Fundiranje zgrada

Fundiranje na gredama i ploči

BETONSKE KONSTRUKCIJE 2
Osnovne akademske studije, V semestar

Prof dr Stanko Brčić

email: stanko@np.ac.rs

Departman za Tehničke nauke,

GRAÐEVINARSTVO
Državni Univerzitet u Novom Pazaru

2014/15

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje zgrada
Fundiranje na gredama i ploči

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Temelji (fundamenti) su delovi konstrukcije ispod površine tla
koji prenose opterećenja sa konstrukcije na tlo
Jedna od podloga u projektovanju zgrade je i Geomehanički
elaborat
U tom elaboratu dati su relevantni podaci o tlu, pre svega
- sastav i struktura tla (slojevi tla, debljine slojeva i njihove
karakteristike)
- prisustvo vode u tlu, nivo podzemne vode
- rezultati laboratorijskih ispitivanja tla i merenja in situ
- preporuka o dubini fundiranja i načinu fundiranja
- procena granične i dozvoljene nosivosti tla
- pocena sleganja za navedena opterećenja i načine fundiranja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Geomehanički elaborat sadrži samo preporuke: odgovorni
projektant konstrukcije je odgovoran za izbor fundiranja i za
usvojene podatke o tlu
Na osnovu dobijenih i analiziranih podloga, odgovorni
projektant usvaja dubinu fundiranja
Pri tome se vodi računa raznim parametrima:
- opasnost od mraza
- sastav i osobine tla
- hidrogeološki slovi
- osetljivost tla na promenu vlažnosti
- dubina fundiranja susednih objekata

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Pri tome se vodi računa raznim parametrima (nastavak):
- postojeće podzemne komunikacije i instalacije
- veličina i priroda opterećenja
- namena objekta
- dubina erozije dna (ukoliko je objekat u reci - stub mosta)
- ...

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Temelji su jedan od važnijih elemenata konstrukcije objekta,
jer se preko temelja prenosi opterećenje na tlo
Pri tome mora da bude obezbeđena ne samo stabilnost
objekta, već i stabilnost tla
Deformacija tla pri tome treba da bude u dozvoljenim
granicama, uslovljenim naponskim stanjem u konstrukciji
U principu, fundiranje (zgrade) može da bude
1 neposredno fundiranje
2 posredno fundiranje

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Neposredno fundiranje znači da se opterećenje neposredno
prenosi sa konstrukcije na tlo
Neposredno fundiranje može da bude
1 plitko fundiranje
2 duboko fundiranje
Plitko fundiranje je slučaj kada se opterećenje sa konstrukcije
prenosi samo preko površi kojom se temelj oslanja na tlo -
preko kontaktne površi
Duboko fundiranje je slučaj kada se opterećenje, osim preko
kontaktne površi između temelja i tla, prenosi još i preko
bočnih strana

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada

Pod dubokim fundiranjem podrazumevaju se temelji, koj se
zovu duboki temelji, čija je dubina četiri puta veća od njegove
širine
Posredno fundiranje je slučaj kada se opterećenje konstrukcije
posredno prenosi na otpornije slojeve tla, koji se nalaze na
većoj dubini
Za posredno prenošenje opterećenja sa konstrukcije na bolje
slojeve tla koriste se
- šipovi
- kesoni
- bunari
- dijafragme

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Plitki temelji su temelji koji prenose opterećenje sa objekta na
tlo samo preko kontaktne površi
Plitki temelji se primenjuju u fundiranju gotovo svih vrsta
objekata
Zavisno od vrste konstrukcije iznad temelja, kao i od veličine
opterećenja i osobina tla, ima više vrsta plitkih temelja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Osnovne vrste plitkih temelja su
- masivni temelji
- temelji samci
- trakasti temelji
- temelji nosači (kontragrede)
- temeljni roštilji
- temeljne ploče
Masivni temelji se primenjuju za fundiranje masivnih
konstrukcija, kao što su mostovski stubovi, betonske brane,
fabrički dimnjaci, temelji velikih mašina, veliki spomenici, itd
Masivni temelji se najčešće izvode od nearmiranog betona, a
oblik zavisi od oblika konstrukcije iznad temelja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Temelji samci se primenjuju za fundiranje stubova industrijskih
i arhitektonskih objekata
Mogu da se po nekad primenjuju i za fundiranje zidova, ako se
iznad temelja samaca nalaze temljne grede na koje se oslanjaju
zidovi
Temelji samci se najčešće izvode od armiranog betona, ali
može i od nearmiranog betona, a ređe od drugih materijala
(opeka, lomljen kamen itd)
Temelji samci mogu da se primene ukoliko je tlo ispod temelja
otporno i malo stišljivo, kao i ako su opterećenja koja se
prenose na tlo relativno mala

