Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

PhÇn I : Tæng Quan VÒ HÖ Thèng Treo

1.1 C«ng dông cña hÖ thèng treo
c¸c lo¹i xe hiÖn nay ®Òu sö dông phÇn ch¹y lµ c¸c b¸nh h¬i l¾p trªn hai ®Çu c¸c cÇu xe
. nhê lùc b¸n gi÷a b¸nh xe vµ mÆt ®­êng mµ b¸nh xe chñ ®éng khi quay ®Èy ®­îc xe
ch¹y . c¸c b¸nh xe kh«ng nh÷ng chÞu toµn bé t¶i träng cña xe vµ sù va ®Ëp cöa mÆt
®­êng mµ c¸c b¸nh xe chñ ®éng cßn chÞu ph¶n lùc ®Èy cña mÆt ®­êng .
hÖ thèng treo gåm c¸c c¬ cÊu nèi ®µn håi giöa khung xe vµ cÇu xe nh»m gi¶m bít hoÆc
dËp t¾t c¸c chÊn ®éng t¹o ra do xe l¨n b¸nh trªn mÆt ®­êng gå ghÒ . Nhê cã hÖ thèng
treo mµ c¸c b¸nh xe cã thÓ dao ®éng nhón nh¶y ®éc lËp víi khung xe . Do ®ã va ®Ëp
gi÷a b¸nh xe vµ mÆt ®­êng sãc bÞ h¹n chÕ truyÒn lªn khung xe , t¹o ®iÒu kiÖn tho¶I
m¸I cho hµnh kh¸ch vµ kÐo dµi tuæi thä cu¨ c¸c côm chi tiÕt l¾p trªn xe .
1.2 ph©n lo¹i cña hÖ thèng treo
HÖ thèng treo ®­îc ph©n thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau dùa trªn ®Æc ®iÓm kÕt cÊu vµ sù
ho¹t ®éng .
- theo ®Æ ®iÓm dao ®éng cña b¸nh xe cã hÖ thèng treo phô thuéc vµ hÖ thèng treo
®éc lËp .
- theo ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña c¸c phÇn tö ®µn håi cã hÖ thèng treo dung phÇn tö
®µn håi kim lo¹i , phÇn tö ®µn håi khÝ , thuû lùc , thuû khÝ , phÇn tö ®µn håi
b»ng cao su
- theo ph­¬ng ph¸p dËp t¾t dao ®éng cã gi¶m chÊn thuû lùc vµ gi¶m chÊn ma s¸t
trªn « t« hiÖn nay sö dông c¶ hÖ thèng treo ®éc lËp vµ phô thuéc phæ biÕn lµ c¸c hÖ
thèng treo cã phÇn tö ®µn håi kim lo¹i vµ sö dông c¸c lo¹i gi¶m chÊn thuû lùc vµ
ma s¸t
1.3 yªu cÇu cña hÖ thèng treo
- hÖ thèng treo ph¶i ®¶m b¶o cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n nh­ng v÷ng ch¾c , ®¶m b¶o cho
xe ch¹y ªm dÞu kh«ng bÞ dao ®éng , truyÒn lùc tèt
- phï hîp víi ®iÒu kiÖn sö dông theo tÝnh n¨ng kü thuËt cña xe cã thÓ ch¹y trªn
mäi ®Þa h×nh kh¸c nhau
- b¸nh xe co thÓ dich chuyÓn trªn mét giíi h¹n kh«ng h¹n chÕ
- cã ®é bÒn cao
- ®é tin cËy lín trong ®iÒu kiÖn sö dông phï hîp víi tÝnh n¨ng kü thuËt kh«ng g©y
h­ háng bÊt th­êng .

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 1

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

PhÇn II. S¬ ®å nguyªn lÝ lµm cña c¸c lo¹i hÖ thèng treo.

2.1 hÖ thèng treo ®éc lËp
2.1.1 S¬ ®å nguyªn lÝ lµm viÖc cña hÖ thèng treo ®éc lËp
Nguyªn lÝ lµm viÖc.
Toµn bé hÖ thèng treo tr­íc ®Æt trªn gi¸ treo nh»m t¹o thuËn lîi cho viÖc n¾p r¸p.
C¸c ®ßn ngang nèi víi gi¸ treo nhê c¸c khíp trô ®Æt nghiªng vµo trong xe Trong lß xo
trô cã ô cao su h¹n chÕ hµnh tr×nh.Gi¶m chÊn ®¹t t¹i ®ßn ngang trªn nh¾m gi¶m t¶i cho
®ßn ngang d­íi. Thanh æn ®Þnh ®Æt ë tr­íc cÇu xe vµ nèi víi hÖ cña hÖ treo b»ng ®ßn
th¼ng ®øng qua c¸c ®Öm cao su.KÕt cÊu nµy lµm gi¶m ma s¸t t¹i ®Çu thanh æn ®Þnh mµ
vÉn cho phÐp ®Çu ngoµi cña thanh æn ®Þnh di chuyÓn tù do.
Khi xe chuyÓn ®éng. Do mÆt ®­êng kh«ng b»ng ph¼ng lµm cho khung xe dao
®éng theo ph­¬ng th¼nh ®øng. Nhê cã gi¶m chÊn (gi¶m xãc ) vµ bé phËn ®µn håi (lß
xo) dao déng sÏ nhanh chãng ®­îc rËp t¾t nhê cã sù chuyÓn hãa n¨ng l­îng tõ c¬ n¨ng
thµnh nhiÖt n¨ng.
Thanh æn ®Þnh : Còng cã t¸c dông gièng nh­ hÖ thèng treo phô thuéc

