹ËÎflÎ… ‹Î_√fl˘‚‹Î_ ±ı¿ Ïÿ‰Á ÿÒ‘ ÷‚Î‰ÕÌ±ı fiÎË‰Î √›Î. ÁÎ◊ı
ËÏfl¤@÷˘ ±fiı flÎ‹«_ƒ ÂıÃ ’HÎ Ë÷Î. Á˙ ‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ◊ı fiÎflÎ›HÎ ‘ÒL›
¿fl÷Î fiËÎ÷Î Ë÷Î. I›Î_ ÂıÃfiı Ï‰«Îfl ◊›˘ ¿ı ±Î_ËÌ ’ÎHÎÌ ÁÎv_ »ı, ’HÎ
¿’ÕÎ_ ‘˘‰Î ‹ÎÀı ±ı¿ ’J◊fl fi◊Ì. ÷ı‹HÎı ±Î‹÷ı‹ Ωı›_. ÷˘ ’«ÎÁ-ÁÎ¥Ã
Õ√·Î_ ÿÒfl ±ı¿ ÁflÁ ‹˘À˘ ·ÌÁ˘ ËΩfl ‹HÎfi˘ ’J◊fl ÿı¬Î›˘. ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “÷‹˘ ÷˘ ’fl‹ırfl »˘. ¿ÚWHÎÎ‰÷Îflı √˘‰‘˝fi ÷˘Y›˘ Ë÷˘
fiı ? ’ı·˘ ÿı¬Î› »ı ±ı ’J◊fl ±ı¿ ±Î_√‚Ì±ı μ’ÎÕÌ ±Î_ËŸ ±Îflı ‹Ò¿Ì ÿ˘,
÷˘ Á˙ ÷‹fiı ’fl‹ırfl ΩHÎÂı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹˘ …¥fiı ±ı ’J◊flfiı ËÎ◊ ·√ÎÕ˘. ÷‹ÎflÎ …ı‰Î
±‹ÎflÎ Á_⁄_‘‰Î‚Î ¤@÷◊Ì ’J◊fl ∂ÕÌfiı ±Î_ËÌ ±Î‰Âı.”
flÎ‹«_ƒ ÂıÃı …¥fiı ’J◊flfiı ËÎ◊ ±ÕÎÕu˘. ’J◊fl ∂ÕÌfiı ’ÎHÎÌ‹Î_
÷‚Î‰fiı ±Îflı …¥ ’Õu˘. Á˙ Ωı¥ flèÎÎ. Á˙±ı ’J◊fl ’fl ¿’ÕÎ_ ‘˘›Î_.
fiÎËÌ, ¿’ÕÎ_ ’ËıflÌfiı ‹ËÎflÎ… Á˙fiÌ ÁÎ◊ı «ÎS›Î.
÷ı ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ…ı ÂıÃfiı ¿èÎ_ — “’J◊fl μ’ÎÕ‰Î◊Ì ¤√‰Îfi ¿Ëı‰Î÷_
Ë˘› ÷˘ Ëfi‹Îfi∞±ı ’HÎ √˘‰‘˝fi ’‰˝÷ ¿fl÷Î_ ’HÎ ‹˘À˘ √_‘‹Îÿfi ’ËÎÕ
μ’ÎÕu˘ Ë÷˘. ’HÎ Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰‰Ì, ¤√‰Îfifi_ ‘Î‹ ⁄÷Î‰‰_, √‹ı ÷ı‰Î
∞‰fi_ ±_÷—¿flHÎ Œıfl‰Ì ‹˘ZÎ ¿fl‰˘, √‹ı ÷ı‰Î ÿ…˝fifiı ’HÎ ÷ıfiÎ ÿ˘Ê‹Î_◊Ì
‹@÷ ¿flÌ ¤√‰Îfifi_ ¤…fi ¿fl÷Î ¿flÌ ‹Ò¿‰Î, ±ı … ¤√‰Îfifi_ ¿÷˝T› »ı.
‹ÎÀı «‹I¿Îfl ¿ı Â„@÷ ⁄÷Î‰ı ÷˘ … ¤√‰Îfi, ±ı‰Î Á_¿S’˘ fi ¿fl‰Î.”
Á‹ÎÏ‘ ≠¿flHÎ
‹Î_√fl˘‚‹Î_ ±fiı ¿Î·‰ÎHÎÌ‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿ıÀ·Î› ·˘¿˘fiı Á‹ÎÏ‘
¿flÎ‰Ì. ¿˘¥fiı º„WÀ ¶Îflı, ÷˘ ¿˘¥fiı V’Â˝◊Ì Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰÷Î. ‹ËÎflÎ…fiÎ
≠÷Î’◊Ì ÷ı‹fiÌ Á˘ÀÌ, ’W’, ËÎfl, ‰VhÎ ¿ı ±·_¿ÎflfiÎ V’Â˝◊Ì ’HÎ ·˘¿˘fiı
Á‹ÎÏ‘ ◊¥ …÷Ì. ‹fiW›˘fiı, «¿·Î_fiı, ¿⁄Ò÷flfiı, ‹˘flfiı, ‰Î_ÿflÎfiı ±fiı
…‚‹Î_ ‹Î»·Î_fiı ’HÎ Á‹ÎÏ‘ ◊¥ …÷Ì. ‹ËÎflÎ…fi˘ ÂOÿ ÁÎ_¤‚‰Î◊Ì,
ÿÂ˝fi◊Ì, V’Â˝◊Ì, ÷ı‹fiÌ «Î¬ÕÌ±˘fiÎ ±‰Î…◊Ì ¿ı ÷ı‹fiÎ Ï«_÷fi◊Ì ’HÎ
Á‹ÎÏ‘ ◊¥ …÷Ì. ¿ıÀ·Ì¿‰Îfl ÷˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ¿Ú’Î◊Ì ÷ı‹fiÎ ±ÎÏl÷ ÁÎ‘,
B≤ËV◊ ¿ı ⁄Î¥ ËÏfl¤@÷˘ ’HÎ ·˘¿˘fiı Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰÷Î_.
Á‹ÎÏ‘‹Î_ ¿ıÀ·Î¿ ›˘√fiÌ Ïø›Î±˘ ¿fl÷Î, ÷˘ ¿ıÀ·Î¿ ›˘√fiÎ_ «˘›Î˝ÂÌ
±ÎÁfi˘ ¿fl÷Î. ¿ıÀ·Î¿fiı ›‹’flÌ‹Î_ fifl¿fiÌ ›Î÷fiÎ Ωı‰Î ‹‚÷Ì, ÷˘ ¿˘”¿fiı
…‹fi˘ ‹Îfl ’HÎ ¬Î‰Î ‹‚÷˘. …\ÿÎ …\ÿÎ ‘‹˝fiÎ ‹‹ZÎ±˘fiı ’˘÷’˘÷ÎfiÎ
≥WÀÿı‰fiÎ_ ±fiı ÷ı‹fiÎ ‘Î‹fiÎ_ ÿÂ˝fi ◊÷Î_. Á‹ÎÏ‘‹Î_ flÎ‹¤@÷fiı flÎ‹fiÎ_,
‰ˆWHÎ‰˘fiı flÎ‘Î¿ÚWHÎfiÎ_, ‹Á·‹Îfi˘fiı ’›√_⁄flfiÎ, …ˆfi˘fiı ÷Ì◊*¿flfiÎ_,
ÏÂ‰¤@÷˘fiı Â_¿flfiÎ_, ÿı‰Ì¤@÷˘fiı ÿı‰ÌfiÎ_ ±fiı ¿ıÀ·Î¿fiı ±ZÎfl‘Î‹‹Î_
‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ◊÷Î_. ¿˘¥ ¿˘¥ ‹‹ZÎfiı ÷˘ «˘‰ÌÁı ±‰÷Îfl˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ

‹ÒÏ÷˝‹Î_◊Ì fiÌ¿‚ı »ı ±fiı ’Î»Î ÷ı ±‰÷Îfl˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÒÏ÷˝‹Î_ Á‹Î¥ Ω›
»ı, ÷ı‰Î_ ÿÂ˝fi ◊÷Î_. ¿˘¥fiı ¿·Î¿ ÷˘ ¿˘¥fiı ⁄ı ¿·Î¿ Á‹ÎÏ‘ flËı÷Ì. ¿˘¥fiı
±ı¿ Ïÿ‰Á ÷˘ ¿˘¥fiı ⁄ı-«Îfl Ïÿ‰Á Á‘Ì Á‹ÎÏ‘ flËı÷Ì. ¿ıÀ·Î¿fiı ÷˘
‹ÏËfi˘, ⁄ı ‹ÏËfiÎ ±fiı » ‹ÏËfiÎ Á‘Ì Á‹ÎÏ‘ flËı÷Ì. Â⁄ √˘ÃT›Î_ Ë˘›
÷ı‹ Á‹ÎÏ‘‰Î‚Î±˘fiı ±ı¿⁄ÌΩ ’fl flÎ¬Ì ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î. ¿˘¥fi_
Á√_‰ËÎ·_ ⁄˘·Î‰‰Î ±Î‰ı ¿ı ¿Î‹ ’Õı I›Îflı ⁄Ò‹ ’ÎÕÌfiı ‹ËÎflÎ… ÷ıfiı
Á‹ÎÏ‘‹Î_◊Ì …√ÎÕ÷Î.
·˘…‹Î_ ±Lfi¿>À
·˘…fiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı ±Î‰Ì ‹ËÎflÎ…fiı Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ — “‹ËÎflÎ… !
±Î’ √ÎÿÌ±ı Ï⁄flÎF›Î I›Îfl ’»Ì ·˘… ’‘Î›Î˝ fi◊Ì. ‹ÎÀı ±Î ‰¬÷ı
±Lfi¿>Àfi˘ Á‹ˆ›˘ ·˘… ¿fl‰Î ’‘Îfl˘.”
÷ı‹fiÌ Ï‰fi_÷Ì ±fiı ¤Î‰ ÏfiËÎ‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ËÎ ’ÎÕÌ. ‹ËÎflÎ…
¿Î·‰ÎHÎÌ◊Ì ·˘… ’‘Î›Î˝. Ïÿ‰Î‚Ì, ±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ·˘…‹Î_
¿›˘˝. ÷ı ‰¬÷ı ±ı¿ ‰ÎÏHÎ›Î ËÏfl¤@÷ ÿÌ‰ ⁄_ÿfl◊Ì ±ÎT›Î. ÷ı flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹ÌfiÎ ÏÂW› Ë÷Î. ÷ı‹fiı ‹fi‹Î_ ◊›_ ¿ı ‹ËÎflÎ… ¿ı‰Î¿ ‹ËÎfi ËÂı ? I›Î_
Á¤Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ±ı¿ ’Î_« ‰Ê˝fiÎ ⁄Î‚¿fiı ∂¤˘ ¿flÌ ¿èÎ_ — “±Î ÂıÃfiÎ
‹fifiÌ ‰Î÷ ¿fl.”
⁄Î‚¿ ÷˘ ÷fl÷ … ÂıÃfiÎ ‹fifiÌ ‰Î÷ ¿Ëı‰Î ·ÎB›˘. ÂıÃ ±«fl…
’Î‹Ì √›Î. ÂıÃfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ V‰w’fi˘ Ïfiç› ◊¥ √›˘. ÷ı±˘ ⁄ı-«Îfl
Ïÿ‰Á flËÌ ’˘÷Îfiı √Î‹ ’Î»Î √›Î. ’HÎ ’»Ì CÎflı ‹fi ·ÎB›_ fiÏË. ±Î◊Ì,
hÎHÎ-«Îfl ‰Ê˝ ’»Ì Á_ÁÎflfi˘ I›Î√ ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı
÷ı‹fiı ’fl‹ËoÁfiÌ ÿÌZÎÎ ±Î’Ì “≠¤Îfi_ÿ” fiÎ‹ ’ÎÕu_.
·˘…‹Î_ ËÏfl¤@÷˘fiı ±fiıfl˘ ±Îfi_ÿ ±Î’Ì ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘
μIÁ‰ ¿fl‰Î ‹ËÎflÎ… ¿Î·‰ÎHÎÌ ’‘Î›Î˝.
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ≠÷ÌÏ÷

‹ËÎflÎ… Á˙fiı Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰ı »ı ±fiı ÿÂ˝fi‹ÎhÎı ±fi_÷ ¤@÷˘fiÎ
fiÎÕÌ≠ÎHÎ ¬ıÓ«Î¥ Ω› »ı ÷ı‰Ì ‰Î÷ ¿E»‹Î_ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿Îfiı

ÁÎ_¤‚‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. ÷ı‹fiı Á‹ÎÏ‘fiÌ ‰Î÷‹Î_ ≠÷ÌÏ÷ ±Î‰Ì fiÏË. ÷ı‹fiı
ÁIÁ_√ Ï‰Âı ±Ï÷Â› ·Î√HÎÌ. ÷ı◊Ì ÷ı‹fiı ‹fi‹Î_ ‹_◊fi ◊‰Î ·ÎB›_. ÷ı‹fiı
Á‹ÎÏ‘fiÌ ‰Î÷ ±Â@› ·Î√Ì. Á‹ÎÏ‘fiÌ ‰Î÷ ¿flfiÎflÎfiÌ Á‹…HÎ ¿Î«Ì »ı
±ı‹ ·ÎB›_. ±ÎÀ·Î_ ‰Ê˘˝◊Ì Ë_ ÁIÁ_√‹Î_ »\_, ’HÎ ‹ıÓ ±Î‰Ì ¿˘¥ ‰Î÷
ÁÎ_¤‚Ì fi◊Ì. ±Î‰Ì ÁIÁ_√ ≠I›ıfiÌ ±ÎI‹⁄Ï©◊Ì ≠ıflÎ¥fiı ÷ı±˘ F›Îflı
‹ËÎflÎ… ‹ıCÎ’fl ±ÎT›Î, I›Îflı ‹ËÎflÎ…fiı ±ı¿Î_÷‹Î_ ±˘flÕÌ‹Î_ ·¥ …¥
Ã’¿˘ ±Î’‰Î ·ÎB›Î —
“‹ËÎflÎ… Ïÿ›˘ ’Î¬_Õ ‹ı·Ì, ÁIÁ_√‹Î_ fi ◊Î‰_ Œı·Ì;
Á‹ÎÏ‘ ¿Î_¥ fi◊Ì Á˘›·Ì, ‹˘ÀÎ ›˘√Ìfiı ’HÎ ÿ˘›·Ì.
÷ı ÷˘ …ıfiı ÷ıfiı ¿ı‹ ◊Î›, ⁄ÌΩ ‹Îfiı ±‹ı fi ‹fiÎ›;”3
±ı‹ CÎHÎ˘ Ã’¿˘ ±ÎM›˘.
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ÁË ËÏfl¤@÷˘ ¤ı√Î ‹‚Ìfiı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi_
¤…fi ¿flı »ı. ÷ı ¿fl÷Î_ ¿fl÷Î_ ¿ıÀ·Î¿fiÎ_ fiÎÕÌ≠ÎHÎ ÷HÎÎ¥ Ω› »ı ±fiı
Á‹ÎÏ‘ ◊¥ Ω› »ı.”
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ÏÂW› Á_÷ÿÎÁfiı ⁄˘·ÎT›Î. ÷ı‹fiÌ
ÁÎ‹ı º„WÀ ¿flÌ. ÷fl÷ ÷ıfiÎ_ fiÎÕÌ≠ÎHÎ ¬ıÓ«Î¥ √›Î. ÷ı‹fiı Á‹ÎÏ‘ ◊¥ √¥.
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ! ÷‹˘ fiÎÕÌ’flÌZÎÎ ΩHÎ˘ »˘. ‹ÎÀı
Á_÷ÿÎÁfiÌ ËÎ◊’√fiÌ fiÎÕÌ …\±˘. ∂ÃÌ Â¿ı ÷˘ μÃÎÕÌ …\±˘.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı CÎHÎÌ flÌ÷ı fiÎÕÌ’flÌZÎÎ ¿flÌ Ωı¥, ’HÎ Á_÷ÿÎÁ ÷˘
Â⁄‰÷˚ ◊¥ √›Î Ë÷Î.
◊˘ÕÌ ‰Îflı Á_÷ÿÎÁ∞ Á‹ÎÏ‘‹Î_◊Ì ΩB›Î. ‹ËÎflÎ…ı Á_÷ÿÎÁ∞fiı ¿èÎ_ —
“Á‹ÎÏ‘‹Î_ …ı ÿÂ˝fi ◊›Î_ Ë˘› ÷ıfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘.”
Á_÷ÿÎÁ∞±ı ¿èÎ_ — “Á‹ÎÏ‘‹Î_ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_ √›˘ Ë÷˘. I›Î_ ÏÿT›
ÏÁ_ËÎÁfi ’fl ‹ËÎflÎ…fiı Ï⁄flÎ…‹Îfi Ωı›Î ±fiı I›Î_ Áı‰Î‹Î_ ∂¤ı·Î √v
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı V÷Ï÷ ¿fl÷Î Ωı›Î. ÏÂ‰, ⁄˛õÎÏÿ¿ ±fi_÷ ÿı‰˘, ∑ÏÊ±˘
±fiı ±‰÷Îfl˘fiı ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ı¿ ’√ı ∂¤Î flËÌ V÷Ï÷ ¿fl÷Î Ωı›Î. ’»Ì
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹fiı ¿èÎ_ ¿ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿ı‹ ‹Îfi÷Î fi◊Ì ? ÁÎ«Ì
3. “¤@÷Ï«_÷Î‹ÏHÎ”; ≠¿flHÎ 49.
‰Î÷ ¬˘ÀÌ fiÏË Ãflı. ±_÷ı Á˙fiı ÁÎ«Ì Á‹ΩÂı.”

‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ±Î ⁄‘_ ÁÎ_¤Y›_ ’HÎ Á_÷˘Ê ◊›˘ fiÏË. ‹fi‹Î_
ÂÎ_Ï÷ ‰‚Ì fiÏË.
’»Ì ‹ËÎflÎ… ±fiı Á_÷˘ ¿Î·‰ÎHÎÌ √›Î. ¿Î·‰ÎHÎÌ‹Î_ ‹ËÎflÎ…
Á_÷˘-ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı ÿÒfl fiÎË‰Î √›Î. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’‰˝÷¤Î¥fiÌ ÁÎ◊ı
¬Î¬flÎfiÎ ‰fi‹Î_ fi∞¿‹Î_ ÏÿÂÎ±ı √›Î. ÏÿÂÎ±ı …¥fiı ±Î‰÷Î Ë÷Î, I›Î_
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ_ ÁÎZÎÎ÷˚ ÿÂ˝fi ◊›Î_. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÷_⁄Õ<_ ⁄Î…\±ı
‹Ò¿Ì ÿÌ‘_. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ÿoÕ‰÷˚ ≠HÎÎ‹ ¿›Î˝. ±Î_¬‹Î_ ±Î_Á ±Î‰Ì √›Î_.
Á…‚ fiıhÎı ÷ı‹HÎı ⁄‘Ì ‰Î÷ flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿flÌ.
’»Ì flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÷ı‹fiı ±ÎrÎÁfi ±ÎM›_ ±fiı ›Îÿ ¿flÎ‰÷Î_
¿èÎ_ — “‹ıÓ fiË˘÷_ ¿èÎ_ ¿ı Ë_ ÷˘ Õ<√Õ<√Ìfi˘ ‰√ÎÕfiÎfl˘ »\_, ¬ı·fiÎ ¤…‰fiÎflÎ
÷˘ Ë∞ Ë‰ı ±Î‰Âı ! ÷ı ±Î ‰HÎa »ı. ±fiı ‹ıÓ ÷˘ wfiÌ √_∞‹Î_◊Ì ±ı¿ ’ÒHÎÌ
¿Î_÷Ì »ı, Ë∞ ±Î¬Ì √_∞ ¿Î_÷‰ÎfiÌ ⁄Î¿Ì »ı. ÷ıfiÎ ¿Î_÷fiÎfl ±Î ‹ËÎflÎ…
»ı. ÷ı ±Î’HÎÎ Á˙fiÎ ≥WÀÿı‰ »ı.” ±ı‹ ¿èÎ_ I›Îflı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ Á_Â›
À‚Ì √›˘. ±_÷fl‹Î_ ±Îfi_ÿfiÎ d‰ÎflÎ »^ÀuÎ. Ëˆ›_ ËÎ◊ fi flèÎ_. ÷ı‹HÎı
÷I¿Î‚ …,
¤˛‹HÎÎ ¤Î_√Ì flı Ë˘ Ëˆ›ÎfiÌ, ‰Î÷ ¿ıfiı fi◊Ì ±ı ¿èÎÎfiÌ,
‰Ì÷Ì Ë˘› ÷ı flı Ë˘ ΩHÎı.
±ı ¿Ì÷˝fi ⁄fiÎT›_ ±fiı ËÁ÷Î ‹¬ı √Î÷Î_ ±ÎT›Î.
±ıÀ·ı ’‰˝÷¤Î¥±ı ÷ı‹fiÎ ‹¬ ’fl ±Îfi_ÿ Ωı¥fiı ’Ò»u_ — “V‰Î‹Ì !
¿Î_¥ ·ÎK›_ ? ±ÎÀ·Î ±Îfi_ÿ‹Î_ ¿ı‹ …HÎÎ±˘ »˘ ?”
I›Îflı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ_ ◊›ı·Î_ ÿÂ˝fi Á_⁄_‘Ì ‰Î÷
¿flÌ. ’»Ì ÷˘ fiÎËÌ-‘˘¥fiı I›Î_ ‰fi‹Î_◊Ì e·˘ ·¥ ‹Î‚Î ¿flÌ, μ÷Îflı
±ÎT›Î. μ’fl ·À¿Î‰Ì flÎ¬ı· flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ √ÎÿÌ, ÷Ï¿›˘ μ÷flÎT›˘.
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ’Îÿ¿Î μ÷ÎflÌ, ‹ËÎflÎ… fiÎËÌfiı μ÷ÎflÎ‹Î_ ÿÎ¬· ◊›Î
I›Îflı ’flÎHÎı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ’Îÿ¿Î ’ËıflÎ‰Ì ±fiı ‹ËÎflÎ…ı CÎHÎÌ fiÎ ¿ËÌ
»÷Î_ μ’ÎÕÌfiı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ±ÎÁfiı ⁄ıÁÎ›Î˝. «_ÿfi ««a, e·fiÌ ‹Î‚Î
’ËıflÎ‰Ì ±fiı “…› Áÿ˚√v V‰Î‹Ì” ±ı ±Îfl÷Ì ⁄fiÎ‰Ì, √Î÷Î_ √Î÷Î_
‹ËÎflÎ…fiÌ ±Îfl÷Ì μ÷ÎflÌ. ’»Ì ’˘÷Îfiı ◊›ı· flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ_ ÁÎZÎÎ÷˚
ÿÂ˝fifiÌ ‰Î÷ Á¤Î‹Î_ ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…fiı ÁÎWÀÎ_√ ÿoÕ‰÷˚ ¿›Î˝. ‹ËÎflÎ… ’HÎ
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’fl ±Ï÷Â› ≠ÁLfi ◊›Î.
±Î.Á_. 1859fiÎ ¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ ÿÂ‹Ìfi˘ ±ı Ïÿ‰Á Ë÷˘. ’»Ì ÷˘
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ‰«fiı ±fiı V’Âı˝ ’HÎ ¿ıÀ·Î› ∞‰˘fiı Á‹ÎÏ‘ ◊÷Ì.
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ¤˛Î_Ï÷ À‚Ì √¥ ±fiı ÷ı‹fiı ‹ËÎflÎ…fi_ V‰w’ ±˘‚¬Î›_.
Ëfl⁄Î¥ ±fiı ‰Î·⁄Î¥fiı Ï‰‹¬ ¿flÌ

·˘…‹Î_◊Ì ‹ËÎflÎ…ı √Î‹˘√Î‹ ’hÎ ·¬ÎT›Î Ë÷Î. ÷ı◊Ì √…flÎ÷,
¿E» ±fiı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiÎ ËΩfl˘ ËÏfl¤@÷˘ ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ μIÁ‰
¿fl‰Î ¿Î·‰ÎHÎÌ ±ÎT›Î.
±ı¿ÎÿÂÌfiı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı fiÿÌ±ı VfiÎfi ¿flÌ ±Î‰Ì ’ÒΩ ¿flÌ, ‹ËÎflÎ…
Á¤Î ¤flÌfiı ⁄ıÃÎ. ±Î…\⁄Î…\ ‹˘ÀıflÎ ÁÎ‘±˘ ‹ÎÀı √ÎÿÌ-÷Ï¿›Î fi_¬ÎT›Î.
÷ı‰Î‹Î_ ‰Î·⁄Î¥ ±fiı Ëfl⁄Î¥ ±ÎT›Î_ ±fiı ÁÌ‘Î_ … …¥fiı √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı
«ÕÌ ⁄ıÃÎ_. ±Î…\⁄Î…\ ÷ı‹fiÎ ⁄Î¥-¤Î¥ ÏÂW›˘ ’HÎ ‰ŸÀ‚Î¥fiı ⁄ıÁÌ √›Î_.
‰Î·⁄Î¥ ¿HÎ⁄Ì Ë÷Î_ ±fiı Ëfl⁄Î¥ ¿<_¤Îfl Ë÷Î_. ⁄_fiı ±ÎI‹Îfi_ÿ
V‰Î‹ÌfiÌ ÏÂW›Î±˘ Ë÷Î_. ⁄_fiı ⁄Ë iÎÎfiÌ ’fl_÷ ±Ï¤‹ÎfiÌ Ë÷Î_, ’HÎ
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÷ı‹fiı Ïfi¤Î‰Ì flÎ¬ı·Î_.
‹ËÎflÎ…fiÌ Á¤Î‹Î_ ’vÊ˘ ±fiı ÁÎ‘±˘fiÌ ‰E«ı √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ±Î
⁄_fiı ⁄Î¥±˘ «ÕÌ ⁄ıÃÌ, ÷ı◊Ì ÁÎ‘±˘ Á˙ ∂ÃÌfiı «Î·Ì √›Î. ±Î◊Ì,
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı Ï‰‰ı¿’Ò‰˝¿ ¿èÎ_ — “÷‹ı ±Î‹ ¿ı‹ ‰÷˘˝ »˘ ? I›Î√Ì VhÎÌfi˘
‰ıÊ flÎ¬Ìfiı ’vÊfi˘ ≠Á_√ ¿ı‹ flÎ¬˘ »˘. ±Î‹, ÁÎ‘fiı μ’‰ÎÁ ’Õı ÷ı flÌ÷ı
I›Î√Ì ÁÎ‘ Ë˘› I›Î_ ¿ı‹ ±Î‰˘ »˘ ? ‹ÎÀı Ωı ÁIÁ_√‹Î_ flËı‰_ Ë˘› ÷˘
ÁIÁ_√fiÌ flÌ÷ ≠‹ÎHÎı flË˘. ’vÊfiı μ’ÿıÂ ¿fl˘ fiÏË.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ÷ı ⁄_fiı »ıÕÎ¥ √¥. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “±‹ı ÷˘ ∞‰fi‹@÷Î
»Ì±ı. ±‹fiı ’vÊfiÎ ≠Á_√◊Ì ¿Î_¥ ◊‰Îfi_ fi◊Ì. ±‹ÎflÌ º„WÀ‹Î_ ÷˘ VhÎÌ-
’vÊ ±ı‰˘ ¤ıÿ … fi◊Ì. Á˙ ËÎÕ-‹Î_ÁfiÎ ≠ÎHÎÌ »ı. ±‹ı ⁄Î‚’HÎ◊Ì
⁄˛õ«ÎÏflHÎÌ »Ì±ı. ›‰ÎfiÌ‹Î_ ’HÎ ±‹fiı ¿Î‹ T›ÎM›˘ fi◊Ì ÷˘ Ë‰ı CÎÕ’HÎ‹Î_
Â_ ◊‰Îfi_ »ı ? ‰‚Ì, ±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ±fiı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ±‹fiı ¿˘¥
Ïÿ‰Á fi◊Ì ‰Î›Î˝, ÷˘ ±Î…¿Î·fiÎ ±Î‰ı·Î ÷‹ı ±‹fiı ¿˘HÎ ¿ËıfiÎfl ? ‹ÎÀı
±‹ı ÷‹Îv_ ‹ÎfiÂ_ fiÏË ±fiı {Î{_ ¿ËıÂ˘ ÷˘ ±‹ı ±‹ÎflÎ ±Î ⁄‘Î ÏÂW›˘fiı
·¥fiı «Î·Ì …¥Â_ ±fiı …\ÿ˘ ’_◊ «·Î‰ÌÂ_.”
±Î◊Ì, I›Î√Ì ÁÎ‘ ±fiı I›Î√Ì ⁄Î¥fiÎ ‘‹˝fiÌ ‰Î÷ ¿fl÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ —
“…ı‰˘ ’vÊfiı fiÎflÌfi˘ Á_√, ÷ı‰˘ ≠‹ÿÎfiı ’vÊ ≠Á_√;
±ı ÷˘ »ı K≤÷ ±„Bfi Á‹Îfi, ±ı‹Î_ ¿fl‰_ fiÏË ±Ï¤‹Îfi.
·Ì‘Ì Ë˘› Ωı ∫Ïƒ›˘ ∞÷Ì, ÷˘ ›ı Á˙fiı ÂÌ¬‰‰Î ÁflÌÏ÷,
‹˘ÀÎ ‹@÷ flËı ÷ı◊Ì ÿÒfl, ±ı‰Ì flÌ÷ «·Î‰‰Î …wfl.”4
‹ËÎflÎ…ı CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ ÿÌ‘˘. VhÎÌ ±fiı ’vÊfiÎ ≠Á_√◊Ì ¿ı‰_
±‘—’÷fi ◊Î› »ı ÷ıfiÎ_ CÎHÎÎ_ ºWÀÎ_÷˘ ÂÎVhÎ˘‹Î_◊Ì ±ÎM›Î_, ’HÎ ÷ı±˘ ‹ÎL›Î_
fiÏË. ±Î◊Ì, ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ‹ËÎflÎ… Â˘ ÏfiHÎ˝› ·ı‰˘ ÷ı fiyÌ ¿fl‰Î
±ı¿Î_÷‹Î_ ⁄ıÃÎ.
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î Ëfl⁄Î¥, ‰Î·⁄Î¥ ±fiı
hÎÌΩı flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ±ı hÎHÎı ⁄Ë ±Ï¤‹ÎfiÌ »ı. flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı ’HÎ ±Î
⁄_fiı ⁄Î¥±˘ ±Î‰Ì … flÌ÷ı »¿‹Î_ ‰÷˝÷Ì ’HÎ flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿«‰Î÷ı ‹fiı
«·Î‰Ì ·ı÷Î. Ë‰ı Ωı ±Î‹fiı «·Î‰Ì ·¥Â_, ÷˘ ¿ıÀ·Î› ¤˘‚Î ‹‹ZÎ±˘fiı
¤‹Î‰Ì ÿıÂı. ‹˘ZÎfiÎ ‹Î√˝‹Î_◊Ì ’ÎÕÌ ÿıÂı. ‹ÎÀı ŒflÌ ±ı¿ ‰Îfl Á‹Ω‰Ì
Ωı¥±ı. »÷Î_› fi ‹Îfiı ÷˘ ÷ı‹fiı Ï‰‹¬ ¿flÌ fiÎ_¬‰Ì.”
±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı Á¤Î‹Î_ ±Î‰Ì ŒflÌ ±ı¿ ‰Îfl ÂÎ_Ï÷◊Ì Á‹Ω‰Ì ’HÎ
⁄_fiı±ı ËÃ ’¿ÕÌ flÎ¬Ì. I›Î_◊Ì ∂¤Î_ ◊›Î_ fiÏË. »ı‰Àı ‹ËÎflÎ…ı Á¤Î‹Î_
Ëfl⁄Î¥ ±fiı ‰Î·⁄Î¥fiı Ï‰‹¬ ΩËıfl ¿flÌ. ±Î◊Ì, ⁄_fiı ÏflÁÎ¥fiı
Á¤Î‹Î_◊Ì «Î·Ì fiÌ¿‚Ì. ÁÎ◊ı ÷ı‹fiÎ ⁄Î¥-¤Î¥ ÏÂW›˘ ’HÎ Á¤Î »˘ÕÌ
«Î·Ì fiÌÁ›Î*. ÷ı‹HÎı hÎ_⁄Î √Î‹‹Î_ …¥fiı ’˘÷Îfi˘ ±·√ ’_◊ V◊ÎM›˘, ’HÎ
{Î{Î_ ‰flÁ «ÎS›˘ fiÏË. ±Î‹, ±‘‹˝Á√˝ …Õ‹Ò‚◊Ì ∂¬ÕÌ √›˘ ±fiı
Á_≠ÿÎ›fiı ∂…‚Î ’_◊fi_ Ï⁄vÿ ‹Y›_.
⁄ı V‰w’ı ÿÂ˝fi
¿Î·‰ÎHÎÌ‹Î_ ±ı¿ÎÿÂÌ ±fiı ¿ÎÏ÷˝¿Ì ’Òfi‹ ¿flÌ. I›Î_ ±Î¬Î √Î‹fiÎ
4. lÌËÏfl·Ì·ÎQ≤÷ — 5-12-23.
fiÎflÎ›HÎ ÿ‰ı ÷◊Î ÷ı‹fiÎ ÿÌ¿flÎ fiflÏÁ_Ë ÿ‰ı±ı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ±‹Îflı √Î‹ ’‘Îfl˘.”
÷ı … ‰¬÷ı ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ fiflÏÁ_Ë ‹Ëı÷Î±ı ’HÎ Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ±‹Îflı √Î‹ ’‘Îfl˘.”
‹ËÎflÎ…ı ⁄_fiıfiı ¿èÎ_ — “ËÎ, ±‹ı ±Î‰ÌÂ_.” ÷ı±˘ ’√ı ·Î√Ì ’˘÷Îfiı
√Î‹ Á˙fiı ¬⁄fl ÿı‰Î √›Î.
‹ËÎflÎ… ±√÷flÎ¥ √›Î. ±ı¿ Ïÿ‰Á ±√÷flÎ¥ flËÌ I›Î_◊Ì fiÌ¿Y›Î,
±Î¬Î ±fiı ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ flV÷Î F›Î_ …\ÿÎ ’Õı »ı ÷ı Ãı¿ÎHÎı ’Ë˘ÓE›Î. I›Î_ ⁄_fiı
√Î‹fiÌ ‹_Õ‚Ì±˘ ‹ËÎflÎ…fi_ ÁÎ‹ˆ›_ ¿fl‰Î ±Î‰ı·Ì. ÷ı‹HÎı œ˘·, hÎÎ_ÁÎ,
÷Î·, Q≤ÿo√ ‰√ÎÕÌ μIÁ‰ ¿›˘˝. √·Î· »Î_Àu˘. ‹ËÎflÎ…fiı ËÎfl÷˘flÎ ‘flÎT›Î
’»Ì ⁄_fiı √Î‹fiÌ ‹_Õ‚Ì±˘ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı …¥fiı ∂¤Ì flËÌ.
±Î¬ÎfiÌ ‹_Õ‚Ì ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±‹ı flÁ˘¥fiÎ_ ±Î_‘HÎ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘Î_
»ı. ‹ÎÀı ±‹Îflı √Î‹ ’‘Îfl˘.”
I›Îflı ’Ì’·ÎHÎÎfiÌ ‹_Õ‚Ì ¿Ëı — “fiÎ ‹ËÎflÎ… ! ±‹Îflı I›Î_ ’‘Îfl˘.
±‹ı ’HÎ flÁ˘¥fiÎ_ ±Î_‘HÎ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘Î_ »ı.”
⁄_fiı ‹_Õ‚Ìfi˘ ±Ï÷Â› ¤Î‰. Ëˆ›ı Ëfl¬ fi ‹Î›. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… “Â_
¿fl‰_?” ÷ı fiyÌ ¿fl‰Î ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ‹›ÎflÎ‹ ¤| ÁÎ◊ı ¬Îfi√Ì‹Î_
⁄ıÃÎ. I›Îflı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ‹›ÎflÎ‹ ¤|ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ÷‹ı ÷˘
±fi_÷ w’ ‘ÎflÌ Â¿˘ »˘. ⁄˛õÎ F›Îflı ‰Î»flÕÎ_ ±fiı »˘¿flÎ_±˘fiı μ’ÎÕÌ
√›Î, I›Îflı lÌ¿ÚWHÎı ÷ı‰Î_ fiı ÷ı‰Î_ … ⁄ÌΩ_ ‰Î»flÕÎ_ ±fiı »˘¿flÎ_±˘fiÎ w’ »
‹ÏËfiÎ Á‘Ì ‘Î›Î* Ë÷Î_, ÷˘ ±Î’ ÷˘ ±ı◊Ì ’HÎ Ï‰ÂıÊ Á‹◊˝ »˘. ‹ÎÀı
¿˘¥fiı fiÎflÎ… fi ¿flÂ˘. ⁄_fiı ¿Î›˝ ◊Î› ÷ı‹ ¿fl˘.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “¤·ı.”
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘ ±Î√‚ ±Î‰Ìfiı ¿èÎ_ — “÷‹ı
√Î‹‹Î_ Ω±˘. ±‹ı ◊˘ÕÌ ‰Îfl‹Î_ ±Î‰Ì±ı »Ì±ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘ Ëfl¬Î÷Î_ Ëfl¬Î÷Î_ √Î‹ ÷flŒ
‰Y›Î. ‹ËÎflÎ… hÎHÎÁ˘ ÁÎ‘-ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ±Î¬ÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘
ÁÎ◊ı «ÎS›Î.
‹ËÎflÎ…ı ›˘√¿‚Î ‘ÎflHÎ ¿flÌ. ’˘÷Îfi_ ±fiı hÎHÎÁ˘±ı ÁÎ‘-
ËÏfl¤@÷˘fi_ ⁄Ì…\_ w’ ‘ÎflHÎ ¿flÌ ’Ì’·ÎHÎÎ ’HÎ ◊˘ÕÌ ‰Îfl ’»Ì ’Ë˘Ó«Ì
√›Î. ±Î‹, ±ı¿ ÁÎ◊ı ±Î¬Î ±fiı ’Ì’·ÎHÎÎ‹Î_ Ï⁄flÎF›Î. ÷ı‹fiÌ flÁ˘¥
…Q›Î. Áı‰Î ±_√Ì¿Îfl ¿flÌ. ÁÎ_…ı ¿Î_¥¿ ¿Î‹ ≠Á_√ı ’Ì’·ÎHÎÎfiÎ ⁄ı-«Îfl
¤@÷˘ ±Î¬Î ±ÎT›Î ±fiı Ωı›_ ÷˘ ‹ËÎflÎ… ±Î¬Î‹Î_ ’HÎ Ï⁄flÎ…ı. ÷ı‹HÎı
¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ±fiı Á_÷-ËÏfl¤@÷˘ ±‹Îflı I›Î_ ’HÎ Ï⁄flÎ…ı »ı !”
±Î◊Ì, ±Î¬ÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘ ±˘{÷ fiÿÌfiı ’ı·ı ’Îfl ’Ì’·ÎHÎÎ ÿÂ˝fiı
√›Î. ±Î‹, Á‰Îfl-ÁÎ_… ¿<÷ÒË·◊Ì ËÏfl¤@÷˘ ±Î¬Î◊Ì ’Ì’·ÎHÎÎ ±fiı
’Ì’·ÎHÎÎ◊Ì ±Î¬Î, ±ı‹ ⁄ı› Ãı¿ÎHÎı ‹ËÎflÎ… ±fiı Á_÷-ËÏfl¤@÷˘fiÎ_ ÿÂ˝fiı
Ω› ±fiı ±Îç›˝ ’Î‹ı. ±Î‰Ì flÌ÷ı ⁄ı V‰w’ı ‹ËÎflÎ…ı ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ÿÂ˝fi
±ÎM›Î_. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹Îflı ±˘{÷ fiÿÌfiı ¿Î_Ãı Ï‰Wb›Î√ ¿fl‰˘
»ı. Ë‰ı I›Î_ flËÌÂ_.” ±ı‹ ¿ËÌ ⁄_fiı √Î‹‹Î_◊Ì fiÌÁ›Î˝. ±˘{÷fiı ¿Î_Ãı ⁄ı›
V‰w’˘ ±ı¿⁄ÌΩ‹Î_ Á‹Î¥fiı ±ı¿ ◊¥ √›Î_.
‹ËÎflÎ…ı ±ËŸ ·√¤√ » ‹ÏËfiÎ flËÌ fl˘… ⁄˛ÎõHÎ˘fiı ⁄˛õ¤˘…fi
¿flÎT›_. ‹ËÎfi Ï‰Wb›Î√ ¿›˘˝. ¿ıÀ·Î›fiı ÁIÁ_√Ì ¿›Î˝. »ı‰Àı …ıÃ Áÿ
ÿÂ‹fiı Ïÿ‰Áı Ï‰Wb›Î√fiÌ ’ÒHÎÎ˝ËÏ÷ ¿flÌ. ’»Ì ±˘{÷fiı ¿Î_Ãı◊Ì ’ÕÎ‰
μ’ÎÕÌ ‹ËÎflÎ… ‹ıCÎ’fl ’‘Î›Î˝.
[3] Œ¿Ìflfiı ’fl«˘
‹ËÎflÎ… ‹ıCÎ’fl‹Î_ Ë÷Î I›Îflı I›Î_ ±ı¿ Œ¿Ìfl ±ÎT›˘. ÷ıHÎı
‹ËÎflÎ…fiÎ ±ˆr›˝, ≠÷Î’ ±fiı Á‹ÎÏ‘fiÌ ‰Î÷˘ ÁÎ_¤‚Ì. ÷ıfiı ◊›_ ¿ı
“V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiı Á˙ ±S·Î, ¬ÿÎ÷Î·Î ¿Ëı »ı, ’HÎ Ωı ¿Î_¥¿ ’fl«˘ ⁄÷Î‰ı
÷˘ Ë_ ÷ıfiı ±S·Î Ωb_ fiı Ë_ ÷ı‹fiÌ ⁄_ÿ√Ì ¿v_.” ±Î‹ Á_¿S’ ¿flÌ
‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı √›˘. ±ıÀ·ı ±_÷›Î˝‹Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿flÁfi∞ ¤ÎÀfiı ’˘÷ÎfiÌ
’ÎÁı ⁄˘·Î‰Ìfiı ∂¤Î flÎA›Î ±fiı ¿èÎ_ — “÷‹ı ¿<flÎfi ⁄˘·˘.”
¤ÎÀı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ¿<flÎfi Â_ ¿Ëı‰Î› ±ı ‹fiı ¬⁄fl fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “÷‹ı ‹ÒÏ÷˝ ‘ÎflÌfiı …ı ±_÷fl‹Î_ ÁÒ{ı ÷ı ⁄˘·‰Î ·Î√˘
±fiı Œ¿Ìfl ⁄Î⁄Î, ÷‹ı ÷‹ÎflÎ ◊ı·Î‹Î_◊Ì ¿<flÎfifi_ ’V÷¿ ¿Îœ˘ ±fiı ±Î ¤ÎÀ
…ı ⁄˘·ı ÷ı ±_ÿfl Áfl¬Î‰÷Î …Ωı, ¬˘À<_ ⁄˘·ı ÷˘ ÷fl÷ ¿ËÌ ÿıΩı. ‹fi‹Î_ ¿o¥
±Î ≠¿flHÎ‹Î_ ±Î.Á_. 1860fiÌ ÁÎ·fiÎ ≠Á_√˘ »ı.
flÎ¬Â˘ fiÏË.” ±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı ¤ÎÀ ÁÎ‹ı º„WÀ ¿flÌ.

¿flÁfi∞ ¤ÎÀ ±Î_¬˘ ‹Ÿ«Ìfiı ¿<flÎfifiÌ ¿·‹˘ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘. ⁄‘Ì
¿·‹˘ ¿<flÎfi‹Î_ ·A›Î ‹…⁄ ±ZÎflı ±ZÎfl ÁÎ«Ì ! Œ¿Ìfl ÷˘ «Ï¿÷ ◊¥ √›˘
±fiı ⁄˘S›˘ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ¿flÁfi∞ ¿<flÎfi fi◊Ì ⁄˘·÷˘ ’HÎ ÷‹ı ⁄˘·˘
»˘.” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ı ÷˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘ ±Î√‚ fi‹Î{ ’œ‰Î ·ÎB›˘. ÷ıfiı
‹ËÎflÎ… “±S·Î, ¬ÿÎ÷Î·Î »ı” ÷ı‰Ì ≠÷ÌÏ÷ ◊¥ √¥. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı ËÎ◊ı
ÿÎw, ‹Î_Á, «˘flÌ ±fiı T›Ï¤«Îfl fiËŸ ¿fl‰ÎfiÎ Ïfi›‹ ·Ì‘Î.
ÁÿÎ‰˛÷fiÌ ≠T≤ÏkÎ
‹ıCÎ’fl‹Î_ ‹ËÎflÎ… ⁄ı ‹ÎÁ flèÎÎ. ±ËŸ ÿı‰’˘œÌ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ μIÁ‰
‹ËÎflÎ…ı ¿›˘˝. ¶Îfl¿Î …÷Î ¿ıÀ·Î› ÁÎ‘, Á_L›ÎÁÌ±˘, ⁄Î‰Î±˘ ±fiı ‹‹ZÎ
B≤ËV◊˘ ±Î … flV÷ı◊Ì ’ÁÎfl ◊Î›. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ‹ıCÎ’fl‹Î_ ÁÿÎ‰˛÷ ⁄Î_K›_.
‹ÎHÎÎ‰ÿfl, Áfl‘Îfl, ŒHÎıHÎÌ, ±√÷flÎ¥ ±fiı ·˘…‹Î_ ’HÎ ÁÿÎ‰˛÷ «Î·÷Î_
¿›Î*. fl˘… ¿ıÀ·Î› ‹‹ZÎ±˘ ÁÿÎ‰˛÷ ·ı‰Î ±Î‰÷Î, ≠ÁÎÿÌfi_ ±Lfi ‹ı‚‰Ì
¿Ú÷Î◊˝ ◊÷Î. ÁÿÎ‰˛÷ ·ı‰Î ±Î‰fiÎfl Á˙ ¿˘¥ ’Ò»÷Î — “±Î ¿˘fi_ ÁÿÎ‰˛÷
«Î·ı »ı ?” F›Îflı ÷ı‹fiı ¬⁄fl ’Õ÷Ì ¿ı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfifi_ »ı”,
I›Îflı ¿ıÀ·Î› ‹‹ZÎ±˘ ¿<÷ÒË·÷Î◊Ì ≠ıflÎ¥fiı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı ±Î‰÷Î ±fiı
‹ËÎflÎ…‹Î_ ¬ıÓ«Î¥fiı ÁIÁ_√Ì ⁄fiÌ …÷Î. ¿ıÀ·Î› ÁÎ‘, ⁄Î‰Î±˘, ‰ˆflÎ√Ì±˘
±fiı ÷ı‹fiÎ ÏÂW›˘ ±Î flÌ÷ı ‹ËÎflÎ…‹Î_ ¬ıÓ«Î¥ √›Î Ë÷Î. ÷ı‹Î_fiÎ ¿ıÀ·Î¿fiı
÷˘ ‹ËÎflÎ…fi_ fiÎ‹ ÁÎ_¤‚÷Î_ … Á‹ÎÏ‘ ◊÷Ì. ÷ı±˘ ’˘÷ÎfiÎ ’_◊ »˘ÕÌfiı
‹ËÎflÎ…fiÌ ±Î√‚ I›Î√Ì ◊¥fiı flËÌ …÷Î.
±Î◊Ì, ¿ıÀ·Î¿ ⁄Î‰Î, ‰ˆflÎ√Ì±˘ ±fiı ÷ı‹fiÎ ‹Ëo÷˘ ⁄Ë fl˘Êı ¤flÎ›Î.
÷ı±˘ ¿Ëı‰Î ·ÎB›Î — “±Î ∞‰fi‹@÷Î ±Î√‚ ∫ƒΩ‚fi˘ √À¿˘ »ı. ÷ı◊Ì
Á˙fiı ¤fl‹Î‰ı »ı. ±Î’HÎÎ ÏÂW›˘fiı ¤˘‚‰Ì, ¤fl‹Î‰Ìfiı ±fiı ¤Òfl¿Ì fiÎ_¬Ìfiı
’˘÷ÎfiÎ ¿flÌ ·ı »ı. ‹ÎÀı F›Î_ ±ı‹fiÎ_ ÁÿÎ‰˛÷ ÿı¬Î›, I›Î_ ÁÿÎ‰˛÷ ÷˘ÕÌ
’ÎÕ‰_. ⁄‘_ ±Lfi ·Ò_ÀÌ ·ı‰_. ÷ı‹fiÎ ÁÎ‘±˘fiÌ ¿oÃÌ, …fi˘¥, ’ÒΩ ÷˘ÕÌŒ˘ÕÌfiı
ŒıÓ¿Ì ÿı‰Ì.”
±Î ≠‹ÎHÎıfi˘ hÎÎÁ ⁄Î‰Î ‰ˆflÎ√Ì±˘±ı Âw ¿flÌ ÿÌ‘˘. ÁÿÎ‰˛÷‹Î_
±Î’HÎÎ ÁÎ‘±˘fiı ‹Îfl’ÌÀ ¿fl‰Ì Âw ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl
’ÕÌ. ÷ı‹HÎı ‘Ìfl… ±fiı ‹y‹÷Î◊Ì ÁÿÎ‰˛÷ ±Î’‰Îfi_ «Î· flÎ¬‰Î ‹ÎÀıfiÎ
’hÎ˘ ÁÎ‘±˘ ’fl ·A›Î.
÷ı‹HÎı ÁÎ‘±˘fiı ·A›_ ¿ı ó
“‹Îflı, √Î‚ ÿı, ±’‹Îfi ¿flı, ·Ò_Àı ¿ı μ’‰ÎÁ ¿flÎ‰ı, ÷˘› ÁÿÎ‰˛÷
«Î· flÎ¬‰._ ÁÎ«Î ÁÎ‘fiı ±Î ⁄‘_ ÁËfi ¿fl÷Î_ ÂÌ¬‰_ Ωı¥±ı. ±Î’HÎı
±fi_÷ ‹‹ZÎ±˘fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. ‹ÎÀı ±Î’HÎı ÷ıfiı ZÎ‹Î ±Î’‰Ì. μÿÎÁ
◊‰_ fiÏË. ‘Ìfl… flÎ¬‰Ì ±fiı ≠¤V‹flHÎ ¿fl÷Î_ ¿fl÷Î_ ÁÿÎ‰˛÷ «Î· flÎ¬‰_.”
±Î‹, ’hÎ ¶ÎflÎ ÁÎ‘±˘fiı ⁄‚ ±ÎM›_.
’»Ì …L‹ÎWÀ‹Ì ‹ÎHÎÎ‰ÿfl‹Î_ ¿flÌ, ‹ËÎflÎ… ¤ÎÕıfl ’‘Î›Î˝. ¤ÎÕıfl‹Î_
flÎ…¿<‹Îfl ‰ÎCÎ∞¤Î¥ ±fiı ’Î÷·¤Î¥fiı I›Î_ flËÌ ¿Ï’·Î »Ã, ÿÂıflÎ ±fiı
±Lfi¿>ÀfiÎ μIÁ‰˘ ‹ËÎflÎ…ı ¿›Î˝.
ÿÒ‘ ¿fl÷Î_ ‹ÌÃÌ »ÎÂ

¤ÎÕıfl fiÎfi¿Õ<_ √Î‹. ‹ËÎflÎ…ı √Î‹‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ ¿flÌ. √Î‹‹Î_
’Î÷·¤Î¥ fiÎ‹fiÎ ±Ï÷Â› ≠ı‹Ì ËÏfl¤@÷ flËı. ÷ıfi˘ ±fiı ÷ıfiÌ ’IfiÌfi˘
‹ËÎflÎ…fiı Ï‰Âı ⁄Ë ¤Î‰. ÷ı‹fiı ◊›_ — “‹ËÎflÎ… ±ËŸ ±Î’HÎÎ √Î‹‹Î_
’‘Î›Î˝, ‹˘ÀÎ ‹˘ÀÎ ¿ÎÃÌ, √flÎÏÂ›Îfiı CÎıfl ∂÷›Î˝ »ı. ±Î’HÎÎ_ ±ı‰Î_ ¤ÎB›
@›Î_◊Ì Ë˘› ¿ı ‹ËÎflÎ… ±Î’HÎı I›Î_ ’‘Îflı !”
I›Î_ ÷˘ ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ… Ïÿ‰Á «Õ÷Î_ ’Î÷·¤Î¥fiı CÎıfl …¥
’Ë˘ÓE›Î. ±_‘ÎÏfl›_ CÎfl ±fiı ±˘ÂflÌ‹Î_ ±Î»\_ ±…‰Î‚_. ‹ËÎflÎ…fiı Ωı¥
’Î÷·¤Î¥ Ëfl¬CÎı·Î ◊¥ √›Î. ¬ÎÀ·˘ œÎ‚Ì, √˘ÿÕ<_ ’Î◊flÌ ‹ËÎflÎ…fiı
⁄ıÁÎ›Î˝. ’Î÷·¤Î¥fiÎ_ ’IfiÌ flÁ˘ÕÎ‹Î_◊Ì ÿÒ‘fi_ ⁄˘CÎflb_ ·¥fiı ‹ËÎflÎ…
’ÎÁı ±˘ÂflÌ‹Î_ ±ÎT›Î_. ’‰Î·Î‹Î_ ÿÒ‘ ¿ÎœÌfiı ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ… ÁÎ‹ı ‘›*.
’Ì÷Î_ ’Ì÷Î_ ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±Î ÿÒ‘ ⁄Ë √Y›_ »ı. ‹Î_ËÌ ÁÎ¿fl fiÎ¬Ì »ı ?
¿ı ’»Ì ’ÎflÃ ¤ıÓÁfi_ ÿÒ‘ »ı ? ±‹fiı ŒflÌ ’‰Î·_ ¤flÌ ±Î’˘.”
“fiÎ flı ‹Î”flÎ… ! ±Î ÷˘ ±Î’HÎÌ CÎflfiÌ ¤ıÓÁfi_ ÿÒ‘ »ı.” ¿Ëı÷Î_
’Î÷·¤Î¥fiÎ_ ’IfiÌ±ı ŒflÌ◊Ì ’‰Î·_ ¤flÌ ÿÌ‘_. ‹ËÎflÎ…ı hÎHÎ ‰Îfl ‹Î√Ìfiı
ÿÒ‘ ’Ì‘_. ⁄˘CÎflb_ ¬Î·Ì ◊¥ √›_.
’Î÷·¤Î¥fiÎ_ ’IfiÌ ⁄ÌΩ ËÏfl¤@÷˘ ‹ÎÀı ±_ÿfl »ÎÂ ·ı‰Î √›Î_.
»ÎÂfi_ ⁄˘CÎflb_ μCÎÎÕÌfiı Ωı›_ ÷˘ ÷ı ⁄˘CÎflHÎÎ‹Î_ ÿÒ‘ Ë÷_. ÷ı‹fiı ¬⁄fl ’ÕÌ
¿ı ‹ËÎflÎ…fiı ¤Ò·◊Ì »ÎÂ ’Î¥ ÿÌ‘Ì »ı ±fiı ÿÒ‘ ±ËŸ ±ı‹fi_ ±ı‹ ’Õu_
»ı. ÷ı‹fiı ⁄Ë ÿ—¬ ◊›_, ÷ı±˘ ’V÷Î‰˘ ¿fl‰Î ·ÎB›Î_. ÷ı‹HÎı fl˘÷Î_ fl˘÷Î_
‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì — “±flı ! ‹ıÓ √Î_ÕÌ±ı ¤Ò·◊Ì ±Î’fiı »ÎÂ ’Î¥ ÿÌ‘Ì
»ı. ÿÒ‘ ÷˘ ±_ÿfl flËÌ √›_ »ı. ‹ËÎflÎ… ! ‹Îfl˘ ±’flÎ‘ ‹ÎŒ ¿fl˘.”
‹ËÎflÎ… ËÁ÷Î_ ËÁ÷Î_ ⁄˘S›Î — “ÿ—¬ fi ·√ÎÕÂ˘, ±ı ÷˘ ÿÒ‘ … Ë÷_.
÷‹ı ±Î‰Î_ ±Ï÷Â› Ëı÷ ±fiı ¤Î‰◊Ì »ÎÂ ’Î¥, ’HÎ ±‹fiı ÷˘ ±ı ÿÒ‘
¿fl÷Î_ ’HÎ ‰‘ √‚Ì ·Î√Ì.” ±ı‹ ±ÎrÎÁfi ±Î’Ì ÷ı‹fiı flÎ∞ ¿flÌfiı
‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì ‹˘Õ √Î‹‹Î_ ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌ ¿flÌ ±·ˆ›Î ’‘Î›Î˝.
±·ˆ›Î◊Ì fiÌ¿‚Ì √˘ÓÕ· ◊¥ ‹ËÎflÎ… ⁄_Ï‘›Î ’‘Î›Î˝. ⁄_Ï‘›Î‹Î_
‹ËÎflÎ… ‹Ò‚¤Î¥fiı CÎıfl ∂÷›Î˝. ±ı¿Îÿ Ïÿ‰Á flèÎÎ. ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı I›Î_
¤…fiÎ Á_ÿfl∞ Á÷Îfl ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î.
Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÌ ’flÌZÎÎ

Á_ÿfl∞ Á÷Îfl ’˘÷ÎfiÎ flÎΩfiÎ ÿÌ¿flÎfiı ’flHÎÎ‰‰Î Ωfifiı ·¥fiı
fiÌ¿Y›Î Ë÷Î. √˘ÓÕ· ±ÎT›Î I›Î_ ÷ı‹fiı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı ‹ËÎflÎ… ⁄_Ï‘›Î
Ï⁄flÎ…ı »ı. ÷ı◊Ì ΩfifiÎ ‹ÎHÎÁ˘fiı √˘ÓÕ· fl˘¿Ì ¿èÎ_ — “Ë_ ⁄_Ï‘›ı …flÎ ¿Î‹
»ı, ‹ÎÀı Ë‹HÎÎ_ …¥fiı ±Î‰_ »\_.”
Á_ÿfl∞ Á÷Îfl ‹Îfl÷ı CÎ˘Õı ⁄_Ï‘›ı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ‹Ò‚¤Î¥fiÎ CÎıfl
±ÎT›Î. ‹Î◊ı◊Ì ÁÎŒ˘ μ÷ÎflÌ, fiÌ«Î fi‹Ì, CÎÒ_ÀHÎ¤ıfl ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î.
‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “¿˘HÎ ±ÎT›_ ?”
Á_ÿfl∞¤Î¥ ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’fi˘ ÿÎÁ ±ÎT›˘.”
‹ËÎflÎ…ı ’flÌZÎÎ ¿fl‰Î ‘Î›*, ÷ı◊Ì ÁÎ‹_ ’Ò»u_ — “ÿÎÁfi_ ·ZÎHÎ Â_ ?”
Á_ÿfl∞¤Î¥ ¿Ëı — “¿Ëı ÷ı‹ ¿flı ÷ı ÿÎÁ.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹ ? ÷˘ Ë‹HÎÎ_ fiı Ë‹HÎÎ_ ‹Î◊_ ±fiı ‹Ò» ‹Ò_ÕÎ‰Ìfiı
ÁÎ‘ ◊Î‰ ±fiı Ω‰ ¿ÎÂÌ±ı.”
Á_ÿfl∞¤Î¥ ’HÎ ¬flÎ ÂÒfl‰Ìfl ¤@÷. ÷ı‹HÎı ÷fl÷ … ‰Î‚_ÿ ⁄˘·Î‰Ì
‹Î◊_ ±fiı ‹Ò» ‹Ò_ÕÎ‰Ì fiÎA›Î_. ÁÎ‘fi˘ ‰ıÂ ‘ÎflHÎ ¿›˘˝, fiı ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı
·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… ⁄Î…\‹Î_ ⁄ıÃı·Î Õ˘ÁÎ¤Î¥fiı ¿Ëı — “÷‹fiı ›Îÿ »ı flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ÷‹fiı ±ı¿ ‰Îfl ¿ÎÂÌfiÌ ›ÎhÎÎ±ı …‰Î ¿èÎ_ Ë÷_ ? ‹ÎÀı Ë‹HÎÎ_ fiı
Ë‹HÎÎ_ ÷‹ı ±Õ‰ÎHÎı ’√ı «Î·÷Î, ÁÎ◊ı ¿o¥ ’HÎ ·Ì‘Î ‰√fl, ’Ëı›ı˝ ·Ò√Õı
Á_ÿfl∞¤Î¥ ÁÎ◊ı ¿ÎÂÌfiÌ ΩhÎÎ±ı Ω±˘.”
Õ˘ÁÎ¤Î¥ ÷fl÷ … ’√ı ·Î√Ì, ËÁ÷ı ‹¬ı Á_ÿfl∞¤Î¥fiı ÁÎ◊ı ·¥
¿ÎÂÌfiÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î. ·√¤√ ⁄ı √Îμ «ÎS›Î ËÂı.
±Î ⁄Î…\ ‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’Ò»u_ — “±‹ı ¿ı‰Î_ ¿Î‹ ¿›Î* ?
ÿÌ‰Îfifiı ÁÎ‘ ¿›Î˝.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±Î¬Î ¿E» ÿıÂ‹Î_ μ’ÎÏ‘ ◊Âı.
±Î’HÎı ∂÷fl‰Îfi_ ±fiı ÏfiÏ‰˝Cfi flËÌ ÁIÁ_√ ¿flÎ‰‰Îfi_ ±ı¿ … V◊Îfi Ë÷_.
÷ı ⁄ıÁ‰ÎfiÌ ÕÎ‚Ì ¿’Î¥ √¥.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹ ? ÷˘ ⁄˘·Î‰˘ ’Î»Î. CÎ˘Õı ⁄ıÁÎÕÌ ‹ÎHÎÁ ‹˘¿·˘
±fiı ±Î’HÎ˘ Á_ÿıÂ˘ ¿ËÌ ’Î»Î ⁄˘·Î‰˘.”
‹Îfl÷ı CÎ˘Õı Áı‰¿ ¿ÎÂÌfiÌ ‰ÎÀı √›˘. ⁄ı √Îμ ÿÒfl ⁄_fiı ‹‚Ì √›Î.
÷ı‹fiı ∂¤Î flÎ¬Ìfiı Áı‰¿ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ…ı ±ÎiÎÎ ¿flÌ »ı ¿ı Ë‹HÎÎ_ fiı
Ë‹HÎÎ_ ’Î»Î «Î·˘.”
Á_ÿfl∞¤Î¥ ±fiı Õ˘ÁÎ¤Î¥ ’Î»Î ±ÎT›Î. Á_ÿfl∞¤Î¥ ‹ËÎflÎ…fiı
CÎÒ_ÀHÎ¤ıfl fi‹Ìfiı ’√ı ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “¿˘HÎ ±ÎT›_ ?”
Á_ÿfl∞¤Î¥ ¿Ëı — “±Î’fi˘ ÿÎÁ.”
ŒflÌ◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “ÿÎÁfi_ ·ZÎHÎ Â_ ?”
Á_ÿfl∞¤Î¥±ı ŒflÌ◊Ì ÷ı … …‰Î⁄ ±ÎM›˘ — “¿Ëı ÷ı‹ ¿flı ÷ı ÿÎÁ.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹ ? ÷˘ ±Î ÁÎ‘fi˘ ‰ıÂ μ÷ÎflÌ Ë‰ı ’Î»Î_ ÷‹ÎflÎ
B≤ËV◊fiÎ_ ‹Ò‚ ¿’ÕÎ_ ’ËıflÌ ·˘.”
Á_ÿfl∞¤Î¥±ı ’Î»Î_ B≤ËV◊fiÎ_ ¿’ÕÎ_ ’ËıflÌ ·Ì‘Î_. ‹ËÎflÎ…ı flÎ∞
◊¥fiı ÷ı‹fiı »Î÷Ì‹Î_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ ±ÎM›Î_. ’»Ì ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiÌ flΩ
·Ì‘Ì. ÷ı‹HÎı …÷Î_ …÷Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î‰Ì ’flÌZÎÎ ‹ÎflÌ
¤·ı ·Ì‘Ì. ⁄ÌΩ ¿˘¥fiÌ ·ıÂ˘ fiÏË.”
±Î‹, ‹fi‹Î_ ÁË… ±Ëo¿Îfl T›ÎM›˘. ‹ËÎflÎ… ¿Î_¥ ⁄˘S›Î fiÏË. ÷ı‹HÎı
ËÁ÷Î_ ËÁ÷Î_ Á_ÿfl∞¤Î¥fiı flΩ ±Î’Ì. ÁÎ_…ı Á_ÿfl∞¤Î¥ √˘ÓÕ· ’Î»Î
√›Î. Á˙ Ωfiˆ›Î±˘±ı ‹Î◊_-‹Ò» ‹Ò_ÕÎ‰ı·Î Á_ÿfl∞¤Î¥fiı Ωı¥fiı ’Ò»u_ —
“Ωfi ·¥ …‰ÎfiÎ Â¤ ≠Á_√ı ±Î ÂÎfi_ ‹Ò_ÕÎT›_ ? ±’Â¿fi ¿fl‰Î ?”

÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “±ËŸ ⁄_Ï‘›ı ‹ÎflÎ ¿<‚ÿı‰÷Î »ı. ¿<_‰flfi_ ·Bfi ÏfiÏ‰˝Cfiı
’÷ı ÷ı ‹ÎÀı ±fiı ’Î’ fiÎ‹ı Ï’÷flÎ¥ ‹flÌ √›ı·˘ ÷ıfi_ ÁÒ÷¿ μ÷flÎ‰‰Î ‹ÎÀı
‹ıÓ ‹Îfi÷Î flÎ¬ı·Ì. ÷ı◊Ì ±Î ‹Ò_ÕÎT›_ »ı.”
Á˙ ¿Ëı — “÷˘ ÷˘ ⁄Ë ÁÎv_.”
±Î‹, Á_ÿfl∞¤Î¥±ı Á˙fiı ›„@÷◊Ì Á‹ΩT›Î.
‹Ò‚∞ ÂıÃfiÌ flZÎÎ

‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ±ÎT›Î. I›Î_ ‹ı‹¿ÎfiÎ ‹Ò‚∞ ÂıÃ
±ÎT›Î.
“‹ËÎflÎ… ! ‹Îflı √Î‹ ‹ı‹¿Î ±Î’ ’‘Îfl˘.” ‹Ò‚∞ ÂıÃı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ.
¤@÷˘ Á˙ ⁄˘·Ì ∂ÃuÎ — “‹ËÎflÎ… ! ‹ı‹¿Î …Â˘ fiÏË. I›Î_ ÷˘
‹Ò‚∞ ÂıÃ, ËoÁflÎ… Á◊Îfl, U›Î‹˘ ±√˘·˘ ±fiı U›Î‹˘ ¿HÎÁÎ√fl˘ ÏÁ‰Î›
±Î¬_ √Î‹ ÷‹Îv_ ¶ıÊÌ »ı. ¿o¥¿ μ’ÎÏ‘ ◊Âı.”
‹ËÎflÎ…ı ‹Ò‚∞ ÂıÃfi˘ ¤Î‰ Ωı›˘. ÷ı‹fiÎ ≠ı‹fiı ‰Â ◊¥ ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ — “÷‹ı Ω±˘ ±fiı ÷ˆ›ÎflÌ ¿fl˘. ±‹ı ‹ı‹¿Î ±Î‰ÌÂ_.”
‹ËÎflÎ…ı Á˙ Á¬Î±˘fiı ÷ˆ›Îfl ¿›Î˝ ±fiı ‹ı‹¿Î ’‘Î›Î˝. ‹Ò‚∞ ÂıÃı
’˘÷ÎfiÌ ⁄‘Ì Á_’ÏkÎ ‰Î’flÌ ‹ËÎflÎ…fi_ V‰Î√÷ ¿›*. ‹ËÎflÎ…fiı ÁÎflÎ‹Î_
ÁÎflÌ flÌ÷ı flÎA›Î. ‹ËÎflÎ… hÎHÎ Ïÿ‰Á ‹ı‹¿Î flèÎÎ. …÷Ì ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ — “ÂıÃ, ÷‹ı «Îflı› ±Î √Î‹ »˘ÕÌfiı «ÎS›Î Ω±˘. ‰ÌÁ Ïÿ‰Á‹Î_ ⁄‘Ì
… CÎfl‰¬flÌ ·¥fiı ±ËŸfi_ CÎfl ‰ı«Ìfiı ±ËŸ◊Ì «Î·Ì fiÌ¿‚Ωı. ‹ÎflÎ ’√
’¿ÕÌfiı ÷‹ı ≠Ï÷iÎÎ ·˘ ¿ı ±‹ı ±ËŸ◊Ì √Î‹ »˘ÕÌfiı «Î·Ì …¥Â_.” «Îflı›
¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fi˘ «flHÎV’Â˝ ¿flÌfiı ≠Ï÷iÎÎ ·Ì‘Ì.
ËoÁflÎ… ¬˘·ÏÕ›Îÿ‹Î_ ±fiı ±√˘·˘ ÷◊Î ¿HÎÁÎ√fl˘ «ÎHÎ’fl «ÎS›Î
√›Î. ’_ÿfl Ïÿ‰Á‹Î_ CÎfl ¬Î·Ì ¿flÌfiı ⁄‘˘ ÁÎ‹Îfi ·¥fiı ‹Ò‚∞ ÂıÃ ’HÎ
·Ÿ⁄ÕÌ ’Ë˘Ó«Ì √›Î.
±ı¿‰ÌÁ‹ı Ïÿ‰Á √Î›¿‰ÎÕfi_ ·U¿fl ·¥ ⁄Î⁄Î∞ ±ı √Î‹ ±ÎT›˘.
‰œ‰ÎHÎfiÎ ÷Î⁄Îfi_ √Î‹ ΩHÎÌfiı ±Î¬_ √Î‹ ·Ò_Àu_. ¿ıÀ·Î_› CÎfl ⁄Î‚Ì
fiÎA›Î_. ‹ËÎflÎ…ı ±_÷›Î˝‹Ì’HÎı «Îflı›fiÌ flZÎÎ ¿flÌ.
flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬ ¿›˘˝

‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ⁄˘«ÎÁHÎ ◊¥ ‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ‰fl÷Î·fi˘
‹ÏË‹Î ¿ËÌ, ËÏfl¤@÷˘fiı Á¬ ±Î’Ì …ı÷·’fl ◊¥ ±‹ÿÎ‰Îÿ ’‘Î›Î˝.
±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ’Î_«¿>‰Î ’ÎÁı ±ı¿ …B›Î‹Î_ …¥fiı flèÎÎ. I›Î_ ±ı¿Î_÷ ÁÎv_
Ë÷_, ÷ı◊Ì ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı ÷◊Î flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ì±ı …ı ≠‹ÎHÎı Ωı¥
Ë÷Ì, ÷ı ≠‹ÎHÎı ⁄‘Ì … flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiÌ μ’ÎÏ‘ ‰HÎ˝‰Ì. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “±Î
flCÎfiÎ◊ÿÎÁı ¿o¥¿fiı ÁIÁ_√‹Î_◊Ì ’ÎÕÌ fiÎA›Î »ı. ¿o¥¿fiÎ ‹fi Œıfl‰Ì,
’˘÷ÎfiÎ‹Î_ ΩıÕuÎ »ı.” CÎHÎÌ ŒÏfl›Îÿ ¿flÌ. »÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı — “«Î·˘, ŒflÌ
±ı¿Îÿ ‰¬÷ Á‹Ω‰Ì Ωı¥±ı !” ±ı‹ Ï‰«Î›*.
I›Î_ ±ı¿ Ïÿ‰Á flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ÷ıfiÎ ⁄ı-«Îfl «ı·Î±˘fiı ·¥fiı ‹ËÎflÎ…
’ÎÁı ±ÎT›˘. ±˘flÕÎfiÌ ±_ÿfl ±ı¿Î_÷‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ±Îÿfl‹Îfi ±Î’Ì
⁄˘·ÎT›˘. ‹˘ÀÎ √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ⁄ıÁÎ›˘˝. CÎHÎÎ ¤Î‰◊Ì Ëı÷fiÎ ÂOÿ˘ ¿èÎÎ. ’»Ì
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ı ÷˘ flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ …^fiÎ ÏÂW› »˘. ‰‚Ì iÎÎfiÌ ±fiı
μkÎ‹ Á‹…HÎ‰Î‚Î »˘. ‹ÎÀı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ±ÎiÎÎ ≠‹ÎHÎı ‰÷˘˝ ±fiı
⁄‘Ì ¬À’À ‹Ò¿Ì z˘. ÷‹ı ’HÎ Áÿ˚√v ◊¥fiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ …ı‹ ‹_Õ‚
·¥ ÿıÂ‹Î_ Œfl˘. Á˙fiı ÁIÁ_√ ¿flÎ‰˘. ÷‹Îflı ‹Ëo÷Î¥ Ωı¥÷Ì Ë˘› ÷˘ ±ı
’HÎ ±Î’Ì±ı ±fiı ÷‹fiı ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ ‹Ëo÷ ⁄fiÎ‰Ì±ı.”
’HÎ flCÎfiÎ◊ÿÎÁı ±‰‚Î¥ Âw ¿flÌ. flCÎfiÎ◊ÿÎÁ ¤‰Î_ «œÎ‰Ì
⁄˘S›˘ — “÷‹ı ±Î…¿Î·fiÎ ±Î‰ı·Î ‹fiı ÏÂ¬Î‹HÎ ÿı‰Î‰Î‚Î ¿˘HÎ ? Ωı ÷‹ı
÷‹Îv_ ÏË÷ ≥E»÷Î Ë˘, ÷˘ ‹ÎflÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ flË˘.” ±ı‹ ¿ËÌ √‹ı ÷ı‹ ⁄flÎÕÎ
’ÎÕÌ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘.
±ı‰Î‹Î_ ‰ˆflÎ√Ì±˘fi_ ±ı¿ {Ò_Õ “∞‰fi‹@÷Î ¿ËÎ_ Ëˆ ?” ±ı‹ √Î…÷_
‹ËÎflÎ…fiı ‹Îfl‰Î ‹Ã‹Î_ ’ıÃ<_. ‘˘¿Î, «ÌÏ’›Î, ¤Î·Î, ÏhÎÂÒ‚ ·¥fiı ±Î‰ı·_
±Î {Ò_Õ ÁÌ‘_ … I›Î_ ±ÎT›_. ‹ËÎflÎ… ’Ïfl„V◊Ï÷ ÁËı… ‰Îfl‹Î_ ¿‚Ì √›Î.
‹ËÎflÎ…ı flÎ‹ÿÎÁ∞ ≠I›ı Á‹ÂÎ (≥ÂÎfl˘) ¿flÌ. flÎ‹ÿÎÁ∞ ÷fl÷ … Á‹∞
√›Î. ‹ËÎflÎ… ±fiı flÎ‹ÿÎÁ∞ ÷◊Î Á_÷˘ ›„@÷◊Ì ∂¤Î ◊¥ ⁄Ì…ı
ÿfl‰Î…ı◊Ì ⁄ËÎfl fiÌ¿‚Ì √›Î. Ωı÷Ωı÷Î_‹Î_ ‹Ã‹Î_◊Ì ±ºU› ◊¥ √›Î.
flCÎfiÎ◊ÿÎÁ flÌÁ flÎ¬Ì, ‹˘œ<_ «œÎ‰Ì √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ⁄ıÁÌ flèÎ˘.
‰ıflÎ√Ì±˘±ı ÷ıfiı √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ⁄ıÃı·˘ Ωı›˘. ÷ı‹fiı ◊›_ — “±Î … ∞‰fi-

‹@÷Î ·Î√ı »ı !” ‰ıflÎ√Ì±˘fi˘ ‹Ëo÷ ⁄˘S›˘ — “÷ÒÀÌ ’Õ˘ ±Î ∞‰fi‹@÷Î
’fl. ÷ıHÎı ·˘¿‹Î_ ⁄Ë hÎÎÁ Œı·ÎT›˘ »ı.” ±ı‹ ¿Ëı÷Î_ Á˙ ‰ıflÎ√Ì±˘ ‘˘¿Î
±fiı «ÌÏ’›Î◊Ì flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı ‹Îfl‰Î ·ÎB›Î. ÷ıfiı ±fiı ÷ıfiÎ «ı·Î±˘fiı
‹ÎflÌ ‹ÎflÌfiı ËÎÕ¿Î_ ¬˘¬flÎ_ ¿flÌ fiÎA›Î_.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…ı Á¤Î ¿flÌ. ÷ı‹Î_ Á˙ ‹˘ÀıflÎ Á_÷˘ ±fiı
ËÏfl¤@÷˘fiÌ ≥E»Î ≠‹ÎHÎı flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬ ΩËıfl ¿›˘˝. ÷ıfiı ÁIÁ_√
⁄ËÎfl ¿flÌ μ’ÎÏ‘fi˘ ±_÷ ±ÎH›˘. ’hÎ ·¬Î‰Ì, flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬
¿›Î˝fiÎ ¬⁄fl ÿflı¿ ÿıÂ‹Î_ ±ÎM›Î.
’hÎ‹Î_ ·A›_ — “±Î…◊Ì flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬ ¿›˘˝ »ı. ÷ı ¿<Á_√
≠‰÷Î˝‰ı »ı. ÷ıfi˘ Á_√ ¿˘¥±ı fi ¿fl‰˘. ÷ıfi˘ Á_√ ¿flÂı ÷ıfi_ ¤@÷’b_ ¤_√
◊Âı. ‹ÎÀı ±ı Ï‰‹¬◊Ì Á˙ ÿÒfl flËıΩı.” ±ı‰Î ‹÷·⁄fi˘ ’hÎ ¬ıÏ’›Î ¶ÎflÎ
√Î‹ı√Î‹ ŒıflT›˘. ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ‹‹ZÎ±˘ ‹ÎÀı ÁIÁ_√ ¿fl‰Î ÁÎfi¿>‚
‰Î÷Î‰flHÎ ¿flÌ ÿ¥, ‹ËÎflÎ…ı ¤…fiÌ ‰ÎÀ ·Ì‘Ì.
·Î·∞ Á÷Îflfiı ÿÌZÎÎ

±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ μ’ÎÏ‘ Â‹Î‰Ì, Ë‚‰ÿ ◊¥, ‹ËÎflÎ… ËÎ·Îfl ÿıÂ‹Î_
¤ÎÿflÎ ’‘Î›Î˝.
±ı¿ Ïÿ‰Áı ÁÎ_…ı ‰ÂflÎ‹ Á◊Îfl ’˘÷Îfiı ¬ı÷fl √›Î. I›Î_ ÷ı±˘
¬˘ÿ÷Î Ë÷Î ±ı‰Î‹Î_ ¬ı÷fl‹Î_ »ŸÕÎ ±Î√‚ ÷flÎÕ‹Î_◊Ì ·Î¬˘ ¿ÌÕÌ±˘
fiÌ¿‚Ì. ±Î Ωı¥fiı ÷ı‹fiÎ ‹fi‹Î_ Ï‰«Îfl ±ÎT›˘ — “±Ë˘ ! ±Î ⁄Î’ÕÎ
≠·›fiÎ ∞‰˘fiı ±I›Îflı ÁÎZÎÎ÷˚ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ ÷◊Î ÷ı‹fi_ ‘Î‹ ±ËŸ
Ï⁄flÎ…÷Î Ë˘‰Î »÷Î_ ÂÌ flÌ÷ı Ωı√ ◊Î› ? ÷ı‹fi_ ¿S›ÎHÎ ’HÎ ¿ı‹ ◊Î› ?
Ωı ‹ÎflÌ ’ÎÁı ÁÎ‹◊a Ë˘› ÷˘ Ë‹HÎÎ_ fiı Ë‹HÎÎ_ ±Î ⁄‘Ì ¿ÌÕÌ±˘fiı ‰ˆ¿<_Ã‹Î_
‹˘¿·Ì ÿ™.” ±Î‰˘ Ï‰«Îfl ‹fi‹Î_ ±ÎT›˘, I›Î_ ÷˘ ËΩfl˘ ÿˆ‰Ì Ï‰‹Îfi˘
±ÎT›Î_. ÷ı‹Î_ ⁄‘Ì … ¿ÌÕÌ±˘ ÿıË ‹Ò¿Ìfiı, ÏÿT› ÿıË ‘ÎflHÎ ¿flÌfiı, Ï‰‹Îfi‹Î_
⁄ıÁÌfiı, ‰ˆ¿<_Ã‹Î_ «Î·Ì …÷Ì ÷ı‹fiı ÿı¬Î¥.
‰ÂflÎ‹¤Î¥fiı ±Îç›˝ ◊›_. ÷ı±˘ ¬ı÷flı◊Ì ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı √›Î. ÷ı‹HÎı
⁄‘Ì ‰Î÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿ËÌ. ’»Ì ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ… !
¿ÌÕÌ±˘fi_ ±ı‰_ ÷ı ¿›_ ‹˘À<_ ¿‹˝ ¿ı ÷ı‹fiı ‰ˆ¿<_ÃfiÌ ≠Î„M÷ ◊¥ ?”

‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ı‹Î_ ¿Î_¥ fi‰Î¥ fi◊Ì. ±ZÎfl ±fiı ’vÊ˘kÎ‹fiÎ
≠√À V‰w’fi˘ ±Î ≠÷Î’ »ı. ±Î…ı ÷˘ ÷‹ı “¿ÌÕÌ±˘ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_ Ω±˘,”
±ı‰˘ Á_¿S’ ¿›˘˝ Ë˘÷ ÷˘ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_ Ω÷, ±ı‰_ ±ZÎfl-’vÊ˘kÎ‹fiÎ_ ≠√À
V‰w’˘fiÌ μ’ÎÁfiÎfi_ ⁄‚ »ı. ±flı ! ÷‹ı Á_¿S’ ¿›˘˝ Ë˘÷ ¿ı ±Î¬Î
⁄˛õÎ_ÕfiÎ ∞‰˘fi_ ¿S›ÎHÎ ◊Î±˘ ÷˘ ÷ı ’HÎ ◊¥ Ω÷.”
¤ÎÿflÎ ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á flËÌ ‰Á_÷’_«‹Ìfi˘ μIÁ‰ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ¿›˘˝. I›Î_◊Ì
‹ËÎflÎ… Âı¬’ÎÀ ’‘Î›Î˝, I›Î_ ·Î·∞ Á◊Îflfiı CÎıfl flèÎÎ. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ — “±‹Îflı ¿E» …‰_ »ı. ¿˘¥ ¤˘Ï‹›˘, ÷‹ÎflÌ …ı‰˘ ‹‚Âı ?”
I›Îflı ·Î·∞ Á◊Îflı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ…, Ë_ … ±Î‰_ ÷˘ ?” ±ı‹ ¿ËÌ
¤Î÷, ’ÎHÎÌfiÌ ⁄÷¿ ±fiı ¿˘flÌ (’ˆÁÎ) ·¥fiı ·Î·∞ Á◊Îfl ‹ËÎflÎ… ÁÎ◊ı
¿E»fiÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î. ‰ÎÀ‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ·Î·∞ ’ÎÁı◊Ì ›Î«¿fiı ±Lfi, «˘fl˘fiı
¿˘flÌ (’ˆÁÎ), ‹ËÎ’vÊfiı ’ÎHÎÌ ±’Î‰Ì ÿÌ‘Î_. ·Î·∞fiı ÷flÁ ·Î√Ì I›Îflı
flHÎ‹Î_ Á‹ƒfiÌ ¬ÎflÎ ’ÎHÎÌfiÌ ¬ÎÕÌ‹Î_◊Ì ‹ÌÃ<_ ’ÎHÎÌ ’Î›_. ±_÷ı ±Î‘˘¥‹Î_
“±‹Îflı ‹ÎÀı Ï¤ZÎÎ ·¥ ±Î‰˘.” ±ı‹ ¿ËÌ B≤ËV◊fi˘ ‰ıÂ μ÷flÎ‰Ì I›Î√Ì
ÁÎ‘ ⁄fiÎT›Î ±fiı ·Î·∞fiı “ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ” fiÎ‹ ±ÎM›_. ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ÷ı‹fiÎ
… ÁÎÁflı◊Ì Ï¤ZÎÎ ‹_√Î‰Ì ‹ËÎflÎ… fl˘À·˘ …Q›Î.
±Î‘˘¥, ‘‹¿ÕÎ, ¿o◊¿˘À, ±_Ωfl‹Î_ Ï‰«flHÎ ¿flÌ, ‹ËÎflÎ… ¤…
’‘Î›Î˝.
[4] ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ±fiı √œÕÎ‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ
Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ⁄_Ï‘›Î◊Ì ‹ËÎflÎ… Áfl‘Îfl ±ÎT›Î. ±ËŸ …L‹ÎWÀ‹Ì,
ÿÂıflÎ ±fiı ±Lfi¿>ÀfiÎ μIÁ‰˘ ¿›Î˝.
±Î. Á_‰÷ 1861fiÎ ¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ ’Òfi‹fiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ… Áfl‘Îfl◊Ì
fiÌ¿‚Ì ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… ‹Î_«Î ¤@÷fiı I›Î_ flèÎÎ. ‹Î_«Î ¤@÷
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ÏÂW› Ë÷Î. ÷ı‹fi_ ‰÷˝fi ’Ëı·ı◊Ì … ±Ï÷Â› Â© Ë÷_.
÷ı‹fiÎ ±fiı ‰V÷Î¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ flËÌfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ‹Î_ ’Ò÷˝¿‹˝
¿flÎ‰‰_ Âw ¿›*. ‹ËÎflÎ… Á˙ Á_÷˘-ËÏfl¤@÷˘ ’ÎÁı √Î‹ ⁄ËÎfl ‹˘À<_ ÷‚Î‰
±Î ≠¿flHÎ‹Î_ ±Î. Á_. 1861fiÌ ÁÎ·fiÎ ≠Á_√˘ »ı.
¬˘ÿÎ‰÷Î. ±ËŸ ‰ÌflÿÎÁ ¤√÷fiÎ ÿÌ¿flÎfiÎ e·ı¿Î‹Î_ ‹ËÎflÎ… Œ›Î˝ ±fiı

CÎıfl CÎıfl ’‘flÎ‹HÎÌ ¿flÌ.
¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ±Î‰Ìfiı √œÕÎfiÎ ±ı¤·¬Î«flı ‹ËÎflÎ…fiı Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ —
“‹ËÎflÎ… ! ¿Ú’Î ¿flÌ ±Î’ √œ’fl ’‘Îfl˘. ±‹Îfl˘ ÿfl⁄Îfl ’Î‰fi ¿fl˘.”
±ı¤·¬Î«flfiÌ ÁÎ◊ı ±Î¬_ ¿<À<_⁄ ±Î‰ı·_. Á˙±ı ¤ı√Î ‹‚Ì ‹ËÎflÎ…fiı
√œÕÎ ’‘Îfl‰Î ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ. ±Î◊Ì, Á_‰÷ 1861fiÎ ‹ËÎ Áÿ ±ı¿ÎÿÂÌfiı
Ïÿ‰Áı Á‰Îflı, ‘‹˝‘flÎ ‘ÎflHÎ ¿›Î˝ ⁄Îÿ Á˙ ≠◊‹ ‰Îfl √œÕÎ‹Î_ ’˘÷Îfi_
‹ÎfiÌfiı flèÎÎ. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î √œÕ<_ ‹Îv_ »ı fiı Ë_ √œÕÎfi˘ »\_.”
I›Îflı ±ı¤·¬Î«flı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ±‹ÎflÎ ∞‰fi≠ÎHÎ »˘.
‹ÎÀı ±‹fiı ±fiı √œÕÎfiı ‹ı·Ìfiı @›Î_› …÷Î fiÏË.”
‹ËÎflÎ…ı ⁄Ë flÎ∞ ◊¥ ÷ı‹fiı »Î÷Ì‹Î_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ ±ÎM›Î_.
‹ËÎflÎ… Âw±Î÷‹Î_ √œÕÎ‹Î_ ∞‰Î¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ flËı÷Î. ±ËŸ
Ë÷ÎÂfiÌ ±fiı flÎ‹fi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ‹ËÎflÎ…ı ¿›˘˝.
[5] ¿„S’÷ ¤› ±fiı ‰Ëı‹‹Î_◊Ì ‹„@÷
¿„S’÷ ±fiı ‹Ï·fi ÿı‰-ÿı‰Ì±˘fiÌ μ’ÎÁfiÎfi˘ ±Î ›√ Ë÷˘. ·˘¿˘
⁄Î‰Î±˘, ‰ıflÎ√Ì±˘, ‘÷ÎflÎ±˘, ¤Ò‰Î, …Ï÷, Œ¿Ìfl ±fiı ÿ˘flÎ-‘Î√Î ¿flfiÎflÎ
⁄˛ÎõHÎ˘fiÌ fiÎ√«ÒÕ‹Î_ ŒÁÎ›ı·Î Ë÷Î. ‰Ëı‹, Â¿fi, ±’Â¿fi ±fiı ÿı‰Ì-
÷k‰˘fiÎ ¤›fiÎ ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ·˘¿˘ flËı÷Î Ë÷Î. ‹Î_ÿÎ ’Õuı, fl˘√fi˘ μ’Î›
¿fl‰Îfiı ⁄ÿ·ı ÿ˘flÎ-‘Î√Î ¿flÎ‰÷Î. …_÷fl-‹_÷fl ±fiı ‹ÒÃ ‹Îfl‰Îfiı fiÎ‹ı
⁄Î‰Î±˘ ±fiı ¤Ò‰Î±˘ «flÌ ¬Î÷Î. ·˘¿˘ ÁÿÎ ‰Ëı‹ ±fiı ¤›◊Ì ¬‰Îfl
◊÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ±Î ’Ïfl„V◊Ï÷fi˘ ±_÷ ±ÎHÎ‰Îfi_ Ï‰«Î›*. ÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÎ
±ÎÏl÷…fi˘‹Î_ fiÌÏ÷‘‹˝ ±fiı ¤√‰ÎfifiÎ ±ÎÂflÎfi_ ⁄‚ ≠ı›*. ¿„S’÷ ÿı‰-
ÿı‰Ì±˘fiÌ ⁄Ì¿ ±fiı …_÷fl-‹_÷fl ±fiı ÿ˘flÎ-‘Î√Îfi˘ ¤› ÿÒfl ¿fl‰Î ‹ËÎflÎ…ı
±ı¿ ’hÎ ·¬Ì √Î‹˘√Î‹ ÁIÁ_√Ì…fi˘ ‹ÎÀı ŒıflT›˘. ’hÎ‹Î_ ·A›_ —
“±Ïfiÿı˝Â◊Ì Ï·¬ÎÏ‰÷_√ V‰Î‹Ì lÌ ÁËΩfi_ÿ∞ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ Á‰ı˝
⁄Î¥-¤Î¥ fiÎflÎ›HÎ ‰Î_«Ωı.
“⁄Ì…\_ ·¬‰Î ¿ÎflHÎ ±ı »ı …ı, …ı ‹fiW›fiı …ı‰_ ’˘÷Îfi_ ≠ÎflO‘ Ë˘›
÷ıfiı ±fiÁÎflı ÷ıfiı ÿıËfiı Á¬ÿ—¬ ◊Î› »ı ÷◊Î …L‹‹flHÎ ◊Î› »ı. ’HÎ
∞‰fiÎ ≠ÎflO‘¿‹˝fiı μS·_CÎfi ¿flÌfiı ÷˘ vƒ, ¤ˆfl‰, ¤‰ÎfiÌ ±ÎÏÿ¿ …ı
ÿı‰ÿıÏ‰›_ »ı ÷ı ¿˘¥ ’HÎ ∞‰fiı Á¬ÿ—¬ ÿı‰Îfiı ±◊ı˝ ±fiı ‹Îfl‰Î-
Ï…‰ÎÕ‰Îfiı ±◊ı˝ Á‹◊˝ ◊÷Î fi◊Ì.
“‹ÎÀı ≠ÎflO‘¿‹˝ fiı ¿Î‚ ÷ıfiı ¬˘ÀÎ_ ¿flÌ fiÎ¬‰Î_, ‹Ò±Îfiı ∞‰÷Î
¿fl‰Î, ∞‰÷Îfiı ‹ÎflÌ fiÎ_¬‰Î; ÷ıfiı Ï‰Âı ÷˘ ±ı¿ ’fl‹ırfl fiÎflÎ›HÎ ‹ÎhÎ
Á‹◊˝ »ı. ’HÎ ⁄ÌΩ_ ¿˘¥ ÿı‰ÿı‰Ì Á‹◊˝ fi◊Ì. ±Î’HÎı ÷˘ Á‰˝ ¤√‰ÎfifiÎ
¤@÷ »Ì±ı, fiı ÂÒfl‰Ìfl »Ì±ı. ‹ÎÀı ËÏfl¤@÷fiı ÷˘ ¿˘¥ flÌ÷fi˘ ‹fi‹Î_ ¤›
flÎ¬‰˘ CÎÀı fiÏË. ‹_hÎ…_hÎ, ±˙ÊÏ‘±ı ¿flÌfiı ¿˘¥ ‹ÎHÎÁ ∞‰÷˘ flËı÷˘ Ë˘›
÷˘ M≤J‰Ì‹Î_ ¿˘¥¿ ÷˘ (±‹fl) ÿı¬‰Î‹Î_ ±Î‰÷ ’HÎ ±ı‰˘ ¿˘¥ ÿÌÃÎ‹Î_
±Î‰÷˘ fi◊Ì.
“±fiı Ωı ⁄Ë ‹_hÎ…_hÎ ¿˘¥ μ’fl «Î·÷Î Ë˘› ÷˘ CÎHÎÎ¿ ÂhÎ …ıfiÌ
μ’fl Ë˘› ±ı‰Î ‹˘ÀÎ ‹˘ÀÎ …ı flÎΩ±˘ ÷ı ∞‰÷Î ÂÌ flÌ÷ı flËı ? ±fiı Ωı
…_hÎı ‹_hÎı … ¿flÌfiı ÏÁÏ© ◊÷Ì Ë˘›, ÷˘ ·Î¬˘ wÏ’›Î ¬«afiı flÎΩ±˘ ·U¿fl
flÎ¬ı »ı, ÷◊Î ±Î›‘ ÁÎ‹√˛Ì flÎ¬ı »ı, ±ı‰Õ<_ ÂÎ ‹ÎÀı ¿flı ? ±ı¿ ¤Îflı
‹_hÎÂÎVhÎÌ flÎ¬ı fiı ‹_hÎ…_hÎfiÌ ÏÁÏ©±ı ¿flÌfiı Á‰˝ ≠Ï÷’ZÎÌfiı ‹ÎflÌ fi_¬Î‰ı.
“’HÎ ±ı‹ ÷˘ ¿˘¥ Ãı¿ÎHÎı ÿıA›Î‹Î_ ±Î‰÷_ fi◊Ì... ‹ÎÀı ’fl⁄˛õ
’vÊ˘kÎ‹ ±ı‰Î Á‹◊˝ ¤√‰ÎfifiÎ ±Îl› ÷‚ı flËÌfiı Ïfi¤˝› ◊¿Î fiÎflÎ›HÎfi_
¤…fi ¿flΩı. ±Î ’hÎ... ÷‹ı ±ı¿Î√˛ ‹fi ¿flÌfiı ‘ÎflΩı ÷◊Î Ï‰«ÎflΩı.”
±Î‹, ’fl‹ırflfiÎ ±ÎÂflÎfi_ ±fiı Ï‰Â© ‘ÎÏ‹˝¿ ∞‰fifi_ ⁄‚ ‘ÎflHÎ
¿fl‰Îfi_ Á˙fiı ÂÌ¬T›_. Á˙fiı Ïfi¤a¿ ⁄fiÎT›Î. ÷ı◊Ì … ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÏl÷˘
¿Î‚¿‹˝, ¤Ò‰Î, ÕÎ¿·Î_, Ωı√Ì, …Ï÷, ¤ˆfl‰, ¤‰ÎfiÌ, ÿ˘flÎ‘Î√Î, Â¿fi,
±’Â¿fi, ¿„S’÷ ÿı‰ÿı‰Ì±˘, ‰Ìfl, ’Ìfl ¿ı ±ı‰Ì ¿˘¥ ‰V÷◊Ì ±Î…ı ’HÎ
Õfl÷Î fi◊Ì. ÷ı‹fiı Á‰˘˝’flÌ ≠Î„M÷fiÌ ¬‹ÎflÌ flËı »ı.
√œÕÎ◊Ì fiÌ¿‚Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‹ËÎflÎ… μkÎfl √…flÎ÷‹Î_ ÿoœÎT› ÿıÂ‹Î_
±ÎT›Î. ±ÕÎ·…fiÌ ‰Î‰‹Î_ fiÎèÎÎ. ÏÁ©’fl‹Î_ » Ïÿ‰Á flèÎÎ. ÷ı‹Î_ hÎHÎ
Ïÿ‰Á Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝. …\ÿÎ …\ÿÎ ÿıÂfiÎ ⁄˛ÎõHÎ flÁ˘≥›Î±˘ ’ÎÁı ¤Î÷¤Î÷fiÎ_
’¿‰Îfi ¿flÎ‰Ì ‹ËÎflÎ…ı ⁄˛ÎõHÎ˘fiı …‹ÎÕuÎ. ÿoœÎT› ÿıÂ‹Î_ Ï‰«flHÎ ¿flÌ
‹ËÎflÎ… ’fi— √œÕı ’‘Î›Î˝.
‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÌ ≠Ï÷WÃÎ

∞‰⁄Î ÷◊Î ·ÎÕ<⁄Îfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ Ë÷_ ¿ı “Ë_ ‹ÎflÎ Á_÷ Á‹Î… ÁÎ◊ı
Ë‰ı √œÕÎ‹Î_ … flËÌÂ.” ±Î◊Ì, ÷ı‹HÎı Ïfi›‹ ·Ì‘ı·˘ ¿ı fl˘… ‹ËÎflÎ…fiı
◊Î‚ …‹ÎÕÌfiı ’»Ì … …‹‰_.
±ı¿ Ïÿ‰Á ‹ËÎflÎ…ı ÿıÂ‹Î_ Œfl‰Î …‰Î ‹ÎÀı flΩ ‹Î√Ì. ’»Ì
’Î_«⁄Î, ∞‰⁄Î, ·ÎÕ<⁄Î ±fiı fiÎfi⁄Î¥±ı ¿èÎ_ — “±Î’ı ±¬_Õ ±ËŸ flËÌÂ
±ı‰_ ¿èÎ_ »ı. ‹ÎÀı ±ËŸ◊Ì @›Î_› ⁄Ì…ı …‰ÎfiÌ ‰Î÷ fi ¿flÂ˘.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ÎflÎ◊Ì ‰ı√‚˘ fiÏË ◊Î™.” ‘Ìfl… ±Î’Ì ‹ËÎflÎ…ı
’˘÷Îfi_ Ï⁄vÿ ’Ò fl_ ¿fl‰Îfi˘ Ïfiç› ¿›˘˝. ‹ËÎflÎ…fiÌ ≥E»Î◊Ì Á‰ÎflfiÎ
’Ë˘fl‹Î_ ±ı¿ ’flÿıÂÌ Á·ÎÀ ⁄ı U›Î‹ ‹ÒÏ÷˝±˘ ‰ı«‰Î ·¥fiı ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î ±‹Îv_ V‰w’ ! “‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎ” ±ı‰_ fiÎ‹ ‘ÎflHÎ
¿flÌ ±‹ı ±ËŸ Ï⁄flÎ…Â_.” ±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı ‹˘ÀÌ ‹ÒÏ÷˝ μkÎflÎÿÎ ⁄ÎflfiÎ
±˘flÕÎ‹Î_ Á_‰÷ 1862fiÎ ŒÎ√HÎ ‰ÿ hÎÌ…fiı Âø‰Îflı ‹˘À˘ μIÁ‰ ¿flÌ,
ÏÂ‰flÎ‹ ¤| ±Î√‚ Ï‰Ï‘ ¿flÎ‰Ìfiı ’‘flÎ‰Ì.
‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î ‹ÒÏ÷˝‹Î_ Ë_ ±¬_Õ flèÎ˘ »\_. ±Î
‹ÒÏ÷˝‹Î_ flËÌfiı Ë_ ÷‹Îv_ Á‰˝ ¿Î_¥ √˛ËHÎ ¿flÌÂ.” ±Î ‹ÒÏ÷˝±˘fiÌ ÏfiI›’ÒΩ,
◊Î‚ ‰√ıflı ¿fl‰Îfi_ ‹ËÎflÎ…ı ⁄ı«fl ¤|fiı Á˘ÓM›_.
Ë‰ı ∞‰⁄Î ÷◊Î ·ÎÕ<⁄Îfiı ‹ËÎflÎ…fiı fl˘¿‰Îfi_ ⁄ËÎfi_ flèÎ_ fiÏË.
‹ËÎflÎ…fiı Ï‰«flHÎ ¿fl‰ÎfiÌ »^À ‹‚Ì.
ÁÎflÎ ’ÿÎ◊˝fi˘ I›Î√

√œÕÎ‹Î_ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘±ı ±ı¿ ÁflÁ CÎ˘Õ˘ lÌ∞‹ËÎflÎ…fiı ¤ıÀ ±ÎM›˘.
‹ËÎflÎ…ı ¿ıÀ·Î¿ Ïÿ‰Á ‰Î’›˘˝. ±ı¿ Ïÿ‰Á ¿ıÀ·Î¿ ÿfl⁄Îfl˘±ı ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î ÷˘ fl˘{˘ CÎ˘Õ˘ »ı. ±Î¬Î ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ±ÎfiÌ ±ı¿ı› ΩıÕ
‹‚ı ÷ı‹ fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ı‹ ! ±Î ÷˘ μkÎ‹ CÎ˘Õ˘ ¿Ëı‰Î›.”
‹ËÎflÎ…ı ±Î ‰Î÷ K›Îfi‹Î_ flÎ¬Ì ·Ì‘Ì. ÁÎ_…ı CÎ˘ÕÎ μ’fl ⁄ıÁÌfiı
VfiÎfi ¿fl‰Î √›Î. Á˙fiı ¬Ò⁄ ±Îfi_ÿ ¿flÎT›˘. ÿfl⁄Îfl˘fiı fl‹ÎÕuÎ. I›Î_ ±ı¿
›Î«¿ ⁄˛ÎõHÎ ∂¤˘ Ë÷˘. ÷ıfiı T›Î‰ËÎÏfl¿ ≠Á_√ μ¿ı·‰Î ƒT›fiÌ …wfl
Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı ±_÷›Î˝‹Ì’HÎı ÷ıfi_ ÿ—¬ ΩHÎÌ ·Ì‘_. ‹ËÎflÎ…ı CÎ˘ÕÎfiÌ ·√Î‹
’¿ÕÌ ⁄˛ÎõHÎ ’ÎÁı √›Î. ⁄˛ÎõHÎfiÎ ËÎ◊‹Î_ CÎ˘ÕÎfiÌ ·√Î‹ Á˘Ó’Ì ÿÌ‘Ì ±fiı
“lÌ¿ÚWHÎÎ’˝HÎ” ⁄˘·Ì ÿÌ‘_.
“Ëo.... Ë_... Ëo... ?” ÿfl⁄Îfl˘‹Î_◊Ì rÎÁ fiÌ¿‚Ì √›˘. ‹ËÎflÎ… ¿Ëı —
“⁄Ë ÁÎv_ ’ÿÎ◊˝ ⁄_‘fi ¿flı. μkÎ‹ ’ÿÎ◊˝ ±Î’HÎı fi Ωı¥±ı.”
±rÏ≠› ÿfl⁄Îfl˘fiı ⁄Ë ÿ—¬ ◊›_. ÷ı‹fiı ÷˘ Á_ÿfl CÎ˘Õ˘ ’hÎ …ı‰˘
M›Îfl˘ ·Î√ı. ÷ı◊Ì ÿfl⁄Îfl˘±ı ⁄ı Ïÿ‰Á Â˘¿ ’ÎY›˘, ’HÎ ‘Ì‹ı ‘Ì‹ı ‰Î÷
Á‹Ω¥. ÷ı‹fiı ∞‰fi‹Î_ ±ı¿ fi‰˘ ‹_hÎ ‹Y›˘.
T›Áfi‹„@÷fiÌ flÌ÷
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ›fiÌ »Î’ ∂…‚Î ’_◊ ÷flÌ¿ı ’ÕÌ Ë÷Ì. ÁÎ‘±˘
±fiı ÁIÁ_√Ì±˘fiÎ ‰÷˝fi Á‹Î…‹Î_ ±fi˘¬Ì ¤Î÷ ’ÎÕ÷Î. ÷ı‹HÎı ·˘¿˘fiÎ_
∞‰fi‹Î_◊Ì ÿ√˝HÎ˘, ÿflÎ«flHÎ˘ ±fiı T›Áfi˘, ·˘¿˘fiı ≠ı‹◊Ì ‰Â ¿flÌfiı ±fiı
fi‰Î ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ‹Ò¿Ì ÿ¥fiı »˘ÕÎT›Î_. Œfl… ’ÎÕuÎ ‰√fl ¿ı ÿ⁄ÎHÎ ¿›Î˝
‰√fl ÷ı‹HÎı ÁË… flÌ÷ı ·˘¿˘fiı ÏfiT›˝ÁfiÌ ¿›Î˝.
¬_¤Î‚ÎfiÎ √flÎÏÂ›Î ‹Ò‚¬Î«fl ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î. ÷ı‹fiı
‹ËÎflÎ…fiı Ï‰Âı ¤Î‰ ◊›˘. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ÁIÁ_√Ì ◊‰Î ¿èÎ_. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ‹Îflı ±ŒÌHÎ ±fiı Ë˘¿Îfi_ T›Áfi »ı, ‹ÎflÎ◊Ì T›Áfi »^Àı fiÏË.
÷ı◊Ì Ë_ ÁIÁ_√Ì ◊¥Â fiÏË.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “÷‹ı ‹Ò¿‰Îfi˘ ≠›Ifi ¿flΩı. fi ‹¿Î› ÷˘ ¿Î_¥ fiÏË,
’HÎ ‰÷˝‹Îfi ‘flÎ‰Ì ÁIÁ_√Ì ◊Î±˘. ¿Î_¥ fiÏË ÷˘› ’Î_« ‰÷˝‹Îfi ’Î‚Ωı.”
‹Ò‚¬Î«flfiı gË‹÷ ±Î‰Ì. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “ËÎ, ‹ËÎflÎ… ! ‹fiı ÁIÁ_√Ì
¿fl˘.” ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ‰÷˝‹Îfi ‘flÎ‰Ì ÁIÁ_√Ì ¿›˘˝.
‹Ò‚¬Î«fl √œÕı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı flèÎÎ. Á‰Îfl, ⁄’˘fl, ÁÎ_… ¿◊Î‹Î_◊Ì
fi‰flÎ ’Õı ±ıÀ·ı Ë˘¿˘ ’Ì ±Î‰ı.
◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ◊›Î. ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “‹Ò‚¬Î«fl, «Î·˘ Á_CÎ ÁÎ◊ı ‰fl÷Î·
Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î. ÷‹fiı √…flÎ÷fiÌ ‹Ëı‹Îfi√Ï÷ «¬ÎÕÌ±ı.”
‹Ò‚¬Î«fl ÷fl÷ Á_CÎfiÌ ÁÎ◊ı «ÎS›Î. ‰E«ı ‰E«ı Ï‰flÎ‹ ¿fl‰Î √Î‹
±Î‰ı ±ıÀ·ı Á_CÎ √Î‹fiı «˘flı ¿ı ’Îÿflı fl˘¿Î÷˘. ‹Ò‚¬Î«fl ÷fl÷ … Ë˘¿˘
¿ÎœÌ, ’ıÀÎ‰Ìfiı ⁄ı CÎÒ_À ¤flÌ ·ı.
√Î‹ ±Î¬_ Á_CÎfiı Ωı‰Î ±Î‰ı. ’HÎ ‹Ò‚fiÌ ÁÎ‹ı ±Î_√‚Ì «Ÿ‘Ì ·˘¿˘
÷fl÷ ÀÌ¿Î ¿flı — “±Î ⁄‘Î V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›ÏHÎ›Î »ı, ’HÎ ’ı·˘ Ë˘¿˘ √√ÕÎ‰ı »ı
¥ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›ÏHÎ›˘ fi◊Ì ·Î√÷˘.”
±Î‰Ì À¿˘fl ÁÎ_¤‚Ìfiı ÷ıfiı flÌÁ «ÕÌ. ÷ıHÎı Ë˘¿Îfi˘ ¿›˘˝ CÎÎ ! ¤Î_√Ìfiı
¤y˘ ◊¥ √›˘. “±Î…◊Ì Ë˘¿˘ ËflÎ‹ !” ¿ËÌ ÷ı‹HÎı Ë˘¿˘ »˘Õu˘.
Ë‰ı ‹Ò‚¬Î«fl »ÎfiÎ‹ÎfiÎ ÷‹Î¿< fiı ±ŒÌHÎ ¬Î¥ ·ı÷Î. ±Î¬˘ Á_CÎ
‰fl÷Î· ’Ë˘ÓE›˘. √…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı Á‰˝ ÁIÁ_√Ì ¤ı‚˘ Á_CÎfiı μ÷Îfl˘
±ÎM›˘. ‹Ò‚¬Î«fl μ÷Îflı ÷‹Î¿< fiı ±ŒÌHÎ ¬Î¥ ·ı. Á˙ ÁIÁ_√Ì±ı Ωı›_. ’»Ì
Á¤Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı √…flÎ÷ ±fiı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiÎ ÁIÁ_√Ì±˘fiı ±ı¿⁄ÌΩfiÌ
±˘‚¬ÎHÎ ¿flÎ‰Ì. ÷ı◊Ì Á˙ ±ı¿⁄ÌΩfiı ¤ıÀuÎ. ’HÎ “±Î ÷‹Î¿< fiı ±ŒÌHÎ
¬ÎfiÎfl˘ ÁIÁ_√Ì fi◊Ì ·Î√÷˘.” ±ı‹ ⁄˘·÷Î ËÏfl¤@÷˘ ÷ıfiı ¤ıÀ÷Î fiÏË.
‹Ò‚¬Î«flı I›Î_ … Ïfiç› ¿flÌ, ÷‹Î¿< fiı ±ŒÌHÎ ¬Î‰Î_ »˘ÕÌ ÿÌ‘Î_.
⁄ı-«Îfl Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…fiı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı ‹Ò‚¬Î«flı Ë˘¿˘, ÷‹Î¿<,
±ŒÌHÎ »˘ÕÌ ÿÌ‘Î_ »ı, ÷ı±˘ ÏfiT›˝ÁfiÌ ◊›Î »ı. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ⁄˘·Î‰Ìfiı
’Ò»u_ — “÷‹ı ¿˘fiÌ ÏÂ¬Î‹HÎ◊Ì T›Áfi˘ »˘ÕuÎ_ ?”
‹Ò‚¬Î«flı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ¿<Á_√ÌfiÌ À¿˘fl◊Ì ‹ıÓ Ë˘¿˘ »˘Õu˘ ±fiı
ÁIÁ_√ÌfiÌ À¿˘fl◊Ì ‹ıÓ ÷‹Î¿< fiı ±ŒÌHÎ »˘ÕuÎ_.” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ı‹HÎı μ‹ı›* —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î Á‹ˆ›ı ‹fiı ·Î‰Ì, ±Î’ı ‹ÎflÎ ’fl ‹Ëıfl ¿flÌ »ı. ‹fiı
T›ÁfifiÌ √·Î‹Ì‹Î_◊Ì »˘ÕÎ‰Ì, ‹Îv_ ∞‰÷fl Á‘Î›* »ı.” ±ÎÀ·_ ¿ËÌ ‹Ò‚¤Î
‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ’ÕÌ √›Î.
‰fl÷Î·◊Ì fiÌ¿‚Ì ‹ËÎflÎ… ⁄‘ı… ’‘Î›Î˝. ⁄‘ı…‹Î_ ‹˘À<_ ËÏfl Áfl˘‰fl
¬˘ÿÎ‰Ì ’Ò÷˝¿‹˝ ¿›*. ’»Ì ¿<_Õ‚-¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ◊¥ √œÕÎ ’‘Î›Î˝.
[6] ¤|∞fiÌ ‹Ò_{‰HÎ ÀÎ‚Ì
…L‹ÎWÀ‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ±Î‰Ì flèÎ˘ Ë÷˘. ‹ËÎflÎ…ı ±Î Á‹ˆ›˘
±√÷flÎ¥‹Î_ ¿fl‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ÷ı ÃflÎ‰ ‹…⁄ ‹ËÎflÎ… √œÕÎ◊Ì fiÌ¿‚Ì
±√÷flÎ¥ ’‘Î›Î˝. ’‰˝÷¤Î¥fiı CÎıfl ‹ËÎflÎ… ∂÷›Î˝. ’‰˝÷¤Î¥±ı ¿˘ÃÎfl

¬S·Î ‹Ò¿Ì ÿÌ‘Î. ‹ËÎflÎ…ı ±ËŸ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘fiı √˘‚-«˘¬Î‹Î_ »^ÀÌ ‘Îflı CÎÌ
’ÌflV›_. ’‰˝÷¤Î¥ flÎ∞ ◊¥ fiÎE›Î. ÿfl⁄Îfl˘fiı ’‰˝÷¤Î¥fi˘ ‹ÏË‹Î
Á‹Ω›˘. ±ËŸ …L‹ÎWÀ‹Ìfi˘ μIÁ‰ ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ¿ıÀ·˘¿ ‰¬÷ flèÎÎ.
±√÷flÎ¥◊Ì ‹ËÎflÎ…ı √œÕı ’Î»Î …‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ‹ËÎflÎ… …‹Ìfiı
’fl‰Î›Î˝. I›Î_ ‹›ÎflÎ‹ ¤| ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√‰Î ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ —
“¤|∞ ! «Î·˘ √œÕı. ±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ÷‹fiı ¿flÎ‰Ì±ı.”
¤|∞ ¬«¿Î÷Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “¿ı‹ ¬«¿Î‰ »˘ ?”
‹›ÎflÎ‹ ¤|ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ‰Êı˝ ‹Î_Õ ⁄Î…flÎfi˘ ’Î¿ ÁÎfl˘
◊›˘ »ı ±fiı ÷ı ‰Îœ‰Îfi˘ ⁄Î¿Ì »ı. Ωı ±Î’fiÌ ¤ı‚˘ Ë_ ±Î‰_ ÷˘ ’Î¿ ⁄√ÕÌ
Ω› ¿ı «˘fl ·HÎÌ Ω›.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹Î_ Â_ ? ±‹ı ÷‹fiı ⁄Î…fl˘ ·HÎ‰Î‹Î_ ‹ÿÿ ¿flÌ±ı
÷˘ ?”
“÷˘ ÷˘ …wfl ±Î‰_. ‹Îflı› CÎHÎÎ ‰¬÷◊Ì √œÕı ±Lfi¿>Àfi˘ Á‹ˆ›˘
¿fl‰Îfi˘ Á_¿S’ »ı.”
‹ËÎflÎ…ı ÷fl÷ … ’‰˝÷¤Î¥fiı ¿ËÌfiı ⁄‘Î ËÏfl¤@÷˘fiı I›Î_◊Ì
ÿÎ÷flÕÎ_ ‹_√ÎT›Î_. ¤fl⁄’˘flı ‹ËÎflÎ… ’«ÎÁ ‹ÎHÎÁ˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ‹ÎHÎÎ‰ÿfl
¤|∞fiı ¬ı÷flı √›Î. ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ’HÎ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı ⁄Î…fl˘
·HÎ‰Î ·ÎB›Î. ¤ÎÿflÎ◊Ì ±Î‰ı·Î ‹Ò‚∞ Â‹Î˝ ’HÎ ÁÎ◊ı Ë÷Î. ÁÒfl…
±Î◊‹÷Î_ ‹˘fl ⁄‘˘ ’Î¿ ·HÎÎ¥ √›˘. ‹˘ÀÎ «˘ŒÎ‚‹Î_ ⁄Î_‘Ì, √ÎÕÎ‹Î_ fiÎ¬Ì
⁄‘˘ ⁄Î…fl˘ ¤|∞fiı CÎıfl ÃÎ·‰Ì ÿÌ‘˘. ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ¤|∞ ’HÎ
‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ◊ı «Î·Ì fiÌ¿Y›Î.
⁄Î‚ËI›Î ⁄_‘ ¿flÎ‰Ì

±iÎÎfi, ±_‘l©Î ±fiı ±ÎÏ◊˝¿ ‹U¿ı·Ì±˘fiÎ ±ı …‹ÎfiÎ‹Î_ ¿ıÀ·Î›
¿<Ïfl‰ÎΩı ≠«Ï·÷ Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiÌ ÁÎ‹ı ·Õ÷ ±ÎÿflÌ. ±ı‰˘ ±ı¿
fiŸÿfiÌ› ¿<Ïfl‰Î… Ë÷˘ ó ÿÌ¿flÌfiı …L‹÷Î_‰ıÓ÷ … ÿÒ‘’Ì÷Ì ¿fl‰Îfi˘.
ZÎÏhÎ›˘‹Î_ ÿÌ¿flÌfiÎ_ ·Bfi‹Î_ ’W¿‚ ¬«˝ ◊÷_. …‹Ìfi ±fiı ƒT› ’W¿‚
≠‹ÎHÎ‹Î_ ±Î’‰_ ’Õ÷_. ÷ı◊Ì ÿÌ¿flÌfi˘ …L‹ ◊Î› ±ıÀ·ı ÷ıfiı ÿÒ‘◊Ì ¤flı·Î
‰ÎÁHÎ‹Î_ ¨‘ı ‹Î◊ı Õ<⁄ÎÕÌfiı ‹ÎflÌ fiÎ_¬‰Îfi˘ Ïfl‰Î… Ë÷˘. ±Î Ïfl‰Î…

“ÿÌ¿flÌfiı ÿÒ‘’Ì÷Ì ¿fl‰Ì,” ±ı fiÎ‹ı ≠«Ï·÷ Ë÷˘. ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷
⁄‘Î … ZÎÏhÎ› ËÏfl¤@÷˘‹Î_ ±Î ≠◊Î ⁄_‘ ¿flÎ‰Ì. Á‹√˛ ZÎÏhÎ› Á‹Î…
¬‚¤‚Ì ∂Ãu˘.
‹ËÎflÎ… ⁄_Ï‘›Î‹Î_ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. ¿ıÀ·Î¿ ZÎÏhÎ›˘ ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î.
÷ı±˘fiÎ ‹fi‹Î_ ¿ıÀ·Î¿ ≠ë˘ Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı Á‹Î…fiÎ ‰ËıHÎ Ï‰v© …¥
⁄_‘ ¿flÎ‰ı· “ÿÒ‘’Ì÷Ì” Ïfl‰Î… Á_⁄_‘Ì ¿ıÀ·Ì¿ ŒÏfl›Îÿ Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı
±_÷›Î˝‹Ì’HÎı ÷ı‹fiÎ ‹fifiÌ ‹Ò_{‰HÎ ΩHÎÌ ·Ì‘Ì. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı μ’ÿıÂ
ÿı÷Î_ ¿èÎ_ — “ÿÌ¿flÌfiı ÿÒ‘’Ì÷Ì ¿fl‰Î◊Ì hÎHÎ ≠¿ÎflfiÌ ËI›Î ¿›Î˝fi_ ’Î’ ·Î√ı
»ı. ±ı¿ ÷˘ Ïfiÿ˘˝Ê ¿<À<_⁄Ì…fifiÌ ËI›Î ¿fl‰Îfi_ ’Î’, ⁄Ì…\_ ⁄Î‚ËI›Îfi_ ’Î’
±fiı hÎÌ…\_ Ïfi—ÁËÎ› ±⁄‚ÎËI›Î(VhÎÌËI›Î)fi_ ’Î’ ·Î√ı »ı. ‹ÎÀı ±Î‰_
±’¿ÚI› ¿flÌfiı ’Î’‹Î_ fi ’Õ‰_.”
ZÎÏhÎ›˘±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! Â_ ¿flÌ±ı ? ÿÌ¿flÌfiı ’flHÎÎ‰‰Î ’Î»‚
’W¿‚ ¬«˝ ◊Î› »ı. ±‹ÎflÌ ±ıÀ·Ì ’Ë˘Ó« Ë˘÷Ì fi◊Ì. ±‹ı ±ÎÀ·Î ⁄‘Î ’ˆÁÎ
@›Î_◊Ì ¿ÎœÌ±ı ? ±Î◊Ì, ±‹Îflı ÿÌ¿flÌfiı ÿÒ‘’Ì÷Ì ¿›Î˝ Ï‰fiÎ »^À¿˘ fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “’HÎ ÷‹Îflı ±Î ’Î’ fi ¿fl‰_. ÷‹Îflı ·Bfi ¬«˝fi_
fiÎb_ Ωı¥÷_ ËÂı ÷˘ ±‹ı ±Î¬Î ÁIÁ_√‹Î_◊Ì ¬«˝ ’Òfl÷_ fiÎb_ ¤ı√_ ¿flÌfiı
’Òfl_ ’ÎÕÂ_ ’HÎ ¿˘¥ flÌ÷ı ±Î‰Ì ⁄Î‚ËI›Î ¿fl‰Ì fiÏË.”
‹ËÎflÎ…fiÎ ±Î ÂOÿ˘ ±fiı ‹ËÎflÎ…ı ±Î’ı·Ì ‘Ìfl… ±Î√‚
ZÎÏhÎ›˘fiÌ ¿˘¥ ÿ·Ì· ∂¤Ì flËÌ fiÏË. ÷ı◊Ì ±ı¿ ZÎÏhÎ›ı ·˘¿·Î… ±Î√‚
‘flÌfiı ¿èÎ_ — “±‹ÎflÌ Ω÷‹Î_ …\‰Îfi »˘¿flÎ±˘ T›ÁfiÌ ±fiı ÿflÎ«ÎflÌ Ë˘›
»ı, ‹ÎÀı ¿˘¥ ’ˆÁÎ ±Î’ı ÷˘› ±‹ÎflÌ ¿L›Î±˘fiı …ıfiÌ ÷ıfiÌ ÁÎ◊ı ‰flÎ‰Ìfiı
±Î⁄wfi_ Ï··Î‹ ¿fl‰Î ‹Î√÷Î fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ…ı œ˘Ï·›Î ’fl ËÎ◊ ’»ÎÕÌ ÁkÎÎ‰ÎËÌ ÁÒfl‹Î_ ¤Ï‰W›‰ÎHÎÌ
μE«Îfl÷Î_ ¿èÎ_ — “±‹ı ÷‹ÎflÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ ·¥±ı »Ì±ı ÷˘ Â_ ÷‹ÎflÌ
ÿÌ¿flÌ±˘ ‹ÎÀı ÁÎflÎ »˘¿flÎ ’ÒflÎ fiÏË ’ÎÕÌ Â¿Ì±ı ? ¤√‰Îfi ’fl Ï«_÷Î
fiÎ¬Ì ÿ˘, ÷˘ ¤√‰Îfi ÷‹ÎflÌ Á_¤Î‚ ·ıÂı. ±‹ÎflÌ ±Î ±ÎiÎÎ fiÏË ’Î‚˘
÷˘ ÷‹Îflı ÷‹ÎflÌ ÿÌ¿flÌ±˘fiı …_√·Ì±˘fiı ‰ıflı ±Î’‰Ì ’ÕÂı. Ë‰ı ±ı‰_ flÎ…
(±_√˛ıΩıfi_) ±Î‰Ì flèÎ_ »ı ¿ı ¿Î›ÿ˘ ±fiı ÁkÎÎ ‰Õı ÷‹Îfl˘ ·Ò_ÀŒÎÀfi˘ ‘_‘˘
»˘ÕÎ‰Âı. ±Î ⁄‘Î ¿<Ïfl‰ÎΩı ‹¿Î‰Âı. ÷ı ‰¬÷ı ’fl‰Â ◊¥fiı ‹Ò¿‰_ ’ÕÂı

±fiı ËÎ◊‹Î_ ‹Î‚Î ·ı‰Îfi˘ ‰Îfl˘ ±Î‰Âı; ’HÎ ’»Ì ¿Î_¥ fiÏË ‰‚ı. ‹ÎÀı
±‹ÎflÌ ±ÎiÎÎ ’Î‚Ì flÎ∞’˘ ·¥ ·˘. ‹Î‚Î ·¥fiı ¤√‰Îfifi_ ¤…fi ¿fl˘.
¤√‰Îfi ÷‹ÎflÌ ÁËÎ› ¿flÂı.”
ZÎÏhÎ›˘fiÌ ±_÷flfiÌ ±Î_¬ ∂CÎÕÌ √¥. ÷ı‹fiı ‹ËÎflÎ…fiÎ ÂOÿ˘‹Î_
l©Î ⁄ıÃÌ. ÷ı‹HÎı ±ÎiÎÎ ‹Î◊ı μÃÎ‰‰Îfi_ ‰«fi ±ÎM›_. ¬flı¬fl ⁄L›_ Ë÷_
’HÎ ±ı‰_ …; ±_√˛ı… ÁkÎÎ Áfl÷◊Ì ±Î√‚ √…flÎ÷ ±fiı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_
‰‘‰ÎfiÎ ≠›ÎÁ ¿flÌ flËÌ Ë÷Ì.
Á÷Ì≠◊ÎfiÌ fiÎ⁄ÒÿÌ
±Î …‹ÎfiÎ‹Î_ Á÷Ì ◊‰Îfi˘ «Î· ≠«Ï·÷ Ë÷˘. ⁄_√Î‚, Ï⁄ËÎfl ÷flŒ
Á÷Ì ≠◊Î ¬Ò⁄ ≠⁄‚ Ë÷Ì. ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ’HÎ ¿ıÀ·Î¿ fl…’Ò÷˘‹Î_ Á÷Ì ≠◊Î
«Î· Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı Ëı÷ ¿flÌfiı, ‰Â ¿flÌfiı ÷ı‹fiÎ Á‹Î…-
∞‰fi‹Î_ ≠‰ıÂ ¿›˘˝. ÷ı‹HÎı Á‹Î…Á‘ÎflHÎÎfiÎ ¿Î›˝fi˘ ±ı¿ ±√I›fi˘
÷⁄y˘ Âw ¿›˘˝.
‹ËÎflÎ…ı ÏfiflZÎfl ±fiı ±⁄‚Î VhÎÌ±˘ ’fl Ã˘¿Ì ⁄ıÁÎÕ‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì
±Î hÎÎÁÿÎ›¿ ≠◊Î ÁÎ‹ı …ıËÎÿ …√ÎÕÌ. ÷ı‹HÎı ÷ı‹fiÎ μ’ÿıÂ‹Î_ “’Ï÷fiÎ
Q≤I› ’»Ì VhÎÌ±ı Á÷Ì ◊‰_” ±ı ≠◊Îfi_ ¬_Õfi Âw ¿›*. ±ıÀ·_ … fiÏË, ’fl_÷
’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷ ZÎÏhÎ› ‰√˝‹Î_ ±Î ≠◊Î ÷tfi fiÎ⁄Òÿ ¿flÌ.
’ÏflHÎÎ‹ı, Á‹Î…‹Î_◊Ì Á÷Ì ◊‰Îfi˘ «Î· ‘Ìflı ‘Ìflı «ÎS›˘ √›˘. ÷ı‹HÎı
±Î ¿Î›˝ ⁄‚…⁄flÌ ¿ı ‘Î¿‘‹¿Ì◊Ì fiÏË; ’fl_÷ ≠ı‹, Á‹Ω‰À fiı ÷¿Û›@÷
ÿ·Ì·˘◊Ì ¿›*. ÷ı‹HÎı ±Î ≠◊Î Ï‰v© ‘ÎÏ‹˝¿ ≠‹ÎHÎ˘ ±fiı Àı¿˘ ±Î’Ìfiı
≠Ω‹÷ …√ÎÕu˘. ·˘¿˘fiÎ ±_÷fl‹Î_ Á÷Ì≠◊Î √ıfl‰Î…⁄Ì ±fiı øÒfl ≠◊Î »ı
÷ı‰_ ¤Îfi ¿flÎT›_.
‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÎ μ’ÿıÂ‹Î_ ¿Ëı÷Î — “VhÎÌ±ı Á÷Ì ◊‰_ ±ı ±ÎI‹ËI›Î
¿fl‰Î …ı‰_ ’Î’ »ı. ±‹Îfl˘ ‹÷ ÷˘ ±ı »ı ¿ı ÷Ì◊˝fiÎ ‹ÎËÎIQ›ı ¿flÌfiı, ’Ï÷fiÎ
‹ÎËÎIQ›ı ¿flÌfiı ¿ı ·Î…Âfl‹ı ’HÎ Á÷Ì ◊‰Î w’ ±ÎI‹ËI›Î ¿fl‰Ì fiÏË.
÷ı‹… ¿˘¥ ’HÎ VhÎÌfiı ’vÊ˘±ı Á÷Ì ◊‰Î ≠ıfl‰Ì fiÏË. VhÎÌfiı Á÷Ì ◊‰ÎfiÌ
Œfl… ’ÎÕ‰Ì, ±ı VhÎÌËI›Î ¿fl‰Î ⁄fl˘⁄fl »ı. ‹ÎÀı Á‹…\, ÂÎHÎÌ VhÎÌ±˘±ı
÷˘ ’˘÷Îfi˘ ‘HÎÌ ‹flÌ Ω› ÷˘ fiÎÁÌ’ÎÁ ◊›Î ‰√fl ’fl‹ırflfiı ’Ï÷¤Î‰ı

Áı‰‰Î. ±ı¿ ’fl‹ırflfiı Ï‰Êı ’Ï÷‰˛÷ÎfiÌ ºœ Àı¿ flÎ¬Ì, ’˘÷ÎfiÎ ¤Î¥, ’hÎ,
Ï’÷Î ¿ı ÁÁflÎfiÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ flËÌ ¤√‰Îfifi_ ¤…fi ¿fl‰_. Á÷Ì ◊fiÎflfi˘ ‹˘ZÎ
◊÷˘ fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ÎI‹ËI›Î◊Ì ∞‰fiÌ ±‰√Ï÷ ◊Î› »ı. ‹ÎÀı ÿ·˝¤
‹fiW› ÿıË ‹Y›˘ »ı, I›Îflı ‹˘ZÎfi_ ÁÎ‘fi ÏÁ© ¿flÌ ·ı‰_.”
±Î‹, Á÷Ì ◊‰Îfi˘ «Î· Á‹Î…‹Î_◊Ì ÿÒfl ¿›˘˝. ±ıÀ·_ … fiÏË, Ï‰‘‰Î
VhÎÌ±˘fiı “flÎ_Õ” ¿ËÌ Á_⁄˘‘‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì, ÷ı ≠◊Îfiı ÿÒfl ¿flÌ. ¤„@÷‹›
∞‰fi ∞‰÷Ì Ï‰‘‰Î VhÎÌ±˘fiı “ÁÎ_A››˘√Ì ⁄Î¥±˘” ±ı‰_ ±Îÿfl’ÒHÎ˝ Ï⁄vÿ
±ÎM›_.
’fl‹ËoÁ ÿÌZÎÎ
‹ËÎflÎ…ı ‘˘flÎ∞‹Î_ ŒÎ√HÎ Áÿ ’Òfi‹fi˘ μIÁ‰ ·Î· ‰Õı ¿›˘˝.
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‘Î‹‹Î_ √›Î I›Îfl◊Ì ‹ËÎflÎ… ÁŒıÿ ‘˘Ï÷›_, μ’fl
¤√‰_ √Î÷Ïfl›_ ±fiı ±·ŒÌÀ˘’Ì … ’Ëıfl÷Î. ÷ı‹fiı ‘‹˝‘flÎ ±Î’Ì ÷ı
‰¬÷ı ’ÎCÎ ’ËıflÎ‰ı·Ì, ’HÎ I›Îfl ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¤Îflı ‰VhÎÎ¤ÒÊHÎ˘ ‘ÎflHÎ
¿flı·Î_ fiÏË.
‘˘flÎ∞‹Î_ ’Òfi‹fiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…fiı Áfl÷fiÎ ≠ı‹Ì ËÏfl¤@÷˘±ı
±Ï÷Â› ±Î√˛Ë◊Ì ’Ëı· ‰Ëı·Ì ‰Îfl …Ïfl›ÎfiÌ Ω‹˘, Áfl‰Î‚, ±Î¤ÒÊHÎ˘
‰√ıflı ’ËıflÎ‰Ìfiı ‹Î◊ı ‹√À ‘flÎT›˘. ’»Ì ‹ËÎflÎ…fiı gËÕ˘‚ı {·ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı «˘flÎÂÌ ¿flÌ. ⁄˛ÎõHÎ˘fiı …‹ÎÕÌ ÿÎfi ÿÌ‘Î_.
‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì …^fiÎ√œ ’‘Î›Î˝. …^fiÎ√œ‹Î_ «ˆhÎ Áÿ ËÏfl-
fi‰‹Ìfi˘ μIÁ‰ ∂…T›˘. Á˘flÃfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı Á¬ ±Î’Ì ‹ËÎflÎ…
Ï‰«flHÎ ¿fl÷Î_ ¿Î·‰ÎHÎÌ ’‘Î›Î˝.
±ËŸ ÿıÂ ÿıÂ◊Ì ±Î‰ı·Î Á_÷˘fiı Á‹Î«Îfl ’Ò»uÎ. Á_÷˘±ı ÁÿÎ‰˛÷˘‹Î_
◊÷Ì ·Ò_ÀŒÎÀ ±fiı ⁄Î‰Î±˘fiÎ hÎÎÁfiÌ ‰Î÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿flÌ. Á_÷˘±ı ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ⁄Î‰Î±˘ √Î‚ ÿı, ‹Îflı, ·Ò_Àı, ¿oÃÌ-…fi˘¥-’ÒΩ ÷˘ÕÌ fiÎ¬ı, ±ı
⁄‘_ ÁËfi ¿flÌ±ı »Ì±ı. ’HÎ fiÎ√ÕÎ ‰ıflÎ√Ì ⁄Î‰Î±˘ ÷ı‹fiÌ flÎ‹¿Ì±˘
(⁄Î‰Ì) ±‹ÎflÌ ÁÎ‹ı ‹˘¿·ı »ı.” ’»Ì ¿›Î Á_÷˘fiı ¿ı‰˘ ‹Îfl ’Õu˘ ÷ıfiÌ
Á˙±ı ‰Î÷ ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…fiı ⁄Ë ÿ—¬ ◊›_.
ÁÎ‘±˘fiı √Î‚, ±’‹Îfi, Ï÷flV¿Îfl ¿ı ‹Îfl’ÌÀfi_ ÿ—¬ …HÎÎ÷_ fi Ë÷_.

±ı ⁄‘_ ÷ı±˘ ÁËfi ¿fl÷Î, ’fl_÷ Á˙◊Ì ‹˘À<_ ÿ—¬ flÎ‹¿Ì±˘(VhÎÌ±˘)fiÎ
V’Â˝fi_. ⁄Î‰Î±˘ ΩHÎÌ⁄Ò{Ìfiı ÁÎ‘ ÁÎ‹ı VhÎÌ±˘ ‹˘¿·Ìfiı ÷◊Î ÷ı‹fiÌ ¿oÃÌ-
’ÒΩ {Ò_À‰Ì ·¥fiı ÁÎ‘±˘fiı μ’‰ÎÁ ¿flÎ‰÷Î.
‹ËÎflÎ…◊Ì ÁÎ‘±˘fi_ ±Î ÿ—¬ ¬‹Î›_ fiÏË. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “«Î·˘,
±Î…ı ÷‹fiı ±ı‰˘ ‰ıÂ ±Î’_ ¿ı …ı◊Ì ÷‹fiı ¿˘¥ ±˘‚¬Ì Â¿ı fiÏË.”
±ËŸ ‹ËÎflÎ…ı ±ı¿Ì ÁÎ◊ı ’Î_«Á˘ Á_÷˘fiı ÏÂ¬Î-ÁÒhÎfi˘ I›Î√
¿flÎT›˘. Á_L›ÎÁÌfiÎ ‘‹˘˝ ‘ÎflHÎ ¿flÎT›Î. ‹ÎfiÁÌ ‹ÒÏ÷˝’ÒΩfi˘ Ï‰Ï‘ ±ÎM›˘.
Á˙fiı Á_L›ÎÁÌfiÌ ÿÌZÎÎ ±Î’Ì ±SŒÌ ’ËıflÎ‰Ì. ÁÎ‘±˘fiı ¤Î√‰÷Ì ÿÌZÎÎ
÷◊Î ¿oÃÌ, ’ÒΩ ‰√ıflı ±Î’‰Îfi_ ⁄_‘ ¿›*. ‹ËÎflÎ…ı ’fl‹ËoÁ˘fiı ±·Z›’HÎı
Ï‰«fl‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
Œ@÷ ’E«ÌÁ … ‰Ê˝fiÌ ™‹flfiÎ ±Î ›‰Îfi ‘‹˝V◊Î’¿‹Î_ ±ı‰_ ÷ı Â_
±fi˘¬_ ±Î¿Ê˝HÎ Ë÷_ ¿ı …ıfiı ·Ì‘ı ‹˘ÀıflÎ Á_÷˘, …ı±˘ ‰Ê˘˝◊Ì ‰HÎÎ˝l‹‘‹˘˝
’Î‚÷Î Ë÷Î ±fiı ÁÎ‘ ÷flÌ¿ı flËı÷Î Ë÷Î ÷ı±˘, ÏÂ¬ÎÁÒhÎfi˘ I›Î√ ¿flÌ
’fl‹ËoÁ Á_L›ÎÁÌ ⁄L›Î ! Ï‰rfiÎ ‘ÎÏ‹˝¿ ≥Ï÷ËÎÁ‹Î_ ±Î ±ı¿ ÷tfi
±fi˘¬˘ ±fiı ±Ï¶÷Ì› ≠Á_√ Ë÷˘. ¿˘¥±ı Ï‰fl˘‘ ¿›˘˝ fiÏË ±fiı
‹ËÎflÎ…fiÎ ±ı¿ … ‰«fiı ’fl‹ËoÁ ⁄L›Î, ÷ı ‹ËÎflÎ…fiÎ ÏÿT› ±fiı ±Î¿Ê˝¿
T›„@÷I‰fi_ ÁÒ«¿ »ı.
Ë‰ı ⁄ÌΩ Á_L›ÎÁÌ±˘fiÌ …ı‹ ±Î’HÎÎ ÁÎ‘ ±˘‚¬Î› ÷ı‰Î fi flèÎÎ.
Ë‰ı ’fl‹ËoÁ˘fiı Á‹Î… “‹Ò_ÏÕ›Î” ÷flÌ¿ı Á_⁄˘‘‰Î ·ÎB›˘.
‹ËÎflÎ… ±ÎÀ·ı◊Ì ±À@›Î fiÏË. “flÎ÷_ ·Ò_√Õ<_ ÿı¬Î› ÷˘ μ’‰ÎÁ
¿fl‰˘”, “’√ ·Î_⁄Î ¿flÌ ÁÒ‰_ fiÏË”, “ÏÂ›Î‚Î‹Î_ ‰Ëı·Ì Á‰Îflı ‹ÎÀ·ÎfiÎ
ÀÎœÎ ’ÎHÎÌ±ı fiÎË‰_”, “K›Îfi ¿fl÷Î_ Á’˝ ¿ı ‰Ÿ»Ì ¿flÕı ÷˘› Ë·‰_ fiÏË...”
‰√ıflı ±Î¿flÎ_ ≠¿flHÎ˘ Œıfl‰Ì, ’fl‹ËoÁ˘fiÌ ¿Á˘ÀÌ ¿fl‰ÎfiÌ Âw ¿flÌ; ’fl_÷
±Î ⁄‘Ì ¿Á˘ÀÌ±˘ ËÁ÷ı ‹¬ı ÏÂflı «œÎ‰Ì ’fl‹ËoÁ˘ ÷ı‹Î_ ’Îfl ∂÷›Î˝.
[7] ‹Ò‚∞ ¤@÷fi˘ ‹ÏË‹Î
Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‹ËÎflÎ… ¤ÎÿflÎ ’‘Î›Î˝. ±ËŸ ‹ËÎflÎ…ı fl˘…
ËÏfl¤@÷˘fiı I›Î_ …‹‰Î …‰ÎfiÎ ‰ÎflÎ flÎA›Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ±ı¿ Ïÿ‰Á
‰ÂflÎ‹¤Î¥fiı ’Ò»u_ — “±Î…ı ±‹Îflı …‹‰ÎfiÎ ¿ıfiı CÎıfl ‰ÎflÎ »ı ?”
‰ÂflÎ‹¤Î¥±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î… ÷˘ ‹Ò‚∞ Â‹Î˝fiı CÎıfl …‹‰Î
…‰Îfi_ »ı.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “«Î·˘ I›Îflı, ±Î’HÎı ‹Ò‚∞fiı I›Î_ …¥±ı.” ±ı‹
¿ËÌ ‰Ëı·Î ‹Ò‚∞ ¤@÷fiı CÎıfl √›Î.
‹Ò‚∞ ¤@÷ ¬ı÷flı √›ı·Î. ±Î◊Ì, ÷ı‹fiÎ_ ‹Î÷lÌ ÁÎ¿fl⁄Î±ı
ÁÎ_√Î‹Î«Ì ’fl √˘ÿÕ<_ fiÎ_¬Ì ‹ËÎflÎ…fiı ⁄ıÁÎ›Î˝. ⁄Î…\‹Î_ ‰ÂflÎ‹¤Î¥,
Õ˘ÁÎ¤Î¥, flIfiÎ¤Î¥ ‰√ıflı ËÏfl¤@÷˘ ⁄ıÁÌ √›Î. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ÁÎ¿fl⁄Îfiı
’Ò»u_ — “‹Î ! ÷‹ÎflÎ ‹Ò‚∞ ±‹fiı ¿˘¥ ÿÌ ›Îÿ ¿flı »ı ?”
ÁÎ¿fl⁄Î ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ Ëfl÷Î_ Œfl÷Î_ flÎ÷-ÿÌ ÷‹fiı … ›Îÿ
¿flı »ı. ÷‹fiı CÎÕÌ ’HÎ Ï‰ÁÎfl÷Î fi◊Ì. ±Î’fiı …fi˘¥ ÿı‰Î¥ I›Îflı ‹fiı
÷ı‹HÎı ¿èÎ_ Ë÷_ ¿ı ‹Î ±Î…ı …fi˘¥fiÎ_ √Ì÷ √Î±˘. ÷‹ı CÎflfi˘ I›Î√ ¿flÌ
‰fiÏ‰«flHÎ ¿fl‰Î fiÌ¿Y›Î I›Îflı ’HÎ ÷ı‹HÎı ‹fiı ¿èÎ_ Ë÷_ ¿ı ±Î…ı
±ZÎfl‘Î‹fiÎ ‘HÎÌ B≤ËI›Î√ ¿flÌ ‰fi‹Î_ …‰Î fiÌÁ›Î˝ »ı. ±Î‹, ⁄Î‚¿ Ë÷˘
I›Îfl◊Ì ‹Ò‚∞ ÷‹fiı Á_¤Îflı »ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ —
“±Î ‹Ò‚∞ ÷˘ ±‹Îflı flËı‰Îfi_ ‘Î‹, ±fiÎÏÿ ±ZÎfl⁄˛õ »ı. ÁÎ¿fl⁄Î !
±ı ÷˘ ÷‹ÎflÎ √¤˝‹Î_ Ë÷Î I›Îflı, ÷ı ’Ëı·Î_ ±fiı ±Î…ı ’HÎ ±‹ÎflÌ ‹ÒÏ÷˝
±¬_Õ ÿı¬÷Î ±fiı ÿı¬ı »ı. ±‹Îflı ±fiı ±ı‹fiı ±fiÎÏÿfi_ Ëı÷ »ı. ±‹˘ ’HÎ
…LQ›Î I›Îfl◊Ì ‹Ò‚∞fiı ±¬_Õ Á_¤ÎflÌ±ı »Ì±ı, ÷ı ±‹ÎflÌ ÁÎ◊ı ⁄_‘Î›Î »ı,
±‹ı ±ı‹fiÌ ÁÎ◊ı Á÷÷ ⁄_‘Î¥ flèÎÎ »Ì±ı.
“ÿÁ ±‰÷Îfl˘, «Îfl T›ÒË, «˘‰ÌÁ ‹ÒÏ÷˝±˘ ±fiı ⁄˛õÎ, Ï‰Wb ±fiı
‹ËıÂ ±ı¿ ±ı¿ ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ flèÎÎ »ı, ÷ı‰Î ±fi_÷ ⁄˛õÎ_Õ˘fiı ‹Ò‚∞ ‘flÌ flèÎÎ
»ı. ‹Ò‚∞ ÷˘ ‹Ò‚ ‹Î›Î, ‹Ò‚ ’vÊ, ÷ı Á‰˝◊Ì ’fl »ı, ÷ı ÷‹Îflı CÎıfl ’hÎw’ı
≠√À ◊›Î »ı.
“‹Ò‚∞ ÷˘ ±fiÎÏÿ ±ZÎfl⁄˛õ »ı. ±‘˘-∂K‰˝ ±fiı ≠‹ÎHÎı flÏË÷ »ı,
Á„E«ÿÎfi_ÿw’ »ı. ‹Ò‚∞fiÎ Á_⁄_‘◊Ì …ı ∞‰ Â© ⁄˛õw’ ◊Î› »ı I›Îflı …
÷ı ±ÎI›_Ï÷¿ ‹„@÷fiı ’Î‹ı »ı.
“‘Î‹w’ ‹Ò‚∞ Ïfi√˝HÎ ±fiı √HÎÎ÷Ì÷ »ı. F›˘Ï÷w’ »ı. ±‹ÎflÌ

‹ÒÏ÷˝ ±fiı ±fi_÷ ‹@÷˘fiı ‘flÌ flèÎÎ »ı. »÷Î_ ±‹ÎflÌ Á‹Ì’ı ±¬_Õ ±‹ÎflÌ
Áı‰Î‹Î_ ‹ÒÏ÷˝‹Îfi V‰w’ı ÁÿÎ flËı »ı. ‹Ò‚∞ ’HÎ ¿÷Î˝ ◊¿Î ±¿÷Î˝ ¿Ëı÷Î_
Á‰˝◊Ì ±Ï·M÷ »ı.
“±ZÎflfi˘ ›◊Î◊˝ ‹ÏË‹Î Á‹ΩÂı ±fiı ≠√À ±ZÎfl⁄˛õfiı Á_√ı ÷ı w’
◊‰ÎÂı I›Îflı ±‹Îfl˘ ‹ÏË‹Î Á‹∞ Â¿ÎÂı. ±ZÎflw’ ◊Î› ÷ıfiı … ±ZÎfl◊Ì
’fl ±ı‰Î ’vÊ˘kÎ‹fi˘ ‹ÏË‹Î …ı‹ »ı ÷ı‹ Á‹Ω› »ı.”
±Î‰˘ ‹ÏË‹Î ÁÎ_¤‚Ì ÁÎ¿fl⁄Î±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ‹Îfl˘ ÷˘ VhÎÌfi˘
ÿıË, ÷ı {Î{_ Á‹Ω› fiÏË, ’fl_÷ ±Î’ ¿Ë˘ »˘ ÷ı‹… »ı.””
I›Î_ ‹Ò‚∞ ¤@÷ ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı …‹‰Î ⁄ıÃÎ. ‹Ò‚∞fiı
≠ÁÎÿÌ ±Î’Ì.
‹ËÎflÎ… ¤ÎÿflÎ‹Î_ ±ı¿ ‹ÎÁ flèÎÎ, ËÏfl¤@÷˘fiı ¬Ò⁄ Á¬ ±ÎM›_.
’˘÷Îfi_ ‘Î‹ …ı ±ZÎfl⁄˛õ ÷ı ±Î ‹Ò‚∞ Â‹Î˝ »ı, ÷ı‹ Á‹ΩT›_.
’»Ì ¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ hÎÌ…ı ±ËŸ◊Ì fiÌ¿‚Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ¿E» ’‘Î›Î˝.
±œÎflfiı ÿÌZÎÎ
‹ËÎflÎ…fiı Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÎ ÂOÿ˘ ›Îÿ Ë÷Î. √‰˝√_…fi ‹ËÎflÎ…fiÎ
‹fi‹Î_ ¿o¥¿ …\ÿ_ … Ë÷_.
‹ËÎflÎ…ı ¤ÎÿflÎ◊Ì fiÌ¿‚÷Î_ ’Ëı·Î_ ±ı¿ ’hÎ ÁflÎ¬Î«fl, ±·ˆ›Î-
¬Î«fl, ±‹fl˘ ’À√fl... ±ÎÏÿ ±œÎfl Á¬Ì ¿<À<_⁄fiÎ √Î‹‘HÎÌ±˘ ±fiı flÎ…-
ÿfl⁄Îfl˘fiı Á_⁄˘‘Ìfiı ·A›˘. ÷ı‹Î_ ·A›_ ¿ı ó “÷‹˘ ±Î ’hÎ ‰Î_«Ì, ÷I¿Î‚
CÎflfi˘ I›Î√ ¿flÌ, …ı÷·’fl …¥, I›Î_ flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ì ±Î√‚ ÿÌZÎÎ ·¥,
¿ÎÂÌ …¥ ±Î‰Ì, ¤… ±‹ÎflÌ ’ÎÁı ±Î‰Ωı.”
±Î ’hÎ ¬ıÏ’›Î ¶ÎflÎ ±œÎflı ¤@÷˘fiı CÎıfl ŒıflT›˘.
⁄‘Î ¤@÷˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ ‹…⁄ CÎfl⁄Îfl »˘ÕÌ fiÌ¿‚Ì ’ÕuÎ.
flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ì ’ÎÁı ±ÎT›Î. flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ìfiı V‰Mfi‹Î_ ÿÂ˝fi ÿ¥fiı
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ ¿ı ±Î fi‰Î ’fl‹ËoÁ˘fiÌ ‹_Õ‚Ì ·¥ ÷‹ı ÁÌ‘Î
¤… ±Î‰˘.
‹ËÎflÎ… ¤ÎÿflÎ◊Ì fiÌ¿‚Ì ¤… ’‘Î›Î˝. ◊˘Õı Ïÿ‰Áı fi‰Î ’fl‹ËoÁ˘fiÌ
‹_Õ‚Ì flÎ‹ÿÎÁ V‰Î‹Ì ÁÎ◊ı ¤… ±Î‰Ì. ‹ËÎflÎ… ÿoÕ‰÷˚ ¿fl÷Î_ ÷ı‹fiı ÁÎ‹Î
÷ıÕ‰Î √›Î. ‹ËÎflÎ…ı ÿflı¿fi˘ ’Ïfl«› Á_ÿfl∞ Á÷Îflfiı ¿flÎ‰Ì ¿èÎ_ — “±Î
ÿflı¿ ’Î_«, ’«ÌÁ ¿ı ’«ÎÁ √Î‹fiÎ ‘HÎÌ »ı. ¿ı‰‚ ±‹Îfl˘ ’hÎ ‰Î_«Ìfiı
{˘Ï‚›Î ’Îflı‰Î_fiÌ …ı‹ ’Õ÷_ ‹Ò¿Ì, ÁÎ‘ ◊¥fiı ±ÎT›Î »ı.”
±Î Ωı¥ Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÌ ±Î_¬‹Î_ ’ÎHÎÌ ±Î‰Ì √›Î_. ÷ı‹fi˘ √‰˝
±˘√‚Ì √›˘. ÷ı±˘ ‹fl‹‹Î_ … Á‹∞ √›Î. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ⁄_Ï‘›Î‹Î_
¿Ëı·Î ÂOÿ˘ ⁄ÿ· ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì. ‹ËÎflÎ…ı Á˙fiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ, I›Î√Ìfi˘ ‰ıÂ
‹¿Î‰Ì ŒflÌ ’Î»˘ B≤ËV◊fi˘ ‰ıÂ ‘ÎflHÎ ¿flÎT›˘, ’fl_÷ ¿Õ< √Î‹fiÎ
¿S›ÎHÎ¤Î¥ …ı‹fi_ fiÎ‹ ’hÎ‹Î_ fiË˘÷_, »÷Î_ “±ÎÏÿ” ÂOÿ‹Î_ ’˘÷Îfi˘
Á‹Î‰ıÂ √HÎÌ ÁÎ‘ ◊›Î Ë÷Î, ÷ı‰Î “±ÿ˚¤÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì” ÷ı‹HÎı ÁÎ‘
flËı‰Îfi_ … ’Á_ÿ ¿›*.
‹ËÎflÎ… ¤…‹Î_ ¬Ò⁄ Á¬ ±Î’Ì ¿E»‹Î_ Ï‰«›Î˝. ‹Î_Õ‰Ì‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı
¬ˆ›Î ¬hÎÌfiÎ ≠ë˘fiÎ μkÎfl ÿ¥, ¬ˆ›Î ¬hÎÌfiı ∞÷Ìfiı ’˘÷Îfi˘ ±ÎÏl÷
⁄fiÎT›˘.
gËÁÎ‹› ›iÎfi_ ¬_Õfi

¤…‹Î_ …√∞‰fi ‹Ëı÷Î fiÎ‹fi˘ ⁄˛ÎõHÎ flËı÷˘. ÷ı ¤…fiÎ flÎΩ
ÿı‰∞fiÎ ±ÎÃ ÿÌ‰Îfi‹Î_fi˘ ±ı¿ ÿÌ‰Îfi Ë÷˘. …√∞‰fi Â„@÷’_◊Ì, ‹Î÷Îfi˘
¤@÷. ÷ıHÎı Â÷«_ÕÌ ›iÎ ¿flÎT›˘. ±Î ›iÎ gËÁÎ‹› Ë÷˘. ÷ı‹Î_ “ÿı‰Ì ≠ÁLfi
◊Î› ±ı Ëı÷◊Ì CÎıÀÎ_-⁄¿flÎ_fi˘ ¤˘√ ›iÎ‹Î_ ±Î’‰˘” ±ı‰_ ÷ıHÎı fiyÌ ¿flı·_.
‰ıÏÿ›Î ⁄˛ÎõHÎ˘ ‹_hÎ˘E«Îfl ¿flÌfiı ±ÎËÏ÷±˘ ±Î’÷Î Ë÷Î. ¿<_Õ‹Î_ ±„BfifiÌ
F‰Î‚Î±˘ ¤Õ ¤Õ ⁄‚÷Ì Ë÷Ì. ⁄¿flÎ_±˘fiı ¿’Î‚‹Î_ ¿<_¿<‹fiÎ «Î_ÿ·Î fiı
√‚Î‹Î_ ËÎfl ’ËıflÎ‰Ì ›iÎ‹Î_ Ë˘‹‰Î ‹ÎÀı ÷ˆ›Îfl ¿›Î* Ë÷Î_. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı
’˘÷ÎfiÎ ›iÎ‹Î_ ’‘Îfl‰Î ±Î‹_hÎHÎ ±ÎM›_.
‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı‹fiı Ïfiÿ˘˝Ê ≠ÎHÎÌ±˘fiÌ ÿ›Î
±Î‰Ì. ÷ı‹fiı ‰ˆÏÿ¿ ›iÎ˘ ±fiı ‰ıÿfiÎ ÏÁ©Î_÷˘fi˘ ËˇÎÁ ◊÷˘ Ë˘› ÷ı‰_
·ÎB›_. ‰ıÿfi_ ÁÎ«_ flËV› Á‹Ω›, ±gËÁÎ‹› ›iÎ˘fi_ ŒflÌ◊Ì M≤J‰Ì ’fl
V◊Î’fi ◊Î› ±fiı Ïfiÿ˘˝Ê ≠ÎHÎÌ±˘fiÌ flZÎÎ ◊Î› ±ı‰Î Ëı÷◊Ì ‹ËÎflÎ…
…√∞‰fifiÎ ›iÎ‹_Õ’‹Î_ ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı ÁÎ‘fiÎ_ ±fiı ⁄˛ÎõHÎ˘fiÎ_
·ZÎHÎ˘fiÌ ±fiı ‘‹˘˝fiÌ ‰Î÷ ¿flÌ ’»Ì ‰ıÿ˘fiÎ ‹_hÎ˘fiı ±Î‘Îflı ±gËÁÎ‹›
›iÎ˘fi_ ≠Ï÷’Îÿfi ¿›*.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±…ıfi ›…ı÷˚ Î ±ıÀ·ı “⁄¿flÎ_ Ë˘‹Ìfiı ›iÎ ¿fl‰˘”
±ı‹ fiÏË, ’fl_÷ “±…” ±ıÀ·ı «Îfl ’Î_« ‰Ê˝fiÌ …^fiÌ, fi ∂√ı ÷ı‰Ì, ÕÎ_√fl
Ë˘‹Ì ›iÎ ¿fl‰˘. ‹ÎÀı Á’ÎhÎ ⁄˛ÎõHÎ˘±ı ‘‹˝fiÌ ‹›Î˝ÿÎ‹Î_ flËÌfiı, ÕÎ_√fl,
÷·, …‰, C≤÷, lÌŒ‚ ‰√ıflı Ë÷ƒT›˘◊Ì ÁÎ„k‰¿ ›iÎ˘ ¿fl‰Î, ±ı‰˘ ‰ıÿ˘fi˘
ÁfiÎ÷fi ÏÁ©Î_÷ »ı. ›iÎ‹Î_ ≠ÎHÎÌfiÌ gËÁÎ ¿fl‰Î◊Ì ¿˘¥ ÿı‰-ÿı‰Ì ≠ÁLfi
◊÷Î_ fi◊Ì.”
±Î‰˘ CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ ÂÎVhÎ˘fiı ±Î‘Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿›˘˝. …√∞‰fiı CÎHÎÌ
ÿ·Ì· ¿flÌ, ’HÎ ÷ıfiÌ ±ı¿ı› ÿ·Ì· ‹ËÎflÎ…fiÌ ÂÎVhÎ˘@÷ ‰Î÷ ±Î√‚ À¿Ì
Â¿Ì fiÏË. I›Î_ ÂÎVhÎÎ◊˝‹Î_ ‹ËÎflÎ…fi˘ Ï‰…› ◊›˘. ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎ˘ ÁÎ«Î
Ã›Î˝. ’HÎ ±ÎÁflÌ ⁄Ï©‰Î‚˘ …√∞‰fi ‹ÎL›˘ fiÏË. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì
«Î·Ì fiÌÁ›Î˝.
⁄˛õ«ÎflÌfiı ÁÎ◊ı ⁄ıÁÎ›Î˝

‹ËÎflÎ… ¿E»‹Î_ ‰Î_Ïœ›Î √Î‹ …÷Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ◊ı ‹¿<_ÿ
⁄˛õ«ÎflÌ. I›Î_ flV÷Î‹Î_ «˘fl ‹Y›Î. ‹ËÎflÎ…ı ⁄˛õ«ÎflÌ ±Î√‚fi_ ⁄‘_ ¤Î÷_
«˘flfiı ±Î’Ì ÿÌ‘_. «˘flfiı ⁄Ì…\_ ¿Î_¥ ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı◊Ì ‹Y›_ fiÏË, ÷ı◊Ì ¤Î÷_
·¥fiı «ÎS›Î √›Î. ‹ËÎflÎ… ±fiı ⁄˛õ«ÎflÌ ◊˘Õ<_ «ÎS›Î. ’»Ì ‹ËÎflÎ…
¿Ëı — “⁄˛õ«ÎflÌ ! ‹fiı ¤Ò¬ ·Î√Ì »ı. Á¬ÕÌ Ë˘› ÷˘ ±Î’˘ fiı, ¤ÒA›ı ’ıÀı
«·ÎÂı fiÏË.”
±ıÀ·ı ⁄˛õ«ÎflÌ±ı ¿èÎ_ — “«˘flfiı Ωı¥÷_ fiË˘÷_ ÷˘› ¤Î÷_ ±’Î‰Ì
ÿÌ‘_ ±fiı Ë‰ı ¬Î‰Îfi_ ‹Î√˘ »˘ ?”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷˘ ÷˘, ¤ÒA›ı ’ıÀı ±‹ÎflÎ◊Ì «·ÎÂı
fiÏË.” ‹ËÎflÎ… ∂¤Î flèÎÎ. I›Î_ ±ı¿ ¿HÎ⁄Ì ’Àı· ¬Î·Ì √ÎÕ<_ ·¥fiı
fiÌ¿Y›˘. ⁄˛õ«ÎflÌ±ı ’ÎÁı …¥fiı ’Àı·fiı Á‹Ω‰Ìfiı √ÎÕ<_ ∂¤_ fl¬ÎT›_. ÷ı‹Î_
‹ËÎflÎ…fiı ⁄ıÁÎ›Î˝. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ⁄˛õ«ÎflÌfiı ’HÎ ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı … √ÎÕÎ‹Î_
⁄ıÁ‰Î ±Î√˛Ë ¿›˘˝, ’HÎ Áı‰¿‘‹˝ ’Î‚÷Î ⁄˛õ«ÎflÌ √ÎÕÎ‹Î_ ⁄ıÃÎ fiÏË ±fiı
√ÎÕÎfiÌ ’Î»‚ «Î·‰Î ‹Î_ÕuÎ. √ÎÕı ⁄ı ⁄‚ÿ …^÷ı·Î, ÷ı◊Ì √ÎÕ<_ μ÷Î‰‚_
«Î·ı. fiı ⁄˛õ«ÎflÌ ’Î»‚ flËÌ Ω›. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı ±Î¬Î ⁄˛õÎ_Õfi˘ ¤Îfl
√ÎÕÎ‹Î_ ‹Ò@›˘. ÷ı◊Ì ⁄‚ÿ ∂¤Î flËÌ √›Î. ’Àı·ı CÎHÎÌ ‹Ëıfi÷ ¿flÌ ’HÎ
⁄‚ÿ «Î·ı fiÏË. ’Àı· ‹Ò_{Î›Î.
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “’Àı· ! ±Î ’Î»‚ ÿÎœÌ‰Î‚˘ ⁄Î‰˘ (⁄˛õ«ÎflÌ)
«ÎS›˘ ±Î‰ı »ı ÷ı ⁄Ë ¿Î‹HÎÀ<‹HÎ‰Î‚˘ »ı. ÷ıHÎı √ÎÕ<_ ∂¤_ flÎA›_ »ı. ‹ÎÀı
±ıfiı √ÎÕÎ‹Î_ ⁄ıÁÎflÂ˘ ÷˘ √ÎÕ<_ ÷fl÷ «Î·Âı. fi ⁄ıÁı ÷˘ ’flÎHÎı ⁄Î‰Õ<_
{Î·Ìfiı ⁄ıÁÎÕΩı.”
’Àı·ı ⁄˛õ«ÎflÌfiı Á‹Ω‰Ì ’flÎHÎı √ÎÕÎ‹Î_ ⁄ıÁÎ›Î˝. √ÎÕ<_ «Î·÷_ ◊›_.
‰Î_Ïœ›ı ‘‹˝ÂÎ‚Î ±Î√‚ ‹ËÎflÎ… ∂÷flÌ √›Î ±fiı ’Àı·fiÎ CÎflfiÌ Á¬ÕÌ
…Q›Î. ±Î‰Ì √Q‹÷ ‹ËÎflÎ… CÎHÎÌ ‰Îfl ¿fl÷Î.
’˘÷ı ’Î‚Ìfiı ’»Ì ’‚ÎT›_

‹ËÎflÎ… …ı ±ÎiÎÎ ’˘÷ı ’fl‹ËoÁ˘fiı ¿fl÷Î, ÷ı ≠‹ÎHÎı CÎHÎÌ ‰Îfl Á˙
≠◊‹ ’˘÷ı … ‰÷˝÷Î. ÷ı±˘ ’˘÷ÎfiÎ ‰÷˝fi ¶ÎflÎ Á˙fiı ’ÎÃ ±Î’÷Î.
‹ËÎflÎ…ı ÷ıflÎ √Î‹‹Î_ ’fl‹ËoÁ˘fiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ ¿ı “±Î…◊Ì ÁË
’fl‹ËoÁ˘fiı Ï¤ZÎÎ‹Î_ μ’·Î hÎHÎ ‰HÎ˘˝fiı I›Î_◊Ì flÎ_‘ı·_ ±Lfi ‹‚ı ÷˘ ÷ı …
·ı‰_. fl˘À·Î, ¬Ì«ÕÌ ‰√ıflı …ı ‹Y›_ Ë˘› ÷ı ¤ı√_ ¿flÌ, ±ı¿ ¿’ÕÎ‹Î_ fiÎ¬Ìfiı
¿’ÕÎ Á˘÷_ ’ÎHÎÌ‹Î_ {⁄˘‚‰_. ¿>÷v_ ’HÎ fi ÁÒ_CÎı ÷ı‰_ V‰Îÿ ‰√flfi_ ◊Î› ’»Ì
÷ıfi˘ ±ı¿ √˘‚˘ ÿflı¿ ’fl‹ËoÁı ¬Î‰˘.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ¿ıÀ·Î¿ ’fl‹ËoÁ˘fiı ±ÎÂ_¿Î ◊¥. ÷ı‹fiı ◊›_ ¿ı √‹ı ÷ıfiÎ
ËÎ◊fi_ flÎ_‘ı·_ ±Lfi ¿ı‹ ¬‰Î› ? ÷ı‹Î_› √˘Ï‰_ÿ V‰Î‹Ì ÷˘ ±Î‰Ì Ï¤ZÎÎ
‹Î√‰Î …flÎ› ÷ˆ›Îfl fiË˘÷Î. ∂·ÀÎfi˘ ÷ı‹fi˘ ÷˘ ±Î‰Ì Ï¤ZÎÎ ‹Î√‰Î ÁÎ‹ı
Ï‰fl˘‘ Ë÷˘. F›Îflı ‹ËÎflÎ…fiÌ ≥E»Î Ë÷Ì ¿ı ’fl‹ËoÁfiı ÿÌZÎÎ ·Ì‘Î ’»Ì
‰HÎ˝ ¿ı ±Îl‹fi_ ‹Îfi flËı‰_ Ωı¥±ı fiÏË. ±Îfi˘ ÷ı‹HÎı ÷˘Õ Â˘‘Ì ¿Îœu˘.
÷ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ¿ıÀ·Î¿ ’fl‹ËoÁ˘ ÁÎ◊ı Ï¤ZÎÎ ‹Î√‰Î
fiÌ¿Y›Î. ⁄’˘flfiÎ ⁄Îfl Á‘Ì‹Î_ …ı ¿Î_¥ flÎ_‘ı·_ ±Lfi ‹Y›_ ÷ı Ï¤ZÎÎ‹Î_ ·Ì‘_.
’»Ì Á˙ ’fl‹ËoÁ˘fiÌ ÁÎ◊ı ¿>‰Îfiı ¿Î_Ãı √›Î. ¿’ÕÎfiÌ {˘‚Ì Ï¤ZÎÎ ÁÎ◊ı hÎHÎ
‰Îfl ÁÎflÌ ’ıÃı ’ÎHÎÌ‹Î_ {⁄¿˘‚Ì. ’»Ì Á˙ ≠◊‹ ±ı¿ √˘‚˘ ’˘÷ı …Q›Î
±fiı Á˙fiı ’HÎ ±ı¿ ±ı¿ √˘‚˘ ±ÎM›˘. √˘Ï‰_ÿ V‰Î‹Ì ±Î Ωı¥ ±‰Î¿˚ ⁄fiÌ
√›Î. ’˘÷ÎfiÎ ≥WÀÿı‰fiı ’Ëı· ¿fl÷Î_ Ωı¥ Á˙fi˘ √‰˝ √‚Ì √›˘. Á˙±ı
‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ ÁËÊ˝ V‰Ì¿ÎflÌ ·Ì‘Ì. ±Î‹, fi‰_ ≠¿flHÎ ‹ËÎflÎ…ı
’˘÷ÎfiÎ◊Ì … Âw ¿flÎT›_.
ÁÎ‘±˘fiÌ ±Î¿flÌ ’flÌZÎÎ

¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘±˘fiı ‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÁÎ◊ı √…flÎ÷ ¤HÎÌ
ÁIÁ_√ ¿fl‰Î ‹˘@S›Î. ÷ı±˘ Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ±‹ÿÎ‰Îÿ √›Î. I›Î_
ÿÏfl›Î¬ÎfifiÎ CÎQ‹À‹Î_ flËı÷Î. ÷ı±˘ ÂËıfl‹Î_ Ï¤ZÎÎ ‹Î√‰Î …÷Î. I›Îflı
¿ıÀ·Î¿ ¶ıÊÌ±˘ Ï¤ZÎÎfiÌ {˘‚Ì‹Î_ ‹flı·Î ™ÿfl, √fl˘‚Ì, ¿Î_ÿÎ, ·ÁHÎ ±fiı
CÎflfi˘ ¿«fl˘ ’HÎ fiÎ_¬÷Î. ±Î◊Ì, ‹‚ı·Ì Ï¤ZÎÎ ŒıÓ¿Ì ÿı‰Ì ’Õ÷Ì, μ’‰ÎÁ
◊÷Î. ¿ıÀ·Ì¿ ‰Îfl ’ÎÂıfl ¤Îfl ¿ı ÷ı◊Ì ’HÎ ±˘»Ì Ï¤ZÎÎ ÿflı¿fiı ¤Î√ı
±Î‰÷Ì. …ı ¿Î_¥ Ï¤ZÎÎ ‹‚Ì Ë˘›, ÷ıfiı ÁÎŒ ¿flÌfiı, Ωı¥fiı, ’ÎHÎÌ‹Î_ ‘˘¥fiı
√˘‚˘ ‰Î‚Ì ÁÎ‘±˘ …‹Ì …÷Î. ±ı¿ ‰¬÷ ÁÎ‘±˘fiı Ï¤ZÎÎ‹Î_ ¿Î_¥¿ ‰ÎÁÌ
±fiı ⁄√ÕÌ √›ı·_ ±Lfi ±Î‰Ì √›_. ±Î◊Ì, ÁÎ‘±˘fiÎ ’√‹Î_ ‰ÎÏœ›Î
(«ÌflÎ) ’ÕÌ √›Î, ÷Ï‚›ı Œ˘S·Î ∂’ÁÌ ±ÎT›Î.
’fl_÷ ‹ËÎflÎ…fiı ’fl‹ËoÁ˘ ÁÎ◊ı ±ıÀ·˘ ±ÎI‹Ì›¤Î‰ Ë÷˘ ¿ı ±Î
≠Á_√ ⁄L›˘ ÷ı ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ…fiı ’HÎ ÿÒfl ¤…‹Î_ ’√ı Œ˘S·Ì±˘ fiÌ¿‚Ì
±Î‰Ì. ¿ı‰˘ ÏÂW›˘ ÁÎ◊ı ±ı¿ÎI‹¤Î‰ !
·√¤√ ÿ˘œÁ˘ ÁÎ‘±˘fi_ ±ı¿ ‹_Õ‚ Ω‹fi√fl √›_ Ë÷_. ÷ı±˘
ÂËıflfiÌ ⁄ËÎfl fiÿÌ ¿Î_Ãı ∂÷›Î˝ Ë÷Î. ÷ı‹fiı …\‰Îfl, ⁄Î…flÌ, ‹¿Î¥fi˘ ·˘À,
«˘¬ÎfiÌ ¿HÎ¿Ì ÷◊Î ¿˘ÿflÎ Ï¤ZÎÎ‹Î_ ‹‚÷Î_. ±Î ⁄‘_ ÁÎŒ ¿flÌ, ¤ı√_ ¿flÌ,
¿’ÕÎ‹Î_ fiÎ¬Ì, ’ÎHÎÌ‹Î_ ’·Î‚Ìfiı √˘‚˘ ‰Î‚Ì ÿflı¿ ’fl‹ËoÁ ±ı¿ ±ı¿
√˘‚˘ ¬Î÷Î. @›Îflı¿ ±Õ‘˘ ’ÎÂıfl ÷˘ @›Îflı¿ Œ@÷ ±ı¿ ¿˘Ï‚›˘ ±Lfi …
¬Î‰Î ‹‚÷_. ±Î◊Ì, ÁÎ‘±˘±ı ’˘÷ÎfiÌ ±Î ‹U¿ı·Ì ‹ËÎflÎ…fiı ËÏfl¤@÷
¶ÎflÎ ¿Ëı‰flÎ‰Ì.
◊˘ÕÎ Ïÿ‰Áı ËÏfl¤@÷ ÁÎ◊ı ‹ËÎflÎ…ı μkÎfl ‹˘¿S›˘ — “’Ò‰ı˝ ¿˘¥ ±ı¿
Áÿ˚√v flËı÷Î Ë÷Î. ÷ı‹fiı √Î‹‹Î_◊Ì ±ı¿ ‹ÎHÎÁ fl˘… Âıfl «˘¬Î ±Î’Ì
…÷˘. ÷ı …‹Ìfiı Áÿ˚√v ’˘÷Îfi_ √…flÎfi ¿fl÷Î. ±ı‰Î‹Î_ ±ı¿ ‹‹ZÎ ÷ı‹fiÌ
’ÎÁı ÏÂW› ◊‰Î ±ÎT›˘. I›Îflı √v±ı ¿èÎ_ — “Ωı ‹fiı fl˘… Âıfl «˘¬Î ‹‚ı »ı
÷ıfi˘ ¤Î÷ flÎ_‘Ì ¬Î™ »\_. ÷ı‹Î_ ‹Îv_ ‹Î_Õ ’Ò fl_ ◊Î› »ı. ±ËŸ Ï¤ZÎÎfiÌ
ËÎÕ‹ÎflÌ »ı.” I›Îflı ‹‹ZÎ±ı ¿èÎ_ — “√v∞ ! ‹ÎflÌ Ï«_÷Î fi ¿fl˘. ÷‹ı ¤Î÷fi_
±˘ÁÎ‹HÎ ¿Îœ˘ »˘ ÷ı ’Ìfiı Ë_ flËÌÂ.” ±ı‹ ¿ËÌ ‹‹ZÎ √vfiÌ Áı‰Î‹Î_ flèÎ˘.
“◊˘Õı ‰¬÷ı ⁄ÌΩı ‹‹ZÎ ±ÎT›˘ ±fiı √v ’ÎÁı ÏÂW› ◊¥fiı flËı‰ÎfiÌ
≥E»Î ⁄÷Î‰Ì. I›Îflı √v±ı ’˘÷Îfi_ ±fiı ÏÂW›fi_ ¿ı‰Ì flÌ÷ı √…flÎfi ◊Î› »ı
÷ı …HÎÎT›_. I›Îflı ⁄ÌΩ ‹‹ZÎ±ı ¿èÎ_ — “√v∞ ! Ï«_÷Î fi ¿flÂ˘. ÷‹ı «˘¬Î
flÎ_‘÷Î_ ’Ëı·Î_ ÷ıfiı ‘±˘ »˘, ÷ı ‘˘‰flÎ‹HÎ ’Ìfiı Ë_ ±Î’fiÌ Áı‰Î‹Î_ flËÌÂ.”
±ı‹ ¿ËÌ ÷ı ’HÎ √vfiÌ Áı‰Î‹Î_ flèÎ˘ ±fiı ‘˘‰flÎ‹HÎ ’Ìfiı √vfiı Áı‰÷˘.
“I›Î_ hÎÌΩı ‹‹ZÎ ±ÎT›˘. ÷ıHÎı ’HÎ √vfiÌ Áı‰Î‹Î_ flËÌ Á‹Î√‹
¿fl‰ÎfiÌ ≥E»Î ⁄÷Î‰Ì. I›Îflı √v±ı ’˘÷Îfi_ ±fiı ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı flËı÷Î ⁄ı
ÏÂW›˘fi_ √…flÎfi ¿ı‰Ì flÌ÷ı ◊Î› »ı ÷ı ¿èÎ_. I›Îflı hÎÌΩı ‹‹ZÎ ¿Ëı —
“√vÿı‰ ! ±Î’ …‹Ìfiı «‚_ ¿fl˘ »˘, ÷ı ±ıÃ<_ ’ÎHÎÌ ±fiı fiÌ«ı ’Õı· ±ıÃÎ_
±LfifiÎ ÿÎHÎÎ ¬Î¥fiı Ë_ ±Î’fiÌ Áı‰Î‹Î_ flËÌÂ. ±Î’ ‹ÎflÌ Ï«_÷Î fi ¿fl÷Î,
‹Îflı ÷˘ ÁIÁ_√ ¿fl‰˘ »ı.”
“±Î‹, hÎHÎ ‹‹ZÎ±˘ ’Ò‰ı˝ Áÿ˚√v ±Î√‚ ±Î‰Ì flÌ÷ı flËı÷Î Ë÷Î.
±ÎfiÌ ÷·fiÎ‹Î_ ÷‹Îv_ ÿ—¬ ¿Î_¥ fi◊Ì. ‹ÎÀı ¬’ Ë˘› ÷˘ ÿ—¬ …HÎÎ›
fiÏË, fiı ¤√‰Îfifi_ ¤…fi ◊Î›.”
±Î‰Î ‹÷·⁄fi˘ ’hÎ ‰Î_«Ì ÁÎ‘±˘ ÁË ¿ıŒ‹Î_ ±Î‰Ì √›Î. ÷ı‹fiı
÷ı‹fi_ ÿ—¬ ‰ÌÁflÎ¥ √›_. ÷ı±˘fiı ‰÷˝‰Îfi_ ⁄‚ ‹‚Ì √›_. ’»Ì ÷˘ ÷ˆ·_√
ÿıÂ◊Ì ±Î‰Ì ◊›ı·Î ±ı¿ ÁÎ‘ ÷˘ fiÿÌ ¿Î_Ãı ¿ÎÏ»›Î±˘ ‹Ò‚Î ÷◊Î ÂÎ¿¤Î∞
‘˘‰Î ±Î‰ı ±fiı fi¿Î‹Î_ ’Îfi ‹Ò¿Ì Ω›, ÷ı ¬Î¥fiı flËı÷Î. ÷˘ ¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘±˘
·Ì·Ì Âı‰Î‚ ¬Î¥fiı flËı÷Î. ±Î‹ fiı ±Î‹ «Îfl-’Î_« Ïÿ‰Á ◊¥ √›Î.
I›Î_ ’Î_«‹ı Ïÿ‰Áı Ω‹fi√flfiÎ flÎΩ ±«Îfi¿ I›Î_◊Ì fiÌ¿Y›Î. ÷ı‹HÎı
◊˘Õı ÿÒfl◊Ì ÁÎ‘±˘fiÎ_ ¿ÚÂ ÂflÌfl Ωı›Î_. ÷ı‹fiı ·Ì·Ì Âı‰Î‚ ‰ÌHÎÌ ¬Î÷Î
Ωı›Î. ÷ı‹fiı ÿ›Î ±Î‰Ì. flÎΩ±ı fi˘¿fl ¶ÎflÎ ΩH›_ ¿ı ±Î V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ
ÁÎ‘ »ı, ÷ı◊Ì ÷ıfiı ‰‘ ‹Îfi ∂’F›_. ÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÎ fi˘¿flfiı ‹˘¿·Ì
¿Ëı‰flÎT›_ ¿ı “ÁÎ‘±˘fiı ¿Ë˘ ¿ı ±‹ÎflÎ ‹Ëı·‹Î_ ±Î‰Ìfiı flËı. ⁄‘_ ÁÌ‘_-
ÁÎ‹Îfi ’Ò fl_ ’ÎÕÌÂ_. ‹ÎÀı ‹Ëı·‹Î_ flËÌ Á¬ı◊Ì ¤…fi ¿flı.”
‹_Õ‚fiÎ Áÿ˚√v±ı ¿èÎ_ — “±‹ÎflÎ◊Ì ÁL‹Îfi ◊Î› I›Î_ …‰Î› fiÏË.
I›Î_ flËı‰Î› fiÏË. ÁÎèÎ⁄Ì ±‹fiı Â˘¤ı fiÏË. ‹ÎÀı ±‹ÎflÎ◊Ì fiÏË ±‰Î›.”
I›Îflı flÎΩfiÎ fi˘¿flı ¿èÎ_ — “±Î‹Î_ flÎ…‘HÎÌfi_ ±’‹Îfi ¿›* ¿Ëı‰ÎÂı.”
I›Îflı Áÿ˚√v±ı ¿èÎ_ — “±‹ı ±’‹Îfi ¿fl‰Î fi◊Ì ‹Î√÷Î. ±‹Îfl˘
±ı‰˘ ±ÎÂ› fi◊Ì. ’HÎ ±Î ÷˘ ±‹fiı ¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfi˘ ±Î’ı·˘
Ïfi›‹ ÷ÒÀı fiÏË, ÷ı◊Ì ¿ËÌ±ı »Ì±ı ±fiı ¿ÿÎ« flÎΩfiı ±’‹Îfi ·Î√ı ±fiı
±Î …B›Î »˘ÕÌ …‰Î ¿ËıÂı, ÷˘ ±‹ı ⁄Ì…ı ¿˘¥ √Î‹ …¥ Á¬ı◊Ì ¤…fi
¿flÌÂ_.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì fi˘¿fl ±«fl… ’Î‹Ì √›˘. ÷ıHÎı ⁄‘Ì ‰Î÷ flÎΩfiı
‘Ìfl…◊Ì Á‹Ω‰Ìfiı ¿ËÌ. flÎΩfiı ‰‘Îflı √HÎ ±ÎT›˘. ’»Ì flÎΩ±ı …\ÿÌ
…\ÿÌ ÿ¿Îfi˘ ±fiı CÎfl‹Î_ ’˘÷ÎfiÎ ÷flŒ◊Ì ÁÌ‘_ fl¬ÎT›_. ±fiı ÷ı‹fiÎ ‹ÎflŒ÷
ÁÎflÌ Ï¤ZÎÎ ÁÎ‘±˘fiı ±’Î‰Ì. ±Î‰_ μ’flÎμ’flÌ ⁄ı Ïÿ‰Á ⁄L›_.
±Î◊Ì, ‹_Õ‚fiÎ Áÿ˚√v±ı ¿èÎ_ — “F›Î_ ÁÎv_ ’ÿÎ◊˝ ÏfiI› ‹‚ı, I›Î_
flËı‰Î› fiÏË. ÁÎv_ ’ÿÎ◊˝ ⁄_‘fi¿ÎflÌ »ı ‹ÎÀı «Î·˘.”
hÎÌ…ı Ïÿ‰Áı ÁÎ‘fi_ ‹_Õ‚ I›Î_◊Ì «Î·Ì fiÌ¿Y›_.
÷ı‰_ … ≠¿flHÎ ‹ËÎflÎ…ı “fl˘… ’Î_« ‹‹ZÎ±˘fiı ‰Î÷˘ ¿flÌ, ‰÷˝‹Îfi
‘flÎ‰Ì ÁIÁ_√Ì ¿›Î˝ ’»Ì … …‹‰_” ÷ı‰Ì ±ÎiÎÎfi_ «·ÎT›_ Ë÷_. ÁÎ‘±˘ ¿˘Â
¿ı Ë‚ «·Î‰÷Î ¬ıÕ>÷ ÁÎ◊ı ±Î »ıÕı◊Ì ⁄ÌΩ »ıÕÎ Á‘Ì «Î·÷Î Ω› ±fiı
‰Î÷˘ ¿fl÷Î Ω›. ±Î‰˘ ÿÎ¬Õ˘ ¿fl‰Î »÷Î_› ¿ıÀ·Ì¿ ‰Îfl ’ÒflÎ ’Î_« ÁIÁ_√Ì
fi ◊÷Î. ÁÎ‘±˘fiı μ’‰ÎÁ ’Õ÷Î.
‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı Ïfi›‹ ±ÎM›˘ ¿ı
ÁÎ_… Á‘Ì ‹‹ZÎfiı ÁIÁ_√Ì ¿fl‰Î ≠›Ifi ¿fl‰˘. Ωı ’ÒflÎ ’Î_« ‹‹ZÎ fi ‹‚ı
÷˘ ÁÒ›Î˝V÷ ’»Ì {ÎÕfiı ‰÷˝‹Îfi ‘flÎ‰Ìfiı ’»Ì …‚ ·ı‰_.
‹ËÎflÎ… ¿E»‹Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ {Ÿ{Î‰ÿfl ’‘Î›Î˝.
√Î…flÕÎ_ ‹ÎflÎ_ ‰ˆflÌ

{Ÿ{Î‰ÿfl ±·ˆ›Îfiı √Î‹ ‹ËÎflÎ… ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ…ı ±Î…ı fi‰_
≠¿flHÎ ŒıflT›_. …‹÷Ì ‰¬÷ı Á˙±ı K›Îfi ¿fl‰_. ’ÌflÁÎ¥ flËı, “…›” ⁄˘·Î›
I›Îflı ⁄_‘ ±Î_¬˘ flÎ¬Ìfiı ◊Î‚Ì‹Î_ ËÎ◊ fiÎ_¬‰˘. …ıfiÎ μ’fl ≠◊‹ ËÎ◊ ’Õı
÷ı … …‹‰_.
⁄Îfl ‰ÎB›Î. Á˙ …‹‰Î ⁄ıÃÎ. ±Î_¬ ‹Ÿ«Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı “…›” ⁄˘·Î‰Ì.

