128701P00 PDF

áq«°ùfƒqàdG áqjQƒ¡ª÷G
á«HÎdG IQGRh
á«q Lƒdƒæμàq dG á«Hôàq dG

¢ShQóq dG ÜÉàc
»°SÉ°SC’G º«∏©àq dG øe á©HÉ°ùdG
q áæ°ùdG q ò«eÓàd
: ¿ƒØqdƒD ŸG
: ÊÉªã©dG ËôμdG óÑY : áLGƒN »∏Y : Ió«ªM øH óªq fi
óq≤Øàe ∫hCq G óq≤Øàe á«Hôàq ∏d Ωq ÉY ó≤Øàe
: ójÉ#dG óªq fi : •GÒb ßaÉM

…ƒfÉK º«∏©J PÉà°SCG …ƒfÉK º«∏©J PÉà°SCG
: ¿ƒª«q ≤ŸG
: »◊É°üdG
q ô«q gR óªq fi : ºNÉªN ôjõ©dG óÑY
∫hCq G óq≤Øàe ∫hCq G óq≤Øàe
»LƒZGó«ÑdG »æWƒdG õcôŸG

»LƒZGó«ÑdG »æWƒdG õcôª∏d áXƒØfi ¥ƒ≤◊G ™«ªL C
áeóq ≤e
…òqdG »LƒdƒæμqàdG §«ÙG º¡a ≈∏Y Úªq∏©àŸG IóYÉ°ùe ±ó¡H áq«LƒdƒæμqàdG á«HôqàdG IOq Ée ¢SQq óoJ
.»YÉªàL’Gh …OÉ°üàb’G •É°ûæq dG ‘ äÉ«q æ≤àq dG ∫Éª©à°SG á«q ªq gCG ∑GQOEGh ¬«a ¿ƒ°û«©j
ÜÉ°ùàcG ≈∏Y º¡JóYÉ°ùŸ »°SÉ°SC’G º«∏©àq dG øe á©HÉ°ùdG q äGƒæ°ùdG q ò«eÓJ ¤EG ¬L q ƒjo ∞«dCÉàq dG Gòg
±GógC’ Ö««éà°ùj .É¡H ¢ShQóq dG OGóYEG ‘ º¡à≤aGôe ¤EG »eôj ∂dòc ƒgh Iô¶àæŸG äGQÉ¡ŸGh äGQó≤dG
.á«q ª°Sôq dG IOq ÉŸG äÉ«q FÉZh
: øe ∞«dCÉqàdG Gòg ¿ƒμàj q
¢ShQóq dG ÜÉàc -
á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G ¢SGôq c -
: »∏j Éªc É¡dÉª©à°SG øμÁ .Ió«Wh §HGôJ ábÓY Úà≤«KƒdG ÚH Ωƒ≤J
á£°ûfC’G ÜÉàc øe (‘É°ûμà°SG •É°ûf) ‹õæe •É°ûæH ¢SQóq dG CGóÑj -
¢ShQóq dG ÜÉàc øe ¬°SQO ¢SQq óŸG »æÑj qºK -
.á£°ûfC’G ÜÉàc øe øjQÉªàH ¬©Ñàj -
äÉéàæŸ äÉ°SGQOh çƒëH ÈY ´ƒ°VƒŸÉH É≤Ñ°ùe ºq∏©àŸG ¢ù«°ù– ¤EG á«q aÉ°ûμà°S’G á£°ûfC’G ±ó¡J
áeƒ∏©ŸG õ«côJ ¤EG iôNC’G á£°ûfC’G ±ó¡Jh .º°ù≤dG ¤EG A»ÛG πÑb ºq∏©àŸG É¡H Ωƒ≤j §«ÙG øe
.á°ShQóŸG äÉéàæª∏d ∫Éª©à°S’G øjOÉ«e ±É°ûàcGh QƒÙÉH ábÓY É¡d äÉ≤«Ñ£J ≈∏Y ¿ôq ªàq dÉH
: ‘ º¡°ùJ »¡a áØ∏àfl QOÉ°üe øe áeƒ∏©ŸG øY åëÑdG ¤EG ºq∏©àŸG á£°ûfC’G áqaÉc ƒYóJ
OÉªàY’ÉH ¬JGQÉ¡eh ¬aQÉ©e »æÑj ƒ¡a .»JGqòdG ºq∏©qàdG øe ºq∏©àŸG Úμ“ ∫ÓN øe º«gÉØŸG AÉæH - 1
: ó°üb §«ÙG øe äÉéàæe π«∏– ≈∏Y
É¡JÉfƒμe
q ∞∏àı áq«æ≤qàdG ∞FÉXƒdG ±É°ûàcG -
OÉ©HC’G á«q KÓqãdG Ωƒ°Sôq dG á°SQÉ‡ -
.RÉ‚E’G äÉ«q æ≤J ¢†©H ¤EG ¢Vôq ©àq dG -
Iójó÷G º«gÉØŸG ï«°SôJ - 2
.Iô¶àæŸG äGQÉ¡ŸG äGQó≤dG ºq∏©àŸG ∂q∏“ ióe øe âÑq ãà∏d äÉÑ°ùàμŸG º««≤J 3
: øe ºq∏©àŸG øqμÁ ¬qfCG å«M IÒÑc á«q ªq gCG ∫É°üqJ’Gh äÉeƒ∏©ŸG É«Lƒdƒæμàd ÜÉàμdG Gòg ≈£YCG Éªc
áq«FÉHô¡μdGh áq«dB’G Ωƒ°Sôq ∏dh »Ø«XƒdG π«∏ëqà∏d á°üàıGq äÉq«›ÈdG ∫Éª©à°SG -
.ÉgÒZh áq«ªbôq dG ≥FÉKƒdG ‘h äÉfÎfG ‘ áeƒ∏©ŸG øY åëÑdG -
∫ÉNOEG øe øqμªàf ≈àq M º¡JÉMÎ≤e ô¶àæfh Ú∏ª©à°ùŸG áqaÉc AÉ°VôH πª©dG Gòg ≈°†ëj ¿CG »æq ªàf
.áeRqÓdG äÉæ«°ùëàq dG
¿ƒØqdƒD ŸG
1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 3

? »HÉàc πª©à°SCG ∞«c
QƒÙG
¢SQóq dG
IôqÑ©e IQƒ°U
¤EG Ò°ûJ ä’DhÉ°ùJ πμ°T ‘ ìOGƒb
¢SQóq dG AGõLCG
¢SQóq dG ¿GƒæY
‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG
.¢SQóq dG RÉ‚EG πÑb º°ù≤dG êQÉN ò«ª∏àq dG ¬H Ωƒ≤j
¢SQóq dG iƒàfi
πeq CÉJh ∫DhÉ°ùJ -
í«°VƒJh ÜQÉŒ -
êÉàæà°SG -
á£°ûfC’G ¢SGqôc ≈∏Y õéæJ áq«≤«Ñ£J øjQÉ“ -
á°UÓÿG
á«q °SÉ°SC’G º«gÉØŸGh ±QÉ©ŸG á∏ªL
¢SQqódG øe á°ü∏îà°ùŸG
? º∏©J πg
´ƒ°Vƒe ‘ IójóL áeƒ∏©e ¤EG IQÉ°TEG
áaô©ŸG Öq M ºq∏©àq dG ‘ ¢Vƒq ≤J ¢SQóq dG
.åëÑdG IOÉjRh
4 1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc
QƒÙG
É«Lƒdƒæμàq dG
1 OóY ¢SQódG 1
»Lƒdƒæμàq dG §«ÙG
? É«Lƒdƒæμàq dG »g Ée
? »Lƒdƒæμàq dG §«ÙG ƒg Ée

»Lƒdƒæμàq dG §«ÙG 1 OóY ¢SQódG
‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG - 1
(6) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ‘É°ûμà°S’G •É°ûqædG õ‚CG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
q ∫ÓN øe É«Lƒdƒæμàq dG ÉgôqaƒJ »àqdG äÉeóÿG ¢†©H ∞°ûàcCG - 2
.á«dÉàq dG Qƒ°üdG
π≤ædG ∫É› ‘
GQƒ˘q £˘J h É˘Yƒ˘q æ˘J ó˘˘¡˘ °ûJ π˘˘≤˘ æq ˘ dG π˘˘FÉ˘˘°Sh
äÉ˘eóÿG ≈˘˘bQCG Ëó˘˘≤˘ J É˘˘ª˘ ¡˘ aó˘˘g ¿GÒÑ˘˘c
.¿É°ùfEÓd
äGôFÉ q£dG .1
äÉæMÉ°ûdG q .2
äGQÉ«q °ùdG .3
äÓaÉ◊G .4
ájQÉqædG äÉLGQq ódG .5
äGQÉ£≤dG .6
ôNGƒÑdG .7
á«dõæŸG
q ágÉaôdG
q ∫É› ‘
ójóY äÉeóîH ™qàªàj ¬dõæe ‘ ¿É°ùfE’G
.áëjôe IÉ«M øe ¬æqμ“ »àqdG Iõ¡LC’G
áLÓqãdG .1
ïÑ£ŸG äGhOCG π°ùZ ádBG .2
ÜÉ«qãdG π°ùZ ádBG .3
»¡ q£dG RÉ¡L .4
á«q FÉHô¡μdG á°ùæμŸG .5
RÉØ∏àq dG .6
ø¡ŸG ∫É› ‘
ø¡ŸG ≈∏Y É«LƒdƒæμqàdG ÒKCÉJ ßMÓf
äGhOCG Òaƒ˘à˘H É˘¡˘JÉ˘°UÉ˘˘°üà˘˘NG ∞˘˘∏˘ à˘ îÃ
‘ á˘˘°UÉ˘
q ˘N É˘˘¡˘ Yƒ˘q ˘æ˘ Jh É˘˘ ¡˘ ˘à˘ ˘bq ó˘˘ H π˘˘ °†aCG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
: á«dÉqàdG ä’ÉÛG
º«∏©àq dG .1
áqë°üdGq .2
áYÉæ°üdG q .3
ïÑ q£dG .4
AÉ°†ØdG ±É°ûàcG .5
áMÓØdG .6
≈≤«°SƒŸG .7
º«∏©àdG
q ∫É› ‘
¿Gó«e ‘ á∏ª©à°ùŸG πFÉ°SƒdG q¿GC ßMÓf
»Lƒdƒæμàq dG Qƒ£
q àq dÉH ∂dòc äôqKCÉJ º«∏©àq dG
ÖàμdG .1
IQƒÑq °ùdG .2
ájq Èfl äGõ«¡Œ .3
á«q eÓYEG äGõ«¡Œ .4
¢Vô©dG Iõ¡LCG .5
ÖJÉμŸG õ«¡Œ .6
ΩÓaC’Gh äÉ°SGôq μdG .7

AÉ°†ØdG ∫É› ‘
‹É› ‘ »Lƒ˘dƒ˘æ˘μ˘àq ˘dG Ωóq ˘≤˘àq ˘dG ß˘MÓ˘f
äÉ˘jq AGƒ˘¡˘dG ∫É˘ª˘©˘à˘°SÉ˘H ∫É˘°ü˘qJ’Gh AÉ˘°†Ø˘dG
Iô˘μ˘dÉ˘H §˘«– »˘à˘ qdG á˘˘«q ˘ YÉ˘˘æ˘ °üdG
q QÉ˘˘ª˘ bC’Gh
.á«q °VQC’G
¢VQCÓd áq«FÉ°†a IQƒ°U .1
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
»YÉæ°U ôªb .2
»FÉ°†a ∑ƒμe .3
.qåÑdGh ∫ÉÑ≤à°SÓd »FGƒg .4
áÄ«ÑdG ∫É› ‘
áq«Ñ∏°S äGÒKCÉJ »LƒdƒæμqàdG Ωóq≤qàdG RôaCG
OGƒŸG äÓ˘˘ °†a Oƒ˘˘ Lƒ˘˘ H á˘˘ ˘Ä˘ ˘ «˘ ˘ Ñ˘ ˘ dG ≈˘˘ ˘∏˘ ˘ Y
π˘FÉ˘°Shh π˘eÉ˘©ŸG äGRÉ˘Zh á˘«q ˘μ˘«˘à˘°SÓ˘Ñ˘ dG
.ÉgÒZh ájq hƒæq dG äGóqdƒŸG äÉjÉØfh π≤æq dG
ájq Qhô°†dG
q äÉWÉ«àM’G PÉîqJG ¤EG iOq CG É‡ q
:πãe áª«∏°ùdG
q áÄ«ÑdG ≈∏Y á¶aÉëª∏d
á∏ª©à°ùŸG √É«ŸG Ò¡£J @
äÓ°†ØdG á∏μ°SQ @
çƒ∏ŸG
q AGƒ¡dG á«q ≤æJ @
áÄ«ÑdG ≈∏Y á¶aÉëª∏d ÚfGƒb øq °S @
ájò¨àdG
q ∫É› ‘
Ωó˘≤˘àq ˘dÉ˘H É˘°†jCG äô˘qKCÉ˘ J á˘˘«q ˘ FGò˘˘¨˘ dG OGƒŸG

¿É˘°ùfE’G ¿É˘μ˘eEÉ˘H í˘Ñ˘°UCÉ˘a »˘˘Lƒ˘˘dƒ˘˘æ˘ μ˘ qà˘ dG
¬LÉàfEG á«q Ø«c ‘h AGò¨dG á«q Yƒf ‘ πN q óàq dG
- ô°†N) IôaGh äÉ«ªq μH h ∫ƒ°üØdG πq c ‘
(... ∑Éª°SCG - Ωƒ◊ - ∫ÓZ

á«FGò¨dG
q äÉYÉæ°üdG
q ∫É› ‘
™«æ°üJ øe ¿É°ùfE’G É«Lƒdƒæμàq dG âæqμe

áë°üdGh
q áeÓ°ùdG
q ÚeCÉJ ™e áq«FGò¨dG OGƒŸG
.É¡ª°SGƒe ÒZ ‘ ÉgÒaƒJh
(...º«≤©J - ∞«∏¨J - Ö«∏©J - ÒÑ°üJ)
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
á«q ≤«Ñ£àdG á£°ûfC’G - 3

.(7) áëØ°üdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH á«q ≤«Ñ£àdG á£°ûfC’G õ‚CG
á°UÓÿG
øe IQhô°V »gh ,áaô©ŸGh º∏©∏d »∏ª©dG ó«°ùéàq dG »g É«Lƒdƒæμàq dG
∞∏àfl ‘ É¡eóîà°ùJh áãjó◊G äÉ©ªàÛG É¡«dEG êÉà– ô°ü©dG äGQhô°V
á«q °û«©ŸG ±hô q¶dG ôjƒ£àd É¡«dEG Ióæà°ùeh É¡©aÉæe øe kIó«Øà°ùe ä’ÉÛG
.äÉeóÿGh êÉàfE’G Ö«dÉ°SCG Ú°ùëàdh
? º∏©J πg
á«ªæJ ≈∏Y ¿GóYÉ°ùj ¿Gô°üæY É¡«a ºμëàq dGh É«Lƒdƒæμàq dG áaô©e q¿CG
É°SÉ«≤e É«Lƒdƒæμàq dG âëÑ°UCG ∂dòd .É«q YÉªàLGh Éjq OÉ°üàbG ÉgQÉgORGh OÓÑdG
.Üƒ©°ûdG
q Ωóq ≤àd

QƒÙG
2 OóY ¢SQódG
1
Üƒ°SÉ◊G ∫Éª©à°SG
äÉfƒμe
q ºq gCG »g Ée
? Üƒ°SÉ◊G RÉ¡L
äÉfƒμe
q ∞FÉXh »g Ée
? Üƒ°SÉ◊G RÉ¡L

Üƒ°SÉ◊G ∫Éª©à°SG 2 OóY ¢SQódG
‘É°ûμà°S’G •É°ûædG - 1
(12) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ‘É°ûμà°S’G •É°ûqædG õ‚CG
Üƒ°SÉ◊G RÉ¡L Ëó≤J - 2
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
Üƒ°SÉ◊G RÉ¡L - CG
á«ª°ùàdG ºbôdG
ájq õcôŸG IóMƒdG 1
á°TÉ°ûdG
q 2
äƒ°üdGq ºîq °†e 3
á©HÉ£dG 4
¢ùeÓŸG áMƒd 5
IQCÉØdG 6
ΩGOƒŸG 7
: áqjõcôŸG IóMƒdG - Ü
ájq õcôŸG IóMƒdG
ájq Qõ«∏qdG ¢UGôbC’G ÇQÉb

É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
áfôŸG ¢UGôbC’G ÇQÉb
π«¨°ûàq dG Qr R
π≤©dG πqãeCG ÊEG 'ájq õcôŸG IóMƒdG'' ÉfCG

áqaÉμ˘H á˘bÓ˘Y ‹h Üƒ˘°SÉ˘ë˘∏˘d ô˘qμ˘ØŸG
.¬FGõLCG
1
.ÉgQÉ¡XEGh áeƒ∏©ŸG êGôNEG ô°UÉæY - ê

á°TÉ°ûdG
q
äÉ˘˘eƒ˘˘∏˘ ©ŸG qπ˘ ˘c ô˘˘ °ûfCG 'á°TÉ°ûdG

q '' É˘˘ ˘fCG
Iô˘cGò˘H IOƒ˘LƒŸG è˘eGÈdÉ˘H á˘°UÉÿG q
¢Uƒ˘°üfh Qƒ˘°U) .á˘˘jq õ˘˘côŸG Ió˘˘Mƒ˘˘dG
(...ΩÓaCGh äÉfÉ«Hh

äƒ°üdG
q ºîq °†e
äGƒ°UC’G qπc ∂©ª°SoCG : äƒ°üdG

q ºîq °†e ÉfCG
ƒjó«ØdG §FGô°Th èeGÈ∏d áÑMÉ°üŸG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
3
á©HÉ q£dG
q hCG ¢Uƒ°üæq dG ™ÑWCG : á©HÉ q£dG ÉfCG

Qƒ°üdG
á°TÉ°ûdG
q ≈∏Y IQƒ°ûæŸG
4
áeƒ∏©ŸG ∫ÉNOEG ô°UÉæY- O

¢ùeÓŸG áMƒd
áHÉàμd ∂©HÉ°UCÉH »°ùeÓe ≈∏Y ô≤æqdG ∂fÉμeEÉH .¢ùeÓŸG áMƒd ÉfCG

.ájq õcôŸG IóMƒdG ¤EG ¬L
q ƒjo ¢ùeÓŸÉH √õéæJ Ée πq c . ôeGhC’G AÉ£YE’ hCG ¢Uƒ°üæqdG
5
IQCÉØdG
»JÒ°ûeo ∑ôq ëàJ ∑ó«H »æcôq ëoJ ÉeóæY .IQCÉØdG ÉfCG

qπc ∂jô– hCG ójó– øe ∂æqμeCG .á°TÉ°ûdG
q ≈∏Y
.á°TÉ°ûdG
q ≈∏Y IOƒLƒŸG ô°UÉæ©dG
6

: É¡LGôNEGh áeƒ∏©ŸG ∫ÉNOEG ô°üæY - `g
ΩGOƒŸG
ΩGOƒŸG ÉfCG
øqμeoCG .∞JÉ¡dG q§îHh ájq õcôŸG IóMƒdÉH §ÑJôe ÊEG
äÉeƒ∏©ŸG å©HCG . iôNCG Iõ¡LCÉH ∫É°üqJ’G øe Üƒ°SÉ◊G
âfÎfE’G πãe ,∞JÉ¡dG q§N ≥jôW øY ÉgÉq≤∏JCG hCG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
.á«fhÎμdE’G äÓ°SGôŸGh 7
: á«q ≤«Ñ£àq dG á£°û`fC’G - 3

(13) áëØ°U øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH Üƒ∏£ŸG πª©dG õ‚CG
á°UÓÿG
á÷É˘©Ÿ è˘eÈe ƒ˘gh »˘FÉ˘Hô˘¡˘μ˘dG QÉ˘«˘àq ˘dÉ˘H π˘ª˘˘©˘˘j RÉ˘˘¡˘˘L ƒ˘˘g Üƒ˘˘°SÉ◊G
ÉgÒ«¨J hCG É¡«∏Y ´Ó qW’G øμÁh äÉeƒ∏©ŸG πc É¡H ¿õq îoJ IôcGP ¬H ,äÉeƒ∏©ŸG
.IQCÉØdGh ¢ùeÓŸG áMƒdh á°TÉ°ûdG q πãe á«q LQÉÿG äÉfƒμŸG q ≥jôW øY
? º∏©J πg
:Iõ«q ‡ πMGôe ™HQCG ¤EG Ö«°SGƒ◊G Qƒ£J q ¿ƒ°Sóæ¡oŸG º°ùb q
.1951 ΩÉY ‹GƒM äCGóH »àdG h ∫hCq ’G π«÷G Ö«°SGƒM -
.áfõq ıG èeGÈdGh á«q FÓÿG áªq °UC’G Ωóîà°ùJ ºé◊G IÒÑc Ö«°SGƒM øe ∞dCÉàJ
≈àq M äôq ªà°SG h äÉæ«°ùªÿG ájÉ¡f äCGóH »àdGh ÊÉqãdG π«÷G Ö«°SGƒM -
.áÑ∏°üdG
q ájq Qƒà°Sõfôàq dG äGQGóq dÉH âfÉ©à°SGh äÉæ«àq °ùdG πFGhCG
äGQGódG ºq °†Jh äÉæ«©Ñ°ùdG πFGhCG â¡àfG »àdGh ådÉãdG π«÷G Ö«°SGƒM -
.á›óŸG
ájq ôr¨°U
o Ö«°SGƒëH õ«ªàJh ™HGôdG π«÷G á∏MôÃ Ö«°SGƒ◊G Ωƒ«dG ôq “ -
.IôcGqò∏d äGPGòLh ájq ô¨°Uo äÉ÷É©e Ωóîà°ùJ áØ∏μàq dG á°†Øîæe
...¢ùeÉÿG π«÷G á∏Môe »g á∏Ñ≤ŸG á∏MôŸG -

QƒÙG
3 OóY ¢SQódG 1
èàn æe IÉ«M IQhO
? èàn æeo IÉ«M IQhO ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

èàn æeo IÉ«M IQhO 3 OóY ¢SQódG
: ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG - 1
(20) áëØ°üdÉH
q ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG
: á«dÉàq dG ógÉ°ûŸG πeq CÉJCG - 2
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
:ÓFÉb ÜC’G ∫CÉ°S -
óMGh πq μd É«q dÉe É¨∏Ñe ¢ùeC’ÉH â«£YCG
? ¬aô°U ”
q ∞«μa ,Éªμæe
! ¬©dÉWCÉ°S ÉHÉàc ≠∏ÑŸÉH âjÎ°TG ÉfCG -
‹ âØqØ°üa ábqÓ◊G ¤EG âÑgP -
...≠∏ÑŸG É¡d â
o eóq bh …ô©°T
.Ó«ªLh Éª q¶æe …ô©°T íÑ°UCG
≈∏Y ∫ƒ°ü◊G øe øqμ“ Éªμæe πq c ! Éæ°ùM ! Éæ°ùM-

∂dÉ˘æ˘g PEG É˘ª˘μ˘H Qhô˘°ùe É˘fCG ,¬˘«˘ a ÖZô˘˘j …ò˘˘dG A»˘˘°ûdG
q
.ÚàdÉ◊G Éà∏c ‘ á©Øæe
: èàæà°SCG - 3
.¬àLÉ◊ á«Ñ∏J ¿É°ùfE’G É¡«∏Y π°üëàj
q »àdG á©ØæŸG ¤EG ≈°†aCG Éeƒg èàn æŸG
: èàn æŸG ¿ƒμj ¿CG øμÁ
... á©dÉ£ŸG ÜÉàc :ÉjOÉe ÉÄ«°T -
...ô©°ûdG ∞«Ø°üJ : áeóN hCG -
: èàn æeo IÉ«M IQhO - 4
.IQƒ°üŸG
q á°ü≤dG
q √òg ∫ÓN øe èàn æeo IÉ«M πMGôe ∞°ûàcCG - CG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
...ICÉéah áaô°ûdG
q áqaÉM ≈∏Y É¡à«eO Ëôe â©°Vh
ó≤d... »g’EG Éj ...√CG...√CG...√CG
.»à«eO ÜÉ«K â∏∏Ñq J
...Iôμa É¡dÉÑH äô£N
.É¡àæHG IÒ◊ Ωq C’G âæ q£ØJ ∑Éæg ¿CG øq XCG ...…BG