HÖ thèng treo ®éc lËp

1.Gi¶m chÊn 4.Gi¸ ®ì hÖ treo. 7.B¸nh xe.
2.§ßn ngang bªn 5. C¬ cÊu l¸i. 8.§ßn ngang d­íi
3.Thanh æn ®Þnh 6.VÊu h¹n chÕ. 9. Khíp quay.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 2

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

2.1.2 quy tr×nh th¸o l¾p

STT Néi dung c¸c b­íc H×nh vÏ minh ho¹

Tr­íc tiªn ph¶i kÝch dÇm
däc t¹i vÞ trÝ d­íi khung
xe th¸o b¸nh xe ra
1

Th¸o dêi c¸c kÑp vµ èng

dÉn dÇu ra khái gi¶m sãc

Níi láng bul«ng nèi bé

gi¶m sãc víi dÇm cÇm vµ
khung xe

Níi c¸c ®ai èc b¾t l¾p

gi¶m chÊn víi b¸nh xe, råi
nhÊc gi¶m sãc ra khái
th©n xe.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 3

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

Th¸o thanh æn ®Þnh vµ

thanh gi»ng khái ®ßn
d­íi.

Th¸o thanh æn ®Þnh vµ

thanh gi»ng khái gi¸ b¾t
thanh gi»ng.

Dïng dông cô chuyªn

dïng ®Ó th¸o cam quay
khái khíp cÇu ë ®Çu cuèi
trô ®øng
7 Th¸o bu l«ng b¾t tô ®øng
víi cam quay dïng bóa gâ
m¹nh vµo cam quay ®Ó
t¸ch cam quay víi trô
®øng
Th¸o trôc ®ßn d­íi ra khái
xµ ngang, th¸o ®ßn d­íi
ra khái th©n xe

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 4

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

KÝch vµo hai c¹nh cña

th©n vµ kª ch¾c l¹i
9

Quy tr×nh l¾p:

Quy tr×nh l¾p ng­îc l¹i quy tr×nh th¸o nh­ng cÇn chó ý sau:
- L¾p khíp cÇu víi cam quay ph¶i thay ®ai èc míi v× ®ai èc dïng lµ lo¹i tù h·m.
- L¾p trô ®øng víi cam quay ph¶i chó ý ph¶i ®æ keo lµm kÝn.
- L¾p bé gi¶m chÊn víi cÇn nèi khíp chuyÓn h­íng chó ý s¬n bÞt kÝn c¸c bÒ
mÆt.
Th¸o bé gi¶m chÊn
C¸c b­íc H×nh vÏ minh ho¹

Tr­íc khi th¸o lau chïi cÈn

thËn vá ngoµi cña gi¶m sãc
vµ b¶o vÖ kh«ng ®Ó nh÷ng
vËt bªn ngoµi lät vµo trong
xylanh ho¹c dÇu trong khi
th¸o

CÆp gi¶m sãc b»ng ªt« sau

®ã dïng dông cô Ðp lß xo
®Æc biÖt ( st-1406) Ðp vµo
lß xo trô g¾n c¬ lª dÆc biÖt
(ST- 1407) vµo tÊm ®Õ lß
xo kh«ng ®Ó nã xoay ng­îc
l¹i , sau ®ã míi níi níi
láng ®ai èc nèi n¾p gi¶m
chÊn víi lß xo ®Õ th¸o n¾p
gi¶m sãc

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 5

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

Th¸o tÊm ®Õ lß xo , ô cao

su , ch¾n bôi vµ lß xo trô

Gi÷ chÆt gØam sãc th¼ng

®øng vµ sö dông c¬ lª ®Æc
biÖt (ST – 1408) th¸o n¾p
bÞt gi¶m sãc Ên cÇn piston
xuèng vÞ trÝ thÊp nhÊt cña
nã trong hki ®ang thùc hiÖn
c«ng viÖc

Th¸o hÕt dÇu sau dã dïng

mét c¸I vÝt nhá kÒu vßng
h·m “0” ra kÐo chËm cÇn
pÝston vµ vßng dÉn h­íng
ra khái cÇn pÝton

Trõ nh÷ng chi tiÕt kh«ng

ph¶I lµ kim lo¹i , röa s¹ch
t©t c¶ c¸c chi tiÕt ®· th¸o
b»ng x¨ng kh«ng ch× va x×
kh« b»ng khÝ nÐn , víi
nh÷ng chi tiÕt kh«ng ph¶I
lµ kim lo¹i lµm s¹ch b»ng
khÝ nÐn vµ khiÓm tra tÊt c¶
Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 6
Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