ÁflÎ¬Î«flfi˘ ËÎ◊ √Î…flfiÎ ±◊ÎHÎÎ‹Î_ ’Õu˘. ÷ı‹Î_ ‹ÌÃ<_› ¬Ò⁄ ±fiı ‹fl«_›
¬Ò⁄, ¬Ò⁄ ¬Îv_ fiı ÷Ì¬_. ‹˘‹Î_ ±ı¿ ¿À¿Ì √Î…flfiÌ fiÎ¬Ì I›Î_ ÷˘ ËıÕ¿Ì
∂’ÕÌ. ±Î_¬‹Î_ ’ÎHÎÌ ±ÎT›Î_. ‹Î◊ÎfiÎ ‹˘‰Î‚Î ∂¤Î ◊¥ √›Î. Ë‰ı Â_
¿fl‰_ ? ÁflÎ¬Î«flı ’ÎHÎÌ ’Ì‘_. ËıÕ¿Ì Â‹Ì √¥. ’»Ì ÁflÎ¬Î«fl √Î‰Î
·ÎB›Î — “Ë˘ TËÎ·Î, √Î…flÕÎ_ ‹ÎflÎ_ ‰ˆflÌ flı...”
‹ËÎflÎ… ËÁÌ ’ÕuÎ. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¿ı‹ ¿ı‰_ Á¬ ±ÎT›_ ?”
ÁflÎ¬Î«fl ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±Î Á¬fiÎ ÷˘ Á˙±ı ¤Î√Ì ◊‰Î …ı‰_ »ı.”
‹ËÎflÎ…ı ÿ›Î ¿flÌ ÁflÎ¬Î«flfiı ÿÒ‘’Î¿ ¬Î‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
’ÃÎHÎfiı ≠÷ÌÏ÷
…^fiÎ√œ ·U¿fl‹Î_ fi˘¿flÌ ¿fl÷˘ ±ı¿ ’ÃÎHÎ {Ÿ{Î‰ÿflfiı ’Îÿflı◊Ì …÷˘
Ë÷˘. I›Î_ ÷ıfiÎ ±_÷—¿flHÎ‹Î_ ÂÎ_Ï÷ ◊¥ √¥, ÷ıfiÎ Á_¿S’˘ Ï‰flÎ‹ ’Î‹Ì
√›Î. ÷ıfiı «Îflı¿˘fl ÷ı…fiÎ ’Ò_… ÿı¬Î‰Î ·ÎB›Î. ÷ıfiı ◊›_ — ‹yÎ, ‹ÿÌfiÎ …¥
Ë… ¿flÌ ±ÎT›˘, »÷Î_ …ı ÂÎ_Ï÷ fi ◊¥, ÷ı ‹fiı ±ËŸ›Î_ ‰÷Î˝› »ı. ‹ÎÀı
«˘yÁ, ±Î √Î‹‹Î_ ¿˘¥ ±˘Ï·›Î Œ¿Ìfl flËı÷Î ·Î√ı »ı.
±Î‹ Ï‰«ÎflÌ ÷ı ÁÕ¿ μ’fl◊Ì √Î‹‹Î_ ’ıÃ˘. ÷ıHÎı ÁÎ‹ı◊Ì «ÎS›Î
±Î‰÷Î ±·ˆ›Î¬Î«flfiı ’Ò»u_ — “±Î √Î‹‹Î_ ¿˘¥ ±˘Ï·›˘-Œ¿Ìfl »ı ?”
±·ˆ›Î¬Î«flı ¿èÎ_ — “«Î· ⁄÷Î‰_.” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ı‹HÎı √Î‹fiÎ «˘flÎ‹Î_
⁄ıÃı·Î flÎ‹∞ ‹_Ïÿflfi˘ ⁄Î‰˘ ⁄÷ÎT›˘. ’ÃÎHÎı Ëy˘ ’Ì÷Î ⁄Î‰Îfiı Ωı›˘, ’HÎ
÷ıfiı ≠÷ÌÏ÷ fi ◊¥.
’»Ì ±·ˆ›Î¬Î«fl ’ÃÎHÎfiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ·¥ √›Î. ‹ËÎflÎ…fiÎ_
ÿÂ˝fi ¿›Î* ±fiı ÷ıfiı ≠÷ÌÏ÷ ◊¥ √¥. ÷ıHÎı CÎÒ_ÀHÎ¤ıfl ’ÕÌfiı ‹ËÎflÎ… ÁÎ‹ı
fi‹Î… ’œÌ. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰Ì. Á‹ÎÏ‘‹Î_ ÷ıfiı ±ıÓÂÌ ËΩfl
’›√_⁄fl˘fiÎ_ ÿÂ˝fi ◊›Î_. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı “¬ÿÎ÷Î·Î” ¿ËÌ V÷Ï÷ ¿flÌ. “‹fiı
±Î’fiÌ Ë…^flfiÌ Áı‰Î‹Î_ flÎ¬˘,” ±ı‰Ì ÷ıHÎı ‹Î√HÎÌ ¿flÌ.
‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ¿èÎ_ — “÷_ CÎıfl ……ı fiı ‹ÒÏ÷˝ ±_÷fl‹Î_ flÎ¬…ı. ±‹ı ÷Îv_
¿S›ÎHÎ ¿flÌÂ_. ÷fiı ±_÷¿Î‚ı ÷ıÕ‰Î ±Î‰ÌÂ_.”
’ÃÎHÎ fi‹V¿Îfl ¿flÌfiı I›Î_◊Ì «ÎS›˘ √›˘.
‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î.

[8] ‹Ò_√Îfiı ‹˘œı ‰ıÿ
‹ËÎflÎ… 1861fiÌ ÁÎ·◊Ì F›Îflı ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ±Î‰÷Î I›Îflı ÷‚Î‰,
flÎ‹¿<_Õ ±fiı ¤Ì‹¿<_Õ √Ô‚Î‰‰Îfi_ ’Ò÷˝¿‹˝ ¿flÎ‰÷Î. ÷ı hÎHÎ ÷ˆ›Îfl ◊¥ …÷Î_
1865fiÌ ÁÎ·‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ‹Î_ ¤Îÿfl‰˘-±ÎÁ˘ ‹ÎÁ‹Î_ ‹ËÎvƒ
÷◊Î Ï‰Wb›Î√ ¿flÎ‰Ì ÷ıfiÌ ’ÒHÎÎ˝ËÏ÷ ±ÎÁ˘ ‰ÿ ÷ıflÁı ¿flÌ. «Î·ÌÁ
Ïÿ‰Á Á‘Ì ËΩfl˘ ⁄˛ÎõHÎ˘, Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı …‹ÎÕuÎ. ⁄˛ÎõHÎ˘fiı
ÿÏZÎHÎÎ ±Î’Ì.
‹ËÎflÎ… √œÕÎ◊Ì «fl˘÷fl‹Î_ ÁIÁ_√ ¿flÎ‰‰Î fiÌ¿Y›Î. ¿ıÀ·Î_› √Î‹
Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‰fl÷Î· ◊¥fiı ‹ËÎflÎ… μ‹flıÃ ±ÎT›Î. Ω√fiÎ◊ ‹ËÎÿı‰fiÌ
…B›Î‹Î_ ∂÷›Î˝. ⁄‘Î ⁄˛ÎõHÎ˘ μIÁ¿÷Î◊Ì ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ¿flÌ ÷ı‹fiı ◊›_ — “±Î’HÎı ‹ËÎflÎ…fiÎ ¤√‰Îfi-
’HÎÎfiÌ ’flÌZÎÎ ¿fl‰Ì Ωı¥±ı.” ÷ı±˘ ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î. ’»Ì ⁄˛ÎõHÎ˘
⁄˘S›Î — “±‹ı Á˙ Â_¿flfiÎ μ’ÎÁ¿ »Ì±ı. ±‹ı Â_¿flÎ«Î›˝fiÎ ±fi›Î›Ì
¿Ëı‰Î¥±ı. …√ÿ˚√v ±ÎÏÿ Â_¿flÎ«Î›ı˝ ’ÎÕÎfiÌ ’ÎÁı ‰ıÿ ⁄˘·ÎT›Î Ë÷Î.
±ı‰_ «ÏflhÎ ÷‹ı ¿flÌ ⁄÷Î‰˘, ÷˘ ±‹ı ÷‹fiı ’fl‹ırfl ‹ÎfiÌ±ı.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “’ÎÕ˘ ÷˘ ’Â ¿Ëı‰Î›, ’HÎ ’ÎÕÎ …ı‰˘ …Õ ±fiı ‹Ò¬˝,
…L‹◊Ì ’Â …ı‰˘ ‹Ò_√˘ ¿˘¥ ⁄˛ÎõHÎ ±‹ÎflÌ ’ÎÁı ·Î‰˘ ÷˘ ÷ıfiÌ ’ÎÁı
‰ıÿfiÌ ∑«Î±˘ ⁄˘·Î‰_.”
⁄˛ÎõHÎ˘ ±ı¿ …L‹◊Ì … ‹Ò_√Î ±fiı ±¤HÎ …Õ …ı‰Î ⁄˛ÎõHÎfiÎ »˘¿flÎ
ËÏflÂ_¿flfiı ·¥ ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı ËÏflÂ_¿flfiı ‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ‹ı ⁄ıÁÎ›˘˝.
‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiÌ ÁÎ‹ı º„WÀ ¿flÌ, ‘ÎHÎÌ eÀı ÷ı‹ ËÏflÂ_¿fl V’WÀ μE«Îfl ÁÎ◊ı
Á_ÿfl flÎ√‹Î_ «Îflı› ‰ıÿfiÎ ‹_hÎ˘ √Î‰Î ·ÎB›˘. ⁄˛ÎõHÎ˘fiı Ïfiç› ◊¥ √›˘.
⁄‘Î ⁄˛ÎõHÎ˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÏl÷ ◊›Î. ’HÎ ÁıÓ¿Õ˘ ⁄˛ÎõHÎ˘fiı
‰÷˝‹Îfi @›Îflı ‘flÎ‰‰Î_ ? fl˘… ⁄˛ÎõHÎ˘fiÌ ¤ÌÕ Ω‹ı. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı
’ÎHÎÌfi˘ CÎÕ˘ ‹_√ÎT›˘ ±fiı √Î‹‹Î_ ŒflÌfiı ’ÎHÎÌ μÕÎÕu_ ±fiı ¿èÎ_ — “…ıfiÎ
CÎfl ’fl ±Î …‚ ’Õı ÷ı CÎflfiÎ ⁄‘Î ‰÷˝‹Îfi ‘flÎT›Î_ Á‹…Ωı.”
±Î‹, μ‹flıÃ‹Î_ ÁIÁ_√ ¿flÎ‰Ì, ‹ËÎflÎ… ’Î»Î ‰fl÷Î· √›Î.
Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ

‹ËÎflÎ…fiÎ ’fl‹ËoÁ˘‹Î_◊Ì ¿ıÀ·Î¿ ¿Ï‰±˘ Ë÷Î. ÷ı±˘ Á_ÿfl ¿ÎT›˘,
¿Ì÷˝fi˘, »oÿ˘ fl«÷Î, ’fl_÷ ±ı¿ ¬˘À ‰÷Î˝÷Ì Ë÷Ì.
±ı¿ ‰Îfl ±ÎI‹Îfi_ÿ fiÎ‹fiÎ ÁÎ‘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ◊Ì √Î‹Õı μ’ÿıÂ
ÿı‰Î √›Î. ÷ı±˘ ±˘»\_ ¤HÎı·Î, ’fl_÷ ‰÷˝‹Îfi‹Î_ ±fiı ÁÎ‘÷Î‹Î_ μkÎ‹ Ë÷Î.
‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ ’Î‚‰Î‹Î_ Ëo‹ıÂÎ_ ÷I’fl flËı÷Î. ÷ı◊Ì ±ÎI‹Îfi_ÿ “‰«fifiÌ
‹ÒÏ÷˝” ¿Ëı‰Î÷Î.
÷ı±˘ Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ Ω‹fi√fl ’Ë˘ÓE›Î. ÷ı‹HÎı fi√fl…fi˘fiı μ’ÿıÂ
±Î’‰˘ Âw ¿›˘˝. ÷ı …‹ÎfiÎ‹Î_ Ω‹fi√fl “»˘ÀÌ¿ÎÂÌ” √HÎÎ÷_. I›Î_ ¿ıÀ·Î¿
¤HÎı·Î Ï‰¶Îfi ⁄˛ÎõHÎ˘ ±fiı ÂÎVhÎÌ±˘fiı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ
ÁÎ‘ μ’ÿıÂ ÿı‰Î ±ÎT›Î »ı.
÷ı±˘ ÂÎVhÎ««Î˝ ¿fl‰Î ±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı
±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’Ò»u_ — “÷‹Îv_ V‰w’ Â_ ?”
±ÎI‹Îfi_ÿı μkÎfl ÿÌ‘˘ — “√vfi_ ‰«fi.”
ÂÎVhÎÌ±˘fiı ◊›_ ¿ı ±ÎI‹Îfi_ÿ ≠ë fi◊Ì Á‹F›Î ·Î√÷Î. ÷ı‹HÎı À¿˘fl
¿flÌ ŒflÌ◊Ì ’Ò»u_ — “÷‹Îv_ V‰w’ Â_ ?”
±ÎI‹Îfi_ÿı ¿èÎ_ — “Á‰˝ ÂÎVhÎ˘fi˘ ÁÎfl √v‰«fi »ı.”
±Î◊Ì, Ï‰¶Îfi ⁄˛ÎõHÎ˘ ±fiı ÂÎVhÎÌ±˘±ı “±Î ÷˘ ‹Ò¬˝ ±fiı …Õ …ı‰˘
»ı,” ¿ËÌ μ’ËÎÁ ¿›˘˝ ±fiı ±’‹Îfi ¿›*.
‹ËÎflÎ… …ı÷·’fl ›iÎ ¿fl‰Î ÏfiÏ‹kÎı ’‘Î›Î˝ I›Îflı ±Î ‰Î÷fiÌ ÷ı‹fiı
¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı‹fiı ±Î ’Ïfl„V◊Ï÷ ∂HÎ’¤flÌ ·Î√Ì. ÷ı‹HÎı ÷fl÷ … ±Î ¬˘À
’Òfl‰Îfi˘ Ïfifl‘Îfl ¿flÌ ·Ì‘˘. ÷ı‹HÎı fiÎfiÎ-‹˘ÀÎ ¿ıÀ·Î› ÁÎ‘±˘fiı ≠Î¿Ú÷
±fiı Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ±fiı Ï‰¶kÎÎ ≠ÎM÷ ¿fl‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ. ‹@÷Îfi_ÿ
V‰Î‹Ìfiı ’HÎ ±ı¿Î‰fi ‰Ê˝fiÌ ™‹flı Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ. ÏfiI›Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì, √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ¤√‰ÿÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ‰ÎÁÿı‰Îfi_ÿ ⁄˛õ«ÎflÌ,
ÏfiW¿Î‹Îfi_ÿ ⁄˛õ«ÎflÌ ‰√ıflı Áÿ˚√v±˘fiı Á_V¿Ú÷‹Î_, ÂÎVhÎiÎÎfi‹Î_ ≠Î‰ÌH›
≠ÎM÷ ¿fl‰Î ≠ı›Î˝. ¿ıÀ·Î› ÁÎ‘±˘fiı Á_V¿Ú÷fi˘ ±P›ÎÁ ¿fl‰Î Áfl÷ flÎA›Î.
¤HÎÌfiı ±Î‰fiÎfl ÁÎ‘±˘fiı ‹ËÎflÎ… ÁL‹Îfi ±Î’÷Î. ÷ı‹fi˘ Á¤Î‹Î_ ΩËıfl

ÁI¿Îfl ¿fl÷Î, ¤HÎfiÎflÎ ÁÎ‘±˘fiı ≠˘IÁÎËfi ±Î’÷Î. ÷ı‹fiÎ ¤HÎ÷flfiÌ
«¿ÎÁHÎÌ ¿fl÷Î ±fiı ÷ı‹fiı «Ì…-‰V÷±˘fiÌ ≠ÁÎÿÌ ±Î’Ì μkÎı…fi ±Î’÷Î.
±ÎfiÎ Œ‚w’ı √Ì÷Î, μ’ÏfiÊÿ˘, ‰ıÿÎ_÷ÁÒhÎ˘, lÌ‹ÿ˚¤Î√‰÷ ±fiı
ÂÎ_ÏÕS›ÁÒhÎ˘ ’fl ’fl‹ËoÁ˘fiı ËÎ◊ı ‹˙Ï·¿ ¤ÎW›˘ fl«Î›Î_. ÁIÁ_Ï√∞‰fi,
ËÏfl‰Î@›Á‘ÎÏÁ_‘, ÁIÁ_Ï√¤ÒÊHÎ, lÌËÏfl·Ì·Î¿S’÷v, lÌËÏflÏÿ„B‰…›
…ı‰Î Á_V¿Ú÷ ‹ËÎ√˛_◊˘ fl«Î›Î.
±ı‰Ì … ⁄Ì∞ ¬˘À ‰÷Î˝÷Ì Ë÷Ì Á_√Ì÷¿Îfl˘fiÌ. ±Î’HÎÎ ’fl‹ËoÁ˘
¤…fi ⁄fiÎ‰÷Î ±fiı ÿıÂÌ flÎ√-œÎ‚‹Î_ √Î÷Î, ’HÎ ÷ı‹Î_ Á_√Ì÷fi_ ÂÎVhÎÌ›
÷k‰ fiË˘÷_. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ≠ı‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ⁄˛õÎfi_ÿ
V‰Î‹Ì, ¤Ò‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÿı‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√ıflı Á_÷˘fiı Á_√Ì÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ÷◊Î
÷ıfiÎ ÂÎVhÎÌ› iÎÎfi‹Î_ ’Îfl_√÷ ◊‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ. ¿ıÀ·Î› ’fl‹ËoÁ˘±ı
√Î›fi‹Î_ ÷ı‹… ÏÁ÷Îfl, Áfl˘ÿ, ÁÎfl_√Ì, ÷⁄·Î_ ‰√ıflı‹Î_ ≠¤I‰ ‹ı‚T›_. ÷ıfiÎ
’Ïfl’Î¿w’ı ±Î…ı ±Î’HÎÎ Á_≠ÿÎ›‹Î_ Ï‰Ï‰‘ flÎÏ√HÎÌ±˘‹Î_ ’fl‹ËoÁ˘±ı
÷ˆ›Îfl ¿flı·Î_ ËΩfl˘ ’ÿ˘ ‹˘…^ÿ »ı. ÁÒfl, flÎ√, ÷Î· ±fiı ·›fi˘ Á‹ı‚
‘flÎ‰÷Î_ ¤„@÷’ÿ˘ ’fl‹ËoÁ˘±ı flE›Î_ ±fiı ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ √Î›Î_.
‹ËÎflÎ…fiÎ ’fl‹ËoÁ-Á_√Ì÷¿Îfl˘ ÷ı …‹ÎfiÎ‹Î_ ¤Îfl÷fiÎ μkÎ‹ √‰ˆ›Î±˘
±fiı ⁄…‰ˆ›Î±˘ √HÎÎ÷Î.
…ı÷·’fl‹Î_ ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎ

…ı÷·’fl‹Î_ ‹ËÎfi ›iÎ ¿fl‰Îfi_ fiyÌ ¿›* Ë÷_. ÷‚Î‰fiÌ ’Î‚ı
‹Ë˘·‹Î_ ‹ËÎflÎ… ∂÷›Î˝ Ë÷Î. ±œÎfl Ïÿ‰Áfi˘ ›iÎ ¿fl‰Îfi_ ÷◊Î
⁄˛ÎõHÎ˘fiÌ «˘flÎÂÌ ¿fl‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ‹ËÎflÎ…ı √…flÎ÷, ¿E» ±fiı
¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiÎ ⁄‘Î ‹‚Ìfiı ¿<· ·Î¬ ⁄˛ÎõHÎ˘fiÌ «˘flÎÂÌ …‹ÎÕ‰ÎfiÎ_
±Î‹_hÎHÎ ÿÌ‘Î_. ’Î_«Á˘ ‹HÎ CÎÌ ‰Î’fl‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. Á˘ √ÎÕÎ_ ¤flÌfiı √˘‚
‹_√ÎT›˘. CÎıfl CÎıfl ·˘À ÿ‚ÎT›˘.
›iÎ ‰¬÷ı ÂÎVhÎÎ◊˝ ¿flÎ‰Ì ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎfi_ ≠Ï÷’Îÿfi ¿›*. ·˘¿˘fiı
μ’ÿıÂ ±Î’Ì ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎfi˘ ‹ÏË‹Î Á‹ΩT›˘. ‰ıÿ˘fiÎ ÁÎ«Î ±◊˝ ¿flÌ
⁄÷ÎT›Î. ±œÎfl Ïÿ‰Á Á‘Ì ÁÎflÎ ’Ï‰hÎ ⁄˛ÎõHÎ˘ ±Î√‚ ›iÎ ¿flÎT›˘. ¶ıÊÌ
⁄˛ÎõHÎ˘±ı CÎHÎÎ ≠¿ÎflfiÎ_ Ï‰Cfi˘ fiÎ_¬‰Î ≠›Ifi˘ ¿›Î˝. ÷‚Î‰‹Î_ CÎÌfiÎ_

¿ıÀ·Î_› ¿<Õ·Î_ ±fiı ·ÎÕ‰Î fiÎ¬Ì ÿÌ‘Î_. ’HÎ ¿˘¥fi_ ¿Î_¥ «ÎS›_ fiÏË, ÏfiÏ‰˝Cfiı
›iÎ ’Òfl˘ ◊›˘. ËΩfl˘ ⁄˛ÎõHÎ˘fiı ‹ËÎflÎ…ı Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ÿÏZÎHÎÎ‹Î_ ±Î’Ìfiı
Ï‰ÿÎ› ¿›Î˝. ¶ıÊÌ ⁄˛ÎõHÎ˘ ±fiı ‹÷’_◊Ì±˘fi˘ Ï‰fl˘‘ «ÎS›˘ fiÏË. ›iÎfiÌ
Á‹Î„M÷ ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ±‹ÿÎ‰Îÿ ’‘Î›Î˝.
±Î ⁄Î…\ ›iÎ ’»Ì ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á‹Î_ … ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ ÁÒ⁄Îfi˘ ⁄Î’ ‹flÌ
√›˘. ±Î ΩHÎÌ ¶ıÊÌ ⁄˛ÎõHÎ˘ ±fiı ‹÷’_◊Ì ‰Î‹‹Î√a±˘±ı ÁÒ⁄ÎfiÎ ¿Îfi
¤_¤ı›Î˝ — “…\±˘, ÁËΩfi_ÿ ÷˘ ÂÒƒ »ı. ±ıfiı ›iÎfi˘ ±Ï‘¿Îfl fi◊Ì. ‰‚Ì,
›iÎ‹Î_ ’Â⁄Ï· fiÏË ±Î’Ìfiı ±Î’fiÎ fi√flfiÌ ±Ï‘WÃÎhÎÌ ÿı‰Ìfiı
¿˘’Î›‹Îfi ¿flÌ. ±Î‹, ΩHÎÌ⁄Ò∞fiı ÷‹ÎflÎ Ï’÷Îfiı ‹ÎflÌ fiÎ¬‰Î ÷ıHÎı ±ı‰˘
±‰ˆÏÿ¿ ›iÎ ¿›˘˝ Ë÷˘. ÁËΩfi_ÿ ⁄˛ÎõHÎ˘fiı μ’ÿıÂ ÿ¥ ÷ı‹fiÎ √v ◊›Î
»ı. ‹ÎÀı ±Î‰˘ ±‘‹˝ «Î·‰Î ÿıÂ˘ ÷˘ ’ırÎ¥fi˘ fiÎÂ ◊Âı.”
ÁÒ⁄˘ ¬Ò⁄ fl˘Êı ¤flÎ›˘. ÷ıfiı ‰Î‹‹Î√a±˘fiÌ ‰Î÷ ÁÎ«Ì ·Î√Ì. ÷ıHÎı
‹ËÎflÎ…fiı ‹ÎflÌ fiÎ¬‰Îfi_ ÷fl¿À ∂¤_ ¿›*. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı ¤ƒ‹Î_, ’˘÷ÎfiÎ
ÿfl⁄Îfl‹Î_ ±ı¿·Î ’‘Îfl‰Îfi_ ±Î‹_hÎHÎ ±ÎM›_.
ÁÒ⁄Î±ı ±ı¿ ÀÎ_¿<_ ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›_. ÷ı‹Î_ ¿Õ¿Õ÷_ ÷ı· ¤›*. ÷ıfiÌ μ’fl
’Î÷‚Ì ·Î¿ÕÎfiÌ ¬’ÎÀ˘ √˘Ã‰Ì μ’fl ÏÁ_ËÎÁfi √˘Ã‰Ì ±Á· ÿı¬Î‰ ¿›˘˝.
‹ËÎflÎ… Á_÷˘fiı ·¥ ÷ıfiı ÿfl⁄Îfl √›Î. I›Î_ ÿfl‰Îfiı ‹ËÎflÎ… ÏÁ‰Î› ¿˘¥fiı
’HÎ ±_ÿfl …‰ÎfiÌ fiÎ ’ÎÕÌ; ’fl_÷ ÿoÕÌ ÿı‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÷˘ ÿfl‰Îfifiı ‘y˘
‹ÎflÌ, ‹ËÎflÎ… ÁÎ◊ı ±_ÿfl √›Î.
±_÷›Î˝‹Ì ‹ËÎflÎ… ⁄‘_ ΩHÎ÷Î Ë÷Î. ÁÒ⁄Î±ı ‹˘œÎ μ’fl ¬˘À˘ ¤Î‰
⁄÷Î‰Ì ‹ËÎflÎ…fiı ÏÁ_ËÎÁfi ’fl ⁄ıÁ‰Î ¿èÎ_, ’HÎ ‹ËÎflÎ…ı ÷˘, “±‹ı ÁÎ‘
¿Ëı‰Î¥±ı, ±‹fiı flÎ…√ÎÿÌ …ı‰Î_ ¨«Î_ ±ÎÁfi fi Ωı¥±ı,” ¿ËÌ ’˘÷ÎfiÎ
ËÎ◊‹Î_fiÌ ·Î¿ÕÌ ÏÁ_ËÎÁfi ’fl Àı¿‰Ìfiı ÿ⁄Î‰Ì. ‹˘ÀÎ ‘⁄Î¿Î ÁÎ◊ı √ÎÿÌ-
÷Ï¿›˘ ÀÎ_¿Î‹Î_ ’ÕuÎ_. ÷ı·fiÎ »Î_ÀÎ ⁄ËÎfl ∂ÕuÎ. ‘‹ÎÕ˘ fiÌ¿‚‰Î ·ÎB›˘.
ÁÒ⁄Îfi_ ¿’À Á‹√˛ ÿfl⁄ÎflÌ±˘fiÌ Á‹ZÎ ¬S·_ ’ÕÌ √›_. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı
¿èÎ_ — “¤√‰Îfi ±Î‰˘ ±L›Î› fiÏË ÁÎ_¬Ì ·ı.”
ÿı‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÷˘ ±Î Ωı¥ ÂÎ’ ÿı‰Î ÷ˆ›Îfl ◊¥ √›Î. “ÿ|HÎ Á˘
’|HÎ ¿fl ÕÎ·_ !” ±ı‹ ⁄˘·‰Î …÷Î Ë÷Î, I›Î_ ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ‰Î›Î˝.
ÁÒ⁄˘ ’HÎ ‘Ò_‘‰Î›˘. ø˘‘ı flÎ÷˘«˘‚ ◊›˘. ÷ı ±Ï¤‹Îfi◊Ì ⁄˘S›˘ —

“Ë‹HÎÎ_ fiı Ë‹HÎÎ_ ¥ÕÏfl›ı ÿfl‰Î…ı◊Ì ±‹ÿÎ‰Îÿ »˘ÕÌfiı «ÎS›Î Ω±˘. ‹ÎflÎ
ÂËıfl‹Î_ ŒflÌ◊Ì fi ±Î‰Â˘.”
‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “@›Î_ Á‘Ì fi ±Î‰_ ?”
Ï‰‰ı¿¤˛WÀ ÁÒ⁄˘ ⁄˘S›˘ — “F›Î_ Á‘Ì ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ’ırÎfi_ flÎ… Ë˘›
I›Î_ Á‘Ì fiÏË ±Î‰÷Î.”
(¬flı¬fl ! ⁄L›_ ’HÎ ±ı‰_ …. Ï‰.Á_. 1874fiÌ ÁÎ·‹Î_ ’ırÎ¥fi˘
±_÷ ±ÎT›˘. ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ‹·¿Ì flÎF›fiÌ V◊Î’fiÎ ◊¥ ±fiı ±‹ÿÎ‰Îÿ
ÂËıfl ’fl ±_√˛ıΩıfi˘ ¿⁄Ωı ±ÎT›˘.)
·˘·_√flfiÌ μ’ÎÏ‘
¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ¿Ëı÷Î Ë÷Î ¿ı ±Î’ı
…ı÷·’fl‹Î_ ⁄Ë ‹˘À˘ ›iÎ ¿›˘˝, ’HÎ ±‹fiı ÷˘ ¿Î_¥ ±ı‰˘ ·Î¤ ‹Y›˘ fiÏË.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë‰ı ±Î ‰Êı˝ ±Î’HÎı ŒflÌ◊Ì ‹˘À˘ ›iÎ ¿flÌÂ_.”
±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ… ’Î_«Á˘ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘fi˘ ±fiı hÎHÎÁ˘ Á_÷˘fi˘ Á_CÎ
·¥fiı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ◊Ì fiÌ¿Y›Î. ‹Î√˝‹Î_ ¬˘¬flÎ ‹Ëı‹ÿÎ‰Îÿ ’‘Î›Î˝. ±ËŸ
·˘·_√fl ⁄Î‰Îfi_ V◊Îfi Ë÷_. ÷ı ¿ıÕı ·˘œÎfiÌ ÁÎ_¿‚ ⁄Î_‘÷˘, ÷ı◊Ì ·˘Ë·_√fl
⁄Î‰Î ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷˘. ÷ıfiı flCÎfiÎ◊ÿÎÁı ¬Ò⁄ ¤_¤ıflı·˘. ÷ıfiÎ ⁄Î‰Î-
«ı·Î±˘±ı Á_÷˘fiı ¤ÎY›Î. ∞‰fi‹@÷ÎfiÎ ÁÎ‘ Ïfi—ÂVhÎ ΩHÎÌ, ÷ıfiÎ ËΩfl

«ı·Î±˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ ÁÎ‘±˘ ’fl ÷ÒÀÌ ’ÕuÎ.
‹ËÎflÎ…ı fiÎ»^À¿ı ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘fiı ÁÎ‘±˘fiÌ flZÎÎ ¿fl‰Î ‹˘¿S›Î.
¤√∞±ı ±ı¿ … {ÎÀ¿ı ⁄Î‰ÎfiÎ ‹Ï¬›Îfiı ËHÎÌ fiÎ_A›˘. ÿfl⁄Îfl˘±ı ‹Î‹·˘
Á_¤Î‚Ì ·Ì‘˘. Á_÷˘fiı »˘ÕÎT›Î. ÷ı‹fiÌ ÂVhÎÏ‰zÎ ±Î√‚ ¿˘¥ À¿Ì Â@›Î
fiÏË. ¿ıÀ·Î› ËHÎÎ›Î, ¿ıÀ·Î› CÎÎ›· ◊›Î. ⁄Î¿ÌfiÎ ¤Î√Ì »^ÀuÎ. ‹ËÎflÎ…ı
Á_÷˘fiı ’ÎÀÎÏ’_ÕÌ ¿flÎ‰Ì Áfl÷ ‹˘¿S›Î. ±Î V◊Îfi Ωı¬‹¿Îfl¿ ‘ÎflÌ ‹ËÎflÎ…
◊˘ÕÎ¿ Á_÷˘ ±fiı ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘fiı ·¥ ‰Ëı·Î· ’‘Î›Î˝.
…√∞‰fifi˘ ±_÷
‰Ëı·Î·◊Ì fiÌ¿‚Ì ‹ËÎflÎ… ¿E» √›Î. ¿E»‹Î_ ±Î‘˘¥, ¤«Îμ ◊¥fiı
‹ËÎflÎ… ¤… ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… ¤…‹Î_ Á_ÿfl∞ Á÷Îflfiı CÎıfl ∂÷›Î˝.
‹ËÎflÎ…fi˘ …‹HÎÎ «flHÎfi˘ ±_√ÒÃ˘ ’Î@›˘ Ë÷˘. ±Î¬˘ ’√ ÁÒ∞ √›˘.
±Î¬Î ’√‹Î_ ’ÌÕÎ ◊Î›. ÁHÎ¿Î ‹Îflı. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… ‹ıÕÎ μ’fl … flËı÷Î.
fiÌ«ı ∂÷fl÷Î … fiÏË. ±Î ‰¬÷ı Á_ÿfl∞ Á÷Îflfiı ’HÎ ÷Î‰ ±ÎT›˘. ±Î◊Ì,
…√∞‰fi ‹Ëı÷Î Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÌ ¬⁄fl ¿Îœ‰Î ±ÎT›˘. ‹ËÎflÎ…ı ±ı¿
‰¬÷ ÷ıfiÎ ÏËoÁ¿ ›iÎ‹Î_ ÷ıfi˘ ’flÎ¤‰ ¿flÌ, ›iÎ ⁄_‘ ¿flÎ‰ı·˘. I›Îfl◊Ì
…√∞‰fifiı ‹ËÎflÎ… ≠I›ı ¬Ò⁄ ¶ıÊ. ÷ı ‹ËÎflÎ…fiÌ Ïfi_ÿÎ ¿fl÷˘. ‹ËÎflÎ…fiÌ
ËÎ_ÁÌ ¿fl‰Î ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ⁄‚ÿfi_ fiÎ‹ “ÁËΩfi_ÿ” flÎ¬ı·_. ÷ı‹Î_› ÷ıfiÌ
’IfiÌ ≠¤Î‰÷Ì, ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎÏl÷ ◊›ı·Ì ÷ı◊Ì ÷ıfi˘ ¶ıÊ ‰‘Ì √›ı·˘.
…√∞‰fiı Á_ÿfl∞¤Î¥fiı ¬⁄fl ’Ò»Ìfiı ’»Ì ’Ò»u_ — “ËÎ· ÁËΩfi_ÿ
@›Î_ »ı ?”
Á_ÿfl∞ ÁËı… ¬«¿Î›Î. I›Î_ ÷˘ ‹ËÎflÎ… ÏfiÁflHÎÌfiÎ ’√Ï◊›ı
±Î‰Ìfiı ⁄˘S›Î — “Ë_ ÁËΩfi_ÿ ±Î flèÎ˘. ±ËŸ … »\_. ÷‹ÎflÌ ’ÎÁı ±Î‰_ »\_.”
±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ… fiÌ«ı ∂÷›Î˝.
…√∞‰fiı ¿ÀÎZÎ‹Î_ ’Ò»u_ — “÷‹ı ’fl‹ırfl »˘ ? Â_ ÷‹ı … flÎ‘Î ±fiı
·Z‹ÌfiÎ ’Ï÷ »˘ ?”
“ËÎ, Ë_ … Á„E«ÿÎfi_ÿ ’fl⁄˛õ ’vÊ˘kÎ‹ »\_. Ë_ … flÎ‘Î-·Z‹Ìfi˘
fiÎ◊ »\_. ÂÎVhÎ˘‹Î_ ‹Îfl˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘ »ı.”
‹ËÎflÎ…fi˘ ±Î‰˘ μkÎfl ÁÎ_¤‚Ì …√∞‰fi Ï¬Ω¥fiı flÎ÷˘«˘‚ ◊¥

√›˘. ÷ı ’√ ’»ÎÕÌfiı CÎflfiÌ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚Ì √›˘.
…√∞‰fiı ±Îfl⁄˘fiÌ ⁄ıfl¬ ‹˘¿·Ì ±fiı ¿èÎ_ — “ÁËΩfi_ÿfiı ⁄Î_‘Ìfiı
’¿ÕÌ ·Î‰˘.”
‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… √_√ÎflÎ‹ ‹S·fiı
I›Î_ …¥fiı flèÎÎ. ±Îfl⁄˘ ‹S·fiı CÎıfl ±ÎT›Î. ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiÎ ¿Ëı‰Î◊Ì
√_√ÎflÎ‹ı ’˘÷ÎfiÎ ¤Î¥fiı …‹ÎÿÎfl Œ÷ıË‹Ëo‹ÿfiı Á‹Î«Îfl ±Î’‰Î ‹˘¿S›˘.
’˘÷ÎfiÎ Ë¿‹ ‰√fl …√∞‰fiı ±Î‰_ ¿flı·_ ÁÎ_¤‚Ì Œ÷ıË‹Ëo‹ÿı ’˘÷ÎfiÎ
ÁˆÏfi¿˘fiı ‹˘¿·Ìfiı …√∞‰fifiÎ ÏÁ’ÎËÌ±˘fiı «ÎS›Î …‰Îfi_ ¿Ëı‰flÎT›_.
…√∞‰fi ËÎ◊ CÎÁ÷˘ flËÌ √›˘.
¿Ëı »ı ¿ı ’»Ì◊Ì Œ÷ıË‹Ëo‹ÿfiı …√∞‰fi ÁÎ◊ı ÷¿flÎfl ◊¥. ÷ıHÎı
⁄Ωfl‹Î_ … …√∞‰fifiı ∂¤˘ fiı ∂¤˘ ‰ÎœÌ fiÎA›˘. ±ÎÁflÌ …√∞‰fi
’˘÷ÎfiÎ ’Î’ı ‹flÎ›˘. ¿E»‹Î_ ÁIÁ_√Ì±˘fiı ÁÎfi¿>‚ ‰Î÷Î‰flHÎ ‹Y›_.
[9] Á˙fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı
‹ËÎflÎ… ÁÎ_…fiı ’Ë˘flı CÎı·Î‹Î_ VfiÎfi ¿fl‰Î ’_Î«-ÁÎ÷ ÁÎ‘±˘ ±fiı
«Îfl-’Î_« ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı √›Î. CÎı·Îfiı ¿Î_Ãı ±ı¿ ¿HÎ⁄Ì ¬ıÕ>÷ ÷ıfiÌ ‘Òfi‹Î_
μ÷Î‰‚˘ ÁÌ‹ ¤HÎÌ …÷˘ Ë÷˘. ÷ıfi˘ ¬¤˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ ¬¤Î ÁÎ◊ı ¤À¿Î›˘,
’HÎ ¬ıÕ>÷ ÷˘ “¿˘HÎ ¤À¿Î›_ ?” ÷ıfiÌ ÿfl¿Îfl ¿›Î˝ ‰√fl μ÷Î‰‚˘ «ÎS›˘
…÷˘ Ë÷˘. ‹ËÎflÎ…fiÌ ’Î»‚ ‹Ò‚∞ ⁄˛õ«ÎflÌ ·˘À˘ ·¥fiı …÷Î Ë÷Î. ÷ıHÎı
¿HÎ⁄Ìfiı ⁄Î‰Õ<_ {Î·Ìfiı ∂¤˘ flÎA›˘ ±fiı ’Ò»u_ — “±S›Î ! Ωı÷˘ fi◊Ì ?
±Î_‘‚˘ »˘ ? ±‹ÎflÎ ¤√‰Îfi ÁÎ◊ı ¤À¿Î›˘.”
I›Îflı ¿HÎ⁄Ì ⁄˘S›˘ — “Ë_ ±Î_‘‚˘ Ë¥Â ’HÎ ÷Îfl˘ ¤√‰Îfi ±Î_‘‚˘
»ı ¿ı ±‹ÎflÌ ÁÎ‹_ fi Ωı›_ ? flÎ‹Î‰÷Îfl ±fiı ¿ÚWHÎÎ‰÷Îfl‹Î_ ±‹fiı …\ÿÎ
÷Îfl‰Ì ¿ÎœuÎ. √˘‰Î‚˘ ±fiı ‰Î_ÿflÎfi_ ¿S›ÎHÎ ¿›* ±fiı ±‹fiı ¤Ò·Ì √›Î ?”
‹ËÎflÎ… ±Î Á_‰Îÿ ÁÎ_¤‚÷Î Ë÷Î. ÷ı‹HÎı ‹fi‹Î_ Á_¿S’ ¿›˘˝ — “‹Îflı
±Î ¿HÎ⁄Ì±˘ ±fiı Á‰˝ ∂÷fl÷Ì ΩÏ÷‹ÎhÎfi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. ‹Îflı Á˙fi˘
μ©Îfl ¿fl‰˘ »ı. ±Î ‰¬÷ı ¿˘¥fiı ⁄Î¿Ì flÎ¬‰Î fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ…ı ¿›* ’HÎ ±ı‹ …. ¿HÎ⁄Ì, ¿˘‚Ì, Á¥, Á÷Îfl, ·ËÎfl, ¿ÏÕ›Î,
‹˘«Ì, ‰ÎCÎflÌ, ËÏfl…fi, √˘·Î, CÎÎ_«Ì, ¿<_¤Îfl, ¿oÁÎflÎ, Á˘fiÌ, ‹Î‚Ì, Á·ÎÀ,
ËΩ‹, ¤Ì·, ¤fl‰ÎÕ, ±ÎËÌfl, ‹ıfl ±ı‰Ì ±fi_÷ μ’ıÏZÎ÷ ΩÏ÷±˘fi˘ μ©Îfl
¿›˘˝. ±ıÀ·_ … fiÏË ’HÎ ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷ ⁄˛ÎõHÎ, ‰ÎÏHÎ›Î ±fiı ZÎÏhÎ›˘
…ı‰Î μE« ±fiı ’Ï‰hÎ Á_V¿Îfl ÷ı‹Î_ flıÕuÎ. ÷ı‹fi_ ∞‰fi Ï‰Â© ⁄fiÎT›_.
÷ı‹fi_ ‰÷˝fi ÏfiT›˝ÁfiÌ, Ïfi¤˝›, fiÌÏ÷‹›, ’Ï‰hÎ ±fiı «ÎÏflh›ÂÌ· ¿›*.
¿Îÿ‰‹Î_◊Ì ¿‹‚fiÌ …ı‹ ±Î‰Ì ΩÏ÷±˘‹Î_◊Ì μkÎ‹ ¤@÷˘ ÷ˆ›Îfl ¿›Î˝.
±ıÀ·_ … fiÏË, ’fl_÷ ¬˘Ω, ‰˘flÎ, ’ÃÎHÎ …ı‰Î ‹Á·‹Îfi˘, ’ÎflÁÌ ±fiı
±_√˛ı… ±‹·ÿÎfl˘fiı ’HÎ ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷ ¿flÌ ÷ı‹fiÎ_ ∞‰fi Â© ¿›Î*.
’Ï‰hÎ ¤@÷˘ ⁄fiÎT›Î.
±ı¿ ‰¬÷ ‹ËÎflÎ… ±ZÎfl ±˘flÕÌ±ı ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… œ˘Ï·›ı
Ï⁄flÎF›Î ’»Ì ‹Ò‚∞ ÂıÃfiı ’Ò»u_ — “÷‹fiı √ÏHÎ÷ ¿ı‰_¿ ±Î‰Õı ?”
‹Ò‚∞¤Î¥ ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ·˘¿‹Î_ ¿Î‹‹Î_ ±Î‰ı ±ıÀ·_ ÷˘
±Î‰Õı ….”
±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı ŒflÌ ’Ò»u_ — “÷‹fiı @›Î_ Á‘Ì √HÎ÷Î_ ±Î‰Õı ?”
‹Ò‚∞ ÂıÃ ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±ı¿Õ˘ ·¬Ì±ı ±fiı ÷ıfiÌ ’fl ÁkÎfl
‹ŸÕÎ_ «œÎ‰Ì±ı I›Î_ Á‘Ì √HÎ÷Î_ ±Î‰Õı »ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹Îflı ÷˘ ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ’HÎ ‰‘ ±fi_÷
∞‰˘fi_ ±Î ÀÎHÎı ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. M≤J‰Ì ’flfiÎ ‹‹ZÎ‹ÎhÎfi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı.
±‹ÎflÎ ÁÎ‘fiÎ ¿ı ±‹ÎflÎ ËÏfl¤@÷fiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ±Î‰ı, ÷ıfi_ ’ÎHÎÌ ’Ì±ı ¿ı
÷ıfiı ’ÎHÎÌ ’Î›, ÷ıfiı …‹ÎÕı ¿ı ÷ıfi_ …‹ı, ÷ıfi˘ ‰Î›fl˘ ¬Î›, ÷ı Á˙fi_ ±‹Îflı
¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. ÷ı Á˙fiı ±Î ÁIÁ_√‹Î_ …L‹ ±’Î‰Ì, ÷ı‹fi_ ±ÎI›_Ï÷¿
¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı.”
‹ËÎflÎ…fiÌ ±Î‰Ì Á‰˝…fiÏË÷Î›, ⁄Ë…fiÁ¬Î› ¤Î‰fiÎ Ωı¥ Á˙
ÁÎ‘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘ ±Îç›˝«Ï¿÷ ◊¥ √›Î. Á˙fiı ‹ËÎflÎ…fi˘ M≤J‰Ì ’fl
≠√À ◊‰Îfi˘ Ëı÷ ±Î’‹ı‚ı Á‹Ω¥ √›˘.
Õ¤ÎHÎfi˘ ›iÎ
Õ¤ÎHÎ ¬ıÕÎ Ï…S·Î‹Î_. ¬ıÕÎ Ï…S·Î‹Î_ ±_√˛ıΩıfiÌ ÁkÎÎ ±Î‰Ì √¥
Ë÷Ì. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ±_√˛ı… ÁkÎÎ‘ÌÂ˘fiı ›iÎ ‹ÎÀı ’»ÎT›_. ÷ı‹HÎı flÎ∞ ◊¥
›iÎ ¿fl‰ÎfiÌ flΩ ±Î’Ì, ⁄fi÷Ì ⁄‘Ì ‹ÿÿ ¿fl‰ÎfiÌ ¬Î÷flÌ ±Î’Ì.
Õ¤ÎHÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ±œÎfl Ïÿ‰Áfi˘ ‹ËÎvƒ ›iÎ ¿›˘˝. ·Î¬˘ ⁄˛ÎõHÎ˘fiı
…‹ÎÕuÎ. ¿ıÀ·Î¿ ⁄˛ÎõHÎ˘±ı CÎÌfiÎ ¿>’˘ ÷‚Î‰‹Î_ ÃÎ·‰Ì ÿÌ‘Î. ’»Ì ⁄‹flÎHÎ
‹«ÎT›_ — “CÎÌ ¬ÒÀu_, CÎÌ ¬ÒÀu_.” ‹ËÎflÎ…ı ¿˘ÃÎfl‹Î_ …¥ CÎÌfiÎ ¿>’Î±˘ ÁÎ‹ı
º„WÀ ¿flÌ ¿èÎ_ — “±Î‹Î_◊Ì CÎÌ ¿Îœ÷Î flËıΩı. fiÏË ¬ÒÀı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿ÎÃÌÿfl⁄Îfl˘fiı «Îflı¿˘fl √˘Ã‰Ì ÿÌ‘Î. ¿˘ÃÎfl, ›iÎ‹_Õ’ ‰√ıflı
V◊Îfi˘‹Î_ ÁIÁ_√Ì ⁄˛ÎõHÎ˘ Ωı¥±ı ÷ıÀ·_ CÎÌ ¿Îœ÷Î Ω›, ’HÎ ¬ÒÀı … fiÏË.
÷ı±˘ ±«fl… ’Î‹ı ±fiı ‹ËÎflÎ…fi˘ ‹ÏË‹Î ΩHÎı.
±Î ›iÎ ÿflQ›Îfi Ωı⁄fi ’√Ì ‹ËÎflÎ…fiÌ CÎ˘ÕÌ «˘fl‰Î ±ÎT›˘, ’HÎ
CÎ˘ÕÌ±ı CÎ˘ÕÌ±ı ’˘÷ÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝fiÎ_ ÿÂ˝fi ÿ¥, ÷ıfiÎ Á_¿S’˘ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı
Ωı⁄fi ’√Ìfiı ÁIÁ_√Ì ⁄fiÎT›˘.
›iÎ ÏfiÏ‰˝Cfiı ’Òfl˘ ◊›˘. ’˘ÊÌ ’Òfi‹fiı Ïÿ‰Áı ›iÎfiÌ ’ÒHÎÎ˝ËÏ÷ ≠Á_√ı
‹ËÎflÎ…ı ¤ÎÿflÎfiÎ ‹Ò‚∞ Â‹Î˝fiı ÿÌZÎÎ ±Î’Ì “√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ” fiÎ‹ ±ÎM›_.
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ÿÌZÎÎ ±Î’Ìfiı ’»Ì Á¤Î‹Î_ “±Î fiÎfiÎ ÁÎ‘ ±‹Îflı
flËı‰Îfi_ ‘Î‹ ±fiÎÏÿ ‹Ò‚ ±ZÎfl⁄˛õ »ı. ÷ı±˘ ±‹ÎflÌ ‹ÒÏ÷˝ ±¬_Õ ÿı¬ı »ı
fiı ÷ı±˘ ±‹ÎflÎ μkÎ‹ ¤@÷ »ı.” ±ı‰˘ CÎHÎ˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘. ’»Ì ‰ıΩ flÎ‰‚ı
‹ËÎflÎ… ±Î√‚ flÎ√-flÎÏ√HÎÌ‹Î_ ’ÿ˘ √Î›Î_.
›iÎ ’Òfl˘ ◊›Î ’»Ì ‹ËÎflÎ… ¿ıÁÏfl›Î CÎ˘ÕÎ ’fl ⁄ıÁÌ, Á˘fiıflÌ ‰VhÎ˘
±fiı Á˘fiÎfiÎ_ ±Î¤ÒÊHÎ˘ ‘ÎflHÎ ¿flÌ √Î‹‹Î_ d·ı¿ı Œ›Î˝.
“‰fl Ïfi√˝HÎ flı, ◊›Î_ ⁄˛õw’;
±Î‰ı »ı ±fi’, Áfl‹Ïfi ¤Ò’.
Â˘¤ı ·Î· Áfl‰Î‚, …flÌ Ω‹Î ÂÎ·;
¿oÃı ‹˘÷Ì ‹Î‚, ¤flı·Î ¤‰ÎfiÌ flı...”
±Î ’ÿ ÷ı ‰¬÷ı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ⁄fiÎ‰Ì √‰flÎT›_.
“±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı”

Õ¤ÎHÎfiÎ ›iÎ ’»Ì ‹ËÎflÎ… ŒflÌ ¿E» ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… ¤…‹Î_
Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. e·ÿ˘·fi˘ Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝. ±ÎÁ’ÎÁ◊Ì CÎHÎÎ ËÏfl¤@÷˘ I›Î_
±ÎT›Î Ë÷Î. ±_÷ı …‰Îfiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…fiı ËÎfl-÷˘flÎ «œÎ‰Ì ’ÒΩ ¿flÌ.
Ï‰ÿÎ› ·ı÷Î_ ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı.”
‹ËÎflÎ…ı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±Î’÷Î_ ÁÎ‹_ ¿èÎ_ — “÷‹ı ’HÎ ‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î
flÎ¬Ωı.”
ËÏfl¤@÷˘ ’√ı ·Î√Ìfiı CÎıfl …‰Î «ÎS›Î. «Î·÷Î_ «Î·÷Î_ Ï‰«Îfl
±ÎT›˘ — “‹ËÎflÎ…ı ±Î’HÎfiı “±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı” ±ı‹ ¿ı‹ ¿èÎ_ ËÂı ?”
⁄‘Î±ı ±ı¿⁄ÌΩfiı ±Îfi˘ ±◊˝ ’Ò»u˘, ’fl_÷ ‹fl‹ Á‹Ω›˘ fiÏË.
÷ı◊Ì ÷ı±˘ ’Îÿfl◊Ì ’Î»Î Œ›Î˝. ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ’√ı ·Î√Ìfiı ∂¤Î flèÎÎ ±fiı
’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ı ±‹fiı ¿èÎ_ ¿ı ±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı. ±Îfi˘ Â˘
±◊˝ ?”
‹ËÎflÎ…ı „V‹÷ ¿fl÷Î_ ¿èÎ_ — “±Î ÁÎÕÎ hÎHÎ ËÎ◊fi˘ ÷‹Îfl˘ Á˙fi˘ ÿıË
»ı. ÷ı‹Î_ xÿ›Î¿ÎÂ »ı. I›Î_ ∞‰‹Î_ ÁÎZÎÌw’ı Ë_ flèÎ˘ »\_ ‹ÎÀı ÷‹Îv_ ±_÷fl
«˘A¬_ flÎ¬Ωı. xÿ›‹Î_ …√÷fi˘ ⁄Õ‰Î‚ ’ıÁ‰Î ÿıÂ˘ fiÏË. ÷‹ÎflÌ Á‰˝
Ïø›Î±˘ Ë_ ±_ÿfl flËÌfiı Ωı™ »\_. ‹ÎÀı ±HÎÌÂ© ‰÷˝Ωı. ±Î xÿ› Â© ËÂı
÷˘ Ë_ ±_ÿfl Á¬ı◊Ì flËÌ Â¿ÌÂ. ‹ÎÀı ÁÎflÎ Á_¿S’˘, ÁÎflÌ ‰ÎHÎÌ ±fiı ÁÎv_
±Î«flHÎ ¿fl‰ÎfiÌ ÿ›Î Ëo‹ıÂÎ_ ‹ÎflÎ ’fl flÎ¬Ωı.”
ËÏfl¤@÷˘fiı ±Î… fi‰˘ ’ÎÃ ‹Y›˘. ÷ı∞fiı À¿˘fl ⁄Á Ë˘›. ÷ı‹HÎı
“±Î«Îfl, μE«Îfl ±fiı Ï‰«Îfl ÁÎflÎ_ flÎ¬ÌÂ_, ±Î’fiÌ ±ÎiÎÎ ≠‹ÎHÎı ‰÷aÂ_.”
±ı‰Ì ‹ËÎflÎ…fiı ¬Î÷flÌ ±Î’Ì. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÎ ’fl ≠ÁLfi ◊›Î.
÷ı±˘ ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√Ì ‹fi‹Î_ ±ÎiÎÎ ≠‹ÎHÎı ‰÷˝‰ÎfiÌ √Î_Ã ‰Î‚Ì CÎıfl
…‰Î fiÌ¿Y›Î. ±Î‹, ‹ËÎflÎ… ¿ı‰‚ À¿˘fl ¿flÌfiı ËÏfl¤@÷˘fiÎ_ ‰ÎHÎÌ-‰÷˝fi
Ï‰Â© ¿flÌ fiÎ_¬÷Î.
¿Ú’ÎÁÎK› lÌ∞‹ËÎflÎ…
±_Ωfl‹Î_ Ëfl¤‹∞ Á◊Îfl ±fiı ⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ ËÏfl¤@÷˘ ±ßÎ‰ÌÁ
√Îμ «Î·Ìfiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›Î. CÎHÎÌ ±√‰Õ ‰ıÃÌfiı Á˙ ±ÎT›Î Ë÷Î.
‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î ±fiı “…› V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” ¿èÎÎ.
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ ÁÎ‹_ Ωı›_ fiÏË, ‹˘œ<_ Œıfl‰Ì √›Î. ÁÎ‹Î “…›
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” ’HÎ ¿èÎÎ fiÏË. Ëo‹ıÂfiÌ Àı‰ ‹…⁄ ËÏfl¤@÷˘fiÎ ¬⁄fl-
±_÷fl ’HÎ ’Ò»uÎ fiÏË. ËÏfl¤@÷˘fiı ◊›_ — “±ÎÀ·ı ÿÒfl◊Ì ¿ıÀ·Ì ⁄‘Ì
±√‰Õ ‰ıÃÌfiı ’_ÿfl Ïÿ‰Áı ‹Î_Õ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ’Ë˘ÓE›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¬⁄fl ’HÎ
’Ò»uÎ fiÏË. ∂·ÀÎfi_ ‹˘œ<_ Œıfl‰Ì √›Î.”
ËÏfl¤@÷˘±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ÿ›Î flÎ¬˘. ±‹ÎflÎ ÿÎ¬ÕÎ ÁÎ‹_ …\±˘.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹Îfl˘ Â_ ÿÎ¬Õ˘ »ı ? ¿Î_¥ fiÏË. ≠¿ÚÏ÷ ’vÊ ±fiı
±ÎÃ ±Î‰flHÎ◊Ì ’fl ±ZÎfl‘Î‹ »ı. I›Î_◊Ì ·Î¬ ‹HÎ ·˘œÎfi˘ √˘‚˘ ’Õ÷˘
‹ı·Ì±ı ÷˘ ‰Î›fiı ·Ëıfl¿ı CÎÁÎ÷˘ ±ËŸ ±Î‰÷Î_ fl… ¤ı‚˘ fl… ◊¥ Ω›,
±ÎÀ·ı ÿÒfl◊Ì ¿ı‰‚ ¿vHÎÎ±ı ¿flÌfiı ÷‹Îv_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰Î Ë_ ±ËŸ ±ÎT›˘ »\_.
÷‹ÎflÎ …ı‰˘ ◊¥ √›˘ »\_. ÷‹ÎflÌ Áı‰Î ±_√Ì¿Îfl ¿v_ »\_. ‹˘ÀÎ ∑ÏÊ‹Ïfi±˘
…ı‹HÎı ËΩfl˘ ±fiı ·Î¬˘ ‰Ê˝ ÷’ ¿›Î*, ÷˘› ÷ı‹fiÎ K›Îfi‹Î_ Ë_ fi ±ÎT›˘
±fiı ÷‹fiı fi›fi√˘«fl ◊›˘ »\_. Â_ ±Î ¿Î_¥ ±˘»Ì ¿Ú’Î »ı ?”
±Î ÂOÿ˘ ÁÎ_¤‚Ì ËÏfl¤@÷˘fiı ’˘÷ÎfiÌ ±√‰Õ˘ ¤·Î¥ √¥,
’˘÷ÎfiÌ ¤Ò· Á‹Ω¥, ÷ı‹fiÌ ±_÷flfiÌ ±Î_¬ ∂CÎÕÌ √¥, ‹ËÎflÎ…fi˘ ›◊Î◊˝
‹ÏË‹Î Á‹Ω›˘.
’»Ì Á¤Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ÎflÎ_ ±ı‰Î_ Â_ ÁÎ‘fi »ı ¿ı ±‹ı flÌ{Ì
…¥±ı ±fiı ±Î M≤J‰Ì ’fl ±Î‰Ì±ı ? ±Î…ı ÷˘ ±‹ı ¿ı‰‚ ÿ›Î±ı ¿flÌfiı ±Î
M≤J‰Ì ’fl ’‘Î›Î˝ »Ì±ı. ’Ò‰ı˝ ±‰÷ÎflÎÏÿ¿ ◊›Î ÷ı‹HÎı ÷ı‹fiÎ ›˘√‹Î_ …ı …ı
‹‹ZÎ ∞‰˘ ±ÎT›Î ÷ı‹fi_ ¿S›ÎHÎ ¿›* »ı. ±Î…ı ÷˘ ±‹ı ÿˆ‰Ì ¿ı ±ÎÁflÌ,
‹‹ZÎ ¿ı ÁÎ‹ÎL› ∞‰ ±ı‰˘ ¤ıÿ ’ÎÕu˘ … fi◊Ì. Á˙fi_ ¿S›ÎHÎ ¿›* »ı.
¿˘¥fiÎ ∞‰ ÁÎ‹_ ¿ı V‰¤Î‰ ÁÎ‹_ Ωı›_ fi◊Ì. ¿ı‰‚ ÿ›Î±ı ¿flÌfiı ÿÂ˝fi,
V’Â˝, ≠ÁÎÿÌ, ‰Î÷˘, ‹‚‰_ ‰√ıflı ±fi_÷ Á¬ Ë_ ±Î’_ »\_. ±Î‹, Ë_ ÷‹fiı
¿Ú’ÎÁÎK› ◊›˘ »\_. ‹ÎÀı ’fl⁄˛õ ’vÊ˘kÎ‹ ≠√À Ë˘› I›Îflı ÁÎ‘fiÎfi_ ¿ı
Ïø›Îfi_ ⁄‚ ·ı‰_ fiÏË.”
ËÏfl¤@÷˘ ±fiı ÁÎ‘±˘ Á‰ı˝ Á‹∞ √›Î. ÷ı‹fiı ≠Î„M÷fiÌ ‹ËkÎÎ
Á‹Ω¥ √¥. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “¬v_ »ı ‹ËÎflÎ… ! ±Î ‰Îflı ÷˘ ±Î’ı ±Ï÷Â›
‹Ëıfl ¿flÌ »ı. ±Ï÷ ±’Îfl ≠ı‹ ⁄÷ÎT›˘ »ı. ±‹fiı Á‰˘˝’flÌ ≠Î„M÷ ◊¥ »ı.
Ë‰ı ±Î’fiÌ ±ÎiÎÎ ’Î‚Ìfiı ±Î’fiı ≠ÁLfi ¿fl‰Î ÏÁ‰Î› ¿Î_¥ ¿fl‰Îfi_ ⁄Î¿Ì
flèÎ_ fi◊Ì. ‹ÎÀı Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±‹ı ∞‰˘ ±S’iÎ »Ì±ı. ±‹ÎflÌ ¤Ò·˘ ÁÎ‹ı
ΩıÂ˘ fiÏË. ±Î’fiı flÎ∞ ¿fl÷Î_ ±Î‰Õı ±ı‰_ ⁄‚ ±Î’Ωı.”
Á‹ÿÂa
lÌ∞‹ËÎflÎ… ÁÎ«Î ±◊˝‹Î_ Á‹ÿÂa Ë÷Î. ÷ı‹HÎı ¿˘¥ ¤ıÿ¤Î‰
flÎA›˘ fiË˘÷˘. ÷ı±˘ ÷˘ Á√flÎ‹ ‰ÎCÎflÌfiÎ ¿>⁄ı ’HÎ ’‘Îfl÷Î ±fiı
flÎ…‹Ëı·‹Î_ ’HÎ …÷Î. ·˘›Î‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌ ⁄ıÃÎ Ë÷Î. ¿◊Î‰Î÷Î˝
«Î· Ë÷Ì. ÷ı‰Î‹Î_ √_√Î⁄Î¥ ±Î‰Ì. √_√Î Ω÷ı ËÏfl…fi. ÷ıfiı ‹ËÎflÎ…fi˘
‹ÏË‹Î ¿˘¥ ÁIÁ_√Ì±ı ¿Ëı·˘ ÷ı◊Ì »ı¿ «ÒÕÎ◊Ì «Î·÷Ì ÷ı ·˘›Î ±Î‰Ì.
Á¤Î‹Î_ «ÒÕÎfiÌ ’HÎ ⁄ı-hÎHÎ ⁄Î¥±˘ ⁄ıÃÌ Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î
√_√Îfiı ÷‹ÎflÌ ⁄Î…\ ±ı¿ ¬ÒHÎı ⁄ıÁ‰Î z˘.” ’HÎ ⁄Î¥±˘ ⁄⁄Õ‰Î ·Î√Ì.
‹˘œÎ_ ‹«¿˘Õ‰Î ·Î√Ì. ¿ıÀ·Ì¿ı ‹˘œ<_ Œıfl‰Ì ·Ì‘_. ±ıÀ·ı ‹ËÎflÎ…ı ÁflÎ-
¬Î«flfiÎ_ ’IfiÌfiı ’Ò»u_ — “÷‹ÎflÎ ÷⁄ı·Î‹Î_ ¿ı √‹ÎHÎ‹Î_ œ˘fl ‹flÌ Ω› »ı
I›Îflı ÷ıfiı ¿˘HÎ ÷ÎHÎÌ Ω› »ı ?”
÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ ËÏfl…fi ·¥ Ω› »ı.”
‹ËÎflÎ…ı ŒflÌ◊Ì ¿èÎ_ — “±ıÀ·ı ÷⁄ı·Î‹Î_ ¿ı √‹ÎHÎ‹Î_ ¿ı CÎfl‹Î_ √Î›,
CÎ˘Õ<_, ¿>÷v_... ¿˘¥ œ˘fl ‹flÌ √›_ Ë˘› I›Îflı ÷‹ı ËÏfl…fifiı ±_ÿfl ±Î‰‰Î ÿ˘
»˘ fiı ? ÷˘ ’»Ì ±ËŸ ¿ı‹ ⁄Õ⁄ÕÎÀ ¿fl˘ »˘ ? ‰‚Ì, ±Î √_√Î ÷˘ ‹‹ZÎ
»ı, ÷ı ’Ò‰˝…L‹‹Î_ fiÎ√fl ⁄˛ÎõHÎ Ë÷Ì. ’HÎ ÷ıfiı μE« fiÎ÷fi_ ±Ï¤‹Îfi Ë÷_
÷ı◊Ì ¿˘¥ ∂÷fl÷Î ‰HÎ˝fiÎ ¤@÷˘fiı ±Îÿfl ±Î’÷Ì fiË˘÷Ì. ÷ı‹fi˘ Ï÷flV¿Îfl
¿fl÷Ì. ÷ı◊Ì ±Î …L‹ı ËÏfl…fi ◊¥ »ı. ÷‹ı ±Î‰˘ ¤ıÿ¤Î‰ flÎ¬Â˘ ÷˘
ËÏfl…fi ◊‰_ ’ÕÂı. ‰HÎ˝ ±fiı ±Îl‹fi_ ‹Îfi flÎ¬ı ÷ıfiÎ‹Î_ ÁÎ‘÷ÎfiÎ √HÎ
±Î‰÷Î fi◊Ì. ‹ÎÀı ‰HÎÎ˝l‹fi_ ‹Îfi ±Î‰‰Î ÿı‰_ fiÏË.”
Á˙fiı ÁÎ«Ì ‰Î÷ Á‹Ω¥ √¥. Á˙fiÌ ÁÒ√ À‚Ì √¥. √_√Îfiı ÷fl÷
…B›Î ¿flÌ ±Î’Ì. ±Î…ı Á˙fiı ∞‰fi‹Î_ ±ı¿ fi‰˘ ⁄˘‘’ÎÃ ‹Y›˘.
[10] ‘‹˝-¤„@÷fiÎ_ ÿÂ˝fi
«Î÷‹Î˝ÁfiÎ Ïÿ‰Á˘ Ë÷Î. √œÕÎ‹Î_ ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfi˘ ±˘flÕ˘ ±fiı
ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ ±˘flÕÎfiÌ ‰E«ı ¿fl˘ (√˘¬) Ë÷˘. I›Î_ ‰«·ı ⁄ÎflHÎı ⁄ıÁÌfiı
‹ËÎflÎ… ¿◊Î ¿fl÷Î. ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÎ ±˘flÕÎ ÷flŒ ⁄Î¥±˘ ⁄ıÁ÷Ì.
±ı¿ Ïÿ‰Á ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÁfi ÷flŒ◊Ì ≠¿ÎÂfi˘ ’Ò_… fiÌ¿Y›˘.

’vÊ˘fiÌ Á¤Î ÷flŒ rı÷ ÂÌ÷‚ ÷ı… ¬Ò⁄ …HÎÎ›_. ÷ı‹Î_ ±_÷ÏflZÎ‹Î_ ’vÊ˘fiı
‘‹˝ÿı‰fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÿı¬ÎHÎÌ. ±Î ⁄Î…\ ⁄Î¥±˘fiÌ Á¤Î ÷flŒ fl÷ÎÂ ’Õ÷_ ÂÌ÷‚
÷ı… ¬Ò⁄ …HÎÎ›_. ÷ı‹Î_ ±_÷ÏflZÎ‹Î_ ⁄Î¥±˘fiı ¤„@÷ÿı‰ÌfiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÿı¬ÎHÎÌ.
’»Ì ⁄‘_ ÷ı… ‹ËÎflÎ…‹Î_ Á‹Î¥ √›_. Á˙fiı ±«fl… ◊›_. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı
’˘÷Îfiı ◊›ı·Î_ ÿÂ˝fifiÌ ‰Î÷ ¿flÌ.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “√˘ÿ˘Ëfi ’HÎ @›Î_› fi flËıfiÎfl˘ Ë_ ±ËŸ›Î_ ±Î‰Ìfiı
‰V›˘ »\_. ÷‹ı ‹fiı ‰Â ¿›˘˝ »ı. ÷ı◊Ì ÷‹fiı ±‹ÎflÎ_ ‹Î÷Î-Ï’÷Î …ı ¤„@÷
±fiı ‘‹˝ ÷ı‹fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÿı¬ÎHÎÌ. Ë‰ı ±‹ÎflÌ ÁÎ◊ı ÷ı±˘ ’HÎ ±ËŸ ‰ÎÁ ¿flÌfiı
flËıÂı.”
±Î ⁄Î…\ ±ı‰_ ⁄L›_ ¿ı ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ı¿ ¿˘ÃÎflÌ ËÁfi¤Î¥ ·ÎÃÌ √Î‹ı
√›ı·Î. I›Î_ ±ı¿ Á·ÎÀ »T‰ÌÁ ‹ÒÏ÷˝±˘ hÎHÎ √ÎÕÎ‹Î_ ¤flÌfiı ·¥ …÷˘
Ë÷˘. ±Î ‹ÒÏ÷˝±˘ Ωı¥ ÷ı‹HÎı Á·ÎÀfiı ¿èÎ_ — “÷_ √œ’fl «Î·. ±‹ÎflÎ
‹ËÎflÎ…fiı √‹ı ÷˘ ±Î ‹ÒÏ÷˝±˘ ±‹ı flÎ¬ÌÂ_.” ±ı‹ ¿ËÌfiı ÷ıfiı √œÕı ·¥
±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı ‹ÒÏ÷˝±˘ Ωı¥. ÷ı‹fiı √‹Ì. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹Î_◊Ì ¿Î‚¤ˆfl‰fiÌ
«Îfl ‹ÒÏ÷˝ ¿ÎœÌ fiÎ¬Ìfiı ⁄Î¿ÌfiÌ ⁄Î‰ÌÁ ‹ÒÏ÷˝±˘ flÎ¬Ì ·Ì‘Ì. Á·ÎÀfiı ’ˆÁÎ
«Ò¿‰Ì Ï‰ÿÎ› ¿›˘˝. ÷ı‹Î_◊Ì ⁄ı ‹ÒÏ÷˝±˘, …ı‰Î_ ‘‹˝ ±fiı ¤„@÷fiÎ_ V‰w’ Ë÷Î_
÷ı … CÎÎÀ‹Î_ CÎÕÎ›ı·Ì Ë÷Ì.
‹ËÎflÎ…ı ⁄ı ±˘flÕÎfiÌ ‰E«ıfi˘ √˘¬ ’flÎ‰Ìfiı ÷ı‹Î_ ‘‹˝ ¤„@÷fiÌ
‹ÒÏ÷˝±˘ Ï‰Ï‘’Ò‰˝¿ ’‘flÎ‰Ì.
Â˘¤ÎflÎ‹ ±Î_‘‚˘ ◊›˘

‹ËÎflÎ… ±fiı ÷ı‹fiÎ ’fl‹ËoÁ˘fiı Ï‰Êı Ï‰fl˘‘Ì±˘fiÌ ¶ıÊ⁄Ï© Ë…\
Â‹Ì fi Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ… Ï‰Êı ¿ıÀ·Ì› ±Œ‰Î±˘ ±fiı √‹ı ÷ı‹ ‰Î÷˘ ¶ıÊÌ±˘
¿fl÷Î. ¿ıÀ·Î¿ ¿Ëı÷Î ¿ı ±‹ı ÂÎVhÎı ¿flÌfiı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi fi◊Ì”
÷ı‹ ÁÎÏ⁄÷ ¿flÌ ÿ¥±ı. ÷˘ ¿˘¥¿ ¿Ëı÷Î ¿ı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ› ±ı ‰ıÿ˘
’fl ±Î‘ÎÏfl÷ ÏËoÿ Á_≠ÿÎ› fi◊Ì. ’HÎ ¿˘¥fiÌ ÿ·Ì· ±Î’HÎÎ ’fl‹ËoÁ˘fiÌ
Ï‰¶kÎÎ ±Î√‚ «Î·÷Ì fiÏË. ’fl‹ËoÁ˘ ÁÎ◊ıfiÌ ÂÎVhÎ««Î˝‹Î_ ‹‹ZÎ±˘fiı
ÁÎ«Ì ‰Î÷ Á‹Ω¥ …÷Ì, ’HÎ ±ÎÁflÌ ⁄Ï©‰Î‚Î ¶ıÊÌ±˘ ÷˘ ¶ıÊ … ¿fl÷Î.
±ı‰˘ ±ı¿ ⁄˛ÎõHÎ ‰ÌÁfi√fl‹Î_ flËı÷˘. ÷ıfi_ fiÎ‹ Â˘¤ÎflÎ‹. ÷ı Ï‰¶Îfi

’HÎ ‹ËÎflÎ…fi˘ ±fiı ±Î’HÎÎ Á_≠ÿÎ›fi˘ ƒ˘Ë ¿flı. ±ı¿ ‰¬÷ ‰ÌÁfi√fl‹Î_
÷ıfiÎ CÎflı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ›fi_ ¬_Õfi ¿fl÷˘ Ë÷˘, ÷ı‰Î‹Î_ ±Î’HÎÎ
ÁIÁ_√Ì ⁄‚ÿı‰¤Î¥ …¥ «ÕuÎ. ⁄‚ÿı‰ı ¿èÎ_ — “Â˘¤ÎflÎ‹ ! ±Î…ı ÷˘
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi »ı. ÷ı±˘fi_ ±ˆr›˝ ±fiı ÁÎ‹J›˝ ±’Îfl »ı. ÷ı±˘
Á‹ÎÏ‘ ¿flÎ‰ı »ı. CÎıfl CÎıfl ’fl«Î ±Î’ı »ı. Â© ‰ˆWHÎ‰ Á_≠ÿÎ› «·Î‰ı »ı.
‹ÎÀı ƒ˘Ë I›∞ ÿ¥fiı, ÷ı‹fiÎ ±ÎÏl÷ ◊¥ Ω±˘. ÷‹Îfl˘ ‹˘ZÎ ¿flÌ S›˘.”
’HÎ Â˘¤ÎflÎ‹ ÷ıfiÌ Ï‰¶kÎÎfiÎ ±Ï¤‹Îfi‹Î_ √F›˘˝ — “÷ÎflÎ
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi ÁÎ«Î Ë˘› ÷˘, ±ÎÀ±ÎÀ·˘ ƒ˘Ë ¿fl‰Î »÷Î_ ‹fiı
ÁÎΩı-÷ÎΩı ¿ı‹ flËı‰Î ÿı »ı ? ÷ÎflÎ ¤√‰Îfi ÁÎ«Î Ë˘› ÷˘ ‹fiı ±Î_‘‚˘ fi
¿flÌ fiÎ¬ı ?”
⁄‚ÿı‰ı ¿èÎ_ — “Â˘¤ÎflÎ‹ ! ±Î Â_ ⁄˘·˘ »˘ ? ¤√‰Îfi ÷˘ ÁI›-
Á_¿S’ »ı. ËÎ◊ı ¿flÌfiı ±_‘Î’˘ ÂÌÿfiı ‹Î_√˘ »˘ ? ¿o¥ ÁÎv_ ‹Î_√÷Î fi◊Ì
±Î‰Õ÷_ ¿ı ’»Ì ÷‹ÎflÌ ⁄Ï© ¤˛WÀ ◊¥ »ı ?”
Â˘¤ÎflÎ‹fi˘ ø˘‘ ⁄‹HÎ˘ ◊¥ √›˘. ÷ıHÎı hÎÎÕ fiÎ¬Ì ¿èÎ_ — “ËÎ, ËÎ,
Ë_ »Î÷Ì Ã˘¿Ìfiı ‹Î√_ »\_, Ωı ÷Îfl˘ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi ÁÎ«˘ Ë˘›, ÷˘
Ë_ ±ÎÃ ÿËÎÕÎ‹Î_ ±Î_‘‚˘ ◊¥ Ω™.”
¤˛WÀ⁄Ï© Â˘¤ÎflÎ‹ı ±›˘B› ≥E»Î ¿flÌ. ⁄L›_ ’HÎ ±ı‹ …. ÷ı Œ@÷
«Îfl Ïÿ‰Á‹Î_ … ±Î_‘‚˘ ◊¥ √›˘.
‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‰ÌÁfi√fl ’‘Î›Î˝. ÷ı‹fiı ÁIÁ_√Ì ’ÎÁı◊Ì
Â˘¤ÎflÎ‹ ±Î_‘‚˘ ◊›ÎfiÌ ‰Î÷ ‹‚Ì. ¿vHÎÎ‹ÒÏ÷˝ ‹ËÎflÎ…fiÎ xÿ›‹Î_ ÿ›Î
±Î‰Ì. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ı‹ ? ‹Îflı ·Ì‘ı ±ı ±Î_‘‚˘ ◊›˘ »ı ? «Î·˘
±Î’HÎı Ω÷ı …¥fiı ±ıfiı ÿÂ˝fi ±Î’Ì±ı, ÷ıfiı ZÎ‹Î ±Î’Ì, º„WÀ ±Î’Ì±ı.
÷‹ı Â˘¤ÎflÎ‹fiı ¿Ëı‰flÎ‰˘ ¿ı ‹ËÎflÎ… ÷Îflı I›Î_ ±Î‰ı »ı.”
’HÎ Ï‰fiÎÂ¿Î·ı Ï‰’flÌ÷⁄Ï©— Î ¤˛WÀ⁄Ï© Â˘¤ÎflÎ‹ı ËÏfl¤@÷˘fiı
¿ËÌ ÿÌ‘_ — “Ë_ ÷‹ÎflÎ ¤√‰Îfifiı fiÏË ‹‚_.” ÷ıHÎı ÿfl‰Î…ı ⁄ı fi˘¿flfiı ∂¤Î
flÎA›Î. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı ‹‚‰ÎfiÌ fiÎ ¿ËÌ. ‹ËÎflÎ… Ï¬Lfi xÿ›ı ÷ıfiÎ
ÿfl‰Î…ı◊Ì ’Î»Î ‰Y›Î. Â˘¤ÎflÎ‹ı ’˘÷Îfi_ ∞‰fi ±fi_÷ ±_‘¿Îfl‹Î_ ‘¿ı·Ì
ÿÌ‘_ ±fiı ’fl‹ırflfi_ ÁÎZÎÎ÷˚ ÿÂ˝fi √‹ÎT›_.
ÿÌ‘_ º„WÀfi_ ÿÎfi

‹ËÎflÎ… ·Ì‹·Ì‹Î_ ‹Ò‚∞ ÂıÃfiı I›Î_ ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ…fiı ŒÏ‚›Î‹Î_
œ˘Ï·›Î ’fl ’‘flÎT›Î. ‹ËÎflÎ… ⁄ıÃÎ_ ⁄ıÃÎ_ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiÎ ¬⁄fl
’Ò»÷Î Ë÷Î I›Î_ ±ı¿ ±Î_‘‚Ì VhÎÌ ÿÌ‰Î·fiı ÁËÎflı ËÎ◊ ÿı÷Ì ÿı÷Ì
‹Ò‚∞¤Î¥fiÎ CÎfl‹Î_ ≠‰ıÂ÷Ì Ë÷Ì. Á˙fi_ K›Îfi ‹ËÎflÎ… ÷flŒ. ‹ËÎflÎ…ı
ÿÒfl◊Ì ±Î Ωı›_. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ ±Î√‚ ⁄ıÃı·Î ‹Ò‚∞ ÂıÃfiı, ⁄Î¥ ÷flŒ
±Î_√‚Ì «Ÿ‘Ì ’Ò»u_ — “±Î ¿˘HÎ ⁄Î¥ »ı ? ⁄Ì«ÎflÌ ±ı¿·Ì ‹◊ı »ı.”
‹Ò‚∞ ÂıÃı Á_¿˘«Î÷Î_ ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ ‹ÎflÎ_ CÎfl‰Î‚Î_ »ı.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹ ? ±Î_‘‚Îfi˘ ±‰÷Îfl ⁄Ë ¤Ò_Õ˘. ±ı‹Î_› ⁄Î¥
‹ÎHÎÁfiı ±_‘Î’˘ ±ıÀ·ı ÿ—¬fi˘ ’Îfl fiÏË. CÎfl¿Î‹ ¿fl‰_, «Ò·˘ «ı÷Î‰‰˘,
∞‰-…_÷◊Ì ÿÒfl flËı‰_, ⁄‘_ ⁄Ë ÁÎ«‰‰_ ’Õı. ¿˘”¿ Ëo‹ıÂÎ_ ‹ÿÿ‹Î_ Ωı¥±ı,
¬v_ fiı ?”
‹Ò‚∞ ÂıÃı ¿èÎ_ — “ËÎ ‹ËÎflÎ… ! Â_ ◊Î› ? ≠ÎflO‘‹Î_ ·A›_ Ë˘› ÷ı
÷˘ ¤˘√‰‰_ … ’Õı fiı ? ±Î …√÷‹Î_ ¿ıÀ·Î› ±Î_‘‚Î ±Î‹ … ’fl‰Â’HÎı
±Î‰flÿÎ ¿Îœ÷Î ËÂı. ±_‘Î’Î‹Î_› ¿Î‹¿Î… ÷˘ ¿fl‰_ … ’Õı fiı ? fiÏË ÷˘
«Î·ı ¿ı‹ ?”
‹ËÎflÎ… ⁄˘S›Î — “±Î ÷‹ÎflÎ_ CÎfl‰Î‚Î_ ÿı¬÷Î_ Ë˘› ÷˘ ¿ıÀ·_ ÁÎv_
◊Î› !”
‹Ò‚∞ ÂıÃ ¿Ëı — “±ı ÷˘ ÁÎv_ … ¿Ëı‰Î› fiı !”
±ı‰Î‹Î_ ‹Ò‚∞¤Î¥fiÎ_ CÎfl‰Î‚Î_±ı ±_ÿfl◊Ì ‹ÎHÎÁ ‹˘¿·Ì ‹Ò‚∞¤Î¥fiı
CÎfl‹Î_ ⁄˘·ÎT›Î, ±fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ…ı ⁄Ë ‹Ëıfl ¿flÌ ! …\±˘fiı, ±Î Ë‰ı
‹fiı ⁄‘_ ÿı¬Î› »ı. Ë_ ÿı¬÷Ì ◊¥ √¥ »\_. ±Î ‹ËÎflÎ…ı ¿ı‰Î Á_ÿfl rı÷
Áfl‰Î‚ ±fiı rı÷ ’ÎCÎ ‘ÎflHÎ ¿›Î* »ı. ÷‹ı› Ë‰ı ±Î ‹ı·Î_ ¿’ÕÎ_ ⁄ÿ·Ì,
ÁÎflÎ_ ¿’ÕÎ_ ’ËıflÌ S›˘. ‹ËÎflÎ…fiı ‰‘Î‹HÎÌ ±Î’˘ ¿ı ÷‹ÎflÌ ÿ›Î◊Ì Ë_
ÿı¬÷Ì ◊¥ √¥ »\_.”
±Î Ωı¥ ‹Ò‚∞ ÂıÃfiÎ ±Îfi_ÿfi˘ ’Îfl fi flèÎ˘. ÷fl÷ … fi‰Î_ ¿’ÕÎ_
’ËıflÌ ÷ı±˘ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı √›Î. ’√ı ·Î√Ìfiı ⁄˘S›Î — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ı
⁄Ë ‹Ëıfl ¿flÌ. ±Î’fiÌ ÿ›Î◊Ì ‹ÎflÎ_ CÎfl‰Î‚Î_ ÿı¬÷Î_ ◊¥ √›Î_ »ı. ±Î’ı
±ıfi_ ∞‰fi μΩY›_. ¿ıÀ·Î ‰¬÷◊Ì ÷ıfiÌ ≥E»Î Ë÷Ì ¿ı ÷ıfiı ±Î’fiÎ_ ≠I›ZÎ
ÿÂ˝fifi˘ ±Îfi_ÿ ‹‚ı. ±Î’ ÷˘ ÁI›Á_¿S’ »˘.”
‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı CÎıfl ¿ıÀ·˘¿ ‰¬÷ flèÎÎ. ‹Ò‚∞ ÂıÃ ±fiı ÷ı‹fiÎ_
CÎfl‰Î‚Î_±ı ¬Ò⁄ ≠ı‹◊Ì ‹ËÎflÎ…fiı flÎA›Î ±fiı Á¬ ·Ì‘_.
’Î»‚◊Ì ‹Ò‚∞ ÂıÃ ⁄‘_ I›Î√ ¿flÌ, ¿Î›‹fiı ‹ÎÀı ‹ËÎflÎ…fiÎ
¿Îfl¤ÎflÌ ÷flÌ¿ı ‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ◊ı … flèÎÎ.
[11] ∞‰Î¬Î«flfiÌ ’flÌZÎÎ
lÎ‰HÎ ’Òfl˘ ◊‰Î ±ÎT›˘, ’HÎ ÁÎfl_√’fl‹Î_ ‰ÊÎ˝ ◊¥ fi Ë÷Ì. œ˘fl
‹ÎÀı «Îfl ’HÎ ¬ÒÀÌ ’ÕÌ. Á˙±ı ±Î‰Ì ‹ËÎflÎ…fiı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ — “‹ËÎflÎ… !
‰flÁÎÿ Ï‰fiÎ Á˙ ≠ÎHÎÌ ’ÌÕÎ ’Î‹ı »ı. ‹ÎÀı ÿ›Î ¿flÌfiı ≥Lƒfiı ±ÎiÎÎ ¿fl˘,
…ı◊Ì ‰ÊÎ˝ ◊Î›.”
‹ËÎflÎ…ı «˘¿‹Î_ œ˘Ï·›˘ œ‚Î‰Ì Á¤Î ¿flÌ, Á˙ ±Î√‚ ’˘÷Îfi_ K›Îfi
¿flÎ‰Ì, ‘ÒL› ¿flÎ‰Ì. ’HÎ ±Î¿ÎÂ‹Î_ ‰Îÿ‚_ ÿı¬Î› fiÏË. flÎ÷ı ‹ËÎflÎ…ı
’·_√‹Î_ ÁÒ÷Î_ ÁÒ÷Î_ ≥Lƒfiı ‘‹¿ÎT›˘. ±Î◊Ì, ≥Lƒı √VÁı ◊¥ ‰Ì…‚ÌfiÎ
¿ÕÎ¿Î ÁÎ◊ı ‹Â‚‘Îfl ‰ÊÎ˝ ¿flÌ. ±ıÀ·Ì Ωıfl◊Ì ‰ÊÎ˝ ¿flÌ ¿ı ∞‰Î¬Î«flfi_
CÎfl ’Õ‰Î ‹Î_Õu_.
‹ËÎflÎ… ¿Ëı‰Î ·ÎB›Î — “±‹ı ¿Ëı÷Î Ë÷Î, ±‹fiı ÷‹Îflı CÎıfl ·¥
Ω±˘ fiÏË, ÷˘› ·ÎT›Î. Ë‰ı CÎfl ’Õu_. ±‹fiı @›Î_ flÎ¬Â˘ ?”
∞‰Î¬Î«fl ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! fi‰Ì Õı·Ì‹Î_ ’Î¿<_ CÎfl fi‰_ … «HÎÎT›_
»ı, I›Î_ «Î·˘.”
‹ËÎflÎ…fiı √fl‹ ‘Î⁄‚˘ ±˘œÎÕÌ ‹¿<_ÿ‰HÎa ±fiı ∞‰Î¬Î«fl fi‰Î
CÎfl‹Î_ ·¥ √›Î. ‹ËÎflÎ…ı ’flÌZÎÎ ¿fl‰Î ÷ı ‰¬÷ı ¿èÎ_ — “±I›Îflı ±‹fiı
¬Ò⁄ ¤Ò¬ ·Î√Ì »ı. ∂fiÌ ∂fiÌ flÁ˘¥ …‹ÎÕ˘.”
∞‰Î¬Î«flı Ωı›_ ÷˘ »ÎHÎÎ_, ·Î¿ÕÎ_, «Ò·˘ ⁄‘_ … ’·‚Ì √›ı·_, »÷Î_
¿˘ÃÌ ¤Î_√Ìfiı fi‰Î «Ò·Î ¿›Î˝. fi‰˘ ’·_√ ÷˘ÕÌ ÷ıfiÎ_ ·Î¿ÕÎ_ ‰Î’flÌ ÿı‰÷Î
Á‚√Î‰Ì, flÁ˘¥ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ…fiı …‹ÎÕuÎ. ‹ËÎflÎ… …‹Ìfiı ÁÒ÷Î.
I›Î_ ±‘˝flÎÏhÎ±ı ⁄Ò‹ ’ÕÌ — “⁄«Î‰˘ ! ¿˘¥ ⁄«Î‰˘ ! ‹Îv_ CÎfl ’ÕÌ
flèÎ_ »ı. ‹˘¤ ËıÃ˘ ∂÷flÌ √›˘ »ı. »˘¿flÎ_ ±fiı œ˘flfiı ⁄«Î‰˘ !”
‰flÁÎÿ ±fiı ‰Ì…‚ÌfiÎ ±‰Î…‹Î_ ¿˘¥fiı Á_¤‚Î›_ fiÏË. Á˙
CÎÁCÎÁÎÀ ¨CÎı. ‹ËÎflÎ… Ë‚‰ı¿◊Ì Õı·Ì ¬˘·Ì ’·‚÷Î_ ⁄ËÎfl √›Î. ·Î¬Î
’Àı· ±fiı ÿı‰Î ’Àı·fiÎ CÎflfi˘ ‹˘¤ ¨«˘ ¿flÌfiı ’˘÷Îfiı ¬¤ı ·¥ ·Ì‘˘.
÷ıfiÎ_ œ˘fl ±fiı ⁄ˆflÎ_-»˘¿flÎ_ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚Ì √›Î_. Á˙ ‹˘÷‹Î_◊Ì ∂√flÌ √›Î_.
‹ËÎflÎ… ’Î»Î ±Î‰Ìfiı ’˘œÌ √›Î.
Á‰Îfl Á‘Ì‹Î_ √Î‹ ±Î¬Î‹Î_ CÎÒ_ÀHÎ Á‘ÌfiÎ_ ’ÎHÎÌ ¤flÎ¥ √›Î_.
‹ËÎflÎ… fiËÎ‰Î ⁄ıÃÎ. ‹¿<_ÿ‰HÎa±ı fi‰flÎ‰÷Î_ Ωı›_ ÷˘ ‹ËÎflÎ…fiı ¬¤ı
¿Î’˘ ’ÕÌ √›ı·˘. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ±Îfi_ ¿ÎflHÎ ’Ò»u_. ‹ËÎflÎ…ı ‹‘flÎ÷ı
⁄fiı·Ì ‰Î÷ ¿ËÌ. ‹ËÎflÎ… ÏfiI› Ïø›Î‹Î_◊Ì ’fl‰Î›Î˝ I›Î_ Á‘Ì‹Î_ ‰flÁÎÿ
⁄_‘ ’Õu˘. √Î‹‹Î_◊Ì ’ÎHÎÌ ±˘»Î_ ◊›Î_. ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “¿Î· flÎ÷fiÎ Á_÷˘
¤ÒA›Î »ı. ±‹Îflı √Î‹fi˘ ¤Î‰ Ωı‰˘ »ı. ‹ÎÀı «Î·˘, ±Î…ı {˘‚Ì ‹Î√‰Î
±‹ı Ω¥Â_. {˘‚Ì ‹Î_√Ì Á˙ Á_÷˘fiı …‹ÎÕÌ±ı.”
∞‰Î¬Î«flı CÎHÎÌ fiÎ ¿ËÌ ’HÎ ‹ËÎflÎ… {˘‚Ì ·¥ Ï¤ZÎÎ ‹Î√‰Î
fiÌ¿Y›Î. ±Î◊Ì, √Î‹‘HÎÌ ∞‰Î¬Î«fl ’HÎ ‹ËÎflÎ… ¤ı‚Î {˘‚Ìfi˘ ⁄ÌΩı
»ıÕ˘ ’¿ÕÌ “fiÎflÎ›HÎ Ëflı, Á„E«ÿÎfi_ÿ ≠¤˘ !”fiÌ ±ÎË˚·ı¿ ·√Î‰÷Î_ {˘‚Ì
‹Î√‰Î fiÌ¿Y›Î. ·ÎÕ<, Á¬ÕÌ, fl˘À·Î ‰√ıflı◊Ì {˘‚Ì ¤flÎ¥ √¥. ‹ËÎflÎ…ı
√Î‹fiÎ «˘flÎ μ’fl, Á˙ Á_÷˘fiı ∂¤Î_ ∂¤Î_ ËÎ◊‹Î_ fl˘À·Î, Á¬ÕÌ, ÿËŸ
‰√ıflı ’ÌflV›_. Á˙ Á_÷˘±ı ∂¤Î_ ∂¤Î_ ËÎ◊‹Î_ ·¥fiı ¤˘…fi ¿›*.
‰ÎHÎÌ Ï‰Â© ¿flÌ

⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ‹ËÎflÎ… flÎÃ˘Õ ‘Î‘·fiı CÎıfl √›Î. I›Î_ ÷ı‹fiÎ
CÎfl‰Î‚Î_ flÎHÎ⁄Î¥ ‰·˘b_ ¿fl÷Î_ ◊Î¿Ì √›ı·Î_, ÷ı ⁄ı CÎÕÌ ◊Î¿ ¬Î÷Î_ Ë÷Î_.
±Î ºU› ‹ËÎflÎ…ı Ωı›_. flÎHÎ⁄Î¥ ’˘fl˘ ¬Î¥ ŒflÌ◊Ì ‰·˘b_ ¿fl‰Î √›Î_.
‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “¿ı‹ ‰·˘b_ ’Õ÷_ ‹Ò@›_ ?”
flÎHÎ⁄Î¥ ¿Ëı — “Ë_ ±ı¿·Ì »\_. ⁄ı ÁÎ‹ÁÎ‹Î ‰·˘b_ ¿flfiÎfl Ë˘› ÷˘
±Î CÎÕÌ±ı ◊¥ Ω›.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı‹ ?” ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ∂¤Î ◊›Î. flÎHÎ⁄Î¥fiÌ ÁÎ◊ı
‹ËÎflÎ… ’HÎ ‰·˘b_ ¬ıÓ«‰Î ·ÎB›Î. CÎÕÌ¿‹Î_ ‹Î¬HÎ μ’fl ±ÎT›_.
flÎHÎ⁄Î¥±ı ‹ËÎflÎ…fiı ‹Î¬HÎ ±fiı Ï‹ÁflÌ CÎ˘‚Ìfiı ±ÎM›Î_ ±fiı ¿èÎ_ — “S›˘
‹ËÎflÎ… ! ±Î ±Î’fiÌ Áı‰Îfi˘ ¤Î√.”
‹ËÎflÎ… ≠ı‹◊Ì ‹Î¬HÎ ±fiı Ï‹ÁflÌ …Q›Î.
‹ËÎflÎ… ∞‰Î¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiÌ Á¤Î
¿flÌfiı ⁄ıÃÎ. I›Î_ ±ı¿ Ωı√Ì ÷tfi Ïÿ√_⁄fl ±‰V◊Î‹Î_ ±ÎT›Î. fiBfi, ‹Î◊ı
…ÀÎ, ËÎ◊‹Î_ ÏhÎÂÒ‚ ±fiı ÂÎ_÷, ’HÎ ÁËı… μ√˛ ‹¬. ±Î‰Î Ωı√Ìfiı Ωı¥
ÁflÎ¬Î«flfiÎ ‹˘œÎ‹Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì √›_ — “√‘ıÕÌfi˘ ⁄Î‰˘ ! ‰VhÎ ‰√fl fiÎ√˘
Œflı »ı.” ⁄Î‰˘ ¿o¥ ⁄˘S›˘ fiÏË. ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√Ì ’Î»˘ Œ›˘˝.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ÁflÎ¬Î«fl, ÷‹ı ±’ÂOÿ ¿ı‹ ⁄˘S›Î ?”
ÁflÎ¬Î«fl ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ ±‹ÎflÌ ¿ÎÃÌfiÌ flÌ÷ ¿Ëı‰Î›.
Ïfi_ÿÎ, V÷Ï÷ …ı ¿Î_¥ ⁄˘·‰_ Ë˘› ÷ı √‘ıÕÌ ÂOÿ◊Ì Âw ¿flÌfiı ¿Ëı‰Î›.
¿ÎÃÌ‹ÎhÎ “√‘ıÕÌ” ÂOÿ ⁄˘·‰Î ÂÌ¬ı I›Îflı … ⁄‘_ ¤HÎÌ ’fl‰Î›Î˝ ¿Ëı‰Î›.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “÷‹fiı ¬⁄fl »ı ? ÁÎZÎÎ÷˚ ÏÂ‰∞ ⁄Î‰Îfi_ w’ ‘flÌfiı
ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î Ë÷Î. ‹ÎÀı ±Î…◊Ì Ïfi›‹ S›˘. ¿˘¥ ÁIÁ_√Ì±ı ∂÷fl÷Ì ‰ÎHÎÌ,
±’ÂOÿ ¿ı √Î‚ fi ⁄˘·‰Ì. Ï‰‰ı¿›@÷ ÁÎflÌ ‰ÎHÎÌ ⁄˘·‰Ì. …ı ‹˘œÎ◊Ì
¤√‰Îfifi_ fiÎ‹ ·¥±ı ÷ı‹Î_ ¿<„IÁ÷ ÂOÿ˘ fi Â˘¤ı. ÷‹ı ’Ò_»ÕÎ Á˘÷Ì √‘ıÕÌ
‹˘œÎ‹Î_ flÎ¬Ì ‹ÎÀı ≠Î›ÏçkÎw’ı ±ı¿Î‰fi ‹Î‚Î Œıfl‰Ωı.”
ÁflÎ¬Î«flı ‹ËÎflÎ…fiÎ ’√ı ’ÕÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì. Á˙ ËÏfl¤@÷˘±ı ÁÎflÌ
‰ÎHÎÌ ‰Î’fl‰Îfi˘ Ïfi›‹ ·Ì‘˘. ’»Ì ÁflÎ¬Î«fl CÎ˘ÕÌ ·¥ ÁÌ‹‹Î_ «Îflı¿˘fl
ŒflÌ ‰Y›Î. ⁄Î‰˘ ÿı¬Î›˘ fiÏË. ÷ı‹HÎı ¨«ı Ωı›_ ÷˘ ±Î¿ÎÂ‹Î√ı˝ ⁄Î‰˘
±ºU› ◊÷˘ Ë÷˘.
‹ÎHÎ¿ÌfiÎ ±Á‰Îfl
√Î‹˘√Î‹ Ï‰«fl÷Î ‹ËÎflÎ… ‹ÎÀı lıWÃ CÎ˘ÕÌfiÌ …wfl Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı
ÁÎ_¤Y›_ ¿ı ‹ÌHÎÎ’fl‹Î_ ‹ÎHÎ¿ÌfiÌ ‰»ıflÌ »ı.
±Î ±flÁÎ‹Î_, ‹ËÎflÎ… ·˘›Î‹Î_ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î I›Îflı √Î‹ «ÒÕÎfiÎ
¤Ì‹ ’_ÕuÎ ÷◊Î ÷ıfiÎ ¤Î¥ ∞‰flÎ‹ ·˘›Î ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı ÁÎ_¤Y›_ Ë÷_ ¿ı
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi »ı. ±ıÀ·ı ‹fi‹Î_ Á_¿S’ ¿flÌfiı ±ÎT›Î Ë÷Î ¿ı Ωı
¤√‰Îfi Ë˘› ÷˘ ⁄_fiı «flHÎ‹Î_ Á˘‚ Ï«Ë˚fi˘ Ë˘‰Î_ Ωı¥±ı.
÷ı ·˘›Î ±ÎT›Î I›Îflı ‹ËÎflÎ… Á¤Î‹Î_ Ï⁄flÎ…‹Îfi ◊›Î Ë÷Î ±fiı

‰Î÷˘ ¿fl÷Î Ë÷Î. ¤Ì‹ ’_ÕuÎfi˘ Á_¿S’ ΩHÎÌ ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ÎfiÎ_ ⁄Lfiı «flHÎ
≠ÁÎ›ÎÙ. ¤Ì‹ ’_ÕuÎfiı ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ‹Î_ Ï«Ë˚fi˘ Ωı‰ÎfiÌ
÷¿ ‹‚Ì. ÷ı ÁÎ‹ı … ⁄ıÃÎ ±fiı ‘Ìflı flËÌfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ⁄_fiı «flHÎÎflÏ‰_ÿ‹Î_
∂’ÁÌ ±Î‰ı·Î_ Á˘‚ Ï«Ë˚fi˘ ÷ıHÎı Ωı¥ ·Ì‘Î_. ÷ıfiÎ ‹fi‹Î_ Ïfiç› ◊›˘ ¿ı
‹ËÎflÎ… ¤√‰Îfi »ı. ÷ıHÎı ÷◊Î ∞‰flÎ‹ı ÷fl÷ … ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ‰÷˝‹Îfi
‘flÎT›Î_ ±fiı ¿_ÃÌ ’ËıflÌ.
’»Ì «ÒÕÎ ’Î»Î …‰Î fiÌ¿Y›Î. flV÷Î‹Î_ ‹ÌHÎÎ’fl √Î‹ ±ÎT›_ ±ıÀ·ı
÷ıHÎı ÷ı √Î‹fiÎ √flÎÏÁ›Îfiı wÏ’›Î ‘Ì›Î˝ Ë÷Î ÷ı ›Îÿ ±ÎT›_. ÷ı fl¿‹ T›Î…
ÁÎ◊ı ‹‚Ìfiı wÏ’›Î hÎHÎı¿ ËΩflfiÌ ◊÷Ì Ë÷Ì. √flÎÏÁ›ÎfiÌ Õı·Ì±ı ±ÎT›Î
±ıÀ·ı √flÎÏÁ›Îfiı ◊›_ ¿ı fiyÌ fl¿‹fiÌ μCÎflÎHÎÌ ¿fl‰Î ±ÎT›Î ·Î√ı »ı.
±ıÀ·ı ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “◊˘ÕÌ ‹ÿ÷ ±Î’˘. ÷‹ÎflÌ ⁄‘Ì fl¿‹ ÁÎ‹ÀÌ ±Î’Ì ÿ¥Â.”
’HÎ ¤Ì‹ ’_ÕuÎ ±fiı ∞‰flÎ‹ ‹y‹ Ë÷Î. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “⁄Î’ ! ±Î‹
‹ÿ÷‹Î_ fiı ‹ÿ÷‹Î_ ¿ıÀ·Î_ ‰flÁ ‰Ì÷Ì √›Î_ ! ‹ÎÀı ±Î ‰¬÷ ÷˘ fl¿‹ ·¥fiı
… …‰_ »ı.”
±ıÀ·Î‹Î_ ¤Ì‹ ’_ÕuÎfiÌ fi…fl ÁÎ‹ı ⁄Î_‘ı·Ì ‰»ıflÌ μ’fl ’ÕÌ. ÷ıHÎı
Ï‰«Îfl ¿›˘˝. ‰»ıflÌ Ω÷‰_÷ »ı. Ωı ⁄Î’ ÷ı ±Î’Ì ÿı, ÷˘ ‹ËÎflÎ…fiı ±’˝HÎ
¿flÌ ÿ¥±ı. ÷ıHÎı ÷fl÷ … ¿èÎ_ — “⁄Î’ ! wÏ’›Î fi Ë˘› ÷˘ ¿Î_¥ fiÏË. ’HÎ
’ı·Ì ‰»ıflÌ ⁄Î_‘Ì »ı ÷ı ±Î’Ì z˘. fl¿‹ «Ò¿÷ı ‹Y›ÎfiÌ ÁËÌ ¿flÌ ÿ™ !”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ⁄Î’fiı ΩHÎı ‰Ì…‚Ì ’ÕÌ Ë˘› ÷ı‰˘ ±ÎCÎÎ÷ ·ÎB›˘. ⁄ı
CÎÕÌ ÷˘ Ï‰«Îfl‹Î_ ’ÕÌ √›Î. ’HÎ ’»Ì ‹fi‹Î_ ◊›_ Ωı ‰»ıflÌ fiÏË ±Î’_ ÷˘
⁄˛ÎõHÎ˘ hÎÎ√_ ¿flÂı ±fiı Ωı ÷ı‹fi˘ ÿıË ’ÕÌ …Âı ÷˘ ‹fiı ⁄ı ⁄˛õËI›Î
·Î√Âı. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “’_ÕuÎ ! ±Î ‰»ıflÌ ÷˘ ∞‰ÁÎÀÎfiÌ »ı. ÿı‰Î_ÂÌ »ı. ’HÎ
÷‹ı› ÿı‰’vÊ »˘. Ωı ÿı‰_ ‰‚Ì …÷_ Ë˘› ±fiı ÷‹ı flÎ∞ ◊÷Î Ë˘, ÷˘ ¤·ı
‰»ıflÌ »˘ÕÌ Ω±˘.”
’»Ì ⁄Î’±ı ‰»ıflÌfi_ ’Ò…fi ¿›Ù. ÷ıfiÎ ¿’Î‚ı «Î_ÿ·˘ ¿›˘˝. ¤Ì‹
’_ÕuÎ ÷◊Î ∞‰flÎ‹ ’_ÕuÎfiÎ ¿’Î‚ı ’HÎ «Î_ÿ·Î ¿›Î˝ ±fiı ’»Ì ‰»ıflÌ
÷ı‹fiı Á˘Ó’Ì ÿÌ‘Ì. ÷ı ‰¬÷ı ÷ı‹fiÌ ±Î_¬‹Î_ ±Î_Á Ë÷Î_. ¤Ì‹ ’_ÕuÎ±ı ¬Î÷_
ŒÎÕÌ fiÎA›_ ±fiı ⁄Î’fiı ∑HÎ‹@÷ ¿›Î˝. ⁄_fiı ¤Î¥±˘ I›Î_◊Ì fiÌ¿Y›Î ±fiı
÷ı‹HÎı ·˘›ÎfiÌ ‰ÎÀ ’¿ÕÌ.

‹ËÎflÎ… ·˘›Î‹Î_ Á¤Î ¿flÌfiı Ï⁄flÎ…‹Îfi ◊›Î Ë÷Î. ÷ı ‰¬÷ı
÷ı‹HÎı ÁflÎ¬Î«flfiı ¿èÎ_ — “ÁflÎ¬Î«fl ! ¿_¿<, ËÎfl ‰√ıflı ÷ˆ›Îfl ¿fl˘. ±‹Îfl˘
√vÕ ±Î‰ı »ı ÷ıfi_ ’Ò…fi ¿fl‰_ »ı.”
±ıÀ·Î‹Î_ ¤Ì‹ ’_ÕuÎ ±fiı ∞‰flÎ‹ ’_ÕuÎ ‰»ıflÌ ·¥fiı ÿfl⁄Îfl‹Î_
±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı Ωı¥fiı ⁄˘S›Î — “ÁflÎ¬Î«fl ! ±Î ¤Ì‹ ’_ÕuÎ
±‹Îfl˘ √vÕ ·¥ ±ÎT›Î.”
ÁflÎ¬Î«fl ÷◊Î ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘ ‰»ıflÌ Ωı¥fiı ±ı¿ÿ‹ ∂¤Î ◊¥ √›Î.
ÁflÎ¬Î«flı fi¬ÏÂ¬ ‰»ıflÌfiı fiÌfl¬Ì ·Ì‘Ì. ¿ıÂ‰Î‚Ì μ’fl ËÎ◊ ŒıflT›˘,
¿ÎfiÁ˘flÌ Ωı¥, ’√fiÎ ÕÎ⁄·Î Ωı›Î. ÷ıHÎı ÷fl÷ … ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î
‹ÎHÎ¿Ì »ı, ’HÎ ‹ÎHÎ¿ÌfiÌ Ω÷‹Î_› ±Î ÷˘ μkÎ‹ Ω÷ »ı. ±Î‰_ Ωfi‰fl
Ë…\ Á‘Ì ÿÌÃ<_ fi◊Ì. ‹ÌHÎÎ’flfiÎ √flÎÏÁ›Î ’ÎÁı ±Î‰Ì ±ı¿ Ω÷‰_÷ ‰»ıflÌ
»ı ±ı‰_ ÁÎ_¤Y›_ Ë÷_, ’HÎ ÷ı √‹ı ±ıÀ·Ì fl¿‹ ±Î’÷Î_› ±Î’÷˘ fi◊Ì.”
¤Ì‹ ’_ÕuÎ±ı ¿èÎ_ — “⁄Î’ ! ÷ı √flÎÏÁ›ÎfiÌ … ±Î ‰»ıflÌ »ı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “’_ÕuÎ ! ±Î ÷˘ ±‹Îfl˘ √vÕ »ı. ±‹ÎflÌ Áı‰Î ¿fl‰Î
‹ÎÀı … ÷ıHÎı ±Î …L‹ ·Ì‘˘ »ı. ÷‹ı ±Î…ı ±‹ÎflÌ ⁄Ë Áı‰Î ¿flÌ.” ±ı‹
¿ËÌfiı ‹ËÎflÎ…ı ¤Ì‹ ’_ÕuÎfiÌ »Î÷Ì‹Î_ ’˘÷ÎfiÎ_ ⁄_fiı «flHÎÎflÏ‰_ÿ ±ÎM›Î_.
∞‰flÎ‹fiı ’HÎ ±ı flÌ÷ı flÎ∞ ¿›Î˝. ⁄_fiı ¤Î¥±˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ·¥
CÎıfl √›Î.5
5. ±Î μ’flÎ_÷, ‹ÎHÎ¿Ì CÎ˘ÕÌfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ±ı¿ ⁄Ì∞ ¿◊Î ’HÎ ≠ÏÁ© ◊›ı·Ì »ı. ÷ı
±Î ‹…⁄ »ı —
‹ËÎflÎ…ı ÁÎ_¤Y›_ Ë÷_ ¿ı ‹ÌHÎÎ’fl‹Î_ ‹ÎHÎ¿ÌfiÌ ‰»ıflÌ »ı. ‹ËÎflÎ… ¿Î›Î∞
ÿfl⁄Îfl ÷◊Î ÁflÎ¬Î«fl ÁÎ◊ı ‹ÌHÎÎ’fl ’‘Î›Î˝. ±ËŸ ÿfl⁄Îfl˘fiı ±Î√·ı Ïÿ‰Áı
¬⁄fl ’ÕuÎ Ë÷Î ¿ı ¿Î›Î∞ ⁄Î’ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfifiı ·¥fiı ‹ÎHÎ¿Ì ·ı‰Î
‹ÌHÎÎ’fl ’‘Îflı »ı, ÷ı◊Ì ÿfl⁄Îfl˘ Á˙ ‹ÌHÎÎ’fl◊Ì ⁄Ì…ı √Î‹ …‰Î fiÌ¿‚Ì √›Î.
‹ËÎflÎ… ‹ÌHÎÎ’fl ’‘Î›Î˝, ’fl_÷ ¿˘¥ ’vÊ‰√˝ I›Î_ Ë÷˘ fiÏË. ¿Î›Î∞
ÿfl⁄Îflı ’Ò»u_ I›Îflı ⁄ˆflÎ_±˘±ı ¿èÎ_ — “±Îÿ‹Ì ÷˘ √Î‹÷flı √›Î »ı, ’HÎ
÷‹Îflı ¿Î‹ Â_ »ı ?”
I›Îflı ¿Î›Î∞ ÿfl⁄Îflı ¿èÎ_ — “±‹Îflı ‹ÎHÎ¿Ì ±Î ±‹ÎflÎ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
¤√‰Îfifiı ±Î’‰Ì »ı.” ➡
ÿW¿Î‚fiÌ ±Î√ÎËÌ
¿Îfi‹ ÿıÂ‹Î_ ŒflÌfiı ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î·‹Î_ ◊˘Õ˘ ‰¬÷ flèÎÎ. ’»Ì
«fl˘÷fl‹Î_ Ï‰«flHÎ ¿flÌ, ÕÕ<Áfl, ±Î_÷fl˘·Ì, ‰Õfi√fl, ‰ÌÁfi√fl, ¨{Î,
ÕÎ_√fl‰Î, fiÎÿÏfl›ı ◊¥ ‹ËÎflÎ… ‹˘ÀıflÎ‹Î_ ±ÎT›Î. ‹˘ÀıflÎ‹Î_ ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ
ËÏfl¤@÷˘±ı ±Î‰Ìfiı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ lÌ’fl (±‹ÿÎ‰Îÿ)
’‘Îfl˘. ±‹ÎflÎ_ CÎfl ’Î‰fi ¿fl˘. ±‹fiı› Á˙fiÎ …ı‰_ Á¬ ±Î’˘.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ÎÀ·Î_ ‰flÁ ‘Ìfl… ‘flÌ »ı, ÷˘ ◊˘ÕÎ_ ‰flÁ ‰‘
‘Ìfl… ‘fl˘. ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ÁÒ⁄˘ @·ıÂ ¿flı ÷ı‰˘ »ı. ±‹ı ±Î‰Ì±ı ÷˘ μ’ÎÏ‘
¿flı. ‹ÎÀı ‘Ìfl… flÎ¬˘. ◊˘ÕÎ_ ‰Ê˘˝‹Î_ ÁÎv_ flÎ… ±Î‰Âı.”
‘Ìfl… ÿ¥ ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î·fiÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î.
±Î ‰Ê˝ ÿflÏ‹›Îfi ‹ËÎflÎ… F›Î_ F›Î_ √›Î I›Î_ ËÏfl¤@÷˘fiı ¤ÎÏ‰
ÿW¿Î‚fiÌ ±Î√ÎËÌ ¿fl÷Î √›Î ±fiı ¿Ëı÷Î √›Î — “⁄ı ‰flÁ «Î·ı ±ıÀ·Î
ÿÎHÎÎ ¤flÌ flÎ¬Ωı. ±Lfi ‰ıÕŒ÷Î fiÏË. fiÎb_ fi Ë˘› ÷˘ μ»Ìfi_ fiÎb_ ·¥fiı
CÎfl‹Î_ ¿˘ÃÌ±˘ ÿÎHÎÎfiÌ ¤flÌ flÎ¬Ωı. ±Î√‚ μ’fl ¿’fl˘ ¿Î‚ ±Î‰Âı.
ÿW¿Î‚‹Î_ ‘Ìfl… ‘flÌ ¤…fi ¿flΩı, ’fl‹ırflfiı Á_¤ÎflΩı. ËÏfl¤@÷fiı ¿˘¥
Ω÷fi_ Ï‰Cfi fiÏË ±Î‰ı.”
‰fl÷Î·‹Î_ ◊˘Õ˘ ‰¬÷ flËÌ ·Ÿ⁄ÎÁÌ, ¤ıÓÂΩ‚ ◊¥ ‹ËÎflÎ… ·˘›Î,
fiÎ√Õ¿Î ’‘Î›Î˝. fiÎ√Õ¿Î‹Î_ ÁflÎ¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ ‰Á_÷˘IÁ‰ ¿›˘˝. ’»Ì
÷ı ÁÎ_¤‚Ì ‹fi¤Î ÿfl⁄ÎflfiÎ_ CÎflfiÎ_±ı ¿èÎ_ — “±ı‹Î_ ±Îÿ‹Ìfi_ Â_ ¿Î‹ »ı ? S›˘
±‹ı ±Î’Ì±ı,” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ıfiÌ ÿÁ ‰flÁfiÌ ÿÌ¿flÌfiı ¿èÎ_ — “⁄ıÀÎ, ‹ÎHÎ¿Ì
»˘ÕÌfiı ·Î‰˘.”
÷ı ÿÌ¿flÌ ‹ÎHÎ¿Ì »˘ÕÌfiı ·Î‰Ì. ¿_¿Î‰ÀÌ ’HÎ ·Î‰Ì. ‹ËÎflÎ…fiÎ ¿’Î‚‹Î_ «Î_S·˘
¿›˘˝. ‹ÎHÎ¿Ìfiı ’HÎ «Î_S·˘ ¿›˘˝. ’»Ì ÷ıHÎı ‹ÎHÎ¿ÌfiÌ Áfl¿ ‹ËÎflÎ…fiÎ ËÎ◊‹Î_
Á˘Ó’Ì. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ÿÌ¿flÌ, ÷‹Îv_ fiÎ‹ Â_ ?” ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “‹˘ÓCÎÌ⁄Î !”
±ı ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “‹˘ÓCÎÌ⁄Î ! ÷‹ı ⁄Ë ‹˘ÓCÎÎ ◊Â˘.” ±ı‹ ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ
±Î’Ì ‹ËÎflÎ… ‹ÎHÎ¿Ì ·¥fiı fiÌ¿Y›Î. ’Î»‚◊Ì ‹˘ÓCÎÌ⁄ÎfiÎ_ ·Bfi √˘ÓÕ‚fiflıÂ
Á_√˛Î‹∞ ⁄Î’ ÁÎ◊ı ◊›Î_ ±fiı ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ◊Ì ⁄Ë ‹˘ÀÎ_ flÎ…flÎHÎÌ ◊›Î_.
Ωı ¿ı ≥Ï÷ËÎÁfiÌ º„WÀ◊Ì μ’fl˘@÷ Ï‰√÷˘ Á_Â›≠ıfl¿ »ı. »÷Î_, ’fl_’flÎ√÷
flÌ÷ı ÁÎ_¤‚‰Î ‹‚÷Ì Ë˘‰Î◊Ì ±hÎı ‹Ò¿Ì »ı.
¤ÎÏ‰ ÿW¿Î‚fiÌ ±Î√ÎËÌw’ı ±fiı ËÏfl¤@÷fiÎ Á_flZÎHÎw’ı ‹ËÎflÎ…

fiÎ√Õ¿Î‹Î_ ÿÂ˝fi ¿fl‰Î √›Î. I›Î_ vƒÎZÎfiÌ ‹Î‚Î ‹_√Î‰Ì. ±ı¿ ’Îfl˘ ’˘÷ı
√‚ı ’Ëı›˘˝. ’»Ì Á¤Î‹Î_ ⁄ıÃı·Î ÿflı¿ Á_÷, ⁄˛õ«ÎflÌ, ËÏfl¤@÷fiı vƒÎZÎfi˘
±ı¿ ±ı¿ ’Îfl˘ ⁄_‘ÎT›˘. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “‹ËÎÿı‰∞ vƒ ¿Ëı‰Î›. vƒ
¿<Â‚ ¿Î‚ ’ÎÕÂı. ‹ÎÀı ±Î ’Îfl˘ ËÏfl¤@÷˘fiÎ ›˘√-ZÎı‹fi_ ‰Ëfi ¿fl‰Î Á˙fiı
⁄_‘ÎT›˘ »ı. ‹ËÎÿı‰∞ - vƒfiı flÎ∞ ¿fl‰Î ±Î ’Îfl˘ ⁄_‘ÎT›˘ »ı, …ı◊Ì
ËÏfl¤@÷˘fiı {Î{_ ÿ—¬ fiÏË ’Õı.”
‹˘ZÎfiÌ Ï‰zÎ
ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á_V¿Ú÷ ¤HÎÌfiı fiÎ√Õ¿Î ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ¤Î√‰÷fiÌ ¿◊Î ¿flÎ‰Ì.
’fl_÷ ‹ËÎflÎ…fiı ‹÷ı ÷˘ ‹˘ZÎfiı ±◊ı˝ …ı Ï‰zÎ ¿Î‹ ±Î‰Ì, ÷ı …
ÁÎ«Ì. Á_÷˘fiı Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ, ’fl_÷ ’_ÏÕ÷Î¥ ¿fl÷Î_ ’HÎ ‰‘
‹Ëk‰ ÷ı±˘ ÁÎ‘÷Îfiı ±fiı Â© ‰÷˝fifiı ±Î’÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ±ı¿ ‰¬÷
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ⁄flÎfi’fl ÁIÁ_√ ¿flÎ‰‰Î …‰Î ‹ÎÀı ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
I›Îflı ¿˘¥¿ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ⁄flÎfi’fl ÷˘ ’flÿıÂ ¿Ëı‰Î›. I›Î_ ¤HÎı·Î
Á_÷fi_ ¿Î‹. ±Î ÁÎ‘ ÷˘ ¤HÎı·Î fi◊Ì. ¿◊Î‰Î÷Î˝ ¿fl÷Î_ ≠ë˘kÎfl ◊Âı ÷˘
‹Ò_{Î¥ …Âı.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¤·ı ±ı ÁÎ‘ ¤HÎı·Î fi Ë˘›. ÷ı‹fi_ ‰÷˝fi Â© »ı.
÷ı±˘ VhÎÌ ±fiı ‘fi◊Ì ·˘¤Î¥ Ω› ÷ı‹ fi◊Ì. ‹ÎÀı ÷ı‹fi_ ‰÷˝fi ‰Î÷_ ¿flÂı.”
⁄ÌΩ ±ı¿ Á_÷ Ë÷Î. ÷ı‹fi_ fiÎ‹ L≤ÏÁ_ËÎfi_ÿ. Á‰Îflı ∂ÃÌfiı ‹ËÎflÎ…
±Î√‚ ÿÌ‰˘ ⁄‚÷˘ Ë˘› ÷ıfiı ±…‰Î‚ı ‰Î_«‰Î ⁄ıÁ÷Î. ‰Î_«÷Ì ‰¬÷ı ’Îfi_
±ı‹ fiı ±ı‹ ËÎ◊‹Î_ flËÌ …÷_. ÷ı‹fiÌ T≤ÏkÎ ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÒÏ÷˝‹Î_ „V◊fl ◊¥
…÷Ì. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ… ¿ıÀ·Ì¿ ‰Îfl ÷ı‹fiı Ã’¿˘ ±Î’÷Î. ±ı‰Ì … flÌ÷ı ±ı¿
Ïÿ‰Á ‰Ëı·Ì Á‰Îflı L≤ÏÁ_ËÎfi_ÿfiÌ T≤ÏkÎ ‹ËÎflÎ…‹Î_ „V◊fl ◊¥ √¥.
Á√ÕÌfiÌ {Î‚ ·Î√Ì ±fiı ËÎ◊‹Î_ flÎ¬ı·_ ¤Î√‰÷fi_ ’Îfi_ ⁄‚Ì √›_.
‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiÌ «¿ÎÁHÎÌ ¿fl÷Î_ “Œı·Ì ◊¥ √›Î »˘ ?” ±ı‹ ¿ËÌ Ã’¿˘
±ÎM›˘.
L≤ÏÁ_ËÎfi_ÿ fl˘¥ ’ÕuÎ. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! Ë_ Œı· fi◊Ì ¿fl÷˘.
’HÎ ±Î’fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÁÎ‹_ Ωı™ »\_ fiı T≤ÏkÎ „V◊fl ◊¥ Ω› »ı.”

±Î μkÎfl◊Ì ‹ËÎflÎ… CÎHÎÎ flÎ∞ ◊›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë‰ı ÷‹ı
¤HÎ‰_ flËı‰Î z˘. ÷‹ı ⁄‘_ ¤HÎÌ «Ò@›Î. ¤HÎÌ-√HÎÌfiı ’HÎ …ı ÏÁ© ¿fl‰Îfi_
»ı ÷ı ÷‹ı ¿flÌ Â@›Î »˘.”
Ï‰zÎ √‹ı ÷ıÀ·Ì Á_’Îÿfi ¿flÌ Ë˘›, ’HÎ ÷ı ‹˘ZÎfiÎ ¿Î‹‹Î_ ±Î‰‰Ì
Ωı¥±ı. ±ı‰˘ ‹ËÎflÎ…fi˘ ºœ ±Î√˛Ë. ‹ËÎflÎ…ı ÿÌfiÎfiÎ◊ ¤|fiı ’Ò»u_ —
“÷‹fiı ¿ıÀ·Î f·˘¿ ‹˘œı ±Î‰Õı »ı ?”
ÿÌfiÎfiÎ◊ ¤| ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! CÎHÎÎ_ ÂÎVhÎ˘ ¤H›˘ »\_. ±Î¬_
¤Î√‰÷ ‹˘œı »ı, fl˘… ¤Î√‰÷fiÎ ±œÎfl ËΩfl f·˘¿ ⁄˘·Ì Ω™ »\_.”
“±Ë˘Ë˘ ! ±ÎÀ·_ ⁄‘_ ? ’HÎ ¤|∞ ! ±Î¬Î ¤Î√‰÷‹Î_◊Ì ÷‹ÎflÎ
‹˘ZÎfi˘ ±ı¿ f·˘¿ ÷‹ı fiyÌ ¿flÌ flÎA›˘ »ı ?” ‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_.
“fiÎ ‹ËÎflÎ… ! ±ıfi˘ ÷˘ ‹ıÓ Ï‰«Îfl fi◊Ì ¿›˘˝.” ¤|∞ ⁄˘S›Î.
‹ËÎflÎ…ı ŒflÌ ’Ò»u_ — “¿Ë˘ ¤|∞ ! ¿›˘ f·˘¿ ∞‰fiı ‹˘ZÎfi_ ¶Îfl
⁄÷Î‰ı »ı ?”
ÿÌfiÎfiÎ◊ ¤| Ï‰«Îfl‹Î_ ’ÕÌ √›Î. ÷ı‹fiı ¿’Î‚ı ’flÁı‰˘ »^Àu˘.
’ÎCÎÕÌ μ÷ÎflÌ ‹Î◊_ ¬_…‰Î‚‰Î ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÌ ‹Ò_{‰HÎ Á‹∞
√›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¤Î√‰÷fi˘ V¿o‘ ¿èÎ˘. ’HÎ ¤|∞fiı ¿o¥ ÁÒ‡›_ fiÏË. ’»Ì
‹ËÎflÎ…ı ±K›Î› ¿èÎ˘ ÷˘ ’HÎ ¤|∞fiı ¿o¥ ÁÒ‡›_ fiÏË.
»ı‰Àı ‹ËÎflÎ…ı f·˘¿ ¿èÎ˘ —
“≠Á_√‹…fl_ ’ÎÂ‹ÎI‹fi— ¿‰›˘ Ï‰ÿ— –
Á ±ı‰ ÁÎ‘Ê ¿Ú÷˘ ‹˘ZÎ¶Îfl‹’ÎT≤÷Î‹˚ ––” 6
¤|∞fiÎ_ ±_÷fl«ZÎ ¬Ò·Ì √›Î_.
±Î‹, ‹ËÎflÎ…ı ¿ı‰Ô‚ Ï‰¶kÎÎ fiÏË, ’fl_÷ ÷ıfiÌ ÁÎ‘÷Î, Áÿ˚‰÷˝fi ±fiı
‹˘ZÎ≠Î„M÷fiÎ μ’Î› ’fl Ï‰ÂıÊ ¤Îfl ‹Ò@›˘ »ı.
ŒÀÎHÎÎ_ ⁄_‘ ¿flÎT›Î_

±ı‰Î‹Î_ √Î‹Õı ŒflÌfiı, V‰w’Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√ıflı Á_÷˘ ’˘÷ÎfiÎ_ ‹_Õ‚˘
6. …ı‰˘ ±Î ∞‰fiı ’˘÷ÎfiÎ Á_⁄_‘Ìfiı Ï‰Êı ºœ ≠Á_√ »ı, ÷ı‰˘ fiı ÷ı‰˘ … ≠Á_√ Ωı
¤√‰ÎfifiÎ ±ı¿Î_Ï÷¿ ÁÎ‘fiı Ï‰Êı ◊Î› ÷˘ ±ı ∞‰fiı ‹˘ZÎfi_ ¶Îfl μCÎÎÕ<_ ◊Î› »ı.
·¥fiı ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “ÁIÁ_√ ¿ıÀ·Î ‹fiW›fiı

¿flÎT›˘ ? ·˘¿‹Î_ ‹fiW› ¿ı‰Î¿ ·ÎB›Î ?”
I›Îflı V‰w’Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ⁄˘·Ì ∂ÃuÎ — “‹ËÎflÎ… ! ÿıÂÿıÂÎ_÷fl ⁄Ë˘÷
ÏŒflÎ, ‹√fl ‹fiW› ÷˘ ±ı¿ Ï·_⁄÷v ¿ı fiÌ«ı ›Ë (‹ËÎflÎ…) ±ı¿ ÏË
ÿı¬‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î Ëˆ.”
‹ËÎflÎ…ı ¤ÎÏ‰ ÿW¿Î‚fiÌ ÂÎ_Ï÷ ‹ÎÀı ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiÌ ¿Î‚ ◊¿Ì
flZÎÎ ◊Î› ÷ı‰Î Ëı÷◊Ì I›Î_ ±Î√‚ ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı ¤Î√‰÷fiÌ ¿◊Î
¿flÎ‰Ì. ÷ı ¿◊Î ’ÒflÌ ◊¥ I›Îflı ’Î»‚◊Ì ±Î‰ı·Î ⁄‘Î Á_÷˘fiı ’HÎ vƒÎZÎfi˘
±ı¿ ±ı¿ ’Îfl˘ ⁄_‘ÎT›˘.
I›Î_◊Ì ÁÎfl_√’fl ’‘ÎflÌ, ‹ËÎflÎ…ı √Î‹˘√Î‹◊Ì ÁÎ‘ ÷◊Î
ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·Î‰Ì e·ÿ˘·fi˘ μIÁ‰ ¿fl‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. √Î‹˘√Î‹◊Ì
ËÏfl¤@÷˘ ±ÎT›Î. ÁÎfl_√’fl‹Î_ Ë˘‚Ìfiı Ïÿ‰Áı flÎ÷ı √Î‹ ⁄ËÎfl Ë˘‚Ì
≠√ÀÎ‰Ì Ë÷Ì, I›Î_ ‹ËÎflÎ… ’‘Î›Î˝. Ë˘‚Ì‹Î_ ÿÒ‘fiÌ ‘ÎflÎ ‹ËÎflÎ…ı Ë˘‹Ì.
’Î_« ≠ÿÏZÎHÎÎ ¿flÌ Ë˘‚Ìfi_ ’Ò…fi ¿›*. fiÎÏ‚›ıfl Ë˘Q›_.
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ‹ÎHÎ¿Ì ’fl ⁄ıÁÌfiı I›Î_ Ë˘‚Ì ’ÎÁı ±Î¬Î Á_CÎfiı
Ïfi›‹ ±ÎM›˘ — “Ë˘‚Ì¿Î ÷˘ Á÷Ìÿı‰Ì ¿Ëı‰Î›. ‹ÎÀı ±Î…◊Ì Á˙ Ïfi›‹ S›˘
¿ı ¿˘¥±ı Ë˘‚ÌfiÎ μIÁ‰‹Î_ ±’ÂOÿ fi ⁄˘·‰Î. ⁄Ì¤IÁ Ïfl‰ÎΩı fi
flÎ¬‰Î. Ë˘‚Ì‹Î_ √‰Î÷Î_ ŒÀÎHÎÎ_ fi √Î‰Î_. »Î÷Ì fi ¿>À‰Ì. ±Î‰Ì flÌ÷ ‹Ò¿Ì
ÿı‰Ì. ±Î’HÎfiı, ¤√‰ÎfifiÎ ¤@÷fiı ±ı fi »Î…ı. fiı ÁIÁ_√Ì±˘fiı Ë‰ı◊Ì
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ≠ı‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√ıflı Á_÷˘fiÎ_ fl«ı·Î_
“Ë˘flÌfiÎ_ ’ÿ˘” √Î‰Î_.
±ı‹ μ’ÿıÂ ÿ¥ √Î‹‹Î_ ’Î»Î ±Î‰÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì,
≠ı‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±ÎÏÿ Á_÷˘fiı ÏËoÕ˘‚ÎfiÎ_, e·ÿ˘·fiÎ_ ±fiı Ë˘flÌfiÎ_ ’ÿ˘
fl«‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ. ±_÷—ÂhÎ±˘ ’fl ≠ËÎfl ¿fl÷Î_ Ë˘flÌfiÎ_ ’ÿ˘ fl«ÎT›Î_.
±Î‹, ÷ı‹HÎı Á‹Î…fiÎ_ ÿÒÊHÎ˘ ÿÒfl ¿›Î*. ÁÎ◊ı ÁÎ◊ı ÁÎflÌ Àı‰˘ ±fiı ≠◊Î±˘
’ÎÕÌ. ‘‹˝, fiÌÏ÷ ±fiı ¤„@÷fiı ·˘¿∞‰fi‹Î_ ‰HÎÌ ·Ì‘Ì.
‘‚ıÀÌfiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ… Á¬Î Á_√ı Ë˘‚Ì flQ›Î. Á˙fiÎ_ ‰VhÎ˘ μ’fl
‹ËÎflÎ…ı √·Î· »Î_Àu˘. Á˙fiı fl_√◊Ì flÁ⁄Á ¿flÌ ÿÌ‘Î. ’»Ì ‹ËÎflÎ… √Î‹
⁄ËÎfl fiÎflÎ›HÎ ¿<_Õı fiÎË‰Î ’‘Î›Î˝. fiÎËÌfiı √Î‹‹Î_ ’Î»Î ±Î‰÷Î Ë÷Î I›Î_
√œÕÎ◊Ì √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±ÎT›Î ±fiı

‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ’Ò»u_ — “¿Ë˘ Á_÷˘ ! ±‹ÎflÎ ÁÎv Â_
¤ıÀ ·ÎT›Î »˘ ?” ±ı‹ ¿ËÌ ÷ı‹fiÎ e·fiÎ ËÎfl ±fiı ÷˘flÎ ±_√Ì¿Îfl ¿›Î˝.
√HÎÎ÷Ì÷fi˘ ‹ÏË‹Î
flÎ÷ı flÎÃ˘Õ ‘Î‘·fiı CÎıfl ‹ËÎflÎ… Á_÷˘ ÁÎ◊ı flÎÁ flQ›Î. ÷ı ‰¬÷ı flÎÁ
fl‹÷Î_ fl‹÷Î_ ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ¿⁄ÌflfiÎ_ ’ÿ˘ ⁄˘·‰Î ·ÎB›Î —
“ΩıÏ√›Î ÀÎ‚÷ …fi‹ ¿ıflÎ ŒÎ_Á·Î
≠ı‹fiÎ M›Î·Î ΩıÏ√›Î, …\√ …\√ ∞‰˘ Á˘ ΩıÏ√›Î.”
±ı‹ ⁄˘·÷Î Ω› ±fiı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ »Î÷Ì‹Î_ ’˘÷ÎfiÌ »ÕÌ
±ÕÎÕ÷Î Ω›. ’»Ì ⁄Ì…\_ ’ÿ ⁄˘S›Î —
“¿˘ÏÀ ¿ÚWHÎ ΩıÕı ËÎ◊, ¿˘ÏÀ Ï‰Wb fi‹ı ‹Î◊,
¿˘ÏÀ Â_¿fl ‘flı K›Îfi, ¿˘ÏÀ ⁄˛õÎ ¿flı iÎÎfi;
Áÿ˚√v ¬ı·ı ‰Á_÷.”
±ı‹ √Î¥fiı ŒflÌ◊Ì √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ »Î÷Ì‹Î_ ËÎ◊‹Î_ ’¿Õı·Ì »ÕÌ
±ÕÎÕÌ. ±ı‹ hÎHÎ ‰¬÷ √Î¥fiı »ÕÌ ±ÕÎÕÌ. ’»Ì √Î‰_ ‹Ò¿Ì ‹ËÎflÎ… ∂¤Î
flèÎÎ ±fiı ’Ò»u_ — “±ı‰Î Áÿ˚√v ¿˘HÎ ?”
I›Îflı ±Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ⁄˘S›Î — “‹ËÎflÎ… ! ±ı‰Î
Áÿ˚√v ÷˘ ±Î’.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ı ÷˘ Áÿ˚√vfi˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘ »ı. ±‹ı ÷˘
ÁÎZÎÎ÷˚ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ »Ì±ı. ‹ÎÀı ±ı‰Î Áÿ˚√v ÷˘ ±Î ±ZÎfl⁄˛õfi˘
±‰÷Îfl √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì »ı. ¿⁄Ìfl∞ ÷˘ ±ZÎfl⁄˛õfiı “Áÿ˚√v ÁÎËı⁄”
¿ËÌfiı ¤…÷Î. ÷ı ±ZÎfl⁄˛õ ±Î √HÎÎ÷Ì÷ »ı. ÷ı ÁÎ¿Îflw’ı ±¬_Õ ±‹ÎflÌ
Áı‰Î‹Î_ »ı, ±fiı ‘Î‹w’ı ’vÊ˘kÎ‹fiı ±fiı ±fi_÷ ‹@÷˘fiı ‘ÎflÌ flèÎÎ »ı.”
±ı‹ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ CÎHÎ˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘, ’fl_÷ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì
Á˙◊Ì fiÎfiÎ ±fiı ÷ÎΩ ÁÎ‘ ◊›ı·Î, ÷ı◊Ì ¿ıÀ·Î›fiı ±Î ‹ÏË‹ÎfiÌ √‹ ’ÕÌ
fiÏË. ±ı‹ ‹˘ÕÌ flÎ÷ Á‘Ì flÎÁ fl‹Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı Á_÷˘fiı Á¬ ±ÎM›_.
±ËŸ μkÎfl √…flÎ÷fiÎ_ ⁄Î¥-ËÏfl¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı Œ√‰Î
‹ÎB›Î — “Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiÌ ‹Î›Î‹Î_ ±‹ı ⁄_‘Î¥±ı fiÏË, ±‹fiı ¿Î‹-
ø˘‘ÎÏÿ T›Î’ı fiÏË. ±Î’fi_ V‰w’ Ïfiÿ˘˝Ê ¤ÎÁı ±fiı ¿˘¥fi˘ ±¤Î‰-
±‰√HÎ ±Î‰ı fiÏË ÷ı‰_ ±Î’˘.”
‹ËÎflÎ…ı ’HÎ flÎ∞ ◊¥ ±ı‰Î ÏÿT› Œ√‰Î (±ÎÂÌ‰Î˝ÿ) ±ÎM›Î.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á_÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ’Ò…fi ¿›*. ’»Ì ‹ËÎflÎ… ’·_√ ’fl
’˘œuÎ. I›Îflı ‹ËÎfi¤Î‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ…fiÎ ’√ «Î_’‰Î ËÎ◊ ·Î_⁄˘
¿›˘˝, ’HÎ ‹ËÎflÎ…ı ’√ «ÎÿflfiÌ ±_ÿfl ¬ıÓ«Ì ·Ì‘Î. ±Î Ωı¥ ‹ËÎfi¤Î‰Îfi_ÿ

V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiÎ_ ±Î «flHÎ˘ ‹ÎÀı ±‹ı CÎfl⁄Îflfi˘ I›Î√
¿›˘˝. ¿WÀ˘ ÁËfi ¿›Î*, ‰fi‹Î_ flèÎÎ, ÀÎœ-÷Õ¿˘ ±fiı √Î‚-±’‹Îfi ÁËfi
¿›Î*, ÷’ ¿›Î*. ±ı ⁄‘_ ±Î’fiÎ_ ±Î «flHÎ˘ ‹ÎÀı ¿›* »ı.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±ı¿ Ï¤¬ÎflÌ±ı ÂıÃfiÎ ±Î_√HÎÎfi_ ‰ÎÁÌÿ_ ‰ÎY›_.
±ı¿ ’ˆÁÎfi_ ¿Î‹ ¿›* ÷ıfiÎ ⁄ÿ·Î‹Î_ ±‘‹HÎ Á˘fi_ ‹ÎB›_. ±ı‰_ ÷‹ı ¿›* »ı.
±Î «flHÎ˘ ‹ÎÀı ‹˘ÀÎ ‹˘ÀÎ ∑ÏÊ‹Ïfi±˘±ı ËΩfl˘ ‰Ê˝ ÷’ ¿›Î* ±fiı ËÎÕ-
‹Î_Á √Î‚Ì fiÎ_A›Î_ ÷˘› fi◊Ì ‹Y›Î_. ÷˘ ÷‹fiı Â_ ‹‚‰ÎfiÎ_ !”
‹ËÎfi¤Î‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı fi‹˛ ◊¥ ÿÌfi‰«fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’
Á‰Î˝‰÷ÎflÌ »˘. ±‹ı ∑ÏÊ‹Ïfi ¿ı ÷’V‰Ì fi◊Ì. ±‹ÎflÎ_ ÷’ ÷ı‹fiÌ ±Î√‚
¿Î_¥ … fi◊Ì. ’HÎ ±Î’fiÎ_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ‹Î_◊Ì ≥Lƒ ⁄˛õÎÏÿ¿ ’HÎ Ωı ±‹Îv_
‹fi «‚Î‰‰Î ±Î‰ı ÷˘ ’HÎ ±‹ı ±Î’fiÎ_ «flHÎ »˘ÕÌ±ı ÷ı‹ fi◊Ì.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı flÎ∞ ◊¥ «flHÎ ’ÁÎ›Î˝. ‹ËÎfi¤Î‰Îfi_ÿfiı
»Î÷Ì‹Î_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ ±ÎM›Î_.
fi‰Î⁄fiı Ïfiç›
…^fiÎ√œ‹Î_ ÏÂ‰¤@÷ fiÎ√fl˘ flËı. ÷ı‹fiı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfi˘ Ï‰fl˘‘.
÷ı‹fiı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı ËÏfl¤@÷˘ ‹ËÎflÎ…fiı …^fiÎ√œ‹Î_ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì
’‘flÎ‰‰ÎfiÎ »ı. ÷ı◊Ì fiÎ√fl˘±ı I›Î_fiÎ fi‰Î⁄fi˘ ÿÌ‰Îfi …ı fiÎ√fl Ë÷˘,
÷ıfiÌ ÁÎ◊ı ¿Ëı‰flÎT›_ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi »ı. ÷ı CÎHÎÎ ‹ÎHÎÁ ·¥fiı
√Î‹‹Î_ ±Î‰Âı. ›© ¿flÌfiı ÷‹Îv_ flÎF› ∞÷Ì ·ıÂı. ‹ÎÀı √Î‹‹Î_ ’ıÁ‰Î
ÿıÂ˘ fiÏË.”
’HÎ fi‰Î⁄ ‹‹ZÎ Ë÷˘. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “±Î ¬ÿÎfi_ flÎF› »ı ±fiı
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¬ÿÎ Ë˘› ÷˘ ¤·ı flÎF› ·¥ ·ı. ’HÎ √Î‹‹Î_ ÷˘ ±Î‰‰Î …
ÿı‰Î.” ±ı‹ ¿ËÌ ÿÒ÷ ‹˘¿·Ì √Î‹‹Î_ ’‘Îfl‰ÎfiÌ Á_‹Ï÷ ¿Ëı‰flÎ‰Ì.
…^fiÎ√œ‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÌ ÿ⁄ÿ⁄Î’Ò‰˝¿fiÌ Á‰ÎflÌ ËÏfl¤@÷˘±ı ¿ÎœÌ.
‹ËÎflÎ…fiı ËÎ◊Ì ’fl ’‘flÎT›Î. Á‰ÎflÌ fi‰Î⁄fiÌ ¿«ıflÌ ’ÎÁı ’Ë˘Ó«Ì. I›Î_
÷˘ ±ı¿ ’√Ìfi˘ »˘¿fl˘ ÿ˘Õ÷˘, ËÎ◊‹Î_ ¿Î¿ÕÌ ·¥fiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı
’Ë˘ÓE›˘. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ… ÁÎ‹ı ËÎ◊ ¨«Î ¿flÌ ¿Î¿ÕÌ ‘flÌ. ‹ËÎflÎ…ı fiÌ«Î
fi‹Ìfiı ÷ıfiÎ ËÎ◊‹Î_◊Ì ¿Î¿ÕÌ ·¥ ·Ì‘Ì. ‹ËÎflÎ… ÷˘ »˘¿flÎfiÎ ≠ı‹fiı ‰Â

◊¥ √›Î. ÷ı‹HÎı ÷˘ «Î· Á‰ÎflÌ±ı ¿Î¿ÕÌ ¬Î‰Î ‹Î_ÕÌ. ±Î¬_ √Î‹
Á‰ÎflÌ‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ¿fl‰Î ∂‹Àı·_. Á‰ÎflÌ fi‰Î⁄fiÌ ¿«ıflÌ
±Î√‚◊Ì ’ÁÎfl ◊¥.
fi‰Î⁄fi˘ fiÎ√fl ÿÌ‰Îfi ⁄Ë ¶ıÊÌ Ë÷˘. fi‰Î⁄fiı ‹ËÎflÎ…fi˘ ±¤Î‰
±Î‰ı ÷ı Ëı÷◊Ì ÷ıHÎı fi‰Î⁄fiı ¿èÎ_ — “…\±˘fiı, ¤√‰Îfi ¿Ëı‰Î› »ı ’HÎ »ı
¿Î_¥ Ï‰‰ı¿ ? ΩHÎı ¿Î¿ÕÌ Ωı¥ … fi Ë˘› ÷ı‹ Á‰ÎflÌ‹Î_ ËÎ◊Ì±ı ⁄ıÃÎ_ ⁄ıÃÎ_
¿Î¿ÕÌ ¤«Õı »ı.”
fi‰Î⁄ ‹‹ZÎ ±fiı ⁄Ï©ÂÎ‚Ì Ë÷˘. ÷ıHÎı ÷fl÷ ¿èÎ_ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
«˘yÁ ¬ÿÎ ¿ı ¬ÿÎfiÎ ±ÎÂ¿ ±˘Ï·›Î ’vÊ Ë˘‰Î Ωı¥±ı. fiÏË ÷˘ ±Î‰Ì
Á‰ÎflÌ‹Î_ ·˘¿ Ωı‰Î ∂‹Àu_ Ë˘› I›Îflı ¿Î¿ÕÌ ¬Î‰ÎfiÌ ¿˘¥fiÌ ÏËo‹÷ …
«Î·ı fiÏË.”
ÿÌ‰ÎfifiÌ ¿ÎflÌ «Î·Ì fiÏË. fi‰Î⁄fiı ‹ËÎflÎ…‹Î_ ¬ÿÎfiÎ_ ÿÂ˝fi ◊›Î_.
fi‰Î⁄fiı Ïfiç› ◊¥ √›˘.
[12] ±˘√HÎ˘÷ıflÎfi˘ ¿Î‚
‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì ’_«Î‚Î √›Î. “ÿW¿Î‚ ’ÕÂı ‹ÎÀı ÿÎHÎÎ ¤flÌ flÎ¬˘,”
±ı‹ {ÌHÎÎ¤Î¥fiı ¿ËÌfiı Á˘ ¿‚ÂÌ …\‰Îfl ¿˘ÃÌ±˘‹Î_ ¤flÎ‰Ì flÎ¬Ì.
±Î. Á_. 1869fiÌ ÁÎ· ⁄ıÃÌ. ‹ËÎvƒ ‹ËÎÿı‰ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı
⁄˛ÎõHÎfi_ w’ ·¥fiı ±ÎT›Î. ‹ËÎvƒı ¿èÎ_ — “M≤J‰Ì‹Î_ ’Î’ ⁄Ë ‰K›Î_ »ı.
‰Î‹‹Î√a, Â„@÷’_◊Ì fiı ¿<ÕÎ’_◊Ìfi_ Ωıfl ‰K›_ »ı. ÷ı±˘±ı ±Î’fiÎ Á_÷˘fiı
±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ÿ—¬ ÿÌ‘_ »ı. ÷ı◊Ì ¿Î‚ ’ÎÕÌÂ. ±Î’fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı fiÏË
±Õ<_. ±Î’ √M÷‰ÎÁ‹Î_ flËıΩı.” ±ÎÀ·_ ¿ËÌ ‹ËÎvƒ ±ºU› ◊¥ √›Î.
«˘‹ÎÁÎfiÎ «Îflı ‹ÏËfiÎ ‰flÁÎÿ ‰flV›˘ fiÏË. ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ
ÿfl⁄Îfl‹Î_ hÎHÎı ±˘flÕÎfiı “√…flÎ÷”, “¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ” ±fiı “¿E»” fiÎ‹ ±Î’ı·Î_,
÷ı‹Î_ ‹ËÎflÎ… √M÷’HÎı flËı÷Î. Á_÷˘fiı ÁËfiı ¿E»‹Î_ ±fiı √…flÎ÷‹Î_
‹˘¿·Ì ÿÌ‘ı·Î. ¿˘¥ ÁÎ‘ ¿ı ËÏfl¤@÷ √œÕÎ ±Î‰Ìfiı ’Ò»ı ÷˘ ÿÎÿÎ¬Î«fl
¿Ëı÷Î — “±Î…ı ‹ËÎflÎ… ¿E»‹Î_ »ı” ¿ı “±Î…ı ‹ËÎflÎ… √…flÎ÷‹Î_ »ı.” ±ı‹
“fifl˘ ‰Î ¿<_…fl˘ ‰Î” flÎ¬÷Î.

¬flı¬fl˘ ¿Î‚ ’Õu˘. ¿ıÀ·Î_› √Î‹˘ μF…Õ ◊¥ √›Î_. ¿ıÀ·Î›fiÎ_ CÎfl˘
¬Î·Ì ◊¥ √›Î_. ¿ıÀ·Î› ‹Îfi‰Ì±˘ ±fiı œ˘fl˘ ‹›Î*. ‹ËÎflÎ…ı ¿ıÀ·Î› ¿ÎÃÌ
ÿfl⁄Îfl˘fiı √…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı I›Î_ ‹˘¿S›Î. ±ı¿ Ïÿ‰Á √œÕÎ◊Ì
‹ËÎflÎ… ‰HÎa ÁÎ◊ı »ÎfiÎ‹ÎfiÎ fiÌ¿‚Ì …¥ ‹ı◊ÎHÎ «ÎS›Î √›Î. I›Î_
ÿı‰Â_¿fl, ¿Î¿<∞ ±fiı ’ÒΩ¤Î¥fiı I›Î_ ‰ÎflÎŒfl÷Ì ‹ËÎflÎ… »ÎfiÎ flËı÷Î.
·ÎÕ<⁄Î, ∞‰⁄Îfiı ‹ËÎflÎ… «Î·Ì √›Î_ ÷ı◊Ì ¬Ò⁄ ÿ—¬ ◊›_. ÷ı‹HÎı
fiÎΩ ΩıÏ√›Îfiı ‹ËÎflÎ…fiÌ ¤Î‚ ¿Îœ‰Î ‹˘@S›Î. I›Î_ ‹ı◊ÎHÎ √Î‹fiı ’Îÿfl
±ı¿ ¬‰ÎÁfiÌ »˘¿flÌfiı ’Ò»u_. ÷ıHÎı ’ÒΩ¤Î¥fi_ CÎfl ⁄÷ÎT›_. fiÎΩ
ΩıÏ√›Î±ı ∞‰⁄Î ÷◊Î ·ÎÕ<⁄Îfiı ◊›ı·Î Ï‰flËfiÌ ‰Î÷ ¿flÌ. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı
’ÒΩ¤Î¥ ±fiı ÷ı‹fiÎ_ ’IfiÌ ∞∞⁄ÎfiÌ flΩ ·Ì‘Ì ±fiı ¿èÎ_ — “±‹ı Ë‰ı
¿Î·ı √œ’fl …¥Â_.”
±ı … flÎhÎı ∞∞⁄Îfiı ·Z‹Ì∞±ı ÿÂ˝fi ÿ¥ ¿èÎ_ — “Ë‰ı Ï«_÷Î fi
¿flÂ˘. Ë_ Áı‰Î‹Î_ ’Î»‚ …¥Â. Ë_ ËÏfl¤@÷˘ ‹ÎÀı ÁÎfl˘ ¿Î‚ ¿flÌÂ.”
÷ı‹HÎı ⁄‘Ì ‰Î÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿ËÌ, ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ÿ¥ √œÕı
’Î»Î √›Î.
ÿW¿Î‚fiı Ï‰ÿÎ› ±Î’Ì

±˘√HÎ˘÷ıflÎfiÎ ÿW¿Î‚ ÏfiÏ‹kÎı ‹ËÎflÎ…ı Á_÷˘fiı flÁ¿ÁfiÎ_ ‰÷˝‹Îfi
ÿÌ‘Î_ Ë÷Î_ ±fiı √‚Î‹Î_ vƒÎZÎfi˘ ‹HÎ¿˘ ’ËıflÎT›˘ Ë÷˘. Á_÷˘ ¬ÀflÁ (»
≠¿ÎflfiÎ flÁ) ‰√flfi_ …‹÷Î. ±ı‹ ¿fl÷Î_ ‰flÁ ◊¥ √›_. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı
√œÕÎ‹Î_ Ë÷ÎÂfiÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î Á_÷˘fiÎ_ ⁄‘Î_ ‹_Õ‚˘ ±fiı ÿıÂÿıÂ◊Ì
ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·Î‰‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝. ‹ËÎflÎ…ı √Î‹˘√Î‹ ’hÎ ·A›Î.
‹ËÎflÎ… ¿<_Õ‚ Á‘Ì Á˙fiı ÁÎ‹Î ·ı‰Î √›Î.
¿<_Õ‚‹Î_ ‹Î‹ˆ›Î ’À√flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ ‹ËÎflÎ… ∂÷›Î˝. I›Î_ Á_÷˘fiÎ_
‹_Õ‚˘ ±ÎT›Î_. Á_÷˘fiÎ_ ÂflÌfl Á¿Î¥ √›Î_ Ë÷Î_. ÂflÌflfiÎ_ ’Î_Á‚Î_ ÿı¬Î÷Î_
Ë÷Î_. ¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘ ÷˘ flÁ¿Á ‰√flfi_ ¬Î‰Î◊Ì fl÷Î_‘‚Î ◊¥ √›Î Ë÷Î.
÷ı‹Î_› ±ÎÀ·Î_ ‰÷˝‹Îfi μ’flÎ_÷ ±Î‰Î ¿ÚÂ ÿıË Ωı¥ ËÏfl¤@÷˘fiÌ ±Î_¬˘‹Î_
’ÎHÎÌ ±Î‰Ì √›Î_. ÷ı‹HÎı Ë‰ı Á_÷˘fiı ±Î‰Î_ ‰÷˝‹Îfi ‹¿Î‰Ì ÿı‰Î ‹ËÎflÎ…fiı
≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ.
I›Î_ ‹Î‹ˆ›Î ’À√flfiÎ_ ‹Î÷lÌ flÎ¥⁄Î¥±ı ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “±Î‰˘
÷’V‰Ì …ı‰˘ ‰ıÂ Â_ flÎA›˘ »ı ? ±Î …ÀÎ ±fiı ‹Î◊ÎfiÎ ‰Î‚ μ÷flÎ‰Ì
fiÎ¬˘. vƒÎZÎfi˘ ’Îfl˘ ¿ÎœÌ ÷·ÁÌfiÌ ¿oÃÌ ‘ÎflHÎ ¿fl˘. ±Î’ ’HÎ ⁄‘Ì
‰V÷±˘ ±_√Ì¿Îfl ¿fl˘ ±fiı Á_÷˘fiı ¬ÀflÁfiÎ_ ‰÷˝‹Îfi ‹¿Î‰Ì ÿ˘. ±‹Îflı
I›Î_ Á_÷˘fiÎ_ ’ÎhÎ »·¿Î‰˘. ±Î’ ≠d„S·÷’b_ ÿı¬ÎÕ˘. ÷‹ı ±fiı Á_÷˘ ⁄‘_
√˛ËHÎ ¿flÂ˘ ÷˘ ÿıÂ¿Î‚ ÁÎflÎ ◊Âı. ‰flÁÎÿ ÁÎfl˘ ◊Âı ±fiı M≤J‰Ì ·Ì·Ì
◊Âı. fiÏË ÷˘ M≤J‰Ì‹Î_◊Ì flÁ¿Á ∂ÕÌ …Âı.”
‹ËÎflÎ… flÎ¥⁄Î¥fiÌ Ïfiÿ˘˝Ê, ¤„@÷›@÷ ‰ÎHÎÌ ÁÎ_¤‚Ì flÎ∞ ◊›Î.
‹ËÎflÎ…ı ¿ıÂ μ÷flÎ‰Ì fiÎ_A›Î. Á_÷˘fiı ¬ÀflÁfiÎ_ ‰÷˝‹Îfi ‹¿Î‰Ì ÿÌ‘Î_.
vƒÎZÎfi˘ ’Îfl˘ √‚Î‹Î_◊Ì ¿œÎ‰Ìfiı Á_÷˘fiı ÷·ÁÌfiÌ ¿oÃÌ ±Î’Ì ‰ˆWHÎ‰Ì ‰ıÊ
‘ÎflHÎ ¿flÎT›˘. ±Î‹, ÿW¿Î‚fiı ¿ÎœÌ Á¿Î‚ ¿›˘˝. ÿıÂ¿Î‚ ÁÎflÎ ◊›Î.
ËÏfl¤@÷˘ Á˙ flÎ∞ ◊›Î. ¿<_Õ‚‹Î_ ¬Ò⁄ Á¬ ±Î’Ì, ‹ËÎflÎ… ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ◊¥
√œÕı ±ÎT›Î.
√œÕı Ë÷ÎÂfiÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝. √œÕı flËÌfiı CÎHÎ˘ ‰¬÷ Á¬ ±ÎM›_.
…L‹ÎWÀ‹Ì ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ŒflÌ Ï‰«flHÎ ¿fl‰Î fiÌ¿Y›Î.
[13] ΩÏ‚›Î‹Î_ ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ
Á˘flÃ‹Î_ Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ’_«Î‚Î, ‹ÎHÎÎ‰ÿfl ◊¥ ‹ËÎflÎ… ±ÎÁ˘ ‹ÎÁ‹Î_
‰flΩ_√ ’‘Î›Î˝. ΩÏ‚›Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ËÌflÎ Ãyflfiı ¿èÎ_ — “‹Îflı ÂflÌflı ¿Áfl
»ı. ‹ÎÀı ¿˘¥¿ ±ı¿Î_÷‰Î‚_ CÎfl Ë˘› ÷˘ ⁄÷Î‰˘. ±‹ı ±ÎflÎ‹ ¿flÌ±ı.”
ËÌflÎ Ãyflı ’˘÷Îfi_ CÎfl ‹ËÎflÎ…fiı ¬Î·Ì ¿flÌ ÿÌ‘_, ‹ËÎflÎ…ı μÿÎÁÌ
√˛ËHÎ ¿flÌ. ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ ¿›˘˝. ÂflÌfl‹Î_ ÷Î‰ ±ÎT›˘. ‘ÎHÎÌ eÀı ÷ı‰_ ÂflÌfl
‘√‘√ı.
Ωı÷Ωı÷Î_‹Î_ ¬⁄fl «Îflı¿˘fl ’Ë˘Ó«Ì √›Î. Á˙ Á_÷˘ ¬⁄fl ¿Îœ‰Î
±Î‰‰Î ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… ¿Â_ ¬Î›-’Ì±ı fiÏË. ÷ıfl μ’‰ÎÁ ◊›Î. μÃÎ›,
⁄ıÁÎ› ¿ı «·Î› ’HÎ fiÏË.
Á˙±ı ŒflÌ◊Ì ¿èÎ_ — “±Î’ ¿Ë˘ ±ı‹ ¿flÌ±ı ’HÎ ±Î’ ‹_ÿ‰ÎÕ ‹Ò¿Ì ÿ˘.”
I›Îflı ‹˘ÕÌ flÎ÷ı ‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “’ıÓÕÎ, ⁄flŒÌ fiı …·ı⁄Ì ·Î‰˘ ÷˘ ÷ı

¬Î¥fiı ‹_ÿ‰ÎÕ ‹>¿Ì ÿ¥±ı.”
÷fl÷ … flÎ÷fiÎ ËÌfl˘ Ãyfl ±fiı …√˘ ⁄Î⁄Ïfl›˘ ¤Î›Î‰ÿfl …¥fiı
…·ı⁄Ì ÷ˆ›Îfl ¿flÎ‰Ì, ∂fiÌ ∂fiÌ …·ı⁄Ì ·¥fiı ‹Îfl÷ı CÎ˘Õı ±ÎT›Î. …·ı⁄Ì
‹ËÎflÎ…fiı …‹ÎÕÌ. ‹ËÎflÎ…ı ⁄ı-hÎHÎ …·ı⁄Ì ¬Î‘Ì. …Q›Î ’»Ì ‹ËÎflÎ…
¿Ëı — “±‹fiı ÀÎœı ’ÎHÎÌ±ı fi‰flÎ‰˘. ±ıÀ·_ ⁄‘_ fi‰flÎ‰˘ ¿ı ’ÎHÎÌfi˘ flı·˘
±ËŸ◊Ì »ı¿ ‰ıb fiÿÌ‹Î_ Ω›. ÷˘ ±‹ı ÁÎΩ ◊¥Â_.”
⁄‘Ì ⁄Î¥±˘ ⁄ıÕÎ_ ·¥ fiÿÌ‹Î_◊Ì ’ÎHÎÌ ÁÎflÌÁÎflÌfiı ·Î‰‰Î ‹Î_ÕÌ.
fiÎΩ ¤@÷ ±fiı ¤√∞ ‹ËÎflÎ…fiı fi‰flÎ‰ı. ’»Ì ¤√∞fiı ◊›_ ¿ı ⁄Ë ÀÎœı
’ÎHÎÌ±ı fiÎ”Âı ÷˘ ÂflÿÌ ◊¥ …Âı. ±Î◊Ì, ’ÎÀ·Î fiÌ«ı ◊Î‚Ì ‹Ò¿Ì, ÷ı‹Î_
‹ËÎflÎ…fiı fi‰flÎ‰÷Î_ ’ÎHÎÌ ±ı¿Ã<_ ◊›_, ÷ı ’ÎHÎÌ ËÏfl¤@÷fiı ‹˘¿·Ì ‰ıb
fiÿÌ‹Î_ fi_¬ÎT›_.
‹ËÎflÎ…ı ±_÷›Î˝‹Ì’HÎı ’Ò»u_ — “flı·˘ ‰ıb fiÿÌ‹Î_ ’Ë˘ÓE›˘ ?”
“ËÎ, ‹ËÎflÎ… !”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “Ë‰ı flÎ¬˘. ±‹ı ÁÎΩ ◊¥ √›Î. ‹ÎÀı Ë‰ı ±Î_⁄·ÌfiÎ
¿Î÷flÎ ±fiı «Ì¤ÕÎ_ ·Î‰˘, ±‹ı …‹Ì±ı.” ¿˘flÎ_ ‰VhÎ ’ËıflÌfiı ‹ËÎflÎ… ◊˘ÕÎ
¿Î÷flÎ ±fiı «Ì¤ÕÎ_ …Q›Î.
ΩÏ‚›Î◊Ì √œÕÎ ’‘Î›Î˝ ±fiı ±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ¿›˘˝.
¿⁄Ò÷flfiÎ ¿⁄Ò÷fl
‹ËÎflÎ…fi˘ M≤J‰Ì ’fl ≠√À ◊‰Îfi˘ ±ı¿ Ëı÷ ÷˘ ’˘÷ÎfiÎ V‰w’fi˘
›◊Î◊˝ Ïfiç› Á˙fiı ¿flÎ‰Ì ±ÎI›_Ï÷¿ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰Îfi˘ Ë÷˘. ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…
’fl¤Î‰‹Î_ CÎHÎÌ ‰Î÷˘ ’˘÷ÎfiÎ Á‰˘˝’flÌ’HÎÎfiÌ ¿fl÷Î.
‹ËÎflÎ… ·˘›Î, fiÎ√Õ¿Î ±fiı ’_«Î‚Î‹Î_ ·√¤√ ±ÎÃı¿ ‹ÏËfiÎ
’fl‹ËoÁ˘fiı ’˘÷ÎfiÌ ’ÎÁı flÎ¬Ì ’˘÷ÎfiÎ Á‰˘˝’flÌ’HÎÎfiÌ ‰Î÷ ¿flÌ.
“±ZÎfl‘Î‹ ±ı Á‰˝ ‘Î‹˘◊Ì ’fl »ı. ÷ı‹Î_ ‹Î›Îfi˘ ¤Î‰ fi◊Ì. VhÎÌ-’vÊfi˘
¤Î‰ fi◊Ì. ±„Bfi, ‰vHÎ, ‰Î›, ≥Lƒ, ÁÒ›˝, ⁄˛õÎ, Ï‰Wb, ‹ËıÂ, ±Ïfiv©,
≠zQfi, ‰ÎÁÿı‰, flÎ‹«_ƒ, fiflfiÎflÎ›HÎ, lÌ¿ÚWHÎ, ‰ˆflÎ…’vÊ... ±ÎÏÿ
Á‰˝◊Ì ’fl ±‹Îv_ ±ZÎfl⁄˛õ »ı. ÷ı◊Ì ’HÎ ’fl Ë_ »\_. ’HÎ ÷‹fiı Á˙fiı Á¬
‹‚ı ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ‹fiW› …ı‰˘ Ë_ ◊›˘ »\_. ‹Îfl˘ ±‰÷Îfl ÷˘ ±Ï‰zÎfi˘
fiÎÂ ¿fl‰Î ±fiı Á˙fiı ±ı¿Î_Ï÷¿Ì „V◊Ï÷ ’‹ÎÕÌ, ±ÎI›_Ï÷¿ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰Î
◊›˘ »ı.”
±Î‰Ì ¿ıÀ·Ì› ‰Î÷˘ ‹ËÎflÎ…ı ¿flÌ. Á‰˘˝’flÌ’b_ Á‹Ω› ÷ı‰Î_ ¿ıÀ·Î_›
«ÏflhÎ˘ ¿›Î*. ’˘÷ÎfiÎ_ ¿ıÀ·Î_› «ÏflhÎ˘ ’fl‹ËoÁ˘fiı ¿èÎÎ_. ±Î‹, ·√¤√ ±ÎÃ
‹ÏËfiÎ μ’ÿıÂ ¿›˘˝. ’»Ì ±ı¿ Ïÿ‰Á Á˙ ’fl‹ËoÁ˘fiı …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ‹_Õ‚˘
≠‹ÎHÎı √Î‹Õı Œfl‰Î …‰Î ±fiı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi »ı” ±ı ‰Î÷ ¿fl‰Î
…‰Î ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
“¤·ı ‹ËÎflÎ… !” ¿ËÌ ¤˘‚Î ’fl‹ËoÁ˘ √Î‹Õı Œfl‰Î √›Î.
¿ıÀ·Î¿ ‹ÏËfiÎ ’»Ì ⁄‘Î_ ‹_Õ‚˘ √œÕı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ’‘Î›Î*.
‹ËÎflÎ…ı Á˙fiÎ_ ¬⁄fl ’Ò»uÎ_. ’»Ì ’Ò»u_ — “√Î‹Õı Â_ ‰Î÷˘ ¿flÌ ? ±‹fiı
¿ı‰Î ¿èÎÎ ?”
I›Îflı ¿ıÀ·Î¿ ’fl‹ËoÁ˘±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiı ÿkÎ, ¿Ï’·,
T›ÎÁ …ı‰Î ¿èÎÎ »ı.” F›Îflı ¿ıÀ·Î¿ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±‹ı ±Î’fiı ±‰÷Îfl
…ı‰Î ¿èÎÎ »ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ‹fl‹‹Î_ „V‹÷ ¿fl÷Î_ ¿èÎ_ — “⁄Ë ÁÎv_ ¿›*.”
’»Ì ºWÀÎ_÷ ±Î’÷Î_ ‹ËÎflÎ… ⁄˘S›Î — “ÁÎ‰ ¿⁄Ò÷flfiÎ ¿⁄Ò÷fl flèÎÎ.
…‹‰Î‹Î_ ÿÒ‘’Î¿, ‹Î·’Ò±Î, ’ÒflÌ, ÂÎ¿, ¿Ã˘‚, ¿œÌ, ¤Î÷ ±fiı ÁÎ◊ı ‹Ò‚Î
¬Î‘Î Ë˘› ’»Ì F›Îflı ’HÎ ±˘Õ¿Îfl ±Î‰ı I›Îflı ⁄‘Ì ‰V÷fi˘ V‰Îÿ ÿ⁄Î¥
Ω› ±fiı ‹Ò‚Îfi˘ ±˘Õ¿Îfl ±ÎT›Î Ï‰fiÎ flËı÷˘ fi◊Ì. ÷ı‹ ‹ıÓ ÷‹fiı ±‹ÎflÎ
V‰w’fiÌ ±ÎÀ·Ì ±ÎÀ·Ì ‰Î÷˘ ¿flÌ »÷Î_› ÷‹fiı √‹ ’ÕÌ fiÏË ? ÁÎ‰
¿⁄Ò÷flfiÎ ¿⁄Ò÷fl flèÎÎ. Ωı ‹Îfl˘ Á‰˘˝’flÌ’HÎÎfi˘ ‹ÏË‹Î Á‹Ω›˘ Ë˘› ÷˘
¿èÎÎ ‰√fl ¿ı‹ flËı‰Î› ?” ±Î‹ À¿˘fl ¿flÌ.
…ı ’fl‹ËoÁ˘±ı ‹ËÎflÎ…fiı ±‰÷ÎflÎÏÿ¿ …ı‰Î ¿èÎÎ Ë÷Î, ÷ı‹fiı
’˘÷ÎfiÌ ¤Ò· Á‹Ω¥. …ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı Á‰˘˝’flÌ, Á‰˝ ±‰÷ÎflfiÎ
±‰÷ÎflÌ ÷flÌ¿ı ±˘‚A›Î Ë÷Î, ÷ı‹fiı ⁄Ë ±Îfi_ÿ ◊›˘. ±Î‹Î_ Á˙fiı ·˘¿fiÌ
±fiı ÂÎVhÎfiÌ ÷_÷Ì »˘ÕÌ ÿı‰ÎfiÌ À¿˘fl Ë÷Ì. ±Î ≠Á_√ı ¿ıÀ·Î› ’fl‹ËoÁ˘fiÌ
±Î_¬ μCÎÎÕÌ ÿÌ‘Ì.
[14] √flÌ⁄fi‰Î…
ÿoœÎT› ÿıÂ‹Î_ ‹ËÎflÎ… ±ÕÎ·… ±fiı ‰Õ< ◊¥fiı ¿fl∞ÁHÎ ’‘Î›Î˝.
±ËŸ ±ı¿ ‹ÎÁ flèÎÎ. ±Î ‰Êı˝ ’HÎ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ‰flÁÎÿ ◊˘Õ˘ ±˘»˘ ◊›ı·˘
÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿fl∞ÁHÎ‹Î_ Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·Î‰Ì …L‹ÎWÀ‹Ìfi˘
μIÁ‰ ¿›˘˝. ±‘˝flÎhÎÌ Á‘Ì {Î_{-Q≤ÿo√ ‰√ÎÕÌfiı Á˙±ı μIÁ‰ ¿›˘˝. ¿ÚWHÎ-
…L‹ Á‹›ı ËÏfl¤@÷˘±ı ’_«ÎQ≤÷◊Ì ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎÎflÏ‰_ÿ ‘˘›Î_ ±fiı
fi‰Î_ ‰VhÎ˘ ‘ÎflHÎ ¿flÎT›Î_. ’»Ì ‰ÕfiÌ ÕÎ‚Ì±ı ÏËoÕ˘‚˘ ⁄Î_‘Ìfiı ‹ËÎflÎ…fiı
{·ÎT›Î. ±‹ÎÁ Á‘Ì ËÏfl¤@÷˘fiı ±fiı Á_÷˘fiı Á¬ ±Î’Ì Ï‰ÿÎ› ¿›Î˝.
’»Ì ¿fl∞ÁHÎ, ‹ı∂ ±fiı ·Î_CÎHÎ˘…‹Î_ ◊˘Õ˘ ‰¬÷ flèÎÎ.
·Î_CÎHÎ˘…‹Î_ ⁄ı ÁIÁ_√Ì ⁄Î¥±˘ flËı. ±ı¿ Ë÷Ì √flÌ⁄, ÷ıfi_ fiÎ‹
¤Î‰ÁÎfl Á˘fi⁄Î¥. ⁄Ì∞ lÌ‹_÷, ÷ı Ω÷ı fiÎ√fl ⁄˛ÎõHÎ. ÷ıfi_ fiÎ‹ √_√Î⁄Î.
Á˘fi⁄Î¥±ı ‹ËÎflÎ…fiı ±fiı Á_÷˘fiı CÎıfl …‹‰Î ±Î‹_hÎHÎ ±ÎM›_. √_√Î⁄Îfiı
±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı ÁÌ‘Ì Á˘fi⁄Î¥ ’ÎÁı √¥. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “÷ÎflÌ ’ÎÁı
¨«Ì Ω÷fiÎ_ ÿÎ‚-«˘¬Î fi◊Ì. ÷ÎflÎ_ ÿÎ‚-«˘¬Î Ë·¿Î_ »ı. ‹ÎÀı ÷_ ÁÎ‘±˘fiı
flÁ˘¥ ¿flÌfiı …‹ÎÕ ±fiı ‹ËÎflÎ… ‹ÎÀı ÁÎflÎ_ ÿÎ‚-«˘¬Î‹Î_◊Ì ⁄fiÎ‰ı·˘
◊Î‚ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ Ë_ …‹ÎÕ‰Î ±Î‰ÌÂ.”
√flÌ⁄ Á˘fi⁄Î¥fiı ‹fi‹Î_ ⁄Ë ±˘»\_ ±ÎT›_, ’fl_÷ ÷ıHÎı ÿ—¬Ì xÿ›ı ËÎ
’ÎÕÌ. ÷ıfiı ‹fi‹Î_ ◊›_ — “‹ÎflÎ_ ÿÎ‚-«˘¬Î Ë·¿Î_ »ı, ‹ËÎflÎ…fiÎ ¿Î‹‹Î_
‹Îv_ ÁÌ‘_ fi ±ÎT›_.”
⁄’˘fl ÀÎb_ ◊›_. ‹ËÎflÎ… «Î¬ÏÕ›ı «ÕÌfiı Á˘fi⁄Î¥fiı CÎıfl …‹‰Î
’‘Î›Î˝. ÷ı‹HÎı Á˘fi⁄Î¥ ÁÎ‹_ Ωı›_. ÷ıfi_ ‹˘Ó {Î_¬_ ’ÕÌ √›ı·_, ±Î_¬‹Î_
{‚{Ï‚›Î_ Ë÷Î_. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiÎ ÿ—¬fi_ ¿ÎflHÎ ’Ò»u_. Á˘fi⁄Î¥±ı fl˘÷Î_ fl˘÷Î_
⁄‘Ì … Ë¿Ì¿÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿ËÌ. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ÎflÎ CÎfl‹Î_ …ı flÁ˘¥
÷ˆ›Îfl Ë˘› ÷ı ·Î‰˘. ±‹ı ÷‹Îv_ … ±Lfi …‹ÌÂ_.”
Á˘fi⁄Î¥±ı flÎ∞ ◊¥fiı ’ÎÀ·˘ fiÎA›˘ ±fiı ‹ËÎflÎ…fiı …‹‰Î
⁄ıÁÎÕuÎ. ‹ËÎflÎ… ·√¤√ …‹Ì flèÎÎ I›Î_ √_√Î⁄Î ◊Î‚Ì ’ÌflÁÌ, ⁄˛ÎõHÎ
±Î√‚ ¨«¿Î‰Ì ·¥fiı CÎfl‹Î_ ≠‰ıU›Î_. ÷ı‹fiı Ωı¥fiı ‹ËÎflÎ…ı À¿˘fl ¿fl÷Î_
¿èÎ_ — “Ë_ ÷˘ …Q›˘. ±‹fiı Á˘fi⁄Î¥fiÌ flÁ˘¥ ⁄Ë ¤Î‰Ì. Ë‰ı ±Î ◊Î‚
÷‹ı ±fiı Á˘fi⁄Î¥ …‹Ì ·˘.”
√_√Î⁄Îfiı ±_÷º˝„WÀ ◊¥, ’˘÷ÎfiÌ ¤Ò· Á‹Ω¥. Á˘fi⁄Î¥fi˘ ¤Î‰
±˘‚¬Î›˘.
¤√‰ÎfifiÌ √ÎÿÌ
ÁÎ_…fi_ ÀÎb_ Ë÷_. ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ μ√‹HÎÎ⁄ÎflfiÎ ‹˘ÀÌ⁄ÎfiÎ
±˘flÕÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌfiı œ˘Ï·›ı Ï⁄flÎ…‹Îfi Ë÷Î. ÷ı‰Î‹Î_ ±ı¿
⁄˛ÎõHÎ F›˘Ï÷ÊÌ ±ÎT›˘. F›˘Ï÷ÊÌ ÁÎ‹Ïƒ¿ ÂÎVhÎ, √ÏHÎ÷ ±fiı ¬√˘‚fi˘
Ï‰¶Îfi. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ÿÒfl◊Ì Ωı›˘. ⁄˘·Î‰Ìfiı ’ÎÁı ⁄ıÁÎ›˘˝.
÷ıHÎı {ÌHÎÌ ±Î_¬˘ ¿flÌ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ fiıHÎ, fiÎ¿, ±Î_¬˘, ¿’Î‚, ÀÌ⁄¿ÕÌ
‰√ıflı fiÌfl¬Ì fiÌfl¬Ìfiı Ωı›_. ’»Ì ÷ı ⁄˘S›˘ — “÷‹ı ÏËoÿV÷ÎfiÌ ⁄˛ÎõHÎ »˘.
’Î_Õı ËÏfl≠ÁÎÿfiÎ ÿÌ¿flÎ »˘. ÷ı ÷‹ı ⁄˛ÎõHÎfiÎ ÿÌ¿flÎ »˘, »÷Î_ ¤√‰Îfi
◊¥fiı ¿ı‹ ⁄ıÃÎ ?”
‹ËÎflÎ… ⁄˘S›Î — “Ï‰≠ ! ±‹ı …ı Ïÿ‰Áı CÎıfl◊Ì fiÌ¿Y›Î ÷ı Ïÿ‰Á◊Ì
¤Îflı ¤Îflı flÎ…’ÎÀ Ωı›Î_. ’HÎ ¿˘¥ Ãı¿ÎHÎı ±ı¿ı› √ÎÿÌ ¬Î·Ì ÿı¬Ì fiÏË.
±‹ı μkÎfl, ’Ò‰˝ ±fiı ÿÏZÎHÎ‹Î_ Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ’Ïç‹‹Î_ ±ËŸ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_
±ÎT›Î. ’»Ì Ωı›_ ÷˘ ±ı¿ ¤√‰ÎfifiÌ √ÎÿÌ ¬Î·Ì »ı, ÷ı◊Ì ±‹ı ±ı √ÎÿÌ
’fl «ÕÌ ⁄ıÃÎ »Ì±ı !” ±ı‹ ¿ËÌ ‹fl¿ ‹fl¿ ËÁ÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ÎfiÎ_
«flHÎÎflÏ‰_ÿ ·Î_⁄Î ¿›Î*. ⁄˛ÎõHÎfiı ÷ı‹Î_ Á˘‚ Ï«Ë˚fi˘ ÿı¬Î›Î_. ÷ıfiı ◊›_, ±Î
÷˘ ¿ı‰‚ ¤√‰ÎfifiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ … Ë˘› »ı. ÷ı ÷˘ ÀÎœ˘ ÏË‹ …ı‰˘ ◊¥ √›˘.
I›Î_ ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiÌ ÁÎ‹ı ºÏWÀ ¿flÌ. ÷ıfiı «flHÎÎflÏ‰_ÿ‹Î_◊Ì ÷ı…fi˘
Á‹ÒË fiÌ¿‚÷˘ ÿı¬Î›˘. ±fi_÷ ⁄˛õÎ_Õ˘fiı ·Ìfi ¿flÌ fiÎ_¬ı ÷ı‰_ ÷ı… Ë÷_. ÷ıfiı
Á‹ÎÏ‘ ◊¥, Á‹ÎÏ‘‹Î_ ±ZÎfl‘Î‹ ÿı¬Î›_. ÏÿT› ÏÁ_ËÎÁfi ’fl ‹ËÎflÎ…fiı
⁄ıÃı·Î Ωı›Î. ⁄‘Î ±‰÷Îfl˘ ±fiı ‹@÷˘fiı ‹ËÎflÎ…fiÌ Áı‰Î‹Î_ Ωı›Î. ÷ıfiı
±fi_÷ ÏÂ‰∞ ‹ËÎflÎ…fiÌ Áı‰Î‹Î_ ÿı¬Î›Î.
⁄˛ÎõHÎ Â_¿flfi˘ μ’ÎÁ¿ Ë÷˘. ÷ı◊Ì Â_¿flı ÷ıfiı ¿èÎ_ — “lÌ∞‹ËÎflÎ…
÷˘ Á‰˝ ±‰÷ÎflfiÎ ±‰÷ÎflÌ ±fiı Á‰˝ ¿ÎflHÎfiÎ ¿ÎflHÎ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ
»ı. ‹ÎÀı ÷_ ±ı‹fi˘ ±ÎÂfl˘ ¿flÌ ÷ı‹fi_ ¤…fi ¿fl. ÷˘ ÷fiı ±ZÎfl‘Î‹fiÌ
≠Î„M÷ ◊Âı.”
◊˘ÕÌ ‰Îflı ⁄˛ÎõHÎ Á‹ÎÏ‘‹Î_◊Ì ΩB›˘. ÷ı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ’ÕÌ
√›˘. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ‹Îfl˘ ±’flÎ‘ ‹ÎŒ ¿fl˘. ‹fiı ZÎ‹Î ±Î’˘. ‹fiı
±Î’fiÎ V‰w’fi_ ¤Îfi fiË˘÷_. Ë‰ı ‹fiı ±Î’fi_ V‰w’ ±˘‚¬Î›_ »ı. ‹fiı
±Î’fi˘ ±ÎÏl÷ ⁄fiÎ‰˘, ‹Îv_ ¿S›ÎHÎ ¿fl˘.”
‹ËÎflÎ…ı ⁄˛ÎõHÎfiı ‹ÎŒÌ ±Î’Ì ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î. ‰÷˝‹Îfi ‘flÎ‰Ì
ÁIÁ_√Ì ⁄fiÎT›˘.
[15] ‘fl‹’fl‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ
‹ËÎflÎ… √œÕÎ‹Î_ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ±_÷›Î˝‹Ì’HÎı ¿<Â‚-
¿<_‰fl⁄Îfi˘ Á_¿S’ ΩHÎÌfiı “±‹ı ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á‹Î_ ‰fl÷Î· ◊¥fiı ‘fl‹’fl
’‘ÎflÌÂ_” ±ı‰˘ ’hÎ ·¬ÎT›˘.
’»Ì √œÕÎ◊Ì fiÌ¿‚Ì ‹Î√˝‹Î_ ÁŸ∞‰ÎÕÎ, ⁄‘ı… ±fiı ‹Ëı‚Î‰ ◊¥fiı
‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ‰fl÷Î·‹Î_ Á‹ˆ›˘ ¿flÌ I›Î_◊Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‘fl‹’fl ’‘Î›Î˝.
‹ËÎflÎHÎÌ ¿<Â‚¿<_‰fl⁄ÎfiÎ ±Îfi_ÿfi˘ ’Îfl fi flèÎ˘. ÷ı±˘ ÷ı‹fiÎ ’˙hÎ ¿<_‰fl
Ï‰…›ÿı‰fiı ·¥fiı √Î‹fiÌ ¤Î√˘‚ı ‹ËÎflÎ…fiı ·ı‰Î ÁÎ‹ı √›Î_. ‹ËÎflÎ…fiı
Á˘fiıflÌ ‰VhÎ˘ ±fiı Á˘fiÎfiÎ ÂHÎ√Îfl ’ËıflÎT›Î. ËÎ◊Ì ’fl Á˘fiÎfiÌ ±_⁄ÎÕÌ‹Î_
‹ËÎflÎ…fiı ⁄ıÁÎflÌfiı ‰Î…÷ı-√Î…÷ı √Î‹‹Î_◊Ì fi√fl›ÎhÎÎ ¿ÎœÌ. ‹ËÎflÎ…fiı
’˘÷ÎfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ ’‘flÎT›Î. ’»Ì ¿èÎ_ — “Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±Î Á‹√˛ flÎF›
±Î’fiı «flHÎı ‘v_ »\_.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë_ flÎ…fiı ≥E»÷˘ fi◊Ì. √‘ıÕÎfi˘ ¤Îfl √‘ıÕÎ μ’ÎÕı.
‹ÎÀı ±‹ı flÎ… «·Î‰‰Î fi◊Ì ±ÎT›Î. ±‹ÎflÌ ±Î_√‚Ìfiı ≥ÂÎflı ±fi_÷ ¿˘ÏÀ
⁄˛õÎ_Õ ±fiı ÷ıfiÎ_ flÎ… «Î·ı »ı. ±‹ı ÷˘ »ı¿ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_◊Ì ¿ı‰‚ ∞‰˘fi˘
‹˘ZÎ ¿fl‰Î ±ËŸ ’‘Î›Î˝ »Ì±ı.”
“«˘A¬Î ¿fl‰Î »ı”

