Coronavirus disease (COVID-19)

လတ္တ ေလာအသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိငရ

္ ာ ေရာဂါ -
မိဘ မ ားသိထားသင့္တ ့ အခ က္မ ား

မိမ ိက ိုယတ
္ ုိင ္န႔ မိမက
ိ ေလးငယ္က ို ဘယ္လ ုိကာကြယမ
္ လ

ႏုိဗ ယ္က႐ွဴ
ို နို ာဗုိငး္ ရပ္စ ္ (Novel coronavirus )ဆိတ
ု ာ ဘာလ။

ႏုိဗယ္ကို႐ွဴိုနာဗုိင္းရပ္စ္ (Novel coronavirus (CoV))ဆိုတာ ကို႐ွဴုိနာဗုိင္းရပ္စ္ရ႕

မ ိးစိတ္သစ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ွဴုတ္ႏုိင္ငံ ဝူဟန္ၿမိ ႕မာ ပထမဆုံး စတင္ေတြ႔ရိခ့တ့ ႏုိဗယ္ကို႐ွဴုိနာဗုိင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တ့ေရာဂါကို

co ronavirus disease 2019 (COVID-19) (လတ္တေလာအသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာေရာဂါ) လို႔
အမည္ေပးထားပါတယ္ –‘CO’ ဆိုတာက ကို႐ွဴိုနာ၊ ‘VI’ ဆုိတာက ဗုိင္းရပ္စ္န႔ ‘D’ ဆုိတာက ေရာဂါကို
အတုိေကာက္သုံးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္က ဒီေရာဂါကို ‘2019 novel coronavirus’ သို႔မဟုတ္
‘2019-nCoV’ လုိ႔ ရည္ညႊန္းခၾ့ ကပါတယ္။

COVID-19 ဗုိင္းရပ္စ္ဟာ ျပင္းထန္အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းေရာဂါ (SARS) န႔ ပုံမန္တုပ္ေကြးေရာဂါ

အမ ိးအစားတခ ိ႕ရ႕ မ ိးစိတ္တူ ဗုိင္းရပ္အုပ္စုန႔ ဆက္စပ္ေနတဗ
့ ုိင္းရပ္စ္သစ္တစ္မ ိးျဖစ္ပါတယ္။

COVID-19 ဗုိငး္ ရပ္စက

္ ဘယ္လိက
ု းူ စက္တတ္ပါသလ။

COVID-19 ဗုိင္းရပ္စ္ဟာ ေရာဂါပိုးရိသူ (ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ ရာကတစ္ဆင့္ထြက္လာတ)့ အသက္႐ွဴ

လမ္းေၾကာင္းထက အစက္အမႈန္ေတြကို တုိက္႐ွဴိုက္ထိေတြ႔မိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ေရာဂါပိုးကပ္ေနတ့
မ က္ႏာျပင္ေတြေပၚကုိ ထိေတြ႔မိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ COVID-19 ဗုိင္းရပ္စ္ဟာ
မ က္ႏာျပင္ေတြေပၚမာ နာရီေပါင္းမ ားစြာ အသက္ရင္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမ့ ပုံမန္သန္႔ရင္းေရးသုံး
ပုိးသတ္ေဆးရည္ေတြက ဗုိင္းရပ္စ္ကုိ ေသေစႏုိင္ပါတယ္။

ကို႐ွဴ ုိန ာဗုိငး္ ရပ္စရ

္ ႕ ေရာဂါလကၡဏာေတြကဘာေတြလ ။

ေရာဂါလကၡဏာေတြမာေတာ့ ဖ ားျခင္း၊ ႏာေစးျခင္း၊ အသက္႐ွဴ ၾကပ္ျခင္းတို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ပိုၿပီးျပင္းထန္တ့

ျဖစ္စဥ္ေတြမာေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ သို႔မဟုတ္
အသက္ရ ရခက္ချခင္းေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ႐ွဴား႐ွဴားပါးပါးျဖစ္ရပ္အေနန႔ ဒီထက္ပိုျပင္းထန္လာခ့ရင္ေတာ့
အသက္အႏၱရာယ္ ထိခိုက္ႏုိင္တ့အထိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါလကၡဏာေတြက COVID-19 ထက္ပိုၿပီးျဖစ္ေလ့ရိတ့ တုပ္ေကြး သို႔မဟုတ္ ပုံမန္အေအးမိေရာဂါရ႕

