Język francuski

Matura pisemna 2015

— nowe zadania —

1
ISBN: 978-83-62008-42-1

Nowela sp. z o. o.
ul. Junikowska 64
60-163 Poznań
Dział handlowy (+48 61) 657 60 82
Redakcja (+48 61) 853 82 31

www.nowela.pl
e-mail: nowela@nowela.pl

Autorka: Beata Zawisza

Opieka merytoryczna: Alicja Sobczak
Konsultacja językowa: Christine Martinez
© Copyright by Wydawnictwo NOWELA, Poznań 2014 Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja
lub adaptacja całości lub części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji
(drukarskiej, fotograficznej, komputerowej i in.), wymaga pisemnej zgody Wydawcy.
2
 Spis treści

WSTĘP 4

I. ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH – POZIOM PODSTAWOWY 5

1. Zadanie z luką 5
2. Uzupełnianie par zdań 6
3. Wyszukiwanie wyrażeń synonimicznych 8
4. Tłumaczenie 9
5. Uzupełnianie luk w mini dialogach 11

II. WYPOWIEDŹ PISEMNA NA POZIOMIE PODSTAWOWYM 13

1. Umiejętności szczegółowe (opis, relacjonowanie, uzasadnianie opinii…) 13

2. Rozwijanie wypowiedzi, zakres środków językowych oraz spójność i logika wypowiedzi 19

III. ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH – POZIOM ROZSZERZONY 23

1. Zadanie zamknięte z luką 23

2. Zadanie otwarte z luką 24
3. Transformacje 26
4. Transformacje ze słowem kluczem 27
5. Tłumaczenie fragmentów zdań na język francuski 28
6. Gramatykalizacja 29

IV. WYPOWIEDŹ PISEMNA NA POZIOMIE ROZSZERZONYM 30

1. Rozprawka 30
2. Artykuł publicystyczny 32
3. List formalny 34
4. Spójność i logika wypowiedzi 35
5. Zakres środków językowych 38
6. Przykładowe wypowiedzi pisemne 39

V. Klucz do zadań 44

3
 Wstęp
Pakiet ćwiczeń, który oddajemy do Państwa dyspozycji, ma na celu ułatwienie pracy z uczniami
i skuteczne przygotowanie przyszłych abiturientów do pisemnego egzaminu maturalnego z języka
francuskiego w formule obowiązującej od 2015 roku.
Ćwiczenia dotyczące znajomości środków językowych uwzględniają wszystkie formy zadań,
które mogą wystąpić w arkuszu egzaminacyjnym, odpowiednio w części I pakietu – dla poziomu
podstawowego (nowa sekcja w arkuszu), a w części III pakietu – dla poziomu rozszerzonego.
Część II i IV pakietu dotyczą wypowiedzi pisemnej i zawierają ćwiczenia przygotowane pod kątem
zmienionych form wypowiedzi i sposobów oceniania tej części egzaminu.
Przygotowując uczniów do pisania wypowiedzi należy zadbać o wyrobienie i utrwalenie nawyków
dotyczących doboru leksyki i struktur językowych, formułowania treści odpowiednio do tematu
wypowiedzi oraz respektowania wymogów wskazanej formy tekstu. Zatem zadania zawarte
w tej części opracowania dotyczą zarówno szczegółowych umiejętności językowych wskazanych
w wymaganiach egzaminacyjnych jak i kryteriów oceny, według których prace pisemne będą oceniane
przez egzaminatora.

Zachęcamy nauczycieli do tworzenia własnych zadań, w oparciu o zadania zaproponowane

w niniejszym pakiecie.

4
I. ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH – POZIOM PODSTAWOWY

Zadania sprawdzają znajomość leksyki, struktur gramatycznych i ortografii.

W Podstawie Programowej dla języka obcego nowożytnego (IV etap edukacyjny, Poziom IV.1., zakres
podstawowy) znajduje się lista tematów, do których odwołują się zadania. Znajomość słownictwa z zakresu
tych tematów jest więc obowiązkowa.
Zakres środków gramatycznych określony jest w Informatorze o egzaminie maturalnym z języka francuskiego
od roku szkolnego 2014/2015.
Zadania oparte są na krótkich tekstach narracyjnych, mini-dialogach lub pojedynczych zdaniach.
Umiejętności językowe sprawdzane są za pomocą dwóch zadań zamkniętych typu wielokrotny wybór.
Za każdą poprawną odpowiedź przyznawany jest 1 punkt, łącznie za wszystkie zadania w tej części arkusza
można otrzymać 20% ogólnej liczby punktów za część pisemną egzaminu.

I.1. Zadanie z luką

To zadanie wyboru wielokrotnego na podstawie tekstu. W tekście znajduje się pięć luk. Dla każdej luki
podane są trzy warianty uzupełnienia, z których tylko jeden jest poprawny.

Zadanie 1.
Przeczytaj tekst. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, tak aby otrzymać logiczny i  gramatycznie
poprawny tekst. Zakreśl literę A, B albo C.
Chen Siyuan, 1.1. ____ simultanément, écrire en chinois de la main gauche et en anglais de la main droite.
Cette traductrice de 24 ans a découvert ce talent par hasard en faisant ses devoirs quand elle était 1.2.
_____ collège.
À l’école, elle écrivait avec les deux mains pour finir vite 1.3. _____ devoirs. Les camarades de classe
étaient curieux et ont 1.4. ____ l’imiter, mais aucun d’entre eux n’a réussi. Chen, 1.5.  _____ a obtenu plus
tard un diplôme d’études secondaires en anglais, utilise son talent pour écrire de la poésie, deux phrases
à la fois, bien sûr.
D’après http://www.7sur7.be

1.1. A. pu 1.2. A. à 1.3. A. tes 1.4. A. écrit 1.5. A. qui

B. peut B. en B. ses B. voulu B. que
C. peux C. au C. mes C. compris C. dont

5
Zadanie 2.
Przeczytaj tekst. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, tak aby otrzymać logiczny i gramatycznie
poprawny tekst. Zakreśl literę A, B albo C.

J’ai voulu me 2.1. _____ un œuf pour mon petit déjeuner. Après, j’ai vite mangé autre chose et... j’ai
2.2. _____ mon oeuf qui cuisait dans une casserole. Je suis partie faire mes courses au supermarché.
Ça sentait très mauvais 2.3. _____ l’œuf avait grillé au fond de la casserole. Alors, la voisine a appelé les
pompiers. Quand je suis revenue 2.4. _____ la maison, j’ai trouvé une rue barrée, une grande échelle, des
voitures de secours, et 2.5. _____ le monde dans la rue...
Merci aux pompiers qui se sont déplacés pour évacuer mon œuf dur !
D’après http://www.linternaute.com

2.1. A. prépare 2.2. A. fini 2.3. A. donc 2.4. A. à 2.5. A. tout

B. préparer B. pris B. mais B. de B. tous
C. préparez C. oublié C. parce que C. chez C. toute

I.2. uzupełnianie par zdań

W zadaniu podane są pary zdań z lukami (jedną w każdym zdaniu). Obie luki poprawnie uzupełnia tylko
jedno spośród trzech zaproponowanych słów.

Zadanie 3.
Wybierz wyraz, który poprawnie uzupełnia luki w obydwu zdaniach. Zakreśl literę A, B albo C.

3.1. Avec Marion, nous parlons ________ nos amis.

Qu’est-ce que tu penses ________ mon projet.
A. à
B. de
C. chez

3.2. Attention, le feu est ________ ! Vous ne pouvez pas traverser la rue.
Manger trop de viande ________ n’est pas bon pour la santé.
A. dure
B. jaune
C. rouge

3.3. Mon père ________ du jogging tous les matins.

Ma grand-mère ________ des confitures des fraises.
A. fait
B. prépare
C. pratique
6
3.4. Je porte du 40, cette veste n’est pas à ma ________.
C’est une fille de très petite ________ , elle mesure 1m55.
A. taille
B. hauteur
C. mesure

3.5. On va regarder ________ photos de vacances. D’accord ?

Ce sont ________ exercices Monsieur, j’ai oublié de signer ma copie.
A. tes
B. ses
C. mes

Zadanie 4.
Wybierz wyraz, który poprawnie uzupełnia luki w obydwu zdaniach. Zakreśl literę A, B albo C.

4.1. Maintenant moi, je vais faire ma présentation, c’est mon ________ .

Les touristes ont fait le ________ de la ville avec un guide touristique.
A. tour
B. temps
C. circuit

4.2. Sophie ________ que ces exercices sont trop difficiles pour elle.
Maintenant on ________ toutes les informations sur Internet.
A. pense
B. trouve
C. cherche

4.3. Dis-moi, ________ tu vas à Paris.

Je ne sais ________ tu es toujours en retard.
A. où
B. quand
C. pourquoi

4.4. Ma copine Adèle a eu peur d’une petite ________, c’est drôle.

La ______ de mon ordinateur portable ne marche plus.
A. souris
B. mouche
C. connexion

4.5. Au restaurant, nous avons mangé ________ poulet.

Mon père revient ________ bureau à dix-huit heures.
A. au
B. un
C. du

7
 I.3. Wyszukiwanie wyrażeń synonimicznych

Zadanie składa się z pojedynczych zdań lub krótkich dialogów. W zdaniu lub w jednej z wypowiedzi w dialogu
znajduje się wytłuszczony fragment. Spośród podanych trzech wariantów tekstów należy wybrać ten, który
jest najbardziej zbliżony znaczeniowo do wytłuszczonego fragmentu.

Zadanie 5.
Spośród podanych opcji (A–C) wybierz tę, która może najlepiej zastąpić zaznaczony fragment.
Zakreśl literę A, B albo C.

5.1. J’ai envie de rester à la maison le soir.

A. Je déteste
B. Je voudrais
C. J’ai peur de

5.2. Mon frère est meilleur footballeur que moi.

A. joue au football pire
B. joue au football mieux
C. joue au football aussi bien

5.3. Si vous avez des problèmes, vous pouvez compter sur moi.
A. je vais vous aider.
B. ce n’est pas mon problème.
C. faites vos comptes avec moi.

5.4. Ce n’est pas mon livre, c’est le tien.

A. il est à toi.
B. toi, tu le prends.
C. c’est le livre pour toi.

5.5. J’habite au deuxième et Jean au-dessous.

A. Jean habite au même étage.
B. Jean habite plus bas que moi.
C. Jean habite plus haut que moi.

Zadanie 6.
Spośród podanych opcji (A–C) wybierz tę, która może najlepiej zastąpić zaznaczony fragment.
Zakreśl literę A, B albo C.
6.1. — Est-ce que Jacques est là ?
— Il vient d’arriver.
A. Il arrive.
B. Il va arriver.
C. Il est arrivé.

8
6.2. Ensuite, le professeur nous a expliqué l’exercice.
A. Enfin
B. Après
C. D’abord

6.3. C’est pas mal, ce film.

A. Il est nul
B. C’est ennuyeux
C. Je le trouve pas mauvais

6.4. Ma maison est près de la banque.

A. en face de
B. à droite de
C. non loin de

6.5. S’il pleut, je prendrai un parapluie.

A. Puisqu’il pleut
B. Quand il pleuvra
C. À cause de la pluie

I.4. Tłumaczenie

Zadanie składa się z pojedynczych zdań lub krótkich dialogów. W zdaniu lub w jednej z wypowiedzi w dialogu
znajduje się wytłuszczony fragment w języku polskim. Spośród podanych trzech wariantów tłumaczenia
należy wybrać ten, który jest najbardziej zbliżony znaczeniowo do wytłuszczonego fragmentu.