±ı¿ ‰Îfl ¿<Â‚¿<_‰fl⁄Î ËÎ◊◊Ì Ω÷ı ¿‹˘ÿ Œ˘·Ìfiı ·ÎT›Î_ ±fiı
‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ‹˘¿·Î‰Ì. ‹ËÎflÎ…ı ’˘À·Ì ¬˘·Î‰Ì ÁŒıÿ ÿÒ‘ …ı‰Î ±fiı
Á√_‘Ì ±HÎÌÂ© «˘¬ÎfiÌ ±ı¿ «’ÀÌ ËÎ◊‹Î_ ·¥fiı Á˙fiı ⁄÷Î‰Ì. ’»Ì
’Ò»u_ — “±Î Â_ »ı ?”
Á˙±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! «˘¬Î »ı.”
‹ËÎflÎ…ı hÎHÎ ‰¬÷ ’Ò»u_ — “±Î Â_ »ı ?”
Á˙±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î «˘¬Î »ı.”
‹ËÎflÎ…ı hÎHÎı ‰¬÷ ËÎ ¤HÎÌ — “ËÎ, ±Î «˘¬Î »ı.”
±Î◊Ì, ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ı hÎHÎ ‰¬÷
«˘¬Î ⁄÷Î‰Ì ’Ò»u_ ó “±Î Â_ »ı !” ±Îfi_ flËV› Â_ »ı ?”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î «˘¬Î …ı‹ ∂…‚Î ÿÒ‘ …ı‰Î ±fiı ±HÎÌÂ©
±Î¬Î »ı. ÷ı‰Î ‹Îflı Á˙fiı “«˘A¬Î” ¿fl‰Î »ı. …ı‹ ÿflı¿ ÿÎHÎ˘ ±¬_Õ ±fiı
±HÎÌÂ© »ı ÷ı‰Î ‹Îflı Á˙fiı ¿fl‰Î »ı.”
Á˙ ËÏfl¤@÷˘fiı ‹fl‹ Á‹Ω›˘.
‘Î‹‘Ò‹◊Ì ‹ËÎflÎ…fiı ‰Î_ÁÿÎ‹Î_ ’HÎ hÎHÎ Ïÿ‰Á ’‘flÎT›Î. ‰Î_ÁÿÎ‹Î_
flÎ∞ ◊¥fiı ‹ËÎflÎ…ı «Î·ÌÁ ΩıÕ «flHÎÎflÏ‰_ÿ ’ÎÕÌ ÿÌ‘Î_.
¿<Â‚¿<_‰fl⁄Î±ı ¿ıÀ·Î¿ Ïÿ‰Á Á‘Ì ‹ËÎflÎ…fiı ’˘÷Îfiı I›Î_ flÎA›Î.
¤Î÷¤Î÷fiÎ_ ¤˘…fi …‹ÎÕuÎ_. ÷ı‹fiÎ ±_√ı±_√fiı ‘ÎflÌ‘ÎflÌfiı ±_÷fl‹Î_
μ÷Î›Î˝. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ÿ¥fiı I›Î_◊Ì √œ’fl …‰Î ’Î»Î «ÎS›Î.
⁄Îfl V‰w’ı ÿÂ˝fi

√œÕÎ◊Ì lÌ∞‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î· e·ÿ˘·fi˘ Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î ’‘Î›Î˝.
‹ËÎflÎ…ı ’hÎ ·¬Î‰Ì ÿıÂÿıÂfiÎ ËÏfl¤@÷˘ ÷◊Î Á_÷˘fiÎ_ ⁄‘Î_ ‹_Õ‚˘fiı
‰fl÷Î· ±Î‰‰Î ±Î‹_hÎHÎ ‹˘¿S›_. ‹ËÎflÎ… Á˙ ÁÎ◊ı fl_√ı fl‹‰ÎfiÎ Ë÷Î. Á˙
±Î ·Î¤ ·ı‰Î, ÏÿT› ·Ì·Î_fiÎ ÿÂ˝fi ¿fl‰Î ‹ÎÀı ‰fl÷Î· ±ÎT›Î.
√…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı iÎÎfi⁄Î√‹Î_ ⁄ı ‹˘ÀÎ ¿<_Õ fl_√fiÎ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ
¤flÎT›Î. √·Î·fiÎ ÿÁ ÿÁ eÀ ¨«Î œ√ ¿flÎT›Î. ËΩfl˘ Ï’«¿ÎflÌ±˘fiÎ
œ√·Î ¿›Î˝. ‹ËÎflÎ… ±Î‰Ì ÷ˆ›ÎflÌ Ωı¥ ⁄Ë flÎ∞ ◊›Î. rı÷ ‰VhÎ˘ ‘ÎflHÎ
¿flÌ ‹ËÎflÎ… ⁄‘Î … Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı iÎÎfi⁄Î√‹Î_ ’‘Î›Î˝.
‹ËÎflÎ…ı Á˙ ≠◊‹ fl_√fiÌ Ï’«¿ÎflÌ ¤flÌfiı Á˙ μ’fl »Î_ÀÌ. ÿflı¿ Á_÷ ±fiı
ËÏfl¤@÷fiÎ_ ‹˘œÎ_ √·Î·◊Ì ‹ËÎflÎ…ı fl_√Ì ÿÌ‘Î_. ËÏfl¤@÷ Á˙±ı ‹ËÎflÎ…fiı
‰Îfl_‰Îfl fl_B›Î. fl_√øÌÕÎ CÎHÎ˘ Á‹› «Î·Ì. ’»Ì ‘Îv ÷‚Î‰‹Î_ VfiÎfi ¿flÌ
‹ËÎflÎ… ¤˘…fi ·¥, ±ÎflÎ‹ ¿fl‰Î ’‘Î›Î˝.
iÎÎfi⁄Î√‹Î_ ⁄ı ±Î_⁄Î ⁄Î…\⁄Î…\‹Î_ Ë÷Î, ⁄_fiı ±Î_⁄Î ‹@÷ Ë÷Î. ÷ıfiÌ
ÁÎ‹ÁÎ‹Ì ⁄ı ÕÎ‚Ì±˘fiı ±Î‘Îflı ‹˘¤ ⁄Î_‘Ì ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÏËoÕ˘‚˘
⁄Î_K›˘. ±Î ⁄Îfl ⁄ÎflHÎÎ_fi˘ ÏËoÕ˘‚˘ Á_ÿfl ¿ÎflÌ√flÌ‰Î‚˘ ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ⁄fiÎ‰ı·˘. ÷ı‹Î_ CÎÒCÎflÌ±˘, ‹˘÷Ì, fi_√ ‰√ıflı …ÕÌfiı ÷ıfiÌ Â˘¤Î
‰‘ÎflÌ Ë÷Ì.
ÁÎ_…ı ±Î ÏËoÕ˘‚Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı Ï⁄flÎ…‰Î ⁄˘·ÎT›Î. ÁÎfl˘ …Ïfl›ÎfiÌ
’˘ÊÎ¿ ‹ËÎflÎ…fiı ’ËıflÎT›˘. ‘fl‹’fl‹Î_ ¿<Â‚¿<_‰fl⁄Î±ı ¤ıÀ ‹>¿ı·Î ËÌflÎfi˘
‹√À ÷◊Î Á˘fiÎfiÎ_ ±Î¤ÒÊHÎ˘ ‹ËÎflÎ…fiı ’ËıflÎT›Î_. ‹ËÎflÎ… ÏËoÕ˘‚ı «ÕÌ
∂¤Î flèÎÎ. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ËÌflfiÌ ÿ˘flÌ◊Ì {·Î‰‰Î ·ÎB›Î.
’HÎ ¿˙÷¿ ◊›_ ! ‹ËÎflÎ… ⁄Îfl V‰w’˘ ‘ÎflHÎ ¿flÌ ÏËoÕ˘‚ÎfiÎ ⁄Îflı›
ÿfl‰Î…ı ∂¤Î flèÎÎ. «Îflı ⁄Î…\◊Ì ËÏfl¤@÷˘ ËÎfl ·Î_⁄Î ¿flı ÷ı ‹ËÎflÎ…
Á˘ÀÌ◊Ì ·¥ ·ı. ±Î ·Ì·ÎfiÎ_ ÂÌCÎ˛ ’ÿ˘ ’fl‹ËoÁ˘±ı ⁄fiÎ‰Ì √Î›Î_. ’»Ì
⁄‘Î_ V‰w’˘, ‹ËÎflÎ…fiÎ ‹Ò‚ V‰w’‹Î_ Á‹Î¥ √›Î_. ÏËoÕ˘‚ı◊Ì ‹ËÎflÎ…fiı
μ÷ÎflÌ Á˙ Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ’Ò…fi ¿›*. ¤ıÀ ‹Ò¿Ì ±Îfl÷Ì
¿flÌ. Á˙ ÏÿT›·Ì·Î ÏfiËÎ‚Ì ‘L› ⁄L›Î !
ÁÎ‘±ı ‰÷˝‰ÎfiÌ flÌ÷

‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ √œÕı ’‘Î›Î˝. ±ËŸ◊Ì ‹ËÎflÎ…ı …ıÃ Áÿ ÿÂ‹ı
’fl‹ËoÁ˘fiı μtıÂÌfiı ’hÎ ·¬Ì ŒıflT›˘ — “Ïfi‹Î˝fi, ÏfiW¿Î‹, Ïfi·˘˝¤, Ïfi—V‰Îÿ
±fiı Ïfi—VfiıË ‰÷˝‹Îfi ºœ’HÎı ’Î‚‰Î_. ±WÀ ≠¿Îflı VhÎÌ-≠Á_√fi˘ I›Î√
flÎ¬‰˘. √Î‹ ⁄ËÎfl ‰√ÕÎ‹Î_ flËı‰_. VhÎÌ ÿı¬Î› ÷ı‰ı V◊‚ı ¿ı ÷ıfi˘ ÂOÿ
Á_¤‚Î÷˘ Ë˘› ÷ı‰Î ±ΩH›Î V◊‚ı fi flËı‰_. Ïÿ‰Áı √Î‹fiÎ «˘flÎ‹Î_ ¿ı
B≤ËV◊-ÁIÁ_√Ìfiı CÎıfl flËı‰_. ƒT› ±fiı ‘Î÷ ‹ÎhÎfi˘ I›Î√ ¿fl‰˘. …Ïfl›ÎfiÌ
‰VhÎ, ‹˘÷Ì, ‹ÎHÎı¿, ’fl‰Î‚Î_, ËÌflÎ ±ÎÏÿ¿fi˘ I›Î√ ¿fl‰˘. √˛ÎQ›‰Î÷Î˝ fi
¿fl‰Ì. B≤ËV◊˘fiÎ √flÎÁ ¿ı ÁQ≤Ï©fiÌ ‰Î÷˘ fi ¿fl‰Ì. ’˘÷ÎfiÎ …L‹V◊Îfi ¿ı
‰÷fi ¿ı iÎÎÏ÷ Á_⁄_‘Ì±˘fiÌ ‰Î÷˘ fi ¿fl‰Ì. ¿<Á_√Ì Á_⁄_‘Ì ‰Î÷ fi ¿fl‰Ì.
√˛ÎQ›¿◊Î ¿flı ¿ı ±Î‰Ì ¿˘¥ ‰Î÷ ¿flı ÷˘ ÷ıfiı ‰Îfl‰Î. ±ı¿ÎÿÂÌ, ‰˛÷˘ ±fiı
μIÁ‰˘ ¿fl‰Î. ƒT› flÎ¬fiÎflfiı ¿ÎœÌ ‹Ò¿‰˘. fiÎfiÎ ’fl‹ËoÁ˘±ı ‹˘ÀÎ

’fl‹ËoÁ˘fiÌ ‹›Î˝ÿÎ flÎ¬‰Ì, Ï‰‰ı¿›@÷ flÌ÷ı ‰÷˝‰_, ‹˘ÀÎ ’fl‹ËoÁ˘fiı
fiÎfiÎ±ı ∂ÃÌfiı ±ÎÁfi ±Î’‰_ ±fiı ±Î√‚ ⁄ıÁÎfl‰Î. ÷ı‹fiı …‹ÎÕÌfiı …‹‰_.
÷ı‹fiı ’Ëı·Î_ ’ÎHÎÌ ’Î¥fiı ’»Ì ’ÎHÎÌ ’Ì‰_. μÃÎÕ÷Ì ‰¬÷ı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ”
¿ËÌfiı μÃÎÕ‰Î. ±Î ⁄‘Ì ‹›Î˝ÿÎ ’Î‚‰Ì. ÷ıfiı ÷˘Õ‰Ì fiÏË.”
±Î‰Î ≠¿Îflfi˘ μ’ÿıÂ ±Î’÷˘ ’hÎ ‹ËÎflÎ…ı ’fl‹ËoÁ˘ ’fl ·¬Ì
‹˘¿S›˘. ’fl‹Ë_Á˘fiı ‰÷˝‰ÎfiÌ ±Î¿flÌ flÌ÷ ⁄÷Î‰Ì.
±HÎ»Î…÷Î V‰¤Î‰ ‹Ò¿‰Î

‹ËÎflÎ… fiÎ√Õ¿Î‹Î_ ËÏfl¤@÷˘ ±fiı Á_÷˘ ÁÎ◊ı Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î.
‹ËÎflÎ… ±fiı ËÏfl¤@÷˘ CÎ˘ÕÌ «ÕÌ Ï‰«flHÎ ¿fl÷Î. ±ı‹Î_ ±ı¿ CÎ˘ÕÎfi_ ‰»ıv_
Ë÷_. ÷ıfiı Ωı ¿˘¥ ÷ıfiÌ ’ÎÁı Ω› ÷ıfiı ·Î÷ ‹Îfl‰ÎfiÌ Àı‰. ‹ËÎflÎ…fiı ‰Î÷fiÌ
¬⁄fl ’ÕÌ. ‹ËÎflÎ…fi˘ ±Î√˛Ë flËı÷˘ ¿ı ’˘÷ÎfiÎ Á_⁄_‘‹Î_ ±Î‰fiÎflfiÎ
V‰¤Î‰ ±fiı ¬flÎ⁄ Àı‰˘ ‹¿Î‰Ì ‰÷˝fiÂÏ© ¿fl‰Ì. ’»Ì ±ı ‹fiW› Ë˘› ¿ı
≠ÎHÎÌ, ¿˘¥fiÎ ’HÎ ±HÎ»Î…÷Î V‰¤Î‰ ‹ËÎflÎ… flËı‰Î ÿı÷Î fiËŸ.
±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı ‰»ıflÎfiÌ ±Î Àı‰ ‹¿Î‰‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝. ⁄Ì…ı
Ïÿ‰Áı Á‰Îfl◊Ì ‹ËÎflÎ… ·Î¿ÕÌ ·¥fiı CÎ˘ÕÎÁfl‹Î_ ÿÒfl ±ı¿ ⁄ÎΩıÃ ’fl ‰»ıflÎ
’Î»‚ ⁄ıÁÌ √›Î. ·Î¿ÕÌ ‰»ıflÎfiÎ ’√ı ±ÕÎÕÌ. ÷fl÷ … ÷ıHÎı ’√ ÷˘‚Ì
·Î÷ ‹ÎflÌ. ⁄ı Ï‹ÏfiÀ ’»Ì ŒflÌ◊Ì ⁄ÌΩ ’√ı ·Î¿ÕÌ ±ÕÎÕÌ. ŒflÌ◊Ì ÷ıHÎı ’√
÷˘‚Ì ·Î÷ ‹ÎflÌ. ±Î‹, ⁄ı-⁄ı Ï‹ÏfiÀı ‹ËÎflÎ… ‰»ıflÎfiı ’√ı ·Î¿ÕÌ ±ÕÎÕı.
‰»ıv_ ’HÎ ·Î÷ ‹Îflı. ‘Ìflı ‘Ìflı Àı‰ ±˘»Ì ◊¥. ’HÎ ’Òflı’ÒflÌ ‹¿Î¥ fiË˘÷Ì.
±ı‹ ¿fl÷Î_ ¿fl÷Î_ ⁄’˘flı ⁄Îfl ‰ÎB›Î. …‹‰Îfi˘ ‰¬÷ ◊›˘.
ÁflÎ¬Î«fl ±fiı ‹Ò‚∞ ⁄˛õ«ÎflÌ ‹ËÎflÎ…fiı …‹‰Î ⁄˘·Î‰‰Î ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı ÁflÎ¬Î«flfiı ¿èÎ_ — “÷‹ı ±Î ‰»ıflÎfiı ·Î¿ÕÌ ±ÕÎÕ‰Îfi_ «Î· flÎ¬˘
÷˘ …‹‰Î ±Î‰ÌÂ. Ë‰ı ⁄ı-hÎHÎ ‰Îfl ±ÕÎÕÌ±ı I›Îflı ±ı¿ ‰Îfl ·Î÷ ‹Îflı »ı.
±Õ‘Ì Àı‰ √¥ »ı, ’ÒflÌ √¥ fi◊Ì. ±Î…ı ±Î Àı‰ ’Òflı’ÒflÌ ‹¿Î‰‰Ì »ı.”
ÁflÎ¬Î«fl ¿⁄Ò· ◊›Î.
‹ËÎflÎ… …‹‰Î ’‘Î›Î˝. …‹Ìfiı ¿◊Î ¿flÌ. ’Î»Î ±ÎT›Î. ÁflÎ¬Î«fl
’ÎÁı◊Ì ·Î¿ÕÌ ·¥ ±ÕÎÕ‰Îfi_ «Î· flÎA›_. ÁÎ_… ◊÷Î_ ‰»ıv_ ◊Î¿Ìfiı ÁÎ‰ Àı‰
¤Ò·Ì √›_. ’»Ì ÷˘ »˘¿flÎ_ ±Î‰Ìfiı ±Õı ÷˘› ·Î÷ ‹Îflı fiÏË. I›Îflı
‹ËÎflÎ…ı Á˙ ¤@÷˘fiı À¿˘fl ¿flÌ — “±Î‰Î ¿˘¥ V‰¤Î‰ Ë˘› ÷˘ ‹Ò¿Ì ÿı‰Î.
fiÏË ÷˘ ¤√‰Îfi ‹¿Î‰Âı.” Á˙fiı ±Î À¿˘fl ’Òfl÷Ì Ë÷Ì.
[16] ·BfifiÎ_ ⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ ⁄_‘ ¿flÎT›Î_
√œÕÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ¿Îfiı ·Bfi‹Î_ √‰Î÷Î_ ⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ ÁÎ_¤‚‰Î‹Î_
±ÎT›Î_. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… √œÕÎ◊Ì fiÌ¿‚Ì ±ı¿ Áı‰¿fiı ·¥fiı Á¬’fl ±ÎT›Î.
±ËŸ ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiÎ ¿Îfiı ·BfifiÎ_ √Ì÷˘ ÁÎ_¤‚‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_. VhÎÌ±˘
√Ì÷˘ √Î÷Ì Ë÷Ì. ±Î √Ì÷˘ ⁄Ì¤IÁ Ë÷Î_. ÷ı‹Î_ √Î‚-√·Ì« ±fiı ±’ÂOÿ˘
‰’flÎ÷Î. ‹ËÎflÎ… μÿÎÁ ◊¥ √›Î. ‹ËÎflÎ… ÷fl÷ I›Î_◊Ì ∂ÃÌfiı fiÌ¿Y›Î.
ËÏfl¤@÷˘fiı ‹ËÎflÎ…fiÌ μÿÎÁÌfi_ ¿ÎflHÎ Á‹Ω¥ √›_. ≠ı‹◊Ì
ΩıÕÎ›ı·Î ËÏfl¤@÷˘fiı ‹ËÎflÎ…fiÎ Ï‰Â© ‰÷˝fi ‹ÎÀıfi˘ ±Î√˛Ë Á‹Ω¥
√›˘. ÷ı±˘ ÷fl÷ ‹ËÎflÎ…fiÌ ’Î»‚ √›Î. ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√Ì ÷ı±˘±ı
‹ÎŒÌ ‹Î√Ì ±fiı ⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ fi √Î‰Îfi_ ‰«fi ±ÎM›_. ÷ı‹HÎı VhÎÌ±˘fiı
¿Ëı‰flÎ‰Ì ⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ √Î‰Îfi_ ⁄_‘ ¿flÎT›_. ‹ËÎflÎ…ı ±Î…ı ÁIÁ_√Ì±˘‹Î_
fi‰˘ Á‘Îfl˘ ÿÎ¬· ¿›˘˝.
±Î … √Î‹‹Î_◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ±Î.Á_. 1873fiÎ ‹ËÎ Áÿ ’Òfi‹ı √Î‹˘-
√Î‹ ≠I›ı ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷˘ μ’fl ’hÎ ŒıflT›˘. ±Î ’hÎ ¶ÎflÎ ÷ı‹HÎı ·BfifiÎ_
⁄Ì¤IÁ √Ì÷˘ √Î‰ÎfiÌ ‹fiÎ¥ Œfl‹Î‰Ì. ÷ıfiı ⁄ÿ·ı ·Bfi≠Á_√ı flÎ‘Î ±fiı
v„@‹HÎÌ Ï‰‰ÎËfiÎ_ ‘˘‚ (’ÿ˘) √Î‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ. ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ
·Bfi≠Á_√˘‹Î_ ’HÎ ‰Î÷Î‰flHÎ ¤„@÷‹› flËı ÷ı Ëı÷◊Ì ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì,
≠ı‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√ıflıfiı flÎ‘ÎÏ‰‰ÎË ±fiı v„@‹HÎÌ Ï‰‰ÎËfiÎ_ ’ÿ˘ (‘˘‚)
fl«‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
⁄Î‚¿fiı flÎ∞ ¿›˘˝

√œÕÎ‹Î_ Á¤Î ¤flÌfiı ‹ËÎflÎ… ⁄ıÃÎ Ë÷Î. ¿◊Î Âw ◊‰ÎfiÌ ÷ˆ›ÎflÌ‹Î_
Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ… ÏÁ_ËÎÁfi ’fl Ï⁄flÎF›Î Ë÷Î. I›Î_ ±ı¿ ÁÎ÷ ‰Ê˝fi˘ ⁄Î‚¿
‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√‰Î …÷˘ Ë÷˘. ÷ı‰Î‹Î_ ÿÒfl ËÏfl¤@÷˘fiÌ ⁄ıÃ¿ ’Î»‚◊Ì
±ı¿ ¿Î‚˘÷fl˘ fiÎ√ fiÌ¿Y›˘. ¿˘¥fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ΩHÎ fiÏË. ‹ËÎflÎ…ı ÿÒfl◊Ì
±Î Ωı›_. ÷ı±˘ fiÎ√ ÷flŒ ÿ˘ÕuÎ. ÷ı‰Î‹Î_ ’ı·˘ ⁄Î‚¿ ÷ı‹fiÌ ±ÕŒıÀ‹Î_
±ÎT›˘. ⁄Î‚¿ ’ÕÌ √›˘. ‹ËÎflÎ…fiı ±Î‹ ÿ˘Õ÷Î Ωı¥fiı Á˙ ËÏfl¤@÷˘±ı
’Î»‚ fi…fl ¿flÌ. Ωı›_ ÷˘ ¿Î‚˘ fiÎ√. ¤√∞ ÷◊Î ‹Ò‚∞ ‹ËÎflÎ…fiÌ
±Î√‚ ’Ë˘Ó«Ì √›Î. fiÎ√fiı ’¿ÕÌfiı ‹ÎÀ·Î‹Î_ fiÎ¬Ì ÿÒfl ŒıÓ¿‰Î «Î·Ì √›Î.
‹ËÎflÎ… ’Î»Î ±Î‰Ìfiı ÏÁ_ËÎÁfiı Ï⁄flÎF›Î. ÷ı‹fiı ⁄Î‚¿ ¤·Î›˘
fiË˘÷˘. ÷ı‹HÎı ›Îÿ ¿flÌfiı ⁄Î‚¿fiı ’˘÷ÎfiÌ ’ÎÁı ⁄˘·ÎT›˘. ’˘÷ÎfiÎ ¬˘‚Î‹Î_
◊˘ÕÌ ‰Îfl ⁄ıÁÎ›˘˝. ‰ËÎ· ¿›*. ’»Ì ⁄ı ’Î¿Ì ¿ıflÌfiÌ ≠ÁÎÿÌ ±Î’Ì flÎ∞ ¿›˘˝.
⁄Î‚¿ flÎ∞ ◊¥ ‹ËÎflÎ…fiı ÿoÕ‰÷˚ ≠HÎÎ‹ ¿flÌfiı ’Î»˘ √›˘.
[17] ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fi˘ ’flÎ…›
‹ËÎflÎ…ı ±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ‰fl÷Î· ¿fl‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝. ÷ı±˘ Á_÷-
ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á‹Î… ·¥ √œÕı◊Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‰fl÷Î· ±ÎT›Î. ‘fi÷ıflÁ,
¿Î‚Ì«˙ÿÂ, ±Lfi¿>À ‰fl÷Î·‹Î_ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ’Î»Î √œÕÎ
√›Î. ±ËŸ ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌ ¿flÌ.
◊˘Õ˘ ‰¬÷ √œÕÎ flËÌ ‹ËÎflÎ… ŒflÌ Ï‰«flHÎ ¿fl‰Î fiÌ¿Y›Î ±fiı
‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ÁÎ◊ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±ÎÏÿ ¤HÎı·Î
Ï‰¶Îfi Á_÷˘fiı ·Ì‘Î.
÷ı ‰¬÷ı ±ı¿ ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ √…flÎ÷‹Î_ ±Î‰ı·Î. ÷ı ÿÏZÎHÎÌ ⁄˛ÎõHÎ.
¤HÎı·˘ Ï‰¶Îfi ’HÎ ⁄Ë ±Ï¤‹ÎfiÌ. ÷ı CÎb_ ¬v_ ±‹ÿÎ‰Îÿ ±fiı ‰Õ˘ÿflı
±Î‰Ìfiı flËı÷˘. ‹ËÎflÎ…ı Ï‰¶Îfi ⁄˛ÎõHÎ ΩHÎÌ ÷ıfiı ‰fl÷Î· ⁄˘·ÎT›˘.
fiÎflÎ›HÎÏ√Ïfl∞fiÎ ‹Ã‹Î_ ÁÎfl˘ μ÷Îfl˘ ±ÎM›˘. ÁÎflÎ_ ÁÌ‘Î_ ±ÎM›Î_. ’»Ì
‰fl÷Î·‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÎ ±K›ZÎ’HÎÎ fiÌ«ı ÂÎVhÎÎ◊˝ ¿flÎT›˘.
‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ı … ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fiı lÏ÷-‰ıÿÎ_÷fiÎ_ ⁄Îfl ‰Î@›˘fiÎ ±◊˝
¿fl‰Î ¿èÎ_. ‰ıÿÎ_÷Î«Î›ı˝ CÎHÎÎ μkÎfl˘ ±Î’‰Î ≠›Ifi ¿›Î˝ ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiÌ
ÿ·Ì·˘ ±Î√‚ ÷ıfiÌ ±ı¿ı ÿ·Ì· À¿Ì Â¿Ì fiÏË. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ı ⁄Îflı›
‹ËÎ‰Î@›˘fiÎ μkÎfl ¿›Î˝. ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ ÷˘ »y ◊¥ √›˘. ÷ıfi˘ √‰˝ √‚Ì
√›˘. »÷Î_ Ï‰¶Îfi ⁄˛ÎõHÎ ΩHÎÌ ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ⁄Á˘ wÏ’›Î ±fiı ‰VhÎ˘
±Î’Ì flÎ∞ ¿›˘˝.

‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ ’˘÷ÎfiÌ ËÎfl ◊¥ ÷ı◊Ì ø˘‘ı ¤flÎ›˘ Ë÷˘. ÷ı fiÏÕ›Îÿ …¥
‹ËÎflÎ…fi_ ±fiı Á_≠ÿÎ›fi_ ‰Î_¿<_ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘. Ïfi_ÿÎ ¿fl‰Î ·ÎB›˘, ±Î◊Ì,
‹ËÎflÎ…ı ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿èÎ_ — “÷‹˘ ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fiı …¥fiı ¿Ë˘ ó “Ïfi_ÿÎ
ÂÎ ‹ÎÀı ¿flı »ı ? ŒflÌ ÂÎVhÎÎ◊˝ ¿fl‰˘ Ë˘› ÷˘ ±Î‰Ì Ω›.”
ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı fiÏÕ›Îÿ‹Î_ ±Î‰ı·Î ÁÎ_¤‚Ì ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ flÎ÷˘flÎ÷
¤Î√Ì √›˘.
±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ’fi— ≠‰ıÂ

±Î. Á_. 1874fiÌ ÁÎ·‹Î_ ±‹ÿÎ‰Îÿ ±fiı ‰ÌÁ‚fi√fl‹Î_◊Ì
(‰ÌÁfi√fl) ’ırÎ¥ ÁkÎÎfi˘ ±_÷ ±ÎT›˘. ÂËıflfi˘ ‹·¿Ì ¿⁄Ωı ±_√˛ıΩı±ı
·Ì‘˘. ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ±_√˛ıΩıfi_ flÎF› V◊’Î›_ ±fiı ¿·ı@Àfl ÷flÌ¿ı ±ıLÕˇ›{
Õfi·˘’fiÌ Ïfi‹c¿ ◊¥. ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ¿·ı@Àfl ÷flÌ¿ı ±Î‰÷Î_ ’Ëı·Î_
Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfifi˘ ‹ÏË‹Î ±fiı ÷ı‹fi_ ¿Î›˝
ÁIÁ_√Ì±˘ ◊¿Ì ÁÎ_¤Y›_ Ë÷_. ‰‚Ì, F›Î_ F›Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿Î‹ ¿›* Ë÷_, I›Î_
I›Î_ ¿Î›ÿ˘ ±fiı T›‰V◊Î ÁÎflÎ_ Ë÷Î_. ÁIÁ_√Ì±˘fiÎ_ ‰÷˝fi ÁÎflÎ_ Ë÷Î_.
ÁIÁ_√Ì±˘ flÎF›fiÎ ¿Î›ÿÎ ’Î‚÷Î. «˘fl, ·Ò_ÀÎv_ ±fiı ⁄ÌΩ_ ±ÁÎ‹ÎÏ…¿
÷k‰˘ fi Ë÷Î_. ±Î ⁄‘Ì ‰V÷±˘fi˘ Õfi·˘’ ÁÎËı⁄fiı ÁÎflÌ flÌ÷ı A›Î· Ë÷˘.
±Î◊Ì, ¿·ı@Àfl ±ıLÕˇ›{ Õfi·˘’ı ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ±ı¿ ÁIÁ_√Ìfiı ’Ò»u_ —
“±ËŸ›Î_ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfi_ V◊Îfi¿ @›Î_ »ı ? ±ËŸ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¿ı‹ fi◊Ì
±Î‰÷Î ?”
’ı·Î ÁIÁ_√Ì±ı ’ırÎ±ı ¿flı·Ì μ’ÎÏ‘ ±fiı ⁄_‘Ì Á_⁄_‘Ì ⁄‘Ì ‰Î÷ ¿flÌ.
±Î ΩHÎÌ Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ı ¿èÎ_ — “÷‹ı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiı ¿Ë˘ ¿ı Ë‰ı
±ËŸ ’ırÎfi_ flÎ… fi◊Ì. ÷‹ı Á¬ı◊Ì ±ËŸ ’‘Îfl˘ ±fiı ‘‹˝≠«Îflfi_ ¿Î›˝ ¿fl˘.
‹ÎflÎ ‰÷Ì ÷‹ı …¥fiı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ’‘Îfl‰Îfi_ ±Î‹_hÎHÎ
±Î’˘.”
‹ËÎflÎ…fiı Á_ÿıÂ˘ ‹Y›˘. ‹ËÎflÎ… Á_÷˘ ±fiı ÁÂVhÎ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘fiÎ
Á_CÎfiı ·¥fiı ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î. ‹ËÎflÎ… …ı÷·’flfiı ’Îÿfl ±Î‰Ì
∂÷›Î˝. ¿˘¥ ¶ıÊÌ±ı …¥fiı Õfi·˘’ ÁÎËı⁄fiÎ ¿Îfi ¤_¤ı›Î˝ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
÷˘ ÁÂVhÎ ·Õ‰ˆ›Î±˘fiÌ Œ˘… ·¥fiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ’fl «ÕÎ¥ ¿flÌ, ±‹ÿÎ‰Îÿ

∞÷Ì ·ı‰Î ±ÎT›Î »ı. ¬˘À<_ ¿Ëı÷˘ Ë˘™ ÷˘ ÷‹ı Ω÷ı … …¥fiı …ı÷·’flfiı
’Îÿfl ¬Î÷flÌ ¿flÌ ±Î‰˘.”
’HÎ Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ ’fl ±Î‰Î ÂOÿ˘fiÌ ±Áfl ◊¥ fiÏË. ÷ı‹fiı
‹ËÎflÎ…fiÌ ·˘¿˘kÎfl ‹ËkÎÎfi˘ A›Î· Ë÷˘. »÷Î_ ÷ı±˘ » ±_√flZÎ¿ ·¥
«_Õ˘‚Î ÷‚Î‰ı ‹ËÎflÎ…fiı ·ı‰Î ÁÎ‹Î √›Î.
±ËŸ …ı÷·’flfiı ’Îÿfl ‹ËÎflÎ… fl˘¿Î›Î Ë÷Î ÷ı ÿflÏ‹›Îfi ‹ËÎflÎ…ı
±Î‘ÎflÎfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’ÎÁı ⁄˘·Î‰Ì ±ı¿ ≠Á_√ ¿èÎ˘. ÷ı ≠Á_√fi_ fl_√⁄ıfl_√Ì
Ï«hÎ ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›_. ÷ı Ï«hÎfiÎ fiÎ›¿fiÎ ‹¬fiÎ ËÎ‰¤Î‰ ±fiı
±HÎÁÎfl ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎÎ ÷ı‰Î V‰Î‹Ì±ı ÷ˆ›Îfl ¿›Î˝. Ï«hÎ ÷ˆ›Îfl ◊¥ √›_,
±ıÀ·ı ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ¿èÎ_ — “±Î Ï«hÎ ¿Î·ı Á‰Îflı ·¥ ·ıΩı.”
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ‹ËÎflÎ… Á_CÎfiı ·¥fiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ÂËıfl‹Î_ ≠‰ıU›Î.
«_Õ˘‚Î ÷‚Î‰ ’ÎÁı Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ flÎË Ωı¥ ∂¤Î Ë÷Î. ÿÒfl◊Ì ‘Ò‚fiÌ
Õ‹flÌ±˘ ±fiı ¬¤Î μ’fl ±ÏHÎ›Î‚Î ¤Î·Î «‹¿÷Î Ωı¥, ÷ıfiı ‹fi‹Î_ ÁËı…
Â_¿Î ◊¥ ±Î‰Ì, ’HÎ ‹ËÎflÎ…fi_ Á˙Q› ‹¬ÎflÏ‰_ÿ ±fiı ¤@÷˘fiÎ_ ‹˘œÎ_
’flfi˘ Ïfiÿ˘˝Ê ¤Î‰ Ωı¥ Â_¿Î ÿÒfl ◊¥ √¥.
‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ±ÎT›Î, CÎ˘ÕÌ±ı◊Ì ∂÷flÌ ÷ı‹fiı ‹Y›Î. Õfi·˘’
ÁÎËı⁄ı À˘’Ì μ÷ÎflÌ Á·Î‹ ¿flÌ. ÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÌ ⁄Ì¿ T›@÷ ¿fl÷Î_ ¿èÎ_ —
“‹fiı ÷˘ ⁄ı CÎÕÌ ±ı‹ ◊›_ ¿ı Ï‰fl˘‘Ì±˘ ¿Ëı÷Î Ë÷Î ÷ı‹ «ÕÎ¥ ¿fl‰Î …
ÁÂVhÎ ÿ‚ ·¥ ±ÎT›Î ·Î√˘ »˘, ’HÎ ±Î’ ±fiı ±Î’fiÎ ¤@÷˘fiÎ_ Ïfiÿ˘˝Ê
‹¬ Ωı¥ ‹ÎflÌ Â_¿Îfi_ Á‹Î‘Îfi ◊¥ √›_.”
‹ËÎflÎ…ı ≠I›kÎfl‹Î_ ¿èÎ_ — “±‹ı ÷˘ Á˙fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰Î ±fiı ‹Î‚Î
Œıfl‰Î‰‰Î, ¤…fi ¿flÎ‰‰Î ±Î M≤J‰Ì ’fl ±ÎT›Î »Ì±ı. ±‹Îflı ‰‚Ì ·ÕÎ¥
ÂÎfiÌ ? ±‹Îflı ‰‚Ì ¿˘¥ ÁÎ◊ı ‰ıfl ’HÎ ÂÎfi_ ? ±Î ⁄‘Î ¤@÷˘ Ω÷ı
ZÎÏhÎ› ÿfl⁄Îfl˘ »ı. ÷ı◊Ì ZÎÎhÎ‘‹˝ ≠‹ÎHÎı ÂVhÎ˘ flÎ¬ı »ı. ÷ı‹fiÎ_ ÂVhÎ˘ Ωı¥
±Áfl˘ ÁËı… «ı÷Ìfiı «Î·ı »ı ±fiı ±‹ÎflÎ Ïfiÿ˘˝Ê Á_÷˘fiı hÎÎÁ ±Î’÷Î_
◊˘ÕÎ Õflı »ı, ’fl_÷ ÂVhÎ˘fi˘ μ’›˘√ ÷˘ ¿˘¥ ¿fl÷_ … fi◊Ì.”
‹ËÎflÎ… Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ ÁÎ◊ı Á_CÎfiı ·¥ ¿Î_¿Ïfl›ı ÷‚Î‰ ±ÎT›Î. I›Î_
ÕıflÎ-÷_⁄ ÷ÎHÎÌ ‹ËÎflÎ… Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ ÁÎ◊ı ⁄ıÃÎ. Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ ‰Îfl_‰Îfl
‹ËÎflÎ…fiÎ ‹¬ ÁÎ‹_ …\±ı. ‹ËÎflÎ… ‹fl¿ ‹fl¿ ËÁı. ÷ıfiÎ◊Ì flËı‰Î›_
fiÏË. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ! ‹fiı ·Î√ı »ı ¿ı ‹ıÓ @›Î_¿ ±Î’fiÎ_ ÿÂ˝fi
¿›Î* »ı !”
‹ËÎflÎ…ı ÷fl÷ … ±Î‘ÎflÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı◊Ì Ï«hÎ ‹_√Î‰Ì Õfi·˘’
ÁÎËı⁄ ÁÎ‹ı ‘›*.
“Ï‰¿flÎ‚ ‰ÎCÎ ÁÎËı⁄ μ’fl ¿>ÿÌ flèÎ˘ »ı ±fiı ‹ËÎflÎ… ±ÎÕ˘ ËÎ◊
‘flÌ ‰ÎCÎfiı ’Î»˘ …‰Î ≥ÂÎfl˘ ¿flÌ flèÎÎ »ı.” ±Î Ï«hÎ Ωı¥ Õfi·˘’
ÁÎËı⁄fiı ó “ÏÂ¿Îfl ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ◊›ı·Ì Áfl÷«Ò¿ ±fiı ‹ËÎflÎ…ı ÏÿT›ÿıËı
’‘ÎflÌ ‰ÎCÎfiÎ ‹˘‹Î_◊Ì ÷ı‹fiÌ flZÎÎ ¿flÌ Ë÷Ì” ó ÷ı ≠Á_√ ›Îÿ ±ÎT›˘.
÷ı±˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ ’√‹Î_ ’ÕÌ √›Î. ’˘÷Îfi_ ›‰ÎfiÌ‹Î_ ¿ı‰_ ‹¬ ◊¥ √›_
Ë÷_ ÷ı ’HÎ ›Îÿ ±ÎT›_. ÷ı‹HÎı hÎHÎ ‰Îfl À˘’Ì μ÷ÎflÌ, ‰Î_¿Î ‰‚Ì ‹ËÎflÎ…fiı
Á·Î‹ ¿flÌ.
÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! Ë‰ı ±Î’ Á¬ı◊Ì ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ’‘Îfl˘.
±Î’fiÎ ‘‹˝fi˘ ≠«Îfl ¿fl˘. …ı ‹ÿÿ Ωı¥±ı ÷ı ‹Î√Ì ·ıΩı. ¿Î_¥ ’HÎ ±Õ«HÎ
’Õı ÷˘ ±‹fiı ¿ËıΩı. ±‹ı ±Î’fiı ⁄‘Ì ÁËÎ› ¿flÌÂ_. ±Î’ ±‹ÎflÌ flZÎÎ
¿fl÷Î flËıΩı. ±‹ÎflÎ ’fl ‹Ëıfl flÎ¬Ωı, ±‹Îv_ ¿S›ÎHÎ ¿flΩı.”
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î.
Ë‰ı ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ‹ËÎflÎ… ÏfiÏ‰˝Cfiı ÁIÁ_√-≠«Îflfi_ ¿Î›˝ ¿fl‰Î
·ÎB›Î. ÁIÁ_√Ì±˘fiı ±œ‚¿ Á¬ ÿı‰Î ·ÎB›Î. CÎHÎÎ_ ‰Ê˘˝fiÌ ¬˘À ¬Ò⁄ Á¬
ÿ¥fiı ’ÒflÌ ÿÌ‘Ì.
±ÎHÎ_ÿ‹Î_ ±’‹Îfi
√œÕÎ◊Ì μ‹flıÃ, ¤Î·ı… ◊¥ ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ±ËŸ
±ÎHÎ_ÿfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ≠ı‹Ì ËÏfl¤@÷˘±ı ±Î‰Ìfiı ‹ËÎflÎ…fiı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ¿Ú’Î ¿flÌfiı ±ÎHÎ_ÿ ’‘Îfl˘. ±‹ÎflÎ_ CÎfl ’Î‰fi ¿fl˘.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ÎHÎ_ÿ‹Î_ ¶ıÊÌ ·˘¿˘ ⁄Ë »ı ‹ÎÀı ¤Ï‰W›‹Î_ @›Îflı¿
±Î‰ÌÂ_.”
’fl_÷ ±Î μkÎfl ÁÎ_¤‚Ì ËÏfl¤@÷˘ ÿ—¬Ì ◊›Î. ÷ı‹fiÌ ±Î_¬˘‹Î_ ±Î_Á
±ÎT›Î_. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ŒflÌ◊Ì √ÿ˚√ÿ ◊¥fiı Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…ı
÷ı‹fi˘ ¤Î‰ Ωı¥fiı “ËÎ” ’ÎÕÌ.

‹ËÎflÎ… ÂÒfl‰Ìfl ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘, Á_÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ±ÎHÎ_ÿ …‰Î
fiÌ¿Y›Î. ±ÎHÎ_ÿ‹Î_ ËÏfl¤@÷˘±ı flÁ˘¥ ¿flÎ‰Ì. ‹ËÎflÎ… ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îfl˘ ±fiı
Á_÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ±ÎHÎ_ÿ ÂËıfl‹Î_ ≠‰ıU›Î. ËÏfl¤@÷˘±ı ÁÎ‹ˆ›_ ¿›*, ’fl_÷
‹ËÎflÎ… ±ÎHÎ_ÿ‹Î_ ’‘Î›Î˝ »ı ÷ı‰Ì ¬⁄fl ’Õ÷Î_ ‹÷’_◊Ì±˘ fl˘Êı ¤flÎ›Î.
÷ı‹fiı ÷ı‹fiÌ ÿÎ‚-fl˘ÀÌ ËÎ◊‹Î_◊Ì «Î·Ì …÷Ì ·Î√Ì. ±Î‰Î ‹÷’_◊Ì±˘±ı
¿ıÀ·Î¿ ‹ÎHÎÁ˘fiı μU¿ı›Î˝ ±fiı ¤fl«˙ÀÎ‹Î_ ±’‹Îfi ¿fl‰Î ¤ı√Î ¿›Î˝.
‹ËÎflÎ…ı ’Ëı·ı◊Ì … Á˙fiı ¿ËÌ ÿÌ‘_ Ë÷_ ¿ı ZÎ‹Î ±fiı ‘Ìfl… ‘ÎflΩı;
√Î‚, ±’‹Îfi ±fiı Ï÷flV¿Îfl ÁËfi ¿flΩı.
«˙ÀÎ‹Î_ Á_CÎ ±ÎT›˘ I›Îflı ±Áfl˘±ı √Î‚˘ ±fiı ±’ÂOÿ˘ Á_¤‚ÎT›Î.
’HÎ Á˙ ÂÎ_÷ flèÎÎ. ’»Ì ÷˘ »ÎHÎ, ‘Ò‚, œıŒÎ_, ¿Î_¿flÎ ‰√ıflı …ı ËÎ◊ ±ÎT›_ ÷ı
ŒıÓ¿‰Î ·ÎB›Î. ¤√∞, ÿÎÿÎ¬Î«fl ±fiı fiÎΩ ΩıÏ√›Îfi˘ ËÎ◊ ÷·‰Îfl ’fl
√›˘. I›Î_ ‹ËÎflÎ…ı ‰Î›Î˝ ±fiı ÁËfi ¿fl‰Î ¿èÎ_.
‹ËÎflÎ… ±fiı ±Î¬˘ Á_CÎ √Î‹ ⁄ËÎfl √_ÁÎ¥fiÌ …B›Î±ı ‰Õ fiÌ«ı
∂¤˘ flèÎ˘. ‹ËÎflÎ… …Q›Î ‰√fl ⁄Î¿fl˘· ◊¥ ‰fl÷Î· ’Î»Î √›Î. ÁÎ_…ı
Á¤Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±Î’HÎı ¿ı‰Ì ∞÷ ¿flÌ ?”

⁄˛õ‹Ïfi ¿Ëı — “ΩHÎı ¥ÕÏfl›˘ √œ ∞÷Ìfiı ±ÎT›Î Ë˘› ±ı‰_ ’flÎø‹
¿›* »ı !”
ÿfl⁄Îfl˘ ¿Ëı — “Â_ ∞÷ ¿flÌ ? ‘Ò‚ ±fiı œıŒÎ_ ¬Î‘Î_. ±‹fiı ÂÒfl‰Ìfl˘fiı
∫À˘fiÎ_ fl˘ÕÎ_ ¬‰flÎT›Î_. ±Î ‰Î÷ ¿˘¥ ΩHÎÂı ÷˘ ±‹fiı fi˘¿flÌ‹Î_ fiÏË flÎ¬ı.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±Î’HÎı ÁËfi ¿›* ±fiı ÁÎ‹Î fi◊Ì ◊›Î ÷ı◊Ì ±Î’HÎÌ
Â˘¤Î ‰‘Ì »ı. fiÏË ÷˘ Ï‘_√Îb_ ‹«Ì Ω÷. ¿Î‰ÎÿÎ‰Î ◊Î÷.”
±Î ⁄fiÎ‰fiÌ ±Áfl ±ÎHÎ_ÿ ÂËıflfiÎ ±Î√ı‰Îfi ·˘¿˘ μ’fl ⁄Ë ◊¥.
÷ı‹fiı ◊›_, ±Î‰Î Ïfi‹˝IÁfl Á_÷fiı ±fiı ‹ËÎflÎ…fiı fi√fl…fi˘±ı ÿ—¬T›Î ±ı
¬˘À<_ ¿›*. ±Î‹ Ï‰«ÎflÌ ÂËıflfiÎ ±Î√‚ ’Õ÷Î ·˘¿˘±ı ‰fl÷Î· ±Î‰Ì
‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì. ŒflÌ◊Ì ±Î‰_ fiÏË ◊‰Î ÿ¥±ı ÷ı‰Ì ¬Î÷flÌ ±Î’Ì,
±ÎHÎ_ÿfi_ ¶Îfl ¿Î›‹fiı ‹ÎÀı ¬˘·Ì ±ÎM›_.
[18] Áÿ˚√v±˘ ¿›Î˝
‰Õ˘ÿflÎ »˘ÀÌ ¿ÎÂÌ ¿Ëı‰Î÷_. I›Î_ Á_V¿Ú÷ ¤HÎı·Î Ï‰¶Îfi ÂÎVhÎÌ±˘
flËı. ÷ı‹Î_ ‰fl÷Î·‹Î_ ËÎflÌ √›ı·Î ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fiı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ›
±fiı ‹ËÎflÎ…fiı Ï‰Âı ⁄Ë ¶ıÊ. ÷ıHÎı ⁄Î‰Î-‰ˆflÎ√Ì±˘fiÎ «ÕÎ‰‰Î◊Ì ±fiı
’˘÷ÎfiÌ ¤˛WÀ⁄Ï©fiı ·Ì‘ı, “lÌ∞‹ËÎflÎ… ¤√‰Îfi fi◊Ì. ‰fl÷Î·‹Î_ Ë_
÷ı‹fiı ‹Y›˘ »\_, ÷ı‹fiÎ‹Î_ ¿Î_¥ fi◊Ì. ¿„S’÷ ÿı‰ »ı. ¿ı‰‚ ¤˘‚Î…fi˘fiı
¤fl‹Î‰ı »ı. Ë_ ÂÎVhÎ˘fiı ±Î‘Îflı ’fl‰Îfl ¿flÌ ÿ™. ÷ı‹fi˘ Á_≠ÿÎ› ’HÎ ¬˘À˘
’ÎÕÌ ÿ™ !” ±ı‰_ ¿Ëı‰Î ·ÎB›˘.
±Î‰Ì ‰Î÷ ÷ıHÎı ⁄‘ı Œı·Î‰Ì. ‰Õ˘ÿflÎfiÎ ÁIÁ_√Ì±˘fiı ÿ—¬ ◊›_.
÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ’hÎ ·A›˘ — “Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±Î ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ ±Î’fi˘ ⁄Ë
¶ıÊ ¿flı »ı. ±Î’fiı ’Î¬_ÕÌ ¿Ëı »ı. ±ıfiı ∞÷Ì Â¿ı ÷ı‰Î ¿˘¥ Ï‰¶Îfi ÁÎ‘fiı
‹˘¿·˘. ±ËŸfiÎ flÎΩ Á›Î∞flÎ‰ ⁄Ë ÂÎHÎÎ ±fiı L›Î›Ì »ı. ÷ı±˘
ÂÎVhÎÎ◊˝fiı ±Î‘Îflı ÏfiHÎ˝› ¿flÂı. ‹ÎÀı ±Î’ ±ÎÀ·Ì Ï‰fi_÷Ì ‹ÎL› flÎ¬Â˘.”
±Î‰˘ ’hÎ ‹ËÎflÎ…fiı ‹Y›˘.
‹ËÎflÎ… ËV›Î. ’»Ì ¿Ëı — “‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ! ±Î’ ¤HÎı·Î ±fiı
ÁÎ‘÷Î‰Î‚Î Ïfi‹Î˝fiÌ Á_÷ »˘. ±Î’ ‰Õ˘ÿflÎ Ω‰ ±fiı ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fi˘

’flÎ¤‰ ¿fl˘.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ‹ÎflÎ …ı‰Î ÁÎ‹ÎL› ÁÎ‘◊Ì ±ı ¿Î‹
¿ı‰Ì flÌ÷ı ◊Âı ? ‰‚Ì, ±Î_ÀÌCÎÒ_ÀÌ‰Î‚Î ≠ë˘fiÎ μkÎfl ‹ÎflÎ◊Ì ¿ı‹ ÿı‰ÎÂı ?”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “÷‹ı ÷ıfiÌ Ï«_÷Î fi ¿flÂ˘. ±‹fiı Á_¤ÎflÌfiı μkÎfl
±Î’Ωı. ⁄‘_ Vefl‰Î ‹Î_ÕÂı. ÷‹ÎflÌ ÁÎ‘÷Î ‰Î÷ ¿flÂı.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰Õ˘ÿflı √›Î. «Î÷‹Î˝ÁfiÎ Ïÿ‰Á˘ Ë÷Î. ‹@÷Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì Á¤Î ∞÷‰Î flÎ…ÿfl⁄Îfl‹Î_ …÷Î Ë÷Î. ¿ıÀ·Î¿ ‰ıflÎ√Ì ⁄Î‰Î±˘
μ’ÎÏ‘ ¿fl‰Î ‹Î√˝‹Î_ ÷ˆ›Îfl ∂¤Î Ë÷Î. ’HÎ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÷˘ “‰ËÎ·Î
w‹{‹ ¿fl÷Î ¿Î”fi ‹Îflı CÎıfl ±Î‰˘ fiı...” ±ı ’ÿ √Î÷Î_, Á˙fiı fiÌ«Î
·‚Ì·‚Ìfiı ≠HÎÎ‹ ¿fl÷Î_ «ÎS›Î. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ Ïfi‹Î˝fiÌ÷Î, ‹¬ ’flfiÌ
ÁÎ‘÷Î, ‰‚Ì fiÌ«Î ‰‚Ìfiı fi‹fi, ±Î ⁄‘_ Ωı¥ ‰ıflÎ√Ì ⁄Î‰Î±˘fiÌ T≤ÏkÎ±˘
Â‹Ì √¥. ¿˘¥fiı μ’ÎÏ‘ ¿fl‰Îfi_ ¿ı ÷ÎÕfi ¿fl‰Îfi_ ÁÒ‡›_ fiÏË.
««Î˝Á¤Î‹Î_ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fiı ‰fl÷Î·fiÌ ««Î˝fiÌ ›Îÿ
±’Î‰Ì ±fiı ±ı … ≠ë˘ ŒflÌ◊Ì ’Ò»uÎ. ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fiı ’flÁı‰˘ ‰‚Ì √›˘.
±ıHÎı ’˘÷ı μ’Ω‰Ì ¿Îœı·Ì ‰Î÷˘fiÌ Ω÷ı ¿⁄Ò·Î÷ ¿flÌ ·Ì‘Ì.
‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝fi˘ ’flÎ¤‰ ◊›˘. Á›Î∞flÎ‰ ‹ËÎflÎΩ±ı ±ıfiı Ã’¿˘ ÿ¥
ÿıÂ’Îfl ¿›˘˝. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ “…›” ◊›˘. ‹ËÎflÎΩ±ı ¿ıÀ·Î¿ Ïÿ‰Á
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ Á‹Î√‹ ¿›˘˝.
‰Õ˘ÿflÎfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ◊›ı·Ì ∞÷fiÎ Á‹Î«Îfl
√œÕı ‹ËÎflÎ…fiı ·¬Ì ‹˘¿S›Î. ‹ËÎflÎ…ı ’hÎ Á¤Î‹Î_ ‰_«ÎT›˘. Á˙ ÁÎ‘
÷◊Î ËÏfl¤@÷˘ flÎ∞ ◊›Î. ‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ⁄Ë ≠Â_ÁÎ ¿flÌ.
’fl_÷ ⁄ı ±ÿı¬Î ÁÎ‘±˘ ±Î¿<‚T›Î¿<‚ ◊¥ √›Î. Ë›Î˝fi_ÿ ±fiı
ÏfiÏ‰˝¿S’Îfi_ÿ ⁄˘·‰Î ·ÎB›Î — “±ı¿ Á¤Î ∞÷Ì ÷ı‹Î_ Â˘ ‹˘À˘ ‰ÎCÎ ‹Î›˘˝ ?
±ı ÷˘ ±‹fiı ‹˘¿S›Î Ë˘÷ ÷˘ ±‹ı ’HÎ ËflÎ‰Ì ÿı÷. ‰ÎCÎ ÷˘ ⁄¿flÌfiı ‹ÎflÌ
… Â¿ı fiı ! ’HÎ ‰ÎCÎ ‰ÎCÎfiı ‹Îflı ÷˘ ÁÎ«˘ ¿Ëı‰Î›. ÷ı‹Î_ ‰ıÿÎ_÷Î«Î›˝ ÷˘
ÁÎ‹ÎL› ÂÎVhÎÌ Ë÷˘. ÷ıfiı ËflÎT›˘, ÷ı‹Î_ Â_ ‹˘À<_ ¿Î‹ ¿›* ?”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ… ±ı¿ÿ‹ μÿÎÁ ◊¥ √›Î. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “…\±˘,
±Î ⁄_fiı ‹ÎfifiÌ ‹ÒÏ÷˝±˘ »ı. ±Î‰_ ±Ï¤‹Îfi flÎ¬ı ÷ı ÁIÁ_√‹Î_ fi À¿Ì Â¿ı.”
‹ËÎflÎ…fiı ‹fi‹Î_ ◊›_ — “Á_÷˘ ¿ıÀ·Î¿ V‰E»oÿÌ ◊¥ √›Î »ı.

⁄fl˘⁄Ïfl›Î’b_ flÎ¬ı »ı. ‹˘ÀÎfi_ ‹Îfi flÎ¬÷Î fi◊Ì. ¿˘¥fi˘ ±_¿<Â flèÎ˘ fi◊Ì.
‹ÎÀı ±Î‰Î ÁIÁ_√‹Î_ flËı‰_ fi◊Ì. ±ËŸ◊Ì «Î·Ì …¥ ±ı¿·Î ‰fi‹Î_ Ï‰«fl‰_.”
‹ËÎflÎ…ı μÿÎÁÌ √˛ËHÎ ¿flÌ. ‹¬ {Î_¬_ ◊¥ √›_. ¿Î_¥ ¬Î›-’Ì±ı
fiÏË. ±ÎÃı ’Ë˘fl ±ZÎfl ±˘flÕÌ‹Î_ ±ı¿Î_÷‹Î_ flËı. ±Î◊Ì, ‹˘ÀÌ⁄Î±ı @èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! μÿÎÁ ¿ı‹ flË˘ »˘. ±‹ÎflÌ ¤Ò· ◊¥ Ë˘›, ±ÎiÎÎ ·˘’Ì Ë˘›
÷˘ ≠Î›ÏçkÎ ±Î’˘. ’HÎ ¬Î±˘-’Ì±˘ ±fiı ≠d„S·÷ flË˘.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “±‹Îflı ‰fi‹Î_ «ÎS›Î …‰_ »ı. ±‹Îflı ±ËŸ flËı‰_ fi◊Ì.”
⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÁflÎ¬Î«fl ‰√ıflı±ı ‹ËÎflÎ…fiı ËÁÎ‰‰ÎfiÎ ≠›Ifi
¿›Î˝. Ëo‹ıÂÎ_ ËÁÌ ’ÕfiÎfl ‹ËÎflÎ… ¿ı‹ı› ËV›Î fiÏË. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ —
“‰fi‹Î_ ‰Á‰Î ÏÁ‰Î› ±‹Îflı ÷‹ÎflÌ ¿˘¥ ‰Î÷ ÁÎ_¤‚‰Ì fi◊Ì.”
I›Îflı Á˙±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±‹ı ÷‹fiı ‰fi‹Î_ …‰Î fiÏË ÿ¥±ı.
‰fi‹Î_ …‰ÎfiÌ flΩ ’HÎ fiÏË ±Î’Ì±ı. ±‹ı ±’…ÂfiÎ ’ÎhÎ ◊¥±ı. ±Î’fiı
≥E»Î Ë˘› I›Î_ Á‹ˆ›Î ¤fl˘. ÿıÂÿıÂfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·Î‰Ì ±Î’fi˘
≠V÷Î‰ ‹Ò¿˘. Á‹√˛ ÁIÁ_√ flΩ ±Î’ı ÷˘ ±Î’ …¥ Â¿˘ »˘.”
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ Ï‰fi_÷Ì ‹ÎL› flÎ¬Ì ’hÎ Œıfl‰Ìfiı μkÎfl √…flÎ÷‹Î_
±Îÿfl… √Î‹ı ÁÎ‘fiÎ_ ⁄‘Î_ … ‹_Õ‚˘ ±fiı ÿıÂÿıÂfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·ÎT›Î.
±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ¿flÌfiı ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…ı Á¤Î‹Î_ ≠V÷Î‰ ‹Ò@›˘ —
“±‹fiı ±ËŸ ±Î ·˘¿‹Î_ √‹÷_ fi◊Ì. Ï«kÎ @›Î_› «˘ÓÀ÷_ fi◊Ì, ‹ÎÀı ±‹ı
Ë‰ı ±Î’ Á˙fi˘ I›Î√ ¿flÌ ‰fi‹Î_ Ï‰«fl‰Îfi˘ Ïfi‘Î˝fl ¿›˘˝ »ı.”
±ÎÀ·Î ÂOÿ˘ ÁÎ_¤Y›Î I›Î_ ÷˘ ¿ıÀ·Î› ÁÎ‘±˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘ ‹Ò»Î˝
’Î‹Ì ¤˘Ó› ’fl œ‚Ì ’ÕuÎ. ⁄Î¥±˘ ±fiı ¤Î¥±˘fiı ±Î_¬‹Î_◊Ì ±Î_ÁÕÎ_fiÌ
‘Îfl ‰Ëı‰Î ·Î√Ì, Á˙ ¿S’Î_÷ ¿fl‰Î ·ÎB›Î_.
’»Ì ‹˘ÀıflÎ Á˙±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î‰Ì ¿Î‚…\_ ¿’Î¥ Ω› ÷ı‰Ì
‰Î÷ fi ¿flÂ˘. ±‹ÎflÌ ¤Ò· ◊¥ Ë˘› ÷˘ ±Î’ ¿Ë˘ ÷ı ≠Î›ÏçkÎ ¿flÌÂ_,
±Î’ ¿ËıÂ˘ ÷ı‹ ‰÷aÂ_. ±Î ⁄‘Î ÁÎ‘±˘±ı ±Î’fiı ±◊ı˝ Á_ÁÎfl »˘Õu˘.
⁄Î¥±˘±ı ·˘¿·Î… fiı ¿<‚ ‹flΩÿ »˘ÕÌ. Ë‰ı ±ı Á˙fiı ¿˘fi˘ ±ÎÂfl˘ ?
±‹ı Á˙ ‹¬‹Î_ ÷flb_ ·¥fiı ±Î’fiÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì±ı »Ì±ı ¿ı ±‹ÎflÎ‹Î_◊Ì
¿˘¥◊Ì ’HÎ ¿Î_¥ √fi˘ ◊›˘ Ë˘› ÷˘ ±‹fiı ZÎ‹Î ¿fl˘, »÷Î_ ±Î’ «Î·Ì
…Â˘ ÷˘ Á˙ ÿıË ÷∞ ÿıÂı ±fiı Q≤√·Î_ ◊¥ ±Î’fiÌ ’Î»‚ ‰fi‹Î_ ŒflÂı.”

‹ËÎflÎ…fiı ÿ›Î ±Î‰Ì. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “ÁIÁ_√ ⁄Ë ‰K›˘ »ı. ⁄Ë ÁÎ‘
±fiı ËÏfl¤@÷˘ ◊›Î. ‹Îflı ¿ıÀ·Ì¿ …‰Î⁄ÿÎflÌ ±fiı ¤Îfl ‹Î◊ı ·¥fiı Œfl‰_ ?
¿˘¥ ÁIÁ_√fiÌ ÏŒ¿fl ¿fl÷_ fi◊Ì. ÁIÁ_√fi˘ ¤Îfl μ’ÎÕ‰Î ¿˘¥ ÷ˆ›Îfl ◊÷_
fi◊Ì. ∂·ÀÎfi_ ¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘ ‹˘ÀÎfiÌ ‹flΩÿ flÎ¬÷Î fi◊Ì. ¥W›Î˝ ¿flı »ı.
⁄fl˘⁄Ïfl›Î’b_ flÎ¬Ì ‹˘ÀÎfi_ ±’‹Îfi ¿flı »ı. ‹ÎÀı ¿˘¥ ÁIÁ_√fi˘ ¤Îfl ‹Î◊ı
·ı, Á˙fiı ›˘B› flÌ÷ı ‰÷Î˝‰ı, Ã’¿˘ ÿı‰˘ CÎÀı I›Î_ Ã’¿˘ ÿı ±fiı Á‹√˛
ÁIÁ_√fiÌ Á_¤Î‚ flÎ¬ı, ÷ı‰Î ¿˘¥ ÷ˆ›Îfl ◊Î‰. fiÏË ÷˘ ±‹ı ±Î «ÎS›Î.”
Á˙±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ¿ËıÂ˘ ÷ıfiÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ flËÌÂ_. ±ı ¿ËıÂı
÷ı‹ ¿flÌÂ_, ’fl_÷ ±Î’ ±‹fiı »˘ÕÌ …Â˘ fiÏË.” Á˙±ı ¬Î÷flÌ ±Î’Ì.
‹ËÎflÎ…ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı
’fl‹ «ˆ÷L›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ó ±Î «Îfl Á_÷˘fiı ’˘÷ÎfiÌ ’ÎÀ ’fl √ÎÿÌ-÷Ï¿›˘
fi¬Î‰Ì ⁄ıÁÎ›Î˝. ÷ı‹fiı Áÿ˚√v’ÿı fiÌQ›Î. Á˙fiı ±Î «Îfl Áÿ˚√v±˘fiÌ
±ÎiÎÎ‹Î_ flËı‰Î ¿èÎ_. ±ÎÂÎfi_ Ï¿flHÎ μÿ› ◊›_. ŒflÌ◊Ì Á˙fiÎ_ ±_÷fl‹Î_
±Îfi_ÿfiÌ Ëı·Ì «ÕÌ ±Î‰Ì. ‹ËÎflÎ… flÎ∞ ◊›Î. μÿÎÁÌ ‹Ò¿Ì ŒflÌ◊Ì Á¬
±Î’‰Î ·ÎB›Î. ±ËŸ ±Îÿfl…‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ⁄‘Î ≠¿ÎflfiÌ ÁÒ«fiÎ Á◊Îflfiı
±Î’Ìfiı ◊˘ÕÎ_ ’kÎfl, ÷_⁄ÕÎ_ ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›Î_. Á˙ ≠◊‹ ‹˘ÀıflÎ ¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘fiı
÷ı ±ÎM›Î_. ±ËŸ◊Ì ÁÎ‘±˘fiı ’kÎfl, ÷_⁄ÕÎ_ ±Î’‰ÎfiÌ Âw±Î÷ ¿flÌ.
±Îÿfl…◊Ì fiÌ¿‚Ì ‰Õfi√fl, ‰ÌÁfi√fl, ±‹ÿÎ‰Îÿ, ±Á·Î·Ì ◊¥
‹ËÎflÎ… …ı÷·’fl ’‘Î›Î˝. ±ËŸ «Îfl Áÿ˚√v μ’flÎ_÷ ⁄ÌΩ ‹˘ÀıflÎ ±ÎÃ
Á_÷˘fiı √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ⁄ıÁÎflÌ Áÿ˚√v ¿›Î˝. ±Î‹, Á‹√˛ ÁÎ‘±˘fiÌ ‰ËıÓ«HÎÌ
‹_Õ‚˘ ’ÎÕÌ, ±Î ⁄Îfl Áÿ˚√v±˘fiÎ ËÎ◊ fiÌ«ı ¿flÌ ÿÌ‘Ì. ÷ı‹fiÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ
‰‘Ì. ËÏfl¤@÷˘fiÌ ÁÎflÁ_¤Î‚ ±fiı ¿◊Î‰Î÷Î˝ ¿flÌ Á¬ ÿı‰Îfi_ ’HÎ ±Î
Áÿ˚√v±˘fiı ‹Î◊ı ±ÎT›_. ÁIÁ_√-Á‹Î… T›‰„V◊÷ ◊›˘ ±fiı ÁIÁ_√-
Á‹Î…‹Î_ Ïfi›‹fi ±Î‰Ì √›_.
ÁÎ‘-‘‹˝ Á‹ΩT›˘
«Î÷‹Î˝ÁfiÎ Ïÿ‰Á˘ Ë÷Î. ËΩfl˘ ËÏfl¤@÷˘ √œÕı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi
¿fl‰Î ±Î‰÷Î. ±ı¿ Ïÿ‰Á ·Z‹Ì‰ÎÕÌ◊Ì ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ Á¤Î ’ÒflÌ ◊›Î
’»Ì ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl ¤HÎÌ …÷˘ Ë÷˘. Á˙ ⁄Ωfl‹Î_◊Ì ’ÁÎfl ◊÷Î

Ë÷Î. ÷ı‹Î_ ±ı¿ ≠Ï÷„WÃ÷ ÁIÁ_√Ìfi˘ »˘¿fl˘ ’HÎ ÷ıfiÎ Ï’÷ÎfiÌ ±Î_√‚Ì
{Î·Ì …÷˘ Ë÷˘. ÷ı±˘ …ˆfifiÎ μ’Îl› (±’ÎÁflÎ) ±Î√‚◊Ì fiÌ¿Y›Î. ÷ı
‰¬÷ı ±ı¿ …ˆfi ÁÎ‘ ±’ÎÁflÎ ⁄ËÎfl ±˘À·ı ⁄ıÁÌ Á_CÎ Ωı÷Î Ë÷Î.
’ı·˘ »˘¿fl˘ ’HÎ Ï’÷ÎfiÌ ±Î_√‚Ì {Î·Ì μ÷Î‰‚˘ «Î·ı. ÷ıfiı ◊Ò_¿‰ÎfiÌ
÷·’ ·Î√Ì, »˘¿flı μ÷Î‰‚‹Î_ Ωı›Î ‰√fl ◊Ò_¿Ì ÿÌ‘_. ÷ı ◊Ò_¿ ÁÌ‘_ …ˆfi
ÁÎ‘fiÎ ±_√ μ’fl ’Õu_. ÷ı◊Ì …ˆfi ÁÎ‘±ı Ë˘...ËÎ ¿flÌ ‹Ò¿Ì — “±Î
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ ÏÂW›˘ ‹ÎflÎ ’fl ◊Ò_@›Î ! ÷ı‹HÎı ‹Îv_ ±’‹Îfi ¿›* !”
±Î …ˆfi ÁÎ‘fiÎ ¿ıÀ·Î¿ ÏÂW›˘ ⁄Ωfl‹Î_ ±Î√ı‰Îfi ‰ı’ÎflÌ ‹ËÎ…fi
Ë÷Î. ÷ı◊Ì ’˘÷ÎfiÎ …ˆfi ÁÎ‘fiÌ ŒÏfl›Îÿ ÁÎ_¤‚Ì ÷ı‹HÎı ÷fl÷ … «’˘«’
ÿ¿Îfi ⁄_‘ ¿flÌ ÿÌ‘Ì. ⁄Ωfl ⁄_‘ ’ÕÌ √¥.
‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ’ı·˘ »˘¿fl˘ ÷˘ Ëı⁄÷Î¥ √›ı·˘.
÷ıfiı ◊›_ Ë‰ı Á˙ ‹ÎflÎ ’fl ÷ÒÀÌ ’ÕÂı. ’HÎ ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ¿o¥ Ã’¿˘ fi
±ÎM›˘. Ëı÷◊Ì ’ÎÁı ⁄˘·Î‰Ìfiı “@›Î_ ◊Ò_¿‰_, @›Î_ fi ◊Ò_¿‰_” ‰√ıflı «Ì‰À
flÎ¬‰Î Á‹ΩT›_. ’»Ì ÷fl÷ … ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ÁÎ‹ı «Î·Ìfiı ’ı·Î …ˆfi ÁÎ‘
’ÎÁı √›Î. ⁄Î‚¿◊Ì ◊›ı·Ì ¤Ò·fi_ ÷ıfiı ¤Îfi ¿flÎT›_. ‹‘fl ‰«fi◊Ì ±fiı
Ï‰fi›◊Ì ⁄Î‚¿fiı ZÎ‹Î ±Î’‰Î ¿èÎ_. ÷ı …ˆfi ÁÎ‘fiı ±Îÿfl ÁL‹Îfi ±ÎM›Î_.
’ı·Î …ˆfi ÁÎ‘fiÎ ‹fifi_ Á‹Î‘Îfi ◊›_. ÷ıfiı ’˘÷Îfi˘ ÁÎ‘-‘‹˝
Á‹Ω¥ √›˘. ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÏl÷˘fiı Á‹ΩT›Î. ÷fl÷ … ËÕ÷Î· ¬Ò·Ì
√¥. ⁄Ωfl ŒflÌ ’Î»Ì ¿Î‹¿Î…◊Ì ‘‹‘‹‰Î ·Î√Ì.
¿ıÀ·Ì lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÌ fi‹˛÷Î !
ÏÂÂ‰IÁ· ≠¤
±Î…ı √œÕÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ… ËΩ‹÷ ¿flÎ‰‰ÎfiÎ Ë÷Î. ±ı¿ ¿HÎ⁄Ìfi˘
»˘¿fl˘ Ë÷˘. ÿÁı¿ ‰Ê˝fiÌ ÷ıfiÌ ™‹fl. ‹ËÎflÎ… Ï‰Êı ÷ıfiı ⁄Ë Ëı÷. ÷ıHÎı
ËΩ‹fiı ¿ËÌ flÎA›_ — “÷‹ı ‰÷_ ¿flÌ S›˘ fiı, ±ıÀ·ı ‹ËÎflÎ…fiÎ ¿ıÂfiÌ ◊˘ÕÌ
’flÁÎÿÌ ‹fiı ±Î’Ωı. ±Î’Â˘ fiı ?”
ËΩ‹ı ¿èÎ_ — “ËÎ ¤¥·Î, ÷fiı ’flÁÎÿÌfiÎ ¿ıÂ ±Î’ÌÂ.”
‹ËÎflÎ… ’‘Î›Î˝. ±ı¿ √fl‹ ±ÎÁÏfi›Î ’fl ‰÷_ ¿flÎ‰‰Î ⁄ıÃÎ. »˘¿fl˘
±ı¿ ¬ÒHÎÎ‹Î_ ∂¤˘ ∂¤˘ ÿÂ˝fi ¿flı. ‰÷_ ◊¥ flèÎ_. ËΩ‹ ¤Ò·Ì √›˘.
Áfl÷«Ò¿◊Ì ‰Î‚ ÿÌ‘Î ‰√fl ⁄‘Î ¿ıÂ ·¥ ËΩ‹ ÷˘ ◊ı·˘ ·¥fiı «ÎS›˘
√›˘. »˘¿fl˘ Ωı¥ flèÎ˘. ‹ËÎflÎ… ÁÎ‹ı ⁄ıÃÎ Ë÷Î ±ıÀ·ı ¿Î_¥ ⁄˘·Ì Â@›˘
fiÏË. ’HÎ ÷ıfiı ⁄Ë ±˘»\_ ±ÎT›_. ÷ı Õ>Á¿ı Õ>Á¿ı fl˘‰Î ·ÎB›˘. ‹ËÎflÎ…ı ’Î»Î
‰‚Ìfiı Ωı›_ ÷˘ ¬ÒHÎÎ‹Î_ ∂¤˘ ∂¤˘ »˘¿fl˘ flÕ÷˘ Ë÷˘.
‹ËÎflÎ… »˘¿flÎ ’ÎÁı √›Î. ÷ıfiı ’Õ¬Î‹Î_ ·Ì‘˘. ÷ıfiı ⁄flÕı ËÎ◊
Œıfl‰Ì Ëı÷’Ò‰˝¿ ’Ò»u_ — “⁄ıÀÎ ! ¿ı‹ flÕı »ı ?”
»˘¿flÎ±ı ⁄‘Ì ‰Î÷fi˘ ¬·ÎÁ˘ ¿›˘˝. ±ıÀ·ı ‹ËÎflÎ… ⁄˘S›Î — “±flı !
±ı‹Î_ Â_ ◊¥ √›_ ? ·ı, ÷fiı ‹ÎflÌ ÏÂ¬Î‹Î_◊Ì ‰Î‚ ±Î’_.” ±ı‹ ¿ËÌ
ÏÂ¬Î‹Î_◊Ì ◊˘ÕÎ¿ ‰Î‚ …\ÿÎ ÷Îfl‰Ìfiı, ¿Î÷fl◊Ì ¿Î’Ì ±ÎM›Î. »˘¿fl˘ flÎ∞
◊¥ √›˘. ÷ıHÎı ÏÂ¬ÎfiÎ ‰Î‚ ±ı¿ ¿’ÕÎ‹Î_ ⁄Î_‘Ìfiı √…‰Î‹Î_ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘Î.
‹ËÎflÎ…fiı ÿoÕ‰÷˚ ≠HÎÎ‹ ¿flÌ, ’√ı ·Î√Ì ±Îfi_ÿ‹Î_ CÎıfl √›˘.
[19] ÁËΩfi_ÿÌ ◊‰_
Á‹√˛ I›Î√Ì ‰√˝ ⁄Îfl Áÿ˚√v±˘‹Î_ ‰ËıÓ«Î¥ √›˘ Ë÷˘. Ë‰ı ÁÎ‘±˘
’˘÷’˘÷ÎfiÎ Áÿ˚√vfiÌ »hÎ»Î›Î fiÌ«ı flËÌ ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ ’Î‚‰Î
·ÎB›Î. ’HÎ ±Î‹Î_ ±ı¿ ÿÒÊHÎ ’ıÃ<_. ¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘±˘ ’˘÷’˘÷Îfiı “‹@÷Îfi_ÿÌ”,
“⁄˛õÎfi_ÿÌ” ±ı‹ ±˘‚¬Î‰‰Î ·ÎB›Î. ±Î ‹@÷Îfi_ÿÌ »ı ±fiı ’ı·˘ ⁄˛õÎfi_ÿÌ
÷ı‰˘ ¤ıÿ ’ÎÕ‰Î ·ÎB›Î.
‹ËÎflÎ…ı ±Îfi˘ Á_ÿfl μ’Î› Â˘‘Ì ¿Îœu˘. ‹ËÎflÎ…ı Á‹ˆ›Î‹Î_ ⁄‘Î …
I›Î√Ì±˘fiÌ Á¤Î ¤flÌ ÿflı¿fiı ‰ÎflÎŒfl÷Ì ’Ò»‰Î ‹Î_Õu_ — “÷‹ı ¿˘fiÎ ÏÂW› ?”
÷ı◊Ì Á˙±ı ’˘÷’˘÷ÎfiÎ Áÿ˚√vfiÎ_ fiÎ‹ ±ÎM›Î_. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ÷fl÷
À¿˘fl ¿flÌ — “±ıÀ·ı “ÁËΩfi_ÿÌ” ¿˘¥ fiÏË fiı ?”
Á˙ ÁÎ‘±˘fiÌ ±Î_¬ ∂CÎÕÌ √¥. Á˙ ⁄˘·Ì ∂ÃuÎ — “fiÎ, ‹ËÎflÎ… !
±‹ı ⁄‘Î ±Î’fiÌ ±ÎiÎÎ±ı Áÿ˚√v±˘fiÎ ‹_Õ‚‹Î_ »Ì±ı. ±‹ı Á˙
“ÁËΩfi_ÿÌ” … »Ì±ı.”
’»Ì ÁÎ‘±˘fiÌ Œıfl⁄ÿ·Ì ¿fl‰Ì Âw ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı Ïÿ‰Áı ÁÎ‘±˘fiÎ_
fi‰Î_ ‹_Õ‚˘ ⁄Î_K›Î_. ⁄Îflı› Áÿ˚√v±˘fiÎ ËÎ◊ fiÌ«ıfiÎ ÁÎ‘±˘ ⁄ÿ·Î›Î.
[20] » Ëı÷±˘
‹ËÎflÎ… ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. I›Îflı ‰Õ˘ÿflı◊Ì √˘’Î‚Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… ∂¤Î ◊¥fiı ÷ı‹fiı ¤ıÀuÎ. ÃoÕÎ_
’ÎHÎÌ ’Î›Î_. ’»Ì ±ZÎfl ±˘flÕÌ‹Î_ ·¥ √›Î. I›Î_ √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
’˘÷ÎfiÌ ’ÎÁı ⁄ıÁÎ›Î˝ ±fiı ⁄ÌΩ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄ËÎfl …‰ÎfiÌ
±ÎiÎÎ ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…ı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿èÎ_ — “÷‹ı ’HÎ ⁄ËÎfl Ω‰.
ÿfl‰ÎΩ ’Î»‚ «˘¿ÕÌfi_ (’J◊fl CÎÕ‰Îfi_) ¿Î‹ ¿fl˘.” ±ı‹ ¿ËÌ ±ZÎfl
±˘flÕÌfi˘ ÿfl‰ÎΩı ⁄_‘ ¿flÎT›˘. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ÎfiÎ ±Î M≤J‰Ì ’fl ≠√À
◊‰ÎfiÎ » Ëı÷±˘ √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿èÎÎ —
(1) “±‹ÎflÌ Á‰˘˝’flÌ μ’ÎÁfiÎ ±fiı Á‰˘˝’flÌ iÎÎfi, ÷ıfiı ±Î M≤J‰Ì
’fl ≠‰÷Î˝‰‰_.”
(2) “’Ò‰ı˝ ◊¥ √›ı·Î ±‰÷Îfl˘fiÎ ¤@÷˘fiı ±‹ÎflÌ μ’ÎÁfiÎ ±fiı
±‹ÎflÎ V‰w’fi˘ ⁄˘‘ ¿flÌfiı ÃıÃ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_ ’Ë˘Ó«ÎÕ‰Î.”
(3) “¤„@÷ÿı‰Ì ±fiı ‘‹˝ÿı‰fiı ±Áfl˘fiÎ hÎÎÁ‹Î_◊Ì ‹„@÷ ±’Î‰Ì,
±‹ÎflÌ ‹ÒÏ÷˝fi_ Á¬ ±Î’‰_.”
(4) “CÎHÎÎ ¿Î‚◊Ì ·M÷ (¤·Î›ı·˘) ◊›ı·˘; ‘‹˝, iÎÎfi, ‰ˆflÎB› ±fiı
‹ËÎIQ›ı ›@÷ ¤„@÷‰Î‚˘ ±ı¿Î_Ï÷¿ ‘‹˝ ≠‰÷Î˝‰‰˘.”
(5) “±fi_÷ ¿Î‚◊Ì ¤…fi-¤„@÷ ¿fl÷Î ±fiı¿ ÷’V‰Ì-›˘√Ì±˘fiı
ÿÂ˝fi ÿ¥ ÷’fi_-¤„@÷fi_ Œ‚ ±Î’‰_ ±fiı ¤√‰Îfifiı Ï‰Âı
≠ÌÏ÷‰Î‚Î ‹‹ZÎ±˘fiÎ ‹fi˘fl◊ ’ÒHÎ˝ ¿fl‰Î ±fiı ÷ı‹fiı ·ÎÕ
·ÕÎ‰‰Î_.”
(6) “±Î M≤J‰Ì μ’fl ±ı¿Î_Ï÷¿ ‘‹˝fiÎ ‘Îfl¿ ÁÎ‘±˘, μ’ÎÁfiÎ ‹ÎÀı
ÏÂ¬fl⁄© ‹˘ÀÎ_ ‹_Ïÿfl˘, ±‹ÎflÎ_ ·Ì·Î-«ÏflhÎ, V‰‘‹˝iÎÎfiı ›@÷
ÂÎVhÎ˘ ¿fl‰Î_; ±fiı ’flÎI’fl Ï‰Ëÿ ±ı‰_ …ı ±ZÎfl‘Î‹ ÷ıfiı
’‹ÎÕ‰Î ±◊ı˝ ’fl‹ ±ı¿Î_Ï÷¿ Á_÷˘ ¶ÎflÎ ±ÎI›_Ï÷¿ ¿S›ÎHÎfi˘
‹˘ZÎ ‹Î√˝ ±Î ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ÁÿÎ› ∂¤˘ flÎ¬‰˘.”
±Î » Ëı÷±˘ ÿfl‰ÎΩfiÌ Ï÷flÎÕ‹Î_◊Ì ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÁÎ_¤Y›Î.
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ±ËŸ ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ‹Î_ flËÌ Ïÿ‰Î‚Ì ¿flÌ. ‹ËÎflÎ… flÎ÷ı

Á¤Î ¿flÌfiı ⁄ıÃÎ Ë÷Î. «Îflı ⁄Î…\ ÿÌ’‹Î‚ ’ÒflÌ Ë÷Ì. ÷ı ‰¬÷ı ÿÌ‰ ⁄_ÿflfiÎ_
±Ï÷Â› ≠ı‹Ì ËÏfl¤@÷ ≠ı‹Ì⁄Î¥ ‹ËÎflÎ… ‹ÎÀı ’Îÿ¿Î, »hÎ, «‹fl,
Á˘fiıflÌ-…Ïfl›ÎfiÌ ‰VhÎ˘, Á˘fiÎfiÎ_ ±Î¤ÒÊHÎ˘ ‰√ıflı ·ÎT›Î_. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÎ
¤Î‰fiı ‰Â ◊¥ ÁÎ‹Î …¥fiı √˛ËHÎ ¿›Î*. ◊˘ÕÌ ‰Îfl ‘ÎflHÎ ¿›Î*, ’fl_÷
‹ËÎflÎ…fiÌ ±ı‰Ì vÏ« ¿ı ÁÎv_ ’ÿÎ◊˝ ’˘÷ı flÎ¬÷Î fiÏË, ¿˘¥fiı ±Î’Ì ÿı÷Î.
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ‰VhÎÎ¤ÒÊHÎ˘ ÿÌfiÎfiÎ◊ ¤|fiı ¤ıÀ ±Î’Ì “¿ÚWHÎÎ’˝HÎ” ¿flÌ
ÿÌ‘_. ÷ı ‰¬÷ı Á¤Î‹Î_ ¿˘¥¿ı ¥W›Î˝ ¿flÌ. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ…ı ‹Îfi, ¥W›Î˝ ±fiı
‹IÁflfi_ ¬_Õfi ¿›*.
·˘›Î‹Î_ ÂÎ¿˘IÁ‰
‹ËÎflÎ… ¿ÎÏ÷˝¿ ‹ÎÁ‹Î_ ·˘›Î ’‘Î›Î˝. ±ËŸ Á_CÎÎ ’Àı· ÷◊Î ÁflÎ-
¬Î«flfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ CÎb_ flËı÷Î. ·˘›Î‹Î_ ⁄ı ·Ÿ⁄ÕÎfiÌ ‰E«ı ⁄ıÁÌfiı
‰«fiÎQ≤÷fiÌ ¿◊Î ¿fl÷Î. ⁄ı ‹ÎÁ flèÎÎ ÷ı ÿflÏ‹›Îfi √Î‹˘√Î‹◊Ì Á_÷˘fiı
⁄˘·Î‰Ì CÎHÎÌ ‰Îfl ÂÎ¿˘IÁ‰ ¿flÎT›˘ Ë÷˘. ±ı¿ ⁄Î…\ ·Ÿ⁄ÕÎfiÎ {ÎÕ fiÌ«ı
’Î_« «Ò·˘ ¬˘ÿÌ Ë÷Ì. I›Î_ Á‰Îflı ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ‹˘ÀÎ_ ‹˘ÀÎ_ ’Î_« ÷’ı·Î_‹Î_
’«ÎÁ ‹HÎ flŸ√HÎÎ_fi_ ÂÎ¿, ⁄Îfl ‹HÎ CÎÌ‹Î_ ‰CÎÎflÌfiı ¿fl÷Î ±fiı Ω÷ı ’ÌflÁ÷Î.
‹ËÎflÎ… ‰Á_÷’_«‹Ìfi˘ μIÁ‰ ¿flÌ fl_√ı flQ›Î. ÁÎ_…ı ¿Ã’Ò÷‚Î_fi˘ ¬ı·
¿flfiÎflÎ fiÎ›¿ ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ ¿ı “‹ËÎflÎ… ! ±‹fiı ±ËŸ
±‹ÎflÌ ¿‚Î ±Î’fiı ÿı¬ÎÕÌ ’Î‰fi ◊‰Î z˘.”
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ÎflÎ ¿Ã’Ò÷‚Î_fiÎ ¬ı·‹Î_ v„@‹HÎÌ Ï‰‰ÎËfi˘
‰ıÂ ¤…‰˘.”
’»Ì fiÎ›¿ı ’Ò÷‚Î_fiÌ ÿ˘flÌ ±Î_√‚Ì±ı ⁄Î_‘Ì, ’Ò÷‚Î_ fi«Î‰‰Î_ Âw ¿›Î*.
’HÎ ’Ò÷‚Î_ «Î·ı … fiÏË. ±Î◊Ì, fiÎ›¿ı ’√ı ·Î√Ì ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ÷˘
¤√‰Îfi »˘. ±Î ’Ò÷‚Î_ »ı, ’HÎ ±‹ÎflÎ Á˙fiÎ fiÎÕÌ-≠ÎHÎ ±Î’fiÎ ËÎ◊‹Î_
»ı. ∞‰-≠ÎHÎÌ‹ÎhÎ ±Î’fiÎ ËÎ◊ı fiÎ«÷Î_ ’Ò÷‚Î_ … »ı. ‹ÎÀı ÿ›Î ¿fl˘.”
‹ËÎflÎ…ı º„WÀ ¿flÌ. fiÎ›¿fiÌ ±Î_√‚Ì‹Î_ «ı÷fi ±ÎT›_. ‹ËÎflÎ…ı
’Ò÷‚Î_fi˘ ¬ı· Ωı›˘. ±Î Ωı¥ ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı, “fiıHÎ ¿ÀÎflÌ, fiıHÎ ¿ÀÎflÌ,
Á·HÎÎ U›Î‹fiÌ flı”fi_ ’ÿ ⁄fiÎT›_.
¤Î¥±˘fi_ Ï‹·fi
‹ËÎflÎ… ·˘›Î‹Î_ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î ±ı ÿflQ›Îfi ±›˘K›Î-»’ˆ›ÎfiÌ
›ÎhÎÎ±ı √›ı·Î ⁄ı Á_÷˘±ı »’ˆ›Î◊Ì ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥fiı ±ËŸ ‹ËÎflÎ…fiÎ
ÿÂ˝fiı ‹˘¿S›Î Ë÷Î. ±Á· ‹ËÎflÎ…fiÎ …ı‰_ … ‹¬ÎflÏ‰_ÿ ! ÂflÌflı ÁËı…
fiÌ«Î, ’Î÷‚Î »÷Î_ ÂflÌflfi_ Ë·fi«·fi, ‰ÎHÎÌ ⁄‘Ì … ΩHÎı ‹ËÎflÎ…fiÎ
…ı‰Ì ! ⁄ı Á_÷˘±ı ±Î√‚ …¥fiı ‹ËÎflÎ…fiı ¬⁄fl ±Î’Ì ’HÎ ‹ËÎflÎ… ¿Î_¥
⁄˘S›Î fiËŸ. ‹ËÎflÎ… ÷˘ Á_CÎÎ ’Àı·fiÎ Õı·Î‹Î_◊Ì ÿfl⁄Îfl‹Î_ ±ÎT›Î … fiÏË.
±ıÀ·ı ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥fiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ·¥ √›Î.
‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ¿fl÷Î_ … ÷ı±˘ „V◊fl ◊¥ √›Î ! ±Î… ‹ÎflÎ
CÎfiU›Î‹ ! ÷ı ⁄˘·Ì ∂ÃuÎ — “¤ˆ›Î !” ÷ı ÿ˘ÕuÎ. ±ı¿ÿ‹ ‹ËÎflÎ…fiÎ_
«flHÎÎflÏ‰_ÿ‹Î_ ’ÕÌ √›Î, «flHÎÎflÏ‰_ÿ ’¿ÕÌ ·Ì‘Î. “CÎfiU›Î‹ ¤ˆ›Î ! ¤ˆ›Î !
¤ˆ›Î !” ÷ı‹fiÌ ±Î_¬˘‹Î_◊Ì «˘‘Îfl ±Î_Á ’Õ‰Î_ ·ÎB›Î_.
‹ËÎflÎ…ı ’√ »˘ÕÎ‰Ìfiı ’Ò»u_ — “¿˘HÎ »ı ±Î ?”
’fl_÷ ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥ ÷˘ Ë…\ ±ı … „V◊Ï÷‹Î_ ⁄ıÁÌfiı ⁄˘·Ì flèÎÎ Ë÷Î —
“¤ˆ›Î CÎfiU›Î‹ ! CÎfiU›Î‹ ! Ë‹ÎflÎ Á_√ »˘Õ¿ı ±Î’ «·ı √›ı.”
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÷◊Î ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥fiı ∂¤Î
¿›Î˝. Á˙fiÌ ±Î_¬˘ ±Î ‹_√· Ï‹·fifi_ ºU› Ωı¥ ËÊ˝fiÎ_ ±l◊Ì ¤ŸΩ¥
√¥ Ë÷Ì. ¿˘¥ ⁄˘·Ì Â@›_ fiÏË.
’»Ì ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ±Î’fiÎ
fiÎfiÎ ¤Î¥ ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥ ±ÎT›Î »ı. ±Î’ ±Î ±˘ÂflÌ‹Î_ œ˘Ï·›˘ œÎY›˘
»ı I›Î_ Ï⁄flÎΩı.”
‹ËÎflÎ… Ë…\ ’HÎ ‹˙fi … Ë÷Î. ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ÷◊Î ÏfiI›Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ…fi˘ ËÎ◊ ’¿ÕÌ ÷ı‹fiı œ˘Ï·›Î μ’fl ⁄ıÁÎ›Î˝. ¤Î¥fiı ’HÎ
I›Î_ ·¥ ±ÎT›Î.
Ë…\ ÷ı±˘ ÷˘ flÕ÷Î … Ë÷Î. ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… !
÷‹ı ¤√‰Îfi »˘ ÷ı fi‹ıflÎ ◊¥fiı Á˙fi˘ ≠ı‹ Ï‰ÁÎflÌfiı «Î·Ì fiÌ¿Y›Î ’HÎ
±ı ÷˘ ‹fiW› »ı fiı ! ±ıfiı ±ÎÀ·Î_ ‰Ê˘˝fiÎ Ï‰flËfiÎ ±_÷ı ±Î Ï‹·fi◊Ì
÷ı‹fi_ Ëˆ›_ ¤flÎ¥ ±ÎT›_ »ı, ±Î’ …flÎ ‹˙fi ÷˘ÕÌfiı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı ⁄˘·˘ ÷˘
¬flÎ. ±Î’ @›Î_ I›Î√Ì »˘ ? ±Î’ ÷˘ ¤√‰Îfi »˘.”