!!! á∏μ°ûe
∑Éæg...äÉ°ù°SDq ƒŸG ‘ …ôéj Éª∏ãe

...É¡æY πaÉ¨àq dG øμÁ ’ áeq Ég πMGôe
p∂JóYÉ°ùŸ OGó©à°SG ≈∏Y ÉfCG

.pâÄ°T ¿EG

...á«eóq dG áLÉM π«∏– øe óq H’ : ’hCq G
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
...º°SôH nènàæŸG Qƒ°üJ
q øe qóH’ : É«fÉK
™æ°üdG
q ‘ ´hô°ûdG
q ∂fÉμeEÉH :ÉãdÉK
...É¡Jõ‚CG »àdG Ωƒ°SqôdG ≈∏Y Ióªà©e
áé«àæq dG √òg ∂©e ≥q ◊G

.π°†aCG
?...ÌcCG ÚéàæJ ƒd Ú∏©Øà°S GPÉe øμdh

... á∏μ°ûe ∑Éæg : ∫AÉ°ùJCG - Ü
ÜGƒL ...∫GDƒ°S πμd

q
.á«eqódG äÉ°SÉ«b ™e ΩAÓàj ’ ènàæoŸG ¿CG -
? Ëôe á∏μ°ûe »g Ée @
.á«eqó∏d áq«≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dG -
? Ëôe â«°ùf GPÉe , ΩC’G Ö°ùM @
.Qƒ°üàq dG -
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
? É¡à«°ùf »àdG á∏MôŸG »gÉe @

∂∏˘¡˘à˘°ùŸG äÉ˘Ñ˘ q∏˘ £˘ àŸ Ö«˘˘é˘ à˘ °ùJ É˘˘¡˘ fC’ -
? Góq L áeq Ég á∏MôŸG √òg GPÉŸ @
.´hô°ûŸG ìÉ‚ øª°†J
É«fÉ«H Éª°SQ Qƒ°üàd

q Üƒ°SÉ◊G πª©à°ùJ -
á«q é¡æe ´ÉÑqJÉH ´hô°ûŸG Qƒ°üàJh
q .èàn æªo ∏d ? IQƒ°üdG
q √òg ‘ Ëôe π©ØJ GPÉe @
.á≤«bO
.á°ü≤dG
q ‘ ènàæoŸG É¡H ôq e »àqdG πMGôŸG ôcPCG @
êÉàfE’G ™«æ°üàq dG Qƒq °üàq dG áLÉ◊G π«∏– IôμØdG
.§≤a á£°ûfC’G √òg ‘ èàn æŸG IÉ«M IQhO ô°üëæJ ’ : á¶MÓe
.Ée ènàæoe IÉ«◊ á∏eÉμdG IQhóq dG ¤EG ±ôq ©àf »∏j Éª«a
: èàn æªo ∏d á«q JÉ«◊G IQhóq dG πMGôe ¤EG ±ôq ©àq dG - 5
IôμØdG
áLÉ◊G π«∏– : ∫hCq ’G •É°ûæq dG

äÉÑq∏£àe Ö°ùM áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG ƒg ±ó¡dG
.á«q °SÉ°SCG
A1

RÉ‚E’G áq«fÉμeEG á°SGQO :ÊÉqãdG •É°ûqædG
áeRqÓdG •hô°ûdG
q Oóq ëoJ áLÉ◊GQGôbEG ó©H
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
•hô˘˘ °ûdG
q ¢SGôq ˘ ˘c OGó˘˘ YEÉ˘ ˘H è˘˘ ˘nà˘ ˘ æŸG RÉ‚’
.»Ø«XƒdG
A2
Qƒ°ü
q àq dG : ådÉqãdG •É°ûæq dG
™≤j »Ø«XƒdG •hô°ûdG q ¢SGôq c øe ÉbÓ£fG
áØ˘∏˘μ˘àq ˘dGh á˘«q ˘dhCq ’G OGƒŸGh äÉ˘fƒ˘q μŸG ó˘jó–
.´hô°ûŸG πÑb Ée ∞ q ∏Ã ≈ªq °ùj Ée ƒgh
A3
∞jô©qàdG : ™HGôq dGG •É°ûqædG

π˘Ñ˘b É˘e ∞
q ˘∏˘e ¿ƒ˘μ˘j ∫ƒ˘∏◊G º˘«˘ «˘ ≤˘ J ó˘˘©˘ H
±Gô˘˘ WCG á˘˘ aq É˘˘ ˘c ÚH ¢TÉ˘˘ ˘≤˘ ˘ f πq fi ´hô˘˘ ˘°ûŸG
.á°ù°SDq ƒŸG ídÉ°üe
..èàn æŸG p ™ n£≤p pd á«q fÉ«H Ωƒ°SôH ∂dP »¡àæjn hn
A4

™«æ°üàq dG : ¢ùeÉÿG •É°ûæq dG
ójóëàH Ωƒ≤f ∞jô©qàdG q∞∏e øe ÉbÓ£fG
ä’B’Gh π˘˘ ª˘ ˘©˘ ˘ dG äGhOCGh RÉ‚E’G π˘˘ ˘MGô˘˘ ˘e
ø˘˘jƒ˘˘μ˘ à˘ H ≈˘˘ªq ˘ °ùj É˘˘ e ƒ˘˘ gh êPƒ‰ RÉ‚EGh
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
.»YÉæ°üdG
q q∞∏ŸG
A5
¬«∏Y ábOÉ°üŸG : ¢SOÉ°ùdG q •É°ûqædG

¢üFÉ°üN øe âÑq ãàq dÉH ΩÉ«≤dG ‘ πqãªàJ
.É¡H ∫ƒª©ŸG äÉØ°UGƒª∏d É≤ah èàn æoŸG
á˘«q ˘ª˘°SQ í˘dÉ˘°üe ±Gô˘°TEÉ˘ H ∂dP ¿ƒ˘˘μ˘ jh
á«q μ∏ŸGh äÉØ°UGƒª∏d »eƒ≤dG ó¡©ŸG[ : πãe
.]áq«YÉæ°üdG
q
A6
êÉàfE’G : ™HÉ°ùdG
q •É°ûæq dG
,ènàæoŸG ™æ°U ƒg •É°ûqædG Gòg øe ±ó¡dG
º«∏°ùJh á«q ªq μdG ‘h IOƒ÷G ‘ ºqμëàq dG ™e
.∂dòd IOóq ÙG ∫ÉLB’G ‘ èàæŸG
A7

≥jƒ°ùàq dG : øeÉãdG •É°ûæq dG
¬Ñ«∏©J ≈∏Y πª©dG Öéj ,èàn æoŸG Rp É‚EG ó©H
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
.¬éjhôJ ¿Éª°†d ∂dPh ™«ÑdG •É≤æd ¬dÉ°üjEGh
A8
èàn æoŸG ∫Éª©à°SG : ™°SÉàq dG •É°ûæq dG

: ≈∏Y •É°ûqædG Gòg õμJôj
.OhõŸG
q -
.πª©à°ùŸG -
Öé˘˘j ,Ió˘˘jó˘˘L ¥Gƒ˘˘°SCG ΩÉ˘˘ë˘ à˘ bGh ¿É˘˘ª˘ °†d
.Iôq ªà°ùe áØ°üH ™«ÑdG ó©H èàæŸG á©HÉàe
A9
èàn æoŸG ±ÓJEG : ô°TÉ©dG •É°ûæq dG

ó˘©˘H è˘nà˘æoŸÉ˘H qº˘ à˘ ¡˘ j ÒNC’G •É˘˘°û˘˘qæ˘ dG Gò˘˘g
»˘eô˘J »˘à˘qdG ∫ƒ˘∏◊G ø˘Y åë˘Ñ˘dGh ¬˘dÉ˘˘ª˘ ©˘ à˘ °SG
.¬æe ¢üq∏îqà∏d
A10

: á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G - 6
(23) áëØ°üdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G õ‚CG
: á«q ≤«Ñ£J øjQÉ“ - 7
: Ú«dÉàq dG Úæjôªàq dG »°SGôq μH õ‚CG
É`````````````````«Lƒdƒ````````````````æμàq dG
: ∫hCq ’G øjôªàq dG
.ènàæŸG IÉ«M IQhO πMGôe øe á∏Môe qπμd Ö°SÉæŸG õeqôdG áÑ°SÉæŸG áfÉÿG ‘ ™°VCG
êÉàf’G ............... Qƒ°ü
q àq dG ............... áLÉ◊G π«∏– ...............
∞jô©àq dG ............... ∫Éª©à°S’G ............... ¬«∏Y ábOÉ°üŸG ...............
: ÊÉqãdG øjôªàr dG
.ènàæŸG IÉ«M IQhO øe Ö°SÉæj ÉÃ √õeQ hCG •É°ûqædG º°SG •É≤qædG ¿Éμe ÖàcCG
.............................. A6 ™«æ°üàq dG ............... ±ÓJE’G ...............
RÉ‚C’G á«q fÉμeEG á°SGQO ............... .............................. A1 .............................. A8
á°UÓÿG
( πMGôe hCG )á£°ûfCG Iô°ûY øe ¿ƒμàJ
q èàn æeo πc IÉ«M IQhO q¿CG èàæà°ùf
:‹Éàq dG § q£ıÉH É¡eóq ≤f
π«∏– äÉÑq∏£àe
á«q fÉμeEG áLÉ◊G áq«°SÉ°SCG
Qƒ°üàdG RÉëfE’G A1
∞jô©àdG A2
™«æ°üqàdG A3
A4
A5
ábOÉ°üŸG
êÉàfE’G ¬«∏Y
≥jƒ°ùàq dG A6 áq«dhq CG qOGƒe
∫Éª©à°S’G A7
±ÓJE’G A8
A9
A10
á∏μ°SQ
¿õN hCG ÒeóJ

QƒÙG
áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG
4 OóY ¢SQódG
2
? áLÉ◊G øY ôÑq YCG ∞«c

? áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG IGOCG πª©à°SCG ∞«c

áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG 4 OóY ¢SQódG
(30) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG õ‚CG
: πeq CÉJCG - 2
á``````````LÉ◊G øY ô``````````«Ñ©àq dG
: ¿ÉÁEG ¿ÉÁEGh óªMCG ÚH QGƒ◊G QGO
øμÁ ’h IÒ¨°U »à¶Øfi
ΩRGƒ˘˘ d πq ˘ ˘ c É˘˘ ˘¡˘ ˘ H ™˘˘ ˘°VCG ¿CG
É¡°†©H πªMCG ∂dòd á°SGQóq dG
.…ój ‘ : óªMCG
ÚLÉà– âfCG ¿PEG
.iôNCG á¶Øfi ¤EG
? á¶ØÙG √òg Gƒ©æ°U GPÉŸ øμdh º©f : ¿ÉÁEG

.áæ«q ©e áLÉ◊ âéàfCG á¶ØÙG √òg : óªMCG
? á¶ØÙG √òg É¡∏LCG øe âéàfCG »àqdG áLÉ◊G ±ôYCG ∞«c : ¿ÉÁEG
áLÉ◊G ∂∏J øY GÒÑ©J øjóéà°Sh áKÓãdG á∏Ä°SC’G √òg øY »Ñ«LCG : óªMCG
? áeóN Ωóq ≤J øŸ á¶ØÙG √òg : ∫hCq ’G ∫GDƒ°ùdG
q
.ájq Ò°†ëàq dG ΩÉ°ùbC’G ò«eÓàd áeóN Ωóq ≤J á¶ØÙG √òg : áHÉLE’G
? ôqKDƒJ GPÉe ≈∏Y á¶ØÙG √òg : ÊÉqãdG ∫GDƒ°ùdG
q
äGhOCG h äÉ°SGôq c h Öàc øe á°SGQóq dG ΩRGƒd ≈∏Y ôqKDƒJ á¶ØÙG : áHÉLE’G
? ÒKCÉqàdG Gòg øe ±ó¡dG Ée : ådÉqãdG ∫GDƒ°ùdG q
AÉæKCG á°SGQóq dG ΩRGƒd ≈∏Y á¶aÉÙG øe πª©à°ùŸG Úμ“ : áHÉLE’G
.á°SQóŸG ¤EG É¡∏ªM
? á¶ØÙG √òg ¤EG áLÉ◊G ¿B’G âaôY πg : óªMCG
ΩRGƒq∏dG ≈∏Y á¶aÉÙG øe ájq Ò°†ëàq dG ΩÉ°ùbC’G ò«eÓJ øqμ“ á¶ØÙG √òg ! º©f
: ¿ÉÁEG
.á°SGQóq dG

èàæà°SCG- 3
ôcòH èàn æŸG Gòg øe √ô¶àæf Ée ≈∏Y á≤«bOh á∏¡°S á¨∏H ÒÑ©àq dG ÖLh áLÉ◊G π«∏– AÉæKCG
.¬à°SGQO OhóM h ¬aóg
: á«q °ù«FQ á∏Ä°SCG áKÓK øY Ö«‚
? áeóN Ωóq ≤j (ÉŸ)øŸ √ójôf …òdG ènàæŸG - 1
? ¬dÉª©à°SG óæY ôqKDƒ«°S (øe) GPÉe ≈∏Y èàn æŸG Gòg - 2
á``````````LÉ◊G øY ô``````````«Ñ©àq dG
? ÒKCÉàq dG Gòg π°üëj ¢VôZ … q C’ - 3

q C’ hCG ±óg …
áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG IGOCG- 4
: IGOC’G Ëó≤J - CG
: »∏j Éªc áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG IGOCG É¡«ªq °ùf IGOCG πª©à°ùf áLÉ◊G øY ÒÑ©àq ∏d
? ôqKDƒj (øe)GPÉe ≈∏Y 3 ? áeóN Ωóq ≤j (ÉŸ)øŸ 2
.............................................
.............................................
6 .............................................
.............................................
5
èàæŸG 1 èàn æŸG º°SG .1

q .2
∫hCq ’G ∫GDƒ°ùdG
..................
q .3
ÊÉqãdG ∫GDƒ°ùdG
..................
q .4
ådÉqãdG ∫GDƒ°ùdG
q ≈∏Y áHÉLE’G .5
∫hCq ’G ∫GDƒ°ùdG
q ≈∏Y áHÉLE’G .6
ÊÉqãdG ∫GDƒ°ùdG
q ≈∏Y áHÉLE’G.7
ådÉqãdG ∫GDƒ°ùdG
4
7
? ±óg …
q C’
........................................................................................................................
........................................................................................................................
IGOC’G áØ«Xh - Ü
Iô≤a RÉ‚EÉH áLÉ◊G øY »FÉ¡æq dG ÒÑ©àq dG ≈∏Y óYÉ°ùJ áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG IGOCG
.áKÓqãdG äÉHÉLE’G É¡«a ™ªq éoJ
.π«°ù¨dG ∂°ù‡ ¤EG áLÉ◊G øY ôÑq YCG : ∫hCq ’G ∫ÉãŸG
á``````````LÉ◊G øY ô``````````«Ñ©àq dG
? ôqKDƒj (øe)GPÉe ≈∏Y ? áeóN Ωóq ≤j (ÉŸ)øŸ
π«°ù¨dG πª©à°ùŸG
∂°ù‡
π«°ù¨dG
? ±óg …
q C’
ÜÉ«ãdG ô°ûf (∫ÉÑM)•ƒ«N ≈∏Y π«°ù¨dG óq °T øe πª©à°ùŸG ÚμªnJ
ÊÉqãdG ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G ådÉqãdG ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G ∫hq C’G ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G
: ∂°ùªŸG ¤EG áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG á°UÓN

.ô°ûqædG •ƒ«N ≈∏Y π«°ù¨dG óq °T øe πª©à°ùŸG π«°ù¨dG ∂°ù‡ øqμªoj
ôqKCÉàŸG ±ó¡dG ó«Øà°ùŸG ènàæoŸG

¢UÉ°Uôq dG º∏b ¤EG áLÉ◊G øY ôÑq YCG : ÊÉqãdG ∫ÉãŸG
á``````````LÉ◊G øY ô``````````«Ñ©àq dG
? ôqKDƒj (øe)GPÉe ≈∏Y ? áeóN Ωóq ≤j (ÉŸ)øŸ
¥QƒdG πª©à°ùª∏d
¢UÉ°Uôq dG º∏b
? ±óg …
q C’
¥QƒdG ≈∏Y •ƒ£N º°SQ øe πª©à°ùŸG ÚμªnJ
ÊÉqãdG ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G ådÉqãdG ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G ∫hq C’G ∫GDƒ°q ùdG øY áHÉLE’G
: ¢UÉ°Uôq dG º∏b ¤EG áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG á°UÓN
ádƒ¡°ùH É¡«fi øμÁ ¥QƒdG ≈∏Y •ƒ£N º°SQ øe πª©à°ùŸG ¢UÉ°UôdG º∏b øqμªjo
¢†©H áaÉ°VEG ôqKCÉàŸG ±ó¡dG ó«Øà°ùŸG èàæŸG
áHƒ∏£ŸG äÉ«q °UÉÿG
.á«q ∏«ªμàq dG äÉ«q °UÉÿG ¢†©H áaÉ°VEG øμÁ : á¶`MÓe

á«q ≤«Ñ£J á£°ûfCG - 5
(31) áëØ°üdG
: »°SGôq c ≈∏Y º°SQCG - 6
.á«q °Sóæ¡dG äGhOC’Gh ¢UÉ°Uôq dG º∏b ∫Éª©à°SÉH á∏eÉc áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG IGOCG
á``````````LÉ◊G øY ô``````````«Ñ©àq dG
á°UÓÿG
.¬à°SGQO OhóMh èàn æŸG ±óg øY áqbóH ÒÑ©àq dG ƒg áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG
: á∏Ä°SCG áKÓK ≈∏Y áHÉLE’ÉH ∂dP ºq àj ¿CG øμÁ
? áeóN Ωóq ≤j øŸ • : èàn æŸG
? ôqKDƒj GPÉe ≈∏Y •
? ±óg …q C’ •
? ÉfCG øe
(1943 - 1856) (NICOLA TESLA) ∫ƒ≤«f Ó°ùJ @

. ódƒŸG »JGhôc »cÒeCG »FÉHô¡c ¢Sóæ¡e
OOq Îe QÉ«q J GP ∑ôq fi ∫hCq G AÉ°ûfEG QGhóq dG »°ù«£æ¨ŸG π≤ë∏d ‘É°ûàcG íª°S
.1888 áæ°S ‹GƒM
’óH OOq ÎŸG QÉ«q àdG π≤f π¡q °S ¬qfCG å«M iÈc á«q ªgCG ±É°ûàc’G Gò¡d ¿Éc
.á∏jƒW äÉaÉ°ùe ¤EG ôq ªà°ùŸG QÉ«q àdG øe
QƒÙG
äÉeóÿG ∞FÉXh
5 OóY ¢SQódG
»Ø«`XƒdG ÒÑ©àq dG 3
? áØ«XƒdG »g Ée
? ∞FÉXƒdG ±Éæ°UCG »g Ée
? ∞FÉXƒdG áZÉ«°üH Ωƒ≤f ∞«c

»Ø«XƒdG ÒÑ©àdG 5 OóY ¢SQódG
(38) áëØ°üdÉH
: πeq CÉJCG - 2
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
? IGƒμŸG äóLho GPÉŸ
. .ÜÉ«qãdG q»μd IGƒμŸG äóLho
.IQGô◊G ô qaƒàdo äóLh ,…ô¶f ‘
: ßM’CG @
.''IQGô◊G ôqaƒon J'' IGƒμŸÉa âæÑ∏d áÑ°ùæq dÉH -
.''ÜÉ«qãdG »q c'' áeÉg áØ«Xh Ωóq ≤J IGƒμŸÉa πØ q£∏d áÑ°ùæq dÉH Éeq CG -
áŒÉf á≤«≤◊G ‘ »gh ''áeóN áØ«Xh'' ≈ªq °ùJ ,πª©à°ùª∏d áeóN Ëó≤àd IGƒμŸG äóLho ¿PEG
.πª©à°ùŸGh ÜÉ«qãdGh ènàæŸG ÚH ábÓY øY
: »g IGƒμŸÉH ábÓY É¡d »àqdG ô°UÉæ©dG @
...Ú©dG ,ÜÉ«qãdG ,»FÉHô¡μdG QÉ«q àdG ,AÉŸG ,πª©à°ùŸG ,ádhÉ q£dG
è˘àn ˘æŸG ÚHh É˘¡˘æ˘«˘H äÉ˘bÓ˘©˘dG ≈˘ªq ˘°ùJh IGƒ˘μ˘ª˘∏˘d »˘LQÉÿG §˘«ÙG ô˘°UÉ˘æ˘©˘dG √ò˘g π˘qã˘ ª˘ oJ
.''äÉeóÿG ∞FÉXh''`H

äÉeóÿG ∞FÉXh ójó– - 3
: á«dÉàq dG πMGôŸG õ‚CG äÉeGóÿG ∞FÉXh ójóëàd
.¬dÉª©à°SG §«fi ‘ èàn æŸG ™°VCG - CG
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
AÉŸG
: è˘àn ˘æŸÉ˘H á˘£˘«ÙG ô˘°UÉ˘æ˘©˘dG »˘˘ªq ˘ °SCG
πª©à°ùŸG ÜÉ«qãdG : IGƒμª∏d áÑ°ùædÉH »gh ,á«q LQÉN ô°UÉæY
IGƒμŸG QÉ˘˘«˘ àq ˘ dGh π˘˘ª˘ ©˘ ˘à˘ ˘°ùŸGh AÉŸGh ÜÉ˘˘ «˘ ˘qã˘ ˘dG
...Ú©dGh ádhÉ q£dGh »FÉHô¡μdG
QÉ«àq dG
»FÉHô¡μdG Ú©dG
ádhÉ q£dG
á«q °ù«FôdG áØ«XƒdG Oóq MCG - Ü
AÉŸG : ∫AÉ°ùJCG
π˘ª˘©˘à˘°ùŸG ÚH IOƒ˘LƒŸG á˘˘bÓ˘˘©˘ dG ø˘˘Y
Qh ÜÉ«qãdG .á£«ÙG ô°UÉæ©dGh IGƒμŸGh
πª©à°ùŸG
IGƒμŸG øe πª©à°ùŸG øqμªoJ IGƒμŸG q¿CG πg - 1
QÉ«àq dG
? ''»FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG'' »q c
»FÉHô¡μdG Ú©dG øe πª©à°ùŸG øqμ“ IGƒμŸG ¿CG πg - 2
ádhÉ q£dG ? ''ádhÉ q£dG'' »q c
øe πª©à°ùŸG øqμ“ IGƒμŸG ¿CG πg - 3
? ''Ú©dG'' »q c
øe πª©à°ùŸG øqμ“ IGƒμŸG ¿CG πg - 4
(Qh) á«q °ù«Fôq dG áØ«XƒdG : èàæà°SCG ? ''ÜÉ«ãdG'' »q c
hCG øjô°üæY ÚH §HôJ »àqdG ábÓ©dG øY áŒÉf øe πª©à°ùŸG øqμ“ IGƒμŸG ¿CG πg - 5
.èàn æŸG ÈY ∫Éª©à°S’G §«fi øe ÌcCG ? ''AÉŸG'' »q c
zÜÉ˘˘«˘ qã˘ dG{ q§˘ î˘ H §˘˘HQCG á˘˘bÓ˘˘©˘ dG ∂∏˘˘J º˘˘°Sô˘˘ d á«q °ù«Fôq dG áØ«XƒdG πqã“ á©HGôq dG áHÉLE’G
.zIGƒμŸG{ ÈY zπª©à°ùŸG{h .IGƒμª∏d

iôNC’G äÉeóÿG ∞FÉXh Oóq MCG - ê
AÉŸG
: ∫AÉ°ùJCG
ÜÉ«qãdG
πª©à°ùŸG 2äh IGƒ˘μŸGh á˘dhÉ˘ q£˘˘dG ÚH á˘˘bÓ˘˘©˘ dG ¿CG π˘˘g
Qh ?Ó©a IOƒLƒe
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
IGƒμŸG
1äh 3äh óæY ádhÉ£dG ≈∏Y IGƒμŸG ™°Vƒd ! º©f
QÉ«àq dG 4äh .∫Éª©à°S’G
ádhÉ q£dG .á«q ∏«ªμJ áØ«Xh ábÓ©dG √òg πqã“
§«fi øe óMGh ô°üæ©H èàn æŸG §HôJ »àqdG ábÓ©dG øY áŒÉf (äh) á«q ∏«ªμàq dG áØ«XƒdG : èàæà°SCG
.∫Éª©à°S’G
.(4äh) IGƒμŸÉH ádhÉ q£dG q§îH §HQCG ábÓ©dG ∂∏J º°Sôd
.iôNoC’G áq«∏«ªμqàdG ∞FÉXƒdG ójóëàd IGƒμŸÉH ∂dòc ô°UÉæ©dG áq«≤H §HQCG Éªc
.á«q ∏«ªμJ ∞FÉXh ≈ªq °ùoJ á«q °ù«Fôq dG ÒZ ∞FÉXƒdG πq c : á¶MÓe
''»Ø«XƒdG ÒÑ©àq dG IGOCG'' πª©à°ùf äÉeóÿG ∞FÉXh ójóëàd - O
AÉŸG
ÜÉ«qãdG
πª©à°ùŸG 2äh
IGƒμŸG Qh
1äh 3äh
QÉ«àq dG 4äh
ádhÉ q£dG