Zadanie 7.
Spośród podanych opcji (A–C) wybierz tę, która jest tłumaczeniem fragmentu podanego
w nawiasie, poprawnie uzupełniającym lukę w zdaniu. Zakreśl literę A, B albo C.

7.1. Nous avons acheté un kilo (winogron) ______ .

A. de raisin
B. du raisin
C. des raisins

7.2. Il y a (śnieg) ______ dans toute la France.

A. neige
B. de neige
C. de la neige

7.3. Je n’ai pas vu Pierre au théâtre et (stamtąd wracam) ______ justement.

A. j’en viens
B. j’y reviens
C. je le retourne

9
7.4. (Nie do końca się z panem zgadzam) ______ et je vais vous présenter mon opinion.
A. Enfin, vous n’avez pas tort, Monsieur,
B. Je ne suis absolument pas de votre avis
C. Je ne suis pas tout à fait d’accord avec vous

7.5. J’ai vu (jej) ______ frère au cinéma.

A. sa
B. son
C. leur

Zadanie 8.
Spośród podanych opcji (A–C) wybierz tę, która jest tłumaczeniem fragmentu podanego
w nawiasie, poprawnie uzupełniającym lukę w zdaniu. Zakreśl literę A, B albo C.

8.1. — Tu es en retard, Sophie.

— (Przykro mi) _____ Madame.
A. Je suis désolée
B. Je suis ravie
C. J’espère bien

8.2. — Pourquoi, je ne peux pas manger de glace.

— Je ne veux pas (żebyś był chory) ______.
A. que tu sois malade
B. que tu étais malade
C. que tu seras malade

8.3. — Nous irons sur la Côte d’Azur ?

— (Lepiej) _____ attendre l’été pour partir à la mer.
A. Je préfère
B. Il vaut mieux
C. Il est meilleur

8.4. — Tu as invité Paul et Jacques ?

— Oui, mais je ne sais pas (czy przyjdą) _____.
A. vont-ils venir
B. s’ils vont venir
C. est-ce qu’ils vont venir

10
8.5. — Tu regardes la télé ? Tu as des devoirs à faire !
— Mais, je fais mes devoirs (oglądając telewizję) ______ .
A. qui regarde la télévision
B. en regardant la télévision
C. sans regarder la télévision

I.5. Uzupełnianie luk w mini-dialogach

Zadanie składa się z krótkich dialogów. W każdym dialogu brakuje jednego elementu (słowa, wyrażenia lub
krótkiego zdania). Spośród trzech podanych wariantów uzupełnienia tekstu należy wybrać ten, który jest
logiczny i poprawny gramatycznie.

Zadanie 9.
Uzupełnij poniższe minidialogi wybierając brakujący fragment wypowiedzi jednej z osób. Zakreśl
literę A, B albo C.

9.1.
— Je n’aime pas la crème brûlée. C’est trop sucré.
— Tu as raison, ______ je n’aime pas ça.
A. moi pas,
B. moi aussi
C. moi non plus

9.2.
— Tu ne viens jamais, nous allons nous fâcher.
— Si ______ le temps, je viendrais vous voir.
A. j’ai
B. j’avais
C. j’aurais

9.3. — ______
— C’est normal. Il fait 10 degrés au-dessous de zéro.
A. J’ai faim.
B. J’ai peur.
C. J’ai froid.

9.4. — Nous avons déménagé.

— Votre appartement est beau ?
— Ah oui, c’est un ______ appartement.
A. bel
B. beau
C. belle

11
9.5. — Tu n’es pas trop jeune pour partir seul à l’étranger ?
— Mais non, ______ dix-huit ans.
A. j’ai
B. je fais
C. je suis

Zadanie 10.
Uzupełnij poniższe minidialogi wybierając brakujący fragment wypowiedzi jednej z osób. Zakreśl
literę A, B albo C.
10.1. — Tu viendras avec nous chez Paul ?
— ______
A. J’y penserai.
B. J’en penserai.
C. Je le penserai.

10.2. — ______ tu fais ?

— Je prépare ma présentation pour le cours d’histoire.
A. Qu’est-ce qui
B. Qu’est-ce que
C. Qui est-ce que

10.3. — Qu’est-ce que tu as fait ce matin, Monique ?

— ______ dans un parc.
A. j’ai promené
B. je me suis promené
C. je me suis promenée

10.4. — Je veux que ______ demain.

— Ce n’est pas possible, je suis malade.
A. tu viens
B. tu viennes
C. tu viendras

10.5. — Tu connais Stéphane, le frère de Claire ?

— Oui, je ______ connais.
A. le
B. la
C. lui

12
 II. WYPOWIEDŹ PISEMNA NA POZIOMIE PODSTAWOWYM

Zadanie polega na napisaniu jednego tekstu zgodnie ze wskazówkami dotyczącymi treści oraz formy
zawartymi w poleceniu. Polecenie sformułowane jest w języku polskim; w treści zadania podane są cztery
elementy, które zdający powinien rozwinąć w swojej wypowiedzi. Należy napisać tekst użytkowy (list w formie
tradycyjnej lub e-mail, wiadomość do umieszczenia na blogu lub forum internetowym) zawierający od 80
do 130 słów.
W zadaniu sprawdzane są umiejętności określone w Podstawie Programowej dla języka obcego nowożytnego
(IV etap edukacyjny, Poziom IV.1 zakres podstawowy) np. opisu, relacjonowania, wyrażania i uzasadniania
swoich opinii, przedstawiania wad i zalet, różnych rozwiązań i poglądów, zapraszania, dziękowania itp.
Początek i koniec wypowiedzi są podane, a zdający uzupełnia wypowiedź zgodnie z informacjami podanymi
w podpunktach.
Zakres środków gramatycznych określony jest w Informatorze o egzaminie maturalnym z języka francuskiego
od roku szkolnego 2014/2015.
Egzaminator ocenia treść wypowiedzi – 4 pkt., jej spójność i logikę – 2 pkt., zakres użytych środków
językowych – 2 pkt. oraz ich poprawność – 2 pkt.
Maksymalnie za wykonanie tego zadania można otrzymać 10 punktów, co stanowi 20% ogólnej liczby
punktów za część pisemną egzaminu.

II.1. UMIEJĘTNOŚCI SZCZEGÓŁOWE

Uczeń opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i czynności (5.1)1.
Zadanie 1.
Zaznacz wyrażenie, które nie jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

1.1. Opisz Twój pokój.

A. Ma chambre est grande.
B. Dans ma chambre, il y a un bureau.
C. Mon frère habite avec moi dans ma chambre.

1.2. Napisz, jakie były dekoracje do przedstawienia.

A. Le décor était très simple.
B. Nous avons bien décoré la scène.
C. Sur la scène, il y avait un château

1.3. Napisz, jaki jest Twój nowy nauczyciel francuskiego.

A. Il est très gentil.
B. Il a une moustache.
C. Nous l’aimons bien.

1. Cyfry podane w nawiasach odnoszą się do wymagań szczegółowych określonych w podstawie programowej dla IV etapu edukacyjnego, język
obcy nowożytny, poziom IV.1 zakres podstawowy.
13
1.4. Opisz przygotowania do wyjazdu.
A. Nous étions très pressés.
B. Nous avons fait nos valises.
C. Mon père a préparé un plan.

Uczeń opisuje wydarzenia życia codziennego i komentuje je (5.2).

Zadanie 2.
Zaznacz wyrażenie, które jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

2.1. Opisz niedzielny obiad w Twoim domu.

A. Nous mangeons toujours du poulet.
B. Dimanche, nous allons au restaurant.
C. Je n’aime pas les déjeuners à la maison.

2.2. Opisz zajęcia sportowe, w których uczestniczysz.

A. Notre entraîneur est très exigeant.
B. Souvent, je suis très fatigué après.
C. Nous faisons beaucoup d’exercices.

2.3. Opisz swoją drogę do szkoły.

A. J’habite très près de l’école.
B. Je dois traverser une grande place.
C. Mon école est dans un immeuble moderne.

2.4. Napisz, co robisz wieczorem.

A. Le soir, je suis très fatigué.
B. Je prends mon petit déjeuner.
C. À 20h00, je regarde les informations.

Uczeń przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości (5.3) oraz relacjonuje wydarzenia z przeszłości (5.4).
Zadanie 3.
Do polecenia dobierz odpowiednią jego realizację. Wpisz odpowiednią literę w kratkę przy poleceniu.
Dwa z zaproponowanych zdań nie pasują do żadnego polecenia.

3.1. Napisz, co wydarzyło się w drodze do szkoły.

3.2. Opowiedz o problemie z komputerem.
3.3. Napisz, jak przygotowałeś sobie dziś śniadanie.
3.4. Napisz, jak przygotowywałeś prezentację.
3.5 Opowiedz jakie porządki, robiłeś w Twoim pokoju.

A. J’ai lavé les vitres.

B. Je n’ai pas pu lire mes messages.

C. J’ai rencontré un copain de classe.

D. Je n’ai pas mangé de petit déjeuner.

E. J’ai coupé le pain et j’ai fait des tartines.

F. J’ai cherché les informations sur Internet.

G. J’ai reçu une bonne note pour ma présentation.

14
 Uczeń wyraża i uzasadnia swoje opinie, poglądy i uczucia (5.5).
Zadanie 4.
Oceń, czy podane zdanie jest realizacją polecenia. Wstaw znak X do tabeli.

Polecenie Realizacja TAK NIE

4.1. Napisz, jakiej muzyki słuchasz. Je n’ai pas de musique préférée.
4.2. Napisz, co czułeś po zdaniu egzaminu. J’ai été content.
4.3. Napisz, czego najbardziej lubisz się uczyć. Je préfère les mathématiques.
4.4. Opisz swoje uczucia wywołane filmem. Le film était nul et j’ai été furieux.
4.5. Napisz, jakie jest Twoje ulubione zajęcie. J’aime la musique.
4.6. Napisz, jakie jest Twoje ulubione danie. Je mange tout, j’aime bien manger.

Uczeń przedstawia opinie swoje i innych osób (5.5, 5.6).

Zadanie 5.
Zaznacz znakiem X w tabeli, do którego z podanych poniżej rzeczowników może odnosić się każde
ze zdań podanych w tabeli. Uwaga: Zdanie może odnosić się do więcej niż jednego rzeczownika.

A. un plat B. un livre C. un cours D. un copain

A B C D
5.1. Je l’aime bien.
5.2. C’est trop sucré pour moi.
5.3. Il est intéressant.
5.4. C’est le meilleur roman de cet auteur.
5.5. Il est très amusant.
5.6. C’est très difficile à comprendre.

Uczeń opisuje intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość (5.8).

Zadanie 6.
Zaznacz wyrażenie, które jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

6.1. Napisz, co będziesz robił po zdaniu wszystkich egzaminów.

A. Je suis libre la semaine prochaine.
B. Je serai très content.
C. Je vais me reposer à la campagne.

6.2. Napisz, jakie masz plany na wakacje.

A. Je ne sais pas encore quoi faire avec l’argent.
B. Je vais travailler dans un Mac Donald.
C. Nous avons une maison à la campagne.

6.3. Napisz, jak zamierzasz wydać zarobione pieniądze.

A. Je vais mettre mon argent à la banque.
B. Je n’ai pas assez d’argent pour ce projet.
C. Je voudrais inviter mes copains au restaurant.

15
6.4. Wyjaśnij, po co zapisałeś/zapisałaś się na kurs chińskiego.
A. C’est une langue belle et utile.
B. Je veux parler avec les Chinois.
C. Mon père m’a conseillé de m’inscrire.

Uczeń wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń (5.10).

Zadanie 7
Zaznacz znakiem X w tabeli, co wyraża każde z podanych zdań.