လကၡဏာေတြန႔ ဆင္တူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ COVID-19 ဗုိင္းရပ္စ္ပိုးရိမရိကုိ ဓာတ္ခြစစ္ေဆးမႈအေျဖျဖင့္
အတည္ျပ ဖုိ႔လိုအပ္ပါတယ္။ အဓိကကာကြယ္ရမယ့္ အစီအမံေတြက အတူတူပဆုိတာ မတ္ထားဖို႔
အေရးႀကီးပါတယ္ - မၾကာခဏလက္ေဆးျခင္းန႔ အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းန႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္
သန႔္ရင္းနည္းေတြ (ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ တ့အခါ တံေတာင္ေကြးအတြင္းပိုင္း သို႔မဟုတ္ တစ္႐ွဴ းျဖင့္
လုံၿခ ံေအာင္ဖုံးအုပ္ျခင္း၊ သုံးၿပီးသားတစ္႐ွဴ းကုိ အဖုံးပိတ္ထားတ့ အမိႈက္ပုံးထသုိ႔ စြန္႔ပစ္ျခင္း) ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါအျပင္ တုပ္ေကြးေရာဂါအတြက္ ကာကြယ္ေဆးရိပါတယ္- ဒါေၾကာင့္ မိမိန႔ မိမိကေလးအတြက္ အခ ိန္န႔
တေျပးညီ အၿမ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏံဖို႔ သတိထားရမာျဖစ္ပါတယ္။

ေရာဂါပိးု ကူးစက္ခရ
ံ မယ့္အႏၱရာယ္က ေန ဘယ္လိေ
ု ရာင္ႏုိငမ
္ လ။

မိမိန႔ မိမိရ႕မိသားစု ေရာဂါကူးစက္ျခင္းမခံရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ ႀကိ တင္ကာကြယ္နည္း ေလး

ခုရိပါတယ္ -

၁။ လက္ကို ဆပ္ျပာန႔ေရသုံးၿပီး သို႔မဟုတ္ အယ္ကိုေဟာပါဝင္တ့ လက္သန္႔ေဆးရည္ (alcohol-based

hand rub ) သုံးၿပီး မၾကာခဏေဆးေပးပါ။

၂။ ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ တ့အခါ ပါးစပ္န႔ ႏာေခါင္းကုိ တံေတာင္ဆစ္ေကြးအတြင္းပိုင္း ဒါမမဟုတ္

တစ္႐ွဴ းျဖင့္ လုံေအာင္ဖုံးအုပ္ၿပီး သုံးၿပီးသား တစ္႐ွဴ းကုိ လုံေအာင္ပိတ္ထားတ့ အမႈိက္ပုံးထစြန္႔ပစ္ပါ။

၃။ အေအးမိ၊ တုပ္ေကြးေရာဂါက့သုိ႔ ေရာဂါလကၡဏာရိေနသူန႔ အနီးကပ္ထေ

ိ တြ႔ျခင္းကို ေရာင္ပါ။

၄။ မိမိ သုိ႔မဟုတ္ မိမိကေလးမာ ဖ ားျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိးျခင္း သို႔မဟုတ္ အသက္႐ွဴ ရခက္ချခင္းေတြ

ျဖစ္လာပါက ေစာစီးစြာ ေဆးဝါးေစာင့္ေရာက္မႈခံယူႏုိင္ေအာင္ ႀကိ းစားပါ။

ေဆးဘက္သးုံ ပါးစပ္ႏင့္ႏာေခါင္းစည္း (Medical Mask) တပ္သင့္ပါသလား။

မိမိမာ အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းေရာဂါ လကၡဏာေတြ (ေခ ာင္းဆုိးျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ႏာေခ ျခင္းေတြ) ရိေနရင္
တျခားသူေတြကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ေအာင္ ေဆးဘက္သုံး ပါးစပ္ႏင့္ႏာေခါင္းစည္းသုံးဖုိ႔ အႀကံျပ ထားပါတယ္။
ဒီလုိေရာဂါလကၡဏာေတြ မရိဘူးဆုိရင္ေတာ့ Mask တပ္ဖို႔မလုိပါဘူး။