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Trakasti temelji se, po pravilu, predviđaju ispod zidova
Ako je opterećenje duž zida (praktično) konstantno, kao i ako
je tlo približno istih karakteristika duž zida, uslovi u svim
presecima biće isti i temeljna traka će da ima iste dimenzije
duž zida
Samo ako se oterećenje duž zida menja, ili ako su osobine tla
po dužini zida bitno različite, menjaće se i širina trakastog
temelja
Kao materijal za trakaste temelje upotrebljava se armirani
beton, ali i beton, kao i lomljen kamen ili opeka

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Temeljni nosači (kontragrede) primenjuju se ispod niza
stubova, kao zajednički temelj za više stubova u nizu
Kod skeletnih (okvirnih) konstrukcija, pri velikim opterećenjima
i relativno maloj otpornosti tla ispod temelja, mogu da se
dobiju velike dimenzije temelja samaca
U takvim slučajevima pojedinačni temelji samci za svaki od
stubova mogu da budu na malim međusobnim rastojanjima, ili
čak mogu da se dodiruju
Tada se pojedinačni temelji ispod stubova zamenjuju sa
zajedničkom temeljnom gredom koja prima opterećenja od više
stubova u nizu

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Kao materijal za temeljne kontragrede koristi se isključivo AB
Poprečni presek temeljnih kontragreda je obrnuto T: gornje
rebo kontragrede se naziva vrat, a donji deo je stopa
kontragrede
Temeljne grede su međusobno paralelne, ali se međusobno
povezuju veznim AB gredama manjih dimenzija, koje obično
nisu u kontaktu sa tlom
Vezne grede povezuju kontragrede u nivou vratova, da ukrute
kontragrede, ali i da obezbede oslonac za AB podnu
(podrumsku) ploču u nivou temelja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Temeljni roštilji primenjuju se kod skeletnih zgrada za
fundiranje niza stubova u dva ortogonalna pravca
U svakom od ortogonalnih pravaca je jedna kontragreda, koje
se međusobno ukrštaju ispod svakog stuba, tako da grede
formiraju ortogonalni roštilj
Ovakva temeljna konstrukcija primenjuje se kada je tlo
nedovljne optpornosti za nezavisne paralelne temeljne grede
Takođe, odnosno posebno kada se proceni da paralelni temeljni
nosači ne bi obezbedili potrebnu prostornu krutost i stabilnost
objekta s obzirom na moguća neravnomerna sleganja,
primenjuju se temeljni roštilji

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: plitki temelji

Poprečni presek temeljnih roštilja je, kao i kod kontragreda,
obrnuto T
Temeljne ploče primenjuju se kod zgrada kada je tlo relativno
male otpornosti, a pri tome su opterećenja relativno velika
U takvim slučajevima može da se dogodi da bi širine stopa
temeljnih roštilja bile suviše široke, pa se onda usvaja AB
temeljna ploča
Takođe, temeljne ploče se primenjuju kao temelji zgrada ili
drugih objekata sa prostorijama ispod nivoa podzemne vode,
radi obezbeđivanja od podzemne vode, kao i radi smanjivanja
neravnomernih sleganja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: duboki temelji

