А.

Боорукер калемпир куу нан ачуулуу пияз урушчаак ыйлаак байке ашпозчу байпак
жыгач уста жазуучу кызматчы шым кароолчу күрмѳ чоң апа дүкѳнчү аскер кызматчы
ишкер май илимпоз батинке тумак карындаш кант кѳз сиңди жоош ат үстүндѳ шок
суда сүзүү тигүүчү бийиктикке секирүү чач алча эр эңиш ооз бал кол бет тиш сүрдүү
жүзүм кулак бут апа мактанчаак ширетүүчү даттанчаак уялчаак айдоочу куруучу
чуркоо күрѳш лыжа тебүү момпосуй дарбыз ач кѳз учак жеңе мээлей

Унаа Азык-түлүк Жашылча Жемиш Үй-бүлѳ

Кесип Дене мүчѳлѳрү Кийим Мүнѳз Спорттун түрү

А. Текстти окугула жана которгула.

 История Макса
Сегодня я проснулась поздно, потому что вчера ночью я почти не спал. Маша уже
встала и была на кухне. Она чувствует себя намного лучше. Голова не болит. И у неё нет
температуры. Ура! Мы решили, что сегодня вечером обьязательно пойдем на день
рождения Лоры. Это её первый день рождения в Бишкеке, поэтому она волнуется и
обьязательно хочет нас видеть. И, конечно, мы думаем об Эрике и Юле. Они должны
встретиться сегодня на дне рождения. Эрик очень долго ждал встречи с ней. Надеемся,
что у них всё будет хорошо. Правда?

1. Кечээ түнү Макс уктаган жок. ( )

2. Макс уйкудан турганда Маша ашканада болчу. ( )
3. Маша ооруп ѳзүн жаман сезип турат. ( )
4. Алар туулган күнгѳ барышат. ( )
5. Лора аларды сѳзсүз кѳргүсү келген жок. ( )
6. Эрик менен Юля эртең кечинде жолугушмак. ( )
7. Эрик кѳптѳн бери Юля менен жолугушкусу келген. ( )

В. Суроолого жооп бергиле.

1. Макстын башы эмне үчүн ооруду?
2. Качан Маша ашканада болчу?
3. Эмне себептен алар туулган күнгѳ баргысы келди?
4. Эмне себептен алар Эрик менен Юля жѳнүндѳ ойлошту?

Г. Тѳмѳнкү сѳздѳрдѳн сүйлѳм түзгүлѳ

1. Лора, туулган күн, бар, бүгүн.

2. Эрик, бүгүн, жолугуш, Юля.
3. Мен, туулган күн, апа, эртең.
4. Биз, апам, бер, белек.
5. Макс, жаша, Америка.
6. Туулган күн, ыр, достор, ырдашат.

Кырдаал

Бүгүн сен биринчи жолу группадагы студенттер менен жолугуштуң. Кантип

таанышканың тууралуу айтып бер.

А. Тѳмѳнкү сүйлѳмдѳрдѳгү кѳп чекиттин ордуна керектүү мүчѳлѳрдү койгула.

Асан - мен… кошуна… . Эмил- Асан… дос… . Алар биз… үй-бүлѳбүздү жакшы
кѳр… . Биз, үчѳѳбүз бүгүн Ала-Тоо кинотетры… кино… бар… . Эртең Эмил үйү…
конокко чакырды. Мен жуманын аягы… чоң атама барам. Чоң атам мен… жомок
айтып берчү. Мен чоң ата… жакшы кѳр… .

Б. Тѳмѳнкү этиш сѳздѳргѳ айкын ѳткѳн чактын мүчѳсүн улап, жак боюнча
жактагыла. (спрягайте)

Мен ѳс… суу куй… кору…

Сен ѳс... суу куй… кору…
Сиз ѳс… суу куй… кору…
Ал ѳс… суу куй… кору…

Биз ѳс… суу куй… кору…

Силер ѳс… суу куй… кору…
Сиздер ѳс… суу куй… кору…
Алар ѳс… суу куй… кору…

В. Тѳмѳнкү сүйлѳмдѳрдүн кайсылары бир-бирине синоним боло алат?

1. Күндүн жаашы мага абдан жагат.

2. Таза аба ден-соолукка пайдалуу.
3. Кургакчылыкты жактырбайм.
4. Жамгырдын кѳп жааганы мага жакпайт.

Г. Берилген сѳздѳрдѳн сѳз айкашын түзгүлѳ.