အကယ္၍ Mask တပ္ထားတယ္ဆုိပါက Mask တပ္ဆင္တ့အက ိးအျပည့္အဝရဖို႔န႔

ေရာဂါပိုးကူးစက္ေစႏုိင္တ့ အႏၱရာယ္ ပိုျမင့္မားလာမာကို ေရာင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ စနစ္တက အသုံးျပ ၿပီး
စြန္႔ပစ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

Mask အသုံးျပ ႐ွဴုံတစ္ခုတည္းန႔ ေရာဂါကူးစက္မႈကို တားဆီးဖို႔မလုံေလာက္ပါဘူး။

မၾကာခဏလက္ေဆးျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ တ့အခါ ပါးစပ္န႔ႏာေခါင္းကို လုံၿခ ံစြာဖုံးအုပ္ျခင္း၊ အေအးမိ
တုပ္ေကြးေရာဂါက့သုိ႔ ေရာဂါလကၡဏာ (ေခ ာင္းဆုိးျခင္း၊ ႏာေခ ျခင္း၊ ဖ ားျခင္းလကၡဏာ) ရိေနသူန႔
အနီးကပ္ထိေတြ႔ျခင္းကုိ ေရာင္ၾကဥ္ဖုိ႔ စတာေတြကိုလည္း တစ္ပါတည္းလုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

COVID-19 က ကေလးငယ္ေတြအေပၚ သက္ေရာက္မရ

ႈ ပ
ိ ါသလား။

ဒါက ဗုိင္းရပ္စ္အသစ္တစ္မ ိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါပိုးက ကေလးငယ္ေတြ၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္

အမ ိးသမီးေတြအေပၚ ဘယ္လုိသက္ေရာက္မႈေတြရိႏုိင္လဆုိတာ အတိအက မသိရိေသးပါဘူး။
ဒီေရာဂါပိုးက အသက္အရြယ္မေရြး ကူးစက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ သိထားၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း
အခုခ ိန္ထိေတာ့ ကေလးငယ္ေတြၾကား COVID-19 ျဖစ္ပြားတ့ ျဖစ္ရပ္က အေတာ္ေလးနည္းပါတယ္။
ဒီဗုိင္းရပ္စ္ပိုးက ရားပါးျဖစ္ရပ္ေတြမာ ေသေစႏုိင္ေလာက္တ့အထိ အႏၱရာယ္ရိၿပီး အခုခ ိန္ထိမာ
အဓိကအားျဖင့္ ေရာဂါအခံရိတ့ အသက္ႀကီးတ့သူေတြမာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

မိမ ိက ေလးမာ COVID-19 ေရာဂါလကၡဏာေတြ ရ ိေနရင္ ဘာလုပသ

္ င့္ပါသလ။

ေဆးဝါးေစာင့္ေရာက္မႈခံယူဖို႔ ႀကိ းစားပါ။ သုိ႔ေသာ္လည္း သတိျပ ရန္မာ ယခုခ ိန္ဟာ

ေျမာက္ကမာၻျခမ္းဘက္မာ တုပ္ေကြးအျဖစ္မ ားတ့ရာသီျဖစ္ပါတယ္။ ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ ျခင္းလုိ COVID-19
ရ႕ ေရာဂါလကၡဏာေတြက ပိုၿပီးမၾကာခဏျဖစ္ေလ့ရိတ့ တုပ္ေကြး သုိ႔မဟုတ္ ပုံမန္အေအးမိေရာဂါရ႕
လကၡဏာေတြန႔ တူေနႏုိင္ပါတယ္။

ပုံမန္လက္ေဆးျခင္း၊ မိမိကေလးကို အခ ိန္န႔တေျပးညီ ကာကြယ္ေဆးထုိးႏံျခင္း က့သုိ႔ လက္န႔အသက္႐ွဴ

လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ သန္႔ရင္းေရး အေလ့အက င့္ေကာင္းေတြကို ဆက္လက္လိုက္နာေဆာင္ရြက္ပါ –
ဒါမသာ မိမိကေလးကုိ တျခားဗုိင္းရပ္စ္န႔ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တ့ ေရာဂါေတြကေန
ကာကြယ္ေပးမာျဖစ္ပါတယ္။