c¸c chi tiÕt ®· th¸o , thay

thÕ c¸c chi tiÕt háng nµo
trong toµn bé qu¸ tr×nh
kiÓm tra

Chó ý : cã mét « bi ®­îc ®Æt trong côm n¾p gi¶m sãc . Thay thÕ c¶ côm nÕu æ bi bÞ bÊt
cø h­ háng nµo
Nh÷ng chi tiÕt lµ cã s½n ®Ó thay thÕ vµ nÕu bÊt kú chi tiÕt nµo ngoµi chóng ra cã háng
hãc th× ph¶i thay thÕ toµn bé gi¶m sãc : côm gi¶m sãc , n¾p bÞt , vßng h·m “0”
2.1.3 ¦u nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng treo ®éc lËp
+ ¦u ®iÓm cña hÖ thèng treo ®éc lËp
- Khèi l­îng kh«ng ®­îc treo nhá nªn xe ch¹y ªm h¬n
- C¸c lß xo kh«ng liªn quan ®Ðn viÖc ®Þnh vÞ b¸nh xe,v× thÕ cã thÓ sö dông c¸c lo
xo mÒn
- V× kh«ng cã trôc nèi gi÷a c¸c b¸nh xe bªn ph¶i vµ bªn tr¸i nªn sµn xe vµ ®éng c¬
cã thÓ h¹ thÊp xuèng.§iÒu nµy cã nghÜa lµ träng t©m cña xe sÏ h¹ thÊp h¬n.
+ Nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng treo ®éc lËp
- CÊu t¹o kh¸ phøc t¹p

2.2 HÖ thèng treo phô thuéc

2.2.1 s¬ ®å nguyªn lý
Khi « t« ch¹y trªn ®­êng do mÆt ®­¬ng kh«ng b»ng ph¼ng lµm cho khung xe dao
®éng theo ph­¬ng th¼ng ®øng (nhê bé phËn dÉn h­íng cña xe). Bé phËn ®µn håi (nhÝp
l¸), bé phËn gi¶m chÊn (gi¶m xãc) ®­îc b¾t víi khung xe nªn khi khung xe dao ®éng
lµm cho hai bé phËn nµy dao ®éng theo.Khi ®ã sÏ cã sù chuyÓn hãa n¨ng l­îng tõ c¬
n¨ng sang nhiÖt n¨ng v× vËy dao ®éng sÏ t¾t dÇn.
- Bé phËn ®µn håi (nhÝp l¸) do c¸c l¸ nhÝp ®­îc Ðp s¸t vµo nhau nhê g«ng nªn khi
nhÝp dao ®éng sÏ sinh ra ma s¸t gi÷a c¸c l¸ nhÝp.Lµm cho xe võa chuyÓn ®éng ªm dÞu
vµ dao ®éng còng ®­îc dËp t¾t tõ tõ.
- Bé phËn gi¶m chÊn (gi¶m xãc) : Lµ bé phËn hÊp thô n¨ng l­îng c¬ häc gi÷a b¸nh
xe vµ th©n xe.Ngµy nay th­êng sö dung lo¹i gi¶m chÊn thñy lùc cã t¸c dông hai chiÒu
tr¶ vµ nÐn.ë hµnh tr×nh nÐn cña gi¶m chÊn (b¸nh xe dÞch chuyÓn ®Õn gÇn khung xe)
gi¶m chÊn gi¶m bít xung lùc va ®Ëp truyÒn tõ b¸nh xe lªn khung.ë hµnh tr×nh tr¶ (banh
xe dÞch chuyÓn ra xa khung) gi¶m chÊn gi¶m bít xung lùc va ®Ëp cña b¸nh xe trªn nÒn
®­êng, t¹o ®iÒu kiÖn ®Æt “ªm” b¸nh xe trªn nÒn ®­êng vµ gi¶m bít ph¶n lùc truyÒn
ng­îc tõ mÆt ®­êng t¸c dông vµo th©n xe.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 7

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

- Thanh æn ®Þnh :Khi xe chuyÓn ®éng trªn nÒn ®­êng kh«ng b»ng ph¼ng hoÆc
quay vßng, d­êi t¸c dông cña lùc li t©m hoÆc ®é nhiªng cña khung xe, ph¶n lùc th¼ng
®øng cña hai b¸nh xe trªn mét cÇu thay ®æi dÉn tíi t¨ng ®é nghiªng cña thïng xe vµ
lµm xÊu kh¶ n¨ng truyÒn lùc däc lùc bªn cña banh xe víi mÆt ®­êng.Nhê thanh æn
®Þnh sÏ san ®Òu ph¶n lùc th¼ng ®øng ë hai b¸nh xe gióp cho xe chuyÓn ®éng æn ®Þnh
h¬n.
Ngoµi ra xe cßn cã bé phËn dån truyÒn lùc cã t¸c dông truyÒn mét phÇn t¶i träng
cña khung xe xuèng cÇu.

HÖ thèng treo phô thuéc

1. B¸nh xe. 4. Gi¸ ®ì th©n xe. 9 §Çy quay trø¬c
2. Gi¶m chÊn. 5. §Çu quay sau. 10 Gi¸ ®ì than xe
3.Thanh æn ®Þnh. 7. §ßn truyÒn lùc.
4.Gi¸ ®ì th©n xe. 8.NhÝp l¸.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 8

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

2.2.2 Quy tr×nh th¸o l¾p

STT Néi dung c«ng viÖc H×nh vÏ minh ho¹

1 Tr­íc tiªn ph¶i kÝch dÇm däc

t¹i vÞ trÝ d­íi khung xe th¸o
b¸nh xe ra

2 Th¸o èng dÉn dÇu tõ xy lanh

b¸nh xe , chó ý bÞt ®Çu èng
dÉn dÇu vµ ®Çu xi lanh b»ng
giÎ

3 Th¸o thanh gi»ng

4 Th¸o thanh c©n b»ng

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 9

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

5 Th¸o c¸c ®ai èc b¾t gi¶m

chÊn. Chó ý th¸o ®ai èc ë phÝa
trªn tr­íc sau ®ã th¸o ®ai èc
b¾t gi¸ quay nhÝp.