äÉeóÿG ∞FÉXh áZÉ«°U `g
áØ«XƒdG ´ƒf áØ«XƒdG õeôq dG
áq«°ù«FQ áØ«Xh ÜÉ«ãdG »q c øe πª©à°ùŸG IGƒμŸG øqμªoJ Qh
á«q ∏«ªμJ áØ«Xh .»FÉHô¡μdG QÉ«àq dÉH πª©J ¿CG IGƒμª∏d øμªr jo 1 äh
2 äh
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
á«q ∏«ªμJ áØ«Xh .∫Éª©à°S’G óæY IGƒμŸG πNGO AÉŸG ™°Vh øμªjo
á«q ∏«ªμJ áØ«Xh .ÜGqòL ô¡¶e äGP IGƒμŸG ¿ƒμJ 3 äh
á«q ∏«ªμJ áØ«Xh .∫Éª©à°S’G óæY ádhÉ q£dG ≈∏Y IGƒμŸG ™°Vh øμªjo 4 äh
: äÉ¶MÓe
.èàn æŸG äÉeóN Ú°ù– ¤EG á«q LQÉÿG ô°UÉæ©dG óMCG áaÉ°VEG …Oq DƒJ @
.áeóN áØ«Xh ¿Gó≤a ¤EG á«q LQÉÿG ô°UÉæ©dG óMCG ∫ÉªgEG …Oq Dƒj @

.(39) áëØ°üdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G õ‚oCG
: á«q ≤«Ñ£J øjQÉ“ - 5
∫hCq ’G øjôªàq dG @
á«q FÉHô¡c áWÉ«N ádBG
á«q FÉHô¡μdG áWÉ«ÿG ádBG øe Iô¶àæŸG äÉeóÿG ∞FÉXh ∞«æ°üàd - CG

(38) áëØ°U »Ø«XƒdG ÒÑ©qàdG IGOCÉH ∂dP ‘ Éæ«©à°ùe ∫hó÷G ΩÉ“EGh øjƒ∏àH ΩƒbCG
§«ÿG
6 7
¢TÉª≤dG
ádhÉq£dG 5
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
1
áWÉ«ÿG ádBG
4 2
3
»FÉHô¡μdG QÉ«àq dG Ú©dG
áWÉ«q ÿG
áØ«XƒdG õeQ ΩÉ“EG ™e áÑ°SÉæŸG áfÉÿG ¿ƒdCq Gh »°SGôq c ≈∏Y π≤fCG

áØ«XƒdG õeQ á«q ∏«ªμJ áØ«Xh áq«°ù«FQ áØ«Xh áØ«XƒdG
1
2
3
4
5
6
7

.áWÉ«ÿG ádBG øe Iô£àæŸG äÉeóÿG ∞FÉXh áZÉ«°üH ΩƒbCG - Ü
ôªq YCGh »°SGôq c ≈∏Y π≤fCG
áØ«XƒdG õeôq dG
1 Qh
2 Qh
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
1 äh
2 äh
3 äh
4 äh
5 äh
: ÊÉqãdG øjôªàq dG @
''»FÉHô¡c Ö°ûY ¢ü≤e''`d
q »Ø«XƒdG ÒÑ©àq dG IGOCG º°SQ »°SGôq c ≈∏Y π≤fCG - 1
:»g ∫Éª©à°S’G óæY ènàæŸÉH á£«ÙG ô°UÉæ©dG q¿CG Éª∏Y ,ºq“CG qºK
.Ú©dG ;»FÉHô¡μdG QÉ«àq dG ; (IQGô◊G ,áHƒWôq dG) á«©«Ñ q£dG πeGƒ©dG ; Ö°û©dG ; πª©à°ùŸG
.èàn æŸG øe Iô¶àæŸG äÉeóÿG ∞FÉXh áZÉ«°üH ΩƒbCG - 2

πª©à°ùŸG Ö°û©dG
äÉ``````````èóÿG ∞```````````FÉXh
»FÉHô¡c Ö°ûY ¢q ü≤e
QÉ«àq dG
πeGƒ©dG
á«q ©«Ñq£dG
á°UÓÿG
.πª©à°ùŸG áLÉM á«q Ñ∏àd èàn æŸG óLƒjo -

.''äÉeóÿG ∞FÉXh'' `H ≈ªq °ùJ äÉeóN áYƒª› πª©à°ùª∏d èàæŸG Ωóq ≤j -
: ¤EG äÉeóÿG ∞FÉXh ∞æq °üJ -
..èàn æŸG óLho É¡∏LCG øe »àqdyG »gh : á«q °ù«FQ ∞FÉXh @
.iôNC’G ∞FÉXƒdG á«q ≤H : á«q ∏«ªμJ ∞FÉXh @
.''»Ø«XƒdG ÒÑ©àq dG IGOCG'' ∫Éª©à°SÉH äÉeóÿG ∞FÉXh Oóq ëoJ -

QƒÙG
OGƒŸG
6 OóY ¢SQódG
á∏ª©à°ùŸG Or GƒŸG 4
? á∏ª©à°ùŸG Oq GƒŸG »g Ée
? Oq GƒŸG äÉ«q °UÉN ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c
? á∏ª©à°ùŸG Oq GƒŸG äÉ«q °UÉN ºq gCG »g Ée
á∏ª©à°ùŸG Or GƒŸG 6 OóY ¢SQódG
(50) áëØ°üdÉH
: ∫AÉ°ùJCG - 2
? ôqKCÉàJ GPÉÃh ? óLƒJ ∞«c ? IOq ÉŸG »g Ée
.¿É°ùfE’ÉH §«ëj Ée πq c »g IOÉŸG @
.ÉgÒZh ºé◊Gh á∏àμdG πãe á«q FÉjõ«a ¢üFÉ°üîH IOÉŸG ™àq ªàJ @
OGƒ`````````````````````````ŸG
: áØ∏àfl ä’ÉM çÓK ‘ IOÉŸG óLƒJ ¿CG øμÁ @
...∂«à°SÓÑdGh Ö°ûÿGh ójó◊G πãe áÑ∏°U -
...äÉHhô°ûŸGh âjõdGh AÉŸG πãe á∏FÉ°S -
... Úé«°ùcC’Gh AGƒ¡dG πãe RÉZ hCG QÉîH -
:øjQÉ«©e Ö°ùM IOÉŸG ádÉM ô«q ¨àJ @
.IQGô◊G áLQO -
.§¨°†dG
q áLQO -
: πeq CÉJCG - 3
.É¡©æ°U ‘ á∏ª©à°ùŸG OGƒŸG ¤EG ±ôq ©JCGh á«dÉàq dG Qƒ°üdÉH
q äÉéàn æŸG πeq CÉJCG
.AGƒg áYÉq≤ØH ájƒ°ùJ ¿Gõ«e 1- 3
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG

Ωƒ«æ«eƒdC’G §FÓN øe º°ù÷G 1
±ÉØ°T ∂«à°SÓH »≤aC’G ¢ù«≤dG ádƒÑrfCG 2
±ÉØ°T ∂«à°SÓH …Oƒª©dG ¢ù«≤dG ádƒÑfCG 3

¿Gõ«e 2- 3
OGƒ`````````````````````````ŸG
IOq ÉŸG º°SE’G ºbôq dG

ôgõq dG Iõ«côq dG 1
P’ƒØdG ™aGôq dG ´GQqòdG 2
(ôØ°UC’G ¢SÉëæq dG) ¢SÉëæq dG §FÓN ¿Gõ«ŸG áqØc 3
P’ƒØdG IôHE’G 4
ïÑ q£dG ÊGhCG ¢†©H 3- 3

¢ùμ°ùμdG »¡W á«fBG : ∫hCq ’G ∫ÉãŸG
IOÉŸG º°SE’G ºbqôdG IOÉŸG º°SE’G ºbqôdG

(∂«à°SÓH) â«∏cÉH ¢SÉμ°ùμdG ¢†Ñ≤e 4 Ωƒ«æ«eƒdCG Qó≤dG 1
Ωƒ«æ«eƒdCG AÉ£¨dG 5 (∂«à°SÓH) â«∏cÉH Qó≤dG ¢†Ñ≤e 2
(∂«à°SÓH) â«∏cÉH AÉ£¨dG ¢†Ñ≤e 6 Ωƒ«æ«eƒdCG ¢SÉμ°ùc 3
.Qób : ÊÉqãdG ∫ÉãŸG
OGƒ`````````````````````````ŸG
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG IOÉŸG º°SE’G ºbqôdG
Qƒq∏H AÉ£¨dG 3 »q ∏£e Ωƒ«æ«eƒdCG Qó≤dG 1
(∂«à°SÓH) â«∏cÉH AÉ£¨dG ¢†Ñ≤e 4 (∂«à°SÓH) â«∏cÉH Qó≤dG ¢†Ñ≤e 2
ïÑ£ŸG äGhOCG ¢†©H 4- 3
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG IOq ÉŸG º°SE’G ºbôq dG

Ö°ûN ™e P’ƒa Úqμ°S 5 ΩhôμdÉH »∏£e P’ƒa ™£b IGOCG 1
∂«à°SÓH áaôë 6 Ωƒ«æ«eƒdC’G §«∏N ΩƒqãdG ¢ùaQ IGOCG 2
¢ùcƒæjEG IÉ°Tôah á≤©∏e 3
Qƒq∏H ¢SCÉc 7
Ö°ûN »¡ q£dG á≤©∏e 4
πØb 5- 3
OGƒ`````````````````````````ŸG
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG

ΩhôμdÉH »∏£e P’ƒa í«JÉØŸG 4 P’ƒa º°ù÷G 1
¢SÉëqædG §«∏N ≥dõæe ¿É°ùd 5 ¢SÉëqædG §«∏N ìÉàØŸG ™°Vƒe 2
»∏£e P’ƒa »ZGôH 6 ¢SÉëæq dG §«∏N áÑMÉ°ùdG
q 3
»ë q õ«¡éàq dG 6- 3
r °üdG
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG IOq ÉŸG º°SE’G ºbôq dG

¢SÉëf Ö«HÉfC’G π°Uh ™£b 5 »∏£e P’ƒa »ZGôH 1
¢SÉëæq dG §«∏N á«q ØæM 6 »∏£e P’ƒa â«Ñãàq dG ¥ƒW 2
¢SÉëæq dG §«∏N π°Uh äÉfƒμe q 7 P’ƒah ∂«à°SÓH §HGQ 3
•É£e ¢VƒM IOGó°S 4
á«q FÉHô¡μdG äGhOC’G ¢†©H 7- 3
OGƒ`````````````````````````ŸG
IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG IOÉŸG º°SE’G ºbôq dG
§FÓN ™e ∂«à°SÓH ¢ùÑ≤e áÑ∏Y 1
4 ∂«à°SÓH
¢SÉëæq dG »FÉHô¡c
§FÓN ™e ∂«à°SÓH áÑ«°ûf §FÓN ™e ∂«àà°SÓH §HQ IGOCG
5 2
¢SÉëqædG áq«FÉHô¡c ¢SÉëqædG »FÉHô¡c
§FÓN ™e ∂«à°SÓH
»£FÉM óªoZ 6 ∂«à°SÓH + ¢SÉëf ∑Ó°SCG 3
¢SÉëæq dG
áeq ÉY äGhOCG 8- 3

IOÉŸG º°SE’G ºbqôdG IqOÉŸG º°SE’G ºbqôdG
P’ƒah Ö°ûN πªY äGhOCG 4 ∂«à°SÓH AÉYh 1
∂«à°SÓH Ö«HÉfCG 5 P’ƒa ájq hój π≤f áHôY 2
•É£e áHô©dG á∏éY 3
: èàæà°SG - 3
.OGƒŸG øe IÒãc ÉYGƒfCG äÉéàæŸG ™æ°U ‘ πª©à°ùf
: »g á∏ª©à°ùŸG Oq GƒŸG ºq gCG
P’ƒØdG - 1
ôgõq dG - 2
OGƒ`````````````````````````ŸG
¬£FÓNh ¢SÉëæq dG - 3
¬£FÓNh Ωƒ«æ«eƒdC’G - 4
∂«à°SÓÑdG - 5
Ö°ûÿG - 6
Qƒq∏ÑdG - 7
.á«q æ≤J ∞FÉXh ¤EG Ö«éà°ùàd äÉéàn æŸG ‘ á∏ª©à°ùŸG Oq GƒŸG äÒàNG
: á∏ª©à°ùŸG OGƒŸG ∞«æ°üJ - 4

á«q pfó©p e ÒZh á«q pfó©p e : ¤EG Oq GƒŸG ∞æq °UCG 1- 4
: IQÉq«°ùdGG
q πqeCÉJCG
.Êó©ŸG ÒZh Êó©ŸG É¡æe áØ∏àfl Oq Gƒe øe áfƒμàe

q IQÉ«°ùdG
q ô°UÉæY q¿CG : ßM’CG
? áq«pfpó©e ÒZh áq«pfpó©e ¤EG OGƒŸG ∞qæ°UCG ∞«c : ∫AÉ°ùJCG (CG
(51) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôμH ∫hCq ’G »≤«Ñ£àq dG •É°ûæq dG õ‚CG
.»FÉHô¡μdG QÉ«q à∏d á∏bÉf OGƒe »g á«q pfpó©ŸG OGƒŸG : èàæà°SG
ájq ójóM ÒZh ájq ójóM Oq Gƒe ¤EG á«q fó©ŸG Oq GƒŸG ∞æq °UCG 2 - 4
: ¿Gõ«ŸG πeq CÉJCG
OGƒ`````````````````````````ŸG
É¡æeh …ójóM ƒg Ée É¡æe áØ∏àfl áq«fó©e Oq Gƒe øe áfƒμàe q ¿Gõ«ŸG ô°UÉæY q¿CG : ßM’CG
.…ójóM ÒZ ƒg Ée
? ájq ójóM ÒZ Oq Gƒeh ájq ójóM Oq Gƒe ¤EG á«q fp óp ©ŸG OGƒŸG ∞æq °UCG ∞«c : ∫AÉ°ùJCG (CG
(52) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ÊÉqãdG »≤«Ñ£àq dG •É°ûæq dG õ‚CG
.ájq ójóM Oq Gƒe »g ¢ù«£æ¨ŸG É¡HòL »àdG OGƒŸG : èàæà°SG

âdÉHƒμdG πãe ∫Éª©à°S’G á∏«∏b ájq ójóM ÒZ iôNC’G Oq GƒŸG ¢†©H ∑Éæg : á¶MÓe
.¢ù«£æ¨ŸG ™e ∂dòc πYÉØàJ πμ«qædGh
.P’ƒah ôgR ¤EG ájq ójó◊G Oq GƒŸG ∞æq °UCG 3- 4

áqjójó◊G Oq GƒŸG êGôîà°SG áq«Ø«c

: ájq ójó◊G ™£≤dG √òg πeq CÉJCG
OGƒ`````````````````````````ŸG
.ÉÑjô≤J »LQÉÿG ¿ƒq∏dG ¢ùØf É¡dh Ió°ùcCÉàe ™£≤dG ìƒ£°S q¿CG : ßM’CG
? ájq ójó◊G OGƒŸG ∞æq °UCG ∞«c : ∫AÉ°ùJCG (CG

(54) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ådÉqãdG »≤«Ñ£àq dG •É°ûæq dG õ‚CG
á°UÓÿG
.…OÉeQ É¡fƒd ájq ójóM IOq Ée P’ƒØdG
øcGO …OÉeQ É¡fƒd ájq ójóM IOq Ée ôgõq dG
.ájq ójó◊G ÒZ ¿OÉ©ŸG ∞æq °UCG 4- 4
: ™£≤dG √òg πqeCÉJCG
.áØ∏àfl É¡fGƒdCGh ájq ójóM ÒZ Oq Gƒe øe äÉfƒμŸG

q √òg q¿CG : ßM’CG
? ájq ójó◊G ÒZ Oq GƒŸG ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c
(56) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ™HGôq dG »≤«Ñ£qàdG •É°ûqædG õ‚CG
á°UÓÿG
»æq H ôªMCG ¬fƒd …ójóM ÒZ ¿ó©e ƒg : ¢SÉëæq dG
ôØ°UCG É¡fƒd ájq ójóM ÒZ ¿OÉ©e »g : ¢SÉëæq dG §FÓN
»°†a
q ¢†«HCG ¬fƒd …ójóM ÒZ ¿ó©e ƒg : Ωƒ«æ«eƒdC’G
.øcGO »°†a
q É¡fƒd ájq ójóM ÒZ ¿OÉ©e »g : Ωƒ«æ«eƒdC’G §FÓN
OGƒ`````````````````````````ŸG
.áq«ªéæe Oq GƒŸ ¿ÉJQƒ°U : á`¶MÓe
¢SÉëæq dG É¡æe êôîà°ùj á«q ªéæe IOq Ée Ωƒ«æ«eƒdC’G É¡æe êôîà°ùj áq«ªéæe IOq Ée
: Oq Gƒª∏d ájq QGô◊G á«q ∏bÉæq dG - 5
.ïÑ q£dG »à«fBG πeq CÉJCG
¤hC’G ‘ πª©à°SCG ,áØ∏àfl Oq Gƒe øe Éà©æ°U

o óbh áØ«XƒdG ¢ùØæH ¿Éeƒ≤J ¿Éà«fB’G : ßM’CG
(¢ùcƒæjE’G IOq Ée) á«fÉqãdG ‘ πª©à°SCGh (Ωƒ«æ«eƒdC’G IOq Ée)
? IQGôë∏d ¿OÉ©ŸG á«q ∏bÉf áYô°S ø«q ÑJCG ∞«c : ∫AÉ°ùJCG (CG
(57) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH ¢ùeÉÿG »≤«Ñ£àq dG •É°ûæq dG õ‚CG
.ôNBG ¤EG ¿ó©e øe ∞∏àîJ IQGô◊G á«q ∏bÉf : èàæà°SG
.P’ƒØdG ºq K ¢SÉëæq dG §FÓNh Ωƒ«æ«eƒdC’G ¬«∏j IQGô◊G π≤æd á«dÉY IQób ¬d ¢SÉëæq dG
: qπëH ≥aôe •É°ûf 1- 6
.áÑ°SÉæŸG áfÉÿG ‘ (*) áeÓ©dG ™°VƒH ‹Éàq dG ∫hó÷G Òª©J âª“CG
¿GƒdCG …OÉeQ ¿ƒ∏dG
OGƒ`````````````````````````ŸG
ôØ°UCG ¢†«HCG …OÉeQ »°†a ¢†«HCG »æH ôªMCG IOq ÉŸG

iôNCG øcGO
* P’ƒØdG
* Ωƒ«æ«eƒdC’G
* ¢SÉëæq dG
* ôgõq dG
* ∂«à°SÓÑdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G õ‚CG 2 - 6
(58) áëØ°üdG
: ‹Éàq dG øjôªàq dG »°SGôq μH õ‚CG -7
.É¡d áÑ°SÉæŸG äÉ«q °UÉÿÉH Oq GƒŸG §HQCG
äÉ«q °UÉÿG OGƒŸG
»FÉHô¡μdG QÉ«q àq ∏d ∫RÉY Ωƒ«æ«eƒdC’G
»qæH ôªMCG ¬fƒd ¢SÉëqædG
…ójóM ÒZ P’ƒØdG
¢ù«£æ¨ŸG ™e πYÉØàj Qƒq∏ÑdG
¢ù«£æ¨ŸG ™e πYÉØàj ’ Ö°ûÿG
á°UÓÿG
.á«dGƒŸG áëØ°üdÉH
q ∫hó÷G ô¶fCG
á°UÓÿG
áLQO
ÒZ ÒZ äÉfqƒμŸG
∫Éª©à°S’G ¿ƒq∏dG QÉ¡°üf’G ájq ójóM á«fó©e OGƒŸG
ájq ójóM á«q fó©e q áq«°ù«FqôdG
(á«q Ñjô≤J)
Ö≤K ádBG ,¿Gõ«e áÑ°ùf + ójóM
…OÉeQ 1150° øe
ä’BG πcÉ«g * * øe á∏«∏b ôgõq dG
øcGO 1350° ¤EG
....á«q μ«fÉμe ¿ƒHôμdG
∫Éª©à°S’G Òãc
áÑ°ùf + ójóM
πcÉ«g ‘
…OÉeQ 1400° * * øe Góq L á∏«∏b P’ƒØdG
OGƒ`````````````````````````ŸG
‘h äGQÉ«q °ùdG
¿ƒHôμdG
ájq ójó◊G ∂μ°q ùdG
»ë°q üdG õ«¡éàq dG
™«æ°üàq dGh »æq H ôªMCG 1080° * * »ªéæe ¢SÉëædG
...»FÉHô¡μdG
»FGò¨dG ™«æ°üàq dG
»FÉHô¡μdGh ¢†«HCG
660° * * »ªéæe Ωƒ«æ«eƒdC’G
π≤æq dG πFÉ°Shh »°q †a
...IQÉéàq dGh
¢†«HCG ∂«à°SÓÑdG
∫Éª©à°S’G Òãc á«q FÉ«ªc OGƒe ∂«à°SÓÑdG
±ÉqØ°T …OÉ©dG
πc ‘ * øe áLôîà°ùe ´GƒfCG)
∞∏àfl 120°
äÉYÉæ°q üdG ∫hÎÑdG (IÒãc
¿GƒdC’G ÉÑjô≤J
AÉæÑdG IQÉ‚ øe
çÉKC’G áYÉæ°Uh ôØ°UC’G ¥Îëj * QÉé°TC’G Ö°ûÿG
...‹õæŸG »æq ÑdG ¤EG
äGhOCG áYÉæ°U
kIOÉY
ÊGhCG ,ôHÉıG 700° * õJQGƒμdG πeQ Qƒq∏ÑdG
±ÉqØ°T
...óaGƒæq dGh ïÑq£dG
? º∏©J πg
πÑb áæ°S 4000 òæe ¿É°ùfE’G É¡aôY »àqdyG ¿OÉ©ŸG ∫hCq G ƒg ¢SÉëæq dG q¿CG -
.ÉÑjô≤J OÓ«ŸG
áãdÉqãdG áÑJôŸG ‘ »JCÉj ƒgh GQÉ°ûàfG ¿OÉ©ŸG ÌcCG ƒg Ωƒ«æ«eƒdC’G q¿CG -
.7,6 % áÑ°ùæH á«q °VQC’G Iô°û≤∏d áfƒμŸG
q ô°UÉæ©dG ´ƒª› øe
ó©H á©HGôq dG áÑJôŸG ‘ »JCÉj á«q °VQC’G Iô°û≤dG ‘ ójó◊G QÉ°ûàfG q¿CG -
OGƒ`````````````````````````ŸG
á«q ∏ª©dG IÉ«◊G ‘ ’Éª©à°SG ¿OÉ©ŸG ÌcCG ƒgh 4,7 % áÑ°ùæH Ωƒ«æ«eƒdC’G
.ÉæªK É¡°üNQCGh
1 øe ™æ°üf ¿CG øμÁ å«ëH ¥ô q£∏d á«q ∏HÉb ¿OÉ©ŸG ÌcCG ƒg ÖgqòdG q¿CG -
.™Hq ôe Îeƒ∏«c 1 áMÉ°ùÃ ábQh ÖgqòdG øe ≠∏c

QƒÙG
á«q æ≤àq dG ∞FÉXƒdG
7 OóY ¢SQódG
5
»æ≤J RÉ¡L ‘ ºqμëàq dG
? ºqμëàq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

? ºqμëàq dG ô°UÉæY ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c
? á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

»æ≤J RÉ¡L ‘ ºqμëàq dG 7 OóY ¢SQódG
(64) áëØ°üdÉH
q ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG
á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G √òg πeq CÉJCG - 2
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
.É¡∏q¨°ûJ »àqdG äGhOC’G ø«q ÑJCG - CG
RÉØ∏J
¢ùcÉY Qƒæe
π«°ùZ ádBG
ó©H øY ºqμ– RÉ¡L
Ö≤K ádBG
Öàμe IQÉ¡°S
: èàæà°SCG
.ºqμëqàdG ô°üæ©H ≈ªq °ùjh ,π«¨°ûqàdÉH ¢UÉÿG
q q óæY Iõ¡LC’G √òg π¨à°ûJ - 1
Qq õq dG ≈∏Y §¨°†dG
.ôNBG ¤EG RÉ¡L øe ºqμëàq dG ô°UÉæY ∞∏àîJ - 2
ßM’CGh Üôq LCG - 3
.á«dÉqàdG áq«FÉHô¡μdG äGQGóq dG õ‚CG @
ßM’CG
: ¤hC’G áHôéqàdG . áHôéàdGG √òg ‘ ìÉÑ°üŸG AÉ°VCG -
»FÉHô¡c ìÉÑ°üe
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
∫AÉ°ùJCG
.’ ? ìÉÑ°üŸG π«¨°ûJ ‘ ºqμëàq dG ™«£à°SCG πg -
4,5 V ájq QÉ£H
ºμëqàdG ô°üæY ºμëqàdG ô°üæY

