Trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh

Khoa Hóa học

Chuyên ngành: Hóa Vô cơ – Học phần: Hóa học phức chất
Họ và tên: Lê Nguyễn Thảo Trang
MSHV: HOVC-19-008
BÀI TẬP GIỮA KÌ
Đề bài: Có quá trình sau:
+ aniline  cis-anilinindoldicloplatin(II) + Cloride
a) Trình bày các vân phổ UV_Vis đặc trưng của aniline
b) Trình bày các vân phổ hồng ngoại đặc trưng của aniline.
c) Dự kiến phổ UV_Vis (200 – 700nm) của sản phẩm phức.
d) Dự kiến phổ IR của sản phẩm phức.
e) Biện luận để chứng minh đã có sự tạo sản phẩm phức chất.

Bài làm:
a) Các vân phổ UV_Vis đặc trưng của aniline
Phổ UV_Vis của aniline được thể hiện bởi hình 1 dưới đây:

Hình 1. Phổ UV_Vis của aniline

Phổ electron của aniline ở trạng thái tự do thường có 2 vân hấp thụ cực đại:
 - Vân phổ thứ nhất: Aniline là một dẫn xuất của benzen, các hợp chất thơm sẽ có
mức chuyển mức π - π*, đặc trưng cho các pic ở vùng 225 – 230 nm với log ε ≈ 3,09 –
4,93.
- Vân phổ thứ hai: đặc trưng cho mức chuyển d – d ở nội bộ nhân trung tâm, đặc
trưng cho các pic ở vùng 280 – 299 nm với log ε ≈ 3,15 – 4,30
b) Các vân phổ hồng ngoại đặc trưng của aniline
Phổ hồng ngoại của aniline được thể hiện bởi hình 1 dưới đây:

Phổ hồng ngoại của aniline có những vân đặc trưng như sau:
- Trong dải số sóng từ 4000 đến 2000 cm-1, aniline có các đỉnh hấp thụ tại số sóng
khoảng 3442 cm-1 và 3360 cm-1 đặc trưng cho dao động hóa trị của liên kết C-NH2.
- Dao động hóa trị của liên kết C sp -H hấp thụ hồng ngoại tại vùng 3000 cm-1.
2

- Trong dải số sóng từ 2000 đến 500 cm-1, phổ hồng ngoại của aniline xuất hiện các
đỉnh hấp thụ hồng ngoại đặc trưng cho dao động khung của nhân benzen (dao động hóa
trị liên kết CC). Các đỉnh trong khoảng 1200 cm-1 đặc trưng cho dao động của liên kết
C-N giữa vòng benzen với nguyên tử nitrogen của nhóm amine.
 - Liên kết CH trong phân tử aniline hấp thụ hồng ngoại tại số sóng 995, 881, 752
và 692 cm-1, đặc trưng cho dao động biến dạng ngoài mặt phẳng, còn các pic tại 1100 –
1300 cm-1 đặc trưng cho dao động trên cùng mặt phẳng.
c) Dự kiến phổ UV_Vis (200 – 700nm) của sản phẩm phức
Trừ các phức với pyridin và quinolin ra, đối với các phức chất chứa amin thơm loại
benzen vẫn có sự tương đồng nhất định giữa các vân hấp thụ của phức chất với các vân
hấp thụ của phối tử tự do. Phổ UV của các dẫn xuất đơn giản của benzen thường có dạng
giống benzen nhưng giá trị λ max thì dịch chuyển về phía sóng dài hơn.
Nhóm thế còn cặp electron chưa chia nên khi gắn vào nhân benzen sẽ có tác dụng mở
rộng sự liên hợp, làm thay đổi sự hấp thụ của nhân benzen. Sự liên hợp càng mạnh thì
vân hấp thụ (ở 204nm) càng chuyển về phía sóng dài hơn.
Từ những nội dung trên ta có thể dự đoán vân phổ của sản phẩm như sau:
- Khi phối tử amine có nhân thơm đã đi vào cầu phối trí của Pt(II)  dự đoán có
các vân phổ ở vùng > 225- 230 nm là các tín hiệu đặc trưng cho chuyển mức π → π∗ ở
nhân thơm của phối tử.
- Vân phổ thể hiện chuyển mức d-d ở ion Pt2+ dự đoán ở vùng > 280 – 299nm.

- Khi sản phẩm phức có sự chuyển mức kèm điện tử từ phối tử Cl - tới ion trung tâm
Pt2+  dự đoán có vân phổ cường độ lớn ở vùng 205 – 216nm.
 - Dung dịch aniline ban đầu là dung dịch không màu, PtCl4 có màu đỏ tía có màu
đỏ cam  Dự đoán sản phẩm phức có màu sẽ thể hiện ở sự dịch chuyển vân phổ ở vùng
khả kiến 360 nm – 780nm., tùy thuộc vào độ đậm nhạt của màu sắc sản phẩm.
d) Dự kiến phổ IR của sản phẩm phức.
Dựa vào công thức cấu tạo của sản phẩm, ta nhận thấy vẫn có một số điểm tương
đồng so với công thức aniline ban đầu, dự đoán một số vân phổ sau vẫn xuất hiện trên
phổ:
- Trong dải số sóng từ 4000 đến 2000 cm-1, aniline có các đỉnh hấp thụ tại số sóng
đặc trưng cho dao động hóa trị của liên kết C-NH.
- Dao động hóa trị của liên kết C-H của vòng benzen hấp thụ hồng ngoại tại vùng
3000 cm-1.
- Trong dải số sóng từ 2000 đến 500 cm -1, phổ hồng ngoại của aniline xuất hiện các
đỉnh hấp thụ hồng ngoại đặc trưng cho dao động khung của nhân benzen (dao động hóa
trị liên kết CC). Các đỉnh trong khoảng 1200 cm-1 đặc trưng cho dao động của liên kết
C-N giữa vòng benzen với nguyên tử nitrogen của nhóm amine.

Khi tạo sản phẩm, có sự liên kết giữa Pt2+ và nitrogen, dự đoán có những vân phổ sau:
- Nếu các amine đã tham gia tạo phức với Pt(II), và sự tạo phức đã thực hiện qua
nguyên tử Nitrogen  dự đoán xuất hiện những vân phổ đặc trưng cho dao động hóa trị
của νPt-N ở vùng tần số 505÷440 cm-1.
- Xuất hiện các vân phổ ở vùng tần số thấp hơn so với amine tự do (3450÷3300 cm-
1
) do ảnh hưởng của sự phối trí của N trên aniline với Pt(II).
e) Biện luận để chứng minh đã có sự tạo sản phẩm phức chất.
Dựa vào các giá trị λ max và lg ε có thể khẳng định rằng các vân hấp thụ với λ max >
220nm đều thuộc chuyển mức π - π* ở nhân thơm của phối tử có chịu ảnh hưởng của sự
phối trí.