6 Th¸o bu l«ng ch÷ u ra khái

xe, kÝch khung xe lªn mét
chót ®Ó nhÝp t¸ch khái gi¸ b¾t
nhÝp trªn cÇu xe

7 Th¸o c¸c ®ai èc b¾t mÆt bÝch

víi vá nhÝp, th¸o c¶ côm nhÝp
ra khái xe.

Quy tr×nh l¾p:

Quy tr×nh l¾p lµm thø tù c¸c b­íc ng­îc l¹i qu¸ tr×nh th¸o.
CÇn chó ý:
- Khi l¾p gèi ®ì tõ hai phÝa mÆt bÝch cña gèi ®ì quay ra ngoµi c¨n tõ ngoµi xe
- Khi ®Æt ô cao xu h¹n chÕ hµnh tr×nh lªn trªn gèi ®ì cña cÇu xe sao cho vÊu khÝt
víi nhau, ô cao su h­íng vµo trong xe
2.2.3 ­u nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng treo phô thuéc
+ ¦u ®iÓm cña lo¹i nµy:

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 10

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

- Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®éng vÕt b¸nh xe ®­îc cè ®Þnh do vËy kh«ng x¶y ra mßn
lèp nhanh nh­ treo ®éc lËp.
- Khi chÞu lùc bªn do hai b¸nh xe liªn kÕt cøng nªn h¹n chÕ hiÖn t­îng tr­ît bªn
b¸nh xe
- ChÕ t¹o ®¬n gi¶n, dÔ th¸o l¾p vµ söa ch÷a, gi¸ thµnh thÊp.
+ Nh­îc ®iÓm cña lo¹i nµy:
- Khèi l­îng phÇn kh«ng ®­îc treo rÊt lín ®Æc biÖt trªn cÇu chñ ®éng, nªn khi xe
ch¹y trªn ®­êng kh«ng b»ng ph¼ng, t¶i träng ®éng sinh ra sÏ g©y nªn va ®Ëp m¹nh gi÷a
phÇn kh«ng treo vµ phÇn treo lµm gi¶m ®é ªm dÞu, lµm xÊu sù tiÕp xóc gi÷a b¸nh xe vµ
®­êng
- Kho¶ng kh«ng gian phÝa d­íi sµn xe ph¶i lín ®Ó ®ñ ®¶m b¶o cho dÇm cÇu thay
®æi vÞ trÝ do vËy chiÒu cao träng t©m sÏ lín.
- V× chuyÓn ®éng cña b¸nh xe ph¶i vµ tr¸i cã ¶nh h­ëng lÉn nhau nªn dÔ xuÊt hiÖn
dao ®éng vµ dung ®éng
PhÇn iii : c¸c d¹ng háng ,nguyªn nh©n – hËu qu¶
Sau mét thêi gian lµm viÖc hÖ thèng treo cã c¸c h­ háng:
STT H­ háng Nguyªn nh©n T¸c h¹i Söa ch÷a
C¸c l¸ nhÝp mÊt Lµm viÖc l©u Lèp bÞ mµi vµo L¸ nhÝp mÊt ®µn
tÝnh ®µn håi, ngµy th©n xe nªn chãng tÝnh th× ph¶i thay
mßn. NÕu ch¹y Èu míi
1 nhÝp cã thÓ gÉy
dÉn tíi cÇu xe bÞ
lÖch.

NhÝp bÞ gÉy hoÆc Do xe qu¸ t¶i khi Thïng xe nghiªng, Thay míi
háng ®i vµo ®­êng xÊu xe ch¹y kh«ng an
toµn. Cã thÓ lµm
2 gÉy c¸c l¸ nhÝp
tiÕp theo

Lß xo g·y hoÆc Lµm viÖc l©u Th©n bÞ l¾c khi xe Thay míi
háng ngµy ®i vµo chç xãc
3

Vßng ch¾n dÇu bÞ Lµm viÖc l©u Bé gi¶m sãc lµm Thay míi
mßn, háng. ngµy viÖc kÐm ®i.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 11

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

C¸c bu l«ng ®ai èc Th¸o l¾p kh«ng C¸c l¸ nhÝp bÞ xª G·y ph¶i thay
, c¸c ren bÞ trên ®óng kü thuËt, dÞch theo chiÒu míi
háng, g·y. quai nhÝp bÞ láng däc
5

Chèt vµ b¹c nhÝp Khi xe ch¹y c¸c Sinh ra tiÕng kªu Thay hoÆc röa
bÞ mßn chèt nhÝp bÞ bÈn röa chèt b»ng
nhiÒu g©y mßn dÇu háa vµ tra
6 nhanh mì graphit YCc-
A

Mßn cao su h¹n ¤t« ch¹y qu¸ t¶i G©y tiÕng gâ. NÕu Thay míi
chÕ hµnh tr×nh cña hoÆc qu¸ nhanh kh«ng söa sÏ lµm
cÇu. trªn ®­êng xÊu háng hÖ thèng
7 treo.