Жаңы ачылган сандык
Саргайган кезек
Ачылбас жалбырак
Келер мектеп
Сѳздү укпас кѳйнѳк
Айтылуучу тентек
Саркеч сѳз
Сүйлѳбѳгѳн кече
Ѳткѳрүлгѳн кыз

Кымыз

Кымыз бээнин сүтүнѳн жасалат. Кымыз – дары суусундук. Кымызда минереалдык

туздар жана С, В, А витаминдери бар. Алар тамак сиңирүүнү жакшыртат. Кымыз кандын
кѳбѳйүшүнѳ жардам берет. Кымызда майлуулук аз, ошондуктан ал ѳтѳ пайдалуу.
Ошондой эле йоддун саны да ѳтѳ жогору. Йод ден-соолукка абдан керек. Ал бойду жана
акылды ѳстүрѳт. Кымыз иммунитетти кѳтѳрѳт. Бээнин сүтү менен кѳп ооруларды
дарылоого болот. Кымызды дайыма ичкен адамдар узак жашайт.

А. Суроолорго жооп бергиле.

1. Кымыз кандай суусундуктарга кирет?
2. Ал эмнени жакшыртат?
3. Кымызда эмненин саны жогору?
4. Кымыз эмнеден жасалат?
Кымыз эмне үчүн пайдалуу?
Б. Сүйлѳмдѳрдү толуктагыла.
Кымыз ден-соолукка абдан пайдалуу.

Эгерде …, анда…

Эгерде …, анда …

Демек, кымыз ден-соолукка абдан пайдалуу.

В. Кѳп чекиттин ордуна керектүү сѳздү койгула.

1. Эгерде гамбургер, пицца ………………………. зыян болсо, анда аны эмне үчүн
………………………… ?
2.Эгерде сен …………… тамак жебесең, анда эмне болот?
3. Эмнеге мантыны кѳп жегенге болбойт, анткени ……………………….. ?
4. Колбаса даамдуу, бирок кургак тамак, ошондуктан …………………. .
5. Анар иммунитетти жана гемоглабинди кѳтѳрѳт, ошондуктан анар …………………. .
6. Эгерде кымыз тамак сиңирүүнү жакшыртса, анда …………………………….. .

Кырдаал

Жалкоого тиешелүү сѳздѳрдү, сѳз айкаштарын таап жазгыла

А. Тѳмѳнкү сѳз айкаштарын кыргыз тилине которгула.

Увидеть море любить книгу

читать письмо проводить друга
убирать комнату подарить цветы
написать предложение многоэтажный дом
детская комната детская площадка
моя квартира мебель для гостиной
из магазина привезли кабинет моего отца.

Б. Кѳп чекиттин ордуна керектүү мүчѳлѳрдү койгула.

1. Китепкана… керектүү китептерди алса болот. 2. Айжан кабинет… шашып

чыкты. 3. Саат үч… кийин ал үйүнѳ жѳнѳдү. 4. Досум… бүгүн филармонияда кандай
концерт болорун билип алдым. 5. Университет… үй… чейин жарым саат жүрүш
керек. 6. Менин эже… мен… тѳрт жаш улуу. 7. Дарак… жалбырак… саргайып
жер… түшѳ баштады. 8. Тыныгуу… кийин кѳрүүчүлѳр ѳз ордуларына отуруп
калышты.

В. Чачылган сѳздѳрдѳн сүйлѳм курагыла.

1. үйгѳ, саат, менен, алты, кечинде, автобус, барам.

____________________________________________________________________
2. жардам берем, жыйнайм, апама, үйдү.
____________________________________________________________________
3. жейбиз, кечки тамакты.
____________________________________________________________________
4.Эс аламын, саат, чейин, онго.
____________________________________________________________________
5. кѳрѳмүн, ук, кечинде, музыка, телевизор.
____________________________________________________________________
6. укта, он бир, саат, сен ?
____________________________________________________________________
7. болот, балдан, сѳз, да, таттуу, ачуу, да
1. Текстти окуп чыгып, мазмунуна карап тема койгула.

________________________________

Түн. Айлана жымжырт уйкуда. Катуу чарчагандан улам аялы телефондон чыккан
музыкалуу үндү да укпай калды. Акырын сыртка чыгып сүйлѳштү:
- Тез келиңиз. Машина жиберилди. Профессор Хаким Сулайманович Бебезов
чакырып жатат. Оор жарадар түштү.
Мындай окуя бир канча жолу болсо да, бул жолу ал аялынын уйкусун бузгусу
келбей ойготкон жок. Балдары жаткан үйгѳ кирип, үстүн жаап койду. Акырын кийинип,
шашылыш жѳнѳп чыкты. Чоң кѳчѳ менен утурлай басты. Машина да тез эле келип,
И.К.Ахунбаев атындагы Республикалык ооруканага да жетип келди. Оорулууну кѳрүп,
дароо операциялык блогуна алып кирип кетишти. Операция учурунда адатынча
телефонун үнсүз режимге коюп койду.
Бир убакта ойгонгон аялынан бир канча жолу чалуулар келип жатты. Тынчы кетип,
ар кандай жаман ойлорду ойлоп, ыйлай баштады.
 Таңга жуук телефон чалып, үйгѳ келе жатканын билдирди. Кѳпкѳ чейин тике
туруп, чарчаңкы абалы кѳрүнүп турду. Экѳѳ чай ичип, сүйлѳшүп отурду. Аңгыча балдар
да турушту. Эки кичинекейи бала бакчага барат. Аларды Насипбек-чоң баласы жеткирет.
Дарыгер. Адамдын ѳмүрүнѳ ѳмүр улаган жакшы адам жѳнүндѳ жакшы ойлор
кѳңүлүмдүн тереңинде жашап кала берет.

