Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 10 Vlastimir Lekovic PDF

    Uploaded by

    Маруся
    18 views8 pages

    Original Title

    10_Vlastimir_Lekovic.pdf

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    18 views8 pages

    10 Vlastimir Lekovic PDF

    Uploaded by

    Маруся

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 8
    EKONOMSKI HORIZONTI, 1999, 1, (1-2) str. 127-142 Dr Vlastimir Lekovié* GLOBALIZACIJA SVETSKE PRIVREDE - KLJUCNI FAKTORI I NOSIOCI Apstrakt: Ekonomska realnost i procesi koji su zadnjih godina prisutni u svetskoj Privredi potvrduju da su ekonomski odnosi i razvojni procesi u sve vecoj meri podloini internacionalizaciji. Sve vise se povezuju, uzajamno uslovijavaju i dovode u sve ve- éu meduzavisnost velike industrije, trgovacke i finansijske organizacije, nacionalne privrede pa i Sire regionalne zajednice. Zahvaljujuci tim promenama, na sceni su intenzivni procesi globalizacije svetske privrede ciji je produkt globalni sistem pri- vredivanja i stvaranje jednog izuzteno dinamitnog i fleksibilnog svetskog ekonomskog poretka. U radu se analiziraju kljucni faktori globalizacije, kao i osnovni nosioci ovog izuzetno protivurecnog procesa. Ukazuje se na brojna otvorena pitanja od kojih je odnos globalnog i nacionalnog svakako jedno od najznacajnijih. U tom smislu raz~ matra se mesto i uloga nacionalnih dréava u procesu globalizacije, s obzirom da se, pored njih, kao osnovni privredni akteri pojavijuju transnacionalne korporacije i njihove filijale. Abstract: Economic reality and changes which have been present in recent years in the world economy confirm that economic relations and developmental pro- cesses are to a great extent, subject to internationalization. They are more and more connected, mutually conditioned and big industries, trade and financial organiza- tions, national economies and large regional communities are brought into a bigger interdependence by them. Thanks to these changes, the intensive processes of glo- balization of the world economy are on the scene, whose products are the global system of economic activities and the establishment of one exceptionally dynamic and flexible world economic order. The key factors of globalization are analyzed in the work, as well as basic bearers of this exceptionally contradictory process. We have to mention the numer- ‘ous open questions from which the relationship between global and national in cer- tainly one of the most significant. In that sense, the place and the role of national * Docent Ekonomskog fakulteta u Kragujeveu, 127 EKONOMSKI HORIZONTI countries in the process of globalization are being considered, paying attention to the fact that besides them, transnational companies and their branches appear as basic ecomomic factors. Dinamigan razvoj koji svetska privreda belezi u poslednjih 40 godina uzrokovao je velike promene u: strukturi svetske privrede; znagenju trgovine i investicija; ‘odnosima izmedu svetske i domaéih privreda; razlikama izmedu uspesne i neuspeSne trgovinske politike. Istovremeno, poslednje decenije odlazeéeg XX veka obelezene su tendencijama poveéanja otvorenosti nacionalnih privreda. Na takav zakljuéak upucuje podatak da je za poslednjih dvadeset godina uzeSée svetskog izvoza u svetskoj proizvodnji (takozvana izvozna kvota) poveéano sa 10 na 20%, a kada se uzme u obzir i brzo rastuci izvoz usluga uéeSée izvoza je poraslo sa 15 na 22%. Istovremeno, ‘ovaj period ée ostati zabeleZen po, verovatno, najradikalnijim promenama koje su se ikada u istoriji Soveganstva odigrale u tako kratkom vremenskom periodu. Peéat svim ovim dinamignim promenama prvenstveno su dali slede¢i globalni procesi + raspad istogno-evropskog socijalisti¢kog bloka i napustanje socijalistitkog naGina privredivanja; + formiranje i dominacija tri velike ekonomske celine: Severno-ameri¢ke unije; Evropske unije i Istotno-azijske nije; + globalizacija svetske privrede kao posiedica permanentne nauéno-tehnoloske revolucije i procesa internacionalizacije kapitala i koncentracije ekonomske moti. Ekonomska realnost i procesi koji su zadnjih godina prisutni u svetskoj privredi potvrduju da su ekonomski odnosi i razvojni procesi u sve veéoj meri podlozni internacionalizaciji. Sve viSe se povezuju, uzajamno uslovijavaju i dovode u sve veéu meduzavisnost velike industrje, trgovatke i finansijske organizacije, nacionalne privrede pa i Sire regionalne zajednice. Istovremeno, osnovni parametri savremenih promena u svetu nisu politi¢ka zavisnost, kao Sto je bilo u proslosti (zavisnost slabih od jakih, periferije od centra, kolonija od metropole). Tri osnovna parametra su: ekonomska meduzavisnost; informaciona globalizacija, to je povezano sa kultunim procesima; uzajamna zavisnost sa stanovista bezbednosti. ‘Zahvaljujuéi tim procesima, transformacija privrede sveta u svetsku privredu dobija snaZan zamah i donosi kvalitativnw promenu u ekonomskim odnosima i toko- vima svetskog privredivanja. Na sceni su intenzivni procesi globalizacije svetske privrede Giji je produkt globalni sistem privredivanja i stvaranje jednog izuzteno dinamisnog i fleksibilnog svetskog ekonomskog poretka. To se jasno ispoljava u strategiji poslovanja i prilagodavanja njegovih vodecih privrednih subjekata — trans- nacionalnih korporacija i nacionalnih privreda, 128 Proces globalizacije iako predstavlja jedno od najmarkantnijih obelezja modeme svetske privrede, prisutan je u skoro svim sferama drustvenog Zivota - ekonomskoj, socijalnoj, kultum9j i politi¢koj. Ipak, moze se reéi da je, prvenstveno, ret 0 ekspanziji zapadnog stila Zivota, maskulture, naéina miSljenja i sl. Jednom regju, proces globa- Jizacije ima jedan opsti karakter. Zbog toga je on predmet izuavanja skoro svih

    You might also like