§ai nhÝp bÞ háng Lµm viÖc l©u G©y tiÕng kªu §Æt ®ai l¹i chç
ngµy cò vµ siÕt l¹i cho
8 chÆt

Quai nhÝp bÞ láng Lµm viÖc l©u G©y tiÕng kªu, cã SiÕt l¹i vµ siÕt
ngµy thÓ lµm g·y cho ®Òu
bul«ng trung t©m
9 vµ nhÝp bÞ dÞch
theo chiÒu däc

§Öm cao su gèi Dïng l©u G©y tiÕng gâ khi Thay míi, cã thÓ
®Çu nhÝp bÞ mßn xe ch¹y. kh¾c phôc b»ng
c¸ch d¸n mét
miÕng s¨m « t«
10 lªn phÝa bÒ mÆt
®Öm tiÕp xóc víi
gi¸ ®ì

HÕt dÇu ë gi¶m Phít ch¾n dÇu bÞ HÖ thèng treo lµm Thªm dÇu
chÊn mßn viÖc cã tiÕng kªu.
11

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 12

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

Lß xo ë hÖ thèng ¤t« qu¸ t¶i hoÆc G©y tiÕng gâ Thay míi

treo ®éc lËp bÞ g·y ch¹y nhanh trªn
12 ®­êng ghå ghÒ

C¸c bé phËn bÞ Lµm viÖc l©u Khi lµm viÖc cã

láng, hoÆc mßn, ngay, do sù cè tiÕng kªu, xe nhao
láng c¸c æ, gèi ®ì ®ét ngét, th¸o l¾p vÒ phÝa tr­íc
cao su mßn, thanh kh«ng ®óng kü
13
gi»ng bÞ biÕn d¹ng, thuËt.
thanh æn ®Þnh bÞ
cong.

phÊn iv : kiÓm tra söa ch÷a

4.1.KiÓm tra v¶ söa ch÷a nhÝp:

NhÝp

1.Mâ nhÝp tr­íc. 8- B¹c lãt

2. Gi¶m chÊn. 9- Chèt b¾t nhÝp sau.
3.TÊm ch¾n trªn. 10. MÆt bÝch.
4. TÊm gâng nhÝp. 11. §Öm ®ì nhÝp tr­íc.
5. Vó cao su h¹n chÕ hµnh tr×nh. 12- L¸ nhÝp

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 13

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

6. Bu l«ng quang nhÝp. 13- §Öm cao su b¾t gi¶m chÊn

7. MÆt bÝch. 14- §ai bul«ng quang nhÝp

STT KiÓm tra Dông cô Söa ch÷a

1 KiÓm tra c¸c l¸ nhÝp cã bÞ r¹n Quan s¸t NÕu háng thi thay míi
nøt, g·y hay kh«ng.
2 KiÓm tra ®é mßn cña chèt nhÝp Pan me, ®ång NÕu mßn qu¸ thay míi
§é mßn kh«ng qu¸ 0,75mm hå so
3 KiÓm tra khe hë gi÷a chèt nhÝp §ång hå so, pan §iÒu chØnh l¹ khe hë,
vµ b¹c lãt. me nÕu qu¸ giíi h¹n cho
Khe hë cho phÐp: 0,06 – phÐp ph¶i thay míi.
0,1mm. Tèi ®a: 0,75mm
4 B¹c lãt ®ãng vµo tai cuèn ®Çu l¸ §ång hå so, pan Thay b¹c lãt míi
nhÝp ph¶i chÆt, cã ®é g¨ng lµ me
0,05 - 0,25mm

5 KiÓm tra bÒ réng cña c¸c l¸ nhÝp Panme, th­íc Cã thÓ mµi hoÆc thay
Chªnh lÖch tèi ®a cho phÐp lµ 2 cÆp nhÝp kh¸c
mm

6 KiÓm tra ®é sai lÖch bÒ dµi nhÝp Th­íc dµi NÕu sai lÖch qó giíi h¹n
bªn tr¸i vµ bªn ph¶i. Cho phÐp cho phÐp th× thay míi
tèi ®a lµ 2,5 mm

7 KiÓm tra he hë gi÷a lç trung t©m Panme, ®ång hå Khe hë lín qu¸ th× thay
nhÝp víi bu l«ng. Tèi ®a cho so míi.
phÐp lµ 1 mm

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 14

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

4.2. KiÓm tra vµ söa ch÷a gi¶m chÊn

STT KiÓm tra Dông cô kiÓm tra Söa ch÷a

1 KiÓm tra ch¶y dÇu Quan s¸t NÕu thÊy ch¶y dÇu theo
thanh ®Èy th× thay phít
ch¾n dÇu.
2 KiÓm tra hÖ sè c¶n. Cã thÓ kiÓm tra b»ng Thay dÇu hoÆc thay pitt«ng
tay hoÆc trªn bÖ thö.
NÕu trôc cña gi¶m
chÊn di chuyÓn ®Õn
cuèi hµnh tr×nh mµ hÖ
sè kh«ng ®æi th× gi¶m
chÊn vÉn cßn tèt
3 KiÓm tra ®é cong cña §ång hå so Cong qu¸ ph¶i thay míi
cÇn pitt«ng
§é cong cho phÐp
0,2mm

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 15

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

4 KiÓm tra pitt«ng, xy Quan s¸t NÕu bÞ cµo s­ít nhiÒu th×
lanh cã bÞ c¸o s­ít thay míi
kh«ng
5 KiÓm tra dÇu trong NÕu cã cÆn bÈn th× thay dÇu
xilanh míi
NÕu thiÕu dÇu th× ph¶i ®æ
thªm dÇu