2. Текст боюнча постердик иш жүргүзгүлѳ.

Эмне?

Ким?
Качан?

Тема
Кантип?
Эмне үчүн?

Кайда?

Кырдаал

Кечээ сен кандай жакшы жумуш жасадың? Кимге жылмаюу тартууладың? Апаң
жѳнүндѳ айтып бер.

А. Боштуктарды керектүү мүчѳлѳр менен толуктагыла.

Ата-эне……. балдарынын адеп……… болушун каалашат. Анткени андай бала…

ата-энеси…. урматтап, башкалар…. сыйлай алышат. Макалдарда жаштар….. ыйманы
карылардын насыяты аркылуу калыптанаары жѳнүндѳ айтыл…. . Макалдар….. дагы
кѳптѳгѳн нуска сѳздѳр…. табуу…. болот.

Б. Бош жерлерге туура келген модалдык, тууранды, сырдык сѳздѳрдү койгула.

(кѳрсѳ, кыязы, кыйч, бах, кагылайындар, ѳңдѳнѳт, чү-чү, жарк-журк)
1.Эшик ………….. деп ачылганда, баарыбыз ошол жакты карадык. 2. Сен айткан
кыз мага тааныш ………… . 3. Асманда чагылган ……… ……….. эткенде, айлана жарык
боло түштү.
4. ………, жазда жаратылыш кандай кооз! 5. Эки саат ѳттү, ………, бүгүн алар сабакка
келишпейт го. 6. ……………………, силердин бой жеткениңерди кѳрсѳм экен! 7. Айылга
жакындаган сайын атын …. ….. деп камчылап, басыгын тездетти. 8. Буга чейин
байкабапмын, ………., аябай сырдуу жигит турбайсыңбы!

В. Сүйлѳмдѳргѳ кашаадагы фразеологизмдерди тууралап коюп, этиштин керектүү

формасында аяктагыла.
(баш-кѳз болуу, кирпик какпай, эгиз козудай ээрчишип, бетме-бет, баш оту менен,
кирпигине чаң жугузбай)
1.Сынактарды ийгиликтүү тапшырсаң, жакында ата-энең менен …………………..
жолугуш…………… . (арсар келер чак)
2. Азамат музыкалык ѳнѳргѳ ………. ……….. ……… кириш……….. . (капыскы ѳт. чак)
3. Ата-энем чет ѳлкѳгѳ кеткенине байланыштуу бизге улуу эжем …… …….. бол……
(созулма учур чак)
4. Айгерим кичинекейинен эле ………. …………… ………….. тыкан жүр……… .
(адат ѳткѳн чак)
5.Университетке келгенден бери Улан менен Юра ………. ………………… ……………
жүрүшѳт. (учур келер чак)
6. Түн бир оокум болсо да ……………. ………………. , келечектеги кесибим, жакшы
жашоо жѳнүндѳ кыялданып жат…….. . (учур чак)

Г. –гандыктан, -дагы, -гансып мүчѳлѳрүн бош жерлерге тууралап койгула.

1.Кыргызстанда кѳптѳгѳн тарыхый жерлерди кѳр……………… Назминин досторуна айта

баруучу жаңылыгы кѳп. 2. Индиядан келген Ахметке кыш………. суук күндѳр
ѳтпѳ……..... сезилди. 3. Он беш………… Улан ѳспүрүм болсо да, али чоңойбо…………,
таянесине эркелей берчү. 4. Жамгыр катуу нѳшѳрлѳ………………. түштүк……… айрым
жерлерде сел жүрдү. 5. Улгайса да спорт менен машык………. жаныбыз…… кошунабыз
карыба…………….. кѳрүнѳт.

Улуу Кытай Сепили.