Duboki temelji se primenjuju kada na tlo traba da se prenesu
velike horizontalne sile i/ili veliki momenti savijanja
Specifičnost dubokih temelja je u tome što se opterćenje na tlo
prenosi i preko kontaktne horizontalne površi, kao i preko
bočnih (vertikalnih) strana temelja
Neke konstrukcije, kao što su, npr. stubovi dalekovoda, ili
stubovi vetrogeneratora, imaju relativno malu sopstvenu
težinu, pa prema tome i malo vertikalno opterećenje
Pri tome, ovakve konstrukcije su izložene delovanju
horizontalni sila (usled uticaja vetra) na relativno velikoj visini,
pa su momenti savijanja veliki

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: duboki temelji

Posledica je da težina plitkog temelja samca nije dovoljna da
obezbedi stabilnost takvih konstrukcija, odn. da bi bile
potrebne velike dimenzije temelja samaca
Povećanjem dubine temelja na račun smanjenja njegovih
ostalih dimenzija omogućava se aktiviranje otpora tla na
bočnim stranama, čime se povećava efikasnost uklještenja
temelja u tlu, a time i stabilnost stuba
Za izradu ovakvih temelja koristi se, uglavnom, nearmirani
beton

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: temelji na šipovima

Fundiranje na šipovima primenjuje se ako je tlo ispod temelja
male nosivosti do znatne dubine, pa je zamena tla neisplativa
Takva su peskovita tla u rastresitom stanju, glinovita i
prašinasta tla nepovoljne konzistencije, kao i veće naslage
nasutog tla, itd
Šipovi ispod temelja omogućavaju da se opterećenje sa objekta
prenese na slojeve tla koji se nalaze na (relativno) velikoj dubini
Izvođenje fundiranja na šipovima zahteva specijalizovanu
opremu, tako da fundiranje na šipovima može da bude
(relativno) skupo

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju zgrada: temelji na dijafragmama

Betonske dijafragme su betonski zidovi, armirani ili nearmirani,
izvedeni u tlu specijalnim postupcima uz primenu specijalne
opreme
AB dijafragme mogu da se upotrebe za rešavanje raznih
probema fundiranja, posebno u zgradarstvu
AB dijafragme mogu da se projektuju i izvedu tako da se prvo
koriste kao zaštita temeljne jame, a da istovremeno budu i
sastavni deo konstrukcije budućeg objekta
Takođe mogu da se primenjuju u izvođenju raznih podzemnih
konstrukcija (podzemnih prolaza, komunikacija, tunela,. . . )

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Opšte napomene o fundiranju: temelji na bunarima i kesonima

Fundiranje na bunarima primenjuje se za izradu temelja
mostovskih stubova, posebno kada je potrebno da se
konstrukcijom temelja prođu slabo otporni slojevi tla većih
debljina
Bunari mogu da se spuste do znatne dubine (čak i do 70m)
Fundiranje na kesonima se primenjuje za još veća opterećenja
nego u slučaju bunara, sa glavnom primenom kod temelja
stubova mostova veliki raspona, ali i za razne druge teške
konstrukcije i za loše tlo
Fundiranjem na bunarima ili na kesonima opterećenje
konstrukcije se prenosi na veće dubine tla, gde je otpornost tla
velika

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Trakasti temelji se, po pravilu, projektuju ispod zidova od
opeke ili AB (osim ako se ceo objekat ne fundira na temeljnoj
ploči)
Glavna karakteristika, odn. preduslov za trakasti temelj je
- da je opterećenje konstantno duž zida
- da je tlo ispod prihvatljivo istih karakteristika
U takvom slučaju posmatra se 1m dužine zida i temelja i
usvaja se ista dimenzija temeljne trake duž zida

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Dimenzije trakastog temelja treba da se odrede tako da
1 pritisak na tlo ne bude veći od dozvoljenog za odgovarajuće tlo
ispod temelja
2 dozvoljeni naponi u materijalu temelja ne budu prekoračeni
Pretpostavlja se da je raspodela pritisaka u kontaktnoj površini
temelja pravolinijska
Pored toga, mora da bude obezbeđena sigurnost temelja protiv
preturanja i klizanja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Posle usvajanja dubine fundiranja određuje se potrebna širina
temeljne trake prema opterećenju koje se prenosi na tlo i
dozvoljenom pritisku na tlo ispod temelja
Potrebna visina temelja se određuje u zavisnosti od vrste
materijala od kojeg se gradi temelj
Posle usvojenih dimenzija temelja potrebno je da se proveri
kontaktni napon na tlo
Takođe, ako osim vertikalog opterećenja na zid deluje i
horizontalno, treba da se proveri stabilnost na preturanje i na
klizanje