KiÓm tra ®é cong cÇn pitt«ng

4.3.Thanh ngang:
KiÓm tra vµ söa ch÷a
KiÓm tra thang ngang cã bÞ cong kh«ng nÕu cong Ýt th× n¾n l¹i, nÕu cong nhiÒu
th× thay thÕ
KiÓm tra xem thanh cã bÞ r¹n nøt kh«ng nÕu r¹n nøt nhá cã thÓ hµn ®¾p l¹i, nÕu
nøt lín th× thay míi.
KiÓm tra mèi b¾t ren víi nhÝp lß xo gi¶m xãc nÕu trên thi tar« l¹i hoÆc thay thÕ.
KiÓm tra bul«ng ®ai èc cã trên háng ren hay g·y kh«ng.
4.4. §ßn d­íi vµ cam quay:
KiÓm tra b¹c cao su bÞ vì mßn háng. Thay b¹c cao su nÕu háng.
KiÓm tra ®é biÕn d¹ng vµ d¹n nøt cña cam quay. Thay nÕu cam quay háng.
KiÓm ra sù biÕn d¹ng vµ ran nøt cña ®ßn d­íi. Thay nÕu háng.
KiÓm tra sù biÕn d¹ng vµ r¹n nøt cña mèi hµn trôc ®ßn d­íi. Thay nÕu háng
KiÓm tra ren cña khíp cÇu. Thay nÕu háng.
§o m«men b¾t ®Çu lµm khíp cÇu dÞch chuyÓn.
Gi¸ trÞ tiªu chuÈn 0,6 - 0,9kg-m.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 16

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

NÕu m«men nhá h¬n tiªu chuÈn th× ph¶i thay khíp cÇu.

KÝch th­íc ®ßn d­íi

4.5.Thanh gi»ng vµ thanh æn ®Þnh:
KiÓm tra ®é cong cña thanh gi»ng. Gi¸ trÞ chuÈn 3mm. NÕu cong cã thÓ n¾n lai,
nÕu cong nhiÒu thi thay míi.
§Ó thanh æn ®Þnh lªn sµn vµ kiÓm tra ®é biÕn d¹ng. NÕu bÞ biÕn d¹ng qu¸ nhiÒu
th× thay thay thÕ.
KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a hai thanh gi»ng nÕu kh«ng ®óng th× ®iÒu chØnh l¹i.
KiÓm tra mèi ren thanh gi»ng, mèi nèi thanh gi»ng vµ ®ßn ngang bÞ nøt, cong
thay thÕ nÕu háng.
KiÓm tra sù nøt háng vµ biÕn d¹ng gèi ®ì thanh gi»ng nÕu háng th× thay thÕ
PhÇn v :kiÓm tra gãc ®Æt b¸nh xe
5.1 KiÓm tra vµ ®iÒu chØnh ®é chôm
C«ng viÖc kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh ®é chôm thùc hiÖn sau khi ®· söa ch÷a
c¬ cÊu h×nh thang l¸i, chèt chuyÓn h­íng, chØnh moay-¬.
Tr­íc khi kiÓm tra, ®iÒu chØnh cÇn kiÓm tra b¸nh xe cã d¬ hay kh«ng,
kiÓm tra ¸p suÊt kh«ng khÝ trong lèp xe. NÕu ®óng yªu cÇu kÜ thuËt míi tiÕn hµnh
c«ng viÖc trªn.
KiÓm tra ®iÒu chØnh
Theo hai c¸ch sau:
* C¸ch 1
- §Ó « t« ë trªn ®­êng ph¼ng, hai b¸nh xe ë vÞ trÝ ch¹y th¼ng
- §Æt th­íc t× vµo 2 m¸ lèp sao cho c¸c ®Çu d©y xÝch chím ch¹m nÒn.
- §äc kÝch th­íc vµ ®¸nh dÊu vµo vÞ trÝ võa ®o cña hai m¸ lèp.
- TiÕp tôc tiÕn hµnh: DÞch « t« vÒ phÝa tr­íc sao cho hai b¸nh tr­íc quay
1800 ( tay l¸i gi÷ ë vÞ trÝ xe ch¹y th¼ng )
Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 17
Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

- §Æt th­íc vµo hai vÞ trÝ ®· ®¸nh dÊu vµ ®äc kÝch th­íc.
- LÊy hiÖu hai kÝch th­íc võa ®o ®­îc lµ ®é chôm b¸nh xe.

Tuú theo lo¹i xe mµ cã yªu cÇu vÒ ®é chôm kh¸c nhau. §é chôm quy ®Þnh
th«ng th­êng tõ 2mm ÷ 6mm.
Trªn xe con ®é chôm th«ng th­êng cã gi¸ trÞ 2mm ÷ 3mm ®èi víi xe cã cÇu
tr­íc bÞ ®éng dÉn h­íng vµ ®èi víi xe cã cÇu tr­íc chñ ®éng dÉn h­íng lµ –
3mm ÷ –2mm.
Khi ®iÒu chØnh cho phÐp sai lÖch ±1mm.
§é chôm cña mét sè xe hiÖn nay lµ:
§é chôm Dung sai cho
Lo¹i xe
(mm) phÐp (mm)
Opel 1200 +2.0 ±1.0
Ford escort +3.5 ±3.5
BMW +1.5 +1.0 ; - 0.5
Toyota Hiace +1.5 ±2.0
Nisan urval +1.0 ±1.0
Pªugot +2.5 ±2.0
§é chôm cña b¸nh xe dÉn
h­íng
C¸ch 2
- §Ó « t« ®øng trªn ®­êng ph¼ng, hai b¸nh xe ë vÞ trÝ ch¹y th¼ng.
- KÝch b¸nh xe lªn.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 18