: áãdÉqãdG áHôéàq dG : á«fÉãdG áHôéqàdG
: ßM’CG - CG
: ßM’CG - GC
ºqμëà∏d Gô°üæY ¤hC’G áHôéàq ∏d ∞«°VCG -
ºqμ˘ë˘à˘∏˘d Gô˘°üæ˘Y ¤hC’G á˘Hô˘é˘àq ˘∏˘d ∞˘«˘°VCG -
.''§YÉ°†dG
q Qq õdG'' ≈ªq °ùj .™WÉ≤dG ≈ªq °ùj
: ∫AÉ°ùJCG - Ü
: ∫AÉ°ùJCG - Ü
º©f ? IQGóq dG ‘ ºqμëàq dG ™«£à°SCG πg
.º©f ? IQGóq dG ‘ ºqμëàq dG ™«£à°SCG πg
.Qq õdG ≈∏Y §¨°†dG óæY ìÉÑ°üŸG Òæoj -
.™WÉ≤dG π¨°TCG ÉeóæY ìÉÑ°üŸG Òæjo -
§©°†dG
q ΩGó˘©˘fG ó˘æ˘Y ìÉ˘Ñ˘°üŸG Å˘Ø˘£˘æ˘j - .™WÉ≤dG ádÉM Ò«¨J óæY ìÉÑ°üŸG ÅØ£æj -
.¬«∏Y
: èàæà°SCG
(áãdÉqãdGh á«fÉqãdG) ÚàHôéàq dG ‘ ¿ÉØ∏àfl ºqμëàq dG Gô°üæY -
.áq«FÉHô¡μdG IQGóq dG ‘ ºqμëqàdG øμÁ ’ ¬fhO øe »°SÉ°SCG ô°üæY ƒg ºqμëqàdG ô°üæY -
ºqμëàq dG áØ«Xh ∞jô©J - 4
QÉ«q àq dG QhôÃ ìÉª°ùdG
q …CG ,É¡ëàa hCG á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ≥∏Z »g ºqμëàq dG ô°üæY áØ«Xh
.√Qhôe ΩóY hCG »FÉHô¡μdG
: á£«°ùH ºqμ– ô°UÉæY - 5
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
áq«fhÎμdEG äÉMƒ∏d ™WÉb ≈£FÉM ™WÉb
IQÉ¡°ùd ™WÉb
»£FÉM ™WÉb »μ∏°S ™WÉb

™WGƒ≤dG øe êPÉ‰ ¢†©H
»μ∏°S ™WÉb »£FÉM ™WÉb
á«q fhÎμdEG äÉMƒ∏d ™WÉb
QGQRC’G øe êPÉ‰ ¢†©H
»£FÉM Qq R á«q fhÎμdEG äÉMƒ∏d Qq R

: ºqμëàq dG ô°UÉæY RƒeQ - 6
: Rƒeôq dG ¢†©Ñd á∏ãeCG
¿ƒμŸG
q õeQ ¿ƒμŸG
q º°SEG ¿ƒμŸG
q IQƒ°U
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
™WÉ≤dG
§ZÉ°†dG
q Qq õq dG
: èàæà°SCG
Ωƒ°Sôq dG ∫É› ‘ ¿ƒ«q æ≤àq dG É¡∏ª©à°ùj É«q ŸÉY É¡«∏Y ≥Øàq e IóM
q ƒe á«q æ≤J á¨d »g Rƒeõq dG
.áæqæ≤ŸG áq«fÉ«ÑdG
: á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG - 7

: πqeCÉJCG

: ßM’CG - Ü
.ÉeÉbQCG ºqμ– ô°üæY πμ«g qπc ≈∏Y iQCG -
.á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG ≈∏Y ΩÉbQC’G √òg ∫q óJ -
: ∫Éãe - ê
.(3 A; 250V ) : »g (59 áëØ°U ) 1 OóY ºqμëàq dG ô°üæ©d á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
: πqã“
√RhÉŒ Öéj ’h (ôqJƒqàdG) ∫Éª©à°S’G ó¡L : 250V
.¬dÉª©à°SG óæY ºqμëàq dG ô°üæY É¡∏ªq ëàj »àqdyG iƒ°ü≤dG QÉ«q àq qdG Ióq °T : 3A
: á«q ≤«Ñ£J á£°û`fCG - 8

(65) áëØ°üdG
: á«q ≤«Ñ£J øjQÉ“ - 9
: ∫hCq ’G øjôªqàdG
.á«q °Sóæ¡dG äGhOC’G Óª©à°ùe »°SGôq c ≈∏Y §ZÉ°†dG
q Qq õq dG õeQh ™WÉ≤dG õeQ º°SQ ó«YCG
q qRôdG õeQ
§ZÉ°†dG ™WÉ≤dG õeQ
: ÊÉqãdG øjôªqàdG
: (’ hCG º©f) `H ºq“CGh »°SGôq c ≈∏Y øjôªàq dG áHÉàc ó«YCG
(.........................) .ìÉÑ°üŸG A»°†j áq«FÉHô¡c IQGO ‘ ÉMƒàØe ™WÉ≤dG ¿ƒμj ÉeóæY -
(.........................) .á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ‘ ºqμëàj ™WÉ≤dG -
(.........................) .É≤∏ë ™WÉ≤dG ¿ƒμj ÉeóæY »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG ôq Á ’ -

: ºqμ– ô°UÉæ©d ∫Éª©à°S’G øe á∏ãeCG - 10
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
πFGƒ°ùdG
q •qÓN »FÉHô¡c •qÓN áqjhój áWGôN ádBG
Ö≤K ádBG ºLÉæŸG ∫ÉqªY ìÉÑ°üe Iƒ¡≤dG »¡W ádBG
á°UÓÿG
¬àØ«Xh á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ô°UÉæY øe »°SÉ°SCG ô°üæY ƒg ºqμëàq dG ô°üæY -
.IQGóq dG √òg íàa hCG ≥∏Z ‘ ºqμëàq dG
.á«q FÉHô¡c ¢üFÉ°üN ºqμ– ô°üæY πq μd -
...§ZÉ°†dG
q Qq õq dGh ™WÉ≤dG É¡æ«H øe ºqμëàq dG ô°UÉæY øe ´GƒfCG IóY ∑Éæg -
.ôNBG ¤EG RÉ¡L øe ºqμëàq dG ô°UÉæY ∞∏àîJ -
? º∏©J πg
,IQGô◊G áLQO ‘ ºqμ– hCG πjó©J ô°üæY ó‚ IGƒμŸG äÉfƒμe q ÚH øe q¿CG
Góq M IQGô◊G áLQO ≠∏ÑJ ÉeóæY É«q FÉ≤∏J »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG ™£b øe øqμªjo
.É≤Ñq °ùe √ójó– ™bh Éæ«q ©e
QƒÙG
8 OóY ¢SQódG 5
á«q FÉHô¡μdG ájò¨àq dG
»æ≤J RÉ¡L ‘
? ájò¨àq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

¢ù«b RÉ¡L πª©à°SCG ∞«c
? ôqJƒàq dG hCG »FÉHô¡μdG ó¡÷G
? á«q FÉHô¡μdG ájò¨àq dG QOÉ°üe »g Ée

»æ≤J RÉ¡L ‘ á«q FÉHô¡μdG ájò¨àq dG 8 OóY ¢SQódG
‘É°ûμà°S’G •É°ûædG - 1
(72) áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ÜÉàμH ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG õ‚CG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
∫AÉ°ùJ
’ ¬àLGQq O GPÉŸ Éeƒj πØq£dG πeq CÉJCG - 2
É¡FGƒàMG øe ºZƒq dÉH A»°†J
.IAÉ°VEG ìÉÑ°üe ≈∏Y
äÉLGQq óq dG »μ«fÉμ«e ¤EG ¬éqJG
,ìÉÑ°üe A»°†j »μd âÑq ãàq dG ó©H

? ∂dP ∞«c .ôNBG RÉ¡L É¡eõ∏j ∂àLqGQO
ÖfÉéH Öqcôj Ò¨°U óqdƒe áaÉ°VEÉH á∏«°Sh ∑Éæg πg

ÚMÉÑ°üŸG øjƒ“ ¬àØ«Xh á∏é©dG ? iôNCG
.áeRÓdG á«q FÉHô¡μdG ábÉq£dÉH
áqjQÉ£H πª©à°ùf ¿CG ,º©f

.ÚMÉÑ°üŸG …ò¨J

É¡°üØæJ áLGqQqó∏d áq«FÉHô¡μdG IQGqódG ¿PEG
.ájò¨ràdG
... º©f
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
: èàæà°SCG
ájò¨àq dG Qó°üe) ájq QÉ q£ÑH hCG óqdƒÃ Údƒ°Uƒr en ÉfÉc GPEG q’EG ÚMÉÑ°üŸG π«¨°ûJ øμÁ ’
.(á«q FÉHô¡μdG
: ájò¨àq dG áØ«Xh - 3
.áqjQhô°†dG
q ábÉ q£dÉH IQGóq dG OhõJ
q »¡a áq«FÉHô¡μdG IQGóq dG ‘ »°SÉ°SCGh qΩÉg ô°üæY ájò¨qàdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH 1 OóY »≤«Ñ£àq dG •É°ûæq dG õ‚CG - 4
(73) áëØ°üdG
: ájò¨àq dG QOÉ°üe - 5
: Iôq ªà°ùŸG ájò¨àq dG - CG
:±q É÷G Oƒª©dG -
» q£¨j áq«FÉ«ª«c IOÉÃ •Éfi ÊƒHôc Ö«°†b ¬£°Sƒàj q Êó©e AÉYh øe ¿ƒμe q ±É÷G Oƒª©dG
ƒ¡a ÖdÉ°ùdG
q Ö£≤dG ÉeCG ±É÷G Oƒª©∏d ÖLƒŸG Ö£≤dG ƒgh ¢SÉëæq dG øe AÉ£Z RQÉÑdG ¬aôW
.AÉYƒdG
. 1,5 V ¬àª«b (ôqJƒJ) »FÉHô¡c ó¡L ¬d …OÉ©dG ±É÷G Oƒª©dG q¿EG
áØ∏àfl ÉjÓN áYƒª› á«q °ùª°T á«q ∏N 1,5V ±ÉL OƒªY 1,5V ±ÉL OƒªY
∫Éμ°TC’Gh ΩÉéMC’G (Cellule solaire) .Ò¨°üdG ºé◊G øe
.§°SƒàŸG ºé◊G øe
(R 6) (R 14)

: äÉjQÉ£ÑdG -
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
12 v ájq QÉ£H 9v áqjQÉ£H 4,5 v ájq QÉ£H
(M 10) ∫ƒªfi ∞JÉg áqjQÉ£H (6 F 22) (3 R 12)
.É¡°†©ÑH ádƒ°UƒŸG IóªYC’G øe áYƒª› »¡a äÉjq QÉ£Ñ∏d áÑ°ùæq dÉH Éeq CG
: èàæà°SCG
.ÖdÉ°S Ö£bh ÖLƒe Ö£b É¡d Iôq ªà°ùŸG ájò¨qàdG QOÉ°üe qπc -
.á«q FÉHô¡c ábÉW ¤EG á«q FÉ«ª«μdG ábÉ q£dG ∫ƒ–q -
.É¡ªéM Ö°ùM iôNCG ¤EG ájQÉ q£H øe á©°ùdG q ∞∏àîJ -
.É¡°†©ÑH ádƒ°UƒŸG IóªYC’G OóY Ö°ùM ájq QÉ q£ÑdG (ôqJƒàq dG hCG) ó¡L ∞∏àîj -
øe á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G ¬Ñq∏£àJ Ée Ö°ùMh ∫Éª©à°S’G Ö°ùM ájq QÉ q£ÑdG QÉ«àNG Öéj -
.ábÉ q£∏d ∑Ó¡à°SG
: IOOq ÎŸG ájò¨àq dG - Ü
: »FÉHô¡μdG óqdƒŸG
»FGƒg áq«FÉHô¡c ábÉW óqdƒe ájq OÉY áLGQq ód »FÉHô¡c óqdƒe

á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
áq«FÉHô¡c ábÉW ó«dƒJ á q£Ù óqdƒe

: Rƒeôq dG - 6
: Rƒeõq dG ∫hóL - CG
óqdƒe ájq QÉ q£H ±
q ÉL OƒªY
õeôq dG
IQƒ°üdG
q
(á∏ãeCG)
(57) áëØ°üdÉH
q (á«fÉqãdG) áHôéàq dÉH á°UÉÿG
q á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG »°SGôq μH º°SQCG : ≥«Ñ£J - Ü
.¢ShQóq dG ÜÉàc øe
: á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG - 7
.¬dÉª©à°SG Ö°ùM ájò¨àq dG RÉ¡÷ á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG ∞∏àîJ
øμÁ ∂dòd ¢†Øîæe ôq ªà°ùe (ôqJƒàH) hCG ó¡éH RÉØ∏àd ó©H øY ºqμëàdG RÉ¡L πª©j :∫Éãe
q ÉL R6 OƒªY : ∫Éãe IóªYCG áYƒªéÃ hCG) Ò¨°üdG
.(± q ºé◊G øe ±ÉL Oƒª©H ¬∏«¨°ûJ
øe áYƒªéÃ ¬∏«¨°ûJ ÖLh ∂dòd .áq«FÉHô¡μdG ábÉ q£∏d ÈcCG ÉcÓ¡à°SG Öq∏£à«a ƒjOGôq dG ÉeCG
.(R14 ´ƒf øe áqaÉL IóªYCG 6 : ∫Éãe) ºé◊G á£°Sƒàeq áqaÉL IóªYCG
ƒjOGQ RÉ¡L
ó©H øY ºqμ– RÉ¡L
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
AÉ£Z
R6 ºé◊G IÒ¨°U áqaÉL IóªYCG
R14 ºé◊G á£°Sƒàe

q áqaÉL IóªYCG : (ôqJƒàq dG) hCG ó¡÷G ¢ù«b RÉ¡L - 8
.''Îª£dƒØdG'' : (ôqJƒàq dG) hCG »FÉHô¡μdG ó¡÷G ¢ù«b RÉ¡L ≈ªq °ùj -
'' (Volt) §dƒØdG'' : (ôqJƒqàdG) hCG »FÉHô¡μdG ó¡÷G IóMh -
''V '' : (ôqJƒàq dG) hCG »FÉHô¡μdG ó¡÷G IóMh õeQ -
V ' : `H á«q fÉ«ÑdG Ωƒ°Sôq dG ‘ ¬d õen ôjo -
: …ôHE’G Îª£dƒØdG RÉ¡L - CG
(L) IAGô≤dG
(IôHE’G É¡«dEG Ò°ûJ »àqdG äÉéjQóàq dG OóY)
(E) ºq∏°ùdG
q
(IôHE’G hCG) ô°TDq ƒŸG
(C) äGQÉ«©dG (C) äGQÉ«©dG
(qôªà°ùŸG QÉq«qàdG ∫Éª©à°SG óæY) (OOq ÎŸG QÉ«q àq dG ∫Éª©à°SG óæY)

∫óq ÑŸG
: »ªbôq dG Îª«à∏ŸG - Ü
á°TÉ°ûdG
q
(C) äGQÉ«©dG
(C) äGQÉ«©dG (OOq ÎŸG QÉ«q àq dG ∫Éª©à°SG óæY)
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
(qôªà°ùŸG QÉq«qàdG ∫Éª©à°SG óæY)

∫óq ÑŸG
ó¡L Ö°ùM QÉ«©dG QÉ«àNG ™≤j

ÚH (ôqJƒàq dG) hCG »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG
π˘qÑ˘≤˘àŸG hCG á˘jò˘¨˘qà˘dG Qó˘°üe ‘ô˘˘W
.IQGóq dÉH
? …ôHE’G Îª£dƒØdG πª©à°SCG ∞«c -ê
QÉWEG πNGO IôHE’G ∑ôq ëàJ ¬dÉª©à°SG óæY (ôqJƒàq dG) hCG (V) »FÉHô¡μdG ó¡÷G ¢ù«≤d RÉ¡L ƒg
.á°SÉ≤ŸG áª«≤dG ™e Ö°SÉæàe êQq óe ºq∏°S ΩÉeCGh
: »∏j Éªc …ôHE’G Îª£dƒØdG RÉ¡L áÄ«¡J ™≤J
. (30V) á°SÉ≤ŸG áª«≤dG øe ÈcCG QÉ«Y QÉ«àNG -
(-) ÖdÉ°ùdG
q Ö£≤dGh (+)ÖLƒŸG Ö£≤dG ∫Éª©à°SG -
.(ôªà°ùe hCG OOq Îe) ∫óÑŸG ∫Éª©à°SÉH »FÉHô¡μdG QÉ«q àdG á«°UÉN q QÉ«àNG -
.¢ù«≤dG IAGôb ºq∏°S QÉ«àNG -
(ôqJƒàq dG) hCG »FÉHô¡μdG ó¡÷G áª«b ójóëàd

: á«dÉqàdG IóYÉ≤dG ≥qÑWCG ìÉÑ°üŸG ‘ôW ÚH
C
U= x L
E

? »FÉHô¡μdG ó¡÷G ¢ù«b ‘ »ª«bôq dG Îª«à∏ŸG πª©à°SCG ∞«c -O
: »∏j Éªc »FÉHô¡μdG ó¡÷G ¢ù«b ‘ ¬dÉª©à°S’ »ªbôq dG Îª«à∏ŸG áÄ«¡J ™≤j
π©éH áØ«XƒdG QÉ«àNG -
(V) QÉ«Y ΩÉeCG ∫óq ÑŸG
Ö°SÉæŸG QÉ«©dG QÉ«àNG -
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
.(20 V ∫Éãe)
ÖLƒŸG Ö£≤dG ∫Éª©à°SG -
.(COM) ÖdÉ°ùdG q Ö£≤dGh (V)
»FÉHô¡μdG ó¡÷G IAGôb -
.á°TÉ°ûdG
q ≈∏Y Iô°TÉÑe
.(11^82 V ∫Éãe )
: èàæà°SCG
.ájò¨qàdG Qó°üe ™e hCG πqÑ≤àŸG ™e …RGƒqàdÉH …ôHE’G hCG »ªbôq dG Îª£dƒØdG Öqcôoj
: ∫Éª©à°S’G - 9
,ƒjOGôq dG : ∫Éãe ábÉ q£dÉH ádƒªÙG á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G ¢†©H ójhõàd äÉjQÉ q£ÑdG Ωóîà°ùJ -
.áq«FÉHô¡c ¿Éæ°SCG á°Tôa ,áq«fhÎμd’G ÜÉ©dC’G ,áq«Jƒ°üdG q áqjQõ«∏dG ¢UGôbC’G ÇQÉb
Ωóîà°ùJ »¡a á«q fhÎμd’G ájq hó«dG äÉYÉ°ùdGh q IÒ¨°üdG q á«q fhÎμd’G äGhOCÓd áÑ°ùæq dÉH Éeq CG
.áq«≤ÑFõq dG äÉjQÉ q£ÑdG πãe É¡∏«¨°ûàd äÉjQÉ q£ÑdG øe ôNBG ÉYƒf
á«q FÉHô¡c ¿Éæ°SCG á°Tôa áq«Jƒ°üdG

q áqjQõ«q∏dG ¢UGôbC’G ÇQÉb á«q Jƒ°üdG
q áWô°TC’G πé
q °ùe h ƒjOGQ
? º∏©J πg
ájq hó«dG äÉYÉ°ùdG ‘ πª©à°ùJ »àdG áqaÉ÷G ÉjÓÿG øe IóMGh á«q ∏N q¿CG
.áæ°S Ú°ùªN á∏«W ¢VQC’G øe Ö©q μe Îe åjƒ∏àd á«aÉc
.ÉjÓÿG √òg ¿õN áÄ«ÑdG ájÉªM ÖLƒà°ùJ
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
: ∫Éãe ábÉ q£dÉH á«q dõæŸG á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G ójhõàd IOOq ÎŸG á«q FÉHô¡μdG äGóqdƒŸG Ωóîà°ùJ -
RÉØ∏J Öàμe IQÉq¡°S áq«FÉHô¡c π«°ùZ ádBG
: áLGQq ód áq«FÉHô¡c IQGO äÉfƒμe q -

»FÉHô¡c óqdƒe - 1
»eÉeCG ¢SƒfÉa - 2
»Ø∏N ¢SƒfÉa - 3
á«q FÉHô¡c ∑Ó°SCG - 4
óqdƒŸG §HQ ô°UÉæY - 5
:á«q ≤«Ñ£J á£°ûfCG - 10

. (75) áëØ°üdG

:»q ≤«Ñ£J øjô“ - 11
. í«HÉ°üŸG øe iôNCGh äÉjQÉ q£ÑdG øe áYƒª› ∂jód
: â∏°Uh
q ƒd çóëj GPÉe @
? 12v äGP ájQÉ q£ÑH 6v GP ÉMÉÑ°üe - CG
? 4,5v äGP ájQÉ q£ÑH 6v GP ÉMÉÑ°üe - Ü
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
? 6v äGP ájQÉ q£ÑH 6v GP ÉMÉÑ°üe - ê
? π«¨°ûJ áé«àf ø°ùMC’ á≤jôW π°†aCG »g Ée @
? èàæà°SCG GPÉe @
á°UÓÿG
. ábÉ q£dÉH á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ájò¨àq dG RÉ¡L Ohõ
q jo -
:¿ÉÑ£b ájò¨J RÉ¡L πμd -
.(ÖdÉ°S Ö£bh ÖLƒe Ö£b) :ôªà°ùŸG QÉ«àq ∏d áÑ°ùæq dÉH
.ájò¨J RÉ¡L ¿hóH »FÉHô¡c RÉ¡L π«¨°ûJ øμÁ ’ -
? º∏©J πg
»à©£bh á°†eÉM áfƒª«d øe á£«°ùH á«q FÉHô¡c á«q ∏N ™æ°U øμªjo ¬qfCG
.Úàë q£°ùe ∂fR h ¢SÉëf
.É¡∏NGóH IQÉ°ü©dG ™ªLC’ áfƒª«∏qdG ≈∏Y §¨°VCG -
¿CG ¿hO áfƒª«∏qdG ‘ Ó«∏b ÚJóYÉÑàe ∂fõq dGh ¢SÉëæq dG »à©£b ¢SôZCG -
.É¡∏NGóH É°SÉªàJ
q
π©ØH ∞«ØN õNƒH ô©°TCÉ°Sh ÊÉ°ù∏H Úà©£≤dG ¢ùŸCG -
ÈY Úà˘«q ˘fó˘©ŸG Úà˘©˘£˘≤˘dG ÚH ó˘qdƒ˘jo …ò˘˘dG QÉ˘˘«q ˘ à˘ dG
.ÊÉ°ùd

QƒÙG
9 OóY ¢SQódG 5
»æ≤J RÉ¡L ‘ ájÉª◊G
? ájÉª◊G ô°üæY áØ«Xh ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

? ájÉª◊G ô°UÉæY ´GƒfCG ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c
? á«q FÉHô¡μdG Ióq °ûdG
q ¢ù«b RÉ¡L πª©à°SCG ∞«c

»æ≤J RÉ¡L ‘ ájÉª◊G 9 OóY ¢SQódG
(82) áëØ°üdÉH
ßM’CGh πeq CÉJCG - 2
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
∞qØ› πª©à°ùJ ábÓ◊G âfÉc Éªæ«H
Gòg π q£©àj GPÉŸ …QOCG â°ùd ...∫É¨à°T’G øY π q£©àj ¬H PEG ô©°ûdG
q
? RÉ¡÷G
…Ò°ûà˘˘ ˘ ˘ °ùJ ¿CG Öé˘˘ ˘ ˘ j

.AÉHô¡μdG ‘ É°üàfl q
...¿CG í°†qJG á«q FÉHô¡μdG IQGóq dGh RÉ¡÷G ¢üëØJ ó©H
É˘¡˘H §˘Ñ˘Jô˘j »˘à˘qdG á˘q«˘FÉ˘Hô˘¡˘ μ˘ dG IQGqó˘ dG -

.áÑq£©e ô©°q ûdG ∞qØ› RÉ¡L
äÉ˘fƒq ˘μ˘e ó˘MCG ¢†jƒ˘©˘J ºq ˘à˘j ¿CG »˘Ø˘μ˘ j -
.Ö£©dG ìÓ°UE’ IQGqódG
Öé˘j …ò˘dG ΩÉ˘¡˘ dG ô˘˘°üæ˘˘©˘ dG Gò˘˘g ƒ˘˘g É˘˘e