Pewność Przypuszczenie Wątpliwości

7.1. Je crois que…
7.2. À mon avis …
7.3. Je ne suis pas sûr si…
7.4. Peut-être …
7.5. Pour moi…
7.6 Je doute que ...

Uczeń nawiązuje kontakty towarzyskie (7.1), uzyskuje i przekazuje proste informacje i wyjaśnienia (7.2.)
Zadanie 8.
Zaznacz wyrażenie, które nie jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

8.1. Nawiązujesz korespondencję mailową. Opowiedz koledze o sobie.

A. Je voudrais te raconter comment je suis.
B. Je vais au lycée et je n’ai pas d’amis.
C. J’habite dans une grande ville.

8.2. Zapytaj kolegę o jego plany na wakacje.

A. Tu vas à la mer avec tes parents ?
B. Qu’est-ce que tu fais pendant les vacances ?
C. Tu viens avec moi à la mer pendant les vacances ?

8.3. Poinformuj kolegę o wyniku egzaminu.

A. J’ai reçu une bonne note.
B. J’ai eu de la chance et j’ai réussi.
C. Je vais demander le résultat de mon examen.

8.4. Wyjaśnij nauczycielowi dlaczego się spóźniłeś.

A. Je suis en retard. Excusez-moi Monsieur.
B. Je me suis réveillé trop tard aujourd’hui.
C. Mon autobus est arrivé en retard.

16
 Uczeń proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje i sugestie (7.4), prosi o pozwolenie, udziela
Zadanie 9. i odmawia pozwolenia (7.5)
Zaznacz znakiem X w tabeli, w której z podanych poniżej sytuacji użyłbyś/ użyłabyś każdego z wyrażeń
podanych w tabeli.

A B C D
9.1. Ce n’est pas possible que …
9.2. Est-ce que je pourrais… ?
9.3. Dis-moi si tu peux…
9.4. Je suis d’accord pour
9.5. Est-ce que tu veux bien... ?
9.6. Je ne peux pas…

A. Zaproponuj…
B. Przyjmij propozycję / zgódź się…
C. Odrzuć propozycję / nie zgódź się…
D. Poproś o pozwolenie…

Uczeń […] pyta o opinie, preferencje, i życzenia innych, zgadza się i sprzeciwia (7.6)
Zadanie 10.
Zaznacz wyrażenie, które jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.
10.1. Zapytaj kolegę o opinię o książce, którą przeczytał.
A. Tu as lu un livre ?
B. Comment est ce livre ?
C. Cette opinion est bonne ?

10.2. Zapytaj koleżankę jakie filmy lubi oglądać.

A. Ce sont de bons films ?
B. Quels films tu aimes regarder ?
C. Tu voudrais regarder les films ?

10.3. Zapytaj kolegę, co ma ochotę robić w trakcie wizyty u Ciebie.

A. Nous pouvons visiter ma ville ?
B. Tu as envie de venir chez moi ?
C. Qu’est-ce que tu voudrais faire ?

10.4. Kolega przysłał Ci e-mail z propozycją wspólnego wyjścia do kina wieczorem. Wyraź zgodę.
A. D’accord, alors, à ce soir.
B. Il y a un bon film ce soir au cinéma.
C. Je vais au cinéma ce soir avec mes amis.

10.5. Kolega proponuje, żeby kupić kosmetyki na prezent dla nauczycielki. Wyraź swój sprzeciw
wobec tego pomysłu.
A. Sans aucun doute !
B. C’est vraiment pas mal.
C. Je ne suis pas de ton avis.

17
 Uczeń prosi o radę i udziela rady (7.8).
Zadanie 11.
Zaznacz wyrażenie, które nie jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

11.1. Masz kłopot z wyborem prezentu dla koleżanki. Poproś kolegę o radę.
A. Je voudrais que tu m’aides.
B. Tu peux me donner un conseil ?
C. J’ai des problèmes avec ce cadeau.

11.2. Nie umiesz zrobić ćwiczenia. Poproś nauczyciela o pomoc.

A. Pouvez-vous m’aider ?
B. J’ai besoin de votre aide.
C. Cet exercice est très difficile.

11.3. Kolega prosi cię o radę w kwestii odpowiedniego stroju na uroczystość rodzinną. Udziel mu rady.
A. Je pense que ta mère voudrait que tu mettes une cravate.
B. Je pense que toutes les fêtes de famille sont bêtes.
C. Je pense que tu dois mettre un costume.

11.4. Kolega ma kłopoty z komputerem. Udziel mu rady jak je rozwiązać.

A. Je sais bien ce que tu dois faire.
B. Tu dois demander à un informaticien.
C. Moi, à ta place, j’acheterais un nouvel ordinateur.

Uczeń wyraża swoje emocje (7.7).

Zadanie 12.
Do każdej emocji dobierz odpowiedni sposób jej wyrażenia. Wpisz odpowiednią literę w kratkę przy
poleceniu. Dwa z zaproponowanych wyrażeń zostały podane dodatkowo.

Wyraź A. J’en doute !

12.1. radość B. J’en ai peur !
C. Ce n’est rien !
12.2. smutek
D. Ça m’est égal !
12.3. zdziwienie E. Quelle surprise !
12.4. niezadowolenie F. Que c’est triste !
12.5. obawę G. Comme je suis heureux !
12.6. wątpliwość H. Je ne peux pas accepter ça !

Uczeń wyraża prośby i podziękowania oraz zgodę lub odmowę wykonania prośby (7.9), przeprasza,
Zadanie 13. przyjmuje przeprosiny (7.10).
Zaznacz wyrażenie, które jest zgodne z poleceniem. Zakreśl literę A, B albo C.

13.1. Poproś kolegę o przyniesienie Ci notatek z lekcji.

A. J’ai besoin des notes.
B. J’ai un problème, je n’ai pas de notes.
C. Je voudrais que tu m’apportes les notes.

18
13.2. Podziękuj koleżance za prezent.
A. Quel beau cadeau ! Merci beaucoup.
B. Tu me remercies pour le cadeau.
C. Merci. Je ne le veux pas.

13.3. Kolega prosi Cię o pożyczenie książki. Odmów.

A. Bien sûr. Prends-le, si tu veux.
B. Je regrette mais ce n’est pas possible.
C. Volontiers. J’espère qu’il va te plaire.

13.4. Koleżanka prosi Cię o przesłanie jej zdjęć. Zgódź się.

A. D’accord, je ne les envoie pas.
B. Quelle idée ? J’ai trop de photos.
C. Certainement. Tu les auras bientôt.

II.2. ROZWIJANIE WYPOWIEDZI, ZAKRES ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH ORAZ

SPÓJNOŚĆ I LOGIKA WYPOWIEDZI

W ocenie treści wypowiedzi ucznia egzaminator bierze najpierw pod uwagę, do ilu elementów z polecenia
zdający odniósł się w swojej wypowiedzi, a następnie, ile z tych elementów rozwinął. Za „rozwiniętą”
uznaje się wypowiedź, która odnosi się do podpunktu treści polecenia i uwzględnia np. dodatkowe szczegóły,
okoliczności.
Jeśli uczeń rozwinie wszystkie elementy swojej wypowiedzi uzyska maksymalną liczbę punktów za treść
wypowiedzi. Za odniesienie się do wszystkich elementów bez ich rozwinięcia można uzyskać maksymalnie
połowę punktów za treść wypowiedzi.

Zadanie 14.
Do każdego początku zdania dopasuj odpowiadające mu zakończenie (rozwinięcie). Wpisz odpowiednią
literę w kratkę obok początku zdania.

14.1. J’ai été très content de ma note…

14.2. Ce film est nul...
14.3. Mon ami n’est pas fort en mathématiques...
14.4. Je t’invite à mon anniversaire…
14.5. J’ai acheté un jeans …
14.6. J’aime les mathématiques...

A. et je lui explique les devoirs parce qu’il ne sait pas les faire.
B. et j’espère que tu viendras et que tu emmeneras ta copine Alice.
C. et je me suis vraiment ennuyé en le regardant hier soir.
D. et je suis fort en physique mais en chimie, ça ne va pas.
E. et j’ai essayé une veste mais elle ne m’allait pas.
F. et j’ai téléphoné à ma mère pour lui annoncer la bonne nouvelle.

19
Zadanie 15.
Zaznacz znakiem X w tabeli, czy wypowiedzi odnoszą się do polecenia czy nie, oraz czy
są wypowiedziami rozwiniętymi.

Wypowiedź
Nie możesz przyjść na urodziny kolegi, wyjaśnij
mu jaki jest tego powód. nie odnosi się odnosi się do
jest rozwinięta
do polecenia polecenia

15.1. Je suis malade.

Je ne peux pas venir à ton anniversaire

15.2.
parce que je suis malade.

15.3. Je suis désolé mais je ne peux pas venir.

Je dois rester à la maison et apprendre

15.4.
pour le contrôle de français.

Malheureusement ce n’est pas possible,

15.5.
je regrette beaucoup.

Je suis déjà invité chez Pierre, mon

15.6.
copain de classe.

W ocenie zakresu środków językowych bierze się pod uwagę zróżnicowanie słownictwa i struktur
gramatycznych użytych w wypowiedzi.
Aby uzyskać maksymalną liczbę punktów w wypowiedzi należy posługiwać się słownictwem adekwatnym
do tematu, stosować precyzyjne sformułowania i używać różnych struktur gramatycznych. Należy unikać
wyrazów pospolitych, które można zastosować do wypowiedzi na każdy temat takich jak określenia: „super”,
„génial”, „intéressant” czy czasowniki „faire” lub „aller”.

Zadanie 16.
Zastąp formy czasownika „aller” w nawiasach czasownikami wybranymi z listy poniżej. Wpisz
odpowiednią literę w lukę w tekście.

J’habite place du Châtelet. Pour venir chez moi, c’est très simple !
Vous prenez la première rue à droite, c’est la rue Dauphine. Vous (allez) 16.1. _____ tout droit, et vous
(allez par) 16.2. _____ le pont Neuf. Ensuite, vous (allez) 16.3. _____ à droite et vous (allez le long de)
16.4. _____ la Seine. Vous verrez le Théâtre du Châtelet, sur votre gauche. Vous (allez) 16.5. _____ devant
le théâtre et voilà ma maison.
D’après http://tourismefle.free.fr
A. longez B. passez C. tournez D. traversez E. continuez
20
Zadanie 17.
Zamień słowo „super” w nawiasach innym, wybranym z listy poniżej. Wpisz odpowiednią literę
w lukę w tekście.
Maman,
Le voyage est (super) 17.1._____ . J’ai des copains (super) 17.2. _____ et le prof. est (super) 17.3. _____.
Ce matin, nous avons visité un (super) 17.4. _____ château du Moyen-Âge. Puis, nous avons déjeuné
au restaurant. Le repas a été (super) 17.5._____ . Nous avons mangé du poulet et des frites. Et je n’ai pas
été obligé de prendre des légumes.
Bisous.
Jean

A. vieux
B. gentil
C. délicieux
D. amusants
E. intéressant

W ocenie spójności bierze się pod uwagę to w jakim stopniu tekst funkcjonuje jako całość. Tekst zyskuje
na spójności, gdy zawiera formalne wyznaczniki spójności takie jak spójniki i zaimki oraz zwroty wiążące
części zdania i części tekstu. W ocenie logiki wypowiedzi bierze się pod uwagę to w jakim stopniu wypowiedź
jest jasna i konsekwentna.