မိမိန႔ မိမိကေလးမာ တုပ္ေကြးေရာဂါလို တျခားအသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္မႈေတြန႔အတူ

ေရာဂါလကၡဏာေတြခံစားေနရပါက တျခားသူေတြကို မကူးစက္ေစဖို႔အတြက္ (အလုပ္၊ ေက ာင္း၊
အမ ားျပည္သူသုံးပို႔ေဆာင္ေရးယာဥ္ေတြစတ)့ အမ ားန႔သက္ဆုိင္တ့ေနရာေတြကမ
ို သြားပါန။႔

မိသ ားစုဝင္တစ္ဥးီ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျပေနရင္ ဘာလုပသ

္ င့္ပါသလ။

မိမိ သို႔မဟုတ္ မိမိကေလးမာ ဖ ားျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိးျခင္း သို႔မဟုတ္ အသက္ရ ခက္ချခင္းေတြျဖစ္ပြားပါက

ေဆးဝါးေစာင့္ေရာက္မႈခံယူဖို႔ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ COVID-19 ျဖစ္ပြားရာ ေဒသတစ္ခုသို႔
သြားေရာက္ၿပီး သုိ႔မဟုတ္ ဒီေဒသေတြကို သြားေရာက္ခ့သူတစ္ဦးဦးန႔ အနီးကပ္ထိေတြ႔မိၿပီး
အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ေရာဂါလကၡဏာေတြရိေနမယ္ဆုိရင္ မိမိရ႕က န္းမာေရးေစာင့္ေရာက္သူကို
ႀကိ ၿပီးဖုန္းဆက္ပါ။

မိမ ိက ေလးကို ေက ာင္းမပိ႔ဘ

ု ေနသင့္ပါသလား။

မိမိကေလးမာ ေရာဂါလကၡဏာေတြရိေနပါက ေဆးဝါးေစာင့္ေရာက္မႈခံယူၿပီး က န္းမာေရး

ေစာင့္ေရာက္သူမ ား ထံမ ညႊန္ၾကားခ က္မ ားအတုိင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ပါ။ ထုိသို႔မဟုတ္ပါက
တုပ္ေကြးက့သို႔ အျခားအသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္မႈန႔အတူ
ေရာဂါလကၡဏမ ားျပေနခ ိန္မာ ကေလးကုိ အိမ္မာ အနားယူေစၿပီး တျခားသူေတြကို ကူးစက္မႈမရိေစဖို႔
အမ ားန႔သက္ဆုိင္တ့ေနရာေတြကို သြားေရာက္ျခင္း မျပ ပါန႔။

မိမိကေလးမာ ဖ ားျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိးျခင္းက့သို႔ လကၡဏာမ ား ျပသျခင္းမရိပါက မိမိကေလးရ႕

ေက ာင္းအေပၚ သက္ေရာက္မႈရိတ့ ျပည္သူ႔က န္းမာေရးအႀကံျပ ခ က္ သို႔မဟုတ္ တျခားသက္ဆုိင္ရာ
သတိေပးခ က္ သို႔မဟုတ္ အစိုးရ အေၾကာင္းၾကားခ က္တစ္ခုခုမရိရင္ ကေလးကုိ ေက ာင္းတက္ေစျခင္းက
အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါတယ္။
ကေလးကို ေက ာင္းမတက္ခုိင္းမည့္အစား ေက ာင္းေရာ တျခားေနရာေတြမာပါ
လက္န႔အသက္လမ္းေၾကာင္း ဆုိင္ရာ သန္႔ရင္းေရး အေလ့အထေကာင္းေတြ က င့္သုံးႏိုင္ဖို႔ သင္ၾကားေပးပါ။
မၾကာခဏ လက္ေဆးျခင္း (ေအာက္တြင္ၾကည့္ပါ)၊ ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ တ့အခါ တံေတာင္ဆစ္ေကြး
သို႔မဟုတ္ တစ္႐ွဴႈးျဖင့္ဖုံးအုပ္ျခင္း၊ သုံးၿပီးသားတစ္႐ွဴႈးကို အဖုံးပိတ္ထားတ့ အမႈိက္ပုံးထသို႔ စြန္႔ပစ္ျခင္း၊
လက္ကိုစနစ္တက ေဆးေၾကာထားျခင္း မရိဘ မ က္လုံး၊ ပါးစပ္န႔ ႏာေခါင္းေတြကို
ကိုင္တြယ္ထိေတြ႔ျခင္းမလုပ္ဖို႔ စတာေတြကို သင္ၾကားေပးထားပါ။