? √Ò«¨J
: ßM’CG
.IÒ¡°üdG
q ƒg ∞qØ› É¡H §ÑJôj »àqdG á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ¢ü≤æj …òdG ΩÉ¡dG ô°üæ©dG
q áØ«Xh ÜôLCG - 3
: IÒ¡°üdG
QÉ˘«q ˘àq ˘dG Ióq ˘°T ‘ ÇQÉ˘ q£˘dG ´É˘Ø˘fQ’G ó˘æ˘Y É˘gQÉ˘¡˘°üfÉ˘H á˘˘«q ˘ FÉ˘˘Hô˘˘¡˘ μ˘ dG IQGóq ˘ dG IÒ¡˘˘°üdG
q »˘˘ª–
.»FÉHô¡μdG
: øY ÉŒÉf ∂dP ¿ƒμj ¿CG øμªjo
.âbƒdG ¢ùØf ‘ á«q FÉHô¡μdG äÓÑq ≤àŸG øe ójó©dG ∫Éª©à°SG -
(83) áëØ°üdÉH 1 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
q
(óqdƒŸGh πÑq ≤àŸG …ó¡L ΩDhÓJ ΩóY hCG) ó¡÷G ¥QÉØd ÅLÉØe ´ÉØJQG -
(84) áëØ°üdÉH q 2 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG
.IQƒ°ü≤e IQGO çhóM -
.(85) áëØ°üdÉH
q 3 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG
: õeôq dG - 4
IÒ¡°üdG
q õeQ - CG
IÒ¡°üdG
q
πμ«¡dG
ájÉªM RÉ¡÷ øqæ≤ŸG õeQ
IÒ¡°üdG
q πeÉM
»≤«Ñ£J øjô“ - Ü
.ájÉª◊Gô°üæY êGQOEG ™e IQGóq dG º°SQ ºq“CGh »°SGôq c ≈∏Y π≤fCÉ

á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG - 5
πqeCÉJCG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
1 ºbQ : IÒ¡°üdG
2 ºbQ : IÒ¡°üdG 380 v : ó¡◊G
380 v : ó¡◊G 20 A : Ióq °ûdG
q
32 A : Ióq °ûdG
q
15A - 65 V
1A - 250 V
2A - 250 V
: ßM’CG
: »gh IOóq fi áq«FÉHô¡c ¢üFÉ°üN ájÉªM ô°üæY qπμd
.IÒ¡°üdG
q ∫Éª©à°SG ádÉM ‘ √RhÉŒ Öéj ’ …òqdG ƒg : (ôqJƒàq dG) hCG ΩGóîà°S’G ó¡L
.IÒ¡°üdG
q É¡∏ªq ëàJ »àdG iƒ°ü≤dG Ióq °ûdG
q »gh : ∫Éª©à°S’G QÉ«q J Ióq °T
∫Éª©à°S’G - 6
.Ö£©dG øe ÉgÒZh áq«dõæŸG áq«FÉHô¡μdG Iõ¡LC’Gh áq«FÉHô¡μdG áμÑ°ûdG
q ájÉª◊ IÒ¡°üdGq πª©à°ùJ -
.ä’Éª©à°S’G ¢†©H ∫ƒM É£°ùÑe q ’Éãe ‹Éàq dG º°Sôq dG πqãÁ -
OGqó©dG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
»bGƒdG ™WÉ≤dG
Iô«q ©e äGÒ¡°üH á«q ªfi á«q dõæe á«q FÉHô¡c Iõ¡LCG

IQGóq dG øe ´ôa πq μd »FÉHô¡μdG QÉ«q àq ∏d iƒ°ü≤dG Ióq °ûdG
q Ö°ùM
.IQGóq dG ‘ πª©à°ùŸG RÉ¡÷G Ö°ùM IÒ¡°üdG

q QÉ«àNG qºàj -
q ¢†©Ñd äÉØ°UGƒe - 7
: äGÒ¡°üdG
∑Ó°SCÓd ÊOC’G ™£≤ŸG (mm) OÉ©HC’G ΩGóîà°S’G ó¡L
QÉ«q àq ∏d iƒ°ü≤dG Ió°ûdG
áq«ªÙG (V)
(mm2) (A) »FÉHô¡μdG ô£≤dG ∫ƒq£dG
1,5 6 6,3 23
1,5 10 8,6 23
2,5 16 10,3 25,8
2,5 20 8,5 31,5 250V
4 25 10,3 31,5
6 32 10,3 38
. (NF) äÉØ°UGƒe Ö°ùM

? º∏©J πg
ôNBG ô°üæ©H É°†jCG á«q ªfi á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG q¿CG
á«q °ùfƒàq dG ácô°ûdG
q √ôqaƒJ …òqdG »bGƒdG ™WÉ≤dG ƒgh
.OGóq ©dG ™e RÉ¨dGh AÉHô¡μ∏d
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
»bGƒdG ™WÉ≤dG
: »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG Ióq °T ¢ù«b RÉ¡L - 8
.Îe ÒÑeC’ÉH á«q FÉHô¡μdG Ióq °ûdG

q ¢ù«b RÉ¡L ≈ªq °ùj -
''ÒÑeC’G'' á«FÉHô¡μdG Ióq °ûdG
q IóMh -
"A" á«q FÉHô¡μdG Ió°ûdG
q IóMh õeQ -
…ôHEG ÎeÒÑeCG RÉ¡L »ªbQ Îª«à∏e RÉ¡L

: …ôHE’G ÎeÒÑeC’G πª©à°SCG ∞«c @
.(I) »FÉHô¡μdG QÉq«qàdG Ióq °T ¢ù«≤d RÉ¡L ƒg …ôHE’G ÎeÒÑeC’G
Ö°SÉæàe êQq óe ºq∏°S ΩÉeCG (RÉ¡é∏d á«q eÉeC’G á¡LGƒdG) QÉWEG πNGO IôHE’G ∑ôq ëàJ ¬dÉª©à°SG óæY
.á°SÉ≤ŸG áª«≤dG ™e
(L) IAGô≤dG
á°SÉ≤ŸG áª«≤dG
IôHE’G (E) ºq∏°ùdG
.IQGóq dÉH »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG Ióq °T Ö°ùM QÉ«©dG QÉ«àNG ™≤j

(1A ; 3 A ; 300mA ; 100 mA ; 10 mA) äGQÉ«Y Ióq Y Ióq °ûdG
q ¢ù«b RÉ¡L ∂∏àÁ -
(...100 ; 30) ⁄Ó°S Ióq Yh
.(~ ) OOq Îe hCG (-) ôq ªà°ùe QÉ«q J Ióq °T ¢ù«≤d πª©à°ùjo ¿CG ÎeÒÑeCÓd øμÁ -
: `H á«q fÉ«ÑdG Ωƒ°Sôq dG ‘ ÎeÒÑeC’G RÉ¡÷ õeôjo -
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
.á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ô°UÉæY ™e π°ù∏°ùàq dÉH ÎeÒÑeC’G Öqcôjo -
: á«dÉàq dG IóYÉ≤dG ≥«Ñ£J Öéj á°SÉ≤ŸG Ióq °ûdG

q áª«b ójóëàd -
C
I= x L
E
á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG RÉ¡÷G º°SEG ºbôq dG

6V - 2A ájò¨J IóMh 1
250V - 0,3A (IÒ¡°üdG)
q ájÉªM ô°üæY 2
C = 300mA (ÎeÒÑeCG) áq«FÉHô¡μdG Ió°ûdG
q ¢ù«b RÉ¡L 3
250V - 3A ™WÉb 4
6V - 0,15A »FÉHô¡c ìÉÑ°üe 5
? »ªbôq dG ÎeÒÑeC’G πª©à°SCG ∞«c @ @
á°TÉ°ûdG
q
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
(C) äGQÉ«©dG
(qôªà°ùŸG QÉq«qàdG ∫Éª©à°SG óæY) ∫óq ÑŸG
(A) ÖLƒŸG Ö£≤dG
(C) äGQÉ«©dG
(OOq ÎŸG QÉ«q àq dG ∫Éª©à°SG óæY)
(COM) ÖdÉ°ùdG
q Ö£≤dG
.(0,2A : ∫Éãe) RÉ¡÷G á°TÉ°T ≈∏Y QÉ«q àq dG Ióq °T áª«b Iô°TÉÑe CGôbCG @

: á«q ≤«Ñ£J á£°ûfCG - 9
(86) áëØ°üdG
: »≤«Ñ£J øjô“ - 10
.»°SGôq c ≈∏Y ºq“CGh áq«FÉHô¡μdG IQGóq dG πqeCÉJCG - CG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG RÉ¡÷G º°SCG ºbôq dG

4,5V ájq QÉ£H 1
…ôHEG ÎeÒÑeCG á«q FÉHô¡μdG Ióq °ûdG
q ¢ù«b RÉ¡L 2
4,5V -0,15A »FÉHô¡c ìÉÑ°üe 3
250V - 2A »FÉHô¡c ™WÉb 4

? ÎeÒÑeC’G RÉ¡L QÉWEG …ƒàëj ºq∏°S øe ºc - Ü
........................................................................................................................................
.äÉLQq óJ øe ÎeÒÑeC’G ô°TDq ƒe ¬«dEG Ò°ûj Ée Úªq∏°ùdG q ≈∏Y CGôbCG - ê
........................... áéjQóJ 100 ºq∏°S ≈∏Y ¤hC’G IAGô≤dG @
........................... áéjQóJ 30 ºq∏°S ≈∏Y á«fÉqãdG IAGô≤dG @
...................................................... ? πª©à°ùŸG QÉ«©dG ƒg Ée - O
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
? ÎeÒÑeC’G RÉ¡L »Ñ£b §HQ ¢ùμYCG ƒd çóëj GPÉe - `g
........................................................................................................................................
? IQGóq dG √òg ‘ »FÉHô¡μdG QÉq«qàdG Ióq °T áª«b »g Ée - h
........................................................................................................................................
? á«q ªfi IQGóq dG √òg πg - Q
........................................................................................................................................
á°UÓÿG
ÒZh ÇQÉW ´ÉØJQG óæY ÉgQÉ¡°üfÉH á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG IÒ¡°üdG q »ª–
.»FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG Ióq °T ‘ Ò£Nh …OÉY
.IQGóq dG ‘ »FÉHô¡μdGG QÉ«àq dG Ióq °T Ö°ùM IÒ¡°üdG q QÉ«àNG ºq àj
.á«q FÉHô¡μdG ¬°üFÉ°üN ájÉªM RÉ¡L πq μd
.ÎeÒÑeC’G RÉ¡éH á«q FÉHô¡c IQGO ‘ QÉ«àq dG Ióq °T ¢SÉ≤J
.á«q FÉHô¡μdG IQGóq dG ô°UÉæY ™e π°ù∏°ùàq dÉH ÎeÒÑeC’G Öqcôj

á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
? ÉfCG øe
(1836 - 1775) (AMPERE ANDRE MARIE)…QÉe ájQófCG ÒÑeCG

‘ »JÉaÉ°ûàc’ äô¡à°TG »°ùfôa ±ƒ°ù∏«ah »FÉjõ«ah äÉ«°VÉjQ ⁄ÉY
.á«q °ù«£æëô¡μdGh á«q FÉHô¡μdG Éμ«eÉæjóq dG ∫É›

QƒÙG
10 OóY ¢SQódG
5
»æ≤J RÉ¡L ‘ πÑq ≤àŸG
á˘˘ ˘Ø˘ ˘ «˘ ˘ Xh ¤EG ±ôq ˘ ˘ ©˘ ˘ JCG ∞˘˘ ˘«˘ ˘ ˘c

? πÑq ≤àŸG
¤EG ±ôq ©JCG ∞«c
? äÓÑq ≤àŸG ´GƒfCG
¤EG ±ôq ˘ ˘ ˘ ˘ ©˘ ˘ ˘ ˘ JCG ∞˘˘ ˘ ˘ ˘ «˘ ˘ ˘ ˘ ˘c
? á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG
¢ù«˘b RÉ˘¡˘ L π˘˘ª˘ ©˘ à˘ °SCG ∞˘˘«˘ c
? πÑq ≤àŸG áehÉ≤e
»æ≤J RÉ¡L ‘ πÑq ≤àŸG 10 OóY ¢SQódG
(92 ) áëØ°üdÉH
q á«q ≤«Ñ£àq dG á£°ûfC’G ¢SGôq μH ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG õ‚CG
á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G √òg πeq CÉJCG - 2
ø«q ÑJCG - CG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
: ≈∏Y ∫ƒ°üë∏d áq«FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G π«¨°ûàd »FÉHô¡μdG QÉq«qàdG πª©à°ùj
RÉ¡÷G
äÉeƒ∏©ŸG ácô◊G IQÉfE’G IQGô◊G
»FÉHô¡c ìÉÑ°üe
áÄaóJ RÉ¡L
* *
ô©°T ∞
q Ø›
RÉØ∏J
.iôNCG ábÉW ¤EG É¡dƒ–h
q á«FÉHô¡μdG ábÉ£dG Iõ¡LC’G √òg ∂∏¡à°ùJ : ßM’CG - Ü
.äÓÑ≤àŸÉH Iõ¡LC’G √òg ≈ªq °ùJ
πÑq ≤àŸG áØ«Xh - 3
. πª©à°ùŸG É¡«a ÖZôj iôNCG ábÉW ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ q£dG πÑq ≤àŸG ∫ƒëj
q
:∫Éãe
.IQÉfEG ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ£dG ∫ƒ– : á«q FÉHô¡μdG í«HÉ°üŸG - CG
: É¡æ«H øe í«HÉ°üŸG øe ´GƒfCG Ióq Y ∑Éæg
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
¿ƒ«f ìÉÑ°üe …OÉ°üàbG ìÉÑ°üe »æ«LƒdÉg ìÉÑ°üe .èqgƒJ ìÉÑ°üe
q 1 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôμH õ‚CG
áehÉ≤ŸG áq«°UÉîH õq«ªàJ áq«fhÎμdEG hCG áq«FÉHô¡c äÉfƒμe q »g : áq«FÉHô¡μdG äÉehÉ≤ŸG -Ü
.»FÉHô¡μdG QÉ«àq ∏d
: ´GƒfCG Ióq ``Y ¤EG á«q FÉHô¡μdG äÉehÉ≤ŸG º°ù≤æJ
áLÉ◊G Ö°ùM Iôq«¨àe äÉehÉ≤e áq«fƒHôc äÉehÉ≤e (á«μ∏°S) áàHÉK äÉehÉ≤e

: á«μ∏°ùdG äÉehÉ≤ŸG @
.ájq QGôM ábÉW ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ q£dG πjƒ– ƒg É¡æe ±ó¡dG -
.ÉgOóq ÑoJ »àdG IQó≤dGh ,∫Éª©à°S’GQÉ«q J ó¡L : á«q FÉHô¡μdG É¡°üFÉ°üN -
...äÉfÉîq °ùdGh áÄaóqàdG Iõ¡LCG ‘ πª©à°ùJ -
»FÉHô¡c ïÑW RÉ¡L áÄaóJ RÉ¡L
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
220V - 1500 W 220V - 1200 W
: áq«fƒHôμdG äÉehÉ≤ŸG @
.IQGódG ‘ √ó¡L hCG »FÉHô¡μdG QÉ«àq dG Ióq °ûd áæ«q ©e áª«b ≈∏Y ∫ƒ°ü◊G ƒg É¡æe ±ó¡dG -
(R) ±ôëH ΩhÉ≤ŸG áehÉ≤e ¤EG QÉ°ûj -
.É¡∏cÉ«g ≈∏Y Égó‚ »àqdG áeõMC’G ¿GƒdCG Ö°ùM äÉehÉ≤ŸG √òg áª«b Oóq ëoJ -
(Oméga)ÒÑc ÊÉfƒj ±ôM , Ω ÉgõeQh (OHM) ΩhC’G »g á«q FÉHô¡μdG áehÉ≤ŸG IóMh -
:äÉØYÉ°†eh AGõLCG IóMƒ∏d -
:ádhGóàŸG ΩhC’G AGõLCG /CG
ΩhCG »∏ŸG @
1 mΩ = 0,001 Ω = 10-3 Ω
ΩhCG hôμ«ŸG @
1μ Ω = 10-6 Ω
:ádhGóàŸG ΩhC’G äÉØYÉ°†e /Ü
ΩhCG ƒ∏«μdG @
1 kΩ = 1000 Ω = 103 Ω
ΩhCG É≤«ŸG @
1 MΩ = 1000000 Ω = 106 Ω

∫hCq ’G ΩGõ◊G ÊÉqãdG ΩGõ◊G ådÉqãdG ΩGõ◊G ™HGôq dG ΩGõ◊G
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
(¿GƒdC’G RƒeQ ∫hó÷ ô¶fyG)
ådÉãdG ΩGõ◊G
™HGôq dG ΩGõ◊G ÊÉqãdG ΩGõ◊G ∫hCq ’G ΩGõ◊G ¿ƒq∏dG
(Üô°†dG πeÉY)
1 0 0 Oƒ°SCG
1%± 10 1 1 »æH
2% ± 1000 2 2 ôªMCG
1000 3 3 ‹É≤JôH
10000 4 4 ôØ°UCG
100000 5 5 ô°†NCG
1000000 6 6 ¥QRCG
10000000 7 7 »«é°ùØæH
8 8 …OÉeQ
9 9 ¢†«HCG
± 5% 0,1 »ÑgP
± 10 % 0,01 ≈°†a
¿ƒd ÓH

.¬ªéM Ö°ùM ΩhÉ≤ŸG ÉgOóq Ñj »àqdG IQó≤dG QGó≤e áaô©e øμÁ
25 W 2W 1W 0,5 W 0,25 W IQó≤dG
IQƒ°üdG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
q
ÊhÎμd’G ∫É› ‘ ’Éª©à°SG ÌcCG ƒg äÉehÉ≤ŸG øe ´ƒæq dG Gòg q¿EG
(96) áëØ°üdÉH
q 2 •É°ûqædG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG -
Iô«q ¨àŸG äÉehÉ≤ŸG @

(…Èfl) ô«q ¨àe ΩhÉ≤e (´ÉjòŸ) ô«q ¨àe ΩhÉ≤e
»FÉHô¡μdG QÉ«àq dG Ióq °T Ò«¨àd áehÉ≤ŸG áª«b ‘ ºμëàj ¿CG πª©à°ùŸG ô«q ¨àŸG ΩhÉ≤ŸG øuμªjo -
.á«FÉHô¡c IQGO ‘ √ó¡L hCG
ìÉàØe Óãe) ´ÉjòŸG ‘ Égó‚ Iôq«¨àŸG äÉehÉ≤ŸG øe IOóq ©àe ´GƒfCG ∑Éæg : äÉ≤«Ñ£J -
...ôHÉıG ‘ hCG (äƒ°üdG Ò«¨J

.»FÉHô¡μdG QÉ«àq dG Ió°T ‘ ºqμëà∏d Gô«q ¨àe ÉehÉ≤e πª©à°SCG
∑qôfi
»FÉHô¡c
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
áqjQÉ q£H
…Èfl ôq«¨àe ΩhÉ≤e
.(96 ) áëØ°üdÉH 3 •É°ûqædG á£°ûfC’G ¢SGôq μH õ‚CG

IQÉfEG ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ£dG ∫ƒëj ( DEL »Fƒ°†dG çÉ©Ñf’G »FÉæK ) ™q °ûŸG ΩÉª°üdG
q -ê
.ájq ô°üÑdG IQÉ°TEÓd πª©à°ùJ áØ«©°V
áë q£°ùe áeÓY
OƒfCG
OƒfÉc
™°ûe ΩÉª°U
¥QRCG ô°†NCG ôØ°UCG ôªMCG
(·5 √ô£b)
ΩÉqª°üdG
q IQƒ°U
4,5V : ∫Éª©à°S’G ó¡L 2,1V : ∫Éª©à°S’G ó¡L 2,1V: ∫Éª©à°S’G ó¡L 1,6V : ∫Éª©à°S’G ó¡L áq«FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG
30mA : QÉ«àq dG Ióq °T 20mA : QÉ«àq dG Ióq °T 20mA : QÉ«àq dG Ióq °T 10mA : QÉ«àq dG Ióq °T ΩÉª°ü∏d
q
.¬fƒd Ö°ùM ™q °ûŸG ΩÉª°ü∏d
q á«q FÉHô¡μdG ¢üFÉ°üÿG Ò¨àJ -
.Ö£≤à°ùe »FÉHô¡c ¿ƒμe
q ™q °ûŸG ΩÉª°üdG
q - ßM’CG
.OƒJÉμdG ≈∏Y áë£°ùŸG áeÓ©dG ∫q óJ -
.q™°ûŸG ΩÉª°üdG
q ájÉª◊ IQGódG ‘ É«bGh ÉehÉ≤e π°Uƒoj -
.(98) áëØ°üdÉH 4 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôμH õ‚CG
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
q
: á©°ûŸG äÉeÉª°üdG ´GƒfCG ¢†©H
.á«q μ«fÉμ«e ábÉW ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ q£dG ∫ƒëj : »FÉHô¡μdG ∑ôÙG -O
.Égôqaƒj »àqdG IQó≤dGh ∫Éª©à°S’G QÉ«q J ó¡L : »g á«q FÉHô¡μdG ¬°üFÉ°üN -
∫ÉØWCG áÑ©∏d »FÉHô¡c ∑ôfi Ö≤K ádB’ »FÉHô¡c ∑ôfi

(ôªà°ùe QÉq«J) (OOÎe QÉq«J)
q 5 •É°ûæq dG á£°ûfC’G ¢SGôμH õ‚CG
:Rƒeôq dG - 4
ô«q ¨àe ΩhÉ≤e ™°ûe ΩÉª°U ∑ôq fi ΩhÉ≤e ìÉÑ°üe º°SE’G
IQƒ°üdG
q
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
õeôq dG
: »FÉHô¡μdG πÑ≤àŸG áehÉ≤e ¢ù«b RÉ¡L - 5

?»ªbôdG Î‡hC’G πª©à°SCG ∞«c
á°TÉ°ûdG
q
(C) äGQÉ«©dG
∫óq ÑŸG
Ω ÖLƒŸG Ö£≤dG
(COM) ÖdÉ°ùdG
q Ö£≤dG
: »∏j Éªc Î‡hCG RÉ¡éc ¬dÉª©à°S’ »ªbôq dG Îª«à∏ŸG RÉ¡L áÄ«¡J ™≤j
(Ω)äGQÉ«Y ΩÉeCG ∫óq ÑŸG π©éH (ΩhCG) áØ«XƒdG QÉàNCG -
. (2 KΩ ∫Éãe) Ö°SÉæŸG QÉ«©dG QÉàNCG ,äGQÉ«Y Ióq Y Î‡hC’G RÉ¡L ∂∏àÁ -
(COM) ÖdÉ°ùdG
q Ö£≤dGh (Ω) ÖLƒŸG Ö£≤dG ∫Éª©à°SG -
: `H á«fÉ«ÑdG Ωƒ°SôdG ‘ Î‡hC’G RÉ¡÷ õeôn j -
Ω
.»∏j Éªc Î‡hC’G RÉ¡L »Ñ£b ÚH »FÉHô¡μdG QÉ«àq dG øY ¬∏°üa ó©H πÑq ≤àŸG Öncôjo -
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
(0^820 KΩ : ∫Éãe) RÉ¡÷G á°TÉ°T ≈∏Y áehÉ≤ŸG áª«b Iô°TÉÑe CGôbCG @
:á«q ≤«Ñ£J á£°ûfCG - 6

(99) áëØ°üdG
:á«≤«Ñ£J øjQÉ“ -7
:∫hCq ’G øjôªàq dG
.áq«°Sóæ¡dG äGhOC’G Óª©à°ùe »°SGôq c ≈∏Y ΩhÉ≤ŸG º°SQ ó«YCG - CG
.áÑ°SÉæŸG ¿GƒdC’ÉH áeõMC’G ¿ƒdCG ,ΩhÉ≤ŸG áehÉ≤e áª«b ≈∏Y GOÉªàYG - Ü
¿ƒdCq G ΩhÉ≤ŸG áehÉ≤e áª«b
47 KΩ ± 5%
: ÊÉqãdG øjôªqàdG @@
. áfƒ∏ŸG
q ΩÓbC’Gh á«q °Sóæ¡dG äGhOC’G Óª©à°ùe »°SGôq c ≈∏Y ΩhÉ≤ŸG º°SQ ó«YCG - CG
: ¿GƒdC’G RƒeQ ∫hóéH Éæ«©à°ùe Ö°SÉæj ÉÃ º“CG - Ü

á°UÓÿG
.iôNCG ábÉW ¤EG á«q FÉHô¡μdG ábÉ q£dG πjƒëàd äÓÑq ≤àŸG πª©à°ùoJ
.äÓÑq ≤àŸG øe ´GƒfCG Ióq Y ∑Éæg
.á«q FÉHô¡μdG ¬°üFÉ°üN πÑq ≤àe πμd
á```````````«æ≤àq dG ∞```````````FÉXƒdG
.Î‡hC’G RÉ¡éH πÑq ≤àŸG áehÉ≤e áª«b ¢SÉ≤oJ