Zadanie 18.
W każdą lukę wstaw odpowiednie wyrażenie z podanej listy, tak aby powstał spójny i logiczny tekst.

alors ; comme ; à condition de ; de l’autre ; avec ; malgré ; mais aussi ; où ; d’un côté ; parce que ;
pourtant; ou

Chère Suzanne,
Je ne peux pas aller avec vous à la montagne 18.1. ___________ je suis très occupée. Ma famille et moi,
nous allons déménager. 18.2. __________, je dois rester et aider mes parents. Non seulement, il y a
des meubles à transporter 18.3. __________ plein de petites choses 18.4. __________ des livres 18.5.
__________ des vêtements. 18.6. __________, je suis contente mais 18.7. __________ non. Nous allons
habiter dans une grande maison 18.8. __________ un jardin 18.9. __________ il y a de beaux arbres.
18.10. __________, c’est plus loin de mon école. J’arrive à l’heure aux cours 18.11. __________ me lever
beaucoup plus tôt. Amusez-vous bien 18.12. __________ mon absence.
Bisous
Anne

21
Zadanie 19.
Zbliża się święto Twojej szkoły. Napisz e-mail do koleżanki z Francji, w którym
• podasz powód organizowania święta szkoły,
• przedstawisz wady i zalety organizowania takiego święta,
• opiszesz przygotowania do tej imprezy,
• zapytasz koleżankę o jej opinię na temat tego typu uroczystości.

abc@yahoo.fr
XYZ@tlen.pl
Fête de l’école
Salut Sophie,
Bientôt, on va organiser la Fête de mon école.
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
Amitiés
XYZ

Zadanie 20.
W czasie poprzednich wakacji, pracowałeś/łaś u francuskiej rodziny zajmując się dziećmi. W tym roku
również były takie plany. Niestety, nie będziesz mógł / mogła pojechać do Francji. Napisz wiadomość
do swoich pracodawców, w której
• przeprosisz za zaistniałą sytuację,
• wyjaśnisz co ją spowodowało,
• wyrazisz co czujesz w związku z tą sytuacją,
• zaproponujesz im pomoc w rozwiązaniu problemu opieki nad dziećmi.

abc@yahoo.fr
XYZ@tlen.pl
Mauvaise nouvelle
Chers Amis,
Malheureusement, je ne peux pas venir cette année.
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
Amitiés
XYZ

22
III. ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH – POZIOM ROZSZERZONY

Zadania sprawdzają znajomość leksyki, struktur gramatycznych i ortografii na poziomie rozszerzonym.

W Podstawie Programowej dla języka obcego nowożytnego (IV etap edukacyjny, Poziom IV.1., zakres
rozszerzony) znajduje się lista tematów, do których odwołują się zadania. Znajomość słownictwa z zakresu
tych tematów jest więc obowiązkowa.
Zakres środków gramatycznych określony jest w Informatorze o egzaminie maturalnym z języka francuskiego
od roku szkolnego 2014/2015.
Zadania oparte są na krótkich tekstach lub pojedynczych zdaniach.
Umiejętności językowe sprawdzane są za pomocą jednego zadania zamkniętego typu wielokrotny wybór
i dwóch zadań otwartych.
Za każdą poprawną odpowiedź przyznawany jest 1 punkt, łącznie za wszystkie zadania w tej części arkusza
można otrzymać 24% ogólnej liczby punktów za część pisemną egzaminu.

1. Zadanie zamknięte z luką

Jest to zadanie wyboru wielokrotnego na bazie tekstu. W tekście znajdują się cztery luki. Dla każdej luki
podane są cztery warianty uzupełnienia, z których tylko jeden jest poprawny.

Zadanie 1.
Przeczytaj tekst. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, tak aby otrzymać logiczny i gramatycznie
poprawny tekst. Zakreśl literę A, B, C albo D.
FACTEUR PARESSEUX
Le facteur de Mores, était trop paresseux pour distribuer le courrier tous les matins. La police a découvert
dans son garage des 1.1.____ de lettres et de factures.
« Depuis longtemps, les gens se plaignaient auprès de la police de 1.2.____ certains documents importants »,
a expliqué au téléphone à l’AFP le capitaine des carabiniers Gianni di Carlo.
Âgé de cinquante ans, le facteur de ce village de 2000 habitants, dans le nord de la Sardaigne, île italienne
située au sud de la Corse, 1.3.____ trois ans de prison pour « soustraction de correspondance ».
Selon le coiffeur du village, le facteur ne cherchait pas 1.4.____ contrôler leurs vies : « Je pense qu’il est
tout simplement paresseux », estime-t-il.
D’après http://www.lapresse.ca

1.1. A. centimes 1.2. A. n’a pas reçu 1.3. A. punit 1.4. A. à

B. centaines B. ne pas recevoir B. assure B. de
C. centièmes C. ne recevaient pas C. risque C. en
D. centenaires D. n’allaient pas recevoir D. manque D. pour

23
 2. Zadania otwarte z luką

Zadanie zbudowane jest na bazie tekstu z czterema lukami i sprawdza znajomość zasad derywacji,
np. choisir – choix i/lub fleksji np. choisir – choisi(e).
W arkuszu egzaminacyjnym występują trzy warianty tego zadania:
1. wariant. Obok luk podane są podstawowe formy brakujących słów. Należy uzupełnić tekst, wpisując
odpowiednią formę podanych słów.
2. wariant. Brakujące słowa umieszczone są nad tekstem i przemieszane z dwoma dodatkowymi słowami
nienależącymi do tekstu. Należy dobrać odpowiednie słowa i wpisać je do tekstu w odpowiedniej formie.
3. wariant. Należy odnaleźć brakujące słowa na podstawie kontekstu i uzupełnić luki.

Zadanie 2.
Przeczytaj tekst. Uzupełnij każdą lukę jednym wyrazem, przekształcając wyraz podany w nawiasie,
tak aby powstał spójny i logiczny tekst. Wymagana jest pełna poprawność gramatyczna i ortograficzna
wpisywanych wyrazów.
FACEBOOK FAIT GROSSIR
D’après les scientifiques de l’Université de Columbia, les fervents (UTILISER) 2.1._______________
de Facebook et autres réseaux sociaux ont tendance à grossir. Mais attention, pas uniquement parce qu’ils
passent plus de temps assis sur leur canapé à (SURF) 2.2._______________ plutôt qu’à faire du sport.
D’après cette étude, tout serait une question d’estime et de contrôle de soi.
Les (INTERNET) 2.3. ______________qui passent beaucoup de temps à discuter sur les réseaux
sociaux ont un niveau plus élevé d’estime de soi. Mais par contre, ils ont un niveau inférieur de contrôle
de soi et ils sont plus susceptibles de grignoter des aliments gras, tout juste après avoir une conversation
avec leurs amis. L’augmentation (MOMENT) 2.4. _______________ de l’estime de soi peut conduire à une
diminution du contrôle de soi après avoir surfé sur un réseau social.
D’après http://www.7sur7.be

Zadanie 3.
Przeczytaj tekst. Uzupełnij każdą lukę przekształcając jeden z wyrazów z ramki w taki sposób,
aby powstał spójny i logiczny tekst. Wymagana jest pełna poprawność gramatyczna i ortograficzna
wpisywanych wyrazów. Uwaga: dwa wyrazy zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej luki.

amour beau créer mettre montrer probable

SCRAPBOOKING

Vous serez 3.1. _______________ d’accord avec moi… avec l’arrivée du numérique, nos photos
de vacances restent trop souvent en fond d’écran d’ordinateur ou pire encore, enfermées dans nos clés
usb. Il serait peut-être temps de les libérer ? Et pour l’occasion, faisons-leur une petite scrap-beauté ! …
Euh, une scrap quoi ?

24
 Le « Scrapbooking » représente l’art de décorer et de mettre en valeur les photos. Inspiré de l’anglais
« scrap » (petit bout) et « book » (livre), ce loisir 3.2. _______________ très en vogue vous propose de
créer un album photo qui raconte l’histoire de vos photos, grâce à une 3.3. _______________ en scène
personnalisée.
À l’aide d’autocollants, de mix de textures, de couleurs, de tissus, vous redonnez vie à ces moments
inoubliables passés en famille, entre amis ou en 3.4. _______________ ! Vous pouvez même coller des
petits bouts de souvenir : les fleurs séchées, votre première place de cinéma en tête à tête ou encore un
petit mot d’amour écrit à la main…
D’après http://cybermag.cybercartes.com

Zadanie 4.
Przeczytaj tekst. Uzupełnij każdą lukę, przekształcając jeden z wyrazów z ramki w taki sposób,
aby powstał spójny i logiczny tekst. Wymagana jest pełna poprawność gramatyczna i ortograficzna
wpisywanych wyrazów. Uwaga: dwa wyrazy zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej luki.

endommager journal maître mère prendre vouloir

IL SE DÉPÊCHE POUR SE PLAINDRE À SA MAMAN

Fâché d’avoir été exclu de sa classe, un écolier de huit ans a volé les clés de la voiture de sa
4.1. _______________ d’école, profitant d’un moment d’inattention de la femme. Il a ensuite
4.2. _______________ le volant, il a passé la première rue et il a eu un accident après avoir roulé 25
mètres, 4.3. _______________ une autre voiture garée sur le parking de l’école. L’écolier a expliqué à la
police qu’il 4.4. _______________ rentrer chez lui et se plaindre auprès de sa mère contre la maîtresse qui
l’avait exclu de la classe pour avoir perturbé le cours.
D’après http://www.zejournal.info

Zadanie 5.
Przeczytaj tekst. Uzupełnij go, wpisując w każdą lukę jeden wyraz w odpowiedniej formie,
tak aby powstał spójny i logiczny tekst. Wymagana jest pełna poprawność gramatyczna i ortograficzna
wpisywanych wyrazów.
INSCRIVEZ-VOUS DANS UNE SALLE DE SPORT

Partout en France, des salles de sport proposent des appareils de musculation, des activités de
fitness et autres. En vous inscrivant dans un de ces centres, vous aurez à portée de 5.1._______________
tous les outils nécessaires pour votre « come back » sportif.
Prenez tout de même quelques précautions 5.2._______________ de vous abonner. Demandez à
faire une séance d’essai pour tester le matériel. Venez aux heures de grande affluence pour vérifier si les
installations restent accessibles à tout moment. 5.3._______________  attentif à l’état des vestiaires et des
douches. Des clients se plaignent parfois du manque d’hygiène.

25
 Enfin, abonnez-vous une première fois pour une courte 5.4._______________ si le club propose
une formule de la sorte. Si jamais vous n’êtes pas satisfait de la prestation offerte, vous n’aurez pas à payer
un forfait coûteux pendant un an.
D’après http://www.linternaute.com

3. transformacje

W zadaniu podane są jedno lub dwa kompletne zdania, a pod nimi jedno zdanie z luką.
Lukę należy uzupełnić tak, aby otrzymane zdanie miało taki sam sens jak zdanie lub zdania podane wcześniej.

Zadanie 6.
Uzupełnij każde zdanie z luką, tak aby zachować sens zdania wyjściowego. Wymagana jest pełna
poprawność gramatyczna i ortograficzna wpisywanych fragmentów zdań.
6.1. Je n’ai pas mis de chapeau et j’ai pris froid.
Si ____________________, je n’aurais pas pris froid.

6.2. Viens chez moi, je voudrais te montrer mon nouveau jeu pour ordinateur.
Je voudrais que ____________________ chez moi pour voir mon nouveau jeu pour ordinateur.

6.3. Je termine cet exercice et après je me repose.

Après ____________________ cet exercice, je me reposerai.

6.4. Tu vois cette montagne ? Sur son sommet, il y a un refuge.

Tu vois la montagne au sommet ____________________ il y a un refuge ?

6.5. Jacques est très fier de lui car il travaillait à mi-temps chez Renault et pourtant, il a réussi
à finir ses études supérieures.
        Jacques est très fier de lui car il a réussi à finir ses études supérieures tout
_____________________________ à mi-temps chez Renault.