လက္က ို စနစ္တ က န႔ အေကာင္းဆုံး ဘယ္လိေ

ု ဆးေၾကာမလ။

အဆင့္ ၁ - လက္ကို ေရဆြတ္ပါ။

အဆင့္ ၂ - စုိေနတ့လက္ထကုိ ဆပ္ျပာလုံေလာက္ေအာင္ထည့္ပါ။

အဆင့္ ၃ - လက္ဖမိုး၊ လက္ေခ ာင္းၾကားန႔ လက္သည္းေအာက္ေတြအပါအဝင္

လက္ရ႕မ က္ႏာျပင္အားလုံးကို အနည္းဆုံး စကၠန္႔ ၂၀ ခန္႔ၾကာေအာင္ ပြတ္တုိက္ပါ -

အဆင့္ ၄ - လက္ကေ
ို ရန႔ႏံ႔ေအာင္ ေဆးေၾကာပါ။

အဆင့္ ၅ - လက္ကို သန္႔ရင္းတ့အဝတ္စ သို႔မဟုတ္ တစ္ခါသုံးပုဝါတစ္ခုန႔ ေျခာက္ေအာင္သုတ္ပါ။

လက္ကိုမၾကာခဏေဆးေၾကာပါ။ အထူးသျဖင့္ အစာမစားမီ၊ ႏပ္ညစ္ၿပီးခ ိန္၊ ေခ ာင္းဆုိးၿပီးခ ိန္၊

ႏာေခ ၿပီးခ ိန္န႔ အိမ္သာအသုံးျပ ၿပီးခ ိန္ေတြမာ လက္ကိုေဆးပါ။

ဆပ္ျပာန႔ေရ အဆင္သင့္မရရိႏုိင္ပါက အယ္ကုိေဟာ အနည္းဆုံး ၆၀% ပါဝင္တ့ လက္သန္႔စင္ေဆးရည္ကို

အသုံးျပ ပါ။ လက္မ ား သိသိသာသာ ညစ္ေပေနပါက အၿမ ဆပ္ျပာန႔ေရကုိ အသုံးျပ ၿပီးေဆးပါ။

မိမ ိတ ို႔မသ
ိ ားစု ခရီး သြားမည္ဆိပ
ု ါက မည္သ ည့္ႀကိ တင္ကာကြယမ
္ ေ
ႈ တြ ျပ လုပသ
္ င့္ပါသလ။

ႏုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ သြားေရာက္ရန္စီစဥ္ထားသူတစ္ဦးဟာ မိမိတုိ႔သြားေရာက္မယ့္ ႏုိင္ငံရ႕ ဝင္ခြင့္

ကန္႔သတ္ခ က္မ ား၊ ႏုိင္ငံတြင္းဝင္ေရာက္ရာမာ ေရာဂါမကူးစက္ေအာင္ ေျခခ ပ္ထားရိမႈ သုိ႔မဟုတ္
တျခားသက္ဆုိင္ရာ ခရီးသြားျခင္းန႔ပတ္သက္တအ
့ ႀကံျပ ခ က္ေတြအတြက္ ခရီးသြားအႀကံေပးမ ားန႔
အၿမေဆြးေႏြးၾကည့္သင့္ပါတယ္။