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

- §o kho¶ng c¸ch tõ nÒn ®Õn hai m¸ lèp cña hai b¸nh xe dÉn h­íng sao
cho kho¶ng c¸ch b»ng nhau.
- §¸nh dÊu phÊn vµo hai vÞ trÝ võa ®o.
- Quay hai b¸nh dÉn h­íng 1800, ®o kho¶ng c¸ch gi÷a hai b¸nh xe dÉn
h­íng ë vÞ trÝ võa ®¸nh dÊu vµ ®äc kÝch th­íc.
- HiÖu hai kÝch th­íc võa ®o ®­îc lµ ®é chôm cña b¸nh xe dÉn h­íng.
5.2. §iÒu chØnh ®é chôm
§é chôm cña b¸nh xe dÉn h­íng ph¶i n»m trong ph¹m vi cho phÐp. NÕu
®é chôm kh«ng n»m trong ph¹m vi cho phÐp ta ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu chØnh
Tuú tõng lo¹i xe mµ tr×nh tù ®iÒu chØnh cã sù kh¸c nhau.
* §èi víi c¸c lo¹i xe cã hÖ thèng treo phô thuéc th× tr×nh tù ®iÒu chØnh nh­
sau:
- §Ó b¸nh xe trªn nÒn ph¼ng, gi÷ b¸nh xe dÉn h­íng ë vÞ trÝ ch¹y th¼ng
- KÝch b¸nh xe lªn.
- Níi ªcu hai ®Çu thanh kÐo ngang, råi xoay thanh kÐo ngang ®Ó ®iÒu
chØnh sau ®ã h·m ªcu l¹i.
- KiÓm tra l¹i ®é chôm ®Õn khi nµo ®­îc míi th«i.

.§iÒu chØnh ®é chôm cho hÖ thèng phô thuéc

* §èi víi c¸c xe cã hÖ thèng treo ®éc lËp th× quy tr×nh ®iÒu chØnh nh­ sau:
§iÒu chØnh ph¶i tiÕn hµnh khi «t« t¶i ®Çy.
§Ó « t« ë vÞ trÝ ch¹y th¼ng trªn nÒn ph¼ng.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 19

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

§iÒu chØnh ®é chôm

- KÝch b¸nh lªn níi láng ®ai èc siÕt c¸c bul«ng cña thanh ngang cña c¬ cÊu
h×nh thang l¸i.
- Dïng clª èng ®Ó xoay thanh ngang h×nh thang l¸i cho ®Õn khi ®¶m b¶o ®é
chôm quy ®Þnh c¸c b¸nh.
- VÆn chÆt c¸c ®ai èc cña c¸c bul«ng l¹i.
- NÕu ®­a «t« vµo s­¶ ch÷a hoÆc sau khi ®· th¸o c¸c ®ßn dÉn ®éng l¸i th×
®iÒu chØnh ®é chôm c¸c b¸nh xe dÉn h­íng cã thÓ tiÕn hµnh b»ng c¸ch sau.
- Lóc ®ã ®Æt «t« ë vÞ trÝ øng víi chuyÓn ®éng thËt th¼ng cña «t«.
- Nhê ®ßn kÐo bªn tr¸i cña dÉn ®éng l¸i, ®Æt b¸nh xe dÉn h­íng bªn tr¸i ë vÞ
trÝ thÕ nµo cho mÆt ph¼ng bªn ®»ng tr­íc vµ ®»ng sau cña b¸nh xe dÉn h­íng bªn
tr¸i ch¹m ®­îc vµo sîi d©y c¨ng tõ b¸nh sau ra b¸nh tr­íc trªn ®é cao cña t©m
b¸nh xe.
- TiÕp ®ã ®iÒu chØnh ®é chôm b»ng c¸ch thay ®æi chiÒu dµi cña ®ßn kÐo bªn
ph¶i.
Chó ý: Do gãc ®Æt c¸c b¸nh xe dÉn h­íng cã liªn quan víi nhau. Bëi vËy khi
®iÒu chØnh ®é chôm ph¶i ch¾c ch¾n r»ng ®é do·ng ®· chuÈn.