6.6. Julie a acheté un kilo de pommes au marché.

Des pommes ? Julie _______________ a acheté un kilo au marché.

26
 4. transformacje ze słowem kluczem

W zadaniu podane są jedno lub dwa kompletne zdania, a pod nimi „słowo klucz” i jedno zdanie z luką.
Należy uzupełnić zdanie z luką, wykorzystując słowo w podanej formie (nie zmieniając jej), tak aby otrzymane
zdanie miało taki sam sens jak zdanie lub zdania podane wcześniej.

Zadanie 7.
Wykorzystując wyrazy podane drukowanymi literami, uzupełnij każde zdanie z luką, tak aby
zachować sens zdania wyjściowego. Wymagana jest pełna poprawność ortograficzna i gramatyczna
wpisywanych fragmentów zdań.
Uwaga: nie zmieniaj formy podanych wyrazów.
7.1. Je t’aiderai et tu finiras plus vite.
POUR QUE
Je t’aiderai ________________________________ plus vite.

7.2. Il regardait la télévision et il mangeait sa soupe.

EN
Il regardait la télévision _______________________ sa soupe.

7.3. La mère a ordonné aux enfants : « Venez tout de suite ».

DE
La mère a ordonné aux enfants ________________________ .

7.4. Il pleut tellement fort qu’on a l’impression que c’est un déluge.

COMME SI
Il pleut _______________________________ un déluge.

7.5. J’ai passé une nuit blanche et j’ai été très fatigué pendant toute la journée.
APRÈS
_______________________ une nuit blanche, j’ai été très fatigué pendant toute la journée.

7.6. Ayant perdu son porte-monnaie, Louise n’a pas pu payer son sandwich.
COMME
_______________________ son porte-monnaie, Louise n’a pas pu payer son sandwich.

27
 5. Tłumaczenie fragmentów zdań na język francuski

Zadanie składa się ze zdań, których wybrane fragmenty podane są w nawiasach, w języku polskim. Fragmenty
te należy przetłumaczyć na język francuski.

Zadanie 8.
Przetłumacz na język francuski podane w nawiasach fragmenty zdań, tak aby otrzymać logiczne
i gramatycznie poprawne zdania. Wymagana jest pełna poprawność ortograficzna wpisywanych
fragmentów zdań.

8.1. Les progrès ne sont pas satisfaisants, nous devons (zrobić krok naprzód)
___________________________.

8.2. Je ne suis pas content, ton travail (pozostawia wiele do życzenia)_________________________

____________________.

8.3. (Po skończeniu) __________________________________ votre repas, venez me voir.

8.4. (Nie przejmuj się) _____________________________, tout ira bien.

8.5. Je ne crois pas (że on przyjdzie wieczorem) _________________________________________.

8.6. Si je l’avais su, (przyszedłbym wcześniej) ______________________________ hier soir.

28
 6. Gramatykalizacja

W zadaniu podane są zdania, których fragmenty zastąpione są wyrazami w podstawowej formie

umieszczonymi w nawiasach. Zadanie polega na odtworzeniu brakującego fragmentu przez wpisanie
w odpowiedniej formie podanych słów i uzupełnienie ich, jeśli to konieczne, innymi elementami,
np. rodzajnikami, przyimkami.

Zadanie 9
Uzupełnij zdania, wykorzystując podane w nawiasach wyrazy w odpowiedniej formie. Nie należy
zmieniać kolejności podanych wyrazów, trzeba natomiast – jeżeli jest to konieczne – dodać inne
wyrazy, tak aby otrzymać logiczne i gramatycznie poprawne zdania. Wymagana jest pełna poprawność
ortograficzna wpisywanych fragmentów.
Uwaga: w każdą lukę możesz wpisać maksymalnie sześć wyrazów, wliczając w to wyrazy już podane.

9.1. Après qu’elle (donner/manger) ______________________________ aux enfants, la mère

pourra se reposer.

9.2. La plus belle journée de ma vie est celle (je / toi / connaître) ______________________.

9.3. Mes copains m’ont demandé (je / vouloir / faire) ________________________________

cet après midi, après les cours.

9.4. Si (vous / venir / hier)___________________________, nous aurions fait une promenade

en montagne.

9.5. On prendra le TGV à condition qu’il (ne pas avoir/ grêve)

_________________________ à la SNCF.

9.6. Filles, vous (se laver / déjà / mains) ________________________ avant de vous mettre à table ?

29
 IV. WYPOWIEDŹ PISEMNA NA POZIOMIE ROZSZERZONYM

Zadanie polega na napisaniu tekstu zgodnie ze wskazówkami dotyczącymi treści oraz formy zawartymi
w poleceniu. Uczeń ma napisać tekst argumentacyjny (list formalny, rozprawkę, artykuł publicystyczny)
z elementami np. opisu, relacjonowania, sprawozdania, recenzji, pogłębionej argumentacji. W zadaniu
podane są dwa tematy w języku polskim, z których zdający wybiera jeden. Każdy temat zawiera dwa
elementy, które zdający powinien omówić w swojej wypowiedzi.
W zadaniu sprawdzane są umiejętności określone w Podstawie Programowej dla języka obcego nowożytnego
(IV etap edukacyjny, Poziom IV.1. zakres rozszerzony – wymagania ogólne I, III, IV).
Zakres środków gramatycznych oraz szczegółowe kryteria oceniania znajdują się w Informatorze o egzaminie
maturalnym z języka francuskiego od roku szkolnego 2014/2015.
Egzaminator ocenia zgodność wypowiedzi z poleceniem (treść i formę – 5 pkt., jej spójność i logikę – 2 pkt.,
zakres użytych środków językowych – 3 pkt. oraz ich poprawność – 3 pkt.).
Maksymalnie za wykonanie tego zadania można otrzymać 13 punktów, co stanowi 26% ogólnej liczby
punktów za część pisemną egzaminu.

IV.1. rozprawka

W rozprawce uczeń omawia zagadnienie podane w temacie, przedstawiając argumenty zilustrowane

odpowiednimi przykładami. Jeśli w temacie nie określa się wyraźnie, że należy przedstawić argumenty
za i przeciw, sposób argumentowania zależy od decyzji piszącego. W tezie rozprawki, uczeń informuje w jaki
sposób odniesie się do tematu: czy przedstawi argumenty za i przeciw, czy tylko za lub tylko przeciw zawartej
w temacie kwestii, po czym konsekwentnie realizuje przyjęte założenie. W zakończeniu wyciąga wnioski
i podsumowuje w sposób potwierdzający przyjętą tezę. Rozprawka charakteryzuje się stylem formalnym.

RADY DLA PISZĄCYCH ROZPRAWKĘ

1. Wskazane jest, aby nie zaczynać wypracowania bezpośrednio od tezy, lecz napisać ogólny wstęp
nawiązujący do tematu.
2. Wstęp i zakończenie nie mogą zawierać tych samych sformułowań, natomiast powinny być mniej
więcej tej samej długości.
3. We wstępie warto nakreślić plan całej wypowiedzi.
4. Pisząc rozprawkę, należy wspierać swoją argumentację przykładami. Można również odwołać
się do cytatów, opinii znanych osób, powiedzeń lub przysłów.
5. Wypowiedź nie powinna zawierać fragmentów odbiegających od tematu lub nie na temat.
6. Należy zadbać o uporządkowany układ graficzny (akapity).

30
 ZADANIA PRZYGOTOWUJĄCE DO PISANIA ROZPRAWKI
Umiejętność stosowania powiązań leksykalnych (spójność i logika wypowiedzi)
Zadanie 1.
Spośród podanych wyrażeń A-W wybierz te, które wprowadzają kolejne części rozprawki (1.1 – 1.5).
Wpisz odpowiednią literę do tabeli. Do wprowadzenia każdej z podanych części rozprawki może
posłużyć więcej niż jedno wyrażenie z listy.

1.1. Pierwszy argument

1.2. Kolejny argument
1.3. Argument przeciwny do podanego wcześniej
1.4. Przykład
1.5. Zakończenie
A. par exemple H. en somme O. notamment
B. en conclusion I. d’ailleurs P. en premier lieu
C. d’abord J. en revanche Q. d’un autre côté
D. de plus K. entre autres R. bref
E. cependant L. premièrement S. enfin
F. en un mot M. ensuite T. puis
G. après N. pourtant U. c’est le cas de

Umiejętność wyszukiwania przykładów na poparcie argumentów umieszczonych w rozprawce

Zadanie 2.
Do każdego z podanych argumentów przytocz co najmniej jeden ilustrujący go przykład.

Les professeurs ne supportent pas le bruit et

2.1. sont énervés s’ils ne peuvent pas enseigner
dans un silence absolu.

2.2. En général, les gens supportent mal la critique.

Les fumeurs se sentent discriminés par

2.3.
l’interdiction de fumer dans les restaurants.

Il arrive que les convictions les plus fondées

2.4.
sur la logique s’avèrent fausses.

2.5. Un vrai ami nous aime malgré nos défauts.

31
 IV.2. ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY

W artykule publicystycznym uczeń wyraża swoje stanowisko wobec zagadnienia podanego w poleceniu. Jest
nim zazwyczaj aktualne wydarzenie lub problem społeczny, gospodarczy, kulturowy itp. Celem tej formy
wypowiedzi jest ukształtowanie opinii czytelnika na dany temat przez przedstawienie, interpretację i ocenę
faktów. Artykuł może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji, komentarze i opinie wyrażające
stanowisko autora.

RADY DLA PISZĄCYCH ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY

1. Artykuł należy zatytułować.
2. Tytuł artykułu powinien być atrakcyjny, przyciągający uwagę czytelnika.
3. We wstępie piszący powinien zachęcić czytelnika do przeczytania tekstu, podając np. ciekawą
anegdotę, używając zabiegów stylistycznych pobudzających zainteresowanie.
4. W zakończeniu, oprócz przedstawienia wniosku (wniosków), warto zwrócić się do czytelnika
z apelem lub zadać pytanie zachęcające go do dalszych rozważań na temat poruszany w artykule.
5. Wypowiedź nie powinna zawierać fragmentów odbiegających od tematu lub nie na temat.
6. Należy zadbać o uporządkowany układ graficzny (akapity).

ZADANIA PRZYGOTOWUJĄCE DO PISANIA ARTYKUŁU PUBLICYSTYCZNEGO

Umiejętność formułowania tytułu artykułu
Zadanie 3.
Określ charakter każdego tytułu według kategorii podanych w tabeli, wpisując litery przyporządko-
wane tytułom do odpowiednich rubryk.
3.1. Artykuł na temat popularności sportów ekstremalnych.
A. La popularité des sports extrêmes
B. Pourquoi aimons-nous tant nous mettre en danger ?
C. De plus en plus de jeunes pratiquent les sports extrêmes

3.2. Artykuł na temat zanieczyszczenia powietrza.

A. Prenons conscience du danger !
B. La pollution de l’air : causes et conséquences
C. Tout ce que vous devez savoir sur la pollution de l’air.

3.3. Artykuł na temat przeludnienia na Ziemi.

A. Le surpeuplement de la Terre
B. On est trop nombreux sur la Terre, elle va s’étouffer
C. Pour savoir à quel point la Terre est surpeuplée, il suffit de lire les statistiques

32
3.4. Artykuł na temat agresji na stadionach piłkarskich.
A. L’agression sur les stades
B. Le football, les supporters et l’agression
C. Avez-vous peur d’aller voir un match de football ?

Tytuł streszczający Tytuł – główna myśl Tytuł odwołujący się do emocji

3.1.
3.2.
3.3.
3.4.