.»q FÉHô¡μdG QÉ«qàdGh IQGóq dG øY ¬∏°üa ó©H πqÑ≤àŸG ‘ôW ÚH Î‡hC’G Öqcôoj
? º∏©J πg
ègq ƒJ ìÉÑ°üe …OÉ°üàbG ìÉÑ°üe ô°UÉæ©dG

100W 20w áμ∏¡à°ùŸG IQó≤dGG
1 1 OóY
áYÉ°S 15000 áYÉ°S 15000 ∫É¨à°T’G Ióq e
1500KWh 300KWh ∫É¨à°T’G Ióq e ∫GƒW ∑Ó¡à°S’G
ègƒqàdG ìÉÑ°üe øe qπbCG áq«FÉHô¡μdG ábÉ£dG iOÉ°üàb’G ìÉÑ°üŸG ∂∏¡à°ùj : ßM’CG
.…OÉ°üàb’G ìÉÑ°üŸÉH »ª°So Gò¡d .äGôe á°ùªîH

QƒÙG
áææq ≤ŸG Ωƒ°Sôq dÉH π°UGƒàq dG
11OóYOóY¢SQódG
¢SQódG 6
»æ≤àq dG º°Sôq dG
? »æ≤àq dG º°Sôq dG ƒg Ée
? Ωƒ°Sôq dG ´GƒfCG »g Ée
? OÉ©HC’G »KÓK É«fÉ«H Éª°SQ õ‚CG ∞«c

»æ≤àq dG º°Sôq dG 11 OóY ¢SQódG
: ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG -1
(108) áëØ°üdÉH
á````æ`æ`≤ŸG Ωƒ`````°Sôq dÉH π``````°UGƒàdG

: »æ≤àq dG º°Sôq dG ∞jô©J -2
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 1 •É°ûæq dG õ‚CG
äÉÑ«côqàdG hCG ä’B’Gh äGóq ©ŸGh ™£≤dG ∫Éμ°TCG øY ÊÉ«H ÒÑ©J ƒg »æ≤qàdG º°Sôq dG :∞jô©qàdG
É¡«∏Y ≥Øàq e á«q °SÉ°SCG óYGƒb ≈∏Y õμJôj ƒgh ; É¡àØ«Xƒd É¡FGOCG á«q Ø«c ∂dòch É¡àYÉæ°U á«q Ø«ch
äÉeƒ∏©ŸG IAGô≤d º¡æ«H ¿ƒ«æ≤àq dG É¡H πeÉ©àj á«q ≤«≤M á¨d ¿ƒμJ q óYGƒ≤dG √òg , É«q ŸÉY
.º°Sôq dG á£°SGƒH É¡æY ÒÑ©àq dG hCG º°Sôq dG øe áØ∏àıG
:Ωƒ°Sôq dG ´GƒfCG -3
≥dGõq dG Ωó≤∏d OÉ©HC’G »q KÓqãdG º°Sôq dG - 1
.Ú©dG √GôJ Ée Ö°ùM èàn æŸG hCG á©£≤dG ºéM Ëó≤J øe OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dG øqμÁ

≥dGõdG Ωó≤∏d ∂qμØŸG º°Sôq dG - 2
RGôHEG ±ó¡H OÉ©HC’G »KÓK º°SôH IóYÉÑàeh áÑqJôe èàæŸG ™£b Ëó≤J øe ∂qμØŸG º°Sôq dG øqμÁ
.¬FGõLCG Ö«côJh ¬dÉ¨à°TG áq«Ø«c
≥dGõq dG Ωó≤dG øe (2) á©£≤∏d »Øjô©àdG º°Sôq dG - 3
ábO πμH äÉ°SÉ«≤dGh πμ°ûdG
q ¬«a RÈjh IóMGh á©£≤d §bÉ°ùe Ióq Y ≈∏Y »Øjô©àq dG º°Sôq dG …ƒàëj
.™æ°üdG ±ó¡H

q º°Sôq dG - 4
≥dGõq dG Ωó≤∏d πeÉ°ûdG

™£≤dG ¬˘«˘a º˘qbô˘J ,∫É˘ª˘©˘à˘°S’G á˘«q ˘©˘°Vh ‘ ƒ˘gh ¬˘©˘£˘b π˘eÉ˘μ˘H è˘àn ˘æŸG π˘eÉ˘°ûdG
q º˘°Sôq ˘dG Ωóq ˘≤˘j
.áfhóÃ
q Öë°üoJh

: á«q °SÉ°SC’G óYGƒ≤dG ¢†©H - 4
: äÉ°SÉ≤ŸG -1
É¡«∏Y ≥Øàq eh IóM
q ƒe äÉ°SÉ≤e ¤EG ™°†îj »æ≤àq dG º°Sôq dG ¬«∏Y õéæf …òdG ¥QƒdG äÉ°SÉ≤e
:»JB’Éc
¢SÉ«≤dG äÉ°SÉ≤ŸG
A1
840 X 1188 A0
A0
A3 594 X 840 A1
840
A2
420
210
A4 420 X 594 A2
29
7
59
4 297 X 420 A3
11
88 210 X 297 A4
•ƒ£ÿG - 2
äÉ¶MÓe º°Sôq dG §ÿG º°SG

ôq ªà°ùe ∂«ª°S q§N
ÚJôq e …hÉ°ùj ∂«ª°q ùdG q§ÿG ∂ª°S
≥«bôq dG §ÿG ∂ª°S
ôq ªà°ùe ≥«bQ q§N
ÉÑjô≤J · 2 = áq£ŸG ∫ƒW

™q£≤àe ≥«bQ q§N
ÉÑjô≤J · 1 = äÉq£ŸG ÚH áë°ùØdG
.ÉÑjô≤à · 10 = á∏jƒ£dG áq£ŸG ∫ƒW

§∏àfl ≥«bQ q§N
ÉÑjô≤J · 1 =äÉq£ŸG ÚH áë°ùØdG

q -3
º∏°ùdG
:á«q æ≤àq dG Ωƒ°Sôq dG õo éær oJ
( 1:1 = ºq∏°S ∫Éãe) »≤«≤◊G ¢SÉ«≤∏d ÉjhÉ°ùe º°Sôq dG ¢SÉ«b ¿ƒμj ÉeóæY »≤«≤M ºq∏°ùH *

( 2:1 = ºq∏°S ∫Éãe) »≤«≤◊G ¢SÉ«≤dG øe ÈcCG º°Sôq dG ¢SÉ«b ¿ƒμj ÉeóæY ÒÑμJ ºq∏°ùH *
( 1: 5 = ºq∏°S ∫Éãe) »≤«≤◊G ¢SÉ«≤dG øe ô¨°UCG º°Sôq dG ¢SÉ«b ¿ƒμj ÉeóæY Ò¨°üJ ºq∏°ùH *
](1200)»≤«≤◊G ¢SÉ«≤dG ≈∏Y (120)º°Sôq dG ¢SÉ«b[ 120 :1200 = IQƒÑ°ùdG q º°SQ ºq∏°S
12 :120 = 1 :10
Iô°ûY ≈∏Y óMGh CGôbCGh 1 : 10 = ºq∏°S º°Sôq dG äÉfÉ«H ∫hóL ‘ ÖàcCG
: º°Sôq dG á≤jôW õeQh äÉfÉ«ÑdG ∫hóL - 4

s J mäÉfÉ«H ∫hóéH ≥aôjo h QÉWEG πNGO º°Sôq dG õo éæjo
èàn æŸGh º°Sôq dG ¢üFÉ°üN ¢†©H ¬H í°Vƒo
.((100) áëØ°üdÉH
q ≥dGõq dG Ωó≤∏d πeÉ°ûdG
q º°Sôq dG : ∫Éãe) ¬ª°Sôf …òdG
º°Sôq dG QÉWEG
èàæŸG äÉfƒμe
q
ábQƒdG ±ôW áfhóŸG
º°Sôq dG ºq∏°S èàæŸG º°SG

q
äÉfÉ«ÑdG ∫hóL
≥dGõdG
q Ωó≤dG
º°SqôdG á≤jôW õeQ

: OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dG - 5
q πeq CÉJCG ∗
.èàæà°SCGh ßM’CG ºq K OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dGh IQƒ°üdG
(…Qƒ°Tƒe πμ°T) âjÈμdG áÑ∏Y - 1
(Ql ƒ¶æe) OÉ©HC’G »KÓK ºl °SQ á«q aGôZƒJƒa IQƒ°U
45 53
°
E F
A B
37
G
D C
16
.áÑ∏©dG øe √ƒLh 3 OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG RÈj : ßM’CG

.Éjq OƒªYh É«q ≤aCG á«q ≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dÉH ºn °Sp Qo (ABCD) : »eÉeC’G ¬LƒdG ∗
¿É q£ÿG º°SQo h á«≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dÉH ¿ÉjOƒª©dG ¿É q£ÿG ºn °Sp Qo (BFGC) : »æ«ª«dG ¬LƒdG ∗
.á«q ≤aC’G •ƒ£ÿG ™e áLQO 45 ájhGR ¿Éfƒμe q »≤«≤◊G ∫ƒ£dG øe ô¨°UCG ∫ƒ£H ¿ÓFÉŸG
¿ÓFÉŸG ¿É q£ÿG º°SQh á«≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dÉH ¿É«≤aC’G ¿É q£ÿG º°SQ(EFBA) : …ƒ∏©dG ¬LƒdG ∗
.á«q ≤aC’G •ƒ£ÿG ™e áLQO 45 ájhGR ¿Éfƒμe q »≤«≤◊G ∫ƒ£dG øe ô¨°UCG ∫ƒ£H

(ÊGƒ£°SCG πμ°T) á«q dGó«e - 2
(Ql ƒ¶æe) OÉ©HC’G »KÓK ºl °SQ á«q aGôZƒJƒa IQƒ°U

2
,(2) ÊGƒ£°SC’G É¡Ño fÉLh (1) í q£°ùŸG á©£≤dG ¬Lh OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG RÈj : ßM’CG
.á«q ≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dÉH º°SQo : (1) »eÉeC’G ¬LƒdG ∗
.»≤aC’G q§ÿG ™e áæ«q ©e ájhGR Éfƒμe q »≤«≤◊G ∫ƒ q£dG øe ô¨°UCG ∫ƒ£H º°SQo : (2) ÖfÉ÷G ∗
: èàæà°SCG - 3
:ójó– Öéj OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG á≤jô£H ΩÉéMC’G º°Sôd
¿Éμe ¿ƒμj ¿CG Öéj ÉªéM á©£≤dG ¬«a RÈJ º°SQ RÉ‚E’ :(ôXÉæq dG ¿Éμe)ô¶æq dG √ÉŒG - CG
∂dP ¿ƒμ
q o«a ÉjOƒªY πØ°SC’G ¤EG hCG ≈∏YC’G ¤EGh É«≤aCG Iô°ùj hCG áæÁ §°SƒdG øY ÉLQÉN ôXÉqædG
:‹Éàq dG ∫hó÷G ‘ É¡eóq ≤f ô¶f äÉgÉéqJG ™HQCG
áfGƒ£°SCG äÓ«£à°ùŸG …RGƒàe õeôq dG ô¶æq dG √ÉŒG
…ƒ∏©dG Úª«dG

áfGƒ£°SCG äÓ«£à°ùŸG …RGƒàe õeôq dG ô¶æq dG √ÉŒG
»∏Ø°ùdG
q Úª«dG
…ƒ∏©dG QÉ°ù«dG
»∏Ø°ùdG
q QÉ°ù«dG
: »eÉeC’G ¬LƒdG - Ü
º°Sôq dG ¬H CGóÑf …òdG ¬LƒdG ƒg -
.»≤«≤◊G ¬∏μ°ûH º°Sôjh ¬JÉ°SÉ«b ô«q ¨àJ ’ -
: á©£≤dG ÖfGƒL ¿ƒμJq »àdG ¬LhC’G »gh : IóYÉÑàŸG ¬LhC’G - ê
. á«q ≤«≤◊G É¡JÉ°SÉ«≤H º°SôJ ájq Oƒª©dG ´Ó°VC’G πq c -
.ájRGƒàe •ƒ£îH º°Sôjh ô«q ¨àj ’ á©£≤dG ‘ ´Ó°VC’G …RGƒJ -
.áq«≤«≤◊G äÉ°SÉ«≤dG øe qπbCG äÉ°SÉ«≤H ájRGƒàe á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SôoJ -

: πª©à°ùf óYGƒ≤dG √òg ΩGÎM’
‘ »ÑfÉL ¬Lƒd á∏FÉŸG •ƒ£ÿG πc É¡qfƒμJ »àdG ájhGõdG »gh :•ƒ£ÿG ÜGô¡r pà°SG r ájhGR -
(»≤aC’G q§ÿG ™e 600 hCG 450 hCG 300 IOÉY ¿ƒμJ).º°Sôq dG

…òdG Oó©dG ƒgh : (á∏FÉŸG •ƒ£ÿG ∫GƒWCG Ò¨°üJ πeÉY hCG) (K) •ƒ£ÿG ÜGô¡à°SG πeÉY -
∞°üf ÚH) º°Sôq dG ‘ á∏FÉŸG äÉª«≤à°ùŸG äÉ°SÉ«b ≈∏Y ∫ƒ°üë∏d ´Ó°VC’G OÉ©HCG ‘ ¬Hô°†f
. (0,7 > K > 0,5) ÉÑjô≤J »≤«≤◊G ó©ÑdG »r ã∏Kh
óYÉÑàe »ÑfÉL ¬Lh
»¡ÑL »eÉeCG ¬Lh

πFÉe q§N
•ƒ£ÿG ÜGô¡à°SG ájhGR
»≤aCG y§N
: ÉÑ©q μe áμÑ°ûdG
q ≈∏Y Éæª°SQ : ∫Éãe
E F .äÉ©Hôe 9 ™∏°V πc ∫ƒW
»Ø∏ÿGh »eÉeC’G ¿É¡LƒdG - 1
(EFGH)h (ABCD)
A .ô«q ¨àJ ⁄ á«q ≤«≤M Éª¡JÉ°SÉ«b
B á«ÑfÉ÷G ¬LhC’G - 2
(BFGC - AEFB)
H G
(AEHD - DHGC)
âª˘°SQ É˘¡˘«˘a á˘∏˘FÉŸG äÉ˘ª˘«˘ ≤˘ à˘ °ùŸG
C
.áq«≤«≤◊G OÉ©HC’G øe ô¨°UCG ∫GƒWCÉH
D
(äÉ©Hq ôe 9 øe πq bCG)

á«dÉàq dG ¥ô£dG ióMEG ™Ñàq f ¿CG øμÁ É¡ª°SQh á∏FÉŸG •ƒ£ÿG ÉjGhR ójóëàd :á¶MÓe
.ÉjGhõdG á∏≤æe πª©à°ùf -
q äÉ©qHôe qπ¨à°ùf -
.áμÑ°ûdG
°
° °
°
πª©à°ùf -
°
(600) ¢Sƒch Iô£°ùŸG
° πª©à°ùf -
(450) ¢Sƒch Iô£°ùŸG
(113h 112 ) áëØ°üdÉH

q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 6h 5 •É°ûæq dG õo ‚CG - 4
.áÑbGôŸGh ¢ù«≤dG äGhOCG -6
áLQq óŸG Iô£°ùŸG - 1

.Îª«q∏ŸG ∞°üæH hCG Îª«q∏ŸÉH áLQq óe ájq OÉY ¢ù«b IGOCG Iô£°ùŸG
ΩÉ¡HE’G óYÉ°ùj ¿CG øμÁ

.¢SÉ«≤dG ójó– ≈∏Y
§«£îàq dG ácƒ°T ôq L √ÉéqJG

.Ò£°ùàq dG óæY º∏≤dG hCG
≥dGõdG Ωó≤dG - 2
â«Ñãàq dG »ZôH
¥’õe ≥dGõdG Ωó≤dG Ëó≤J (CG
áLQq óeIô£°ùe
áq«fQh
.(∂dP øe áqbO ÌcCÉHh Óãe Îª«q∏ŸG ô°û©o H )áqbóH ∫GƒWC’G ¢ù«≤d IGOCG ƒg ≥dGõq dG Ωó≤dG
∫Éª©à°S’G á≤jôW (Ü
p Iô£°ùŸG ôrØ°U
á«q fQƒdG ôrØ°Uh p ÚH ¢SÉ«≤dG CGô≤fh ÚqμØdG ÚH É¡°ù«b ójôf »àdG á©£≤dG ót °ûoJ
á©£≤dG
? ≥dGõq dG Ωó≤dÉH ¢ù«bCG GPÉe (ê

¢ù«b πãe πNGóq dG øeh ; ∂ª°ùdG
q ¢ù«b πãe êQÉÿG øe OÉ©HC’G ¢ù«b øe øqμÁ ≥dGõq dG Ωo ó≤dG
.Ö≤qãdG ô£b ¢ù«b hCG ≥ª©dG
(ÜÉ≤ãŸG ô£b) ∂ª°ùdG
q ¢ù«b Iõ◊G ≥ªY ¢ù«b
(Ö≤qãdG ô£b) »∏NGO ¢ù«b

á«q fQƒdG (O
.Îª«q∏ŸG øe πq bCÉH áLQq óe »¡a á«q fQƒdG Éeq CG Îª«q∏ŸÉH áLQq óe ≥dGõdG Ωó≤dG Iô£°ùe
1/10 á«q fQh

Iô£°ùe 10 ¤EG á˘ª˘°ù≤˘
q e Îª˘«˘q∏˘ e 9 á˘q«˘fQƒ˘dG ∫ƒ˘W
É¡æe AõL πq c ∫ƒW ¿ƒμ«a á°ùjÉ≤àe AGõLCG
á«fQh (Îª«q∏e 0^9)Îª«q∏e 9/10
? ¢SÉ«≤dG CGôbCG ∞«c

:∫Éãe
: Iô£°ùŸG ≈∏Y á«q fQƒdG ôØ°U πÑb CGôbCG -
Îª«q∏e 3
»≤à∏j …òdG q§ÿG á«q fQƒdG ≈∏Y ø«q ÑJCG -
.Iô£°ùŸG •ƒ£N ióMEÉH
ÚH á«fQƒdG ≈∏Y äÉLQódG OóY Ö°ùMCG -
: Iô£°ùŸG q§îH »≤à∏j …òdG q§ÿGh ôØ°üdG
äÉLQO 4
(· 3^4) · 4 π°UÉa 3 : ¢SÉ«≤dG CGôbCG -
?¢SÉ«≤dG áqë°U øe óqcCÉJCG ∞«c

a b
(d) á«q fQƒdG q§N »≤à∏j -
(b)Iô£°ùŸG q§îH
.Îª«q∏e 7 = ∫ƒW (b)h (a)ÚH -
: ∫ƒ£dG (äÉLQO4 (d)h )(c)) ÚH -
c d 0,9 x 4 = 3,6 mm
(ab) - (cd) = ¢SÉ«≤dG ¿ƒμj -
m 7 - 3,6 = 3,4 mm
Îª«q∏e 3^4 = øjôØ°üdG ÚH áë°ùØdG -

: áq«dÉY áqbóH ≥dGR Ωób (`g
1/50 á«fQƒH ≥dGR Ωób ∗
:»ªbQ ≥dGR Ωób ∗
(115 )áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 7 •É°ûæq dG õ‚CG (h
ÉjGhõq dG á∏≤æe - 3
.ΩÉéMC’G äÉë q£°ùe ÚH ÉjGhõq dG ¢ù«≤d IGOCG »g ÉjGhõq dG á∏≤æe : Ëó≤J (CG
êQóe IôFGO ∞°üf
â«ÑãàdG »ZôH
Iô£°ùe

ÉjGhõq dG á∏≤æŸ ¿GôNBG ¿ÉYƒf
∫Éª©à°S’G áq«Ø«c (Ü
1
2
áLQO 45 = (2) ∞£°ûdG h (1) í£°ùdG

q ÚH ájGhõq dG

ájq Qƒ°TƒŸG ∫Éμ°TCÓd OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dG - 7
:á£«°ùÑdG ájq Qƒ°TƒŸG ∫Éμ°TC’G ¢†©H - 1
iôÛG Iõq ◊G äÓ«£à°ùŸG …RGƒàe
áëàØdG πFÉŸG í£°ùdG

q ∞£°ûdG
q
.(116 )áëØ°üdÉH
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 8 •É°ûæq dG õ‚CG -2
q ¥QƒdG »æK -3
iƒ≤ŸG
.ábQƒdG ≈∏Y »æqãdG ¿Éμe §ÿG º°Sôf -
.ó«dÉH É¡«∏Y §¨°†fh »æqãdG ¿Éμe Iô£°ùŸG ™°†f -
§¨°†f ºK ábQƒdG øe »q≤ÑàŸG ÖfÉ÷G óq °ûf -
.Iô£°ùŸG ÖfÉL ™e ¬«æãd ¬«∏Y

äÓ«£à°ùŸG …RGƒàŸ OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dG RÉ‚EG πMGôe - 4
C

G
H
B
A
Îª«q∏e 55 = ∫ƒ£dG AD = ∫ƒ`£dG

Îª«q∏e 40 = ¢Vô©dG AB = ¢Vô`©dG .ºé◊G äÉ°SÉ«b ÈàYCG 1
Îª«q∏e 20 = ∂ª°ùdG
q AE = ∂````ª°ùdG
q
º°Sôq dG äGhOC’Gh πª©dG Oó©dG
B C
ºé◊G øe QÉàNCG
»eÉeC’G ¬LƒdG
ABCD : OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq ∏d 2
(É«∏Ø°S É«≤aCG AD ¿ƒμj ¿CG ≈∏Y)
A D
B C »eÉeC’G ¬LƒdG º°SQCG

ABCD
· 55 =∫ƒW
3
· 40 =¢VôY
º∏bh Iô£°ùŸG :äGhOC’G
A D ¢UÉ°Uôq dG

º°Sôq dG äGhOC’Gh πª©dG Oó©dG
F G ô¶ædG √ÉŒG QÉàNCG

…ƒ∏©dG …QÉ°ù«dG
B C
πeÉYh 45° ájhGõH
K = 0,7 ÜGô¡à°SG
: á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SQCG
E §q N ∫ƒ£H AE - BF - CG
A D
.áμÑ°ûdG
q äÉ©qHôe øe øjô£b
0,7 x 20 = 14 mm 5
º∏bh Iô£°ùe :äGhOC’G
.áμÑ°ûdG
q äÉ©Hôeh ¢UÉ°Uôq dG
á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SQCG hCG
áq«°Sóæ¡dG äGhOC’G ∫Éª©à°SÉH
Iô£°ùe :äGhOC’G
áLQO 45 ¢Sƒch
.¢UÉ°UôdG
q º∏bh
F G
•ƒ£ÿG ±GôWCG §HQCG
B C
Éjq OƒªYh É«q ≤aCG
EF - FG
6
º∏bh Iô£°ùe :äGhOC’G
.¢UÉ°Uôk dG
E
OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG ≈¡àfG
A D

»≤«Ñ£J øjô“

êQóe IQƒ°U Ωóq ≤f
»KÓK Éª°SQ áμÑ°ûdGq ≈∏Y õ‚CG
äÉ«°UÉÿÉH êQóŸG Gò¡d OÉ©HC’G
:á«dÉàdG
: º°Sôq ∏d »eÉeC’G ¬LƒdG -
.º¡°ùdG
q √ÉŒG
450 ô¶ædG √ÉéqJG -
K = 0,7 -
1:10 = º°Sôq dG ºq∏°S -
º°Sôq dG RÉ‚EG πMGôe

-1-
äÉ°SÉ«≤dÉH á©£≤dG ºéM º°SôH CGóÑf -
: á«LQÉÿG
(º∏°ùdG)
q * (á«≤«≤◊G OÉ©HC’G) = º°SqôdG OÉ©HCG
äÓ«£à°ùe …RGƒàe
»eÉeC’G ¬LƒdG º°SQCG -
· 40 = ∫ƒW
· 60 = ´ÉØJQG
á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SQCG -
· 56 = 80 * 0,7 : ∫ƒW
· 56 = ∫ƒ£dG
: πª©à°SCG -
¢Sƒch Iô£°ùŸG
. á∏FÉŸG •ƒ£ÿG ±GôWCG §HQCG -

-2-
: á≤jô£dG ¢ùØæH º°SQCG -
π°üMC’ ¬aòMCÉ°S …òdG Aõ÷G
Iõq M ≈∏Y
· 20 = (od)
:á∏FÉŸG •ƒ£ÿG
dh = cg = bf = ae
25 x 0,7 = 17,5
· 17,5 = §ÿG ∫ƒW
-3-
IóFGõq dG •ƒ£ÿG ±òMCG -
…òdG Aõ÷G ójóL øe º°SQCG -
á«fÉK Iõq M ≈∏Y π°üMC’ ¬aòMCÉ°S
· 20 = (hm)
h :á∏FÉŸG •ƒ£ÿG
· 17,5 = ∫ƒW