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 20

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

-R«tuyn cña ®ßn dÉn ®éng bÞ mßn sÏ lµm thay ®æi ®é chôm b¸nh xe dÉn
h­íng nªn ph¶i kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh ®Þnh kú c¸c r«tuyn nµy.
5.3. Nh÷ng h­ háng th­êng gÆp
- Gãc caster qu¸ nhá dÉn ®Õn v« l¨ng bÞ rung khi xe chuyÓn ®éng
- Gãc ®Æt b¸nh xe dÉn h­íng sai dÉn ®Õn xe l¹ng sang ph¶i hoÆc sang tr¸i
khi xe chuyÓn ®éng
- §é chôm cña b¸nh xe kh«ng ®óng g©y ra hiÖn t­îng mßn lèp kh«ng ®Òu
- Gãc do·ng qu¸ lín hoÆc qu¸ nhá lµm cho lèp bÞ mµi mßn nhanh khi xe
ch¹y nhanh
- §é chôm ®Æt kh«ng ®óng sÏ g©y ra hiÖn t­îng tr­ît ngang khi xe ch¹y
5.4. §iÒu chØnh riªng gãc do·ng
Gãc do·ng cña b¸nh xe lµ gãc t¹o bëi ®­êng t©m cña b¸nh xe vµ ®­êng th¼ng
vu«ng gãc víi mÆt ®­êng.
Gãc do·ng d­¬ng khi b¸nh xe nghiªng ra ngoµi vµ ©m khi b¸nh xe nghiªng
vµo trong.
*§iÒu chØnh: §iÒu chØnh gãc do·ng cña b¸nh xe:
* §iÒu chØnh:
- KÝch hai b¸nh xe tr­íc lªn.
- Níi láng ®ai èc vµ xoay cam lÖch t©m.
- §ai èc nµy h·m trôc xoay cña tay ®ßn d­íi.
- Lµ gãc nghiªng trong mÆt ph¼ng däc t¹o bëi ®­êng t©m trô ®øng vµ ph­¬ng
th¼ng.

§iÒu chØnh gãc caster b»ng c¸ch thay ®æi chiÒu dµi thanh gi÷:

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 21

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

1-Tay ®ßn trªn

2,3-Bu l«ng
4-VÞ trÝ chØnh gãc caster
5-Thanh gi»ng
6-¤c chØnh 7-Tay ®ßn d­íi
Gãc caster ®­îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch thay ®æi kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®ßn treo
d­íi vµ thanh gi»ng,sö dông ®ai èc vµ vßng ®Öm cña thanh gi»ng. C¸ch ®iÒu chØnh
nµy ap dông cho c¸c kiÓu hÖ thèng treo h×nh thang kiÓu tr¹c kÐp,trong ®ã thanh
gi»ng cã thÓ o phÝa tr­íc hoÆc phÝa sau ®ßn d­íi
5.5. §iÒu chØnh ®ång thêi gãc do·ng vµ gãc nghiªng däc trô ®øng.
- Gãc nghiªng däc cña trô ®øng vµ gãc do·ng trªn xe Chrysler ®­îc ®iÒu
chØnh b»ng cam lÖch t©m
- Hai b¹c gèi trôc t¹i hai ®Çu trong cña tay ®ßn trªn ®­îc b¾t vµo gi¸ ®ì nhê
hai bul«ng cam. Khi ta xoay hai cam chØnh 1 ®i cïng mét gãc ®é vµ cïng mét
h­íng th× gãc do·ng sÏ thay ®æi.
- Cßn chØ xoay mét cam chØnh hoÆc xoay hai cam chØnh theo hai chiÒu kh¸c
nhau th× gãc nghiªng däc trô ®øng sÏ thay ®æi.

§iÒu chØnh gãc do·ng vµ gãc nghiªng däc trô ®óng bµng cam lÖch t©m
* Ngoµi hai lo¹i ®iÒu chØnh nh­ trªn cßn cã lo¹i ®iÒu chØnh b»ng ®Öm (shim)
thªm vµo hoÆc bít ra :

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 22

Khoa Cơ Khí Động Lực - Trường Đại Học Công Nghiệp Thành Phố Hồ Chí Minh

§iÒu chØnh gãc caster bµng cach thªm hoÆc bít shim
- C¸c chªm ®Öm nµy ®­îc bè trÝ n¬i trôc b¶n lÒ cña tay ®ßn trªn.
- Chóng cã thÓ ®­îc l¾p ®Æt phÝa trong hoÆc phÝa ngoµi gi¸ ®ì cña khung xe.
+ NÕu c¸c ®Öm n»m phÝa trong gi¸ ®ì, khi ta thªm ®Öm th× tay ®ßn trªn sÏ
®­îc kÐo vµo, nªn lµm gi¶m gãc do·ng d­¬ng
+ Ng­îc l¹i nÕu ®Öm vµ trôc xoay b¶n lÒ cña tay ®ßn trªn bè trÝ ngoµi gi¸ ®ì
khi ta thªm ®Öm sÏ lµm dÞch chuyÓn tay ®ßn ra ngoµi nªn lµm t¨ng gãc do·ng
d­¬ng.
+ Cßn nÕu ta thªm ®Öm ë ®Çu nµy vµ bít ®Öm ë ®Çu kia th× sÏ lµm t¨ng hoÆc
gi¶m gãc nghiªng däc cña trô ®øng.
Chó ý:
ë c¸c xe dïng hÖ thèng treo ®éc lËp trô macpherson th× kh«ng cã sù ®iÒu
chØnh gãc camber vµ caster, th­êng ®ã lµ c¸c lo¹i xe h¬i ®êi gÇn ®©y vµ hiÖn ®¹i.
B¶ng d­íi lµ gãc camber vµ caster cña mét sè lo¹i xe.
Lo¹i xe Gãc camber Gãc caster
’
OPEL 1200 +15 + 40
FORD ESCORT + 55’ +10 20’
BMW 1502 + 30’ +40 30’
FORD TANUS 1.6 - 45’ + 10 45’
TOYOTA HIACE 2WD - 15’ +10 40’
TOYOTA HIACE 4WD + 0.5’ +20 40’

Tài liệu chia sẻ trên diễn đàn www.oto-hui.com 23