“’HÎ ±‹Îfl˘ V‰¤Î‰ I›Î√ÌfiÎ …ı‰˘ »ı. ±‹ı …ıfi˘ I›Î√ ¿flÌ±ı ÷ıfiı
ŒflÌ Á_¤Îfl÷Î fi◊Ì.” ‹ËÎflÎ… ‘Ìfl√_¤Ìfl V‰flı ⁄˘S›Î.
Á_÷˘fiÎ ±Ï÷ ±Î√˛Ë◊Ì ‹ËÎflÎ… ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥fiı ‹Y›Î.
≥E»ÎflÎ‹¤Î¥ ‹ËÎflÎ…fiı ¤ıÀÌ ’ÕuÎ. ±Î ÂÎ_Ï÷¿fl ÏÿT› ±Îf·ıÊ◊Ì
≥E»ÎflÎ‹¤Î¥fiÎ ΩHÎı ÏhÎÏ‰‘ ÷Î’ À‚Ì √›Î.
’»Ì ‹Î›ÎÏ…÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÁÎ◊ı »’ˆ›Î◊Ì ±ËŸ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ’Ë˘ÓE›Î ÷ı
⁄‘Ì ‰Î÷˘ ≥E»ÎflÎ‹¤Î¥±ı ¿flÌ.
⁄flÎ⁄fl ’Î_«‹ı Ïÿ‰Áı ¬⁄fl ±ÎT›Î ¿ı flÎ‹≠÷Î’¤Î¥ ±Î‰ı »ı.
flÎ‹≠÷Î’¤Î¥ ’Î»‚ flËÌ √›Î Ë÷Î. ·˘›Î ±ı¿ √Îμ ÿÒfl Ë÷_ I›Î_◊Ì ÷ı±˘
±r μ’fl◊Ì ∂÷flÌfiı «Î·‰Î ·ÎB›Î.
ÁflÎ¬Î«fl, ±L› ÿfl⁄Îfl˘ ÷◊Î Á_÷T≤_ÿ flÎ‹≠÷Î’¤Î¥fiı ‰‘Î‰‰Î
ÁÎ‹ı ·ı‰Î ‹ÎÀı √›Î. œ˘·, hÎÎ_ÁÎ, ÂflHÎÎ¥ ‰Î√÷Î_ Ë÷Î_. Á_÷‹_Õ‚ ¿Ì÷˝fi
√Î÷_ Ë÷_. flÎ‹≠÷Î’¤Î¥ Ï‰«Îfl ¿fl÷Î Ë÷Î ¿ı “¤√‰Îfi ±‹ÎflÎ CÎıfl
≠√ÀuÎ ±fiı ±‹ı ÷ı‹fiı ±˘‚¬Ì fi Â@›Î ±fiı ÿÒfl ÿıÂÎ‰flfiÎ ±Î
√…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı ÷ı‹fiı ±˘‚¬Ì ·Ì‘Î !”
·˘›Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÎ μ÷Îflı ’Ë˘ÓE›Î fiı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ¿fl÷Î_ …,
flÎ‹≠÷Î’¤Î¥ ‹ËÎflÎ…fiı ¤ıÀÌ ’ÕuÎ, ±ÎÀ·Î_ ‰flÁ˘fiÎ Ï‰flËfiÌ ‰ıÿfiÎ◊Ì
⁄‚÷Î ±_÷fl‹Î_, ±Î √Îœ ±Îf·ıÊ◊Ì ≠ı‹fi˘ ±‹Ì{fl˘ ≠√Àu˘. flÎ‹-
≠÷Î’¤Î¥ ‹ËÎflÎ…fiı ’˘÷ÎfiÎ ⁄ÎË’ÎÂ‹Î_◊Ì »˘Õ÷Î fi Ë÷Î. √Îœ Ï‹·fi
Ë÷_. ±Î_¬‹Î_ ±Î_Á ÁÎ◊ı ÷ı±˘ ¿Ëı‰Î ·ÎB›Î — “CÎfiU›Î‹ ¤ˆ›Î ! Á⁄¿Î ≠ı‹
¿˘ Ã<¿flÎ¿fl «·ı √›ı ? ¿¤Ì Ï¿ÁÌ¿˘ ›Îÿ ¤Ì fiËŸ Ï¿›Î ?”
‹ËÎflÎ… ÂÎ_Ï÷◊Ì ÁÎ_¤‚Ì flèÎÎ.
Á_÷˘-ËÏfl¤@÷˘ ÏÿB‹Òœ ⁄fiÌ ±Î ÏÿT› ≠ı‹fiÌ ¤Î‰fiÎ ÏfiËÎ‚Ì flèÎÎ.
flÎ‹-¤fl÷fiÎ Ï‹·fifiı› ¤·Î‰Ì ÿı ÷ı‰_ ±ı ºU› Á˙fiÎ ±_÷fl‹Î_ …ÕÎ¥ √›_.
‹ËÎ Áÿ ’Òfi‹ı «_ƒ√˛ËHÎ Ë÷_. √˛ËHÎ »^ÀuÎ ’»Ì ‹ËÎflÎ… Á_CÎfiı ·¥
¤ƒÎ fiÿÌ‹Î_ VfiÎfi ¿fl‰Î √›Î. ⁄Ë …‚øÌÕÎ ¿flÌ, ’»Ì fiÿÌ Ï¿fiÎflı Á¤Î
¿flÌfiı ⁄ıÃÎ.
÷ı‰Î‹Î_ ±ı¿ ’ˆÁÎ’ÎhÎ ±Ï¤‹ÎfiÌ ⁄Î¥±ı ‹ËÎflÎ…fiı ÁflÁ rı÷
±_√fl¬_ ±’˝HÎ ¿flÌ, ’Ëıfl‰Î ‹ÎÀı ±Î√˛Ë ¿›˘˝. ÷ıfi˘ ±Î√˛Ë Ωı¥ ‹ËÎflÎ…ı
’Ò»u_ — “¿ıÀ·˘ ‰¬÷ ’Ëıv_ ?”
⁄Î¥ ¿Ëı — “‹ËÎflÎ… ! ŒÎÀı fiÏË I›Î_ Á‘Ì fl˘… ±Î ±_√fl¬_ …
’ËıflΩı.”
“⁄Ë ÁÎv_, ·Î‰˘ ’ËıflÌ±ı,” ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı ±_√fl¬_ ’ËıflÌfiı, ÷ÎHÎÌfiı
¿Á˘ ⁄Î_‘Ì. ⁄Î¥fi_ ±Ï¤‹Îfi Ωı¥, Ωıfl◊Ì ±_√ ‹fl˘Õu_, ÷HÎÎ¥fiı ±_√fl¬_
ŒÎÀÌ √›_. ⁄Î¥fi˘ √‰˝ √‚Ì √›˘.
’_«Î‚Î‹Î_ ‹_ÿ‰ÎÕ
‹ËÎ ‹ÏËfi˘ ∂÷fl÷Î_ ‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ e·ÿ˘·fi˘ μIÁ‰ ¿fl‰Î
’_«Î‚Î ’‘Î›Î˝.
’_«Î‚Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı {ÌHÎÎ¤Î¥fiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ flËÌfiı ¤Î÷¤Î÷fiÎ_ Á¬
±ÎM›Î_. ‹ËÎflÎ… Á_÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ √˘’Ì ÷‚Î‰ı √›Î. I›Î_fiÌ ‹ÎÀÌ «_ÿfi
…ı‰Ì Ωı¥, ‹ËÎflÎ…ı ‹ÎÀÌ μ¬ıÕÎ‰Ì, ±ı¿ ±ı¿ √˘‚Ì ‰Î‚Ì, ÿflı¿ Á_÷fiı
±Î’Ì ¿èÎ_ — “Ë‰ı◊Ì ±Î’HÎÎ μ©‰ Á_≠ÿÎ›fiÎ Ï÷·¿ ¿flΩı.”
¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘ ≠ÁÎÿÌ Á‹∞ ‹ÎÀÌfiÌ √˘‚Ì ¬Î¥ √›Î ±fiı ⁄Ì…ı
Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘ ¤Î÷¤Î÷fiÎ Ï÷·¿ ¿flÌ Á¤Î‹Î_ ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ… ±Î Ωı¥ ËV›Î. ’»Ì √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’ÎÁı ⁄˘·Î‰Ì ’˘÷ı
’˘÷Îfiı ËÎ◊ı ∂K‰˝’_Õˇ Ï÷·¿ ±fiı «Î_ÿ·˘ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ ¿’Î‚‹Î_
¿flÌfiı, V‰Î‹Ìfiı Á˙ Á_÷˘fiÌ ÁL‹¬ ∂¤Î flÎ¬Ìfiı ⁄˘S›Î — “±Î ±‹ÎflÎ_
Ï÷·¿.” ±ı‹ ¿ËÌfiı ⁄˘S›Î — “Ë_ …ı‰˘ ¿˘¥ ¤√‰Îfi fiÏË ±fiı ±Î …ı‰Î
¿˘¥ ÁÎ‘ fiÏË.”
÷ı ‰¬÷ı ‹Î_√fl˘‚◊Ì ±ÎHÎ_ÿ∞ Á_CÎıÏÕ›Î ¿˘◊‚Î ¤flÌfiı ’kÎfl
⁄fiÎ‰Ìfiı ·ÎT›Î Ë÷Î. ÷ı …ıfiÌ …ıfiÌ ’ÎÁı ’kÎfl fiË˘÷Î_ ±fiı …ıfiÎ_ ÷ÒÀÌ √›Î_
Ë÷Î_, ÷ı Á˙fiı ’kÎfl ÷◊Î ÷_⁄ÕÎ_ ±ÎM›Î_.
ŒÎ√HÎ ‰ÿ ±ı¿ÎÿÂÌfiı Ïÿ‰Áı Ω√flHÎ ¿flÌ, Á˙fiı ’˘÷ÎfiÎ V‰w’fi˘
ÁÎZÎÎI¿Îfl ¿flÎT›˘. ’»Ì Á˙fiı Ï‰ÿÎ› ¿›Î˝.
’Ëı·˘ «ˆhÎ ‹ÎÁ ⁄ıÃ˘. “±‹ÎflÎ ¿<À<_⁄Ì…fi˘fiı ¿ı‹ ±‹ÎflÌ ’ÎÁı
⁄˘·ÎT›Î ? I›Î√Ì±ı ¿<À<_⁄Ìfi˘ Á_⁄_‘ ‹Ò@›Î ’»Ì ÷ıfiÌ ·Î‚ fl¬Î› fiÏË.
‰‚Ì, ±‹ı CÎflÕÎ ◊›Î »Ì±ı ‹ÎÀı ±Î ÿıË Ë‰ı {Î{_ fi¤Âı fiÏË.” ±ı‹
μÿÎÁÌ √˛ËHÎ ¿flÌ, ÂflÌfl‹Î_ ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ ¿›˘˝. ‹ËÎflÎ… »ÎfiÎ flËı‰Î
·ÎB›Î. ¿˘¥fiı ‹‚÷Î fiÏË.
ÁflÎ¬Î«flfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ ‹_ÿ‰ÎÕfiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı±˘ ‹Îfl÷ı CÎ˘Õı
‹ËÎflÎ…fiı ‹‚‰Î ±ÎT›Î. ÷ı ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ… ¬˘¬flÎ ÷‚Î‰ı ‰÷_ ¿flÎ‰÷Î
Ë÷Î. ÁflÎ¬Î«fl I›Î_ ÿÂ˝fiı √›Î. ‹ËÎflÎ…ı ÿÒfl◊Ì … Ωı¥fiı ‹‚‰ÎfiÌ fiÎ
¿ËÌ ÿÌ‘Ì. ÁflÎ¬Î«fl ‘˛Á¿ı ‘˛Á¿ı fl˘¥ ’ÕuÎ. ÷ı‹fi˘ ≠ı‹ Ωı¥ ‹ËÎflÎ…fiÌ
±Î_¬‹Î_◊Ì ’HÎ ±Î_Á À’¿‰Î ·ÎB›Î_. ÷ı …ı …B›Î±ı ±Î ±lÏ⁄_ÿ±˘ ’ÕuÎ_,
÷ı V◊‚ Ï⁄_ÿÁfl˘‰fl ¿Ëı‰Î› »ı.
‹ËÎflÎ… ¿˘¥ μ’Î›ı ÁÎΩ ◊Î› fiÏË. ’»Ì ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı
≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ — “‹ËÎflÎ… ! ¿˘¥ ⁄Î‰Î-‰ˆflÎ√Ì ’HÎ ±Î ·˘¿‹Î_ ±Î‰Ìfiı Ãıfl
Ãıfl ’˘÷ÎfiÎ ‹Ã ⁄Î_‘Ìfiı, ‹Ò¿Ì Ω› »ı. Ë∞ ÷˘ ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ±ı¿ ÿıv_ …
◊›_ »ı. ‹ÎÀı ±Î’ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ ’‘Î›Î˝ ±fiı ’Î»‚ ¿o¥ ‹Ò¿÷Î fi
Ω‰ ÷˘ ÷‹Îfl˘ ±Î ·˘¿‹Î_ Œıfl˘ ±Œ‚ Ω›.”
±ıÀ·_ ¿ËÌfiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “±‹ı Á˙±ı ±ı‹ ÏfiHÎ˝› ¿›˘˝
»ı ¿ı Á_≠ÿÎ›fi_ ‹Ò‚ M≤J‰Ìfi_ ’ÌÃ flËı I›Î_ Á‘Ì …‚‰Î› ÷ı ‹ÎÀı ‹˘ÀÎ_
ÏÂ¬fl⁄© ‹_Ïÿfl˘ ¿fl‰Î_; ÷ıfiÎ ‰ËÌ‰À ‹ÎÀı ±Î«Î›˝ ¿fl‰Î ±fiı Á_≠ÿÎ›fiÌ
’„WÀ ‹ÎÀı Á÷˚ ÂÎVhÎ˘ fl«Î‰‰Î_.”
◊˘ÕÌ ‰Îflı ‹ËÎflÎ…ı ‘Ìflı◊Ì ¿èÎ_ — “÷‹ı Á˙±ı ‹‚Ìfiı Á_¿S’˘ ¿›Î˝ »ı.
÷ıfiÎ◊Ì Á_≠ÿÎ›fiÌ ≠◊Î ⁄_‘ÎÂı, ’fl_÷ ±ıÀ·_ ΩHÎΩı ¿ı ±‹Îflı ÷˘
Á_⁄_‘Ì±˘‹Î_ Ëı÷ fi◊Ì, ÿıËfiÎ Á_⁄_‘Ì±˘fiı ±‹ı Á√Î_ ‹Îfi÷Î … fi◊Ì.”
I›Îfl⁄Îÿ ‹ËÎflÎ… ÁÎΩ ◊›Î ±fiı √œ’fl …‰Î fiÌ¿Y›Î.
[21] ’˘÷Îfi_ T≤kÎÎ_÷
‹ËÎflÎ…fiÎ_ Á‹Î…-Á‘ÎflHÎÎ ±fiı ‘‹˝-Á‘ÎflHÎÎfiÎ_ ¿Î›˘˝◊Ì ·˘¿-
∞‰fi‹Î_ ±Î‹Ò· ’Ïfl‰÷˝fi ±ÎT›_. ‹ËÎflÎ…fiÎ ÁÎ‘-’fl‹ËoÁ˘ ±Î√‚ ⁄ÌΩ
¤ı¬ {Î_¬Î ’ÕÌ √›Î. ⁄Î‰Î ±fiı ‰ˆflÎ√Ì±˘fiÎ ‹Ã ⁄_‘ ’Õ‰Î ·ÎB›Î.
Á‹Î…fiı ‘‹˝fi_ ÁÎ«_ ÷k‰ Á‹Ω›_. ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎ˘ ¿›Î˝ ÷ı◊Ì ¿ıÀ·Î¿
⁄˛ÎõHÎ˘ ’HÎ ¬Ì…‰Î›Î Ë÷Î. ‰‚Ì, ‹ËÎflÎ… Á‹Î…fiÎ fiÌ«·Î ◊flfiÌ ÁÎ◊ı
flËÌ ÷ı‹fi_ ∞‰fi Á‘Îfl÷Î, ÷ı◊Ì ¿ıÀ·Î¿ ¿Ëı‰Î÷Î μ…Ï‚›Î÷ ‰√˝fiÎ ·˘¿˘
’HÎ ÁÒ√ ÿÎ¬‰÷Î. Á‹Î…fiÎ ±Î‰Î ±Á_÷WÀ ‰√ı˝ ‹ËÎflÎ… Ï‰Êı ¿ıÀ·Ì¿
μ’Ω‰Ì ¿Îœı·Ì ‰Î÷˘ ‰Ëı÷Ì ‹Ò¿Ì. ‹ËÎflÎ…fiÌ ·˘¿˘kÎfl ‹ËkÎÎ fi ¬‹Ì
Â¿‰Î◊Ì, ¿ı‰‚ Ï‰fl˘‘fiı ¬Î÷fl ±Î‰Î ⁄˛ÎõHÎ˘, ‰ˆflÎ√Ì±˘ ±fiı ⁄Î‰Î±˘±ı
≠«Îfl ¿fl‰Î ‹Î_Õu˘ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi fi◊Ì. ÷ı ÷˘ Ωÿ√fl »ı,
÷ı‹HÎı ⁄Î⁄fl˘ ¤Ò÷ ‰Â ¿›˘˝ »ı, ÷ı◊Ì ¤˘‚Î ·˘¿˘ ÷ı‹fiÌ ’Î»‚ Œflı »ı.
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ⁄˛ÎõHÎ fi◊Ì. ÷ı‹fiı ›iÎfi˘ ±Ï‘¿Îfl fi◊Ì. V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
÷˘ ‹˘«Ì »ı. ÷ı◊Ì … ¿ÎÃÌ, ¿HÎ⁄Ì, Á÷Îfl, ·ËÎfl, ¿˘‚Ì, ‹˘«Ì ‰√ıflıfiÌ ÁÎ◊ı
Œflı »ı.”
±Î‰Ì ¿ıÀ·Ì¿ μ’Ω‰Ì ¿Îœı·Ì ±CÎÏÀ÷ ‰Î÷˘ ‰Ëı÷Ì ◊¥. ‹ËÎflÎ… ÷˘
±Î‰Ì ±Œ‰Î ¿ı ≠«ÎflfiÌ ÿfl¿Îfl ¿fl÷Î fiÏË, ’fl_÷ ’fl‹ËoÁ˘ ‹ÎÀı ≠«Îflfi_
¿Î›˝ ¿ıÀ·Ì¿ ‰¬÷ Ï‰¿À ⁄fiÌ …÷_.
±Î◊Ì, ’fl‹ËoÁ˘ ±fiı ¿ıÀ·Î¿ ±Î√ı‰Îfi ËÏfl¤@÷˘±ı ¿èÎ_ ¿ı
“‹ËÎflÎ… ! ‰Õ˘ÿflÎfiÎ ÂÎVhÎÌ Â˘¤ÎflÎ‹ ÷◊Î flÎ…¿Îfl¤ÎflÌ «Ì‹fiflÎ‰∞
…fiÎÿ˝fifi_ ⁄˛ÎõHÎ˘ ±fiı Ï‰¶Îfi˘ ’fl ⁄Ë ‰«˝V‰ »ı. ÷˘ ±Î’ ±‹ÎflÌ
Ï‰fi_÷Ì◊Ì ÷ı‹fiı ’hÎ ·¬Ì ±Î’fi_ T≤kÎÎ_÷ ·¬Ì …HÎÎ‰˘. …ı◊Ì ÷ı±˘ ±Î‰Ì
±Œ‰Î ÿÎ⁄Ì ÿı ±fiı ÁÎ«Ì ‰Î÷ Á˙fiı Á‹Ω›.”
’fl‹ËoÁ˘fiÎ ±Î√˛Ë◊Ì ‹ËÎflÎ…ı Á_‰÷ 1878fiÎ ’˘Ê Áÿ ⁄Ì…fiı
⁄‘‰Îflı ±ı¿ ’hÎ ‰Õ˘ÿflÎfiÎ ÂÎVhÎÌ Â˘¤ÎflÎ‹ ±fiı «Ì‹fiflÎ‰∞ …fiÎÿ˝fi
’fl ·A›˘. ÷ı‹HÎı ’hÎ‹Î_ ·A›_ —
“√œÕı◊Ì Ï·¬ÎÏ‰÷_ V‰Î‹ÌlÌ ÁËΩfi_ÿ∞fiÎ …› V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ
‰Î_«Â˘. ⁄Ì…\_ ÷‹Îv_ ’÷fl (’hÎ) ’fl‹ËoÁ ¤ı‚_ ±ÎT›_, ÷ı ’˘÷_ (’Ë˘ÓE›_).
‰Î_«Ì Á‹Î«Îfl ΩH›Î. ÷‹ı ±ı‹ ·A›_ …ı ÷‹ÎflÎ ÁIÁ_√fiı Ï‰Êı ±‹ÎflÌ ’ÒflÌ
√Î_Ã ’ÕÌ »ı, ’HÎ ÷‹ÎflÎ ÿÏZÎHÎÌ ·˘¿‹Î_ ±‹ÎflÌ iÎÎ÷ÌfiÌ ¿˘flfi_ ÷◊Î ±‹ÎflÎ
Á_≠ÿÎ›fiÌ ¿˘flfi_ ’Ò»‰Îfi˘ ⁄Ë ±Î√˛Ë Á_¤‚Î› »ı. ⁄ÌΩfiı Á_Â› »ı. ÷ı
ÁÎv ÷ıfiÎ Á_Â›fiÌ ÏfiT≤ÏkÎfiı ±◊ı˝ ÷‹fiı ±‹ı ±‹ÎflÎ …L‹≠P≤Ï÷
Á_≠ÿÎ›fiÌ ’fl_’flÎ ·¬Ì …HÎÎ‰Ì±ı »Ì±ı.
“÷ı ±‹ÎflÌ …L‹¤ÒÏ‹ ±›˘K›Î◊Ì μkÎfl ÏÿÂÎ‹Î_ Áfl‰Îfl ÿıÂ »ı. ÷ı
ÿıÂ‹Î_ ‹fi˘fl‹Î fiÿÌ »ı. ÷ı fiÿÌfiı Ï‰Êı ‹¬˙ÀÎ fiÎ‹ı ÷Ì◊˝ »ı. ÷ı ÷Ì◊˝◊Ì
μkÎfl ÏÿÂÎ‹Î_ ±ı¿ ‹…·fiı »ıÀı »Ï’›Î fiÎ‹ı √Î‹ »ı. ÷ı √Î‹ ±‹ÎflÎ
‹Î‹ÎfiÎ √flÎÁfi_ »ı. ÷ı √Î‹fiı Ï‰Êı Áfl‰Ïfl›Î ⁄˛ÎõHÎ ËÏfl≠ÁÎÿ ’Î_Õı ±ı‰ı
fiÎ‹ı »ı. ÷ı ⁄˛ÎõHÎ ÁÎ‹‰ıÿÌ »ı ±fiı ÁÎ‰HÎ˝ √˘hÎÌ »ı ±fiı ¿˙◊‹Ì ÂÎ¬Î »ı,
¤Î√˝‰, ‰ˆ÷ËT›, ÁÎ‰ı÷Á ±ı fiÎ‹ı ÷ıfiÎ hÎHÎ ≠‰fl »ı. ÷ı ËÏfl≠ÁÎÿ
⁄˛ÎõHÎfiÎ ±‹ı ’hÎ »Ì±ı ±fiı ÷ı ±‹ÎflÎ Ï’÷ÎfiÎ Ï’÷Îfiı ÏÁflfiı÷ flÎΩ±ı
¥ÀÎfl √Î‹ ±ÎM›_”÷_. ÷ı ‹ÎÀı ¥ÀÎflfiÎ ’Î_Õı ±ı‰Ì ±‹ÎflÌ ±À¿ »ı.
“... CÎfl ◊¿Ì ÷Ì◊˝ ¿›Î˝ ÁÎv «Î·Ì fiÌ¿Y›Î »Ì±ı... Œfl÷Î_ Œfl÷Î_
ƒÎÏ‰Õ ÿıÂ‹Î_ ÷˘÷ÎÏƒfiı Ï‰Êı ∞›fl V‰Î‹Ì ÏhÎÿoÕÌ Á_L›ÎÁÌ ‹Y›Î. ÷ıfiÎ
ÏÂW› ◊¥fiı «øÎ_Ï¿÷ ◊›Î ±fiı I›Î_◊Ì Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ’_«÷Ì◊a ¿flÌfiı Ï√flfiÎfl
±ÎT›Î. I›Î_ lÌ flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±‹fiı ‹Y›Î... ±fiı ÷ı lÌ flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ±‹fiı fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ μ’ÎÁfiÎfi˘ Ï‰Ï‘ ÿı¬ÎÕu˘ fiı ’fl‹ËoÁ
ÿÌZÎÎ ÿÌ‘Ì.
“... ±ı‰Ì flÌ÷ı lÌ √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì7 …ı ÷ı ’˘÷ÎfiÎ Á_≠ÿÎ›fi_
flËV› lÌ ±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿Ëı÷Î Ë÷Î ±fiı ÷ı lÌ ±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
’˘÷ÎfiÎ √v …ı √˘’Î‚Îfi_ÿ ÷ı ◊¿Ì ±Î μ©‰ ±ÎÏÿ¿ √v Á_≠ÿÎ›fiÎ
flËV›fiı ’Î‹Ìfiı ±‹ÎflÎ √v …ı flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÷ıfiı ¿èÎ_ ±fiı lÌ flÎ‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ±‹fiı ¿èÎ_. ‹ÎÀı ±Î flÌ÷ı ±‹Îfl˘ μ©‰ Á_≠ÿÎ› »ı. ±fiı …ı flÌ÷ı
μ©‰ ÿıËfiÎ ‰ıÊfiı flÎ¬ı »ı ÷◊Î ⁄˛õ«›Î˝Ïÿ¿ ‘‹˝fiı ’Î‚ı »ı, ÷ı‰Ì … flÌ÷ı
±‹ı ÷◊Î ±‹ÎflÎ ÁÎ‘ ÷ı ‰÷a±ı »Ì±ı. ±‹ÎflÎ ‹˘ÀÎ ±Î«Î›˝ …ı μ©‰ ÷ı
¤„@÷ÿÌZÎÎ‰Î‚Î ’fl‹ËoÁ »ı... ±fiı ±‹ı …ı B≤ËV◊fiı iÎÎfifi˘ μ’ÿıÂ
¿flÌ±ı »Ì±ı. ÷ıfiı ’_« ’ÿÎ◊˝fiÎ I›Î√fiÎ Ïfi›‹ ·ı‰flÎ‰Ì±ı »Ì±ı. ‹z,
‹Î_Á, ’flVhÎÌ, «˘flÌ ±fiı ‰À·‰_ ±ı ’Î_«fi˘ I›Î√ fl¬Î‰Ìfiı, ±ÏËoÁÎ ‘‹˝fiı
Ï‰Êı fl¬Î‰Ì±ı »Ì±ı...
“... ⁄Ì…\_ ’fl‹ËoÁfiÌ Á_ÏË÷Îw’ ±ı‰_ …ı lÌ‹ÿ˚¤Î√‰÷ ’flÎHÎ ÷◊Î
ÂÎ_Ï÷’‰˝fiı Ï‰Êı …ı ‹˘ZÎ‘‹˝ ÷◊Î ¤√‰ÿ˚√Ì÷Î ±ı hÎHÎ √˛_◊ ±‹ÎflÎ
Á_≠ÿÎ›fiı Ï‰Êı ≥WÀ »ı ±fiı ±ı hÎHÎ √˛_◊‹Î_ …ı‹ ¿èÎ_ »ı ÷ı‹ ±‹ı ÷◊Î
±‹ÎflÎ ÁÎ‘ ÷ı ‰÷a±ı »Ì±ı. ⁄Ì…\_, ±Î‰Ì flÌ÷ı ±Î’HÎ˘ Â© Á_≠ÿÎ› »ı. ÷ı
7. ±Î √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ±ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÎ √v Ë÷Î.
‰Î÷‹Î_ ±Î’HÎfiı ¿˘¥ flÌ÷ı Ωı L›Î›ı ¿flÌfiı ’Ò»Âı ÷˘ ¬˘ÀÎ fiÏË ’ÕÌ±ı.
“... ‹ÎÀı ÷‹fiı ¿˘¥ ÂÎVhÎÌ ÷◊Î ’flÎHÎÌ ’Ò»ı ÷˘ ±Î‰Ì flÌ÷ı V’WÀ
‰Î÷Î˝ ¿flΩı ÷◊Î ±Î ¿Î√‚ ‰Î_«Ì Á_¤‚Î‰Ωı. ⁄Ì…\_ ¿ÎÂÌfiÎ ÂÎVhÎÌfiı ÷◊Î
ΩıÂÌ {‹¬flÎ‹fiı ±‹ÎflÎ …› lÌ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¿ı”Ωı ±fiı ¿Î√‚
‰_«Î‰Ωı. ÁiÎıÊ Ï¿_ ⁄ËfiÎ.”
fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ

±Î. Á_. 1876fiÎ ¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ‹Î_ ‰fl÷Î· ◊¥ ‹ËÎflÎ… ±‹ÿÎ‰Îÿ
’‘Î›Î˝ Ë÷Î. ÷ı ‰¬÷ı ¿·ı@Àfl Õfi·˘’ ÁÎËı⁄ı ÁÎ‹ı «Î·Ìfiı ¿èÎ_ —
“V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ¤√‰Îfi ! ±Î‰Î ‹˘ÀÎ ÂËıfl‹Î_ ±Î’fi˘ ‹Ã ¿ı‹ fi◊Ì ?
±Î’ ¿Ú’Î ¿flÌfiı ±ËŸ ±Î’fi_ V◊Îfi¿ ⁄Î_‘˘. ±Î’fi˘ ‹Ã ¿ı ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘˘
…ı◊Ì ±Î’fiÎ ÁÎ‘±˘ ±fiı ÁIÁ_√Ì±˘ Á¬ı◊Ì I›Î_ ±Î√‚ flËÌ Â¿ı, μIÁ‰-
Á‹ˆ›Î ¿flÌ Â¿ı. Ωı¥±ı ±ıÀ·Ì …‹Ìfi, ±Î’ ¿Ë˘ ÷ı V◊‚ı ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_
Ë_ ±Î’_.”
‹ËÎflÎ…ı fi‰Î‰ÎÁ‹Î_ ’ÎÃ¿‰ÎÕÌ fiÎ‹fiÌ …B›Î ’Á_ÿ ¿flÌ ¿èÎ_ — “±Î
…B›Î ‹‚ı ÷˘ ±Î’HÎı ±ËŸ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì, fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ
¿flÌ±ı.” ÷ı ‰¬÷ı ±_√˛ıΩı fiT‰Îb_ ‰Ê˝fiÎ ’Àı …B›Î ±Î’÷Î, ’fl_÷ Õfi·˘’
ÁÎËı⁄ı ¿Î›‹fiı ‹ÎÀı ÷Î_⁄Î’hÎ ’fl ¬÷ ¿flÌ …B›Î ·¬Ì ±Î’Ì.
‹ËÎflÎ…ı ◊˘Õ˘ ‰¬÷ I›Î_ ÁÎ‘±˘fiı flËı‰ÎfiÌ ‘‹˝ÂÎ‚Î ⁄Î_‘Ì. I›Î_
±ı¿ ÏÂ¬flfi_ ÿıv_ ⁄Î_‘Ì fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰ ’‘flÎ‰‰Î »ı ±ı‹ Ïfiÿı˝Â ¿flÌ,
±Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı I›Î_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
‹ËÎflÎ…fiÎ Á_¿S’ ‹…⁄ ±Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ’J◊flfi_ ’Î¿<_, hÎHÎ
ÏÂ¬fl‰Î‚_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ìfiı ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›_. ‹_Ïÿfl ÷ˆ›Îfl ◊›_ ±ıÀ·ı ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı ’hÎ ·A›˘. ‹ËÎflÎ…ı ’hÎ ‰Î_«Ì √Î‹˘√Î‹ ¿o¿˘÷flÌ±˘ ·¬Î‰Ì.
ËÏfl¤@÷˘fiı ±‹ÿÎ‰Îÿ ⁄˘·ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı ’HÎ I›Î_ ‹˘À˘ Á_CÎ ·¥fiı
’‘Î›Î˝. ±‹ÿÎ‰Îÿ fi√fl‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÌ Á‰ÎflÌ ¿ÎœÌ ÁÎ‹ˆ›_ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_.
‹ËÎflÎ…ı ‰ıÿ˘@÷Ï‰Ï‘◊Ì fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ Á_‰÷ 1878fiÎ
ŒÎ√HÎ Áÿ hÎÌ…fiı Ïÿ‰Áı ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ¿flÌ.
±Î‹, ÁIÁ_√fiÎ ≥Ï÷ËÎÁ‹Î_ ’Ëı·_ ‹_Ïÿfl ±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ ◊›_.
fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ ≠Ï÷WÃÎ ◊¥ √¥. ‹ËÎflÎ…ı ⁄˛ÎõHÎ˘fiÌ «˘flÎÂÌ

…‹ÎÕ‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝, ’HÎ ’ˆÁÎ ’Òfl÷Î Ë÷Î fiÏË.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¿˘¥ Áı‰Î¤Î‰Ì ËÏfl¤@÷ Ë˘› ÷˘ «˘flÎÂÌ …‹ÎÕÌ
Â¿Î›.”
±Î◊Ì, ¿˘¥¿ ËÏfl¤@÷ı ·Î·ÿÎÁ √˘flÎfi_ fiÎ‹ ÁÒ«T›_. ‹ËÎflÎ…ı
·Î·ÿÎÁ ÂıÃfiı ’ÎÁı ⁄˘·Î‰Ì ¿èÎ_ — “±Î’HÎı ÿı‰ ’‘flÎT›Î. Ë‰ı ⁄˛ÎõHÎ˘fiı
…‹ÎÕÌ I≤M÷ ¿fl‰Î »ı. «˘flÎÂÌ ¿fl‰Ì »ı. ’ˆÁÎfiÌ Á√‰Õ ◊Âı ?”
·Î·ÿÎÁ ÂıÃı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ‹ÎflÌ ’ÎÁı◊Ì ’ˆÁÎ ÷˘ fiÌ¿‚Ì Â¿Âı,
’HÎ Ë_ ‹ÎflÌ ’IfiÌfiı ’Ò»Ìfiı ±Î’_.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “¤·ı.”
·Î·ÿÎÁ ÂıÃı CÎıfl …¥ ’IfiÌfiı ’Ò»u_. ÷ıfiÌ ’IfiÌ±ı ¿èÎ_ — “÷‹ı Â_
Á‹∞fiı ‹ÎflÌ Á_‹Ï÷fiÌ …wfl »ı ±ı‹ ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ ? wÏ’›Î ÷˘ ¤√‰Îfiı
±ÎM›Î »ı, ¤√‰ÎfifiÎ »ı. ‹ÎÀı ¤√‰Îfi ‹Î√ı »ı ÷˘ ±Î’Ì ÿ˘.”
·Î·ÿÎÁ ÂıÃı flÎ∞ ◊¥fiı wÏ’›Î ÁÎ÷ ËΩfl ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_
‹Ò@›Î. ‹ËÎflÎ…ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ⁄‘Ì T›‰V◊Î ¿flÎ‰Ì. CÎıfl CÎıfl fi˘÷flÎ_ ‹˘¿S›Î_.
»ı¿ …ı÷·’fl Á‘Ì CÎ˘ÕÎ ÿ˘ÕÎ‰Ì ⁄˛ÎõHÎ˘fiı ±Î‹_h›Î. ‰‚Ì, ≠Ï÷WÃÎ ÏfiÏ‹kÎı
±Î‰ı·Î √…flÎ÷, ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ ±fiı ¿E»fiÎ ËΩfl˘ ËÏfl¤@÷˘ ÷˘ ¬flÎ ….
ŒÎ√HÎ Áÿ ’Î_«‹ı ¿Îo¿Ïfl›Î ÷‚Î‰fiÎ ±Îflı ⁄‘Ì T›‰V◊Î ◊¥ √¥.
⁄˛ÎõHÎ˘ ±Î‰‰Î ·ÎB›Î. «Òfl‹ÎfiÎ ·ÎÕ<, ÿÎ‚, ¤Î÷, ÂÎ¿, ‰Î·, ¤Ï…›Î_fiÌ
flÁ˘¥ ⁄˛ÎõHÎ˘ …Q›Î. ’»Ì ËÏfl¤@÷˘ …Q›Î. ±_÷ı ‹ËÎflÎ… …‹Ìfiı Á¤Î‹Î_
’‘Î›Î˝. Á˙ ËÏfl¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ’Ò…fi ¿›* ±fiı ¤ıÀ ‘flÌ.
’Ò…fi ’Òfl_ ◊›_. ¿˘ÃÎflÌ±˘ ¤ıÀfiÎ wÏ’›Î √HÎ‰Î ⁄ıÃÎ. √HÎÌ flèÎÎ
I›Îflı Ωı›_ ÷˘ ÁÎ÷ ËΩfl ±fiı ±‘˘˝ wÏ’›˘ ¤ıÀ‹Î_ ±ÎT›Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı
Ãyflfiı ¿èÎ_ — “±Î‹Î_◊Ì ÁÎ÷ ËΩfl wÏ’›Î ·Î·ÿÎÁ √˘flÎfiı ±Î’Ì ÿ˘.”
‹ËÎflÎ…ı ±Î√˛Ë ¿flÌfiı ÂıÃfiı ’ˆÁÎ ’Î»Î ±ÎM›Î. ÏÁ·¿‹Î_ ±‘˘˝ wÏ’›˘
… flèÎ˘. ·Î‘Î Ãyflı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ÷˘ ¤Î÷Î ‰…ı ’HÎ fi ‰K›_.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë_ ¤ı‚˘ »\_ I›Î_ Á‘Ì ÷‹ı ¤Î÷ÎfiÌ Â_ ¿Î‹
Ï«_÷Î ¿fl˘ »˘ ?”
±Î‹, «˘flÎÂÌ ¿flÌ ’Î_«‹ı ÁÎ_…ı ±‹ÿÎ‰Îÿ◊Ì fiÌ¿‚Ìfiı ‹ËÎflÎ…
…ı÷·’fl √›Î. ±ËŸ ‹ËÎflÎ…ı Á_¿S’fi˘ ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ ¿›˘˝. ÂflÌfl‹Î_ ÷Î‰
¤flÎ›˘. I›Î_ flÎ÷ flËÌ, ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ◊˘Õ<_¿ …‹Ìfiı ‹ËÎflÎ… «ÎS›Î.
ŒÎ√HÎ Áÿ ±ÎÃ‹ı √Î‹ ¿˘Ãu ’ÎÁı √HÎıÂ ‘˘‚¿Î ’Ë˘ÓE›Î. I›Î_
…‹HÎÌ ÁÒ_œ‰Î‚Î √HÎ’Ï÷fiÎ ‹_Ïÿfl‹Î_ √HÎ’Ï÷fiÌ ÁÒ_œ ’fl ËÎ◊ ŒıflT›˘. ’»Ì
flÎ›HÎfiÎ {ÎÕ fiÌ«ı œ˘Ï·›˘ œ‚Î‰Ìfiı ¬S·Î‹Î_ ¿ıÀ·˘¿ ‰¬÷ flèÎÎ. ‹ËÎflÎ…ı
’˘÷ÎfiÌ T≤ÏkÎ±˘ ±_÷fl‹Î_ ’Î»Ì ¬ıÓ«Ì ·Ì‘Ì. μÿÎÁÌ √˛ËHÎ ¿flÌ ÿıË‹Î_
‹_ÿ‰ÎÕ ‘ÎflHÎ ¿›˘˝. ⁄‘Ì ≠T≤ÏkÎ±˘ ‹fi◊Ì ¬˘ÀÌ ¿flÌ fiÎ¬Ì. ΩHÎı ¿Î_¿Ïfl›ı
‹ı‚˘ ¤flÎ›˘ … fiË˘÷˘. Á‰˝ ’ÿÎ◊˝fiÌ Ï‰VQ≤Ï÷ ¿flÌ fiÎ¬Ì, I›Îflı Á_¿S’fi˘
‹_ÿ‰ÎÕ ÀY›˘.
“±‹fiı ¿ı‰Î ¿ËıÂ˘ ?”

ÁÎ_…fi˘ ’Ë˘fl Ë÷˘. √œÕÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ… ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÎ ±˘flÕÎfiÌ
⁄ËÎfl Á¤Î ¿flÌfiı ⁄ıÃÎ Ë÷Î. ÷ı ‰¬÷ı Á¤Î‹Î_ ««Î˝ «Î·÷Ì Ë÷Ì —
“‹ËÎflÎ…fiı flÎΩw’ ¤√‰Îfi ¿Ëı‰Î ¿ı ÁÎ‘w’ ¤√‰Îfi ¿Ëı‰Î ?”
I›Î_ ‹ËÎflÎ… ∂¤Î ◊¥ √›Î. ‹ËÎflÎ…ı «ÏflhÎ ¿›*. CÎflıHÎÎ_ ⁄‘Î_
¿ÎœÌfiı ÁÎ‘±˘ ÷flŒ ŒıÓ¿‰Î ·ÎB›Î ±fiı ’˘÷ÎfiÎ_ ¿’ÕÎ_ ÿÒfl ⁄Î¥±˘ ⁄ıÃÌ
Ë÷Ì ÷ı ÷flŒ fiÎ¬‰Î ·ÎB›Î. ±Î Ωı¥ ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ⁄˘S›Î — “‹ËÎflÎ… !
±Î’ ⁄Ë ¿Ï‚›Î »˘. ÁÎ‘fiı CÎflıHÎÎ_ Â_ ¿Î‹fiÎ_ ? ±fiı ⁄Î¥±˘fiı ±Î’fiÎ_
‰VhÎ˘ Â_ ¿Î‹fiÎ_ ? ±Î’ı ÷˘ ¬’ı fiÏË ÷ı‰Ì … ‰V÷±˘ ±‹ÎflÎ ¤HÎÌ
fiÎ¬Ì.” Á˙ ËÁÌ ’ÕuÎ_.
I›Î_ ‹ËÎflÎ…ı ±Õ‘Î_ flÎΩfiÎ_ ±fiı ±Õ‘Î_ ÁÎ‘fiÎ_ ‰VhÎ˘ ‘ÎflHÎ ¿›Î*.
Ω‹Î μ’fl √Î÷Ïfl›_ ±˘œu_, ±ı¿ ËÎ◊‹Î_ ‹Î‚Î ±fiı ±ı¿ ËÎ◊‹Î_ ÷·‰Îfl
·Ì‘Ì. ‹Î◊ı ’ÎCÎ ‘ÎflHÎ ¿flÌ. ’»Ì ¿èÎ_ — “⁄˘·˘, Ë‰ı ±‹fiı ¿ı‰Î ¿ËıÂ˘ ?
ÁÎ‘w’ ¿ı flÎΩw’ ?”
I›Îflı Á˙ ⁄˘S›Î — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ÷˘ ⁄ı‹Î_◊Ì ±ı¿ı› fi ¿Ëı‰Î›.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹ …ı‰Î ÷˘ ±‹ı ±ı¿ …. ±Î√S›Î ⁄‘Î ÷˘
±‰÷Îfl ±fiı ±‹ı ±‰÷ÎflÌ.”
Á˙ ÁÎfi‹Î_ Á‹∞ √›Î. ⁄‘Îfiı Ïfiç› ◊¥ √›˘. ±‰÷Îfl ±fiı
±‰÷ÎflÌfi˘ ¤ıÿ Á‹Ω¥ √›˘.
‰Î_ÿflÎ±ı ‹Î‚Î Œıfl‰Ì

‹ËÎflÎ… √œ’fl◊Ì ‰fl÷Î· flÎ‹fi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î ’‘Î›Î˝.
±ı¿ Ïÿ‰Á ÁÎ_…ı ‘Îv ÷‚Î‰fiı ¿Î_Ãı ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌfiı Ï⁄flÎ…÷Î
Ë÷Î. I›Î_ {ÎÕ ’fl ¿>ÿ÷˘ ¿>ÿ÷˘ ‰Î_ÿfl˘ ±Î‰Ìfiı ⁄ıÃ˘. ‰Î_ÿflÎ ÁÎ‹_ Ωı¥ ¿ÎÃÌ
ÿfl⁄Îfl˘±ı ‹fl‹ ¿›˘˝ — “‹ËÎflÎ… ! flÎ‹«_ƒfiÌ ÁıfiÎ‹Î_ ±Î‰Î … ‰Î_ÿflÎ ËÂı
fiı ! ±Î‰Î ‰Î_ÿflÎ Â_ ËÏ◊›Îfl ‘flÌfiı ·ÕuÎ ËÂı ?”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ËÎ, ±Î‰Î ‰Î_ÿflÎ±˘ … ¤√‰Îfifiı ≠÷Î’ı ÁÎ‹◊a
’ÎQ›Î Ë÷Î. ÷ı±˘ ›© ·ÕuÎ Ë÷Î.”
ÿfl⁄Îfl˘±ı ¿èÎ_ — “±ı‹ ! ÷˘ ±Î ‰Î_ÿflÎ ±Î√‚ ¿Î_¥ ÿˆ‰Ì ≠Ïø›Î ¿flÌ
⁄÷Î‰˘ fiı !”
‹ËÎflÎ…ı ‰Î_ÿflÎ ÁÎ‹ı º„WÀ ¿flÌ. ‰Î_ÿfl˘ ÷fl÷ … ¿>ÿÌfiı Á¤Î‹Î_
±ÎT›˘. ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√Ì, ÁÎ‹ı ⁄ıÃ˘. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ‹Î‚Î ±Î’Ì.
V‰„V÷¿ ±ÎÁfi ‰Î‚Ì ÷ıHÎı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ” ‹_hÎ μE«Îfl÷Î_ ‹Î‚Î Œıfl‰Ì.
’»Ì ¿ıÀ·Ì¿ ÷·ÁÌ-flÎ‹Î›HÎfiÌ «˘’Î¥±˘ ‰Î_ÿfl˘ ⁄˘S›˘.
±Î Ωı¥ ÿfl⁄Îfl˘ ⁄˘S›Î — “±Î ÷˘ ¬v_ ’HÎ ±ÎÀ·_ fiÎfi_ ÿıË
‰Î_ÿflÎfi_, ÷ı ÷ıHÎı ¿ı‰Ì flÌ÷ı √_‘‹Îÿfi …ı‰˘ ‹ËÎfi ’‰˝÷ μ’ÎÕu˘ ËÂı ?”
I›Î_ ÷˘ ‹ËÎflÎ…ı ‰Î_ÿflÎ ÁÎ‹_ Ωı›_. Á˙fiı ÿÂ˝fi ◊›Î_ ¿ı ‰Î_ÿflÎfi_
V‰w’ Ï‰ÂÎ‚ ◊¥ √›_. ËÎ◊‹Î_ √_‘‹Îÿfi ’‰˝÷ μ’ÎÕÌfiı ±Î¿ÎÂ‹Î_ ∂Õ÷˘
∂Õ÷˘ ‰Î_ÿfl˘ ±ºU› ◊¥ √›˘. Á˙ Ωı¥ flèÎÎ.
Á‹ˆ›Î ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ‰fl÷Î·‹Î_ ‹_Ïÿflfi_ ¬Î÷‹ËÒ÷˝ ¿›*. ‹ËÎflÎ…ı
’˘÷ÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝ V‰ËV÷ı ’‘flÎ‰‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. √…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı
·¬HÎÌ‹Î_ ·Z‹ÌfiÎ œ√·Î ¿›Î˝.
ÁËΩfi_ÿw’Ì ÁÒ›˝
e·ÿ˘· ≠Á_√ı ’_«Î‚Î‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á_÷˘ ÁÎ◊ı …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ V‰w’ ‘ÎflHÎ
¿flÌ ±ÿ˚¤÷ flÎÁ flQ›Î ±fiı Á_÷˘fiı ±fiËÿ Á¬ ±ÎM›_. ±Î ≠Á_√ı
’_«Î‚Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ±Î¬Î √Î‹fiı CÎÌ, √˘‚, «˘¬Î …‹ÎÕÌ ‹˘À˘ μIÁ‰
¿›˘˝. ËΩfl˘ ⁄˛ÎõHÎ, Á_÷˘, ËÏfl¤@÷˘ ±fiı ±Î¬_ √Î‹ …‹ÎÕu_. Á˙ ¤˘…fi
¿flÌ I≤M÷ ◊›Î.

‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “»ı ¿˘¥ …‹‰Î‹Î_ ⁄Î¿Ì ?”
I›Îflı flÁ˘¥ ±fiı …‹ÎÕ‰Î Á_⁄_‘Ì ÿı¬flı¬ flÎ¬fiÎflÎ ËÏfl¤@÷˘±ı
¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! Á˙ …‹Ìfiı I≤M÷ ◊›Î »ı. ⁄‘ı μ÷Îflı ŒflÌ ŒflÌfiı ’Ò»Ì
±ÎT›Î »Ì±ı. ¿˘¥ …‹‰Î‹Î_ ⁄Î¿Ì fi◊Ì.”
’fl_÷ ‹ËÎflÎ…fiÌ º„WÀ‹Î_◊Ì ¿ı‹ ¿˘¥ flËÌ Ω› ! ÿÒfl fiÿÌfiı ’ı·ı ’Îfl
¿ıÀ·Î¿ ‹ı·Î_CÎı·Î_ ¿’ÕÎ_‹Î_ Œfl÷Î ·˘¿˘ ¤HÎÌ Ωı¥ ’Ò»u_ — “’ı·Î ¿˘HÎ »ı ?
÷ı‹fiı …‹ÎÕuÎ ?”
¿˘¥ ⁄˘S›_ — “‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ ‰√ÕÎfiÎ ‰ÎCÎflÌ ¿Ëı‰Î›. ±ı ÷˘
ÿÎ”Õ˘ ∂√ı fiı ⁄¿flÎ_, ‹flCÎÎ_, ÁÁ·Î_, ËflHÎÎ_ ‰√ıflıfiı ‹ÎflÌ ¬ÎfiÎflÎ ’Î’Ì
∞‰˘ »ı. ±ı ÷˘ ±Î‹ … fl˘… ¤À@›Î ¿fl÷Î Ë˘› »ı. ±ı‰Î ’Î’Ìfiı ¿˘HÎ
…‹ÎÕı ?”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ÁÒ›˝ ∂√ı »ı ÷ı Á˙fiı ‹ÎÀı ∂√ı »ı, ÷ı ’Î’Ì ±fiı
’H›ÂÎ‚Ì Á˙fiı ≠¿ÎÂ ±Î’ı »ı. ‹ıCÎ ‰flÁı »ı ÷ı Á˙fiÎ_ ¬ı÷fl‹Î_ ‰flÁı »ı.
’Î’Ì ¿ı ’H›ÂÎ‚Ì, ±ı‰˘ ‰ıfl˘ ±Î_÷fl˘ ¿›Î˝ ‰√fl ‰flÁı »ı. ÷ı‹ ±Î… ÷˘
ÁËΩfi_ÿw’Ì ÁÒfl… ∂B›˘ »ı. ±Î’HÎı Á˙fi_ ¿S›ÎHÎ ¿fl‰_ »ı. ‹ÎÀı fiÿÌfiı
’ı·ı ’Îfl …¥fiı ÷ı‹fiı ’HÎ ⁄˘·Î‰˘. ±Î’HÎı ÷ı‹fiı …‹ÎÕÌfiı I≤M÷ ¿flÌ±ı.”
⁄ı ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ‹ı ¿Î_Ãı √›Î. ‰ÎCÎflÌfiı …‹‰Î ⁄˘·Î‰Ì ±ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı Ω÷ı ’ÌflV›_. ±Î√˛Ë ¿flÌfiı Á˙ ‰ÎCÎflÌ±˘fiı Ëı÷’Ò‰˝¿ …‹ÎÕuÎ. ÷ı
Á˙fiÎ xÿ›‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ‰ÁÌ √¥. ÷ı±˘ I≤M÷ ◊›Î. ¬Ò⁄ flÎ∞ ◊›Î.
±_÷¿Î‚ı ÷ı‹fiı ‹ËÎflÎ… ›Îÿ ±ÎT›Î. ÷ı‹fi_ ¿S›ÎHÎ ◊›_.
VhÎÌfiÌ √_‘
’_«Î‚Î‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌfiı Ï⁄flÎF›Î Ë÷Î. ÁÎ_…fi˘ ’Ë˘fl Ë÷˘.
‹ËÎflÎ… ⁄ıÃÎ_ ⁄ıÃÎ_ fl‹Ò… ¿fl÷Î Ë÷Î.
±ı‰Î‹Î_ œ˘·, ÂflHÎÎ¥fiÎ fiÎÿ ÁÎ◊ı ¿˘¥ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄ÎflfiÎ »˘¿flÎfiÎ_
·Bfifi_ d·ı¿<_ fiÌ¿Y›_. ⁄Î¥±˘ ·BfifiÎ_ √Ì÷˘ √Î÷Ì Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı CÎ˘ÓCÎÎÀ
ÁÎ_¤‚Ìfiı ’Ò»u_ — “±Î ÂıfiÎ_ œ˘· ‰Î√ı »ı ? ÂıfiÎ_ √Ì÷ √‰Î› »ı ?”
ËÏfl¤@÷˘±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ÷˘ ¿ÎÃÌ ÿfl⁄Îflfi˘ »˘¿fl˘ ’flHÎı
»ı, ÷ı CÎ˘Õı ⁄ıÁÎflÌ ÷ıfi_ d·ı¿<_ ¿Îœu_ »ı. ±ıfiÎ œ˘· ‰Î√ı »ı.”
“±ı‹ ! ±‹Îflı› CÎ˘Õı «ÕÌ d·ı¿Î‹Î_ Œfl‰_ »ı,” ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_.
“‹ËÎflÎ… ! ±ı ÷˘ ¿˘¥ ÁÎflÌ ¿L›Î ÁÎ◊ı ÷‹Îv_ Á√’HÎ ◊Î›, ·Bfi
·ı‰Î›, ’»Ì ’flHÎ‰Î …÷Ì ‰¬÷ı CÎ˘Õı «ÕÌ d·ı¿<_ fiÌ¿‚ı.” ±ı‹ ËÏfl¤@÷˘
⁄˘S›Î.
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷˘ ±ı‹ ¿Ë˘. ¿˘¥ ±‹Îflı ·Î›¿ w’ı, √HÎı
±fiı ‰›‹Î_ ›˘B› ¿L›Î Â˘‘Ì ¿Îœ˘. ±‹Îflı› ’flHÎ‰_ »ı, d·ı¿ı Œfl‰_ »ı.”
ÁflÎ¬Î«flı ¬Ò⁄ Ï‰«Îfl ¿›˘˝. CÎHÎÌ ¿L›Î±˘ Ωı¥ ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiı
›˘B› ±ı¿ı ¤ÎÔ‚Ì fiÏË. ’»Ì ÷ı‹HÎı {ÌHÎÎ¤Î¥fiı ÷ı‹fiÎ_ ⁄Ëıfi ±ÿÌ⁄Îfiı
‹ËÎflÎ… ÁÎ◊ı ’flHÎÎ‰‰Î ‹ÎÀı ’Ò»u_. {ÌHÎÎ¤Î¥ ¨ÕÎ ∂÷flÌ √›Î. ÷ı‹HÎı
¿Î_¥ …‰Î⁄ ±ÎM›˘ fiÏË. ±Î◊Ì, ÁflÎ¬Î«flı ÁÌ‘Î … ±ÿÌ⁄Îfiı …¥fiı
’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ…fiı ’flHÎ‰_ »ı, ÷˘ ÷‹ı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı ’flHÎ‰Î ÷ˆ›Îfl »˘ ?”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ±ÿÌ⁄Î ÷˘ flÎ∞fiÎ_ flıÕ ◊¥ √›Î_. ÷ı‹HÎı ÷fl÷ … “ËÎ”
’ÎÕÌ ¿èÎ_ — “‹ÎflÎ_ ±ı‰Î_ ¤ÎB› @›Î_◊Ì ¿ı ÁÎZÎÎ÷˚ ’vÊ˘kÎ‹ fiÎflÎ›HÎ ‹ÎflÎ
‘HÎÌ ◊Î› ! Ë_ ÷˘ ±⁄CÎÕÌ±ı ÷ˆ›Îfl »\_.”
ÁflÎ¬Î«fl ‹fi‹Î_ ¬Â ◊÷Î_ ◊÷Î_ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı √›Î. ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “ÁÎflÎ‹Î_ ÁÎflÌ ¿L›Î Ωı¥ flÎ¬Ì »ı. ¿L›Î±ı ËÎ ’HÎ ’ÎÕÌ
»ı. ¿Ë˘ ÷˘ ±Î’fiı Ωı‰Î ‹ÎÀı ±ËŸ ⁄˘·Î‰_ ?”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “ËÎ, ⁄˘·Î‰˘.”
◊˘ÕÌ ‰Îflı ±ÿÌ⁄Îfiı ÁÎflÎ_ ‰VhÎ˘‹Î_ Á∞fiı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ·Î‰‰Î‹Î_
±ÎT›Î_. I›Î_ ÷˘ ‹ËÎflÎ… “¿Îœ˘, ¿Îœ˘ ! √_‘Î› »ı, √_‘Î› »ı ! ±Î Ï‰WÀÎfi˘
œ√·˘ ±ÎCÎ˘ ¿Îœ˘ !” ¿Ëı÷Î_ ∂¤Î ◊¥ √›Î. ‹ËÎflÎ… ∂⁄¿Î ¬Î÷Î_ ±_ÿfl
«ÎS›Î √›Î. ‹ËÎflÎ…fiı {ÎÕÎ-∂·ÀÌ±˘ ◊‰Î ·Î√Ì. ¿˘¥ flÌ÷ı Â‹ı … fiÏË.
·Bfi ‹˘¿>Œ flèÎÎ_. ‹ËÎflÎ…fiı ’ıÀ‹Î_ ¿Î_¥ ±Lfi ¿ı ’ÎHÎÌ À¿ı fiËŸ ÷ı‰Ì „V◊Ï÷
◊¥. ¿˘¥ ±˙ÊÏ‘ ¿Î‹ ±Î‰Ì fiÏË. ‹ËÎflÎ…fiı ÿflı¿ «Ì…‹Î_ VhÎÌfiÌ √_‘
±Î‰÷Ì. ±Î◊Ì, ËÏfl¤@÷˘ ‹ËÎflÎ…fiı ‹ıfiÎ‹Î_ ⁄ıÁÎflÌfiı √œÕÎ ·¥ ±ÎT›Î.
√œÕÎ‹Î_ CÎHÎÎ μ’«Îfl ¿›Î˝ ’HÎ ŒÎ›ÿ˘ ◊›˘ fiÏË. ’»Ì Á˙±ı ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiı ’ıÀ‹Î_ ¿Î_¥ À¿÷_ fi◊Ì. ±Î’ ¿o¥ ·ı÷Î fi◊Ì. ±Î‹ ¿ı‹
flËı‰Î› ? ±Î ·˘¿fiÌ ÿ‰Î› ¿Î‹ ±Î‰÷Ì fi◊Ì. ±Î’fiÎ fl˘√fiÌ ÿ‰Î ±Î’
… ¿ËÌ Â¿˘ ÷ı‹ »˘.”

’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “‹fiı ÿflı¿ «Ì…‹Î_ VhÎÌfiÌ √_‘ ±Î‰ı »ı. ‹ÎÀı …ıfiı
VhÎÌfi˘ ËÎ◊ fi ·ÎB›˘ Ë˘›, …ı‹Î_ VhÎÌfiÌ √_‘ fi Ë˘›, ÷ı‰Ì ‰V÷ ·¥ ±Î‰˘.”
‹¿<_ÿ‰HÎa±ı ÷’ÎÁ ±ÎÿflÌ. VhÎÌfiı fi ±ÕÌ Ë˘›, VhÎÌfiÎ √_‘ ‰√flfiÌ
‰V÷ @›Î_◊Ì ±fiı ¿ı‰Ì flÌ÷ı ‹ı‚‰‰Ì ?!
±ı‰Î‹Î_ ¿˘¥±ı ¿èÎ_ — “μ√Î‹ıÕÌfiı ’ı·ı ’Îÿfl ÁÌ‹‹Î_ ⁄Î‰˘ flËı »ı. ÷ı
Ω÷ı … ⁄‘_ ’¿‰Ìfiı ⁄fiÎ‰Ìfiı ¬Î› »ı. ÷ı VhÎÌfiÎ ≠Á_√‰Î‚_ ¿Î_¥ ·ı÷˘ fi◊Ì.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‰HÎa ⁄Î‰Î∞ ’ÎÁı √›Î. ⁄Î‰Îfiı ⁄‘Ì ‰Î÷ ¿flÌ. I›Îflı
⁄Î‰˘ ¿Ëı — “±Î flèÎ˘ ‹ÎflÎ ËÎ◊fi˘ ’¿‰ı·˘ ⁄Î…fl˘. ‹ÎflÎ … CÎ_À·Î‹Î_ ÿ‚Ì
S›˘ ±fiı ‹ÎflÎ ‰ÎÕÎ‹Î_◊Ì flŸ√HÎÎ_ ·ı÷Î Ω±˘ ±fiı «˘A¬_ ’ÎHÎÌ ·ıΩı, fiÏË
÷˘ ±ıfi˘ ËÎ◊ ·Î√ı·˘ ËÂı ÷˘ ŒflÌ ∂·ÀÌ ¿flÎ‰Âı.”
I›Îflı ⁄˛õ«ÎflÌ ⁄˘S›Î — “Œ¿fl ¿flÂ˘ fiÏË ⁄Î‰Î∞ ! Ë_ ÷˘ Ω÷ı
‰ÌflÕÌ‹Î_◊Ì ’ÎHÎÌ ·¥Â.”
⁄Î‰˘∞ ÷ÎÕ>@›˘ — “±ı‹Î_◊Ì fiÏË ·ı÷Î. …\±˘, ±Î ¿Î_ÃÎ ’fl ‹Îfl˘
√Î‚ı·˘ ‰ÌflÕ˘ »ı. ÷ı‹Î_◊Ì ’ÎHÎÌ ·ıΩı.”
⁄˛õ«ÎflÌ Á‹∞ √›Î, “‰ÌflÕ˘” fiflΩÏ÷fi˘ ÂOÿ ¿Ëı‰Î› fiı “‰ÌflÕÌ”
fiÎflÌΩÏ÷fi˘ ÂOÿ ¿Ëı‰Î›. ⁄˛õ«ÎflÌfiı ⁄Î‰Îfi˘ ±Î√˛Ë Ωı¥ Á_÷˘Ê ◊›˘.
μ÷Î‰‚Î «Î·Ìfiı ¿˘¥fiı ±ÕuÎ ‰√fl ⁄˛õ«ÎflÌ μ÷Îflı ±ÎT›Î. «Ò·˘
«ı÷Î‰Ì fl˘À·Î CÎÕuÎ. flŸ√HÎÎ_fi_ ÂÎ¿ ¿›*. ’»Ì ‹ËÎflÎ…fiı …‹ÎÕuÎ. ’ÎHÎÌ
’Î›_. ‹ËÎflÎ…fiı CÎHÎı Ïÿ‰Áı ÀÎœ¿ ◊¥. ’ıÀ‹Î_ ±Lfi flËı‰Î ·ÎB›_. ‹ËÎflÎ…ı
ŒflÌ◊Ì ≠◊‹fiÌ ≠¿ÚÏ÷ √˛ËHÎ ¿flÌ ·Ì‘Ì. Á˙fiÌ ≠Î◊˝fiÎ◊Ì ŒflÌ◊Ì ⁄Î¥-¤Î¥
Á˙fiÌ Áı‰Î V‰Ì¿Îfl‰Î ·ÎB›Î. ËÏfl¤@÷˘‹Î_ ±Îfi_ÿ T›Î’Ì √›˘.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë_ ÷˘ ±ZÎfl‘Î‹‹Î_◊Ì Á√Î‚‰˘ ±ÎT›˘ »\_. F›Î_ Á‘Ì
Ë_ flËÌÂ I›Î_ Á‘Ì ‹ÎflÌ ±ı ÁÒ√ flËıÂı.” ±ı‹ ¿ËÌ VhÎÌ ≠Á_√◊Ì ÿÒfl flËı‰Î
Ï‰Êı ’fl‹ËoÁ˘fiı CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ ¿›˘˝.
[22] ¤…‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ
±‹ÿÎ‰Îÿ‹Î_ fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ ¿›Î˝ ’»Ì ‹ËÎflÎ… Œfl÷Î_
Œfl÷Î_ √œ’fl ±Î‰ı·Î. I›Îflı ¿E»◊Ì ±Î‰ı·Î ËÏfl¤@÷˘fiÎ Á_CÎı ‹ËÎflÎ…fiı

≠Î◊˝fiÎ ¿flı·Ì ¿ı “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ¿E»‹Î_ ±Î‰_ ‹˘À<_ ‹_Ïÿfl ¿fl˘. ±‹ı
⁄fi÷Ì ⁄‘Ì ‹ÿÿ ¿flÌÂ_.”
÷ı‹fi˘ μIÁÎË Ωı¥ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¤…fi√fl‹Î_ ‹_Ïÿflfi_ ⁄Î_‘¿Î‹
¿flÎ‰˘, ±Î ‰ˆWHÎ‰Îfioÿ V‰Î‹Ìfiı ‹˘¿·Ì±ı »Ì±ı. ÷‹fiı ⁄‘Ì Ω÷fiÌ ‹ÿÿ
¿flÂı.”
¤…fi√fl‹Î_ ¿E»Ì ËÏfl¤@÷˘fiÎ μIÁÎË◊Ì Ωı÷Ωı÷Î_‹Î_ ‹_Ïÿfl ÷ˆ›Îfl
◊¥ √›_. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ‰Î÷ ¿flÌ. ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ‹ËÎflÎ…
÷ˆ›Îfl ◊›Î. √…flÎ÷, ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiÎ ËÏfl¤@÷˘fi˘ ±fiı Á_÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥
‹ËÎflÎ… ¿E» …‰Î fiÌÁ›Î˝. ¿ıÀ·Î› CÎ˘ÕıÁ‰Îfl˘, ’√’Î‚Î Á_÷˘, ÿ˘œÁ˘
√ÎÕÎ_‹Î_ ËÏfl¤@÷˘ ±fiı ’_ÿfl-‰ÌÁ √ÎÕÎ_ ¤Î÷ÎfiÎ_ ¤flÌfiı ‹ËÎflÎ… ‹ÒÏ÷˝-
≠Ï÷WÃÎ ¿fl‰Î fiÌ¿Y›Î. ¿E»‹Î_ ËÌfl∞¤Î¥fiÎ CÎflı ∂÷›Î˝.
±Î. Á_. 1879fiÎ ‰ˆÂÎ¬ Áÿ ’Î_«‹fiı Ïÿ‰Áı ¤…fi√fl‹Î_ fifl-
fiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ V◊Î’fiÎ ‹ËÎflÎ…ı ¿flÌ. ¿E»‹Î_ …›…›¿Îfl ◊¥ √›˘.
’_ÿflı¿ Ïÿ‰Á ‹ËÎflÎ… ¿E»‹Î_ flèÎÎ. CÎHÎÎ_ ‰Êı˝ ‹ËÎflÎ… ¿E» ’‘Î›Î˝ Ë÷Î,
÷ı◊Ì ¿E»Ì ËÏfl¤@÷˘fi˘ ±Îfi_ÿ ‹Î”÷˘ fi Ë÷˘. Á˙fiı Á¬ ±Î’Ì Ë‚‰ÿ,
«˘ÏÀ·Î, fiÎ√Õ¿Î, ·˘›Î ◊¥ ‹ËÎflÎ… √œÕı ’‘Î›Î˝.
[23] ±‹ÎflÎ …Õ¤fl÷
‹ËÎflÎ…ı √œÕÎ‹Î_ …L‹ÎWÀ‹Ì ¿flÌ. ‹˘À˘ μIÁ‰ ¿›˘˝, ‹@÷Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı …L‹fiÎ_ ’ÿ˘ fl«Ìfiı √Î›Î_.
±ËŸ √œÕÎ‹Î_ flËÌfiı … ‹ËÎflÎ…ı Ïÿ‰Î‚Ì ±fiı ±Lfi¿>À ¿›˘˝. ‘fi-
÷ıflÁ◊Ì ±Lfi¿>ÀfiÎ Ïÿfi Á‘Ì fl˘… flÎ÷ı ±fiı ‰Ëı·Ì Á‰Îflı ‹ËÎflÎ… ‰ÎÁÿı‰
fiÎflÎ›HÎfiÎ ±˘flÕÎ ±Î√‚ Ï⁄flÎ…÷Î. Á_÷˘ ±ÎÁ’ÎÁ ÿÌ’‹Î‚Î ’Òfl÷Î.
fl_√˘‚Ì fl«÷Î ±fiı Ïÿ‰Î‚ÌfiÎ_ ’ÿ˘ ⁄fiÎ‰Ì √Î÷Î. ‹ËÎflÎ… ÿÒ‘ ÿ˘ËÎ÷_ Ë˘›
I›Î_ …¥ ∂¤Î flËı÷Î. ±˘»\_ ÿ˘èÎ_ Ë˘› ÷˘ ’˘÷ı ÷Î_⁄ÕÌ ·¥ ’Òfl_ ÿ˘ËÌ ·ı÷Î.
ÁÎ_…ı ·Z‹Ì‰ÎÕÌ‹Î_ CÎ˘ÕÎ ¬ı·‰÷Î. ±¯Î¿>Àfiı Ïÿ‰Áı ÁÎ_…ı …‹‰ÎfiÌ ’_„@÷
◊¥ I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Á˙ fiÎfiÎ Á_÷˘ ’ÌflÁı ±fiı ‹˘ÀıflÎ Á_÷˘ ≠◊‹
’_√÷‹Î_ …‹‰Î ⁄ıÁı.” ±ı‹ ¿ËÌ ’˘÷ı Á˙fiı ±Î√˛Ë ¿flÌ …·ı⁄Ì ’ÌflÁÌ.
‹Î√Âfl ‹ÏËfi˘ Ë÷˘. √œÕÎ‹Î_ ±ı¿ ËÏfl¤@÷ı ΩÕ˘ ‘Î⁄‚˘
‹ËÎflÎ…fiı ±˘œÎÕu˘. ‘Î⁄‚˘ ΩÕ˘ ±fiı ⁄fl»À, ÂflÌflı ¿flÕı ÷ı‰˘. ÂflÌflı
ÁËı… Ωıfl◊Ì CÎÁÎ› ÷˘ «Î‹ÕÌ ·Î· ◊¥ Ω› ÷ı‰˘, ’fl_÷ ’ı·Î ËÏfl¤@÷ı
¬Ò⁄ ¤Î‰◊Ì ‘Î⁄‚˘ ±˘œÎÕı·˘ ÷ı◊Ì ‹ËÎflÎ… ÏfiI› ÷ı ‘Î⁄‚˘ ±˘œÌfiı ¿◊Î
¿fl‰Î ⁄ıÁ÷Î.
±Î Ωı¥ ¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘±ı ›„@÷’Ò‰˝¿ ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ ‘Î⁄‚˘ ‹Î√Ì
Ωı›˘. ’HÎ ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ¿Î‹‚Ì ±’Î‰Ì, ’HÎ ‘Î⁄‚˘ ÿÌ‘˘ fiÏË.
’Òfi‹fi˘ Ïÿ‰Á Ë÷˘. Á‰ÎflfiÎ ’Ë˘fl‹Î_ ‹ËÎflÎ… ¿◊Î ¿fl÷Î Ë÷Î ÷ı
‰¬÷ı ±ı¿ ËÏfl¤@÷ ‹ËÎflÎ…fiı Á_ÿfl {ÌHÎÌ ¿Î‹‚Ì ±˘œÎÕ‰Î ±ÎT›Î, I›Îflı
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ±˘œı »ı ÷ı ‘Î⁄‚˘
¬Ò⁄ ‰…fiÿÎfl, ΩÕ˘ ±fiı ⁄fl»À »ı. «Î‹ÕÌ ’fl CÎÁÎ› I›Îflı ·˘ËÌfiÎ ÀÏÂ›Î
eÀÌ Ω› »ı. ‹ÎÀı ÷‹˘ ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ ÷ı ‘Î⁄‚˘ ‹Î√Ωı.”
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿Ëı — “¤·ı.”
’ı·Î ËÏfl¤@÷ı ‹ËÎflÎ…fiı ¿Î‹‚Ì ±˘œÎÕÌ. ÷ı ‰¬÷ı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ ‘Î⁄‚˘ ‹ÎB›˘. ‹ËÎflÎ…ı “fiÎ” ’ÎÕÌ. ±Î Ωı¥
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î Ïfi√˝HÎÎfi_ÿ8 …Õ¤fl÷ …ı‰Î »ı.
÷ı‹fiı ‘Î⁄‚˘ √Q›˘ »ı. ‹ÎÀı ±Î’ ±Î’˘ ÷˘ ÁÎv_.”
‹ËÎflÎ… ËÁÌ ’ÕuÎ. ‹ËÎflÎ…ı ∂¤Î ◊¥fiı — “S›˘, ±‹ÎflÎ
…Õ¤fl÷ !” ±ı‹ ¿ËÌfiı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ‘Î⁄‚˘ ±˘œÎÕu˘.
‘‹˝¿<‚fiÌ ÁÎ◊ı Ï‹·fi

‹Î√ÂflfiÎ ¿ÚWHÎ’ZÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ËÏfl¤@÷ı ±Î‰Ìfiı ¬⁄fl ±ÎM›Î.
“‹ËÎflÎ… ! ‘‹˝¿<‚fiÎ_ ¿<À<_⁄Ì…fi˘ ’‘ÎflÌ flèÎÎ_ »ı.”
‹ËÎflÎ… CÎ˘ÕÌ±ı Á‰Îfl ◊¥fiı ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ◊Ì Á‹Ïœ›Î‚Îfiı flV÷ı ‘Îfl
±Î√‚ ¬Ì…ÕÎ fiÌ«ı (ËÎ· I›Î_ ±˘À˘ »ı) Á‰ÎÏÁfiÌ ¤Î¤Ìfiı ·ı‰Î
ËÏfl¤@÷˘fiı ·¥fiı ÁÎ‹Î √›Î. Á‰ÎÏÁfiÌ ¤Î¤Ì (flÎ‹≠÷Î’¤Î¥fiÎ_ ‘‹˝-
’IfiÌ), ‰Ïfl›Î‚Ì⁄Î¥ (≥E»ÎflÎ‹fiÎ_ ‘‹˝’IfiÌ), flCÎ‰Ìfl∞¤Î¥, ±›˘K›Î-
8. √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi_ ⁄Ì…\_ fiÎ‹ Ïfi√˝HÎÎfi_ÿ Ë÷_.
≠ÁÎÿ∞ ‰√ıflı ±›˘K›Î◊Ì ±ÎT›Î_.