စံသတ္မတ္ထားတ့ ခရီးသြားျခင္းဆုိင္ရာ ႀကိ တင္ကာကြယ္မႈေတြ ျပ လုပ္ထားဖုိ႔အျပင္

ေျခခ ပ္ထားမခံရေစဖို႔န႔ မိမိႏုိင္ငံအတြင္း ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ရန္ ျငင္းဆန္မခံရေစဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေတြန႔
တားျမစ္ခ က္အစီအမံေတြကို စာရင္းျပ ေဖာ္ျပထားတ့ the latest COVID-19 update on the
International Air Transport Association website (ႏုိင္ငံတကာေလေၾကာင္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး
အစည္းအ႐ွဴုံးဝက္ဘ္ဆုိက္ေပၚရိ ေနာက္ဆုံးရ COVID-19 သတင္းမ ား) ကိုၾကည့္႐ွဴႈဖုိ႔လည္း
တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။

ခရီးသြားေနစဥ္မာ မိဘေတြအားလုံးဟာ မိမိကိုယ္တုိင္အတြက္ေရာ မိမိတို႔ကေလးေတြအတြက္ပါ

စံက န္းမာေရး အစီအမံေတြကို လုိက္နာသင့္ပါတယ္ - လက္ကုိမၾကာခဏေဆးျခင္း သို႔မဟုတ္
အယ္ကိုေဟာ အနည္းဆုံး ၆၀% ပါတ့ လက္သန္စ
႔ င္ေဆးရည္တစ္ခုကို အသုံးျပ ျခင္း၊
အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ အေလ့အက င့္ေကာင္းကို က င့္သုံးျခင္း (ေခ ာင္းဆုိး၊ ႏာေခ တ့အခါ
ပါးစပ္န႔ႏာေခါင္းကို တံေတာင္ဆစ္ေကြး သုိ႔မဟုတ္ တစ္႐ွဴႈးန႔ လုံေအာင္ဖုံးအုပ္ၿပီး အသုံးျပ ၿပီးသား တစ္႐ွဴႈးကုိ
ခ က္ခ င္းလႊင့္ပစ္ျခင္း)န႔ ေခ ာင္းဆိုး၊ ႏာေခ ေနသူေတြန႔ အနီးကပ္ထိေတြ႔ျခင္းကို ေရာင္ရားျခင္းတုိ႔
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ မိဘေတြကို အၿမ လက္သန္႔စင္ေဆးတစ္ဘူး၊ တစ္ခါသုံးတစ္႐ွဴႈးထုတ္န႔ disinfecting
wipes (ပိုးသတ္ေဆးပါစကၠ စုိ) ေတြ ေဆာင္ထားၾကဖုိ႔ အႀကံျပ ထားပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အႀကံျပ ထားတာေတြကေတာ့ - ေလယာဥ္ေပၚ သို႔မဟုတ္ ယာဥ္တစ္ခုေပၚေရာက္တာန႔ ထုိင္ခုံ၊

လက္တန္း၊ touchscreen (ထိေတြ႔ရာဖန္သားျပင္) စတာေတြကို disinfecting wipe တစ္ခုကိုသုံးၿပီး
သန္႔ရင္းေရးလုပ္ပါ။ ဒါအျပင္ မိမိန႔ကေလးေတြ ေနထုိင္ရာ ဟိုတယ္ သို႔မဟုတ္
တျခားေနထုိင္ရာေနရာမာရိတ့ အသုံးမ ားတ့ မ က္ႏာျပင္ေတြ၊ တံခါးလက္ကိုင္ေတြ၊
အေဝးထိန္းခလုတ္ေတြကုိ disinfecting wipe ကိုသုံးၿပီးသန္႔ရင္းေအာင္ လုပ္ပါ။

ကိုယ ္ဝ န္ေဆာင္မ ိခင္ေတြကတစ္ဆင့္ မေမြးေသးတ ့ ကေလးငယ္ေတြက ို ကုိ႐ွဴန

ို ာဗုိင ္းရပ္စ္
ကူး စက္ေစႏုိငပ
္ ါသလား။

အခုခ ိန္မာေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ ိန္အတြင္း မိခင္ကေန ကေလးကုိ ေရာဂါပိုးကူးစက္ေစႏုိင္သလား