“Эгер сен Улуу Кытай Сепилине барып көрбөсөң, демек, сен чыныгы кытай
эмессиң” деген жазуу сепилдин боорунда жазылып турат. Жыл сайын миңдеген туристтер
Кытайдын эң негизги символун көрүүгө бул өлкөнү көздөй агылышат. Туристтер эмес,
Кытайдын жашоочуларынын да арасында сепилди өз көзү менен көрө электер көп экен.
Кытайдын тарыхын камтыган бул сепил чынында эле дүйнө керемети болууга укуктуу.
Сепил биздин заманга чейинки III кылымда Цинь династиясы өкүм сүрүп турган
кезде курула баштаган. Курулушка Кытайдын ошол кездеги калкынын бештен бири,
башкача айтканда, 1 миллион адам катышкан. Сепил бир эле убакта чек ара да,
душмандардан коргоочу калкан да болгон. 1984-жылы болгон реставрациянын жардамы
менен бул укмуштуу курулуш алгачкы көрүнүшүн кайтара алды.
Кытай Сепилинин Ляодун кысыгынан тарта Гоби чөлүнө чейинки жалпы узундугу
6700 чакырым. Дубалдын орто бийиктиги 6-7, ал эми жазылыгы 6-10 метр. Сепилдин ар
кайсы жеринде бийик мунаралар бар. Алар алдындагы жана артындагы мунаралар көрүнө
тургандай жакын жайгашкан. Илгери жоо келатканда мунарадан мунарага от, түтүндүн
жардамы менен белги беришчү. 
  А. Суроолорго жооп бергиле.
1. Сепилдин боорунда эмне деген жазуу бар?
2. Эмне үчүн кытай сепили дүйнѳ керемети
болууга болууга укуктуу?
3. Сепилди курууга канча адам катышкан?
4. Кытай сепилинин узундугу канча чакырым?
5. Сепил канчанчы жылы реставрация болгон?
6. Ар кайсы жерде жайгашкан бийик мунара-
ларга жоонун келаткандыгын кантип бил-
диришкен?

Б. Тѳмѳнкү сѳздѳрдүн синонимдерин тапкыла.

сепилдин боорунда // кѳздѳй агылышат //

укуктуу // тарыхын камтыган //
ѳкүм сүрүү // калкан //
алгачкы // кайтара алды //
белги // жайгашкан //

Кырдаал

Ѳзүңдүн ѳмүр баяныңды айтып бер.

А. Боштуктарга мааниси боюнча туура келген сѳздѳрдү жазгыла.

1. Мамлекеттик жана жеке …………........... билим берүү мекемелери текшерүүгѳ алынды.
2. Бир катар мекемелерде ………………….. бузууларга жол берилгендиги комиссия
…………………. аныкталды. 3. Биринчи кварталдын жыйынтыгы ………………….
ишкананын ѳндүрүмдүүлүгү …………………. караганда 15% га ѳскѳн. 4. Отчеттор ѳз
убагында ……………………….. керек.
Б. Тѳмѳнкү сѳздѳрдүн синонимин тапкыла.
Маңыздуу, кастарла, теңдүү, туурасында кунак, турмушка чыгар, кѳз жумуу, нарктуу, кыр
кѳрсѳтүү, бармактайынан, чардоо, заңкылдоо, чечилүү, туруштук, айбыгуу, зээндүү.

В. Сүрѳттѳгү айбанаттардын үнүн таап, сүйлѳм түзгүлѳ.

Г. Туугандыкка байланышкан сѳздѳрдү тапкыла.
Апаңдын атасы сага ким болот? –
Эжеңдин жолдошу сага ким болот? –
Эже-сиңдинин жолдоштору бири-бирине ким болот? –
Апаңдын сиңдиси атаңа ким болот? –
Эже-сиңдинин балдары бири-бирине ким болот? –
Эже-сиңдинин балдары тѳркүнүнѳ –
Ага-ининин аялдары бири-бирине –
Агаңдын аялы сага ким болот?-
Чоң атаңа сенин балаң ким болот? –

Сүрөттөрдүн жардамы менен тексттерди окугула.

деген бир жаз майрамында апасына берип куттуктамак болду. алып

келип, салып, үстүнө коймок болду. Бирок капысынан колунан салган

түшүп сынып калды. Анысы аз келгенсип, үстүндөгү талкаланып, чачылып кетсе

болобу. аябай капа болуп, менен шыпырып жатканда, апасы келип калды. Бирок

апасы кармап турган көрүп күлүп жиберди.

Кырдаал

Досуңду ата-энең менен кантип тааныштырасын?

В. Каалоо-тилек ыӊгайдын мүчөсүн пайдаланып, төмөнкү сүйлөмдөрдү
толуктагыла.

1. Менин жаӊы ыр жатта…………………………….. .