Á‰ÎÏÁfiÌ ¤Î¤ÌfiÎ ±Îfi_ÿfi˘ ’Îfl fi flèÎ˘. ËÊ˝fiÎ_ ±Î_Á ÷ı‹fiı
±Î‰‰Î_ ·ÎB›Î_. ÷ı‹fiı ◊›_ — “±flı ! ±Î V‰Mfi ÷˘ fi◊Ì ?”
¤Î¤Ìfi˘ ±Îfi_ÿ ‹Î› fiËŸ. ‹ËÎflÎ… ±ZÎfl ±˘flÕÌ‹Î_ ±Î◊‹HÎÌ ¿˘fl
…‹‰Î ⁄ıÃÎ. Á‰ÎÏÁfiÌ ¤Î¤Ì±ı ‰Ê˘˝ ’»Ì ’ÌflÁ‰Îfi˘ ŒflÌ ·ËÎ‰˘ ·Ì‘˘.
¤Î¤ÌfiÌ ¤„@÷ Œ‚Ì. ÷ı‹fiÌ Áı‰ÎfiÎ Œ‚w’ı ‹ËÎflÎ… ŒflÌ ≠ÎÅ
◊›Î. ÷ı‹fiÎ_ ±Î_Á ⁄hÎÌÁ ‰Êı˝ Á¿Î›Î_.
’»Ì ‹ËÎflÎ… ¿<_Õ‚, ÁÎfl_√’fl ◊¥fiı √œÕÎ ’‘Î›Î˝.
“±Î √Îfl˘ fiÏË ’HÎ «_ÿfi »ı”

‰fl÷Î· e·ÿ˘· ¿›˘˝. ÷ı ‰¬÷ı ‰fl÷Î· ‹_ÏÿflfiÎ ⁄Î_‘¿Î‹fi_ ¿Î‹
«Î·÷_ Ë÷_. ⁄‘Î Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘ ±Î ¿Î›˝ ¿fl÷Î. ‹ËÎflÎ… ¬flÂÌ
fi¬Î‰Ì I›Î_ ⁄ıÁ÷Î. Á˙fiı ⁄‚, ≠ıflHÎÎ ±fiı ‹Î√˝ÿÂ˝fi ±Î’÷Î. Á˙fiÌ Áı‰Î-
¤Î‰fiÎ Ωı¥ ‹ËÎflÎ… flÎ∞ ◊›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹˘ Á˙±ı ¬Ò⁄ ÿÎ¬Õ˘
¿›˘˝ »ı. ‹ÎÀı ±Î‰˘, ‹‚Ì±ı.”
±Î◊Ì, ¤„@÷Ï≠›Îfi_ÿı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±‹Îv_ ÂflÌfl √ÎflÎ‰Î‚_ »ı.”
‹ËÎflÎ… ËÁÌfiı ¿Ëı — “±ı √Îfl˘ fi◊Ì ’HÎ ±ı ÷˘ «_ÿfi »ı. ‹ÎÀı
±Î‰˘, …ıfiÎ_ √ÎflÎ‰Î‚Î_ ±_√ Ë˘› ÷ıfiı ‹‚Ì±ı.” ¿Î‹ ¿flfiÎflÎ ⁄‘Î Á_÷˘
±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ‹ËÎflÎ… ¤ıÀuÎ.
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÿÒfl ∂¤Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “V‰Î‹Ì ! ±Î‰˘
÷‹fiı ‹‚Ì±ı.”
V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ‹Îv_ √ÎflÎ‰Î‚_ ±_√ fi◊Ì.”
÷ı‹fiÌ Áfl‚ ±fiı Ïfiÿ˘˝Ê ≠¿ÚÏ÷ Ωı¥, √ÎflÎ‰Î‚_ ÂflÌfl fi Ë˘‰Î »÷Î_
‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı ‹Y›Î. ±ËŸ ‹ËÎflÎ…ı V‰›_ ‹V÷¿ ’fl πÀ˘ ¨«¿Ì.
[24] ‰fl÷Î·‹Î_ ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰ ’‘flÎT›Î
‰fl÷Î·‹Î_ ‹_Ïÿfl ÷ˆ›Îfl ◊›_. ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ…fiı ‹ÒÏ÷˝
≠Ï÷WÃÎ ‹ÎÀıfi_ ‹ËÒ÷˝ fiyÌ ¿flÌ ‰fl÷Î· ≠Ï÷WÃÎ ¿fl‰Î ’‘Îfl‰Î ±Î‹_hÎHÎ
‹˘¿S›_. ‹ËÎflÎ…ı ‹›ÎflÎ‹ ¤| ±Î√‚ ‹ËÒ÷˝ Ωı‰flÎT›_. Á_‰÷ 1881fiÎ

¿ÎÏ÷˝¿ Áÿ ⁄ÎflÂı ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ ¿fl‰Îfi_ fiyÌ ◊›_. ‹ËÎflÎ…ı ±ZÎflÎfi_ÿ V‰Î‹Ì
ÁÎ◊ı ’hÎ ‹˘¿S›˘. ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎfiÌ Ï÷Ï◊ ·¬Ì, ÁÎ◊ı ⁄Ì∞ ¤·Î‹HÎ˘ ·¬Ì.
¿o¿˘hÎÌ±˘ ‹ËÎflÎ…fiÎ fiÎ‹ı ±fiı √Î‹˘√Î‹ ·¬Ì ‹˘¿·Ì. ‹ËÎflÎ…
√œÕı◊Ì ‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ’Î_« Ïÿ‰Áfi˘ ›iÎ ¿flÌ, ‘Î‹‘Ò‹◊Ì Ï‰Ï‘’Ò‰˝¿
‹ÒÏ÷˝±˘fiÌ ≠Ï÷WÃÎ ¿flÌ. ’˘÷Îfiı ËÎ◊ı ’˘÷ÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝fi_ “ËÏfl¿ÚWHÎ” fiÎ‹
±Î’Ìfiı Á˙ ≠◊‹ ‰fl÷Î·‹Î_ ≠Ï÷WÃÎ ¿flÌ. ±Î ±ı‹fiÎ ¤√‰Îfi’HÎÎfi˘ ±ı¿
±Ï¶÷Ì› ≠Á_√ »ı.
≠Ï÷WÃÎ ◊¥ √›Î ’»Ì ‹_ÏÿflfiÎ ⁄Î_‘¿Î‹‹Î_ ‹ÿÿ ¿flfiÎfl ÿflı¿ ¿ÏÕ›Î
±fiı ÏÂS’¿Îflfiı ‹ËÎflÎ…ı ÏÂfl’Î‰ ±ÎM›˘.
Áfl÷‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ
‰fl÷Î·‹Î_ ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fiÌ ≠Ï÷WÃÎ ‰¬÷ı ‹ËÎflÎ…ı Áfl÷fiÎ
±Ï÷Â› ≠ı‹Ì ËÏfl¤@÷˘fiÌ Ï‰fi_÷Ì ‹ÎL› flÎ¬Ì, Áfl÷ ’‘Îfl‰ÎfiÌ “ËÎ” ’ÎÕÌ.
’˘÷ı ±Î’ı·Î ‰«fi ≠‹ÎHÎı ÷ı±˘ ¿ÎÏ÷˝¿ ‰ÿ ⁄Ì…ı ‰fl÷Î·◊Ì Áfl÷
…‰Î fiÌ¿Y›Î. Â˘¤ÎflÎ‹ ÂÎVhÎÌ, ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ¤√‰ÿÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ±ı‰Î
¤HÎı·Î Á_÷˘ fiı ¿ıÀ·Î¿ ‹˘ÀıflÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ·¥fiı ‹ËÎflÎ… Áfl÷ …‰Î
fiÌ¿Y›Î. ‹Î√˝‹Î_ ⁄˘«ÎÁHÎ flÎ÷ flèÎÎ. ¤w«‹Î_ fi‹˝ÿÎ÷Ìflı VfiÎfi ¿›*.
‰ËÎHÎ‹Î_ ⁄ıÁÌ fi‹˝ÿÎ ’Îfl ¿flÌ Ï‰«flHÎ ¿fl÷Î_ ¿fl÷Î_ ÷Î’Ì fiÿÌfiı ¿Î_Ãı ±ÎT›Î.
÷Î’Ì fiÿÌ ∂÷flÌfiı ÷Î’ÌfiÎ ±Îflı ’ÎflÁÌfiÎ wV÷‹ ⁄Î√‹Î_ ±Î‰Ìfiı ∂÷›Î˝.
¿ÎÏ÷˝¿ ‰ÿ ÁÎ÷‹fi˘ Ïÿ‰Á Ë÷˘. Áfl÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ‹Î ±ÎT›Î.
÷ı‹fiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹˘ ¿Î·ı Áfl÷ ±Î‰ÌÂ_. I›Î_ Á‘Ì‹Î_ ‰fl÷Î·◊Ì
’fl‹ËoÁ˘fi˘ Á_CÎ ±Î‰Ì …Âı.”
’√ı ·Î√Ìfiı ËÏfl¤@÷˘ ÂËıfl‹Î_ ’Î»Î √›Î. ‹ËÎflÎ…fi_ ÁÎ‹ˆ›_
¿fl‰ÎfiÌ ÷ˆ›ÎflÌ±˘ ËÏfl¤@÷˘ ¿fl‰Î ·ÎB›Î. ÁÎ_…ı ’ÎflÁÌ ¤@÷ ¬Îfi
±flÿıÂfl∞±ı ‹ËÎflÎ… ’fl ’hÎ ·¬Ì ‹˘¿S›˘ — “±‹˘ ÁÎ‹ˆ›_ ·¥ ±Î’fiı
√Î‹‹Î_ ’‘flÎ‰‰Î ±Î‰ÌÂ_. ÷˘ ±Î’ ±‹Îv_ ±Î‹_hÎHÎ V‰Ì¿ÎflÂ˘.”
ÁÎ_…ı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı wV÷‹ ⁄Î√‹Î_ Á_ÿfl ÏËoÕ˘‚˘ ±Î_⁄·ÌfiÌ
ÕÎ‚ı ⁄Î_‘Ì ‹ËÎflÎ…fiı {·ÎT›Î. ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı Á˙ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiÌ
Á¤Î ¿flÌ ¿èÎ_ —

“ËÏfl¤@÷˘±ı ’flV’fl ±ı¿⁄ÌΩfi_ ‹ÎËÎIQ› Á‹…‰_. ÷‹ı Á˙ ‘˛‰,
≠Ë˚·Îÿ, ±_⁄flÌÊ …ı‰Î »˘, ‹ÎÀı ¿˘¥±ı ¿˘¥fi˘ ±¤Î‰ fi ·ı‰˘. ¿˘¥±ı
¿˘¥fiÌ ¥W›Î˝ fi ¿fl‰Ì. Á_’, Áxÿ¤Î‰ ±fiı Ïfiÿ˘˝Ê¤Î‰ ’flV’fl flÎ¬‰˘.
±Î‰˘ ‹ÏË‹Î Á‹…Â˘ ÷˘ @›Îflı› ÁIÁ_√‹Î_ Ï‰ZÎı’ fiÏË ±Î‰ı.
“Ëı Á_÷˘ ! ÷‹˘ Á˙ ⁄fl˘⁄Ïfl›Î’b_ ±Î‰‰Î ÿıÂ˘ fiÏË. Ïfi›‹-‘‹˝
ÁÎfl‘Îfl ’Î‚Ωı. ‰÷˝fi Â© flÎ¬Ωı. ¿˘¥ ’HÎ ÁÎ‘±ı ËÏfl¤@÷ ±Î√‚
¿Î_¥ ‹Î√‰_ fiÏË. ’V÷¿, «M’, ¿Î÷fl, ÿ˘flÎ, Á˘›, ¿Î_¥ ’HÎ Ωı¥÷_ Ë˘› ÷˘
’˘÷ı ‹Î√‰_ fiÏË. ’˘÷ı …ı ‹_Õ‚‹Î_ Ë˘› ÷ı Áÿ˚√vfiÌ ¿ı ‹Ëo÷fiÌ ’ÎÁı …¥fiı
÷ı‹fiÌ ’ÎÁı ‹Î√‰_. ÷ı±˘ …ı‹fiÌ ’ÎÁı ‹Î√‰Î …ı‰_ ËÂı, ÷ı‹fiÌ ’ÎÁı◊Ì
‹_√Î‰Ìfiı …wflÌ ‰V÷ ±’Î‰Âı. ÁÎ‘±ı ÷˘ flÎ÷-ÿÎ”Õ˘ ¿◊Î, ‰Î÷Î˝, ¤…fi,
Áı‰Î ±fiı Á‹Î√‹‹Î_ ¿Î‚ ’ÁÎfl ¿fl‰˘.”
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ’ÎflÁÌ ±flÿıÂfl ¿˘À‰Î·, ÷ı‹fiÎ ¤Î¥ ’ÌwÂÎ ¿˘À‰Î·,
¤Î·«_ƒ ÂıÃ, Ëfl√˘Ï‰_ÿ ’Àı·, ‹Ëı÷Î …√∞‰fi¤Î¥, ÂıÃ ·Z‹Ì«_ÿ
‹ÎflŒÏ÷›Î, ÿ›ÎflÎ‹, ‹ÎHÎı¿«_ÿ¤Î¥ ‰√ıflı ‹˘ÀıflÎ ËÏfl¤@÷˘ Ï‰·Î›÷Ì
⁄"LÕ‰ÎΩ_ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ‹ËÎflÎ…fiı ÷ıÕ‰Î ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…fiı
‹ıfiÎ‹Î_ ⁄ıÁÎ›Î˝. ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ÂËıfl‹Î_ ’‘flÎT›Î.
±ı¿ÎÿÂÌfiı Ïÿ‰Áı Áfl÷fiÎ Ï‰¶Îfi ÂÎVhÎÌ±˘fiı ⁄˘·Î‰Ì ÂÎVhÎÎ◊˝
¿flÎT›˘. ‹ËÎflÎ…fiÎ ’fl‹ËoÁ˘fi˘ Ï‰…› ◊›˘. ÷˘ ›ı ‹ËÎflÎ…ı ≠Ï÷’ZÎÌ
⁄˛ÎõHÎ˘fiı ÿÎfi-ÿÏZÎHÎÎ ±fiı ’˘ÊÎ¿ ±ÎM›Î_.
Áfl÷ Ï…S·ÎfiÎ …… ±ıLÕflÁfiı ‹ËÎflÎ…fiı ’˘÷Îfiı I›Î_ ’‘Îfl‰Î
±Î‹_hÎHÎ ±ÎM›_. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÌ ‰ÎÕÌ‹Î_, ⁄_√·ı ’‘flÎ‹HÎÌ‹Î_ √›Î. ÷ıHÎı
À˘’Ì μ÷ÎflÌ ‹ËÎflÎ…fi_ ±Ï¤‰Îÿfi ¿›*. √·Î⁄fi˘ ËÎfl ‹ËÎflÎ…fiı ’ËıflÎ‰Ì
ËÎ◊‹Î_ e·fi˘ √…fl˘ ±ÎM›˘. ‹ËÎflÎ… ’fl ±kÎfl »Î_ÀÌ, ±fl⁄V÷ÎfiÌ ÁÒ¿Î
‹ı‰Îfi˘ ◊Î‚ ‘›˘˝. ‹ËÎflÎ…ı ◊˘ÕÌ ‰Î÷˘ ¿flÌ μ’ÿıÂ ÿÌ‘˘. ÁÎ◊ı Ï‹. ±ıflfi
’HÎ Ë÷Î. ÷ı‹HÎı ÿÎÿÎ¬Î«fl ±fiı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı Á_⁄˘‘Ìfiı ¿èÎ_ — “÷‹ÎflÎ
·˘¿˘fiÎ Õ¤ÎHÎfiÎ ›iÎ ‰¬÷ı (Á_. 1866‹Î_) V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ‹ËÎflÎ…fiı Ë_
‹Y›˘ Ë÷˘. ÷ı ‰¬÷ı ÷ı±˘ ›‰Îfi ±fiı ’Î÷Ï‚›Î …HÎÎ÷Î Ë÷Î. Ë‰ı T≤©
…HÎÎ› »ı. ±Î…ı CÎHÎÎ_ ‰Ê˘˝ ’»Ì V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ_ ÿÂ˝fi ◊›Î_. ÷ı‹fiÌ ÁÎflÌ
Á_¤Î‚ flÎ¬Ωı. ÷ı‹fiÎ …ı‰Î ‹ËÎ’vÊfiÌ ±Î ÿıÂ‹Î_ ⁄Ë …wfl »ı.”

÷ı ‰¬÷ı ±ıLÕflÁfifiÌ ‰ÎÕÌ‹Î_ ⁄Î…\fiÎ ⁄_√·Î‹Î_ …ı‰fi ÁÎËı⁄ flËı÷Î
Ë÷Î. ÷ı‹HÎı ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiı ’˘÷Îfiı I›Î_ ’‘Îfl‰Î ¿èÎ_. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı
⁄_√·ı ’‘Î›Î˝. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı ±kÎflfiÌ ÂÌÂÌ ±fiı Ï‰·Î›÷Ì w‹Î·
±ÎM›˘. ÷ıfiı μ’ÿıÂ ÿ¥, ÷ıfi_ CÎfl ’Î‰fi ¿flÌ ‹ËÎflÎ… μ÷Îflı ’‘Î›Î˝.
±flÿıÂfl ¿˘À‰Î·ı ‹ËÎflÎ…fiı CÎHÎÎ ≠ë˘ ’Ò»uÎ. ‹ËÎflÎ…ı Á_ÿfl μkÎfl ±Î’Ì
÷ı‹fiı ¤√‰Îfi’HÎÎfi˘ Ïfiç› ¿flÎT›˘.
’ÌwÂÎ ¿˘À‰Î·fiÌ Ï‰fi_÷Ì◊Ì ÷ı‹fiÌ ‰ÎÕÌ‹Î_ ÷◊Î ’ÌwÂÎfiÎ ±fiı
±flÿıÂfl∞fiÎ CÎflı ’‘flÎ‹HÎÌ ¿flÌ.
‹Î√Âfl Áÿ ⁄Ì…fiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ… ’Î»Î ÂËıfl ⁄ËÎfl wV÷‹
⁄Î√‹Î_ ’‘Î›Î˝. ±Î…◊Ì ±Î wV÷‹⁄Î√ “fiÎflÎ›HÎ ⁄Î√” ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷˘
◊›˘. ‹ËÎflÎ…ı I›Î_ Á¤Î ¿flÌ Áfl÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı μ’ÿıÂ ÿÌ‘˘. »ı‰Àı
±flÿıÂfl ¿˘À‰Î·ı ∂¤Î ◊¥fiı ‹ËÎflÎ…fiı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ — “Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±Î’
¬˘ÿÎ¥ »˘. ±Î’ ±Ëfl‹{ÿ »˘. ±Î’fiÎ ÏËoÿ‘‹˝‹Î_ …ı‹ ¤fl÷∞fiı ’ÒΩ
¿fl‰Î ›ÎÿÌw’ı flÎ‹«_ƒ ¤√‰Îfiı «Î¬ÕÌ ±Î’Ì Ë÷Ì, ÷ı‹ ±Î’fiÌ ≠ÁÎÿÌfiÌ
¿Î_¥¿ ‰V÷ ‹fiı ±Î’˘. …ı◊Ì fl˘… ÷‹fiı ›Îÿ ¿flÌfiı Ë_ ÷‹ÎflÌ ’ÒΩ ¿v_.”
÷ı‹fiÌ Â© xÿ›fiÌ ≠Î◊˝fiÎ ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ±flÿıÂfl∞fiı ’˘÷ÎfiÌ
’ÎCÎ ±Î’Ì. fl_¿fiı Á˘fiÎfi˘ «v ‹‚ı ±fiı flÎ∞ ◊Î› ÷ıÀ·Î ±flÿıÂfl∞ flÎ∞
◊›Î. (±Î… Á‘Ì ±ı ’ÎCÎ ±flÿıÂflfiÎ ‰_ÂΩı±ı ÁÎ«‰Ì flÎ¬ı·Ì »ı.)
÷ı ‰¬÷ı Áfl÷fiÎ ¿flÁfiÿÎÁ ±fiı …√∞‰fi¤Î¥±ı fi‰Ì ’ÎCÎ
‹ËÎflÎ…fiı ⁄_‘Î‰Ì. ‹ËÎflÎ… Á_CÎ ·¥ √œ’fl …‰Î fiÌ¿Y›Î.
√œÕÎ‹Î_ ‰Á_÷’_«‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿flÌ, ‹ËÎflÎ… ±ÎÃ‹fiı Ïÿfiı ÿÎÿÎ-
¬Î«flfiÌ Ωfi ·¥fiı √œ’fl◊Ì fiÌ¿Y›Î. ’˘÷ÎfiÎ μkÎ‹ ¤@÷ ÿÎÿÎ¬Î«flfi˘
‰_Â‰ı·˘ «Î· flËı ÷ı‰Î Ëı÷◊Ì ÷ı‹fiı ⁄Ì∞ ‰Îfl ’flHÎÎ‰‰Î ‹ËÎflÎ…
¤À‰ÿfl Á˙fiÌ ÁÎ◊ı √›Î. ‹ËÎ Áÿ ÿÂ‹ı ¤À‰ÿfl‹Î_ ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ_ ·Bfi
…Á‹÷Ì ÁÎ◊ı ¿flÎ‰Ì, ‹ËÎflÎ… √œ’fl ’Î»Î ’‘Î›Î˝.
Ï⁄Â’ Ëı⁄fl ÁÎ◊ı ‹·Î¿Î÷

±Î Á‹›‹Î_ Ï¬˛V÷Ì ‘‹˝ ≠«Îfl Ï‹ÂfifiÎ ‰ÕÎ flı‰fl_Õ Ï⁄Â’ Ëı⁄fl
¿·¿kÎÎ ÷flŒ μkÎfl ¤Îfl÷‹Î_ Ï¬˛V÷Ì ‘‹˝fiÎ ≠«Îfl ‹ÎÀı Œfl÷Î Ë÷Î. ÷ı±˘
√…flÎ÷‹Î_ ±ÎT›Î. ‰Õ˘ÿflÎ‹Î_ ¿·ı@Àfl Ï‰Ï·›QÁfiı Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiı
lÌ∞‹ËÎflÎ…ı ¿flı· Á‹Î…Á‘ÎflÎfiÎ ±fiı ‘‹˝Á‘ÎflÎfiÎ ¿Î›˝fi˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘.
Ï‰Ï·›QÁfiı ¿èÎ_ — “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎı CÎb_ Á_ÿfl ¿Î›˝ ¿›* »ı. ÷ı‹fiÌ
‘‹˝Á‘Îfl¿ ÷flÌ¿ıfiÌ ±Ï÷Â› ·˘¿Ï≠›÷Î ±fiı μ’ÿıÂfiÌ ‹fiı ‰Õ˘ÿflÎ‹Î_
±ÎT›Î ’»Ì ¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı‹fi˘ ‘‹˘˝’ÿıÂ ÏËoÿ ÂÎVhÎ˘‹Î_ ¿èÎ˘ »ı ÷ıfiÎ◊Ì
’HÎ μE«÷fl »ı. ÷ı±˘ Ï‰Â© ±Î«flHÎ ±fiı VhÎÌ±˘ ≠I›ı ’Ï‰hÎ º„WÀ±ı
‹Îfi◊Ì Ωı‰Îfi_ μ’ÿıÂı »ı. ÷ı±˘ «˘flÌ ±fiı ¬Òfifi˘ ÏfiÊı‘ ¿flı »ı. …ı …ı
¬flÎ⁄‹Î_ ¬flÎ⁄ √Î‹˘ ±fiı Ï…S·Î±˘‹Î_ ÷ı‹HÎı ¿Î›˝ ¿›* »ı, ÷ı ÷ı ≠ÿıÂ˘
±Î…ı Á˙◊Ì ÁÎflÎ ±fiı ¿Î›ÿÎ T›‰V◊Î flÎ¬fiÎflÎ »ı.”
±ÎÀ·Ì ‰Î÷ ÁÎ_¤‚Ì I›Î_ … Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiÎ ±_÷fl‹Î_ ≠¿ÎÂ ◊›˘.
÷ı‹fiÎ ±_÷fl‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ‹‚‰ÎfiÌ μI¿oÃÎ ◊¥ ±Î‰Ì. ±Î◊Ì, ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiı fiÏÕ›Îÿ‹Î_ ‹‚‰Î ‹ÎÀı ¿Ëı‰flÎT›_.
‹ËÎflÎ… ÷ı ‰¬÷ı Õ¤ÎHÎ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. ‹ÌÃÎ¥fiÎ ’ÏÕ›Î ±fiı
ËÎfl÷˘flÎ ±Î’Ì ‹ËÎflÎ…ı » ËÏfl¤@÷˘fiı ‰ÎÁÿ Ï⁄Â’ Ëı⁄fl ±Î√‚
‹˘¿S›Î. ÷ı‹HÎı ÁÎËı⁄fiı ËÎfl÷˘flÎ ¿flÌ ‹ÌÃÎ¥fi_ fi…flÎb_ ±ÎM›_. Ï⁄Â’
Ëı⁄flı ±Î »±ı ÁÎ‹ı Ωı›_. ‰ÎÏHÎ›Î ÂıÃ, ¿˘‚Ì ÃÎ¿<fl, flÎ…’Ò÷, flÎ›÷ ±fiı
‹Á·‹Îfi ±ı‰Î » ¤@÷˘ ¿’Î‚‹Î_ Ï÷·¿-«Î_ÿ·Î ÁÎ◊ı fi‹fi ¿flÌ ∂¤Î
flèÎÎ. ±Î‰Î ’flV’fl Ï‰fl˘‘Ì V‰¤Î‰ ±fiı Á_V¿Îfl‰Î‚Î ·˘¿˘fiı Ωı¥ Ï⁄Â’
Ëı⁄fl »¿ ◊¥ √›Î. ÷ı‹fiı ¿<÷ÒË· ◊›_ ¿ı “‹Á·‹Îfi, ¿ÎÃÌ, ¿˘‚Ì ±fiı
‰ÎÏHÎ›Î ¤ı√Î … ¿ı‰Ì flÌ÷ı ◊›Î ?”
÷ıHÎı ±Îç›˝◊Ì ’Ò»u_ — “Â_ ÷‹ı ⁄‘Î V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ ¤@÷˘ »˘ ?
÷‹ı ⁄‘Î ÁÎ◊ı ¿ı‰Ì flÌ÷ı flËÌ Â@˘ »˘ !”
I›Îflı ÷ı‹HÎı ≠I›kÎfl ‰ÎY›˘ ¿ı ó “±‹ı ¤·ı …\ÿÌ iÎÎÏ÷fiÎ Ë˘¥±ı,
’HÎ ±‹ı Á˙ ¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ ¤@÷˘ »Ì±ı. ÷ı‹HÎı ±‹fiı ÂÌ¬T›_
»ı ¿ı ±ı¿⁄ÌΩfiı ¤Î¥±˘ √HÎ‰Î ±fiı Á_’-Áxÿ¤Î‰◊Ì flËı‰_.” (Ï⁄Â’
Ëı⁄fl Ï·Ï¬÷ “fiıflıÏÀ‰ ±˘Œ ±ı …fia ◊˛Ò ‘Ì ±’fl ≠˘Ï‰LÁÌÁ ±˘Œ
≥„LÕ›Î”, ’Î. fi_. 107)
Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiı ‹ÎÀı ±Î ‰V÷ ¿S’fiÎ ⁄ËÎflfiÌ Ë÷Ì. ÷ıfiı ¬Î÷flÌ ◊¥
√¥ ¿ı ‹ËÎflÎ…fi_ ¿Î›˝ ¬flı¬fl ‹ËÎfi Ë˘‰_ Ωı¥±ı ! ±Î‰Ì ΩÏ÷fiÎ ·˘¿˘

@›Îflı› …_’Ìfiı ±fiı Á_’Ìfiı flËÌ Â¿ı fiÏË, ÷ıfiÎ‹Î_ ¤˛ÎI≤¤Î‰ ÏÁ_«fiÎfl ’vÊ
¬flı¬fl ‹ËÎfi ËÂı ! Ï⁄Â’ Ëı⁄flı ≥L÷ıΩflÌ◊Ì ’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ… @›Îflı
‹‚‰Î ±Î‰Âı ?”
ËÏfl¤@÷˘±ı ¿èÎ_ — “±Î‰÷Ì¿Î·ı Á‰Îflı ±Ï√›Îfl ‰Î√ı fiÏÕ›Îÿ‹Î_
‹ËÎflÎ… ‹‚‰Î ±Î‰Âı.”
Ï⁄Â’ Ëı⁄fl ⁄Ë flÎ∞ ◊›Î. ÷ı±˘ ±Î÷fl÷Î◊Ì ‹ËÎflÎ…fiÌ flÎË Ωı‰Î
·ÎB›Î.
÷Î. 26-3-1825, flÏ‰‰Îflfi˘ Ïÿ‰Á ±ÎT›˘. ‹ËÎflÎ… Õ¤ÎHÎ◊Ì
CÎ˘ÕÌ ’fl ⁄ıÁÌ fiÏÕ›Îÿ …‰Î fiÌ¿Y›Î. hÎHÎÁ˘ …ıÀ·Î ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı Ë÷Î.
÷ı‹Î_ ⁄_ÿÒ¿‰Î‚Î ’«ÎÁ ’ÿÎÏ÷ Ë÷Î. ¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘±˘, ¤@÷˘ ±fiı ¿ÎÃÌ±˘
±_√flZÎ¿˘fiÌ ÁÎ◊ı Ë÷Î.
±ÎÀ·˘ ‹˘À˘ Á‹ÒË Ωı¥ Ï⁄Â’ Ëı⁄fl »¿ ◊¥ √›Î. ‹ËÎflÎ…fiı
±Î‰¿Î›Î˝. ’»Ì ÷ıHÎı fi‹Ìfiı ‹ËÎflÎ…fiı ±Ï¤‰Îÿfi ¿›*. ‹ËÎflÎ… ÁÎ◊ı ËÎ◊
Ï‹·Î‰Ì, ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ‹ı ¿Î‚Ì ÁÌÁ‹fiÌ ¬flÂÌ ’fl ⁄ıÁÎ›Î˝. ‹ËÎflÎ…ı Á‹ÂÎ
(≥ÂÎfl˘) ¿flÌ. ⁄‘Î ¤@÷˘ fiÌ«ı …‹Ìfi ’fl ⁄ıÁÌ √›Î.

‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ±fiı ±ÎÀ·Î ⁄‘Î l©Î‚ ±fiı ±ÎI‹Á‹’˝HÎ ¿flı
÷ı‰Î ¤@÷˘fi˘ Á‹ÒË Ωı¥fiı Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiı ‹fi‹Î_ ◊›_ — “‹ÎflÎ ±_√flZÎ¿˘
‹ÎflÌ Á_¤Î‚ ·ı »ı, ’fl_÷ ÷ı±˘ ‹fiı ±˘‚¬÷Î fi◊Ì ¿ı ‹ÎflÌ ’fl‰Î ¿fl÷Î
fi◊Ì. F›Îflı ±Î ‹ËÎflÎ…fiÎ ±_√flZÎ¿˘ ‰√fl ’√Îflı V‰ıE»Î◊Ì ±ÎI‹-
Á‹’˝HÎ ¿flfiÎfl ¤@÷˘ »ı. ±‹ÎflÎ ⁄ı ‰E«ı ‘ÎÏ‹˝¿ μLfi÷÷ÎfiÌ º„WÀ±ı ¿ı‰˘
Ï‰ÂÎ‚ ¤ıÿ »ı !”
’»Ì Ï⁄Â’ Ëı⁄flı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiı ‰Î_‘˘ fi Ë˘› ÷˘
±Î’fi˘ ÏÁ©Î_÷ Á‹Ω‰˘.”
‹ËÎflÎ…ı ’˘÷Îfi˘ ÏÁ©Î_÷ Á‹Ω‰÷Î_ ¿èÎ_ — “’fl‹ırfl ÷˘ ±ı¿ … »ı.
÷ıHÎı Á‹√˛ V≤„WÀ Á∞˝ »ı. ÷ı … Á‰Î˝‘Îfl »ı ±fiı Á‰˝fiÎ xÿ›‹Î_ flèÎÎ »ı.
Á‰˝T›Î’Ì »ı. ÷ı ’fl‹ırflfiı ±‹ı ±fiı ⁄‘Î ÏËLÿ±˘ ’fl⁄˛õ ¿ËÌ±ı »Ì±ı...
±ı ’fl‹ırflfiÎ CÎHÎÎ ±‰÷Îfl …\ÿÎ …\ÿÎ ≠ÿıÂ‹Î_ ◊›Î »ı. ±ı¿ ±‰÷Îfl
Ï¬˛V÷Ì±˘‹Î_ ±fiı ±ı¿ ‹Á·‹Îfi ‹ÎÀı ’HÎ ◊›˘ Ë÷˘...”
»ı‰Àı ‹fl‹‹Î_ Ïfiÿı˝Â ¿fl÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±ı ’fl⁄˛õfi˘ ±‰÷Îfl
…ıfiı ¿ıÀ·Î¿ ¿ÚWHÎ ¿Ëı »ı, ¿ıÀ·Î¿ ÁÒ›˝ ¿Ëı »ı, ÷ı Ë_ »\_.”
Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiı ◊›_ ¿ı ‹ËÎflÎ…fiı “⁄Î¥⁄·”fiÌ ±ı¿ ≠÷ ±Î’_, ’HÎ
ÏËoÿÌ ¿ı √…flÎ÷Ì‹Î_ ≠÷ Ë÷Ì fiËŸ. ÷ı‹fiÎ ‹fi ’fl ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ı¿ ±‹ÌÀ
»Î’ ’ÕÌ. ±Î‹, Ï⁄Â’ Ëı⁄flfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ◊›Î_ ±fiı ÷ı‹fiÎ_
ÁI¿‹˘˝fiÎ ’H›w’ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fifi_ Œ‚ ‹Y›_ !
¶ÎÏfl¿ÎfiÌ √˘‹÷Ì ‰fl÷Î·‹Î_

±ı …‹ÎfiÎ‹Î_ ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ÷Ì◊˝›ÎhÎÎfi˘ ‹ÏË‹Î ⁄Ë √HÎÎ÷˘. μkÎflı
⁄ÿflÌ-¿ıÿÎfl, ’Ò‰ı˝ …√LfiÎ◊’flÌ, ÿÏZÎHÎı flÎ‹ırflfiÌ ›ÎhÎÎ ¿›Î˝ ’»Ì ’Ïç‹ı
¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ›ÎhÎÎ Á˙±ı ¿fl‰Ì … Ωı¥±ı. ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ›ÎhÎÎ ‰√fl, ¤·ı ±Î¬Î
ÿıÂfiÎ_ ⁄‘Î_ ÷Ì◊˘˝fiÌ ›ÎhÎÎ ’√’Î‚Î ¿flÌ Ë˘› ÷˘ ’HÎ ±‘ÒflÌ √HÎÎ÷Ì.
¶ÎÏfl¿Î‹Î_, √˘‹÷Ì‹Î_ VfiÎfi ¿flÌ, ⁄ÎË ±fiı »Î÷Ì‹Î_ ÷M÷‹ƒÎ ·¥fiı ’»Ì
¶ÎÏfl¿Î‘ÌÂfiÎ_ ÿÂ˝fi ¿flÌ ±Î‰fiÎflfiÌ ⁄‘Ì ›ÎhÎÎ ’ÒHÎ˝ ◊¥ √HÎÎ÷Ì, ’fl_÷
¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ›ÎhÎÎ‹Î_ ¿WÀ ⁄Ë Ë÷_. ‹Î√˝‹Î_ «˘fl-·Ò_ÀÎvfi˘ ¤› Ë÷˘. ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ
‰ÎÀı ⁄Î‰Î±˘ ±fiı ‰ˆflÎ√Ì±˘fi˘ hÎÎÁ ‰ıÃ‰˘ ’Õ÷˘. ‰‚Ì, ¶ÎÏfl¿Îfiı ’Îÿfl
√Ò√‚Ì±˘ (⁄˛ÎõHÎ˘) Á˘fiÎ‹Ë˘fl ·Ì‘Î ‰√fl ÷Å‹ƒÎ ±Î’÷Î fiÏË. ’ˆÁÎ fi
±Î’fiÎflfiı ÷ı±˘ ⁄Ë hÎÎÁ ±Î’÷Î. ±Î‰˘ ¿Õ‰˘ ±fi¤‰ ‘‹˝¿<‚fiÌ ÁÎ◊ı
√›ı·Î Á„E«ÿÎfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’HÎ ◊›˘ Ë÷˘.
±Î◊Ì, ‰fl÷Î·‹Î_ ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰ ’‘flÎT›Î I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_
Ë÷_ — “±Î ¶ÎÏfl¿ÎfiÎ◊ … »ı. ±ËŸ ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ‹ÎŒ¿ ÷Ì◊˝VfiÎfi ◊Âı.”
ËÏflfi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î ‹ËÎflÎ… «ˆhÎ Áÿ ÁÎ÷‹ı ‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝.
ÿıÂÿıÂ◊Ì ËÏfl¤@÷˘ ÿÂ˝fiı ±Î‰ı·Î. ÷ı ‰¬÷ı ‰fl÷Î·‹Î_ ‘Îv ÷‚Î‰
¬˘ÿ‰Îfi_ ’Ò÷˝¿‹˝ «Î·÷_ Ë÷_, ±‘* ÷‚Î‰ ¬˘ÿÎ¥ √›_ Ë÷_. ÷‚Î‰
¬˘ÿÎ‰‰Îfi_ ¿Î‹ ±ZÎflÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ¿flÎ‰÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ‰fl÷Î·fiı ¶ÎÏfl¿Î …ı‰_
÷Ì◊˝ ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝.
±ı¿ÎÿÂÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ‹ËÎflÎ…ı ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ¿›˘˝. Á˙ ËÏfl¤@÷˘ ¿◊Î‰Î÷Î˝
ÁÎ_¤‚Ì ’˘÷’˘÷Îfiı μ÷Îflı …¥fiı ÁÒ÷Î. Á‰Îflı Á˙ ΩB›Î ÷ı ’Ëı·Î_ Á˙fiı
÷Ì◊˝w’ √˘‹÷Ì fiÿÌ ±fiı v„@‹HÎÌ-¶ÎÏfl¿ÎfiÎ◊fiÎ_ ÿÂ˝fi V‰Mfi‹Î_ ◊›Î_.
Á˙±ı ’flV’fl ±ı¿⁄ÌΩfiı ’˘÷ÎfiÎ_ V‰MfifiÌ ‰Î÷ ¿flÌ. Á˙±ı ‹ËÎflÎ…fiı ’HÎ
V‰MfifiÌ ‰Î÷ ¿flÌ.
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¶ÎÏfl¿Î‘ÌÂ ≠Á¯Î ◊¥fiı ’˘÷Îfi˘ Á‰˝
Á‹Î… ·¥fiı ±ËŸ ±Î‰Ìfiı flèÎÎ »ı. ±fiı ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰ ÷ı v„@‹HÎÌ-
¶ÎÏfl¿Î‘ÌÂfi_ … V‰w’ »ı ÷ı‹ Á‹…Ωı. ÷Ì◊˝w’ √˘‹÷Ì ÷‚Î‰ ’HÎ Ë‰ı
±ËŸ ±Î‰Ìfiı Ïfi‰ÎÁ ¿flÂı. ‹ÎÀı «Î·˘, Á˙ ‘Îv ÷‚Î‰ ¬˘ÿÌfiı ’ÒHÎ˝
¿flÌ±ı. ’Òfi‹ Á‘Ì‹Î_ ¿Î‹ ’Ò fl_ ¿flÌ fiÎ¬˘. ±Î’HÎı ¶ÎÏfl¿ÎfiÌ √˘‹÷Ì ±ËŸ
±ÎHÎ‰Ì »ı.”
Á˙ ËÏfl¤@÷˘ ‹_ÕÌ ’ÕuÎ. ‹ËÎflÎ… ’˘÷ı …¥fiı ÷‚Î‰fiı ¿Î_Ãı ¬flÂÌ
fi¬Î‰Ì ¿Î‹ ’fl ÿı¬flı¬ flÎ¬‰Î ⁄ıÃÎ. ’˘÷ı ’HÎ À˘’·Î μ’ÎÕuÎ. √Î‚
¿Îœu˘. ÁÎflÎ ÁÎflÎ CÎflfiÎ ËÏfl¤@÷˘ ’HÎ ÷‚Î‰ ¬˘ÿ‰ÎfiÎ ¿Î‹‹Î_ ·Î√Ì
√›Î. VhÎÌ±˘ ±fiı ’vÊ˘, T≤©, ›‰Îfi, ⁄Î‚¿, μE«-fiÌ«, Á˙ ‰HÎ˝fiÎ ¤@÷˘
¿Î‹ı ·Î√Ì √›Î_. ’Òfi‹ Á‘Ì‹Î_ ÷˘ ⁄‘˘ √Î‚ fiÌ¿‚Ì √›˘. «Îflı¿˘fl
¬˘ÿ‰Îfi_ ’Òfl_ ◊‰Î ±ÎT›_.
ÁÎ_… œ‚Ì √¥ Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ… ⁄ı πÀ ’fl ∂¤Î Ë÷Î. Á‰Îfl◊Ì
‹Ëıfi÷ ¿flfiÎfl ÿflı¿ ⁄Î¥-¤Î¥ ËÏfl¤@÷fiı ‹ËÎflÎ… ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±fiı ¿o¥ fiı

¿o¥ ≠ÁÎÿÌ ±Î’‰Î ‹Î_ÕuÎ. »ıS·ı ‰Îfl˘ ±ÎT›˘ »ÎHÎÌfiÎ ÷ıΩ ¤@÷ ±fiı
÷ı‹fiÎ ËÏfl…fi ‹_Õ‚fi˘. ÷ı±˘ Á˙ CÎÒ_ÀHÎ¤flÌ ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î. ÷ı‹HÎı
Á˙±ı ÷fi ÷˘ÕÌfiı Áı‰Î ¿flÌ Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ Áı‰ÎfiÌ ¿ÿfl ¿fl÷Î_
‰IÁ·¤Î‰ı ’Ò»u_ — “÷‹fiı Â_ ±Î’_ ?”
Á˙fiÎ ‰÷Ì ËÏfl…fi˘fiÎ ±Î√ı‰Îfi ‰HÎ¿fl ÷ıΩ ¤@÷ı ¿èÎ_ —
“‹ËÎflÎ… ! ±‹ √flÌ⁄ ’fl ±¬_Õ flÎ∞ flËıΩı. ±Î’fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ±¬_Õ ÁÎ_¤flı,
±Î’fi_ ¤…fi ±¬_Õ ¿flÌ Â¿Ì±ı ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ±Î’ …ı πÀ˘ ’fl ∂¤Î »˘ ÷ı
±‹fiı ±Î’˘. ±‹ı ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì ÷ı‹Î_ ±Î πÀ˘ V◊Î’Ì, ‹ÒÏ÷˝ ’‘flÎ‰Ì ’Ò…fi
¿flÌÂ_; ¿◊Î-¿Ì÷˝fi, ¤…fi ¿flÌÂ_.”
“÷◊ÎV÷ !” ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı πÀ˘ ’fl◊Ì ∂÷flÌfiı ⁄_fiı πÀ˘ ÷ıΩ ¤@÷fiı
±Î’Ì ’˘÷ÎfiÌ ≠ÁÎÿÌfi_ …‚’ÎhÎ ±fiı ‰ÎÁHÎ ’HÎ ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ±ÎM›_.
(ËÏfl…fi˘±ı »ÎHÎÌ‹Î_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì ±Î hÎHÎı ‰V÷±˘ ‹_Ïÿfl‹Î_ ’‘flÎ‰Ì. ÷ı±˘
Á˙fiı ‹_Ïÿfl ‹Y›_. ’ÒΩ-Áı‰Î, ¿◊Î-‰Î÷Î˝ ¿fl‰Îfi˘ ±Ï‘¿Îfl ‹Y›˘. ‰HÎÎ˝l‹fiÎ
±ı «V÷ …‹ÎfiÎ‹Î_ ±Î ±ı¿ lÌ∞‹ËÎflÎ…fi_ øÎ_Ï÷¿ÎflÌ ’√·_ Ë÷_.)
«ˆhÎÌ ’Òfi‹fiÎ μIÁ‰ ’»Ì ±ı¿ Ïÿ‰Áı ‰Ëı·Ì Á‰Îflı ’ÒΩ ¿flÌ,
ÁÎ‘, ⁄˛õ«ÎflÌ, ’Î‚Î, ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥ ‹ËÎflÎ… ¿Ì÷˝fi √Î÷Î_ √Î÷Î_
÷‚Î‰ı √›Î. ÷‚Î‰fiı ¿Î_Ãı …¥ ‹ËÎflÎ…ı ¤Ì‹¤Î¥ ’Î‚Îfiı ¿èÎ_ — “÷‹ı
÷Ì¿‹ ·¥ ±Î V◊‚ı ÁËı… ¨Õ<_ ¬˘ÿ˘. ±ËŸ◊Ì ¶ÎÏfl¿Î ÁÎZÎÎ÷˚ √˘‹÷Ì
fiÿÌ VeflÌ ±Î‰Âı.”
¤Ì‹¤Î¥ ÷˘ ±ÎiÎÎ ≠‹ÎHÎı ‹_ÕÌ ’ÕuÎ. ’Î_« À«¿Î ‹Î›Î˝, I›Î_ ÷˘
ÂÌ÷‚ …‚fiÌ ‘Îfl »^ÀÌ, ΩHÎı d‰Îfl˘ fi Ë˘› ! ¿ıÀ·Î› ËÏfl¤@÷˘fiı …‚fiÎ
÷ı d‰ÎflÎ‹Î_ ’Ï‰hÎ fiÿÌ √˘‹÷ÌfiÎ_ ÿı‰Ìw’ı ‹ÒÏ÷˝‹Îfi ÿÂ˝fi ◊›Î_. ±Î…ı
‰fl÷Î·‹Î_ √˘‹÷Ì∞fi˘ …L‹ ◊›˘. ÁÎZÎÎ÷˚ ≠√À ◊›Î_. Á˙fiÎ ±_÷fl‹Î_
±Îfi_ÿ T›Î’Ì √›˘. ±¬ÒÀ …‚flÎÏÂ ±fiı ’Ï‰hÎ ÷Ì◊˝ ‹Y›_.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “F›Î_ v„@‹HÎÌ-¶ÎÏfl¿ÎfiÎ◊ Ë˘›, I›Î_ … √˘‹÷Ì
±Î‰Ìfiı ‰Áı »ı. ÷ı ±Î…◊Ì ‰fl÷Î·fiÌ ›ÎhÎÎ ±fiı √˘‹÷Ì‹Î_ VfiÎfi, ±ı
¶ÎÏfl¿ÎfiÌ ›ÎhÎÎ ÷S› √HÎÎÂı.”
Á˙fiÎ_ ±_÷fl‹Î_ ±Îfi_ÿ ◊¥ √›˘. ‹ËÎflÎ…ı ‰ˆ¿<_ÃÎfi_ÿ ‰HÎa ±fiı
‰ÎÁÿı‰Îfi_ÿ ‰HÎafiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ ¿ı “±Î…ı ÷‹˘ Á˙ ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄ÎË ±fiı

»Î÷Ì‹Î_ ÷Å‹ƒÎ ±Î’˘.” ±fiı ÿÎÿÎ ÿ‰ıfiÌ ÿÌ¿flÌ …‹fiÎfiı ¿èÎ_ — “÷‹˘ ⁄‘Ì
⁄Î¥±˘fiı ÷Å‹ƒÎ ±Î’˘.”
Á˙fiı ÷M÷‹ƒÎ ±’Î¥. ÁÎ_… Á‘Ì‹Î_ ÷˘ ÷‚Î‰ ±Î¬_ ’ÎHÎÌ◊Ì ¤flÎ¥
√›_. ‹ËÎflÎ…ı ‘Îv ÷‚Î‰fi_ fiÎ‹ “√˘‹÷Ì ÷‚Î‰” ’ÎÕu_. Á˙ √˘‹÷Ì‹Î_
fiÎèÎÎ_ ±fiı ¿Ú÷¿ÚI› ⁄L›Î_ !
◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ‰fl÷Î· flËÌ, ‹ËÎflÎ…ı √œÕÎfiÌ ‰ÎÀ ·Ì‘Ì.
¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ‹_Ïÿfl˘
‰fl÷Î·, ±‹ÿÎ‰Îÿ ±fiı ¿E»‹Î_ ‹_Ïÿfl˘ ◊›Î_. ±Î◊Ì, ⁄‘Î ¿ÎÃÌ
ËÏfl¤@÷˘ ’_«Î‚Î‹Î_ ¤ı√Î ◊›Î. ÷ı‹fiı ◊›_ — “√…flÎ÷ ±fiı ¿E»fiÎ
ËÏfl¤@÷˘ ¤ÎB›ÂÎ‚Ì »ı. ‹ËÎflÎ…ı I›Î_ ‹_Ïÿfl˘ ¿›Î*. ±Î’HÎÎ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiı
Ï‰ÁÎflÌ ÿÌ‘˘. ‹ÎÀı «Î·˘ ‹ËÎflÎ…fiı ÷ıfi_ ¿ÎflHÎ ’Ò»Ì±ı.”
±Î‹ Ï‰«ÎflÌ Á˙ ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›Î. ÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÎ ‹fifiÌ ⁄‘Ì
‹Ò_{‰HÎ ¿ËÌ, ’»Ì ÷ı‹HÎı ’Ò»u_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ı √…flÎ÷, ¿E»‹Î_ ‹_Ïÿfl˘
¿›Î* ±fiı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiı Ï‰ÁÎflÌ ÿÌ‘_, ÷ıfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? ±Î’ ±‹ÎflÎ ÿıÂ‹Î_
±ı¿ Á_ÿfl ‹_Ïÿfl ¿flÎ‰˘.”
‹ËÎflÎ…ı …‰Î⁄ ±ÎM›˘ — “Ë_ ÷‹ÎflÎ◊Ì ÿÒfl …÷˘ fi◊Ì. √œÕÎ, ·˘›Î,
’_«Î‚ı ±ı‹ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ … CÎb_¬v_ flË_ »\_. ±Î‹, ÷‹fiı ‹ÎflÎ_ ÏfiI› ÿÂ˝fi
◊Î› »ı. F›Îflı √…flÎ÷-¿E»‰Î‚Îfiı I›Î_ ÷˘ μIÁ‰-Á‹ˆ›ı Ω™ »\_, I›Îflı …
ÿÂ˝fi ◊Î› »ı, ÷ı◊Ì ‹ÎflÌ ‹ÒÏ÷˝fiÎ_ ÏfiI› ÿÂ˝fi ◊Î› ±ıÀ·Î ‹ÎÀı I›Î_ ‹_Ïÿfl˘
¿›Î* »ı. »÷Î_ ±Î’ Á˙fi˘ ±Ï÷Â› ≠ı‹ ±fiı ¤Î‰ »ı ÷ı◊Ì Ë_ ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_
’HÎ Á_ÿfl ‹_Ïÿfl ¿flÌÂ.”
Á˙ ≠◊‹ ‹ËÎflÎ…ı √œÕÎ‹Î_ … CÎı·Î fiÿÌfiı ¿Î_Ãı Àı¿flÎ μ’fl Á_ÿfl
…B›Î Ωı¥ ‹_Ïÿfl ¿fl‰Î Á_¿S’ ¿›˘˝. Ëfl∞ Ãyflfiı ⁄˘·Î‰Ìfiı ‹_ÏÿflfiÌ
…B›Î fiyÌ ¿flÌ, ’fl_÷ ∞‰Î¬Î«flfiÌ ‹ÎÏ·¿ÌfiÌ ÷ı …B›Î Ë˘‰Î◊Ì ÷ıHÎı ÷ı
…B›Î ‹ËÎflÎ…fiı ±’˝HÎ ¿fl‰Î fiÎ ’ÎÕÌ. ±Î◊Ì, ‹ËÎflÎ… μÿÎÁ ◊¥ ⁄ÌΩ_
√Î‹˘‹Î_ ‹_Ïÿfl ‹ÎÀı …B›Î ’Á_ÿ ¿fl‰Î fiÌ¿Y›Î. (±Î … Àı¿flÎ μ’fl
’Î»‚◊Ì ÂÎVhÎÌ∞ ‹ËÎflÎ…ı ±ÎflÁ’ËÎHÎfi_ hÎHÎ ÏÂ¬flfi_ ¤T› ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì
±ZÎflı ÁÏË÷ ’vÊ˘kÎ‹fiÌ ≠Ï÷WÃÎ ¿flÌ.)

‹ËÎflÎ…ı ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ◊Ì Âw±Î÷ ¿flÌ. ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ, ‰Î_Ï¿›Î, ¿˘ÀÕÎ,
⁄˘ÀÎÿ, ·˘›Î, fiÎ√Õ¿Î, ’_«Î‚Î, {Ÿ{Î‰ÿfl ±fiı ¿<_Õ‚‹Î_ …B›Î±˘ Ωı¥.
‹ËÎflÎ…fi_ ‹fi @›Î_› Ã›* fiÏË.
‹ËÎflÎ… ¿<_Õ‚◊Ì ÁÎfl_√’fl ’‘Î›Î˝. ±ËŸ ∞‰Î¬Î«flı ‹ËÎflÎ…fi_ ¬Ò⁄
¤Î‰◊Ì V‰Î√÷ ¿›*. ’˘÷ÎfiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ - F›Î_ Ωı¥±ı I›Î_ - Ωı¥±ı ÷ıÀ·Ì
…‹Ìfi ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Î ’Á_ÿ ¿flÌ ·ı‰Î ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_. ‹ËÎflÎ…ı
ÁÎfl_√’fl √Î‹fiÎ ËÏfl¤@÷˘ ÷◊Î ⁄‘Î … √Î‹‰ÎÁÌ±˘fiı «˘flı ⁄˘·ÎT›Î.
Á˙fiÌ Á_‹Ï÷ ‹Î√Ì. Á˙±ı flÎ∞ ◊¥fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±‹ÎflÎ_ ±ı‰Î_ ‹˘ÀÎ_
¤ÎB› @›Î_◊Ì ¿ı ±ËŸ ‹_Ïÿfl ◊Î› ! ±‹ı ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Î‹Î_ ⁄‘˘ … ÁË¿Îfl
±Î’ÌÂ_. ⁄‘Ì … ‹ÿÿ ¿flÌÂ_. ‹ÎÀı ¿Ú’Î ¿flÌfiı ±ËŸ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘˘.” ∞‰Î-
¬Î«flfiÎ_ ⁄‘Î_ ¿<À<_⁄Ì…fi˘±ı ’HÎ ¬Ò⁄ ±Î√˛Ë◊Ì ±fiı ¤Î‰◊Ì ‹ËÎflÎ…fiı
ÁÎfl_√’fl‹Î_ … ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Î ¿èÎ_. ‹ËÎflÎ…ı ÁÎfl_√’fl‹Î_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Îfi˘
Á_¿S’ ¿›˘˝.
‹ËÎflÎ…ı ’Ò»u_ — “±ËŸ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Î ’J◊fl˘ ‹ı‚‰‰Î ¿˘fiÌ flΩ
·ı‰Ì ’Õı ?”
∞‰Î¬Î«flı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ⁄fl‰Î‚ÎfiÎ …ˆfi ‰ÎÏHÎ›Î ÂıÃ CÎı·Î
ÂÎËfiÌ flΩ ·ı‰Ì ’Õı. ÷ı ÂıÃ ⁄Ë ÂÎHÎÎ ±fiı ’fl‹÷ ≠I›ı μÿÎfl Ïÿ·‰Î‚Î
»ı.” ±ÎÀ·_ ¿ËÌ ∞‰Î¬Î«fl ¬Ò⁄ ‹ÏË‹Î ¿ËÌfiı ⁄fl‰Î‚Î◊Ì CÎı·Î ÂÎË
ÂıÃfiı ⁄˘·Î‰Ì ·ÎT›Î.
‹ËÎflÎ…ı CÎı·Î ÂÎËfiı ’Ò»u_ — “±‹ı ±ËŸ ‹_Ïÿfl ¿flÌ±ı ÷˘ ÷‹ı flÎ∞
»˘ ¿ı fiÏË ? ÷‹˘ ’J◊fl ‰√ıflıfiÌ ‹ÿÿ ¿flÂ˘ ?”
ÂıÃ CÎı·Î ÂÎËı ¬Ò⁄ flÎ∞ ◊¥ ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ’«ÌÁ √Î‹‹Î_ ‹Îfl˘
±‹· «Î·ı »ı. Ë_ ÷˘ ±ËŸ ‹_Ïÿfl ◊Î› ÷ı‹Î_ ±I›_÷ flÎ∞ »\_. Ωı¥±ı ÷ıÀ·Î
’J◊fl ±’ÎÔ‰ÌÂ. ÷ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ’J◊fl˘ ·Î‰‰Î Ωı¥±ı ÷ıÀ·Î_ ÁÎflÎ_
√ÎÕÎ_ ±Î’fiÌ Áı‰Î‹Î_ ËÎ…fl ¿flÌ ÿ¥Â.”
‹ËÎflÎ… CÎı·Î ÂÎË ’fl ⁄Ë flÎ∞ ◊¥ ⁄˘S›Î — “fiÎ‹ CÎı·˘ »ı, ’HÎ
ÂıÃ ⁄Ë ÕÎèÎÎ »ı.”
±Î‹, ÁÎfl_√’fl ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘‰Îfi_ fiyÌ ◊›_.
±Î ‰Î÷fiÌ √œÕÎ‹Î_ ÿÎÿÎ¬Î«fl, ∞‰⁄Î ±fiı ·ÎÕ<⁄Îfiı ¬⁄fl ’ÕÌ.

ÿÎÿÎ¬Î«fl ’˘÷Îfi_ Á‹√˛ ¿<À<_⁄ ±fiı √œ’flfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ËÏfl¤@÷˘fiı ·¥fiı
ÁÎfl_√’fl ’‘Î›Î˝.
ÿÎÿÎ¬Î«fl ±fiı ÷ı‹fiÎ_ ⁄Ëıfi˘±ı ±Lfi…‚fi˘ I›Î√ ¿›˘˝. ÷ı±˘
¿S’Î_÷ ¿fl‰Î ·ÎB›Î_. ‹ËÎflÎ…fiı ¬Ò⁄ ±Î∞∞ ¿flÌ ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… !
±‹ÎflÎ ¿Î_¥ √fiÎ ¿ı ±’flÎ‘˘ Ë˘› ÷˘ ‹ÎŒ ¿fl˘. ⁄Ì∞ ¿Î_¥ ’HÎ ÁΩ ¿ı
≠Î›ÏçkÎ ±Î’˘, ’fl_÷ ±Î’ı “√œÕ<_ ‹Îv_ »ı ±fiı Ë_ √œÕÎfi˘ »\_” ±ı‹ ¿èÎ_
»ı, ÷ı ‹…⁄ √œÕÎ‹Î_ … ‹_Ïÿfl ¿flÌ ±¬_Õ flË˘. ±‹ı ±‹Îv_ Á‰˝V‰ ±’˝HÎ
¿flÌ±ı »Ì±ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…fiÌ ±Î_¬‹Î_ ’HÎ ≠ı‹fiÎ_ ±Î_Á ∂¤flÎ¥ ±ÎT›Î_.
ÿÎÿÎ¬Î«flfiÌ ÏfiWÃÎ, ¤„@÷ ±fiı V‰Î’˝HÎfiÌ ¤Î‰fiÎ Ωı¥ ‹ËÎflÎ…ı flÎ∞
◊¥fiı √œÕı ‹_Ïÿfl ¿fl‰ÎfiÌ “ËÎ” ’ÎÕÌ.
±Î‹, ‹ËÎflÎ…ı ÿÎÿÎ¬Î«flfiÎ ¤Î‰fiı ‰Â ◊¥ √œÕı ‹_Ïÿfl ¿fl‰Î
¿⁄ÒS›_. ±Î◊Ì, ∞‰Î¬Î«flfiı ±Ï÷Â› ÿ—¬ ◊›_. ÷ı‹fiı ⁄Ë ±˘»\_ ±ÎT›_.
±Î Ωı¥ ±ÎrÎÁfi ±Î’÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “∞‰Î¬Î«fl ! ÷‹ı ÿ—¬Ì fi
◊Â˘. ±ËŸ ÷˘ ≠÷Î’Ì ’fl‹ırflfi_ ‹ËÎfi ‘Î‹ ◊Âı. ±ËŸ ±‹ı ±‹Îv_ ‘Î‹
…ı ±ZÎfl⁄˛õ ±fiı ‹@÷ Á_√Î◊ı Ï⁄flÎ∞Â_, ±ı‰_ ≠A›Î÷ ‘Î‹ ◊Âı ±fiı
ËΩfl˘ ËÏfl¤@÷˘fiÎ Á_CÎ ±ËŸ ΩhÎÎ ¿fl‰Î ±Î‰Âı.”
∞‰Î¬Î«flfiı ÁËı… ÂÎ_Ï÷ ◊¥, ÷ı‹HÎı Ï¬Lfi xÿ›ı ‹ËÎflÎ…fiı …‰ÎfiÌ
flΩ ±Î’Ì. (÷ı …B›Î±ı ÂÎVhÎÌ∞ ‹ËÎflÎ…ı Á_‰÷ 1972‹Î_ ‹˘À<_ hÎHÎ
ÏÂ¬fl˘‰Î‚_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì ±ZÎfl’vÊ˘kÎ‹ ±fiı ‘‹˝¿<‚fiÌ ‹ÒÏ÷˝±˘fiÌ ≠Ï÷WÃÎ
¿flÌ »ı.)
’»Ì ‹ËÎflÎ… ÁÎfl_√’fl◊Ì √œÕÎ ’‘Î›Î˝. ÿÎÿÎ¬Î«flı ’˘÷Îfiı
flËı‰Îfi˘ ±Î¬˘ ÿfl⁄Îfl ÷Î_⁄Î’hÎ ’fl ·¬Ì ±Î’Ìfiı, ‹ËÎflÎ…fiı ¿ÚWHÎÎ’˝HÎ
¿›˘˝. ’»Ì ÿÏZÎHÎÎÿÎ ⁄ÎflfiÎ ±˘flÕÎ …ı‹Î_ ’Î_«⁄Î flËı÷Î_ Ë÷Î_, ÷ı ’ÕÎ‰Ì
fiÎ_A›Î. F›˘Ï÷Ê ±Î√‚ ‹ËÒ÷˝ ¿œÎT›_. Á_‰÷ 1881fiÎ …ıÃ Áÿ
±ı¿ÎÿÂÌfiı ÂÏfi‰Îflı √œÕÎ‹Î_ ÏÂ¬fl⁄© ‹_Ïÿflfi_ ¬Î÷‹ËÒ÷˝ ¿›*. ·¬HÎÌ
¿flÌ Á˙ ±Î√‚ Áı‰Î ¿flÎ‰Ì. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹Îflı Á˙fiı Áı‰Îfi˘ ·Î¤
±Î’Ì ‹_Ïÿfl ¿fl‰_ »ı.” ‰‚Ì, ⁄Ì∞ ±ÎiÎÎ ‹ËÎflÎ…ı ¿flÌ — “fl˘…, Á‰Îfl-
ÁÎ_… Á˙ ËÏfl¤@÷˘ CÎı·ı fiËÎ‰Î Ω±˘ I›Îflı ’Î›Î‹Î_ ’ÒflHÎÌ ¿fl‰Î ÿflı¿ı
±ı¿-±ı¿ ’J◊fl ‹Î◊ı ·¥ ±Î‰‰˘.”
÷ı Ïÿ‰Á◊Ì fl˘…, F›Îflı ’HÎ ‹ËÎflÎ… √œÕı Ë˘› I›Îflı CÎı·Î‹Î_
fiÎËÌfiı ’Î»Î ±Î‰÷Ì ‰¬÷ı ±Î¬Î Á_CÎfiÌ ÁÎ◊ı ’˘÷ı ’HÎ ±ı¿ ’J◊fl ‹Î◊ı
μ’ÎÕÌ ·Î‰÷Î.
[25] ÂÒƒ˘fiı ¶Ì…’b_ ÿÌ‘_
¿ÎÏ÷˝¿ ’Òfi‹fi˘ Á‹ˆ›˘ ‹ËÎflÎ…ı ‰fl÷Î· ¿›˘˝. ÷ı ‰¬÷ı ‰Õ˘ÿflÎfiÎ
flÎΩ Á›Î∞flÎ‰ √Î›¿‰ÎÕ ⁄ÌΩfi_ ±Î‹_hÎHÎ ·¥ fiÎw’_÷ fiÎfiÎ ‹ËÎflÎ…fiı
‰Õ˘ÿflı ’‘Îfl‰Î ‹ÎÀı ÷ıÕ‰Î ±ÎT›Î. fiÎw’_÷ fiÎfiÎ±ı ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
¿èÎ_ — “÷‹˘ √›ı ‰Êı˝ «Î÷‹Î˝Á ‰Õ˘ÿflı flèÎÎ I›Îflı ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiı ‰Õ˘ÿflı
·Î‰‰Î ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ Ë÷_, ÷‹˘ ·ÎT›Î fiÏË. ÷ı◊Ì ±Î ‰Êı˝ Ë_ Ω÷ı ’hÎ ·¥fiı
±ÎT›˘ »\_; ‹ÎÀı ‹ËÎflÎ…fiı Ï‰fi_÷Ì ¿fl˘ ¿ı ‰Õ˘ÿflı ’‘Îflı.”
‹ËÎflÎ…ı ±Î‹_hÎHÎ V‰Ì¿Î›*.
±Î‹, Á›Î∞flÎ‰ √Î›¿‰ÎÕ ⁄ÌΩfiÎ ±Î‹_hÎHÎ◊Ì ‹ËÎflÎ… ‰Õ˘ÿflÎ
…‰Î fiÌÁ›Î˝. ‹Î√˝‹Î_ »ÎHÎÌ √Î‹fi_ ’Îÿfl ±ÎT›_. √Î‹fiı ’Îÿfl
ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ ∂¤˘ Ë÷˘. ÷ıHÎı Ï‰fi_÷Ì ¿flÌ, ‹ËÎflÎ…fiı T≤ZÎ fiÌ«ı
’‘flÎT›Î. Á˙ ËÏfl¤@÷˘ ±ı¿ ’»Ì ±ı¿ ËÎfl⁄_‘ ‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·Î√Ì
ËÎfl÷˘flÎ ¿fl‰Î ·ÎB›Î.
⁄L›_ Ë÷_ ±ı‰_ ¿ı √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ◊¿Ì »ÎHÎÌfiÎ ‰HÎ¿fl ÷ıΩ¤Î¥
ÁIÁ_√Ì ◊›Î Ë÷Î. ÷ı‹fiÎ ◊¿Ì ‘Ìflı ‘Ìflı ¿ıÀ·Î› μ’ıÏZÎ÷ ΩÏ÷fiÎ ‰HÎ¿fl˘
±fiı ËÏfl…fi˘ ÁIÁ_√Ì ◊›Î Ë÷Î. ÷ı±˘ fiÎËÌ‘˘¥, ’ÒΩ’ÎÃ ¿fl÷Î. Ï÷·¿-
«Î_ÿ·˘ ¿fl÷Î. ¿◊Î‰Î÷Î˝ ±fiı ¤…fi-¿Ì÷˝fi ¿fl÷Î. «ÎY›Î_-√ÎY›Î_ ‰√flfi_
±Lfi…‚ ⁄˛ÎõHÎ, ‰ÎÏHÎ›ÎfiÎ CÎflfi_ ’HÎ ·ı÷Î fiÏË. ÷ı◊Ì ÷ıΩ ¤@÷ ±fiı
⁄ÌΩ ËÏfl…fi ¤@÷˘fiÌ √˛Î‹…fi˘ Ãı¿ÕÌ μÕÎÕ÷Î. ‹ËÎflÎ… ‹ÎÀı ’HÎ
ËÎ_ÁÌ›@÷ ÂOÿ˘ ⁄˘·÷Î. ÷ı‹Î_ ±Î…ı ‹ËÎflÎ… ±ËŸ◊Ì ’ÁÎfl ◊‰ÎfiÎ Ë÷Î,
±Î◊Ì, √Î‹fiÎ ±Î√ı‰Îfi ⁄˛ÎõHÎ˘, ‹ËÎ…fi˘ ±fiı ⁄Î‰Î, Á_L›ÎÁÌ±˘±ı œoœıfl˘
Ï’ÀÎT›˘ ¿ı “¿˘¥ ¨«Î ‰HÎ˝fiÎ ‹ÎHÎÁı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎfiÎ_ ÿÂ˝fiı …‰_ fiÏË.”
¿˘¥ ⁄˛ÎõHÎ - ‰ÎÏHÎ›˘ ÿÂ˝fiı ±ÎT›˘ fiÏË. ⁄‘Î … ‰HÎ¿fl˘ ±fiı

ËÏfl…fi˘ … ÿÂ˝fi ¿flfiÎflÎ Ë÷Î. ±Î Ωı¥ ‹ËÎflÎ…ı ‹fl‹‹Î_ ¿èÎ_ — “√Î‹‹Î_
¿˘¥ ⁄˛ÎõHÎ, ‰ÎÏHÎ›Î fi◊Ì ? ¿ı‹ ⁄˛ÎõHÎ, ‰ÎÏHÎ›Î fi◊Ì ±ÎT›Î ?”
÷ıΩ ¤@÷ı ⁄‘Ì ‰Î÷ ‹ËÎflÎ…fiı ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ ‰Î÷ ÁÎ_¤‚Ì
¿èÎ_ — “Ω±˘, ⁄˛ÎõHÎ˘fiÎ …ı‰Ì ’_ÏÕ÷Î¥ ±fiı Áÿ˚√HÎ˘ ÷‹ÎflÎ‹Î_ ±Î‰Âı,
⁄˛ÎõHÎ˘ Âfl‹Î¥ Ω› ÷ı‰Î_ Ï‰Â© ÷‹ÎflÎ_ ‰÷˝fi ◊Âı !”
ËÏfl…fi˘fiı Áÿ˚‰÷˝fi ±fiı ¤√‰ÎfifiÎ ±ÎÂflÎfiÎ ⁄‚ Á_⁄_‘Ì ‰Î÷˘
¿flÌ ‹ËÎflÎ… ‰Õ˘ÿflı ’‘Î›Î˝. ⁄L›_ ’HÎ ±ı‹ … ! ⁄˛ÎõHÎ˘-‰ÎÏHÎ›Îfiı
Âfl‹Î‰ı ÷ı‰Î Ï‰Â© ±Î«Îfl, Ï‰«Îfl‰Î‚Î ±ÎÿÂ˝ ¤@÷ ÷ı±˘ ⁄L›Î !
“ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ·¬Ì
¿ÎÏ÷˝¿ ‰ÿ hÎÌ…fiı Ïÿ‰Áı, lÌ∞‹ËÎflÎ…fiı ·ı‰Î ‹ËÎflÎΩ
Á›Î∞flÎ‰fiÎ ’ÎÀ‰Ì¿<_‰fl »ÎHÎÌ Á‘Ì ÁÎ‹ı √›Î. Á_ÿfl ÂHÎ√Îflı·Î ËÎ◊Ì ’fl
Á˘fiÎfiÌ ±_⁄ÎÕÌ‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ⁄ıÁÎ›Î˝. ’Î›ÿ‚, Ë‚ÿ‚, ÁÎ_œHÎÌ±˘fi_ ÿ‚,
√…ÿ‚, œ˘·-fi√ÎflÎ_, ÂflHÎÎ¥, fi˘⁄÷ ‰√ÕÎ‰Ì, «÷fl_Ï√HÎÌ ÁıfiÎ ÁÎ◊ı
±Î¬Î ‰Õ˘ÿflÎ ÂËıfl‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiÌ Á‰ÎflÌ ¿ÎœÌ. ÁÕ¿˘fiÌ ⁄_fiı ⁄Î…\±ı,
⁄ÎflÌ±ı, ‹ıÕÌ±ı, {w¬ı ±ı‹ «Îflı¿˘fl ‹Îfi‰-‹ËıflÎ‹HÎ ‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fiı
∂‹Àu˘. ÂËıfl ±Î¬Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı Œıfl‰Ìfiı ‹V÷⁄Î√‹Î_, ÿı‰CÎfl‹Î_
‹ËÎflÎ…fiı ’‘flÎT›Î. ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎÎflÏ‰_ÿfiÌ ’ÒΩ ¿flÌ. ‹ËÎflÎ…fiı
‰VhÎ˘, ±Î¤ÒÊHÎ˘ ‰√ıflı ‘flÎT›Î_.
‹ËÎflÎ… ±ËŸ hÎHÎ Ïÿ‰Á flèÎÎ. ‹ËÎflÎΩ Á›Î∞flÎ‰fiı CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ
ÿÌ‘˘. Á˙fiı ±’fl_’Îfl Á¬ ÿ¥ ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î· ’Î»Î ’‘Î›Î˝.
‰fl÷Î·‹Î_ ¿ÎÏ÷˝¿ ‰Ïÿ ±ı¿ÎÿÂÌ◊Ì ‹ËÎflÎ… ≠Î√∞ ÿ‰ı ±Î√‚
¤Î√‰÷fiÎ ÿÂ‹, ’_«‹ ±fiı ±ı¿ÎÿÂ V¿o‘fiÌ ¿◊Î ÁÎ_…ı ‰_«Î‰÷Î. ÷ı ‰¬÷ı
fl˘… Á‰Îflı ‹ËÎflÎ…ı fiÎflÎ›HÎ ‹Ë˘·‹Î_ ±ı¿Î_÷‹Î_ ⁄ıÁÌ “ÏÂZÎÎ’hÎÌ”
·¬‰ÎfiÌ Âw ¿flÌ. ÷ı Á_‰÷ 1882fiÎ ‰Á_÷’«_‹Ìfiı Ïÿ‰Áı ·¬Î¥ flËÌ.
fiÌÏ÷, Ïfi›‹, ‘‹˝, iÎÎfi, ‰ˆflÎB›, ¤„@÷, ’ÒΩflÌÏ÷, Á_÷, ÂÎVhÎ, Áı‰Î,
Á‹Î√‹fiÌ Ï‰„@÷ ÷ı‹Î_ ·¬Ì.
‹ËÎflÎ… “ÏÂZÎÎ’hÎÌ”fi_ ’V÷¿ ·¥fiı Á¤Î‹_Õ’‹Î_ ±ÎT›Î. ÿflı¿
Ï‰¶Îfi Á_÷ı ÏÂZÎÎ’hÎÌ Ωı¥. ’»Ì ÁÏ‰hÎÎfi_ÿ ±ÎÏÿ¿ ·ÏË›Î ÁÎ‘±˘

±Î√‚ “ÏÂZÎÎ’hÎÌ”fiÌ ¿ıÀ·Ì¿ ≠÷˘ ÷ˆ›Îfl ¿flÎ‰Ì ÿflı¿ Á_÷fiı ±ı¿ ≠÷
±Î’Ì. ÿflı¿ √Î‹‹Î_ ±ı¿ ≠÷ ‹˘¿·Ì. Á˙fiı “ÏÂZÎÎ’hÎÌ”fi˘ ÏfiI› ’ÎÃ
±◊‰Î l‰HÎ ±fiı ’Ò…fi ¿fl‰ÎfiÌ ‹ËÎflÎ…ı ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
‘˘·ıflÎ‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ
‰Á_÷’_«‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ‰fl÷Î·‹Î_ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ¿›˘˝. Á‹ˆ›Î ’fl
‹Ï»›Î‰ ±fiı ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı ±ı¿Ì ÁÎ◊ı ËÃ¤flÌ ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ ¿ı
“Ëı ‹ËÎflÎ… ! ±‹Îflı √Î‹ ’‘ÎflÌ ±Î’ e·ÿ˘·fi˘ μIÁ‰ ¿fl˘.”

‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÎ ≠ı‹ ±Î√‚ ‰Â ◊¥ ⁄˘S›Î — “÷◊ÎV÷ !”
‹ËÎflÎ… Õ¤ÎHÎ, ‹Ëı‹ÿÎ‰Îÿ ◊¥ ±Î√‚ «ÎS›Î. ’˘÷Îfi_ ±fiı ±Î¬Î
Á_CÎfi_ ⁄Ì…\_ V‰w’ ‘ÎflHÎ ¿flÌ, ±ı¿Ì ÁÎ◊ı ±‹ÿÎ‰Îÿ ±fiı ‹Ï»›Î‰
’Ë˘ÓE›Î. ⁄ı› Ãı¿ÎHÎı e·ÿ˘·fi˘ μIÁ‰ ¿›˘˝. fl_√ı flQ›Î. Á˙fiÎ ‹fi˘fl◊ ’ÒflÎ
¿›Î˝. ’»Ì ‹Ï»›Î‰◊Ì fiÌ¿‚Ì, ÷ı V‰w’ ±ºU› ¿flÌ ÿÌ‘_. ±‹ÿÎ‰Îÿ◊Ì
fiÌ¿‚Ì, ¤Î· ÿıÂ‹Î_ ¿Ï‹›Î‚Î‹Î_ ËÏflfi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝. ±ËŸ ‘˘·ıflÎ◊Ì
±ÿ˚¤÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ’Ò_Ω¤Î¥±ı ±Î‰Ì ‹ËÎflÎ…fiı ≠Î◊˝fiÎ ¿flÌ —
“‹ËÎflÎ… ! ‘˘·ıflÎ ‹_Ïÿfl ·√¤√ ÷ˆ›Îfl ◊¥ √›_ »ı. ±Î’ ’‘ÎflÌfiı ‹ÒÏ÷˝-
≠Ï÷WÃÎ ¿fl˘. ⁄Î¿Ìfi_ ¿Î‹ ±‹˘ ’»Ì◊Ì ’Ò fl_ ¿flÎ‰Ì ·¥Â_.”
‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiÌ Ï‰fi_÷Ì ‹ÎL› flÎ¬Ì ‘˘·ıflÎ ’‘Î›Î˝. ‘˘·ıflÎ‹Î_
fiÎflÎ›HÎ ΩıÂÌ ±Î√‚ ‹ËÒ÷˝ Ωı‰flÎT›_. ÷ı‹HÎı ‰ˆÂÎ¬ Áÿ ÷ıflÁfi_ ‹ËÒ÷˝
¿ÎœÌ ±ÎM›_. ±ıÀ·ı ±ÿ˚¤÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±fiı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ≠Î◊˝fiÎ◊Ì
‹ËÎflÎ… ‹ÏËfi˘ Ïÿ‰Á ‘˘·ıflÎ flèÎÎ. √Î‹˘√Î‹ ¿o¿˘hÎÌ ·¬Î‰Ì, Á˙fiı
‘˘·ıflÎ ≠Ï÷WÃÎ ’fl ±Î‰‰Î ±Î‹_hÎHÎ ‹˘¿S›_. ‹ËÎflÎ…ı √œÕÎ◊Ì flÎ‘Î-
¿ÚWHÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝ ‹_√Î‰Ì.
Á_‰÷ 1882fiÎ ‰ˆÂÎ¬ Áÿ ÷ıflÁı ‘Î‹‘Ò‹◊Ì Ï‰Ï‘’Ò‰˝¿ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ
¿flÌ. flÎ‘Î¿ÚWHÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝fiı “‹ÿfi‹˘Ëfi” fiÎ‹ ±ÎM›_. ⁄˛ÎõHÎ˘fiı ÿÎfi ÿÌ‘Î_.
’»Ì ≠Ï÷WÃÎ μ’fl ±Î‰ı·Î Á˙ ËÏfl¤@÷˘fiı “ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ≠‹ÎHÎı
‰÷˝‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı L≤ÏÁ_Ë «˙ÿÂfi˘ μ’‰ÎÁ ¿flÌ, ‹ËÎflÎ… √œÕı …‰Î fiÌÁ›Î˝.
[26] ‹Ëo÷˘ fiÌQ›Î
Á_‰÷ 1883‹Î_ ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ‹ËÎflÎ…ı ‰fl÷Î·
¿›˘˝. Á‹ˆ›˘ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ… √œÕÎ ’‘Î›Î˝. ±ı¿ Ïÿ‰Á ‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌfiı
⁄ıÃÎ. ËÏfl¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fiı ËÎfl÷˘flÎ ‘flÎT›Î, ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı Á˙fiı ÂÎ_÷
’ÎÕÌfiı ¿èÎ_ — “±Î’HÎı …ı …ı ‹_Ïÿfl˘ ¿›Î* »ı, ÷ı ÿflı¿ ‹_Ïÿfl ‹ÎÀı ‹Ëo÷
fiÌ‹‰Î Ωı¥±ı. ‹Ëo÷ ‹‹I‰ flÎ¬Ìfiı ‹_Ïÿfl ÁÎ«‰ı. ±‹ı ÿflı¿ ‹_Ïÿfl ‹ÎÀı
‹Ëo÷fi˘ Ïfifl‘Îfl ¿flÌ flÎA›˘ »ı, ÷ı ÷‹fiı ¿ËÌ±ı »Ì±ı.”

±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı ±Î√‚ «·ÎT›_ — “±Î ‰fl÷Î· ‹_ÏÿflfiÎ ‹Ëo÷
±ZÎflÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ¤… ‹_ÏÿflfiÎ ‹Ëo÷ ‰ˆWHÎ‰Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, √œÕÎfiÎ
Ï‰fl@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ±‹ÿÎ‰ÎÿfiÎ ‹Ëo÷ Á‰˝iÎÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ‘˘·ıflÎfiÎ
±ÿ˚¤÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì” ±ı‹ ΩËıfl ¿flÌ, ±Î ÿflı¿ Áÿ˚√vfiı ‹Ëo÷ ¿›Î˝fi˘ ËÎfl
’ËıflÎT›˘.
⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! …^fiÎ√œ‹Î_ Ωı¥ Ï‰«ÎflÌfiı
‹Ëo÷ fiÌ‹‰Î ’ÕÂı, ¿ÎflHÎ ¿ı I›Î_ ¶ıÊÌ±˘fi_ ⁄Ë Ωıfl »ı. ‹ÎÀı ‰Îfl_‰Îfl
Œıfl‰HÎÌ ¿fl‰Ì ’Õı fiÏË ÷ı‰Î ‹Ëo÷ fiÌ‹Ωı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “V‰Î‹Ì ! …^fiÎ√œfiÎ ‹Ëo÷ ÷˘ ±ı‰Î fiÌ‹Â_ ¿ı
Œıfl‰HÎÌ ¿fl‰Ì fiÏË ’Õı.”
I›Îfl ⁄Îÿ ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’»Ì «ˆhÎ ’Òfi‹fiı Á‹ˆ›ı ‰fl÷Î·‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı
Á¤Î‹Î_ ¿èÎ_ — “S›˘, ±Î…ı …^fiÎ√œfiÎ ‹Ëo÷ fiÌ‹Ì±ı. ¤ÎÿflÎ‰Î‚Î
Ïfi√˝HÎÎfi_ÿfiı ⁄˘·Î‰˘.”
I›Î_ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á¤Î‹Î_ ’‘Î›Î˝. ±ıÀ·ı ‹ËÎflÎ…ı ∂¤Î ◊¥,
’˘÷ÎfiÎ √Ô‚Î‹Î_◊Ì ⁄‘Î ËÎfl ¿ÎœÌfiı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ’ËıflÎT›Î, ±fiı
¿èÎ_ — “±Î ±‹ÎflÎ …^fiÎ√œfiÎ ‹Ë_÷.” ±ı‹ ¿ËÌ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
’˘÷Îfi˘ ’˘ÊÎ¿ ±ÎM›˘ ±fiı ‹Î◊ı ’ÎCÎ ‹Ò¿Ì ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î.
“±‹Îv_ ±ZÎfl‘Î‹”
’»Ì Á¤Î‹Î_ ⁄ıÃı·Î ¿<fl∞ ÿ‰ıfiı Á_⁄˘‘Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¿<fl∞ !
flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ¤…◊Ì ’Ì’·ÎHÎÎ ’‘Î›Î˝ I›Îflı ÷‹ı ‰‘Î‹HÎÌ ·¥fiı ·˘…
±ÎT›Î Ë÷Î. I›Îflı Á˙±ı ÷‹fiı ¿Î_¥ fiı ¿Î_¥ ¤ıÀ ±Î’Ì Ë÷Ì. ÷ı ‰¬÷ı ±‹ı
÷‹fiı ¿èÎ_ Ë÷_ ¿ı ±‹ÎflÌ ’ÎÁı Ë‹HÎÎ_ ¿Î_¥ fi◊Ì ’HÎ ±‹ı ÷‹fiı ±‹Îv_
±ZÎfl‘Î‹ ±Î’ÌÂ_... ÷ı S›˘, ±Î √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±‹Îv_ ±ZÎfl‘Î‹ »ı.
÷ı ÷‹fiı Á˘flÃfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ¤ıÀ ±Î’Ì±ı »Ì±ı.”
’»Ì √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ ¿ı ÁÎ‘ ÷˘ ’Î_« flÎ¬Ì±ı,
’«ÌÁ flÎ¬Ì±ı... ±ı‹ ¿fl÷Î_ ¿fl÷Î_ ⁄Á˘ ÁÎ‘ …^fiÎ√œ flÎ¬‰Îfi_ fiyÌ ¿›*.
±fiı Á˘flÃfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı μtıÂÌfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Á˘flÃfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı
±‹Îv_ Á‰˝V‰ ±ÎM›_ »ı. ‹ÎÀı ±Î √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ±fiT≤ÏkÎ

ÁÎ«‰Ìfiı …ı Áı‰Î ¿flÂı, ÷ıfiÌ Á˘ …L‹fiÌ ¿ı ËΩfl …L‹fiÌ ¿Áfl ±Î fiı ±Î
…L‹ı ÀÎ‚Ì fiÎ¬ÌÂ_.”
Á˘flÃfiÎ ËÏfl¤@÷˘ ±fiı …^fiÎ√œfiÎ ËÏfl¤@÷˘ Á˙ flÎ∞ ◊¥ √›Î.
“ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ·˘’‰Ì fiÏË

‹ËÎflÎ… ⁄fl‰Î‚Î ’‘Î›Î˝. ±ı¿ ≠ı‹Ì ¤@÷ı ‹ËÎflÎ…fiı ≠ı‹◊Ì ±Î‹_h›Î
±fiı ’˘÷Îfi_ CÎfl ÁÎ_¿Õ<_ Ë˘‰Î◊Ì, ‹˘ÀÎ¤Î¥fiÎ Õı·Î‹Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ’ÒflÎ
Ï‰rÎÁ◊Ì ’‘flÎT›Î. ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı œ˘Ï·›˘ œÎ‚Ì ÿ¥fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… !
±Î’ ±ËŸ ÁÏ⁄flÎΩı. Ë_ Ë‹HÎÎ_ ◊˘ÕÌ ‰Îfl‹Î_ ⁄Ωfl‹Î_ …¥ ÁÌ‘_-ÁÎ‹Îfi ·¥
±Î‰_. ’»Ì ⁄˛õ«ÎflÌ ’ÎÁı flÁ˘¥ ¿flÎ‰Ì ±Î’fiı ¤˘…fi ¿flÎ‰_.”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “¤·ı.”
’ı·Î ËÏfl¤@÷ ÁÌ‘_-ÁÎ‹Îfi ·ı‰Î √›Î. ⁄Ωfl‹Î_ ÁËı… ‰Îfl ◊¥.
±ıÀ·Î‹Î_ ÷ıfi˘ ‹˘À˘¤Î¥ Õı·Î‹Î_ ÿÎ¬· ◊›˘. ÷ıfiı ‹ËÎflÎ… Ï‰Êı ¤Î‰ fiËŸ.
÷ıfiı ÁÎ‘-Á_÷˘ ≠I›ı Ï÷flV¿Îfl Ë÷˘. ÷ıHÎı ¨«ı ÁÎÿı ¿èÎ_ — “÷‹˘ ¿˘HÎ »˘ ?
¿˘fiÌ flΩ◊Ì ±Î Õı·Î‹Î_ ÿÎ¬· ◊›Î »˘ ?”
‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ÂÎ_÷ ’ÎÕÌfiı ⁄‘_ ¿èÎ_ ’HÎ ÷ı ‹ÎL›˘ fiËŸ. ÷ıHÎı ÷˘ ¿èÎ_ —
“±Î ‹Îv_ CÎfl »ı. ‹ÎflÌ flΩ ÏÁ‰Î› ‹Îfl˘ fiÎfi˘ ¤Î¥ ÷˘ Â_, ’HÎ ‹ÎflÌ VhÎÌ
’HÎ ¿˘¥fiı ⁄ıÁÎflÌ Â¿ı fiÏË. ‹ÎÀı ÷‹ı Õı·˘ ¬Î·Ì ¿fl˘.”
“ËÎ ¤Î¥, ±‹ı ±Î «ÎS›Î” ¿ËÌ ‹ËÎflÎ… ËÏfl¤@÷˘ ÁÎ◊ı Õı·Î‹Î_◊Ì
⁄ËÎfl fiÌ¿Y›Î. ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “«Î·˘, ±Î’HÎı fiÎ‰ÕÎ …¥±ı. ±Î’HÎı
“ÏÂZÎÎ’hÎÌ” ·¬Ì ±fiı ±Î’HÎı … ÷˘ÕÌ,9 ÷˘ ÿ—¬ ±ÎT›_. ‹ÎÀı ¤·Î ◊¥fiı
¿˘¥ ÏÂZÎÎ’hÎÌfiÌ ±ÎiÎÎ ·˘’Â˘ fiÏË.”
±Î ≠Á_√◊Ì Á˙fiı ÏÂZÎÎ’hÎÌfiÌ ‹ËkÎÎ Á‹Ω¥ √¥. ‹ËÎflÎ…
⁄fl‰Î‚ÎfiÎ ’Îÿfl ’Ë˘ÓE›Î I›Î_ ’ı·Î ËÏfl¤@÷ ÁÌ‘_ ·¥fiı ±ÎT›Î. ÷ıfiı ⁄‘Ì
¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì, ⁄‘_ ÁÌ‘_ ‹ËÎflÎ…fiı «flHÎı ‘flÌ
ÿÌ‘_. ‹ËÎflÎ…ı ÷ıfiı ZÎ‹Î ±Î’Ìfiı ÏÂZÎÎ’hÎÌ ’Î‚‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ ±fiı
fiÎ‰ÕÎfiÌ ‰ÎÀ ·Ì‘Ì.
9. ÏÂZÎÎ’hÎÌ f·˘¿ 33.
[27] Á_÷˘fiı ’√fl¬Î_ ’ËıflÎT›Î_

‹ËÎflÎ… ËÏflfi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿fl‰Î ‰fl÷Î· …‰Î fiÌ¿Y›Î. ⁄’˘flfiı
‰¬÷ı √Î‹ ¤˘‚ÎÿfiÌ ÁÌ‹‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á_÷˘fiÎ Á_CÎ ÁÎ◊ı Ï‰ÁÎ‹˘ ¿fl‰Î
◊˘P›Î. «ˆhÎ ‹ÎÁfi˘ ÷Î’ ÷’÷˘ Ë÷˘. Á_÷˘ ’˘÷ÎfiÎ_ √Î÷Ïfl›Î_ ’ÎÁıfiÎ ±ı¿
¿>‰Î‹Î_ ¤ÌfiÎ_ ¿flÌ ±ÎT›Î. ‰‚Ì, ÷_⁄ÕÎ‹Î_ ’ÎHÎÌ ¤flÌ …‹Ìfi ’fl »Î_ÀÌ,
…‹Ìfi ÃoÕÌ ¿flÌ. ’»Ì {ÎÕ fiÌ«ı, μ’fl ±fiı «Îflı ⁄Î…\ ¤ÌfiÎ_ √Î÷Ïfl›Î_
⁄Î_‘Ì ±˘flÕÌ …ı‰_ ⁄fiÎT›_. »Î_›Õ˘› ◊›˘ ±fiı ÃoÕ¿ ’HÎ ◊¥. ‹ËÎflÎ…fiı
±_ÿfl √˘ÿÕ<_ ’Î◊flÌ ’˘œÎÕuÎ.
‹ËÎflÎ…fiı ÁÒ÷Î_ ÁÒ÷Î_ Ï‰«Îfl ±ÎT›˘ — “±Î‰Î ÷Î’‹Î_ Á_÷˘ μCÎÎÕı ’√ı
«Î·ı »ı, ‰‚Ì ¿ıÀ·Î¿ Á_÷˘fiı ÷˘ ’√ı Œ˘S·Î ’ÕuÎ »ı. ÷ı‹fiÎ ’√ ¿ıÀ·Î
⁄‚÷Î ËÂı !”
‹ËÎflÎ…fiÎ xÿ›‹Î_ ·Î√Ì ±ÎT›_. ÁËı… fi‹÷˘ ’Ë˘fl ◊›˘ ±ıÀ·ı
‹ËÎflÎ… ΩB›Î, ±fiı Á_÷˘fiı ¿èÎ_ — “±Î…◊Ì ÷‹Îflı ’√‹Î_ «Î‹ÕÎfiÎ_
’√fl¬Î_ ’Ëıfl‰Î_. ‹ÎflÌ ±ÎiÎÎ »ı ‹ÎÀı ÷‹˘ Á˙ ΩıÕÎ ’ËıflΩı.” ±Î‹, Á_÷˘fiı
ΩıÕÎ ’Ëıfl‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ±Î√‚ «ÎS›Î.
I›Î_ ‰ÎflHÎÎfiı flV÷ı ⁄ÒÀÿı‰Ìfi_ ‹_Ïÿfl ±ÎT›_. I›Î_ ‰fl¬ÕÎfiÎ {ÎÕ fiÌ«ı
‹ËÎflÎ… Á¤Î ¿flÌ ⁄ıÃÎ. ‹ËÎflÎ…ı Ωıfl¤Î¥fiı ¿èÎ_ — “¿Î_¥ Ë˘› ÷˘ ·Î‰˘
±‹Îflı ÀÌ‹HÎ ¿fl‰Î_ »ı.”
Ωıfl¤Î¥±ı ¿èÎ_ — “¿Ï‹›Î‚ÎfiÎ √œ‰Ì ¬Ì‹flÎ…fiÌ ’IfiÌ±ı ±Î’ı·Ì
⁄Âıfl ÁÎ¿fl »ı, ¿Ë˘ ÷˘ ±ı ±Î’_.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “·Î‰˘ ÁÎ¿fl.” ‹ËÎflÎ…ı ÁÎ¿flfiÌ ’˘À·Ì ·Ì‘Ì.
÷ı‹Î_◊Ì ¬˘⁄˘ ¤flÌfiı ÁflÎ¬Î«flfiı ±Î’Ì.
ÁflÎ¬Î«flı ‹ËÎflÎ…fi˘ ≠÷Î’ Ωı‰Î fl‹Ò…‹Î_ ¿èÎ_ — “±Î‹ ±Î¬Î
Á_CÎ‹Î_ ÿflı¿fiı ¬˘⁄˘ ¬˘⁄˘ ÁÎ¿fl ±Î’˘.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “¤·ı.”
‹ËÎflÎ…ı Á˙fiı ¬˘⁄˘ ¬˘⁄˘ ÁÎ¿fl ±Î’Ì. ’˘÷ı ¬Î‘Ì ÷˘› »ıS·ı Ë÷Ì
÷ıÀ·Ì ⁄Âıfl …ıÀ·Ì ‰‘Ì.
…^fiÎ√œ ‹_Ïÿfl‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ

‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î· ’‘Î›Î˝. ËÏflfi‰‹Ìfi˘ Á‹ˆ›˘ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ¿›˘˝.
√…flÎ÷fiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı Á¬ ±Î’Ì √œ’fl ’‘Î›Î˝. ‹ËÎflÎ…ı √œ’fl ‹_Ïÿflfi_
¿Î‹ {Õ’◊Ì ¿fl‰ÎfiÌ ±ÎiÎÎ ¿flÌ Ë÷Ì.
Œfl÷Î_ Œfl÷Î_ ‹ËÎflÎ… …^fiÎ√œ ’‘Î›Î˝.
±ËŸ …^fiÎ√œ‹Î_ ±Î. Á_. 1884fiÎ ‰ˆÂÎ¬ ‰ÿ ⁄Ì…fiı √v‰Îflı
‹ËÎflÎ…ı ‘Î‹‘Ò‹◊Ì flHÎ»˘ÕÏhÎ¿‹, flÎ‘Îfl‹HÎ ÿı‰ ±fiı ÏÁ©ırfl ‹ËÎÿı‰fiÌ
≠Ï÷WÃÎ ¿flÌ. ±Î ≠Á_√ı …^fiÎ√œfiÎ fi‰Î⁄ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ı ±Î‰_
‹˘À<_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_K›_ »ı ÷˘ ±Î’ ±◊‰Î ±Î’fiÎ …ı‰Î Œ¿Ìflfiı ±ËŸ flÎ¬Ωı.”
±ÎfiÎ ≠I›kÎfl‹Î_ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹Îv_ V‰w’ ±Î ÁÎ‘w’ı ±ËŸ
flÎA›_ »ı. ±Î ÁÎ‘ ±‹ÎflÎ …ı‰Î … »ı. ‹ÎÀı ±ı‹fiÎ_ ÿÂ˝fi, Áı‰Î, Á‹Î√‹
¿flΩı.” ±ı‹ ¿ËÌ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÁÎ‹ı Ïfiÿı˝Â ¿›˘˝.
“V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›ÏHÎ›Î”
±ı¿ ’»Ì ±ı¿ ‹_Ïÿfl˘ ÷ˆ›Îfl ◊›Î_. ‹_Ïÿfl‹Î_ ÁÎ‘±˘fiı ‹Ëo÷fiÎ ËÎ◊
fiÌ«ı ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±ÎT›Î. ‰fl÷Î· ·Z‹ÌfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fi_ V◊Îfi ±fiı ±‹ÿÎ‰Îÿ
fiflfiÎflÎ›HÎ ÿı‰fi_ V◊Îfi. ±Î‹, ÿflı¿ ‹_Ïÿfl‹Î_ ≠‹¬ ‹ÒÏ÷˝±˘fiÎ_ …\ÿÎ_ …\ÿÎ_
fiÎ‹. ±Îfiı ·Ì‘ı ‹_Ïÿfl‹Î_ flËı÷Î I›Î√Ì‰√˝‹Î_ fi‰˘ ’ZÎ¤ıÿ ΩB›˘. ÷ı±˘
±ı¿⁄ÌΩfiı “‰ÎÁÿıÏ‰›Î”, “fiflfiÎflÎ›ÏHÎ›Î”, “·Z‹ÌfiÎflÎ›ÏHÎ›Î”, ±ı‹ ¿ËÌ
Á_⁄˘‘‰Î ·ÎB›Î. I›Î√Ì±˘‹Î_ fi‰˘ ¤ıÿ ’Õu˘.
‹ËÎflÎ…fiı ±Î ‰Î÷fiÌ ¬⁄fl ’ÕÌ. ÷ı‹HÎı ±ı¿ ‰¬÷ μIÁ‰ ≠Á_√ı Á˙
I›Î√Ì±˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. “…ı “‰ÎÁÿıÏ‰›Î” Ë˘ ÷ı ±ËŸ ⁄ıÁ˘. “fiflfiÎflÎ›ÏHÎ›Î”
I›Î_ ⁄ıÁ˘, “·Z‹ÌfiÎflÎ›ÏHÎ›Î” ’ı·Ì ⁄Î…\ ⁄ıÁ˘...” ±ı‹ ¿ËÌfiı Á˙fiı ±·√
±·√ ⁄ıÁÎÕuÎ. »ıS·ı ’˘÷ı ¿èÎ_ — “Ë‰ı …ı “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›ÏHÎ›Î” flèÎÎ Ë˘, ÷ı
‹ÎflÌ ’ÎÁı ±Î‰Ìfiı ⁄ıÁ˘.”
’ZÎ¤ıÿ ±fiı ’ZÎÎÏ¤‹Îfi flÎ¬fiÎfl Á˙ ÁÎ‘±˘ Âfl‹Î¥ √›Î. ÷ı‹HÎı
‹ËÎflÎ…fiÌ ±Î√‚ ‹ÎŒÌ ‹Î√Ì ’ZÎÎÏ¤‹Îfi »˘ÕÌ ÿÌ‘_. ’˘÷ÎfiÌ Á‰˝
≠¿ÚÏ÷fiÎ ·Z›‹Î_ lÌ∞‹ËÎflÎ…fiı … flÎ¬‰Î, ±ı‰_ ÷ı‹HÎı fiyÌ ¿›*.
[28] √œÕÎ‹Î_ ‹ÒÏ÷˝≠Ï÷WÃÎ

√œ’fl ‹_Ïÿfl ‹ÎÀı ‹ËÎflÎ…ı ’˘÷ı … ¿èÎ_ Ë÷_ ¿ı “‹ÎflÎ … …ı‰Ì, ‹ÎflÎ
… …ı‰Î CÎÎÀ‰Î‚Ì ‹ÒÏ÷˝ ⁄fiÎ‰Ωı.”
±Î◊Ì, fiÎflÎ›HÎ∞¤Î¥±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’ ≠I›ZÎ, ÁÎ‹ı ⁄ıÁ˘
÷˘ ‹ÒÏ÷˝fiÎ_ ⁄‘Î_ ±_√˘ ±fiı CÎÎÀ ±Î’fiÎ …ı‰Î_ CÎÕÌ Â¿Î›.”
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiÌ Ï‰fi_÷Ì ‹ÎL› flÎ¬Ì. ‹ËÎflÎ… ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÎ
±˘flÕÎfiÌ ’Ïç‹ı ±˘ÁflÌ‹Î_, μΩÁ‹Î_ œ˘Ï·›˘ œ‚Î‰Ì ⁄ıÁ÷Î.
fiÎflÎ›HÎ∞¤Î¥ ‹ËÎflÎ…fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÁÎ‹_ Ωı÷Î Ω› ±fiı ’J◊flfiı CÎÎÀ
±Î’Ì ‹ÒÏ÷˝ CÎÕ÷Î Ω›. CÎHÎÌ ‰Îfl ‹ËÎflÎ… ≠ÁLfi ◊¥ fiÎflÎ›HÎ∞¤Î¥fiı
◊Î‚ ±Î’÷Î.
«Î÷‹Î˝ÁfiÎ Ïÿ‰Á˘ Ë÷Î. √œÕÎfi_ ‹_Ïÿfl ÷ˆ›Îfl ◊¥ √›_ Ë÷_.
‹ËÎflÎ… √œÕÎ‹Î_ Ï⁄flÎ…÷Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı …L‹ÎWÀ‹Ìfi˘ μIÁ‰ ¿›˘˝.
¤Îÿfl‰˘ ‹ÏËfi˘ ⁄ıÃ˘. ‹ËÎflÎ… ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÎ μkÎflÎÿÎ⁄ÎflfiÎ
±˘flÕı Á¤Î ¿flÌfiı ⁄ıÃÎ Ë÷Î, I›Îflı ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ±Î‰Ìfiı ’√ı
·Î√Ìfiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ‹_Ïÿfl ÷ˆ›Îfl ◊¥ √›_ »ı. ±fiı ‹ÒÏ÷˝±˘ ’HÎ
÷ˆ›Îfl ◊¥ √¥ »ı. ‹ÎÀı Ë‰ı ‹ÒÏ÷˝±˘ ’‘flÎ‰˘ ÷˘ ÁÎv_.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ…ı ’ÎÁı ⁄ıÃı·Î √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±Î√‚ ‹ËÒ÷˝
Ωı‰flÎT›_, I›Îflı ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±ÎÁ˘ Áÿ ⁄ÎflÁfi_ ‹ËÒ÷˝ ÁÎv_ »ı.”
‹ËÎflÎ…ı ±Î ‹ËÒ÷˝ ‹ÎL› flÎA›_. √Î‹˘√Î‹ ¿_¿˘hÎÌ±˘ ·¬Î‰Ì
ÁÎ‘±˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ÷ıÕÎT›Î. μ‹flıÃfiÎ ‰ıÏÿ›Î Ï‰≠˘fiı ÷ıÕÎT›Î.
√˘’ÌfiÎ◊∞fiÌ ‹ÒÏ÷˝fiı ’˘÷ÎfiÎ V‰w’ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î‰Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı
ÿÎÿÎ¬Î«flfiı ¿èÎ_ — “±Î ‹ÒÏ÷˝‹Î_ Ë_ flèÎ˘ »\_, ±Î ‹ÒÏ÷˝‹Î_ flËÌfiı Ë_ ÷‹ÎflÌ
⁄‘Ì Áı‰Î ±_√Ì¿Îfl ¿flÌÂ.” ±ı‹ ¿ËÌ ‹ÒÏ÷˝fiı ⁄Î◊‹Î_ ·¥fiı ¤ıÀuÎ ÷◊Î
‹ÒÏ÷˝fiı ‹Î◊ı ’˘÷ÎfiÎ ⁄_fiı ËÎ◊ ‹Ò@›Î.
Á_‰÷ 1885fiÎ ±ÎÁ˘ Áÿ ⁄ÎflÁı ‘Î‹‘Ò‹◊Ì √˘’ÌfiÎ◊ ‹ËÎflÎ…
±fiı flÎÏ‘¿Î∞fiÌ ‹ÒÏ÷˝±˘ ’‘flÎ‰Ì. ⁄Î…\‹Î_ ‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÌ ‹ÒÏ÷˝
’‘flÎ‰Ì. ±Î◊‹HÎÎ ÿıflÎ‹Î_ ‘‹˝-¤„@÷fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ’‘flÎ‰Ì. μ√‹HÎÎ ÿıflÎ‹Î_
±Î ≠¿flHÎ‹Î_ ±Î. Á_. 1885fiÎ ≠Á_√˘ »ı.
ÁÒ›˝fiÎflÎ›HÎ ÷◊Î ¿ÚWHÎ, ⁄‚ÿı‰ ±fiı flı‰÷Ì∞ ’‘flÎT›Î_.