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova - širina osnove temelja

Posmatra se 1m dužine zida i AB temelja, nepoznate širine B,
na usvojenoj dubini fundiranja Df
Uslov ravnoteže vertikalnih sila glasi

P + G = F σdop (1)

gde je
- P . . . opterećenje koje se sa zida prenosi na temelj (merodavno
eksploataciono opterećenje: P = Pg + Pp )
- G . . . težina temelja i tla iznad temelja
- F . . . kontaktna površina temeljne stope (F = B × 1.0)
- σdop . . . dozvoljeni pritisak na tlo na dubini fundiranja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova - širina osnove temelja

Debljina temeljne trake d nije poznata, pa prema tome, nije
poznata ni debljina sloja tla iznad temeljne stope Df − d
Imajući u vidu temeljnu traku od betona, odn. od AB, težina
tremljne trake i tla iznad trake procenjuje se u obliku

G ≈ β · γb F Df

gde je β koeficijent kojim se uzima u obzir razlika u

zapreminskim težinama temelja od AB, koja je
γb = 25 kN/m3 i tla iznad
Obično se usvaja da je β = 0.85

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova - širina osnove temelja

Sa tako određenim G, iz (1) dobija se potrebna površina
temeljne trake
P
F =
σdop − β γb Df
Kako se posmatra zid dužine jedan metar, onda je to ujedno i
širina temeljne trake: B = F
Temelja traka može da se usvoji i od nearmiranog betona, ali
onda ima veće dimenzije
Občno se usvaja temeljna traka od AB

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Određivanje visine temeljne trake od AB zavisi od vrste tla
ispod temelja, jer se od vrste tla ispod usvaja raspodela
pritisaka po kontaktnoj površini
Ako je tlo ispod temelja nekoherentno, usvaja se parabolična
raspodela pritisaka, sa nultim vrednostima na krajevima trake
Za koherentno tlo ispod temelja raspodela pritisaka je
krivolinijska, sa najvećim ordinatama na krajevima trake, a
najmanjim u sredini

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Visina d temeljne trake od AB određuje se iz momenta
savijanja M
Momenti savijanja, koji su merodavni za dimenzionisanje
temelja, dati su na sledeći način
1 ako je tlo ispod temelja nekoherentno

q a2
M=
2
2 ako je tlo ispod temelja koherentno

q B2
M=
8

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Ako je sa bz je označena debljina zida, sa B je označena širina
temeljne trake, onda je a = (B − bz )/2 širina “konzole”
temeljne trake u odnosu na ivicu zida
Reaktivno opterećenje q je prosečna veličina pritiska u
kontaktnoj površini, ali bez uticaja težine temelja i tla iznad
temelja
Statička visina h temelja određuje se iz momenta M prema
relaciji
√
r
M
h=r =r M
b
jer je b = 1.0m širina preseka konzolnog dela temeljne trake

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Statička visina h temelja treba da se tako odredi da se izbegne
potreba za osiguranjem temelja od kosih napona zatezanja
Treba da se provere smičući naponi u “konzoli” temeljne trake u
preseku na rastojanju h/2 od ivice zida: moraju da budu manji
od dozvoljenih napona τdop = τa (za MB30 τa = 0.8MPa)

T
τ0 = ≤ τdop = τa
0.9 h
Iz uslova τ0 ≤ τa dobija se statička visina
T
h≥
0.9 τa

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Usvaja se veća statička visina (prema M i prema T )
Za usvojenu statičku visinu h ukupna visina preseka temeljne
trake d određuje se usvajanjem zaštitnog sloja od a = 4cm,
tako da je
d=h+4
AB temelji, pa ni AB temeljne trake ne smeju da se izvode
neposredno na tlu, već je neophodno da se prethodno izvede
tamponski sloj od 5-10cm od nearmiranog betona MB 10