2. Сенин бул кыз менен тааныш……………………………. .
3. Анын тоого чык……………………………………………. .
4. Биздин концертке бар………………………………………. .
5. Силердин котормочу бол……………………………………?
6. Алардын радио ук…………………………………………….. .

Г. Басым төмөнкү сөздөрдүн кайсы муунуна түшөт? Белгилеп көрсөткүлө жана ал

сөздөрдү катыштырып сүйлөм түзгүлө.

Капкара __________________________________________________________
Кыпкызыл _______________________________________________________
Студенттер _______________________________________________________
Ырда ____________________________________________________________
Ырдаган кыз _____________________________________________________
Балдарга _________________________________________________________

Азыркы кийимдер.

Адамдар жашына жана шартына жараша ар түрдүү кийимдерди кийишет. Кийимдердин

улуттук, күнүмдүк, спорттук жана башка көптөгөн түрлөрү бар. Көйнөк. юбка, костьюм шым
сыяктуу кийимдер күнүгө кийилет. Алардын моделдери жана түстөрү тез-тез өзгөрүп турат.
Кечелерге, тойлорго адамдар майрамдык кийимдерин кийип барышат. Ал кийимдер аябай
жарашыктуу жана кымбатыраак болот. Аялдар салтанаттуу кечелерге кооз көйнөктөрүн кийишип,
алтын же күмүш сөйкө, шакек, билерик сыяктуу зергер буюмдарын тагынышат.
Азыркы убакта жаштар көбүнчө спорттук кийимдерди кийгенди жакшы көрүшөт. Анткени
сейилдегенде, шаарды кыдырганда, соода кылганда, спорт менен машыкканда мындай
кийимдерди кийсе, адам үчүн абдан ыӊгайлуу болот. Жаштар жинсы шымдарды кийгенди өтө
жактырышат.
 Жинсы шымдар АКШда пайда болгон. 19-кылымдын ортосунда Сан-Франциско шаарында
Леви Страуза деген тигүүчү жашаган. Ал өтө бышык кездемелерден малчылар үчүн шымдарды
тиккен. Ал шымдар «жинсы» деп аталган. Ошол убакта жинсыларды көбүнчө уйчулар кийишкен
экен. Жинсы шымдар малчылар үчүн абдан ыӊгайлуу болгон, себеби алар эртеден-кечке чейин ат
минип тоодо, талаада мал багышкан. Малчылар башка шымдарга караганда жинсылар бышык
болорун байкашкан. Ошондуктан калыӊ жинсы шымдары алардын күнүмдүк кийимдеринин бири
болуп калган.
Азыркы учурда Америкада чыгарылган жинсы шымдарын дүйнөдөгү бардык элдер
улутуна, жашына, аял, эркек экенине карабастан жактырып кийишет. Себеби жинсылар кийүүгө
абдан ыӊгайлуу.

А. Көп чекттин ордуна керектүү сөздөрдү жазгыла.

1. Мен да ……………………............. жинсы шым кийем.

2. Анткени жинсы шым абдан ……………………. болот.
3. Жаштардын көпчүлүгү жинсы шымды …………………… .
4. Дүйнөдөгү бардык элдер …………….., …………………. карабай жинсы шымдарын
кийишет.

Б. Төмөнкү сөздөрдүн синонимин жана антонимин тапкыла.

көбүнчө // жаш адам x

элдер // байка x
шарт // жактыр x
кече // жакшы көр x

Боштуктарды мааниси боюнча туура келген сөздөр менен толуктаңыз.

Чакыруу
........................ Бакыт Төрөбекович ........ Зейнеп Шаршеевна!
Сиздерди 2011...................... 20-мартында, ................. 18:00дө «Алтын ордо»
ресторанында ........................... ата-энебиздин «Алтын тоюна» жана ........................
Азаматтын .............................. тоюна ....................................... .
Урматтоо ................... Эсен, Асел.

А. Жумадагы апта күндөрдү жазгыла. Саат канча болду?

______________________________________ 7:30
______________________________________ 1:30
______________________________________ 14:15
______________________________________ 18:45
______________________________________ 24:10
______________________________________ 12:30
______________________________________ 10:00

Б. Асты сызылган сөздөргө суроо бергиле.

Биз эрте менен китепканага бардык. Ал жерде кызыктуу китептер көп экен. Мен китепканачыдан
эки китеп алдым. Китепканадан түштө чыктык. Саат 12:30да түшкү тамагыбызды ичтик.
Андан кийин жөө сабакка бардык. Университеттен кечинде чыктык.
В. Төмөнкү сүйлөмдөрдөгү көп чекиттин ордуна керектүү сөздөргө мүчө улап сүйлөмдү
толуктагыла.

1. Мен кечээ ………………………… конокко бардым.