Umiejętność pisania wstępu do artykułu

Zadanie 4.
Do każdego z podanych tematów artykułu napisz wstęp zgodny z tematem, wyrażający przyjęte
stanowisko, punkt widzenia autora i zachęcający do czytania.
4.1. Artykuł na temat popularności sportów ekstremalnych. ..........
4.2. Artykuł na temat przeludnienia na Ziemi. ................................
4.3. Artykuł na temat zanieczyszczenia powietrza. .........................
4.4. Artykuł na temat agresji na stadionach piłkarskich. .................

Umiejętność doboru właściwego zakończenia artykułu

Zadanie 5.
Do pięciu podanych tematów artykułów dobierz odpowiednie zakończenia zaproponowane w formie
apelu lub pytania. Wpisz litery przyporządkowane zakończeniom do tabeli. Uwaga, do każdego
tematu pasuje więcej niż jedno zakończenie.

5.1. Artykuł na temat przyszłości książek.

5.2. Artykuł na temat ściągania na egzaminach.
5.3. Artykuł na temat tolerancji we współczesnym świecie.
5.4. Artykuł na temat problemów nastolatków.

A. Réussissez sans tricher !

B. Le livre du futur est entre vos mains !
C. Y a -t-il assez d’intérêt pour les jeunes ?
D. Pourquoi est-il si difficile d’être tolérant ?
E. Acheter les livres sur Internet tue les librairies !
F. Acceptons nos différences, elles sont nos forces !
G. Tentons de les comprendre, les guider et les rassurer.
H. Dois-je tricher sous prétexte que certains sont tricheurs ?
I. Le livre numérique va-t-il faire disparaître celui en papier ?
J. L’adolescence est-elle vraiment une période de bonheur ?
K. Il faut accepter les gens pour ce qu’ils sont et non pour leur apparence !
L. Les valeurs, les principes, les règles sont importants dans la vie sociale.
Pensons-y pendant les examens.

33
 IV.3. LIST FORMALNY

W liście formalnym uczeń formułuje odpowiedź zgodnie z kontekstem określonym w  poleceniu.

Może to być list czytelnika do redakcji czasopisma lub list mieszkańca do władz miasta czy list ucznia
do dyrektora szkoły…

RADY DLA PISZĄCYCH LIST FORMALNY

1. We wstępie należy określić cel listu (podać, co skłoniło autora do napisania listu i czego oczekuje
lub co chciałby uzyskać.
2. List powinien zawierać elementy typowe dla tej formy (odpowiedni zwrot grzecznościowy
rozpoczynający list, wstęp z określeniem celu i/lub powodu, rozwinięcie z omówieniem
tematu, zakończenie z podsumowaniem tematu, podziękowaniem lub życzeniem, odpowiedni zwrot
grzecznościowy kończący list.
3. Wypowiedź nie powinna zawierać fragmentów odbiegających od tematu lub nie na temat.
4. Należy zadbać o uporządkowany układ graficzny (akapity).

Zadania przygotowujące do pisania listu formalnego

Umiejętność stosowania odpowiednich zwrotów grzecznościowych, w zależności od adresata listu
Zadanie 6.
Do każdego adresata dobierz odpowiedni zwrot rozpoczynający i kończący list formalny. Zakreśl literę
A, B lub C.

Adresat Zwrot rozpoczynający Zwrot kończący

Napisz list A. Amicalement.
A. Monsieur...
do dyrektora B. Bien cordialement.
6.1. B. Directeur ...
przedsiębiorstwa C. Je vous prie d’agréer, l’expression
C. Cher Monsieur…
francuskiego… de mes sincères salutations.
A. Amitiés.
A. Cher Monsieur …
Napisz list do władz B. Veuillez agréer, (...) l’assurance de
6.2. B. Monsieur le Maire…
miasta… mes sentiments respectueux.
C. Autorités de la ville…
C. Bien cordialement.
A. Bisous.
A. Salut...
Napisz list do B. Je vous prie de croire, en l’assurance
6.3. B. Monsieur le Rédacteur en chef
redakcji gazety… de ma haute considération.
C. Monsieur le Journaliste...
C. À bientôt.
A. À plus tard.
A. Chère Ambassade...
Napisz list do B. Cordialement votre.
6.4. B. Cher Ambassadeur...
ambasady Francji… C. Veuillez agréer, (...) l’assurance de
C. Monsieur l’Ambassadeur...
ma considération distinguée.
A. Recevez, Monsieur, mes
A. Salut…
Napisz list do salutations distinguées.
6.5. B. Monsieur…
znanego pisarza… B. À plus tard.
C. Cher écrivain…
C. Bises.

34
 Umiejętność określania celu/powodu listu
Zadanie 7.
Dla każdego tematu listu sformułuj wstęp, w którym określisz cel i/lub powód listu, zgodny z podanym
tematem.

7.1. Z artykułu w gazecie, dowiedziałeś/łaś się, że znany pisarz pochodzi z Twojej miejscowości. Napisz do
niego list, w którym zaprosisz go do swojej szkoły, aby…
Powód napisania listu....................................

7.2. Przeczytałeś/łaś w gazecie dla młodzieży artykuł, którego autor pochwalał nielegalne ściąganie muzyki
z Internetu. Napisz list do tej gazety, w którym...
Powód napisania listu....................................

7.3. Chciałbyś/Chciałabyś zorganizować wycieczkę do Francji dla Twojej klasy. Napisz list z prośbą o dofinasowanie
wycieczki do dyrektora przedsiębiorstwa francuskiego mającego siedzibę w Twoim mieście, w którym…
Powód napisania listu....................................

7.4. Chcesz założyć klub osiedlowy dla młodzieży. Napisz list do władz miasta, w którym…
Powód napisania listu....................................

IV.4. SPÓJNOŚĆ I LOGIKA WYPOWIEDZI

Wypowiedź pisemna powinna być spójna i logiczna. Spójność uzyskujemy dzięki powiązaniom leksykalnym
i gramatycznym wewnątrz zdań oraz między zdaniami i akapitami tekstu.
Oceniając logikę tekstu, egzaminator bierze pod uwagę jego zrozumiałość, odpowiedni układ argumentów
i trafne wnioski.

Zadanie 8.
Uzupełnij fragment tekstu wyrażeniami podanymi w ramce. Dwa wyrażenia podane zostały dodatkowo
i nie pasują do żadnej luki.

8.1. ___________, l’école permet de s’initier aux règles de vie en société. 8.2. _____________, la curiosité et
l’esprit critique facilitent l’adaptation à un monde toujours en évolution. Les différentes matières enseignées
− maths, français, sciences, histoire, géographie, langues… − sont l’occasion d’acquérir des connaissances
diversifiées.
8.3. _______________, l’école transmet de nombreux savoirs. Les élèves apprennent à respecter les
autres, à écouter et prendre la parole de manière constructive…
8.4. _________________, les compétences générales acquises à l’école sont indispensables.
D’après http://www.chouette-hatier.com

Parmi elles Enfin En premier lieu Au début Bien que Par ailleurs

35
Zadanie 9.
Uzupełnij każde zdanie jednym z podanych wyrażeń. Zakreśl literę A, B lub C.
9.1. Personne n’est surpris lorsque le loup parle au Petit Chaperon rouge, _____ tout le
monde sait que les loups ne parlent pas.
A. même si
B. parce que
C. sans doute

9.2. Les colonisateurs n’ont jamais pu supporter l’idée que les indigènes leur sont égaux
et  _____ n’essayaient même pas de les en convaincre.
A. ils
B. ceux-ci
C. eux-mêmes

9.3. Elle s’est mise à crier. _____, elle voulait leur faire comprendre sa colère.
A. Ainsi
B. Alors
C. Par conséquent

9.4. L’idée exprimée par cet auteur me fait un peu penser _____ Platon.
A. quant à
B. à celle de
C. en raison de

9.5. On dit souvent que le chien est le meilleur ami de l’homme. _____, pour de nombreuses
personnes, cet animal est irremplaçable.
A. En effet
B. Alors que
C. Cependant

Zadanie 10.
Ułóż w odpowiedniej kolejności fragmenty A-L rozprawki na temat kary śmierci tak, aby otrzymać
logiczny i  spójny tekst. Wpisz literę w odpowiednie miejsce w tabeli.

Elementy rozprawki Fragment

10.1. Wprowadzenie
10.2. Przedstawienie problemu wynikającego z tematu
10.3. Opinia osoby piszącej
10.4. Plan rozprawki
10.5. Argument 1.
10.6. Przykład do 1. argumentu
10.7. Argument 2.
10.8. Przykład do 2. argumentu
10.9. Argument 3.

36
 10.10. Przykład do 3. argumentu
10.11. Podsumowanie treści rozprawki
10.12. Wniosek

A. Je vais analyser ce problème en présentant les arguments contre la peine de mort.

B. Enfin, il est certain que la peine de mort ne fait pas peur aux assassins, tueurs en série, etc.
C. Aussi, nous en arrivons à la conclusion que la peine de mort devrait être soumise à un vaste débat
public.
D. D’abord, je crois que le système judiciaire est défaillant et qu’il peut s’y glisser quelques erreurs.
E. Selon moi, il est évident que de répondre à la violence par la violence n’est pas la solution au
problème.
F. En plus, j’ai la conviction qu’ici-bas sur terre, il n’y a pas d’humain assez parfait pour juger du
comportement d’un autre et encore moins de décider de sa mort.
G. Autrefois, la justice a condamné un bon nombre de personnes à la peine de mort, assassinant ainsi
plusieurs malfaiteurs sous prétexte que la mort était la meilleure façon de maîtriser la criminalité.
H. De nos jours, avec les actes criminels de plus en plus violents et atroces, la question que l’on peut
se poser est la suivante : « Devrait-on rétablir la peine de mort ? »
I. On peut se rappeler les paroles de Tolkien. « Nombreux sont ceux qui vivent et méritent la mort. Et
certains qui meurent méritent la vie. Pouvez-vous la leur donner ? Alors ne soyez pas trop prompt
à dispenser la mort en jugement ».
J. Selon Monsieur Albert, psychologue, lorsque l’homme en arrive à vouloir commettre un crime,
dans la plupart des cas, sa lucidité est absente de sa pensée. Si toutefois il est lucide, la seule
chose qui l’obsède est de parvenir à ses fins : la passion l’emporte alors sur la raison. Pendant que
le crime s’effectue, rien ne peut dissuader le meurtrier ou le criminel de s’arrêter.
K. Dans le passé, il y eut beaucoup trop d’erreurs condamnant des accusés à une mort qu’ils ne
méritaient point. Il est arrivé quelquefois qu’après l’exécution du prétendu coupable, le réel
meurtrier venait se livrer et avouer son ignoble geste sur l’ordre de sa mauvaise conscience.
Comme notre système ne doit condamner un individu que lorsqu’il est reconnu coupable, il faut
peut-être s’interroger.
L. Suite à cette réflexion on peut dire que le système judiciaire éprouve de sérieux problèmes à juger
adéquatement un individu coupable ou non.Il est évident qu’aucun être humain ne peut se vanter
de n’avoir commis aucune faute et de ce fait, personne ne peut décider du droit de vivre ou non
d’un autre. Et en plus, même la peine de mort ne peut empêcher un criminel de perpétrer un crime
grave.
D’après http://recit.qc.ca

37
 IV.5. ZAKREŚ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH

W ocenie zakresu środków językowych egzaminator bierze pod uwagę różnorodność i  precyzję użytych
środków leksykalno-gramatycznych. W wypowiedzi należy unikać słów oraz struktur z języka potocznego,
o wysokim stopniu pospolitości, takich jak „gentil”, „intéressant”, „mais” „comme ça” oraz anglicyzmów
np. „stopper”,”hooligan”. Styl wypowiedzi należy dostosować do jej formy. Niewskazane jest zarówno
posługiwanie się stylem zbyt metaforycznym jak i zbyt potocznym (mówionym). Należy używać języka
formalnego, a użyte środki językowe dostosować do wybranej formy wypowiedzi.