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Trakasti temelji ispod zidova

Uloga tamponskog sloja od nearmiranog betona, postavljog
ispod AB temelja, je
- da obezbedi projektovani položaj armature u temelju
- da onemogući da tlo iz sveže betonske mase upije vodu i time
pogorša uslove za obavljanje normalnih hemijskih procesa pri
očvršćavanju betona
Pored toga, prsustvo tamponskog sloja sprečava prljanje
armature ukoliko bi bila u direktnom kontaktu sa tlom
Nije dozvoljeno da se AB temelj oslanja direktno na tamponski
sloj od šljunka - iznad šljunka mora da bude i sloj nearmiranog
betona MB 10 debljine 5-10cm

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Armiranje trakastih temelja ispod zidova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Armiranje trakastih temelja ispod zidova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Temelji samci se projektuju ispod pojedinačnih stubova
To je najjednostavniji i najekonomičniji način fundiranja
skeletnih konstrukcija
Međutim, ako temelji samci nisu međusobo povezani,
konstrukcija je izložena nejednakim sleganjima
Zbog toga se temelji samci primenjuju na dobrom tlu ili na tlu
koje je provereno ujednačenih karakterisitika
Temelji samci se izvode pravougaone ili kvadratne osnove,
zavisno od statičkih uticaja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Različiti oblici temelja samaca ispod stubova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Različiti oblici temelja samaca ispod stubova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Visina temelja samaca može da bude konstantna, stepenasta ili
linearno promenljiva
Oblik temelja u osnovi se centriše za delovanje Mg
Visina temelja samca određuje se prema
- momentima savijanja Mu
- transverzalnim silama Tu
Armatura se određuje prema Mu

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Centrisanje oblika temelja samaca

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Kada se usvoji dubina fundiranja Df , dozoljeni pritisak na tlo
σdop je takođe poznat (Geomehanički elaborat)
Veličina kontaktne površine se određuje uz usvojenu
pretpostavku da je raspodela pritisaka na tlo pravolinijska
Ako je stub centrično opterećen, sa merodavnom silom pritiska
P = Pg + Pp na nivou gornje površine temelja (na spoju stuba
i temelja), onda je uslov ravnoteže vertikalnih sila dat sa

P + G = F σdop (2)

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

gde je
- G . . . ukupna težina temelja i tla iznad temelja
- F . . . potrebna kontaktna površina temeljne stope
Veličina G nije poznata, jer nisu poznate dimenzije temelja, ali
se, za usvojenu dubinu fundiranja Df i za nepoznatu veličinu
površine kontakta F , ukupna tezina temelja i tla iznad
prikazuje u obliku

G = β γb F Df gde je β ≈ 0.85 (3)

Koeficijent β uzima u obzir razlike u zapreminskoj težini

betona i tla

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Jednačina (2) postaje

P + β γb F Df = F σdop

odakle se dobija
P
F = (4)
σdop − β γb Df
Ako je temelj kvadratne osnove, što je prirodno ca centrično
opterećenje, onda su stranice osnove temelja A = B date sa
s
P
A=B=
σdop − β γb Df

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Ako je osnova temelja pravougaonog oblika, potrebno je da se
ili usvoji jedna od stranica, ili da se usvoji odnos stranica
osnove temelja
L
k=
B
gde je L veća dimenzija
Tada je
L = kB F = k B2
pa je s
P
B=
k (σdop − β γb Df )

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Često je temelj stuba ekscentrično opterećen sa centričnom
silom P i sa momentom savijanja M
Tada je osnova temelja pravougaonog oblika, dimenzija B × L,
gde je L veća dimenzija (u pravcu u kome je dominantan
momenat savijanja na kontaktu stub - temelj)
Takođe se usvaja da je raspodela kontaktnih pritisaka
pravolinijska, pa su pritisci na tlo dati sa
P +G M
σmax = +
F W (5)
P +G M
σmin = −
F W