2. Досум …………………….. шаарынын борборунда жашайт.
3. …………. Улуттук университетте ……………………. .
4. ………….. тез-тез жолугушуп тур……………. .
5. Ал …………… дайым жардам бер……….. .
6. Мен ………….. менен сыймыктанам.

Г. Тууганчылыкка байланыштуу сөздөрдү чечмелегиле.

Жезде –
Таята –
Сиӊди –
Бөлө –
Жеӊе –
Кайын ата –
Жээн –
Таяже –
Бажа –
Абысын –
Атаӊдын атасы сага ким болот?-
Агаӊдын аялы сага ким болот? –
Жеӊеӊдин сиӊдиси сага ким болот?-
Эжеӊдин жолдошу сага ким болот?-
Апаӊдын иниси сага ким болот? –
Кыргыз тили сабагында

Кыргыз тили-Кыргыз Республикасынын мамлекеттик тили, кыргыз

элинин улуттук тили. Бул тил – байыркы тил, «Манастын» тили.

Биз кредит системасы боюнча окуйбуз. Биздин окуу жайыбызда кыргыз

тили сабагы бир жумада бир жолу болот. Кыргыз тили сабагында үйдѳ
аткарган тапшырмаларды текшеребиз. Эрежелерди кайталайбыз. Жаңы
теманы ѳтѳбүз. Жаңы тема боюнча кѳп суроолорду беребиз. Кѳнүгүүлѳрдү
жазабыз. Жаңы сѳздѳр менен сүйлѳшүүлѳрдү түзѳбүз. Тексттерди окуйбуз,
которобуз. Сабакта сүрѳттѳр менен дагы иштейбиз, кыргызча жооп беребиз.

Бири-бирибиз менен кыргызча сүйлѳшѳбүз. Майрамдарда бири-бирибизди

куттуктайбыз, жакшы каалоолорду айтабыз. Менимче кыргыз тили абдан
уникалдуу тил.

Тапшырмалар:

1. Тексттеги жактама ат атоочторду тапкыла.

2. Кѳптүк мүчѳнү бѳлүп кѳрсѳткүлѳ.
 3. Табыш жѳндѳмѳдѳ (эмнени? кимди?) турган сѳздү белгилегиле.
Гезиттерге жарыяланган кулактандыруулардын тексти менен таанышыңыз.
Мүчөлөрдү туура улаңыз.

«МЭК и Компани» ЖЧКсы жабылган............. билдирет. Арыз-доомат...... боюнча

2 ай........... ичинде төмөндөгү телефон......... кайрылса болот: 0 700 40- 54-06.
Мырзахайдаров Момунжан........... таандык Ош шаары........... Жийделик
көчө.................... 53-үйдүн техпаспор........ жоголгондугуна байланыштуу жа-
рак............. деп табылсын.
Кабылов Таштемир Бокоевич............ наамындагы Малдыбаев көчө.............. 7-жер
тилке..................... № 327608 мамлекеттик акты коду 1 – 04 – 17 – 00 15 03 – 82
жоголгондугуна байланыш............ жарак........ деп табылсын.

А. Сүйлѳмдѳгү бош жерлерге жѳндѳмѳ мүчѳлѳрүн койгула.

Мен……… атым Арген. Сиздер…. үй-бүлѳм менен тааныштырайын. Атам
фабрика…… инженер болуп иштейт. Апам бейтапкана…… доктур. Асел эжем мен…….
тѳрт жаш улуу. Ал Улуттук университетте филология факультети……. окуйт. Мен
КРСУ… окуйм. Азыр 3-курс……. Студентимин. Ал эми иним Аскар мекткеп….. 5-
класс…. окуйт.

Б. Жалпы таандык мүчѳнү улагыла.

1. Столдун үстүндѳ турган китеп Айгүл…………….. . 2. Бул китеп мен……… .

3. Мектептин жанындагы үй таятам……….. . 4. Короодогу мал кошуна………….. .
5. Курулуп жаткан дүкѳн биз……. .

В. Бош орундарга ылайыктуу сѳздѳрдү жазгыла.

(кийимдерди, спорт,таза, жаратылыш, жылуу, адам)

1.Кышында …………………. эс алат. 2. Келгин куштар …………….жактарга учуп кетет.

3. Кышында жылуу …………………….. сатып алуу керек. Түйшүгү кѳп болсо да, кышкы
аяздын ………… үчүн пайдасы эор. Бул күндѳрү адам ………….. абада кѳбүрѳѳк болушу
керек.

Г. Берилген сѳздѳр менен кѳрсѳтүлгѳн чакта сүйлѳм түзгүлѳ.