Zadanie 11.
Dla każdego słowa lub wyrażenia z języka potocznego wskaż synonim. Zakreśl literę A, B lub C.

11.1. comme A. apparemment B. en outre C. de même que

11.2. mais A. cependant B. en vue de C. en supposant que
11.3. et A. tandis que B. de plus C. plus que
11.4. donc A. par conséquent B. par suite de C. en particulier
11.5. par exemple A. afin que B. notamment C. dans la mesure où
11.6. car A. en effet B. toutefois C. pourtant
11.7. après A. néanmoins B. ensuite C. sinon
11.8. à propos de A. quant à B. alors que C. faute de
11.9. de plus A. depuis que B. en vue de C. d’ailleurs
11.10. sauf A. soit B. excepté C. certes

Zadanie 12.
Przeformułuj zdania, używając podanej w nawiasie struktury gramatycznej, w celu zmiany stylu
wypowiedzi na styl formalny.
12.1. J’ai lu votre article et j’ai décidé de vous écrire une lettre.
(infinitif passé) ___________________________________________________________
(participe passé) _________________________________________________________

12.2. On peut s’imaginer que Hitler a gagné la guerre et qu’il a envahi toute l’Europe.
          (III zdanie warunkowe) __________________________________________________ .

12.3. Il n’y avait pas de wifi dans les chambres mais nous avons été très contents de notre
séjour dans cet hôtel.
(malgré+ rzeczownik)______________________________________________________
(même si)_______________________________________________________________

12.4. Il pleuvait beaucoup et elle a dû écourter son séjour.

(À cause de) ______________________________________________________________

38
12.5. S’il n’y a pas d’autre solution, soyons prêts à manifester contre la politique du gouvernement.
          (au cas où) _______________________________________________________

12.6. Les gens ne savent pas comment réagir et en général la grossièreté reste impunie.
(participe présent) ___________________________________________________

Zadanie 13.
Zastąp podane poniżej anglicyzmy słowami lub wyrażeniami francuskimi.

13.1. hooligan 13.8. business

13.2. boycot 13.9. e-learning
13.3. fan 13.10. stopper
13.4. challenge 13.11. stresser
13.5. week-end 13.12. news
13.6. best-seller 13.13 manager
13.7. kidnapping 13.14. leader

IV.6. PRZYKŁADOWE WYPOWIEDZI PISEMNE

ROZPRAWKA
Zadanie 14.
1. Uzupełnij luki w tekście rozprawki wyrażeniami: Ainsi, En conclusion, Pourtant, J’ai l’intention de,
D’ailleurs, Il faut aussi noter que.

Słyszy się opinię, że turystyka w żaden sposób nie rozwija kontaktów i porozumienia między narodami.
Napisz rozprawkę na ten temat przedstawiając argumenty za i przeciw tej opinii.

Depuis quelques décennies, le tourisme s’est énormément développé. Chaque année, des millions
de gens visitent d’autres régions du globe plus ou moins lointaines. De plus en plus de personnes se
posent pourtant la question si ce phénomène favorise les contacts et la compréhension entre les peuples.
14.1. ______________________ présenter les deux points de vue opposés sur ce sujet.
À entendre certaines personnes, le tourisme est un phénomène favorisant la compréhension
internationale. 14.2. ______________________, se rendant dans un autre pays, le touriste découvre un
autre monde, entre en contact avec d’autres gens et s’initie à d’autres modes de vie. Il a la possibilité d’ouvrir
son esprit à d’autres façons de vivre et de penser. Ce contact pourrait donc faire disparaître les préjugés
racistes ou xénophobes. Bref, le tourisme serait un facteur de paix et de communication particulièrement
appréciable.
14.3. ______________________, il faut avouer que le « touriste moyen » cherche avant tout les
distractions et ne se soucie que très peu de la vie des indigènes qu’il rencontre.
14.4. ______________________, les rares indigènes avec lesquels ils entre en contact ne sont souvent que
des employés dans les hôtels où les touristes. 14.5. ______________________, les touristes fréquentent
des lieux bien précis. Peut-on considérer que des touristes ayant visité le Maroc ont vraiment découvert ce
pays ? Il est permis d’en douter.
39
 14.6. ______________________, il faut reconnaître que bien qu’on voyage beaucoup les
contacts entre touristes et indigènes restent extrêmement superficiels, en raison des multiples obstacles
économiques, linguistiques, culturels et sociaux. Pour que les choses changent, il faudrait s’ouvrir l’esprit.
Sommes-nous prêts à faire cet effort ?
D’après www. edu.ge.ch

2. Wskaż, które części rozprawki wprowadzają wyrażenia podane w tabeli. Wpisz podane nazwy
do odpowiednich rubryk tabeli: plan rozprawki, przykład na poparcie argumentu za, argument przeciw,
przykład na poparcie argumentu przeciw, kolejny przykład na poparcie argumentu przeciw, zakończenie.

Wyrażenie Część rozprawki

Ainsi
En conclusion
Pourtant
J’ai l’intention de
D’ailleurs
Il faut aussi noter que

ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY

Napisz artykuł do pisma młodzieżowego na temat książek wydawanych w formie papierowej, w którym
podzielisz się swoimi refleksjami na temat historii książek i ich roli oraz wyrazisz przypuszczenia
co do ich przyszłości.
Przeczytaj tekst artykułu realizującego powyższy temat.

_______________________________________________

La question si le livre numérique va faire disparaître celui en papier est absurde. Le livre n’est pas un
dispositif technologique comme les autres. Si la voiture, le téléphone à fil se sont améliorés au fil du temps,
cédant la place à des modèles plus performants, c’est dû, en grande partie, à la longévité relativement courte
de ces inventions. N’étant présents dans la vie des gens que depuis quelques décennies, la plupart des
instruments technologiques que nous utilisons en sont encore à leur période initiale de transformations afin
de s’adapter aux usages. Le livre est parmi nous depuis plus de deux millénaires. Il a subi de nombreuses
mutations pourtant, il reste toujours avec nous.
L’ère numérique va-t-elle supplanter le livre en papier ? Je ne pense pas. Les gadgets high tech
sont les outils complémentaires. Ils peuvent stocker beaucoup d’informations, ils sont légers et portables.
Mais, il n’y a rien de plus agréable qu’arpenter une librairie, feuilleter des livres, lire la quatrième de
couverture, sentir l’odeur du livre en mettant le nez dedans, ou encore lire un livre offert comme cadeau qui
fait remonter les souvenirs lointains. Un livre, c’est aujourd’hui moins un monument qu’on révère, honoré
dans sa bibliothèque qu’un ami qu’on emporte avec soi dans le métro ou le train, qu’on annote et qu’on
corne, qu’on relit et sur lequel, parfois, il nous arrive de réfléchir.
Les amoureux des bouquins en papier soyez rassurés, ils ont encore de beaux jours devant eux.
Profitez-en !
D’après http://afpune.ning.com; http://www.agoravox.fr

40
Zadanie 15.
15.1. Wybierz tytuł odpowiedni dla tego artykułu.
A. Histoire des livres en papier.
B. Le livre en papier va-t-il disparaitre ?
C. Quel est le rôle des livres dans notre vie ?
D. Le futur des livres en papier est douteux.

15.2. Zaznacz odpowiednie zakończenie zdania.

We wstępie, autor zachęca czytelnika do przeczytania artykułu o książkach w formie papierowej,
A. apelując do czytelników o ratunek dla książek.
B. wyrażając opinię ogółu czytelników na ich temat.
C. dzieląc się swoimi obawami, co do ich przyszłości.
D. stawiając kontrowersyjną tezę na temat ich przyszłości.

15.3. Zaznacz odpowiednie zakończenie zdania.

W oparciu o powyższy przykład, możemy stwierdzić, że w artykule publicystycznym autor:
A. obiektywnie przedstawia zjawiska i problemy.
B. ujawnia swoje emocje i wprowadza elementy wartościujące.
C. używa głównie zdań pojedynczych i bogatego słownictwa potocznego.
D. posługuje się terminologią naukową, unikając elementów oceniających.

Zadanie 16.
Autor artykułu posługuje się językiem formalnym, unikając słów pospolitych. Wyszukaj w tekście
słowa i wyrażenia precyzyjne, jakimi zastąpione zostały słowa pospolite podane poniżej. Słowa podane
zostały w kolejności ich występowania w tekście.

Słowo pospolite Słowo użyte w tekście

16.1. appareil 
16.2. meilleurs
16.3. dizaines d’années
16.4. changements
16.5. éliminer
16.6. parcourir
16.7. la dernière page de couverture
16.8. respecter

41
Zadanie 17.
Autor artykułu, dobrał słowa, których można użyć tylko w odniesieniu do publikacji w formie
papierowej. Odszukaj w tekście trzy takie słowa i wpisz do tabeli obok odpowiedniego tłumaczenia
na język polski.

prze/kartkować, prze/wertować, przerzuc-ić/ać (kartki); przejrzeć/

17.1.
glądać (książkę, dokument...)

17.2. zagiąć stronice książki

17.3. z/robić notatki, uwagi (w książce, dokumencie...)

LIST
Przeczytałeś w czasopiśmie artykuł promujący corridę jako widowisko sportowe. Napisz list do redakcji
gazety, w którym zaprotestujesz przeciwko tego rodzaju artykułom, podając argumenty na poparcie swojego
stanowiska.
Przeczytaj list realizujący powyższy temat.

Monsieur le Rédacteur en chef,

Le weekend dernier, j’ai lu dans votre journal un article concernant la corrida, au titre particulièrement
pompeux : « Une vie de cape et d’épée ». J’ai décidé de vous écrire pour protester contre la façon de traiter
le problème de corrida présentée dans cet article. Je trouve que son auteur fait l’apologie d’un spectacle
barbare et indigne.
L’article présente la corrida en tant qu’un sport, pendant qu’elle est tout sauf une activité sportive.
Elle en est même son contraire puisque le sport permet l’élévation de l’esprit par la pratique physique alors
que la corrida n’est qu’un spectacle dégradant pour l’esprit puisqu’il met en scène une activité où on offre
en direct la mort à un animal sous la forme d’un jeu.
À notre époque, plus de 75% des Français restent hostiles aux pratiques tauromachiques. Partout
dans le monde, les spectacles taurins sont en notable perte de vitesse, en particulier en Catalogne, berceau
historique de la corrida qui l’a abolie, par référendum l’an dernier. Partout dans le monde de la corrida
on prend conscience que les temps changent. Votre journal nage à contre-courant de la réalité et, j’en suis
sûr, l’article dont je parle vous a fait perdre beaucoup de lecteurs. Moi, certainement je ne lirai plus votre
journal.
En vous remerciant d’avoir accordé un peu de votre temps à mon article, je vous prie de croire,
Monsieur le Rédacteur en chef, en l’assurance de ma haute considération.