-4-

IóFGõdG •ƒ£ÿG ±òMCG -
øjòdG øjCGõ÷G ójóL øe º°SQCG -
ÚØ£°T ≈∏Y π°üMC’ Éª¡aòMCÉ°S
· 5 = (au) = (sd)
:á∏FÉŸG •ƒ£ÿG
dt = av = 10 x 0,7 = 7
·7 = ∫ƒW
-5-
IóFGõdG •ƒ£ÿG ±òMCG -
»KÓãdG º°Sôq dG ≈∏Y π°üMCG -
êQóª∏d »FÉ¡ædG OÉ©HC’G
∂«ª°S §îH ¬ª°SQ ó«YCG -

(122) áëØ°üdG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH 12 - 11 - 10 - 9 á£°ûfC’G õ‚CG - 4
á«q fGƒ£°SC’G ∫Éμ°TCÓd OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG - 8

-1
:á£«°ùÑdG á«q fGƒ£°SC’G ∫Éμ°TC’G ¢†©H
o
Ö≤qãdG Aƒàæq dG áfGƒ£°SC’G
QÉ°ùëf’G •hôıG ∞£°ûdG

q
q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 13 •É°ûæq dG õ‚CG - 2
.áfGƒ£°SCÓd OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG RÉ‚EG πMGôe - 3
ô``£``b
∫ƒ```W

º°Sôq dG äGhOC’Gh πª©dG ºbôdG
Îª«q∏e 30 = ô£≤dG
:‹ÉqàdÉc äÉ°SÉ«≤dG ÈàYCG 1
Îª«q∏e 60 = ∫ƒ£dG

¬Lƒc áfGƒ£°SC’G ¬Lh QÉàNCG
2
.OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq ∏d »eÉeCG
:»eÉeC’G ¬LƒdG º°SQCG

·15 = ´É©°ûH IôFGO
3
QÉcÈdG :äGhOC’G
¢UÉ°Uôq dG º∏bh
K = 0,7. h 300 ájhGõH (…ƒ∏©dG Úª«dG)

ájhGRh á∏FÉŸG •ƒ£ÿG √ÉéqJG QÉàNCG
:ÜGô¡à°SE’G πeÉYh ÜGô¡à°S’G
4
áfGƒ£°SC’G Qƒfi º°SQCG

O2
õcôe øe ÉbÓ£fG ( O1 O2 )
∫ƒ£Hh 30°ájhGõH IôFGóq dG 5
O1
»∏°UC’G ∫ƒ q£dG »ã∏K …hÉ°ùj
· 40 = ( 2/3 ) X 60

:äGhOC’G
Iô£°ùe -
QÉcôH - 6
¢UÉ°Uôq dG º∏b -
600 ¢Sƒc -
»Ø∏ÿG ¬LƒdG º°SQCG

≥«bQ q§îH áfGƒ£°SCÓd
O2
(·15´É©°ûH IôFGO) 7
QÉcôH :äGhOC’G
O1
¢UÉ°Uôq dG º∏bh
áfGƒ£°SC’G ÖfÉL º°SQCG

Ú°SÉªàe Ú q£îH
.ÚJôFGódG ™e
O2 :¢SÉªàdG •É≤f
8
( O1 O2 ) (ab)
O1 ( O1 O2 ) (cd)
º∏bhIô£°ùe :äGhOC’G
600 ¢Sƒch ¢UÉ°Uôq dG

øe »FôŸG Aõ÷G º°SQCG
∂«ª°S q§îHáfGƒ£°SC’G
»ØıGAõ÷G ƒfiCGh ôq ªà°ùe
.™ q£≤àe ≥«bQ §îH ¬ª°SQCG hCG

:äGhOC’G
äÉë‡ - 9
QÉcôH -
.¢UÉ°Uôq dG º∏b -
º°Sôq dG »¡àfG
OÉ©HC’G »KÓãdG
»≤«Ñ£J øjô“
ÚØ£°ûH á≤∏M IQƒ°U Ωóq ≤f
»KÓK Éª°SQ áμÑ°ûdG ≈∏Y õ‚CG
äÉ«°UÉÿÉH á≤∏◊G √ò¡d OÉ©HC’G
:á«dÉàdG
:º°Sôq ∏d »eÉeC’G ¬LƒdG -
.º¡°ùdG
q √ÉŒG
K = 0,7 -
.1 :2 = º°Sôq dG ºq∏°S -

-1-
äÉ°SÉ«≤dÉH áfGƒ£°SCG º°SQCG -
O2
.á©£≤∏d á«LQÉÿG
= º°Sôq dG OÉ©HCG
(º∏°ùdG)
q * (á«≤«≤◊G OÉ©HC’G)
60 »eÉeC’G ¬LƒdG -
· 40 = ô£b
O1 °
60 ``H πFÉe :áfGƒ£°SC’G Qƒfi -

0
O1 O2 = 40 x 0,7 = 28 ∫ƒW
· 28 = (O1 O2)

-2-
øe ±òë«°S …òdG Aõ÷G º°SQCG -
≈∏Y ∫hCq G ∞£°T ƒgh áfGƒ£°SC’G
º°Sôq ∏d »eÉeC’G ¬LƒdG
(450 x 10)
O2
10 x (1 : 2) = 5 ∫ƒ q£dG
º∏°ùdÉH
q ôqKCÉàJ ’ ájhGõq dG
O3
450 x 5 `H ÉØ£°T º°SQCG
O1
O1 õcôÃ IôFGO -
· 30 = ô£b
(O1 O3) = 5 X 0,7 = 3,5
· 3,5 = (O1 O2)
O3 õcôÃ á«fÉK IôFGO -
· 40 ô£b
-3-
ó©H IóFGõdG •ƒ£ÿG ±òMCG
∫hCq ’G ∞£°ûdG
q º°SQ
≈∏Y ÊÉãdG ∞£°ûdG q º°SQCG -
O2
O4 :á©£≤∏d »Ø∏ÿG ¬LƒdG
(O2) õcôÃ IôFGO -
O3 · 30 = ô£b
O1
(O4 O2) = 5 x 0,7 = 3,5
· 3,5 = (O4 O2)

(O4) õcôÃ á«fÉK IôFGO -
· 40 ô£b

-4-
ó©H IóFGõdG •ƒ£ÿG ±òMCG

O2 ÊÉqãdG ∞£°ûdG º°SQ
O4
´Ó°VC’G º°Sôf ¿CG øμÁ )
(á© q£≤àe •ƒ£îH á«q ØıG
O3
O1
…òdG ÒNC’G Aõ÷G º°SQCG
Ö≤K : á©£≤dG øe ±òë«°S
º°SQCG Éª∏ãe Ö≤qãdG º°SQCG
(O2 )h(O1)ÚH áfGƒ£°SCG
-5-
IóFGõdG •ƒ£ÿG ±òMCG
.Ö≤qãdG º°SQ ó©H
:»FÉ¡ædG OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG
O1
RGôHEG ¿hóH OÉ©HC’G »KÓK º°SQ
.á«q ØıG ´Ó°VC’G
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH 16 - 15 - 14 á£°ûfC’G õ‚CG -4

(139) áëØ°üdG

…hó«dG QÉ°ûæŸÉH ™£≤dG - 9
1 QÉ°ûæŸG
: øe QÉ°ûæŸG ¿ƒμàj
2
πμ«¡dG - 1
OGóq ŸG - 2
3
¢†Ñ≤ŸG - 3
4
(IôØ°ûdG)QÉ°ûæŸG
q -4
πμ«g ≈∏Y IôØ°ûdG
q Ö«côJ óæY
á¡L
q ƒe É¡fÉæ°SCG ¿ƒμJ QÉ°ûæŸG
.ΩÉeC’G ¤EG
™£≤dG áq«∏ªY
áàHÉãdG áeõ∏ŸÉH á©£≤dG óq °ûJ -
.πª©dG Ió°†æe ≈∏Y
≈æª«dG ó«dÉH ¢†Ñ≤ŸG ∂°ùeCG -
iô°ù«dG ó«dÉH πμ«¡dG ∂°ùeCG -
¤EG á¡Lƒe QÉ°ûæŸG ¿Éæ°SCG -
.ΩÉeC’G
Oóq ÙG ¿ÉμŸÉH QÉ°ûæŸG ™°VCG -
.™£≤∏d
áq«b’õfG ácôëH ™£≤dG qºàj -
QÉ°ûæŸG ™aO ÚH áª«≤à°ùe
.§≤a ΩÉeC’G ¤EG ¬©aO óæY Ó«∏b QÉ°ûæŸG ≈∏Y §¨°VCG - .á©£≤dG ≈∏Y √ôq Lh
Ió°†æŸG áeõ∏e ¿OÉ©ŸG ™£≤d QÉ°ûæŸG

.Ö``````````≤qãdG - 10
ÜÉ```````````````````≤ãŸG :™£≤dG IGOCG -1

Êhõ∏M iô›
¢SCGôdG º°ù÷G πjóq dG
™WÉb óq M
ÜÉ≤ãŸG ¢SCGQ
ÚH ÜÉ≤ãŸG ±ƒL ¿ƒμàj
q
Êhõ∏M iô› Ú«fhõ∏◊G øjôq ÛG
ÜÉ≤ãŸG ±ƒL
ÜÉ≤ãŸG ´GƒfCG - 2
¿OÉ©ŸG ÜÉ≤ãe
áfÉ°SôÿG ÜÉ≤ãe
Ö°ûÿG ÜÉ≤ãe

.Ö≤qãdG á````````````dBG - 3
∂Ñ°ûe ∑ôq fi
∂°ù‡
ÜÉ≤ãe á©£b
áeõ∏e Iõ«cQ
ìÉàØŸGh ∂°ùªŸG
∂°ùªŸG
IôμH ìÉàØŸG
Ò°S
áeõ∏ŸG
Ò«˘¨˘à˘H á˘dB’G ≈˘∏˘Y ÜÉ˘˘≤˘ ãŸG ¿GQhO á˘˘Yô˘˘°S ô˘˘«q ˘ ¨˘ à˘ J

.ÚJôμÑdG ≈∏Y Ò°ùdGq áq«©°Vh

ádƒªÙG Ö≤qãdG ádBG ºé◊G IÒ¨°üdG Ö≤qãdG ádBG πeÉM ºé◊G IÒÑμdG Ö≤qãdG ádBG

: Ö≤qãdG á«q ∏ªY - 5
Ö≤qãdG RÉ‚EG πMGôe
§«£îàdG ácƒ°T Ò£°ùàdG (1

(A ¢SÉ˘˘«˘ ≤˘ dG) Ö≤˘˘qã˘ ˘dG ¿É˘˘ μ˘ ˘e ó˘˘ jó– - CG
.§«£îàq dG ácƒ°Th Iô£°ùŸG ∫Éª©à°SÉH
∫Éª©à°SÉH Ö≤qãdG ¿Éμe (∫hCq G §N) º°SQ (Ü
.§«£îàq dG ácƒ°Th ¢SƒμdG
áLQq óe Iô£°ùe á˘˘Ñ˘ °ùæ˘˘dÉ˘˘H Ö≤˘˘ã˘ dG ¿É˘˘μ˘ e º˘˘ °SQ ΩÉ“EG (ê
.á≤jô£dG ¢ùØæH á©£≤dG øe ÊÉãdG ÖfÉé∏d
AÉ£Z hP ¢Sƒc

§«≤æàdG (2
ábô£e Ö°SÉæŸG ¿ÉμŸG ‘ •É≤æŸG ™°Vh (CG
.á©£≤dG í£°S ™e GóeÉ©àe
ábô£ŸÉH •É≤æŸG Üô°V (Ü
.áeõ∏ŸÉH á©£≤dG â«ÑãJ (3
•É≤æe
Ö°ùM Ö°SÉæŸG ÜÉ≤ãŸG QÉ«àNG (4

…òdG Ö≤qãdG ô£bh á©£≤dG IOÉe
.√õéææ°S
.∂°ùªŸÉH ÜÉ≤ãŸG â«ÑãJ (5
.áHÉ≤ãdG π«¨°ûJ (6
.Ö°SÉæŸG ¿ÉμŸG ‘ Ö≤qãdG RÉ‚EG (7
¿ó©ŸG ¬fGQhO AÉæKCG ÜÉ≤ãŸG πjõj -
Éªæ«H ¬eóq ≤J ∫ƒ£Hh √ô£b IôFGO ‘
.ÉeÉ“ áàHÉK á©£≤dG πq °†J
ácôM »q g(Mc)™£≤dG ácôM -
ÜÉ≤ãŸG É¡H Ωƒ≤j á«q fGQhO
ácôM »g (Ma)ájq ò¨àdG ácôM -
.ÜÉ≤ãŸG Ωóq ≤J
:ájÉª◊G óYGƒb - 6
Ée πq c ó©Ñfh πª©dG õcôÃ áeRÓdG äGhOC’G º q¶æf -
.√QGƒéH øeh ádB’G πª©à°ùŸ Gô£N çóëj ¿CG øμÁ
.∂°ùªŸÉH ìÉàØe OƒLh ΩóY øe âÑq ãàdG -
.ÜÉ≤ãª∏d óq«÷G â«ÑãqàdG øe óqcCÉàdG -
.á©£≤∏d óq«÷G â«ÑãqàdG øe óqcCÉàdG -
.Ö≤qãdG AÉæKCG ó«dÉH ÜÉ≤ãŸG ∂°ù‰ ’ -
.á°VÉØ°†ØdG ¢ùHÓŸG AGóJQG Öæq éàf -
.≥æ©dG á£HQ AGóJQG Öæq éàf -
.πjóæe ¿hóH πjƒ£dG ô©°ûdG Öqæéàf -

.çOGƒ◊G øe ájÉbƒdGh ájÉª◊G πFÉ°Sh ¢†©H - 11

¢SCGôq dG ájÉª◊ :IPƒNo - 2 øjó«dG ájÉª◊ :äGRÉØ≤dG - 1
¢ùØæàdG RÉ¡L ájÉª◊ :¢ùØæJ IÉØ°üe - 4 Úæ«©dG ájÉª◊ :äGQÉ q¶f - 3
ájÉª◊G πFÉ°Sh ∫Éª©à°SG :∫Éãe - 6 ±GôWC’Gh º°ù÷G ájÉª◊:πª©dG AÉ°ùc - 5

.áØ∏àfl ∫Éμ°TC’ OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG - 12
.á«fGƒ£°SCGh ájQƒ°Tƒe ÚH áÑqcôŸG ∫Éμ°TC’G ¢†©H - 1
á∏°üØe
v áfÉ÷ƒ°U »ZôH
ábô£e Iõ«cQ r pe
Ωl ón °ü
.á«≤«Ñ£J øjQÉ“ - 13
1 ºbQ øjôªàdG
á«μ«fÉμ«e á©£≤d IQƒ°U Ωóq ≤f
»KÓK Éª°SQ áμÑ°ûdG ≈∏Y õ‚CG
äÉ«°UÉÿÉH á©£≤dG √ò¡d OÉ©HC’G
:á«dÉàdG
√ÉŒG :º°Sôq ∏d »eÉeC’G ¬LƒdG -
.º¡°ùdG
q
60 0
ô¶ædG √ÉéqJG -
K = 0,7 -
.1:1 = º°Sôq dG ºq∏°S -

-1-
äÓ«£à°ùŸG …RGƒàe º°SQCG -
á©£≤∏d áq«LQÉÿG äÉ°SÉ«≤dÉH

»eÉeC’G ¬LƒdG º°SQCG -
· 80 = ∫ƒW
· 40 = ´ÉØJQG
á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SQCG -
20 x 0,7 = 14 : ∫ƒW
60°
· 14 = ∫ƒ£dG
:πª©à°SCG -
600 ¢Sƒch Iô£°ùŸG
•ƒ£ÿG ±GôWCG §HQCG -
á∏FÉŸG
-2-
ô°ùjC’G ÖfÉ÷G ≈∏Y Iõq ◊G º°SQCG

-3-
ó©H IóFGõq dG •ƒ£ÿG ±òMCG -
¤hC’G Iõq ◊G º°SQ
≈∏Y á«fÉãdG Iõq ◊G º°SQCG
øÁC’G ÖfÉ÷G
-4-
á«fÉqãdG Iõq ◊G º°SQ
(O1 ) IôFGóq dG õcôe Oóq MCG -
(O1 O2 ) º«≤à°ùŸG
600 ``H πFÉe
14 = ∫ƒW
(O2) IôFGóq dG õcôe Oóq MCG -
ÚJôFGóq dG º°SQCG -

-5-
øe »ØıG Aõ÷G ±òMCG -
Ö≤ãdG
ÖfÉ÷G ≈∏Y ∞£°ûdG
q º°SQCG -
ô°ùjC’G
· 10 = (ma1)
· 10 = (ma2)
-6-
∫hCq ’G ∞£°ûdG
q º°SQ
ÖfÉ÷G ≈∏Y ∞£°ûdG q º°SQCG -
∞£°ûdG
q äÉ°SÉ«b ¢ùØæH øÁC’G
∫hCq ’G

-7-
ÊÉqãdG ∞£°ûdG
q º°SQ
ÖfÉ÷G ≈∏Y …ôÛG º°SQCG -
:»∏Ø°ùdG
q
· 30 = (uv)
ÖfÉL πq c øe · 15 )
(ôXÉæàdG …ƒà°ùŸ áÑ°ùædÉH
· (vg) = (ug)
g
-8-
.áμ«ª°S •ƒ£îH º°Sôq dG ó«YCG -
.á©£≤∏d »FÉ¡qædG º°Sôq dG

2 ºbQ øjôªàdG
á«fGƒ£°SCG á©£≤d IQƒ°U Ωóq ≤f

Éª°SQ áμÑ°ûdG ≈∏Y õ‚CG
á©£≤dG √ò¡d OÉ©HC’G »KÓK
äÉ«°UÉÿÉH á«fGƒ£°SC’G
:á«dÉàdG
:º°Sôq ∏d »eÉeC’G ¬LƒdG -
.º¡°ùdG
q √ÉŒG
K = 0,7 -
.1:1 = º°Sôq dG ºq∏°S -
-1-
äÉ°SÉ«≤dÉH áfGƒ£°SCG º°SQCG
:á©£≤∏d á«LQÉÿG
(O1O2)∫ƒW -
80 X 0,7 = 56
· 56 = (O1O2)
45° 450 `H πFÉe
· 30 = ÚJôFGóq dG ô£b -

-2-
∫hCq ’G º°Sôq dÉH
:AƒàædG º°SQCG -
(O1O2) ∫ƒW
15 X 0,7 = 10,5
· 10,5 = (O1O3)
03 õcôÃ -
· 30 ô£≤H IôFG
· 20 ô£≤H á«fÉK IôFGO
(O2) õcôÃ -
· 20 ô£≤H IôFGO
™e ¿É°SÉªàe ¿É q£N -
· 20 ô£≤H ÚJôFGóq dG
-3-
»˘˘eÉ˘˘eC’G ¬˘˘Lƒ˘˘dG ≈˘˘ ∏˘ ˘Y iôÛG º˘˘ °SQCG
:áfGƒ£°SCÓd
· 5 ``H ¿GóYÉÑàeh ¿ÉjRGƒàe ¿É£N -
(dc)h (ab) ‘ IôFGqódG ™e ¿É©WÉ≤àj
ÉqjOƒªY πØ°SCG øeh ≈∏YCG øe · 2,5
O1 ``d áÑ°ùædÉH
iôÛG ´É≤H óLƒj (O4)õcôŸG
(O1O4) ∫ƒ q£dG
5 X 0,7 = 3,5
· 3,5 = (O1O4)
øe ÉbÓ£fG á∏FÉŸG •ƒ£ÿG º°SQCG -
dh ch bh a
O4 õcôÃ · 30 ô£≤H IôFGóq dG º°SQCG -
á∏FÉŸG •ƒ£ÿÉH IôFGqódG ™WÉ≤àJ
´Éb øq«˘Ñ˘JCGh (ef) º˘«˘≤˘ à˘ °ùŸG º˘˘°SQCG -
.º°Sôq dG ≈∏Y iôÛG

-4-
áμ«ª°S •ƒ£îH º°Sôq dG ó«YEG -
-5-
á©£≤∏d OÉ©HC’G »KÓqãdG º°Sôq dG
q øe ájGóH á£°ûfC’G ¢SGôq μH 20 h 19 h 18 h 17 á£°ûfC’G õ‚CG - 2

(147) áëØ°üdG

á°UÓÿG
≥Øàq e óYGƒb ¤EG ™°†îJ Ú«æ≤àdG ÚH π°UGƒJ á∏«°Sh ƒg »æ≤àdG º°Sôq dG
.É«ŸÉY É¡«∏Y
:»æ≤àq dG º°Sôq dG ´GƒfCG ºq gCG øe

.OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG -
∂qμØŸG º°Sôq dG -
πeÉ°ûdG
q º°Sôq dG -
.»Øjô©àq dG º°Sôq dG -
á©£≤dG øe (¬LhCG áKÓK) ÖfGƒL áKÓK OÉ©HC’G »KÓãdG º°Sôq dG Ωóq ≤j
.áæμ‡ ô¶f äÉgÉŒG á©HQCÉH ôXÉæq dG ¿Éμe Ö°ùM
…ƒ∏©dG Úª«dG -
»∏Ø°ùdG
q Úª«dG -
…ƒ∏©dG QÉ°ù«dG -
»∏Ø°ùdG
q QÉ°ù«dG -
.á«q ≤«≤M äÉ°SÉ«≤H º°SôJ §≤a á«q ¡Ñ÷G √ƒLƒdG
: á¶MÓe
Ωƒ≤J äÉ«q ›ôH OÉéjEG øe Üƒ°SÉ◊G ∫Éª©à°SÉH Qƒ°ü q àq dG •É°ûf øqμe
.¬Yƒf ¿Éc Éª¡e É«q dBG º°Sôq dÉH

? º∏©J πg
É¡aÉ°ûàcG ™bh »àdG á∏FÉ¡dG Ωƒ°Sôq dG É«fódG ÖFÉéY ÚH øe q¿CG
Oƒ˘˘æ˘˘¡˘˘dG IQÉ˘˘°†M äCÉ˘˘°ûf ø˘˘jCG hÒÑ˘˘dG AGô˘˘ë˘˘˘°U ‘ 1927 ‹GƒM

.…OÓ«e 500 ¤EG 300 áæ°S ‹GƒM òæe (NAZCA)≈eGó≤dG
á£°ùÑæe ¢VQCG ≈∏Y á«°Sóæ¡dG ÒZh á«q °Sóæ¡dG Ωƒ°Sôq dG √òg óq à“
400 ó©H ≈∏Y hÒÑdG ÜƒæéH ™Hôe Îeƒ∏«c 500 øe ÌcCG áMÉ°ùÃ
’ »gh …OÉ¡dG §«ÙG øe º∏c 50h (Éª«pd) É¡àª°UÉY øe Îeƒ∏«c
IôFÉ£dG ∫Éª©à°SÉH ¢VQC’G í£°S ≈∏Y ÒÑc ´ÉØJQyÉH ’EG í°Vƒà°ùJ
. OÉ£æŸG hCG
á«fhõ∏Mh áª«≤à°ùe •ƒ£N øe áYƒª› »g Ωƒ°Sôq dG √òg
äÉ˘fGƒ˘«˘ë˘∏˘d iô˘NCGh ´Ó˘°VC’G á˘°ùjÉ˘≤˘à˘e äÉ˘ã˘∏˘ã˘eh á˘aô˘˘ë˘˘æ˘˘eh
.¿É°ùfE’Gh äGô°û◊Gh
¤EG ∫GRÉe A»°T øY Ωƒ°Sôq dG √ò¡H ÒÑ©àdG (NAZCA) Oƒæg OGQCG
‘ ≈àM πH ¬q∏M ‘ áKÉë q ÑdGh AGÈÿG ∞∏àNG Gõ¨d Ωƒ«dG óq M
.É¡JGP Ωƒ°Sôq dG RÉ‚EG á≤jôW
(les lignes de NAZCA) ÉcRÉf •ƒ£N

QƒÙG
áææq ≤ŸG Ωƒ°Sôq dÉH π°UGƒàq dG
12 OóY ¢SQódG 6
»FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG
? »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ƒg Ée

? áææq ≤ŸG Ωƒ°SôdG ´GƒfCG »g Ée
? RƒeôdG ´GƒfCG »g Ée
? ¢ù«≤dG Iõ¡LCG πª©à°SCG ∞«c

»FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG 12 OóY ¢SQódG
: ‘É°ûμà°S’G •É°ûæq dG - 1