1. апа, чогуу, жумуштан, кел, кийин,тамактан. (келер чак)

2. үй тапшырмасын, аткар, Азат, менен, дос. (учур чак)

3. менен, саякат, группалашым, бар, кечээ. (ѳткѳн чак)

4. китеп,бул, сен, оку. (суроолуу сүйлѳм)

 Таанышуу кат.

Кымбаттуу курбум, биз али тааныш эмеспиз. Сен мени билбейсиң, мен да сени
билбеймин. Ошондуктан биз таанышып алалы. Менин атым Кубат, мен он сегиз
жаштамын. Мен ата-энем менен Бишкекете Тоголок ммолдо кѳчѳсүндѳ кырк бешинчи
үйдүн он тѳртүнчү батиринде турам.
Биздин үй-бүлѳ чоң. Биз 5 бир тууганбыз.Султан менен Мурат менден улуу.
Эмилбек иним болсо менден алты жаш кичүү. Карындашымдын аты Бермет. Ал он беш
жашта. Аны биз бардыгыбыз жакшы кѳрѳбүз.
Менин атам - айдоочу. Энем-мугалим. Ал орто мектепте орус тилинен сабак берет.
Чоң энем 69 жашта.Улуу агам Султан – врач. Ал 5 жылдан бери ооруканада хириург
болуп иштейт. Мураттын кесиби- ширетүүчү. Ал заводдо иштейт. Ошону менен бирге ал
университетте сырттан окуйт. Мурат келечекте инженер болом дейт. Карындашым
музыканы жакшы кѳрѳт. Бермет музыка мектебинин фортепиано бѳлүмүндѳ окуйт. Иним
мектепте окуйт. Ал учкуч болом дейт. Биз ынтымактуу жашайбыз.
Ал эми мен, кымбаттуу досум, студентмин.Кыргыз-Россия славян университетинин
экономика факультетинде 3-курста окуймун.
Мен жонүндѳ толук билдиң. Эми ѳзүң, ата-энең, бир туугандарың жѳнүндѳ кат жаз.
Алдын ала сени менен таанышканыма кубанычтуумун. Сенин катыңды күтѳм деп, досуң
Кубат.
А. Суроолорго жооп бергиле.
1. Кубат канча жашта? Ал сизден улуубу?
2. Кубат кайда окуйт жана кайда иштейт?
3. Анын үй-бүлѳсү кандай?
4. анын ата-энеси кайда жана ким болуп иштейт?
5. Мурат кайда иштейт? Анын канча бир тууганы бар?

Б. Бош жерлерге керектүү сѳздѳрдү жазгыла.

1.Бермет ………………………………. окуйт.
2. Кубаттын улуу агасы ……………. ……………………… иштейт.
3. Анын апасы ………….. ……………………. сабак берет.
4. Султандын кесиби ………………….. .
5. Бир туугандарың …………………………… жазып жибер.

В. Туурасын «Т» менен катасын «К» менен белгилегиле.

1. Бермет врач болуп иштейт. ( )
2. Мурат заводдо иштейт жана сырттан окуйт. ( )
3. Султан иузыка мектебинде окуйт. ( )
4. Кичүү иниси учкуч болом дейт. ( )

Кырдаал

Сизге Австралиядан бир досуңуз кат жазды. Сизден Кыргызстандын кышы

жѳнүндѳ сурады. Сиз ал досуңузга эмнелер жѳнүндѳ айтасыз? Сизге кыш мезгили жагабы
А. Кѳп чекиттин ордуна тиешелүү сѳздѳрдү жазгыла.

1. Мен ………………. жыйнайм, андан кийин ……………………. .

2. Биздин үйгѳ …………….. жетиде конок ……………………. .
3. Жумушка кечикпеш ……………….. эрте …………………… керек.
4. Сабакта биз ……………………, ……………………… аткарабыз.
5. ………………………… бѳлмѳсү абдан ………………… .
Б. Сѳздѳргѳ мүчѳлѳрдү улап, которгула.
1. –бы суроо мүчѳсүн улагыла жана которгула.
мугалим……. уй…… иниси ………
үй ……….. жомок …….. туулган жер ………
атаң ........ жашоо ……. эжеси ……..
2. терс форманы улагыла.
калп сүйлѳ …… жакшылыкты унут……… кыйкырып сүйлѳ……
эрежени буз……. кекчил бол…… сабактан кал……..

В. Тѳмѳнкү сѳздѳрдѳн кѳрсѳтүлгѳн чакта сүйлѳм түзгүлѳ.