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Iz uslova da je najveći pritisak na tlo jednak dozvoljenom,
dobija se
P +G M
+ = σdop
F W
Ako su dimenzije temelja u osnovi B, L, pri čemu je L > B,
unoseći izraz (3) za G, odnosno, zameni se G/F sa βγb Df ,
dobija se
P 6M
+ β γ b Df + = σdop (6)
BL B L2
Uz pretpostavljen odnos dimenzija osnove temelja
L
k=
B

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada
Temelji samci ispd stubova
jednačina (6) postaje kubna jednačina po širini temelja B

k 2 (σdop − β γb Df ) B 3 − k P B − 6M = 0 (7)

Rešavanjem kubne jednačine, dobija se B, a zatim i L

Dimenzionisanje temelja samca vrši se prema momentima
savijanja i transverzalnim silama
Momenti savijanja određuju se za preseke I-I i II-II u osama
kroz stub, a transverzalne sile ze preseke kroz temelj uz ivice
stuba
Koriste se, najčešće, preporuke Löser-a, koje se zasnivaju na
pretpostavci o pravolinijskoj raspodeli pritisaka na kontaktnoj
površini temelj - tlo
Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2
 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Ako su dimenzije temelja u osnovi L, B, a dimenzije preseka
stuba u paralelnim pravcima a, b, onda su momenti savijanja u
pravcima B i L dati sa

P (L − a) P (B − b)
MI = MII =
8 8
dok su transverzalne sile u presecima uz ivice stuba date sa

P (L − a) P (B − b)
QIII = QIV =
2L 2B

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Statička visina temelja i potrebna količina armature određuju
se prema izrazima
(a) u preseku I-I
r
αMI βMI
hI = r AaI =
B 0.9 hI σa
(b) u preseku II-II
r
αMII βMII
hII = r AaII =
L 0.9 hII σa

gde su α i β koeficijenti: α = 1.94, a β = 0.97

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Statički uticaji određuju se za merodavna eksploataciona
opterećenja, a dimenzionisanje betona je prema dopuštenim
naponima
Kao što je napomenuto, raspodela momenata savijanja po
širini temelja nije ravnomerna: skoro polovina ukupnog
momenta je u zoni oko stuba
Momenti savijanja i količina armature su ukupne vrednosti za
dati pravac

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Temelji samci ispd stubova

Širine temelja za svaki pravac se podele na po 8 jednakih
traka, širina L/8, odn. B/8
Izračunata količina armature za svaki pravac raspoređuje se
unutar svake trake prema sledećem procentualnom učešću
ukupne armature AaI ili AaII :

6% 8% 13% 23% 23% 13% 8% 6%

Navedena procentualna učešća su od jedne do druge ivice

temelja
Na kraju, portreno je da se proveri sigurnost temelja na
probijanje

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Raspodela momenata savijanja u temelju

Raspodela momenata savijanja u temelju nije ravnomerna: momenti

su veći u zonama u okolini stuba, a manji bliže ivicama temelja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Raspodela momenata savijanja u temelju i odgovarajuće armiranje

Raspored armature u temelju prati raspodelu momenata savijanja

(raspodela je prema preporukama Winterkorn-a, sa podelom širine
temelja u oba pravca na tri zone: na centralnu i dve bočne)

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Raspodela kontaktnog pritiska u zavisnosti od tla ispod

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Armiranje simetrično i nesimetrično opterećenog temelja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Plitki temelj samac konstantne visine

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Opšte napomene o fundiranju zgrada
Fundiranje zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Fundiranje na gredama i ploči
Temelji samci ispd stubova

Fundiranje zgrada

Plitki temelj samac promenljive visine

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnim gredama

Temeljne kontragrede (temeljni nosači) projektuju se ispod više
relativno blisko postavljenih stubova, kod kojih bi rastojenje
između pojedinačnih temelja samaca bilo suviše malo
Ovakav način fundiranja primenjuje se za konstrukcije koje su
osetljive na nejednaka sleganja, kao i za fundiranje na relativno
deformabilnom tlu male nosivosti
Ovakav gredni nosač ima (uglavnom) poprečni presek u obliku
obrnutog T i pretstavlja kontinualni nosač opterećen
reaktivnim opterećenjem