သုိ႔မဟုတ္ ကေလးအေပၚ ထိခိုက္ေစႏုိင္မယ့္အလားအလာရိႏုိင္သလားဆိုတာ ဆုံးျဖတ္ေပးႏုိင္မယ့္
လုံေလာက္တ့ အေထာက္အထား မရိေသးပါဘူး။ ဒီအေၾကာင္းကို လက္ရိမာ ေလ့လာေနဆျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြဟာ မိမိကို ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကူးစက္ခံရျခင္းက ကာကြယ္ႏုိင္မယ့္ သင့္ေလ ာ္တ့
ႀကိ တင္ကာကြယ္မႈေတြကို ဆက္ၿပီးလုိက္နာသင့္ပါတယ္။ ဖ ားနာျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိးျခင္း သို႔မဟုတ္
အသက္႐ွဴ ရခက္ချခင္းလုိ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျဖစ္ပြားလာပါက ေစာစီးစြာ
ေဆးဝါးကုသမႈခံယူသင့္ပါတယ္။

မိခ င္က ကုိ႐ွဴန

ို ာဗုိငး္ ရပ္စ္ပးို ကူး စက္ခထ
ံ ားရပါက မိခင္ႏုိ႔တ ိုကေ
္ ကၽြးရင္ အႏၱရာယ္ကင္းပါသလား။

ကူးစက္မႈမ ားျဖစ္ပြားရာေဒသန႔ ကူးစက္ႏုိင္ေျချမင့္တ့ေဒသေတြမာ ေနထုိင္ၿပီး ဖ ားျခင္း၊ ေခ ာင္းဆုိးျခင္း

သို႔မဟုတ္ အသက္႐ွဴ ရခက္ချခင္းစတ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြခံစားေနရတ့ မိခင္ေတြအားလုံး ေစာစီးစြာ
ေဆးဝါးေစာင့္ေရာက္မႈ ခံယူသင့္ၿပီး က န္းမာေရးေစာင့္ေရာက္သူထံက ညႊန္ၾကားခ က္ေတြအတိုင္း
လုိက္နာသင့္ပါတယ္။

မိခင္ႏုိ႔တုိက္ေကၽြးျခင္းရ႕ အက ိးေက းဇူးေတြန႔ တျခားအသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ဗုိင္းရပ္စ္ပိုး

ကူးစက္မႈေတြမာ မိခင္ႏုိ႔ကတစ္ဆင့္ ေရာဂါကူးစက္မႈ အလြန္နည္းပါးတ့အခ က္ကို ေထာက္႐ွဴႈျခင္းအားျဖင့္
လုိအပ္တ့ ႀကိ တင္ကာကြယ္မႈအားလုံး လုပ္ေဆာင္ထားၿပီး မိခင္ႏုိ႔ကို ဆက္လက္တုိက္ေကၽြးလုိ႔ရပါတယ္။

ေရာဂါလကၡဏာျပေနတ့ မိခင္ေတြ ေကာင္းမြန္စြာ မိခင္ႏုိ႔တုိက္ေကၽြးႏုိင္ဖို႔အတြက္

(ႏုိ႔တုိက္ေကၽြးခ ိန္အပါအဝင္) ကေလးအနီးရိတ့အခ ိန္ေတြမာ ပါးစပ္ႏင့္ႏာေခါင္းစည္းတပ္ထားျခင္း၊
(ႏို႔တုိက္ခ ိန္အပါအဝင္) ကေလးကို မထိေတြ႔မီန႔ ထိေတြ႔ၿပီးခ ိန္ေတြမာ လက္ကိုေဆးေၾကာျခင္း၊
ေရာဂါပိုးရိေနတ့ မ က္ႏာျပင္ေတြကို သန္႔ရင္းေစျခင္း/ပိုးသတ္ျခင္းေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ - ဒါဟာ
COVID-19 ေရာဂါရိေၾကာင္း အတည္ျပ ထားသူ သို႔မဟုတ္ သံသယရိသူတစ္ဦးက
ကေလးငယ္ေတြအပါအဝင္ တျခားသူေတြန႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံတ့ျဖစ္ရပ္တုိင္းမာ
လုပ္ေဆာင္သင့္တာေတြပျဖစ္ပါတယ္။

မိခင္ျဖစ္သူကလည္း ေနမေကာင္းျဖစ္ေနပါက ေဖာ္ျပထားတ့ ေရာဂါပိုးကူးစက္မႈကာကြယ္ေရး

နည္းစနစ္ေတြအတုိင္း လုိက္နာရင္း – မိခင္ႏုိ႔ရည္ကုိညစ္ၿပီး ကေလးကို သန္႔ရင္းတ့ခြက္န/႔ သုိ႔မဟုတ္ ဇြန္းန႔
တိုက္ေပးသင့္ပါတယ္