1. Кел, сен, эки, Англия, ай , мурун (айкын ѳткѳн чак)
2. Телефон, чал, мен, досума (келер чак)
3. Конок, үй, байке , кечээ, кел (айкын ѳткѳн чак)
4. Сабак, аткар, Асан (учур чак терс формасы)
Г. Тѳмѳнкү сүйлѳмдѳргѳ ылайык суроолорду бергиле.
1. Анын ата-энеси Бишкекте жашайт.
2. Асан университетте окуйт.
3. Анын сиңдиси мектепте окуй.
4. Айнура таянесине барат.
Акылман карыя
Эки аял кудуктан суу алып жатса, дагы бир аял келди. Жол жүрүп бара жаткан
кары адам да ошол жерде эс алып отурду.
Биринчи аял: «менин балам абдан күчтүү. Ущул айылдагы балдардын баарын
жеңет.»-деп мактанды.
Экинчи аял: «Менин балам жакшы ырдайт. Ал ырдаганда булбулга окшош. Агдай
ырчы бул айылда жок.»-деп айтты.
Үчүнчү аял унчукпай угуп турду. Балдарын мактаган эки аял: «Сен эмне
сүйлѳбѳйсүң. Ѳз балаң жѳнүндѳ эч нерсе айтпайсың?» дешти. «Менин баламдын мактай
турган эч нерсеси жок, эмнесин айтам.»-деди үчүнчү аял. Ошол мезгилде анын уулу
келип, апасынын чакаларын кѳтѳрүп жѳнѳдү.
 Аялдар: «Биздин балдарыбыздын эң жакшысы ким?»-деп кары адамга
кайрылышты. кары адам ойлуу карап: «Бул жерде канча бала бар? Менин оюмча бир гана
жакшы уул бар. Ал апасына жардам берип, чака кѳтѳргѳн бала.»-деди.
А. Суроолорго жооп бергиле.
1. Аялдар эмне жѳнүндѳ сүйлѳшүп жатышты?
2. Карыяга кайсы аялдын баласы жакты?
3. Сага кайсы аялдын баласы жакты? Эмне үчүн?
Б. Бош жерлерге керектүү сѳздѳрдү жазгыла.
1. Үч ………. суу ……………….
2. Менин ……………. абдан …………… . Ал …………. балдарды жеңет.
3. ………….. балам …………… ырдайт, ал ырдаганда ……………… окшош.
4. Менин оюмча ………………………. бир бала бар.

В. Берилген сѳздѳрдѳн сүйлѳм түзгүлѳ.

1. Аялдын, шамдагай, биринчи. баласы, ырдайт, жакшы.
2. Канча, бул, бар, жерде, бала.
3. Ким, эң, балдардын, жакшысы.
4. Оюмча, гана, менин, бар, жакшы, бир, уул.

А. Тѳмѳнкү сѳз айкаштарын кыргыз тилине которгула.

Моя семья- ваша национальность-

твой друг- его работа-
твой стол- мой брат-
твоё окно- его книга-
твоя бабушка- ваш ковёр-
его слово- его очередь-
ваша статья- твой корабль-
наше дерево- моя ошибка-
твой дом- его картина-

Б. Тѳмѳнкү сүйлѳмдѳрдү улагыла.

1. Мен китеп окуп бүткѳндѳ …………………………………………………… .
2. Жооп берип жатканда …………………………………………………………… .
3. Бул жерге келген сайын ………………………………………………………… .
4. Тамак жасап бүткѳндѳн кийин …………………………………………………. .
5. Ал бул теманы түшүнбѳй калган үчүн ……………………………………….. .
7. Апам ооругандыктан ……………………………………………………

В. Кѳп чекиттин ордуна керектүү ат атоочторду койгула.

1.…………………………….. университетте окушат.
2. …………….. базарда иштейсиң?
3.……….. туура айтып жатат.
4. …………шаарда сейилдеп жүрѳм.
5. ………. Сабактан кийин эс алабыз.
6. ……… атыңыз ким.
7. …………үйдѳ түштѳнѳсүзбү.
8. ……… жаңы журнал окуйсуңбу?
9. ……. сени түшүнгѳн жокмун.
10. ………. текстти которобуз.
11. …….. бул сѳздү билет.
12. ……. кыргызча жазганды билебиз.
13. Бул жерди ……….. билесизби.
15. ………. кайда сейилдеп жүрүшѳт.
16……бизге дайым кеңеш берет.

А. Төмөнкү текстти кыргыз тилине которгула.

Боз үй

Издревле кыргызы жили в юрте .Так как кыргызы были кочевым народом, юрта
была удобной при установке, сборке и при транспортировке. Юрта считается памятником
страны. В юрте было тепло, уютно, потому что она сделана из чистой шерсти.

Б. Сүрөт боюнча текст түзгүлө.

Кырдаал
Ѳз досуңдун мүнѳзү жѳнүндѳ айтып бер.