XYZ
D’après http://ecrivainparisien.wordpress.com

42
Zadanie 18.
Z powyższego listu wypisz zwroty lub fragmenty, których funkcję określono w tabeli.

zwrot grzecznościowy
18.1.
otwierający list

18.2. powód / cel napisania listu

krótka ocena artykułu,

18.3. o którym mowa w temacie
zawarta we wstępie listu

informacja o skutkach
18.4. publikacji artykułu dla
redakcji czasopisma

zwrot grzecznościowy
18.5.
kończący list

43
 Klucz odpowiedzi do części I. Klucz odpowiedzi do części II.
Zadanie 1. Zadanie 1.
1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4.
B C B B A C B C A

Zadanie 2. Zadanie 2.
2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4.
B C C A A A C B C

Zadanie 3. Zadanie 3.
3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5.
B C A A C C B E F A

Zadanie 4. Zadanie 4.
4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6.
A B C A C NIE TAK TAK TAK NIE NIE

Zadanie 5. Zadanie 5.
5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. A B C D
B B A A B 5.1. X X X
5.2. X
Zadanie 6. 5.3. X X X
6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 5.4. X
C B C C B 5.5. X X X
5.6. X X
Zadanie 7.
7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. Zadanie 6.
A C A C B 6.1. 6.2. 6.3. 6.4.
C B C B
Zadanie 8.
8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5. Zadanie 7.
A A B B B Zdanie wyraża
pewność przypuszczenie wątpliwości
Zadanie 9. 7.1. X
9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. 7.2. X
C B C A A 7.3. X
7.4. X
Zadanie 10. 7.5. X
10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. 7.6 X
A B C B A

44
Zadanie 8. Zadanie 16.
8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 16.1. 16.2 16.3 16.4 16.5
A C C A E D C A B

Zadanie 9. Zadanie 17.

A B C D 16.1. 16.2 16.3 16.4 16.5
9.1. X E D B A C
9.2. X
9.3. X Zadanie 18
9.4. X 18.1. parce que
9.5. X 18.2. Alors
9.6. X 18.3. mais aussi
18.4. comme
Zadanie 10. 18.5. ou
10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. 18.6. D’un côté
B B C A C 18.7. de l’autre
18.8. avec
Zadanie 11. 18.9. où
11.1. 11.2. 11.3. 11.4. 18.10. Pourtant
C C B A 18.11. à condition de
18.12. malgré
Zadanie 12.
12.1. 12.2. 12.3. 12.4. 12.5. 12.6. Zadanie 19. Przykładowe rozwiązanie:
G F E H B A
Salut Sophie,
Zadanie 13. Bientôt, on va organiser la Fête de mon école.
L’école est assez vieille. Elle a été construite il y a
13.1. 13.2. 13.3. 13.4.
100 ans et nous voulons fêter cet anniversaire. On
C A B C a beaucoup de choses à préparer, il y a le désordre
total à l’école et il faut parfois rester après les cours
Zadanie 14. mais on est content parce que tout le monde va
14.1. 14.2. 14.3. 14.4. 14.5. 14.6. parler de nous et il y aura même un reportage à la
F C A B E D télévision. Nous avons déjà envoyé les invitations.
Maintenant, nous faisons le ménage et travaillons sur
Zadanie 15. le programme artistique. En France, vous célébrez
les événements importants pour l’école ? Qu’est-ce
nie odniósł się odniósł się rozwinął que tu en penses ? Je voudrais connaître ton opinion.
15.1. X Amitiés
15.2. X XYZ
15.3. X
15.4. X
15.5. X
15.6. X

45
Zadanie 20. Przykładowe rozwiązanie:

Chers Amis,
Malheureusement, je ne peux pas venir cette année.
Excusez-moi. J’espère que vous n’allez pas vous fâcher contre moi. Hier, en faisant du vélo, je me suis cassé
une jambe. Je ne peux pas marcher. Je dois porter un plâtre pendant quatre semaines.
Je suis vraiment désolé(e). Je suis très triste parce que j’espérais vous revoir pendant les vacances. Je sais
que c’est un grand problème pour vous alors je vous propose une solution. Mon amie peut me remplacer. Elle
voulait toujours travailler au pair. Elle est très gentille et responsable. Elle parle bien français. Qu’est-ce que
vous en pensez ?
J’attends votre réponse.
Amitiés
XYZ

Klucz odpowiedzi do części III.

Zadanie 1. Zadanie 7.
1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 7.1. pour que tu finisses
B B C A 7.2 en mangeant
7.3 de venir tout de suite
Zadanie 2. 7.4 comme si c’était
2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 7.5 Après avoir passé
utilisateurs surfer internautes momentanée 7.6 Comme elle avait perdu

Zadanie 3. Zadanie 8.
3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 8.1. faire un pas en avant
probablement créatif mise amoureux 8.2 laisse beaucoup à désirer
8.3 Après avoir terminé / fini
Zadanie 4. 8.4 Ne t’en fais pas
4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 8.5 qu’il vienne ce / le soir
maîtresse pris endommageant voulait 8.6 je serais venu plus tôt

Zadanie 5. Zadanie 9.
5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 9.1. aura donné à manger
main avant Soyez durée/ période 9.2 où je t’ai connu(e)
9.3 ce que je voulais / voudrais faire
Zadanie 6. 9.4 vous étiez venus hier
6.1. j’avais mis 9.5 n’y ait pas de grève
6.2 tu viennes 9.6 vous êtes déjà lavé les mains
6.3 avoir terminé
6.4 de laquelle
6.5 en travaillant
6.6 en

46
 Klucz odpowiedzi do części IV.
Zadanie 1.
1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.
C, L, P D, G, M, T E, J, N, Q A, I, K, O, U B, F, H, R, S

Zadanie 2. Przykładowe odpowiedzi:

C’est le cas de mon professeur de français qui donne des devoirs supplémentaires à ceux
2.1.
qui le dérangent pendant son cours.

2.2. D’ailleurs, moi-même, je me vexe parfois, quand quelqu’un me fait une remarque critique.

Ma mère, par exemple, n’a pas envie de fumer dehors quand il fait froid et elle est toujours
2.3.
très irritée quand elle doit sortir du restaurant.
Notamment, pendant des siècles, les gens, même très instruits, ont cru que la Terre était
2.4.
plate.

2.5. On peut citer Otto von Bismarck qui a dit : « L’amour est aveugle. L’amitié ferme les yeux. »

Zadanie 3.
Tytuł streszczający Tytuł – główna myśl Tytuł odwołujący się do emocji
3.1. C A B
3.2. B C A
3.3. C A B
3.4. B A C

Zadanie 4. Przykładowe odpowiedzi:

Commençons par la définition. Selon Wikipedia « un ’sport extrême’ est une activité sportive
particulièrement dangereuse pouvant exposer à des blessures graves en cas d’erreurs dans
4.1.
son exercice ». Ces sports sont de plus en plus populaires. Pourquoi aimons-nous tant nous
mettre en danger ?

La population mondiale a atteint 6 milliards il y a 12 ans, elle franchit 7 milliards aujourd’hui.

4.2. Quels seront les prochains paliers de cet accroissement ? Faut-il s’inquiéter de voir la population
mondiale augmenter ?

Mon ami japonais vient de m’envoyer la photo de sa famille. Pourtant je n’ai pas pu voir les
4.3.
visages de sa femme et de ses enfants. Tous portaient des masques.

Avez-vous vu une fois un match de football au stade ? Non ? C’est une expérience exceptionnelle
4.4.
mais elle est loin d’être agréable.

Zadanie 5.
5.1. 5.2. 5.3. 5.4.
B, E, I A, H, L D, F, K C, G, J

47
Zadanie 6.
Zwrot rozpoczynający Zwrot kończący
6.1. A C
6.2. B B
6.3. B B
6.4. C C
6.5. B A

Zadanie 7. Przykładowe odpowiedzi

En lisant l’article dans „Gazeta Wyborcza”, j’ai appris que vous êtes né dans la ville où j’habite
7.1.
alors j’ai décidé de vous écrire pour vous inviter dans mon école.

Le 20 avril vous avez publié un article dont l’auteur approuvait le fait de télécharger illégalement
7.2. des fichiers avec de la musique trouvée sur Internet. J’ai décidé de vous écrire pour protester
et pour discuter avec lui.

Les élèves de ma classe voudraient bien partir pour la France dont ils apprennent la langue
depuis plusieurs années. Malheureusement, le voyage est très cher. Sachant que votre
7.3.
entreprise est très généreuse pour notre ville, j’ai décidé de m’adresser à vous afin d’obtenir une
aide financière.

Dans mon quartier, il y a beaucoup de jeunes qui n’ont rien à faire l’après-midi et le soir. Ils
traînent dans les rues. Je suis persuadé que s’ils avaient la possibilité de fréquenter un club
7.4.
pour les jeunes, ils en profiteraient volontiers. Ainsi, je m’adresse à vous pour solliciter une aide
des autorités de la ville pour le financement d’un tel club dans notre quartier.

Zadanie 8.
8.1 En premier lieu
8.2 Parmi elles
8.3. Par ailleurs
8.4 Enfin

Zadanie 9.
9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5.
A B A B A

Zadanie 10.
10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. 10.6.
G H E A D K

10.7. 10.8. 10.9. 10.10. 10.11. 10.12.

F I B J L C

48
Zadanie 11.
11.1. 11.2. 11.3. 11.4. 11.5. 11.6. 11.7. 11.8. 11.9. 11.10.
C A B A B A B A C B

Zadanie 12.
12.1. Après avoir lu votre article, j’ai décidé de vous écrire une lettre.
Ayant lu / Dès que j’ai lu votre article, j’ai décidé de vous écrire une lettre.
12.2. Si Hitler avait gagné la guerre, il aurait envahi toute l’Europe.
12.3. Nous avons été très contents de notre séjour dans cet hôtel malgré l’absence de wifi dans les chambres.
Nous avons été très contents de notre séjour dans cet hôtel même s’il n’y avait pas de wifi dans les chambres.
12.4. À cause de la pluie, elle a dû écourter son séjour.
12.5. Au cas où il n’y aurait pas d’autre solution, soyons prêts à manifester contre la politique du gouvernement.
12.6. Ne sachant pas comment réagir, en général les gens laissent la grossièreté impunie

Zadanie 13.
13.1. vandale 13.6. livre à succès 13.11. inquiéter, angoisser, énerver

13.2. mise à l’index 13.7. enlèvement 13.12 nouvelles

supporteur, (selon le cas) directeur,

13.3. 13.8. affaires 13.13.
supporter gestionnaire, gérant, imprésario
formation en ligne, (selon le cas) principal dirigeant,
13.4. défi, épreuve 13.9. 13.14.
apprentissage en ligne numéro 1, patron, chef

13.5. fin de semaine 13.10. arrêter, finir

Zadanie 14.
Wyrażenie Miejsce Wprowadzany element rozprawki
Ainsi 14.2. przykład na poparcie argumentu za
En conclusion 14.6. zakończenie
Pourtant 14.3. argument przeciw
J’ai l’intention de 14.1. plan rozprawki
D’ailleurs 14.4. przykład na poparcie argumentu przeciw
Il faut aussi noter que 14.5. kolejny przykład na poparcie argumentu przeciw

Zadanie 15.
15.1. 15.2. 15.3.
B D B

49
Zadanie 16.
Słowo użyte w tekście
16.1. dispositif
16.2. plus performants
16.3. décénnies
16.4. mutations
16.5. supplanter
16.6. arpenter
16.7. la quatrième de couverture
16.8. révérer

Zadanie 17.
17.1. feuilleter
17.2. corner
17.3. annoter

Zadanie 18.
18.1. Monsieur le Rédacteur en chef,

J’ai décidé de vous écrire pour protester contre la façon de traiter le problème de corrida présentée
18.2.
dans cet article.

18.3. Je trouve que son auteur fait l’apologie d’un spectacle barbare et indigne.

(...) l’article dont je parle vous a fait perdre beaucoup de lecteurs. Moi, certainement je ne lirai plus
18.4.
votre journal.

18.5. Je vous prie de croire, Monsieur le Rédacteur en chef, en l’assurance de ma haute considération.

50