ယူန ီဆ က္က အကူအညီေပးဖိ႔ ု ဘာေတြလပ

ု ေ
္ ဆာင္ေနပါသလ ။

ယူနီဆက္ရ႕ လက္ရိတုံ႔ျပန္ေျဖရင္းမႈေတြက တ႐ွဴုတ္ႏုိင္ငံအစိုးရ၊ ယခုအခ ိန္ထိျဖစ္စဥ္အမ ားဆုံး ျဖစ္ပြားရာ

အေရ႕အာရန႔ပစိဖိတ္ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြကို ပံ့ပိုးကူညီမႈေတြေပးဖုိ႔ အာ႐ွဴုံစုိက္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ဇန္နဝါရီလ ၂၉ ရက္ေန႔ကစၿပီး ယူနီဆက္က က န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြ အသုံးျပ ဖို႔ ကာကြယ္ေရးဝတ္စုံ၊
မ က္ႏာန႔ႏာေခါင္းစည္း၊ မ က္မန္န႔ လက္အိတ္ေတြအပါအဝင္ ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္း ၁၃ တန္ကို
ေထာက္ပံ့ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ယူနီဆက္က ေနာက္ထပ္ပို႔ေဆာင္မယ့္ပစၥည္းေတြကိုလည္း
စီစဥ္ထားၿပီးျဖစ္ကာ အဓိကေနရာေတြမာလည္း ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းေတြကို
ႀကိ တင္ေနရာခ ထားလ က္ရိပါတယ္။

ဗုိင္းရပ္စ္ပိုးရ႕ ခန္႔မန္းလုိ႔မရႏုိင္တ့ သေဘာသဘာဝန႔ ဆက္လက္ပ ံ႕ႏံ႔မႈေတြအရ ယူနီဆက္က အစိုးရေတြ၊

ကမာၻ႔က န္းမာေရး အဖြ႔ႀကီး (World Health Organization) ရ႕ အလားတူအဖြ႔အစည္းေတြ၊
တျခားမိတ္ဖက္အဖြ႔အစည္းေတြန႔အတူ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး တျခားေဒသေတြ အထူးသျဖင့္
က န္းမာေရးစနစ္အားနည္းၿပီး ႐ွဴုတ္တရက္ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈအႀကီးစားျဖစ္စဥ္ေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရင္းဖို႔
လုပ္ႏုိင္စြမ္း အကန္႔အသတ္ရိတ့ ႏုိင္ငံေတြမာ အေရးေပၚအစီအစဥ္ေတြ ေဖာ္ေဆာင္လ က္ရိပါတယ္။

ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၇ ရက္ေန႔မာ ယူနီဆက္က COVID-19 ဗုိင္းရပ္စ္ပ ံ႕ႏံ႔မႈကို ထိန္းခ ပ္ႏုိင္ေအာင္

အင္တိုက္အားတုိက္ကည
ူ ီပံ့ပုိးေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၂.၃ သန္း ေမတၱာရပ္ခံခပ
့ ါတယ္။
ပဏာမရန္ပုံေငြက ေဘးအႏၱရာယ္န႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေပးဆက္သြယ္မႈ အားေကာင္းလာေစဖို႔န႔
သတင္းအခ က္အလက္အမားေတြကုိ ကိုင္တြယ္ေျဖရင္းဖို႔အပါအဝင္ ယူနီဆက္ရ႕ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈ
ေလ ာ့ခ ေရးလုပ္ငန္းေတြကို ပံ့ပိုးေပးသြားမာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမကေလးငယ္ေတြ၊
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ ိးသမီးေတြန႔ မိသားစုေတြဟာ COVID-19 ေရာဂါမပ ံ႕ႏ႔ံေအာင္
ဘယ္လုိကာကြယ္ရမယ္၊ ဘယ္ေနရာမာ အကူအညီေတာင္းခံရမယ္ဆုိတာေတြကို သိရိမာျဖစ္ပါတယ္။