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljna kontragreda ispod niza stubova

Temeljna kontragreda je kontinualan nosač koji je opterećen

reaktivnim opterećenjem na kontaktu sa tlom

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnim gredama

Širina rebra obrnutog T preseka je obično 5 do 10cm veća od
širine stubova, zbog lakšeg postavljanja oplate za stubove
Određivanje širine trake temeljne stope na kontaktu sa tlom
određuje se prema dozvoljenom naponu pritiska na tlo σdop za
usvojenu dubinu fundiranja Df i za merodavno eksploataciono
opterećenje
To je obično ukupno stalno i korisno gravitaciono opterećenje,
uz dodatak težine pretpostavljenih dimenzija temeljne grede i
težine tla iznad stope temeljne greda
Pri tome se pretpostavlja linearna raspodela kontaktnih
pritisaka na tlo

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnim gredama

Analiza kontragrede kao kontinualnog nosača vrši se za
reaktivno opterećenje koje je dato sa
1X
q= Pi
L
i

gde je
- L . . . ukupna dužina temeljne kontragrede
- Pi . . . merodavne eksploatacione sile u stubovima
Kao što se vidi, težine temeljne grede i tla iznad temeljne
stope, u ranijim oznakama G, ne učestvuje u određivanju
reaktivnog opterećenja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnim gredama

Naravno, G učestvuje u određivanju maksimalnog pritiska na
tlo i širine temeljne stope, prema relaciji
P
G + Pi
≤ σdop
BL
Ako se proračun kontinualne kontragrede vrši po teoriji
graničnih stanja, onda se reaktivno opterećenje određuje kao
granično reaktivno opterećenje

qu = 1.6 qg + 1.8 qp

Dimenzionisanje i armiranje temeljne kontragede vrši se kao i

za svaki drugi kontinualni nosač

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljna kontragreda ispod niza stubova

Načelno armiranje temeljne kontragrede ispod niza stubova

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljni roštilj kao fundament zgrade

Temeljni roštilj, kao način fundiranja skeletne zgrade,
primenjuje se kada je opterećenje relativno veće, a nosivost tla
relativno manja
Temeljni roštilj čini sistem temeljnih greda, načelno istog
preseka, koje su raspoređene u dva međusobno ortogonalna
pravca, pri čemu se grede ukrštaju ispod stubova
Širina traka pojedinih greda može da se odredi, uz
pretpostavku o ravnomernoj raspodeli pritisaka na tlo, iz
uslova da maksimalni pritisak na tlo bude manji od
dozvoljenog pritiska na usvojenoj dubini fundiranja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljni roštilj kao fundament zgrade

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljni roštilj kao fundament zgrade

Kao i kod temeljnih kontragreda, i kod temeljnog roštilja se
poprečni presek svake grede usvaja u obliku obrnutog slova T
Ako je B
P širina kontaktne stope za sve kontragrede, a
Ltot = Li ukupna dužina svih greda u roštilju, onda je uslov
ravnoteže vertikalnih sila dat u obliku
P +G
= σdop
B Ltot
Slično kao i kod drugih temelja, nepoznata ukupna težina
temeljnog roštilja i tla iznad temelja procenjuje se uz
pretpostavke o dimenzijama

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljni roštilj kao fundament zgrade

Iz uslova ravnoteže vertikalnih sila dobija se potrebna širina
traka temeljnog roštilja
P
G + Pi
B≥ P
σdop Li

Naravno, proračun se obično radi u par iteracija: posle

dobijanja dimenzija vrši se provera kontaktnih pritisaka na tlo
Analiza temeljnog roštilja je (malo) komplikovana za “pešački”
pristup, tako da se koristi računar i odgovarajući programi za
takvi analizu

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljni roštilj kao fundament zgrade