±ó¡dG - 2
.á«dÉàq dG Ωƒ°Sôq dG πeq CÉJCG
»FÉHô¡c ÊÉ«H º°SQ »æ≤J º°SQ
(™WÉb õeQ)
™WÉ≤d OÉ©HC’G »KÓK º°SQ ™WÉ≤d »Øjô©J º°SQ
≤e »FÉHô¡c º°SQ
ßM’CG - CG
. »æ≤àq dG º°Sôq dG øY »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ∞∏àîj
É¡FGOCG á«q Ø«c ∂dòch É¡àYÉæ°U á«q Ø«ch á©£≤dG πμ°ûH ΩÉªàg’G ¿ƒμj »æ≤àq dG º°Sôq dG »Øa
.É¡àØ«Xƒd
áØ«Xh §≤a í°Vƒj ÉªqfEGh IQGódG ô°UÉæY ´ƒf hCG πμ°ûH qºà¡j Óa »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ÉqeCG
.ájq õeQ á≤jô£H RÉ¡÷G
:èàæà°SCG - Ü
≈∏Y ±ô©àq dG RƒeôdG √òg í«àJ ’h ,RƒeôH »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ‘ IQGóq dG ô°UÉæY πsãªoJ
RÉ¡é∏d »LQÉÿG πμ°ûdG q
: »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ∞jô©J - 3
óq e á«q Ø«c ø«q Ñj hCG á«q FÉHô¡μdG IQGódG AGOCG í°Vƒj
q ÊÉ«H ÒÑ©J ƒg »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG
.äÉfƒμŸG §HQ hCG ∑Ó°SC’G
IAGô≤d º¡æ«H Éª«a ¿ƒ«æ≤àq dG É¡H πeÉ©àj ájq õeQ á¨d ¿ƒμàdq áeóîà°ùŸG Rƒeôq dG ó«MƒJ ” q óbh
.á«q FÉHô¡μdG á«q fÉ«ÑdG Ωƒ°Sôq dG
: Ωƒ°Sôq dG ´GƒfCG - 4
áq«FÉHô¡c IQGód IQƒ°U
á«q FÉHô¡c IQGód øæq ≤e ÊÉ«H º°SQ -CG

: IQGó∏d áfƒμŸG Iõ¡LC’G RƒeQ
(»FÉHô¡c á«∏N) ájò¨àdG Qó°üe
IQÉ°TEG ìÉÑ°üe
IÒ¡°U
™WÉb
(ΩÉY π«ã“) áq«FÉHô¡c IQGód ÊÉ«H º°SQ -Ü
áq«FÉHô¡c IQGód ΩÉY π«ã“

…QÉª©e º°SQ ≈∏Y Ö«côàq dG IQGód ÊÉ«H º°SQ - ê
.Iôé◊ …QÉª©e º°SQ §£ıG πãÁ
º°SqôdG ≈∏Y Ö«côqàdG IQGO º°SQ óæY

∑Ó°SC’G º°SQ øe óq H ’ …QÉª©ŸG
.É¡æcÉeCG ‘ Iõ¡LC’Gh
ìÉÑ°üŸG õeQ
™WÉ≤dG õeQ
ÉgOóYh ∑Ó°SC’G õeQ
(» q£N π«ã“) á«FÉHô¡c IQGód ÊÉ«H º°SQ -O

. ΩÉJ ìƒ°VƒH IQGódG π«¨°ûJ áq«Ø«c ≈∏Y (»£N π«ã“) ÊÉ«ÑdG º°SqôdG Éæaô©j
.äÉfƒμŸ
q áq«≤«≤◊G ™bGƒŸG ¤EG ±ô©qàdG øμÁ ’ » q£ÿG π«ãªqàdG ‘
: á«°SÉ°SC’G óYGƒ≤dG ¢†©H - 5

•ƒ£ÿG - GC
: »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG ‘ á∏ª©à°ùŸG •ƒ£ÿG ºq gCG
q§ÿG ∫Éª©à°SG º°Sôq dG q§ÿG º°SG
»FÉHô¡μdG ∂∏°ùdG º°SQ
ôq ªà°ùe q§N
Úμ∏°S ™WÉ≤J
§HQ hCG π°Uh ¿hóH

q§ÿG ∫Éª©à°SG º°Sôq dG q§ÿG º°SG
∫É°üqJ’G ™e Úμ∏°S ™WÉ≤J

(Úμ∏°ùdG ÚH »FÉHô¡c §HQ)
ôNBG øY ∂∏°S ´ôØJ

∂∏°ùdG »FÉHô¡c §HQ)
´ôØJ
(»°ù«FôdG ∂∏°ùdÉH ´ôq ØàŸG
ôq ªà°ùe q§N
Úμ∏°ùd º°SQ 2 hCG
Iôq«¨àe hCG q∂Ø∏d á∏HÉb á∏°Uh
áàHÉK á∏°Uh
.»μ«fÉμ«e ∫É°üqJG º°SQ ========================================================== ======= ™ q£≤àe ≥«bQ q§N
»°VQCG ∂∏°S º°SQ §∏àfl ≥«bQ q§N
á«q FÉHô¡μdG Iõ¡LC’G RƒeQ ∫hóL - Ü

äÉ¶MÓe RÉ¡÷G õeQ RÉ¡÷G IQƒ°U RÉ¡÷G º°SG
á«∏ÿG ó¡L á«FÉHô¡c áq«∏N

1^5 V ÉeƒªY …hÉ°ùj (±ÉL OƒªY)
ájQÉ£H
(ÉjÓN çÓãH)
(ÉjÓN áYƒª›)
(ΩÉY) ájò¨J Qó°üe


√OƒLh óæY (E) ±ôM ∫q ój
ìÉÑ°üŸG õeQ ÖfÉL ¤EG ìÉÑ°üe
IAÉ°VEG ìÉÑ°üe ≈∏Y
™WÉb
∫óÑe
qºàj QqõdG ≈∏Y §¨°†dG

q óæY (π°UGh) §ZÉ°V qQR
áq«FÉHô¡μdG IQGqódG ≥∏Z
ºq àj Qõq dG ≈∏Y §¨°†dG
q óæY (π°UÉa) §ZÉ°V qQR
áq«FÉHô¡μdG IQGqódG íàa
ájÉªMô°üæY
Ö£≤à°ùe ÒZ ¿ƒμe ΩhÉ≤e
ô«q ¨àe ΩhÉ≤e

√Oƒ˘˘Lh ó˘˘æ˘ Y (-)õ˘˘eqô˘ dG ∫qó˘ ˘j -
∑ôÙG ¿CÉH (M) ±ô◊G â–
.ôªà°ùe QÉ«àH πª©j »FÉHô¡c ∑ôq fi
¿EÉa (~) õeqôdG Gòg OƒLh óæY -
ÜhÉæàe QÉ«àH πª©j ∑ôÙG
Ö£≤à°ùe ¿ƒμe ™°ûe ΩÉª°U
Ö£≤à°ùe ¿ƒμe ¿ÉqfQ ¢SôL
¢†Øî∏d ∫ƒÙG Ωóîà°ùj

QÉ«qàdG ó¡L ‘ ™aqôdG hCG
»FÉHô¡c ∫ƒfi
q
OOq ÎŸG »FÉHô¡μdG
AC (ÜhÉæàŸG)
äƒ°üdG ôqÑμe
ôªà°ùe QÉ«J äGóqdƒe

ábÉW óqdƒe
ÜhÉæàe QÉ«J äGódƒe
( 162 h 161) áëØ°üdÉH

q á£°ûfC’G ¢SGôq μH 2 h 1 ÚWÉ°ûqædG õ‚CG -

¢ù«≤dG Iõ¡LCG RƒeQ ∫hóL - ê

RÉ¡L πª©à°ùj
Ióq °T ¢ù«≤d ÎeÒÑeC’G ÎeÒÑeCG
»FÉHô¡μdG QÉ«qàdG
RÉ¡L πª©à°ùj
ó¡L ¢ù«≤d Îª£dƒØdG Îª£dƒa
»FÉHô¡μdG QÉ«àq dG
Îª«àŸÉH RÉ¡÷G Gòg ≈qª°ùj

øμÁ .áÑbGôe RÉ¡L hCG
™°VƒH Î‡hCÉc ¬dÉª©à°SG
§HQh Ω áØ«Xh ΩÉeCG ∫qóÑŸG Î‡hCG
Ö£≤dÉH ÉªgóMCG Úμ∏°ùdG
COM ∑Î°ûŸG
V/ Ω Ö£≤H ÊÉãdGh
: ¢ù«≤dG Iõ¡LCG π«°UƒJ - 6
ÎeÒÑeC’G
¤EG ∂dP …ODq ƒj ,áÄWÉN á≤jô£H ÎeÒÑeC’G π°Uh GPEG ¢SÉ«b OGôŸG ΩhÉ≤ŸG ™e π°ù∏°ùàdÉH
q ÎeÒÑeC’G π°Uƒj
.Qô°†dG
q ¤EG ájò¨qàdG Qó°üe ¢†jô©Jh ¬Ø∏J .¬H QÉŸG
q QÉ«qàdG Ió°T
q

Îª£dƒØdG
¬˘æ˘Y è˘à˘æ˘j ,á˘Ä˘WÉ˘N á˘≤˘ jô˘˘£˘ H Îª˘˘£˘ dƒ˘˘Ø˘ dG π˘˘°Uh GPEG ¢SÉ«b OGôŸG ΩhÉ≤ŸG ™e …RGƒàdÉH
q Îª£dƒØdG π°Uƒj
óbh ìÉÑ°üŸG ‘ôW ÚH ó¡÷G ¥ôa ‘ ÒÑc ¢VÉØîfG .¬«aôW ÚH ó¡÷G ¥ôa
.πÑ≤àŸG
q ∂dòd …OÉ©dG π«¨°ûàdÉH ∂dP πîj q
Î‡hC’G
IQGódG π°üØH º≤f ⁄h ΩhÉ≤ŸÉH Î‡hC’G Éæ∏°UhCG GPEG ¢SÉ«b OGôŸG ΩhÉ≤ŸG ™e …RGƒàdÉH
q Î‡hC’G π°Uƒj
áehÉ≤e ¢ù«b ™«£à°ùf ’ ÉæfEÉa »FÉHô¡μdG QÉ«àdG
q øY .á«FÉHô¡μdG IQGódG øY ¬∏°üa ó©H ¬àehÉ≤e
. Î‡hC’G ∞∏J ¬æY èàæj πH ΩhÉ≤ŸG
:á«q ≤«Ñ£J á£°ûfCG -7

(163) áëØ°üdG
:á«q ≤«Ñ£J øjQÉ“ -8
:∫hCq ’G øjôªàq dG ∗
:á«q ©°VƒdG - CG
á«FÉHô¡c IQGO AÉ°ûfEG ójQCG
:äGóæ°ùdG
q -Ü
( S1 ; S2 ) ¿É©WÉb -
( H ) ìÉÑ°üe -

IQGódG ájÉª◊ ( F ) IÒ¡°U -
( G = 4,5 V ) ájò¨J Qó°üe -
:áØ«XƒdG - ê
.á≤∏ë áq«©°Vh ‘ É©e Ú©WÉ≤dG OƒLh ádÉM ‘ ìÉÑ°üŸG A»°†j
. IQGóq dG √ò¡d øæq ≤ŸG ÊÉ«ÑdG º°SôdG õ‚CG : áª«∏©àq dG - O
: π◊G *
:ÊÉqãdG øjôªàq dG ∗
.á«dÉàq dG IQƒ°üdG
q ‘ í°Vƒe
q ƒg Ée πãe á«q FÉHô¡c IQGO AÉ°ûfEG ™bh

:π«¨°ûàq dG •hô°T ∗
(1) á«©°VƒdG ‘ ( K ) ∫óq ÑŸG ™°VCG :CG
.Úª«dG ¤EG ÎeÒÑeC’G IôHEG ∑ôëààa ( S )™WÉ≤dÉH á«FÉHô¡μdG IQGóq dG ≥∏ZCG :Ü
.( ô°TDƒŸG hCG ) IôHE’G É¡eÉeCG äôq ≤à°SG »àdG áéjQóàq dG CGôbCG :ê
I = C .l. : IóYÉ≤dG ∫Éª©à°SÉH QÉ«àq dG Ióq °T ¤EG äÉéjQóàq dG OóY ∫ƒMC q G:O
E
.≥HÉ°ùdG πª©dG ¢ùØæH ΩƒbCGh áq«fÉqãdG áq«©°VƒdG ‘ (K) ∫óq ÑŸG ™°VCG :`g
: Üƒ∏£ŸG πª©dG ∗
.áq«°Sóæ¡dG äGhOC’G Óª©à°ùe »°SGôq c ≈∏Y øqæ≤ŸG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG õ‚CG
á°UÓÿG
.É¡ØFÉXhh á«q FÉHô¡c IQGóq dG AGOCG í°Vƒj
q ÊÉ«H ÒÑ©J ƒg »FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG @
.áææq ≤ŸG Rƒeôq dÉH ≈ª°ùJ »gh á«q FÉHô¡μdG äGQGóq dG ‘ áeóîà°ùŸG Rƒeôq dG ó«MƒJ ”
q @
.RÉ¡é∏d »LQÉÿG πμ°ûdGq ≈∏Y ±ô©àq dG Rƒeôq dG √òg í«àJ ’ @
»FÉHô¡μdG QÉq«àdG π©ØH ô£î∏d ¿É°ùfE’G ¢Vô©àd á∏ãeCG
º°ùL ÈY »FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG ôq Á

π˘˘eÉ˘˘M ∂∏˘˘˘°ùd ¢ùeqÓ˘˘˘dG ¿É˘˘˘°ùfE’G
á«q °VQCÉH π°üàq eh »FÉHô¡μdG ó¡é∏d
.±ƒbƒdG ¿Éμe óæY á∏°Uƒe

º°ùL ÈY »q FÉHô¡μdG QÉq«qàdG ôq Á
Úμ˘˘˘∏˘˘˘°ùd ¬˘˘˘°ùŸ ó˘˘˘æ˘˘˘Y ¿É˘˘˘°ùfE’G
.óMGh ¿BG ‘ Ú∏°Uƒe
º°ùL ∫É°üqJG AGôq L øe »°VQC’G ∂∏°ùdG

q ´É£≤fG óæY ¿É°ùfE’G º°ùL ∫ÓN »q FÉHô¡μdG QÉ«q àq dG ôq Á
.¢VQC’ÉH á∏°üàq e á«q fó©e AGõLC’ ¬°ùŸh áHô¡μŸG ádB’ÉH ¿É°ùfE’G

áªLÎe á«q ª∏©dG äÉë∏£°üŸG ‘ áªFÉb
»°ùfôa »HôY - 1
¢ShQódG ÜÉàc 153

154 ¢ShQódG ÜÉàc
»HôY - »°ùfôa - 2

™LGôŸGh QOÉ°üŸG
: ≥FÉKƒdGh ÖàμdG - 1
»LƒZGó«ÑdG »æWƒdG õcôŸGh á«HÎdG IQGRh øY) 9-8-7áq«æ≤àdG á«HÎdG Öàc -
108901 - 108801 - 108701 õeQ
- …OÉ˘°üà˘bE’G AÉ‰EÓ˘∏˘d »˘Hô˘©˘dG ¥hó˘æ˘°üdG )∂«˘fÉ˘μ˘«˘e »˘∏˘ª˘©˘ dG ÖjQó˘˘à˘ dG ¢SGô˘˘c -

( 1986 »æ≤àdG º«∏©à∏d »Hô©dG OÉ–’G »YÉªàL’Gh
…OÉ˘°üà˘b’G AÉ‰EÓ˘∏˘d »˘Hô˘©˘dG ¥hó˘æ˘°üdG) ¿OÉ˘©˘ eh äÉ˘˘eÉ˘˘N á˘˘«˘ YÉ˘˘æ˘ °U Ωƒ˘˘∏˘ Y -
(1986 »æ≤àdG º«∏©à∏d »Hô©dG OÉ–’G »YÉªàL’Gh
»æØdG º«∏©à∏d áeÉ©dG á°ù°SDƒŸG - ájOƒ©°ùdG á«Hô©dG áμ∏ªŸG) AÉHô¡μ∏d »æØdG º°SôdG -
(»æ¡ŸG ÖjQóàdGh
(QƒædG óÑY QƒÑ°Uh ¢ùjQOG π«¡°S : ähÒH ÜOC’G QGO »HôY »°ùfôa ¢SƒeÉb) π¡æŸG -
P.SERRE et J.J.SCHMIDT : »HôY »°ùfôa »æa ºé©e -
EDITION ROUDIL
LA DEMARCHE DE PROJET INDUSTRIEL, par I. RAK et C.TEIXIDO. Edition

FOUCHER.
- Technologie niveau2 : un projet technique: un minuteur. Edition FOUCHER.
- Cours de dessin industriel par R.MACHERET Tome2. Edition DUNOD.
- GUIDE INTERACTIF des sciences et technologie industrielles, par Jean-louis FANCHON - NATAN/HER 1999
- Fabrications mécaniques (Technologie2, par R.BUTIN et M.PINOT). Edition FOUCHER - 1981
- Guide de dessinateur. Par A. Chevalier
- Catalogue PIERRON.
- Catalogue JEULIN.
- Livre Dessin Technique (Electricité).
: äÉ«›ÈdG -2
- Encarta 2006 Encyclopédie
- LOGICIEL Corel Draw.12 Fr
- Logiciel CLIPARTS
- Logiciel Fecl 3
- Logiciel COREL PRINT HOUSE (CD)
: äÉfÎfG áμÑ°T ≈∏Y ™bGƒŸG -3

- http://www.fr.bestgraph.com
- http://www.crocodileclip.com
- http://www.nooraelectronic.com
- http://www.nowah.net
- http://www.ar.wikipedia.org
- http://www.perso.wanadoo.fr/nvogl/dossiers/index.htm
- http://www.mathsgeo.net
- http://www.galiana.free.fr
- http://www.valenciennes.fr
- http://www.wikipedia.org

¢Sô¡ØdG
áëØ°üdG
q ¿Gƒæ©dG QƒÙG Iõ«q ªŸG ±GógC’G
3 áeóq ≤ŸG
4 »°SGôq c πª©à°SCG ∞«c
5 »Lƒdƒæμàq dG §«ÙG - 1 §«ÙG ≈∏Y ±ôq ©àdG
-1-
11 Üƒ°SÉ◊G ∫Éª©à°SG - 2 »LƒdƒæμqàdG
É«LƒdƒæμqàdG
17 ènàæŸG IÉ«M IQhO - 3 ¬Ø«XƒJh Üƒ°SÉ◊G ∫Éª©à°SG
-2-
27 áLÉ◊G øY ÒÑ©àr dG - 4 èàn æe ¤EG áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG
-3-
33 »Ø«XƒdG ÒÑ©qàdG - 5 äÉeóÿG ∞FÉXh ójó–
äÉeóÿG ∞FÉXh
-4-
41 á∏ª©à°ùŸG OGƒŸG - 6 á∏ª©à°ùŸG OGƒŸG ¤EG ±ôq ©àq dG
á∏ª©à°ùŸG OGƒŸG
55 »æ≤J RÉ¡L ‘ ºqμëqàdG - 7 ‘ ºqμëàq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©àq dG
‘ á«q FÉHô¡μdG ájò¨àq dG - 8 »æ≤J RÉ¡L
63 ‘ ájò¨àq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©àq dG
»æ≤J RÉ¡L
73 »æ≤J RÉ¡L ‘ ájÉª◊G - 9 »æ≤J RÉ¡L
‘ ájÉª◊G áØ«Xh ¤EG ±ôq ©àq dG
-5- »æ≤J RÉ¡L
á«q æ≤àq dG ∞FÉXƒdG ‘ ájÉª◊G ô°UÉæY ¤EG ±ôq ©àq dG
»æ≤J RÉ¡L
85 »æ≤J RÉ¡L ‘ πÑq ≤àŸG - 10 ‘ πÑq ≤àq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©àq dG
»æ≤J RÉ¡L
‘ πÑq ≤àq dG áØ«Xh ¤EG ±ôq ©àq dG
»æ≤J RÉ¡L
97 »æ≤àq dG º°Sôq dG - 11 -6 - ÊÉ«H º°SQ RÉ‚EG
141 »q FÉHô¡μdG ÊÉ«ÑdG º°Sôq dG - 12 áæqæ≤ŸG Ωƒ°SqôdÉH π°UGƒàd,G á«q æ≤J äÉ«q ∏ªY RÉ‚EG
á«q ª∏©dG äÉë∏£°üŸG áªLôJ
153
»°ùfôa / »HôY
á«q ª∏©dG äÉë∏£°üŸG áªLôJ
160
»HôY / »°ùfôa
167 á«q fhÎμdE’G øjhÉæ©dGh ™LGôŸG

128701P00 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

128701P00 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

áq«°ùfƒqàdG áqjQƒ¡ª÷G

á«q Lƒdƒæμàq dG á«Hôàq dG

: ójÉ#dG óªq ﬁ : •GÒb ßaÉM

»LƒZGó«ÑdG »æWƒdG õcôŸG

1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 3

1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 5

1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 7

Ωó˘≤˘àq ˘dÉ˘H É˘°†jCG äô˘qKCÉ˘ J á˘˘«q ˘ FGò˘˘¨˘ dG OGƒŸG

8 1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

™«æ°üJ øe ¿É°ùfE’G É«Lƒdƒæμàq dG âæqμe

á«q ≤«Ñ£àdG á£°ûfC’G - 3

1 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 9

2 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 11

Üƒ°SÉ◊G RÉ¡L Ëó≤J - 2

ájq Qõ«∏qdG ¢UGôbC’G ÇQÉb

áfôŸG ¢UGôbC’G ÇQÉb

π≤©dG πqãeCG ÊEG 'ájq õcôŸG IóMƒdG'' ÉfCG

.ÉgQÉ¡XEGh áeƒ∏©ŸG êGôNEG ô°UÉæY - ê

äÉ˘˘eƒ˘˘∏˘ ©ŸG qπ˘ ˘c ô˘˘ °ûfCG 'á°TÉ°ûdG

2 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 13

äGƒ°UC’G qπc ∂©ª°SoCG : äƒ°üdG

q hCG ¢Uƒ°üæq dG ™ÑWCG : á©HÉ q£dG ÉfCG

áeƒ∏©ŸG ∫ÉNOEG ô°UÉæY- O

áHÉàμd ∂©HÉ°UCÉH »°ùeÓe ≈∏Y ô≤æqdG ∂fÉμeEÉH .¢ùeÓŸG áMƒd ÉfCG

»JÒ°ûeo ∑ôq ëàJ ∑ó«H »æcôq ëoJ ÉeóæY .IQCÉØdG ÉfCG

14 2 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

: á«q ≤«Ñ£àq dG á£°û`fC’G - 3

2 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 15

? èàn æeo IÉ«M IQhO ¤EG ±ôq ©JCG ∞«c

3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 17

: á«dÉàq dG ógÉ°ûŸG πeq CÉJCG - 2

≈∏Y ∫ƒ°ü◊G øe øqμ“ Éªμæe πq c ! Éæ°ùM ! Éæ°ùM-

...Iôμa É¡dÉÑH äô£N

.É¡àæHG IÒ◊ Ωq C’G âæ q£ØJ ∑Éæg ¿CG øq XCG ...…BG

∑Éæg...äÉ°ù°SDq ƒŸG ‘ …ôéj Éª∏ãe

p∂JóYÉ°ùŸ OGó©à°SG ≈∏Y ÉfCG

3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 19

áé«àæq dG √òg ∂©e ≥q ◊G

?...ÌcCG ÚéàæJ ƒd Ú∏©Øà°S GPÉe øμdh

20 3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

ÜGƒL ...∫GDƒ°S πμd

? É¡à«°ùf »àdG á∏MôŸG »gÉe @

É«fÉ«H Éª°SQ Qƒ°üàd

áLÉ◊G π«∏– : ∫hCq ’G •É°ûæq dG

3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 21

∞jô©qàdG : ™HGôq dGG •É°ûqædG

22 3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

¬«∏Y ábOÉ°üŸG : ¢SOÉ°ùdG q •É°ûqædG

3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 23

èàn æoŸG ∫Éª©à°SG : ™°SÉàq dG •É°ûæq dG

èàn æoŸG ±ÓJEG : ô°TÉ©dG •É°ûæq dG

24 3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

RÉ‚C’G á«q fÉμeEG á°SGQO ............... .............................. A1 .............................. A8

¿õN hCG ÒeóJ

3 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 25

? áLÉ◊G øY ôÑq YCG ∞«c

4 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc 27

? á¶ØÙG √òg Gƒ©æ°U GPÉŸ øμdh º©f : ¿ÉÁEG

28 4 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc

? ÒKCÉàq dG Gòg π°üëj ¢VôZ … q C’ - 3

èàæŸG 1 èàn æŸG º°SG .1

: ∂°ùªŸG ¤EG áLÉ◊G øY ÒÑ©àq dG á°UÓN

30 4 ¢SQódG - ¢ShQódG ÜÉàc