±Î…ı ÿÎÿÎ¬Î«flfi˘ ‹fi˘fl◊ ’Òfl˘ ◊›˘.
¤Î‰fi√fl‹Î_ ’‘flÎ‹HÎÌ
‰fl÷Î·‹Î_ e·ÿ˘·fi˘ μIÁ‰ ¿flÌ, Ï‰«flHÎ ¿fl÷Î_ ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ,
fl˘ÏËÂÎ‚Î, ‰fl÷ı…‹Î_ ËÏfl¤@÷˘fiı Á¬ ±Î’Ìfiı ‹ËÎflÎ… ¤Î‰fi√fl ’‘Î›Î˝.
¤Î‰fi√fl ÂËıflfiÎ ËÏfl¤@÷˘±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ‘Î‹‘Ò‹◊Ì ÁÎ‹ˆ›_ ¿›*.
‹ËÎflÎ…fiÌ CÎıfl CÎıfl ’‘flÎ‹HÎÌ ◊¥. ÁÎ_…ı Á¤Î ◊¥ I›Îflı ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı
Áfl÷fiÎ ±ÎI‹ÎflÎ‹ ÿfl∞ ±ÎT›Î. ÷ıHÎı CÎHÎÌ «Ì‰À ±fiı Ëı÷◊Ì ⁄fiÎ‰ı·Ì
±ı¿ Á_ÿfl Õ√·Ì ‹ËÎflÎ…fiı ¤ıÀ ‘flÌ. Á_ÿfl ⁄|Î, ¤fl÷√Ò_◊HÎ◊Ì ÁÂ˘Ï¤÷
±ı Õ√·Ì Ë÷Ì. ‹ËÎflÎ…ı ’HÎ Õ√·Ì Ωı¥fiı ¬Ò⁄ ‰¬ÎHÎÌ. Á˙ ËÏfl¤@÷˘,
Á¤Î…fi˘ ±ı Õ√·Ì Ωı¥ «Ï¿÷ ◊¥ √›Î.
Ωı÷Ωı÷Î_‹Î_ ‰Î÷ ÂËıfl‹Î_ Œı·Î¥ √¥. ¤Î‰fi√flfiÎ flÎΩ ‰…ıÏÁ_Ëfiı
¿Îfiı Õ√·ÌfiÌ ‰Î÷ ’Ë˘Ó«Ì. ÷ı‹HÎı ËÏfl¤@÷ ¶ÎflÎ ±ı Õ√·Ì Ωı‰Î ‹_√Î‰Ì.
÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÎ flÎ…fiÎ ÿfl∞±˘fiı ÿı¬ÎÕÌfiı ¿èÎ_ — “÷‹ı ±Î‰Ì Õ√·Ì ‹Îflı
‹ÎÀı ⁄fiÎ‰˘ ÷˘ Á˘ Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ±Î’_.”
’HÎ ⁄‘Î ÿfl∞±˘±ı ¿èÎ_ — “±Î‰_ Á_ÿfl …flÌ ±fiı ¤fl÷¿Î‹
±‹ÎflÎ◊Ì ◊Î› fiÏË.”
±ıÀ·ı ‹ËÎflÎΩ ‰…ıÏÁ_Ëı ’ÁÎ›÷Îfiı ‹˘¿·Ìfiı ±ÎI‹ÎflÎ‹ ÿfl∞fiı
’˘÷ÎfiÌ Á¤Î‹Î_ ⁄˘·ÎT›Î. ÷ı‹HÎı ±ÎI‹ÎflÎ‹fiı ¿èÎ_ — “±Î‰Ì Á_ÿfl Õ√·Ì
‹fiı ⁄fiÎ‰Ì ±Î’˘. Ë_ ÷‹fiı ‹˘Ó ‹ÎB›_ ≥fiÎ‹ ±Î’ÌÂ.”
±ÎI‹ÎflÎ‹ı μkÎfl ±ÎM›˘ — “‹ËÎflÎΩ ÁÎËı⁄ ! CÎHÎÎ Ïÿ‰Á˘fiÎ ≠›Ifi◊Ì
±Î Õ√·Ì ⁄fiÌ »ı. ±Î‹Î_ ‹ıÓ Ëı÷fiÎ Àı¤Î ·Ì‘Î »ı. ±ZÎfl‘Î‹ w’Ì Á‰˝lıWÃ
≥fiÎ‹ ‹fiı ‹‚Ì √›_ »ı. ±Î ÷˘ lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÌ ≠ıflHÎÎ◊Ì ±fiı ÷ı‹fiı
‹ÎÀıfiÎ ±fiËÿ ≠ı‹◊Ì ⁄fiÌ »ı. ±ı‰Ì Õ√·Ì ⁄Ì∞ Ë‰ı ◊Î› fiÏË.”
‹ËÎflÎΩ ‰…ıÏÁ_Ë∞ ‹‹˝ Á‹∞ √›Î. ÷ı‹HÎı ÏfiflÎÂ ◊¥fiı Õ√·Ì
ËÏfl¤@÷ ÁÎ◊ı ’Î»Ì ‹ËÎflÎ… ’fl ‹˘¿·Ì ÿÌ‘Ì.
⁄ÌΩ Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎΩ ‰…ıÏÁ_Ë∞±ı ’˘÷ÎfiÎ ‹Ëı·‹Î_ lÌ∞‹ËÎflÎ…fiÌ
’‘flÎ‹HÎÌ ¿flÎ‰Ì. ‰…ıÏÁ_Ë∞±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ’Ò…fi ¿›*. ËÎfl÷˘flÎ ’ËıflÎT›Î.
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ¿èÎ_ — “¤Î‰fi√fl flÎF›fiÎ ÷Î⁄ÎfiÎ √œÕÎ‹Î_ ±‹ı

‹_Ïÿfl ¿flÌ, √˘’ÌfiÎ◊ ÿı‰ V◊ÎM›Î »ı, ÷ı‹Î_ ±fiı ¤Ï‰W›‹Î_ …ı …ı √Î‹‹Î_
‹_Ïÿfl ◊Î› ÷ı‹Î_ ¿˘¥ Ï‰Cfi fi ¿flı ±fiı flÎF› ÷flŒ◊Ì ÁË¿Îfl ‹‚ı ÷ı‰Ì
T›‰V◊Î ¿flÌ ±Î’˘.”
‹ËÎflÎΩ ‰…ıÏÁ_Ë Ï‰‰ı¿Ì Ë÷Î. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiÎ
≠÷Î’ı ÷˘ Ë_ flÎ… ¤˘√‰_ »\_. ±Î’fiÎ ≠÷Î’ı ‹Îv_ flÎ… ÁQ≤© »ı. ±Î’
±‹ÎflÎ ÷Î⁄ÎfiÎ_ √Î‹˘‹Î_ ‹_Ïÿfl˘ ¿fl˘ ÷ı◊Ì flÎ…fiÌ Â˘¤Î ±fiı Á_’ÏkÎ ‰‘ı
»ı. ‹ÎÀı Ë_ ±Î’fiı Ë¿‹fiÎ‹_ ·¬Ì ±Î’_ »\_.”
÷ı‹HÎı ÷fl÷ … ¿Îfl¤ÎflÌfiı ⁄˘·Î‰Ì Ë¿‹fiÎ‹_ ·¬Ì ±ÎM›_ —
“¤√‰Îfi V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ ±Î’HÎÎ flÎF›‹Î_ F›Î_ F›Î_ ‹_Ïÿfl˘ ¿flı, I›Î_
¿˘¥±ı ¿Î_¥ Ëfl¿÷ fi ¿fl‰Ì. Ï‰Cfi ∂¤_ fi ¿fl‰_. Á˙ ≠Ω…fi˘±ı ÁË¿Îfl
±Î’‰˘. ±‹Îv_ flÎF› ’HÎ ⁄fi÷Ì ⁄‘Ì … ‹ÿÿ ¿flÂı.”
±Î‰˘ Ë¿‹ ·¬Ìfiı, ÁËÌÏÁyÎ ¿flÌfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ_ «flHÎ˘‹Î_ ‹Ò@›˘.
‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î. ‰…ıÏÁ_Ë∞ ‹ËÎflÎ…fiı ÿfl‰ÎΩ Á‘Ì
‰‚Î‰‰Î ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì √œÕı …‰Î fiÌÁ›Î˝.
√HÎ√˛ÎË¿ ◊‰_
√œÕÎ‹Î_ ‹ËÎflÎ… Á_÷˘fiı ⁄’˘flı ’ÌflÁ÷Î Ë÷Î. ÁÎ‘ ±fiı
ËÏfl¤@÷˘fiı …\ÿÎ_ …\ÿÎ_ ’¿‰Îfi, ŒflÁÎHÎ ±fiı ÂÎ¿¤Î∞ ’ÌflV›Î_. “…›”
⁄˘·Î‰Ìfiı Á˙ …‹‰ÎfiÌ ÷ˆ›ÎflÌ‹Î_ … Ë÷Î; I›Î_ ±ı¿ Á_÷ √Î‹Õı ŒflÌfiı
±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı ⁄‘_ ’ÌflÁÌ ÿÌ‘_ Ë÷_. Ë‰ı Â_ ¿fl‰_ ?
‹ËÎflÎ…ı ÷ı Á_÷fiı ¿èÎ_ — “÷‹ı ’kÎfl ·¥ ’_√÷‹Î_ ŒflÌ, Á˙fiÌ ’ÎÁı◊Ì
◊˘Õ<_ ◊˘Õ<_ Ï¤ZÎÎw’ı ‹Î√Ì ·˘.”
’fl‹ËoÁ Á˙fiÌ ’ÎÁı◊Ì ’kÎfl ·¥fiı fiÌ¿Y›Î. Á˙±ı ’˘÷ÎfiÎ
’kÎfl‹Î_◊Ì ÁÎflÎ‹Î_ ÁÎflÌ «Ì… ◊˘ÕÌ ◊˘ÕÌ ±Î’Ì. Á_÷fi_ ’kÎfl ’¿‰Îfi◊Ì
¤flÎ¥ √›_. ‹ËÎflÎ…ı ⁄ı ’_√÷ ‰E«ı ∂¤Î flËÌ, Á_÷fi_ ’kÎfl ËÎ◊‹Î_ ·¥
‰Î÷ ¿flÌ — “…\±˘, Á˙fiÌ ’ÎÁı fi‹Ìfiı √˛ËHÎ ¿›* ÷˘ ±Î¬_ ’kÎfl ÁÎflÎ_ ÁÎflÎ_
’¿‰Îfi◊Ì ¤flÎ¥ √›_. ÷ı‹ ÷‹ı Á˙ Ïfi‹Î˝fiÌ ◊¥fiı Á˙‹Î_◊Ì ±ı¿ ±ı¿ ’HÎ
ÁÎfl˘ √HÎ √˛ËHÎ ¿fl˘ ÷˘ ∞‰fi ±Î¬_ Áÿ˚√HÎ˘◊Ì ¤flÎ¥ Ω›.”
lÎ‰HÎÌ ’Òfi‹ı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ ‹ÏË‹Î Á‹Ω‰÷Î_ ‹ËÎflÎ…ı

Â¿ ‹Ïfifiı ¿Ëı·_ — “±Î √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿfiÌ ‹˘ÀÎ¥ ¿Î_¥ ±ÎÁfiı ¿flÌfiı fi◊Ì.
÷ı‹fiÌ ‹˘ÀÎ¥ ÷˘ ±fiÎÏÿfiÌ »ı. ÷ı±˘ ±‹Îflı flËı‰Îfi_ ‘Î‹ »ı. ±‹ÎflÌ
‹ÒÏ÷˝fiı ±¬_Õ hÎHÎı ±‰V◊Î‹Î_ ÷ı‹HÎı ‘ÎflÌ flÎ¬Ì »ı.” ±ı‹ CÎHÎ˘ ‹ÏË‹Î ¿èÎ˘.
[29] ’˘÷ÎfiÌ »Î’ ¿flÎ‰Ì
‹ËÎflÎ…ı «Î÷‹Î˝Á √œÕÎ‹Î_ flËÌfiı ¿›˘˝. ±Lfi¿>Àfi˘ μIÁ‰ ¿flÌfiı
‹ËÎflÎ… ÁÎfl_√’fl «ÎS›Î. I›Î_ flÎ÷ flËÌ ‹ËÎflÎ… Á_ÿÏfl›ÎHÎÎ ±fiı ‘_‘Ò¿Î
◊¥ ¬Á÷Î ’‘Î›Î˝. I›Î_ fiÿÌfiı ÷Ìflı flÎ÷ flèÎÎ. fiÌfl‰ flÎhÎÌ Ë÷Ì. ‹‘flÎ÷ı
Ï⁄S·Ì ’√ı ‰ÎCÎ ±ÎT›˘. μ÷ÎflÎ◊Ì ·√¤√ ‰ÌÁı¿ Õ√·Î_ ÿÒfl ËÂı I›Î_ ÷ıHÎı
hÎÎÕ fiÎ¬Ì. ¤√∞±ı ⁄_ÿÒ¿ ¨«Ì ¿flÌ, ’HÎ I›Î_ ÷˘ ‹ËÎflÎ…ı ’◊ÎflÌ‹Î_ ⁄ıÃÎ
◊¥ ‰ÎCÎfiÌ ÁÎ‹ı ËÎ¿˘À˘ ¿›˘˝. ⁄˛õÎ_Õ ¤ıÿÎ¥ Ω› ÷ı‰˘ fiÎÿ ◊›˘. ‰ÎCÎfiÎ
√ÎhÎ √‚Ì √›Î_. ‰ÎCÎ ÕflÌfiı ∂¤Ì ’Ò_»ÕÌ±ı ’Î»˘ ¤ÎB›˘.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ¿Ï‹›Î‚Î, ‰flÁÕ ±fiı ÁŸ∞‰ÎÕÎ ◊¥fiı ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î·
’‘Î›Î˝. ±ËŸ ‹ËÎflÎ…ı »ıS·˘ ≠⁄˘Ï‘fiÌ ±ı¿ÎÿÂÌfi˘ Á‹ˆ›˘ ¿›˘˝.
⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á¤Î‹Î_ …^fiÎ√œfiÎ fiÎflÎ›HÎ∞ Á÷Îflfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ —
“‹ÒÏ÷˝‹Î_ ‹fi «˘ÓÀÌ √›_ »ı fiı ! ±‹ÎflÎ V‰w’fiÌ ±ı‰Ì Á_ÿfl »Î’ ⁄fiÎ‰˘ ¿ı
Á˙ Á_÷˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘fiı ÁËı…ı ÁËı…ı ‹ÒÏ÷˝ ¥ÿo ÁÎ_¤flı ±fiı ≠ı‹◊Ì ’Ò…ı.”
fiÎflÎ›HÎ∞ Á÷Îflı ¿èÎ_ — “¤·ı ‹ËÎflÎ… ! ±Î’fiÌ ÿ›Î◊Ì ±ı ¿Î‹
◊Âı. ‘Î÷fiÎ ⁄Ì⁄Î‹Î_ ¿˘÷flÌfiı »Î’ ÷ˆ›Îfl ¿flÌfiı flÎ‹fi‰‹Ì μ’fl √œÕı ·¥
±Î‰ÌÂ.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ… ⁄Ë flÎ∞ ◊›Î. ’HÎ ÷ı ‰¬÷ı ¿˘¥fiı ±Î
¤Ï‰W›‰ÎHÎÌfi˘ ‹‹˝ Á‹Ω›˘ fiÏË.
√‰fi˝fl ‹ÎS¿‹ ÁÎ◊ı ‹·Î¿Î÷

Á_‰÷ 1886fiÎ ’˘Ê Áÿ ⁄Ì…◊Ì ‹ËÎflÎ…ı ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ ¿›˘˝. ÿflı¿
‰V÷‹Î_◊Ì T≤ÏkÎ ’Î»Ì ¬ıÓ«Ì ·Ì‘Ì. ‹ËÎflÎ…ı μÿÎÁÌ √˛ËHÎ ¿flÌ. ¬Î‰Î-
’Ì‰Îfi_ ±˘»\_ ¿flÌ fiÎA›_, ÂflÌfl Á¿Î÷_ «ÎS›_. ËÏfl¤@÷˘fiÎ ‹fi‹Î_ Ï«_÷Î
’ıÃÌ. ‹ËÎflÎ… √œÕÎ◊Ì @›Î_› …÷Î fiÏË. ±ZÎfl ±˘flÕÌ‹Î_ ±ÎflÎ‹ ¿fl÷Î,
hÎÌÁ ÁÎ‘ Ïÿ‰ÁfiÎ ±fiı hÎÌÁ ÁÎ‘ flÎ÷fiÎ ∂¤ı ’√ı ‹ËÎflÎ…fiÌ Áı‰Î‹Î_
flËı÷Î. μ’flÎ_÷ ¤√∞, ‹Ò‚∞, ÁflÎ¬Î«fl ‰√ıflı ¿ıÀ·Î› ËÏfl¤@÷˘ Áı‰Î‹Î_
¬Õı ’√ı flËı÷Î.
÷ı ‰¬÷ı ¤Îfl÷‹Î_ ‰Î¥Áfl˘› ÷flÌ¿ı Ï‰Ï·›‹ ⁄ı„LÀ¿ Ë˘tÎ ’fl Ë÷Î.
‹_⁄¥fiÎ √‰fi˝fl ÷flÌ¿ı Áfl FËÎ"fi ‹ÎS¿‹ Ë÷Î. √‰fi˝fl FËÎ"fi ‹ÎS¿‹
¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ±Î‰‰ÎfiÎ Ë÷Î. ÷ıfiı Ï⁄Â’ Ëı⁄fl ±fiı ±_√˛ı… ±‹·ÿÎfl˘
¶ÎflÎ ‹ËÎflÎ…fi˘ ‹ÏË‹Î ΩHÎ‰Î ‹Y›˘. ÷ıfiı ‹ËÎflÎ…ı ¿flı· ‘‹˝Á‘ÎflHÎÎ
±fiı Á‹Î…Á‘ÎflHÎÎfiÎ_ ¿Î›˘˝fiÌ {Î_¬Ì ◊¥. ÷ıHÎı ‹ËÎflÎ…fiı ‹‚‰ÎfiÌ ≥E»Î
≠ÿÏÂ˝÷ ¿flÌ.
‹ËÎ ‹ÏËfi˘ Ë÷˘. √‰fi˝flfiÎ ÁıøıÀflÌ±ı ‹ËÎflÎ… ’fl ’hÎ ·¬Ì
…HÎÎT›_ ¿ı fiÎ‹ÿÎfl √‰fi˝fl Áfl FËÎ"fi ‹ÎS¿‹ ±Î’fiı ‹‚‰Î ±Î÷fl »ı.
‹ËÎflÎ…fiÌ ÷Ï⁄›÷ fiÎÿflV÷ Ë÷Ì. ÷ı◊Ì ‹ËÎ ‰ÿ ÷ıflÁı ’hÎfi˘ μkÎfl
·¬Ì ‹˘¿S›˘ ¿ı ËÎ· ÷fl÷ ‹‚‰Îfi_ Â@› fi◊Ì.
√‰fi˝flfiÎ ÁıøıÀflÌ ◊˘‹Á Ï‰Ï·›QÁfiı ‹ËÎflÎ…fiÎ ’hÎfi˘ …‰Î⁄
±ÎM›˘ ±fiı ‹ËÎflÎ…fiÌ ÷Ï⁄›÷ ÁÎflÌ ◊¥ Ω› ÷ı‰Ì ±ÎÂÎ T›@÷ ¿flÌ.
ŒÎ√HÎ ‹ÏËfi˘ ⁄ıÃ˘. ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕfiÎ ¿Î‹«·Îμ ’˘Ï·ÏÀ¿· ±ı…_À O·ıfi
ÁÎËı⁄ı ‹ËÎ ‰ÿ 14fiÎ Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ…fiı Ïfi‹_hÎHÎ ±Î’÷˘ ’hÎ ·A›˘. ÷ı‹Î_
÷ı‹HÎı ·A›_ ¿ı “√‰fi˝fl ÁÎËı⁄ ÷ı‹fiÎ ¿ÎŒ·Î ÁÎ◊ı ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ‹Î_ ±ÎT›Î »ı.
÷ı‹fiÌ ≥E»Î »ı ¿ı ±Î’fiı flÎ…¿˘À‹Î_ ‹‚Ì Â¿Î› ÷˘ ±‰U› ‹‚‰_.
±Î’fiÎ◊Ì ±Î‰Ì Â¿ÎÂı ¿ı ¿ı‹ ÷ı ¿Ú’Î ¿flÌ …HÎÎ‰Â˘.”
‹ËÎflÎ…ı √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ ±fiı O·ıfi ÁÎËı⁄fi˘ ¤Î‰ Ωı¥ ‹_ÿ‰ÎÕ
⁄Î…\±ı ‹Ò¿Ì ÿÌ‘˘. ›˘√Â„@÷ ‘ÎflHÎ ¿flÌ ‹ËÎflÎ… ÁÎΩ ◊›Î. ‹ËÎflÎ…ı
’hÎ ·Î‰fiÎfl ¬ıÏ’›Îfiı ËÎ ’ÎÕÌ.
ŒÎ√HÎ Áÿ ⁄Ì…fiı Ïÿ‰Áı ‹ËÎflÎ… ‹ıfiÎ‹Î_ ⁄ıÁÌ √œÕı◊Ì Á_÷˘ ÷◊Î
ËÏfl¤@÷˘fi˘ Á_CÎ ·¥fiı flÎ…¿˘À …‰Î fiÌ¿Y›Î.
Á_‰÷ 1886fiÎ ŒÎ√HÎ Áÿ ’Î_«‹ı (÷Î. 26 Œı⁄˛±ÎflÌ, 1830)
Á‰Îflı ÿÌ‰Îfi fl˘Õ ’fl ’˘Ï·ÏÀ¿· ±ı…LÀfiÎ ⁄_√·ı, flÎ…¿˘À‹Î_ lÌ∞-
‹ËÎflÎ… ±fiı √‰fi˝fl FËÎ"fi ‹ÎS¿‹fiÌ ‹·Î¿Î÷ ◊¥. ‘‹˝ÁkÎÎ ±fiı flÎ…-
ÁkÎÎfi_ Ï‹·fi ◊›_. √‰fi˝fl ‹ÎS¿‹ ÁÎËı⁄, ÷ı‹fiÎ ÁıøıÀflÌ ◊˘‹Á

Ï‰Ï·›QÁfi, ’˘Ï·ÏÀ¿· ±ı…LÀ O·ıfi ÁÎËı⁄ ±fiı ⁄ÌΩ hÎHÎ ±‹·ÿÎfl˘
lÌ∞‹ËÎflÎ…fiı ‹Y›Î. ‹ËÎflÎ…fiÌ ÁÎ◊ı ‹¿<_ÿ ⁄˛õ«ÎflÌ, Â¿Îfi_ÿ V‰Î‹Ì,
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÁflÎ¬Î«fl, Á˘‹·˘¬Î«fl, ÿÎÿÎ¬Î«fl, ·Î‘Î Ãyfl, ËÌfl∞
Ãyfl, ÿı‰Î¤@÷ ±fiı ¤Ì‹¤Î¥ Ë÷Î.
√‰fi˝fl ÷flŒ◊Ì ·U¿flÌ ÿ‚˘±ı ±fiı ÏÁ’ÎËÌ±˘±ı ‹ËÎflÎ…fi_ ⁄_ÿÒ¿fiÎ
¤ÕÎ¿Î ¿flÌfiı, ⁄"LÕ‰ÎΩ_ ‰√ÎÕÌ V‰Î√÷ ¿›*. ‹ËÎflÎ… ⁄_√·Î‹Î_ ’‘Î›Î˝
±ıÀ·ı √‰fi˝fl ±Î√‚ …¥ ‹ËÎflÎ…fiÎ ËÎ◊‹Î_ ËÎ◊ Ï‹·Î‰Ì ±Ï¤‰Îÿfi
¿›*. ’»Ì ËÎ◊ ΩıÕuÎ ±fiı ÿÌ‰Îfi¬_Õ‹Î_ ·¥ √›Î. ‹ËÎflÎ…fiı ËÎfl÷˘flÎ
’ËıflÎT›Î, ±kÎfl »Î_Àu_ ±fiı ÂÎ·ÿÂÎ· ±˘œÎÕuÎ_. ‹ËÎflÎ…fiı ¬flÂÌ ’fl
⁄ıÁÎ›Î˝. ’»Ì √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ı ‹ËÎflÎ…fiı V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ›fiÎ ÏÁ©Î_÷˘
Ï‰Âı ’Ò»u_. ‹ËÎflÎ…ı ÷ı‹fiı CÎHÎ˘ μ’ÿıÂ ¿›˘˝.
’»Ì √‰fi˝flı ’Ò»u_ — “±‹ÎflÎ flÎF›‹Î_ ‘‹˝≠«ÎflfiÎ ¿Î›˝‹Î_ ±Î’fiı
flÎ… ÷flŒ◊Ì ¿Î_¥ ÷¿·ÌŒ ÷˘ ’Õ÷Ì fi◊Ì fiı ?”
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “fiÎ, ±‹Îflı ¬ÎÁ ¿o¥ ÷¿·ÌŒ ’Õ÷Ì fi◊Ì. ÷‹˘ √Î›
÷◊Î ⁄˛ÎõHÎ˘fi_ flZÎHÎ ¿flΩı. ÷‹Îv_ flÎ… CÎHÎÎ ¿Î‚ Á‘Ì flËıÂı.”
I›Îfl ⁄Îÿ √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ı ’Ò»u_ — “±‹ÎflÌ Áfl¿Îfl Á÷Ì≠◊Î ±fiı

⁄Î‚ËI›Î ⁄_‘ ¿flÎ‰ı »ı. ÷ı Á_⁄_‘Ì ±Î’fiÎ Â_ Ï‰«Îfl˘ »ı ?”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Á÷Ì ◊‰_ ±ı ±ÎI‹ËI›Î ¿fl‰Î …ı‰_ »ı. ±‹Îfl˘
÷˘ ‹÷ »ı ¿ı ÷Ì◊˝fiÎ ‹ÎËÎIQ›ı ¿ı ’Ï÷fiÎ ‹ÎËÎIQ›ı ¿flÌfiı ’HÎ ±ÎI‹CÎÎ÷ ÷˘
@›Îflı› ¿fl‰˘ fiÏË. ‘HÎÌ ‹flÌ Ω› ÷˘ ’fl‹ırflfiı ’Ï÷¤Î‰ı Áı‰‰Î ’HÎ
±ÎI‹CÎÎ÷ ÷˘ ¿˘¥ flÌ÷ı ¿fl‰˘ fiÏË. ±fiı ⁄Î‚ËI›Î ÷˘ ¿flÎ› … fiÏË.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ ¬Ò⁄ flÎ∞ ◊›Î. ÷ıHÎı ¿èÎ_ — “fiÎflÎ›HÎ
V‰Î‹Ì, ±Î’fiı ⁄˘÷ ±E»Ì ÁS·Î (Á·ÎË) Ïÿ›Î.”
»ı‰Àı √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ı ‘‹˝fiÎ ÏÁ©Î_÷fi_ ’V÷¿ ‹ÎB›_ ±fiı ¿èÎ_ —
“±‹Îv_ ±fiı ±‹ÎflÎ ÂhÎfi_ ÁÎv_ ¿flΩı.”
‹ËÎflÎ…ı flÎ∞ ◊¥fiı ÷ı‹fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î ±fiı “ÏÂZÎÎ’hÎÌ”fi_
’V÷¿ ¤ıÀ ±ÎM›_.
·√¤√ ⁄ı ¿·Î¿fiÌ ‹·Î¿Î÷ ’»Ì ÷ı±˘ »^ÀÎ ’ÕuÎ. √‰fi˝flı ±fiı
±‹·ÿÎfl˘±ı ‹Î◊ı◊Ì À˘’Ì μ÷ÎflÌ ‰Î_¿Î ‰‚Ìfiı ‹ËÎflÎ…fiı fi‹V¿Îfl ¿›Î˝.
⁄_√·ÎfiÎ ÿfl‰ÎΩ Á‘Ì √‰fi˝fl ÁÎËı⁄ Á˙ ±‹·ÿÎflfiÌ ÁÎ◊ı ‹ËÎflÎ…fiı
Ï‰ÿÎ› ±Î’‰Î ±ÎT›Î. ‹ËÎflÎ… μ÷Îflı ’‘Î›Î˝. ⁄’˘flfi_ ¤˘…fi ·¥fiı
flÎ…¿˘À◊Ì √œÕÎ ’Î»Î …‰Î «Î·Ì fiÌ¿Y›Î.
√œÕÎ …¥ ’Î_«-ÁÎ÷ Ïÿ‰Á ’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ŒflÌ◊Ì ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ
¿flÌ ·Ì‘˘.
»ıS·˘ ‹_ÿ‰ÎÕ
ŒÎ√HÎ Áÿ ’Òfi‹ √¥. ‹ËÎflÎ… ‰fl÷Î· Ë÷ÎÂfiÌfiÎ Á‹ˆ›Î ’fl √›Î
fiÏË. ËÏfl¤@÷˘fiı ‹ËÎflÎ… ‰√fl Á‹ˆ›Î‹Î_ ±Îfi_ÿ ±ÎT›˘ fiÏË. Á_÷˘ ÷◊Î
ËÏfl¤@÷˘ Á‹ˆ›Î ’»Ì ‰Ì¬flÎ¥ …‰Îfiı ⁄ÿ·ı √œÕı ‹ËÎflÎ…fiı ÿÂ˝fiı √›Î.
‹ËÎflÎ…ı Á˙fiı ⁄˘·ÎT›Î. ‹¿<_ÿÎfi_ÿ ‰HÎafiı ‹˘¿·Ìfiı flÎ‹≠÷Î’¤Î¥,
‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì,
Â¿Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÏfiW¿<‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì, ±Îfi_ÿÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ’fl‹«ˆ÷L›Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì, ¤Î›ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√ıflı Á_÷˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. ±¬_ÕÎfi_ÿ, ‰ÎÁÿı‰Îfi_ÿ,
‰ˆWHÎ‰Îfi_ÿ ‰√ıflı ⁄˛õ«ÎflÌ±˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. ¤√∞, ‹Ò‚∞, fl÷fi∞, Ï‹›Î_∞
‰√ıflı ’ÎÊ˝ÿ˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. ÿÎÿÎ¬Î«fl, ÁflÎ¬Î«fl, Á˘‹·Î¬Î«fl, ∞‰Î¬Î«fl

‰√ıflı flÎΩ±˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. ÿÌfiÎfiÎ◊ ¤|, ‹›ÎflÎ‹ ¤|, ⁄ı«fl ¤|, ÷·ÁÌ
ÿ‰ı, ≠Î√∞ ÿ‰ı ‰√ıflı ⁄˛ÎõHÎ˘fiı ⁄˘·ÎT›Î. ·Î‘Î Ãyfl, ËÌfl∞ Ãyfl, ’Ò_Ω
ÂıÃ, Ãyfl∞, ·‰∞ ÂıÃ, ¤√Î ÂıÃ, ‹Ò‚∞ ÂıÃ ‰√ıflı ÂıÏÃ›Î±˘fiı
⁄˘·ÎT›Î. ∞‰⁄Î, ·ÎÕ<⁄Î, flÎ…⁄Î ‰√ıflı ⁄Î¥¤@÷˘fiı ⁄˘·ÎT›Î_. Á‹√˛
Á¤Î ¤flÎ¥fiı ⁄ıÃÌ.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “÷‹ı Á˙ ‹fiı ÁÎZÎÎ÷˚ ’fl‹ırfl ÷flÌ¿ı ΩHÎ˘ »˘. ‹fiı
flÎ∞ ¿fl‰Î ≥E»˘ »˘, ±Î…ı ‹ÎflÌ ‰Î÷ ÁÎ_¤‚˘. ‹ÎflÌ ’˘÷ÎfiÌ ≥E»Î◊Ì ‹ıÓ
±Î M≤J‰Ì ’fl ÿıË ‘›˘˝. ‹Îflı ¿fl‰ÎfiÎ_ ⁄‘Î_ ¿Î‹ ¿flÌ ·Ì‘Î_ »ı. ‹_Ïÿfl,
ÂÎVhÎ, Á_÷ ‰√ıflı ¿flÌfiı Â© Á_≠ÿÎ› ’HÎ V◊Î’Ì ÿÌ‘˘ »ı. ‹Îv_ ¿Î›˝ Ë‰ı
’Òfl_ ◊›_. ‹fiı ±ËŸ @›Î_› √‹÷_ fi◊Ì. Ë‰ı ‹ÎflÌ ≥E»Î ±_÷‘Î˝fi ◊¥
V‰‘Î‹ ’‘Îfl‰ÎfiÌ »ı. ±Î Q≤I›·˘¿ »ı, fiÎÂ‰_÷ ÿıË »ı, ‹ÎÀı Ë_ Ë‰ı
±ZÎfl‘Î‹‹Î_ …¥Â.”
±Î ÂOÿ˘ ÁÎ_¤‚÷Î_ … Á˙fiı ‹Î◊ı ΩHÎı ‰Ì…‚Ì ’ÕÌ Ë˘› ÷ı‰_ ÿ—¬
◊›_. ¿ıÀ·Î›fiÎ_ ÂflÌfl ‘˛Ò…‰Î ·ÎB›Î_. ¿ıÀ·Î¿fiı ÷˘ ±Î ÂOÿ˘ ÁÎ_¤‚Ì ‹Ò»Î˝
±Î‰Ì √¥. ⁄ÌΩ Á˙ ‘˛Á¿ı ‘˛Á¿ı «˘‘Îfl ±Î_Á±ı fl˘‰Î ·ÎB›Î.
‹ËÎflÎ…ı Á˙ ’fl ¿vHÎÎº„WÀ ¿flÌ. ±_÷fl‹Î_ ≠ıflHÎÎ ¿flÌ ‘Ìfl… ±Î’Ì.
‹‘fl ËÎV› ¿flÌ Á˙fiı ‰Â ¿flÌ ·Ì‘Î. Á˙fiı ‘Ìfl…fiÎ ÂOÿ˘ ¿ËÌ ÁÎ_I‰fi
±ÎM›_. ’HÎ ‹fi‹Î_ ÷˘ ‘Î‹‹Î_ …‰Îfi_ fiyÌ … ¿flÌ ·Ì‘_ Ë÷_.
≠Ï÷iÎÎ ·ı‰flÎ‰Ì
‹ËÎflÎ…ı Ë‰ı ‘Î‹‹Î_ …‰Îfi˘ Á_¿S’ ºœ ¿flÌ ·Ì‘˘ Ë÷˘. ÷ı ¿Î_¥
¬Î›-’Ì›ı fiÏË. ¿˘¥¿ ‰Îfl ⁄Î…flÎfiÌ flÎ⁄ ±◊‰Î ¬Ì«ÕÌ ¿ı fl˘À·˘ √˛ËHÎ
¿flı. ‰fi‹Î_◊Ì ±ÎT›Î ÷ı ‰¬÷ı Ë÷_ ÷ı‰_ ÂflÌfl Á¿Î¥ √›_ Ë÷_. ¤Î›ÎI‹Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì ‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ±ÎT›Î. ¤Î›ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‹ËÎflÎ…fiı ¿èÎ_ — “±Î
‹fl‰Îfi˘ Â˘ œ˘Ó√ ¿›˘˝ »ı ? ¬Î¥-’Ìfiı ±Îfi_ÿ ¿fl˘, ±fiı ±‹fiı ±Îfi_ÿ
±Î’˘. Ωı ÷‹˘ ‘Î‹‹Î_ …Â˘, ÷˘ ±‹ı ÷‹ÎflÌ ’»‰ÎÕı ‹flÌÂ_. …ı‹ ◊˘ÕÎ_
‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ’Ì÷Î_⁄fl fiÎ‹fiÎ ±ı¿ ⁄˛ÎõHÎ √v±ı ÿıË ‹Ò@›˘ I›Îflı ÷ıfiÎ
ÁkÎÎ‰ÌÂ ÏÂW›˘ ÷ı‹fiÌ ’Î»‚ Ï«÷Î ’fl «ÕÌfiı ⁄‚Ì ‹Ò±Î Ë÷Î. ÷ı‰Ì flÌ÷ı
±‹ı ‹flÌÂ_. ÷‹ÎflÌ ’Î»‚ ·˘ËÌfiÌ fiÏÿ›_ «Î·Âı. ‹ÎÀı ‘Î‹‹Î_ …‰Îfi˘
Á_¿S’ ‹Ò¿Ì z˘.”
I›Îflı ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ωı Ë_ Á‰˘˝’flÌ ¤√‰Îfi Ë˘¥Â ÷˘ ¿˘¥fiÌ
fiÁ¿˘flÌ eÀ‰Î fiÏË ÿ™. ±Î›W› ±Î‰Ì flèÎ_ ËÂı ÷ı ’HÎ ±Î‰flÿÎ ‰‘ÎflÌfiı
Ï…‰ÎÕÌÂ.”
‹ËÎflÎ…ı ◊˘ÕÌ ‰Îfl ±À¿Ìfiı ¿èÎ_ — “‹ÎflÌ ’»‰ÎÕı ¿˘¥±ı ‹fl‰_ fiÏË.
{ıfl ¬Î¥fiı, √‚ı À>_’˘ ¬Î¥fiı ¿ı ¿˘¥ ’HÎ ≠¿Îflı ±ÎI‹CÎÎ÷ fi ¿fl‰˘. …ı
±ÎI‹CÎÎ÷ ¿flÂı ÷ı ‹Îv_ ‘Î‹ fiÏË ’Î‹ı ±fiı √vƒ˘ËÌ ±fiı ‰«fiƒ˘ËÌ
¿Ëı‰ÎÂı. …ıHÎı …ıHÎı ‹fl‰Îfi˘ Á_¿S’ ¿›˘˝ Ë˘› ÷ı Á˙ ‹ÎflÎ ’√ ’¿ÕÌfiı
≠Ï÷iÎÎ ·˘ ¿ı ±‹ı ÷‹ÎflÌ ’»‰ÎÕı ‹flÌÂ_ fiÏË.” ±Î‹ ¿ËÌ ⁄‘Î Á_÷-
ËÏfl¤@÷˘fiı ’˘÷ÎfiÎ ’√ı ËÎ◊ ·√ÎÕÌ ≠Ï÷iÎÎ ·ı‰flÎ‰Ì.
±ı¿ Ïÿ‰Á ÁÎ_…ı √œÕÎ ‹_Ïÿfl‹Î_ Á¬ÂˆR›Î‹Î_ ±Î‰Ìfiı ‹ËÎflÎ…
Ï⁄flÎF›Î. ‹˘ÀıflÎ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiı ⁄˘·Î‰Ìfiı ’ÎÁı ⁄ıÁÎ›Î˝. Á˙ Á_÷˘
÷◊Î ËÏfl¤@÷˘fiı Áÿ˚√v √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ flËı‰Îfi˘ ±ÎÿıÂ
±ÎM›˘. Á‹√˛ ÁIÁ_√fiÌ ¬⁄fl flÎ¬‰ÎfiÌ ÷ı‹fiı ±ÎiÎÎ ¿flÌ. Á˙fiı ‰Ê˘˝‰Ê˝
±ı¿ ‹ÎÁ …^fiÎ√œ flËÌ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfi˘ Á‹Î√‹ ¿fl‰ÎfiÌ ’HÎ ¬ÎÁ
±ÎiÎÎ ¿flÌ.
’»Ì ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “±‹ı ⁄Î_‘ı· ‹_Ïÿfl˘‹Î_ ‘‹˝, ¤„@÷ ±fiı
ËÏfl¿ÚWHÎfiÌ (±‹ÎflÌ) ‹ÒÏ÷˝±˘ ’‘flÎ‰Ωı. Áfl÷, ‘˘‚¿Î, ¬_¤Î÷, ‹Ò‚Ì
‰√ıflı ÂËıfl˘‹Î_ ‹_Ïÿfl ⁄Î_‘Ì ’‘flÎ‰‰Î ‹ÎÀı ±‹ı ‹ÒÏ÷˝±˘ ±Î’Ì »ı. ÷˘ I›Î_
ÁÎflÎ_ ‹_Ïÿfl˘ ⁄Î_‘Ì ‹ÒÏ÷˝±˘ ’‘flÎ‰Ωı. ‹_Ïÿfl˘ ⁄Î_‘‰ÎfiÎ ¿Î‹‹Î_ ÏfiI›Îfi_ÿ
V‰Î‹Ì ±fiı ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì, ÷‹˘ ‹ÿÿ ¿flΩı. Á˙ ÁÎ‘±˘ ±fiı ËÏfl¤@÷˘
Áÿ˚√v √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ±ÎiÎÎ‹Î_ flËıΩı.” ±ı‹ ±ÎiÎÎ ¿flÌ ‹ËÎflÎ…
±ZÎfl ±˘flÕÌ±ı ±Î‰Ì ’˘œÌ √›Î.
‹ËÎflÎ…fi˘ ‹_ÿ‰ÎÕ ‰‘÷˘ …÷˘ Ë÷˘. ÿıËfiÌ „V◊Ï÷ ¿◊‚÷Ì Ë÷Ì.
›˘√-±ˆr›˝◊Ì … Ïø›Î ¿fl÷Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎ…ı ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ⁄˘·Î‰Ìfiı
¿èÎ_ — “÷‹˘ …^fiÎ√œ Ω±˘, ¤ÎÿflÎ‰Î‚Î Ïfi√˝HÎÎfi_ÿfiı ±ËŸ ‹˘¿·˘.”
⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì Á_¿ı÷ Á‹∞ √›Î, ’HÎ ‹ËÎflÎ…fiÌ ±ÎiÎÎ ±ıÀ·ı Â_
◊Î› ? √›Î Ï‰fiÎ »^À¿˘ fiË˘÷˘. ΩıÕfiÎ ÁÎ‘±˘fiı ·¥fiı fiÌ¿Y›Î. ÷ı‹HÎı
¤Îflı Ëˆ›ı ÁÎ‘±˘fiı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ…fiÎ_ ‘flÎ¥fiı ÿÂ˝fi ¿flÌ S›˘. ŒflÌ
fiÏË ◊Î›.”
ÁÎ‘±˘±ı ÿÂ˝fi ¿flÌ ·Ì‘Î_. ÷ı±˘ ◊˘Õı ÿÒfl √›Î I›Î_ ËflÏHÎ›Î_ ±ÎÕÎ_
∂÷›Î*. ±’Â¿fi ◊›Î_ ! Ëˆ›_ ËÎ◊ fi flèÎ_. ÷ı‹HÎı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… fiyÌ ÿıË
‹Ò¿Ì ÿıÂı. ‹ÎflÎ ’√ ’Î»Î ’Õı »ı. …ıfiı ŒflÌ ÿÂ˝fi ¿fl‰Î_ Ë˘› ÷ı ¿flÌ ±Î‰˘.
‹Îflı ÷˘ ±ÎiÎÎ »ı ÷ı …¥Â. …ıfiı fl˘¿Î‰_ Ë˘› ÷ı fl˘¿Î¥ ’HÎ …Ωı.”
ΩıÕfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ÁÎ‘±˘ ŒflÌ◊Ì ÿÂ˝fi ¿flÌ ’Î»Î ±ÎT›Î. ⁄˛õÎfi_ÿ
V‰Î‹Ì Ï¬Lfi xÿ›ı ±Î√‚ «ÎS›Î. «Î·÷Î_ «Î·÷Î_ «˘◊fiı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı
⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì …^fiÎ√œ ’Ë˘ÓE›Î.
“±‹Îflı ÁÎΩ ◊Î‰_ »ı !”

±Î ⁄Î…\ ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ‰√fl ÁÒfi_ ÁÒfi_ ·Î√÷_ Ë÷_. ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì
fl‹Ò… ¿flÌ ‹ËÎflÎ…fiı ËÁÎ‰÷Î. ’flÎHÎı ◊˘Õ<_ CÎb_ ±Lfi …‹ÎÕ÷Î, ’HÎ Ë‰ı
¿˘HÎ ¿flı ? ‹ËÎflÎ… ÷˘ ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı Á‰Îflı ∂ÃuÎ fiÏË, ‹Î◊ı Á‘Ì «˘ŒÎ‚
±˘œÌfiı ÁÒ¥ flèÎÎ. ‰‚Ì, ‹ËÎflÎ…ı ±Î√·ı Ïÿ‰Áı ‰Î‚_ ’HÎ ¿flı·_ fiÏË, ÷ı◊Ì
ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì Á‰Îflı ËÎ◊‹Î_ w’ÎfiÎ ‰ÎÕ¿Î‹Î_ ⁄Î…flÎfiÌ flÎ⁄ ·¥
μÃÎÕ‰Î √›Î. hÎHÎ-«Îfl ÁÎÿ ’ÎÕÌfiı ‹ËÎflÎ…fiı μÃÎÕuÎ. ‹ËÎflÎ… ÷˘ ‹Î◊ı
Á‘Ì ±˘œÌfiı ÁÌ‘Î ÁÒ¥ … flèÎÎ. fi ËÎ·ı ¿ı fi «Î·ı.
±Î◊Ì, ÏfiI›Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‰ÎÕ¿Îfi˘ ¿›˘˝ CÎÎ fiı ‘⁄ ÿı÷Î ¤˘Ó› ’fl
’ÕÌ fl˘‰Î ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… «˘ŒÎ‚ ŒıÓ¿Ì ÿ¥ ⁄ıÃÎ ◊›Î ±fiı ⁄˘S›Î — “÷‹ı
⁄‘Î ÂÌÿ fl˘‰˘ »˘ ? ¿˘¥ ‹flÌ √›_ »ı ?”
ÏfiI›Îfi_ÿ ¿Ëı — “ÿ—¬ ÷˘ ◊Î› … fiı ! ÷‹ı ¬Î±˘-’Ì±˘ fiÏË fiı
μÿÎÁÌ ⁄÷Î‰˘ ±ıÀ·ı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿vHÎÎ ¿flÌ ¿èÎ_ — “Ω±˘ ∂fiÎ_ ’ÎHÎÌ ¿fl˘, ±‹Îflı fiÎ‰Î_ »ı.
◊Î‚ ¿flÎ‰˘ ±‹ı …‹ÌÂ_. ±Î… ±‹Îflı ÁÎΩ ◊‰_ »ı.”
’»Ì ‹ËÎflÎ… ∂fiı ’ÎHÎÌ±ı fiÎèÎÎ. rı÷ ‰VhÎ˘ ‘ÎflHÎ ¿›Î*. ‹¬ ’fl
≠ÁLfi÷Î ⁄÷Î‰Ì. ⁄˛õ«ÎflÌ ◊Î‚ ·ÎT›Î ÷ı …Q›Î. ÁÎ_…ı Á¤Î‹Î_ ’‘Î›Î˝.
fi√ÎflÎ_-{Î·fl ‰√ÕÎT›Î_. ÿÎÿÎ¬Î«flı Á˙fiı ÁÎ¿fl ‰ËıÓ«Ì ‘Î‹‘Ò‹ ¿flÌ. Á˙fiÎ_
Ï«kÎ‹Î_ ≠d„S·÷÷Î ±Î‰Ì √¥.
’HÎ ! ’HÎ flÎ÷ ’ÕÌ ±fiı ‹ËÎflÎ…ı ŒflÌ◊Ì ‹_ÿ‰ÎÕ √˛ËHÎ ¿›˘˝. μÿÎÁÌ
√˛ËHÎ ¿flÌ ±_÷T≤˝ÏkÎ ¿flÌ √›Î. Á˙fiÎ ‹fi‹Î_ ŒflÌ◊Ì μ«ÎÀ T›Î’Ì √›˘.
¿Î¿Î¤Î¥fiı ÿÂ˝fi
‹ËÎflÎ…fiÎ ÿıË‹Î_ ÷Î‰ ±fiı ‹Î_ÿ√Ì ‰‘‰Î ·Î√Ì. ËÏfl¤@÷˘ Á˙
¨ÕÎ ∂÷flÌ √›Î. √…flÎ÷, ¿ÎÏÃ›Î‰ÎÕ, ¿E», flÎ…V◊Îfi, ¬ÎfiÿıÂ ‰√ıflı
Ãı¿ÎHÎı◊Ì ËÏfl¤@÷˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ ¬⁄fl ¿Îœ‰Î ±Î‰‰Î ·ÎB›Î.
±Î ⁄Î…\, √Î‹ fl˘…¿Î‹Î_ ¿Î¿Î¤Î¥ T≤© ◊›Î Ë÷Î. ÷ı±˘ ’HÎ ‹Î_ÿÎ
’ÕuÎ. ‹Î_ÿ√Ì‹Î_ ÷ı‹fiÌ ’Ïfl„V◊Ï÷ √_¤Ìfl Ë÷Ì. ¿Î¿Î¤Î¥fiı ·ÎB›_ ¿ı Ë‰ı
ÿıË flËıÂı fiÏË. ÷ı◊Ì ÷ı‹HÎı ±ı¿ ÁÎflÌ CÎ˘ÕÌ ±fiı w’ÎfiÌ ÷Î_Á‚Ì ’˘÷ÎfiÎ
fi˘¿fl ÁÎ◊ı √œÕı ‹ËÎflÎ… ’fl ¤ıÀ ‹˘¿·Ì. ÁÎ◊ı ‹˘¿S›˘ ±ı¿ ’hÎ. ’hÎ‹Î_
·A›_ Ë÷_ — “Ëı ∞‰fi≠ÎHÎ ! Ëı ¤@÷‰IÁ· ¤√‰Îfi ! ±Î’fiÎ◊Ì ⁄fiÌ Â¿ı
÷˘ ‹fiı Ë‰ı »ıS·Î_ ÿÂ˝fi ±Î’˘. ±Î’fiÎ◊Ì fi ±Î‰Ì Â¿Î› ÷ı‹ Ë˘› ÷˘
±_÷¿Î‚ı ÷ıÕ‰Î ±Î‰Ωı. Áı‰¿fiı º„WÀ‹Î_ flÎ¬Ωı.”
’hÎ ·¥fiı fi˘¿fl √œÕı √›˘. ¿Î¿Î¤Î¥fiÎ ‰÷Ì ÿoÕ‰÷˚ ≠HÎÎ‹ ¿flÌ,
÷ıHÎı w’ÎfiÌ ÷Î_Á‚Ì ±fiı CÎ˘ÕÌ ‹ËÎflÎ…fiı ±’˝HÎ ¿flÌ ±fiı ’hÎ ‹ËÎflÎ…fiÎ_
«flHÎ‹Î_ ‹Ò@›˘. ‹ËÎflÎ…ı ’hÎ ‰_«ÎT›˘.
‹ËÎflÎ…ı ΩH›_ ¿ı “¿Î¿Î¤Î¥fi˘ ⁄Ë ¤Î‰ »ı. ÷ı‹fiı ⁄Ë ÷ÎHÎ »ı.
‰‚Ì, ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ‹_ÿ‰ÎÕ ¿˘flı ‹Ò¿Ìfiı fl˘…¿ı …¥Â_ ÷˘ Á˙fiÌ μÿÎÁÌfi÷Î
±˘»Ì ◊Âı.”
±Î‹ Ï‰«ÎflÌ ‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë‰ı ±‹ı ÁÎΩ »Ì±ı, ±‹Îflı fl˘…¿ı
…‰_ »ı.”
’»Ì √œ’fl◊Ì ‹ıfi˘ ÷ˆ›Îfl ¿flÎ‰Ì ‹ıfiÎ‹Î_ ⁄ıÁÌ, Á_÷ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘
ÁÎ◊ı ‹ËÎflÎ… fl˘…¿ı ’‘Î›Î˝. ¿Î¿Î¤Î¥fiı ÿÂ˝fi ÿÌ‘Î_. ¿Î¿Î¤Î¥fiÌ ±Î_¬˘‹Î_
ËÊ˝fiÎ_ ±Î_Á ±ÎT›Î_. ‹ËÎflÎ… ⁄ı Ïÿ‰Á fl˘…¿ı flèÎÎ. ¿Î¿Î¤Î¥fiÎ_ ¿<À<_⁄Ì-
…fi˘±ı ‹ËÎflÎ…fiı ÁÎflÌ flÌ÷ı flÎA›Î.
‹ËÎflÎ…ı ¿èÎ_ — “Ë‰ı ±‹ı √œ’fl ’Î»Î …¥±ı »Ì±ı.”
÷ı◊Ì ¿Î¿Î¤Î¥±ı ¿èÎ_ — “‹ËÎflÎ… ! ±Î ËÎÕ-«Î‹fi˘ ÿıË Ë‰ı fifl¿fiÎ
¿<_Õ …ı‰˘ ·Î√ı »ı. ÷ı‹Î_◊Ì »˘ÕÎ‰Ì, ‹fiı ±Î’fiÎ ‘Î‹‹Î_ ·¥ Ω±˘.”
‹ËÎflÎ… ¿Ëı — “Ë‰ı Ï«_÷Î ¿flÂ˘ fiÏË. ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á˘‹Î_ ±ZÎfl‘Î‹fiÌ

≠Î„M÷ ◊Âı.”
‹ËÎflÎ…ı ¿Î¿Î¤Î¥fiı ±ÎÂÌ‰Î˝ÿ ±ÎM›Î. ¿Î¿Î¤Î¥±ı ’˘÷ÎfiÎ_
CÎfl‰Î‚Î_fiÎ ËÎ◊fiÎ_ w’ÎfiÎ_ ¿Õ·Î_ ‹ËÎflÎ…fiı ±ÎM›Î_. fiı ¿èÎ_ — “±Î‹Î_◊Ì ƒT›
‹ı‚‰Ìfiı Á˙ Á_÷˘ ÷◊Î ’ÎÊ˝ÿ˘fiı flÁ˘¥ ¿flÎ‰Ì …‹ÎÕΩı.”
‹ËÎflÎ… √œ’fl ’Î»Î …‰Î fiÌ¿Y›Î. ‹ËÎflÎ…fiı Ëfl÷Î_-Œfl÷Î_ Ωı¥
ËÏfl¤@÷˘ flÎ∞ ◊›Î.
¿Î¿Î¤Î¥ ‘Î‹‹Î_ ÏÁ‘ÎT›Î. ‹ËÎflÎ…ı √œ’fl ±Î‰Ì ŒflÌ ‹_ÿ‰ÎÕ
√˛ËHÎ ¿›˘˝.
“‹ÌÃÎ TËÎ·Î ¿ı‹ Ï‰Áv_ ?”

…ıÃ Áÿ «˘◊fi˘ Ïÿ‰Á Ë÷˘. √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì …^fiÎ√œ ‹_Ïÿfl‹Î_
≠ÿÏZÎHÎÎ Œfl÷Î Ë÷Î. I›Î_ ÏÂ¬flfi˘ ±ı¿ ¤Î√ ÷ÒÀÌfiı ’√ ’ÎÁı ’Õu˘.
±’Â¿fi ◊›Î ! ÷ı‹fiı ‹fi‹Î_ ±‹_√‚ ◊Âı ÷ıfiÌ ¬Î÷flÌ ◊¥. I›Î_ ÷˘ ¤Îflı
xÿ›ı ⁄˛õÎfi_ÿ V‰Î‹Ì ‹_Ïÿfl‹Î_ ≠‰ıU›Î. ÷ı‹HÎı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı
‹ËÎflÎ…fiÎ Á‰˝ Á‹Î«Îfl ¿èÎÎ ±fiı ¿èÎ_ — “±Î’ Ë‹HÎÎ_ … √œÕı Ω±˘,
‹ËÎflÎ…ı ±Î’fiı ⁄˘·ÎT›Î »ı. ‹ËÎflÎ… ±Î’fiÌ flÎË …\±ı »ı.”
÷fl÷ … Á¤Î‹_Õ’fiÌ ¬ŸÀÌ±ı◊Ì {˘‚Ì ·¥, ΩıÏÕ›Î ÁÎ‘ ÁÎ◊ı
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì «Î·Ì fiÌ¿Y›Î. ’‰fi‰ı√ı «Î·‰Î ‹Î_Õu_. ±ı¿ Ïÿ‰Á‹Î_
«Î·ÌÁ √Îμ «ÎS›Î. ±ı‹ «Î·÷Î_ «Î·÷Î_ …ıÃ Áÿ »ÃfiÌ Á‰Îflı √œÕı
’Ë˘Ó«Ì √›Î.
√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÁÌ‘Î … ±ZÎfl ±˘flÕÌ±ı √›Î. ÁflÎ¬Î«flı ±_ÿfl
…¥ ‹ËÎflÎ…fiı ¬⁄fl ±ÎM›Î ¿ı “√HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ±ÎT›Î »ı.”
±Î ÁÎ_¤‚Ì ‹ËÎflÎ… ÷fl÷ … œ˘Ï·›Î ’fl ⁄ıÃÎ ◊¥ √›Î ±fiı
⁄˘S›Î — “V‰Î‹Ì ±ÎT›Î ? ÷ı‹fiı ±ËŸ ⁄˘·Î‰˘.”
ÁflÎ¬Î«flı √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ±_ÿfl ‹˘¿S›Î. V‰Î‹Ì ÿoÕ‰÷˚ ¿flÌ
‹ËÎflÎ…fiı ’√ı ·ÎB›Î. ‹ËÎflÎ… ÷ı‹fiı ⁄ıÃÎ_ ⁄ıÃÎ_ ¤ıÀuÎ. ’»Ì V‰Î‹Ì
‹ËÎflÎ…fiÎ ≥ÂÎflÎ◊Ì ’√ ±Î√‚ ’·_√fiÌ ’Î_√÷ı ⁄ıÁÌ √›Î. ‹ËÎflÎ…
V‰Î‹Ì ÁÎ‹_ ≠ı‹º„WÀ◊Ì Ωı¥ flèÎÎ. ’»Ì ◊˘ÕÌ ‰Îflı ⁄˘S›Î —
“‹ÌÃÎ TËÎ·Î ¿ı‹ Ï‰Áv_, ‹Îv_ ÷‹◊Ì ⁄Î_‘ı· ÷fi Ë˘,

÷flV›Îfiı …ı‹ ’ÎHÎÌÕ<_ ‰ËÎ·_, ¤ÒA›Îfiı ¤˘…fi Ë˘.”
’»Ì ‹ËÎflÎ… ±ÎflÎ‹ ¿flı ±ı Ï‰«Îflı V‰Î‹Ì±ı flΩ ·Ì‘Ì. ‹ËÎflÎ…
‹Î◊ı Á‘Ì ±˘œÌfiı ’˘œÌ √›Î. Ë‰ı ‹ËÎflÎ… fl˘… ÏÂflÎ-’ÒflÌfiÎ ◊Î‚‹Î_◊Ì ◊˘Õ<_
…‹÷Î ±fiı ⁄Î¿Ìfi_ √HÎÎ÷Ì÷ V‰Î‹Ìfiı ±Î’Ì ÿı÷Î. Á˙fiı ◊˘ÕÌ ÂÎ_Ï÷ ‰‚Ì.
V‰‘Î‹√‹fi
Á_‰÷ 1886fiÎ …ıÃ Áÿ ÿÂ‹fiı ⁄‘‰Îflfi˘ Ïÿ‰Á ∂B›˘. ‹ËÎflÎ…
∂ÃuÎ, ‹¿<_ÿ ‰HÎa±ı VfiÎfi ¿flÎT›_, ’»Ì Á˙fiÎ ±Î√˛Ë◊Ì ‹ËÎflÎ… ◊˘Õ<_
…Q›Î. ±ZÎfl ±˘flÕÌfiÌ ⁄ËÎfl ±Î‰Ì Á˙fiı ÿÂ˝fi ÿÌ‘Î_. √Î›˘,
Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘fiÎ_ ÿÎfi ÿÌ‘Î_. ’»Ì ‹ËÎflÎ… ’Î»Î ±ZÎfl ±˘flÕÌ‹Î_ ±ÎflÎ‹
¿fl‰Î √›Î. ‹ËÎflÎ…ı ’Ëı·Î_ √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ⁄˘·ÎT›Î. ’˘÷ÎfiÌ ±Î
·˘¿‹Î_◊Ì ’Î»Î …‰ÎfiÌ ‹fl∞ …HÎÎ‰Ì.
’»Ì √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ⁄˘·ÎT›Î, ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı ’HÎ ±ı¿Î_÷
¿flÌfiı ’»Ì ¿èÎ_ — “V‰Î‹Ì ! ±‹Îflı Ë‰ı ±Î ·˘¿‹Î_ flËı‰Î Ï‰«Îfl fi◊Ì,
’fl_÷ ÷‹˘ ±‹ÎflÎ V‰w’fi˘ ’Òflı’Òfl˘ ‹ÏË‹Î Œı·Î‰Ωı. ±‰÷ÎflÌfi˘ ¤ıÿ
Á˙fiı Á‹Ω‰Ωı. Á˙ ÁIÁ_√Ì±˘fiı Á¬ ±Î’Ωı ±fiı ±·˙Ï¿¿ ±Îfi_ÿ
¿flÎ‰Ωı. Á˘flÃ ÿıÂfiÎ ËÏfl¤@÷˘fiı ±‹ÎflÌ ‹ÒÏ÷˝fi_ Á¬ ‹Y›_ fi◊Ì. ÷ı Ë‰ı
÷‹ ¶ÎflÎ ±Î’ÌÂ_.” ±ÎÀ·_ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ… ±_÷T≤˝ÏkÎ ¿flÌ √›Î. ±ÎflÎ‹
¿fl‰ÎfiÌ ≥E»Î ÿÂÎ˝‰Ì.
‹K›ÎË˚fi ◊›_. ‹ËÎflÎ…ı ÿ¤˝fi_ ±ÎÁfi ‹_√ÎT›_. ‹¿<_ÿ‰HÎa ·¥ ±ÎT›Î.
÷ıfiÎ ’fl V‰„V÷¿ ±ÎÁfi ‰Î‚Ìfiı ‹ËÎflÎ… V‰w’fi_ K›Îfi ¿fl‰Î ⁄ıÃÎ.
±_÷T≤˝Ï÷ ¿flÌ V‰÷_hÎ ◊¿Î ÿıËfi˘ ±ı¿Î±ı¿ I›Î√ ¿flÌ √›Î. Á˙ Á_÷˘ ÷◊Î
ËÏfl¤@÷˘fiı ‹ËÎflÎ… ‘Î‹‹Î_ √›ÎfiÎ ¬⁄fl ‹Y›Î. ΩHÎı ‰Ì…‚Ì ‹Î◊ı ’ÕÌ
Ë˘› ÷ı‹ Á˙fiı ·ÎB›_. ⁄Î¥-¤Î¥-Á_÷˘ Á˙ ±Îø_ÿ ¿fl‰Î ·ÎB›Î_. ¿ı‹ı› ¿˘¥
ÂÎ_÷ flËı fiÏË. I›Îflı √˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı Á˙fiı ‘Ìfl… ±Î’Ì.
’»Ì Á˙ Á_÷˘ ÷◊Î ËÏfl¤@÷˘±ı μL‹kÎ√_√ÎfiÎ …‚◊Ì ‹ËÎflÎ…fiı
VfiÎfi ¿flÎT›_. ‘˘‚_ ’Ì÷Î_⁄fl, ‘˘‚˘ ‰ÎCÎ˘, ‘˘‚_ Âı·_ ±fiı ‘˘‚Ì ’ÎCÎ˘
’ËıflÎ‰Ì, CÎflıHÎÎ_ ±fiı ’W’fiÎ ËÎfl ’ËıflÎT›Î_. Á˙±ı ±Îfl÷Ì μ÷ÎflÌ. ¿ıÁfl-
«_ÿfifi_ Ï÷·¿ ¿flÌ, ‹K›ı ¿<‹¿<‹fi˘ «Î_ÿ·˘ ¿›˘˝. ’»Ì Á_ÿfl Ï‰‹Îfi‹Î_
‹ËÎflÎ…fiı ’‘flÎ‰Ì, ±⁄Ì·, √·Î·, ’W’, wÏ’›Î fiÎb_ ‰√ıflı μÕÎÕ÷Î_
‘ÒL›-¤…fi ¿fl÷Î_ ‹ËÎflÎ…fiÌ ’Î·¬Ì, ·Z‹Ì‰ÎÕÌ‹Î_ ËÎ· F›Î_ ‹_Ïÿfl »ı
I›Î_ Á˙ ·¥ ±ÎT›Î. I›Î_ … Á¬ÕfiÎ_ ¿ÎWÃfiÌ Ï«÷Î ÷ˆ›Îfl ¿flÌ, ⁄˛ÎõHÎ˘
±Î√‚ ÂÎVhÎ˘@÷Ï‰Ï‘◊Ì lÌŒ‚, CÎÌ, …‰, ÷· ±ÎÏÿ Ë‰fi ¿flÌfiı ±„Bfi-
Á_V¿Îfl ¿›˘˝.
“Ë_ ÷˘ ÷‹ÎflÎ‹Î_ ±¬_Õ flèÎ˘ »\_”

±„Bfi F‰Î‚Î±˘ ¨«ı ¨«ı …¥ flËÌ Ë÷Ì. Á˙fiÎ_ ±_÷fl‹Î_ ¬Î·Ì’b_
‰÷Î˝÷_ Ë÷_. Á˙ ÂÒL›‹fiV¿ ◊¥ √›Î Ë÷Î. ÿÎÿÎ¬Î«flfiı ‹fi‹Î_ ◊‰Î
·ÎB›_ — “Ë‰ı ÏfiI› fi‰_ Á¬ ¿˘HÎ ±Î’Âı ?” ±Î Ï‰«Îfl ±Î‰÷Î_ … ÷ı±˘
‘˛Á¿ı ‘˛Á¿ı fl˘‰Î ·ÎB›Î. Á˙±ı Á‹ΩT›Î ’HÎ »ÎfiÎ flèÎÎ fiÏË. ’»Ì
√˘’Î‚Îfi_ÿ V‰Î‹Ì±ı ‘Ìfl… ±Î’÷Î_ ¿èÎ_ — “÷‹˘ ‘Ìfl… fiÏË flÎ¬˘ ÷˘
¿˘¥fiı ‘Ìfl… fiÏË flËı. ‹ÎÀı ÷‹ı ⁄ıÃ¿ı Ω±˘. F›Î_ ‹ËÎflÎ… ⁄ıÁ÷Î, I›Î_
…¥ ⁄ıÁ˘.”
ÿÎÿÎ¬Î«fl ⁄ıÃ¿ı √›Î ’HÎ I›Î_ ÷˘ «‹I¿Îfl ! ÷ı‹HÎı ‹ËÎflÎ…fiı Á¤Î
¿flÌfiı ⁄ıÃı·Î Ωı›Î. √‚Î‹Î_ √·Î⁄fi˘ ËÎfl ±fiı ‹ËÎflÎ… Á¤Î ‹K›ı ‰Î÷˘
¿flı ±ı‰Î_ ÿÂ˝fi ◊›Î_. ‹ËÎflÎ…ı ÿÎÿÎ¬Î«flfiı ‘Ìfl… ÿı÷Î_ ¿èÎ_ — “v±˘ »˘ ÂÎ
‹ÎÀı ? Ë_ ÿÂ˝fi ±Î’ÌÂ.” ±ı‹ ¿ËÌ ’˘÷ÎfiÎ ¿˘À‹Î_◊Ì √·Î⁄fi˘ ËÎfl ÿÎÿÎ-
¬Î«flfiı ±ÎM›˘.
Ï‰Ï‘ ’Òfl˘ ◊›˘. ÁÎ_… ’ÕÌ. ±_‘¿ÎflfiÎ ±˘‚Î ∂÷fl÷Î Ë÷Î. ·Z‹Ì-
‰ÎÕÌ‹Î_ √HÎÎ÷Ì÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ÏÿÂÎ±ı …¥fiı ±ı¿ ËÎ◊‹Î_ ÷_⁄ÕÌ ·¥ ’Î»Î
±Î‰÷Î Ë÷Î. ’ÎHÎÌfiÎ ‘˘Ïfl›Î ±Î√‚ ·Ì·Ì ‘˛˘10 Ωı¥ ÷ı‹fiı Ï‰«Îfl
±ÎT›˘ — “±Î ‘˛˘fi_ ∞‰fi …‚ »ı. ÷ı◊Ì ÷ı ·Ì·Ì»‹ ≠d„S·÷ »ı, ’HÎ
±Î’b_ ∞‰fi ÷˘ ‹ËÎflÎ… Ë÷Î ÷ı ÷˘ Ë‰ı √›Î.” ±ÎÀ·Î Ï‰«Îfl ‹ÎhÎ◊Ì
÷ı‹fiı ‹Ò»Î˝ ±Î‰Ì. ÷ı±˘ ⁄ı¤Îfi ◊¥ ’ÕÌ √›Î. ÷_⁄ÕÌ ÿÒfl …¥ ’ÕÌ. ÷fl÷
… ‹ËÎflÎ… ÏÿT› V‰w’ı ’‘Î›Î˝. V‰Î‹Ìfi˘ ËÎ◊ {Î·Ì Ω√˛÷ ¿›Î˝. V‰Î‹Ìfiı
∂¤Î ¿›Î˝ ±fiı ‹ËÎflÎ… ⁄˘S›Î — “±Î Â_ ? Ë_ @›Î_ √›˘ »\_ ? Ë_ ÷˘
÷‹ÎflÎ‹Î_ ±¬_Õ flèÎ˘ »\_.” ±ı‹ hÎHÎ ‰¬÷ ¿èÎ_ ±fiı ’˘÷ÎfiÎ ≠√À’HÎÎfi˘
‹‹˝ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ… ±ºU› ◊¥ √›Î.
10. ±ı¿ ≠¿Îflfi_ {Ìb_ CÎÎÁ

lÌ∞‹ËÎflÎ…fi˘ M≤J‰Ì ’fl Ïfi‰ÎÁ
‰Ê˝ ‹ÎÁ Ï÷Ï◊

(1) ±Î.Á_.* 1837 «ˆhÎ Áÿ 9 ◊Ì ±Î.Á_. 1849 11 3 1
±ÊÎœ Áÿ 10, ‘‹˝¤„@÷fiı CÎıfl »’ˆ›Î,
±›˘K›Î‹Î_ flèÎÎ.
(2) ±Î.Á_. 1849 ±ÊÎœ Áÿ 10 ◊Ì ±Î.Á_. 1856 7 1 11
lÎ‰HÎ ‰ÿ 6, ÷’ç›Î˝ ±fiı ‰fiÏ‰«flHÎ ¿›*.
(3) ±Î.Á_. 1856 lÎ‰HÎ ‰ÿ 6 ◊Ì ±Î.Á_. 1856 0 10 6
…ıÃ ‰ÿ 12, ·˘…‹Î_ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı flèÎÎ.
(4) ±Î.Á_. 1856 …ıÃ ‰ÿ 12 ◊Ì ±Î.Á_. 1858 1 5 16
‹Î√Âfl Áÿ 13, flÎ‹Îfi_ÿ V‰Î‹Ì ’ÎÁı flèÎÎ.
(5) ±Î.Á_. 1858 ‹Î√Âfl Áÿ 13 ◊Ì ±Î.Á_. 1886 28 5 27
…ıÃ Áÿ 10, ÁIÁ_√‹Î_ Ï‰«flÌ Á_≠ÿÎ› V◊ÎM›˘.
±Î M≤J‰Ì ’fl ¿<· flèÎÎ. 49 2 1
√˛_◊ÁÒÏ«
lÌ∞fiÎ ≠ÁÎÿÌfiÎ ’hÎ˘, lÌËÏfl·Ì·ÎQ≤÷, lÌËÏfl«ÏflhÎÎQ≤÷ÁÎ√fl, ¤@÷-
Ï«_÷Î‹ÏHÎ, lÌËÏfl«ÏflhÎÏ«_÷Î‹ÏHÎ, ±ZÎflÎfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ ‰Î÷˘, ¤Î›ÎI‹Îfi_ÿ V‰Î‹ÌfiÌ
‰Î÷˘, lÌV‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ «ÏflhÎ, V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ Á_≠ÿÎ›fi˘ ÁÏ«hÎ ≥Ï÷ËÎÁ, ¤√‰Îfi lÌ
V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ (¤Î√ 1 ◊Ì 5) Ë. ÏhÎ. ÿ‰ı, √HÎÎ÷Ì÷Îfioÿ V‰Î‹Ìfi_ ∞‰fi«ÏflhÎ - Ë.
ÏhÎ. ÿ‰ı, V‰Î‹Ì ÁËΩfi_ÿ - Ï¿. CÎ. ‹Âw‰Î‚Î, lÌ V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ - ±ı‹. ÁÌ. ’Îflı¬.
* ±Î.Á_. ±ıÀ·ı ¿ı ±ÎÊÎœÌ Á_‰÷fiÎ fi‰Î ‰Ê˝fi˘ ’˛Îfl_¤ ÿfl ±ÊÎœ ‹ÏËfiÎ◊Ì ◊Î› »ı.

SahajanandCharitra Guj PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SahajanandCharitra Guj PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

H üÊËSﬂÊÁ◊ŸÊ⁄UÊÿáÊÙ Áﬂ¡ÿÃ H

ÁIÁ_√ ÏÂZÎHÎ lıHÎÌﬁ_ ’ÎÃu’V÷¿ — 9

±‹ı Á˙ V‰Î‹ÌfiÎ ⁄Î‚¿, ‹flÌÂ_ V‰Î‹Ìfiı ‹ÎÀı,

[15] ÁÎ‘±ı ‰÷˝‰ÎﬁÌ ﬂÌ÷ (89) ±HÎ»Î…÷Î V‰¤Î‰ ‹Ò¿‰Î (90)

[1] “V‰ÎÏ‹fiÎflÎ›HÎ”fi_ ¤…fi

μE«Îfl ó ±Î hÎHÎı Â© ±fiı ‘‹˝‹› flÎ¬‰Î.”

ÁIÁ_√-≠«Îfl ±fiı flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiÌ μ’ÎÏ‘

·ÎB›˘. lÌ∞‹ËÎflÎ…fi_ CÎÁÎ÷_ ⁄˘·‰Î ·ÎB›˘. ‹ËÎflÎ…fi˘ Ï‰fl˘‘ ¿fl‰Î

fifl¿fiÎ ¿<_Õ ¬Î·Ì ¿›Î˝

‹√fiÌflÎ‹ ‘Ò_‘‰Î›˘. ÷ıfiÎ ø˘‘w’Ì ±„Bfi‹Î_ ΩHÎı ÷ı· ’Õu_ ! ÷ı ÷˘

I›Îflı ÂÎflÿÎÿı‰Ì±ı ¿èÎ_ — “÷_ ÂÎ ‹ÎÀı CÎıfl◊Ì fiÌ¿Y›˘ Ë÷˘ ? ÷Îflı

‹ËÎflÎ… ’ÎÁı ÁÎ‘ ◊‰Î ‹√fiÌflÎ‹ √›˘.

flÎ‹«_ƒ ÂıÃfiı Ïfiç›

‹ËÎflÎ…fiÎ_ ÿÂ˝fi ◊÷Î_. ¿˘¥ ¿˘¥ ‹‹ZÎfiı ÷˘ «˘‰ÌÁı ±‰÷Îfl˘ ‹ËÎflÎ…fiÌ

‹@÷Îﬁ_ÿ V‰Î‹Ìﬁı ≠÷ÌÏ÷

fiÎÕÌ≠ÎHÎ ¬ıÓ«Î¥ Ω› »ı ÷ı‰Ì ‰Î÷ ¿E»‹Î_ ‹@÷Îfi_ÿ V‰Î‹Ìfiı ¿Îfiı

‰Î÷ ¬˘ÀÌ fiÏË Ãflı. ±_÷ı Á˙fiı ÁÎ«Ì Á‹ΩÂı.”

Ëfl⁄Î¥ ±fiı ‰Î·⁄Î¥fiı Ï‰‹¬ ¿flÌ

flÎ¬Â˘ fiÏË.” ±ı‹ ¿ËÌ ‹ËÎflÎ…ı ¤ÎÀ ÁÎ‹ı º„WÀ ¿flÌ.

ÿÒ‘ ¿ﬂ÷Î_ ‹ÌÃÌ »ÎÂ

Á_ÿfl∞ Á÷ÎflfiÌ ’flÌZÎÎ

“Ωfi ·¥ …‰ÎfiÎ Â¤ ≠Á_√ı ±Î ÂÎfi_ ‹Ò_ÕÎT›_ ? ±’Â¿fi ¿fl‰Î ?”

‹Ò‚∞ ÂıÃﬁÌ ﬂZÎÎ

flCÎfiÎ◊ÿÎÁfiı Ï‰‹¬ ¿›˘˝

‰ıflÎ√Ì±˘±ı ÷ıfiı √ÎÿÌ-÷Ï¿›ı ⁄ıÃı·˘ Ωı›˘. ÷ı‹fiı ◊›_ — “±Î … ∞‰fi-

·Î·∞ Á÷Îﬂﬁı ÿÌZÎÎ

¿ÌÕÌ±˘fi_ ±ı‰_ ÷ı ¿›_ ‹˘À<_ ¿‹˝ ¿ı ÷ı‹fiı ‰ˆ¿<_ÃfiÌ ≠Î„M÷ ◊¥ ?”

¬˘ÿÎ‰÷Î. ±ËŸ ‰ÌflÿÎÁ ¤√÷fiÎ ÿÌ¿flÎfiÎ e·ı¿Î‹Î_ ‹ËÎflÎ… Œ›Î˝ ±fiı

‰ÎÁÿı‰ fiÎflÎ›HÎfiÌ ≠Ï÷WÃÎ

ÁÎﬂÎ ’ÿÎ◊˝ﬁ˘ I›Î√

±√÷flÎ¥ ’‘Î›Î˝. ’‰˝÷¤Î¥fiı CÎıfl ‹ËÎflÎ… ∂÷›Î˝. ’‰˝÷¤Î¥±ı ¿˘ÃÎfl

⁄Î‚ËI›Î ⁄_‘ ¿ﬂÎ‰Ì

‰ÎÁHÎ‹Î_ ¨‘ı ‹Î◊ı Õ<⁄ÎÕÌfiı ‹ÎflÌ fiÎ_¬‰Îfi˘ Ïfl‰Î… Ë÷˘. ±Î Ïfl‰Î…

»˘ÕÎ‰Âı. ±Î ⁄‘Î ¿<Ïfl‰ÎΩı ‹¿Î‰Âı. ÷ı ‰¬÷ı ’fl‰Â ◊¥fiı ‹Ò¿‰_ ’ÕÂı

÷˘ ’˘÷Îfi˘ ‘HÎÌ ‹flÌ Ω› ÷˘ fiÎÁÌ’ÎÁ ◊›Î ‰√fl ’fl‹ırflfiı ’Ï÷¤Î‰ı

ÁÎ‘±˘fiı √Î‚, ±’‹Îfi, Ï÷flV¿Îfl ¿ı ‹Îfl’ÌÀfi_ ÿ—¬ …HÎÎ÷_ fi Ë÷_.

“‘Î‹w’ ‹Ò‚∞ Ïfi√˝HÎ ±fiı √HÎÎ÷Ì÷ »ı. F›˘Ï÷w’ »ı. ±‹ÎflÌ

gËÁÎ‹› ›iÎﬁ_ ¬_Õﬁ

⁄˛õ«ÎﬂÌﬁı ÁÎ◊ı ⁄ıÁÎ›Î˝

’˘÷ı ’Î‚Ìﬁı ’»Ì ’‚ÎT›_

ÁÎ‘±˘fiÌ ±Î¿flÌ ’flÌZÎÎ

√Î…flÕÎ_ ‹ÎflÎ_ ‰ˆflÌ

⁄Îfl ‰ÎB›Î. Á˙ …‹‰Î ⁄ıÃÎ. ±Î_¬ ‹Ÿ«Ìfiı ‹ËÎflÎ…ı “…›” ⁄˘·Î‰Ì.

‹ËÎflÎ… I›Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì ¿ÎÏfl›ÎHÎÌ ‰ÎÀı «ÎS›Î.

±Î‹, μ‹flıÃ‹Î_ ÁIÁ_√ ¿flÎ‰Ì, ‹ËÎflÎ… ’Î»Î ‰fl÷Î· √›Î.

Á_V¿Ú÷ ¤HÎ‰ÎﬁÌ ±ÎiÎÎ

¤HÎÌfiı ±Î‰fiÎfl ÁÎ‘±˘fiı ‹ËÎflÎ… ÁL‹Îfi ±Î’÷Î. ÷ı‹fi˘ Á¤Î‹Î_ ΩËıfl

…ı÷·’ﬂ‹Î_ ±ÏËoÁÎ‹› ›iÎ

⁄˛ÎõHÎ˘±ı CÎHÎÎ ≠¿ÎflfiÎ_ Ï‰Cfi˘ fiÎ_¬‰Î ≠›Ifi˘ ¿›Î˝. ÷‚Î‰‹Î_ CÎÌfiÎ_

ÁÒ⁄˘ ’HÎ ‘Ò_‘‰Î›˘. ø˘‘ı ﬂÎ÷˘«˘‚ ◊›˘. ÷ı ±Ï¤‹Îﬁ◊Ì ⁄˘S›˘ —

«ı·Î±˘±ı Á_÷˘fiı ¤ÎY›Î. ∞‰fi‹@÷ÎfiÎ ÁÎ‘ Ïfi—ÂVhÎ ΩHÎÌ, ÷ıfiÎ ËΩfl

‹ËÎflÎ…fi˘ ±Î‰˘ μkÎfl ÁÎ_¤‚Ì …√∞‰fi Ï¬Ω¥fiı flÎ÷˘«˘‚ ◊¥

“±‹ÎflÎ ’fl ÿ›Î flÎ¬Ωı”

±ı¿ Ïÿ‰Á ‹ËÎflÎ…fiÎ ±ÎÁfi ÷flŒ◊Ì ≠¿ÎÂfi˘ ’Ò_… fiÌ¿Y›˘.

Â˘¤ÎﬂÎ‹ ±Î_‘‚˘ ◊›˘

±ı‰˘ ±ı¿ ⁄˛ÎõHÎ ‰ÌÁfi√fl‹Î_ flËı÷˘. ÷ıfi_ fiÎ‹ Â˘¤ÎflÎ‹. ÷ı Ï‰¶Îfi

ÿÌ‘_ º„WÀﬁ_ ÿÎﬁ

‰ÎHÎÌ Ï‰Â© ¿ﬂÌ

÷ı ·˘›Î ±ÎT›Î I›Îflı ‹ËÎflÎ… Á¤Î‹Î_ Ï⁄flÎ…‹Îfi ◊›Î Ë÷Î ±fiı

÷ı‹HÎı ·˘›ÎﬁÌ ‰ÎÀ ’¿ÕÌ.

¤ÎÏ‰ ÿW¿Î‚fiÌ ±Î√ÎËÌw’ı ±fiı ËÏfl¤@÷fiÎ Á_flZÎHÎw’ı ‹ËÎflÎ…

’HÎ ±Î’fiÌ ‹ÒÏ÷˝ ÁÎ‹_ Ωı™ »\_ fiı T≤ÏkÎ „V◊fl ◊¥ Ω› »ı.”

ŒÀÎHÎÎ_ ⁄_‘ ¿ﬂÎT›Î_