Dimenzionisanje temeljnog roštilja vrši se na standardni način
za AB konstrukcije, pri čemu je roštilj (pretpostavljenih
dimenzija) opterećen reaktivnim opterećenjem qu
Reaktivno opterećenje se usvaja prema ukupnom graničnom
opterećenju na nivou spoja stubova i temeljnog roštilja kao
1
qu = (1.6 Pg + 1.8 Pp )
BL
gde su
- Pg , Pp . . . uticaji na nivou spoja stubova i roštilja za
merodavno stalno i korisno opterećenje
- B, L . . . stvarno usvojene dimenzije kontaktne površine
temljnog roštilja

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Sadržaj

1 Fundiranje zgrada
Opšte napomene o fundiranju zgrada
Trakasti temelji ispod zidova
Temelji samci ispd stubova

2 Fundiranje na gredama i ploči

Fundiranje na temeljnim gredama
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na temeljnoj ploči

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje na temeljnoj ploči vrši se kada su ukupna
opterećenja relativno velika, kada je tlo relativno manje
nostivost, pa bi temeljni roštilj imao suviše veliku širinu traka,
odnosno, kada bi polja između traka roštilja bila suviše mala
Osim toga, izvođenje temeljne ploče je znatno jednostavnije od
izvođenja temeljnog roštilja i po pitanju oplate i po pitanju
ugrađivanja armature

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnoj ploči

Ukupna količina utoršenog materijala za temeljnu ploču nije
značajno veća od materijala potrebnog za temeljni roštilj
Imajući sve u vidu, fundiranje zgrade na temeljnoj ploči najviše
se koristi ukoliko je zgrada veće spratnosti (recimo, N ≥ 4), pa
time je i ukupno opterećenje veće
Temeljna ploča je u isto vreme i podna konstrukcija najniže
etaže, a pogodna je i za postavljanje hidroizolacije ispod
objekta

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnoj ploči

Temeljne ploče su “obrnute” međuspratne konstrukcije:
opterećene su reaktivnim opterećenjem na kontaktu sa tlom
Uobičajene debljine temeljnih ploča u (standardnoj)
visokogradnji kreću se u intervalu od 40 do 100 cm
Prema statičkom sistemu temeljne ploče mogu da budu
1 pečurkaste ploče, sa ili bez kapitela
2 ploče ojačane rebrima, u jednom ili u dva pravca

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljne pečurkaste ploče, sa ili bez kapitela

Temeljna ploča sa kapitelima: ponekad se kapiteli izvode sa

donje strane ploče, ka tlu
To je bolje sa stanovišta prostora najniže etaže, ali je
nepovoljnije sa stanovišta postavljanja hidroizolacije

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljne ploče ojačane rebrima

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnoj ploči

Dimenzionisanje temeljnih ploča vrši se kao i za standardne
međuspratne konstrukcije koje su ploče na stubovima
Razlika je samo u smeru opterećenja gravitacionog pravca,
tako da je kod temeljnih ploča sve, praktično, suprotno u
odnosu na ploče na stubovima na ostalim etažama
Naravno, razlika je i u intenzitetu opterećenja: reaktivno
opterećenje temeljne ploče je znatno veće od “standardnog”
opterećenja međuspratne tavanice

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Fundiranje na temeljnoj ploči

Temeljne ploče ojačane rebrima koriste se za još veća
opterećenja nego uobičajene temeljne ploče
Kod takvih temeljnih ploča grede se konstruišu tako da budu sa
gornje strane temeljne ploče, pa je kontakt ploče sa tlom ravan
Prostor između greda (rebara), u jednom ili u oba ortogonalna
pravca, može da se ispuni šljunkom ili nearmiranim betonom
Takođe je mogće da taj prostor ostaje prazan, a da se sa
gornje strane na rebra postave montažne ploče (ili ploče livene
na licu mesta, sa zarobljenom oplatom)

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2

 Fundiranje na temeljnim gredama
Fundiranje zgrada
Temeljni roštilj kao fundament zgrade
Fundiranje na gredama i ploči
Fundiranje na temeljnoj ploči

Fundiranje zgrada

Temeljne ploče ojačane rebrima

Stanko Brčić Betonske konstrukcije 2